སྡེ་དགེའི་བསྟན་འགྱུར་པོད་དོན་བརྒྱད་པ།སྤྲེང་ཡིག ངེ༽ས་འཚོ་སྦྱིན། ཟླ་བ། དགའ་བའི་དབང་པོ། དཔའ་བོ། ཆོས་ལྡན་རབ་འབྱོར་དབྱངས། རྟ་དབྱངས། ཆོས་ལྡན་རབ་འབྱོར་དབྱངས། དབྱིག་གཉེན། ཀླུ་སྒྲུབ། ཙནྡྲགོམིན། དགྲ་ལས་རྒྱལ་གསང་བ། དགོན་པ་བ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། ཤེས་རབ་འབྱུང་གནས་བློ་གྲོས། སངས་རྒྱས་གསང་བ། དགེ་འདུན་འཕེལ།
Nitartha Publication
མཁོ་རྒུའི་ལོངས་སྤྱོད་འཛོམས་ཀྱང་མ་བསགས་ཤིང་། །འདོད་ཡོན་འཁོར་མང་ཚོགས་ཀྱང་མ་ཞེན་པར། །བསླབ་གསུམ་སྡེ་སྣོད་རིག་པའི་བང་མཛོད་དེ། །སྤོང་དང་ཀློག་པའི་སྙིང་གི་དབུས་སུ་བསྐྱིལ། །
—རྫོགས་ཆེན་དཔོན་སློབ།
ཆོས་སྨྲ་བ་དང་དམ་པའི་ཆོས་ཉན་པ་ལ་གུས་པར་བྱ་བའི་གཏམ།
ས་འཚོ་སྦྱིན།
― DTG173_Page_0002 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། སཏྟྱ་ཀྲྀ་ཏྱ་དྷརྨཱ་བ་ཙ་ནི་སིདྡྷིརྨཱི་ཤྲཱ་བ་ཀ་ཀ་ཐཱ། བོད་སྐད་དུ། ཆོས་སྨྲ་བ་དམ་པའི་ཆོས་ཉན་པ་ལ་གུས་པར་བྱ་བའི་གཏམ། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཞིག་གསེར་བཙོམ་དང་ཀ་ནི་ཀ་དང་ཉི་མ་ཤར་མ་ཐག་གི་འོད་འབར་ཞིང་གསལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། །རྒྱ་ཆེར་མི་ཕྱེད་པའི་འོད་དང༌། བཅོ་ལྔའི་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཐམས་ཅད་དུ་དྲི་མ་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། ཙམ་པ་ཀ་དང༌། ཨ་ཤོ་ཀ་རབ་ཏུ་རྒྱས་པ་དང༌། བཻ་ཌཱུཪྻ་དང༌། ཨིནད་ནཱི་ལ་དང༌། རྡོ་རྗེ་དང༌། ལྡོང་རོས་དང༌། པདྨ་དང་གློག་གི་འོད་པས་ལྷག་པ་དང༌། །གསེར་བཟང་པོའི་འོད་དང་ལྡན་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་གསུམ་གྱི་བླ་མ། །དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། རིན་པོ་ཆེའི་གཏེར་བསྡུས་པ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་ནི་མགོན་དུ་གྱུར་པ། བླ་མར་གྱུར་པ། ཆོས་ཀྱི་རྗེ། སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ། སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་ཀྱིས་གནོད་པ་མེད་པར་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ། །
― DTG173_Page_0003 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟོབས་བཅུ་མངའ་བ། མི་འཇིགས་པ་བཞིས་བསྙེངས་པ་མི་མངའ་བ། ཁྱུ་མཆོག་གི་མཆོག །སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོགས་པ། དབང་པོ་དང༌། ཉེ་དབང་དང༌། དྲག་པོ་དང༌། ཁྱབ་འཇུག་དང༌། གཤིན་རྗེ་དང༌། ཆུ་ལྷ་དང༌། ལུས་སྲུལ་པོ་དང༌། ཉི་མ་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་དང༌། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང༌། དྲི་ཟ་དང༌། མིའམ་ཅི་དང༌། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང༌། གནོད་སྦྱིན་དང༌། སྲིན་པོ་དང༌། ཤ་ཟ་དང༌། གྲུལ་བུམ་དང༌། རིག་པ་འཛིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་པར་བསྟོད་པ། བྱམས་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་དང༌། དགའ་བ་དང་བཏང་སྙོམས་ཀྱིས་བསམ་གཏན་མཆོག་གི་དྲན་པ་བརྙེས་པ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་རྣམས་ལ་ལྷག་པར་མོས་པ། ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་དང་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་སྟོན་པ་དང༌། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་ཡང་དག་པར་བསྐུལ་བ། གསེར་དང༌། དངུལ་དང༌། ཤེལ་དང༌། ནོར་བུ་དང༌། བཻ་ཌཱུཪྻ་དང༌། རྡོ་རྗེ་དང༌། ཨིནྡྲ་ནཱི་ལ་དང༌། ཟླ་བའི་འོད་རྣམས་ལས་ལྷག་པའི་འོད་མངའ་བ། རྣམ་པར་གཟིགས་དང༌། གཙུག་ཏོར་ཅན་དང༌། ཐམས་ཅད་སྐྱོབ་དང༌། འཁོར་བ་འཇིག་
― DTG173_Page_0004 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང། གསེར་ཐུབ་དང༌། འོད་སྲུངས་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ལ་སོགས་པས་གསུངས་ཤིང་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་འདི་ལ། ཀྱེ་དགེ་སློང་འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་བཤད་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་གཏམ་ལ་འགའ་ཞིག་ཏུ་ཚོགས་ཤིང་འདུག་སྟེ། འདུག་ནས་བྱ་བ་གཉིས་པ་གང་ཡང་རུང་བ་གཅིག་གི་རྗེས་སུ་གནས་པར་བྱ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་གཏམ་བྱ་བའམ་ཡང་ན་འཕགས་པའི་མི་སྨྲ་བས་རྗེས་སུ་གནས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་འཕགས་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་གཏམ་དུ་གྱུར་པ་དང༌། འཕགས་པའི་མི་སྨྲ་བར་གྱུར་པ་དེ་གཉིས་ནི་ངེས་པར་ལེགས་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། ཕྱིས་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་ངེས་པར་སྟོབས་ཀྱིས་གཟུང་བའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་ཞིང་འདི་སྐད་དུ་གསུངས་སོ། །དགེ་སློང་དག་གང་ཟག་གཉིས་པོ་འདིས་བསོད་ནམས་མང་པོ་བསྐྱེད་དེ་སྡིག་པའི་རྩ་བ་འབྱིན་ཞིང་བདུད་དང་གཡུལ་འགྱེད་པར་བྱེད། བདུད་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་སྙོལ་བར་བྱེད། ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་སྒྲེང་བར་བྱེད། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྐོར་བར་བྱེད་དོ། །གཉིས་གང་ཞེ་ན། གང་གུས་པར་བྱས་ཏེ་ཆོས་འཆད་པ་དང༌། གང་འདི་ན་གུས་པར་བྱས་ཏེ་ཆོས་ཉན་པའི། །དེ་བས་ན་ཁྱེད་ཀྱིས་གུས་པས་ཆོས་བཤད་པར་བྱ་ཞིང་བླ་མ་རྣམས་ལ་གུས་པར་བྱ་སྟེ་ཆོས་མཉན་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ནི་འབྱུང་བ་དཀོན་ནོ། །མིར་སྐྱེ་བ་ནི་རབ་ཏུ་དཀོན་ནོ། །དལ་འབྱོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་དཀོན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ལ་དད་པ་ནི་དཀོན་ནོ། །དེ་བས་ན་འཁོར་བའི་ཉེས་པ་ལ་ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་ལ་གུས་པར་བྱས་ཏེ་ཆོས་མཉན་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདིར་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ངེས་པར་དམ་པའི་ཆོས་ནུབ་པར་འགྱུར་ཞིང་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་རབ་ཏུ་ནུབ་པར་འགྱུར་ལ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་ཕྲད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། རབ་ཏུ་འཇིག་པ་དང་བཅས་པའི་དུས་ཉེ་བར་གནས་ཤིང༌། ཆོས་དང་མི་ལྡན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་འགྲོགས་པར་འགྱུར་བར་ཤེས་པར་བྱས་ནས་གུས་པར་བྱེས་ཏེ་ཆོས་མཉན་པར་བྱའོ། །ཅུང་ཟད་ན་ཆོས་ཀྱི་
― DTG173_Page_0005 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྲུ་ནི་ཞིག་པར་འགྱུར། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རི་ནི་རྡིབ་པར་འགྱུར། ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ་ནི་ནུབ་པར་འགྱུར། ཆོས་ཀྱི་ཆུ་བོ་ནི་སྐམ་པར་འགྱུར། ཆོས་ཀྱི་གཏམ་གྱིས་ནི་དབེན་པར་འགྱུར། དབང་པོའི་རྟོད་ཐག་ནི་ཆད་པར་འགྱུར། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་གྱི་མེ་ཏོག་ནི་སྐམ་པར་འགྱུར། གསུང་རབ་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་ནི་བོ་བར་འགྱུར། དྲན་པའི་ལྕག་ནི་ཆག་པར་འགྱུར། རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་ཕྱུག་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས། ཉོན་མོངས་པའི་ཆོམ་རྐུན་ནི་སྟོབས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ལ། རིང་པོར་མི་ཐོགས་པར་ཡང་དག་པའི་སྤང་ལེབ་བཤིག་པས་བཅོས་ལེགས་བྱས་པ། དྲན་པའི་གྲུ་སྐྱ་བས་ཡོངས་སུ་བསྲུང་བ། གདུགས་དང༌། རྒྱལ་མཚན་དང་བ་དན་ལེགས་པར་བཙུགས་པ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཞལ་ཅེ་པས་རྩོད་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ། དད་པའི་ལམ་བརྒྱགས་དང་ལྡན་པ། བརྩེ་པའི་བཏུང་ཆུའི་ཚོགས་དང་བཅས་པ། དབང་པོ་དང་སྟོབས་དང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་གྱི་རིན་པོ་ཆེས་ཡོངས་སུ་བཀང་བ་དང༌། སློབ་བ་དང་མི་སློབ་པའི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྒྱུ་བ། ཆོས་སྨྲ་བའི་བྱ་བས་རབ་ཏུ་སད་པར་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་འབད་པས་རབ་ཏུ་འཕེལ་ཞིང་སྤོགས་ཕྱིན་པ། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་གྱིས་བཅོས་པའི་རྒྱ་མཚོ་དབའ་རླབས་ཀྱི་ཤུགས་ཀྱིས་བསྐྱོད་པ། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་གྲུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་ནུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱས་ལ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བ་ལ་འབད་པས་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚོགས་ནུབ་པས་ཕྱིས་ཡིད་ལ་གཅགས་པ་མེད་པར་བྱ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་མ་རིག་པས་མིག་ལོང་བ། སེར་སྣའི་དག་བ་བས་གཡོགས་པ། ཕྱོགས་དང་མཚམས་ལ་རྟག་པ་དང༌། ཆད་པར་རྣམ་པར་ལྟ་བ། སྐྱེ་བ་དང་རྒ་བ་དང་ན་བ་དང་འཆི་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཀུན་དུ་གདུངས་པ། འཆི་བའི་གཡང་སར་ལྷུང་བ། འཁོར་བའི་རྟོད་ཐག་གིས་ཀུན་དུ་བརྟོད་པ། གཤིན་རྗེའི་ཕོ་ཉས་སྐྲག་པ། བྱ་བ་ངན་པ་ལ་ཆགས་པའི་བློ་དང་ལྡན་པ། ཕན་ཚུན་རྩོད་པས་གཡེངས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཕྱིན་ཆད་ཡིད་ལ་གཅགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་འཁོར་བའི་ཉེས་པ་སྤང་བར་འདོད་པ་དང༌། བདུད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་སྤང་བར་འདོད་པ་དང༌། ཕུང་པོའི་ཁུར་དོར་བར་འདོད་པ་དང༌།
― DTG173_Page_0006 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉོན་མོངས་པའི་ཤིང་གཅད་པར་འདོད་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་འཆང་བར་འདོད་པ་དང༌། འཁོར་བའི་འཁོར་ལོ་ཕྱེ་མར་བརླག་པར་འདོད་པ་དང༌། སེར་སྣའི་རྒྱ་མཚོ་སྐམ་པར་འདོད་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱ་མཚོ་དབོ་བར་འདོད་པ་དང༌། ཁམས་གསུམ་གྱི་ཚེར་མ་རིམ་གྱིས་ཤིན་ཏུ་དཀྲུགས་པར་འདོད་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་སྤངས་པའི་འཕགས་པའི་གང་ཟག་གི་ཚོགས་ཐོབ་པར་འདོད་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མིག་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བར་འདོད་པ་དང༌། མཆོད་པའི་གནས་སུ་འགྱུར་བར་འདོད་པ་དང༌། འཁོར་བའི་འབྲོག་ལས་རྒལ་བར་འདོད་པ་དང༌། འཕགས་པའི་ལམ་ནས་འགྲོ་བར་འདོད་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འཇུག་པར་འདོད་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པའི་ཚ་བས་གདུངས་པའི་ཡིད་ཚིམ་པར་བྱེད་པར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་གུས་པར་བྱ་བ་དང༌། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཆུས་དབང་བསྐུར་བ་ལ་འབད་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དམ་པའི་ཆོས་ཐོབ་པས་སོར་མོའི་ཕྲེང་བ་མ་གསོད་པ་ལས་ལོག་པར་གྱུར་པ་དང༌། གནོད་སྦྱིན་འབྲོག་གནས་མི་རྣམས་གསོད་པ་ལས་ལོག་པར་གྱུར་པ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་སོག་མ་མེད་ལོ་ཏོག་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་དང༌། གནོད་སྦྱིན་མོ་འཕྲོག་མ་སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མ་གསོད་པ་ལས་ལོག་པར་གྱུར་པ་དང༌། གནོད་སྦྱིན་བ་སྤུ་ཁབ་དུག་གིས་རྡེག་པར་བྱེད་ཅིང་གསོད་པ་དང༌། རྒྱ་མཚོན་གནས་པའི་ཉ་ཏི་མིང་གི་ལ་ཚོང་པ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་གསོད་པར་བྱེད་པ་དང༌། སྦལ་པ་དུད་འགྲོ་ལོག་པར་ལྟུང་བའི་འཇིགས་པ་དང༌། ཟླ་བ་སྒྲ་གཅན་གྱི་འཇིགས་པ་དང༌། ཉི་མ་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་འཇིགས་པ་དང༌། བརྒྱ་བྱིན་ངན་སོང་གི་འཇིགས་པ་དང༌། ཚངས་པ་རྟག་པར་ལྟ་བ་ལས་དང༌། རྟག་ཏུ་འཚོ་བ་རྟག་ཏུ་ལྟ་བ་ལས་ཀྱང༌། གཅེར་བུ་པའི་བུ་ལོག་པར་བྱ་བ་ལ་མངོན་པར་སྦྱོར་བའི་ལས་དང༌། བྲམ་ཟེ་གྲགས་པའི་རིགས་མངོན་པར་ཞེན་པ་དམ་པའི་ཆོས་ཐོས་པ་ལས་ལོག་གོ །དེ་དག་ལ་སོགས་པ་གཞན་དག་ཏུ་མཐར་པའི་སྐོམ་གྱིས་གདུངས་ཤིང་སྲིད་པའི་ཡལ་ག་གཅོད་པར་འདོད་པ་དང༌། མ་རིག་པའི་སྦུབས་དྲལ་བར་འདོད་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྣང་བས་ལྟ་བར་འདོད་པ་དང༌། འཁོར་བའི་ཆུ་བོ་རྒལ་བར་འདོད་པ་དང༌། དེ་དག་
― DTG173_Page_0007 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གི་དམ་པའི་ཆོས་ཐོས་པས་འགྲོ་བ་ལྔའི་འཁོར་བར་འགྲོ་བ་ལས་རབ་ཏུ་འགྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གུས་པར་བྱས་ཏེ་དམ་པའི་ཆོས་འབད་པས་མཉན་པར་བྱའོ། །ཡང་འདི་སྐད་དུ། མཁས་པས་ནད་ལ་སྨན་པ་བཞིན། །ཐོག་མར་དམ་པ་བསྟེན་པར་བྱ། །ནད་སོས་བྱ་ཕྱིར་འབད་པ་ཡིས། །སྨན་ནི་སྨན་པ་ལ་ཉན་ལྟར། །དམ་པའི་ཆོས་ནི་མཉན་པར་བྱ། །བློ་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་ཡིས། །སྨན་དེ་རྣམས་ནི་ཐོས་ནས་སུ། །གུས་པས་སྟེན་པར་བྱེད་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་བྱས་པས་འཆི་མེད་འགྲུབ། །བདུད་རྩི་དེ་ནི་འཐུང་བ་ཡིས། །མཆོག་ནི་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན། ཆོས་སྨྲ་བ་དང་དམ་པའི་ཆོས་མཉན་པ་ལ་གུས་པར་བྱ་བའི་གཏམ་སློབ་དཔོན་ས་འཚོ་བྱིན་གྱིས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་གནས་བརྟན་ཨ་ཛི་ཏ་ཤྲཱི་བྷ་དྲ་དང༌། ལོ་ཙཱ་བ་དགེ་སློང་ཤཱཀྱ་འོད་ཀྱིས་བསྒྱུར་བའོ།། །།
ཆེད་དུ་བརྗོད་པའི་གཏམ།
ཟླ་བ།
― DTG173_Page_0007 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨུ་ད་ན་ཀ་ཐཱ། བོད་སྐད་དུ། ཆེད་དུ་བརྗོད་པའི་གཏམ། འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཇི་ལྟར་ཆུ་སྲིན་ཁ་རུ་རྒྱ་མཚོའི་གཟིངས་རྒྱུག་བཞིན་དུ་མི་འདོད་ཀྱང༌། །རྨོངས་པ་བདག་འདྲ་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་འཆི་བདག་ཁ་རུ་རིངས་པར་རྒྱུག །སྙིང་རྗེ་མེད་པའི་འཆི་བདག་བདུད་ཀྱིས་འགྲོ་བ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་མི་དྲ། །དེ་ཕྱིར་ཅུང་ཟད་སྐྲག་པའི་ཡིད་ཀྱིས་དགེ་བའི་བཤེས་ལ་འདིར་ཕྱག་འཚལ། །མཁའ་ལ་ཉི་མའི་ཟེར་གྱིས་ཟིལ་པ་བཞིན་དུ་བདག་གི་ཚེ་ཡི་ཚད། །རིང་པོར་གནས་པའི་མཐུ་མེད་ལས་དང་འབྲས་བུ་གྲིབ་མ་བཞིན་དུ་འབྲང༌། །ཤ་ཁོན་ཡོད་པའི་དགྲ་བཞིན་གཤིན་རྗེའི་ཚོགས་རྣམས་དགའ་བའི་བཞིན་གྱིས་ལྟ། །དེ་ཚེ་ཉེ་དུ་རྣམས་ཀྱང་པོར་ཞིང་བདག་ཉིད་ཁོ་ན་སྐྲག་ཅིང་འགྲོ། །སྔན་ཆད་ཤི་བའང་བཤེས་དང་འགྲོགས་པ་མ་མཐོང་རྒན་རབས་དག་ལས་མིན། །ལུང་ལས་མ་གསུངས་ཕྱིས་ཀྱང་མི་འབྱུང་ད་ལྟར་བདག་ལ་གདེང་ཅི་ཡོད། །གསོན་ཚེ་འདིར་ནི་ཚོང་ཁང་ཆེན་པོར་འདུས་པའི་སྐྱེ་བོ་བཞིན་དུ་འགྲོ། །ཀྭ་ཡི་སེམས་ཁྱོད་བག་མེད་མ་བྱེད་གློ་བུར་བ་དེས་ཁྱོད་ནི་གཟུང་བར་ལོང༌། །དེང་སང་སྐྱེ་བོ་ཕལ་ཆེར་རྙེད་དང་བཀུར་སྟིས་འཆུམས་ཤིང་བདུད་དབང་སོང༌། །
― DTG173_Page_0008 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ངན་སོང་རྒྱ་མཚོ་འཕེལ་ཞིང་དཀར་པོའི་ཕྱོགས་འགྲིབ་ལྷ་རྣམས་སྨྲེ་སྔགས་འདོན། །སྡོམ་བརྩོན་ཅན་དག་བསླབ་ལས་ལྷོད་ཅིང་ཁྱིམ་བ་དག་གི་ཕོ་ཉར་འགྲོ། །ལྷ་མིན་ཕྱོགས་འཕེལ་ནག་པོའི་ཀླུ་ཡིས་ནད་རྣམས་སྣ་ཚོགས་གཏོང་བར་འགྱུར། །དེ་ཚེ་འགྲོ་བ་བསྐྱབ་པའི་དོན་བརྩོན་ཐུགས་རྗེ་ཅན་གྱི་བཅོམ་ལྡན་འདས། །བསྙེལ་བ་མི་མངའ་དེ་ལ་དགའ་བའི་བཞིན་གྱིས་སེམས་ཁྱོད་སྐྱབས་སུ་དེང༌། །དཔེར་ན་རྗེ་བོའི་ལས་ལ་བྲན་གྱིས་བཞིན་དུ་ཐུགས་རྗེ་ཅན་གྱིས་དོན། །མཛད་པ་གང་ཡིན་དེ་ལ་བདག་གིས་ཤེས་བྱ་ཡང་དང་ཡང་དུ་བསླབ། །འགྲོ་བ་མགུ་བས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མཉེས་པར་བླ་མ་དེ་སྐད་གསུངས། །དེ་མཉེས་བྱས་པས་བདག་དོན་འགྱུར་ན་དེ་ལ་སེམས་ཁྱོད་ཅི་ཞིག་སྐྱོ། །དོན་ལྔ་བསྡུས་པའི་གཏམ་འདི་བདག་སེམས་གདུལ་བའི་ཆེད་དུ་ངེས་པར་བྱས། །བསོད་ནམས་དེ་ཡིས་འགྲོ་བ་མ་ལུས་སངས་རྒྱས་སྤྱན་རྣམས་ཐོབ་པར་ཤོག། ཆེད་དུ་བརྗོད་པའི་གཏམ་དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་ཟླ་བས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།ལོ་ཙཱ་བ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱལ་བས་བསྒྱུར། །
མི་རྟག་པའི་དོན་གྱི་གཏམ།
དགའ་བའི་དབང་པོ།
― DTG173_Page_0008 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨ་ནི་ཏྱཱརྠ་པ་རི་ཀ་ཐཱ། བོད་སྐད་དུ། མི་རྟག་པའི་དོན་གྱི་གཏམ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གང་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ནི། །རྐྱེན་གྱིས་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་སྟེ། །རྩྭ་རྩེ་རླུང་གིས་བསྐྱོད་པ་ཡི། །ཟིལ་པ་བཞིན་དུ་མི་རྟག་གོ །གང་ཞིག་འཆི་བདག་རྒོད་མའི་ཁ། །དགང་ཀ་དེར་ནི་མི་འཇུག་པ། །མཐོ་རིས་ཡང་དག་ས་སྟེངས་སུ། །སྐྱེས་བུ་དེ་ལ་ཡོད་དམ་ཅི། །འདི་ལྟར་ས་གཞི་བརྟན་པ་ལ། །སྲེག་པའི་མེ་འབྱུང་ཁོ་ན་བཞིན། །རང་བཞིན་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ཡི། །མི་རྣམས་འཆི་ལ་དེ་བཞིན་ནོ། །གཟུགས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཐོས་པ་དང༌། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་རྟག་མིན་ཏེ། །གང་ཡང་འདོད་ཆགས་བྲལ་བ་ཡང༌། །ཀུན་དུ་གནས་པ་མ་མཐོང་ངོ༌། །རྒྱལ་བ་འཇིག་རྟེན་མགོན་གཅིག་པུ། །སྡོམ་བརྩོན་སྐྱེ་བོ་བཟང་པོ་ཡང༌། །གང་གིས་ཇི་སྐད་དུ་ནི་བརྗོད། །ཚེ་ནི་མི་རྟག་ཆུ་ཡི་རི་མོ་འདྲ། །སྐྱེ་དགུ་འདི་དག་སྐྱེ་ན་གཅིག་པུ་སྟེ། །དེ་བཞིན་འཆི་ན་འང་གཅིག་པུ་འཆི་བར་འགྱུར། །འདི་ནི་གཅིག་པུས་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་འགྱུར་གྱི། །འཁོར་བ་ན་ནི་
― DTG173_Page_0009 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྲོགས་ཡོད་མ་ཡིན་ནོ། །མི་རྟག་པའི་དོན་གྱི་གཏམ་ཞེས་བྱ་བ་སྙན་དངགས་མཁན་ཆེན་པོ་དགའ་བའི་དབང་པོས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ། །ཁ་ཆེའི་པཎྜི་ཏ་བི་ན་ཡ་དང༌། ལོ་ཙཱ་བ་གྲགས་འབྱོར་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བསྒྱུར་བའོ། །
ལེགས་པའི་ལམ་བསྟན་པའི་གཏམ།
དཔའ་བོ།
― DTG173_Page_0009 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། སུ་པརྠ་དེ་ཤ་པ་རི་ཀ་ཐཱ། བོད་སྐད་དུ། ལེགས་པའི་ལམ་བསྟན་པའི་གཏམ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །བདུད་ནི་མཐའ་ཡས་སྡེ་དང་བཅས་པ་བསྟན་པས་འབད་པས་འབད་པ་མེད་པར་རྒྱལ་མཛད་ལ། །རྨད་དུ་བྱུང་བའི་གནས་མཆོག་བརྙེས་ནས་དྲང་སྲེང་འཇིག་རྟེན་པ་ལ་བརྩོན་པར་མཛད། །གང་ཕྱིར་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་མཆོག་ཏུ་གཞན་ལ་ཕན་པར་བརྩོན་པའི་མཛད་པ་ཅན། །ཡོན་ཏན་ཀུན་གྱི་གཏེར་དུ་གྱུར་པ་སངས་རྒྱས་དེ་ལ་རྟག་ཏུ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གང་ཞིག་རྙེད་ན་སྡུག་པ་དང་བྲལ་ལས་བྱུང་མྱ་ངན་རྣམས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་མེད། །མི་སྡུག་པ་དང་ཕྲད་ལས་བྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་རྙེད་སླ་འབྱུང་བར་འགྱུར་མ་ཡིན། །འཆི་དང་ན་དང་རྒ་དང་རྒུད་པའི་སྡུག་བསྔལ་སླར་ཡང་འབྱུང་མི་འགྱུར། །སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ནི་མཐར་ཐུག་ཕུང་པོ་ལྷག་མེད་ལམ་བཅས་ཆོས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གང་ཞིག་དད་སོགས་སྟོབས་ཀྱིས་སྟོབས་ཆེན་བདུད་ནི་རྣམ་པར་འབྱེར་མཛད་ལ། །བློ་ནི་དགེ་སྦྱོང་འབྲས་བུའི་དོན་གྱི་རྒྱན་གྱུར་འཇིག་རྟེན་འདས་པ་ཉིད་དུ་གྱུར། །གང་ལ་སྦྱིན་ན་འབྲས་བུ་དཔག་མེད་སྐྱེ་འགྱུར་ཐུབ་པའི་སློབ་མ་དགེ་འདུན་ནི། །ཚངས་དང་དབང་པོ་སོགས་ཀྱིས་ཕྱག་བྱས་བློ་སྦྱངས་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོ་དེ་ལ་འདུད། །འགྲོ་བ་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བྱམས་པའི་སེམས་ལྡན་འདོད་པའི་དོན་ནི་རྫོགས་ཕྱིར་དང༌། །དམ་ཆོས་གསལ་བྱའི་ཕྱིར་དང་ཆོས་སྟོན་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་བརྩེ་བར་བྱ་བ་ཉིད་དང་ནི། །དམ་པ་རྣམས་ནི་རབ་ཏུ་མགུ་བར་བྱ་དང་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཆོས་རྙེད་ཕྱིར། །ལེགས་པའི་གཏམ་ནི་ཐུབ་དབང་གསུངས་དང་སྦྱར་ཏེ་བདག་གིས་བཤད་པར་བྱ། །བདེན་ལ་དགའ་ཞིང་ཚིག་རེའང་ཉམས་སུ་ལེན་གྱུར་རྣམས། །རྒྱལ་བའི་ལེགས་བཤད་རབ་ཏུ་དགའ་བར་གྱུར་པ་རྣམས། །ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ཡིས་བསྡུས་ནས་ཉེ་བར་བསགས་
― DTG173_Page_0010 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ནི། །གང་ཡིན་དེ་དག་དང་པའི་ཡིད་ཀྱིས་མཉན་པར་བྱ་བའི་རིགས། །དེ་ལ་ལེགས་པའི་ལམ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་ཡིན་ཏེ། ལེགས་པར་གྱུར་པའི་ལམ་ཡིན་པས་ན་ལེགས་པའི་ལམ་མོ། །ལེགས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཆོག་ཏུ་བསྔགས་པ་སྟེ། དེ་ནི་གཅིག་ཏུ་ཕན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་གཙུབ་ཤིང་ལས་བྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཀྱི་མེ་གསུམ་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ནོ། །ལམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེས་མངོན་པར་འདོད་པའི་དོན་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདིས་ཚོལ་བས་ཚོལ་བར་བྱེད་པའི་དོན་གྱིས་ན་ལམ་མོ། །དེ་ཡང་རྟོགས་པའི་ཐབས་ཀྱི་རིམ་པའི་ཆོ་ག་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ལ་ཕན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསྟེན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་ཡིན་པས་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་ནི་ལེགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། ཚུལ་ཁྲིམས་ཏིང་ངེ་འཛིན་འབྱུང་བ་ལ་ཕན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། ཆོས་རྟོགས་ཕྱིར་ནི་བསྒོམས་པ་ཡིས། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་ནི་ཐོབ་གྱུར་ནས། །ཁྱོད་ནི་ངེས་པར་བཅོམ་གྱུར་པ། །སྡིག་ཅན་གྱིས་ནི་ཤེས་པར་གྱིས། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོབ་ཉིད་ཀྱིས་བདེ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དང་ལྡན་པས་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །ཡང་ན་འདིས་འགྱོད་པ་མེད་པའི་བདེ་བ་བསྟེན་ཅིང་ཡོན་ཏན་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པའི་བསྔགས་པ་ལེན་པའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་ལ་ནི་ལེན་པའོ། །ཡང་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྐད་ཀྱི་བྱིངས་ལས་ཚུལ་ཁྲིམས་སུ་འགྱུར་ཏེ། ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཡང་དག་པར་སྡོམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཡང་བྲམ་ཟེ་ལུས་ཀྱིས་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཆོས་ལ་སྤྱོད་པར་འགྱུར་རོ། །ངག་གིས་ནི་བཞིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་ན་བསིལ་བར་གྱུར་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཏེ། དེ་ཡང་འཆི་བའི་མཐར་ཐུག་པའི་བར་གྱི་སེམས་ཀྱི་གདུང་བ་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་དོན་གྱིས་སོ། །དེ་ཡང༌། ཙན་དན་ཤིང་གིས་གདུངས་པ་སེལ་མིན་གྱི། །ཙན་
― DTG173_Page_0011 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ངན་ས་མཆོག་གིས་བྱུགས་ཕྲེང་བས་མིན། །ཆུ་ཡི་ལེགས་བྱས་སྤྲིན་དང་རླུང་གིས་མིན། །ཀུ་མུ་ཏ་རྒྱས་རྨ་མེད་རྫིང་བུས་མིན། །པདྨོ་ཨུཏྤལ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཁྱབ་པ། །སྤོས་ཆུས་ཁྱབ་པའི་ནོར་བུའི་ས་འམ་ནི། །སྡུག་པའི་ལག་པའི་རྩེ་མོས་འདྲེན་པའམ། །མེ་ཏོག་ཕྲེང་བ་ཐིག་ཕན་འཇིགས་པ་ཡིས། །སྲོག་མཐར་གྱུར་པ་འབྱུང་བའི་དུས་སུ་ནི། །དུས་དེའི་མེ་འདྲ་འཇིགས་པའི་གདུངས་མི་སེལ། །གང་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་དྲན་ནའང་སེལ་བྱེད་དེ། །དེ་ཕྱིར་ད་ནི་ཚིམ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མཆོག །ཡང་ན་ཉེས་པར་སྤྱོད་པའི་མི་ཤེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། བདེ་བའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་གནོད་པ་མེད་པ་དང་ལྡན་པས་ན་ཞི་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །ཡང་ན། །འདི་ནི་མགོ་བོར་གྱུར་པ་ན། །དེའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཞེས་བཤད་ལ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པས་འཆིར་འགྱུར་བ། །དཔེར་ན་མགོ་བོ་བཅད་དང་མཚུངས། །དེ་ཡང་དགེ་སློང་གང་དག་བསླབ་པ་བཏང་ནས་ཉམ་ཆུང་སྟོན་ཅིང་དམན་པ་ཤས་ཆེ་བར་འདོད་པའི་གནས་སུ་ལྷུང་བ་འདི་འཕགས་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་འདི་ལ་འཆི་བ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའི་འོ། །ཡང་ན་བདེ་འགྲོ་སྟེ། ཐར་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལ་ཕན་པར་འདོད་པའི་དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྟེན་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་ན་དགེ་བའི་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་རྣམས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་སངས་རྒྱས་གསུངས་པའི་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་བྱ་བ་དང་བྱ་བ་མ་ཡིན་བ་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་དུ་འཇུག་པའོ། །ཡང་ན་འཚེ་བ་མེད་པའི་བསམ་བ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ལུས་དང་ངག་གི་རང་བཞིན་གྱི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ཚུལ་ལས་ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས། ཡང་ན་ལུས་དང་ངག་གིས་གཞན་ལ་ཕན་བ་དང་འཚེ་བ་མེད་པ་རྣམ་པར་འཕེལ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཡང་དག་པའི་ལུས་དང་ངག་དང་འཚོ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ལུས་དང་ངག་གི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལས་ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། འགྱོད་པ་མེད་པ་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་སྟེ། དེ་དབང་པོ་སྡོམ་པའི་གནས་ལ་གནས་པའོ། །ཡང་ན་དེའི་ལུས་དང་ངག་གི་སྡོམ་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། སྡོམ་པ་མེད་པ་ལ་
― DTG173_Page_0012 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན། དེ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་གནས་ལ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ལུས་དང་ངག་གཙང་བ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཚུལ་ཁྲིམས་ཏེ། ཟག་པ་མེད་པའི་བདེ་བ་ལ་ཉེ་བར་འཇོག་པ་ཡིན་ལ། དེ་ནི་དད་པ་དང་ལྡན་པའི་གནས་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བཅས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། མ་བཅས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །བཅས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་མིག་དང་རྣ་བས་བཅས་པའི་ལུས་དང་ངག་གི་དགེ་བའི་ལས་སོ། །མ་བཅས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ཡིད་ཀྱི་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ལུས་དང་ངག་སྡོམ་པའོ། །ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་དང། སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་པའོ། །སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་ནི་གང་ལུས་དང་ངག་གི་སྦྱོར་བས་བསགས་པའོ། །སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་གང་ཡིད་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ལས་ཀྱང་ཉེ་བར་བསགས་པའི་གྲངས་སུ་འགྲོ་བའོ། །ཡང་གཉིས་ཏེ། དམ་བཅས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་དང༌། ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པའོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དང་དུས་མཉམ་དུ་འམ། ཁྱིམ་པ་བསླབ་པ་ལེན་པར་ཁས་ལེན་པའམ། ནོར་གཏོང་བ་སྟེ་འདི་ནི་སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་ལེན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །ཡང་བརྒྱད་པ་ལ་སོགས་པས་ལམ་བསྐྱེད་ནས་ཟག་པ་མེད་པ་ཐོབ་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པའོ། །ཡང་ན་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རྗེས་སུ་གནང་བའི་ལུས་དང་ངག་གིས་ལས་ལ་སྤྱོད་པ་དེ་ནི་འཇུག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །གང་བཀག་པ་དེ་མི་བྱེད་པ་ནི་ལྡོག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །ཡང་ན་སྤངས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། མ་སྤངས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །དེ་ལ་གང་ལུས་དང་ངག་གི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་མི་བྱེད་པ་དེ་ནི་སྤངས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །ལུས་དང་ངག་གིས་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ནི་མ་སྤངས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །ཡང་དག་པ་དང༌། མ་དག་པའི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སྲེད་པ་དང༌། ལྟ་བ་ངན་པ་དང༌། ང་རྒྱལ་དང༌། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་རྟོག་པ་དང༌། མ་འདྲེས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་ཚང་བ་ནི་དག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །དེ་ལས་གོ་བཟློག་པ་ནི་མ་དག་པའོ། །དག་པ་ལ་གཉིས་ཡོད་པས་
― DTG173_Page_0013 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གང་འདའ་བ་མེད་པར་རྣམ་པར་བྱང་བ་དེ་ནི་ལྟུང་བ་མེད་པའི་རྣམ་པར་དག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །གང་ལྟུང་བ་སླར་བཅོས་པས་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་ནི་ལྡང་བའི་རྣམ་པར་དག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ལྟུང་བ་མེད་པས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དང༌། རྣམ་པར་དག་པས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའོ། །གང་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་བསམས་བཞིན་དུ་འདའ་བ་མེད་པས་དེ་ནི་ལྟུང་བ་མེད་པ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་དང༌། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །ཡང་ན་སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པ་དང་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལ་བརྟེན་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པ་དང༌། སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའོ། །ཡང་ན་སེམས་ཀྱི་དབང་ལས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། མི་མཉམ་པར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང༌། མ་སྨིན་པར་རོ། །མི་མཉམ་པ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ནི་གང་གཞན་ལ་འཚེ་བའི་ཕྱིར་བརྟེན་པའོ། །མཉམ་པར་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ནི་སྡུག་པ་དང་དབང་པོ་དང་ཡུལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་དོན་དུ་གང་ལ་བརྟེན་པའོ། །ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་བའི་དོན་དུ་གང་ལ་བརྟེན་པ་དང་འགྱོད་པ་མེད་པ་གང་ཡིན་བའོ། །ཡང་དམན་བ་དང༌། འབྲིང་དང༌། མཆོག་སྟེ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དྲག་པོས་ཉེན་པ་དང་ཆོ་ག་མི་ཤེས་པས་གཟི་བྱིན་ཉམས་པ་ནི་དམན་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་སྲབ་པ་དང་ཆོག་ཤེས་དང་པ་ལྡན་བ་ནི་འབྲིང་ངོ༌། །ཉོན་མོངས་པ་མེད་པས་གསལ་ལ་ཆོག་ཤེས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་རྣམ་པར་དག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་མཆོག་གོ །ཡང་དབང་དུ་བྱ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་གསུམ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གཙོ་བོ་བྱེད་པའི་གང་ཟག་ནི་ཁྲེལ་ཡོད་བ་ཅན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྡིག་པ་སྤོང་པ་སྟེ། དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །ཆོས་ལ་གུས་པ་ནི་ཆོས་གཙོ་བོར་བྱས་ནས་སྡིག་པ་སྤོང་བ་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །བདག་གཙོ་བོར་བྱས་པ་དེ་ནི་བདག་ཉིད་ངོ་ཚ་བས་བདག་ཉིད་རྗེས་སུ་སྲུང་ཞིང་སྡིག་པ་སྤོང་བ་དེ་ནི་བདག་
― DTG173_Page_0014 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །ཡང་འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ལས་ཀྱང་འདས་པ་སྟེ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡིན་ལ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་ནི་འཇིག་རྟེན་པའོ། །འཕགས་པའི་ལམ་དང་འབྲས་བུ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ལས་ཀྱང་འདས་པའོ། །ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་སྲེད་པ་ལ་གནས་པ་དང༌། ལྟ་བ་ལ་གནས་པ་དང༌། ང་རྒྱལ་ལ་གནས་པ་དང༌། གནས་པ་མེད་པ་སྟེ་རྣམ་པ་བཞིའོ། །དེ་ལ་སྲེད་པ་ལ་ནི་སྲིད་པ་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་དོན་དུ་བྱེད་པའོ། །ལྟ་བ་ལ་གནས་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པས་བཅོམ་པའོ། །ང་རྒྱལ་ལ་བརྟེན་པ་བདག་ལ་སྟོད་པ་དང་གཞན་ལ་སྨོད་པས་བཅོམ་པའོ། །གནས་པ་མེད་པ་ནི་གནས་པའི་ཉེས་པ་ལས་གྲོལ་བའི་ཚོགས་སུ་གྱུར་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པའོ། །ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ཉམས་པ་དང༌། གནས་པ་དང༌། ཁྱད་པར་དང༌། ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་གཉིས་ཀྱི་སྟེ་རྣམ་པ་བཞིའོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མ་སྤངས་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ཡང་དག་པར་མི་བསྟེན་པ་དང༌། སྐྱེ་བོ་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བ་དང་འགྲོགས་པ་དང། རྟོག་པ་ངན་པའི་གོ་སྐབས་འབྱེད་པ་དང༌། ཤེས་བཞིན་དུ་འདའ་བར་བྱེད་པ་དང༌། ལྟུང་བ་འཆབ་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་ཉམས་པའི་སྐལ་བ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་བག་ཡོད་པ་དང༌། བསླབ་པ་ལ་མང་དུ་གཅེས་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ལ་མངོན་བར་བརྩོན་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་གནས་པའི་སྐལ་བ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བྱ་བ་རྣམས་ལ་བག་ཡོད་པ་དང༌། ལྷག་མཐོང་གི་རིམ་པ་ལ་ཤས་ཆེར་བརྩོན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་སྐལ་བ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང། ཤེས་རབ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆའི་སྐལ་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །ཡང་དགེ་སློང་དང་དགེ་སློང་མ་དང༌། བསྙེན་པར་མ་རྫོགས་པ་དང༌། ཁྱིམ་པ་ལས་བཅས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་རྣམ་པ་བཞིའོ། །དགེ་སློང་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་ནི་སོ་སོར་
― DTG173_Page_0015 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐར་པའི་སྡོམ་པའོ། །དགེ་སློང་མའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་དགེ་སློང་མའི་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པའོ། །དགེ་སྦྱོང་གི་དབང་དུ་བྱས་པའི་སྡོམ་པ་བསླབ་པའི་གནས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ནི་དགུ་སྟེ། བྱ་རོག་སྐྲོད་ནུས་པའི་བསླབ་པའི་གནས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ནི་བརྒྱད་དེ། དེ་དག་ནི་བསྙེན་པར་མ་རྫོགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །བསླབ་པའི་གཞི་ལ་དང༌། གསོ་སྦྱོང་གི་ཞག་བསླབ་པའི་གནས་བརྒྱད་ནི་ཁྱིམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །ཡང་རང་བཞིན་དང༌། ཆོས་ཉིད་དང༌། སྡོམ་པ་དང༌། སྤོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་བཞིའོ། །བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་རྣམས་ཀྱི་ནི་རང་བཞིན་གྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །སྲིད་པ་ཐ་མ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡུམ་གྱི་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །ལུས་དང་ངག་གི་སྡོམ་པ་བརྟན་ཞིང་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་འགྲིབ་པར་བྱེད་པ་ནི་སྤོང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །དེ་ལྟར་མང་དུའང་རྣམ་དབྱེ་ནུས་མོད་ཀྱི། །ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པས་སྐྱོ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད། །དེ་ཡི་རྣམ་དག་ཐབས་ནི་བཤད་བྱ་སྟེ། །མཉམ་པར་འཇོག་ལས་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་དག་འགྱུར། །དེ་ལ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བར་བྱ་བ་དང༌། སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པའི་ཕྱིར་འདུན་པ་དྲག་པོ་སྐྱེད་པ་དང༌། ལུས་དང་ངག་གི་ལས་ཀྱི་མཐས་བསྡུས་པ་ལ་ཡང་འཚོ་བ་གཞན་ལ་རག་ལས་པས་འཇུག་པ་སྦྱང་བར་དཀའ་བ་ལས་ཐ་དད་པར་གནས་སུ་ཟིན་ན་ཡང་དེ་རྣམ་པར་སྦྱང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མཆོག་ཏུ་འབད་པས་སྡོམ་པ་ལ་བརྩོན་པ་དང༌། གསོ་བའི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་ཡང་བག་ཡོད་པར་བྱ་བའོ། །དེ་ཡང་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པས་བསྡམས་ཏེ་གནས་སོ་ཞེས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་སོ་སོར་ཐར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོར་ཐར་པས་ན་སོ་སོར་ཐར་པ་སྟེ། ལམ་འདི་ནི་སོ་སོར་ཐར་པར་འགྲོ་བས་སོ་སོར་ཐར་པ་སྟེ། དཔེར་ན་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་ལ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་དང་འདྲའོ། །ཡང་ན་སྡིག་པ་ལས་སོ་སོར་ཐར་པས་ན་སོ་སོར་ཐར་པའམ་སྡོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སློབ་པར་བྱེད་པས་ན་དག་ཅིང་གྲོལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པའམ། བསོད་ནམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་ལྷག་པར་མོས་པ་མི་
― DTG173_Page_0016 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཏོང་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་ན་བསྲུང་ཞིང་ཐར་པར་བྱེད་པ་ན་བསྲུང་ཐར་ཅེས་བྱ་སྟེ། ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང༌། ངན་འགྲོ་རྣམས་ལས་སྲུང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་ཆོས་སྤྱོད་པ་རྣམས་ནི་ཆོས་ཀྱིས་སྲུང་བར་བྱེད་ཅིང་རིམ་གྱིས་ཐར་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཞེས་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ་དང༌། དགེ་སློང་དག་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ནི་འགྱོད་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་སུ་མི་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་དགེ་སློང་དག་འདི་ནི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་འདི་ནི་རིམ་གྱིས་འབྲས་བུ་མཆོག་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པས་དེའི་ཕྱིར་བསྲུང་ཞིང་ཐར་པ་ཞེས་བྱ་བར་བཤད་དོ། །ཡང་ན་སྡོམ་པ་མེད་པས་ལྟུང་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཐར་པར་བྱེད་པ་འདི་ནི་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པར་འགྱུར་བ་སྟེ་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ལས་ཐར་པར་བྱེད་པས་ན་ལྟུང་བ་ལས་ཐར་པའོ། །ཡང་ན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཡིན་པས་ལྟུང་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལྟུང་བ་ཡིན་ལ། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་དག་གིས་ཡོངས་སུ་འཁོར་བར་གྱུར་ཅིང་ཤིས་པ་མ་ཡིན་པའི་ངན་འགྲོ་རྣམས་སུ་འཁྱམས་པ་སྡུག་བསྔལ་དེ་ལས་སྲུང་ཞིང་ཐར་པར་ཕྱེད་པས་ན་ལྟུང་བ་ལས་སྲུང་བ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་དེ་ལས་ཐར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་བཏགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང༌། འཇུག་ངོགས་བདེ་བའི་ཆུ་ཀླུང་བདེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་ལྟུང་བ་ལས་ལེགས་པར་བྱེད་ཅིང་འགྲོ་བ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པ་རྣམས་རང་ལ་ཕན་པའི་དོན་བྱེད་དོ་ཞེས་པའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ཐར་པར་བྱེད་པས་ན་ལྟུང་བ་ལས་ཐར་པའོ། །ཡང་ན་ཐོག་མར་གྱུར་པ་སྟེ། ཐར་པ་སྒྲུབ་པ་ལ་དང་པོར་གྱུར་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་པོར་ཐེག་པའོ། །དེ་ཡང་ལྟུང་བའི་ཚོགས་རྣམ་པ་བདུན་ཏེ། ཕས་ཕམ་པ་དང༌། དགེ་འདུན་གྱི་ལྷག་མ་དང༌། དེ་གཉིས་ཀའི་ཉེས་བྱས་སྦོམ་པོ་དང། ལྟུང་བྱེད་དང༌། སོ་སོར་བཤགས་པ་དང༌། བཤགས་པར་བྱ་བ་དང༌། བསྡོམ་པར་བྱ་བའི་ཉེས་བྱས་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་ལྟུང་བ་འདིས་ཕས་ཕམ་པར་འགྱུར་བར་སྤྱོད་པས་ན་ཕས་ཕམ་པའོ། །ལྟུང་བ་འདི་བྱུང་བར་གྱུར་ན་མལ་སྟན་དང་ཁ་ཟས་ལ་སོགས་པ་
― DTG173_Page_0017 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དགེ་འདུན་རྒན་པོ་དང་བར་མ་དང་གཞོན་ནུའི་རྗེས་ལ་ལྷག་མར་སྤྱོད་པས་ན་དགེ་འདུན་ལྷག་མའོ། །བཤགས་པར་བྱ་བའི་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ནས་འདི་ཆེས་རགས་པས་ན་ཉེས་པ་སྦོམ་པོའོ། །མང་བའི་ཕྱིར་དང་རང་བཞིན་དང་བཅས་པའི་སྤང་བར་བྱ་བ་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྤང་བ་ལ་འབད་པས་གནས་པ་ཡིན་པས་ལྟུང་བའོ། །ངེས་པར་བཤགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་སོ་སོར་བཤགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པ་འམ། སོ་སོར་བཤགས་པར་བྱ་བར་འོས་པ་ཡིན་པས་སོ་སོར་བཤགས་པར་བྱའོ། །བཤགས་པས་སླར་བཅོས་པར་བྱ་བའི་ཉེས་བྱས་ཡིན་པས་བཤགས་པར་བྱ་བའི་ཉེས་བྱས་སོ། །སླར་དེ་ལྟར་མི་བགྱིད་དོ་ཞེས་ཡང་དག་པར་སྡོམ་པར་བྱེད་པས་སླར་གསོ་བ་ཡིན་པས་ན་བསྡམ་པར་བྱའོ། །འདི་དག་ནི་ལྟུང་བའི་ཚོགས་བདུན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་སྡོམ་པས་བསྡམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་མན་ཆད་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་སྡོམ་པས་བསྡམས་པ་ནི་བསྔགས་པར་བྱ་བའི་སྡོམ་པ་སྦ་བར་བྱ་བའི་ཆོ་གས་ཡང་དག་པར་ཀུན་ནས་གཡོགས་ཤིང་སྦས་ལ་བསྲུངས་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་ཤིང་བཞེས་ལ་དུས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྡོད་པའོ། །ཆོ་ག་དང་སྤྱོད་ཡུལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོ་ག་བྱ་བ་དང་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་བྱ་བ་དག་ཡིན་ལ། ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྡན་པའོ། །དེ་ལ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པས་ན་ཆོག་སྟེ་རང་གི་གཞུང་ལུགས་སུ་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་ན་དེ་ལ་སྤྱོད་པ་ཡིན་པས་ན་སྤྱོད་པ་སྟེ། དེ་ལ་རྟེན་ཅིང་རང་གི་ཕན་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཡང་སྤྱོད་པ་ངན་པའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་དང༌། སྐྱེ་བོ་དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྔགས་པ་དང་ཐར་པ་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསླབས་ཤིང་གོམས་པར་བྱས་པ་དང། བསླབ་པ་འདོད་པའི་རབ་ཏུ་ཞི་བ་ལ་བློ་བྱང་བ་རྣམས་ཀྱིས་མ་སྨད་པ་སྤྱོད་པའི་རིམ་པ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའོ། །ཆོ་ག་མ་ཡིན་པ་ནི་དགེ་སློང་མེ་ཏོག་ཐུ་བ་དང༌། ཕྲེང་རྒྱུད་མཁན་བྱེད་པ་དང༌། རྣ་རྒྱན་བྱེད་པ་དང༌། དེ་དག་བྱས་ནས་ཁྱིམ་པ་ལ་སྟེར་བ་དང༌། བུད་
― DTG173_Page_0018 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག །སྟན་དང་ཁྲི་གཅིག་ལ་འདུག་པ་དང༌། སྣོད་གཅིག་ཏུ་ཟ་བ་དང༌། དེའི་ལུས་དང་འབྲེལ་པ་ལེན་པ་དང༌། དེའི་སྟེང་དུ་ལྷུང་བ་དང༌། གར་དང༌། གླུ་དང༌། རོལ་མོ་དང༌། སྒེག་པ་དང༌། བྱུག་པ་དང༌། དྲི་དང༌། ཕྲེང་བ་དང༌། གོས་དཀར་པོ་དང༌། ཁ་ཚར་དང་བཅས་པའི་གོས་འཆང་བ་དང༌། ཁྱིམ་པའི་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འཇུག་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ། ཀི་ཏའི་རིམ་ཞེས་བྱ་བའི་འདུལ་བ་ལས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལྟ་བུའི། གཞན་དག་གིས་བཤད་པ་ནི་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ལུས་དང༌། ངག་གིའོ། །དེ་ལ་ལུས་ཀྱི་ནི་འདི་ན་དགེ་འདུན་གྱིར་གཏོགས་པ་ཡིན་ན་ཡང་གནས་བརྟན་རྣམས་དང༌། དགེ་སློང་རྣམས་ལ་མང་དུ་བསྙེན་བཀུར་མི་བྱེད་པ་དང༌། སྡུག་པ་དང་གུད་པ་དང་བྲལ་བའི་སེམས་དང་ལྡན་ཞིང་རྒྱུད་དང་བ་མ་ཡིན་བས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པ་དང༌། རྒྱུད་ཤིན་ཏུ་རྩུབ་པ་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟིས་དྲེགས་པས་མྱོས་པ་ན་དགེ་སློང་རྒན་པོ་རྣམས་ལ་འཛེར་ཞིང་འགྲོ་བ་དང་འདུག་པ་དེ་ལྟ་བུའི་བྱ་བ་མེད་ཀྱང་མདུན་དུ་འགྲོ་བ་སྟན་མཐོ་བ་ལ་འདུག་པ་དེ་དག་མཐོང་ཞིང་ཉེན་ཀོར་དུ་ཕྱིན་ན་ཡང་མདུན་བསུ་བ་དང༌། སྟན་ནས་ལྡང་བ་དང༌། ཕྱག་འཚལ་བར་མི་བྱེད། དེ་དག་མཆིལ་ལྷམ་མེད་པར་འཆག་པ་དང༌། བདག་ཉིད་མཆིལ་ལྷམ་དང་བཅས་པར་འཆག་པ་དང༌། དེ་དག་ས་ཕྱོགས་དམའ་བ་ན་འཆག་པ་ན་ཡང་བདག་ཉིད་མཐོ་བ་གདིང་བ་དང་བཅས་པར་འཆག་པ་དང༌། སྟན་གྱིས་དེ་དག་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་དང༌། གཞོན་རིམས་དག་ལ་བརྙས་པ་དང་བཅས་པས་གནས་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཁྲུས་བྱེད་པའི་ཚེ་ཆུ་ངོགས་དག་ཏུ་དགེ་སློང་རྒན་རིམས་དག་ལ་འཛེར་ཞིང་འཛུག་པ་དང༌། མདུན་དུ་ཞུགས་པ་དང༌། འཛེར་ཞིང་ཁྲུས་བྱེད་པ་དང༌། འཛེར་ཞིང་འགྲོ་བ་དང༌། སྔོན་དུ་འབྱུང་བ་དང༌། གཞན་གྱི་ཁྱིམ་དུ་འཇུག་པ་ན་ཡང་དགེ་སློང་རྒན་རིམས་ལ་འཛེར་ཞིང་འགྲོ་བ་དང༌། དེ་ལྟ་བུའི་བྱ་བ་མེད་དུ་ཟིན་ན་ཡང་དེ་དག་ལ་བརྙས་ཐབས་སུ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་དང༌། དབེན་པའི་ཁྱིམ་དང་གནས་གང་ཡིན་བ་དེ་དག་ཏུ་གང་ན་རིགས་ཀྱི་བུད་མེད་དམ་བཞོན་ནུ་མ་བརྟགས་པར་འཇུག་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཁྱེའུ་གཞོན་ནུ་དག་
― DTG173_Page_0019 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་མགོ་བོ་ཉུག་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་དག་ནི་ལུས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་པའོ། །ངག་གི་ནི་འདི་ན་ལ་ལ་ཞིག་དགེ་སློང་རྒན་རིམས་ལ་གུས་པ་མེད་པས་དེ་ལ་མ་དྲིས་པར་ཆོས་སྨྲ་རྩོམ་ཞིང་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་པ་དང༌། སོ་སོར་ཐར་པ་སྟོན་པ་དང༌། དེ་གཡེང་བ་མང་པོ་ཡོད་ཀྱང་སྟོན་པ་དང༌། གཏམ་སྣ་ཚོགས་བྱེད་པ་དང༌། གཞན་གྱི་ཁྱིམ་དུ་འཇུག་པ་ན་རིགས་ཀྱི་བུད་མེད་དང༌། རིགས་ཀྱི་གཞོན་ནུ་མ་དག་གུས་པ་མེད་པར་འདི་སྐད་སྨྲ་སྟེ། མི་ཆེ་གེ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་རིགས་ཆེ་གེ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ཁྱོད་ལ་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་བཟར་རུང་བ་བཟའ་འམ། བཅའ་བར་བྱ་བ་ཁྱེད་ཀྱིས་དེང་ཅི་ཞིག་སྟོབས་པར་བྱེད། ཅི་ཞིག་ཟ་བར་བྱ། ཅི་ཞིག་བཏུང་བར་བྱ། ཁྱོད་དེ་རིང་ཅི་ཞིག་སྟེར་བར་བྱེད་ཅེས་སྨྲ་ཞིང༌། ཡོངས་སུ་རྒོད་པར་བྱེད་ལ་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ནི་ངག་གིས་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་པའོ། །མདོར་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་དང་འབྲེལ་པའི་སྤྱོད་པ་དང་སྨྲ་བ་ཐམས་ཅད་ནི་ཆོ་ག་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའི་སྤྱོད་པ་ནི་ཚིག་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཆོ་ག་ཞེས་བྱ་བ་དགེ་སློང་རྒན་པོ་དང༌། བར་མ་དང་གསར་བུ་རྣམས་ལ་གཅེས་ཤིང་གུས་པ་མང་དུ་བྱེད་པ་དང༌། བྱམས་པའི་ལུས་དང༌། ངག་གི་ལས་དང༌། རབ་ཏུ་ཞི་བ་ལ་དགའ་བ་དང༌། གཞན་དད་པར་བྱེད་པ་དང༌། ངོ་ཚ་དང་ཁྲེལ་ཡོད་པས་བརྒྱན་པ་དང༌། གྱ་གྱུ་མེད་པ་དང༌། རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་མ་བཅོམ་པ་དང༌། འདུལ་བའི་གཞུང་ལུགས་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་དང༌། དྲན་པ་དང༌། ཤེས་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་དང༌། འགྲོ་བ་དང༌། ལོག་པར་ལྟ་བ་དང༌། རྣམ་པར་ལྟ་བ་དང༌། སྣམ་སྦྱར་དང༌། ལྷུང་བཟེད་དང༌། ཆོས་གོས་ལེགས་པར་འཆར་བ་དང༌། འགྲོ་བ་དང་སྡོད་པ་དང༌། འདུག་པ་དང༌། ཉལ་བ་ལ་སོགས་པར་རམ། ཐམས་ཅད་དུ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ལས་བཤད་པ་ལས་གུས་པར་བྱེད་པ་འདི་ནི་ཆོ་ག་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་ཕྱོགས་བ་ལང་འཚོ་བ་ཡིན་པས་ན་དེ་ལ་སྤྱོད་ཡུལ་ཞེས་བྱ་ལ། འདིར་ནི་བ་ལང་གི་སྤྱོད་ཡུལ་དང་འདྲ་བས་ན་སྤྱོད་ཡུལ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། བ་ལང་རྣམས་མདོག་དང༌། ནད་མེད་པ་
― DTG173_Page_0020 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང། བདེ་བ་དང༌། སྲོག་རྣམས་ལ་ཕན་པར་འགྱུར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། སྦྲང་བུ་དང༌། ཤ་སྦྲང་དང༌། སྡིག་སྦྲུལ་དང༌། གཅན་གཟན་གདུག་པའི་འཚེ་བ་མེད་པ། རྩྭ་སྔོན་པོ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཆུ་གཙང་བ་དང་ལྡན་པ་དུས་རན་པ་དང༌། ཤིང་གི་གྲིབ་མའི་ཚོགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་བ་ནི་བ་ལང་གི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་ལ་དེ་བཞིན་དུ་དགེ་སློང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། དད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། དྲན་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པ་གང་ཞིག་ངེས་པར་བསྟེན་ན་ཕན་པ་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་སྤྱོད་ཡུལ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ནི། སྨད་འཚོང་དང༌། མ་ནིད་དང༌། གཞོན་ནུ་མ་ཆེན་པོ་དང༌། ཡུགས་ས་དང༌། ཀུན་དུ་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་གནས་པའི་སྒྲིབ་པའི་འོས་ཡོད་པ་དང༌། རྗེས་སུ་མཐུན་པ་མ་ཡིན་པའི་རྒྱལ་པོ་དང༌། རྒྱལ་པོའི་བློན་པོ་དང༌། བྲམ་ཟེ་དང༌། ཁྱིམ་བདག་དང༌། མུ་སྟེགས་བྱང་སྣ་ཚོགས་དང༌། ཉན་ཐོས་ལམ་དད་པའི་ཁྱིམ་དང་འདྲེས་པ་དང༌། དགེ་སྦྱོང་དང་དགེ་སྦྱོང་གི་འཇིགས་པ་ལ་ཕྱོགས་པ་དང༌། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་ལྔས་རྣམ་པར་གཙེས་པ་མེད་པ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟེན་པའི་བདེ་བ་དང་ལྡན་པ། བས་མཐའི་གནས་མལ་དང་ལྡན་བ། དེ་ལྟ་བུའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་བདེ་བ་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དགེ་སློང་དག་ཇི་ཙམ་ན་དགོན་པ་དང༌། ནགས་འདབ་དང༌། བས་མཐའི་གནས་མལ་ལ་ལེགས་པར་སྤྱོད་པར་གྱུར་པ་ནི་དགེ་སློང་ངམ། དགེ་སློང་མ་མངོན་པར་འདོད་པའི་དགེ་བ་འཕེལ་བར་འགྱུར་གྱི་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེར་གནས་ནས་ཀྱང་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་ནི་རང་གི་ཕའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང༌། ཡུལ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས་ཆོ་ག་དང་སྤྱོད་ཡུལ་དེ་དག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་བ་ནི་ཆོག་དང་སྤྱོད་ཡུལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ནོ། །མི་དགེ་བའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཙམ་ལ་ཡང་འཇིགས་པར་ལྟ་ཞིང་སྤོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་དག་ཕྲ་རབ་ཙམ་ལ་སྦྲང་བར་བྱ་བ་ཕྲ་མོ་ཙམ་དེ་དག་ཀྱང་སྤང་བར་འོས་པ་ཡིན་ཞིང་དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྨད་པའི་ཉེས་བྱས་ཕྲ་མོ་ཙམ་དེ་ཡང་ཡང་དག་པར་སྡོམ་པའམ། མི་
― DTG173_Page_0021 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དགེ་བའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཙམ་ལ་ཡང་འཇིགས་པར་ལྟ་ཞིང་འཇིགས་པར་ལྟ་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཏེ། ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་པའི་བྱ་བའི་ལུང་ལས། སྡིག་པ་ཆུང་དུའང་འདི་དང་ནི། །ཕྲད་མི་འགྱུར་ཞེས་བསམ་མི་བྱ། །ཞེས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ལུས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་མཐའ་དང༌། ངག་གི་ལས་ཀྱི་མཐའ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པའི་སྤོང་བ་གོམས་པའི་ངང་ཚུལ་དང༌། སྦྱོར་བ་ཅན་གྱི་ཆོ་ག་དང་སྤྱོད་ཡུལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པ་དང་ལྡན་པས་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་ཀྱི་ལས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཕྲ་རབ་ཙམ་ཡང་འཇིགས་པར་ལྟ་བས་སྡིག་པ་མི་དགེ་བ་དང༌། ལོག་པར་སྤྱོད་པ་དང༌། རྟོག་པ་ངན་པ་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པས་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །འཚོ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལ་འཚོ་བ་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། ལོག་པར་འཚོ་བ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ། ཉེས་པ་དེས་ཀུན་ནས་མ་གོས་པའོ། །འཚོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལ་བརྟེན་ཏེ་ཀུན་དུ་འཚོ་བས་འཚོ་བ་ཡིན་པའམ། ལེགས་པར་གནས་ཏེ་འཚོ་བ་ཡིན་པས་ན་འཚོ་བའོ། །ལོག་པར་འཚོ་བ་ནི་གསོ་བ་བྱེད་པ་དང༌། ལྟས་ལ་སོགས་ཤེས་པ་དང༌། ཞི་བ་ལ་སོགས་པའི་ལས་ཀྱི་ཚོགས་སྔགས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་དང༌། མཚན་མ་ལྟ་བ་དང༌། སྐར་རྩིས་དང༌། ལྟས་མཁན་དང༌། ཚུལ་འཚོས་ལ་སོགས་པས་འཚོ་བར་བྱེད་པ་ནི་ལོག་པར་འཚོ་བ་ཡིན་ཏེ། ལོག་པར་འཚོ་བའི་འགྲེལ་བ་ལས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །གཞན་དག་ནི་གང་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱིས་འཚོ་བའམ། བཟོ་དང༌། མངག་གཞུག་དང༌། མེ་ཏོག་དང༌། འབྲས་བུ་དང༌། རྩ་བ་དང༌། འདབ་མ་དང༌། སོ་ཤིང་ལ་སོགས་པ་སྟེར་བའི་རྒྱུས་འཚོ་བ་འདི་ནི་ལོགས་པར་འཚོ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཞན་དག་ནི་གང་འཚོ་བའི་དོན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་ཀྱིས་སྦྱོར་བར་བྱེད་ཅིང་དེས་འཚོ་བར་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ལོག་པར་འཚོ་བ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་རྙེད་པའི་དོན་དུ་ཉོ་ཚོང་བྱས་ནས་འཚོ་བར་བྱེད་པ་དང༌། ཆོས་འཆད་པས་འཚོ་
― DTG173_Page_0022 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་བྱེད་པ་དེ་ཡང་ལོག་པར་འཚོ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་དུག་དང་འདྲ་བ་དང་དྲི་མ་དང་བཅས་པ་དང་འདྲ་བར་དེ་ཡོངས་སུ་སོང་ཞིང་ཉེས་པ་དེས་མ་གོས་པར་ཀུན་དུ་རྒྱུ་འཚོ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཚོ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཇི་ལྟ་བུར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ལུས་ཀྱི་རྨ་དཀྲི་བ་ལ་སོགས་པ། སྡུག་བསྔལ་བསལ་བའི་དོན་དུ་སྟེན་བྱེད་ཅིང༌། །རིག་པས་རྙེད་ལ་སེམས་ནི་ཆོ་ག་ཤེས་པ། །འཚོ་བ་མིན་པའི་ཉེས་པས་གནོད་མི་འགྱུར། །ཡང་རིགས་པ་ནི་བདག་ཉིད་སྣོད་དུ་རང་བར་བྱས་པ་དང༌། རྙེད་པའི་བསམ་བས་མ་བཅོམ་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་མ་གོས་པ་དང༌། གཞན་དག་ལ་འདུད་ཅིང་གཅམ་གསག་གིས་བསྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། བདག་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ཡོན་ཏན་ཡང་སྦེད་པར་བྱེད་པ་དང༌། ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང༌། ཁྲེལ་ཡོད་པ་དང༌། སློང་མོས་སྤྱོད་པའི་འཚོ་བས་འཚོ་བསྒྲུབ་པ་ལ་སྤྱོད་པ་འདི་ནི་རིགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་ལྟར་ཞུགས་པ་ལས་མ་རྙེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་མ་རྙེད་པ་དེ་ལ་བདག་གི་འཚོ་བ་ནི་གཞན་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་པ་དང༌། གཞན་ལ་རེ་བ་མི་སྐྱེད་པ་དང༌། བདག་ལ་སྟོད་པར་མི་བྱེད་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་མ་རྙེད་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་ལས་བདག་གིར་བྱ་བའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང༌། རྙེད་པའི་ཉེས་དམིགས་མཐོང་བས་ཀྱི་མའོ་རྙེད་པའི་སེམས་ལས་བདག་རིང་དུ་གྱུར་པ་ནི་ལེགས་སོ་སྙམ་ཏེ་དེ་ལ་ཡིད་གདུང་བར་མི་བྱེད་དོ། །དཀའ་ཐུབ་ནགས་ཚལ་གནས་ལ་རྙེད་བཀུར་ཏེ། །མཛའ་བའི་སྒོ་ནས་དགྲ་བོ་འོངས་པ་ཡིན། །ཟླ་བའི་ཟེར་གྱིས་པདྨ་ཇི་བཞིན་དུ། །ལེགས་པ་རབ་འཇོམས་བརྟུལ་ཞུགས་ལྷོད་པར་བྱེད། །ཡང་གལ་ཏེ་རིགས་པས་བཅས་པས་རབ་ཏུ་རྙེད་པར་གྱུར་ན་ཅུང་ཟད་རྙེད་པ་དེས་དགའ་ཞིང་དྲེགས་པར་མི་བྱེད་ཅིང་ལེན་པ་ན་ཡང་ཚོད་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། ལྷག་མ་ཡོད་པ་ཙམ་དུ་ལེན་ལ་དྲེགས་པའི་ཉེས་པར་ལྟུང་བར་མི་བྱེད་ཅིང་ཆུང་དུ་ཞིག་བྱིན་པ་ལ་ཡང་སྦྱིན་པ་པོ་ལ་བརྙས་པར་མི་བྱེད་ལ་སྦྱིན་པ་པོ་ཡང་བྱམས་པའི་སེམས་ཉེ་བར་འཇོག་སྟེ། རེ་ཞིག་སྦྱིན་བདག་འདིའི་སྦྱིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་རྫོགས་པར་བྱ་བ་དང༌། འདིའི་སེར་སྣ་
― DTG173_Page_0023 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་ཕྲག་དོག་གི་དྲི་མ་བསྲབས་པར་བྱས་པར་འགྱུར་བ་དང༌། འདིའི་དགེ་བའི་བྱ་བ་ལ་སྤྲོ་བར་ཁས་བླངས་པ་ལས་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་བ་དང༌། གང་འདི་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའམ་གྲོགས་བྱེད་པ་དེ་དག་ཀྱང་དགེ་བ་ལ་སྦྱོར་བར་འགྱུར་བ་དང༌། གལ་ཏེ་འདི་དག་གིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་བསྔོས་ན་འཇིག་རྟེན་ལ་ཕན་པར་ཞུགས་པ་དག་གི་གྲོགས་སུ་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ཐར་པའི་ཚོགས་སམ་སྲིད་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་ན་དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདིའི་གྲོགས་བྱས་པར་གྱུར་བས་ཕན་བཏགས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་རྣམ་པར་མ་བསམས་ནས་ཡོངས་སུ་ལེན་པར་བྱེད་དོ། །ཡོངས་སུ་བླངས་ནས་ཀྱང་སྦྱིན་པ་པོས་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པར་བྱེད་ཀྱི་གསོག་འཇོག་ཏུ་མི་བྱེད་ཅིང་བརླག་པར་ཡང་མི་བྱེད་དོ། །སྣོད་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་དང༌། ལེན་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པས་ཀུན་ནས་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་པ་ནི་འཚོ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་ནོ། །འཚོ་བ་སྒྲུབ་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་དང༌། ལེན་པ་དང་དེ་ནི་ཕན་པ་ལ་སྦྱོར་བ་དང༌། རིགས་པས་འཇུག་པ་དག་པས་མཛེས་པ་ནི། དམ་པས་འཚོ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པར་བཤད། སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་བསླབ་པའི་གཞི་ལ་སློབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་སླངས་ནས་སློབ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པའི་གནས་ལ་གནས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཀའ་ལ་གུས་པས་བསླབ་པའི་གཞི་དོན་ཡོད་པ་ཉིད་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་བ་དང༌། ཐམས་ཅད་དུ་ཕན་ཡོན་རྣམ་པ་བཅུ་ལས་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བཅུ་བཅུ་ཞིང་ཕན་ཡོན་རེ་རེ་ལ་ཡང་དག་པར་བརྟགས་ཏེ་བསླབ་པ་འདོད་པ་ཉིད་དམ། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ལ་འཇིགས་པ་ནི་ལྟུང་བ་ལྕི་བ་དང༌། ཡང་བར་རྟོག་པར་མི་བྱེད་ཅིང་སྦོམ་པོ་དང༌། ཕྲ་བ་རྣམས་སྡོམ་པར་བྱེད་པ་དང༌། བསླབ་པ་ལ་གུས་པ་འམ་དེ་ལ་བདེ་བར་འདུ་ཤེས་པས་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་བསླབ་པའི་གཞི་ལ་སློབ་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་བདེ་གཤེགས་བསྟན་པ་ལ། །བསླབ་གཞི་བཅས་པར་གྱུར་པ་ནི། །འདི་དག་བསྡམས་ལ་སྡུག་བསྔལ་ལ། །འདི་དག་ལྡོག་ལས་བདེ་བ་སྐྱེ། །སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པས་ལེགས་
― DTG173_Page_0024 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྡམས་ཤིང༌། །རང་གི་ཆོག་སྤྱོད་ཡུལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །ཁ་ན་མ་ཐོ་ཆུང་ལའང་ཉེས་ཆེན་ལྟ། །ལུས་ངག་ཡིད་ཀྱི་སྦྱོར་བ་རྣམ་པར་དག །མ་སྨད་འཚོ་བ་འཚོ་བ་རྣམ་དག་ཡིན། །བསླབ་པའི་གཞི་ལ་སོགས་པས་སློབ་པར་དགའ། །བསླབ་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་གང་ཅུང་ཟད། །མི་མཐུན་དེ་དེ་གསལ་བར་རྣམ་པར་སྤོང༌། །མདོ་ལས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་གགས་སུ་གྱུར་པ་ནི་མི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཡིན་པར་གསུངས་ལ། དེ་ནི་ཕུང་ཁྲོལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དད་པ་མེད་པ་དང༌། ངོ་ཚ་མེད་པ་དང༌། ཁྲེལ་མེད་པ་དང༌། ལེ་ལོ་དང༌། ཤེས་རབ་འཆལ་པ་ཉིད་དང༌། དབང་པོའི་སྒོ་མ་བསྡམས་པ་ཉིད་དང༌། ལྟོ་འགེངས་པ་ཉིད་དང༌། ཟས་ཀྱི་ཚོད་མི་ཤེས་པ་ཉིད་དང༌། ནམ་གྱི་ཆ་སྟོད་དང༌། ནམ་གྱི་ཆ་སྨད་ལ་མི་ཉལ་བ་ལ་མངོན་པར་མི་བརྩོན་པ་དང༌། སྔོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་དགོང་པ་དང༌། སྨྲ་བ་དང༌། དགའ་ཞིང་རྩེ་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང། དགེ་བའི་ཆོས་མངོན་པར་མི་བརྩོན་བ་དང༌། དགེ་སློང་རྒན་རབས་རྣམས་ལ་མ་གུས་ཤིང་བརྩེ་བར་མི་སེམས་པ་དང༌། ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། ཚིག་ངན་པར་སྨྲ་བ་དང༌། བཟོད་པ་མེད་པ་དང༌། ལས་དང་སྨྲ་དང་འདུ་འཛིན་ལ་མངོན་བར་དགའ་བ་དང། ཁྱིམ་པའི་སྐྱེ་བོ་དང་འདྲེ་བ་དང༌། བུད་མེད་ལ་ཡང་དང་ཡང་དུ་ལྟ་བ་དང༌། ཁྲོ་བ་དང་ཁོན་དུ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་གགས་སུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་གགས་སུ་གྱུར་པ་ལ་གནས་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་བའམ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་འགྱུར། །དེ་བས་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་བསྲུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེའི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་པར་བྱའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱུ་ནི་དབང་པོ་སྡོམ་པ་ཡིན་པར་བཤད། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་དེས་ཚུལ་ཁྲིམས་དྲི་མེད་དང་ལྡན་འགྱུར། །དེ་བས་ཐོས་པའི་རང་བཞིན་ལྟ་ལ་ངེས་དམིགས་ཏེ། །རང་གི་དབང་པོའི་ཡུལ་ལ་འཕྱན་ལས་བསྲུང་བར་བྱ། །དེ་བས་ན་དེ་བསྲུང་བར་བྱ་སྟེ། སྡིག་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཉིད་དང༌། དེ་ལ་མཚན་མར་འཛིན་པ་དང༌། དེའི་ཚུལ་དྲན་པ་དང༌།
― DTG173_Page_0025 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེའི་རྣམ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། རྗེས་སུ་རྟོག་པ་སྤང་བ་དང༌། ཡུལ་གྱི་ཉེས་དམིགས་མཐོང་བ་དང༌། ཉེས་དམིགས་མཐོང་བ་ནས་ཀྱང་དེ་ལ་ལུས་ཀྱིས་བརྒྱད་བསྲིངས་ལ་སྡུག་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྤང་བར་བྱ་ཞིང་ཡུལ་ལ་ཆགས་པའི་གཞི་ཤིང་དང་འབག་ལ་རེག་པ་སྙམ་བ་དང༌། གཟན་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་འཚོ་བ་རྐྱེན་རྣམས་ཟིལ་གྱིས་མནན་ལ་ཤིན་ཏུ་ཞེན་པ་ལས་བཟློག་པ་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྤོང་བ་དང༌། འཇིག་རྟེན་སྣ་ཚོགས་ལ་མངོན་པར་མ་ཆགས་པར་བྱའོ། །ཆོ་ག་གང་གིས་བྱ་ཞེ་ན། གཉེན་པོར་གྱུར་པ་ལ་ཡང་དག་པར་བརྟེན་པས་སྤང་བར་བྱ་ཞིང༌། སེམས་ཀུན་ནས་དྲན་པ་དང་ལྡན་བས་ཕྱོགས་ཀུན་དུ་རྣམ་པར་ལྟ་ཞིང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་རྣམ་པར་འཇུག་པ་ན་དེ་ལྟར་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱིས་དགེ་བའི་སེམས་གཏུགས་ནས་གནས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དྲན་པ་བརྟན་པོས་ཡང་དག་པར་སྲུང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །བ་ལྟར་ནག་པོའི་ཕྱོགས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་སེམས་ཡང་དག་པར་ཚར་གཅད་པ་དང༌། གཟུགས་སྡུག་པ་དང་བདེ་བ་ལ་ཚེར་མ་ལྟ་བུར་ལྟ་བ་དང༌། ཡུལ་རང་བཞིན་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང༌། འདོད་པའི་ཉེས་དམིགས་ཚོལ་བ་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བ་ལ་ལྷག་པར་མོས་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ལ་སེམས་དགའ་བ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ལ་སེམས་གཏོང་བ་དང༌། དགེ་བའི་ཆོས་ལ་འགྲུས་པར་བྱ་བ་དང༌། རྒྱུན་ཏུ་བྱ་བས་མངོན་བར་བརྩོན་བར་བྱ་བ་དང༌། དབང་པོ་ཡོངས་སུ་མ་བསྡམས་པའི་གང་ཟག་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྤང་བ་དང༌། དབང་པོ་བསྡམས་པའི་གང་ཟག་རྣམས་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་འཇིགས་པར་ལྟ་བས་སྤང་བར་བྱའོ། །ལྕགས་ཀྱི་ཐུར་མ་རབ་ཏུ་འབར་བ་ཡིས། །མིག་ལ་བྱུག་པར་གྱུར་པ་ཆེས་བླ་ཡི། །རང་གི་ངན་འགྲོའི་ལམ་ནི་སྩོལ་བྱེད་པ། །གཟུགས་ལ་ཆགས་དང་སྡང་བས་ལྟ་མི་བྱ། །ལྕགས་ཁུ་འབར་བས་རྣ་བ་བཀང་བླ་ཡི། །བག་མེད་ཆགས་དང་དྲེགས་པ་འཕེལ་བྱེད་པ། རྔོན་པའི་ཁོང་གླུ་དག་པས་ལྷག་པའི་སྒྲ། །ཉན་པ་བདག་ལ་ཕན་པས་ཐོས་མི་རུང༌། །སྣ་ལ་བལྟས་ཏེ་སྤུ་གྲི་རྣོན་པོར་ནི། །བདར་བ་གཙངས་པའི་ནད་ནི་བྲང་བླ་ཡི། །བདག་ཉིད་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་
― DTG173_Page_0026 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཕེལ་བྱེད་པའི། །དྲི་ཆགས་དགྲ་བ་རྣམ་པར་འཕེལ་མི་རུང༌། །མེ་ལྕེ་འབར་བའི་མཚོན་ནི་རྣོན་པོ་ཡིས། །ལྕེ་ནི་མངོན་དུ་གཅད་པར་གྱུར་བླ་ཡི། །སྐྱེ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལམ་ནི་སྐྱེད་བྱེད་པ། །རོ་ལ་ཆགས་པའི་སྡིག་བྱེད་དེ་ལྟ་མིན། །མཁས་པས་རང་ལུས་དགྲ་སྟ་རྣོན་པོ་ཡིས། །རྣམ་པར་གཏུབས་པས་འཇིག་པར་གྱུར་བླ་ཡི། །རེག་པ་སྣ་ཚོགས་སྲེད་པས་གདུངས་གྱུར་པས། །ཡུན་རིངས་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་མི་རུང༌། །གང་ཕྱིར་ཅི་དགའ་སྤྱོད་ལས་ཡིད་མ་བསྲུངས། །སྡུག་བསྔལ་མཐའ་ཡས་བསྐྱེད་པའི་སྡིག་པ་སོགས། །དབང་པོ་ལྷག་མ་སྡོམ་པའང་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་མཁས་པས་དེ་ཉིད་བསྲུང་བའི་རིགས། །མཁས་པས་འདོད་ཆགས་ཉེས་ལ་མི་སྡུག་བསྟེན། །སྡང་ལ་བྱམས་དང་རྩེ་གོམས་ཡོན་ཏན་གྱིས། །རྨོངས་ལ་མི་རྟག་འདུ་ཤེས་འཆི་བ་ནི། །རྗེས་སུ་དྲན་དང་བག་ཡོད་བསྟེན་པས་བསྲུངས། །དེ་ལྟར་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་ལས་འཇིགས་པ་མཐོང་ནས་དབང་པོ་བསྡམ་པའི་ཕྱིར་འབད་པ་དང་བཅས་པར་གྱུར་པ་དང༌། སྲེད་པ་སྐྱེ་བའི་དངོས་པོ་ཡིན་པས་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་རྐྱེན་ལ་བག་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་བྱའོ། །གཞན་གྱི་ཁ་ཟས་དང་རྙོང་དང་ཤིང་གི་གཟུགས་བརྙན་དང་མཆིལ་པ་ལྟར་འཚོ་བའི་རྐྱེན་གྱི་ཡོ་བྱད་རྣམས་ནི་འཇིགས་པ་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཚུལ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ཏེ་ལོངས་སྤྱད་པར་བྱ་ཞིང་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གིས་ཀུན་ནས་ལྡང་བ་དང་བྲལ་ཞིང་ལྷག་པར་ཞེན་པ་དང༌། མདུད་པ་མེད་པ་དང༌། ལྷག་པར་མ་ཆགས་པ་དང། ཉེས་དམིགས་མཐོང་བ་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་ཞིང་རྩེ་བའི་དོན་དུ་མ་ཡིན། རྒྱགས་པའི་དོན་དུ་མ་ཡིན། ཆ་རྒྱན་པའི་དོན་དུ་མ་ཡིན། ཁ་དོག་སྡུག་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་མ་ཡིན། བརྒྱན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་གྱི། གཞན་དུ་ན་དགོས་པའི་དབང་གིས་དེར་རེ་ཞིག་གོས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་ནི། སྦྲང་བུ་དང༌། ཤ་སྦྲང་དང༌། ཚ་བ་དང༌། གྲང་བ་དང༌། སྡིག་སྦྲུལ་གྱི་རེག་པ་ལས་བསྲུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ངོ་ཚ་བས་གསང་བ་དགབ་པའི་ཕྱིར་མ་ཡིན། རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཆ་ལུགས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་བསོད་སྙོམས་ལ་ཡོངས་སུ་
― DTG173_Page_0027 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལོངས་སྤྱོད་པར་བྱའོ། །ཇི་སྲིད་དུ་ལུས་འདི་གནས་ཤིང་འཚོ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྲོག་བསྲུང་བ་ཤིང་རྟའི་མིག་བསྐུ་བ་དང་འདྲ་བར་ཤིན་ཏུ་མ་ཆགས་པར་རྨ་འི་ཚོར་བ་བསལ་བའི་དོན་དུ་བསྐུ་བ་དང་འདྲ་བར་བྲུ་བ་ཚ་བ་ཞི་བར་བྱ་བའི་དོན་དུ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་མེད་པར་སྲོག་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དགོན་པ་ལས་ཐར་པའི་དོན་དུ་བུའི་ཤ་ཟ་བ་དང་འདྲ་བར་ཞེན་པ་མེད་པས་དེ་ལྟར་ཚོར་བ་རྙིང་པ་སོ་སོར་གཞོམ་པར་བྱ་བ་དང༌། ཚོར་བ་གསར་པ་མི་བསྐྱེད་པར་བྱའོ་ཞེས་ཟས་ལ་ཚོད་རིག་པ་ཉིད་དུ་སྨན་དང་འདྲ་བར་ཚད་ཡོད་པར་བྱས་ལ་ལུས་འདི་ཁ་ཟས་ཆད་ཙམ་བསྟན་པས་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། འདི་ཉིད་ནད་ཡིན་པས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་དང༌། རྣལ་འབྱོར་ལ་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དང༌། ལུས་བདེ་བླག་ཏུ་རྗེས་སུ་གནས་པ་དང༌། སྲེད་པའི་ཞགས་པས་མ་བཅིངས་པའི་བདེ་བ་ལ་རེག་པར་གནས་པར་བྱ་ཞིང་ཚོད་ཟིན་པར་ཟོས་པས་མི་དགའ་བ་དང༌། སྐོམ་པ་དང༌། གླལ་བ་དང༌། ཟས་ཀྱིས་ལུས་ལྕི་བ་དང༌། གཉིད་དང་རྨུགས་པ་ཀུན་དུ་མི་སྤྱོད་པ་ཡིན་ཞིང་སྤྱོད་ལམ་ལ་ལེགས་པར་གནས་པ་དང༌། རྣལ་འབྱོར་ལ་ཕན་པ་ཉིད་ཀྱིས་བདེ་བ་ལ་རེག་པར་གནས་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཡིན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་མ་ཡིན། རྒྱགས་པའི་ཕྱིར་མ་ཡིན། བརྒྱན་པའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་ཞེས་སྤང་བར་བྱ་བ་ལ་སོ་སོར་རྟོག་ཅིང་འདི་ལྟ་སྟེ། ལུས་འདི་གནས་པར་བྱ་བ་དང༌། འཚོ་བར་བྱ་བ་དང༌། བཀྲིས་པ་བསལ་བར་བྱ་བ་དང༌། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་ཕན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོ་སོར་རྟོག་ཅིང་ཚོར་བ་རྙིང་པ་རྣམས་སྤང་བར་བྱ་བ་དང༌། གསར་པ་རྣམས་མི་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཤིང་དེ་ལྟར་ཚད་ཙམ་ཟ་བ་སོ་སོར་རྟོག་ཅིང་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པར་འཚོ་བས་འཚོ་བ་དང༌། བདེ་བ་ལ་རེག་པར་གནས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཚད་ཙམ་ཟ་བ་ལ་སོ་སོར་བརྟག་པར་བྱའོ། །སྤང་བར་བྱ་བ་ལ་སོ་སོར་བརྟག་ཅིང་འདོད་པའི་བདེ་བ་ལ་མ་ཞེན་པས་དེ་ལ་རྟེན་པར་མི་བྱེད་ཀྱི་བཀྲེས་པ་བསལ་བར་བྱ་བ་དང༌། ཚོར་བ་རྙེད་པ་རྣམས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འཇུག་པ་དང༌། གསར་པ་རྣམས་མི་
― DTG173_Page_0028 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱེ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་དང་ཞིང་དུབ་བ་ལ་མི་རྟེན་པ་ཡིན་ལ་ཚིག་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་གོ་འཕང་བར་མ་དང༌། རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་མལ་སྟན་ལ་ཡང་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་བས་སོ་སོར་བརྟགས་ཏེ་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱད་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་མལ་སྟན་རྣམས་ལ་ཡང་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་ཡིད་ཀྱིས་སོ་སོར་བརྟགས་ལ་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱད་པར་བྱ་སྟེ། ཅི་ནས་འདི་ལྟར་སྦྲང་བུ་དང༌། རླུང་དང༌། ཚ་བ་དང༌། སྡིག་སྦྲུལ་དང༌། ཆར་དང༌། བ་མོའི་རེག་པ་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མངོན་དུ་གནོད་པ་ཕྱུང་བ་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ནང་དུ་ཡང་དག་འཇོག་དང༌། རྗེས་སུ་མཐུན་པར་བྱ་བ་དང༌། སྒྲ་ལ་སོགས་པའི་གཡེང་བ་ཆུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ལོངས་སྤྱད་པར་བྱའོ། །ནད་ཀྱི་རྐྱེན་སྨན་ནི་ཇི་སྲིད་གནོད་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཚོར་བ་རྣམས་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། བདེ་བ་དམ་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ལུས་ཉེས་དམིགས་མང་པོ་དང་ལྡན་པར་ཡིད་ལ་བྱ་སྟེ་སྤྱད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་སྲོག་བསྒྲུབ་པ་ལ་དགོས་པ་དག །སོ་སོར་རྟོག་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་འཇུག་པ་ན་ཅི་ནས་ཉེས་པ་སྔོན་དུ་མི་འབྱུང་ཞིང༌། འདིའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར། །ཡང་སོ་སོར་རྟོག་པའི་དུས་གང་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། བསོད་སྙོམས་དང་ནད་ཀྱི་རྐྱེན་སྨན་ལེན་པའི་དུས་ཉིད་ན་འམ། ཁམས་དང་པོ་དང༌། ཆོས་གོས་དང༌། མལ་སྟན་དང་པོར་རྙེད་པའི་དུས་སུའོ། །གཞན་དག་ནི་ལོངས་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་དུས་སུ་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཉིན་རེ་ཞིང་དུས་གཅིག་གི་ཚེ་ན་བྱའོ་ཞེས་འདོད་དོ། །ལ་ལ་ནི་ཉིན་རེ་ཞིང་དུས་གཅིག་གི་ཚེ་བདག་ཉིད་ནི་རྐྱེན་གྱིས་འཚོའོ་ཞེས་སོ་སོར་རྟོག་པན་ཐམས་ཅད་སོ་སོར་བརྟགས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཡོ་བྱད་བཞི་པོ་དེ་དག་ཀྱང་གང་ཟག་གི་དབྱེ་བས་ལོངས་སྤྱོད་རྣམ་པ་ལྟར་གྱུར་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བ་རྣམས་ཀྱི་ནི་རྐུ་བས་ལོངས་སྤྱོད་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞིང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་མངོན་བར་མི་བརྩོན་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ངོ་ཚ་བ་མེད་པར་ལོངས་སྤྱོད་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་ཞིང་ལྷག་པའི་སེམས་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་རྗེས་སུ་གནང་བ་ལ་ལོངས་
― DTG173_Page_0029 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྤྱོད་པའོ། །སློབ་མ་རྣམས་ཀྱི་ནི་སྐལ་བ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་དབང་ཕྱུག་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འཚོ་བ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་བའི་འཁོར་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པས་འཚོ་བའི་ཐབས་ཀྱི་རྩོལ་བ་ལས་ལྡོག་པ་ནི་ལུས་དང་ངག་གི་སྡོམ་པ་སླ་བ་ཡིན་ནོ། །དབང་པོ་སྡོམ་པ་ནི་གཉི་གའི་ཡིན་ཏེ། སེམས་བསྲུངས་ནས་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་བསྲུངས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཁ་ནམ་ཐོ་བའི་ཡོ་བྱད་ནི་དབང་པོ་སྡོམ་པའི་འཁོར་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པའི་དངོས་པོའི་རྐྱེན་རྣམས་ལ་རིག་པས་ཚད་ཙམ་དུ་སོ་སོར་བརྟགས་ཏེ་རྗེས་སུ་སྐྱོང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་ཡང་དད་པའི་སྟོབས་ཏེ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་དེ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ན་བསམས་བཞིན་དུ་བསླབ་པ་ལས་འདའ་བས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང་མདོ་ལས་དགེ་སློང་དག་ཇི་ཙམ་དུ་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་དད་པ་ཉེ་བར་གྱུར་པ་དེ་སྲིད་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་དང༌། འཚོ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། བརྩོན་པའི་སྟོབས་ལ་སྟོན་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ཡང་ལེ་ལོ་ཅན་དང་མི་མཐུན་པ་ཚོལ་བ་ལ་ཞུགས་པས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་རོ། །དབང་པོ་སྡོམ་པའི་ནི་ཁྲེལ་ཡོད་པ་དང༌། དྲན་པའི་སྟོབས་ལ་གནས་པས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་དེ་དང་བྲལ་ན་སྐྱེ་མཆེད་གང་ཡང་རུང་བའི་ཉོན་མོངས་པས་དྲི་མ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །རྐྱེན་གྱི་ཡོ་བྱད་ལོངས་སྤྱོད་པ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ལ་གནས་པས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཡང་ཡང་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་བློ་ལྡན་བསླབ་པའི་སྟོབས་གནས་པ། །ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །དེ་རྣམས་དག་པས་ཡིད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ནི། །ཞི་བར་བྱེད་པའི་ཏིང་འཛིན་མ་ལུས་འདྲེན། །ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་ལས་ཉེས་མང་འབྱུང་འགྱུར་བར། །ཡང་དག་བསམས་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་མ་བརྟེན་པར། །གནས་པའི་ཆོ་ག་ལ་ནི་འབད་བྱ་སྟེ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་བྱུང་ཡོན་ཏན་མང་པོ་མཐོང༌། །དེ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བ་ལ་ནི་འགྱོད་པའི་མེ་རྣམ་པར་
― DTG173_Page_0030 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབར་པར་འགྱུར་ལ། འགྱོད་པ་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་མྱ་ངན་དང་ཞུམ་པའི་དྲི་མས་སྦགས་པའི་འབྱུང་གནས་ཡིན་ཞིང༌། ངན་འགྲོའི་ལས་གཉིས་མེད་པ་ཡིན་པ་དང༌། སྨན་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་དང༌། གྲགས་པ་མ་ཡིན་བའི་སྐྱེ་གནས་དང༌། འཚེ་བ་རྣམས་ཀྱི་གཞི་དང༌། ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་དང༌། སྐྱེ་བོ་ངན་པ་དང་འདྲེས་པའི་འོབས་དང༌། ཡོན་ཏན་བརྗེད་པ་དང༌། སེམས་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་གྱི་ཕྱོགས་འཛིན་པའི་དེའི་བླ་མ་དང༌། སློབ་མ་དང༌། གྲོགས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་ཚ་བའི་གཞི་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བརྒྱ་སྟོང་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་གཞིར་གྱུར་པ་དང༌། དེ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་གང་ཟག་ཆོས་ཀྱི་མདངས་ཉམས་པར་བྱེད་པ་དང༌། སོ་མ་བཏང་བའི་ཆུ་སྣོད་ལྟར་ཡོན་ཏན་རིན་པོ་ཆེའི་སྣོད་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །ཉེས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྣོད་དུ་འགྱུར་བ་དང༌། ཕོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་དབེན་ཉིད་དང༌། དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་དང༌། དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བགྲོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དང༌། སྡིག་པའི་དྲི་མ་ཅན་གྱི་ལས་བྱེད་པ་རྣམས་དང༌། སྐལ་བ་མཉམ་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་དག་པའི་ལས་ཅན་གྱི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དང༌། སྐལ་བ་མི་འདྲ་བ་ཡིན། ཁྱད་པར་རྟོགས་པ་ཡིན། སྐལ་བ་མེད་པ་ཡིན། དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའི་རེ་བ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཁ་ན་མ་ཐོབ་དང་བཅས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གོས་ནག་ནོག་ཅན་དང་འདྲ་བར་མདོག་མི་སྡུག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉེས་པར་སྤྱད་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ལ་བརྟེན་བ་རྣམས་ཡུན་རིང་པོར་སྡུག་བསྔལ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །སྦྱིན་གནས་རྣམས་ལས་འབྲས་བུ་ཆུང་དུན་དུ་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རིན་ཐང་ཆུང་བ་ཡིན་ནོ། །མི་གཙང་བར་བྱེད་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པས་ན་དུར་ཁྲོད་ཀྱི་གནས་ལྟར་མི་གཙང་བ་ཡིན། སྙན་པ་མ་ཡིན་པའི་དྲིས་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་པས་ན་དེ་དང་འདྲ་བ་ཡིན། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པས་ན་དེ་དང་འདྲ་བར་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན། གང་ཟག་སྐལ་བ་མཉམ་པ་རྣམས་དང་གཅིག་ཏུ་གནས་པར་རུང་བས་ན་དེ་དང་འདྲ་བར་སྐྱེས་བུ་སྦྲུལ་ལྟ་བུ་
― DTG173_Page_0031 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན། ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཉིད་བལྟ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དུར་ཁྲོད་ཀྱི་གནས་ལྟར་སྐྱེ་བའི་ཚོགས་ཆེན་པོས་ཆོ་ངེས་འདེབས་པར་བྱ་བ་ཡིན། དུད་འགྲོ་འདྲ་བར་མནོག་ཆུང་ཞིང་ནག་ནོག་དང་བཅས་པའི་བུད་མེད་དང༌། རེག་པས་མེའི་ཕུང་པོར་རིང་པོར་མི་ཐོགས་པར་འཇུག་པའི་རྒྱུར་གྱུར་ཅིང་གནས་མལ་འབར་བ་ལ་གནས་ཤིང་འཁྱུད་པ་དང༌། ཡི་དགས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དུ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། །སྐྲའི་ཐག་པས་བྱིན་པར་བསྲུང་ཞིང་མདུང་ཐུང་འབར་བ་སྙིང་གར་དྲག་ཏུ་ཡང་དག་ཡང་དུ་བསྣུན་པས་སྡུག་བསྡུལ་ཚ་ཞིང་རྣོ་བ་ཡིན། རིགས་ཀྱི་བུ་དང་རིགས་ཀྱི་བུ་མོའི་སྐྱེ་བོའི་དམོད་པ་ཉེ་བར་གནས་པས་ཉིན་རེ་ཞིང་ཉེ་བར་གཙེས་པ་ཡིན། ལྕགས་ཀྱི་ལེབ་མ་འབར་བས་བསྲེག་པས་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བའི་ཆོས་གོས་གྱོན་པ་ཉིད་ཡིན། ལྕགས་ཀྱི་ཐུ་ལུམ་ཤིན་ཏུ་འབར་པའི་ཟས་ཟ་བས་ཤིན་ཏུ་ཚ་བར་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་བསོད་ནམས་ལ་སྤྱོད་པ་ཡིན། ལྕགས་ཀྱི་བུམ་པ་ཤིན་ཏུ་འབར་བའི་ནང་དུ་གནས་པའི་སྡུག་བསྔལ་མི་བཟད་པར་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་མལ་སྙན་ལ་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པས་ཉིན་རེ་ཞིང་རྣམ་པར་བཅོམ་པ་ཡིན་པས་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོག་ཏུ་སྙིང་རྗེ་བར་བྱ་བའི་དངོས་པོར་གྱུར་བ་ཡིན། རོ་བསྲེགས་པའི་མགལ་དུམ་ལྟར་དགོས་པ་མེད་ཅིང་གཉི་གའི་དོན་ལས་ཉམས་པ་ཡིན། སྐྱེ་བོ་དམ་པ་འདུས་པའི་ནང་དུ་འཇིགས་པ་དང་བཅས་ཤིང༌། འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཡིད་བརྟན་དུ་མི་རུང་བ་ཡིན། རྗེས་སུ་བརྟན་པར་མི་ནུས་པ་ཡིན། ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ཡིན། ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པའི་གཏམ་ཐོས་ནས་སྡུག་བསྔལ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན། ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་གཏམ་ཐོས་ནས་རྗེས་སུ་འགྱོད་པར་གྱུར་པ་ཡིན། འདི་ཐོས་པ་དང་སྤོབས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་གཟུང་བར་འོས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དུར་ཁྲོད་ཀྱི་མེ་དང་འདྲ་བ་ཡིན། དེ་རྨོངས་བཞིན་འཆེ་བའི་དུས་བྱེད་པར་འགྱུར་ཞིང་ཤི་བའི་འོག་ཏུ་ཡང་དམྱལ་བ་དང་ཡི་དགས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ལེན་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། ལོ་གྲངས་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ་ཤིན་ཏུ་འདས་པ་ན་དེ་ལས་ཐར་ན་ཡང་དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ལྷག་མ་ལུས་པས་འདི་ན་ཚེ་ཐུང་བ་ཉིད་ཡིན། ལོངས་སྤྱོད་ཆུང་བ་ཡིན།
― DTG173_Page_0032 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྲན་ཟླ་དང་བཅས་པ་གནས་པས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ཡིན། སྐུར་བ་མང་བ་ཡིན། ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་སྒྲ་ཐོས་པར་གྱུར་པ་ཡིན། མཛའ་བོ་དང་ཉེ་དུས་ཕོངས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། འཁོར་མི་འདུམ་བ་ཉིད་ཡིན། ཚིག་གཟུང་བར་མི་འོས་པ་ཡིན། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྟ་པས་ཕོངས་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྡུག་བསྔལ་ལེན་པ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པས་བསོད་ནམས་ཆུང་ངུ་སོགས། །རྣམ་སྨིན་དེ་ཡང་མཐར་ནི་གཏུགས་པར་འགྱུར། །རིགས་ནི་དམའ་པར་སྐྱེ་བ་འཐོབ་འགྱུར་ཞིང༌། །དེ་རྟོགས་སྡུག་བསྔལ་མང་པོའང་ཉམས་མྱོང་འགྱུར། །ལས་ནི་ངན་པས་དེ་རུ་འཕངས་ནས་ནི། །དམན་པའི་རིགས་སུ་གྱུར་པའི་ལས་དེ་ཡིས། །ཚུལ་ཁྲིམས་མ་བསླབས་དམ་པ་མིན་ལ་འཇུག །དམྱལ་བའི་མེ་ནི་མཐའ་མེད་པར་ལྟུང་འགྱུར། །ཚུལ་ཁྲིམས་བརྟན་པར་གནས་པ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་ལ་སོགས་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བའི་ཉེས་པ་ཡང་དག་པར་བསམ་པར་བྱའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་གནས་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་དེ་ལས་གོ་བཟློག་པ་ཡིན་པར་ཡོངས་སུ་བརྟག་པར་བྱའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་བསྲུང་བར་གྱུར་ན་ནི། །འགྱོད་པའི་མེ་ནི་ཞི་བར་འགྱུར་བ་ཡིན། །དགའ་དང་རབ་གུས་སད་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུས། །ལུས་དང་ངག་གི་དགེ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད། །ཐར་པའི་གྲོང་དུ་འཇུག་པའི་ལམ་ཉིད་དང༌། །མི་དང་ལྷ་དབང་གྲུབ་ལམ་གཉིས་པ་མེད། །གྲགས་དང་སྙན་དང་བདེ་བ་སྐྱེད་པའི་རྒྱུས། །ཚེ་དང་སྨད་པས་ཚུགས་པ་མེད་པ་ཡིན། །བླ་མ་སློབ་མ་མཛའ་བཤེས་ངོ་མི་འགྱུར། །མ་སྨད་བདེ་བའི་སྒོར་ནི་གྱུར་པ་ཡིན། །སྐྱེ་བོ་དམ་པ་དང་འདྲེ་འདྲེན་པར་བྱེད། །ཡོན་ཏན་སྐྱེད་པའི་ཆོ་གར་གྱུར་པ་ཡིན། །འདི་དང་ལྡན་ན་མཁས་པའི་ཡོན་ཏན་ནི། །ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྣོད་དུ་གྱུར་པ་ཡིན། །ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བའི་ཕོངས་པ་ཅི་ཡོད་པ། །ཉེས་པ་དེ་དང་དེ་ནི་རྣམ་པར་སྤོང༌། །དམ་པའི་ཆོས་ཀྱིས་བགྲང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། །ཡོན་ཏན་ལ་དགའ་བར་ཡང་གོ་བར་བྱེད། །ཁྱད་པར་རྟོགས་པའི་སྐལ་བར་ལྡན་པ་དང༌། །བདག་ཉིད་ཡོན་ཏན་དག་གིས་བསྔགས་འོས་འགྱུར། །སྐྱེ་བོ་དམ་པ་རྣམས་དང་སྐལ་མཉམ་གྱི། །རང་གི་ཡོན་ཏན་རྒྱ་ཆེན་དམན་དང་ན། །
― DTG173_Page_0033 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བའི་ཉེས་པས་མི་གོས་ཤིང༌། །དེ་ལས་བྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཐོབ་མི་འགྱུར། །མི་ཡི་བདག་པོ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་བདག །གལ་ཏེ་འདོད་ན་སྲིད་པ་ཟད་པ་ཉིད། །ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་དག་དེས་ནི་ཐོབ་འགྱུར་ལ། །སྨོན་ལམ་གྲུབ་པའི་རྩ་བ་འང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡིན། །དེ་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བ་འདིའི་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་ཡང་དག་པ་བལྟས་ལ། ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་ལས། སེམས་ཤིན་ཏུ་འཁུམས་ཤིང་དེ་ལ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་གྱི། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་ཡང་སེམས་ཀྱི་སྤྲོ་བ་འཕེལ་བ་དང༌། དགའ་ཞིང་མང་དུ་གཅེས་པར་བྱེད་དེ་དེ་ལ་དགའ་ཞིང་གཅེས་པར་སེམས་པ་མངོན་པར་འཕེལ་ཞིང་གུས་པས་སྲུང་བར་བྱེད་དོ། །ཡིད་བཞིན་ནོར་ལྟར་བསམ་པའི་དབང་གིས་དོན་སྟེར་ཅིང༌། །རིགས་པ་ལྟ་བུར་མངོན་པར་འདོད་པའི་རྫས་སྒྲུབ་བྱེད། །དབུལ་པོས་ལྷ་ལས་བུམ་པ་བཟང་པོ་རྙེད་འདྲ་ཞིང༌། །བསྔགས་འོས་རང་ལུས་མི་གཅིག་ལྟ་བུར་བསྲུང་བྱ་ཡིན། །ནུས་ཤིང་ཕན་ལ་རྗེས་བརྩོན་མཐུན་པའི་གྲོགས་འདྲ་ཞིང༌། །ཤེས་ལྡན་ཡོན་ཏན་ལ་དགའ་སྡུག་པའི་བུ་གཅིག་མཚུངས། །ཁྱིམ་དུ་གཏེར་ནི་རྒྱ་ཆེན་བྱུང་བ་དང་མཚུངས་ཤིང༌། ནད་དང་རྒ་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་སྲོག་དང་མཚུངས། །གྲོང་ཁྱེར་མི་དབང་ལྟ་བུར་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །ནང་གཤིན་འབྲུ་ནི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཞིང་ས་འདྲ། །ནད་རྣམས་མ་ལུས་སེལ་བའི་སྨན་གྱི་མཆོག་འདྲ་སྟེ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་ལས་ལྷག་པའི་གུས་པས་དེ་བསྲུང་བྱ། །ལེགས་པའི་ལམ་བསྟན་པ་ལས་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམས་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་པོའོ།། །།དེ་ལྟར་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་འདིས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་དག་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཡན་ལག་གི་གཙོ་བོ་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཡང་དག་པར་བླང་བར་བྱ་སྟེ། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པས་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་ཡང་དག་པར་བླངས་པས་ནི་འདོད་པ་ཆུང་བ་ཉིད་དང༌། ཆོག་ཤེས་པ་ཉིད་དང༌། རབ་ཏུ་དབེན་པ་ཉིད་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང༌། གསོ་སླ་བ་དང༌། དགང་སླ་བ་དང༌། བདེ་བ་ལ་རེག་པར་གནས་པ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །
― DTG173_Page_0034 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བ་ཉུང་བས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྲུང་བར་འགྱུར་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་འགྲུབ་པའི་ཚོགས་ཡིན་ཞིང་སྔོན་གྱི་འཕགས་པའི་རིགས་ཀྱི་ལུས་སུ་མཐུན་པ་དང༌། རབ་ཏུ་དད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་བཅུ་གཉིས་ནི་འདི་དག་ཡིན་ཏེ། དགོན་པ་པ་ཉིད་དང༌། ཕྱག་དར་ཁྲོད་པ་ཉིད་དང༌། བསོད་སྙོམས་པ་ཉིད་དང༌། སྟན་གཅིག་པ་ཉིད་དང༌། ཅོག་པུ་བ་ཉིད་དང༌། ཟས་ཕྱིས་མི་ལེན་པ་ཉིད་དང༌། ཆོས་གོས་གསུམ་པ་པ་ཉིད་དང༌། ཕྱིང་པ་བ་ཉིད་དང༌། གཞི་ཇི་བཞིན་པ་ཉིད་དང༌། དུར་ཁྲོད་པ་ཉིད་དང༌། ཤིང་དྲུང་པ་ཉིད་དང༌། བླ་གབ་མེད་པ་ཉིད་དང་ངོ༌། །དེ་ལ་དམ་བཅའ་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་འདི་དགོན་པར་གནས་པ་ཡིན་བས་ན་དགོན་པ་པའོ། །དེའི་དངོས་པོ་ཉིད་ནི་དགོན་པ་པ་ཉིད་དོ། །དམ་བཅའ་བ་ཡང་དེ་ནས་བརྩམས་ཏེ་གྲོང་གི་མཐར་གནས་པ་སྤང་བར་བགྱི་ཞིང་དགོན་པར་གནས་པར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱའོ། །སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་ལྷག་མ་རྣམས་ལ་རིམ་པ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྤོང་བའོ། །དེ་ལ་དགོན་པ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། །དགོན་པར་གནས་ལ་མངོན་དགའ་ཏིང་ངེ་འཛིན། །ཐོབ་པའམ་ཡོངས་སུ་བསྲུང་བར་ནུས་པ་ཡིན། །གྲོང་ནང་གནས་རྣམས་གཡེང་བའི་ཉེས་པ་ཡིས། །སེམས་ནི་རྣམ་བཅོམ་ཉེར་ཞི་ཐོབ་མི་འགྱུར། །དེ་རུ་གནས་པ་ཉིད་ལ་ཕྱག་དར་ཁྲོད། །སྤྱོད་པ་ལྷག་མ་སྦྱངས་པས་རྣམ་མཛེས་ཏེ། །གཡུལ་དུ་མདའ་སྐྱོབ་ཕུབ་བཅས་གོ་བགོས་ཤིང༌། །མཚོན་ཆ་ཕུན་ཚོགས་ལྡན་པས་འཐབ་དང་མཚུངས། །དགོན་པར་གཉིད་ལོག་གྱུར་ཀྱང་དབེན་པར་ནི། །གནས་པས་བདེ་གཤེགས་ཐུགས་མཉེས་བྱེད་ཉིད་ཡིན། །གྲོང་གནས་ཤིན་ཏུ་མཉམ་པར་གཞག་གྱུར་ཀྱང༌། །དེར་ནི་རིང་འཛིན་བདེ་བར་བསྲུང་མི་འགྱུར། །མཛའ་དང་ཕྲད་དང་རང་གི་སྲོག་དང་ནི། །སྡུག་པའི་ལུས་ལ་འང་ལྟོས་པ་མེད་པར་ནི། །བས་མཐའ་དགོན་པར་གན་ཏེ་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ། །ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་གང་ཞིག་ཐོབ་མི་འགྱུར། །རོལ་མོ་སྣ་ཚོགས་སྒྲ་དང་གླུ་ཡི་སྒྲ། །གཡེང་བར་བྱེད་པའི་ཁྱད་པར་དེ་དང་དེ། །དགོན་པར་མེད་དེ་གང་ཕྱིར་དེ་ཡིད་འང༌། །རྣལ་འབྱོར་ལ་ཕན་སྦྱོར་ལ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ནི་དེ་ལ་བརྟེན་པར་བྱ་བའི་རིགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཕྱག་དར་
― DTG173_Page_0035 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁྲོད་པ་ཉིད་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་དམ་བཅའ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་ཕྱག་དར་ཁྲོད་པ་འཆང་བའི་ངང་ཚུལ་འདི་ལ་ཡོད་པས་ཕྱག་དར་ཁྲོད་པ་སྟེ། དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཕྱག་དར་ཁྲོད་པ་ཉིད་དོ། །ཕྱག་དར་ཁྲོད་པ་ཡང་ཡུལ་དང་ངུར་ཁྲོད་དང༌། དེའི་གཉེན་འཁོར་དང༌། བར་དག་གི་ཁྲོད་ན་ངོགས་ལྟར་གནས་པ་དེ་ལས་མཉམ་པ་དང༌། མཐོ་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕྱག་དར་ཁྲོད་པ་ཡིན་པའམ། ཕྱག་དར་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་སྨོད་པ་ཡོན་པས་ན་ཕྱག་དར་ཁྲོད་ཡིན་ལ། དམ་བཅས་པའི་ཆོ་གས་ཁྱིམ་པས་བྱིན་པའི་གོས་སྤངས་པ་ཕྱག་དར་ཁྲོད་བསགས་ཤིང་རབ་ཏུ་ཞི་ཞིང་ཆོག་ཤེས་པའི་དཔལ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཕྱག་དར་ཁྲོད་པའོ། །དེ་ཡང༌། དགོན་པར་གནས་ཤིང་ཆོག་ཤེས་སེམས་ཀྱིས་ནི། །གོས་ནི་དམན་ལས་རབ་དམན་གྱོན་བྱེད་ལ། །འདི་ལ་ལྟོས་པ་དྲག་པ་མི་འབྱུང་ཞིང༌། །འཇིགས་དང་འཁྲུགས་པས་རྨོངས་པར་འགྱུར་མ་ཡིན། །གཞན་ལ་ཆོག་ཤེས་ཡོན་ཏན་གོ་བྱེད་ཅིང༌། །ཡིད་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་དང་བ་ཁོ་ནར་བྱེད། །སེམས་ནི་གྱ་ནོམ་སྲེད་ལས་ཟློག་བྱེད་ལ། དེ་ཐོབ་ཕྱིར་ན་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེད་མི་བྱེད། །བརླག་ནའང་རྗེས་སུ་གདུང་བར་འགྱུར་མིན་ཏེ། །ཕྱག་དར་ཁྲོད་ནི་རྙེད་པར་དཀའ་མ་ཡིན། །གོས་ཕྱིར་ཁྱིམ་པ་དང་ནི་འདྲིས་པ་ཡིས། །རང་གི་ཆོས་ཀྱི་ལས་ལས་ཉམས་མི་འགྱུར། །དེ་ནི་རྐུན་མ་དག་གིས་དོགས་མི་སྐྱེད། །བསྲུང་བའི་འབད་པས་དེ་ལ་བཅོམ་མི་འགྱུར། །འདི་ལས་ཕྱོགས་ཀྱི་གནོད་པའང་སྐྱེ་མི་འགྱུར། །དེ་ནི་ལོག་པར་འཚོ་བས་ཉམས་མི་འགྱུར། །སྦྱངས་པ་འདི་ནི་སྔོན་ཆད་བྱུང་བ་ཡི། །ཐུབ་པ་རྣམས་ཀྱང་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཡིན། །བདུད་ཀྱི་སྟོབས་ལས་རྒྱལ་བར་བརྩོན་པ་ལ། །དཔའ་བོ་གོ་བགོས་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ཡིན། །གསེར་གྱི་འོད་འབར་ངང་པས་མཚན་ཅིང་དཀར། །མདངས་ལྡན་སྤངས་ན་རྒྱལ་པས་གང་བཅས་པ། །དེ་ཕྱིར་ལྷ་དང་མི་ཡིས་ཕྱག་བྱས་པའི། །ཕྱག་དར་ཁྲོད་ལ་དམ་བཅའ་སུ་མི་བྱེད། །དམན་པ་གྱོན་ཞིང་ཟླ་འདྲའི་མདངས་ལྡན་པ། །ཡིད་དུ་འོང་ཞིང་མཛེས་པའི་གོས་དག་ཀྱང༌། །གང་ཞིག་ཕྱག་དར་ཁྲོད་ནི་འཆང་བྱེད་ལྟར། །ཞི་བའི་ཕུན་ཚོགས་དེ་ནི་སྐྱོད་མི་བྱེད། །དགྲ་བཅོམ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོས་འཆད་བྱེད་པ། །རྙེད་བླ་འདི་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་མེད། །ཉེར་ཞི་དཔལ་ལྡན་བསྔགས་
― DTG173_Page_0036 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འོས་རྣམས་ཀྱིས་བརྟེན། །ཕྱག་དར་ཁྲོད་ལ་དགའ་བར་སུ་མི་བྱེད། །རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་གང་ཞིག་ལ་གནས་པ། །ཇི་སྐད་སྨྲས་བཞིན་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་མཛེས། །འདིས་ནི་གང་ཞིག་དམ་བཅས་བྱས་གྱུར་པ། །དེ་ནི་དེ་བཞིན་འཛིན་པས་སྡུག་པ་ཡིན། །ཆོག་ཤེས་འཕེལ་བ་ནོར་ཆེན་པ་ཡི་ཕྱིར། །དེ་ཡིས་ཆོས་ནི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར། །ཆོག་ཤེས་གཏམ་གྱིས་ཆོག་ཤེས་རབ་དགར་འགྱུར། །དམན་ལས་དམན་རྣམས་གོས་ཀྱིས་མགུ་བ་ཡིན། །སློབ་དཔོན་གཞན་དག་ནི་རང་བཞིན་གྱི་ཆོས་གོས་དང་ལྡན་བ་ལ་གནས་ནས་ཕྱག་དར་ཁྲོད་པ་ཉིད་དུ་དམ་བཅའ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་མོད་ཀྱི། དེ་ནི་ཁྱིམ་པ་ལས་བླངས་པའི་གོས་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཚིག་ཙམ་གྱིས་དངོས་པོ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །ཁྱིམ་པ་ལས་བླངས་པའི་གོས་ལོ་མང་ཞིག་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་ཅིང་འཇོག་པ་དེ་ཕྱག་དར་ཁྲོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་མོས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་དོ། །དེ་ལས་བསོད་སྙོམས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དམ་བཅའ་བས་མགྲོན་དུ་བོས་པ་སྤངས་ཏེ་བསོད་སྙོམས་ལ་རྒྱུ་བ་ཡིན་པས་ན་བསོད་སྙོམས་པའོ། །བསོད་སྙོམས་ནི་ཁམ་གྱི་ཟས་སློང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཡིན་ཏེ་དེ་རྙེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བསོད་སྙོམས་དེ་ཡང་དམན་པ་དང༌། བར་མ་དང༌། མཆོག་གི་ཁྱིམ་དུ་སློང་མོ་རྒྱུ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཡིན་པའམ། བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཕྱིར་རྒྱུ་བའི་བརྟུལ་ཞུགས་ཀྱི་ངང་ཚུལ་འདི་ལ་ཡོད་པས་ན་བསོད་སྙོམས་པའོ། །དེའི་དངོས་པོ་ཉིད་ནི་བསོད་སྙོམས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་དམ་བཅའ་པ་འདིས་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ང་རྒྱལ་སྤོང་ཞིང་བརྙས་པ་བཟོད་བྱེད་ལ། །རང་གི་ལུས་ནི་སྐྱོ་བ་བཟོད་བྱེད་ཅིང༌། །མགྲོན་བོས་པ་ཡི་བསྡམས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ནི། །སློང་མོས་སྤྱོད་ལ་ཞུགས་ལ་ཡོད་མ་ཡིན། །སྦྱིན་པའི་གཏེར་ཆེན་བདེ་བ་རྒྱ་ཆེ་ལ། །མི་སྨྲ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བོ་འཛུད་པར་བྱེད། །ཁྱིམ་ནང་འཇུག་པའི་ངེས་པའི་བསླབ་པ་ནི། །དེ་སྤྱོད་པ་ཡིས་དགེ་སློང་ཤིན་ཏུ་མཛེས། །དགེ་སློང་ཚུལ་ནི་རང་དབང་གིས་འཚོ་ཞིང༌། །རང་གི་བརྩོན་པས་ཐོབ་ལ་བདེ་བར་སྤྱོད། །ལོག་འཚོའི་ཉེས་པས་ཟིལ་གྱིས་མི་གནོན་ཞིང༌། །འདི་ཡི་ཕྱོགས་འདི་གང་དུ་འང་དགག་པ་མེད། །གང་ལ་གནས་ཏེ་རབ་ཏུ་བྱུང་གྱུར་པ། དེ་ནི་དེ་བཞིན་སྒྲུབ་པས་རྣམ་པར་མཛེས། །ཟས་
― DTG173_Page_0037 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱི་ཕྱིར་ནི་སྡུག་བསྔལ་མི་འགྱུར་ཞིང༌། །དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་རྗེས་འཇུག་ཡིན། །ནོར་དང་ཉེ་དུའི་སྐྱེ་བོ་སྡུག་དང་ཁྱིམ། །ཁ་ཟས་རོ་ཞིམ་དེ་དང་དེ་སྤངས་ནས། །ཟས་ཀྱི་སྲེད་པ་ལས་ནི་ལྡོག་གྱུར་པ། །མགུ་བས་དགེ་སློང་དངོས་པོ་གསལ་བྱེད་ཡིན། །དམ་བཅའ་བའི་དབང་ལས་སྟན་གཉིས་པ་ལ་གནས་པའི་ཁ་ཟས་སྤངས། སྟན་གཅིག་ལ་ཟས་ཀྱི་རིགས་ལ་སྤྱོད་པའི་ངང་ཚུལ་འདི་ལ་ཡོད་པས་ན་སྟན་གཅིག་པའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་དེ་ནི་སྟན་ལ་འདུག་པའི་མཐར་ཐུག་པ་ཡིན་པར་འདོད་ལ། གཞན་དག་ནི་ཁྲུས་བྱས་པའི་མཐར་ཐུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། གང་ཞིག་ཟོས་ནས་སྟན་དེ་ལས་མ་ལངས་ཀྱང་ལྷུང་བཟེད་ཁྲུ་བའི་ཆུ་བླངས་ནས་སླང་ཟ་བར་མི་བྱེད་པ་དང༌། ཁ་ཟས་སོ་སོར་ཐོབ་ནས་ཁམ་གྱི་ཐ་མ་ཟོས་ནས་ཡང་སླར་མི་ཟ་བ་དེ་ནི་ཟས་ཀྱི་མཐའ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ཡང་འདི་ལྟར་དམ་བཅའ་བ་གོམས་པར་བྱེད་དོ། །ཡང་དང་ཡང་དུ་ཟ་བའི་ཉེས་པ་ཡིས། །སྟན་གཅིག་རང་གི་བྱ་བ་སྤོང་མི་བྱེད། །ནད་ཉུང་གནོད་པ་ཆུང་ཞིང་ལུས་སྲབ་འགྱུར། །རྣལ་འབྱོར་ལྡང་བ་ཡང་བར་འདིས་འགྱུར་རོ། །ཆོ་ག་བཞིན་གནས་བདེ་བར་འཆག་པ་དང༌། །ཐུབ་དབང་ཚུལ་གྱིས་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་དང༌། །ཆོག་ཤེས་གསོ་སླའི་ཡོན་ཏན་རྗེས་མཐུན་ཞིང༌། །ཟས་ཀྱི་བདེ་བའི་འདམ་གྱིས་གོས་མི་འགྱུར། །འདི་ཡི་སེམས་ནི་རོ་ལ་མི་གདུང་ཞིང༌། །བསམ་གཏན་རྗེས་སྦྱོར་དག་ལ་དགའ་བ་ཡིན། །དེ་ལ་དགའ་བས་རབ་ཞི་བྱ་དགོས་གཅིག །ཉོན་མོངས་ཕྱོགས་ནི་བདེ་བླག་ཉིད་དུ་སྤོང༌། །དམ་བཅའ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་གློས་ཕབ་སྤངས་ཏེ་འདུག་པའི་ངང་ཚུལ་འདི་ལ་ཡོད་པས་ན་ཅོག་པུ་པའོ། །སེམས་ཅན་དགེ་བ་ལ་དམ་བཅའ་བའི་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིད་ཀྱི་མུན་པ་སྟུག་པོས་མི་ནོན་ཅིང༌། །སེམས་ནི་མལ་སྟན་བདེ་བའི་དབང་མི་འགྲོ། །འདི་ཡི་ལུས་སུ་འཛིན་པ་སྲབ་པ་དང༌། །འདི་ལས་མཉམ་པར་འཇོག་པ་བདེར་གནས་འགྱུར། །ལེ་ལོ་དངོས་པོ་སྤོང་བའི་སྟོབས་སྐྱེད་ལ། །རང་གི་ཆོས་ཀྱི་ལས་བསྒྲུབ་ལ་མི་གཡེལ། །ཡང་བའི་རིམ་གྱིས་སླར་ལ་བརྟེན་པ་ན། །ངལ་བའི་ཉེས་པ་ཤས་ཆེར་ཉམས་མི་མྱོང༌། །སྐྱིལ་ཀྲུང་དང་བཅས་ལུས་ནི་དྲང་པོར་གནས། །བསམ་གཏན་ལ་
― DTG173_Page_0038 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྩོལ་ལུས་ཀྱིས་གང་འཛིན་པ། །དགེ་སློང་འཆག་གནས་ཉལ་བའམ་འདུག་པ་ཡིས། །ཞི་བའི་དཔལ་ནི་དེ་འདྲ་འཛིན་མི་འགྱུར། །ཟས་ཕྱིས་མི་ལེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིས་ཁ་ཟས་མི་ཟ་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་གང་ཡིན་པ་ནི་ཕྱིས་མི་ལེན་པ་སྟེ། བཅའ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་ལྷག་པའི་ཁ་ཟས་ཟ་བ་ལས་ལྡོག་ཅིང་དེ་འདོར་བ་ཡིན་བས་ན་ཟས་ཕྱིས་མི་ལེན་པའོ། །དེའི་དངོས་པོ་ཉིད་ནི་ཟས་ཕྱིས་མི་ལེན་པ་ཉིད་དོ། །ཕྱིས་ནས་ཟ་བ་སྤངས་པ་ཡིན། །དམ་བཅའ་བླངས་པར་གྱུར་པ་ཡིས། །བརྐམ་ཆགས་མེད་ཅིང་ཆོག་ཤེས་དང༌། །དད་པའི་ཚུལ་དང་རྗེས་མཐུན་ཡིན། །སླར་ཡང་ཁ་ཟས་ཚོལ་བ་ཡི། །ངལ་བ་རྣམ་པར་སྤངས་ནས་ནི། །དེ་ཙམ་གྱིས་ཆོ་ག་ངོ་མཚར་བཅས། །འདོད་མཚུངས་ཉིད་ནི་ཡོན་ཏན་དཔལ། །སྤངས་ཏེ་ཟ་བའི་ཆོ་ག་བྲལ། །ལྟོས་ལ་གདུང་བའི་ཚུལ་སྤངས་པ། །དེ་ནི་གསོ་སླར་གྱུར་པ་སྟེ། །བདེ་ཞིང་ལུས་ཡང་འགྱུར་པ་ཉིད། །ཆོས་གོས་གསུམ་པ་ཡོད་པས་ཆོས་གོས་གསུམ་སྟེ། སྣམ་སྦྱར་དང༌། བླ་གོས་དང༌། མཐང་གོས་དང༌། བཅའ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་རྟག་པ་སྤངས་ཏེ་ཆོས་གོས་གསུམ་འཆང་བའི་ངང་ཚུལ་འདི་ལ་ཡོད་པས་ན་ཆོས་གོས་གསུམ་པའོ། །དེའི་དངོས་པོ་ཉིད་ནི་ཆོས་གོས་གསུམ་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་གོས་གསུམ་པོ་ཙམ་གྱིས་ནི། །ཆོག་ཤེས་ཡང་བ་ལ་འཇུག་ཅིང༌། །མང་པོ་ལ་སྲེད་ཉེར་བཅས་པས། །གོས་སོགས་པ་ནི་སྤངས་པ་ཡིན། །འདབ་ཆགས་ལྟ་བུར་བླངས་ནས་ནི། །གང་དུ་དགའ་བར་འགྲོ་བར་བྱེད། །སྤང་བའི་གནང་བ་དང་བྲལ་ཞིང༌། །དེ་ལས་དགེ་སློང་ཉོན་མོངས་མེད། །ཞག་བཅུ་ལས་འདས་ལྟུང་བ་ནི། །ཆོས་གོས་འཆང་འདི་ལ་མི་འབྱུང༌། །གོས་བརྟག་པ་ཡི་བྱ་བ་ནི། །འདི་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དམ་པའི་ཚུལ་འཇུག་ལ་འཁུར་ཞིང༌། །འདོད་ཆུང་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱིས་བརྒྱན། །ཆོས་གོས་ཀྱི་ནི་བྱ་བ་ཡིས། །ཤིན་ཏུ་ངལ་བར་འགྱུར་མ་ཡིན། །དད་པ་དག་པ་འདི་ཡིས་ནི། །སྟོན་པ་ལྟ་བུར་མཆོད་པར་བྱེད། །དེ་བས་འདི་ནི་ཆོས་གོས་སོགས། །གུས་པར་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་འགྱུར། །ཕྱིང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བལ་གྱི་རྒྱུ་ལ་ཐགས་སུ་མ་བཏགས་པ་ལ་ཕྱིང་པ་ཞེས་འཇིག་རྟེན་ན་གྲགས་སོ། །དམ་
― DTG173_Page_0039 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཅའ་བ་སྔོན་གྱི་འགྲོ་བས་ཕྱིང་བ་འཆང་བའི་ངང་ཚུལ་འདི་ལ་ཡིན་པས་ན་ཕྱིང་པ་པའོ། །དེའི་དངོས་པོ་ཉིད་ནི་ཕྱིང་པ་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང༌། དག་པར་སྤངས་པའི་ཡོན་ཏན་ནི། །བལ་བསྡུས་པ་ལས་བྱས་པའི་གོས། །སྣལ་མ་མེད་པས་ཆོག་ཤེས་པས། །བཟང་པོ་སྲེད་ལས་བྱུང་བ་ཡི། །དེ་ཚོལ་བ་ཡིས་ཉོན་མོངས་མེད། །གོས་ནི་བཟང་པོ་སྤངས་བ་ཡི། །ཆ་ལུགས་འཆང་བས་འབར་ཞིང་མཛེས། །དགེ་སློང་རབ་ཞི་དགའ་བ་ནི། །སྟོན་པ་ལྟ་བུར་མཛེས་པ་ཡིན། །དུར་ཁྲོད་བླ་གབ་མེད་པ་དང༌། །ཤིང་དྲུང་དག་ཏུ་གནས་པ་ན། །དེ་ལ་བརྟེན་པས་ཆར་དང་ནི། །ཚ་དང་གྲང་བ་ལ་སོགས་སེལ། །འདིས་ནི་བཟང་པོ་ལ་ཆགས་པའི། །རེག་པ་ཡིས་ནི་གནོད་མི་འགྱུར། །བྱ་བ་མང་ཉུང་རང་དོན་དང༌། །ཆོག་ཤེས་པ་ལས་ཉམས་མི་འགྱུར། །གཞི་ཇི་བཞིན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དམ་བཅའ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་གཞི་ཇི་བཞིན་པ་ལ་གནས་པའི་ངང་ཚུལ་འདི་ལ་ཡོད་པས་ན་གཞི་ཇི་བཞིན་པའོ། །དེ་ཡང་གང་དུ་ཇི་ལྟར་རྙེད་པའི་མལ་སྟན་གྱིས་མགུ་བར་གྱུར་ཅིང་གསར་བུས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་མལ་སྟན་བཟང་པོ་ལ་ཆགས་པས་དེས་བསླང་བ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་བཞིན་བཏིང་བས་མགུ་བའི་ཕྱིར། །སྡོམ་བརྩོན་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པ་ཡིན། །དགེ་སློང་གསར་བུ་མལ་སྟན་ན། །བདེ་ལ་གནས་པ་རྗེས་སུ་བསྲུང༌། །དམན་པའི་མལ་སྟན་ལ་འདུག་ཀྱང༌། །བཟང་པོ་ལ་ནི་ཉེ་བ་མེད། །ཆགས་དང་སྡང་བའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ནི། །གནོད་པའི་གཞི་རུ་འགྱུར་མ་ཡིན། །མལ་སྟན་ལ་ནི་ཆགས་པ་ཡིས། །ཕན་ཚུན་དུ་ནི་དྲངས་པ་ཡིས། །རང་གི་བྱ་བ་མི་ཉམས་ཤིང༌། །བྲལ་བར་གྱུར་ཀྱང་གནམ་མི་གཡོ། །རྩྭ་བཏིང་བ་འམ་ས་ལ་ཉལ་བ་ན། །ཇི་བཞིན་གཞི་ལས་གྱུར་པའི་བདེ་བ་ནི། །ནོར་བུ་འབར་བའི་གཞལ་ཡས་ཁང་སྟེངས་ནའང༌། །ཆོག་ཤེས་མེད་པའི་སེམས་ལ་ཇི་ཡོད་མིན། །དུར་ཁྲོད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དམ་བཅའ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་དུར་ཁྲོད་དུ་གནས་པའི་ངང་ཚུལ་འདི་ལ་ཡོད་པས་ན་དུར་ཁྲོད་པའོ། །དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་ན་དུར་ཁྲོད་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཡོན་ཏན་ནི། དུར་ཁྲོད་དུ་ནི་རྒྱུན་དུ་འཆི་དྲན་པས། །སྐྱོ་འགྱུར་དེ་ལས་བག་མེད་འགྱུར་མ་ཡིན། །མི་གཙང་སྣ་
― DTG173_Page_0040 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚོགས་མཚན་མ་རྣམས་མཐོང་ནས། འདི་ཡི་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་འཕེལ་མི་འགྱུར། །འདིར་ནི་མི་མ་ཡིན་པ་གུས་འགྱུར་ཞིང༌། །འདི་ཡི་སྲོག་ལ་ལྟོས་པ་ཆུང་འགྱུར་ཞིང༌། །དེ་ལ་བརྟེན་པས་དྲེགས་པ་སྤོང་འགྱུར་ལ། །དེ་བས་དེ་ནི་ཆོས་འགའ་མང་དག་འཐོབ། །སེམས་ནི་ཞི་ལ་ཕྱོགས་ཕྱིར་རང་སྲོག་དང༌། བདེ་དང་ལུས་ལ་ལྟོས་པ་མེད་འགྱུར་ལ། །སྡིག་སྦྲུལ་མི་མ་ཡིན་པའི་འཇིགས་པ་ལས། །དེར་གནས་པས་ཀྱང་སྡར་བས་སྐྲག་པ་མེད། །ཤིང་དྲུང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དམ་བཅའ་བའི་ཚོགས་གཡོགས་པའི་གནས་སྤངས་ལ་ཤིང་དྲུང་དུ་གནས་པའི་ངང་ཚུལ་འདི་ལ་ཡོད་པས་ཤིང་དྲུང་པའོ། །དེའི་དངོས་པོ་ནི་ཤིང་དྲུང་པ་ཉིད་དོ། །དེར་དམ་བཅས་པའི་ཡོན་ཏན་ནི། གང་ཞིག་ཤིང་དྲུང་བཟང་པོ་དག་ཏུ་ནི། །མལ་སྟན་དག་གིས་སེམས་མགུའི་འབྱོར་པར་ལྡན། །ཕྱོགས་རྣམས་ཀུན་དུ་ཐོགས་པ་མེད་པར་འགྲོ། །དེ་ནི་དམ་ཆོས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ལམ། །དེ་ནི་ཆོས་ཀྱང་རྣམ་པར་འཕེལ་འགྱུར་ཞིང༌། །བདུད་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱི་དྲེགས་པ་ཟློག་པར་བྱེད། །དེ་ཡི་ཡིད་ནི་མཉམ་འཇོག་སྒྲུབ་རྒྱུ་ཡི། །བདེ་བ་དག་ལས་དགེ་སློང་ཉམས་མི་འགྱུར། །རྙེད་པར་སླ་ཞིང་ཡོ་བྱད་ཉུང་བ་དང༌། །འདུ་འཛི་སྡུག་བསྔལ་སྒྲིབ་པ་དང་མཚུངས་ཤིང༌། །རང་གི་གནས་ལ་ཡོན་ཏན་རྒྱ་ཆེན་སྟེན། །དགའ་བས་ཤིང་དྲུང་དག་ཏུ་སུ་མི་གནས། །ལོ་འདབ་གསར་དུ་བྱུང་བར་གྱུར་ནས་ནི། །མདོག་འགྱུར་བས་བཅོམ་ལོ་མ་ལྷགས་པས་ཤིང༌། །རང་གི་རྩ་བར་གནས་པའི་སྡོམ་བརྩོན་ལ། །མི་རྟག་འདུ་ཤེས་སྟོན་པ་ལྟ་བུ་ཡིན། །བླ་གབ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དམ་བཅའ་བའི་ཚོགས་གཡོགས་པའི་ཆོ་གས་ཤིང་དྲུང་སྤངས་པའི་གནས་ཀུན་ནས་གོ་སྐབས་ཡོད་བླ་གབ་མེད་པ་ལ་གནས་པའི་ངང་ཚུལ་འདི་ལ་ཡོད་པས་ན་བླ་གབ་མེད་པ་པའོ། །བླ་གབ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་བླ་གབ་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་ཡོན་ཏན་ནི། །མལ་སྟན་ཚོལ་དང་བསྲུང་དང་སྦྲུག་པ་ཡིས། །ཡོངས་སུ་ཉལ་བའི་གཞིར་གྱུར་མ་ཡིན་ཞིང༌། །བླ་གབ་མེད་ལ་སྒྲུབ་པར་ཁས་བླངས་ལ། །འདུ་འཛི་མེད་པས་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པ་ཡིན། །ཕྱོགས་རྣམས་ཀུན་དུ་དགག་པ་མེད་པར་ནི། །རི་དགས་ལྟ་བུར་རང་དགར་
― DTG173_Page_0041 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྲོ་བ་ཡིན། །ཆོག་ཤེས་ཡོན་ཏན་མཆོག་དང་ལྡན་འགྱུར་ཞིང༌། །སེམས་ནི་གནས་ཁང་འདུ་འཛི་ལས་རྣམས་གྲོལ། །གཉིད་ཆུང་ཉིད་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་རྗེས་མཐུན་ཞིང༌། །དམ་པའི་ཚུལ་ལ་བརྟེན་པས་ཡོན་ཏན་ཕྱོགས་འཛིན་ཅིང༌། ལུས་ཀྱི་བདེ་བ་ཅུང་ཟད་ལ་ཆགས་རྣམ་སྤོང་བ། །ཡོན་ཏན་དེ་དེ་བླ་གབ་མེད་ལ་གནས་པས་འཐོབ། །སྐར་ཚོགས་རིན་ཆེན་འོད་ཟེར་འབར་བ་ཡིས། །ནམ་མཁའི་བླ་རེ་ཉི་ཟླའི་མར་མེར་ལྡན། །འཇིག་རྟེན་དུ་མ་དེ་སྙེད་རི་དང་བཅས། །ཁང་བཟངས་དང་ལྡན་གཙུག་ལག་ཁང་ཆེན་ཡིན། །དེ་དག་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་ཡང་དག་པར་འབྱོར་བས་ན་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཉེས་པ་རྣམས་སྦྱོང་བར་བྱེད་པས་ན་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། གླང་པོ་ཆེ་ཆུ་འཐུང་བ་ལ་འཐུང་བ་ལ་ཞེས་བརྗོད་པའམ། ཟས་ཟ་བ་ལ་ཟ་བ་ཞེས་སྨྲ་བ་དང་འདྲ་བར་ཚིག་གོང་མ་ཕྱིས་ཏེ་ཆོག་མི་ཤེས་པ་དང༌། འདུ་འཛི་དང་ཤས་ཆེར་འདྲེ་བ་ཉིད་དང༌། ལེ་ལོ་ཉིད་དང༌། གཉིད་དང༌། འདུ་འཛིའི་ཉེས་པ་སྦྱོང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་སྦྱངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དམ་བཅའ་བ་འདི་དག་ནི་ཉེས་པ་རྣམས་ཀྱི་མི་མཐུན་བའི་ཕྱོགས་ཡིན་བས་སྦྱངས་པ་ཞེས་བྱ་ལ། འདི་དག་ནི་དམ་བཅའ་བའི་རྟེན་གྱི་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་ཉན་ཐོས་མཆོག་རྣམས་ཀྱིས་བསྔགས་ཤིང་བཟུང་བ་ཡིན་ཏེ། དགོས་པ་བྱེད་པའི་མཆོག་ཡིན་པས་འདི་དག་ཡང་དག་པར་བླང་བར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདི་དག་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་སྡིག་པ་འདོད་པ་དང༌། སེམས་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང༌། དམན་པ་དང༌། ཀུན་དུ་རྨོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཆོག་མི་ཤེས་པ་དང༌། ཆགས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྡིག་པ་སོ་སོར་སྤོང་བ་ཡིན་ལ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུན་མོང་པ་ཡིན་པ་ཉིད་དང༌། མཐར་ཐུག་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཡང་སངས་རྒྱས་དང༌། ཆོས་དང༌། དགེ་འདུན་ལ་མཆོད་པ་དང་འདྲ་བར། འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་དང་གཏི་མུག་མེད་པ་དག་སྦྱོང་བའི་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དགེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དགེ་སློང་དགོན་པས་མ་འོངས་པའི་འཇིགས་པ་དྲན་ནས་བག་ཡོད་པ་ཉིད་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་
― DTG173_Page_0042 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྟུལ་བ་དང༌། མཆོག་ཏུ་བདག་ལ་ཕན་བས་གནས་པར་བྱའོ། །ཆོས་ཀྱི་དད་དཔོན་གྱིས་དགེ་སློང་སྒྲ་ངན་ལས་བརྩམས་ཏེ་བཤད་པའི་དགོན་པ་པའི་ཚུལ་སྐྱོ་བས་ག་ཡེངས་པ་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསམ་བར་བྱ་ཞིང་དེ་བཞིན་དུ་བསླབ་པར་བྱའོ། །བག་མེད་གཉིད་དང་ལེ་ལོའི་རྗེས་འཇུག་དང༌། །ཁྱིམ་པའི་བདེ་བ་དྲན་པས་སྐྱོ་བར་འགྱུར། །ལོག་པར་བརྩོན་པས་ནགས་ལ་མངོན་དགའ་དང༌། །དགའ་ཞིང་དགོད་སོགས་ཀྱིས་ནི་དགོན་པར་གཡེངས། །སྡིག་འདོད་བསམ་པས་དགོན་པར་གནས་པ་ཡིན། །དམན་ཞིང་མི་མཁས་སྐྱོ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །རྣམ་གཡེངས་བདག་ཉིད་ཤིན་ཏུ་གཡེངས་བྱེད་ཅིང༌། །སྦྱོར་བ་བཟང་ལྡན་ཉེས་དེའི་སྐལ་ཅན་མིན། །ཉེས་ལ་མངོན་དགས་ཀུན་དུ་ཞུམ་འགྱུར་ཞིང༌། །ཁྱད་པར་ཆུང་དུས་ཤིན་ཏུ་དག་པས་གཡེངས། །ཉེས་ལ་དགྲ་བོ་ལྟ་བུར་ཡིད་རྩུབ་ཅིང༌། །ཞི་ལ་མངོན་བརྩོན་བརྟན་པ་རྣམས་ནི་མཛེས། །དེ་བཞིན་ཕྱག་དར་ཁྲོད་ལ་སོགས་པ་ལ་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་དང༌། དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ལ་ཡང་དག་པར་བསམས་ནས། སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་ཡང་དག་པར་བླངས་ནས་བདག་ལ་སྟོད་པ་དང༌། གཞན་ལ་སྨོད་པ་དང༌། དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ལམ་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་མི་བྱའོ། །འདི་དག་ནི་གཙོ་བོའི་ཡོ་བྱད་ཡིན་གྱི་དྲེགས་པའི་ཚོགས་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་བསྒྲུབས་པའི་རྙེད་པ་དང༌། བཀུར་སྟི་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་རོ་མྱང་བར་མི་བྱ་སྟེ། རྙེད་པ་དང༌། བསྐུར་སྟི་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པས་ལྷ་སྦྱིན་རྣམ་པར་ལྟུང་བར་གྱུར་པ་ཡང་དྲན་པར་བྱའོ། །དགེ་སློང་ཕྱག་དར་ཁྲོད་པས་ཀྱང་ཕྱག་དར་ཁྲོད་འཆང་བ་དང༌། རྗེས་སུ་མཐུན་པར་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱའོ། །འདི་ལས་གཞན་དུ་ན། དགེ་སློང་ཁེངས་ཤིང་མི་བརྟན་པ། །ཕྱག་དར་ཁྲོད་ནི་གོན་གྱུར་ན། །སྤྲེའུ་སྟག་ལྤགས་གོན་མཚུངས་ཏེ། །འདི་ནི་དེ་ཡིས་མཛེས་མ་ཡིན། །ཁེངས་པ་མེད་ཅིང་རང་བཞིན་བརྟན། །སྡིག་མེད་དབང་པོ་བསྡམས་པ་ནི། །ཕྱག་དར་ཁྲོད་ཀྱིས་རྣམས་མཛེས་ཏེ། །རི་སུལ་གྱི་ནི་སེང་གེར་མཚུངས། །དད་པ་མེད་པའམ་དད་པ་ཆུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་འདི་སྨད་པར་འགྱུར་ན་ཡང༌། གང་སྨོད་པར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཡིན་པས་དམ་བཅའ་བ་རྗེས་སུ་
― DTG173_Page_0043 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དོར་བར་མི་བྱ་ཞིང་འདི་ལ་བཟོད་པའི་བསམ་པས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །བསོད་སྙོམས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་གྲོང་ཁྱེར་རམ་ལྗོངས་སུ་བསོད་སྙོམས་ལ་ཞུགས་པ་ན་བསླབ་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། དགེ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་བདག་ཉིད་སྣོད་དུ་བྱས་པ་བླ་མའམ། དེ་དང་འདྲ་བའི་ཚངས་པ་མཚུངས་པ་རྣམས་ལ་དྲི་བ་བྱས་ནས་གོས་གྱོན་ཏེ། སྐ་རགས་བཅིངས་ལ་ཤེས་བཞིན་དང་ལྡན་པས་ཆོས་གོས་དང་ལྷུང་བཟེད་བླངས་ལ་མདུད་པ་བཅིངས་ཏེ། མཆིལ་ལྷམ་བགོས་ནས་དུས་ལ་བབ་པར་གྲོང་དུ་འཇུག་པ་ན་ཡང་ཉི་མ་དང་དུས་ཤེས་པར་བྱས་ལ་འཇུག་པར་བྱའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་སློང་མོ་སྤྱོད་པས་འཚོ་བ་འདི་ནི་འཚོ་བའི་ཐ་ཆད་ཡིན་ཞིང་འཇིག་རྟེན་འདི་ལྟར་སྐྲ་བྲགས་པ་ལག་ན་ཐོད་པ་ཐོགས་ཤིང་གོས་ཐ་དད་པ་གྱོན་ནས་གཞན་གྱི་གྲོང་དུ་སློང་མོ་རྒྱུ་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གདམས་ངག་རྗེས་སུ་དྲན་ཞིང་ལུས་ཀྱི་དོན་དུ་འདི་ལྟར་ཚོལ་བ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ལུས་ཀྱི་ཉེས་དམིགས་མཐོང་བ་དང༌། གྲོང་ཁྱེར་དུ་འཇུག་པའི་བསླབ་པའི་གཞི་ལ་རྗེས་སུ་སློབ་བཞིན་པ་དང༌། ཆོས་གོས་དང་ཤམ་ཐབས་ཟླུམ་པོར་བགོས་པ་དང༌། མིག་གཞན་དུ་མ་ཡེངས་པ་དང༌། ལྐུགས་པ་མ་ཡིན་བཞིན་དུ་ལྐུག་པ་ལྟ་བུར་བྱེད་ཅིང་བསྡམས་པ་ལུས་ཤིན་ཏུ་བསྡམས་པར་འཇུག་པར་བྱའོ། །གྲོང་གི་ནང་དུ་ཞུགས་ཤིང་རྒྱུ་བ་དང༌། རྙེད་པ་དང༌། མ་རྙེད་པ་དང༌། བསྟོད་དང་མ་སྨད་པ་ན་དགའ་བར་གྱུར་པ་མེད་པ་དང་བསོད་སྙོམས་སྟེར་བ་རྩོམ་པའི་བུད་མེད་མཚན་མ་དང༌། ཡན་ལག་ལ་རྟོག་པ་ལྟར་སྤང་ཞིང་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་མེད་པ་དང༌། འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་དང༌། དྲེགས་པ་སྐྱེ་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་དྲན་པ་བརྟན་པས་བསྲུང་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་ལེན་པའི་ཚོད་ཤེས་པ་དང༌། སྙོམས་ཤིང་དུས་ལ་རྟོག་པ་དང༌། བག་ཡོད་པས་རྒྱུ་བར་བྱའོ། །འདྲིས་པ་མེད་ཅིང་མཛའ་བཤེས་མིན་ཁྱིམ་དུ། །གྱོ་མོའི་སྣོད་ཐོགས་སློང་མོའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ལ། །མགོ་བྲེགས་བརྩམས་པའི་གོས་ངན་གྱོན་པ་ལ། །བག་མེད་གྱུར་ན་ངན་པ་རྣམས་དང་སྙམ། །སྟན་གཅིག་པ་དག་གིས་ཀྱང་བཟའ་བ་དང༌། བཅའ་བ་དང༌། བཏུང་བར་བྱ་བ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་དམ་
― DTG173_Page_0044 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཅའ་བ་ནི་འགལ་བ་མེད་ན་ཡང་ཆོག་ཤེས་པ་དང༌། བརྐམ་ཆགས་མེད་པ་དང༌། རོ་ལ་ཞེན་པ་མེད་པ་དང༌། རང་གི་བྱ་བ་ལས་ཉམས་པར་མ་གྱུར་པ་ལས་ཡང་དག་པར་བལྟས་ཏེ་སྟན་གཅིག་པ་ཉིད་ལ་གནས་ནས་ལོངས་སྤྱོད་པར་རིགས་པ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ཙམ་གྱིས་འཚོ་བ་དང༌། བདེ་བ་ལ་རེག་བར་གནས་པར་འགྱུར་བར་བྱའོ། །ཅོག་བུར་འདུག་སྟེ་གཉིད་ལོག་པ་ལ་འཇུག་པར་མཆོག་ཏུ་གཞོལ་བས་འགྱེལ་ཞིང་མགོ་བོ་འདུད་པ་དང༌། ཁ་ཆུ་འཛགས་པས་ཉལ་བ་དང་མཚུངས་པར་མི་བྱ་ཞིང༌། །འདི་ནི་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པ་ཡིན་པས་མལ་སྟན་གྱི་བདེ་བ་སྤང་བར་བྱའོ། །ཅོག་པུ་མ་ཡིན་ན་ཡང་སྣ་སྨན་བཏང་བའི་དོན་དུ་དུས་ཉུང་ཟད་ཅིག་ལུས་ཕབ་ཏུ་ཟིན་ཀྱང་དམ་བཅའ་བ་ལས་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཟས་ཕྱིས་མི་ལེན་པས་ཀྱང་བསྟབས་པ་ལས་ལྷག་པར་ལོངས་སྤྱད་པར་མི་བྱ་ཞིང༌། མ་བསྟབས་པ་ཡང་ཟོས་ཟིན་ནས་ལོངས་སྤྱད་པར་མི་བྱ་སྟེ། བརྐམ་ཆགས་མེད་པ་དང༌། ཆོག་ཤེས་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་བྱའོ། །ཆོས་གོས་གསུམ་པ་བས་ཀྱང་ཅི་ནས་ཀྱང་ཡོ་བྱད་བསྐྱུངས་པས་གནས་པར་བྱ་སྟེ། དབྱར་གྱི་རས་ཆེན་ལ་སོགས་པ་ཡང་དམ་བཅའ་བ་དང་མི་འགལ་བར་འཇུག་པར་བྱའོ། །ཕྱིང་པ་པས་ཀྱང་ཕྱིང་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱས་པའི་ཆོས་གོས་མ་རྙེད་པར་གྱུར་ན་བལ་ལས་བྱས་པ་སྣལ་མ་བཏགས་པ་ཡང་བཅང་བར་བྱ་སྟེ། དེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞི་ཇི་བཞིན་པས་ཀྱང་རྐྱེན་དེ་ལྟ་བུ་བྱུང་ན་གཞན་ལས་རྗེས་སུ་གནང་ངོ༌། །མནོས་ལ་དེའི་མལ་སྟན་ལ་གནས་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟ་བུས་དེའི་དམ་བཅས་པ་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དུར་ཁྲོད་པས་ཀྱང་བུ་རམ་ཏིལ་དང་སྦྱར་ཚོད་དང་ཤའི་ཚོད་མ་ལ་ལོངས་སྤྱད་པར་མི་བྱ་ཞིང་དགེ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་གནས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་མང་དུ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། བྱམས་པའི་སེམས་དང་གལ་ཏེ་སྨྲ་ན་ཆོས་སྟོན་པས་གནས་པར་བྱའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་དུར་ཁྲོད་པས་དུར་ཁྲོད་དུ་སྤྱིལ་པོའམ། མལ་སྟན་ལ་སོགས་པ་མི་བྱ་ཞིང་དུར་ཁྲོད་ཀྱི་གོང་གི་ཆ་འམ་འོག་གི་ཆར་གནས་པར་མི་བྱའོ། །གློས་ཕབ་སྟེ་ཉལ་བར་མི་བྱའོ། །ཉ་དང་ཤ་དང་འོ་མ་དང་ཏིལ་དང༌། བག་ཟན་དང༌། མ་ཤའི་
― DTG173_Page_0045 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྲན་ཆེན་བཟའ་བར་མི་བྱ། ཁྱིམ་དུ་ཞུགས་པར་མི་བྱ། ལྷུང་བཟེད་གཏང་བར་མི་བྱའོ། །སྐྱེ་བོའི་འདུས་པ་ཆེན་པོ་ལོངས་བ་སླར་སོང་ནས་གོས་ཀྱི་གནས་དང་སྟན་བླངས་ལ་རོ་སྲེགས་དང་ཤིན་ཏུ་མི་རིང་བར་བོར་བ་འཕངས་པས་ནོད་པ་ཙམ་གྱི་གནས་ཀྱི་ནང་དུ་འདུག་པ་ལ་ནམ་ལངས་ནས་གོས་དང་སྟན་བླངས་ལ་འགྲོ་བར་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཤིང་དྲུང་པས་ཀྱང་རྙིངས་པ་དང༌། ཁང་སྟོང་དང༌། དབྱར་གྱི་དུས་མ་གཏོགས་པ་གཞན་དུ་ལྗན་ལྗིན་བཅས་པའི་ཤིང་གི་རྩ་བ་སྤང་བར་བྱའོ། །བླ་གབ་མེད་པས་ཀྱང་སྦྲང་བུ་དང་ཆུ་སྦྲང་ཉུང་བ། སྡིག་སྤྲུལ་དང༌། སྲོག་ཆགས་གདུག་པ་དང༌། གྲོག་སྦུར་མེ་དང༌། ཚེར་མ་དང་བྲལ་བའི་གནས་བསྟན་པར་བྱ་བ་དབྱར་གནས་པའི་དུས་སུ་ནི་གཡོགས་པའི་གནས་སུ་འདུག་པར་བྱའོ། །དུར་ཁྲོད་པས་ཀྱང་གནས་གཡོགས་པ་ཡོད་ན་དབྱར་གནས་ཀྱི་བར་དུ་འདུག་པ་ལ་འགལ་བ་མེད་ལ། དབྱར་གྱི་གནས་མེད་ན་སྟེང་གཡོགས་ཡོད་པར་འགྲོ་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་དགོན་པ་ཉིད་ཀྱང་བར་གྱི་ཉེས་པས་གྲོང་ནང་དུ་དུས་ཅུང་ཟད་ཅིག་འདུག་ན་ཡང་དམ་བཅའ་བ་མི་གཏོར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཉན་པ་དང༌། གསོ་སྦྱོང་དང༌། དགག་དབྱེའི་དོན་དང༌། ཀུན་ལ་མངོན་པར་གྲགས་པའི་མདོ་སྡེ་འཛིན་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། བསྙེན་པར་རྫོགས་པར་བྱ་བ་དང༌། ལྟུང་བ་ལས་ལྡང་བ་དང༌། ལྡང་པ་བྱེད་དུ་གཞུག་པ་དང༌། ནད་གསོ་བ་དང༌། ནད་གཡོག་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འགྲོ་བ་ལ་ཉེས་པ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཤིང་དྲུང་པས་ཀྱང་དེ་དག་ལྟ་བུའི་བྱ་བའི་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་ཞུགས་པ་དང༌། ཆར་འབབ་པ་ན་སྐྱ་རེངས་ཤར་བར་གྱུར་ཀྱང་ཤིང་དྲུང་བ་ཉིད་ལས་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཤིང་དྲུང་པ་དང༌། བླ་གབ་མེད་པ་དང༌། དུར་ཁྲོད་པའི་ཉེས་པར་འབྱུང་བ་ཡང་དགོན་པ་པ་དང་འདྲའོ། །ཕྱག་དར་ཁྲོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་ཁ་ཚང་བཅད་པ་དང། མཐའ་མ་བཅད་པ་དང༌། བ་ལང་གིས་ཟོས་པ་དང༌། བྱི་བས་ཟོས་པ་དང༌། མེས་ཚིག་པ་དང༌། བཀྲ་ཤིས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ལམ་དུ་འདོར་བ་དང༌། དུར་ཁྲོད་དུ་གཏོགས་པ་དང༌། སྨྲེས་ཏེ་བོར་བ་དང༌། འཇུག་སོགས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་དང༌། དགེ་སྦྱོང་གིས་བྱིན་པའི་གོས་རྣམས་གྱོན་
― DTG173_Page_0046 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ལ་འགལ་བ་མེད་དོ་ཞེས་ཁ་ཅིག་འདོད་དེ། དེ་རྣམས་ནི་ཕྱག་དར་ཁྲོད་པ་དང་འདྲ་བར་འདོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱག་དར་ཁྲོད་གཉུག་མཚོལ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་ལ་གལ་ཏེ་ཁྱིམ་བདག་གིས་སྲ་ཞིང་གསར་པའི་དར་ལ་སོགས་པ་བྱིན་པ་ན་དེ་བླངས་ཀྱང་ཕྱག་དར་ཁྲོད་ལས་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་གྲག་གོ །དེ་བཞིན་དུ་ཆེད་དུ་བྱ་བའི་ཁ་ཟས་དང༌། ཚུལ་ཤིང་གིས་བབ་པའི་ཁ་ཟས་དང༌། ཟླ་བ་ཕྱེད་པ་དང༌། གསོ་སྦྱོང་པ་དང༌། དགེ་འདུན་གྱི་ཟས་དང༌། གཙུག་ལག་ཁང་གི་ཁ་ཟས་རྣམས་ནི་མགྲོན་དུ་བོས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསོད་སྙོམས་པ་ཉིད་ལས་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །སྟན་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་ཟབ་ཡང་གླང་པོ་ཆེ་གཏུམ་པོ་དང༌། རྟ་དང༌། ཁྱུ་མཆོག་མི་སྲུན་པ་དང༌། སྤྲུལ་ལ་སོགས་པའི་འཇིགས་པ་དང༌། མཁན་པོ་དང༌། སློབ་དཔོན་དང༌། ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལ་གུས་པས་འཕྲལ་དུ་ལངས་ནས་ཟས་ལ་སྤྱོད་ཀྱང་སྟན་གཅིག་པ་ཉིད་ལས་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་འདི་རྣམས་ལས་དགོན་པ་པ་ཉིད་དང༌། ཅོག་པུ་པ་ཉིད་དང༌། གཞི་ཇི་བཞིན་པ་ཉིད་དང༌། དུར་ཁྲོད་པ་ཉིད་དང༌། ཤིང་དྲུང་པ་ཉིད་དང༌། བླ་གབ་མེད་པ་ཉིད་དེ་དྲུག་ན་མལ་སྟན་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །ཕྱག་དར་ཁྲོད་པ་ཉིད་དང༌། ཆོས་གོས་གསུམ་པ་ཉིད་དང་ཕྱིར་པ་པ་ཉིད་དེ་གསུམ་ནི་ཆོས་གོས་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །བསོད་སྙོམས་པ་ཉིད་དང༌། སྟན་གཅིག་བ་ཉིད་དང༌། ཟས་ཕྱིས་མི་ལེན་པ་ཉིད་དེ་གསུམ་པོ་ཉིད་ནི་བསོད་སྙོམས་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ལས་ཀྱང་བསོད་སྙོམས་དང༌། ཆོས་གོས་དང༌། མལ་སྟན་ལ་སྲེད་པ་ཉེ་བར་སྐྱེད་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། འཕགས་པའི་རིགས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་བླང་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་གནས་ན་སྤང་བ་ལ་མངོན་བར་དགའ་བ་ཉིད་ཀྱིས་སྲིད་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་སྲིད་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པ་ཡིན་པས་བདེ་བ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་པོ་གསུམ་ནི་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་ཡིན་ལ་ལྷག་མ་རྣམས་ནི་ཁོར་དུ་གྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདོད་དེ། འཕགས་པ་མཛེས་དགའ་ལ་མངོན་པར་དགྱེས་པ་སྟོན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགའ་བོ་ཁྱོད་ནམ་ངས་
― DTG173_Page_0047 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཐོང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ལ་ལ་ན་རེ་གང་གིས་གནས་བརྟན་རྣམས་མཆོག་ཉིད་དུ་བསྟན་ཅིང་གྲགས་པའི་ལྔ་པོ་འདི་དག་གིས་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་ཡིན་ལ་དེ་ལས་གཞན་པ་བདུན་ནི་འཁོར་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དད་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡོན་ཏན་དུ་མས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་འདྲ་བར་སྨད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་རབ་ཏུ་ཞི་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། རབ་ཏུ་ཞི་བ་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བཀྲ་ཤིས་པའི་མཆོག་ཡིན་ནོ། །ལེགས་པའི་ལམ་བསྟན་པའི་གཏམ་ལས་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱིས་མཛེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གཉིས་པའོ།། །།སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་ཡང་དག་བླངས། །དོན་དྲན་པ་ལ་ཡང་དག་གནས། །ཤེས་བཞིན་ལྡན་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ། །སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་དོན་ཡོད་འགྱུར། །ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ལྡང་བ་དང་འདུག་པ་ན་ཤེས་བཞིན་དང་ལྡན་པ་ཁོ་ན་བྱའོ། །དེ་ལ་ལུས་དང༌། ངག་དང༌། ཡིད་ཀྱི་ལས་ཐམས་ཅད་ཤེས་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་སོ་སོར་ལེགས་པར་བརྟགས་ནས་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་འདིའི་རྒྱུར་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །འདི་ནི་འདིའི་རྒྱུར་སྤྱད་པར་བྱའོ་སྙམ་པས་དོན་མེད་པ་ཅི་ཡང་བསྒྲུབ་པར་མི་བྱ་ན་དགེ་བ་རྣམས་ལྟ་ཅི་སྨོས། འདི་ནི་ཤེས་བཞིན་དོན་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་པ་སྒྲ་གཅན་འཛིན་ལ་གདམས་པ་ལས། སྒྲ་གཅན་འཛིན་དེ་བས་ན་ལུས་ཀྱི་ལས་བྱེད་པར་འདོད་པས་ལུས་འདི་ནི་རུས་པ་སུམ་བརྒྱ་འདུས་པ། རྒྱུས་པས་སྦྲེལ་བ། ཤའི་རིས་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མས་ཞལ་བྱས་པ། པགས་པས་གཡོགས་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །སེམས་ཀྱི་དབང་གིས་འཇུག་པར་བྱེད་པ། མེ་དང་རླུང་གིས་རྒྱུ་བར་བྱེད་པ། ས་དང་ཆུ་དག་ཤས་ཆེ་བར་གྱུར་པ་ན་མལ་དང་སྟན་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པ། རྐྱེན་ལ་རག་ལས་པས་མི་བརྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་སྡུག་བསྔལ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བདག་དང་བདག་གི་བ་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། ཇི་སྐད་དུ་དགེ་སློང་དག་ལུས་འདི་ནི་ཁྱོད་གཅིག་གི་ཡང་མ་ཡིན། གཞན་གྱི་ཡང་མ་ཡིན་པ་འདི་ནི། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡང་དག་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང༌།
― DTG173_Page_0048 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ངེས་པར་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ནས་ཀྱང་འདུག་སྟེ། གང་གིས་གོམས་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་མངོན་པར་འདོད་པའི་བྱ་བ་འཇུག་པས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་ལ་བྱེད་པ་ལ་མངོན་པར་ཕྱོགས་པ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང༌། རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ལ་མངོན་པར་ཕྱོགས་པ་འདིས་ཡིད་ལ་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་རང་གི་སྤྱོད་ཡུལ་ཤེས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཤེས་བཞིན་དུ་བྱ་བ་འདི་དག་ལས་གང་ཞིག་གང་གི་དུས་སུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དེ་དུས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་མ་རྨོངས་པའི་ཡང་དག་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་དགེ་སློང་གིས་དུས་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་ཇི་ལྟ་བ་ཡིན་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡང་དག་པའི་ཤེས་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྦྱོར་བ་ཙམ་བསྒྲུབ་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །ལུས་དང་ངག་གི་ཉེས་པ་འབྲིང་དང་ནི། །སེམས་བྱུང་བ་ཡི་ཕྲ་མོ་ཞི་གྱུར་ན། །ས་རྡུལ་བཀྲུས་པའི་གསེར་ནི་ཕྲ་མོ་བཞིན། །དགེ་བའི་རྣམ་རྟོག་ལྷག་མ་ལུས་པར་འགྱུར། །དེ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མངོན་པར་འདུས་བྱས་པ་ལས་ཐོབ་པ་སེམས་བསྡུས་ནས་འཇོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་ཕྱག་དར་འཁྲུད་པར་བྱེད་པའི་མདོ་ལས། །ཡང་དག་མཚན་མ་ལ་ནི་ལེགས་གནས་ལ། །མཉམ་ཞིང་རྒོད་དང་ཞུམ་པའི་སེམས་ཉིད་ནི། །བཏང་སྙོམས་ཞི་དང་འཛིན་པར་གྱུར་ཉིད་དུ། །སེམས་དེ་ལ་ནི་མངོན་བརྩོན་མཉམ་པར་གཞག །གསེར་གྱི་ཕྱེ་མ་ས་རྡུལ་སྦྱངས་པ་ནི། །སེའུའི་ཁར་གཞག་འཇུ་པར་འདོད་པ་ན། །མེ་སྟོབས་མཉམ་ཞིང་རྣོ་དང་ཆུང་བ་ནི། །བཏང་སྙོམས་གཞག་དང་དབལ་བསད་སྔར་མཚུངས་དང༌། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་རྣམ་གཡེངས་འདིས་མཉམ་པར་གཞག་པའི་ཕན་ཡོན་ལ་བསམ་པར་བྱའོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་དང༌། གཞན་གྱི་ཁ་ན་མ་ལས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་བྱུང་བའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བའི་རོ་སྟེན་པར་བྱེད་པ་ན་མི་ལས་འདས་པའི་དགའ་བ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་དགེ་སློང་ཁྱིམ་སྟོང་པར་ཞུགས་པ་ནི་མིའི་ལས་འདུས་པའི་དགའ་བ་ཐོབ་པོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལུས་འདི་ཉིད་ལ་དབེན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བ་བདེ་བ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོངས་སུ་
― DTG173_Page_0049 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྦྱང་བ་བྱས་པའི་སེམས་འཇམ་ཞིང་ལས་སུ་རུང་བ་སྒྲིབ་པའི་རྙོག་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་བདེ་བླག་ཏུ་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དག་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམས་ཤིང་ཏིང་ངེ་འཛིན་མང་དུ་བྱ་ཞིང་བག་ཡོད་པ་དང༌། སྡིག་པ་དང་བྲལ་བ་དང༌། ནང་དུ་ཡང་དག་པར་འཇོག་པས་རྣལ་འབྱོར་ལ་མཉམ་པར་གཞག་པར་བྱ་ཞིང་སེམས་ནང་དུ་ཞི་བར་བྱའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་ནས་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང༌། །ཁྱད་པར་དེ་དང་དེ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། དེ་ལྟར་མཉམ་པར་གཞག་པའི་སེམས་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་ག་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བས་སེམས་ལ་དབང་སྒྱུར་ཞིང་དེ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་བྱ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་པས། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པ་མི་སློབ་པའི་ས་མ་ཐོབ་པར་མ་ཉམས་པར་དུས་བྱས་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གཟུགས་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་སྐྱེ་བ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པས་ཉེ་བར་བསགས་པའི་ལས་ཀྱི་ལྷའི་བདག་པོ་དང༌། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ལ་སོགས་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། ཇི་སྐད་དུ། དགེ་སློང་དག་ང་ལེན་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་གི་ཕར་དུ་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་དུ་གྱུར་ན། རྒྱལ་པོ་རྒྱལ་རིགས་སྤྱི་བོ་ནས་དབང་སྐུར་བར་གྱུར་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། དེ་ལྟ་ན། ཏིང་འཛིན་གྲུབ་ཕྱིར་ཡིད་ནི་བརྩོན་གྱུར་པ། །དེ་ཡི་ཡང་དག་ཡོན་ཏན་ལ་ལྟ་བ། །ཡོན་ཏན་ལ་དག་བྱ་བ་འགྲུབ་པ་དང༌། །སེམས་ནི་སྤྲོ་བ་བརྟེན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །དེ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱིང་བ་དང༌། ཞུམ་པ་དང༌། རྣམ་པར་གཡེངས་པ་དང༌། མི་མཉམ་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དམིགས་པ་གཅིག་ལ་གཏོད་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱ་བའམ། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དམིགས་པ་གཅིག་ཡང་དག་པར་སྡུད་པས་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡིན་པའམ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཡིན་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ལ་གཏོད་ཅིང་འཇོག་པ་ན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཁྱད་པར་ཡེ་ཤེས་དང་མཐོང་བ་དེ་དང་དེ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །དེ་ཡང་གང་རྣམ་པར་དག་པའི་སེམས་
― DTG173_Page_0050 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དམིགས་པ་གཅིག་ལ་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ཡོན་ཏན་གྱིས་ཡང་དག་པར་བརྩོན་འགྲུས་འཇུག་ཅིང་མི་གཡེང་བར་གནས་པའམ། །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་རླུང་གིས་མ་བསྐྱོད་པར་ཁང་པའི་ནང་གི་མར་མེ་དང་འདྲ་བར་སེམས་རྩེ་གཅིག་པར་འཇུག་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱ་སྟེ། སེམས་གནས་པ་དང་ཡང་དག་པར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་ན་རྣམ་པ་གཅིག་པ་དང༌། སྦྱོར་བ་གཅིག་པ་དང༌། སྒོ་གཅིག་པ་དང༌། དམིགས་པ་གཅིག་པ་ལ་སེམས་ཡང་དག་པར་འཇོག་པའོ། །དེ་ཡང་སེམས་རྩེ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། ཉོན་མོངས་པའི་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་རབ་ཏུ་ཞི་བའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་གནས་པའོ། །དེ་ནི་འགྱོད་པ་མེད་པ་དང༌། རབ་ཏུ་དགའ་བ་དང༌། མགུ་བ་དང༌། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་གཞིའི་གནས་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་སེམས་རྩེ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉད་ཀྱིས་རྣམ་པ་གཅིག་ཡིན་ནོ། །འཇག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དབྱེ་བས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་སོ། །ཡང། ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། །དགེ་བ་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །མི་དགེ་བ་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ནི་ལོག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །གཞན་ཡང་ལུང་དུ་བསྟན་པ་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་གཉིས་ཏེ། ལུང་དུ་བསྟན་པ་ནི་དགེ་བ་དང༌། མ་བསྟན་པ་ནི་མི་དགེ་བ་དག་གོ །དེ་གཉི་ག་ལས་གོ་བཟློག་པ་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའོ། །གཞན་དག་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འཆད་དེ། ཉེ་བར་གདགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། གཏོད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་དང་དེ་དག་ལས་སྔ་མའི་ཆ་དང་ཉེ་བ་ནི་གདགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །རིགས་སུ་གྱུར་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་ཐོགས་ལ་ནི་གཏོད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དགའ་བ་དང་བཅས་པ་དང༌། དགའ་བ་མེད་པའོ། །དགའ་བ་དང་བཅས་པ་ནི་བསམ་གཏན་དང་པོ་དང༌། གཉིས་པ་དང༌། དེའི་ཉེར་བསྡོགས་དང༌། དེའི་མཐུས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་སོ། །དགའ་བ་མེད་པ་ནི་དེ་ཡན་ཆད་ཀྱི་བསམ་གཏན་དང༌། ཉེར་བསྡོགས་
― DTG173_Page_0051 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང། དེའི་མཐུས་གནས་པ་རྣམས་སོ། །ཡང་གཉིས་ཏེ། །གཟུགས་ལ་སྤྱོད་པ་དང༌། །གཟུགས་མེད་པ་ལ་སྤྱོད་པའོ། །གཟུགས་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་སློབ་པ་དང༌། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་བསམ་གཏན་བཞི་དང༌། དེའི་ཉེར་བསྡོགས་དང༌། དེའི་མཐུས་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་སོ། །གཟུགས་མེད་པ་ནི་གཟུགས་མེད་པ་ལ་སྤྱོད་པ་རྣམས་སོ། །གཞན་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སྨོན་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། སྨོན་པ་མེད་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཅན་མ་ཡིན་པ་སྲིད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་སྨོན་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་བཅས་སྲིད་པ་སྤོང་བར་བྱེད་པ་ནི་སྨིན་པ་མེད་པའོ། །ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་ཏེ། །རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ་ཙམ་དང༌། རྟོག་པ་མེད་ཅིང་དཔྱོད་པ་ཙམ་དང༌། རྟོག་པ་ཡང་མེད་དཔྱོད་པ་ཡང་མེད་པའོ། །དེ་ལ་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ་ནི་བསམ་གཏན་དང་པོ་དང་དེའི་མཐུས་སྙོམས་པར་འཇུག་པའོ། །རྟོག་པ་མེད་ལ་དཔྱོད་པ་ཙམ་ནི་བསམ་གཏན་དང་པོའི་བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་དང༌། དེའི་མཐུས་སྙོམས་པར་འཇུག་པའོ། །རྟོག་པ་མེད་ལ་དཔྱོད་པ་མེད་པ་ནི་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། དེའི་ཉེར་བསྡོགས་དང༌། དེའི་མཐུས་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་སོ། །ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ཉམས་པ་དང༌། གནས་པ་དང༌། ཁྱད་པར་དང༌། ངེས་པར་འབྱེད་པའི་སྐལ་པ་ཅན་ནོ། །གཞན་ཡང་འདུན་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། སེམས་དང༌། དཔྱོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་བཞིའོ། །དེ་ཉིད་དམིགས་པ་དང༌། རྣམ་པ་དང༌། ཆུང་ངུ་དང༌། འབྲིང་དང་ཆེན་པོའི་དབྱེ་བས་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམ་པ་མང་པོ་ཡོད་དོ། །དེ་ཡང་ཤིན་ཏུ་བསྡུས་པ་དང༌། རྒྱས་པ་མ་ཡིན་པར་རིམ་པ་རབ་མ་ལ་གནས་ནས་འདི་དག་ཙམ་ཞིག་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ་བསམ་གཏན་བཞི་དང༌། དེའི་ཉེ་བསྔོགས་གསུམ་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་རྣམ་པ་བཞི་དང༌། རྗེས་སུ་དྲན་པ་དྲུག་དང༌། ཚད་མེད་པ་རྣམ་པ་བཞི་དང༌། དབུགས་དབྱུང་བ་དང་རྔུབ་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་བཅུ་དང༌། ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་དང༌། ཟིལ་གྱིས་ནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་བརྒྱད་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང༌། ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་དང༌། འདུ་
― DTG173_Page_0052 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་དང་སྨོན་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་དང༌། རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ལ་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་འདུ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་གསུམ་དང༌། ཡན་ལག་ལྔ་དང༌། ཤེས་པ་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་སོ། །དེ་ལྟར་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཚོགས་འདི་དག་རྣལ་འབྱོར་པས་གཞུང་དང་དོན་གྱི་སྒོ་ནས་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པར་བྱས་ནས་ཀྱང་དེ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་གཏམ་བཅུ་བཞིའི་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ནམ། མཁན་པོའམ། སློབ་དཔོན་ནམ། ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་དེ་ལྟ་བུ་བསྟེན་པར་བྱ་བའམ། གང་ཞིག་ལ་བརྟེན་ནམ་ཐོས་པ་ཐོས་པ་དང༌། ཐོས་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་སྤོང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། ལྟ་བ་དྲང་པོར་བྱེད་པ་དང༌། ཚིག་ཟབ་མོའི་དོན་སོ་སོར་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྟོགས་པ་དང༌། གང་ཞིག་ལ་བསླབ་པ་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ཐོས་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་འཕེལ་བར་འགྱུར་བ་ལ་བརྟེན་པར་བྱའོ། །གང་ཡང་སྡུག་དང་བླ་མ་དང༌། །དང་བྱ་སྨྲ་མཁས་ཚིག་སྨ་ནུས། །ཟབ་མོའི་གཏམ་ནི་སྟོན་བྱེད་པ། །གནས་མིན་པ་ནི་མི་སྦྱར་རོ། །གལ་ཏེ་རྙེད་ན་སྡིག་མེད་ཤེས་རབ་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་དང༌། ཀུན་དགའ་པོ་འདི་ནི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཇི་སྐད་དུ་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་སྡུག་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཐོས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་བྱམས་པའི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱིས་སམ། སྦྱིན་པ་དང༌། སྙན་པར་སྨྲ་བ་དང༌། དོན་མཐུན་པ་དང༌། དོན་སྤྱོད་པས་ནི་སྡུག་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །ཉེ་བར་ཞི་བ་ལ་གོམས་པ་དང༌། ཚིག་མ་འཆལ་བ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དང༌། ཆོག་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་བླ་མ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང། ཁྱད་པར་རྟོགས་པར་འོས་པའི་སྤྱོད་ལམ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང་བར་བྱའོ། །ཆོས་ལ་གུས་པ་དང༌། གཞན་ལ་ཕན་པ་ལ་བརྩོན་པའི་བློ་ཅན་ཉིད་དང༌། ཡང་དག་པར་དང༌། དུས་དང༌། འཇམ་པ་དང༌། དོན་དང་ལྡན་པར་ཚིག་སྨྲ་བ་ལ་མཁས་པ་དང༌། བདག་ཉིད་གཞལ་བ་
― DTG173_Page_0053 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤིས་པས་ན་སྨྲ་བ་ལ་མཁས་པའོ། །རང་བཞིན་བཟང་བ་ཉིད་དང༌། རང་དང་གཞན་གྱི་གཞུང་ལུགས་ཤེས་པ་དང༌། གཏམ་གྱི་བྱ་བ་ལ་མཁས་པས་ན་ཚིག་སྨྲ་བ་ནུས་པའོ། །འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པའི་རིམ་པ་ཤེས་པ་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བའི་བསམ་པ་དང་ལྡན་པས་ཟབ་མོའི་གཏམ་སྟོན་པར་བྱེད་པའོ། །ལེགས་པར་བརྟགས་ནས་བྱེད། སྤྱོད་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། བསླབ་པ་དང༌། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཤེས་པས་གནས་མ་ཡིན་པར་མི་སྦྱོར་བའོ། །ཡང་ན་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ཉམས་པར་བྱེད་པའི་ཚིག་དང་ལས་ལ་མི་སྦྱོར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་ཕལ་ཆེར་ཉེས་པ་དེ་དང་དེ་ལ་སྤྱོད་པ་ཡིན་པ་དང༌། དད་པ་དང༌། བློ་དང༌། རྟོག་དཔྱོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་ལ་སྤྱོད་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་ལ་སྤྱོད་པ་དང༌། གཏི་མུག་ལ་སྤྱོད་པ་ཞེས་དེ་དང་དེ་ལྟར་སྟོན་ཏེ། དད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ཡང་གསུམ་པོ་འདི་དག་གི་ནང་དུ་འདུས་པ་ཡིན་ཏེ། འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དད་པ་དང༌། བློ་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་དེའི་རིགས་ཀྱི་སྐལ་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ཆགས་ནི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཏེ། དེ་ནི་ད་ལྟ་བྱུང་བའི་དོན་ལ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པས་ཞེན་པས་ན་འདོད་ཆགས་ཞེས་བྱ་ལ། མ་འོངས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ལ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་སྒོ་ནས་ཞེས་པ་ནི་སྲེད་བ་ཞེས་བྱ་བར་བཤད་དོ། །དེའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་གང་ཟག་ནི་དགེ་བར་འགྱུར་བའི་དོན་ལ་ཚུལ་བཞིན་སྦྱོར་བས་ན་དད་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བས་ན་འདོད་ཆགས་དང༌། སྲེད་པ་དང༌། དད་པ་ལ་སྤྱོད་པ་གཅིག་ཏུ་རབ་ཏུ་སྐྱེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འབྱར་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཅིག་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྲལ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་ནི་ཞེ་སྡང་སྟེ། དེ་ཞེ་སྡང་བའི་སྒོ་ནས་འབྲལ་བར་འགྱུར་བས་ན་ཞེ་སྡང་ཞེས་བྱའོ། །བདག་ལ་བསྟོད་པའི་སྒོ་ནས་འབྲལ་བར་བྱེད་པས་ང་རྒྱལ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་གང་ཟག་ནི་སྐྱེ་བ་མང་བ་ཡིན། ཁམས་གསུམ་པོ་དང་བྲལ་བར་བྱེད་པས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྒོ་ནས་བློ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་བས་ན་འདི་དག་ཀྱང་གཅིག་པ་ཉིད་
― DTG173_Page_0054 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྟོག་པ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ནི་གཏི་མུག་སྟེ། དེ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྟོག་པ་མེད་པས་ན་རྨོངས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལོག་པར་རྟོག་པས་ན་ལྟ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་གང་ཟག་ནི་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་འཇུག་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མང་བར་འགྱུར་ཞིང་མ་ངེས་པའི་བློ་ཅན་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་འདི་དག་ཀྱང་གཅིག་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་འདོད་ཆགས་དང༌། སྲེད་པ་དང༌། དད་པ་ནི་རྩེ་ཞིང་ཡོན་ཏན་ཚོལ་ལ་ཡོངས་སུ་མི་སྤོང་བའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་པས་འདོད་པ་ལ་ཆགས་པ་ནི་སྲེད་པ་ཞེས་བྱ་ལ། དགེ་བ་དང་དགའ་བ་ནི་དད་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདོད་ཆགས་དང་སྲིད་པའི་ཡོན་ཏན་ཚོལ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་ནི་འདོད་ཆགས་དང༌། སྲེད་པ་ཞེས་བྱ་ལ། དགེ་བ་ཚོལ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་ནི་དད་པ་ཡིན་ནོ། །ཕན་པ་མ་ཡིན་པ་ཡོངས་སུ་མི་འདོར་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་འདོད་ཆགས་དང་སྲེད་པ་ཡིན་ལ་ཕན་པ་ཡོངས་སུ་མི་འདོར་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་དད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་འདི་དག་ཀྱང་གཅིག་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་གོ་བཟློག་པའི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཞེ་སྡང་དང༌། ང་རྒྱལ་དང་བློའི་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱང་ཅིག་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། བརྩེ་བ་ཉིད་དང༌། ཉེས་པ་ཚོལ་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་འདོར་བའི་རང་བཞིན་ཅན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་སྡང་དང༌། ང་རྒྱལ་ཅན་གྱི་གང་ཟག་བརྩེ་བ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་ལ། འདུས་བྱས་ཞེས་པ་ནི་བློ་ཡིན་ནོ། །ཞེ་སྡང་དང༌། ང་རྒྱལ་ནི་གང་ཟག་ཉེས་ང་ཚོལ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་ནོ། །བློ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཉེས་པ་ཚོལ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་ནོ། །ཞེ་སྡང་དང༌། ང་རྒྱལ་ནི་གང་ཟག་ཡོངས་སུ་འདོར་བ་ཡིན་ནོ། །བློ་ནི་འདུས་བྱས་ཡོངས་སུ་འདོར་བ་ཤེས་པའོ། །དེ་བས་ན་མཚན་ཉིད་མཚན་པས་ཞེ་སྡང་དང་ང་རྒྱལ་དང་བློ་ལ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ནི་མཚན་ཉིད་གཅིག་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཏི་མུག་དང༌། ལྟ་བ་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ནི་མི་བརྟན་ཞིང་རྣམ་པར་གཡོ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཏི་མུག་གི་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་བས་ན་མི་བརྟན་པ་ཡིན་ལ། ལྟ་བ་ནི་ལོག་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་བརྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་མང་བོ་ལ་རྒྱུགས་པས་ན་མི་བརྟན་པ་ཡིན་ནོ། །
― DTG173_Page_0055 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཏི་མུག་གི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མ་རྟོགས་པས་གཡོ་བ་ཡིན་ལ། ལྟ་བ་ནི་ལོག་པའི་ཆོས་ལ་རྣམ་པར་གཡེངས་པས་གཡོ་བ་ཡིན་ཞིང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ཡང་བ་ཡིན་པས་གཡོ་བ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་མི་བརྟེན་ཞིང་གཡོ་བ་ཡིན་པའི་གཏི་མུག་དང་ལྟ་བ་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སྤྱོད་པ་རྣམས་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཅིག་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་ནི་ལས་ཀྱིས་ཕན་ཚུན་དུ་ཐ་དད་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། དགེ་སློང་ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་བྱིས་པ་ཡིན་ཞིང་ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མཁས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེས་ན་ཚུལ་དེ་ལྟར་ཤེས་པར་བྱའོ། །འགྲོ་དང་ལྟ་དང་སྤྱོད་དང་སྨྲ་བ་དང༌། །ཉལ་དང་ཟས་དང་གོས་གྱོན་འདོད་པ་ལས། །འཇམ་དང་བརྩུ་བ་དང་ཀུན་ནས་གཡོ་བའི་མི། །འདོད་དང་ཁྲོ་དང་གཏི་མུག་ལ་སྤྱོད་བཤད། །ཉེས་པའི་རང་བཞིན་རྗེས་འཇུག་བྱེད་པ་རྣམས། །འདི་དང་ཕ་རོལ་དག་ཏུ་དེའི་དབང་གིས། །སྤྱོད་པ་སྣ་ཚོགས་འགྱུར་བདེ་ཡི་ཕྱིར། །དེ་ལས་གོ་བཟློག་ཚུལ་གྱིས་འདི་ལ་སྦྱར། །དེ་ལྟ་སྦྱོར་བ་དང་ནི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡང་བར་བྱ་བའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཤེས་པས་གནས་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྦྱོར་བར་མ་བྱེད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ། འདི་ཉིད་འཕེལ་བར་འདོད་པས་འདི་ལྟ་བུའི་བླ་མ་ལ་ཡང་དག་པར་བརྟེན་ཏེ་གནས་པར་བྱ་བའམ། སློབ་དཔོན་ནམ་མཁན་པོ་ཡོན་ཏན་དེ་ལྟ་བུ་དང་མི་ལྡན་བར་གྱུར་ན་གང་ན་ཡོན་ཏན་དེ་ལྟ་བུའི་བླ་མ་ཡོད་པ་དེར་འགྲོ་བར་བྱའོ། །དམ་པ་རང་གི་ཡོན་ཏན་གྱིས། །མཐོ་བ་རིང་པོ་ནས་ཀྱང་སྣང༌། །དྲི་མེད་ས་ཕྱོགས་མཛེས་པ་ཡི། །སྟོན་ཀ་ཡི་ནི་རིང་པོར་མཚུངས། །དེར་འགྲོ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་བར་ཆད་མང་བར་འགྱུར་བའམ། མི་ནུས་པའམ་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པ་གང་ན་ཡང་ཡོད་བར་ཐོས་པར་མ་གྱུར་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ཉིད་སློབ་དཔོན་གྱི་མཆོག་ཡིན་པ་ལ་བརྟེན་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་དབང་གིས་རང་ལ་ཕན་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། མདོ་སྡེ་ལས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་སྟོན་པ་ནི་དེ་སྐད་གསུངས་པ་ཡིན་ལ། ཇི་སྐད་གསུངས་པ་མདོ་སྡེ་ལས་དེ་སྐད་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། སློབ་དཔོན་ཡང་རྗེས་སུ་སྟོན་པས་འདི་དག་ཉིད་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང༌། གལ་ཏེ་སྡིག་བྲལ་ཤེས་རབ་
― DTG173_Page_0056 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅན་ལྷན་ཅིག །སྤྱོད་པ་བརྟན་པའི་ལེགས་གནས་མ་རྙེད་ན། །རྒྱལ་པོ་རྣམ་རྒྱལ་གྲོལ་ཁྲོར་སྤངས་པ་ལྟར། །དགོན་པའི་གླང་ཆེན་ལྟ་བུར་གཅིག་པུར་སྤྱོད། །ཅེས་གསུངས་པ་དང༌། དེ་ཡང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས། །དམ་པ་ཤེས་རབ་ཅན་ལ་ཡང་དག་བརྟེན། །གྲོགས་ཀྱི་ཕུན་ཚོགས་རབ་ཏུ་བསྔགས་ཡིན་གྱི། །གལ་ཏེ་ཉེས་མེད་དེ་ནི་མ་རྙེད་ན། །བསེ་རུ་ལྟ་བུར་གཅིག་པུར་སྤྱོད་པར་ཡད། །ཞེས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །གཅིག་པུ་གནས་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བྱ་བ་ཇི་སྐད་ཐོས་པ་བག་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མཚན་མའི་ནུས་པ་ལ་ཡིད་སྦྱར་བར་མི་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་བརྟེན་པའི་སེམས་ནི་ལེགས་པ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་ལ་ངེས་པར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དལ་འབྱོར་གྱི་ཆོས་འདི་ནི་ལྷའི་བུའི་འགྲོ་བའི་སྙིང་པོ་བས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་མགྱོགས་པར་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཡང་དང་ཡང་དུ་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བར་འོས་པའི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་དང༌། ནུས་པ་ཆེ་བ་ཟག་པ་ཟད་པའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པའམ། དེ་ནི་ལམ་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གཅིག་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས། དེ་ལས་གཞན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་སྐྱེས་པ་དང༌། །མ་སྐྱེས་པའི་ཉེས་པ་རྣམས་ཞི་བར་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡིད་ལ་བྱའོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ན་ཡང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ལ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ལ། ཞེ་སྡང་ལ་སྤྱོད་པ་ལ་ཡང་འདོད་ཆགས་དང་གཏི་མུག་ལ་སོགས་པ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་འགྱུར་ཞིང་གཏི་མུག་ལ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལ་ཡང་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དག་གལ་ཏེ་འདོད་པ་ལ་འདུན་པ་སྐྱེས་པར་གྱུར་ན་མི་སྡུག་པའི་མཚན་མ་ཚུལ་བཞིན་དུ་ཡིད་ལ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ངེས་པར་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དགེ་སློང་མ་ལྷག་པའི་སེམས་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པས་གནས་ལྔ་ཡང་དང་ཡང་དུ་ཡིད་ལ་བྱ་ཞིང་མཚན་མ་གསུམ་པ་ཡང་དང་ཡང་དུ་ཡིད་ལ་བྱའོ། །ཐམས་ཅད་བག་ཡོད་པ་དང་ལྡན་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། བག་ཡོད་པའི་རྒྱུ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་རྒྱུ་
― DTG173_Page_0057 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང། རྟག་ཏུ་བྱ་བའི་རྒྱུ་དང༌། རྗེས་སུ་སྦྱོར་བའི་རྒྱུ་དང༌། ཡང་དག་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་རྒྱུས་དེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་རེག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། སེམས་ཀྱི་ཡང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། གནས་པ་དང་ལྡང་བ་ལ་མཁས་པ་ཉིད་དུ་བྱའོ། །གུས་པར་བྱ་བ་དང༌། རྗེས་སུ་མཐུན་པར་བྱ་བས་དམིགས་པ་གང་ཞིག་གམ། རྣམ་པ་དང་མཚན་མ་གང་གིས་སེམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཉེ་བར་ཞི་བར་འགྱུར་བ་དེ་ཉིད་ཡང་དག་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཇི་སྐད་དུ། །གཡོས་མཁན་ལྟ་བུའི་མདོ་ལས་མཚན་མ་ལེགས་པར་གཟུང་བ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། ཡང་ཇི་སྐད་དུ། མཚན་མ་ལེགས་པར་གཟུང་བའི་ཕྱིར་གོམ་པ་འདོར་བ་ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་འདྲེན་པའི་ཚིག་དང་ཉེས་པར་བཟུང་བའི་རྗེས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གནས་བརྟན་གྱིས་བཤད་བལྟ་བུའོ། །མཚན་མ་བརྗོད་པས་ནི་མྱུར་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་ཏེ། མཚན་མ་ལེགས་པར་གཟུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དྲན་པ་ཡང་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནུས་པ་ཆེ་བའི་ཆོས་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེའི་དབང་གིས་འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་དང༌། མཚན་མ་རྣམས་ལས་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་ཐམས་ཅད་དུ་ལེགས་པར་སྨྲས་པའི་དྲན་པ་དང་ལྡན་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་མདོ་ལས། མཉམ་བར་གཞག་པ་འདི་ནི་དྲན་པ་ལ་ཉེ་བར་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་གྱི། ཆོས་འདི་ནི་དྲན་པ་ཉམས་པ་རྣམས་ཀྱི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་གཡེང་བའི་ཉེས་དམིགས་རྣམ་པ་དུ་མས་ཤིན་ཏུ་བསམ་པར་བྱ་ཞིང༌། །སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཡོན་ཏན་མཐོང་བ་ལ་འབད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སེམས་ཡང་དག་པར་དགའ་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། ཁྱིམ་བདག་ག་གོན་གྱི་དབང་དུ་མཛད་དེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་ནས་དེ་དབང་དུ་བྱས་ལ། དྲེགས་བར་གྱུར་པ་མེད་པ་དང༌། མི་སྨྲ་བར་དེའི་གོང་མའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་སེམས་རབ་ཏུ་གཞུག་པར་བྱའོ། །ཇི་སྐད་དུ་རི་བོའི་ཆུ་དཔེར་མཛད་དེ། རྣལ་འབྱོར་
― DTG173_Page_0058 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྤྱོད་པ་ལ་གཅེས་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་སྨྲ་བ་ཉུང་བ་ལ་སོགས་པ་སྤང་བར་མི་བྱའོ། །དུས་སུ་ཆོས་ཉན་པ་ལ་བརྟེན་པར་བྱའོ། །རང་གི་སེམས་ལ་སོ་སོར་བརྟག་པ་མང་དུ་བྱའོ་ཞེས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་དང༌། དེ་ལྟར་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཡན་ལག་རྣམ་པར་དག་པ་དང་ལྡན་ན་ཡིད་གང་ལ་ཉེ་བར་སྦྱར་བ་ཡང་དག་པའི་སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པ་དེ་ཐོགས་མ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་རྫུ་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པའི་གཏེར་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བག་མེད་ཉེས་དང་ཡན་ལག་ཉམས་པ་ནི། །སྔར་ནི་རབ་ཏུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་མ་ཡིན། །ཏིང་འཛིན་དེ་འདྲས་དེ་ཕྱིར་དེ་རྣམས་ཀྱི། །ཡན་ལག་ལ་ནི་འབད་པ་ཉིད་དུ་གྱུར། །ལེགས་པའི་ལམ་བསྟན་པའི་གཏམ་ལས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཡན་ལག་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གསུམ་པོ། །སློབ་དཔོན་དཔའ་བོས་མཛད་པའི་ལེགས་པའི་ལམ་བསྟན་པའི་གཏམ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཆེན་པོ་དའི་པཾ་ཀ་ར་ཤྲཱི་འཛན་ན་དང༌། །ལོ་ཙཱ་བ་ཆེན་པོ་དགེ་སློང་རིན་ཆེན་བཟང་པོས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ།། །།བམ་པོ་ཕྱེད་དང་གསུམ་མོ། །
དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་བསྟན་པ།
ཆོས་ལྡན་རབ་འབྱོར་དབྱངས།
― DTG173_Page_0058 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ད་ཤ་ཀུ་ཤ་ལ་ཀརྨ་པ་ཐ་ནི་རྡེ་ཤ །བོད་སྐད་དུ། དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་བསྟན་པ། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དགེ་བ་བཅུ་པོ་འདི་དག་ནི་མངོན་པར་མཐོ་བ་དང༌། ངེས་པར་ལེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པས་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སློབ་མ་དག་གིས་འདི་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་དགེ་བ་བཅུ་གང་ཞེ་ན། ལུས་ཀྱི་ལས་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སྲོག་གཅོད་པ་དང༌། མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་དང༌། འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པའོ། །ངག་གི་ལས་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། བརྫུན་མི་སྨྲ་བ་དང༌། ཕྲ་མ་མི་སྨྲ་བ་དང༌། ཚིག་རྩུབ་པོ་མི་སྨྲ་བ་དང༌། ཚིག་འཁྱལ་པ་མི་སྨྲ་བའོ། །ཡིད་ཀྱི་ལས་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། བརྣབ་སེམས་སྤང་བ་དང༌། གནོད་སེམས་སྤང་བ་དང༌། ལོག་པར་ལྟ་བ་སྤང་བ་དང༌། དེ་ཡང་མི་དགེ་བ་བཅུ་སྤང་བ་ནི། དགེ་བ་བཅུ་ཡིན་པས། སྤང་བར་བྱ་བ་བཅུ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་འཕགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ལས་ཇི་སྐད་དུ། སྲོག་གཅོད་པ་ཡི་སེམས་ཅན་དང༌། །གཞན་གྱི་ནོར་ལ་འཕྲོགས་པ་དང༌། །འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པ་དག །སེམས་
― DTG173_Page_0059 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅན་དམྱལ་བར་རབ་ཏུ་འགྲོ། །དབྱེན་བྱེད་པ་དང་ཚིག་རྩུབ་དང༌། །བརྫུན་དུ་སྨྲ་ཞིང་མི་སྡོམ་པ། །བྱིས་པ་འཁྱལ་བར་སྨྲ་བ་རྣམས། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་བསླུས་པས་བཅིངས། །གཞན་གྱི་སྤྱོད་ལ་བརྣབ་སེམས་དང༌། །གནོད་སེམས་དག་ནི་མང་བ་དང༌། །མི་གང་ལྟ་བ་ལོག་ཞུགས་པ། །ངན་འགྲོ་དག་ཏུ་འགྲོ་བར་འགྱུར། །ལུས་ཀྱི་སྡིག་པ་རྣམ་གསུམ་དང༌། །ངག་གི་སྡིག་པ་རྣམ་བཞི་དང༌། །ཡིད་ཀྱི་སྡིག་པ་རྣམ་གསུམ་ནི། །སྡིག་བྱེད་པ་དག་རབ་ཏུ་བྱེད། །སྡིག་པའི་ལས་རྣམས་བྱས་པས་ན། །དེ་ཕྱིར་ངན་འགྲོར་འགྲོ་བར་འགྱུར། །ཅི་ནས་ངན་འགྲོར་མི་གཏོང་བར། །བསྐྱབ་པའི་ཕྱིར་ནི་རབ་ཏུ་འབྱུང༌། །ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་དག་གོ །ཇི་ལྟར་ན་ཉེས་པ་དེ་དག་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། །སྲོག་གཅོད་པ་ནི་གཞི་སེམས་ཅན་ཡིན་པ་དང༌། །དེར་འདུ་ཤེས་པ་དང༌། གསད་པར་བསམ་པ་དང༌། སྦྱོར་བ་བྱས་པ་དང༌། སྦྱོར་བ་བྱས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་འམ། གཞན་གྱི་ཚེ་ཤི་བ་ཞེས་པ་ཡན་ལག་ལྔས་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །མི་ཤི་བར་འགྱོད་པ་ལས་ཤི་བ་ལ་ནི་ན་སྨད་དོ། །སྨྱོས་པ་དང༌། སེམས་འཁྲུགས་པ་དང༌། ཚོར་བས་གཟིར་བ་ལ་ཉེས་པ་མེད་པར་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱར་རོ། །མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་ནི། ཡན་ལག་བཞིས་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། བླང་བར་བྱ་བ་གཞན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བར་གྱུར་བ་ནི། ཡིན་བ་དང༌། དེར་འདུ་ཤེས་པ་དང༌། རྐུ་བར་བསམས་པ་དང༌། གནས་ནས་སྤྲོས་པའོ། །འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམས་པ་ནི་རྣམ་པ་བདུན་ཏེ། བདག་ཉིད་ལས་བྱུང་བ་དང༌། རང་གི་ཆུང་མ་ལས་བྱུང་བ་ལས། ཆུང་མར་མི་རིགས་པ་ཆུང་མར་བྱས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། ཆུང་མ་མ་ཡིན་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། སྐྱེས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། དུད་འགྲོ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། ཁྱེའུ་དང་བུ་མོ་ལས་བྱུང་བའོ། །དེ་ལ་བདག་ཉིད་ལས་བྱུང་བ་དང༌། མི་རིགས་པའི་ཡུལ་དྲན་པས་དབང་པོ་ལས་རང་ངམ། གཞན་གྱིས་ཁུ་བ་འབྱིན་པར་བྱེད་པའོ། །རང་གི་ཆུང་མ་ལས་བྱུང་བ་ནི། དུས་མ་ཡིན་པར་ཉིན་པར་དང༌། བསྙེན་གནས་ལ་གནས་པ་དང༌། ན་བ་དང༌། སྦྲུམ་བ་དང༌། མྱ་ངན་གྱིས་གདུངས་པ་དང༌། ཟླ་མཚན་དང་ལྡན་པ་དང༌། བང་མ་སངས་བ་ལ་སོགས་པ་དག་དང༌། གནས་མ་
― DTG173_Page_0060 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་པ་ཕ་མ་དང༌། བླ་མ་དང༌། དཀོན་མཆོག་དང༌། མཆོད་རྟེན་ལ་སོགས་པའི་གནས་དང༌། ཡན་ལག་མ་ཡིན་པའི་ཁ་དང༌། བཤང་བའི་ལམ་དང༌། ལྟེ་བ་ལ་སོགས་ཏེ། མདོར་ན་བུད་མེད་ཀྱི་དབང་པོ་ལས་གཞན་པ་ཐམས་ཅད་དོ། །དེ་ལྟར་དུས་དང༌། གནས་དང༌། ཡན་ལག་མིན་པ་དག་ཏུ་རང་གི་ཆུང་མ་ལ་འཁྲིག་པ་སྤྱོད་པ་ནི། རང་གི་ཆུང་མ་ལས་བྱུང་བའི་འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པའོ། །ཆུང་མར་མི་རིགས་པ་ཆུང་མར་བྱས་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི། ཚངས་པར་སྤྱོད་པའི་དགེ་བསྙེན་མ་འམ། དགེ་སློང་མ་འམ་དགེ་སློབ་མའམ། དགེ་ཚུལ་མའམ། བསྙེན་གནས་ལ་གནས་པའི་བུད་མེད་ཆུང་མར་བླང་སྟེ། དེ་དག་མི་དགའ་བའམ། དགའ་ཡང་རུང་སྟེ། སྡོམ་པ་གཏོང་བའི་རྐྱེན་བྱས་པ་སྟེ། འདི་ནི་ཆུང་མར་མི་རིགས་པར་བྱས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །ཆུང་མ་མ་ཡིན་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི། བུད་མེད་གང་ཁྱིམ་ཐབ་གཞན་གྱིས་གཟུང་བ་དང༌། རང་གི་བདུན་རྒྱུད་ལས་མ་འདས་པའི་འབྲེལ་བར་གྱུར་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཅན་དང༌། སྡོམ་པ་ཅན་དང༌། ཕ་མ་དང༌། མིང་པོ་དང༌། སྤུན་ཟླ་དང༌། རུས་ཆགས་དང༌། ཆོ་འབྲང་དུ་སྨོས་པས་བསྲུངས་པ་དང༌། གྱོས་སྒྱུག་དང༌། སྐུད་པོ་ལ་སོགས་པ་ཁྱོའི་ཕྱོགས་སྨོས་པས་བསྲུངས་པ་དང༌། མི་མཉམ་པའི་རིགས་དང་ཡོན་ཏན་གྱིས་བསྲུངས་པ་དང༌། སྨད་འཚོང་མ་དག་ཀྱང་སྐྱེས་བུ་གཞན་གྱིས་རིན་སྔར་བྱིན་པས་བཟུང་བ་དང༌། སྐྱེས་བུ་གཞན་གྱི་ཆུང་མ་དང་འདྲ་བར་བདག་གིས་བྱས་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་དང་འཁྲིག་པ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཏེ་གཞན་གྱིས་ཚོར་ན་ནི་ཆེས་སྡིག་པ་ཆེ་ལ། མ་ཚོར་དུ་ཟིན་ཀྱང་འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་འབྱུང་ངོ༌། སྐྱེས་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི། སྐྱེས་བུ་གཞན་གྱི་ཁ་དང་བཤད་པའི་ལམ་ལ་སོགས་པར་མཚན་སྦྱོར་བའོ། །དུད་འགྲོ་ལས་བྱུང་བ་ནི། བ་ལང་དང༌། ར་ལུག་དང༌། རྟ་བོང་ལ་སོགས་པའི་མཚན་དང་བཤད་པའི་ལམ་ལ་སོགས་པར་མཚན་སྦྱོར་རོ། །ཁྱེའུ་དང་བུ་མོ་ལས་བྱུང་བ་ནི་འཁྲིག་པ་སྤྱད་མི་བཟོད་པའི་ཁྱེའུ་དང་བུ་མོའི་ཁ་དང་མཚན་དང༌། བཤད་པའི་ལམ་དུ་མཚན་སྦྱོར་བའོ། །དེ་ལྟར་འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པ་དེ་དག་ནི་ཡན་ལག་གསུམ་གྱིས་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དུས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ལ་དེ་དག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པ་དང༌།
― DTG173_Page_0061 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྦྱོར་བ་བྱས་པ་དང༌། རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཚོར་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའོ། །དེ་ལྟར་དེ་དག་ནི་ལས་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་གསུམ་མོ། །བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་ནི་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། གཞི་མ་ནོར་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པའོ། །དེ་ལ་འདུ་ཤེས་བསྒྱུར་བ་དང༌། ལོག་པར་སྨྲ་བའོ། །ཕྲ་མ་ནི་ཡན་ལག་གསུམ་གྱིས་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དབྱེ་བར་བྱ་བ་སེམས་ཅན་ཉིད་དང༌། དབྱེན་གྱི་ཚིག་སྨྲས་པའོ། །ཚིག་རྩུབ་པོ་ནི་ཡན་ལག་གཉིས་ཀྱིས་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། གཞི་སེམས་ཅན་ཡིན་པ་དང༌། ཚིག་རྩུབ་པོ་སྨྲས་པའོ། །ཚིག་འཁྱལ་པ་ནི། ཡན་ལག་གཉིས་ཀྱིས་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། །ཆོས་དང་མི་ལྡན་པ་དེར་བསམ་པ་དང༌། ཚིག་འཁྱལ་པ་སྨྲས་པའོ། །དེ་དག་ནི་ངག་གི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་བཞིའོ། །བརྣབ་སེམས་ནི་ཡན་ལག་གཉིས་ཀྱིས་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཏེ་གཞི་གཞན་གྱི་ཡིན་པ་དང༌། དེ་ལ་བརྣབ་སེམས་བསྐྱེད་པའོ། །གནོད་སེམས་ནི་ཡན་ལག་གསུམ་གྱིས་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། གཞི་སེམས་ཅན་ཡིན་པ་དང༌། དེ་ལ་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་པར་གྱུར་པའོ། །ལོག་པར་ལྟ་བ་ནི། ཡན་ལག་གཉིས་ཀྱིས་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། གཞི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དང༌། དེ་ཉིད་ལ་བསམ་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བསྐྱེད་པའོ། །དེ་དག་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་ཡན་ལག་གོ །ཐུན་མོང་གི་ཡན་ལག་ནི་སེམས་གཙོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དག་ནི་ཡིད་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་གསུམ་མོ། །དེ་ལྟར་ན་ཀུན་ནས་སློང་བའི་སེམས་པ་དང༌། རྗེས་སུ་སྤྱོད་པའི་སྦྱོར་བ་དང༌། སྦྱོར་བའི་གཞི་བསམས་པ་དེ་ཉིད་དང༌། སྦྱོར་བའི་འབྲས་བུ་དངོས་གཞི་ཉིད་སྤྱད་པ་དང༌། མཇུག་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ། །ཡན་ལག་ལྔ་རྫོགས་ན་ནི་མི་དགེ་བ་གང་ཡང་ལེགས་པར་རྫོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་མ་ཚད་ན་ནི་ཅུང་ཟད་སྤྱད་པ་ཅི་རིགས་པར་སྦྱར་རོ། །ཅུང་ཟད་དུ་ན་གཞི་མ་ནོར་བ་ཉིད་ནི་ཁ་ཅིག་ཏུ་མ་ངེས་པ་སྲིད་དོ། །དེ་ལྟར་མི་དགེ་བ་བཅུ་པོ་དེ་དག་སྤྱད་པའི་འབྲས་བུ་རྒྱ་ཆེར་ནི། དམ་པའི་ཆོས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལས་ཤེས་པར་བྱ་ཞིང༌། མདོར་བསྡུས་པ་ནི་ཇི་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཕགས་པ་སྡོང་པོ་བཀོད་པ་ལས་གསུངས་པ། སྲོག་གཅོད་པས་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་
― DTG173_Page_0062 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁྲིད་དོ། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སུ་ཁྲིད་དོ། །གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དུ་ཁྲིད་དོ། །དེ་ནས་ཅི་སྟེ་མིར་སྐྱེས་ན་ཡང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་གཉིས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཚེ་ཐུང་བ་དང༌། ནང་མང་བའོ། །མ་བྱིན་པར་ལེན་པས་ནི། སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ཁྲིད་དོ། །བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སུ་ཁྲིད་དོ། །གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དུ་ཁྲིད་དོ། །དེ་ནས་ཅི་སྟེ་མིར་སྐྱེས་ན་ཡང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་གཉིས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། ལོངས་སྤྱོད་ཆུང་བ་དང༌། ཐུན་མོང་གི་ལོངས་སྤྱོད་དུ་འགྱུར་བའོ། །འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པས་ནི། སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ཁྲིད་དོ། །བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སུ་ཁྲིད་དོ། །གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དུ་ཁྲིད་དོ། །དེ་ནས་ཅི་སྟེ་མིར་སྐྱེས་ན་ཡང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་གཉིས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། ལྷོད་པ་དང་བཅས་བའི་ཆུང་མ་དང༌། གཡོག་འཁོར་མ་བསྲུངས་པའོ། །བརྫུན་དུ་སྨྲ་བས་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ཁྲིད་དོ། །བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སུ་ཁྲིད་དོ། །གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དུ་ཁྲིད་དོ། །དེ་ནས་ཅི་སྟེ་མིར་སྐྱེས་ན་ཡང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་གཉིས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། སྐུར་པ་མང་བ་དང༌། གཞན་གྱིས་བསླུ་བའོ། །ཕྲ་མས་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ཁྲིད་དོ། །བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སུ་ཁྲིད་དོ། །གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དུ་ཁྲིད་དོ། །དེ་ནས་ཅི་སྟེ་མིར་སྐྱེས་ན་ཡང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་གཉིས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། གཡོག་མི་མཐུན་པ་དང་གཡོག་ངན་པར་འགྱུར་བའོ། །ཚིག་རྩུབ་པོས་ནི། སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ཁྲིད་དོ། །བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སུ་ཁྲིད་དོ། །གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དུ་ཁྲིད་དོ། །དེ་ནས་ཅི་སྟེ་མིར་སྐྱེས་ན་ཡང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་གཉིས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་ཚིག་ཐོས་པ་དང༌། འཐབ་མོའི་ཚིག་ཐོས་པར་འགྱུར་བའོ། །ངག་འཁྱལ་པས་ནི། སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ཁྲིད་དོ། །བྱོལ་སང་གི་སྐྱེ་གནས་སུ་ཁྲིད་དོ། །གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དུ་ཁྲིད་དོ། །དེ་ནས་ཅི་སྟེ་མིར་སྐྱེས་ན་ཡང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་གཉིས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཚིག་མི་བཙུན་པ་དང༌། སྤོབས་པ་མང་བའོ། །བརྣབ་སེམས་ཀྱིས་ནི། སེམས་ཅན་
― DTG173_Page_0063 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དམྱལ་བར་ཁྲིད་དོ། །བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སུ་ཁྲིད་དོ། །གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དུ་ཁྲིད་དོ། །དེ་ནས་ཅི་སྟེ་མིར་སྐྱེས་ན་ཡང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་གཉིས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོག་མི་ཤེས་པ་དང༌། འདོད་པ་ཆེ་བའོ། །གནོད་སེམས་ཀྱིས་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ཁྲིད་དོ། །བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སུ་ཁྲིད་དོ། །གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དུ་ཁྲིད་དོ། །དེ་ནས་ཅི་སྟེ་མིར་སྐྱེས་ན་ཡང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་གཉིས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། གནོད་བས་གླགས་ལྟ་བ་དང༌། ཕ་རོལ་གྱིས་མ་ནར་བའོ། །ལོག་པར་ལྟ་བས་ནི། སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ཁྲིད་དོ། །བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སུ་ཁྲིད་དོ། །གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་དུ་ཁྲིད་དོ། །དེ་ནས་ཅི་སྟེ་མིར་སྐྱེས་ན་ཡང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་གཉིས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། ལྟ་བ་ངན་པ་ལྟུང་བ་དང༌། གཡོ་སྒྱུ་ཅན་དུ་འགྱུར་བའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་མཚོན་པ་སྟེ། མི་དགེ་བ་བཅུ་པོ་འདི་དག་ནི་རེ་རེ་ལ་ཡང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡང་ཤིན་ཏུ་མང་པོ་ཡོད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ད་ནི་འདི་དག་གི་ལྕི་བ་དང་ཡང་བ་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་འཕགས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཛོད་ཀྱི་མདོ་ལས་གསུངས་པ། འོད་སྲུངས་ཕ་ཡང་ཡིན་ལ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱང་ཡིན་པ་གསོད་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་སྲོག་གཅོད་པའི་ནང་ན་མ་རུངས་པའོ། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་དཀོར་འཕྲོག་པ་འདི་ནི་མ་བྱིན་པར་ལེན་པའི་ནང་ན་མ་རུངས་པ་ཡིན་ནོ། །མ་ཡང་ཡིན་ལ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་ཡིན་པ་ལས་ཉལ་པོ་བྱས་པ་འདི་ནི། འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པའི་ནང་ན་མ་རུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པ་འདི་ནི། བརྫུན་དུ་སྨྲ་བའི་ནང་ན་མ་རུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དགེ་འདུན་གྱི་དབྱེན་བྱས་པ་འདི་ནི། ཕྲ་མའི་ནང་ན་མ་རུངས་པ་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པ་རྣམས་ལ་མི་སྙན་པར་རྗོད་པ་འདི་ནི། ངག་རྩུབ་པོ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་མ་རུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐོས་པར་འདོད་པ་རྣམས་རྣམ་པར་གཡེམ་པར་འདོད་པ་འདི་ནི་ཚིག་འཁྱལ་པའི་ནང་ན་མ་རུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པར་སོང་བ་དང༌། ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྙེད་པ་དང་འཕྲོག་པར་སེམས་པ་འདི་ནི། བརྣབ་སེམས་ཀྱི་ནང་ན་མ་རུངས་པ་ཡིན་ནོ། །མཚམས་
― DTG173_Page_0064 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད་པ་བྱེད་པ་འདི་ནི། གནོད་སེམས་ཀྱི་ནང་ན་མ་རུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་འདི་ནི། །ལོག་པར་ལྟ་བའི་ནང་ན་མ་རུངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མདོར་བསྡུ་ན་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་དྲག་པོས་སྤྱོད་པ་དང༌། རྟེན་གྱི་རང་བཞིན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང༌། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་མི་རྟེན་ཅིང༌། རྣམ་པར་སུན་འབྱིན་པ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་དང༌། གཙོ་བོ་འཕགས་པའི་གཞི་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། དེ་དག་དང་གང་ལྡན་པའི་མི་དགེ་བ་བཅུ་ནི་ལྕི་བ་ཉིད་དོ། །དེ་བས་ན་འཕགས་པ་ནཱ་གཱ་རྫུ་ནས་ཀྱང། རྟག་དང་མངོན་པར་ཞེན་དང་གཉེན་པོ་མེད། །ཡོན་ཏན་གཙོ་ལྡན་གཞི་ལས་བྱུང་བའི་ལས། །དགེ་དང་མི་དགེ་རྣམ་ལྔ་ཆེན་པོ་སྟེ། །དེ་བས་དགེ་བ་སྤྱོད་ལ་བརྩོན་པར་བགྱི། །ཞེས་བཤད་དོ། །ད་ནི་དེ་དག་རྩ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དག་གང་གིས་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་བསྟན་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཆོས་མངོན་པའི་ཚིག་ལེའུ་བྱས་པ་ལས། །གསོད་དང་གནོད་སེམས་ཚིག་རྩུབ་དག །ཞེ་སྡང་གིས་ནི་མཐར་ཕྱིན་བྱེད། །ལོག་གཡེམ་བརྣབ་སེམས་མ་བྱིན་ལེན། །ཆགས་པ་ཡིས་ནི་མཐར་ཕྱིན་བྱེད། །ལོག་པར་ལྟ་བ་གཏི་མུག་གི །ལྷག་མ་གསུམ་གྱིས་རྫོགས་པར་འདོད། །ཅེས་བཤད་པ་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ། །ང་ནི་དེ་དག་གི་གནང་བ་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གང་བདག་གི་དོན་ལ་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཡང་མེད་ལ། བྱེད་པ་གཞན་གྱི་དོན་འབའ་ཞིག་འདོད་ཅིང་ཐམས་ཅད་དུ་སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པ་དག་ལ་ནི། ཡིད་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་གསུམ་མ་གཏོགས་པའམ། ལོག་པར་ལྟ་བ་ཉིད་མ་གཏོགས་པ་དག་ལ་ལར་རྗེས་སུ་གནང་བ་སྣང་སྟེ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པ་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་གཙུག་ལག་དག་ལ་བལྟའོ། །དེ་ལྟར་བླང་བར་བྱ་བ་དང༌། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང༌། ཡན་ལག་དང༌། འབྲས་བུ་དང༌། ལྕི་ཡང་དང༌། རྒྱུ་དང། རྗེས་སུ་གསན་པ་དག་གིས་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་རྒྱས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དགེ་བ་བཅུ་ཡི་ལས་ཀྱི་ལམ། །ལེགས་བརྗོད་བསོད་ནམས་དྲི་མེད་གང༌། །དེང་འདིར་བདག་གིས་བསྒྲུབས་པ་དེས། །འགྲོ་བ་མི་དགེ་བཅུ་སྤང་ཤོག །བདག་ཀྱང་དགེ་བཅུའི་ཡོན་ཏན་
― DTG173_Page_0065 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱིས། །བརྒྱན་ཅིང་ངན་འགྲོ་སྤངས་པ་དང༌། །འགྲོ་བའི་མི་དགེའི་ལས་ལམ་བཅུ། །གཏན་ནས་རྒྱུན་གཅོད་བྱེད་པར་ཤོག །དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ། སློབ་དཔོན་བྲམ་ཟེ་བཙུན་པ་ཆོས་ལྡན་རབ་འབྱོར་དབྱངས་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་བུདྡྷ་ཀ་ར་བརྨ་དང༌། བོད་ཀྱི་ལོ་ཙཱ་བ་དགེ་སློང་ཆོས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ། །
མྱ་ངན་བསལ་བ།
རྟ་དབྱངས།
― DTG173_Page_0065 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཤོ་ཀ་བི་ནོ་ད་ན། བོད་སྐད་དུ། མྱ་ངན་བསལ་བ་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གང་ཞིག་དགའ་བྲལ་ཉམ་ཐག་སྟེ། །རབ་ཏུ་མྱ་ངན་མེ་འབར་བ། །བསྒྲིབས་ནས་ཤིན་ཏུ་སྤྲོ་བསྲིངས་ཤིང༌། །རང་གི་སེམས་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱ། །ལས་ཀྱི་ལམ་ཞུགས་ཐོབ་པ་ཡི། །སྦྲོན་པ་མེད་པར་སྐྱེ་བོ་ཡང༌། །ཉེས་པ་མ་བྱས་སོང་གྱུར་པ། །དེ་ལ་ཅི་ཞིག་ཡོངས་སུ་གདུང༌། །ཅི་སྟེ་དེ་ཉིད་འཆི་བར་འགྱུར། །གཞན་ནི་སུ་ཡང་མིན་ན་གོ །འདི་ནི་བྱུར་ཆེན་ནོན་པ་ཞེས། །ཆོ་ངེ་ཆེན་པོས་གདབ་པར་རིགས། །འདི་ལྟར་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་ཡི། །མདུན་ན་གནས་པ་འཆི་བ་སྟེ། །ཀུན་ཀྱང་འཕྲོ་བར་སྣང་བའི་ཕྱིར། །མྱ་ངན་བྱ་བར་འོས་པ་མིན། །མཛའ་དང་འགྲོགས་པ་བརྐམ་པ་ཡི། སྐྱེ་བོ་མྱ་ངན་གྱིས་གདུངས་པ། །རྔ་རྩིད་དག་ལ་ཆགས་པའི་འབྲི། །རྔོན་བས་ནགས་ཀྱི་ནང་དུ་བཞིན། །གང་ཚེ་ཀུན་གྱི་བགྲོད་བྱ་ཞིང༌། །དེ་དང་དེར་ནི་འགྲོ་བ་ཡི། །སྔ་ནས་དེ་དེར་སོང་བ་ལ། །ཅི་ཡི་ཕྱིར་ན་མྱ་ངན་བྱེད། །མི་བཟད་འཆི་བའི་བདག་པོ་ལ། །རབ་ཏུ་མྱོས་པའི་སྐྱེ་བོ་འདི། །ནགས་ན་གསོད་སྲེད་སེང་གེ་ཡི། །མདུན་ན་རི་དགས་གནས་བ་བཞིན། །འཆི་བ་བཟློག་པར་བྱ་བ་ཡིས། །གང་ཚེ་ཐབས་ཀུན་མེད་པས་ན། །སྤྲོ་སྲིང་བ་དག་མི་བསྐྱེད་པར། །ཆུ་ལ་ཉ་བཞིན་ཅི་ཞིག་འདྲེ། །སའམ་ཅི་སྟེ་མཐོ་རིས་ན། །སྐྱེས་ནས་ལ་ལ་མ་ཤི་བ། །འགའ་ཞིག་ཁྱོད་ཀྱིས་མ་མཐོང་བ། །ཐོས་སམ་འོན་ཏེ་ཐེ་ཚོམ་ཟ། །ཁམས་གསུམ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ལ། །མི་རྟག་མེ་ཡིས་བསྲེགས་གྱུར་པ། །དགོན་པར་མེ་ནི་འབར་བ་ཡིས། །དགོན་པའི་མེ་ཏོག་ཇི་ལྟ་བཞིན། །རྟག་པར་འདུ་
― DTG173_Page_0066 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤེས་རྣམས་ལོག་ན། །སྲིད་རྩེ་ལས་ཀྱང་འགྲོ་བ་རྣམས། །འཆི་བའི་ཞགས་པས་དྲངས་གྱུར་པ། །ཞགས་པས་གླང་པོ་བཞིན་དུའོ། །བསམ་གཏན་ལས་སྐྱེས་བདེ་བ་མྱོང༌། །ཚངས་པས་ཚངས་པའི་གནས་ལས་ཀྱང༌། །མི་རྟག་ཕྱིར་ནི་ལྷུང་གྱུར་པ། །ཆུ་ཡིས་ཀླུང་གི་འགྲམ་ས་བཞིན། །བརྒྱ་བྱིན་དག་ནི་སྟོང་རྣམས་ཀྱང༌། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་བརྒྱ་དག་དང༌། །དུས་ཀྱིས་འཆི་བར་འགྱུར་བ་ནི། །མར་མེ་འབར་བ་རླུང་གིས་བཞིན། །དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་ལྔ་མངོན་ཤེས། །མཁའ་ལ་རྒྱང་རིང་འགྲོ་བ་ཡང༌། །གང་ན་སྤྱོད་ཡུལ་འཆི་མེད་བ། །དེར་ནི་འགྲོ་བར་ནུས་པ་མེད། །གང་དུས་རྣམས་བསྲེག་འགྱུར་ཏེ། །ལྷུན་པོའང་ཐལ་བར་འཇིག་པ་དང༌། །རྒྱ་མཚོའི་ཆུ་ཡང་སྐམ་འགྱུར་ན། །ལུས་ཅན་དེ་དག་ལྟ་ཅི་སྨོས། །ཅི་སྟེ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྐུ། །མཚན་དང་དཔེ་བྱེད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། །རྡོ་རྗེའི་སྐུ་ཡང་མི་རྟག་ན། །ཆུ་ཤིང་སྙིང་པོའང་མེད་འདྲ་བའི། །ལུས་ཅན་གཞན་རྣམས་སྨོས་ཅི་དགོས། །གཉེན་གྱིས་ཕང་དུ་བླངས་པ་ཡི། །སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱང་འཆི་བས་འཕྲོགས། །རྒྱ་མཚོའི་ནང་ན་གནས་པ་ཡི། །ཀླུ་ལ་ནམ་མཁའ་ལྡིང་གིས་བཞིན། །ཀྱི་ཧུད་མི་སྲོག་ཀྱེ་གཉེན་ཞེས། །ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་ངུ་འབོད་པ། །ཇི་ལྟར་སྦྲུལ་གྱིས་སྦལ་པ་བཞིན། །འགྲོ་བ་རྣམས་ནི་འཆི་བས་མིད། །རབ་ཏུ་འགྲོད་དཀའི་དོན་གྱི་མཐར། །མ་ཕྱིན་པར་ནི་འཇིག་རྟེན་འདི། །རབ་ཏུ་ཞི་བའི་ཁར་བཅུག་པ། །ཆུ་སྲིན་གནས་སུ་ཆུ་འབེབས་བཞིན། །གང་དུས་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དུ། །འགྲོ་བའི་རྗེས་འགྲོ་དགའ་མེད་ན། །དགྲ་འམ་ཇི་སྟེ་མཛའ་སྡུག་རྣམས། །འདི་ལ་བྱེ་བྲག་མེད་པར་འགྱུར། །སྐྱེ་བོ་གཞན་ལ་བྱམས་བྱེད་ཕྱིར། །སྐྱེ་བོ་རང་འཁོར་འདུ་ཤེས་པ། །བསམ་པའི་འདམ་དུ་བྱིང་བ་ནི། །གླང་པོ་འདམ་དུ་བྱིང་བ་བཞིན། །ཁྱོད་ཀྱི་ཇི་སྙེད་བཤེས་གཉེན་རྣམས། །འཁོར་བའི་ནང་ན་གླང་བོར་བ། །གང་གའི་བྱེ་མ་རྣམས་ལ་ཡང། །དེ་རྣམས་ཙམ་དུ་ཡོད་མ་ཡིན། །གང་ཉིད་ཁྱོད་ཀྱིས་རབ་བསྒྲིམས་ཏེ། །བཙེ་བའི་བུ་ཡི་འདུ་ཤེས་པ། །དེ་ཉིད་ཚེ་རབས་གཞན་དུས་ན། །རྡེག་པར་བྱེད་ཅིང་དགྲར་འདུ་ཤེས། །རང་གིས་ཤེས་པའི་ནུ་མ་ཡང༌། །ཁྱོད་ཀྱིས་འཐུང་བའི་སྲིད་གཞན་ལ། །དེ་ཡིས་ཁྲག་ཉིད་འཐུང་
― DTG173_Page_0067 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་དང། །རྒྱབ་ནས་ཤ་ཡང་ཟོས་པ་ཡིན། །གང་ཁྱོད་འདི་ལྟར་འཁོར་གྱུར་ཏེ། །མགོ་ལ་ལན་གྲངས་བརྒྱར་རྗེད་པ། །དེ་ཉིད་བྲན་གྱུར་ཁྱོད་ཡིན་ཏེ། །རྟོགས་པས་ལན་གྲངས་བརྒྱར་ཡང་བརྟག །འགྲོ་བའི་རྒྱུ་ཡི་དངོས་བོ་ཡིས། །སྔོན་བཅས་གཞན་དུ་སྣང་གྱུར་པ། །གཞན་ན་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་སྟེ། །རྨེ་བདུན་དྲང་སྲོང་བདུན་ཚོགས་བཞིན། །ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའི་ཆར་ཐིགས་ནི། །ཚོགས་ཤིང་རྣམ་པར་འཇིག་འགྱུར་པ། །དེ་བཞིན་འཁོར་བའི་སྲོག་ཆགས་ཀྱང༌། །ཚོགས་ཤིང་རྣམ་པར་འཇིག་པར་འགྱུར། །ལྡན་བ་དང་ནི་བྲལ་བ་ཡི། །ལུས་ཅན་རྣམས་ནི་ཡུད་ཙམ་སྟེ། །འབབ་ཆུ་དབའ་ཀློང་འཁྱིལ་ཤུགས་ལ། །ཤིང་དག་ཇི་ལྟར་བཙུགས་པ་བཞིན། །ངོ་མཚར་ཆེ་འོ་མ་རིག་མཐུ། །གང་གིས་འགྲོ་བ་རྣམས་རྨོངས་པའི། །བྲལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དྲན་ཉམས་ཤིང༌། །ལྡན་པ་རྣམས་ལ་སྲེད་པར་བྱེད། །གཙང་མའི་གནས་རྣམས་མ་གཏོགས་པར། །སྣ་ཚོགས་ལས་ཀྱིས་ཆས་ནས་སུ། །བྲོས་པ་གང་དུའང་མི་ལྟུང་བ། །སེམས་ཅན་འགའ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཡང་དང་ཡང་དུ་དམྱལ་བ་ན། །ཟངས་ཞུན་བསྐོལ་བ་གང་འཐུངས་པ། །རྒྱ་མཚོ་ནང་གི་ཆུ་ལ་ཡང༌། །དེ་ཡི་ཚད་ཙམ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཁྱི་དང་ཕག་ཏུ་གྱུར་པ་ན། །མི་གཙང་བ་ནི་གང་ཟོས་པ། །རི་ཡི་རྒྱལ་པོ་ལྷུན་པོ་ཡི། །ཚད་ལས་ཤིན་ཏུ་ལྷག་པར་འགྱུར། །མཛའ་བཤེས་རབ་ཏུ་བྲལ་བ་ཡི། །འཁོར་བའི་གནས་སུ་གང་དུས་པ། །མིག་གི་མཆི་མའི་ཐིགས་པ་ཡིས། །སྣོད་དུ་རྒྱ་མཚོའང་རུང་བ་ཡིན། །ཕན་ཚུན་དག་ཏུ་རྩོད་པའི་ཕྱིར། །མགོ་བོ་བཅད་པ་གང་ཡིན་པ། །སྤུངས་ན་དེ་ལྟར་མཐོ་བ་ནི། །ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་ལས་ཀྱང་ཐལ། །སྲིན་པོར་གྱུར་ཅིང་རབ་བཀྲེས་པས། །ལུས་ནི་ཟོས་པ་གང་ཡིན་པ། །འོ་མའི་རྒྱ་མཚོ་ཆེ་ནང་དུ། །དེ་ཡིས་བཀང་ན་ཤིན་ཏུ་གང༌། །ཡི་དག་འཇིག་རྟེན་མི་བཟང་པར། །བཀྲེས་སྐོམ་སྡུག་བསྔལ་གང་མྱོང་བ། །དེ་ནི་དྲན་ཕྱིར་རང་གི་སྙིང༌། །རང་གི་ཤ་ཡང་འདོད་མི་འགྱུར། །མི་ལ་དབུལ་བའི་ཉེས་པ་ཡིས། །མཐོ་བཙམས་པ་ནི་གང་མྱོང་པ། །བརྗོད་པ་བདག་ལ་མཐུ་མེད་པ། །རང་གི་ལྕེ་ལ་ངོ་ཚ་ཞིང༌། །རི་བོའི་ངོས་ལ་ཡུན་རིང་དུས། །ལྷ་ཡི་བདེ་བ་མྱོང་གྱུར་
― DTG173_Page_0068 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ། །ལྷ་རྫས་ཡུལ་གྱིས་མི་ངོམས་ཏེ། ཤིང་སྐམ་པ་ལ་མེ་བཞིན་དུ། །དགེ་བའི་ལས་རྣམས་ཡོངས་ཟད་པས། །བདེ་འགྲོ་ལས་ཀྱང་ཤི་འཕོས་ཏེ། །ཚེ་ཟད་ས་ལ་ལྷུང་བ་ནི། །འདབ་ཆགས་བྱ་ནི་མཁའ་ལ་བཞིན། །ལས་ཀྱི་ཤུགས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་འདི། །གང་ཕྱིར་འཁོར་ལོ་བཞིན་དུ་འཁོར། །དེ་བས་ཆགས་པ་ཡོངས་སྤངས་ཤིང༌། །ཐར་པ་ལ་ནི་བློ་ཞེན་བྱ། །མྱ་ངན་བསལ་བ་ཞེས་བྱ་བ། སློབ་དཔོན་རྟ་དབྱངས་ཀྱིས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཨ་ཛི་ཏ་ཤྲཱི་བྷ་དྲ་དང༌། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་དགེ་སློང་ཤཱཀྱ་འོད་ཀྱིས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ། །
མི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་བསྟན་པ།
རྟ་དབྱངས།
― DTG173_Page_0068 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ད་ཤ་ཀུ་ཤ་ལཱ་ཀརྨ་པ་ཐ་ནི་རྡེ་ཤ །བོད་སྐད་དུ། མི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་བསྟན་པ། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །མི་དགེ་ལས་ཀྱི་ལམ་བཅུ་ནི། །རང་བཞིན་ཁ་ན་ཐོ་བཅས། །བདེ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཡིས། །འབད་པ་ཡིས་ནི་སྤང་བར་བྱ། །བཅུ་པོ་དེ་དག་གང་ཞེ་ན། །ལུས་ཀྱི་དབྱེ་བ་རྣམ་གསུམ་སྟེ། །ངག་གི་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་བཞི། །ཡིད་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་གསུམ། །མི་དགེ་བཅུ་རུ་དེ་དག་འདོད། །དེ་རྣམས་རབ་ཏུ་བཤད་པར་བྱ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་ལུས་ཀྱིས་ནི། །སྲོག་གཅོད་མ་བྱིན་ལེན་ལོག་གཡེམ། །ངག་གི་བརྫུན་ཚིག་ཕྲ་མ་དང༌། །ཚིག་རྩུབ་དང་ནི་འཁྱལ་པ་རྣམས། །ཡིད་ཀྱི་ལོག་ལྟ་བརྣབ་སེམས་གནོད། །དེ་ལ་སྲོག་གཅོད་གང་ཞེ་ན། །སྲོག་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ་ལ། །སྲོག་དང་ལྡན་པར་འདུ་ཤེས་ལ། །གནོད་སེམས་ཉེ་བར་གནས་པ་དང༌། །རིམ་པ་བཞིན་དུ་བྱས་ལྡན་དང༌། །སྲོག་ནི་བཅད་པར་གྱུར་པ་སྟེ། །ཡན་ལག་ལྔ་པོ་དེ་དག་དང༌། །ལྡན་བ་སྲོག་གཅོད་ཡིན་པར་བཤད། །མ་བྱིན་ལེན་པ་གང་ཞེ་ན། །གཞན་དག་གི་ནི་ཡིན་པ་དང༌། །གཞན་གྱིས་བདག་གིར་བྱས་པ་དང༌། །གཞན་གྱི་ཡིན་པར་འདུ་ཤེས་དང༌། །རྐུ་སེམས་ཉེ་བར་གནས་པ་དང༌། །རིམ་པ་བཞིན་དུ་བྱས་ལྡན་དང༌། །གནས་ནས་སྤགས་པར་གྱུར་པ་སྟེ། །ཡན་ལག་དྲུག་པོ་དེ་དག་དང༌། །ལྡན་པ་མ་བྱིན་ལེན་པར་བཤད། །དེ་ལ་ལོག་གཡེམ་གང་ཞེ་ན། །ལོག་པར་གཡེམ་པ་རྣམ་བཞི་སྟེ། །ཡུལ་མིན་པ་དང་
― DTG173_Page_0069 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུས་མིན་དང༌། །ཡན་ལག་མིན་དང་བགྲོད་མིན་པའོ། །དེ་ལའང་ཡུལ་མིན་བྱ་བ་ནི། །དམ་ཆོས་མཆོད་རྟེན་སྐུ་གཟུགས་དང༌། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བཞུགས་གནས་སྩོགས། །མཁན་པོ་དང་ནི་སློབ་དཔོན་དང༌། །ཕ་མ་དྲུང་ན་གནས་བ་ནི། །ཡུལ་མིན་དེ་རུ་མི་བྱའོ། །དེ་ལ་དུས་མིན་བྱ་བ་ནི། །ཟླ་མཚན་འཛག་དང་སྦྲུམ་མ་དང༌། །བུ་ཆུང་དང་བཅས་མི་མྱོས་དང༌། །སྡུག་བསྔལ་ཡིད་མི་བདེ་སོགས་དང༌། །ཡན་ལག་བརྒྱད་གནས་དུས་མིན་ཡིན། །ཡན་ལག་མིན་པ་གང་ཞེ་ན། །ཁ་དང་བཤང་ལམ་བྱིས་པ་དང༌། །བརླབ་བསྡམས་ལག་པས་བསྐྱོད་པ་ཡིན། །བགྲོད་པར་བྱ་མིན་ཞེས་བྱ་ནི། །གཞན་བཟུང་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་ལྡན། །རིགས་ཀྱིས་བསྲུངས་དང་རྒྱལ་མོར་གནས། །གཞན་གྱིས་བླངས་དང་སྨད་འཚོང་དང༌། །ཉེ་དུ་དག་དང་འབྲེལ་བ་ནི། །དེ་དག་བགྲོད་བྱ་མིན་པ་ཡིན། །རྣམ་པ་དེ་དག་རྣམས་ལ་ནི། །རང་གི་ཆུང་མ་བསྟེན་པ་ཡང༌། །འདོད་ལོག་སྤྱོད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། །བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་གང་ཞེ་ན། །དངོས་པོ་གནས་པར་གྱུར་པ་དང༌། །འདུ་ཤེས་གཞན་དུ་བསྒྱུར་བ་དང༌། །བརྫུན་དུ་སྨྲ་བར་གྱུར་པ་དང༌། །རིམ་པ་བཞིན་དུ་བྱས་ལྡན་དང༌། །ཡན་ལག་ལྔ་པོ་དེ་དག་དང༌། །ལྡན་པ་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བར་འགྱུར། །དེ་ལ་ཕྲ་མ་གང་ཞེ་ན། །གཞན་དག་དབྱེ་ཕྱིར་ཕྲ་མ་ཡིན། །དེ་ལ་ཚིག་རྩུབ་གང་ཞེ་ན། །གཞན་གྱི་གནད་བསྣུན་བྱེད་པ་ནི། །ཡིད་དུ་མི་འོང་ཚིག་སྨྲས་ཡིན། །དེ་ལ་འཁྱལ་བ་གང་ཞེ་ན། །འདོད་པས་ཉེ་བར་བླང་བ་དང༌། །ཆགས་པ་ཡིད་ནི་ཉེར་བསྐྱེད་ནས། །འབྲེལ་མེད་སྨྲ་བ་འཁྱལ་པ་ཡིན། །དེ་ལ་བརྣབ་སེམས་གང་ཞེ་ན། །གཞན་གྱི་ནོར་དང་ལོངས་སྤྱོད་ལ། །མཆོག་ཏུ་མངོན་བར་ཆགས་པ་ཡིན། །གནོད་སེམས་ཞེས་བྱ་གང་ཞེ་ན། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྡང་བ་ཡིས། །རྡེག་དང་འཆིང་དང་གནོད་བ་སྟེ། །དེ་དག་སེམས་ཅན་ལ་བྱེད་པའོ། །ལོག་ལྟ་ཞེས་བྱ་གང་ཞེ་ན། །སྦྱིན་མེད་མཆོད་སྦྱིན་ཡོད་མིན་དང༌། །འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཡོད་མིན་དང༌། །དགེ་སྦྱོང་བྲམ་ཟེ་ལྷ་རྣམས་མེད། །རྫོགས་སངས་རྒྱས་དང་དགྲ་བཅོམ་དང༌། །རང་སངས་རྒྱས་དང་ལེགས་སྤྱོད་དང༌། །ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ཡོད་མིན་ཞེས། །བྱ་བ་ལོག་པར་ལྟ་བ་ཡིན། །འཕགས་པ་དྲན་པ་ཉེར་གཞག་དང༌། །
― DTG173_Page_0070 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐག་བ་ཆེན་པོའི་མདོ་རྣམས་ལས། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱས་གསུངས་པ། །འདི་ནི་མདོ་རུ་བསྡུས་པ་ཡིན། །མི་དགེ་ལས་ཀྱི་ལམ་བཅུ་ནི། །དམྱལ་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་རུ་བཤད། །དགེ་བཅུ་ལས་ཀྱི་ལམ་བསྟེན་པས། །དམྱལ་ལ་སོགས་པར་ལྟུང་མ་ཡིན། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར། །སྐྱེ་ཞིང་སྐྱེ་བ་རྣམས་སུ་ནི། །གང་ཞིག་སྐྱེ་བ་ལས་རྒྱལ་བའི། །བྱང་ཆུབ་རང་བཞིན་དེས་འགྲུབ་ཤོག །མི་དགེ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ། སློབ་དཔོན་རྟ་དབྱངས་ཀྱིས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཨ་ཛི་ཏ་ཤྲཱི་བྷ་དྲ་དང༌། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་དགེ་སློང་ཤཱཀྱ་འོད་ཀྱིས་བསྒྱུར་བའོ། །
དམ་པའི་ཆོས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ།
ཆོས་ལྡན་རབ་འབྱོར་དབྱངས།
― DTG173_Page_0070 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། སདྡྷརྨ་སྨྲྀ་ཏི་ཨུ་པསྠཱ་ན་ཀཱ་རི་ཀཱ། བོད་སྐད་དུ། དམ་པའི་ཆོས་དྲན་བ་ཉེ་བར་གཞག་པའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཡོན་ཏན་ལྡན་ཞིང་དབབ་བྱ་ཕེབས། །ཡང་དག་ཡེ་ཤེས་སྣང་བ་ལྡན། །རྟག་ཏུ་གཞན་གྱི་དོན་མཛད་པ། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་གཙོ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གང་ལ་བྱེད་པོ་གཞན་མེད་པ། །ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས། །དགེ་དང་མི་དགེ་རང་བྱས་གང༌། །འདི་ཡི་འབྲས་བུ་འཇིག་རྟེན་སྤྱོད། །དེ་ལྟར། །འཇིག་རྟེན་མཁྱེན་པ་ཐུགས་བརྩེས་ནོན། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་གཙོ་གཅིག་པོ་ཉིད། །འགྲོ་བའི་དོན་དུ་ལས་གང་དང༌། །འབྲས་བུ་གང་དག་ཡིན་གསུང་བ། །དེ་ནི་བདག་གིས་མདོར་བཤད་ཀྱི། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཉོན་ལ་དམ་པ་དང༌། །དམ་པ་མིན་བའི་རྒྱུ་ཡི་ལས། །བྱ་བ་དང་ནི་སྤངས་པའི་རིགས། །ཆགས་སྡང་གཏི་མུག་འཇིགས་དང་ཁྲོ། །མི་གང་མི་ནི་གསོད་པ་དང༌། །གཞན་ཡང་བསྐྱེད་ནས་གསོད་བྱེད་བ། །དེ་དག་ངེས་པར་ཡང་སོས་འགྲོ། །གང་གི་ཕྱིར་ན་ལོ་སྟོང་ཕྲག །མང་པོར་ཡང་ནི་དེ་དག་ཏུ། །བཏགས་ཤིང་བཏགས་ཤིང་ཡང་འཚོ་བས། །དེ་ཕྱིར་ཡང་སོས་ཡིན་པར་བཤད། །ཕ་མ་དང་ནི་གྲོགས་དང་གཉེན། །བཤེས་གཉེན་དང་ནི་འཁུ་བྱེད་དང༌། །ཕྲ་མ་བརྫུན་ནི་སྨྲ་བའི་མི། །ཐིག་ནག་ཏུ་ནི་འགྲོ་བར་འགྱུར། །གང་ཕྱིར་དེ་ལ་ཤིང་བཞིན་དུ། །ཐིག་ནག་བཏབ་ནས་སོག་ལེ་དང༌། །འབར་བ་ཡིས་ནི་གཤོག་བྱེད་དེ། །དེ་ཕྱིར་ཐིག་ནག་ཡིན་པར་
― DTG173_Page_0071 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཤད། །ར་དང་ལུག་དང་ཝ་དག་དང༌། །རི་བོང་བྱི་བ་རི་དགས་ཕག །གཞན་ཡང་བསྐྱེད་ནས་གསོད་བྱས་ན། །ལུས་ཅན་བསྡུས་འཇོམས་འགྲོ་བར་འགྱུར། །གང་ཕྱིར་བསྡུས་ནས་དེར་འདོར་ནས། །ཡང་དག་སྲེག་པར་བྱེད་པས་ན། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ནི་བསྡུས་འཇོམས་ཏེ། །དེ་ལྟར་མིང་ནི་དོན་མཐུན་དྲག །འདིར་ནི་ལུས་ཅན་གང་དག་གིས། །ལུས་དང་དག་ཡིད་ཉོན་མོངས་བྱེད། །གང་དག་ལྷང་འཇུག་གཞན་གཡོ་བྱེད། །མི་དེ་དག་ནི་ངུ་འབོད་འགྲོ། །ད་ནི་དྲག་པོའི་མེ་དག་གིས། །རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྲེག་པས་ན། །གང་ཕྱིར་སྐད་ནི་དྲག་འབྱིན་པས། །དེ་ཕྱིར་དེ་དག་ངུ་འབོད་ཡིན། །གང་གི་ལྷ་དང་བྲམ་ཟེ་དང༌། །བླ་མའི་རྫས་འཕྲོག་སྡུག་བསྔལ་བྱས། །གང་ངག་གཏམས་པ་འཕྲོག་བྱེད་པ། །དེ་དག་ངུ་འབོད་ཆེན་པོར་འགྲོ། །མེས་སྲེག་བ་ནི་དྲག་ཕྱིར་དང༌། །ངུ་འབོད་པ་ཡང་ཆེ་ཕྱིར་དང༌། །ལྕི་ཞིང་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། །དེ་ནི་ངུ་འབོད་ཆེན་པོ་ཡིན། །ཡོན་ཏན་དག་གིས་ཆེ་བ་ལ། །གནོད་པ་དྲག་པོ་བྱས་པ་ལས། །ཕ་མ་བླ་མ་བསད་བྱས་པ། །ངེས་པར་བསྐལ་བར་མནར་མེད་འཚེད། །མེ་དྲག་དེར་ནི་ལུས་དག་གི །རུས་པ་དག་ཀྱང་ལྷགས་པར་འགྱུར། །གང་ཕྱིར་བདེ་བའི་སྐབས་མེད་པ། །དེ་ཕྱིར་མནར་མེད་ཡིན་པར་བཤད། །ལུས་ཅན་གང་དག་གཅིག་ལ་གཅིག །གནོད་པར་དགའ་བས་གཡུལ་ངོར་གསོད། །སྡིག་ཅན་དེ་དག་སྡུག་བསྔལ་དང༌། །ལྡན་པའི་རལ་གྲིའི་སེམས་ཅན་སྐྱེ། །གང་ཕྱིར་དེ་ཡི་སེན་མོ་ནི། །ལྕགས་བྱས་འབར་རྣོ་དེ་དག་གིས། །གཅིག་གིས་གཅིག་གསོད་གང་ཡིན་དེས། །རལ་གྲི་རྩེ་མོ་ཅན་དུ་བཤད། །བྱི་བོ་བྱེད་པ་ཤལ་མ་རི། །ལྕགས་ཀྱི་རྩེ་མོ་རྩེ་མོ་འབར། །སོར་ནི་བཅུ་དྲུག་ཡོད་པ་ལ། །ངུ་ཞིང་སྟོབས་ཀྱིས་འཛེགས་པར་འགྱུར། །བུད་མེད་ཤིན་ཏུ་འཇིགས་འཇིགས་ལྟ། །མཆུ་རྣོ་ལུས་ཆེན་འབར་བ་ཡིས། །གཞན་གྱི་ལུས་མེད་འཕྲོག་པ་ལ། །འཇུས་ནས་ཟ་བ་ཁོ་ནར་འགྱུར། །བག་ཕབ་པ་ལ་གནོད་བྱེད་མི། །ནགས་ཚལ་རལ་གྲི་འདབ་ཅན་དུ། །གཏུབས་བྱས་ངུ་ཞིང་བྱ་རྒོད་ཁྱི། །འུག་པ་བྱ་རོག་ཟ་བར་འགྱུར། །གང་དག་གཞན་གྱི་ནོར་འཕྲོག་པ། །དེ་དག་ལྕགས་ཀྱི་ཐུ་ལུམ་ནི། །ཚ་བ་དག་ཀྱང་ཟ་བ་དང༌། །ཡང་དང་ཡང་དུ་ཟངས་བསྐོལ་
― DTG173_Page_0072 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཐུང། །རྟག་ཏུ་རྔོན་ལ་དགའ་བ་གང༌། །ལོ་ནི་བྱེ་བར་དུ་ཞིང་ཡང༌། །ཁྱི་ནི་ལྕགས་ཀྱི་མཆེ་བ་ཅན། །མི་སྲུན་ཤིན་ཏུ་དབང་མེད་ཟ། །ཆུ་སྐྱེས་ཉ་ལ་སོགས་བསད་ན། །ཆུ་བོ་རབ་མེད་འབར་བ་ཡི། །ཟངས་ཀྱི་ཆུ་བོའི་ཆུར་འགྲོ་ཞིང༌། །མི་དེ་མེས་ཀྱང་བསྲེག་པར་འགྱུར། །གང་ཞིག་རང་དོན་ཙམ་རྨོངས་ནས། །ཆོས་དང་མི་ལྡན་ཤགས་འགྱེད་ནས། །སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་དེ་ངུ་ཞིང༌། །འཁོར་ལོས་མངོན་པར་གཟིར་བར་འགྱུར། །འདི་ལ་གང་གིས་གཟུགས་ཅན་ལ། །གནོད་པ་རྣམ་པ་མང་བྱས་པ། །དེ་དག་ཡུན་རིང་འཁོར་ལོ་དང༌། །རི་དང་ཐོབ་འབར་བས་གཟིར། །གང་ཞིག་ཆོས་ཀྱི་སྟེགས་འཇིག་ཅིང༌། །ཡང་དག་མ་ཡིན་ལམ་སྨྲ་བའི། །མི་དེ་དག་ནི་སྤུ་གྲིའི་སོས། །གཏམས་པའི་ལམ་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར། །སོན་མོས་ཤིག་ལ་སོགས་བཅོམ་ན། །དེ་དག་ལུས་ནི་ཆེར་འགྱུར་ལ། །སྟོན་བརྒྱར་ཡང་དང་ཡང་དུ་ནི། །བྲག་སྒོང་པོ་ཡིས་འཇོམས་པར་འགྱུར། །གང་ཞིག་བརྟུལ་ཞུགས་བཟང་མནོས་ནས། །ལེགས་པར་སྲུང་བར་མི་བྱེད་ན། །དེ་ནི་ངེས་པར་ཤ་དང་རུས། །འཇིགས་པའི་མེ་མར་མུར་དུ་བསྲེག །གང་དུ་འཚོ་བ་ལོག་པ་ནི། །ཅུང་ཟད་ཀྱིས་ཀྱང་འཚོ་བྱེད་པ། །དེ་ནི་རྐྱག་འཇིམ་ནུབ་གྱུར་ནས། །སྲིན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཟ་བར་འགྱུར། །འབྲུ་ཡི་ནང་དུ་འཁོད་པ་ཡི། །སྲོག་མཐོང་ནས་ནི་འཇོམས་པ་གང༌། །དེ་ནི་ལྕགས་ཀྱི་གཏུན་ཤིང་གིས། །ཡང་དང་ཡང་དུ་བརྡུང་བར་འགྱུར། །ཤིན་ཏུ་ཁྲོ་ཞིང་གཏུམ་པ་དང༌། །གཡོ་བྱེད་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་དང༌། །གཞན་ལ་གནོད་བྱེད་དགའ་བ་ནི། །གཤིན་རྗེའི་སྲིན་བོར་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །སྡུག་བསྔལ་ཀུན་གྱི་ས་བོན་ནི། །ཆུང་དུ་ལ་སོགས་དབྱེ་བ་ཡིས། །ལུས་ངག་ཡིད་ཀྱི་སྡིག་བ་སྟེ། །དེ་ནི་ཕ་ཡང་སྤང་བར་བྱ། །སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་རབས་རྫོགས་སོ།། །།འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ནི་རྨོངས་པ་དག །ངང་པ་ཕུག་རོན་ལ་སོགས་དང༌། །བོང་བུ་འདོད་ཆགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི། །སྐྱེ་གནས་སྲིན་སོགས་སྐྱེ་གནས་ཏེ། །ཁོང་ཁྲོ་འཛིན་པས་སྤྲུལ་དུ་སྐྱེ། །ང་རྒྱལ་ཁེངས་སེམས་སེང་གེར་འགྱུར། །ཆེ་བ་ཡི་ནི་ང་རྒྱལ་གྱིས། །ཁྱི་དང་བོང་བུའི་སྐྱེ་གནས་ཏེ། །སེར་སྣ་ཕྲག་དོག་ལ་སོགས་པའི། །སྐྱོན་གྱིས་ལུས་ཅན་ཤི་ནས་སྤྲེའུ། །
― DTG173_Page_0073 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མུ་ཅོར་སྨྲ་དང་སྤྱི་བརྟོལ་ཆེ། །རང་བཞིན་མི་བརྟན་ཁྲར་སྐྱེའོ། །གསོད་དང་འཆིང་དང་སེར་སྣ་ཡིས། །ལུས་ཅན་བ་ལང་ཁྱི་ལ་སོགས། །འགྱུར་རོ་མི་སྲུན་ལས་ཀྱིས་ནི། །སྡོམ་དང་སྡིག་པ་མི་སྡུག་སྐྱེ། །ཁྲོ་དང་སེར་སྣ་ཅན་གྱི་མི། །ཤི་ནས་ཤ་ནི་ཟ་བྱེད་པ། །སྟག་དང་སྤྲེའུ་ཝ་དང་དོམ། །བྱ་རྒོད་སྤྱང་ཀི་ལ་སོགས་སྐྱེ། །མི་སྲུན་ཁྲོ་གཉེར་སྦྱིན་བྱེད་མི། །རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་བོའི་ཀླུར་སྐྱེའོ། །གཏོང་ཞིང་ཁྲོ་དང་དྲེགས་པ་ཡིས། །ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་དབང་ཕྱུག་ཆེ། །རང་གི་ལུས་དང་ངག་ཡིད་ཀྱིས། །སྡིག་པའི་ལས་ནི་གང་བྱས་པ། །དེ་ནི་དུད་འགྲོར་སྐྱེ་བས་ན། །དེ་ནི་ཆུང་ཡང་མ་བྱེད་ཅིག །དུད་འགྲོའི་རབས་རྫོགས་སོ།། །།རྩེ་ལོག་ཅན་གང་སྦྱིན་པ་སྤངས། །བཟའ་དང་བཅའ་བ་སྤོང་བྱེད་པ། །དེ་དག་ཡི་དགས་ལུས་སྲུལ་བོ། །རོ་རྣམས་ཟ་བར་བྱེད་པར་སྐྱེ། །གང་ཞིག་བྱིས་བརྣམས་ལ་འཚེ། །སྲེད་པས་འདྲིད་པར་བྱེད་པ་དེ། །ཁོང་གི་དྲི་མ་ཟ་བྱེད་པའི། །ལུས་སྲུལ་པོར་ནི་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །མི་གང་སྤྱོད་པ་དམན་པ་གང༌། །ཤིན་ཏུ་ཞུམ་དང་སེར་སྣ་དང༌། །རྟག་ཏུ་འདོད་བྱེད་དེ་ཤི་ནས། །ཡི་དགས་ཝ་བ་ཅན་དུ་སྐྱེ། །གང་ཞིག་ཅི་ཡང་མི་སྟེར་ལ། །སྦྱིན་པ་ཟློག་པར་བྱེད་པ་དེ། །ཡི་དགས་བཀྲེས་པས་རྙོངས་པ་ཞེས། །གསུས་ཆེ་ཁ་ནི་ཁབ་ཙམ་འགྱུར། །གང་ཞིག་སྤྱོད་དང་སྦྱིན་མི་བྱེད། །རིགས་ཀྱི་དོན་དུ་ནོར་སྲུང་ན། །དེ་ནི་ཡི་དགས་མཚན་གཏོར་སྤྱོད། །ཤིན་ཏུ་བསྔོས་ས་དེར་སྐྱེའོ། །གང་ཞིག་གཞན་གྱི་ནོར་འཕྲོག་འདོད། །བྱིན་ནས་འགྱོད་པར་བྱེད་པ་དེ། །ཤི་ནས་མཆིལ་མ་སྐྱུགས་པ་ལ། །བྲ་བར་བྱེད་པའི་ཡི་དགས་སྐྱེ། །གང་ཞིག་ཁྲོས་པས་མི་སྙན་སྨྲ། །མཚང་འབྲུ་བ་ནི་སྨྲ་བྱེད་པ། །ལས་དེས་ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་བར། །ཡི་དགས་ཁ་འབར་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །གང་ཞིག་འཐབ་མོ་བྱེད་པ་དང༌། །མ་ཆགས་སེམས་ནི་ཁྲོ་བྱེད་པ། །དེ་ནི་ཡི་དགས་མེ་འབར་མ། །སྲིན་དང་སྡིག་སྤྲུལ་ཕྱེ་ལེབ་ཟ། །གང་ཞིག་གྲོང་བཅས་འབེབས་ཤིང་སྟེར། །བྱིན་ཞིང་གནོད་པར་བྱེད་པ་དེ། །གྲུལ་བུམ་བྱད་ནི་མི་སྡུག་པ། །མཆོད་པར་འོས་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཟས་ཀྱི་ཆེད་དུ་བརྩེ་མེད་པས། །སྲོག་ཆགས་བསད་ཅིང་སྦྱིན་མེད་གང༌། །དེ་དག་ཤི་ནས་ངེས་པར་ནི། །
― DTG173_Page_0074 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྲིན་པོའི་བཟའ་དང་བཅའ་བར་འགྱུར། །རྟག་ཏུ་དྲི་དང་ཕྲེང་ལ་དགའ། །སྦྱིན་བྱེད་ཁྲོ་བ་ཆུང་བ་ནི། །ལྷ་རྣམས་དགའ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ། །དྲི་ཟ་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །གང་ཞིག་ཁ་ཅིག་ཕྲ་མ་ཆེ། །ཁྲོ་ཞིང་དགོས་པའི་ཆེད་སྦྱིན་ན། །དེ་ནི་ཤ་ཟ་མ་རུངས་ཉིད། །བཞིན་མི་སྡུག་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །རྟག་ཏུ་རབ་སྡང་རྟགས་བག་ཅན། །གཞན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་དང༌། །རྟག་ཏུ་སྦྱིན་ལ་དགའ་བ་ནི། །དེ་དག་ཤི་ནས་འབྱུང་པོར་སྐྱེ། །མ་རུངས་ཁྲོ་ཞིང་སྦྱིན་བྱེད་ལ། །ཆང་ཞིམ་དག་ལ་དགའ་བའི་མི། །ཤི་ནས་གནོད་སྦྱིན་མ་རུངས་པ། །ཆང་ལ་དགའ་བ་རྣམས་སུ་སྐྱེ། །གང་དག་ཕ་མ་བླ་མ་རྣམས། །ཇི་ལྟར་འདོད་པའི་བཞོན་པར་འདེགས། །དེ་དག་གཞལ་མེད་ཁང་རྒྱུ་བའི། །གནོད་སྦྱིན་བདེ་བ་ལྡན་པར་སྐྱེ། །སྲེད་དང་སེར་སྣའི་སྐྱོན་གྱིས་ནི། །ཤི་ནས་ཡི་དགས་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཉོན་མོངས་ཅན་དགེས་གནོད་སྦྱིན་སོགས། །དེ་ཕྱིར་དེ་ནི་སྤབ་བར་བྱ། །ཡི་དགས་ཀྱི་རབས་རྫོགས་སོ།། །།མི་འཚེ་བ་ཡི་ལྷ་དང་མི། །ལྷ་མིན་རྣམས་སུ་ཚེ་རིང་འགྱུར། །འཚེ་བས་ཐུང་དུར་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་འཚེ་བ་རྣམ་པར་སྤུངས། །མཛེ་དང་སྨོན་པ་ཟད་བྱེད་མི། །མི་ནད་གཞན་ཡང་གང་དག་ཡིན། །འབྱུང་པོ་རྣམས་ལ་བསད་དང་བཅིངས། །བརྡེག་པར་བྱས་པ་རྣམས་ཀྱིས་འབྱུང༌། །གང་ཞིག་གཞན་གྱི་ནོར་འཕྲོག་ཅིང༌། །ཅི་ཡང་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་པ། །དེ་ནི་འབད་པ་ཆེན་པོས་ཀྱང༌། །རྫས་ན་རྙེད་པར་མི་ནུས་སོ། །གང་ཞིག་རྫས་ནི་མ་བྱིན་བར། །ལེན་བ་སྦྱིན་བ་སྦྱིན་བྱེད་པ། །དེ་ནི་རྫས་དང་ལྡན་གྱུར་ལ། །ཕྱིས་ནས་དེ་ནི་མེད་པར་འགྱུར། །མི་གང་མི་འཕྲོགས་སྦྱིན་མི་བྱེད། །ཧ་ཅང་འཇུངས་པ་མ་ཡིན་བ། །དེ་དག་ཚིགས་ནི་ཆེན་པོ་ཡིས། །ངེས་པར་རྫས་ནི་བརྟེན་པ་ཐོབ། །གང་ཞིག་གཞན་གྱི་ནོར་མི་འཕྲོགས། །གཏོང་དང་ལྡན་ཞིང་སེར་སྣ་སྤངས། །མི་དེ་རྫས་ནི་མི་འཕྲོགས་པ། རྒྱ་ཆེན་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཐོབ། །གང་ཞིག་འདི་ལ་རྫས་སྦྱིན་པ། །ཚེ་དང་མདོག་དང་སྟོབས་ལྡན་ཞིང༌། །དཔལ་དང་ལྡན་ཞིང་ནད་སྤངས་པ། །རྟག་པར་བདེ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར། །གང་ཞིག་གོས་ནི་སྦྱིན་བྱེད་པ། །འཛེམ་བཅས་གཟུགས་བཟང་ལོངས་སྤྱོད་ལྡན། །བྱིན་
― DTG173_Page_0075 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅན་སྲོག་ཆགས་རྣམས་ལ་སྡུག །གོས་རྣམས་ཀྱང་ནི་རྙེད་པར་འགྱུར། །གང་ཞིག་འདི་ལ་དགའ་བའི། །སེམས་ཀྱི་གནས་ནི་སྦྱིན་པར་བྱེད། །ལུས་ཅན་དེ་ལ་ཁང་བཟངས་ནི། །འདོད་པ་ཀུན་དང་ལྡན་པར་འགྱུར། །མི་གང་ལྷ་མ་དང་ཟམ་པ་ལ། །སོགས་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་དེ། །རྟག་ཏུ་བདེ་དང་བ་དང༌། བཞོན་པ་དག་ཀྱང་རྙེད་པར་འགྱུར། །བསྟིས་ཁྲོན་པ་མཚེ་འུ་ལ་སོགས། །རྟེན་རྣམས་བྱེད་དུ་བཅུ་གན་ནི། །དེ་དག་བདེ་དང་ལྡན་པ་དང༌། །གདུང་བྲལ་སྐོམ་ནད་མེད་པར་འགྱུར། གང་ཞིག་ཀུན་དགའ་རབ་འབུལ། དི་ནི་དབུས་བཀུར་དཔལ་དང་ལྡན། །ལུས་ཅན་ཀུན་ཀྱི་སྐྱབས་སུ་འགྱུར། །རྟག་པར་འབྱོར་པ་ལྡན་པར་འགྱུར། །རིགས་པ་སྦྱིན་དང་ཤེས་རབ་ལ། །གོམས་པ་མ་བས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར། སྨན་དང་མི་འཇིགས་སྦྱིན་པ་ཡི། །ནད་མེད་པར་ནི་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །མར་མེ་སྦྱིན་པས་མིག་ལྡན་འགྱུར། །སིད་སྙན་བྱིན་པས་དབྱངས་སྙན་འགྱུར། །མལ་སྟན་དག་ནི་བྱིན་པ་ལིས། མི་དེ་བདེ་དང་ལྡན་པར་།གྱུར། །གང་ཞིན་འདི་ལ་བ་ལང་སོགས། །བྱད་བྱའི་འོ་མ་ཡོན་ཏན་ལྡན། སྦྱིན་བྱེད་མི་དི་སྟོབས་ལྡན་ཞིང༌། །མདོག་ལྡན་ཚེ་རིང་ལོངས་སྤྱོད་ལྡན།བུ་མོ་བྱིན་པས་འདོད་རྣམས་རྙིད། །འཁོར་རྣམས་དང་ཡང་ལྡན་པར་འགྱུར། །ས་གཞི་བྱིན་པས་ནོར་ལྡན་ཞིང༌། འབྲུ་རྣམས་འབྱོར་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ལོ་མ་མེ་ཏོག་འབྲས་བུ་དང༌། །ཆུ་དང་མི་འཇིགས་ཚིག་སྙན་དང༌། །དེ་འདོད་པ་ལ་གུས་པ་སྦྱིན། །འདི་ལ་བསྐོལ་ནས་སྦྱིན་བྱེད་དམ། །མཐོ་རིས་ཆེད་དུ་འམ་འཇིགས་པས་སམ། །སྙེན་པའི་བདེ་བ་འདོད་ཕྱིར་ན། །དེ་ནི་འབྲས་བུ་ཉོན་མོངས་ཐོབ། །རང་གི་དོན་ལ་མི་ལྷོས་ཤིང༌། །སྙིང་རྗེས་ནོན་པའི་སེམས་ཀྱིས་ནི། །གཞན་གྱི་དོན་དུ་འདིར་བྱིན་ན། །དེ་ཡི་འབྲས་བུ་མཐར་ཐུག་ཡིན། །དུས་དང་ཚུལ་ནི་ཇི་བཞིན་དུ། །གང་སྤྱི་གཞན་ལ་སྦྱིན་བྱེད་ན། །རྣམ་བ་དེ་དང་དེ་ལྟ་བུར། །དེ་ཀུན་ཉེ་བར་གནས་པར་འགྱུར། །གཞན་ལ་གནོད་བ་མེད་པ་ཉེད། །རང་གི་དོན་དུ་ཅི་།དོད་པ། །ཆོས་དང་མི་འགལ་གང་ཕན་པ། །མི་བསྐོལ་བར་ནི་སྦྱིན་པར་བྱ། དེ་ལྟར་སྦྱིན་བ་སྦྱིན་བྱེད་ན། །དེ་ལྟ་བུ་ཡི་འབྲས་བུ་འབྱུང༌། །བདེ་བ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་
― DTG173_Page_0076 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱིས། །རྒྱུ་བའི་གཙོ་བོ་སྦྱིན་པ་ཉིད། །གཞན་གྱི་བུད་མེད་རྣམ་སྤངས་ན། །བུད་མེད་སྡུ་གུ་རྙིད་པར་འགྱུར། །ཡུལ་དང་དུས་མིན་རང་གི་ཡང༌། །སྤངས་ན་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཐོབ་འགྱུར། །གང་གཞན་གྱི་ཆུང་མ་ལ། །ཆགས་པའི་སེམས་ནི་མི་སེལ་དང༌། །ཡན་ལག་མིན་ལ་ཆག་བྱེད་པ། །སྐྱེས་ན་དེ་ནི་བུད་མེད་འགྱུར། །གང་ཞིག་བུད་མེད་སྨོད་བྱེད་ཅིང༌། །ཁྲིམས་བཙུན་འདོད་ཆགས་ཆུང་བྱེད་ལ། །རྟག་ཏུ་སྐྱེས་པར་འགྱུར་འདོད་པ། །མི་མོ་དེ་ནི་སྐྱེས་པར་འགྱུར། །གང་ཞིག་ཡང་དག་སྤྱོན་མེད་པར། །ཚངས་པར་སྤྱོད་ལ་བརྟེན་པ་དེ། གཟི་ལྡན་ཡང་དག་དོན་དང་ལྡན། དཔལ་ལྡན་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བཀུར། །ཆང་འཐུང་པ་ནི་མི་བསྟེན་པས། །མི་དེ་དྲན་པ་བརྟེན་པ་དང༌། །རྨོངས་མེད་བདེན་པར་སྨྲ་བ་དང༌། །སྙན་པའི་བདེ་དང་ལྡན་པར་སྐྱེ། །གང་ཞིན་སེམས་དང་འབྱེད་པར་ཡང༌། །བྱེད་པ་འདི་ནི་མི་བྱེད་པ། །དེ་ཡེ་འཁོར་རྣམས་མི་བྱེད་ཅིང༌། །བསྟེན་པའི་བདེ་དང་ལྡན་པར་སྐྱེ། །གང་ཞིང་རྟག་པས་ཡིད་དགའ་བས། ཕན་དང་མི་སྟོན་པའི་མི། །དེ་ཡི་ཚིག་ནི་བཙུན་པར་འགྱུར། བཟློག་པ་ཡིས་ནི་མཐོན་པོར་འགྱུར། །བདེ་བ་བྱིན་པས་བདེ་དང་ལྡན། །སྡུག་བསྔལ་བྱིན་པས་སྡུག་བསྔལ་འགྱུར། །གཞན་ལ་འདྲིད་པར་དགའ་བ་དང༌། །གྱོ་བྱེད་བརྫུན་ནི་སྨྲ་པ་དང༌། །གང་དག་གཟུགས་ཀྱིང་རྒྱལ་ཅན། སྒུར་ལ་ལུས་ནི་ཐུང་བར་འགྱུར། །སྐྱེ་བོ་བཤེས་གཉེན་སེར་སྣ་བྱེད། ལྐུགས་གྱུར་ཀུན་ལ་མི་སྡུག་འགྱུར། །རྨོངས་པའི་རང་བཞིན་ཕན་པའི་ཚིག །མི་བཟོད་པ་ནི་འོད་པར་འགྱུ། །སྡིག་པའི་སྡུག་བསྔལ་བསོད་ནམས་ཀྱིས། །བདེ་འོ་འདྲེན་པའི་འདྲེན་མ་སྟེ། །ལས་རྣམས་ཀྱི་ནི་འབྲས་བུ་ཀུན། །འདྲ་བ་རྒྱུ་མཐུན་ཡིན་པར་བརྟགས། །མིའི་རབས་རྫོགས་སོ།། །།རྟག་ཏུ་གྱོ་དང་སྒྱུ་སྤྱོད་ཅིང༌། སྡིག་པ་དག་ནི་མ་བྱས་ལ། །འཐབ་ལ་དགའ་ཞིན་སྦྱིན་བྱེད་པ། །དེ་ནི་ལྷ་མིན་དབང་ཕྱུག་འགྱུར། །ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རབས་རྫོགས་སོ།། །།གང་ཞིག་བདག་མེད་མི་འདོད་ཅིང༌། །ཡོངས་སུ་གཟུང་ལ་མི་དགའ་བ། དེ་ནི་བཟའ་རྣམས་དག་གི་མཆོག །རྒྱལ་ཆེན་བཞི་པ་དག་ཏུ་འགྱུར། །ཕམ་ཕ་ཚན་གཙོ་བོ་ལ། །
― DTG173_Page_0077 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཀུར་བྱེད་སྟོང་ལྡན་བཟོད་པར་བྱེད། །འཐབ་མོ་ལ་ནི་དགའ་བ་དང༌། །དེ་ནི་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་སྐྱེ། །རྩོད་ལ་མི་དགའ་འཐབ་མོ་ལ། །ཡིད་ནི་དགའ་བར་མི་བྱེད་ལ། །གཅིག་ཏུ་དགེ་ལ་བརྩོན་བ་གང༌། །དེ་དག་འཐབ་བྲལ་ཉིད་དུ་འགྲོ། །ཐོས་པ་མང་དང་ཆོས་འཛིན་དང༌། །ཤེས་རབ་ལྡན་ཞིང་ཐར་པ་འདོད། །ཡོན་ཏན་རྣམས་ལ་དགའ་བའི་མི། །དེ་དག་དགའ་ལྡན་ཉེ་བར་འགྲོ། །མི་གང་རང་ཉིད་དུལ་བ་ལ། །ཞུགས་ཤིང་ཚུལ་ཁྲིམས་འབོགས་པ་ལ། །སྤྲོ་བ་ཆེ་དང་ལྡན་པ་དེ། །གདོན་མི་ཟ་བར་འཕྲུ་ལ་དགར་འགྲོ། །སེམས་ཅན་གང་ཞིག་སྨན་མིན་མཆོག །སྦྱིན་དང་དུལ་དང་ཡང་དག་བསྡོམས། །ཕུལ་བྱུང་ཡོན་ཏན་ལྷག་གྱུར་ཏེ། །ངེས་པར་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་དོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ནི་མཐོ་རིས་ཐོབ། །བསམ་གཏན་གྱིས་ནི་ཁྱད་པར་འགྱུར། །ཡང་དག་ཇི་བཞིན་ཡོངས་ཤེས་པས། །མཐར་ནི་ཡང་སྲིད་མེད་པར་འགྱུར། །མི་དགེ་བས་ནི་བདེ་མི་ཐོབ། །དགེ་བ་ཡིས་ནི་བདེ་བ་འཐོབ། །དེ་ལྟར་དགེ་དང་མི་དགེ་བའི། །ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་གསལ་བར་བསྟན། །སྡུག་པ་དང་ནི་བྲལ་བ་དང༌། །མི་སྡུག་པ་དང་ཕྲད་པ་དང༌། །ལས་རྣམས་རང་གི་འབྲས་བུར་བཅས། །འཆི་དང་རྒ་དང་ན་བ་ཉིད། །གསུམ་པོ་འདི་དག་བསམ་པར་བྱ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་ཆགས་བྲལ་ཐོབ། །ཆགས་དང་བྲལ་ན་བསོད་ནམས་འདོད། །དེ་བཞིན་སྡིག་པ་སྤོང་བར་བྱེད། །དེ་དག་ཉིད་ཀྱང་མདོར་ཉོན་ཅིག །བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་དང༌། །གཞན་ལ་གནོད་བྱེད་སྤོང་བ་ནི། །བསོད་ནམས་བཟློག་པ་སྡིག་ཡིན་པར། །བདག་ཉིད་ཆེན་པོས་དེ་སྐད་གསུངས། །ལྷའི་རབས་རྫོགས་སོ།། །།དམ་པའི་ཆོས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའི་འགྲོ་བ་དྲུག་གི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ། སློབ་དཔོན་བཙུན་པ་ཆོས་ལྡན་རབ་འབྱོར་དབྱངས་ཀྱིས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །། རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་དྷརྨཱ་ཀ་ར་དང༌། །ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་གཙང་དེ་བེན་ཏྲ་རཀྵི་ཏས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ། །
འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔའི་ཉེས་དམིགས་བཤད་པ།
དབྱིག་གཉེན།
― DTG173_Page_0077 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔའི་ཉེས་དམིགས་བཤད་པ། །འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །རི་དགས་གླང་པོ་
― DTG173_Page_0078 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱེ་མ་ལེབ་དང་ཉ། །སྦྲང་མ་ལྔ་པོ་དེ་ཡང་ལྔ་ཡིས་བཅོམ་འགྱུར་ཏེ། གཅིག་གིས་བཅོམ་ན་གང་ཞིག་ལྔ་རྣམས་ནི། །རྟག་ཏུ་བསྟན་པ་ཅི་ཕྱིར་བཅོམ་མི་འགྱུར། །རྩྭ་ཡི་མྱུ་གུ་གཙང་མ་ཟ། །ཤིན་ཏུ་རིང་དུ་འགྲོ་ནུས་པ། །རི་དགས་རྔོན་པའི་གླུ་དབྱངས་ཀྱིས། །ངེས་པར་གསོད་པ་ཚོལ་པར་འགྱུར། །ས་སྲུང་དང་ནི་རབ་འགྲེན་ཅིང༌། །རི་ཡི་རྒྱལ་པོ་རྒྱུན་ཤེས་བྱའི། །བན་གླང་མོ་ཡི་ཉེ་རེག་གིས། །ངེས་པར་གླང་པོ་བསད་སར་སོང༌། །འབར་བ་ཆེན་པོའི་ཚོགས་དག་གི །མེ་ཆེན་དག་ནི་མཐོང་ནས་ཀྱང༌། །གཟུགས་ལ་ཆགས་པ་ཆེན་པོ་ཡང༌། །ཕྱེ་ལེབ་མེ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར། །བཀག་པ་མེད་པའི་ལམ་འགྲོ་ཞིང༌། །རྟག་ཏུ་རྣམ་པར་རྒྱུ་བ་ཡིན། །རོ་མྱང་བ་ལ་ཆགས་པ་ཡི། །ཉ་ནི་ལྕགས་ཀྱུས་རླག་པར་བྱེད། །རྟག་ཏུ་ནམ་མཁའ་ལ་རྒྱུ་ཞིང༌། །གཟུགས་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡིད་འོང་བའི། །བུམ་པ་དྲི་ཡིས་ཉེས་པ་ཡིས། །དེས་པར་འཆི་བར་འགྱུར་བ་ཡིན། །རི་དགས་ཉིད་ནི་སྒྲ་ཙམ་གྱིས། །རེག་པས་གླང་པོ་བརླག་པར་འགྱུར། །གཟུགས་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཕྱེ་ལེབ་སྟེ། །རོ་ཡིས་ཉ་ནི་རྣམ་པར་རླག །བུད་བ་དྲི་ལ་ཆགས་པ་སྟེ། །འདི་དག་རྒྱུ་ནི་རེ་རེ་ཡིས། །སྐྱེས་བུ་དག་ནི་གཅིག་ལ་ཡང༌། །ལྔ་པོ་འདི་དག་རྟག་ལྡན་ཞིང༌། །ཉིན་མཚན་དུ་ནི་རབ་འཇོམས་ན། །བདེ་བ་གནས་ཇི་ཐོབ་པར་འགྱུར། །འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔའི་ཉེས་དམིགས་བཤད་པ་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་དྷརྨ་ཤྲཱི་བྷ་དྲ་དང༌། །ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་རིན་ཆེན་བཟང་པོས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ། །
འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་གིས་དགེ་སློང་རབ་གསལ་གཞོན་ནུ་ལ་སྤྲིངས་པའི་ཕྲིན་ཡིག།
― DTG173_Page_0078 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་བྱུག་གིས། དགེ་སློང་རབ་གསལ་གཞོན་ནུ་ལ་སྤྲིངས་པའི་ཕྲིན་ཡིག །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སྔོན་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་དང། །དགེ་སློང་རབ་གསལ་གཞོན་ནུ་གཉིས་དང་པོར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དེ་གྲོགས་པོར་འཐམས་ནས། གང་གིས་ལམ་སྔོན་དུ་གྲུབ་པ་དེས། ཅིག་ཤོས་ལ་བསྟང་བར་དམ་བཅས་པ་ལས། འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་གིས་ལམ་སྔོན་དུ་གྲུབ་སྟེ། དགེ་སློང་
― DTG173_Page_0079 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རབ་གསལ་གཞོན་ནུ་ལ་བསྟད་བའི་ཕྱིར་ཕྲིན་ཡིག་གིས་བཟླུགས་པ། གྲོགས་ཁྱོད་ཅི་སྟེ་འམ་དམ་བཅས་བརྗེད་དམ་ཅི། །འདོད་པ་མེ་མདག་དོང་འདྲ་འདི་ལ་ཅི་ཞིག་ཆགས། །ཤིན་ཏུ་སྐྱོ་བའི་ཡིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་མི་འབད་པར། །སྲིད་རྒྱུ་འདོད་པ་ད་དུང་གང་བ་ག་ལ་སྲིད། །ཐེག་པ་མཆོག་གིས་དེས་འབྱུང་འགྲོ་བའི་དོན་བྱོས་ལ། །རྒྱུ་དང་ཁ་གསག་དྲག་པ་ཉིད་ལ་མི་གདུང་ཞིང༌། །འགྲོ་ལས་རྣམ་གྲོལ་ལམ་ལ་མྱུར་དུ་མ་འབད་ན། །དུས་གསུམ་རྒྱལ་བས་བསྐྱབ་དཀའ་ཕན་ཐག་ཆད་དུ་འོང༌། །རྟོག་མེད་རྟོག་བྲལ་དུས་གསུམ་ཐུབ་པ་ཀུན་གཤེགས་ཤུལ། །ཕྲ་ཤིང་ཤེས་དཀའ་ཚིག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ཡང༌། ཕྱོགས་ཙམ་རྟོག་པས་སྒྲོ་བཏགས་རྒྱལ་བའི་མཐུས་བརྗོད་ན། །ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་རབ་ཉོན་ཡིད་ལ་གཟུང་ནུས་སམ། །དགེ་སློང་རབ་གསལ་གཞོན་ནུས་སླར་ཡང་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ལ་གསོལ་པ། མཐོ་ལ་མཐོ་སེམས་མི་མཛད་མཉམ་ལ་འགྲན་མི་མངའ། །དམའ་ལ་རྡན་ཅན་མི་མཛད་ཡོངས་ལ་སྙོམས་པའི་མགོན། །དཔའ་བོ་འོད་ཟེར་སྟོང་འབར་ལམ་མེར་བཞུགས་པ་ཡི། །མདངས་བཟང་ཐུགས་རྗེའི་མངའ་བདག་ད་ལྟར་གང་ན་བཞུགས། །ཁྲི་ལན་བདུད་རིས་འཕམ་མཛད་ཐར་པའི་ལམ་སྟོན་གསོལ། །ཉེས་བཅུ་ཐ་བའི་རྡུལ་བྲལ་སྟོབས་བཅུ་རྩལ་འཕགས་གསོན། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་གྱི་གཉེན་གྱུར་སྐྱོབ་པ་དམ་པ་གསོན། །དཔའ་བརྟན་བདུད་ལས་ཤིན་ཏུ་མཚམས་མེད་གཅིག་ཏུ་བརྟན་པ་གསོན། །བདག་ནི་མུན་བཅས་བདུད་ཀྱི་ཞགས་པས་ཟིན་པ་སྟེ། །ཐར་པའི་ལམ་སྟོར་འཁོར་བའི་དགོན་པར་འཁྱམས་ལགས་ན། །ཅིས་འདུལ་གར་ལེགས་ཐབས་ཀྱིས་མྱུར་དུ་མི་སྐྱོབ་པར། །དུས་རིངས་བགྲངས་ཀྱི་བར་དུ་མགོན་ཁྱོད་ཅི་ལ་གཞེས། །ལྷ་དང་མི་ཡི་ཁྱུ་མཆོག་ཚོགས་རབ་མཐའ་ཡས་དགོངས། །མུ་སྟེགས་ཁ་བརྒྱ་ཕམ་མཛད་སྐྱེས་བུ་སེང་གེ་དགོངས། །ཡིད་བཞིན་དབྱིག་གི་རྟོག་ལྟར་རེ་བ་ཀུན་སྐོང་དགོངས། །ཐུགས་རྗེ་ཆུ་བོ་རྒྱུན་འབབས་རྒྱལ་སྲས་ཐུ་བོ་དགོངས། །སྲིད་གསུམ་སྒྱུ་མར་ཆོས་བསྟན་ངོ་བོ་མེད་བཞིན་དུ། །བདེན་སྤངས་ལོག་པའི་ལམ་ཞུགས་སྲིད་པའི་ལམ་ཞུགས་པ། །འཁོར་བའི་གདོས་ཅན་གྲངས་མེད་བསྐྱབ་
― DTG173_Page_0080 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱི་མི་ལང་ཞེས། །དང་ཆེ་ལྷ་ཡི་ཐུགས་ཀྱང་སྐྱོ་བར་རུང་མོད་ཀྱི། །འོན་ཀྱང་ལེགས་རྒྱུ་ཆོས་ཉིད་བཟོད་ནས་མྱ་ངན་འདས་དོན་དུ། །འགྲོ་བ་ཡོངས་ཀྱི་ཆེད་ལ་གོ་བགོས་མཛད་ལགས་ཀྱིས། །མགོན་པོ་རབ་གསལ་གཞོན་ནུ་རྗེས་དགོངས་ཉག་སྲིང་ཞིང༌། །ཐུགས་རྗེའི་ཐུགས་ཀྱིས་བཟོད་པ་བཞེས་ཏེ་བསྐྱབ་ཏུ་གསོལ། །སྟོབས་མཆོག་དཔལ་གྱི་མགུར་ནས་ཡི་གེ་འབྲུས་བསྙད་པ། །མཁའ་ལ་ཚོན་བཀྱེ་བཞིན་དུ་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ལགས་པས། །རྒྱལ་སྲས་འཁོར་བཅས་རྣམས་ཀྱིས་གསལ་བར་མ་བསྟན་ན། །བདག་འདྲ་མཚན་མར་འཛིན་པས་གཟུང་བར་ག་ལ་ནུས། །འོན་ཀྱང་དོན་གྱི་དམ་པ་སྲིད་པའི་དཔྱིས་འབྱིན་པ། །གདམས་ངག་བཀའ་དྲིན་མཆོག་འདི་སྤྱི་བོར་བླང་སླད་དུ། །ཅི་ནུས་སེམས་ཀྱི་རྩལ་གྱིས་ལོག་པར་གཟུང་མི་བགྱིད། །བླ་མའི་སར་བཞུགས་ཆེ་བའི་མཐུས་ཀྱང་བསྟད་དུ་གསོལ། །འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུགས་གིས། དགེ་སློང་རབ་གསལ་གཞོན་ནུ་ལ་སྤྲིངས་པའི་ཕྲིན་ཡིག་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་སརྦ་ཛྙཱ་དེ་བ་དང༌། །ལོ་ཙཱ་བ་བན་དེ་དཔལ་བརྩེགས་ཀྱིས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ། །
བཤེས་པའི་སྤྲིང་ཡིག།
ཀླུ་སྒྲུབ།
― DTG173_Page_0080 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། སུ་ཧྲྀ་ད་ལེ་ཁ། བོད་སྐད་དུ། བཤེས་པའི་སྤྲིང་ཡིག །འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཡོན་ཏན་རང་བཞིན་དགེ་འོས་བདག་གིས་ནི། །བདེ་བར་གཤེགས་པའི་གསུང་བསྙད་ལས་བྱུང་བའི། །བསོད་ནམས་འདུན་སླད་འཕགས་པའི་དབྱངས་འདི་དག །ཅུང་ཟད་ཅིག་བསྡེབས་ཁྱོད་ཀྱིས་གསན་པའི་རིགས། །ཇི་ལྟར་བདེ་གཤེགས་སྐུ་གཟུགས་ཤིང་ལས་ཀྱང༌། །བགྱིས་པ་ཅི་འདྲ་འང་རུང་སྟེ་མཁས་པས་མཆོད། །དེ་བཞིན་བདག་གི་སྙན་ངག་འདི་ངན་ཡང༌། །དམ་ཆོས་བརྗོད་ལ་བརྟེན་སླད་སྨད་མི་བགྱི། །ཐུབ་པ་ཆེན་པོའི་བཀའ་ནི་སྨན་དགུ་ཞིག །ཁྱོད་ཀྱི་ཐུགས་སུ་ལྟ་ཡང་ཆུད་མོད་ཀྱི། །རྡོ་ཐལ་ལས་བགྱིས་དགུང་ཟླའི་འོད་ཀྱིས་ནི། །ཆེས་དཀར་ཉིད་དུ་ཅི་སྟེ་མི་བགྱིད་ལགས། །རྒྱལ་བས་སངས་རྒྱས་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་དང༌། །གཏོང་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལྷ་རྗེས་དྲན་པ་དྲུག །རབ་ཏུ་བཀའ་སྩལ་དེ་དག་སོ་སོ་ཡི། །
― DTG173_Page_0081 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོན་ཏན་ཚོགས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་དྲན་པར་བགྱི། །དགེ་བའི་ལས་ལམ་བཅུ་པོ་ལུས་དང་ནི། །ངག་དང་ཡིད་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་བསྟེན་བགྱི་ཞིང༌། །ཆང་རྣམས་ལས་ལྡོག་དེ་བཞིན་དགེ་བ་ཡི། །འཚོ་བ་ལ་ཡང་མངོན་པར་དགྱེས་པར་མཛོད། །ལོངས་སྤྱོད་གཡོ་བ་སྙིང་པོ་མེད་མཁྱེན་ནས། དགེ་སློང་གྲམ་ཟེ་བཀྲེན་དང་བཤེས་རྣམས་ལ། །སྦྱིན་པ་ཚུལ་བཞིན་སྩལ་བགྱི་ཕ་རོལ་དུ། །སྦྱིན་ལས་གཞན་པའི་གཉེན་མཆོག་མ་མཆིས་སོ། །ཁྱོད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་མ་ཉམས་མོད་མི་དམའ། །མ་འདྲེས་མ་སྦགས་པ་དག་བསྟེན་པར་མཛོད། །ཁྲིམས་ནི་རྒྱུ་དང་མི་རྒྱུའི་ས་བཞིན་དུ། །ཡོན་ཏན་ཀུན་གྱི་གཞི་རྟེན་ལགས་པར་གསུངས། །སྦྱིན་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་བཟོད་བརྩོན་བསམ་གཏན་དང༌། །དེ་བཞིན་ཤེས་རབ་གཞལ་མེད་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །འདི་དག་རྒྱས་མཛོད་སྲིད་པའི་རྒྱ་མཚོ་ཡི། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་རྒྱལ་བའི་དབང་པོ་མཛོད། །གང་ལ་ཕ་དང་མ་དག་མཆོད་བྱེད་པའི། །རིགས་དེ་ཚངས་བཅས་སློབ་དཔོན་བཅས་པའང་ལགས། །དེ་དག་ལ་མཆོད་གྲགས་པར་འགྱུར་བ་དང༌། །སླད་མ་ལ་ཡང་མཐོ་རིས་འགྱུར་བ་ལགས། །འཚེ་དང་ཆོམ་རྐུན་འཁྲིག་པ་བརྫུན་དང་ནི། །ཆང་དང་དུས་མིན་ཟས་ལ་ཆགས་པ་དང༌། །མལ་སྟན་མཐོ་ལ་དགའ་དང་གླུ་དག་དང༌། །གར་དང་ཕྲེང་བའི་ཁྱད་པར་རྣམས་སྤོང་ཞིང༌། །དགྲ་བཅོམ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཡི། །ཡན་ལག་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་དང་ལྡན་ན། །གསོ་སྦྱོང་འདོད་སྤྱོད་ལྷ་ལུས་ཡིད་འོང་བ། །སྐྱེས་པ་བུད་མེད་དག་ལ་སྩོལ་བར་བགྱིད། །སེར་སྣ་གཡོ་སྒྱུ་ཆགས་དང་སྙོམ་ལས་དང༌། །མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་དང༌། །རིགས་དང་གཟུགས་དང་ཐོས་པ་ལང་ཚོ་དང༌། །དབང་ཐད་ཆེ་བས་རྒྱགས་པ་དགྲ་བཞིན་གཟིགས། །བག་ཡོད་བདུད་རྩིའི་གནས་ཏེ་བག་མེད་པ། །འཆི་བའི་གནས་སུ་ཐུབ་པས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །དེ་བས་ཁྱོད་ཀྱི་དགེ་ཆོས་སྤེལ་སླད་དུ། །གུས་པས་རྟག་ཏུ་བག་དང་བཅས་པར་མཛོ། །གང་ཞིག་སྔོན་ཆད་བག་མེད་གྱུར་པ་ལ། །ཕྱི་ནས་བག་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཏེ་ཡང༌། །ཟླ་བ་སྤྲིན་བྲལ་ལྟ་བུར་རྣམ་མཛེས་ཏེ། །དགའ་བོ་སོར་ཕྲེང་མཐོང་ལྡན་བདེ་བྱེད་བཞིན། །
― DTG173_Page_0082 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་ལྟར་བཟོད་མཚུངས་དཀའ་ཐུབ་མ་མཆིས་པས། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཁྲོ་བའི་གོ་སྐབས་དབྱེ་མི་བགྱི། །ཁྲོ་བ་སྤངས་པས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཉིད། །འཐོབ་པར་འགྱུར་བར་སངས་རྒྱས་ཞལ་གྱིས་བཞེས། །བདག་ནི་འདིས་སྤྱོས་འདིས་གཏག་ཕམ་པར་བྱས། །འདི་ཡིས་བདག་གི་ནོར་ཕྲོགས་གྱུར་ཏེ་ཞེས། ཁོན་དུ་འཛིན་པས་འཁྲུག་ལོང་རྣམ་བསྐྱེད་དེ། །ཁོན་འཛིན་རྣམ་སྤངས་བདེ་བར་གཉིད་ཀྱིས་ལོག །སེམས་ཅན་ཆུ་དང་ས་དང་རྡོ་བ་ལ། །རི་མོ་བྲིས་པ་དེ་འདྲར་རིག་པར་བགྱི། །དེའི་ནང་ཉོན་མོངས་ཅན་ལ་དང་པོ་ནི། །མཆོག་སྟེ་ཆོས་འདོད་རྣམས་ལ་ཐ་མ་ལ་གས། །རྒྱལ་བས་སྙིང་ལ་འབབ་དང་བདེན་པ་དང༌། །ལོག་པར་སྨྲ་ལྡན་སྐྱེས་བུ་རྣམས་ཀྱི་ནི། །སྦྲང་རྩི་མེ་ཏོག་མི་གཙང་ལྟ་བུའི་ཚིག །རྣམ་གསུམ་བཀའ་སྩལ་དེ་ལས་ཐ་མ་སྤང༌། །སྣང་ནས་སྣང་བའི་མཐར་ཐུག་མུན་པ་ནས། །མུན་པའི་མཐར་ཐུག་སྣང་ནས་མུན་མཐར་ཐུག །མུན་ནས་སྣང་བའི་མཐར་ཐུག་གང་ཟག་ནི། །གཞི་སྟེ་དེ་དག་རྣམས་ཀྱི་ངང་པོར་མཛོད། །མི་ནི་ཨ་མྲའི་འབྲས་བཞིན་མ་སྨིན་ལ། །སྨིན་པ་དང་འདྲ་སྨིན་ལ་མ་སྨིན་འདྲ། །མ་སྨིན་མ་སྨིན་པར་སྣང་སྨིན་ལ་ནི། །སྨིན་པར་སྣང་ཞེས་བགྱི་བ་འདྲར་རྟོགས་མཛོད། །གཞན་གྱི་ཆུང་མ་མི་ལྟ་མཐོང་ན་ཡང༌། །ན་ཚོད་མཐུན་པར་མ་དང་བུ་མོ་དང། །སྲིད་མོའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་བགྱི་ཆགས་གྱུར་ན། །མི་གཙང་ཉིད་དུ་ཡང་དག་བསམ་པར་བགྱི། །གཡོ་བའི་སེམས་ནི་ཐོས་མཚུངས་བུ་ལྟ་བུར། །གཏེར་བཞིན་སྲོག་དང་འདྲ་བར་བསྲུང་བགྱི་སྟེ། །གདུག་པ་དུག་དང་མཚོན་དང་དགྲ་བོ་དང༌། །མེ་བཞིན་འདོད་བའི་བདེ་ལ་ཡིད་འབྱུང་མཛོད། །འདོད་པ་རྣམས་ནི་ཕུང་ཁྲོལ་བསྐྱེད་པ་སྟེ། །རྒྱལ་བའི་དབང་པོས་ཀིམྤའི་འབྲས་འདྲར་གསུངས། །དེ་དག་སྤང་བགྱི་དེ་ཡི་ལྕགས་སྒྲོག་གིས། །འཁོར་བའི་བརྩོན་རར་འཇིག་རྟེན་འདི་དག་བཅིངས། །གང་དག་དབང་པོ་དྲུག་ཡུལ་རྣམས་ལ་ནི། །རྟག་ཏུ་མི་བརྟེན་གཡོ་དང་གང་དག་ཅིག །གཡུལ་ངོར་དགྲ་ཚོགས་ལ་ས་རྒྱལ་དེ་དག་ལས། །མཁས་རྣམས་དང་པོ་དཔའ་རབ་ལགས་པར་འཚལ། །བུད་མེད་གཞོན་ནུའི་ལུས་ནི་ལོགས་ཤིག་ཏུ། །དྲི་ང་བ་དང་སྒོ་དགུ་དོད་པ་དང༌། །མི་གཙང་ཀུན་སྣོད་འདྲ་བ་དགང་དཀའ་དང༌། །པགས་པས་གཡོགས་དང་རྒྱན་ཡང་
― DTG173_Page_0083 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལོགས་ཤིག་གཟིགས། །ཇི་ལྟར་མཛེ་ཅན་སྲིན་བུས་ཉེན་པ་ནི། །བདེ་བའི་དོན་དུ་མེ་ལ་ཀུན་བསྟན་ཀྱང༌། །ཞི་བར་མི་འགྱུར་དེ་དང་འདྲ་བར་ནི། །འདོད་པ་རྣམས་ལ་ཆགས་པའང་མཁྱེན་བར་མཛོད། །དོན་དམ་གཟིགས་པར་བགྱི་སླད་དངོས་རྣམས་ལ། །ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བགྱིད་པ་དེ་གོམས་མཛོད། །དེ་དང་འདྲ་བར་ཡོན་ཏན་ལྡན་པ་ཡི། །ཆོས་གཞན་འགའ་ཡང་མཆིས་པ་མ་ལགས་སོ། །སྐྱེས་བུ་རིགས་གཟུགས་ཐོས་དང་ལྡན་རྣམས་ཀྱང༌། །ཤས་རབ་ཚུལ་ཁྲིམས་བྲལ་བ་བཀུར་མ་ལགས། །དེ་ལྟས་གང་ལ་ཡོན་ཏན་འདི་གཉིས་ལྡན། །དེ་ནི་ཡོན་ཏན་གཞན་དང་བྲལ་ཡང་མཆོད། །འཇིག་རྟེན་མཁྱེན་པ་རྙེད་དང་མ་རྙེད་དང༌། །བདེ་དང་མི་བདེ་སྙན་དང་མི་སྙན་དན། །བསྟོད་སྨད་ཅེས་བགྱི་འཇིག་རྟེན་ཆོས་བརྒྱད་པོ། །བདག་གི་ཡིད་ཡུལ་མིན་པར་མགོ་སྙོམས་མཛོད། །ཁྱོད་ཀྱིས་བྲམ་ཟེ་དགེ་སློང་ལྷ་དང་ནི། །མགྲོན་དང་ཡབ་ཡུམ་དག་ངང་བཙུན་མོ་དང༌། །འཁོར་གྱི་སླད་དུའང་སྡིག་པ་མི་བགྱི་སྟེ། །དམྱལ་བའི་རྣམ་སྨིན་སྐལ་ནོད་འགའ་མ་མཆིས། །སྡིག་པའི་ལས་རྣམས་སྤྱད་པ་འགའ་ཡང་ནི། །དེ་ཡི་མོད་ལ་མཚོན་བཞིན་མི་གཅོད་ཀྱང༌། །འཆི་བའི་དུས་ལ་བབ་ན་སྡིག་པ་ཡི། །ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་གང་ལགས་མངོན་པར་འགྱུར། །དད་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཐོས་དང་གཏོང་བ་དང༌། །དྲི་མེད་ངོ་ཚ་ཤེས་དང་ཁྲེལ་ཡོད་དང༌། །ཤེས་རབ་ནོར་བདུན་ལགས་པར་ཐུབ་པས་གསུངས། །ནོར་གཞན་ཕལ་པ་དོན་མ་མཆིས་རྟོགས་མཛོད། །རྒྱན་པོ་འགྱེད་དང་འདུས་ལ་ལྟ་བ་དང༌། །ལེ་ལོ་སྡིག་པའི་གྲོགས་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། །ཆང་དང་མཚན་མོ་རྒྱུ་བ་ངན་སོང་བ། །གྲགས་པ་ཉམས་བར་འགྱུར་བ་དེ་དྲུག་སྤང༌། །ནོར་རྣམས་ཀུན་གྱི་ནང་ན་ཆོག་ཤེས་པ། །རབ་མཆོག་ལགས་པར་ལྷ་མིའི་སྟོན་པས་གསུངས། །ཀུན་དུ་ཆོག་ཤེས་མཛོད་ཅིག་ཆོག་མཁྱེན་ན། །ནོར་མི་བདོག་ཀྱང་ཡང་དག་འབྱོར་པ་ལགས། །དེས་པ་བདོག་མང་ཇི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་བ། །འདོད་པ་ཆུང་རྣམས་དེ་ལྟ་མ་ལགས་ཏེ། །ཀླུ་མཆོག་རྣམས་ལ་མགོ་བོ་ཇི་སྙེད་པ། །དེ་ལས་བྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་དེ་སྙེད་དོ། །རང་བཞིན་དགྲར་འབྲེལ་གཤེད་མ་ལྟ་བུ་དང༌། ཁྱིམ་ཐབ་བརྙས་
― DTG173_Page_0084 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བགྱིད་རྗེ་མོ་ལྟ་བུ་དང༌། །ཆུང་ངུའང་རྐུ་བ་ཆོམ་རྐུན་ལྟ་བུ་ཡི། །ཆུང་མ་གསུམ་པོ་དེ་དག་རྣམ་པར་སྤང༌། །སྲིད་མོ་ལྟ་བུར་རྗེས་མཐུན་གང་ཡིན་དང༌། །མཛའ་མོ་བཞིན་དུ་སྙིང་ལ་འབབ་པ་དང༌། །མ་བཞིན་ཕན་པར་འདོད་དང་བྲན་མོ་བཞིན། །དབང་གྱུར་གང་ཡིན་རིགས་ཀྱི་ལྷ་བཞིན་བཀུར། །ཁ་ཟས་སྨན་དང་འདྲ་བར་རིགས་པ་ཡིས། །འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་མེད་པར་བསྟེན་བགྱི་སྟེ། །རྒྱགས་ཕྱིར་མ་ལགས་བསྙེམས་པའི་ཕྱིར་མ་ལགས། །འཚག་ཕྱི་མ་ལགས་ལུས་གནས་འབའ་ཞིག་ཕྱིར། །རིག་པའི་བདག་ཉིད་ཉིན་པར་མཐའ་དག་དང༌། །མཚན་མོ་ཐུན་གྱི་སྟོད་སྨད་བཟླས་ནས་ནི། །མནལ་ཚེའང་འབྲས་བུ་མེད་པར་མི་འགྱུར་བར། །དྲན་དང་ལྡན་བར་དེ་དག་བར་དུ་མནོལ། །བྱམས་དང་སྙིང་རྗེ་དག་དང་དགའ་བ་དང༌། །བཏང་སྙོམས་རྟག་ཏུ་ཡང་དག་བསྒོམ་མཛོད་ཅིག །གོང་མ་བརྙེས་པར་མ་གྱུར་དེ་ལྟ་ནའང༌། ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་བདེ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །འདོད་སྤྱོ་དགའ་དང་བདེ་དང་སྡུག་བསྔལ་དག །རྣམ་པར་སྤངས་པའི་བསམ་གཏན་བཞི་པོ་ཡིས། །ཚངས་དང་འོད་གསལ་དག་དང་དགེ་རྒྱས་དང༌། །འབྲས་བུ་ཆེ་ལྷ་རྣམས་དང་སྐལ་མཉམ་ཐོབ། །རྟག་དང་མངོན་པར་ཞེན་དང་གཉེན་པོ་མེད། །ཡོན་ཏན་གཙོ་ལྡན་བཞི་ལས་བྱུང་བའི་ལས། །དགེ་དང་མི་དགེ་རྣམ་ལྦ་ཆེན་པོ་སྟེ། །དེ་བས་དགེ་བ་སྤྱོད་ལ་བརྩོན་པར་བགྱི། །ལན་ཚྭ་སྲང་འགས་ཆུ་ནི་ཉུང་དུ་ཞིག །རོ་བསྐྱུར་བགྱིད་ཀྱི་གངྒཱའི་ཀླུང་མིན་ལྟར། །དེ་བཞིན་སྡིག་པའི་ལས་ནི་ཆུང་དུ་ཡང༌། །དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡང་ལ་མཁྱེན་པར་བགྱི། །རྒོད་དང་འགྱོད་དང་གནོད་སེམས་རྨུགས་པ་དང༌། །གཉིད་དང་འདོད་ལ་འདུན་དང་ཐེ་ཚོམ་སྟེ། །སྒྲིབ་པ་ལྔ་པོ་འདི་དག་དགེ་བའི་ནོར། །འཕྲོག་པའི་ཆོམ་རྐུན་ལགས་པར་མཁྱེན་པར་མཛོད། །དད་དང་བརྩོན་འགྲུས་དག་དང་དྲན་པ་དང༌། །ཏིང་འཛིན་ཤེས་རབ་ཆོས་མཆོག་ལྔ་ཉིད་དེ། །འདི་ལ་མངོན་བརྩོན་མཛོད་ཅིག་འདི་དག་ནི། །སྟོབས་དབང་ཞེས་བགྱི་རྩེ་མོར་གྱུར་པའང་ལགས། །ན་རྒ་འཆི་སྡུག་བྲལ་དང་དེ་བཞིན་དུ། །ལས་ནི་བདག་གིར་བྱས་ལས་མ་འདས་ཞེས། །དེ་ལྟར་ཡང་དང་ཡང་དུ་སེམས་པ་ནི། །དེ་ཡི་གཉེན་པོའི་སྒོ་ནས་རྒྱགས་མི་འགྱུར། །
― DTG173_Page_0085 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གལ་ཏེ་མཐོ་རིས་ཐར་པ་མངོན་བཞེད་ན། །ཡང་དག་ལྟ་ལ་གོམས་པ་ཉིད་དུ་མཛོད། །གང་ཟག་ལོག་པར་ལྟ་བས་ལེགས་སྤྱད་ཀྱང༌། །ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མི་བཟད་ལྡན། །མི་ནི་ཡང་དག་ཉིད་དུ་མི་བདེ་ཞིང༌། །མི་རྟག་བདག་མེད་མི་གཙང་རིག་པར་བགྱི། །དྲན་པ་ཉེ་བར་མ་བཞག་རྣམས་ཀྱིས་ནི། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞིར་ལྟ་བ་ཕུང་ཁྲོལ་བ། །གཟུགས་ནི་བདག་མ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་ཏེ་བདག །གཟུགས་དང་མི་ལྡན་གཟུགས་ལ་བདག་ནས་མིན། །བདག་ལ་གཟུགས་མི་གནས་ཏེ་དེ་བཞིན་དུ། །ཕུང་བོ་ལྷག་མ་བཞི་ཡང་སྟོང་རྟོགས་བགྱི། །ཕུང་བོ་འདོད་རྒྱལ་ལས་མིན་དུས་ལས་མིན། །རང་བཞིན་ལས་མིན་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་མིན། །དབང་ཕྱུག་ལས་མིན་རྒྱུ་མེད་ཅན་མིན་ཏེ། །མི་ཤེས་ལས་དང་སྲེད་ལས་བྱུང་རིག་མཛོད། །ཚུལ་ཁྲིམས་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་འཛིན་རང་ལུས་ལ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་པར་ལྟ་དང་ཐེ་ཚོམ་སྟེ། །ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་འདི་གསུམ་ཐར་པ་ཡི། །གྲོང་ཁྱེར་སྒོ་འགེགས་ལགས་པར་མཁྱེན་པར་གྱིས། །ཐར་པ་བདག་ལ་རག་ལས་འདི་ལ་ནི། །གཞན་གྱིས་གྲོགས་བགྱིར་ཅི་ཡང་མ་མཆིས་པས། །ཐོས་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་བསམ་གཏན་ལྡན་པ་ཡིས། །བདེན་པ་རྣམ་པ་བཞི་ལ་འབད་པར་མཛོད། །ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་དང། །ལྷག་པའི་སེམས་ལ་རྟག་ཏུ་བསླབ་པར་བགྱི། །བསླབ་པ་བརྒྱ་རྩ་ལྔ་བཅུ་ལྷག་ཅིག་ནི། །གསུམ་པོ་འདི་ནང་ཡང་དག་འདུ་བར་འགྱུར། །དབང་ཕྱུག་ལུས་རྟོག་དྲན་པ་བདེ་གཤེགས་ཀྱིས། །བགྲོད་པ་གཅིག་པའི་ལམ་དུ་ཉེ་བར་བསྟན། །དེ་ནི་བསྒྲིམས་ནས་མངོན་པར་བསྲུང་བགྱི་སྟེ། །དྲན་པ་ཉམས་པས་ཆོས་ཀུན་འཇིག་པར་འགྱུར། །ཚེ་ནི་གནོད་མང་རླུང་གིས་བཏབ་པ་ཡི། །ཆུ་ཡི་ཆུ་བུར་བས་ཀྱང་མི་རྟག་ན། །དབུགས་རྔུབ་དབུགས་འབྱུང་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་པ་ལས། །སད་ཁོམ་གང་ལགས་དེ་ནི་ངོ་མཚར་ཚེ། །ལུས་མཐའ་ཐལ་བ་མཐར་སྐམ་མཐར་འདྲུལ་ཞིང༌། །ཐ་མར་མི་གཙང་སྙིང་པོ་མ་མཆིས་པ། །རྣམ་པར་འཇིག་དེངས་མྱགས་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། །སོ་སོར་འགྱེས་ཆོས་ཅན་དུ་མཁྱེན་པར་མཛོད། །ས་དང་ལྷུན་པོ་རྒྱ་མཚོ་ཉི་མ་བདུན། །འབར་བས་བསྲེགས་པའི་ལུས་ཅན་འདི་དག་ཀྱང༌། ཐལ་བ་ཡང་ནི་ལུས་པར་མི་འགྱུར་ན། །ཤིན་ཏུ་ཉམ་ཆུང་མི་ལྟ་
― DTG173_Page_0086 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྨོས་ཅི་འཚལ། །དེ་ལྟར་འདི་ཀུན་མི་རྟག་བདག་མེད་དེ། །སྐྱབས་མེད་མགོན་མེད་གནས་མེད་དེ་སླད་དུ། །འཁོར་བ་ཆུ་ཤིང་སྙིང་པོ་མེད་པ་ལས། །མི་མཆོག་ཁྱོད་ཀྱི་ཐུགས་ནི་དབྱུང་བར་མཛོད། །རྒྱ་མཚོ་གཅིག་གནས་གཉའ་ཤིང་བུ་ག་དང༌། །རུས་སྦལ་ཕྲད་པ་བས་ཀྱང་དུད་འགྲོ་ལས། །མི་ཉིད་ཆེས་ཐོབ་དཀའ་བས་མི་དབང་གིས། །དམ་ཆོས་སྤྱོད་པས་དེ་འབྲས་མཆིས་པར་མཛོད། །གང་ཞིག་གསེར་སྣོད་རིན་ཆེན་སྤྲས་པ་ཡིས། །ངན་སྐྱུགས་འཕྱགས་པར་བགྱིད་པ་དེ་བས་ནི། །གང་ཞིག་མི་རུ་སྐྱེས་ནས་སྡིག་པ་དག །བགྱིད་པ་དེ་ནི་ཆེས་རབ་བླུན་པ་ལགས། །མཐུན་པར་གྱུར་པའི་ཡུལ་དུ་གནས་པ་དང༌། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལ་ནི་བརྟེན་པ་དང༌། །བདག་ཉིད་ལེགས་སྨོན་སྔོན་ཡང་བསོད་ནམས་བགྱིས། །འཁོར་ལོ་ཆེན་པོ་བཞི་ནི་ཁྱོད་ལ་མངའ། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པ་ཚངས་པར་སྤྱོད། །ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཐུབ་བས་གསུངས་དེའི་ཕྱིར། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་བསྟེན་བགྱི་རྒྱལ་བ་ལ། །བརྟེན་ནས་རབ་ཏུ་མང་པོས་ཞི་བ་ཐོབ། །ལོག་པར་ལྟ་བ་འཛིན་དང་དུད་འགྲོ་དང༌། །ཡི་དགས་ཉིད་དང་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བ་དང༌། །རྒྱལ་བའི་བཀའ་མེད་པ་དང་མཐའ་འཁོབ་ཏུ། །ཀླ་ཀློར་སྐྱེ་དང་གླེན་ཞིང་ལྐུགས་པ་ཉིད། །ཚེ་རིང་ལྷ་ཉིད་གང་ཡང་རུང་བར་ནི། །སྐྱེ་བ་ཞེས་བགྱི་མི་ཁོམ་སྐྱོན་བརྒྱད་པོ། །དེ་དག་དང་བྲལ་ཁོམ་པ་རྙེད་ནས་ནི། །སྐྱེ་བ་བཟློག་པའི་སླད་དུ་འབད་པར་མཛོད། །དེས་པ་འདོད་པས་ཕོངས་དང་འཆི་བ་དང༌། ན་དང་རྒ་སོགས་སྡུག་བསྔལ་དུ་མ་ཡི། །འབྱུང་གནས་འཁོར་བ་ལ་ནི་སྐྱོ་མཛད་ཅིང༌། །འདི་ཡི་ཉེས་པའི་ཤས་ཀྱང་གསན་པར་མཛོད། །ཕ་ནི་བུ་ཉིད་མ་ནི་ཆུང་མ་ཉིད། །སྐྱེ་བོ་དགྲར་གྱུར་པ་དག་བཤེས་ཉིད་དང༌། བཟློག་པ་ཉིད་དུ་མཆི་བས་དེ་སླད་དུ། །འཁོར་བ་དག་ན་ངེས་པ་འགའ་མ་མཆིས། །རེ་རེས་རྒྱ་མཚོ་བཞི་བས་ལྷག་པ་ཡི། །འོ་མ་འཐུངས་ཏེ་ད་དུང་སོ་སོ་ཡི། །སྐྱེ་བོའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་འཁོར་བ་པས། །དེ་བས་ཆོས་མང་ཉིད་ཅིག་བཏུང་འཚལ་ལོ། །རེ་རེའི་བདག་ཉིད་རུས་པའི་ཕུང་པོ་ནི། །ལྷུན་པོ་མཉམ་པ་སྙེད་ཅིག་འདས་གྱུར་ཏེ། །མ་ཡི་ཐུག་མཐའ་རྒྱ་ཤུག་ཚི་གུ་ཙམ། །རི་ལུར་བ་གྲངས་ཀྱང་ས་ཡིས་ལང་མི་འགྱུར། །བརྒྱ་བྱིན་འཇིག་རྟེན་མཆོད་འོས་གྱུར་ནས་ནི། །ལས་ཀྱི་དབང་གིས་ཕྱིར་ཡང་
― DTG173_Page_0087 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ས་སྟེང་ལྷུང༌། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ཉིད་དུ་གྱུར་ནས་ཀྱང༌། །འཁོར་བ་དག་ཏུ་ཡང་བྲན་ཉིད་དུ་འགྱུར། མཐོ་རིས་བུ་མོའི་ནུ་མ་རྐེད་བ་ལ། །རེག་པའི་བདེ་བ་ཡུན་རིང་མྱོང་ནས་སླར། །དམྱལ་བར་འཐག་གཅོད་དབང་བའི་འཁྲུལ་འཁོར་གྱིས། །རེག་པ་ཤིན་ཏུ་མི་བཟད་བསྟེན་འཚལ་ལོ། །རྐང་པའི་རེག་པས་ནེམ་པར་བདེ་བཟོད་པ། །ལྷུན་པོའི་སྤོ་ལ་ཡུན་རིང་གནས་ནས་ནི། །སླར་ཡང་མེ་མུར་རོ་མྱག་རྒྱུ་བ་ཡི། །སྡུག་བསྔལ་མི་བཟད་ཕོག་སྙམ་བགྱིད་འཚལ་ལོ། །མཐོ་རིས་བུ་མོས་འབྲོངས་ཤིང་དགའ་བ་དང༌། རྣམ་པར་མཛེས་འཚལ་སོན་པར་རྩེས་ནས་སླར། །འདབ་མ་རལ་གྲི་འདྲ་ཚལ་ནགས་རྣམས་ཀྱིས། །རྐང་ལག་རྣ་བ་སྣ་གཅོད་འཐོབ་པར་འགྱུར། །དལ་གྱིས་འབབ་པ་ལྷ་ཡི་བུ་མོ་ནི། །གདོང་མཛེས་གསེར་གྱི་པདྨ་ལྷན་བཞུགས་ནས། །སླར་ཡང་དམྱལ་བའི་ཆུ་བོ་རབ་མེད་པར། །ཚ་སྒོ་བཟོད་བརླག་ཆུ་ཚན་འཇུག་འཚལ་ལོ། །ལྷ་ཡུལ་འདོད་བདེ་ཤིན་ཏུ་ཆེན་པོ་དང༌། ཚངས་ཉིད་ཆགས་བྲལ་བདེ་བ་ཐོབ་ནས་སླར། །མནར་མེད་མེ་ཡི་བུད་ཤིང་གྱུར་པ་ཡི། །སྡུག་བསྔལ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་བསྟན་འཚལ་ལོ། །ཉི་མ་ཟླ་བ་ཉིད་ཐོབ་རང་ལུས་ཀྱི། །འོད་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་མཐའ་དག་སྣང་བྱས་ཏེ། །སླར་ཡང་མུན་ནག་སྨག་ཏུ་ཕྱིན་གྱུར་ནས། །རང་གི་ལག་པ་བརྐྱང་བའང་མི་མཐོང་འགྱུར། །དེ་ལྟར་ནོངས་པར་འགྱུར་འཚལ་བསོད་ནམས་ནི། །རྣམ་གསུམ་མར་མེའི་སྣང་བ་རབ་བཞེས་ཤིག །གཅིག་པུ་ཉི་མ་ཟླ་བས་མི་བརྫི་བའི། །མུན་ནག་མཐའ་ཡས་ནང་དུ་འཇུག་འཚལ་ལོ། །སེམས་ཅན་ཉེས་པར་སྤྱད་པ་སྤྱོད་རྣམས་ལ། །ཡང་སོས་ཐིག་ནག་རབ་ཏུ་ཚ་བ་དང༌། །བསྡུས་འཇོམས་ངུ་འབོད་མནར་མེད་ལ་སོགས་པའི། །དམྱལ་བ་རྣམས་སུ་རྟག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་འགྱུར། །ཁ་ཅིག་ཏིལ་བཞིན་འཚིར་ཏེ་དེ་བཞིན་གཞན། །ཕྱེམ་ཞིབ་མོ་བཞིན་དུ་ཕྱེ་མར་རློག །ཁ་ཅིག་སོག་ལེས་འདྲ་སྟེ་དེ་བཞིན་གཞན། །སྟ་རེ་མི་བཟད་སོ་རྣོན་རྣམས་ཀྱིས་གཤགས། །དེ་བཞིན་གཞན་དག་ཁྲོ་ཆུ་བཞུ་བ་ཡི། །ཁུ་བ་འབར་བ་འཁྲིགས་པ་ལྡུད་པར་བགྱིད། །ཁ་ཅིག་ལྕགས་ཀྱི་གསལ་ཤིང་རབ་འབར་བ། །ཆེར་མ་ཅན་ལ་ཀུན་དུ་རྒྱུད་པར་བགྱིད། །ཁ་ཅིག་ལྕགས་ཀྱིས་མཆེ་བ་ལྡན་པའི་ཁྱི། །
― DTG173_Page_0088 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཏུམ་པོས་དབད་ཅིང་ལག་བ་གནམ་དུ་བསྒྲེང༌། །དབང་མེད་གཞན་ངག་ལྕགས་མཆུ་རྣོན་པོ་དང༌། །སེན་མོ་མི་བཟད་ལྡན་པའི་ཁྭ་རྣམས་འཐོག །ཁ་ཅིག་སྲིན་བུ་སྦུར་བ་སྣ་ཚོགས་དང༌། །ཤ་སྦྲང་སྦྲང་བུ་མཆུ་རིངས་ཁྲི་ཕྲག་དག །རེག་ན་མི་བཟད་རྨ་སྲོལ་ཆེར་འབྱིན་པས། །ཟ་བར་བགྱིད་ཅིང་འགྲེ་ལྡོག་སྨྲེ་སྔགས་འདོན། །ཁ་ཅིག་མདག་མེ་འབར་བའི་ཚོགས་སུ་ནི། །རྒྱུན་མི་འཆད་བར་རབ་བསྲེག་ཁ་ཡང་བགྲད། །ཁ་ཅིག་ལྕགས་ལས་བྱས་པའི་ཟངས་ཆེན་དུ། །སྤྱིའུ་ཚུགས་འབྲས་ཀྱི་ཅུང་འཕེད་བཞིན་དུ་འཚེད། །སྡིག་ཅན་དབུགས་འབྱུང་འགགས་པ་ཙམ་ཞིག་གི །དུས་ཀྱིས་བར་དུ་ཆོད་རྣམས་དམྱལ་བ་ཡི། །སྡུག་བསྔལ་གཞལ་ཡས་ཐོས་ནས་རྣམ་སྟོང་དུ། །མི་འཇིག་གང་ལགས་རྡོ་རྗེའི་རང་བཞིན་ནོ། །དམྱལ་བ་བྲིས་པ་མཐོང་དང་ཐོས་བ་དང༌། །དྲན་དང་བཀླགས་དང་གཟུགས་སུ་བགྱིས་རྣམས་ཀྱང༌། །འཇིགས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན་མི་བཟད་པའི། །རྣམ་སྨིན་ཉམས་སུ་མྱོང་ན་སྨོས་ཅི་འཚལ། །བདེ་བ་ཀུན་གྱི་ནང་ན་སྲེད་ཟད་པ། །བདེ་བའི་བདག་པོར་བགྱིད་པ་ཇི་ལྟ་བར། །དེ་བཞིན་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་གྱི་ནང་ན་ནི། །མནར་མེད་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་རབ་མི་བཟད། །འདི་ན་ཉིན་གཅིག་མདུང་ཐུང་སུམ་བརྒྱ་ཡིས། །རབ་ཏུ་དྲག་བཏབ་སྡུག་བསྔལ་གང་ལགས་པ། །དེས་ནི་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཆུང་ངུ་ལའང༌། །འོལ་ཡང་མི་བགྱིད་ཆར་ཡང་མི་ཕོད་དེ། །དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་ཤིན་ཏུ་མི་བཟད་ལོ། །བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱར་ཉམས་སུ་མྱོང་ཡང་ནི། །ཇི་སྲིད་མི་དགེ་དེ་ཟད་མ་གྱུར་པ། །དེ་སྲིད་སྲོག་དང་འབལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །མི་དགེའི་འབྲས་འདི་རྣམས་ཀྱི་ས་བོན་ནི། །ལུས་ངག་ཡིད་ཀྱི་ཉེས་སྤྱད་ཁྱོད་ཀྱིས་ནི། །ཅི་ནས་དེ་རྡུལ་ཙམ་ཡང་མ་མཆིས་པ། །དེ་ལྟར་ཉིད་ཀྱི་རྩལ་གྱིས་འབད་པར་མཛོད། །དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་ན་ཡང་གསོད་པ་དང༌། །བཅིངས་དང་བརྡེག་སོགས་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་པ། །ཞི་འགྱུར་དགེ་བ་སྤངས་པ་རྣམས་ལ་ནི། །གཅིག་ལ་གཅིག་ཟ་ཤིན་ཏུ་མ་བཟད་པ། །ཁ་ཅིག་མུ་ཏིག་བལ་དང་རུས་པ་དང༌། །ཤ་དང་པགས་པའི་ཆེད་དུ་འཆི་བར་འགྱུར། །དབང་མེད་གཞན་དག་རྡོག་པ་ལག་པ་དང༌། ལྕགས་དང་ལྕགས་ཀྱུ་འདེབས་པས་བཏབ་སྟེ་བཀོལ། །
― DTG173_Page_0089 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡི་དགས་ན་ཡང་འདོད་པས་ཕོངས་པ་ཡིས། །བསྐྱེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུན་ཆགས་མི་འཆོས་པ། །བཀྲེས་སྐོམ་གྲང་དྲོ་ངལ་དང་འཇིགས་པ་ཡིས། །བསྐྱེད་པ་ཤིན་ཏུ་མི་བཟད་བསྟེན་འཚལ་ལོ། །ཁ་ཅིག་ཁ་ནི་ཁབ་ཀྱི་མིག་ཙམ་ལ། །ལྟོ་བ་རི་ཡི་གཏོས་ཙམ་བཀྲེས་པས་ཉེ་ན། །མི་གཙང་གྱི་ནར་བོར་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང༌། །འཚལ་བའི་མཐུ་དང་ལྡན་པ་མ་ལགས་སོ། །ཁ་ཅིག་པགས་རུས་ལུས་ཤིང་གཅེར་བུ་སྟེ། །ཏ་ལའི་ཡང་ཏོག་བསྐམས་པ་ལྟ་བུ་ལགས། །ཁ་ཅིག་མཚན་ཞིང་ཁ་ནས་འབར་བ་སྟེ། །ཟས་སུ་འབར་བའི་ཁར་བབས་བྱེ་མ་འཚལ། །སྨད་རིགས་འགའ་ནི་རྣག་དང་ཕྱིས་དང༌། །ཁྲག་སོགས་མི་གཙང་བ་ཡང་མི་རྙེད་དེ། །ཕན་ཚུན་གདོང་དུ་འཚོག་ཅིང་མགྲིན་པ་ནས། །ཝ་བ་བྱུང་བ་སྨིན་པའི་རྣག་འཚལ་ལོ། །ཡི་དགས་རྣམས་ལ་སོས་ཀའི་དུས་སུ་ནི། །ཟླ་བའང་ཚལ་དགུན་ནི་ཉི་མའང་གྲང༌། །ལྗོན་ཤིང་འབྲས་བུ་མེད་འགྱུར་འདི་དག་གིས། །བལྟས་པ་ཙམ་གྱིས་ཀླུང་ཡང་བསྐམ་པར་འགྱུར། །བར་ཆད་མེད་པར་སྡུག་བསྔལ་རྟེན་གྱུར་པ། །ཉེས་པར་སྤྱད་པའི་ལས་ཀྱི་ཞགས་པ་ནི། །སྲ་བས་བཅིངས་པའི་ལུས་ཅན་ཁ་ཅིག་ལོ། །ལྔ་སྟོང་དག་དང་ཁྲིར་ཡང་འཆི་མི་འགྱུར། །དེ་ལྟར་ཡི་དགས་རྣམས་ཀྱིས་སྣ་ཚོགས་པའི། །སྡུག་བསྔལ་རོ་གཅིག་ཐོབ་པ་གང་ལགས་པ། །དེ་ཡི་རྒྱུ་ནི་སྐྱེ་བོ་འཇུངས་དགའ་བ། །སེར་སྣ་འཕགས་མིན་ལགས་པར་སངས་རྒྱས་གསུངས། །མཐོ་རིས་ན་ཡང་བདེ་ཆེན་དེ་དག་གི །འཆི་འཕོའི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ནི་དེ་བས་ཆེ། །དེ་ལྟར་བསམས་ནས་ཡ་རབས་རྣམས་ཀྱིས་ནི། །ཟད་འགྱུར་མཐོ་རིས་སླད་དུ་སྲེད་མི་བགྱི། །ལུས་ཀྱི་ཁ་དོག་མི་སྡུག་འགྱུར་བ་དང༌། །སྟན་ལ་མི་དགའ་མེ་ཏོག་ཕྲེང་རྙིང་དང༌། །གོས་ལ་དྲི་མ་ཆགས་དང་ལུས་ལས་ནི། །སྔོན་ཆད་མེད་པའི་རྡུལ་འབྱུང་ཞེས་བགྱི་བ། །མཐོ་རིས་འཆི་འཕོ་སྦྲོན་བགྱིད་འཆི་ལྟས་ལྔ། །ལྷ་ཡུལ་གནས་པའི་ལྷ་རྣམས་ལ་འབྱུང་སྟེ། །ས་སྟེང་མི་རྣམས་འཆེ་བར་འགྱུར་བ་དག །སྦྲོན་པར་བྱེད་པའི་འཆི་ལྟས་རྣམས་དང་འདྲ། །ལྷ་ཡི་འཇིག་རྟེན་དག་ནས་འཕོས་པ་ལ། །གལ་ཏེ་དགེ་བའི་ལྷག་མ་འགའ་མེད་ན། །དེ་ནས་དབང་མེད་
― DTG173_Page_0090 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུད་འགྲོ་ཡི་དགས་དང༌། །དམྱལ་བར་གནས་པ་གང་ཡང་རུང་བར་འགྱུར། །ལྷ་མིན་དག་ནའང་རང་བཞིན་གྱིས་ལྷ་ཡི། །དཔལ་ལ་སྡང་ཕྱིར་ཡིད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཆེ། །དེ་དག་བློ་ངད་ལྡན་ཡང་འགྲོ་བ་ཡི། །སྒྲིབ་པས་བདེན་པ་མཐོང་བ་མ་མཆིས་སོ། །འཁོར་བ་དེ་འདྲ་ལགས་པས་ལྷ་མི་དང༌། །དམྱལ་བ་ཡི་དགས་དུད་འགྲོ་རྣམས་དག་ཏུ། །སྐྱེ་བ་བཟང་པོ་མ་ལགས་སྐྱེ་བ་ནི། །གནོད་བ་དུ་མའི་སྣོད་གྱུར་ལགས་མཁྱེན་མཛོད། །མགོའམ་གོས་ལ་གློ་བུར་ནེ་ཤོར་ན། །དེ་དག་བཟློག་ཕྱིར་བགྱི་བ་བཏང་ནས་ཀྱང༌། །ཡང་སྲིད་མེད་པར་བགྱི་སླད་འབད་འཚལ་ཏེ། །དེ་བས་ཆེས་མཆོག་དགོས་པ་གཞན་མ་མཆིས། །ཚུལ་ཁྲིམས་དག་དང་བསམ་གཏན་ཤེས་རབ་ཀྱིས། །མྱ་ངན་འདས་ཞི་དུལ་བ་དྲི་མེད་པའི། །གོ་འཕང་མི་རྒ་མི་འཆི་ཟད་མི་འཚལ། །ས་ཆུ་མེ་རླུང་ཉི་ཟླ་བྲལ་ཐོབ་མཛོད། །དྲན་དང་ཆོས་རབ་འབྱེད་དང་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། །དགའ་དང་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་དང་ཏིང་འཛིན་དང༌། །བཏང་སྙོམས་འདི་བདུན་བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་སྟེ། །མྱ་ངན་འདས་ཐོབ་བགྱིད་པའི་དགེ་ཚོགས་ལགས། །ཤེས་རབ་མེད་པར་བསམ་གཏན་ཡོད་མིན་ཏེ། །བསམ་གཏན་མེད་པར་ཡང་ནི་ཤེས་རབ་མེད། །གང་ལ་དེ་ཉིད་ཡོད་པས་སྲིད་པ་ཡི། །རྒྱ་མཚོ་གནག་རྗེས་ལྟ་བུར་འཚལ་བར་བགྱི། །ལུང་མ་བསྟན་པ་བཅུ་བཞི་འཇིག་རྟེན་ན། །ཉི་མའི་གཉེན་གྱིས་རབ་གསུངས་གང་དག་ལགས། །དེ་དག་རྣམས་ལ་བསམ་པར་མི་བགྱི་སྟེ། །དེ་ཡིས་བློ་ནི་ཞི་བར་བགྱིད་མ་ལགས། །མ་རིག་པ་ལས་ལས་ཏེ་དེ་ལ་ས་ནི། །རྣམ་ཤེས་དེ་ལས་མིང་དང་གཟུགས་རབ་འབྱུང༌། །དེ་ལས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་སྟེ་དེ་ལས་ནི། །རེག་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བར་ཐུབ་པས་གསུངས། །རེག་པ་ལས་ནི་ཚོར་བ་ཀུན་འབྱུང་སྟེ། །ཚོར་བའི་གཞི་ལས་སྲེད་པ་འབྱུང་པར་འགྱུར། །སྲེད་པས་ལེན་པ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། །དེ་ལས་སྲིད་པ་སྲིད་ལས་སྐྱེ་བ་ལགས། །སྐྱེ་བ་ཡོད་ན་མྱ་ངན་ན་རྒ་དང༌། །འདོད་པས་ཕོངས་དང་འཆི་དང་འཇིགས་སོགས་ཀྱི། །སྡུག་བསྔལ་ཕུང་པོ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་འབྱུང་སྟེ། །སྐྱེ་བ་འགགས་པས་འདི་ཀུན་འགག་པར་འགྱུར། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་འདི་རྒྱལ་བ་ཡི། །གསུང་གི་མཛོད་ཀྱི་གཅེས་པ་ཟབ་
― DTG173_Page_0091 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མོ་སྟེ། །གང་གིས་འདི་ནི་ཡང་དག་མཐོང་བ་དེས། །སངས་རྒྱས་དེ་ཉིད་རིག་པས་རྣམ་མཆོག་མཐོང༌། །ཡང་དག་ལྟ་དང་འཚོ་དང་རྩོལ་བ་དང༌། །དྲན་དང་ཏིང་འཛིན་དག་དང་ལས་མཐའ་དག །ཡང་དག་རྟོག་ཉིད་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་བརྒྱད། །འདི་ནི་ཞི་བར་བགྱི་སླད་བསྒོམ་པར་བགྱི། །སྐྱེ་འདི་སྡུག་བསྔལ་སྲེད་པ་ཞེས་བགྱི་བ། །དེ་ནི་དེ་ཡི་ཀུན་འབྱུང་རྒྱ་ཆེན་ཏེ། །འདི་འགོག་པ་ནི་ཐར་པ་ལགས་ཏེ་དེ། །འཐོབ་བགྱིད་འཕགས་ལམ་ཡན་ལག་དེ་བརྒྱད་ལགས། །དེ་ལྟར་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་དག །མཐོང་བར་བགྱི་སླད་རྟག་ཏུ་བརྩོན་པར་བགྱི། །པང་ན་དཔལ་གནས་ཁྱིམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང༌། །ཤེས་པས་ཉོན་མོངས་ཆུ་བོ་ལས་བརྒལ་གྱི། །གང་དག་ཆོས་མངོན་བགྱིས་པ་དེ་དག་ཀྱང༌། །གནམ་ལས་བབས་པ་མ་ལགས་ལོ་ཏོག་བཞིན། །ས་རུམ་ལས་འཐོན་མ་ལགས་དེ་དག་སྔོན། །ཉོན་མོངས་རག་ལས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོར་བས། །བསྙེངས་དང་བྲལ་ལ་མང་དུ་གསོལ་ཅི་འཚལ། །ཕན་པའི་གདམས་ངག་དོན་པོ་འདི་ལགས་ཏེ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཐུགས་དུལ་མཛོད་ཅིག་བཅོམ་ལྡན་གྱིས། །སེམས་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྩ་བ་ལགས་པར་གསུངས། །ཁྱོད་ལ་དེ་སྐད་གདམས་པ་གང་ལགས་དེ། །བས་པར་དགེ་སློང་གིས་ཀྱང་བགྱི་བར་དཀའ། །འདི་ལ་གང་ཞིག་སྤྱོད་པའི་ངོ་བོ་དེའི། །ཡོན་ཏན་བསྟན་པས་སྐུ་ཚེ་དོན་ཡོད་མཛོད། །ཀུན་གྱི་དགེ་བ་ཀུན་ལ་ཡི་རང་ཞིང༌། །ཉིད་ཀྱི་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་རྣམ་གསུམ་ཡང༌། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་བགྱི་སླད་ཡོངས་བསྔོས་ནས། །དེ་ནས་དགེ་བའི་ཕུང་པོ་འདི་ཡིས་ཁྱོད། །སྐྱེ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པར་ལྷ་མི་ཡི། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་དབང་མཛད་ནས། །འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་སྤྱོད་པ་ཡིས། །འགྲོ་བ་ཉམ་ཐག་མང་པོ་རྗེས་བཟུང་སྟེ། །འཁྲུངས་ནས་ན་རྒ་འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་རྣམས། །བསལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཞིང་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས། །འོད་དཔག་མེད་དང་འདྲ་བར་འཇིག་རྟེན་གྱི། །མགོན་པོ་སྐུ་ཚེ་དཔག་ཏུ་མེད་པར་མཛོད། །ཤེས་རབ་ཚུལ་ཁྲིམས་གཏོང་འབྱུང་གྲགས་ཆེན་དྲི་མ་མེད། །ལྷ་ཡུལ་ནམ་མཁའ་དང་ནི་ས་སྟེང་རྒྱས་མཛད་ནས། །ས་ལ་མི་དང་མཐོ་རིས་ལྷ་ནི་
― DTG173_Page_0092 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ན་ཆུང་མཆོག །བདེ་དགས་དགའ་བ་ངེས་པར་རབ་ཏུ་ཞི་མཛད་དེ། །ཉོན་མོངས་ཉམ་ཐག་སེམས་ཅན་ཚོགས་ཀྱི་འཇིགས་སྐྱེ་དང༌། །འཆི་བ་ཞི་མཛད་རྒྱལ་བའི་དབང་པོ་ཉིད་བརྙེས་ནས། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་མིང་ཙམ་ཞི་ལ་མི་བསྙེངས་པ། །མི་བགྲེས་ནོངས་པ་མི་མངའི་གོ་འཕང་བརྙེས་པར་མཛོད། །བཤེས་པའི་སྤྲིང་ཡིག་སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས། །མཛའ་བོ་རྒྱལ་པོ་བདེ་སྤྱོད་ལ་བསྐུར་བ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོས་སརྦ་ཛྙ་དེ་བ་དང༌། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་བན་ད་དཔལ་བ་རྩེགས་ཀྱིས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ། །
སློབ་མ་ལ་སྤྲིངས་པའི་སྤྲིང་ཡིག།
ཙནྡྲགོམིན།
― DTG173_Page_0092 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཤྲི་ཥྱ་ལེ་ཁ། བོད་སྐད་དུ། སློབ་མ་ལ་སྤྲིངས་པའི་སྤྲིང་ཡིག །དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གང་གིས་མཛད་པ་ཤིན་ཏུ་དཀའ་སྤྱད་སྔོན་བྱུང་བ། །མིའམ་ཅི་དང་ལྷ་མོ་རྣམས་ཀྱིས་རབ་བསྙད་ན། །བདུད་ཀྱི་བུ་མོ་བཞིན་རས་པདྨའི་ནགས་ཚལ་དག །ད་ལྟར་ཟླ་བའི་ཟེར་གྱིས་ཕོག་པ་བཞིན་དུ་ཟུམ། །བཀྲ་ཤིས་ཡིད་འོང་ཤིན་ཏུ་རྨད་བྱུང་སྐུ་མངའ་བ། །བསོད་ནམས་ཆུང་ངུའི་སྐྱེ་བོས་མཐོང་བ་རྙེད་དཀའ་བ། །འཇིག་རྟེན་མངོན་པར་འདོད་པའི་རེ་བ་བསྒྲུབ་པ་གང༌། །ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་ལྟ་བུར་གཞན་དོན་རོ་གཅིག་སྤྱོད། །གང་ཞིག་རྟག་ཏུ་ཕ་རོལ་བདེ་བས་བདེ་འགྱུར་ཞིང༌། །གཞན་དག་སྡུག་བསྔལ་གྱུར་པས་མཆོག་ཏུ་འོ་བརྒྱལ་བ། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་ཡོན་ཏན་ཤིན་ཏུ་བསྐྲུན་པ་གང༌། །དེ་ཉིད་རང་གི་བདེ་སྡུག་སྤངས་ཏེ་བཞུགས་པ་ཡིན། །གང་ཞིག་གཞན་གྱི་དོན་དུ་དབུ་རྣམས་གཅོད་བྱེད་ཀྱང༌། །པདྨ་ལྟ་བུར་དགྱེས་པའི་སྤྱན་འབྱེད་གཟིགས་མཛད་ཅིང༌། །ཉིད་ཀྱི་དོན་དུ་གདུགས་དཀར་གཅིག་གིས་ཁེབས་པ་ལྟའི། །ས་ཡང་རལ་གྲི་སོ་བདར་རྣོན་པོ་ལྟ་བུར་དགོངས། །ཟླ་བ་ཡར་གྱི་ངོ་ལྟར་ཡོན་ཏན་གསལ་བ་རྫོགས། །ཉེས་པའི་མུན་པ་སེལ་མཛད་གཅིག་དུ་ཡིད་དུ་འོང། །འཇིག་རྟེན་ཕན་ལ་བརྩོན་བ་རབ་ཏུ་གསལ་བ་བྱུང༌། །དེ་ཤར་ཟླ་བ་བཞིན་དུ་འགྲོ་བ་བསིལ་བར་མཛད། །བསྟན་པ་རིན་ཆེན་མཆོག་ལྟར་བཟང་ལ་འཕན་མེད་པ། །རྣམ་བར་དག་ཚུལ་གང་ཡིན་ཀླུ་མགོ་གདེངས་ཀ་ཅན། །ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་གཙུག་གི་རྒྱན་བཞིན་གུས་མནོས་
― DTG173_Page_0093 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནས། །ས་ཡི་སྟེང་ན་གནས་པའི་རབ་རིབ་སེལ་བར་མཇད། །ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་དེ་ཕན་པ་མཛད་པའི་དོན་དུ་གཡོས། །ཆོས་ཀྱི་བདུད་རྩི་མྱ་ངན་འདས་པ་མཆོག་གི་རྒྱུ། །རོ་གཅིག་གདུང་བ་སེལ་བ་ཆར་ཆུ་བཞིན་དུ་བབ། །དེ་ནི་སྣོད་ལ་བརྟེན་ནས་རོ་རྣམས་དུ་མར་གྱུར། །སྣོད་ཡངས་ཟབ་ལ་དྲི་མ་མེད་ཅིང་གསལ་བ་ཡི། །བསམ་པ་དང་ལྡན་ཁུར་ཀུན་བཟོད་པ་གང་དག་ལ། །སྐྱེ་བོ་ཀུན་གྱིས་ཉེ་བར་སྤྱད་བྱ་དེ་གནས་པ། །མཚོ་ཆེན་མི་ཡི་གཟུགས་ཅན་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གང་ཞིག་སྐྱེ་ནང་རྒ་ཤི་སེལ་བའི་བདུད་རྩི་དེ། །ཐོབ་བར་མི་བྱེད་མི་སྤྱོད་འཛིན་པར་མི་བྱེད་པ། །དེ་དག་ཉེས་མང་གཏི་མུག་ཐིབས་པོས་བསླད་པ་སྟེ། །ཡུན་རིང་ནད་ཀྱིས་ཐེབས་པ་སྨན་ཆེན་མི་བསྟེན་བཞིན། །འགྲོ་བ་ཀུན་གྱི་མིག་གཅིག་དྲི་མ་མེད་པ་གང༌། །དེ་ནིས་རྣམས་གསུམ་པོའི་སྤྱི་མཐུན་སྒྲོན་མ་སྟེ། །བསྟན་པ་ལེགས་པར་རྙེད་ནས་གང་ཞིག་འདོར་བ་དེ། །གཏི་མུག་ཤིན་ཏུ་རྨད་བྱུང་དག་གིས་གཙེས་པར་ཟད། །བྱང་ཆུབ་ཁང་བཟངས་བགྲོད་ལམ་ཐེམ་སྐས་ལྟ་བུ་ཡི། །བསླབ་གཞི་བཅས་པ་རྣམས་ལ་རྐང་ཚུགས་རྟོན་པ་རྣམས། །རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པས་གོ་འཕང་ཆེ་མཐོར་ཕྱིན་འགྱུར་ཏེ། །ལྡོག་པར་བྱེད་པ་རང་གི་ས་ནི་གཉུག་མར་ལྟུང། །སྐྱེ་བའི་རྒྱ་མཚོ་ཤིན་ཏུ་རྒལ་དཀའ་རྒལ་འདོད་པ། །སུ་ཞིག་ཚུལ་ཁྲིམས་གཟིངས་གྱུར་ལག་ཏུ་འོང་བ་སྤང༌། །འཕགས་པའི་དེད་དཔོན་དང་བྲལ་ལམ་རྒྱུས་མི་ཤེས་པ། །འབྲོག་དགོན་འཁྱམས་ན་ཅི་སྟེ་ཡུན་རིངས་གདུངས་མི་བྱེད། །འཁོར་བའི་རི་སུལ་ཁྲོད་ཀྱི་གཡང་སར་ལྷུང་གྱུར་པ། །མུན་ནག་ཐིབས་པོའི་ནང་ནས་ལྡང་བར་བརྩོན་པ་གང༌། །ཡོན་ཏན་སྨྱུག་མའི་ཕྲེང་བ་བར་མ་དོར་འདོར་བ། །དེ་དག་ཤུགས་དྲག་ཉམ་ངའི་ལྟུང་བར་འོག་ཏུ་ལྟུང༌། །གང་དག་གཅིག་པུའང་ཡིད་ཀྱིས་ངེས་པར་རབ་བརྟགས་སྟེ། །ཡང་དག་ལམ་དང་ལྷན་ཅིག་འགྲོགས་པར་བྱེད་པ་དེ། །ས་སྟེང་དཀྱིལ་ན་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་དམ་པ་སྟེ། །སློབ་མ་མཆོག་དེས་བླ་མར་བཀུར་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །ངོ་ཚ་ཡོན་ཏན་ཚོགས་སྐྱེད་མ་གཅིག་ཡ་རབས་མོ། །མཆོག་ཏུ་གཡོ་མེད་བྱམས་པ་ལྟ་བུའི་རྗེས་འབྲང་བ། །བདེན་དང་གཞུང་ལ་དགའ་བའི་གཟི་
― DTG173_Page_0094 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྗིད་ལྡན་པ་རྣམས། །སྲོག་ནི་བདེ་བླག་གཏོང་བར་བྱེད་ཀྱི་དམ་བཅས་མིན། །རེ་ཞིག་སྐྱེ་བོ་ཀུན་གྱིས་དཔྱས་དང་སྡིག་པ་ཡིས། །འགྲོ་བ་ཀུན་ལ་དམྱལ་བ་མི་བཟོད་ཕར་ཞོག་གི །རང་བཞིན་རྣལ་མ་བོར་ནས་སྨོད་པ་སྡུག་བསྔལ་བ། །མཁས་ལ་ས་སྟེང་དེ་ལས་སྡུག་བསྔལ་གཞན་ཅི་ཡོད། །གང་ཞིག་ཐུབ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྲོལ་བཏོད་ཆོས་ཀྱི་ལམ། །རྒྱ་ཆེན་གྲུ་དང་འདྲ་བ་རྙེད་ནས་སླར་འདོར་བ། །འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོའི་ཀློང་འཁྱིལ་གར་མཁན་འདྲ་རྣམས་ལ། །དགའ་བས་ངེས་པར་དེ་ཡི་སེམས་བསླུས་འགྱུར་བ་སྙམ། །གང་ཞིག་འཁོར་བའི་འཁོར་ལོ་རྟག་ཏུ་འཁོར་གྱུར་པའི། །ནང་དུ་ཞུགས་ནས་བསྟི་བ་ཙམ་ལ་བདེར་སེམས་པ། །དེ་ནི་ངེས་པར་དབང་མེད་རིམ་གྱིས་བརྒྱ་ཕྲག་ཏུ། །འགྲོ་བ་མཉམ་དང་མི་མཉམ་ཀུན་དུ་འཁྱམ་པར་འགྱུར། །ཤིན་ཏུ་མི་བཟད་དྲི་ང་མི་གཙང་གཙེར་བས་བགགས། །རབ་ཏུ་དོག་པ་མུན་ནག་ཐིབས་པོར་འདུག་པའི་མི། །མངལ་གནས་དམྱལ་བ་ལྟ་བུའི་ནང་དུ་དེ་ཞུགས་ནས། །ལུས་ཡོངས་བསྐུམ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་བརྣག་དགོས་སོ། །དེ་ནི་རིམ་གྱིས་ཏིལ་མར་བཙིར་སྤྱད་སྲ་བ་ཡིས། །བཙིར་བ་ལྟར་བྱས་དེ་ནས་ཅི་ཞིག་ལྟར་དེ་བཙའ། །འོན་ཀྱང་མོད་ལ་དེ་སྲོག་མི་འདོར་གང་ཡིན་པ། །སྡུག་བསྔལ་ཉེ་བར་སྤྱད་པའི་རྣམ་པར་མཐོ་བཙམས་མོད། །མི་གཙང་དེ་ནང་གནས་བཅས་འཕེལ་བའི་ལུས་དེ་ནི། །མངལ་གནས་རླམ་པས་དཀྲིས་ཤིང་དྲི་ངི་མ་བཟང་ལྡང༌། །གཟིར་བས་གནོད་པ་བདོ་སྟེ་རྨ་རྨེན་ཞིག་པ་ལྟར། །གྱུར་པ་དེ་ཡི་སྐྱོན་གྱིས་སྔོན་གྱི་དྲན་པ་སྤོང༌། །བྱིས་ལུས་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཀུན་ལ་མི་འབོངས་པ། །མི་བརྟེན་འཁོར་བ་སྤངས་ཏེ་མཁྲང་པའི་དངོས་གྱུར་ནས། །དར་ལ་བབས་པའི་རི་དབང་བཙན་བོའི་རི་སུལ་དུ། །སྦྲུལ་གདུག་གནས་གྱུར་མུ་ལ་བག་རྐྱང་སྤྱོད་པར་བྱེད། །བསམ་བརླག་དེ་ནི་དེ་ནས་ཀྱང་ལྷུང་ལ། །ལྷུང་བཞིན་མི་གཙིགས་སྤྱོད་པ་མི་འདོར་བ། །བྱིས་པ་བདག་ལུས་སྡུག་པ་རྒ་བ་དང༌། །འཆི་བ་མེད་བ་ཉིད་དུ་སེམས་པ་ལྟ། །རྨོངས་པ་དེ་ནི་ཐུབ་དབང་གིས་བསྟན་པའི། །ལམ་བཟང་རྣམ་པར་སྤངས་ནས་ལམ་མིན་པར། །གླང་པོ་མྱོས་པ་ལྕགས་ཀྱུ་མེད་པས་གཞན། །
― DTG173_Page_0095 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བབ་དགུ་ཕྱེ་མར་རློག་པ་བཞིན་དུ་འགྲོ། །དེ་ནས་དེ་ནི་མི་འདོད་བཞིན་དུ་མགོར། །བརྩེ་མེད་རྒ་བས་རྡོག་པ་ནན་མནན་ནས། །སྐྲ་དཀར་ལྕགས་ཀྱུ་བདར་བ་རྣོན་པོ་ཡིས། །གླང་ཆེན་རྫི་བོས་གླང་ཆེན་བཞིན་དུ་འདེབས། །འོན་ཀྱང་དེ་ནི་སྤྱོད་ལ་སྐྱོར་འབྱིན་པས། །དགེ་བའམ་འཇིགས་པ་བཞིན་དུ་སྤང་བར་འགྱུར། །རྨོངས་པ་བྱ་བ་མིན་བྱེད་བདག་སྐྱེས་པ། །སྨྱུག་མ་འབྲུ་ཆགས་ལྟ་བུར་བརླག་པར་ཟད། །དེ་ནས་དེ་ནི་འཆི་བདག་དགའ་བའི་སྤུན། །གཞིལ་བའི་བཅོས་ཐབས་མེད་པས་བཟུང་ནས་ནི། །རྒས་པའི་ངོ་བོ་འཆི་བདག་འོངས་ནས་ནི། །རྒོད་པ་བཞིན་དུ་སྤྱི་ནས་འཛིན་པར་བྱེད། དེ་ནས་དེ་ནི་ལྷུ་ཚིགས་རྣམས་འབྱེ་ཞིང༌། །བློ་ཡང་བསླད་འགྱུར་འགྲོ་བ་ཉམས་པར་འགྱུར། །ལུས་ཀྱང་དེངས་ནས་ཤིག་ཤིག་པར་འགྱུར་ལ། །ངེས་པར་སྡིག་པ་འཕེལ་བ་ཁོ་ནར་འགྱུར། །དབང་པོ་རྣམས་ཀྱང་རིམ་གྱིས་ཞུམ་ནས་ནི། །ཡུལ་ལ་ཆགས་ཀྱང་ནུས་པ་ཉམས་པར་འགྱུར། །གནས་སྐབས་གང་དུ་འདི་འགྲོ་གྱུར་བ་དེ། །གལ་ཏེ་དམྱལ་ན་ཡོད་ན་དེ་ཉིད་འཇིགས། །བདག་གིས་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་འདི་མ་བྱས། །ཅི་སྟེ་དེ་ལྟར་དེ་བྱས་འགྲོ་བ་ཉམས། །བདག་གིས་ཅི་སྟེ་འདི་ལྟར་འཆི་བདག་ནི། །མགོ་བོར་རྡོག་པས་གནོན་པ་འཕྲིགས་མ་གྱུར། །མྱ་ངན་རྡོ་རྗེ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟ་བུར། །སེམས་ལ་གནོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་གཙེས་ནས། །ཉེ་དུའི་སྐྱེ་བོ་དུད་མོའི་མཆི་རྒྱུན་ཅན། །སྡུག་བསྔལ་སྙིང་ནི་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུས་བལྟས། །གནད་ཀྱི་གཤིས་སུ་འཇེབས་པར་གཟིར་ནས་ནི། །ཤིན་ཏུ་མི་བཟད་མུན་རུམ་འཇུག་པར་འགྱུར། །འབད་པ་ལྷུར་བླངས་སྲུང་བ་བྱས་པའི་ལུས། །ཡིད་འོང་འདྲིས་པ་རྣམ་པར་འདོར་བར་འགྱུར། །གཤིན་རྗེའི་ཞགས་པས་དམ་དུ་བཏགས་པ་སྟེ། །ཅོ་དོ་འབལ་ཞིང་ཆོ་དེས་འདེབས་བྱེད་ཀྱང༌། །དེ་ཡིས་གླེངས་པ་ཉེ་དུའི་སྐྱེ་བོ་ཡིས། །རང་གི་དུས་སྒྲ་ལྡིར་བ་བཞིན་མི་ཐོས། །བགྲོད་དཀའ་ཆུ་དང་ཕ་བང་ཐག་ཐུག་འདོམ་པའི་བར། །ཚེར་མ་རྣོན་པོས་འཛིངས་པ་ཉམ་ངའི་ལམ་དག་དུ། །དུས་ཀྱི་ཞག་ས་པས་སྐེ་ནས་བཏགས་ཏེ་གཤིན་རྗེའི་མི། །གཏུམ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་དབྱུག་པས་བདའ་ཞིང་ཁྲིད་པར་འགྱུར། །མི་བཟད་སྐམ་པས་རྒྱང་
― DTG173_Page_0096 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནས་ཆུ་ཀླུང་དྲི་མེད་པ། །མཐོང་ནས་བཏུང་བར་འདོད་དེ་སོང་ན་དེ་ཉིད་ཀྱང༌། །སྐྲ་ཤད་ཉ་ལྕིབས་ཚོགས་དང་རྣག་སུངས་འདྲེས་པ་དང༌། །འདམ་རྫབ་ཁྲག་དང་བྱི་སས་གང་བའི་ཆུར་འགྱུར་རོ། །དུས་རླབས་རླུང་ལངས་ཆུ་འཐོར་རི་རྩེ་བསིལ་འགྱུར་ཞིང༌། །ཙན་དན་ལྗོན་པ་སྔོན་འཁྲུངས་མ་ལ་ཡར་སོང་ནས། །དེ་ཡང་འདི་ལ་ནགས་སྲེག་མེ་ལྕེ་རྣོས་འཁྲིགས་ཤིང༌། །མགལ་དུམ་འགྱེལ་བ་མང་པོས་རད་རོད་ཅན་དུ་འགྱུར། །ཆུ་གཏེར་རླབས་འཇིགས་འཕང་མཐོ་གྱེས་པ་ལས་བྱུང་བའི། །དབུ་བ་ཚེར་མ་ལྷག་གེ་སྟུག་པར་སོང་ན་ཡང༌། །དེ་ཡང་འདི་ལ་བྱེ་ཚན་ཁུ་བ་དམར་རྩུབ་པའི། །རླུང་དམར་འཇེབས་པ་འཚུབ་པའི་མྱ་ངན་ཉིད་དུ་འགྱུར། །འདི་ནི་དེ་གནས་ཆར་སྤྲིན་ལྡང་བར་འདོད་ན་ཡང༌། །སྤྲིན་ལས་ལྕགས་མདའི་ཆར་པ་དུད་འཐུལ་མདག་མར་བཅས། །ཚ་ཚ་རྡོ་རྗེའི་ཕ་བང་དམར་འཕྲོག་སེར་མདོག་ལྟ་བུ་ཡི། །གློག་ཕྲེང་དམར་སེར་འགྱུ་བ་ལུས་ལ་ཆར་དུ་འབབ། །ཆ་བས་ཉེན་ལ་བུ་ཡུག་ཀྱང་ནི་ཚར་འགྱུར་ལ། །ལྷགས་པས་ཉམ་ཐག་པ་ལ་མེ་ཡང་གྲང་བྱེད་དོ། །ཤིན་ཏུ་མི་བཟད་ལས་ཡོངས་སྨིན་པས་རྣམ་རྨོངས་པ། །འདི་ལ་སྣ་ཚོགས་འདི་ཀུན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྣང༌། །ཁབ་མིག་ཙམ་གྱི་ཁ་ལ་དཔག་ཚད་མད་འཇིགས་པའི། །ལྟོ་ཅན་ཉམ་ཐག་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ཆུ་འཐུང་ཀྱང༌། །མགུལ་ཕུགས་ཡངས་པ་ཉིད་དུ་ཕྱིན་པར་མ་གྱུར་པར། །ཁ་ཡི་དུགས་ཀྱིས་ཆུ་ཡི་ཐིགས་པ་སྐམ་པར་འགྱུར། །རལ་པའི་ཚོགས་མང་སྤུངས་པས་བསྒྱིངས་པའི་ཁྱི་དག་གིས། །མཆེ་བ་གཟོང་རིངས་རྡོ་རྗེའི་རྩེ་མོས་ལུས་དབད་ཅིང༌། །ཆུ་བོ་རབ་མེད་ཐལ་སྐྱོ་མེ་ལྕེས་གང་བའི་དོགས། །རྡོ་བཟུར་རྣོན་མི་བཟད་རྩེ་རྣོན་ཅན་དུ་བདས། །སྦུ་གྲི་རྣོས་གཏམས་ལྕུག་ཆལ་ལོ་མ་རལ་གྲི་ཡི། །ནང་དུ་ཐང་ཆད་རྒྱུགས་ན་ལུས་སྨས་སྐྱབས་མེད་པ། །རྩེ་གསུམ་མདུང་ཐུང་དང་ནི་རལ་གྲི་རྣོས་གར་བའི། །ཁྲོན་པ་གཤིན་རྗེའི་ཁ་བས་ཐུ་བའི་ནང་དུ་ལྷུང༌། །ཉི་ཚན་གྱིས་གདུང་བཟོད་དཀའ་རླག་པར་དགའ་བའི་ལུས། །ལྗོན་ཤིང་ལོ་མ་སྔོ་སྟུག་མཐོང་ནས་སོང་བ་དང༌། །དེ་ཡི་ལོ་མ་མཚོན་བརྒྱ་ལྷུང་བས་ལུས་དབད་ཅིང༌། དེ་ན་ཡུན་རིང་དུད་མོ་ལས་ཤེས་བརླག་པར་གནས། །བུད་མེད་ཀུན་ནས་མེ་ལྕེ་བརྒྱ་ཕྲག་འཐོན་པའི་མི། །མེ་སྟག་ཕྲེང་བ་འཁྲིགས་པའི་རྒྱན་གྱིས་
― DTG173_Page_0097 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞག་གྱུར་ཅིང༌། །སོག་ལེ་ལྟ་བུའི་རྩུབ་པའི་ལུས་ཀྱི་ཟོན་མེད་པ། ཤིན་ཏུ་སྡུག་པའི་ཚུལ་དུ་བཅུམ་ནས་འཁྱུད་པར་བྱེད། །རི་དང་མཉམ་དུ་ལུག་རུ་འཇིགས་སུ་རུང་བ་གཉིས། །འདུས་པའི་ཕྲག་ཏུ་ལུས་ཀུན་ཕྱེ་མར་རློག་ཅིང་འཇོམས། །ཅུང་ཟད་བསིལ་བའི་རླུང་ཞིག་ལངས་པས་བརྟས་ནས་དེ། །དེ་བཞིན་ཕྱིར་ཡང་ལན་བརྒྱར་ཀུན་ནས་ཕྱེ་མར་རློག །བསེ་ཁྱི་བོང་བུ་ཅེ་སྦྱང་སྟོང་ཕྲག་གིས་བྲེད་ནས། །ཤལ་མ་རི་མཐོ་མི་བཟད་དེ་ལ་མྱུར་འཛེགས་ན། །ཚེར་མའི་ཚོགས་ཁ་ཐུར་དུ་བལྟས་པས་ཐལ་འབྱིན་ཅིང༌། །ཟུག་རྡུ་ཚབས་བོ་ཆེ་དག་ཁོང་རླག་ནུབ་པར་འགྱུར། །གཤིན་རྗེའི་ལག་ན་ཐོགས་པ་དུས་ཀྱི་ཞགས་པ་ལྟའི། །སྦྲུལ་སྡུག་མགོ་འཕང་བསྟོད་པས་དམ་གཞག་གཞུངས་ནས་ནི། གསོན་པོར་ཁ་དང་བྱ་གར་ཀང་ཀ་བྱ་རྒོད་ཀྱིས། །དེ་ན་གནས་པའི་མིག་དག་ཚམ་ཚོམ་མེད་པར་འདྲུ། །དེ་ལུས་དེ་དག་གི་མཆུ་རྡོ་རྗེ་རྩེ་མོ་ལྟས། །བརྩམ་པ་མེད་དབང་ཉམ་ཐག་ང་རོ་འབྱིན་བྱེད་ཅིང༌། །ཐུར་དུ་བབས་ན་ལྕགས་ཚེར་གྱེན་དུ་ཁ་བལྟས་པ། །སྦོམ་བ་རྣོ་བ་མང་པོས་ལུས་ཕུག་དྲན་པ་ཉམས། །དེ་བས་ཁ་ཅིག་མདུང་རྩེ་གསུམ་པ་འབར་བ་དང༌། །ཟུག་རྡུ་རྣོན་པོས་ལུས་དབང་ཐུར་དུ་འབབ་མི་ནུས། །དེ་ཚེ་མཚོན་ཆ་བདར་བའི་མཆུ་ཅན་ཁྭ་རྣམས་ཀྱིས། །ཀུན་དུ་དྲངས་པས་རྒྱུ་ལྟོ་བྲང་བྲེང་ནར་ཞང་འཐོར། །ཁ་ཅིག་རི་བོའི་གཡང་ས་ཡ་ངར་གཡང་དུ་ལྷུང༌། །ཁ་ཅིག་འབྲུ་མར་སྐོལ་བའི་ཟངས་ཆེན་ནང་དུ་ལྟུང༌། །གཞན་དག་ཕྱེ་མ་སྲེག་པ་མེ་སྟག་འཕྲོ་བ་ཡི། །ས་གཞི་རྐང་པ་གཞག་པའི་གནས་མི་ཐོད་པར་ལྷུང༌། །ཁ་ཅིག་འབུ་སྦྲང་ཕྲ་མོ་ལྕིག་ལྕིག་འདུག་པ་ཡི། །ཚོགས་ཀྱིས་ལུས་རྨུགས་བམ་ཞིང་རྣམ་པར་འདྲུལ། །ལས་ཀྱི་རང་བཞིན་སྙི་ལ་འཚོ་བ་ཐོགས་པ་རྣམས། །བསྐྱོད་པ་ཙམ་ཡང་བྱ་བར་མི་ནུས་བཞིན་དུ་གསོན། །ལྷགས་པ་དཔེ་མེད་རུས་བ་ལ་ཡང་ཐིམ་པ་ཡིས། །ལུས་སྦྲེབས་འདར་ཞིང་བསྐུར་ནས་གུམ་གུམ་པོར་འདུག་པ། །ཆུ་བུར་བརྒྱ་བྱུང་རྡོལ་བ་ལས་སྐྱེས་སྲོག་ཆགས་ཀྱི། །རལ་གྲིས་དབད་ནས་ཞག་དང་ཆུ་སེར་རྐང་བཅས་འཛག །དཀོས་ཐག་སོ་འཐམས་སྐྲ་དང་སྤུ་རྣམས་གཡེངས་གྱུར་པ། །མིག་དང་རྣ་བ་ལྐོག་མ་གནོད་
― DTG173_Page_0098 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པས་ཀུན་གཞིར་ཞིང༌། །ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་བར་དག་རབ་ཏུ་ཀློང་གྱུར་ནས། །གྲང་བའི་དམྱལ་བར་གནས་ཤིང་ཤིན་ཏུ་འོ་དོད་འབོད། །དམྱལ་མེ་དུ་བ་མཆེད་དཀུ་མནམ་པ་འཐུལ་བས་གནམ་མདོག་འགྱུར། །མེ་ལྕེའི་ལག་མང་རྣམ་པར་འཕྲོས་ནས་ཕྱོགས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཁེབས། །རུས་གོད་དཀར་དུམ་ཕྲེང་བའི་རྒྱན་གྱིས་སྤུད་པ་སྐྱི་གཡའ་བ། །གླང་ཆེན་པགས་གྱོན་བསྡིགས་ཐབས་ཀྱེ་མ་ཀྱི་ཧུད་ཟེར་བ་བཞིན། །ལ་ལར་མེ་སྟག་ཆེ་འཕྲོ་འཁྲུག་པ་འུར་སྒྲ་ཏོག་ཡར་ལ། །ཞག་གིས་བབ་ན་སྐད་ངན་བོད་པའི་རྩེ་ཞིལ་ཆིལ་ཆིལ་འབར། །བྲང་གི་རུས་པའི་ཁོང་དུ་ཐལ་ལ་ལྷག་ལྷག་སྒྲ་གྲགས་པ། །བསྐལ་པའི་དུས་ཀྱི་མེ་ཡིས་བསྐྱོད་དུ་མེད་པའི་ནང་དུ་ལྷུང༌། །གློ་ནས་རྩྭ་སྐམ་རྙིང་ལས་སྦར་བ་ལྟ་བུར་མེ་ཚོགས་འབར། །མགྲིན་དང་ཁ་ནས་མེ་ལྕེ་འབར་བ་དུད་བཅས་བསྟུད་མར་འབྱུང༌། །ཁོང་ལྟོ་གས་པ་ནས་ལུག་ནང་ཁྲོལ་ནར་བས་ཀུན་བྲེད་ཅིང༌། །བརྡ་མི་ཕྲད་པའི་སྐད་ཆེན་ཙམ་ཞིག་འདོན་པར་བྱེད་པར་ཟད། །སྡུག་བསྔལ་ཆེ་ལས་ཐར་པར་འདོད་པས་དེ་དག་ཡང་དང་ཡང༌། །སྒོ་བྱེ་གསེབ་གཞན་མཐོང་ནས་ཐག་རིང་ཅི་ཞིག་ལྟར་ཏེ་འབྱེར། །གང་ཚེ་ལས་ཀྱི་སྒོ་འཕར་དམ་པོས་དེ་དེ་ཡང་བཅད་འགྱུར་པ། །དེ་ཚེ་ཡི་མུག་བཟོད་བླག་སྡུག་བསྔལ་གཞན་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར། །མངའ་ཆེན་རྣོ་ཚོགས་འབར་བ་ཆར་བཞིན་འབབ་པའི་རྗེས་ལ་ཡང༌། །དམྱལ་བའི་སྲུང་མས་དབྱུག་པས་བཏབ་ཅིང་མཆི་མ་འཛག་བཞིན་དུ། །ལྕགས་ཞུན་ཁུ་བ་མ་སྟག་འབར་བའི་ཕྲེང་བས་འཁྲིགས་པ་ལྡུད། །ཁ་སྣ་རྣ་བའི་བུག་དག་ནས་དུད་འཐུལ་གྱེན་དུ་འབྱུང༌། །མིག་དང་གླད་སྤྲིས་རྡོལ་གྱི་བར་དུ་ཀུན་སྲེག་ཅིང༌། །གླད་པའི་རྒྱས་ལ་འབར་བའི་མེ་ལྕེ་སྨུག་ནག་ཚོགས། །མེ་དེ་ཁྲོས་པ་ལྟ་བུར་དེ་ཡི་ལུས་ཕུང་ལ། །བུད་ཤིང་སྐམ་པོ་བཅེར་ལ་སྦར་བ་བཞིན་དུ་མཆེད། །སྐྱེ་བོ་དེ་སྲོག་རིག་ཟར་ཀླུང་གི་ཆུ་ལྟར་གཡོ། །དམྱལ་བའི་མེ་ཡང་དེར་ཟད་ཚ་བའང་དེར་ཟད་དེ། །ལས་རྣམས་ཇི་ལྟར་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་མི་བཟད་པ། །སྣང་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྒྱུར་པར་བྱེད། །སྐྱེ་བོ་རང་གི་ལས་ཀྱིས་དབང་མེད་འཆལ་སྤྱོད་པ། །བརྒྱ་ལ་སྡིག་ནས་དམྱལ་བ་དག་ནས་ཐར་ན་ཡང༌། །འཇིག་རྟེན་འགྲོ་བ་མཐའ་དག་བྱེ་
― DTG173_Page_0099 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་འཕྱེས་རྣམས་སུ། །མི་ཡི་དངོས་པོ་ཤིན་ཏུ་རྙེད་པར་དཀའ་བ་ཉིད། །གལ་ཏེ་ཀླ་ཀློ་དམྱལ་བའི་སྲུང་དང་སྤྱོད་མཚུངས་སམ། །དུད་འགྲོ་ཕན་ཚུན་ཟ་བར་བྱེད་པའི་ནང་དག་ཏུ། །སྐྱེ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ན་གང་གི་ཕྱིར་ཡང་ནི། །གཡང་དུ་ལྷུང་བར་འགྱུར་བའི་ངང་ཚུལ་དེ་ཉིད་བསྟེན། །གང་ཞིག་ཐོབ་ནས་སྐྱེ་བའི་རྒྱ་མཚོ་མཐར་འབྱིན་ཅིང༌། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་ས་བོན་དགེ་བའང་འདེབས་གྱུར་པ། །ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་བས་ཀྱང་ཡོན་ཏན་ལྷག་པ་ཡི། །མི་ཉིད་དེ་ནི་སུ་ཞིག་འབྲས་བུ་མེད་པར་བྱེད། །བདེ་གཤེགས་ལམ་བསྟེན་འགྲོ་བ་འདྲེན་པར་ཆས་གྱུར་ཅིང༌། །སེམས་ཀྱི་སྟོབས་ཆེན་མི་ཡིས་རྙེད་པ་གང་ཡིན་པའི། །ལམ་དེ་ལྷ་དང་ཀླུ་ཡིས་མི་རྙེད་ལྷ་མིན་དང༌། །མཁའ་ལྡིང་རིག་འཛིན་མིའམ་ཅི་སྟེ་ལྟོ་འཕྱེས་མིན། །མི་ཡི་དངོས་པོ་ཤིན་ཏུ་རྙེད་དཀའ་རྙེད་གྱུར་ནས། །དོན་དུ་བརྣག་པ་གང་ཡིན་དེ་ནི་བརྟུན་ཏེ་བསྒྲུབ། །མར་མེའི་མེ་ལྕེ་ཤུགས་དྲག་རླུང་གིས་བསྐྱོད་པ་ལྟའི། །ཚེ་ནི་སྐད་ཅིག་གནས་པའི་གདེངས་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །འདི་ནི་སང་བྱ་འདི་ནི་ཐང་ཅིག་འོག་ཏུ་བྱ། །འདི་ནི་དེའུ་རེ་བྱ་ཞེས་སྐྱེ་བོ་སེམས་པ་ན། །གཤིན་རྗེ་བེ་ཅོན་ནག་ཐོགས་ཟུར་གྱིས་ལྟ་བ་ཡི། །མིག་རྩ་དམར་ཁྲོས་མ་རངས་གད་མོས་རེ་སྙམ་འདེབས། །སོས་ཀ་མེ་ཏོག་རྒྱས་པའི་དུས་འདེ་འབྱུང་བར་འགྱུར། །ཟླ་བ་གསལ་བས་མཚོན་པའི་སྟོན་དུས་འདི་འབྱུང་ཞེས། །སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་དགའ་འགྱུར་བདག་གི་ཚེ་འདི་ནི། །ཟད་པར་འགྱུར་ཞེས་ཤིན་ཏུ་མི་དགར་འགྱུར་བ་མེད། །ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་རྒྱས་པ་ཉེ་བར་བརྒྱན་བྱས་ཤིང༌། །རྐེད་འཆིངས་ཆར་ཆེན་སྤྲིན་གྱི་འཁྲིགས་པས་འཁྱུད་གྱུར་པ། །རི་རྩེའི་ནགས་ཀྱི་མཐོངས་དེར་ཆགས་པ་མེད་པ་ནི། །རླུང་ལྟར་གཡོ་བའི་རང་བཞིན་ཚེ་གཏུགས་སྐལ་བ་ཆེ། །ནགས་མཐོངས་རི་དགས་རྒྱུ་བའི་ཚོགས་ཀྱིས་བསྟེན་བྱས་ལ། །ཀུན་ནས་ཉམས་དགའ་བཟང་པོ་དེ་ནི་སྐྱིད་པ་གང༌། །དེ་ཅི་དགའ་བའི་ནགས་ཚལ་ལྷ་མོའི་ཉམས་བག་ཏུ། །ཐེལ་གྱིས་འབེབས་པའི་རྡོ་ལེབ་ཅན་ལ་ཡོད་འགྱུར་སྙམ། །ནགས་ཀླུང་ཆུ་གཙང་དོགས་ཀྱི་དབེན་པ་སྐྱིད་པ་གང༌། །
― DTG173_Page_0100 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ཅི་ལྷ་ཡི་བུ་མོ་དྲི་ཞིམ་བྱུགས་པ་ཡི། །ལན་བུའི་རྒྱན་དུ་ཐོགས་པའི་རྒྱུ་ལྡན་མེ་ཏོག་ཚོགས། །མཛེས་པའི་ཟིལ་གནོན་ལྷ་ཡི་ཆུ་ལའང་ཡོད་འགྱུར་རམ། །རྩ་བ་འབྲས་བུ་ཤུན་པ་ལོ་མ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ལྗོན་ཤིང་ལྡན། །ནགས་ཚལ་ལྟོས་མེད་རི་བོའི་ཆུ་རྒྱུན་བསིལ་འབབ་ཆགས་པ་མེད་པའི་གནས། །ཆུ་ཀླུང་ཡངས་པའི་མཐའ་རུ་འབྲས་བུ་མེ་ཏོག་ལྷུང་བས་བརྒྱན་པ་ཡི། །ཉམས་དགའ་བས་མཐར་ཅི་ཞིག་མེད་དེ་དམྱལ་སྡོང་ཁྱིམ་གྱིས་བསླུས་ཏེ་སྡོད། །རི་སུལ་ཡངས་པར་སྐྱེ་བོ་བུན་ལོང་མེད་པས་རབ་བདེ་བ། །ཉེར་སྤྱོད་རྒྱ་ཆེན་ནགས་ཚལ་སྡོ་འཁྲུངས་ཕྲེང་བས་སྦྲེངས། །ཆུ་དོགས་སྙན་པ་ཕུ་ཆུའི་རྒྱུན་འདྲ་རྔ་ལྟར་སྙན་པ་ཡིས། །བདག་ཅག་ཉོན་མོངས་ཡུལ་མ་ཡིན་ཞེས་འདོན་ལ་སྒྲོགས་པ་བཞིན། །འདོད་པ་རྣམས་དང་འབྱོར་དང་སྲིད་གསུམ་རྒྱལ་བ་ཡིས། །སྒྱུ་མ་སྨིག་རྒྱུ་ཆུ་ཟླ་དཔའ་རླབས་འདྲ་བར་གསུངས། །རྨི་ལམ་ལྟ་བུའི་ངན་སྤྱོད་འཁྲུལ་བས་བསླུས་པ་ཡི། །བྱིས་པ་གང་དག་དེ་ལ་ཆགས་པ་དམྱལ་བར་ལྟུང༌། །ཡུལ་དང་དུག་མཚུངས་དང་པོ་མྱོད་བ་ཙམ་ན་བདེ། །ཡུལ་དང་དུག་མཚུངས་རྣམ་སྨིན་རྩུབ་པས་མི་བཟད་པ། །ཡུལ་དང་དུག་མཚུངས་གཏི་མུག་མུན་པས་ཐིབས་པོར་བྱེད། །ཡུལ་དང་དུག་མཚུངས་ཤུགས་བཟློག་དཀའ་ཞིང་གཡོ་བ་ཡིན། །དུག་དང་ཡུལ་རྣམས་བློ་ཡིས་ངེས་པར་བརྟགས་བྱས་ན། །ཉིས་ན་དུག་བླ་མི་བཟད་རང་བཞིན་ཡུལ་རྣམས་མིན། །དུག་ནི་སྐྱེ་བ་གཅིག་ལ་དུག་ཏུ་འགྱུར་བར་ཟད། །ཡུལ་ནི་ཚེ་རབས་གཞན་ལའང་དུག་ཏུ་འགྱུར་བར་བྱེད། །དུག་ནི་དུག་དང་བསྲེས་ནས་རབ་ཏུ་ཞི་བར་འགྱུར། །གསང་སྔགས་མཆོག་དང་དུག་སེལ་སྨན་གྱིས་གསོ་བར་རུང༌། །དུག་ནི་ཐབས་ལྡན་སྤྱད་ན་མི་ལ་ཕན་འགྱུར་གྱི། །དུག་ཆེན་ཡུལ་ནི་ནམ་ཡང་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་གླང་བུ་ཁྲོན་ཟབ་ཁ་ནས་འཁྲུངས་པ་ཡི། །རྩྭ་ལོ་ཁམ་འགའ་ཙམ་ལ་ཡིད་ནི་ཆགས་གྱུར་པ། །རྙེད་པ་གྲུབ་པ་མེད་པར་གཡང་དུ་ལྟུང་བ་ལྟར། །འཚོ་བའི་འཇིག་རྟེན་བདེ་ལྡན་འདོད་པའང་དེ་དང་འདྲ། །ལྷ་ཡི་བུ་མོ་དལ་གྱིས་འབབ་པའི་ཆུ་རྒྱུན་གྱིས། །འཕྲལ་ཐབས་ཀློང་པ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་རྩེ་མྱོང་
― DTG173_Page_0101 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནས། །ཕྱེར་ཡང་ཆུ་བོ་རབ་མེད་རྦ་དྲག་འབོགས་པ་ཡིས། །སྨས་པའི་སྡུག་བསྔལ་མི་བཟད་བསྟན་པར་བྱ་དགོས་སོ། །ལྷ་ཚལ་དཔག་བསམ་ཤིང་ལོའི་གདིང་བ་ཀུན་བཀྲམ་པར། །ལྷ་ཡི་བུ་མོ་དང་བསྟེན་བདེ་བར་གནས་ནས་ཀྱང༌། །ཕྱིར་ཡང་མཚོན་རྣོན་མང་པོ་འབབ་པས་ལུས་དབང་པ། །ལོ་མ་རལ་གྲི་ལྟ་བུའི་ནགས་ཚལ་བགྲོད་དགོས་སོ། །རྐང་བཞག་ནེམས་དང་འཕར་བྱེད་རེག་ན་བདེ་བ་ཡི། །རི་རབ་སྤོ་ཡི་དཀྱིལ་དུ་ཡུན་རིང་གནས་ནས་ཀྱང༌། །ཕྱིར་ཡང་བྱེ་མ་བསྲེགས་པའི་མེ་མ་མུར་གྱི་ཚོགས། །བརླ་དང་རྐང་ལག་ཀུན་དུ་ཞིག་པར་འཁྱམ་པར་འགྱུར། །དྲིལ་བུ་མཛེས་ཁྲོལ་མུ་ཏིག་ཕྲེང་ཚོགས་ལྷག་གེ་བ། །གཞལ་མེད་ཁང་དུ་ཞུགས་ཏེ་ལྷ་ཡུལ་བགྲོད་ནས་ཀྱང༌། །མི་བཟད་སྐྱབས་མེད་མུན་ནག་ཐིབས་པོ་དཔག་མེད་པ། །ཕ་མཐའ་མེད་པའི་ནང་དུ་སྤྱི་ཚུགས་ལྟུང་བར་འགྱུར། །གང་དུ་ལྷ་ཀླུ་མིའམ་ཅི་ཡི་མགོ་རྒྱན་གྱི། །འོད་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་རྐང་རྟེན་དམར་བའི་བརྒྱ་བྱིན་ཡང༌། །ལས་ཀྱི་རླུང་འཁྲུགས་འགྲོ་བ་ངན་པར་འགྲོ་འགྱུར་བ། །དེ་ལ་སྐྱེས་བུ་སུ་ཞིག་འཇིགས་པ་བསྟན་མི་བྱེད། །མེ་ཏོག་རབ་ཏུ་རྙིངས་ཤིང་ལུས་རྡུལ་ཐོན་པ་དང༌། །གོས་རྙིང་སྨྲེ་ཞིང་ཉེ་དུ་རྣམས་ལ་ལྟ་བ་ཡིས། །ལྷ་རྣམས་འཆི་བའི་རབ་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་གང་ཡིན་དེ། །འཚོ་བ་ཆུ་བུར་ལྟ་བུར་གཡོ་བའི་མི་ལ་མེད། །སྡུག་བསྔལ་མེ་ཚོགས་འཕུང་བས་འཇིགས་པའི་འཇིག་རྟེན་འདིར། །སྐྱེ་བོ་བདེ་སྙམ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་བྱེད་པ་དང༌། །དེ་ནི་གཤིན་རྗེའི་ཁ་ཡངས་འབྱེད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། །དེ་ནི་སྐྱེ་བ་ཕྱི་མའི་ལྗོན་ཤིང་ས་བོན་ཡིན། །དེ་ནི་གཤིན་རྗེས་སྲིད་མཚོར་རྒྱུ་བའི་སེམས་ཅན་ལ། །ལོག་པར་སྨོན་པའི་འཇིགས་པ་དབྱིག་པ་ནག་པོའི་རྩེར། །སྲེད་པའི་ཐ་གུ་རིང་པོས་དམ་བཞག་བཏགས་པ་ཡི། །མཆིལ་པས་ཉ་ལ་བྱ་བ་བཞིན་དུ་བཏབ་པ་ཡིན། །དམྱལ་རྣམས་ཟངས་ཆེན་ལྷག་ལྷག་སྐོལ་བ་ཚ་བའི་ཤུགས་དྲག་ནས། །སྐད་ཅིག་ཙམ་ཞིག་མགོ་སྟོད་དབུགས་འབྱིན་འགྱུར་བ་རྣམས། །ལྕགས་ཀྱི་ཐོ་བ་རབ་ཏུ་མང་པོ་ཁྲོས་ཏེ་གཟས་པ་ཡིས། །བརྒྱབ་ན་དེ་ཉིད་མཆོག་ཏུ་བདེ་བ་ཡིན་པར་སེམས་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་སྡུག་བསྔལ་མི་བཟད་པ་ཡིས་དབང་མེད་རྟག་
― DTG173_Page_0102 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཟིར་ཅིང༌། །རེ་ཞིག་ཙམ་ཞིག་ཇི་ཞིག་ལྟར་ཏེ་སྐྱེ་ཤིའི་འཁྲུགས་མེད་ནས། །སྐད་ཅིག་སྡུག་བསྔལ་གཉུག་མར་བཟོད་དཀའ་མེ་ལྕེ་ཞིལ་གྱུར་ན། །འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་བདེ་བ་ཁམ་འགའ་ལ་ཡང་སྲེད་པར་བྱེད། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་འགྲོ་བ་ཀུན་ལ་བདེ་བའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད། །དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་གཏི་མུག་མུན་པ་ཤིན་ཏུ་སྟུག་པོར་འགྱུར། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་འགྲོ་བ་ཀུན་ལ་སྡུག་བསྔལ་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད། །དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་གཏི་མུག་མུན་པ་ཤིན་ཏུ་སྲབ་མོར་འགྱུར། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་སྡུག་པ་བསྒོམ་པ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་འཕེལ་བ། །དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་འདོད་ཆགས་མེ་ལྕེ་ཤིན་ཏུ་འཕྲོ་བར་འགྱུར། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་མི་སྡུག་བསྒོམ་པ་ཤིན་ཏུ་འཕེལ་འགྱུར་བ། །དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་འདོད་ཆགས་མེ་ལྕེ་ཤིན་ཏུ་རྩེ་ཞིལ་འགྱུར། །བུད་མེད་ཡན་ལག་དྲིང་རུལ་པ་མི་སྡུག་དང༌། །པད་མའི་འདབ་མ་ཨུཏྤལ་དག་ཏུ་སྙམ་བྱེད་པ། །སྙན་དངགས་མཁན་གྱི་བརྫུན་དེའི་འབྲས་བུ་མི་བཟད་པ། །དེ་དག་དེ་ཡི་མངལ་གནས་འཇུག་པ་དེ་ཡིན་ནོ། །འགྲོ་བར་ལན་བརྒྱར་མ་སོན་འགྲོ་དེ་གང་ཞིག་ཡོད། །སྔོན་ཆད་ལན་མང་མ་མྱོང་བདེ་བ་དེ་གང་ཞིག །རྔ་ཡབ་དཀར་མཛེས་ལྟ་བུའི་དཔལ་གང་མ་ཐོབ་པ། །དེ་ཡང་གང་ཞིག་ཡོད་ན་འོན་ཀྱང་འདོད་ཆགས་འཕེལ། །གང་གི་གླིང་བར་མ་གནས་ཆུ་བོ་དེ་ཡོང་མིན། །ཡུལ་ཕྱོགས་གང་དུ་གནས་མ་བཅས་པའི་གནས་དེ་མེད། །གང་དུ་མ་སོང་ནམ་མཁའི་ཕྱོགས་དེའང་ཡོད་མིན་ན། །འོན་ཀྱང་འདོད་ཆགས་དགང་དཀའ་འཕེལ་བར་འགྱུར་བ་ཉིད། །སྔོན་ཆད་ལན་མང་མ་མྱོང་སྡུག་བསྔལ་དེ་ཡོད་མིན། །འགྲོ་བར་གང་གིས་ཚིམ་གྱུར་འདོད་པ་དེ་དག་མེད། གང་གི་ལྟོར་མཉལ་བའི་སེམས་ཅན་དེ་མེད་ན། །འོན་ཀྱང་ཇི་ལྟར་འཁོར་བ་ཅན་ལ་ཆགས་བྲལ་མེད། །སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་འགྲོ་བ་རྒྱ་ཆེན་འདིར། །བདེ་དང་སྡུག་བསྔལ་དག་ཏུ་ལན་མང་འགྲེ་ལྡོག་པ། །འགྲོ་བ་གཉེན་མ་གྱུར་པའི་སྐྱེ་བོ་དེ་གང་མེད། །འོན་ཀྱང་ཞེ་སྡང་སྤྲུལ་གྱི་རང་བཞིན་འཇིགས་པར་གནས། །གང་དང་ལྷན་ཅིག་འདུས་ནས་བགད་ཅིང་རྩེས་པ་དང༌། །གླུ་བླངས་དགའ་འདུན་བྱས་ཤིང་གཅིག་ཏུ་ཟོས་འཐུངས་དང༌། །དུས་ཀྱི་རིམ་པས་མེ་ཏོག་རྣ་རྒྱན་དེངས་བྱས་དང༌། །གནས་སྐབས་ཅི་ཞིག་
― DTG173_Page_0103 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྟར་མཉམ་མི་མཉམ་བྱས་པ་ཡི། །ཉེ་དུ་འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོའི་ཁོངས་སུ་ཆུད་གྱུར་པ། །ཀློང་གི་ནང་དུ་ལྷུང་བ་ལྟ་བུ་སྣང་བཞིན་དུ། །སྐྱེ་ཤིས་འཕོས་པས་ངོ་མ་ཤེས་པ་དེ་བོར་ནས། །གལ་ཏེ་གཅིག་ཐར་བྱེད་ན་དེ་ལས་ཁྲེལ་བོར་མེད། །བྱིས་པ་བང་ན་བཙའ་བ་ཅི་ཡང་མི་ནུས་པར། །གང་གི་ནུ་ཞོ་བྱམས་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་གཟགས་འཐུངས་པ། །ངལ་བ་མང་བསྟེན་བྱམས་པ་བསྟེན་པ་དེ་དག་འདིར། །ཤིན་ཏུ་མ་རབས་ཞིག་ནའང་སྤོང་བར་སུ་ཞིག་སྤྲོ། །གང་གི་ཁོང་ན་འདི་སྐབས་རྙེད་ནས་གནས་བཅས་ཤིང༌། །གང་གི་རྩེ་བག་སེམས་ཀྱིས་ཟོན་བཅས་འདི་བླངས་པ། །ཉོན་མོངས་དེ་དག་སྡུག་བསྔལ་སྐྱབས་མེད་དེར་བོར་ནས། །འགྲོ་བ་མ་རབས་ཐ་ཤལ་ཞིག་ནའང་སུ་ཞིག་སྤྲོ། །འགྲོ་བ་སྡུག་བསྔལ་མི་བཟད་མང་པོས་དབང་མེད་སྐྱབས་མེད་འདིར། །གཞན་གྱི་དོན་དུ་སྡུག་བསྔལ་གང་དེ་བདེ་ཞེས་སྐྱེས་མཆོག་གསུངས། །སྐད་ཅིག་གཞན་བཀྲེས་སྐོམ་དང་ཚ་ངལ་བྲལ་བས་རངས་བྱས་པ། །དེས་དགའ་གང་ཡིན་དེ་དང་འདྲ་བ་འདི་ནའང་གང་ཞིག་ཡོད། །གཞན་ཕན་བདེ་བ་སྐྱེད་པར་བརྩོན་པས་དགའ་བ་རྙེད་པ་གང༌། །དེ་ནི་ཡུལ་བདེའི་ལོངས་སྤྱོད་ལྷུར་ལེན་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་ཡང༌། །གཞོན་བདེས་མི་ཐོབ་མི་དབང་འབྱོར་པའི་ཡོ་བྱད་རྣམས་ཀྱིས་མིན། །ཆུང་མས་མ་ཡིན་གཞན་མིན་ལྷ་གནས་ལྷ་མིན་འགྲོ་བས་མིན། །ཤིན་ཏུ་རྙེད་སླ་རྩྭ་ཁམ་འགའ་ལྟ་ཕྱུགས་ཀྱང་རང་ཉིད་ཟ། །ཤིན་ཏུ་སྐོམ་པས་གདུངས་པའང་ཆུ་ཞིག་རྙེད་ན་དགའ་མགུར་འཐུང༌། །འདི་ན་སྐྱེས་བུ་གཞན་དོན་བྱེད་པར་བརྩོན་པ་གང་ཡིན་བ། །དེ་འདིའི་བརྗིད་བག་ཡིན་ཏེ་དེ་བདེ་སྐྱེས་བུའི་རྩལ་དེ་འཕགས། །ཉི་མ་རླབས་ཆན་རྟ་ཞོན་རྒྱུ་པ་སྣང་བྱེད་གང་ཡིན་དང༌། །ཁུར་ལ་མི་རྩེགས་ས་ཡིས་འཇིག་རྟེན་འདེགས་པ་གང་ཡིན་དེ། །རང་དོན་འགའ་མེད་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་འདྲ་སྟེ། །དེ་དག་འཇིག་རྟེན་ཕན་དང་བདེ་བའི་རོལ་གཅིག་ཏུ་གཞོལ། །འཇིག་རྟེན་མ་རིག་དུད་སྤྲིན་འཁྲིགས་པས་འགྲོ་བ་འཁྲུགས་གྱུར་བ། །སྡུག་བསྔལ་མེ་རབ་འབར་བའི་ནང་དུ་དབང་མེད་ལྟུང་མཐོང་ནས། །ཐོང་ལ་མེ་ལྕེ་འབར་བ་ལྟ་བུར་ཡིད་བྲེལ་བརྩོན་པ་གང༌། །འདི་ན་དེ་དག་སྐྱེས་
― DTG173_Page_0104 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བུ་ཡིན་ཏེ་མཁས་པའང་དེ་དག་ཡིན། །གཞན་གྱི་དོན་དུ་མེ་ལྕེས་གང་བའི་མནར་མེད་དམྱལ་བར་ཡང༌། །གངས་དང་ཟླ་འོད་བསིལ་བ་ལྟ་བུར་རབ་ཏུ་དགའ་བཞིན་འཇུག །ཉིད་ཀྱི་དོན་དུ་པད་མ་ཁ་བྱེ་ལྷག་གེར་འདུག་པ་ཡི། །མཚོ་ཡང་དེ་ལ་མེ་ལྕེའི་ཚོགས་བཞིན་རབ་ཏུ་གདུངས་བར་བྱེད། །གཞན་ལ་ཕན་བར་བྱེད་པར་ཆས་པའི་མཁས་པ་རྣམས། །ལོ་མ་རལ་གྲི་ཚལ་ནའང་བདེ་བླག་གནས་བྱེད་ཀྱིས། །སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་ལྷ་ཡི་བུ་མོ་དང་འགྲོགས་ནས། །དགའ་བའི་ཚལ་གྱི་ནང་དུ་སྐྱིད་པར་བྱེད་མི་འགྱུར། །རྒལ་བར་གྱུར་པ་སྐྱབས་མེད་སྐྱེ་བོ་བསྒྲལ་བའི་ཕྱིར། །ཕྱིར་ཡང་ཆུ་བོ་རབ་མེད་ནང་དུ་འཇུག་བྱེད་ཀྱིས། །ལྷ་ཡི་ཆུ་བོ་དབའ་རླབས་ཆིལ་ཆིལ་འདུག་པ་ཡིས། །རེག་པའི་བདེ་བ་བདག་ཉིད་སྟེན་པར་བྱེད་མ་ཡིན། །དེ་ལྟར་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་གྱུར་ལེགས་སྤྱད་རིན་པོ་ཆེ། །གསལ་བའི་ནང་ན་གསལ་བ་ཞི་བའི་བདུད་རྩི་ཡངས། །དགའ་བའི་དགའ་བ་བྱས་པ་མི་གཟོ་རྙེད་དཀའ་བ། །བཀྲ་ཤིས་རྣམས་ཀྱི་བཀྲ་ཤིས་ཞི་བའི་བདེ་རྒྱུན་ཏེ། །བདེ་བར་གཤེགས་པའི་གསུང་གི་མེ་ཏོག་རྟག་བསྟེན་བྱ། །ལྗོན་ཤིང་མེ་ཏོག་དེ་ལས་འབྲས་བུ་རྒྱ་ཆེན་འབྱུང༌། །བདེ་གཤེགས་མེ་ཏོག་གསུང་ལས་དོན་ཚོགས་བསྟེན་བྱ་སྟེ། །སྦྲང་མ་སྦྲང་རྩི་ལ་མཆོག་དགའ་བར་བྱེད་ལ་ལྟོས། །སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་ཟད་ཅིང་རྟག་ཏུ་འཁྲུག་པའི་ཡུལ་རྣམས་སྤོང༌། །ཞི་བའི་བདེ་འབྲས་འཆི་བའི་འཚེར་མེད་གཅིག་བུ་དབེན་པ་སྟེན། །རྣམ་ཐར་སྒོ་ཡི་གཏན་པས་གཏི་མུག་འཁྲུགས་པའི་རབ་རིབ་སོལ། །རྟ་མཆོག་རྟེའུ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་གཉིད་ལོག་འགྱུར་མ་ཡིན། །ཁྱོད་གཅིག་གདུང་བས་ཉམ་ཐག་རྣམས་ལ་སྲིད་པའི་མྱ་ངམ་དུ། །ཤིང་ཆེན་སྡང་བརྟན་རྒྱ་ཆེན་ཀུན་གེལ་བཟོད་དང་དུལ་བའི་ལོ་མ་ཅན། །ཞིག་ནས་མེ་ཏོག་ཤེས་རབ་ཡལ་ག་རབ་སྨིན་ལོ་བྲན་སྟུག །སྨོན་ལམ་རྩེ་མོ་ཚུལ་ཁྲིམས་དྲི་མ་རབ་ཞི་འབྲས་བཅས་ཀྱིས། །ཁྱོད་གཅིག་གདུང་བས་ཉམ་ཐག་རྣམས་ལ་སྲིད་པའི་མྱ་ངམ་དུ། །མཚོ་ཆེན་ཡངས་གསལ་བྱིན་གཞོལ་གཏིང་ཟབ་བསམ་པ་རབ་ཏུ་དངས། །རྟག་བསིལ་སྤྲུལ་གདུག་རྙི་ཡིས་བག་མེད་འཇིགས་སྤངས་རང་བཞིན་གྱིས། །རབ་ཏུ་
― DTG173_Page_0105 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཙང་ཞིང་སྲེད་བ་གཅོད་བྱེད་རྟུལ་བའི་ཁུར་བཟོད་ཀྱིས། །ཁྱོད་གཅིག་གདུང་བས་ཉམ་ཐག་རྣམས་ལ་སྲིད་པའི་མྱ་ངམ་དུ། །སྤྲིན་ཆེན་སྐྱེ་བོ་མང་ཕན་མི་འཇིགས་སྨྲ་བའི་སྒྲ་ཆེན་སྒྲོགས། །དྲག་པ་རྒྱ་ཆེན་ཆར་གྱི་ཤུགས་དྲག་སྙིང་རྗེའི་རླུང་གིས་བསྐྱོད། །རྡུལ་བྲལ་ཞི་བས་ཚུལ་ཁྲིམས་དྲི་མས་ས་སྟེང་བརྒྱན་པར་གྱིས། །བདག་གིས་དེ་སྐད་བརྗོད་པས་བསོད་ནམས་ཅུང་ཟད་བསྒྲུབས་པ་གང༌། །དེ་ཡིས་སྐྱེ་བོ་མ་ལུས་བདེ་གཤེགས་སྤྱོད་ལ་དང་བྱེད་ཅིང༌། །རྟག་བདེ་ལོངས་སྤྱོད་བཟང་ལྡན་ཡིད་ལ་རེ་བ་འབྱོར་བ་དང༌། །གཞན་ལ་ཕན་དགའ་དེ་ནས་རིམ་གྱིས་ཀུན་མཁྱེན་བགྲོད་པར་ཤོག །དམྱལ་བ་ལག་མཐིལ་ལྟར་མཉམ་རྣམ་བསལ་མེ་རབ་ཞི་བ་དང༌། །སྐམ་འཁྲུངས་པདྨའི་ལོ་མས་ཁེབས་ཤིང་རྩ་བའི་ཁྱེའུ་སོ་འཐོན། །གཙང་ཞིང་དྲི་ཞིམ་པདྨ་ཁ་བྱེས་ས་རྣམས་བརྒྱན་པ་དང༌། །རྒྱས་ཤིང་བཟང་ལ་སེར་བུའི་ངད་བཅས་ཆར་ཟིམ་འབབ་པ་པར་ཤོག །བདུད་དཔུང་ཕམ་པ་ཆོ་ངེས་འདེབས་པས་མི་བསྙེངས་སྒྲོགས་པ་པོ། །ལྷ་ཆུའི་རྩེ་མོ་བས་ཀྱང་དགའ་མཛད་ལྷ་དང་མི་འདུལ་བ། །སྐྱེ་ཤི་ཉོན་མོངས་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུན་རྣམས་འཇོམས་པའི་སངས་རྒྱས་དག །ཕྱོགས་དང་ཕྱོགས་སུ་བྲང་པ་བཞིན་དུ་ནམ་ཞར་འབྱུང་བར་ཤོག །འགྲོ་བ་ཆོས་ཀྱི་ཀུན་དགའ་འཕེལ་བའི་དགའ་སྟོན་ཆེ་བར་ཤོག །འཆི་བདག་རེ་བ་ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་གོམས་པ་དོན་མེད་ཤོག །ཐུབ་པའི་སྐྱེ་བོ་གཏམ་ཚོགས་འཕེལ་བས་ཞེ་བ་བདུད་རྩི་ཡི། །ཆར་གྱི་ཟླ་བའི་སྣང་བ་རབ་བཟང་བསིལ་བས་དོན་བྱས་ཤོག །སློབ་མ་ལ་སྤྲིངས་པའི་ཕྲིན་ཡིག་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་ཙན་དྲ་གོ་མིས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་སརྦ་ཛྙ་དེ་བ་དང༌། །ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་བན་དེ་དཔལ་བརྩེགས་རཀྵི་ཏས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ། །
རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཀ་ནིས་ཀ་ལ་སྤྲིངས་པའི་སྤྲིང་ཡིག།
― DTG173_Page_0105 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། མ་ཧཱ་རཱ་ཛ་ཀ་ནི་སྐ་ལེ་ཁ། །བོད་སྐད་དུ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཀ་ནིས་ཀ་ལ་སྤྲིངས་པའི་སྤྲིང་ཡིག །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །བགྲོད་པར་བགྱི་འོས་ཁྱོད་ལགས་ན། །བཀུག་ཀྱང་མ་མཆིས་གང་ལགས་དེ། །མ་གུས་མ་ལགས་བརྙས་མ་ལགས། །རྒ་
― DTG173_Page_0106 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་ནད་ཀྱི་བར་ཆད་བགྱིས། །བདག་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང༌། །འདྲ་བར་ཁྱོད་ལ་བརྩེ་མོད་ཀྱིས། །ཁྱོད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱིས་ཁྱོད་ལ། །ལྷག་པར་ཉེ་མགོན་ཁྱད་པར་བགྱིད། །གདམས་བགྱི་ཕལ་ཆེར་མཆིས་མོད་ཀྱི། །ཐམས་ཅད་གདམས་བར་སུས་རྡོ་ཐོགས། །ཁྱོད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གང་ལགས་དེས། །བདག་ནི་སྤྱི་བརྟོལ་སྐྱེས་པར་གྱུར། །བཟློག་པ་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་གྱིས། །ཕྱོགས་རྣམས་ཀུན་དུ་བསྒོས་པས་ནི། །མི་མཆོག་རྣམས་ཀྱང་ཐུགས་ཐུབ་པར། །མཛའ་བཤེས་བཞིན་དུ་འཛེམ་པ་མེད། །དེ་ལྟས་སྙན་བསྟོད་ཉིད་ཀྱི་ཆེད། །བདག་གིས་གསོལ་བ་འདི་གསོན་ཏེ། །བསྒྲུབ་དང་བཏང་བའི་ཕྱོགས་གཉིས་ལས། །གང་རིགས་དེ་ནི་ཉམས་སུ་བཞེས། །དགའ་བར་བགྱིད་པའི་ཡུལ་རྣམས་དང༌། །རྒྱ་གས་པར་བགྱིད་པའི་ལང་ཚོ་དང༌། །བདག་ཉིད་རང་དགར་སྤྱོད་པ་དེ། །ཀུན་དུ་དོན་མེད་བགྱིད་པའི་སྒོ། །ཕུང་བར་བྱེད་པ་དེ་གསུམ་སྤང༌། །མཁས་པས་དམ་པ་བསྟེན་པ་དང༌། །དབང་པོ་དུལ་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི། །སྟོབས་མཐུས་ཉམས་ནི་སྨད་ནས་སྤྱད། །ཁྱོད་གྱི་ཉོས་པའི་གཞིར་གྱུར་པའི། །ཆ་ནི་གསུམ་པོ་དེ་དག་རྣམས། །ཆོས་ལུགས་དག་དང་འདུལ་བ་ཡིས། །བཅོས་ནས་ཡོན་ཏན་ཉིད་དུ་མཛོད། །ཅི་སྟེ་རྒྱལ་པོ་བློན་པོ་དག །དཀྱེལ་ཆེ་སྙིང་རྗེའི་བདག་ཉིད་ནི། །རྟག་ཏུ་ཉོན་མོངས་མེད་པ་ཡི། །ལས་ཀྱིས་རྒྱལ་སྲིད་བྱ་བར་རུང༌། །འཇིག་རྟེན་འདི་ན་བློ་གྲོས་ཀྱིས། །ཉམ་ཆུང་གྱུར་དང་མགོན་མེད་པ། །བྱ་བ་མ་ཡིན་བྱེད་པ་ལ། །གདོན་མི་ཟ་བར་འཇུག་པར་འགྱུར། །དེ་བས་ཇི་སྲིད་ས་དེ་ལས། །མྱུར་དུ་མ་བརྒལ་བར་དུ་ནི། །བློ་མཐུ་བསྐྱེད་ཕྱིར་མཁས་པ་དག །བསྡུ་བར་དགྱེས་པའི་ནན་ཏན་མཛོད། །ཆོས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་གདོན་བགྱི་ཞིང༌། །དེ་ཡི་དོན་གྱི་ཚུལ་གསོན་ལ། །གསན་པའི་ཆོས་རྣམས་རྣམ་དཔྱད་དེ། །དཔྱད་པ་ལ་ནི་མཁས་པར་མཛོད། །མྱ་ངན་གྱིས་ནི་མ་གདུངས་ཤིང༌། །ན་གཞོན་ནད་མེད་ལོངས་པ་ཡི། །དངོས་པོ་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཡི། །བློ་གྲོས་ལ་ནི་མི་ནུས་མེད། །འདིར་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལས། །དུས་དུས་སུ་ཡང་ཉུང་ཟད་གསོན། །ཉུང་དུ་བསགས་ནའང་ངེས་པར་ནི། །རིང་པོར་མི་ཐོགས་མང་པོར་འགྱུར། །
― DTG173_Page_0107 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟག་ཏུ་ཆུ་ཐིགས་རེ་རེའི་རྒྱུན། །བར་ཆད་མེད་པར་འབབ་པ་ཡིས། །གང་ཞིག་གང་བར་མི་འགྱུར་བའི། །སྣོད་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་མཆིས། །དེ་ལྟར་དཔེ་གསལ་དེ་ལྟ་བུ། །རྒྱལ་པོ་ཚད་མར་མཛད་ནས་ནི། །དམ་པའི་ཆོས་ནི་གསན་པ་ལ། །རྟག་ཏུ་དགེས་པ་ཉིད་དུ་མཛོད། །ཡོན་ཏན་ནོར་ནི་གཉེར་ལ་གཉེན། །མཁས་ཤིང་སྙིང་རྗེའི་བདག་ཉིད་ཅན། །བྱས་གཟོ་ཕོངས་ཆོས་མི་བགྱིད་པ། །བཟང་པོ་ཁྱོད་ཀྱི་སླད་དུ་ཞོག །ཁྱོད་ཀྱི་བླུན་དང་ཕོངས་ཆོས་ཅན། །སྐམས་ཤིང་བྱས་པ་མི་གཟོ་དང༌། །ཁ་གསག་གཏུམ་པོ་མི་བཟད་པ། །ཡུལ་ན་རང་གནས་སུ་མ་སྩལ་ཅིག །རྟག་ཏུ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཡི། །ཁྱད་པར་མཁྱེན་བར་མཛོད་ཅིག་དང༌། །དེ་ཡི་ཁྱད་པར་མཁྱེན་ཙམ་ལ། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རག་ལས་སོ། །མི་གང་དཀའ་བ་སྤྱོད་བྱེད་དང༌། །དོར་བར་བྱ་དཀའ་འདོར་བ་དང༌། །བཟོད་པར་དཀའ་བ་བཟོད་བྱེད་དང༌། །བཀུར་དཀའ་ཉམས་སུ་ལེན་པ་དང༌། །གནས་མིན་ལས་ནི་ཟློག་བྱེད་དང༌། །གནས་སུ་འཇོག་པར་བརྩོན་པ་དང༌། །དེ་ཡི་བསམ་པ་མཐུན་གུས་དང༌། །བདེ་བར་འདོད་ཅིང་འོ་བྱམས་པ། །དེ་དག་རྣམས་ནི་མཛའ་བཤེས་ཏེ། །གཉེན་འདུན་གྲོགས་པོའང་དེ་དག་ལགས། །རང་དོན་ཙམ་ཕྱིར་འབྲང་བའི་མི། །གཞན་དག་སྐྱེ་བོ་ཕལ་པར་བས། །གྲོགས་པོ་ཕན་པར་འདོད་པའི་ཚིག །མི་སྙན་ཡང་ནི་ཕན་པ་དང༌། །འཇམ་དང་བདེ་བ་ལགས་པ་དག །ཐུགས་ལ་བཞག་པར་མཛད་དུ་གསོལ། །ཚིག་སྙན་ཕན་པ་མ་ལགས་དང༌། །འཇམ་ཡང་བདེན་པ་མ་ལགས་པ། །དམ་པ་མ་ཡིན་རྣམས་ཀྱི་ཚིག །ཁྱོད་ཀྱི་ཐུགས་ལ་མ་བཟུང་ཤིག །ཕན་པར་སྨྲ་བ་ཁྲོ་ཡང་ནི། །ཁྱོད་ཀྱིས་གནང་ཆེན་དག་ཏུ་མཛོད། །མི་ཕན་སྨྲ་བ་བསྟོད་བགྱིས་ཀྱང༌། །དགྱེས་པ་དག་ཏུ་མ་མཛད་ཅིག །རབ་དངས་མཚོ་ལ་དང་པ་ཡི། །རྒྱལ་པོ་དང་ནི་ཆུས་འཇིགས་བཞིན། །དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྙེན་སླ་དང༌། །དམ་པ་མིན་པས་བསྙེན་དཀའ་མཛོད། །ཁྱོད་ཀྱིས་མཁས་རྣམས་ཚིམ་བགྱིས་པས། །འབྱོར་བ་དོན་དུ་གཉེར་མི་བགྱི། །ཡོན་ཏན་དགྱེས་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་ནི། །ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱིས་མི་ངོམས་མཛོད། །ལོངས་
― DTG173_Page_0108 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྤྱོད་བྱེད་དམ་བདེ་བ་དང༌། །སྡུག་བསྔལ་ཕྲད་པའམ་སྤྱོད་པའམ། །སྤྱོད་ལམ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ན། །ཁྱོད་ཀྱིས་དམ་པ་བསྟེན་པ་དང༌། །དྲན་པའི་གྲོགས་ཀྱིས་བསྐོར་བ་ན། །བག་ཡོད་པར་ནི་གནས་འགྱུར་ཏེ། །སཱ་ལའི་ཤིང་ལ་འཁྲི་ཤིང་བཞིན། །བཟང་པོ་དཔལ་གྱིས་འཁྱུད་པར་འགྱུར། །ཁྱོད་ཀྱིས་གཞོམ་བ་བདེན་པ་དང༌། །ཁྱད་པར་ཞིང་ལ་སྦྱིན་པ་དང༌། །དྲན་དང་བྲལ་བས་འདོད་པ་དབྱེ། །ཆད་པས་གང་དུའང་གཅད་མི་བགྱིད། །ལོག་པས་འཐབ་གཅུགས་བྱེད་པ་དང༌། །བཀྲེན་ལ་དམན་པར་ལྟ་བ་དང༌། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལྡན་རྣམས་མི་དགའ་དང༌། །དཀའ་ཐུབ་སྡོམ་པ་འཁྲུལ་བྱེད་པ། །བཞི་པོ་འདི་དག་འདོད་མིན་ཏེ། །རྩ་བ་འཇོམས་པར་བགྱིད་པ་ལགས། །རབ་བརྩོན་ཁྱོད་ཀྱི་ཡུལ་ན་ནི། །དེ་དག་གཏན་མ་མཆིས་པར་མཛོད། །སྟོབས་དང་ལྡན་པས་སྟོབས་ཆུང་བ། །གནང་ཆེན་གྱིས་ནི་མི་གནང་དང༌། །མཆོད་འོས་རྣམས་ཀྱིས་མི་མཆོད་དང༌། །སྨོས་འདྲིན་ཀྱིས་ནི་མི་ཤེས་པ། །གང་ཡང་རུང་ལ་གང་གིས་ཀྱང༌། །བརྙས་པ་མེད་པར་ཁྱོད་ཀྱིས་མཛོད། །ཐ་སྙད་རྣམས་ནི་དག་པ་ཡིས། །ཀུན་ལ་འདྲ་བར་གཟིགས་སུ་གསོལ། །ཀུན་གྱིས་རང་གི་ཆོས་ཐོབ་ཅིང། །ཆོས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་འཚོ་བར་མཛོད། །མི་སྡུག་ཀྱང་ནི་ཉེས་མེད་ན། །ཐམས་ཅད་བདེ་བར་མཛད་དུ་གསོལ། །ཕ་ཡིས་བུ་ལ་ཇི་ལྟ་བར། །ཁྱོད་ཀྱིས་འཁོར་ལ་བྱམས་བགྱིས་ན། །བུ་ཡིས་ཕ་ལ་ཇི་ལྟ་བར། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཞབས་འབྲིང་དགའ་བར་བགྱིད། །ཕལ་རྣམས་རང་བཞིན་བཟང་ན་ནི། །ཁྱོད་ཀྱི་དགོངས་པ་བཞིན་དུ་འགྱུར། །ཕལ་རྣམས་རང་བཞིན་ངན་ན་ནི། །ཁྱོད་ཀྱི་དགོངས་པ་བཞིན་མི་འགྱུར། །གལ་ཏེ་གཞུང་ལུགས་བཟང་བཞེས་ན། །གོང་ནས་གོང་དུ་འཕང་བར་འགྱུར། །ཅི་སྟེ་ངན་པའི་སྤྱོད་མཛད་ན། །འོག་ནས་འོག་ཏུ་ལྟུང་བར་འགྱུར། །དམ་པའི་ལས་ལ་གནས་ན་ནི། །ཁྱུ་མཆོག་དང་ནི་ཁྱུ་ལྟ་བུར། །རྗེས་སུ་འཚོ་བའི་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས། །འདི་ཀུན་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་འགྱུར། །ཁྱོད་ནི་གྱ་གྱུ་ལ་ཞུགས་ན། །གྱ་གྱུ་ཁོ་ནའི་རྗེས་འབྲང་ས་པས། །སྐྱེས་དགུ་ཁྱོད་མཛད་རྗེས་འབྲང་པའི། །
― DTG173_Page_0109 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱེ་དགུ་དེ་ནི་ཉམས་པར་འགྱུར། །དེ་བས་བདག་གཞན་བསྲུང་སླད་དུ། །ཐུགས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་བསྒྲིམས་ནས་ནི། །གནའ་རྒྱལ་དྲང་སྲོང་རྣམས་ཀྱི་ལུགས། །ཉམས་པ་སར་པར་བཅོས་སུ་གསོལ། །གནའ་ཡི་རྒྱལ་པོའི་སྤྱོད་པ་ལས། །གང་དག་བཟང་བ་དེ་མཛོད་ལ། །མི་རིགས་པ་ནི་གང་ལགས་དེ། །སྨད་བར་མཛོད་ལ་སྤང་དུ་གསོལ། །སྔོན་གྱི་བཀའ་ཁྲིམས་སྐྱོན་ཆགས་པ། །གནའ་ནས་མཆིས་ཀྱང་རྒྱུན་ཆོད་ལ། །རྒྱལ་པོ་ཀ་ནི་སྐས་མཚན་པའི། །ཁྲིམས་སུ་བཅའ་བ་གསར་པ་མཛོད། །ལྷ་ཁྱོད་ཡོན་ཏན་དོན་གཉེར་བས། །ཡོན་ཏན་ལྷ་བཞིན་ཁོ་ནར་མཛོད། །ལྷ་ཁྱོད་སྐྱོན་རྣམས་མཁྱེན་པ་ཡིས། །ལྷ་བཞིན་ཉེས་མེད་ཁོ་ནར་མཛོད། །ཟླ་བ་མར་གྱི་ངོ་བཞིན་དུ། །ཉེས་པའི་ཚོགས་རྣམས་འགྲིབ་པ་དང༌། །ཟླ་བ་ཡར་གྱི་ངོ་བཞིན་དུ། །རྟག་ཏུ་ཡོན་ཏན་གྱིས་བརྒྱན་མཛོད། །ཡབ་མེས་བཞིན་དུ་བདག་ཉིད་ཀྱིས། །ཆོས་ཀྱིས་ས་སྟེང་བསྐྱང་བ་དང༌། །ཡང་མིས་བཞིན་དུ་ལྷ་གང་གི །དུས་སྟོན་འཕེལ་བར་མཛད་དུ་གསོལ། །ཁྱོད་ཀྱིས་མཐོ་རིས་བྱང་གྲོལ་གྱི། །ཐེམ་སྐས་མ་མཉམ་མཉམ་པའི་ཕྱིར། །བསོད་ནམས་ལས་བྱུང་བཟོ་རིག་ཆེ། །རྟག་ཏུ་ལྷ་ཁང་དག་ཏུ་སོགས། །རྒ་དང་འཆི་བས་བསྙེངས་མཛོད་དེ། །ཆོས་བཞིན་རྒྱལ་སྲིད་དཔལ་སྤྱད་ནས། །བགྲེས་ཀར་དགོན་པར་གཤེགས་སུ་གསོལ། །དམ་ཆོས་བསྟན་པས་འབྲས་མཆིས་མཛོད། །རང་བྱུང་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་བསླབས་པས། །ཀུ་ཤའི་རིགས་སུ་འཁྲུངས་ཁྱོད་ཀྱིས། །ཡབ་མེས་འཕགས་རིགས་ཉི་མ་ཡི། །གདུང་རྒྱུད་ཆོས་ལུགས་མ་ཉམས་མཛོད། །སྐྱེ་བ་ཅན་ལ་ངེས་པར་ནི། །རྒ་དང་འཆི་དང་ན་མཆིས་ན། །མ་བགྲེས་མ་བསྙུངས་མ་འགྲོངས་ཞེས། །ལེགས་སྨོན་གསོལ་ཡང་ཅི་ལ་སྨན། །སྲིད་པ་དག་ནི་གང་ཡང་རུང༌། །དེ་ཉིད་རྒས་དང་འཆི་བ་ལགས། །ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བས་རྒ་བ་སྟེ། །སྐད་ཅིག་འཇིག་པ་འཆི་བ་ཡི། །མ་རྒས་མ་ན་མ་འཆི་ཞེས། །སྨྲ་བ་དག་ནི་སྨྲ་བ་ན། །དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ཀུན་འབར་ན། །ཡང་སྲིད་མེད་ལས་གཞན་ཅི་ཡོད། །གང་ན་མི་མཐུན་ཡོད་མ་ཡིན། །གང་དུ་འདུ་བྱེད་འཇིག་མི་འགྱུར། །གང་ན་
― DTG173_Page_0110 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཅིག་ཏུ་བདེ་བར་གནས། །གང་དུ་སོང་ན་འཆི་མི་འགྱུར། །སྲིད་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་དང༌། །སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བ་ཕྱིར་མི་མཁོ། །དེ་སླད་དེས་པ་སྲིད་པ་རྣམས། །མེད་པར་བསྒོམ་པ་རྒྱས་པར་མཛོད། །འདིར་ནི་བགྱི་བ་འདི་ཉིད་དེ། །དེ་ལས་གཞན་པའི་བགྱི་མི་འཚལ། །བགྱི་བ་དེ་ནི་བགྱིས་པ་ཡིས། །མི་བགྱི་བ་ཡི་ཚར་ཕྱིན་ཏོ། །བགྲང་ཕྲེང་བཞིན་དུ་འཁོར་བ་རུ། །ལན་མང་ཡོངས་སུ་འཁོར་བ་ནི། །ལན་བརྒྱ་འམ་ཡང་ན་སྟོང་དག་ཏུ། །འཇིག་རྟེན་དག་ཏུ་དམ་བགྱིས། །འདི་མ་བགྱིས་སླད་བྱིས་པ་ཡི། །ཡང་དང་ཡང་དུ་བགྱི་འཚལ་བས། །ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཅན་འདི། །ད་དུང་བར་དུ་མ་ལོག་གོ །འཆི་བདག་སུ་དང་མི་བཤེས་པ། །གློ་བུར་དག་ཏུ་འབབ་འགྱུར་བས། །སང་དག་བྱ་ཞེས་མ་བཞེས་པར། །དམ་པའི་ཆོས་ལ་བསྙུར་ཏེ་མཛོད། །འདི་སང་དེང་འདི་མི་བྱ་ཞེས། །བྱ་བ་མི་ལ་བཟང་པོ་མིན། །ནམ་ཞིག་ཁྱོད་ནི་མེད་འགྱུར་བའི། །སང་དེ་གདོན་མི་ཟ་བར་འོང༌། །འཆི་བདག་བརྩེ་བ་མེད་པ་ཅན། །སྐྱེས་རྩལ་དོན་མེད་གསོད་འགྱུར་བ། །གསོད་པ་སྔོན་དུ་འོང་བཞིན་དུ། །མཁས་པ་སུ་ཞིག་བག་རྐྱོང་སྤྱོད། །དེ་ལས་དཔག་ཆེན་བཟོད་མེད་དེས། །མདའ་ནི་མི་བཟད་འཆོར་མེད་པར། །དེ་ནི་ཇི་སྲིད་མ་འཕངས་པ། །དེ་སྲིད་རང་གི་དོན་ལ་འབོད། །རྣམ་སྨིན་འབྱིན་པ་སྔོན་ལས་ཀྱིས། །ཁྱོད་ནི་ཡོངས་སུ་བཏང་གྱུར་པ། །གསར་པའི་ལས་དང་རྗེས་འབྲེལ་ཞིང༌། །འཆི་བདག་གིས་ནི་དྲངས་པ་ན། །དགེ་དང་སྡིག་པ་མ་གཏོགས་པར། །འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཕྱིར་ལོག་ནས། །འགའ་ཡང་ཁྱོད་རྗེས་མི་འབྲང་བར། །མཁྱེན་པར་མཛོད་ལ་ལེགས་པར་སྤྱོད། །བདག་ནི་སྙིང་རྗེས་ཟིལ་གནོན་ཅིང༌། །ཡིད་མི་དགའ་བའི་རླན་གྱིས་ནི། །ཤིན་ཏུ་བརླན་པའི་སྨྲེ་སྔགས་འདི། །རེ་ཞིག་གསན་པར་མཛད་དུ་གསོལ། །འགྲོ་བ་དམན་པ་ལོག་ལྟུང་བ། །མགོན་མེད་ཉེས་མེད་ཕལ་ཆེར་ནི། །རྩྭ་དང་ཆུ་དང་འབྲས་བུ་ནི། །ཕལ་པས་འཚོ་བ་སྒྲུབ་བགྱིད་པ། །བྱ་དང་རི་དགས་ཕྱུགས་དག་ལ། །རྒྱལ་པོས་གསོད་དམ་གསོད་འཇུག་པ། །ཅིག་རིགས་སམ་མི་རིགས་པ། །བདེ་ལ་གནས་པ་ཁྱོད་
― DTG173_Page_0111 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་གསུངས། །ཁྱོད་ནི་ཆེན་པོར་མི་ཁྲོ་ཞིང༌། །གནོད་པ་བགྱིད་ལའང་བཟོད་ཅེས་གདའ། །ཁྱོད་ཀྱི་ཐུགས་རྗེ་དུད་འགྲོ་ལ། །ཀྱེ་མ་སུ་ཡིས་དགག་པར་བགྱིས། །གནོད་པ་བགྱིད་ལ་བཟོད་མཛད་ཅིང༌། །གནོད་མི་བགྱིད་པ་འགུམས་མཛད་བས། །ཁྱོད་ལ་བརྩེ་དང་མི་བརྩེ་བའི། །རྒྱུ་མཐུན་པ་ནི་གཉིས་ཀ་གདའ། །སྔོན་ཆད་བགྱིས་པའི་སུག་ལས་ཀྱིས། །འདི་ལྟར་འབེན་དུ་གྱུར་པ་ལ། །ཁྱོད་ཉིད་གནོད་པ་མཛད་ན་གོ །སུ་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆི་བ་གསུངས། །གཞན་གྱིས་གནོད་པ་བགྱིས་ན་ཡང༌། །ཉིད་ཀྱི་ཕྱག་གིས་བཤུག་འཚལ་ན། །ཁྱོད་བཞེངས་མངོན་དུ་གནོད་མཛད་ན། །ཕྱོགས་ཀུན་མུན་པར་མ་གྱུར་ཏམ། །ཀུན་ལ་སྲོག་ནི་ཕངས་པ་སྟེ། །ཀུན་ལ་གསོན་པ་སྡུག་པ་ལགས། །ཐམས་ཅད་འཆི་བའི་ཆོས་ཅན་ཏེ། །ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ཀྱིས་གདུངས། །འདི་ལྟར་གང་ཞིག་མི་འཚལ་བ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཏེ། །མཁས་པ་སུ་ཞིག་མགར་བ་ལྟར། །ཚིག་པ་ལ་ནི་ཡང་སྲེག་བཞིན། །ཁྱོད་ནི་སྲོག་གཅོད་མི་དགྱིས་ཤིང༌། །སྲོག་གཅོད་དགྱེས་ལས་ཕྱིར་ལོག་ན། །རྒྱལ་སྲིད་ཉམས་པར་འགྱུར་རམ་ཅི། །ལུགས་འདི་ཅི་ཞིག་ལགས་པ་གསུངས། །མཚོན་ཆའི་ཐབས་ལ་མཁས་ཁྱོད་ཀྱིས། །གཡུལ་ངོར་སྲོལ་བཏོད་མཐོང་ལགས་ན། །གཞན་དུ་ཁྱོད་ལ་རི་དགས་ལ། །ཅི་སླད་གནོད་པའི་ལས་རྣམས་མཛད། །རི་དགས་གཞོན་ནུའི་སྤྱན་མངའ་ཁྱོད། །སྤྱན་དང་འདྲ་བའི་རི་དགས་རྣམས། །རྟབས་ནས་རིག་རིག་ལྟ་བ་ལས། །ཅི་ཡི་སླད་དུ་ཐུགས་མི་རྗེ། །ཁྱོད་ཀྱི་སྤྱན་དང་མིག་འདྲའི་ཕྱིར། །ཁྱོད་ལ་དགའ་བ་གང་ལགས་དེ། །རི་དགས་ལ་ཡང་དགའ་བགྱིད་ན། །ཁྱོད་ནི་ཇི་ལྟར་དགྱེས་མི་མཛད། །ལོག་པར་ལྟུང་དང་སྤྱན་འདྲ་དང༌། །མགོན་མེད་ཡུལ་ན་གནས་པ་ཉིད། །རེ་རེ་ཡང་ནི་རི་དགས་དག །མི་འགུམས་པ་ཡི་རྒྱུར་རུང་ངོ༌། །མི་རྣམས་ལ་ནི་མཛད་པ་བས། །སྡུག་བསྔལ་ལྷག་པར་བརྟགས་པ་ཡི། །དུད་འགྲོ་རྣམས་ལ་ཆེས་ལྷག་པར། །ཁྱོད་ཀྱི་ཐུགས་རྗེས་མཛད་དུ་གསོལ། །ཁྱོད་ཉིད་བསྲུང་བའི་དོན་འདི་ལ། །བདག་གིས་ཐལ་མོ་
― DTG173_Page_0112 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྦྱར་མི་འཚལ། །རྒྱུད་གཞན་གསལ་བས་གུས་བགྱིས་བར། །ལེགས་པར་ཐུགས་ཚོད་མངའ་ལགས་གྲང༌། །ཅོ་ནས་བཟུང་སྟེ་བསླབ་སྦྱང་བ། །དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ལུགས་སུ་གྲགས། །དེ་ལྟར་ལགས་པས་རྒྱལ་པོ་ལ། །བུ་སྡུག་བཞིན་དུ་གསོལ་བ་ལགས། །གལ་ཏེ་བདག་གིས་མི་ཕན་པ། །གསོལ་ན་བདག་ལ་ཆད་པས་ཁུམ། །ཅི་སྟེ་གཅིག་ཏུ་ཕན་གསོལ་ན། །བདག་གིས་གསོལ་བ་བཞིན་དུ་མཛོད། །གལ་ཏེ་མི་དགྱེས་མཛད་པར་མ་གྱུར་ན། །བདག་གིས་ཡང་དང་ཡང་དུ་གསོལ་བར་འཚལ། །ཅི་སྟེ་བདག་ཚིག་ཁྱད་དུ་འགུམས་མཛད་ན། །བཀའ་མཆིད་འདི་ནི་ངེས་པར་བཏང་བར་བགྱི། །དགྱེས་པར་གྱུར་ན་སླར་རྗེས་མི་འགུམས་ཏེ། །མི་དགྱེས་གྱུར་ན་དོག་ས་གཟུང་བར་འཚལ། །གནོད་བགྱིད་ཉི་མ་ལྟར་རྔོ་མི་ཐོགས་པས། །ས་བདག་ཟླ་བ་ཉ་བ་བཞིན་དུ་མཛོད། །ས་བདག་ཚེར་མའི་ཤིང་ལས་སྦྲང་རྩི་ལྟར། །དགྲ་བོ་ལས་ཀྱང་ལེགས་པར་སྨྲས་པ་གཟུང༌། །གསེར་གྱི་རི་ལ་དུག་རྒྱུ་ན་ཇི་བཞིན་དུ། །ཡིད་འོང་སྐྱེ་བོའི་ཚིག་ངན་སྤང་འཚལ་ལོ། །མི་མཆོག་གལ་ཏེ་ལེགས་པར་མཛད་པའི་སྦྱོར་བས་བསྒྲུབས་གྱུར་ཏེ། །ཕ་རོལ་གནོད་པ་སེལ་བའི་དཔལ་འདི་ཡོན་ཏན་རྒྱན་རྣམས་ཀྱིས། །ཕྱུག་པར་བགྱིད་ན་ལེགས་སྤྱད་བརྒྱ་ལ་ཆགས་ཕྱིར་གཡོ་བའི་སྙིང༌། །མི་བརྟེན་པ་ཡང་རང་དབང་མེད་པར་ཡུན་རིང་ཁྱོད་ལ་ཆགས། །སློབ་དཔོན་མ་ཏི་ཙི་ཏྲས་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཀ་ནིས་ཀ་ལ་སྤྲིངས་པའི་སྤྲིང་ཡིག་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་བིདྱཱ་ཀ་ར་པྲ་བྷཱ་དང༌། །ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་བན་དེ་རིན་ཆེན་མཆོག་གིས་བསྒྱུར། ཨཱ་ཙཱཪྻ་དཔལ་བརྩེགས་ཀྱིས་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ། །
སེམས་རིན་པོ་ཆེ་རྣམ་པར་སྦྱང་བའི་རིམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྤྲིང་ཡིག།
དགྲ་ལས་རྒྱལ་གསང་བ།
― DTG173_Page_0112 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཙི་ཏྟ་རཏྣ་བི་ཤོ་དྷ་ན་ཀྲ་མ་ནཱ་མ་ལེ་ཁ། །བོད་སྐད་དུ། སེམས་རིན་པོ་ཆེ་རྣམ་པར་སྦྱང་བའི་རིམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྤྲིང་ཡིག །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ས་གསུམ་དབང་ཕྱུག་སྐྱེ་དགུ་ཆོས་ཀྱིས་སྐྱོང་མཛད་པ། །ལྷ་མིའི་བླ་མ་འཕགས་པའི་གང་ཟག་རྣམས་ཀྱི་ཡབ། །རྒོ་ལ་བ་ཚར་གཅོད་རང་གི་འཁོར་གྱི་དགའ་སྐྱེད་པ། །ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་གཅིག་པུ་དེ་ནི་རྒྱལ་གྱུར་ཅིག །བློ་ཞན་བདག་
― DTG173_Page_0113 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདྲས་གཞན་ལ་སྐུལ་བར་མི་ནུས་ཤིད། །བསྐུལ་བས་ཕན་པར་འགྱུར་བའང་དེང་སང་ཉུང་མོད་ཀྱི། །འོན་ཀྱང་ས་ཡི་བདག་པོ་ཁྱོད་ཀྱིས་ནོངས་པ་ཡལ་བོར་ནས། །འགྲོ་མང་དེ་འདྲར་འགྱུར་འདི་མ་བཟོད་ཁྱོད་ལ་བསྐུལ། །མི་སྐྱོང་ཁྱོད་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་འདི་ནི་སྔོན་ཆད་ཉིད་ཀྱི་ཐུགས། །གདུལ་དཀའ་ལེགས་པར་བཏུལ་ལས་བརྙེས་ཀྱི་གཞན་གྱིས་བྱིན་པ་དང༌། །ས་ཡི་རུམ་ནས་འཐོན་དང་གནམ་བབས་ལྟ་ཞིག་ག་ལ་ལགས། །ས་བདག་དཔལ་འདི་མི་ཉམས་བཞེད་ན་ད་དུང་ཐུགས་ཐུལ་འཚལ། །གང་ཞིག་ཕན་ན་དེ་ནི་བརྟགས་ཏེ་དཀའ་ཡང་མཛད་རིགས་ལ། །གང་ཞིག་མི་ཕན་དེ་ནི་བསྒྲུབ་པར་སླ་ཡང་གཏང་བའི་རིགས། །དེ་ཕྱིར་སྔོན་ཚེ་ཐུབ་ཆེན་རྒྱལ་བུ་ཟླ་བར་གྱུར་པ་ཡིས། །རྒྱལ་པོ་སུ་ཏ་ས་ཡི་བུ་ལ་གདམས་པ་སྨྲས་པས་ཀྱང༌། །རྒྱལ་པོ་གཅིག་པུས་གཡུལ་ངོར་དམག་གི་དཔུང་ལས་རྒྱལ། །སེམས་ཙམ་ཚར་གཅད་ཕྱིར་ནི་སྔར་མ་མ་མཛད་ཅིག །མི་ཡི་བདག་པོ་འཇིག་རྟེན་ཕྱི་མའང་གཟིགས་པར་རིགས། །དེ་བས་དགྱེས་ཀྱང་ཕན་པ་མ་ཡིན་བསྟེན་མི་རིགས། །ཞེས་སོ། །དེ་ཕྱིར་གང་གིས་དམན་པའི་རིགས་སུ་ལྟུང་བྱེད་པ། །ང་རྒྱལ་དགྲ་སྤངས་བདག་གི་ཚིག་འདི་སད་ཕྱིར་ཡང༌། །ཅི་ནས་མི་བདག་ཁྱོད་ཀྱིས་གུས་པས་གསན་རིགས་ཏེ། །ལེགས་སྨྲས་བྱིས་ལས་བླངས་ཞེས་ཐུབ་ཆེན་གསལ་བར་གསུངས། །ས་བདག་ཚེར་མའི་ཤིང་ལས་སྦྲང་རྩི་བཞིན། །དགྲ་བོ་ལས་ཀྱང་ལེགས་སྨྲས་གཟུང་བར་བྱ། །གསེར་གྱི་རི་ལས་དུག་གི་ཆུ་རྒྱུན་བཞིན། །ཡིད་འང་སྐྱེ་བོའི་ཚིག་ངན་སྤང་འཚལ་ལོ། །ཞེས་སོ། །གང་ཞིག་མ་བཏུལ་མནར་མེད་སོགས། །སྡུག་བསྔལ་བཟོད་དཀར་སྐྱེད་བྱེད་ཅིང༌། །དེ་ཉིད་བཏུལ་བས་ལྷ་མི་དང༌། །འཇིག་རྟེན་མིན་པའི་བདེ་བའང་འཐོབ། །རབ་ཏུ་མཐུ་ལྡན་སེམས་འདི་ནི། །མཁས་པ་སུ་ཞིག་འདུལ་མི་བྱེད། །འདིར་སེམས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་རྟག་ཏུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་མོད་ཀྱི། ལུས་དང་ངག་བྲན་ལྟ་བུ་དང་བཅས་པ་གློ་བུར་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དག་གིས་དཀྲུགས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་འདི་དག་རྣམ་པར་སྦྱངས་ཏེ་ནོར་བུ་ཆུ་ཤེལ་གྱི་འོད་ལྟར་རབ་ཏུ་
― DTG173_Page_0114 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འོད་གསལ་བའི་རང་བཞིན་དཀྲུག་མ་དང་བྲལ་བ་བསྐྱེད་དེ། །འདི་ཙམ་ནི་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །དེ་ལ་འདིར་བསྡུ་ན་སེམས་དེ་དཀྲུགས་པས་རྟོག་པ་ཅན་དུ་བྱེད་ཅིང༌། །ལུས་དང་ངག་བྲན་ལྟར་འཁོལ་བ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མང་བ་དང། འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། །གཏི་མུག་ཤས་ཆེ་བའོ། །དེ་ལ་གང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མང་པ་དེས་ནི་རླུང་གི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དམིགས་པས་དེ་སྤང་བར་བྱ་སྟེ། བགྲང་དང་རྗེས་འགྲོ་འཇོག་པ་དང༌། རྟོག་པ་དང་ནི་བསྒྱུར་པ་དང༌། །ཡོངས་དག་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་འདོད། །དེ་ནི་བགྲང་བ་དང༌། །རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང༌། འཇོག་པ་དང༌། ཉེ་བར་རྟོག་པ་དང༌། སྒྱུར་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ་རྒྱུ་དྲུག་དང་ལྡན་ན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བགྲང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །དབུགས་རྔུབ་པ་དང་དབུགས་འབྱུང་བ་དག་ལ་སེམས་གཏད་ནས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པར་ལུས་དང་སེམས་རྣལ་དུ་བཞག་སྟེ་དྲན་པ་ཙམ་གྱིས་གཅིག་དང་གཉིས་ནས་བཅུའི་བར་དུ་བགྲང་བར་བྱེད་པའོ། །སེམས་མངོན་པར་བསྡུས་པ་དང་རྣམ་པར་གཡེང་བར་དོགས་པས་ཧ་ཅང་མང་བ་དང་ཉུང་དུར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་སྐྱོན་ནི་གསུམ་ཡོད་དེ། གལ་ཏེ་གཅིག་ལ་གཉིས་སུ་བརྩིས་ན་ལྷག་པར་བགྲང་བའི་སྐྱོན་ཡོད་དོ། །གལ་ཏེ་གཉིས་ལ་གཅིག་ཏུ་འཛིན་ན་མ་ཚང་བར་བགྲང་བའི་སྐྱོན་ནོ། །གལ་ཏེ་དབུགས་རྔུབ་པ་ལ་དབུགས་འབྱིན་པར་འཛིན་ཏམ་དབུགས་འབྱིན་པ་ལ་དབུགས་རྔུབ་པར་འཛིན་ན་འཆོལ་བར་འཛིན་པའི་སྐྱོན་ནོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་ནི་ཡང་དག་པར་བགྲང་བ་ཡིན་ནོ། །བར་སྐབས་སུ་སེམས་རྣམ་པར་གཡེངས་ན། །ཡང་མགོ་ནས་ཇི་སྲིད་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་བགྲང་བར་བྱའོ། །རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་དག་ཇི་སྲིད་ཅིག་ཏུ་འབྱུང་ངམ་འཇུག །ཅི་འདི་དག་ལུས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་བདག་གཅིག་གམ་ཕྱོགས་འགའ་ཞིག་ནས་རྒྱུ་བ་དག་ཡིན་ཞེས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པར་དབུགས་རྔུབ་པ་དང༌། །དབུགས་འབྱུང་བའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་སྟེ། དེ་འཇུག་པ་ན་ལྐོག་མ་དང༌། སྙིང་ག་དང༌། ལྟེ་བ་དང༌། རྐེད་པ་དང༌། བརླ་དང༌། བྱིན་པར་འཇུག་པའི་རིམ་
― DTG173_Page_0115 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱིས་རྐང་པ་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་རྗེས་སུ་འགྲོ་ལ། འབྱུང་བ་ན་མཐོ་གང་དང་འདོམ་གང་གི་བར་དུ་འབྱུང་ངོ༌། །གཞན་དག་ན་རེ་རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་དང་རྣམ་པར་འཐོར་བྱེད་ཀྱི་རླུང་གི་བར་དུའོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། འདི་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །འཇོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནོར་བུའི་ཐག་པ་བཞིན་དུ་སྣའི་རྩེ་མོ་ནས་རྐང་པའི་མཐེ་བོའི་བར་དུ་གནས་པར་ལྟ་ཞིང་ཅི་འདི་དག་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ཞིག་གམ། གནོད་པར་བྱེད་པ་ཞིག་གམ། གྲང་ངམ་དྲོ་བ་ཞིག་ཅེས་རྟོག་པའོ། །ཉེ་བར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་དག་ནི་རླུང་འབའ་ཞིག་མ་ཡིན་གྱི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དག་དང་འབྱུང་བདག་ལས་མངོན་པར་གྲུབ་པའི་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་དང༌། དེ་དག་ལ་བརྟེན་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱང་ཡོད་དོ་ཞེས་ཕུང་པོ་ལྔ་ཉེ་བར་རྟོག་པའོ། །སྒྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རླུང་ལ་དམིགས་པའི་བློ་བསྒྱུར་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གི་བར་དུ་བློ་གོང་ནས་གོང་དུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བའོ། །ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་སྒྱུར་བ་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ནས་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བར་ཡིན་ལ། རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ཟད་པ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །འདི་ལྟ་བུ་ནི་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཇི་ལྟར་བྲིས་པ་ཁོ་བོས་འདིར་ཡང་བྲིས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་རིམ་པ་དྲུག་པོ་དེ་དག་གི་ལས་ནི། ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་པ་སའི་སྙིང་པོ་འཁོར་ལོ་བཅུ་པའི་མདོ་ལས་གསུངས་པ་བཞིན་ཏེ། དེ་ལས་ནི་ཇི་ལྟར་དྲན་པའི་དབང་གིས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དབུགས་ཕྱི་ནང་དུ་རྒྱུ་བ་ལ་རྟོག་ཅེ་ན། །ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བགྲང་བ་དང༌། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང༌། ཞི་གནས་དང༌། ལྷག་མཐོང་དང༌། འཇུག་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་དག་པ་ལ་རྟོག་གོ །དེ་ལ་བགྲང་བས་ནི་བྱ་བའི་ལས་ཀྱི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་གཉིས་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། །རྟེན་དུ་གྱུར་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་གཉིས་ཐུལ་བས། །དབུགས་ཕྱི་ནང་དུ་རྒྱུ་བའི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པར་ནུས་པའོ། །རྗེས་སུ་འགྲོ་བས་ཀྱང་བྱ་བའི་ལས་ཀྱི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་གཉིས་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཡང་དག་པར་འབྱུང་བ་ལ་བརྟེན་
― DTG173_Page_0116 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅིང། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་དང་བྲལ་བ་དང༌། དབུགས་ཕྱི་ནང་དུ་རྒྱུ་བའི་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་བའོ། །ཞི་གནས་ཀྱིས་ནི་བྱ་བའི་ལས་ཀྱི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་གཉིས་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དབུགས་ཕྱི་ནང་དུ་རྒྱུ་བ་འབྲི་བར་མངོན་དུ་སྟོན་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མཆོག་ལ་གནས་པར་ནུས་པའོ། །ལྷག་མཐོང་གིས་ཀྱང་བྱ་བའི་ལས་ཀྱི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་གཉིས་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དབུགས་ཕྱི་ནང་དུ་རྒྱུ་བ་ཟད་པར་མངོན་དུ་སྟོན་པ་དང༌། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་སོ་སོར་རྟོག་པ་ལ་གནས་པའོ། །འཇུག་པས་ཀྱང་བྱ་བའི་ལས་ཀྱི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་གཉིས་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་སྤོང་བའི་སྦྱོར་བ་ལ་མཁས་པ་དང༌། འཕགས་པའི་སར་འཇུག་པ་ལ་སྦྱོར་བའོ། །ཡོངས་སུ་དག་པས་ཀྱང་བྱ་བའི་ལས་ཀྱི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་གཉིས་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བ་དང༌། ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པའོ་ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་དབུགས་ཐུང་དུ་རྔུབས་ན་ཡང་དབུགས་ཐུང་དུ་རྔུབས་སོ་སྙམ་དུ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཅུ་དྲུག་ཀྱང་ལེགས་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །འདིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མང་བ་ལ་བསྟན་པ་ནི་གཙོར་བྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མ་ལུས་པ་འདི་ལ་བརྟེན་པས་ན་ཐར་པའི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་སྒོ་འབྱེད་པ་ནི་དབུགས་རྔུབ་པ་དང་འབྱུང་བ་དྲན་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན་རབ་ཏུ་གདུལ་དགའ་བའི་སེམས་ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་ནི་རླུང་ལས་གུད་དུ་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་བས་ན་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་རླུང་དུ་བརྗོད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་མི་བདག་ཁྱོད་ཀྱིས་རླུང་གི་ཕྲ་དང་ཟབ་མཁྱེན་ནས། །ཡུན་རིང་དུས་ནས་རྣམ་རྟོག་དགྲ་ཡིས་རབ་ཏུ་གཙེས་པས་ཤིན་ཏུ་ཡང༌། །མཉེལ་ཞིང་སྐྱོ་བའི་ཐུགས་ནི་དེང་ནས་ངལ་བསོས་རྟོག་དགྲ་བཟློག་པ་དང༌། །ལོ་ཡིས་མ་ཡིན་གུས་པར་སྦྱོར་བས་ཞག་གི་རིམ་པས་རྟོག་བྲལ་མཛོད། །དེ་ནས་རིམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་མཐར་ཡང་ཁྱོད་ཀྱི་ཐུགས་གཞོལ་ན། །ས་བདག་ཁྱོད་གྱི་སྐྱེ་བ་འབྲས་བཅས་དེ་ནས་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོར་འགྱུར། །དེ་ཡི་བར་དུ་ལྷ་མིའི་བདེ་བ་ཚད་མེད་རྣམས་ལ་དགྱེས་བཞིན་དུ། །ཐུགས་བཏུལ་མཐུ་ཡིས་སྤྱོད་པ་འདི་ལ་ཐེ་ཚོམ་
― DTG173_Page_0117 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད་པར་མངོན་སུམ་གནས། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཉེན་པོ་བཤད་ཟིན་ཏེ། །སེམས་ཀྱི་རྟོག་པ་སྦྱང་བའི་རིམ་པའོ། །མི་སྐྱོད་ཁྱོད་ཀྱི་ཐུགས་ནི་གལ་ཏེ་བུད་མེད་ཀྱིས་ཕྲོགས་ན། །འདི་ནི་ས་ཡི་བདག་པོའི་མཐུ་རྩལ་རབ་ཏུ་དམན་པ་སྟེ། །གང་གི་གཡུལ་ཆེན་འཇིགས་སུ་རུང་བ་གཞོམ་པའི་ཐབས་མཁྱེན་ན། །མི་གཙང་ཀུན་སྣོད་མངོན་གྱུར་བུད་མེད་མཚན་ཉིད་མི་མཁྱེན་འདི་མཚར་ཆེ། །ཤིན་ཏུ་ཡིད་འོང་ཚེར་མའི་གནོད་པའང་མི་བཟོད་ལུས་འདི་ནི། །བུད་མེད་བསྟེན་པའི་རྒྱུ་ལས་འདི་དང་སླད་པ་མགོ་གཅོད་སོགས། །རབ་ཏུ་བཟོད་དཀའི་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་འདི་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་སུམ་ན། །འོན་ཀྱང་བླ་མའི་བཀའ་ཡིས་འདོད་ཆགས་ཞི་བར་བྱེད་པ་མདོར་བརྗོད་བགྱི། །ཆགས་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ནི་རུས་གོང་ཡིད་ལ་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཀེང་རུས་ཆགས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཞེས་བཤད་པས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། །རུས་པ་རྒྱ་མཚོའི་བར་དུ་ནི། །སྤྲོ་ཞིང་སྡུད་པས་ལས་དང་པོ། །རྐང་རུས་དང་ནི་ཐོད་ཕྱེད་བར། །བཏང་བས་སྦྱང་བ་བྱས་པར་བཤད། །སྨིན་མའི་བར་དུ་སེམས་འཛིན་པས། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྫོགས་པ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་པའི་རིམ་པས་སོ། །གཞན་ཡང་བྱིས་པ་རྣམས་ནི་ཕལ་ཆེར་ཁ་དོག་དང༌། དབྱིབས་དང༌། རེག་པ་འཇམ་པ་དང༌། བསྙེན་བཀུར་ལ་ཆགས་ཏེ། དེ་དག་གི་གཉེན་པོར་ནི་རྣམ་པར་བསྡོས་པ་དང༌། རྣམ་པར་དམར་བ་དང༌། རྣམ་པར་ཚིག་པ་དག་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཁ་དོག་ལ་ཆགས་པ་དག་སེལ་ཏོ། །རྣམ་པར་རངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཟོས་པ་དང༌། རྣམ་པར་འཐོར་བདག་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ནི་དབྱིབས་ལ་ཆགས་པ་སེལ་བར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པར་དབུས་གཞིག་པ་དང་རུས་གོང་རྒྱུས་པས་འབྲེལ་བ་དག་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ནི་རེག་བྱ་འཇམ་པ་ལ་ཆགས་པ་སེལ་ཏོ། །རྣམ་པར་བམ་པའི་རོ་མི་གཡོ་བ་རྐྱལ་བ་སྟོང་པ་བུས་པ་ལྟ་བུ། །རྡོ་ལྟར་བསྙེན་བཀུར་ཕྱེད་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ནི་རྐང་པ་བཀྲུ་བ་ལ་སོགས་པའི་བསྙེན་བཀུར་ལ་ཆགས་པ་སེལ་བར་བྱེད་དོ། །གཞན་ཡང་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་བརྗོད་ན། སྔོ་བསངས་ལ་སོགས་པའི་ཁ་དོག་ལ་ཆགས་པ་ཞིག་ན་རྣམ་པར་བསྔོས་པར་ཡིད་ལ་བྱའོ། །ཙནྡན་དང་ག་བུར་ལ་སོགས་པའི་དྲིས་ཕྱུགས་པའི་
― DTG173_Page_0118 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལུས་ལ་ཆགས་པ་ལྟ་ན་རྣམ་པར་རངས་པར་ཡིད་ལ་བྱའོ། །མཚན་སྤྲད་པའི་རེག་བྱ་ལ་ཆགས་པ་ཞིག་ན་རྣམ་པར་འབུས་གཞིག་པར་ཡིད་ལ་བྱའོ། །དབྱིབས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་ཆགས་པ་ལྟ་ན་རྣམ་པར་བམ་པར་ཡིད་ལ་བྱའོ། །རྒྱན་གྱིས་མཛེས་པའི་ལུས་ལ་ཆགས་པ་ཞིག་ན་རྣམ་པར་དམར་བར་ཡིད་ལ་བྱའོ། །ཤ་རྒྱས་པའི་ལུས་ལ་ཆགས་པ་ཞིག་ན་རྣམ་པར་ཟོས་པར་ཡིད་ལ་བྱའོ། །འཁྱུད་པ་དང་འོ་བྱས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྩེ་འཇོ་ལ་ཆགས་པའི་དུས་ན་རྣམ་པར་འཐོར་བར་ཡིད་ལ་བྱའོ། །ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་ཆགས་པར་གྱུར་ན་རྣམ་པར་ཚིག་པར་ཡིད་ལ་བྱའོ། །སོ་རྣམས་དཀར་བ་ལ་ཆགས་པའི་ཚེ་ན་རུས་གོང་གི་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཞི་བར་འགྱུར་རོ། །རབ་ཏུ་མི་བཟད་ནགས་བསྲེགས་མེ་ལྕེའི་ཚོགས། །ཆར་རྒྱུན་དྲག་པོས་སྐད་ཅིག་ཞི་བྱེད་ལྟར། །བྱིས་པའི་ནགས་ཚལ་ཐལ་བར་བྱེད་པ་ཡི། །འདོད་ཆགས་མེ་ཆེན་མི་སྡུག་ཆར་གྱིས་འཇོམས། །འཇིག་རྟེན་གནོད་པའི་རྩ་བ་ཇི་སྙེད་པ། །ཀུན་གྱི་ཕུལ་བྱུང་འཁྲིག་པའི་འདོད་ཆགས་ཏེ། །ས་བདག་འདི་མཁྱེན་འདོད་ལས་ཕྱིར་ལྟོས་དང༌། །རབ་ཏུ་དགྱེས་པ་བྱིས་པས་མ་མྱོང་བ། །བསམ་གཏན་བདེ་བས་ལུས་ལ་ཕན་འདོགས་ཤིང༌། །ཁ་ན་མཐོ་མེད་པ་མྱོང་བའི་རིགས། །འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པའི་སེམས་སྦྱང་བའི་རིམ་པ་སྟེ། །འདོད་ཆགས་ཀྱི་གཉེན་པོ་བཤད་ཟིན་ཏོ།། །།ལྷ་མིའི་བླ་མས་གང་དུ་འབད་པས་བཀག་གྱུར་པ། །དེ་ནི་འགྲོ་ལ་བྱམས་དང་སྙིང་རྗེ་མེད་པ་སྟེ། །དེ་ཕྱིར་མི་དབང་ཁྱོད་ཀྱིས་ཐུབ་ལ་གུས་པ་དང༌། ཉིད་ཀྱི་ཐུགས་ཀྱང་དམ་པའི་གྲངས་སུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། །གང་ལ་སྐྲ་རྩེས་གཟུང་བྱའི་སྐྱེ་བོ་དེ་ལ་ཡང༌། །ཉིད་ཀྱི་སྲས་བཞིན་གཅེས་ཤིང་བྱམས་པས་བསྐྱང་བར་རིགས། །བཤེས་གཉེན་དམ་པའི་ལུང་གིས་གོམས་པར་བྱས་པ་ལས། །སྲིན་པོ་ཤ་ཟ་སེང་གེ་སོགས་ཀྱང་འགྲོ་ལ་བྱམས། །དེ་ཕྱིར་མི་དབང་ཁྱོད་ཀྱིས་ཐུགས་ནི་འཇམ་པ་དང༌། །འགྲོ་བ་བསྐྱང་ལས་ནམ་ཡང་ཕྱིར་ལྡོག་མ་མཛད་ཅིག །ལེགས་པའི་ལམ་ནི་ཇི་སྙེད་བསྟན་པ་དག་ལས་ཀྱང༌། །གཙོ་བོར་གྱུར་པ་བྱམས་དང་སྙིང་རྗེར་དམ་པས་གསུངས། །འདི་ཇི་ལྟར་བསྒོམ་པར་བྱ་ཞེ་ན། དང་པོར་རང་གི་མའམ་
― DTG173_Page_0119 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕའམ་བུ་འམ་བུ་མོ་འམ། འབྲེལ་པ་གཉིས་སམ། གང་ཡང་རུང་བ་ཅིག་བདེ་བ་མ་ལུས་པ་དང་ཕྲད་པར་གྱུར་ཅིག་སྙམ་པ་དང༌། །བདག་གིས་དེ་དང་ཕྲད་པར་བྱའོ་ཞེས་པ་དང༌། ནུས་པ་ལྟ་ན་དངོས་སུ་དེ་བསྒྲུབ་པ་དང༌། ཕྲད་པ་ལ་ཕྲག་དོག་མེད་པ་ཉི་མ་འགའ་ཞིག་གུས་པར་བསྒོམ་མོ། །དེ་ནས་ནི་དེ་བས་ཅུང་ཟད་མི་གཅུགས་པ་ལའོ། །རིམ་གྱིས་པར་མ་ལའོ། །དེ་ནས་དགྲ་བོ་དམན་པ་ལའོ། །དེ་ནས་དེའི་བར་མ་ལའོ། །དེ་ནས་དེ་དགྲ་བོ་རབ་ཏུ་མ་རུངས་པ་ལའོ། །དེ་ལ་མ་ལ་སོགས་པ་དང་མཉམ་པ་ཐོབ་པ་ན་གྲོང་དང་གྲོང་ཁྱེར་པ་ལའོ། །དེ་ནས་ནི་ཡུལ་དང་ལྗོངས་དང་གླིང་གཅིག་དང་གཉིས་ལ་སོགས་པ་ནས་སྟོང་སྤྱི་ཕུད་དང༌། སྟོང་གཉིས་བར་མ་དང༌། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོ་དང༌། ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གངྒཱ་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ལ་སོགས་པར་བྱམས་པས་ཁྱབ་པར་བྱས་ཏེ། དེ་ནས་གཞུང་དེ་བཞིན་དུ་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བ་ལ་དགའ་བ་དང༌། དེ་དག་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ལ་དགོད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་རིམ་པས་སྙིང་རྗེ་དང་དགའ་བ་དང་བཏང་སྙོམས་རྣམས་བསྒོམ་མོ། །དང་པོ་ཉིད་དུ་སྡུག་ཅིང་ཡིད་དུ་འོང་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་བྱམས་པ་ཡིད་ལ་མ་བྱས་པར་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བའི་སྙིང་རྗེ་ག་ལ་འཇུག་སྟེ། དེ་ལྟར་རིམ་པ་གཞན་ཡང་ངོ༌། །གནོད་པར་སེམས་པའི་ཡིད་ཙམ་བོར་བས་ཀྱང༌། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་ཉིད་ཐོབ་པར་ཐུབ་པས་གསུངས། །བྱམས་སོགས་གོམས་ལས་འཆི་མེད་མ་བརྙེས་ཀྱང༌། །ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་བདེ་བ་རྒྱ་ཆེན་ཐོབ། །དེ་ཕྱིར་མི་རྗེ་ཁྱོད་ཀྱིས་གང་སྤྱོད་པ། །ཚངས་པའི་གནས་བཞི་ཡིས་ནི་གནས་པར་རིགས། །ཁྱོད་ཀྱིས་འབྱོར་པ་དུག་ཅན་ཟས་བཞིན་དུ། །བོར་ནས་གཅིག་པུ་གཞན་དུ་གཤེགས་འཚལ་ན། །གྲོགས་བཟང་འདོད་མེད་དགེ་བ་དེ་བཀྲིའི་ཕྱིར། །ཐུགས་ནི་རྣམ་པར་སྦྱང་བར་ཅིས་མི་མཛད། །ཞེ་སྡང་དང་བཅས་པའི་སེམས་སྦྱང་བའི་རིམ་པ་སྟེ། ཞེ་སྡང་གི་གཉེན་པོ་བཤད་ཟིན་ཏོ།། །།རང་དང་གཞན་དང་གཉིས་ཀ་ལས་སྐྱེ་དང༌། །རྒྱུ་མེད་འབྱུང་ཞེས་སྨྲ་བ་གང་ལགས་པ། །འདི་དག་ལོག་པར་སྨྲ་བ་ཕུང་ཁྲོལ་བ། །
― DTG173_Page_0120 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལེགས་པར་སྤྱད་ཀྱང་འབྲས་བུ་མི་འདོད་འབྱིན། །དེ་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་བ། །ལྟ་ངན་སེལ་འཇོམས་ཐུབ་པའི་མན་ངག་མཆོག །བདུད་རྩིའི་མཆོག་འདི་མྱུར་དུ་གསོལ་བ་ཡིས། །དཀར་ཕྱོགས་མ་ལུས་རྒྱས་ཤིང་བརྟན་པོར་མཛོད། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད། འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས། མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག །དེའི་རྐྱེན་གྱིས་རེག་པ། དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ། དེའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲེད་པ། དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ལེན་པ། དེའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲིད་པ། དེའི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་བ། དེའི་རྐྱེན་གྱིས་རྒ་ཤི་དང༌། མྱ་ངན་དང༌། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང༌། འཁྲུག་པ་རྣམས་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། །དེ་ལྟར་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་འདི་འབའ་ཞིག་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་གིས་ལྟ་བར་བྱས་ཏེ་རྒྱུ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་བསལ་ལོ། །དོན་འདི་ནི་འཕགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ལས། གང་དུ་མ་རིག་སྐྱེ་འགྱུར་བ། །ཉོན་མོངས་རྒྱུ་ནི་ཚུལ་བཞིན་མིན། །དེ་ཡི་རྐྱེན་ནི་འདུ་བྱེད་དེ། །སྡུག་བསྔལ་བར་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་པ་དང༌། གང་གིས་སེམས་ཅན་དག་འགྱུར་བ། །རྒྱུ་གཉིས་དང་ནི་རྐྱེན་གཉིས་ཏེ། །གཞན་ལས་རྗེས་སུ་མཐུན་སྒྲ་དང༌། །ནང་དུ་ཚུལ་བཞིན་ལྟ་བའོ། །དེ་བཞིན་རྒྱུ་ནི་ཞི་གནས་ཏེ། །ལྷག་མཐོང་ཡང་ནི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་སྲིད་པ་འབྱུང་བའི་རིམ་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་པར་བྱས་ནས། ཡང་མ་རིག་པ་འགགས་པས་འདུ་བྱེད་འགག་པ་ནས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་འདི་འབའ་ཞིག་འགག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ཡིད་ལ་བྱའོ། །དེ་ནས་རྟག་པར་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཆད་པར་མ་ཡིན་པ་དང༌། འཕོ་བར་མ་ཡིན་པ་དང༌། དེ་དང་འདྲ་བའི་རྒྱུད་དུ་འཇུག་པ་དང༌། རྒྱུ་ཆུང་དུ་ལས་འབྲས་བུ་ཆེན་པོ་འབྱུང་བ་ཞེས་ངེས་པར་བཟུང་སྟེ། ཕྱི་རོལ་ཡང་ས་བོན་ལས་མྱུ་གུ་དང་དེ་ལས་འདབ་མ་དང༌། །དེ་ལས་སྡོང་བུ་དང༌། དེ་ལས་མེ་ཏོག་དང༌། དེ་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་ཞིང་རྒྱུ་དེ་དག་དང་རྐྱེན་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཁམས་བཞི་
― DTG173_Page_0121 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་ནམ་མཁའ་དང་དུས་ཀྱི་ཁམས་ཏེ། རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་པོ་འདི་དག་ཙམ་མོ་ཞེས་འབྱུང་བ་དང༌། འགག་པ་ལས་རྒྱུ་མེད་པ་དང༌། མི་མཐུན་པའི་རྒྱུ་སྤངས་ཏེ་འདིར་ནི་མདོར་བསྡུས་ནས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཡིད་ལ་བྱས་པས་རིག་པ་བསྐྱེད་པ་དང༌། མ་རིག་པའི་ངོ་བོའམ་དེ་ལས་འབྱུང་བའི་ལོག་པར་ལྟ་བ་སྤང་བའོ། །གལ་ཏེ་རྒྱས་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལྟ་ཞིག་ན་རང་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། མིང་གི་དོན་དང༌། ལས་ཐ་དད་པ་དང༌། ཡན་ལག་ལྔས་ཡང་དག་བར་བསྡུས་པ་དང༌། ཡན་ལག་གསུམ་གྱིས་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པ་དང༌། གསུམ་ལས་གཉིས་འབྱུང་བ་དང༌། གཉིས་ལས་བདུན་འབྱུང་བ་དང༌། བདུན་ལས་གསུམ་འབྱུང་བ་དང༌། དུས་གསུམ་པའི་ངོ་བོར་གཞག་པ་དང༌། རྐྱེན་དང་འབྲེལ་བ་དག་ཡིད་ལ་བྱའོ། །ས་བདག་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་མཁྱེན་ན་སྣང་བས་མུན་པ་བཞིན། །ཁྱོད་ཀྱི་ཐུགས་ལ་གནས་པའི་གཏི་མུག་གོ་སྐབས་ག་ལ་མཆིས། །འདི་མཁྱེན་སྲིད་པའི་འཁོར་ལོ་ཕྲ་ཞིང་ཟབ་པ་གཟིགས་པའི་ཕྱིར། །ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་སྤྱན་གཉིས་དྲི་མེད་ལུང་གི་སྨན་བྱུགས་གཟིགས། །ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་འདི་རྒྱལ་བ་ཡི། །གསུང་གི་མཛོད་གྱི་གཅེས་པ་ཟབ་མོ་སྟེ། །གང་གིས་འདི་ནི་ཡང་དག་མཐོང་བ་དེས། །སངས་རྒྱས་དེ་ཉིད་རིག་པ་རྣམ་མཆོག་མཐོང༌། །ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གཏི་མུག་དང་བཅས་པའི་སེམས་སྦྱར་བའི་རིམ་པ་སྟེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །མི་ཡི་བདག་པོ་གལ་ཏེ་ཕྲ་བའི་ཐུགས་ཀྱི་གོ་སྐབས་སུ། །ཐོག་མའི་རྩོམ་མེད་དུས་ཅན་སྡིག་པའི་རྩ་བའི་རྟོག་དགྲ་འདི། །ཞེན་པ་གནས་སྙམ་ཞུམ་པའི་རྟོག་པ་མི་བཟད་ཞུགས་གྱུར་ན། །དེ་ཡི་གཉེན་པོར་བརྟེན་ཅིང་སྐྱེས་པའི་དངོས་པོས་རང་བཞིན་གཟིགས། །དྲི་མེད་མེ་ལོང་ངོས་ལ་སྐྱེས་པའི་བཞིན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་གང༌། །གལ་ཏེ་ཡང་དག་གནས་ན་རྐྱེན་ལ་རག་ལས་མི་འགྱུར་ཞིང༌། །སླར་འདི་རྣམ་པར་འཇིག་འགྱུར་གོ་སྐབས་ཅན་དུ་ག་ལ་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་དངོས་མེད་རྐྱེན་ལ་རག་ལས་གཅིག་པུ་རྣམ་པར་སྤང༌། །ཇི་ལྟར་གནས་པའི་རང་བཞིན་འདི་ཡང་ལེགས་པར་རྣམ་དཔྱད་ན། །རབ་ཏུ་ཕྲ་རྡུལ་བར་དུ་འགྱུར་
― DTG173_Page_0122 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་དམ་པས་དང་པོར་གསུངས། །གལ་ཏེ་དངོས་ཡོད་དེ་དག་ཤེས་རབ་ཅིས་མི་འབབ། །དེ་ཕྱིར་དེ་ཡང་ཕྱོགས་ཆའི་བྱེ་བྲག་དག་གིས་ག་ལ་གནས། །རིན་ཆེན་སེམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་སྣ་ཚོགས་སྣང་ཞེ་ན། །དེ་བཞིན་འདི་ལའང་སྐད་ཅིག་ཅེས་བྱ་རབ་ཕྲ་དམ་པས་གསུངས། །སྐད་ཅིག་སྐད་ཅིག་ཅེས་བྱའི་གང་དག་ཕྲ་ལ་རྣམ་པར་རྨོངས། །དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་ཐོགས་མ་དབུས་མཐའ་དག་ཏུ་བལྟ་མི་ནུས། །དེའི་ཕྱིར་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བ་ལས། །སྐད་ཅིག་ཇི་ལྟར་མཐའ་ཡོད་ལྟར། །ཐོག་མ་དང་དབུས་དེ་ལྟར་བརྟག །སྐད་ཅིག་རང་བཞིན་གསུམ་གྱི་ཕྱིར། །འཇིག་རྟེན་སྐད་ཅིག་ལ་མི་གནས། །ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་འདི་དག་ཕྱི་དང་ནང་དུ་བཅས་པ་གཅིག་མིན་ཞིང༌། །དེ་ཉིད་ཕྱིན་ན་དེ་ཡི་རང་བཞིན་རྣམ་བསགས་དུ་མའང་མིན། །འདི་དག་ལས་དབེན་དངོས་པོ་ཤེས་རབ་མིག་གིས་འགའ་མ་དམིགས། །དེས་ན་འདི་དག་མཐའ་གཉིས་གྲོལ་བར་དམ་པས་གསལ་བར་གསུངས། །དེ་བཞིན་གཅིག་གིས་གཅིག་ཉིད་སྐྱེས་པ་མངོན་སུམ་འགལ་མཐོང་སྟེ། །རབ་ཏུ་ཕྲ་བའི་འབྲས་བུ་རྒྱུ་ནི་གཅིག་མིན་ལ་ལྟོས་པར། །འགྲོ་བའི་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་བཞིན་དུ་ངེས་པར་གནས། །དེ་བཞིན་གཅིག་གིས་གཅིག་མིན་སྐྱེད་སོགས་ཐམས་ཅད་གནོད་པར་བཅས། །དངོས་རྣམས་ཐུག་མེད་མ་ལུས་སླར་སྐྱེད་འགྱུར་འདི་བཟློག་དཀའི་ཕྱིར། །ཡོད་པ་འགའ་ཞིག་སྐྱེ་ཞེས་འདི་ནི་སུས་ཀྱང་སྨྲ་མི་ནུས། །གང་མེད་འགའ་ཞིག་སྐྱེ་ན་མེད་པའི་ཐ་སྙད་སུ་ཞིག་འཇོག །དེ་ཕྱིར་བདག་ལས་སྐྱེ་སོགས་འདི་དག་མཁས་པས་རྩ་ནས་བཏོན། དེ་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱི་ཤེས་རབ་སྤྱན་གསལ་དྲི་མེད་རྣམ་རྒྱལ་པས། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་མཚན་ཉིད་འདི་ལ་ཡུན་རིང་གཟིགས་པ་ན། །ཐོག་མེད་སྲིང་རྒྱུད་བསགས་པའི་བསྙེངས་གནས་རབ་ཏུ་ཕྲ་བ་ཡང༌། །གང་ནའང་གནས་པར་འགྱུར་འདི་གཟིགས་མིན་མི་བདག་གང་གིས་ཞུམ། །དེ་ལྟར་ནི་འཕགས་པ་མི་ཕམ་པའི་ཞལ་སྔ་ནས། འདི་ལ་བསལ་བྱ་ཅི་ཡང་མེད། །བསྣན་པར་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་མེད། །ཡང་དག་ཉིད་ལ་ཡང་དག་ལྟ། །ཡང་དག་མཐོང་ན་རྣམ་པར་གྲོལ། །ཞེས་གསུངས་ཤིང༌། འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱ་ངན་འདས། །བྱ་བ་བྱས་པའང་དེ་ཉིད་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། དེས་ན་
― DTG173_Page_0123 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གང་ལ་དགའ་བའམ་ཡང་དག་སྐྲག་ནས་འདི་ཅི་ཞིག །བསྐལ་པ་བྱེ་བར་བསྒྲུབས་ཀྱང་བརྟན་གནས་དེ་ནི་སུ་ཡིས་ནུས། །གང་ཞིག་ནམ་མཁའ་གཞོམ་ཞེས་འབད་པའང་བླུན་ཏེ་རྣམ་པར་ངལ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་གདོད་ནས་མ་སྐྱེས་དེ་ལ་སུ་ཡིས་དགག །དེ་འདྲའི་གནས་མེད་འདིར་གནས་ཡེ་ཤེས་ཅན་ཏེ་རྟག་བདེ་ལྡན། །གང་ལ་རྣམ་རྟོག་མེད་འདི་བདེ་ཞེས་ཐུབ་པས་གསལ་བར་གསུངས། །འདི་སྤངས་ལྷ་ཡུལ་འདོད་པས་རབ་ཏུ་ཡིད་འཕྲོག་བྱེད་པ་དང༌། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་འབྱོར་བའང་དམ་པས་ཚེར་མའི་གནོད་འདྲར་གསུངས། ས་བདག་འོན་ཀྱང་གནས་འདིར་ཤིན་ཏུ་དགྱེས་པར་མ་གྱུར་ཅིག །ཅི་ཕྱིར་ཞེ་ན་བདག་གཞན་ཕན་པ་མི་བཟོད་འབྱོར་ལས་ཁྱོད། །རྣམ་པར་ལྟུང་བའི་སྒོ་མོ་མི་མཁས་རྣམས་ལ་འདི་རབ་སྤང༌། །ཁ་ཅིག་སྒོ་འདིར་རབ་དགའ་འཇུག་ལ་སྙིང་བརྩེ་རིང་དུ་སྤངས། །གཞན་དག་གནས་འདིར་འཁྲུལ་ཕྱིར་ལས་འབྲས་ཐལ་བ་བཞིན་དུ་བྱེད། །གཞན་དག་ཤིན་ཏུ་མེད་ལས་སངས་རྒྱས་ཡོན་ཏན་བསམ་ཡས་འདོད། །འདི་འདྲ་འདི་དག་སྒོ་འདིར་ཞུགས་ནས་རང་གཞན་དེ་ལས་ཉམས། །དེ་ཕྱིར་འདི་ནི་ཡན་ལག་ལྡན་བར་བགས་ཀྱིས་བསྟེན་པར་བགྱི། །དེ་ལྟར་ནི་འཕགས་པ་དྲི་མ་མེད་པར་གྲགས་པས་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས་ཀྱང༌། མིང་ཡང་ཡོད་དང་ཡོད་མ་ཡིན་པར་ཚིག་གིས་གསུངས། །རྒྱུ་ལ་བརྟེན་ཏེ་བྱུང་བའི་ཆོས་ནི་འདི་ཀུན་ཏེ། །འདི་ལ་བདག་མེད་ཚོར་བ་པོ་དང་བྱེད་མེད་ཀྱང༌། །དགེ་དང་མི་དགེའི་ལས་རྣམས་ཅུང་ཟད་མེད་མི་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་ཡིད་ལ་བྱའོ། །མི་དབང་ཡན་ལག་བཞི་པོ་འདི་ཙམ་གྱིས། །ཁྱོད་ཀྱི་ཐུགས་ཀྱི་དྲི་མ་རགས་པ་རྣམས། །ངེས་པར་བསལ་འགྱུར་འདི་ལ་དགོས་པ་མཛད། །དེ་ལས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་རྣམ་བཞེད་ན། །དཀྱིལ་འཁོར་བྱུག་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིས། །སྐྱེ་བ་གཞན་དུ་འབྱོར་པ་མི་ཟད་པ། །ད་ལྟའི་བཞེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱག་གནས་ལྟར། །སླུ་བ་མེད་པར་བདག་གིས་བརྗོད་པར་བགྱི། །ཨོཾ་བཛྲ་རེ་ཁེ་ཧཱུཾ། གཙང་སྤྱོད་པ་ཡི་ལྕི་བ་ནི། །ཆུ་དང་འོ་མ་ཞོ་དང་མར། །ཐམས་ཅད་དེ་ལས་བྱུང་བ་དག །སྣོད་བ་ཙང་
― DTG173_Page_0124 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྐོལ་ཏེ་ཆུ་རྣམས་དབོ། །ཚིགས་མ་དོར་ཏེ་དབུས་ཀྱི་ཆས། །དབྱིབས་ཅི་དགའ་བའི་མཎྜལ་ནི། །ས་བདག་ཁྲུ་གང་ཡན་ཆད་པར། །གསང་སྔགས་དོན་ལ་གཞོལ་བར་བྱུག །དེ་ནས་དེ་ནི་གུས་པ་ཡིས། རྒྱལ་པ་སྲས་གསུམ་བཅས་ལ་འབུལ། །མཇུག་ཏུ་ཐུབ་བས་གསུངས་པ་ཡི། །ཚིགས་བཅད་འདི་དག་བརྗོད་པར་བྱ། །བ་ཡི་ལྕི་བ་ཆུར་བཅས་སྦྱིན་པ་སྟེ། །ལེགས་པར་བྱུག་པར་བྱེད་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །སྲིན་བུ་གྲོག་སྦུར་བསལ་བ་བཟོད་པ་ཡིན། །བྱ་བ་ལ་ནི་ཉེར་ཞུགས་བརྩོན་འགྲུས་ཏེ། །དེ་ཡི་སྐད་ཅིག་སེམས་ནི་གཅིག་བྱེད་པ། །བསམ་གཏན་ཤེས་རབ་རི་མོ་གསལ་བའོ། །ཐུབ་པའི་མཎྜལ་བྱས་པ་ཡིས། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་འདི་དྲུག་འཐོབ། །གསེར་གྱི་མདོག་ཏུ་འགྱུར་བ་སྟེ། །ནད་རྣམས་ཀུན་དང་བྲལ་བར་འགྱུར། །ཟླ་བ་ལྟར་མཛེས་གསལ་བ་ཡི། །ལྷ་དང་མི་ནི་དམ་པར་སྐྱེ། །ནོར་དང་གསེར་ནི་འབྱོར་བ་ཡི། །རྒྱལ་པོའི་རིགས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །བདེ་བར་གཤེགས་པའི་ཕོ་བྲང་མཆོག །མཎྜལ་གང་ཞིག་བྱེད་པ་དང༌། །སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་མི་བྱེད་ཅིང༌། །དགེ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། །རང་གི་སེམས་ནི་ཡོངས་འདུལ་བ། །འདི་དག་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་བསྔགས། །ཞེས་སོ། །དེ་ནས་དགེ་བ་དེ་ཉིད་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་ལ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཞིང༌། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆི། །བདག་ནི་ཁྱེད་ལ་རྣམས་ཀུན་དབུལ། །སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་བཤགས་པར་བགྱི། །འགྲོ་བའི་དགེ་ལ་རྗེས་ཡི་རང༌། །དམ་ཆོས་འཁོར་ལོ་མཆོག་བསྐོར་དང༌། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་འདས་སྤང་ཕྱིར། །བདག་ནི་ཁྱོད་ལ་གསོལ་བ་འདེབས། །འདི་སོགས་དགེ་བའི་ལས་རྣམས་ནི། །བྱང་ཆུབ་བླ་ན་མེད་པར་བསྔོ། །འགྲོ་བ་སྡུག་བསྔལ་ཁུར་ཆེན་བོར་བའི་ཕྱིར། །བདག་གི་སེམས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཕྱིར་བསྐྱེད་དེ། །མ་བསྒྲལ་བསྒྲལ་དང་མགྲོལ་དགྲོལ་བ་དང༌། །དབུགས་མ་ཕྱིན་པ་བདག་གིས་དབྱུགས་དབྱུང་སྟེ། །མྱ་ངན་མ་འདས་བདག་གིས་མྱ་ངན་བཟླ། །དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རབ་ཏུ་བརྟན་པར་བསྐྱེད་ལ་ཇི་ལྟར་འདོད་པའི་བྱ་བ་དགེ་བ་ལ་འཇུག་པར་བྱའོ། །མི་དབང་ཁྱོད་ཐུགས་སྦྱངས་པས་དགེ་བ་རྒྱ་ཆེན་དག་ལ་དགྱེས་བསྐྱེད་ན། །
― DTG173_Page_0125 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྦྱིན་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་བཟོད་པ་བརྩོན་འགྲུས་བསམ་གཏན་ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །རྒྱ་ཆེན་སྤེལ་མཛད་དེར་ཡང་ཁྱོད་ཀྱི་ཐུགས་ནི་རྨ་མེད་འབད་འཚལ་ཏེ། །སེམས་མ་བསྲུངས་པའི་སྐྱེས་བུའི་དགེ་ལ་འཇུག་པ་བུ་ཆུའི་རྒྱུན་ཁྲུས་ལྟར། །ཕན་དང་འབྲེལ་བའི་གནོད་པའང་རབ་ཏུ་མ་རུངས་གྱུར་པའི་གནས་སྐབས་མཆིས། །གནས་འདི་མཁས་པས་གཟིགས་ནས་མཐུ་ལྡན་ཉིད་ཀྱི་ཐུགས་ནི་བསྲུང་འཚལ་ལོ། །དེ་ལྟར་བསྙེངས་དང་བྲལ་ན་མང་དུ་གསོལ་ཅི་འཚལ། །ཕན་པའི་མན་ངག་དོན་པོ་འདི་ལགས་ཏེ། །ཁྱོད་ཀྱི་ཐུགས་ཐུལ་མཛོད་ཅིག་བཅོམ་ལྡན་གྱིས། །སེམས་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྩ་བ་ལགས་ཞེས་གསུངས། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་པུ་འདི་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས་མཁར་གྱི་རྒྱལ་པོ་བདེ་སྤྱོད་ལ་གདམས་པ་བཤེས་པའི་སྤྲིང་ཡིག་ལས་བདག་གིས་དྲངས་པའོ། །མི་སྐྱོང་ཁྱོད་ནི་གལ་ཏེ་གསང་བའི་ལམ་ལ་དགྱེས་པ་ན། །ལམ་དེར་རབ་ཏུ་རྟོགས་དཀའ་སེམས་ལ་རྨ་འབྱིན་ཚིག་འཕྲོས་ཏེ། །བུད་མེད་འཁྱུད་སོགས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པར་ལྡན། །ཁ་ཅིག་མངོན་སུམ་འཁྲིག་དང་དྲག་ཤུལ་སྤྱོད་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། །མི་དབང་ཐུགས་ལ་གནོད་ན་ཐུབ་པའི་བཀའ་ཡང་དུག་དང་འདྲ། །དེ་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་གསང་བའི་ལམ་དུ་ཞུགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ལས། །ཁྱོད་ཐུགས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་དྲི་མས་གོས་པ་འདི་ནི་སྤངས། །གང་གཞན་སྐྱེ་བོ་དེ་འདྲ་བཟློག་པར་ཁྱོད་ཀྱིས་རྣམ་བསྒྲུབ་རིགས། །དོན་འདི་ནི། ཞུ་བའི་འོག་ཏུ་ཟ་བ་ལ། །མར་གྱི་ཉིང་ཁུ་ཀ་ར་དང༌། །སྦྲང་རྩི་དག་ནི་བདུད་རྩི་བཞིན། །མ་ཞུ་ཟ་བ་དུག་ཏུ་འགྱུར། །དེ་བཞིན་རབ་རྒྱས་བདུད་རྩི་མཆོག །དགོངས་པའི་ཚིག་ལ་མི་མཁས་ཤིང༌། །བྱིས་པའི་བློ་དང་ལྡན་རྣམས་ལ། །མེ་བཟད་པ་ཡི་དུག་ཏུ་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ནི་འཕགས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས་གསུངས་པ་བདག་གིས་འདིར་བྲིས་པའོ། །རིན་ཆེན་སེམས་འདི་རྣམ་པར་སྦྱང་བའི་ཕྱིར། །ཐུབ་པའི་བཀའ་ལུང་ཅུང་ཟད་འདིར་བྲིས་པས། །ས་ཡི་བདག་པོ་ཐུགས་ནི་དྲི་མེད་པ། །སྟོན་ཀའི་ཟླ་རྒྱས་ལྟ་བུར་གསལ་གྱུར་ཅིག །འགྲོ་བའང་རིམ་གྱིས་སེམས་ནི་རྣམ་སྦྱངས་ཏེ། །མུ་ཏིག་
― DTG173_Page_0126 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དྲི་མེད་འབྲུ་ལྟར་རྣམ་དག་ཤོག །སེམས་རིན་པོ་ཆེ་རྣམ་པར་སྦྱང་བའི་རིམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྤྲིང་ཡིག་སློབ་དཔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དགྲ་ལས་རྒྱལ་བ་གསང་བས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཨཱ་ཙཱཪྻ་དུ་ལོ་བ་དང༌། ལོ་ཙཱ་བ་དགེ་སློང་ཆོས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ། །
བླ་མ་ལ་སྤྲིང་བ།
དགོན་པ་བ།
― DTG173_Page_0126 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། གུ་རུ་ལེ་ཁ། བོད་སྐད་དུ། བླ་མ་ལ་སྤྲིང་བ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་སྟུག་པོ་བཀོད་པར་སངས་རྒྱས་ནས། །དགའ་ལྡན་སྐྱེ་བོའི་དོན་མཛད་ཕྱིར་ནི་དམ་པ་ཏོག་དཀར་གྱུར། །དེ་ནས་འདིར་ནི་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་གྱུར་གང༌། །ཀུན་མཁྱེན་ཉེས་བྲལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དེ་ནི་རྒྱལ་གྱུར་ཅིག །བླ་མ་མཁས་པ་བློ་གྲོས་རྒྱ་ཆེ་ལ། །འདོད་སྲེད་བག་མེད་ཉོན་མོངས་སྤང་བའི་ཐབས། །ཐུབ་པའི་གསུང་བཞིན་མདོར་བསྡུས་བརྗོད་པ་འདི། །སྨན་བཞིན་ཕན་པར་བརྟགས་ནས་གསན་པའི་རིགས། །ཇི་ལྟར་རིགས་ངན་ལག་ནས་རིན་ཆེན་མཆོག །བློ་ལྡན་སྐྱེ་བོས་རབ་གུས་ལེན་པ་ལྟར། །ཀུན་རྨོངས་བདག་གིས་བརྩེ་བས་གསོལ་བ་ཡི། །སྤྲིང་ཡིག་འདི་ནི་རབ་གུས་བླང་བར་འོས། །སྟོན་པའི་མདོ་སྡེ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེན་རྣམས། །མཁན་པོ་ཉིད་ཀྱི་ཐུགས་སུ་ཆུད་མོད་ཀྱི། །ལུས་ཀྱི་དོན་དུ་གསོད་པའི་ཁ་ཟས་ལྟར། །བདག་གིས་བརྗོད་པ་འདི་ཡང་བསྟན་པར་མཛོད། །རི་དགས་གླང་པོ་ཕྱེ་མ་ལེབ་དང་ཉ། །སྦྲང་མ་ལྔ་པོ་ལྔ་ཡིས་བཅོམ་གྱུར་ན། །གཅིག་གིས་བཅོམ་ན་གང་གིས་ལྔ་པོ་ཀུན། །རྟག་ཏུ་བསྟེན་ན་ཅི་ཕྱིར་བཅོམ་མི་འགྱུར། །འདོད་པ་རྣམས་ནི་ཀུན་ནས་འབར་བ་སྟེ། །རབ་ཏུ་སྨད་ཅིང་བསད་དང་དགྲ་བོ་ཡིན། །ཕྱིར་རྒོལ་བ་དང་རྩྭ་ཡི་སྒྲོན་མེ་དང༌། །ཀི་མ་པ་ཀ་ཡི་འབྲས་བུ་རལ་གྲིའི་སོ། །མེ་མདག་སྤུངས་པ་དུག་གི་ལོ་མ་དང༌། །ལྕགས་ཀྱུ་ཚེར་མ་མི་གཙང་རླུབས་ལྟ་བུ། །འདོད་པའི་རྒྱུས་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང༌། །ཡི་དགས་རྣམས་དང་དུད་འགྲོར་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །འདོད་ལ་བརྐམ་པ་བདེ་འགྲོར་མི་སྐྱེ་ཞིང༌། །མྱ་ངན་འདས་པ་ནམ་ཡང་ཐོབ་མི་འགྱུར། །དལ་རྙེད་ཤེས་རབ་ལྡན་གྱུར་ཅིང༌། །རྒྱལ་བའི་བསྟན་ལ་ཞུགས་པ་ཁྱོད། །འདོད་དང་སྲེད་པ་བག་མེད་དང༌། །ཉོན་མོངས་རྣམས་
― DTG173_Page_0127 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་སྤང་བར་མཛོད། །ཀུན་རྟོག་ལས་ནི་འདོད་སྐྱེ་བས། །འདོད་པའི་རྩ་བ་མཁྱེན་ནས་ནི། །ཁྱོད་ནི་ཀུན་རྟོག་མ་མཛད་དང༌། །དེ་ནི་ཁྱོད་ལ་འབྱུང་མི་འགྱུར། །འདོད་པ་རྣམས་ལས་མྱ་ངན་སྐྱེ། །འདོད་པ་རྣམས་ལས་འཇིགས་པ་འབྱུང༌། །འདོད་པ་དག་ནི་རྣམ་སྤངས་ན། །མྱ་ངན་མེད་ཅིང་འཇིགས་པ་མེད། །འདོད་པའི་རྣམ་སྨིན་སྡུག་བསྔལ་ཏེ། །དང་པོ་མངར་ལ་འབྲས་བུ་ཚ། །མེ་སྒྲོན་ལག་ནས་མ་བོར་ན། །མཇུག་ཏུ་བྱིས་པ་སྲེག་བྱེད་པ་ཞིན། །ནོར་བུའི་རྣ་ཆ་བུ་དང་ཆུང་མ་ལ། །ཡོངས་སུ་ཆགས་སེམས་གང་ཡིན་ལ་ལྟོས་ན། །ལྕགས་ཤིང་གྲེས་མ་ལས་བྱས་ཆིངས་མ་གང༌། །དེ་དག་དམ་པོ་མིན་ཞེས་འཕགས་པ་གསུངས། །འདོད་པའི་ཆིངས་མ་གང་ཡིན་དེ་ལྷོད་ཀྱང༌། །རབ་ཏུ་དགྲོལ་བར་དཀའ་ཞེས་འཕགས་པས་གསུངས། །བརྟན་རྣམས་འདོད་པའི་བདེ་ལ་མི་ལྟ་བར། །དེ་དག་གཏུབས་ནས་མྱུར་དུ་འགྲོ་བར་བྱེད། །འཇིག་རྟེན་སྣ་ཚོགས་གང་དེ་འདོད་མིན་གྱི། །སྐྱེས་བུའི་ཀུན་རྟོག་འདོད་ཆགས་འདོད་པ་ཡིན། །འཇིག་རྟེན་སྣ་ཚོགས་དེ་ལ་གནས་ཀྱང་ནི། །འོན་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་འདི་ན་འདུན་པ་འདུལ། །མི་རྣམས་ལ་ནི་བརྟེན་པའི་འདོད་པ་མེད། །འདོད་པ་གང་ལ་ཆགས་ཏེ་མི་རྟག་པས། །ཡང་སྲིད་མེད་ཕྱིར་སེམས་ཀྱིས་རབ་སྤངས་ལ། །འཆི་བའི་གནས་མི་འགྱུར་བར་གྱིས་ཞེས་གསུངས། །འདུན་པ་བསྐྱེད་ཅིང་ཟག་པར་མི་བྱེད་དང༌། །སེམས་ལ་སྐྱོན་མེད་པ་དང་དྲན་པ་དང༌། །འདོད་པ་རྣམས་ལ་སོ་སོར་མ་ཆགས་གང༌། །དེ་ནི་གོང་དུ་འཕོ་བ་ཡིན་ཞེས་གསུངས། །མགར་བ་ཡིས་ནི་རྡུལ་བཞིན་དུ། །བློ་གྲོས་ལྡན་པས་རིམ་པ་བཞིན། །སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཅུང་ཟད་ཙམ། །རང་གི་དྲི་མ་བསལ་བར་བྱ། །ལྷམ་མཁན་གྱིས་ནི་ཀོ་བ་དག །ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པའི་ལྷམ་བདེ་ལྟར། །འདོད་པ་གང་དག་གང་སྤངས་པ། །དེ་དེ་བདེ་བ་ཕུན་སུམ་ལྡན། །གལ་ཏེ་བདེ་བ་ཀུན་འདོད་པ། །འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྤོངས། །འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སྤངས་པས། །མཆོག་ཏུ་བདེ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཇི་སྲིད་འདོད་པའི་རྗེས་འབྲངས་པ། །དེ་ཉིད་རབ་ཏུ་ངོམས་མི་འགྱུར། །དེ་ལ་གང་དག་ཤེས་རབ་ཀྱིས། །ཟློག་བྱེད་དེ་དག་ཚིམ་པ་འཐོབ། །འདོད་
― DTG173_Page_0128 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པས་ངོམས་པར་མི་འགྱུར་བས། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་ངོམས་པ་བདེ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་ངོམས་པའི་མི། །སྲིད་པའི་དབང་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །འདོད་ལ་ཆགས་པའི་མི་གང་ཡིན། །དེ་དག་ཀྱེ་མ་ཆོས་མིན་དགའ། །ཅུང་ཟད་གསོན་པོར་འདུག་པ་ན། །བར་ཆད་མཐོང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །བློ་ངན་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས་བཅོམ་པ། །ཕ་རོལ་ཚོལ་བར་མི་བྱེད་ཅིང༌། །བསམ་བརླག་འདོད་ལ་སྲིད་པ་ཡིས། །བདག་ཕུང་གཞན་ཡང་ཕུང་བར་བྱེད། །ལྷ་ཡིས་འདོད་པའི་ཆར་བབ་ཀྱང༌། །འདོད་ལྡན་རྣམས་ལ་ངོམས་མི་འགྱུར། །བརྒྱ་བྱིན་དང་ནི་མཉམ་པ་ཡི། །ལྷ་ཡི་འདོད་པ་ཡོད་གྱུར་ཀྱང༌། །ང་ལས་ནུས་བཞིན་མི་ངོམས་པར། །རྟོགས་པར་མཛོད་ལ་ལེགས་པར་སྤྱོད། །འདོད་པ་མནོག་ཆུང་ཉེས་མང་བར། །མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཁོང་དུ་ཆུད། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཉན་ཐོས་རྣམས། །ལྷ་ཡི་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ཡང༌། །ལྷག་པར་དགའ་བར་མི་འགྱུར་གྱི། །སྲེད་པ་ཟད་པས་དགྱེས་པར་འགྱུར། །གང་དག་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་ཤེས་པ། །དེ་དག་ནམ་ཡང་འདོད་ལ་དགའ་མི་འགྱུར། །འཇིག་རྟེན་དག་ན་ཟུག་རྔུའི་རྒྱུར་མཁྱེན་ནས། །འདི་དག་གདུལ་ཕྱིར་བསྟན་པ་འཐོབ་པར་མཛོད། །འདོད་པ་སྤང་བའི་ལེའུ་སྟེ་དང་པོའོ།། །།ལུས་ཅན་རྣམ་པར་རྟོག་པས་རབ་བཅོམ་པ། །འདོད་ཆགས་མི་བཟད་གཙང་མའི་རྗེས་ལྟ་བས། །འདོད་ཆགས་ཕྱིར་ཞིང་རབ་ཏུ་འཕེལ་འགྱུར་ཏེ། །རང་གི་འཆིང་བ་དེ་ཡིས་དམ་པོར་བྱེད། །གང་དག་རྣམ་རྟོག་ཉེ་བར་ཞི་དགའ་ཞིང༌། །མི་སྡུག་བསྒོམ་པ་རྟག་ཏུ་དྲན་བྱེད་པ། །དེ་ཡི་སྲེད་པ་རབ་ཏུ་སྤངས་པ་ཡིན། །རང་གི་འཆིང་བ་དེ་དག་གཏུབས་པར་འགྱུར། །འདོད་པའི་མུན་ནག་དྲ་བས་གཡོགས། །སྲེད་པའི་དགབ་པས་བཀབ་པ་དང༌། །བག་མེད་འཆིང་བས་བཅིངས་པ་དག །ཚོད་མར་ཆུད་པས་ཉ་དང་འདྲ། །སྐྱེས་བུ་བག་མེད་རབ་ཏུ་སྤྱོད་བྱེད་པ། །འཁྲི་ཤིང་བཞིན་དུ་སྲེད་པ་འཕེལ་འགྱུར་ཞིང༌། །སྐྱེ་རྒ་ན་འཆིའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་འགྱུར་ཏེ། །མ་དྲུང་ནུ་ཞོ་འདོད་པའི་བུ་དང་འདྲ། །འདོད་པའི་བྲན་དང་མངོན་དགའ་ཆགས་བྱེད་དང༌། །ཡིད་བདེ་བ་ལ་རྟོག་པར་བྱེད་པ་དག །དེ་ཡིས་ཡང་དང་ཡང་དུ་འཁོར་བར་འཁྱམས། །ཚལ་དང་འབྲས་བུ་འདོད་པའི་
― DTG173_Page_0129 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྦྲེ་དང་མཚུངས། །མི་གང་རྟག་ཏུ་བདེ་བ་འདོད་བྱེད་པ། །སྐྱེ་རྒ་ན་འཆིའི་དྲ་བར་ཆུད་འགྱུར་ཞིང༌། །ངན་འགྲོའི་སྲིད་པ་རྣམས་ཀྱིས་མདུན་དུ་བདར། །རྒྱ་ནང་རི་བོང་ཡོངས་སུ་རྒྱུགས་པ་བཞིན། །སྲིད་པའི་ཞགས་པས་མདུད་པའི་སེམས་ཅན་དག །སྲིད་དང་ལོངས་སྤྱོད་དག་ལ་སེམས་ཆགས་ཤིང༌། །བུ་དང་ཆུང་མ་རྣམས་ལ་རབ་ཞེན་པ། །ཡང་དང་ཡང་དུ་སྡུག་བསྔལ་འཐོབ་པར་འགྱུར། །སྐྱེ་བོ་གྲུབ་དང་བདེ་རྣམས་དང་བྲལ་ཞིང༌། །བདུད་ཀྱི་སྦྱོར་བ་དག་དང་ལྡན་པ་དེ། །འཇིགས་དང་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ཀྱིས་འཇོམས་འགྱུར་ཏེ། །རྩྭ་དང་ལོ་མའི་མཆོག་ལ་མེ་དང་འདྲ། །འདི་ན་སྲེད་པ་དེ་འདྲ་སྤོང་བྱེད་པ། །སྲེད་དང་ལོངས་སྤྱོད་དག་ལ་སྲེད་བྲལ་ཞིང༌། །དགེ་སློང་སྲིད་པ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་བྱེད་པ། །ལྷག་མ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་འདའ། །གང་ཞིག་འཇིག་རྟེན་སྤང་དཀའ་བའི། །སྲིད་པའི་བུད་མེད་འདིར་བསྟེན་པ། །དེ་ཡི་མྱ་ངན་འཕེལ་འགྱུར་ཏེ། །རྩྭ་ལ་ཆར་པ་བབ་པ་བཞིན། །གང་ཞིག་འཇིག་རྟེན་སྤང་དཀའ་བའི། །སྲིད་པའི་བུད་མེད་འདི་སྤོང་བ། །དེ་ཡི་མྱ་ངན་ལྡོག་འགྱུར་ཏེ། །པདྨ་ལ་ནི་ཆུ་ཐིགས་བཞིན། །ཨུ་ཤིའི་ཕྱིར་ནི་རྩྭ་བཞིན་དུ། །སྲིད་པའི་རྩར་བཅས་དྲུང་ནས་ཕྱུང༌། །སྐྱེས་བུ་སྲེད་པ་དང་འགྲོགས་ན། །ཡུན་རིང་དུས་སུ་འཁྱམས་འགྱུར་བས། །སྲེད་པ་དྲུང་ནས་ཕྱུར་ཤིག་དང༌། །མྱ་ངན་མེད་ཅིང་འཇིགས་པ་མེད། །ཡང་དང་ཡང་དུ་ཉེར་ལེན་ཅིང༌། །ཡང་དང་ཡང་དུ་མངལ་དུ་འཇུག །གནས་སྐབས་འགྱུར་དང་གཞན་འགྱུར་བས། །སེམས་ཅན་འོད་དང་འགྲོ་བར་འགྱུར། །འདིར་ནི་སྤང་དཀའི་སྲེད་པ་དེ། །སྤོངས་ལ་ས་བོན་ཆོད་ཅིག་དང༌། །དེ་ཡི་སྲེད་པ་མེད་འགྱུར་ཞིང༌། །དེ་ནི་ཡང་དུ་འཁོར་མི་འགྱུར། །གང་ཕྱིར་སྲིད་མཚོའི་རྒྱུར་གྱུར་པ། །ཡུལ་ལ་སྲེད་པ་འབྲས་ཀྱི་གཞི། །འཁྲི་ཤིང་དྲ་བས་ཁེབས་བྱེད་པ། །གདུང་བར་བྱེད་པ་མ་བཏུལ་ན། །སྡུག་བསྔལ་འདི་ནི་ཡང་དང་ཡང༌། །རྣམ་པ་ཀུན་དུ་ལྡོག་མི་འགྱུར། །དཔེར་ན་ལྗོན་ཤིང་རྩ་ནས་མ་བཏོན་ན། །བཅང་ཀྱང་ཕྱིར་ཞིང་སྐྱེ་བ་ཁོ་ནར་ཟད། །དེ་བཞིན་སྲིད་པའི་ཕྲ་རྒྱས་མ་བཏོན་ན། །ཡང་དང་ཡང་དུ་སྡུག་བསྔལ་འདི་མི་ལྡོག །དཔེར་ན་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ནི་
― DTG173_Page_0130 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱས་པའི་མཚོན། །དེ་ཡི་རྐུན་པོའི་མཐུ་ཡིས་བདག་གསོད་ལྟར། །དེ་བཞིན་ནང་གི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཡི། །སྲིད་བས་ལུས་ཅན་ཉེ་བར་གསོད་པར་བྱེད། །དེ་ལྟར་སྲིད་ལས་སྡུག་བསྔལ་དག །འབྱུང་བའི་ནོངས་དམིགས་མཁྱེན་ནས་ནི། །སྲེད་སྤང་ཉེ་བར་ལེན་མེད་པའི། །དོན་དམ་དགེ་སློང་མཆོག་འགྱུར་མཛོད། །སྲེད་པ་སྤང་བའི་ལེའུ་སྟེ་གཉིས་པའོ།། །།བག་ཡོད་འཆི་མེད་གནས་ཡིན་ཏེ། །བག་མེད་པ་ནི་འཆི་བའི་གནས། །བག་མེད་འཆི་བར་མི་འགྱུར་སྟེ། །བག་མེད་པ་ནི་རྟག་ཏུ་འཆི། །དེ་ཡི་ཁྱད་པར་དེ་རིག་པས། །མཁས་པ་རྣམས་ནི་བག་དང་ལྡན། །བག་ཡོད་པ་ལ་རབ་དགའ་བ། །འཕགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དགའ་བ་ཡིན། །བརྟེན་པ་གྲུབ་བདེ་བླ་མེད་པ། །མྱ་ངན་འདས་ལ་རེག་པ་ཡིན། །གང་ཚེ་མཁས་པ་བག་ཡོད་པས། །བག་མེད་བཅོམ་པ་དེ་ཡི་ཚེ། །ཤེས་རབ་ཁང་བཟང་སྟེང་འཛེགས་ནས། །མྱ་ངན་མེད་ལས་གདུང་བཅད་དེ། །བརྟེན་རྣམས་རི་བོའི་རྩེ་དག་ནས། །ས་སྟེང་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་བལྟ། །བརྩོན་འགྲུས་དང་ནི་བག་ཡོད་དང༌། །ཡང་དག་སྔོམ་དང་དུལ་བ་ཡིས། །མཁས་པའི་གླིང་དུ་བྱས་ནས་ནི། །ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་མངོན་དུ་ཟློག །བརྩོན་པ་ལྡན་ཞིང་དྲན་དང་ལྡན་པ་དང༌། །སྤྱོད་པ་གཙང་ཞིང་བརྟགས་ནས་བྱེད་པ་དང༌། །ཡང་དག་སྡོམ་དང་ཆོས་ཀྱི་ས་འཚོ་བ་དང༌། །བག་ཡོད་རྣམས་ཀྱི་གྲགས་པ་མངོན་པར་འཕེལ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཏིང་འཛིན་ཤེས་རབ་མཆོག །ཐུབ་པའི་བསླབ་གཞི་རྣམས་ལ་བསླབ། །ཉེར་ཞི་རྟག་ཏུ་དྲན་ལྡན་པའི། །སྐྱོབ་བ་མྱ་ངན་མེད་པ་ཡིན། །དམན་པའི་ཆོས་ལ་མི་བརྟེན་ཅིང༌། །བག་མེད་པ་ལ་བརྟེན་མི་བྱ། །ལོག་པར་ལྟ་ལ་འདོད་མེད་དང༌། །འཇིག་རྟེན་འཕེལ་བར་མི་བྱའོ། །འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་ཡང་དག་ལྟ། །ཆེན་པོ་སུ་ལ་ཡོད་གྱུར་པ། །དེ་ནི་ཚེ་རབས་སྟོང་དུ་ཡང། །ངན་འགྲོར་འགྲོ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །བག་མེད་པ་ལ་སྦྱོར་བྱེད་པའི། །སྐྱེ་བོ་བྱིས་པ་བསམ་བརླག་ཡིན། །ཚོང་དཔོན་ནོར་རྣམས་བསྲུང་བ་ལྟར། །མཁས་པ་བག་དང་ལྡན་པར་བྱ། །བག་མེད་པ་ལ་མི་སྦྱོར་ཞིང༌། །འདོད་པ་རྣམས་ལ་རྒྱབ་ཕྱོགས་ནས། །རྟག་ཏུ་
― DTG173_Page_0131 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བག་ཡོད་སེམས་བྱེད་པ། །ཟག་པ་ཟད་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཟག་པ་ཟད་པ་མ་ཐོབ་པར། །མཁས་པས་བག་མེད་མི་བྱ་སྟེ། །རི་དགས་མོ་ཡིས་སེང་གེ་ལྟར། །བག་མེད་པ་དག་གསོད་པར་བྱེད། །བག་མེད་ཕ་རོལ་བུད་མེད་སྟེན་བྱེད་པའི། །མི་གང་ཡིན་ལ་གནས་སྐབས་འདི་བཞི་འབྱུང༌། །བསོད་ནམས་མིན་འཐོབ་བདེ་བར་མི་ཉལ་དང༌། །དམ་པས་སྨད་ཅིང་ལུས་ཞིག་ངན་འགྲོར་སྐྱེ། །གང་ཞིག་བདག་བདེ་ལྟ་འདོད་པ། །དེ་ནི་གོང་མ་བཞིན་དུ་སྦྱར། །བྱིས་པའི་ཤིང་རྟ་བཞིན་གྱུར་པས། །བརྟན་པས་བརྩོན་འགྲུས་ཞན་མི་བྱ། །དཔེར་ན་བྱིས་པའི་ཤིན་རྟ་དག །ལམ་ཆེན་བཟང་པོ་བོར་ནས་ནི། །ལམ་ངན་དག་ཏུ་འགྲོ་བྱེད་པ། །མིག་ཆག་སེམས་ཁོང་ཆུད་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཆོས་ནི་སྤངས་པས་ཀྱང༌། །ཆོས་མིན་རྗེས་སུ་འཇུག་བྱེད་པའི། །བྱིས་པའི་འཆི་བདག་དབང་འགྲོ་ཞིང༌། །ཆོས་ཉམས་བདེ་བ་བཅོམ་པ་འཐོབ། །གང་ཞིག་བྱ་བ་རྣམ་སྤངས་ནས། །མི་བྱ་བ་དག་བྱེད་པ་དང༌། །བག་མེད་པ་ཡིས་རློམ་བྱེད་པ། །དེ་དག་རྣམས་ཀྱི་ཟག་པ་འཕེལ། །གང་ཞིག་ལུས་སོགས་དྲན་པ་དག །རྟག་ཏུ་ལེགས་པར་བརྩམས་པ་དང༌། །བྱ་བ་མ་ཡིན་མི་བྱེད་ཅིང༌། །རྒྱུན་དུ་བྱ་བ་བྱེད་པ་དང༌། །དྲན་དང་ཤེས་བཞིན་ལྡན་པ་དེའི། །ཟག་པ་རྣམས་ནི་ཟད་པར་འགྱུར། །ཇི་ཙམ་མང་དུ་སྨྲ་བྱེད་པ། །དེ་དག་དམ་ཆོས་འཛིན་པ་མིན། །གང་དག་འདི་ན་ཐོས་ཉུང་ཡང༌། །ཡིད་ཀྱི་ཆོས་དག་མངོན་སུམ་བྱས། །གང་དག་ཆོས་ལ་བག་བྱེད་པ། །དེ་དག་དམ་ཆོས་འཛིན་པ་ཡིན། །གལ་ཏེ་རིགས་བཅས་མང་དུ་སྨྲས་ཀྱང་ནི། །བག་མེད་མི་དག་དེ་ལྟར་བྱེད་མི་འགྱུར། །དཔེར་ན་ཕྱུགས་རྫིས་གཞན་གྱི་ཕྱུགས་བགྲང་ལྟར། །དེ་དག་དགེ་སྦྱོང་སྐལ་བ་ཐོབ་མ་ཡིན། །གལ་ཏེ་རིགས་བཅས་ཉུང་དུ་སྨྲ་བྱེད་ཀྱང༌། །ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཆོས་ལ་སྤྱོད་པ་དང༌། །འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་སྤོང་བྱེད་པ། །དེ་དག་དགེ་སྦྱོང་སྐལ་བ་ཐོབ་པ་ཡིན། །བག་ཡོད་བསྔགས་པ་རྗོད་བྱེད་ཅིང༌། །རྟག་ཏུ་བག་མེད་ལ་སྨོད་པས། །བག་མེད་མཆོད་སྦྱིན་རྒྱལ་བ་ཡང༌། །ལྷ་རྣམས་ནང་ན་གཙོ་བོར་འགྱུར། །བག་དང་བཅས་པའི་མཁས་པ་ཡིས། །དོན་གཉིས་རབ་ཏུ་ལེན་པར་བྱེད། །ཚེ་འདིའི་དོན་ནི་གང་ཡིན་དང༌། །ཕྱི་མའི་དོན་ནི་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་
― DTG173_Page_0132 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་བརྟེན་པས་རྟོགས་པས་ན། །མཁས་པ་ཞེས་ནི་ངེས་པར་བརྗོད། །དགེ་སློང་བག་ཡོད་ལ་དགའ་ཞིང༌། །བག་མེད་པ་ལ་འཇིགས་ལྟ་བས། །བདག་ཉིད་ངན་འགྲོ་ལས་འདྲེན་ཏེ། །འདམ་རྫབ་ལས་ནི་གླང་ཆེན་བཞིན། །སྡིག་པའི་ཆོས་རྣམས་སྦྲུག་པར་བྱེད། །རླུང་གིས་ལྗོན་ཤིང་ལོ་མ་བཞིན། །ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ཕྲ་རགས་དག །སྲེག་སྟེ་མེ་ཡིས་རྩྭ་བཞིན་ནོ། །འདུ་བྱེད་ཉེར་ཞི་ཞི་བ་ཡི། །གོ་འཕང་མཆོག་ནི་སོ་སོར་རྟོགས། །མྱ་ངན་འདས་དང་ཉེ་བའི་ཕྱིར། །ཡོངས་སུ་ཉམས་འགྱུར་མི་སྲིད་དོ། །བརྩོན་འགྲུས་ལྡན་ཞིང་བག་ཡོད་དང༌། །ཆོས་སྤྱོད་ལེགས་པར་སྤྱོད་བྱེད་པ། །འཇིག་རྟེན་འདི་དང་ཕ་རོལ་དུ། །དགའ་དང་བདེ་བ་རབ་ཏུ་འཐོབ། །ཞི་ཕྱིར་བསླབ་པ་ལ་བརྟེན་དང༌། །རྩོལ་བ་དང་ནི་བརྩོན་འགྲུས་སྐྱེད། །མི་དྲན་པ་དང་བག་མེད་དང༌། །བརྩོན་འགྲུས་ཆུང་དང་ཀུན་སྡོམ་མེད། །གཉིད་དང་སྡོམ་པ་གཡེང་བ་རྣམས། །འདི་དག་བསླབ་པའི་བར་བཅད་པས། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཡན་ལག་དེ་མཁྱེན་ནས། །དྲན་པ་ཆུད་ནི་མི་གཟན་མཛོད། །མཁས་ཁྱོད་ཚུལ་ཁྲིམས་བཟང་བ་དང༌། །བག་ཡོད་པ་ལ་དགྱེས་པ་ཡིས། །ཀུན་རྟོག་ལེགས་པར་མཉམ་ཞོག་སྟེ། །ཉིད་ཀྱི་ཐུགས་ནི་རྗེས་སུ་སྲུངས། །གང་ཞིག་ཆོས་འདུལ་འདི་ལ་ནི། །བག་དང་ལྡན་པར་སྤྱོད་བྱེད་པ། །སྐྱེ་བའི་འཁོར་བ་རབ་སྤངས་ནས། །སྡུག་བསྔལ་ཐ་མར་བྱེད་པར་འགྱུར། །བག་མེད་པ་སྤང་བའི་ལེའུ་སྟེ་གསུམ་པའོ།། །།ཉོན་མོངས་རྣམས་ནི་བདག་འཇོམས་སེམས་ཅན་འཇོམས་ཤིང་ཚུལ་ཁྲིམས་འཇོམས། །ཉམས་བཅས་རྙེད་བས་དམན་ཞིང་སྲུང་དང་དེ་བཞིན་སྟོན་པས་སྤངས། །རྩོད་བཅས་མི་སྙན་དེ་ནི་གཞན་དུ་མི་ཁོམ་རྣམས་སུ་སྐྱེ། །ཐོབ་དང་མ་ཐོབ་ཉམས་པས་འཇིགས་དང་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་འཐོབ། །ཉོན་མོངས་ལྷག་པས་ཐུབ་ལ་རྨ་འབྱིན་ཏེ། །དམ་ཆོས་སྤོང་དང་དགེ་འདུན་སྐུར་བར་བྱེད། །ཕ་མ་གསོད་ཅིང་ཆོམ་རྐུན་ལོག་གཡེམ་སྤྱོད། །རྫུན་དང་ཕྲ་མ་ཚིག་རྩུབ་འཁྱལ་བ་སྨྲ། །བརྣབ་སེམས་གནོད་སེམས་ལོག་ལྟ་ཡིད་བྱེད་ཅིང༌། །དམྱལ་བ་ཡི་དགས་དུད་འགྲོ་འཕེལ་བར་བྱེད། །འདིར་ནི་ཉོན་མོངས་ས་བོན་བཞིན། །ཀླུ་བཞིན་རྩྭ་བཞིན་ལྗོན་ཤིང་བཞིན། །དེ་བཞིན་ཤུན་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། །
― DTG173_Page_0133 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས་ནི་ཤུན་བཅས་འབྲས་དང་འདྲ། །དེ་བཞིན་སྨན་དང་མེ་ཏོག་བཞིན། །སྐྱེ་བ་བཟའ་བཏུང་གྲུབ་པ་འདྲ། །ཀུན་སྦྱོར་འཆིང་བ་བག་ལ་ཉལ། །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་ཀུན་ནས་དཀྲིས། །ཆུ་བོ་སྦྱོར་བ་ཉེར་ལེན་མདུད། །སྒྲིབ་དང་ཐ་བ་དྲི་མ་སྡིག །ཟུག་རྡུ་ཅི་ཡང་ཉེ་བར་སྤྱོད། །ཟག་པ་ཕོངས་པ་ཡོངས་སུ་མདུད། །འཁྲུག་དང་འཐབ་བ་རིམས་ནད་དང༌། །ནགས་སྦྱོར་དང་ནི་གནས་ཞེས་བྱ། །འདོད་ཆགས་ཁོང་ཁྲོ་གཏི་མུག་དང༌། །ང་རྒྱལ་ལྟ་བ་ཐེ་ཚོམ་དང༌། །ཁྲོ་དང་ཁོན་དུ་འཛིན་པ་དང༌། །འཆབ་དང་ཚིག་དང་ཕྲག་དོག་དང༌། །སེར་སྣ་དང་ནི་སྒྱུ་བག་དང༌། །གཡོ་རྒྱགས་རྣམ་འཚེ་ངོ་ཚ་མེད། །ཁྲེལ་མེད་རྨུགས་དང་རྒོད་པ་དང༌། །མ་དད་པ་དང་ལེ་ལོ་དང༌། །བག་མེད་པ་དང་བརྗེད་ངས་དང༌། །རྣམ་གཡེངས་ཤེས་བཞིན་མ་ཡིན་པ། །རབ་མཁས་ཁྱེད་ཀྱིས་སྤང་བར་མཛོད། །ཉོན་མོངས་དེ་དག་སྤང་སླད་དུ། །ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་བསྒོམ་པ་དང༌། །མི་སྡུག་བྱམས་ཁམས་རྟེན་འབྲེལ་དང༌། །དབུགས་རྔུབ་དབུགས་དབྱུང་དྲན་པ་མཛོད། །དྲན་པ་ཉེར་གཞག་སྤང་བ་བཞི། །དེ་བཞིན་རྫུ་འཕྲུལ་རྐང་པ་དང༌། །དབང་སྟོབས་བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་དང༌། །ལམ་གྱི་ཡན་ལག་བསྒོམ་པར་མཛོད། །དེ་ལྟར་འདིར་ནི་མདོར་བསྡུས་ནས། །མཁས་པ་ཁྱོད་ལ་སྤྲིངས་པ་ཡི། །དགེ་བ་གང་དེས་འགྲོ་བ་ཀུན། །རྣམ་གྲོལ་ཞི་བ་ཟོབ་པར་ཤོག །ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བའི་ལེའུ་སྟེ་བཞི་པའོ།། །།བླ་མ་ལ་སྤྲིང་བ་དགེ་སློང་དགོན་པ་པས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཨཱ་ཙཱཪྻ་བི་ན་ཡ་ཙཱ་ན་དྲ་དང༌། བོད་ཀྱི་ལོ་ཙཱ་བ་དག་སློང་ཆོས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ། །
བུ་ལ་སྤྲིང་བ།
― DTG173_Page_0133 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། སུ་ཏཾ་ལེ་ཁ། བོད་སྐད་དུ། བུ་ལ་སྤྲིང་བ། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །མཚོ་ཆེན་ས་གཞིར་གྱུར་འདི་དགྲ་བཅོམ་བྱེ་བའི་ཡུལ། །ལེགས་སྤྱོད་མིས་གང་དཔེ་མེད་དཔལ་སྒོ་རིག་གནས་འདིར། །མཁས་པ་རིན་ཆེན་རྗེ་རྗེའི་རྒྱུད་འཛིན་བྲམ་ཟེའི་རིགས། །གཟུགས་སྟོབས་ཤེས་རབ་ཕུན་ཚོགས་མ་ཧཱ་ཛཱ་ནར་འགྱུར། །མཆོག་ཏུ་བརྩེ་བའི་ཕ་མ་མཛའ་བཤེས་
― DTG173_Page_0134 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཉེན་འདུན་ཚོགས། །མཆིལ་མའི་ཐལ་བ་བཞིན་དུ་ལྟོས་མེད་ཡལ་དོར་ནས། །མཐའ་འཁོབ་ཀླ་ཀློ་མུན་པའི་ནང་ན་གཅིག་འཁྱམས་པ། །བློ་ལྡན་བུ་དེ་ཤེས་རབ་སྒྲོན་མས་སྣང་གྱུར་ཅིག །ཤིན་ཏུ་བརྩེ་བའི་དེད་དཔོན་བདག་གིས་ནི། །ལེགས་བཤད་རྒྱ་མཚོའི་གླིང་ནས་བླངས་པ་ཡི། །སྤྲིང་ཡིག་རིན་ཆེན་འདི་ནི་བུ་ལ་བསྐུར། །རབ་གུས་དགའ་ཞིང་དད་པས་མཉན་པར་གྱིས། །དགེ་བའི་ཡུལ་དབུས་ཁང་བཟང་ལོངས་སྤྱོད་དང༌། །གཡོ་མེད་སེམས་ཀྱིས་རྒྱུན་དུ་བརྩེ་བ་ཡི། །ཕ་མ་མཛའ་བཤེས་རྩ་ལག་སྤངས་ནས་ནི། །བུ་ཁྱོད་མཐའ་འཁོབ་རྒྱུ་བ་ཤིན་ཏུ་སྨད། །དམ་ཆོས་ཕྱིར་ནི་ཕ་མ་ཡལ་དོར་ནས། །ནོར་བཟང་བཞིན་དུ་ཡུལ་གཞན་རྒྱུ་འོས་ན། །འདོད་པའི་དོན་དུ་ཕ་མ་ཡལ་དོར་ནས། །སྨད་པའི་དོན་དུ་རྒྱུ་བ་ག་ལ་རིགས། །བུ་ཁྱོད་གཟུགས་སྡུག་མཆོག་དང་སྒྲ་སྙན་དང༌། །དྲི་ཞིམ་རོ་མཆོག་རེག་བྱའི་བདེ་བྱེད་པ། །འདོད་པའི་འདམ་དུ་འགྲོ་བ་འདི་དག་བྱིང༌། །དཔེར་ན་གླང་ཆེན་འདམ་དུ་ཆུད་པ་བཞིན། །འདོད་པ་ལས་ནི་འཇིགས་དང་སྡུག་བསྔལ་དང༌། །མྱ་ངན་དང་ནི་འཚེ་བ་སྣ་ཚོགས་འབྱུང༌། །གསོད་དང་བཅིང་དང་ཡན་ལག་གཅོད་པ་དང༌། །མེ་དང་ཆུ་དང་གཡང་སར་འདོར་བར་བྱེད། །འདོད་ལ་བརྐམ་པས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང༌། །ཡི་དགས་དུད་འགྲོ་རྣམས་སུ་སྡུག་བསྔལ་རྙེད། །མིར་གྱུར་ན་ཡང་སྡུག་བསྔལ་མི་སྙན་དང༌། །དྲི་མི་ཞིམ་དང་བཀྲེས་སྐོམ་མད་ཀྱིས་གཟིར། །གཡེན་བ་ཅན་ལ་ཕྲུག་ན་བདེ། །དེ་བཞིན་འཇིག་རྟེན་འདོད་ལྡན་བདེ། །དེ་བས་འདོད་པ་མེད་པ་བདེ། །ཇི་ལྟར་མེ་ལོང་བྲག་ཅ་དང༌། །སྤོས་སྣོད་གཟར་བུ་ནམ་མཁའ་རྣམས། །གཟུགས་བརྙན་སྒྲ་གྲགས་སྤོས་དང་ནི། །ཚོད་མའི་རོ་དང་རླུང་རྣམས་ཀྱིས། །ནམ་ཡང་ངོམས་པར་འགྱུར་བ་མེད། །དེ་བཞིན་མིག་དང་རྣ་བ་དང༌། །སྣ་དང་ལྕེ་དང་ལུས་རྣམས་དང༌། །གཟུགས་མཛེས་སྒྲ་སྙན་དྲི་ཞིམ་དང༌། །རོ་མཆོག་རེག་བྱ་བདེ་བ་ཡིས། །ནམ་ཡང་ངོམས་པར་འགྱུར་བ་མེད། །དེ་བས་འདོད་པ་རྣམས་སྤང་ཞིང༌། །འཕགས་པའི་ཆོས་རྣམས་བསྟེན་པར་བྱ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཏིང་འཛིན་ཤེས་རབ་མཆོག །རྣམ་གྲོལ་བདེ་བས་ངོམས་པར་འགྱུར། །འདོད་ལ་ཆགས་པ་སྤང་བར་བྱའོ། །ནོར་ལ་ཆགས་པས་འདིར་གདུང་ཕྱི་མར་གདུང༌། །
― DTG173_Page_0135 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཉིས་ཀར་གདུང་སྟེ་དེས་ན་བདག་ཉིད་ཀྱིས། །ལས་རྣམ་སྨིན་མཐོང་དེ་གདུང་རབ་ཏུ་གདུང༌། །འགྲོ་བ་དམན་པར་སོང་བས་ཕྱིར་ཞིང་གདུང༌། །བསག་དང་བསྲུང་དང་བརླག་པའི་གདུང་བ་ཡིས། །ནོར་ནི་ཕུང་ཁྲོལ་མཐའ་ཡས་ཤེས་པར་བྱ། །ནོར་ལ་ཆགས་པས་གཡེང་བར་གྱུར་པ་རྣམས། །སྲིད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་སྐབས་མེད་དོ། །ནོར་གྱི་ཕྱིར་ནི་རྒྱལ་བུ་དགེ་དོན་གྱི། །མིག་གཉིས་ཚེར་མ་རྣོན་པོས་བརྟོལ་བར་གྱུར། །བུ་མོ་མཛའ་བོ་རྣ་བ་བྱེ་བ་རི། །རྒྱ་མཚོར་ཤི་འཕོས་འཁྱམ་པར་གྱུར་པ་ཡིན། །འདི་ན་ནོར་འཚོལ་ཁ་ཅིག་གསལ་ཤིང་བཙུགས། །ལ་ལ་ཡན་ལག་ཉིད་ལག་གཅོད་པར་སྣང༌། །གཞན་དག་བཙོན་ར་ཤིན་ཏུ་ཟབ་མོར་བཅུག །ཁ་ཅིག་ཁོང་སྒྲིལ་སུ་མི་འདོད་ཀྱིས་བཅིངས། །ནོར་བུ་ལེན་པའི་ཚོང་པ་ལྔ་བརྒྱ་དག །སིང་ག་ལ་ཡི་གླིང་དུ་སྲིན་མོས་བཟུང༌། །རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོའི་རྟ་རྒྱལ་བ་ལ་ཧས། །དེ་དག་བསྒྲལ་བར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ན་གསེར་དང་དངུལ་དང་བཻཌཱུཪྻ། །མུ་ཏིག་བྱི་རུ་ཨསྨ་གརྦྷ་དང༌། །ཀཱཪྵཱ་པ་ཎ་ལ་སོགས་ཚར་བབས་ཀྱང༌། །ནོར་འཚོལ་རྣམས་ནི་ངོམས་པར་འགྱུར་བ་མེད། །གངས་ཅན་འབིགས་བྱེད་དང་ནི་མཉམ་པ་ཡི། །ནོར་གྱི་ཕུང་པོ་ལ་ནི་དབང་བསྒྱུར་ཀྱང༌། །ནོར་ཚོལ་གཅིག་ཀྱང་ངོམས་པར་འགྱུར་མ་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་བུ་ཁྱོད་ནོར་ལ་ཆགས་པ་སྤོངས། །འདི་ན་ནོར་མང་སྐྱེ་བོ་སྡུག་བསྔལ་བ། །འདོད་པ་ཆུང་རྣམས་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། །ཀླུ་དབང་རྣམས་ལ་མགོ་བོ་ཇི་སྙེད་པ། །དེ་ལས་བྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་དེ་སྙེད་དོ། །ལུས་སྲོག་ཡལ་བར་དོར་ནས་ནོར་བསགས་ཀྱང༌། །ཤིན་སྐལ་བ་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་ཡི། །ནོར་དེ་རྨི་ལམ་སྤྲིན་དང་མཚུངས་པ་ཡིན། །དེ་བས་འདོད་པ་ཆུང་ཞིང་ཆོག་ཤེས་བྱ། །ནོར་མང་བསགས་ཤིང་སྦ་བྱས་ཀྱང༌། །ཅུང་ཟད་ཅུང་ཟད་སྤྱད་པ་ཡིས། །འཇུངས་པའི་ནོར་ནི་འདྲ་བ་ལྟར། །སྡུག་བསྔལ་སྐྱེད་པ་ཁོ་ནར་ཟད། །བུ་ཁྱོད་གལ་ཏེ་ནོར་འཚོལ་ན། །འཕགས་པའི་ནོར་བདུན་བསྟེན་པར་གྱིས། །རྒྱལ་པོ་རྐུན་པོས་མི་ཕྲོགས་ཤིང༌། །སྲིད་པའི་དབུལ་བ་སེལ་བར་འགྱུར། །རྟག་ཏུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལྡན་པ་ལ། །སྦྱིན་བ་བཀུར་སྟིས་བརྒྱན་པར་གྱིས། །ནོར་རྣམས་དེ་ལྟར་གཏེར་དུ་སྦོས། །རྗེས་སུ་འབྲང་ཞིང་
― DTG173_Page_0136 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དབྲོག་ཏུ་མེད། །འདི་ན་ནོར་སློང་དམན་པ་སྟེ། །མི་སྦྱིན་པ་ནི་དེ་བས་དམན། །ནོར་སྦྱིན་པ་ནི་མཆོག་ཡིན་ཏེ། །མི་འདོད་པ་ནི་དེ་བས་མཆོག །ནོར་ལ་ཆགས་པ་སྤང་བའོ། །འདོད་པའི་ཕྱིར་ནི་བྱིས་པ་རྣམས། །བུད་མེད་རུལ་པ་སྟེན་བྱེད་པ། །འགྲོ་བ་རུལ་པར་འགྲོ་འགྱུར་ཞིང༌། །ངན་སོང་རྣམས་སུ་ལྟུང་བར་འགྱུར། །འཇིགས་པ་ཆེན་པོའི་འཆིང་བ་ནི། །བུད་མེད་ཞགས་པ་མི་བཟད་པ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་འདོད་པ་དང༌། །བུད་མེད་བསྟེན་པའང་མ་བསྔགས་སོ། །ལམ་འདིས་བྱང་ཆུབ་བར་བཅད་པས། །སྦྲུལ་གདུག་ཤིན་ཏུ་ཁྲོ་བ་ལྟར། །མཁས་ཁྱོད་བུད་མེད་རྣམ་པར་སྤོངས། །མི་གང་དག་ནི་བུད་མེད་འདོད། །དེ་དག་བདེ་བར་ག་ལ་འགྱུར། །བུད་མེད་ཕུང་བར་བྱེད་པ་སྟེ། །འཇིག་རྟེན་འདི་དང་ཕ་རོལ་ཕུང༌། །རྣམ་པ་ཀུན་དུ་ནོར་འཇིག་དང༌། །ངན་སོང་རྩ་བ་བུད་མེད་ཡིན། །བུ་ཁྱོད་བདག་ལ་ཕན་འདོད་ན། །དེ་བས་བུད་མེད་རྟག་ཏུ་སྤོངས། །བུད་མེད་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི། །འདོད་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་མི་རིག་སྟེ། །སྐྱེས་པ་དང་ནི་ཡིད་གཅུགས་ཤིང༌། །རྩེ་དགའ་དུ་མ་བྱས་ནས་ཀྱང༌། །སྦྲུལ་གྱི་ལྤགས་རྙིང་འདོར་བ་ལྟར། །བུད་མེད་ཀྱིས་ནི་བློ་བུར་འདོར། །སྦྲང་མས་མེ་ཏོག་རྙིང་པ་ལྟར། །བུད་མེད་ཀྱིས་ནི་ནོར་མེད་པའི། །སྐྱེས་པ་རྒན་པོ་འདོར་བྱེད་ཅིང། །གཟུགས་བྱད་ངན་པའང་འདོར་བ་ཡིན། །རབ་ཏུ་བརྩེ་བས་བུད་མེད་དག །ཐམས་ཅད་དུ་ནི་ཡོངས་བསྐྱངས་ཀྱང༌། །བུད་མེད་ཤིན་ཏུ་མི་བཟད་པ། །བདག་གིར་བྱ་བར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ཡི་རང་བཞིན་འདི་ཡིན་ཏེ། །བུད་མེད་རྣམས་ནི་སེམས་མི་སྲུན། །བྱས་པ་དྲིན་དུ་མི་གཟོ་བས། །རང་གི་སྐྱེས་པའང་གསོད་པར་བྱེད། །ཆུ་བོ་དང་ནི་སྡེར་མོ་ཅན། །རྭ་ཅན་ལག་ན་མཚོན་ཐོགས་པ། །རྒྱལ་པོ་ངན་དང་བུད་མེད་ལ། །ནམ་ཡང་ཡིད་བརྟན་མི་བྱའོ། །བུད་མེད་ཁ་ཟས་ཉིས་འགྱུར་ཏེ། །གཡོ་སྒྱུ་དག་ནི་བཞི་འགྱུར་ཡིན། །ཕྲག་དོག་ཤས་ནི་དྲུག་འགྱུར་ཏེ། །འདོད་པ་བརྒྱ་འགྱུར་ཡིན་པར་བྱ། །ཤིང་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མེད་དང་ནི། །ཆར་གྱིས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་དང༌། །འབྱུང་པོ་ཀུན་གྱིས་གཤིན་རྗེ་ལྟར། །སྐྱེས་པ་བུད་མེད་ངོམས་མི་འགྱུར། །པུ་ཀ་རྩེ་ཡི་ཁ་ཆུ་ཡིས། །བྱེ་མའི་ཕུང་པོ་ཇི་ལྟར་འབང༌། །སྐྱེས་པ་གཞོན་ནུ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །བུད་མེད་གཅིག་ནི་
― DTG173_Page_0137 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ངོམས་མི་འགྱུར། །བྱི་བོ་བྱེད་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན། །མ་བསྡམས་མི་བསྲུན་འདོད་ལ་བརྐམ། །རང་གི་ཆུང་མས་མི་ཆོག་སྟེ། །འཇིག་རྟེན་དག་ན་སྨད་འོས་ཡིན། །འདི་དང་ཕ་རོལ་སྡུག་བསྔལ་འགྱུར། །གསོད་དང་ཆད་པ་དྲག་པོ་མྱོང༌། །སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་རྣམས་སུ་སྐྱེ། །དེ་བས་བུ་ཁྱོད་དེ་སྤོངས་ཤིག །བྱི་བོ་བྱེད་པ་ཤལ་མ་ལི། །ལྕགས་ཀྱི་ཚེར་མ་རྩེ་མོ་འབར། །སོར་ནི་བཅུ་དྲུག་ཡོད་པ་ལ། །ངུ་ཞིང་སྟོབས་ཀྱིས་འཛེགས་པར་འགྱུར། །བུད་མེད་ཤིན་ཏུ་འཇིགས་འཇིགས་ལྟ། །མཆེ་རྣོ་ལུས་ཆེ་འབར་བ་ཡིས། །གཞན་གྱི་བུད་མེད་འཕྲོག་པ་ལ། །ཅི་ནས་ཟ་བ་ཁོ་ནར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་ཆུང་མར་བརྟེན་ན་ཡང༌། །དེ་ཡི་ཉེས་དམིགས་དྲུག་ཅུ་ལྔ། །དྲག་ཤུལ་ཅན་གྱི་མདོ་ལས་གསུངས། །དེའི་ཕྱིར་བུད་མེད་སྤང་བར་བྱའོ། །བུད་མེད་ལ་ཆགས་པ་སྤང་བའོ།། །།གང་ཞིག་འཐུངས་ནས་ར་རོ་གློ་ནས་གོམ་ཚུགས་དབང་མེད་འདོར། །ཡུལ་གྲོང་མ་འདྲིས་པར་ཡང་འཁྱམ་ཞིང་བརྡེག་འཆོས་འགྱུར། །བཟའ་དང་མི་བཟའ་སྤྱད་མེད་དུག་དང་འདྲེས་པ་ཟ། །དེ་བས་བུ་ཁྱོད་མྱོས་འགྱུར་ཁུ་བ་རྟག་ཏུ་སྤོངས། །གང་འཐུངས་ན་ནི་བདག་ལ་བརྟན་མེད་བློ་ཉམས་ཤིང༌། །ཕྱུགས་དང་འདྲ་བར་མཛའ་བོས་སྤོང་ཞིང་དགྲ་བོས་འཕྱ། །འདུས་པ་བྲོ་གར་བྱེད་ཅིང་གླུ་ལེན་འཁར་རྡ་རྡུང༌། །དགེ་ལེགས་གྲགས་ཉམས་རྒྱུ་དེ་སུ་ཞིག་འཐུང་བར་བྱེད། །དེ་འཐུངས་ངོ་ཚ་ཁྲེལ་ཡོད་དོར་ནས་ནི། །གཅེར་བུར་བྱུང་ཀྱང་འཛེམ་མེད་སྨྱོན་པ་བཞིན། །རྐུན་པོ་གཅན་གཟན་རྒྱུ་བའི་ལམ་དུ་འགྲོ། །ལུས་སྲོག་ཉམས་རྒྱུ་དེ་ནི་ཁྱོད་ཀྱིས་སྤངས། །དེ་འཐུངས་སྐྱུགས་པས་གོས་ཤིང་འགྱེལ་གྱུར་ནས། །ཁ་ཡང་ཁྱི་ཡིས་དོགས་པ་མེད་པར་ལྡགས་། །དྲན་མེད་ལམ་པོ་ཆེར་ཡང་ཉལ་གྱུར་ན། །བག་མེད་རྩ་བ་རྟག་ཏུ་སྤང་བར་བྱ། །གང་ཞིག་འཐུངས་ནས་མྱོས་པར་འཁྲུལ་འགྱུར་ཏེ། །འབྲིས་ན་ཨན་དྷ་དག་ཀྱང་རྨེ་བྱུང་ན། །དུ་ཆེན་འཐིབ་སྟེ་ཕན་ཚུན་ཐལ་མར་བྱུང༌། །ཕུང་ཁྲོལ་རྩ་བ་དེ་ནི་སུ་ཞིག་འཐུང༌། །གང་ཞིག་འཐུངས་ན་དཔལ་གྱི་གཞིར་འགྱུར་རིགས། །ཇེ་མཐོ་ཇེ་མཐོ་གྱུར་པའང་རླག་བྱེད་པ། །ནོར་གྱི་དབྱིག་ལྡན་ཁྱིམ་ཀྱང་ཕུང་འགྱུར་བ། །ཉེས་མང་གཞི་རྩ་དེ་ནི་སུ་ཞིག་འཐུང༌། །གློ་བུར་ངུ་ཞིང་རེ་འགའ་དགོད་པར་བྱེད། །
― DTG173_Page_0138 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ངེས་སྨྲ་ཞིང་གདོན་གྱིས་ཟིན་པ་བཞིན། །དམ་པས་སྨད་ཅིང་བརྙས་པའི་གནས་གྱུར་པ། །འཁྲུལ་སླད་རྒྱུ་དེ་སུ་ཞིག་འཐུང་བར་བྱེད། །བག་ཡོད་རྣམས་ཀྱང་དེ་འཐུངས་སེམས་ཉམས་ཤིང༌། །བདག་ལ་ཕན་པའི་ལམ་དུ་མི་འཇུག་པ། །མ་བརྟགས་མང་དུ་སྨྲ་ཞིང་ཚིག་རྩུབ་འབྱིན། །སྒོ་གསུམ་ཉམས་བྱེད་དེ་ནི་བཏུང་མི་བྱ། །གང་གི་ཉེས་པས་སྔོན་གྱི་ལྷ་རྣམས་མྱོས། །ལྷ་ཡི་དབང་པོའི་དཔལ་ནི་ཉམས་གྱུར་ནས། །སྐྱབས་འདོད་ཕྱིར་ན་རྒྱ་མཚོའི་ནང་དུ་གབ། །ལྷ་ཡང་ཉམས་བྱེད་དེ་ནི་བཏུང་མི་བྱ། །མི་བྱ་བ་ཡང་བྱ་བ་བཞིན་དུ་བྱེད། །མི་བདེན་པ་ཡང་བདེན་པ་བཞིན་དུ་སྨྲ། །ཞུམ་པ་རྣམས་ཀྱང་མ་ཞུམ་བཞིན་དུ་སྤྱོད། །མྱོས་འགྱུར་རིགས་ཉམས་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུར་གྱུར་པ། །སྡིག་པའི་སྲིན་མོ་བྱུར་ངན་མངོན་སུམ་བཞིན། །རྩོད་པའི་གཞི་དང་ཐ་དད་མ་ཡིན་པ། །སྙིང་གི་མུན་པ་མི་བཟད་དེ་སུ་འཐུང༌། །དེ་འཐུངས་ཡིད་ནི་རབ་ཏུ་འཁྲུགས་གྱུར་ནས། །བརྩེ་བའི་ཕ་དང་མ་ཡང་གསོད་འགྱུར་ཞིང༌། །ཉེས་མེད་དགེ་སྦྱོང་བྲམ་ཟེ་དྲང་སྲོང་གསོད། །ཆོམ་རྐུན་དང་ནི་ལོག་གཡེམ་སྨད་པ་བྱེད། །རྫུན་དང་ཕྲ་མ་ཚིག་རྩུབ་འཁྱལ་པ་སྨྲ། །བརྣབ་སེམས་གནོད་སེམས་ལོག་ལྟའི་མུན་པ་འཛིན། །མི་དགེའི་རྩ་བདེ་ནི་བཏུང་མི་བྱ། །གང་ཞིག་བཏུང་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཏིང་འཛིན་དང༌། །ཤེས་རབ་ལྟ་བ་འཚོ་བ་ཆོ་ག་དང༌། །དྲན་པ་ཤེས་བཞིན་དད་པ་བརྩོན་འགྲུས་ཉམས། །དགེ་ཆོས་ཆུད་གཟོན་དེ་ནི་བཏུང་མི་བྱ། །དེ་འཐུངས་སྡིག་སྤྱོད་རྣམས་ནི་ལུས་ཞིག་ནས། །རབ་ཏུ་བཟོད་དཀའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང༌། །ཡི་དྭགས་དུད་འགྲོ་རྣམས་ཀྱང་སྨྱོན་པར་འགྱུར། །སྡུག་བསྔལ་རྩ་བ་དེ་ནི་བཏུང་མི་བྱ། །ཐུབ་པས་དགའ་བ་ཅན་གྱི་མདོ་ལས་ནི། །མྱོས་འགྱུར་ཉེས་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་ལྔ་གསུངས། །དེ་ཕྱིར་བུ་ཁྱོད་བདག་ལ་ཕན་འདོད་ན། །ཉེས་ཀུན་རྩ་བ་དེ་ནི་བཏུང་མི་བྱ། །ཆང་དགའ་དགོས་པ་ཐམས་ཅད་ལ། །རྟག་ཏུ་བག་མེད་སྤྱོད་པར་འགྱུར། །མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྨན་འགྱུར་ཞིང༌། །དཀར་པོའི་ཆོས་རྣམས་འགྲིབ་པར་འགྱུར། །ཉེས་ཀུན་རྩ་བ་བག་མེད་གནས། །འདི་དང་གཞན་དུ་རྣམ་པར་རྨོངས། །དེ་བས་སྐྱེ་བོ་ཆེན་པོ་ཁྱོད། །ཆང་ལ་དགའ་བ་རྟག་ཏུ་སྤོངས། །ཕན་པར་སྨྲ་བ་དཀོན་པ་སྟེ། །ཉན་པར་བྱེད་པ་
― DTG173_Page_0139 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤིན་ཏུ་དཀོན། །དེ་དག་བས་ཀྱང་མི་ཉན་ཡང༌། །ཕན་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་དཀོན། །ཕན་པར་སྨྲ་བ་མཆོད་པ་ནི། །བསྒོ་བ་ཤིན་ཏུ་སྒྲུབ་པ་ཡིན། །བུ་ཁྱོད་ང་ལ་མཆོད་འདོད་ན། །གདམས་པ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་སྒྲུབས། །ཆང་ལ་དགའ་བ་སྤང་བའོ། །བདག་གི་སྤྲིང་ཡིག་རིན་ཆེན་འདི། །བུ་ལ་བརྗོད་པ་ལས་བྱུང་བའི། །དགེ་བ་གང་དེས་འགྲོ་བ་ཀུན། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཐོབ་པར་ཤོག །བུ་ལ་སྤྲིང་བ་པཎྜི་ཏ་མཁས་པ་ཆེན་པོས་སད་ཛ་ན་ཆེན་པོས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།ཁ་ཆེའི་མཁན་པོ་མ་ཧཱ་ཛ་ན་དང༌། བོད་ཀྱི་ལོ་ཙཱ་བ་མར་བ་ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུགས་གིས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ། །
དྲི་མ་མེད་པ་རིན་པོ་ཆེའི་སྤྲིང་ཡིག་ཅེས་བྱ་བ།
― DTG173_Page_0139 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། བི་མ་ལ་རཏྣ་ལེ་ཁ་ནཱ་མ། །བོད་སྐད་དུ། དྲི་མ་མེད་པ་རིན་པོ་ཆེའི་སྤྲིང་ཡིག་ཅེས་བྱ་བ། །བླ་མ་རྣམས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །རྗེ་བཙུན་མ་སྒྲོལ་མ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །མ་ཧཱ་གྷ་ཏིར་སྐུ་བལྟམས་ནས། །སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་འཕེལ་མཛད་ཅིང༌། །རྒྱལ་སྲིད་ཆོས་ཀྱིས་སྐྱོང་མཛད་པ། །ནིར་ཡ་ཕལ་རྒྱལ་གྱུར་ཅིག །ཁྱོད་ཀྱིས་སྔོན་ཆད་སྦྱིན་པ་དང༌། །དགེ་བ་བཅུ་དང་གསོ་སྦྱོང་དང༌། །བཟོད་དང་བརྩོན་འགྲུས་ལ་གོམས་པས། །ལྷ་ཁྱོད་ད་ལྟ་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །བླ་མ་རྣམས་ཀྱི་བཀའ་ལུང་དང༌། །མདོ་སྩོགས་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་འབྲང་འདི། །གུས་པས་སྤྱི་བོས་བླང་མཛོད་དང༌། །བདག་གཞན་གཉིས་ལ་ཕན་པར་འགྱུར། །ཐེ་ཚོམ་ཐམས་ཅད་རྣམ་སྤངས་ཤིང༌། །སྒྲུབ་ལ་ནན་ཏན་ཆེ་བར་མཛོད། །གཉིད་རྨུགས་ལེ་ལོ་རྣམ་སྤངས་ཤིང༌། །རྟག་ཏུ་བརྩོན་འགྲུས་འབད་པར་བྱ། །དྲན་དང་ཤེས་བཞིན་བག་ཡོད་པས། །དབང་པོའི་སྒོ་རྣམས་རྟག་ཏུ་བསྲུང༌། །ཉེན་མཚན་དུས་སུ་ཡང་དང་ཡང༌། །སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་བརྟག་པར་བྱ། །རང་སྐྱོན་རྟོག་ལ་མིག་བཞིན་བྱ། །གཞན་སྐྱོན་རྟོག་ལ་ལོང་བ་བཞིན། །དྲན་དང་ང་རྒྱལ་མེད་པ་དང༌། །སྟོང་ཉིད་རྟག་ཏུ་བསྒོམ་པར་བྱ། །བདག་གི་ཉེས་པ་བསྒྲག་བྱ་ཞིང༌། །གཞན་གྱི་འཁྲུལ་པ་བཙལ་མི་བྱ། །གཞན་གྱི་ཡོན་ཏན་བསྒྲག་པར་བྱ། །བདག་གི་ཡོན་ཏན་སྦ་བར་བྱ། །རྙེད་དང་བཀུར་སྟི་སྤང་བྱ་ཞིང༌། །ཁེ་གྲགས་རྟག་ཏུ་སྤང་བར་བྱ། །
― DTG173_Page_0140 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱམས་དང་སྙིང་རྗེ་བསྒོམ་བྱ་ཞིང༌། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་བརྟན་པར་མཛོད། །མི་དགེ་བཅུ་ནི་སྤང་བྱ་ཞིང༌། །རྟག་ཏུ་དད་པ་བརྟན་པར་བྱ། །འདོད་པ་ཆུང་ཞིང་ཆོག་ཤེས་དང༌། །བྱས་ལ་དྲིན་དུ་གཟོ་བར་བྱ། །ཁྲོ་དང་ང་རྒྱལ་སྤང་བྱ་ཞིང༌། །དམན་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པར་བྱ། །ལོག་པའི་འཚོ་བ་རྣམས་སྤང་ཞིང༌། །ཆོས་ཀྱི་འཚོ་བས་འཚོ་བར་བྱ། །ཟང་ཟིང་ཐམས་ཅད་རྣམས་སྤང་ཞིང༌། །འཕགས་པའི་ནོར་གྱིས་ཕྱུག་པོར་བྱ། །རྟག་ཏུ་འདུ་འཛི་སྤང་བྱ་ཞིང༌། །དགོན་པ་ལ་ནི་གནས་པར་བྱ། །འཁྱལ་པའི་ཚིག་རྣམས་སྤང་བྱ་ཞིང༌། །རྟག་ཏུ་ངག་ནི་བསྡམ་པར་བྱ། །བླ་མ་མཁན་པོ་མཐོང་བའི་ཚེ། །གུས་པས་རིམ་གྲོ་བསྐྱེད་པར་བྱ། །ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་སྐྱེས་བུ་དང༌། །གང་ཟག་ཆོས་ཀྱི་མིག་ཅན་དང༌། །ལས་དང་པོ་ཡི་སེམས་ཅན་ལ། །སྟོན་པའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པར་བྱ། །སྡུག་བསྔལ་དག་གིས་གདུངས་པ་དང༌། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མཐོང་བའི་ཚེ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་སྐྱེད་བྱ་སྟེ། །ཕམ་བུ་ཚའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད། །འཇིག་རྟེན་བྱ་བ་ཀུན་སྤངས་ཏེ། །རྟག་ཏུ་ཏིང་འཛིན་བསྒོམ་པར་མཛོད། །སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་སྤང་བྱ་ཞིང༌། །དགེ་བའི་བཤེས་ལ་སྟེན་པར་མཛོད། །ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བའི་དགེ་སློང་དང༌། །ཆོས་ཀྱིས་ཕོངས་པ་གཞན་དག་དང། སྡིག་པ་སྤྱོད་པ་མཐོང་བའི་ཚེ། །དེ་དག་ཡལ་བར་དོར་མི་བྱ། །མི་དགེའི་བཤེས་གཉེན་ཐམས་ཅད་དང༌། །སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་ཐམས་ཅད་དང༌། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་དང་བླ་མ་དང༌། །མཁན་པོ་སློབ་དཔོན་མི་གུས་དང༌། །བྱས་ལ་དྲིན་དུ་མི་གཟོ་དང༌། །ཚེ་འདི་འབའ་ཞིག་དྲན་པ་དང། །གཞན་ཡང་དང་པ་ཆུང་བ་དང༌། །ཞག་གསུམ་འདས་པར་གནས་མི་བྱ། །སྡང་དང་མི་དགེའི་ས་སྤངས་ཤིང༌། །གང་དུ་བདེ་བར་འགྲོ་བར་བྱ། །གང་ལ་ཆགས་པ་སྤང་བྱ་ཞིང༌། །ཆགས་པ་མེད་པར་གནས་པར་བྱ། །ཆགས་པས་བདེ་འགྲོ་མི་འཐོབ་ཅིང༌། །ཐར་པའི་སྲོག་ཀྱང་གཅོད་པར་བྱེད། །གང་དུ་དགེ་བའི་བཤེས་གནས་པ། །དེར་ནི་རྟག་ཏུ་གནས་པར་བྱ། །བླ་མ་རྟག་ཏུ་བསྟེན་པ་དང༌། །རྟག་ཏུ་མདོ་སྡེ་བལྟ་བར་བྱ། །ཐོག་མར་བརྩམས་པ་གང་ཡིན་པ། །དང་པོར་དེ་ཉིད་བསྒྲུབ་བྱ་ཞིང༌། །གཞན་དུ་གཉིས་ཀ་འགྲུབ་མི་འགྱུར། །གཞན་དུ་སྡིག་པ་བཤགས་པ་དང༌། །
― DTG173_Page_0141 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསོད་ནམས་མཆོག་ལ་འབད་པར་བྱ། །འཇིག་རྟེན་སྤྱོད་དང་མཐུན་པ་དང༌། །རྟག་ཏུ་ཕ་རོལ་སེམས་སུ་མཛོད། །གང་ཚེ་མཐོ་བའི་སེམས་སྐྱེས་ཚེ། །དེ་ཚེ་ང་རྒྱལ་བཅག་བྱ་ཞིང༌། །གང་དུ་བག་ཡོད་བྲལ་བའི་ཚེ། །བླ་མའི་གདམས་ངག་དྲན་པར་བྱ། ཞུམ་པའི་སེམས་ནི་བྱུང་བའི་ཚེ། །སེམས་ཀྱི་གཟེངས་ཀྱང་བསྟོད་པར་བྱ། །ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་དྲན་ཏེ། །སྤྲོས་པ་མ་ལུས་ཞི་བར་མཛོད། །གང་དུ་ཆགས་སྡོང་ཡུལ་བྱུང་ཚེ། །སྒྱུ་མ་སྤྲུལ་བ་བཞིན་དུ་བལྟ། །མི་སྙན་ཚིག་རྣམས་ཐོས་པའི་ཚེ། །བྲག་ཅ་ལྟ་བུར་མཁྱེན་པར་མཛོད། །ལུས་ལ་གནོད་པ་བྱུང་བའི་ཚེ། །སྔོན་གྱི་ལས་སུ་བལྟ་བར་བྱ། །བས་མཐའ་དགོན་པར་རབ་གནས་ཤིང༌། །རི་དགས་ཤི་བའི་རོ་བཞིན་དུ། །གང་དུ་སུས་ཀྱང་མི་ཤེས་པར། །བདག་གིས་བདག་ཉིད་སྤ་བར་བྱ། །རྟག་ཏུ་ཡི་དམ་བརྟན་པར་བྱ། །འདོད་དང་གནོད་སེམས་གཉིད་དང་རྨུགས། །ལེ་ལོ་སྙོམ་ལས་སེམས་བྱུང་ཚེ། །དེ་ཚེ་བདག་ལ་རྔན་བགྲང་ཞིང༌། །བརྟུལ་ཞུགས་སྙིང་པོ་དྲན་བྱ་དང༌། །མི་རྟག་པ་དང་འཆི་བ་བསམ། །གཞན་གྱི་མདུན་དུ་གནས་པའི་ཚེ། །ཞི་ངེས་གསོང་པོར་སྨྲ་བར་བྱ། །ཁྲོ་གཉེར་ངོ་འཛུམ་སྤང་བྱ་ཞིང༌། །རྟག་ཏུ་འཛུམ་ཞིང་གནས་པར་བྱ། །རྟག་ཏུ་གཞན་ལ་དགའ་བྱ་ཞིང། །སེར་སྣ་མེད་ཅིང་གཏང་ལ་དགའ། །རྟག་ཏུ་ཕྲག་དོག་སྤང་བར་བྱ། །གཞན་གྱི་སེམས་ནི་བསྲུང་བྱ་ཞིང༌། །རྩོད་པ་ཐམས་ཅད་སྤང་བར་བྱ། །དོ་དགའ་མེད་ཅིང་གསར་འགྲོགས་མེད། །རྟག་ཏུ་ཟུངས་ནི་ཐུབ་པར་བྱ། །རྟག་ཏུ་བཟོད་དང་ལྡན་པ་དང༌། །འདོད་པ་ཆུང་ཞིང་ཆོག་ཤེས་བྱ། །གདོལ་པ་བྲན་གྱི་འདུ་ཤེས་སོ། །དོ་ཚ་ཤེས་དང་ཁྲེལ་ཡོད་དང༌། །ཕ་རོལ་མགུ་བྱ་དེ་ལ་བརྩོན། །རང་གི་སྡོམ་པ་བསྡམ་པར་མཛོད། །གཞན་ལ་བརྙས་པ་སྤང་བྱ་ཞིང༌། །གུས་པའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་པར་བྱ། །གཞན་ལ་གདམས་ངག་བྱེད་པའི་ཚེ། །སྙིང་རྗེ་ཕན་སེམས་ལྡན་པར་མཛོད། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ལ་གུས་པ་དང༌། །དམ་ཆོས་ནམ་ཡང་སྤང་མི་བྱ། །རྟག་ཏུ་དཀོན་མཆོག་གུས་པ་དང༌། །འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པར་མཛོད། །སྔོན་དུ་སྙིང་རྗེ་སོང་བ་ཡིས། །ཉིན་དང་མཚན་མོ་ལན་གསུམ་དུ། །མཆོད་པ་བདུན་དུ་རབ་གྲགས་པའི། །ཕུང་པོ་གསུམ་པ་གདོན་པར་མཛོད། །
― DTG173_Page_0142 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྲོ་བའི་སྡུག་བསྔལ་བསལ་འདོད་པས། །སྨོན་ལམ་རྒྱ་ཆེན་གདབ་པ་དང༌། །སེམས་ཅན་སྨོན་དང་བྱང་ཆུབ་འདོད། །ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་བསྔོ། །དུས་ནི་རིང་པོར་དམ་བཅས་ནས། །རྟག་ཏུ་བརྩོན་དང་ལྡན་པར་བྱ། །དེ་ལྟར་མཛད་ན་ཚོགས་གཉིས་པོ། །རྫོགས་འགྱུར་སྒྲིབ་གཉིས་ཟད་པར་འགྱུར། །མི་ལུས་ཐོབ་པ་དོན་ཡོད་ཅིང༌། །མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱ་ངན་འདའ། །བདག་དང་གཞན་དོན་རྫོགས་གྱུར་ནས། །དམ་པ་ཉིད་ནི་ཐོབ་པར་འགྱུར། །སོས་ཀའི་ཁུ་བྱུག་གཞོན་ནུ་སྐད་སྙན་སྒྲོགས་ཞེས་ཏེ། །རྨ་བྱ་གཞོན་ནུ་སྐད་མི་སྙན་པ་མི་སྒྲོགས་སམ། །མཁས་པ་མང་པོས་ལེགས་པར་གསུངས་པ་ཡོད་མོད་ཀྱིས། །རྒྱལ་པོ་གདུང་བ་བཅད་ཕྱིར་བདག་གིས་བྲིས་པ་ཡིན། །ཕན་སེམས་ལྡན་པའི་གཏམ་དེ་ལེགས་པར་དགོངས་མཛོད་ལ། །རྟོགས་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེ་བོ་གཞན་ལའང་སྨྲ་བར་མཛོད། །རྟག་ཏུ་ལྷ་དྲུག་དྲན་མཛོད་དམ་ཚིག་གཙང་མར་མཛོད། །རྒྱལ་སྲིད་ཆོས་ཀྱིས་སྐྱོང་མཛོད་བདག་ལ་བཟོད་པར་མཛོད། །དྲི་མ་མེད་པའི་རིན་པོ་ཆེའི་སྤྲིང་ཡིག་ཅེས་བྱ་བ། །གནས་བརྟན་མཁས་པ་ཆེན་པོ་དཱི་པཾ་ཀ་ར་ཤྲཱི་ཛྙཱ་ནས། རྒྱལ་པོ་ནིཪྻ་ཕ་ལ་ལ་བརྫོངས་པ་རྫོགས་སོ།། །།དུས་དེ་ཉིད་དུ་བླ་མ་དེ་ཉིད་དང༌། ལོ་ཙཱ་བ་དགེ་སློང་ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱལ་བས་བསྒྱུར་བ། ཤློ་ཀ་བཞི་བཅུ་པའོ། །
རྒྱལ་པོ་ཟླ་བ་ལ་སྤྲིངས་པའི་སྤྲིང་ཡིག།
― DTG173_Page_0142 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཙནྡྲ་རཱཛ་ལེ་ཁ་ཀ །བོད་སྐད་དུ། རྒྱལ་པོ་ཟླ་བ་ལ་སྤྲིངས་པའི་སྤྲིང་ཡིག །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ས་གསུམ་དབང་ཕྱུག་ལྷ་དང་མི་ཡི་རྗེ། །ཡོན་ཏན་རྟུལ་བོད་འཕགས་པའི་བུ་སྟོང་མངའ། །མཉམ་མེད་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་མཛད་པ། །ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོས་རྒྱལ་པོ་རྒྱལ་གྱུར་ཅིག །གྲོགས་པོའི་མིང་ཅན་རྣལ་འབྱོར་གྱིས། །ཟླ་བའི་མཚན་ཅན་ས་བདག་ལ། །བརྩེ་བས་རྒྱང་ནས་ཉིད་ཀྱི་དྲུང༌། །རིགས་པའི་གདམས་ངག་འཕྲིན་དུ་གསོལ། །ས་བདག་ཇི་ལྟར་འབྱོར་པའི་དུས། །དེ་ཉིད་དུས་ན་སྤྱད་བཏང་ཞིང༌། །ཡོངས་སུ་བསྔོ་བས་གཏེར་དུ་སྦ། །ཚེ་འདི་གཅིག་ལ་གཞན་དཔག་མེད། །གང་ཚེ་ཕྱི་ནས་སེར་སྣ་དང༌། །ཕོངས་པས་བསྲེགས་ན་ཅི་བགྱིར་མཆིས། །ས་བདག་ཇི་ལྟར་གང་དང་མཛའ། །དེ་ལྟར་སྔ་
― DTG173_Page_0143 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནས་འབྲེལ་རབ་སྤང༌། །དེས་ན་གནོད་པ་མང་པོའི་རྩ། །སྐལ་ལན་མི་བགྱིད་གྲགས་མི་བགྱིད། །གང་ཚེ་ཡུད་ཙམ་རྐྱེན་སྟོབས་ཀྱིས། །དབང་བསྒྱུར་དེ་ཚེ་ཅི་བགྱིར་མཆིས། །ས་བདག་ཇི་ལྟར་དགྲར་ལྟ་བ། །དེ་ལྟར་སྔོན་ནས་རྩོང་མི་བགྱི། །མ་ལ་རྐྱེན་དབང་གིས་བསྐུལ་ལགས། །སྒྱུ་འདྲ་གཉིས་ཀ་དངོས་མེད་ཕྱིར། །གང་ཚེ་ནགས་ལ་མེ་ཤོར་ལྟར། །འབར་བར་འགྱུར་ཚེ་ཅི་བགྱིར་མཆིས། །ས་བདག་ཇི་ལྟར་གཡར་པོའི་ལུས། །ནད་མེད་རྒུད་མེད་བདེར་གནས་པ། །དེ་ཉིད་ཚེ་ན་སྙིང་པོ་བླང༌། །ན་འཆི་རྒུད་པས་འཇིགས་མེད་བགྱི། །གང་ཚེ་ན་རྒས་རྒུད་སོགས་ན། །དྲན་ཡང་དེ་ཚེ་ཅི་བགྱིར་མཆིས། །ལོངས་སྤྱོད་ཅི་འདྲ་ཁྱིམ་གྱི་སྦྲང༌། །བཤེས་པ་ཅི་འདྲ་ཚོང་ཁང་མི། །སྡང་སྡེ་རྨི་ལམ་གནོད་པ་བཞིན། །རང་ལུས་ཅི་འདྲ་སྤྲུལ་གྱི་ལྤགས། །འདུ་འཛི་ཅི་འདྲ་ནད་གཞི་བཞིན། །ཚེ་སྲོག་ཅི་འདྲ་རི་གཟར་ཆུ། །གང་ཚེ་གང་ལ་སེམས་ཆགས་པ། །དེ་ཉིད་དུས་ན་དེ་བཏང་བགྱི། །ཅི་ཕྱིར་ཆུང་ཡང་གང་ལ་ཞེན། །དེ་ཉིད་འཆིང་བ་མི་བཟད་ཕྱིར། །གང་ཚེ་གང་ལ་སེམས་སྡང་བ། །དེ་ཉིད་དུས་ན་དེ་བཞག་བགྱི། །ཅི་ཕྱིར་ཆུང་ཡང་བློ་འཁྲུག་པ། །དེ་ཉིད་ཕུང་ཁྲོལ་མི་བཟད་ཕྱིར། །གསོན་ཅིག་འདི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་ས། །རྒྱ་མཚོའི་མཐར་ཐུག་དབང་འབྱོར་པའང༌། །ནམ་ཞིག་ཁྱོད་ཉིད་རྣམ་འགྱུར་དུས། །དེ་ཚེ་ཅི་འདྲ་ལེགས་པར་གསུངས། །རེ་ཞིག་ཁྱོད་སྐུ་རྡོ་རྗེ་ལྟར། །འགྲོ་བའི་སྐྱབས་དང་རིན་ཆེན་ནི། །བརྟན་དུ་མི་རུང་གཡོ་བདག་པས། །ངེས་པར་བསྐྱེད་དུས་དེ་མཆིས་སོ། །དེ་ལྟར་ཕུན་ཚོགས་དཔལ་གྱི་གསེབ། །ཁྱོད་ནི་དགྱེས་རོལ་སྙམ་བགྱིད་ན། །ཐར་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱལ་སྲིད་བསྡམ། །རྒྱལ་པོ་བྱིང་བ་ལྟ་བུར་གཟིགས། །སྡུག་བསྔལ་རྒྱ་མཚོ་གཏིང་མཐའ་མེད། །སྲིད་པའི་གློང་དུ་བྱིང་གྱུར་ཀྱང༌། །སྐྱོ་མེད་འཇིགས་མེད་དགའ་དང་དགོད། །བདག་ཅག་སྙིང་ལ་ཅི་ཞིག་མཆིས། །ཕོངས་དང་བཙལ་དགའ་བསྲུང་དང་བརླག །འབྲལ་དང་ཕྲད་དང་ན་རྒས་རྒུད། །རྟག་ཏུ་འབར་བའི་མེར་ཞུགས་ཀྱང༌། །བདེ་རློམ་སྨྱོན་པ་ལགས་པ་སྙམ། །གཟུགས་སྒྲ་དྲི་རོ་རེག་དང་ཆོས། །གཟུགས་བརྙན་དགྲ་བརྙན་ཚོགས་མཚུངས་ཕྱིར། །རྟག་ཏུ་མི་བསམ་ཆགས་མི་བགྱི། །ཆགས་ནའང་དེ་ཉིད་རྣམ་སྤྱོད་
― DTG173_Page_0144 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཛོད། །ཐོག་མེད་བག་ཆགས་ལས་དབང་གིས། །སེམས་ནི་བུང་བས་རྩི་བཞིན་ནོ། །རིགས་པ་དང་ནི་གདམས་ངག་དང༌། །སྐྱོན་དྲན་པས་ནི་སླར་བཟློག་བགྱི། །དོན་མེད་དོན་ལོག་དོན་དམན་དོན། །འདི་འདྲའི་དོན་དུ་འདོད་ནས་དར། །སྒོ་གསུམ་མི་བཟད་སྡུག་བསྔལ་བགྱིས། །མི་མཆོག་ཀྱང་ནི་རྣམ་དཔྱོད་རིགས། །ཇི་ལྟར་ལུས་ངག་དེ་བཞིན་ཡིད། །རྩེ་དང་འཁྱལ་དང་རྣམ་གཡེང་དང༌། །སྲོག་གཅོད་ཕྲ་མ་གནོད་སེམས་སམ། །ཚེ་འདིར་ཆགས་པས་དགེ་བགྱིད་པ། །དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་དོན་ཡོད་བཟང༌། །དོན་མཆོག་བགྱིས་ན་ཅིས་མ་ལེགས། །ཇི་ལྟར་མི་རྟག་སྲིན་པོ་ཡི། །ཁར་ཆུད་མ་གྱུར་དེ་སྲིད་པར། །ལྷ་ཡི་སྲིད་པ་རུ་བཟློག་ལ། །བསྒྲིམ་པར་མཛོད་ཅིག་མི་ཡི་རྗེ། །གང་ཚེ་སྲིན་བུའི་མགྲིན་ཆུད་གྱུར། །དེ་ཚེ་ཁྱོད་ཀྱི་དམག་དང་དཔུང༌། །མཐུ་དང་འབྱོར་པ་བཙུན་མོ་སྲས། །རྩལ་བསྙེམས་ཅིར་ཡང་མ་མཆིས་སོ། །ཀྱེ་མ་སྔོན་ནས་དུབ་པའི་ལས། །རྟག་ཏུ་བཟོད་དཀའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས། །ཉེར་རྩ་ལ་ད་དུང་བསྙེམས་མེད་ན། །རྒྱལ་སྲིད་རྒྱལ་པོ་ཇི་ལྟར་དྲེགས། །རྒྱ་མཚོར་བྱིང་བས་རྙེད་པའི་གྲུ། །ཆུ་རྒྱུན་དྲག་པོའི་རྦ་དང་ནི། །མངར་སྐྱུར་ལོ་ཏོག་བྱ་སྐྲོད་ཤིང༌། །རྒྱལ་པོ་ན་རྒས་རྒུད་དང་འཆི། །བཞི་པོ་འདི་དག་བསམ་པར་གྱིས། །ཇི་ལྟར་ཕན་བཏགས་དེ་ལྟར་གནོད། །ཡོད་ན་སྐྱོ་དང་མེད་ན་གདུང༌། །འགྲོགས་ན་སྐྱོན་མཐོང་རྩོད་གྱུར་པ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལགས། །གཅིག་ཏུ་དགེ་བ་དཀར་པོའི་ཆོས། །དེས་ནི་འདི་ཕྱི་འཕྲལ་ཡུན་དུ། །དོན་ཡོད་དོན་ཡོད་ད་གོས་མི་དགོས། །ན་རྒས་རྒུད་དང་འཆི་ལ་དྲིས། །ཀྱི་ཧུད་འཇིག་རྟེན་མིག་བཅས་ལོང༌། །མངོན་སུམ་རྟག་ཏུ་ངེས་མཐོང་ཡང༌། །ད་དུང་ཅུང་ཟད་མི་སེམས་པ། །ཁྱོད་སྙིང་རྡོ་རྗེར་གྱུར་ཏམ་ཅི། །ཚེ་འདི་བསྟོད་བདེ་རྙེད་གྲགས་ཀྱིས། །གཟི་བརྗིད་འོད་ཀྱིས་སྙིང་བྲིད་པ། །འཆལ་རྣམས་དེ་དོན་གཉེར་བ་ཡིས། །སེམས་གཡེངས་ནས་ནི་དྲན་མ་མཆིས། །ཡུན་རིང་སྔོན་ནས་ད་ལྟ་སྲིད། །ན་ཚོད་གཞོན་དང་གཉེན་དང་རྒན། །འདི་ཙམ་གྲངས་ཀྱིས་ཤི་གྱུར་ཀྱང༌། །ཁྱོད་ནི་རྟེན་དབང་གིས་གནས་ན། །ཇི་སྲིད་སྐྱེས་ནས་ད་ལྟའི་བར། །དུས་ནི་ཐུང་ངམ་རིང་ཡང་རུང༌། །ཡུད་ཙམ་བསྡད་ཀྱང་མི་སྙམ་པར། །སྐད་ཅིག་གཅིག་གི་ཆད་པར་འདས། །དེ་བཞིན་ད་ནས་འཆི་
― DTG173_Page_0145 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཐའ་ཡས། །ཅུང་ཟད་འདུག་པའི་ལང་མེད་པར། །ཆད་ཀྱིས་འདས་པའི་སྐད་ཅིག་ལ། །དྲན་པ་ཡུད་ཙམ་བྱས་ཏེ་འགྲོ་།བཙུན་མོ་ལྟ་མོ་འདྲ་ན་ཡང༌། །མི་བཟད་རུལ་སུངས་བརྒྱལ་བ་ཉིད། །སྒོ་དགུ་མི་གཙང་རྒྱུན་རྟག་འཛག །བཤེས་གཟུགས་རོ་ལངས་ལགས་སོ་རྗེ། །ལྷ་གཅིག་ཇི་ལྟར་ཁྱོད་འབྱོར་ཀྱང༌། །གཤེགས་ནས་འཇིག་རྟེན་གཞན་བཞུང་ཚེ། །མྱ་ངན་ཐང་ལ་དགྲ་བཅོམ་ལྟར། །གཅིག་བུ་སྲས་མེད་བཙུན་མོ་མིན། །ན་བཟའ་མ་མཆིས་བཤེས་མ་མཆིས། །རྒྱལ་སྲིད་མ་མཆིས་ཁབ་མ་མཆིས། །དཔག་མེད་མཐུ་དབུང་མངའ་ལགས་ཀྱང༌། །གཟིགས་སུ་མ་མཆིས་གསན་མ་མཆིས། །གཅིག་ཙམ་ཉིད་གཅིག་ཕྱི་ཐག་གི །རྗེས་སུ་འབྲང་བའང་མི་མངའོ། །མདོར་ན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཙམ་ཡང༌། །དེ་ཚེ་མེད་ན་གཞན་ཅི་སྨོས། །འཇིག་རྟེན་བདེ་བ་སྡུག་བསྔལ་ཏེ། །ཐར་པའི་བདེ་བ་བདེ་བ་ཉིད། །དེ་བས་སྡུག་བསྔལ་མི་བཞེད་ན། །ངེས་པར་ཐར་པ་ཅིས་མི་བཞེད། །ཐར་པ་ཞེས་བྱ་བཅིང་གྲོལ་ཕྱིར། །འཆིང་རྒྱུ་ལོངས་སྤྱོད་སེམས་ཅན་ལུས། །བསྡམ་ཕྱིར་ཆགས་སྡང་ཞེ་སྡང་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་རྒྱལ་པོས་འདི་ཉིད་གཞོམ། །གང་ཡང་མི་ཡི་གཙོ་བོ་གསོན། །འདི་ན་གང་དག་འདྲེན་པ་ཡིན། །བཤེས་གཉེན་ངན་པས་སེམས་བསླད་དག །འཇིག་རྟེན་སྔ་ཕྱི་མེད་སྨྲ་བ། །དེ་ནི་སྤྲུལ་གདུག་ནག་པོའི་ལྷ། །ཚིག་ཙམ་རིགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས། །ཞིབ་མོ་རྣམ་དཔྱོད་མ་མཛད་པར། །ལྷ་ཡི་ཐུགས་བརྟེན་མི་རུང་ངོ༌། །འདི་ལྟར་སྔ་ཕྱི་ཡོད་མིན་ན། །ད་ལྟར་སྲོག་སེམས་གསལ་འདི་གང༌། །རླན་དྲོད་དུས་སད་ཡལ་འདབ་ལས། །མེ་ཏོག་འབྲས་བུ་ཇི་བཞིན་ནོ། །ནགས་དང་ས་ལས་མེ་ཏོག་དང༌། །ཤ་མོ་རྡོལ་བ་བཞིན་ཅེ་ན། །འོ་ན་ཇི་ལྟ་དེ་ལྟ་བུར། །ཤིང་སྡོང་ལ་ཡང་སྲོག་སེམས་མིན། །གང་དེ་འདི་འདྲ་དངོས་པོའི་རིགས། །ཐ་དད་རིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི། །དེ་བས་འདི་དང་འདི་ཡི་དཔེ། །མཚུངས་པར་དཔག་པར་མི་ནུས་སོ། །གཟིགས་ཤིག་སེམས་ཅན་སྲོག་ལུས་དང༌། གཅིག་དང་ཅིག་ཤོས་རྟག་གི་ན། །རེ་ཞིག་གཅིག་ན་ལུས་དང་སེམས། །ཤིང་དང་ནམ་མཁའ་འདྲ་བའི་ཕྱིར། །དེ་དག་
― DTG173_Page_0146 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕན་ཚུན་དེ་འདྲར་འགྱུར། །ཕ་དང་བུ་ཡི་ལུས་སེམས་བཞིན། །དེ་ཟད་ཅིག་ཤོས་ཟད་མིན་པས། །ཐ་དད་ཕྱོགས་ཀྱང་མི་རུང་ངོ༌། །ཡུན་རིང་གནས་སྐབས་འབྲེལ་བ་ཡིས། །རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་ངེས་ན་ནི། །ཤིང་དང་ཡལ་ག་རི་དང་སྡོང༌། །ཐམས་ཅད་ད་ལྟར་ཐལ་བར་འགྱུར། །སེམས་ནི་ཐོགས་མེད་འགགས་མེད་བདག །མཁའ་ལྟར་ཞི་དག་སྟོང་པའི་ཕྱིར། །གང་དུ་ཇི་ལྟར་ཆད་པར་འགྱུར། །དུལ་བ་གཞན་ཡང་མུ་སྟེགས་ཅན། །བདག་ཏུ་ལྟ་བ་གཏན་མ་མཆིས། །འདི་ལ་མགོན་པོ་མ་བརྟགས་པར། །ཉིད་ཀྱིས་བབ་ཅོལ་མི་བགྱིའོ། །འཆིང་བ་རྣམ་གྲོལ་ལས་གདམས་པ། །གཟིགས་ནས་བརྟན་པོས་རྣམ་དཔྱོད་མཛོད། །མི་བཟད་ལྟ་བ་འདི་ཉིད་ལས། །གཅིག་ནི་སྲེག་བྱེད་མེ་དཔུང་སྟེ། །གཉིས་པ་ལྕགས་སྒྲོག་འཆིང་བ་ལགས། །མཁས་རྣམས་ཉེ་བར་མི་བགྱིད་དོ། །དེ་ལྟར་ལྟ་བའི་དྲི་མ་ལས། །ལོག་ནས་དྲང་སྲོང་བསྟན་ཞུགས་ཏེ། །ཉན་ཐོས་རང་སངས་རྒྱས་དང་སྲས། །ཐེག་གསུམ་རིམ་གྱིས་བགྲོད་པར་གསོལ། །དཔྱོད་ལྡན་བདག་གིས་ཁྱོད་གསོལ་ཅིག །གུས་དང་མི་གུས་ཙམ་ཉིད་ཀྱིས། །བླང་བར་མི་བགྱིད་དོར་མི་བགྱི། །གསེར་ལ་མགར་བས་བསྲེག་སོགས་བཞིན། །རྣམ་བརྟགས་ངེས་པར་གྱུར་ནས་གདོད། །མི་རིགས་རྒྱང་དུ་འཕང་དུ་གསོལ། །དེ་སྟེ་རིགས་པར་གཟིགས་ན་ནི། །ཉིད་ཀྱིས་སྤྱི་གཙུག་བླང་དུ་གསོལ། །རྒྱལ་པོ་ཟླ་བ་ལ་སྤྲིངས་པའི་སྤྲིང་ཡིག །རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་ཕྱུག་ཤྲཱི་ཛཱ་ག་ཏ་མི་ཏྲ་ཨཱ་ནནྡས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་ཕྱུག་དེ་ཉིད་དང༌། བོད་ཀྱི་ལོ་ཆུང་གནུབས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བསྒྱུར་བའོ། །
བཤེས་པའི་སྤྲིང་ཡིག་གི་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་ཚིག་གསལ་བ།
བློ་གྲོས་ཆེན་པོ།
― DTG173_Page_0146 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། བྱག་ཏ་པ་ད་སུ་ཧྲྀ་ད་ལེ་ཁ་ཊཱི་ཀཱ། བོད་སྐད་དུ། བཤེས་པའི་སྤྲིང་ཡིག་གི་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་ཚིག་གསལ་བ། འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་མཛའ་བོ་རྒྱལ་པོ་བདེ་སྤྱོད་ལ་སྤྲིང་ཡིག་ཡོན་ཏན་ཅན་འདི་བསྐྱར་བས་ན་བཤེས་པའི་ཕྲིན་ཡིག་ཅེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་ཡོན་ཏན་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བོད་པ་སྟེ། སྔོན་གྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལས་ངེས་པར་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར། །རང་
― DTG173_Page_0147 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཞིན་ནི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། དགེ་འོས་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་ཞིག་འདས་པའི་དུས་ན་དགེ་བ་བྱེད་པ་དེ་ནི། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ན། དགེ་བའི་སྐལ་བ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །འདིས་ནི་འདི་དམ་པའི་ཆོས་མཉན་པའི་འོས་ཉིད་ཡིན་པར་བཤད་དེ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་འཕགས་པའི་དབྱངས་འདི་དག་གསན་པའི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་སུས་ནི་བྱས། ཅིའི་ཕྱིར་ནི་བྱས་ཤེ་ན། བདག་གིས་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་བསྙད་ལས་བྱུང་བའི། །བསོད་ནམས་འདུན་སླད་འཕགས་པའི་དབྱངས་འདི་དག །ཅུང་ཟད་ཅིག་བསྡེབས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་བསྙད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། དེ་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་འདུན་པའི་ཕྱིར་བདག་གིས། འཕགས་པའི་དབྱངས་འདི་དག་བསྡེབས་ཤིང་སྦྱར་གྱིས། གསན་པའི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པའི་དབྱངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་མིང་ངོ༌། །དེ་དག་ཀྱང་ཅི་ཙམ་ཞིག་ཅེ་ན། ཅུང་ཟད་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདིས་ནི་ཚིག་མངས་པའི་འཇིགས་པ་སྤོང་བར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པ་གཞན་དུ་ན། ཡོན་ཏན་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། འདིས་ནི་འདི་དགེ་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་བཤད་དོ། །དགེ་འོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བར་འོས་པ་ཉིད་དེ། དགེ་བའི་བསམ་པ་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དགེ་བར་འོས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དམ་པའི་ཆོས་མཉན་པའི་རིགས་སོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། དགེ་བ་ནི་དེའི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་མ་ནི་སྔ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་སྙན་དངགས་བཟང་པོ་མ་ཡིན་པ་འདི་མི་ཉན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་དེའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་བདེ་གཤེགས་སྐུ་གཟུགས་ཤིང་ལས་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཀྱང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི། རྡོ་བ་དང་འཇིམ་པ་ལ་སོགས་པ་བསྡུའོ། །ཅི་འདྲའང་རུང་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་བཟང་པོའམ་བཟང་པོ་མ་ཡིན་པ་ཡང་རུང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཇི་ལྟར་ཤིང་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གཟུགས་བྱས་པ་ཅི་འདྲའང་རུང་བ་ནི་བཞི་པོའི་ཁྱད་པར་ལ་མཁས་པ་རྣམས་
― DTG173_Page_0148 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱིས་མཆོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བདག་གི་སྙན་དངགས་འདི་ཡང་ངན་ཞིང་བཟང་པོ་མ་ཡིན་ཡང༌། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་བསྔགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། བསྔགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མཉན་པར་བྱ་བ་ཡང་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ངས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཀའ་རྣམས་ཤེས་ཟིན་པ་ཉིད་པས། ཡང་སྙན་དངགས་འདིས་ཇི་ཞིག་བྱ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་དེའི་ཕྱིར། ཐུབ་པ་ཆེན་པོའི་བཀའ་ནི་སྙན་དགུ་ཞིག །ཁྱོད་ཀྱི་ཐུགས་སུ་ལྟ་ཡང་ཆུད་མོད་ཀྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་ཐོས་པ་དང་རབ་ཏུ་བཤད་པ་དང་བསྒོམ་པ་དག་བསྡུའོ། །འདི་སྐད་དུ་ཁྱོད་ཀྱི་ཐུབ་པ་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཀའ་སྙན་པ་དག་ལྟ་ཐུགས་སུ་ཆུད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་སྙན་དངགས་འདི་སྨད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྡོ་ཐལ་ལས་བགྱིས་དགུང་ཟླའི་འོད་ཀྱིས་ནི། །ཆེས་དཀར་ཉིད་དུ་ཅི་སྟེ་མི་བགྱིད་ལགས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། འདི་ལྟར་གཞལ་མེད་ཁང་རྡོ་ཐལ་ལས་བྱས་པ་རང་བཞིན་གྱིས་དཀར་བ་ཡང་ཟླ་བའི་འོད་ཟེར་རྣམས་ཀྱིས་བཟླས་པ་བཞིན་དུ་དཀར་པོ་ཉིད་དུ་བྱེད་པས་བཀའ་སྩལ་ཟིན་པ་ལ་ཡང་བཟླས་ན། ཆེས་གསལ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བས་སྙན་དངགས་འདི་སྨད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་དང་སྐྱེ་བ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཐུབ་པ་ཆེན་པོ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །ལེགས་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་སྙན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་མན་ཆད་རྒྱལ་བས་སངས་རྒྱས་ཆོས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཆོས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྡིག་པའི་ཆོས་ལས་རྒྱལ་བའི་ཕྱིར། རྒྱལ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཏེ་ཇི་སྐད་དུ། སྡིག་པའི་ཆོས་ལས་ང་རྒྱལ་བས། །དེ་བས་ཉེར་འགྲོ་ང་རྒྱལ་བའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །རྗེས་སུ་དྲན་པ་དྲུག །རབ་ཏུ་བཀའ་སྩལ་ཞེས་བྱ་བ་དྲུག་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། ཆོས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། དགེ་འདུན་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། གཏོང་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། ཚུལ་
― DTG173_Page_0149 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁྲིམས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། ལྷ་རྗེས་སུ་དྲན་པའོ། །དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ལ་དམིགས་པའི་དྲན་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱར་རོ། །ཡང་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དེ་དག་ཇི་ལྟར་བསྒོམ་པར་བྱ་ཞེ་ན། རང་རང་གི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་སོ་སོའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དེ་དག་རྗེས་སུ་དྲན་པར་བྱ་ཞིང་ཡིད་ལ་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདིར་ནི་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དག་ཡིན་པར་བཤད་དེ། རྗེས་སུ་དྲན་པའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་རང་རང་གི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་རྣམས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་དྲན་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱས་ན་ལེགས་པར་འབྱོར་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་གང་དག་ཡིན་ཞེ་ན། རེ་ཞིག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ནི། འདི་ལྟར་དེ་ནི་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རིག་པ་དང་ཞབས་སུ་ལྡན་པ། བདེ་བར་གཤེགས་པ་འཇིག་རྟེན་མཁྱེན་པ། སྐྱེས་བུ་འདུལ་བའི་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ། བླ་ན་མེད་པ། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་སྙན་པའི་རྣམ་པར་གྲགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས། འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་ཚིག་ཐམས་ཅད་དང་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟ་བུ་ཡང་ཡིན། འདི་ལྟ་བུ་ཡང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་བཞུགས་པ་ལ། བར་ཆད་བྱ་བར་བརྩོན་པའི་བདུད་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་འདི་ལ་སྐལ་བ་ཡོད་པས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་ཇི་ལྟ་བར་གནས་པ་དེ་དག་དེ་བཞིན་དུ་རྟོགས་ཤིང་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །ཇི་སྐད་གསུངས་པ་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་ཡིན་གྱིས་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་
― DTG173_Page_0150 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་དགྲ་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཁོར་བའི་འཁོར་ལོའི་རྩིབས་བཅོམ་པས་འདིའི་ཕྱིར་ཡང་དགྲ་བཅོམ་པའོ། །རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟིས་མཆོད་པར་འོས་པའི་ཕྱིར་ཡང་དགྲ་བཅོམ་པའོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིས་ཆོས་རྣམས་ཡང་དག་པར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཀུན་ནས་སངས་རྒྱས་བས་ན་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སོ། །རིག་པ་དང་ཞབས་སུ་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་པ་དང་ཞབས་སུ་ལྡན་པ་སྟེ། མཁྱེན་པ་དང་ཞབས་ལྟ་བུ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དག་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རིག་པ་དང་ཞབས་སུ་ལྡན་པའོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཛེས་པའི་གནས་སུ་གཤེགས་པའི་ཕྱིར་བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་གཤེགས་པའི་ཕྱིར་ཡང་བདེ་བར་གཤེགས་པ་སྟེ། རིམས་ནད་ལེགས་པར་བྱང་བ་བཞིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་པས་ན་འཇིག་རྟེན་ནོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་དང་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ནོ། །དེ་དག་མཁྱེན་པས་ན་འཇིག་རྟེན་མཁྱེན་པ་སྟེ་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡོངས་སུ་མཁྱེན་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཡང་ས་དང་རི་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་དང་གནས་པ་དང་ཚད་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་མཁྱེན་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་བཟང་པོ་ཡོངས་སུ་མཁྱེན་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྐྱེས་བུ་འདུལ་བའི་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ། བླ་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གདུལ་བར་རུང་བ་ནི་གདུལ་བའོ། །དེ་དག་ནི་སྐྱེས་བུ་ཡང་ཡིན་ལ། གདུལ་བ་ཡང་ཡིན་པས་སྐྱེས་བུ་གདུལ་བའོ། །དེ་དག་གི་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་ནི་སྐྱེས་བུ་འདུལ་བའི་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་སྟེ་དེ་དག་གདུལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བླ་ན་མེད་པ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དག་པས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ་འདུལ་བ་ནི་འདིར་འཕགས་པའི་ལམ་ཐོབ་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེས་ནི་འདི་འདུལ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཡང་དམུ་རྒོད་ཀྱི་ངོ་བོར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ལྷ་དང་མི་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་དེ་དག་མཆོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རམ།
― DTG173_Page_0151 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་སྣོད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་སྟོན་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་འདི་དག་ནི་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཆོས་སྟོན་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་བསྟན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཚིག་གི་མཇུག་མི་མངོན་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་བློ་རྒྱས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། པདྨ་རྒྱས་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་མི་ཤེས་པའི་གཉིད་ལས་སད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་སྐྱེས་བུ་གཉིད་སད་པ་བཞིན་ནོ། །འདི་ནི་ཚིག་འདི་རྣམས་ཀྱི་བསྡུས་པའི་དོན་ཡིན་ཏེ། རྒྱས་པར་ནི་བསྟན་བཅོས་གཞན་དག་ལས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ནི་ལེགས་པར་གསུངས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཆོས་ནི་ལེགས་པར་གསུངས་པ་ཡང་དག་པར་མཐོང་བ་དང་ནད་མེད་པ་དུས་ཆད་པ་མེད་པ། འདི་མཐོང་བ་ལ་དོན་ཡོད་པ། ཉེ་བར་གཏོད་པ། མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་སོ་སོར་རང་གི་རིག་པར་བྱ་བ་སྟེ། བསྟན་པའི་ཆོས་དང་རྟོགས་པའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ཆོས་རྣམ་པ་གཉིས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་བསྡུས་པའི་དོན་ནི་ལེགས་པར་གསུངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཐོག་མ་དང་བར་དང་ཐ་མར་དགེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་པའི་ཆོས་བཤད་ལ། ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་རྟོགས་པའི་ཆོས་བཤད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཚིག་མངས་སུ་དོགས་པས་མ་སྤྲོས་སོ། །དགེ་འདུན་གྱི་ཡོན་ཏན་ནི་ལེགས་པར་ཞུགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་ནི་ལེགས་པར་ཞུགས་པ། དྲང་པོར་ཞུགས་པ། རིགས་པར་ཞུགས་པ། མཐུན་པར་ཞུགས་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། སྐྱེས་བུ་ཟུང་བཞི་དང༌། སྐྱེས་བུ་གང་ཟག་ཡ་བརྒྱད་པོ་དག་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་འདི་ནི་ཀུན་དུ་སྦྱིན་པའི་འོས་སུ་གྱུར་པ། རབ་ཏུ་སྦྱིན་པའི་འོས་སུ་གྱུར་པ། བསྐོར་བར་བྱ་བའི་འོས་སུ་གྱུར་པ། ཐལ་མོ་སྦྱར་བའི་འོས་སུ་གྱུར་པ། འཇིག་རྟེན་གྱི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་བླ་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཡང་བསྡུས་པའི་དོན་ནི་འཕགས་པའི་དགེ་འདུན་སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པའི་ཡོན་ཏན་
― DTG173_Page_0152 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་པ་གཉིས་བསྟན་ཏེ་ལེགས་པར་ཞུགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཚིག་བཞིས་ནི་བསྒྲུབ་པའི་ཡོན་ཏན་བཤད་དོ། །ཀུན་དུ་སྦྱིན་པའི་འོས་སུ་གྱུར་པ་ལ་སོགས་པས་ནི་མཆོད་པར་འོས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །གཏོང་བའི་ཡོན་ཏན་ནི་ཀྱི་མ་བདག་སྐྱེ་བུའི་ཡོན་ཏན་ནི་སེར་སྣའི་དྲི་མ་ཀུན་ནས་ལངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་སེར་སྣའི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཀྱིས་གནས་ཤིང་མཆོད་སྦྱིན་ཁོར་མོར་བྱེད་པ་དང༌། ལག་པ་རྐྱོང་བ་དང༌། རྣམ་པར་གཏོང་བ་ལ་དགའ་བ་དང༌། སྦྱིན་པ་ལ་འགེད་པར་དགའ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདག་གིས་རྙེད་པ་ལེགས་པར་རྙེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། འདིར་ཡང་རང་གི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པའི་སྦྱིན་པའི་ཡོན་ཏན་སེར་སྣའི་དྲི་མ་སྤངས་པ་དང༌། སྦྱིན་པའི་དང་ཚུལ་ཅན་དང༌། ལུས་ཀྱིས་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་དང༌། དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དང༌། དེ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམས་བསྟན་ཏོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ནི་བདག་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་མ་ཉམས་པ། སྐྱོན་མེད་པ། མ་འདྲེས་པ། མ་གོས་པ། རང་དབང་ཡོད་པ། མཁས་པས་བསྔགས་པ། ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒྲུབ་པ་དག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཡང་རང་གི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཁོ་ནའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་བསྟན་ཏེ། ཚིགས་རྣམས་ཀྱི་དོན་ནི་འོག་ནས་བསྟན་པར་བྱའོ། །ལྷའི་ཡོན་ཏན་ནི་རྒྱལ་ཆེན་རིས་བཞི་པའི་ལྷ་དག་དང༌། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པ་ནས་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་བར་དག་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ལྷ་དེ་རྣམས་དང་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དག་རྗེས་སུ་དྲན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་སྐྱེ་བའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུད་དུ་གྱུར་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། བདག་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ནི་ལྷའི་ཡོན་ཏན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། དོན་དུ་ན་འདིར་རང་གི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཁོ་ན་ལྷའི་ཡོན་ཏན་དག་དང་མཚུངས་པར་བྱས་ནས་དྲན་པ་ནི་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཞེས་བྱ་བར་བཤད་དོ། །རྗེས་སུ་དྲན་པའི་གནས་དྲུག་ནི་སེམས་དང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་པོ་ཉིད་དུ་བསྟན་ནས། དེ་ལ་སེམས་མངོན་པར་དད་པས་དགེ་བ་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དགེ་བའི་
― DTG173_Page_0153 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས་ལམ་བཅུ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འབྲས་བུ་ཡིད་དུ་འོང་བའི་ཕྱིར་དགེ་བའོ། །བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལས་ཀྱང་ཡིན་ལ། བདེ་འགྲོའི་ལམ་ཡང་ཡིན་པས་ལས་ཀྱི་ལམ་མོ། །ལས་ཀྱི་ལམ་བཅུ་པོ་དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སྲོག་གཅོད་པ་སྤོང་བ་དང༌། །མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་སྤོང་བ་དང༌། འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པ་སྤོང་བ་དང༌། བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་སྤོང་བ་དང༌། ཕྲ་མ་སྤོང་བ་དང༌། ཚིག་རྩུབ་མོ་སྤོང་བ་དང༌། ཚིག་ཀྱལ་པ་སྤོང་བ་དང༌། བརྣབ་སེམས་མེད་པ་དང༌། གནོད་སེམས་མེད་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་སྟེ་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་བཅུ་པོ་འདི་དག་བསྟེན་པར་བྱའོ། །ཡང་དེ་དག་ཇི་ལྟར་བསྟེན་པར་བྱ་ཞེ་ན། ལུས་དང་ནི། ངག་དང་ཡིད་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་སྲོག་གཅོད་པ་སྤོང་བ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་ནི་ལུས་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་བསྟན་པར་བྱའོ། །བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་སྤོང་བ་ལ་སོགས་པ་བཞི་ནི། ངག་གིས་རྟག་ཏུ་བསྟེན་པར་བྱའོ། །བརྣབ་སེམས་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་ནི་ཡིད་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་བསྟེན་པར་བྱའོ། །རྟག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ལས་ཀྱིས་བྱས་པ་དང་བསགས་པ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་སྲོག་གཅོད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྲོག་ཆགས་ཕ་རོལ་ཡང་ཡིན་སྲོག་ཆགས་ཡིན་པར་ཡང་འདུ་ཤེས། གསད་པའི་སེམས་ཀྱང་ཉེ་བར་གནས་པར་གྱུར། བརྩལ་བ་ཡང་བྱས། དེས་ཀྱང་ཤ་ནི་སྲོག་བཅད་པ་ཡིན་ཏེ། སྡིག་པའི་ཁྱད་པར་ནི་གཞི་དང་བསམ་པ་དང་སྦྱོར་བའི་ཁྱད་པར་ལས་རིག་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་མ་བྱིན་པར་བླངས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། གཞན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ཡང་ཡིན། གཞན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ཡང་འདུ་ཤེས། རྐུ་བའི་སེམས་ཀྱང་ཉེ་བར་གནས། གནས་ནས་ཀྱང་སྤགས་ན་མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་ཡིན་ཏེ། །འདིར་སྡིག་པའི་ཁྱད་པར་ནི་རྫས་དེ་གང་གི་ཡིན་པ་དེའི་ཁྱད་པར་དང་སྦྱོར་བ་དང་བསམ་པའི་ཁྱད་པར་ལས་རིག་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། བུད་མེད་གཞན་གྱིས་བསྲུངས་པའམ། ཆོས་ཀྱིས་བསྲུངས་པའམ། རང་གི་བུད་མེད་ལ་ཡང་དུས་མ་ཡིན་པ་དང༌། གནས་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཡུལ་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཡན་
― DTG173_Page_0154 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལག་མ་ཡིན་པ་འཁྲིག་པའི་ཆོས་བསྟེན་ན་འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པ་ཡིན་ཏེ། འདིར་ཡང་སྡིག་པའི་ཁྱད་པར་ནི་གཞི་དང་བསམ་པ་དང་སྦྱོར་བའི་ཁྱད་པར་ལས་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་བརྫུན་དུ་སྨྲས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། སླུ་བའི་བསམ་པ་དང་ལྟ་བ་ཡིད་ལ་བཞག་ནས། དོན་རྣམ་པར་གོ་བ་ལ་ཚིག་ཏུ་སྨྲ་བའམ། ལུས་ཀྱིས་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་པས་ཀྱང་རུང་སྟེ་དེ་ལྟ་ན་བརྫུན་དུ་སྨྲས་པ་ཡིན་ཏེ། ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་དངོས་པོ་ལ་ངེས་པ་བཞིན་དུ་སྨྲ་བ་ཡང་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཡང་སྡིག་པའི་ཁྱད་པར་ནི་བསླུ་བར་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་དང་བསམ་པའི་ཁྱད་པར་ལས་རིག་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ཕྲ་མ་བྱས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དགའ་བར་འདོད་པའམ་དབྱེ་བའི་བསམ་པས་འགའ་ཞིག་ལས་གཞན་ཞིག་ལ་མི་དགའ་བ་ཐོས་ནས་དེ་ལ་བསྙད་པར་གྱུར་པ་དང༌། དེ་ལས་ཐོས་ནས་འདི་ལ་བསྙད་པར་གྱུར་ན་ཡང་དག་པ་ཡང་རུང༌། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་རུང་སྟེ། དེ་ལྟ་ན་ཕྲ་མ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་སྨྲས་ན་ཡང་བརྫུན་དུ་སྨྲས་པ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། ཁ་ཅིག་ན་རེ་འགྱུར་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ནི་དེ་ལྟར་གཟུང་བར་མི་བྱ་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་དབྱེ་བའི་བསམ་པ་ཅན་ཡིན་གྱི། བསླུ་བའི་བསམ་པ་ནི་མེད་པས་སོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཚིག་རྩུབ་མོ་སྨྲས་ན་ཡང་བརྫུན་དུ་སྨྲས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། བསམ་པ་གཉིས་ཅིག་ཅར་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཚིག་རྩུབ་མོ་སྨྲས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན་ཐོས་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པས། ཕ་རོལ་པོ་སྡུག་བསྔལ་བར་བྱ་བར་འདོད་པས། དོན་མངོན་པར་གོ་བ་ལ་ཚིག་ཏུ་སྨྲ་ན་ཚིག་རྩུབ་མོ་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་མངོན་པར་མི་གོ་བ་ལ་ཚིག་འཁྱལ་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཚིག་འཁྱལ་པར་སྨྲས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་མ་གཏོགས་པ་ཚིག་གཞན་གང་ཞིག་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་ཀྱིས་བརྗོད་ན། དེ་ལྟར་ན་ཚིག་རྐྱལ་པ་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །ལས་ཀྱི་ལམ་གསུམ་པོ་འདི་དག་ཀྱང་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་བཞིན་ལུས་ཀྱིས་ཀྱང་བྱེད་ལ་སྡིག་པའི་ཁྱད་པར་ཡང་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་དང་འདྲ་བ་ཁོ་ནར་རིག་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་བརྣབ་སེམས་སུ་འགྱུར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་གཞན་གྱི་བདོག་
― DTG173_Page_0155 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དག་ལ་འདོད་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན་དེ་ལྟར་ན་བརྣབ་སེམས་སུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་གནོད་སེམས་ཡིན་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་གཞན་ལ་ཞེ་སྡང་ན་དེ་ལྟ་ན་གནོད་སེམས་སུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ལོག་པར་ལྟ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ལས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མེད་དོ་སྙམ་དུ་ངེས་པར་སེམས་ན་དེ་ལྟ་ན་ལོག་པར་ལྟ་བར་འགྱུར་རོ། །ལས་ཀྱི་ལམ་གསུམ་པོ་འདི་དག་གི་སྡིག་པའི་ཁྱད་པར་ནི་བསམ་པའི་ཁྱད་པར་ཁོ་ན་ལས་རིག་པར་བྱ་ལ་བརྣབ་སེམས་ཀྱིས་ནི་དམིགས་པའི་དབང་གིས་ཀྱང་སྡིག་པའི་ཁྱད་པར་དུ་འདོད་དེ། མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་བཅུ་པོ་འདི་དག་སྤོང་བའི་དབང་གིས་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་བསྟེན་པར་བྱའོ། །ཆང་རྣམས་ལས་ལྡོག་པར་མཛོད་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཆང་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་མོད་ཀྱང༌། སྤྱད་པ་ཁོ་ནས་མི་དགེ་བ་ཉིད་མ་ཡིན་པས་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་མ་བཤད་དེ་དེ་ལྟ་བས་ན་ལོགས་ཤིག་ཏུ་དགག་པར་སྟོན་ཏོ། །མང་པོའི་ཚིག་ནི་ཆང་ནི་མྱོས་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་ཀྱང་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་ལས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བཅོས་པའི་ཆང་ནི་བུ་རམ་ཆང་དང༌། འབྲས་ཕྱེའི་ཆང་དང༌། སྦྲང་རྩིའི་ཆང་སྟེ་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །སྦྱར་བའི་ཆང་ནི་མེ་ཏོག་ལས་མནན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དགེ་བའི་འཚོ་བ་ལ་ཡང་མངོན་པར་དགྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཛོད་ཅེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ། དགེ་བའི་འཚོ་བ་ནི་གཞན་ལ་མི་གནོད་པར་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ལྟར་དགེ་བའི་ལས་ལ་རྣམ་པར་གནས་པས་བདོག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ལོངས་སྤྱོད་གཡོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །སྤྱད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས། ལོངས་སྤྱོད་དེ་འདི་ནི་སྦྱིན་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ཟས་དང་སྐོམ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །ལོངས་སྤྱོད་དེ་དག་ཀྱང་མི་བརྟན་པའི་ཕྱིར་གཡོ་བའོ། །ངོམས་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་སྙིང་པོ་མེད་པ་སྟེ། འདིས་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་ལ་ཀུན་དུ་འཛིན་པ་ལྡོག་པར་བྱེད་དོ། །མཁྱེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པར་བྱས་ནས་སོ། །དགེ་སློང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་སྦྱིན་པའི་ཞིང་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་སྟོན་ཏེ། །སྦྱིན་གནས་ཀྱི་ཞིང་ནི་དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་རྣམས་སོ། །སྙིང་རྗེའི་ཞིང་ནི་བཀྲེན་པ་རྣམས་སོ། །ཕན་འདོགས་
― DTG173_Page_0156 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཞིང་ནི་བཤེས་པ་རྣམས་སོ། །ཚུལ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་གུས་པར་བྱ་བ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནི་གཅིག་ཏུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིད་དུ་འོང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དག་བསོད་སྙོམས་གུས་པར་བྱས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་འདོད་པ་སྡུག་པ། དགའ་བ་ཡིད་དང་འཐད་པ་སོ་སོར་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །སྦྱིན་ལས་གཞན་པའི་གཉེན་མཆོག་མ་མཆིས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སྦྱིན་པ་ཕན་ཆེན་པོ་འདོགས་པ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏེ། འདིས་ནི་འདིར་སྦྱིན་པ་ལ་བརྟེན་པར་བྱ་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་ལ་མི་ལྟ་བས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་བླངས་ནས་བསྲུང་བར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །ཁྱོད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་མ་ཉམས་མོད་མི་དམའ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་མ་ཉམས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་ལས་གཅིག་ལས་ཀྱང་མ་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་གཅིག་ལས་འདས་པས་ནི་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །བསླབ་པ་མང་པོ་ཞིག་ལས་འདས་པས་ནི་སྐྱོན་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་གཉི་ག་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །མ་ཉམས་མོད་མི་དམའ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་སྐྱོན་ཅན་ནི་མོད་དམའ་བ་ཡིན་ནོ། །མ་འདྲེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་འདྲེས་པ་ནི་མི་དགེ་བའོ། །འདྲེན་མར་འདུག་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་མ་འདྲེས་པའོ། །མ་སྦགས་པ་ནི་སྲིད་པ་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་དོན་དུ་ཡོངས་སུ་མ་བསྡོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་འདི་ཉིད་རྣམ་པ་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་མ་གོས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གོས་པ་ནི་རྣམ་པ་གཞན་དུ་སྟོན་ཏོ། །མ་ཉམས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རང་དབང་ཡོད་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། སྲེད་པའི་བྲན་ཉིད་ལས་ཐར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་ནི་མཁས་པ་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྔགས་པ་ཡིན་ལ། ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པའི་སེམས་མ་ཉམ་པར་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ཁྱོད་ཀྱིས་བརྟེན་པར་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཁྲིམས་ནི་རྒྱུ་དང་མི་རྒྱུའི་ས་བཞིན་དུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ནི་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ས་ནི་འགྲོ་བ་རྒྱུ་བ་དང་མི་རྒྱུ་བའི་
― DTG173_Page_0157 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱེ་བ་དང༌། གནས་པ་དང་འཕེལ་བའི་རྒྱུར་གྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞི་རྟེན་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་གུས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་བསྟན་ཏེ། དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་སྦྱིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་སྤྱིར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་གཟུད་པའི་ཆེད་དུ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་བསྡུས་པ་རྣམས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྦྱིན་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྦྱིན་པ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ཏེ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །བཟོད་པ་ནི་འདིར་གཞན་གྱིས་གནོད་པ་བྱས་པ་ལ་མི་མཇེད་པའི་བཟོད་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང་དུ་ལེན་པའི་བཟོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་བཟོད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བཞེད་དོ། །བརྩོན་འགྲུས་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་བཙལ་བར་སྤྲོ་བའོ། །བསམ་གཏན་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་བསམ་གཏན་བཞི་པའོ། །ཤེས་རབ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱེད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། ཤེས་རབ་དེ་ལྟ་བུ་ནི། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཞལ་དུ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་འདི་དག་རྒྱས་མཛད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་རྣམས་སྒྲུབས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྲིད་པའི་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་རྒྱལ་བའི་དབང་པོ་མཛོད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མཛོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་དུ་སོན་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གིས་ཤེ་ན་སྲིད་པའི་རྒྱ་མཚོའོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དག་ཀྱང་སྲིད་པའི་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་ཕ་རོལ་ཏུ་སོན་པ་ཡིན་པས། རྒྱལ་བའི་དབང་པོ་ཞེས་བྱ་བས་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་དེ། འདི་སྐད་དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་རྫོགས་ནས། སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པས་ཁྱོད་ཀྱིས་ཀྱང་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་རྫོགས་པར་བྱོས་ལ། སངས་རྒྱས་སུ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྦྱིན་པ་ལ་
― DTG173_Page_0158 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཁྱིམ་པ་དག་ཀྱང་ཡོད་པས་དེ་དག་གི་དགེ་བའི་ལས་གཞན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །གང་ལ་ཕ་དང་མ་དག་མཆོད་པ་ཡི། །རིགས་དེ་ཆངས་བཅས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་རིགས་གང་ལ་ཕ་དང་མ་དག་མཆོད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི། རིགས་འདི་ལ་མི་དང་མི་མ་ཡིན་པས་བྱས་པའི་གནོད་པ་མེད་པར་བསྟན་ཏོ། །ཚངས་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་རིགས་དེ་ལྷས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ། །སློབ་དཔོན་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི། བླ་མའི་ཁྱད་པར་གྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ། །གཞན་ཡང་མཐོང་བའི་ཆོས་དང༌། ཚེ་ཕྱི་མའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་མཆོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་གཉིས་ལ་མཆོད་པ་ནི་དེ་དག་ལ་མཆོད་པའོ། །ཕ་དང་མ་དག་ལ་མཆོད་པ་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་ཡང་དག་པར་འགྱུར་ལ་ཕ་རོལ་དུ་ཡང་མཐོ་རིས་སུ་འགྱུར་ཏེ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཁྱིམ་ན་གནས་པས་བསྒྲིམས་ཏེ་ཕ་དང་མ་དག་ལ་མཆོད་པ་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཁྱིམ་ན་གནས་པ་རྣམས་ལ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཚངས་པར་སྤྱད་པ་དཀའ་བའི་ཕྱིར་ན་ཉིན་ཞག་གཅིག་པའི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་ཡང་སྦྱར་བའི་ཆེད་དུ་གསོ་སྦྱོང་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཚེ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་འཚེ་བ་ནི་སྲོག་གཅོད་པའོ། །ཆོམ་རྐུན་ནི་མ་བྱིན་པར་ལེན་པའོ། །འཁྲིག་པ་ནི་བཤང་བ་དང་གཅི་བ་དང་ཁའི་ལམ་དུ་ལོག་པར་སྒྲུབ་པའོ། །བརྫུན་ནི་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བའོ། །ཆང་ནི་བཅོས་པའི་ཆང་དང་སྦྱར་བའི་ཆང་ངོ༌། །དུས་མིན་ཟས་ནི་ཉི་མ་ཕྱེད་ཡོལ་ནས་དུས་སུ་རུང་བའི་དངོས་པོ་སྤྱོད་པའོ། །མལ་སྟན་མཐོན་པོ་ནི་ཁྲི་དང་ཁྲིའུ་ཚད་ལས་འདས་པའོ། །གླུ་དག་དང་གར་ནི་འཇིག་རྟེན་གྲགས་པ་ཁོ་ནའོ། །སྤོས་དང་ཕྲེང་བ་སྤྱོད་པ་ནི་ཆེ་བའི་དོན་དུ་བཀག་གི་ནད་པའི་ནད་གསོ་བའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ནི་གསོ་སྦྱོང་གི་ཡན་ལག་ཡིན་ནོ། །ཡང་འདི་དག་གང་གི་ཡན་ལག་ཆ་ཤས་སུ་གྱུར་པ་ཡིན་པ། འདིའི་སྡོམ་པ་གཞན་གང་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། འགའ་ཡང་མེད་དེ་འོན་ཀྱང་སྤྱིའི་ཡན་ལག་ཅེས་བྱ་སྟེ། ཕྱི་མ་ལ་ཡན་ལག་ལྔ་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ཡན་ལག་འདི་དག་ཉིད་དགྲ་བཅོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་འདི་སྐད་དུ། དགྲ་བཅོམ་
― DTG173_Page_0159 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚུལ་ཁྲིམས་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཡི། །ཡན་ལག་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་དང་ལྡན་ན། །ཞེས་བཤད་དེ་འདི་སྐད་དུ་ཡན་ལག་དང་པོ་འདིས་བདག་འཕགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་དེ་དག་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་སློབ་པོ། །རྗེས་སུ་བགྱིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་ངོ་ཞེ་ན། འདིར་དགྲ་བཅོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ཡན་ལག་རྣམས་ཡིན་ལ། དགྲ་བཅོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ནི་གང་ཟག་ཡིན་པར་སྣང་ངོ༌། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་འདིར་རྟེན་གྱིས་བརྟན་པ་བསྟན་ཏེ། དཔེར་ན་ཁྲེའུ་དག་སྒྲོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ད་ནི། གསོ་སྦྱོང་འདོད་སྤྱོད་ལྷ་ལུས་ཡིད་འོང་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གསོ་སྦྱོང་གི་སྡོམ་པ་འདིའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། འདི་སྐད་དུ། ཉིན་ཞག་གཅིག་པའི་གསོ་སྦྱོང་གི་སྡོམ་པས་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷ་དྲུག་གི་ནང་གར་འདོད་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེས་པ་བུད་མེད་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་པ་དག་དང་བུད་མེད་དག་ལ་སྦྱིན་པར་བྱེད་ཀྱིས། གཞན་མ་ནིང་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ལ་སྡོམ་པ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྩོལ་བར་བགྱིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པར་བྱེད་པའོ། །ཁྱིམ་པ་དེ་དག་ཉིད་ལ་བྱ་བ་ངན་པ་ལ་ཆགས་པའི་ཉེས་པས་སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་ལ། དེ་དག་ཀྱང་ངན་སོང་གི་རྒྱུ་ཡིན་པས་དེ་ལས་བཟློག་པར། སེར་སྣ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་སེར་སྣ་ནི་སྦྱིན་པ་དང་མི་མཐུན་པར་རང་གི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་ཀུན་དུ་འཛིན་པའོ། །གཡོ་ནི་སེམས་གྱ་གྱུ་བ་སྟེ་གང་གིས་ན་རང་གི་བསམ་པ་རབ་ཏུ་མི་བརྟན་པའོ། །སྒྱུ་ནི་གཞན་སླུ་བ་སྟེ་གང་གིས་ན་འདི་ལྟར་འདིས་བསམ་པ་ཤེས་ནས་གླགས་རྙེད་པར་མི་འགྱུར་བར་གཞན་རྨོངས་པར་བྱེད་པའོ། །ཆགས་པ་ནི་བདག་ལ་སྲེད་པ་དང་ལོངས་སྤྱོད་ལ་སྲེད་པའོ། །སྙོམ་ལས་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཏེ། ལེ་ལོ་ཞེས་བྱའོ། །མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ནི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པར་བྱ་བ་མ་ཐོབ་པར་བདག་གིས་ཐོབ་བོ་སྙམ་དུ་ང་རྒྱལ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །འདོད་ཆགས་ནི་འཁྲིག་པ་ལ་སྲེད་པའོ། །ཞེ་སྡང་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་པ་སྟེ། ཆོས་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་དང༌། རིགས་ཀྱིས་རྒྱགས་པ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་དང་མི་དགེ་བའི་
― DTG173_Page_0160 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆོས་བཅུ་གསུམ་ལ་དགྲ་བཞིན་དུ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། དེ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་འགྲོགས་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལ་རྒྱགས་པ་ནི་ཆོས་དེ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་གཟེངས་རབ་ཏུ་མཐོས་པ་སྟེ། གང་གིས་ནར་རོ་བ་བཞིན་དུ་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་སྒྲུབ་པར་མི་འགྱུར་བའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྒྱགས་པ་ནི་རང་གི་ཆོས་ལ་ཆགས་པའི་སེམས་ནི་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། རང་གི་ཆོས་ལ་སོ་སོའི་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་དེ་ཁོ་ན་ལ་སེམས་དེ་ཡོངས་སུ་གཏུགས་ཤིང་ཡོངས་སུ་ཟད་པར་འགྱུར་གྱི། ཆོས་སམ་ཆོས་མ་ཡིན་པ་གཞན་སྒྲུབ་པར་མི་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཁྱིམ་པ་རྣམས་ལ་ཡང་བག་དང་བཅས་པར་བྱ་བ་ཡོད་པས་དེ་དག་དེ་ལ་དགོད་པར་བཞེད་ནས། བག་ཡོད་བདུད་རྩིའི་གནས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བག་ཡོད་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བདུད་རྩིའི་རྟེན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བག་མེད་པ་ནི་འཆི་བའི་གནས་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤེ་ན། ཐུབ་པས་བཀའ་སྩལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བཀའ་སྩལ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། བག་ཡོད་བདུད་རྩིའི་གནས་ཡིན་ཏེ། །བག་མེད་པ་ནི་འཆི་བའི་གནས། །བག་ཡོད་འཆི་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། བག་མེད་པ་ནི་རྟག་ཏུ་འཆི། །ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་བཀའ་སྩལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་བག་ཡོད་པ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་བསྒོམ་པའོ། །བཟློག་པ་ནི་བག་མེད་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་བས་ཁྱོད་ཀྱིས་དགེ་ཆོས་སྤེལ་སླད་དུ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བག་ཡོད་པ་ཕན་ཡོན་ཆེ་བ་དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་དགེ་བའི་ཆོས་སྤེལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་བག་ཡོད་པར་བྱ་སྟེ། དགེ་བའི་ཆོས་ལ་གོམས་པ་དོར་བར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འོན་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཁོ་བོའི་དོན་ཞིག་བྱ་བར་ཆད་ན། དང་པོ་ཉིད་ནས་ཅི་སྟེ་མ་སྨྲས་ཁོ་བོ་སྔར་བག་མེད་པར་གྱུར་ཟིན་པས། བག་ཡོད་པས་ཅི་བྱར་ཡོད་སྙམ་དུ་སེམས་ན་དེའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་སྔོན་ཆད་བག་མེད་གྱུར་པ་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། །འདི་སྐད་དུ། གང་ཞིག་སྔོན་ཆད་བག་མེད་པར་གྱུར་པ་དེ་ཡང་གལ་ཏེ་ཕྱིས་བག་ཡོད་པ་ལ་བརྟེན་ན་དེ་ནི་མཛེས་པ་ཉིད་དེ། དཔེར་ན་ཟླ་བ་སྤྲིན་དང་བྲལ་བ་བཞིན་ནོ་
― DTG173_Page_0161 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སེམས་ཅན་དེ་ལྟ་བུ་འགའ་ཙམ་མཐོང་ངམ་ཞེ་ན། །མཐོང་ངོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དགའ་བོ་སོར་ཕྲེང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དགའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ཤཱཀྱ་གཞོན་ནུ་འདོད་ཆགས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོད་དེ། དེ་ནི་རང་གི་ཆུང་མ་ལ་ཤིན་ཏུ་ལྷག་པར་ཆགས་པས་དེ་མེད་པར་ཐང་ཅིག་ཙམ་ཡང་དགའ་བ་མི་མྱོང་ངོ༌། །དེ་འདྲ་བ་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཁྱིམ་ནས་ཁྲིད་དེ་རབ་ཏུ་ཕྱུང་ངོ༌། །རབ་ཏུ་ཕྱུང་ཡང་ཉིན་དང་མཚན་དུ་དེ་ཁོ་ན་ལ་རྗེས་སུ་རྟོག་པར་བྱེད་ཀྱིས་ཆོས་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པའི་དབང་དུ་མཛད་དོ། །སོར་མོའི་ཕྲེང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྲམ་ཟེའི་བུ་ཞིག་གོ །དེ་ནི་བླུན་པོ་ཞིག་སྟེ་འདི་ལྟར་དེས་ཆོས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་བླ་མའི་ལུང་མཉན་ནས་མི་དགུ་བརྒྱ་དགུ་བཅུ་རྩ་དགུ་བསད་དོ། །དེ་ཡང་ཕྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱུང་ནས། ཁམས་གསུམ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ཏོ། །མཐོང་ལྡན་ནི་མ་སྐྱེས་དགྲའོ། །དེ་ནི་ཞེ་སྡང་ཅན་ཞིག་སྟེ། འདི་ལྟར་དེས་མི་དགེ་བའི་གྲོགས་པོ་དང་ཕྲད་པ་དང༌། སྔོན་གྱི་ཤ་ཁོན་ཆགས་པས་ཕ་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་རྒྱལ་བོ་གསད་དོ། །དེ་ཡང་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ཁོ་ན་ལ་བརྟེན་ནས། དམྱལ་བའི་མེའི་བུད་ཤིང་ལས་ཐར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བདེ་བྱེད་ཡང་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་དབང་གིས་གཞན་གྱི་ཆུང་མ་ལ་ཉལ་པོ་བྱ་བའི་ལེ་ལན་གྱིས་མ་བསད་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ཁོ་ན་ལ་བརྟེན་ཏེ། ཕོ་ལོང་བརྡབས་པ་དང་འདྲ་བར་དམྱལ་བའི་རྡོ་རྗེ་ལས་ཐར་ཏེ། མཐོ་རིས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བདེ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་གྲགས་ཏེ། དེ་ལྟར་དགའ་བོ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་སྔོན་བག་མེད་པར་གྱུར་པ་ལས་ཕྱིས་བག་ཡོད་པའི་དབང་གིས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཁྱད་པར་དེ་དང་དེ་ལས་ཐར་བས། ཁྱོད་ཀྱང་སྔོན་བག་མེད་པར་གྱུར་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཕྱིས་བག་ཡོད་པར་བྱ་དགོས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཁྱིམ་པ་རྣམས་ལ་མི་འདོད་པ་དུ་མ་འབབ་པའི་དབང་གིས་ཁྲོ་བ་མང་བའི་ཕྱིར་དེ་ལ་འདུན་པ་ལས་བཟློག་པའི་ཆེད་དུ་བཟོད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ལྟར་བཟོད་མཚུངས་ཐུབ་དཀའ་མ་མཆིས་པས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །བཟོད་
― DTG173_Page_0162 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དང་འདྲ་བའི་དཀའ་ཐུབ་ནི་མེད་ཀྱི་བཟོད་པ་ཁོ་ན་དཀའ་ཐུབ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཡིན་ཏེ། བཟོད་པ་དཀའ་ཐུབ་དམ་པ་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་དག་བཀའ་སྩལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྐད་དུ་བཟོད་པ་དང་ལྡན་པ་ཁོ་ན་དཀའ་ཐུབ་ཅན་ཡིན་གྱི། སེམས་ཁྲོ་བས་ཉམས་པ་ལ་རླུང་དང་ཆུ་དང་རྩ་བ་དང་འབྲས་བུ་ཟ་ཞིང་ལུས་སྐེམ་པ་དང༌། རལ་པ་དང་ལོ་མ་དང་ཤིང་ཤུན་དང༌། །ཧྲལ་ཧྲུལ་གྱོན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་བཟོད་པ་དང་ལྡན་པས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་གདུང་བར་བྱེད་ལ། ཅིག་ཤོས་ཀྱིས་ནི་ལུས་སོ། །ལུས་གདུངས་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་བདེ་འགྲོ་ཡང་མི་ཐོབ་ན་ཐར་པ་ལྟ་ཞིག་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། གང་གི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་བཟོད་པ་ཕན་ཡོན་ཆེ་བ་དེ་ཡི་ཕྱིར། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཁྲོ་བའི་གོ་སྐབས་དབྱེ་མི་བགྱི། །བཟོད་པའི་ཡོན་ཏན་གཞན་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །ཁྲོ་བ་སྤངས་པས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁྲོ་བ་སྤངས་པ་གང་གི་དབང་གིས་ན་འདོད་པའི་ཁམས་སྡུག་བསྔལ་དུ་མ་དང་འབྲེལ་བར་འོང་བར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་ཀྱང་ཐོབ་སྟེ། གནས་འདི་ལ་ནི་སངས་རྒྱས་ཞལ་གྱིས་བཞེས་སོ། །གཉའ་བོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དག་འདི་ལྟ་སྟེ། ཁྲོ་བ་སྤོངས་ཤིག་དང༌། ཁྱོད་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་གཉའ་བོར་གྱུར་པ་ང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་བཟོད་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། མི་ཁྲོ་བ་དང༌། ཁྲོ་བ་སྐྱེས་ན་ཡང་དེའི་མོད་ཁོ་ན་ལ་ཞི་བར་བྱེད་ཀྱིས་ཞེ་ལ་འཛིན་པར་མི་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ད་ལ་ཁྲོ་བ་གང་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་དང་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་བ་དག་ལས་མི་འདོད་པ་ཉེ་བར་འབབ་པ་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ལ་བརྟེན་ནས། སེམས་གཏུམ་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། ཚིག་པ་ཟ་བ་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །བདག་ནི་འདིས་སྤྱོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་བཟོད་པ་ཁོན་སྟོན་ཏོ། །ཁོ་ན་དུ་འཛིན་པའི་ཡུལ་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། འདིས་བདག་སྤྱོས་སོ། །འདིས་བདག་གཏགས་སོ། །འདིས་བདག་ཕམ་པར་བྱས་སོ། །འདིས་བདག་གི་ནོར་ཕྲོགས་སོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ཁོན་དུ་འཛིན་ཅིང་དེ་ལྟར་གཞན་གྱིས་གནོད་པ་བྱས་པ་ཞེ་ལ་འཛིན་ན་ཁྲོ་བའི་ཉེས་རྩོམ་འཁྲུག་ལོང་རྣམས་སྐྱེད་དོ། །གང་གི་སེམས་ལ་དེ་ལྟ་བུར་འཛིན་པ་མེད་ཅིང་ཁོན་དུ་འཛིན་པ་རྣམ་པར་སྤངས་པ་དེ་ནི་སེམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་མེད་པའི་ཕྱིར། །
― DTG173_Page_0163 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བདེ་བར་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་གི །ཅིག་ཤོས་ནི་སེམས་སྡུག་བསྔལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ཞིང་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་གོ །ད་ནི་སེམས་ཅན་ཆུ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས། སེམས་ཅན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་སེམས་དག་ཀུན་དུ་འབྱུང་བས། དེ་ལ་ཁྱོད་ཀྱིས་དགེ་བ་ལ་ནི་སེམས་བརྟན་པར་བྱས་ལ། མི་དགེ་བ་ལ་ནི་སེམས་མི་བརྟན་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་ཆུ་ལ་རི་མོ་བྲིས་པ་ལྟ་བུ་དང༌། ས་ལ་རི་མོ་བྲིས་པ་ལྟ་བུ་དང༌། རྡོ་ལ་རི་མོ་བྲིས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཆུ་ལ་རི་མོ་བྲིས་པ་ལྟ་བུ་ཡང་ཁ་ཅིག་ནི་མི་དགེ་བ་ལའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་དགེ་བ་ལ་སྟེ། རྡོ་ལ་རི་མོ་བྲིས་པའི་བར་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །དེའི་ནང་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་རྣམས་ལ་ནི་དང་པོ་སྟེ། །ཆུ་ལ་རི་མོ་བྲིས་པ་ལྟ་བུ་མཆོག་ཡིན་ལ། ཆོས་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་ནི་ཐ་མ་སྟེ། རྡོ་ལ་རི་མོ་བྲིས་པ་ལྟ་བུ་མཆོག་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་མི་དགེ་བ་ལ་ནི་ཆུ་ལ་རི་མོ་བྲིས་པ་ལྟ་བུར་བྱས་ལ། དགེ་བ་ལ་ནི་རྡོ་ལ་རི་མོ་བྲིས་པ་ལྟ་བུར་བྱའོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་རྣམ་པ་གསུམ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ངག་ཀྱང་རྣམ་པ་གསུམ་མོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྒྱལ་བས་སྙིང་ལ་འབབ་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྒྱལ་བས་ཚིག་རྣམ་པ་གསུམ་བཀའ་སྩལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །དེ་དག་གང་ཞེ་ན། སྦྲང་རྩི་མེ་ཏོག་མི་གཙང་ལྟ་བུའི་ཚིག །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་སུའི་ཡིན་ཞེ་ན། སྙིང་ལ་འབབ་དང་བདེན་པ་དང༌། །ལོག་པར་སྨྲ་ལྡན་སྐྱེས་བུ་རྣམས་ཀྱིས་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཚིག་སྙན་པ་ནི་སྦྲང་རྩི་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྙིང་ལ་འབབ་ཅིང་དགའ་བར་བྱེད་པས་ན་སྙིང་ལ་འབབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཚིག་བདེན་པ་ནི་མེ་ཏོག་ལྟ་བུ་སྟེ། བསྔགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་ལོག་པ་ནི་མི་གཙང་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། སྨད་པའི་ཕྱིར་ཚིག་གསུམ་པོ་དེ་དག་གི་ནང་ནས། ཚིག་ཐ་མ་ནི་མི་གཙང་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ཁྱོད་ཀྱིས་སྤང་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སེམས་ཅན་འཁོར་བ་ན་འཁོར་བ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། དེ་བས་ན་ཁྱོད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་མཆོག་ལ་
― DTG173_Page_0164 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གནས་པར་བྱའོ་ཞེས་དེ་ལ་སྦྱར་བའི་ཕྱིར། སྣང་ནས་སྣང་བའི་མཐར་ཐུག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མདོ་ལས་ནི་སྣང་བ་ལས་སྣང་བའི་མཐར་འགྲོ་བ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལ་སྣང་ནས་སྣང་བའི་མཐར་ཐུག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལྷ་དང་མིའི་དབང་ཐང་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེས་ནས་ཡང་དེ་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །མུན་པ་ནས་མུན་པའི་མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངན་འགྲོ་འམ་མི་དབང་ཐང་ཆུང་དུ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེས་ནས་ཡང་དེ་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །སྣང་ནས་མུན་མཐར་ཐུག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལྷ་དང་མི་དབང་ཐང་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེས་ནས། ངན་སོང་གསུམ་དང་མི་དབང་ཐང་ཆུང་བ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་སྟེ་དཔེར་ན་འཇུངས་དགའ་ལྟ་བུའོ། །མུན་ནས་སྣང་བའི་མཐར་ཐུག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ངན་སོང་གསུམ་དང་མི་དབང་ཐང་ཆུང་དུ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེས་ནས་ལྷའི་འཇིག་རྟེན་དང་མི་དབང་ཐང་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དཔེར་ན་ལྷའི་བུ་སྦལ་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་དག་ནི་གང་ཟག་བཞི་སྟེ། དེ་དག་གི་ནང་ནས་དང་པོ་མཛད་དེ་སྣང་བ་ནས་སྣང་བར་འགྲོ་བར་མཛོད་ཅིག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་ཁྱིམ་པ་རྣམས་ནི་སེམས་ཅན་མང་པོ་དང་འགྲོགས་དགོས་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་དག་ལ་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་བསྒྲུབ་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་གི་སྤྱོད་པའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པ་ལ། མི་ནི་ཨ་མྲའི་འབྲས་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཨ་མྲའི་འབྲས་བུ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ལ་ལ་ནི་མ་སྨིན་ཡང་ཕྱི་རོལ་ནས་སྨིན་པ་ལྟ་བུར་སྣང་ངོ༌། །ལ་ལ་ནི་སྨིན་ཡང་སྔོན་པོའི་ངོ་བོ་དང་མ་བྲལ་བས་མ་སྨིན་པ་ལྟ་བུར་སྣང་ངོ༌། །ལ་ལ་ནི་མ་སྨིན་ལ་མ་སྨིན་པ་ཉིད་དུ་སྣང་ངོ༌། །ལ་ལ་ནི་སྨིན་ལ་སྨིན་པ་ཉིད་དུ་སྣང་ངོ༌། །དེ་དང་འདྲ་བར་གང་ཟག་ཀྱང་རྣམ་པ་བཞིར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་དང་པོ་ནི་བསམ་པ་ཉམས་ལ་སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི་སྦྱོར་བ་ཉམས་ལ་བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་ནི་གཉི་ག་ཉམས་པ་ཡིན་ནོ། །བཞི་པ་ནི་གཉི་ག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཁྱིམ་པ་རྣམས་ལ་ནི་འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པ་སྤང་དཀའ་བའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་གཞན་གྱི་ཆུང་མ་མཐོང་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་པས་དེ་ལས་བཟློག་པའི་ཕྱིར། གཞན་གྱི་ཆུང་མ་མི་ལྟ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མདོ་ལས་ནི་བཙུན་པ་བུད་
― DTG173_Page_0165 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད་ལ་ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་བགྱི་ཞེས་གསོལ་བ་དང༌། ཀུན་དགའ་བོ། །མི་ལྟ་བས་སོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །འདིར་ནི་ཁྱིམ་བའི་སྐབས་ཡིན་པས་གཞན་གྱི་ཆུང་མ་ཞེས་བཤད་དོ། །འོན་ཏེ་ཇི་ལྟར་མཐོང་བར་གྱུར་ན། དེ་ལ་ཡང་མ་དང་བུ་མོ་དང༌། སྲིང་མོའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་བབ་ཅོལ་དུ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ན་ཚོད་དང་མཐུན་པར་རོ། །དེ་ལྟར་བསམས་ཀྱང་གལ་ཏེ་འདོད་ཆགས་སྐྱེ་བ་ལྟ་ན་ཆགས་པས་ཆགས་པར་གྱུར་ན་བུད་མེད་དེ་ལ་དྲི་ང་བ་དང་སྒོ་དགུ་དོད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཇི་སྐད་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུར་མི་གཙང་བ་ཉིད་དུ་འང་ཡང་དག་པར་བསམ་པར་བགྱིའོ། །གལ་ཏེ་མི་གཙང་བ་ཉིད་དུ་བསམས་སུ་ཟིན་ཡང་གཙང་བའི་སེམས་བྱུང་ན། དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་བྱ་ཞེ་ན་སེམས་བསྲུང་བར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཡོ་བའི་སེམས་ནི་ཐོས་མཚུངས་བུ་ལྟ་བུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་སྐད་དུ། ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་དོན་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱིས་བསྲུང་བ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་ཁྱོད་ཀྱིས་སེམས་བསྲུང་བར་བྱའོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཡང་བསྲུངས་ན་བདེ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ། །སེམས་དུལ་བ་ནི་བདེ་བ་འཐོབ། །ཅེས་གསུངས་བ་ལྟ་བུའོ། གཞན་ཡང་གདུག་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་འདོད་པའི་བདེ་བ་དག་ལ་ཡིད་འབྱུང་བར་གྱིས་ཤིག །དེ་ལ་གདུག་པ་ནི་སྦྲུལ་ལོ། །དེ་ནི་མ་རུངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡིད་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་སོ། །དུག་ནི་གསོད་པར་བྱེད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །མཚོན་ནི་སྡུག་བསྔལ་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །དགྲ་ངོ་ནི་བདེ་བའི་གེགས་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །མི་ནི་གདུང་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ཡུལ་རྣམས་ཀྱང་བདག་དང་གཞན་ལ་གནོད་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱིས་གདུག་པ་བཞིན་དུ་མ་རུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དགེ་བའི་ལས་ཆུད་གཟོན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དུག་བཞིན་དུ་གསོད་པར་བྱེད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ངན་སོང་འདྲེན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་མཚོན་བཞིན་དུ་སྡུག་བསྔལ་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ལྷ་དང་མིའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐག་སྲིད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དགྲ་བོ་བཞིན་དུ་བདེ་བའི་གེགས་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །འགྱོད་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་མེ་བཞིན་དུ་གདུང་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་འདོད་པའི་
― DTG173_Page_0166 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བདེ་ལ་ཡིད་འབྱུང་མཛོད། །གཞན་ཡང་འདོད་པ་རྣམས་ནི་ཕུང་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཡང་འདོད་པའི་བདེ་བ་དག་ལ་ཡིད་འབྱུང་བར་གྱིས་ཤིག །ཡང་ན་ཅིའི་ཕྱིར་འདོད་པའི་བདེ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དག་ལ་གདུག་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཡིད་འབྱུང་བར་བྱ་ཞེ་ན། འདོད་པ་རྣམས་ནི་ཕུང་བ་སྐྱེད་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ནི་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་དག་ནི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་དུས་ན་བདེ་བ་སྐྱེད་མོད་ཀྱིས། འོན་ཀྱང་མཇུག་ཏུ་ཕུང་བསྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཁ་ཟས་དུག་ཅན་བཞིན་སྤང་བར་བྱ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་འདོད་པ་རྣམས་ནི་དང་པོ་དགའ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང་ཐ་མར་ཡོངས་སུ་གདུང་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། རྒྱལ་བའི་དབང་པོས་ཀིམྤའི་འབྲས་འདྲར་གསུངས། །དཔེར་ན་ཀིམྤའི་འབྲས་བུ་ཤུན་པ་ཙམ་ཞིག་བཟང་གི་ནང་ངན་པ་དང་འདྲའོ། །གཞན་ཡང་འདོད་པ་རྣམས་ནི་འཁོར་བར་འཆིང་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཡང་སྤང་བར་བྱ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། དེའི་ལྕགས་སྒྲོག་གིས་འཁོར་བའི་བཙོན་རར་འཇིག་རྟེན་འདི་དག་བཅིངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་གྱི་ལྕགས་སྒྲོག་གི་འཁོར་བའི་བཙོན་རར་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་འདི་བཅིངས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་གང་ཞིག་དབང་པོ་ཚར་གཅོད་པར་བྱེད་པ་དེ་སྔགས་པའི་སྒོ་ནས་དེ་ལ་སྲན་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར། གང་དག་དབང་པོ་དྲུག་ཡུལ་རྣམས་ལ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡུལ་དང་ཕྲད་ནས་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དེ་ལ་མི་བརྟན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡུལ་ལ་མངོན་པར་འདོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཡོ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་ཅི་དབང་པོ་དྲུག་པོ་དེ་དག་ལས་རྒྱལ་བར་བྱེད་པ་དང་གང་དག་ཅིག་འཐབ་མོའི་གཡུལ་ངོར་དགྲའི་ཚོགས་ལས་རྒྱལ་བར་བྱེད་པ་དེ་དག་ལས་མཁས་ཤིང་མཛངས་པ་རྣམས་ནི། དང་པོ་དབང་པོ་ལས་རྒྱལ་བར་བྱེད་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དཔའ་རབ་ལེགས་པར་འཚལ་ཏེ་འདོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ལྟར་དུད་འགྲོ་ཡང་གཡུལ་ལས་རྒྱལ་བར་སྣང་སྟེ། དེ་དག་གིས་དབང་པོ་ལས་རྒྱལ་བར་བྱ་བར་མི་ནུས་སོ། །གང་ཡང་མི་གཙང་བ་ཉིད་དུ་འང་ཡང་དག་བསམ་པར་བགྱི་ཞེས་བཤད་པ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བུད་མེད་གཞོན་ནུའི་ལུས་ནི་ལོགས་ཤིག་ཏུ། །ཞེས་བྱ་བ་
― DTG173_Page_0167 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་ལུས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ལུས་དྲི་ང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་དུ་རེ་རེ་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འདིར་ལུས་ནི་དྲི་ར་བ་དང༌། །དབྱིབས་དང༌། མི་གཙང་བའི་རྟེན་དང་ངོམས་མི་ཤེས་པ་དང༌། ཁོང་ན་སྙིང་པོ་མེད་པའི་སྒོ་ནས་བཟང་པོ་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པ་ལྔ་སྨོས་སོ། །དེ་བས་ན་བུད་མེད་གཞོན་ནུའི་ལུས་འདི་ལྟ་བུ་ཡང་ལོགས་ཤིག་ཏུ་ལྟོས་ལ། རྒྱན་ཡང་ལོགས་ཤིག་ཏུ་ལྟོས་ཤིག་དང་དེ་ནས་འདོད་ཆགས་ཀྱི་མེ་ཞི་བར་འགྱུར་གྱི། གང་གི་ཚེ་རྒྱན་རྣམས་དང༌། ལུས་གཅིག་ཏུ་ཟླུམ་སྟེ་བལྟས་པ་དེའི་ཚེ་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་མེ་མཆེད་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་བས་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་བལྟ་བར་མི་བྱའོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ངོམས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ལུས་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པར་འདོད་ན། འདོད་པ་རྣམས་ལ་ནི་བསྐལ་པ་བརྒྱ་ཕྲག་ཏུ་ཡང་ངོམས་པ་མེད་པས་དེ་དག་བསྟེན་ཏེ་ཅི་བྱ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་མཛེ་ཅན་སྲིན་བུས་ཉེན་པ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཇི་ལྟར་མཛེ་ཅན་སྲིན་བུས་བཙུགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་མི་བསྟེན་ཀྱང་ཞི་བར་མི་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་བྱིས་པ་དག་འདོད་པའི་གདུང་བ་བསལ་བའི་ཕྱིར་ཡུལ་རྣམས་བསྟེན་ཀྱང་ངོམས་པར་མི་འགྱུར་གྱི་རྣམ་པར་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་འབའ་ཤིག་ཏུ་ཟད་དེ། འདི་ནི་རེ་ཞིག་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་རྣམ་པར་གནོན་པའི་སྦྱོར་བ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཙམ་གྱིས་ནི་དེ་ཀུན་དུ་འཆད་པ་མ་ཡིན་པས་ཁྱོད་དེ་ཀུན་དུ་གཅད་པར་འདོད་ན་ལམ་འདི་བསྒོམ་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དམ་གཟིགས་པར་བགྱི་སླད་དངོས་རྣམས་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དོན་དམ་པར་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ། །དེ་མཐོང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཡེ་ཤེས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དངོས་རྣམས་ལ། ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བགྱིད་པ་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཕུང་པོའི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་དམིགས་ནས་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྟེ། དོན་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་བ་དང༌། མཐུན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདིར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྨོས་པས་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཚོགས་མཐའ་དག་བཟུང་སྟེ། འདིར་གཙོ་བོ་བསྟན་པ་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་ལ་བྱ་བ་དེ་
― DTG173_Page_0168 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གོམས་མཛོད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཚུལ་དུ་ཡང་དང་ཡང་མངོན་དུ་བྱས་ནས་མནོས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བའི་ཏོ། །དེ་ལྟར་བསྒོམས་ཏེ་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེ་ན། དེ་དང་འདྲ་བར་ཡོན་ཏན་ལྡན་པ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དོན་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་བསྐྱེད་ཅིང་ཉོན་མོངས་པ་ཉེ་བར་ཞི་བའི་རིམ་གྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་བདེ་བ་དང་སྤྲོད་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་ཡིན་ཏེ། འདི་དང་འདྲ་བའི་ཆོས་གཞན་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་འགའ་ཡང་མེད་པས་འདི་ཁོ་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་པས་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་ཡང་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་གནས་སྐབས་ན་མི་རྟག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། སྟོང་པ་དང་བདག་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་སྐྱེ་བ་དང༌། མཐུན་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་ཤས་རབ་འདིའི་ཆ་བའི་བདག་ཉིད་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། སྐྱེས་བུ་རིགས་གཟུགས་ཐོས་དང་ལྡན་རྣམས་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རིགས་དང་ལྡན་བ་རྒྱལ་རིགས་ཤིང་སཱ་ལ་ཆེན་པོ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པར་སྐྱེས་པ་དང་ལྡན་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དང༌། གཟུགས་དང་ཁ་དོག་དང༌། དབྱིབས་དང་མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དང༌། ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་བསྟན་བཅོས་ཐམས་ཅད་ལ་འཇིགས་པ་མེད་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་གལ་ཏེ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཤེས་རབ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བྲལ་བ་འཇིག་རྟེན་ན་བཀུར་བ་མ་ཡིན་ཞིང༌། གུས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ལ། ཡིད་བརྟན་པར་བྱ་བ་ཡང་མ་ཡིན་གྱིས། རིགས་ལ་སོགས་པ་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཤེས་རབ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་ན་མཆོད་པར་བྱ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་པས། འདི་ཁོ་ན་ལ་འབད་པར་བྱའི། རིགས་ལ་སོགས་པས་ང་རྒྱལ་ནི་མི་བྱ་འོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་མཁྱེན་པ་རྙེད་དང་མ་རྙེད་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་སྐྱེ་བ་དང་མཐུན་པ་ཁོ་ན་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ལ་གནས་པ་ལ་འཕགས་པའི་ལམ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། འདིས་གདོན་མི་ཟ་བར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་རྙེད་དོ། །འདིར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ནི་རྙེད་པ་མ་རྙེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཡིད་བདེ་བ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་ཡིན་གྱི། རྙེད་པ་ལ་
― DTG173_Page_0169 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འཕགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་མངའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དམིགས་པའི་དབང་གིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཉིད་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་མི་སྙན་པ་དང་སྨད་པ་ནི་ལྐོག་དང་ལྐོག་མ་ཡིན་པའི་བྱེ་བྲག་ལས་རིག་པར་བྱའོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་མགོ་སྙོམས་མཛོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་བདེ་བ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་མ་བསྐྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཡིད་ཀྱི་ཡུལ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་གཞི་ཅན་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་འདིའི་སེམས་འཁྲུག་པར་བྱེད་པ་རྣམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུར། རྙེད་པ་དང་མ་རྙེད་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོར་མི་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་འཇིག་རྟེན་ན་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཆོས་སུ་གྲགས་ཏེ། དེ་ལས་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་བྲམ་ཟེ་དགེ་སློང་ལྷ་དང་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱིས་དགེ་སློང་དང་བྲམ་ཟེ་དང་ལྷ་དད་མགྲོན་དང་མ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་གི་དོན་དུ་སྡིག་པ་མི་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དམྱལ་བའི་རྣམ་སྨིན་སྐལ་ནོད་འགའ་མ་མཆིས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་དག་གི་དོན་དུ་སྡིག་པ་བྱས་པ་ཡང་ཁྱོད་ཁོ་ན་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་སྦྱོར་བར་བྱེད་ཀྱིས། མ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྐལ་པ་ལེན་པར་མི་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་བྲམ་ཟེ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུ་སྡིག་པ་བྱས་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མི་འདོད་པ་ཅན་དུ་གྱུར་ན། ཅིའི་ཕྱིར་དེའི་མོད་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པར་མི་འགྱུར་སྙམ་དུ་སེམས་ན། སྡིག་པའི་ལས་རྣམས་སྤྱད་པ་འགའ་ཡང་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་སྐད་དུ་སྡིག་པའི་ལས་ཀྱིས་དེའི་མོད་ཁོ་ན་ལ་མཚོན་ཆ་བཞིན་དུ་གཅོད་པར་མི་བྱེད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་འཆི་བའི་དུས་ལ་བབ་པ་ན་སྡིག་པའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མངོན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དུས་དེའི་ཚེ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་གང་བྱས་པ་དེ་མངོན་དུ་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་ཕྱེ་མ་རེད་ཀྱི་དུས་སུ་རི་བརྩེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་གྲིབ་སོ་འབབ་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །དེ་མཐོང་ནས་ཁ་ཅིག་ནི་བཞིན་མདངས་གསལ་བཞིན་དུ་འཆི་འོ། །གཞན་དག་ནི་བཞིན་གྱི་མདོག་ངན་པར་གྱུར་ནས་འཆིའོ། །དེ་དག་ཁོ་ན་ལ་དམིགས་ནས་འཆི་འཕོ་བའི་སེམས་ཀྱི་མཇུག་ཐོགས་སུ་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སེམས་འབྱུང་
― DTG173_Page_0170 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟེ། །དེའི་ཚེ་ན་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྨིན་པར་འགྱུར་རོ། །འབྲས་བུ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའོ། །དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་རྣམས་དང་ཕུལ་ཏེ། འཕགས་པའི་ཆོས་ལ་དགོངས་པར་བཞེད་ནས་དད་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་དད་པ་ནི་ལས་དང་འབྲས་བུ་དང་བདེན་པ་དང་དཀོན་མཆོག་ལ་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་མི་དགེ་བ་སྤོང་བ་ཡང་དག་པར་ལེན་པའོ། །དེ་ཡང་སྡོམ་པ་རྣམ་པར་བརྒྱད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པ་དང༌། དགེ་སློང་མའི་སྡོམ་པ་དང༌། དགེ་སྦྱོང་གི་སྡོམ་པ་དང༌། དགེ་སྦྱོང་མའི་སྡོམ་པ་དང༌། དགེ་བསྙེན་གྱི་སྡོམ་པ་དང༌། དགེ་བསྙེན་མའི་སྡོམ་པ་དང༌། བསྙེན་གནས་ཀྱི་སྡོམ་པའོ། །གཏང་བ་ནི་མཆོད་པ་དང་ཕན་འདོགས་པར་འདོད་པས་ཅི་རིགས་པར་དངོས་པོ་གཏོང་བ་གང་ཡིན་པའོ། །ཐོས་པ་ནི་དགེ་བའི་བསམ་པས་ཐར་པ་དང༌། མཐུན་པའི་ཆོས་མཉན་པ་དང་འཛིན་པའོ། །དྲི་མེད་ཅེས་སྨོས་པས་ནི་ཐོས་པ་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ། །ངོ་ཚ་ཤེས་པ་ནི་བདག་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཁ་ན་མ་ཐོ་བས་འཛེམ་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཁྲེལ་ཡོད་པ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བས་མཛེམ་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པར་ཞུགས་བ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་དག་ནི་ནོར་བདུན་ལགས་པར་ཐུབ་པས་གསུངས་ཏེ། ཟག་པ་མེད་པའི་བདེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསེར་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་ན་གྲགས་པའི་ནོར་གཞན་ནི། དོན་མ་མཆིས་ཤིང་གསོབ་དང་ཡམ་བརླ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་ཉེ་བར་ཞི་བའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཐུན་མོང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་འཕགས་པའི་ནོར་བསགས་པར་བཤད་ནས་དེ་ཆུད་མི་ཟ་བའི་ཐབས། རྒྱན་པོ་འགྱེད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་རྒྱན་པོ་འགྱེད་པ་ནི་ཆོ་ལོ་འི་རྒྱན་པོ་འགྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་དུ་མའོ། །འདུས་པ་ལ་ལྟ་བ་ནི་དགའ་སྟོན་ལ་སོགས་པ་ལ་སྐྱེ་བོ་ཕལ་པོ་ཆེ་འདུས་པའོ། །ལེ་ལོ་ནི་དགེ་བ་བྱས་པ་དག་ལ་མི་སྤྲོ་བའོ། །སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་ནི་གང་ཟག་གང་ལ་བརྟེན་ནས་དགེ་བ་ལ་མི་འཇུག་ལ་མི་དགེ་བ་ལ་ནི་འཇུག་པར་འགྱུར་བའོ། །ཆང་ནི་བཅོས་པའི་ཆང་དང་སྦྱར་བའི་ཆང་ངོ༌། །
― DTG173_Page_0171 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཚན་མོ་རྒྱུ་བ་ནི་ཉི་མ་ནུབ་པ་དང་ཁྱིམ་གཞན་དང་གྲོང་གཞན་ལ་སོགས་པར་འགྲོ་བའོ། །དྲུག་པོ་དེ་དག་ནི་ངན་སོང་བ་ཡིན་ཏ། དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་ལོངས་སྤྱོད་དང༌། འཚོ་བ་དང་དགེ་བའི་ཆོས་ཉམས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ངན་སོང་གི་རྒྱུ་ལ་ངན་སོང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དཔེར་ན་ན་སྨན་ལ་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །མདོ་ལས་ནི་ཁྱིམ་བདག་གི་བུ་དྲུག་པོ་འདི་དག་ནི་ངན་སོང་གི་སྒོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེར་ནི་རྒྱུའི་དོན་ཡིན་པར་གསལ་བ་ཁོ་ནར་གོའོ། །གྲགས་པ་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་དེ་དག་གི་ཉེས་དམིགས་གཞན་སྟོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡིན་པས་དེ་དག་ལྷག་པར་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་སྒོ་ནས་སྤོངས་ཤིག །ཡང་ཕྱིའི་ནོར་གྱི་གཉེན་པོར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཐབས་གཞན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ནོར་རྣམས་ཀུན་གྱི་ནང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གསེར་ལ་སོགས་པ་ཕྱིའི་ནོར་ཐམས་ཅད་པས་ནི་ཆོག་ཤེས་པའི་ནོར་རབ་མཆོག་སྟེ། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་པར་གསུངས་སོ། །སུས་ཤེས་ན་ལྷ་མིའི་སྟོན་པས་ཏེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གང་གི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་དུ་གསུངས་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཀའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོག་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོག་ཤས་པ་ལ་ཡོན་ཏན་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། ཆོག་མཁྱེན་ན། ནོར་མི་བདོག་ཀྱང་ཡང་དག་འབྱོར་པ་ལགས། །ཞས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ནོར་མི་བདོག་པ་ནི་གསེར་ལ་སོགས་པའི་ནོར་མེད་པས་སོ། །དེ་ཡང་ཆོག་ཤེས་པས་ཡང་དག་པར་འབྱོར་པ་ཡིན་ཏེ། ནོར་གྱི་འབྲས་བུ་ནི་ཆོག་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ནོར་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཆོག་ཤེས་ན་དབུལ་བཞིན་དུ་ཡང་ནོར་དང་ལྡན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཆོག་ཤེས་པ་ཡང་གང་ཡིན་ཞེ་ན། གང་ཞིག་འདས་པ་ལ་རྗེས་སུ་མྱ་ངན་མི་བྱེད། མ་འོངས་པ་ལ་མངོན་པར་འདོད་པ་མི་བྱེད། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ལྟ་ལྷག་པར་ཆགས་པ་མེད་པ་དེའི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེས་ན་འདི་ལ་ཆོག་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཆོག་ཤེས་པའི་ཡོན་ཏན་བཤད་ནས། ཆོག་མི་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཉེས་དམིགས་བསྟན་པའི་
― DTG173_Page_0172 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར། དེས་པ་བདོག་མང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེས་བཞེས་བྱ་བ་ནི་བོད་པ་ཡིན་ནོ། །སྣོད་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོ་བྱད་མང་པོ་བདོག་པ་རྣམས་ཇི་ལྟར་བསྲུང་བ་དང་སྦ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཆུད་ཟོས་ན་ཡང་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་བ་ལྟར་ཡོ་བྱད་མང་པོ་མི་བདོག་པ་རྣམས་ལ་ནི་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤེ་ན། ཀླུ་མཆོག་རྣམས་ཀྱི་མགོ་བོ་ཇི་སྙེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་ཀླུ་གང་ལ་མགོ་བོ་བདུན་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་དག་ལས་བྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་དེ་སྙེད་ཁོ་ན་ཡོད་ལ། གང་ལ་གསུམ་ཡོད་པ་དེ་ལ་ནི་ཆེས་ཉུང་དུ་ཡོད། གང་ལ་གཅིག་ཡོད་པ་དེ་ལ་ནི་ཆེས་ཤིན་ཏུ་ཉུང་དུ་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་དུ། བདོག་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཁྱད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཁྱིམ་ན་གནས་པ་རྣམས་ལ་བུད་མེད་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་མི་འགལ་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་དཔྱད་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཐབས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རང་བཞིན་དགྲར་འབྲེལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རང་བཞིན་གྱིས་དགྲ་དང་འབྲེལ་ཞིང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཆུང་མ་དེ་འདྲ་བ་ནི་གཤེད་མ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་སྤང་བར་བྱའོ། །དེ་ལས་རང་བཞིན་གྱིས་དགྲ་ནི་གང་ཞིག་སྐྱེས་པ་གསོད་པར་འདོད་པའོ། །ཁྱིམ་ཐབ་བརྙས་བགྱིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱོད་ལ་བརྙས་པ་བྱེད་པས་ན་ཁྱིམ་ཐབ་བརྙས་བགྱིད་དེ། བུད་མེད་དེ་འདྲ་བ་ནི་ཇོ་མོ་དང་མཚུངས་པས་དེ་ཡང་སྤང་བར་བྱ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །ཆུང་མ་གང་ཞིག་ཆུང་ངུ་རྐུ་བ་དེ་ཡང་ཆོམ་རྐུན་མ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཆུང་མ་ཅི་འདྲ་བ་ཅིག་བླང་བར་བྱ་ཞེ་ན། སྲིང་མོ་ལྟ་བུར་རྗེས་མཐུན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྲིང་མོ་མིང་པོའི་རྗེས་སུ་མཐུན་ཞིང་དེའི་ཚིག་ཁྱད་དུ་མི་གསོད་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཆུང་མ་ཁྱོའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བཀུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ཇི་ལྟར་མཛའ་བོ་མཛའ་མོའི་སྙིང་ལ་འབབ་ཅིང་རིམ་གྲོར་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་དེ་དང་དེས་སྙིང་དགའ་བ་དེ་བཞིན་དུ། ཁྱོའི་སྙིང་ལ་འབབ་པའི་ཆུང་མ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་བཀུར་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་མ་བུ་ལ་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བར་འདོད་པས་ཕན་པར་འདོད་ཅིང་ཕན་པར་འདོད་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཁྱོ་ལ་ཕན་པར་འདོད་པའི་ཆུང་མ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་བཀུར་པ་ཁོ་
― DTG173_Page_0173 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ན་ཡིན་ནོ། །བྲན་མོ་བཞིན་དུ་དབང་བསྒྱུར་གང་ཡིན་པ་སྟེ་ཇི་ལྟར་བྲན་མོ་དགའ་མགུར་བྱར་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཁྱོའི་དབང་དུ་འགྱུར་བའི་ཆུང་མ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བཀུར་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །ཆུང་མ་བཞི་པོ་དེ་དག་ནི་རིགས་ཀྱི་ལྷ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རིགས་མི་ཉམས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་མན་ཆད་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྦྱར་བའི་ཕྱིར། བསམ་གཏན་གྱི་སྦྱོར་བ་སྟོན་ཏོ། །བསམ་གཏན་ལ་གཅེས་པའི་ཆོས་ནི་གཉིས་ཏེ། ཟས་ཀྱི་ཚོད་ཟིན་པ་དང༌། མི་ཉལ་བར་བརྩོན་པའོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཟས་ཀྱི་ཚོད་ཟིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཁ་ཟས་སྨན་དང་འདྲ་བར་རིགས་པ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལུས་ནི་རྨ་ལྟ་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་སྨན་ཧ་ཅང་ཡང་ཉུང་དུ་མ་ཡིན་ཧ་ཅང་མང་པོ་ཡང་མ་ཡིན་པར་བཏང་ན། དེ་ལྟ་ན་ཕན་ཐོགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཟས་ཀྱང་ཧ་ཅང་ཉུང་དུ་ཡང་མ་ཡིན་ཧ་ཅང་མང་པོ་ཡང་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟ་ན་ལུས་ཀྱང་བསྟན་པར་འགྱུར་ལ། གནོད་པ་ཡང་བསྐྱེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དོན་འདི་ཉིད་རིགས་པ་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་མེད་པར་བསྟེན་བགྱི་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཙམ་དུ་བཟའ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དག་དང་མ་འབྲེལ་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན་དེ་བསྟེན་པ་ཡང༌། རྒྱགས་ཕྱིར་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྒྱགས་པར་འདོད་པ་གང་ཞིག་རྒྱགས་པར་བྱའོ་སྙམ་པ་དང་འཚག་པར་བྱའོ་སྙམ་ནས་ཟས་ཟ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ཟ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་བསྙེམས་པའི་ཕྱིར་ཟ་བ་དེ་ནི། བསྙེམས་པའི་འབྲས་བུ་དེ་ནི་གཞན་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་སྡང་གིས་ཟ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རྒྱགས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་འགྱུར་བ་འགའ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །འཚག་ནི་ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་རྒྱས་པའོ། །བསྙེམས་པ་ནི་ཉམས་སྟོབས་སོ། །དེ་དག་མེད་པར་ལུས་གནས་པ་འབའ་ཞིག་གི་ཕྱིར་ཏེ། སྲོག་གི་དབང་པོ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མི་ཉལ་བར་བརྩོན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རིགས་པའི་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་རིགས་པའི་བདག་ཉིད་ནི་དགེ་བ་ལ་མངོན་པར་
― DTG173_Page_0174 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྩོན་པ་ལ་བྱའོ། །དགེ་བ་ལ་སྦྱོར་བས་ཉིན་པར་མཐའ་དག་འདས་ནས་ཏེ། འདས་པར་བྱས་ནས་སོ། །ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་སྐད་དུ། ཉིན་པར་འཆག་པ་དང༌། འདུག་པ་དག་གིས་སྒྲིབ་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་རྣམས་ལས་སེམས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བར་བྱེད་དོ། །ཡོངས་སུ་སྦྱངས་ནས་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །མཚན་མོའི་ཐུན་གྱི་སྟོད་སྨད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཉིན་མོ་ཁོ་ན་འདའ་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་དོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རིགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མཚན་མོ་ཡང་ཆ་སྟོད་དང་ཆ་སྨད་འདས་ནས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་སྐད་དུ་མཚན་མོའི་ཐུན་དང་པོ་ལ་འཆག་པ་དང༌། འདུག་པ་དག་གིས་སྒྲིབ་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་རྣམས་ལས་སེམས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བར་བྱེད་དོ། །ཡོངས་སུ་སྦྱངས་ནས་ཐུན་པར་མ་ལ་གཙུག་ལག་ཁང་གི་ཕྱི་རོལ་དུ་རྐང་པ་བཀྲུས་ཏེ། གཙུག་ལག་ཁང་དུ་ཞུགས་ནས་གློ་གཡས་བ་ཕབ་སྟེ། རྐང་པའི་ཐོག་ཏུ་རྐང་པ་བཞག་ལ། དྲན་པ་དང་ལྡན་ཞིང་ཤེས་བཞིན་དུ་སེང་གེའི་གཟིམས་ཐབས་སུ་ཉལ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ཐུན་ཐ་མ་ལ་མྱུར་བ་མྱུར་བར་ལངས་ནས་འཆག་པ་དང་འདུག་པ་དག་གིས་སྒྲིབ་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་རྣམས་ལས་སེམས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་བར་དུ་མནོལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐུན་དང་པོ་དང་ཐུན་ཐ་མ་དག་གི་བར་གྱི་ཐུན་གང་ཡིན་པ་དེར་ཉོལ་ཅིག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཡང་གྱི་ན་ཉལ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་རིང་པོར་མི་ཐོགས་པར་ལངས་ལ་དགེ་བ་བྱའོ་སྙམ་པའི་དྲན་པ་དང་ལྡན་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མནལ་ཚེའང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་སྐད་དུ་ལུས་དགེ་བ་ལ་སྦྱོར་བཟོད་པར་བྱས་ནས་ལངས་ཏེ། དགེ་བ་བྱའོ་སྙམ་པ་དེ་ལྟ་བུས་ཉལ་བ་ནི་གཉིད་ལོག་ཀྱང་དགེ་བའི་སེམས་པ་སྔོན་དུ་གཏོང་བའི་ཕྱིར། དགེ་བ་ཁོ་ན་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བས་དུས་དེ་ན་ཡང་ཚེ་དོན་མེད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ལུས་དང་སེམས་ལས་སུ་རུང་བར་བྱས་ནས། བསམ་གཏན་གྱི་སྤྱོར་བའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྱམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་བསམ་གཏན་
― DTG173_Page_0175 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱི་སྦྱོར་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ལ་གོམས་པས་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་བྱམས་པར་བྱེད་པས་ན་བྱམས་པ་སྟེ། སྡུག་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྙིང་རྗེ་བར་བྱེད་པས་ནི་སྙིང་རྗེ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་བར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དགའ་བར་བྱེད་པས་ན་དགའ་བ་སྟེ། རངས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རིགས་པར་ལྟ་བས་ན་བཏང་སྙོམས་ཏེ། ཕྱོགས་སུ་མ་ལྷུང་བར་ལྟ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བྱམས་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བདེ་བ་དང་སྤྲོད་པའི་རྣམ་པར་ཞུགས་པའོ། །སྙིང་རྗེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བའི་རྣམ་པར་ཞུགས་པའོ། །དགའ་བ་ནི་བདེ་བ་དང་མི་འབྲལ་བའི་རྣམ་པར་ཞུགས་པའོ། །བཏང་སྙོམས་ནི་བར་མ་གནས་པའི་རྣམ་པར་ཞུགས་པ་སྟེ། བྱམས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་བཞི་པོ་དེ་དག་རྟག་ཏུ་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་བྱམས་པ་བསྒོམ་པར་འདོད་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་ནས། ཕྱོགས་དབེན་པ་ཞིག་ཏུ་སྟན་བདེ་བ་ལ་འདུག་ཅིང་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་རྗེས་སུ་དྲན་པས་སེམས་བཟང་པོ་བསྐྱེད་དེ། གང་ཟག་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་བཀུར་སྟི་བྱ་བར་འོས་པ། བླ་མ་ལྟ་བུའི་གནས་ཞིག་ལ་དད་པ་བསྐྱེད་ནས་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་འདི་བདེ་བར་གྱུར་ཅིག་སྙམ་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འཇུག་པར་བྱེད་དེ། ཇི་སྲིད་དུ་འདིའི་སེམས་ཆུང་དུ་བྱུང་བ་དེ་སྲིད་དུ་འཇུག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ནས་གང་ཟག་སྡུག་པ་ལ་སེམས་གཏོད་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལ་ཡང་ཇི་སྲིད་དུ་འདི་ལ་གང་ཟག་སྔ་མ་དང་མཉམ་པའི་སེམས་སྐྱེས་པ་དེ་སྲིད་དུ་སེམས་གཏོད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ནས་གང་ཟག་ཐ་མ་ལ་གཏོད་པར་བྱེད་དེ། དེ་སྲིད་དུ་གང་ཟག་ཐ་མ་གཉིས་དང་མཉམ་པའི་སེམས་སྐྱེས་པ་དེ་སྲིད་དུ་གཏོད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ནས་གང་ཟག་མི་སྡུག་པ་ལ་སེམས་གཏོད་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལ་ཡང་དེ་སྲིད་དུ་གཏོད་པར་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་འདི་ལ་གང་ཟག་ཤ་ཁོན་ཅན་ཞིག་ཡོད་ན་དེ་ལ་འདི་བདེ་བར་གྱུར་ཅིག་སྙམ་པའི་སེམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལ་ཡང་ཇི་སྲིད་དུ་སྔ་མ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྙམ་པའི་སེམས་སྐྱེས་པ་དེ་སྲིད་དུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ། འདི་ཙམ་གྱིས་ན་འདིའི་བྱམས་པའི་སེམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མཚམས་ཐ་དད་པ་བསྒོམ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཕྱིན་ཆད་ནི་ཕྱོགས་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་དབང་གིས་
― DTG173_Page_0176 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིད་ལ་བྱེད་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཇི་སྐད་དུ་དེ་བྱམས་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཁོ་ན་མེད་པ་འགྲན་ཟླ་མེད་པས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་མོས་ནས་ཁྱབ་པར་བྱ་སྟེ། རྫོགས་པར་བྱས་ནས་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །སྙིང་རྗེ་ནི་གང་ཟག་སྡུག་བསྔལ་བ་མགོན་མེད་པ་སྐྱབས་མེད་པ་ལ་དམིགས་ནས་རིམ་པ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་འཇུག་པར་བྱའོ། །དགའ་བ་ནི་གང་ཟག་སྡུག་པ་ལ་དམིགས་ནས་རིམ་པ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །བཏང་སྙོམས་ནི་གང་ཟག་ཐ་མལ་པ་ལ་དམིགས་ནས་རིམ་གྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་རྟག་ཏུ་བྱམས་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་དང་དགའ་བ་དང་བཏང་སྙོམས་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །ཡང་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལྟར་བསྒོམས་པ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། །གོང་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་སྐད་དུ་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལྟར་བསྒོམས་པས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ཇི་ཞིག་ལྟར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མ་ཐོབ་ན་འོན་ཀྱང་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་བདེ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་འདོད་པའི་ཁྲོ་བའི་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་དང་བྲལ་བའི་བསམ་གཏན་སྐྱོན་མེད་པ་ཞི་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་བསམ་གཏན་བཞི་འཐོབ་པོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདོད་སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདི་ལྟར་རྣམ་པར་སྤངས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་འདོད་པ་རྣམ་པར་སྤངས་པ་དང༌། སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་སྤངས་པ་དང༌། དགའ་བ་རྣམ་པར་སྤངས་པ་དང༌། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་རྣམ་པར་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་རེ་རེ་དང་སྦྱར་ཏེ། ད་དག་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བསམ་གཏན་བཞི་ཡིན་ནོ། །བསམ་གཏན་བཞི་པོ་དེ་དག་ཐོབ་པས། འབྲས་བུ་ཅི་ཞིག་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཚངས་དང་འོད་གསལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བསམ་གཏན་དང་པོ་བསྒོམས་པས་ནི་ཚངས་རིས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་དང་སྐལ་བ་མཉམ་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་པས་ནི་འོད་གསལ་བ་རྣམས་དང་ངོ༌། །གསུམ་པས་ནི་དགེ་རྒྱས་པ་རྣམས་དང་ངོ༌། །བཞི་པས་ནི་འབྲས་བུ་ཆེ་བའི་ལྷ་རྣམས་དང་
― DTG173_Page_0177 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐལ་པ་མཉམ་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་སོགས་པ་འདོད་པ་རྣམ་པར་སྤང་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མདོའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཁོ་ནས་རིག་པར་བྱའོ། སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་སྤངས་པས་ནི་རྟོག་པ་མེད་པ་ཡང་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ན་སྤྱོད་པ་མེད་པ་དེ་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་རྟོག་པ་ཡང་མེད་པས་སོ། །བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པར་སྤངས་པས་ནི་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཚོར་བ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །ད་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱི་ལྕི་ཡང་གི་བྱེ་བྲག་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྟག་དང་མངོན་པར་ཞེན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་ལས་ཀྱི་ལྕི་བ་ཉིད་ནི་རྒྱུ་བཞི་པོ་སྦྱོར་བའི་ཁྱད་པར་དང༌། བསམ་པའི་ཁྱད་པར་དང༌། གཉན་པོའི་ཁྱད་པར་དང༌། གཞིའི་ཁྱད་པར་གྱི་སྒོ་ནས་བཤད་དོ། །དེ་ལ་སྦྱོར་པའི་ཁྱད་པར་ནི་ལས་ཆུང་དུ་ལ་ཡང་དུས་རིང་མོ་ཞིག་ཏུ་སྦྱར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་དུས་ཡུན་ཐུང་དུ་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རབ་ཏུ་དང་བ་དྲག་པོ་དང་ལྡན་པའི་བསམ་པའི་ཁྱད་པར་ལས་ལྕི་བར་འགྱུར་རོ། །ལས་བྱས་པ་ཡང་གཉེན་པོ་སྟོབས་དང་ལྡན་པས་ཟིལ་གྱིས་མནན་ན་ཉམ་ཆུང་དུར་འགྱུར་ལ། ལས་དེ་ཉིད་གཉེན་པོ་མེད་པར་གྱུར་ན་སྟོབས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །གཞི་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་དང༌། ཕན་འདོགས་པའོ། །དེ་ལ་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ནི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་དང༌། གང་ཟག་འགོག་པ་ལས་ལངས་པ་ལ་སོགས་པ་ཁ་ཅིག་གོ །ཕན་འདོགས་པ་ནི་ཕ་དང་མ་དག་དང་གཞན་ཡང་ཕན་པ་ཁྱད་པར་ཅན་འདོགས་པ་དཔེར་ན། ཤ་བཀྲ་བ་དང་དོམ་དང་སྤྲེའུ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་ན་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་རྣམ་པ་ལྔ་པོ་དེ་ནི་འབྲས་བུ་ངེས་པ་དང༌། མང་པོ་འབྱིན་པའི་ཕྱིར་ཆེན་པོ་སྟེ། དེ་ལས་ཁྱོད་ཀྱིས་མི་དགེ་བ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ཏེ། དགེ་བ་སྤྱད་པ་ལ་བརྩོན་པར་བགྱིའོ། །ལན་ཚྭ་སྲང་འགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི། ལས་ཆུང་དུ་ནི་མང་པོའི་སྟོབས་དང་ལྡན་པས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་འགྱུར་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །བསྡུས་པའི་དོན་ནི་དེ་བས་ན། ཁྱོད་ཀྱི་དགེ་བ་ནི་ཉུང་དུ་མི་དགེ་བ་ནི་མང་དུ་བྱས་ནས་འཇིགས་པ་མེད་པར་ཡང་མི་བྱ་ལ། དགེ་བ་ནི་མང་དུ་མི་དགེ་
― DTG173_Page_0178 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ནི་ཉུང་དུ་བྱས་ནས་ཧ་ཅང་སྐྲག་པར་ཡང་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡན་ལག་གི་དོན་ནི་རྟོགས་པར་སླའོ། །ད་ནི་རྒོད་དང་འགྱོད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསམ་གཏན་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་འགལ་བའི་ཆོས་རྣམས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་དག་འབད་དེ་རྣམ་པར་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒོད་པ་དང་འགྱོད་པ་ནི་སྒྲིབ་པ་གཅིག་ཡིན་ནོ། །གནོད་སེམས་ནི་གཉིས་པ་ཡིན་ནོ། །རྨུགས་པ་དང་གཉིད་ནི་གསུམ་པ་ཡིན་ནོ། །འདོད་པ་ལ་འདུན་པ་ནི་བཞི་པ་ཡིན་ནོ། །ཐེ་ཚོམ་ནི་ལྔ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ནི་སྒྲིབ་པ་ལྔ་ཡིན་ཏེ། བསམ་གཏན་དང་རྣམ་པར་ཐར་པའི་ལམ་ལ་སྒྲིབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་རྒོད་པ་ནི་སེམས་རྣམ་པར་མ་ཞི་བ་སྟེ། ཡིད་མི་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འགྱོད་པ་ནི་ངན་པར་བྱས་པ་ལ་དམིགས་པའི་སེམས་ལ་གཅགས་པ་སྟེ། ཕྱིས་མི་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གནོད་སེམས་ནི་ཁོང་ཁྲོ་བ་སྟེ། ཀུན་ནས་མནར་སེམས་ཀྱི་དངོས་པོ་དགུ་ལ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་ཀྱི་དངོས་པོ་དགུ་ནི་འདི་དག་ཡིན་ཏེ། བདག་ལ་གནོད་པར་བྱས་སོ། །བྱེད་དོ། །བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུམ་ཚན་དང་པོ་དང༌། བདག་གི་མཛའ་བོ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཕན་པར་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་གནོད་པར་བྱས་སོ། །བྱེད་དོ། །བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུམ་ཚན་གཉིས་པ་དང་བདག་དང་མི་མཛའ་བ་ཡིད་དུ་མི་འོང་པ་གནོད་པར་འདོད་པ་ཕན་པར་མི་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཕན་པར་བྱས་སོ། །བྱེད་དོ། །བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུམ་ཚན་གསུམ་པའོ། །ཀུན་ནས་མནར་སེམས་ཀྱི་དངོས་པོ་བཅུ་པ་གནས་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་བརྗོད་དོ། །ཀུན་ནས་མནར་སེམས་དེ་ནི་སྔོན་གྱི་ཁོན་དང་འབྲེལ་པ་ལས་རིག་པར་བྱའོ། །རྨུགས་པ་ནི་ལུས་དང་སེམས་དག་ལས་སུ་མི་རུང་བ་ཉིད་དོ། །གཉིད་ནི་གཉིད་ལོག་པའོ། །འདོད་པ་ལ་འདུན་པ་ནི་འདོད་པ་རྣམས་ལ་འདོད་ཆགས་པའི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། སྲེད་པ་དང་མངོན་པར་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་གྲངས་ཡིན་ནོ། །ཐེ་ཚོམ་ནི་ཐར་པ་དང་ཐར་པའི་ལམ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །སྒྲིབ་པ་ལྔ་པོ་དེ་དག་ནི་དགེ་བའི་ནོར་འཕྲོག་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོམ་རྐུན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཆོས་གཉིས་གཉིས་སྒྲིབ་པ་གཅིག་ཏུ་བཤད་ཅེ་ན། གཡོ་བ་དང་
― DTG173_Page_0179 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བླུན་པ་ཉིད་དུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒོད་པ་དང་འགྱོད་པ་ནི་གཉིས་ཀ་ཡང་གཡོ་བ་ཡིན་ནོ། །རྨུགས་པ་དང་གཉིད་ནི་བླུན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བར་ཆད་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་བསྟན་ནས་ཐར་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་རྣམས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དད་དང་བརྩོན་འགྲུས་དག་དང་དྲན་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཐར་པ་དང་འགལ་བའི་ཆོས་ལྔ་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཐར་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཡང༌། ལྔ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དད་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་གང་གི་མཇུག་ཐོགས་སུ་འཕགས་པའི་ལམ་སྐྱེ་ཞིང་གནས་སྐབས་གཞན་དུ་ཕྱིན་པ་ལ། ཆོས་མཆོག་ཅེས་བྱའོ། །ཆོས་ཀྱི་མཆོག་ཅེས་བྱ་བའི་མིང་ཁོ་ན་འཐོབ་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཡང་མ་ཟད་དོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། སྟོབས་ཞེས་བྱ་པ་དང༌། དབང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། རྩེ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་འཐོབ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་སྟོབས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཟོད་པའི་གནས་སྐབས་ནའོ། །དབང་པོ་ཞེས་བྱ་པ་ནི་དྲོ་བའི་གནས་སྐབས་ནའོ། །རྩེ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲོ་བར་གྱུར་པའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །དབང་པོ་ལྔ་བསྒོམ་པ་ནི་རྒྱགས་པ་སྤང་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་པས་རྒྱགས་པ་སྤང་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ན་རྒ་འཆི་སྡུག་བྲལ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བདག་ནི་ན་བ་དང་རྒ་བ་དང་འཆི་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་འདི་གསུམ་ལས་ཀྱང་མ་འདས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྡུག་པ་དང་བྲལ་བ་དང༌། ལས་བདག་གིར་བྱ་བ་ལས་ཀྱང་མ་འདས་སོ་ཞེས་དེ་ལྟར་སེམས་པ་ནི། དེའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཉེན་པོའི་རྒྱགས་པ་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལ་ལས་བདག་གིར་བྱ་བ་ཉིད་ནི་ལས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་བདེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་འབྱུང་བའོ། །ལྷག་མ་ནི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །གལ་ཏེ་མཐོ་རིས་ཐར་པ་མངོན་བཞེད་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། དད་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་སྟོན་ཏོ། །ཡང་དག་ལྟ་ལ་གོམས་པ་དག་ཏུ་མཛོད། །ཅེས་བྱ་བ་དེ་ལ་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ནི་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་དང༌། ཉེས་པར་སྤྱད་པའི་ལས་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་འབྱུང་བར་ཡིད་ཆེས་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཡིད་ཆེས་པ་
― DTG173_Page_0180 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དེ་ལྟ་བུ་མེད་ན་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་གང་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཡོད་ཀྱང༌། ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མི་བཟད་ལྡན། །ཞེས་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ཅན་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་སྐྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པར་འགྱུར་རོ། །ད་ནི་མི་ནི་ཡང་དག་ཉིད་དུ་མི་བདེ་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྐྱོ་བའི་རྒྱུ་སྟོན་ཏེ། མི་བདེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མི་རྟག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བདག་མེད་པ་ནི་ནང་གི་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མི་གཙང་བ་ནི་སུངས་པ་དང་རུལ་བའི་མི་གཙང་བ་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། མི་ནི་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ལེགས་པར་བརྟགས་ན་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་དྲན་པ་ཉེ་བར་མ་བཞག་པ་དེ་དག་ནི་ལོག་པར་འཛིན་ཏོ། །དེས་ན་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། དྲན་པ་ཉེ་བར་མ་བཞག་རྣམས་ཀྱིས་ནི། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞིར་ལྟ་བ་ཕུང་ཁྲོལ་པ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་བདེ་བའོ་སྙམ་དུ་འདུ་ཤེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་སེམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང༌། ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གོ །དེ་བཞིན་དུ་མི་རྟག་པ་ལ་རྟག་གོ་སྙམ་པ་དང༌། བདག་མེད་པ་ལ་བདག་གོ་སྙམ་པ་དང༌། མི་གཙང་བ་ལ་གཙང་ངོ་སྙམ་དུ་འདུ་ཤེས་ཕྱིན་ཀྱི་ལོག་དང༌། སེམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང༌། ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང༌། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ལྟ་བ་དེ་ནི་ངན་སོང་དང་འཁོར་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕུང་ཀྲོལ་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་མི་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་མི་སྡུག་པ་དང༌། མི་རྟག་པ་དང་མི་གཙང་བ་ནི་ཡིན་གྲང་ན། བདག་མེད་པ་ཡིན་པར་རྟོགས་པར་མི་ནུས་ཏེ། བདག་གཅིག་མེད་ན། ལས་དགེ་བ་དང༌། མི་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་སུ་ཞིག་སྤྱོད་སྙམ་དུ་སེམས་ན། གཟུགས་ནི་བདག་མ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་ཏེ། བདག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། བདག་གཅིག་ཡོད་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བ་ཉིད་གཅིག་ཡིན་པ་འམ། དེ་ལས་གཞན་པ་ཞིག་ཡིན་པར་འགྱུར་གྲང༌། རེ་ཞིག་གཟུགས་ལ་སོགས་
― DTG173_Page_0181 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །གཟུགས་ནི་བདག་མ་ཡིན་གསུངས་ལ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་ཡང་བདག་མ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་ཏེ། རེ་ཞིག་འདི་ནི་ལུང་གི་བདག་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པ་བཀག་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་རིགས་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། བདག་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་འདྲ་བ་ཁོ་ནར་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལས་གཞན་པ་ཞིག་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། དེས་ལྷས་བྱིན་བ་ལང་དང་ལྡན་པ་ལྟ་བུར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ཡིན་པའམ། དཔེར་ན་ལྷས་བྱིན་རེ་ལྡེ་ལ་འདུག་པ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་གནས་པ་ཞིག་ཡིན་པའམ། དཔེར་ན་འཁྲི་ཤིང་དང་གེལ་པ་ལ་སོགས་པ་ས་ལ་བརྟེན་པ་ལྟར་དེ་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་བརྟེན་པ་ཞིག་ཡིན་གྲང༌། འདིའི་ལན་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བདག་གཟུགས་དང་ལྡན་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རེ་ཞིག་འདི་ནི་ལུང་ཡིན་ནོ། །རིགས་པ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། བདག་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་དབང་བ་ཅི་ཞིག་ཡོད་དེ། ལྷས་བྱིན་བ་ལང་རྣམས་ལ་བཀོལ་བ་དང༌། བཞོ་བ་ལ་སོགས་པ་བྱ་བར་དབང་བ་ལྟར་དེའི་འདོད་པས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འདོར་བ་དང་ལེན་པ་ནི་མེད་དོ། །མི་འདོད་བཞིན་དུ་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འཇིག་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་འདི་དེ་དང་ལྡན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ། ཕྱོགས་གཉིས་པ་ལ་ཡང་ཇི་ལྟར་འདི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་གནས་པ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ལ་ནི་ལྷས་བྱིན་རེ་ལྡེ་ལ་འདུག་པ་ལྟར་བླ་འོག་ཏུ་གནས་པར་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་ན་དེ་དག་ན་གནས་པ་མངོན་པར་གྱུར་པ་དེ་ལ་གནས་པའི་བདག་གིས་ཀྱང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཕན་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་འདོགས་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་དེ་ལ་ཕན་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་འདོགས་སོ། །འོན་ཏེ་འདི་དེ་ལ་ཞོན་ནས་དེ་དག་འཇུག་པར་བྱེད་དེ། དཔེར་ན་རྟ་ལ་ཞོན་ནས་རྟ་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་རུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། མི་འདོད་བཞིན་དུ་ཡང་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པ་མཐོང་པའི་ཕྱིར།
― DTG173_Page_0182 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བདག་གིས་འདོད་པས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པར་འགྱུར་བ་ནི་མེད་དོ། །ཕྱོགས་གསུམ་པ་ལ་རིགས་པ་ནི། ཁྲི་ཤིང་ལ་སོགས་པ་ནི་ས་ལ་བརྟེན་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བ་དང༌། གནས་པ་དང་འཕེལ་བ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དེ་ལྟར་བདག་ལ་རག་ལས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་མེད་བཞིན་དུ་ཡང་ཕྱིའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དག་གི་ལྟར་ན་རྩྭ་ལ་སོགས་པ་སྲོག་ཡོད་པ་དེ་དག་ལྟར་ན་ལན་ཚྭ་ལ་སོགས་པས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་རེ་རེ་ལ་རྣམ་པ་བཞི་བཞི་ཡིན་པས་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་རྣམ་པ་ཉི་ཤུར་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་རིའི་རྩེ་མོ་ཉི་ཤུ་མཐོ་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྡོ་རྗེས་བཤིག་ནས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ད་ནི་མི་མཐུན་པའི་རྒྱུ་དང་རྒྱུ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་སྒོ་ནས་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཕུང་པོ་འདོད་རྒྱལ་ལས་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདོད་རྒྱལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནམ་བབས་སོ། །དུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་སུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པའི་རྒྱུ་ཆོས་རྟག་པ་ཁྱབ་པ་གཅིག་པུ་ཞིག་ཀུན་བརྟགས་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། དུས་ནི་འབྱུང་བ་རྣམ་སྨིན་བྱེད། །དུས་ནི་སྐྱེ་དགུ་རྣམ་འཇིག་བྱེད། །དུས་ནི་གཉིད་ལོག་རྣམ་སད་བྱེད། །དུས་ནི་འདའ་བར་དཀའ་བ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་ཡང་གྲངས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་སྙིང་སྟོབས་དང་རྡུལ་དང་མུན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་པུ་རྟག་པ་ཁྱབ་པ་ཞིག་བརྟགས་པ་ཡིན་ནོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཆོས་ཀྱི་བདག་གི་དངོས་པོ་སྟེ། རང་གི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དབང་ཕྱུག་ཀྱང༌། ཕྲ་ཞིང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་རབ་ཏུ་སྲབ་བྱེད་ཀུན་རིག་ཐམས་ཅད་བྱེད། །རྣལ་འབྱོར་གོམས་པས་ཐོབ་པའི་བློ་ཅན་བསམ་གཏན་ཡུལ། ཉི་མ་ཟླ་བ་ཆུ་མེ་རླུང་ཕྱོགས་ནམ་མཁའི་ལུས་ཅན་ཏེ། །ཞི་བའི་བདེ་དགའ་གྲུབ་པ་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་དབང་ཕྱུག་རྟག་ཏུ་བསྒོམ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་ཅན་ཞིག་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་རྣམས་དེ་དག་ལས་མི་སྐྱེ་བས་ན་མི་མཐུན་པའི་རྒྱུར་སྨྲས་
― DTG173_Page_0183 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་བཀག་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་མེད་ཅན་མིན་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་རྒྱུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་བཀག་གོ །ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་དངོས་པོ་རྣམ་ཀྱི་རྒྱུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་དངོས་པོ་རྣམས་འདོད་རྒྱལ་ལས་མི་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤེ་ན། སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུ་མེད་པ་ཡང་སྣང་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། སྣང་བ་བདེན་ཏེ་དེ་ནི་རྒྱུ་གཞན་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་རྒྱུ་ཇི་སྙེད་ཅིག་སྐྱེ་བ་ལས་གལ་ཏེ་དེ་དག་ཚོགས་ཀྱང་དངོས་པོ་དེ་མི་སྐྱེ་ན་འདོད་རྒྱལ་གྱིས་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་གསལ་བར་ཤེས་སོ། །དུས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པས་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང་དེ་ནི་རྟག་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་མཚང་བས་ནི་དངོས་པོ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ཅིག་ཅར་དུ་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུལ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དེ་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད་ན་ནི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་ལ་རྟག་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་མཐོང་བས་དུས་ལ་རྒྱུའི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་དོ། །འཇིག་པ་ནི་རྒྱུ་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། མེད་པའི་ཕྱིར་གཏན་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །རང་བཞིན་ཡང་འདི་ཉིད་ཀྱིས་ཅི་རིགས་པར་བཀག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་རང་བཞིན་ནི་འགྱུར་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། རྟག་པའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་བཞིན་ནོ། །སྐྱེས་བུའི་དོན་དུ་རང་བཞིན་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྟག་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་རང་བཞིན་གྱི་དོན་དུ་སྐྱེས་བུ་ལྟ་བུའོ། །རང་བཞིན་སྤྱོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟག་པའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་ལྟ་བུ་ཁོ་ནའོ། །སྐྱེས་བུ་སྤྱོད་པར་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྟག་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་ལྟ་བུ་ཁོ་ནའོ། །རང་བཞིན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ས་བོན་གྱི་རྟེན་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྟག་པའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་ལྟ་བུ་ཁོ་ནའོ། །རང་བཞིན་སྙིང་སྟོབས་དང་རྡུལ་དང་མུན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། རྟག་པའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་ལྟ་བུ་ཁོ་ནའོ། །གཞན་ཡང་རང་བཞིན་འགྱུར་བ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ན་ཅི་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སམ། འོན་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་གིས་གལ་ཏེ་བདག་ཉིད་
― DTG173_Page_0184 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ན་ནི་རང་བཞིན་ཆད་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་གིས་ན་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ལས་ཀྱང་མི་སྐྱེ་སྟེ། ཡོད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེས་ཟིན་པ་བཞིན་ནོ། །དབང་ཕྱུག་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། ས་ལ་སོགས་པའི་ལུས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ས་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་ཁོ་ནའོ། །གཅིག་ལ་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་རུང་བ་མ་ཡིན་ལ། དུ་མའི་བདག་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་བས་འདི་ས་ལ་སོགས་པའི་ལུས་ཅན་ཉིད་དུ་མ་ཡིན་པར་མི་སྲིད་དོ། །རབ་ཏུ་སྲབ་མོར་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བའི་ལུས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་བ་ལྟ་བུ་ཁོ་ནའོ། །ཀུན་རིག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རབ་ཏུ་སྲབ་མོར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། གྲོལ་བའི་བདག་བཞིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྲ་བའི་ཕྱིར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་བཞིན་ནོ། །འདི་ནི་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ས་ལ་སོགས་པའི་ལུས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ས་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་ཁོ་ནའོ། །དབང་ཕྱུག་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཅིག་ཆར་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རྫ་མཁན་བཞིན་ནོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དབང་ཕྱུག་གི་བསྐྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དབང་ཕྱུག་བཞིན་ནོ། །དབང་ཕྱུག་ནི་ཐམས་ཅད་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་མེད་པའི་ཕྱིར་བུམ་པ་བཞིན་ནོ། །བདག་ཡོད་པ་ཉིད་ཅིག་ཡིན་ན་ནི་སྐྱེས་བུ་བཅིངས་པ་བཞིན་དུ་དབང་ཕྱུག་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཉིད་ཀྱིས་བསལ་བར་ཟད་དེ། དེ་ལ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བརྗོད་དོ། །འོ་ན་དངོས་པོ་རྣམས་ཅི་ལས་སྐྱེ་ཞེ་ན། མི་ཤེས་ལས་དང་སྲེད་ལས་བྱུང་རིག་མཛོད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། །དཔེར་ན་ས་བོན་མ་ཉམས་པ་ལ་ལུད་ཀྱིས་གཡོགས་ཤིང་ཆུས་བརླན་པས་ནི་མྱུ་གུ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་མི་ཤེས་པས་གཡོགས་པའི་ལས་སྲེད་པའི་ཆུས་བརླན་པས་ཀྱང་ཡང་སྲེད་པའི་མྱུ་གུ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་མི་ཤེས་པ་ནི་བདེན་བ་རྣམས་ལ་ཀུན་དུ་རྨོངས་པ་སྟེ། མ་རིག་པ་དང་མི་མཐོང་བ་དང་མུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་གྲངས་ཡིན་ནོ། །བྱིས་པ་མ་རིག་པས་དམུས་ལོང་དུ་གྱུར་པ་ནི་འདི་ལ་བདེ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རམ། ཕྱི་མ་ལ་བདེ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་བྱེད་དེ། དེ་
― DTG173_Page_0185 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་འདིའི་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་ཡིན་ནོ། །ལས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་མི་གཡོ་བའོ། །གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་བ་ན་སྤྱོད་པའི་དགེ་བ་ལ་ནི་མི་གཡོ་བ་ཞེས་བཤད་དེ། ལས་འདི་རྣམ་པ་གསུམ་ཆར་ཡང་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་ཅན་ཡིན་ཞིང་ཁམས་གསུམ་པའི་སྲེད་པས་བརླན་པ་ནི་ཡང་སྲིད་པའི་མྱུ་གུ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་འོ་ན་ཕུང་པོ་འདི་འདྲ་བ་དག་ལས་གྲོལ་བར་བྱ་བ་ལ་གྲོགས་གྱིས་ཤིག་ཅེ་ན། ཐར་པ་བདག་ལ་རག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གྲོལ་བ་ནི་རང་གི་སེམས་ལ་རག་ལས་པའི་ཕྱིར་ཐར་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ལ་གྲོགས་ཀྱིས་བསྟང་བའི་ཁ་ན་ལས་པར་ནི་མི་འདོད་དོ། །འོ་ན་ཐབས་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཐོས་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་བསམ་གཏན་ལྡན་པ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་ཐོས་པ་ནི་ལྡན་པ་དང་མཐུན་པ་ཡིན་པར་རེག་པར་བྱའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་མ་ཉམས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའོ། །བསམ་གཏན་ནི་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། །དེ་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཐོས་པ་དང་བསམ་གཏན་དང་ལྡན་པས་བདེན་པ་རྣམ་པ་བཞི་ལ་འབད་པར་གྱིས་ཤིག་དང༌། དེ་ལྟར་ན། ཐར་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཐར་པའི་ལམ་ཁོ་ན་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ལྷག་པའི་སེམས་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་རྟེན་བསམ་གཏན་བཞི་ཡིན་ནོ། །ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ནི་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བསླབ་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ནི་བསླབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀུན་དུ་སྡུད་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བསླབ་པ་བརྒྱ་རྩ་ལྔ་བཅུ་ལྷག་ཅིག་ནི། །གསུམ་པོ་འདི་ནང་ཡང་དག་འདུ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བསླབ་པ་གསུམ་པོ་འདིའི་ནང་དུ་བསླབ་པ་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་ལྷག་ཅིག་འདུ་བར་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་བསླབ་པ་གསུམ་པོ་འདི་ལ་འབད་དེ་བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བསླབ་པ་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་ནི་སོ་སོར་
― DTG173_Page_0186 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐར་པ་ལས་འབྱུང་བར་རིག་པར་བྱའོ། །དབང་ཕྱུག་ལུས་རྟོག་དྲན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཐར་པའི་ལམ་ཁོ་ན་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། ལུས་རྟོག་པ་ནི་ལུས་ལ་སོང་བའོ། །ལུས་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། དེ་ནི་ལུས་ཀྱི་འགྲེང་བ་དང་འདུག་པ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་རྣམ་པར་དཔྱོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ལུས་སུ་རྟོག་པའི་དྲན་བ་དེ་ནི་བདེ་གཤེགས་ཀྱིས། །བགྲོད་པ་གཅིག་པའི་ལམ་དུ་ཉེ་བར་བསྟན། །དེ་ཇི་སྐད་དུ་དགེ་སློང་དག་སེམས་ཅན་རྣམས་རྣམ་པར་དག་པར་བྱེད་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་ལས་ཡང་དག་པར་འདའ་བར་བྱེད་པ་དང༌། རིགས་པའི་ཆོས་རྟོག་པར་བྱེད་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་བགྲོད་པ་གཅིག་པའི་ལམ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ལུས་སུ་རྟོག་པའི་དྲན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བགྲོད་པ་གཅིག་པ་ཉིད་ནི་བདེ་བླག་དང་མྱུར་བ་དང༌། གདོན་མི་ཟ་བར་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་བགྲོད་པ་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་འདིར་ལམ་བསྔགས་པའི་ཚིག་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །གཅིག་ཏུ་འགྲོ་བ་ནི་བགྲོད་པ་གཅིག་པ་སྟེ། ལམ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་མེད་པས་ངོ་བོ་གཅིག་ཏུ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་བསྒྲིམས་ནས་མངོན་པར་བསྲུང་བགྱི་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲན་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ནི་དགོས་པ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་འབད་དེ་བསྲུང་བར་བྱའོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉམས་ན་རེ་ཞིག་ཆོས་གཞན་དག་ཀྱང་འཇིག་པར་འགྱུར་ན། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཐོབ་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དྲན་པ་ཉམས་པས་ཆོས་ཀུན་འཇིག་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདི་མན་ཆད། ཚེ་ནི། གནོད་མང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཐར་པ་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་སྐྱོ་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་འཆི་བ་ལ་དྲན་བ་ཉེ་བར་གཏོད་པར་བྱེད་དེ། ཚེ་གནོད་པ་དུ་མ་དང་འབྲེལ་པ་རླུང་གིས་བཏབ་པའི་ཆུའི་ཆུ་བུར་བས་ཀྱང་མི་རྟག་ན་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཚེ་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །དབུགས་རྔུབ་དབུགས་འབྱུང་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་པ་ལས། །སད་ཁོམ་གང་ལགས་དེ་ནི་ངོ་མཚར་ཆེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚེ་དེ་ལྟར་གནོད་པ་མང་བཅན་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་ན། སྐྱེས་བུ་དབུགས་རྔུབ་
― DTG173_Page_0187 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའམ་དབུགས་རྔུབས་ནས་ཕྱིར་འབྱུང་བའམ། གཉིད་ཀྱིས་ལོག་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་སད་ཁོམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡ་མཚན་ཆེ་འོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གནོད་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་ནི་རླུང་དང་ཉི་མ་དང་སྡིག་སྤྲུལ་ལ་སོགས་པའོ། །ནང་གི་ནི་རླུང་ལ་སོགས་པ་འཁྲུགས་པས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་ནང་ལ་སོགས་པའོ། །ལུས་མཐའ་ཐལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ལུས་ལ་སྙིང་པོའི་བློ་འདོར་དུ་འཇུག་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་འཆི་བ་ལ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཏོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ལུས་མཐའ་ཐལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ནི་མདོའི་ཚིག་ལྔའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་སྐད་དུ་དགེ་སློང་དག་ཤི་ཞིང་དུས་ལས་འདས་པའི་ལུས་ཉེ་དུ་རྣམས་ཀྱིས་མེས་བསྲེགས་པ་འམ། ཆུས་བསྐུར་བ་འམ་སའི་འོག་ཏུ་འཛུད་པར་བྱེད་ཅིང༌། ཡང་ན་ནི་རླུང་དང་ཉི་མ་དག་གིས་སྐེམས་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་ནི་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་གཏོགས་པའི་སྲོག་ཆགས་སྣ་ཚོགས་ཟ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་ལུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་འགྱེས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐའ་ཐལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེས་བསྲེགས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཡིན་ནོ། །མཐར་སྐམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སའི་འོག་དུ་འཛུད་པར་བྱེད་ཅིང༌། ཡང་ན་ནི་རླུང་དང་ཉི་མ་དག་གིས་སྐེམས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདི་གཉིས་ཀྱི་དོན་ཡིན་ནོ། །མཐར་འདྲུལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆུ་བསྒྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཡིན་ནོ། །ཐ་མར་མི་གཙང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་གཏོགས་པའི་སྲོག་ཆགས་སྣ་ཚོགས་ཟ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་དོན་ཡིན་ནོ། །སྙིང་པོ་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་འདི་ལྟར། རྣམ་པར་འཇིག་དེངས་མྱགས་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། །སོ་སོར་འགྱེས་ཆོས་ཅན་དུ་མཁྱེན་པར་མཛོད། །སྙིང་པོ་མེད་པ་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལ་རྣམ་པར་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་ནི་མེས་འཇོམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེངས་པའི་ཆོས་ཅན་ནི་རླུང་དང་ཉི་མ་ལ་སོགས་པས་སྐེམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མྱགས་པའི་ཆོས་ཅན་ནི་ཆུས་འདྲུལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སོ་སོར་འགྱེས་པའི་ཆོས་
― DTG173_Page_0188 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅན་ནི་སྲོག་ཆགས་རྣམས་ཀྱིས་ཁམ་བུར་རྣམ་པར་འཇིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཁྱེན་པར་མཛོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པར་གྱིས་ཤིག་པའོ། །ས་དང་ལྷུན་པོ་རྒྱ་མཚོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཆེས་བརྟན་པ་རྣམས་ཀྱང་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བས་རང་གི་ལུས་ལ་ཤིན་ཏུ་སྙིང་པོ་མེད་པའི་བློ་ཉེ་བར་གཏོད་པར་བྱེད་དེ། ས་དང་ལྷུན་པོ་དང་རྒྱ་མཚོ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བར་ཚིག་ཏུ་བསྡུ་བའོ། །དེ་དག་ནི་ས་དང་ལྷུན་པོ་རྒྱ་མཚོ་ཉི་མ་བདུན། །འབར་བས་བསྲེག་པའི་ལུས་ཅན་ཏེ། །ཉི་མ་བདུན་འབར་བ་ནི་ཉི་མ་བདུན་པོ་དག་གིས་འབར་བའོ། །གང་དག་ལ་དེས་བསྲེག་པའི་ལུས་ཡོད་པ་དེ་དག་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། ས་ལ་སོགས་པ་ཉི་མ་བདུན་གྱི་ནི། །འབར་བས་བསྲེག་པའི་ལུས་ཅན་དེ་དག་ཀྱང༌། །ཐལ་བ་ཡང་ནི་ལུས་བར་མི་འགྱུར་ན། །ཤིན་ཏུ་ཉམ་ཆུང་མི་ལྟ་སྨོས་ཅི་འཚལ། །རེ་ཞིག་ཆེ་ཐང་དུ་བསྟན་པ་དེ་དག་ཀྱང་གནས་སྐབས་དེ་ལྟ་བུར་འགྱུར་ན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཉམ་ཆུང་བའི་ལུས་གང་ཡིན་པ་འདི་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ། འདི་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཞོམ་པར་མི་ནུས་པའི་གནས་སྐབས་གང་ཡིན་པ་དེ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ས་ལ་སོགས་པ་ཉི་མ་བདུན་གྱིས་བསྲེག་པ་ནི་ཉི་མ་བདུན་འཆར་བའི་མདོའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་སྐད་དུ། དགེ་སློང་དག་གང་དུས་ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་འདས་ནས་ཆར་པ་མི་འབབ་ལ། དེ་ནས་ས་ཆེན་པོ་འདི་ལ་ས་བོན་གྱི་ཚོགས་དང་འབྱུང་བའི་ཚོགས་གང་དག་ཡིན་པ་དང༌། ཆུ་བྲན་བསྐམ་པར་འགྱུར་བའི་དུས་དེ་ཡང་ཡོད་དོ། །དགེ་སློང་དག་གང་དུས་རིང་མོ་ཞིག་འདས་ནས་ཆར་མི་འབབ་ལ། དེ་ནས་འཇིག་རྟེན་འདིར་ཉི་མ་གཉིས་པ་ཞིག་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བྱུང་ནས་ས་ཆེན་པོ་འདི་ལ་ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་བཞི་མ་གཏོགས་པ་ཆུ་བོ་ཐམས་ཅད་བསྐམ་པར་འགྱུར་བའི་དུས་དེ་ཡང་ཡོད་དོ། །འཇིག་རྟེན་དུ་ཉི་མ་གསུམ་པ་བྱུང་བས་ནི་ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་བཞི་དང་མ་དྲོས་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚོ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱང་བསྐམ་པར་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་དུ་ཉི་མ་བཞི་པ་བྱུང་བས་ནི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ལས་ཤིང་ཏ་ལ་ཙམ་ཡང་བསྐམ་པར་འགྱུར་ལ། དཔག་ཚད་ཙམ་ཡང་བསྐམ་པར་འགྱུར་བས་ན་དཔག་ཚད་བརྒྱ་རྩ་ཡང་བསྐམ་པར་འགྱུར་རོ། །འཇིག་
― DTG173_Page_0189 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟེན་དུ་ཉི་མ་ལྔ་བྱུང་བས་ནི་དཔག་ཚད་ཉིས་བརྒྱ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཆུ་བསྐམ་པར་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་དུ་ཉི་མ་དྲུག་པ་བྱུང་བས་ནི་ཆུའི་ཐིགས་བ་ཆུང་དུ་ཡང་མི་ལུས་ཤིང་ས་ཆེན་པོ་འདི་དང་རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་ཀྱང་དུ་བ་འཐུལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་ཐང་ལྕགས་བསྲེག་པ་རྩྭའི་ནང་དུ་བོར་བ་བཞིན་དུ་དུ་བ་འཐུལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དུ་བ་ཀུན་དུ་འཐུལ་བར་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་དུ་ཉི་མ་བདུན་བ་བྱུང་བས་ནི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ཀུན་འབར་བར་འགྱུར་རབ་ཏུ་འབར་བར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་མར་སར་རམ་འབྲུ་མར་བསྲེགས་ན་ཐལ་བ་ཡང་མི་ལུས་པ་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་འདུ་བྱེད་དུ་གཏོགས་པ་ཐམས་ཅད་མ་ལུས་བར་བསྲེགས་ནས་རང་ཡང་འཆི་བར་འགྱུར་ཏེ། རེ་ཞིག་འདི་ནི་མེས་འཇིག་པའི་དབང་གིས་ས་དང་ལྷུན་པོ་དང་རྒྱ་མཚོ་རྣམས་འཇིག་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་ནི་ཆུས་འཇིག་པའི་དབང་གིས་ཀྱང་འཇིག་ལ། རླུང་གིས་འཇིག་པའི་དབང་གིས་ཀྱང་འཇིག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཁྱད་བར་ནི་འདི་ཡོད་དེ་ཉིད་མ་གཉིས་པའི་ཇི་ལྟ་བདེ་ལྟར་ཆུས་འཇིག་པ་ལ་ནི་ཚ་སྒོ་ཆུའི་ཆར་འབབ་བོ། རླུང་གིས་འཇིག་པ་ལ་ནི་རྣམ་པར་འཐོར་བྱེད་ཀྱི་རླུང་ཆེན་པོ་ལྡང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་འདི་ཀུན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་དོན་གྱི་མཇུག་བསྡུས་ནས་གདམས་ངག་སྦྱིན་པར་བྱེད་དེ། མི་རྟག་པ་དང་བདག་མེད་པ་ནི་བཤད་ཟིན་པ་ཉིད་དོ། །སྐྱབས་མེད་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པར་བྱེད་པའི་རྗེ་དཔོན་འགའ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མགོན་མེད་པ་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་ཉེ་བའི་ཚོགས་ཀྱང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་མེད་པ་ནི་ཐ་མལ་བར་འདུག་པ་གཞན་འགའ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། །གང་གི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་འདི་དེ་ལྟར་སྐྱབས་མེད་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཀྱེ་མི་མཆོག་ཁྱོད་ཀྱིས་འཁོར་བ་ཆུ་ཤིང་ལྟར་སྙིང་པོ་མེད་པ་ལས་ཡིད་འབྱུང་བར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་དགེ་བའི་སྣོད་མི་ཉིད་རྙེད་དཀའ་བར་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྒྱ་མཚོ་གཅིག་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྒྱ་མཚོ་གཅིག་ན་གནས་པས་ན་རྒྱ་མཚོ་གཅིག་གནས་སོ། །དེ་ནི་རྒྱ་མཚོ་གཅིག་ན་གནས་པ་ཡང་ཡིན་ལ། རུས་སྦལ་ཡང་ཡིན་པས་རྒྱ་མཚོ་གཅིག་ན་གནས་པའི་རུས་སྦལ་ལོ། །རྒྱ་མཚོ་གཅིག་ན་གནས་
― DTG173_Page_0190 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་རུས་སྦལ་དང་གཉའ་ཤིང་བུ་ག་ལ་ཞེས་བྱ་བར་ཚིག་བསྡུས་ཏེ། དེ་གཉིས་ཕྲད་པའི་རྒྱ་མཚོ་གཅིག་ན་གནས་པའི་རུས་སྦལ་དང་གཉའ་ཤིང་བུག་པར་ཕྲད་པའོ། །མི་ཉིད་ཐོབ་པ་ནི་དེ་པས་ཀྱང་དཀའ་བའོ། །དོན་འདི་ཡང་མདོ་ཁོ་ན་ལས་རྒྱས་པར་བསྟན་ཏེ། དགེ་སློང་དག་འཇིག་རྟེན་རྒྱ་མཚོ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པའི་ནང་ན་རུས་སྦལ་ལོང་བ་ཚེ་རིང་བ་ཡུན་རིང་པོར་འཚོ་བ་ཞིག་གནས་ཤིང་དེ་ལོ་བརྒྱ་འདས་ནས་ལན་ཅིག་གྱེན་དུ་འབྱུང་ལ། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་དེ་ན་གཉའ་ཤིང་བུ་ག་ཕུག་པ་ཅིག་ཡོད་པ་དེ་ཤར་གྱི་རླུང་གིས་བདས་ན་ནི་ནུབ་ཕྱོགས་སུ་འགྲོ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་བཀའ་སྩལ་ནས། དགེ་སློང་དག་གང་དུ་རུས་སྦལ་ལོང་བདེ་གྱེན་དུ་འབྱུང་བའི་མགྲིན་པ་གཉའ་ཤིང་དེའི་བུ་གར་ཆུད་པར་འགྱུར་བའི་དུས་དེ་ནི་ཡོད་ཀྱི། དགེ་སློང་དག་མིར་སྐྱེ་བ་ཐོབ་པ་ནི་དེ་བས་ཀྱང་ཆས་དཀའ་བར་ང་སྨྲའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དུད་འགྲོ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་ལས་སོ། །དེས་ནི་མི་ཐོབ་བར་ནི་དཀའ་སྟེ། དེ་དག་ཤིན་ཏུ་བླུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་མི་ཉིད་ཐོབ་པར་ཤིན་ཏུ་དཀའ་བ་དེའི་ཕྱིར་མི་དབང་གིས། དམ་ཆོས་སྤྱོད་པས་མི་དེ་འབྲས་བུ་མཆིས་པར་མཛོད་ཅིག །འདིས་ནི་འདི་སྐད་དུ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་མི་བྱའོ། །འོན་ཀྱང་ནན་ཏན་སྙིང་པོར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་གསེར་སྣོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དེ་ལྟར་རྙེད་དཀའ་བའི་མི་ཉིད་ཐོབ་ནས། གང་ཞིག་དགེ་བ་མི་བྱེད་པ་དེ་སྨད་པའི་སྒོ་ནས་དགེ་བ་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ། །གསེར་གྱི་སྣོད་རིན་པོ་ཆེས་སྤྲས་པས་ངན་སྐྱུགས་དག་འཕྱགས་པར་འོས་པ་མ་ཡིན་པས་གནས་མ་ཡིན་པར་སྤྱོད་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་སྨད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །མིར་སྐྱེས་ན་གང་ཞིག་སྡིག་པ་རྣམས་བྱེད་པ་ནི་དེ་བས་ཀྱང་ཆེས་སྨད་པར་བྱ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། མི་ཉིད་ནི་རིན་པོ་ཆེའི་སྣོད་བས་ཀྱང་ཆེས་རྙེད་པར་དགའ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ནི་མཐུན་པར་འགྱུར་པའི་ཡུལ་དུ་གནས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རྒྱལ་པོ་འཕགས་པའི་ལམ་གྱིས་སྣོད་ཉིད་ཡིན་པར་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་མཐུན་པའི་ཡུལ་ནི་གང་ཞིག་གང་གིས་སེམས་མཉམ་པར་གཞག་པ་དང་མཐུན་པ་ཡིན་ཏེ། འཚེ་བ་དང་གནོད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལ་བརྟེན་པ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་ཡང་དག་པར་བརྟེན་པའོ། །དེ་ཡང་
― DTG173_Page_0191 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལུང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའམ། རྟོགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡང་རུང་སྟེ། ཡོན་ཏན་དག་གིས་མཉམ་པའམ། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཅན་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་མཛའ་བོ་འམ། བླ་མ་ཡིད་བརྟན་དུ་རུང་བ་སྨྲ་མཁས་པ་ཚིག་བཟོད་པ་དོན་ཟབ་མོ་སྨྲ་བ་གནས་པ་ཡིན་པར་སྦྱོར་བར་མི་བྱེད་པ་གང་ཡང་རུང་སྟེ། གང་གི་རྗེས་སུ་བསླབས་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ཐོས་པ་དང༌། གཏོང་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱིས་འཕེལ་བར་འགྱུར་བ་དེ་འདྲ་བ་དེ་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །བདག་ཉིད་ཀྱིས་ལེགས་པའི་སྨོན་ལམ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་བཞིན་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་ལེགས་པར་སྒྲུབ་པའོ། །སྔོན་ཡང་བསོད་ནམས་བགྱིས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཚོགས་བསགས་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ། །དེ་དག་ནི་འཁོར་ལོ་ཞེས་བྱ་པ་སྟེ། འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་ཤིང་རྟས་འགྲོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཁོར་ལོ་ཆེན་པོ་དེ་བཞི་ནི་ཁྱོད་ལ་མངའ་ཞིང་ཡོད་པས་དེའི་ཕྱིར་འཕགས་པའི་ལམ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་འབད་པར་བྱོས་ཤིག་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །དགེ་པའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་བསྐྱེད་པ་ལ་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལ་བརྟེན་པ་གཙོ་བོ་ཡིན་པར་སྟོན་ཏོ། །འཕགས་པ་ཀུན་དགའ་བོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟ་སྟེ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་དགེ་པའི་གྲོགས་པོ་འདི་ནི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པའི་ཕྱེད་ལགས་སོ་ཞེས་གསོལ་བ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀུན་དགའ་བོ་ཁྱོད་དེ་སྐད་དུ་དགེ་བའི་གྲོགས་པོ་འདི་ནི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པའི་ཕྱེད་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་མ་སྨྲ་ཤིག །ཀུན་དགའ་བོ་འདི་ལྟ་སྟེ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་དགེ་བའི་གྲོགས་པོ་འདི་ནི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་རྣམས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བ་ལས་ཡོངས་སུ་གྲོལ་ལོ་ཞེས་རྒྱས་པར་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་དུ་བཀའ་སྩལ་པ་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྣམས་ལ་བརྟེན་པར་བྱའོ། །ཡང་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལ་བརྟེན་པས་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་པ་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤེ་ན། རྒྱལ་བ་ལ། བརྟེན་ནས་
― DTG173_Page_0192 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རབ་ཏུ་མང་པོས་ཞི་བ་ཐོབ། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་ཚངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །དེའི་དོན་དུ་སྤྱོད་པ་ནི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་སྟེ་ལམ་མོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་སྡུག་བསྔལ་བ་མཐའ་དག་ཟད་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་རྒྱུ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ལོག་པར་ལྟ་བ་འཛིན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དགེ་བ་བྱ་བར་མི་རུང་བ་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་ལོག་པར་ལྟ་བ་འཛིན་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་འཛིན་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དུད་འགྲོ་ཉིད་ནི་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་སྐྱེ་བའོ། །ཡི་དགས་ཉིད་ནི་ཡི་དགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེ་བའོ། །དམྱལ་བར་སྐྱེ་བ་ནི་དམྱལ་བའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེ་བའོ། །རྒྱལ་བའི་བཀའ་མེད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་འབྱུང་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐའ་འཁོབ་ཏུ་ཀླ་ཀློར་སྐྱེ་བ་ནི་དེར་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ཡོད་ཀྱང་གླེན་ཞིང་ལྐུགས་པ་ཉིད་ནི་ལག་བརྡ་བྱེད་པའོ། །ཚེ་རིང་ལྷ་ཉིད་གང་ཡང་རུང་བར་ནི། །སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་པ་དག་དང་གཟུགས་མེད་པ་རྣམས་སོ། །གནས་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ཏུ་དགེ་བ་བྱ་བའི་དལ་བ་མེད་པས་ན་མི་ཁོམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཉེས་པ་མོང་བས་སྐྱོན་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །མི་ཁོམ་པའི་སྐྱོན། །དེ་དག་དང་བྲལ་ཁོམ་པ་རྙེད་ནས་ནི། །སྐྱེ་བ་བཟློག་པའི་སླད་དུ་འབད་པར་མཛོད། །ཅེས་པ་སྨོས་ཏེ་ཕྱིན་ཆད་མི་ཁོམ་པའི་གནས་དེ་དག་ཏུ་སྐྱེ་བ་བཟློག་པའི་ཆེད་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་དེས་པ་འདོད་པས་ཕོངས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨོས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་པར་མི་དགའ་བའི་འདུ་ཤེས་ཉེ་བར་སྒྲུབ་ཅིང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་རྒྱུད་གཅིག་ཏུ་གཞོལ་བར་བྱ་བར་བཞེད་པ་ཡིན་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་པའི་སྒྲ་ནི་འདོད་པས་ཕོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། འཆི་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་དུ་རེ་རེ་དང་སྦྱར་རོ། །འདོད་པས་ཕོངས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བཤད་ཀྱི། ཚོར་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སོགས་པ་ཞེས་སྨོས་པས་ནི་མྱ་ངན་དང་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་ལ་སོགས་
― DTG173_Page_0193 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་གཟུང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་དུ་མའི་འབྱུང་གནས་རྟེན་འཁོར་བ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་སྐྱོ་མཛད་ཅིང༌། ཡིད་འབྱུང་བ་བསྐྱེད་པར་བྱ་ཞིང་ཞེས་བྱ་པའི་ཐ་ཚིག་གོ །འཁོར་བ་འདིའི་ཉེས་པ་སྐྱོ་བའི་རྒྱུ་ཤས་ཀྱང་གསན་བར་མཛོད་ཅིག །འཁོར་བའི་ཉེས་པ་རིལ་བརྗོད་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་གཅིག་ཞལ་གྱིས་བཞེས་སོ། །འཁོར་བའི་ཉེས་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་བདུན་ཞིག་བརྗོད་དེ་འདི་ལྟ་སྟེ། ངེས་པ་མེད་པའི་ཉེས་པ་དང༌། ངོས་མི་ཤེས་པའི་ཉེས་པ་དང༌། ལུས་ཡང་དང་ཡང་དུ་འདོར་བའི་ཉེས་པ་དང༌། ཡང་དང་ཡང་དུ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཉེས་པ་དང༌། ཡང་དང་ཡང་དུ་མཐོ་དམན་གྱི་ངོ་བོར་འགྱུར་བའི་ཉེས་པ་དང༌། གྲོགས་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཉེས་པ་དང༌། འགྲོ་བ་དྲུག་གི་ཉེས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཉེས་པའོ། །དེ་ལ་ངེས་པ་མེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཕ་ནི་བུ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །བཟློག་པ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བུ་ནི་ཕ་ཉིད་དུ། ཆུང་མ་ནི་མ་ཉིད་དུ། སྐྱེ་བོ་བཤེས་པ་ནི་དགྲ་བོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འཁོར་བ་ན་ངེས་པ་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །ངོམས་མི་ཤེས་པའི་ཉེས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། རེ་རེས་རྒྱ་མཚོ་བཞི་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་དོན་ནི་གོ་བར་ཟད་དོ། །ལུས་ཡང་ནས་ཡང་དུ་འདོར་བའི་ཉེས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། རེ་རེའི་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་བདག་ཉིད་རུས་པའི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ཀྱི་རུས་པའི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་དང་ཡང་དུ་ཉིད་མཚམས་སྤྱོར་བའི་ཉེས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། མ་ཡི་ཐུག་མཐའ་ཞེས་བྱ་པ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་སྐད་དུ། དགེ་སློང་དག་དཔེར་ན་སྐྱེས་བུ་འགའ་ཞིག་གིས་ས་ཆེན་པོ་འདི་ལ་རྒྱ་ཤུག་གི་ཚི་གུ་ཙམ་གྱི་རི་ལུ་ཐོགས་ཏེ། འདི་ནི་བདག་གི་མའོ། །འདི་ནི་བདག་གི་མ་དེའི་ཡང་མའོ་ཞེས་འདོར་བར་བྱེད་ན། དགེ་སློང་དགས་ཆེན་པོ་འདིའི་འཇི་བ་ནི། ཆེས་སྔར་ཟད་པར་འགྱུར་གྱི། མི་རྣམས་ཀྱི་མ་བརྒྱུད་པ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ང་སྨྲའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་དང་ཡང་དུ་མཐོ་དམན་གྱི་ངོ་བོར་འགྱུར་བའི་ཉེས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། བརྒྱ་བྱིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་
― DTG173_Page_0194 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དོན་ནི་གོ་བར་ཟད་དོ། །མཐོ་རིས་བུ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་མཐོ་རིས་བུ་མོ་ནི་ལྷའི་བུ་མོ་དག་གོ །དེ་དག་གི་ནུ་མ་དང་རྐེད་པ་ལ་རེག་པ་སྟེ། རེག་པ་དེས་བདེ་བ་མྱོང་ནས་ཉམས་སུ་མྱོང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཤིན་ཏུ་མི་བཟད་བསྟེན་འཚལ་ལོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རེག་པ་ཏེ་པོར་མི་བཟད་པ་བསྟན་དགོས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན། འཐག་གཅོད་དབང་པའི་འཁྲུལ་འཁོར་གྱི། །རེག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འཁྲུལ་འཁོར་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རེ་རེ་དང་སྦྱར་རོ། །དེ་ལ་འཐག་པའི་འཁྲུལ་འཁོར་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དམྱལ་དམྱལ་བ་བསྡུས་འཇོམས་ན་ཡོད་པ་ལྟ་བུའོ། །གཅོད་པའི་འཁྲུལ་འཁོར་ནི་དམྱལ་བ་ཐིག་ནག་ན་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དབད་པའི་འཁྲུལ་འཁོར་ནི་ཚ་བ་དང་རབ་ཏུ་ཚ་པ་ན་ཡོད་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རྐང་པ་རེག་པས་ནེམ་པར་བདེ་བཟོད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྐང་པའི་རིག་པས་ནེམ་ཞེས་བྱེད་པ་དང༌། པར་ཅེས་བྱེད་པའོ། །དེའི་བདེ་པ་བཟོད་བས་ན། རྐང་བའི་རེག་པས་ནེམ་པར་བདེ་བཟོད་པ། །ཞེས་བྱ་སྟེ། བདེ་བར་རུང་ཞིང་བདེ་བའི་རྟེན་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ལྷུན་པོའི་སྤོ་དེ་དང་འདྲ་བ་ལ་ཡུན་རིང་པོ་ལྷའི་ལོ་སྟོང་དུ་གནས་པ་ནི། སླར་ཡང་མེ་མུར་རོ་མྱགས་རྒྱུ་བ་ཡིས། །སྡུག་བསྔལ་མི་བཟད་ཕོག་སྙམ་བགྱི་འཚལ་ལོ། །དེ་ལ་མེ་མ་མུར་ནི་པུས་མོ་ནུབ་ཙམ་སྟེ། གང་དུ་རྐང་པ་བཞག་པ་ན་པགས་པ་དང་ཤ་དང་ཁྲག་ཞིག་པར་འགྱུར་ལ། བཏེག་ན་པགས་པ་དང་ཤ་དང་ཁྲག་སླར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །རོ་མྱགས་ནི་ཕྱི་སའི་འདམ་རྫབ་གང་ན་སྲོག་ཆགས་འབུ་མཆུ་རྣོན་ཞེས་བྱ་བ་ལུས་ཐམས་ཅད་དཀར་ལ་མགོ་བོ་གང་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གིས་སེམས་ཅན་དེ་རྣམས་ཀྱི་པགས་པ་ཡང་འབིགས་ས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་བཞིན་རིག་པར་བྱའོ། །མཐོ་རིས་བུ་མོས་འབྲོངས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་མཐོ་རིས་ཀྱི་བུ་མོ་དག་གིས་འབྲོངས་པ་ནི་མཐོ་རིས་བུ་མོས་འབྲོངས་པ་སྟེ། ཉེ་པར་བསྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མཐོ་རིས་བུ་མོས་འབྲོངས་ཤིང་དགའ་བ་དང༌། རྣམ་པར་མཛེས་ཚལ་སོན་བ་དེ་དག་རྩེ་ནས་ཏེ་དགའ་བའི་ཚལ་དུ་སོན་པ་དང་
― DTG173_Page_0195 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པར་མཛེས་པའི་ཚལ་དུ་སོན་པ་དག་རྩེ་རྩེ་ནས། སླར། འདབ་མ་རལ་གྲི་འདྲ་ཚལ་ནགས་རྣམས་ཀྱིས། །རྐང་ལག་རྣ་བ་སྣ་གཅོད་འཐོབ་པ་འགྱུར། །དེ་ལ་འདབ་མ་རལ་གྲི་ལྟ་བུའི་ཚལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེ་མ་མུར་དང་རོ་མྱགས་དང་སྤུ་གྲིའི་སོ་གཏམས་པའི་ལམ་པོ་ཆ་འདས་ནས་རྒྱས་བཅད་པ་ཞིག་ན་ནགས་ཚལ་སྔོན་པོ་ལྟ་བུ་ཞིག་སྣང་སྟེ། དེར་སེམས་ཅན་གནས་ཚོལ་བ་སྐྱབས་ཚོལ་བ་དེ་དག་རྒྱུག་པར་བྱེད་ཅིང་སེམས་ཅན་དེར་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་ལས་ལས་བྱུང་པའི་རླུང་དག་ལྡང་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །དལ་གྱིས་འབབ་པར་ཞུགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷའི་རྫིང་བུ་དལ་གྱིས་འབབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེར་ཞུགས་ནས་སོ། །ཁྱད་པར་ཇི་ལྟ་བུ་ཅན་ཞིག་ཏུ་ཞེ་ན། ལྷའི་བུ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ན་ལྷའི་བུ་མོ་གདོང་མཛེས་པ་དང་གསེར་གྱི་པདྨ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །སླར་ཡང་དམྱལ་བའི་ཆུ་པོ་རབ་མེད་པར་འཇུག་འཚལ་ལོ། །ཁྱད་པར་ཇི་ལྟ་བུ་ཅན་ཞིག་ཏུ་ཞེ་ན་ཚྭ་སྒོ་བཟོད་རླག་ཆུ་ཚན་དུ་སྟེ། ཆུ་བོ་རབ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་ལོ་མ་རལ་གྲི་ལྟ་བུའི་ཚལ་འདས་ནས་དམྱལ་པ་འོབས་བཞིན་དུ་བསྐོར་ཏེ་འདུག་པ། གང་དུ་སེམས་ཅན་གནས་ཚོལ་བ་སྐྱབས་ཚོལ་བ་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་བཞིན་རིག་པར་བྱའོ། །བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་ལྷག་པ་ཡིན་པར་བཤད་དེ་འདི་ལྟ་སྟེ། མེ་མ་མུར་དང༌། རོ་མྱགས་དང༌། ལོ་མ་རལ་གྲི་ལྟ་བུའི་ཚལ་དང་ཆུ་བོ་རབ་མེད་དོ། །ལྷག་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒོ་བཞིན་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་གནས་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོ་བརྒྱད་འཆད་པར་འགྱུར་བ་རེ་རེ་ཞིང་ལྷག་པ་བཅུ་དྲུག་ཡིན་ནོ། །ལྷ་ཡུལ་འདོད་བདེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པ་ཡན་ཆད་ཀྱི་འདོད་པའི་ལྷ་འཐབ་བྲལ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཡིན་པར་བཞེད་དེ། དེ་དག་ན་ཡོད་པའི་བདེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐོབ་ནས་སོ། །ཤིན་ཏུ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་བདེ་བའི་ཁྱད་པར་རོ། །ཡང་ན་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བའི་བདེ་བའི་ཁྱད་པར་ཡིན་ཏེ། བདེ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་གོང་མ་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ན་ནི། ཚངས་
― DTG173_Page_0196 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་ཆགས་བྲལ་བདེ་བ་སྟེ། ཆགས་པ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ནི་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་རྣམ་པར་གནོན་པ་ལས་རིག་པར་བྱའོ། །བདེ་བ་དེ་འདྲ་བ་ཐོབ་ནས་ཀྱང་དུས་གཞན་ན་མི་དགེ་བའི་ལས་བསགས་པའི་ཕྱིར་ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་ཀྱི་འཕེན་པས་སླར། སྡུག་བསྔལ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བསྟན་འཚལ་ལོ། །ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །གང་དུ་དེ་བསྟེན་དགོས་ཤེ་ན། མནར་མེད་དུའོ། །ཁྱད་པར་ཇི་ལྟ་བུ་ཅན་ཞིག་གིས་ཤེ་ན། མེའི་བུད་ཤིང་གྱུར་བ་ཡིས་ཏེ། ལུས་བསྲེགས་པས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཉི་མ་ཟླ་བ་ཉིད་ཐོབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་མ་ཉིད་དང་ཟླ་བ་ཉིད་ཐོབ་ནས་སོ། །རང་ལུས་ཀྱི། འོད་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་མཐའ་དག་སྣང་བྱས་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཚིག་གི་ཚུལ་གྱིས་དེ་སྐད་དུ་འཆད་པར་ཟད་དེ་འོད་འདི་ལྟ་བུ་ཉི་མ་འམ་ཟླ་བའི་ལུས་ཀྱི་འོད་ནི་མ་ཡིན་གྱི། གཞལ་མེད་ཁང་གི་ཡིན་པས། རྟེན་དང་བརྟེན་པ་དག་དབྱེ་པ་མ་བྱས་པས་དེ་སྐད་ཅེས་བཤད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སླར་ཡང་མུན་ནག་སྨག་ཏུ་ཕྱིན་གྱུར་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མུན་ནག་སྨག་ཏུ་ཕྱིན་ནས་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ། དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བར་དག་ན་ཡོད་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེར་སྐྱེས་ནས་ནི་རང་གི་ལག་པ་བརྐྱང་བའང་མཐོང་མི་འགྱུར། གྲོགས་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཉེས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། དེ་ལྟར་ནོངས་པར་འགྱུར་འཚལ་ཞེས་བྱ་པ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟར་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རྣམ་པས་འཆི་དགོས་པ་ཡིན་པས་བསོད་ནམས་ནི། རྣམ་གསུམ་མར་མེའི་སྣང་བ་རབ་བཞེས་ཤིག །བསོད་ནམས་རྣམ་གསུམ་ཉིད་མར་མེའི་སྣང་བ་ཡིན་པས་ན། བསོད་ནམས་ནི་རྣམ་གསུམ་མར་མེའི་སྣང་བའོ། །བསོད་ནམས་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་ལུས་ཀྱི་དང་ངག་གི་དང་ཡིད་ཀྱི་འོ། །ཡང་ན་སྦྱིན་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་བྱུང་བ་དང༌། བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བསོད་ནམས་ཀྱི་མར་མེའི་སྣང་བ་བླང་ཞེ་ན། གཅིག་པུ་མུན་ནག་མཐའ་ཡས་ནང་དུ་འཇུག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མ་འོངས་པའི་དུས་ན་ནི་མ་རིག་པའི་མུན་པས་གཡོགས་པས་མི་གསལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པའི་ཕྱིར་མུན་ནག་མཐའ་ཡས་ཞེས་
― DTG173_Page_0197 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཤད་དོ། །དེར་གཅིག་བུ་གྲོགས་མེད་པར་འཇུག་དགོས་ལ་དེ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་དུ་མའི་འཇིགས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་པས་དེའི་གཉེན་པོར་བསོད་ནམས་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་མར་མེའི་སྣང་བ་ལོང་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་མན་ཆད་ཀྱི་གཞུང་ནི་འགྲོ་བ་དྲུག་གི་ངེས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཉེས་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་དམྱལ་བའི་འགྲོ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། སེམས་ཅན་ཉེས་པར་སྤྱད་པ་སྤྱོད་རྣམས་ལ། །ཡང་སོས་ཐིག་ནག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིར་ནི་ཚིག་བསྡེབས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་དགོས་པས། དམྱལ་བ་རྣམས་བབ་བབ་ཏུ་བསྟན་པ་མཛད་དོ། །འདི་ལ་གོ་རིམས་ནི་འདི་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཡང་སོས་དང༌། ཐིག་ནག་དང༌། བསྡུས་འཇོམས་དང༌། ངུ་འབོད་དང༌། ངུ་འབོད་ཆེན་པོ་དང༌། ཚ་བ་དང༌། རབ་ཏུ་ཚ་བ་དང༌། མནར་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དག་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོ་བརྒྱད་ཡིན་ནོ། །སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་ལྷག་པ་རྣམས་དང༌། གྲང་བའི་དམྱལ་བ་རྣམས་དད། ཉི་ཚེ་བའི་དམྱལ་བ་རྣམས་བསྡུས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རྟག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྡུག་བསྔལ་བར་འགྱུར་བའོ། །སུ་དག་ལ་དམྱལ་བ་འདི་རྣམས་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྡུག་བསྔལ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཉེས་པར་སྤྱད་པ་སྤྱོད་རྣམས་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་དག་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱིས་ཉེས་པར་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལའོ། །འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྨད་ཅིང་དགོངས་པའི་སྤྱད་པ་ནི་ཉེས་པར་སྤྱད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་མི་དགེ་བ་བཅུའི་ལུས་ཀྱི་ལས་སྔར་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་དམྱལ་བ་ཡང་སོས་ན་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཕན་ཚུན་འདུས་ནས་ལས་ལས་བྱུང་བའི་མཚོན་ཆ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་དག་ཀུན་དུ་རྡུང་བར་བྱེད། ཀུན་དུ་གཅོད་པར་བྱེད་ཅིང་དེར་དྲན་པ་བརླག་ནས་ས་ལ་རབ་ཏུ་འགྱེལ་ལོ། །དེའི་རྗེས་ལ་ནམ་མཁའ་ལས་ཁྱེད་རྣམས་ཡང་སོས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་བའི་སྒྲ་གྲགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དམྱལ་བ་དེ་ནི་ཡང་སོས་ཞེས་བྱའོ། །ཐིག་ནག་ན་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་དེན་ཡོད་པའི་སྐྱེས་བུ་གནོད་པ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་རི་དབྱིབས་སྣ་ཚོགས་པ་དག་གི་གསེབ་ཏུ་
― DTG173_Page_0198 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཅུག་ནས་ཐིག་ནག་པོ་དག་དྲངས་ཏེ། ཤིང་བཞིན་དུ་རྐོ་བར་བྱེད་གཤེག་པར་བྱེད་པས་དམྱལ་བ་དེ་ནི་ཐིག་ནག་ཅེས་བྱའོ། །བསྡུས་གཞོམ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པར་གྱུར་པ་དང༌། དེ་ན་ཡོད་པའི་སྐྱེས་བུ་གནོད་པ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་རི་དབྱིབས་སྣ་ཚོགས་པ་དག་གི་གསེབ་ཏུ་འཛུད་ཅིང༌། རི་དེ་དང་དེ་དག་གིས་འཚིར་བར་བྱེད་དེ། ད་ལྟར་བཙིར་བ་རྣམས་ཀྱི་ཁྲག་ཆུ་ཀླུང་བཞིན་དུ་འབབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལྕགས་ཀྱི་འཚིར་སྤྱད་ཆེན་པོར་བཅུག་ནས་འཚིར་བར་བྱེད་ཅིང་སྟེང་ནས་རྫོ་ཆེན་པོ་འབབ་པས་དེ་དག་ལྕགས་ཀྱི་ས་གཞི་ལ་ཀུན་དུ་གདུང་བར་བྱེད་ཀུན་དུ་གཏུབ་པར་བྱེད། ཀུན་དུ་འཇོམས་པར་བྱེད་པས། དམྱལ་བ་དེ་ནི་བསྡུས་གཞོམ་ཞེས་བྱའོ། །ངུ་འབོད་ན་ནི་སེམས་ཅན་གནས་ཚོལ་བ་རྣམས་ལྕགས་ཀྱི་ཁང་པར་འཇུག་པར་བྱེད་དོ། །དེར་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་མེ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ན་དེ་རྣམས་ལ་མེ་འབྱུང་ཞིང་མེ་ལྕེ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་འབར་བས་ཉམ་ཐག་བའི་དངོས་འོ་དོད་འབོད་པས་ན་དམྱལ་བ་དེ་ནི་ངུ་འབོད་ཅེས་བྱའོ། །ངུ་འབོད་ཆེན་བོ་ན་ནི་ཁྱད་པར་འདི་ཡོད་དེ། དེ་ན་སེམས་ཅན་གནས་ཚོལ་བ་རྣམས་ཁང་སྒྲོམ་དུ་འཇུག་གོ །དེས་ན་དམྱལ་བ་ངུ་འབོད་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཚ་བ་ན་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་དེ་ན་ཡོད་བའི་སྐྱེས་བུ་གནོད་པ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས། སླར་རབ་ཏུ་འབར་བའི་ནང་དུ་བཅུག་ནས་སྲེག་པར་བྱེད་དོ། །ཡང་དེ་རྣམས་མདུང་འབར་བས་མས་འབིགས་པར་བྱེད་དེ། དེ་རྒྱབ་རོལ་ནས་ཕུག་པས་གླང་པར་ཐལ་འབྱིན་ཅིང་དེ་རྣམས་ཀྱི་སྤུའི་བུ་ག་ཐམས་ཅད་དང་སྒོ་ཐམས་ཅད་ནས་ཀྱང་མེ་འབྱུང་ངོ། །ཡང་དེ་རྣམས་ས་གཞི་ཀུན་དུ་འབར་བ་ལ་གན་རྐྱལ་དུ་བསྙལ་ནས་ལྕགས་ཀྱི་ཐོ་བ་ཀུན་དུ་འབར་བ་དག་གིས་རྡུང་བར་བྱེད་དེ། དེ་ན་དམྱལ་བ་དེ་ཚ་བ་ཞེས་བྱའོ། །རབ་ཏུ་ཚ་བ་ན་ནི་ཁྱད་པར་འདི་ཡོད་དེ་མདུད་རྩེ་གསུམ་པས་རྒྱབ་རོལ་ནས་བཏབ་པས་དེའི་རྩེ་མོ་གཉིས་ནི་ཐལ་གོང་གཉིས་སུ་ཐལ་འབྱིན་ལ། གཅིག་ནི་གླད་པར་ཐལ་འབྱིན་ཏོ། །ཡང་ལྕགས་ཀྱི་ལེབ་མ་ཀུན་དུ་འབར་བས་ལུས་ཐམས་ཅད་ནས་འཁྲི་བར་བྱེད་དོ། །ཡང་ལྕགས་ཟངས་ཀུན་དུ་འབར་བ་ཚ་སྒོའི་ཆུ་བསྐོལ་བའི་ནང་དུ་ཁས་བུབ་ཏུ་འཇུད་པར་བྱེད་ཅིང་དེ་རྣམས་དེ་ན་སྟེང་དང་འོག་དང་ཐད་
― DTG173_Page_0199 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀར་འགྲོ་བ་ན་པགས་པ་དང་ཤ་དང་ཁྲག་དག་བསྙིལ་ནས་རུས་པའི་ཀེང་རུས་ཙམ་ལུས་སོ། །ཕྱིར་བྱུང་ན་ནི་པགས་པ་དང་ཤ་དང་ཁྲག་དག་སླར་སྐྱེ་པར་འགྱུར་ཏེ། །དེས་ན་དམྱལ་བ་དེ་རབ་ཏུ་ཚ་བ་ཞེས་བྱའོ། །མནར་མེད་པ་ནི་ཕྱོགས་བཞི་དང་བླ་འོག་ཐམས་ཅད་ནས་མེ་འབར་བར་འཁྲིགས་པར་འདུག་སྟེ། དེར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་པགས་པ་དང༌། ཤ་དང༌། རྒྱུས་པ་དང༌། །རུས་པ་ནས་རྐང་གི་བར་ལ་ཞེན་ནས་ལུས་ལ་མར་མེའི་སྙིང་པོ་ལ་ཞེན་པ་བཞིན་ཁྱད་པར་གནས་སོ། །དེ་ན་ཉམ་ཐག་པའི་ང་རོ་གྲག་པ་མ་གཏོགས་པ་འདི་དག་ནི་སེམས་ཅན་ནོ། །འདི་དག་ནི་མེའོ་ཞེས་བྱེ་བྲག་ཏུ་དབྱེ་བར་མི་ནུས་ཏེ་མེའི་ཕུང་པོ་ལྟ་བུར་སྣང་ངོ༌། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མེ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བར་མཚམས་མེད་བས་ན། དམྱལ་བ་དེ་ནི་མཚམས་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ད་ནི་ཅི་རིགས་པར་དམྱལ་བ་དེ་དག་ན་ཡོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཁྱད་པར་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་ཁ་ཅིག་ཏིལ་བཞིན་འཚིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །དམྱལ་བ་བསྡུས་འཇོམས་ན་ལྕགས་ཀྱི་འཚིར་སྤྱད་འབར་བར་བཅུག་ནས། འཚིར་བར་བྱེད་པའོ། །ཕྱེ་མ་ཞིབ་མོ་བཞིན་དུ་ཕྱེ་མར་རློག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་དམྱལ་བ་དེ་ཉིད་ན། དམྱལ་བའི་སྲུང་མ་ཡ་སོས་མ་མཆུ་མནན་པ་དག་ཆེ་ཐང་དུ་འབད་པས་ལྕགས་ཀྱི་མཆིག་འབར་བ་དག་གི་སྟེང་དུ། མཆི་གུ་དེ་ཁོ་ན་དང་འདྲ་བས་ཕྱེ་མར་རློག་པར་བྱེད་པའོ། །སོག་ལེས་འདྲ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དམྱལ་བ་ཐིག་ནག་ན། གཤེན་རྗེའི་མི་ཅི་ལ་མ་རག་པར་ཆས་པ། བྲོད་བྲོད་ལྟར་འདུག་པ་དག་གིས་ཤིང་མཁན་གྱི་ཤིང་རློན་པ་ལ་བྱ་བ་བཞིན་དུ་སོག་ལེས་རབ་ཏུ་འབར་བས་སོ་རད་རོད་དུ་འདུག་པ་དང༌། སྟ་རེ་མེ་འབར་བ་རྣམས་ཀྱིས་གཤེག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཞན་དག་ཁྲོ་ཆུ་བཞུས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཆུ་བོ་རབ་མེད་ཀྱི་འགྲམ་ན། རྐམ་པ་འབར་པས་ཁའི་བུ་ག་ཕྱེ་བར་ཁྲོ་ཆུ་མེ་དྲག་པོའི་རེག་པས་སྲ་བ་ལས་ཐལ་ཏེ་ནལ་ནལ་པོ་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་འབར་བས་ལྡུད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་ལྕགས་ཀྱི་གསལ་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དམྱལ་བ་ཚ་བ་ན་དམྱལ་བ་པ་ལྕགས་ཀྱི་གསལ་ཤིང་འབར་བ་ཚེར་མ་ཅན་ལ་རྒྱུད་པར་བྱེད་
― DTG173_Page_0200 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་ལྕགས་ཀྱི་མཆེ་བ་ལྡན་པའི་ཁྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ལོ་མ་རལ་གྲི་ལྟ་བུའི་ཚལ་ན། ཁྱི་སྲེ་བོ་ལྕགས་ཀྱི་མཆེ་བ་ཅན་གཏུམ་པོ་ངན་པ་སྐད་པོ་ཆེར་ཟུག་པ་དག་གིས་དབད་ཅིང་ལག་པ་གནམ་ཏུ་བསྒྲེངས་ནས། འོ་དོད་འབོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དབང་མེད་གཞན་དག་ལྕགས་མཆུ་རྣོན་པོ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དབང་མེད་པ་གཞན་དག་ལྕགས་ཀྱི་ཤལ་མ་རིའི་ནགས་ཚལ་ན་འཐོག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་གིས་ཤེན། ལྕགས་མཆུ་རྣོན་པོ་དང༌། སེན་མོ་མི་བཟད་ལྡན་པའི་ཁྭ་རྣམས་ཀྱིས་ཏེ། ཁྭ་གང་དག་ལ་ལྕགས་ཀྱི་མཆུ་རྣོན་པོ་དང་སེན་མོ་མི་བཟད་པ་ཡོད་པ་དེ་དག་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཁ་ཅིག་སྲིན་བུ་སྦུར་བ་སྣ་ཚོགས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྲིན་བུ་དང་སྦུར་བ་དག་སྟེ། སྲིན་བུ་ནི་ལུས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་སོ། །སྦུར་བ་ནི་ཕྱི་རོལ་ནས་བྱུང་བ་རྣམས་སོ། །སྣ་ཚོགས་པ་ནི་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་དང་རིགས་ཐ་དད་པས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ། ཤ་སྦྲང་སྦྲང་མ་ནག་པོ་ཁྲི་ཕྲག་དག །སྣ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་བ་སྟེ། ཤ་སྦྲང་དང་སྦྲང་མ་ནག་པོ་དག་ཅེས་བྱ་བར་ཚིག་བསྡུའོ། །སྦྲང་མ་ནག་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྲང་མ་ལྡིང་ནག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཁྲི་ཕྲག་ཅེས་སྨོས་པ་ནི་མང་པོ་ཉིད་དུ་མཚོན་པ་ཡིན་ནོ། །རེག་ན་མི་བཟོད་ཅེས་པ་ནི་གང་དག་གི་རེག་པ་མི་བཟད་པ་དེ་དག་གིས་རེག་ན་མི་བཟོད་པའོ། །གང་དག་གིས་རྨ་སྲོལ་ཆེར་འབྱིན་པ། དེ་དག་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལ་སྔ་མས་ནི་ཚོར་བ་མི་བཟད་པའི་རྒྱུ་ཉིད་བཤད་དོ། །གཉིས་པས་ནི་རྨ་སྲོལ་ཆེ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་བཤད་དོ། །འགྲོ་ལྡོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཚོར་བ་མི་བཟད་པས་ཉེན་པས་ལུས་མི་བརྟན་པ་ཡིན་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་འདི་ཡང་ལྷག་མ་དག་ན་ཡོད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཁ་ཅིག་མདག་མེ་འབར་བའི་ཚོགས་སུ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དམྱལ་བའི་སྲུང་མ་ལྕགས་ཀྱི་འདན་ཀར་འབར་བ་ལ་ཀོམ་ཚུགས་བཅས་ཤིང༌། ཅི་ལ་མ་རག་པར་ཆས་པ་དག་གིས་དམྱལ་བ་རྣམས་ལྕགས་ཀྱི་མདག་མ་མེ་འབར་བ་ལྟ་བུར་འབར་བའི་ཚོགས་སུ་སྲེག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། ལུས་ཚོར་བ་བཟོད་རླག་མེད་པས་ཉེན་པ་དེ་དག་ནི་ཁའི་བུ་ག་བགྲད་པ་ཙམ་ལས་གཤིས་བརླག་གོ །སྡུག་བསྔལ་འདི་ཡང་དམྱལ་བ་ཚ་བ་ན་
― DTG173_Page_0201 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཁ་ཅིག་ལྕགས་ལས་བྱས་པའི་ཟངས་ཆེན་དུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡང་ཁ་ཅིག་ནི་དམྱལ་བ་རབ་ཏུ་ཚ་བ་ན་ལྕགས་ལས་བྱས་པའི་ཟངས་པོ་ཆེ་མེ་འབར་བ་འཁྲིགས་པར་འདུག་པ་ཚ་སྒོའི་ཆུ་བསྐོལ་བས་བཀང་བའི་ནང་དུ་འབྲས་ཀྱི་ཅུང་པ་དེ་བཞིན་དུ་འཚེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །སྡིག་ཅན་དབུགས་འབྱུང་འགགས་པ་ཙམ་ཞིག་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་མི་བཟད་པ་ཉིད་སྟོན་ཏེ་སྡིག་ཅན་ནི་སྡིག་པ་དང་ལྡན་པའོ། །དབུགས་འབྱུང་བ་འགགས་པ་ཙམ་གྱི་དུས་ནི། དབུགས་འབྱུང་བ་འགགས་པ་ཙམ་གྱི་དུས་དེ་དེ་ཙམ་ཞིག་གིས་བར་དུ་ཆོད་པ་བཞིན་དུ་གང་གི་ཕྱིར་སྡིག་ཅན་དག་དམྱལ་བ་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གཞལ་དུ་མེད་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཐོས་ནས། འཇིགས་པར་མི་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་རྡོ་རྗེའི་རང་བཞིན་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་འཇིགས་མི་ཤེས་ཆེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྡོ་རྗེའི་རང་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིགས་མི་ཤེས་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། སྡིག་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཤི་མ་ཐག་ཏུ་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལྟར་གཏིང་ལ་ཐུག་གི་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་ཐོས་ནས་འགྱོད་པར་མི་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་དག་གི་རྡོ་རྗེའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ། །དམྱལ་བ་བྲིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དེ་ཉིད་དྲན་པར་བྱེད་དེ་རྩིག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་བྲིས་པ་མཐོང་བ་རྣམས་ཀྱང་འཇིགས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན་ཞེས་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱར་རོ། །ཐོས་པ་ནི་གཞན་དག་གིས་བསྙད་པའོ། །དྲན་པ་ནི་སྔོན་ཉམས་སུ་མྱོང་པའོ། །བཀླགས་པ་ནི་གཞུང་གི་ངོ་བོར་སྦྱོར་བའོ། །གཟུགས་སུ་བགྱིས་པས་ནི་འཇིམ་པ་ལ་གཟུགས་སུ་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དམྱལ་བ་དེ་ལྟ་བུ་དག་ཀྱང༌། འཇིགས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན་མི་བཟད་པའི། །རྣམ་སྨིན་ཉམས་སུ་མྱོང་རྣམས་སྨོས་ཅི་འཚལ། །དེ་དག་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མི་བཟད་པ་ཡང་ཡིན་ལ། ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡང་ཡིན་པས། མི་བཟད་པའི་རྣམ་སྨིན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་རྣམས་ཏེ། དེའི་གནས་སྐབས་ན་དམྱལ་བ་རྣམས་འཇིགས་པ་ཤིན་ཏུ་ཡང་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བདེ་བ་ཀུན་གྱི་ནང་ན་སྲེད་ཟད་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དམྱལ་བ་ན་ཡང་
― DTG173_Page_0202 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐམས་ཅད་དུ་སྡུག་བསྔལ་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་གྱི་འོན་ཀྱང་ལ་ལར་ཁྱད་པར་ཡོད་དོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་སྲེད་པ་ཟད་པའི་བདེ་བ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་བདེ་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། །དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་ན་སྡུག་བསྔལ་གང་དག་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་གི་ནང་ན་དམྱལ་བ་མནར་མེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་མི་བཟད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ན་ཉན་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་མིའི་སྡུག་བསྔལ་བས་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཁྱད་ཞུགས་པར་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། མདུང་ཐུང་སུམ་བརྒྱས་ཉི་མ་ཐོག་ཐག་ཏུ་བཏབ་པའི་མིའི་སྡུག་བསྔལ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མིའི་འཇིག་རྟེན་ན་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་དེ་འདྲ་བ་དེ་ཡང་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཆུང་དུ་དང་ཡང་མཉམ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཆུང་དུ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་དེ་བས་ཁྱད་ཞུགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལྟར་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་མི་བཟད་པ་ཉིད་དུ་བཤད་ནས་ལས་ཟད་པ་ཁོ་ནས་དེ་ཟད་པར་འགྱུར་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་ཤིན་ཏུ་མི་བཟད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་སྐད་དུ་ལས་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དྲག་པོའི་ཚོར་བ་འདི་ལྟ་བུས་ཀྱང་འཆི་བར་མི་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུའི་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པར་འགྱུར་རོ། །མི་དགེའི་འབྲས་འདི་རྣམས་ཀྱི་ས་བོན་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་བཟློག་པའི་ཕྱིར་རྒྱལ་པོ་ལ་འདོམས་པར་བྱེད་དོ། །མི་དགེའི་འབྲས་འདི་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམྱལ་བ་རྣམས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ས་བོན་ནི་རྒྱུའོ། །ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱད་པ་ནི་སྔར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཅི་ནས་ཀྱང་ས་བོན་དེ་རྡུལ་ཙམ་ཡང་མེད་པ་དེ་ལྟར་འབད་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལ་གདམས་པ་ཡིན་ནོ། །དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་གཏོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་ན་འང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་གཏོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ནི་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་དུ་བསྟན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སྤྱིར་བསྟན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། བསད་པ་དང༌། བཅིང་
― DTG173_Page_0203 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་བརྡེག་སོགས་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་བསད་པ་ནི་གསོད་པའོ། །འཆིང་བ་ནི་ཐག་པ་ལ་སོགས་པས་སོ། །བརྡེག་པ་ནི་ལྕགས་ལ་སོགས་པས་སོ། །སོགས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་བཀོལ་བ་དང༌། སྣ་དབུག་པ་ལ་སོགས་པ་བསྡུས་ཏེ། འདི་ནི་རེ་ཞིག་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་གཏོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་མི་དང་མི་ཡིན་པས་བྱས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་རིགས་ཀྱིས་བྱས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཞི་འགྱུར་དགེ་བ་སྤངས་པ་རྣམས་ལ་ནི། །གཅིག་ལ་གཅིག་ཟ་ཤིན་ཏུ་མི་བཟད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཞི་འགྱུར་དགེ་བ་སྤངས་པ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་དགེ་བ་སྤངས་པ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་དགེ་བ་ནི་ཞི་བར་འགྱུར་བའི་དགེ་བ་ཡིན་པས་སོ། །འདིར་སྤངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་སྣོད་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་བཤད་དོ། །གཅིག་ལ་གཅིག་ཟ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕན་ཚུན་ཟ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདིར་ཡང་ཞི་བར་འགྱུར་བའི་དགེ་བ་སྤངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཤིན་ཏུ་བླུན་པ་ཉིད་དུ་བཤད་དོ། །དེ་ལྟ་བུ་རྣམས་ཕན་ཚུན་ཟ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་མི་བཟད་པ་ཡིན་ཏེ། འགྱོད་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་གཅིག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱད་པར་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཁ་ཅིག་མུ་ཏིག་བལ་དང་རུས་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁ་ཅིག་ནི་མུ་ཏིག་གི་ཕྱིར་འཆི་བར་འགྱུར་རོ། །ཁ་ཅིག་ནི་བལ་གྱི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག་ནི་རུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་གླང་པོ་ཆེ་ལྟ་བུའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ཤའི་ཕྱིར་ཏེ་རི་དགས་ལ་སོགས་པའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་པགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ་གཟིག་ལ་སོགས་པའོ། །དབང་མེད་གཞན་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་འདིར་བཏབ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རེ་རེ་དང་སྦྱར་རོ། །དེ་ལ་རྡོག་པས་བཏབ་སྟེ་བཀོལ་བ་ནི་རྟ་ལ་སོགས་པའོ། །ལག་པས་བཏབ་སྟེ་བཀོལ་བ་ནི་མ་ཧེ་ལ་སོགས་པའོ། །ལྕག་གིས་བཏབ་སྟེ་བཀོལ་བ་ནི་བོང་བུ་ལ་སོགས་པའོ། །ལྕགས་ཀྱུས་བཏབ་སྟེ་བཀོལ་བ་ནི་གླང་པོ་ཆེ་རྣམས་སོ། །གདབ་
― DTG173_Page_0204 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པས་བཏབ་སྟེ་བཀོལ་བ་ནི་གླང་ལ་སོགས་པའོ། །ཡི་དགས་ཀྱི་འགྲོ་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཡི་དགས་ན་ཡང་འདོད་པས་ཕོངས་པ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདིར་ཡང་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་དུ་བསྟན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རེ་ཞིག་སྤྱིར་བསྟན་པ་ནི་འདོད་པས་ཕོངས་པ་བགྲེས་པ་ལ་སོགས་པ་བྱས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ནོ། །ནམ་ཡང་འདོད་པས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྒྱུན་ཆགས་པའོ། །མི་འཆོས་པ་ཞེས་སྨོས་པ་ནི། སྡུག་བསྔལ་མི་བཟད་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏེ། །བཀྲེས་སྐོམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་བཀྲེས་པ་དང་སྐོམ་པ་དང་གྲང་བ་དང་དྲོ་བ་དང༌། ངལ་བ་དང་འཇིགས་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཚིག་བསྡུས་ཏེ། འདི་རྣམས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཤིན་ཏུ་མི་བཟད་པ། ཐིག་གི་དྲག་པོ་བསྟན་འཚལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །དེ་ལ་ངལ་བ་ནི་ཟས་ཀྱི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་རྒྱུག་པ་རྣམས་ལ་འབྱུང་ངོ༌། །འདི་དག་གི་འཇིགས་པ་ནི་སྐྱེས་བུ་རལ་གྲི་དང་གཏུན་ཤིང་དང་ཞགས་པ་ཐོགས་པ་རྣམས་མཐོང་ན་སྐྱེའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཁྱད་པར་དུ་བསྟན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཁ་ཅིག་ཁ་ནི་ཁབ་ཀྱི་མིག་ཙམ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་དག་གི་ཁ་ཁབ་ཀྱི་མིག་ཙམ་དུ་ཆུང་བ་དེ་དག་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། ལྟོ་བ་རི་ཡི་གཏོས་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྟོ་བ་རིའི་གཏོས་ཀྱི་ཚད་ཙམ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མི་གཙང་གྱིན་བོར་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁའི་བུ་ག་ཕྲ་བའི་ཕྱིར་མི་གཙང་བ་ཅི་བདེར་བོར་བ་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཡང་བཟའ་བར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་པགས་རུས་ལུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤ་མེད་པའོ། །གཅེར་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲེན་མོའོ། །ཏ་ལའི་ཡང་ཏོག་བསྐམས་པ་ལྟ་བུ་ལགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིང་ཏ་ལ་མགོ་བསྐམས་པ་དང་འདྲ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། ཡི་དགས་དེ་དག་ནི་ལྷ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱའོ། །ཡི་དགས་ཁ་ཅིག་ནི་ཁ་ནས་འབར་བ་སྟེ། ཁ་གདངས་ན་མེ་འབར་བ་ལྟ་བུ་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །ཅི་ཉིན་པར་རམ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་མཚན་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་ནུབ་མོ་ཞིང་ངོ༌། །ཡང་དེ་དག་ཟས་སུ་ཅི་ཞིག་ཟ་ཞེ་ན། ཟས་སུ་འབར་བའི་ཁར་བབས་བྱེ་མ་འཚལ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཁ་འབར་བར་བྱེད་པའི་བྱེ་མ་བབས་པ་ནི། འབར་བའི་ཁར་
― DTG173_Page_0205 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བབས་བྱེ་མའོ། །གང་དག་ལ་ཟས་སུ་དེ་དག་བདོག་པ་དེ་དག་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཡི་དགས་ཁ་ཅིག་གིས་ནི་ཕྱིས་དང་རྣག་ལ་སོགས་པའི་མི་གཙང་བ་ཡང་མི་རྙེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྨད་རིགས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་བསོད་ནམས་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འོ་ན་དེ་དག་ཅི་ཞིག་ཟ་ཞེ་ན། ཕན་ཚུན་གདོང་དུ་འཚོག་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་དག་གི་ཕན་ཚུན་མཐོང་ནས་ཁྲོས་པའི་དབང་གིས་གདོང་དུ་འཚོག་པར་བྱེད་དོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ལག་པ་ནས་ཐོ་བ་དག་ཕྱུང་སྟེ། གཅིག་ལ་གཅིག་སྣུན་པར་བྱེད་དོ། །དེས་ན་དེ་དག་གི་མགྲིན་པར་ལྦ་བ་འབྱུང་སྟེ། དེ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་དཔང་གིས་ཁོང་དུ་འཛག་པ་ལ་ཟས་ཀྱི་བྱ་བ་སྒྲུབ་བོ། །ཡི་དགས་འདི་དག་ཁ་ཅིག་ལ་སོས་ཀའི་དུས་སུ་ནི་ཟླ་བ་ཡང་ཚ་བར་འགྱུར་ལ། དགུན་གྱི་དུས་ལ་བབ་ན་ནི་ཉི་མ་ཡང་གྲང་མོར་འགྱུར་རོ། །ལྗོན་ཤིང་འབྲས་བུ་མེད་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསོད་ནམས་དང་མི་ལྡན་པ་དེ་རྣམས་ལ་ནི་ཤིང་ལྗོན་པ་འབྲས་བུ་སྨིན་ཞིང་ཞིམ་པ། ཡལ་ག་དུད་པ་དག་ཀྱང་མེས་བསྲེགས་པ་བཞིན་དུ་འབྲས་བུ་དང་ལོ་མ་དག་ཀྱང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་གིས་བལྟས་པ་ཙམ་ཁོ་ནས་ཆུ་ཞིམ་པོ་བསིལ་བ་འབབ་པའི་ཀླུང་ཡང་མིག་གདུག་པའི་དུག་གིས་བསྲེགས་པ་བཞིན་དུ་སྐམ་པར་འགྱུར་རོ། །ཁ་ཅིག་ལ་ནི་མེ་འབར་བ་འཁྲིགས་པའི་མདག་མེས་གང་བར་འགྱུར་རོ། །ཁ་ཅིག་ལ་ནི་རྣག་གི་ཀླུང་སྲིན་བུ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་གང་བ་འབབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཁ་ཅིག་ལ་ནི་ཕྱིས་དང་གཅིན་གྱིས་གང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བུ་དེ་དག་དུས་ཇི་སྲིད་ཅིག་ཏུ་འཚོ་ཞེ་ན། ལོ་ལྔ་སྟོང་དག་དང་ཁྲིར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁ་ཅིག་ལོ་ནི་ལྔ་སྟོང༌། ཁ་ཅིག་ནི་ལོ་ཁྲིར་ཡང་མི་འཆིའོ། །ཁྱད་པར་ཅི་ལྟ་བུ་ཅན་དག་ཡིན་ཞེ་ན། བར་ཆད་མེད་པར་སྡུག་བསྔལ་རྟེན་གྱུར་པ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བར་ཆད་མེད་པར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བས་ཉེན་པ་དག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་དེ་དག་གི་ལུས་སྡུག་བསྔལ་བ་དེ་ལྟ་བུས་ཀྱང་འཇིག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཉེས་པར་སྤྱད་པའི་ལས་ཀྱི་ཞགས་པ་ནི། །སྲ་བས་བཅིངས་པའི་ལུས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་དག་གིས་ཉེས་པར་སྤྱད་པའི་ལས་ཀྱི་
― DTG173_Page_0206 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞགས་པ་སྲ་བས་བཅིངས་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཚིག་སྦྱར་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་མི་འཇིག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྡུག་བསྔལ་དེ་འདྲ་བའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ཡི་དགས་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་བཤད་པ་སྟེན་པར་བྱེད་དོ། །སྣ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཀྲེས་པ་དང་སྐོམ་པ་ལ་སོགས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རོ་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བར་ཆད་མེད་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །སྐྱེ་བོ་འཇུངས་དགའ་བ། ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྐྱེ་བོ་འཇུངས་པ་ནི་སྐྱེ་བོ་སེར་སྣ་ཅན་ཏེ། དེ་དག་ལ་དགའ་བའོ། །དེ་ཡང་གང་ཡིན་ཞེ་ན། སེར་སྣ་འཕགས་མིན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འཕགས་པ་མ་ཡིན་བ་ཉིད་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཉིད་ལ་རིག་པར་བྱའོ། །སེར་སྣ་དེ་ནི་ཡི་དགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་ཏེ། བདག་ཅག་སེར་སྣ་ཅན་རྣམས་ནི། །མིག་ཚུགས་ཤེ་དག་ལྟ་ལྟ་ནས། །སྦྱིན་པ་ཆུང་ཟད་མ་སྩལ་དེས། །བདག་ཅག་ཡི་དགས་འཇིག་རྟེན་ལྷགས། །ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷའི་འགྲོ་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། མཐོ་རིས་ན་ཡང་བདེ་ཆེན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མཐོ་རིས་དག་ན་ལྷའི་བུ་མོ་སྒེག་མ་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་སྣ་ཚོགས་པའི་ཡིད་དུ་འོང་བ་དག་གིས་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཉམས་སུ་མྱོང་ངོ༌། །དེ་ན་བདེ་བ་དེ་འདྲ་བ་ཡོད་མོད་ཀྱི། དེ་དག་གི་འཆི་འཕོའི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་འཆི་བའི་དུས་ནི་ཡིད་ཤིན་ཏུ་མི་བདེ་བ་འབྱུང་བ་ནི་བདེ་བ་དེ་བས་ཀྱང་ཆེའོ། །དེ་ལྟར་བསམས་ནས་ཡ་རབས་རྣམས་ཀྱིས་ནི། །ཟད་འགྱུར་མཐོ་རིས་སླད་དུ་སྲེད་མི་བགྱི། །ཡ་རབས་ཡིན་ཡང་ཟད་པར་འགྱུར་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་གྱི་མཐོ་རིས་ལ་དགའ་བར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ལྷ་རྣམས་ལ་གནད་འཆད་པའི་ཚོར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཅིའི་ཕྱིར་འཆི་འཕོ་བའི་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་ཞེ་ན། ལུས་ཀྱི་ཁ་དོག་མི་སྡུག་འགྱུར་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ལ་གནད་འཆད་པའི་ཚོར་བ་མེད་པས་ལུས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་མེད་མོད་ཀྱི། འཆི་འཕོ་པའི་སྔ་ལྟས་རྣམས་མཐོང་ན་སེམས་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བ་ནི་
― DTG173_Page_0207 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྱུང་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། དེ་ནས་ལྷའི་བུ་ཞིག་སྙིང་རྗེ་རྗེ་སྐད་དུ་ངུ་ཞིང༌། ཀྱི་ཧུད་དལ་གྱིས་འབབ། ཀྱི་ཧུད་རྫིད་བུ་ཞེས་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་ཏོ་ཞེས་རྒྱས་པར་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ལྷ་རྣམས་ཀྱི་འཆི་འཕོ་བའི་སྔ་ལྟས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དེ་དག་ཀྱང་ལྔ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ་སྔོན་གྱི་ཁ་དོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མེད་པས་ལུས་ཀྱི་མདོག་མི་སྡུག་པ་དང༌། རང་གི་སྟན་ལ་མི་དགའ་བ་དང༌། མེ་ཏོག་གི་ཕྲེང་བ་རྙིངས་པ་དང༌། གོས་ལ་དྲི་མ་ཆགས་པ་དང་ལུས་ལས་རྡུལ་འབྱུང་བའོ། །དེ་ལྟར་ན་གང་དག་མཐོང་ནས་ལྷ་རྣམས་ཡིད་མི་བདེ་བ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བས། མཐོ་རིས་འཆི་འཕོ་སྦྲོན་བྱེད་སྔ་ལྟས་ལྔ། །ལྷ་ཡུལ་ལྷའི་འཇིག་རྟེན་ན་གནས་པའི་ལྷ་རྣམས་ལ་འབྱུང་སྟེ། མི་རྣམས་ཀྱི་འཆི་བར་འགྱུར་བ་སྦྲོན་པའི་སྔ་ལྟས་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་ཁྲུས་བྱས་ཤིང་བྱུག་པས་བརྐུས་པ་གང་ཡིན་པ་ཞིག་གི་སྙིང་དང་པོར་ཚ་བ་དང༌། རྣ་བ་མ་བཀག་པར་སྒྲ་མི་ཐོས་པ་དེ་ནི་རིང་པོར་མི་ཐོགས་པར་འཆི་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ལྷ་ཡི་འཇིག་རྟེན་དག་ནས་འཕོས་པ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ལྷ་རྣམས་ལ་སྡུག་བསྔལ་དེ་ཙམ་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། དེ་ནས་ཤི་འཕོས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་འབྱུང་བ་ཁོ་ན་འོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་སྟོན་ཏེ། བསྡུས་པའི་དོན་ནི་ལྷའི་འཇིག་རྟེན་ནས་ཤི་འཕོས་པ་ལ་གལ་ཏེ་ལྷ་དང་མིར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་དགེ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་ན་སླར་ངན་སོང་གསུམ་དུ་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ལྷ་མིན་དག་ནའང་རང་བཞིན་གྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་ལ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྙེམས་པའི་ང་རྒྱལ་ལས་སྐྱེས་པའི་ང་རྒྱལ་ཡོད། དེ་དག་ཀྱང་ང་རྒྱལ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདིས་ནི་དེ་དག་གི་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་བཤད་དོ། །རང་བཞིན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་བས་ནི་གཡུལ་འགྱེད་པའི་ཚེ་ལུས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་འབྱུང་ངོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །ལྷའི་དཔལ་ལ་སྡང་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སྙེམས་པའི་ང་རྒྱལ་ལས་སྐྱེས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་བློ་
― DTG173_Page_0208 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་ལྡན་ན་ཡང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་འདི་དག་ལ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་རྣམ་པར་དཔྱོད་པར་ནུས་པའི་བློ་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་འོན་ཀྱང་འགྲོ་བའི་སྒྲིབ་པས་བདེན་པ་མཐོང་བ་ནི་མེད་དོ། །འགྲོ་བ་དེ་ཉིད་གང་བདེན་པ་མཐོང་བའི་རྟེན་གྱི་ངོ་བོར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུར་མེད་གེ་བའི་ལས་ཀྱིས་འཕངས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་སྒྲིབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་འགྲོ་བའི་འཕེན་པར་བྱེད་པ་ནི་མི་དགེ་བའི་ལས་ཡིན་ལ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་དགེ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་པར་འདོད་དོ། །ལྷའི་འགྲོ་བ་ནི་འཕེན་པར་བྱེད་པ་དང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ཡང་དགེ་བ་ཡིན་པས། ལྷའི་འགྲོ་བ་ལས་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་འགྲོ་བ་འགྲོ་བ་གཞན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་གོ །མིའི་འགྲོ་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཁྱད་པར་ནི་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བཤད་དེ། སྤྱིར། །དེས་པ་འདོད་པས་ཕོངས་དང་འཆི་བ་དང༌། །ན་དང་རྒས་སོགས་སྡུག་བསྔལ་དུ་མ་ཡིན། །འབྱུང་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཁོ་ནས་བསྟན་ཟིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྔར་ཡང་མི་རྣམ་པ་དུ་མས་སྨད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ནི་དེ་ལྟར་འཁོར་བའི་ཉེས་པ་བཤད་ནས་དེ་ལ་མངོན་པར་མི་དགའ་བའི་འདུ་ཤེས་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པར། འཁོར་བ་དེ་འདྲ་ལགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་འཁོར་བ་ཉེས་པ་དང་ལྡན་པ་དེའི་ཕྱིར་ལྷ་ལ་སོགས་པར་སྐྱེ་བ་ནི་བཟང་པོ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཁྱད་པར་དུ་སྐྱེ་བའི་ཉེས་པ་བཤད་ནས། མིར་སྐྱེ་བ་ནི་གནོད་བ་དུ་མའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྐྱེ་བ་ནི་ཉེ་དུའི་གནོད་པ་ལ་སོགས་པ་གནོད་པ་དུ་མའི་སྣོད་དུ་གྱུར་ཅིང་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་པར་མི་དགའ་བ་བསྐྱེད་ནས། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གཞུག་པའི་ཕྱིར། མགོ་འམ་གོས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མགོ་ལ་མེ་ཤོར་རམ་གོས་ལ་མེ་ཤོར་ན་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །དེ་དག་ཕྱིར་བཟློག་བགྱི་བ་བཏང་ནས་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གསད་པ་ཡང་བཏང་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་སྲིད་མེད་པར་བགྱི་སླད་འབད་འཚལ་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་དང་སྲོག་ལ་མི་ལྟ་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་སྲིད་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འབད་པར་བྱ་དགོས་
― DTG173_Page_0209 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་བས་ཆེས་མཆོག་དགོས་པ་གཞན་མ་མཆིས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་བས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་དགོས་པ་གཞན་ནི་མེད་ཀྱི། འདི་ལྟར་སྐྱེས་བུའི་དོན་གྱི་དམ་པ་ནི་འདི་ཁོ་ནར་ཟད་དོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་སྲིད་མེད་པ་ཡང་ཇི་ལྟར་འཐོབ་ཅེ་ན། ཚུལ་ཁྲིམས་དག་དང་བསམ་གཏན་ཤེས་རབ་ཀྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བསླབ་པ་གསུམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པ་དང༌། ཕུང་བོའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའོ། །དེ་ལ་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཉེ་བར་ཞི་བས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་ཞི་བ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་སྟོན་ཏོ། །ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པ་ནི་དབང་པོ་དུལ་བས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར། དུལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་སྟོན་ཏོ། །གཉི་ག་ཡང་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་དྲི་མ་ཉེ་བར་ཞི་བས། དྲི་མ་མེད་པ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གོ་འཕང་གནས་དེ་ལྟ་བུ་ཐོབ་ཅིང་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མི་རྒ་མི་འཆི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་སྒོ་ནས་བསྔགས་པ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་དེངས་པ་མེད་པས་ན་མི་རྒས་པའོ། །འཆི་བར་མི་འགྱུར་བས་ན་མི་འཆི་བའོ། །ཟད་པ་མེད་པས་ན་མི་ཟད་པའོ། །ལྷག་མས་ནི་ཕྱི་རོལ་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ་ཆེན་པོ་བཞི་དང་ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་དག་མེད་པར་བཤད་དོ། །ད་ནི་ཆོས་གང་དག་མངོན་དུ་གྱུར་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་དེ་དག་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དྲན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་དྲན་པ་ནི་དམིགས་པ་མ་བརྗེད་པའོ། །ཆོས་རབ་ཏུ་འབྱེད་པ་ནི་དེ་ལ་ཤེས་རབ་གང་ཡིན་པའོ། །བརྩོན་འགྲུས་ནི་མངོན་པར་སྤྲོ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །དགའ་བ་ནི་དམིགས་པ་དེ་ཉིད་ལ་ཡིད་བདེ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ནི་ལུས་དང་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་གང་ཡིན་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་དོ། །བཏང་སྙོམས་
― DTG173_Page_0210 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་རྣལ་དུ་འདུག་པ་དང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཆོས་བདུན་པོ་དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་ཟག་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཅེས་བྱ་སྟེ་འཁོར་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དགེ་ཚོགས་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཤེས་རབ་མེད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཆོས་གཞན་གཉིས་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ། བསམ་གཏན་དང་ཤེས་རབ་དག་མངོན་དུ་གྱུར་པས། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཐོབ་པར་སྟོན་ཏེ། དེ་གཉིས་ཟུང་དུ་འབྲེལ་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ལ། དེ་གཉིས་ནི་ཕན་ཚུན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་འགྲུབ་པར་སྟོན་ཏོ། །ཤེས་རབ་མེད་ལ་བསམ་གཏན་ཡོད་མིན་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་བསམ་གཏན་ལེགས་པར་བསྐྱེད་མི་ཤེས་པ་དེ་ནི་འདིར་ཤེས་རབ་མེད་པ་ཡིན་པར་དགོངས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ནི་བསམ་གཏན་མི་འགྲུབ་པོ། །བསམ་གཏན་མེད་པར་ཡང་ནི་ཤེས་རབ་ཡོད་མིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་མེད་པར་ཡང་གང་གི་ཆོས་རྣམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཤེས་པར་འགྱུར་བའི་ཤེས་རབ་མེད་དེ། སེམས་མཉམ་པར་གཞག་པས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་སོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ལ་དེ་གཉིས་ཀ་ཡོད་པ་དེ་འཁོར་བ་གནག་རྗེས་ལྟ་བུར་རིག་པར་བྱའོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་གང་ལ་སྐྱེས་ནས་ཐོབ་པའི་ཤེས་རབ་མེད་པ་དེ་ལ་བསམ་གཏན་མི་འགྲུབ་ལ། བསམ་གཏན་མེད་པར་ཡང་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་མི་འགྲུབ་ཀྱི་གང་ལ་ཤེས་རབ་དང་བསམ་གཏན་དེ་གཉི་ག་ཡོད་ལ་དེའི་འཁོར་བ་གནག་རྗེས་ལྟ་བུར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། མྱུར་བ་ཁོ་ནར་བརྒལ་བར་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་འདི་རྣམས་ཀྱི་བར་ཆད་དུ་གྱུར་པ་བསམ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་གནས་ལ་སེམས་པ། དེ་ལས་བཟློག་པའི་ཕྱིར་ལུང་མ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་དངོས་པོ་བཅུ་བཞི་གསུངས་པ་བཅུ་བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་རྟག་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་མི་རྟག་པ་དང༌། རྟག་པ་ཡང་ཡིན་མི་རྟག་པ་ཡང་ཡིན་པ་དང༌། རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་
― DTG173_Page_0211 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་མཐའ་དང་ལྡན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་མཐའ་དང་མི་ལྡན་པ་དང༌། མཐའ་དང་ལྡན་པ་ཡང་ཡིན་མཐའ་དང་མི་ལྡན་པ་ཡང་ཡིན་པ་དང༌། མཐའ་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་མཐའ་དང་མི་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཤི་ཕན་ཆད་ཡོད་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཤི་ཕན་ཆད་མེད་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཤི་ཕན་ཆད་ཡོད་ཀྱང་ཡོད་ལ་མེད་ཀྱང་མེད་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཤི་ཕན་ཆད་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དང༌། སྲོག་གང་ཡིན་པ་དེ་ལུས་ཡིན་པ་དང༌། སྲོག་ཀྱང་གཞན་ལ་ལུས་ཀྱང་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་བཅུ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་དྲིས་ན་ལུང་མི་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཞེས་བཤད་དེ། འདི་ཉིད་གཞག་པར་བྱ་བའི་དྲི་བ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །གནས་འདི་དག་ནི་བསམ་པར་བྱ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ཡིས་བློ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདི་སྐད་དུ་གང་ཞིག་བསམས་ན་ཕན་པ་ཐོབ་པའམ། བདེ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་བསམ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན་གནས་འདི་དག་ནི་བསམས་པས་ནི་སེམས་ཞི་བར་སྐྱེད་པར་མི་འགྱུར་བས་བསམ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བསམ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་གནས་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བཤད་ནས་གང་ཞིག་བསམས་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་འདི་རྣམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བདེ་ལ་སེམས་ཉེ་བར་གཏད་པར། མི་ཤེས་པ་ལས་ལས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་སྟོན་ཏེ། འདི་དག་གི་དོན་ནི་མདོའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་མདོ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད། འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས། མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རྐྱེན་གྱིས་རེག་པ། རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ། ཚོར་བའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲེད་པ། སྲེད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ལེན་པ། ལེན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲིད་པ། སྲིད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་བ། སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་རྒ་བ་དང་འཆི་བ་དང་མྱ་ངན་དང་སྨྲེ་
― DTG173_Page_0212 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྔགས་འདོན་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་དང༌། འཁྲུག་པ་རྣམས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་འབའ་ཞིག་པོ་འདི་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ལུགས་དང་མཐུན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་བཤད་ནས་ལུགས་ལས་བཟློག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། སྐྱེ་བ་འགགས་པས་འདི་ཀུན་འགག་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྐྱེ་བ་འགགས་པས་རྒ་བ་དང་འཆི་བ་དང་མྱ་ངན་དང་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་འགག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་འབའ་ཞིག་པོ་འདི་འགག་པར་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེ་བ་འགགས་པས་ནི་སྲིད་པ་འགག་པར་འགྱུར་ལ། མ་རིག་པ་འགགས་པས་འདུ་བྱེད་འགག་པའི་བར་དུ་འགྱུར་རོ། །མ་རིག་པ་གང་ཞེ་ན། མདོ་ཉིད་ལས་གང་སྔོན་གྱི་མཐའ་མི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །འདིར་མདོར་བསྡུ་བ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། བདེན་པ་རྣམས་མི་ཤེས་པ་ནི་དོན་དམ་པར་མ་རིག་པ་ཡིན་ནོ། །མི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བྱིས་པ་མ་རིག་པ་དེ་དང་ལྡན་པའི་ལས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་པ་དང་མི་གཡོ་བ་ནི་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཡིན་ནོ། །མདོ་ལས་ནི་ལུས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་དང༌། ངག་གི་འདུ་བྱེད་དང༌། ཡིད་ཀྱི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་སྐད་དུ་གསུངས་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་འདིར་ནི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་སྨོས་པ་ཁོ་ནར་རིག་པར་བྱའོ། །ལས་དེའི་ས་བོན་གང་ཡིན་པ་དེས་བསྒོས་པའི་སེམས་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །མདོ་ལས་ནི་འབྲས་བུ་རྒྱུས་བསྟན་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་གོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དཔེར་ན་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཁྱོད་ཀྱི་དབང་པོ་རྣམས་ནི་རབ་ཏུ་དངས་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཕྲ་བ་ཉིད་ཀྱིས་རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་བསྟན་པར་མཛད་དོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཡང་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱིས་རིམ་པ་གང་གིས་མིང་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པ་འཕངས་པའི་རིམ་པ་དེ་ཁོ་ནས་རྐྱེན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་རེག་
― DTG173_Page_0213 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་བཤད་དོ། །མིང་དང་གཟུགས་གང་ཞེ་ན། མའི་མངལ་དུ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་གནས་སྐབས་ནས་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་གཟུགས་ཅན་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཕུང་པོ་བཞི་དང༌། འབྱུང་བ་དང་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་ཏེ་ཅི་རིགས་པར་སྦྱར་རོ། །དེ་ཉིད་ནུར་ནུར་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རིམ་གྱིས་ནི་མེར་མེར་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱང་འཐོབ་བོ། །དེ་ལ་ཕུང་པོ་བཞི་ནི་ཡང་སྲིད་པར་འཁྲིད་པའི་ཕྱིར་དང་ཡུལ་ལ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་དང་མིང་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འབྱུང་བ་དང་རྒྱུར་བྱས་པ་ནི་གྲང་བ་ལ་སོགས་པས་འགྱུར་བ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཉིད་ཡིན་ནོ། །མིང་དང་གཟུགས་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་འཕེལ་བའི་རིམ་གྱིས་མིག་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བའི་གནས་སྐབས་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རྐྱེན་དུ་འགྱུར་ཏེ། གནས་སྐབས་དེ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་རྫོགས་པར་འགྱུར་བས་སོ། །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཉིད་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་སྐྱེ་བའི་སྒོའི་དོན་གྱིས་སོ། །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་པོ་དེ་དག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང༌། ཡུལ་ཡང་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ལ་རེག་པ་སྐྱེ་སྟེ། རྟེན་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་དྲུག་ཁོ་ནའོ། །བདེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པའི་རེག་པ་ཅི་འདྲ་བ་དེ་དང་འདྲ་བར་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཚོར་བ་སྐྱེའོ། །དེ་ལྟར་ན་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱིས་འཕངས་པའི་ཡན་ལག་སྲེད་པ་དང་ལེན་པས་མངོན་པར་བརླན་པ་ནི་འཆི་བའི་དུས་ནི་སྲིད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་ཅི་ལྟར་འཕངས་པའི་རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བར་ཡང་འགྱུར། རྒ་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །འཚོ་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་སྲེད་པ་གང་ཞེ་ན། ཚོར་བ་བདེ་བ་ལ་ནི་མི་འབྲལ་བར་འདོད། སྡུག་བསྔལ་ནི་འབྲལ་བར་འདོད། བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ལ་དེ་གཉི་གར་མི་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་མདོ་ལས་འདོད་པ་དང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བསྟན་ཏོ། །ལེན་པ་གང་ཞེ་ན། འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་གང་ཡིན་པའོ། །མདོ་ལས་ནི་དམིགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་འདོད་པ་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང༌། ལྟ་བ་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང༌།
― DTG173_Page_0214 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པ་བཞིར་བསྟན་ཏ། འདུན་པའི་འདོད་ཆགས་དེས་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་བླངས་པར་འགྱུར་བས་སོ། །སྲེད་པ་དང་ལེན་པ་དག་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། ཁྱད་པར་མེད་པར་ཡང་སྲིད་པ་མངོན་པར་འདོད་པ་ནི་སྲེད་པའོ། །ཁྱད་པར་དུ་མངོན་པར་འདོད་པ་ནི་ལེན་པའོ། །ཡང་ན་རིང་བའི་རྒྱུ་ནི་སྲེད་པ་ཡིན་ལ། ཉེ་བའི་རྒྱུ་ནི་ལེན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་ས་བོན་སྲེད་པ་དང་ལེན་པས་མངོན་པར་བརླན་པ་དེ་ཉིད་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ནི་སྲིད་པ་ཞེས་བྱའོ། །མདོ་ལས་ནི་འདོད་པའི་སྲིད་པ་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་སྲིད་པ་དང། གཟུགས་མེད་པའི་སྲིད་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་སྐད་གསུངས་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་འདིར་ནི་འདས་པའི་སྲིད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པར་བཤད་དོ། །སྲིད་པའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རིམ་གྱིས་ཚོར་བའི་བར་ཡིན་ནོ། །སྐྱེས་ནས་ནི་རྒ་བ་དང༌། འཆི་བ་ལ་སོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རིམ་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོགས་བདག་མེད་པ་འདི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། མདོ་ལས་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་གྲངས་ཙམ་ཁོ་ནས་བསྟན་པར་མཛད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་འདིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་མདོར་བསྡུས་ནས་ཡན་ལག་བཞིར་རྣམ་པར་གཞག་པ་མཛད་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། འཕེན་པར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་དང༌། འཕངས་པའི་ཡན་ལག་དང༌། མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་དང༌། མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་གོ །ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་མདོར་བསྡུས་ནས། །ཡན་ལག་བཞིར་ནི་བགྲངས་པ་སྟེ། །གསུམ་དང་བཞི་དང་གསུམ་དང་ནི། །གཉིས་པོ་དག་སྟེ་གོ་རིམས་བཞིན། །དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་སྐྱེ་བ་གཉིས་རྣམ་པར་བཞག་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་བཤད་པ་ཡིན་ན། །མདོ་ལས་ནི་མ་རིག་པ་དང། འདུ་བྱེད་འདི་ནི་སྔོན་གྱི་མཐའ་པའི་འཕེན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་སྐྱེ་བ་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་པར་མཛད་དེ། དེ་ལ་མ་རིག་པ་དང་འདུ་བྱེད་ནི་འདས་པའི་སྐྱེ་བའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས་སྲིད་པའི་བར་དུ་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སྐྱེ་བའོ། །
― DTG173_Page_0215 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤི་ནི་མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བའོ། །དེ་ལ་ལངས་པའི་སྐྱེ་བ་ནི་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་བྱས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་འདི་ལ་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས་གཟུང་སྟེ། ཚོར་བའི་བར་གྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་འགྲུབ་ལ། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སྲེད་པ་དང། ལེན་པ་དང༌། སྲིད་པ་རྣམས་ཀྱིས་མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །སྐྱེ་བ་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་འདིའི་དགོས་པ་ནི་སྔོན་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་དང་བར་དག་ལ་ཀུན་དུ་རྨོངས་པ་རྣམ་པར་བཟློག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་དུ་གསུངས་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་སྐྱེད་པའི་དུས་ན་སྲིད་པ་དང་ལེན་པ་དང་སྲིད་པ་དག་ཀྱང་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། སྲེད་པ་དང་ལེན་པ་དང་སྲིད་པ་དག་གིས་མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་ཡང་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་དོ། །མིང་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལས་གཞན་པའི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་དེ་དག་ཉིད་རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སྐྱེ་བ་གཉིས་སུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡང་མི་འགལ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དེ་ནི་ལམ་གསུམ་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་མ་རིག་པ་དང་སྲེད་པ་དང་ལེན་པ་རྣམས་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ལམ་ཡིན་ནོ། །འདུ་བྱེད་དང་སྲིད་པ་ནི་ལས་ཀྱི་ལམ་ཡིན་ནོ། །ཡན་ལག་ལྷག་མ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ལམ་སྟེ་སྤྲོས་པས་ཆོག་གོ །དཀྱུས་མ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་འདི་རྒྱལ་བ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་བསྔགས་པ་ཡིན་ནོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་གི་གཅེས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་གིས་འདི་ལེགས་པར་ཤེས་པ་དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཟབ་མོ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟབ་མོ་ཉིད་ཁོ་ན་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་འདི་ནི་ཡང་དག་མཐོང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཟག་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་བླ་ན་མེད་པས་ཐུགས་སུ་ཆུད་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཟབ་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཤེས་པས་དེ་ཤེས་ནས། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་
― DTG173_Page_0216 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་འབྱུང་བ་ཟབ་མོ་ཉིད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་དགེ་སློང་དག་གང་གིས་སཱ་ལུའི་ལྗང་པ་འདི་ཤེས་པ་དེས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཤེས་སོ། །གང་གིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཤེས་པ་དེས་ཆོས་ཤེས་སོ། །གང་གིས་ཆོས་ཤེས་པ་དེས་སངས་རྒྱས་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་གང་གིས་འདི་ནི་ཡང་དག་མཐོང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་རྒྱལ་བའི་གསུང་གི་མཛོད་ཀྱི་གཅེས་པ་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །ཟབ་པ་ཉིད་ནི་རང་གིས་མ་བྱས་པ་དང༌། གཞན་གྱིས་མ་བྱས་པ་དང༌། གཉི་གས་མ་བྱས་པ་དང༌། རྒྱུ་མེད་པ་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རིག་པར་བྱའོ། །འདི་ལྟར་རང་ལས་ཀྱང་མི་སྐྱེ། གཞན་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན། གཉིས་ག་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན། རྒྱུ་མེད་པ་ལས་ཀྱང་མི་སྐྱེའོ། །འོན་ཀྱང་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཏེ། ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲའོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ནམ་རིག་པ་ཡང་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས། འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱང་འདི་སྙམ་དུ་བདག་ཅག་ནི་མ་རིག་པས་བསྐྱེད་དོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་ལ། མ་རིག་པ་མེད་པར་ཡང་འདུ་ཤེས་རྣམས་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་སྔོན་ལ་བྱེད་པ་པོ་ནི་མི་དམིགས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཟབ་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་མཁས་པས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་ལ་དམིགས་པའི་ལམ་བསྒོམ་པར་ནུས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡང་དག་ལྟ་དང་འཚོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་བོ། །ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་ནི་ཁ་གསག་དང་ལོག་པའི་འཚོ་བ་སྤང་བའོ། །ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཏེ། དེ་ཡང་ཡང་དག་པར་སྤང་བ་བཞིའོ། །ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་ནི། དམིགས་པ་མ་བརྗེད་པའོ། །དེ་ཡང་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་པོ་ལུས་དང༌། ཚོར་བ་དང་སེམས་དང་ཆོས་ལ་དམིགས་པ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། དྲན་པ་ཉིད་དྲན་པ་ཉེ་བར་འཇོག་པ་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ཉིད་ཡིན་པས་སོ། །གང་དག་འདིས་དྲན་པ་ཉེ་བར་འཇོག་པས་ཞེས་འཆད་པ་དེ་དག་གི་གཞུང་ལུགས་ཀྱིས་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ཤེས་རབ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་
― DTG173_Page_0217 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཛིན་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་པའོ། །ཡང་དག་པའི་ངག་ནི་ངག་གི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་བཞིའོ། །ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་ནི་ལུས་ཀྱི་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་སྤོང་བའི་རང་བཞིན་གསུམ་མོ། །ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་ནི་གནོད་སེམས་མེད་པའི་རྟོག་པ་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བའི་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དགེ་བའི་རྟོག་པ་རྣམས་པ་དུ་མ་ནི་ཡང་དག་པའི་རྟོག་པའོ། །འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་བརྒྱད་པོ་འདི་ནི་ཞི་བར་བགྱི་བའི་སླད་དུ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྒོམ་པར་བགྱིའོ། །འདི་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་འདིའི་དམིགས་པར་གྱུར། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་དང༌། འགོག་པའི་བདེན་པ་དང༌། ལམ་གྱི་བདེན་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་གང་ཞེ་ན། སྐྱེ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མདོར་ན་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་སྡུག་བསྔལ་བའོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་དེ་ཡང་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཉིད་ལ་དགོངས་ནས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་སྡུག་བསྔལ་བའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །མདོ་ལས་ནི། སྐྱེ་བ་སྡུག་བསྔལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་པར་མཛད་དོ། །ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པ་གང་ཞེ་ན། སྲེད་པ་ཞེས་བགྱི་བ། དེ་ནི་དེ་ཡི་ཀུན་འབྱུང་རྒྱ་ཆེན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཡང་འབྱུང་བའི་སྲེད་པ། དགའ་བའི་འདོད་ཆགས་དང་ལྷན་ཅིག་པ། །དེ་དང་དེར་མངོན་པར་དགའ་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། འདོད་པའི་སྲེད་པ་དང༌། འབྱུང་བའི་སྲེད་པ་དང༌། འཇིགས་པའི་སྲེད་པ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱིའོ། །འདི་ལས་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བས་ན་ཀུན་འབྱུང་སྟེ་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྒྱ་ཆེན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲེད་པའི་དམིགས་པ་མང་བ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ནི་འདི་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཉིད་དུ་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །
― DTG173_Page_0218 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ལ་ཡང་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་སྲིད་པ་ལ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །དགའ་བའི་འདོད་ཆགས་དང་ལྷན་ཅིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་བདེ་བ་དང་ལྷན་ཅིག་པའི་འདོད་ཆགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་དང་དེར་མངོན་པར་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་སྲིད་པ་ལ་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །འདོད་པའི་སྲེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ལ་དམིགས་པའོ། །འབྱུང་བའི་སྲེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ལ་དམིགས་པའོ། །འཇིག་པའི་སྲེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་མེད་པར་དམིགས་པའོ། །འགོག་པའི་བདེན་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་འགོག་པ་ནི་ཐར་པ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཀུན་འབྱུང་བ་འདི་འགོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐར་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་འགོག་པའི་བདེན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། སྲེད་པ་དེ་ཉིད་གཏན་འགོག་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཞི་བ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདིར་སྲེད་པ་ཟད་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པས་ནི་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟོན་ཏོ། །ལམ་གྱི་བདེན་པ་གང་ཞེ་ན། འཐོབ་བགྱིད་འཕགས་ལམ་ཡན་ལག་དེ་བརྒྱད་ལགས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ལམ་གྱི་བདེན་པ་ནི་གང་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་བཤད་མ་ཐག་པ་དེ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་དག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་ལམ་བསྒོམ་པ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རྣམ་པས་རྟག་ཏུ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་བརྩོན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་དག །མཐོང་བར་བགྱི་སླད་དེ། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་མཐོང་བར་བྱ་བའི་དོན་དུའོ། །འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བདེན་པ་གང་དག་ཡིན་པས་ན། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་སྟེ། འདི་དག་ནི་འཕགས་པ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ལ་སོགས་པས་བདེན་པ་ཉིད་དུ་གཟིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ཅག་ཁྱིམ་པ་རྒྱལ་སྲིད་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་མཐོང་བར་
― DTG173_Page_0219 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནུས་ཤེ་ན། པ་ཕན་དཔལ་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། ཁྱིམ་པ་རྒྱལ་སྲིད་ལ་གནས་པ་གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་ཤེས་པས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆུ་བོ་ལས་བརྒལ་བར་བྱས་པས། དེ་བས་ན་ཁྱོད་ཀྱང་འབད་པར་བྱོས་ཤི་གཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་དག་ཆོས་མངོན་བགྱིས་པ་དེ་དག་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ས་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་སྐྱེས་བུའི་རྩལ་གྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་དག་ཀྱང༌། གནམ་ལས་བབས་པ་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་དང་པོ་ཉིད་ནས་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་ཟིན་པ་ཅིག་ལས་འདིར་ལྷགས་པ་མ་ཡིན་པའོ། །ལོ་ཏོག་བཞིན། སུ་རུམ་ལས་འཐོན་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུའི་རྩ་ལ་མེད་པར་གྱི་ན་ལོ་ཏོག་བཞིན་ཐོན་པ་མ་ཡིན་པའོ། །འོ་ན་ཅི་ལྟ་ཞེ་ན། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཡིན་པ་ལས་འབད་དེ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟེན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆུ་བོ་ལས་བརྒལ་བར་ཟད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སྐྲག་པར་བྱེད་ཅིག་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི། བསྙེངས་དང་བྲལ་བར་མང་དུ་གསོལ་ཅི་འཚལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མདོར་བསྡུས་ནས་འདོམས་པར་བྱེད་དེ། བསྙེངས་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བོད་པའོ། །ཕན་པའི་གདམས་ངག་དོན་པོ་འདི་ལགས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕན་པའི་གདམས་ངག་གཅེས་པ་འདི་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན། ཁྱོད་ཀྱིས་ཐུགས་དུ་ལ་མཛོད་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱིས་སེམས་མི་དགེ་བའི་གནས་ནས་བསླངས་ཏེ་དགེ་བ་ལ་ཞོག་ཤིག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། །སེམས་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྩ་བ་ལགས་པར་གསུངས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་བའི་ཆོས་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་སེམས་ཡིན་པར་བསྟན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་སེམས་དུལ་བར་བྱ་སྟེ། ཡིད་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བསྡུས་པའི་དོན་ནི་ཡིད་རབ་ཏུ་དང་བས་ནི་བདེ་བ་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པར་འགྱུར་ལ། ཡིད་
― DTG173_Page_0220 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རབ་ཏུ་འཁྲུགས་པས་ན་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཁྱོད་ལ་དེ་སྐད་གདམས་པ་གང་ལགས་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནེ་འདི་སྐད་དུ་སྟོན་ཏོ། །བདག་གིས་ཆོས་ཇི་སྙེད་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་བསྒྲུབས་པས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་ཕྱོགས་གཅིག་བསྒྲུབས་པས་ཀྱང་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་དགེ་སློང་ཁྱིམ་ན་གནས་བ་ཡོངས་སུ་བོར་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བསྒྲུབ་པར་དཀའ་ན་ཁྱིམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། དེ་ལྟ་བས་ན་དེའི་ནང་ནས། གང་ཞིག་ནུས་པའི་ངོ་བོ་དེའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་ཅིང་བསྒྲུབ་པས་སྐུ་ཚེ་དོན་ཡོད་པར་གྱིས་ཤིག་དང༌། དེ་ཉིད་ཆོས་ཐམས་ཅད་འཐོབ་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་བསྟན་པས་སེམས་མགུ་བར་བྱས་ནས། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་གཞུག་པར་བཞེད་དེ། ཀུན་གྱི་དགེ་བ་ཀུན་ལ་ཡི་རང་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ན་དགེ་བ་གང་ཅུང་ཟད་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་གང་ཇི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ། དེ་བཞིན་དུ་བདག་གིས་ཀྱང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་བླ་ན་མེད་པས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཚིག་ཏུ་སྟོན་པས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་བྱ་ཞིང་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་བདག་མགོན་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་མགོན། སྐྱབས་མེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྐྱབས། དཔུང་གཉེན་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ད་ཕུང་གཉེན། གནས་པ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་གནས། སངས་རྒྱས་སུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས། ཉིད་ཀྱིས་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་རྣམ་གསུམ་ཡང༌། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པ་གྱི་སླད་ཡོངས་བསྔོས་ནས། །དེ་ནས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་དགེ་བའི་ཕུང་བོ་འདི་ཡིས་ཁྱོད། །སྐུ་ཚེ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་མཛོད་ཅེས་བྱ་བ་འཆད་པར་འགྱུར་བ་དང་སྦྱར་རོ། །རིམ་པ་གང་གིས་ཤེས་ན་སྐྱེ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་སྨོས་ཏེ། སྐྱེ་བ་ཚད་མེད་པ་དག་ཏུ་མཛད་ནས་སོ། །ཅི་ཞིག་མཛད་ཅེ་ན། ལྷ་དང་མིའི། འཇིག་
― DTG173_Page_0221 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟེན་ཀུན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་དབང་མཛད་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ལྷའི་འཇིག་རྟེན་དང་མིའི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དུ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་ཕྱུག་མཛད་ཅིང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཁམས་གསུམ་གྱི་དབང་པོ་བརྙེས་ནས་སོ། །གཞན་ཡང༌། འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་སྤྱོད་པ་ཡིས། །སྐྱེ་བོ་ཉམ་ཐག་མང་པོ་རྗེས་བཟུང་སྟེ། །ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་གིས་ཐུགས་རྗེས་བརླན་པའི་ཐུགས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམ་པ་དུ་མ་སེང་གེ་དང༌། གླང་པོ་ཆེ་དང༌། སྦྲུལ་དང༌། མེ་དང༌། ཆོམ་རྐུན་དང༌། བཅིངས་པ་དང༌། ཆུ་དང༌། རྒྱལ་པོ་དག་ལས་བསྐྱབས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་ཁོ་ནའི་ཚུལ་དུ་སེམས་ཅན་ཉམ་ཐག་པ་རྣམས་རྗེས་སུ་བཟུང་ནས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདིར་སྔ་མས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བཤད་ལ། ཕྱི་མས་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་སྲིད་པ་ཐ་མར་འཁྲུངས་ནས། ནད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྤངས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་རྣམས་ཀྱི་མགོན་པོ་མཛོད་ཅིག །གང་དུ་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པར་འགྱུར་རོ། །ཁྱད་པར་ཇི་ལྟ་བུ་ཅན་ཞིག་ཅེ་ན། སྐུ་ཚེ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སྟེ། བདེ་བ་ཅན་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྣང་བ་མཐའ་ཡས་ཇི་འདྲ་བ་དེ་འདྲ་བར་སངས་རྒྱས་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་ན་ནད་ལ་སོགས་པ་བསལ་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་འཁྲུངས་པ་དང་སྲིད་པ་ཐ་མ་ལ་མགོན་པོ་མཛོད་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། འདི་སྐད་དུ། དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་ནས། དུས་ཅི་རན་ཅིག་གིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཐའ་ཡས་པ་མཛད་དེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་ཤེས་རབ་ཚུལ་ཁྲིམས་གཏོང་འབྱུང་གྲགས་ཆེན་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ། འདི་
― DTG173_Page_0222 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟེ། ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པའོ། །འདི་ལྟར་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟེ། མ་ཉམས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བླ་ན་མེད་པ་དང་ལྡན་པའོ། །འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་གཏོང་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟེ་ཐམས་ཅད་གཏོང་བའོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ཡོན་ཏན་ལ་དགའ་བའི་སྐྱེ་བོས་དགའ་བའི་ཡིད་ཀྱིས་མངོན་པར་དགའ་བར་བྱ་བའི་གྲགས་པ་ཆེན་པོ་རྒྱས་པར་མཛད་ཅིང་སྤེལ་ནས་སོ། །དྲི་མ་མེད་ཅེས་སྨོས་པས་ནི་ཡོན་ཏན་རྣམས་དཔེ་ཟླ་མེད་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ། །ཡང་གང་དུ་རྒྱ་བསྐྱེད་ཅེ་ན་སྨྲས་པ། ལྷ་ཡུལ་མཐོ་རིས་དང༌། ནམ་མཁའ་བར་སྣང་དང༌། ས་སྟེང་མིའི་འཇིག་རྟེན་དུའོ། །གཞན་ཡང་མིའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ས་ལ་མི་དང་མཐོ་རིས་ནི་ལྷ་རྣམས་ངེས་པར་རབ་ཏུ་ཞི་བར་མཛད་དེ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ཁྱད་པར་ཇི་ལྟ་བུ་དག་ཅིག་ཅེ་ན་ན་ཆུང་མཆོག །བདེ་དགས་དགའ་བ་དག་སྟེ། ན་ཆུང་མཆོག་རྣམས་ཀྱིས་བདེ་བའི་དགའ་བ་ནི་ན་ཆུང་མཆོག་བདེ་བའི་དགའ་བས་དགའ་བའོ། །དེས་དགའ་བ་དག་སྟེ། དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་མྱོས་པའི་མི་དང་ལྷ་རྣམས་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཞི་བར་མཛད་ནས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ལ་བཀོད་ནས་སོ། །ངེས་པར་ཞེས་སྨོས་པས་ནི་འཕགས་པའི་ཆོས་ལ་དགོད་པར་སྟོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ལྷ་དང་མི་རྣམས་སྨོས་ཏེ། དེ་དག་ཁོ་ན་འཕགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྣོད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་ཀྱང་ན་ཆུང་མཆོག་གི་བདེ་བའི་དགའ་བས་དགའ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་དུ་གྲགས་པ་ཆེན་པོ་ཡང་རྒྱས་པར་མཛད། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་དོན་ཡང་མཛད་ནས་སོ། །ཉོན་མོངས་ཉམ་ཐག་སེམས་ཅན་ཚོགས་ཀྱི་འཇིགས་སྐྱེ་དང༌། །འཆི་བ་ཞི་མཛད་རྒྱལ་བའི་དང་པོ་ཉིད་བརྙེས་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་དང་པོ་ཁོ་ནར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འདིར་ཚིག་གི་གོ་རིམས་སྦྱར་བ་ནི་རྒྱལ་བའི་དབང་པོ་དེ་ལྟ་བུ་བརྙེས་ནས་གྲགས་པ་ཆེན་པོ་ཡང་རྒྱས་པར་མཛད། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཞི་བར་མཛད་དེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་མཛོད་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཉོན་མོངས་ཉམ་ཐག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཉོན་མོངས་པས་གཟིར་བ་མང་
― DTG173_Page_0223 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོའི་འོ། །འཇིག་པ་དང་སྐྱེ་བ་དང་འཆི་བ་ནི། འཇིགས་སྐྱེ་དང་འཆི་བ་སྟེ། གང་ལ་དེ་དག་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ངང་ཚུལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །འདིར་ཡང་འཇིག་པ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བས་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་ནི་མི་ཤེས་པ་དང༌། ལས་དང༌། སྲེད་པ་ལས་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །འཆི་བ་ནི་ཁ་ཅིག་ནི་ལས་ཟད་པ་ལས་སོ། །ལ་ལ་ནི་ཚེ་ཟད་པ་ལས་སོ། །ལ་ལ་ནི་ཡ་ང་བ་མ་སྤངས་པ་ལས་ཏེ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱིས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དེ་དག་ཐམས་ཅད་སེལ་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཁྱད་པར་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་འཇིག་རྟེན་ཟད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པ་ཡང་འཇིག་རྟེན་པའི་སེམས་ཀྱིས་རིག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ནི་ཡིན་ན་དེ་ནི་འདིར་མི་གཟུང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིང་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་ཉིད་ལས་སེལ་བ་ཡིན་ཏེ། མདོ་ལས་ལྔ་པོ་འདི་དག་ནི་མིང་ཙམ་སྟེ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་སོ་སོར་མ་བརྟགས་པར་འགོག་པ་དང་གང་ཟག་གོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞི་བ་ནི་འཁོར་བའི་གནོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་བསྙེངས་པ་ནི་དེ་ལ་འཇིགས་པར་བྱ་བ་དང༌། འཇིགས་པ་དག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་བགྲེས་པ་ནི་ཟད་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནོང་ས་པ་མི་མངའ་བ་ནི་རྟག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་ཀྱི་གོ་འཕང་དེ་ལྟ་བུ་བརྙེས་པར་མཛོད་ཅིག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བཤེས་པའི་ཕྲིན་ཡིག་གི་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པའི་ཚིག་གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བ། སློབ་དཔོན་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་སརྦ་ཛྙཱ་དེ་བ་དང༌། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་བནྡེ་དཔལ་བརྩེགས་ཀྱིས་སྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པ། །
སློབ་མ་ལ་སྤྲིངས་པའི་ཕྲིན་ཡིག་དཀའ་འགྲེལ།
― DTG173_Page_0224 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཤི་ཥྱ་ལེ་ཁ་ཏི་པ་ན། བོད་སྐད་དུ། སློབ་མ་ལ་སྤྲིང་བའི་ཕྲིན་ཡིག་གི་དཀའ་འགྲེལ། ཇོ་མོ་སྒྲོལ་མ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སློབ་མའི་སྤྲིང་ཡིག་རྟོགས་དཀའ་བའི། །ཚིག་རྣམས་གསལ་བར་བྱས་པ་ཡིས། །སྐྱེ་རྨོངས་མི་ཤེས་སྤང་བའི་ཕྱིར། །དཀའ་འགྲེལ་བདག་གིས་བྲི་བར་བྱ། །འགྲོ་བ་རྣམས་ལ་སྙེན་པར་གྲགས་པའི་ཟླ་བར་གྲགས་པའི་སློབ་མ་དཔའ་བོ་རིན་ཆེན་གྲགས་ཞེས་བྱ་བ་བློན་པོས་རྒྱལ་སྲེད་ཀྱི་དོན་དུ་ཁྲིད་པ་ལ། དཔལ་ཙན་དྲ་གོ་མིའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱི་ཕྲིན་ཡིག་འདིས་བཟློག་གོ་ཞེས་པ་ནི་གདམས་ངག་གོ །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གང་གིས་སྔོན་གྱི་མཛད་པ་སྤྱད་པ་རྣམས་རབ་ཏུ་བསྙད་པས་བདུད་ཀྱི་བུ་མོ་རྣམས་ཀྱི་བཞིན་རས་པད་མའི་ནགས་ཚལ་དག་ཟུམ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། སྔོན་གྱི་མཛད་པ་ནི་སྔོན་སྤྱད་པ་སྟེ། །དེ་སྤྱད་པར་མཛད་དོ། །རབ་ཏུ་བསྙད་པ་ནི་དབྱངས་ཀྱི་སྦྱོར་བས་བསྙད་པའོ། །ལྷ་མོ་ནི་ལྷའི་ཁྱིམ་ཐབ་མོའོ། །དུས་ཡང་འདི་ལྟར་རོ། །ཟུམ་པར་བྱེད་པ་ནི་ཀུན་ནས་ཟུམ་པར་བྱེད་པའོ། །བདུད་ནི་འདོད་པའི་ལྷ་ལ་སོགས་པའོ། །བཀྲ་ཤིས་ནི་ཕན་པ་དང་བཀྲ་ཤིས་པར་བྱེད་པའོ། །ཡིད་དུ་འོང་བ་ནི་བསྔགས་པ་དང་ཡིད་བདེ་བར་བྱེད་པའོ། །སྐུ་ནི་ལུས་གང་ཡིན་པའོ། །ཤིན་ཏུ་ནི་མཆོག་ཏུའོ། །རྨད་དུ་བྱུང་བ་ནི་ངོ་མཚར་བའོ། །ཤིན་ཏུ་ཡང་ཡིན་ལ་རྨད་དུ་བྱུང་བ་ཡང་དེ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཀྱི་མངོན་པར་འདོད་པ་རྫོགས་པ་ནི་ཡིད་ལ་རེ་བ་ཐོབ་པའོ། །གཞན་དོན་རོ་ནི་གཞན་དོན་མཆོག་ཏུའོ། །གཅིག་པུ་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཡང་ཡིན་ལ་སྤྱོད་པ་ཡང་དེ་ཡིན་པས་གཞན་དོན་རོ་གཅིག་པར་སྤྱོད་པའོ། །དབུ་ཅོད་པན་ཉིད་ཀྱི་པདྨ་ནི་སྤྱན་གྱི་བད་མའོ། །བྱེ་བ་ནི་ཁ་བྱེ་བའོ། །དེས་ན་སྤྱན་གྱི་པདྨ་སྟེ་དེའི་རང་བཞིན་ནོ། །ཁེབས་པ་ཉིད་ནི་གཉིས་མེད་པའོ། །གདུགས་དཀར་པོ་གང་ཡིན་པ་ཇི་ལྟར་རལ་གྲིའི་སོ་བདར་བས་ལུས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་ས་གཞི་ཡང་གཞན་གྱི་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ་སྡུག་བསྔལ་བའོ། །བདེ་བ་ནི་དགའ་བའོ། །སྡུག་བསྔལ་ནི་མི་བཟོད་པའོ། །གང་ཞིག་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་ཡོན་ཏན་བསྐྲུན་པ་འཛིན་པའོ། །སྤངས་པ་ནི་བྲལ་བར་གྱུར་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་དེའི་
― DTG173_Page_0225 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྡུག་བསྔལ་དང་བདེ་བ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་གང་ཞིག་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བས་ཀྱང་དེ་ཉིད་དེའི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་སྟེ་རང་གི་རྒྱུད་དེ་དང་དེས་སོ། །འཇིག་རྟེན་མངོན་པར་འདོད་པའི་རེ་བ་ནི་དེ་མཆོག་ཏུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའོ། །གསལ་འབྱུང་ནི་གང་ཞིག་ཤར་བས་སོ། །དེའི་ཕྱོགས་གཅིག་ནི་ཡང་ཟླ་བ་ཕྱེད་དོ། །དཀར་པོ་ཡང་ཡིན་ལ་ཕྱོགས་གཅིག་ཀྱང་དེ་ཡིན་པས་སོ། །དེ་ལ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ཡོན་ཏན་ཡང་དེ་ཡིན་པས་དེས་གསལ་བའོ། །ཉེས་པ་ནི་མཚན་མའོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་རིང་དུ་སྤོང་བའོ། །ཡིད་དུ་འོང་བ་ནི་གང་དུ་དེས་ཡིད་དགའ་བར་བྱེད་པའོ། །རབ་ཏུ་གསལ་བི་ན་གསལ་བར་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གཙུག་ནི་སྤྱི་བོའོ། །ལྟ་བུ་ནི་མཚུངས་པའོ། །གདེངས་ཀ་ཉིད་ནི་གང་ཞིག་གི་མགོ་བོ་ལ་ལུས་ཀྱི་རྟགས་ཡོད་པའོ། །བཟང་པོ་ནི་ཐར་པ་བགྲོད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཕེན་པ་མེད་པ་ནི་ཉམས་པ་མེད་པའོ། །རྣམ་པར་དག་པ་ནི་བསམ་པའི་སྟོབས་སོ། །ཚུལ་ནི་ངང་ཚུལ་ལོ། །གང་ཡིན་པ་ནི་ཅི་ཞིག་སྟེ། བསྟན་པ་དེ་ནི་བཀའོ། །སའི་སྟེང་ན་གནས་པ་ནི་གནས་གང་ན་རབ་རིབ་མི་ཤེས་པ་སེལ་བར་མཛད་པ་སྟེ། དེ་སྤོང་བར་བྱེད་པའོ། །ཆོས་ཉིད་ནི་འབེབས་པར་བྱེད་པས་སྤྲིན་ཏེ། རྒྱུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པའོ། །གཡོས་པ་ནི་སྐྱེད་པའོ། །ཆོས་ཉིད་ནི་བདུད་རྩི་སྟེ་ཆོས་ཀྱི་བདུད་རྩི་ནི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པའོ། །རོ་གཅིག་པ་ནི་རང་བཞིན་ཏེ་གང་ཞིག་ནི་ཆར་ཆུ་ཕབ་པས་སོ། །དེ་དག་གིས་གདུང་བ་བསལ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་བའོ། །སྣོད་ཉིད་ནི་གཞི་ཉིད་དེ་རྟེན་ནོ། །རྟེན་དེས་བཅུད་དེ་སྣ་ཚོགས་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་སོ། །སྣོད་ཡངས་པ་དང་ཟབ་པ་ནི་གཞོལ་བའོ། །དྲི་མ་མེད་པ་དང་གསལ་བ་ནི་སྦས་པ་མ་ཡིན་པའོ། །གནས་ནི་སེམས་ཀྱི་གནས་གང་དག་ཡིན་པའམ། བཟོད་པ་ནི་དེ་གཞན་གྱིས་གནོད་པ་བྱེད་པ་བཟོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་བདུད་རྩིའོ། །སྐྱེས་བུའི་གཟུགས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཉིད་མཚོ་
― DTG173_Page_0226 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ནི་ཐོས་པས་སོ། །མཐུན་པ་ནི་བསམ་པས་སོ། །འཛིན་པར་བྱེད་པ་ནི་བསྒོམ་པས་སོ། །ཆེན་པོ་ཡང་ཡིན་ལ་དྲི་ང་བ་ཡང་ཡིན་པས་དུག་ཆེན་པོའོ། །ཡུན་རིང་ནད་ཀྱིས་ཐེབས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ནད་ཀྱིས་བཏབ་པའོ། །སྨན་ཆེན་པོ་ནི་བདུད་རྩིའོ། །གང་ཞིག་བཟུང་ནས་ཡང་འདོར་བ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་བསྟན་པ་གཅིག་པུ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མིག་གོ །དྲི་མ་ནི་མིག་སེར་ལ་སོགས་པའོ། །ས་གསུམ་ན་གནས་པ་ནི་ས་གསུམ་མོ། །གཏི་མུག་ནི་མི་ཤེས་པ་སྟེ། གསོ་བ་ནི་རོལ་པར་བྱེད་པའོ། །རྨད་དུ་བྱུང་བ་ནི་གང་ཞིག་ངོ་མཚར་བའོ། །ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་བསླབ་པའི་གཞི་རྣམས་ལ་གནས་པ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་བཅས་པ་རྣམས་སྤངས་པའོ། །ངེས་པ་ཞེས་པ་ནི་རིམ་པ་ཐ་དད་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ཉིད་ནི་སྤྱོང་བའོ། །དེའི་ཁོང་བཟངས་འཛེག་པར་བྱེད་པ་ནི་སྐས་ཀའོ། །དེའི་ལམ་ནི་བགྲོད་པར་བྱེད་པའོ། །གནས་དེ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་འཛེགས་པས་སོ། །དེ་ཉིད་དུ་རྐང་པ་ལ་བརྟེན་ནས་འཛེག་པར་བྱེད་པ་སྟེ། གོ་འཕང་ནི་ལམ་གྱི་ཁྱད་པར་དུའོ། །མཐོ་བ་ནི་ཆེ་བའོ། །ས་ནི་མི་དགེ་བའི་གནས་སོ། །ཕྱིན་གྱུར་ནི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའོ། །ལྡོག་པར་བྱེད་པ་ནི་ཐོབ་པ་སྤོང་པའོ། །སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཉིད་གཟིངས་ཏེ་ལག་ཏུ་འོངས་པའོ། །འབྲོག་དགོན་ནི་འཇིགས་པ་དང་བགྲོད་དཀའ་བའོ། །ཡུན་རིང་བ་ནི་དུས་སོ། །འཕངས་པ་ནི་དྲང་བའོ། །བྲལ་བ་ནི་དབེན་པའོ། །ཤིན་ཏུའི་སྒྲ་ནི་མཆོད་པར་བྱེད་པ་བཀག་པ་སྟེ། །བཟང་པོའི་ལམ་ནི་ལམ་བཟང་པོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །རྒྱལ་བའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱི་ཕྲེང་བ་ནི་ཕྲེང་དུ་སྦྱར་བ་སྟེ། རྒྱལ་བའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གཞུང་ཁ་ཅིག་ལས་བརྗོད་དོ། །གཉུག་མའི་ཐོབ་པ་ལས་བར་མ་དོར་འདོར་བ་ནི་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེར་ལྟུང་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ལྟུང་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་འོག་ཏུ་ལྟུང་བར་འགྱུར་བའོ། །ཤུགས་དྲག་ནི་མྱུར་དུའོ། །འཁོར་བན་འཁོར་བ་སྟེ་དེ་ཉིད་རིའོ། །དེའི་སུལ་ནི་དམའ་བ་འམ་གཞོལ་བའི་ཕྱོགས་སོ། །དེའི་ཁྲོད་ནི་གསེབ་ཏུའོ། །དེ་ཉིད་ནི་གཡང་སར་ལྷུང་
― DTG173_Page_0227 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་གནས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དམ་པ་ནི་གཙོ་བོ་སྟེ་མཆོག་ཏུ་བརྩོན་བའོ། །མུན་ནག་ཐིབས་པོ་ནི་གང་དུ་མི་ཤེས་པས་སོ། །གཅིག་པུ་ཡང་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་དབེན་པར་ཡང་འདི་དག་བྱའོ་ཞེས་ངེས་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ལས་དང་བྱ་བ་རྣམས་སེམས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་བརྟག་པའོ། །ལྷན་ཅིག་ནི་མཚུངས་པར་རོ། །འགྲོགས་པ་ནི་དུས་ཤེས་པའི་དོན་ཏོ། །ས་ནི་འགྲོ་བ་སྟེ། །དེ་ཉིད་ནི་དཀྱིལ་འཁོར་རོ། །དེའི་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་ནི་ཅོད་པན་དུ་གྱུར་པའོ། །འགྱུར་བ་ནི་ཐོབ་པའོ། །བླ་མ་ནི་ཆེན་པོ་ཉིད་དོ། །ངོ་ཚ་ནི་འཛེམ་པའོ། །ཡ་རབས་ནི་ཡང་དག་པའི་ལམ་ལ་གནས་པའོ། །དག་པ་ནི་དྲི་མ་མེད་པའོ། །གཟི་བརྗིད་དང་ལྡན་པ་ནི་མཆོད་པར་འོས་པའོ། །སྲོག་ནི་ཚེའོ། །བདེ་བླག་ཏུ་ནི་འདིས་སོ། །བདེན་པ་ནི་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བརྗོད་པའོ། །དེ་ལ་གནས་པ་ནི་གནས་པར་བྱེད་པའོ། །དགའ་བ་ནི་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའོ། །དམ་བཅས་ནི་ཡང་དག་པའི་ལམ་དུ་གཟུང་བའོ། །དཔྱ་བ་ནི་སྨོད་པའོ། །སྡིག་པའི་འགྲོ་བ་དང་ལམ་ནི་ལམ་པོ་ཆེའོ། །ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ཆོས་ལས་བྱུང་བའོ། །རྒྱ་ཆེ་བ་ནི་ཡངས་པའོ། །ཐོབ་པ་ནི་བརྒྱན་པའོ། །འཁོར་བ་ཉིད་བགྲོད་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རྒྱ་མཚོའོ། །ལྡོག་པ་དང་འཇུག་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་གར་མཁན་འདྲ་བའོ། །དགའ་བ་ནི་འདོད་པའོ། །དེས་ན་ཀློང་འཁྱིལ་ཏེ་གཡོབ་པའོ། །འཁོར་བ་ཉིད་ནི་འཁོར་ལོ་སྟེ། །འཁོར་བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྒྱ་ཕྲག་ཏུ་ནི་རྣམ་པ་བརྒྱའོ། །མི་བཟད་པ་ནི་བཟོད་པར་དཀའ་བའོ། །འགག་པ་ནི་གང་བའོ། །འདུག་པ་ནི་ཉེ་བར་གྱུར་པའོ། །ཐིབས་པོ་ནི་མང་པོས་སོ། །ཞུགས་ནས་ནི་རབ་ཏུ་ཞུགས་ནས་སོ། །བརྣག་པ་ནི་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་ནི་མི་བཟོད་པས་སོ། །ལུས་ཡོངས་སུ་བསྐུམ་པས་ནི་ལུས་ཀུན་ནས་ཟླུམ་པོར་བྱས་པས་སོ། །དེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངལ་དུའོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ནོ། །གནས་པ་ནི་བཅིངས་པས་སོ། །མངལ་ནི་མངལ་ཏེ་ལུས་གང་ཞིག་མངལ་གྱི་ནང་དུ་དཀྲིས་པའོ། །བོད་པ་ནི་ཆེན་པོས་སོ། །མངལ་གྱི་གནས་སྐབས་སུ་སྔོན་གྱི་དྲན་པར་བྱེད་པ་ནི་ཇི་ལྟར་རྨ་ལ་
― DTG173_Page_0228 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱེད་པ་བཞིན་དུ་དེ་སྤོང་བར་བྱེད་པ་སྟེ། །དེ་བཞིན་དུ་མངལ་གྱི་སྐྱོན་སྐྱུགས་པ་དང་འདྲ་བ་བཞིན་དུ་སྤོང་ངོ༌། །དེ་ནས་ཐ་དད་དུ་རྡོལ་ནས་དེ་ནི་མངལ་གྱི་གནས་ན་སྲ་བས་ཏིལ་མར་བཙིར་སྤྱད་བཞིན་དུ་སྲ་བས་ཏིལ་མར་བཙིར་བ་ལྟར་བྱས་པས་སོ། །དེ་ནས་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་སྡུག་བསྔལ་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱད་ནས་གང་ཞིག་ཐོབ་པ་ནི་སྐྱེ་བའོ། །མི་ཕོངས་པས་ནི་བརྩེ་པས་སོ། །ཉེ་བར་སྤྱད་བས་ནི་བྱ་དཀའ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དར་ལ་བབ་པ་ནི་རི་སུལ་གྱི་གསེབ་པོ། །ཡུལ་གྱི་སྤྲུལ་དུག་ནི་ཀུན་དུ་ཞེན་པས་སོ། །དེ་ཉིད་ནི་ཡུལ་ཏེ་དེའི་གནས་གྱུར་ནི་གནས་པས་སོ། །དེ་ནས་ཀྱང་ཞེས་པ་ནི་རི་སུལ་ནས་སོ། །ལྷུང་བ་ནི་ངན་འགྲོར་རོ། །བསམ་བརླག་ནི་མ་སྨིན་པའོ། །མིག་གཙིགས་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གོ །འཆི་བ་མེད་པ་ནི་འཆི་བ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། གང་ལ་དགའ་བ་དང་འཆི་བ་དེ་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའོ། །རོལ་པ་ནི་སྒེག་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའོ། །སེམས་པ་ནི་ཤེས་པའོ། །ལམ་མིན་པ་ནི་ལམ་བདེན་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་རྨོངས་པ་སྟེ་མི་ཤེས་པའོ། །བབ་དགུ་ནི་བྱ་བ་མངོན་སུམ་པའོ། །ཕྱེ་མར་རློག་པ་ནི་ལམ་ངན་པར་འཇུག་པར་བྱེད་པ་སྟེ་ཆུད་གསོན་པར་བྱེད་པས་སོ། །རྡོག་པས་མནན་པ་ནི་བྱ་བའི་གནས་སྐབས་སོ། །ཤིན་ཏུ་འདེབས་པ་བཞིན་དུ་འགྱུར་བ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་དགའ་བ་དང་བཅས་པས་སོ། །དེ་ནས་ཞེས་པ་ནི་གནས་སྐབས་གཞན་དུའོ། །མཐར་ཐུག་པ་ནི་དཔེའོ། །གཟུང་བ་ནི་ཟ་བའོ། །བོད་པ་ནི་ཆེན་པོས་སོ། །གང་ཞིག་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ཐབས་མེད་པ་ནི་རྒྱུ་མེད་པའོ། །དགའ་བ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སྐྱེས་པ་གང་ཞིག་ནུ་བོས་སོ། །ཡང་ན་དགའ་བ་ཉིད་ཟ་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ནས་ནི་དེ་མ་ཐག་ཏུའོ། །བྱེ་བ་ནི་ལྷོད་པར་འགྱུར་བའོ། །ཚིག་རྣམས་ནི་མདུད་པའོ། །བློ་བསླད་པ་ནི་ཟད་པར་འགྱུར་བའོ། །ཉམས་འགྱུར་ནི་དམན་པར་འགྱུར་བས་སོ། །འགྲོ་བ་ནི་རྐང་བའི་བྱ་བའོ། །ཟད་པ་ནི་ཆུད་ཟོས་པས་སོ། །འདི་ནི་ཀུན་དུ་འགྲོ་བའོ། །ཡོངས་སུ་ནི་ཀུན་ནས་སོ། །ཤིག་ཤིག་པོ་ནི་ལྷོད་པའོ། །འཕེལ་བ་ནི་བརྟེན་པའོ། །ཆགས་པ་ནི་རེ་བའོ། །རིམ་གྱིས་ཞུམ་ནས་ནི་མཐུ་མེད་པར་གྱུར་པའོ། །དབང་པོ་གང་ཞིག་ལ་
― DTG173_Page_0229 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡུལ་འཛིན་པ་མེད་པས་སོ། །ཉམས་པ་ནི་བྲལ་བ་སྟེ། གང་ཞིག་ལ་ནུས་པའི་སྤྲོ་བ་མེད་པས་སོ། །ཆགས་པ་ནི་ཞེན་པའོ། །འགྲོ་བར་གྱུར་པ་ནི་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །གནས་སྐབས་ནི་གནས་སྐབས་སོ། །གནས་སྐབས་དེ་ནི་གལ་ཏེ་དམྱལ་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། དེའི་ཚེ་དམྱལ་བའི་འཇིགས་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ནི་འཇིགས་སུ་རུང་བ་ཉིད་དོ། །འདིས་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་པའོ། །འདི་ཞེས་པ་ནི་སྔར་བསྟན་པ་མ་བྱས་པའོ། །བྱས་པ་ནི་རྗེས་སུ་གནས་པའོ། །ཉམས་པ་ནི་ཆུད་ཟོས་པར་གྱུར་པའོ། །འགྲོ་བ་ནི་འདོད་པའོ། །རྡོག་པས་མནན་པ་ནི་རྡོག་པའི་གནས་སྐབས་གང་ཡིན་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་དེ་ལྟ་བུར་ཞེས་པ་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་ཞེས་བྱའོ། །མཆོག་ཏུ་གདུང་བའི་རང་བཞིན་འདི་ཞེས་པས་ནི་ནེའི་རྐྱེན་ནོ། །གནོད་པ་ནི་ན་ཚས་སོ། །སྙིང་རྗེ་ཡོད་པ་ཞེས་པས་ནི་ཨ་ཙའི་རྐྱེན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་ནི་ན་ཚ་སྐྱེས་པས་སོ། །ཕྱི་རྒྱུན་ཅན་ནི་ཕྱི་མའི་ཆུའོ། །དེའི་རྗེས་ལ་ནི་ལུས་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཡིད་དུ་འོང་བ་ནི་འདོད་པའོ། །སྲུང་བ་ནི་སྐྱོབ་པར་བྱེད་པའོ། །འབད་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ལྷུར་བླང་བ་མང་བ་དེ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་ལ་སོགས་པ་དང་རང་འདོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་བསྡུ་བའོ། །གང་ཞིག་ཐ་དད་ན་མི་འཚོ་བ་ནི་གནད་ཅེས་བྱའོ། །དེའི་གཤིས་ནི་གནས་སོ། །དེར་གང་ཞིག་གིས་གཟིར་བར་བྱེད་པས་སོ། །མུན་རུམ་ནི་མི་གསལ་བའོ། །ཤིན་ཏུ་མི་བཟད་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་མཐུག་པའོ། །ཆོ་ངེས་འདེབས་པ་ནི་དུད་མོས་འདེབས་པའོ། །ཅོ་ཏོ་ནི་སྐྲའོ། །ཕོ་ཉ་ནི་ཁྲོ་བའི་རྣམ་པའོ། །ཞགས་པ་ནི་ཐག་པའི་ཁྱད་པར་རོ། །དམ་དུ་བཅིངས་པ་ནི་བཅིངས་པས་སོ། །སྐྱེ་བོ་ནི་བཤེས་སོ། །རང་གིས་བྱས་པའི་དུ་བ་ཉིད་སྒྲ་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྡིར་བ་ཉིད་ནི་གཡེངས་པས་སོ། །ཁྲིད་པར་འགྱུར་བ་ནི་ཁྱེར་བའོ། །མི་བཟད་པས་ནི་འཇིགས་པའི་ཚོགས་སོ། །མཚུངས་པའི་དབྱུག་པས་བདའ་ཞིང་གང་དུ་འཁྲིད་པར་བྱེད་པའོ། །ཆུ་ཀླུང་ནི་ཆུས་གང་བའི་ཕྱོགས་སོ། །དེ་དག་བར་མ་ཆད་པ་ནི་ཁེངས་པའོ། །དེར་བགྲོད་པར་དཀའ་བ་ནི་སྤྱད་པར་དཀའ་བའོ། །ནག་པོ་ཞེས་པ་ནི་གནག་པའོ། །ངན་འགྲོའི་འབྲས་བུ་བསྟན་པ་ནི་ཕྱིར་
― DTG173_Page_0230 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཐོང་ནས་ནི་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པའོ། །བཏུང་བར་འདོད་པ་ནི་བཏུང་བ་དོན་དུ་གཉེར་པའོ། །གང་ཡིན་པ་ནི་ཆུའོ། །དེ་ཉིད་སྲ་བའི་ཆུ་ཡང་ཡིན་ལ་ཉ་ལྕིབས་མོ་ཡང་ཡིན་པས་དེ་དག་གོ །ཚོགས་ནི་གཅིག་ཏུ་བྱས་པའོ། །དེའི་རྣག་སུངས་ནི་རྣག་ཅེས་བྱ་སྟེ་དེའི་འདམ་རྫབ་པོ། །དེས་གང་བ་ནི་དེ་ལས་འཛེག་ཅིང་སྐྱེས་པའི་ཁྲག་དང་མི་གཙང་བའི་ཆུ་ཉིད་ལ་འདྲེས་པས་སོ། །དུས་རླབས་ནི་དེའི་རླུང་འཁྲུགས་པས་སོ། །མཐར་ཐུག་པས་ནི་རི་རྩེའོ། །དེས་ན་བསིལ་བས་ནི་རི་རྩེའི་ཕྱོགས་གཅིག་གང་ཡིན་པའོ། །ཀུན་ནས་ཙནྡན་སྔོན་པོའི་ལྗོན་པ་གང་ཡིན་པའོ། །གང་ཚེ་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་མ་ལ་ཡར་སྡིག་པ་བྱེད་པའི་སེམས་ཅན་དང་ཕྲད་པ་ན་དེའི་ཚེ་ནགས་བསྲེགས་མེ་ལྕེ་རྣོན་པོ་འཁྲིགས་པའོ། །རྩེ་མོ་ནི་འབར་བའོ། །དེས་དཀྲིགས་པ་ནི་དཀྲིས་པའོ། །དེའི་མགལ་དུ་མ་འགྱེལ་བའི་རྣམ་པ་མང་པོས་ཀྱང་དེར་རད་རོད་ཅན་དུ་གྱུར་པ་སྟེ། མཐོ་བ་དང་དམའ་བར་གྱུར་པས་སོ། །འཇིགས་པ་ནི་འཇིགས་སུ་རུང་བས་སོ། །རླབས་ནི་རྒྱས་པའོ། །དཔའ་ནི་ཀློང་ངོ༌། །དེ་དག་གྱེས་པ་ནི་དཔའ་རླབས་ལས་སྐྱེས་པའི་གྱེས་པའོ། །དར་སྐྱེས་པའི་དཔའ་དྲག་པོའི་དབུ་བ་ཉིད་ནི་གང་ཞིག་དགོད་པའི་སོ་གཙིགས་པའོ། །ཚ་བས་གདུངས་པ་དང་རབ་ཏུ་གདུངས་པ་འཕེལ་བ་དང་ལྡན་པའི་དོན་ཏོ། །རྩུབ་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། །དེས་ན་འདི་ནི་མྱ་ངན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་སྤྲིན་ནི་ཚོགས་པའོ། །དེ་ལ་འཁོར་བ་པ་ནི་འཁོར་བའོ། །དེས་ན་བྱེ་ཚན་རྩུབ་པ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་མྱ་ངན་ཡང་དེ་ཡིན་པས་རླུང་དམར་གྱི་ཆུའི་ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེའི་རང་བཞིན་ནོ། །དུག་མི་བཟད་པ་ཞེས་ཀྱང་ཁ་ཅིག་ལས་བརྗོད་དོ། །ཁུག་རྣ་ནི་རྒྱས་པའོ། །དམར་རྩུབ་པ་ནི་དམར་བའོ། །དེར་ཞེས་པ་ནི་རྒུད་པའི་གནས་སུའོ། །ལྕགས་མདའི་ཆར་ནི་ཆར་དུ་འབབ་པའོ། །དུད་འཐུལ་འདབ་མར་བཅས་པ་དག་ཏུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱའོ། །དེར་ཡང་རྡོ་རྗེའི་ཕ་བོང་འཕྲོ་བ་ཕ་བོང་སྟེ། །དེའི་ཚ་ཚ་འཕྲོ་བ་ནི་གང་དུ་མེའི་དུ་མ་བུ་སྟེ་ཕྲེང་བ་ནི་ཚར་དུ་དངར་བའོ། །དེའི་དམར་སེར་གྱུར་པའོ། །ཚ་བ་ནི་གདུང་བའི་ཉེས་པ་སྟེ་སྡུག་བསྔལ་བའོ། །ཚར་འགྱུར་ནི་སྲེད་པར་བྱེད་པས་སོ། །ལྷགས་པ་ནི་བ་མོ་སྟེ་དེ་དང་འདྲེས་
― DTG173_Page_0231 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་རླུང་དམར་རོ། །ཚ་བ་ཡང་ནི་མེ་ཡང་ངོ༌། །ལས་མི་བཟད་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་མི་བཟད་པའི་ལས་སོ། །འགྱུར་བ་ནི་འབྲས་བུ་སྨིན་པའོ། །ཁབ་ཀྱི་ཁ་ནི་གང་ཞིག་གི་ཁའོ། །དཔག་ཚད་མང་པོ་ནི་གང་ཞིག་དཔག་ཚད་མང་པོ་དང་བཅས་པ་སྟེ། ལྟོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །དཔག་ཚད་མང་འཇིགས་ནི་འཇིགས་སུ་རུང་བ་སྟེ། གང་ཞིག་གི་ལྟོ་བ་ནི་ནང་ངོ༌། །ཉམ་ཐག་པ་ནི་སྐོམ་པས་གཟིར་བའོ། །འདི་ཁ་སྟེ་དེའི་ཚ་བའི་དུགས་ཀྱིས་སོ། །ཡངས་པ་ཡང་ཡིན་ལ་མགྲིན་པ་ཡང་དེ་ཡིན་པས་སོ། །བསྐམས་པར་གྱུར་པ་ནི་ཆུའི་ཐིགས་པའོ། །དེ་ཉིད་ཕྱིན་པ་ནི་ལྟུང་བའི་གནས་སོ། འགུགས་པ་ནི་ཀུན་དུ་འགུགས་པར་བྱེད་པའོ། །ཤིན་ཏུ་གང་བས་ན་གང་བའི་ངོགས་སོ། །རབ་མེད་ནི་དམྱལ་བའི་ཆུའོ། །བུལ་ཏོག་གི་ཆུས་གང་བའི་དོགས་ནི་རབ་མེད་ཀྱི་ངོགས་ཞེས་བྱའོ། །མི་བཟད་པ་ནི་བརྣག་དཀའ་བའོ། །རྩེ་མོ་ནི་མཐའོ། །རྣོ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྣོ་བའོ། །མི་མཉམ་པ་ནི་ངོགས་ཏེ་གང་ན་རྡོའི་ཕ་བོང་ཡོད་པའོ། །བདའ་བ་ནི་བདས་པའོ། །རལ་པའི་ཚོགས་མང་བ་ནི་སྐྲའི་ཚོགས་བསྒྱིངས་པའོ། །ཁྱི་ཡང་ཡིན་ལ་བསྒྱིངས་པ་ཡང་དེ་ཡིན་ནོ། །ཁྱི་དེ་དག་གི་མཆེ་བ་ལྕགས་ཀྱུ་ཉིད་རྡོ་རྗེ་ཡིན་པས་རྡོ་རྗེའོ། །རྩེ་མོ་ནི་རྩེ་མོ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །དབང་པ་ནི་ལུས་གང་ཡིན་པའོ། །རྒྱུག་པ་ནི་སྐྲག་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་སྟེ། གང་ཞིག་ཁྱད་པར་དུ་ལུས་གཏུབས་པས་སྐྱབས་མ་དམིགས་པའོ། །ལོ་མ་ཉིད་ནི་འདབ་མ་སྟེ། ལོ་མའི་འདབ་མ་དེའི་ནགས་ཚལ་ལོ། །དེ་ན་ཁྱད་པར་ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། སྤུ་གྲིའི་སོ་གཏམས་པའི་འདབ་མའོ། །མདུང་དང་རྩེ་གསུམ་དང་མདུང་ཐུང་ནི་མཚོན་ཆའི་ཁྱད་པར་རོ། །མདུང་ཐུང་ནི་མདུང་ཐུང་ངོ༌། །རལ་གྲི་ནི་རལ་གྲི་ཉིད་དོ། །དེ་ཉིད་དགོད་པ་དང་འདྲ་བར་ཡོད་པ་སྟེ། ཁྲོན་པ་གང་ཞིག་ཏུ་ཁྱད་པར་ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། ཁ་སྟེ་བུག་པའི་སྒོའོ། །རྒྱལ་བ་ནི་གང་ཞིག་གཞན་ཕམ་པའོ། །ལྷུང་བ་ནི་ཉེ་བར་གྱུར་པའོ། །གལ་ཏེ་ཞེས་པ་ནི་མཐུས་སོད་པའོ། །མཐུག་པ་ནི་བར་མཚམས་མེད་པའོ། །ལོ་མ་ནི་འདབ་མ་གང་ཡིན་པའོ། །ཉི་ཚན་གྱིས་གདུངས་པའི་ཚ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་མི་བཟོད་པ་སྟེ། བཟོད་པར་དཀའ་བའོ། །དེས་ཆད་པ་ནི་སྐྱོ་བའི་
― DTG173_Page_0232 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལུས་གང་ཡིན་པའོ། །ཤིང་དེ་དག་གི་ལོ་མ་ཉིད་ནི་མཚོན་ཆ་དེ་དག་སྟེ། དེ་དག་བརྒྱ་ཕྲག་ལྷུང་བས་གང་ཞིག་གི་ལུས་བཅད་པ་སྟེ། ཤིང་གི་རྩ་པ་དེ་ཉིད་དུའོ། །མཐར་ཐུག་པ་ནི་བས་མཐའ་སྟེ། ལྷག་པ་ཡང་ཡིན་ལ་རྩེ་མོ་ཡང་དེ་ཡིན་པས་དེ་དག་བརྒྱ་ཕྲག་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ནི་མི་རྟག་སྟེ། དེའི་ཕྲེང་བ་ནི་གྲལ་དུ་དངར་བའོ། །དེས་གཡེངས་པ་ཡང་ཡིན་ལ་འབར་བ་ཡང་ཡིན་པས་དེ་ཉིད་ལུས་ཏེ། དེས་ན་ལུས་ཀྱི་ཞགས་པས་སོ། །སོག་ལེ་བཞིན་དུ་རྩུབ་པའི་ལུས་ཤིན་ཏུ་རྩུབ་པ་འདི་དག་གིས་སོ། །དེ་དག་གོང་ནས་གོང་དུ་སྡུག་པས་སྲོག་ཆགས་དག་བཅུམ་ནས་འཁྱུད་པས་གཏོང་བར་ཇི་ལྟར་དམ་པར་འགྱུར་རོ། །རི་ཁ་སྦྱར་བའི་རི་སྟེ་རི་ཉིད་དང་འདྲ་བ་མཚུངས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་འཇིགས་སུ་རུང་བ་སྟེ་འཇིགས་པར་བྱེད་པས་སོ། །འདུས་པའི་ཕྲག་སྟེ་ལུག་དེ་དག་འདུས་པའི་ཕྲག་ཏུ་སྟེ། དེ་དག་གི་ཟུང་དེས་འཇོམས་པ་ནི་བཏགས་པ་སྟེ། དེས་ན་ཕྱེ་མར་རློག་ཅིང་འཇོམས་པའོ། །དེ་ནས་ལུས་ཀུན་བཅོམ་པའི་དུས་དེར་སྐད་ཅིག་གིས་ཅུང་ཟད་དེ་བསིལ་བས་བརྟས་པ་སྟེ་ཕན་པས་སོ། །སྲོག་ནི་མཚོ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་པ་ནི་འཁྱུད་པ་བཞིན་ནོ། །བསེ་ནི་བསེ་རུ་གཅིག་གོ །བྲེད་པ་ནི་འཇིགས་པར་གྱུར་པས་སོ། །འདུས་པ་ནི་གཟུགས་བརྙན་ཙམ་གྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤལྨ་ལི་ལའོ། །ཁྭ་ནི་བྱ་རོག་གོ །འབྱིན་པ་ནི་གཡོ་བར་བྱེད་པས་སོ། །བརྩམས་པ་མེད་པ་ནི་སྟོབས་ཀྱིས་སོ། །དམ་ཞགས་ནི་བཅིངས་པས་སོ། །འཆི་བ་ནི་གཤིན་རྗེས་སྐེ་ནས་བཏབ་པའོ། །འཛེག་པར་བྱེད་པ་ནི་ཤིང་ལ་འཛེག་པར་བྱེད་པའོ། །དྲན་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་སེམས་ཉམས་པས་སོ། །དབང་པ་ནི་གཏུབས་པའོ། །ཉམ་ཐག་འབྱིན་པ་ནི་དུ་བའི་སྒྲའོ། །རྩེ་མོ་ནི་ཆ་ཤས་སོ། །མཚུངས་པ་ནི་མཉམ་པའོ། །ལྕགས་ནི་འདིར་ལྕགས་སོ། །དེ་ཡང་དེར་ཁ་གྱེན་དུ་བལྟས་པ་ནི་ཁ་གྱེན་དུ་བལྟས་པའོ། །མང་པོ་ནི་རབ་ཏུ་མང་པོའོ། །སྦོམ་པ་ནི་མཐུག་པོའོ། །རྣོན་པོས་ཕུག་པ་ནི་ཕུར་བུས་སོ། །འབབ་པར་མི་ནུས་པ་ནི་ཐར་བར་མི་ནུས་པ་སྟེ། ཤལྨ་ལི་དེ་ཉིད་ལས་སོ། །དུད་མོ་ནི་ཚོ་ངེས་འདེབས་པའོ། །འབར་བའི་ཟུག་རྔུ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་དབང་དུ་བྱེད་པའི་ཟུག་རྔུའོ། །ཀུན་དུ་དྲངས་པ་
― DTG173_Page_0233 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་བཏོན་པའོ། །བརྒྱང་བ་ནི་འཐེན་པ་སྟེ། ནང་གི་རྒྱུ་ལྟོ་གང་ཡིན་པའོ། །ཁྭ་ནི་བྱའོ། །མཚོན་ཆ་བ་དར་བ་ནི་མཆུ་གང་ཡིན་པའོ། །བྱེ་མ་ཚ་མོ་ཡང་ཡིན་ལ་ས་ཡང་དེ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞི་ནི་རྟེན་ནོ། །རྐང་པ་གཞག་པ་ནི་བོར་བའོ། །དེ་མི་ཐོབ་པ་ཉིད་ནི་སྐྲག་པས་ལྷུང་བར་འགྱུར་བའོ། །འཚེ་བ་ནི་སྲོག་དང་བྲལ་བའོ། །ལས་ཉིད་ཞགས་པ་བཞིན་པས་ཞགས་པའོ། །ཐོགས་པ་ནི་གཟུང་བའོ། །འཕོ་བ་ནི་འཕོ་བ་སྟེ་གཞན་དུ་འགྲོ་བའོ། །ལྕིག་ལྕིག་ཆེན་པོ་ནི་དེས་བྱས་པའི་སྒྲ་ཆུང་ངོ༌། །རྨུགས་པ་ནི་རྙིངས་པའོ། །སྟོང་པ་ནི་སྟོང་པའོ། །རུས་པ་ལ་ཡང་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པོ་ཡང་གནས་སོ་ཞེས་པ་ནི་འདི་དག་ཉིད་ཀྱི་བྱ་བའོ། །གང་གྲང་བའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་རྣམས་སོ། །ཤིན་ཏུ་ནི་མཐར་ཐུག་པའོ། །འོ་དོད་ནི་སྐད་འབྱིན་པའོ། །སྦྲེབས་པ་ནི་རྣམ་པ་ཐ་དད་པར་འགྱུར་བའོ། །འདར་ཤང་ནི་གཡོ་བའོ། །བསྐུམ་པ་ནི་ལུས་ཟླུམ་པོར་བྱས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ལྷགས་པ་དཔེ་མེད་པ་ནི་འདྲ་བ་མེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །རྨ་བརྟོལ་བ་ནི་གང་ཞིག་འཛག་པའོ། །ཆུ་བུར་བརྒྱ་ཕྲག་ལས་སྐྱེས་པའི་སྲོག་ཆགས་ཀྱིས་ཟོས་པ་ནི་ཟོས་པའོ། །དེས་དབད་པ་དེའི་ཕྱིར་འཛག་པ་ནི་ལུག་པའོ། །རྐང་དང་ཞག་དང་བཅས་པ་དག་ཏུ་འཇུག་པ་ཞེས་པ་ནི་གང་དག་རྐང་དང་ཞག་དང་ཆུ་སེར་དང་བཅས་པ་རྣམས་སོ། །སོ་ཐ་མ་ནི་སོ་གང་དག་ཡིན་པ་རྣམས་སོ། །སྤུ་དང་བ་སྦུ་ནི་ཙོ་དོ་དང་སྦུ་གང་ཡིན་པ་དག་གོ །གཡེངས་པར་གྱུར་པ་ནི་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་བའོ། །སེམས་མེད་པ་ནི་སེམས་དང་མི་ལྡན་པ་སྟེ། བེམས་པོ་ནི་བཏང་སྙོམས་སུ་གྱུར་པའོ། །གནམ་མདོག་གྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་དམྱལ་མེ་ནས་ལྷུང་བ་སྟེ་འགྲོ་བའི་བྱ་བའོ། །ཅི་ཞིག་ཏུ་གྱུར་པས་ཤེ་ན། རྣམ་པར་འཕྲོ་བ་ནི་འཁྲུགས་པའོ། །མང་བ་ནི་མཐུག་པའོ། །མནམ་པ་ནི་དྲིང་བའོ། །ཚ་བ་ནི་རྣོ་བའོ། །གང་ཞིག་དུ་བ་དེ་འཐུལ་བ་རྣམ་པར་གཡེངས་པ་གང་ཞིག་གིས་གནམ་མདོག་ཏུ་གྱུར་པའོ། །ཆེ་དགུ་ནི་འཕེལ་བའོ། །རྩེ་མོར་འབར་བ་གང་ཡིན་པ་ནི་ལག་པ་དེ་དག་གོ །མང་བ་ནི་ཚོགས་པའོ། །
― DTG173_Page_0234 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པར་པྲ་བ་ནི་སྟོན་པའོ། །ཕྱོགས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ནི་ཡུལ་ཁེབས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །སྐྱེ་གཡའ་བ་ནི་འཇིགས་སུ་རུང་བའོ། །འཇིགས་བྱེད་ནི་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོའི་ཁྱད་པར་རོ། །རབ་གར་ནི་རང་ཡང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གླང་ཆེན་ལྤགས་གྱོན་ཀྱེ་མ་ཀྱི་ཧུད་ཟེར་བ་བཞིན། །དེ་དག་ལ་འཇུག་ཅེས་པ་ནི་འཇིགས་བྱེད་ཀྱི་གླང་ཆེན་པགས་པའོ། །དེ་སུ་ཞིག་ཅེ་ན། དམྱལ་བ་སྟེ་དེའི་རྣམ་པའོ། །ལ་ལར་ཞེས་པ་ནི་ཕྱོགས་གཅིག་ནའོ། །ཆེར་ནི་རྒྱས་པར་རོ། །སྐད་འགག་ནི་དུས་ཐུང་བའོ། །རྩེ་ཞིལ་བ་ཞེས་པ་ནི་གནས་པའོ། །བསྐྱད་དུ་མེད་པ་ནི་འཕེལ་བའོ། །ཁོང་ནི་དེའི་ནང་དུའོ། །བསྐལ་པའི་དུས་ཀྱི་མེ་ནི་འཇིག་པའི་དུས་ཀྱི་མེའོ། །སྐམ་པོ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་ཡང་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ལྟུང་བར་བྱེད་པའོ། །ཡང་ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། རྩྭའི་ཚོགས་ཀྱིས་ཡང་ངོ༌། །གསེ་པ་གཞན་ནི་བར་མཚམས་སོ། །སྒྲེང་བ་ནི་ཕྱེ་བའོ། །ནར་བ་ནི་བརྐྱང་བའོ། །འདོད་པ་ནི་རེ་བའོ། །དེའི་གསེབ་གཡོགས་པ་ནི་བཅད་པ་སྟེ། ལས་ཉིད་སྒོ་གླེགས་སོ། །ཅི་ཞིག་ཅེ་ན་བརྡ་མི་ཕྲད་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བརྡ་མི་ཕྲད་ཅེ་ན། དེ་ཉིད་དུ་དེ་དག་རྙིངས་པ་གོང་བུར་གྱུར་པ་སྟེ། བཟོད་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལུས་ཀྱི་རྩིབ་ལོགས་སུ་ཟུག་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དུད་བཅས་བསྟུད་མར་བྱུང་བ་ནི་རྐན་གང་ཡིན་པ་ནས་སོ། །མེ་ལྕེ་གང་ཡིན་པ་ནི་རྩེ་མོའོ། །གྲོལ་བ་ནི་བྱེ་བའོ། །མི་བཟད་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྐད་ཅེས་འདོན་པ་ཉིད་ནི་སྐད་འདོན་པ་ཙམ་སྟེ་དེ་ཉིད་ལྷག་མའི་བྱ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །ལྕགས་བཞུ་ཁུ་བ་འཐུང་ཞེས་པ་ནི་བྱ་བ་སྟེ། །མདའ་པོ་ཆེ་ནི་མཚོན་ཆའི་ཁྱད་པར་རོ། །ཆར་བཞིན་འབབ་པ་ནི་དེའི་ཕྱིར་རྗེས་ལའོ། །འཁྲིགས་པ་ནི་གཡོགས་པའོ། །རྣ་བ་ནི་ཉན་པའོ། །བུད་ཤིང་སྐམ་པོར་བཅེར་བ་ལྟ་བུ་ལས་མཆེད་པ་ནི་ལྟོས་པ་མེད་པར་སྲེག་པར་བྱེད་དོ། །ཅི་ཞིག་གིས་ཤེ་ན་མེས་སོ། །ཀུན་བྱེད་པ་ནི་རང་ངོ༌། །རྡོལ་བ་ནི་མིག་དང་མགོ་བོ་སྟེ། ཐོད་པ་ཡང་ཡིན་ལ་གླད་རྒྱས་ཀྱང་ཡིན་པས་མགོ་བོའི་གླད་པའོ། །སྨུག་ནག་ནི་དམར་སེར་རོ། །འབར་བ་ནི་རྩེ་མོའོ། །དེ་དག་གི་དུས་གང་
― DTG173_Page_0235 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་པའོ། །མཆེད་པ་ནི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའོ། །ཡང་གང་གི་ཕྱིར་སྲོག་ནི་འཚོ་བའོ། ཨུས་སྠུ་བ་ཉིད་ནི་བྱི་ལའོ། །དེར་ཟད་པ་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཉིད་དོ། །འདི་དག་ཉིད་ནི་མེ་ལ་སོགས་པའི་དམྱལ་བའི་ལས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་མི་བཟད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །འདི་ཉིད་ལས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་འཁྲུགས་པར་སྣང་བའོ། །སྤྱོད་པ་ནི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །འཕྱེས་རྣམས་སུ་ནི་འཇིགས་པས་གཡེངས་པ་རྣམས་སོ། །སྤྱོད་མཚུངས་ནི་གསོད་པར་བྱེད་པའོ། །སྐྱེ་བ་ནི་སྐྱེས་པའོ། །ངང་ཚུལ་ནི་སྤྱོད་པའོ། །ཐོབ་པ་ནི་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དགེ་བ་ནི་ཞི་བའོ། །ལྷག་པ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའོ། །ལམ་ནི་རྟེན་ནོ། །ནམ་མཁའ་ལྡིང་ནི་བྱ་ཁྱུང་ལ་སོགས་པའོ། །ཀླུ་ནི་ནོར་རྒྱས་ལ་སོགས་པའོ། །ལག་པས་འགྲོ་བས་ན་ལག་འགྲོས་ཏེ་སྤྲུལ་ལོ། །བརྟུན་པ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པའོ། །དོན་ནི་གོ་བགོས་པའོ། །བརྣག་པ་ནི་དམ་བཅས་པའོ། །མིའི་དངོས་པོ་སླུ་བ་ནི་མངོན་པར་སླུ་བའོ། །རྙེད་གྱུར་ནི་ཐོབ་ནས་སོ། །ཤིན་ཏུ་འཇོམས་པ་ཉིད་ནི་དགེ་བའི་ལས་སོ། །ལས་དང་བྱེད་པ་པོ་གང་གིས་དེ་ཉིད་དམིགས་པ་ནི་བྱས་པས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་གནས་པ་ནི་ཡུན་རིང་པོར་གནས་པ་སྟེ། དེའི་ངེས་པ་མེད་པའོ། །ཤུགས་དྲག་རླུང་གིས་བསྐྱོད་པ་ནི་གཡོ་བ་སྟེ། མར་མེའི་རྩེ་མོ་རླུང་གིས་བཏབ་པ་བཞིན་དུ་གཡོ་བས་སོ། །ཟུར་གྱིས་བལྟ་བ་ནི་ཟུར་མིག་གིས་ཏེ་ཟུར་མིག་ཏུ་བྱས་པའོ། །དབྱུག་པ་ནག་པོ་གང་གིས་སོ། །སོ་ག་མེ་ཏོག་རྒྱས་པ་ནི་མེ་ཏོག་ཁ་བྱེ་བའོ། །མི་དགའ་བ་ནི་སྐྱོ་བའོ། །ཤིན་ཏུ་ནི་མཆོག་ཏུའོ། །ཟད་པར་འགྱུར་བ་ནི་གོད་པར་འགྱུར་བའོ། །རི་རྩེ་ནགས་ཀྱི་མཐོངས་དེར་ནི་ཤིང་ལ་སོགས་མེད་པའི་ཕྱོགས་སོ། །དཀྱིལ་འཁོར་ནི་གཟུགས་སོ། །རྒྱས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ། །ཆར་སྤྲིན་ཉིད་ནི་རྐེ་རགས་ཏེ། རྐེད་པ་བཅིངས་པ་དང་གང་དག་ཡིན་པའོ། །ཉམས་དགའ་བ་ནི་མཐོ་རིས་ཀྱི་སྐྱེད་མོས་ཚལ་གང་ཡིན་པའོ། །ས་གཞི་དེ་ཉིད་བསྔགས་པའི་ཕྱིར་ཀ་ནི་རྐྱེན་སྦྱིན་ནོ། །ལྷ་མོ་ནི་ལྷའི་ཆུང་མ་ཞེས་བྱའོ། །ཉམ་བག་ཏུ་ནི་བདེ་བར་རོ། །མཛེས་པ་ནི་སྤང་བར་རོ། །སྐལ་
― DTG173_Page_0236 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་བཟང་པོ་ནི་དགའ་བྱེད་པའོ། །ལྷབ་ལྷུབ་མེད་པ་ནི་གཡོས་སྤྱོད་པ་མེད་པའོ། །རབ་བདེ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་དྲི་མ་མེད་པའོ། །དབེན་པ་ནི་སྐྱེ་བོ་མེད་པའོ། །དྲི་ཞིམ་བསྐུས་པ་ནི་ཁྲུས་ཀྱི་འདག་རྫས་སོ། །དེ་ནས་ལན་བུ་རྒྱན་དུ་ཐོགས་པའི་རྒྱུ་ལྡན་ནི་དེ་དག་ཕན་ཚུན་འདྲེས་པར་གྱུར་པས་སོ། །རྒྱུན་ནི་གང་ཞིག་མཐོ་རིས་ཀྱི་ཆུའོ། །དེ་དག་དགོད་པ་ནི་ཁ་བྱེ་བས་སོ། །རང་ཉིད་རྩེ་བ་དང་རོལ་པས་ཉེ་བར་དགོད་པའི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པའོ། །ལྷ་ནི་ལྷ་མོའོ། །སྐྱེ་བོ་ལྷབ་ལྷུབ་མེད་པ་ནི་གྲོགས་མེད་པའོ། །ཆུ་དང་བྲལ་བ་ནི་ངོགས་ཀྱི་གླེ་མའོ། །ཕུག་གིས་སྒྲོགས་པ་ནི་སྙན་པར་ཐོས་པའོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ནི་སྲིད་པ་ལས་ཡིད་བྱུང་བའོ། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་འབྱོར་བའོ། །ཁོར་ཡུག་ནི་མཐར་ཐུག་པའི་ལོངས་སྤྱོད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཕྲེང་ནི་གྲལ་ལོ། །ཉེར་སྤྱོད་ནི་འཁོར་དུ་གནས་པའོ། །གང་དག་འདོད་པ་ལ་ཆགས་པ་རྣམས་ནི་དམྱལ་བར་ལྟུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་འདོད་པ་སྤང་བར་བྱ་ཞེས་པ་ནི་ལྷག་མའོ། །དཔག་བསམ་མཚུངས་པ་སྟེ་རྨི་ལམ་ཉིད་ན་དེ་དང་རྩེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྙེད་པར་དཀའོ། །འཁྲུལ་པ་ནི་ནོར་བའོ། །སླུ་བ་ནི་སླུ་བར་བྱེད་པའོ། །བདེ་བ་ནི་དགའ་བའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་སྨིན་པའོ། །ཚ་བ་ནི་རྣོ་བའོ། །རྨོངས་པ་ཉིད་ནི་གཏི་མུག་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །འཐིབས་པོར་བྱེད་པ་ནི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའོ། །ངེས་པར་བརྟགས་པ་ནི་རྣམ་པར་དཔྱད་པའོ། །མཆོག་ནི་བདེ་བ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པའོ། །མི་བཟད་པ་ནི་འཇིགས་སུ་རུང་བའོ། །དུག་ཉིད་མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་སྦྱིན་པའོ། །དུག་ཉིད་དང་ལྡན་པས་ནི་དུག་ཉིད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པའོ། །དུག་སེལ་བ་ནི་སྨན་ནོ། །གསོར་རུང་བ་ནི་མཐུས་བསྒྲུབས་པ་སྟེ། རིགས་པ་དང་ལྡན་པའི་སྦྱོར་བས་སོ། །ཆགས་པ་ནི་སྲེད་པས་སོ། །རྙེད་པ་ནི་ཐོབ་པས་སོ། །ཀློངས་པ་ནི་གཡེངས་པས་སོ། །རྩེ་མྱོངས་བ་ནི་རིགས་ཀྱི་མྱོང་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལྷའི་བུ་མོ་ནི་ལྷ་མོའོ། །འཁྱམས་པ་ནི་འཁོར་བའོ། །ཕྲད་པས་སྨྲས་པའི་སྡུག་བསྔལ་མི་བཟད་པ་བསྟེན་དགོས་སོ། །དཔག་བསམ་ཤིང་ལོ་གདིང་བ་ཀུན་བཀྲམ་པ་ནི་ནགས་བཏིང་བའི་ཚོགས་གང་ཡིན་པའོ། །མཛེས་པ་ནི་ཡིད་དུ་འོང་བའོ། །རྩེ་བ་ནི་ལྷན་ཅིག་རྩེ་བར་
― DTG173_Page_0237 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱེད་པའོ། །རྩེ་མོ་ནི་རྣོ་བའོ། །འཁྲུགས་པ་ནི་ཀུན་ནས་གཡེངས་པའོ། །རྐང་བཞག་ནི་གནས་སུའོ། །ནེམས་དང་པར་ནི་མཐོ་བ་དང་དམའ་བའོ། །རྡུལ་ཉིད་ནི་རྡུལ་ལོ། །མེ་ཚོགས་ནི་ཐལ་ཚན་གྱི་མེའོ། །ཚ་བ་ཉིད་ནི་མེ་མར་མུར་དེ་ལའོ། བྱེ་མ་བསྲེགས་པ་ནི་བྱེ་མ་བསྲེགས་པའི་ཚོགས་སོ། །ཞིག་པར་བྱེད་པ་ནི་རྐང་པ་དང༌། བརླ་དང༌། ལག་པ་གང་ཡིན་པ་རྣམས་སོ། །མུན་ནག་ཐིབས་པོ་ནི་མུན་ནག་གིས་གཡོགས་པས་སོ། །མི་བཟད་པ་ནི་འཇིགས་པ་འབྱུང་བའོ། །གནས་པ་ནི་ཡུན་རིང་བར་གནས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དཔག་མེད་ནི་ཚད་མེད་པའོ། །མཐའ་དང་ཕ་རོལ་དེ་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དྲིལ་བུ་འཁྲོལ་བ་ནི་ཁ་ནས་སྒྲ་འབྱིན་པའོ། །མཛེས་པ་ནི་བརྒྱན་པའོ། །འཁྲོལ་བ་ནི་དྲིལ་ཆུང་དེ་དག་གོ །དེ་མུ་ཏིག་ཕྲེང་བའི་ཚོགས་ནི་ཞེས་པ་སྟེ་ལྷག་གེ་བ་ནི་མཛེས་པའོ། །འོད་ནི་ལྷའི་ཁྱད་ཆོས་སོ། །མགོ་རྒྱན་ནི་ཅོད་པན་ནོ། །དམར་བ་ནི་ཁ་དོག་གོ །རྐང་རྟེན་ནི་རྐང་པའི་གདན་ནོ། །དེར་འགྲོ་བ་ནི་རབ་ཏུ་སྤྱོད་པའོ། །རབ་ཏུ་རྙིངས་པ་ཞེས་པ་ནི་ཨ་ཏ་རིལ་ཨ་ན་རའི་རྐྱེན་བྱིན་པའོ། །འཛག་པ་ནི་རྡུལ་འཛག་པ་སྟེ་རྡུལ་གྱིས་ལུས་པོ་ཀུན་གོས་པའོ། །དྲི་མ་ཆགས་པ་ནི་རྙིངས་པ་སྟེ་གོས་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྙིང་རྗེས་སྨྲེ་ཞིང་ཉེ་དུ་རྣམས་ཀྱི་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའོ། །འགྱུར་བ་ནི་ཐོབ་པ་སྟེ་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བའོ། །སྡུག་བསྔལ་དེ་ནི་མི་རྣམས་ལ་མེད་དོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་མེ་ཚོགས་སྤུངས་པ་ནི་གང་བའོ། །དེ་ནི་གཤིན་རྗེའི་འཇིགས་སུ་རུང་བའོ། །བདེ་བར་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་བྱེད་པ་ནི་བདེ་བའི་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །བྱེད་པ་ནི་འབྱུང་བའོ། །དེ་ལ་བདེ་བ་སྙམ་ང་རྒྱལ་བྱེད་པ་ནི་འཇོམས་པར་བྱེད་པའོ། །གཤིན་རྗེའི་ཁར་འཇུག་པར་བྱེད་ཅེས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཞེས་པ་ནི་བདེ་བར་མངོན་པར་རློམ་པར་བྱེད་པའོ། །གཤིན་རྗེ་ལ་སྦྱིན་པ་སྟེ། སྲེད་པའི་པའི་རང་བཞིན་བརྟན་པས་ཐི་གུ་རིང་པོ་སྟེ། གང་ཞིག་དེའི་དམ་བཞག་སྟེ་སྡོམ་པའོ། །བཏབ་པ་ནི་གཟུང་བའོ། །ལོག་པར་སྨོན་པ་ནི་དོན་དུ་གཉེར་བའོ། །འཇིགས་པ་ནི་འཇིགས་སུ་རུང་བའོ། །དབྱུག་པ་ནག་པོ་གང་ཞིག་གིས་སོ། །སྲེད་པ་ནི་གོས་པའོ། །མཆོག་ཏུ་ནི་ཕུལ་
― DTG173_Page_0238 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་བྱུང་བ་ཉིད་དོ། །བདེ་བས་སེམས་པ་ནི་དེ་ཉིད་མྱུར་བས་སོ། །ཁྲོས་ཏེ་གཟས་པ་ནི་བརྟགས་པས་སོ། །མགོ་བསྟོད་པ་ནི་གང་དུ་སྐད་ཅིག་གོ །དབུགས་ཕྱིན་ཐོབ་པ་ནི་གང་ཞིག་གྲོལ་ཞིང་ཐར་བས་སོ། །བསྐོལ་བའི་ཚབ་ནི་རྗེས་སུ་འཆི་བས་སོ། །དེའི་དྲན་པ་ནི་དེ་ཉིད་མྱུར་བས་སོ། །ཟངས་ཆེན་ནི་བཤད་པའི་ཆུ་གང་ཡིན་པས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡང་ཁ་ཅིག་ལས་སོད་པ་ནི་རྣམ་པར་གཡེངས་པ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་དོ། །ཁམ་འགའ་ནི་ཁམ་གཅིག་གོ །སྲེད་པ་ནི་ཞེན་པས་སོ། །མི་བཟད་པ་ནི་བཟོད་པར་དཀའ་བའོ། །དབང་མེད་རྟག་ཏུ་ནི་གང་དུ་བཅིངས་པས་བཅིངས་པ་སྟེ། དེ་ནི་རྟག་ཏུ་སྟེ་ཉིན་དང་མཚན་དུ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །ཅི་ཞིག་ལྟར་ནི་གཞན་དབང་དུའོ། །སྐྱེད་པ་ནི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའོ། །ཤིན་ཏུ་ནི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བསམས་པ་ཉིད་དོ། །རྣམ་འཕེལ་ནི་རྒྱས་པར་རོ། །བསྒོམས་པ་ནི་གོམས་པར་བྱེད་པའོ། །རྩེ་མོ་ནི་འབར་བའོ། །མི་སྡུག་པ་ནི་མི་མཛེས་པའོ། །སྙོམས་བྱེད་པ་ནི་མཚུངས་པར་བྱེད་པའོ། །མི་ཟད་པ་ནི་བཟོད་པར་དཀའ་བ་ཉིད་དོ། །ཡང་དེ་དག་གོ །འགྲོ་བ་ནི་འགྲོ་བ་དྲུག་པོ་རྣམས་ལས་གང་ཡང་རུང་བར་སྐྱེ་བའོ། །མ་སོང་བ་ནི་མ་ཐོབ་པའོ། །མཛེས་པ་ནི་སྡུག་པ་སྟེ་གང་ཞིག་དགའ་བའོ། །དེ་ཡང་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་ངོ༌། །འདོད་ཆགས་ནི་ཞེན་པའོ། །གནས་མ་བཅས་པ་ནི་གནས་པར་མ་བྱས་པའོ། །གནས་ནི་གཞིའོ། །ཕྱོགས་ནི་ཕྱོགས་གཅིག་གོ །སོང་བ་ནི་བགྲོད་པར་བྱས་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གང་བའི་ཕྱིར་དགར་དཀའ་བའོ། །ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི་ཐོབ་པའོ། །འདོད་པ་དེ་དག་མེད་པ་ནི་རྒྱུར་གྱུར་བ་གང་ཞིག་གིས་ཚིམ་པ་ནི་ཞེན་པ་ལོག་པའོ། །ཉལ་བ་ནི་ཉལ་བར་བྱས་པའོ། །སྐྱེ་བ་བླངས་པས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་ཡང་དང་ཡང་དུ་སྐྱེ་བ་ལེན་ནོ། །རྒྱ་ཆེན་ནི་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པར་རོ། །འཇིགས་པ་ནི་འཇིགས་སུ་རུང་བའོ། །གནས་དེ་ནི་གདེངས་དཀའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི་ལུས་ཀྱིས་སོ། །གང་ཞིག་དང་རྡུལ་གྱིས་གཙེས་པས་སོ། །ཚོགས་པ་ནི་བདག་ཉིད་དང་ཚོགས་ནས་སོ། །ལྷན་ཅིག་འདུག་ནས་བགད་པར་བྱས་པ་དང་རྩེས་པ་ནི་རྩེད་མོ་དང༌། གླུ་ནི་རབ་ཏུ་བླངས་པ་དང༌། འཐུངས་
― DTG173_Page_0239 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་འདི་བཏུང་བ་བྱས་པ་དང༌། གཅིག་ཏུ་ཞེན་པ་ནི་ཚོགས་པས་སོ། །ཟོས་པ་ནི་བཟའ་བའོ། །དགའ་མཐུན་ནི་བརྗོད་པས་སོ། །དུས་ནི་མེ་ཏོག་དང་ལྡན་པའོ། །དེངས་པ་ནི་ཁྱེར་ནས་གཞུང་ཁ་ཅིག་ལས་ནི་དུས་ཀྱི་རིམ་པས་ཞེས་པ་བརྗོད་དོ། །གནས་སྐབས་ནི་གནས་པའི་བྱེ་བྲག་གོ །མཉམ་པ་ནི་བདེ་བའི་སྦྱིན་པའོ། །ཅི་ཞིག་ལྟར་ནི་དཀའ་བས་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །སྐྱེ་ཤི་ནི་སྐྱེས་པ་དང་ཤི་བའི་རྒྱུན་ཏེ་དེའི་འཕོ་བ་ནི་ཡང་དང་ཡང་དུའོ། །སྣང་བཞིན་དུ་ཆུད་ཟོས་པའོ། །ཀློང་ནི་ཆུའི་འཁོར་བའོ། །གཅིག་ཐར་ནི་གཅིག་པུའོ། །འདི་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་སོ། །དཀའ་བ་བྱས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བོར་བ་སྟེ་དོར་བར་བྱས་པའོ། །མི་ནུས་པ་ནི་རང་དབང་དུའོ། །ནུ་ཞོ་ནི་འོ་མའོ། །བྱམས་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་སྟེ། དེའི་མའོ། །ངལ་བརྩེ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཅིག་ཏུ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྐྱེན་སྦྱིན་ནོ། །མ་རབས་ནི་ཆོམ་རྐུན་ནོ། །གང་གི་ནི་མ་རྣམས་ཀྱིའོ། །འང་གི་སྒྲས་ནི་པང་དུའོ། །བདག་གི་བུར་གྱུར་ཅེས་བྱ་བའི་སྐབས་གང་ཡིན་པའོ། །རྩེ་བག་སེམས་ནི་རྣམ་པར་གཡེང་པའོ། །འདི་བླངས་པ་ནི་ཟོན་པ་དང་བཅས་པའོ། །འདི་ལྟར་ནི་བྱིས་པའོ། །པང་པ་ནི་པང་དུ་བླངས་པ་དེ་སྲིད་དུའོ། །བཙའ་བ་ནི་ཐོབ་པའོ། །ཁོང་དུ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པས་སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་དོ། །སྐྱབས་ནི་སྐྱོབ་པའོ། །བརྩེ་བའི་རང་བཞིན་ནི་གཞན་སྡུག་བསྔལ་བ་ན་འདི་མི་སྲིད་པའོ། །འགྲོ་བ་བཟློག་པ་ནི་བགྲོད་པའོ། །དབང་མེད་པ་ནི་གཡེང་པའོ། །གཞན་ཞེས་པ་ནི་སེམས་ཅན་ནོ། །སྐད་ཅིག་ཀྱང་རངས་པར་བྱས་པ་ནི་དེ་དགའ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དང་འདྲ་བ་སྟེ་མཚུངས་པར་ཡོད་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བཀྲེས་པ་ནི་ལྟོགས་པའོ། །སྲེད་པ་ནི་ཞེན་པའོ། །ཚ་བ་ནི་རྡུལ་བྱུང་བ་གང་ཡིན་པའོ། །བྲལ་བ་ནི་མེད་པའོ། །དེས་དགའ་བ་བཞིན་སྡུག་པ་ནི་མཛེས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །སྐྱེས་པ་ནི་རྒྱུའོ། །གཞོན་པ་ནི་གླང་པོ་ལ་སོགས་པའོ། །ཉེ་བར་མཁོ་བ་ནི་གཡོག་ལ་སོགས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཡང་ནི་རྣམ་པ་གང་གིས་ཀྱང་ངོ༌། །ཤིན་ཏུ་ནི་འདུས་པས་སོ། །རྩྭ་ནི་སྔོ་རྣམས་སོ། །དེའི་ཁམ་འགའ་ནི་ཁམ་གཅིག་གོ །དེ་ཡང་མི་རྙེད་པའོ། །
― DTG173_Page_0240 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གང་འདོད་པ་ཇི་ལྟར་འགའ་ཞིག་ཏུའོ། །འང་ནི་བསྡུས་པའོ། །བརྩོན་པ་ནི་བརྩོན་པར་བྱེད་པའོ། །རང་ནི་བདག་ཉིད་དོ། །བརྗོད་པ་ནི་ནུས་པའོ། །བདེ་བ་ནི་ཡང་འདིའོ། །སྐྱེས་བུ་ནི་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པའོ། །ངོ་མཚར་བ་ནི་རྨད་དུ་བྱུང་བའོ། །སྣང་བ་ནི་གསལ་བའོ། །མི་རྩེགས་པ་ནི་མ་ཆད་པའོ། །མཁས་པ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པས་སོ། །རང་བཞིན་དེ་འདྲ་བ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་དེའོ། །འདི་ནི་འདི་ལྟ་བུར་གྱུར་པའོ། །ཕན་དང་བདེ་བའི་རོ་ནི་དབུགས་འབྱིན་པའོ། །གཅིག་ཏུ་གཞོལ་བ་ནི་རོ་མྱང་བའོ། །མ་རིག་པ་ནི་རྨོངས་པའོ། །དེ་ཉིད་ནི་དུ་བའོ། །དེ་ཉིད་ནི་མུན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་པ་ནི་མུན་པར་རོ། །དེའི་སྤྲིན་ནི་གཡོགས་པ་སྟེ། ཁྱབ་པས་ན་དེར་འཁྲིགས་པའོ། །བོད་བ་ནི་སའོ། །མཐོ་བ་ནི་ཁྱད་པར་འགྲོ་བའི་འཁྲུགས་པར་འགྱུར་བའོ། །ནང་དུ་ནི་སྤྱོད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ལྟུང་བ་ནི་དམའ་བའོ། །ཐོད་ནི་དཀྲིས་པའོ། །ཐོད་ལ་མེ་མཆེད་འབར་བ་ལྟ་བུ་ནི་མཚུངས་པའོ། །མགོ་དང་ཐོད་ལ་མེ་ཤོར་བ་དང་མཚུངས་པ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །སྐྱེས་བུ་ནི་སྐྱེས་བུའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འཇུགས་པ་ནི་ཞུགས་པའོ། །མནར་མེད་པ་ནི་ངལ་སོ་དང་བྲལ་བའོ། །གང་བ་ནི་ཁྱབ་པའོ། །གཞན་གྱི་དོན་དུ་ནི་གཞན་གྱི་ཆེད་དུའོ། །གངས་དང་ཟླ་འོད་ལྟ་བུ་ནི་ཇི་ལྟ་བ་མིང་གིས་བསིལ་བར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུའོ། །དགའ་བས་ལྡང་བ་ནི་བ་སྤུ་སྟེ། ལུས་ཀྱི་བ་སྤུ་ལྡང་བ་གང་ཡིན་པའོ། །ཁ་བྱེ་བ་ནི་རྒྱས་པའོ། །པདྨ་ནི་འདམ་སྐྱེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ལྷག་གེ་པ་གང་ཡིན་པའོ། །འདུས་པ་ནི་གནས་པའོ། །མཁས་པ་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པའོ། །ཆས་པ་ནི་བསྐོར་ནས་སོ། །དགའ་བའི་ཚལ་ནི་ལྷའི་སྐྱེད་མོས་ཚལ་ལོ། །བསྒྲལ་བའི་ཕྱིར་ནི་གཞུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྒལ་བར་གྱུར་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་བསྟན་པ་སྟེ། དམྱལ་བའི་ལས་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབའ་རླབས་ནི་ཐ་དད་པའོ། །དེའི་ཆིལ་ཆིལ་ནི་ཕན་ཚུན་འདྲས་པར་གྱུར་པའོ། །དེས་རེག་པ་ནི་ཕྲད་པའོ། །དེས་ན་བདེ་བའོ། །དེ་ལྟར་ནི་རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་ཞེས་བྱའོ། །བསྟེན་པར་བྱེད་པ་ནི་བདག་ཉིད་དོ། །རྒྱན་གྱིས་ནི་ཕྱིར་སྤྱིར་རོ། །བརྒྱན་གྱུར་ནི་
― DTG173_Page_0241 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྙིང་པོའོ། །ཞི་བ་ནི་དཔལ་ལོ། །བདུད་རྩི་ཉིད་ནི་བདུད་རྩི་སྟེ། ཡོན་ཏན་གྱི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡངས་པ་ནི་རྒྱ་ཆེ་བའོ། །གསལ་བ་ནི་མར་མེ་བཞིན་ནོ། །རྙེད་དཀའ་བས་ནི་སྡུག་བསྔལ་བས་རྙེད་པའོ། །དགའ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དགའ་བ་སྟེ་དགའ་བར་བྱེད་ཅེས་པའི་དོན་ཏོ། །ཞི་བ་ནི་ཐར་པའོ། །བཀྲ་ཤིས་པ་ནི་དགའ་པའོ། །བསྟེན་པ་ནི་གོམས་པར་བྱེད་པའོ། །མེ་ཏོག་ཉིད་ནི་མེ་ཏོག་གོ །འབྲས་བུ་ནི་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་སྟེ་གང་གི་ཕྱིར་ལྗོན་ཤིང་རྣམས་ཀྱི་མེ་ཏོག་ཉིད་ནི་འབྲས་བུ་སྟེ་ལོ་མ་ལ་སོགས་པའོ། །དོན་ཚོགས་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་གནས་པའོ། །སྦྲང་རྩི་ནི་མེ་ཏོག་གི་སྙིང་པོའོ། །མཆོག་ནི་རབ་ཏུ་གྱུར་པའོ། །དོན་དུ་གཉེར་བ་ནི་ལྟ་བའོ། །སྤོང་བ་ནི་འདོར་བའོ། །རྟག་ཏུ་ནི་རྒྱུན་དུའོ། །འཚེ་བ་ནི་རྙེད་དཀའ་བའི་ཉེས་དམིགས་སོ། །འཁྲུགས་པ་ནི་རྣམ་པར་གཡེངས་པ་སྟེ་དག་པ་ཉམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐད་ཅིག་ལ་འཇིག་ནི་ཆུད་ཟོས་པ་སྟེ། དེས་སྣ་འདི་ལ་ཆགས་པ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དབེན་པ་ནི་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་རང་བཞིན་རེ། མཐའ་གཅིག་ཏུ་ཞི་བས་སམ་དབེན་པས་སོ། །སོལ་བ་ནི་སྤངས་པས་སོ། །རབ་རིབ་ནི་མི་ཤེས་པ་སྟེ་གཏི་མུག་གོ །རང་བཞིན་ནི་གཙུག་ཕུད་གང་ཡིན་པའོ། །ནི་ནི་གང་གི་ཕྱིར་རོ། །རྟེའུ་སྐྱེས་མ་ཐག་ནི་ཡུན་རིང་པོར་གཉིད་བསྟེན་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བསྒོམ་པའི་དུས་ན་ཡང་མི་ཤེས་པའི་གཉིད་ཡུན་རིང་པོར་བསྟེན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདུལ་བ་ནི་བསླབ་པའོ། །ཆེ་བ་ནི་རྒྱས་པར་རོ། །ཤིང་ནི་སྙིང་པོའོ། །བཟོད་པའི་གནས་སྐབས་སོ། །ལོ་མ་ནི་གཡོགས་པའོ། །སྨོན་ལམ་ནི་སྨོན་པའོ། །རྩེ་མོ་ནི་ཅོ་དོའོ། །སྲིད་པ་ནི་མྱ་ངམ་སྟེ་ཆུས་དབེན་པའི་ས་གཞིའོ། །གཅིག་ནི་གཙོ་བོ་སྟེ་གྲིབ་མ་ལ་སོགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །གསལ་བ་ནི་གྲགས་པའོ། །ཡངས་པ་ནི་རྒྱ་ཆེ་བའོ། །མཚོ་ཟབ་པ་ནི་དེའི་གཏིང་དུའོ། །རབ་ཏུ་དང་བ་ནི་དྲི་མ་མེད་པ་སྟེ། བསམ་པའི་གནས་སྐབས་སམ་སེམས་གང་ཡིན་པའོ། །བ་མོ་ནི་བསིལ་བའོ། །སྦྲུལ་གདུག་ནི་ཆུ་སྲིན་ལ་སོགས་པའོ། །སྙིང་ནི་རྩ་ལ་སོགས་པའོ། །བག་མེད་པ་ནི་མུན་པའོ། །རབ་ཏུ་
― DTG173_Page_0242 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཙང་བ་ནི་བདེ་བ་སྦྱིན་པའོ། །སྲེད་པ་ནི་ཞེན་པའོ། བརྟུན་པ་ནི་ཀུན་དུ་དཀྲུགས་པའོ། །དེ་ཉིད་ཁུར་ཡིན་པས་ཁུར་ཚའོ། །སྨྲ་བ་ནི་བརྗོད་པའོ། །གྲགས་པ་ནི་ཡོན་ཏན་གྲགས་པའོ། །རྒྱུན་ནི་འབྱུང་བའོ། །ཤུགས་དྲག་ནི་ཤུགས་ཀྱིས་འབབ་པའོ། །བསྐྱོད་པ་ནི་བསྒུལ་བའོ། །རྡུལ་རབ་ཞི་བ་ནི་རྡུལ་ཕྲན་ནོ། །གང་གིས་བསྒྲུབས་པ་ནི་ཐོབ་པའོ། །དད་པ་ནི་གུས་པའོ། །རྟག་བདེ་བའི་ལོངས་སྤྱོད་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་རྒྱས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །རིམ་གྱིས་ནི་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པས་སོ། །དགའ་བ་མེད་པ་ནི་སེམས་ཅན་ནོ། །འདིར་ཞེས་པ་ནི་དམྱལ་བའོ། །མཉམ་པ་ནི་འདྲ་བའོ། །པདྨ་སྣ་ཚོགས་པས་གང་བའོ། །བཟང་པོ་ནི་དཔལ་ལོ། །རྒྱས་ཤིང་ནི་རྫོགས་པར་རོ། །ཤོག་ཅིག་ནི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་རོ། །བརྣག་པ་ནི་བསམ་པའོ། །བདུད་དཔུང་ཕམ་པས་ཆོ་དེས་འདེབས་པ་ནི། སངས་རྒྱས་བྱུང་བ་གང་ཡིན་པས་སོ། །ལྷའི་ཆུ་ནི་ནམ་མཁའི་གངྒཱའོ། །དེ་ལ་རྩེ་བ་ནི་རོལ་པར་བྱེད་པས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་དགའ་བས་ན་དགའ་མཛད་དོ། །འདུ་བ་ནི་གན་ཏུ་འོངས་པ་སྟེ་ལྷ་དང་མི་གང་དག་ཡིན་པའོ། །འཇོམས་པ་ནི་མི་འཇུག་པའི་རང་བཞིན་ཏེ་བྱེད་པ་པོ་གང་ཡིན་པའོ། །ཆོས་ནི་གསུང་རབ་བོ། །དེས་ཀུན་དགའ་བ་ནི་དགའ་བ་སྟེ་དེའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ནི་དགའ་སྟོན་ཆེན་པོའོ། །འཕེལ་བ་ནི་གསལ་བའོ། །འཆི་བདག་ནི་གཤིན་རྗེའོ། །དོན་མེད་པ་ནི་འབྲས་བུ་མེད་པའོ། །ཙན་དྲ་གོ་མིའི་སྣང་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་སམ་ཟླ་བའོ། །དོན་བྱས་པ་ནི་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པའོ། །བསིལ་བ་ནི་རྣར་འོང་བའོ། །གཏམ་ཚོགས་ནི་ཀླགས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །འཕེལ་བ་ནི་དེའི་རྒྱུན་ནོ། །འཕགས་པའི་སྐྱེ་བོའི་གཏམ་གྱིས་ནི་ཟླ་བའི་སྣང་བའི་དགེ་བར་གྱུར་པ་ཐོབ་པས་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །སློབ་མ་ལ་སྤྲིངས་པའི་དཀའ་འགྲེལ་སློབ་དཔོན་བཻ་རོ་ཙ་ན་རཀྵི་ཏས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་པཎྜི་ཏ་ཆེན་པོ་སུ་ག་ཏ་ཤྲཱི་མི་ཏྲ་དང༌། ལོ་ཙཱ་བ་དགེ་སློང་ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་སྒྱུར་བའོ། །
སློབ་མ་ལ་སྤྲིངས་པའི་འགྲེལ་པ།
ཤེས་རབ་འབྱུང་གནས་བློ་གྲོས།
― DTG173_Page_0243 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཤི་ཥྱ་ལེ་ཁ་བྲྀཏྟི། བོད་སྐད་དུ། སློབ་མ་ལ་སྤྲིང་པའི་འགྲེལ་པ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཐུབ་དབང་སྲས་བཅས་བཞུགས་ཀུན་ལ། །རབ་ཏུ་གུས་པས་རྟག་བཏུད་ནས། །སློབ་མ་རྣམས་ལ་ཕན་དོན་དུ། །སློབ་མའི་སྤྲིང་ཡིག་རྣམ་པར་དབྱེ། །འདིར་འཕགས་པ་ཟླ་བདེ་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་གྲུབ་པའི་མཐའ་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་ཏུ་སོན་པ། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་ཤེས་པའི་མེ་ལོང་ལ་རབ་ཏུ་སྣང་བ། རིག་པའི་གནས་ཐམས་ཅད་ལ་ཆགས་པ་དང་ཐོགས་པ་མེད་པར་དབང་འབྱོར་པ་མང་དུ་ཐོས་པའི་བདུད་རྩིའི་ཉིད་ཁུས་བློ་གྲོས་ཀྱི་དབང་པོ་རྒྱས་པ། ས་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་བཞུགས་པས་བདུད་ཀྱི་འཚེ་བ་དང་བྲལ་བ། གཅིག་ཏུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལྷུར་ལེན་པས་ཐེག་པ་གཞན་ལ་འདོད་པ་མེད་པ། བདག་དང་གཞན་མཉམ་པར་སྒོམ་པས་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་ཞུགས་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་མཐར་བྱུང་བ། བརྩོན་འགྲུས་ལྷོད་པ་མེད་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་དང༌། དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་རིགས་གོང་ནས་གོང་དུ་རྒྱས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་གཞོལ་བ། བདག་ཉིད་འདོད་པའི་འདམ་ལས་བརྒལ་ནས་གཞན་ཡང་བསྒྲལ་བར་བཞེད་པ་སྟེ། རང་གི་སློབ་མ་དགེ་སློང་གི་བརྟུལ་ཞུགས་དོར་ཏེ་རྒྱལ་བོའི་བུ་མོ་དང་འདོད་པ་བསྟེན་པ་ལས་སླར་བཟློག་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་གདམས་པ་སྤྲིང་བའི་ཐོག་མར་སྟོན་པ་ལ་བསྟོད་པ་ནི་རྒྱུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གང་གིས་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་གིས་བདུད་བཏུལ་ནས་མཛད་པ་ཤིན་ཏུ་དཀའ་སྤྱད་མཛད་པ་ནི་ཇི་སྐད་དུ། ལྷ་ཆེན་ཐིག་ལེ་མཆོག་མ་ལ། །ཆགས་པ་སྐྱེས་པས་གདོང་བཞི་བྱུང༌། །བདུད་ཀྱི་བུ་མོའི་སྒེག་པ་ཡིས། །ཁྱོད་ཀྱི་བ་སྤུའི་རྩེ་མ་གཡོས། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །འོ་ན་སྟོན་པའི་དཀའ་སྤྱད་དཔག་ཏུ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནམ། འདི་ཁོ་ནས་སྟོན་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། །གདམས་པའི་ཡུལ་སློབ་མ་དེ་བུད་མེད་ལ་ཆགས་བ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི། །བཀྲ་ཤིས་ཞེས་པ་རྐང་པ་གཉིས་སོ། །བཀྲ་ཤིས་པ་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྐུའོ། །ཡིད་དུ་འོང་བ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་
― DTG173_Page_0244 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྫོགས་པའི་སྐུའོ། །རྨད་དུ་བྱུང་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ། །ཡང་ན་སྟོན་པའི་ཐུགས་དང༌། གསུང་དང༌། སྐུ་སྟེ་རིམ་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་སྤངས་པ་དང་ཡེ་ཤེས་དང་ཆེ་བ་ཉིད་དེ། རིམ་པ་དེ་ལ་སྒྲིབ་གཉིས་ནི་མི་ཤེས་པ་ཡིན་ལ། དེ་དག་སྤངས་པ་ནི་བཀྲ་ཤིས་པའོ། །མི་ཤེས་པ་ནི་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ཡིན་ལ། ཡེ་ཤེས་ནི་ཡིད་དུ་འོང་བའོ། །ཆེ་བ་ཉིད་ནི་འཇིག་རྟེན་གསུམ་ན་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་རྨད་དུ་བྱུང་བའོ། །བསོད་ནམས་ཆུང་དུའི་སྐྱེ་བོ་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུན་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མ་ཐོབ་པ་རྣམས་སོ། །མཐོང་བ་རྙེད་པར་དཀའ་བ་ནི་ཇི་སྐད་དུ། ཇི་ལྟར་ཆུ་ཡི་སྣོད་ཆག་ན། །ཟླ་བའི་གཟུགས་བརྙན་མི་སྣང་བ། །དེ་བཞིན་སེམས་ཅན་ངན་པ་ལ། །སངས་རྒྱས་གཟུགས་ཀྱང་མི་སྣང་ངོ༌། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །འོ་ན་སུ་ལ་སྣང་ཞེ་ན། མོས་པ་སྤྱོད་པའི་སྐྱེ་བོ་དང༌། འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་སྦྲུལ་པའི་སྐུ་ཁོ་ན་སྣང་ངོ༌། །མཚན་མ་མེད་པའི་སར་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ཁོ་ནའོ། །མཚན་མ་དང་བཅས་པའི་སར་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་དེ་གཉིས་ཀ་སྣང་ངོ༌། །སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ལ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཁོ་ནར་ཟད་ཀྱིས་གཉིས་པོ་མེད་དོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང༌། སྤྲུལ་ཡོད་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་མེད། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་ཡོད་ཅིག་ཤོས་མེད། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་དང་ཅིག་ཤོས་ཡོད། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་དང་ཅིག་ཤོས་མེད། །དེ་ལ་མོས་པ་བརྟན་རྣམས་དང༌། །མཚན་མ་མེད་པའི་ས་རྣམས་དང༌། །མཚན་མ་བཅས་པ་གཞན་རྣམས་དང༌། །སངས་རྒྱས་ཉིད་དང་གོ་རིམས་བཞིན། །ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །བྱམས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི། །འཇིག་རྟེན་ཞེས་རྐང་པ་གཉིས་སོ། །འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་མངོན་པར་འདོད་པའི་རེ་བ་བསྒྲུབས་པ་ནི་དེ་དག་མཐོ་རིས་དང་ཐར་པ་ལ་བཀོད་པའོ། །ཡང་ན་ལོང་བ་དང་ཕྲད་པས་མིག་ཐོབ་པ་ལ་སོགས་པའོ། །རོ་གཅིག་ནི་རྒྱུན་མ་ཆད་པར་རོ། །ཡང་ན་རང་དོན་དང་མ་འདྲེས་པའོ། །སྙིང་རྗེ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་གང་ཞིག་རྟག་ཏུ་ཞེས་ཚིགས་སི་བཅད་པ་གཅིག་གོ །དེ་ཉིད་རང་གི་བདེ་བ་བསྒྲུབས་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་སེལ་བ་ཡང་ཡིན་ཏེ། སྲིད་པར་གནས་ཀྱི་བར་དུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བར་འདུག་པ་ཡིན་ནོ། །ཕྲིན་
― DTG173_Page_0245 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་གང་ཞིག་གཞན་གྱི་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །སྟོན་པ་ནི་སྔོན་རྒྱལ་པོ་ཟླ་འོད་དུ་གྱུར་པ་གང་ཞིག་བྲམ་ཟེའི་ཁྱིའུ་ལེའུ་དུ་ཙ་དབུ་སློང་བ་གཞན་གྱི་དོན་དུ་དབུ་ནགས་ཀྱི་ལྗོན་ཤིང་ལ་བཅིངས་ཏེ་བྲམ་ཟེ་གཅོད་དུ་བཅུག་པ་ནི་ཤིང་དེའི་ལྷས་གེགས་བྱས་པའི་ཚེ་པདྨ་འདམ་གྱིས་མ་གོས་པ་ལྟ་བུར་ལྷ་དང་བྲམ་ཟེ་ལ་ཆགས་སྡང་མེད་པར་དགྱེས་པའོ། །སྟོན་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་དུ་གདུགས་དཀར་པོ་གཅིག་གིས་འཛིན་པ་པོའི་རང་གི་ལུས་ཁེབས་པ་ལྟ་བུར་ས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རང་གི་རྒྱལ་སྲིད་ཀྱིས་ཁེབས་ཀྱང༌། དེ་ལ་རལ་གྲི་སོ་བདར་པ་རྣོན་པོས་ཡན་ལག་ལ་སོགས་པ་གཅོད་པ་ལྟར་དགེ་བའི་བར་ཆད་དུ་དགོངས་སོ། །ཡང་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུར་དགོངས་སོ། །ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི། །ཟླ་བཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །ཟླ་བ་ནི་ཚེས་གཅིག་ནས་ཆེར་འཕེལ་བ་དང༌། འོད་གསལ་བ་དང༌། བཅོ་ལྔའི་ཚེ་དཀྱིལ་འཁོར་རྫོགས་པ་དང༌། མུན་པ་སེལ་བ་དང༌། གཅིག་ཏུ་རྒྱུ་བ་དང༌། ཡིད་དུ་འོང་བ་དང༌། ལྟ་བ་པོའི་མིག་ལ་ཕན་པ་དང༌། ལུས་ལ་བསིལ་བ་དང༌། ནམ་མཁའ་ལ་འཆར་བ་དང་ཆོས་དགུ་དང་ལྡན་པ་བཞིན་དུ་སྟོན་པ་ཡང་ངོ༌། །དེ་ལ་ཡོན་ཏན་ནི་གསུམ་སྟེ། སྐུ་དང༌། གསུང་དང༌། ཐུགས་ཀྱིའོ། །ཆེར་འཕེལ་བ་ནི་བཅུ་མན་ཆད་དུའོ། །གསལ་བ་ནི་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་སྣང་བའོ། །རྫོགས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་རོ། །ཉེས་པའི་མུན་པ་སེལ་བར་མཛད་པ་ནི་གདུལ་བྱའི་མ་རིག་པ་སེལ་བའོ། །གཅིག་པུ་ནི་ཞིང་གཅིག་ཏུ་སངས་རྒྱས་གཉིས་མི་འབྱུང་བའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། །འགྲན་ཟླ་མེད་པའི་ལས་བསགས་པ་དང༌། གདུལ་བྱ་རྣམས་སྟོན་པ་ལ་བླང་དོར་ལྡོག་པ་དང༌། བདག་འདྲེན་པ་མེད་བ་རྣམས་ཀྱི་འདྲེན་པ་བྱེད་པར་གྱུར་ཅིག །ཅེས་སྨོན་ལམ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང༌། ལྷན་ཅིག་གཉིས་མིན་སངས་རྒྱས་བཞིན། །ཞེས་བཤད་དོ། །ཡིད་དུ་འོང་བ་ནི་སྐུ་བྱད་ལྟ་བས་ཆོག་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུ། ཉེ་བར་ཞི་ལ་ཡིད་དུ་འོང༌། །འབར་ལ་གནོད་པ་མཛད་མི་མངའ། །དུལ་ལ་རྔོམ་བརྗིད་ཆེ་བ་ཡི། །སྐུ་འདིས་སུ་ཞིག་དད་མི་མཛད། །ཁྱོད་ཀྱི་སྐུ་ནི་གང་གིས་ནི། །ལན་བརྒྱར་
― DTG173_Page_0246 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཐོང་དང་གང་ཞིག་གིས། །དང་པོ་མཐོང་བ་དེ་གཉིས་ཀ །འདྲ་བར་མིག་ནི་མགུ་བར་མཛད། །ཁྱོད་ཀྱི་སྐུ་ནི་མཛེས་པའི་ཕྱིར། །ལྟ་བས་མི་ངོམས་རང་བཞིན་པས། །མཐོང་ངོ་ཅོག་ནི་ཕྱི་ཕྱིར་ཞིང༌། །དགའ་བ་སྐྱེད་པར་མཛད་པ་ལགས། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །འཇིག་རྟེན་ནི་ཁམས་གསུམ་མོ། །ཕན་པར་བརྩོན་པ་ནི་དེ་དག་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ལས་བཟློག་ནས། བདེ་བ་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ལ་དགོད་པས་ན་ལེ་ལོ་མེད་པའོ། །བསལ་བ་བྱུང་བ་ནི་དེ་སྐད་དུ་ཡང༌། །ཁྱོད་ཐོས་པས་ནི་སྤྲོ་བ་སྐྱེ། །མཐོང་བས་དད་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཁྱོད་གསུང་ཐོས་པས་དགའ་འགྱུར་ཏེ། བསྟེན་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་མཛད། །ཅེས་པ་དང༌། བསྒྲགས་པས་སྡིག་པ་འཕྲོག་པར་མཛད། །ཁྱོད་དྲན་པས་ནི་རངས་པར་འགྱུར། །བསལ་བས་བློ་གྲོས་སྐྱེ་འགྱུར་ཏེ། །ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་རྣམ་པར་འདག །ཁྱོད་ལ་བསུ་བས་དཔལ་དུ་བྱེད། །བསྟེན་པས་བློ་གྲོས་མཆོག་ཏུ་འགྱུར། །བརྟེན་ན་འཇིགས་པ་མེད་པར་མཛད། །བསྙེན་བཀུར་བགྱིས་པས་བདེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ཤར་བ་ནི་སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱོན་པའོ། །བསིལ་བར་མཛད་པ་ནི་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་མེ་གསུམ་ཞི་བར་མཛད་པ་སྟེ། དེ་སྐད་དུ་ཡང༌། རེ་ཞིག་དང་པོར་ཁྱོད་ཀྱི་གསུང༌། །ཉན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་འཕྲོག་མཛད། །དེ་ནས་ཡིད་ལ་བསམ་བགྱིས་ན། །ཆགས་དང་གཏི་མུག་རྣམས་ཀྱང་སེལ། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ལ་བསྟོད་ནས། ཆོས་ལ་བསྟོད་པས་ཉེས་པ་འཇོམས་པ་ནི། བསྟན་པ་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །རིན་ཆེན་མཆོག་བཻ་ཌཱུ་ཪྻ་ནི་བཟང་བ་དང༌། འཕན་མེད་པ་དང༌། མཆིང་བུ་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། ཀླུའི་གཙུག་གི་རྒྱན་དུ་གྱུར་པ་དང༌། ཀླུའི་གནས་ས་འོག་གི་མུན་པ་རབ་རིབ་སེལ་བ་སྟེ། །ཆོས་ལྔ་དང་ལྡན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བསྟན་པ་ཡང་ངོ༌། །དེ་ལ་བསྟན་པ་ནི་གཉིས་ལས་རྟོགས་པའི་ཆོས་དང་སྦྱར་ན་བཟང་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནོ། །འཕན་མེད་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། རྣམ་དག་ཡོན་ཏན་བཞི་ལྡན་ནོ། །འཆལ་ཁྲིམས་དེ་རྒྱུས་འཕན་མ་བྱུང༌། །དེ་ཡི་གཉེན་པོ་ཞི་ལ་བརྟེན། །ཞེས་
― DTG173_Page_0247 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ཤེས་རབ་བོ། །ལུང་གི་ཆོས་དང་སྦྱར་ན་མདོ་སྡེ་དང༌། འདུལ་བ་དང༌། མངོན་པ་སྟེ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །ཆེན་པོ་ནི་རིགས་ཅན་གསུམ་མོ། །མནོས་པ་ནི་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པའོ། །སའི་སྟེང་ན་གནས་པ་ནི་བསམ་གཏན་དགུ་ན་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་ལ་གནས་པའོ། །རབ་རིབ་ནི་མི་ཤེས་པ་གཉིས་པའོ། །ལེགས་པར་སྒྲུབ་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་དེ་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །ཆར་སྤྲིན་ནི་ནམ་མཁའ་ལ་གཡོས་པ་དང༌། ཆར་གྱི་རྒྱུར་གྱུར་པ་དང༌། ཆར་ཆུ་དེ་ཡང་རོ་གཅིག་པ་དང། ཚ་བའི་གདུང་བ་སེལ་བ་དང༌། སྣོད་ཀྱི་དབང་གིས་རོ་དུ་མར་འགྱུར་བ་སྟེ། ཆོས་ལྔ་དང་ལྡན་པ་བཞིན་དུ་བསྟན་པ་ཡང་ངོ༌། །ཕན་པ་མཛད་པ་ནི་སྔ་མ་ལྟར་རོ། །མྱ་ངན་ནི་འཁོར་བ་པའི། །འདས་པ་ནི་དེ་ལས་བརྒལ་བར་རོ། །མཆོག་ནི་ངེས་པ་དོན་དམ་པར་དགེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རམ། འདུས་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་རྒྱུ་ནི་དེས་དེ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའོ། །རོ་གཅིག་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པ། ཐ་མི་དད་པའོ། །ཡང་ན་ཐེག་པ་གཅིག་ཏུ་ཐ་མི་དད་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། ཤཱ་རིའི་བུ་ང་ལ་དད་པར་གྱིས་ཤིག་ངེས་པར་ཟུང་ཤིག །ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ནི་བརྫུན་གསུང་བ་མི་མངའ་འོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་ཐེག་པ་ནི་འདི་གཅིག་པུ་ཁོ་ནར་ཟད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །གདུང་བ་སེལ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བའོ། །སྣོད་ནི་ཉན་པོའི་དབང་པོ་ཐ་དད་པའམ། རིགས་ཐ་དད་པའོ། །རོ་རྣམས་དུ་མར་འགྱུར་བ་ནི་ཐེག་པ་གཉིས་སམ་གསུམ་མམ་བཞིར་འགྱུར་བའོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང༌། ལྷ་ཡི་ཐེག་དང་ཚངས་པའི་ཐེག །བདེ་གཤེགས་ཉན་ཐོས་རང་རྒྱལ་གྱི། །ཐེག་པ་ཐ་དད་ངས་བཤད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །འོ་ན་སྔར་རོ་གཅིག་ཏུ་ཞེས་ཐེག་པ་གཅིག་ཏུ་བཤད་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། མི་འགལ་ཏེ། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ངེས་པའི་དོན་དང༌། དྲང་བའི་དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་ལ་བསྟོད་ནས། དགེ་འདུན་ལ་བསྟོད་པའི་བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་བསྟོད་པ་ནི། སྣོད་ཡངས་ཞེས་རྐང་པ་ཕྱེད་དང་གཉིས་སོ། །རྒྱ་
― DTG173_Page_0248 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཚོ་ཆེན་པོ་ནི་འབབ་ཆུའི་སྣོད་དུ་གྱུར་པ་དང༌། རྒྱ་ཆེ་བ་དང༌། ཟབ་པ་དང༌། དྲི་མ་མེད་པ་དང༌། བླ་འོག་གསལ་བ་དང༌། གྲུ་གཟིངས་ལ་སོགས་པ་འདེབས་པན་ཁུར་བཟོད་པ་དང༌། ཁྲུས་དང་བཏུང་བ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་སྤྱད་པ་དང༌། ཉ་དང་རུས་སྦལ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་སྟེ། ཆོས་བརྒྱད་དང་ལྡན་པ་བཞིན་དུ་དགེ་འདུན་རྣམས་ཀྱང་ངོ༌། །དེ་ལ་དགེ་འདུན་ནི་རྒྱུད་ཡོན་ཏན་གྱི་སྣོད་དུ་གྱུར་པ་དང༌། ཡངས་པའི་བསམ་པ་ནི་ཚད་མེད་པ་བཞི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟབ་པའི་བསམ་པ་ནི་བདག་མེད་པ་གཉིས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྟེ་གཏིང་དཔག་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དྲི་མ་མེད་པའི་བསམ་པ་ནི་དྲི་མ་དྲུག་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། གཞན་ཡང་ཉོན་མོངས་དྲི་མ་དྲུག །སྒྱུ་དང་གཡོ་དང་རྒྱགས་པ་དང༌། །དེ་བཞིན་འཚིག་དང་ཁོན་འཛིན་དང༌། །རྣམ་འཚེའོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །གསལ་བའི་བསམ་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་མུན་པ་སེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི། །ཁུར་ཀུན་བཟོད་བ་ཞེས་རྐང་པ་ཕྱེད་དང་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་ཁུར་བཟོད་པ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་ན་སྐྱོ་བ་མེད་པའོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང༌། དཔེར་ན་རབ་དུལ་སྟོབས་ལྡན་གླང་པོ་ཆེ། །ཁལ་རྣམས་ཁྱེར་ཀྱང་སྐྱོ་བར་འགྱུར་བ་མེད། །དེ་བཞིན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རབ་དུལ་བ། །སེམས་ཅན་ཁུར་གྱིས་སྐྱོ་བར་འགྱུར་བ་མེད། །ཅེས་པ་དང༌། ཡང༌། སེམས་ཅན་ཁུར་ཆེན་མགོ་ལ་ཁྱེར་བ་ཡི། །སེམས་པ་མཆོག་ནི་དལ་གྱིས་འགྲོ་མི་མཛེས། །བདག་གཞན་འཆིང་བ་སྣ་ཚོགས་རབ་བཅིངས་པས། །བརྩོན་པ་བརྒྱ་འགྱུར་གྱིས་ནི་བྱ་བར་རིགས། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །སྐྱེ་བོ་ཀུན་གྱིས་དགེ་འདུན་ལ་ལེགས་པར་སྒྲུབ་པ་ཐམས་ཅད་དོ། །ཉེ་བར་སྤྱང་བྱ་ནི་མཐོ་རིས་དང་ཐར་པའོ། །དེ་གནས་པ་ནི་དེ་ཐོབ་པའི་རྟེན་བྱེད་པའོ། །འོ་ན་དགེ་འདུན་ནི་འགྲོ་བ་གཞན་གྱི་རྟེན་ཅན་ཡང་མ་ཡིན་ནམ། མིའི་གཟུགས་ཅན་ཁོ་ནར་བརྗོད་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཕལ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་མཆོད་པར་བརྗོད་ནས། གདམས་ངག་བརྗོད་པའི་དམ་པའི་ཆོས་མི་འཛིན་པའི་ཉེས་པ་ནི། གང་དག་ཅེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །བསྟན་པ་འདིར་མི་འཇུག་པ་གང་དག་སྐྱེ་བ་ནི་མངལ་ལ་སོགས་པ་ནས་འབྱུང་བའོ། །
― DTG173_Page_0249 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒ་བ་ནི་ན་ཚོད་གྱུར་པའོ། །ཤི་བ་ནི་སྲོག་གྱུར་པའོ། །བདུད་རྩི་ནི་དམ་པའི་ཆོས་སོ། །དེ་ཐོས་པས་ཐོབ་པར་མི་ཕྱེད། བསམ་པས་མི་སྤྱོད། སྒོམ་པས་འཛིན་པར་མི་བྱེད་པའོ། །ཡང་ན་བསླབ་པ་གསུམ་དང་རིམ་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་ཐེག་པ་གསུམ་དང་ངོ། །དེ་ལ་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། །དེ་དག་ཉེས་མང་ཞེས་རྐང་པ་གཉིས་སོ། །བཟུང་ནས་བཏང་བའི་ཉེས་པ་ནི། །འགྲོ་བ་ཀུན་གྱི་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །མིག་ནི་ཆོས་ཏེ། ལམ་དང་ལམ་མ་ཡིན་པ་མཐོང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲི་མ་མེད་པའི་ལུང་ནི་དྲི་མ་མེད་པའི་རྗོད་བྱེད་ཡིན་ལ། རྟོགས་པ་ནི་དེའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་གསུམ་ནི་ཁམས་གསུམ་མོ། །བཟུང་ནས་མ་བཏང་བའི་ཕན་ཡོན་ནི། བྱང་ཆུབ་ཅེས་རྐང་པ་བཞིའོ། །བསླབ་པའི་གཞི་བཅས་པ་ནི་སྒྲུབ་པ་དང་སྤང་བར་ཁས་བླངས་པ་རྣམས་སོ། །རྐང་ཚུགས་རྟོན་པ་ནི་ཁས་བླངས་པ་རྣམས་མི་ཉམས་པར་བྱེད་པའོ། །གོ་འཕང་ཆེན་པོ་ནི་མཐོ་རིས་སོ། །གོ་འཕོང་མཐོ་བ་ནི་ཐར་པའོ། །ས་གཉུག་མར་ལྟུང་བ་ནི་མི་ཁོམ་པར་སྐྱེ་བའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་སྲིད་པའི་རྒྱ་མཚོ་ལས་རྒལ་བའི་རྟེན་བྱེད་པའི་གཟིངས་སུ་གྱུར་པའོ། །ལག་ཏུ་འོང་བ་ནི་དེ་ཐོབ་པའོ། །སྤོང་བ་ནི་དེ་སྟོང་པའམ་ཉམས་པར་བྱེད་པའོ། །སྦོང་མོད་ཉེས་པ་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། འཕགས་པའི་ཞེས་རྐང་པ་གཉིས་སོ། །གཡངས་ནི་ངན་འགྲོར་འགྲོ་བ་སྟེ། བདེ་འགྲོ་ནས་ཐུར་དུ་ལྟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང༌། འདི་འོག་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ན། མནར་མེད་པའོ། །དེ་ཙམ་ཞེས་པ་པ་དང། ཡང་དཔག་ཚད་སྟོང་དུ་ལྟུང་བ་ཡིས། །ཡུན་རིངས་གཡང་ས་སྨོས་ཅི་དགོས། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ལྡང་བར་བརྩོན་པ་ནི་གཡང་ས་དང་མུན་པ་ནས་ཐར་པར་འདོད་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྨྱུག་མའམ། ནར་མར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་འདྲེན་པ་སྟེ། དཔྱད་ཐག་གམ་ཞགས་པ་ལྟ་བུའོ། །བར་མ་དོར་འདོར་བ་ནི་དེ་སྤོང་བའོ། །དོར་མོད་ཉེས་པ་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་དག་ཅེས་རྐང་པ་གཅིག་གོ །ལམ་ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་པའི་ཐབས་སྟོན་པ་ན་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི། གང་དག་ཅེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །ཐར་
― DTG173_Page_0250 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཆོལ་བ་གང་དག་གཅིག་པུར་གནས་སམ། འང་གི་སྒྲས་མང་པོའི་ཚོགས་ན་གནས་ཀྱང་རུང༌། ཡིད་ཀྱིས་རབ་བརྟགས་ནི་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གི་སྒོ་གསུམ་ལས་གསུམ་པོ་གང་ལ་འཇུག་སྙམ་དུ་དཔྱོད་པའོ། །དེ་ལྟར་དཔྱད་པས་སྒོ་གསུམ་དགེ་བ་ལ་འཇུག་ན་དེ་ལ་སྦྱོར་ཞིང་གཉིས་ལ་འཇུག་ན་ད་དག་ལས་བཟློག་བར་བྱའོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི་ཡང་དག་ལས་དང་ཞེས་རྐང་པ་གཅིག་གོ །ཡང་དག་པའི་ལས་ནི་དགེ་བའོ། །ལྷན་ཅིག་ནི་ཡུལ་དང་དུས་ཀུན་དུའོ། །མཉམ་པར་འགྲོགས་པ་ནི་དེ་ལུས་དང་སྲོག་གི་ཕྱིར་ཡང་མི་འདོར་བའོ། །ཡང་ན་དེ་ལ་འཇུག་པར་སློབ་པའོ། །དེས་ཕན་ཡོན་ཅི་ཐོབ་ཅེ་ན། །ས་སྟེང་ཞེས་རྐང་པ་གཉིས་སོ། །ས་སྟེང་དཀྱིལ་ན་སྟེ་མི་རྣམས་ཀྱི་དབུས་ནའོ། །གཙོ་བོར་གྱུར་པ་ནི་དགེ་བ་སྒྲུབ་པའོ། །དམ་པ་ནི་མི་དགེ་བ་སྤོང་བའོ། །ཡང་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་མ་ཐོབ་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་དང༌། །ཐོབ་པ་མི་ཉམས་པར་བྱེད་པ་སྟེ་ཚིག་གཉིས་དང་རིམ་པ་བཞིན་ནོ། །སློབ་མ་མཆོག་ནི་དེ་ལེན་པའོ། །བླ་མ་ནི་དེ་སྦྱིན་པའོ། །བཀུར་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེས་དེ་ལ་སྒྲུབ་པའི་མཆོད་པ་ཕུལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ངོ་ཚ་ཤེས་པ་ནི་ངོ་ཚ་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །དཔེར་ན་མ་ནི་བུའི་ལུས་སྐྱེད་པ་དང༌། རིགས་བཙུན་པ་དང༌། བུ་ལ་གཡོ་མི་བྱེད་པ་དང༌། བུ་ལ་བྱམས་པ་དང༌། བུའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང༌། བུ་ལ་བདེན་པར་སྨྲ་བ་དང༌། བུ་ལ་གཞུང་ལུགས་ཆེ་བ་དང༌། བུ་སྐྱོང་བ་ལ་དགའ་བ་དང༌། བྲན་མོ་ལ་སོགས་པ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་གཟི་བརྗིད་ཆེ་བ་དང༌། རང་གི་སྲོག་གཏོང་གི་བུ་མི་གཏོང་བ་སྟེ། ཆོས་བཅུ་དང་ལྡན་པ་བཞིན་དུ་ངོ་ཚ་ཤེས་པ་ཡང་ངོ༌། །ངོ་ཚ་ཤེས་པ་རྣམས་ནི་རང་གི་སྲོག་བདེ་བླག་ཏུ་གཏོང་བར་བྱེད་ཀྱི་དམ་བཅས་པའི་བསླབ་པ་རྣམས་མི་གཏོང་བ་ཡིན་ཏེ། མདོ་ལས་དགེ་ཚུལ་ཕ་ལ་བུ་མོས་གསོལ་བ་བཏབ་པ་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དོན་དུ་རང་གི་སྲོག་དོར་བའི་གཏམ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་བ་ལྟ་བུའོ། །ཁྲེལ་ཡོད་པ་ནི་རེ་ཞིག་ཅེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །དམ་བཅའ་བ་བཏང་མོད་ཉེས་པ་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། རེ་ཞིག་སྐྱེ་བོ་ཀུན་གྱི་དཔྱས་དང་ཞེས་སྨོས་ཏེ། མཛའ་བ་དང་མི་མཛའ་བ་དང་བར་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཉེས་པ་སྒྲོགས་པའམ། སྡིག་པའི་འགྲོ་བ་ནི་ངན་
― DTG173_Page_0251 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོར་རྣམས་ཏེ་དེ་དག་ནི་མི་དགེ་བ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་བཞིན་རྣལ་མ་བོར་བ་ནི་སྔོན་གྱི་གྲོལ་སོ་དང་ཆོས་དང་ཟང་ཟིང་གི་ལོངས་སྤྱོད་ལས་ཉམས་པའོ། །མཁས་ལ་ས་སྟེང་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པ་དེ་ཁོ་ན་སྡུག་བསྔལ་ཆེའོ། །དེ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གཞན་ཅི་ཡོད། ལམ་མི་སྒྲུབ་པའི་ཉེས་པ་སྟོན་པའི་སྲེད་པས་སླུ་བར་འགྱུར་བ་ནི། གང་ཞིག་ཅེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །ཆོས་ཀྱི་ལམ་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་སྟེ། རིགས་ཅན་གསུམ་གྱིས་བགྲོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱ་ཆེན་པོ་ནི་ཕན་ཡོན་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་པའོ། །ཡང་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོའོ། །དོར་མོད་ཉེས་པ་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོ་ཞེས་རྐང་པ་གཉིས་སོ། །གར་མཁན་གྱི་ལུས་ཀྱི་བྱེད་པ་མི་རྟག་པ་དང་འདྲ་བར་རོ། །དགའ་བ་ནི་རྗེས་སུ་ཆགས་པའོ། བསླུས་པ་ནི་མཐོ་རིས་དང་ཐར་པ་ལས་ཉམས་པའོ། །འཁོར་བར་འཁྱམས་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། གང་ཞིག་འཁོར་བའི་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །རྟག་ཏུ་འགྱུར་བ་ནི་འགྲོ་བ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་འཕོ་བའོ། །བསྟི་བ་ཙམ་ནི་འདོད་པའི་ཡུལ་ལྔ་ཐོབ་པའོ། །མཉམ་པ་ནི་ལྷ་དང་མི་རྣམས་སོ། །མི་མཉམ་པ་ནི་ངན་འགྲོ་རྣམས་སོ། །འཁྱམས་མོད་ཉེས་པ་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གཟིར་བར་འགྱུར་ཞེས་སྟོན་པ་ན། ཐོག་མར་མིའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་མངལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ནི། ཤིན་ཏུ་མི་བཟོད་ཅེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །སྐྱེ་བའི་སྡུག་བསྔལ་སྟོན་པའི་ཤིན་ཏུ་དོག་པ་ནི། དེ་ནི་ཞེས་རྐང་པ་གཉིས་སོ། །སྲོག་མི་སྤང་བ་ནི། འོན་ཀྱང་ཞེས་པ་རྐང་པ་གཉིས་སོ། །མི་གཙང་བས་གཟིར་བ་ནི་མི་གཙང་ཞེས་རྐང་པ་གཉིས་སོ། །ལུས་དང་སེམས་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་ནི་གནོད་པ་ཞེས་པ་རྐང་པ་གཉིས་སོ། །སྔོན་གྱི་དྲན་པ་སྤོང་བ་ནི་མངལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་བརྗེད་པའོ། །བྱིས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ནི་ལུས་ཞེས་རྐང་པ་གཉིས་སོ། །ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཀུན་ལ་མི་འོངས་པ་ནི་དེས་སྒོ་གསུམ་གྱི་ལས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མི་ནུས་པའོ། །དར་ལ་བབ་པའི་སྡུག་བསྔལ་སྟོན་པའི་སྦྱོར་བ་ཉམས་པ་ནི་དར་ལ་བབ་ཅེས་རྐང་པ་གཉིས་སོ། །སྦྲུལ་གདུག་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་
― DTG173_Page_0252 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའོ། །གནས་གྱུར་ནི་རྟེན་བྱེད་པའོ། །མུ་ནི་མཐའ་སྟེ་འདོད་པ་ལྔའོ། །བག་རྐྱོང་བ་ནི་ངོ་ཚ་བ་དང་འཇིགས་པ་མེད་པར་རོ། །སྤྱོད་མོད་ཉེས་པ་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། བསམ་པ་ཉམས་པ་ནི། བསམ་བརླག་ཅེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །དགེ་བའི་བསམ་པ་བརླག་པ་དེ་ནི་དར་ལ་བབ་པ་དེ་ནས་ཀྱང་རྒན་པོར་ལྷུང་ངོ༌། །མི་གཙིགས་སྤྱོད་པ་མི་འདོར་བ་ནི་སྒོ་གསུམ་ཞི་བར་སྤྱོད་པའོ། །དེ་མི་འདོར་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྒ་ཤི་མེད་པར་ལྟ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། བྱིས་པ་བདག་ལུས་ཞེས་རྐང་པ་གཉིས་སོ། །ལམ་ལས་ཉམས་པ་ནི་རྨོངས་པ་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །དེ་ལྟར་སེམས་པ་མེད་ན་ཉེས་པ་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། རྨོངས་པ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། བླང་བྱ་དང་དོར་བྱ་མི་ཤེས་པའོ། །ལམ་བཟང་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་འབྲས་བུ་ཡིད་དུ་འོང་བ་འབྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལམ་མིན་ནི་མི་དགེ་བ་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་འབྲས་བུ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་འབྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བབ་དགུ་ནི་རྩྭ་ཤིང་ལ་སོགས་པ་གླང་པོའི་ལམ་དུ་བབ་པ་ཐམས་ཅད་ཕྱེ་མར་རློག་ཅིང་འགྲོ་བ་བཞིན་དུ་མཐོ་རིས་དང་ཐར་པ་ཕྱེ་མར་རློག་ཅིང་ངན་སོང་འཁོར་བར་འགྲོ་བའོ། །རྒ་བའི་སྡུག་བསྔལ་སྟོན་པའི་དགའ་བས་ལུས་དབང་སྒྱུར་བ་ནི། དེ་ནས་དེ་ནི་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །དར་ལ་བབ་པ་ནི་དེ་ནས་མི་གཙིགས་པ་དེ་ནིའོ། །དགེ་བའི་ཆོས་འགྲིབ་པར་འགྱུར་བ་ནི། འོན་ཀྱང་ཞེས་རྐང་པ་གཉིས་སོ། །མི་དགེ་བ་འཕེལ་བར་འགྱུར་བ་ནི། རྨོངས་པ་ཞེས་རྐང་པ་གཉིས་སོ། །རང་གི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་བ་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་སྟོན་པ་ན་སྐྲ་ཉམས་པ་ནི་དེ་ནས་དེ་ནི་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །དགོད་པ་བཞིན་དུ་ཞེས་པ་ནི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་དགོད་པའི་ཚེ་སོ་དཀར་པོ་སྣང་བ་བཞིན་དུ་རྒས་པས་སྐྲ་དཀར་པོ་སྣང་བའོ། །ལུས་དང་བསམ་པ་ཉམས་པ་ནི་དེ་ནས་དེའི་ལྷུ་ཚིགས་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །བློ་བསླད་པ་ནི་སེམས་འཁྲུགས་ཤིང་དྲན་པ་ཉམས་པའོ། །འགྲོ་བ་ཉམས་པ་ནི་ཡུལ་གཞན་དུ་འགྲོ་བ་ན་འཁར་བ་འམ་བཞོན་པ་མེད་ན་འགྲོ་མི་ནུས་པའོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང༌། ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་མི་རིད་ཉམ་ཆུང་ཞིང༌། །ཤ་ཁྲག་བསྐམས་ཤིང་རྒྱུས་ལྤགས་ཉི་ཚེས་དཀྲིས། །མགོ་དཀར་སོ་རྒལ་ལུས་ནི་
― DTG173_Page_0253 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རབ་སྐེམ་ལ། །འཁར་བར་བརྟེན་ཅིང་མི་བདེ་ཁྱོགས་འགྲོ་སུ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེངས་པ་ནི་མདངས་ཡལ་བའོ། །ཤིག་ཤིག་པོ་ནི་ཚིགས་རྣམས་འཁྲུལ་པའོ། །དབང་པོ་ཉམས་པ་ནི་དབང་པོ་ཞེས་རྐང་པ་གཅིག་གོ །འདོད་པ་བསྟེན་པ་ཉམས་པ་ནི། ཡུལ་ལ་ཞེས་རྐང་པ་གཅིག་གོ །འཇིགས་པ་སྐྱེད་པ་ནི། གནས་སྐབས་ཞེས་རྐང་པ་གཉིས་སོ། །རྒ་བའི་གནས་སྐབས་གང་དུ་དར་ལ་བབ་པ་འདི་འགྲོ་བར་འགྱུར་བའོ། །འཆི་བའི་སྡུག་བསྔལ་སྟོན་པ་ནི་འགྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་བ་ནི། བདག་གིས་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །འདི་མ་བྱས་བ་ནི་དགེ་བ་མ་བྱས་པའོ། །དེ་ལ་བྱས་པ་ནི་སྡིག་པ་དེ་སྤྱད་པའོ། །འགྲོ་བ་ཉམས་པ་ནི་བདེ་འགྲོ་ནས་ལྟུང་བའོ། །འཕྲིགས་པར་མ་གྱུར་པ་ནི་དེ་ལྟར་མ་ཤེས་པའོ། །མྱ་ངན་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་བ་ནི་མྱ་ངན་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །རྡོ་རྗེ་བསྣུན་པས་ལུས་ལ་གནོད་པ་དེ་ལྟ་བུར་མྱ་ངན་སྐྱེ་བས་སེམས་ལ་གནོད་པའོ། །གནད་གཅོད་པས་སྡུག་བསྔལ་བ་ནི། གནད་ཀྱི་གཤིས་སུ་ཞེས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །ཟས་དང་གོས་ལ་སོགས་པས་བདེ་བ་ལྷུར་བྱས་ནས་བཀྲེས་སྐོམ་དང་ཚ་གྲང་ལ་སོགས་པ་བསྲུང་བར་བྱས་པའོ། །ཡིད་དུ་འོང་བ་ནི་གཅེས་ཕངས་སུ་འཛིན་པའོ། །འདྲིས་པ་ནི་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་ངའི་ལུས་སྙམ་དུ་ཞེན་པའོ། །གཤིན་རྗེས་བཟུང་བས་སྡུག་བསྔལ་བ་ནི། གཤིན་རྗེའི་ཞགས་པས་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་སོ། །ཆོ་ངེས་འདེབས་ན་དེ་ཉེ་དུ་རྣམས་ཀྱིས་ཐོས་པས་གྲོགས་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ཡིས་ཞེས་རྐང་པ་གཉིས་སོ། །གཤིན་རྗེས་བཟུང་མོད་ཉེས་པ་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། བགྲོད་དཀའ་ཞེས་རྐང་པ་བཞིའོ། །དུས་ཀྱི་ཞགས་པ་ནི་འཆི་བའི་དུས་ཀྱི་ཚེའོ། །དེ་ལྟར་མིའི་སྡུག་བསྔལ་བསྟན་ནས། ངན་འགྲོའི་སྡུག་བསྔལ་སྟོན་པའི་ཡི་དགས་ཟས་ལ་སྒྲིབ་པ་ཅན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ནི། མི་བཟད་པ་སྐོམ་པས་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །ཕྱིའི་སྒྲིབ་པ་ཅན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་སྟོན་པའི་རི་བོ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྣང་བ་ནི། དུས་རླབས་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །རླུང་གིས་ཆུ་བསྐྱོད་པའི་དུས་སུ་རླབས་ཆེན་པོ་ལངས་ནས་ཆུ་
― DTG173_Page_0254 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱེན་དུ་འཐོར་བས་རི་རྩེ་བསེལ་བའོ། །ཆུ་བོ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྣང་བ་ནི། །ཆུ་གཏེར་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །ཆུ་གཏེར་ནི་རྒྱ་མཚོ་སྟེ་ཆུ་མི་ཟད་པའི་འབྱུང་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆར་སྤྲིན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྣང་བ་ནི། །འདི་ནི་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །ཚ་གྲང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྣང་བ་ནི། ཚ་བས་ཉེན་ལ་ཞེས་རྐང་པ་གཉིས་སོ། །དེ་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྣང་བའི་རྒྱུ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཞེས་རྐང་པ་གཉིས་སོ། །ནང་གི་སྒྲིབ་པ་ཅན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ནི། ཁ་བ་མིག་ཙམ་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །དེ་ལྟར་ཡི་དགས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བརྗོད་ནས། དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་སྟོན་པའི་ཁྱིས་འཚེ་བ་ནི་རལ་པའི་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །སྤུ་གྲིས་སྨས་པ་ནི་སྤུ་གྲི་ཞེས་རྐང་པ་གཉིས་སོ། །ཁྲོན་པར་ལྟུང་བ་ནི། རྩེ་གསུམ་ཞེས་རྐང་པ་གཉིས་སོ། །གཤིན་རྗེའི་ཁ་བས་ཐུ་བ་ནི། །དེ་བས་དས་འཇིགས་པའོ། །ལོ་མའི་རལ་གྲིས་གཤགས་པ་ནི། ཉིན་མཚན་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །དེའི་ཚེ་དུད་མོ་ཁོན་བཤེས་ཡིན་གྱི་དེ་ལས་གཞན་པའི་བཤེས་མེད་པས་དེ་བརླག་པར་གནས་སོ། །བུད་མེད་འབར་བས་འཁྱུད་པ་ནི། བུད་མེད་ཅེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །འཁྲིགས་པ་ནི་སྔ་མ་ཤི་བར་ཕྱི་མ་སྐྱེ་བའོ། །ལུག་གིས་འཇོམས་པ་ནི་རི་དང་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །ཤལྨ་ལིའི་གནོད་པའི་ཡར་འཛེགས་པའི་ཚེ་ཚེར་མས་གནོད་པ་ནི། བསེ་ཁྱི་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །སྤྲུལ་གྱིས་གནོད་པ་ནི་གཤིན་རྗེའི་ཞེས་རྐང་པ་གཉིས་སོ། །བྱས་གནོད་པ་ནི། གསོན་པོར་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །མར་འབབ་པའི་ཚེ་ཚེར་མས་གནོད་པ་ནི། ཐུར་དུ་ཞེས་རྐང་པ་གཉིས་སོ། །མཚོན་གྱིས་གནོད་པ་ནི། །དེ་ན་ཞེས་རྐང་པ་གཉིས་སོ། །བྱས་འཚེ་བ་ནི། དེ་ཚེ་ཞེས་རྐང་པ་གཉིས་སོ། །གཡང་སར་ལྷུང་བ་ནི། ཁ་ཅིག་རི་བོའི་ཞེས་རྐང་པ་གཅིག་གོ །ཟངས་སུ་བཙོས་པ་ནི། ཁ་ཅིག་འབྲུ་མར་ཞེས་རྐང་པ་གཅིག་གོ །ས་གཞི་འབར་བར་ལྟུང་བ་ནི་གཞན་དག་ཅེས་རྐང་པ་གཉིས་སོ། །འབུ་སྦྲང་གིས་ཟ་བ་ནི། ཁ་ཅིག་འབུ་སྦྲང་ཞེས་རྐང་པ་གཉིས་སོ། །འོ་ན་དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོས་
― DTG173_Page_0255 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཅོམ་པ་རྣམས་འཆི་འཕོ་བར་མི་འགྱུར་བ་ཅི་སྟེ་ཞེ་ན། དེ་དག་གསོན་པའི་རྒྱུ་ནི། ལས་ཀྱི་ཞེས་རྐང་པ་གཉིས་སོ། །ལས་ནི་མི་དགེ་བའོ། །འཚོ་བ་ནི་སྲོག་གོ །ཐོགས་པ་ནི་དེས་གཟུང་བའོ། །རང་གི་ཡན་ལག་བསྐྱོད་པ་ཙམ་ཡང་ངོ༌། །གསོན་པ་ནི་བདག་ཉིད་འཆི་བར་སྨོན་ཀྱང་མི་འཆི་བའོ། །དེ་ལྟར་ཚ་བའི་དམྱལ་བ་བསྟན་ནས། གྲང་བའི་དམྱལ་བ་སྟོན་པའི་ཆུ་བུར་ཅན་ནི་ལྷགས་པ་ཞེས་རྐང་པ་ཕྱེད་དང་གསུམ་མོ། །ཆུ་བུར་རྡོལ་བ་ནི། རྡོལ་བ་ཞེས་རྐང་པ་ཕྱེད་དང་གཉིས་སོ། །སོ་ཐམ་ཐམ་པ་ནི་ཀོས་ཐག་ཅས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །ད་ནི་རབ་ཏུ་ཚ་བ་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྟོན་པའི་མེའི་གནོད་པ་ནི། དམྱལ་མེས་ཞེས་རྐང་པ་གཉིས་སོ། །དམྱལ་བའི་སྲུང་མས་འཚེ་བ་ནི། རུས་གོང་ཞེས་རྐང་པ་གཉིས་སོ། །མནར་མེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་སྟོན་པའི་མདོར་བསྟན་པ་ནི། གཉིས་ལས་ཕྱིའི་གནོད་པ་ནི། ལ་ལར་ཞེས་རྐང་པ་གཉིས་སོ། །ནང་གི་གནོད་པ་ནི་བྲང་གི་ཞེས་རྐང་པ་གཉིས་སོ། །རྒྱས་པར་བཤད་པ་ཡང་གཉིས་ལས་ནང་གི་གནོད་པ་ནི། གློ་ནས་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །ཕྱིའི་གནོད་པ་ནི། སྡུག་བསྔལ་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་མོ། །དེ་ལས་གནས་ཁང་གི་གནོད་པ་ནི། སྡུག་བསྔལ་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །མདའི་གནོད་པ་ནི། མདའ་ཆེན་ཞེས་རྐང་པ་གཅིག་གོ །དབྱུག་པས་གནོད་པ་ནི་དམྱལ་བའི་སྲུང་མས་ཞེས་རྐང་པ་གཅིག་གོ །ཁུ་བ་འབར་པའི་གནོད་པ་ནི། ལྕགས་ཞུན་ཞེས་རྐང་པ་དྲུག་གོ །སྤྱིའི་དོན་བསྡུ་བ་ནི། སྐྱེ་བོ་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །དེ་ལྟར་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་བསྟན་ནས། དུད་འགྲོའི་སྡུག་བསྔལ་སྟོན་པ། དེས་ངལ་འབྱོར་རྙེད་པར་དཀའ་བ་ནི། སྐྱེ་བོ་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །འཆལ་སྤྱོད་པ་ནི་མི་དགེ་བ་བྱེད་པའོ། །དེ་ཉེས་པ་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། བརྒྱལ་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་འགྲོ་བ་མཐའ་ཡས་བྱེ་བ་འཕྱེས་རྣམས་སུ་དུད་འགྲོར་སྐྱེའི། མིའི་དངོས་པོ་ཤིན་ཏུ་རྙེད་པར་དཀའ་བ་ཉིད། མིའི་ནང་ན་ཡང་སྨད་པར་སྐྱེ་བ་ནི། གལ་ཏེ་ཞེས་རྐང་པ་གཅིག་གོ །དུད་འགྲོ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པ་ནི། དུད་འགྲོ་ཞེས་རྐང་པ་
― DTG173_Page_0256 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱེད་དང་གཉིས་སོ། །དེ་ནས་དམྱལ་བར་ལྟུང་བ་ནི། གང་གིས་ཞེས་རྐང་པ་ཕྱེད་དང་གཉིས་སོ། །དེ་ལྟར་ཐེག་པ་ཐུན་མོང་གི་ལམ་སྒྲུབ་པ་གདམས་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལམ་སྒྲུབ་པ་ལ་གདམས་པ་བརྗོད་པ་ན་སྒྲུབ་པའི་རྟེན་ནི་གང་ཞིག་ཅེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །གང་ཞིག་ནི་དལ་འབྱོར་རོ། །སྐྱེ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་དེར་བྱིང་བ་དང་དེ་ལས་བརྒལ་དཀའ་བས་རྒྱ་མཚོའོ། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་ས་བོན་དགེ་བ་ནི་དེ་སྐྱེད་པ་སྟེ། །ཇི་སྐད་དུ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ས་བོན་ལྟ་བུའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དགེ་བ་ནི་དེ་མ་བསྐྱེད་པ་སྐྱེད་ཅིང་མི་ཉམས་པར་བྱེད་པའོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ལམ་སྟོན་པ་ནི། བདེ་གཤེགས་ཞེས་རྐང་པ་གཉིས་སོ། །མི་མ་ཡིན་པས་བསྒྲུབ་པར་མི་ནུས་པ་ནི། ལམ་དེ་ཞེས་རྐང་པ་གཉིས་སོ། །མི་རྣམས་ལམ་བསྒྲུབ་པ་ལ་སྦྱར་བ་ནི། མིའི་དངོས་པོ་ཞེས་རྐང་པ་གཉིས་སོ། །ལམ་ལ་འཇུག་པའི་སྒོ་མི་རྟག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ན་སྐད་ཅིག་གི་མི་རྟག་པ་ནི། མར་མེ་ཞེས་རྐང་པ་གཉིས་སོ། །གློ་བུར་གྱི་མི་རྟག་པ་ནི། འདི་ནི་ཞེས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །རྒྱུན་གྱི་མི་རྟག་པ་ནི། སོ་ག་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །སྒྲུབ་པའི་གནས་ནི། ཟླ་བའི་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །སྒྲུབ་པའི་གྲོགས་ནི། ནགས་མཐོངས་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །དགའ་བའི་ནགས་ཚལ་ནི་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པ་རྣམས་ལ་ཡོད་པའོ། །སྒྲུབ་པའི་ཆ་རྐྱེན་ཆུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟོན་པ་ནི་ནགས་རླུང་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །ཆུ་གཙང་ནི་དྲི་རྙོག་པ་དང༌། སྲོག་ཆགས་མེད་པའོ། །དོགས་བདེ་བ་ནི་འགྲམ་གཉིས་ཀྱང་ངོ༌། །དབེན་པ་ནི་འདུ་འཛི་ཉུང་བའོ། །དེ་ན་སྐྱིད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་ལྷའི་བུ་མོའི་ལུས་ལྷའི་སྤོས་དང་སྨན་དྲི་ཞིམ་བོས་བྱུགས་པའི་མགོ་བོའི་ལན་བུའི་རྒྱན་དུ་ཐོགས་པ་མེ་ཏོག་གི་ཚོགས་མཛེས་པ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་རྒྱུན་དང་ལྡན་བ་ལྷའི་ཆུ་ལའང་ཡོད་པར་འགྱུར་རམ། རྒྱུན་དང་ལྡན་པའི་ལྷའི་ཆུ་ནི་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་མཚེའུ་དལ་གྱིས་འབབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཤིང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་
― DTG173_Page_0257 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྩ་བ་འབྲས་བུ་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །ཉམས་དགའ་ནི་ཡིད་དུ་འོང་བའོ། །བས་མཐའ་ནི་གྲོང་ཟད་པའི་མུར་ཐུག་པའོ། །གཅིག་བུ་ནི་གྲོགས་མེད་པར་རོ། །དམྱལ་སྡོང་ནི་ཁྱིམ་གྱི་གྲོང་འདབ་བམ་ཆུང་མ་སྟེ་འབྲས་བུའི་མིང་རྒྱུ་ལ་བཏགས་པའི། །བསླུས་མེད་གནས་པ་ནི་ངེས་བྲིད་པར་མི་ནུས་པའོ། །དེ་དག་གི་དོན་བསྡུས་པ་ནི་རི་སུལ་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །དེ་ལ་གནས་ཀྱི་དོན་བསྡུ་བ་ནི་རི་སུལ་ཞེས་རྐང་པ་གཅིག་གོ །ཤིང་གི་དོན་བསྡུ་བ་ནི། ཉེར་སྤྱོད་ཅེས་རྐང་པ་གཅིག་གོ །ཆུའི་དོན་བསྡུ་བ་ནི་ཆུ་དོགས་ཞེས་རྐང་པ་གཉིས་སོ། །རི་སུལ་ཡངས་པ་ནི་གཅོང་རོང་དང་ངམ་གྲོག་ལ་སོགས་པ་མེད་པའོ། །ཉེར་སྤྱོད་རྒྱ་ཆེ་བ་ནི་དེར་འཆག་པ་དང་འདུག་པ་ལ་སོགས་པ་བག་ཡངས་སུ་སྤྱོད་པའོ། །ཉན་པ་ནི་ཐོས་པའི་ཚེ་རྣ་བར་འཕྲོད་པའོ། །ཇི་ལྟར་སྙན་ཞེ་ན་རྔ་ལྟར་རོ། །ཕུ་ཆུ་བདག་ཅག་སྐོམ་པས་ཉོན་མོངས་ཤིང་སྡུག་བསྔལ་བའི་ཡུལ་མིན་ཏེ། འཐུངས་ན་ངོམས་པས་བདེ་ཞིང་སྐྱིད་པའི་ཡུལ་ཡིན་ཞེས་འགྲོན་ལ་སྒྲོགས་པ་བཞིན་ཆུ་སྒྲ་འབྱིན་པའོ། །སྒྲུབ་པའི་བར་ཆད་སྤོང་བ་ན། འདོད་པའི་ཉེས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི། འདོད་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་འདོད་པ་རྣམས་སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པ་ནི། འདོད་པ་རྣམས་འབྱོར་དང་ཞེས་རྐང་པ་གཉིས་སོ། །འདོད་པའི་འབྲས་བུ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ནི་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་ཞེས་རྐང་པ་གཉིས་སོ། །ངན་སྤྱོད་འཁྲུལ་པ་ནི་མི་དགེ་བ་བཅུ་བྱེད་པའོ། །དེ་ལ་ཆགས་པ་ནི་འདོད་པ་ལ་སྲེད་པའོ། །འདོད་པའི་བདེ་བ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ནི། ཡུལ་དང་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །དུག་པས་འདོད་པ་ཉེས་དམིགས་ཆེ་བ་ནི་དུག་དང་ཞེས་རྐང་པ་གཉིས་སོ། །དེའི་གཏན་ཚིགས་ནི་དུག་ནི་ཞེས་རྐང་པ་དྲུག་གོ །དེ་ལྟར་འདོད་པ་དང་ཡུལ་གྱི་ཉེས་པ་བརྗོད་ནས། འདོད་བྱེད་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཉེས་པ་སྟོན་པ་ནི། ཇི་ལྟར་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །རྙེད་པ་གྲུབ་པ་མེད་པ་ནི་རྩྭ་ལོ་མ་ཟོས་པའོ། །དེ་དང་འདྲ་བར་བདེ་འགྲོར་གྲུབ་པ་མེད་པར་ངན་འགྲོར་ལྟུང་བའོ། །དེ་ལྟར་འདོད་པ་སྤྱིའི་ཉེས་པ་བསྟན་ནས་ཁྱད་པར་དུ་ལྷའི་འདོད་པའི་
― DTG173_Page_0258 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉེས་དམིགས་སྟོན་པའི་མཚེའུ་ལ་ཆགས་པའི་ཉེས་པ་ནི་ལྷའི་བུ་མོ་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །འཕྲལ་ཐབས་གློང་བ་ནི་རང་གི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་དྲེགས་པའོ། །ལྗོན་ཤིང་ལ་ཆགས་པའི་ཉེས་པ་ནི་དགའ་ཚལ་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་ནི་བཞི་སྟེ། བཟའ་བཏུང་དང༌། གོས་དང༌། རྒྱན་དང༌། རོལ་མོའི་དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་ངོ༌། །ས་ལ་ཆགས་པའི་ཉེས་པ་ནི། །རྐང་གཞག་ཅེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །དེ་ལ་རྐང་པ་གཞག་ན་ནེམས་ཞེས་སོར་བཞིས་དམའ་བར་འགྱུར་ཞིང་བཏེག་ན་པར་ཞེས་སོར་བཞིས་མཐོ་བར་འགྱུར་བའོ། །རེག་ན་བདེ་བ་ནི་ལུས་ལ་ཕན་འདོགས་པའོ། །ཁང་བཟངས་ལ་ཆགས་པའི་ཉེས་པ་ནི། དྲིལ་བུ་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །ཁང་པ་དེའི་སྟེང་གཡོགས་ནས་དྲིལ་བུ་མཛེས་པ་འཁྲོལ་ཞིང་མུ་ཏིག་གི་ཕྲེང་བའི་ཚོགས་འཕྱང་བ་འོད་ལྷག་གེ་བའི་གཞལ་མེད་ཁང་དུ་ཞུགས་ཏེ། །ལྷ་ཡུལ་དར་འདོད་པ་ལྔ་བགྲོད་ནས་ཏེ་ལོངས་སྤྱོད་བྱས་ནས་ཀྱང་ངོ༌། ཕ་མཐའ་སྟེ་ཐར་ཐབས་མེད་པའི་ནང་དུའོ། །དབང་ཕྱུག་ལ་ཆགས་པའི་ཉེས་པ་ནི། གང་དུ་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །རྣམ་པར་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཁང་བཟངས་གང་དུ་རྒྱལ་ཆེན་རིས་བཞི་དང༌། །སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་ལྷ་དང༌། ཀླུ་དང༌། མིའམ་ཅིའི་སྤྱི་བོས་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་རྐང་པ་ལ་གཏུགས་ནས། དེ་དག་གི་མགོ་བོའི་རྒྱན་གཙུག་གི་ནོར་བུ་མར་གད་ཀྱི་འོད་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་རྐང་རྟེན་ཏེ་གདན་ཁྲི་དམར་པོར་གྱུར་པའོ། །དེ་ཡང་འགྲོ་བ་ངན་པར་འགྲོ་བར་འགྱུར་བ་ནི་ངན་སོང་དུ་ལྷུང་བ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། བརྒྱ་བྱིན་འཇིག་རྟེན་མཆོད་འོས་གྱུར་ནས་ནི། །ལས་ཀྱི་དབང་གིས་ཕྱིར་ཡངས་སྟེངས་ལྟུང༌། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །སྲོག་ལ་ཆགས་པའི་ཉེས་པ་ནི་མེ་ཏོག་ཅེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །འཚེ་བ་ནི་སྲོག་གོ །དེ་མ་འགགས་བར་དུ་སེམས་ཅན་གསོན་པོར་འཚོ་བའོ། །སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་བདེ་བར་རློམ་པའི་ཉེས་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །ང་རྒྱལ་བྱེད་མོད་ཉེས་པ་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཞེས་རྐང་པ་གཉིས་སོ། །འཁོར་བ་ལ་ཆགས་
― DTG173_Page_0259 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཉེས་པ་ནི། དེ་ན་གཤིན་རྗེས་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །ལོག་པར་སྨོན་པ་ནི་སྲིད་པ་དང་སྲིད་པའི་ཡོ་བྱད་ཐོབ་པར་འདོད་པའོ། དེ་ཉིད་འཇིག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་འཇིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་བདེ་བར་རློམ་པའི་དཔེ་དགོད་པ་ནི་དམྱལ་རྣམས་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །དམྱལ་བ་དེ་ཉིད་ཤིན་ཅི་མ་དུང་སྙམ་པས་ཐོབ་བསྣུན་པས་མཆོག་ཏུ་བདེ་བ་ཡིན་པར་སེམས་སོ། །དོན་དེ་དང་འདྲ་བར་སྦྱར་བ་ནི། དེ་བཞིན་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །རྟག་ཏུ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུའོ། །རེ་ཞིག་ཙམ་ཞིག་ནི་ལྷ་དང་མིར་སྐྱེས་པ་ནའོ། །ཇི་ཞིག་ལྟར་བསོད་ནམས་བསགས་པའི་དབང་གིས་ངན་འགྲོའི་སྐྱེ་ཤིའི་འཁྲུལ་འཁོར་མེད་ནས་སྐད་ཅིག་སྟེ། བདེ་འགྲོ་ནས་མ་ལྷུང་བར་དུ་ངན་འགྲོའི་སྡུག་བསྔལ་གཉུག་མར་བཟོད་དཀའ་མེ་ལྕེ་ལྟ་བུ་ཞི་འགྱུར་ན། ལྷ་དང་མིའི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་བདེ་བ་ཁམ་འགའ་སྟེ། ལྷ་དང་མིའི་འདོད་པ་ལྔ་ལ་ཡང་སྲེད་པར་བྱེད་དོ། །ལམ་སྒྲུབ་པའི་རང་བཞིན་གཉེན་པོ་སྒོམ་པ་ན་འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་འགྲོ་བ་ཀུན་ན་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །སྟུག་པོ་ནི་ཤས་ཆེ་བའོ། །སྲབ་མོ་ནི་ཤས་ཆུང་བའོ། །མི་སྡུག་པར་ཡིད་ལ་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་སྡུག་པ་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །མཆེད་པ་ནི་འཕེལ་བའོ། །ཞིལ་བ་ནི་འགྲིབ་པའོ། །ཞར་ལ་བུད་མེད་སྡུག་པར་སྨྲ་བའི་འབྲས་བུ་ནི། བུད་མེད་ཅེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །ལུས་ནི་པདྨ་ལྟར་འཇམ། བྱད་བཞིན་ཟླ་བ་ལྟར་མཛེས། མིག་ནི་ཨུཏྤལ་ལྟར་དཀར་གནག་ཕྱེད་ཅེས་མགོ་སྙོམས་པའོ། །སྙོམས་མོད་ཉེས་པ་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྙན་དངགས་མཁན་གྱི་བརྫུན་དེའི་ཞེས་རྐང་པ་གཅིག་གོ །མི་བཟད་པ་དེ་གང་ཞིག་ཅེ་ན། དེ་དག་ཅེས་རྐང༌། པ་གཅིག་གོ །མི་རྟག་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་སེམས་ཅན་མི་རྟག་པ་ནི། འགྲོ་བ་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །སྣོད་མི་རྟག་པ་ནི་གང་གི་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །ལོངས་སྤྱོད་མི་རྟག་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། བདེ་བ་དང༌། སྐྱེ་གནས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་
― DTG173_Page_0260 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་སྟེ། རིམ་པ་བཞིན་སྔོན་ཆད་ཆེས་པ་རྐང་པ་གཅིག་དང་གཅིག་དང་གཉིས་སོ། །བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཉེ་དུ་ལ་བྱམས་པ་སྒོམ་པ་ནི། སྐྱེ་བ་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །གྲོགས་ལ་བྱམས་པ་སྒོམ་པ་ནི། གང་དག་ཅེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །དུས་ཀྱི་རིམ་པ་ནི་སོ་ག་ལ་སོགས་པའོ། །མཉམ་པ་ནི་རིགས་ལ་སོགས་པས་མཚུངས་པ་དང་འགྲོགས་པའོ། །མི་མཉམ་པ་ནི་མཐོ་བའམ་དམའ་པ་དང་འགྲོགས་པའོ། །གཉེན་བཤེས་ལ་སྙིང་རྗེ་བསྒོམ་པ་ནི། ཉེ་དུ་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཉེ་དུ་ཡིན་ན་དགྲ་དང་བར་མ་ལ་ཉེ་དུར་ངོམ་ཤེས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སྐྱེ་ཤིས་ཞེས་རྐང་པ་གཉིས་སོ། །མ་ལ་བྱམས་པ་སྒོམ་པ་ནི། བྱིས་པ་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་སོ། །བུའི་ཆེད་དུ་ལས་ཀྱི་མཐའ་སྣ་ཚོགས་ལ་འབད་པས་ངལ་བ་མང་པོ་བསྟེན་ཀྱང་བུ་ལ་བྱམས་པ་བསྟེན་པ་དེ་དག་རང་བཞིན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་སྐབས་འདིར་བུ་ཤིན་ཏུ་མ་རབས་ཤིག་ཡོད་དུ་ཟིན་ནའང་མ་དེ་སྤོང་ཞིང་འདོར་བར་སུ་ཞིག་སྤྲོ་སྟེ་སྤྲོ་བར་མི་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་སྒོམ་པའི་ཐབས་བསྟན་ནས། གོམས་པའི་ཕན་ཡོན་སྟོན་པའི་སྙིང་རྗེའི་ཕན་ཡོན་ནི། འགྲོ་བ་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །སྡུག་བསྔལ་མི་བཟད་པ་མང་པོ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་གསུམ་མམ། བརྒྱད་དམ། བརྒྱ་རྩ་བཅུ་ལ་སོགས་པའོ། །དབང་མེད་པ་ནི་མི་འདོད་བཞིན་དུ་འབྱུང་བའོ། །སྐྱབས་མེད་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་སེལ་བའི་གྲོགས་མེད་པའོ། །གཞན་སྡུག་བསྔལ་བའི་དོན་དུ་བདག་གི་སྡུག་བསྔལ་བཟོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བདེ་བའི་རྒྱུ་ལ་གནས་པས་བདེ་ཞེས་སྐྱེས་མཆོག་གསུང་ངོ༌། །ཐ་ན་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་གཞན་ལ་བཟའ་བཏུང་བྱིན་པས་དེས་བཀྲེས་སྐོམ་དང་བྲལ་བ་དང༌། གོས་བྱིན་པས་ཆ་གྲང་དང་བྲལ་བས་དེ་མགུ་ཞིང་རངས་པར་བྱས་པ་དེས་བདག་དགའ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དང་འདྲ་བར་སྙིང་རྗེ་གོམས་པ་འདི་ན་གང་ཞིག་ཡོད་དེ་མེད་དོ། །བྱམས་པའི་ཕན་ཡོན་ནི་གཞན་ཕན་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །གཞན་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཕན་ཡོན་
― DTG173_Page_0261 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང། ལྷ་མིའི་བདེ་བ་བསྐྱེད་པར་བརྩོན་པས་བདག་དགའ་བ་རྙེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྟེ། དེ་དང་མཉམ་པ་ཡུལ་ལྔའི་བདེ་བའི་ལོངས་སྤྱོད་ལྷུར་ལེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་ཐོབ་ཅེས་འོག་མ་དང་སྦྱར་རོ། །དེ་ལྟར་ཕན་ཡོན་བསྟན་ནས། སྤྱོད་པ་སྟོན་པའི་བྱམས་པའི་སྤྱོད་པ་གཞན་བདེ་བ་སྒྲུབ་པ་ལ་བརྩོན་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྙེད་སླ་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །བྱམ་པའི་སྤྱོད་པ་བྱེད་པ་འདི་ཁོ་ནའོ། །འཕགས་པ་ནི་རང་གི་དོན་ལྷུར་ལེན་པ་རྣམས་པས་དེ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའོ། །གཞན་བདེ་བ་སྒྲུབ་པ་ལ་གཞོལ་བ་ནི། ཉི་མ་རླབས་ཆེན་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །དེ་འདྲ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་མ་དངས་དང་མཚུངས་པའོ། །གཅིག་ཏུ་གཞོལ་བ་ནི་རང་དོན་དང་འདྲེན་མས་མ་ཡིན་པའོ། །ཡང་ན་གཅིག་པུ་གཞོལ་ཏེ་གྲོགས་ལ་མི་ལྟོས་པར་རོ། །སྙིང་རྗེའི་སྤྱོད་པ་སྟོན་པའི་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་སེལ་བ་ལ་བརྩོན་པ་ནི། འཇིག་རྟེན་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་སེལ་བར་དགའ་བ་ནི། གཞན་གྱི་དོན་དུ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་སེལ་བ་ན་བདེ་བ་ནི། གཞན་ལ་ཕན་པར་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །རང་སྨིན་ནས་གཞན་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ནི། རྒལ་བར་འགྱུར་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །དེ་ལྟར་བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བཤད་ནས། བསླབ་པ་གསུམ་བ་རྟན་པར་བྱེད་པ་འཆད་པ་ནི་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་བསྔགས་པ་ནི། དེ་ལྟར་ཞེས་རྐང་པ་གཅིག་གོ །རྭ་དང༌། བ་སོ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱན་པས་གསེར་དང༌། དངུལ་ལ་སོགས་པའི་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལྟར་ལེགས་སྤྱད་དེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་རྒྱན་གྱི་མཆོག་གོ །དེ་སྐད་དུ་ཡང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ལྡན་པ་རྒྱན་རྣམས་ཀུན་གྱི་མཆོག། །ཅེས་གསུངས་སོ། །ཤེས་རབ་བསྔགས་པ་ནི། གསལ་བའི་ཞེས་རྐང་པ་གཅིག་གོ །ནོར་བུ་དང་མར་མེ་ལ་སོགས་པའི་གསལ་བའི་ནང་ན་ཉི་ཟླའི་གསལ་བ་མཆོག་ཡིན་པ་ལྟར་ཤེས་རབ་ནི་ཤེས་བྱ་གསལ་བར་བྱེད་པས་མཆོག་གོ །དེ་ལ་ཕན་ཡོན་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། ཞི་བ་
― DTG173_Page_0262 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བདུད་རྩི་ཡངས་ཞེས་སྨོས་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་འཐོབ་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་སྐད་དུ་ཡང༌། ཐུབ་པ་ཁྱེད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས། །སྣང་བས་མི་ཤེས་རབ་རིབ་དག །འཇོམས་པའི་ཐ་ན་ཉི་མ་ཡང༌། །མེ་ཁྱེར་ཙམ་ཡང་མི་པོ་ད་དོ། །ཞེས་བཤད་དོ། །ཏིང་འཛིན་བསྔགས་པ་ནི། དགའ་བའི་ཞེས་རྐང་པ་གཅིག་གོ །མི་རྣམས་ཀྱི་དགའ་བའི་ནང་ན་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་དགའ་བ་མཆོག་ཡིན་པ་ལྟར། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའི་དགའ་བ་དང་ལྡན་པས་མཆོག་གོ །འོ་ན་དེ་སུས་རྙེད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། བྱས་པ་གཟོ་བ་རྣམས་ཀྱིས་རྙེད་བར་སླའི། བྱས་པ་མི་གཟོ་བས་རྙེད་པར་དཀའ་བའོ། །དེ་གསུམ་གྱིས་འབྲས་བུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བསྔགས་པ་ནི། བཀྲ་ཤིས་ཞེས་རྐང་པ་གཅིག་གོ །གཟའ་དང་རྒྱུ་སྐར་དང་ཚེས་གྲངས་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པ་བཀྲ་ཤིས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་གང་གིས་འདོད་པའི་དོན་གྲུབ་པའི་བཀྲ་ཤིས་མཆོག་ཡིན་པ་ལྟར་ཞི་བ་སྟེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བས་མཆོག་གོ །འོན་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བ་ཙམ་ཡིན་གྱི་བདེ་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། བདེ་རྒྱུན་སྟེན་ཞེས་སྨོས་ཏེ་བདེ་བའི་རྒྱུན་མི་འཆད་པས་སོ། །དེ་ལྟར་རྟོགས་པའི་ཆོས་བསྔགས་ནས། ལུང་གི་ཆོས་བསྔགས་པ་ནི། བདེ་བར་གཤེགས་པའི་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །དེ་ལ་བརྟེན་ན་ཕན་ཡོན་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། ལྗོན་ཤིང་ཞེས་རྐང་པ་གཅིག་གོ །འབྲས་བུ་རྒྱ་ཆེན་ནི་མཐོ་རིས་དང་ཐར་པའོ། །འོ་ན་གསུང་གི་དོན་ནམ་ཚིག་གང་བསྟེན་ཞེ་ན། བདེ་གཤེགས་ཞེས་རྐང་པ་གཉིས་སོ། །སྤྲང་མ་མེ་ཏོག་བཞག་ནས་སྦྲང་རྩི་ལེན་པ་ལྟར་རོ། །དེ་ལྟར་གདམས་ངག་རྒྱས་པར་བརྗོད་ནས། མདོར་བསྡུས་ཏེ་བཤད་པའི་འགྲོ་བ་སྤྱིལ་གདམས་པ་ནི། སྐད་ཅིག་ཅེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །སྐད་ཅིག་ལ་ལུས་འཇིག་ལོངས་སྤྱོད་ཟད་ཅིང་རྟག་ཏུ་སྟེ། གཉེན་པོ་སྐྱེས་ཀྱི་བར་དུ་སེམས་གཡེང་ཞིང་འཁྲུགས་པར་བྱེད་པའི་ཡུལ་ལྔ་པོ་རྣམས་སྤོངས། ཞི་བའི་བདེ་འབྲས་ཐོབ་པར་བྱེད་ཅིང་འཆིང་བའི་འཚེ་བ་མེད་པར་བྱེད་པ་གཅིག་པུ་གྲོགས་ལ་མི་ལྟོས་པར་དབེན་པ་སྟེ་འདུ་
― DTG173_Page_0263 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཛི་མེད་པ་བསྟེན། བདག་དང་གཞན་འཁོར་བ་ལས་རྣམ་པར་ཐར་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སྒོ་མོ་དབྱེ་བའི་གེགས་བསྟན་པ་ལྟ་བུའི་གཏི་མུག་སྟེ་རྨོངས་པ་དང༌། འཁྲུགས་པ་སྟེ་ལྡོངས་པ་དང༌། རབ་རིབ་སྟེ་ཆགས་པ་སོལ་ཏེ་སྤོངས། སྤྱིར་རྟ་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས་གཉིད་ཆེ་ཡང་རྟའི་མཆོག་ཅང་ཤེས་ནི་རྟེའུ་སྟེ་ཕྲུ་གུ་ནས་བག་ཟོན་ཆེ་བས་ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་པོར་གཉིད་ལོག་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཅུང་ཟད་གཉིད་ལོག་ནས་རྩྭ་ཆུ་ལ་སྤྱོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སློབ་མ་རྣམས་ཀྱང་འདོད་པ་ལ་ཡུན་རིང་པོར་སྟེན་པར་མི་བྱེད་དེ། ཅུང་ཟད་བསྟེན་ཀྱང་དེས་སྐྱོ་བར་བྱས་ནས་དགེ་བ་སྤྱོད་དོ། །དེ་ལྟར་སྐྱེ་དགུ་སྤྱི་ལ་གདམས་ནས་སློབ་མ་ལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་འདོམས་པ་ནི་ཤིང་ཆེན་པོ་ལྟ་བུར་ཆོས་དགུ་དང་ལྡན་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བརྗོད་པ་ནི། ཁྱོད་གཅིག་ཅེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །དཔེར་ན་ཤིང་ཆེན་པོ་སྡོང་པོ་ལྟ་བུ་ནི་བརྟན་པའོ། །གེལ་པ་ལྟ་བུ་བཟོད་པའོ། །དུལ་བ་ནི་ལོ་མ་ལྟ་བུའོ། །ཞི་གནས་ནི་མེ་ཏོག་ལྟ་བུའོ། །ཤེས་རབ་ནི་ཡལ་ག་ལྟ་བུའོ། །རྒྱུ་རབ་ཏུ་སྨིན་པ་ནི་ལོ་བྲན་མྱུ་གུ་ལྟ་བུའོ། །སྨོན་ལམ་ནི་རྩེ་མོ་ལྟ་བུའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་གྲིབ་མ་ལྟ་བུའོ། །རབ་ཞི་སྟེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་འབྲས་བུ་ལྟ་བུའོ། །མཚོ་ཆེན་ལྟ་བུར་ཆོས་བཅུ་གཅིག་དང་ལྡན་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བརྗོད་པ་ནི། ཁྱོད་གཅིག་ཅེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །དཔེར་ན་མཚོ་ཆེན་པོ་ཡངས་པ་ལྟར་ཤེས་རབ་རྒྱ་ཆེ་བ་དང༌། གསལ་བ་ལྟར་ཤེས་བྱ་གསལ་བ་དང༌། བྱིན་གྱིས་གཞོལ་བ་ལྟར་དགེ་བ་ལ་གཞོལ་བ་དང༌། གཏིང་ཟབ་པ་ལྟར་ཆོས་ཟབ་མོ་རྟོགས་པ་དང༌། རབ་ཏུ་དང་བ་ལྟར་དང་བའི་དད་པ་དང་ལྡན་པ་དང༌། རྟག་ཏུ་བསིལ་བ་ལྟར་ཉོན་མོངས་པའི་གདུང་བ་ལས་བསིལ་བ་དང༌། སྤྲུལ་གདུག་པའི་རྙི་ཡིས་བག་ཞད་མེད་པ་ལྟར་དུག་གསུམ་མེད་པ་དང༌། མེའི་འཇིགས་པ་སྤངས་པ་ལྟར་ངན་འགྲོའི་འཇིགས་པ་སྤངས་པ་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་རབ་ཏུ་གཙང་བ་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་གཙང་བ་དང༌། སྐོམ་པ་གཅོད་པ་ལྟར་སྲེད་པ་གཅོད་པ་དང༌། གྲུ་གཟིངས་འདེགས་པའི་ཁུར་བཟོད་པ་ལྟར་གཞན་དོན་བྱེད་པའི་ཁུར་བཟོད་པའོ། །ཆར་སྤྲིན་ཆེན་པོ་ལྟ་བུར་ཆོས་དྲུག་དང་ལྡན་པར་གྱིས་
― DTG173_Page_0264 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤིག་ཅེས་བརྗོད་པ་ནི། ཁྱོད་གཅིག་ཅེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །དཔེར་ན་ཆར་སྤྲིན་ཆེན་པོ་དེས་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ལྟར་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་སྡིག་པ་ལས་བཟློག་སྟེ། དགེ་བ་ལ་བཀོད་ནས་ཕན་འདོགས་པ་དང༌། འབྲུག་གི་སྒྲ་སྒྲོགས་པ་ལྟར་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མི་འཇིགས་པ་དམ་པའི་ཆོས་སྨྲ་བའི་སྒྲ་ཆེན་སྒྲོགས་པ་དང༌། ཆར་ཆེན་པོ་འབབ་པ་ལྟར་གྲགས་པ་རྒྱ་ཆེན་པོས་ཁྱབ་པ་དང༌། ཆར་དེ་རླུང་གི་ཤུགས་དྲག་པོས་བསྐྱོད་པ་ལྟར་སེམས་སྙིང་རྗེའི་རླུང་གིས་བསྐྱོད་བ་དང༌། སའི་རྡུལ་ལྡང་བ་ཞི་བ་ལྟར་ཉོན་མོངས་པའི་རྡུལ་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པ་དང༌། གྲིབ་མས་ས་སྟེངས་བརྒྱན་པ་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་སྒོ་གསུམ་བརྒྱན་པའོ། །དེ་ལྟར་གདམས་ངག་བརྗོད་ནས། དེ་ལས་བྱུང་བའི་དགེ་བ་བསྔོ་བའི་ལེགས་པ་གྲུབ་པར་བསྔོ་བ་ནི། བདག་གིས་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །བདེ་གཤེགས་སྤྱོད་པ་ནི་དང་པོ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནས་ཐ་མ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བར་རོ། །རྟག་ཏུ་བདེ་པ་ནི་ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུ་ནད་མེད་པའོ། །ལོངས་སྤྱོད་བཟང་པོ་ནི་ལོག་པར་འཚོ་བ་མེད་པའོ། །ཡིད་ལ་རེ་བ་འབྱོར་པ་ནི་འདོད་པའི་དོན་ཐམས་ཅད་གྲུབ་པའོ། །གཞན་ལ་ཕན་པར་དགའ་བ་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་ལས་བསྒྲལ་ནས་བདེ་བ་ལ་འགོད་པར་སྤྲོ་བའོ། །ཀུན་མཁྱེན་ནི་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའོ། །བགྲོད་པར་ཤོག་ཅེས་པ་ནི་དེ་ཐོབ་པར་སྨོན་པའོ། །ཉེས་པ་ཞི་བར་བསྔོ་བ་ནི་དམྱལ་བ་ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །དམྱལ་བའི་ངམ་གྲོག་དང་གཡང་ས་ལག་མཐིལ་ལྟར་མཉམ་མུན་ནག་རྣམ་བསལ་ལུས་ལ་མེ་འབར་བ་རབ་ཏུ་ཞི་བ་དང༌། རོ་མྱགས་བཙོག་པའི་འདམ་རྫབ་བསྐམས་ནས་དེར་འཁྲུངས་ཤིང་སྐྱེས་པའི་པདྨའི་ལོ་མས་ཁེབས་ཤིང་རྩ་བའི་ཁྱེའུ་སོ་ཐོན་པ་དང༌། རོ་མྱགས་ཀྱི་འདམ་དེ་གཙང་ཞིང་དྲི་ཞིམ་གྱུར་ནས། ཕྱོགས་དེར་པདྨ་ཁ་བྱེ་བས་ས་རྣམས་རྣམ་པར་བརྒྱན་པ་དང༌། དམྱལ་བ་རྣམས་བདེ་བ་རྒྱས་ཤིང་བསམ་པ་བཟང་ལ་རླུང་སེར་བུའི་ངད་བཅས་ཆར་ཟིམ་འབབ་པས་ཚ་བའི་གདུང་བ་ཞི་བར་ཤོག །སྟེན་པ་འབྱུང་བར་བསྔོ་བ་ནི། བདུད་དཔུང་ཞེས་
― DTG173_Page_0265 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གོ །སྒྲོགས་པ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་སྟོན་པའོ། །ལྷའི་ཆུ་ནི་མཚེའུ་དལ་གྱིས་འབབ་པའི། །རྩེ་མོ་ནི་དེར་ལྷ་དང་ལྷ་མོ་རྣམས་རྩེ་བས་ནང་ཕན་ཚུན་དགའ་བ་བྱེད་པ་བས་ཀྱང་གདུལ་བྱ་རྣམས་དགའ་བར་མཛད་པའོ། །གདུལ་བྱ་དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། ལྷ་དང་མི་འདུལ་བ་ཞེས་སྨོས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་གདུལ་ཞེ་ན། སྐྱེ་ཤི་ཞེས་རྐང་པ་ཕྱེད་དོ། །གང་གིས་འདུལ་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་དག་ཅེས་རྐང་པ་ཕྱེད་དང་གཉིས་སོ། །བརྣག་པ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདུལ་བྱ་རྣམས་གང་ལ་མོས་པའི་སྐུར་རོ། །ནམ་ཞར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་ཏུའོ། །བསྟན་པ་རྒྱས་པར་བསྔོ་བ་ནི། འགྲོ་བ་ཞེས་རྐང་པ་གཅིག་གོ །དེའི་འགལ་རྐྱེན་མེད་པར་བསྔོ་བ་ནི། །འཆི་བདག་ཅེས་རྐང་པ་གཅིག་གོ །མཐུན་རྐྱེན་ཚོགས་པར་བསྔོ་བ་ནི་འཕགས་པའི་ཞེས་རྐང་པ་གཉིས་སོ། །འཕགས་པའི་སྐྱེ་བོ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང། ཉན་ཐོས་རྣམས་སོ། །འོ་ན་རང་སངས་རྒྱས་འཕགས་པའི་སྐྱེ་བོ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ནི་ལུས་ཀྱིས་ཆོས་སྟོན་གྱི་ངག་གིས་མི་སྟོན་པས་གཏམ་ཚོགས་མེད་དོ། །གཏམ་ཚོགས་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་མོ། །སྤེལ་བ་ནི་གོང་ནས་གོང་དུ་རྒྱས་པའོ། །དེ་ལ་ཕན་ཡོན་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། ཞི་བའི་བདུད་རྩི་ཞེས་བྱའོ། །ཞི་བའི་བདུད་རྩིའི་ཆར་གྱིས་བསིལ་བས་དོན་བྱས་ཤོག །ཞི་བའི་བདུད་རྩིའི་ཟླ་བའི་སྣང་བ་རབ་བཟང་དོན་བྱས་ཤོག །ཅེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །བདག་གིས་སློབ་མའི་སྤྲིང་ཡིག་འདི། །རྟོགས་ཤིང་ཅུང་ཟད་བཤད་པ་ལས། །དགེ་བ་དྲི་མེད་གང་ཐོབ་དེས། །འགྲོ་ཀུན་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་ཤོག །སློབ་མ་ལ་སྤྲིང་བའི་འགྲེལ་པ། །སློབ་དཔོན་མཁས་པ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་འབྱུང་གནས་བློ་གྲོས་ཀྱིས་རང་གི་སློབ་མ་རྣམས་ལ་ཕན་པའི་དོན་དུ་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་བི་ནཱ་ཡ་ཙན་དྲ་དང༌། བོད་ཀྱི་ལོ་ཙཱ་བ་དགེ་སློང་ཆོས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ།། །།
ལྷོ་ཟ་མོ་ཚངས་དབྱངས་ལ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བྱེ་བྲག་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ།
― DTG173_Page_0266 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྷོ་ཟ་མོ་ཚངས་དབྱངས་ལ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བྱེ་བྲག་བསྟན་པ་བཞུགས་སོ། །སློབ་མ་ལྷོ་ཟ་ཚངས་པའི་དབྱངས་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་གིས་མེ་ཏོག་གཏོར། གུང་སྐྱེམས་དྲངས་གུས་པ་བགྱིས་ནས། རྗེ་ལྷ་གཅིག་ལགས་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཚན་ཉིད་འདི་ཁོ་ན་ཡོང་ཇི་ལྟ་བུ་ལགས། བཀའ་སྩལ་པར་ཞུ་ཞེས་གསོལ་པས། སློབ་དཔོན་གྱིས་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཞིག་བཏུད་དེ་དགོངས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནི་བགྲངས་པ་ནས། །རང་སེམས་འཁྲུལ་བའི་ལུས་ལ་ཆགས་པ་ཡིས། །སྐྱེ་གནས་མང་པོ་བརྒྱུད་ཅིང་སྐྱེ་ཤི་མང་པོ་མྱོང༌། །འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་འདི་ལ་བཟོད་པའི་གླགས་མེད་དོ། །དམྱལ་བ་ཡི་དགས་བྱོལ་སོང་སྡུག་བསྔལ་མི་བཟད་པ། །གསུམ་དང་བརྒྱད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་འདམ་རྫབ་ཡིན། །སྐོལ་ཅག་ཀུན་ཀྱང་འདམ་རྫབ་འདི་ལ་གནས། །རིགས་པར་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས། །བཀའ་དང་བསྟན་ནས་ནན་ཏན་བསྟན་པ་འདི། །མི་ཁོམ་གནས་བརྒྱད་སྐྱེས་ཚེ་མ་ཉན་དབང་མེད། །ཁོམ་ལྡན་མི་ལུས་ཐོབ་པ་གསན་དུ་གསོལ། །བསྐལ་པར་བསགས་པའི་བསོད་ནམ་རྒྱ་མཚོ་ཡིས། །རབ་ཏུ་དཀོན་པའི་ཁོམ་ལྡན་མི་ལུས་ཐོབ། །ལྷོ་ཡི་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་སྐྱེ་བ་དཀོན། །ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་བསྟན་པའི་ཆོས་བསླབ་འཚལ། །ཕུང་པོ་འདི་ནི་སེམས་དང་གནང་གཞེས་འབྲལ། །སྡིག་དང་བསྔོས་ནས་ཅི་བསྙོད་ཅི་བསྐོན་ཡང༌། །རོ་སྟོད་རོ་སྨད་ཆགས་པའི་གཟུགས་ཕུང་འདི། །སྡུག་བསྔལ་རྩ་གཞི་ཆེན་པོར་ཤེས་པར་གྱིས། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་གཟུགས་ལམ་ཆགས་ཤིང༌། །རྣམ་ཤེས་མ་རིག་མུན་ལ་ཆགས་པ་ནི། །ཤེས་རབ་མེ་ལྟར་འབར་བའི་སྒྲོན་མ་ཡིས། །མ་རིག་མུན་རུམ་གཏིང་ནས་ཐར་བར་འགྱུར། །འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་དབང་པོ་ཆེས། །བཙོག་པའི་མང་ལ་གནས་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་མྱོང༌། །མ་ཡི་དྲག་དལ་ཚ་གྲང་འགྲངས་བཀྲེས་ཀྱིས། །འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དེར་ཆེ་ཕྱིས་མི་སྨོས། །འབྱུང་བའི་དུས་ན་སོག་མིག་དྲངས་པ་སྙམ། །དབུགས་ཆད་བརྒྱལ་ནས་ངན་སོང་སྒོ་རུ་བྱུང༌། །བྱུང་བས་ཚེར་མའི་ནང་དུ་བསྐྱུར་བ་སྙམ། །བླངས་པས་བྱེའུ་ཆུང་ཁྲ་ཡིས་ཁྱེར་བ་སྙམ། །བ་སྤུའི་བུ་གར་ལྷགས་པའི་མདའ་རེ་བྱུང༌། །ཉམས་སུ་ཚོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་མྱོང༌། །སྐྱེ་བའི་སྡུག་བསྔལ་འདི་ལ་བཟོད་པའི་
― DTG173_Page_0267 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གླགས་མེད་དོ། །ཕུང་པོ་འདི་ལ་རྒས་པ་ཡོངས་ཀྱིས་འོང༌། །མགོ་ལ་སྐྲ་མེད་ཁ་ན་སོ་ཡང་མེད། །མིག་ཀྱང་མི་མཐོང་རྣ་བའང་མི་ཐོས་ལ། རྟག་ཏུ་ནད་པ་ཇི་བཞིན་མལ་ན་ཉལ། །ལྡང་ཡང་མི་ནུས་སྒུར་རམ་གོག་ཅི་འགྲོ། །ཟས་འདོད་སྐོམ་འདོད་ཀུན་གྱིས་འབོད་ཅིང་སློང། །རྒས་པས་ཉམ་ཐག་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དེ། མེ་ལོང་གྲིབ་མ་མཐོང་ན་འདྲེ་བས་འཇིགས། །གནོད་པ་མ་བྱས་མི་བྱེད་བྱེད་མི་འགྱུར། །ཁྱིམ་མཚེས་བྱིས་པ་ཀུན་ཀྱང་ཤིན་དགའ། །རྒས་པའི་སྡུག་བསྔལ་འདི་ལ་བཟོད་པའི་གླགས་མེད་དོ། །ཕུང་པོ་འདི་ལ་ནབ་ཡོངས་ཀྱིས་འོང༌། །ཅི་ན་ཡང་ནི་བཟོད་པའི་གླགས་མེད་དེ། །ཤི་རུ་དོགས་ནས་སྡུག་བསྔལ་ཉམ་ཐག་པས། །ཤ་ལ་མེས་སྲེག་གཏར་ཀ་དབུག་དྲལ་བྱེད། །སྨན་གྱི་རང་བཞིན་ཁ་ལ་བཏུང་དཀའ་ཡང༌། །ཤིར་དོགས་ཕན་རེ་དབང་མེད་བྲང་ཅིང་འཐུང༌། །བློ་ལོག་མི་ཡིས་བསྒྱུར་ཀྱང་མི་སློངས་ཏེ། །ནད་གྲམ་སེམས་རྟེན་སྙིང་ལ་ཀུན་འདུས་ནས། །གནང་གཅོད་ན་བའི་སྡུག་བསྔལ་བཟོད་པའི་གླགས་མེད་དོ། །ཕུང་པོ་འདི་ལ་ཤི་བ་ཡོངས་ཀྱིས་འོང༌། །ཕྱོགས་བཞིའི་ངོས་ནས་རི་རྡིབ་ཇི་བཞིན་དུ། །དེ་ལ་ཞུར་མེད་དེ་ལ་གསོལ་དུ་མེད། །དང་པོ་འཆི་བའི་ནད་དེ་བཟོད་གླགས་མེད། །ཚིག་ཀྱང་འཆོལ་ནས་མིག་ཀྱང་ཁུར་ཟུར་བྲོས། །རེ་གདུང་བྲེད་དོ་འོ་བྱས་སྙིང་གཏུགས་ནས། །དུས་ཤིང་གདུངས་ནས་སྨྲེ་སྔགས་མང་པོ་བཏོན། །འཇུས་ཤིང་འཕྱངས་ཀྱང་ཕན་པ་ཅི་ཡང་མེད། །གཤེད་མ་འཆི་བདག་སྲོག་གཅོད་སྙིང་བཅུ་པའི། །སྡུག་བསྔལ་ནང་ན་ཤི་བ་མི་ཕོད་དེ། །ཤི་ལས་ཐར་པའི་སེམས་ཅན་གཅིག་ཀྱང་མེད། །མེད་པ་བཙལ་གྱིས་མི་རྙེད་སྡུག་བསྔལ་ནི། །ཡུལ་དང་གནས་སྤངས་གཉེན་པོར་ཕྱོགས་བཞིར་བརྒྱུགས། །སྒྱུ་དང་ཟོལ་གྱིས་བསླུས་ནས་འདོད་པ་བཙལ། །ལམ་གྱིས་དུབ་དང་བཀྲེས་སྐོམ་སྡུག་བསྔལ་ཁྱད་བསད་ནས། །ཤ་རུས་བྱེ་བ་ཙམ་དུ་ཉོན་མོངས་ཐན་བསྐོལ་ཏེ། །ཁྱིམ་དུ་ནམ་ཕྱིན་སྙམ་པའི་ཡིད་ཀྱིས་གདུང་བས་མྱོས། །གལ་ཏེ་རྙེད་པ་གྲུབ་ནས་ཁྱིམ་དུ་ཕྱིན་ན་ཡང༌། །འདི་བས་ལྷག་བཙལ་སྙམ་ནས་ཡང་ནི་ཚོལ་ཁྲོའི་ལམ་དུ་ཞུགས། །བཙལ་བ་གྲུབ་པ་དགྲ་དང་ཕྲད་དེ་ཀུན་ཕྱོགས་སྒྲེན་མོར་བཏང༌། །རང་
― DTG173_Page_0268 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་མ་བསད་བརྡེགས་ནས་བཏང་བ་འོན་ཀྱང་རིགས་པ་ཆེ། །ཁྱིམ་དུ་ཕྱིན་ནས་བུ་སྨད་དང་ཕྲད་ན་ཡང་ངོ་འཛུམ་གནག །ཆོམ་རྐུན་ལ་སྒུགས་བྱེད་པའང་སྡུག་བསྔལ་ལྷག་པར་ཆེ། །ཚོང་པ་སྒྱུ་ཟོལ་བྲེ་སྲང་སྒྱུར་ཞིང་སླུ་བྱེད་དང༌། །མ་བྱིན་ལེན་དང་འཕྲོག་རློམ་བྱེད་དང་འཇབ་བུ་དང༌། །མཐུས་འཕྲོག་ཁྲེལ་དང་བྲལ་བ་ཅི་དགོས་ཡི་དགས་སྐྱེ། །མེད་པ་བཙལ་བ་འདི་ཡང་བཟོད་པའི་གླགས་མེད་དོ། །ཡོད་པ་བཙལ་བས་མི་ཐུབ་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་ནི། །བདག་ཤི་གཞན་གྱི་དབང་དུ་གྱུར་གྱིས་དོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། །བུ་ཚ་གཉེན་བཤེས་ཤི་རུ་དོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། །ཅི་ནས་ཕ་རོལ་མཐོས་ཀྱིས་དོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། །ནོར་ཕྱུགས་ཤོར་གྱིས་དོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། །ཉེ་དྲུང་ཤི་ནས་ཕྲད་འདོད་མི་ཕྲད་འདི་ཡང་སྡུག་བསྔལ་གླགས་མེད་དོ། །སྡང་བའི་དགྲ་དང་ཕྲད་ཀྱིས་དོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ནི། །བེ་རྒ་མཚོན་གྱིས་མགོ་ལུས་མེད་པར་བརྡེགས། །ཅི་ཡོད་ཕྲོགས་ནས་རལ་གྲི་རྣོ་རྟུལ་སད། །སྙིང་རྗེ་ཡེ་མེད་དགྲ་དང་ཕྲད་པ་ཡི། །སྡུག་བསྔལ་འདི་ཡང་བཟོད་པའི་གླགས་མེད་དོ། །བྱམས་སྡུག་གཉེན་དང་བྲལ་གྱིས་དོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ནི། །ཕ་མ་བུ་ཚ་གཉེན་བཤེས་ཕངས་པ་རྣམས། །དབང་མེད་ལས་ཀྱིས་ཤི་ནས་བྲལ་བའི་ཚེ། །དུས་སྐབས་མེད་པར་མི་བསྐྱུད་སེམས་ལ་དྲན། །གདུང་སེམས་མྱ་ངན་འདི་ལྟར་བསྐྱུད་མཐའ་མེད། །ཕུང་པོ་ཞིག་པ་ཙམ་དུ་མྱ་ངན་ཆེར་བྱས་ཏེ། །ཡོད་དམ་སྙམ་ནས་བརྟགས་ན་ག་ལ་ཡོད་དེ་མེད། །སྲ་ཆས་དམ་དུ་བཅིངས་ནས་ས་འོག་སྦས་པ་སྟེ། །རུལ་མྱགས་བསྐམས་ནས་ཐལ་བའང་དེངས་པ་ལ། །བརྒྱ་བོས་སྟོང་བོས་རྣམས་ནི་མི་ཐོས་ན། །དཀོ་བྱམས་སྡུག་གཉེན་དང་བདག་ཏུ་ཕྲད་པར་ག་ལ་འགྱུར། །བྱམས་སྡུག་གཉེན་དང་བྲལ་དུ་དོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་འདི་ལའང་བཟོད་པའི་གླགས་མེད་དོ། །སྡུག་བསྔལ་འདི་བརྒྱད་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ཡིན། །ལྔ་ཕུང་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རྩ་བ་དུག་ལྔ་ཡིན། །དུག་ལྔ་རང་དགར་སྤྱོད་པའི་སེམས་ཅན་ནི། །སེམས་ཅན་ལུས་ནི་སྣ་ཚོགས་ཚང་བར་བླངས། །དེ་ཡི་ནང་ནས་གཟུགས་རབ་འཕགས་པའི་རྒྱུ། །མི་ལུས་རིན་ཆེན་བཟང་སྡུག་མཛེས་
― DTG173_Page_0269 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐོབ་ལྡན། །བཙན་ཕྱུག་བདེ་སྐྱིད་ཐོབ་པའི་སྐྱེས་བུ་ཡང༌། །མི་ཚེ་འདི་ལ་དགེ་བ་མ་སྤྱད་ན། །དམྱལ་བ་ཡི་དགས་ངན་སོང་གནས་སུ་ལྷུང༌། །རང་ལ་རང་སྡང་རང་སྡུག་བཙོན་རར་ཆུད། །སྡུག་བསྔལ་སྡེ་བརྒྱད་ནང་ན་རྟག་ཏུ་འཁོར་ཞིང་འཁྱམ། །འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཡོན་ཏན་སྨོན་པ་ཡིས། །ཕུང་པོ་སྡུག་བསྔལ་དགྲར་མཐོང་སྐྱོན་རྣམས་སྤོངས། །བསྲུང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དག་ཅིང་གཙང་བར་གྱིས། །གསུང་རབ་རྒྱ་མཚོ་ཞལ་ཐོན་བར་མ་བཅད། །སྡིག་པ་བྱང་བར་འདོད་ན་རྟག་ཏུ་མཐོལ་བཤགས་གྱིས། །དགྲ་བཅོམ་མོས་པས་སྤྱོད་པ་གྲུབ་པ་དང༌། །བདེན་གཉིས་དོན་རྟོགས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡི། །ཆོས་དང་གང་ཟག་བདག་མེད་རྟོགས་པར་གྱིས། །མཁྱེན་བཞི་སྐུ་གསུམ་གྲུབ་ལ་ཕྱག་འཚོལ་མཆོད། །སྡུག་བསྔལ་བརྒྱད་སྤངས་བདེ་ལ་རྟག་གནས་འགྱུར།། །།སློབ་དཔོན་ཀ་མ་ལ་ཤཱི་ལས་ལྷོ་ཟ་མོ་ཚངས་པའི་དབྱངས་ལ་སྡུག་བསྔལ་བརྒྱད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་བསྟན་པ་རྫོགས་སོ། །
རྗེ་འབངས་དང་བོད་བཙུན་རྣམས་ལ་སྤྲིང་ཡིག
སངས་རྒྱས་གསང་བ།
― DTG173_Page_0269 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
༈ རྗེ་འབངས་དང་བོད་བཙུན་རྣམས་ལ་སྤྲིང་ཡིག་བཞུགས་སོ། །འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །བོད་ཀྱི་སྤུ་རྒྱལ་མགོ་ནག་ཡོངས་ཀྱི་རྗེ། །ཁྲི་སྲོང་ལྡེའུ་བཙན་ཨག་ཚོམ་མེས་ཀྱི་སྲས། །རླུང་ནམ་འཕྲུལ་གྱི་རྒྱལ་པོའི་དབོན་པོ་ཡི། །སྲོང་བཙན་སྒམ་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་སྐུ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐུ་རྒྱུད་གདུད་མ་ཆད། །འགྲོ་དྲུག་ནང་ན་ཤེས་རིག་ཆེ་བའི་མི། །དུག་ལྔ་སྡོང་པོ་རྒྱུད་དྲུག་ཀུན་གྱི་གཞི། །ཁྲི་རྗེ་ཐོག་བཙན་མན་ཆད་བརྒྱུད་མ་ཡི། །དགེ་བཅུ་ཐང་ཁྲིམས་བཙུགས་ནས་དུལ་བར་མཛད། །རིགས་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེའུ་བཙན་གྱིས། །འགྲོ་བའི་མུན་པའི་སྐར་ཁུང་དབྱེ་སླད་དུ། །རྒྱ་གར་ཡུལ་གྱི་རྡོ་རྗེ་གདན་སྟེངས་སུ། །སྡེ་སྣོད་གསུམ་པོ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ས་གསུངས། །ཀུན་དགའ་བོ་ལ་སོགས་པའི་འཁོར་རྣམས་སྨིན། །འཛམ་བུའི་གླིང་གི་སྙིང་པོའི་དབུས་སུ་གྱུར། །བསོད་ནམས་ཆེ་བའི་མཁས་པ་གྲངས་ཀྱིས་སྨིན། །དེ་གསན་ཐུགས་ཀྱི་རུས་པ་བཅས་ནས་ནི། །བསོད་ནམས་ཆུང་བའི་རྒྱལ་ཁམས་སྨིན་བྱའི་ཕྱིར། །འཕགས་པའི་རིགས་ཅན་མ་ལུས་ཀུན་བཙལ་
― DTG173_Page_0270 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏེ། བཻ་རོ་ཙ་ན་སྐ་བ་དཔལ་བརྩེགས་དང༌། །ཀླུ་ཡི་རྒྱལ་མཚན་ཡེ་ཤེས་སྡེ་དང་ནི། །ཨེ་ར་ཨ་རོ་མཉྫུ་ལ་སོགས་ལ། །ནོར་གྱི་དམ་པ་གསེར་དངུལ་དབྱིག་བསྐུར་ནས། །རྒྱ་གར་ཡུལ་གྱི་དམ་ཆོས་ལེན་དུ་བརྫངས། །བོད་ཀྱི་མུན་རུམ་ནག་པོའི་སྐར་ཁུང་ཕྱེ། སྲིད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་མངའ་ཐང་དགུང་ལ་རེག །བུདྡྷ་གུ་ཧྱ་བདག་དངོས་གློ་བ་དགའ། །ཆབ་སྲིད་ཡོ་བ་ཀུན་གྱི་གཞུང་སྲོང་ཞིང༌། །སྤྲུལ་པའི་རྒྱུད་མ་ཆད་པའི་ནང་ན་ལྡེ། །ཁྲི་སྲོང་ལྡེའུ་བཙན་མངའ་བདག་ཞལ་སྔ་ནས། །མི་ཆོས་ལྷ་ཆོས་མངའ་ཐང་རྩེ་རུ་ཆིབས། །རིན་ཆེན་འབར་བའི་སྐུ་ཡི་ཕུང་པོ་ལ། །རླུང་མཁྲིས་བད་ཀན་འདུས་པའི་ནད་ཆེན་དང༌། །སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུའི་བགེགས་ཀྱིས་མ་བཙལ་བར། །འཇམ་དཔལ་དང་ནི་མུ་རི་ཏ་ལ་ཁུམས། ཡས་ཀྱི་ས་ནས་བདག་འདྲ་སྤྱན་འདྲེན་པ། །སྐུ་མཉེལ་ལགས་ཏེ་བདག་ལ་དབང་མ་མཆིས། །འཕགས་པ་འཇམ་དཔའ་ཞལ་ནས་བོད་ཡུལ་དུ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཕྱིན་ན་སྲོག་དང་འབྲལ་བར་གསུངས། །བདག་ལ་དབང་མེད་ཁྲི་ལན་སྐྱེས་ལན་དུ། །མན་ངག་ཡོ་ག་ཨ་བ་ཏ་ར་བརྫངས། །བང་ཆེན་མི་གཉིས་པོ་ཡི་རྩེད་ལན་དུ། །མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ཡི་ཏན་ཏྲ་བཤད། །ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀྱི་ལག་ལེན་མང་པོ་ཀུན། །གཅིག་ཀྱང་མ་ལུས་དགོས་པ་ཐམས་ཅད་བརྫངས། །གཟིགས་རྟོག་མཛད་ལ་གཞན་དུ་ཤོར་ར་རེ། །བོད་ཀྱི་མི་ནི་སྒྲིན་ལ་ཚོར་སྐྱེན་ཏེ། །མཐོད་བ་ཐམས་ཅད་ལའུར་བྱེད་པར་འགྱུར། །ཉེས་དམིགས་ཆ་མེད་དམ་ཆོས་སྟོང་བར་བྱེད། །དམྱལ་རྒྱུ་མང་ཞིང་འབྲས་བུ་བརླག་པར་འཆིའོ། །ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀྱི་ལག་ལེན་སྦ་བར་མཛོད། །རྩེད་ལ་སྐྱེས་ལན་གཉིས་ཀྱིས་འགྲོ་དོན་མཛོད། །ཁྲི་སྲོང་ལྡེའུ་བཙན་ཡས་ཀྱི་ཡང་དབོན་གྱི། །རཀྴ་གཉིས་ཀྱི་བུ་གཉིས་ཕྱོགས་རིགས་གཅོད། །བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ཁམས་སྲིད་ཀྱི་མཁར་བུ་ཡང༌། །ཞེ་དབོན་མན་ཆད་སྲིད་མཁར་ཞིག་པར་མཆིའོ། །ཞབས་འདེགས་ཉུང་ཞིང་དམངས་མོ་ཆུང་མར་ལེན། །མཐའ་ཡི་ཁ་བཞི་ཀུན་དུ་གྲོང་སློང་བྱེད། །རྒྱལ་པོའི་དབྱར་ནི་བུས་པའི་རྩེ་འཇོ་འབུལ། །དམངས་མོ་ཚོལ་ཞིང་གྲོང་ཟན་སློང་བར་མཆི། །ཡར་འགྲོ་མར་འགྲོ་འགྲོན་པོ་མཐའ་དག་
― DTG173_Page_0271 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང། །བཙན་པོ་འཇལ་ཡང་རྒྱལ་ཁམས་མི་བཞིན་དུ། །ངོ་མཚར་མི་ཆེ་ཞེས་ནི་མི་ཕྱོགས་པར། །འགྲོན་པོ་ཇི་བཞིན་རྒྱལ་ཉལ་བྱེད་པར་མཆིའོ། །ཕྱོགས་བཞིར་སྒྱུར་བའི་མཁས་པས་བསྒྱུར་བའི་ཆོས། །རྒྱལ་པོ་སྨོས་ཤིང་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། །སྡེ་སྣོད་གསུམ་པོའི་བཀའ་རྒྱུད་མ་ལུས་པ། །མདའ་བདག་ཕྱིར་སྨོས་དཔོན་སྲས་དྲིན་དུ་མཆིའོ། །སྐུ་ཤུགས་ཕྱུང་ལ་བཀའ་རྒྱུད་མ་ལུས་པ། །ལྔ་བཅུ་རྩ་དགུའི་བར་དུ་བསྒྱུར་བ་མཛོད། །དྲུག་ཅུ་ན་ནི་འཇིག་རྟེན་འདས་ནས་ནི། །རྒྱལ་ཁམས་གཞན་དུ་སྐྱེ་བ་བཞེས་པར་མཆིའོ། །འགྲོ་བ་རིས་དྲུག་མཐོ་དམན་གར་སྐྱེ་པ། །རང་བྱུང་རིག་པའི་རྒྱལ་པོ་རང་དབང་ཆེ། །རྫས་ཀྱི་ཤེས་པ་ཤེས་པའི་ནང་ན་དབུལ། །སེམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པ་ཕྱུག་ཅེས་མཆིའོ། །དེ་ཕྱིར་སེམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལེགས་པར་རྟོགས། །སེམས་ནི་ཁང་སྤྲེའུ་གློག་སྟེ་རིས་དྲུག་རྒྱུ། །མཐོ་དམན་གར་འགྲོ་རང་སེམས་ཉིད་དབང་ཆེ། །ལེ་ལོ་མ་མཛད་རང་སེམས་ལྟས་ཞེས་མཆིའོ། །གྲོས་ཀྱི་གདམས་ངག་མན་ངག་བསྟན་པ་ནི། །རྒྱལ་པོ་ཉུང་ན་བྲིན་ཕྱིར་ཁབ་གཞིས་སྐྱུངས། །བཙུན་མོ་གཅིག་ལ་དང་དུ་བཞེས་པ་ནི། །འཕྲ་མིག་གཡུས་སྤྲས་བརྒྱན་ཅིང་མཛེས་པ་དང༌། གཅིག་སེམས་གཅིག་ལ་ཆགས་ཤིང་ཤ་ཚ་མཆིའོ། །སྲིན་བུ་གདོང་དམར་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ཁམས་མི། །དམ་ཚིག་ཉམས་ཤིང་མནའ་ལ་མི་འཛེམ་ལ། །ཤེས་པ་རགས་ཤིང་ཁོང་བརྣགས་ཆུད་བ་ཡིས། །སྔར་བྱས་ཁྱད་དུ་གསོད་པར་འོས་ཞེས་མཆིའོ། །བསོད་ནམས་ཆེ་བར་དཔག་བསམ་ཤིང་བུ་འཁྲུངས། །བསོད་ནམས་ཆུང་བའི་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ཁམས་སུ། །ཤིང་བུ་ཏ་ལ་ཕྱིས་མི་སྐྱེ་བ་འཁྲུངས། །ཤིང་ལ་གནོད་ཀྱིས་འཆད་པ་ཤོལ་ཅིག་མཆིའོ། །གཙུག་ལག་ཁང་དང་མཆོད་རྟེན་ཁང་བཟངས་རྣམས། །སྡིག་པ་ཀུན་ལ་གནོད་དེ་ལས་རྨང་ཡིན། །དམ་ཆོས་བསྒྱུར་བ་ཞུ་ཐུག་དག་ཏུ་མཛོད། །ལན་ཅིག་དུས་སུ་ཚད་མར་བྱེད་པར་མཆིའོ། །རྒྱལ་པོའི་རང་བཞིན་གཞན་དང་སྨྲ་མི་བྱ། །ཟུགས་ཐུབ་གཟོབས་ལ་རབ་ཏུ་བརྟན་པར་མཛོད། །ཐུགས་ཆེན་ནང་བློན་དཔའ་བའི་མི་རྣམས་
― DTG173_Page_0272 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ། །དགོས་དོན་གཅེས་སྤྲས་ལྷུག་པར་སྨོས་ཤེས་མཆིའོ། །སྲིད་ལ་གནོད་པའི་གྲོས་ནི་མེ་སྙན་བོར། །ཁེངས་པར་མི་བྱ་ཞི་དུལ་བསྐྱར་ཞིང་སྨྲ། །གཙིགས་དང་བྱ་དགའ་བློན་པོ་རྣམས་ལ་ནི། །ཧ་ཅང་མ་ཆེ་རན་ཙམ་བྱ་ཞེས་མཆིའོ། །བློན་པོའི་འདོད་པ་ཆུ་བཞིན་མི་བཟད་པས། །སྲིད་ཀྱི་མཁར་ནི་འཇིག་པའི་ཉེས་མཆིས་ཏེ། སྲིད་ཀྱིས་གལ་ལ་བབ་པའི་དུས་ན་ནི། །སྲས་ལ་མི་ཕངས་སྡིག་ལ་མི་འཛེམ་མཆིའོ། །བསྒྱུར་བ་མི་བླ་སྙན་ཁུང་བསྐྱེད་པ་དང༌། །ཕྱེད་ཙམ་ཁྱད་དུ་ཁུམས་ལ་རྣ་ལ་བཟོད། །སྲིད་ཀྱི་ཆུ་མཐའ་རྟོག་ཅིང་ཟད་མི་ཤེས། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་ནི་སྤྱན་ལྟར་མཛོད་ཅེས་མཆིའོ། །ཐེག་པ་ཀུན་ལ་འཇུག་སྒོ་རེ་རེ་སྟེ། །ཀུན་གྱི་སྒོ་ནས་འབྲས་བུ་ཐོབ་མོད་ཀྱི། །གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པ་དང་དུ་བཞེས། །བཀྲི་བའི་དོན་དུ་ཀུན་ལའང་སྤྱད་ཚུལ་བསྟན། །རྡོ་རྗེ་ཐེག་པ་དང་དུ་བཞེས་མཆིའོ། །མཐའ་ལྷོ་བ་ལ་རིགས་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ལ། །ཡིད་ཆེས་མ་མཛད་བོང་སོ་བཞུགས་གནས་རྣམས། །ཀུན་དུ་མ་སྤོང་ཕུང་བའི་ཉེན་མཆིས་ཏེ། །ཅལ་ཅོལ་མ་མཛད་ཅོ་གེ་བཞུགས་ཞེས་མཆིའོ། །བཙུན་མོ་རྣམས་དང་བུད་མེད་གཞན་དག་ལ། །འདོད་ཆགས་རང་བཞིན་ཕྱི་ཕྱིར་འདོད་པའི་ཕྱིར། །ཐུགས་ཀྱིས་ཁུག་ལ་ཧ་ཅང་སྤྱད་མི་བྱ། །ང་ཁྱོད་སྲེ་ཞིང་མཐོ་དམན་མེད་པར་མཆིའོ། །ཡིད་ཆེས་མེད་པར་དགོས་དོན་བསྒྲུབ་མི་བྱ། །ཟས་ཀྱི་སྦྱོར་ཤོམ་ཞིམ་པོས་དགོས་མི་བསྟེན། །ཞེ་སས་ཕྱོགས་པའི་འབངས་ལ་ཉེ་རིང་མེད། །གཞན་གྱིས་མཐོང་བར་མ་ཡིན་གྲོང་གཞན་དུ། །གཉེན་པོས་བདག་ཀྱང་འགྲོ་བར་མི་མཆིའོ། །རྒྱལ་པོའི་རང་བཞིན་རྒྱ་མཚོའི་ཆུ་ལྟ་བུ། །ཞ་ལག་ཕྱོགས་བཞིར་རྒྱས་ནས་སླར་ཡང་འདུ། །རྒྱལ་པོའི་རང་བཞིན་དེ་བཞིན་ཡོངས་ཀྱིས་བསྒྲུབ། །རྒྱ་མཚོས་ཀུན་སངས་ཆོས་ཀྱིས་འགྲོ་དྲུག་སྤོངས། །ཞ་ལག་ཕྱོགས་བཞིར་དོན་བྱེད་སྐུ་གདུང་རྙེད། །སོ་སོ་སྣང་ཡང་སླར་ལ་འདུས་བཞིན་དུ། །རླན་གྱིས་མྱུ་གུ་སྐྱེད་བཞིན་གྲོས་རྒྱ་བསྐྱེད། །ཆུ་ཡིས་འབྲས་བུ་བསྒྲུབ་ལྟར་དམ་ཆོས་བསྒྲུབ། །རྒྱ་མཚོ་མ་གཡོས་བཞིན་དུ་གཡོ་མི་བྱ། །ཆུ་ནི་མཉེན་པ་བཞིན་དུ་ཁོང་མཉེན་བྱ། །རྒྱ་མཚོ་གཏིང་དཔག་དཀའ་
― DTG173_Page_0273 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཞིན་ཚོད་མི་གཟུང༌། །ཆུ་ཆེན་བཟློག་ཐབས་མེད་བཞིན་སྲིད་ལ་བྱ། །རྒྱ་མཚོ་ཀུན་ལ་ཁྱབ་བཞིན་དང་ལག་བསྐྱེད། །ཆུ་འཐུང་ངོམས་པ་བཞིན་དུ་གཞན་ངོམས་བྱ། །རྒྱ་མཚོས་ཆུ་རྣམས་སྡུད་བཞིན་འཁོར་རྣམས་བསྡུ། །ཆུར་ནི་གཟུགས་བརྙེན་གསལ་བཞིན་གསལ་བར་བྱ། །རྒྱ་མཚོ་ཡོན་ཏན་ཇི་ལྟར་ལྡན་པ་བཞིན། །རྒྱལ་པོ་གཅིག་གི་སྐུ་ལ་ལྡན་གྱུར་ན། །སྤུ་རྒྱལ་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་མངའ་བདག་རྒྱུད། །མགོ་ནག་ཡོངས་ཀྱི་རྗེ་རུ་བསྐོས་ཞེས་མཆིའོ། །འོལ་བྱུང་གདམས་ངག་སྤྱན་སྔར་བརྫངས་པ་འདི། །མངའ་བདག་རྒྱལ་པོའི་མུན་པའི་སྐར་ཁུང་མཛོད། །དུས་མིན་རྟག་ཏུ་ཐུགས་ལ་གདགས་པར་ཞུ།། །།བློན་པོ་རྣམས་ལ་བརྫངས་པ། །ཁོང་དལ་སྨྲས་པ་བཙན་ན་བློན་པོས་རབ་ཏུ་ཆུད། །བུད་སྲིད་ཁྱེ་འབྱིན་མི་ཡི་ཁོང་བརྣ་ཡིས། །སོ་ནམས་རྒྱ་ཡིས་ཆོད་ན་ཀུན་ཀྱང་དྲག་པར་འགྱུར། །དྲང་འཇམ་མིག་ཐག་བྱེད་ན་སྲིད་མཐའ་ཡིན། །མཁས་བཙུན་སྔགས་པ་ཁྱད་དུ་མི་གསོད་བུ་ཚའི་གཏེར། །ཁོང་གདུག་ཁ་འཇམ་བྱེད་པའི་བློན་པོ་འཇིགས། །འོ་བྱམས་བན་དེ་འཁུར་བའི་བློན་པོ་ཆོས་དང་ལྡན། །ཀུན་ལ་སྙོམས་པར་ཟས་ཀྱིས་བསྟེན་པ་གཞན་ལ་བྱམས། །དུལ་ཞིང་གཏང་བ་ཐུབ་པའི་མི་ནི་གྲོགས་པོར་བཅལ། །འཕྲལ་དུ་ཁྲོས་པ་ལན་མི་ལྡོན་པ་དགྲར་མི་བྱ། །དགྲ་ཐབས་ཟབ་མོ་དགྲ་ལ་བྱས་པ་རང་ལའོ། །ཉེ་དཔུང་མ་བཤིག་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ན་དགྲ་ཡང་འཇིགས། །བློ་གཏད་མི་ལ་བུ་བཞིན་བརྟན་པར་བྱེད་པའི་མི་ནི་བརླིང་པོ་ཡིན། །ཁ་ཚགས་དམ་ལ་ཟས་སྒོ་ཡངས་ན་ཡུལ་མིས་རྩི། །ཕུར་མའི་མི་ལ་སྤྱི་ཆེད་དང་དུ་བླངས་ན་སྨྲས་པ་ཉན། །ཡོན་ཏན་ཅན་གྱི་མི་ལ་བཀུར་སྟི་བྱས་ན་བསོད་ནམས་ཆེ། །ཤེས་རབ་ཅན་གྱི་མི་ལ་བསླབ་སྦྱང་བྱས་ན་མཁས་པར་འགྱུར། །དགའ་བའི་མི་ལ་གཅམ་པར་ཕབ་ནས་སྨྲས་ན་ཁོང་བློ་གཏོད། །ཆུང་མ་ཇི་ལྟར་མཛངས་ཀྱང་གྲོས་བློ་གཏིང་མི་གཏད། །སྐྱེས་བུ་ཀུན་དུ་གྲགས་པ་ཐ་ཤལ་ཆེ་ན་ཉམས། །ཅི་ལ་འང་ཚོད་ཟིན་སྒྲིན་ཁར་མི་འདོར་རང་ལུགས་བྱེད་པ་བཟང༌། །སྔར་བྱས་འགྱོད་པ་མེད་པར་ཤེས་ན་མི་ཡི་བློན་པོ་ཡིན། །དགྲ་ཐབས་མཁས་ལ་རལ་ཀ་བྱེད་པ་བློན་པོ་
― DTG173_Page_0274 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དཔའ་བོ་ཡིན། །ཁ་འཇམ་ཆེ་ལ་ཁང་བ་རྣ་ཆུང་བའི་མི་ལ་བློ་མི་གཏད། །བསྐོན་ཐོས་རྣ་གཟོད་གཡོས་པ་མེད་ན་གདེང་པོ་ཆེ། །ཕ་མ་དཀོན་མཆོག་ཕུད་དུ་ཁུར་ན་རང་གི་ལྟར། །ངན་པ་རྣམས་ལ་ཞེས་སས་ཕྱོགས་ན་དམན་པའི་གཞི། །དགྲ་ལ་སྲན་དུ་འཛུགས་ན་ཕྱིས་དགྲ་འཇིགས། །ཁོང་བ་རྣ་ཆུང་བའི་མི་ལ་གཉེར་མི་གཏད། །ཆུང་མ་མདོག་སྡུག་ཕོ་དད་ཆེ་བ་བླང་མི་བྱ། །སྒེའུ་སྲེས་གུད་དུ་བྱེད་བའི་ཆུང་མ་གཤིན་པའི་རྟགས། །ངག་འཇམ་ཁོང་ཡངས་སྨྲ་བ་བཙན་དེ་ཞི་ན་མཛངས། །དཔའ་ཞིང་ཕྱོགས་ཆེ་བློ་གཏད་ཐུབ་པ་ཕོ་ཞེས་བྱ། །ཚིག་མཁས་དགྲ་ལ་གནག་ན་གཉེན་གྱི་རག་འཇིགས་ཆེ། །མི་དོན་བྱེད་པ་རང་དོན་བཞིན་དུ་འབད་ན་གཡོ་སྒྱུ་ཆུང༌། །རང་དོན་བཞག་ནས་མི་དོན་བྱེད་པ་དོ་མི་རྟག །ངོ་དགའ་རྨ་ཞིང་ཁ་རྔམ་ངོ་མི་རྟག་ན་ཁྱོ་གའི་མོ། །འཇམ་ལ་གྲོས་གལ་གཅོད་ཞི་བཙན་ན་གྲོས་ཟླ་བྱ། །དཔའ་ལ་གཉིད་ཆུང་ལག་པ་གཙང་བས་ལམ་གྲོགས་བྱ། །ཉེ་རིང་གང་དུ་འགྲོ་ཡང་གྲོགས་དང་འགྲོགས། །སྤྲོ་རིང་ཁ་ཚགས་དམ་པའི་འཁོར་རེ་སྐྱིད། །ཕ་ཁུ་བཟང་པོའི་བུ་ཚ་ངན་པ་ཕོས་ཚིག་ཆེ། །འཕྲལ་དུ་ཁོང་གྱོད་ང་རོ་ཆེ་བའི་མི་དང་འགྲོགས་པ་བྱུར། །ཕ་ཚན་བཟང་པོའི་གསེབ་ཏུ་སྐྱེས་པའི་ངན་པ་རང་མཐོང་ཆེ། །ཁ་དམན་ཁྱིམ་མཚེས་ཀུན་ལ་སྡང་བའི་མི་ནི་གླང༌། །མནའ་མ་རྣམས་དང་འཁོན་པར་བྱེད་པའི་བཤལ་ཐག་ཡིན། །ངན་ལས་བུ་ཕོས་བྱས་ན་གྲོས་རེ་ཁུག་པ་རེ། །ཕར་དན་བུ་རུ་ངན་ན་གྲོས་མཇུག་འཐབ་མོས་བྱེད། །སྔོན་དུ་དཔའ་བོ་ཐོད་རྒལ་བྱས་ན་སྐྱེས་བུར་འགྱུར་ཏེ་དགྲ་ཡང་རྩི། །མི་བཙན་བརྫུན་དུ་སྨྲས་པའི་ཚིག་མི་བཙུན། །སྨྲ་མི་ཉན་པའི་ནང་དུ་སྨྲ་བ་བླུན་པ་མ་ཡིན་ནམ། །རང་ཤེས་ཆུང་བ་ཡོན་ཏན་ཅན་ལ་སྨོད་པ་ངན་པ་ཡིན། །ཕ་མེས་ཡོན་ཏན་སྨོས་ཤིང་རང་སྤུ་ངན་པ་ལོ་ཉེས་ཡིན། །ཁོང་གྱོད་གཉེན་ལ་སྡང་བ་བུ་ལོན་ངན་པ་བྱོལ་སོང་ཡིན། །བྱས་པ་མེད་པར་རང་མཐོང་ཆེ་བ་གླེན་པ་ཡིན། །བཅོལ་བ་མེད་པའི་ལས་ལ་འཇུག་པ་སྨྱོན་བ་ཡིན། །ཟས་ངོར་འཁྲུག་ལྡན་བྱེད་པ་ཕུང་བ་ཡིན།། །།སྒོམ་ཆེན་རྣམས་ལ་བརྫངས་པ། །ཚུལ་ཆོས་མི་བྱ་ཤེས་པའི་ས་མི་གཟུང༌། །སྡེ་སྣོད་གསུམ་པོ་ཀུན་ལ་ལྟ་རྟོག་བྱ། །བལྟས་པའི་ཚིག་ལ་མི་བརྟག་དོན་ལ་
― DTG173_Page_0275 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དཔྱད། །ལུང་ལ་མཁས་པའི་སློབ་དཔོན་རྣམས་དང་འགྲོགས། །སྒོམ་ཆེན་ཡིན་ཞེས་ཕུག་ཏུ་ཡོང་མི་འདུག །ཡིད་ཆེས་མེད་པར་བསྒོམ་པར་ཚུལ་མི་བཅོས། །ཐེ་ཚོམ་བཅད་ཅིང་མཁས་པའི་ཞལ་ཡང་ལྟ། །ཐེ་ཚོམ་ཆོད་ཅིང་བློ་ལ་སྣང་བ་དང༌། །སྒོམ་པའི་གོལ་སྒྲིབ་ཆོད་ཅིང་དོན་ཤེས་ཤིང༌། །རུས་སྦལ་ཁོ་གོར་ནང་ན་འདུག་པ་དེ། །བརྐྱང་བསྐུམ་འདུག་འགྲོ་གཞན་གྱིས་མ་མཐོང་ལྟར། །འཁོར་གྱིས་སླེབས་པར་མ་ཡིན་དབེན་པར་འདུག །སྙིང་པོ་དོན་ལས་ཉིན་མཚན་འབྱུང་མི་བྱ། །ཆུང་མ་གཤིན་ཡང་བསྒོམ་གཡོག་བྱ་བ་མིན། །འདུ་ལོང་ངན་པར་འཁོར་དུ་བསྟེན་མི་རུང༌། །རང་སེམས་དཔང་དུ་བཙུགས་ས་ལ་ཡེངས་མི་བྱ། །གཡེང་དང་བྱིང་རྨུགས་ཡོད་ཞིག་ཡོད་གྱུར་ན། །ཚུལ་འཆོས་མི་བྱ་བླ་མ་རྣམས་ལ་དྲི། །ཐམས་ཅད་མཉམ་པའི་སྙིང་པོར་གྱུར་པའི་རྟགས། །ཅི་ལའང་ཆགས་ཐོགས་མི་མངའ་མཉམ་པར་འགྱུར། །དེ་འདྲའི་སྒོམ་ཆེན་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་མཚུངས། །དུས་མིན་རྟག་ཏུ་སེམས་ལ་གདམས་དག་འདི། །སྒོམ་ཆེན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ལ་ཤར་བར་སྨོན།། །།སྤྱིའི་བན་དེ་རྣམས་ལ་བརྫངས་པ། །མི་དགེ་བཅུ་སྤངས་དགེ་བ་བཅུ་ལས་ནི། །ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་དུས་བཞིར་གཡོ་མི་བྱ། །དམ་ཆོས་ཟབ་མོའི་ཕྱིར་ནི་སྲོག་གིས་བོར། །མཁས་སུ་རེ་ཞེས་ཤེས་པའི་ས་མི་གཟུང༌། །བདག་གིས་ཤེས་ཀྱང་ཐེ་ཚོམ་གཞན་ལ་དྲི། །ཆོས་ཀྱི་སྲིད་པ་ས་གསུམ་སེམས་པ་བཞིན། །དོམས་པར་མི་བྱ་ཤེས་རབ་གསུམ་གྱིས་བསླབ། ངེས་པ་རང་ལ་མེད་པར་གཞན་མི་བསླབ། །བསྲུང་བ་རྣམ་གསུམ་ཞིང་ཚིགས་བཞིན་དུ་བསྲུང༌། །རྡོ་རྗེ་སློབ་དཔོན་ཡི་དམ་ལྷ་ལྟར་བཀུར། །མན་ངག་ཟབ་མོ་མིག་གི་འབྲས་ལྟར་བཙའ། །ཐེག་པ་ཀུན་ལ་མཁས་ཀྱང་གསང་ཐེག་ལ། །གཞན་ཤེས་དེ་ལ་མ་འབྱོར་བན་དེ་ནི། །ཐེག་གཞན་ཤེས་ཀྱང་གསང་ཐེག་མ་འབྱོར་ན། །གསེར་འདོད་བོང་བ་རྙེད་པ་ཇི་བཞིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་ལྔ་པོ་སྐྱེ་རྒྱུད་མ་ཆོད་པར། །བཙུན་པར་སྐྱེ་རྒྱུད་གཅོད་པ་སྙིང་རེ་རྗེ། །ཉོན་མོངས་མ་སྤངས་བཙུན་བ་གཉིས་མི་འཕྲུགས། །ས་བོན་རུལ་བའི་འབྲས་བུ་ཇི་བཞིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་ལྔ་པོ་
― DTG173_Page_0276 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུག་སྡོད་མ་བསྒྱེལ་བར། །སྐུར་ནས་ལྷ་ཕྱག་འཚལ་བ་སྙིང་རེ་རྗེ། དུག་སྡོད་མ་བསྒྱེལ་ཟ་བསྲུང་གཉིས་མི་འཕྲུགས། །སྐྱེར་ཚེར་དར་གྱིས་ཕུར་པ་ཇི་བཞིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་ལྔ་པོ་དབྱིངས་སུ་མ་བསྐོར་བར། །མཆོད་རྟེན་བསྐོར་བ་བྱེད་པར་སྙིང་རེ་རྗེ། །ཆོས་དབྱིངས་མ་མཐོང་བསྐོར་བ་གཉིས་མི་འཕྲུགས། །མར་འདོད་ལྷ་ཁང་ཁྱིས་བསྐོར་ཇི་བཞིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་ལྔ་པོ་རྣམ་པར་མ་དག་པར། །གདོང་བཀྲུས་ལག་པ་བསྙལ་བ་སྙིང་རེ་རྗེ། །རྣམ་པར་མ་དག་འཁྲུ་བ་གཉིས་མི་འཕྲུགས། །བྲེ་ཀ་ནས་ཀྱིས་བཅད་པ་ཇི་བཞིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་ལྔ་པོ་ཞི་བར་མ་བྱས་པར། །ཆོས་ཉིད་ཞི་བར་ལྟ་བར་སྙིང་རེ་རྗེ། །ཞི་བར་མ་བྱས་ལྟ་བ་གཉིས་མི་འཕྲུགས། །ཆར་མ་གནམ་སྡོང་ལྗོང་བུ་ཇི་བཞིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་ལྔ་པོ་མགོ་བོ་མ་བྲེགས་པར། །མགོ་ཟླུམ་དཔུང་ཟླུམ་བྱེད་པ་སྙིང་རེ་རྗེ། །ཉོན་མོངས་མ་བྲེགས་མགོ་ཟླུམ་གཉིས་མི་འཕྲུགས། །མུན་གནག་ནད་ན་རྫས་ཚོལ་ཇི་བཞིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་ལྔ་པོ་དུལ་བར་མ་བྱས་པར། །ཕ་རོལ་དགྲ་དཔུང་འཇོམས་པ་སྙིང་རེ་རྗེ། །དུལ་བར་མ་བྱས་དགྲ་འཇོམས་གཉིས་མི་འཕྲུགས། །རི་གཟར་རྦབ་ཤོར་འཛིན་པ་ཇི་བཞིན་ནོ། །ཆོས་ཉིད་ཟབ་མོ་ལྟ་བས་ཀློང་དུ་བྱ། །སྤྱོད་པས་འགྲོ་དོན་བསམ་གཏན་རྒྱུན་མི་བཅད། །ཡེ་ཤེས་རལ་གྲིས་སྐྱེ་རྒྱུད་གཅད་པར་རིགས། །ཉོན་མོངས་ལྔ་པོས་ལྡང་བ་གནས་སུ་བསྟིམ། །ཡང་ལྡང་ཡང་ལྡང་བྱེད་ན་ཆོས་ཉིད་བསམ། །མཉམ་པའི་དོན་ལ་བསམ་བའི་གཏན་ལ་གཞུག །རང་དབང་མེད་པར་གཞན་དབང་བསྐུར་མི་བྱ། །དུས་གསུམ་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བློ་ལ་གཞག །གསང་སྔགས་ཟབ་མོ་གྲོང་ཡུལ་མི་ལ་ནི། །བསྟན་པར་མི་བྱ་རྔ་དྲིལ་ཡང་མི་བརྡུང༌། །ཡས་ར་ཡས་ལུག་མཁས་ཞེས་གསད་མི་བྱ། །ཕོ་མོ་མང་པོའི་ནང་དུ་སྒྲུབ་པ་བྱེད་པར་ཁྲེལ། །ཟས་ནོར་གསང་སྔགས་ཟབ་མོ་ཡོན་དུ་འཚོང་བ་སྨྱོས། །གསང་སྔགས་བསམ་གཏན་ཡི་དམ་ཉིད་དུ་ཉོ་ཚོད་བྱེད་པ་མེད། །བན་དེའི་རང་བཞིན་གྲོང་གི་དབུས་མི་འདུག །ཚོང་ལ་མི་བཟའ་སྡིག་པའི་རྨང་གཞིར་འགྲོ། །ཕོ་བླ་མི་བྱང་ཆུབ་མའི་དད་ཀྱང་སྐྱུངས། །བེའུ་མང་པོ་མི་བསྲེལ་སྡིག་པའི་རྒྱུ། །ཉིན་མཚན་མེད་པར་འགྲོ་དོན་བྱེད་འདོད་
― DTG173_Page_0277 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པས། །རང་སེམས་དག་ན་འདོད་པའི་དོན་ལ་སྒྲུབ། །མི་ནག་སྐྱེ་བོ་མང་པོའི་འགྲོ་དོན་ཡང༌། །ཚོད་ཡོད་མི་བྱ་བསམ་གཏན་ཉིད་དུ་བྱ། །འདི་རྣམས་མ་ནོར་ཤེས་པ་བན་དེ་ཡིན། །ཉིན་རེ་བཟླས་པ་མི་གཅད་སྐྱོ་དུབ་ཀྱང་མི་བྱ། །རྩེ་གཅིག་དང་དུ་བླངས་ལ་བྱ་བ་ཡིན། །མཁས་པའི་རང་བཞིན་དོན་ལ་མཁས་པ་ཡིན། །ཚིག་ལ་མཁས་པ་ནེ་ཚོ་ཚིག་ཟློས་མཁས། །རྩེ་གཅིག་ཡང་དག་བདེན་པའི་རླུང་ལས་ནི། །རང་སེམས་དཔང་དུ་བཙུགས་ལ་ཉམས་མི་བྱ། །ཉིན་མཚན་མེད་པར་ཆོས་ཀྱི་དོན་ལ་ནི། །དུས་གསུམ་འདུ་འབྲལ་མེད་པར་ཏིང་འཛིན་བྱ། །ཤེས་པ་ཚེ་ཡང་མཁས་པའི་ས་མི་གཟུང༌། །རྡོ་རྗེ་སློབ་དཔོན་ཡི་དམ་ལྷ་བཞིན་དུ། །ཁུར་ཞིང་རྩེ་གཅིག་ཡི་དམ་ཉིད་དུ་བྱ། །དེ་དང་མི་འབྲེལ་བརྩེ་གདུང་ཚེ་མར་འགྲོགས། །བདེན་པ་སྟོན་པའི་རྡོ་རྗེ་སློབ་དཔོན་ནི། །མིག་གི་འབྲས་ལྟར་བཀུར་བའི་རང་བཞིན་ལ། །གཡོག་འཁོར་ངན་པ་སློབ་དཔོན་སྤོང་བྱེད་པ། །ཉན་བྱེད་མི་དེ་བླུན་པོ་སྤྲེའུ་ཞེས་བྱ། །འདི་རྣམས་བདག་གིས་མདོ་ཙམ་བསྟན་པ་འདི། །བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ཁམས་ཕན་བདེའི་སེམས་ལ་ནི། །གདམས་ངག་འདི་ནི་ཀུན་ལ་ཤར་བར་སྨོན།། །།སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་གསང་བས་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེའུ་བཙན་རྗེ་འབངས་དང༌། བོད་བཙུན་རྣམས་ལ་བརྫངས་པའི་སྤྲིང་ཡིག་གོ། །
དད་སྐྱེད་སྒྲོན་མ།
― DTG173_Page_0277 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
༈ དང་སྐྱེད་སྒྲོན་མ་བཞུགས་སོ། །སེམས་ཅན་དམ་པའི་ཆོས་ལ་དད་པ་སྐྱེད་མཛད་པའི། །དད་པ་སྐྱེད་མཛད་བླ་མ་དམ་པ་དང༌། །མོས་པས་ཡོན་ཏན་འབྱུང་བའི་དཀོན་མཆོག་ལ། །བདག་ཉིད་གུས་པས་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེ་སྡང་མེ་ཡིས་རང་གི་རྒྱུད་བསྲེགས་ཤིང༌། །གཏི་མུག་མུན་པས་ཤེས་རབ་དམིགས་བུ་ལྗོངས། །འཁོར་བའི་གཡང་སར་ལྷུང་བས་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུན་མི་འཆད། །འཁོར་བའི་བཙོན་རང་བཟུང་ཞིང་ལྕགས་བཅུག་པའི། །མ་འོངས་སྐྱེ་བོའི་དོན་དུ་བདག་གིས་བརྩམ་པར་བྱ། །བདག་གི་རྒྱུད་ལ་ལེགས་པར་ཚུར་བལྟས་བས། །མི་ལུས་འདི་ནི་ཤིན་ཏུ་ཐོབ་པར་དཀའ། །གྱང་ངོས་སྲན་མ་གཏོར་བ་གཅིག་ཆགས་སྲིད། །ཐམས་ཅད་ས་ལ་ལྟུང་ནས་སོང་བ་ལྟར། །མི་ལུས་ཐོབ་དཀའ་
― DTG173_Page_0278 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སེམས་ཅན་གྲངས་ལ་ལྟོས། །རྒྱ་མཚོ་གཅིག་ནས་གཉའ་ཤིང་བུག་པ་དང༌། །རུས་སྦལ་ཕྲད་པ་བས་ཀྱང་དུད་འགྲོ་ནས། །མི་ཉིད་ཆེས་ཐོབ་དཀའ་བས་མི་དབང་གིས། །དམ་ཆོས་སྤྱད་པས་དེ་འབྲས་མཆིས་པར་མཛོད། །སྦྱིན་ནོར་འདྲ་བའི་མི་ལུས་འདི་ཐོབ་ཚེ། །འདི་ལ་ཕན་པའི་ཐར་པ་མ་བསྒྲུབས་པར། །ཕྱིས་ནི་དལ་འབྱོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འདི། །ཐོབ་པར་དཀའ་བའི་ཚེ་འདི་ཆུད་མ་གསན། །འཇིག་རྟེན་སྤྱོད་བ་དག་ལ་ཕར་བལྟས་པས། །ཐར་ལ་མི་མོས་སྡིག་ལ་དགའ་བ་སྐྱེད། །མཐོ་ལ་ཕྲག་དོག་མཉམ་ལ་འགྲན་སེམས་བྱེད། །དམའ་ལ་ང་རྒྱལ་བསྟོད་ན་དྲེགས་པ་སྐྱེ། །མི་སྙན་བརྗོད་ན་ཁོང་ནས་འཁྲུག་པར་འགྱུར། །རང་དོན་ཐར་པ་རྒྱབ་ཏུ་བོར་བྱས་ནས། །འཁྲུལ་དོན་བུ་དང་ནོར་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན། །སྐྱབས་པའི་ཆོས་བཞག་ཐར་པའི་ལམ་སྣ་བོར། །སྡུག་པའི་མི་ཆོས་གླེན་པའི་བུ་ནོར་སོག །ཇི་ཙམ་སྡིག་པ་བསྡོས་ནས་ནོར་བསགས་ཀྱང༌། །སྡིག་པའི་རྣམ་སྨིན་རྨོངས་པ་བདག་ཉིད་འཁུར། །བསགས་པའི་ནོར་ནི་ཁོ་བདག་ཅུ་ཚ་ཁྱེར། །རོ་དང་མཚུངས་ཀྱང་བདག་ཉིད་བཟང་པོར་འཛིན། །འཁོར་བའི་བཙོན་རར་ཚུད་ཀྱང་འབྲོས་བསམ་མེད། །ཕྱི་ན་རྟེན་མེད་ཟས་ནོར་བུ་ལ་ཆགས། །དད་ལྡན་ཕ་མའི་གདུང་སེམས་རྩད་ནས་བྲལ། །བདག་ནི་སྟོབས་བཟད་གཞན་ནི་དྲེགས་པ་འཇོམས། །གཞན་གྱི་ནོར་དད་རྫས་ལ་ཆགས་པ་སྐྱེ། །མ་བཅོལ་གཞན་ལ་གནོད་པའི་ཁ་གཏོགས་ཟེར། །ཉན་བཤད་དུས་ན་བསམ་པ་ལོགས་སུ་གཏོང༌། །དཀོན་མཆོག་མཐོང་ན་སྐྱོན་མེད་གཤེ་ཆིལ་སྨྲ། །སེམས་ཅན་མཐོང་ན་ཞེ་སྡང་གསོད་སེམས་སྐྱེ། །འདི་ལ་སྐྱིད་ན་ཕྱི་མ་སྡུག་མོད་ཟེར། །དེ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཅན་སྐྱེ་བོ་དེ། །མི་ལུས་ཆུད་གསན་ཨད་ཙ་སྙིང་རེ་རྗེ། །གླིང་མཆོག་བཞིན་འཛམ་གླིང་འདིར་སྐྱེ་དཀའ། །འདི་ན་སེམས་ཅན་གྲངས་མད་གནས་པ་ལ། །མི་ལུས་འདི་ནི་ཤིན་ཏུ་ཐོབ་དཀའ་ན། །འོན་ལོང་ཞ་བོར་གྱུར་ཀྱང་ཆོས་སྤྱོད་དཀའ། །སྒྲོ་སྐུར་མེད་པའི་ལུས་ཐོབ་གཞོན་པའི་ཚེ། །དམ་ཆོས་མི་སྤྱོད་མི་ལུས་ཆུད་རེ་གསན། །གང་ཞིག་གསེར་སྣོད་རིན་ཆེན་སྤྲས་པ་ཡིས། །ངན་སྐྱུགས་འཕྱག་པར་བྱེད་པ་དེ་བས་ཀྱང༌། །གང་ཞིག་མི་རུ་
― DTG173_Page_0279 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱེས་ནས་སྡིག་པ་དག །བྱེད་པ་དེ་དག་རབ་ཏུ་བླུན་པ་ལགས། །ན་དང་རྒ་དང་འཆི་བའི་དུས་བྱུང་ན། །མི་ལུས་ཆུད་གསན་འགྱོད་ཀྱང་ཕན་པ་མེད། །དཔེར་ན་ཟོན་མེད་དགྲ་ཕྱོགས་ཕྱིན་པའི་ཚེ། །དགྲ་ཡིས་ཟིན་ནས་འགྱོད་པའི་འབྲས་སེམས་སྐྱེ། །སྐྱེས་ཀྱང་ཕན་མེད་བདག་གིས་མི་ཐར་ན། །དེ་འདྲ་དེ་བས་ཆོས་ལ་འབད་པར་རིགས། །ཕྱིས་འཇིགས་དོགས་ནས་སྔོན་དུ་མཁར་དཔེ་རྩིག །ཕྱི་མ་ངན་སོང་འཇིགས་ནས་སྔོན་དུ་སྤྱོད། །ལོ་དུས་སུ་ནི་དར་ཅིག་མི་སྡོད་ན། །ནམ་ལ་ཡོད་དེ་ཚེ་ལ་ལོང་མེད་དོ། །ལོ་ཟླས་འདས་ཤིང་འཆི་དང་ཕར་ཕར་ཉེ། །རང་གི་ཚེ་ནི་གང་ཁའི་ཤིང་པུ་འདྲ། །འཆི་བདག་བདུད་ནི་གད་རྩིའི་ཆུ་བོ་འདྲ། །སྐྱེ་རྒན་འཆི་རང་ཐག་རེ་མོས་འདྲ། །མི་རྟག་འགྱུར་བ་དབྱར་དགུན་སྟོན་དཔྱིད་འདྲ། །སྔ་མ་ཤི་བའི་མི་རྣམས་ཀུན་གྱིས་ཀྱང༌། །རྟག་ཏུ་རེ་ཞིང་བུ་དང་ནོར་བསགས་ཀྱང༌། །བུ་ནོར་ཕྱིར་ལུས་བདག་ལ་ཕན་པ་མེད། རང་ཉིད་དགེ་སྡིག་གཉིས་དང་སྦྲགས་ནས་འགྲོ། །ནོར་དང་རྫས་ནི་ཤིང་གའི་བྱེའུ་ཆུར་འདྲ། །མི་རྟག་ངེས་ཀྱིས་ཆགས་སེམས་གཉེན་པོས་ཆོད། །སྐྱིད་སྡུག་མི་རྟག་ཁ་སོང་དི་རིང་འདྲ། །ཆོས་ལ་འགྲོ་བར་ཆས་ཚེ་གཉེན་འདུན་ཚོགས། །ཡོན་ཏན་བརྗོད་ཅིང་མི་ཆོས་བྱ་དགོས་ཟེར། །ནོར་གྱིས་བྲིད་ཅིང་དེ་ཡི་བར་དུ་གཅོད། །དུག་བུམ་ཐོགས་ནས་གཏོར་དུ་འོངས་དང་མཚུངས། །བདག་ལ་བྱ་སྙམ་གཉེན་འདུན་སྨྲ་བ་ཉན། །བདེ་བ་བཀག་ནས་གཡང་སར་གཏོང་དང་མཚུངས། །འཁོར་བའི་བུ་ཚ་དུག་གི་མེ་ཏོག་འདྲ། །མཐོང་ན་དགའ་སྟེ་ངན་སོང་རྒྱུ་སོགས་ཡིན། །བདག་ཉིད་འཆི་བདག་བདུད་ཀྱིས་བསླུས་པའི་ཚེ། །མལ་གྱི་ཐ་མར་ཉལ་ནས་ལུས་གདུངས་ཏེ། །ཟས་ཀྱི་ཐ་མ་སྐྱུག་ཀྱང་དུར་བརྒྱགས་སྟོད། །ཕ་མ་གཉེན་འདུན་རྣམས་ཀྱིས་མཐའ་བསྐོར་ཏེ། །དེ་ཚེ་རང་ལ་ཅི་ཡིས་ཕན་སེམས་དང༌། །ཤགས་ཀྱིས་མི་ལོ་དཔའ་བོས་འཐབ་ཏུ་མེད། །མཁར་གྱིས་མི་ཐུབ་ནོར་གྱིས་སླུ་རུ་མེད། །གཉེན་གྱིས་མི་ཕན་སྔར་མ་འབྲོས་སུ་མེད། །ཟུག་གཟེར་ཆེ་ཡང་གཉེན་འདུན་བསྐོར་མི་བཏུབ། །གསོན་ཚེ་བྱམས་ཀྱང་ཤི་ནས་འཇིགས་ནས་འབྲོས། །ཡུལ་མཁར་བོར་ནས་རང་ཤོང་གཅིག་ཏུ་སྐྱེལ། །གཉེན་འདུན་པོར་ནས་བདག་རང་གཅིག་
― DTG173_Page_0280 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བུ་འཁྱམ། །བདག་ལ་བྱམས་ཀྱང་ཕྱི་ནས་འོང་བ་མེད། །དེ་འདྲའི་གཉེན་རྩ་དགོས་ཀྱི་རྡུལ་བཞིན་སྤོངས། །བྱང་སེམས་མྱུ་གུས་རྩད་ནས་མ་བསྲེགས་པར། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་སེམས་དེ་རྟག་ཏུ་ཟུང༌། །བྱང་ཆུབ་སེམས་བསྐྱེད་གྱུར་ན་སྐད་ཅིག་གིས། །འཁོར་བའི་བཙོན་རར་བསྡམས་པའི་ཉམ་ཐག་རྣམས། །བདེ་གཤེགས་སྲས་སུ་དགོངས་ཏེ་བྱིན་གྱིས་རློབས། །སེམས་ཅན་མི་བདེ་བསལ་བར་འདོད་པ་དང༌། །འཁོར་བར་གནས་དང་བྲལ་བར་འདོད་པ་རྣམས། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་སེམས་འདི་རྟག་ཏུ་བསྐྱེད། །འཕགས་པའི་གདམས་དག་དོན་ཆེན་འདི་ལགས་ཏེ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཐུགས་དུལ་མཛོད་ཅིག་བཅོམ་ལྡན་གྱིས། །བྱང་སེམས་ཆོས་ཀྱི་རྩ་བ་ལགས་པར་གསུངས། །ཁེངས་གྲགས་དགེ་བ་བསོད་ནམས་འབྲས་བུ་བཞིན། །བདེན་པར་སྤྱད་ཀྱང་ཟད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། །སེམས་བསྐྱེད་པ་ཡི་ཡོན་ཏན་རྟག་པར་ཡང༌། །འབྲས་བུ་འབྱིན་ཅིང་མི་ཟད་འཕེལ་བ་ཡིན། །སྡིག་པའི་ཕུང་པོར་རིར་བ་ཙམ་ཡོད་ཀྱང༌། །སེམས་བསྐྱེད་ཙམ་གྱིས་དེ་དག་ཞི་ནུས་ན། །དེ་ལ་བག་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཅིས་མི་རྟེན། །དེས་ནི་དུས་མཐའི་མེ་བཞིན་སྡིག་ཆེན་རྣམས། །སྐད་ཅིག་གཅིག་གིས་དེ་དག་བསྲེག་པར་ནུས། །དེ་ཕྱིར་བདག་གིས་སེམས་བསྐྱེད་གཡོ་བ་དང༌། སྨོན་དང་འཇུག་པ་གཉིས་ཀྱིས་སེམས་བསྐྱེད་དེ། །མི་ལྡོག་རྩེ་གཅིག་པ་ཡི་དད་པ་ཡིས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དེ་རྟག་ཏུ་གཟུང་བར་བྱ། །དེ་ནས་ལེ་ལོ་གཉིས་ཀྱི་དབང་སོང་བས། །སེམས་བསྐྱེད་བརྗེད་ཀྱང་བསོད་ནམས་ཤུགས་ལ་འཕེལ། །རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཆུ་བོའི་གཞུང་དང་མཚུངས། །ནམ་ཡང་འབྱུང་སྟེ་ཡོན་ཏན་བརྗོད་མི་ལང༌། །སེམས་བསྐྱེད་དད་པས་དམ་ཆོས་སྒོར་ཞུགས་པའི། །སྐྱེས་བུ་དམ་པས་མན་ངག་འདི་ལྟར་ཟུང༌། །མི་ཁོམ་གནས་སུ་སྐྱེས་ན་ཆོས་སྤྱད་དཀའ། །རང་ལ་དབང་ཡོད་བཞིན་དུ་དབང་མེད་ཟེར། །བདུད་ཀྱིས་མངོན་བསླུས་རང་ཉིད་ཕུང་བར་འགྱུར། །ཐར་པ་བདག་མ་རག་ལས་འདི་ལ་ནི། །གཞན་གྱིས་ཅི་ཡང་གྲོགས་བགྱིར་མ་མཆིས་ཀྱིས། །མི་ལུས་ཐོབ་ཚེ་དཔལ་གྱིས་སྤྱད་པར་རིགས། །བདེ་སྡུག་ཟིན་པ་མེད་ཀྱིས་དམ་ཆོས་སྤྱོད། །འཇིག་རྟེན་ལོངས་སྤྱོད་སུས་ཟ་ཆ་མེད་ཀྱིས། །སྔུན་ན་སྡོད་ཀྱི་སོན་མ་འབད་པར་རིགས། །གལ་ཏེ་མི་ལུས་ཐོབ་ནས་གཞོན་
― DTG173_Page_0281 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཚེ། །འཇིག་རྟེན་དགའ་བའི་ཅ་ཅོ་སོགས་བོར་ལ། །གཞོན་པའི་ཚེ་ནི་དམ་ཆོས་དང་དུ་ལོད། །བུ་ཚ་སྙིང་སྡུག་འཁོར་བའི་རྟོད་ཕུར་ཡིན། །བུ་ཚ་བ་དེན་པར་འཛིན་པའི་རྨོངས་པ་འགའ། །ལུས་ལ་ཤིག་ཟ་བྱར་མིག་གིས་བྱས། །སོར་མོའི་རྒྱ་བ་བཀྱེ་ནས་གཤེད་མས་གསད། །རྣམ་སྨིན་གདོང་ན་སྡོད་དེ་ཕྱི་མར་སྨིན། །སྡུག་བསྔལ་མྱོང་ཚེ་བུ་ཡིས་བདག་མི་ཕན། །ཁྱོད་ཀྱིས་དགེ་སློང་བྲམ་ཟེ་ལྷ་དང་ནི། །མགྲོན་དང་ཡབ་ཡུམ་སྲས་དང་བཙུན་མོ་དང༌། །འཁོར་གྱི་སླད་དུ་སྡིག་པ་མི་བགྱི་སྟེ། །དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་བསྐལ་འདོད་འགའ་མ་མཆིས། དེ་ཕྱིར་བུ་ལ་མ་ཆགས་ཆོས་ལ་འབོད། །གཞོན་ཚེ་དམ་པའི་ཆོས་ལ་མ་འབད་ན། །རྒས་ནས་ཉན་འདོད་རྣ་བས་སྒྲ་མི་ཐོས། །ཤེས་རབ་བྱིང་བས་བློ་ལ་རྟོགས་པ་དཀའ། །ཆོས་ལ་འགྲོ་འདོད་ལུས་ལ་ནུས་པ་མེད། །ཆོས་ལ་དགའ་ཡང་བདག་གིས་སྤྱོད་མི་ནུས། །གཞོན་པའི་ཚེ་ན་དམ་ཆོས་ཅིས་མི་སྤྱད། །དམ་པའི་ཆོས་ལ་བདེན་བར་ངོ་ཡིས་ཟུང༌། །འཇིག་རྟེན་བདེ་བ་སྤྲིན་བཞིན་འགྱུར་ལྡོག་ཆེ། །ཆོས་ལ་སྤྱོད་ན་ཕྱུག་པོར་མཁྱེན་པར་མཛོད། །འཇིག་རྟེན་ནོར་གྱིས་ཕྱུག་པས་ཕུང་བར་ངེས། །སྡིག་བཅུ་སྤངས་ནས་དགེ་བཅུ་དང་ལེན་པ། །མཛངས་པ་ལགས་ཏེ་སྐྱེས་བུ་ཕྱི་མར་བདེ། །མི་འཁྱག་ཙམ་དུ་དག་དུག་གོན་བྱས་ཤིང༌། །མི་ལྟོགས་ཙམ་དུ་ཟས་ངན་ཟོས་བྱས་པ། །ལོངས་སྤྱོད་བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་བསྔོ་བར་བྱ། །ནོར་རྣམས་ཀུན་གྱི་ནང་ན་ཆོག་ཤེས་པ། །རབ་མཆོག་ལགས་པར་ལྷ་མིའི་སྟོན་པས་གསུངས། །ཀུན་དུ་ཆོག་ཤེས་མཛོད་ཅིག་ཆོག་ཤེས་ན། །ནོར་མི་བདོག་ཀྱང་ཡང་དག་འབྱོར་པ་ལགས། །བདག་ནི་ཁྱོད་ལ་བྱམས་པའི་ཞལ་ཏ་ཟེར། །བདག་ལ་ཟས་ནོར་སྐྱབས་ཀྱི་རེ་བ་མེད། །ངན་སོང་འཁོར་བའི་གནས་དང་བྲལ་ཕྱིར་གདམས། །བཀའ་ལྟར་མི་བྱེད་གཏི་མུག་སྨད་པའི་གནས། །གཡང་སར་འགྲོ་ཡང་དོགས་ཟོན་བྱ་དགོས་ན། །བསྐལ་པའི་གཏིང་ལྷུང་གཡང་ས་སྨོས་ཅི་དགོས། །དི་རིང་སང་ལ་འཆི་བར་མི་འགྱུར་ཞེས། །བདེ་བར་འདུག་པ་བདག་གིས་ག་ལ་རིགས། །ཆོས་སྤྱད་གཞོན་ཡང་ཤི་བ་བདེ་བ་སྟེ། །ཞིང་ཁམས་དག་པར་འགྲོ་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་མེད། །ཆོས་མེད་རྒན་རྒོན་ཤི་བ་
― DTG173_Page_0282 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱིད་ཅེས་སྨྲ། །ཤི་སྡུག་ལགས་ཏེ་ངན་སོང་གནས་སུ་འགྲོ། །སྐྱིད་སྡུག་གཉིས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་མཁྱེན་པར་མཛོད། །ཆོས་དང་ལྡན་ན་དམན་ཡང་བཀུར་སྟི་ཐོབ། །ཆོས་ཀྱི་དག་བྱུང་མཁས་པས་བཤད་ཀྱི་ཉོན། །འཇིག་རྟེན་ནོར་དང་ལྡན་ཞིང་དམ་ཆོས་རྫས་ཀྱིས་སྤྱོད། །ཆོས་ལམ་ཐོངས་རྫས་ཀྱི་མངོན་ཞེན་གྱིས། །ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་ནི་སྐར་མའི་རང་བཞིན་ལ། །ཡོངས་སུ་མ་བཏང་དེ་དག་དེས་པར་འགྱུར། །དགྲ་དང་ཆོམ་རྐུན་དག་དང་རྒྱལ་པོས་འཇོམས། །མི་བསད་སྟོང་དུ་འགྲོ་སྲིད་རྐུན་པོས་རྐུ་ཡང་སྲིད། །ཆོས་ལ་བཏོད་བའི་བརྩོན་འགྲུས་སྤྱད་པར་རིགས། །ལོངས་སྤྱོད་གཡོ་བ་སྙིང་པོ་མེད་མཁྱེན་ནས། །དགེ་སློང་བྲམ་ཟེ་གཉེན་དང་བཤེས་རྣམས་ལ། །སྦྱིན་པ་ཚུལ་བཞིན་སྩལ་བགྱི་ཕ་རོལ་དུ། །སྦྱིན་ལས་གཞན་པའི་གཉེན་མཆོག་མ་མཆིས་སོ། །འགྲོན་པོ་ཡུན་རིངས་རྒྱགས་སུ་སྦྱིན་པ་རྨེ། །རྫས་རྣམས་མྱུར་དུ་ཐོད་ཅིག་སྐྱེས་བུ་དད་པ་ཅན། །བྱིན་རླབས་འདིར་འབྱུང་ཕྱི་མ་གདོང་ན་སྡོང༌། །བདེ་སྐྱིད་འདོད་དང་སྡུག་བསྔལ་སྤོང་འདོད་དང༌། །རིགས་མཐོ་བཞིན་ལེགས་བདེ་བའི་གནས་ཐོབ་དང༌། །བདེ་མཐོང་མོས་ཤིང་སྡུག་བསྔལ་སྤོང་འདོད་པས། །དམ་ཆོས་འདི་ནི་རྟག་ཏུ་སྤྱད་པར་བྱ། །ལྷ་དང་མི་ཡི་བདེ་བ་ཐོབ་འདོད་པས། །དགེ་བཅུ་སྤྱོད་དེ་ལུས་ཁ་བསྲུང་བ་ནི། །འདོད་ལོག་གཡེམ་དང་སྲོག་གཅོད་རྐུ་བ་དང༌། །བརྫུན་དང་ཕྲ་མ་ཚིག་རྩུབ་འཁྱལ་པ་དང༌། །བརྣབ་སེམས་གནོད་སེམས་ལོག་པར་ལྟ་བ་དང༌། །རང་དོན་ལགས་ཀྱིས་སྡིག་བཅུ་རྒྱབ་ཏུ་བོར། །རང་ལ་བྱམས་ཤིང་བརྩེ་བས་འབད་པར་བྱ། །རྡོན་པ་མི་རྒོད་རྐུན་པོ་ཇག་པ་སོགས། །སྡིག་པའི་རྐྱེན་སོགས་གྲོགས་པོ་འདུག་པ་སྤོང༌། །ཀུན་དུ་དགེ་བའི་སློབ་དཔོན་སྨན་བཞིན་བསྟེན། །འོན་ལོང་ཞར་སྒུར་ལུས་ཐོབ་རྒུད་པ་དང༌། །དབུལ་ཕོངས་བཞིན་དན་ལས་ལས་ནད་མང་རྣམས། །རྣམ་སྨིན་ལགས་ཀྱིས་གཞན་ལ་ཡུས་མ་ཆེས། །མཐོ་རིས་ངན་སོང་གཉིས་ལ་གད་མོས་པ། །རང་དབང་ཡོད་ཀྱིས་སྐྱིད་སྡུག་ཁྱད་པར་ཉོན། །གལ་ཏེ་མཐོ་རིས་ཐར་པ་མངོན་ཞེ་ན། །ཡང་དག་ལྟ་བ་གོམས་པ་དག་ཏུ་མཛོད། །རྣམ་རྟོག་རི་བོས་མནན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས། །སྡུག་བསྔལ་འདི་ལ་བཟོད་པའི་གླགས་མེད་དེ། །འཁོར་བས་འཁོར་ཏེ་ཟོ་
― DTG173_Page_0283 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆུ་ཁྱུད་མོ་འདྲ། །རྣམ་རྟོག་རླུང་གིས་ཁྱེར་ཏེ་རྩི་ཤིང་ལོ་འདབ་འདྲ། །རྣམ་རྟོག་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་ཏེ་རྩྭ་ལ་མེ་མཆེད་འདྲ། །ཡེ་ཤེས་སྐད་ཅིག་མི་གནས་དབྱར་ཁའི་ཤེ་མུན་འདྲ། །ཕྱི་ཡི་སྡུག་བསྔལ་བཞི་ནི་རང་སེམས་མྱོང༌། །ཡོད་ན་མི་ཐུབ་མེད་ན་བཙལ་མི་རྙེད། །བྱམས་དང་བྲལ་དོགས་སྡང་དང་ཕྲད་ཀྱི་དགོས། །ནང་གི་སྡུག་བསྔལ་བཞིན་ནི་རང་ལུས་འཇོམས། །མ་ལུས་འབྱུང་ཚེ་བྲག་བར་བཙིར་བ་འདྲ། །མ་ཡིས་མཆོད་ས་ཚེ་གཡང་ལ་ཕྱིན་པ་སྙམ། །ལྷུང་ཚེ་ཚེར་མའི་དང་དུ་བསྒྱུར་བ་སྙམ། །བླངས་ན་བྱེ་ཆུང་ཁྲ་ཡིས་ཁྱེར་བ་སྙམ། །སྐྱེ་བའི་སྡུག་བསྔལ་རང་ལུས་རྡུལ་བཞིན་རློག །ལོ་ཟླ་འདས་ཤིང་རྒས་པ་ཤུགས་ཀྱིས་འོད། །རྒས་ཚེ་མགོ་ལ་སྐྲ་དཀར་སོ་ཡང་མེད། །རྣ་བས་མི་ཐོས་མིག་གིས་རང་མི་མཐོང༌། །འདུག་ན་རང་ལུས་ས་རྡོ་ཆད་པ་འདྲ། །ལངས་ན་སྤང་ལས་ཕུར་པ་འབྱིན་དང་མཚུངས། །ཕྱི་སྒོར་འགྲོ་ཡང་སྒུར་ནས་གོག་ཅིང་འགྲོ། །ཟས་སྐོམ་འདོད་ན་གཞན་ལ་རག་ལས་སློང༌། །བུ་ཚས་མཐོང་ཡང་མི་མོས་ཡིད་མི་འོང༌། །དུག་པོ་བསྐོན་ཞིང་སྒོ་རྩ་སྲུང་དུ་གཏོད། །གཞན་དག་འོང་ནས་ངོ་ཚ་ཕར་ཟུར་ཟེར། །ཁྱིམ་མཚེས་བྱིས་པ་གཤེ་ཞིང་འཚེ་རུ་འོང༌། །འཚོགས་པར་ཕྱིན་ན་སྐྱུགས་བྲོ་ཕར་སོང་ཟེར། །ཤི་སྐལ་ཆད་དེ་རྒན་རྒོན་ཡི་དགས་སྐྱེ། །ངོ་ཚ་ཁྲེལ་འཛེམ་ཤོར་དེ་གཞན་གྱིས་སྐྱུར། །བུ་སྨད་ཀུན་ཡང་ཤིན་རུང་ཞེས་སྨྲས། །རྐང་ལག་འདར་ཞིང་ཁ་མིག་ཆུ་ཡིས་ཁེངས། །ལུས་ཀྱི་སྟོབས་ཤོར་བེར་ག་གྲོགས་སུ་ཚོལ། །ལེགས་པར་སྨྲས་ཀྱང་གཞན་གྱི་རྣར་མི་སྙན། །བདེ་བར་ཉལ་ཀྱང་ལུས་ཚིགས་ཁོལ་ཞིང་ན། །གཞན་ལ་གཏམ་སྨྲས་རྒས་པའི་དག་མི་སྙན། །རྒས་པའི་སྡུག་བསྔལ་བཤད་ན་ཀུན་ལའང༌། །ལུས་ལ་ནད་མེད་བདེ་སྡུག་རེ་བ་རྣམས། །ངེས་པ་འདོད་པས་ནོངས་དད་འཆི་བ་དང༌། །ན་རྒལ་སོགས་སྡུག་བསྔལ་དུ་མ་ཡི། །འབྱུང་གནས་འཁོར་བ་ལ་ནི་སྐྱོ་མཛོད་ཅིག །དེ་ཡི་ཉེས་པའི་ཤས་ཀྱང་མཁྱེན་པར་མཛོད། །ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་ལམ་ལ་བདེ་བ་མེད། །རིགས་དྲུག་སེམས་ཅན་ནད་ལ་གྲངས་རེ་མང༌། །དུག་ལྔ་དུག་གསུམ་ནད་ཀྱི་དབལ་རེ་ཆ། །ཐོག་མཐའ་མེད་པ་ནད་ཀྱི་ཡུན་རེ་རིང༌། །དེ་ལྟར་ལགས་ཏེ་མ་རིག་བདེ་རུ་མེད། །འཆི་བདག་བདུད་ཀྱི་ཞགས་པས་ཟིན་པའི་ཚེ། །ལུས་
― DTG173_Page_0284 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ངག་ཡིད་གསུམ་ནད་ཀྱིས་ཐེབས་པའི་ཚེ། །དག་གི་སྡུག་བསྔལ་རྔ་མོ་བུ་སྟོར་འདྲ། །ལྷད་ལྷར་རྩེར་ཙེར་ཅིས་ཀྱང་ནད་ཀྱི་དབང༌། །ལུས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་སྐམ་ལ་ཉ་སྐྱུར་འདྲ། །རྒལ་བུ་སྟོང་སྟོད་འཕར་ཡང་ཉམས་སྟོབས་མེད། །འབྲོས་པར་བསམས་ཀྱང་ཐར་བའི་དུས་མཐའ་མེད། །གཟེར་གྱིས་ལུས་བཏབ་ངོ་ཚ་ཁྲེལ་འཛེམ་ཤོར། །གཉེན་འདུན་བསྐོར་ཡང་སྡུག་བསྔལ་རང་གིས་མྱོང༌། །ཟས་སྐོམ་ཁ་རུ་བཅུག་ཀྱང་བློ་བརླག་མེད། །ཉེ་བས་བོས་ཀྱང་ཁ་ནས་རྐང་མི་ཐོན། །ཇི་ལྟར་ཉལ་ཀྱང་བདེ་བའི་བར་སྐབས་མེད། །སྡིག་ལ་འགྱོད་པ་སྐྱེས་ཀྱང་བཤགས་ལོང་མེད། །ན་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལགས་ཏེ་ཀུན་ལ་འོང༌། །དེས་ན་མི་ནི་ཡང་དག་ཉིད་དུ་མི་བདེ་ཞིང༌། །མིག་ཙང་བདག་མེད་པ་རུ་རིག་པར་བགྱི། །འཆི་བའི་ཚེ་ན་དགེ་སྡིག་ལས་ཀྱིས་འབྱེད། །དགེ་བ་ཅན་ནི་འཆི་ཚེ་བདེ་བ་མཐོང༌། །མུན་པའི་ཁམས་ནས་བདེ་བ་བྱུང་བ་དང༌། །ལུས་ལ་ཆགས་པ་མེད་ཅིང་ལུས་སེམས་བྲལ་ནས་དགའ། །བདེ་གཤེགས་བསྐོར་བ་བྱེད་ཅིང་ཆོས་བཤད་མཐོང༌། །བདེ་བའི་ཞིང་ཁམས་བྱུང་བས་མོས་བ་འབྱུང༌། །གདུགས་དང་རྒྱལ་མཚན་མཆོད་པའི་རྫས་འབུལ་དང༌། །འགྲོ་དྲུག་གནས་མཐོང་སྙིང་རྗེའི་སེམས་འབྱུང་སྟེ། །དེ་དང་ལྡན་ན་བདེ་བའི་གནས་སུ་སྐྱེ། །སྡིག་ཅན་དག་ནི་འཆི་ཚེ་ཉེས་སྐྱོན་མཐོང༌། །སྣང་བའི་ཁམས་ནི་མུན་པ་ནས་སྲོས་བཞིན། །མཐོན་སྤྱི་ཚུགས་ཐུར་ལ་སོང་བ་མཐོང༌། །ལག་ན་འདུག་པ་གདུག་པའི་མཚོན་ཆར་མཐོང༌། །སྒྲ་སྐད་ཐམས་ཅད་གདུག་རྟོག་སྒྲ་རུ་ཐོས། །སྡིག་པ་བྱས་ན་ངན་སོང་ལམ་དུ་སྟོན། །འཆི་བདག་གཤིན་རྗེས་རྒྱབ་ནས་ཕུལ་ཞིང་བརྡེག །སྲོག་གཅོད་བདུད་ཀྱིས་གདོང་ནས་བརྩོན་བཞིན་ཁྲིད། །གཅན་གཟན་གདུག་པའི་འབྲུག་སྒྲ་བཞིན་དུ་སྒྲོགས། །མཚོན་ཆ་གདུག་པའི་དབལ་ནི་རྩད་བཞིན་འཛུགས། །འཁོར་བའི་གཡང་སར་རི་གཟར་རྦབ་བཞིན་འདྲིལ། །ཡི་དགས་གནས་ན་སྡུག་བསྔལ་དཔག་ཏུ་མེད། །བཀྲེས་སྐམ་གྲང་དོ་དལ་དང་འཇིགས་པ་ཡིས། །སྐྱེད་པ་ཤིན་ཏུ་མི་བཟད་སྟེན་འཚལ་ལོ། །མགོ་ལུས་སྐོམ་པར་མི་མཐུན་རྒྱུ་ལས་བྱུང༌། །སྐོམ་སྐྱུགས་བྲོ་ཟེར་སྣ་ཡི་རྒྱུ་ལས་བྱུང༌། །སྡུག་བསྔལ་ཆེ་སྟེ་ལས་ལ་ཟད་དུས་མེད། །གལ་ཏེ་ཚེ་ཟད་དམྱལ་བའི་གནས་འགྲོ་སྟེ། །སྐད་ཅིག་ཡུད་ཀྱིས་གནས་དེར་མྱུར་པར་
― DTG173_Page_0285 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིན། །དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་རིག་ན་མཆི་མ་འོང༌། །བཙོང་ཁུ་རྒྱལ་པོ་འཕྲང་དུ་བསྡད་ནས་ནི། །གསོན་པོ་པགས་པ་བཤུས་ཤིང་ཡན་ལག་འདོན། །དེ་ལྟར་བྱས་ཀྱང་རྣམས་སྨིན་འཆིར་མི་འདོད། །བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་ཉམས་སུ་མྱོང་ཡང་ནི། །ཇི་སྲིང་མི་དགེ་དེ་ཟད་མ་གྱུར་པ། །དེ་སྲིད་སྡོག་དང་འབྲལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དམྱལ་བའི་ལྕགས་ཁད་མཐོང་ན་དགའ་སྙམ་སེམས། །ལས་ཀྱི་སྒོ་ཕྱེ་ནང་དུ་དབང་མེད་འགྲོ། །ལས་རླུང་ཕུག་ནས་སྒོ་གཅོད་མུན་པ་འཐིབས། །ཕྱོགས་མཚམས་ཀུན་ནས་མེ་འབྱུང་འབྲོས་ས་མེད། །ཤ་རུས་ཚིག་ཀྱང་འཆི་རུ་ལས་ཀྱིས་འཚོ། །རང་ཉིད་ཟངས་སུ་འཚོད་ཅིང་ཤ་རུས་བྲལ། །ཕུར་བཞི་རྒྱང་ཤིང་སྟེང་འོག་ལྕགས་ཀྱིས་བཏབ། །ལྕགས་གཟེར་སྟེང་འོག་ལུས་ལ་གང་བར་འདེབས། །གལ་ཏེ་འབུལ་ན་ལྷུ་ཚིགས་རུས་པ་འབྲལ། །ལྕགས་ཀྱི་བྱ་ཕྲ་མཁའ་ལ་ལྡིང་ཞིང་འདེབས། །མཚོན་ཆའི་འཁོར་ལོས་ལུས་ལ་དུམ་བུར་གཅོད། །ལྕགས་ཀྱི་ཐོ་ཆེན་མཁའ་ལ་ལྡིང་ཞིང་བརྡེག །སོགས་ལེས་སྤྱི་བོའི་གཙུག་ནས་རྐང་འཐིལ་གཤོག །སྦུ་གྲིས་བཏམས་པའི་རིལ་དབང་མེད་འཛེག །རྣག་ཁྲག་བཤུལ་བའི་དྲི་མ་དཔག་ཚད་ཁྱབ། །རང་གིས་རང་བསྲེགས་སྐྱེ་བོ་རང་གིས་ལེན། །འཆོདས་བ་དེ་ལྟར་ལགས་ཏེ་ལྷ་མི་དང༌། །དམྱལ་བ་ཡི་དགས་དུད་འགྲོ་རྣམ་དག་ཏུ། །སྐྱེ་བ་བཟད་པོ་མ་ལགས་སྐྱེ་བ་ནི། །གནོད་པ་དུ་མའི་སྣོད་གྱུར་ལགས་པས་མཁྱེན་པར་མཛོད། །དེས་ན་འཇིག་རྟེན་བདེ་ནུས་ཅི་ལ་ཕན། །དེ་ཕྱིར་བདག་གིས་བཤད་པའི་མན་ངག་ཉོན། །འགྲོ་བའི་དོན་མཛད་བླ་མ་དམ་པ་ཡིས། །མ་འོངས་སེམས་ཅན་སྐྱེ་པའི་དོན་དག་ཏུ། །མན་ངག་དད་སྐྱེད་སྒྲོན་མ་འདི་བརྩམས་པས། །འགྲོ་བ་ཀུན་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་ཤོག །སློབ་དཔོན་ཀ་མ་ལ་ཤཱི་ལས་མཛད་པ། །དད་སྐྱེས་སྒྲོན་མ་རྫོགས་སོ། །
དཔེའི་ཕྲེང་བ།
― DTG173_Page_0285 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། དྲྀཥྚཱ་ན་ཏ་མཱ་ལྱ། བོད་སྐད་དུ། དཔེའི་ཕྲེད་བ། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དང་པོར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་རབ་མཆོག་སྟོན་པ་དང༌། །སྲིད་པ་གསུམ་གྱི་འདོད་ཆགས་རྣམས་འཇོམས་ཆོས་དང་ནི། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་བསྟན་པ་བདུད་རྩིའི་སྣོད་གྱུར་པ། །གང་ཟག་མཆོག་བརྒྱད་ཀྱིས་བརྒྱན་དགེ་འདུན་རབ་བརྟུལ་ཞིང༌། །བསམ་
― DTG173_Page_0286 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྫོགས་རྩིབ་ལོགས་འཚེར་ལ་སོགས་པ་དེ་དང་དེ། །ཐམས་ཅད་ཡོད་སྨྲའི་ཁྱུ་མཆོག་དད་པས་མཆོད་བྱས་ཏེ། །དཔེ་ཡི་ཕྲེང་བ་འདི་ནི་བདག་གིས་བཤད་པར་བྱ། །རབ་བློའི་ལེགས་སྦྱར་མ་སྦས་འདི་ན་དེ་བསྟན་གྱིས། །ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ལས་མཆོད་བར་བྱ་བ་དང༌། མཆོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་བ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བས་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ལ་རབ་ཏུ་འབད་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་འདི་ལྟར་རྗེས་སུ་ཐོས་ཏེ། ཡུལ་གན་དྷ་ར་ནས་ཚོང་པ་ཁ་ཅིག་བཅོམ་བརླག་ཏུ་སོང་བ་དང༌། དེ་དེ་ན་མཆོད་རྟེན་རྣམས་ལ་ཡང་དང་ཡང་དུ་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་དགེ་སྤྱོད་རྣམས་ལ་ཡང་བསྙེན་བཀུར་དང་བཅས་པས་ཕྱག་བྱེད་པར་གྱུར་པ་དང༌། དེ་ལ་འདི་ནི་དགེ་བསྙེན་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་ཤེས་ནས་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ཀྱིས་བཞད་གང་བྱས་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་གྲག་གོ །དེ་ནས་རེ་ཞིག་གཅིག་ན་དེ་སོ་གའི་དུས་ཀྱི་ཕྱི་དྲོའི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་ཞིག་གིས་ལམ་སྲང་ན་འདུག་གོ །དེར་ཡང་བྲམ་ཟེ་ཁ་ཅིག་ཁྲུས་བྱས་ཤིང་དྲིས་བྱུགས་པ་དང་ཟས་ལ་སྤྱད་པས་དབང་པོ་ཚིམ་པ་དང་ཁང་པ་སྒོའི་ཕྱོགས་ན་ལག་ན་རྔ་ཡབ་ཐོགས་ཤིང་མཆོད་ཕྱིར་དཀར་པོ་ཐོགས་ལ། གཅིག་ཏུ་ཤས་ཆེར་བ་གང་དེ་གཏམ་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་ཤིང་དགའ་བས་ཀུན་དུ་འཁོད་བར་གྱུར་བ་དང༌། དེ་རྣམས་ཀྱིས་དགེ་བསྙེན་དེ་བལྟས་ནས་རབ་ཏུ་བགད་དོ། །བྲམ་ཟེ་གཞན་ཞིག་གིས་ཀྱང་སྨྲས་པ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགེ་བསྙེན་ཁྱོད་ཚུར་ཤོག་སྟན་ཡོད་པར་འདུག་ཤིག །དེ་དེར་འདུག་པ་དང༌། བྲམ་ཟེ་ཞིག་གིས་དྲིས་པ། གང་ལྷ་ཆེན་པོ་དང་ཁྱབ་འཇུག་ལ་སོགས་པའི་ལྷ་རྣམས་སྤངས་ནས་སངས་རྒྱས་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་པར་གན་དྷ་ར་བ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འདི་ཅི་ཞིག་ཡིན། དེས་བདག་དེ་སྨྲས་པ། བདག་ཅག་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ཤེས་ཀྱི་ལྷ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ནི་མི་ཤེས་ཏེ། རྒྱུ་དེས་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་དེའི་ཚིག་དེ་ཐོས་པ་དང༌། །བྲམ་ཟེ་ཁ་ཅིག་གིས་སྨྲས་པ། ལེགས་ལྡན་ལྷ་ཆེན་པོའི་ཡོན་ཏན་མི་ཤེས་པ་འདི་ནི། ཁྱོད་གླེན་པ་ཡིན་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར། འདི་ན་ལྷ་མིན་གྲོང་ཁྱེར་མཁའ་ལ་རྒྱུ། །སྐྱེས་པ་བུད་མེད་རྒན་དང་གཞོན་བཅས་པ། །གཞུ་ཆེན་བླངས་ནས་འབར་བའི་མདའ་ཡིས་ནི། །མེ་
― DTG173_Page_0287 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིས་རྩྭ་བཞིན་སྐད་ཅིག་དག་གིས་བསྲེགས། །དགེ་སྙེན་གྱིས་སྨྲས་པ། གང་རང་བཞིན་གྱིས་འཆི་བའི་ཆོས་ཅན་གྱི་སྲོག་ཆགས་རྣམས་ལ་གསད་པའི་ཕྱིར་འབད་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་དེ་འདྲ་བ་ལ་ནི་ཁོ་བོ་མི་དགའོ། །སུ་ཞིག་ཟིལ་པའི་ཐིགས་པ་ནི། །རྩྭ་ཡི་རྩེ་ལ་ཆགས་པ་དག །དང་གིས་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་ལ། །གཞིག་པའི་ཕྱིར་ནི་འབད་པར་བྱེད། །རེ་ཞིག་གཞན་ཐམས་ཅད་ལྟ་ཞོག་གིས། ཅི་ཁྱེད་རྣམས་ཕ་རོལ་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ཡོན་ཏན་ཡིན་པར་ཤེས་སམ། །དེ་ནས་བྲམ་ཟེ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དུས་གཅིག་ཏུ་སྨྲས་པ། ལྷ་མ་ཡིན་གསོད་པ་ནི་ཡོན་ཏན་ཡིན་པར་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །དགེ་སྙེན་གྱིས་དབུགས་ཕྱུང་སྟེ་སྨྲས་པ། ལས་གང་ལས་ནི་དམ་པ་རྣམས། །ངོ་ཚར་གྱུར་པ་དེ་ཉིད་ལ། །དམ་པ་མིན་པ་དྲེགས་གྱུར་པ། །ཀྱེ་མ་འཇིག་རྟེན་ངོ་མཚར་ཆེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་ལེགས་པར་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །མདོར་ན། ཡོན་ཏན་སྐྱོན་སྩོགས་བརྟགས་ལ་བྱ་བ་དང༌། །བྱ་མིན་སད་པས་རྒྱལ་བའི་ཡོན་ཏན་ནི། །རྒྱ་ཆེན་རྫེས་ལ་ཡོན་ཏན་ངེས་དགའ་རྣམས། །མཆོད་པའི་འབྲས་བུ་འདོད་པ་རྒྱ་ཆེན་ཡིན། །སྐྱོན་ལ་ཡོན་ཏན་དག་ཏུ་འདུ་ཤེས་ཤིང༌། །སྐྱོན་དང་ལྡན་པ་དམ་པར་ཤེས་པས་མཆོད། །འབྲས་བུ་རྒྱ་ཆེན་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་གྱི། །ལྟ་བ་ངན་པ་དག་ཀྱང་འཕེལ་བར་འགྱུར། །ཚིག་དེ་བྲམ་ཟེ་རྒན་པོ་ཁ་ཅིག་གིས་ཐོས་པ་དང༌། ཁྲོ་བས་འབར་བའི་མིག་གིས་དགེ་བསྙེན་དེ་ལ་ལྟ་ཞིང་བརྙས་པ་དང་བཅས་ལག་པ་གཡོན་པས་སྟོན་ཅིང་སྨྲས་པ། གན་དྷ་ར་བ་རྨོངས་པ་རྣམས་དེ་སྐད་མ་སྨྲ་ཤིག །གལ་ཏེ་ལྷ་མ་ཡིན་གསོད་བར་དགའ་བའི་ལྷ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ལྷ་རྣམས་མཆོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ན་མཆོད་པར་བྱ་བར་སུ་ཞིག་འགྱུར། དགེ་སྙེན་གྱིས་སྨྲས་པ། །གང་ཡོན་ཏན་ཡང་དག་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། བྲམ་ཟེ་ཆེན་པོ་ལྟོས་ཤིག །གང་ཞིག་སྟོབས་ལྡན་འཚེ་བ་རྣམས། །གལ་ཏེ་མཆོད་བྱར་དེ་གྱུར་ན། །དྲེད་དང་གཟིག་དང་སྟག་ལ་ཡང༌། །འགྲོ་བ་རྟག་ཏུ་མཆོད་པར་འགྱུར། །ཡོན་ཏན་སྐྱོན་མཁས་དམ་པ་ནི། །སུ་ལ་ཡང་ནི་འདོད་མི་བྱེད། །དྲེད་ལ་སོགས་པའི་གདུག་པ་རྣམས། །ཡོན་ཏན་མེད་ལ་མཆོད་མི་བྱེད། །མི་འཚེ་ལ་སོགས་ཡོན་ཏན་ཡིན། །འཚེ་སོགས་སྐྱོན་དུ་ཤེས་པར་བྱ། །ཡོན་ཏན་སྐྱོན་རྣམས་མི་ཤེས་པས། །སྐྱོན་ནི་ཡོན་ཏན་དག་ཏུ་ཤེས། །གང་གིས་ཤིན་ཏུ་དྲག་པོའི་ལས། །
― DTG173_Page_0288 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཇིག་རྟེན་བྱིས་པས་མཐོང་ནས་སུ། །མཆོད་པའི་ཡུལ་ལས་མི་མཁས་པས། །དེ་ཉིད་ལན་ནི་མཆོད་བྱར་ཤེས། །གན་དྷ་ར་བ་ནི་ངེས་པར་ཡང༌། །སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་རྟོག་དང་ལྡན། །དེས་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་ལ། །དད་ཀྱི་ལྷ་ཆེན་སོགས་ལ་མིན། །བྲམ་ཟེས་སྨྲས་པ། ཀྱེ་གན་དྷ་ར་བ་རེ་ཞིག་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་སུ་ཞིག་ཡིན་དགེ་བསྙེན་གྱིས་སྨྲས་པ། །ཤཱཀྱའི་རིགས་སུ་ལེགས་འཁྲུངས་པ། །ཀུན་མཁྱེན་ཉེས་པ་ཀུན་ལས་རྒྱལ། །སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་ཕན་བཞེད་བ། །དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་ཡིན། །བྲམ་ཟེས་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་ཤེས་ན། གཞན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་དེ་མཆོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་སྨྲ་འམ། འདི་ལ་འཕོ་བ་དང༌། མེ་འབར་བ་དང༌། རྒྱས་པ་དང༌། གནས་འཇོག་དང༌། རྒྱུན་ཤེས་དང༌། ཕུར་བུ་གསུམ་པ་དང༌། རྒྱུན་ཤེས་ཀྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་དམོད་པ་འདེབས་སོ་ཞེས་འཇིག་རྟེན་ན་གྲགས་སོ། །གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་དེ་དྲང་སྲོང་ཆེན་པོར་གྱུར་ན་ངེས་པར་དེས་ཀྱང་དམོད་པ་འདེབས་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དགེ་བསྙེན་གྱིས་རྣ་བ་བཀག་ནས་སྨྲས་པ། སྡིག་པར་མ་གྱུར་ཅིག །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་དམོད་པ་འདེབས་པར་མི་མཛད་དོ། །བྲམ་ཟེས་སྨྲས་པ། སྡིག་པ་ཞི་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་འདིར་ཅིའི་ཕྱིར་སྨྲ། གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་དམོད་པ་འདེབས་པར་མཛད་ན་ནི། དེ་ཡང་དག་པར་འཚེ་བ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། འོན་ཏེ་སུ་ལ་ཡང་དམོད་པ་མི་འདེབས་ན་སངས་རྒྱས་འདི་ལ་མཐུ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ནས་བྲམ་ཟེ་དེ་དག་རྣམས་ཀྱིས་གཉིས་ཀ་ལྟར་འགལ་བའི་ཚིག་གིས་གན་དྷ་ར་བ་ཁྱད་པར་དུ་བསད་ནས་གསང་མཐོན་པོས་བརྒྱད་པར་བརྩམས་སོ། །དགེ་བསྙེན་དེས་མ་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དུ་སྨྲས་པ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཐུ་ཆེན་པོ་མི་མངའ་བ་ཡང་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་དམོད་པའི་རྒྱུ་དང་བྲལ་བས་གང་ལ་ཡང་དམོད་པ་མི་མཛད་དོ། །བྲམ་ཟེ་ཆེན་པོ་ལྟོས་ཤིག །ཆགས་ཅན་གང་ལ་ཀུན་དུ་ཆགས། །དེ་དང་བྲལ་ན་དེ་ཁྲོས་ཏེ། །བྱ་དང་བྱ་མིན་རྣམ་རྨོངས་པ། །ཕྱི་ནས་དམོད་པ་གཏོང་བར་འགྱུར། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འདོད་ཆགས་བྲལ། །རྨོངས་པ་དང་བྲལ་ཁྲོ་ལས་རྒྱལ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཕན་མཛད་ན། །དེ་ནི་དམོད་པ་ཇི་ལྟར་མཛད། །དེ་ནས་བྲམ་ཟེ་དེ་རྣམས་ཡིད་ལ་
― DTG173_Page_0289 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཟུང་བའི་རྒྱུ་རྣམས་རྗེས་སུ་དཔོག་ཅིང་དགེ་བསྙེན་དེ་ལ་སྨྲས་པ། ཀྱེ་གན་དྷ་རབ་གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་དམོད་པ་མི་བྱེད་ན། །ངེས་པར་ཕན་འདོགས་པར་ཡང་མི་བྱེད་དོ། །དམོད་པ་དང་ཕན་འདོགས་པའི་ནུས་པ་དང་བྲལ་ན་ནི། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །དགེ་བསྙེན་གྱིས་སྨྲས་པ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དམོད་པའི་ནུས་པ་མི་མངའ་བ་འདི་ནི་དེ་ལྟར་བདེན་མོད་ཀྱི། །འོན་ཀྱང་ཕན་འདོགས་པར་ནི་སྤྱོད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། །ཁྱེད་རྣམས་ཀྱང་ལྟོས་ཤིག །གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྡར་བས། །དེ་ནི་དམོད་པ་མི་མཛད་ཀྱི། །འཇིག་རྟེན་ཕན་འདོགས་བརྩོན་པས་ན། །ཕན་པར་ཡང་ནི་མཛད་པ་ཡིན། །རྒ་ནད་འཆི་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས། །དང་གིས་འཇིག་རྟེན་སྡུག་བསྔལ་ན། །རྨ་ལ་ལན་ཚྭ་ཇི་བཞིན་དུ། །མཁས་པ་སུ་ཞིག་དམོད་པ་འདེབས། །དེ་ཡང་བྱམས་པ་ལ་གནས་ཤིང༌། །རྟག་ཏུ་སྙིང་རྗེའི་བདག་ཉིད་ཅན། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་བསིལ་བའི། །ཆུ་ཡིས་འཇིག་རྟེན་ཚིམ་པར་མཛད། །དེ་ནས་བྲམ་ཟེ་དེ་རྣམས་ཡུད་ཙམ་ཞིག་མགོ་ཐུར་དུ་སྨད་ནས་བསམས་ཏེ། དགེ་བསྙན་དེ་ལ་རྗེས་དང་བཅས་པའི་མིག་གདངས་པས་བལྟས་ཏེ། སྨྲས་པ་ཀྱེ་གན་དྷ་རབ་ཤིན་ཏུ་བརྟགས་པའི་གནས་རྙེད་ནས་ཁྱོད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དད་པས་བདག་ཅག་ངོ་མཚར་དུ་བྱས་སོ། །མང་དུ་སྨྲང་པས་ཅི་ཞིག་བྱ་སྟེ། གན་དྷ་ར་ཞེས་བྱ་བའི་ཡི་གེ་ནི་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་གྲགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གོ་ཞེས་བྱ་བས་རུ་བཤད། །ས་དེ་གང་ཞིག་ཡང་དག་འཛིན། །སྐྱེས་བུ་ད་མ་པ་དེ་རྣམས་ནི། དམ་པས་འཛིན་ཞེས་བཤད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ནས་འདི་ནི། ཁྱེད་ཅག་རྣམས་ཀྱིས་འཛིན་མི་བྱེད། །གང་ཕྱིར་ཁྱེད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བསྔགས། །མགོན་པོ་སངས་རྒྱས་ལ་བརྟེན་ཡིན། །དེ་ནས་དགེ་བསྙེན་དེས་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་སྣོད་དུ་རུང་བར་བྱས་པར་ཤེས་ཏེ། ད་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བཤད་པའི་དུས་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས། ཡང་དག་པར་དགའ་བའི་བཞིན་གྱིས་གཟེངས་བསྟོད་དེ་སྨྲས་པ། གང་ཁྱེད་རྣམས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་དད་པ་སྐྱེས་པར་གྱུར་པས་བདག་ནི་མཆོག་ཏུ་ཡང་དགའ་བ་སྐྱེས་པར་གྱུར་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དད་པ་འདི་ཉིད་འཕེལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་གྱི་མཚན་ཉིད་རྗེས་སུ་དྲན་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་ཚེ་འགྲོ་བ་ཡོན་ཏན་རབ་རྟོག་ཚེ། །རྒྱལ་བ་ཡོན་
― DTG173_Page_0290 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏན་རྒྱ་མཚོ་གཅིག་བུར་མཐོང༌། །ཞི་དང་དགའ་བ་སྐྱེས་པར་གྱུར་མོད་ཀྱི། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཏིང་འཛིན་ཤེས་རབ་ཀྱིས། །སངས་རྒྱས་དང་མཉམ་གང་ནའང་ཡོད་མ་ཡིན། །དཔེར་ན་རི་རབ་མཉམ་པའི་རིན་མེད། །རྒྱ་མཚོ་མཉམ་པའི་མཚོ་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་བཞིན་སངས་རྒྱས་དང་མཉམས་སྟེངས་སམ། །མཁའ་ལ་ལུས་ཅན་མཆོག་དེ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཤཱཀྱའི་ཁྱུ་མཆོག་དེས་ནི་གང་ཕྱིར་དལ་བས་དཀའ་བར་མ་ཞུགས་ཅི་ཞིག་ཡོད། །ཐུབ་པས་ཕན་པའི་དོན་དུ་ལན་མང་དགོངས་ཏེ་མ་གཟིགས་དེ་ནི་གང་ཞིག་ཡོད། །དེ་ལ་སྐྱབས་སོང་དྲང་སྲོང་དེས་ནི་ཕན་གདགས་མ་བྱས་དེ་ནི་གང་ཞིག་ཡོད། །འདི་ནས་དེས་གསུངས་ལམ་ལ་རབ་གནས་ཉོན་མོངས་དགྲ་བཅོམ་དེ་ནི་སུ་ཞིག་ཡོད། །མུ་སྟེགས་ཀུན་ལས་རྒྱལ་དེ་བདེ་བར་གཤེགས་ཞེས་ཡོན་ཏན་རྣམས་རྒྱས་དྲི་མེད་གྲགས་པའི་ཁ་བྱེ་གཞན་སུ་ཡོད། །ཕུག་ན་སེང་གེ་ལྟ་བུར་ལྷ་ཡུལ་ས་སྟེངས་དག་ན་འཇིགས་མེད་རང་གི་གསུང་མཆོག་སྒྲོགས་པ་གཞན་སུ་ཡོད། །རྟག་ཏུ་ཡིད་འོང་གསུང་གིས་ལས་དང་ཉོན་མོངས་དག་གི་གནས་སྐབས་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་མཛད་པའང་གཞན་སུ་ཡོད། །གང་གིས་མཆོད་རྟེན་མཁའ་ལ་སྤྲིན་དཀར་ལྟ་བུར་འགྲོ་བ་ཡང་དག་བརྒྱན་པ་འགའ་ཡང་འདི་ན་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ནས་བྲམ་ཟེ་དེ་རྣམས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་བསྔགས་པ་ཐོས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ལ་མངོན་པར་དད་པར་གྱུར་ཏོ། །འདིས་ཅི་ཞིག་སྟོན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཐོས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་དང་པར་ཤེས་པས། དད་པ་ལ་ནི་གཞན་རྣམས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་གཞུག་པར་བྱའོ་ཞེས་ཉེ་བར་སྟོན་པའི་མདོ་བརྩམས་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་དགེ་སློང་དག་ཁྱེད་རྣམས་ཀྱིས་གང་རྗེས་སུ་བརྩེ་བ་དང༌། གང་སྙིང་བརྩེ་བར་བྱའོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སངས་རྒྱས་མཆོག་ལ་གསུངས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཕན་ཡོན་གྱི་མདོ་སྡེ་དག་ལ་ཡང་ཉེ་བར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །གུས་པར་བྱས་ཏེ་ཆོས་ཉན་པ་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཡང་འདིས་ཅི་ཞིག་སྟོན་ཅེ་ན། དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཐོས་པ་དོན་གཞན་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་དད་པར་འགྱུར་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཐོས་པས་རྣ་དཀྲུགས་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ། ཁྱེད་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཐོས་པས་དད་
― DTG173_Page_0291 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་སངས་རྒྱས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་དག་གི་བསྔགས་པ་མཉན་པར་ཤིན་ཏུ་འདོད་པའི་ཁྱིམ་ན་གནས་པ་དང༌། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཁྱེད་རྣམས་ཀྱིས་མ་ཡེངས་པར་མཉན་པར་བྱའོ་ཞེས་འདི་ནི་ཡང་དག་པར་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་མཆོག་གི་དཔེ་སྟེ་དང་པོའོ། །རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་དྷརྨ་ཤྲཱི་བྷ་དྲ་དང༌། ལོ་ཙཱ་བ་བན་དེ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོན་ཏན་གྱིས་བསྒྱུར་ཅིང༌། དགེ་སློང་རིན་ཆེན་བཟང་པོས་བཅོས་ནས་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པ། །
མྱ་ངན་མེད་པའི་སྒོ་ནས་ཀླུ་བཏུལ་བའི་ལེའུ།
― DTG173_Page_0291 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨ་ཤོ་ཀ་མུ་ཁ་ནཱ་ག་བ་ནི་ཡ་པ་རི་ཙྪི་དཿ། བོད་སྐད་དུ། མྱ་ངན་མེད་པའི་སྒོ་ནས་ཀླུ་བཏུལ་བའི་ལེའུའོ། །འདི་ལྟར་རྗེས་སུ་ཐོས་ཏེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ལོ་བརྒྱ་ལོན་པ་ན། གྲོང་ཁྱེར་པ་ཏ་ལི་པུ་ཏྲར་རྒྱལ་པོ་མྱ་ངན་མེད་ཅེས་བྱ་བ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོའི་བཞི་ཆ་ལ་དབང་བྱེད་པ་ཞིག་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེས་ནོར་གྱི་དོན་དུ་ཚོང་པ་ལྔ་བརྒྱ་བཀུག་ནས་སྨྲས་པ། ཤེས་ལྡན་དག་ཁྱེད་སོང་ལ་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ནས་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་པ་ལོང་ལ་ཤོག་ཤིག །གང་གི་ཚེ་དེ་དག་རིམ་གྱིས་སོང་སྟེ་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་ཕྱིན་ནས། རིན་པོ་ཆེ་དང༌། གསེར་དང༌། དངུལ་དང༌། རྡོ་རྗེ་དང༌། བཻ་ཌཱུཪྻ་དང། ཤད་ཀ་ཤི་ལ་དང༌། བྱེ་རུ་ལ་སོགས་པ་རིན་པོ་ཆེའི་ཚོགས་དུ་མས་དེ་དག་གི་གྲུ་ཡོངས་སུ་བཀང་སྟེ་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་ཕྱོགས་ཏེ་ཆས་སོ། །དེ་དག་ལོག་ནས་འོངས་པ་ན་རྒྱ་མཚོའི་དཀྱིལ་དུ་ཀླུས་གྲུ་བཅོམ་ནས། དེ་ནས་ཚོང་པ་དེ་དག་སྲོག་གི་ལྷག་མ་འབའ་ཞིག་དང་གྲུས་འོངས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་རིམ་གྱིས་གྲོང་ཁྱེར་པ་ཏ་ལི་བུ་ཏྲར་ཕྱིན་པ་དང༌། རྒྱལ་པོ་མྱ་ངན་མེད་ཀྱིས་ཚོད་པ་རྣམས་འོངས་སོ་ཞེས་ཐོས་སོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། རྩྭ་ཡིས་མེ་ནི་ངོམས་མེད་སྲེག །རྒྱ་མཚོ་ཆུ་ཡིས་ངོམས་པ་མེད། །འདིར་ནི་ལྷ་ཡུལ་ཡིད་འོང་བས། །འགྲོ་རྣམས་དབང་དྲུག་ངོམས་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་པས་དེ་འདོད་པའི་རྒྱུས་སེམས་བསྐྱེད་ཅིང་ནོར་དུ་མ་དགྲམ་པའི་གནས་བྱའོ་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། དེ་ནས་དེའི་རྫིང་བུ་དང་བཅས་པའི་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དུ་གནས་རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། བ་དན་དང་རྒྱལ་མཚན་བསྒྲེང་བ་བླ་རེ་དང་གོས་ཀྱིས་སྤྲས་པར་ཡིད་དུ་འོང་བའི་སྤོས་རྣམས་ནི་གཏུལ། གངས་ལྟར་
― DTG173_Page_0292 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསལ་བའི་ཆུས་གང་བའི་རྫིང་བུ་ན་ཤེལ་ལྟ་བུའི་ཕྱེ་མ་དང་ལྡན་པ་ཨུཏྤལ་དང༌། པདྨ་དང༌། ཀུ་མུ་ཏ་དང༌། པུཎྜ་རཱི་ཀ་རྣམས་ཀྱིས་ཁེབས་པ། དང་པ་དང༌། ཁུ་བྱུག་དང༌། རྨ་བྱ་དང༌། ནེ་ཙོ་དང༌། རི་སྐེགས་དང༌། དུར་པ་དང༌། ཀ་ལ་པིང་ཀ་དང༌། ཤང་ཤང་ཏེའུ་དག་བྱ་སྐད་སྙན་པ་སྒྲོགས་པས་ཉམས་དགའ་བ། པི་ཝང་དང༌། གླིང་བུ་དང༌། རྫ་རྔ་དང༌། སྒྲ་བཟངས་དང༌། འཁར་རྔ་དང༌། པ་ཊ་ཧ་དང༌། རྔ་བོ་ཆེ་དང༌། དུང་རྣམས་རྒྱུན་དུ་རྡུང་བ། བློན་པོ་དང༌། གྲོང་མི་དང༌། ལྗོངས་ཀྱི་མི་དང༌། སྐྱེ་བོ་རྣམས་ནི་འདུས། དགེ་སྦྱོང་དང༌། བྲམ་ཟེ་དང༌། ཀུན་དུ་རྒྱུ་དང༌། གཅེར་བུ་པ་དང༌། ཀུན་དུ་འཚོ་བ་པ་ལ་སོགས་པ་ངོ་མཚར་གྱིས་འདུས་ཏེ་ནོར་བུ་དང༌། མུ་ཏིག་དང༌། བཻ་ཌཱུཪྻ་དང༌། ཤང་ཀ་ཤི་ལ་དང༌། བྱི་རུ་དང༌། མུ་ཏིག་དམར་པོ་དང༌། མུ་ས་ལ་ག་ཝ་དང༌། ཨིནྡྲ་ནཱི་ལ་དང༌། མཐོན་ཀ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རིན་པོ་ཆེའི་བྱེ་བྲག་རྣམས་བལྟ་བར་བྱའོ་སྙམ་མོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་ནོར་དགྲམ་པར་འདུག་སྟེ། ཚོང་པ་ལྔ་བརྒྱ་པོ་དེ་དག་ཀྱང་རྒྱལ་པོའི་དྲུང་དུ་འོངས་པ་དང༌། ཐམས་ཅད་སྟོད་གཡོགས་གཅིག་པུ་དང་ལྡན་ཞིང་གཅེར་བུར་གནས་སོ། །རྒྱལ་པོས་སྨྲས་པ། ཅིའི་ཕྱིར་འདི་ལྟ་བུའི་གནས་སྐབས་སུ་གྱུར། ཚོང་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། ལྷ་གྲུ་བཅོམ་པས་འདི་ལྟར་འགྱུར་རོ། །རྒྱལ་པོས་སྨྲས་པ། གང་གིས་གྲུ་བཅོམ་པར་གྱུར། ཚོང་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ་བ་ཚྭ་ཅན་གྱི་རྒྱ་མཚོན་གནས་པའི་ཀླུས་བཅོམ་ལགས་སོ། །རྒྱལ་པོས་སྨྲས་པ། བདག་གིས་དུས་འདིར་ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་བྱ། ཚོང་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། ལྷ་འདི་ཡོངས་སུ་བཙལ་དུ་གསོལ། །གལ་ཏེ་ཚོལ་བར་མི་མཛད་ན་ཕྱི་ནས་ཀྱང་ཚོང་པ་འགའ་ཡང་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚེ་འཁོར་དེ་ན་དགེ་སློང་དབང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་བསོད་ནམས་ཆེ་བ་ཞིག་ཡོད་དེ། དེ་རྒྱལ་པོ་དང་ཧ་ཅང་ཡང་མི་རིང་བ་ཞིག་ན་འདུག་པར་གྱུར་ཏོ། །རྒྱལ་པོས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་དབང་པོ་ལ་སྨྲས་པ། སློབ་དབོན་བདག་གིས་འདི་ལ་ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་བགྱི། ཚེ་དང་ལྡན་བ་དབང་པོས་སྨྲས་པ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཟངས་མའི་བྱང་བུ་ལ་ཡི་གེ་བྲིས་ལ་རྒྱ་མཚོར་རྫོངས་ཤིག །ཅི་ཙམ་ན་རྒྱལ་པོས་ཟངས་མ་ལ་སྤྲིང་ཡིག་ཏུ་བྲིས་ཏེ་སྨྲས་པ། ས་འདི་རྒྱ་མཚོས་གཏུགས་པ་སྐྱོང༌། །རྒྱལ་པོ་སྟོབས་ལྡན་མྱ་
― DTG173_Page_0293 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དན་མེད། །རབ་ཏུ་དྲག་ཅིང་བཙན་པ་ཡིས། །ནོར་ཁྱེར་མཚོར་གནས་གང་ཡིན་པ། །དེ་དག་འདིར་ནི་མྱུར་བ་རུ། །ང་ཡི་དྲུང་དུ་བསྐྱལ་བར་གྱིས། །ཞེས་ཡི་གེར་བྲེས་ཏེ། ཟངས་མའི་བྱང་བུ་དེ་རྒྱ་མཚོར་བསྐྱུར་རོ། །དེ་ནས་ཀླུ་མ་རངས་ནས། རྒྱ་མཚོ་ནས་སླར་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་བསྐྱུར་རོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་ཉས་ཟངས་མའི་བྱང་བུ་དེ་བླངས་ནས་སླར་བ་ཏ་ལི་པུ་ཏྲར་འོངས་ཏེ། རྒྱལ་པོ་ལ་སྐབས་དེ་བསྙད་པ་དང༌། དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་མྱ་ངན་མེད་སེམས་ཁོང་དུ་ཆུད་ནས་མཚན་མོ་སྟན་གྱི་སྟེང་དུ་ཉལ་ཏེ། ཇི་ལྟར་འདི་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །དེ་ནས་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་ན་གནས་པའི་ལྷས་རྒྱལ་པོ་ལ་སྨྲས་པ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་སྡུག་བསྔལ་མ་བྱེད་ཅིག །འཇིག་རྟེན་གསུམ་མཆོག་ལྷ་མིའི་མཆོད། །སྟོབས་ཕྱུག་ཆུ་སྲིན་རྒྱལ་མཚན་ཅན། །མཐར་བྱེད་བདེ་གཤེགས་སྐུ་གདུང་ལ། །མཆོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་རབ་མཆོད་གྱིས། །དེ་རྗེས་ཁྱོད་ཀྱི་དགོས་འགྲུབ་འགྱུར། །ལྷ་གཉིས་པས་སྨྲས་པ། གང་ཞིག་བྱ་མིན་རྒྱལ་ཆེན་མྱ་ངན་མ་མཛད་པར། །སྔགས་དང་རིག་སྔགས་སྨན་སྦྱོར་མི་བགྱིད་པར། །མི་དབང་དབང་དུ་བྱ་བར་ནུས་འགྱུར་བ། །བདེ་གཤེགས་བསྟན་ལ་ལྷག་པར་གུས་པ་ཡིས། །དེ་ཡིས་ཀླུ་རྒྱལ་གང་ཡིན་དབང་དུ་འགྱུར། །དེ་ནས་ཞག་གཉིས་པ་ལ་རྒྱལ་པོ་མྱ་ངན་མེད་སྐྲ་བཀྲུས་ཏེ། གོས་དཀར་པོ་བགོས་ནས་དྲི་དང༌། མེ་ཏོག་དང༌། ཕྲེང་བ་དང༌། བྱུག་པ་རྣམས་ཐོགས་ནས་ཚིག་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཕྱོགས་མཚམས་མཁའ་བཞུགས་རྫུ་འཕྲུལ་ལྡན། །ཤར་གྱི་ཕྱོགས་དང་གཞན་བཞུགས་ལ། །བདག་ནི་གསོལ་འདེབས་སྤྱན་འདྲེན་གྱིས། །བདག་ལ་ཐུགས་རྗེས་གཟུང་དུ་གསོལ། །རྒྱལ་པོས་དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་མ་ཐག་ཏུ་ཤར་ཕྱོགས་དང་ལྷོ་ཕྱོགས་དང་ནུབ་ཕྱོགས་དང༌། བྱང་ཕྱོགས་རྣམས་ནས་དགྲ་བཅོམ་པ་སྟོང་ཕྲག་དྲུག་ཅུ་བྱོན་ཞིང་འདུས་པར་གྱུར་ཏོ། །རྒྱལ་པོས་མེ་ཏོག་དང༌། སྤོས་དང༌། དྲི་དང༌། བྱུག་པ་རྣམས་ཐོགས་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་བའི་སྐུ་གདུང་ལ་མཆོད་པ་བྱས་ཏེ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་པ། ན་བ་དང་ནི་རྒས་དང་སྡུག་ཕོངས་གཞན་ཡང་འཆི་གཟིགས་ནས། །རྒྱལ་བས་ཡུལ་དང་འབྱོར་བ་བཙུན་མོའི་འཁོར་དང་ཉེ་དུ་སྤངས། །ས་བདག་ཟས་གཙང་དྲུང་གཤེགས་བསྐྲད་ནས་རྒྱལ་པོའི་དཔལ་སྤངས་པ། །བཅོམ་ལྡན་དེ་ལ་
― DTG173_Page_0294 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བདག་གུས་དང་བས་དེ་ཡི་སྐུ་གདུང་མཆོད། །གང་གི་སྟོབས་ཀྱིས་བདུད་ནི་ཤིན་ཏུ་སྟོབས་ལྡན་བལྟ་བར་དཀའ་རྣམས་བཅོམ། གང་གིས་བཱ་ར་ཎཱ་སཱིར་འཁོར་ལོ་ལེགས་བསྐོར་སྲིད་སྤངས་ཞི་བར་མཛད། །གང་གིས་ལྔ་སྡེ་སྐྱེ་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གདུངས་འཆི་བ་བཀྲོལ། །ཤཱཀྱ་ཐུབ་དེའི་སྐུ་གདུང་དཔེ་མེད་འདི་ལ་བདག་གིས་ཡང་དག་མཆོད། །གང་ཞིག་གང་དུ་མྱ་ངན་འདས་གཤེགས་འདིར་ནི་མར་མེ་འགགས་པ་བཞིན། །གླང་པོ་སྟོང་སྟོབས་ལས་ལྷག་དེ་ནི་མི་རྟག་སྟོབས་ཀྱིས་ཕྱེ་མར་བརླགས། །ས་བདག་མཆོག་གིས་ཆ་བརྒྱད་མཉམ་བགོས་སྐུ་གདུང་ཡང་དག་མཆོད་གྱུར་པ། །དེ་ཡིས་སྐུ་གདུང་དཔེ་མེད་འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་མཁས་པས་ཡང་དག་མཆོད། །དེ་ནས་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ལ་གདུགས་ཚོད་དྲངས་ནས་མཆོད་དོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་དབང་པོ་ལ་སྨྲས་པ། འཕགས་པ་ཅི་ཞིག་མཆོག་ཏུ་བསྒྲུབ་པར་བགྱི། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དབང་པོས་སྨྲས་པ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དང་པོ་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་གཟུགས། གཉིས་པ་ཀླུའི་གཟུགས་ཏེ། སྐུ་གཟུགས་ལེགས་པ་གཉིས་མཛོད་ལ་གསེར་གྱི་སྣོད་ཆེན་པོ་བྱས་པའི་ནང་དུ་དེ་གཉིས་སྩོལ་ཅིག་དང་དེ་ལས་མངོན་སུམ་དུ་གཟིགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱས་ཏེ་ཕྱིས་རྒྱལ་པོས་བལྟས་པ་དང༌། ཀླུའི་གཟུགས་འདུག་པ་ལ་རྒྱལ་པོའི་གཟུགས་ཕྱག་བྱེད་པ་རྒྱལ་པོས་མཐོང་ངོ༌། །རྒྱལ་པོ་ཡིད་ལ་གཅགས་པར་གྱུར་པ་དང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དབང་པོས་སྨྲས་པ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དུས་འདིར་ཡང་དང་ཡང་དུ་ཉི་མ་རེ་རེ་ལ་ཁྱད་པར་གཟིགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་རྒྱལ་པོས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མེ་ཏོག་དང༌། ཕྲེང་བ་དང༌། དྲི་དང༌། སྤོས་དང༌། བྱུག་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་ཅིང་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ལ་ཡང་རང་གི་ལག་ནས་བཟའ་བ་དང་བཅའ་བ་རྣམས་ཚིམ་པར་བསྟབས་ཤིང་རྒྱ་ཆེར་མཆོད་པར་བྱས་ཏེ། ཆོས་ཀྱང་གུས་པར་མཉན་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་རྒྱལ་པོའི་གཟུགས་ལངས་པ་ལ་ཀླུའི་གཟུགས་ཕྱག་འཚལ་བར་གྱུར་ཏོ། །ཡང་དེའི་རྗེས་ལ་ཀླུའི་གཟུགས་དེ་ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རྒྱལ་པོའི་གཟུགས་ལ་ཕྱག་འཚལ་བར་གྱུར་པ་མཐོང་བས་དེས་རྒྱལ་པོ་ཡིད་རབ་ཏུ་དགའ་བར་གྱུར་ཏེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དབང་པོ་ལ་སྨྲས་པ། ཀྱེ་མ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་མཆོད་པའི། །འབྲས་བུ་ཅི་འདྲ་འདི་ལ་གཟིགས། །རྒྱ་མཚོའི་ནང་ན་གནས་པའི་
― DTG173_Page_0295 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀླུ། །བདག་གིས་བཏུལ་ཞིང་འདི་དབང་བགྱིས། །བློ་གྲོས་ཆུང་བའི་མི་རྣམས་ཀྱང༌། །སུ་ཞིག་སངས་རྒྱས་མཆོད་མི་བགྱིད། །གང་ཞིག་འབྲས་བུ་འཕྲལ་བསྐྱེད་ལ། །སུ་ཞིག་ཡིད་ཀྱིས་སེམས་མི་བགྱིད། །བདག་ཉིད་ཆེ་བ་ཐོབ་འདོད་པའི། །ལྷ་རྣམས་དང་ནི་མི་རྣམས་ཀྱིས། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཡང་དག་མཆོད། །སྐྱེ་བ་ཟད་ཅིང་ཡང་སྲིད་མེད། །སློབ་དཔོན་དབང་པོས་སྐབས་ལ་བབ་པར་ཤེས་ནས་སྨྲས་པ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཟངས་མའི་ཡི་གེ་ཡང་ང་སྤྲིང་བའི་རིགས་སོ། །རྒྱལ་པོས་ཡང་ཟངས་མའི་ཡི་གེ་དེ་བསྐུར་ནས་བཏང་ངོ༌། །དེ་རྒྱ་མཚོར་བསྐྱུར་བ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོས་ཡི་གེ་དེ་སྤྱི་བོས་བླངས་སོ། །དེ་ནས་དེས་རྒྱལ་པོ་ལ་ལན་མང་དུ་ལྷ་ཚོང་བ་དེ་དག་འདིར་རྫོངས་ཤིག །སོ་སོའི་རིན་པོ་ཆེ་གང་ལགས་པ་བསྐུར་ལ་སླར་བརྫོང་ངོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང༌། དེ་ནས་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་ཉ་སླར་འོངས་ནས་རྒྱལ་པོ་ལ་ཕྲིན་དེ་སྨྲས་པ་དང༌། དེ་ནས་རྒྱལ་པོས་ཚོང་པ་རྣམས་བོས་ནས་སྨྲས་པ་ཁྱེད་ཅག་སོང་ལ་སོ་སོའི་རིན་པོ་ཆེ་གང་ཡིན་པ་ལོང་ལ་སླར་ཤོག་ཤིག །དེ་ནས་གནས་བརྟན་དབང་པོས་རྒྱལ་པོ་ལ་བརྒྱད་པ། ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ལས་རྡུལ་དན་པ་འབུལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་མོད། དེ་ནས་རྒྱལ་པོས་གནས་བརྟན་དབང་པོ་ལ་སྨྲས་པ། སློབ་དཔོན་འོ་ན་ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་བགྱི། གནས་བརྟན་དབང་པོས་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ལ་ཆད་པ་ཡིན་གྱིས་རང་གི་ཕྲག་པ་ལ་ཁུར་ལ་འདིར་སྐྱོལ་ཅིག་ཅེས་ཟངས་མ་ལ་ཡི་གེ་སླར་བཏང་བར་གྱིས་ཤིག །དེ་ནས་རྒྱལ་པོས་སྤྲིང་ཡིག་ཏུ་བྲིས་པ་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་དབང་ཕྱུག་དམ་པའི་མངའ་བདག་གི་བཀའ་བཅག་པའི་ཆད་པར་རང་གི་ཕྲག་པ་ལ་སྐྱོལ་ཅིག་ཅེས་ཡི་གེ་བཏང་བ་དང། ཡི་གེ་བཀླགས་མ་ཐག་ཏུ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་སྐྲག་པར་གྱུར་ནས་སྨྲས་པ། ལྷ་དེ་ལྟ་ལགས་ན་གདུགས་བདུན་ན་འཚལ་ལ་འཆིའོ། །དེ་རྒྱལ་པོས་ཐོས་པ་དང༌། ཕ་ཏ་ལི་པུ་ཏྲའི་གྲོང་ཁྱེར་ཐམས་ཅད་དུ་དྲིལ་བསྒྲགས་ཏེ། གང་ཞིག་གྲོང་ཁྱེར་འདི་ན་གནས་པའི་སྐྱེས་པ་དང༌། བུད་མེད་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང༌། རྒྱལ་པོའི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་མཐོང་བར་འདོད་པ་དག་ཞག་བདུན་པ་ལ་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་དུ་ཤོག་ཤིག །དེ་ནས་རྒྱལ་པོས་ཞག་བདུན་པ་ལ་གྲོང་ཁྱེར་པ་རྣམས་དང༌། བློན་པོ་དང༌། གྲོང་རྡལ་དང༌། ལྗོངས་ཀྱི་མིས་ཡོངས་སུ་གང་བར་བསྐོར་ཏེ། རྒྱལ་པོའི་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་དང༌། མཐུ་
― DTG173_Page_0296 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆེན་པོ་དང༌། འབྱོར་པ་ཆེན་པོས་འཁོར་གྱི་ཁྱམས་སུ་སོང་ནས་སེང་གེའི་ཁྲི་ལ་འདུག་གོ །དེ་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཀླུ་དུ་མས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ནས་མིའི་ཆ་བྱང་དུ་སྤྲུལ་ཏེ། རང་རང་གི་ཕྲག་པ་ལ་རིན་པོ་ཆེའི་ཁུར་ཐོགས་ནས་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་མྱ་ངན་མེད་ག་ལ་བ་དེར་སོང་སྟེ་ཕྱིན་ནས་ཁུར་རྣམས་ཕོག་ནས་རྐང་པ་གཉིས་ལ་ཕྱག་བྱས་སོ། །སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་ཆེན་པོ་དེ་ངོ་མཚར་དུ་གྱུར་ཏེ། སྔོན་མ་མཐོང་བ་མཐོང་ངོ་ཞེས་ཅ་ཅོའི་སྒྲ་བསྒྲགས་ཏེ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །འདི་འདྲའི་བསོད་ནམས་སྟོབས་ཀྱིས་ནི། །རྒྱལ་པོ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་གྱུར། །སྐྱེ་བོ་རྣམས་ནི་ངོ་མཚར་སྐྱེས། །ལྷ་རྣམས་དང་ནི་འདི་རུ་ཡང༌། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འདོད་པ་ཡིས། །བསོད་ནམས་གང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ། །འདི་ལྟའི་བྱེ་བྲག་སུ་མི་སྒྲུབ། །བསམ་དུ་མེད་པའང་གང་བསམས་པ། །དོན་དེ་འབད་པ་མེད་པ་རུ། །མི་རྣམས་ལ་ནི་འབྲས་བུར་སྨིན། །རྐང་ཐང་གླང་ཆེན་མྱོས་པ་དང༌། །རྟ་དང་ཤིང་རྟས་རྒྱ་མཚོན། །གནས་པའི་ཀླུ་དང་ལྷན་ཅིག་གཡུལ། །སྟོབས་ཆེན་སྣ་ཚོགས་མཚོན་ཆས་མིན། །སྡུག་བསྔལ་མགོ་བོའི་གདེངས་ཀ་ཅན། །བསོད་ནམས་རང་བཞིན་འདི་འདྲ་བའི། །ཞགས་པ་ཡི་ནི་ངེས་བཅིངས་ནས། །མྱ་ངན་མེད་རྒྱལ་ཞལ་མཐོང་བ། །བཀའ་དྲིན་བསམས་པས་རྗེས་མཐུན་འཇུག །དེས་ཀྱང་དེ་དག་སྣ་ཚོགས་པའི་དཀའ་བས་འོངས་པ་མཐོང་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཀའི་ཡོན་ཏན་རྗེས་སུ་བརྗོད་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་གསུངས། །བསོད་ནམས་མེ་ཡིས་མི་འཚིག་སྟེ། །རླུང་གིས་འཇིག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བསོད་ནམས་ཆུ་ཡིས་འཇུ་མི་འགྱུར། །ས་བཞིན་དུ་ནི་ཁྱེར་མི་འགྱུར། །རྒྱལ་པོ་དང་ནི་ཆོམ་རྐུན་གྱིས། །དབྲོག་ཏུ་མེད་པར་བསོད་ནམས་གནས། །སྐྱེས་པ་དང་ནི་བུད་མེད་ཀྱིས། །དབྲོག་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བསོད་ནམས་བདེ་བ་སྐྱེད་པའི་གཏེར། །འདིར་ནི་ལུས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། །གང་དང་གང་དུ་སྐྱེས་པ་རུ། །དེ་དང་དེར་ནི་རྗེས་སུ་འབྲང༌། །དེ་ནས་བློན་པོ་གཞན་ཞིག་ངོ་མཚར་སྐྱེས་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཡོངས་སུ་བསྐོར་བའི་འཁོར་དབུས་ན། །བསོད་ནམས་རྒྱན་གྱིས་རྒྱལ་པོ་མཛེས། །སྐར་མའི་ཚོགས་ཀྱིས་ཡོངས་བསྐོར་པའི། །སྟོན་ཀ་ཡི་ནི་ཟླ་བ་བཞིན། །ཆུ་དང་མཁའ་ལ་འགྲོ་བའི་ཀླུ། །བསོད་ནམས་ཀྱིས་ནི་ངེས་ཕམ་བྱས། །ས་ལ་གནས་པའི་དགྲ་ཡི་
― DTG173_Page_0297 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚོགས། །བསོད་ནམས་ཀྱིས་ནི་ཟད་པར་བྱེད། །ཇི་ལྟར་ཡིད་ལ་བསམས་པ་ཡི། །བདེ་བ་བསོད་ནམས་ཀྱིས་ཐོབ་བྱེད། །བསོད་ནམས་འདི་ནི་བསགས་པ་རུ། །སེམས་དང་ལྡན་བ་སུ་མི་བྱེད། །སྦས་པས་གྲུབ་ཅེས་བྱ་བའི་བློན་པོས་སྨྲས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་གསུངས། །བསོད་ནམས་འདི་ནི་དག་བྱེད་ཡིན། །བསོད་ནམས་ངེས་པར་འབབ་སྟེགས་ཏེ། །མཐོ་རིས་སུ་ནི་འགྲོ་བའི་ལམ། །མི་རྣམས་བདེས་རོལ་བསོད་ནམས་ཡིན། །བསོད་ནམས་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱི། །མྱ་ངན་འདས་པར་འགྲོ་བའི་ལམ། །ཡང་བློན་པོ་གསུམ་པ་གཞན་ཞིག་གིས་སྨྲས་པ། བསོད་ནམས་ཀྱིས་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་བཞིན། །ཟླ་བ་དང་བ་ཤར་དང་མཚུངས། །རྒྱ་མཚོའི་ནང་དུ་ཞུགས་པ་ཡང༌། །བསོད་ནམས་ཀྱིས་ནི་སྟོར་མ་མཆིས། །ཡིད་དུ་འོང་བ་ཐོབ་བྱེད་པས། །བསོད་ནམས་འགྲོ་བས་ཕྱག་བྱར་འོས། །བསོད་ནམས་ཡང་དག་བསགས་པ་ལ། །འབད་པར་མི་རྣམས་སུ་བྱེད་པ། །བསོད་ནམས་ཀྱིས་རྒྱལ་སྐྱེས་བུ་ནི། །རྟ་ཡིས་མ་ཡིན་གླང་པོས་མིན། །ཤིང་རྟས་བསོད་ནམས་ལས་རྒྱལ་མིན། །མདའ་དང་རལ་གྲིས་མ་ཡིན་ནོ། །ནོར་རྣམས་དང་ནི་ཡུལ་དང་ནི། །གཡུལ་གྱིས་བསོད་ནམས་ལས་རྒྱལ་མིན། །བསོད་ནམས་ཀྱིས་ནི་རྒྱལ་བ་ལ། །རིགས་དང་སྟོབས་དང་གཟུགས་ཀྱིས་མིན། །བསོད་ནམས་ཀྱིས་འཕགས་མི་རྣམས་ནི། །ས་རྣམས་གསུམ་གྱི་སྟེང་ན་གནས། །བསོད་ནམས་མི་རྣམས་གནས་ཡིན་ཏེ། །བསོད་ནམས་ཐར་པ་ཐོབ་བྱེད་མཆོག །བསོད་ནམས་འཇིག་རྟེན་གྲགས་བྱེད་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་བླ་མེད་བསོད་ནམས་བཙལ། །མཐོ་རིས་ཐོབ་བྱེད་ངན་སོང་སྤོང༌། །མི་ཡིས་རྟག་ཏུ་བསྟེན་བྱ་སྟེ། །མཁས་པས་བསོད་ནམས་བྱ་བ་ཡིན། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོས་ཚོང་པ་དེ་དག་རྣམས་ལ་སྨྲས་པ། ཁྱེད་རང་རང་གི་རིན་པོ་ཆེ་རྣམས་ཁྱེར་ཅིག །དེ་ནས་དེ་དག་གིས་བླངས་ནས་རྒྱལ་པོ་ལ་རབ་ཏུ་བསྟབས་ཏེ། གཞན་ཡང་ལྷའི་སྦྱོར་བས་ལགས་ཀྱི། །ལྷའི་དེ་དག་ལེགས་པར་སྣོམས་ཤིག །རྒྱལ་པོས་སྨྲས་པ། བདག་ལ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་དགོས་པ་མེད་ཀྱིས་ཁྱེར་ལ་སོང་ལ་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་ལོངས་སྤྱོད་ཅིག །དེ་ནས་རྒྱལ་པོས་རབ་ཏུ་དགའ་བའི་ཡིད་ཀྱིས་དཀོན་མཆོག་ལ་བསྟོད་པ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཨེ་མ་སངས་རྒྱས་ཨེ་མའོ་ཆོས། །ཨེ་མའོ་བསྟན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །ས་རྡུལ་སྙིམ་གང་ཕུལ་
― DTG173_Page_0298 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ཡི། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་འདི་འདྲ་ཐོབ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོས་ཡང་སྨྲས་པ། །དིང་འདིར་ཀླུ་ནི་བདག་དབང་གྱུར། །ཐུབ་ཆེན་ཁྱོད་ཀྱི་བཀའ་དྲིན་ལས། །ལེགས་སྤྱོད་རྒྱལ་པོ་བདག་བགྱིད་པ། །བདག་གི་སྐྱེ་བ་འབྲས་བཅས་ལགས། །ཡོན་ཏན་མཆོག་ལྡན་ཐུབ་པ་ཡི། །བསྟན་མཆོག་འདི་ལ་སུ་མི་འཇུག །དཔེར་ན་ས་བོན་རྡུལ་བཏབ་པས། །འབྲས་བུ་ཆེན་པོ་སྐྱེང་བྱེད་ན། །རིན་ཆེན་ཕུལ་བ་སྨོས་ཅི་འཚལ། །དེ་ནས་ཀླུ་ཆོས་ལ་སྦྱར་ནས་སླར་སོང་ངོ༌། །མྱ་ངན་མེད་པའི་སྒོ་ནས་ཀླུ་བཏུལ་བའི་ལེའུ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་གནས་བརྟན་ཨ་ཛི་ཏ་ཤྲཱི་བྷ་དྲ་དང༌། དགེ་སློང་ཤཱཀྱ་འོད་ཀྱིས་བསྒྱུར་བའོ། །
དགེ་འདུན་སྤྱན་དྲང་བ།
― DTG173_Page_0298 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། སཾ་གྷ་མནྟྲ། བོད་སྐད་དུ། དགེ་འདུན་སྤྱན་དྲང་བ། སངས་རྒྱས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །མགོན་པོ་ཀུན་མཁྱེན་རྫོགས་སངས་རྒྱས། །དྲི་མ་མེད་པ་ཟབ་མོའི་ཆོས། །ཡོན་ཏན་ཆེ་ལྡན་དགེ་འདུན་ཏེ། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་བདག་ཕྱག་འཚལ། །དཔལ་ཤཱཀྱའི་རིགས་ཆེན་པོ་དམ་པ་གཙང་མ་དཔལ་ཤཱཀྱའི་མགོན་པོ་ཐུབ་པ་སངས་རྒྱས་ཉིད། ས་ལ་མཛད་པ་མཐའ་དག་རྫོགས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ན། དཔལ་དགའ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཞེས་བྱ་བའི་སྡོམ་བརྩོན་རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་ལ་བསམ་གཏན་པ་མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཞིག་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ཡང་འདི་ལྟར་ཐོས་ཏེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ལོ་བརྒྱད་བརྒྱ་འདས་པ་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་ཡུལ་ཤི་བིའི་གྲོང་དུ། རྒྱལ་པོ་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་སྡེའི་དུས་སུ། དགའ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཞེས་བྱ་བའི་དགེ་སློང་བྱུང་སྟེ། དགེ་སློང་དེ་ཡང་དགྲ་བཅོམ་པ། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་ལ་བསམ་གཏན་པ། མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང་ལྡན་པ་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་ཅན། མཐུ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དེ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དུས་སུ་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་འདུས་པ་ལ། མ་འོངས་པའི་དོན་ལུང་བསྟན་པ་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་མ་ཤེས་ཏེ། གནས་བརྟན་དགའ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་ཡོངས་སུ་དྲིས་པ། གནས་བརྟན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་ཡུན་ཇི་སྲིད་ཅིག་གནས་ཞེས་སོ། །དེ་ཉིད་ལ་སྨྲས་པ་མར་འབྲི་བའི་ཚེ་ལོ་བཅུ་པ་ནས། ཡར་འཕེལ་བའི་
― DTG173_Page_0299 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚེ་ལོ་དྲུག་ཁྲི་པའི་བར་དེ་སྲིད་དུ་གནས་སོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ལོ་སྟོང་ཕྲག་བཅུར་དབུ་སྐྲ་ཤ་ལ་སོགས་པའི་རིང་བསྲེལ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ལོ་སྟོང་ཕྲག་བཅུར་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་ལོ་བརྒྱད་ཁྲི་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱམས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དེའི་བསྟན་པ་ལ། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་ལ་སངས་རྒྱས་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྲུན་པའམ། ཆོས་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྲུན་པ་འམ། དགེ་འདུན་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྲུན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་བྱམས་པའི་བསྟན་པ་ལ་འདུས་པ་གསུམ་པར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྲུན་པ་གང་ཞེ་ན། ཐ་ན་ནས་ཙམ་གྱི་སངས་རྒྱས་རི་མོར་བྲིས་པ་དང། གླེགས་བམ་བྲིས་པ་དང༌། འཚོ་བའི་རྒྱུ་བསྒྲུབས་པའོ། །ཆོས་ལ་བསྐྲུན་པ་གང་ཞེ་ན། ཉན་ཐོས་ཀྱིས་བཤད་པ་འམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བཤད་པའམ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པའང་རུང་སྟེ། ཐ་ན་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་ཙམ་བཟུང་བའོ། །དགེ་འདུན་ལ་བསྐྲུན་པ་གང་ཞེ་ན། ཕྱོགས་པ་ལ་སོགས་པ་སྤྱན་དྲངས་པ་དང༌། ཐ་ན་ཨ་རུ་ར་གཅིག་ཙམ་ཕུལ་བའོ། །དེ་སྐད་ཐོས་ནས་དགེ་སློང་དེ་རྣམས་ངུས་པ་དང༌། གནས་བརྟན་གྱིས་དབུགས་ཕྱུང་བ། དགེ་སློང་རྣམས་མ་ངུ་ཤིག །སྨྲེ་སྔགས་མ་འདོན་ཤིག །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དུས་ཀྱི་ཚེ། །ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་བཅུ་དྲུག་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱག་ཏུ་དམ་པའི་ཆོས་གཏད་པར་གྱུར་ཏེ། སྦྱིན་པ་པོ་རྣམས་དང་སྦྱིན་བདག་རྣམས་ལ་རྗེས་སུ་བརྩེ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཡོན་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་ཕྱིར་དུའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང༌། དགེ་སློང་དེ་རྣམས་ཀྱིས་གནས་བརྟན་དགའ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །གནས་བརྟན་བདག་ཅག་རྣམས་ཀྱིས་གནས་བརྟན་ཆེན་པོ་བཅུ་དྲུག་པོ་དེ་དག་རྣམས་ཀྱི་མཚན་དང༌། དེ་དག་གང་དུ་བཞུགས་པ་མི་ཤེས་སོ། །གནས་བརྟན་གྱིས་སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་དང་པོ་རེ་ཞིག་གནས་བརྟན་བྷ་ར་དྷྭ་ཛ་པིཎྜོ་ལ་བྷ་ར་དྷྭ་ཛ་བསོད་
― DTG173_Page_0300 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྙོམས་ལེན་ཞེས་བྱ་བ། དགྲ་བཅོམ་པ་སྟོང་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་ནུབ་གྱི་བ་ལང་སྤྱོད་ན་བཞུགས་སོ། །གནས་བརྟན་གསེར་ཀ་ན་ཀ་བཏྶ་བེ་འུ་ཞེས་བྱ་བ་དགྲ་བཅོམ་པ་ལྔ་བརྒྱ་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་བྱང་ཕྱོགས་ཁ་ཆེའི་ཡུལ་ན་བཞུགས་སོ། །གནས་བརྟན་བྷ་ར་དྷྭ་ཛ་ཞེས་བྱ་བ་དགྲ་བཅོམ་པ་དྲུག་བརྒྱ་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་ཤར་གྱི་ལུས་འཕགས་གླིང་ན་བཞུགས་སོ། །གནས་བརྟན་མི་ཕྱེད་ཨ་བྷེ་དྱ་པ་ཞེས་བྱ་བ་དགྲ་བཅོམ་པ་བདུན་བརྒྱ་དང༌། ཐབས་ཅིག་ཏུ་བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་གྱི་གླིང་ན་བཞུགས་སོ། །གནས་བརྟན་བ་ཀུ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་དགྲ་བཅོམ་པ་བརྒྱད་པ་བརྒྱ་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་ཛམྡུའི་གླིང་ན་བཞུགས་སོ། །གནས་བརྟན་བྷ་དྲ་བཟང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དགྲ་བཅོམ་པ་དགུ་བརྒྱ་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་ཟངས་གླིང་ན་བཞུགས་སོ། །གནས་བརྟན་ཀཱ་ལོ་ད་ཡཱི་ན་ག་པོ་འཆར་ཀ་ཞེས་བྱ་བ་དགྲ་བཅོམ་པ་སྟོང་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་སིང་ཧ་ལའི་གླིང་ན་བཞུགས་སོ། །གནས་བརྟན་བཀླཱི་པུ་ཏྲ་ཞེས་བྱ་བ་དགྲ་བཅོམ་པ་བརྒྱ་ཕྲག་བཅུ་གཅིག་དང༌། ཐབས་ཅིག་ཏུ་པ་ཎ་བའི་གླིང་ན་བཞུགས་སོ། །གནས་བརྟན་སྦེད་གོ་པ་ཀ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་དགྲ་བཅོམ་པ་སྟོང་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་རི་སྤོས་ཀྱི་ངད་ལྡང་ན་བཞུགས་སོ། །གནས་བརྟན་ལམ་པཱནྠ་ཀ་བསྟེན་ཞེས་བྱ་བ་དགྲ་བཅོམ་པ་བརྒྱ་ཕྲག་བཅུ་གསུམ་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་བཞུགས་སོ། །གནས་བརྟན་སྒྲ་རཱ་ཧུ་ལ་གཅན་འཛིན་མ་གྲགས་འཛིན་དང༌། ལྷན་ཅིག་དགྲ་བཅོམ་པ་སྟོང་ཕྲག་བཅུ་བཞི་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་པྲི་ཡདྒུའི་གླིང་ན་བཞུགས་སོ། །གནས་བརྟན་ནགས་པ་ན་གཱ་པཱི་ན་གནས་ཞེས་བྱ་བ་དགྲ་བཅོམ་པ་བརྒྱ་ཕྲག་བཅུ་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་རི་སྐྱ་བོ་ལ་བཞུགས་སོ། །གནས་བརྟན་ཨང་གི་ཏ་ཡན་ལག་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་དགྲ་བཅོམ་པ་བརྒྱ་ཕྲག་བཅུ་གསུམ་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་རི་ངོས་ཡངས་ལ་བཞུགས་སོ། །གནས་བརྟན་ཀླུའི་ནཱ་ག་སེ་ན་སྡེ་ཞེས་བྱ་བ་དགྲ་བཅོམ་པ་བརྒྱ་ཕྲག་བཅུ་བཞི་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་ལུས་འཕགས་རིལ་བཞུགས་སོ། །གནས་བརྟན་ཨ་ཛི་ཏ་མ་ཕམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་དགྲ་བཅོམ་པ་ལྔ་བརྒྱ་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རིལ་བཞུགས་སོ། །གནས་བརྟན་ལམ་ཕྲན་ཙཱུ་ཌཱ་པཎྛ་བསྟེན་ཞེས་བྱ་བ་དགྲ་བཅོམ་པ་བརྒྱ་ཕྲག་བཅུ་དྲུག་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་རི་གཤོལ་མདའ་འཛིན་ལ་བཞུགས་སོ། །གནས་བརྟན་བཅུ་དྲུག་པོ་དེ་རྣམས་ལ་ཤིན་
― DTG173_Page_0301 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏུ་ཆུང་བའི་ཡོན་ཕུལ་ཡང་འབྲས་བུ་ཆེན་པོར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང༌། སེམས་ཅན་གང་ཞིག་བདག་བསྟན་ལ། །སྐྲ་ཙམ་རབ་ཏུ་སྦྱིན་བྱེད་པ། །བསྐལ་པ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུར་ནི། །ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོའི་འབྲས་ཆེན་དང༌། །གཟུགས་དང་ནད་མེད་བདེ་སྤྱོད་ཅིང༌། །དེ་བཞིན་འདོད་པའི་དབང་ཕྱུག་དང༌། །མཐར་ཡང་བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི། །འབྲས་བུ་མངོན་དུ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །དེ་ལྟའི་འབྲས་བུ་ཆེ་ཐོས་ནས། །སུ་ཞིག་བསོད་ནམས་བྱེད་མི་འགྱུར། །ག་ཎྜཱི་འི་དུས་སྟོན་ཆགས་བྲལ་དུས་སྟོན་དང༌། །ཕྱོགས་པ་སྤྱན་དྲང་ལ་སོགས་དག་ཀྱང་བྱ། །ད་ནི་ཆགས་བྲལ་རྣམས་ཀྱི་མཆོད་པའི་ཆོ་ག་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དང་པོ་རེ་ཞིག་ཉི་མ་དང་པོ་ལ། རྗེ་བཙུན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ཁྲི་མཐོ་བ་ལ་བཞུགས་སུ་གསོལ་ཏེ། ཉི་མ་འཆར་ཀའི་དུས་སུ་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་མཆོད་དེ། དེའི་སྤྱན་སྔར་མཎྜལ་གསུམ་དང༌། ན་མོ་བུདྡྷཱ་ཡཿ་ན་མོ་དྷརྨཱ་ཡ། ན་མཿ་སཾ་གྷཱ་ཡ་ཞེས་བྱ་སྟེ་གནས་ལྔར་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དབུལ་བར་བྱའོ། །དེ་ནས་རང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དང༌། འཕྲོག་མ་ལ་ཨོཾ་ཡིག་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་བཞི་པའི་མཐའ་ཅན་གྱིས་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་དབུལ་བར་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པའི་མཎྜལ་གསུམ་གྱི་དེ་མ་ཐག་ཏུ། ཆུ་ཚོད་བདུན་པའི་དོན་དུ་སྤྱན་དྲང་བར་བྱ་སྟེ། ཚིག་འདི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་སོ། །ནུབ་ཀྱི་བ་ལང་སྤྱོད་ཀྱི་གླིང་ན་བཞུགས་པའི་གནས་བརྟན་བྷ་ར་དྷྭ་ཛ་བསོད་སྙོམས་ལེན་ཐུབ་པ་དགེ་སློང་སྟོང་ཕྲག་གིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བ་རྣམས། སྤྱིན་པའི་བདག་པོ་མིང་འདི་ཞེས་བྱ་བས་སང་ཞལ་ཟས་ལ་ཆུ་ཚོད་བདུན་པའི་དོན་དུ་སྤྱན་དྲང་བར་བགྱིའོ། །ཞབས་ལ་མཆོད་ཡོན་དང་ཞབས་ཀྱི་ཆུ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་སོ། གནས་བརྟན་གསེར་བེའུ་ཞེས་བྱ་བ་དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བ་དེ། བདག་དང་སྦྱིན་པའི་བདག་པོ་མིང་འདི་ཞེས་བྱ་བས་སོང་ཆུ་ཚོད་བདུན་པའི་དོན་དུ་ཞབས་ལ་མཆོད་ཡོན་ལ་སོགས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་སྤྱན་དྲང་པར་བགྱིའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དང༌། །འཕྲོག་མ་ལ་ཡང་མཆོད་ཡོན་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས། བདག་དང་སྦྱིན་པའི་བདག་པོས་སང་ཞལ་ཟས་ལ་སྤྱན་དྲང་བར་བགྱིའོ། །ཉི་
― DTG173_Page_0302 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ཕྱི་མ་ལ་སྔ་བར་ཆུ་ཀླུང་གི་འགྲམ་དང་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དང་མཆོད་རྟེན་གྱི་གནས་དང་ཉེ་བ་འམ། གཞན་དུ་ཡང་རུང་སྟེ་ཕྱོགས་གཙང་མར་སོ་སོའི་རྣམ་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ལ་དབུལ་བ་ལ་སོགས་པ་བྱ་བའོ། །འདི་ལྟར་བྱ་སྟེ། ནུབ་ཀྱི་བ་ལང་སྤྱོད་ཀྱི་གླིང་ན་བཞུགས་པའི་གནས་བརྟན་བྷ་ར་དྷྭ་ཛ་བསོད་སྙོམས་ལེན་ཐུབ་པ་དགྲ་བཅོམ་དགེ་སློང་སྟོང་གིས་བསྐོར་བ་དེ། བདག་ཆེ་གེ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱིན་པའི་བདག་པོས་ཆུ་ཚོད་བདུན་པའི་དོན་དུ་གཟུང་ལགས་ཀྱི་སྟན་འདི་ལ་བདག་རྗེས་སུ་གཟུང་བའི་སླད་དུ་བཞུགས་སུ་གསོལ། ཞབས་བསིལ་འདི་དང་ཞབས་ལ་མཆོད་ཡོན་འདི་དག་ཞབས་དག་ལ་དབུལ་བར་བགྱིའོ། །དཱུརྦ་མ་ཉམས་པ་དང་དྲི་དང་མེ་ཏོག་དང་བཅས་པའི་རུང་བའི་ཆུ་ཡིས་ཞབས་དག་བཀྲུ་བར་བགྱིའོ། །དེ་ནས་སོ་སོ་ལ་གདན་ཕུལ་ཏེ་ཇི་ལྟ་བར་བཞུགས་པ་ལ་ཞལ་ཟས་ལ་སོགས་པ་དང་ཡིད་ལས་བྱུང་བའི་འབྱོར་པ་ལྷ་རྫས་ཀྱི་དྲི་དང་མེ་ཏོག་དང་བདུག་པ་དང་སྒྲོན་མེ་དང་གོས་དང་གདུགས་དང་བ་དན་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་འབྱོར་པ་དབུལ་བར་བྱ་སྟེ། ཚིག་འདི་ཡིས་སོ། །གནས་བརྟན་བྷ་ར་དྷྭ་ཛ་བསོད་སྙོམས་ལེན་ཐུབ་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་སྟོང་གིས་བསྐོར་བ་ལ་ཞལ་ཟས་ལ་སོགས་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་ཚོད་མ་དང་ཁུར་བ་དང་བཤོས་དང་ཞོ་ལ་སོགས་པ་དང་བཅས་པ་རུང་བའི་དྲི་བཟང་པོའི་ཆུས་གང་བའི་བུམ་པ་དང་ལྷ་རྫས་གྱ་ནོམ་པ་མེ་ཏོག་དང་བདུག་པ་ལ་སོགས་པ་ཕུལ་བ་འདི་བདག་ཆེ་གེ་མོ་དང་སྦྱིན་པའི་བདག་པོ་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འདོད་པས་དབུལ་བར་བགྱིའོ། །གནས་བརྟན་གཉིས་པ་གསེར་བེའུ་ཞེས་བྱ་བ་དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བ་དེ། བདག་མིང་འདི་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། སྦྱིན་པའི་བདག་པོས་ཆུ་ཚོད་བདུན་པའི་དོན་དུ་གཟུང་ལགས་ཀྱི། སྟན་ཕུལ་བ་ལ་བདག་རྗེས་སུ་གཟུང་བའི་སླད་དུ་བཞུགས་སུ་གསོལ། ཞབས་བསིལ་དང་ཞབས་ཀྱི་མཆོད་ཡོན་འདི་ཞབས་དག་ལ་དབུལ་བར་བགྱིའོ། །དཱུརྦ་མ་ཉམས་པ་དང༌། དྲི་དང༌། མེ་ཏོག་དང་བཅས་པའི་རུང་བའི་ཆུ་ཡིས་ཞབས་དག་བཀྲུ་བར་བགྱིའོ། །དེ་ནས་སྟན་གཉིས་པ་ཕུལ་ཏེ། ཇི་ལྟ་བར་བཞུགས་པ་ལ་ཞལ་ཟས་ལ་སོགས་པ་ཡིད་དང་མཐུན་པའི་ལྷ་རྫས་ཀྱི་དྲི་དང་མེ་ཏོག་
― DTG173_Page_0303 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་བདུག་པ་དང་སྒྲོན་མེ་དང་གོས་དང་གདུགས་དང་བ་དན་དང་རྒྱལ་མཚན་དང་དྲིལ་བུ་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་འབྱོར་པ་ཚིག་འདིས་དབུལ་བར་བྱའོ། །གནས་བརྟན་གསེར་བེའུ་ཐུབ་པ་ལྔ་བརྒྱས་བསྐོར་བ་ལ་ཞལ་ཟས་ལ་སོགས་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་ཚོད་མ་དང་ཁུར་བ་དང་བཤོས་དང་ཞོ་ལ་སོགས་པ་དང་བཅས་པའི་ལྷ་རྫས་གྱ་ནོམ་པ་དྲི་བཟང་པོའི་རུང་བའི་ཆུས་གང་བའི་བུམ་པ་དང་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པས་བདག་མིང་འདི་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱིན་པའི་བདག་པོ་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་ཉིད་ཐོབ་ཅིང་རབ་ཏུ་དགོད་པར་འདོད་པས་དབུལ་བར་བགྱིའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དང༌། གནོད་སྦྱིན་མོ་ཆེན་མོ་འཕྲོག་མ་ལ་ཡང་བཟའ་བ་ལ་སོགས་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་ཚོད་མ་དང་ཞོ་ལ་སོགས་པ་དང་ཁུར་བ་དང་བཤོས་དང་ལྷ་རྫས་གྱ་ནོམ་པ་དྲི་ཞིམ་པོ་རུང་བའི་ཆུས་གང་བའི་བུམ་པ་དང་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་འདི་ཡང་བདག་མིང་འདི་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱིན་པའི་བདག་པོས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བསྒྲལ་བའི་ཕྱིར་དེ་རྣམས་ལ་དབུལ་བར་བགྱིའོ། །བཞེས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པན་ཞལ་བསིལ་དང༌། ཙནྡན་དང་ཏཱམྦུ་ལ་ཡང་འབུལ་ཞིང་བཟོད་པ་གསོལ་བར་བྱ་སྟེ། དེ་སྐད་བརྗོད་དོ། །གང་འདིར་བདག་གིས་མ་རྙེད་དང༌། མ་ཤེས་པ་དང་མ་ཚང་བ། །དེ་ཡང་དགོངས་ཆེན་བཟོད་པར་གསོལ། །ཞིང་དང་བསམ་པ་རྣམ་དག་ལས། །ཉུང་དུ་ཕུལ་ཡང་མི་ཉུང་འགྱུར། །བདེན་པ་ཡི་ནི་ཚིག་འདི་ཡིས། །ཕྲ་མོ་ཡང་ནི་རྒྱ་ཆེར་འགྱུར། །ཕྱག་འཚལ་བ་ཡང་བྱ་སྟེ། སྟོན་པའི་བསྟན་པ་སྐྱོང་མཛད་རི་མཆོག་གླིང་དང་ནིདྒི་ཛ་ལར་བཞུགས། །སངས་རྒྱས་མཉེས་པ་ལྷུར་མཛད་ཉོན་མོངས་ལྟོས་འགྲོ་འཇོམས། །སེམས་ཅན་དོན་ནི་མཆོག་ཏུ་རྒྱས་མཛད་སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་བསྲུང༌། །གནས་བརྟན་བཅུ་དྲུག་སློབ་མར་བཅས་པའི་ཞབས་ལ་མཆོག་ཏུ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །བསོད་ནམས་ཡོངས་སུ་བསྡོ་བ་ཡང་བྱ་སྟེ། བསོད་ནམས་འདི་ཡིས་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་ཉིད། །ཐོབ་ནས་ཉེས་པའི་དགྲ་རྣམས་ཕམ་བྱས་ཏེ། རྒ་ནད་འཆི་བའི་རླབས་ཆེན་འཁྲུགས་པ་ཡི། །སྲིད་པའི་མཚོ་ལས་འགྲོ་བ་འདོན་པར་ཤོག །ཅེས་སོ། །
― DTG173_Page_0304 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྕོགས་བརྒྱད་རང་བཞིན་རི་བོ་ནི། །གླིང་དང་ཉེ་གླིང་ཡང་དག་ལྡན། །རིན་ཆེན་བདུན་གྱིས་ཡང་དག་དཀྲིགས། །བླ་མེད་ཡོན་འདི་དབུལ་བར་བགྱི། །བླ་མ་བྱང་ཆུབ་སེམས་རྣམས་ལ། །འགྲོ་བས་ཀུན་མཁྱེན་ཐོབ་བྱའི་ཕྱིར། །རིན་ཆེན་མཎྜལ་ཡང་དག་རྫོགས། །དངོས་པོ་ཀུན་གྱིས་དབུལ་བར་བགྱི། །དེ་ལྟར་སྨོན་ལམ་བརྗོད་ནས་གཤེགས་སུ་གསོལ་ཏེ། །ཁྱེད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་དོན་ཀུན་མཛད། །རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་དངོས་གྲུབ་སྩོལ། །སངས་རྒྱས་ཡུལ་དུ་གཤེགས་ནས་ཀྱང༌། །སླར་ཡང་འབྱོན་པར་མཛད་དུ་གསོལ། །ཨོཾ་བཛྲ་མུ་སྭཱཧཱ་ཞེས་པས་གཤེགས་སུ་གསོལ། །དགེ་འདུན་སྤྱན་དྲང་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དཔལ་འབྱོར་རབ་བརྟན་གྱི་ཕྱག་དཔེ་རྒྱ་དཔེ་ལས་ཞ་ལུ་ལོ་ཙཱ་བས་སྒྱུར་ཅིང་ཞུས་སོ། །
གནས་བརྟན་སྤྱན་དྲང་བ།
― DTG173_Page_0304 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། སྠ་བཱི་རོ་པ་ནི་མནྟྲ་ཎཾ། བོད་སྐད་དུ། གནས་བརྟན་སྤྱན་དྲང་བ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །བཙུན་པ་རྣམས་དགོངས་སུ་གསོལ། དགོངས་ནས་ཀྱང༌། ཤེལ་དང༌། ནོར་བུ་དང༌། དངུལ་དང༌། ཀུ་མུ་ཏ་དང༌། ཁ་བའི་ཕུང་པོ་དང༌། ཟླ་བའི་འོད་ཟེར་དང༌། སྟོན་གྱི་ཆུ་དང༌། ནམ་ཐང་བ་དང༌། པདྨའི་རྩ་ལག་ལྟར་དྲི་མ་མེད་པར་མཛོད་ལ། རླུང་གི་སྟོབས་ཀྱིས་ཤིང་གི་ལྕུག་ཕྲན་བསྐྱོད་པ་དང༌། སྨིག་རྒྱུ་དང༌། སྒྱུ་མ་དང༌། རྨི་ལམ་དང༌། གློག་དང༌། རྟའི་ཤིང་རྟའི་རྡུལ་དང༌། བ་གླང་གི་ཕྲུ་གུའི་རྣ་མཆོག་དང༌། སྦྲུལ་གྱི་ལྕེ་དང༌། ཟིལ་པ་དང༌། རྒྱ་མཚོ་བསྐྱོད་པའི་རླབས་ལྟར་གཡོ་བའི་ཡིད། སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་ཡང་མི་སྡོད་པར་འགྲོ་བརྩེ་གཅིག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཡུད་ཙམ་ཞིག་རྒྱུ་བ་ནང་དུ་དགག་ཏུ་གསོལ། སྨྲས་པ། རི་གཟར་འབབ་པའི་དབའ་རླབས་གྱུར་པས་ཀྱང༌། །གང་གི་དབའ་རླབས་འགྱུར་ལ་བསྒྲུན་མེད་པར། །འཇིག་པ་ཐོགས་མེད་གཡོ་བའི་ཡིད་དེ་ནི། །ཡུད་ཙམ་རྩེ་གཅིག་མཛོད་ཅིག་བཙུན་པ་རྣམས། །ལྷ་ཡི་བུ་མོ་ཡི་ཆད་ཤུགས་ཕྱུང་སྐད་ཅིག་ཟིམ་མར་བྱས་པའི་མིག །རིང་ཞིང་རྫིར་ལྡན་བཀྲ་ལ་འོད་འཚེར་མིག་ཆགས་ལྟ་བའི་གཡོ་བ་ཡིས། །གང་གི་ཐུགས་ནི་སྐྱེ་རྒྱུན་གཅོད་པ་ལས་འཁྲུངས་གཡོས་པར་མ་གྱུར་པ། བདུད་ཀྱི་དཔུང་འཇོམས་མཁས་གཅིག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དེ་ལ་ཕྱག་མཛོད་ཅིག །སྐྱེ་ལྡན་གང་ཞིག་བསྟེན་ན་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་
― DTG173_Page_0305 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གནས་སེམས་ཅན་དམྱལ་ཞི་དང༌། །ཡི་དགས་འཇིག་རྟེན་གནས་སུ་འགྲོ་བར་མི་འགྱུར་སྡུག་བསྔལ་འཇིག་བྱེད་པ། །འཁོར་བདག་ན་འགྲོ་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་གྲོགས་གྱུར་འཕགས་གཅིག་པོ། །ཞི་བདེ་འགྲོ་དེའི་སྒོར་གཞོལ་ཆོས་དེ་ལ་ནི་གུས་པས་བརྟེན་པར་མཛོད། །ཞི་བའི་བདག་ཉིད་གང་ཞིག་བདེ་གཤེགས་གསུང་རབ་མཐར་ཕྱིན་འབྱུང་སྨྲ་ཞིང༌། །གང་ལ་གུས་པར་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཞིག་བྱིན་ཡང་སྦྱིན་པ་འཕེལ་འགྱུར་ལ། ཡེ་ཤེས་སྣང་བས་མུན་པ་ཟད་བྱས་དགེ་སློང་དགེ་འདུན་དེ་ལ་ནི། །ཉོན་མོངས་གཅད་པའི་ཆེད་དུ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་གུས་པར་ཕྱག་མཛོད་ཅིག །ལྕང་ལོ་ཆུན་པོའི་སྐྲ་མང་མགོ་ལ་ཐོགས་ཤིང་དཔུང་མགོ་གཉིས་གཡོགས་ལ། །རང་གི་འོད་ཟེར་ཕྱོགས་མཐར་འཕྲོ་བ་རྣམས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་ཀུན་འགེངས་པ། ལྷ་དབང་བརྒྱ་བྱིན་ཅོད་པན་བཏུད་དེ་ཚངས་ལ་ཕྱག་བྱས་གང་ཡིན་དེ། །བྱིན་ནས་དགའ་བྱས་སེམས་ཀྱི་ཏིང་འཛིན་ཤིན་ཏུ་ཆེན་པོའི་འབྲས་བུ་ཡིན། །རྡོ་རྗེ་འོད་འཕྲོའི་ཕྲེང་བས་དཔུང་རྒྱན་འདྲེས་ནས་མཛེས་གྱུར་ཅིང༌། །ལྷ་ལ་བཀའ་སྩོལ་དབང་པོ་མཐོ་རིས་སྐྱོང་བ་གང་ཡིན་པ། །དེ་དག་དགེ་བ་དག་འབྱུང་རྣམ་སྨིན་འགྱུར་དུས་ཉམས་དགའ་ཞིང༌། །མངོན་པར་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྒྱུ་རྣམས་ཡིན། །ཁ་ནས་རྒྱགས་འགྱུར་དྲི་ཞིམ་འབྱུང་ཞིང་མིག་གི་མཐའ་དམར་ལ། །དབུགས་འབྱུང་དོ་ཤལ་གཡོས་པས་ནུ་མ་འབུར་ལ་འདྲུད་བྱེད་པ། །སྡུ་གུ་ལྷན་ཅིག་ནོར་བདག་དགའ་ཚལ་འདུག་པ་གང་ཡིན་པ། །དེ་ཡང་འགྲོ་བ་ཉམས་དགའ་སྦྱིན་པའི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་ཡིན། །འབྲུག་སྒྲ་སྒྲོགས་ཤིང་སྤྲིན་རྣམས་ཆུ་ནི་ཀུན་དུ་ལེན་བྱེད་པ། །རླབས་འབྱུང་དུས་ན་ནོར་བུ་བྱི་རུ་དུང་དང་ཉ་ཕྱིས་འབྱུང༌། །རིན་ཆེན་གནས་ནང་ཆུ་ལྷ་ཉིད་ཀྱི་འབྱོར་པས་གང་བསྲུང་བ། །དེར་ཡང་རྒྱུ་ནི་སྦྱིན་པ་མཆོག་ཅེས་ཐུབ་པས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །གང་ཡང་འོད་ཟེར་རྣམས་ཀྱིས་མཁའ་ལ་སྐར་མའི་འཁོར་ལོ་ཟིལ་མནན་ཅིང༌། །ཀུ་མུ་ཏ་ཡི་རྫིང་ཡངས་རྣམས་སུ་དཔལ་ནི་རབ་ཏུ་རྣམ་ཕྱེ་ནས། །གླང་པོའི་མཆེ་བའི་དཔལ་དང་ལྡན་ཞིང་མཚན་མོ་ཤིན་ཏུ་རབ་མཛེས་པ། །དེ་ཡང་ངེས་པར་སྦྱིན་པ་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་རོ་བྲོ་མང་པོ་ཡིན། །རི་རབ་རྩེ་ལ་ཤིང་རྟས་ལམ་ཁ་འདུག་པའི་རིན་ཆེན་རྡོ་གཅོག་ཅིང༌། །རྟ་ཡི་རྐང་ལག་རྣམས་ཀྱིས་དགུ་ཚིགས་ཆུ་བོའི་རླབས་ནི་གཅོད་བྱེད་ལ། །
― DTG173_Page_0306 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མུན་པ་བསལ་ཕྱིར་ཉི་མས་སྐར་མ་ཟིལ་མནན་ལྷམ་མེ་གང་ཡིན་པ། །དེ་རྒྱུ་ཡིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་བསྐྱེད་པའི་སྦྱིན་པར་ཐུབ་པས་གསུངས། །རྒྱལ་མཚན་རྩེ་བཏགས་རིན་ཆེན་འོད་ཟེར་སྣང་བས་ནམ་མཁའ་དམར་གྱུར་ཅིང༌། །རྟ་རྨིག་འདོར་བས་མཁའ་ལ་སྤྲིན་གྱི་ཕྲེང་བ་དག་ཀྱང་འདྲལ་བྱེད་ལ། །རྔ་ཡབ་དཀར་པོས་གཡབས་ཤིང་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་སོང་བ་གང་ཡིན་པ། །འདོད་པའི་འབྲས་བུ་དེ་ཡང་སྦྱིན་པས་བསྒྲུབས་ཞེས་ཐུབ་པས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །གསེར་གྱི་པདྨའི་རྡུལ་གྱི་བྱེ་མས་དམར་བྲིས་མཚོར་ནི་ཁྲུས་བྱས་ཏེ། །དེ་ནི་ནགས་འདབ་བུང་བ་སྒྲ་འབྱིན་རྣམས་སུ་ཉལ་བའི་བདེ་རྙེད་ནས། །རིག་འཛིན་ཆུང་མ་ལྷན་ཅིག་འཇིགས་མེད་མཁའ་ལས་འགྲོ་བ་གང་ཡིན་པ། །དེ་ཡང་སེར་སྣ་འཇིལ་ཞིང་སྐྱོན་མེད་དགའ་བའི་སྦྱིན་པའི་གཟི་བརྗིད་ཡིན། །མ་ལ་ཡ་ཡི་རི་རྩེར་ཙནྡན་གྲིབ་མས་བསིལ་བ་ཡངས་པ་དང༌། །འབིགས་བྱེད་རི་དང་གངས་དང་ལྷུན་པོའི་རི་དང་མན་ད་ར་བའི་རི་བོ་ལ། །གྲུབ་པའི་ཚོགས་ཆེན་ཆུང་མ་ལྷན་ཅིག་འཇིགས་བྲལ་དགའ་བ་གང་ཡིན་པ། །འདོད་པའི་འབྲས་བུ་ཚེ་འདིའི་སྙིང་པོ་འབྱོར་པ་དེ་ཡང་གཏོང་བས་ཡིན། །བུད་མེད་རྐང་གདུབ་འཁྲོལ་བས་འགྲོགས་ནས་འཕུར་བའི་ཕུ་རོན་གནས་པ་ཡིན། །ཁང་པ་མཐོན་པོ་རྣམས་དང་འབིགས་བྱེད་རི་རྩེ་འགྲན་པའི་བན་གླང་དང༌། །གདུགས་དང་རྡ་ཡབ་བུད་མེད་གཡོག་འཁོར་རིན་ཆེན་གསེར་དང་རྟ་རྣམས་དང༌། བཟང་མཛེས་དེ་དག་ཀུན་ཀྱང་སྔོན་གྱི་སྦྱིན་པའི་དགེ་བའི་རྣམ་སྨིན་ཡིན། བནྡུ་ཀ་ལྟར་རྩ་དམར་རྒྱུན་ཆང་གསེར་སྣོད་བཟང་པོར་ལེགས་བླུགས་པ། ཡོངས་དག་ཨ་མྲ་སྨིན་གས་ལྟ་བུར་དྲི་ཞིམ་ཨུཏྤལ་འགྱིང་ཞིང་ལྡེམ། །ན་ཆུང་གཤིན་མ་ནམ་དགོས་དུས་ཀྱིས་སྟོབས་ཤིང་ཡམས་གྲངས་མང་འདྲི་མ་པ། །མཆོག་ཏུ་དགེ་བ་དེ་རྒྱུ་སྦྱིན་པ་ཡིན་ཞེས་བློ་གྲོས་དག་པས་གསུངས། །གསེར་གྱི་ཕག་སྐས་རྐེད་བཅིངས་སྙན་སྨྲ་འཇམ་ཞིང་སྨིན་མ་ཡ་གཅིག་བསྐྱོད། །མིག་ཡངས་རྣར་ཐུག་དཀར་ནག་འབྱེས་ལ་སྐྲ་བཀབ་མེ་ཏོག་ཕྲེང་དཀྲིས་པའི། །ན་ཆུང་བཟང་མོ་བྲལ་རྒྱས་བདག་ཉིད་ལེགས་བྱས་རྣམས་ཀྱི་བྲན་ལྟར་བྱེད། །ཚོགས་བསགས་འབྲས་དེ་སྦྱིན་པའི་ཆེ་བ་ཉིད་ཅེས་ཟས་གཙང་སྲས་པོས་གསུངས། །དེ་ལྟ་ལགས་པས་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་གསུང་རབ་མཐའ་དག་ཐུགས་
― DTG173_Page_0307 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུ་ཆུད་པ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་ཆུ་ལྟར་གྱུར་པ་སྙིང་པོ་དྲི་མ་མེད་པ་དང༌། ལྷའི་སྐྱེ་བོ་དང་ཀླུའི་གནས་སུ་གྱུར་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་འདྲེན་མ་མ་ཡིན་ཞིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཆུ་དང་ལྡན་པ། དགེ་བ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཟླ་བ་ཤར་བའི་དབང་གིས། །ཏིང་ངེ་འཛིན་སྣ་ཚོགས་རྒྱས་པའི་དུས་ཀྱི་རླབས་གྱིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་སྐྱོན་མེད་པའི་ནོར་བུ་མང་པོ་ཀུན་དུ་གཡེངས་པ། སེམས་ཀྱི་འོག་གཞི་ལ་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་རི་བོ་ཆེན་པོ་བརྟན་པ། འབྲས་བུའི་བྱེ་བྲག་ཐོབ་པ་གང་ཟག་ཆེན་པོའི་ཆུ་སྲིན་རྒྱུ་བ། འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པའི་ཤིང་འཇོན་པས་མཛེས་པར་བྱས་པ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའི་ངོགས་དང་ལྡན་པ། སྒྲིབ་པའི་རོ་མི་གནས་པ། སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་གསོམ་པ་དག་པའི་མུ་ཏིག་གི་ཉ་ཕྱིས་ཀྱི་ལོག་ལུས་དང་ལྡན་པ། མངོན་པར་རྟོགས་པའི་ཆོས་ཉིད་གཏིང་མི་དཔོགས་ཤིང་ཟབ་པ། རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཀློག་པ་དང་ཁ་ཏོན་བྱེད་པའི་སྒྲ་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བ། འཕགས་པའི་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་གྱི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ལ་བདག་གསོལ་བ་འཚལ་ལོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། སྲིད་པའི་འགྲོ་བ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པ་དུམ་ནས་དགེ་བའི་ས་བོན་བཏབ་པ། བདེ་བར་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་གཞལ་མེད་ཁང་གིས་གཞི་གཅིག་པུར་གྱུར་པ། བཟོད་པ་དང་དེས་པ་དང་བྱམས་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཐོས་པ་དང་ཞི་བའི་གནས། བདག་དང་གཞན་གྱི་གཞུང་གི་དོན་གྱི་དེ་ཁོ་ན་མ་ལུས་པར་རྟོགས་པ། ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་བསྒོམས་པས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བས་ལོག་པར་ལྟ་བའི་རབ་རིབ་བསལ་བ། ལེགས་པར་བརྗོད་ཅིང་ཤིས་ལ་རྒྱ་ཆེ་བའི་མིག་དང་ལྡན་པ་སྐྱེ་བོ་བླ་མ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་དང་མངོན་དུ་སྨྲ་བ་དང༌། ཕྱག་འཚལ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་བཟང་པོ་དང་ལྡན་ཞིང་མདོངས་གསོལ་ཆེ་བས་སྙན་པ་རྣམས་བསྐྱེད་པ། སྟོན་གྱི་ཟླ་བ་ཉ་བའི་འོད་ཟེར་དག་པ་ལྟ་བུའི་ཡིད་འབྱུང་བ། སྦྱིན་བདག་ཆེན་པོ་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་མིང་འདི་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཁྱིམ་བདག་ལེགས་སྦྱིན་དང༌། བཟང་ལྡན་དང༌། བཙུན་མོའི་འཁོར་གྱི་བླ་དང༌། མུ་ཤི་ལ་དང༌། ཏྲ་དུ་ས་དང༌། གོ་ཤི་ལ་དང༌། ཏ་པ་ཀརྞི་ཀ་དང༌། མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་དང༌། དྲག་པོ་དང༌། ནག་བ་དང༌།
― DTG173_Page_0308 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནམ་གྲུ་ལ་སོགས་པ་དང༌། གཞན་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཡིད་མགོན་པར་དད་པས། རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་དང༌། ཚངས་པས་བྱིན་དང༌། རྒྱལ་པོ་འཆར་ཀའི་བུ་དང༌། གཏུམ་པོ་རབ་སྣང་ལ་སོགས་པ་སའི་སྟེང་ལ་དབང་བའི་སྦྱིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་ལེགས་པར་སྤྱད་པའི་རྗེས་སུ་སློབ་སྟེ། ལུས་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་དང༌། སྲོག་ལ་སྒྱུ་མ་དང༌། སྨིན་རྒྱུ་དང༌། དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་དང༌། མགལ་མེ་སྐོར་བ་དང༌། རྨི་ལམ་དང༌། རིའི་འབབ་ཆུ་ལྟར་གཡོ་བར་རི་གནས། སྟོབས་བཅུ་མངའ་བས་གསུངས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང༌། ཆོས་དང་མངོན་པ་དང༌། འདུལ་བ་དང༌། མདོ་སྡེ་འཛིན་ཅིང་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ས་བོན་སྐྱེད་པའི་རྒྱུ་འཁོར་བའི་བདེ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་གཞི། སྐྱེ་བོ་ངན་པས་རྙེད་པར་དཀའ་བ་སེར་སྣ་ཅན་གྱི་ཡིད་འཇོམས་པ་སྒྲུབ་པ་ནི་སྟོན་ཀའི་ཟླ་བ་དྲི་མ་མེད་པ་ལྟར་དང་བའི་ཐུགས་མངའ་བ། སྲིད་པའི་ས་བོན་ཉོན་མོངས་པ་གཅོད་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསམ་པ་མཁྱེན་པ། གྲགས་པ་འཇིག་རྟེན་གསུམ་དུ་ཁྱབ་པས་བདུད་ཀྱི་བུ་མོ་སྟེག་པ་རྒྱུན་གཅོད་པའི་རྒྱུ། སྐྱབས་སུ་འོས་པ། ཆོས་སྟོན་པ། འགྲོ་བ་ལ་དགེ་པའི་ཕྱིར་བྱ་དཀའ་བའི་ཕྲིན་ལས་རྣམས་ཀྱིས། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་རྣམ་པར་སངས་རྒྱས་པའི་སངས་རྒྱས་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་གྱི་སྣང་བ་གསལ་བས་རེག་ནས། པདྨའི་འདབ་མ་རྒྱས་པ་ལྟར་རིང་ཞིང་རྫི་མ་ལེགས་པའི་སྤྱན་དང་ལྡན་པ། གནོད་སྦྱིན་གྱི་བདག་པོའི་གཙུག་གི་ནོར་བུ་ཆེན་པོས་ཞབས་ཀྱི་སོར་མོ་ཀུན་ཏུ་བསྐོར་བ་གསེར་གྱི་མཆོད་སྡོང་ལྟར་གསལ་བ། སྐུ་ལ་རྡོ་རྗེ་དང། ལྕགས་ཀྱུ་དང༌། པདྨ་དང༌། ཉ་དང༌། རྒྱལ་མཚན་དང༌། གདུགས་དང༌། འཁོར་ལོ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་རྣམས་ཀྱི་མཚན་མངའ་བ། པདྨའི་འབྱུང་གནས་རྣམས་ལ་སྣང་བ་མཛད་པའི་འོད་ཀྱི་ཕྲེང་བ་བྱེ་བྲག་མེད་པར་ཁྱབ་པ་རྒྱས་པར་འགེངས་པ། བུང་པའི་ཚོགས་ལྟར་སྔོ་བའི་གཙུག་ཏོར་གྱི་ནང་ནས་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའི་འོད་ཀྱི་དྲ་བས་ཕྱོགས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་མ་ལུས་པར་བཀྲ་བར་བྱས་པ། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པར་ཞུགས་པ། འཕགས་པའི་བདེན་པ་སྟོན་པ། ཞི་པར་གཞོལ་བའི་ལམ་དུ་འདྲེན་པ། འཇིག་རྟེན་སྒྲོལ་བ། མཉེས་གཤིན་པའི་གཉེན་གཅིག་པུ། མུ་སྟེགས་ཅན་ངན་
― DTG173_Page_0309 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་རྒོལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་གསུང་དང་ཐུགས་དང་དཔལ་དང༌། མཐུ་ལ་མི་གནོད་པ། ཟས་གཙང་མའི་སྲས། ཡུལ་རྣམས་ཀུན་ལ་སྲེད་པ་འབྱུང་བའི་རྒྱུན་རྣམས་སྐེམས་པའི་རྒྱུ། །སྐྱེ་བོ་མཁས་པ་རྣམས་ནི་སད་པར་བྱ་ཕྱིར་ཤར་གྱུར་བ། །བག་ལ་ཉལ་གྱི་རབ་རིབ་སེལ་བ་ཡེ་ཤེས་སྣང་བའི་མཆོག །ས་རྣམས་མཐའ་དག་སྣང་བས་ཕྱོགས་རྣམས་ཐམས་ཅད་སྣང་མཛད་པ། །ཕྱག་དང་ཞབས་དང་དབུ་ནི་རབ་ཏུ་བྱིན་ཞིང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། །སྨོན་ལམ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་ལམ་བཟང་ཡང་དག་བསྒྲུབས་གྱུར་པ། །སྲིད་པའི་འགྲོ་བའི་དུག་གི་སྙེ་མའི་སྟེང་དུ་ལྷུང་བའོ། །སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ལ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་སྟོན་པར་མཛད་པ། སྲིད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་འཇིག་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སྟོབས་བཅུའི་སྟོབས་དང་ལྡན་པ། མི་འཇིགས་པ་བཞི་མངའ་བ། དཔའ་བ་དང་མཐུ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ། མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོས་བརྒྱན་པས་སྐུ་བརྗིད་པ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་དང་དཀའ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མས་དམ་པའི་ཆོས་དཀོན་མཆོག་བསྒྲུབས་པ། བརྩལ་བ་ཙམ་གྱིས་སེམས་ཅན་མཐའ་དག་གི་བསམ་པ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་རབ་ཏུ་ཞི་བ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ཐོས་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། བཟོད་པ་དང། བྱམས་པ་དང༌། སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ། ཉོན་མོངས་པའི་རབ་རིབ་དང་ལིང་ཏོག་མ་ལུས་པར་བསལ་བ། འཁོར་བའི་རང་བཞིན་རིག་པ་དང་ཕྱོགས་དང་ཕྱོགས་ཀྱི་གཙུག་ལག་ཁང་དང༌། ཀུན་དགའ་ར་བ་དང༌། རི་དང༌། ནགས་འདབ་དང༌། ཁྲད་ཁྲོད་དང༌། ཆུ་དང༌། རི་སུལ་དང། གཤེར་ས་དང༌། ནེའུ་གསེང་དང༌། ཤིང་གི་གྲིབ་མ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ལ་དགྱེས་པ། ཡུལ་དང་ལྗོངས་དུ་མ་ལ་ཕན་གདགས་པར་རྩོལ་བ་མཛད་པ། ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། དགའ་བ་ཐོབ་པ་ལས་མ་ཉམས་པ། ཕུང་པོ་ལྔའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་ཡང་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བསྐྱེད་པ། མདོ་དང༌། འདུལ་བ་དང༌། ཆོས་མངོན་པ་དང༌། སྐྱེས་པའི་རབས་དང༌། གླེང་གཞི་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང༌། རྟོགས་པ་བརྗོད་པ་དང༌། དེ་ལྟ་བུ་བྱུང་བ་དང༌། གཏན་ལ་དབབ་པའི་གཏམ་གྱིས་སེམས་སྦྱངས་པ། རང་གི་ལུས་དང༌།
― DTG173_Page_0310 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ངག་དང༌། ཡིད་ཀྱི་འཇུག་པ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གནས་པར་རྒྱུ་བ། །དབང་པོ་དང༌། སྟོབས་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། བདེན་པ་དང༌། འཕགས་པའི་ལམ་དང༌། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་སྒོམ་པ་གོམས་པས་དད་པ་ཐོབ་པ་ལ་ཚེ་རབས་གཞན་དང་གཞན་ནས་བསགས་པའི་དགེ་བའི་རྣམ་པར་སྨིན་པས་གྲུབ་པ། ཇི་ལྟར་འབྱོར་པས་ནུས་པ་དང་མཐུན་པའི་རྩོམ་པས་ཚོགས་བསགས་པ། ཕན་ཡོན་ལྔའི་རྒྱུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་གནས་པར་བྱེད་པ། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དུ་བདེ་བ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ། ཁ་དོག་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིད་དུ་འོང་བ། གྱ་ནོམ་པའི་བཟའ་བ་དང༌། བཅའ་བ་དང༌། ལྡག་པ་དང༌། རྔུབ་པ་དང༌། གཞིབས་པ་ལ་སོགས་པ་ཞལ་ཟས་བཤམ་པར་བྱ་བ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཞལ་ཟས་ཁྱད་པར་ཅན་གྱིས་སྤྱན་འདྲེན་ཏོ། །དེ་ལ་ཐོག་མར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་པའི་ཚེ། གང་དག་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མེས་ཉོན་མོངས་པའི་བུད་ཤིང་ཐམས་ཅད་མ་ལུས་པར་བསྲེགས་པ། གཏོང་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་གྱིས་སྦྱིན་པའི་ས་བོན་འཕེལ་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པ། ཕྲ་བ་གཟིགས་པ། མཁས་པ། དེ་ཁོ་ན་ལ་བསྒོམས་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། གནས་བརྟན་བྷ་ར་དྷྭ་ཛ་བསོད་སྙོམས་ལེན་དང༌། འཕགས་པ་སྒྲ་གཅན་ཟིན་དང༌། སྦྱིན་བྱེད་དང༌། ལམ་བསྟེན་དང༌། སྐྱེད་བྱེད་དང་གསེར་བེའུ་དང༌། རྟོགས་བྱེད་དང༌། རྡོ་རྗེ་ཅན་གྱི་བུ་དང༌། འཕགས་པ་བསྲུང་བའི་ཀླུ་དང༌། ཀླུ་སྡེ་ལ་སོགས་པ་སློབ་མ་བསྟན་པ་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གནོད་པར་གྱུར་ཀྱང་ལུས་ཀྱི་ཁུར་ཁྱེར་བ་རྣམས་དང༌། གཞན་ཡང་གང་དག་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་སྐྱེ་བོ་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར། གསེར་གྱི་རྡོ་ལེབ་ཆེན་པོའི་སྟེང་ན་འདུག་པའི་རིག་སྔགས་འཆང་དུ་མ་གླུ་ལེན་པས་གླང་པོ་ཆེ་ཡུར་བ། བུང་བའི་མཆུས་པདྨ་ལ་འཇིབ་ཅིང་འཁོད་པའི་མནད་ཀའི་རྫིང་གི་ཆུ་དང་ལྡན་ཞིང་ཡལ་ག་གསལ་བའི་སྟེང་ན་རིན་པོ་ཆེའི་མེ་ཏོག་གི་ཕྲེང་བ་བྲེས་པའི་ཤིང་ཡོངས་འདུས་ཀུན་དུ་མཛེས་པར་བྱས་པའི་རིའི་ལྷུན་པོ་འབབ་ཆུ་འབབ་པའི་ས་གཞི་ལ་འཁོད་པ་རྣམས་དང༌། ཡང་ན་གང་དག །གསེར་རིའི་དཀྱིལ་ནས་བསིལ་བའི་ཆུ་འབབ་ལ། །ཆུ་ལ་ཟླ་བའི་གཟུགས་བརྙན་འབྱུང་འགྱུར་ཞིང༌། །ཟླ་བའི་འོད་ཀྱིས་ཀུ་མུད་ཁ་ཕྱེ་སྟེ། །ཀུ་མུད་ཚལ་ན་སྐད་སྙན་དང་པ་གནས། །ངང་མོ་མཚེའུ་ན་སྒྲ་སྐད་སྙན་པ་འབྱིན། །མཚེ་
― DTG173_Page_0311 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ངོགས་རྨ་བྱ་དགའ་བཅས་རྒྱགས་པར་གནས། །རྨ་བྱ་རྒྱགས་སྒྲས་རི་སུལ་སྙན་པར་གྲགས། །རི་སུལ་ཡལ་ག་ལྷགས་པས་རི་རྩེ་འཁྲིགས། །རི་རྩེ་སྟོད་རྣམས་ན་ནི་སྤྲིན་ཆགས་ལ། །ལང་ལིང་སྤྲིན་གྱི་སྨན་ལྗོངས་ཁྲ་ཁྲོ་སྣང༌། །སྨན་ལྗོངས་སྐྱེས་པའི་ནོར་བུ་ལྡུམ་བུ་གསལ། །ལྡུམ་བུ་ལས་བྲུལ་ལྷུང་བའི་མེ་ཏོག་ལྡན། །མེ་ཏོག་རྒྱས་པའི་དཔག་བསམ་ཤིང་ཚལ་མཛེས། །མཛེས་པའི་ལྷ་མོ་གསེར་གྱི་པག་སྐད་དྲུང༌། །གསེར་གྱི་ཕག་སྐད་སྒྲས་ནི་བྱ་འདྲོགས་ཤིང༌། །བྱས་འཆོས་ཤིང་ཐོག་རྩ་ལས་ཆད་ཅིང་བྲུལ། །རྩ་འཕྱང་ཁུ་བ་ཟགས་པ་སྤོས་ཀྱི་དྲི། །སྤོས་གླང་དབང་པོ་དྲེགས་བྲག་དྲི་རབ་ཞིམ། །དྲི་རབ་ཞིམ་བའི་ལི་ཤི་རི་འཁོར་མང༌། །བན་གླང་མོ་རྒྱགས་དྲག་འགྲོ་ལང་ལོང་གྱུར། །བུང་བའི་ཁྱུ་ཡིས་མེ་ཏོག་ཟེགས་གྱུར་ཅིང༌། །ཡལ་ག་མེ་ཏོག་རྒྱས་པས་གད་པ་དཀར། །གད་པ་ཆད་པས་ནོར་བུའི་ལྡུམ་བུ་སྣད། །མེ་ཏོག་མགོ་ལྕོགས་བྲལ་བས་རྣམ་པར་བཀྲ། །ནོར་བུ་སིལ་མ་མོད་པོས་རི་གཞོལ་སྤྲས། །མེ་ཏོག་ཟེགས་པའི་ཤིང་གི་ཡལ་གར་གནས་པའི་བུད་བ་དགའ་བས་འཕུར་རྣམས་དང༌། །ཟླ་པའི་འོད་ཟེར་དཀར་པོ་དད་པ་ལྟ་བུས་ཉེ་འཁོར་རྡོ་བ་ཆག་ཆག་བཏབ། །ལྷུན་པོ་མཐོ་བའི་རིལ་ཐུབ་པ་གང་དག་རབ་ཏུ་ཞི་བའི་ཐུགས་ཀྱིས་བཞུགས། །དེ་དག་དྲི་མེད་ཟླ་འདྲའི་གྲགས་ལྡན་འདི་ཡི་སྤྱིན་པའི་གནས་ལ་བརྟེན་དུ་གསོལ། །རྒྱ་མཚོའི་ཉེ་བའི་ཆུ་འགྲམ་རི་རོ་མ་ལ་ཡའི། །རི་ངོས་ཏ་མལ་སྦལ་མིག་འཐོན་པའི་ཕྲེང་བ་ཅན། །སྦྲུལ་མང་འཁྲིས་པའི་ཙནྡན་ཤིང་གི་ནགས་ཚལ་ན། །བརྟེན་པ་གང་དག་བཞུགས་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་དང༌། །ཉི་མའི་རྟ་ཡི་རྨིག་པས་རྡོ་བཅག་ཅིང༌། །མི་འམ་ཅི་ཡི་བུ་མོ་ཕྲུགས་ཀྱིས་ཉམས་དགའ་ལ། །རི་སུལ་མཐོན་པོ་དཔག་བསམ་ནགས་མང་དང༌། རི་འགབ་རྣམས་ན་གང་དག་བཞུགས་པ་དང༌། །ཤིང་གི་མེ་ཏོག་འཕྲུལ་པས་དྲི་ཞིམ་བྱས་པའི་སེར་བུ་དད་ལྡང་ཞིང༌། །ནགས་ན་གླང་པོ་དྲེགས་པ་ཟག་པས་བསྒོས་པའི་རིན་ཆེན་འཁྲི་ཤིང་ཁྱིམ། །ཁྱིམ་ལ་ཆགས་པ་མེད་པའི་ལྷ་ཡིས་བསྟན་པའི་བསོད་ནམས་ཆུ་གླིང་གི །གཉའ་ཤིང་འཛིན་ཁྲི་བྱ་རྒྱལ་ཁྱུང་གནས་པ་ན་གང་དག་བཞུགས་པ་དང༌། །བ་གླང་མོས་བསྙོགས་སྣང་བ་རྩུབ་འགྱུར་ཚལ། །མེ་ཏོག་ལྡན་ཞིང་སེར་བུ་དད་ལྡན་པ། །ས་ཧྱ་རི་བོ་
― DTG173_Page_0312 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ངོས་རབ་ཡངས་པ་ལ། །ཡང་དག་ཐུགས་མངའ་ཐུབ་པ་བཞུགས་དགུ་དང༌། །པདྨ་ཨུཏྤལ་རྒྱས་པ་འབྱུང་བའི་གནས། །ཉིན་རེ་ཉི་མའི་ཤིང་རྟས་རྡོ་སྣད་ཅན། །སྲིད་པའི་འཇིགས་བྲལ་རབ་ཏུ་ཡིད་འོང་བ། །འཆར་བའི་རི་སྟེངས་གང་དག་བཞུགས་པ་དང༌། །རི་ཡི་རྩེ་མོས་སྔོ་བསངས་སྤྲིན་ཐལ་སྨན་ལྗོངས་ཅན། །ངོགས་ལྡན་ཆུ་བོ་མན་ད་རས་ནི་རི་སུལ་བཀྲུས། །གླང་ཆེན་མྱོས་པས་བསྙོགས་པས་ས་ཕྱོགས་རློག་པའི་རི། །འབིགས་བྱེད་རྨ་བྱ་རྒྱགས་གནས་པ་ན་བཞུགས་དགུ་དང༌། །སྣ་ཚོགས་འབྱུང་ཁུང་ཚོན་གྱིས་ཁ་བསྒྱུར་ཕུག་དང་ལྡན་ཞིང་སྤྲིན་ཀྱང་ཆགས་གྱུར་ལ། །ཀོ་ལྤགས་ལྡན་པ་གཙང་མའི་ཆུ་ཡིས་ངོགས་ཀྱི་རྡོ་བ་མང་པོ་བཀྲུས་གྱུར་ཅིང༌། །ངོས་ལ་བ་ལང་མཇུག་མ་མོང་པོ་དག་གིས་འཕྱང་ཞིང་གློག་འགྱུས་སྣང་བྱས་པ། །ཡོངས་འདུས་རི་རྩེ་ཕྲག་ན་གཅིག་པུ་སྲེད་དང་བྲལ་བ་གང་དག་བཞུགས་པ་དང༌། ཡང༌། གང་དག་ཤིང་དང་འཁྲི་ཤིང་རྣམ་པ་མང་པོ་འདབ་ཆགས་པར་གནས་པ། ནེའུ་གསེང་འཇམ་ལ་སྔོ་པའི་སྟེང་ན་རྨ་བྱའི་ཁྱུ་གར་བྱེད་ཅིང་སྒྲ་སྙད་པ་འབྱིན་པ། རི་དགས་ཀྱི་ཚོགས་བག་ཡངས་གནས་པའི་སོས་བཅད་པའི་རྩྭའི་མྱུ་གུ་ཡོད་པ། མེ་ཏོག་དྲི་ཞིམ་པོས་བསྒོམ་པའི་སེར་བུ་འཇམ་ཞིང་བསིལ་བའི་ངད་ལྡང་བའི་ནགས་འདབ་རྣམས་སུ་གནས་བཅས་ཏེ་བཞུགས་པ་རྣམས་དང༌། ཡང༌། གང་དག་དུས་སུ་རླབས་འབྱུང་པའི་ཆུའི་དཔའ་རླབས་ཀྱིས་གཡེངས་པའི་ན་ལེ་ཤམ་དང་ལི་ཤི་དང་ལ་བ་ཁའི་འབྲས་བུ་སྔོན་པོ་མང་པོ་འཁྲིགས་པའི་ཚལ་དང༌། ཨ་ཀ་རུའི་ཤིང་ཁྲོད་ན་གནས་པའི་སྤྲུལ་མགོའི་གདེངས་ཀ་གདེངས་ཤིང་འཇིགས་སུ་རུང་བ་ཡོད་པ། གླང་པོ་ཆེ་དྲེགས་པ་དང་བཅས་པའི་གནས་བྱུ་རུའི་སྡོང་བུ་བསྒྱེལ་བ་དང་ལྡན་ཞིང༌། ཉི་མའི་འོད་ཟེར་གྱིས་རེག་པའི་དབང་གིས་མུ་ཏིག་ཡོད་པའི་ཉ་ཕྱིས་ཁ་བྱེ་བའི་ཁོག་པས་རྣམ་པར་སྤྲས་པ་ཉེ་བར་འབུལ་བ་དང་ལྡན་པ། ནོར་བུ་མཆོག་གི་རྡོ་ལས་གྲུབ་པའི་ཆུང་མའི་སྐྱེ་བོ་གནས་ཤིང་བྱའི་ཁྱུ་དགའ་སྟེ་སྒྲ་འབྱིན་པས་གླུ་ལེན་པ་ལྟ་བུ་ཡོད་པའི་རྒྱ་མཚོའི་གླིང་དག་ན། ཀླུའི་བདག་པོའི་ལུས་ཆེན་པོས་སྐུ་དཀྲིས་ཏེ། གདེངས་ཀའི་གདུགས་ཀྱིས་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་བསྒྲིབས་ཤིང་བསམ་གཏན་མཛད་པ་རྣམས་དང༌། སྨན་ལྗོངས་དག་ན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་ཆེན་བྲང་གིས་རྡོ་བ་ཁེབས་པའི་ཁྱུ་འཁོད་ཅིང༌། ཁྱོར་བཅས་ལན་ཅིག་མ་ཡིན་ར་
― DTG173_Page_0313 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རོར་གྱུར་པའི་གནོད་སྦྱིན་མོ་དག་གནས་གྱུར་ལ། །ཀླུ་ཡི་རྒྱལ་པོ་མགོ་བོ་སྟོང་དེ་ཁ་ནས་མེ་འབར་འབྱུང་བས་ཤིང་སྲེག་ཅིང༌། །གངས་རི་ཏི་སེ་ལ་ནི་བློ་གཙང་གང་དག་ཞལ་ཏོན་མཛད་ཅིང་བཞུགས་པ་དང༌། །རྒྱ་མཚོའི་རླབས་ཀྱིས་བཤལ་བའི་རི་བོ་འགབ་ལྡན་མ་སྨད་པ། །རི་བོ་མན་ད་ར་ལ་ཉིན་ཕྱེད་ཚུན་ཆད་བཞུགས་བཞུགས་ཤིང༌། །ཉི་མ་ཕྱེད་པར་གྱུར་ནས་གང་དག་གཞན་དུ་བཞུགས་པའི་ཕྱིར། །ནོར་བུའི་རྩེ་མོ་བཀྲམ་པའི་འཁོར་ཡུག་རི་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། །གང་དག་འཁྲི་ཤིང་གཞོན་ནུས་རྡོ་བ་ཁེབས་གྱུར་པའི། །དབང་ཆེན་རྩེ་མོ་ཡིད་དུ་འོང་བར་བདེར་གནས་ཏེ། །མཁའ་ལྡིང་ཤུགས་ཀྱིས་ནང་དུ་ཀླུ་རྣམས་དཀྲུགས་པ་ཡི། །རྒྱ་མཚོ་རིན་ཆེན་གནས་ལ་རྣམ་པར་གཟིགས་པ་དང༌། །ངང་པའི་ཚོགས་ཅན་ཤིན་ཏུ་གཙང་བ་དྲག་འབབ་ཆར་གྱི་ཆུ་ཡིས་རི་འགབ་བཀྲུས་གྱུར་ཅིང༌། །ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོས་བསྒྱེལ་བའི་ས་ལ་ཀི་ཡིས་རྡོ་བ་ཆེན་པོ་མང་པོ་ཁེབས་གྱུར་ལ། །གཅན་གཟན་དབང་པོ་རལ་པ་འཁྱིལ་ཞིང་གསལ་བས་དཔུང་པའི་ཕྱོགས་འབར་ཉལ་བས་གང་གྱུར་ཅིང༌། །སྦལ་མིག་མཐོན་པའི་ལྕུག་མས་འཁོར་བས་གྲུབ་པ་ངལ་སོས་རི་བོ་ཀྲོན་ཛར་གང་གཤེགས་དང༌། །གང་དག་མུན་བསལ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་བློས། །ཤིང་ལྗོན་སྣ་ཚོགས་མེ་ཏོག་རྒྱས་གྱུར་ཅིང༌། །རི་དགས་རྒྱུ་བས་ནེའུ་གསེང་གཞོན་སྣང་བ། །གཟི་རྡོ་ནགས་རྣམས་མི་སྤོང་བཞུགས་པ་དང༌། །ཡང་གང་དག་ནུབ་ཀྱི་བ་ལང་སྤྱོད་དང༌། ཤར་གྱི་ལུས་འཕགས་པོ་དང༌། བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་དང་གླིང་གཞན་དག་ན་སྐྱེས་པའི་ལྕུག་ཕྲན་མདོག་སྣུམ་ཞིང་སྔོ་ལ་འཇམ་པ་མང་པོས་ས་གཞི་ཀུན་དུ་ཁེབས་པ། ཤིང་གི་གྲིབ་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་བསིལ་བ་དང༌། ཁྲི་ཤིང་གིས་འཁོར་ཞིང་རི་དགས་མང་པོ་གནས་པའི་ནགས་ཚལ་དེ་དང་དེ་དག་ན་བཞུགས་པ་རྣམས་དང༌། ཡང་གང་དག་དར་དང༌། གན་དྷ་ར་དང༌། གུ་ཟན་དང༌། ལི་དང༌། ཤི་རིང་དང༌། བ་ལེ་དང༌། བྲི་ཤ་དང༌། ཁ་ཆེའི་ཡུལ་དང༌། རྒྱ་ཡུལ་དང༌། གྲོང་ཁྱེར་ཟས་འདྲ་དང༌། རྡོ་འཇོག་ཟས་འདྲ་དང༌། སྐྱེས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དང༌། ཕྱོགས་མཚམས་དང༌། ཀུན་ཏི་མ་ལ་བ་དང༌། སྲུང་བྱེད་དང༌། གྲོང་ཁྱེར་དང༌། ཚ་དུ་ཀ་དང༌། ཚ་ཏ་དང༌། བྷ་རུ་ཀད་ཚ་དང༌། ཀཽ་ཤཱམྦཱི་དང༌། སེར་སྐྱའི་གནས་དང༌། མཉན་ཡོད་དང༌། མི་ཐུབ་པ་དང༌། གྲོང་ཁྱེར་མེ་ཏོག་དང༌། ཏི་ར་དང༌། བཅོམ་རླག་
― DTG173_Page_0314 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང། གྲོང་ཁྱེར་ལོངས་སྤྱོད་དང༌། ཙམ་པ་ཀ་དང་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་དང༌། དབང་པོའི་བྲག་ཕུག་དང༌། འབྲོག་དང༌། ཀོ་ནའི་གྲོང་དང༌། ཀུན་དགའི་གྲོང་དང༌། མཆོད་རྟེན་གྱི་གྲོང་དང༌། འཁྲུར་བཅུག་གི་གྲོང་དང༌། རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་གྲོང་དང༌། ཡངས་བ་ཅན་དང༌། ལི་ཁར་ཤིང་འཕེལ་བ་དང། འཕེལ་བྱེད་དང༌། ཟངས་ཀྱིས་གཡོགས་པ་དང༌། རྡོ་སྙིགས་འཛིན་དང༌། ཀོ་ས་ལ་དང༌། ཨ་ན་དྲ་དང༌། ཀ་ལིང་ག་དང༌། པ་རྦ་དང༌། ཡ་བ་ནའི་གླིང་དང༌། སིང་ག་ལའི་གླིང་དང༌། ཀ་ལ་ཤའི་གྲོང་ཁྱེར་དང༌། གསེར་གྱིས་དང༌། ཧ་རི་ཀེ་ལ་དང༌། བ་རོ་ཤ་ཀ་ཏ་ཧ་དང༌། ན་རི་ཀེ་ལ་དང༌། པ་ན་སའི་གླིང་དང༌། ཤུ་ས་ར་དང༌། ནིམྦའི་གྲོང་ཁྱེར་དང༌། དཔལ་གྱི་ཞིང་དང༌། དངུལ་ཆུའི་གནས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་དང༌། ཆ་བྱད་དང༌། སྐད་དང༌། གནས་པ་དང༌། ཆོ་ག་དང༌། རིགས་དང༌། རུས་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ཅན་དུ་མའི་ཡུལ། མི་གནས་པའི་ཡུལ་གཞན་དག་ན་བཞུགས་པ་རྣམས་དང༌། །གང་དག་སྔོན་ཆད་ཉི་ཟླའི་འོད་ཀྱིས་མ་ཕོག་ཅིང༌། །ཤེ་ཤ་སྦྲུལ་གྱི་ལུས་ཀྱི་འོབས་གནས་རི་ཡི་དྲུང༌། །དེ་ཡི་གཙུག་གི་རིན་ཆེན་འོད་ཀྱིས་མུན་བསལ་བའི། །ས་འོག་ཏུ་ནི་རིང་བོར་མ་ཐོགས་གཤེགས་གྱུར་དང༌། །གང་དག་ཆུ་ལྟར་ས་ལ་ཐོགས་མེད་བྱེའུ་འཛུལ་མཛད་པ་དང༌། །གང་དག་སར་གནས་ཕྱག་གི་རྩེ་མོས་ཟླ་བ་རེག་མཛད་དང༌། །གང་དག་བྱ་ལྟར་ནམ་མཁའ་ལ་ནི་ཤུགས་ཀྱིས་རྒྱུ་མཛད་ཅིང༌། །ན་བཟའི་ཐ་མས་སྤྲིན་མཐར་རེག་པས་སྤྲིན་ལིང་འཇིག་མཛད་དང༌། །གང་དག་ལྷ་དང༌། ཀླུ་དང༌། གྲུབ་པ་དང༌། འཁོར་བ་དང༌། ཚོགས་རྣམས་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་མཆོད་པའི་རི་འཇིགས་མེད་དང་བུང་བའི་རི་དང༌། རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་དང༌། ཤར་གྱི་རི་བོ་དང༌། ནུབ་ཀྱི་རི་བོ་དང༌། ཤི་རི་ཀུན་པ་ཏ་དང༌། ཀུན་དུ་སོ་མ་དང༌། ཏ་མ་སའི་ཚལ་དང༌། བསིལ་བའི་ཚལ་དང༌། ལྷས་སྤྲུལ་དང༌། འཇིགས་མེད་པ་རི་དང༌། ནགས་ཚལ་ཆེན་པོ་དང༌། ཚེར་མ་ཅན་གྱི་ཚལ་དང༌། བྱམས་པའི་རི་དང༌། ཆུ་སྲིན་བྱིས་པ་བསོད་ཀྱི་རི་དང༌། རི་ནག་པོ་དང༌། གནས་ཀྱི་རི་དང༌། སེར་སྐྱའི་རི་དང༌། མེ་ཏོག་གི་རི་དང༌། ཀླུའི་རི་བོ་དང༌། ཙནྡན་གྱི་རི་བོ་དང༌། ཚེར་མའི་རི་བོ་དང༌། ལྷ་ཡུལ་བབས་པ་དང༌། ཨ་ས་སིམྦ་དང༌། ཀུན་དགའ་སྟོན་ལྡན་དང༌། རི་བོའི་རྒྱལ་མཚན་དང༌། གཞི་བཀྲུས་དང༌། རང་གི་མཆོད་རྟེན་དང༌།
― DTG173_Page_0315 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སཱ་ལུ་སྤུངས་ལྡན་དང༌། ཕོ་བྲང་འཁོར་དཔལ་ཡོན་ཅན་དང༌། བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང༌། རི་དགས་ཀྱི་ནགས་དང༌། ཀ་ཤོ་དང༌། གཙུག་ལག་ཁང་གསེར་ཀ་ནི་ཥྐ་ཤ་ཧི། ལ་སོགས་པ་ཆོ་འཕྲུལ་རྨད་དུ་བྱུང་བ་སྣ་ཚོགས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་དང༌། དྷརྨ་རཱ་ཛི་ཀ་མཆོད་རྟེན་དུ་མ་དང༌། སངས་རྒྱས་བཞིའི་གདན་ཁྲི་ཡོད་པ་བསོད་ནམས་སུ་གྱུར་པའི་ས་ཕྱོགས་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཀློག་པ་དང༌། ཁ་ཏོན་དང༌། བསམ་གཏན་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་དང༌། ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་འཇུག་པ་དག་པའི་སྒྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་བཞུགས་བཞུགས་པ། ཆོས་གོས་དང་བསོད་སྙོམས་དང་མལ་ཆ་དང༌། ན་བའི་གསོ་སྨན་དང༌། ཡོ་བྱད་དང་འཚོག་ཆས་རྣམས་ཀྱིས་ལེགས་པར་བྱས་པས་མཐའ་མཐའ་ན་ཆུའི་གནས་ཡོད་པ་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པས་ཉམས་དགའ་བ། བདེ་བར་གཤེགས་པའི་ཞབས་ཀྱིས་བཅགས་པས་གཙང་བར་གྱུར་པའི་ས་གཞི་ཅན། ཞི་བ་ཐུབ་པའི་སྐྱེ་བོ་གནས་པ་རྣམས་ན། དེ་ཁོ་ན་བསྒོམས་པའི་ཡིད་ཀྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྐྱེད་པ། ཚེའི་ལྷག་མ་གནས་པར་མཛད་པ་རྣམས་དང༌། གང་དག་གློག་འགྱུ་བྱ་གག་དག་གིས་སྐུ་ལུས་བཀྲ་བྱས་སྤྲིན་སྣུམ་འདྲ་གྱུར་ནས། །བཀྲེས་པའི་སྡུག་བསྔལ་སྣོད་གྱུར་མདའ་རྩེ་རྣོན་པོ་ལྟ་བུའི་སྤུ་ཡིས་རབ་གང་ཞིང༌། །བསྒོམས་བས་མིག་ཞ་མེ་སྟག་བཅས་པའི་མེ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཀུན་ནས་ལུས་བསྐོར་བའི། །ཡི་དགས་གནམ་དུ་ལྟ་བ་རྣམས་ལ་ཐུགས་རྗེས་སྟེང་ནས་ཆར་གྱི་རྒྱུན་འབེབས་དང༌། །རིན་ཆེན་བྱེ་མའི་ཕྲེང་བས་གྱ་གྱུར་དཀྲིགས་མཐོ་ལ། །དང་ཁྱུ་བག་ཡངས་གནས་ཤིང་ལང་ལོང་ཉལ་གྱུར་ཅིང༌། །ཆུ་དང་ཉེ་བས་ཆུ་ཡི་ཟེར་མས་བསིལ་གྱུར་པ། །མ་ན་ཡ་ཡི་མཚོ་གླིང་བསམ་གཏན་མཛད་དགུ་དང༌། །གང་དག་མི་རོ་མང་པོའི་ཤ་དང་ཁྲག་གི་རོ་བྲོ་བས་དགའ་བར་གྱུར་པའི་བྱ་ཁྭའི་ཚོགས་ཀྱིས་གང་བར་གྱུར་པའི་ས་ཕྱོགས་མགོའི་ཐོད་པ་གས་ནས་ཚིལ་ཐིགས་ཟགས་པའི་སྣུམ་གྱིས་མཆེད་པའི་མེས་ཚིག་ཅིང༌། རང་གི་མེ་ལྕེས་ཤིང་བཅེར་བ་བསྐམས་ཤིང་རྙིངས་པའི་ལག་པ་དང༌། རྐང་པ་དང༌། སོ་དང༌། སྐྲའི་དུམ་གྲུགས་ཀྱིས་གང་ཞིང༌། ཟླ་བ་དྲི་མ་མེད་པའི་འོད་ལྟ་བུའི་ཀེང་རུས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཡོད་ལ། སྐབས་ཤིག་ཏུ་རོ་ལངས་བྱུང་ནས། ཨ་ལ་ལ་ཨ་ལ་ལ་ཞེས་སྒྲ་འབྱིན་ཅིང༌། མེ་སྟག་དང་བཅས་པའི་
― DTG173_Page_0316 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གད་མོ་དྲག་པོས་འབྱུང་བ་འཁྲུགས་ཤིང་སྐྲག་པར་གྱུར་པ་ཅེ་སྤྱང་མི་བཟད་པའི་ཁ་ནས་དུ་བ་དང་བཅས་པའི་མེ་ལྕེ་འབྱུང་བའི་དུར་ཁྲོད་ཆེན་པོ་དག་ན་བུད་མེད་ཀྱི་རོ་སྦོས་ཤིང་ལྟོ་སྒང་ངེར་གྱུར་པའི་སྟེང་ན་འདུག་ཅིང༌། དགའ་བའི་བྱ་རྒོད་ཀྱི་མཆུ་དང༌། སྡེར་མོས་ལྟོ་འབྲང་ཅིང་ལྟོའི་ནང་ན་སྲིན་བུའི་རིགས་རྣམས་གནས་པ། ཅེ་སྤྱང་གི་སྟོབས་ཀྱི་ཤུགས་ཀྱིས་དྲངས་པའི་ནང་གྲོལ་དྲི་མི་ཞིམ་པའི་དུམ་བུས་འཁོར་ལ། བྱ་ཁྭ་བཀྲེས་པས་མིག་གི་ཤ་བྲུས་པ་དག་ལ་གཟིགས་ཤིང༌། རྟག་ཏུ་མི་སྡུག་པ་བསྒོམས་ཏེ། གང་དག་ཁ་ཅིག་རོའི་གནས་མལ་དོང་ནས་ནི། །ཁྲག་དང་ས་ཆགས་དམར་ཞིང་རྩུབ་པའི་སྐྲ་འཁྱིལ་དང༌། །བྱ་ཡི་མཆུ་དང་སྡེར་མོས་མིག་རྐོང་བྲུས་པ་ཡང༌། །མི་རོ་བོར་བའི་ལུས་ལ་གཟིགས་པར་གྱུར་པ་དང༌། །སྒོ་དང་སྲང་བར་ལ་ལར་མེ་འབར་མེ་ལྕེའི་རྩེ་མོ་མང་པོས་མགོ་རྨོངས་ཤིང༌། །རལ་གྲི་གཏུན་དང་རྡོ་བས་བསྣུན་ཅིང་བརྡུངས་ནས་སྐྱེ་བོ་ཀུ་ཅོ་འདོན་གྱུར་ལ། །གཤིན་རྗེའི་ཕོ་ཉ་སྙིང་རྗེ་མེད་པ་སྡོད་ཅིག་ཟེར་བའི་བཟོད་གླག་སྒྲས་གང་བའི། །སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་རྣམས་སུའང་སྲོགས་ཆགས་དོན་ཕྱིར་གང་དག་སྐད་ཅིག་འཇུག་པ་དང༌། །གཞན་ཡང་ཤ་རིའི་མིའི་དུག་མངས་གླང་པོ་ཆེ་འཁྲུག་པའི་མདུན་ལོགས་ན་ཡལ་ག་བྲེགས་པའི་སྡོང་བུ་ཡོད་པ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཕར་ནས་རླུང་ཆེན་པོ་ལངས་པས་འོད་མའི་ཚལ་བསྐྱོད་ནས་འཁྲི་ཤིང་གི་དྲ་བ་དང་དྲུད་པ་ལས་མེ་བྱུང་བའི་མེ་ལྕེས་ཤིང་མཆོག་སྣ་ཚོགས་ཚིག་ནས། རི་དགས་དང༌། ཕག་རྒོད་མཆོག་མགྱོགས་པ་བརྒྱ་ཕྲག་དག་སྐྲག་ཅིང་མགོ་རྨོངས་པ་ཡོད་པ། ཤིང་ལོ་མང་པོ་ལྷགས་ལ་ཤིང་རྙིངས་པ་ཅན་བསིལ་བའི་གྲིབ་མ་སང་སིད་མེད་བ། ཉམས་དགའ་བའི་ལོངས་སྤྱོད་ཡོད་པ། ནགས་ཀྱི་མ་ཧེ་དང་ཕག་རྒོད་ཀྱིས་མེ་ཏོག་ཨུཏྤལ་དང༌། པདྨ་དང༌། ས་ཧ་ཀ་ར་བསྐྱོད་པས་ཆུ་དྲི་ཞིམ་པོར་གྱུར་པའི་མཚེའུ་འགྲམ་ན་ཤིང་ལ་སྤྲེའུ་འི་ཁྱུ་གནས་པ་ཉེ་འཁོར་གྱི་རི་ལས་ཆུ་རླབས་མི་དྲག་པར་འབབ་པས་འཁོར་ནས་ནེའུ་གསེང་མོང་པའི་ས་གཞི་ཡོད་པའི་འབྲོག་དག་ན་ཞི་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་འཆག་པ་དང་ཀློག་པ་དང་ཁ་ཏོན་དང༌། བསམ་གཏན་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པ། གང་དག་བག་མེད་པའི་གནས་དར་ལ་བབ་པ་ཡོལ་བར་མཛད་པ་རྣམས་དང༌། རི་བོ་རྡོ་ལེབ་ཆེ་ཞིང་ཡངས་ལ་རབ་ཏུ་སྣུམ་པ་འདྲ་གྱུར་ཅིང༌། །གློག་གི་ཕྲེང་བར་མེ་ཏོག་ཡོད་ལ་འཇའ་
― DTG173_Page_0317 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིས་བཀྲ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན། །ཆུ་བསིལ་སྤྲིན་ཆགས་རྣམས་ལ་ཆུ་འབབ་ཟེར་ཕྲན་ཆགས་པའི་རྫིང་ལྡན་ཅན། །སེར་བུས་ན་བཟའ་གཡོ་བ་གང་དག་ཉི་མའི་གུང་ལ་བཞུགས་པ་དང༌། །དེ་བཞིན་དུ་རྟག་ཏུ་གོམས་པའི་ལམ་ནས་འདོང་བའི་གླང་བོའི་ཁྱུའི་རྨིག་རྗེས་ཡོད་ལ། །ནགས་ཀྱི་མ་ཧེ་འཁྲུགས་པའི་རྭས་གྲོག་མཁར་ཆེན་པོ་བཤིག་པའི་ཤུལ་གྱི་ཁུང་བུ་ནས་སྦྲུལ་གྱི་ལུས་ཕྱེད་ཕྱུང་སྟེ། ནགས་ཀྱི་རླུང་འགམ་པ་ཡོད་པ། ས་ཚལ་སྟུག་པོ་དང་འདམ་བུ་དང༌། ཤིང་ཀ་ཤ་སྟུག་པོའི་ཁྲོད་ན་སྟག་ཟུང་དུ་གནས་པ་ཅན། ཕག་རྒོད་ཀྱི་སྣས་རློག་པའི་གླ་སྒོང་གི་རྩ་བ་འཛིངས་པ་རལ་པ་ལྟར་འདུག་པ་ཡོད་པ་ཤིང་ནི་ཙུ་ལའི་མེ་ཏོག་བྲུལ་བས་རྡོ་བ་རྩ་དམར་བར་གྱུར་པ་ཡོད་པ། ཤིང་གི་ཕྱོགས་སུ་རི་དགས་ཀྱི་ཁྱུ་འདམ་རྫབ་ལ་ཐོགས་པ་ཡོད་པ། ཤིང་ལོ་སྔོན་པོ་སྟུག་པོར་སྐྱེས་པའི་དྲི་བསུང་མང་པོ་ཡོད་པའི་གཤེར་བའི་ཆུ་རྒྱུན་ངག་ཏུ་མངོན་པར་དགྱེས་ཤིང་དགེ་བའི་ཕྱོགས་སྟོན་པ་རྣམས་དང། རིན་པོ་ཆེའི་འོད་ཟེར་གྱིས་ཆུའི་རྩ་དམར་བར་གྱུར་ལ། ཐུགས་བསམ་གཏན་ལ་ཞེན་པས་དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་གི་ལྕུག་མའི་རྩེ་མོས་རེག་པའི་རི་སྦོས་ཀྱི་དད་ལྡང་གི་སུལ་ན་རྩོལ་བ་མེད་པ་གང་དག་བཞུགས་པ་དག་གང་དག་སེང་གེ་བསྒྱིངས་པ་ཡོད་པ་རི་དགས་རྒྱུ་བ་དང་ལྡན་པ། ཆུ་འདུས་ཏེ་འབབ་པ་ཡོད་པ་གཡོས་པས་སྟེང་གི་རྩེ་མོ་ལྡེམ་པའི་སྔགས་ཀྱིས་སྐར་མའི་ཚོགས་འཕངས་པ། སའི་སྟེང་ན་ལྕི་བ་ལྷུན་པོ་ཡང་ལྕུག་ཕྲན་ལ་བྱ་བ་བཞིན་དུ་སྒྲིམ་མི་དགོས་པར་ཞབས་ཀྱི་སོར་མོས་སའི་འོག་གི་རྨད་དང་བཅས་པ་གསལ་བར་འཕེན་པ་དག་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པ་གང་དག་ཆར་པའི་ཆུས་རྡོལ་བའི་བུ་ག་དུ་མ་ནས་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་བྱུང་བ་ཟླ་བ་ལྟ་བུ་ཡོད་ཅིང༌། རྨང་རྡོ་དང་རྩིག་ངོས་ཤག་ཤིག་ཏུ་གྱུར་པའི་མཚམས་སུ་བ་རྒྱ་ཆགས་པ། སྦྲུལ་གསོབ་རླུང་གིས་གང་སྟེ་སྒང་དེར་འདུག་པའི་ཕྲེང་བ་རྟག་ཏུ་ཡོད་ཅིང༌། ནགས་ཀྱི་རི་དགས་ཀྱི་ལྕེས་ཚ་སྒོ་རྡུལ་ཅན་རྩུབ་པོ་བལྡགས་པས། ཤིང་རྩ་སེད་སིད་པོར་གྱུར་པ་ཡོད་པ། རྩིག་རྨང་དུ་སྲིན་བུ་གོ་དའི་ཚོགས་རིང་ནས་གནས་པར་གྱུར་ཅིང༌། སྲེ་མོ་མགོ་བསྟོད་དེ་ཕྱོགས་སུ་བལྟ་བས་བྱི་བ་སྐྲག་པ་ཡོད་ལ། ནང་དུ་རྩ་སྔོན་པོ་སྟུག་པོ་སྐྱེས་པའི་འཇག་མའི་དྲུང་གི་གསེབ་ན་ཕྱེ་མ་ལེབ་རྒྱུ་བ་ཡོད་ཅིང༌། འུག་པ་མང་པོ་སྒྲ་འབྱིན་ཅིང་གླུ་ལེན་བ་ལྟ་བུ་
― DTG173_Page_0318 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོད་པའི་གྲོང་སྟོང་སུས་ཀྱང་ཏིང་ངེ་འཛིན་མ་བྱས་པ་རྣམས་ན། སྟོན་པའི་བཀའ་ནན་ཏན་གྱིས་བསྒྲུབ་པ་རྣམས་དང༌། གཞན་ཡང༌། གང་དག་གཡག་གི་རྨིག་པས་རྡོ་བཅག་ཡོད་ཅིང་སྤྲིན་ལྡིངས་ལྡན་གྱུར་ལ། །མཐའ་མར་སཱ་ལ་ཐང་ཤིང་སྐྱེས་ལ་ཆུ་བསིལ་མི་ཁེབས་འབབ་ཡོད་ཅིང༌། །བསམ་གཏན་ཞེན་པའི་བློས་ནི་ཁ་བ་བབ་པས་ཆོས་གོས་ལྕི་ཞིང་ཟག་གྱུར་ཀྱང༌། །གངས་རི་དག་གི་ལྟོང་ན་འགྲོ་བ་ཤིང་གི་དྲུང་དུ་བཞུགས་པར་དགྱེས་པ་དང༌། །ནང་ན་ཆུ་སྲིན་འཁྲུགས་ཏེ་གཡོས་པས་ཉ་རྣམས་ཀུན་འབྱེར་ཞིང༌། །སྐམ་པས་ཉམ་ཆུང་གྱུར་པའི་སྤྲིན་བཏུང་ཁ་ཡིས་ཆུ་འཐུངས་ལ། །གཤོང་དུ་འཁྱིལ་བར་སྦྲུལ་དབུགས་ཕྱུང་བས་རྦ་རླབས་རྒྱུན་འཆད་པའི། །རྒྱ་མཚོ་ལ་ཡང་མཚན་མོ་བརྟན་པ་གང་དག་འཆག་མཛད་པ། །སྣོད་གྱུར་བདག་ཉིད་ཐུགས་ལྡན་གཙང་མའི་ལྷུང་བཟེད་ཕྱག་བསྣམས་ཤིང༌། །བསོད་ནམས་ལྡན་པའི་སྐུ་ལུས་ན་བཟའ་ཆོས་གོས་རབ་གཡོ་བ། །དེ་དག་སང་གི་གདུགས་ནི་ནམ་གྱི་གུང་དུ་ཕྱིན་པ་ན། །གཎྜཱི་བརྡུངས་པའི་སྒྲ་སྙན་སྐད་གསང་གྲགས་པར་གྱུར་པའི་ཚེ། །བསྟན་བཅོས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་གོམས་པའི་ཆུ་བླུགས་པས་མི་ཤེས་པའི་སེམས་ཀྱི་དྲི་མ་བཀྲུས་པའི་མཁས་པའི་ཚོགས་འདུས་པ། ཉི་མ་ཤིན་ཏུ་མང་པོ་ནས་འདྲིས་པའི་སྲིད་པའི་སྤྲོས་པ་བཅད་པ། བདེ་བར་གཤེགས་པའི་གསུང་རབ་རིན་པོ་ཆེའི་སྒྲོམ་དུ་གྱུར་པ། དགེ་བའི་ཚོགས་བདུད་རྩིའི་བཏུང་བའི་གཞི་བྲོ་བ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གསེར་མ་གཏོགས་པ་བརྡར་བའི་བརྡར་རྡོ་སྔོན་པོར་གྱུར་པ། ལེགས་པར་སྤྱད་པ་སྟོང་གི་ཚོགས་བསགས་པས་གྲགས་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་དང་ལྡན་པ། སྦྱིན་བདག་ཆེན་པོ་བདག་ཉིད་ཅན་སྟོན་གྱི་ནམ་ཐང་ལྟ་བུའི་ཡིད་དང་ལྡན་པ་མིང་འདི་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་གན་དུ། མ་ཧེའི་རྭ་ལྟར་སྔོ་ཞིང་དྲི་མེད་མཁའ་ལས་འཕུར། །གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་ནི་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་སྟོང་འཐོར་ཞིང༌། །མངོན་དུ་ཕྱོགས་ནས་འོང་བའི་སྤྲིན་ནི་དྲལ་ནས་སུ། །སྐྱེ་བོ་ཕན་ཕྱིར་ཐུབ་རྣམས་སོང་འདིར་གཤེགས་སུ་གསོལ། །རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཀློག་པ་དང༌། འཆག་པ་དང༌། སྐྱེ་བོ་བླ་མལ་བརྟེན་པར་མངོན་དུ་དགའ་བའི་བློ་གྲོས་དང་ལྡན་པ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལམ་གྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ། ཁ་ན་མ་ཐོབ་མེད་པའི་རིག་པ་གསུམ་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་པ། ཉོན་མོངས་པ་ལས་གྲོལ་བར་འདོད་པའི་དགེ་སློང་གང་དག་
― DTG173_Page_0319 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་ན་གནས་པ་འདུལ་བའི་ཆོ་ག་ལ་གོམས་པ། ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་འཇུག་པ་ཞི་བ་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་ཀྱང་མ་ལུས་པར་ཅི་བདེར་དོ་མོད་ཀྱི་མཚན་མོ་ཟད་པར་མཛོད་ལ། འདི་ཉིད་དུ་གནས་པར་མཛོད་ཅིག །ཐུབ་པའི་སྲས་མོ་ཤེས་རབ་ཞི་དང་དུལ་བས་བརྒྱན་པའི་དགེ་སློང་མ། ཐ་དད་གླིང་དང་ཀླུ་དང་ནགས་དང་རི་དགས་སྤྲོས་པའི་བསམ་བྲལ་ཞིང༌། །འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་དྲི་བྲལ་ཞི་འོས་འགྲོ་བའི་མ་ལྟ་བུ། །དེ་དག་དགྱེས་པར་མཛོད་ལ་སྦྱིན་བདག་ཕན་པར་བཞེད་པས་སང་འདིར་སྤྱོན། །ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ་ལ་སོགས་པ་དང་གནོད་སྦྱིན་གཙོ་བོ་དང༌། །གྲུབ་པ་རྣམས་དང་གང་དག་ལྷ་མ་ཡིན་དང་ཀླུ་རྣམས་དང༌། །སངས་རྒྱས་ནི་རབ་ཏུ་དད་པའི་ལྷ་མཆོག་གང་ཡིན་པ། །དེ་དག་རྣམས་ཀྱང་སྦྱིན་བདག་འདི་ལ་ཕན་ཕྱིར་སང་འདིར་སྤྱོན། །ལྷ་དང༌། ཀླུ་དང༌། གནོད་སྦྱིན་དང༌། རིག་སྔགས་འཆང་དང༌། །གྲུབ་པ་དང༌། མི་འམ་ཅི་དང༌། ནམ་མཁའ་ལྡིང་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་པོ་རྣམས་དང༌། སྟོབས་བཅུ་མངའ་བའི་བསྟན་པའི་ཡོན་ཏན་བསྒྲུབ་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང༌། དམ་པའི་ཆོས་གནས་པར་བྱ་བ་དང༌། སྦྱིན་བདག་ཆེན་པོ་བདག་ཉིད་ཆེ་བ་འདི། སྣོད་བཟང་པོ་ལ་སྦྱར་བ་དང༌། སྦྱིན་བདག་ཆེན་པོ་འདི་ལ་གྲོགས་བགྱི་བས་ཉིད་ཀྱིས་དགེ་བའི་ཡོན་ཏན་སྐྱེད་བ་ལ་དགེ་འདུན་ནན་ཏན་མཛོད་ཅིག །རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བསྲུང་བ་དང༌། བསྐྱབ་པ་དང༌། བསྐྱང་བ་ལ་བརྩོན་པར་མཛོད་ཅིག །ཡང་དུལ་བ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ཐོས་པས་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བའི་འཕགས་པའི་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་འདུས་པ་ལ་གསོལ་བ་འཚལ་ལོ། །ལྷུན་པོ་ལས་བྱུང་སྦྲུལ་མགོ་ལྔ་འདྲ་རྡོ་རྗེ་ཀ་ན་ཀ །ཉ་དང་གདུགས་དང་འཁོར་ལོ་དག་དང་ལྕགས་ཀྱུའི་མཚན་མངའ་བ། །པདྨ་གསེར་གྱི་དཔལ་ལྡན་ཕྱག་སོར་དྲ་བ་སྲབ་མོས་འབྲེལ། །སེན་མོའི་འོད་ཀྱིས་ཁྱབ་པ་རྒྱལ་བའི་ཕྱག་གིས་བསྐྱབ་པར་ཤོག །སྲིད་པའི་འདོད་ཆགས་ཉོན་མོངས་ཞགས་པ་བསལ་ཞིང་སྲེད་མེད་པ། །ཆུ་ཡི་ཆུ་གཏེར་ལྟ་བུར་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱི་གནས་གཅིག་པུ། །ཐུབ་པའི་སྲས་མཆོག་དགེ་འདུན་བདག་གིས་གུས་པར་སྤྱན་དྲངས་པས། །དེ་རིང་དགེ་བ་གང་བསགས་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་གྱུར་ཅིག །ཇི་སྲིད་མཁའ་ལ་འོད་འཕྲོ་འོད་ཀྱིས་གསལ་བས་རྣམ་པར་སྣང་བྱེད་ཅིང༌། །རི་དགས་
― DTG173_Page_0320 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟགས་ཅན་འོད་ཀྱི་རལ་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལྡན་ལ་འཆར་བ་དང༌། །རྒྱ་མཚོ་རྒྱས་པར་གནས་པ་དེ་སྲིད་ལྷ་དང་ལྷ་མིན་ཕྱག་བྱས་པའི། །བདེ་བར་གཤེགས་ཀྱི་བསྟན་པ་ཐོགས་པ་མེད་པར་གནས་པར་ཤོག །གནས་བརྟན་སྤྱན་དྲང་བ་སློབ་དཔོན་བྷཱ་བ་སྐནད་པ་ཞེས་བྱ་བས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།ཨཱ་ཙཱཪྻ་ཛི་ན་མི་ཏྲ་དང༌། བན་དེ་ཡེ་ཤེས་སྡེས་སྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ། །
བསྟན་པའི་གཏད་རབས།
― DTG173_Page_0320 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྟན་པའི་གཏད་རབས་བཞུགས་སོ། །སངས་རྒྱས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་ནས་འཕགས་པ་ཉི་མ་གུང་པས་ཁ་ཆེར་གཤེགས་ཏེ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱིས་འཕགས་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཨཽ་དུཥྚ་བཏུལ་ལོ། །བཱ་རཱ་ཎ་སཱིའི་ལྗོངས་ཀྱི་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་རྣམས་ལ་རྩེད་མོས་མཛད་ནས་ཁ་ཆེར་གཤེགས་པ་ཡིན་ནོ། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་རི་བོ་སྤོས་ཀྱི་ངད་ལྡང་དུ་གཤེགས་ནས་ཀླུ་རྣམས་བཏུལ་ལོ། །གུར་གུམ་བླངས་ནས་ཁ་ཆེ་རྣམས་བསྟན་པ་ལ་བཙུད་ནས་གྲོང་དང་གྲོང་ཁྱེར་དང་ལྗོངས་རྣམས་དང་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་གིས་བརྒྱན་ནས་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་བཏགས་ཤིང་ཁ་ཆེ་བ་དེ་དག་དགའ་བར་མཛད་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བསྟན་པ་རྒྱས་པར་མཛད་དེ། བསྟན་པ་ཡོངས་སུ་བསྐྱངས་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པ་མཛད་དེ་འཕགས་པ་ཤཱ་ནའི་གོས་ཅན་ལ་བསྟན་པ་གཏད་ཅིང༌། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་བསྟན་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་སོ། །འཕགས་པ་ཤཱ་ནའི་གོས་ཅན་གྱིས་ཀྱང་གར་གྱི་རྗེ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚོང་དཔོན་གྱི་བུ་རུ་མགོ་བོའི་རི་བོ་ལ་གཙུག་ལག་ཁང་མཛད་ནས་འཕགས་པ་ཉེར་སྦས་རབ་ཏུ་ཕྱུང་ཞིང་བསྙེན་པར་རྫོགས་ནས་དགྲ་བཅོམ་པར་གྱུར་ཏེ། གནས་པ་ལས་དེ་ལ་བསྟན་པ་གཏད་དེ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་སོ། །འཕགས་པ་ཉེ་བར་སྦས་ཀྱིས་ཀྱང་བདུད་སྡིག་ཅན་བཏུལ་ཏེ། ཕུག་སྲིད་དུ་ཁྲུ་བཅོ་བརྒྱད་པ་རྒྱར་ཁྲུ་བཅུ་གཉིས་པར་གནས་ནས། དེའི་གདམས་ངག་བདུན་གྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པའི་ཐུར་མ་རྣམས་ཀྱིས་བཀང་ངོ༌། །བར་སྐབས་དེར་མྱ་ངན་མེད་ཅེས་བྱ་བ་སྟོབས་ཀྱིས་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་བྱུང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་དད་པ་ཕྱི་ཕྱིར་ཐོབ་ནས་འཕགས་པ་གྲགས་པས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བྱས་པས་
― DTG173_Page_0321 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མཆོད་རྟེན་གང་ཡིན་པ་རྣམས་དང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཡང་སྟེ། དེ་རྣམས་ལ་སོ་སོ་སོ་སོར་གསེར་གྱི་རྒྱན་ཕུལ་ལོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་ལ་ཡང་དེ་བས་ཆེས་ལྷག་པར་རབ་ཏུ་དང་བ་སྐྱེས་ནས་བཀུར་སྟི་ཆེན་པོ་བྱས་ཏེ། གསེར་དང་དངུལ་དང་བཻཌཱུརླ་དང་ཤེལ་གྱི་རང་བཞིན་གྱི་བུམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་དྲིའི་ཆུས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལ་ཁྲུས་གསོལ་ཏོ། །དེར་འོངས་ནས་ལོ་ལྔའི་བར་དུ་དགེ་སློང་འབུམ་ཕྲག་གསུམ་ལ་སྟོན་མོ་བྱས་ཏེ། དང་པོ་ལ་འཕགས་པ་ལ་བསོད་སྙོམས་རྒྱས་པ་དང༌། རྒྱལ་མཚན་ལ་སོགས་པས་མཆོད་དོ། །གཉིས་པ་ལ་སློབ་པ་རྣམས་ལའོ། །གསུམ་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དགེ་བ་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་གོས་གསུམ་རྣམས་ཀྱིས་གཡོགས་སོ། །ཇི་ཙམ་དུ་རིམ་གྱིས་དབྱིག་དང་གསེར་བྱེ་བ་དགུ་བཅུ་རྩ་དྲུག་ཕུལ་ཏེ། ཁ་ཆེར་ཡང་དགེ་འདུན་རྣམས་ལ་དེ་དག་ཉིད་ཕུལ་ལོ། །དེ་ལྟར་འཕགས་པ་ཉེར་སྦས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་མཛད་ཅིང་བསྟན་པ་ཡོངས་སུ་བསྐྱངས་ནས་འཕགས་པ་དྷཱི་ཏི་ཀ་རབ་ཏུ་ཕྱུང་ཞིང་བསྙེན་པར་རྫོགས་ནས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ལ་བཀོད། དེ་ལ་བསྟན་པ་གཏད་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་སོ། །འཕགས་པ་དྷཱི་ཏི་ཀས་ཀྱང་བསྟན་པ་ཡོངས་སུ་བསྐྱངས་ཤིང་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་མཛད་ནས། འཕགས་པ་ནག་པོ་ལ་བསྟན་པ་གཏད་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་སོ། །འཕགས་པ་ནག་པོས་ཀྱང་བསྟན་པ་ཡོངས་སུ་བསྐྱངས་ཤིང་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་མཛད་ནས་འཕགས་པ་ལེགས་མཐོང་ལ་བསྟན་པ་གཏད་དེ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་སོ། །འཕགས་པ་ལེགས་མཐོང་གིས་ཀྱང་བསྟན་པ་ཡོངས་སུ་བསྐྱངས་ཤིང་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་མཛད་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་སོ། །ཇི་ཙམ་དུ་ཡངས་པ་ཅན་དུ་ཡངས་པ་ཅན་པའི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་རུང་བ་མ་ཡིན་པའི་གཞི་བཅུ་བྱུང་སྟེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་འདོད་ལ་སོགས་པའི་དགྲ་བཅོམ་པ་བདུན་བརྒྱ་རྣམས་ཀྱིས་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བདུན་བརྒྱས་བསྡུ་བ་མཛད་དོ། །བར་སྐབས་དེར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ལོ་སུམ་བརྒྱ་ལོན་ཏེ། མྱ་ངན་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་རྒྱལ་པོ་ཉིད་ཤི་ནས་ཁ་ཆེར་ལེགས་མཐོང་བྱུང་སྟེ་མ་དང་ཕ་དག་ལས་དེ་ལ་སེང་གེ་ཞེས་བྱ་བའི་
― DTG173_Page_0322 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མིང་དུ་གྲུབ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་སོ། །ཇི་ཙམ་ན་བྱང་གི་ལམ་ནས་རྒྱལ་པོ་ཀ་ནིཥྐ་ཞེས་བྱ་བ་འཕགས་པ་སེང་གེ་བལྟ་པའི་ཕྱིར་ཁ་ཆེར་ཞུགས་སོ། །དེ་ལ་འཕགས་པ་སེང་གེས་ཆོས་བསྟན་ཏོ། །དེས་དེ་ལས་ཆོས་ཐོས་ནས་བྱང་གི་ལམ་དུ་སོང་སྟེ་ཀ་ནིཥྐའི་མཆོད་རྟེན་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ་དང་དེ་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་སྦྱིན་པ་དག་སྦྱིན། བསོད་ནམས་དག་བྱས་སོ། །དགེ་སློང་རྣམས་ལ་ཡང་བསྟན་ནས་ཁ་ཆེར་རྣ་རྒྱན་གྱི་ནགས་ཀྱི་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་འཕགས་པ་རྩི་བ་ལོགས་ལ་སོགས་པའི་དགྲ་བཅོམ་པ་ལྔ་བརྒྱ་དང༌། བ་སུ་མི་ཏྲ་ལ་སོགས་པའི་བཙུན་པ་བཞི་བརྒྱ་རྣམས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་པ་ལྔ་བརྒྱ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཆོས་མངོན་པ་རྣམ་པར་བཤད་པ་མཛད་ཅིང་ཁ་ཆེར་ཡང་དེ་རྣམས་དགེ་འདུན་ལ་ཕུལ་ལོ། །འདི་རྒྱ་དཔེ་ཤོག་གཅིག་མ་ཅིག་ལག་ཏུ་བྱུང་བ། བསྟན་པའི་གཏད་རབས་སུ་འདུག་པས་མགོ་མཇུག་མ་ཚང་ན་ཡང༌། ཚོང་འདུས་ཀྱི་ཕོ་བྲང་དུ་འགོས་ལོ་ཙཱ་བ་གཞོན་ནུ་དཔལ་གྱིས་བསྒྱུར་བ་ཡིན་ནོ།
དགྲ་བཅོམ་པ་དགེ་འདུན་འཕེལ་གྱིས་ལུང་བསྟན་པ།
དགེ་འདུན་འཕེལ།
― DTG173_Page_0322 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
༈ དགྲ་བཅོམ་དགེ་འདུན་འཕེལ་གྱིས་ལུང་བསྟན་པ་བཞུགས་སོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་དགེ་འདུན་འཕེལ་གྱིས་ལུང་བསྟན་པ། འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདི་སྐད་བདག་གིས་སློབ་དཔོན་གྱིས་བཤད་པ་ཐོས་པ་ན། །ཡུལ་འདིའི་གཙུག་ལག་ཁང་བྲུ་ཉ་ཞེས་བྱ་བའི་དགྲ་བཅོམ་པ་དགེ་འདུན་འཕེལ་ཞེས་བྱ་བ་གསུམ་རིག་པ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཐོབ་པ། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་ལ་བསམ་གཏན་པ་ཞིག་དུས་གཞན་ཞིག་ན་སློབ་མ་ཞིག་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་དབྱར་ཟླ་བ་གསུམ་འཇིག་ཚོགས་ཀྱི་རི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བཞུགས་ཏེ། སློབ་མ་བནྡེ་ཆོས་འདུལ་བ་ལ་སློབ་པ་ཞིག་ལགས་ན། སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ལོ་ཉིས་སྟོང་ལོན་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་རྒྱ་གར་གྱི་ཡུལ་ཀཽ་ཤཱམྦཱི་ཞེས་བྱ་བར་ནུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཐོས་ནས་འདི་སྙམ་དུ་རྒྱ་གར་ཡུལ་གྱི་ཆོས་དུས་དེ་ཙམ་ཞིག་ན། ཡུལ་ཀཽ་ཤཱམྦཱིར་ནུབ་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་ཞིག་ན། ལི་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་གཞན་གྱི་ཆོས་ཡུན་ཇི་སྲིད་ཅིག་ཏུ་གནས་པར་འགྱུར། ནམ་འཇིག་རྐྱེན་ནི་གང་གིས་འཇིག་པར་
― DTG173_Page_0323 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་སྙམ་དུ་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེས་སོ། །དེ་ནས་དགྲ་བཅོམ་པ་དེ་ཕྱི་འཕྲེད་ཀྱི་དུས་ཀྱི་ཚེ་ནང་དུ་ཡང་དག་འཇོག་པ་ལས་བཞེངས་པ་དང༌། སློབ་མ་དེས་མཁན་པོའི་ཞབས་ལ་ཡན་ལག་ལྡས་ཕྱག་འཚལ་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་ཐེ་ཚོམ་ཞུས་སོ། །སློབ་དཔོན་སྟོན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་ལོ་ཉིས་སྟོང་ནས་འཇིག་པར་ལུང་བསྟན་ན། ལི་ཡུལ་འདི་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་གཞན་གྱི་བསྟན་པ་ཇི་སྲིད་དུ་གནས་པར་འགྱུར། །ནམ་འཇིག་རྐྱེན་གང་གིས་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་ལགས། དེ་ནས་མཁན་པོས་བཀའ་སྩལ་པ། བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་ལི་ཡུལ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་བོ་མང་པོའི་དོན་དང༌། བདེ་བར་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐེ་ཚོམ་དྲིས་པ་ལེགས་ཀྱིས། ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུང་ཤིག་དང༌། ལི་ཡུལ་ལ་སོགས་པའི་བསྟན་པ་ཇི་སྲིད་དུ་གནས་པར་འགྱུར། ནམ་འཇིག་པ་དང་རྐྱེན་གང་གིས་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་ངས་སོ་སོར་ལུང་བསྟན་པར་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ལོ་སྟོང་ལྔ་བརྒྱ་ལོན་པ་དང་ཡུལ་དུ་དད་པ་མེད་པ་རྣམས་འབྱུང་ཞིང་དམ་པའི་ཆོས་འཇིག་ཏུ་རྒོལ་ལོ། །དེའི་ཚེ་ལི་ཡུལ་འདིར་དད་པ་མེད་པའི་རྒྱལ་པོ་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞིང༌། ཡུལ་ཡང་རྒྱལ་པོས་ཕན་ཚུན་རྟོད་ཅིང་འཕྲོག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཕྱིན་ཆད་ནི་ཡུལ་ཡང་ཉིན་གཅིག་བཞིན་དུ་ཉམས་པར་འགྱུར། གྲོང་དང་གཙུག་ལག་ཁང་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཕལ་ཆེར་སྟོངས་པར་འགྱུར། མི་རྣམས་ཀྱང་ཉིན་གཅིག་བཞིན་དུ་ཕྱིར་ཡང་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་དད་པ་འབྲི་བར་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་དེས་ན་དཀོན་མཆོག་གསུམ་དང༌། ཆོས་སྨྲ་བ་དང༌། བསམ་གཏན་པ་ཀུན་ཀྱང་མཆོད་གནས་སུ་མི་བྱེད་ཅིང༌། མུ་སྟེགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་དང༌། བློན་པོ་དང༌། ཡུལ་འཛིན་པ་དང༌། ཁྱིམ་བདག་རྣམས་ཀྱང་ཆོས་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་འཛིན་ཅིང་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ཡལ་བར་འདོར་བར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་དང་མཐུན་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། མ་བརྟགས་པ་དང༌། བབ་ཆོལ་གྱི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱང་སོགས་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་དགེ་སློང་དང༌། དགེ་སློང་མ་རྣམས་འཚོ་བའི་ཡོ་བྱད་ཀྱི་ཕྱིར་གཡེམ་སྤྱོ་བར་གྱུར་ཏེ། ཆོས་འདུལ་བ་ལས་འབྱུང་བ་དགེ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་དང༌། སྤྱོད་པ་
― DTG173_Page_0324 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞི་བ་དང༌། དུལ་བ་དང༌། ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང༌། ཁྲེལ་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡལ་བར་འགྱུར་ཞིང༌། ཞིང་དང༌། ལྡུམ་ར་དང༌། ཉོ་ཚོང་དང༌། སྐྱི་བརྙ་དང༌། སློང་མོ་བ་རྣམས་ཀྱིས་འཚོ་བར་བྱེད་དོ། །ཁྱིམ་པས་བསླབ་པར་བྱ་བའི་བཟོ་དང༌། ཁྱིམ་གྱི་སོ་ནམས་དང༌། འཐབ་རྩོད་དང༌། སྒོ་གསོལ་རྔམ་པོ་ཆེ་ཡང་བྱེད་པར་འགྱུར། ཕོ་ཉར་ཡང་འགྲོ་བར་བྱེད། ལས་ཀྱི་གོ་འཕང་དང༌། རྩ་འཇིང་ཡང་ཚོལ་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཚེ་གཙུག་ལག་ཁང་དང༌། དགོན་པ་ལ་མི་གནས་ཤིང་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་གདམས་ངག་ཡལ་བར་བོར་ཏེ། ཡང་དང་ཡང་དུ་མཁར་དང༌། གྲོང་དང༌། ཚོང་དུས་དང༌། སྲང་དང༌། སུམ་མདོ་ན་གནས་པར་སེམས་དགའ་བར་འགྱུར། བྲན་དང༌། བྲན་མོ་དང༌། རྐང་འགྲོས་ཀྱང་ཚོལ་བར་བྱེད་དོ། །རྒྱུ་དེས་ན་ཁྱིམ་བདག་དང༌། ཡུལ་འཛིན་པ་དང༌། བློན་པོ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་དེ་དག་ལ་རིམ་གྲོ་མི་བྱེད་ཅིང༌། དད་པ་ཕྱིར་ལོག་ནས་དཀོན་མཆོག་དང་དགེ་འདུན་གྱི་དཀོར་ལ་ཡང་འཕྲོག་པར་བྱེད་དོ། །ཁྱིམ་པ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་ནོར་རྫས་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ཅིང་སྤྱད་པས་བསོད་ནམས་འབྲི་བར་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་དེས་ན་ལི་ཡུལ་ལ་སོགས་པར་གནོད་པ་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་ཞིང་ལོ་རེ་བཞིན་དམའ་བར་འགྱུར་ཏེ། རྩོད་པ་དང༌། ནད་དང༌། དུས་མ་ཡིན་པའི་ཆར་དང༌། རླུང་དང༌། དགྲ་མང་པོ་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དུས་མ་ཡིན་པའི་སད་དང༌། སྲིན་བུ་དང༌། བྱེ་བ་དང༌། བྱི་བ་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚེ་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ནང་མི་མཐུན་པར་འགྱུར་ཞིང་དུས་ཚིགས་ཀྱང་འཆོལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཡུལ་གང་དང་གང་དུ་ཆོས་ལུགས་ལོག་པ་བྱེད་པ་དེ་དང་དེར་ནི་གནོད་པ་དེ་དག་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚེ་ལི་ཡུལ་ལ་སོགས་པར་རྒྱལ་པོ་དང༌། བློན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡ་རབས་ལས་ཀྱང་དཀོན་མཆོག་ལ་སྙིང་ཐག་པ་ནས་དད་པ་འགའ་ལས་མི་འབྱུང་ན། ཕལ་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ། རྒྱུ་དེ་ལྟ་བུས་ལི་ཡུལ་ལ་སོགས་པའི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་མཆོད་གནས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་རྨེགས་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་ལི་ཡུལ་ལ་སོགས་པར་དགེ་སློང་གི་གནས་སྔོན་རྒྱལ་པོ་ལ་སོགས་པ་དད་པ་ཅན་གྱིས་བྱས་པ་ཡང་བློན་པོ་ལ་སོགས་པ་དད་པ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཙན་
― DTG173_Page_0325 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཕྲོགས་སུ་འཕྲོགས་ནས་བདག་ཉིད་གནས་པར་བྱེད་དོ། །དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱང་འཁྱམས་ནས་འཚོ་བ་དང༌། ཆོས་གོས་དང༌། གནས་ཀྱིས་ཕོངས་པར་འགྱུར་རོ། །བློན་པོ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གིས་དགེ་སློང་གི་ཞིང་ཆུ་དང༌། ལྡུམ་ར་ལ་སོགས་པ་ཡོ་བྱད་རྣམས་ཀྱང་བཙན་ཐབ་སུ་འཕྲོག་པར་བྱེད། ལྷ་འབངས་དང༌། ནང་གི་གཡོག་རྣམས་ཀྱང་དགེ་སློང་གི་ངག་མི་ཉན་ཅིང་གཉའ་རེངས་སུ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པར་ཤེས་ནས་ཡི་མུག་སྟེ། ལི་ཡུལ་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཕན་ཚུན་དུ་གཅིག་ལ་གཅིག་འདི་སྐད་དུ་ཡུ་བུ་ཅག་རྣམས་གཙུག་ལག་ཁང་ཚར་མ་ཞེས་བྱ་བ་དང་པོ་ཆོས་འབྱུང་བའི་གནས་དེར་འདུའོ་ཞེས་སྦྲན་ནས་གཙུག་ལག་ཁང་དེར་འདུས་ཏེ། དཔྱིད་ཟླ་ཐ་ཆུངས་ཚེས་བཅོ་ལྔའི་ནུབ་མོ་གསོ་སྦྱོང་བྱས་ནས་གཅིག་ལ་གཅིག་འདི་སྐད་དུ་ཡུ་བུ་ཅག་རྣམས་སྔོན་བག་མེད་པར་གྱུར་ནས་མཁས་པ་ཆོས་དང་མཐུན་པ་རྣམས་ལ་དབང་ཟོས་པའི་རྒྱུས་དེ་ལྟར་ཁྱིམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རྩིས་མེད་པར་བྱས་ཏེ། ད་ནི་འཚོ་བ་ཡང་མི་འབྱོར་ན་དེང་ཕྱིན་ཆད་གང་དུ་འདོང༌། ཐབས་ནི་གང་གིས་འཚོ་བར་བྱ་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། དེའི་ཚེ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཆོ་དེ་ཆེན་པོ་འདེབས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་སྲུང་བའི་ལྷ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བྱས་པ་གཟོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གཙུག་ལག་ཁང་དེར་འདུས་ཏེ་གཅིག་ལ་གཅིག་ལྟ་ཞིང་འདི་སྐད་དུ་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ནི་ཡུན་རིང་པོར་མི་གནས་སོ། །ཡུལ་འདི་ཡང་སྟོངས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་མྱ་ངན་བྱེད་ཅིང་དུ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེ་དག་འདི་སྙམ་དུ་ཡུལ་འདིར་ནི་འཚོ་བ་མི་འབྱོར་ན་འདི་བོར་ཏེ་ཡུལ་གཞན་དུ་འགྲོ་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་མཐུན་པར་གྱུར་པ་གང་དུ་འདོད་པར་བྱ་ཞེས་གྲོས་བྱས་ཏེ། ཡུལ་ཉེ་བ་གཞན་དང་གཞན་ན་ནི་དད་པ་མེད་པ་དག་གིས་གང༌། རྒྱ་གར་ཡུལ་དུ་འདོད་དུ་ནི་ལམ་མི་ཐར་བས་བོད་ཀྱི་ཡུལ་ན། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་མཆོད་གནས་སུ་བྱེད་ཅེས་གྲགས་པས་དེར་འགྲོ་བར་བྱས་ནས་ཉི་མ་འདི་ལ་འདོང་ངོ་ཞེས་དུས་བཏབ་ནས་དེའི་ནུབ་མོ་གཙུག་ལག་ཁང་ཚར་མར་གཞག་གོ །ནམ་ལངས་པ་དང་བུད་མེད་དད་པ་ཅན་
― DTG173_Page_0326 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞིག་གིས་གདན་ཆུད་ལ་སྤྱན་དྲངས་ཏེ། དེ་ནས་གཎྜཱི་བརྡུངས་ནས་དགེ་འདུན་སྤྱིའི་གཙུག་ལག་ཁང་བསྐོར་ཏེ་མཆོད་པ་བྱས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་གདན་ཁྲི་ཞིག་གས་པའི་གསེབ་ནས་སྒྲོམ་བུ་ཐར་མ་ཅན་ཞིག་སྣང་བར་གྱུར་ཏེ། དེ་ནས་སྒྲོམ་བུ་དེ་ཕྱེ་བ་དང༌། དེའི་ནང་ནས་གསེར་ལས་བྱས་པའི་ཁ་ཟས་ཀྱི་སྡེར་ཆ་བདུན་བྱུང་སྟེ། དགེ་སློང་ཀུན་གྱིས་དེ་བླངས་ཏེ། འབྲུར་བསྒྱུར་ནས་དེ་དགེ་འདུན་ཀུན་དབྱར་ཟླ་བ་གསུམ་གཙུག་ལག་ཁང་ཚར་མར་ཚུལ་དུ་འཇུག་པའི་འཚོ་བ་སྦྱར་ནས་ཟོང་ལྷག་མ་ལས་ཡུལ་ནས་བྱུང་སྟེ། འགྲོ་བའི་ལམ་བརྒྱགས་དང་ཁུར་ཁལ་སྦྱར་རེ། །དབྱར་ཟླ་བ་གསུམ་འདས་ནས་འདི་སྐད་དུ་ཡུ་བུ་རྣམས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་ཡུལ་འདི་བལྟས་ལ་འགྲོ་བར་བྱའོ་ཞེས་སྨྲས་ཏེ་སོང་ནས། འཕགས་པ་སའི་སྙིང་པོའི་གནས་གཙུག་ལག་ཁང་ཡེ་ཤེས་རི་ཞེས་བྱ་བའི་དྲུང་དུ་ཕྱིན་པ་དང༌། དེའི་ཚེ་དེ་ན་བྲག་ལ་མཆོད་རྟེན་གྱི་འོག་གཞི་རྙེད་པ་ཞིག་ཡོད་པ་རྡིབ་པའི་ནང་ནས། གསེར་ཕོར་ཆེན་པོ་མུ་ཏིག་གིས་གང་བ་ཞིག་བྱུང་བ་དང་དེ་ཡང་བླངས་ཏེ་འབྲུར་བསྒྱུར་ནས་ཕྱོགས་དེར་རྒུན་ཟླ་བ་གསུམ་གནས་པའི་འཚོ་བ་སྦྱར་ཏེ། དེ་ནས་དཔྱིད་བྱུང་སྟེ་འགྲོ་བའི་དུས་ལ་བབ་ནས་སོང་སྟེ། ཤེལ་ཆུ་འོག་མ་བརྒལ་བ་དང༌། ཡུལ་མི་སྟོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ས་ལམ་ཡོགས་སུ་གདུགས་ཚོད་སྦྱར་ནས། ཉི་མ་རེ་རེ་ཞིང་གཙུག་ལག་ཁང་དག་ཏུ་གདུགས་ཚོད་གསོལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚེ་ཡུལ་མི་སྨད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་དགེ་སློང་རྣམས་ཡུལ་བྱུང་སྟེ་འགྲོ་ཞེས་ཐོས་ནས་དགེ་འདུན་དེ་དག་གཙུག་ལག་ཁང་ཅོང་ཞེས་བྱ་བར་སྤྱན་དྲངས་ནས། ཞག་བདུན་གྱི་བར་དུ་བཤོས་སྦྱོར་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚེ་ལི་ཡུལ་ན་གནས་པའི་ཀླུ་ཐམས་ཅད་འདི་སྙམ་དུ་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ནི་རྨེགས་མེད་པར་འགྱུར་ལ་ཐུག་གོ་སྙམ་དུ་མྱ་ངན་བྱེད་ཅིང་བསྟན་པ་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆར་ཆེན་པོ་ཕབ་སྟེ། ཆར་པ་དེས་གཙུག་ལག་ཁང་ཅོང་ཞེས་བྱ་བའི་ནང་ནས་མཆོད་རྟེན་གྱི་གཞི་ཞིག་ཡོད་པ་ནས་གསེར་ཕོར་གསེར་ཕྱེས་གང་བ་ཞིག་བྱུང་བ་དང༌། དེ་ཡང་དགེ་འདུན་གྱིས་བཙོངས་ནས་དཔྱིད་ཀྱི་འཚོ་བའི་ཡོ་བྱད་རྣམས་སྦྱོར་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་ཡང་ཡུལ་མི་སྨད་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཙུག་ལག་ཁང་
― DTG173_Page_0327 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སཱ་ལའི་ཚལ་ཞེས་བྱ་བར་དགེ་འདུན་རྣམས་སྤྱན་དྲངས་ནས་ཞག་བདུན་གྱི་བར་གྱི་གདུགས་ཚོད་གསོལ་ནས་ཞག་བདུན་ལོན་པའི་ཉིན་པར་ཡུལ་སྟོད་སྨད་ཀྱི་མི་ཐམས་ཅད་གཙུག་ལག་ཁང་ས་ན་བར་འདུས་ནས་དགེ་འདུན་ལ་རྫོངས་དང་ཁུར་ཁལ་འབུལ་ལོ། །དེའི་ཚེ་མི་རྒན་རྒོན་རྣམས་ན་བསླབ་པ་འཛིན་པར་བྱེད། གཞོན་ནུ་རྣམས་ནི་རྒྱར་ནས་ལྟ་ཞིང་གད་མོས་འདེབས་པ་དང་གྲོགས་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚེ་མཁར་དགེ་བ་ཅན་གྱི་ནང་ནས་ཀྱང་མི་རྒན་རྒོན་ཁ་ཅིག་གིས་གོས་ཁ་དོག་བསྒྱུར་བ་དང༌། ལམ་དུ་འཇུག་པའི་ཡོ་བྱད་སོ་སོ་ནས་ཐོགས་ནས་སོ་སོའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དགེ་སློང་དེ་དག་གི་མདུན་དུ་ལྷགས་ནས་འཕགས་པ་རྣམས་བཟོད་པར་བཞེས་ཤིག་ཅེས་སྨྲ་ཞིང་མཆིས་ཏེ། ཕྱག་འཚལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚེ་མཆོད་པ་དེ་ནི་དཔེར་ན་ཀུ་ཤའི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་མི་རྣམས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཤེས་ནས་མྱ་ངན་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་མཆོད་པ་བྱེད་པ་དང་འདྲ་བར། ལི་ཡུལ་དུ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་མཆོད་པའི་ཐ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དགེ་སློང་རྣམས་གཙུག་ལག་ཁང་དེ་ནས་བོད་ཡུལ་ངོས་སུ་ཆས་པ་དང་ལམ་ཁན་མཆོད་རྟེན་རྙིང་པ་ཞིག་གི་དྲུང་དུ་དཔལ་ལྷ་མོ་ཆེན་མོས་དགེ་འདུན་གྱི་ཆེད་དུ་གསེར་གྱི་དང་ཙེ་ཕུ་དུང་གང་བཞག་པ་རྙེད་ནས་དགེ་འདུན་གྱིས་དེ་བ་གོས་ཏེ་ལམ་གྱི་ཆས་རྫས་སྦྱོར་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚེ་ལི་ཡུལ་གྱི་མཁར་གཙུག་ལག་ཁང་ཀ་ས་ར་ཞེས་བྱ་བར་རྒྱལ་རིགས་ལས་སྐྱེས་པའི་ཡོན་བདག་ཅིག་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཡོན་བདག་དེས་དགེ་འདུན་རྣམས་ཞག་བདུན་དུ་མཆོད་སྟོན་གསོལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚེ་མཆོད་སྟོན་གསོལ་བ་དེ་ནི་ལི་ཡུལ་དུ་དགེ་འདུན་གྱི་མཆོད་སྟོན་གསོལ་བའི་ཐ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་དགེ་སློང་རྣམས་མེ་སྐར་གྱི་ལམ་དུ་ཞུགས་ཏེ་སོང་བ་དང༌། དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་ཕོ་མོ་གསར་བུ་ལས་ཕལ་ཆེར་རང་རང་གི་སློབ་དཔོན་དང༌། མཁན་པོ་ལ་ཆོས་གོས་ཕུལ་ཏེ་བཟོད་པར་གསོལ་ནས་སླར་ཡུལ་དུ་ལྡོག་པར་འགྱུར་དགེ་སློང་ཕོ་མོ་གསར་བུ་ཁ་ཅིག་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་དངོས་པོ་མི་གཏོང་ཞིང་ཕ་མ་ལ་སོགས་པའི་གཉེན་སྐྱེལ་དུ་འོངས་པ་རྣམས་ལ་མྱ་ངན་གྱི་ཚིག་སྨྲ་ཞིང་དུས་ནས་གཉེན་རྣམས་ཕྱིར་བཟློག་སྟེ། དགེ་འདུན་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་
― DTG173_Page_0328 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་དགའ་བའི་ཡིད་ཀྱིས་ཕྱིར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་ཡུལ་དང༌། གཉེན་གྱི་རྗེས་བཞིན་དུ་ལྟ་བཞིན་པར་མེ་སྐར་གྱི་ལམ་དུ་ཞུགས་ཏེ་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་སོང་བ་དང་དེའི་ཚེ་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུ་དང༌། དཔལ་ལྷ་མོ་ཆེན་མོ་གཉིས་མཆོག་ཏུ་སྙིང་རྗེ་སྐྱེས་ཏེ། འབྲོག་མི་ཕོ་མོ་གཉིས་ཀྱི་ལུས་སུ་བསྒྱུར་ཏེ། དགེ་འདུན་རྣམས་སྤྱན་དྲངས་ནས་ཡུལ་མེ་སྐར་དུ་ཟླ་བ་གསུམ་གྱི་བར་དུ་གདུགས་ཚོད་གསོལ་ཏེ། ལམ་དུ་འཇུག་པའི་ཡོ་བྱད་ཅི་དགོས་པ་ཡང་རྫོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་དགེ་སློང་དེ་དག་མདོ་ལོའི་ལམ་དུ་ཞུགས་ནས་རི་དང་ལུང་པའི་སུལ་གཏུགས་ཏེ་སོང་བ་དང༌། འབྲོག་དགོན་པར་ལམ་སྟོར་ནས་ངུ་ཞིང་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཚན་དང་ལི་ཡུལ་གྱི་ལྷ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མིང་ནས་འབོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚེ་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུ་སྙིང་རྗེ་སྐྱས་ནས་གཡག་དཀར་པོ་སྒལ་པ་དང༌། སྣལ་ཆུ་ཅན་ཅིག་ཏུ་སྤྲུལ་ནས་དགེ་སློང་དེ་དག་གི་དྲུང་དུ་འོངས་པ་དང་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་དེ་མཐོང་ནས་གཡག་འདི་ནི་མིའི་ཁལ་གཡག་ཅིག་ཡིན་ཏེ། འདིའི་ཕྱི་བཞིན་སོང་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་མི་རྣམས་དང་ཕྲད་པར་འགྱུར་བས་ད་ནི་མི་འཆིའོ་སྙམ་དུ་ཡིད་སོས་ཏེ། གཡག་དེས་ཀྱང་ལམ་དྲངས་ནས་གསེབ་ལམ་དུ་བྱུང་སྟེ། ཚལ་བྱིར་བསྐྱལ་ནས་གཡག་ཉིད་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་རྒན་རྒོན་མང་པོ་ཞིག་ནི་ལམ་ཀར་འཆི་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་ཡུལ་ཚལ་བྱིའི་བོད་རྣམས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དེ་དག་མཐོང་ནས་བསུ་ཏེ། །འཕྲལ་དུ་ཡོ་བྱད་རྣམས་སྦྱར་ནས་བོད་ཡུལ་འདིར་ལི་ཡུལ་གྱི་དགེ་སློང་མང་པོ་ལྷགས་ན་ཇི་ལྟར་བགྱི་ཞེས་ཕོ་ཉར་གཏོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚེ་ན་རྒྱ་རྗེའི་བུ་མོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཅན་ཅིག་བཙས་པ་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཏུ་ལེན་ཅིང་བཙུན་མོ་དམ་པ་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། །དེ་ནི་དད་པ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ། སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པ་སྐད་སྙན་པ་དང་དེས་པ། བསླབ་པའི་ཡན་ལག་ལྔ་བཟུང་བ་ཞིག་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །བཙུན་མོ་དེས་ཉི་འོག་གཞན་ནས་དགེ་སློང་མང་པོ་བོད་ཀྱི་ཡུལ་དུ་ལྷགས་པར་མཐོང་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ནི་རིང་དུ་མི་གནས་སོ་སྙམ་ནས་མྱ་ངན་ཆེན་པོས་ནོན་ནས་རང་གི་འཁོར་བུད་མེད་ཉིས་བརྒྱ་དང༌། སྐྱེས་པ་སུམ་བརྒྱ་དང༌། རུ་རུམ་དང༌། གཟོ་བོ་དང་གནང་ཆེན་རྣམས་དྲུང་དུ་
― DTG173_Page_0329 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བོས་ཏེ་དུས་ནས་འདི་སྐད་ཅེས། བདེ་བར་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ནི་དེ་འུ་རེ་འཇིག་པར་གྱུར་གྱིས་ཁྱེད་རྣམས་མྱུར་དུ་བསོད་ནམས་མ་བྱས། ཚུལ་ཁྲིམས་མ་བསྲུངས་ན་འཕྱིས་པར་འོང་དོ་ཞེས་སྨྲས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཙུན་མོ་དེས་རྒྱལ་པོ་ལ་འདི་སྐད་དུ་དགེ་འདུན་དེ་རྣམས་བདག་གིས་བཞོན་པ་དང་གོས་ལ་སོགས་པའི་ཡོ་བྱད་སྦྱར་ནས་འདིར་སྤྱན་དྲང་བར་ཅི་གནང་ཞེས་གསོལ་པས་རྒྱལ་པོས་ཀྱང་གནང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཚུལ་དེ་ལྟ་བུས་དགེ་སློང་དེ་དག་བོད་ཡུལ་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚེ་བོད་ཡུལ་གྱི་རྒྱལ་པོ་དང་བློན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དེ་དག་མཐོང་ནས་དད་པ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་ཞིང་གཙུག་ལག་ཁང་ཆེན་པོ་བདུན་ཡང་བརྩིག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་དགེ་སློང་ཨན་རྩེ་པ་དང་གུས་ཏིག་པ་དང༌། པར་ཝན་པ་དང༌། ཤུ་ལག་པ་རྣམས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོས་ནོན་ནས་བྲུ་ཤའི་ཡུལ་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །ཐོ་ཀར་ཡུལ་དང༌། ཁ་ཆེའི་ཡུལ་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱང་དད་པ་མེད་པའི་མི་རྣམས་ཀྱིས་གཙེས་ཏེ། མ་ཆགས་ནས་བྲུ་ཤའི་ཡུལ་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །དགེ་སློང་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བྲུ་ཤའི་ཡུལ་དུ་ཕྱིན་ནས། བོད་ཡུལ་ན་གཙུག་ལག་ཁང་མང་པོ་བརྩིགས་པ་དང༌། རྒྱལ་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞིག་གནས་པས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་མཆོད་པ་དང་རི་མོ་ཆེར་བྱེད་པ་ཐོས་ནས་ཡིད་དགའ་སྟེ། ཐམས་ཅད་བོད་ཡུལ་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །བོད་ཡུལ་དུ་ལྷགས་ནས་ལོ་གསུམ་གྱི་བར་དུ་ནི་མཆོད་པ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་སྐྱིད་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །ལོ་གསུམ་ལོན་པ་དང་བོད་ཀྱི་ཡུལ་དུ་བདུད་ཀྱི་རིས་ཀྱི་ལྷ་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་དང༌། ཀླུ་དང༌། གནོད་སྦྱིན་དང༌། དྲི་ཟ་རྣམས་ཀྱིས་ནད་ཆེན་པོ་འབྲས་དང༌། ཕོལ་མིག་དང༌། འབྲུམ་བུ་གདུག་པ་དག་གཏོང་བར་འགྱུར་ཏེ། ནད་དེས་ཞང་བློན་དང་དམག་དུ་མ་དག་འཆི་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚེ་རྒྱལ་མོ་དེའི་སྙིང་གར་འབྲས་གསུག་པ་བྱུང་སྟ། ཤི་ནས་ལྷ་ཡུལ་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚེ་བོད་ཀྱི་ཞང་བློན་རྣམས་ཁྲོས་འཁྲུགས་ཏེ་འདི་སྐད་ཅེས་བདག་ཅག་གི་ཡུལ་འདི་སྔོན་གྱ་ནོམ་པ་ལས་ཕྱིས་མི་བཀྲ་མི་ཤིས་པ་འཁྱམས་པ་ཤ་སྟག་འདིར་ལྷགས་ནས་ད་ནི་ཡུལ་དུ་ཡང་འདི་ལྟ་
― DTG173_Page_0330 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བུ་གནོད་པ་རྣམ་བ་སྣ་ཚོགས་བྱུང་བར་འགྱུར་གྱིས། རྫས་ལྷག་མ་འདི་རྣམས་ཀྱང་ཡུལ་འདིར་མི་གཞག་ཅིང་ས་མཚམས་འདས་ཏེ་བསྐྲད་པར་བྱའོ་ཞེས་གྲོས་བྱས་ནས་དགེ་སློང་གཅིག་ཀྱང་བོད་ཡུལ་དུ་གནས་སུ་མི་གནང་ངོ་ཞེས་གློ་བུར་དུ་བསྒོ་བར་འགྱུར་རོ། །རྒྱལ་མོ་དེ་ནད་ཀྱིས་ཐེབས་པའི་ཚེ་བདག་ཉིད་མི་འཚོ་བར་ཚོར་ནས་རྒྱལ་པོ་ལ་ཁ་ཆེམས་སུ་བདག་གུམ་ན་བདག་གི་ནོར་རྫས་རིལ་གྱིས་དགེ་འདུན་ལ་འབུལ་བར་ཅི་གནང་ཞེས་གསོལ་ནས་རྒྱལ་པོས་ཀྱང་གནང་སྟེ། བཙུན་མོའི་རྫས་ཐམས་ཅད་དགེ་འདུན་ལ་འབུལ་ཞིང་དེས་རྒྱ་གར་གྱི་ཡུལ་གན་དྷ་ར་ཞེས་བྱ་བར་འགྲོ་བའི་རྫས་བྱས་ནས་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚེ་བོད་ཡུལ་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱང་ཡི་ཆད་ནས་ཉི་འོག་གི་དགེ་སློང་རྣམས་དང་གྲོས་གཅིག་ཏུ་བྱས་ནས་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །སྐྱེ་བོ་དང་རྩོད་པའི་དུས་དེའི་ཚེ་རྒྱ་ཡུལ་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བས་གཟིར་ནས་ཡུལ་གན་དྷ་རར་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་དོང་བ་དང་དགེ་སློང་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཡུལ་གན་དྷ་རར་འགྲོ་བའི་ལམ་ཀར་ཕྲད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚེ་བོད་ཀྱི་དམག་གིས་རྗེས་བཞིན་བསྙགས་ནས་ལམ་ཀར་བྲན་གཡོག་དང༌། ནོར་ཕྱུགས་དག་ཕྲོགས་ཏེ་དགེ་སློང་དག་ཀྱང་གསོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་དགེ་སློང་དེ་དག་བོད་ཀྱི་དམག་གིས་བདས་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཨེ་ལའི་འདབ་ཀྱི་གནས་དྲུང་དུ་ཕྱིན་པ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཨེ་ལའི་འདབ་ཀྱིས་མི་རྒན་ཞིག་གི་གཟུགས་སུ་བསྒྱུར་ཏེ་དགེ་འདུན་གྱི་མདུན་དུ་འོངས་ནས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཁྱེད་རྣམས་གར་གཤེགས་ཞེས་དྲིས་པ་དང༌། དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ་བདག་ཅག་གི་ཡུལ་ན་དད་པ་མེད་པ་ཤ་སྟག་གིས་གང་བས་འཚོ་བའི་ཡོ་བྱད་ལ་སོགས་པས་ཕོངས་ཏེ། ད་ཡུལ་གན་དྷ་རར་འཚོ་བའི་ཡོ་བྱད་ཙམ་ཞིག་ཅི་རྙེད་སྙམ་ནས་ལྷགས་སོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང༌། དེ་ནས་དེའི་ཚེ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེ་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་འཇིག་པའི་མཚན་མ་རྟོགས་ནས་མཆི་མ་ཁྲག་ཏུ་འཛག་ཅིང་དུས་ནས། དགེ་འདུན་རྣམས་ལ་ཡུལ་དེར་གཤེགས་ནས་ཤུལ་བརྒྱགས་ཇི་ཙམ་མངའ་ཞེས་རྨེད་པར་འགྱུར་རོ། །དགེ་འདུན་ཀུན་གྱིས་ཀྱང་ཞིབ་ཏུ་བརྩིས་
― DTG173_Page_0331 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནས་ཞག་བཅོ་ལྔའི་བརྒྱགས་ཡོད་དོ་ཞེས་སྨྲ་བར་འགྱུར་རོ། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོས་འདི་སྐད་དུ་འདི་ནས་ཡུལ་གན་དྷ་རར་མཚོ་འདིའི་གཡས་གཡོན་དུ་བསྐོར་ན་ཞག་བཞི་བཅུ་རྩ་ལྔའི་ཤུལ་མཆིས་ན། དགུང་བཅོ་ལྔའི་བརྒྱགས་འཚལ་ལམ། གཞན་ཡང་ཤུལ་ཀ་ནས་ལ་ཀ་མཐོན་པོ་དང་ནགས་ཚལ་སྟུག་པོ་དང༌། གཅན་གཟན་གདུག་པ་དང༌། སྦྲུལ་གདུག་པ་དང༌། སྡིག་སྦྲུལ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཆོམ་རྐུན་པ་ཡང་མཆིས་པས་ཕྱི་ནས་ཚུར་ཡང་དམག་གིས་བསྙེགས་པ་དང༌། མཚོ་འདིའི་ནང་ན་ཡང་བདག་གི་འཁོར་གཏུམ་པོ་དད་པ་མ་མཆིས་པ་དུ་མ་ཞིག་མཆིས་པས་བདག་གིས་ཕྱིར་བཟློག་པར་མི་ནུས་ཏེ། བདག་ནི་དེའི་ཤུལ་དུ་བཞུད་པར་མི་དགའ་ཞིང་མཆིས་སོ། །དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་ཕོ་མོ་མང་པོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་འདི་སྙམ་དུ་བདག་ཅག་རྣམས་འཆི་བའི་དུས་ལ་བབ་པ་འདྲ་སྙམ་ནས་ངུ་ཞིང་མྱ་ངན་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚེ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཨེ་པའི་འདབ་ཀྱིས་དགེ་འདུན་རྣམས་ཀྱི་མདུན་དུ་པུས་མོ་བཙུགས་ནས་དགེ་འདུན་མ་བཤུམས་ཤིག །བདག་གིས་དགེ་འདུན་རྣམས་ཀྱི་སླད་དུ་སྲོག་ཀྱང་ཡོངས་སུ་བཏང་ཞིང་བདག་ཉིད་ཀྱི་ལུས་མཚོ་འདིའི་སྟེང་དུ་ཟམ་པར་བགྱིད་ལགས་སོ། །བདག་གིས་སྔོན་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ཐོག་མར་ལེགས་པར་མ་བསྲུངས་པར་ཆད་པར་སྲོག་གིས་གོད་པ་ཞིག་གཅོད་པར་འཚལ་ལོ་ཞེས་སྨྲས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེས་རང་གི་ལུས་སྦྲུལ་ཆེན་པོ་ཞིག་གི་གཟུགས་སུ་བསྒྱུར་ནས། བོད་ཡུལ་ངོས་ཀྱི་རི་འི་རྩེ་མོ་ལ་ནི་མགོས་འཁྱུད། ཡུལ་གན་དྷ་རའི་རིའི་རྩེ་མོ་ལ་ནི་མཇུག་མས་འཁྱུད་དེ་ལུས་ཀྱི་ཞེང་དུ་ནི་ཤིང་རྟ་ལྔའི་ཁྱོན་ཙམ་གྱི་ཟམ་པར་བཏགས་སོ། །དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེ་དག་གིས་སྦྲུལ་ཆེན་པོ་དེའི་གཟུགས་དེ་མཐོང་ནས་སྔངས་སྐྲག་སྟེ། ཕྱོགས་སུ་འབྱེར་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེས་མི་སྐད་ཕྱུང་སྟེ། དགེ་འདུན་དག་མ་སྡངས་ཤིག །བདག་གི་ལུས་འདི་ཁྱེད་ཀྱི་སླད་དུ་ཟམ་པར་བཏགས་པ་ལགས་ཀྱིས། མ་བསྙེངས་པར་རྗེས་དགྲ་ཆོམས་སུ་དོགས་པ་ནི་འབངས་དང་ཕྱག་རྗེད་དང་ཁུར་རྣམས་སྔོན་ལ་དགྱེར་དུ་གསོལ་དེའི་འོག་ཏུ་དགེ་འདུན་གཞོན་རིམས་གཤེགས་སུ་གསོལ། །བགྲེས་པོ་རྣམས་ནི་སླད་ཀྱིས་གཤེགས་སུ་
― DTG173_Page_0332 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གསོལ་ཞེས་སྨྲ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚེ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེའི་རྒྱབ་ཀྱི་པགས་པ་ཕྱུགས་ཀྱི་རྨིག་པ་དང་མིའི་རྐང་པས་བཤུས་ཏེ་རྨ་ཆེན་པོ་བྱུང་སྟེ་མཚོའི་ནང་དུ་རྣག་ཁྲག་ཀྱང་འཛག་པར་འགྱུར་རོ། །མི་ཕྱུགས་ཕལ་ཡང་མཚོའི་ནང་དུ་ལྟུང་ཞིང་འཆི་བར་འགྱུར་རོ། །ཐ་མར་དགེ་འདུན་རྒན་རབས་རྒལ་བའི་འོག་ཏུ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཉིད་ཀྱང་འཆི་བར་འགྱུར་རོ། །མཚོ་དེ་ཡང་སྐམས་པར་འགྱུར་ཏེ། མཚོ་བསྐམས་པའི་ནང་དུ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཤི་བའི་རུས་པ་རི་ལྟ་བུར་འདུག་པར་འགྱུར་རོ། །མ་འོངས་པའི་དུས་ན་སངས་རྒྱས་བྱམས་པ་འཁོར་ལྔ་བརྒྱ་དང་ཐབས་ཅོག་ཏུ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཨེ་ལའི་འདབ་ཀྱི་རུས་པའི་དྲུང་དུ་གཤེགས་ཏེ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཨེ་ལའི་འདབ་ཀྱི་སྐྱེས་པའི་རབས་བརྗོད་པས་བྱམས་པའི་འཁོར་དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་པོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་དགེ་སློང་དེ་དག་ཡུལ་གན་དྷ་རར་ཕྱིན་ནས་ལོ་གཉིས་ཀྱི་པར་དུ་གནས་སོ། །ལོ་གསུམ་པའི་ཚེ་ཡུལ་དེའི་རྒྱལ་པོ་དད་པ་ཅན་ཞིག་ཡོད་པས་འཆི་བར་འགྱུར་རོ། །རྒྱལ་པོ་དེ་ཤི་བའི་འོག་ཏུ་རྒྱལ་པོ་དེའི་བུ་དད་པ་ཅན་ཞིག་དང་དད་པ་མེད་པ་ཞིག་རྒྱལ་སྲིད་ལ་བརྟོད་ནས་དམག་གི་གཡུལ་བཀྱེ་ནས། ཕྱོགས་གཉིས་སུ་ཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚེ་ན་དགེ་སློང་དེ་དག་གི་ནང་ན་དགེ་སློང་དཔའ་བ་བརྟུལ་ཕོད་པ་ཚམ་ཚོམ་མེད་པར་སྟོང་ཞིག་ཡོད་པས་རྒྱལ་བུ་དད་པ་མེད་པ་དེ་དམག་གིས་བཏབ་སྟེ་ཕམ་པར་བྱས་ནས་རྒྱལ་བུ་དད་པ་ཅན་དེ་ལ་རྒྱལ་སྲིད་འབུལ་བར་འགྱུར་རོ། །རྒྱལ་བུ་དད་པ་ཅན་དེས་ཟླ་བ་ལྔ་རྒྱལ་པོ་བྱས་ནས་ཡང་དགེ་སློང་སྟོང་པོ་དེ་དག་གིས་བསད་ནས་དགེ་སློང་གཅིག་རྒྱལ་པོ་ལ་བཅུག་སྟེ་ལོ་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་རྒྱལ་པོ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚེ་ཡུལ་གན་དྷ་རའི་བློན་པོ་དང་ཡུལ་མི་ཐམས་ཅད་འདུས་ཏེ་གསངས་ནས་ཅིའི་ཕྱིར་ཉི་འོག་གི་མི་བདག་ཅག་གི་ཡུལ་དུ་བྲོས་པ། ངན་པ་འདིས་བདག་ཅག་གི་རྒྱལ་པོ་གསད་དོ་ཞེས་གྲོས་བྱས་ནས་འཕྲལ་ལ་དམག་དྲངས་ཏེ་རྒྱལ་པོ་གཏུབས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚེ་ཡུལ་གན་དྷ་ར་ན་གནས་པའི་དགེ་སློང་ཐམས་ཅད་མཐོང་དགུ་བསད་དེ་དགེ་སློང་གང་ཞིག་ཡུལ་དབུས་སུ་བྲོས་ཏེ་ཐར་པ་དེ་འབའ་ཞིག་གསོན་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཡུལ་དབུས་མ་
― DTG173_Page_0333 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཏོགས་པར་འཛམ་བུའི་གླིང་འདི་ན་དད་པ་མེད་པ་གསུམ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། སིག་ནི་ལ་སོགས་པ་མང་པོ་ཞིག་གིས་རྒྱལ་པོ་ན་ཏི་ཟིག་གི་རྒྱལ་པོ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དྲུ་གུ་རུས་སྣ་ཚོགས་དུ་མིའི་རྒྱལ་པོ་ནི་དྲུ་གུས་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་མང་པོ་ཞིག་གི་རྒྱལ་པོ་ནི་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱལ་པོ་དེ་གསུམ་ཀ་ནི་ཡང་སེམས་མཐུན་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱལ་པོ་དེ་གསུམ་ལ་དམག་དཔའ་བ། བརྟུལ་བོད་པ་སུམ་འབུམ་ཞིག་ཡོད་པས་ཡུལ་དབུས་མ་གཏོགས་པ། གཞན་ཡང་དག་པའི་ལྟ་པ་འཛིན་པའི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་བཅོམ་ནས་མི་མང་པོ་ཁ་བཏགས་ནས་གྲོང་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྟོངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་དེ་གསུམ་འདུས་ནས་ཡུལ་དབུས་སུ་དམག་དྲངས་ཞེས་གྲོས་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚེ་ན་ཡུལ་དབུས་ཀཽ་ཤཱམྦཱི་ཞེས་བྱ་བར་རྒྱལ་པོ་བཟོད་དཀའ་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བཙས་པའི་ཚེ་ཁྲག་གི་ཆར་པ་ཡང་འབབ་ལག་པ་གཉིས་ཀྱང་གྲུ་མོ་མན་ཆད་ཁྲག་གིས་བསྐུས་པ་ལྟ་བུར་དམར་བ་ཞིག་ཡིན་ནོ་དེའི་བློན་པོ་ཡན་ལག་མཆོག་དང་ལྡན་པ་ལྔ་བརྒྱ་དང་དམག་མི་གཡུལ་ངོར་དཔའ་བ་ཉིས་འབུམ་བྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚེ་ཏ་ཟིག་གི་རྒྱལ་པོ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་ཡུལ་དབུས་ཀཽ་ཤཱམྦཱིར་སོད་ནས་རྒྱལ་པོ་བཟོད་དཀའ་ཚོལ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་བཟོད་དཀས་དེ་སྐད་ཐོས་ནས་དམག་དང་ཆས་ཏེ་རྒྱལ་པོ་དེ་དག་གི་མདུན་དུ་བསྒུགས་ནས་ཟླ་བ་གསུམ་གྱི་བར་དུ་རྒྱུན་དུ་གཡུལ་ཆེན་པོ་སྤྲད་པ་དང༌། རྒྱལ་པོ་དད་པ་མེད་པ་དེ་གསུམ་དམག་དང་བཅས་ཏེ་གཏན་མེད་པར་བརླག་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱལ་པོ་བཟོད་དཀའ་དམག་དང་བཅས་པ་སླར་ཡུལ་དུ་འཁོར་ནས་རྒྱལ་པོ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་མི་མང་པོ་ཁ་བཏགས་ན། བདག་གི་འགྲོ་བ་ནི་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། ནམ་ཞིག་ངན་སོང་གསུམ་ལས་ཐར་པར་འགྱུར་སྙམ་དུ་འགྱོད་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་དེ་ལ་བློན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་གསོལ་བ། མ་བསྙེངས་པར་དམར་བུ་ཅན་གྱི་ཡུལ་ན་དགེ་སློང་ཤིར་ཤ་ཀ་ཞེས་བགྱི་བ་སྡེ་སྣོད་གསུམ་ལ་མཁས་པ་ཞིག་བཞུགས་པས་དེ་སྤྱན་དྲོངས་དང༌། དེས་ལྷ་ཁྱོད་ཀྱི་ལས་ངན་པ་དེ་བཤགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲ་བར་འགྱུར་ལ། རྒྱལ་པོས་
― DTG173_Page_0334 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱང་དགེ་སློང་དེ་སྤྱན་དྲངས་ནས། དེའི་མདུན་དུ་ལས་ངན་པ་ཇི་ལྟར་བྱས་པ་ཐམས་ཅད་ལོ་རྒྱུས་སྨྲ་བར་འགྱུར་རོ། །དགེ་སློང་དེས་ཀྱང་འདི་སྐད་དུ་རྒྱལ་པོ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་མ་ལེགས་པ་བྱས་ཀྱི་ཆེ་ཐང་དུ་འགྱོད་ལ། འཛམ་བུའི་གླིང་གི་དགེ་སློང་ཐམས་ཅད་འདིར་སྤྱན་དྲོངས་ལ་རྟག་ཏུ་ཡོ་བྱད་ལྔ་ཕུལ་ཏེ། སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ཉིན་གཅིག་བཞིན་དུ་དགེ་འདུན་གྱི་མདུན་དུ་སྡིག་པ་ཤོགས་ཤིག །ཁྱོད་ཀྱིས་མི་མང་པོ་ཁ་བཏགས་པའི་ལས་བསྲབས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་དེས་ཡུལ་ཡུལ་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་སྤྱན་འདྲེན་པ་གཏོང་བར་འགྱུར་རོ། །དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཡུལ་ཀཽ་ཤཱམྦཱི་ཞེས་བྱ་བ་ན་རྒྱལ་པོ་བཟོད་དཀའ་ཞེས་བྱ་བ་དགེ་འདུན་ལ་ཡོ་བྱད་ལྔ་འབུལ་བ་ཞིག་ཡོད་དོ་ཞེས་ཐོས་ནས་ཡི་རངས་ཏེ། ཡུལ་ཀཽ་ཤཱམྦཱི་ཞེས་བྱ་བར་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚེ་ཡུལ་ཀཽ་ཤཱམྦཱིར་དགེ་སློང་འབུམ་འདུ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་ཚེས་བཅོ་ལྔའི་ནུབ་མོ་དགེ་སློང་རྣམས་གསོ་སྦྱོང་ལ་འདུས་ཏེ་དགེ་སློང་ཤིང་ཤ་ཀ་བོས་ནས་ཁྱེད་ཀྱིས་སོ་སོར་ཐར་པའི་མདོ་ཐོན་ཅིག་ཅེས་སྨྲ་བར་འགྱུར་རོ། །དགེ་སློང་ཤིར་ཤ་ཀས་ཀྱང་འདི་སྐད་དུ་ཁྱེད་རྣམས་ལ་སོ་སོར་ཐར་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། མི་སྣ་དང་རྣ་བ་གཅད་པ་ལ་མེ་ལོང་གིས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེས་སྨྲ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེ་དག་གི་ནང་ན་དགྲ་བཅོམ་བ་སུ་ཏ་ར་ཞེས་བྱ་བ་ལངས་ནས་སེང་གེ་ལྟ་བུའི་སྐད་ཀྱིས་དགེ་སློང་ཤིར་ཤ་ཀ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་ཁྱོད་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲ་ཁོ་བོ་ནི་བདེ་བར་གཤེགས་པས་བཀའ་སྩལ་པ་བཞིན་བསླབ་པ་ཅིག་ཀྱང་མ་ཉམས་སོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང༌། དགེ་སློང་ཤིར་ཤ་ཀ་ཤིན་ཏུ་སྐྱེངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་དགེ་སློང་ཤིང་ཤ་ཀའི་སློབ་མ་ཨ་ཀན་བི་ཞེས་བྱ་བས་དགྲ་བཅོམ་པ་དེ་ལ་འདི་སྐད་དུ་ཁྱོད་ཅིའི་ཕྱིར་ངའི་སློབ་དཔོན་ལ་མི་མད་སྔར་དེ་སྐད་སྨྲ་ཞེས་ཁྲོས་ནས་ལག་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྒོ་གཏན་བླངས་ནས་དགྲ་བཅོམ་པ་དེ་གསོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་དགྲ་བཅོམ་པ་དེའི་སློབ་མ་དགེ་སློང་ཀ་ར་ཏ་ཞེས་བྱ་བས་ཀྱང་རང་གི་སློབ་དཔོན་གསད་པར་མཐོང་ནས་ཤིན་ཏུ་ཁྲོས་ཏེ་དབྱུག་པ་བླངས་ནས་དགེ་སློང་ཤིར་ཤ་ཀ་གསོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དག་རིམ་གྱིས་ཁྲོས་ནས་ཕྱོག་གཉིས་སུ་ཆད་ནས་གཅིག་གིས་གཅིག་གསོད་
― DTG173_Page_0335 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷ་ཐམས་ཅད་དེར་ལྷགས་ཏེ། དགེ་སློང་ཤི་བའི་རོ་དེ་དག་མཐོང་ནས་དུད་མོས་འདེབས་ཤིང་མཆོད་པ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དགེ་སློང་དེ་དག་གིས་གོས་ཁ་དོག་བསྒྱུར་བ་དང་སྐྲ་དང་སེན་མོ་ཡང་ལྷའི་གནས་སུ་ཁྱེར་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚེ་ཡུལ་དེར་རླུང་དམར་ནག་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང་འདྲེས་པ་ལྡང་ཞིང་དུས་དུས་སུ་མེའི་ཆར་པ་འབབ་པ་དང་ས་གཡོ་བ་དང༌། འུར་སྒྲ་དང་ཏུག་ཅོམ་དག་ཀྱང་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་དེས་སྐྱ་རེངས་ཤར་བའི་ཚེ་འདི་ལྟར་དགེ་སློང་ཐམས་ཅད་ཁ་བཏགས་པ་མཐོང་ནས། མྱ་ངན་གྱིས་གདུངས་པའི་རྒྱུས་མིག་གིས་རེས་འགའ་ནི་མཐོང་རེས་འགའ་ནི་མི་མཐོང་བར་འགྱུར་བ་བཞིན་དུ་མྱོང་ལ། གཙུག་ལག་ཁང་དུ་བརྒྱུགས་ནས་ཆོ་ངེས་བཏབ་སྟེ། དགྲ་བཅོམ་པ་དང་དགེ་སློང་སྡེ་སྣོད་གསུམ་པའི་མིང་ནས་འབོད་ཅིང་དེ་གཉིས་ཀྱི་རོ་པང་གིས་འཁྱུད་དེ། འདི་སྐད་དུ་ཀྱེ་སྡེ་སྣོད་གསུམ་པ་ཁྱོད་ནི་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཛོད་འཛིན་པ་ལགས། ཀྱེ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཁྱོད་ནི་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་བསླབ་པའི་གཞི་འཛིན་པ་ལགས་ན། ད་ཁྱེད་གཉིས་ནོངས་པས་འཇིག་རྟེན་འདི་སྟོངས་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་སྨྲ་བར་འགྱུར་རོ། །དམ་པའི་ཆོས་ནུབ་པའི་ནུབ་མོ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱང་ལྟ་མ་ཡིན་གྱིས་ཕམ་པར་བྱས་ནས་འབྲོས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ནུབ་མོ་ལྷ་རྟག་ཏུ་མྱོས་པའི་ནང་ནས་ལྷ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་འཆི་འཕོ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་འཛམ་བུའི་གླིང་དེའི་བུ་རམ་ཤིང་དང༌། རྒུན་དང་སྦྲང་རྩི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ནུབ་པར་འགྱུར་རོ། །བདུད་དབང་སྒྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་འཆི་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནས་ནས་དང་གྲོ་དང་འབྲས་ཐམས་ཅད་ནུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། འཛམ་བུའི་གླིང་གི་མི་རྣམས་ཀྱི་ཟས་སུ་སྲེད་དང་ཁྲེ་རྒོད་དང་རྩྭའི་འབྲས་བུ་སྣ་ཚོགས་ཟ་བར་འགྱུར་རོ། །དར་དང་ཟ་འོག་དང་མན་ཏྲི་དང༌། རས་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ནུབ་ནས་གོས་སུ་གསོ་རས་དང༌། རེ་ཕྱར་ལ་སོགས་པ་གྱོན་པར་འགྱུར་རོ། །གསེར་ལ་སོགས་པའི་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱན་རྣམས་ཀྱང་ནུབ་ནས་རྒྱན་དུ་རྩྭ་ལས་བྱས་པ་ལ་སོགས་པ་ཐེགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཚོན་བཟང་པོ་དང་རོ་ཞིམ་པོ་རྣམས་ཀྱང་
― DTG173_Page_0336 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནུབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གཟུགས་རྣམས་ཀྱང་ཀླུའི་གནས་སུ་འཁྱེར་བར་འགྱུར་རོ། །ལི་ཡུལ་གྱི་མཁན་པོ་རྣམས་འདུས་ནས་ལི་རྗེ་བཙུན་ལེགས་ཀྱི་རིང་ལ་ཡོས་བུའི་ལོ་ལ་བརྩིས་ནས་དེ་ནས་ལོ་བརྒྱ་རྩ་གཉིས་ན་དམ་པའི་ཆོས་ནུབ་པར་འགྱུར་རོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་དགེ་འདུན་འཕེལ་གྱིས་ལུང་བསྟན་པ་རྫོགས་སོ། །
ལིའི་ཡུལ་ལུང་བསྟན་པ།
― DTG173_Page_0336 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
༈ ལི་ཡུལ་ལུང་བསྟན་པ་བཞུགས་སོ། །ལིའི་ཡུལ་ལུང་བསྟན་པ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ལི་ཡུལ་བྱུང་ནས་ལིའི་རྒྱལ་པོ་རབས་དྲུག་ནི་འདས། རབས་བདུན་གྱི་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་ཀཱིརྟི་ཞེས་བྱ་བའི་ཚེ་ན། སང་ཀ་ཡ་པྲ་ཧ་ཎ་ཡའི་གཙུག་ལག་ཁང་དང་ཉེ་བའི་ལུང་པ་ས་ཀ་ཡ་བྱི་རི་ཞེས་བྱ་བ་ན། སང་གྷ་བརྡྷ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞིག་བཞུགས་ཏེ། །དེའི་སློབ་མ་བན་དེ་ཞིག་འདུལ་བ་ལ་སློབ་བ་ལས་བན་དེས་ཙནྡྲ་གརྦྷ་དང༌། འདུལ་བའི་དར་མ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལུང་མཐོང་ནས་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་ཞུས་པ། ལི་ཡུལ་དང༌། ཤུ་ལིག་དང༌། ཨན་སེ་འདི་གསུམ་ན་སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འོག་ཏུ་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་དང༌། མཆོད་རྟེན་བཞུགས་པ་རྣམས་དུས་ཇི་ཙམ་ཞིག་ན་ནུབ། སུས་ནི་བཤིག །མཐར་ཇི་ལྟར་འཆི་བ་བཤད་ཅིང་ལུང་བསྟན་པར་གསོལ་པ་ལས། དགྲ་བཅོམ་པས་བཀའ་སྩལ་པ། འདི་ལྟ་བུའི་ཐེ་ཚོམ་ཞུས་པ་ནི་དགེའོ། །སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འོག་ཏུ་ཆོས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་དང་རིང་བསྲེལ་ལོ་ཉིས་སྟོང་དུ་གནས་ནས་ནུབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཡུལ་འདི་གསུམ་དུ་རྒྱ་དང༌། གདོང་དམར་དང༌། སོ་བྱི་དང༌། དྲུག་གུ་དང༌། ཧོར་ལ་སོགས་པ་དགྲ་ཕལ་ཆེར་གཡོས་ནས་རྩོད་ཅིང་འཁྲུག་པར་འོང་སྟེ། དེ་བས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཆོས་ཉམས་ཤིང་མཆོད་རྟེན་ཡང་ཕལ་ཆེར་རེའུ་རུལ་དུ་འགྱུར་བ་བཤིག་ཅིང་ཞིག་སྟེ། དགེ་འདུན་གྱི་འཚོ་པའི་ཡོ་བྱད་ཀྱང་འཆད་པར་འོང་ངོ༌། །ཡུལ་འདི་གསུམ་ལ་ཡང་ཨན་སེ་དང༌། ཤུལ་གི་ནི་ཆོས་མི་བྱེད་བའི་དགྲ་མང་པོས་དཀྲུགས་ཏེ། ཕལ་ཆེར་ནི་བསྲེགས་བཤིག་སྟེ་སྟོངས་པར་འགྱུར་རོ། །གཙུག་ལག་ཁང་འདི་རྣམས་ཀྱི་བན་དེ་ཡང་ཕལ་ཆེར་ལི་ཡུལ་དུ་འོང་ངོ༌། །ལི་ཡུལ་གྱི་གཙུག་ལག་ཁང་
― DTG173_Page_0337 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་མཆོད་རྟེན་ལ་སོགས་པ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྔ་བརྒྱ་བཞུགས་ཏེ། ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཚུལ་དུ་བཞུགས། ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་ནི་ཁྱིམ་པའི་ནང་དུ་སྐྱེ་བ་བླངས་ཏེ་བཞུགས། འགེའུ་ཏོ་ཤན་གྱི་གཙུག་ལག་ཁང་མི་བསྐལ་པ་བཟང་པོའི་སངས་རྒྱས་སྟོང་རྩ་ལྔའི་ཞབས་ཀྱིས་བཅགས་ཤིང་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་གནས་པའི་ཕོ་བྲང་དུ་འགྱུར་རོ། །འཕགས་པ་འདི་རྣམས་ཀྱི་ཆེ་བ་དང༌། ཐུགས་རྗེ་དང༌། བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་ལི་ཡུལ་གྱི་མཆོད་རྟེན་དང༌། དམ་པའི་ཆོས་སྤྱོད་པ་དང༌། ཡང་ཡུལ་གཞན་ལས་རྒྱས་ཤིང་ཡུན་རིང་དུ་གནས་སོ། །རྒྱལ་པོ་ཕལ་པོ་ཆེ་ལི་ཡུལ་འདོད་པའི་ཕྱིར་རྩོད་ཅིང་འཐབས་ཏེ། གང་གིས་ཐོབ་པའི་རྒྱལ་པོ་དེ་ཡང་ལི་ཡུལ་གྱི་ཡོན་བདག་ཆེན་པོར་འགྱུར་ཏེ། མི་བཤིག་མི་འབྲི་བར་བྱེད་ཅིང་མཆོད་པར་འོང་ངོ༌། །དེའི་དུས་ན་གདོང་དམར་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དབང་ཐང་དང་མཐུ་སྐྱེས་ནས་ཡུལ་ཁམས་གཞན་མང་དུ་ཕྲོགས་བཟུང་ངོ༌། །དེའི་ཚེ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཅིག་གདོང་དམར་གྱི་རྒྱལ་པོའི་སྐྱེ་བ་བླངས་ཏེ། བོད་ཁམས་སུ་དམ་པའི་ཆོས་འབྱུང་ངོ༌། །ཡུལ་ཁམས་གཞན་ནས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་མཁན་པོ་དང༌། གསུང་རབ་མདོ་སྡེ་ལ་སོགས་པ་སྤྱན་དྲངས་སོ། །གདོང་དམར་གྱི་ཡུལ་དུ་གཙུག་ལག་ཁང་དང༌། མཆོད་རྟེན་མང་དུ་བརྩིགས། དགེ་འདུན་སྡེ་གཉིས་བཙུགས། རྒྱལ་པོ་དང་བློན་པོ་ལ་སོགས་པ་དཀོར་རིལ་གྱིས་དམ་པའི་ཆོས་ལ་སྤྱོད། རྒྱལ་པོ་གདོང་དམར་དེའི་ཚེ་ལི་ཡུལ་ཡང་རྒྱལ་པོ་དེའི་རིགས་སུ་དབང་བར་འགྱུར་རོ། །དམ་པའི་ཆོས་དང༌། མཆོད་རྟེན་ལ་སོགས་པའི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་མངའ་རིས་མི་འབྲི། རྒྱས་པར་བཙུགས་ཤིང་མཆོད་དོ། །རྒྱལ་པོ་གདོང་དམར་གྱི་རྒྱུད་རབས་བདུན་དུ་དམ་པའི་ཆོས་སྤྱོད་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱལ་པོ་འདིའི་རབས་བདུན་དུ་ཡུལ་ཁམས་གཞན་ན་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་མཆོད་རྟེན་བཞུགས་པ་ལ་ངན་སེམས་དང་གནོད་པ་མི་བྱེད་དོ། །དེའི་དུས་ན་ལི་ཡུལ་གྱི་དགེ་འདུན་ཡང་ཙན་དྲ་གརྦྷའི་ལུང་བསྟན་པ་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་དད་པ་བྲི། ཆོས་ཁྲིམས་དང་མི་ལྡན། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁེ་དང་གྲགས་པ་ཚོལ། རྒྱལ་པོ་དང་བློན་པོའི་དཀུ་གཙང་གི་ནང་དུ་འཇུག་ཅིད་དམ་པའི་ཆོས་དམན་པར་བྱེད་པ་
― DTG173_Page_0338 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་ཀྱང་མང་དུ་འབྱུང་སྟེ། དེའི་ཚེ་ཞང་བློན་དང༌། ཞང་བློན་གྱི་བུ་ཚ་ཡང་དད་པ་འབྲི་བར་འགྱུར་རོ། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་མངའ་རིས་ཀྱང་བན་དེས་སྤྱད་པས་ལི་ཡུལ་གྱི་མཆོད་རྟེན་དང༌། དམ་པའི་ཆོས་ལ་སོགས་པ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་མངའ་རིས་ཀྱང་མངོན་པས་འབྲིར་འོང་ངོ༌། །རྒྱལ་པོ་དང། བློན་པོ་ཡང་བན་དེ་དེ་ལ་མི་དགའོ། །དེའི་རྗེས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཅིག་གདོང་དམར་གྱི་རྒྱལ་པོ་བྱས་པའི་རྒྱུད་རབས་བདུན་གྱི་ཐ་མ་ལ་རྒྱལ་པོ་དེའི་ཆུང་མ་རྒྱ་ཡུལ་ནས་རྒྱ་རྗེའི་བུ་མོ་ཀོང་ཅོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་པ་ཞིག་འཁོར་དྲུག་བརྒྱ་དང་གདོང་དམར་གྱི་ཡུལ་དུ་འོངས་སོ། །ཀོང་ཅོ་དེ་འཕགས་པར་ཆོས་ལ་དད་དབང་ཐང་ཆེ་བས་གདོང་དམར་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཡང་དད་པ་ཆེ་སྟེ། སྔོན་བས་ཀྱང་དམ་པའི་ཆོས་རྒྱས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་དུས་ན་ལི་ཡུལ་གྱི་རྒྱལ་པོ་གཞོན་ཞིང་ཆོས་མི་སྤྱོད་པ་ཞིག་གིས་ལི་ཡུལ་གྱི་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བསྒོ་བ། ཡང་ན་ནི་སྐྱེ་བོར་བོ་པས་ཤིག །ཡང་ན་ནི་གར་དགའ་བར་དེངས་ཤིག་ཅེས་བསྐྲད་ནས་དགེ་འདུན་རིལ་གྱིས་ཙར་མ་ཞེས་བྱ་བའི་ལྷ་ཁང་དུ་འདུས་ནས་གྲོས་བྱེད་པའི་ཚེ། ལྷ་ཁང་གི་ནང་འཁོར་འདུས་པའི་དཀྱིལ་ནས་གསེར་གྱི་ཟན་དད་གསེར་གྱི་འཁུར་བ་ཆ་བདུན་བྱུང་ནས་དགེ་སློང་ལྔ་སྟོང་རྒྱལ་པོས་འཚོ་བ་བཅད་དེ། མི་འབྱོར་བའི་ཟླ་བ་གསུམ་དུ་འཚོ་བའི་ཟོང་དུ་འགྱུར། དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་ལ་ལ་ནི་སྐྱེ་པོར་བབས། མ་བབས་པ་གུང་དུ་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱང་ཕ་མ་དང༌། གཉེན་འདུན་དང༌། ཡུལ་ས་དང་འབྲལ་བ་མི་དགའ་སྟེ། དུད་མོ་ཆེན་པོ་འབྱུང་ངོ༌། །དགེ་འདུན་ཕལ་མང་པོ་ལམ་དུ་ཞུགས་ཏེ། །སོང་བ་ལས་འབོང་ཞེས་བྱ་བའི་ལྷ་ཁང་དུ་ཕྱིན་པ་དང༌། དེ་ན་མཆོད་རྟེན་ཆེན་པོ་ཞིག་བཞུགས་པ་རླུང་གི་རྒྱལ་པོ་དད་པ་ཅན་གྱིས་དྲལ་ཏེ། ནང་ནས་གསེར་གྱི་ཕོར་པ་མུ་ཏིག་གིས་བཀང་བ་ཞིག་བྱུང་ནས་དགེ་འདུན་སྤྱི་ལ་ཕུལ་ལོ། །གཞན་ཡོན་བདག་དང་པ་ཅན་གྱིས་འཚོ་བའི་ཡོ་བྱད་སྣ་སྣ་ནས་ཕུལ་ལོ། །དེ་ནས་དགེ་འདུན་རྣམས་མདོ་ལི་མེ་སྐར་གྱི་ཡུལ་དུ་ཕྱིན་ཏེ། མུ་ཏིག་གིས་ཟླ་བ་ཕྱེད་ཀྱི་འཚོ་བའི་ཡོ་བྱད་སྦྱར་རོ། །མེ་སྐར་ནས་སོང་ཏེ། རྐོང་ཉ་ཞེས་བྱ་བའི་ལྷ་ཁང་ན་དགེ་འདུན་བཞུགས་པའི་ཚེ་བཻ་ཤྲ་མ་ཎ་དང༌། དཔལ་གྱི་ལྷ་མོ་མི་ཁྱོ་ཤུག་ཏུ་སྤྲུལ་ནས་ཡུལ་དེ་ན་འདུག་སྟེ།
― DTG173_Page_0339 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དགེ་འདུན་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་ཅག་བསོད་ནམས་བགྱིད་དོ་ཞེས་གསོལ་ནས། །ཟླ་བ་ཕྱེད་ཀྱི་བར་དུ་དགེ་འདུན་ལ་མཆོད་སྟོན་གསོལ་ནས་དཔལ་གྱི་ལྷ་མོས་ཕུ་རུང་གང་གི་གསེར་གྱི་དོང་རྩེ་དགེ་འདུན་སྤྱིར་ཕུལ་ཏེ། དགེ་འདུན་རིལ་གྱིས་གདོང་དམར་གྱི་ཡུལ་དུ་ཁ་བལྟས་ཏེ་སོང་བ་ལས། ཡུལ་ཕ་ཤན་གྱི་རོང་དུ་གཅན་པ་དང་ཕྲད་དེ་མ་བཀྱེའོ། །ལམ་གཞན་ཡོད་ན་སོང་ཞིག་ཅེས་ཟེར་ཏོ། །དེའི་ཚེ་བི་ཤྲ་མ་ཎ་གཡག་དཀར་པོ་རྒལ་བ་ཅན་སྣལ་ཆུ་ཡོད་པ་ཞིག་ཏུ་སྤྲུལ་པ་དགེ་འདུན་གྱིས་མཐོང་སྟེ། གཡག་རྒལ་ཅན་འདི་ནི་མིའི་ཕྱུགས་ཡིན་པས་འདི་གར་འགྲོ་བའི་ཕྱི་བཞིན་དུ་འདེང་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེའི་ཚེ་གཡག་དེས་ཉེ་ལམ་དུ་དྲངས་ཏེ། །ཞག་བཞི་ལྔས་བན་དེ་རིལ་གྱིས་གདོང་དམར་གྱི་ཡུལ་ཚལ་བྱི་ཞེས་བྱ་བར་ཕྱིན་ཏོ། །དེའི་ཚེ་ཡུལ་དེའི་དབང་པོས་དགེ་འདུན་མང་པོ་ཞིག་སྟོད་ཕྱོགས་ནས་བྱོན་ཏོ་ཞེས་གདོང་དམར་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལ་སྦྲན་ཏོ། །དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོས་རྒྱལ་པོ་ལ་སྟོང་ཕྱོགས་ནས་དགེ་འདུན་ཡུལ་སྟོར་ཏེ་འཁྱམས་ནས་བྱོན་པ་སུན་མ་དང་ཡོ་བྱད་བདག་སྦྱོར་ན། གདོང་དམར་གྱི་ཡུལ་དུ་སྤྱན་དྲངས་བར་ཅི་གནང་ཞེས་གསོལ་ནས་གནང་སྟེ། དགེ་འདུན་རྣམས་བཞོན་པ་དང་འཚོ་བས་བསུ་ནས་གདོང་དམར་གྱི་ཡུལ་དུ་ཕྱིན་ཏོ། །དེ་ནས་གདོང་དམར་གྱི་རྒྱལ་པོ་དང༌། ཀོང་ཅོ་འཁོར་དང་བཅས་པས་མཆོད་རྟེན་ལ་ཕྱག་བྱས་ནས་དགེ་སློང་འདིའི་ནང་ན་སྡེ་སྣོད་གསུམ་ལ་མཁས་པའི་མཁན་པོ་རྣམས་མ་གཏོགས་པར་གཞན་འདི་ལྟར་མཁས་པ་བཞུགས་སམ་ཞེས་དྲིས་པ་དང༌། མཁན་པོ་ན་རེ་ཨན་སེ་དང༌། ཤུ་ལིག་དང༌། བྲུ་ཤ་དང༌། ཁ་ཆེ་ཞེས་བྱ་བའི་ཡུལ་ན་འདི་འདྲ་བར་མཁས་པའི་དགེ་འདུན་མང་དུ་ཡོད་དོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང༌། དེའི་མོད་ལ་འགུགས་པའི་ཕོ་ཉ་བཏང་སྟེ། དགེ་འདུན་རིལ་གྱིས་གདོང་དམར་གྱི་ཡུལ་དུ་སྤྱན་དྲངས་སོ། །དེའི་ཚེ་གདོང་དམར་གྱི་ཡུལ་དུ་གཙུག་ལག་ཁང་བདུན་བརྩིགས་སོ། །མཆོད་པའི་ཡོ་བྱད་དང༌། དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་མངའ་རིས་ཀྱང་སྔོན་བས་བསྐྱེད་ནས་དགེ་འདུན་རྣམས་ཀྱང་གཙུག་ལག་ཁང་བདུན་གྱི་ནང་དུ་སོ་སོར་བཞུགས་སོ། །དེའི་རྗེས་ལ་ལོ་གསུམ་མམ་བཞིན་ན་ཀོང་ཅོའི་སྙིང་གར་འབྲུམ་ཆེན་བྱུང་ནས་ན་བའི་ཚེ་ཀོང་ཆོས་རྒྱལ་པོ་ལ་གསོལ་པ། བདག་
― DTG173_Page_0340 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་ནད་འདི་ལས་མི་འཚོ་སྟེ། ང་འགུམ་ན་བདག་གི་བྲན་དང༌། ནོར་ཕྱུགས་རྣམས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་མགུམ་པར་འབུལ་ལོ་ཞེས་གསོལ་ཏེ་ཕུལ་ལོ། །འཁོར་དྲུག་བརྒྱ་ཡང་དགེ་བསྙེན་གྱི་མཚན་མས་བཏབ་སྟེ་རབ་ཏུ་ཕྱུང་ངོ༌། །དེའི་རྗེས་ལ་ཀོང་ཅོ་འདས་སོ། །ཀོང་ཅོ་འདས་པའི་འོག་ཏུ་རྒྱལ་པོ་གདོང་དམར་གྱི་ཁམས་སུ་འབྲུམ་ནད་འབྱུང་སྟེ་བློན་པོ་དང༌། ཞང་བློན་གྱི་བུ་ཚ་ལ་སོགས་པ་མང་དུ་འཆིའོ། །དེའི་ཚེ་བློན་པོ་རྣམས་འདུས་ཏེ་རྒྱལ་པོ་ལ་གསོལ་པ། སྔོན་རྒྱལ་ཁམས་འདི་ན་འདི་འདྲ་བའི་འབྲུམ་ནད་མ་བྱུང་ན། ང་ལྟར་ལྟོ་བལ་གྱི་དགེ་སློང་འཁྱམས་པ་མང་པོ་འོངས་ནས་ཀོང་ཅོ་ཡང་འདས། བློན་པོ་དང་ཞང་བློན་ལས་ཀྱང་མང་དུ་གུམ་པས་བན་དེ་འདི་ཀུན་ཡང་རྒྱལ་ཁམས་སུ་མི་གཞག་པར་བསྐྲད་པའི་རིགས་ཞེས་གསོལ་བ་ལས་རྒྱལ་པོས་འདི་བསྐྲད་པའི་རིགས་སམ་མི་རིགས་ད་དུང་ཞིབ་ཏུ་དཔྱོད་ཅིག་ཅེས་བསྒོ་བ་ལས་བློན་པོ་རྣམས་བན་དེ་བསྐྲད་པར་ཁ་འདུས་ནས་རྒྱལ་པོ་ལ་གསོལ་ཏེ། རྒྱལ་ཁམས་སུ་བན་དེ་རིལ་གྱིས་མི་གནས་པར་གྲོས་ཆད་ནས་ཀུན་བསྐྲད་པ་ལས་གདོང་དམར་གྱི་དགེ་སློང་ཁྲོས་ཏེ། དགེ་སློང་འདི་རྣམས་བསྐྲད་ནས་བདག་ཅག་ཀྱང་འདི་ན་མི་འདུག་གོ་ཞེས་བྱས་པ་དང༌། བློན་པོ་རྣམས་ཁྲོས་ནས་ཁྱེད་རྣམས་ཀྱང་གང་དགའ་བར་དེངས་ཤིག་ཅེས་བསྒོའོ། །ཀོང་ཅོ་གདོང་དམར་གྱི་ཡུལ་དུ་འོངས་པའི་འོག་ཏུ་རྒྱལ་པོས་ཏེའུ་ཤིའི་ཆོས་བཟུང་ནས་རྒྱའི་དགེ་སློང་ཡང་རིལ་གྱིས་གདོང་དམར་གྱི་ཡུལ་དུ་འོངས་སོ། །དེའི་དུས་ན་རྒྱལ་ཁམས་དེའི་དགེ་སློང་གིས་གདོང་དམར་གྱི་ཁམས་ཀྱི་རིང་བསྲེལ་དང༌། གསུང་རབ་དང༌། མཆོད་པའི་ཡོ་བྱད་དཀོན་མཆོག་གི་མངའ་རིས་གཅིག་ཀྱང་མ་ལུས་པར་བཀལ་ནས་ནུབ་ཕྱོགས་སུ་ཁ་བལྟས་ཏེ། གན་དྷ་ར་ཆེན་པོའི་ཡུལ་དུ་འགྲོ་བར་ཆས་ཏེ་སོང་ངོ༌། །དེའི་ཚེ་རྒྱ་དང༌། གདོང་དམར་དང༌། རྒྱ་གར་དང༌། ལི་ལ་སོགས་པ་གངྒཱ་ཚུན་ཆད་ན་དམ་པའི་ཆོས་སྤྱོད་པ་ཡང་ནུབ་པར་འགྱུར་རོ། །གངྒཱའི་ཕ་རོལ་ན་ཀཽ་ཤཱམྦཱིའི་ཡུལ་དུ་ནི་ཟླ་བ་གསུམ་ཞིག་གནས་ཏེ་ནུབ་བོ། །གན་དྷ་རའི་ཡུལ་གྱི་འདབ་ན་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཨེ་ལ་པ་ཏྲའི་གནས་མཚོའི་འགྲམ་དུ་དགེ་འདུན་རྣམས་ཕྱིན་པ་དང༌། དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་མཚོ་
― DTG173_Page_0341 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་རྙོགས་ཤིང་འཁྲུགས་པར་གྱུར་ནས། ཀླུའི་རྒྱལ་པོས་ངའི་གནས་ཅི་སྟེ་རྙོགས་ཤིང་འཁྲུགས་སྙམ་སྟེ། འཕྲུལ་གྱི་མིག་གིས་བལྟས་ནས་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་གསུང་རབ་དང༌། དམ་པའི་ཆོས་ནུབ་ཏུ་ཉེ་སྟེ། དགེ་འདུན་ཕལ་མོ་ཆེ་མཐོང་བའི་དུས་འདི་ཡིན་པར་ཤེས་ནས་རྒན་པོ་ཞིག་ཏུ་སྤྲུལ་ནས། མཚོའི་འགྲམ་དུ་བྱུང་ནས་དགེ་འདུན་ལ་ཕྱག་བྱས་ཏེ་དྲིས་པ། དགེ་འདུན་འདི་སྙེད་ཅིག་ག་ལ་བྱོན། གར་གཤེགས། དགེ་འདུན་གྱིས་སྨྲས་པ། བདག་ཅག་རྒྱལ་པོ་གདོང་དམར་གྱི་ཡུལ་ན་གནས་པ་ལས་ཡོན་བདག་དད་པ་བྲི། དཀོན་མཆོག་གི་རྟེན་བཤིག་པས་བདག་ཅག་གན་དྷ་ར་ཆེན་པོའི་ཡུལ་དུ་འགྲོའོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང༌། རྒན་པ་ན་རེ་དགེ་འདུན་འདི་སྙེད་ཅིག་ལ་འཚོ་བ་ཅི་མངའ། གན་དྷ་ར་ཆེན་པོའི་ཡུལ་དུ་མཚོ་ཆེན་པོ་འདི་བསྐོར་ནས་འགྲོན་ཞག་བཞི་བཅུའི་ལམ་ཡོད་དོ། །དགེ་འདུན་ལ་ཞག་ཉི་ཤུའི་འཚོ་བ་ལས་མེད་ན་ཕྱིན་ཏམ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང༌། དགེ་འདུན་ཕལ་ཆེར་སྨྲེ་ཞིང་དུ་བ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོས་མཐོང་སྟེ། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མི་དགའ་ནས་གདུང་བ་སྐྱེས་ཏེ་དགེ་འདུན་ལ་སྨྲས་པ། ཐད་ཀ་འདི་ན་ཉེ་ལམ་སྦྲུལ་གྱི་ཟམ་པ་ཞིག་ཡོད་དེ། དེའི་སྟེང་དུ་འགྲོ་ནུས་ན་མྱུར་དུ་ཕྱིན་ཞེས་སྨྲས་ནས་རྒན་པོ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དེས་རི་གར་འཛེག་པའི་ལམ་ཞིག་སྣང་བར་བྱས། བདག་དངོས་སྤྲུལ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཏུ་སྤྲུལ་ཏེ། མཚོའི་སྟེང་དུ་ཟམ་པར་བཅས་ནས་དགེ་འདུན་ཕལ་ཆེར་བསྒྲལ་ནས་སྔོན་སྡིག་པ་བྱས་པའི་ལས་ཀྱིས་ད་ལྟར་བྱོལ་སོང་གི་ལུས་ཐོབ་པ་འདི་ཡང་ཐར་རམ་སྙམ་བསམས་ཏེ། སྨོན་ལམ་བཏབ་ནས་སྦྲུལ་གྱི་ཟམ་པ་བཙུགས་སོ། །དེའི་ཚེ་ཉིན་ཞག་བཅོ་ལྔ་མི་ཕྱུགས་རྣམས་རྒལ་བ་ལས་མི་ཕྱུགས་ཁ་ཅིག་ནི་སྤྲུལ་གྱི་ཟམ་པ་ལས་ལྷུང་སྟེ་ཤིའོ། མི་ཕྱུགས་མང་པོ་རྒྱུ་བའི་ཚེ་སྤྲུལ་གྱི་རྒྱབ་ཀྱང་ལ་ལར་ནི་རྡོལ། ལ་ལར་ནི་རལ་ཏེ་རྣག་ཁྲག་གི་ཐིགས་པ་ཆར་བཞིན་དུ་ཟགས་པས་མཚོ་ཡང་ཁྲག་ཅན་དུ་བྱས་སོ། །དགེ་འདུན་མང་པོ་སྤྲུལ་གྱི་ཟམ་པ་རྒལ་བའི་མཇུག་ཀྱང་གདོང་དམར་གྱིས་བཅད་དོ། །དེའི་རྗེས་ལ་སྤྲུལ་མཚོར་ལྷུང་སྟེ། ཚེ་འདས་ནས་དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་སུ་སྐྱེས་སོ། །མཚོ་ཡང་བསྐམས་སོ། །དེའི་དུས་ན་དགེ་འདུན་རྣམས་གན་དྷ་རའི་རྒྱལ་པོའི་ཡུལ་དུ་ལོ་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་འཚོ་བའི་ཡོ་
― DTG173_Page_0342 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱད་སྦྱར། སོ་སོར་ཅི་བདེར་གཞག་གོ །ལོ་གཉིས་ལོན་པ་དང་རྒྱལ་པོ་དེ་ཚེ་འདས་སོ། །རྒྱལ་པོ་ལ་བུ་གཉིས་ཡོད་པ་གཅིག་ནི་ལྷ་ཆོས་ལ་དད། གཅིག་ནི་མུ་སྟེགས་ཀྱི་ཆོས་སྤྱོད་པས་རྒྱལ་ཐབས་ལ་རྩོད་པར་གྱུར་ནས་ལྷ་ཆོས་སྤྱོད་པའི་ནོན་བན་དེས་བྱས་ཏེ། དེ་རྒྱལ་ནས་རྒྱལ་ཐབས་ཀྱང་དེས་གཟུར་ངོ། །རྒྱལ་པོ་དེའི་ཚེ་དགེ་འདུན་ཡང་སྔར་བས་དབང་ཐང་བསྐྱེད་དེ། ཡོ་བྱད་དང་བདེ་བར་ལྡན་པར་གྱུར་ནས་ལོ་ཕྱེད་ལོན་པ་དང༌། བན་དེ་གཅིག་གིས་རྒྱལ་པོ་བསད་ནས་རྒྱལ་སྲིད་པན་དེས་གཟུང་བས་གན་དྷ་རའི་རྒྱལ་འབངས་རིལ་ལོག་སྟེ། བན་དེ་རྒྱལ་པོ་བྱེད་པ་དེ་བསད་དོ། །བན་དེ་གཞན་རྣམས་ཀྱང་རྒྱལ་ཁམས་དེ་ན་མི་གནས་པར་རིལ་གྱིས་བསྐྲད་ནས་གན་དྷ་རའི་ཡུལ་དུ་ཡང་ཆོས་ནུབ་པོ། །དེ་ནས་དགེ་འདུན་རྣམས་ཀྱང་ཡུལ་ཁམས་གཞན་དུ་འཁྱམས་ཤིང་འདོང་ངོ༌། །དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་དང༌། བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཡན་པ་ལ་སོགས་པ་སྔར་བས་དབང་ཐང་བསྐྱེད་དེ། རྒྱལ་པོ་གསུམ་མཇལ་དུམ་བྱས་ནས་རྒྱལ་པོ་འདི་གསུམ་གྱིས་ནུབ་ཕྱོགས་དང༌། བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཡུལ་ཡང་བཟུང༌། རྒྱལ་པོ་དེ་གསུམ་གཅིག་ཅིང་ཡང་དམག་འབུམ་དང་ཆས་ཏེ། ཀཽ་ཤཱམྦཱིའི་ཡུལ་དུ་དྲངས་པས་ཀཽ་ཤཱམྦཱིའི་རྒྱལ་པོས་དམ་གསུམ་འབུམ་རྒྱལ་པོ་དང་བཅས་ཏེ་གཅིག་ཀྱང་མ་ལས་པར་བྱས་སོ། །དེ་ནས་ཀཽ་ཤཱམྦྷིའི་རྒྱལ་པོས་དམག་མང་པོ་བསད་པའི་སྡིག་སྦྱང་བའི་ཕྱིར་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་དགེ་སློང་རིལ་སྤྱན་དྲངས་ནས་ཀཽ་ཤཱམྦཱིའི་ཡུལ་དུ་ཕྱིན་པའི་རྗེས། དགེ་འདུན་འཁྲུགས་ནས་གཅིག་གིས་གཅིག་བསད་དེ། འཛམ་བུའི་གླིང་གི་སྤྱིའི་ལྷ་ཆོས་ཀུན་དེར་ནུབ་པོ། སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ལོ་བྱེ་བ་ཕྲག་ལྔ་བཅུ་རྩ་བདུན་དང༌། ས་ཡ་ཕྲག་དྲུག་ན་སངས་རྒྱས་བྱམས་པ་མི་མཇེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་གཤེགས་སོ། །ཙན་དྲ་གར་བྷའི་ལུང་བསྟན་པ་དང་མཐུན་ནོ། །འཕགས་པའི་མཆོད་རྟེན་གོམ་ས་ལ་གན་དྷ་དང༌། གླང་མགོ་རིའི་སྟེང་ན་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་སྐུ་གཟུགས་ཆེན་པོ་བཞུགས་པའི་ཡོན་ཏན་མདོ་ཙམ་བཏུས་པའི་གཞུང་ལ་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་རྫོགས་ནས་འགྲོ་བ་མང་པོའི་དོན་དུ་བླ་ན་མེད་པའི་སངས་
― DTG173_Page_0343 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱས་ཏེ་བཞུགས་པའི་ཕོ་བྲངས་སྤྱིར་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་བཞུགས་པ་ལ། ལི་ཡུལ་འདི་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕོ་བྲང་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་པ་ལགས་ཏེ། བཞུགས་པའི་ཕོ་བྲང་གཞན་པས་ཡོན་ཏན་ལྷག་པར་ཆེ། ལི་ཡུལ་ནི་གནའ་མཚོར་མཆིས་པའི་དུས་ན་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་ཡུལ་དུ་འགྱུར་པར་ལུང་བསྟན་ཅིང་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། ཉན་ཐོས་དང༌། ལྷ་ཀླུ་སྡེ་བརྒྱད་ལ་སོགས་ཏེ་འཁོར་ཁྲི་ཕྲག་ཉི་ཤུ་དང༌། བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རིལ་བར་སྣང་ལས་ལྡིངས་ཏེ། ལི་ཡུལ་མཚོར་གྱུར་པར་གཤེགས་ནས་ད་ལྟར་ཆུ་བོ་ཤེལ་ཆབ་མགོ་མའི་འགྲམ་ན་ཆབ་ཀྱི་སྟེང་པདྨའི་གདན་ལ་བཞུགས་ཏེ། མཚོ་འདི་ཡུལ་དུ་འགྱུར་བར་ལུང་བསྟན་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བརྒྱད་འཁོར་ཉི་ཁྲི་དང༌། མགོན་པོ་སྲུང་མ་བརྒྱད་འཁོར་སུམ་ཁྲི་ལྔ་སྟོང་ལྔ་བརྒྱ་རྩ་བདུན་རྣམས་ལ་འཕགས་པའི་མཆོད་གནས་འདི་དང༌། ཡུལ་སྲུང་བར་བཀའ་ཞལ་གྱིས་གཏད་དེ། དམ་སྩལ་བའི་རྗེས་ལ། ཤཱ་རིའི་བུ་དང༌། རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུས་སྣག་གི་རི་དྲིལ་ཏེ་ཆབ་ཕོ་ནས་དོགས་དགའ་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་སྔར་པདྨའི་གདན་ལ་བཞུགས་ཏེ། རི་གླང་རུའི་སྟེང་ད་ལྟར་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་སྐུ་གཟུགས་ཆེན་པོ་བཞུགས་པའི་སར་གདུགས་མཚན་བདུན་གྱི་བར་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་རྣམ་པར་རོལ་ཅིང་བཞུགས་ནས་སླར་རྒྱ་གར་གྱི་ཡུལ་ཡངས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་གཤེགས་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་དགུང་ལོ་བརྒྱ་ལོན་པ་དང༌། ལི་ཡུལ་ཡང་ཡུལ་དུ་གྱུར་ནས་སྔར་ཡང་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོའི་སྟེང་ན་པདྨོ་ལ་བཞུགས་པའི་ཐད་ཀར་ད་ལྟར་གོ་མ་ས་ལ་གནྡྷའི་མཆོད་རྟེན་བཞུགས་པའི་ནང་ན་ཤེལ་ལྗང་གུའི་ཕོ་བྲང་གི་སྟེང་གླང་མགོ་ཙནྡན་ལས་བགྱིས་པའི་མཆོད་རྟེན་གྱི་ནང་ན་གནས་པའི་སངས་རྒྱས་རབས་བཞིའི་རིང་བསྲེལ་བཞུགས་ཏེ། ལ་ལ་གནས་དེར་ཕྱིན་ཏེ་མཆོད་པ་གཅེས་སྤྲས་ཀྱི་མཆོད་དོ་ཅོག་ཐམས་ཅད་ལུང་བསྟན་ཅིང་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གདུགས་ཚན་བདུན་གྱི་བར་དུ་བསྐོར་ཅིང་མཆོད་པ་བགྱིས་ན་མཚམས་མེད་པ་ལྔའི་སྡིག་པ་འབྱང་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དངར་ལྡན་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་མཁར་དགེ་བ་ཅན་གྱི་ཤར་
― DTG173_Page_0344 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱོགས་ན་འཕགས་པའི་མཆོད་གནས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ལུང་བསྟན་ཞིང་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་ཨདྷ་མའི་མཆོད་རྟེན་ལྕགས་ཐག་ཅན་བཞུགས་པ་ཡང་མགོན་པོ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་གནས་རྟེན། ལྷ་ཀླུ་སྡེ་བརྒྱད་ལ་སོགས་ཏེ་སྲུང་མ་རྣམས་དུས་བཞིའི་རབ་ལ་འདུ་བའི་འདུས་པ་ཆེན་པོ་སྟེ། དགེ་འདུན་སྡེ་གཉིས་དང༌། ཡུལ་གྱི་དཔོན་སྣ་རྣམས་ཀྱིས་གནའ་མཆོད་རྟེན་འདི་སྲིད་པ་ཚུན་ཆད་དེང་སང་གི་བར་དུ་དུས་བཞིའི་རབ་ལ་ནར་མར་མཆོད་པ་ཆེ་ཐང་དུ་བགྱིད། གཞུང་ལས་ཀྱང་ལི་ཡུལ་དུ་མི་ངས་དང་ཕྱི་དགྲ་ལ་སོགས་ཏེ་མ་ལེགས་པ་བྱུང་བའི་དུས་སུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་འདུས་པ་ཆེན་པོ་དང༌། དམ་པའི་ཆོས་པདྨ་དཀར་པོའི་མདོ་སྡེ་བཀླགས་ན་གཡུལ་ཞི་བར་འགྱུར་ཞེས་འབྱུང་བས་གཞུང་ལ་བརྟེན་ཏེ་ལུགས་སུ་སྩལ་ནས་དེང་སང་གི་བར་དུ་དགུང་ལོ་གཅིག་བཞིན་དཔྱིད་དང༌། དབྱར་དང༌། སྟོན་འུ་ཐེན་གྱི་དགེ་འདུན་བཞུགས་སོ། །འཚལ་གྱི་དགུང་བདུན་གྱི་བར་གོང་དུ་སྨོས་པའི་མདོ་སྡེ་ལ་སོགས་པ་ཀློག་ཅིང་ཐུགས་དམ་བསྐུལ་བ་དང༌། བསྔོ་བཅོལ་རྒྱ་ཆེར་བགྱིད། མཆོད་རྟེན་ཆེན་པོ་བརྒྱད་ལ་ཡུལ་སེར་སྐྱའི་གྲོང་ཁྱེར་ལུམ་པའི་ཚལ་དུ་མཆོད་རྟེན་ཆེན་པོ་གཅིག །ཡུལ་མ་ག་དྷཱ་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཆུ་བོ་ནཻ་ར་ཉྫ་ནའི་འགྲམ་རྡོ་རྗེའི་གདན་ལ་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་སར་མཆོད་རྟེན་ཆེན་པོ་གཅིག་ཡུལ་མ་ག་དྷཱར་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཏུ་བདུད་ཀྱི་དམག་འབུམ་ཕྲག་བཅོ་བརྒྱད་བཏུལ་བའི་སར་མཆོད་རྟེན་ཆེན་པོ་གཅིག་སངས་རྒྱས་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་ནས་གདུགས་ཚན་བདུན་གྱི་བར་དུ་ཅང་མི་གསུང་བར་བཞུགས་པ་དང༌། ཚངས་པས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བར་གསོལ་བ་བཏབ་པའི་སར་མཆོད་རྟེན་ཆེན་པོ་གཅིག །ཡུལ་ཀཱ་ཤི་བཱ་རཱ་ཎ་སཱིའི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་དྲུང་ན་རི་དགས་ཀྱི་ཚལ་དུ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའི་སར་མཆོད་རྟེན་ཆེན་པོ་གཅིག །ཡུལ་ཀོ་ས་ལ་མཉམ་དུ་ཡོད་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་མར་བདུད་སྡེ་དགུ་བཅུ་རྩ་དྲུག་ཕམ་པར་མཛད་ནས་ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་བསྟན་པའི་སར་མཆོད་རྟེན་ཆེན་པོ་གཅིག །ཡུལ་བ་སང་སང་ག་ཤའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་སངས་རྒྱས་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷ་ཡུལ་ནས་གཤེགས་པའི་སར་མཆོད་རྟེན་ཆེན་པོ་གཅིག །གྱང་ཡུལ་རྩ་མཆོག་གི་གྲོང་ཁྱེར་ཤིང་སཱ་ལ་ཟུང་གི་འོག་ཏུ་མྱ་ངན་
― DTG173_Page_0345 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས་འདས་པའི་སར་མཆོད་རྟེན་ཆེན་པོ་གཅིག །རིང་བསྲེལ་གྱི་མཆོད་རྟེན་ཆེན་པོ་བརྒྱད་ལ་ར་མ་གྲ་མ་ཀའི་ཡུལ་དུ་མཆོད་རྟེན་ཆེན་པོ་གཅིག །པ་པའི་ཡུལ་དུ་རིང་བསྲེལ་གྱི་མཆོད་རྟེན་ཆེན་པོ་གཅིག །གྱད་ཡུལ་ན་རིང་བསྲེལ་གྱི་མཆོད་རྟེན་ཆེན་པོ་གཅིག །ཡངས་པའི་ཡུལ་ན་རིང་བསྲེལ་གྱི་མཆོད་རྟེན་ཆེན་པོ་གཅིག །ཙཉྩཱ་ཀལྤའི་ཡུལ་ན་རིང་བསྲེལ་གྱི་མཆོད་རྟེན་ཆེན་པོ་གཅིག །བཻཥྞཱུ་དྭཱི་པའི་ཡུལ་ན་རིང་བསྲེལ་གྱི་མཆོད་རྟེན་ཆེན་པོ་གཅིག །སེར་སྐྱའི་ཡུལ་ན་རིང་བསྲེལ་གྱི་མཆོད་རྟེན་ཆེན་པོ་གཅིག །རྒྱལ་པོའི་ཁ་བ་ན་རིང་བསྲེལ་གྱི་མཆོད་རྟེན་ཆེན་པོ་གཅིག་ལི་ཡུལ་གྱི་ལོ་རྒྱུས་དང༌། གཙུག་ལག་ཁང་དང༌། དགེ་འདུན་སྡེ་གཉིས་ཀྱི་གྲངས་ནི་གནའ་ཐོག་མ་སངས་རྒྱས་འོད་སྲུངས་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་བའི་ཚེ་ལི་ཡུལ་ཡང་དེ་ཙམ་ན་ཡུལ་དུ་གྱུར་ཏེ། དེ་ན་གནས་པའི་མི་རྣམས་ཀྱང་ཆོས་བགྱིད། སླད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་འོད་སྲུངས་ཀྱི་ཆོས་བསྟན་པ་གཞག་པ་ནུབ་པའི་ཚེ། ལི་ཡུལ་གྱི་ཆོས་ཀྱང་ཞིག་ནས་དྲང་སྲོང་ཁར་ཤྭ་དང༌། ཁ་རེའུ་སྟེང་ཞེས་བགྱི་བ་ལ་སོགས་པ་དྲང་སྲོང་མང་པོའི་ཡུལ་མི་རིང་བ་ཞིག་ཏུ་ལི་ཡུལ་ཕྱོགས་ཀྱི་རི་རྩ་དག་ན་གནས་ཏེ། དེས་ན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བགྱིད་བགྱིད་པ་ལས་སླད་ཀྱི་དྲང་སྲོང་དེ་རྣམས་ལ་མི་ངན་ཁ་ཅིག་གིས་གཙེས་ནས་རྔན་ཅན་བགྱིས། བཀུར་སྟི་དང་རིམ་གྲོ་མ་བགྱིས་པས་དང་སྲོང་དེ་རྣམས་ཀྱང་མི་དགའ་ནས་ལི་ཡུལ་སྤངས་ཏེ། ནམ་མཁའ་ལ་ལྡིངས་ནས་ཡུལ་གཞན་དུ་མཆིས། དེ་ནས་ནི་ལི་ཡུལ་གྱི་མི་རྣམས་ཀྱང་ཆོས་ལ་མ་དད་དེ་ལྟ་བ་ལོགས་པར་གྱུར་ཏེ། ཀླུ་རྣམས་མི་དགའ་སྟེ་ཆབ་བྱུང་ནས་ལི་ཡུལ་ཡང་མཚོར་གྱུར་ཏོ། །ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་ཏུ་མཚོར་མཆིས་མཆིས་པ་ལས་སླད་ཀྱི་ཡངས་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་རྒྱ་གར་ཡུལ་དུ་བྱུང་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་ཅིང་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་སུ་མཛད་པ་རྣམས་མཛད་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བསྟན་པ་ཉེ་བ་ཞིག་གི་དུས་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་ལ་བཞུགས་ཏེ་ཟླ་བའི་སྙིང་པོ་གསུངས་པའི་ཚེ་ཡུལ་ཁམས་སོ་སོའི་མགོན་པོ་དང༌། ལྷ་ཀླུ་ལ་སོགས་པ་སྲུང་མ་རྣམས་ལ་གཏད་པའི་
― DTG173_Page_0346 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུས་ན་ལི་ཡུལ་ཡང་ལུང་བསྟན་ཏེ། རྣམ་ཐོས་ཀྱི་སྲས་དང༌། གནོད་སྦྱིན་གྱི་སྡེ་དཔོན་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་ཡང་དག་ཤེས་དང༌། རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲའི་བུ་མོ་དྲི་མ་མེད་པའི་འོད་དང༌། གཞོན་ནུ་རྡོ་རྗེ་སྡེ་དང༌། ལྷའི་བུ་མོ་བློ་རབ་བརྟེན་དང༌། ལྷ་མོ་འཕྲོག་མ་ལ་སོགས་པ་འཁོར་དང་བཅས་པ་ལ་གཏད་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཀྱང་འཁོར་རྣམ་བཞི་འབུམ་ཕྲག་དུ་མ་དང་ནམ་མཁའ་ལ་ལྡིངས་ནས་ལི་ཡུལ་དུ་གཤེགས་ཏེ། ད་ལྟར་འགུམ་ཏིར་གྱི་མཆོད་རྟེན་ཆེན་པོ་བཞུགས་པའི་ཐད་ཀར་མཚོའི་སྟེང་དུ་ཏ་ལ་བདུན་སྲིད་ཙམ་གྱི་གནམ་འཕང་གི་ནམ་མཁའ་ལ་པདྨའི་གདན་ལ་བཞུགས་ནས་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་སོ་སོ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལི་ཡུལ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་སླད་དུ་བསྐུལ་བའི་འོད་ཟེར་ཕྱོགས་སུ་ཁྱབ་པར་བཏང༌། ཕྱོགས་བཅུ་ན་བཞུགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་ལི་ཡུལ་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པའི་སླད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་སོ་སོ་ནས་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ལ་མཆོད་པ་བགྱིད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཁོར་དང་ཡུལ་འཁོར་བསྲུང་ཞིང་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པའི་སྔགས་ཀྱི་སྙིང་པོ་དང༌། འོད་ཟེར་བཏང་ནས་དུས་གཅིག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་སྤྱི་གཙུག་ཏུ་འདུས་པར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས་དགེའོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ཆེན་པོ་བྱུང་ངོ༌། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་ཀྱང་ལི་ཡུལ་མཚོར་གྱུར་པ་འོད་ཟེར་གྱིས་ཁྱབ་པར་མཛད་ནས་འོད་ཟེར་དེ་དག་ལས་ཆུའི་ཁར་པདྨ་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་རྩ་གསུམ་བྱུང༌། པདྨ་རེ་རེའི་ཁར་ཡང་མེ་མར་ཁ་རེ་རེ་བྱུང་དེ་ནས་འོད་ཟེར་དེ་དག་གཅིག་ཏུ་འདུས་ནས་ཆབ་ཀྱི་སྟེང་དུ་གཡས་ཕྱོགས་སུ་ལན་གསུམ་བསྐོར་ནས་ཆུའི་དཀྱིལ་དུ་ནུབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཕགས་པའི་ཤཱ་རིའི་བུ་དང༌། རྣམ་ཐོས་ཀྱི་སྲས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁྱེད་ཀྱིས་མཾ་ས་བར་ན་བརྦ་ཏ་ཞེས་བྱ་བའི་རི་སྣག་གི་ཁ་དོག་འདྲ་བའི་མཚོ་འདི་དྲོལ་ཞིག་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ནས། འཕགས་པ་ཤཱ་རིའི་བུའི་གསེག་ཤང་གི་རྩ་བ་དང༌། རྣམ་ཐོས་སྲས་ཀྱི་མདུང་རྩེས་མཚོ་དྲལ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་གླང་མགོའི་རི་སྟེང་ན་སྐུ་གཟུགས་ཆེན་པོ་བཞུགས་པའི་གཡོན་ལོགས་ཀྱི་ལྷ་ཁང་གི་ནང་
― DTG173_Page_0347 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནད་ལྟར་མཆོད་རྟེན་ཆུང་དུ་ཞིག་བཞུགས་པའི་སར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པའི་སླད་དུ་གདུང་བདུན་དེ་ན་བཞུགས་སོ། །དེ་ནས་འཕགས་པ་ཀུན་དགའ་བོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་རྒྱུ། ཅིའི་རྐྱེན་གྱིས་འོད་ཟེར་དང༌། པདྨོ་དང༌། མེ་མར་འདི་དག་སྣང་བར་འགྱུར། །ཅིའི་རྒྱུ་ཅིའི་རྐྱེན་གྱིས་འོད་ཟེར་འདི་རྣམས་གཅིག་ཏུ་འདུས་ནས་གཡས་ལོགས་སུ་ལན་གསུམ་བསྐོར་ཏེ་ཆབ་ཀྱི་དཀྱིལ་དུ་ནུབ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་རིའི་བུས་གསེག་ཤང་གི་རྩ་བ་དང༌། རྣམ་ཐོས་སྲས་ཀྱི་མདུང་རྩེས་མཚོ་དྲལ་བས་ཕྱིས་འཚོ་བསྐམས་ནས་ང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འོག་ཏུ་ཡུལ་ལི་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་འབྱུང་སྟེ། འོད་ཟེར་ལན་གསུམ་འཁོར་བའི་སར་ནི་ཁོར་ཁོར་ཡུག་ཏུ་ཕྱིས་འུ་ཐེན་གྱིས་མཁར་ལྔ་ལྡན་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་བརྩིག་པར་འགྱུར་རོ། །ཆུའི་དཀྱིལ་དུ་འོད་ཟེར་ནུབ་པའི་སར་ནི་ཡུལ་བྱིན་གྱིས་རློབ་ཅིང་སྲུང་བའི་རཱ་ཛ་གྲ་མའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་གཟུགས་ངས་ཙནྡན་གྱི་ནང་དུ་སྐུའི་གྲིབ་མ་ནུབ་པར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཏེ་བྱས་པ་ཞིག་རྒྱ་གར་ཡུལ་ནས་ནམ་མཁའ་ལས་གཤེགས་ཏེ་བཞུགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཆུའི་ནང་ན་པདྨོ་དང་མེ་མར་བྱུང་བའི་སར་ནི་ཕྱིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྤྱོད་པའི་དགེ་སློང་ཕོ་མོ་གནས་པའི་གཙུག་ལག་ཁང་ཆེན་པོ་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་རྩ་གསུམ་རྒྱལ་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་བདག་དད་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་བརྩིགས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་སློང་ཕོ་མོའི་ཚུལ་དུག་ནས་པ་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་དང་ཁྱིམ་པ་སྐྱེ་བོའི་ཚུལ་དུ་གནས་པ་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་སྟེ་ལྔ་བརྒྱ་རྟག་ཏུ་ནགས་སོ། །གཞན་ཡང་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ལ་ངས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་རྒྱས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་ཕལ་ཆེར་གནས་ཏེ། འདི་ནི་དུས་གསུམ་དུ་གཤེགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཁུད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཇམ་དཔལ་དང༌། སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྒྱད་དང༌། རྣམ་ཐོས་ཀྱི་སྲས་དང༌། གནོད་སྦྱིན་གྱི་སྡེ་དཔོན་ཆེན་པོ་ཡང་དག་ཤེས་དང༌། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དྲི་མ་མེད་པའི་འོད་དང༌། གཞོན་ནུ་
― DTG173_Page_0348 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྡོ་རྗེ་ལམ་དྲལ་དང༌། ལྷ་ཀླུ་ལ་སོགས་པ་ལ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་སྲུངས་ཤིག་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གཏད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཇམ་དཔལ་དང༌། བྱམས་པ་དང༌། སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་དང༌། ནམ་མཁའི་སྙིང་པོ་དང༌། སའི་སྙིང་པོ་དང༌། ཀུན་དུ་བཟང་པོ་དང༌། མཐུ་ཆེན་དང༌། སྨན་གྱི་རྒྱལ་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། རྣམ་ཐོས་ཀྱིས་རས་འཁོར་གནོད་སྦྱིན་སུམ་སྟོང་དང༌། གནོད་སྦྱིན་གྱི་སྡེ་དཔོན་ཡང་དག་ཤེས་འཁོར་ཁྲི་ཕྲག་བཅུ་དང༌། ལྷ་གཞན་གྱིས་མི་ཐུབ་པའི་འཁོར་སྟོང་དང༌། ནམ་མཁའི་སྤྱན་འཁོར་བརྒྱད་སྟོང་དང། ལྷའི་བུ་གསེར་ཕྲེང་འཁོར་ལྔ་བརྒྱ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་གནས་དྲོས་པོ་འཁོར་སྟོང་དང༌། ལྷ་མོ་ལྕགས་ཀྱུ་ཅན་འཁོར་སྟོང་ཕྲག་བཅུ་དང༌། ལྷ་མོ་གནས་ལྡན་མ་འཁོར་ལྔ་སྟོང་དང༌། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དྲི་མ་མེད་པའི་འོད་དང༌། གཞོན་ནུ་རྡོ་རྗེ་སྡེ་དང༌། ལྷའི་བུ་བློ་རབ་བརྟན་དང༌། ལྷ་མོ་འཕྲོག་མ་འཁོར་དང་བཅས་པ་ལ་སོགས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་དམ་ཚིག་བཅས་ནས་ལི་ཡུལ་བསྲུང་བར་ཞལ་གྱིས་བཞེས་ཏེ། དེང་སང་གི་བར་དུ་ཡང་འཕགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་བརྒྱད་དང༌། རྣམ་ཐོས་ཀྱི་སྲས་ལ་སོགས་པའི་མགོན་པོ་དང༌། ལྷ་དང༌། ཀླུ་དང༌། ལྷ་མོ་རྣམས་ཐོག་མ་སངས་རྒྱས་གཽ་ཏོ་ཤན་དུ་གཤེགས་ཏེ་འཁོར་མང་པོས་བསྐོར་ནས་བཞུགས་པའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་རྣམས་དང༌། མགོན་པོ་དང་ལྷ་ཀླུ་རྣམས་གལ་བཞུགས་བཞུགས་པའི་གནས་དང༌། དམ་ཚིག་བླངས་པའི་སར་ད་དུང་ཡང་ཡུལ་སྲུང་ཞིང་བྱིན་གྱིས་རློབ། མངོན་རྟགས་དང་མཚན་མ་དག་ཀྱང༌། འབྱུང། དེ་ནས་སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་དགུང་ལོ་ཉིས་བརྒྱ་སུམ་ཅུ་རྩ་བཞི་ལོན་པའི་འོག་ཏུ་རྒྱ་གར་གྱི་རྒྱལ་པོ་དྷརྨ་ཨ་ཤོ་ཀ་ཞེས་བགྱི་བ་ཞིག་གིས་སྔོན་སེམས་ཅན་མང་པོ་ཞིག་བཀུམ་པ་ལས་སླད་ཀྱི་འཕགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡ་ཤོ་ཞེས་བགྱི་བ་ཞིག་གིས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བགྱིས་ནས། སྔར་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ལས་ཅི་བགྱིས་པ་མཐོལ་ཞིང་བཤགས། སླད་ཀྱིས་མི་བགྱི་བར་ཡང་ཡི་དམ་བཅས། འཛམ་བུའི་གླིང་ན་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་གཙུག་ལག་ཁང་དང༌། མཆོད་རྟེན་བཞུགས་པ་རྣམས་སུ་མཆོད་པ་བགྱིད་ཅིང༌། དོགས་
― DTG173_Page_0349 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱིན་ཅན་གཉེན་པོ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་མཆིས་སོ་འཚལ་དུ་གཙུག་ལག་ཁང་དང༌། མཆོད་རྟེན་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་བརྩིག་ཏུ་མཆིས་པ་ལས་མཚོ་བ་སྐམས་ནས་ལི་ཡུལ་ཡང་སྟོང་དུ་མཆིས་པའི་ཚེ། ད་ལྟར་འུ་ཐེན་གྱི་སྐུ་མཁར་མཆིས་བའི་དོག་སར་ཀུས་པོ་ཡིན་དུ་ཤུལ་ཕྱུང་ནས་དྲོ་དགོངས་ཤིག་བཏབ་པའི་ནུབ་མོ་རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོ་དམ་པ་ལས་ཁྱེའུ་མཚན་དང་ལྡན་པ་བཟང་པོ་ཞིག་བཙས་ནས། སྔོན་རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོས་དེ་ཀུན་དགའ་ར་བའི་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དུ་མཆིས་པ་ལས། རྫིང་བུའི་ནང་དུ་ཁྲུས་བགྱིད་ཅིང་མཆིས་པའི་དུས་ན་རྣམ་ཐོས་སྲས་འཁོར་དང་བཅས་པ་ནམ་མཁའ་ལ་གཤེགས་པས་ཀྱང་གཟིགས། རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོས་ཀྱང་རྣམ་ཐོས་སྲས་ཀྱི་སྲས་བྱད་བཞིན་བཟང་པོ་མཐོང་བས་སེམས་ཀྱི་བུར་ཆགས་པས་ཀུས་པོ་ཡིན་དུ་བཙས་ནས། རྒྱལ་པོ་དྷརྨ་ཨ་ཤོ་ཀས་ལྟས་མཁན་རྣམས་བཀུག་སྟེ། བུ་འདིའི་ཚེ་རིང་ངམ་ཐུང༌། མཚན་མ་བཟང་ངན་དང༌། དབང་ཐད་ཅི་ཡོད་ཅེས་བརྟགས་ན། ལྟས་མཁན་རྣམས་ཀྱི་མཆིད་ནས་བུ་འདི་མཆན་མ་ཡང་བཟང༌། དབང་ཐང་ཡང་རབ་ཏུ་ཆེ་སྟེ། མི་ཐ་མལ་པ་མ་ལགས་པས་རྒྱལ་པོ་ཡབ་སྐུ་ཚེ་མ་འཕོས་བར་རྒྱལ་པོ་བགྱིད་པར་འགྱུར་ཞེས་བགྱིས་པ་དང༌། རྒྱལ་པོ་དྷརྨ་ཨ་ཤོ་ཀ་ཕྲག་དོག་སྐྱེས་ཏེ་ཁྲོས་ནས། ཁོ་དེ་ལྟར་དབང་ཐང་ཆེ་ན་ཁོ་བདག་འཚོ་ཞིང་སྲིད་འཛིན་གྲང༌། འདི་ང་ལ་མི་དགོས་ཀྱིས་བོར་ཅིག་ཅེས་མཆིས་ནས། མས་ཀྱང་བུ་འདི་མི་བོར་དུ་ནི་རྒྱལ་པོ་ཁྲོ་ཞིང་དྲག་ཤུལ་ཆེ་བས་བུ་བཀུམ་དུ་དོགས་ནས་མས་བུ་དེ་བོར་བ་ལས་སླད་ཀྱིས་ས་ལས་ནུ་མ་བྱུང་ནས་དེ་འཚལ་བ་ལས་མ་གུམ་ནས་མིང་ཡང་ཕྱིས་ས་ནུར་བཏགས་སོ། །དེའི་རྗེས་ལ་རྒྱ་རྗེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བུ་སྟོང་དབང་བ་ཅིག་བྱུང་སྟེ། དེ་ལ་བུ་དགུ་བརྒྱ་དགུ་བཅུ་རྩ་དགུ་ནི་མཆིས་ན། སྟོང་དུ་བུ་གཅིག་གིས་མ་ཚང་བས་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་སྲས་ལ་གསོལ་བ་བཏབ་སྟེ་བསླངས་པ་ལས་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་སྲས་ཀྱིས་བལྟས་པ་ན་ཁྱེའུ་ས་ནུ་བསོད་ནམས་ཅན་པོར་བ་མཐོང་ནས་བླངས་ཏེ་རྒྱ་རྗེའི་བུ་སྐལ་དུ་སྩལ། དེ་ནས་རྒྱ་རྗེས་བུ་དེ་གསོས་ནས་སླད་ཀྱི་ཁྱེའུ་ཆེན་པོར་སྐྱེས་ནས་རྒྱའི་བུ་སྦུན་དར་བྱིས་པ་རྩེ་རྩེ་བ་ལས་འཐབས་ནས་ཁྱོད་རྒྱ་རྗེའི་བུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བགྱིས་པ་དང༌། ཁྱེའུ་དེ་གློ་བ་མི་དགའ་ནས་མི་གཞན་དག་ལ་ཡང་ལོ་རྒྱུས་སྨྲས་ནས་ཡང་དེ་ལྟར་གྱུར་ནས་རྒྱ་རྗེ་ལ་བདག་ཐོག་མ་སྐྱེས་པའི་
― DTG173_Page_0350 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡུལ་ཚོལ། ས་ཚོལ་དུ་མཆི་བར་ཅི་གནང་ཞེས་གསོལ་བ་ལས། རྒྱ་རྗེའི་ཞལ་ནས་ཁྱོད་ངའི་བུ་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་ས་ཡང་འདི་ཡིན་མི་དགའ་མ་བྱེད་ཅིག་ཅེས་ལན་དུ་མ་བསྒོ་བ་ལས་མ་ཉན་ནས་རྒྱ་རྗེས་རྒྱལ་བུ་ས་ནུ་རྒྱལ་པོའི་ཐབས་སྩལ་ཏེ། དམག་སྟོང་ཕྲག་བཅུ་དང་བསྒྲགས་ཏེ་ནུབ་ཕྱོགས་སུ་ཡུལ་ཚོལ། ས་ཚོལ་དུ་བཏང་བ་ལས་ལི་ཡུལ་གྱི་མེ་སྐར་དུ་ཕྱིན་ཏེ། དེ་ནས་མཆིས་པ་ལ་རྒྱ་གར་ཡུལ་ནས་ཀྱང་རྒྱལ་པོ་དྷརྨ་ཨ་ཤོ་ཀའི་བློན་པོ་ཡ་ཤ་ཞེས་བགྱི་པ་ལ་དཀུ་དར་ནས། བློན་པོ་ཡ་ཤ་སྤད་སྤུན་རྗེ་ཁོལ་འཁོར་ཡན་ཆད་རྒྱལ་པོ་ལ་མི་དགའ་བ་བདུན་སྟོང་ཡུལ་ནས་བྱུང་སྟེ། ནུབ་ཕྱོགས་ཤར་ཕྱོགས་སུ་ཡུལ་ཚོལ་ས་ཚོལ་དུ་མཆིས་མཆིས་པ་ལས། འུ་ཐེན་གྱི་ཤེལ་ཆབ་གོང་མའི་ཡུལ་ཕྱོགས་སུ་མཆིས་པ་དང་རྒྱལ་བུ་ས་ནུའི་འཁོར་གྱི་ཚོང་པ་ཤེལ་བགྱི་བ་དང༌། ཟོང་བགྱི་བ་གཉིས་ལ་བ་སྦྲུམ་མ་ཐུན་མོང་བ་ཅིག་མཆིས་པ་ལས། །བ་བུ་ནད་ལངས་ནས་མེ་སྐར་ནས་ཞུགས་ངམས་ཐང་ཀར་བརྟོལ་ཏེ་ཏོ་ལར་བྲོས་པ་ལས། མི་དེ་གཉིས་ཀྱིས་རྗེས་བཞིན་དུ་བདས་པ་ལས་ཏོ་ལར་སླེབས་ཏེ། བ་བེའུ་འབྲངས་པ་ལས་ཡུལ་དེའི་མིང་ཡང་བེའུ་འབྲངས་པའི་ས་འབྲུ་སོ་ལོ་ཉ་ཞེས་བཏགས། ཏོ་ལའི་ཞུགས་དམས་ཀྱི་མིང་ཡང་ལི་སྐད་དུ་ཤེར་བཟང་ཞེས་བཏགས་ཏེ་དེ་ནས་མི་གཉིས་ཀྱིས་བལྟས་ནས། ཡུལ་ལྗོངས་སྟོང་པ་བཟང་པོ་ཞིག་གདའ་ནས་འདི་བདག་ཅག་གི་རྒྱལ་བུ་ས་ནུའི་ཡུལ་སར་རུང་ངོ་ཞེས་མཆིད་གྲོས་སུ་འཚལ་ནས་ཡུལ་ས་དེ་ལྟ་ཞིག་མཆིས་མཆིས་པ་དང༌། འུ་ཐེན་གྱི་ཤེལ་ཆབ་གོང་མར་མཆིས་པ་དང༌། བློན་པོ་ཡ་ཤའི་འཁོར་དང་མཇལ་ནས་ཁྱེད་སུའི་མི། ག་ལས་མཆིས་ཞེས་སྨྲས་པ་དང༌། མི་དེ་གཉིས་ཀྱིས་ཀྱང་རྒྱལ་བུ་ས་ནུའི་ལོ་རྒྱུས་ཞིབ་ཏུ་བཤད་པ་དང༌། ཡ་ཤས་ཀྱང་རྒྱལ་བུ་ས་ནུ་མེ་སྐར་ན་མཆིས་པའི་སྟེང་དུ་ཕོ་ཉས་འཕྲིན་པ་ལས་ཁྱོད་ནི་རྒྱལ་རིགས། བདག་ནི་བློན་པོའི་རིགས་ན། ཆུ་སྲིད་ཅིག་ཏུ་འཐམ་སྟེ། ཁྱོད་ཀྱིས་ནི་རྒྱལ་པོ་བྱས། བདག་གིས་བློན་པོ་བྱས་ཏེའུ་ཐེན་གྱི་ལྗོངས་འདིར་ཡུལ་སར་བཙུགས་ན་རུང་ངོ་ཞེས་མཆི་ན། དེ་ནས་རྒྱལ་བུ་ས་ནུ་ཡང་འཁོར་དང་བཅས་ཏེ་འུ་ཐེན་གྱི་ཤེལ་ཆུ་ངོ་མར་མཆིས་ནས་ཚར་འདི་ཉའི་འོག་ཡུལ་ཧང་གུ་ཛོ་ཞེས་བགྱི་བར་མཇལ་ཏེ། རྒྱལ་བུ་དང་བློན་པོ་ཡ་ཤ་གཉིས་ཡུལ་ས་ལ་མ་དུམ་སྟེ། དམག་བཀྱེ་སྟེ་འཐབས་པ་ལས་ནམ་མཁའ་
― DTG173_Page_0351 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་སྲས་དང༌། དཔལ་གྱི་ལྷ་མོ་བྱུང་ནས་བཤུག་ཏེ། འཐབ་ཏུ་མ་སྩལ་ནས། དོག་ས་དེ་ཉིད་དུ་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་སྲས་དང༌། དཔལ་གྱི་ལྷ་མོ་བཞུགས་པའི་སྟེང་ཁང་རེ་རེ་ཞིག་བརྩིགས་པ་ཡང་དེང་སང་གི་བར་དུ་མཆིས་ཏེ། ཡུལ་གྱི་སྲུང་མར་གཙོ་བོ་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་སྲས་དང༌། དཔལ་གྱི་ལྷ་མོ་མཆོད་པ་ཡང་དེ་ལགས། དེ་ནས་རྒྱལ་བུ་ས་ནུ་དང༌། བློན་པོ་ཡ་ཤ་ཡང་དུམ་ནས་ས་ནུས་ནི་རྒྱལ་པོ་བགྱིས། ཡ་ཤས་ནི་བློན་པོ་བགྱིས་ནས་རྒྱལ་པོ་ས་ནུའི་འཁོར་རྒྱ་རྣམས་ནིའུ་ཐན་གྱི་ཤེལ་ཆུ་འོག་མ་མན་ཆད་མདོ་ལོ་སྐོར་དང༌། སྐམ་ཤེང་ཡན་ཆད་དུ་བཀོད། བློན་པོ་ཡ་ཤའི་འཁོར་རྒྱ་གར་རྣམས་ནི་ཤེལ་ཆུ་གོང་མ་ཡན་ཆད་རྒྱ་དང༌། ཀོང་ཤེང་མན་ཆད་དུ་བཀོད། ཤེལ་ཆུ་དབུས་ནི་རྒྱ་གར་དང༌། རྒྱའི་བློན་པོ་དང༌། འབངས་སྟོད་རིམས་འདྲེས་པར་བཀོད་ནས་ཡུལ་བཙུགས་མཁར་བརྩིགས་ཏེ། རྒྱ་གར་དང་རྒྱ་ཕྲད་པའི་ཡུལ་ནི་ལི་ལགས་ཏེ། འཕྲལ་སྐད་ནི་རྒྱ་གར་དང་རྒྱར་མི་མཐུན་པ། ཡི་གེ་ནི་རྒྱ་གར་དང་བགས་ཀྱིས་མཐུན། འཇིག་རྟེན་པའི་ལུགས་ནི་རྒྱ་དང་ཕལ་ཆེར་མཐུན། ཆོས་ཀྱི་ལུགས་དང་ཆོས་སྐད་ནི་རྒྱ་གར་དང་ཕལ་ཆེར་མཐུན། ལིའི་འཕྲལ་སྐད་ནི་ཐོག་མ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཇམ་དཔལ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་སློང་གི་ཚུལ་དུ་སྤྲུལ་ཏེ། མཚན་བཻ་རོ་ཙ་ན་ཞེས་བགྱི་བས་བྱིས་པ་ཕྱུགས་རྫི་ཁྱེའུ་འཇོས་དང༌། མུ་ལེ་འཇི་ཞེས་བགྱི་བ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡུལ་ཙར་མ་ཞེས་བགྱི་བར་ལི་སྐད་ཕྱུང་སྟེ། ཀུན་ལ་བསླབས་ནས། ཁྱེའུ་དེ་གཉིས་ཀྱང་གར་མཆིས་པའི་ཆ་སུ་ལ་ཡང་མ་མཆིས་ཏེ། འདི་སྐད་ཀྱང་ཐོག་མ་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྟན་ཞིང་བསླབས་པ་ལས། ཐོག་མ་ལི་ཡུལ་བྱུང་ནས་དགུང་ལོ་དུ་ལོན་པ་ནི་གཽ་ཏོ་ཤན་གྱི་མཁན་པོ་མོ་རྒུ་དེ་ཤིང་ལ་སོགས་པ་མཁན་པོ་བགྲེས་རིམས་རྣམས་ཀྱིས་མཁན་པོ་སྔ་རབས་རྣམས་ལ་བཀའ་མཆིད་ཐོས་པ་དང༌། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལུང་བསྟན་པ་དང༌། ལི་རྗེའི་རྒྱལ་རབས་ཀྱི་ཡི་གེ་དང་ཞིབ་ཏུ་གཏུགས་ནས། གནའ་ཐོག་མ་རྒྱ་གར་ཡུལ་དུ་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲས་རྒྱལ་པོ་བགྱིས་པ་ནས་བརྩིས་ན་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲས་སྤྱིར་དགུང་ལོ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་རྒྱལ་པོ་བགྱིས་པ་ལས། རྒྱལ་སྲེད་བཟུང་སྟེ་དགུང་ལོ་ལྔ་ལགས་པ་ལས་སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་ལས་
― DTG173_Page_0352 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདས། དེ་ཚུན་ཆད་དགུང་ལོ་ཉི་ཤུ་རྩ་བདུན་རྒྱལ་པོ་བགྱིས་ཏེ། རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་ནས་རྒྱལ་པོ་དྷརྨ་ཨ་ཤོ་ཀའི་བར་དུ་རྒྱ་གར་གྱི་རྒྱལ་པོ་རབས་བཅུས་རྒྱལ་སྲིད་བཟུང་སྟེ། དྷརྨ་ཨ་ཤོ་ཀས་སྤྱིར་རྒྱལ་པོ་དགུང་ལོ་ལྔ་བཅུ་རྩ་ལྔ་བགྱིས་པ་ལས་རྒྱལ་པོར་ཞུགས་ནས་དགུང་ལོ་སུམ་ཅུ་ལགས་པའི་འོག་ཏུ་རྒྱལ་བུ་ས་ནུ་བཙས་ཏེ། ས་ནུ་དགུང་ལོ་བཅུ་གཉིས་ལོན་པའི་ཚེ་རྒྱལ་རྗེ་རྒྱལ་ཐབས་བཙལ་ནས། ཐོག་མ་སྐྱེས་པའི་ཡུལ་ཚོལ་ས་ཚོལ་དུ་མཆིས་པ་ལས་རྒྱལ་པོས་ནུ་དགུང་ལོ་བཅུ་དགུ་ལོན་པའི་ཚེ་ལི་ཡུལ་བཙུགས་ཏེ། ཐོག་མ་ལི་རྗེར་ཞུགས་པ་ཡན་ཆད་ཞིབ་ཏུ་བརྩིས་ནས་སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་དགུང་ལོ་ཉིས་བརྒྱ་སུམ་ཅུ་རྩ་བཞི་ལགས་ནས་ལི་ཡུལ་ཡང་གདོད་བྱུང་བར་འགྱུར། རྒྱལ་བུ་ས་ནུ་ཐོག་མར་ལི་རྗེར་ཞུགས་ནས་རྒྱལ་སྲིད་བཟུང་ཚུན་ཆད་དང༌། ལི་རྗེ་བཙན་བཟང་བཙན་ལ་བརྟན་ཐོག་མར་ལི་རྗེར་བསྐོས་ནས་ལི་རྗེའི་རབས་ལྔ་བཅུ་རྩ་དྲུག་དང༌། ཆག་ཚབ་ཅིག་བྱུང་ངོ༌། །གནའ་དང་པོ་མཚོ་བསྐམས་ནས་རྒྱལ་བུ་ས་ནུ་དང༌། བློན་པོ་ཡ་ཤ་ལ་སོགས་པས་ཐོག་མར་གཞི་བཟུང་སྟེ་ཡུལ་བཙུགས། རྒྱལ་བུས་ནུའི་བུ་རྒྱལ་པོ་ཡེའུ་ལ་ཞེས་བགྱི་བས་འུ་ཐེན་གྱི་དངར་ལྡན་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་བརྩིགས་ཏེ། ལི་ཡུལ་བྱུང་ནས་དགུང་ལོ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་རྩ་ལྔ་འདས་པའི་འོག་ཏུ་རྒྱལ་བུ་ཡེའུ་ལའི་བུ་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་སཾ་བྷ་བ་ཞེས་བགྱི་བས་རྒྱལ་པོར་ཞུགས་ནས་དགུང་ལོ་ལྔ་ལགས་ནས་ལི་ཡུལ་དུ་ཐོག་མར་ཆོས་བྱུང་སྟེ། འཇམ་དཔལ་དང་བྱམས་པ་གཉིས་གྱིས་ལི་ཡུལ་འདི་དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཁུད་པ་ལགས་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་ནས་བྱམས་པ་ནི་མིར་སྐྱེ་བ་བླངས་ཏེ། རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་སཾ་བྷ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྤྲུལ། འཇམ་དཔལ་ནི་དགེ་སློང་འཕགས་པ་བཻ་རོ་ཙ་ནའི་གཟུགས་སུ་སྤྲུལ་ནས་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་མཐར་ཕྱིན་པའི་གནས་ཡུལ་ཙར་མ་ཙུ་ལེའི་ཚལ་དུ་གཤེགས་ཏེ། ལི་ཡུལ་ན་མཆིས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་མཛད་ཅིང་ལི་སྐད་ཀྱང་བྱིས་པ་ཕྱུགས་རྫི་རྣམས་ལ་བཅོས་ཤིང་བསྟན། ལིའི་ཡི་གེ་ཡང་བསླབས་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་ཆོས་བྱུང་ངོ༌། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་ཡེའུ་ལའི་རྒྱལ་པོ་བི་
― DTG173_Page_0353 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཛ་ཡ་སཾ་བྷ་བས་ཡོན་བདག་བགྱིས་ནས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་འཕགས་པ་བཻ་རོ་ཙ་ནའི་སླད་དུ་ཐོག་མར་ལི་ཡུལ་དུ་ཙར་མའི་གཙུག་ལག་ཁང་ཆེན་པོ་བརྩིག་པར་བགྱིད་པ་ལས་ལི་རྗེ་བི་ཛ་ཡ་སཾ་བྷ་བའི་བློན་པོ་དང༌། འབངས་འཁོར་དང་བཅས་པ་ཀུན་གྱིས་ཀྱང་ཙར་མར་གཙུག་ལག་ཁང་རེ་རེ་བརྩིག་པར་གསོལ་ནས་བརྩིགས་པ་མང་པོ་ཞིག་བྱུང་བ་ལས་རྒྱལ་པོས་བསམས་པ། གཙུག་ལག་ཁང་བརྩིག་ཏུ་མ་སྩལ་ན་ནི་བདག་ལ་དངོས་སྡིག་ཏུ་འགྱུར། །དེ་སྙེད་ཅིག་བརྩིགས་ན་ནི་སླད་ཀྱིས་ཞིག་རལ་དུ་གྱུར་ན་ཡང་མི་སློངས་སུ་གློ་བ་ཆུང་ནས་དགེ་པའི་བཤེས་གཉེན་འཕགས་པ་བཻ་རོ་ཙ་ན་ལ་ཞུས་པ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་ཤཱ་རི་རམ་སུ་ལ་བཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཙུག་ལག་ཁང་དང༌། མཆོད་རྟེན་རྩིག་ཤིག་ཅེས་བསྒོ་ན། སྡིག་ཏུ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱུང་ནས། རྒྱལ་པོས་ཀྱང་བློན་པོ་དང་འབངས་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་དུ་བསྒོ་ནས་ཙར་མིའི་གཙུག་ལག་ཁང་ཆེན་པོ་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་སཾ་བྷ་བས་བརྩིག་པའི་ཚེ། རྒྱལ་པོའི་འཁོར་དང་བློན་པོ་དང་འབངས་རྣམས་ཀྱི་རྩར་མའི་གཙུག་ལག་ཁང་ཆུང་དུ་དང༌། མཆོད་རྟེན་བརྩིགས་སོ་འཚལ་གྱི་ནང་ན་ཤཱ་རི་རམ་མ་སྩལ་བ་ཅིག་ཀྱང་མ་མཆིས་ཏེ། གཙུག་ལག་ཁང་བརྩིགས་པ་ལགས་ནས། འཕགས་པ་བཻ་རོ་ཙ་ནས་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་སཾ་བྷ་བ་ལ་རྒྱ་པོ་གཎྜཱི་བརྡུངས་ལ་འཕགས་པ་རྣམས་སྤྱན་དྲོངས་ཤིག་ཅེས་བགྱིས་པ་དང༌། རྒྱལ་པོའི་མཆིད་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མངོན་སུམ་དུ་འདིར་གཤེགས་ཏེ་བདག་གི་ལག་ཏུ་གཎྜཱི་མ་སྩལ་གྱི་བར་དུ་བདག་གཎྜཱི་མི་བརྡུང་ངོ་ཞེས་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་དང༌། དེ་མ་ཐག་ཏུ་འཇམ་དཔལ་གྱི་སྤྲུལ་པ་དགེ་སློང་བཻ་རོ་ཙ་ནས་ནམ་མཁའ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་སྤྲུལ་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་བཅུ་དྲུག་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་ཙར་མར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཚུལ་བསྟན་ནས་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་སཾ་བྷ་བའི་ལག་ཏུ་གཎྜཱི་སྩལ་ནས། རྒྱལ་པོས་གཎྜཱི་བརྡུངས་པ་དང་དགུང་བདུན་གྱི་བར་དུ་གཎྜཱི་དེའི་སྒྲ་མ་ཆད་པར་བྱུང་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་པ་མངོན་སུམ་དུ་གཤེགས་པའི་དན་རྟགས་སུ་གོར་མ་ལ་ཞབས་ཀྱིས་བཅགས་པའི་རྗེས་ད་དུང་གི་བར་དུ་ཙར་མ་ན་མཆིས། འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་བཅུ་དྲུག་ལ་མཆོད་པ་
― DTG173_Page_0354 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ལས་བགྱིས་པའི་བཤོས་ཆ་བཅུ་དྲུག་རྒྱལ་པོས་ཕུལ་བ་ཡང་ཙར་མའི་གཙུག་ཁང་གི་ནང་དུ་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཏེར་དུ་སྩལ་ཏེ། ཕྱིར་དུས་དམས་ཤིང་དགེ་འདུན་ལ་ཡོན་བདག་མ་མཆིས་ཏེ་འཚོ་བ་མི་འབྱོར་བའི་དུས་ན་རིན་པོ་ཆེའི་བཤོས་ཆ་དེ་རྣམས་དེའི་ཚེ་སའི་འོག་ནས་འབྱུང་ཞེས་འཕགས་པ་དགེ་འདུན་འཕེལ་གྱིས་ལུང་བསྟན་པ་དག་ལས་ཀྱང་འབྱུང༌། དགེ་སློང་འཕགས་པ་བཻ་རོ་ཙ་ནའི་མཆོད་པའི་རྐྱེན་དུ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཧུ་ལོར་ཞེས་བགྱི་བས་ཁ་ཆེའི་ཡུལ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བདུན་གྱི་སྐུ་གདུང་བཞུགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ཅིག་སྤྱན་རངས་ནས་ནམ་མཁའ་ལས་གཤེགས་པ་དང་ལྟར་ཙར་མ་ན་བཞུགས་ཏེ། མཆོད་རྟེན་འདི་དྲི་གཙང་ཁང་གི་ནང་ན་བཞུགས་ཏེ། གྲིབ་མ་སླད་རོལ་དུ་གསལ་བར་འབྱུང༌། རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་སིང་ཧ་ཞེས་བགྱི་བ་ཙར་མའི་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་མཆོད་པ་བགྱིད་དུ་མཆིས་པ་ལས་སྐུ་གཟུགས་ལྡེར་སོ་བགྱིས་པ་ཅིག་འཆག་ཅིག་གཤེགས་པར་མཐོང་ནས་མཚམས་མེད་པ་ལྔ་བྱང་ངོ་ཞེས་མཆི་བ་ཡང་ད་ལྟར་བཞུགས། གཙུག་ལག་ཁང་དེའི་སྲུང་མར་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པ་ཡང༌། ལྷན་ནམ་མཁའི་སྤྱན་དང་ནོར་བུ་བཟང་པོ་ཞེས་བགྱི་བ་ལགས་ཏེ། དེང་སོང་གི་བར་དུ་མངོན་རྟགས་དང༌། མཚན་མ་དག་ཀྱང་འབྱུང༌། འཕགས་པའི་ལུང་བསྟན་དག་ཀྱང་སྦྱར་ན་ཡང་ཐོག་མ་གཙུག་ལག་ཁང་འདི་རྣམས་བརྩིགས་པ་ཡང་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང༌། ཡོན་བདག་འཕགས་པ་ཤ་སྟག་གིས་མཛད་ལ་གཙུག་ལག་ཁང་དང་མཆོད་རྟེན་བཞུགས་སོ་འཚལ་གྱི་ནང་ན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་གདུང་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་གདུང་བཞུགས་པས་གཉན་ཅིང་བྱིན་ཆེ་རབ་སྟེ། ཐོག་མ་ལི་ཡུལ་དུ་གཙུག་ལག་ཁང་བྱུང་བ་ཡང་འདི་ལས་སྔ་བ་མ་མཆིས་སོ། །དེ་ནས་ཙར་མར་འཇམ་དཔལ་གྱི་སྤྲུལ་པ་དགེ་སློང་འཕགས་པ་བཻ་རོ་ཙ་ནས་ཆོས་ཕྱུང་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་སཾ་བྷ་བས་གཙུག་ལག་ཁང་བརྩིགས་ཚུན་ཆད་རྒྱལ་པོ་ལི་རྗེ་རབས་བདུན་གྱི་བར་དུ་གཙུག་ལག་ཁང་གཞན་མ་བརྩིགས། དེ་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་རྒྱ་གར་ཡུལ་ནས་འཕགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་བུདྡྷ་དུ་ཏ་དང༌། ཁ་གང་ཏ་དང༌། ཁ་ག་རོ་ཡང་དང༌། ཁ་ག་དྲོད་དང་བཞི་བྱུང་སྟེ། གཽ་ཏོ་ཤན་གྱི་ཨཱཪྻ་སྟ་ནར་བཞུགས་སོ། །དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱས་པ་ཡང་ལི་རྗེ་བ་ཛི་
― DTG173_Page_0355 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡ་བཱིཪྻ་བྱ་བར་གྱུར་ཏེ། རྒྱལ་པོ་དེ་སྲོག་མཁར་གྱི་སྟེང་ནས་བལྟས་ནམ་ཁར་གྱི་ཕྱི་རོལ་ན་གསེར་དང༌། དངུལ་ལྟ་བུར་སྣང་བ་ཞིག་མཐོང་ནས་བསྙགས་པ་དང༌། ད་ལྟར་འགུམ་ཏིར་གྱི་མཆོད་རྟེན་ཆེན་བོ་བཞུགས་པ་སླེབས་ནས་བལྟས་ན། ཤ་བ་ནི་གནོད་སྦྱིན་གྱི་སྡེ་དཔོན་ཆེན་པོ་ཡང་དག་ཤེས་སུ་གྱུར་ཏེ་རྒྱལ་པོ་ལ་སྨྲས་པ། ཀྱེ་རྒྱལ་པོ་ཁྱོད་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ལུང་བསྟན་པ་བཞིན་འདིར་གཙུག་ལག་ཁང་གཅིག་བརྩིགས་པ་རིགས་སོ་ཞེས་བགྱིས་པ་དང༌། སུའི་ཕྱིར་བརྩིགས་ཞེས་རྒྱལ་པོས་ཞུས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕོ་ཉ་ཞེས་བགྱི་པ་འཕགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་བུདྡྷ་ཏ་ལ་སོགས་པ་བཞི་ཁྱེད་ཀྱི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དུ་འོངས་པ་འདི་དག་གི་ཕྱིར་བརྩིག་ཅེས་བསྒོ་བ་དང༌། འཕགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་དེ་དག་ཀྱང་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་བཱིཪྻའི་དྲུང་དུ་བྱོན་ནས་ཆོས་བཤད་པས་རྒྱལ་པོ་ཡང་ཚེ་སྔ་མའི་སྨོན་ལམ་དྲན་ནས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་དོགས་བརྟག་པའི་ཕུར་བུ་དེར་བཏབ་སྟེ། གཙུག་ལག་ཁང་འགུམ་ཏིར་བརྩིགས་སོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་བཱིཪྻ་འགུམ་ཏིར་གྱི་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་མཆོད་པ་བགྱིད་དུ་མཆིས་པའི་ཚེ་བུ་ཆུང་ངུ་ཞིག་སྟོར་ནས་རྗེས་བཅང་པ་དེ་བཙལ་ན། གཽ་ཏོ་ཤན་གྱི་ལུང་བུའི་ནང་ནས་སངས་རྒྱས་འོད་སྲུངས་ཀྱི་སྐུ་གདུང་བཞུགས་པའི་མཆོད་རྟེན་གྱི་དྲུང་ནས་བུ་རྙེད་དེ། དེ་ནས་རྒྱལ་པོས་མཆོད་རྟེན་འདི་གང་གི་དུས་ན་སུས་བརྩིགས་ཞེས་སྨྲས་པ་དང༌། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་འཕགས་པ་དེ་དག་གི་ཞལ་ནས་མཆོད་རྟེན་འདི་སངས་རྒྱས་འོད་སྲུངས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཚེ་བརྩིགས་ཏེ་སངས་རྒྱས་འོད་སྲུངས་ཀྱི་སྐུ་གདུང་བཞུགས་སོ། །ལི་ཡུལ་སྔོན་མཚོར་གྱུར་བའི་དུས་ན་མཆོད་རྟེན་འདི་རིས་གཡོགས་ཏེ་ཆུས་མ་ཞིག་ལ། ཕྱིས་ཀྱང་ཡུལ་འདི་མཆོད་འགྱུར་ཏེ། ཡང་མཆོད་རྟེན་འདི་རིས་གཡོགས་ནས་ཆུས་མི་འཇིག་སྟེ། སངས་རྒྱས་བྱམས་པ་བྱུང་བའི་ཚེ་ཡང་མཚོ་བསྐམས་ནས་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་དུས་ན་མཆོད་རྟེན་འདི་འབྱུང་སྟེ། གནས་འདི་ནི་རུས་གསུམ་དུ་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཁུད་པའི་ནང་ན་ཡང་གཽ་ཏོ་ཤན་འདི་ཕོ་བྲང་ས་གཅིག་ཡིན་ཏེ་དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་ཀུན་འདིར་གཤེགས་ཤིང་ལུང་སྟོན། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛོད་དོ། །ཕྱོགས་བཅུ་འི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་སོ་སོ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ཡང་དུས་གསུམ་དུ་གླང་མགོ་རི་འདི་ལ་མཆོད་པ་མཛད་དུ་བྱོན་
― DTG173_Page_0356 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནས་སླར་གཤེགས་སོ་ཞེས་བསྟན། དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་བཱིཪྻ་དད་པའི་ཤུགས་ཆེན་པོས་གླང་མགོ་རིའི་སྟེང་དུ་གཽ་ཏོ་ཤན་གྱི་གཙུག་ལག་ཁང་བརྩིགས་ནས་བུ་ཆུང་དུ་དེ་ཡང་ཐར་བར་བཏང་སྟེ་ཕྱིས་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་ནས། ལི་ཡུལ་དུ་དགྲ་བཅོམ་པར་གྱུར་པ་འདི་ལས་སྔ་བ་མ་བྱུང་བས་འདི་ནི་ལམ་སྟོན་པའོ་ཞེས་མོ་རྒུ་བདེ་ཤི་བྱ་བར་བཏགས་ཏེ། ཐོག་མ་མོ་རྒུ་བདེ་ཤིའི་མིང་ནི་དེ་ནས་བྱུང་སྟེ་དེང་སང་གི་བར་དུ་ཡང་ཐུབ་ལྡན་དང༌། དཀའ་ཐུབ་ཀྱི་མཆོག་ལས་བཏུས་ཏེ། མོ་རྒུ་བདེ་ཤིར་བསྒོ་བ་ལགས། གཽ་ཏོ་ཤ་ན་དང༌། འགུམ་ཏིར་གྱི་གཙུག་ལག་ཁང་འདི་གཉིས་བཞུགས་པའི་དོག་ས་ཡང་དུས་གསུམ་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རིམ་གྱིས་འབྱུང་ངོ་འཚལ་གྱི་ཞབས་ཀྱིས་བཅགས། བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་སྟེང་དུ་འཕགས་པའི་ལུང་བསྟན་དག་དང་སྦྱར་ནས་ཡང༌། ཐོག་མར་གཙུག་ལག་ཁང་འདི་རྣམས་བརྩིགས་པ་ཡང་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང༌། ཡོན་བདག་འཕགས་པ་ཤ་སྟག་གིས་མཛད་ལ། གཙུག་ལག་ཁང་དང༌། མཆོད་རྟེན་བཞུགས་སོ་འཚལ་གྱི་ནང་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་གདུང་བཞུགས་པས་གཉན་ཞིང་བྱིན་ཆེ་རབ་སྟེ། གཙུག་ལག་ཁང་གི་སྲུང་མར་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པ་ཡང་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་སྲས་དང༌། གནོད་སྦྱིན་གྱི་སྡེ་དཔོན་ཡང་དག་ཤེས་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་གནས་དྲོས་པོ་ལགས་ཏེ་དེང་སོང་གི་བར་དུ་ཡང་མངོན་རྟགས་དང་མཚན་མ་དག་ཀྱང་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། ལི་ཡུལ་གྱི་གཙུག་ལག་ཁང་བཞུགས་སོ་འཚལ་གྱི་ནང་ན་གཙོ་བོར་བགྱི་བ་ལགས། རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་བཱིཪྻས་འགུམ་ཏིར་གྱི་གཙུག་ལག་ཁང་བརྩིགས་ཚུན་ཆད་རྒྱལ་པོ་རབས་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་གཙུག་ལག་ཁང་གཞན་མ་བརྩིགས། དེ་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་ཛ་ཡ་ཞེས་བགྱི་བས་རྒྱ་རྗེའི་བུ་མོ་བུ་ཉེ་ཤྭ་ར་ཞེས་བགྱི་བ་མཆིས་འབྲང་དུ་བླངས་ནས་རྒྱ་རྗེའི་བུ་མོ་དེས་ལི་ཡུལ་དུ་སྲིན་བུའི་ས་བོན་ཞིག་འཚལ་ཏེ་མཆིས་ནས་ཡུལ་མ་ཤ་བགྱི་བར་སྲིན་བུ་གསོས་པ་དང༌། སྲིན་བུ་མ་ཚར་བའི་སྐབས་སུ་བློན་པོ་རྒྱུས་མ་འཚལ་བ་ཁ་ཅིག་གིས་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་ཛ་ཡ་རྒྱ་རྗེའི་བུ་མོ་རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོ་བགྱིད་པ་དེས་སྤྲུལ་གདུག་པ་མང་པོ་མ་ཞར་གསོ་ཞིང་མཆིས་ཏེ་ཆེན་པོར་གྱུར་
― DTG173_Page_0357 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དང༌། ཡུལ་ཕྱོགས་སུ་གནོད་པར་གློ་བ་ཆུང་ན་ཇི་ལྟར་བགྱི་ཞེས་བློན་པོ་དག་གིས་ཞུས་པ་དང༌། སྦྲུལ་གསོ་བའི་ཁང་པར་མེས་ཐོང་ལ་ཀུན་སྲེགས་ཤིག་ཅེས་བསྒོ་བ་དང༌། རྒྱལ་མོས་དེ་ཐོས་ནས་འཕྲལ་དུ་ནི་རྒྱལ་པོ་ལ་རྒྱུས་ཀྱིས་བཤད་པའི་རྡོ་མ་ཐོགས་ནས། སྲིན་བུ་ཤས་ཤིག་བསྐུས་ཏེ་གསང་ཐབས་སུ་གསོས་ཏེ། སླད་ཀྱིས་ཁ་ཆེར་དར་དང་སྲིན་བལ་ཕྱུང་ནས་དར་དང་མེན་དྲི་བཏགས་ཏེ། རྒྱལ་པོ་ལ་བསྟན་ནས་རྒྱུས་ཀྱིས་ཞིབ་ཏུ་བཤད་པ་དང༌། རྒྱལ་པོ་ཡང་འགྱོད་པ་སྐྱེས་ཏེ། རྒྱ་གར་ཡུལ་ནས་དགེ་སློང་འཕགས་པ་སང་གྷ་གྷོ་ཥ་ཞེས་བགྱི་བ་ལི་ཡུལ་དུ་བྱོན་ནས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དུ་སྤྱན་དྲངས་ཏེ། སྲིན་བུ་ཕལ་ཆེར་བཀུམ་པའི་དངོས་སྡིག་བཤགས་སྦྱང་བགྱིས་ནས་པོ་ཏཪྻ་དང༌། མ་ཞིའི་མཆོད་རྟེན་དང༌། གཙུག་ལག་ཁང་ཆེན་པོ་བརྩིགས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་ཤ་རི་རམ་མང་པོ་ཙམ་ཞིག་སྩལ་ཏེ། དེའི་སླད་དུ་དཔྱིད་ཟླ་ར་བའི་ངོ་ཐོག་ཐག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་སྐུའི་གཟུགས་བརྙན་མ་ཞོ་པོ་ཏཪྻ་ཞེས་བགྱི་བའི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་བཞུགས་སོ་ཞེས་འཕགས་པ་དག་གིས་ལུང་བསྟན་པས་དེང་སང་གི་བར་དུ་ཡང༌། ལི་ཡུལ་གྱི་དགེ་འདུན་སྡེ་གཉིས་དང༌། རྒྱལ་པོ་དང༌། བློན་པོ་མན་ཆད་འབངས་ཡན་ཆད་ལོ་རེ་ཞིང་དཔྱིད་ཟླ་ར་བའི་ངོ་ལ་མཆོད་པར་བགྱིད་ཅིང༌། རིལ་གྱིས་པོ་ཏཪྻའི་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་མཆིས་ཏེ། གཙུག་ལག་ཁང་འདི་ཡང་གཉེན་ཞིང་བྱིན་ཆེ་རབ་སྟེ། ལྷ་རཏྣ་བ་ལ་དང༌། རཏྣ་ཤཱུ་ར་གཉིས་སྲུང་མར་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པ་ལགས་ཏེ། དེང་སོང་གི་བར་དུ་ཡང་དངོས་རྟགས་དང་མཚན་མ་དག་ཀྱང་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་ཛ་ཞེས་བགྱི་བ་ལ་བུ་སྤུན་གསུམ་མཆིས་ཏེ། ཕུ་བོ་རབ་འདོད་འདྲོས་ཞེས་བགྱི་བ་ནི་རྒྱལ་སྲིད་མ་འཚལ་ཏེ། བསོད་ནམས་བགྱིད་ཅིང་རྒྱ་གར་ཡུལ་དུ་མཆིས། དེའི་ནུ་བོ་བར་མ་ཡང་རྒྱལ་སྲིད་མ་འཚལ་ནས་བནྡེར་ཞུགས་ཏེ་མིང་དྷརྨཱ་ནནད་ཞེས་བཏགས་ནས་རྒྱ་གར་ཡུལ་དུ་ཆོས་སློབ་ཏུ་མཆིས། ནུ་བོ་ཐ་ཆུངས་རྒྱལ་སར་ཞུགས་ཏེ་མིང་བི་ཛ་ཡ་དྷརྨར་བཏགས་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་དྷརྨ་དེ་དཔའ་ཞིང་རྩལ་ཆེབས་[*CHE BAS?] གསོད་རྐྱེན་དག་ལ་དགའ་ནས། ཕུ་བོ་བནྡེ་
― DTG173_Page_0358 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དྷརྨཱ་ནནད་རྒྱ་གར་ཡུལ་ནས་མཆིས་པ་ཆོས་མཉན་ཞིང་བསླབ་ནས་བསྒོམས་པས་འཕགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པར་གྱུར་ཏེ། འཕགས་པ་དྷརྨཱ་ནནྡས་རྒྱ་གར་ཡུལ་ནས་བལྟས་ན། ནུ་བོ་རྒྱལ་པོ་བ་ཛི་ཡ་དྷརྨ་གསོད་རྐྱེན་བགྱིད་ཅིང་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་ཞེན་པར་མཐོང་ནས་གློ་བ་བརྗེས་ཏེ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བགྱི་བའི་སླད་དུ་རྒྱ་གར་ཡུལ་ནས་ལི་ཡུལ་དུ་མཆིས་ཏེ། ཉོན་བགྱིར་གྱི་རི་རྩ་ཤེལ་ཆབ་འོག་མ་དང༌། ཉེ་བ་ཞིག་ཏུ་སྦྱིལ་པོ་བགྱིས་ཏེ་དེ་ན་བསྒོམ་བཞུགས་པ་ལས་ཉིན་གཅིག་ཅིག །འཕགས་པ་དེ་ཤ་བ་གསེར་གྱི་ཁ་དོག་འདྲ་བ་ཞིག་ཏུ་སྤྲུལ་ཏེ། འུ་ཐེན་གྱི་སྐུ་མཁར་གྱི་སླད་རོལ་ཤར་ཕྱོགས་ལོགས་ན་འགུས་ནོ་ཞེས་བགྱི་བའི་སྒང་བུ་ཞིག་མཆིས་པའི་ཁར་བྱུང་བ་དང༌། རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་དྷརྨས་སྲོག་མཁར་གྱི་སྟེང་ནས་མཐོང་ནས་མདའ་གཅིག་འཕངས་པ་དང༌། ཤ་བའི་བརླར་ཕོག་ནས་ཤ་བ་ནི་བྲོས། རྒྱལ་པོ་ནི་སླད་བཞིན་དུ་བསྙེགས་པ་དང༌། ཤ་བ་དེ་འཕགས་པ་དྷརྨཱ་ནནདའི་སྤྱི་ལ་བུའི་ནང་དུ་མཆིས། རྒྱལ་པོ་སླད་བཞིན་དུ་མཆིས་པས་བལྟས་ན་སྤྱིལ་པོའི་ནང་ན་ཤ་བ་ནི་ཅང་མ་མཆིས། དགེ་སློང་གཅིག་བརླ་ལ་མདས་ཕོག་པ་འབྱིན་ཅིང་མཆིས་པ་མཐོང་ནས། ཕུ་བོ་ལགས་པར་ནི་ངོ་མ་འཚལ་ཏེ། ཕུ་བོ་དགེ་སློང་དྷརྨཱ་ནནྡས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས་ཕུ་བོ་ལགས་པར་གདོང་ངོ་འཚལ་ཏེ། རྒྱལ་པོས་བཙུན་པ་ཅི་ནོངས་ཞེས་བགྱིས་པ་དང༌། ཁྱོད་ཀྱིས་བདག་ལ་མདའ་འཕངས་ཏེ་ཅི་བྱ་ཞེས་བགྱིས་པ་དང༌། རྒྱལ་པོས་ཀྱང་ཤ་བ་མ་ལགས་པར་ཚོར་ནས་བདག་གིས་ནོངས་ན་ཁྲི་ལན་ཞེས་བགྱིས་པ་དང༌། དགེ་སློང་དེའི་མཆིད་ནས་གཅིག་ཏུ་ན་ད་ཁྱོད་ཀྱི་ཕུ་བོ་ཡིན། གཉིས་སུ་ན་ང་འཕགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པར་གྱུར་པས། རྒྱལ་པོ་ཁྱོད་ཀྱི་མཚར་གྱི་སྡིག་པ་ཐོབ་སྟེ། མཚམས་མེད་པ་དང་འདྲ་བའི་ལས་བྱས་པར་གྱུར་ཏེ། བཤགས་སྦྱངས་དང༌། བསོད་ནམས་ཆེར་མ་བྱས་ན་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བགྱིས་པ་དང༌། རྒྱལ་པོ་དེ་ཡང་འགྱོད་པ་སྐྱེས་ཏེ་རབ་ཏུ་མ་དགའ་ནས། འཕགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་དེའི་ཞབས་ལ་འཇུས་ཏེ། བཟོད་གསོལ་བཤགས་སྦྱངས་བགྱིས་ནས་བདག་གི་སྡིག་པ་འདི་ཇི་ལྟར་འབྱང་ཞེས་ཞུས་པ་དང༌། འཕགས་པ་དྷརྨཱ་ནནདའི་
― DTG173_Page_0359 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞལ་ནས་ད་འཕྲལ་དུ་གཞན་བྱར་མེད་ཀྱི་ཡུལ་འབྲོ་ཏིར་ཞེས་བྱ་བའི་ལྗོངས་ཕ་བི་ན་སྔོན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། རྒྱལ་པོ་ཟླ་འོད་ཅེས་བགྱི་བའི་དུས་ན་བྲམ་ཟེས་མགོ་བླངས་ཏེ། རྒྱལ་པོ་ཉིད་ཀྱིས་མགོ་བཅད་ནས། བྲམ་ཟེ་ལ་སྩལ་བའི་ཕྲིན་ཡིག་ལས་དཀའ་བ་རྣམ་པ་གཅིག་མཛད་པའི་ས་འདི་ཡིན། གཉིས་སུ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོ་ནས་ལི་ཡུལ་བྱིན་གྱིས་རློབ་ཅིང༌། གཽ་ཏོ་ཤན་དུ་གཤེགས་པའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཁོར་མང་པོས་བསྐོར་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སའི་སྙིང་པོ་དང༌། རི་ཀྵ་ཏ་ཨ་ཤོ་ཀ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཏེ་འདི་ན་བཞུགས་བཞུགས། དེང་སང་གི་བར་དུ་ཡང་གཟུགས་བརྙན་འདི་བཞུགས། རྣམ་པ་གསུམ་དུ་ན་འབོད་བྷ་ལོང་ཞེས་བྱ་བའི་ཚལ་ཆུང་ངུ་ཕ་པའི་ན་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ཀྱིས་བཅགས་ནས་ཕྱིས་འཕགས་པ་འབྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་སྒོམ་སར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཏེ། གནས་འདི་རྣམས་སྲུང་བར་ལྷ་ཛི་ན་རི་ཤ་བ་དང༌། ལྷ་མོ་ཨ་ཤོ་ཀ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཏ་ཀྵ་ཀ་དང་གསུམ་གྱིས་དམ་ཚིག་བླངས་ཏེ། དེང་སང་གི་བར་དུ་ཡང་གནས་འདི་སྲུང་ཞིང་རྒྱལ་པོས་འདིར་གཙུག་ལག་ཁང་གཅིག་བརྩིགས་ན་སྔ་ཕྱིའི་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ལས་ཅི་བགྱིས་པ་འབྱོང་ངོ་ཞེས་བགྱིས་པ་དང༌། རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡདྷ་རྨ་དད་པ་སྐྱེས་ནས་སླན་ཆད་གསོང་རྐྱེན་མི་བགྱིད་པར་དམ་བཅས། རྒྱལ་པོ་ཟླ་འོད་ཀྱིས་བྲམ་ཟེ་ལ་མགོ་སྦྱིན་གཏོང་དུ་བགྱིས་པའི་སར་དེ་མ་ཐག་ཏུ་དོགས་བརྟགས་པའི་ཕུར་བུ་བཏབ་ནས། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་འཕགས་པ་དྷརྨཱ་ནནདའི་སླད་དུ་འབྲོ་ཏིར་གྱི་མཆོད་རྟེན་དང༌། གཙུག་ལག་ཁང་ཆེན་པོ་བརྩིགས། སྐུ་མཁར་གྱི་ནང་དུ་ཡང་ལྷོ་སྒོའི་སྒེའུ་ཆུང་མཆིས་པའི་ནང་ལོགས་ན་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བ་རུ་ཎའི་གནས་ཀྱི་སྟེང་ན་བ་རི་ཐ་ཞེས་བགྱི་བའི་མཆོད་རྟེན་གཉེན་པོ་བཞུགས་པའི་དྲུང་ན་ནང་གི་གཙུག་ལག་ཁང་ཞིག་དང༌། མཆོད་རྟེན་ཆེན་པོ་ཞིག་བརྩིགས་ཏེ། མཆོད་རྟེན་གྱི་ནང་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བདུན་གྱི་སྐུ་གདུང་སྩལ། སངས་རྒྱས་རིན་ཆེན་
― DTG173_Page_0360 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མང་གི་ཐོག་མའི་སྐུ་གདུང་མ་ཞིག་པ་ཉིད་སྤྱན་དྲངས་ཏེ། ད་ལྟར་གཙུག་ལག་ཁང་འདིའི་ནང་ན་བཞུགས། འབྲོ་ཏིར་གྱི་གཙུག་ལག་ཁང་འདི་ཡང་གཉན་ཞིང་བྱིན་ཆེ་བ་སྟེ། དེང་སང་གི་བར་དུ་ཡང་མངོན་རྟགས་དང་མཚན་མ་འབྱུང་ངོ༌། །ལི་ཡུལ་དུ་ཐོག་མ་མ་ཧཱ་ས་མ་གྷི་ཀའི་སྡེ་ཡང་དགེ་སློང་འཕགས་པ་དྷརྨཱ་ནནད་བྱུང་ནས། འུ་ཐན་ན་འབྲོ་ཏིར་གཏོགས་པར་གཙུག་ལག་ཁང་བརྒྱད་དང༌། ཀམ་ཤེང་གཙུག་ལག་ཁང་ཁ་བརྒྱད་ཀྱི་དགེ་འདུན་ཡང་མ་ཧཱ་སཾ་གྷི་ཀའི་སྡེར་གཏོགས། དེ་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་ཛ་ཡའི་བུ་ཆེན་པོ་རྒྱལ་བུ་འདོན་འདྲོས་ཀྱིས་སང་ཏིར་གྱི་གཙུག་ལག་ཁང་བརྩི་ག་པར་དོག་ས་འཇལ་ཏེ་བརྩམས་པ་ལས་ཡོ་བྱད་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱིས་མ་འཚལ་ནས་རྒྱལ་བུ་འདོན་འདྲོས་ཀྱིས་བསམས་པ། གཞན་ནས་མ་ཕྲོགས་པ། མ་རྐུས་པ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་དཀོར་ལ་མ་འབགས་པར་ནོར་གཙང་མ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་རྐང་གིས་བཙུགས་ཏེ། བཙལ་ལ་གཙུག་ལག་ཁང་བརྩིག་གོ་སྙམ་ན་ཐོག་མ་རྒྱ་གར་ཡུལ་དུ་མཆིས་ཏེ། མཁན་པོ་འཕགས་པ་ས་མནྟ་སི་དྡྷི་མཁན་པོར་སྤྱན་དྲངས། སྟོད་ཕྱོགས་ཐོག་ཐོག་ཏུ་ཡང་མཆིས་ནས་ནོར་གཙང་མ་བཙལ། དེ་ནས་སླར་ལོག་ནས་རྒྱ་ཡུལ་དུ་མཆིས་པ་དང་རྒྱ་རྗེའི་བློན་པོ་གཅིག་གྱོས་ལ་ཆགས་ཏེ། དགུམ་པར་བགྱིས་པ་ལས། འདོན་འདྲོས་ཀྱིས་རྒྱ་རྗེ་ལ་བློན་པོ་འདིའི་སྐྱིན་པར་བདག་དགུམ་པར་ཅི་གནང་གསོལ་བ་ལས་རྒྱ་རྗེས་ཀྱང་གནང་སྟེ། གཤེད་མས་རྒྱལ་བུ་ལ་རལ་གྲི་བཏབ་པ་ན་བཅད་འཕྲོ་ནས་འོ་མ་བྱུང་སྟེ། མ་གུམ་ནས་རྒྱ་རྗེ་ལ་སོགས་པ་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་གྱུར་ཏེ་མཆོད་པ་བགྱིས། ཡོན་ཡང་མང་པོ་ཙམ་ཞིག་ཕུལ། བློན་པོ་དེས་ཀྱང་སྲོག་རིན་གྱི་ཡོན་ཕལ་ཆེར་ཕུལ་བ་བླངས་ནས། སླར་ལི་ཡུལ་གྱི་འདབ་ཉེ་བ་ཞིག་ཏུ་འཁོར་མང་པོ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་མཆིས་པ་དང༌། རྒྱལ་པོ་འདོན་འདྲོས་ཀྱིས་ནུ་བོ་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་དྷ་རྨ་རྒྱལ་སྲིད་འཛིན་ཞིང་མཆིས་པ་ལས། བློན་པོ་ཁ་ཅིག་གི་མཆིད་ནས་རྒྱལ་བུའི་གཅེན་རྒྱལ་བུ་འདོན་འདྲོས་རྒྱ་རྗེས་ལི་ཡུལ་གྱི་རྒྱལ་པོར་བསྐོས་ཏེ། རྒྱལ་པོའི་རྒྱལ་སྲིད་འཕྲོག་ཏུ་འོངས་སོ་ཞེས་བགྱིས་པ་དང༌། རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་དྷརྨ་ཡང་ཕུ་བོ་འདོན་འདྲོས་ལ་མི་དགའ་ནས་སྐུ་མཁར་
― DTG173_Page_0361 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱི་ནང་དུ་ཡང་མ་བཏང༌། ཕྲད་དུ་ཡང་མ་བཏུབ་ནས། སང་ཏིར་གྱི་གཙུག་ལག་ཁང་བརྩིགས་པའི་ས་གཞིར་མཆིས་ཤིག་ཅེས་བསྒོ་ནས། ཕུ་བོ་རྒྱལ་བུ་འདོན་འདྲོས་ཀྱང་སང་ཏིར་དུ་མཆིས་ཏེ། ནུ་བོས་ཀྱང་ཆུ་དང་རྩྭ་ཤིང་ལ་ཡང་དབང་མ་བསྐུར་ཏེ། ཁོ་བདག་གི་རིན་གྱིས་འཇལ་ཏེ། ཡོ་བྱད་སྦྱོར་ཞིང་མཆི་ས་པ་ལས། ཐོག་མ་རྒྱ་གར་ཡུལ་དུ་མཁན་པོ་འཕགས་པ་ས་མནྟ་སིདྡྷི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་ཕྱོགས་ལ་བལྟས་ནས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་མཆོད་པ་བགྱིས་ནས་སྨོན་ལམ་བཏབ། སྤྱན་དྲངས་པ་དང༌། མཁན་པོ་ཡང་རྒྱ་གར་ཡུལ་ནས་ནམ་མཁའ་ལ་ལྡིང་སྟེ། ལི་ཡུལ་དུ་རྒྱལ་པོ་འདོན་འདྲོས་ཀྱི་དྲུང་དུ་གཤེགས་ནས་གཙུག་ལག་ཁང་ཇི་ལྟར་བརྩིགས་པའི་བཤེས་གཉེན་ཡང་བགྱིས། རྒྱལ་པོ་སྤུན་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་མ་འཇལ་བའི་སྡུམ་བགྱི་བའི་སླད་དུ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གནམ་དུ་གཤེགས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་ལུས་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། བུ་སྨད་ལ་སོགས་པའི་སྦྱིན་གཏོང་བགྱིས་ཤིང་ཕྲིན་ལས་དཀའ་བ་ཇི་ལྟར་མཛད་པ་བཞིན་དུ་ནོ་ལེ་ཞེས་བགྱི་བ་དང༌། ཟློས་ཆོས་ལི་ཡུལ་དུ་མི་བགྱིར་མི་རུང་ཞེས་ལྷ་རྣམས་ལ་གསོལ་ནས་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གནམ་གྱི་ལྷ་དང༌། རྒྱལ་ཆེན་རིས་བཞིའི་ལྷ་རྣམས་ལི་ཡུལ་སང་ཏིར་བགྱི་བར་གཤེགས་ཏེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྔོན་ཕྲིན་ལས་དཀའ་བ་ཇི་ལྟར་མཛད་པ་བཞིན་དུ་ལྟ་རྣམས་ཟློས་ཆོས་བགྱིས་པའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་དྷརྨས་བློན་པོ་དང༌། འབངས་རྣམས་ལ་གཅིག་ཀྱང་དེར་མཆིར་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བགྱིས་པ་ལས། ལྷའི་རོལ་མོ་བཟང་པོ་སྔ་ན་མ་བྱུང་བ་དེ་ཐོས་ནས་མི་གཅིག་གིས་གཅིག་སྦྲན་ཏེ་མ་བཟོད་ནས་དེར་མཆིས། སླད་ཀྱིས་རྒྱལ་པོའི་འཁོར་ཀུན་གར་མཆིས། རྒྱལ་པོས་སྨྲས་པ་དང༌། བློན་པོ་དག་གིས་རྒྱུས་ཀྱིས་ཞིབ་ཏུ་བཤད་པ་དང༌། རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་དྷ་རྨ་ཡང་མ་བཟོད་དེ། སང་ཏིར་གྱི་གཙུག་ལག་ཁང་གི་འདབས་སུ་མཆིས་པ་དང༌། ཕུ་བོ་རྒྱལ་པོ་འདོན་འདྲོས་ཀྱིས་བསུ་ནས་སྤུན་དེར་མཇལ་བ་དང༌། ནུ་བོ་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་དྷརྨས་ཕུ་བོ་ལ་ཕྱག་བགྱིས་ནས། པུས་མོ་ས་ལ་བཙུགས་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ། འཕགས་པ་བདག་གིས་ཁྱོད་ཀྱི་མཐུ་སྟོབས་མ་རིག་ནས་ང་རྒྱལ་གྱི་དབང་དུ་གྱུར་ནས་བདག་
― DTG173_Page_0362 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གིས་རབ་ཏུ་ནོངས་པ་བཟོད་པར་གསོལ་ཞིང་མཆིས་ན། བདག་ལ་དངོས་སྡིག་ཏུ་མི་འགྱུར་བར་བཟོད་པ་བཞེས་པར་ཅི་གནང་ཞེས་བགྱིད་པ་དང༌། ཕུ་བོས་ཀྱང་བཟོད་པ་བླངས་པ་དང༌། དེས་སླར་ནུ་བོ་ལ་བཟོད་པ་གསོལ་ནས་ལག་སྦྲེལ་ཏེ་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་མཆིས་ནས་མཆོད་པ་བགྱིས། ལྷ་ཀླུས་ནོ་ལེ་བགྱིས་པ་དང༌། གཙུག་ལག་ཁང་རྩིག་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ནས་ཡོན་ཕུལ། གཙུག་ལག་ཁང་རྩིག་པའི་དང་རོགས་བགྱིས་ཏེ་རྐྱེན་རིས་བཀུམ་སྟེ་ཕུལ། ཐོག་མ་སྤུན་མ་མཇལ་ཏེ། བཟོད་པ་གསོལ་བའི་སར་མཇལ་མོ་ཀ་ཀ་རོ་ད་ཞེས་བགྱི་བའི་གཙུག་ལག་ཁང་ཞིག་བརྩིགས་ནས་ཐོག་མ་ཡི་ཡུལ་དུ་སརྦ་ཏི་བཱང་ཀྱི་སྡེ་ཐེག་པ་ཆུང་དུ་པ་ཡང་མཁན་པོ་འཕགས་པ་ས་མནྟ་སིདྡྷི་ལས་བྱུང༌། གཙུག་ལག་ཁང་གི་སྲུང་མ་ཡང་ལྷ་ཀ་བི་ལ་ཞེས་བགྱི་བས་ཞལ་གྱིས་བཞེས་གསུངས། དེང་སང་གི་བར་དུ་ལོ་གཅིག་ཅིང་ཡང་རྟག་ཏུ་སྟོན་ཟླ་ར་བ་ཚེས་བདུན་དང་བརྒྱད་ཀྱི་གདུགས་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཕྲིན་ལས་དཀའ་བ་མཛད་པའི་ཟློས་ཆོས་ནོ་ལེ་བགྱིད་དེ། ཡུལ་མི་རིལ་གྱིས་ཆོས་ཉན་ཅིང་དེར་མཆིས་ཏེ། གཙུག་ལག་ཁང་འདི་ཡང་གཉེན་ཞིང་བྱིན་ཆེ་བར་བགྱིད་དོ། །དེའི་འོག་ཏུ་རྒྱལ་པོ་བ་ཛི་ཡ་དྷརྨའི་བུ་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་སིང་ཧས་རྒྱལ་པོ་བགྱིད་པའི་ཚེ་ག་འཇག་གི་རྒྱལ་པོས་ལི་ཡུལ་དུ་དམག་མང་པོ་དྲངས་ཏེ། རྒྱལ་པོ་བ་ཛི་ཡ་སིང་ཧ་དང་འཐབས་པ་ལས་ག་འཇག་གི་དམག་ཕམ་སྟེ། ག་འཇག་གི་རྒྱལ་པོ་ཡང་ལི་རྗེས་ཞགས་པས་ཟིན་ནས་འགུམ་པར་བགྱིད་པ་ལས་ཐར་པར་གསོལ་ནས་རྒྱལ་པོ་བ་ཛི་ཡ་སིང་ཧའི་མཆིད་ནས། རྒྱལ་པོ་ཁྱོད་བདག་གིས་མི་དགུམ་པར་ཐར་པར་བཏང་གིས། ནམ་ཁྱོད་དགྲ་ཆོམས་པའི་དུས་ནི་བདག་གི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་མཛད་ཅིང་སླར་བྱོན་ཅིག་ཅེས་བགྱིས་ནས། ཐར་པར་སྩལ་ཏེ་མིང་ཡང་ཨཱ་ནནད་སེ་ནར་བཏགས་ཏེ་སླར་ཤུ་ལིག་ཏུ་བཏང༌། དེ་ནས་དགེ་སློང་ཨཱ་ནནད་སེ་ན་སླད་ཀྱིས་དགྲ་བཅོམ་ནས་ཐོག་མ་ལི་རྗེ་དང་དམ་བཅས་བ་བཞིན་ནམ་མཁའ་ལ་ལྡིང་སྟེ། ལི་ཡུལ་གཤེགས་ནས། རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་སིང་ཧའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བགྱི་བའི་སླང་དུ་སྙིང་རྗེ་ཡང་དད་པ་སྐྱེ་ས་ནས་འཕགས་པ་དགྲ་བཅོམ་བ་ཨཱ་ནནད་སེ་ནའི་སླད་དུ་སམ་ཉའི་གཙུག་ལག་ཁང་དང༌། མཆོད་རྟེན་བརྩིགས་ཏེ། གཙུག་ལག་ཁང་གི་སྲུང་མ་ནི་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་སྲས་དང༌། ལྷ་ཀ་པི་ལ་
― DTG173_Page_0363 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཞུགས་ཏེ། གཙུག་ལག་ཁང་འདི་ཡང་གཉན་ཞིང་བྱིན་ཆེ་བར་བགྱིད་ངོ༌། །དེ་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་ཀཱིརྟིས་འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གྱི་སྤྲུལ་པ་ཀམ་ཤེང་དུ་ཆོས་སྤེལ་བའི་དགྲ་བཅོམ་པ་སྤྱི་བྲི་ཞེས་བགྱི་བས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བགྱིས་ནས་དད་པ་སྐྱེས་པའི་སླད་དུ་སྲུ་ཉོའི་གཙུག་ལག་ཁང་བརྩིགས་ཏེ། ཐོག་མ་ཀ་ནི་ཀའི་རྒྱལ་པོ་དང༌། གུ་ཟན་གྱི་རྒྱལ་པོ་དང༌། ལི་རྗེ་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་ཀཱིརྟི་ལ་སོགས་པས་རྒྱ་གར་ཡུལ་དུ་དམག་དྲངས་ནས་སོ་ཀེང་ཅེས་བགྱི་བའི་གྲོང་ཁྱེར་ཕབ་པའི་ཚེ། རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་ཀཱིརྟི་ཤར་རིམ་མང་པོ་ཞིག་རྙེད་པ་ཡང་སྲུ་ཉོའི་མཆོད་རྟེན་དེའི་ནང་དུ་སྩལ། ཐོག་མ་དོག་ས་རྟོག་པའི་ཕུར་བུ་འདེབས་པའི་ཚེ། རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་ཀིར་ལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་འཕགས་པ་སྤྱི་པྲིའི་ཞལ་ནས་ཕུར་བུ་འདི་ལ་རྒྱལ་པོས་ལག་པ་མས་ཡར་ལན་ལྔར་བྱ་བས་ན་མངོན་རྟགས་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བགྱིད་པ་དང༌། རྒྱལ་པོས་ཀྱང་དོགས་བརྟག་པའི་ཤུག་པའི་ཕུར་བུ་ལ་ལྷག་པས་ལན་ལྔར་བྱབས་པ་དང༌། ཕུར་བུ་དེ་ལ་ཤུག་པའི་ཡལ་ཁ་ཁྲུ་གང་པ་ལྔ་དེ་མ་ཐག་ཏུ་དེའི་ཉིན་པར་སྐྱེས་ནས་སླད་ཀྱིས་ཤུག་པ་དེའི་དྲུང་དུ་བནྡེ་དག་གིས་དྷརྨ་བཀླགས་པ་དང་ཤུག་པ་དེ་ལས་ཆོས་བཤད་པའི་སྒྲ་དག་བྱུང་ནས་སླད་ཀྱིས་བནྡེ་གཞོན་ནུ་དག་དྷརྨ་ཐོགས་ཏེ་ཆོས་ཉན་པ་མཆིས་ན་ཡང༌། དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་འཆད་པའི་སྒྲ་དག་བྱུང་བ་ལས་སླད་ཀྱིས་བནྡེ་གཅིག་གིས་དྷརྨ་ལོག་པར་བཀླགས་ནས་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ལྷས་བསྒོ་བ་དང༌། མཉན་ནས་དེ་ཚུན་ཆད་ཆོས་བཤད་པའི་སྒྲ་ཡང་མ་བྱུང་སླད་ཀྱིས་གཙུག་ལག་ཁང་འདིའི་ཆབ་ཀ་ཆབ་ཀྱིས་འཚལ་ཏེ་ཆབ་མ་བྱིན་ནས་གཙུག་ལག་ཁང་ཞིག་ཏུ་ཉེ་བ་ལས། དགེ་སློང་བཙུན་པ་སུམ་དཔོན་ཞེས་བགྱི་བ་དགྲ་བཅོམ་དུ་ཉེ་བ་ཞིག་གིས་གཙུག་ལག་ཁང་དེ་མི་ཞིག་པར་བགྱི་བའི་སླད་དུ་དགྲ་བཅོམ་པར་འགྲུབ་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེས་ཀླུར་སྐྱེ་བར་སྨོན་ལམ་བཏབ་ནས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ལུས་ལས་ཆད་བྱུང་ནས་མིའི་ལུས་ལ་འཕོས་པར་ཤེལ་ཆུ་ཆུང་ངུའི་ཀླུར་གྱུར་ན་དོག་སའི་འོག་ཏུ་ནུབ་ནས་དེང་སང་གི་བར་དུ་གཙུག་ལག་ཁང་དེའི་ཆབ་ཤེལ་ཆུ་ཆུང་ངུ་ལས་དྲངས་ཏེ། གཙུག་ལག་ཁང་འདི་ཡང་དེང་སང་གི་བར་དུ་མ་ཞིག་སྟེ། གཉན་ཞིང་བྱིན་ཆེ་བར་བགྱིད། སྲུང་མ་ཡང་ལྷ་སུ་ཛ་
― DTG173_Page_0364 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡ་དང༌། ཕྱག་བརྙན་སིང་ཧ་མུ་ཁ་དང༌། ཤེལ་ཆབ་ཆུང་ངུའི་ཀླུ་སུམ་དཔོན་གྱིས་སྲུང་ངོ༌།། །།དེ་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་འབྲིའི་བུ་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་སང་གྲ་མ་ཞེས་བགྱི་བ་དཔའ་ཞིང་རྩལ་ཆེ་བ་ཞིག་བྱུང་ནས། ཕྱི་དགྲ་མང་པོ་ཞིག་ལ་བསྡོས་ནས་སེམས་ཅན་ཕལ་ཆེར་བཀུ། དེའི་འོག་ཏུ་སེང་གེ་མི་ལ་རྒོལ་བ་ཞིག་བྱུང་སྟེ། དམག་གིས་བཏབ་ན་ཡང་འཁུམས་ཏེ་རྒྱལ་པོ་གཅིག་པུས་སེང་གེ་དེ་ལ་བརྒལ་ཏེ་ཟིན་ནས་བཀུ། དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་དེའི་མིང་ཡང་སེང་གེར་བཏགས། རྒྱལ་པོ་དེ་ཡང་རི་དག་ཤོར་དུ་མཆིས་པ་ལས་ཤེལ་ཆབ་ཆུང་ངུའི་འགྲམ་དུ་ཚལ་ཞིག་ཏུ་དགོངས་བཏབ་པས། དེའི་ནུབ་མོ་ཚལ་དེའི་ནང་ནས་ཞུགས་མར་འདྲ་བ་ཞིག་རྒྱང་ནས་གདའ་ནས་སླད་དེ་ནང་པར་བལྟས་ན། དགེ་སློང་འཕགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་འཛན་ན་ཡ་ཤོ་དེ་ན་བཞུགས་པ་ལས་འོད་བྱུང་བར་མཐོང་ནས། དད་པ་སྐྱེས་ཏེ་མཆོད་པ་བགྱིས་ནས་འཕགས་པ་འདི་ན་ཅི་མཛད་ཅེས་ཞུས་པ་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་འཛན་ན་ཡ་ཤོའི་ཞལ་ནས་ས་འདི་ཡང་སྔོན་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ལགས་ཏེ། རྒྱལ་པོས་འདིར་གཙུག་ལག་ཁང་ཅིག་བརྩིག་པར་རིགས་སོ་ཞེས་བགྱིས་པ་དང༌། རྒྱལ་པོས་ཀྱང་འཕགས་པ་དེ་ལ་དད་པ་སྐྱེ་བའི་སླད་དུ་བསྒོ་བ་བཞིན་དུ་མཉན་ནས་སྡིག་པ་བཤགས། གཙུག་ལག་ཁང་གི་དོགས་བརྟག་པའི་ཕུར་བུ་བཏབ་ནས། གསེར་གྱི་གཞོང་བ་ཅིག་སྤྱི་བོ་ལ་བཟུང་སྟེ། ད་བདག་གིས་བརྩིགས་པ་གཙུག་ལག་ཁང་འདི་ཡུན་དུ་ཚུགས་ཤིང་བརྟན་པར་འགྱུར་ན་ཕྱོགས་བཅུ་ན་བཞུགས་པའི་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཤིང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་བདག་གི་གཞོང་པ་འདིའི་ནང་དུ་སྩལ་བར་ཅི་གནང་ཞེས་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་དང༌། ནམ་མཁའ་ལས་ཤ་རི་རམ་མང་པོ་ཙམ་ཞིག་གཞོང་པའི་ནང་དུ་གཤེགས་ནས་རྒྱལ་པོ་སྔར་བས་ལྷག་པར་དད་པ་སྐྱེས་ཏེ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཡ་ཤོའི་སླད་དུ་དྷརྨ་ཀཱིརྟིས་གཙུག་ལག་ཁང་མཆོད་རྟེན་ཆེན་པོ་བརྩིགས་ཏེ། ནང་དུ་ཤ་རི་རམ་མང་པོ་ཙམ་པོ་ཞིག་སྩལ་བས་གཙུག་ལག་ཁང་འདི་ཡང་གཉན་ཞིང་བྱིན་ཆེ་བས་སྲུང་མ་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་སྲས་དང༌། ལྷ་ཀ་པི་ལས་སྲུང༌།། །།དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་བ་ཛི་ཡ་དྷརྨས་རྒྱལ་སྲིད་བཟུང་
― DTG173_Page_0365 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་མན་ཆད། བི་ཛ་ཡ་ཀཱིརྟིས་རྒྱལ་བོ་བགྱིས་པ་ཡན་ཆད། རྒྱལ་པོ་རབས་བཅུ་བཞིའི་བར་དུ་རེས་འགའ་ནི། ཡུལ་དུ་ཕྱི་དགྲ་གཞན་གྱིས་དམག་དྲངས་ཏེ་གཙེས། རེས་འགའ་ནི་ལི་རྗེ་དག་གིས་ཡུལ་གཞན་དུ་དམག་དྲངས་ནས་འབངས་ཀྱི་ཚིགས་གྱུར། དེའི་འོག་ཏུ་དྲུ་གུ་ཨ་ནོ་ཤོད་ཀྱིས་ལི་ཡུལ་དུ་དམག་དྲངས་ནས། འགོའོ་ཏོ་ཤན་མན་ཆད་ཀྱི་གཙུག་ལག་ཁང་ཕལ་ཆེར་མེས་བསྲེགས་ཏེ་ཡུལ་དམས། འབངས་འགྲིབས་ནས་གཙུག་ལག་ཁང་གསར་པ་རྩིག་པའི་རྔོ་མ་ཐོགས། དེ་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་ཀཱིརྟིའི་བུ་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་སང་གྲ་མ་ཞེས་བགྱི་བ་དགུང་ལོ་བདུན་ལོན་པ་ཞིག །རྒྱལ་པོར་ཞུགས་ནས་སླད་ཀྱིས་མི་ཐུར་སོན་པ་དང༌། ཡུལ་འདི་སུས་བཤིག །ཅིའི་སླད་དུ་དམས་ཞེས། དགེ་འདུན་རྒན་རབས་དང༌། །བློན་པོ་དག་ལ་སྨྲས་པ་ལས། དགེ་འདུན་དང༌། བློན་པོ་རྣམས་ཀྱང་དྲུ་གུ་ཨ་མོ་ནོ་ཤོད་ལ་སོགས་པས་སྔོན་ཡུལ་ཇི་ལྟར་བཤིག་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཞིབ་ཏུ་བཤད་པ་དང༌། རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་སང་གྲ་མས་བློན་པོ་དག་ལ་དམག་ཚོགས་ཅི་མཆིས་པ་སྡུས་ཤིག་ཅེས་བསྒོ་ནས་སྔོན་གཙེས་ཤིང༌། ཡུལ་བཤིག་པའི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་དམག་དྲངས་ཏེ། ལན་གླན་ནས་ཡུལ་བཤིག །སེམས་ཅན་ཕལ་ཆེར་བཀུ། དེ་ནས་སླར་ལོག་ནས་ཤེལ་ཆབ་འོག་མའི་འགྲམ་དུ་མཆིས་པ་དང༌། དགེ་སློང་བདུན་ཞིག་ཆབ་ཀྱི་ནང་དུ་ཁྲུས་བགྱིད་ཅིང་རྩེད་མོ་སྣ་ཚོགས་བགྱིད་པ་མཐོང་ནས། དགེ་སློང་གིས་ཚུལ་མ་ཡིན་པར་བྱེད་ཅེས་བྱས་པ་དང༌། དགེ་སློང་དེ་བདུན་ཡང་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ནམ་མཁའ་ལ་ལྡིང་ནས་རྒྱལ་པོ་དེ་ལ་རྫུ་འཕྲུལ་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་བསྟན་པ་དང༌། རྒྱལ་པོ་དེའི་ཡིད་ལ་བདག་གིས་སྔར་ཡང་སེམས་ཅན་མང་པོ་ཞིག་སྲོག་བཅད་དེ་བཀུ། ད་ཡང་འཕགས་པ་དེ་རྣམས་ལ་ངན་སེམས་བསྐྱེད་པ་རབ་ཏུ་ཉེས་སོ་སྙམ་པའི་འགྱོད་པ་ཆེར་སྐྱེས། འཕགས་པ་དེ་དག་གིས་རྫུ་འཕྲུལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་བསྟན་པ་མཐོང་ནས་དད་པ་ཡང་ཆེར་སྐྱེས་ཏེ། འཕགས་པ་དེ་དག་ག་ལ་བཞུགས་པའི་དྲུང་དུ་བསྙེན་ནས་མཆོད་པ་དང༌། བཤགས་སྦྱངས་བགྱིས། བཟོད་པར་གསོལ་ནས་འཕགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་པོ་ཉན་རེ་ཏ་ལ་
― DTG173_Page_0366 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོགས་པ་འཕགས་པ་བདུན་གྱི་ཕྱིར་འགུ་ཞན་གྱི་གཙུག་ལག་ཁང་བརྩིགས་ཏེ། འཕགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་བདུན་གྱིས་ཀྱང་དོག་ས་དེ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས། ཞི་བའི་ས་དགུ་ཞན་ཏ་ཞེས་བགྱི་བར་གཙུག་ལག་ཁང་གི་མཚན་མ་ཡང་བརྟགས་ཏེ། གཙུག་ལག་ཁང་འདི་ཡང་གཉན་ཞིང་བྱིན་ཆེ་རབ་སྟེ། ལྷ་ཛི་ན་རི་ཤ་བ་དང༌། ནོར་བུ་བཟང་པོ་གཉིས་ཀྱིས་སྲུང་ངོ༌།། །།དེ་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་སང་གྲ་མའི་བུ། རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་སིང་ཧ་ཞེས་བགྱི་བས་རྒྱལ་པོར་ཞུགས་ནས། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་འཕགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་དྷརྨ་པ་ལ་འཕགས་པ་ཁྱོད་ལ་རྫུ་འཕྲུལ་ཅི་མངའ་བ་བདག་ལ་བསྟན་པར་ཅི་གནང་ཞེས་གསོལ་པ་ལས། འཕགས་པ་དེའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་སིང་ཧ་དགའ་ལྡན་དུ་ཁྲིད་དེ། འཕགས་པ་བྱམས་པ་བཞུགས་པའི་གནས་དང༌། ཞལ་བསྟན་ནས་སླར་མཆིས་པ་དང༌། རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་སིང་ཧས་བཞའ་སེར་མའི་གཙུག་ལག་ཁང་རྩིགས་ཏེ། དགའ་ལྡན་ན་བྱམས་པ་འཁོར་དང་བཅས་པ་ཇི་ལྟར་བཞུགས་པའི་སྐུ་གཟུགས་བགྱིས། སླད་ཀྱིས་བྱམས་པ་ལ་མཆོད་པའི་སླད་དུ་མགོན་པོ་དང༌། ལྷ་ཀླུ་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཚུལ་ཅི་འདྲ་བ་མགོན་པོའི་རྟེན་ཁང་ཞིག་བརྩིགས་ནས་མགོན་པོ་དང༌། ལྷ་ཀླུའི་གཟུགས་བགྱིས་པ་ད་དུང་ཡང་བཞུགས་ཏེ། གཙུག་ལག་ཁང་འདི་ཡང་གཉན་ཞིང་བྱིན་ཆེ་བར་བགྱི། ལྷ་གངས་ཅན་དང༌། འབྲོག་གནས་ཞེས་བགྱི་བས་སྲུང༌། དེང་སང་གི་བར་དུ་མངོན་རྟགས་དང་མཚན་མ་དག་ཀྱང་འབྱུང་ངོ༌།། །།དེ་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་ཡང་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་བ་ལ་མན་ཆང༌། རྒྱལ་རབས་དྲུག་གི་བར་དུ་གཙུག་ལག་ཁང་གཞན་མ་བརྩིགས་སོ། །དེ་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་ཡང་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་བ་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་བུ་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་སང་གྲ་མ་ཞེས་བགྱི་བ་རྒྱལ་པོར་བགྱིད་པའི་ཚེ། ཅུ་གུ་པན་ནས་ཚེའུ་པ་ནའི་སྐུ་གཟུགས་ནམ་མཁའ་ལས་ལྡིང་སྟེ། ལི་ཡུལ་དུ་གཤེགས་པ་རྒྱལ་པོས་མཐོང་ནས་དད་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་བཞུགས་པའི་དྲི་གཙང་ཁང་བརྩིགས། དེ་ནས་སླད་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་དེའུ་ཐེན་གྱི་སྐུ་མཁར་གྱི་སྟེང་གི །བྱང་སྒོའི་སྒོ་
― DTG173_Page_0367 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁང་ན་མཆིས་པ་ཞིག་གི་ཚེ་ན་བ་ལྟ་ན་སྐུ་མཁར་གྱི་སླད་རོལ་ན་དགེ་སློང་ཅིག་ཁྱིམ་པ་སྐྱེ་བོ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་བཀའ་མཆིད་མཆི་བ་མཐོང་ནས་དོ་མཚར་དུ་མཐོང་སྟེ། རྒྱལ་པོ་དེས་བློན་པོ་ཞིག་མངགས་ནས་ཞིབ་ཏུ་རྟོག་ཏུ་བཏང་བ་ལས། བློན་པོ་དེས་དགེ་སློང་དང༌། སྐྱེ་བོ་ལ་སོ་སོར་རྨས་ནས་དགེ་སློང་གི་མཆིད་ས་ཁྱིམ་པ་སྐྱེ་བོ་འདི་ནི་འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གྱི་སྤྲུལ་པ་ལགས་ཞེས་མཆི། ཁྱིམ་པ་སྐྱེ་བ་དེའི་མཆིད་ནས་དགེ་སློང་འདི་འཕགས་པ་སའི་སྙིང་པོའི་སྤྲུལ་པ་ལགས་ཞེས་མཆི་བ་དང༌། བློན་པོ་དེས་ཀྱང་རྒྱལ་པོ་ལ་དེ་བཞིན་དུ་སླར་གསོལ་བ་དང༌། རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་སང་གྲམ་ཡང་དེ་མ་ཐག་ཏུ་འཕགས་པ་དེ་དག་གི་དྲུང་དུ་བསྙེན་ནས་ཕྱག་འཚལ་མཆོད་པ་བགྱིས་ནས། འཕགས་པ་དག་ག་ལས་གཤེགས་ཞེས་ཞུས་པ་དང༌། འཕགས་པ་གཉིས་ཀྱི་ཞལ་ནས་བདག་ཅག་གཉིས་ཀྱང་ཤར་ཕྱོགས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མི་འཁྲུགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་འདིར་འོངས་སོ་ཞེས་འབྱུང་བ་དང༌། དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡས་སད་གྲ་མའི་མཆིད་ནས་འཕགས་པ་ཐུགས་རྗེ་དང་ལྡན་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མཐུ་སྟོབས་ཀྱིས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མི་འཁྲུགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བདག་ལ་བསྟན་པར་ཅི་གནང་ཞེས་གསོལ་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་གནང་ནས་དེ་བཞིན་གཤགས་པ་མི་འཁྲུགས་པའི་ཞལ་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡང་བསྟན་པ་དང༌། རྒྱལ་པོ་དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡང་མཐོང༌། ནམ་མཁའ་ལས་ཤིང་རྟའི་སྟེང་ནས་སངས་རྒྱས་མང་པོ་ཞིག་གཤེགས་ནས། དེ་དག་གིས་འོད་ཟེར་བཏང་བརྒྱལ་པོའི་སྤྱི་བོར་རིག་པར་མཐོང་སྟེ། དད་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟུགས་ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་བཞིན་དུ་གཟུགས་སུ་ཡང་བགྱིས་ཏེ། ཤིང་རྟའི་ནང་དུ་བྱང་སྲང་དུ་ཡང་དྲངས་ནས་མཆོད་པ་ཆེན་པོ་བགྱིས་ཏེ། དེང་སང་གི་བར་དུ་ཡང་དཔྱིད་བླ་ར་བ་ཡར་གྱི་ངོ་ལ་བྱང་སྲང་དུ་སྐུ་གཟུགས་ཆེན་པོ་འདྲེན་པ་དང༌། དགེ་འདུན་སྡེ་གཉིས་སྤྱན་དྲངས་ནས་བྱང་ཆུབ་འབྱུང་གནས་བཀྲ་ཤིས་བསིལ་བའི་ཚུལ་དུ་མཆོད་རྟེན་གསོལ་ཞིང༌། མོ་ཧོ་རའི་
― DTG173_Page_0368 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཆོད་པ་ཆེན་པོ་བགྱིས་པ་ཡང་རྒྱལ་པོ་དེས་བགྱིས་ནས་དགེ་བའི་བ་ཤེས་གཉེན་འཕགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་མོ་དགུ་དེ་ཤི་ཨ་བ་ཡ་དྷང་གི་སླད་དུ་བཞའ་སང་གྲེ་རེ་མའི་གཙུག་ལག་ཁང་བརྩིགས་ཏེ། རྣམ་ཐོས་ཀྱི་སྲས་དང༌། ཡང་དག་ཤེས་བགྱི་བ་ཡང་སྲུང་ངོ༌།། །།དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་ཤ་སྟ་མན་ཆད་རྒྱལ་པོ་རབས་བཞིའི་བར་དུ་གཙུག་ལག་ཁང་གསར་པ་གཞན་མ་བརྩིགས། དེ་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་ཀིར་ཞེས་བགྱི་བ་འགུམ་ཏིར་དུ་མཆིས་པ་ལས། ད་ལྟར་བྷ་བ་ཉའི་གཙུག་ལག་ཁང་བཞུགས་པའི་སར་མཆིས་པ་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཞིག་དེར་བྱུང་ནས་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་ཀའི་རིལ་སྨྲས་པ། སྔོན་སངས་རྒྱས་འོད་སྲུངས་ཀྱི་ཚེ་དོགས་འདི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས་གཙུག་ལག་ཁང་བརྩིགས་པའི་ས་འདི་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་རྒྱལ་པོ་ཁྱོད་ཀྱིས་གཙུག་ལག་ཁང་གཅིག་བརྩིག་པའི་རིགས་སོ་ཞེས་བགྱིས་པ་དང༌། རྒྱལ་པོས་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ། ད་ལྟར་འཛམ་བུའི་གླིང་ན་འཕགས་པ་དག་གིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཏེ་འདིར་གཤེགས་པར་གནང་ན། བདག་གིས་གཙུག་ལག་ཁང་བརྩིག་པར་འཚལ་ལོ་ཞེས་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་དང༌། དེ་མ་ཐག་ཏུ་ནམ་མཁའ་ལས་འཕགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་བཅུ་བདུན་གཤེགས་ནས་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་ཀིར་ཡང་དད་པའི་ཤུགས་ཆེན་པོ་སྐྱེས་ཏེ། རྒྱལ་པོ་དང་བཙུན་མོ་ལག་དར་ཏེ། བྷ་བ་ཉའི་བསྒོམ་ས་དང༌། གཙུག་ལག་ཁང་བརྩིགས་ཏེ། གཙུག་ལག་ཁང་འདི་ཡང་གཉན་ཞིང་བྱིན་ཆེ་བར་བགྱིད། ལྷ་གཞན་གྱིས་མི་ཐུབ་པ་དང་ནོར་བུ་བཟང་པོས་སྲུང་ངོ༌། །གཙུག་ལག་ཁང་འདི་ཡང་གནའ་བོད་ཀྱི་མངའ་རིས་སུ་གཏོགས་པའི་ཚེ་མགར་བློན་བཙན་ཉེན་གུང་སྟོན་ལི་ཡུལ་གྱི་དབང་པོ་བགྱིད་པའི་ཚེ་བརྩིགས་པ་ལགས། དེ་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་སང་གྲ་མ་དང་བུ་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་སང་གྲ་མ་སྤང་རྒྱ་ཡུལ་དུ་མཆིས་ནས་སླར་ལི་ཡུལ་དུ་མཆི་བའི་བར་དུ་དྲུ་གུའི་དམག་གིས་ཤུལ་ཁུམས་པ་ལས་ཕ་ནི་རྒྱ་ཡུལ་དུ་གུམ། བུ་ཆུང་སྟེ་སླར་མཆི་བའི་རྔོ་མ་ཐོགས་པའི་སྐབས་སུ། ལིའི་བློ་ན་པོ་ཨ་མ་ཆ་ཁེ་མེག་ཅེས་བགྱི་བས་དགུང་ལོ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་རྒྱལ་ཚབ་བགྱིས་ནས་རྒྱལ་སྲིད་བཟུང་བའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དགེ་སློང་འཕགས་པ་བ་རུ་ན་ཙ་ཞེས་
― DTG173_Page_0369 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བགྱི་བའི་སླད་དུ་མ་ན་འདིའི་མཆོད་རྟེན་དང༌། གཙུག་ལག་ཁང་བརྩིགས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་ཤ་རི་རམ་མང་དུ་བཙལ་ཏེ། དེ་ལྟར་གཙུག་ལག་ཁང་འདི་ལྷ་ནམ་མཁའི་སྤྱན་དང་གནོད་སྦྱིན་གྱི་སྡེ་དཔོན་ཡང་དག་ཤེས་ཞེས་བགྱི་བས་སྲུང་ངོ༌། །དེ་ནས་རྒྱལ་བོ་བི་ཛ་ཡ་སང་གྲ་མའི་བུ་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་བི་ཀྲ་མ་ཞེས་པས་སླར་ལི་ཡུལ་དུ་མཆིས་ནས། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་འཕགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་དེ་བེནྡྲ་ཆེན་གྱི་སླད་དུ་གཙུག་ལག་ཁང་བྱི་ཞ་གྲེ་རྨ་བརྩིགས་ཏེ། ད་ལྟར་ལྷ་གཞན་གྱིས་མི་ཐུབ་པ་དང༌། ནོར་བུ་བཟང་བོས་སྲུང་ངོ༌།། །།དེ་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་རྒྱའི་བློན་བོ་སེར་ཐེ་ཤི་དང་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་དྷ་རྨ་གཉིས་ཀྱིས་དག་བའི་བཤེས་འགུམ་ཏིར་གྱི་བར་མག་འཛིན་སེ་ན་ཞེས་བགྱི་བའི་སླད་དུ་བོང་མཁར་གྱི་བྱམས་པ་མཻ་ཏྲིའི་གཙུག་ལག་ཁང་བརྩིགས་ཏེ། ད་ལྟར་གཙུག་ལག་ཁང་འདི་རྣམ་ཐོས་སྲས་ཀྱིས་སྲུང་ངོ༌། །དེ་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་རྒྱལ་པོའི་བློན་པོ་ཀ་ཐེ་ཤི་དང༌། རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་སཾ་བྷ་བ་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་ཀྱིས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཨུ་དེ་ན་དྲ་རོད་ཅི་དང༌། དྷརྨཱ་ནནད་གཉིས་ཀྱི་སླད་དུ་ཁེ་གན་རྩེའི་གཙུག་ལག་ཁང་བརྩིགས་ཏེ། ད་ལྟར་གཙུག་ལག་ཁང་འདི་རྣམ་ཐོས་སྲས་ཀྱིས་སྲུང་ངོ༌། །ཐོག་མ་དགེ་སློང་འཕགས་བ་བཻ་རོ་ཙ་ན་ཙར་མའི་ཚལ་དུ་གཤེགས་པ་ཕྱུགས་རྫི་ལ་སོགས་པ་མི་འོག་མ་དག་གིས་མཐོང་ནས། རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་སཾ་བྷ་བ་ལ་བདག་ཅག་གིས་སྔ་ན་མ་མཐོང་བའི་མི་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཙར་མའི་ཚལ་དུ་མཆིས་སོ་ཞེས་གསོལ་པ་དང༌། རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་སཾ་བྷ་བ་ཡང་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ཙར་མར་མཆིས་ནས་འཕགས་པ་བཻ་རོ་ཙ་ན་མཐོང་བ་དང༌། དད་བ་སྐྱེས་ནས་ཕྱག་འཚལ་མཆོད་པ་བགྱིས་ནས། འཕགས་པ་དེས་ཀྱང་རྒྱལ་བོ་བི་ཛ་ཡ་སཾ་བྷ་བའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བགྱིས་ནས་ལེགས་ཉེས་གཉིས་ཀྱི་འབྲས་བུ་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་བཤད་བཤགས་སྦྱོབ་བགྱིད་དུ་སྩལ་བ་ལས། རྒྱལ་པོ་དེ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་མིག་བྱེ་ནས་ལྷག་པར་ཡང་དད་པ་སྐྱེས་ནས་རྒྱལ་པོ་སླར་སྐུ་མཁར་དུ་མཆིས་ནས་ཐོག་མ་འཕགས་པ་བེ་རོ་ཙ་ན་གཤེགས་སོ་ཞེས་བཀའ་མཆིད་སྙན་པ་ཐོས་པའི་སར་མཆོད་རྟེན་ཆེན་པོ་ཞིག་བརྩིགས་ཏེ། མིང་
― DTG173_Page_0370 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་སུ་སྟོང་ཉར་བཏགས། སླད་ཀྱིས་མཆོད་རྟེན་དེ་ཡུན་རིངས་པས་ཞིག་ནས། དེ་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་བོ་ཧན་ཆེན་པོ་དང༌། རྒྱ་ཡུལ་ནས་མཆིས་པའི་དགེ་སློང་འབའ་ལ་ཤི་ཞེས་བགྱི་བ་མཆིས་པས་ཙར་མའི་དགེ་འདུན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དུ་སྤྱན་དྲངས་ནས་སུ་སྟོང་ཉའི་གཙུག་ལག་ཁང་བརྩིགས་ཏེ། ད་ལྟར་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་སྲས་ཀྱིས་སྲུང་ངོ༌།། །།དགེ་སློང་མའི་གཙུག་ལག་ཁང་རྣམས་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་དང༌། སྔ་ཕྱིའི་གོ་རིམས་ལ་རྒྱལ་བོ་བི་ཛ་ཡ་སིང་ཧ་ཞེས་བགྱི་བ་ཞིག་ཆུང་དུ་ནས་རྒྱལ་པོར་ཞུགས་ཏེ། ཆུངས་པའི་སྐབས་སུ་བློན་པོ་ཁ་ཅིག་གིས་རྔན་ཅན་བགྱིས་ཏེ། རྒྱལ་མོ་དང༌། མཆིས་འབྲང་སླས་དང༌། ནང་འཁོར་མ་རྣམས་དག་མི་རིགས་པ་བགྱིས་ནས་སླད་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་དེ་ཆེན་པོར་གྱུར་ནས། སྡར་བློན་པོ་དེ་དག་གིས་རྔན་ཅན་བགྱིས་ཤིང་བརྙས་པ་དེ་དྲན་ནས། ཁོན་དྲན་པར་གྱུར་ཏེ། སླད་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་དེས་བློན་པོ་རྣམས་རི་དག་ཤོར་བ་ལྟར་ཐབས་ཀྱིས་བྲིད་ནས་འུ་ཐེན་གྱི་ཤེལ་ཆབ་གོང་མའི་ཡུལ་པ་རོ་གཟའ་ཞེས་བགྱི་བློན་པོ་བདུན་ཅུ་རྩ་ལྔ་བཀུ་ནས། སླད་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་དེར་གཙུག་ལག་ཁང་ཞིག་ཀྱང་བརྩིགས། དེ་ནས་སྐུ་མཁར་དུ་མཆིས་ནས་རྒྱལ་པོ་མཆིས་པའི་གནས་ནས་རྒྱལ་མོ་དང༌། སླས་དང༌། ནང་འཁོར་མ་མཆིས་པའི་ཁང་པ་ཕྱི་སྒོ་བཀུ་ནས་འགྲུལ་བཅད། དེ་བཞིན་དུ་འགུམ་པར་བགྱིས་པ་ལས། རྒྱལ་པོ་དེའི་བཙུན་མོ་འཁོར་དང་བཅས་པ་ཕོངས་ཏེ་ཉམ་ཐག་ནས་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཚན་ནས་བརྗོད། མཆོད་པ་བགྱིས་ཏེ། ལྷ་ཁང་བསྐོར་དྷརྨ་བཀླགས། བསོད་ནམས་ཆེར་བགྱིས་པའི་མཐུས་རྒྱ་གར་ཡུལ་ནས་འཕགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་མ་ཡ་ཤ་པྲ་འཛན་དང༌། སྠྱ་ཤུ་ཏ་དང༌། སང་ཧནད་ལ་སོགས་པ་ནམ་མཁའ་ལ་ལྡིང་སྟེ། རྒྱལ་མོ་མོག་ཤ་ཀོ་ཤ་དང༌། ས་ལུ་ཅ་ལ་སོགས་པ་འཁོར་མཆིས་པའི་དྲུང་དུ་གཤེགས་ནས་རྒྱལ་མོ་དེ་དག་ལ་ཆོས་བཤད་དེ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ལས་ངང་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་རྒྱལ་མོ་དེ་དག་གི་འཁོར་ལས་བརྒྱ་རྩ་བཅུ་གཉིས་དགྲ་བཅོམ་པར་གྱུར་ནས་ནམ་མཁའ་ལ་ལྡིང་སྟེ། བསོད་སྙོམས་ལེན་དུ་གཤེགས་པ་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་སིང་ཧས་མཐོང་ནས། དེ་མ་ཐག་ཏུ་གནས་དེར་མཆིས་ཏེ་བལྟས་ན་རྒྱལ་མོ་མོག་ཤ་ཀོ་ཤ་
― DTG173_Page_0371 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང། ས་ལུ་ཅ་ལ་སོགས་པའི་འཁོར་རིལ་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ། ཕལ་ཆེར་དགྲ་བཅོམ་པར་གྱུར་ཏེ། རྫུ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་བསྟན་པ་མཐོང་ནས་རྒྱལ་པོ་ཡང་རབ་ཏུ་དགའ་ནས་དད་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་གནས་དེ་ཉིད་དུ་གཙུག་ལག་ཁང་བརྩིགས་ཏེ། བྲན་ཞིང་དང༌། ནོར་ཕྱུགས་ལ་སོགས་པ་མཆོད་པའི་ཡོ་བྱད་མང་པོ་ཙམ་ཞིག་ཕུལ་ནས་གཙུག་ལག་ཁང་དེའི་མིང་ཡང་ནུའོ་ཉ་ཞེས་བཏགས་ཏེ། གཙུག་ལག་ཁང་འདི་ཡང་གཉན་ཞིང་བྱིན་ཆེ་བར་བགྱིད། ད་ལྟར་ལྷ་ཕུར་པའི་ལག་པ་ཞེས་བགྱི་བས་སྲུང༌།། །།དེ་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་རྒྱལ་པོ་འདོན་འདྲོས་ཀྱི་བཙུན་མོ་རྒྱ་རྗེའི་སྲས་མོ་ཤོ་རྒྱ་ཞེས་བགྱི་བའི་བུ་མོ་དགེ་སློང་མ་ཤོའི་ཛ་ཡ་ཞེས་བགྱི་བ་དགྲ་བཅོམ་ནས་ནུ་མོ་ཡོ་ཤ་རྒྱའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བགྱི་བའི་སླད་དུ་རྒྱ་ཡུལ་ནས་འུ་ཐེན་དུ་མཆི་བའི་ཕྱིར་ནུ་མོ་རྒྱལ་མོ་ཤོ་རྒྱས་ཡོ་ཟོ་འཇོའི་གཙུག་ལག་ཁང་བརྩིགས་ཏེ། ད་ལྟར་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ད་ཅི་དང༌། ད་ར་གཉིས་སྲུང༌།། །།དེ་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་ཤ་ཏའི་ནུ་བོ་ཨ་མ་ཅ་ཟེ་རོའི་མཆིས་འབྲང་དུ་སུ་ཧ་ཚོ་ཧ་ཞེས་བགྱི་བ་ཁྱིམ་ཐབ་གསུམ་པ་དང༌། བུད་མེད་དེ་ལ་རྒྱལ་པོའི་མཆིད་ནས་བདག་དང་མི་ཕྲད་དུ་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བགྱིས་པ་དང༌། བུད་མེད་དེའི་མཆིད་ནས་བདག་དགུང་བདུན་ཞིག་ཁྱིམ་ཐབ་ཀྱི་འདུན་བགྱིད་ཅིང་སླད་རོལ་དུ་མི་མཆི་བར་ཅི་གནང་ཞེས་གསོལ་པ། རྒྱལ་པོས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་གནང་ནས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བུད་མེད་དེ་ཡང་གསང་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་དགུང་བདུན་གྱི་བར་དུ་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམས་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཞལ་ཡང་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་ནས་དགྲ་བཅོམ་སྟེ་མིང་ཡང་བུདྡྷ་ནནྡར་བཏགས། དེ་ནས་དགུང་བདུན་ལགས་པ་དང༌། རྒྱལ་པོས་བུད་མེད་དེ་འགུགས་པ་ཞིག་བཏང་བ་དེའི་མཆིད་ནས་མོ་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ། འཕགས་མ་དགྲ་བཅོམ་མར་གྱུར་ནས། ད་ལྟར་འོད་ཀྱང་འབྱུང་ཞིང་མཆིས་སོ་ཞེས་བགྱིས་པ་དང༌། རྒྱལ་པོ་དེར་མ་ཆིས་ནས་འཕགས་མ་དེ་ལ་འོད་ཀྱང་འབྱུང༌། རྫུ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་བསྟན་པ་ཡང་མཐོང་ནས་དད་པ་སྐྱེས་ཏེ། དེ་ནས་འཕགས་མ་བུདྡྷ་ནནདའི་སླད་དུ་ཟེར་རོ། །འཛོའི་གཙུག་ལག་ཁང་བརྩིགས་ཏེ་གཉན་ཞིང་བྱིན་ཆེ་བར་བགྱིད། ད་ལྟར་
― DTG173_Page_0372 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྷ་དགའ་བའི་དབང་ཕྱུག་ཅེས་བྱ་བས་སྲུང༌།། །།དེ་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་ནནད་ཞེས་བགྱི་བ་ནམ་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཁུ་མར་བྱ་བའི་མཆིས་འབྲང་དང༌། མཇལ་བའི་བུ་མོ་གཅིག་ཅིག་མཆིས་པ་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་དགྲ་བཅོམ་པར་གྱུར་པས་བལྟས་ན། བདག་ནི་ལི་རྗེ་བི་ཛ་ཡ་མ་ཏིའི་བུ་མོ་ལགས་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་ནས་འཕགས་པ་དྷརྨ་བ་ལ་དེ་དང༌། དགེ་སློང་མ་འཕགས་མ་ཉི་ཤུ་ཤུ་ལིག་ནས་ནམ་མཁའ་ལས་ལྡིང་སྟེ་ལི་ཡུལ་དུ་གཤེགས་ནས་རྒྱལ་པོ་ཡབ་ལ་ཐོག་མའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱང་བཤད། རྫུ་འཕྲུལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱང་བསྟན་པས་རྒྱལ་པོ་ཡང་དང་པ་སྐྱེས་ནས་བུ་མོ་འཕགས་མ་དགྲ་བཅོམ་མ་དྷརྨ་བ་ལའི་སླད་དུ་པོ་ཡེན་དོའི་གཙུག་ལག་ཁང་བརྩིགས་ཏེ། ད་ལྟར་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་སྲས་དང༌། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཧུ་ལོར་བགྱི་བས་སྲུང༌། དེ་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་སང་གྲ་མ་སེང་གེ་ཞེས་བགྱི་བའི་མ་རྒྱལ་མོ་དྷརྨ་ཞེས་བགྱི་བ་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་ནས་སྤྱིལ་པོའི་ནང་དུ་བསྒོམ་ཞིང་མཆིས་པ་ལས་ནུབ་མོ་འོད་ཕྱུང་སྟེ། རྒྱལ་པོས་མཚན་མ་གཟུགས་པའི་ཕྱིར་མདའ་ཅིག་འཕངས། ནང་པར་མདའ་ཚོལ་དུ་བཏང་བའི་ས་དེ་ན་རྒྱལ་པོའི་མ་དྷརྨ་དེ་བཞུགས་པ་མཐོང་ནས་རྒྱལ་པོ་ཡང་དད་པ་སྐྱེས་ཏེ། མ་འཕགས་མ་དགྲ་བཅོམ་མ་དྷརྨ་ཞེས་བགྱི་བའི་སླད་དུ་རྒྱལ་པོས་དྲོ་མོ་མཛའ་ཞེས་བགྱི་བའི་གཙུག་ལག་ཁང་བརྩིགས་ཏེ། ད་ལྟར་ལྷ་སེར་སྐྱས་སྲུང༌། དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་སང་གྲ་མའི་ནུ་བོ་བྲེ་སྱ་སྟུ་ལག་ཅེས་བགྱི་བ་ཞིག་གིས་རྒྱལ་པོ་གྲུ་གུ་མོ་ཞིག་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་མིང་ཡང་ཨ་ཤུ་ཀ་སུམ་ཞེས་བགྱི་བར་བཏགས་ཏེ་དགྲ་བཅོམ་པའི་སླད་དུ་དད་པ་སྐྱེས་ནས། ཏྲ་ཀེ་འཛོ་ཞེས་བགྱི་བའི་གཙུག་ལག་ཁང་བརྩིགས་ཏེ། ད་ལྟར་གནོད་སྦྱིན་གྱི་སྡེ་དཔོན་ཡང་དག་ཤེས་ཀྱིས་སྲུང༌།། །།དེ་ནས་གཙུག་ལག་ཁང་འགུ་ཞན་བརྩིགས་པའི་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་སང་གྲ་མའི་མཆིས་འབྲང་རྒྱལ་པོ་འཕྲོམ་གེ་སར་གྱི་བུ་མོ་འུ་རོང་ག་ཞེས་བགྱི་བའི་བུ་མོ་གཉིས་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་དགྲ་བཅོམ་སྟེ་འཕགས་མ་དེ་གཉིས་གཅིག་གི་མཚན་ནི་ཤིལ་མ་ཏ་ཞེས་བགྱི། གཅིག་གི་མཚན་ནི་གཽ་ཤ་ར་ཞེས་བགྱི་སྟེ། འཕགས་མ་དེ་གཉིས་ཁ་ཆེ་ཡུལ་ནས་ནམ་མཁའ་ལ་ལྡིང་སྟེ། མ་རྒྱལ་མོའུ་རོང་གི་དགེ་བའི་
― DTG173_Page_0373 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཤེས་གཉེན་དུ་གཤེགས་ཏེ། འཕགས་མ་དེ་ཉིད་གཉིས་ཀྱི་སླད་དུ་རྒྱལ་མོས་ཧོ་རོན་འཛོའི་གཙུག་ལག་ཁང་བརྩིགས་ཏེ། ད་ལྟར་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཧུ་ལོར་བགྱི་བ་དང༌། གསེར་གྱི་སྐྲ་ཞེས་བགྱི་བ་གཉིས་སྲུང༌།། །།དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་ཀཱིརྟིའི་བུ་མོ་བི་ཞ་ཛ་ཡས་བུ་མོ་འཕགས་མ་དགྲ་བཅོམ་མ་བི་ཏ་ཤེ་ཅའི་སླད་དུ་པོ་ལོན་ཇོའི་གཙུག་ལག་ཁང་བརྩིགས་ཏེ། ད་ལྟར་གནོད་སྦྱིན་གྱི་སྡེ་དཔོན་ཡང་དག་ཤེས་ཀྱིས་སྲུང༌།། །།དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་བ་ལའི་བུ་མོ་གུ་ཟན་གྱི་རྒྱལ་མོའི་མཆིས་འབྲང་བགྱིད་པའི་ཞ་ཕྲ་བ་ཞེས་བགྱི་བས་བུ་མོ་དགེ་སློང་མ་འཕགས་མ་དགྲ་བཅོམ་མ་བི་ཞ་ཛ་ཡའི་སླད་དུ་ཨེན་མོ་ནོའི་གཙུག་ལག་ཁང་བརྩིགས་ཏེ། ད་ལྟར་སེར་སྐྱས་སྲུང༌།། །།དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་བ་ལ་ཞེས་བགྱི་བས་སྔ་སླད་དུ་སེམས་ཅན་མང་པོ་ཞིག་བཀུམ་ནས་འགྱོད་པ་སྐྱེས་ཏེ། བསོད་ནམས་ཕལ་ཆེར་བགྱིས། མཆིས་འབྲང་ཡང་ཐར་པར་བཏང་ནས་འཕགས་མ་དགྲ་བཅོམ་མར་གྱུར་པའི་སླད་དུ་དད་པ་སྐྱེས་ནས་ཁོ་མོ་ནོ་ནོའི་གཙུག་ལག་ཁང་བརྩིགས་ཏེ། ང་ལྟར་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་སྲས་ཀྱིས་སྲུང་ངོ༌།། །།དེ་ནས་ལི་རྗེའི་བློན་པོ་ཨ་མ་ཅ་ཁེ་མེག་ཅེས་བགྱི་བས་ཕུ་བོ་འོ་སྤུན་གསུམ་གདུགས་གཅིག་ཏུ་བཀུམ་ནས། མ་ཡང་ཐར་བར་ཞུགས་ནས་དེ་ཉིད་དུ་ཨ་མ་ཅ་ཁེ་མེག་གིས་གུས་སྡེ་རེ་མའི་གཙུག་ལག་ཁང་བརྩིགས་ཏེ། དེ་ལྟར་ལྷ་ནམ་མཁའི་སྤྱན་དང༌། གནོད་སྦྱིན་གྱི་སྡེ་དཔོན་ཡང་དག་ཤེས་ཀྱིས་སྲུང༌། དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་ཛ་ཡ་ཞེས་བགྱི་བས་ཨོ་སྐུའི་རྒྱལ་པོའི་བུ་མོ་མཆིས་འབྲང་དུ་བླངས་ཏེ། རྒྱལ་མོ་དེས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་འཕགས་མ་དགྲ་བཅོམ་མ་གཞེ་མའི་སླད་དུ་ཨོ་སྐ་ནོའི་གཙུག་ལག་ཁང་བརྩིགས་ཏེ། དེ་ལྟར་ལྷ་མོ་ཞེས་བགྱི་བས་སྲུང༌།། །།དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་སང་གྲ་མས་ཀུས་པའི་ཨོར་མྱོང་ནག་གི་གཙུག་ལག་ཁང་བརྩིགས་ཏེ། ནང་ཀོར་མ་མང་ཞིག་ཐར་པར་སྐྱེས་ནས་ད་ལྟར་རྒྱལ་པོ་ཀུ་ནའི་སྲུང་མའི་ལྷ་མོ་གསེར་གྱི་མེ་ཏོག་དང༌། ལྷ་མོ་དུང་ཅན་གཉིས་སྲུང༌།། །།དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་བ་ལས་ཅུ་གུན་པན་གྱི་རྒྱལ་པོའི་བུ་མོ་ཤུ་ཏོ་ཀ་ཞེས་བགྱི་བ་མཆིས་འབྲང་དུ་བླངས་པའི་བུ་མོ་དགེ་སློང་མ་དགྲ་བཅོམ་མ་ཨ་ཤོ་ཀ་ཤཱི་ལའི་སླད་དུ་གཙོའུ་ནོའི་གཙུག་ལག་ཁང་བརྩིགས་ཏེ། ད་ལྟར་ལྷ་ཨ་བ་ལྷ་དང༌། ལྷ་འཛམ་
― DTG173_Page_0374 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྷ་ཀེ་རུ་ཏ་ཞེས་བགྱི་བ་གཉིས་སྲུང༌།། །།དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་སིང་ཧའི་མཆིས་འབྲང་ག་འཇག་གི་རྒྱལ་མོ་ཨ་ལྱོང་ཛ་ཞེས་བགྱི་བའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དུ་ཤུ་ལིག་ནས་དགེ་སློང་མ་འཕགས་མ་དགྲ་བཅོམ་མ་བདུན་གཤེགས་པའི་སླད་དུ་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་སིང་ཧས་ཁྱེ་ཤོ་ནོའི་གཙུག་ལག་ཁང་བརྩིགས་ཏེ། ད་ལྟར་ལྷ་སེར་སྐྱས་སྲུང༌། རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་སང་གྲ་མ་རྒྱལ་པོ་བགྱིད་པའི་ཚེ་ཁ་ཆེའི་ཡུལ་ནས་དགེ་སློང་མ་འཕགས་མ་དགྲ་བཅོམ་མ་ཤཱི་ལ་ཏ་དང༌། གཽ་ཤུཪྻ་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་ནམ་མཁའ་ལས་ལྡིང་སྟེ་གཤེགས་ནས་སླད་ཀྱིས་ཁྱིམ་བདག་ན་ནོ་བོད་བགྱི་བའི་ཁྱིམ་དྲུང་དུ་བཞུགས་ནས་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་སང་གྲ་མ་ལ་སྨྲས་པ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དོགས་འདི་ནི་སྔོན་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྭ་ཤང་ཞེས་བགྱི་བར་གྱུར་པ་ན། བྲམ་ཟེ་ལ་བུ་མིང་སྲིང་གཉིས་ཡོན་དུ་ཕུལ་ཏེ། ཕྲིན་ལས་དཀའ་བ་རྣམ་གཅིག་མཛད་པའི་ས་འདིར་ལགས་པས་འདིར་གཙུག་ལག་ཁང་ཅིག་བརྩིག་པར་རིགས་སོ་ཞེས་བགྱིས་པ་དང༌། ཁྱིམ་བདག་ན་མོ་བོད་ཅེས་བགྱི་བ་དེ་ཡང་དད་པ་སྐྱེས་ནས། ཁང་ཁྱིམ་དང་ས་དེ་ཡང་ཡོན་དུ་ཕུལ་ནས། རྒྱལ་པོས་ཀྱང་གཙུག་ལག་ཁང་ཞིག་བརྩིགས། ཡོན་བདག་ལས་ཀྱང་མིང་དྲས་ནས་གཙུག་ལག་ཁང་གི་མཚན་ཡང་ན་མོ་འབུ་གདོང་ཞེས་བྱ་བར་བཏགས། ད་ལྟར་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཧུ་ལོར་དང༌། ལྷ་གསེར་གྱི་སྐྲ་ཞེས་བགྱི་བས་སྲུང༌། དེ་ནས་ལི་རྗེའི་བློན་པོ་འདའ་ནོ་ཡ་ཞེས་བགྱི་བ་ཞིག་གིས་ཚོང་འདུས་བར་མར་སྐུ་གཟུགས་ཆེན་པོ་བགྱིས་པ་ལས་སླད་ཀྱིས་ཡང་ལིའི་བློན་པོ་ཨ་མ་ཅ་བི་དད་ཀྱི་སྐུ་གཟུགས་ཆེན་པོའི་ལྷ་ཞིག་རལ་དུ་གྱུར་པ་ཡང་གསོས། ཀོང་ཤེང་གི་དགེ་སློང་མའི་སླད་དུ་འདའ་ནོ་ཡོ་ནའི་གཙུག་ལག་ཁང་བརྩིགས་ཏེ། ད་ལྟར་རྣམ་ཐོས་སྲས་ཀྱིས་སྲུང༌། འུ་ཐེན་ན་དགེ་འདུན་སྡེ་གཉིས་བཞུགས་པའི་གཙུག་ལག་ཁང་ཆེན་པོར་རྩེ་བ་ནི་སྐུ་མཁར་གྱི་ནང་དང༌། སླད་རོལ་ན་དྲུག་ཅུ་རྩ་བརྒྱད་བཞུགས། གཙུག་ལག་ཁང་འབྲིང་དུ་བགྱི་བ་ནི་དགུ་བཅུ་རྩ་ལྔ་ལགས། གཙུག་ལག་ཁང་ཆུང་ངུར་བགྱི་བ་ནི་བརྒྱ་བཞི་བཅུ་རྩ་བརྒྱད་བཞུགས། སྒོ་སྒོའི་མཆོད་པའི་ལྷ་ཁང་ཆུང་དུ་དང༌། ཡོན་བདག་མ་མཆིས་པའི་
― DTG173_Page_0375 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྷ་ཁང་དང༌། མཆོད་རྟེན་གྱི་སྐུ་མཁར་གྱི་ནང་དང༌། སླད་རོལ་གྱི་ཚར་ཡན་ཆད་ན་སུམ་སྟོང་དྲུག་བརྒྱ་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བརྒྱད་བཞུགས། འུ་ཐེན་ན་དགེ་འདུན་སྒོས་འཚོ་ཡན་ཆད་བྱི་བ་ལོ་ལ་བརྩིས་ན་ཁྲི་ཙམ་ཞིག་བཞུགས། མདོ་ལོ་དང་མེ་སྐར་ཕྱོགས་ན་གཙུག་ལག་ཁང་ཆེན་པོ་ནི་བཞི་ཞིག་བཞུགས། སྒོ་སྒོའི་ལྷ་ཁང་དང་ཡོན་བདག་མ་མཆིས་པའི་ལྷ་ཁང་ཆུང་ངུ་ནི་བརྒྱ་ལྷག་ཙམ་བཞུགས། དགེ་འདུན་ཉི་ཤུ་ཙམ་བཞུགས། ཀམ་ཤེད་དང་ཕོ་ཉ་དང༌། བེ་རྒ་འདྲ་དང༌། ཨོ་རྒུ་ཡན་ཆད་ཇི་ལ་མན་ཆད་སྐུ་མཁར་གྱི་ནང་དང༌། སླད་རོལ་གྱི་མཚར་ཡན་ཆད་ན་གཙུག་ལག་ཁང་ཆེན་པོ་ཉི་ཤུ་རྩ་གསུམ་བཞུགས། གཙུག་ལག་ཁང་འབྲིང་ནི་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་བཞུགས། གཙུག་ལག་ཁང་ཆུང་ངུ་ཉི་ཤུ་རྩ་གསུམ་ཙམ་བཞུགས། སྒོ་སྒོའི་མཆོད་པའི་ལྷ་ཁང་ཆུང་ངུ་དང་ཆོང་རྟེན་ཆུང་ངུ་ནི་སྤྱིར་བརྒྱད་བརྒྱ་སུམ་ཅུ་རྩ་དགུ་བཞུགས། དགེ་འདུན་སྡེ་གཉིས་ལས་རྐྱེན་པ་དང༌། སྒོ་འཚོ་ཡན་ཆད་སྤྱིར་བཞི་བརྒྱ་སུམ་ཅུ་རྩ་བརྒྱད་བཞུགས། གྱིལ་ཀྱང་མན་ཆད་ཀོང་ཤེང་དང༌། དུཪྻ་ཡན་ཆད་སྐུ་མཁར་གྱི་ནང་དང༌། སླད་རོལ་གྱི་ཚར་ཡན་ཆད་ན་གཙུག་ལག་ཁང་ཆེན་པོ་བཅོམ་ལྔ་ཙམ་བཞུགས། སྒོ་སྒོའི་ལྷ་ཁང་ཆུང་དུ་དང༌། ཡོན་བདག་མ་མཆིས་པའི་ལྷ་ཁང་ཆུང་ངུ་དང༌། མཆོད་རྟེན་ཡན་ཆད་བཞུགས། དགེ་འདུན་སྡེ་གཉིས་ལས་རྐྱེན་པ་དང༌། སྒོ་འཚོ་ཡན་ཆད་སྤྱིར་དགུ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་རྩ་གསུམ་བཞུགས། རྒྱལ་པོ་ས་ནུའི་ཚ་པོ་རྒྱལ་པོ་བི་ཛ་ཡ་སཾ་བྷ་བ་ཞེས་བགྱི་བའི་ཚེ། ཐོག་མ་ལི་ཡུལ་དུ་ཆོས་བྱུང་སྟེ་བརྩིས་ན་ཁྱི་ལོའི་ཤོལ་བོར་བའི་སྟོན་ཟླ་ཐ་ཆུངས་ཡན་ཆད་དགུང་ལོ་སྟོང་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་རྩ་དྲུག་ཙམ་ལགས། འཕགས་པ་ཟླ་བའི་སྙིང་པོས་ཞུས་པ་དང༌། ལྷ་མོ་དྲི་མ་མེད་པའི་འོད་ཀྱིས་ཞུས་པ་དང༌། འཕགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་དགེ་འདུན་འཕེལ་གྱིས་ལུང་བསྟན་པ་རྣམས་དང་མཐུན་པར་ལིའི་ཡུལ་དང༌། དེར་ལི་རྗེའི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་འཕགས་པ་རྣམས་སྤྱན་དྲངས་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་དང༌། དེའི་གཞི་གཙུག་ལག་ཁང་དང༌། ལྷ་ཁང་དང༌། མཆོད་རྟེན་རྣམས་ཇི་ལྟར་བཞེངས་པ་དང༌། དགེ་འདུན་སྡེ་གཉིས་ཇི་ལྟར་སྤེལ་བའི་ཚུལ་རྒྱས་བར་བསྟན་པ་ལི་ཡུལ་ལུང་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྫོགས་སོ།། །།
| 
