སྡེ་དགེའི་བསྟན་འགྱུར་པོད་བརྒྱ་གྱ་གསུམ་པ།ཚད་མ། ཕེ༽མཛད་པ་པོ། ཉི་མ་སྦས་པ།
Nitartha Publication
མཁོ་རྒུའི་ལོངས་སྤྱོད་འཛོམས་ཀྱང་མ་བསགས་ཤིང་། །འདོད་ཡོན་འཁོར་མང་ཚོགས་ཀྱང་མ་ཞེན་པར། །བསླབ་གསུམ་སྡེ་སྣོད་རིག་པའི་བང་མཛོད་དེ། །སྤོང་དང་ཀློག་པའི་སྙིང་གི་དབུས་སུ་བསྐྱིལ། །
—རྫོགས་ཆེན་དཔོན་སློབ།
ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་འགྲེལ་པ་ལས་ལེའུ་གསུམ་པ།
ཉི་མ་སྦས་པ།
― DTG183_Page_0002 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་འགྲེལ་པ་ལས་ལེའུ་གསུམ་པ། བམ་པོ་དང་པོ། ད་ལྟར་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཐུན་མོང་བ་བཤད་ནས། ད་ནི་དེའི་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མངོན་སུམ་དང་ནི་རྗེས་དཔག་གིས། །ཚད་མ་གཉིས་ཏེ་འདྲ་བདག་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། སླུ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཚད་མའོ། །སླུ་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱང་དོན་ལས་སྐྱེས་པས་དོན་ལ་མི་འཁྲུལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྟེ་དོན་ལ་མི་སླུ་བ་ཉིད་ཀྱང་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་ཞིང༌། མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཉིས་ཚད་མར་འགྱུར་གྱི་སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། ཚད་མ་ནི་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཁོ་ན་སྟེ། འདིས་ནི་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པའི་འདོད་པ་བཀག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པས་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་གྲུབ་པར་ངེས་པས་དེའི་དོན་དུ་དང་པོ་ཚད་མའི་དབྱེ་བ་བརྗོད་དོ། །ཚད་མ་གཞན་མེད་པར་ངེས་པར་གྱུར་ན་ཚད་མ་གཉིས་ཁོ་ན་ཞེས་ངེས་པར་གཟུང་བར་རིགས་ཀྱི། གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མ་གཞན་འགེགས་པ་ཡང་མངོན་སུམ་དང་
― DTG183_Page_0003 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྗེས་སུ་དཔག་པ་དག་གིས་ཡིན་ནམ། ཡང་ན་ཚད་མ་གཞན་ལས་ཡིན་གྲང་ན། དེ་ལ་ཕྱོགས་དང་པོ་འཛིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ནི་ཚད་མ་གཞན་ཁེགས་པར་ངེས་ན་ཚད་མ་གཉིས་སུ་གྲུབ་ལ། ཚད་མ་གཉིས་སུ་གྲུབ་ན་ནི་ཚད་མ་གཞན་མེད་པར་ངེས་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་པའི་ཉེས་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ཕྱོགས་གཉིས་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཚད་མ་གཉིས་སུ་མི་འགྱུར་ཏེ། ཚད་མ་གཞན་མེད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་གཞན་པོ་ཉིད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་འགྲེལ་མཛད་པས། གཞལ་བྱ་གཉིས་ཕྱིར་ཚད་མ་གཉིས། །དོན་བྱེད་ནུས་དང་མི་ནུས་ཕྱིར། །སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་དོན་མིན་ཏེ། །དོན་དུ་མོས་པ་མེད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཚད་མ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཁོ་ནར་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། རྟོགས་པ་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་ཚུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལས་གཞན་དུ་རྟོགས་པའི་རྣམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་རྣམ་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཉིད་རིག་པས་ཤེས་པ་ནི། ཚད་མ་གཞན་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར། དེ་འགེགས་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་ཚད་མ་གཞན་དང་
― DTG183_Page_0004 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་གཞལ་བྱའི་རང་བཞིན་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ཡུལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡིན་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་གཅིག་གཞལ་བྱ་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། ཡུལ་གཅིག་ཉིད་ཡིན་ཡང་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཡིན་ཞིང༌། ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཐ་དད་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཐ་དད་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཇི་ལྟར་ཡུལ་ཐ་དད་དེ། གཞན་ཐ་དད་པས་གཞན་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་ནམ། རྟ་ཐ་དད་པས་བ་དཀར་པོ་ཐ་དད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཡུལ་ཡིན་ཡང་མ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡོད་པའི་ཐ་སྙད་ནི་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལ་རག་ལས་པ་སྟེ། རྟོགས་པ་ཐ་དད་པས་ཀྱང་ཡུལ་ཐ་དད་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །གང་གི་ཚེ་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པ་ནི་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་དངོས་པོ་ནུས་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་པ་དེའི་ཚེ་རང་གི་རང་བཞིན་གྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་དོ། །གང་གི་ཚེ་དངོས་པོ་བརྒྱུད་ནས་ནུས་པ་མེད་པས་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ཐུན་མོང་གི་རང་བཞིན་གྱིས་མཚོན་པའི་ཕྱིར་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དོ། །འོན་ཏེ་ཟླ་བ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་ནུས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། སྤྱི་རུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པ་རབ་རིབ་ཅན་གྱིས་མཐོང་བ་དང༌། སྐྲ་ལས་དམིགས་པའི་དོན་མངོན་དུའམ་བེ་རྒྱུད་ནས་ནུས་པ་ཉིད་ཀྱིས་མི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དོན་དུ་མོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དུ་མེད་པར་ཡང་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མས་བཞག་པའོ། །འདིས་ཀྱང་གཞལ་བྱ་གཉིས་ཡིན་ཏེ། །འདྲ་དང་མི་འདྲ་ཉིད་ཕྱིར་དང༌། །སྒྲ་ཡི་ཡུལ་དང་ཡུལ་མིན་ཕྱིར། །རྒྱུ་མཚན་གཞན་ནི་ཡོད་པ་ན། །བློ་ནི་ཡོད་དང་མེད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་ཡང་ཇི་ཞིག་ལྟར་འདྲ་བའི་རང་བཞིན་གྱིས་རྟོགས་པ་དེ་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ལ། གང་མི་འདྲ་བའི་རང་བཞིན་གྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དེ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དོ། །འོ་ན་བ་ལང་ལ་སོགས་པ་མདུན་ན་གནས་པ་ཐུན་མོང་དུ་རྟོགས་པ་དེ་ཅི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་མ་
― DTG183_Page_0005 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་ནམ། དེ་བཞིན་དུ་དཔེས་ཤེས་པར་གྱུར་པ་འདི་ནི་བ་མིན་ཡིན་ནོ་སྙམ་པ་དེ་ཡང་སྤྱི་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མི་བདེན་ཏེ། འདྲ་བའི་རང་བཞིན་གྱིས་གང་ཁོ་ན་རྟོགས་པ་དེ་ནི་སྤྱི་ཡིན་གྱི། བ་མེན་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་ཁྱད་པར་ཤེས་པའོ། །འོན་ཏེ་འདྲ་བའི་རང་བཞིན་གྱིས་སྣང་བ་ཉིད་ཡིན་གྱི། བ་མེན་གྱི་གཟུགས་ཐ་དད་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། འདྲ་བར་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་བ་མེན་འདི་ནི་བ་ལང་ལྟ་བུའོ་སྙམ་དུ་ཤེས་ཤེ་ན། ལྷག་པར་ཞེན་ཀྱང་འདྲ་བ་ལོག་པར་འཛིན་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནམ། མདུན་ན་གནས་པའི་བ་མིན་མཐོང་བ་མ་གཏོགས་པར་འདྲ་བ་ཤེས་པ་གཞན་མེད་དེ། དེ་བས་ན་བ་མེན་ལས་ཐ་དད་པའི་འདྲ་བ་ཉམས་སུ་མ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་མེད་པ་ཅན་ཉིད་འདྲ་བར་རྟོགས་པའོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ནི་དཔེ་དང་ཐུན་མོང་བ་མི་གསལ་བའི་ཡུལ་སྣང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེའི་ཕྱིར་དེའི་ཡུལ་འདྲ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་བརྡའི་དུས་སུ་མཐོང་བ་དྲན་པ་ཡང་སྒྲའི་ཡུལ་ཡིན་པས་སྤྱི་ཚད་མའི་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། འདི་ལ་ནི་དོན་མིན་ཏེ། དོན་དུ་མོས་པ་མེད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པས་ལན་བཏབ་ཟིན་ཏོ། །སྒྲའི་ཡུལ་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ལ། ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། འོ་ན་གལ་ཏེ་སྒྲའི་ཡུལ་སྤྱི་ཡིན་ན་ནི་སྒྲ་ཀུན་ཚད་མར་འགྱུར་ཏེ་སྤྱིའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་སྒྲ་གང་ཡིན་པ་དེའི་ཡུལ་ནི་སྤྱི་ཡིན་ལ། སྒྲའི་ཡུལ་ནི་སྤྱི་ཉིད་དོ་ཞེས་ངེས་པར་གཟུང་བར་མི་རུང་སྟེ། འོན་ཀྱང་སྒྲའི་ཡུལ་ཉིད་སྤྱི་ཡིན་ཞིང༌། སྒྲའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ནི་སྤྱི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་ངེས་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྒྲའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་སྒྲའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་རང་གི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་འདོད་པར་བྱའོ། །དེ་བས་ན་སྒྲའི་ཡུལ་ཁ་ཅིག་ནི་སྤྱི་ཡིན་ལ། ལ་ལ་ནི་དོན་མེད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྒྲའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཁ་ཅིག་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ལ། ལ་ལ་ནི་དོན་མེད་པའོ། །གཞན་ཡང་ཡུལ་ལས་གཞན་པའི་རྒྱུ་བརྡ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཡོད་
― DTG183_Page_0006 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ན། གང་ལ་བློ་ཡོད་པ་དེ་ནི་སྤྱི་ཡིན་ཏེ། ཡང་གང་ན་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་གཞན་ཡོད་ཀྱང་བློ་མེད་པ་དེ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དོ། །ངེས་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་གཞན་རྣམས་ཡོད་ན་ཤེས་བྱ་གང་ལ་བློ་ཡོད་པ་དེ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ལ། གང་ལ་རྒྱུ་གཞན་རྣམས་ཡོད་ཀྱང་བློ་མེད་པ་དེ་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དེ། དོན་མངོན་དུ་བྱེད་པས་ཤེས་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་སྣང་དུ་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རང་གི་རང་བཞིན་གྱིས་ཤེས་པས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ལ། གཞན་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དེ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་དུ་ཆུག་ན་མངོན་སུམ་དང་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་ཡུལ་དབྱེ་བ་ཚད་མ་གང་གིས་ཤེས་ཏེ། མངོན་སུམ་གྱིས་ཤེས་སམ། ཡང་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ན། །ཚད་མ་གཞན་གྱིས་ཡིན་གྲང་ན། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་ཚད་མ་གཞན་གྱིས་ཡུལ་གཉིས་ཤེས་ན་ནི་རྒྱུ་དང་འགལ་བ་སྟེ། ཡུལ་སྒྲུབ་པའི་ཚད་མ་གསུམ་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ཚད་མ་གཉིས་ཀྱིས་ཡུལ་གཉིས་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ། གཞལ་བྱ་གཉིས་ཀྱིས་ཚད་མ་གཉིས་དང༌། ཚད་མ་གཉིས་ཀྱིས་ཀྱང་གཞལ་བྱ་གཉིས་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་གསལ་བར་ཕན་ཚུན་རྟེན་པའི་ཉེས་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཡུལ་ཐ་དད་པར་སྒྲུབ་ན་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཇི་ལྟར་དཔོག་སྟེ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་དེ་ནི་མངོན་སུམ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལ་མངོན་སུམ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ལ། འཇུག་ན་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་མངོན་སུམ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལ་འཇུག་ན་ཇི་ལྟར་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་ལོག་པ་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ནི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལ་མངོན་སུམ་མི་འཇུག་པས་དེས་དེ་ཤེས་ན་ནི་འགལ་བར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལ་ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར། གཞལ་བྱ་གཉིས་རྟོགས་པ་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་ཡུལ་གཉིས་མ་གྲུབ་ན་ཇི་ལྟར་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན། གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་ཡུལ་གཉིས་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཚད་མ་གཉིས་སུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར། འབྲེལ་པ་མ་གྲུབ་པར་རྟགས་ངེས་པར་
― DTG183_Page_0007 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ལ། འབྲེལ་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡང་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་ལས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཉིས་ཉིད་ནི་སྤྱི་ཡིན་པས་ཇི་ལྟར་མངོན་སུམ་གྱིས་ཤེས་པར་འགྱུར། ཚད་མ་གཉིས་སུ་མ་གྲུབ་པར་ཡང་དེས་ཇི་ལྟར་ཚད་མ་གཉིས་སུ་འཐད་པ་ཡིན། དེའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། མངོན་སུམ་ཁོ་ན་ཡུལ་གཉིས་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པའི་ཆོས་ནི་ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པར་རྟོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཤེས་པའི་ཆོས་ཀྱང་རང་རིག་པའི་མངོན་སུམ་གྱིས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །ཤེས་པ་ནི་རང་བཞིན་ལ་འཁྲུལ་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྟོགས་པ་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཡོད་དུ་ཆུག་ན་ཡང་ཚད་མ་ཐ་དད་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་ཐ་སྙད་ལས་ཚད་མར་གྲུབ་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པར་བརྗོད་པ་ལ། འདིར་ནི་ཐ་དད་པའི་ཐ་སྙད་ཙམ་བསྒྲུབ་བྱར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་གང་དག་མངོན་སུམ་ནི་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དེ། དཔེར་ན་མེ་འདི་ནི་མངོན་པར་འདོད་པའི་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པར་ངེས་པའོ་ཞེས་སྨྲ་བ་དེའི་ངོར་ཚད་མ་གཉིས་པོ་འདི་དག་བསྟན་པར་བྱའོ། །ཤེས་པའི་རྣམ་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དང་སྣང་བ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཡང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་ནི་ཐ་དད་པ་ཡིན་ན། ཅིའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན། སྣང་བའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་མེའི་རང་བཞིན་སྲེག་པའི་རྣམ་པ་ཅན་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པ་སྟེ། མངོན་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེའི་རང་བཞིན་ནི་མངོན་སུམ་སྟེ། གསལ་བར་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྔར་མཐོང་བའི་དོན་བྱེད་པ་ཉིད་དང་འདྲ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་ཉིད་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ནི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཡུལ་ཡིན་ནོ། །མངོན་སུམ་ཉིད་མེ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ལས་སྐྱེས་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ལ་ཇི་སྲིད་མངོན་སུམ་དང་ལྷན་ཅིག་པ་ཙམ་གྱིས་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཏེ། ལུས་དང་ས་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཚད་མར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་གནས་པ་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་ཏེ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་མེད་པར་མངོན་
― DTG183_Page_0008 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུམ་གཅིག་པུས་འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་གཉི་ག་ཚད་མ་སྟེ་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་མེད་པར་ཡང་མངོན་སུམ་གཅིག་པུ་གོམས་པ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ལས་འཇུག་པར་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནམ། རྟགས་ལས་ངེས་པར་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། དང་པོ་མངོན་སུམ་གཅིག་པུ་འཇུག་པར་བྱེད་པར་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཤིན་ཏུ་གོམས་པས་འཇུག་པ་ཡོད་དུ་ཆུག་ན་ཡང༌། སྔར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མེད་པར་ནམ་ཡང་མངོན་སུམ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཚད་མ་ཡིན་པར་འཐད་དོ། །གཞན་ཡང་ཇི་ལྟར་གོམས་པ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་ཚེ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མེད་པར་ཡང་མངོན་སུམ་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་མངོན་སུམ་མེད་པར་ཡང་དུ་བ་ལས་མེ་ལ་འཇུག་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་ཡང་འཇུག་པར་བྱེད་པ་མིན་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཚད་མ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འཇུག་པར་བྱེད་པ་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་ནམ། མངོན་སུམ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མ་ཡིན་ཞེས་ཇི་ལྟར་དཔྱོད་པར་བྱེད། འཇུག་པར་བྱེད་པ་ལས་གཞན་པའི་ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར། མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཉི་ག་ཚད་མ་ཉིད་དོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་གྱིས་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་སྲེག་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱང་གྲུབ་ན། འོ་ན་ནི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་རིག་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་མེའི་རང་བཞིན་སྲེག་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་བྱེད་པ་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་ལ། ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་གཞན་ཐམས་ཅད་ལ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་རང་བཞིན་དང་འབྲེལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་འཛིན་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ཡིན་བས་ན་འབྲེལ་པ་ལས་རྟོགས་པ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མ་ཡིན་ནམ། འབྲེལ་པ་ལས་རིག་པ་མ་གཏོགས་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཞན་ནི་ཁོ་བོ་ཡང་མི་འདོད་ལ། དེས་ན་འདྲ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གང་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་དོན་བྱེད་པ་དེ་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་སྟེ་མྱོང་བས་གྲུབ་པོ། །དེ་དག་གིས་ནི་འབྲས་བུའི་རྟགས་ཀྱི་ཡུལ་བསྟན་ནས། །སྒྲའི་ཡུལ་ཡང་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཉིད་དེ། སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ནི་རང་གི་སྣང་བའི་
― DTG183_Page_0009 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡུལ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །འདིས་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་བསྟན་ཏོ། །དཔེས་བ་ལང་གི་དངོས་པོ་དང་འདྲ་བར་ངེས་པ་སྟེ། བ་ལང་བ་མེན་འདྲ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་མངོན་སུམ་གྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་ལ། འདྲ་བ་ནི་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་འདི་དང་འདྲ་བ་ནི་བ་ལང་ཡིན་ལ། དེ་དང་འདྲ་བ་ནི་འདིའོ་ཞེས་དོན་གཅིག་ལ་འདྲ་བའི་ཤེས་པ་གཉིས་ལ་དམིགས་པ་སྟེ་མངོན་སུམ་གྱིས་ནི་གཉི་ག་རྟོགས་པར་མི་ནུས་སོ། །དེས་ན་འདྲ་བ་ནི་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཉིད་དེ། རང་བཞིན་གྱིས་གཏན་ཚིགས་ནི་ཐ་སྙད་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། འདི་ནི་འདྲ་བའི་ཐ་སྙད་དུ་རུང་བ་སྟེ། དེའི་རྣམ་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བ་ལང་དང་བ་མེན་གྱི་རྣམ་པ་ཡང་སྔ་ཕྱིའི་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱིས་དམིགས་པའོ། །དེ་བས་ན་སྒྲའི་ཡུལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ལ། སྒྲ་བཞིན་དུ་རྟོག་པ་ཡང་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། རྟོག་པའི་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྒྱུ་མཚན་གཞན་ནི་ཡོད་པ་ན། བློ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བས་ནི་མི་དམིགས་པ་སྟོན་པ་སྟེ། གང་ན་དོན་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ན་ཤེས་པ་འཇུག་པ་ལ་ལར་ངེས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཕྱིར་དོན་གཞན་མྱོང་བ་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཐམས་ཅད་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ཚད་མ་གཉིས་སུ་སྨྲ་བས་སོ་སོར་ངེས་པའི་རྣམ་པ་མྱོང་བ་ཉིད་ལས། དེ་ལས་གཞན་པ་མེད་པར་རྟོགས་སོ། །འདིས་ཀྱང་འདྲ་བ་དང་མི་འདྲ་བ་ལ་སོགས་པ་མངོན་སུམ་དང་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཡུལ་དོན་བྱེད་པར་ནུས་པ་དང་མི་ནུས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ངེས་པར་བྱེད་དེ། དེ་ནི་ཕྱི་ནས་བསྟན་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་གང་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལ་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་མི་འཇུག་ཅེས་བྱ་བ་སྨྲས་པ་དེ་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། མངོན་སུམ་ནི་སོ་སོར་ངེས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཏེ། དེ་ལས་གཞན་པ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་མངོན་སུམ་གྱིས་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཡང་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་ཡོད་པ་སྟེ། དེ་ལ་མངོན་སུམ་འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་ལ་ནི་མི་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནམ། ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་དེ་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པར་འགྱུར། ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་རིག་པ་དེའི་རང་བཞིན་ལྐོག་
― DTG183_Page_0010 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏུ་མ་གྱུར་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ན་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་མངོན་སུམ་གྱིས་མྱོང་བར་གྱུར་ན་ནི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཉིད་ནི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། ཐ་དད་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་ཆོས་ཉིད་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་དེ་ཉིད་བཞིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་དང་འབྲེལ་པས་དེའི་ཆོས་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་མངོན་སུམ་གྱིས་འཛིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཉིད་དང་འབྲེལ་པའི་དངོས་པོ་འཛིན་པའི་མངོན་སུམ་གྱིས་གདོན་མི་ཟ་བར་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་ཡང་གཟུང་བར་འགྱུར་བ་དེ་བས་ན་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་ཡང་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་འཇུག་པ་མེད་པར་གྱུར་ཏེ། མངོན་སུམ་གྱིས་རིག་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། རང་རིག་པའི་མངོན་སུམ་གྱིས་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཤེས་ལ། ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཆོས་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་ལ་དབང་པོའི་ཤེས་པ་མི་འཇུག་སྟེ། ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གཉིས་ཤེས་པ་གཅིག་གིས་མི་ཤེས་སོ། །གཉིས་ཤེས་པ་ནི་འབྲེལ་པ་ཅན་ཉིད་རྟོགས་པ་དེ་བས་ན་མངོན་སུམ་གྱིས་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཤེས་ཀྱང་ངེས་པར་རྗེས་སུ་དཔག་པས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་སྒྲུབ་པའི་རང་བཞིན་གྱི་དངོས་པོ་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཆོས་ནི་དངོས་པོ་འཛིན་པ་མེད་པར་རྟོགས་པར་རིག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཅན་དང་ལྷན་ཅིག་ཚད་མ་གཅིག་གི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་ནི་དངོས་པོའི་ཆོས་སོ། །ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཉིད་ནི་ངེས་པ་མེད་པ་སྟེ། མངོན་སུམ་ནི་ཆོས་ཅན་འཛིན་པ་ལ་མི་ལྟོས་པ་ཡིན་ནོ། །ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལ་མངོན་སུམ་མི་འཇུག་པ་ཡིན་ནམ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཇི་ལྟར་འཇུག་ཅེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། རྗེས་སུ་དཔག་པས་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་སྒྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ན། གང་གིས་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལ་མངོན་སུམ་འཇུག་པར་འདོད། །འོན་ཀྱང་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་མི་གསལ་བ་མྱོང་བའི་རང་བཞིན་རང་རིག་པའི་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །མངོན་སུམ་གྱིས་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཉིད་གྲུབ་ཀྱང་དོན་བྱེད་པ་ནུས་པའི་སྲེག་པར་ངེས་པ་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཡང་དོན་བྱེད་པ་ལ་སྔར་མངོན་སུམ་འཇུག་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་ཕྱིས་
― DTG183_Page_0011 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྗེས་སུ་དཔག་པ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པས་རང་གི་མཚན་ཉིད་མངོན་དུ་བྱེད་མི་ནུས་པ་ནི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཉིད་དེ། དེ་ནི་རྗེས་སུ་དཔོག་པའི་ཚེ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སྔར་མངོན་སུམ་འཇུག་པར་འདོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཉིད་ལ་ནི་སུ་ཡང་དོན་དུ་གཉེར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གིས་དེ་ལ་མངོན་སུམ་འཇུག་པར་འགྱུར། དེ་མི་འདོད་ཀྱང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་གིས་ནི་ཚད་མའི་ངེས་པ་ཡང་བརྗོད་པ་སྟེ། ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་ངེས་པར་གྱུར་པས་ཚད་མ་དེ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་དང་འབྲེལ་བ་ཉིད་ཙམ་ལ་ཚད་མ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་པར་ནི་རྟགས་ལས་ཤེས་པའོ། །འོ་ན་ཡུལ་གཉིས་ཡིན་པས་ཆད་མ་གཉིས་སུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། ཡུལ་ནི་རྒྱུ་ཡིན་ལ་ཚད་མ་གཉིས་ནི་འབྲས་བུ་ཡིན་པས་རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་ངེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རྒྱུ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྲས་བུ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། གཞལ་བྱ་གཉིས་ཀྱིས་ཚད་མ་གཉིས་སྒྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་ཚོགས་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་གཉིས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཚོགས་པ་སྲིད་པ་ཡང་འོག་ནས་བཤད་པར་བྱའོ། །ཡུལ་གཉིས་ངེས་པར་གྲུབ་ན་ཚད་མ་གཉིས་སུ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཤེས་པ་གང་ཡང་ཡུལ་གཉིས་གྲུབ་པ་དེ་ཁོ་ན་ཚད་མ་ཡིན་གྱི། ཚད་མ་གཅིག་ལས་ཡུལ་གཉིས་གྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གང་གི་ཚེ་ཡང་ཚད་མ་གཞན་དགག་པའི་དོན་དུ་ཡུལ་གཉིས་བསྟན་པ་དེའི་ཚེ་ཡུལ་གཞན་མེད་པས་ཚད་མ་གཞན་ལྡོག་པར་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་སྟེ། ཡུལ་མེད་པའི་ཚད་མ་རིགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཞལ་བྱ་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དམ་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ཚད་མར་འགྱུར། ཡང་ན་ཡུལ་གཉིས་ནི་ཤེས་པ་ལས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བའི་རྣམ་པ་མྱོང་བ་ལས་མ་གཏོགས་པ་གཞན་ཐ་དད་པའི་གཞལ་བྱ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་ཕྱི་རོལ་གྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་གཅིག་པ་ཁོ་ན་སྟེ། དེས་ན་ཡུལ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཅི་སྟེ་མངོན་སུམ་གྱི་
― DTG183_Page_0012 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡུལ་ནི་དོན་དམ་པར་ན་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་སྟེ། འདི་ལྟར་རྫས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ་པས་ཡོད་པར་ཁས་ལེན་པ་མ་ཡིན་ནམ། དངོས་པོ་གསུམ་ཡོད་པར་བྱེད་པས་ཡོད་པ་ཞེས་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིག་བྱེད་ཀྱི་མཐར་སྨྲ་བ་ན་རེ་ཡོད་པ་ཉིད་དོན་དམ་པ་སྟེ། མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་ཡིན་ལ་ཁྱད་པར་ནི་འཁྲུལ་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ཁྱད་པར་གྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ཞེ་ན། དོན་གྱི་བྱ་བ་བྱེད་ནུས་གང༌། །དེ་འདིར་དོན་དམ་ཡོད་པ་སྟེ། །གཞན་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཡོད་པ་ཡིན། །དེ་དག་རང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་བཤད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དོན་བྱ་བ་བྱེད་ནུས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ནི་དོན་དམ་པ་སྟེ་མ་བཅོས་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་དངོས་པོར་ཡོད་པའོ། །གང་ཞིག་དོན་བྱེད་མི་ནུས་པ་དེ་ནི་གཞན་ཏེ་ཀུན་རྫོབ་བརྟགས་ནས་ཡོད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དོན་དམ་པ་དང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པ་དེ་དག་ཁོ་ན་ལ་སློབ་དཔོན་གྱིས་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དུ་བཤད་དེ། དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ལ། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པ་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་སོ། །ཡོད་པ་དོན་དམ་པ་སྟེ། དེ་དང་འདུ་བས་འབྲེལ་བས་དངོས་པོ་རྣམས་ཡོད་པ་ཞེས་གང་བརྗོད་པ་དེ་དཔྱད་པར་བྱ་སྟེ། ཡོད་པ་དང་འབྲེལ་པས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པ་ཉིད་མེད་དེ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཡོད་པ་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་ནམ། ཡོད་པ་དང་འབྲེལ་པས་ཡོད་པ་ཡིན་གྲང་ན། དེ་ལ་ཕྱོགས་དང་པོ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ་པ་ལས་སྔོན་རོལ་ཉིད་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ཕྱོགས་གཉིས་པ་ལ་བརྟེན་པ་དེའི་ཚེ་ཡོད་པ་དང་འབྲལ་བ་ལས་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་དོན་བྱེད་པ་དང་བྲལ་བས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པའི་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ན། འོ་ན་ནི་གང་དོན་བྱེད་པ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་དོན་བྱེད་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ་པས་ཡོད་པ་ཡིན་ན། སྤྱི་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ཡོད་པ་ཡང་ཡོད་པ་གཞན་དང་འབྲེལ་པས་ཡོད་ན་དེ་ལྟ་ན་ནི་ཡོད་པ་གཞན་པོ་ཡང་ཡོད་པ་གཞན་དང་
― DTG183_Page_0013 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྲེལ་པས་ཡོད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ཡོད་པ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་ན་ནི། དེ་ལྟ་ན་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པར་ཅི་སྟེ་ཁས་མི་ལེན། འོན་ཏེ་ཡོད་པ་རྟག་ཅིང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་རྟག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ་པས་ཡོད་པར་ཁས་ལེན་ན། རང་གི་མཚན་ཉིད་འབྲས་བུ་ཡིན་པས་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ནི་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་མེད་པ་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་ཡིན། རྒྱུ་མེད་པར་གང་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ལེའུ་དང་པོར་བསྟན་ཟིན་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཕྱིར་དོན་གྱི་བྱ་བ་བྱེད་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་ཡོད་པ་སྟེ། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་པ་ཉིད་མངོན་སུམ་ལ་སྣང་གི །ཁྱད་པར་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གང་རྗོད་པར་བྱེད་པ་དེ་ལ་སྨྲས་པ། མངོན་སུམ་ལ་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་ཡུལ་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་སོ་སོར་ངེས་པར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་གྱི། དེ་ལས་ཐ་དད་པའམ་ཐ་མི་དད་པའི་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉམས་སུ་མ་མྱོང་བར་ཇི་ལྟར་མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་ཡིན། དེ་བས་ན་མངོན་སུམ་ལ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་དང་དོན་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་གང་སྣང་བ་དེ་ཉིད་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། སྤྱི་ནི་རྟོགས་པས་སྒྲོ་བཏགས་ཁོ་ནར་ཡོད་པའོ། །དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་དངོས་པོ་དོན་བྱ་བ་བྱེད་ནུས་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་སྣང་བ་མེད་ན། དེ་ཇི་ལྟར་དོན་བྱེད་ནུས་པ་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་ཡིན། འདི་ལྟར་རྟག་པའི་མ་ཡིན་ལ། མི་རྟག་པའི་ཡང་མ་ཡིན། ཡུལ་གྱི་ཡང་མ་ཡིན་ཞིང༌། ཤེས་པའི་ཡང་མ་ཡིན་པས། དོན་བྱེད་ནུས་པ་དང༌། དོན་བྱ་བ་བྱེད་པ་ནི་མེད་དོ། །དོན་ཡང་མངོན་སུམ་གྱིས་སམ། རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་རྟག་པ་ལ་ནི་དོན་བྱེད་ནུས་པ་མེད་དེ། ཐ་དད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟག་པ་ནི་ཁྱབ་པ་སྟེ་འབྲས་བུ་གང་ལ་ཡང་ནུས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ནུས་པ་མེད་པ་སྟེ། ཧ་ཅང་ཐལ་ཆེས་སོ་ཞེས་ལེའུ་གཉིས་ཀར་བསྟན་ཏོ། །འོན་ཏེ་ཁྱབ་པ་ནུས་པར་མ་གྱུར་མོད་ཀྱི། མ་ཁྱབ་པའི་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལ་མ་ཁྱབ་ན་རྟག་པ་ཡོད་པར་ཇི་ལྟར་ཤེས། མ་རྟོགས་པས་སོ་ཞེ་ན། འོ་ན་རྟག་པ་
― DTG183_Page_0014 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་མི་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་ཡུལ་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པ་ཉིད་མ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དུས་ཐམས་ཅད་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་ཉིད་དུ་ཡང་མི་ཤེས་པས་ཇི་ལྟར་རྟག་པ་ཡིན། དངོས་པོ་མི་རྟག་པའི་ཡང་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་དོན་བྱེད་དེ། འདི་ལྟར་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡོད་པར་གནས་ཀྱི་བྱེད་པ་མེད་དོ། །འོ་ན་དེ་སྐད་ཅིག་མའི་དེ་མ་ཐག་པའི་དངོས་པོ་གཞན་ནུས་པར་བརྗོད་ན་ནི་དེའི་རྗེས་ཐོགས་སུ་དངོས་པ་གཞན་ཡོད་པ་ཡིན་ཡང་དེའི་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐད་ཅིག་རྣམས་ནི་ཕྱི་མའི་དངོས་པོ་ཀུན་ལ་ལྟོས་ནས་སྔ་མ་ཉིད་དེ། དེ་ནས་སྔ་མར་གྱུར་པ་ཙམ་གྱིས་ནུས་པ་ཡིན་ན་ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་སོ་སོར་ངེས་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་ན་དངོས་པོ་གཞན་སྐྱེ་བས་ཐལ་ཆེས་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན། སྐད་ཅིག་མའི་འབྲས་བུ་ནི་དངོས་པོ་སྔ་མ་མེད་ན་ཕྱིས་འབྱུང་བའི་དོགས་པ་ཅི་ལྟར་ཡོད་དེ། དེའི་ཚེ་ཉིད་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ལ། གཞན་གྱི་ཚེ་ནི་ནམ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་རྒྱུན་ལ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་འཇོག་པ་དེ་བས་ཐལ་ཆེས་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། སྐད་ཅིག་མ་མ་གཏོགས་པའི་རྒྱུན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་རྒྱུན་ནི་མེད་པ་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་ལ་ཡིན་པར་འགྱུར་ལ། སྐད་ཅིག་མ་རྣམས་ནི་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་སྐད་ཅིག་མ་དང་འབྲེལ་པའི་རྒྱུན་ལ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཡོད་པས་དེ་དག་ལ་ཡང་རྒྱུན་དང་འབྲས་བུ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུན་ཐ་དད་པ་ལ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཡོད་པས་གཞན་ལ་ནི་མེད་དེ་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུན་ཡང་སྐད་ཅིག་མ་རྣམས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་འདུས་པའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྲས་བུར་འགྱུར་རོ། །རྒྱུན་ཡང་རྟག་པ་ཡིན་ན་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་ན་ཡང་བྱེད་པ་མེད་པས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྔར་བརྗོད་པའི་སྐྱོན་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་རྒྱུན་ལ་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་འཇོག་ན་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་རྒྱུན་གཞན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པས་རྒྱུ་གཞན་ཡོད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ།།
― DTG183_Page_0015 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་ཤེས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པས་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་དོན་བྱེད་པ་ཡང་རྒྱུ་གཞན་ལས་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དང་པོའི་རྒྱུ་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་ཡིན། ཤེས་པས་ནི་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་རིགས་ཏེ། འོན་ཀྱང་ཤེས་པ་ལ་ནི་ཤེས་བྱ་དང་འབྲེལ་པ་མི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་ཤེས་པ་ལས་ཤེས་བྱ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ། གཞན་ཡང་ཤེས་པས་དངོས་པོ་དག་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། མདུན་ན་གནས་པ་ཉིད་ཀྱི་གཉི་ག་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པའི་སྐྱེད་པ་དེ། འོན་ཀྱང་ཤེས་པ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་སམ། འོན་ཏེ་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་ཡིན་གྲང་ན། དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་ཤེས་པ་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་རང་གི་རིག་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པས་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་སྔོན་དུ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇུག་ན་ཡང་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཡང་སྔར་འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་སྔར་འཇུག་པ་ན་ཡང་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་པས་ཇི་ལྟར་འབྲས་བུ་ཉིད་ཡིན། ཅི་སྟེ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་དུས་མཚུངས་པ་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་ནི་བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་ཡང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། འོན་ཏེ་བུམ་པ་མེད་པར་སྣམ་བུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དེ་ལ་འབྲས་བུ་ཉིད་མེད་དོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ནི་ཤེས་པ་ཡང་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པར་ཤེས་བྱ་དང་བྲལ་བ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཤེས་བྱའི་འབྲས་བུ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པ་ནི་གཞན་ཉིད་དེ། དེས་འཁྲུལ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་སྣམ་བུ་ཡང་བུམ་པ་དང་བྲལ་བར་དམིགས་པས་དེ་ཡང་གཞན་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་སྣམ་བུ་དེ་ཉིད་ཡིན་པར་ངོ་ཤེས་པ་ཡིན་ན་ནི་ཤེས་པ་ཡང་ཤེས་པ་འདི་ཉིད་དོ་ཞེས་ངོ་ཤེས་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་གཅིག་པར་འགྱུར་ཞིང༌། གལ་ཏེ་ངོ་ཤེས་པ་ཚད་མ་ཡིན་ན་སྣམ་བུ་རྟག་པར་འགྱུར་རོ། །གཅིག་གིས་དངོས་པོ་སྔ་ཕྱིའི་རང་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྔར་གྱི་ཤེས་པས་སྔ་མ་ཙམ་ཞིག་འཛིན་ལ། ད་ལྟའི་ཤེས་
― DTG183_Page_0016 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པས་ཀྱང་ད་ལྟར་བ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དྲན་པ་ནི་སྔ་ཕྱི་དག་ལ་འཇུག་སྟེ། དེ་ཚད་མ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་སྔ་ཕྱིའི་ཤེས་པ་དག་ཕན་ཚུན་འདྲེ་བ་མེད་ན། དྲན་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པས་གཅིག་པ་ཉིད་ཇི་ལྟར་སྒྲུབ་པ་ཡིན། འོན་ཏེ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་རིག་པ་ནི་བདག་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ལ་གལ་ཏེ་བདག་གཅིག་པུ་ཡིན་དུ་ཆུག་ན་ཡང་ཇི་ལྟར་གཅིག་ཉིད་རིག་པར་བྱེད། དེ་ཡང་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པའི་ཚད་མས་དངོས་པོ་ཤེས་པར་བྱེད་དོ། །འོན་ཏེ་བདག་ཡོད་པའི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཆད་མའོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་བདག་ཡོད་དུ་ཆུག་ན་ཡང་གང་སུ་ཡང་རུང་བའི་ཤེས་པ་ཚད་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ལྟ་ན་ནི་ཟླ་བ་གཉིས་སུ་མཐོང་བ་ཡང་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་བདག་ཡོད་ཀྱང་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དག་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གིས་ཀྱང་རྟག་པ་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བདག་ཉིད་དམ། གཞན་གྱི་སྔ་ཕྱིའི་རང་བཞིན་དེའི་བདག་ཉིད་དམ་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་རྟག་པར་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་ཤེས་པའམ་ཤེས་བྱའི་འབྲས་བུ་ཉིད་མི་ཤེས་སོ། །ཤེས་པས་ངོ་བོ་ཉིད་རིག་ཅིང་དེ་ཉིད་གཟུང་བའོ། །དེས་ན་སྔ་ཕྱིར་མངོན་སུམ་འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་མེད་པར་ཡང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་རྟོགས་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། འོན་ཏེ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་རྒྱུ་འབྲས་བུ་ལས་སྔ་མ་ཉིད་དུ་དཔོག་པའམ། རྒྱུ་དཔག་པས་དེ་ལས་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བ་ཉིད་དུ་ཤེས་སོ་ཞེ་ན། མངོན་སུམ་གྱིས་རིག་པ་མ་གཏོགས་པར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྔ་མ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། སྔར་གྱི་མངོན་སུམ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཇི་ལྟར་ཚད་མ་ཡིན། འོན་ཏེ་རྒྱུ་སྔ་མ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཤེས་ནས་ཡང་དཔོག་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་ཕྱི་རོལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་དོན་བྱེད་པའི་ནུས་པ་དང་ལྡན་པས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱི་རོལ་པ་ཇི་ལྟར་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བསྟན་པར་བྱའོ། །འོན་ཏེ་ཕྱི་རོལ་མེད་ཀྱང་ཤེས་པ་ཉིད་ལ་ཕན་ཚུན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ནུས་པའི་མཚན་ཉིད་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེ་ན། །
― DTG183_Page_0017 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་ནི་རང་རིག་པ་ཙམ་གྱི་ཕྱིར་དེས་ཇི་ལྟར་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་གོ་བར་འགྱུར། གང་གི་ཚེ་འབྲས་བུའི་ཤེས་པ་ཡོད་པ་དེའི་ཚེ་རྒྱུའི་ཤེས་པ་མེད་པས། དེས་ཇི་ལྟར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་རིག་པ་ཡིན། འོན་ཏེ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་རྒྱུའི་ཤེས་པ་རྟོགས་ན་ནི་འོ་ན་ནི་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་བྱེད། འོན་ཏེ་སྔ་མ་ཉིད་དུ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཤེས་ཤིང་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རང་རིག་པས་ཤེས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མི་བདེན་ཏེ། སྔ་མ་ཉིད་ནི་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་མངོན་སུམ་གྱིས་གནོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཇི་སྲིད་ཤེས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དེ་སྲིད་དུ་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཉིད་དེ། སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་ཉིད་དུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་དྲན་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་འཇུག་པར་བྱེད་དེ་དེ་ཚད་མ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དྲན་པ་ཡང་དོན་དམ་པར་རང་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་བས་རང་རིག་པ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མྱོང་བ་ཁོ་ན་སྟེ། དེ་ཇི་ལྟར་ཕ་རོལ་མི་རིག་པར་དེའི་འབྲས་བུ་གྲུབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པའམ་ཤེས་བྱ་ལ་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་ལ་རྒྱུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཞིང༌། མེད་པ་ལ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་འབྲས་བུ་མེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ན། རི་བོང་གི་རྭ་ལ་ཡང་རྒྱུ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་གཏན་མེད་པས་དེ་ལ་རྒྱུ་མེད་ལ། འབྲས་བུ་ནི་སྔ་ན་མེད་པ་སྟེ། ཕྱིས་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འབྲས་བུ་ནི་སྔ་ན་མེད་ལ། ཕྱི་ནས་ཡོད་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། རི་བོང་གི་རྭ་མེད་ལ་སྔ་ན་མེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། འོན་ཏེ་ཕྱིས་མཐོང་བས་སྔ་ན་མེད་པར་ཤེས་ན་ནི་དེ་ནི་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་པའོ། །ཇི་སྲིད་སྔ་ན་མེད་པ་དེ་སྲིད་ཕྱིས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྲིད་མ་སྐྱེས་པ་དེ་སྲིད་དུ་སྔ་ན་མེད་པར་ཇི་ལྟར་གནས། རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་སྟོང་པ་ཉིད་སྔ་ན་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འབྲས་བུ་སྟོང་པ་དེ་ནི་རྒྱུ་མེད་པ་ལ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་བས་ན་དེ་ལ་ཡང་རྒྱུ་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་སྔ་ན་མེད་པ་དང་འབྲེལ་པས་འབྲས་བུ་ཉིད་ཡིན་ལ། སྔ་ན་མེད་པ་ནི་འབྲས་བུས་སྟོང་པའི་དངོས་པོ་གཞན་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུས་སྟོང་པ་སྟེ། འབྲས་བུ་ལས་ཐ་དད་པ་ཐམས་ཅད་སྔ་ན་མེད་པའི་ངོ་བོར་འགྱུར་རོ། །དེ་དང་
― DTG183_Page_0018 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྲེལ་པ་ལས་དངོས་པོའི་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་ནི་མ་ལུས་པའི་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་མེད་པས་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་ལན་བཏབ་ཟིན་ཏོ། །སྔ་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པས་མྱོང་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་ཉིད་མྱོང་བར་བྱེད་དོ། །འོན་ཏེ་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཉིད་དེ། ཡོད་པའི་འབྲས་བུ་ལ་རྒྱུའི་བྱ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མེད་པ་ཡུལ་མེད་པ་ཅན་ལ་ནི་ཇི་ལྟར་བྱེད་ཅེ་ན། འོ་ན་གལ་ཏེ་ཡོད་པར་གྱུར་པ་ཉིད་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་ཏེ་བྱས་པ་ལ་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་མི་གསལ་བ་གསལ་བར་བྱེད་ན་ནི་དེ་ཡང་མེད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཇི་ལྟར་བྱ་བར་ནུས་པ་ཡིན། འོན་ཏེ་ཡོད་པ་ཡིན་ན་ཡང་དེ་ལ་ཅི་ཞིག་བྱ། འོན་ཏེ་དེ་ཡང་གཞན་གྱིས་གསལ་བར་བྱེད་ན། འོ་ན་ནི་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་རྒྱུ་མེད་པ་ལ་འབྲས་བུ་སྐྱེ་འམ་ཡོད་པ་ལས་ཡིན། དེ་ལ་གལ་ཏེ་རྒྱུ་མེད་པ་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་ན། དེའི་ཚེ་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། སྔ་ན་མེད་པ་དང་གཏན་མེད་པ་ལ་བྱེ་བྲག་ཅི་ཞིག་ཡོད། །འོན་ཏེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རྒྱུའི་དངོས་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གང་གི་ཚེ་ཡོད་པ་དེའི་ཚེ་རྒྱུ་མ་ཡིན་ལ། གཞན་གྱི་ཚེ་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ལེགས་པར་སྨྲས་སོ། །མེད་པའི་དུས་སུ་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་ན་མེད་པ་ཐམས་ཅད་རྒྱུར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལ་བྱེད་པ་མ་མཐོང་ངོ༌། །ཅི་སྟེ་ཡོད་པ་ལ་བྱེད་པ་ཡོད་པས་རྒྱུ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། འོ་ན་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་བྱེད་པ་གཞན་ལས་ཡིན་ནམ། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་ཡིན་གྲང༌། དེ་ལ་བྱེད་པ་བྱེད་པ་གཞན་ལས་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ། དེ་ཡང་བྱེད་པ་གཞན་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་བྱེད་པའི་རྒྱུན་རིང་པོར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བྱེད་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་འབྲས་བུ་ཡང་རང་གི་ངོ་བོས་རྒྱུར་འགྱུར་བས་བྱེད་པ་གཞན་བརྟགས་ཏེ་ཅི་ཞིག་བྱ། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་རྒྱུ་ཡིན་ན་ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །འོན་ཏེ་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཉིད་ལས་འབྲས་བུ་སྐྱེ་ན། འོ་ན་ནི་དུས་མཚུངས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་མེད་དེ། ཀ་བ་དང་བུམ་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཤེས་པའི་རྒྱུ་དོན་ཡིན་པས་རྗེས་སུ་དཔག་པས་
― DTG183_Page_0019 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མི་བདེན་ཏེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་སྔར་ཡོད་པ་གྲུབ་ཏུ་ཆུག་ཀྱང༌། ཉམས་སུ་མྱོང་བས་དེའི་དངོས་པོ་རྒྱུར་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཏེ། རྗེས་སུ་དཔག་པས་གྲུབ་པའི་དངོས་པོ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་རྒྱུར་མི་འགྱུར་ལ། མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་བའི་དངོས་པོ་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་རྒྱུར་རྟོགས་པ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་དུ་བྱས་པ་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མི་འཇུག་སྟེ། དེའི་ཡུལ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་སུམ་ཡང་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལ་མི་འཇུག་སྟེ། ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་མངོན་དུ་བྱས་པ་ཉིད་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པས་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ངོ་བོ་ཉིད་རྟོགས་ན་ནི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་གཞན་ཅི་ཞིག་ཡོད། །འོན་ཏེ་མི་གསལ་བར་སྣང་བའི་རྣམ་པ་ནི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ན། འོ་ན་མངོན་སུམ་ཉིད་ལ་མི་གསལ་བར་སྣང་བའི་རྣམ་པ་ཅིའི་ཕྱིར། ཁས་ལེན་པར་མི་བྱེད་དེ། འདི་ལྟར་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བར་སྣང་བའི་རང་བཞིན་གཉིས་མངོན་སུམ་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དཔེར་ན་ཀ་བ་ལ་ཚུ་རོལ་གྱི་ཆ་དང་ཕ་རོལ་གྱི་ཆ་མྱོང་བའི་རིམ་གྱིས་མངོན་སུམ་ཉིད་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བ་གཉིས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་དངོས་པོ་མངོན་སུམ་གྱིས་ཅིག་ཅར་མ་མྱོང་ན། དེའི་ཚེ་འཇིག་རྟེན་གསུམ་ན་རང་བཞིན་གཉིས་པ་ཉིད་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དབང་གིས་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བ་ཉིད་ཡིན་ལ། སྔོན་པོ་ཉིད་ནི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། འོ་ན་གལ་ཏེ་ཁྱད་པར་ཅན་ཉིད་ཐ་དད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལ་མིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ནི་དངོས་པོ་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བ་ནི་ཁྱད་པར་ཅན་ལས་གཞན་པ་ཁོ་ནར་མྱོང་བར་སྐྱེ་ལ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དེར་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། འོན་ཏེ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་མྱོང་བ་མངོན་སུམ་དུ་བརྗོད་ན། འོ་ན་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡང་སྔོན་པོའི་རང་བཞིན་མྱོང་བས་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་དབང་པོ་དང་སྦྱོར་བ་མེད་པས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་དབང་པོ་དང་འབྲེལ་པ་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ཇི་སྟེ་མེད།
― DTG183_Page_0020 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་ལྟར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་རིག་པ་པོ་ཡིན་པས་དབང་པོ་དང་འབྲེལ་བར་སྟོན་པར་འདོད་དོ། །འོན་ཏེ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་དབང་པོ་དང་སྦྱོར་བ་མེད་དོ་ཞེ་ན། རྗེས་སུ་དཔག་པ་དངོས་པོ་མི་འཛིན་པ་ཡིན་ན་སྣང་བར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། གལ་ཏེ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་སྣང་བའི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡུལ་མེད་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་དེ་བས་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་རྟོགས་པ་མེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་ནུས་པ་མེད་ཅེ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདི་ལ་ལན་སྨྲས་པ། ས་བོན་སོགས་ལ་མྱུག་སོགས་པའི། །ནུས་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ས་བོན་ལ་སོགས་པ་ལས་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བར་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་གྲགས་ཏེ་དཔྱད་པ་མེད་པར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་སྔོན་པོ་མཐོང་ངོ་ཞེས་རྟོགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྔོན་པོར་རྣམ་པར་འཇོག་པ་དེ་ལྟ་བས་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་མཐོང་བ་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པའོ། །དེས་ན་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་རྣམས་ཀྱི་ནུས་པ་རྒྱུ་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་ལ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་དེ་མེད་པ་ཡིན། འདིར་བརྗོད་པ་གལ་ཏེ་དེ་ཀུན་རྫོབ་འདོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདིར་འདིའི་དོན་ནི་ཚད་མས་དངོས་པོའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལས་མ་གཏོགས་པར་བརྡར་བཏགས་པ་གོམས་པ་ལ་ལྷག་པར་མོས་པའི་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་ཙམ་སྟེ། མ་བརྟགས་པར་ཤེས་པའི་དོན་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་འགའ་ཞིག་ཏུ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་མ་མཐོང་བར་ཡང་མཐོང་བར་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་བྱེད་པ་དེ་ནི་བརྟགས་ན་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱང་དོན་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྣ་ཚོགས་འདི་ཀུན་རྫོབ་ཙམ་སྟེ། ཚད་མ་མེད་པར་ཤེས་པའི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཙམ་ནི་ཀུན་རྫོབ་བོ། །འདི་ལྟར་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་དངོས་པོ་རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་དག་གིས་རྟོགས་པ་སྟེ། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཡང་མངོན་སུམ་དང་མི་དམིགས་པས་གྲུབ་པར་ཁས་ལེན་ན། མངོན་སུམ་གྱིས་ནི་འདི་ལས་འདི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མྱོང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། མདུན་ན་གནས་པའི་དངོས་པོ་གཉིས་མངོན་དུ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་འདིའི་རྗེས་ལ་འདི་དག་སྐྱེ་བོ་ཞེས་མངོན་སུམ་གྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་མ་ཡིན་ནོ།། །།
― DTG183_Page_0021 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆད་མ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་འགྲེལ་པ། བམ་པོ་གཉིས་པ། འདི་ལྟར་འདི་ལས་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཅི་ཡིན་ཏེ། ཅི་དེ་ཉིད་ལས་ཡིན་ནམ། ཡང་ན་འདི་ཡོད་པས་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་འདི་ལས་འབྱུང་བར་བརྟག་གྲང་ན། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་དེ་ཉིད་ལས་འབྱུང་ངོ་ཞེས་ངེས་པར་བྱེད་ན། དེའི་ཚེ་ཅི་ད་ལྟ་ཉིད་དུ་འམ། འོན་ཏེ་གཞན་གྱི་ཚེ་དེ་ཉིད་ལས་འབྱུང་བ་ཡིན། དེ་ལ་གལ་ཏེ་ད་ལྟ་དེ་ཉིད་ལས་འབྱུང་བ་ཡིན་ན་ནི། འོ་ན་དུས་གཞན་དུ་གཞན་ལས་ཀྱང་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་ཡུལ་གཞན་དུ་དུ་བ་གཞན་ལས་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཇི་ལྟར་ངེས་པར་ཤེས། འོན་ཏེ་དུས་གཞན་དུ་དེ་ཉིད་ལས་འབྱུང་གི་གཞན་ལས་མ་ཡིན་ཞེ་ན། འོ་ན་དུས་གཞན་དུ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ལས་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ཚད་མ་མེད་དེ། མངོན་སུམ་ནི་ད་ལྟར་བའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་བའི་དངོས་པོ་འཛིན་པར་ནུས་ཀྱི། དུས་དང་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མེ་དང་དུ་བ་དང་མངོན་སུམ་གྱིས་ངེས་པར་འཛིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ཡོད་པས་ཡོད་པ་ཉིད་ཅེས་ངེས་པར་གཟུང་བར་མི་རུང་སྟེ། རེས་འགའ་ཡུལ་གཞན་ལ་སོགས་པར་རྒྱུ་ཡོད་ཀྱང་འབྲས་བུ་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་རྟོགས། འོན་ཏེ་འདི་ལས་འབྱུང་ཞེས་ཟེར་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་རང་ཉིད་དང་གཞན་ལས་ཀྱང་འབྲས་བུ་འབྱུང་བར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་དངོས་པོ་ངེས་པ་ཡིན། དེའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་གྱིས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་རྟོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ལྡོག་པ་ཡང་མི་དམིགས་པས་གྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཅི་སྟེ་མི་དམིགས་པ་མངོན་སུམ་ཡིན་ནམ། རྗེས་སུ་དཔག་པར་བརྟག་གྲང་ན། དེ་ལ་གལ་ཏེ་མི་དམིགས་པ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ནི་མི་དམིགས་པ་དེ་ཡང་ལྡོག་པ་ལ་ལྟོས་ཤིང་ལྡོག་པ་ཡང་མི་དམིགས་པ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་མེ་དམིགས་པའི་ལྡོག་པ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཞན་གྱིས་སྒྲུབ་ན། དེའི་ཚེ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དེའི་ལྡོག་པ་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཞན་གྱིས་སྒྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དེ་ཉིད་མཐའ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་མངོན་སུམ་ཉིད་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་མིང་ཙམ་ཐ་
― DTG183_Page_0022 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དད་པར་བྱས་པར་འགྱུར་བས་མངོན་སུམ་ནི་ཡུལ་དང་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ལྡོག་པ་སྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ལ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་གྲགས་པའི་ཚད་མས་གོ་བ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཡིན་ན། འབྲེལ་པ་འཛིན་པ་མེད་པར་མ་མཐོང་བའི་དོན་ཤེས་པ་ནི་གྲགས་པར་བརྗོད་ཀྱི། མངོན་སུམ་གྱིས་དངོས་པོ་གཉིས་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་བས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་དེ་དག་འབྲེལ་བར་མངོན་སུམ་གྱིས་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་དག་ནི་འབྲས་བུ་འདི་དག་ནི་རྒྱུའོ་ཞེས་ཤེས་པ་འདི་ནི་བརྟགས་པ་ཙམ་མོ། །ཡང་ན་དོན་གྱིས་གོ་བས་སོ་སོར་ངེས་པའི་འབྲས་བུ་ཤེས་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་མྱུ་གུ་ས་བོན་གྱིས་བསྐྱེད་པ་མ་ཡིན་ན། དེའི་རྗེས་ཐོགས་སུ་ཡོད་པར་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་མ་མཐོང་བའི་དོན་རྟོགས་པ་ནི་དོན་གྱིས་གོ་བའོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཤེས་པ་མྱོང་བ་ཡིན་པ་ན་དོན་གྱིས་གོ་བས་སམ། གྲགས་པས་བརྗོད་པར་རིགས་པར་འགྱུར་བ་ལས། གང་གི་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་རྟོགས་པ་མེད་ཅེས་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། ངེས་པར་འདི་ལས་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པ་ནི་མེད་དེ། སོ་སོར་ངེས་པའི་དུས་ཉིད་དུ་འདིའི་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པས་དུས་གཞན་དུ་དེ་ཉིད་ལས་འབྱུང་བར་ཇི་ལྟར་ཤེས་པ་ཡིན། འོན་ཏེ་དོན་གྱིས་གོ་བ་ལས་སམ་གྲགས་པ་ལས་དུས་གཞན་དུ་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་འབྱུང་བར་རྟོགས་པར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟར་ད་ལྟར་ན་ནི་དེའི་དེ་མ་ཐག་པར་དམིགས་ལ། གཞན་གྱི་ཚེ་ན་ཡང་དེ་ལས་མི་འབྱུང་ན་ནི་ལན་ཅིག་ཀྱང་དེའི་རྗེས་ཐོགས་སུ་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་ཀ་བ་ཡང་རྩིག་པའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་མཐོང་བར་འགྱུར་བས་དེ་ཡང་དེས་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་ཀ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཁྲུལ་པར་མཐོང་ཞེ་ན། འོ་ན་ནི་རིགས་པ་འདིས་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་ལས་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་དེ་ལ་འཁྲུལ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པར་འཇིག་རྟེན་པ་ཡིད་རྟོན་པར་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་གྲགས་པ་ཉིད་ལ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡོད་དེ། འཇིག་རྟེན་ལ་གྲགས་པ་ཡང་མ་བརྟགས་ན་ཉམས་དགའ་བའི་ཀུན་རྫོབ་ཙམ་ཡིན་གྱི་དོན་དམ་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ཀུན་
― DTG183_Page_0023 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྫོབ་ཏུ་འདོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདིར་སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་དེ་ལྟར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཀུན་རྫོབ་བམ་དོན་དམ་པར་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་ལ་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའི་ནུས་པ་ཡོད་པར་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་གྲགས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱང་དོན་དམ་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་དམ་པ་ལ་ཐ་སྙད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མོས་པ་ཙམ་གྱིས་ཐ་སྙད་གྲུབ་སྟེ། རྨི་ལམ་ན་ངེས་པའི་ཐ་སྙད་བཞིན་རྒྱུ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱང་ངེས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། ཐ་སྙད་དེ་ཡང་ཐོག་མ་མེད་པའི་ངེས་པའི་བག་ཆགས་རྒྱུ་ཡིན་གྱི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བག་ཆགས་མེད་པར་ཡང་ཤེས་པ་དམིགས་པ་དང་དམིགས་པ་མེད་པའི་ཤེས་པའི་ཆ་ཉིད་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཀུན་རྫོབ་ནི་ཅི་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་བདེན་པ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་ཀུན་རྫོབ་ཡིན། འོན་ཏེ་མི་བདེན་ཞིང་ལོག་པ་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་ན་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་བདེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ཡིན་ཏེ། བདེན་པ་དང་ཀུན་རྫོབ་ནི་འགལ་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། ཀུན་རྫོབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལོག་པའི་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བ་ཙམ་ལྷག་པར་མོས་པའི་རང་བཞིན་ཏེ། དེ་ཡང་ཐོག་མ་མེད་པའི་བག་ཆགས་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། དེས་ན་ཐོག་མ་མེད་པའི་བག་ཆགས་ལས་སྐྱེས་པ་སྣང་བ་ཉིད་འབའ་ཞིག་ཙམ་མོ།། འོན་ཏེ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་པར་གྱུར་པ་ཇི་ལྟར་མི་བདེན་ཞེ་ན། གོམས་པའི་སྟོབས་ལས་རིག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་ན་ཡང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་མྱོང་བ་དེ་ནི་བདེན་པ་མ་ཡིན་ལ། སད་པའི་ཚེ་ན་ཡང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་མྱོང་བར་གྱུར་པ་ནི་བདེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་མ་རྟོགས་པར་དེ་མྱོང་བར་མ་མཐོང་བ་དེའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་ཤེས་བྱ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱང་ཆད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཕན་འདོགས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འགལ་བ་མེད་དེ། དོན་དམ་པར་ནི་དོན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབེན་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྐབས་ཇི་ལྟ་བར་དཔྱད་པར་བྱའོ། །འོན་ཏེ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀུན་རྫོབ་སྟེ། ཚད་མས་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པ་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་ཀུན་རྫོབ་
― DTG183_Page_0024 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏུ་སྐྱེ་བ་སྟེ། དེ་ཉིད་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པར་ཚད་མས་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་རྫོབ་ཅེས་བྱ་བ་ནུས་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནམ། སྐྱེ་བ་ནི་ནུས་པའོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མི་བདེན་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་ནི་དོན་དམ་པར་ནུས་པ་མེད་པས་དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ནུས་པ་ནི་རྟོག་པ་ཙམ་གྱིས་ཡིན་ཏེ། རྟོག་པས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །དེས་ན་རྟོག་པས་ནི་སྐྱེ་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ནང་གི་ནུས་པ་ཡོད་ཀྱི། དོན་དམ་པར་ནི་ནུས་པ་མེད་པ་དེ་བས་ན། སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་འདས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། རིང་དུ་ཞིག་པ་ཡང་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ཐམས་ཅད་སྐབས་བཞིན་དུ་དགག་པར་བྱའོ། །རྟོག་པའི་ཡུལ་ནི་དཔྱད་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པའི་དོན་ནི་དེར་ཡང་དཔྱད་པ་ནི་ཚད་མར་བརྗོད་པ་སྟེ། དེས་ན་རྟོག་པའི་ཡུལ་ནི་ཚད་མའི་དོན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ ། སྒྱུ་མའི་དོན་ནི་ཚད་མས་རྟོགས་པའི་དོན་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་དེ་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་གང་ཞེ་ན། ཇི་སྲིད་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཚད་མ་དང་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའི་ཆ་ནི་ཐ་སྙད་དུ་ཡིན་གྱི་དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདིར་རང་ལས་རང་གི་ངོ་བོ་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་ཏོ། །ཀུན་ལ་དེ་ཡོད་ཅེ་ན་མིན། །སྤྱི་ཡི་མཚན་ཉིད་དང་བློ་ལ། །རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་མ་མཐོང་ཕྱིར། །མིག་དང་གཟུགས་སོགས་བློ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱིས་དོན་བྱེད་པར་ནུས་ན་སྤྱི་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་དག་ཀྱང་དོན་དམ་པར་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྤྱི་དང་བློ་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་མིག་ལ་སོགས་པའི་བློ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལ་རག་ལས་པ་བཞིན་ནོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་ཉིད་ལ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་སྣང་བ་ཡིན་ནམ། དོན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཇི་ལྟར་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བར་འཛིན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཤེས་པ་ལས་སྔར་དོན་ཡོད་པར་མི་རྟོགས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར། ཕྱི་རོལ་ཡོད་པར་ཤེས་སོ།།
― DTG183_Page_0025 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གལ་ཏེ་ཕྱི་རོལ་མེད་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་ན་ནི་དེའི་ཚེ་གང་དང་གང་ན་མིག་ཕྱེ་བ་དེ་དང་དེར་སྔོན་པོ་སྣང་བ་ཙམ་གྱི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་མིག་རབ་རིབ་ཀྱིས་ཉམས་པ་ལ་སྐྲ་ཤད་འཛིངས་པར་མཐོང་བ་བཞིན་ནོ། །མིག་གི་ཤེས་པ་ནི་དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་དོན་ཡོད་པར་རྟོགས་པར་རིགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ལ་ལྟོས་ནས་མིག་ལ་སོགས་པའི་བློ་དག་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ནུས་པ་ཉིད་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །སྤྱི་དང་བློ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ལ་བརྟེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ནང་གི་རྒྱུ་ཙམ་ལས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་བ་ལང་ཉིད་ཀྱི་བློ་རྟ་ལས་མ་ཡིན་ན་དེ་ཇི་ལྟར་ལྡོག་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ནི་བ་ལང་ཉིད་མེད་པར་རྟ་ལས་བ་ལང་གི་བློ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་རུང་སྟེ། འོན་ཏེ་བ་ལང་གི་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་བག་ཆགས་སད་པའི་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། རྟ་ལ་བ་ལང་གི་བློ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཤེས་པ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་སྤྱི་སྣང་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། །གང་གིས་སྤྱི་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་འཇལ་བ་དེས་མཚུངས་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་པུ་སྤྱི་ཡིན་གྱི། ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་ནི་སྤྱི་མེད་པར་རྟ་དང་བ་ལང་ཉིད་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། བརྟགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དང༌། གསལ་བ་རྣམས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་གྱི་དེར་སྤྱི་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པ་མི་དམིགས་སོ། །གལ་ཏེ་ཡང་བརྡ་ལ་རྩོལ་བ་ཙམ་གྱིས་བུམ་པས་དབེན་པའི་ཡུལ་དུ་ཡང་བུམ་པའི་ཤེས་པ་མེད་ན་ནི་སྤྱིའི་ནུས་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་སྤྱིས་ཁྱབ་པ་ཡིན་པས་གསལ་བས་སྟོང་པར་ཡང་བ་ལང་གི་བློ་འབྱུང་བར་རིགས་ཤེ་ན། མིག་རབ་རིབ་ཀྱིས་ཉམས་པ་ལ་དམིགས་པའི་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་མ་ཁྱབ་པ་ཡིན། འོན་ཏེ་མི་གཞན་གྱིས་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར། དེ་རྣམས་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་སྤྱི་ཡང་བརྡ་རྩོལ་བ་མེད་པས་མི་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་བས་ན་དེ་ཡང་མེད་པའོ། །བརྡ་རྩོལ་བ་ལས་སྤྱི་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པ་ཡང་ནམ་མཁའི་ངོས་ལ་རབ་རིབ་ཡོད་པས་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནམ། །དེས་ན་ཇི་ལྟར་མེད་པ་ཡིན། འོན་ཏེ་རབ་རིབ་ཀྱིས་ཉམས་པ་ལས་སྐྲ་ཤད་མེད་ཀྱང་མིག་
― DTG183_Page_0026 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གིས་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པ་འདི་རྟོགས་པར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཅིའི་ཕྱིར་མེད་པ་ཡིན། མིག་ཉམས་པའི་གཟུང་བྱ་ཡིན་པས་སོ་ཞེ་ན། འདི་ཅི་སྟེ་ཉམས་པ་ཡིན། མེད་པ་དམིགས་པས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་པ་མ་ཡིན་ནམ། གལ་ཏེ་ཡང་རབ་རིབ་ཀྱིས་བསྒྱུར་བའི་མིག་གཟུང་བར་བྱ་བས་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པ་བརྫུན་པ་ཡིན་ན། འོ་ན་ནི་སྤྱི་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་འདུ་བྱེད་པ་ལ་སད་པ་ལ་སྣང་བའི་ཕྱིར་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་བརྡ་རྩོལ་བ་ལ་སོགས་པ། །ནང་གི་ཡན་ལག་ངོར་འཇུག་ཕྱིར། །བུམ་པ་དང་ནི་འདེགས་དང་སྤྱི། །གྲངས་སོགས་བློ་ཡང་བཤད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་རྟེན་བུམ་པ་ནི་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་སོ། །ལས་ནི་འདེགས་པའོ། །གྲངས་ནི་ཡོན་ཏན་ནོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་འདུ་བ་སྟེ། འདི་ནི་བློའི་གཟུང་བའོ། །དེ་དག་གི་བློ་གང་ཡིན་པ་ནི་བློ་སྟེ། དེ་དག་གིས་ཕྱི་རོལ་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ་ནི་བཤད་པའོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྫས་ལ་བརྟེན་ནས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལྟར་གང་ལས་ཤེས་ཤེ་ན། བརྡ་ལ་རྩོལ་བ་ཉིད་ནང་གི་རྒྱུ་སྟེ། དེ་ལས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་དྲན་པ་གཟུང་ངོ༌། །འདི་ལྟར་བུམ་པའི་བློ་ནི་བུམ་པ་དང་འབྲེལ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པ་ཉིད་མིག་ལ་སོགས་པའི་བློ་རྣམས་ཀྱིས་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་དང་རེག་བྱ་དམིགས་ན་ཡང་ཐོག་མ་མེད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་དུས་ཕྱིས་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་ལྷག་པར་ཞེན་ནས་བུམ་པའོ་སྙམ་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེའོ། །ཅི་སྟེ་མིག་གིས་རྟོགས་པའི་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་རེག་པས་ཀྱང་རྟོགས་པ་སྟེ། མཐོང་བ་དང་རེག་པའི་སྒོ་ནས་རྫས་གཉིས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མ་རྟོགས་པར་ཁ་དོག་ལ་སོགས་པ་མེད་དེ། །ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མྱོང་བ་ཡང་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པ་མ་ཡིན་པ་འཛིན་པར་འགྱུར་ན། མིག་གི་ཤེས་པས་གཉིས་སུ་རྟོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་བུམ་པའོ་སྙམ་དུ་ཤེས་པ་ཡིན་གྱི་གཟུགས་སོ་ཞེས་ནི་མ་ཡིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་བུམ་པ་དང་གཟུགས་
― DTG183_Page_0027 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་ཐ་དད་པར་མྱོང༌། འདི་ལྟར་བུམ་པ་དམར་པོ་དང༌། བུམ་པ་རིག་པས་རྟོགས་པ་འཁྲུལ་པ་མེད་པའོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བུམ་པ་དང་སྣམ་བུའི་དངོས་པོའི་དམར་པོ་ཉིད་རྟོགས་པ་དང༌། དམར་པོ་དང་དམར་པོ་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་བུམ་པའོ་སྙམ་དུ་རྟོགས་པ་དེའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་ལས་བུམ་པ་དང་དམར་པོ་དག་རྟོགས་པ་ཐ་དད་པ་ཡིན་གྱི། དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་ཡན་ལག་ཅན་མེད་ཀྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ཐ་དད་པ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་གང་ན་གཟུགས་ཡོད་པ་དེ་ཉིད་ན་རེག་པ་ཡོད་པར་རྟོགས་ཤེ་ན། དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། ཚོགས་པ་གཅིག་ལ་རག་ལས་པས་བསྡུས་ནས་རྟོགས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་དཔུང་གི་ཚོགས་ལ་གང་ན་རྒྱལ་པོ་བཞུགས་པ་དེ་ཉིད་དུ་སྐྱེས་བུ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཡོད་པར་ཐ་སྙད་དུ་གྲགས་ཀྱི། སྐྱེས་བུ་ལ་སོགས་པ་མེད་ན་དཔུང་རང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་དང་རེག་བྱ་དག་ཚོགས་པ་གཅིག་ལ་རག་ལས་པས་མི་འཁྲུལ་པ་ཡིན་གྱི། དེ་ལ་ཡན་ལག་ཅན་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདེགས་པ་ལ་སོགས་པའི་བློ་ཡུལ་གཞན་དང་གཞན་དུ་འབྱུང་བའི་ལག་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐད་ཅིག་ཉིད་འདེགས་པ་ཞེས་བྱ་བས་ན། བསྡུས་པ་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་གྱི། དངོས་པོའི་སྟོབས་ལས་འོངས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གྲངས་ལ་སོགས་པའི་བློ་ལ་ཡང་བལྟ་བར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་སྤྱི་དོན་བྱེད་ནུས་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ལྟ་ན་ནི་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པ་རབ་རིབ་ཅན་གྱིས་མཐོང་བ་ཡང་དོན་བྱེད་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་སྤྱི་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། སྐྲ་ཤད་སོགས་ནི་སྤྱི་མིན་ཏེ། །དོན་དུ་ཞེན་པ་མེད་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་བྱར་འཛིན་ཕྱིར་མེད་པ་ལ། །ཐལ་བའི་ཉེས་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རབ་རིབ་ཅན་གྱིས་དམིགས་པའི་སྐྲ་ཤད་དང་ཟླ་བ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་ནི་སྤྱི་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཞེན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་ཉིད་སྤྱིའི་རང་བཞིན་གྱིས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཤེས་པ་ནི་སྤྱིའོ། །གལ་ཏེ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་སྤྱི་ཡིན་ཏེ། སྤྱི་ནི་དོན་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་དོན་བྱེད་པ་དང་བྲལ་བ་ལས་སྤྱི་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཇི་
― DTG183_Page_0028 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྟར་དོན་ཡིན་དོན་ནི་དོན་བྱེད་པའོ། །དེས་ན་དོན་ཉིད་སྤྱི་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་ནི་འགལ་པའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འདིར་སྨྲས་པ། རང་གི་མཚན་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་དོན་བྱེད་ནུས་པ་ཡིན་ལ། བརྒྱུད་ནས་ནུས་པས་དེ་ཉིད་སྤྱི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་འགལ། གལ་ཏེ་དོན་ཉིད་སྤྱི་ཡིན་ན་མེད་པ་ཡང་དོན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྤྱིའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་མི་དམིགས་པ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཡུལ་ཕྱི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། ཤེས་བྱ་ཉིད་དུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མེད་པ་སྟེ་ཞིག་ན་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ། སྤྱི་མེད་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བ་མེད་དེ། མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་པར་འགག་པའི་སྒོ་ནས་དངོས་པོ་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པར་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དོན་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ཡང་དོན་བྱེད་ནུས་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་ན་གཏན་མེད་པ་ཡང་གལ་ཏེ་ཚད་མས་གཅོད་པ་ཉིད་ཀྱང་དགོས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་དོན་ཡིན་ཏེ། མེད་པ་ལ་ཡང་འགྲོ་བ་ལ་དོགས་པ་མེད་པའི་དགོས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བས་ན་མེད་པར་ངེས་པར་ཤེས་པས་དེ་ལ་དོན་ཉིད་དུ་རིགས་པ་ཁོ་ནའོ། །ཅི་སྟེ་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པ་ཡང་མེད་པའོ་སྙམ་པའམ། སྐྲ་ཤད་དངོས་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ལ་ཡང་མེད་པར་ཤེས་པ་ལས་འགྲོ་བ་དང་འོང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡོད་པ་དེ་བས་ན་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ཚད་མའི་ཡུལ་ཉིད་ཡོད་པའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་དག་ཀྱང་དེ་ལྟར་འགྱུར་ན། །བཀག་པ་མེད་ཕྱིར་གསལ་སྣང་ཉིད། །ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོན་ཕྱིར།། སྐྲ་སོགས་ཤེས་བྱའི་བློ་དག་ཀྱང༌། །སྤྱི་ཡི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་ཡིན་ལ། །སྐྲར་སྣང་དོན་མེད་ཅན་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པ་ནི་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡོངས་སུ་གཅོད་ན། དེའི་ཚེ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྤྱི་ཅིས་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་བྱེད་པའི་ཤེས་པས་སམ། སྐྱེས་བུ་གཞན་གྱིས་མི་དམིགས་པ་དེ་བས་ན་ཡུལ་དང་དུས་དང་སྐྱེས་བུ་གཞན་གྱིས་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར། མེད་པ་སྤྱིར་བཀག་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་དག་སྟེ་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །གང་གི་ཚེ་ཡང་སྐྲ་ཤད་དངོས་བཞིན་ནོ་སྙམ་ཤེས་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་སྐྲ་ཤད་ཀྱི་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ལ་འདྲ་བའི་ཐ་སྙད་འདོགས་
― DTG183_Page_0029 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོ། །དེ་ལྟར་འགྱུར་བ་སྟེ་སྐྲ་ཤད་དང་འདྲ་བ་སྐྲ་ཤད་དུ་གྱུར་པའོ་ཞེས་ཤེས་པ་ན་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་སྤྱིའི་ངོ་བོ་ཉིད་བཀག་པ་མེད་པ་ཁོ་ནའོ། །ཅི་སྟེ་སྤྱིའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གཅོད་ན་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པ་གསལ་བར་མི་འགྱུར་བ་ལས་སྐྲ་ཤད་ཀྱི་ཤེས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་གསལ་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ལ་ཡང་སྨྲས་པ། སྐྲ་ཤད་རྣམས་གསལ་བ་ཉིད་ནི། ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པ་དེ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ནའོ། །གསལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་ཉིད་ཡིན་པས་རང་གི་མཚན་ཉིད་སྣང་བ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པ་དོན་མེད་པ་ཡིན། དེས་ན་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སྤྱིའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པ་རང་རིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པའི་སྙམ་དུ་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པའི་བློ་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་སྤྱིའི་ཡུལ་ཅན་ཏེ། འདྲ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡུལ་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པ་བརྫུན་པར་རམ། སྐྲ་ཤད་དངོས་འདྲ་བར་ཤེས་པ་ནི་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་ཏེ་བདེན་པ་ལས་བཟློག་པའོ། །དེ་དང་འདྲ་བ་ཉིད་ཡང་སྔར་གྱི་རང་བཞིན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་རྟོགས་པ་སྟེ། སྔ་ཕྱིའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་མངོན་སུམ་འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་ངེས་པའི་ཤེས་པ་ནི་སྤྱིའི་ཡུལ་ཅན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་རང་རིག་པ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་དང་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་ཤེས་པ་སྤྱིའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ན། འོ་ན་ནི་འཁྲུལ་པ་གང་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ལ་སྨྲས་པ། སྐྲ་ཤད་དུ་སྣང་བ་སྟེ། དབང་པོའི་ཤེས་པ་ནི་དོན་མེད་པ་ཅན་ཡིན་ནོ། །རང་རིག་པ་ནི་མངོན་སུམ་ཡིན་ལ། རྟོག་པའི་ཤེས་པ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་སྟེ། དབང་པོའི་ཤེས་པ་ནི་དོན་མེད་པའོ་ཞེས་ཆས་དབྱེ་བར་བྱའོ། །ཅི་སྟེ་དབང་པོའི་ཤེས་པ་ཉིད་རང་རིག་པ་ཡིན་ལ། རང་རིག་པ་ལས་གཞན་པའི་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་ནི་མེད་དེ། མིག་ལ་སོགས་པའི་སྟབས་ཀྱིས་རང་རིག་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དབང་པོའི་ཤེས་པ་དོན་བྱེད་པ་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ནམ། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་མྱོང་བ་ནི་དབང་པོ་ལས་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་གསལ་བར་མྱོང་བ་དབང་པོ་མེད་པར་མི་འཇུག་ན་ནི། མྱོང་བ་
― DTG183_Page_0030 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐམས་ཅད་གསལ་བ་ཉིད་ཡིན་ལ། དོན་ནི་ཅུང་ཟད་གསལ་ཞིང་ཅུང་ཟད་མི་གསལ་བ་མ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་མིག་མེད་པར་ཇི་ལྟར་གསལ་བ་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན། རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པ་དབང་པོ་མེད་ཀྱང་གསལ་བའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ནམ། དེ་བས་ན་དབང་པོའི་ཤེས་པ་ནི་དོན་ལ་འཇུག་ཅིང༌། དོན་མེད་ན་ནི་དོན་མེད་པ་ཅན་ཏེ། དེ་ལ་དོན་ཐོབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱི་ཡང་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་ཕྱིར། །དོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། །དེ་ལྟར་འདོད་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དེ། །དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྤྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་རྣམས་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་ཡིན་ན། སྤྱི་ཡང་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། དེ་ལྟར་ཏེ་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་དོན་ཉིད་དང་གསལ་བ་ཉིད་དུ་སྤྱི་ཡང་འདོད་པ་ཁོ་ནའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱོན་འདི་མེད་དེ། འདི་ལྟར་སྤྱིའི་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་མྱོང་ཞིང༌། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་སྤྱི་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་གསལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་སྤྱི་མི་གསལ་བར་སྣང་བ་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དོན་དེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྤྱི་ཉིད་དོ། །འཇལ་བས་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་དཔྱོད་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དོན་ལ་དཔྱོད་པས་སྤྱི་ཉིད་དང་མི་གསལ་བ་ཉིད་དོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་ཤེས་པ་ཉིད་སྤྱིའི་རྣམ་པར་སྣང་བ་ཡིན་ན་ནི་ཤེས་པ་བཞིན་དེའི་རྣམ་པ་ཡང་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་སྤྱིར་འགྱུར། ཤེས་པའི་རྣམ་པ་རིག་པ་ལ་ཡང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དང་ཇི་ལྟར་ཕྲད་ཅིང༌། ཕྱི་རོལ་གྱི་སྤྱི་མེད་པར་ས་བོན་མེད་ན། ཇི་ལྟར་སྤྱི་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཀུན་ལ་མཚུངས་པའི་ངོ་བོའི་ཕྱིར། །དེ་ལྡོག་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཁྲ་བོ་དང་ནག་པོ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་བ་ལང་གི་རྣམ་པ་མཚུངས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྣང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མཐོང་བ་དང་རྟོགས་པའི་རྣམ་པའི་དོན་གཅིག་ཏུ་བྱས་པ་ལས་ཕྱི་རོལ་པ་རྣམས་ལ་ནུས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཕྱི་རོལ་པ་དེ་རྣམས་ཀྱང་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་ལོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རམ། བརྒྱུད་ནས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་རྟོགས་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། རྟོག་པ་དེ་ཡང་ལོག་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། དེས་ན་མི་བསླུ་
― DTG183_Page_0031 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པ་ལ་སྤྱིར་ཇི་ལྟར་རྟོག་པར་བྱེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ཁྱད་པར་མེད་པ་ནི་སྤྱི་སྟེ་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་ནམ། འདི་ལྟར་གདོན་མི་ཟ་བར་རང་གི་མཚན་ཉིད་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཡུལ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་གང་ཚེ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་རྣམ་པ་ཙམ་ཡུལ་དུ་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ་རང་གི་མཚན་ཉིད་མི་ཤེས་པས་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་ལ། རྗེས་སུ་དཔག་པས་སྤྱི་འཛིན་པར་བྱེད་ཀྱང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཤེས་པའི་རྣམ་པས་སམ། སྤྱི་ལས་གསལ་བ་རྣམས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་ཁས་བླང་བར་མི་བྱའོ། །འོན་ཏེ་དང་པོ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་སྤྱི་ཉིད་རྟོགས་ཤིང༌། སྤྱི་ཉིད་ཀྱིས་མཚོན་ནས་ཤེས་པའི་ཕྱིར་གསལ་བ་རྟོགས་པར་འགྱུར་གྱི། ཁྱད་པར་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ན་ནི། སྤྱིས་ཀྱང་གསལ་བ་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེར་ཡང་གསལ་བ་ཉིད་སྤྱིར་སྣང་བ་མ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་མཚོན་ནས་ཤེས་པའི་ཕྱིར་སྤྱི་རྟོགས་པ་ཡིན་ན་ནི། སྤྱི་འདི་ལྟ་བུ་དག་སྣང་བ་བརྒྱུད་པ་ནི་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ལས་རིགས་གཞན་རྗེས་སུ་དཔོག་པ་ན། དེ་ཡང་རིགས་གཞན་རྗེས་སུ་དཔོག་པའི་ཕྱིར། ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་མཐར་གསལ་བ་དག་ངེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཉིད་སྤྱི་ཡིན་པར་རིགས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་སྨྲས་པ། བརྗོད་བྱ་ཉིད་ཕྱིར་དེ་དངོས་མིན། །དབང་ཚོགས་འབྲས་བཅས་ཉིད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ཉིད་སྤྱི་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཉིད་སྤྱིའི་ཤེས་པས་རྟོགས་ན་ནི་དེའི་ཚེ་སྒྲ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་སྤྱིའི་རྣམ་པ་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེས་ན། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མ་ལུས་པ་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མྱོང་བའི་ཕྱིར། དབང་པོའི་ཚོགས་འབྲས་བུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པའི་དོན་དུ་མིག་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་འདོད་ན། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་པ་དེ་ཡང་དབང་པོ་མེད་པར་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ལས་སྐྱེ་བས། ད་ནི་དབང་པོས་ཅི་ཞིག་བྱ། འོན་ཏེ་དབང་པོས་ནི་བདེ་བླག་ཏུ་བྱེད་དེ། འདི་ལྟར་དབང་པོ་ཡོད་པའི་དགའ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུ་མིག་
― DTG183_Page_0032 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་བྲལ་བ་ཅན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་སྒྲ་ལས་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ནམ། ངེས་ན་སྒྲ་ཉིད་ལས་བདེ་བ་རྟོགས་ན་ཡོངས་སུ་དགའ་བའི་ཕྱིར་དབང་པོས་ཅི་ཞིག་བྱ། གཞན་ཡང་དབང་པོ་མེད་པ་ལས་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ། མཐོང་བ་མེད་ན་ཡང་ཡོད་པས་སོ། །གལ་ཏེ་ཡང་མིག་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་སྒྲ་ཉིད་ལས་གསལ་བར་མཐོང་བ་སྐྱེ་ན་ནི། དེའི་ཚེ་ལོང་བས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་གསལ་བ་ཁོ་ནར་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྣང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། སྡུག་བསྔལ་བའི་སྐབས་ཅི་ཞིག་ཡོད། འོན་ཏེ་ལས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུན་འབྲས་བུ་མེད་ཀྱང་སྐྱེ་སྟེ། དངོས་པོ་རྣམས་རྟོག་པ་སྔོན་དུ་བཏང་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གིས་ན་འབྲས་བུ་མེད་པས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དབང་པོའི་ཚོགས་སྐྱེ་རུ་ཆུག་ན། དེ་ཡང་འབྲས་བུ་མེད་པར་དཔོག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྒྲ་ལས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྤྱི་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་མིང་དང་རྒྱུ་མཚན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་སྤྱི་སྟེ་སྒྲའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དབང་པོའི་ཚོགས་དོན་མེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། མིང་སོགས་བརྗོད་ཡིན་ན་སྨྲ་པོ། །ཉན་པོ་བརྗོད་བྱ་རྗེས་འབྲེལ་ཅན། །མིང་སོགས་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ན། །དོན་ལ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ངག་མིང་ལ་འཇུག་ལ་མིང་རྒྱུ་མཚན་ལའོ། །རྒྱུ་མཚན་གྱིས་དོན་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་མིང་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པར་ཁས་ལེན་ན་ནི་མིང་ལ་སོགས་པ་ལྡན་པ་ཡིན་པའི་འདུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་གི་ཚེ་ན་སྨྲ་བ་པོ་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་ནམ། ཉན་པ་པོ་དང་འབྲེལ་ཏམ། ཡང་ན་དོན་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་ཡིན་ནམ། ནམ་ཡང་གང་དང་ཡང་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ཅན་བཞིར་བརྟག་གྲང་ན། དེ་ལ་གལ་ཏེ་ཉན་པ་དང༌། སྨྲ་བ་པོ་དང་འབྲེལ་བའི་མིང་ལ་སོགས་པ་སྒྲས་བརྗོད་པར་འདོད་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། མིང་ལ་སོགས་པ་ཉན་པ་དང་སྨྲ་བ་པོ་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་ཤེས་པའི་ཕྱིར། ཐ་དད་པའི་ཡུལ་ཐ་དད་པ་ཅན་རྟོགས་པར་
― DTG183_Page_0033 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་འགྱུར་ཏེ། མི་རྟོགས་པར་འཇུག་ན་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ངེས་པ་ཡང་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དོན་ལ་ཚུལ་འདྲ་ལས། །འཁྲུལ་པས་འཇུག་ན་ཀུན་དུ་མིན། །ཡུལ་ལ་འཁྲུལ་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །འོན་ཏེ་མིང་ལ་སོགས་པ་གང་དོན་གང་ལ། དེ་དག་ཚུལ་འདྲ་བ་ལས་མིང་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་ན་དོན་ལ་འཁྲུལ་པས་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། དོན་ནི་ཕྱི་རོལ་ལོ། །དཔེར་ན་མཚེ་མ་དག་གཅིག་བརྗོད་ན་འདྲ་བའི་ཕྱིར་ཅིག་ཤོས་ལ་རྨོངས་ནས་འཇུག་པར་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་མིང་དང་རྒྱུ་མཚན་འཛིན་པའི་སྒྲ་ལས་བྱུང་པའི་ཤེས་པ་ཇི་ལྟར་འཁྲུལ་པར་འགྱུར། འོན་ཏེ་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ན་ཡང་ཡུལ་མེད་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་མིང་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པ་པོར་མི་རུང་སྟེ། མིང་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་སྣང་བ་ན་ཤེས་པ་དངོས་པོ་འཛིན་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་མིང་ལ་སོགས་པ་ཡང་མིང་གཞན་གྱི་རྒྱུས་གཏོགས་པ་དེ་ལྟ་ན་ནི་མིང་ལ་སོགས་པའི་འཕྲེང་བ་རིང་པོར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་མཚེ་མ་དག་ལ་ཡང་མིང་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་འཁྲུལ་པའི་དཔེ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེར་ཡང་སྒྲ་ལས་མིང་ལ་སོགས་པ་ཉིད་རྟོགས་པ་སྟེ། མིང་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་པས་ཀྱང་ཇི་ལྟར་མཚེ་མ་ལ་སོགས་པ་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་བརྩད་པ་མཚུངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་མཚེ་མ་ལ་སོགས་པ་དཔེ་ཡིན། ཁས་བླངས་ནས་ཀྱང་བརྗོད་པ་ཚུལ་འདྲ་བ་ལས་འཁྲུལ་པས་འཇུག་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཐམས་ཅད་དུ་མ་ཡིན་ཏེ། མཚེ་མ་དག་གཅིག་ཏུ་ངེས་ཀྱང་གཞན་ཁོ་ན་ལ་ཐམས་ཅད་དུ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། སྒུལ་བ་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་ཅན་དང་ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པ་དག་ལ་འདྲ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ་ཚུལ་འདྲ་བ་མེད་ན་ཡང་ཇི་ལྟར་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཕྱི་རོལ་པ་ཡིན་ལ། མིང་ལ་སོགས་པ་ནི་ལུས་མེད་པ་སྟེ། གཞན་དུ་ན་ཇི་ལྟར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་འདུ་བྱེད་དེའི་ཡིན། གཞན་ཡང་ཡུལ་ལ་འཁྲུལ་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། སྨྲ་བ་པོ་དང་ཉན་པ་པོའི་ཡུལ་དུ་མིང་ལ་སོགས་པས་བསྐུལ་ན། ཇི་ལྟར་དོན་གྱི་ཕྱོགས་སུ་
― DTG183_Page_0034 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤེས་པར་འགྱུར། ཡུལ་སོ་སོར་ངེས་པའི་མཚེ་མ་ལ་བརྗོད་པ་ན། ཡུལ་གཞན་ན་གནས་པའི་དེ་དང་འདྲ་བ་རྟོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་སྨྲ་བ་པོའི་ཡུལ་ལ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་བརྗོད་པ་མེད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་མིང་གི་ཚུལ་ལས་ཡིན་པས། ཡུལ་དུ་ཡང་འཁྲུལ་པས་རྟོགས་པའོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ནི་ཡུལ་མ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་དོན་གྱི་ཕྱོགས་ལ་འཇུག་སྟེ། ཡུལ་མེད་པའི་མིང་བརྗོད་པ་ན་ཡུལ་དང་འབྲེལ་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་སུ་ཡང་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་མིང་དང་གཟུགས་དག་གཅིག་ཏུ་ཞེན་ནས་ཕྱི་རོལ་ལ་འཇུག་ན་ནི། དེ་ལ་ཡང་ཅི་མིང་ལ་སོགས་པ་ཕྱི་རོལ་དུ་འདོགས་པ་ཡིན་ནམ། ཡང་ན་ཕྱི་རོལ་པ་མིང་ལ་སོགས་པར་འདོགས་པ་གཉིས་སུ་བརྟག་ན། གལ་ཏེ་མིང་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཕྱི་རོལ་དུ་འདོགས་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་ནི་མིང་ལ་སོགས་པ་ཉིད་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཇི་ལྟར་ཕྱི་རོལ་ལ་འཇུག་པ་ཡིན། གང་དུ་ཤེས་པ་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དུ་འཇུག་པར་རིགས་ཀྱི། གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་མིང་ལ་སོགས་པར་འདོགས་ན་ནི། ཕྱི་རོལ་ཉིད་རྟོགས་པར་འགྱུར་གྱི་མིང་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཕྱི་རོལ་དུ་བརྟགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་དུ་མ་བྱས་པར་གདགས་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་གང་གི་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་ཉིད་སྒྲ་ལས་རྟོགས་ཀྱི། དོན་ལ་མི་རེག་པར་འདོད་པ་དེའི་ཡང་ཕྱི་རོལ་ལ་ཇི་ལྟར་འཇུག་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཤེས་མཚུངས་མིན། རྣམ་པ་དེ་ལྟའི་བློ་ཉིད་ནི། །སྐྱེ་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཤེས་པ་སྟེ་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལ་ནི་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་བའི་སྐྱོན་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བློ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་སྟེ་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་བག་ཆགས་སད་པ་ལས་བློ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ནི་རང་གི་རྣམ་པ་ཉིད་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཡུལ་དུ་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པར་སེམས་པས་སྐྱེ་བོ་འཇུག་ཕར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་འགལ་བ་མེད་དོ། །འོན་ཏེ་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བའི་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་མིང་དང་རྒྱུ་མཚན་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་ཡང་མིང་དང་རྒྱུ་མཚན་དེ་ཉིད་ལ་ཕྱི་རོལ་དུ་ཞེན་ནས་འཇུག་གོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། སྨྲས་པ། གཞན་ལ་དེ་མིན་ཏེ། བློ་ལ་ཁས་མི་ལེན་ཕྱིར་རོ། །ཕྱི་རོལ་
― DTG183_Page_0035 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དོན་དུ་སྣང་བ་ཅན། །ཁས་ལེན་ན་ཡང་ཤེས་པ་ལས། །ཐ་དད་པ་ནི་ཚད་ཅན་མིན། །ལྡོག་པ་གྲུབ་པ་མེད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། མིང་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་བྱར་འདོད་པ་གཞན་ལ། རྣམ་པ་དང་བཅས་པའི་ཤེས་པ་དེ་མེད་ན། ཅི་སྟེ་འཁྲུལ་པས་འཇུག་པ་ཡིན། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་བློ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་ཅན་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་སྣང་བ་ཁས་མི་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པ་རྣམ་པ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ནི་རྣམ་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིང་དང་རྒྱུ་མཚན་དག་དོན་ལ་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མིང་ལ་སོགས་པའམ། མ་རྟོགས་པར་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཞེན་པར་འགྱུར་གྲང་ན། དེ་ལ་གལ་ཏེ་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པས་མིང་ལ་སོགས་པ་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འཛིན་ན་ནི། ཇི་ལྟར་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཞེན་པ་ཡིན། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའོ་ཞེས་བརྗོད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མིང་ལ་སོགས་པ་མ་རྟོགས་ན་ཡང་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པར་འཐད་དེ། ཐལ་ཆེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ཤེས་པ་མིང་དང་རྒྱུ་མཚན་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་འདོད་དེ། རྣམ་པ་དང་བཅས་པའི་ཤེས་པར་སྨྲ་བ་ཚད་མའི་སྟོབས་ལས་འོངས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། ཁས་ལེན་ན་སྟེ་རྣམ་པ་དང་བཅས་པའི་ཤེས་པ་ཁས་ལེན་ན། མིང་ལ་སོགས་པ་མིང་དང་རྒྱུ་མཚན་ལ་དམིགས་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་ཚད་མ་མེད་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཚད་མས་འཛིན་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་ཚད་མ་མེད་པ་སྟེ་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཚད་མ་མེད་པ་ཅན་ནོ།། འདིར་སྒྲ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་ཉིད་སྣང་བ་ཡིན་གྱི། དེ་ལས་གཞན་པའི་མིང་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་མ་རྟོགས་པའི་མིང་ལ་སོགས་པར་རྟོགས་པ་ནི་ལེགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་མིག་གི་ཤེས་པ་ལ་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་སྔོན་པོ་ཉིད་སྣང་བ་ཡིན་གྱི། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་སྣང་བ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཡོད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ལ་མིང་ལ་སོགས་པ་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་སྣང་བ་ལ། མིང་གི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་མིང་ལ་སོགས་པ་གཞན་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་
― DTG183_Page_0036 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་འཐད་དེ། མིག་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པའི་ལྡོག་པ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་མིག་ལ་སོགས་པ་ཡོད་ན་ཡང་སོ་སོར་ངེས་པའི་ཡུལ་དང་དུས་སུ་འབྱུང་བར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། རེས་འགའ་བའི་ཤེས་པས་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ཕྱི་རོལ་གྲུབ་པ་སྟེ། སྒྲ་ལས་འབྱུང་བའི་ཤེས་པ་ནི་བརྡ་རྩོལ་བ་ཙམ་གྱིས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ཤེས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་མིང་ལ་སོགས་པར་བརྟགས་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཤེས་ཀུན་དོན་ལྡན་ན། །རྨི་སོགས་ན་གཞན་དུ་མཐོང་ཕྱིར། །རིགས་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་མེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། །དེ་ལ་རྣམ་པ་ནི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའོ། །དེ་བས་ན་ཤེས་བྱ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དོན་གྱི་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པའི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་དོན་དང་ལྡན་པ་ཡིན་གྱི། ཅུང་ཟད་ཀྱང་རང་གི་རྣམ་པ་ཅན་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་འཁྲུལ་པ་ཡིན། ཤེས་པའི་རྣམ་པ་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཚུལ་དུ་སྣང་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ཡང་དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་མིང་ལ་སོགས་པ་ཚད་མ་མེད་པ་ཅན་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལ་སྨྲས་པ། ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་དམིགས་པ་དང་བཅས་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྱབ་པ་ཅིས་ཤེས་ཏེ། མདུན་ན་གནས་པའི་རྣམ་པ་མྱོང་བ་ཉིད་དོན་དུ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་འཁྲུལ་པ་དང་མ་འཁྲུལ་པའི་ཆ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ་ཐམས་ཅད་དོན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ཤེས་པ་དོན་དང་ལྡན་ན་ཡང་དོན་བྱེད་པ་དང་མི་ཕྲད་པས་འཁྲུལ་པར་གནས་པའོ་ཞེ་ན། དོན་བྱེད་པ་དང་བྲལ་བས་དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་མི་འགྱུར་ན། ཅི་སྟེ་དོན་མེད་པ་མ་ཡིན། གཞན་ཡང་དེ་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་ན་དམིགས་པ་མེད་པ་ཅན་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཡུལ་མེད་པ་ཉིད་དུ་རིགས་པའོ། །འོན་ཏེ་རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པ་ལ་དམིགས་པ་དང་བཅས་པར་འདོད་ན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་འགའ་ཞིག་ཏུ་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སད་པའི་ཤེས་པ་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་སད་པའི་གནས་སྐབས་རྨི་ལམ་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པ་དམིགས་པ་མེད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་རྨི་ལམ་དང་ཟླ་བ་གཉིས་སུ་སྣང་བའི་ཤེས་པ་ལ་སོགས་
― DTG183_Page_0037 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ནའོ། །གཞན་དུ་སྟེ་ཡུལ་མེད་པར་ཡང་མདུན་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་དོན་དང་ལྡན་པའོ་ཞེས་པ་དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པ་ཡང་མིག་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་ནམ་དེ་བས་ན་རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པ་དོན་མེད་པ་ཅན་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། འདུ་བྱེད་ལམ་ཡིན། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་སྣང་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པ་ལ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་སྣང་བ་ནི་མིང་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་དེ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་སྣང་བ་ལས་རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པ་སྐྱེའི་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་འདུ་བྱེད་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པའི་ཡུལ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་ཡུལ་དང་དུས་གཞན་བ་ཅན་རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པ་ལ་སྐྱེ་བ་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ཡང་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་འདི་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ལམ་དུས་གཞན་ན་ཡོད་པའི་ཡུལ་དང་དུས་གཞན་པ་ཅན་དུ་སྣང་བར་བྱེད་དོ། །དེས་ན་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་ན་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྣང་གི །བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡུལ་མེད་པ་ཅན་གྱི། ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་སྨྲས་པ། ཐོགས་མེད་ཕྱིར་ན་སྔོ་སོགས་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པའི་གཟུང་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྨི་ལམ་ན་སྣང་བ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་སྟེ། རྨི་ལམ་གྱི་སྔོན་པོ་ལ་ནི་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་གལ་ཏེ་རྨི་ལམ་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་ཡོད་ན་ནི་ཡུལ་འདྲ་བར་གླང་པོ་ཆེའི་ཚོགས་མཐོང་བ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ཁང་ཆུང་ན་ཉལ་བའི་ཚེ་རྩིག་པས་ཆོད་པ་ཅན་དུ་ཡང་བདག་ཉིད་ཕྱི་རོལ་དུ་ཐོན་པར་སྣང་བ་དང༌། རྨི་ལམ་ན་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་སྡོང་པོ་བསྒྱེལ་བ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་གཏན་དུ་བལྟར་མེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཡུལ་དང་དུས་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་སྣང་བ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་དེ་ལ་དོན་བྱེད་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དུས་གཞན་ན་ཡོད་པའི་དངོས་པོ་དུས་གཞན་དུ་མཐོང་ན་ནི་སད་པའི་ཚེ་ཡང་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་ན་མཐོང་བའི་དུས་ན་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡང་མཐོང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་
― DTG183_Page_0038 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐམས་ཅད་དུ་འཁྲུགས་པར་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་སད་པའི་ཤེས་པ་ལ་གནོད་པ་ཅན་མེད་པའི་ཕྱིར། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྣང་བ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། བཟློག་པར་སྣང་བ་ཉིད་གནོད་པ་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་མྱོང་བ་མ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་དོན་དང་ཕྲད་པ་ཡོད་པས་ཟློག་པ་སྣང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དོན་དང་ཕྲད་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྣང་བ་ཉིད་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་དོན་ཡོད་ན་ཇི་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཤེས་ཤེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་རྨི་ལམ་ན་དོན་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཇི་ལྟར་ཕྲད་པ་མ་ཡིན། རྨི་ལམ་ན་དོན་མེད་པས་ཕྲད་པ་མེད་ཅེ་ན། དོན་མེད་ན་ཇི་ལྟར་རྨི་ལམ་ན་དོན་འཛིན་པ་ཡིན། འོན་ཏེ་དུས་གཞན་དུ་མྱོང་བས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་རྨི་ལམ་དུ་མྱོང་ངོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་དུས་གཞན་དུ་མཐོང་བ་ཇི་ལྟར་མི་ཕྲད་པ་ཡིན། འོན་ཏེ་དུས་གཞན་དུ་ཡོད་པ་ལ་ད་ལྟ་མེད་པས་མི་ཕྲད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་དེ་ཇི་ལྟར་མྱོང་བ་ཡིན། འོན་ཏེ་དུས་གཞན་དུ་མཐོང་བའོ་ཞེ་ན། དེ་ཐོབ་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་བ་ཇི་ལྟར་ཕྲད་པར་ནུས་ཤེ་ན། མཐོང་བར་ཡང་ཇི་ལྟར་ནུས། འོན་ཏེ་རྨི་ལམ་ན་སྔོན་པོ་མྱོང་བ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། མི་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཇི་ལྟར་སྔོན་པོ་རིག་ཅིང་ཅི་སྟེ་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་མ་ཡིན། འོན་ཏེ་སྔོན་པོ་སྔོན་པོ་ཞེས་གཅིག་ཏུ་ཞེན་པས་སྔར་སྔོན་པོ་མཐོང་བ་རྨི་ལམ་དུ་གྲུབ་པོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་གཅིག་ཏུ་ཞེན་པར་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་སྔར་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་ཉིད་ལས་ད་ལྟ་མཐོང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཉིད་དྲན་པས་མོས་པ་སྟེ་དེ་ཡང་སྔར་བཟློག་ཟིན་ཏོ། །འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་སྔར་གྱི་རྡུལ་ཉིད་ད་ལྟར་གྱི་དུས་སུ་འཛིན་ན། དེའི་ཚེ་སྔར་གྱི་རྡུལ་དང་འབྲེལ་པའི་དོན་བྱེད་པ་ཅི་སྟེ་མི་མཐོང་བ་ཡིན། དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཡང་དོན་བྱེད་པ་དེ་བས་ན། དོན་བྱེད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པའི་གཟུང་བ་སྟེ་དངོས་པོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་སྔར་མཐོང་བ་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ད་ལྟར་ཡོད་པས་དྲན་པ་ཉམས་པས་སྣང་བ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྣང་བ་ཉིད་དེ་དེའི་སྐྱོན་ཡང་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འོན་ཏེ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའི་དངོས་པོ་འཇིག་རྟེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་གཞན་ལས་སྐྱེས་པ་དེ་བས་ན་རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པ་ནི་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཅན་ནོ་ཞེ་ན།། །།ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་འགྲེལ་པ། བམ་པོ་གསུམ་པ། འདིར་སྨྲས་པ། །ཡུལ་རུང་ཅན་གྱིས་མི་ཤེས་པ། །རང་གིས་ཤེས་
― DTG183_Page_0039 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་དེ་ཤེས་ཡིན། །དེས་ནི་མིང་སོགས་བརྗོད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་རྨི་ལམ་གྱི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་པ་མ་ཡིན་པར་སྐྱེའོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་སྲོག་ཆགས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཅིའི་ཕྱིར་མི་རྟོགས། འོན་ཏེ་དེ་དག་རྨི་ལམ་དུ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་མྱོང་བ་ནི་ཚོགས་པའི་རྐྱེན་མེད་པས་དམིགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཚོགས་པ་ནི་རྨི་ལམ་དུ་མཐོང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་གཉིས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སྔོན་པོ་བདེན་པར་རྨི་ལམ་དུ་མཐོང་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་གཉིད་ལོག་པ་གཞན་དག་གིས་ཅིའི་ཕྱིར་མི་མཐོང་བ་ཡིན། འོན་ཏེ་སྔོན་མཐོང་བའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཐུས་རྨི་ལམ་དུ་སྣང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་སྔོན་གྱི་འདུ་བྱེད་ཐ་དད་པ་ལས་གཞན་དུ་ཡང་རྨི་ལམ་ན་སྣང་བ་འབྱུང་བས་སྔར་མཐོང་བའི་འདུ་བྱེད་ཀྱིས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་དེ་ནི་རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པ་ཉིད་དེ། འདི་ལྟར་ཡུལ་རུང་བ་ཅན་ན་གནས་པར་གཉིད་ལོག་པ་ལས་སད་པ་ན་མི་ཤེས་པའི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རྨི་ལམ་ན་ཤེས་པའི་ཕྱིར་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཤེས་པ་ཉིད་དུ་རིགས་སོ། །འོན་ཏེ་གཟུང་བ་ཉིད་དུ་རིག་པའི་ཕྱིར་དོན་གྱི་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གཟུང་བའི་ཚུལ་གྱིས་རིག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་དེ་མྱོང་བ་ཡིན་གྱི་གཟུང་བར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་རང་རིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པའི་སྔོན་པོ་ནི་ཤེས་པ་ཉིད་དོ། །དེས་ན་མིང་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། མིང་ལ་སོགས་པ་ཡང་གཞན་གྱིས་མི་ཤེས་པས་རང་གིས་མྱོང་བ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་སྒྲའི་སྟོབས་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་ཤེས་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། དེ་ལ་དོན་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་ཤེས་པའི་མདུན་དུ་བྱ་བའི་དོན་ལ་དགོས་པ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མིག་ལ་སོགས་པའི་བློ་འདོད་པ། དེ་ཉིད་དོན་དམ་པར་ཅིས་ཤེས། །དོན་གྱི་ནུས་པ་མཐོང་ཕྱིར་ན། །དོན་མེད་ཅན་གཞན་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་འདི་མིག་ལ་སོགས་པའི་བློ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་སྣང་བ་ཅན་དཔེས་ཉེ་བར་བརྗོད་པ་དེ་ཉིད་དོན་དང་ལྡན་བར་ཚད་མ་གང་གིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཡིན་ཏེ། རྨི་ལམ་དང་སར་པ་ན་མཐོང་བའི་མདུན་ན་གནས་པའི་ཡུལ་སྣང་བ་ལ་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ།།
― DTG183_Page_0040 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འོན་ཏེ་དོན་གྱི་ནུས་པ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་གིས་མཐོང་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་སད་པ་ན་མཐོང་བའི་དོན་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྔར་གཞན་གྱིས་མཐོང་བ་དང་རང་གིས་ཀྱང་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཤེས་པ་དང༌། ཕྱིས་ཀྱང་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་བས་ན་དོན་གྱི་ནུས་པར་རིགས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ནི་རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པ་དང་མིང་དང་རྒྱུ་མཚན་གྱི་ཤེས་པ་གཞན་དག་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་ཕྱི་རོལ་དང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པ་ལ་དོན་མེད་དོ་ཞེས་རྟོགས་པའི་བརྡར་བཏགས་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པ་ལ་སད་པའི་ཚེ་འཇིག་རྟེན་ལ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་དྲན་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་རྨི་ལམ་དེ་འཇིག་རྟེན་པ་ལ་མ་གྲུབ་འཇིག་རྟེན་པས་རྟོགས་པར་གྱུར་པ་འཇིག་རྟེན་པ་ལ་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལོག་པར་སྣང་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་འཇིག་རྟེན་ལ་མེད་པ་ཉིད་འཇིག་རྟེན་པའི་ཚུལ་དུ་ཤེས་སོ་ཞེ་ན། འོ་ན་འཇིག་རྟེན་པ་ལ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཐུག་བ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་མིང་ལ་སོགས་པ་སྨྲ་བ་པོ་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་དུ་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་མིང་ལ་སོགས་པ་དོན་དང་འབྲེལ་པ་སྒྲས་བརྗོད་པ་དེ་བས་ན་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། འབྲེལ་མེད་ཅན་ནའང་འཇུག་པ་མེད། །གལ་ཏེ་དོན་དང་འབྲེལ་ལྡན་ན། །འདས་པ་མ་འོངས་བརྗོད་བྱ་མིན། །དོན་དང་ལྷན་ཅིག་དེ་འགགས་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་མིང་ལ་སོགས་པ་ལ་འབྲེལ་པ་ཅན་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་བརྗོད་བྱར་མི་འགྱུར་ཏེ། མིང་ལ་སོགས་པ་དོན་ཉིད་དང་ལྷན་ཅིག་འགགས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་མིང་ལ་སོགས་པ་གང་དང་ཡང་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དོན་ལ་སོགས་པ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པས་ཤིན་ཏུ་གསལ་བར་འཇུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། མིང་ལ་སོགས་པ་ལ་དོན་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དོན་ཀྱང་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲ་ཡིས་སྤྱི་ནི་འཛིན་པའི་ཕྱིར། །གལ་ཏེ་ཐལ་བར་མི་འདོད་ན། །དེ་མིན་སྤྱི་ནི་ཡན་གར་བ། །འཛིན་མེད་ཕྱིར་རོ་འཛིན་ན་ཡང༌། །དེ་སྤྱི་མིན་ན་གསལ་བ་མིན། །དེས་ན་རྟག་ཏུ་དམིགས་འགྱུར་རོ། །རྟག་ཉིད་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འོན་ཏེ་སྒྲའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྤྱི་ཙམ་འཛིན་
― DTG183_Page_0041 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་འགྱུར་གྱི་སྒྲའི་ཡུལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་སྤྱི་འཛིན་པའི་ཕྱིར། གང་འདི་ཐལ་བར་བརྗོད་པ་དབང་པོ་རྣམས་དོན་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་པ་དེར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་སྒྲས་རང་གི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པ་ན་དེའི་ཚེ་སྐྱོན་འདིར་འགྱུར་གྱི་སྤྱི་ཙམ་བརྗོད་བྱ་ཡིན་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྤྱི་ཡན་གར་བ་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ་གསལ་བ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཀྱི་སྤྱི་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་སྤྱི་ཡན་གར་བ་ཉིད་སྒྲའི་ཤེས་པ་ཡུལ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྤྱི་ཡན་གར་བ་འཛིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་སྤྱི་ཡན་གར་བ་འཛིན་པ་དེའི་ཚེ་འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་མེད་དེ་སྤྱི་འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་སྤྱི་འདས་པའི་གསལ་བ་འབྲེལ་པས་འདས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་གསལ་བ་དང་ལྷན་ཅིག་ཁོ་ནར་འཛིན་པའི་ཕྱིར། འདས་པ་གསལ་པའི་རང་བཞིན་དུ་མེད་པས་ན་ཇི་ལྟར་གསལ་བ་ཞིག་པའི་སྒོ་ནས་སྤྱི་འདས་པ་ཉིད་དུ་ཤེས། ཡང་ན་སྤྱི་ཡན་གར་བ་འཛིན་ན་གསལ་བ་དེ་དག་གི་སྤྱིར་མི་འགྱུར་ཞིང་གསལ་བའི་གསལ་བྱར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། གསལ་བ་ལ་མ་ལྟོས་པར་རང་རྒྱུད་པར་གཟུང་བ་དེ་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་དུ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། རང་ཤེས་པས་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་མར་མེ་ལ་སོགས་པ་གསལ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་གསལ་བ་རྟོགས་པ་མེད་པར་སྤྱི་ཤེས་ན་ནི་གསལ་བས་གསལ་བྱ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སྟེ་གསལ་བས་གསལ་བྱར་བྱ་བ་དང་བྲལ་བས། སྤྱི་རྟག་ཏུ་དམིགས་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། གསལ་བས་སྟོང་པའི་ས་ཕྱོགས་སུ་རིགས་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །གང་གིས་ཐམས་ཅད་དུ་སྣང་བར་འགྱུར་པའི་སྤྱི་རྟག་ཏུ་མཐོང་བ་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྟག་ཏུ་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་སྙེགས་སོ། །གསལ་བ་ལས། །མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་གསལ་ན་ནི། །རང་ལ་ཤེས་པ་སྐྱེད་པའི་མཐུ། །ཡོད་ན་གང་དེ་ནུས་ལྡན་ཉིད། །འོན་ཏེ་རེས་འགའ་ནུས་མེད་ན། །དེ་ནི་ཀུན་དུ་ནུས་མེད་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འོན་ཏེ་གསལ་བ་ཡོད་པ་ལས་སྤྱིའི་གསལ་བ་འབྱུང་སྟེ་མཐོང་བ་ལ་ལྟོས་ནས་སོ། །དེས་ན་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན།
― DTG183_Page_0042 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྤྱི་གང་ཡིན་པ་རང་གི་ཡུལ་ཅན་སྐྱེད་ནུས་ན་ནི་དེ་ནུས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ན་རྟག་ཏུ་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་རེས་འགའ་སྤྱི་ལ་ནུས་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་མི་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་གསལ་བ་དང་བཅས་པའི་སྤྱིས་རང་གི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་ནུས་ཀྱི། གསལ་བ་ལ་སོགས་པའི་གྲོགས་མེད་ན་ཤེས་པ་མི་སྐྱེད་དེ། ནུས་པ་ཡང་གཅིག་པུས་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་མ་ཡིན་གྱི་ཚོགས་ནས་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དེ་ནུས་པའམ་མི་ནུས་པར། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པ་གང༌། །རྟོགས་པ་ཉིད་ཕྱིར་གསོ་མིན་ན། །དེ་ཟད་བྱ་ཕྱིར་ནུས་པ་གང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྤྱི་དེ་ནི་ཤེས་པ་གང་ཞིག་སྐྱེད་པའི་ནུས་པའམ་ནུས་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནུས་པའམ་ནུས་པ་མེད་པ་དེ་ནི། མི་འགྱུར་བའི་སྤྱི་རྟག་པའི་ཕྱིར་གསལ་བ་ལ་སོགས་པ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་གང་ཞིག་གིས་འཇིག་པར་ནུས་ཤིང་སྐྱེད་པར་ནུས། འོན་ཏེ་གསལ་པར་བྱེད་པ་གསལ་བ་མེད་པར་དབང་པོས་མི་འཛིན་ཏེ། དབང་པོས་གཟུང་བའི་སྤྱི་གསལ་བས་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣ་བས་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པས་གསལ་བ་ལ་མི་ལྟོས་ཀྱི་མིག་གིས་ཤེས་པ་ནི་སྒྲོན་མ་ལ་ལྟོས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། །སྤྱིའི་ཤེས་པ་དེ་ལ་ཡང། །སྔོན་པོ་ལ་སོགས་རྣམ་པའི་ཆ། །གང་ཡིན་རྗེས་སུ་འཛིན་པར་སྣང༌། །དེ་ནི་གང་གིས་དེ་རུ་སྦྲུལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྒྲ་ལས་སྤྱི་འབའ་ཞིག་ཤེས་ན་དེའི་ཚེ་བུམ་པའི་སྒྲ་ལས་བུམ་པ་ཉིད་ཤེས་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་བུམ་པ་དཔེར་རུང་སྟེ། རིགས་ཕྱོགས་སུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱོགས་ཉིད་དཔེར་མི་འགྱུར་ཏེ་དཔེའི་སྐྱོན་གྱིས་དངོས་པོ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་གལ་ཏེ་སྒྲ་ལས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྤྱི་ཤེས་ན་ད་ལ་དབང་པོའི་ཤེས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། འོན་ཏེ་དབང་པོའི་ཤེས་པ་མེད་པར་ཇི་ལྟར་སྒྲ་ལས་སྤྱི་ཤེས་པར་འགྱུར་ཏེ་འབྲེལ་པ་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། སྒྲ་ལས་སྣང་བའི་རྣམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རིགས་ཡིན་ན། ཅི་སྟེ་རིགས་ཀྱི་རང་བཞིན་དབང་པོ་གཉིས་ཀྱི་གཟུང་བྱར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་གལ་ཏེ་སྒྲའི་ཤེས་པའི་གཟུང་བ་རིགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ན་དེ་ཉིད་གསལ་བས་གསལ་བར་གྱུར་པའི་དབང་པོས་འཛིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་
― DTG183_Page_0043 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རང་བཞིན་གྱིས་རྟག་ཏུ་རིགས་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་གང་མངོན་སུམ་གྱིས་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་རིགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་རིགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མངོན་སུམ་གྱིས་གཟུང་བར་ཐ་སྙད་འདོགས་ན་ཇི་ལྟར་མི་གསལ་བར་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པས་སྣང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་སྤྱིའི་ཤེས་པ་དེ་ཡང་སྔོན་པོའི་དབྱིབས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཆ་མི་གསལ་བར་རྗེས་སུ་འཛིན་པ་སྟེ་མངོན་དུ་བྱེད་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པ་དེའི་རྣམ་པ་དང་ལྡན་པའི་སྤྱིའི་ཤེས་པ་དེ་རུ་གང་གིས་སྐྱེད་པར་བྱེད། སྤྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་སྔོན་པོའི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསལ་བའི་རྣམ་པའོ་ཞེ་ན། གསལ་བ་མ་བཟུང་བར་དེའི་རྣམ་པའོ་ཞེས་ཇི་ལྟར་ཤེས། གསལ་བ་བསྐྱེད་པས་སོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་རིགས་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ་གསལ་བ་མེད་པར་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་སུ་སོན་པའི་རྣམ་པ་ནི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་གཞན་ལས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་གསལ་བས་བྱས་པའི་ཕྱིར་རིགས་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །མངོན་སུམ་ཤེས་པའི་དོན་ཅན་ཕྱིར། །དབང་པོ་དོན་མེད་མིན་ཞེ་ན། །དེ་ཉིད་ཚུལ་གཅིག་སྒྲ་སོགས་ལས། །ཐ་དད་སྣང་ཅན་བློ་གང་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གལ་ཏེ་སྤྱི་དང་ལྡན་པའི་གསལ་བ་ཉིད་སྒྲའི་ཡུལ་ཡིན་བའམ་ཡན་གར་བ་ཡིན་ན་དེ་བས་ན་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ལ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པའི་ཆ་དང་བྲལ་བའི་ཐལ་བའི་སྐྱོན་འདི་མེད་དོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་གསལ་བ་ཉིད་སྒྲའི་བརྗོད་བྱ་ཡིན་ན་དེ་ལྟར་ན་ཡང་དབང་པོའི་ཚོགས་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ན། དབང་པོ་རྣམས་དོན་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་མངོན་སུམ་གྱི་ཤེས་པའི་འབྲས་བུ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲའི་ཤེས་པས་མི་གསལ་བར་བྱས་པ་འཛིན་ལ། མིག་ལ་སོགས་པ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་ཉིད་མངོན་དུ་འཛིན་ཏོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། དེ་ཉིད་ཐ་དད་པར་སྣང་བ་ཅན་གྱི་བློ་ཚུལ་གཅིག་པ་ཅན་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཅི་ལྟར་ཤེས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཚུལ་གཅིག་པ་ཅན་དེ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཤེས་པ་ཉིད་ནི་མངོན་སུམ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཤེས་པ་ཡོད་ན་དབང་པོ་རྣམས་དོན་མེད་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་མདུན་ན་ཡོད་པ་
― DTG183_Page_0044 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མངོན་སུམ་གྱིས་མི་འཛིན་པས་ངོ་བོ་ཉིད་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་སྒྲ་ནི་མདུན་ན་ཡོད་པ་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་སྒྲ་ནི་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ནི་སྒྲ་ལས་ཀྱང་ཕྱི་རོལ་ཉིད་ཤེས་པར་འགྱུར་ཏེ་དེ་ཉིད་དུ་བརྡ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་མིག་ལ་སོགས་པ་བདེ་བླག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་དོན་གྱིས་ཡིན་ན་ནི་བདེ་བླག་ཏུ་ཤེས་པ་ཡང་སྒྲ་ཉིད་ལས་འདོད་པས་འདི་ལྟ་བུ་བདེ་བླག་གི་དོན་མཚུངས་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དག་ཉིད་ལ་སྒྲ་སྦྱོར་ཞིང་ཆོད་པའི་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ལ་ཡང་སྦྱོར་གྱིས་མཐོང་བར་གྱུར་བའི་མཆོད་པ་ཉིད་ལ་ནི་སྒྲ་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་ཏེ་དེར་དེ་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་ཆོད་པ་མ་མཐོང་བར་གྱུར་པ་ནི་བདེ་བླག་ཏུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་དབང་པོ་རྣམས་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པའོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ངོ་བོ་ཉིད་ཤེས་པ་ཇི་ལྟར་འདས་ཕལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཏེ། དམིགས་པར་གྱུར་པ་ལས་གཞན་པའི་འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་ཤེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་སུམ་གྱིས་ཤེས་པའི་མཆོད་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་འཛིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བདེ་བྲག་ཏུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཆོད་པའི་གླུ་སྒྲ་མངོན་དུ་བྱས་པས་བདེ་བླག་ཏུ་ཤེས་ཤིང་དགའ་བ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཆུའི་རླབས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་འོངས་པ་ཉིད་ཀྱི་མཆོད་པར་སྒྲ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཡུལ་ཐག་རིང་པོ་ཅན་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་སྒྲ་འོད་བར་འགྱུར་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡུལ་རིང་པོ་ཅན་གྱི་སྒྲ་ཤེས་པར་གྱུར་པ་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་དང་ཕྲད་ན་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཕྲད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྒྲ་ལས་སམ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་ཕྱི་རོལ་པ་ཤེས་ན་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་ཤེས་པར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་དབང་པོ་རྣམས་དོན་མེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། དེ་བས་ན། སྤྱི་ནི་དངོས་པོ་མ་ཡིན་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདིས་ཀྱང་སྤྱི་དངོས་པོ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། གསལ་བའི་ངོ་བོ་གཞན་རྟེན་ཅན། །མ་གྲུབ་ཕྱིར་རོ་ཐ་དད་ན། །ལྟོས་པ་ཞེས་བྱ་འབྲས་བུར་བརྗོད། །རང་གི་རྒྱུ་ལས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། །འབྲས་བུ་རག་ལས་མེད་པ་ཡང༌། །རྟོག་པས་འབྲེལ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། །ནམ་ཡང་འབྲས་མིན་ཇི་ལྟར་འབྲེལ། །གཞན་ཉིད་
― DTG183_Page_0045 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་ན་དེ་འབྲེལ་མེད། དེ་ཕྱིར་རང་བཞིན་མེད་པར་གྲུབ། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། རིགས་གསལ་བ་ལས་ཐ་དད་དམ་ཐ་མི་དད་པར་བརྟག་གྲང་ན། དེ་ལ་རེ་ཞིག་རིགས་དང་ལྡན་པ་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་ལ་མ་བརྟེན་པ་ཅན་རང་རྒྱུད་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་གསལ་བ་རྣམས་ཕན་ཚུན་རག་ལས་པ་མེད་པ་དང་ཐ་དད་པར་འཛིན་ཏོ། །འོན་ཏེ་གསལ་བ་ལས་སོ་སོ་ཐ་དད་པར་སྤྱི་ཁས་ལེན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ནི་གསལ་བས་སྤྱི་བསྐྱེད་པར་བྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་འབྲེལ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་འབྲས་བུ་ཉིད་ནི་ལྟོས་པའི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་རིགས་གསལ་བ་ལ་ལྟོས་ན་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་ངེས་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་རིགས་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་གྱི་གསལ་བ་སྤྱིའི་རྟེན་ཉིད་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་དེ་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་ཏེ། དཔེར་ན་རྒྱ་ཤུག་ལ་སོགས་པ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་ནི་ཇི་སྲིད་དུ་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་པས་རང་གི་རྒྱུ་དང་འབྲེལ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། འབྲས་བུ་གྲུབ་ན་རག་ལས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཇི་སྲིད་འབྲས་བུ་མ་གྲུབ་པ་དེ་སྲིད་རྟོག་པ་ཙམ་ཉིད་དེ། སྐྱེ་བའི་ཚེ་ཡང་རྒྱུ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བས་རག་ལས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་རྒྱུ་ཞིག་པ་དེའི་ཚེ་ཡང་རྟོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་འབྲེལ་པར་བྱེད་དོ། །གང་ཡང་གང་ཅུང་ཟད་འབྲས་བུར་མ་གྱུར་པ་དེ་ཇི་ལྟར་འབྲེལ་པ་ཡིན་ཏེ། ཐལ་ཆེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྟེ་དེ་བས་ན་གཞན་ཉིད་ཡིན་པའམ་སྤྱི་དེ་ཡིན་ན་ཡང་འབྲེལ་བ་མེད་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སྤྱི་རང་བཞིན་མེད་པར་གྲུབ་པ་སྟེ་སྤྱི་རང་རྒྱུད་པ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་སྤྱི་རང་བཞིན་མེད་པ་མ་ཡིན་ན་འོ་ན་ནི་མེད་པ་ཡང་སྤྱིར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། མེད་པ་རིགས་སུ་འགྱུར་མིན་ཏེ། །དེ་དག་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རི་བོང་གི་རྭ་ཞེས་བྱ་བ་མེད་པ་ཡང་སྤྱི་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་གསལ་བ་ལ་ལྟོས་ནས་སོ། །འོ་ན་ཡོད་པའི་སྤྱི་རུ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་སྤྱི་རུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱིའི་རྣམ་པ་ཅན་ནི་གས་ལ་
― DTG183_Page_0046 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་སྤྱི་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་མེད་པ་ནི། །ངོ་བོ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་རྟགས། །ཁྱད་པར་དེ་ལ་འཇུག་དོན་ཅན། །རིགས་དེ་སྒྲ་ཡིས་གསལ་བར་བསྟན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རིགས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རིགས་དངོས་པོ་མེད་ཅིང་རང་བཞིན་མེད་པའོ། །གལ་ཏེ་རིགས་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་ན་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་སྒྲ་སྦྱོར་བར་འགྱུར་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རིགས་དངོས་པོ་མེད་པར་གྱུར་པ་དེ་ཉིད་སྒྲས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རང་གི་མཚན་ཉིད་སྒྲའི་བརྗོད་བྱ་མ་མ་ཡིན་བར་བཤད་དོ། །འོན་ཏེ་རང་བཞིན་མེད་པའི་རིགས་སྒྲས་བརྗོད་ན་ནི་སྒྲའི་སྦྱོར་བ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དོན་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་སྒྲ་འགོད་ཀྱི་གྱི་ན་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱི་ནི་དོན་མེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་སྦྱོར་བར་མི་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་སྨྲས་པ། ཁྱད་པར་དེ་ལ་འཇུག་པའི་དོན་ཅན་ཏེ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་སྒྲས་རིགས་བསྟན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་རིགས་པ་བཞིན་མེད་པར་ཤེས་པས་ཇི་ལྟར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། །ཆུ་མེད་པའི་སྨིག་རྒྱུ་རྟོགས་པས་བདེན་པའི་ཆུ་ཐོབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ངོ་བོ་རྣམས་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་རིགས་དེར་ཀུན་དུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །སྨིག་རྒྱུ་ལ་ཆུར་ཤེས་པས་ནི་ཕྱི་རོལ་བ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆུ་དང་ཕྲད་པ་མེད་དོ། །ངོ་བོ་ཉིད་རྣམས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་རིགས་རྟོགས་པ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནམ། རིགས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་མོད་ཀྱི། གཅིག་པ་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་ཞེན་པ་ཡིན་ཏེ། ཕྱི་རོལ་དང་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་གང་གིས་གཅིག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། །དེ་ཡི་ངོ་བོ་སྣང་བ་གང༌། །དོན་གྱི་དེ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ། །དེ་འཁྲུལ་ཐོག་མེད་དུས་ནས་ནི། །བརྫུན་པ་མཐོང་གོམས་སྤྲུལ་པ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། སྒྲོ་འདོགས་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་མཐོང་བ་ཁོ་ན་ལས་མ་ཡིན་གྱི། འཁྲུལ་པ་བརྒྱུད་པ་ལས་ཀྱང་ཡོད་པ་ཉིད་དེ་གཙོ་བོ་ལ་སོགས་པའི་རྟོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་རིགས་དེའི་ངོ་བོར་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་མི་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ནི་གསལ་བ་མཐོང་བ་ལས་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དོ། །དོན་གྱི་དེ་ཉིད་དུ་འཛིན་
― DTG183_Page_0047 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་འཁྲུལ་བ་སྟེ། ས་བོན་མེད་པར་ཇི་ལྟར་འཁྲུལ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དེ་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཅན་བརྫུན་པ་མཐོང་བ་དེ་ལ་གོམས་པ་དེས་སྤྲུལ་པ་ཉིད་དོ། །ངེས་ནི་འདི་སྐད་སྟོན་ཏེ། ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་ཡོད་པའི་སྤྱི་མཐོང་བ་དེ་ཉིད་ལས་སྤྱིར་འཁྲུལ་བ་ཡིན་གྱི་ཕྱི་རོལ་དང་འབྲེལ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་སྤྱི་ནི་ལྡོག་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ལོག་པའི་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་ཡིན་ན་དེས་ན་ཇི་ལྟར་སྤྱི་དངོས་པོར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དོན་རྣམས་ཀྱི་ནི་སྤྱི་གང་ཡིན། །གཞན་ལས་ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན། །སྒྲ་འདི་དག་གི་མཐར་ཐུག་གང། །དེ་ཡི་ངོ་བོ་ཅི་ཡང་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་རྣམས་ཀྱི་སྤྱི་གང་ཡིན་པ་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་ལྡོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་ནོ། །སྤྱི་གང་ཡིན་པ་མཐར་ཐུག་པ་སྟེ་དབྱིབས་ཕྱིན་པ་ཅན་གང་ཡིན་པའི་སྒྲ་དེ་རྣམས་ནི་སྤྱི་དེའི་ངོ་བོ་གསལ་བ་ལས་ཐ་དད་ཅི་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་དངོས་པོ་མེད་པར་བརྗོད་དོ། །དོན་དམ་པར་ནི་དེ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ན་སྟེ། དཔེར་ན་བློའི་རྣམ་པ་ཕྱི་རོལ་ལ་ལྟོས་ནས་དངོས་པོ་མེད་པར་བརྗོད་པ་བཞིན་ནོ། །ཤེས་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་དངོས་པོ་ཉིད་དོ། །ཡང་ན་སྒྲའི་གོ་བར་བྱ་བ་སྟོང་བ་གཞན་སེལ་བ་ལ་ལྟོས་ནས་གཞུང་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འོན་ཏེ་རེ་ཞིག་སྤྱིའི་ཤེས་པ་ཡོད་ལ་དེ་ལ་དོན་གྱི་རྣམ་པ་སྣང་བ་གང་ཡིན་པའི་སྤྱི་དེ་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་ལ་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དེ་འདི་གཞན་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཡིན་ན་ནི་ཤེས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་སྤྱི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་རུང་སྟེ། དེ་རྣམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་རིགས་རྣམ་པ་དང་བཅས་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། ངོ་བོ་མེད་ཅན་སྤྱི་བློ་ལ། །སྤྱི་ཉིད་དུ་ཡང་མཐོང་བའི་ཕྱིར། །དོན་འཁྲུལ་པ་ལ་སྤྱི་ཡིན་པར། །འདོད་པར་འགྱུར་ན་དེ་ཡང་ནི། །ངོ་བོ་ཅན་མིན་བསླད་ཕྱིར་དང༌། །དོན་དངོས་དེ་ཉིད་མེད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྤྱིའི་བློ་ལ་སྣང་བར་གྱུར་པ་ནི་གལ་ཏེ་བློ་ལ་རྣམ་པ་མེད་པར་གྲུབ་ན་སྤྱི་ཡིན་པར་འདོད་དེ། དེའི་ཚེ་བློ་ལས་དེ་ཐ་དད་པར་ངེས་པར་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྤྱི་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཐུན་མོང་བའི་ངོ་བོར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་དོན་དེ་འཁྲུལ་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་བློའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྤྱི་རུ་རྟོགས་པ་དེ་
― DTG183_Page_0048 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཞིན་དུ་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ཡང་རྟོགས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་སྤྱི་དེ་ནི་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ་སྤྱིའི་བློ་ལ་སྤྱིའི་རྣམ་པར་ངོ་བོ་མེད་པ་ཡང་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པ་ཤེས་པ་གཞན་དང་ཐ་མི་དད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་དེར་རིགས་སྣང་བ་ནི་འཁྲུལ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་རིགས་འཁྲུལ་པ་ཅིས་ཤེས་ཤེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་ངོ་བོ་མེད་པ་ཅན་དེ་ཡང་བསླད་པའི་ཕྱིར་དང་དོན་གྱི་དངོས་པོ་ཅན་དེ་དོན་གྱི་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་སྤྱི་ནི་ཕྱི་རོལ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་སྤྱི་དེ་ཉིད་དང་གཞན་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་ཀྱང་དངོས་པོར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། ངོ་བོ་མེད་པས་བརྗོད་བྱ་མིན། །རྣམ་འགས་བརྗོད་ཕྱིར་བརྗོད་བྱ་སྟེ། །དངོས་པོ་འདོད་ན་དངོས་པོ་རྣམས། །ཅིས་ཀྱང་བརྗོད་བྱ་མིན་པ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་ཞིག་དེ་ཉིད་དང་གཞན་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་ངོ་བོ་མེད་པ་སྟེ། དངོས་པོ་ཡིན་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་ཐ་དད་པའམ་ཐ་དད་པ་མེད་པར་ཡོད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ལེའུ་དང་པོར་གཏན་ལ་ཕབ་པོ། །དེ་བས་ན་སྤྱི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྤྱི་དེ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་སྤྱི་གཞན་ལ་གཞན་ཡིན་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྤྱི་གཞན་རྣམ་པ་འགའ་ཞིག་གིས་ཐ་དད་པར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་སྤྱི་དེ་དངོས་པོར་འདོད་ཅེ་ན། འདི་ལ་སྨྲས་པ། དངོས་པོ་རྣམས་ཅིས་ཀྱང་སྟེ། རྣམ་པ་གང་གིས་ཀྱང་བརྗོད་པར་མི་བྱ་བར་མི་རུང་སྟེ། གསལ་བ་ལས་ནི་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་སྤྱི་དངོས་པོ་མ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། །འདིར་སྨྲས་པ། ཉེར་ལེན་ཐ་དད་པས་ཐ་དད། །ཉེ་བར་བཏགས་ཕྱིར་བརྗོད་བྱ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྤྱི་ནི་སྤྱི་སྒྲ་གཞན་ལས་གཞན་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་རིགས་ཐ་དད་པར་ཤེས་ཤེ་ན། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་ལེན་པ་རྣམས་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པས་དེས་བསྐྱེད་པའི་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་ལ་ཉེ་བར་བཏགས་ནས་སྤྱི་ཐ་དད་པར་ཤེས་པ་ཡིན་གྱི། དོན་དམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཐ་དད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་བོང་བུའི་རྭ་ལ་སོགས་པ་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པར་ཞེན་པ་སྟེ། དེས་ན་དེ་དག་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དེ་ལ་ནི་དེ་ཤེས་པ་ཉིད་ཐ་དད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཏེ་དོན་ཐ་དད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྤྱི་འདི་ལ་
― DTG183_Page_0049 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་བློ་ཐ་དད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཡོད་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཁས་ལེན་པར་མི་བྱེད། གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་རིགས་སམ། གསལ་བ་བརྗོད་བྱར་གྱུར་ན་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་བརྗོད་བྱར་མི་འགྱུར་ན། དེ་ལྟ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར། འདས་པ་དང་ནི་མ་འོངས་པའི། །དོན་ལ་ཡང་སྤྱིའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི། །སྒྲ་རྣམས་འཇུག་པར་འགྱུར་པ་ན།། ཡོད་པ་མེད་ཆོས་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་དོན་ལ་སྤྱིའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་འཇུག་པར་འགྱུར་ན། སྒྲ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཉིད་དུ་ཅི་ཤེས་པར་འགྱུར་པ་དེའི་ཚེ་མེད་པའི་ཆོས་སུ་རིགས་ཡོད་བར་འགྱུར་པ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། མེད་པའི་ཆོས་ཡོད་པར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་གསལ་བ་གཞན་གྱི་ཆོས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ཡོད་པའི་ཆོས་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་ཇི་ལྟར་འདས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། འདས་པའི་གསལ་བའི་ཆོས་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་གྱུར་པའི་སྤྱི་འདས་པར་རིགས་ཀྱི་ད་ལྟར་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་འདས་པ་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་གྱི་རིགས་འདས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གདོན་མི་བླ་བར་རིགས་མེད་པའི་ཆོས་ཡིན་ནོ། །གང་མེད་པའི་ཆོས་དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་གམ་མེད་པ་ཉིད་བཞིན་ནོ། །འོན་ཏེ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་ཤེས་པ་སྟེ། ཆོས་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཡོད་ན་ཇི་ལྟར་འདས་པ་ཉིད་ཡིན། འཛིན་པ་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། འཛིན་པ་ཡང་ཤེས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའོ་ཞེ་ན། མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱང་མངོན་སུམ་དུ་སྒྲ་ལས་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར། དེ་བས་ན་འདས་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་དེའི་ཆོས་རིགས་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཉེ་བར་བཏགས་ལས་དེ་འདོད་ན། །སྣམ་བུ་སོགས་ལས་མེད་གང་ཡིན། །ད་ལྟར་བ་ཡི་བུམ་པ་ཡི། །མེད་པ་དང་ནི་ཉེ་བ་གང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འོན་ཏེ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་སྤྱི་ལ་མ་གྲུབ་སྟེ་ཉེ་བར་བཏགས་ནས་མེད་པའི་ཆོས་དེ་འདོད་ཀྱི་དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཉེ་བར་བཏགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དེ་ལ་སྤྱི་མེད་པས་དེའི་ཆོས་ཉིད་ཅེས་པའི་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པའོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་སྨྲས་པ། འདས་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལ་སྤྱིའི་ཉེ་བར་འདོགས་སམ་སྒྲ་ཡིན་ནམ་གསལ་བ་ཡིན་ཞེས་བརྟག་གྲང་ན། གལ་ཏེ་རིགས་ཉེ་བར་འདོགས་ན་དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ་ད་ལྟར་བའི་བུམ་པའི་སྤྱི་གང་ཡིན་པ་དེ་འདས་པ་ལ་ཉེ་བར་འདོགས་པ་འབྲེལ་བ་ལས་ཡིན་ནམ། འདྲ་བ་ལས་འདོགས་
― DTG183_Page_0050 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྲང་ན་ཉེ་བ་མེད་པར་ཉེ་བར་འདོགས་ན་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་འདོགས་པར་འགྱུར་རོ། །འདས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་བུམ་པའི་རིགས་ལ་འབྲེལ་པ་འམ་འདྲ་བ་མེད་དེ་འདས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཡོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཏེ་སྒྲ་འདོགས་ན་དེ་ཡང་མི་རུང་སྟེ་དོན་མེད་པར་སྒྲ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇུག་ན་ཡང་མེད་པ་ལ་སྒྲ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འཐོབ་བོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་སྤྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །སྒྲ་དང་འདས་པ་ལ་སོགས་པ་གང་གིས་ཉེ་བར་གདགས་པར་འགྱུར་བའི་ཉེ་བ་ཡང་བརྗོད་དགོས་སོ། །འོ་ན་ཏེ་གསལ་བ་འདོགས་ན་དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ་འདི་ལྟར་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་བུམ་པ་ཡང་འདས་པ་ལ་ཉེ་བ་གང་ཡིན་པ་དང་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཉེ་བ་མེད་པ་གང་ཡིན་པའི་རྒྱུ་གང་ཞིག་གིས་ཉེ་བར་གདགས་པའི་གསལ་པའམ་རིགས་སམ། བརྗོད་པ་འདས་པའི་བུམ་པ་ལ་འཇུག་གི་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་ལ་མ་ཡིན། ཉེ་བ་མེད་པར་ཉེ་བར་གདགས་པར་མི་རུང་ངོ༌། །འོན་ཏེ་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཐ་དད་པར་འཇུག་པའི་རྒྱུ་སྤྱི་ཡོང་པས་ཐ་དད་པར་འཇུག་པའི་རྒྱུ་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དངོས་ཡིན་ལ་འདས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྒྲ་ཉེ་བར་བཏགས་པའོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། རྟག་ཏུ་དངོས་དང་བཏགས་པ་ནི། །བློ་ཡི་དྲང་མི་དྲང་འཇུག་ཡིན། །སེང་གེ་དང་ནི་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ། །དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པ་ལ་གྲགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཐ་དད་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་ནི་དངོས་མ་ཡིན་གྱི་འོན་ཀྱང་བློ་ཉིད་ཀྱི་དྲང་པོར་འཇུག་པ་དང་དྲང་པོ་མ་ཡིན་པར་འཇུག་པ་ནི་དངོས་དང་བཏགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། རིམ་པ་བཞིན་དུ་སེང་གེ་དང་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ལ་སེང་གེའི་སྒྲ་བཞིན་ནོ། །བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ལ་ནི་དྲང་པོ་མ་ཡིན་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་སེང་གེ་ཉིད་དུ་བཏགས་པ་སྟེ། གཞན་དུ་སེང་གེ་ཉིད་ལ་དེ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་དངོས་ཡིན་ནོ། །བུམ་ཕ་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་འདས་པ་དང་ད་ལྟར་བ་ནི་འཁྲུལ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་གདགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་འབྲེལ་བ་མེད་པའི་སྒྲ་ནི་བཏགས་པ་ཡིན་ལ་ད་ལྟར་བའི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་ནི་དངོས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གང་ལ་གྲགས་པས་དོན་ཅན་ལའང༌།། འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲ་འགོད་པ། །དེ་དེར་དངོས་ཡིན་དེ་མཚུངས་ཕྱིར། །འཁྲུལ་རྟོག་ཅན་གཞན་བཏགས་པ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་འང་མེད་བརྗོད་པའམ། །ཇི་ལྟར་བརྟགས་པ་བཞིན་དུ་ནི། །ནུས་པའམ་མི་ནུས་གཙོ་སོགས་པའི། །སྒྲ་ནི་སྐྱེ་བོས་བྱས་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡུལ་གང་ལ་གྲགས་པས་ཡུལ་མེད་པ་ཅན་གྱི་སྒྲ་སྐྱེ་བོས་
― DTG183_Page_0051 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགོད་པའི་ཡུལ་དེ་ལ་སྒྲ་དངོས་སུ་ཡིན་ནོ། །དངོས་དེ་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་གྲགས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་ཡུལ་གཞན་ལ་གལ་ཏེ་སྦྱོར་བདེའི་ཚེ་བརྟགས་པ་སྟེ། འཁྲུལ་པའི་རྟོག་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ་འཁྲུལ་པའི་རྟོག་པ་ཅན་འདི་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་བུ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་ཀྱང་བུའི་བྱ་བ་བྱེད་མི་ནུས་པ་མེད་པ་དང་འདྲ་ཞེས་སྐྱེ་བོས་རྗོད་པར་བྱེད་དེ་བུ་ནི་བུ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་དེ་ནི་དེ་ལ་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དངོས་སུ་འགྱུར་རོ། །སྐྱེས་བུ་བྱ་བ་བྱེད་ནུས་པ་ཡང་ཇི་ལྟར་བཏགས་པ་ནི་བཏགས་པ་ལས་མ་འདས་པར་དེ་འདྲ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་བཏགས་ནས་གང་ཞིག་གཙོ་བོའི་སྒྲ་སྐྱེ་བོས་སྦྱོར་བ་དེ་ཡང་དངོས་སུ་དེ་ལ་དངོས་སུ་འགྱུར་ཏེ་དངོས་པའི་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་བའི་ཕྱིར་རོ། །གྲངས་ཅན་གྱིས་བཏགས་པའི་གཙོ་བོའམ་སྐྱེས་བུ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཙོ་བོ་དང་སྐྱེས་བུས་སྒྲ་དངོས་སུ་མི་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་པ་ནི་དེ་ཉིད་ལ་དངོས་སུ་ཐ་སྙད་འདོགས་སོ། །དེ་བས་དངོས་པོ་གང་ཞིག་འཁྲུལ་པ་མེད་པར་རྟོགས་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཙོ་བོ་ཡིན་ལ་ཅིག་ཤོས་ནི་ཉེ་བར་བཏགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །འོན་ཏེ་འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཡུལ་མེད་པ་ཅན་ཡིན་ཡང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ལ་ནི་སྒྲ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་བ་དེ་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཅན་ཏེ་གཅིག་འཁྲུལ་པ་ལས་ཐམས་ཅད་དེ་ལྟར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་རབ་རིབ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་འཁྲུལ་ཞེས་ཏེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བའི་མིག་ལས་སྐྱེས་པ་འཁྲུལ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཞིག་ལ་སྒྲ་ལས་བློ་ཅི་འདྲ། །སྣང་བ་དེ་འདྲ་མ་ཞིག་ལའང༌། །རྣ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡི་སེམས། །དོན་ཡོད་ཅན་ལ་དེ་ལྟ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྒྲ་རྣམས་ལས་སྔོན་པོར་སྣང་བ་དང་མི་གསལ་བའི་བློ་ཞིག་པའི་དངོས་པོ་ལ་རིག་པར་འགྱུར་པ་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་ཏེ་སྔོན་པོའི་རྣམ་པ་མི་གསལ་བའི་མ་ཞིག་པའི་དངོས་པོ་ལ་ཡང་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་མེད་པའི་དོན་སྣང་བ་དང་ཁྱད་པར་མ་ཡིན་པར་སྣང་བ་ནི་བདེན་པ་དང་ཡོད་པའི་ཡུལ་གང་ཡིན་པ་ཅན་རྣ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རབ་རིབ་ཅན་གྱིས་སྐྲ་ཤད་མཐོང་བ་ཐམས་ཅད་དུ་འཇུག་པ་དང་སླུ་བ་ཡིན་གྱི། མིག་དག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཡུལ་སོ་སོར་ངེས་པ་ཉིད་ལ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་ཅན་དང་མི་སླུ་བ་སྐྱེ་ཞིང་སྒྲ་ལས་ན་ཞིག་པ་དང་མ་ཞིག་པ་ལ་རྣམ་པ་གཅིག་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྤྱི་ཙམ་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། །སེམས་གཉིས་མཚུངས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། །དེ་ནི་ཡན་
― DTG183_Page_0052 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གར་བ་ཉིད་དུ། །འཛིན་པ་སྔོན་དུ་བཟློག་པ་ཡིན། །ཞས་བྱ་བ་ལ། འོན་ཏེ་སྒྲ་པས་གསལ་བ་དང་གྲལ་བ་སྤྱི་འཛིན་པ་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་ཞིག་པ་དང་མ་ཞིག་པ་ལ་དམིགས་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་གཉིས་སྣང་བ་མཚུངས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྤྱི་དེ་གསལ་བ་དང་བྲལ་བར་འཛིན་པ་དེ་ནི་སྔོན་དུ་དེ་སྤྱི་མིན་དང་གསལ་བ་མིན་ཞེས་བྱ་བར་བཀག་ཟིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྟེ་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་སྒྲ་ལས་འབྱུང་བའི་ཤེས་པ་འཇུག་པར་ཅིས་ཤེས། འོན་ཏེ་རྟོགས་པ་ཉིད་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་ནི་འཇུག་ན་ནི་ཞིག་པ་མ་ཤེས་པར་སྣང་བ་ཐ་དད་པའི་མེད་པ་ཤེས་པ་མེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། ཇི་ལྟ་བ་ཞིག་པ་རྟོགས་པ་འདིར་བཞིན་དུ་མ་ཞིག་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འདི་ལྟར་རྟོགས་པས་ཞིག་པར་ངེས་པར་བྱེད། འོན་ཏེ་ཐེ་ཚོམ་ཡོད་དེ་མེད་པར་ངེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཟེར་ན། འོ་ན་གལ་ཏེ་སྒྲ་ལས་དངོས་པོ་རྟོགས་ན་ཇི་ལྟར་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན་ཏེ། སྣང་བར་གྱུར་ན་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྣང་བར་གྱུར་ཀྱང་འདྲ་བ་ལས་ཐེ་ཚོམ་ཟའོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་ཐ་དད་པར་མཐོང་བ་དག་ལ་འདྲ་བར་བརྗོད་པར་རང་གི་ཐ་དད་པར་མི་སྣང་ན་ནི་གཅིག་པ་ཉིད་དེ་འདྲ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དུས་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་དོ་ཞེ་ན། དུས་ཐ་དད་པས་དངོས་པོ་ཐ་དད་པ་དང་དེ་ཉིད་ཡིན་པར་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཏེ་ཡོད་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ཡང་སྔ་ཕྱིའི་ཤེས་པ་དག་དུས་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི་དངོས་པོ་ཐ་མི་དད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ལྟན་འོ་ན་ནི་འདས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དུས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དངོས་པོ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན། གལ་དེ་སྒྲ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ན་འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་མི་འཐད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་ཁྱད་པར་མེད་པར་རྟོགས་པར་གྱུར་པ་སྤྱི་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཤེས་པ་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཕན་ཚུན་ཁྱད་པར་ཅན་རྣམས་དངོས། །ཁྱད་པར་མེད་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །ངོ་བོ་ཉིད་གཉིས་ཡོད་ན་ཡང༌། །དེ་དངོས་གཅིག་ཏུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཁྱད་པར་མེད་པར་གཟུང་བ་དེ་གལ་ཏེ་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ན་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དངོས་པོ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཕྱི་རོལ་པ་རྣམས་ཕན་ཚུན་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་རུང་སྟེ། ཁྱད་པར་ཅན་དང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་རང་བཞིན་གང་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འགལ་
― DTG183_Page_0053 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་བ་ལང་ལ་སོགས་པ་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱིས་མཐོང་བ་སྟེ་དེ་བས་ན་སྤྱི་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་ནི་དངོས་པོའོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་སྨྲས་པ། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་གཉིས་སུ་འགྱུར་ན་ནི་སྤྱི་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་དེ་ངོ་བོ་གཅིག་ཏུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། དེ་ལྟར་ཤེས་པ་ལས་གཉིས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མིང་གི་རང་བཞིན་ཅན་གང་ཞིག་བ་ལང་ཞེས་བ་ལང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ནམ། འདི་ཅི་ཞིག་ཡིན། དབང་པོའི་ཤེས་པ་ལ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བར་མི་སྣང་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོགས་པ་དང་བཅས་པའི་ཤེས་པས་མི་གསལ་བར་ཉམས་སུ་མྱོང་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི་གསལ་བའི་རྣམ་པ་འཛིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དྲན་པ་དང་མངོན་སུམ་ལས་གཞན་པའི་རིག་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་སྤྱི་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་དངོས་པོར་འགྱུར། དེ་དག་ལས་གཞན་གྱུར་བ་དེ། །དེ་དག་ངོ་བོ་མཚུངས་ན་ནི། །དེ་དག་གི་ཞེས་འབྲེལ་པ་མེད། །ལྡོག་པ་ལ་ནི་ཉེས་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། འོན་ཏེ་ཁྲ་བོ་དང་ནག་པོ་དེ་དག་ལས་སྤྱི་ཐ་དད་པ་ཉིད་མཚུངས་པར་ཁྲ་བོ་དང་ནག་པོ་ལ་ཡོད་པར་འདོད་དོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་དེ་དག་གི་དེ་སྤྱི་ཞེས་བྱ་བར་འབྲེལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་སྤྱི་མ་ཡིན་ཏེ་ཀ་བ་བུམ་པའི་སྤྱི་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །འོན་ཏེ་སྤྱི་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བུམ་པའི་སྤྱི་ཀ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྤྱིའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་བ་ལང་ཉིད་ཡིན་ན་སྤྱི་ཁོ་ནར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ལ་ཁྱད་པར་དང་འབྲལ་བར་ཅི་ལྟར་ཤེས། འོན་ཏེ་ཁྱད་པར་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་ཉིད་སྤྱི་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཁྱད་པར་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་འགྱུར་ཏེ། སྤྱི་ཁྱད་པར་ཐམས་ཅད་དང་འབྲེལ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདོད་ཡང་མངོན་སུམ་གྱིས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་སྤྱིའི་ངོ་བོ་ཉིད་འཛིན་པ་ཁྱད་པར་གསལ་བ་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་གསལ་བ་དང་འབྲེལ་པ་ཉིད་ལས་ཐ་དད་པར་སྤྱིའི་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་སྤྱིའི་རྣམ་པ་ཅན་རིགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་གྱི་དེ་དང་འབྲེལ་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྤྱིའི་རྣམ་པ་ཅན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་གསལ་བ་དང་འབྲེལ་བ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། གསལ་བ་ལ་ལྟོས་ནས་སྤྱིའི་རྣམ་པ་ཅན་ཉིད་ཡིན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་གནས་པས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །གསལ་བ་ལ་ལྟོས་ནས་སྤྱི་ཉིད་
― DTG183_Page_0054 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་ན་ཡང་དེ་བཟུང་བས་གསལ་བ་ཐམས་ཅད་གཟུང་བར་འགྱུར་རོ། །སྤྱི་ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་མ་ཡིན་ནམ་ཁྱེད་ལ་ཡང་སྐྱོན་འདི་ཇི་ལྟར་མེད་དེ། འདི་ལྟར་ལྡོག་པ་སྤྱིར་འདོད་པས་ཀྱང་ཕན་ཚུན་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་གྱུར་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། ཐ་དད་ན་ཡང་དེའི་ལྡོག་པའོ་ཞེས་འབྲེལ་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་སྨྲས་པ། ལྡོག་པའོ་སྤྱི་ལ་ཉེས་པ་མེད་དེ་ཕན་ཚུན་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་གཞན་ལས་ལྡོག་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་རིས་མི་མཐུན་པ་ལས་གཅིག་ལོག་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ཀྱང་ཡིན་ཏེ་སྤྱིའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ལྡོག་པའི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །སྣ་ཚོགས་མ་མཐོང་བ་ཅན་གྱི་མཚུངས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅིས་ཟློག་པར་བྱེད། འོན་ཏེ་ཁྱད་པར་རྣམས་ལ་ཅེ་ལྟར་སྤྱི་རྟོགས་པ་ཡིན། སྤྱི་རྟོགས་པ་ཉིད་ལས་སྤྱི་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། སྤྱི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་སྤྱི་གཞན་གྱི་རང་བཞིན་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་དེ་ལ་སྤྱི་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ལ་སྤྱིའི་བློར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། འདྲི་བ་འདིའི་དོན་ནི་སྤྱི་མ་ཡིན་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཇི་ལྟར་སྤྱིའི་བློར་འགྱུར་ཞིང་སྤྱི་བློའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པར་མི་འགྲུབ་སྟེ་སྤྱིའི་བློ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་མཚུངས་པ་ཉིད། །སྤྱི་འདི་དངོས་མེད་མཚན་ཉིད་ཡིན། །འབྲས་བུ་ཡིན་ན་དེ་དུ་མར། །འགྱུར་ཞིང་འཇིག་རྟེན་འདི་མི་འདོད། །འཇིག་པ་དངོས་པོ་ཙམ་དང་ནི། །རྗེས་འབྲེལ་ཕྱིར་རྟག་པ་ཉིད་མིན། །རིགས་རྣམས་འབྲེལ་བ་མེད་ན་ཡང༌། །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་འབྲས་མིན་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྤྱིའི་རྣམ་བ་ཅན་ཉིད་ནི་འཁྲུལ་པའི་ངོ་བོ་ལས་ཐ་དད་པར་བསྟན་པར་མི་ནུས་པ་དེའི་ཕྱིར་འདི་མཚུངས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་སྤྱིའི་རྣམ་པ་ཅན་ཉིད་གསལ་བ་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་བཞིན་ཡོད་དེ། གང་ན་གཉིས་ཡོད་པ་དེ་ན་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་དང༌། གང་གསུམ་ཡིན་པ་བདེ་ན་གསུམ་གྱི་རྣམ་པ་ཉིད་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་ནི་གསལ་པ་གཞན་དུ་སྐྱེ་བ་ན་སྤྱི་འཕེལ་པར་འགྱུར་བ་ཅན་ཏེ་གསལ་བ་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་གསལ་བའི་འབྲས་བུ་སྤྱི་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་གསལ་བ་བཞིན་སྤྱི་དེ་དུ་མ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ངོ་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རིགས་གཅིག་པའོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་རིགས་ལ་སང་ཐ་དད་པའི་མཚུངས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཡོད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རིགས་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་རིགས་ལས་རིགས་གཞན་མི་རྟོགས་སོ་ཞེ་ན། གསལ་བ་ལ་ཡང་རིགས་རྟོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་བརྩད་པ་མཚུངས་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ངོ་ཤེས་པས་གསལ་བའི་རིགས་ཁོང་
― DTG183_Page_0055 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་ཆུད་དོ་ཞེ་ན། རིགས་ལ་ཡང་རིགས་གཞན་ངོ་ཤེས་པས་རྟོགས་སུ་རུང་བའི་ཕྱིར་རིགས་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་སྤྱི་དེ་མི་འདོད་པའི་འཇིག་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་དུ་འགྱུར་ཏེ་གསལ་བ་ཞིག་ན་འཇིག་པའི་ཕྱིར་དང༌། དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་རིགས་འཇིག་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་དུ་འགྱུར་གྱི་རྟག་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་པ་ནི་ཡོད་པ་ཙམ་དང་འབྲེལ་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོར་གྱུར་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་རིགས་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འདོད་ན། དེ་ལྟན་ཡང་རིགས་གསལ་པའི་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་པས་དེ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མཚུངས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ་སྤྱི་ནི་གསལ་བ་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་གྱི་རང་རྒྱུད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་རིགས་བརྡའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྒྲའི་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དངོས་པོ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར། དངོས་པོའི་སྟོབས་ལས་སྐྱེས་པ་ཡི། །ཤེས་པ་གང་དེ་བརྡ་དག་ལ། །ལྟོས་པ་མ་ཡིན་སྤྱི་ཡི་ནི། །བློ་ལ་དེ་དག་སྣང་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཤེས་པ་གང་ཞིག་དངོས་པོའི་སྟོབས་ཏེ་ནུས་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་དེ་ནི་བརྡ་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་ཉེ་བའི་སྟོབས་ཁོ་ན་ལས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་པོའི་ཤེས་པ་བརྡ་དྲན་པ་ལ་ལྟོས་ནས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ཏེ་བརྡ་མ་བཟུང་བར་ཡང་གཟུགས་མཐོང་བ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་མིག་གི་ཤེས་པ་བརྡལ་ལྟོས་པ་ཉིད་ཡིན་ན་དངོས་པོ་དང་འབྲེལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་བརྡ་སྦྱོར་བ་ནི་ཉེ་བ་ཙམ་ལས་འདས་ནས་བྱེད་ལ་བརྡ་ལ་ལྟས་ནས་ཤེས་པ་ནི་སྒྲོ་བཏགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་ཉིད་དོ། །འོན་ཏེ་བརྡ་ཡང་དངོས་པོ་ཉེ་བར་གྱུར་པ་ལ་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་སྔ་ཕྱིར་སྒྲོ་འདོགས་པ་མེད་པར་བརྡ་སྦྱོར་བ་མེད་པ་དེ་ལྟ་ན་མི་ནུས་པར་འགྱུར་པས་བརྡ་ལས་དངོས་པོ་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་སྒྲའི་སྟོབས་ཉིད་ལས་བརྡ་མེད་པར་ཡང་ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་སུ་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན།། །།ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་འགྲེལ་པ། བམ་པོ་བཞི་པ། མ་ཡིན་ཏེ། སྔ་ཕྱི་གཅིག་ཏུ་སྲེ་བ་མེད་ན་རྟོགས་པ་མ་མཐོང་སྟེ། གཞན་དུ་ན་བརྡ་མ་བཟུང་བར་ཡང་སྒྲའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །སྤྱིའི་བློ་ནི་བརྡ་འཛིན་པ་མེད་པར་དེ་དངོས་པའི་དངོས་ལས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་སྤྱིའི་བློ་ནི་བརྡ་འཛིན་པ་མེད་པར་གསལ་བ་གཞན་མཐོང་བ་ལས་འབྱུང་ངོ་ཞེ་ན། སྤྱིའི་ཐ་སྙད་བསྒྲུང་པར་བྱ་བ་དེ་ལ་ཡང་གསལ་བ་གཞན་དེ་ཉིད་རྟགས་མ་ཡིན་ནམ། བརྡ་འཛིན་པ་ནི་ཉེ་བར་མཚོན་པ་ཙམ་ཡིན་གྱི་རྟགས་ཅན་གྱི་
― DTG183_Page_0056 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤེས་པ་ནི་དངོས་པོ་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དེས་ཀྱང་སྔ་ཕྱི་སྲེ་བར་པ་སྐྱེད་ཀྱི་ཉེ་བ་ཙམ་འཛིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཧ་ལན་ཏའི་རིགས་དང་བྲམ་ཟེའི་རིགས་ལ་སོགས་པ་ནི་བརྡ་ཙམ་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་གྱི་དངོས་པོ་དང་འབྲེལ་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་གང་གི་ཧ་ལན་ཏ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་འཛིན་པ་དེས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཧ་ལན་ཏ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་གྱུར་ན་བརྡ་འཛིན་པ་མེད་པར་ཡང་བ་ལང་བ་ལང་ཞེས་བྱ་བའི་ཤེས་པ་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནམ། བརྡ་ལ་མ་ལྟོས་པའི་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྤྱི་དངོས་པོ་ཡིན་ཏེ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དངོས་གཉིས་མཐོང་ལ་བློ་འགའ་ཞིག །བརྡ་མེད་ན་ཡང་མི་ཕྱེད་པའི། །རྗེས་སུ་འཇུག་པ་གང་ཡིན་ཏེ། །དོན་ཉེ་བ་ཡི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་ཧ་ལེན་ཏ་ལ་སོགས་པའི་རིགས་བཞིན་བ་ལང་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་མ་ཡིན་ན་དེ་ལ་ནི་ཉེ་བ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །འོན་ཏེ་རྣམ་པ་གཅིག་པ་ཅན་གྱི་བློ་ས་བོན་མེད་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཧ་ལན་ཏ་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྤྱི་མེད་པར་གཅིག་གི་རང་བཞིན་དུ་ཇི་ལྟར་ཤེས། འོན་ཏེ་དེ་ལ་ཡང་ཧ་ལན་ཏ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་དག་གི་སྤྱིར་འདོད་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་བརྡ་མ་བཟུང་བ་ཅན་རྣམ་གྱིས་ཀྱང་ཇི་ལྟར་མི་ཤེས་པ་ཡིན། དེ་དེ་དག་ལ་བརྡ་གསལ་བར་བྱེད་པ་མེད་པས་མ་རྟོགས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་དང་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དེ་བཞིན་ཏེ་བརྡ་མེད་པར་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཅི་ཡང་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཧ་ལན་ཏ་ལ་སོགས་པའི་བློ་བརྡ་ཙམ་དུ་ཡོད་ཀྱི་རིགས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་ནི་དཔེ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་པ་ལང་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་བློ་ཉིད་ཡོད་ཀྱི་རིགས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མི་ཕྱེད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་བློ་གང་ཡིན་པ་བརྡ་མེད་ན་ཡང་དངོས་པོ་གཉིས་མཐོང་བ་ན་ཡོང་པར་འགྱུར་པའི་བློ་དེ་དོན་རྣམས་ཉེ་བ་སྟེ་བྱ་བ་གཅིག་ནུས་པ་དེའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་རིགས་མེད་པར་གཅིག་གི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པའི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་ནུས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་དེ་ཉིད་ཉེ་བར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ནི་མི་བདེན་ཏེ། ཇི་ལྟར་རིགས་མེད་པར་ཤེས་པ། །འབྲས་ཅན་མིག་སོགས་ཉེ་བར་འདོད། །གང་གིས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཡིས། །རིགས་ནི་རྣམ་པར་གསལ་པར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། གཅིག་གི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་རྟོགས་པ་སྐྱེད་པ་ན་ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་རིགས་པ་ལང་ཉིད་མ་རྟོགས་པར་ཡང་ཉེ་བར་ཡོད་དོ། །ཇི་ལྟར་མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་མིག་ལ་སོགས་པའི་རིགས་པ་བསྐྱེད་པ་རྣམས་ལ་ཉེ་བར་འདོད་དེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་
― DTG183_Page_0057 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱེད་པ་ནའོ། །འོན་ཏེ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་གྲོགས་རྣམས་ཐ་དད་ཀྱང་འབྲས་བུ་གཅིག་བསྐྱེད་དོ་ཞེ་ན། དངོས་པོ་གཉིས་མཐོང་བའི་དུས་ན་ཡང་བློ་གཅིག་སྐྱེད་པ་ན་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་གྲོགས་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། འོ་ན་ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པ་རྣམས་བློ་གཅིག་གི་ཡུལ་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྤྱིའི་ཤེས་པ་ལ་ཁྲ་པོ་ལ་སོགས་པ་གསལ་བར་སྣང་བ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ཕྱི་རོལ་ལ་བརྟེན་ནས་གཅིག་གི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་བློ་དང་དེས་བསྐྱེད་པ་དེ་ཉིད་ཕྱི་རོལ་གྱི་ནུས་པ་ཅན་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་རིགས་ཉིད་གང་གིས་ཐ་དད་པས་ཉེ་བ་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་བ་ལང་ཉིད་ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་གི་རྟ་ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ངེས་པར་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །འོན་ཏེ་བརྡ་ལས་མ་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་ཉིད་ལ་རིགས་སྣང་བར་འགྱུར་ན། ཇི་ལྟར་རིགས་དེ་མེད་པར་འགྱུར། འོན་ཏེ་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ལ་རིགས་མི་སྣང་བར་འདོད་ན་ནི་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་རིགས་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། མཐོང་བ་ལས་དུས་ཕྱིས་ཀྱི་ཤེས་པ་རྟོགས་པ་དང་བཅས་པས་རིགས་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། །མྱོང་པར་གྱུར་པ་མེད་པར་མི་རུང་སྟེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་བློ་དངོས་པོའི་རྒྱུ་ཅན་ཁོ་ནའོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་གཞལ་བྱ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། རྣམ་པ་འགས་ཀྱང་རྣམ་ཤེས་ལ། །དེ་དངོས་སྣང་བ་མེད་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དབང་རྣམས་ལྟ་པོར་འགྱུར། །དེ་ཡི་ལུས་ནི་སྣང་འགྱུར་ཏེ། །དངོས་ལྡན་ཕྱིར་རོ་རིགས་མིན་ཏེ། ཡན་གར་མཐོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། །གསལ་འཛིན་ཚེ་ན་དེ་སྒྲ་དང༌། །ངོ་བོ་ལས་གཞན་སྣང་བ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་སྤྱི་ཡོད་པར་གྱུར་ན་རྟོག་པའི་ཤེས་པའམ་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། ཇི་སྲིད་དུ་ཤེས་པ་འགའ་ཞིག་ལ་རྣམ་པ་འགའ་ཞིག་གིས་རིགས་དེའི་དངོས་པོ་སྣང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། རིགས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ཏེ། རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་ཤེས་པ་ནི་མདུན་ན་སྣང་བའི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ལ་ཞེ་ན། དེ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པ་གཞན་དུ་མྱོང་པས་རིགས་རྣམ་པ་གཞན་
― DTG183_Page_0058 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོ་འཛིན་པར་འགྱུར། དེ་བས་ན་སྣང་བ་མེད་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་རིགས་སྣང་བར་མ་གྱུར་པས་མེད་ན་དབང་པོ་ཡང་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་དབང་པོའི་ཤེས་པ་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་ཉིད་དུ་དོན་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དབང་པོ་རྣམས་ལྟ་བ་པོར་རྣལ་འབྱོར་པ་ཁ་ཅིག་ལ་ཡོད་ན་ནི་དབང་པོ་དེ་དག་གི་ལུས་ཀྱང་སྣང་བར་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ཅག་ལ་སོགས་པས་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་མི་མཐོང་སྟེ། དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་དེ་ལྟར་རིགས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། བལྟར་རུང་བར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་རིགས་གཅིག་པུ་ནི་སྣང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། གསལ་བ་དང་བྲལ་བར་རིགས་དེ་དག་ཡན་གར་བ་མཐོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་རྣལ་འབྱོར་པ་འབའ་ཞིག་གིས་མིག་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རིགས་ཡན་གར་བ་མཐོང་ངོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་རྣལ་འབྱོར་པས་རིགས་ཡན་གར་བ་མཐོང་ན་དེ་ནི་རིགས་སུ་མི་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་སྤྱིའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་བློ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་རིགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པས་ཡན་གར་བར་མི་འཛིན་ཏེ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར། རྟག་ཏུ་རིགས་ནི་གསལ་བ་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། གསལ་བ་འཛིན་པའི་ཚེ་གསལ་བ་དང་སྒྲ་སྟེ་རྗོད་བྱེད་དང་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་དག་ལས་གཞན་པའི་སྤྱི་མི་འཛིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གསལ་བའི་རང་བཞིན་ལ་ཞེན་པ་དང་ནང་གི་བརྗོད་པའི་བདག་ཉིད་མིང་གི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་ནམ། རིགས་དེ་ལས་ཐ་དད་པའི་རྟེན་མེད་པ་ཅན་དུ་སྣང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །རིགས་དེ་སྣང་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར། མི་སྣང་བ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་མེད་པར་མི་དམིགས་པས་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱེད་དེ་བརྗོད་པ་དང་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། །དེ་ཕྱིར་དེ་ནི་ཤེས་ཙམ་གྱི། །དོན་བྱེད་པར་ཡང་མི་ཤེས་སོ། །མི་རུང་ཕྱིར་དེ་ངོ་བོ་མེད། །དེ་ནི་དངོས་མེད་མཚན་ཉིད་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། མི་སྣང་བ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྤྱི་དེ་ནི་ཤེས་པ་ཙམ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པར་མི་ནུས་སོ། །མི་སྣང་བའི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་སྐྱེས་པ་ལ་ཡང་ནུས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་མིག་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་ཙམ་སྐྱེད་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་རིགས་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ།།
― DTG183_Page_0059 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤེས་པ་ཙམ་དེ་ལ་ཡང་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྤྱི་དེ་མི་ནུས་པ་ནི་མེད་པས་ངོ་བོ་མེད་པ་སྟེ་གང་གི་ཕྱིར་མི་ནུས་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་ངོ་བོ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཇི་སྐད་བཤད་ལས་བཟློག་གང་ཡིན། །དེ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མི་སྣང་བ་དེ་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་པས་དེ་ནི་དོན་དམ་པར་ཡོད་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་འདས་མ་ཐག་པར་དངོས་པོ་མེད་པར་སྟོན་པའི་རྣམ་པ་དག་བཤད་པ་ལས་བཟློག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་འདི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བརྗོད་དོ། །འོ་ན་རང་གི་ངོ་བོ་དེ་ཉིད་ཡིན་ན་དེའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། མཚན་གཞིའི་མཚན་ཉིད་དངོས་པོ་ནི་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་སྤྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་ན་མི་དམིགས་པ་དང་འབྲས་བུ་དང་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཇི་ལྟར་ཐ་དད་པར་འགྱུར་ཏེ། མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་ཡུལ་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པར་རིགས་ཀྱི་མི་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡུལ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྤྱི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཐ་དད་པ་ནི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་རྟགས་ཐ་དད་པར་མཐོང་བས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཏན་ཚིགས་རྣམ་པ་དྲུག་མཐོང་བའི་ཕྱིར་མཛེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་འགལ་བ་དང༌། །ལྡན་པ་དང་ནི་འདུ་བ་དང༌། །དོན་གཅིག་ལ་ནི་འདུ་བ་སྟེ། །གཏན་ཚིགས་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་འདོད། །དེའི་ཕྱིར་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན། །ཡོད་མེད་གཉི་ག་ལ་བརྟེན་པའི། །སྒྲ་དོན་ཆོས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ། །ཞེས་བསྟན་པ་དེ་ལ་ཡོད་པ་སྟེ། །འབྲས་བུ་དང་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་ལ། མེད་པ་ནི་མི་དམིགས་པའི་ཡུལ་ཡིན་ཞིང་གཉི་གའི་རང་བཞིན་ཅན་ནི་སྣང་དུ་མི་རུང་བའི་མི་དམིགས་པའི་ཡུལ་ཡིན་ནོ། །སྤྱི་དངོས་པོ་མེད་པར་གྱུར་ན་དབྱེ་བ་འདི་དག་མི་རུང་ངོ༌། །ཡང་ན་གཉིས་ནི་དངོས་པོ་གྲུབ་པ་ཡིན་ལ་གཅིག་ནི་དགག་པ་སྒྲུབ་པོ་ཞེས་གང་བསྟན་པ་དེ་ལ། དངོས་པོ་ཉིད་དུ་མཚུངས་ན་ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་དབྱེ་བར་བྱ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། །ཡོད་མེད་གཉི་ག་ལ་བརྟེན་ཕྱིར། །སྤྱི་དེ་ཡང་
― DTG183_Page_0060 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་གསུམ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྤྱི་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དབྱེ་བ་མེད་དེ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དང་གཉིག་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར། སྤྱི་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་དེ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེའི་རྒྱུ་ཡང་འབྲས་བུ་དང་རང་བཞིན་དང་མི་དམིགས་པ་དག་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཡོད་པར་མངོན་པར་ཞེ་ན་པའི་རྟོག་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་བསྐྱེད་ལ། མེད་པར་ཞེན་པ་ནི་མི་དམིགས་པས་ཡིན་ནོ། །གཉིག་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པ་སྟེ། སྒྲུབ་བྱེད་ཐ་དད་པ་ཅན་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཐ་དད་པར་བྱེད་པ་འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་ལ་ལྟོས་ནས་མེད་པ་ཡིན་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ལྟོས་ནས་ཡོད་པ་སྟེ། གཏན་ཚིགས་དང་ཐ་དད་པའི་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་ཡང་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དང་གཉི་གའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཡུལ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱང་གཉིས་ཏེ་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པ་འབྲས་བུ་དང་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་ནོ། །མེད་པ་ནི་མི་དམིགས་པའི་ཡུལ་ཡིན་ནོ། །གཉི་ག་ལ་བརྟེན་པའི་ཆོས་ནི་མི་སྣང་བ་མི་དམིགས་པའི་ཡུལ་ཡིན་ན། །དེའི་ཕྱིར་གཞུང་དང་ཇི་ལྟར་འགལ་བ་ཡིན། གལ་ཏེ་ཡོད་དང་རྗེས་འབྲེལ་ཕྱིར། །ཡོད་ཤེས་དངོས་པོའི་རྟེན་ཅན་ནི། །མིན་ཏེ་ལན་བཏབ་ཟིན་ཕྱིར་དང༌། །འདས་སོགས་གཞན་དུའང་མཐོང་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འོ་ན་གལ་ཏེ་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ན་དངོས་པོ་ཡོད་ན་འབྱུང་སྟེ་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། ཡོད་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེས་ཏེ་ཡོད་པ་ཡིན་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་ནི་ཡོད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཡིན་གྱི། རྟོག་པ་སྤྱིའི་ཡུལ་ཅན་ཡོད་པ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དབང་ཚོགས་འབྲས་མེད་ཐལ་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བས་ལན་བཏབ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ཡོང་པ་ཡིན་ན་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཡོད་པའི་ཡུལ་ཅན་དུ་བརྗོད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་ཡང་སྟེ་ཡོད་པ་མ་གཏོགས་པར་འདས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་སྤྱི་འམ་གསལ་བ་ལ་ཤེས་པ་འཇུག་ན་དེའི་ཚེ་འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་
― DTG183_Page_0061 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡུལ་ཅན་དུ་སྒྲ་མི་འགྱུར་ཏེ། ཡོད་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྣང་བ་ཡིན་ན་འདས་པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ལ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་མེད་པའམ་མེད་པ་རྟོགས་པས་མཐོང་ན་ནི་དེའི་ཚེ་སྤྱིའི་ཡོད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་སྨྲས་པ། །དངོས་ཆོས་ཉིད་ཉམས་འགྱུར་ཞེ་ན། །དངོས་པོར་འཛིན་པ་སྔོན་འགྲོ་ཅན། །དེ་ཤེས་ཡིན་ཕྱིར་དགོངས་པ་འདིས། །སྐྱོན་འདི་མེད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། །སྤྱིའི་ཤེས་པ་དེ་དངོས་པོ་མཐོང་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་པས་དེ་ལ་དམིགས་པ་ཅི་ཡང་མེད་དེ། སྤྱི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པས་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་སྤྱི་ནི་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་ཏེ།། དེ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མི་སྣང་ན་ཇི་ལྟར་གཞལ་བྱར་འགྱུར། །དེ་ལྟ་ན་ནི་སྤྱིའི་ཤེས་པ་ལ་ཡུལ་ཅི་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གཞལ་བྱ་རང་གི་མཚན་ཉིད་གཅིག །ཅེས་བྱ་བ་ལ། སྤྱི་ཞེས་བྱ་བའི་གཞལ་བྱ་མེད་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་དངོས་པོར་གྱུར་པ་གཞལ་བྱ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། །དེ་ལ་དོན་བྱེད་གྲུབ་ཕྱིར་དང༌། །ཡོད་མེད་ཉིད་དུ་དཔྱད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དོན་བྱ་བ་བྱེད་ནུས་པའི་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་དོན་དུ་གཉེར་བའི་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་དོན་བྱ་བ་བྱེད་ནུས་པ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཚད་མ་རྗེས་སུ་ཚོལ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཚད་མ་གཉེར་བ་དག་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་དོན་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ནི་ཡོད་པ་སྟེ། ཡོད་བ་དཔྱད་པར་ནུས་པ་ནི་དོན་དང་ལྡན་པའི་ཚད་མའོ། །དེ་བས་ན་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ནས་དོན་བྱེད་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་དཔྱད་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དག་གི་གཞལ་བྱ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་གཅིག་པུ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རང་གི་མཚན་ཉིད་གཅིག་པུ་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཡུལ་དུ་བྱེད་ན། འོ་ན་ནི་སྤྱོད་ཡུལ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་གཅིག་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཡུལ་གཅིག་ཀྱང་རྐྱེན་ཐ་དད་པས་ཚད་མ་ཐ་དད་པར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ནམ། མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་རྐྱེན་ཡིན་ལ་ཚུལ་གསུམ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཟེར་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་གཞལ་བྱ་གཉིས་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་མི་འཐད་པར་འགྱུར་རོ། །སློབ་དཔོན་གྱིས་ཀྱང་གང་གི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་གཉིས་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཚད་
― DTG183_Page_0062 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་གཉིས་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །རྒྱུ་རྐྱེན་གཉིས་ལས་ཀྱང་ཚད་མ་གཉིས་ཉིད་དེ། མིག་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་ནི་རྐྱེན་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་དུ་མར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའོ། །སྣའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ནི་དྲིལ་སོགས་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་མང་པོར་འགྱུར་རོ། །གཞལ་བྱ་ཐ་དད་པ་ལས་ཚད་མ་ཐ་དད་པར་གྱུར་པ་ལ་ཡང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་དུ་མའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཚད་མ་མཐའ་ཡས་པར་ཐལ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་ན་ཚད་མ་གཅིག་ཁོ་ནའོ། །འོ་ན་ནི་རྒྱུ་རྐྱེན་ཐ་དད་ཀྱང་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པ་ཉིད་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པ་ཟླ་བ་གཉིས་སུ་མཐོང་བ་ཡང་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་མ་ཡིན་གྱི། །ཡུལ་དང་བཅས་པ་ནི་ངེས་པར་ཚད་མ་སྟེ། གཞལ་བྱ་ལ་མི་འཁྲུལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ཡུལ་གཉིས་ཁོ་ན་ལ་ཚད་མ་གཉིས་ཡིན་ཏེ་གཞན་དུ་ན་ཚད་མ་མཐའ་ཡས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་གཞལ་བྱ་གཉིས་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། །དེ་ཡི་རང་བཞིན་ངོ་བོ་དག །རྟོགས་ཕྱིར་གཞལ་བྱ་གཉིས་སུ་བཞེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མངོན་དུ་བྱེད་པས་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་དེ་མཐའ་ཡས་པ་ཉིད་ཡིན་ཡང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མཚོན་ཅིང་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་རྟོགས་པ་ཐ་དད་པས་གཞལ་བྱ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ན་དོན་དམ་པར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། མངོན་དུ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་མེད་པ་ནི་མི་གསལ་བར་རྟོགས་པ་ཡིན་པས་རང་གི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདི་ཇི་ལྟར་གཞལ་བྱ་གཅིག་ཉིད་དེ། འགའ་ཞིག་གིས་རང་གི་ངོ་བོ་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གཞན་ནི་མི་གསལ་བར་རྟོགས་པས་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའོ། །རྟོགས་པ་ཐ་དད་པས་ནི་གཞལ་བྱ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལྟོས་ནས་གཞག་པའི་ཐ་དད་པ་བརྟགས་པའི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་གཅིག་གི་ཡང་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་ན། མངོན་སུམ་དང་རྗེས་
― DTG183_Page_0063 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུ་དཔག་པའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་གཞལ་བྱ་གཞན་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ཚད་མ་གཞན་གྱི་གོ་སྐབས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་མ་ཞེ་ན། འདི་ལ་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་གཞལ་བྱ་དོན་དམ་པ་ཡིན་ཞིང་དེ་ཐ་དད་པས་ཀྱང་ཚད་མ་ཐ་དད་པར་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་གཞལ་བྱ་མཐའ་ཡས་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་རྣམས་ཀྱང་མཐའ་ཡས་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་སྤྱི་དོན་དམ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་རྟོགས་པ་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་བྱེད་ཀྱི། དོན་དམ་པར་གཞལ་བྱ་མེད་དོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་སྨྲས་པ། ངོ་བོ་ཉིད་དམིགས་པར་གྱུར་པ་ཉིད་ཡོད་པའོ། །དམིགས་པས་ཤེས་པར་གྱུར་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ནམ། དམིགས་པར་གྱུར་པ་ཉིད་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། བོང་བུའི་རྭ་ལ་སོགས་པ་མི་དམིགས་པར་གྱུར་པ་མེད་པར་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནམ། མཐོང་ན་ནི་ཡོད་པར་ཐ་སྙད་འདོགས་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་ལ་ཡོད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་བས་ན་དོན་དམ་པའི་གཞལ་བྱ་ནི་མངོན་སུམ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་པ་ཉིད་དོན་དམ་པར་ཡོད་ན་འགའ་ཞིག་གི་ཡང་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་མེད་པར་རོ་ཞེ་ན། མངོན་སུམ་ཉིད་མངོན་སུམ་ཡིན་པར་འགྱུར་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མི་གཞན་ལ་ལྟོས་ནས་ཀྱང་མངོན་སུམ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །དཔེར་ན་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་མི་གཞན་ལ་ལྟོས་ནས་ཀྱང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མི་འདོར་བ་བཞིན་ནོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་མི་གཞན་གྱི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་འགའ་ཞིག་གི་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པའི་དངོས་པོར་རྟོགས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། མངོན་སུམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡང་རྟོགས་པར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ནམ། གལ་ཏེ་ཡང་འགའ་ཞིག་གིས་མཐོང་ངོ་ཞེས་ངེས་ཤིང་རང་གིས་ཀྱང་ངེས་ན། དེའི་ཚེ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་མངོན་སུམ་པ་ཉིད་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་འདོད་ན་ནི། གང་མངོན་སུམ་དེ་ཉིད་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། དེ་ལ་དམིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མཐོང་བ་མེད་པས་མངོན་སུམ་མེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། ཇི་ལྟར་མི་དམིགས་པས་མེད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། འོ་ན་དངོས་པོ་ལ་ཚད་མ་ཅི་ཞིག་ཡོད། འོན་ཏེ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་པར་གྲུབ་པའི་ཚད་མའོ་ཞེ་ན། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡང་མཐོང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་བས་
― DTG183_Page_0064 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ན་གསལ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་ཉིད་རྗེས་སུ་དཔག་པར་རིགས་སོ། །འོན་ཏེ་ཕྱིས་ཀྱི་ཤེས་པས་སྔར་ཡོད་པར་ཤེས་པར་བྱེད་ཅེ་ན། གལ་ཏེ་བལྟར་རུང་བ་མེད་ན་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་ཡིན། ཕྱིས་མཐོང་བ་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་ཡོད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་སྔར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཇི་ལྟར་མཐོང་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྔར་ནི་མཐོང་བར་གྱུར་པས་དངོས་པོ་དེ་ཞེན་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་རྗེས་སུ་དཔག་པས་དེ་ཉིད་བསྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པར་འགྱུར་བ་ནི་ཚད་མ་དེ་ལས་ཤེས་སོ་ཞེས་བཤད་པར་བྱའོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡིན་ན། གཞལ་བྱ་གཞན་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ཉིད་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བལྟར་རུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཐུན་མོང་བའི་ཚུལ་གྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ནི་གཞལ་བྱ་གཞན་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་ལྟོས་ནས་བྱས་པའི་ཕྱིར་སྤྱི་དོན་དམ་པར་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་དེ་བཞིན་ཏེ། སྤྱི་དངོས་པོ་མེད་པའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དངོས་པོ་དང་ཕྲད་པར་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་ཐ་སྙད་འདོགས་པས་དུ་མ་ཤེས་ནས་དངོས་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཐ་སྙད་འདོགས་སོ། །དེས་ན་ཐ་སྙད་འདོགས་པའི་སྐྱེ་བོ་ལ་ལྟོས་ནས་ཡུལ་གཉིས་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་གཉི་གའི་ངོ་བོ་ཅན་གྱི་གཞལ་བྱ་འཛིན་པའི་ཚད་མ་གཞན་ཡོད་དོ་ཞེས་སྨྲ་བ། དེ་ལ་སྨྲས་བ། གཉི་གའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཚད་མ་གཅིག་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འཇུག་ན་ནི་ཚད་མ་གཉིས་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་གྱི་གཞལ་བྱ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཐ་དད་པ་ཉིད་ལས་ཚད་མ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་རྟོགས་པ་ཐ་དད་པས་དོན་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་གཞལ་བྱ་ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉི་གའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་གྱི་གཞལ་བྱ་ཡོད་པའི་ཐལ་བ་མེད་དེ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཁོ་ན་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲུབ་བྱེད་རྟོགས་པ་ཐ་དད་པས་ཚད་མ་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་དོན་དམ་པའི་གཞལ་བྱ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དོན་དམ་པའི་གཞལ་བྱ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་གཞལ་བྱ་ཐ་དད་པ་ནི་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ནི་གང་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་དེ་ཉིད་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བའོ། །དེ་བས་ན་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དང་གཞན་གྱི་རང་བཞིན་གྱི་དཔེའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བས་དོན་དེ་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་གཞལ་བྱ་གཉིས་
― DTG183_Page_0065 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུ་འཐད་བ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཉིས་དོན་དམ་པ་ཡུལ་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ཐ་དད་པར་འགྱུར་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་མངོན་དུ་བྱེད་ན་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་མ་རེག་ན་ཇི་ལྟར་དེའི་ཡུལ་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། །ཇི་བཞིན་མངོན་ཞེན་མེད་པ་ཡིས། །གཉིས་པ་འཁྲུལ་པ་དག་ཏུ་བཞེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། འདིའི་དོན་རྩ་བ་དང་ལོ་མ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བ་ཐ་དད་པ་དེ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་འདི་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཇི་བཞིན་པའི་མངོན་ཞེན་མེད་པའོ། །དེས་གཉིས་པ་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་པ་འཁྲུལ་པར་བརྗོད་དེ། སྔར་མཐོང་པས་བསྐྱེད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་སྟོབས་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ལ་རེག་པ་མེད་ཀྱང་དངོས་པོར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་ཚུལ་གྱིས་རྟོགས་ན་ནི། །འཁྲུལ་པ་ཚད་མ་ཉིད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་གྱི་ཚུལ་གྱིས་རྟོགས་ན་ནི་དེ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་གལ་ཏེ་གཞན་གྱི་ཚུལ་གྱིས་རྟོགས་ན་ནི་ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་དེ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་རྟོགས་ན་དངོས་པོ་གཞན་ཐོབ་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། འཁྲུལ་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཚད་མ་ནི་འཁྲུལ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་འཁྲུལ་པ་ཉིད་ཀྱང་མི་བསླུ་བའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཡིན་ན། མི་བསླུ་བ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཏེ། གཞན་རྟོགས་ན་གཞན་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་མི་བསླུ་བ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། །བསམ་པ་ལ་ནི་སླུ་མེད་ཕྱིར། །འཁྲུལ་པ་ཡིན་ཡང་ཚད་མ་ཡིན། །རྟོགས་པའང་རྣམ་པ་གཞན་དུ་སྣང༌། །ཕྱོགས་འདིའི་ལན་ཡང་བཏབ་ཟིན་ཏོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། མངོན་སུམ་ཡང་ཇི་བཞིན་པའི་དོན་དུ་མངོན་བར་ཞེན་པར་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཏེ། མངོན་པར་འདོད་པའི་དོན་ལ་མི་བསླུ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རྟགས་ལས་སྐྱེས་པའི་འཁྲུལ་པ་ཡང་གལ་ཏེ་བསམ་པ་སྟེ་མངོན་པར་འདོད་པ་ལ་སླུ་བ་མེད་པ་ཡོད་ན་དེ་ཉིད་ཚད་མར་འགྱུར་ཏེ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་བག་ཆགས་ཀྱི་སྟོབས་ལས་སྐྱེད་པ་མི་གསལ་བར་སྣང་བའོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོར་འཛིན་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཐ་སྙད་འདོགས་པས་དངོས་པོ་འཛིན་པ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པར་བྱེད་དེ། དེའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པས་ཀྱང་མི་བསླུ་བའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་རྟགས་
― DTG183_Page_0066 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་ལ་ཇི་ལྟར་དངོས་པོར་སེམས་ཤེ་ན། རྗེས་སུ་དཔག་པ་དངོས་པོ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་དངོས་པོ་མེད་དེ་དངོས་པོ་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་ཐོག་མ་མེད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་རང་གི་སྣང་བ་ཕྱི་རོལ་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མཐོང་བ་ལ་ངེས་པས་འཇུག་པར་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དུ་ན་མངོན་སུམ་ཡང་ཇི་ལྟར་འཇུག་པར་བྱེད་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་ཐོབ་བར་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་མི་སྣང་སྟེ། ཉེ་བ་ཙམ་ཞིག་མངོན་སུམ་པ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་མངོན་སུམ་ཉིད་འཇུག་བྱེད་མ་ཡིན་པར་རིགས་ཏེ། ཉེ་བ་ཙམ་གྱི་དངོས་པོ་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་དུ་བྱས་བ་ཙམ་གྱི་རང་བཞིན་ལ་འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འཇུག་པ་མི་འཆད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་མངོན་སུམ་ཉིད་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཁོ་ན་ལ་གཅིག་ཏུ་ཞེན་ནས་མ་འོངས་པའི་དོན་ལ་འཇུག་གོ་ཞེ་ན། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡང་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་དོན་ལ་ཞེན་ནས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཞན་ཉིད་འཇུག་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཅིའི་ཕྱིར་ཁས་མི་ལེན། འོན་ཏེ་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་དོན་མེད་པ་ལ་མངོན་བར་ཞེན་པའི་ཕྱིར། རྗེས་སུ་དཔག་པ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་རེག་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་མ་ཡིན་ལ། མངོན་སུམ་ནི་དངོས་པོ་ལ་རེག་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གང་གི་མངོན་སུམ་དོན་ལ་རེག་པའི་ཆ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཏེ། འཇུག་པར་བྱེད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཕྲད་པར་འགྱུར་བའི་དངོས་པོ་འཛིན་པ་ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་རྟོགས་པ་སྐྱེད་པའི་མངོན་སུམ་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཇི་སྟེ་གང་གིས་དེའི་སྒོ་ནས་མངོན་སུམ་འཇུག་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་བའི་རྟོག་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡོད་དམ་མངོན་སུམ་རང་ཉིད་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ན་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེད་པས་འཇུག་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉིད་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་དངོས་པོ་འཛིན་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡིན། འོན་ཏེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དངོས་པོ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ཡང་ཕྱི་རོལ་དུ་མངོན་པར་ཞེན་ནས་འཇུག་གོ་ཞེ་ན། རྗེས་སུ་དཔག་པ་དངོས་པོ་མེད་པ་འཛིན་པ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཕྱི་རོལ་དུ་མངོན་པར་ཞེ་ན་
― DTG183_Page_0067 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནས་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། དེ་བས་ན་ཚད་མ་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་མཐོང་བའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་རྟོགས་བ་འཇུག་པར་བྱེད་པར་རིགས་ཏེ། མངོན་སུམ་གྱིས་དངོས་པོ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། རྣམ་པར་རྟོག་པས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ལ་མངོན་སུམ་མི་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་བས་ན་དེ་ཇི་ལྟར་འཛིན་པར་འགྱུར། འོན་ཏེ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་རྒྱུན་ལ་མངོན་སུམ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ལ་ཡང་འཇུག་གོ་ཞེ་ན། སྐད་ཅིག་དང་པོ་ལ་མངོན་སུམ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནམ། གཞན་ལ་འཇུག་པར་གྱུར་པ་ནི་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ལ་འཇུག་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡང་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་འཇུག་པས་དོན་ལ་ཡང་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་འཇུག་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དོན་ལ་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཏགས་པ་ཙམ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་མངོན་སུམ་ཡང་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་ལ་འཇུག་པས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ལ་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྟགས་པ་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡང་ཕྱི་རོལ་ལ་ཞེ་ན་ཡས་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་གང་དང་གང་རྟོགས་པ་དེ་དང་དེ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་དཔེར་ན་མངོན་སུམ་བཞིན་ནོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡང་རྟོགས་པའོ། །དེ་བས་ན་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་ལ་སྨྲས་པ། རྟོགས་པ་ཡིན་ཡང་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་གཞན་དུ་མཐོང་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ནོར་བུའི་འོད་ལ་ནོར་བུར་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཅན་ཞེས་པའི་ཕྱོགས་འདི་ལ་ཡང༌། དབང་ཚོགས་འབྲས་མིན་ཐལ་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བས་ལན་བཏབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་སྤྱིའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་ནོ། །མངོན་སུམ་གྱི་དང་པོ་སྔོན་དུ་མཐོང་བ་དང་ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་ལས་དོན་བྱེད་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་ནི་ཉེ་བ་ཙམ་སྣང་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། སྔར་མཐོང་བ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། །ཇི་སྲིད་དུ་དོན་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་མི་ཤེས་པ་དེ་སྲིད་དུ་འཇུག་པར་བྱེད་པས་ཇི་ལྟར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་དོན་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་རིགས་པ་ནི་སྔར་གྱི་ཆོས་མཐུན་པ་འཛིན་པའི་མི་གསལ་བས་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །མངོན་སུམ་ནི་
― DTG183_Page_0068 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉེ་བ་ཙམ་གྱིས་དངོས་པོ་དང་གསལ་བ་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་མངོན་སུམ་གྱི་དོན་ལ་འཇུག་པ་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཁོ་ན་ལས་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཚད་མ་གཉིས་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་པ་ཡང་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། སླུ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །སླུ་བ་མེད་པས་ཚད་མ་ཡིན་ཡང་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །ནོར་བུ་སྒྲོན་མའི་འོད་དག་ལས། །ནོར་བུ་བློ་ཡིས་མངོན་རྒྱུག་པ། །འཁྲུལ་པ་ཡིན་པར་ཁྱད་མེད་ཀྱང༌། །ཇི་ལྟར་དོན་བྱེད་ལ་ཁྱད་ཡོད། །དེ་ལྟར་ཇི་བཞིན་དོན་མིན་ཡང༌། །རྗེས་དཔག་དང་ནི་དེར་སྣང་དག །དོན་བྱེད་པ་དང་རྗེས་འབྲེལ་བས། །ཚད་མ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ནོར་བུའི་འོད་སྒོ་གསེང་ནས་ཤར་བ་དང་སྒྲོན་མའི་འོད་ལ་ནོར་བུར་འཁྲུལ་པའི་བློས་ཕན་ཚུན་ཁྱད་པར་མེད་པར་སྣང་སྟེ། འདི་ལྟར་སྒྲོན་མའི་འོད་ལ་ནོར་བུའི་བློ་སྐྱེས་པ་དོན་དམ་པའི་ནོར་བུ་འཛིན་པ་ནི་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། ནོར་བུའི་འོད་ལ་ནོར་བུར་འཛིན་པའི་བློ་ཡང་ནོར་བུ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ནོར་བུའི་བློ་དེས་མངོན་པར་རྒྱུག་པའི་སྐྱེས་བུ་གཉི་ག་ཡང་འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་པར་ཁྱད་པར་མེད་ཀྱང་ནོར་བུ་དང་ཕྲད་པར་བྱེད་པ་ལ་ཁྱད་ཡོད་དེ། ནོར་བུའི་བློ་ཁ་ཅིག་གཅིག་གིས་ཕྲད་པར་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཇི་བཞིན་པའི་དོན་ཅན་མ་ཡིན་པ་ལ་འཁྲུལ་པ་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་དེར་སྣང་བ་དེ་དག་དོན་བྱེད་པ་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད་དེ། འཁྲུལ་པ་ཡིན་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ཀྱི་སྟོབས་ལས་སྐྱེས་པས་བརྒྱུད་ནས་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་ཕྲད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེར་སྣང་བ་ནི་འབྲེལ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཕྲད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་དོན་བྱེད་པའི་ངོ་ཚར་མ་ཉིད་ཡིན་གྱི་དེར་སྣང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་དེར་སྣང་བའི་སྒྲ་ནི་མངོན་སུམ་ལ་བརྗོད་དེ། དེ་བས་ན་མངོན་སུམ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡང་དོན་བྱེད་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བལྟའོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དངོས་པོ་སྣང་བ་མ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་མ་མཐོང་བ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་ཅེ་ན། ནོར་བུ་མ་ཐོང་ཡང་ནོར་བུའི་འོད་ལ་ནོར་བུར་མངོན་པར་ཞེན་ནས་ཞུགས་ན་ཕྲད་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ན། འཁྲུལ་པར་གྱུར་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་
― DTG183_Page_0069 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པ་ཡིན་པ་ཙམ་གྱིས་ཐམས་ཅད་འཁྲུལ་པའམ་མ་འཁྲུལ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་ཤེས་པ་ལ་ལ་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ཞིང་ལ་ལ་མ་འཁྲུལ་པ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་འཁྲུལ་པ་ཡང་མི་བསླུ་བ་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་དང་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །འབྲེལ་པ་མེད་བས་སླུ་བའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་མི་བསླུ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། འཁྲུལ་པ་ཡིན་ཡང་འབྲེལ་པ་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་སླུ་བ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། འཁྲུལ་པ་ཡང་དོན་ལས་བརྒྱུད་ནས་སྐྱེ་བ་མཐོང་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ནོར་བུའི་འོད་ལ་ནོར་བུ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་འཁྲུལ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་མ་ཡིན་ན། མངོན་སུམ་ཚད་མར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་མངོན་སུམ་མ་བྱུང་ན་ཚད་མར་མི་འགྱུར་ལ། མངོན་སུམ་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མ་སྐྱེས་པར་ཚད་མར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་མངོན་སུམ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མ་གཏོགས་པར་དང་པོ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་འཇུག་བྱེད་མེད་པར་ཡང་ཚད་མར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །འོན་ཏེ་མངོན་སུམ་མེད་པར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མི་འཇུག་གི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མེད་ཀྱང་མངོན་སུམ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཐ་དད་དོ་ཞེས་སློབ་དཔོན་གསུང་བ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མེད་པའི་མངོན་སུམ་ནི་རང་རིག་པ་ཙམ་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་ལ། རང་རིག་པས་ནི་ཐ་སྙད་གང་ལ་ཡང་མི་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ན། དེ་བས་ན་དང་པོ་ཐ་སྙད་འདོགས་པར་ནུས་པ་ཅན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་མངོན་སུམ་དང་པོར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་མ་ལྟོས་པར་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་མངོན་སུམ་མེད་ཀྱང་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དུ་བ་ལས་མེ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མངོན་སུམ་མེད་ཀྱང་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་ལས་དོན་དེ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མི་བདེན་ཏེ། རྗེས་སུ་དཔག་པས་མེ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པ་ནི། དེའི་ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་རྟོགས་པ་ལ་མངོན་སུམ་མེད་ན་ཇི་ལྟར་འགྱུར། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་ཡུལ་ཁྱད་པར་མེད་པར་མེ་རིག་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རྩིག་པ་ལ་སོགས་པས་ཆོ་ད་པའི་མེ་ནི་ཡུལ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ངེས་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། རྩིག་
― DTG183_Page_0070 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཕ་རོལ་གྱིས་ཕྱོགས་གང་ཡང་རུང་བ་ཙམ་དུ་སྤྱིར་དཔོག་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཞིང༌། མངོན་སུམ་གྱིས་ཡུལ་ངེས་པར་འཛིན་པ་ཡིན་ཏེ། ངེས་པར་མེད་པ་ཅན་གྱི་མེད་ནི་དོན་བྱེད་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་གྲོགས་ཅན་ནོ། །ནོར་བུའི་འོད་ལས་ནོར་བུར་ཤེས་པ་ཡང་ཡུལ་ངེས་པ་ཅན་དུ་མ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོན་གྱིས་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །ཐེ་ཚོམ་ཟབ་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དག་ཀྱང་དོན་ངེས་པར་ཐོབ་བར་མི་བྱེད་པར་མཚུངས་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པ་གཞན་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་མ་ཡིན་ལ། ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ནི་རེས་འགའ་དེ་ལ་ཡང་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཚད་མར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། གཉི་གའི་ཆ་ལ་དམིགས་པ་ཐེ་ཚོམ་ཟབ་མ་ཡིན་ནམ། ཇི་ལྟར་འཇུག་པར་བྱེད་པར་འགྱུར། འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་འཇུག་པར་བྱེད་པར་རིགས་སོ། །ནོར་བུའི་འོད་ལས་ཤེས་པ་ནི་འཁྲུལ་པ་ཡང་ཕྱིས་འབྱུང་བའི་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཤེས་པ་ཡིན་གྱི། ཚད་མ་གཞན་ལས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ནོར་བུའི་འོད་ལ་ནོར་བུའི་ཤེས་པ་ནི་ཚད་མ་ཉིད་དུ་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ནོར་བུའི་འོད་ལ་ནོར་བུར་ཤེས་པ་ཚད་མ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་ཉིད་དོ། །འོ་ན་མངོན་སུམ་འཁྲུལ་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ནི་མི་བདེན་ཏེ། འཁྲུལ་པའམ་མ་འཁྲུལ་ཡང་རུང་སྟེ་སླུ་བ་མེད་པ་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང༌། །ཚད་མ་སླུ་མེད་ཅན་ཤེས་པ། །ཞེས་བསྟན་ཏོ། །འོན་ཏེ་འཁྲུལ་པས་ཇི་ལྟར་སླུ་བ་མེད་ཅེ་ན། འདི་འཁྲུལ་པ་དང་མ་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་སླུ་བ་མེད་པ་མ་གཏོགས་པ་ཇི་ལྟར་འགྲུབ་པར་འགྱུར། འོན་ཏེ་གནོད་པ་མེད་པ་ནི་མ་འཁྲུལ་པའོ་ཞེ་ན། གནོད་པ་མེད་པ་ཡང་སླུ་བ་མེད་ཀྱི་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ན། སླུ་བ་ལས་ཐམས་ཅད་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར། སླུ་བ་མེད་པ་ཡིན་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་འཁྲུལ་པ་ཁོ་ན་སྟེ། དེ་མངོན་སུམ་གྱིས་གཞན་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དཔྱོད་ཕ་བའི་ལྟ་བ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ལ། འཇིག་རྟེན་རྒྱ་ང་པན་པའི་ལུགས་ཀྱང་འཐད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འཁྲུལ་བ་ཐམས་ཅད་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་འཁྲུལ་པ་ཚད་མ་ཡིན་ན་ནི་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། གསལ་བ་དང་
― DTG183_Page_0071 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་གསལ་བའི་རྣམ་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་མངོན་སུམ་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་ཡིན་ལ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡང་རང་བཞིན་ལ་ལྟོས་ནས་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་དང༌། སླུ་བ་མེད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཀྱང་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་འཁྲུལ་པ་དང་འཁྲུལ་པ་མེད་པར་བསྟན་པ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དག་ཇི་ལྟར་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་ཡིན། གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བས་སོ་ཟེར་ན། སྣང་བ་ཐ་དད་པ་དེ་ཉིད་གང་ལས་ཡིན། འོན་ཏེ་རང་དབང་བ་འཛིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་གསལ་བར་སྣང་བ་ཅན་ཉིད་ཡིན་ལ། གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་འཛིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའོ་ཟེར་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་རང་དབང་ཅན་འཛིན་པ་དང་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་གང་གིས་དེ་དག་ཐ་དད་པས་ཡུལ་ཐ་དད་པ་དང་ཚད་མ་ཐ་དད་པར་འགྱུར་བའི་དེ་དག་ཉིད་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གང་ལ་དོན་གྱི་ནུས་པ་ལས། །རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་ཅན་གྱི་བློ། །དེ་ལ་འཛིན་པ་རང་དབང་ཅན། །དེ་ལས་གཞན་དངོས་དབང་པོ་འདས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཤེས་བྱ་གང་ལ་དངོས་པོའི་ནུས་པ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ལས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ཅན་གྱི་བློ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དང་ལྡན་པའི་དོན་དེ་ནི་རང་དབང་ཅན་ཏེ་མངོན་སུམ་གྱིས་འཛིན་པའོ། །མངོན་སུམ་འཛིན་པ་དེ་ལས་གཞན་པར་རང་དབང་ཅན་དུ་མི་འཛིན་པ་གང་ཡིན་པའོ། །འོན་ཀྱང་སྔར་མཐོང་བས་བསྐྱེད་པའི་བག་ཆགས་སད་པ་ལས་བྱུང་བ་འཛིན་པ་དངོས་པོ་དེ་ནི་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་སྟེ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ལ་དབང་པོའི་བྱེད་པ་མངོན་སུམ་མེད་པར་སྣང་བ་ཅན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་རྣམ་པ་མེད་ན་གཞན་དུ་རྟོགས་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་དོན་ཡིན་ལ། མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་གྱི། དབང་པོ་དང་ཕྲད་པ་མེད་པ་ལས་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དབང་པོས་ཀྱང་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ན་མཐོང་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཡང་གལ་ཏེ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཤེས་ན་ནི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ངོ་བོ་ཉིད་མི་ཤེས་ན་དེ་ལྟ་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དངོས་པོ་ལ་རེག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་
― DTG183_Page_0072 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བས་ན་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་མི་ཤེས་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཇི་ལྟར་ཚད་མར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་བློ་ནི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། །དེ་ཡི་རང་བཞིན་མི་སྣང་བདག ། རྟོགས་པ་འདི་རྟེན་དོན་གཞན་དེ། །གལ་ཏེ་དེ་རྟེན་དང་འབྲེལ་ཅན། །འགྱུར་ན་དེ་ཚེ་གོ་བྱེད་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་ངེས་སུ་མི་རུང་བའི་བདག་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མི་སྣང་བའི་བདག་ཉིད་དེ་དེའི་དོན་རྟོགས་པ་སྟེ་ངེས་པར་གྱུར་པ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལས་ཐ་དད་པའི་དོན་གཞན་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་གྱི་རང་དབང་ཅན་འཛིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་གཞན་མཐོང་བ་ལ་གཞན་དུ་རྟོགས་པར་བྱེད་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་ཆེས་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་ཅུང་ཟད་མཐོང་བ་ལ་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་འགའ་ཞིག་ཏུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མི་སྣང་བའི་བདག་ཉིད་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྟེན་གང་ཡིན་བ་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་དུ་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་གོ་བྱེད་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་ཆོས་ཅན་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་དུ་གྱུར་པའི་ཞེས་བྱ་བར་བལྟ་བར་བྱའོ། །འདི་དག་གིས་ནི་ཚུལ་གསུམ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འབྲེལ་པ་ལས་དྲན་པར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཡང་གོམས་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ཐལ་ཆེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། གོམས་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་དྲན་པ་ནི་གཞན་དུ་ཡང་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་གོམས་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་དྲན་པས་ནི་ཡུལ་དང་དུས་ངེས་པ་ཅན་གྱི་དོན་སྟོན་པ་མ་ཡིན་གྱི། རྟགས་ལས་སྐྱེས་པའི་དྲན་པས་ནི་ཡུལ་དང་དུས་ངེས་པར་སྟོན་པའི་དངོས་པོ་ནི་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་རྟགས་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་རྣམ་པ་མཚུངས་པ་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་གྱི། བཟློག་པ་ནི་ཚད་མ་གཞན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། །དེ་ཚེ་གོ་བྱེད་རྗེས་འགྲོ་བ། །སྤྱི་ཡི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྟོགས། །དེ་ཕྱིར་ལྐོག་གྱུར་དོན་ཐམས་ཅད། །ཁྱད་པར་དུ་ནི་རྟོགས་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གོ་བར་བྱེད་པའི་རྟགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར། གོ་བྱེད་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་སྟེ། དེ་ནི་སྤྱིའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྗེས་སུ་དཔོག་པ་དེའི་ཚེ་རྟོགས་པ་སྟེ། རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་
― DTG183_Page_0073 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐ་ཚིག་གོ །དེའི་ཕྱིར་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་ཐམས་ཅད་ཁྱད་པར་དུ་སྟེ། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་སྤྱིའི་རྣམ་པ་ཅན་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ལས་སྐྱེས་པའི་རིགས་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་ཚད་མའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གང་ལས་ཤེས་ཤེ་ན། སྨྲས་པ། འབྲེལ་པ་ཅན་གྱི་ཆོས་དག་ལས། །ཆོས་ཅན་ལ་རྟོགས་སྐྱེ་བ་གང༌། །དེ་ནི་རྗེས་དཔག་དེ་ཉིད་ཀྱིས། །ལྐོག་གྱུར་སྒྲུབ་བྱེད་གཅིག་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། བསྒྲུབ་བྱ་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་ཆོས་དུ་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཡུལ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཅན་ལ་མེ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེས་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་གང་ཡིན་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས། གང་གི་ཕྱིར་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཅིག་པུ་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན་གྱི། ཚད་མ་གཞན་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གཞལ་བྱ་གཞན་གྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་ཚད་མ་གཉིས་ཁོ་ན་ཡིན་ཞེ་ན།། །།ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་འགྲེལ་པ། བམ་པོ་ལྔ་པ། །མངོན་སུམ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལས། །གཞལ་བྱ་གཞན་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་གཞལ་བྱ་གཉིས་ཉིད་ཀྱིས། །ཚད་མ་དག་ནི་གཉིས་ཉིད་བཞེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། མངོན་སུམ་དང་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པ་ལས་གཞན་པའི་གཞལ་བྱ་མེད་པའི་ཕྱིར། གང་གིས་དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན། དེའི་ཕྱིར་གཞལ་བྱ་གཉིས་ཉིད་ཡིན་པས་ཚད་མ་གཉིས་ཁོ་ནར་རིགས་སོ། །འོ་ན་གཞལ་བྱ་གཉིས་སུ་འཐད་པར་ཚད་མ་གཉིས་ཀྱིས་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཚད་མ་ནི་གཞལ་བྱའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཡུལ་གྱི་ཚད་མ་སྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་རིག་པས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པའི་རྣམ་པ་ཉིད་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བའི་རྣམ་པ་ཉིད་ཅན་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཡུལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ལ། ད་ལྟ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་རིགས་པས་ཚད་མ་གཅིག་མ་ཡིན་ལ། གསུམ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་གཅིག་གྲངས་ནི་གསལ་བའམ། །གཞལ་བྱ་གཉིས་ནི་མཐོང་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་གཞལ་བྱ་གཉིས་ཡིན་པས་གཞལ་བྱ་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གྲངས་གསུམ་
― DTG183_Page_0074 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསལ་བའམ། གཞལ་བྱ་གཉིས་སུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གྲངས་གཅིག་བསལ་བར་བལྟའོ། །མེད་པ་གཞལ་བྱ་མ་ཡིན་ཕྱིར། །གཅིག་ཉིད་ཡིན་ན་ཁོ་བོ་འང་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི། འོན་ཏེ་ཁྱད་པར་ཅན་གཅིག་པུ་གཞལ་བྱ་ཡིན་ལ། དེ་ལས་གཞན་པ་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་གཞན་གྱིས་གཞལ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་སྨྲས་པ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ལས་གཞན་པའི་གཞལ་བྱ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་འདི་ནི་ཁོ་བོ་ལ་ཡང་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་སྤྱི་ནི་གཞལ་བྱ་མ་ཡིན་ལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་གཅིག་བུ་གཞལ་བྱ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་རང་གི་ངོ་བོ་དང་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དག་གིས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གཞན་ཡང༌། །གཞལ་བྱ་མིན་ན་མེད་པ་ཡང༌། །ཡིན་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྔ་ན་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མེད་པ་ཡང་གཞལ་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞལ་བྱ་མ་ཡིན་བར་བསྒྲུབ་པ་ལ་མེད་པའི་གཏན་ཚིགས་ནི་མ་ངེས་པར་འགྱུར་ཏེ། མ་ངེས་པ་ནི་གཏན་ཚིགས་མ་ཡིན་ནོ། །སྔ་ན་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་རིགས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ངེས་པའི་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་བཟློག་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་བས་ན་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཉིད་འབའ་ཞིག་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ངེས་ཡོད་ན་ཚད་གཉིས་ཡིན། །མེད་ལ་དབང་སྐྱེས་བློ་མ་ཡིན། །དོན་གྱི་སྟོབས་ལས་སྐྱེས་ཕྱིར་རོ། །དོན་ནུས་པ་ལའང་ལྟོས་མེད་ན། །ཚོད་པ་ལ་སོགས་ཡོད་ན་ཡང༌། །དབང་སྐྱེས་བློ་ནི་སྐྱེ་བར་འགྱུར། ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེད་པ་དེ་ངེས་པ་ཡོད་ན་ནི་ཚད་མ་གཉིས་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་བློ་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པའི་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་པོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་མེད་པ་ལ་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་བློ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་དུ་སྣང་བ་ནི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ཁོ་ན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཐ་དད་པ་ནི་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར། དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ཞིང༌། ཡུལ་ལ་སོགས་པས་ཆོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སྣང་བ་མེད་པ་ཉིད་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་མེད་པ་ལ་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་མི་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བར་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པས་དབེན་པའི་ས་ཕྱོགས་དམིགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་མེད་
― DTG183_Page_0075 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་ངེས་སོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་སྨྲས་པ། དོན་གྱི་སྟོབས་ལས་དབང་པོའི་ཤེས་པ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་དོན་གྱི་སྟོབས་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དོན་ཉེ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྣང་བ་ཅན་དུ་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །བཟློག་པའི་དངོས་པོ་དེ་ལ་ཉེ་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། ཇི་ལྟར་དེ་མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་དུ་འགྱུར། མི་སྣང་བར་གྱུར་པ་ན་དེས་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་པའི་མེད་པ་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་འགྱུར། འོན་ཏེ་དོན་གྱི་སྟོབས་ལས་སྐྱེས་པར་ཁས་མི་ལེན་ཏེ། དབང་པོ་སྟོབས་ལས་མངོན་སུམ་སྐྱེ་བའོ། །དེ་ལ་ཡུལ་སྣང་བ་ཉིད་ཡིན་གྱི། སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་ནི་གལ་ཏེ་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་བློ་དོན་དང་འབྲེལ་བར་ཁས་མི་ལེན་ན། ཡུལ་ལ་སོགས་པས་ཆོད་པ་ལ་ཡང་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་ཤིན་ཏུ་ཉེ་བར་གྱུར་པ་དང་བསྐལ་བའི་དོན་བཟུང་ངོ༌། །འོན་ཏེ་དབང་པོ་རྣམས་ཉེ་བའི་དངོས་པོ་ལ་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པར་ནུས་ཀྱི་ཆོད་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དེ་ལ་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་བློ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་ས་བོན་ཡང་མྱུ་གུ་ལ་ནུས་པ་མེད་པར་གྱུར་ལ། ས་ལ་སོགས་པ་ཁོ་ན་རྒྱུའི་དངོས་པོར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། འོ་ན་གལ་ཏེ་ས་ཉིད་མྱུ་གུ་སྐྱེད་བ་ཉིད་ཡིན་ཡང་ས་བོན་ལ་ལྟོས་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་མྱུ་གུ་བསྐྱེད་པ་དེ་ལ་ས་བོན་ཡང་ནུས་པ་ཅན་དུ་རྟོགས་པར་བྱའོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་མིག་ལས་སྐྱེས་པའི་རིགས་པ་ལ་ཡུལ་གྱི་ནུས་པ་གྲུབ་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། འདི་ལྟར་ཡུལ་ཉེ་བར་གྱུར་ན་དབང་པོའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་ཉིད་ཡིན་གྱི། དེ་མེད་ན་ཡང་མངོན་སུམ་མེད་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ངེས་པ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཉིད་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་ལོག་པ་ལས། །མེད་པར་ངེས་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང༌། །འགལ་བའམ་དེ་ཉིད་རྗེས་འགྲོ་དང༌། །ལྡོག་པ་ཅན་ཉིད་རྟགས་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འོན་ཏེ་མེད་པར་ངེས་པར་བྱེད་པ་ནི་མངོན་སུམ་ཁོ་ན་སྟེ། དེ་ལོག་པ་ལས་ཏེ་མངོན་སུམ་ལོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་གིས་ནི་འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། མངོན་སུམ་ཞུགས་པས་ནི་དངོས་པོ་ཡོད་པར་སྒྲུབ་ཅིང༌། མངོན་སུམ་
― DTG183_Page_0076 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལོག་པ་ལས་མེད་པར་ངེས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་ཉིད་ཡོད་པའི་ཐ་སྙད་དང་མེད་པའི་ཐ་སྙད་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པར་ཇི་ལྟར་འཇུག་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། འདི་ལ་སྨྲས་པ། མངོན་སུམ་ལོག་པས་དངོས་པོ་དང་བྲལ་པར་སྟོན་པ་འདི་ནི་འགལ་བ་ཡིན་ཏེ། དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་མེད་པ་འཛིན་པར་བྱེད། གང་ཞིག་གང་ལ་མི་འཇུག་པ་དེ་ནི་དེའི་སྒྲུབ་བྱེད་མ་ཡིན་ཏེ་ཤིན་ཏུ་ཐལ་ཆེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་མངོན་སུམ་ནི་མདུན་ན་གནས་པའི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་ཞིང། དེ་ཉིད་ཡོད་པར་ཤེས་པ་ཡིན་གྱི་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་མ་གྱུར་པ་དེ་ལ་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་འཛིན་པར་ནུས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ཅན་གྱི་རྟགས་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གིས་འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་མེད་པའི་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་པའི་མི་དམིགས་པ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་མི་དམིགས་པའི་ཡུལ་བསྟན་ཅིང༌། རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཡུལ་ཡང་ཤུགས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་དེ་ལས་གཞན་པ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་འདོགས་པར་ནུས་པ་སྟེ། ཡན་གར་བ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་གཞན་དུ་ཡང་ཐ་དད་པའི་ཐ་སྙད་དེ་ལྟར་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་ལ་དེ་ལྟར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ནའོ། །ད་ནི་འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཡུལ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཞན་གྱི་སེམས་ཉིད་རྟོགས་པ་ལས། །ཚད་མ་གཉིས་ཉིད་གྲུབ་པ་ཡིན། །སྨྲ་ཚོགས་ལ་ནི་འཇུག་ཕྱིར་ཡང༌། །དེ་ཡོད་པར་ནི་ངེས་པར་གྲུབ། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། གཞན་གྱི་སེམས་དེ་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་གཉིས་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་སེམས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འདི་ལ་ཚད་མ་གཞན་གྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེ་ན། འདི་ལ་སྨྲས་པ། ཚིག་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་འཇུག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་ལུས་ཀྱི་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ༌། །དེ་ཡོད་པ་སྟེ་སེམས་ཡོད་པར་འགྲུབ་པ་ཡོད་ཀྱི། མངོན་སུམ་གྱིས་གཞན་གྱི་སེམས་རྟོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་སེམས་ཀྱི་ཁྱད་
― DTG183_Page_0077 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་སེམས་མ་རྟོགས་ན་ཡང་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་རྒྱུད་གཞན་གྱི་སེམས་མ་རྟོགས་ན་གཞན་གྱི་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་དོན་དུ་བསྟན་བཅོས་རྩོམ་པ་དང་རྩོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་དང་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པའི་ཐ་སྙད་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་བྱ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་གཅིག་པུ་རིག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་རང་རིག་པ་གཉིས་སུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་སུ་ཡང་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་འགའ་ཞིག་ལྟར་གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་འདི་ཡིན་ཡང་དེ་ཚད་མར་མི་འགྱུར་ཏེ། གཞན་གྱི་སེམས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཐ་སྙད་ཙམ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་གཞན་གྱི་སེམས་རྟོགས་པ་ཡོད་ཀྱང༌། གང་ཞིག་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དེ་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ནི་ཚད་མའི་རྟོག་དཔྱོད་ལ་འཇུག་པ་སྤང་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ཐབས་གཞན་མེད་པས་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཐ་སྙད་སྤོང་བར་བྱེད་དོ་ཞེ་ན་ཐབས་གཞན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པ་འདི་ནི་ཚད་མ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། མེད་པར་ངེས་པ་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །འོན་ཏེ་གཞན་ཁས་ལེན་དུ་འཇུག་པ་སྟོན་པ་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། གཞན་ཁས་ལེན་དུ་འཇུག་པ་ཡང་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་ལ་ཞུགས་པ་མ་ཡིན་ནམ། འདི་ལྟར་སུ་ཡང་རྗེས་སུ་དཔོག་པས་བདག་ཉིད་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་རྣམ་པ་གཞན་མེད་པས་གཞན་གྱི་སེམས་ཡོད་པར་ཐ་སྙད་འདོགས་སོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ནི་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཡང་ངེས་པར་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་འཇིག་རྟེན་གཞན་མེད་ཀྱང་འཚོ་བར་ནུས་པའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་གཞན་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་འཚོ་བར་ནུས་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཏེ། འདི་ལྟར་འཚོ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཉིད་ཅི་འདས་པ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་འཚོ་བ་པོ་ཡིན། དེ་ལ་འདས་པ་ནི་འཚོ་བ་པོ་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་འོངས་པ་འཚོ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བའོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ནི་མ་འོངས་པའི་འཚོ་བ་པོ་ཐབས་འདིས་འབྱུང་གི །གཞན་གྱིས་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པས་རྟོགས་པ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཁོ་ནའོ། །འདིས་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་འབྲས་བུ་
― DTG183_Page_0078 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་ཡང་གསལ་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་མ་དཔྱད་པ་ཉིད་འདི་ལྟར་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་ནི་ཅི་སྟེ་ཁྱེད་ཁོ་ནའི་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་གཞན་གྱི་ཡིན། གལ་ཏེ་ཁྱེད་ཀྱི་ཡིན་ན། གཉི་ག་ལ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་གཞན་ལ་སྟོན་པ་ཡིན། འོན་ཏེ་གཞན་གྱི་ཡིན་ན་ཁས་བླངས་པ་མེད་པ་ཉིད་དེ། དེ་ལྟ་ན་གཞན་གྱི་སེམས་རྟོགས་པ་གདོན་མི་ཟ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་སེམས་རྟོགས་པ་མེད་ན་བརྩད་པ་མི་འཐད་དོ། །སླུ་མེད་ཕྱིར་ཏེ་ཚད་མ་ཉིད། །ལ་ལ་དག་ཏུ་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར། །ཡིད་བརྟན་མི་རུང་ཞེ་ན་ནི། །རྟགས་ལོག་མཐོང་ཕྱིར་དེ་དེ་འདྲ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྗེས་སུ་དཔག་པ་དེ་ཚད་མར་ཁས་བླང་བར་བྱ་སྟེ་སླུ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ལ་ལ་འཁྲུལ་པར་མཐོང་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་སྔོ་བསངས་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལྟ་བུའོ། །དེ་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ལ་ཡིད་བརྟན་དུ་མི་རུང་ངོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་འཁྲུལ་པ་ཅན་དེ་ལ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་དུ་མི་འཐད་དེ། གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བ་ལ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔོ་བསངས་དང་དེའི་བུ་ལ་འབྲེལ་པར་མ་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རྟགས་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་ཤེས་པའི་ཕྱིར། གཏན་ཚིགས་མ་ཡིན་པ་ཡང་རྟགས་སུ་སྒྲོ་བཏགས་པས་སླུ་བ་དེ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དེ་དང་འདྲ་བར་ཁྱེད་ལ་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དེ་ལྟ་བུར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཐམས་ཅད་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དག་ལ་མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བ་ཡོད་ལ། དེའི་བུ་ཉིད་ལ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱང་ཡོད་ན་དེ་དག་ལས་ཐ་དད་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་གཞན་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་གང་ཞིག་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དངོས་པོ་གང་ལས་ལ་ལར་ནི། །རེས་འགའ་འདི་ཡི་རྟོགས་པར་འགྲུབ། །དེ་ལས་དེ་ནི་ངེས་སྐྱེ་བའམ། །དེ་ཡི་རང་བཞིན་ཉིད་དུ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། བྱས་པ་དང་དུ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྟགས་གང་ཞིག་ལས་དུས་རེས་འགའ་ཞིག་དངོས་པོ་སྒྲ་དང་ཕྱོགས་ལ་ལར། མི་རྟག་པ་ཉིད་དང་མེ་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་པར་གྱུར་པའི་དུ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་མེ་དེ་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའམ། བྱས་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དེ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་
― DTG183_Page_0079 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེའི་བདག་ཉིད་དང་དེ་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་འབྲེལ་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ནི་གོ་བར་བྱེད་བ་མ་ཡིན་གྱི། གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འོན་ཏེ་གལ་ཏེ་དེ་ལ་སྐྱེས་པའམ་དེའི་བདག་ཉིད་རྟགས་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་མ་འཁྲུལ་བར་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤེ་ན། སྨྲས་པ། རང་གི་རྒྱུའམ་རང་བཞིན་དག །མེད་པར་དོན་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་དག་དངོས་པོ་མཐོང་བ་གང༌། །དེ་ཉིད་གཞན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རང་བཞིན་ཏེ་མི་རྟག་པ་དང༌། རང་གི་རྒྱུ་སྟེ་མེ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་བྱས་པ་དང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བདག་ཉིད་མེད་པ་དང་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འབྲས་བུ་དང་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་གང་ཞིག་བསྒྲུབ་བྱ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ངེས་པར་མཐོང་བ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་དུ་ཡང་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་ཡང་དེའི་བུ་ལ་སོགས་པ་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེས་མ་ངེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་མི་དམིགས་པའི་འབྲེལ་པ་ཅི་ཞིག་ཡིན། གལ་ཏེ་དེའི་བདག་ཉིད་དང་དེ་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་འབྲེལ་པའོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་མི་དམིགས་པ་གཏན་ཚིགས་གཞན་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་འབྲེལ་པ་མེད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། །རང་བཞིན་ནམ་ནི་རང་གི་རྒྱུ། །སྣང་རུང་དག་ནི་མཐོང་རྒྱུ་པའི། །རྒྱུ་གཞན་དག་ནི་ཡོད་གྱུར་ཀྱང༌། །མི་སྣང་དེ་ལྡན་ནི་ཇི་ལྟར་ཡོད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། རང་བཞིན་ཏེ་ཤིང་ངམ་རང་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་སྟེ་རྒྱུ་མཚན་མི་སྣང་དུ་རུང་བ་སྟེ། དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་གཞན་ཡོད་ན། མི་སྣང་བ་སྟེ་མི་དམིགས་པར་གྱུར་པ། དེ་ལྡན་ཏེ། རྒྱུ་དང་ཁྱབ་བྱེད་དང་ལྡན་པས། འབྲས་བུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་ཡོད་པ་ཇི་ལྟར་གྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་དོ། །འདིའི་དགོངས་པ་ནི་གང་ཞིག་འབྲེལ་པ་འདི་གཉིས་དང་ལྡན་པ་དེ་ཉིད་ནི་འདིའི་འབྲེལ་པ་སྟེ། གང་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བས་ཁྱབ་པ་དེ་ལ་འབྲས་བུ་དང་རང་བཞིན་གྱིས་གཏན་ཚིགས་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། གང་ལ་བཟློག་པའི་འབྲེལ་པས་ཁྱབ་པ་དེ་ལ་མི་དམིགས་པ་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་འབྲས་བུ་དང་རང་བཞིན་དང་མི་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གསུམ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་
― DTG183_Page_0080 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་སྤྱིའི་བློ་ནི་ཚད་མིན་ན་འང༌། །དེ་མེད་ཐོབ་འགྱུར་ཕ་རོལ་གྱི། །དངོས་བཞིན་གལ་ཏེ་དབང་རྣམས་ཀྱིས། །དུས་གཞན་དུ་ནི་རྟོགས་འགྱུར་ན། །དབང་པོའི་ནུས་སོགས་ལ་དེ་མིན། །དབང་པོ་བློ་ནི་མེད་ཕྱིར་རོ། །མེད་པ་རྟོགས་པ་ཡིན་ན་ནི། །བློ་སྐྱེ་རྒྱུ་མཚན་ཅན་མིན་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་སྤྱིའི་བློ་ཚད་མ་ཉིད་མ་ཡིན་ན་དེ་ལྟ་ན་ནི། ལྐོག་ཏུ་གྱུར་བ་དེ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཉིད་བཞིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་དོན་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རྣམ་གྲངས་པར་རིམ་གྱིས་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡོད་ཀྱི། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་ནི་དབང་པོས་རྣམ་གྲངས་པར་འཇུག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་མེད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་གང་གི་ཚེ་རྟོགས་བ་དེའི་ཚེ་ན་ཡོད་པར་འགྱུར་ཅིག །གང་གི་ཚེ་མངོན་སུམ་ལ་མི་སྣང་བ་དེའི་ཚེ་ཡོད་པར་གང་གིས་ཤེས་པ་ཡིན། དེ་བས་ན་འབྲས་བུ་མཐོང་བ་དང་འབྲས་བུ་དེ་ལ་གཞན་དུ་མི་འཐད་པས། མིག་ལ་སོགས་དང་དེའི་ནུས་པ་ཡོད་པར་དཔོག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་དབང་པོ་སྣང་བ་དེ་ཡང་དབང་པོ་དང་རྒྱུ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ནུས་པ་ཤེས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མིག་ལ་སོགས་པ་དེ་ལ་དབང་པོའི་བློ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་མེད་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དབང་པོ་རྣམས་མེད་པར་ཤེས་པ་ཡོད་ན། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བློ་སྐྱེ་བ་རྒྱུ་མཚན་ཅན་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མེད་ན། ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཀུན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་སྤྱི་སྔ་ཕྱིའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྟོགས་པ་དང་བཅས་པའི་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་འདི་མེད་དོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་ཉིད་ཀྱིས། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་མངོན་སུམ། །དེ་ལ་སྤྱི་འཛིན་རྟོག་མེད་པ། །མ་ཡིན་དེ་ཕྱིར་རྗེས་དཔག་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྤྱི་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་ནི་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་ཡིན་གྱི། སྤྱི་ལ་མངོན་སུམ་འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་མངོན་སུམ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་སྟེ་དེ་ལ་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོག་པ་མེད་པར་སྤྱི་འཛིན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྤྱི་དེ་རིག་པར་བྱེད་པ་ནི་རྫས་སུ་དཔག་པ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་མངོན་སུམ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི། གཅིག་གསུམ་གྲངས་ནི་གསལ་བ་ཡིན། །ཞེས་
― DTG183_Page_0081 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བ་དེ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ནི་གང་འདི་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པས་ཁ་དོག་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པ་དེ་ཇི་ལྟར་མེད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གཞུང་བཤད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གཞལ་བྱ་དེས་ན་ཁ་དོག་གི །མི་རྟག་པ་ནི་རྟོགས་མི་འགྱུར། །དེ་བློ་ཚད་མ་གཞན་ཡིན་ཏེ།། རྟགས་མེད་པར་ནི་ཡོད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། །གཞལ་བྱ་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ངེས་པར་གྱུར་ན། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཁ་དོག་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་མངོན་སུམ་གྱིས་རང་གི་མཚན་ཉིད་འཛིན་ལ། རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཡུལ་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །སྤྱི་ཁྱད་པར་ཅན་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པར་འགྱུར་ན། དེ་ཡང་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཁ་དོག་མི་རྟག་པ་དེ་འཛིན་པ་ནི་ཚད་མ་གཞན་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། རྟགས་མེད་པར་སྐྱེས་པས་དེ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་པར་མཐོང་བ་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པས་འཛིན་པ་ཡིན་ཏེ། རྟགས་ནི་སྤྱི་དང་འབྲེལ་པར་མི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་གཞན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་སྨྲས་པ། རྟགས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་མ་རྟོགས་ཕྱིར། །ཁྱད་པར་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ། །དེ་ནི་ཚད་མ་གཞན་ཡིན་ཏེ། །གཞལ་བྱ་མང་ཕྱིར་ཚད་མ་ནི། །མང་བ་ཉིད་དམ་གཅིག་ལ་ཡང༌། །དུ་མ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ན་སྟེ། །དཔེར་ན་ཁྱད་པར་མཐོང་བ་བཞིན། །ཡུལ་ལ་ངེས་པ་མེད་ཕྱིར་དང༌། །གཞལ་བྱ་གཞན་ནི་ཡོད་པའི་ཕྱིར། །གཅིག་གསུམ་གྲངས་ཀྱང་སེལ་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཁྱད་པར་མཐོང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་རྟགས་དུ་བ་ལ་སོགས་པ་སྤྱི་དང་འབྲེལ་པར་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། འདི་ནི་མེ་དེ་ཉིད་ཡིན་ཏེ་དུ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཁྱད་པར་མཐོང་བ་དེ་ནི་ཚད་མ་གཞན་ཡིན་ཏེ། མངོན་དུ་རྟོགས་པ་དང་བྲལ་བས་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་ལ། སྤྱིའི་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་གཞལ་བྱ་མང་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཡང་མང་པོ་ཡིན་ནོ། །གཞལ་བྱ་གཅིག་ལ་ཚད་མ་དུ་མ་འཇུག་པའི་ཕྱིར། ཡུལ་གཅིག་ཡིན་ན་ཡང་ཚད་མ་མང་པོར་འགྱུར་རོ། །གང་གིས་དུ་མ་གཅིག་ལ་འཇུག་པར་མཐོང་ཞེ་ན། དཔེར་ན་ཁྱད་པར་མཐོང་བ་དང་ལྷན་ཅིག་དུ་མར་འཇུག་སྟེ། འདི་ལྟར་དང་པོ་མེ་མངོན་སུམ་གྱིས་རྟོགས་ལ། ཡང་དུས་ཕྱིས་དུ་བ་མཐོང་བ་ལས་མེ་དེ་ཉིད་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་
― DTG183_Page_0082 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁྱད་པར་མཐོང་བ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་འཇུག་ནའོ། །དེའི་ཕྱིར་གྲངས་གཅིག་སེལ་བར་མི་འགྱུར་ཞིང་གྲངས་གསུམ་སེལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཡུལ་ལ་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཡུལ་གཅིག་ལ་ཚད་མ་དུ་མ་འཇུག་པ་དེ་བཞིན་དུ། གཞལ་བྱ་དུ་མ་ལ་ཡང་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་གཅིག་ཉིད་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དག་ལས་གཞན་པའི་སྤྱིའི་ཁྱད་པར་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་ཡུལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་གྲངས་གསུམ་སེལ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདིར་ལན་སྨྲས་པ། སྐྱོན་འདིར་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། །ཁ་དོག་སྤྱི་ལ་སྦྱོར་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཁ་དོག་གི་སྤྱི་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་སྤྱི་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཁ་དོག་ལ་སོགས་པ་མི་རྟག་པའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་འདི་ཡུལ་ངེས་པ་མེད་པ་དང་གཞལ་བྱ་གཞན་ཡོད་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྐྱོན་དེ་ནི་མེད་དེ། འདི་ལྟར་ཁ་དོག་གི་སྤྱི་ལ་མི་རྟག་པའི་སྤྱི་སྦྱོར་བ་ཁ་དོག་ལ་སོགས་པ་མི་རྟག་པའོ་ཞེས་བྱ་བའོ།། དེ་བས་ན་དེ་ནི་སྤྱི་ཁོ་ནའོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་ཁ་དོག་ཉིད་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་སྦྱོར་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་དངོས་པོའི་ཆོས་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་ཞིག་གང་དང་ལྡན་པར་རྟོགས་པ་དེ་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཡིན་ཏེ། མི་རྟག་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཁ་དོག་གི་སྤྱི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པ་ཉིད་སྤྱི་ཡིན་གྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དངོས་མེད་ངོ་བོ་མིན་དེ་ཉིད། །དེ་ལྟར་གྲུབ་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། །གཞན་ལ་གཞན་གྲུབ་མིན་ཞེ་ན། །མིན་དེ་དེ་ཉིད་གྲུབ་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། མི་རྟག་པ་ཉིད་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་དེ་ཉིད་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་དེ་ལྟར་གྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་དེ་རབ་ཏུ་བསྒྲུབས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་མི་རྟག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་དུ་རབ་ཏུ་བསྒྲུབས་པ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ནའོ། །འོན་ཏེ་གཞན་སྤྱིའི་བློས་བཞག་པ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པར་གྲུབ་པས། གཞན་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟར་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་དེ་ཉིད་སྐད་ཅིག་མའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་རང་གི་མཚན་ཉིད་དེ་ལྟར་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་དང་བརྒྱུད་ནས་འབྲེལ་བའི་
― DTG183_Page_0083 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་རོ། །མངོན་དུ་འབྲེལ་པ་མེད་ཀྱང་བརྒྱུད་ནས་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་ཡང་སླུ་བ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་བག་ཆགས་དང་འབྲེལ་པ་མ་ཡིན་ནམ། བག་ཆགས་ནི་དངོས་པོར་ངེས་པ་མ་ཡིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་བརྒྱུད་ནས་ཀྱང་དངོས་པོ་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་འབྲེལ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། །དངོས་གང་ཡང་དག་ཇི་བཞིན་པ། །དེ་དེ་འདྲ་བའི་རྟགས་སེམས་ཀྱི། །རྒྱུ་ཡིན་དེ་ལས་དེ་ལྟར་འགྱུར། །རྟགས་ཅན་བློ་བྱུང་དེ་ཕྱིར་དངོས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། མེ་དང་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་གང་ཞིག་རྒྱུར་གྱུར་པའམ་ཁྱབ་བྱེད་དུ་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་ཇི་བཞིན་པ་སྟེ། མེའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་རྟོག་པའི་གཟུང་བ་དང༌། རྟག་པ་ལས་ལོག་པ་དེ་དང་འདྲ་བ་མེ་དང་མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་རྟགས་གང་ཡིན་པའི་དུ་བ་དང་བྱས་པ་ཉིད་དེ། དེ་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་སེམས་གང་ཡིན་པའི་བསྒྲུབ་བྱའི་དེ་མ་ཐག་པའི་ཤེས་པ་དེའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །རྟགས་ཅན་གྱི་སེམས་དེ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་དེ་ལས་བྱུང་བ་ནི་རྟགས་འཛིན་གྱི་བློའོ། །གང་དུ་ཞེ་ན། མེ་མ་ཡིན་པ་ལས་ལོག་པ་དང་རྟག་པ་ལས་ལོག་པར་དེ་ལྟར་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་མེ་དང་མི་རྟག་པའོ། །དངོས་པོ་གང་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་པས། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྦྱར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྟགས་ཅན་གྱི་བློ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། །དེ་ལྟར་རྟགས་དང་རྟགས་ཅན་བློ། །བརྒྱུད་ནས་དངོས་པོ་ཉིད་དང་ནི། །འབྲེལ་ཕྱིར་དེ་ཡི་སྣང་བ་ཡིས། །སྟོང་ཡང་སླུ་བྱེད་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདི་ལ་ཁ་ཅིག་རྩོད་པར་བྱེད་དེ། རྟགས་ཅན་གྱི་བློ་སྐབས་ཀྱིས་འཁྲུལ་པ་ཡིན་གྱི། རྟགས་ཀྱི་བློ་ནི་མ་ཡིན་པ་དེས་ན། ཅིའི་ཕྱིར་དེ་བརྒྱུད་ནས་འབྲེལ་པ་དང་མི་སླུ་བར་བརྗོད། །གཞན་ཡང་རྟགས་ཀྱི་བློ་ནི་རྟགས་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་ཏེ། དེ་ཉིད་ལས་མངོན་དུ་སྐྱེ་བ་དང༌། དངོས་པོ་སྣང་བ་ཅན་དེ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་རྟགས་སྣང་བས་སྟང་པར་འགྱུར། འོན་ཏེ་མེར་སྣང་བས་སྟོང་པའི་ཕྱིར། དེའི་སྣང་བས་སྟོང་པར་བརྗོད་ན་ནི། དེ་ལྟ་ན་སྔོན་པོའི་ཤེས་པ་སེར་པོར་སྣང་བས་སྟོང་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་འཁྲུལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་རྟགས་ཀྱི་བློ་རྟགས་སྣང་བ་ཅན་ཡིན་ནོ། །རྟགས་ཀྱི་བློ་ནི་མེ་ལ་སླུ་བར་མི་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་ཡང་མི་རུང་ངོ༌། །འོན་ཏེ་
― DTG183_Page_0084 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟགས་ཀྱི་ཤེས་པ་རྟོག་པ་དང་བཅས་པར་འདོད་ན་ནི། །དེ་ཡང་མི་བདེན་ཏེ། རྟགས་ཀྱི་ཤེས་པ་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཡང་མེའི་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། དུ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་རྟོག་པ་མེད་པ་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟགས་ཀྱི་ཤེས་པ་འཁྲུལ་བར་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། །འདི་ལ་སྨྲས་པ། འདིར་རྟགས་ཀྱི་ཤེས་པ་ནི་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཅན་དུ་འདོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་མ་ཐག་པའི་ཤེས་པ་ནི་རྟགས་ཀྱི་ཤེས་པའོ། །བསྒྲུབ་བྱའི་རྫས་ཐོགས་པའི་ཤེས་པ་ཡང་ཇི་ལྟར་རྟགས་ཡུལ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་བྱ་ཡང་ཡུལ་ཡིན་ཏེ། བསྒྲུབ་བྱ་འཛིན་པ་མེད་པར་དེའི་རྗེས་ཐོགས་པར་རྟོགས་པ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་ཐོགས་པའི་ཤེས་པ་ཡང་དངོས་པོ་བརྒྱུད་ནས་འབྲེལ་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་རྟགས་ཀྱི་བློ་སྐབས་སུ་མ་བབ་པའོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་ལ་སྨྲས་པ། རྟགས་ཀྱི་ཤེས་པ་མ་འཁྲུལ་ན་རྟགས་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཡང་མ་འཁྲུལ་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་སྤྱིར་མེའི་རྗེས་ཐོགས་པར་དུ་བ་རྟོགས་ནས། འདི་ན་ཡང་འདི་མེའི་རྫས་ཐོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁྱད་པར་དུ་མེ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བར་རྟོགས་ཤིང༌། སྤྱིར་རྗེས་ཐོགས་པའི་ཤེས་པ་ནི་རྟགས་ཀྱི་ཤེས་པ་ཡིན་ལ། ཁྱད་པར་དུ་རྗེས་ཐོགས་པར་ཤེས་པ་ནི་རྟགས་ཅན་གྱི་བློའོ། །དེའི་ཕྱིར་རྟགས་ཀྱི་བློའི་མི་སླུ་བ་གྲུབ་ན་རྟགས་ཅན་གྱི་བློའི་མི་སླུ་བར་རྟོགས་པའི་དོན་དུ་རྟགས་ཀྱི་བློ་སླུ་བ་མེད་པར་བརྗོད་དོ། །ཡང་ན་རྟགས་ཀྱི་བློ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ནི་རྟགས་ཀྱི་བློ་གང་ཡིན་དེ་ཉིད་རྟགས་ཅན་གྱི་བློ་ཡིན་གྱི། འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ནི་རྟགས་ཅན་གྱི་བློ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་གོམས་པ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ལ་གློ་བུར་དུ་དུ་བ་མཐོང་བ་ལས་མེ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེར་འབྲེལ་པ་དྲན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེ་ནི་དུ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྟགས་གོམས་པ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ལས་རྟོགས་པ་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པས། རྟགས་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་ནི་དཔེའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་བའི་དོན་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་སླུ་བ་མེད་པ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་འཁྲུལ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། དེ་དངོས་སླུ་བྱེད་ཉིད་མིན་ཡང༌། །འཁྲུལ་བར་རྣམ་པར་གཞག་པར་མཛད། །དེ་དག་དེའི་དངོས་སྟོང་པ་ཡང༌། །དེ་ཡི་ངོ་བོར་ཞེན་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྟགས་དང་རྟགས་ཅན་དེ་དག་ཕྱི་རོལ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་
― DTG183_Page_0085 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱིས་སྟོང་པ་ཡིན་ཡང༌། ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོར་ཞེན་པའི་ཕྱིར། སླུ་བ་མེད་པ་ཡིན་ཡང་འཁྲུལ་པར་རྣམ་པར་གཞག་གོ །གང་གིས་གཞན་དུ་གནས་པའི་དོན་གཞན་དུ་སྟོན་པའི་ཤེས་པ་དེ་ནི་འཁྲུལ་པ་སྟེ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་ཡང་ཐུན་མོང་པའི་རང་བཞིན་དུ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་དེ་བས་ན་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ན་ནི་དངོས་པོ་སྣང་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྣང་བ་ལས་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཞེན་པ་ལས་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་ཞུགས་པར་གྱུར་ན་སྐྱེ་བོས་ཐོབ་པར་འགྱུར་ལ། འཇུག་པར་བྱེད་པ་ནི་དངོས་པོར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ཡོད་ན། ཅི་སྟེ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན། འདི་ལྟར་དོན་ཡོད་ན་ཐོབ་པར་འགྱུར་གྱི་སྣང་བ་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱང་མངོན་སུམ་ལ་སྣང་བས་ངེས་པར་བྱེད་ཀྱི། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་དངོས་པོ་སྣང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་ཡོད་པར་རྟོགས་ཤེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་མངོན་སུམ་གྱིས་གཟུང་བ་ལས་འདིའི་ཡོད་པ་གྲུབ་པ་དེ་བཞིན་དུ་འབྲེལ་པར་གྱུར་པའི་རྟགས་སྣང་བ་ལས་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཡོད་པ་ཅི་སྟེ་མི་འགྲུབ། སྣང་བར་གྱུར་པའི་ངོ་བོ་ཙམ་ལས་འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། གདོན་མི་ཟ་བར་ཡོད་པར་ངེས་པ་ཉིད་ལས་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། སྣང་བར་གྱུར་ཀྱང་འཁྲུལ་པས་གང་དུ་ཡོད་པར་མ་ངེས་པ་དེ་རུང་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཕྱི་རོལ་དུ་ཞེན་པ་ཁོ་ན་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། རྗེས་སུ་དཔག་པ་སླུ་བ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ཕྱིར་རྟོགས་བྱ་དངོས་པོ་ལ། །ཁྱབ་བྱ་སེམས་ཀྱི་ཁྱབ་བྱེད་ནི། །དེ་ཡི་རང་བཞིན་ནམ་རྒྱུ་ཉིད། །རྒྱུ་མཚན་དེ་ཡང་དེའི་བློ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྟོགས་པར་བྱ་བར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལས་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་བསྒྲུབ་བྱ་དང་རྒྱུ་མཚན་དེ་རྟགས་ཀྱི་རྒྱུའོ། །གཏན་ཚིགས་དེའི་རང་བཞིན་དང་རྒྱུའོ།། ཁྱབ་པར་བྱ་བའི་སེམས་ནི་རྗེས་ཐོགས་པའི་ཤེས་པའོ། །རྟགས་ཀྱི་སེམས་མངོན་སུམ་དེ་ཡང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་བློའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་མི་དམིགས་པ་ནི་འབྲེལ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འབྲེལ་པ་མེད་པར་གོ་བར་བྱེད་པར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་ལ། འབྲེལ་པ་ཡོད་ན་ནི་གཏན་ཚིགས་གཞན་དུ་མི་དམིགས་
― DTG183_Page_0086 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཐམས་ཅད་དུ་ནི་མི་དམིགས་པས། །དགག་པ་དག་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །ཚད་མས་གྲུབ་པར་སྨྲ་རྣམས་ཀྱི། །བཟློག་པའང་དོན་གྱིས་བསྟན་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སའི་སྟེང་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལ་དགག་པ་དང་དགག་པའི་ཐ་སྙད་མི་དམིགས་པ་ཁོ་ནས་གྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང༌། མེད་པའི་ཐ་སྙད་དུ་རུང་བ་ཡང་མི་དམིགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཁོ་ནའི་འབྲེལ་པའོ། །འདི་ལྟར་ཚད་མ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་གྲུབ་པར་ངེས་པའོ་ཞེས་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས། དོན་དེ་ཤུགས་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ་བཟློག་པ་ཚད་མ་ལོག་པས་དོན་མེད་པ་གྲུབ་པའོ་ཞེས་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་འགལ་བ་ཞེས་བྱ་བས་ཀྱང་དངོས་སམ་བརྒྱུད་ནས་འབྲེལ་པ་གཞན་ཡོད་པས་དེ་ལས་མེད་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། དཔེར་ན་འདི་ན་གྲང་བའི་རེག་པ་མེད་དེ་མེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་སྤུ་ལངས་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་དེ་མེའི་ཁྱད་པར་ཉེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་དེ་ཇི་ལྟར་མི་དམིགས་པ་ཁོ་ནས་མེད་པའི་ཐ་སྙད་གྲུབ་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། །དེའམ་དེ་ཡི་རྒྱུ་འགོག་ལ། །དེ་དང་འགལ་བའི་ཆོས་བརྗོད་པ། །མཐོང་བ་གང་ཡིན་དེ་ཉིད་ལ། །དེ་ནི་ཚད་མེད་ཉིད་དུ་བསྟན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་ཞིག་འགལ་བའི་ཆོས་སུ་བསྟན་པ་མཐོང་བ་སྟེ། འདི་གང་དང་འགལ་བ་ཞེ་ན། དགག་པར་བྱ་བའི་གྲང་བ་དེའམ་དེའི་རྒྱུ་དགག་པར་བྱ་བ་སྤུ་ལངས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་གྲང་བའི་རེག་པའིའོ། །དེ་ཡང་འགལ་བའི་དངོས་པོ་དམིགས་པ་སྟེ། དགག་པར་བྱ་བ་དེ་ཉིད་ཚད་མ་མེད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ནི་མི་དམིགས་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པའོ། །འགལ་བ་ལ་འབྲེལ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འགལ་བ་ནི་མེ་དང་གྲང་བ་ཡིན་པས་གྲང་བའི་རེག་པ་དང་འབྲེལ་པར་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་གྲང་བའི་རེག་པ་ཉིད་མེད་པ་དང་འབྲེལ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་འཇལ་བར་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ནི་མེད་པ་ཁོ་ནས་འབྲེལ་པར་ཤེས་པར་བྱའི་མེད་པ་དང་འགལ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་མི་དམིགས་པ་ཁོ་ན་མེད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན་ནོ། །གཞན་དུ་ཆོས་གཅིག་ཡོད་བརྗོད་པས། །གཞན་མེད་ན་དེ་གང་གིས་རྟོགས། །འགལ་ནས་ཡིན་ན་དེ་ཡང་ནི། །ཅིས་གྲུབ་ལྷན་ཅིག་མི་གནས་ཕྱིར། །ཞེ་ན་དེ་ཡང་གང་ལས་འདོད། །གལ་ཏེ་སྣང་རུང་མཐོང་མེད་ཕྱིར། །
― DTG183_Page_0087 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེ་ན་དེ་ནི་ཚད་མེད་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཞན་དུ་ན་གལ་ཏེ་འགལ་བ་དམིགས་པས་དགག་པར་བྱ་བའི་མི་དམིགས་པ་མི་འཕེལ་ན་དེའི་མེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཅིག་ཡོད་པར་བརྗོད་པ་ལས། གཞན་གྲང་བ་མེད་པར་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོ་གཞན་བརྗོད་པས་དངོས་པོ་དགག་པར་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཧ་ཅང་ཐལ་ཆེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་གང་ན་འགལ་བ་ཡོད་པ་དེ་དམིགས་པས་གཞན་མེད་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་འདི་མེད་དོ་ཞེ་ན། འདི་ལྷན་ཅིག་མི་གནས་པའམ། ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འགལ་བ་མ་ཡིན་ནམ། གང་གིས་དེའི་དབང་གིས་མེད་པ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཚད་མ་གང་གིས་གྲུབ་པར་འགྱུར། འོན་ཏེ་ལྷན་ཅིག་མི་གནས་པས་འགལ་བར་ཤེས་ཏེ། གཟུགས་དང་རོ་ལ་སོགས་པ་གང་ན་ལྷན་ཅིག་གནས་པ་དེ་ན་འགལ་བ་མེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེར་གཟུགས་དམིགས་པས་རོ་མེད་པར་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་མ་དང་གྲང་བ་ལྷན་ཅིག་མི་གནས་པར་འདི་ཉིད་ཚད་མ་གང་གིས་རྟོགས་པར་བྱེད། འོན་ཏེ་སྣང་དུ་རུང་བ་གྲང་བའི་རིགས་པ་ནི་མེ་མཐོང་བའི་ཚད་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་མི་གནས་པར་གྲུབ་པོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ནི་སྔར་འགལ་བ་འཛིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་མ་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ནི་འགལ་བ་ནི་མི་དམིགས་པས་ཤེས་ཀྱང༌། རྟགས་དེ་ལས་མེད་བར་རྟོགས་ཀྱི་མི་དམིགས་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་འགལ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པ་སྔོན་ནས་ཡོད་པས་དེའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་འགལ་བའི་རྟགས་ལས་མེད་པར་རྟོགས་ཀྱང་མི་དམིགས་པ་ཉིད་ལས་རྣམ་པར་འཇོག་གོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་འབྲེལ་པ་ངེས་པ་དེའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་དུ་བས་མེ་རྟོགས་པར་མངོན་སུམ་ཁོ་ནས་འགྱུར་བས། དེ་ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཚད་མས་གཞན་ཡོད་པར་འགྲུབ། །འོན་ཏེ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་མེ་ལ་མངོན་སུམ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་རྗེས་སུ་དཔོག་པའོ་ཞེས་མེ་དང་མེད་པ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་འཇུག་པར་འགྱུར། མི་སྣང་བར་མི་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དྲན་པར་གྱུར་པའི་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་མི་དམིགས་པས་ད་ལྟར་འགལ་བ་ཅན་དང་བྲལ་བ་རྟོགས་པར་
― DTG183_Page_0088 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱེད་དོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་སྨྲས་པ། དྲན་པ་ནི་འབྲེལ་པ་དྲན་པ་སྟེ་མངོན་སུམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་འདིར་འདིའི་དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གྲང་བ་མེད་པ་དང་ལྷན་ཅིག་མེ་སྔར་དམིགས་ལ། ཡུལ་གཞན་དུ་ནི་མི་དམིགས་པས་གྲང་བ་མེད་པར་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། མེད་པ་ནི་མི་དམིགས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གྲུབ་པའི་མི་དམིགས་པས་མེད་པའི་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དེ་དཔེར་ན་མངོན་སུམ་དུ་གྲུབ་པ་བཞིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་སྤུ་ལངས་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་གྲུབ་པ་དེའི་ཚེ་མེས་གྲང་བ་མི་དམིགས་པ་སྟེ། གྲང་བ་མི་དམིགས་པ་དེས་སྤུ་ལངས་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་གྲུབ་པའོ། །དེ་ལ་མེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དྲོ་བའི་རང་བཞིན་གྱིས་རེག་པ་ཚོགས་པ་གཅིག་ལ་འབྲེལ་པས་རྗེས་སུ་དཔོག་ཅིང༌། དྲོ་བའི་རེག་པ་ནི་གྲང་བའི་རེག་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་ནོ། །དེ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་དམིགས་པ་ཉིད་གྲང་བའི་རེག་པ་མི་དམིགས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ཁོ་ན་གྲང་བའི་རེག་པ་མེད་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་རྟགས་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གྲུབ་པའི་མི་དམིགས་པ་ཉིད་མེད་པ་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཕྱིར་རང་སྒྲས་བརྗོད་ན་ཡང༌། །དེ་ནི་མེད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན། །གང་གི་ཚད་མ་མིན་བ་དེས། །དགག་པ་ཀུན་དུ་བརྗོད་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རང་གི་སྒྲ་སྟེ་མི་དམིགས་པའི་སྒྲས་བརྗོད་པའམ། མ་བརྗོད་ཀྱང་མི་དམིགས་པ་དེ་ཉིད་མེད་པ་གྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་མི་དམིགས་པ་ཇི་ལྟར་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མ་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་འདིར་སྨྲས་པ། རྒོལ་བ་དང་གང་ཞིག་མི་དམིགས་པ་དེ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་འདོད་པ་དེས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དགག་པ་བརྗོད་པར་མི་བྱ་སྟེ། དགག་པ་ལ་རྣམ་པ་གཞན་དག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ནི་དེ་དང་འགལ་དོན་གྱི། །འབྲས་བུ་བརྗོད་པར་བསྟན་པ་ཡིན། །ཀུན་དུ་སྦྱར་བ་འབའ་ཞིག་དག །ཐ་དད་དོན་ལ་ཐ་དད་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཐམས་ཅད་དུ་མི་དམིགས་པར་སྨྲ་བའི་རིགས་པ་འདི་ནི་གྲང་བ་དང་འགལ་བའི་དོན་མི་སྟེ། དེའི་འབྲས་བུ་དུ་བར་བརྗོད་པ་དེ་བསྟན་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པས་རྗེས་སུ་དཔོག་པས་བསྒྲུབས་པའི་མེད་པ་གོ་བར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟར་དུ་
― DTG183_Page_0089 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ལས་མེ་གྲུབ་ལ་དེས་གྲང་བ་མེད་པར་སྒྲུབ་སྟེ། མེ་གྲང་བ་མེད་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་དུ་བ་ལས་མེ་སྟེ། མེ་གྲང་བ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་གྲང་བ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་མི་དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱོར་བའི་ཚིག་དགོད་པ་ཙམ་གྱིས་ཁྱད་པར་ལས་དོན་ལ་ནི་ཐ་དད་པ་མེད་དོ། །འོ་ན་མེད་པའི་སྦྱོར་བ་གཞན་ཡང་མཐོང་སྟེ། དཔེར་ན་སྦྱིན་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་མངོན་པར་མཐོ་བའི་རྒྱུ་མེད་དེ། དེ་མ་ཐག་ཏུ་འབྲས་བུ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། །འགལ་བ་བརྗོད་པ་མེད་པས་དང༌། །དེ་ཡང་ཐབས་བཅས་བསྒྲིབས་མེད་པར། །དགག་ལ་ཚད་སྨྲ་གང་ཡིན་ཏེ། །རིགས་པའི་རྗེས་འབྲངས་ཅན་མིན་ཏེ། །སྨྲ་བ་ལ་སོགས་ལ་ཀུན་ཤེས་དང༌། །འཇིག་རྟེན་གཞན་སོགས་འགོག་པ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འགལ་བའི་མེ་ལ་སོགས་པ་དང་བསྒྲིབས་པ་སྟེ། གགས་མི་བྱེད་པ་དང༌། དུ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་བརྗོད་པ་མེད་པ་སྟེ། མ་བརྗོད་ན་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་དམིགས་པའི་རེག་བྱར་གྱུར་བ་མི་དམིགས་པར་བསྟན་ཏོ། །དེའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་དགག་པར་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པར་མ་བསྟན་པ་དང་རྒྱུ་དང་ཁྱབ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་མི་དམིགས་པར་མ་བསྟན་པའི་ཐབས་དང་བཅས་པ་དེ་ཡང་དགག་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་ཚད་མ་སྨྲ་བར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རིགས་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་མེད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། སྨྲ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་དང་འགལ་བ་མ་མཐོང་བ་དེ་བཞིན་དུ་བགྲོད་པར་བྱ་བའི་འཇིག་རྟེན་པ་རོལ་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པའི་རིག་བྱར་མ་གྱུར་པའི་མི་དམིགས་པས་མེད་པར་འགོག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་གང་སྨྲ་བ་དེ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྤྱོད་པར་མཐོང་བ་དེ་བས་ན་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་སྨྲ་བ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། །དོན་རྣམས་དབང་པོ་ལས་འདས་པ། །འགལ་བ་གྲུབ་པ་མེད་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་སྨྲ་རིགས་ཡོད་གྱུར་ན། །གནོད་བྱ་གནོད་བྱེད་ངོ་བོ་གང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་སྨྲ་བ་ལ་ཐམས་ཅད་རིག་པ་ཡོད་པར་གྱུར་ཀྱང་གང་དང་ཡང་གནོད་པར་བྱ་བ་དང་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་མེད་དེ། དབང་
― DTG183_Page_0090 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོ་ལས་འདས་པའི་དོན་ཐམས་ཅད་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དང་འགལ་བ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དང་འགལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་འདྲ་མི་དམིགས་པས་ཤེ་ན། །དེ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པར་བརྗོད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་ཡིན་དུ་ཆུག་ཀྱང༌། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དེ་འདྲ་བ་ནི་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་མེད་པར་རྟོགས་སོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ནི་མི་དམིགས་པ་དེ་ཉིད་དགག་པའི་ཏན་ཚིག་སུ་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་སྨྲ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། འོན་ཏེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མེད་པས་སྒྲུབ་པ་ནི་མི་དམིགས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མི་དམིགས་པ་ནི་འདི་འདྲ་བའང༌།། འབྲས་བུ་ངེས་མེད་ཅན་རབ་བརྗོད། །དེ་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་གྱུར་ལ། །ཡོད་མེད་ཉིད་དུ་ངེས་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། མ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་མི་དམིགས་པ་འདི་འདྲ་བ་ནི་མེད་པར་ངེས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་ནི་ཐ་དད་པའམ། །ཐ་དད་མེད་ཀྱང་རབ་སྦྱོར་ཏེ། །དཔེར་ན་ཁ་བ་མེད་སྒྲུབ་མེའམ། །སྐྱེ་ལ་ཡོད་པ་གནོད་བྱེད་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགལ་བའི་ཆོས་ཏེ་འཛིན་པ་ཐ་དད་པར་བརྗོད་དམ། འོན་ཏེ་ཐ་མི་དད་པའི་ཆོས་ཉིད་དུ་བརྗོད་དེ། དཔེར་ན་ཁ་བ་མེད་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་མེ་ནི་ཆོས་ཅན་དང་གྲང་བ་ལས་ཐ་དད་པའམ། སྐྱེ་བ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཡོང་པ་ནི་དེ་ཆོས་ཅན་ལས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཞིང༌། སྐྱེ་བ་ལས་ཀྱང་ཐ་མི་དད་དེ་ཡོད་པ་དག་ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འགལ་བ་ཉིད་དེ། ཡོད་པ་ཉིད་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་རག་མ་ལས་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བའི་དོན་ཅི་ཞིག་ཡོད། འོ་ན་ཡོད་པ་དང་སྐྱེ་བ་དག་ཐ་མི་དད་ན་འགལ་བར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། གཞན་གྱིས་ཐ་མི་དད་པར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བརྗོད་དོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་མི་དམིགས་པ་ཙམ་ངེས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་རྟོག་པ་ངེས་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་ལས་མི་དམིགས་པ་དེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་བྱ་དང་བྲལ་བ་དང༌། སྒྲུབ་པ་དང་བྲལ་བའི་དོན་ཐམས་ཅད་ཅིག་ཅར་མཐོང་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་དངོས་རྣམས་བསྒྲུབ་པ་ལ། །དངོས་པོ་ཁོ་ན་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན། །དེ་ལྟར་དངོས་རྣམས་རང་ལྡོག་པར། །དངོས་པོ་ཉིད་ནི་ལྡོག་བྱེད་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། མ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་ལྡོག་པ་
― DTG183_Page_0091 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ངེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་ཇི་ལྟར་འབྲེལ་པ་ངེས་པ་ལས་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་བ་ལ་སོགས་པས་མེ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་བསྒྲུབ་པ་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་འབྲེལ་པ་ངེས་པ་ལས་རྒྱུར་འདོད་པ་དང༌། ཁྱབ་བྱེད་དུ་འདོད་པའི་དངོས་པོ་ཉིད་ཀྱིས་འབྲས་བུར་འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཟློག་པར་བྱེད་པ་ནི་རང་ལྡོག་པ་ཡོད་ན་སྟེ། གལ་ཏེ་རང་ཉིད་ལ་ལོག་པར་ངེས་པ་དེའི་ཚེའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེས་ནི་འགའ་ཞིག་ན་ཡོད་ཕྱིར། །རྟོག་པས་སྦྱར་ཞིང་བཞག་པ་ཡི། །ཕྱོགས་དང་མཐུན་ཕྱོགས་ཅིག་ཤོས་ལ། །སོགས་པའི་ཆོས་ནི་བསལ་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དངོས་པོ་གོ་བར་བྱེད་པར་བསྟན་པ་དེས་ནི་རྟོག་པས་སྒྲོ་བཏགས་པའི་ཆོས་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཞན་པ་ཉིད་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་ཡོད་པར་ཁས་བླངས་པ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ༌། །ཡང་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཞན་པ་དག་ཇི་ལྟར་དངོས་པོར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་ན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཞན་པ་ཉིད་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་དག་གཅིག་ལ་ཡང་འབྲེལ་པར་ངེས་པ་མ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གོ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ནི་འགྱུར་མོད་ཀྱི། གལ་ཏེ་འབྲེལ་པ་ངེས་པས་གཅིག་ལོག་ན་གཞན་ལྡོག་པ་དེ་ལྟ་ན་ནི་འབྲས་བུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་ལོག་ན་ཡང་རྒྱུ་དང་ཁྱབ་བྱེད་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དེ་ལའང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས། །ལྡོག་པ་ཁྱབ་བྱ་གོ་བྱེད་ཡིན། །གལ་ཏེ་རང་ཉིད་ཟློག་པ་ནི། །རྣམ་འགས་ཡོངས་སུ་གཅོད་ནའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཅིག་ལོག་པས་གཞན་ལྡོག་པ་དེ་ལ་ཡང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང་མེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལོག་ན། ཁྱབ་པར་བྱ་བ་དུ་བ་དང་བྱས་པ་ལ་སོགས་པ་ལྡོག་པ་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་རང་ཉིད་ཟློག་པ་རྣམ་པ་འགའ་ཞིག་གིས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་དེའི་ཚེ། རང་བཞིན་མི་དམིགས་པ་ཡང་མེད་པའི་གོ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ན་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པ་ཁོ་ན་ཅི་སྟེ། གོ་བར་བྱེད་པར་བརྗོད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། ཚད་མ་ཉིད་མེད་གང་དེ་ཉིད། །མེད་པ་ལ་ནི་རྟགས་སུ་བརྗོད། །དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྨོངས་དོན་ཏེ། །བ་རྫིའི་བར་ལ་གྲགས་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་
― DTG183_Page_0092 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བ་ལ། རང་བཞིན་མི་དམིགས་པས་མེད་པ་སྒྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟགས་སུ་བཀོད་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་ཚད་མ་མེད་པ་སྟེ། མི་དམིགས་པས་དགག་པར་བྱ་བ་དེ་ཉིད་མེད་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །རྟགས་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་སླེབ་པ་གང་ཡིན་པ་གྲངས་ཅན་ཏེ། མི་བདེན་པའི་ལྟ་བ་ལ་གོམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་དོན་དུ་ཡིན་གྱི་མཁས་པའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བ་ལང་རྫི་མོའི་བར་དུ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་དུ་གྲགས་པའི་ཕྱིར་རོ།། །།ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་འགྲེལ་པ། བམ་པོ་དྲུག་པ། འོ་ན་མི་སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་བཞི་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་སྟེ་འདིར་མི་བརྗོད་སྙམ་དུ་སེམས་ན། སྨྲས་པ། །མི་དམིགས་པ་ནི་དེ་ཙམ་ཞིག །མེད་པར་ངེས་བའི་འབྲས་ཅན་ཡིན། །དེ་ལའང་རྒྱུ་འམ་རང་བཞིན་དག །སྣང་རུང་ཉིད་མི་དམིགས་པར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། །མི་དམིགས་པ་གསུམ་པ་དེ་ཙམ་ཞིག་མེད་པར་ངེས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་སྣང་དུ་རུང་བ་མི་དམིགས་པ་མེད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའོ། །མི་དམིགས་པ་དེ་ཡང་རྒྱུ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་དང་རང་བཞིན་ཏེ། སྣང་དུ་རུང་བར་ཁས་བླང་བར་བྱ་བ་སྣང་བ་ལས་འདས་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །འོ་ན་ཁ་དོག་འདི་ནི་མི་རྟག་པའོ་ཞེས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར། མི་རྟག་པ་དེ་ཇི་ལྟར་ཁ་དོག་སྤྱི་ལ་སྦྱོར་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བརྗོད་ཅེ་ན་སྨྲས་པ། རྗེས་སུ་དཔག་པས་མི་རྟག་སོགས། །འཛིན་ལ་གོ་རིམས་འདི་བཞེད་ཅིང༌། །གཞན་དུ་གཟུང་བ་འཛིན་པའི་ཕྱིར། །ཚད་མ་ཉད་དུ་མི་བཞེད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྗེས་སུ་དཔག་པས་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པ་ལ། ཁ་དོག་སྤྱི་ལ་སྦྱོར་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་རིམ་པ་འདི་བཞེད་ཀྱི། གཞན་དུ་མཐོང་བའི་དུས་ཕྱི་མར་གྱུར་པའི་ཞེན་པ་ནི་ཚད་མ་ཉིད་དུ་མི་བཞེད་དེ། མཐོང་བ་ཡིས་གཟུང་བའི་མི་རྟག་པ་ཉིད་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ནི་མཐོང་བ་ཁོ་ན་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་མི་རྟག་པ་ཉིད་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་སྟེ། དངོས་པོ་ཙམ་ཞིག་མངོན་སུམ་ལ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། །དངོས་ལས་མི་རྟག་གཞན་མེད་དོ། །དེ་ཡང་དབང་པོ་ལས་སྔར་གྲུབ། །དངོས་དུ་མ་ཅན་དེ་བརྗོད་མིན། །སྟོབས་ལས་སྐྱེས་ཆོས་བརྗོད་བྱ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། མི་རྟག་པ་ཉིད་དང་ཁ་དོག་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་གཞན་པ་མ་ཡིན་ཏེ།
― DTG183_Page_0093 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་མི་རྟག་པའོ་ཞེས། རང་གི་མཚན་ཉིད་དེ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་འཛིན་པར་མི་ནུས་པའི་རྟོག་པ་ནི་སྤྱིའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །སྤྱི་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཕན་ཚུན་དེ་དང་ལྡན་པ་ལས་ཐ་དད་པར་མཐོང་བ་སྟེ། སྒྲ་མི་རྟག་པ་དང་བྱས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་གཞན་དུ་མི་རྟག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྗོད་པར་བྱེད་ཅེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། དུ་མའི་རང་བཞིན་ཅན་རང་གི་མཚན་ཉིད་འདི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་གྱི། རྣམ་པར་རྟོག་པས་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཆོས་སུ་དུ་མའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་བག་ཆགས་ཀྱི་སྟོབས་ལས་སྐྱེས་པར་གྱུར་པའི་ཤེས་པས་བྱས་པ་དང་མི་རྟག་པ་དག །དེ་དངོས་པོ་གཅིག་ཡིན་ཡང་ཐ་དད་པར་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པས་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་དོན་ལ་སྒྲ་འཇུག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། རྟོག་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཆོས་ཁོ་ན་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སྣང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྤྱི་ཡིན་ལ། དེ་ཉིད་སྒྲའི་བརྗོད་བྱ་ཡིན་གྱི། རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་གཟུང་བ་ཡིན་པ། དེའི་ཚེ་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་གཟུང་བ་འཛིན་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། སྤྱི་ཡི་རྟེན་ནི་གྲུབ་པ་ན། སྤྱི་དེ་ཉིད་ནི་གྲུབ་པ་ཅན། །དེ་མ་གྲུབ་ན་དེ་ལྟར་འདི། །རབ་གྲུབ་ཕྱིར་ནི་རྗེས་དཔོག་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་སྤྱིའི་རྟེན་གང་ཡིན་པ་སྐད་ཅིག་མའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དེ་གྲུབ་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་ན། སྤྱི་དེ་ཉིད་གྲུབ་པར་ངེས་པ་ཁོ་ན་སྟེ། སྤྱི་ཞེས་བྱ་བ་གཞན་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་གྱི། གཅིག་ཏུ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་ལ་དེ་ལྟར་ཐ་སྙད་འདོགས་སོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་རང་གི་མཚན་ཉིད་སྐད་ཅིག་མ་གྲུབ་ན། སྤྱི་མི་རྟག་པ་ཉིད་གྲུབ་པར་འགྱུར་ན་ནི། ཅིའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་འཇུག་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། འདི་ལ་སྨྲས་པ། སྤྱི་མི་རྟག་པ་ཉིད་དེ་ངེས་པ་མེད་ན་རང་གི་མཚན་ཉིད་འདི་ཉིད་མི་རྟག་པའི་རང་བཞིན་དུ་དེ་ལྟར་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་སྐད་ཅིག་མར་སྣང་བར་གྱུར་ཀྱང༌། མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐ་སྙད་གདགས་སུ་རུང་བ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟར་ཡོད་པ་ནི་དམིགས་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་སྔ་མ་ཕྱི་མས་བདེན་པར་སྣང་ཞིང༌། སྔ་མ་ཕྱི་མ་དང་བྲལ་བ་ལ་སྐད་ཅིག་མར་བརྗོད་དེ། གང་ཞིག་ཇི་ལྟར་
― DTG183_Page_0094 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྣང་བ་དེ་ནི་དེ་ལྟར་ཐ་སྙད་གདགས་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་སྔོན་པོ་སྔོན་པོ་ཉིད་དུ་སྣང་བར་གྱུར་པ་ལ། དེ་བཞིན་དུ་ཐ་སྙད་ཀྱི་ལམ་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་གྱི་དོན་ཅུང་ཟད་ཀྱང་སྔ་མ་ཕྱི་མའི་དངོས་པོ་ལ་འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་སྣང་ངོ༌། །འོ་ན་གལ་ཏེ་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་སྔོན་པོ་སྣང་བ་ཡིན་ན། ཅེ་སྟེ་མཐོང་བའི་དེ་མ་ཐག་པར་ངེས་པར་མི་འགྱུར་ཞི་ན། སྨྲས་པ། འདྲ་བ་གཞན་ནི་ཡོད་པའི་ཕྱིར། །ལ་ལར་དེ་ཡོངས་མི་ཤེས་པ། །འཁྲུལ་ཕྱིར་སྒོང་གི་ཐ་དད་བཞིན། །ཐ་དད་མ་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དངོས་པོ་སྐད་ཅིག་མར་མངོན་དུ་བྱས་ཀྱང༌། མི་རྟག་པ་ཉིད་དེ་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པ་ནི་ངེས་པ་མེད་པ་སྟེ། སྐད་ཅིག་མ་འདྲ་བ་གཞན་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟག་པར་སྒྲོ་བཏགས་པའི་འཁྲུལ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལས་ཐ་དད་པར་སྐྱེས་བུས་མི་མཐོང་སྟེ། དཔེར་ན་སྒྱུ་མའི་སྒོང་དག་ཐ་དད་པ་ཡོད་ཀྱང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་མི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །འདི་ལྟར་སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་པ་དང་ཐ་དད་པར་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར། དེ་ཉིད་འདི་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས་ཐ་སྙད་འདོགས་སོ། །འོན་ཏེ་སྒྱུའི་སྒོང་དག་ཐ་དད་པར་འཛིན་པ་སྟེ། དཔྱོད་པ་དང་ལྡན་པས་ལེགས་པར་དཔྱད་ནས་ཤེས་ཀྱི། སྐད་ཅིག་མ་ནི་དེ་ལྟར་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། །འདི་ལྟར་མར་མེ་སོགས་འཇིག་པ། །ཅན་ནི་ནུས་པའི་བར་སྐྱེ་བོས། །འདྲ་བ་མེད་པར་གཞན་འབྱུང་པ། །རྟགས་མེད་མཐོང་བ་ཡོངས་གཅོད་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། འདིའི་དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། འདི་གནས་སྐབས་མ་ཡིན་པ་ཅན་ནི་འཇིག་པ་དང་མི་རྟག་ཞེས་ཐ་སྙད་འདོགས་ལ། སྒྲོན་མ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་དེའི་གནས་སྐབས་མེད་དེ། འདི་ལྟར་སྐྱེ་བོ་འདི་དག་མར་མེ་ལ་སོགས་པ་ལ་བལྟ་བས་མར་མེ་འཇིག་པའོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་གཅོད་དོ། །ཇི་ལྟ་བུར་ཞེ་ན། འདི་ལ་རྟགས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་རྟགས་མེད་པ་ཅན་ནོ། །འདྲེ་བ་མེད་པ་སྟེ་སྔ་མའི་སྐད་ཅིག་མ་འདྲ་བ་གཞན་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་སྒྲོན་མ་འཇིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་མཐོང་བ་ཡོད་ཀྱང་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གང་དུ་མཐོང་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ནུས་པ་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་དུ། །གྱུར་ཀྱང་དེ་མ་ཐག་པ་མེད། །མཐོང་བ་མེད་ཕྱིར་འབྲས་ལ་རྨོངས། །ངེས་བྱེད་གསལ་བ་མེད་ཕྱིར་རོ། །
― DTG183_Page_0095 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་ལ། དུག་གི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་འཆི་བའི་ནུས་པ་རོ་མྱང་བའི་དུས་སུ་འཛིན་པ་ཡོད་ཀྱང་རྨོངས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འབྲས་བུ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་མ་ཐག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ངེས་པར་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་ལ་མཐོང་བ་གསལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་འདྲ་བ་གཞན་འབྱུང་བས་རྟག་པ་ཉིད་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དེ་ཉིད་བཟློག་པའི་ཆེད་དུ་ནི། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་བརྗོད་པ་ཡིན། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་མཐོང་ཉིད་ལས།། དམ་པ་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། རྟག་པ་ཉིད་དུ་རྨོངས་པ་དེ་ཉིད་ཇི་ལྟར་ལྡོག་པར་འགྱུར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉེ་བར་རྗོད་པར་བྱེད་དོ། །གང་དག་ལ་གོམས་པ་དང་གསལ་བ་ལ་སོགས་པ་ངེས་པའི་རྒྱུ་ཡོད་པའི་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཅན་དེ་དག་གིས། དངོས་པོའི་ནུས་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཐོང་བ་ཉིད་ངེས་པར་འགྱུར་གྱི། དེ་དག་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་བརྗོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་སྤྱིའི་རྟེན་གྲུབ་ན་སྤྱི་གྲུབ་པ་ཉིད་དེ། གང་ན་འཁྲུལ་པ་ཡོད་པ་དེར་རྗེས་སུ་དཔག་གོ །སྐད་ཅིག་མ་དངོས་པོ་ལས་ཐ་མི་དད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་དངོས་པོའི་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དོ་ཞེས་ཐ་དད་པ་དང་ལྡན་པར་རྟོགས། ཇི་ལྟར་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་ཁོ་ན་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ན་དེ་བཞིན་དུ་ངེས་པར་རིགས་ཏེ། སྔོན་པོ་ཉམས་སུ་མྱོང་ན་སེར་པོར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ངེས་པར་མཐོང་བ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཐམས་ཅད་ལས་ནི་ལྡོག་པ་ཡི། །ཐ་དད་མེད་དོན་དེ་ལ་ནི། །ལྡོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་བློ། །ཐམས་ཅད་རྟེན་ཅན་བཞིན་འཇུག་དང༌། །ཇི་སྐད་དུ་བརྗོད་སྒྲ་འཇུག་འགྱུར། །འཁྲུལ་རྒྱུ་མེད་ན་དེ་ཡིས་ནི། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རང་དང་ནི། །རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བློ་སྐྱེད་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རང་གི་མཚན་ཉིད་དེ་ནི་རིགས་མཐུན་པ་དང་རིགས་མི་མཐུན་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ལོག་པ་སྟེ། རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་ལྡོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བློ་ཐ་དད་མེད་པ་སྟེ། ཆ་ཤས་མེད་པའི་དོན་དེ་ལ་ཐ་དད་པ་འཛིན་པ་བཞིན་དུ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་བརྗོད་པ་སྟེ་བརྡ་ལས་མ་འདས་པར་སྒྲ་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། སྒྲ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བློ་འཇུག་གོ །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལས་ལྡོག་པ་
― DTG183_Page_0096 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་ལྡན་ན་ནི་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པ་གཅིག་ཉིད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་ལོག་པར་ངེས་པར་མི་བྱེད་ཅེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། དངོས་པོ་དེ་ཡང་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་མེད་ན་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་ཞེན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྣང་བ་བ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ནས་སྐྱེད་ཀྱི། སྤྱིའི་སྟོབས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་ཡོད་ན་ངེས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བས་སྨྲས་པ། ཡང་ན་འདིར་ནི་མི་དམིགས་པའི། །རྟགས་ལས་འཇིག་པ་གྲུབ་ན་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཡང་ན་འཇིག་པར་གྲུབ་པར་ངེས་ཏེ། རྟགས་མི་དམིགས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དེ་ལ་སྐྱེ་མ་ནི་མངོན་སུམ་དངོས་པོ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །འཇིག་པ་ནི་མེད་པ་སྟེ། དེ་ནི་མི་དམིགས་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའོ། །ཇི་སྲིད་དགག་པར་བྱ་བ་དེ་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བར་འདོད་དོ། །མི་རྟག་པ་ཉིད་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ནམ། དངོས་པོ་སྒྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚད་མས་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། དངོས་པོ་ཙམ་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང༌། དངོས་པོ་སྔར་བྱུང་མེད་གྱུར་པ། །མི་རྟག་པ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔར་དེ་སྔོན་དུ་ཡོད་པར་གྱུར་པ་མེད་པར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མི་རྟག་པ་སྟེ། དངོས་པོ་ཙམ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མེད་པ་དེ་ཡང་གཞན་དུ་ནི་མི་དམིགས་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཅན་ཡིན་ནོ། །རིགས་པ་ཅན་གྱི་སྔ་ན་མེད་པ་དང༌། ཞིག་ནས་མེད་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་གྱུར་པའི་ཡོད་པའམ། དེ་དང་འབྲེལ་པ་ནི་མི་རྟག་པ་སྟེ། མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་པ་ཡང་མི་དམིགས་པའི་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ན་མི་དམིགས་པས་མི་རྟག་པ་གྲུབ་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། གང་ཞིག་མཐའ་གཉིས་ཁྱད་པར་ཅན། །ཡོད་པ་འབྲེལ་བརྗོད་དང་ཚུལ་ཅན། །མི་རྟག་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་ཡིན་ན། །དེས་དེའི་མཐའ་ཞེས་འདོད་པ་གང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྒོལ་བ་གང་ཞིག་སྔ་ན་མེད་པ་དང་ཞིག་ནས་མེད་པའི་མཐའ་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་ཁྱད་པར་ཅན་ཏེ་དེ་ནི་ཡོད་པའོ། །དེ་དང་འབྲེལ་པ་སྟེ་དེ་བརྗོད་པ་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲའོ། །རྒོལ་བ་དེ་ཡིས་དེ་ཡི་མཐར། །ཞེས་འདོད་པ་གང་
― DTG183_Page_0097 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་པ་སྨྲོས་ཤིག །གལ་ཏེ་སྔ་ཕྱིར་མེད་ཅེ་ནའང༌། །དེ་ཉིད་མི་རྟག་ཅིས་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་སྔ་ན་མེད་པ་དང༌། ཞིག་ནས་མེད་པ་མཐའ་གཉིས་ཡིན་ན་ནི་མེད་པ་དེ་ཉིད་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཅི་སྟེ་མི་འདོད། །དྲུག་པ་ལ་སོགས་མི་རུང་ཕྱིར། །ཞེ་ན་དེ་མཐར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འོ་ན་གལ་ཏེ་མེད་པ་ཉིད་མི་རྟག་པ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ནི་དངོས་པོ་མི་རྟག་པ་དང་དངོས་པོའི་མི་རྟག་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དྲུག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང་ལྡན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལས་འབྲེལ་པ་ཅི་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། ཅི་སྟེ་དྲུག་པ་ལ་སོགས་པའི་སྦྱོར་བ་འདི་སྔ་ན་མེད་པ་དང་ཞིག་ནས་མེད་པའི་དངོས་པོའི་མཐའ་འདི་དག་ཏུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་དང་འདུ་བའི་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོད་ཉིད་དང་འབྲེལ་དག་རྟག་ཕྱིར། །མཐའ་མ་དག་ཏུ་ཁྱད་པར་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། རེ་ཞིག་ཡོད་པའམ་འབྲེལ་པ་སྟེ་འདུ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་མཐའ་གཉིས་པོ་སྔ་ན་མེད་པ་དང༌། ཞིག་ནས་མེད་པ་དག་གིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པ་དང་འབྲེལ་པ་དག་རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཏན་དུ་བ་དང་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་ལ་རྟག་པ་ཞེས་བརྗོད་དེ། དེ་ནི་སྔ་ན་མེད་པ་དང་ཞིག་ནས་མེད་པ་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་མཐའ་མ་དག་གིས་གང་ལ་ཡང་ཐ་དད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རྒྱུ་འབྲས་མཐའ་ཡིན་ན། །ཁྱད་པར་མེད་པ་ཉིད་འགྱུར་ཏེ། །འབྲེལ་མེད་ཕྱིར་རོ་དེ་དངོས་པོ། །སྔ་ན་མེད་པར་འདོད་མ་ཡིན། །དེ་ཡིས་ཁྱད་པར་ཅན་ཞེས་པ། །དེ་དག་ཀྱང་འདི་ལ་གྲུབ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འོན་ཏེ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་མཐའ་ཡིན་པར་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་པ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་དངོས་པོ་དང་འབྲེལ་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ལ་འབྲེལ་པ་ཅི་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གིས་སྔ་ན་མེད་པ་དེ་ནི་རང་གི་རྒྱུ་དང་འབྲེལ་པར་བྱེད་ཀྱི། དངོས་པོ་ནི་སྔ་ན་མེད་པ་འབྲེལ་ཅན་དུ་རྒོལ་བ་དེ་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་སྔ་ན་མེད་པ་དངོས་པོའི་འབྲེལ་པ་ཅན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ནི་སྔ་ན་མེད་པ་དང་ཞིག་ནས་མེད་པ་ཉིད་མི་རྟག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དེ་དག་ཀྱང་རྒོལ་བ་འདི་ལ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྔ་ན་མེད་པ་སྟེ།
― DTG183_Page_0098 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁྱད་པར་གང་དང་ལྡན་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེའོ། །འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ལ་བརྗོད་དེ། གང་སྔ་ན་མེད་པ་རྒྱུ་ཉེ་བར་གྱུར་པའི་དངོས་པོའི་ཆོས་ཅན་ནོ། །རྒྱུ་ནི་བྱེད་པ་པོ་ལ་རྒྱུར་བརྗོད་དོ། །དེ་བས་ན་སྔ་ན་མེད་པའི་རྒྱུ་ཅན་ཉིད་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ཐ་སྙད་འདི་ཡིན་ལ། དེ་མེད་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་མི་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་གཞན་གྱི་ལྟ་བ་ལ་འབྲས་བུ་ཡང་དཔྱད་ན་འཐད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར། །ཡོད་ཉིད་རང་རྒྱུ་དང་འབྲེལ་པ། །བྱེད་པའི་ཕྱིར་ན་རྒྱུ་ཡིན་ལོ། །ཡོད་ཉིད་དེ་དང་འབྲེལ་པ་སྟེ། །རྟག་ན་འོ་ན་འདིར་འབྲས་ཅི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡོད་པ་ཡང་རང་གི་རྒྱུ་དེ་དག་དང་འབྲེལ་པ་སྟེ། འདུ་བ་དེ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རྒྱུར་བརྗོད་དོ། །དེ་ནི་དངོས་པོ་གསུམ་ལྡན་པར་བྱེད་པས་ཡོད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་འདུ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པའོ་ཞེ་ན། དེ་གཉི་ག་ཡང་རྟག་པ་ཡིན་ན། ད་ནི་ཅི་སྟེ་འབྲས་བུ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ། འོན་ཏེ་ཡང་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་དངོས་པོ་ཉིད་འབྲས་བུའོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། །གང་མེད་པ་དེ་བྱས་པ་ན། །དངོས་པོ་སྔ་མ་མེད་ལྡན་མིན། །འབྲེལ་པ་ཁས་མི་ལེན་ཕྱིར་ར། །དེ་ཕྱིར་འདི་རིལ་རྟག་པ་ཡིན། །ཞེས་པ་ལ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་གང་ཞིག་སྔ་ན་མེད་པ་དེ་ཉིད་རྒྱུ་རྣམས་ཀྱིས་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། དངོས་པོ་རྣམས་སྔ་ན་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་ཅན་ནི་མ་ཡིན་པས། ལྡན་པ་དང་འདུ་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་འབྲེལ་པ་ཡང་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་རྟག་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ལ། དེས་ན་རེས་འགའ་བ་ཉིད་འབྲས་བུ་སྣ་ཚོགས་པ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །འོན་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་འབྲེལ་པར་རྟོགས་ཏེ། བུམ་པ་མེད་པ་དང་ཀ་བའི་མེད་པ་ཞེས་བྱར་མི་རུང་ངོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། །དེ་ཕྱིར་དོན་མེད་ཞེན་པ་ཅན། །བརྗོད་བྱ་ཐ་དད་ཚུལ་ཅན་བློ། །ཐ་དད་མེད་དོན་མངོན་འདོད་ཅན། །སྒྲ་ལ་ལྡོག་པའི་རྟེན་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཐ་དད་པ་མེད་པའི་དོན་གང་ཡིན་པ་ལ་མངོན་པར་འདོད་པའི་སྒྲ་དེ་རྣམས་ལ། བརྗོད་བྱ་ཐ་དད་པར་སྟོན་པའི་བློ་ཉིད་ལྡོག་པའི་རྟེན་ཡིན་ནོ། །དོན་མེད་པར་སྒྲ་རྣམས་ལ་དམིགས་པའི་བློ་ལྡོག་པའི་རྟེན་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། །རྟོག་པའི་བློ་རྣམས་དོན་དང་འབྲེལ་བ་མ་ཡིན་གྱི། །འོན་ཀྱང་དོན་མེད་པ་ལ་ཞེན་པ་ཉིད་དོ། །
― DTG183_Page_0099 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ནི་བག་ཆགས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་དོན་མེད་པ་ལ་ཞེན་པའི་བློ་ཉིད་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་རྟོག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བས་ན་ཁ་དོག་སྤྱི་ལ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར། ཁ་དག་གི་མི་རྟག་པ་རྟོགས་པ་ཚད་མ་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གཞལ་བྱ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དང་ཡང་དུ་དྲན་པའི་ཤེས་པ་ཡང་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཏེ། དྲན་པ་ནི་ཚད་མར་འགྱུར་བར་མི་འོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་དབང་པོའི་བྱེད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། སླུ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ངོ་ཤེས་པ་ཚད་མ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། དབང་པོའི་བྱེད་པ་ནི་ཡུལ་ཉེ་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དབང་པོ་ཡུལ་ཉེ་བ་ཅན་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་དེ་ཉིད་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ཞིང་འཇུག་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངོ་ཤེས་པ་ཙམ་གྱིས་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཛིན་པ་དེའི་ཚེ་འཇུག་པར་རིགས་སོ། །དངོས་པོ་དེ་ཉིད་ཀྱི་དོན་བྱེད་པ་དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་གྱི་རང་གི་རྒྱུ་ལ་རག་ལས་པའི་ནུས་པ་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་རྣམས་དེ་འམ་གཞན་ཡང་དོན་བྱེད་པར་རུང་བ་ཉེ་བར་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །དངོས་པོ་རྣམས་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་བྱེད་པ་དང་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་མ་ཡིན་པས། སྔར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཉིད་དོན་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པར་དྲན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་དོན་བྱེད་པ་དེས་ཀྱང་དེ་ཉིད་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཡིན་གྱི། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སྔར་ཤེས་པ་ཉིད་ངོ་ཤེས་པས་འཛིན་ན་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དྲན་པ་ཉིད་དེ། མི་རྟག་པར་རང་བཞིན་ལ་ཡང་དོན་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པར་སྦྱོར་བ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པའོ།། དོན་དེ་བྱེད་པ་ཙམ་ཉིད་ལས་ཐ་མི་དད་པར་བཏགས་ནས་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་ཐ་སྙད་འདོགས་སོ། །མི་བསླུ་བས་ཀྱང་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ན། དུ་མ་ཉིད་ཡིན་ཡང་དོན་བྱེད་པར་ནུས་པའི་ད་ལྟར། །དེས་ན་མངོན་སུམ་ནི་སྤྱིའི་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་ལ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡང་ཁྱད་པར་གྱི་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་པར་མཐོང་བའི་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཁྱད་པར་ཉིད་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ཐ་དད་ཕྱིར། །ཁྱད་པར་ངོ་ཤེས་མ་ཡིན་ཡང༌། །མཐོང་བ་མཚུངས་པས་དེ་འཛིན་ཕྱིར། །ཁྱད་པར་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་གི་ཚེ་
― DTG183_Page_0100 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེ་མཐོང་བ་དེ་ནི་འགགས་པ་ཡིན་ལ་ཕྱིས་གཞན་དེ་མ་ཡིན་པ་ལ་དེ་ཉིད་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་དུ་བ་ལས་ཤེས་པ་དེའི་ཚེ་ཁྱད་པར་ངོ་ཤེས་པ་ཡིན་གྱི་ཚད་མ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་གཞན་དང་གཞན་དུ་ཐ་དད་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་དད་པར་ཡོད་ཀྱང་གཅིག་པར་རྟོགས་པ་ནི་སྤྱི་ཉིད་ཡུལ་དུ་བྱེད་དོ། །དེ་པས་ན་བསྟན་པའི་དངོས་པོ་གང་ལ་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཐ་དད་པ་མེད་པ་དེ་ལ་ཁྱད་པར་གྱི་སྤྱི་ཉིད་ངོ་ཤེས་པའོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་སྨྲས་པ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཁྱད་པར་གྱི་ཡུལ་ཅན་ངོ་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་འགྱུར་བ་མ་མཐོང་བ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཐ་དད་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་ཐ་དད་པ་ངོ་ཤེས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྔར་མཐོང་བ་དང་མཚུངས་པར་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་འཛིན་པ་ནི་སྤྱི་ཡིན་གྱི། ཁྱད་པར་གྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ཉིད་དཔེ་ཡིན་པ། །དེ་ལྟར་སྤྱི་འཛིན་མ་ཡིན་ན། །དཔེ་ཉིད་ཡིན་ཕྱིར་གྲུབ་འདི་ལ། །ཚད་མ་ཡིས་ནི་ཅི་ཞིག་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་གང་རྟོགས་པ་དེ་ཉིད་དཔེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྤྱི་འཛིན་པ་མེད་དེ། དཔེ་དང་དཔེས་ཐ་དད་པ་ལ་གནས་པ་ནི་སྤྱི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་ནི་དཔེ་ནི་སྔར་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། མེ་འདི་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཚད་མས་ཅི་ཞིག་བྱ། གལ་ཏེ་བརྗེད་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་ན། །དེ་ཉིད་ཕྱིར་ན་དཔེ་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འོན་ཏེ་དེ་ནི་འཛིན་པ་ཉིད་དེ་འོན་ཀྱང་བརྗེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་འདི་མེད་དོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ཇི་ལྟར་བརྗེད་པའི་ཕྱིར་དཔེར་མི་འགྱུར་ཏེ། དཔེའི་སྒོ་ནས་སྒྲུབ་བྱེད་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཁྱད་པར་མ་གྲུབ་པ་ནི་ཇི་ལྟར་དཔེར་འགྱུར། གལ་ཏེ་མཐོང་བའི་དངོས་པོ་སྟེ། །ཚད་མས་གྲུབ་ན་དོན་གཞན་ལ། །དེ་ཉིད་དུ་འདོགས་ཕྱིན་ཅི་ལོག །དེ་གྲུབ་ཕྱིར་ན་ཚད་ཉིད་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འོན་ཏེ་དུས་གཞན་དུ་མཐོང་བའི་དངོས་པོ་ནི་དེའི་དངོས་པོར་གྲུབ་པ་དེ། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ན་ཡོད་པར་ངེས་པར་ཁྱད་པར་མཐོང་བའི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཚད་མ་ལས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་ནི་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམས་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནམ། ཐ་མི་དད་པ་ཡིན། གལ་ཏེ་ཐ་དད་པ་དེའི་ཚེ་གཞན་ལ་སྟེ། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དངོས་པོ་ལ་དེ་ཉིད་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཁོ་ནར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་སྔ་མའི་ཤེས་པས་ནི་སྔ་མ་ཙམ་འཛིན་ལ། ད་ལྟར་
― DTG183_Page_0101 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱུང་བའི་ཤེས་པས་ཀྱང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཙམ་ཁོ་ན་འཛིན་པའི་ཕྱིར། གཅིག་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་དེ་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །འོན་ཏེ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་དངོས་པོ་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། མངོན་སུམ་ཅིག་ཤོས་གཅིག་པའི་ཕྱིར། གཉི་ག་འང་གཅིག་གིས་གྲུབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་དང་ཅིག་ཤོས་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་པ་ཡིན་ན་ནི། མངོན་སུམ་པའམ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་དག་ཚད་མ་མངོན་སུམ་མམ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཅིག་གིས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། མངོན་སུམ་དང་ལྐོག་ཏུ་བྱུང་བ་གཉིས་ཀྱིས་ཚད་མ་གཞན་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ངོ་ཤེས་པའི་རྟོགས་པར་སྔར་གཟུང་བ་ཙམ་ཉིད་འཛིན་པ་ཡིན་ཡང་བདེན་པ་སྟེ། དེས་ན་ཚད་མའོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གཞན་དང་མཚམས་ནི་སྦྱོར་བ་ཡིས། །ཞེན་པའང་མཁས་པ་དག་གིས་དྲན། །དེ་རྟགས་ལ་ལྟོས་ཕྱིར་དྲན་མིན། །ཞེ་ན་མ་ཡིན་འཁྲུལ་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་སྔར་མཐོང་བ་དང་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཉིད་ངོ་ཤེས་པ་ཡིན་གྱི། གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་འཛིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཚེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཤེས་པ་གཞན་དང་མཚམས་སྦྱོར་བར་གྱུར་པའི་ཞེན་པ་མཁས་པས་དྲན་པ་ཡིན་ནོ། །མངོན་སུམ་པ་དང་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་པས་ལྷག་པ་ཅི་ཡང་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དྲན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་མེ་དེའི་རྟགས་དུ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྟགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་དྲན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱེད་ཀྱི་ལུགས་ལ་རྟགས་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཚུལ་གསུམ་མེད་པའི་ཕྱིར། དཔེ་དང་དོན་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་པའི་ཕྱོགས་ལ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཁོ་ན་ངོ་ཤེས་པ་སྟེ་སྤྱིའི་ཡུལ་ཅན་དུ་བསྟན་ཏོ། །རྟགས་ལས་སྐྱེས་པའི་དྲན་པ་འདི་ནི་འཁྲུལ་པ་ཅན་དུ་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། མངོན་སུམ་མ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་དྲན་པར་བརྗོད་དོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དྲན་པ་ཡིན་ན། ད་ལྟར་ཡོད་པ་ཇི་ལྟར་རྟོགས་ཤེ་ན། ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྟོབས་ལས་ཏེ། ས་ཕྱོགས་གང་ན་དུ་བ་ཡོད་པའི་ས་ཕྱོགས་དེ་ན་ཡོད་པའི་མེ་ནི་སྐྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཤུགས་ཀྱིས་སྔ་ན་མེད་པའི་ཡུལ་དང་དུས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་
― DTG183_Page_0102 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཐམས་ཅད་དྲན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གིས་ནི་ཡུལ་གཉིས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་གཉིས་ཏེ། མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དོན་མངོན་དུ་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་དང་ཅིག་ཤོས་འཛིན་པ་མ་གཏོགས་པའི་རྟོག་པ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །དེ་ལ་མངོན་སུམ་ནི་རྟོག་པ་དང་བྲལ་ཞིང་མ་འཁྲུལ་པའོ། །རིགས་ལ་སོགས་པ་སྦྱར་བ་རྟོག་པ་ཡིན་ལ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འཛིན་པ་འཁྲུལ་པ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་གཉི་ག་ལས་ལྡོག་པ་ནི་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ལ་མ་འཁྲུལ་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་མཐོང་བར་རྟོགས་པར་འགྱུར་ན། རྟོག་པ་དང་བྲལ་བར་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཏེ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་མངོན་སུམ་གྱི་རྒྱུ་ཅན་དེ་ནི་མེད་ན་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱིས་རྟོག་པ་བྲལ་བར་གྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྣང་བའི་རིག་པ་ཐམས་ཅད་ནི་བརྗོད་པ་དང་ལྡོག་པ་དེའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་རྟོག་པ་དང་བཅས་པས་ཇི་ལྟར་བདག་ཉིད་ལ་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བར་སྟོན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། མངོན་སུམ་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བར། །མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པར་འགྱུར། །ཀུན་གྱི་རྣམ་རྟོག་མིང་རྟེན་ཅན། །སོ་སོ་རང་གིས་རིག་བྱ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། མངོན་སུམ་ནི་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བར་རང་རིག་པས་ཤེས་པ་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པར་མིང་སྐྱེད་ཅིང་མིང་གིས་ཀྱང་རྟོག་པ་སྐྱེད་པ་དེའི་རྣམ་རྟོག་མིང་རྟེན་ཅན་ནི། སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པས་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། རང་རིག་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རིག་པའི་ཕྱིར་དང༌། མིག་ལ་སོགས་པས་ཕྱི་རོལ་པ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་འགལ་བའི་ཆོས་བསྟེན་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་ཅིག་ཤོས་རིག་པ་དག་ཐ་དད་པར་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་རྟག་ཏུ་རྟོག་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་སྔོན་པོའོ་ཞེས་གཏོད་པར་བྱེད་པ་འདི་ནི་གཅིག་པོ་ཉིད་དེ། དེས་ན་མངོན་སུམ་དང་རྟོག་པ་ཅིས་ཐ་དད་ཅེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། །ཀུན་ལས་སེམས་པ་བསྡུས་ནས་ནི། །ནང་གི་བདག་ཉིད་གཡོ་མེད་པས། །གནས་ནའང་མིག་གིས་གཟུགས་དག་ནི། །མཐོང་བའི་བློ་དེ་དབང་སྐྱེས་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་དུས་རྟག་ཏུ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལས་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་བསྡུས་ནས་སེམས་མི་གཡོ་བ་དང་ལྡན་པའི་ལྷ་
― DTG183_Page_0103 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྦྱིན་གྱི་མིག་ལ་ཇི་ལྟར་གཟུགས་སྣང་བར་འགྱུར། བསྡུས་ནས་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཚེ་ཡང་སྣང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། རྟོག་པ་དང་བྲལ་བར་སྣང་བ་ཅན་གྱི་རིག་པའི་མཚན་ཉིད་མངོན་སུམ་གྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་དུ་ཆུག་ཀྱང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ཅན་གྱི་གཏོད་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་དང་པོ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ལ། དྲན་པ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་གྱུར་ན་ནི་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང་མངོན་སུམ་གྱི་བྱེད་པ་ལས་སྐྱེས་པ་དེའི་ཕྱིར། མངོན་སུམ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མི་བདེན་ཏེ། མིག་ལས་སྐྱེས་པ་དེ་ཉིད་རྟོག་པ་མེད་པ་ཡིན་ལ། དེའི་དུས་ཕྱིས་འབྱུང་བའི་རྟོག་པ་ནི་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དབང་པོའི་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་པར་བྱའོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་རྟོག་པ་བསྡུས་པའི་གནས་སྐབས་ན་རྟོག་པ་ནུབ་པ་ཅན་དུ་སྣང་བའོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་ན་ནི། ཇི་ལྟར་དེའི་ཚེ་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ཅན་དུ་འགྱུར། འོན་ཏེ་དེའི་ཚེ་ཤེས་པ་མེད་ན་ནི། ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བར་ཤེས་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་ནུབ་ཀྱང་རྟོག་པ་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་རིག་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ལམ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་ལན་བཏབ་པ། སླར་ཡང་ཅུང་ཟད་རྣམ་རྟོག་པ། །ཁོ་བོ་རྟོག་པ་དེ་འདྲར་འགྱུར།། ཅེས་རིག་སྔར་བཤད་གནས་སྐབས་ཀྱི། དབང་པོ་ལས་རྟོག་ལ་མེད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནུབ་པར་གྱུར་པ་ཅན་སྔར་རིག་པར་གྱུར་པ་ལས་འདས་པའི་དངོས་པོ་ཅུང་ཟད་ཡོངས་སུ་དཔྱོད་པས། ཁོ་བོ་ལ་རྟོག་པ་འདི་ལྟ་བུ་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་དཔྱོད་ཀྱི། སྔར་རིག་པའི་གནས་སྐབས་རྟོག་པ་བཅོམ་པའི་ཚེ་དབང་པོའི་ཤེས་པས་རྟོགས་པས་ནན་ཏན་དུ་གཞག་པས་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་དེའི་རྟོག་པ་འདི་རྟོག་པ་མེད་པར་མཐོང་བའོ་སྙམ་དུ་སྐྱེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་མངོན་སུམ་ནི་རྟོག་པ་དང་བྲལ་ཞེས་བཤད་པར་བྱའོ། །གཞན་དུ་ན་མངོན་སུམ་རྟོག་པ་དང་བཅས་པར་སྨྲ་བས་ཀྱང༌། ཇི་སྲིད་དུ་འདི་ནི་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའོ་ཞེས་ངེས་པ་མ་སྐྱེས་པ་དེ་སྲིད་དུ་མངོན་སུམ་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་སྙད་ཇི་ལྟར་འདོགས། དེ་བས་ན་མངོན་སུམ་རྟོག་པ་ཡིན་པའི་ཐ་སྙད་གདགས་པའི་དོན་དུ་ཡང་ཞེན་
― DTG183_Page_0104 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་བརྟག་པར་བྱ་དགོས་ལ། དེ་ལ་ཡང་གཞན་དགོས་པས་ཐུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ངེས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ཡང་མངོན་སུམ་རང་ཉིད་རྣམ་པར་རྟག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ངེས་པ་གཞན་གྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། རྟོག་པ་མེད་པ་ཡང་རང་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ཤེས་པ་ཡིན་ཡང་ངེས་པ་གཞན་གྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་མངོན་སུམ་རྟོག་པ་དང་བཅས་པས་ཕྱིས་ཐ་སྙད་ཀྱི་ལམ་འདི་ནི་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་འཇུག་གོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་ཡང་དང་པོར་གཏོད་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རྟོག་པ་བརྒྱུད་པས་རྟོག་པའོ་ཞེས་ཐ་སྙད་ལ་འཇུག་གི །རྟོག་པ་དང་བྲལ་བའི་ཚེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་རྟོག་པ་ནུབ་པའི་སྣང་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཚེ་རིག་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཇི་ལྟར་ཞེན་པའི་ལམ་འཇུག་ཅེ་ན། འོ་ན་ནི་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་ཡང་ཡུན་རིང་དུ་འདས་པ་ཇི་ལྟར་ཞེན་པའི་ཡུལ་དུ་འགྱུར། འོན་ཏེ་དེའི་རིགས་ཅན་གྱི་རྟོག་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཤེས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་འདིར་ཡང་རྟོག་པ་ཟིལ་གྱིས་མནན་པ་ཅན་སླར་ཡང་མཐོང་བ་མ་བཟློག་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བས་ན་རང་བཞིན་མི་མཐུན་པ་དང་ལྡན་པས་ཕན་ཚུན་སྤངས་པ་ཅན་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་དང་ཅིག་ཤོས་ཤེས་པ་དག་ལ་གཅིག་པ་ཉིད་མེད་དོ། །འོན་ཏེ་རྒྱུ་ཐ་དད་པ་ཡོད་པར་གྲུབ་པར་གྱུར་ན་ཤེས་པའི་ཐ་དད་པ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ན། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྒྱུ་ཐ་དད་པ་གྲུབ་པ་མེད་པའོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་རྒྱུ་ཚོགས་པར་གྱུར་ན། ངེས་པའི་ཚུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པའི་ཐ་དད་པ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་འཇོག་པ་དེ་ལྟ་ན་ནི། རྒྱུ་ཐ་དད་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་འདུས་པ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་ཡང་ཐ་དད་པའོ་ཞེས་ཅི་སྟེ་ཁས་ལེན་པར་མི་བྱེད། དེ་ལ་ཡང་རྒྱུ་ཁྱད་པར་ཅན་ལས་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོའི་བདག་ཉིད་གཞན་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་བར་ནི་མི་ནུས་སོ། །ངོ་ཤེས་པ་སྐྱེས་པ་ལས་སེར་པོ་དེ་ཉིད་ཡིན་གྱི། འདུས་པ་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་ཡང་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བའི་རིག་པ་ཐ་དད་པ་ཡང་ཇི་ལྟར་རྒྱུ་མཚུངས་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་མིག་གི་སྟོབས་ཀྱིས་སྔོན་པོ་མྱོང་བར་སྐྱེད་ལ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་སྔར་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་བཞག་པའི་བག་ཆགས་ལ་ལྟོས་ནས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་ཐ་དད་
― DTG183_Page_0105 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པས་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཅིག་ཤོས་ཐ་དད་པར་ཤིན་ཏུ་གསལ་ལོ། །དེའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་ནི་རྟོག་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་ནི་ཡིན་ལ་རག་ན་རྟོག་པར་གྱུར་པའི་རིག་པ་མེད་ཀྱང་མིག་ཕྱེ་ན་རིག་པ་གསལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེར་དེས་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རིགས་དང་སྦྱོར་བ་མེད་ན་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་རྟག་ཏུ་ཉེ་བའི་རིགས་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པས་མཐོང་བར་བྱེད་ན། དེས་ན་ཇི་ལྟར་མངོན་སུམ་རྟོག་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། འདིར་ལན་སྨྲས་པ། །ཁྱད་པར་གཅིག་ལ་མཐོང་བ་ནི། །གཞན་འགའ་ཞིག་ལ་མཐོང་མི་འགྱུར། །དེ་ལས་སྤྱི་གཞན་ཐ་དད་པ། །ཡོད་མིན་བློ་ཐ་དད་མེད་ཕྱིར། །དེ་ཕྱིར་ཁྱད་པར་ཡུལ་ཅན་ཉིད། །ཐམས་ཅད་དབང་སྐྱེས་བློ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡུལ་དང༌། དུས་གཞན་དང་ལྡན་པའི་ཁྱད་པར་ནི། གང་གི་ཕྱིར་ཡང་གཅིག་ཏུ་མཐོང་བའམ། དུས་གཞན་དུ་མཐོང་བའི་ཁྱད་པར་སླར་ཡང་ཡུལ་གཞན་དུ་མ་མཐོང་བ་སྟེ། མདུན་ན་གནས་པ་དང་ཕྱིས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་མངོན་སུམ་གྱིས་དུས་གཞན་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་བདག་གི་དུས་སུ་འདུས་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་གསལ་བར་སྣང་བའོ། །དེས་ན་དང་པོ་མཐོང་བས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་དུས་ཀྱི་རང་བཞིན་མྱོང་བར་མི་འགྱུར་ཞིང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་མངོན་སུམ་གྱིས་འདས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མྱོང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དྲན་པའི་ཤེས་པས་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་དག་དེ་ཉིད་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། དྲན་པའི་ཤེས་པའི་རིགས་པ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལ་དབང་པོའི་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཡུལ་ངེས་པ་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་འཇུག་གི །འདས་པའི་དུས་དང་མ་འོངས་པའི་མཐོང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མིག་གི་ཤེས་པ་ཡང་དུས་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་ལ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཡུལ་དང་དུས་ཐམས་ཅད་པ་མངོན་སུམ་གྱིས་རིག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། དང་པོ་མཐོང་བས་ཀྱང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་རིག་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དབང་པོ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་ལ་ནི་མི་འཇུག་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཤེས་པས་སྔ་ཕྱི་འཛིན་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན།
― DTG183_Page_0106 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་མིག་གི་ཤེས་པས་སྔ་ཕྱི་དངོས་པོ་ཡུལ་དུ་བྱེད་ན། འོ་ན་མིག་ཉིད་རྟིང་མ་འོངས་པ་ལ་བྱེད་པ་མེད་པ་ཡིན། ཉེ་བ་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་སྣང་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མིག་གི་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་སྣང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་འོངས་པ་ནི་དྲན་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འབྱུང་བར་སྲད་པར་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བཤད་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་མིག་གིས་བསྐྱེད་པའི་སྣང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པའོ། །འོན་ཏེ་རིགས་ནི་དབང་པོས་ཕན་བཏགས་པའི་ཤེས་པའི་ཤེས་པ་སྟེ། གསལ་བ་ལ་བརྟེན་པར་དེ་ཡོད་ན། དེ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མི་བདེན་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར། ཐ་དད་པ་དེ་ལས་ཇི་ལྟར་བྱེ་བྲག་ལས་བརྗོད་པའི་སྤྱི་ཐ་དད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། གཞན་སྤྱོད་པ་པས་ཁས་བླངས་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དབང་པོའི་བློ་ལ་ཐ་དད་པར་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསལ་བ་མཐོང་བའི་ཚེ་ཐ་དད་པའམ་གཞན་པའི་སྤྱི་སྣང་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྟོགས་པར་མ་གྱུར་པ་ཇི་ལྟར་མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་དུ་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་བློ་ཐམས་ཅད་ཁྱད་པར་གྱི་ཡུལ་ཅན་དུ་རིགས་ཏེ། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་གཞལ་བྱ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསལ་བ་ལས་ཐ་དད་པའི་སྤྱི་མི་གཅོད་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་སྒྲ་འགོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་རིགས་པ་ཉིད་ཡིན་ཡང༌། སྨད་པར་གྱུར་པའི་ལུས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་ཡང་ཇི་ལྟར་སྒྲའི་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན། དེའི་ཕྱིར་སྒྲས་བཅད་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་བློ་རྟོགས་པ་དང་བཅས་པའོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། ཁྱད་པར་རྣམས་ལ་སྒྲ་རྣམས་ནི། །འཇུག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །ཁྱད་པར་རྗེས་འགྲོ་མེད་པའི་ཕྱིར། །བརྡ་མི་འཇུག་པ་ཉིད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཅིག་ལས་གཅིག་ལོག་པར་གྱུར་པའི་སྣང་བའི་བདག་ཉིད་ལ་སྤྱི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། སྒྲ་རྣམས་ཁྱད་པར་དག་ལ་འཇུག་པ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་པར་རྣམས་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། བརྡ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྡ་ནི་ཡུལ་དང་དུས་གཞན་ལ་ཐ་སྙད་འདོགས་པའི་དོན་དུ་སྐྱེ་བོ་དག་གིས་འདོད་དེ། དགོས་པ་མེད་པར་བརྡར་བྱེད་པ་ནི་ངལ་བའི་རྩེད་མོར་འགྱུར་རོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་སྒྲའི་ཡུལ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡུལ་དང་དུས་ངེས་པར་གྱུར་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་
― DTG183_Page_0107 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྡས་བསྐྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་བརྡ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་སྒྲའི་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་སྒྲའི་ཡུལ་སྤྱི་ཡིན་གྱི། རང་གི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ན་ཡང༌། ཡིད་ཀྱིས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལས་སྒྲ་སྦྱོར་བར་བྱེད་དེ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་སྦྱར་བའི་སྒྲས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པར་མངོན་དུ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར། ཡུལ་གང་ཞིག་ལ་སྒྲ་རྣམས་ནི། །སྦྱོར་བ་དེ་ཉིད་ལ་དེ་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྒྲ་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སྒྲ་དང་ལྷན་ཅིག་སྦྱོར་བ་སྟེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡུལ་དང་དུས་གཞན་ལ་ཁྱབ་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་བརྗོད་པ་སྦྱོར་བ་ཁྱད་པར་ལ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་སྣང་བའི་ཤེས་པ་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རིགས་འཛིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། སྒྲས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་སྤྱི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་དེ་བརྡ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་ཡུལ་དང་དུས་གཞན་དུ་མི་འགྲོ་བས་སྒྲ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ལས་ཐ་དད་པའི་གཞལ་བྱ་མེད་དེ། དེས་ན་སྒྲ་དང་འབྲེལ་པའི་ཐ་སྙད་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། །དེ་ཡི་འདི་ཞེས་འབྲེལ་པ་ལ། །དོན་སྣང་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ། །དེ་དག་ཉིད་ནི་འབྲེལ་པ་སྟེ། །དེ་ཚེ་དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་ལ་འདིའི་འདི་རྗོད་པར་བྱེད་པ་དང༌། དེའི་དོན་བརྗོད་པར་བྱ་བའོ་ཞེས་བྱ་བའི་འབྲེལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ལ། དོན་གང་ཞིག་སྤྱིའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྣང་བར་གྱུར་པ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང༌། རྗོད་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་འབྲེལ་པ་ཡིན་གྱི། དབང་པོའི་ཡུལ་གསལ་བའི་དོན་ནི་བརྡའི་ཚེ་སྣང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འདིའི་འདི་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ནི། གལ་ཏེ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་འདི་ལས་འདི་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་བརྗོད་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི། ཅི་མི་གསལ་བར་སྣང་བ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཡིན་ནམ། །འོན་ཏེ་གསལ་བར་སྣང་བ་ཅན་གྱི་མངོན་སུམ་གྱིས་ཡིན་ཞེས་གཉིས་སུ་བརྟག་གྲང་ན། དེ་ལ་གལ་ཏེ་གསལ་བ་འཛིན་པའི་མངོན་སུམ་གྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ནི་སྒྲའི་སྟོབས་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་ལ་གསལ་བར་སྣང་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དབང་པོའི་
― DTG183_Page_0108 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚོགས་དོན་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །འོན་ཏེ་མི་གསལ་བས་སྒྲའི་ཡུལ་གྱི་དོན་འཛིན་ལ། དེའི་ཚེ་ཡང་དབང་པོའི་ཡུལ་གྱི་དོན་ནི་བརྡ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་མིག་གི་ཡུལ་གྱི་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་འདས་པའི་དོན་དང་མ་འོངས་པ་ལ་ནི་དེའི་འདི་རྗོད་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བརྡ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར། བརྡ་ནི་དབང་པོའི་གཟུང་བའི་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་གྱི། སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཐ་སྙད་ནི་རྟོག་པས་བཞག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཐ་སྙད་རྒྱུན་ཆད་པར་ཐལ་བར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཛིན་པ་ལ་དེ་ལྟར་སྣང་བའི་ཕྱིར་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་དོན་གསལ་བར་སྣང་བ་མ་ཡིན་བ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་དངོས་པོ་དེ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་འཁྲུལ་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། །གསལ་བར་སྣང་བ་ཅན་གྱི་དོན། །དེ་ནི་སྣང་བ་མེད་ཕྱིར་རོ། །དངོས་རྣམས་ཐ་དད་བྱེད་པ་ནི། །ཤེས་པའི་སྣང་བ་ཐ་དད་ཡིན།། ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་ཡང་སྒྲའི་དོན་མཐོང་བའི་དུས་ན་དོན་གསལ་བར་སྣང་བ་མ་ཡིན་ལ་དེ་ལྟར་གསལ་བར་སྣང་བའི་དོན་ཅན་མིག་གི་ཡུལ་དུ་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར། སྒྲ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དབང་པོའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་དོན་གསལ་བར་སྣང་བ་ཅན་གྱི་དོན་མི་མཐོང་བར་གྱུར་ན་སྣང་བ་མི་གསལ་བར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྣང་བ་ཐ་དད་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་རྣམས་ཐ་དད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །རིང་པོ་དང་ཉེ་བ་ལ་སོགས་པས་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བར་སྣང་བ་ཐ་དད་ཀྱང༌། སྤྱོད་ཡུལ་གཅིག་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ཡོད་ན། དེ་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པ་ཡིན། དེའི་ཕྱིར་དོན་བྱེད་པ་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པའི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དོན་བྱེད་པ་ཐ་དད་པས་ཀྱང་སྣང་བ་ཐ་དད་པར་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ན། ཐ་དད་པའི་དོན་བྱེད་པ་གཞན་ཡོད་ཀྱང་རྒྱུ་ཐ་དད་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྣང་བ་ཐ་དད་པ་མེད་པར་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པས་རྒྱུ་ཐ་དད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་སྣང་བ་ཐ་དད་པ་ཡོད་ན་ནི། འོ་ན་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྣང་བ་ཐ་དད་པས་དངོས་པོ་ཐ་དད་པ་ཡིན་པས་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དག་ངེས་པར་ཁས་བླང་བར་བྱ་སྟེ། གཞན་དུ་ན་གལ་ཏེ་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པས་རྒྱུ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ན་ནི་འབྲས་བུ་ནི་འབྲས་
― DTG183_Page_0109 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བུ་གཞན་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐ་དད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། དོན་བྱེད་པར་བརྒྱུད་ནས་ཐོག་མ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་སྣང་བ་ཐ་དད་པས་བསྐྱེད་པ་དོན་བྱེད་པ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་ཐ་དད་པར་བྱེད་པ་སྣང་བ་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཡིན་པས་དོན་བྱེད་པ་ཐ་དད་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། འབྲས་བུ་ཐ་དད་པས་ཀྱང་དངོས་པོ་ཐ་དད་པར་འགྱུར་བ་ལ་ཡང་སྣང་བ་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཐ་དད་པར་བྱེད་པར་ཁས་བླང་བར་བྱ་སྟེ། གསལ་བར་སྣང་བ་ཉིད་འབྲས་བུ་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་རིང་པོར་གནས་པའི་སྡོང་པོ་གཅིག་ཏུ་སྣང་བ་ནི་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་མི་གསལ་བར་སྣང་བ་ནི་མི་བསླུ་བར་བྱེད་པ་ཇི་ལྟར་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་ཞེ་ན། འོ་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་མི་བསླུ་བའི་ཕྱིར་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་དུ་རྟོགས་ཤིག་དང༌། དེ་བས་ན་སྣང་བ་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐ་དད་པའོ། །གང་གི་ཚེ་དངོས་པོ་ཉེ་བར་གྱུར་པ་ལ་བརྡ་སྦྱོར་བ་དེའི་ཚེ་གསལ་བར་སྣང་བ་ཅན་གྱི་དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར། དེ་ལ་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་རིགས་སོ། །གང་གི་ཚེ་མིག་ཕྱེ་བ་ན་ཕྱི་རོལ་སྣང་བར་གྱུར་པ་ལ་འདི་བ་ལང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྡ་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་བརྗོད་པ་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཅན་དུ་ཇི་ལྟར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། མིག་གི་དོན་དུ་སྣང་བ་ལའང༌། །གཞན་འདི་ཞེས་བརྗོད་གང་ཡིན་པ། །དེ་ཉིད་སྒྲ་ཡིས་སྦྱོར་བྱེད་ཀྱིས། །དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་མིག་ཕྱེ་བ་ལ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་གསལ་བར་སྣང་བ་ཡིན་ལ། སྒྲ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་ལ་སྒྲ་སྣང་བ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་རང་གི་ངོ་བོ་སྣང་བ་ཙམ་གྱིས་སྒྲ་དང་དོན་དག་འབྲེལ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་འདིའི་རྗོད་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དྲུག་པ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། སྟོན་པའི་དོན་དེ་ཉིད་སྒྲ་རྣམས་དང་སྦྱོར་བར་བྱེད་ཀྱི། དྲུག་པས་བསྟན་པའི་དོན་མངོན་སུམ་གྱིས་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འབྲེལ་བ་དང་བྲལ་བའི་དོན་འབའ་ཞིག་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་པོའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་དོན་སྒྲ་དང་འབྲེལ་བར་སྣང་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་དོན་འདིའི་ཞེས་ཤེས་པ་སྟེ། འབྲེལ་པ་ནི་ཕན་འདོགས་པ་དང་གདགས་པར་བྱ་བ་མེད་ན་མེ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་
― DTG183_Page_0110 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྒྲའི་སྟོབས་ཀྱིས་དོན་འདི་ཤེས་པའི་ཕྱིར། དེའི་རྗོད་པར་བྱེད་པ་སྟེ་སྒྲ་ཡིན་པར་བརྗོད་དོ་ཞེ་ན། མིག་ཉིད་ཀྱིས་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་གྱི་དོན་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཚེ་སྒྲའི་སྟོབས་ཀྱིས་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དུས་གཞན་དུ་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཤེས་པའི་རྟོགས་པ་སྒྲ་ལས་བྱུང་པོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་སྙིང་པོ་མེད་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དུས་གཞན་ན་ཡོད་པའི་དོན་དེའི་ཚེ་མིག་གིས་མི་ཤེས་ལ། གང་གི་ཚེ་སྒྲ་དང་འབྲེལ་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་མི་གསལ་བར་སྐྱེ་བ་དེའི་ཚེ་གསལ་བར་སྣང་བ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེའི་འདི་རྗོད་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་རེས་འགའ་བློ་ལ་གནས་པའི་དོན་དང༌། རྗོད་པར་བྱེད་པ་ལས་ཉན་པ་པོའི་བློ་ལ་གནས་པའི་དོན་སྣང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། རྗོད་པར་འདོད་པ་དང་ཚིག་དག་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དྲུག་པས་སྟོན་པར་བྱེད་ཀྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བས་བསྟན་པའི་དོན་ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉེ་བར་གྱུར་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཙམ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་སྒྲའི་ཡུལ་ནི་དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་སྤྱི་ཡིན་ནོ། །མིག་ལ་དོན་སྣང་བར་གྱུར་ན་མི་གསལ་བ་གཞན་འཛིན་པར་མི་སྣང་བ་མ་ཡིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་སྒྲ་སྦྱོར་བ་དོན་གཞན་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། དབང་པོའི་བྱ་བ་མེད་པ་ཅན། །གཞན་དག་ཙམ་གྱིས་མི་སྣང་ཕྱིར། །འབྲེལ་མ་བརྗོད་པ་ཡིས་ཀྱང་མིན། །བདག་ཉིད་ཤེས་པར་ཐལ་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་གསལ་བར་སྣང་བ་ཅན་གྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་བརྡ་སྦྱར་ན་དེའི་ཚེ་བྱེད་པ་མེད་པའི་མིག་ཅན་གྱི་སྐྱེ་བོས་སྒྲ་ཐོས་པ་ན་ཤེས་པ་གསལ་བར་འགྱུར་བ་ལས་སྐྱེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་བྱེད་པའི་དབང་པོ་ཅན་གྱི་སྐྱེས་བུས་གཞན་གྱི་ཚིག་ཙམ་ལས་གསལ་བར་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར། དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་དོན་སྒྲས་སྦྱར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་རང་གི་མཚན་ཉིད་བརྡར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་ཉིད་སྒྲས་སྟོན་པ་སྟེ། བརྡའི་སྟོབས་ཀྱིས་དབང་པོས་དོན་སྟོན་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་རུང་བས་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྒྲ་ཡང་བརྡ་ལས་འདས་ན་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ན་ལས་དོན་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་སྨྲས་པ། མ་བརྗོད་པ་སྟེ་འབྲེལ་པ་མ་གྲུབ་པའི་དོན་ཏེ་སྒྲས་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་ཉིད་བརྡ་དང་བྲལ་བར་
― DTG183_Page_0111 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་སྒྲ་ཐོས་པ་ན་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་གསལ་བའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མིག་ཕྱེ་བར་གྱུར་ཀྱང་གསལ་བར་སྣང་བའི་རིག་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་བློ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཉིད་དག་པའི་དངོས་པོ་འཛིན་པའི་ཕྱིར། རྟོག་པ་ཟིལ་གྱིས་མནན་པ་ཅན་མངོན་སུམ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་སྦྲུལ་མཐོང་བའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་འདི་ནི་སྦྲུལ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པའི་རྟོག་པ་གསལ་བར་སྣང་བ་ཅན་དུ་རིག་པར་འགྱུར། འོན་ཏེ་གསལ་བའི་སྦྲུལ་ལས་ཐ་དད་པ་ལ་དམིགས་བ་ཅན་དེ་ཡིན་པར་ཁས་ལེན་ན་ནི་དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཐ་དད་པའི་མི་གསལ་བམ་མྱོང་བའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་གསལ་བའི་དུ་བ་དང་ས་ཕྱོགས་ལས་ཐ་དད་པའི་མེའི་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་བཞིན་ནོ། །འོན་ཏེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་གསལ་བར་རིག་པ་ལ་སྔོན་པོ་སྣང་བ་དང༌། རྟོག་པ་སྐྱེས་པ་ལ་སྔོན་པོར་སྣང་བ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་ཅིང༌། དམིགས་པ་ལ་ཁྱད་པར་མི་སྟོན་ན་ཡང་ཇི་ལྟར་རྟོག་པ་དོན་ཐ་དད་པར་མི་འགྱུར་ཟེར་ན། དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ངེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་ལ་གཡེར་བག་ཅན་གྱི་རྟོག་པས་དོན་དེ་ངེས་པར་འགྱུར་གྱི། རྟོག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པས་ནི་ངེས་པ་ཉིད་དུ་དངོས་པོ་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་ཤེས་པ་སྔ་མ་དང་གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་ཐ་དད་པ་ཅན་དུ་འགྱུར། འོན་ཏེ་ངེས་པ་ནི་བདེན་པའི་དོན་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་ན་ནི། འོ་ན་ཇི་ལྟར་རྟོག་པ་མེད་པའི་དོན་ཅན་དུ་ཇི་ལྟར་གྲུབ་པར་འགྱུར། ཇི་སྲིད་དུ་འཇུག་པའི་ཡུལ་ངེས་པར་སྟོན་པ་ནི་སླུ་བ་མེད་པར་གྲུབ་པའོ།། །། ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་འགྲེལ་པ། བམ་པོ་བདུན་པ། གཞན་ཡང་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་ཉིད་ཞེན་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་འདི་མེད་པའི་དོན་ཅན་ཡིན། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནུབ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ནི་ངེས་པ་མེད་པས་བདེན་པ་ཉིད་དུ་མ་མྱོང་ཡང་ངེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་གསལ་བའི་ཤེས་པ་ཇི་ལྟར་མི་བདེན་པ་ཡིན། འོན་ཏེ་སྔོན་པོར་སྣང་བའི་ཤེས་པ་ཐ་དད་པར་ཁས་ལེན་ཅིང༌། རྟོག་པ་ནི་ཐོག་མ་མེད་པའི་བག་ཆགས་ལ་རག་ལས་པའི་སྐྱེ་བ་ཅན་ཡང་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་འདོད་ན་ནི། དེ་ནི་མི་བདེན་ཏེ། ཐ་དད་པར་འཛིན་པ་ཉམས་སུ་མ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱི་རོལ་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་དུས་ན་གསལ་
― DTG183_Page_0112 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་རིག་པ་ཐ་དད་པའི་འཛིན་པ་མི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཤེས་པ་རྟོག་པ་ཡིན་ན་ནི། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ལན་བཏབ་པ། རྟོག་བཅས་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཡིད། །ཅིག་ཅར་དུ་ནི་འཇུག་ཕྱིར་རམ། །འཇུག་པར་མྱུར་ཕྱིར་རྨོངས་པ་རྣམས། །དེ་དག་ལ་ནི་གཅིག་ཏུ་ཞེན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། །རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་དང་རྟོག་པ་མེད་པའི་རིག་པ་དག་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འཇུག་པས། སྐྱེ་བོ་རྨོངས་པ་རྣམས་རྟོག་པ་དང་དོན་མཐོང་བ་དེ་དག་ལ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་སེམས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་མཐོང་བའི་རྗེས་ལ་རྟོག་པ་འཇུག་པ་ནི་འདིར་འཇུག་པ་མྱུར་བའི་ཕྱིར་རྨོངས་པས་ཐ་དད་པ་མི་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་འདིའི་བསྡུས་པའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཀ་པའོ་སྙམ་པའི་རྟོག་པ་ཡི་གེ་ཀ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་ཅན། ཕྱི་རོལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་གསལ་བ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ནི་མངོན་སུམ་རྟོག་པ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་གྱི། གང་གི་ཚེ་ཡི་གེར་སྣང་བ་འདས་པའི་ཤེས་པས་བཞག་པའི་བག་ཆགས་སད་པ་མི་གསལ་བའི་ཡི་གེ་ལ་ཞེན་པ་ཅན་ནི། དོན་ངེས་པ་ལས་གཞན་པ་ཉིད་གསལ་བའི་གཟུང་བ་ཅན་ཕྱི་རོལ་པ་སྣང་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་སྣང་བ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ནི་རྟོག་པ་མེད་པ་མངོན་སུམ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་དེ་ལྟ་ན་ནི་མཐོང་བ་དང་རྟོག་པ་དག་ཇི་ལྟར་གཅིག་ཏུ་ཞེན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ཉིད་དུ་ཞེན་པ་མེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། འདི་ལྟར་བ་ལང་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་པ་ན་ཐ་དད་ཡི་གེ་བ་དང༌། ལ་དང་ང་ཡིས་བརྟེན་པ་དང་ལྡན་པར་རྟོགས་པ་སྟེ། བ་ལ་སོགས་པའི་ཡི་གེ་རིག་པ་ཡང་རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡི་གེ་རིག་པ་ལ་ཡང་གཅིག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ན། ཡང་ཕྱི་རོལ་རིག་པ་དང་ལྷན་ཅིག་པར་རྟོག་པ་གཅིག་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པར་བྱ། འོན་ཏེ་ཡི་གེ་སྣང་བ་ཅན་གྱི་ཤེས་པས་ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་རྟོག་པ་མ་ཚང་ན་བ་ལང་མི་སྣང་བར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་ན་ནི་རིག་པ་གསལ་བར་འགྱུར་ལ་གསལ་བར་རིག་པ་མེད་ན་ཡང་བ་ལང་ལ་སོགས་པའི་ཡི་གེའི་ཕྲེང་བ་མིག་བཙུམས་བ་ལ་ཡང་སྣང་བར་འགྱུར་རོ།།
― DTG183_Page_0113 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འོན་ཏེ་ཞེན་པའི་རྟོག་པས་ངེས་པར་རྟོགས་ཀྱི་དངོས་པོ་མཐོང་བས་ངེས་པར་རྟོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཞེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་ཡིན། གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྣང་བའོ་ཞེ་ན། རྟོག་པ་མེད་པར་གྱུར་ཀྱང༌། མཐོང་བ་གསལ་བར་སྣང་བ་ཡོད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཕྱིར་སྣང་བ་ཐ་དད་པས་མཐོང་བ་དང་ངེས་པ་དག་ལ་གཅིག་པར་ཞེན་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཐ་སྙད་འདོགས་ཤེ་ན། འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་གྱི་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་གཅིག་ཡིན་པས་དེ་ཉིད་དུ་ཞེན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཕྱི་རོལ་པ་གང་ཞིག་ལ་མཐོང་བ་འཇུག་པ་དེ་ཉིད་ལ་རྟོག་པ་ཡང་འཇིག་རྟེན་པ་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་རྟོག་ཆོད་པ་ཡིས། །མཐོང་བ་རྒྱུན་ཆད་འགྱུར་ཞེ་ན། །རིགས་ཐ་དད་པའི་རྣམ་རྟོག་ནི། །ཡོད་ན་གཞན་གྱིའང་ཇི་ལྟར་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འོ་ན་གལ་ཏེ་ངེས་པ་གཞན་པ་ཉིད་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་དེའི་གཟུང་བ་མི་གསལ་བར་རྟོག་པར་འགྱུར། འོན་ཏེ་དེའི་ཡུལ་གཞན་མེད་ན་ནི། འོ་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡུལ་མེད་པ་ཅན་དངོས་པོ་མཐོང་བ་ཆོད་པའི་ཕྱིར། མཐོང་བ་རྒྱུན་འཆད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། བར་དུ་རྟོག་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ཉིད་དུ་གསལ་བར་མཐོང་བ་རྒྱུན་ཆད་པར་སྣང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་མངོན་སུམ་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་དེའི་གསལ་བར་མཐོང་བ་རྒྱུན་མི་འཆད་དེ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་ཉིད་གསལ་བར་སྣང་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་མངོན་སུམ་གྱིས་ཤེས་པ་རྒྱུན་འཆད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་སྨྲས་པ། ཐ་དད་པའི་རིགས་ཀྱི་དངོས་པོ་ལ་རྟོགས་པ་སྐྱེས་ན། རྟོག་པའི་དོན་ལས་གཞན་པ་མཐོང་བ་ཇི་ལྟར་ཆོད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཐ་དད་པའི་དངོས་པོ་ལ་ཞེན་པ་མངོན་སུམ་གྱིས་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ནི་མངོན་སུམ་ཡིན་ལ་དེ་ལ་རྒྱུན་ཆད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པས་ཆོད་ཀྱང་མཐོང་བ་རྒྱུན་ཆད་པར་སྣང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མགལ་མེ་མཐོང་བ་བཞིན་དངོས་པོའི། །ཕྱོགས་སྟོབས་ལྡན་པར་འདོད་ན་ནི། །དེ་གཞན་ལ་ཡང་མཚུངས་
― DTG183_Page_0114 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་ཞིང༌། །ཡི་གེའང་ཅིག་ཅར་ཐོས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འོ་ན་གལ་ཏེ་རིགས་མི་མཐུན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་མཐོང་བ་ལ་ཆོད་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ན་ཡང་མཐོང་བའི་དངོས་པོ་བར་ན་གནས་པ་དེ་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་སྟེ། མཐོང་བའི་དངོས་པོ་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་དེས་མ་མཐོང་བ་གསལ་ནས་ཤེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཆོད་པར་གྱུར་པའི་མཐོང་བ་མི་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མགལ་མེ་མྱུར་དུ་བསྐོར་བ་མཐོང་བའི་ཚེ་བར་ན་མཐོང་བ་ཡོད་ན་ཡང་ཟིལ་གྱིས་མནན་པའོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ནའོ་ན་གཞན་དུ་རིགས་མཐུན་པའི་རྟོག་པ་ལ་ཡང་རྟོག་པ་མེད་པར་མཐོང་བའི་དངོས་པོའི་ཕྱོགས་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་དེ་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཐོང་བ་རྒྱུན་འཆད་པའི་སྐབས་མེད་དོ། །ཡང་ན་ཁས་བླངས་ནས་འདི་སྐད་དུ་ཤིན་ཏུ་མྱུར་བར་འཇུག་པ་ལས་ཐ་མི་དད་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ལ། དངོས་སུ་ནི་རྟོག་པས་ཆོད་པ་སྣང་བ་ཡིན་ཏེ། མྱུར་བ་ལ་བར་ནུབ་པར་གྱུར་ནས་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཤིན་ཏུ་མྱུར་བས་ཆོད་པའི་ཤེས་པ་མཆོད་པར་སྣང་བ་ཡིན་ན་ནི་མྱུར་བར་བརྗོད་པའི་ཡི་གེ་དག་ཅིག་ཅར་སྣང་བ་ཅན་དུ་ཐོས་པར་འགྱུར་བ་ལས་དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་མྱུར་བའི་རིམ་པ་མ་ཆོད་པར་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་མྱུར་དུ་བརྗོད་པའི་ཡི་གེ་མྱུར་བ་ཉིད་ནི་ལྷན་ཅིག་ཐོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ལྷན་ཅིག་གཅོད་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན། འདིར་ལན་བརྗོད་པ། འདིར་ནི་ཅིག་ཅར་དོན་ཀུན་དང༌། །འདུས་ཅན་དབང་རྣམས་ཡོད་ན་ཡང༌། །ལྔ་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཆོད་པ་ཡང༌། །ཆོད་མེད་བཞིན་དུ་སྣང་བའི་བློ། །གང་དེ་མིང་གི་མཐར་ཐུག་པ། །སྐད་ཅིག་ཤེས་པ་དང་འདྲེའི་ཕྱིར། །ཆད་པར་སྣང་ཅན་དེ་ངོ་མཚར། །དེའི་ཕྱིར་བློ་ནི་ཅིག་ཅར་སྐྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་དག་ཤེས་པ་ཅིག་ཅར་མ་ཡིན་པར་སྐྱེ་བར་འདོད་པའི་ལུགས་ཀྱིས། གང་དུ་ཅིག་ཅར་སྣང་བ་དེར་མྱུར་དུ་འཇུག་པ་རྒྱུ་ཡིན་པར་སྨྲ་བ་དེ་ལ་འདི་སྐད་སྨྲ་བར་བྱ་སྟེ། ཡི་གེ་དག་མྱུར་བར་བརྗོད་ན་ཇི་ལྟར་ཅིག་ཅར་སྣང་བར་མི་འགྱུར། འོན་ཏེ་མྱུར་བ་ཉིད་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་དེ་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཅིག་ཅར་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་གང་ན་ཡུལ་མ་ལུས་པ་མཉམ་པར་འདུས་པ་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་བྲལ་བར་མ་གྱུར་པ་འདི་ན་ཤིན་ཏུ་མྱུར་བ་དང་ལྡན་པ་མེད་དེ། གང་གི་ཚེ་གུར་
― DTG183_Page_0115 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀུམ་གྱི་བྱུག་པས་ཉེ་བར་བྱུགས་པའི་འགྲོ་བ་བཟང་མོའི་མ་མཆུས་རོ་མྱང་བ་དང་གླུ་སྙན་པ་ཉན་པ་དེའི་ཚེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དོན་དབང་པོ་ཐམས་ཅད་དང་ཅིག་ཅར་འདུས་པ་ཅན་གང་ཡིན་པའི་དབང་པོ་རྣམས་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ཡང༌། མཐོང་བ་ལྔ་པོས་ཤེས་པ་རེ་རེ་ལ་ཆོད་པ་དེ་ལ་དེ་འདྲ་བའི་ཤིན་ཏུ་མྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཅིག་ཅར་མ་ཡིན་པར་སྣང་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་དེ་ལྟར་ཆོད་པར་གྱུར་ཀྱང་བློ་གང་ཞིག་འདས་པའི་རིགས་མཐུན་པ་མཐོང་བས་མ་ཆོད་པ་བཞིན་དུ་སྣང་བའི་བློ་དེ་ནི་མིང་གི་མཐར་ཐུག་པ་ཡི་གེའི་ཡུལ་ཅན་སྐད་ཅིག་མའི་ཤེས་པས་ཆོད་པས། རྒྱུན་ཆད་པར་སྣང་བ་འདི་ནི་ཤིན་ཏུ་ངོ་མཚར་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བློ་རྣམས་ནི་ཅིག་ཅར་སྣང་བ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་འགལ་བ་བཟློག་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ནི་ཡིད་ནི་ཅིག་ཅར་འཇུག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང༌། སྣང་བ་ལ་ནི་ཁྱད་མེད་ནའང༌། །བར་བཅས་བར་མེད་ཇི་ལྟར་རུང༌། །ཡིད་ཀྱི་རྟོག་པ་འབའ་ཞིག་ལའང༌། །རིམ་པ་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདིར་ལ་ལ་རུ་བར་དང་བཅས་པ་སྟེ། གང་ན་ཐ་དད་པའི་རིགས་ཀྱི་རྟོག་པས་ཆོད་པའོ། །ལ་ལར་ནི་བར་མེད་པར་སྣང་བ་སྟེ། གང་ན་རིགས་མི་མཐུན་པའི་རྟོག་པས་མཆོད་པ་ཡོད་པར་རོ། །དེས་ན་བར་ཆད་དང་བར་མེད་པར་མཐོང་བ་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་ཁྱད་པར་མེད་པར་འགྱུར། ཡིད་ཀྱི་རྟོག་པ་མཐོང་བ་དང་བྲལ་བ་འབའ་ཞིག་ཡུལ་ལ་ཞེན་པར་བྱེད་པ་ཅན་མྱུར་དུ་འཇུག་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རིམ་གྱིས་འཛིན་པ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་ཅིག་ཅར་ཤེས་པ་སྐྱེ་ན། ཇི་ལྟར་རུང་བའི་ཡུལ་ན་གནས་པའི་ཡུལ་ལ་མིག་ཕྱེ་བར་གྱུར་ཀྱང་རེས་འགའ་སྣང་བ་མེད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ལ་ལན་སྨྲས་པ། ལ་ལར་ཀུན་དུ་ཆགས་སེམས་ལྡན། །དོན་ཉེ་བ་ལའང་འཛིན་མེད་གང༌། །ཆགས་ལས་གཞན་སྐྱེད་མི་ནུས་ཕྱིར། །བརྩད་པ་དེ་ནི་གཉི་གར་མཚུངས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། མངོན་པར་འདོད་པའི་ཡུལ་ལ་ལར་ཀུན་དུ་ཆགས་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེ་བོ་མིག་དང་འབྲེལ་པའི་དོན་ཉེ་བར་གྱུར་པ་འཛིན་པ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ། ཡུལ་གཞན་ལ་ཞེན་པས་བཅོམ་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པའི་ནུས་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་གཞན་སྐྱེད་པ་ལ་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡུལ་གཞན་
― DTG183_Page_0116 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་གཏོད་པར་མི་ནུས་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཤེས་པ་གཞན་བསྐྱེད་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། གཞན་ཡང་བདག་ཅག་གཉི་ག་ལ་བརྩད་པ་མཚུངས་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ཡིད་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དབང་པོ་གཅིག་ལ་ཆགས་པ་ནི་ཤེས་པ་གཏོད་པར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་གཞན་དུ་ཞེན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ན་ཡང་མྱུར་དུ་འཇུག་པས་ཡིད་ཀྱིས་ཤེས་པ་ཡང་གོ་རིམས་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་དེ་ལ་ཀུན་དུ་ཆགས་པ་ཆེན་པོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཅིག་ཅར་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་དེ་ལ་ཀུན་དུ་ཆགས་པ་ཐ་དད་པས་ནུས་པ་བཅོམ་པའི་ཡིད་ནི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཅིའི་ཕྱིར་ཁས་མི་ལེན། འོན་ཏེ་མགལ་མེལ་རིམ་པར་མཐོང་བ་སྐྱེས་ན་ཡང༌། ཅིག་ཅར་སྣང་བ་སྐྱེ་བ་སྟེ། རིམ་པར་སྣང་བ་ཅན་གྱི་རིག་པ་རྣམས་མཚམས་སྦྱར་ནས་འཁོར་ལོར་མཐོང་བ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། མགལ་མེ་ལ་སོགས་མྱུར་འཇིག་ཕྱིར།། རྗེས་སུ་འགྲོ་བས་བཅོམ་པ་ཅན། །མིག་གི་འཁོར་ལོར་འཁྲུལ་བྱས་ཀྱི། །དེ་མཐོང་མཚམས་སྦྱོར་བས་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་མྱུར་བར་འཇུག་པའི་མགལ་མེ་ལ་སོགས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་བསྐོར་བ་གང་ཡིན་པ་དེས་བཅོམ་པར་བྱས་པ་ཅན་གྱི་དབང་པོ་མིག་ཅེས་བྱ་བ་འཁོར་ལོའི་རྣམ་པར་འཁྲུལ་ནས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་གྱི། འཁོར་ལོར་འཁྲུལ་པ་དེ་མགལ་མེ་མཐོང་བ་མཚམས་སྦྱར་ནས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་ཅིག་ཅར་ཉིད་དུ་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །འོན་ཏེ་དོན་ལྔ་པོ་ཙམ་ལ་ཅིག་ཅར་སྣང་བ་འཁྲུལ་པར་ཁས་ལེན་ན་ནི། དེ་ལྟ་ན་དངོས་པོ་མ་ལུས་པའི་ཡུལ་ཅན་ཅིག་ཅར་སྣང་བའི་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་པའི་ཡིད་ཀྱི་ཤེས་པ་ཡང་ཅིག་ཅར་མངོན་སུམ་གྱི་རྣམ་པ་བཞིན་དུ་འཁྲུལ་པར་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་དོ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། རིམ་པ་མེད་པ་ལ་ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཅིག་ཅར་སྣང་བ་ནི་གསལ་བར་གྱུར་པའི་མངོན་སུམ་ལས་ཤེས་པར་འགྱུར་གྱི། དེ་ལས་བཟློག་པའི་ཡིད་ཀྱི་ཤེས་པ་ལ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་བཟློག་པར་མཐོང་བ་མེད་པར་འཁྲུལ་པར་རིག་ན་ནི་རིག་པ་མ་ལུས་པ་ལ་ཐལ་བ་འདི་མཚུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཅིག་ཅར་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཤེས་པའི་ཚོགས་བཟློག་པར་རིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཅིག་ཅར་
― DTG183_Page_0117 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའོ་ཞེས་བྱ་བ་འགྲུབ་པོ། །དེ་བས་ན་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་མངོན་སུམ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་མངོན་སུམ་རྟོག་པ་མེད་པར་རང་གི་གཞུང་གིས་བཤད་ནས། ད་ནི་གཞན་གྱི་གཞུང་བཀོད་ནས་བཟློག་པར་བྱ་སྟེ། ཁ་ཅིག་དབང་སྐྱེས་ལ་སོགས་ཕྱིར། །བུས་པའི་བློ་བཞིན་རྟོག་མེད་དང༌། །བུས་པའི་རྟོག་མེད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡང༌། །བརྡ་དམན་པ་ཉིད་ཡིན་སྨྲ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཧ་རི་སྭ་མི་ལ་སོགས་པ་ཁ་ཅིག་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་དང༌། སོགས་པའི་སྒྲས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རྣམ་པས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དབང་པོའི་བློ་ལ་རྟོག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། བུས་པའི་དབང་པོའི་བློ་བཞིན་ནོ། །བུས་པའི་དབང་པོའི་ཤེས་པ་ལ་རྟོག་པ་མེད་པ་ནི་བརྡ་འཛིན་པར་མི་ནུས་པ་རྒྱུར་སྨྲའོ། །དེ་དག་གིས་ནི་རྟོག་མེད་ཕྱིར། །བུས་པའི་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །བརྡ་ཡི་རྒྱུ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། །དེ་ནི་ཕྱིས་ཀྱང་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལྟར་རྒོལ་བ་དེ་དག་གིས་གཞུང་གིས་བུས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་བུས་པའི་ཤེས་པ་མ་ལུས་པ་རྟོག་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འདོད་དོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། གཞོན་ནུ་མའི་རང་གི་དོན་བྱེད་པ་ལ་སྔ་ཕྱི་བརྟག་པར་བྱེད་པའི་རྟོག་པ་ཡོད་དོ། །འོན་ཏེ་དེ་ལ་རྟོག་པ་སྔར་མེད་དོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ཕྱིས་ཀྱང་རྟོག་པས་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ་བརྡ་ཡོངས་སུ་དཔྱོད་པའི་ཐབས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་དཔྱོད་པ་ནི་རྟོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་བུས་བ་ལ་མེད་ན་དེ་ཇི་ལྟར་རྒྱུ་མཚན་མེད་པར་རྟོག་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། གལ་ཏེ་བརྡ་ལ་མ་བྱང་བའི། །ཡིད་ཡོད་དེས་ནི་དེ་འདོད་ན། །དེ་བཞིན་དབང་སྐྱེས་ལ་ཡང་འགྱུར། །འདི་ལྟ་བུ་འདི་ལྷག་ལྡན་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འོན་ཏེ་བུས་པ་ཡང་བརྡ་ལམ་བྱང་བའི་ཡིད་ཐ་སྙད་ལ་ཞུགས་པ་ཡོད་དེ། བརྡ་ལ་མ་བྱང་བའི་ཡིད་དེས་ནི་བརྡ་བྱེད་པའི་ཕྱིར། རྟོག་པ་དེ་ཕྱིས་ཡིད་ལས་འདོད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་ནི་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་རིག་པ་ལ་ཡང་བུས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པར་འགྱུར་ཏེ། བུས་པའི་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་བློ་བརྡ་འདོགས་པར་རུང་བར་བརྗོད་པར་བུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བུས་པའི་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་བློ་རྟོག་པ་མེད་པའོ་ཞེ་ན། དེ་འདི་འདྲ་བ་དབང་པོ་ལས་
― DTG183_Page_0118 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱེས་པའི་རྟགས་འདི་ནི་འབྲེལ་པ་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ལྷག་མ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཡང་ན་གལ་ཏེ་བུས་པའི་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་རྟོག་པ་མེད་པ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཐ་སྙད་ལ་བྱང་བའི་ལུས་དང་ལྡན་པ་ལ་མིག་ལ་སྐྱེས་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་རྟོག་པ་མེད་པར་ཅི་ལྟར་ཤེས་ཏེ། གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པས་གཞག་པ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བར་ངེས་པའི་རྟགས་མེད་པར་དཔེ་ཙམ་གྱིས་གོ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་དབང་པོས་ཉེ་བར་བླངས་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་ཉེ་བར་གྱུར་པའི་རྣམ་པ་འཛིན་པའི་ཕྱིར། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པར་ངེས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བའོ་ཞེ་ན། དེ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ངེས་པ་དང་བྲལ་བ་འདི་ཇི་ལྟར་གྲུབ། སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། མངོན་དུ་བྱེད་པ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་ན། འོ་ན་ནི་རྟགས་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །མངོན་སུམ་གྱི་ཤེས་པར་བྱ་བས་རྟོག་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཉེ་བར་གྱུར་པ་མངོན་སུམ་བྱེད་པ་ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་བུས་པའི་ཤེས་པ་དེ་ལས་གཞན་པའི་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་ཡང་ཡིན་པ་དེ་བས་ན། ཇི་ལྟར་རྟོག་པ་མེད་པར་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་འདིར་སྨྲས་པ། བུས་པ་ལ་སྒྲུབ་གང་ཡིན་ལ། །དེ་ཉིད་འདིར་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ། །དབང་པོའི་བློ་དག་མཚུངས་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་མྱོང་སོགས་བཤད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་བུས་པའི་ཤེས་པ་རྟོག་པ་མེད་པ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་དོན་མངོན་དུ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའི་དོན་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ཐ་སྙད་ལ་བྱང་བའི་རྒྱུད་ལས་བྱུང་བའི་མངོན་སུམ་ལ་ཡང་རྟོག་པ་མེད་པ་ཉིད་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྒྲུབ་བྱེད་དུ་བརྗོད་པར་བྱའི། དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པ་བརྗོད་པ་འདིས་ཅི་ཞིག་བྱ་སྟེ། དབང་པོའི་ཤེས་པ་རྣམས་དངོས་པོ་མངོན་དུ་བྱེད་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ།། གང་ཡང་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རྣམ་པ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་རྟགས་གཞན་བརྗོད་པ་དེ་ཡང༌། དོན་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་མངོན་སུམ་འདིས་བསལ་བར་འགྱུར་ཏེ། རྟོག་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ཉིད་ལ་རྟོག་པ་མེད་པས་ཁྱབ་ལ། རྟོག་པ་མེད་པ་ཉིད་ནི་རྟོག་པ་
― DTG183_Page_0119 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་བཅས་པ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ལ་ནི་རྟོག་པ་མེད་པས་ཁྱབ་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་འགལ་བས་ཁྱབ་པ་དམིགས་པས་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་མཐོང་བའི་བདག་ཉིད་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་རྟོག་པ་བཀག་པ་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་དུ་བྱེད་པར་སྟོན་ཅིང༌། དེས་ཀྱང་མངོན་སུམ་སྟོན་ན་ནི། འོ་ན་གལ་ཏེ་རྟོག་པ་མེད་པ་ཉིད་མངོན་དུ་བྱེད་པར་གྲུབ་ན། མངོན་དུ་བྱེད་པས་ཀྱང་མངོན་སུམ་ཉིད་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཟླ་བ་གཉིས་སུ་རིག་པ་ཡང་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། འཁྲུལ་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་མོད་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་གྱི་ལུགས་ལ་ལྟོས་ནས་ཁྱད་པར་དུ་ཉེ་བར་བཀོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་མཚན་ཉིད་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་ནི་གཞན་གྱི་ལུགས་ལ་ལྟོས་པ་སྟེ། ཐམས་ཅད་རྟོག་པ་མེད་པ་ཉིད་དང་ཐམས་ཅད་འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བཤད་དོ། །སློབ་དཔོན་གྱིས་འཁྲུལ་པ་མེད་པར་ཡང་དམིགས་ཀྱིས་དགར་བས་རབ་རིབ་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཕྱིས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་དབང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་འཇུག་པའི་ཕྱིར། དབང་པོ་ལ་བརྟེན་པའི་ཤེས་པ་ནི་མངོན་སུམ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་མངོན་དུ་བྱེད་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་དུ་བྱེད་ཅིང་འཇུག་པ་ནི་རྟོག་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་ན་འདིས་ཡུལ་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་སྟེ། ཡུལ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཁྱབ་པ་ཡང་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པ་མ་ལུས་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ཅན་ནོ། །ཡང་ན་སློབ་དཔོན་མ་འཁྲུལ་བར་བཞེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་མཚན་ཉིད་བཤད་དོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་ཟླ་བ་གཉིས་སུ་སྣང་བར་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་མངོན་དུ་བྱེད་པ་མངོན་སུམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟླ་བ་གཉིས་སུ་སྣང་བ་ཡང་གཉིས་སུ་གསལ་བར་ཡོངས་སུ་གཅོད་པས་མངོན་སུམ་ཁོ་ནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གང་དུ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་དེར་དེ་མངོན་སུམ་སྟེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་ཟླ་བ་མཐོང་བ་ལ་ནི་མངོན་དུ་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་ལ། དེ་ལ་ལྟོས་ནས་འཁྲུལ་པའོ། །འདི་ལྟར་སྣང་བར་གྱུར་བའི་ཟླ་བ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་ཕྱི་རོལ་པ་དེ་ན་མེད་པའི་ཕྱིར། རྟོག་པས་
― DTG183_Page_0120 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞག་པའི་ཕྱི་རོལ་ལ་ལྟོས་ནས་རིག་པ་འཁྲུལ་པར་བརྗོད་ཀྱི། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་སྣང་བ་འཁྲུལ་བར་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་ཡིད་ནི་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་དག་གིས་ནི་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་སུམ་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བར་གྲུབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང༌། ཁྱད་པར་དང་ནི་ཁྱད་པར་གཞི། །འབྲེལ་པ་འཇིག་རྟེན་གཞུང་ལུགས་ནི། །གཟུང་སྟེ་དེ་དག་བསྡོམས་ནས་སུ། །དེ་ལྟར་རྟོགས་ཏེ་གཞན་དུ་མིན། །དཔེར་དབྱུག་ཅན་བཞིན་རིགས་སོགས་ཀྱི། །བྱེ་བྲག་དཔྱོད་པ་མེད་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་སྦྱོར་བ་དག་མེད་པས། །དེ་ཕྱིར་འདི་ལ་རྟོག་པའང་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པའི་རིགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དང༌། རྫས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་གྱུར་པའི་རྫས་འཛིན་པ་ནི་རྟོག་པ་སྟེ། རྣ་ཆ་ལ་སོགས་པ་སོ་སོའི་ཁྱད་པར་དང༌། ལྷ་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་དེ་དག་ལྡན་པའི་རང་བཞིན་ན་མ་འཕྲོད་པ་འདུ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་འབྲེལ་པ་མཆོག་ལ་སོགས་པ་ཁ་ཅིག་ལ་འཛིན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་ལུགས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡང་ངེས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་འབྲེལ་པ་ཁྱད་པར་མེད་ན་ཡང་རྣ་བའི་བུག་པ་ལ་འཕྱང་བས་རྣ་ཆ་ཅན་ནོ་ཞེས་ཐ་སྙད་འདོགས་ཀྱི། མགྲིན་པར་བཏགས་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དུས་ཕྱིས་འབྱུང་བའི་རྟོག་པ་སྐྱེས་པ་གང་ཡིན་པ་དྲན་པ་དང་བརྗོད་པས་ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་སུ་བསྡོམས་ནས་དེ་ལྟར་ཁྱད་པར་གྱིས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་གྱུར་པར་རྟོགས་ཀྱི། གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་ན་དྲན་པ་མ་རྟོགས་པར་རྟོགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་སྔར་སྦྱིན་ན་གཟུང་ཞིང་ཁྱད་པར་དབྱུག་པ་ཡང་བཟུང་ནས་དེ་དག་འབྲེལ་པར་ཡང་བཟུང་སྟེ། ལག་པས་བཟུང་བའི་དབྱུག་པ་ཉིད་ཀྱིས་དབྱུག་པ་ཅན་ཞེས་བརྗོད་པ་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ལུགས་རྣམ་པར་གཞག་པ་གཟུང་ན་དབྱུག་པ་ཅན་ནོ་སྙམ་པའི་རྟོག་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །རིགས་དང་ཡོན་ཏན་དང་བྱ་བ་རྣམས་ནི་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་ཐ་དད་པར་མཐོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། རིགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དང་ལྡན་པ་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་སྦྱོར་བ་མེད་དེ། སྦྱོར་བ་མེད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་ལུས་ཅན་འདི་ལ་རྟོག་པ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཐ་དད་པར་སྣང་བ་ཅན་
― DTG183_Page_0121 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱི་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནམ། ཐ་མི་དད་པར་སྣང་བ་ཅན་གྱི་ཡིན་གྲང་ན། དེ་ལ་གལ་ཏེ་ཐ་དད་པ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་བཅད་པའི་དོན་སྦྱོར་བ་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་ཐ་དད་པ་མེད་པར་མཐོང་བ་ཅན་དེ་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྦྱོར་བ་མེད་དེ། སྦྱོར་བ་ནི་དངོས་པོ་གཉིས་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ཐ་དད་པར་སྣང་བ་ཅན་གྱི་དོན་གཉིས་སྦྱོར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཡང་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར། ཤིན་ཏུ་ཡང་སྦྱོར་བ་མེད་པར་གསལ་བའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བ་བདེན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་རྫས་ལ་སྦྱོར་བ་ཡོད་དུ་ཆུག་ཀྱང་རིགས་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་སོ་སོར་ཐ་དད་པར་སྣང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། རིགས་དང་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སྦྱོར་བ་མེད་དེ། གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་ཐ་དད་པར་རིགས་དང་ཡོན་ཏན་དང་བྱ་བ་རྣམས་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་དང་རིགས་དང་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པར་མ་མཐོང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཐ་དད་པ་དག་ཐ་མི་དད་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དུས་དང་ཡུལ་མཚུངས་པ་ཅན་གཅིག་ཏུ་སྣང་བའོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། དུས་དང་ཡུལ་མཚུངས་པ་ཅན་གྱི་རོལ་སོགས་པ་རྣམས་ཐ་དད་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡུལ་ཐ་དད་པ་ཅན་ཡིན་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐ་དད་པ་ཡིན་གྱི། ཡུལ་དང་དུས་ཐ་དད་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་དེ་ལ་ངོ་བོ་ཐ་དད་པར་ཁས་མི་ལེན་ན་ནི། འོ་ན་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་ཀྱང་ཐ་དད་པར་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་མཐོང་བ་དག་པས་རིགས་ལ་སོགས་པ་དག་མི་ཤེས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་མཐོང་བའི་དུས་ཕྱིས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་ཤེས་པས་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་ཐ་དད་པའི་རིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ནམ། འདི་ལྟར་དཔག་ཏུ་མེད་པར་ཐ་དད་པ་ཅན་གྱི་གསལ་བ་རྣམས་ལ་བ་ལང་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་ཡིན་གྱི། བ་ལང་ངོ་སྙམ་པའི་ཤེས་པས་རང་བཞིན་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པ་ཅན་གསལ་བ་སྟོན་པའོ་ཞེས་བརྗོད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། རྗེས་འགྲོ་ཅན་གྱི་རྣམ་ཤེས་གང༌། །དེ་ཡང་སྒྲ་དང་གསལ་བར་སྣང༌། །ཁ་དོག་དབྱིབས་ཡིག་རྣམ་པ་ཡིས། །སྟོང་པ་བ་ལང་ཉིད་དུ་བརྗོད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། མཐོང་བའི་དུས་ཕྱིས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་
― DTG183_Page_0122 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་གསལ་བ་ལ་གནས་པའི་སྤྱི་གཞན་དུ་གྱུར་པ་སྣང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་རིགས་ཀྱི་ལུགས་ཀྱང་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་ཤེས་བརྗོད་པར་བྱེད་པའི་སྒྲ་སྣང་བ་དང༌། གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་ཅན་དེ་ནི། དེ་ལ་སྒྲ་མེད་པར་སྤྱི་གཞན་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་སྒྲའི་ཤེས་པ་སྤྱིའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཤེས་པ་སྐྱེ་ལ། སྤྱིའི་རྣམ་པ་ནི་རིགས་ལས་ཡིན་གྱིས། གསལ་བ་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་སྐྱེས་པ་ཅན་གྱི་མཐོང་བ་སྐྱེས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་མཐོང་བའི་ཁ་དོག་དང༌། དབྱིབས་དང་སྣང་བའི་རྣམ་པ་ངེས་པ་ཅན་དུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནམ། མི་གསལ་བ་དང་ཁ་དོག་དང་བྲལ་བའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་སྤྱི་གཞན་སྣང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁ་དོག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཙམ་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཅན་གྱི་བློ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་སྤྱི་མི་གསལ་བ་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཅན་ཉིད་ཡིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་སྒྲ་དང་འབྲེལ་པའི་ཤེས་པ་སྤྱི་ངེས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། ཁ་དོག་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་དང༌། དབྱིབས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཆ་བྱད་དང༌། ཡི་གེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པས་སྟོང་པ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་བ་ལང་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་ན། དེ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པ་གཞན་ཅན་གྱི་གཞལ་བྱ་གཞན་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པས་མཐོང་བར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་སྤྱི་སྣང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། རྗེས་སུ་འབྲང་བ་འདི་བ་ལང་ངོ་སྙམ་པ་ནི་མིང་ཙམ་ཡིན་ནོ། །མིང་ཉིད་ཀྱང་ཐ་མི་དད་པའི་དོན་མེད་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། དོན་གཅིག་བྱེད་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། མིང་ཙམ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ལེའུ་དང་པོར་བསྟན་ཏོ།། །།ཡང་ན་ཡོངས་སུ་དཔྱོད་པའི་ཤེས་པ་ཉིད་མཚུངས་པ་ཡིན་གྱི། དོན་ལ་མཚུངས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་སྒྲའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཅན་མཐོང་བ་སྐྱེས་པ་ནི་མི་གསལ་བའི་རྣམ་པ་མྱོང་བར་གྱུར་པ་སྤྱི་ཡིན་མོད་ཀྱི། ཁ་དོག་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བར་བྱེ་བྲག་པས་བསྟན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་མི་གསལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དེ་ཉིད་མཚུངས་པ་ཉིད་ཡིན་ཡང༌། །མིག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་སྣང་མིན། །སྣང་བ་གཉིས་ནི་མེད་ཕྱིར་ཡང༌། །བློ་ཡི་ཐ་དད་རྙེད་པར་དཀའ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ།
― DTG183_Page_0123 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གང་ཞིག་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ལ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མི་གསལ་བར་སྣང་བའི་རྣམ་པ་དེ་ཉིད་མཚུངས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པར་གྱུར་ཀྱང༌། གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་མིག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་མི་གསལ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་འདི་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་མིག་གི་ཡུལ་དུ་མ་ཤེས་པའི་སྤྱིའི་རང་བཞིན་རིགས་སུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། འོན་ཀྱང་ཤེས་པ་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་མི་གསལ་བ་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་དོན་ཙམ་ཐམས་ཅད་ལ་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱིས་མཐོང་བར་འགྱུར་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བློ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཡང་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་གཞལ་བྱ་མེད་བར་སྐྱེ་བ་ཐོབ་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུ་ནི་རིག་པའི་ཆོས་ཡིན་ཏེ། གང་ཕྱི་རོལ་ན་གནས་པའི་ཡུལ་མཐོང་བའོ། །གལ་ཏེ་ཡང་རིགས་མེད་པར་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་བློ་སྐྱེ་ན། ཇི་ལྟར་བདག་ཉིད་ལ་གནས་པའི་ཕྱི་རོལ་དུ་སྣང་བ་སྤོང་བར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ནི་སྙིང་པོ་མེད་པ་སྟེ་གང་གི་ཕྱིར། དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའམ་རྟོག་པའི་བློ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཐ་དད་པ་རྙེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྤྱི་དང་སྤྱི་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་སྣང་བ་གཉིས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་སྣང་བ་ཅན་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་བློ་ཡིན་ནམ། རྟོག་པའི་བློ་ཡིན་གྲང་ན། དེ་ལ་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་ལྡོག་པ་དང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་སྣང་བ་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། མཐོང་བ་ནི་གསལ་བ་ཉིད་དུ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་གཙོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིག་ལས་སྐྱེས་པའི་རིག་པ་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་ལྷག་བའི་སྤྱིའི་ངོ་བོར་ཤེས་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་མི་སྣང་བར་གྱུར་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡུལ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐལ་ཆེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་རྟོག་པའི་བློ་རྣམ་པ་གཉིས་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་མི་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོག་པ་ལ་གསལ་བའི་རྣམ་པ་སྣང་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་བློ་འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་སྣང་བ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ལ། དེ་ལྟ་བས་ན་གསལ་བ་ལས་ཐ་དད་པའི་རིགས་མཐོང་བ་མེད་པར་བསྟན་ཏོ། །འོན་ཏེ་འཕྲོད་པ་འདུ་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་གསལ་བ་ལས་ཐ་དད་པའི་རིགས་ཐ་དད་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་
― DTG183_Page_0124 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞི་ཁྱད་པར་གྱི་གཟུགས་ཉེ་བར་གྱུར་ན་དེའི་རང་བཞིན་ཉིད་དུ་ཤེལ་སྒོང་ལ་སྣང་བ་ཡིན་གྱི། གཞིའི་གཟུགས་ལས་ཐ་དད་པ་ཤེལ་ལ་མི་སྣང་བར་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དབང་པོས་འཕྲོད་འདུ་འཛིན་མེད་ཕྱིར། །འབྲེལ་པ་མཐོང་བ་མེད་པར་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འཕྲོད་པ་འདུ་བ་ནི་དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར། དབང་པོས་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར། རིགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་མ་མཐོང་བར་ངེས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་འཕྲོད་པ་འདུ་བ་དབང་པོ་ལས་འདས་པར་ཕ་རོལ་གྱིས་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར། མཐོང་བ་དང་རེག་པ་ལས་འདས་པའི་འཕྲོད་པ་འདུ་བ་ཇི་ལྟར་བདག་ཉིད་ཀྱིས་རིགས་ཐ་དད་པར་སྣང་བ་འཇོམས་པར་འགྱུར། བཙོད་ལ་སོགས་པའི་ཚོན་རྩི་ནི་རང་ཉིད་མྱོང་བར་གྱུར་པས་སྣམ་བུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་པར་མཐོང་བ་འཇོམས་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་གཟེགས་གཟན་གཅིག་པུ་འཕྲོད་པ་འདུ་བ་དབང་པོ་ལས་འདས་པར་འདོད་ལ། རིགས་པ་ཅན་གྱི་དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་འདོད་དེ། འདི་ལྟར་སྣལ་མ་ལ་སྣམ་བུའོ་སྙམ་དུ་མིག་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་སྐྱེའོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་མཛེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། སྣལ་མ་འདི་ཡང་སྣམ་བུ་སོགས། །སྒྲ་འདི་རྣམས་ཀྱང་རང་གིས་བྱས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལ་སྣལ་མ་ལ་སྣམ་བུ་དང༌། ཡལ་ག་ལ་སྡོང་པོའོ་སྙམ་པའི་བློ་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་བློ་འདི་ལྟ་བུ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་འཕྲོད་པ་འདུ་བར་ཤེས། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རིགས་པ་ཅན་རང་ཉིད་མི་བདེན་པའི་ལྟ་བ་ལ་གོམས་པ་ཁོ་ནས་སྣལ་མ་ལ་སྣམ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་བྱས་པའོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་གྲགས་ཤེ་ན། །འཇིག་རྟེན་བ་ལང་ལ་རྭ་ཟེར། །རྭ་ལ་བ་ལང་འཇིག་རྟེན་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འཇིག་རྟེན་པ་ནི་བ་ལང་ལ་རྭ་ཡོད་པ་དང༌། སའི་སྟེང་ན་སྡོང་པོ་དང་འཁྲུ་ཤིང་ཡོད་དོ་ཞེས་གྲགས་པ་ཡིན་གྱི། རྭ་ལ་བ་ལང་དང་ལྕུག་མ་རྣམས་ལ་སྡོང་པོ་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་འཇིག་རྟེན་པས་རྟོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པ་དང་བྲལ་བར་འཕྲོད་པ་འདུ་བར་རྗེས་སུ་དཔོག་པ་ཡིན། འོན་ཏེ་བ་ལང་གི་རྭ་ཞེས་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་མེད་ན་ཡུལ་ཐ་དད་པར་འཇུག་པ་མངོན་སུམ་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བ་ལང་འདི་ལ་རྭ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་
― DTG183_Page_0125 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
༄༅། ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་རྒྱུ་ཅན་འཕྲོད་པ་འདུ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ལྷག་པའི་ཡན་ལག་པ་མིན་ཅན། །ཐ་དད་དམིགས་སུ་མེད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འཕྲོད་པ་འདུ་བ་མེད་ཀྱང་འདིར་མཐོང་བ་དམིགས་པ་ཉིད་དེ། དཔེར་ན་ཉི་མ་ནུབ་པའི་ཚེ་རིའི་རྩེ་མོར་སྣང་བྱེད་སོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་རྟོགས་པ་བཞིན་ནོ། །གང་ལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ཡོད་པ་དེ་ནི་རྭ་དང་ནོག་དང་ལྐོག་ཤལ་གྱི་ཡན་ལག་གི་ཁྱད་པར་དེ་དག་དང་བྲལ་བར་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར། བ་ལང་ལ་རྭ་ཡོད་དོ་ཞེས་བློ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་གྱི། རྭ་ལ་སོགས་པའི་ཡན་ལག་གི་ཚོགས་ཐ་དད་པའི་བ་ལང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་ལ་རྭ་གནས་པ་དེ་བ་ལང་གི་རྭ་འདི་ཡིན་ནོ་སྙམ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་དངོས་པོ་ནི་རྟོགས་པས་བཞག་པ་ཉིད་དོ། །སྣལ་མ་དེ་དག་ལས་སྣམ་བུ་འདི་བྱས་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྟོགས་པ་རབ་ཏུ་གྲགས་པ་མ་ཡིན་ནམ། སྣམ་བུ་མཐོང་བ་ན་སྣལ་མ་ཚོགས་པ་ལས་གཞན་པའི་སྣམ་བུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། གནོད་པ་ཅན་བསྟན་པ་མེད་པར་འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པའོ་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྟོགས་པ་འདིའི་ཡུལ་སྣལ་མ་དང་སྣམ་བུའི་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྣལ་མའི་ཚོགས་པ་སྣམ་བུ་ཡིན་ནོ་སྙམ་སེམས་ན། སྨྲས་པ། སྣལ་མ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་སྣམ་བུ། །འདི་ཞེས་སྣལ་མ་འདུས་བྱས་ལ། །ཕྱི་མ་འབྲས་བུ་བརྗོད་པ་སྟེ། །ནམ་ཡང་དུས་གཅིག་པ་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྣལ་མའི་སྒྲས་ནི་སྣམ་བུའི་སྔོན་རོལ་གྱི་གནས་སྐབས་ལ་བརྗོད་དེ། དུས་ཕྱིས་འབྱུང་བའི་ཚེ་བགོ་བ་ལ་སོགས་པའི་དགོས་པ་བྱེད་པ་ལ་སྣམ་བུའི་སྒྲས་བརྗོད་དོ། །དེས་ན་སྣལ་མ་དེ་རྣམས་ཀྱི་སྣམ་བུ་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དག་ནི། ཕྱིས་སྣལ་མ་རྣམས་ཐ་ག་པ་ལ་སོགས་པས་འདུས་བྱས་པ་སྣམ་བུ་ནུས་པ་དེ་ལས་བྱུང་བ་འབྲས་བུར་བརྗོད་པ་ཡིན་གྱི། ནམ་ཡང་སྣལ་མའི་དུས་མཚུངས་པ་ཅན་དུ་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུར་བརྗོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་སྣལ་མ་དང་སྣམ་བུ་དག་རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་དངོས་པོ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་གང་གི་ཚེ་སྣལ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་སྣམ་བུ་མ་ཡིན་ལ། གང་གི་ཚེ་སྣམ་བུ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་སྣལ་མ་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་དུས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་སྣལ་མའི་དུས་ན་
― DTG183_Page_0126 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྣམ་བུ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་འདི་དག་ནི་སྣལ་མའོ་འདི་ནི་སྣམ་བུའོ་ཞེས་རྟོགས་བ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ནི་བདེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར། འགའ་ཞིག་སྒྲ་རྟེན་སྟོན་པ་ན། །རྒྱུ་རུ་ཉེ་བར་འདོགས་པ་འམ། །སྣལ་མ་གཅིག་ནི་གསེས་ནས་ཀྱང༌། །འབྲས་ལ་སྣལ་མ་ཞེས་འཇུག་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྣལ་མའི་འབྲས་བུ་ནི་སྣམ་བུ་ཉིད་དེ་དེའི་ཚེ་སྣལ་མ་མེད་དོ། །སྔར་སྣལ་མ་རྒྱུ་ཡིན་པས་བཏགས་ནས་སྣལ་མའི་ཤེས་པ་དང་སྣལ་མའི་སྒྲ་འབྲས་བུ་སྣམ་བུ་ལ་སྐྱོའོ། །འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ་འདི་ལྟར་སྔར་གྱི་སྣལ་མ་དྲན་ནས་འདི་དག་སྣལ་མའོ་ཞེས་རྟོགས་ཀྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྣལ་མ་རེ་རེ་ནས་གསེས་ནས་ཀྱང་སྣལ་མའོ་ཞེས་བྱ་བར་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེ་ན། སྣམ་བུ་ལ། སྣལ་མའི་སྒྲའི་རྟེན་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་སྣལ་མ་དེ་ཉིད་བསྡུས་ནས་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དུས་སུ་སོན་པ་ན་སྣམ་བུ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དམག་དང་ནགས་བཞིན་དུ་སྣམ་བུ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོང་བ་ཉིད་ཡིན་གྱི། །དོན་དམ་པར་སྣལ་མ་ལས་ཐ་དད་པའི་སྣམ་བུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་སྣལ་མ་ལས་ཐ་དད་པའི་སྣམ་བུ་མེད་ན་ཇི་ལྟར་སྣམ་བུའི་སྒྲ་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་རྒྱུ་མཚན་མེད་པར་བརྗོད་པས་འཇུག་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར། ཕན་གདགས་ཕན་འདོགས་བྱེད་ཉིད་དམ། །རིས་ཆད་མཐོང་བ་མེད་པ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། སྣམ་བུའི་སྒྲའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཐ་ག་པ་ལ་སོགས་པའི་གྲོགས་བྱེད་པས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ཅན་གྱི་སྣལ་མ་རྣམས་ཕན་ཚུན་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་དང་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྣམ་བུའི་སྒྲའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྣལ་མ་དེ་ཉིད་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་དང་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོར་གནས་པས་བགོ་བ་ལ་སོགས་པའི་དགོས་པ་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པ་ནི་སྣམ་བུའི་སྒྲའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་སྣལ་མ་རྣམས་ལ་རིས་སུ་ཆད་པ་མ་མཐོང་བ་འདི་ནི་སྣམ་སུའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ་དཔེར་ན་ཐག་བཟངས་ལ་སོགས་པ་ཕན་འདོགས་པ་མེད་ན་སྣལ་མ་དག་ཕན་ཚུན་རྣམ་པར་ཆད་ནས་ཁྱེར་བར་བྱེད་ཀྱི། སྣམ་བུའི་དུས་ན་ནི་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རིས་སུ་ཆད་པ་མཐོང་བ་མེད་པ་ཉིད་བུམ་པའི་སྒྲའི་རྒྱུ་ཡིན་གྱི་
― DTG183_Page_0127 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་ཡན་ལག་ཅན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་དུ་ཆུག་ན་གལ་ཏེ་སྣལ་མ་དང་བྲལ་བའི་རྫས་བུམ་པའི་སྒྲའི་རྒྱུ་མེད་པ་དེ་ལྟ་ན་སྣལ་མ་ལ་བུམ་པའི་སྒྲ་ཉེ་བར་འདོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་སྐྱེས་བུ་ལ་སེང་གེའི་སྒྲ་བཞིན་ཏེ། རྩལ་ཆེ་བ་ལ་དཔའ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་རྒྱུ་ཡོད་ཀྱང་སེང་གེའི་སྒྲ་ནི་དངོས་སུ་མ་ཡིན་ཏེ་སེང་གའི་རིགས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཕན་གདགས་དང་ཕན་འདོགས་པའི་དངོས་པོའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་ཀྱང་སྣལ་མ་ལ་སྣམ་བུའི་སྒྲ་ནི་དངོས་སུ་མི་འགྱུར་ཏེ་དེའི་ཡན་ལག་ཅན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན་འདིར་སྨྲས་པ། དང་པོ་བརྡའི་སྤྱོད་ཡུལ་གང༌། །འཁྲུལ་མེད་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་དངོས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་ཞིག་དང་པོའི་བརྡའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོ་དེ་ནི་དངོས་ཡིན་ཏེ་འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་གང་ལ་ཤེས་པ་མི་འཁྲུལ་པ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དངོས་ཡིན་པར་འཇིག་རྟེན་དུ་གྲགས་ལས། གང་ལ་དང་པོ་བརྡར་བྱས་པའི་དངོས་པོ་དང་ཆོས་མཐུན་པས་དེ་ཉིད་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་ལས་རྟོགས་པ་དེ་ནི་ཉེ་བར་བཏགས་པ་སྟེ་འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྣམ་བུའི་སྒྲ་ནི་སྣལ་མ་ཉིད་བགོ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་བྱེད་པ་ཉིད་དང་པོར་བརྡར་བྱས་ནས་མ་འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དངོས་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དོན་དམ་པའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྣམ་བུའི་སྒྲ་ཉེ་བར་བཏགས་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི། དེ་ལྟ་ན་སྒྲ་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་བཏགས་པ་སྟེ་ཡོད་པའི་དངོས་པོ་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་མེད་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ལེའུ་དང་པོར་བསྟན་ཏོ། །འོན་ཏེ་རིགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཡོད་པར་ཤེས་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་དབྱུག་པ་ཅན་དུ་མཚུངས་པའི་རྒྱུས་སྐྱེས་བུ་ཐ་དད་པ་ལ་ཡང་དབྱུག་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་བློ་མཚུངས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་ཞིང༌། ནག་མོ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་བ་ལང་ཞེས་བྱ་བའི་བློ་རྣམ་པ་མཚུངས་པ་ཅན་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མཚུངས་པ་ཅན་མཐོང་བས་དཔག་པར་བྱ་བར་རིགས་གསལ་བ་ཐ་དད་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལ་ཡོད་པར་དེས་སོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། དངོས་པོ་ལས་ནི་ཐ་དད་ཅན། །རིགས་སོགས་ལ་ནི་རྗེས་དཔོག་མེད། །དབྱུགས་པ་ལ་སོགས་
― DTG183_Page_0128 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀུན་རྫོབ་ལས། །ཐམས་ཅད་དུ་ནི་ཐ་སྙད་འདོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དངོས་པོ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལས་ཐ་དད་པ་སྟེ། རིགས་དང་ཡོན་ཏན་ལ་སོགས་པ་ཡན་གར་བ་འཛིན་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མེད་དེ། འདི་ལྟར་རྣམ་པ་གཅིག་པ་ཅན་གྱི་བརྗོད་པའམ། རིགས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རིགས་བསྟན་པའོ་ཞེས་བརྗོད་དེ། བརྗོད་པ་དངོས་པོ་ཡོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་དབྱུག་པ་ལ་སོགས་པ་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་དབྱུག་པ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་རྫོབ་ཁོ་ན་ལས་དབྱུག་པ་ཅན་དུ་འདོགས་སོ། །དེ་བས་ན་གལ་ཏེ་རྟོག་པས་མཐོང་བའི་སྤྱིའི་རྒྱུ་ལ་བརྟེན་ནས་བ་ལང་གི་གསལ་བ་ལ་རྣམ་པ་མཚུངས་པ་ཅན་དུ་བརྗོད་པ་དེ་ལྟ་ན་ནི་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་རྒྱུ་རིགས་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་མཚུངས་པའི་རྟོགས་པ་སྒྲུབ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་དཔེ་བསྒྲུབ་བྱས་སྟོང་པར་འགྱུར་ཏེ། དབྱུག་པ་ཅན་ནོ་སྙམ་པའི་རྟོགས་པ་དབྱུག་པའི་རྒྱུ་ཅན་ཉིད་དུ་རིགས་པས་མ་ཡིན་ཏེ། དབྱུག་པ་ཅན་གྱི་སྒྲ་དབྱུག་པའི་རྒྱུ་ཅན་ཉིད་ཡིན་ན་སྲོག་ཆགས་ཐམས་ཅད་དབྱུག་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཐ་དད་པར་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་དབྱུག་པ་དང་འབྲེལ་ན་དབྱུག་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐལ་ཆེས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འབྲེལ་པ་ཡང་འབྲེལ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པའི་ཤེས་བྱ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འབྲེལ་པ་ལ་ཡང་འབྲེལ་བ་གཞན་རྟོགས་པར་འགྱུར་བས་དེ་བཞིན་དུ་འབྲེལ་པ་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་འབྲེལ་པ་མེད་པར་ཡང་འབྲེལ་པ་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་དུ་ཤེས་པ་དེ་ལྟ་ན་ནི་འབྲེལ་པའི་འབྲེལ་པ་རྟོག་པས་གཞག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འབྲེལ་པ་གཞན་མེད་ཀྱང་འབྲེལ་པའི་འབྲེལ་པ་ཅན་རྟོག་པ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་དག་གི་འབྲེལ་པ་མེད་ཀྱང་རྟོག་པས་མཐོང་བ་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་ཀུན་རྫོབ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ལས་དབྱུག་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་སྙད་འདོགས་པའི་ཕྱིར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ཉིད་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དབྱུག་པ་དང་ལྡན་པ་བདེན་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། རྟོག་པས་བཏགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་བདེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དབྱུག་པ་དང་སྐྱེས་བུ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་ལྡན་པར་སྣང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དབྱུག་པ་དང་སྐྱེས་བུ་དག་ནི་མཚུངས་
― DTG183_Page_0129 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་སྐྱེས་བུ་དབྱུག་པ་དང་ལྡན་པའོ་སྙམ་དུ་རྟོགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་དབྱུག་པ་སྐྱེས་བུ་ཅན་ནོ་སྙམ་དུ་ཡང་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་རྣམ་པ་གཉིས་སྣང་བ་ན་དབྱུག་པ་དང་སྐྱེས་བུ་ཕན་ཚུན་ལྡན་པའོ་ཞེས་པའི་བློ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ལས། དེ་དག་ལ་ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པས་དབྱུག་པ་གཙོ་བོའོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་ན་ནི་ཕན་འདོགས་པ་དང་ནི་ཕན་འདོགས་པ་དང་ཕན་གདགས་པ་བརྟགས་ཏེ་བཞག་པ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཀུན་རྫོབ་ཉིད་དེ་ལ་དབྱུག་པ་ཅན་གྱི་སྒྲའི་རྒྱུར་འགྱུར་ཏེ། ཕན་གདགས་པ་དང་ཕན་འདོགས་པའི་དངོས་པོ་དེ་ཡང་མཐོང་བ་དང་རེག་པ་ལས་འདས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དབྱུག་པས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་གྱུར་པའི་དུས་ན་དབང་པོའི་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་སྐྱེས་བུ་སོ་སོ་ལ་དབྱུག་པ་ཡང་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཡིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་ཐ་དད་པའི་དབྱུག་པ་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་དབྱུག་པ་ཅན་རྟོགས་པར་འགྱུར། དེ་བས་ན་ཐ་དད་པ་ཉིད་རྨོ་བ་དང་བཞོ་བའི་བྱ་བ་ཐ་མི་དད་པར་ཤེས་པར་གྱུར་ནས་དབྱུག་པ་བཞིན་ཐ་མི་དད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྒྱུར་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གསལ་བ་སོ་སོ་བ་ལ་འགྲོ་བའི་བྱ་བའམ། དཀར་པོའི་ཡོན་ཏན་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཡང་རྫས་ལ་ཐ་མི་དད་པའི་རྟོགས་པ་དཀར་པོའོ་སྙམ་པ་དང་འགྲོ་བའོ་སྙམ་དུ་གྲངས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟོགས་ཀྱི། དེ་ལ་རིགས་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་ནི་མེད་དོ། །འོན་ཏེ་ཡོན་ཏན་དཀར་པོ་དང་ལས་འགྲོ་བ་དེ་ལ་དཀར་པོ་ཉིད་འགྲོ་བ་ཉིད་ཀྱི་སྤྱི་གྲངས་བཞིན་དུ་ཡོད་དེ། རྟོགས་པ་ཐ་མི་དད་པ་འདི་དེའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མེད་དེ་དཀར་པོ་ཉིད་ཀྱི་རིགས་རྫས་ལ་གནས་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ཡོན་ཏན་དཀར་པོ་ལ་ཡོད་པ་ཡིན་ན་གཞན་ལ་འཇུག་པ་རིགས་ཀྱིས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་རྫས་ལ་ཡོན་ཏན་དཀར་པོ་གནས་ལ། ཡོན་ཏན་དཀར་པོ་ལ་དཀར་པོ་ཉིད་ཀྱི་རིགས་གནས་པའི་ཕྱིར། འབྲེལ་པ་པོ་དང་འབྲེལ་པ་ལས་རྟོགས་པ་འཇུག་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། འབྲེལ་པ་དང་འབྲེལ་པ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་ན་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་བརྒྱུད་ནས་འབྲེལ་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། འདི་དག་
― DTG183_Page_0130 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དབྱུག་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཀྱང་རྟོགས་པས་བསྟན་པའི་ཐ་དད་པ་ཉིད་ལས་དབྱུག་པ་ཅན་ཞེས་ཐ་སྙད་འདོགས་ཀྱི། དོན་དམ་པར་དབྱུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དབྱུག་པ་ཅན་གྱི་དཔེ་ལ་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཅན་གྱི་དངོས་པོའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་མ་གྲུབ་པ་དེ་བས་ན་དཔེ་བསྒྲུབ་བྱ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ།། །།ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་འགྲེལ་པ། བམ་པོ་བརྒྱད་པ། ད་ནི་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྨྲས་པ། དངོས་པོ་ཁང་བཟངས་ཕྲེང་སོགས་ཀྱི། །སྒྲ་རྣམས་ཀྱང་གཞན་ལ་ལྟོས་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྫས་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་དྲུག་པོ་རྣམས་ལ་དངོས་པོའི་སྒྲ་དང༌། ཁང་བཟངས་ཀྱི་ཕྲེང་བ་དང་ནགས་ཀྱི་ཚོགས་ལ་སོགས་པ་ལ་སྒྲ་འཇུག་པར་འགྱུར་ཡང༌། རྒྱུ་མཚན་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྫས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་དངོས་པོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་རིགས་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རིགས་ནི་དངོས་པོ་གསུམ་ལ་འཕྲོད་པ་འདུ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁང་བཟངས་ནི་རྫས་མ་ཡིན་ལ། དེ་ཇི་ལྟར་དེ་ལ་ཕྲེང་བ་ཉིད་ཀྱི་རིགས་ཡོད་པར་འགྱུར་ན། དེ་བས་ན་སྒྲ་དེ་དག་ཇི་ལྟར་གཞན་ལ་མ་ལྟོས་པར་འཇུག་པར་འགྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ་བ་ལང་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་ཡང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བ་ལང་ཉིད་ཀྱི་རིགས་མེད་པའོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་ཁང་པའི་རྫས་མ་ཡིན་ཏེ། རིགས་མི་མཐུན་པ་ཤིང་དང་སོ་ཕག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་རྫས་མི་རྩོམ་པའི་ཕྱིར། ཤིང་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཁང་བཟངས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ལྡན་པ་ཁང་པ་ན། །དེ་ཡི་ཕྲེང་བ་དེ་ཅི་ཡིན། །རིགས་ཡིན་ན་ཁང་པ་གཅིག་ཀྱང༌། །ཕྲེང་བ་ཞེས་བརྗོད་ཤིང་བཞིན་དུའོ། །རིགས་ལ་རིགས་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཕྲེང་བ་ལ་དེའི་སྒྲས་ཅིང་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཁང་པ་ནི་ལྡན་པ་གཅིག་དང་ལྡན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ལྕགས་དང་ཤིང་དང་སོ་ཕག་ལ་སོགས་པའི་ལྡན་པ་མང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་གལ་ཏེ་ཁང་པ་ལྡན་པ་གཅིག་པར་ཁས་ལེན་ན། ཁང་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཕྲེང་བ་ཅི་ཞིག་ཏུ་འགྱུར། རྫས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཡོན་ཏན་ཁང་པ་ལ་ནི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོན་ཏན་མ་ཡིན་ཞིང་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་རྫས་ལ་འཕྲོད་པ་འདུ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཁང་པ་ནི་རྫས་
― DTG183_Page_0131 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ཁང་བཟངས་ཀྱི་ཕྲེང་བ་རིགས་སུ་ཁས་ལེན་ཏེ། འདི་ལྟར་རིགས་ནི་དངོས་པོ་གསུམ་ལ་འཇུག་པ་ཅན་དུ་འདོད་དོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ནི་ཁང་པ་གཅིག་ལ་ཡང་ཕྲེང་བ་ཞེས་བརྗོད་པར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་ཤིང་གཅིག་ལ་ཤིང་གི་སྒྲར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཁང་བཟངས་ལ་སོགས་པའི་ཕྲེང་བ་རྣམས་མང་པོ་ལ་ཕྲེང་བ་དེའི་སྒྲ་ཕྲེང་བ་འདི་དག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ཕྲེང་བ་ལ་ཡང་རིགས་ལ་བརྟེན་ནས་ཕྲེང་བའི་སྒྲ་འཇུག་གོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རིགས་ལ་རིགས་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཕྲེང་པའི་རིགས་ལ་རིགས་གཞན་ཁས་ལེན་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁས་ལེན་ན་ཡང་ཕྲེང་བའི་རིགས་ཀྱི་རིགས་ལ་ཡང་རིགས་ཀྱི་ཐ་སྙད་ཡོད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ཡང་རིགས་གཞན་ཡོད་པས་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་རིགས་ཕྲེང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་ཕྲེང་བ་ཆེན་པོའི་ཞེས་བྱ་བར་ཇི་ལྟར་ཕྲེང་བ་ལ་སོགས་པ་ཆེན་པོར་བསྟན་པ་ཤེས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཆེན་པོ་ནི་རྫས་ལ་འཕྲོད་པ་འདུ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་རྫས་དང་འཕྲོད་པ་འདུ་བའི་ཆེན་པོ་རྫས་ཉིད་ལ་བརྟེན་པས་ཉེ་བར་བཏགས་ནས་ཕྲེང་བར་སྒྲོ་འདོགས་པས་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། ཕྲེང་སོགས་ཆེན་པོ་ཉིད་སོགས་གང༌། །ཉེ་བར་བཏགས་ལས་འདོད་ན་ཡང༌། །དངོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་མེད་ཤེས་པས། །གཟུང་བྱ་ཉིད་ཕྱིར་ཉེར་བཏགས་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཕྲེང་བ་ཆེན་པོ་དང་རིང་པོ་ཞེས་པ་ཕྲེང་བའི་ཐ་སྙད་གང་ཞིག་ནགས་ཆེན་པོ་ཞེས་ནགས་ལ་ཆེན་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པར་འདོད་པ་ཉེ་བར་བཏགས་པས་བྱས་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཉེ་བར་བཏགས་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྲེང་བ་རྣམས་ལ་རིང་པོ་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་བཏགས་པས་ཤེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེ་བར་བཏགས་པས་མི་ཤེས་པར་གྱུར་པ་ཉེ་བར་གདགས་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བརྗོད་པ་ནི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ཕྲེང་བ་རྣམས་ལ་ཆེན་པོ་མེད་པས་ཉེ་བར་བཏགས་པའོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ནི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་བཏགས་པར་གྱུར་ན་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཉེ་བར་བཏགས་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་དངོས་ཀྱི་རྟོགས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། ཕྲེང་བ་ལ་ཉེ་བར་བཏགས་ནས་
― DTG183_Page_0132 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རིང་པོ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་དངོས་ཀྱི་ཆེན་པོ་ལ་ཕྲེང་བ་ཆེན་པོ་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལས་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཤེས་པའི་གཟུང་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་འཁྲུལ་པར་རྟོགས་པ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ཐ་དད་པའི་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་མཚན་མེད་པར་ཡང་ཕྲེང་བ་ཆེན་པོའི་སྒྲ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་བཏགས་པའོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། རྒྱུ་མཚན་མེད་པ་ཅན་ཉིད་དེ། །དངོས་སུ་འདོད་པ་ལ་ཡང་མཚུངས། །དྲུག་པོ་རྣམས་ལ་ཚིག་དོན་སྒྲ། །རྒྱུ་མཚན་གང་ལ་ལྟོས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་མཚན་དངོས་ཡིན་ལ། ཐ་མི་དད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་བཏགས་པའོ་ཞེས་སྨྲ་བ་གང་ཡིན་པ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། གང་གིས་གང་དག་ལ་དངོས་ཀྱི་དོན་ཡོད་པ་དེ་དག་དངོས་སུ་མངོན་པར་འདོད་པ་སྟེ། ཡན་ལག་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་ཡང་རྒྱུ་མཚན་མེད་པའོ་ཞེས་བསྟན་མ་ཐག་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མཚན་མེད་པ་ཅན་ཉིད་ནི་དངོས་ཀྱི་སྒྲ་རྣམས་ལ་ཡང་མཚུངས་པའོ།། གཞན་ཡང་དྲུག་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་བའི་ཚིག་གི་དོན་གྱི་སྒྲ་ནི་ཅིའི་ཕྱིར། རྒྱུ་མཚན་སྤྱི་ཡོད་པ་ལ་ལྟོས་པར་འགྱུར་ཏེ། རིགས་དང་ཁྱད་པར་དང་འདུ་བ་རྣམས་ལ་རིགས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ཚིག་གི་དོན་གྱི་སྒྲ་རང་གི་ངོ་བོས་འཇུག་པ་རྒྱུར་བྱས་ནས་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་འཇུག་གོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་བརྗོད་པ་ཐམས་ཅད་རང་གི་ངོ་བོ་བརྗོད་ནས་དོན་གྱི་རྗོད་པར་བྱེད་པར་སྟོན་པར་འགྱུར་ན་རིགས་ལ་སོགས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། དེའི་ཕྱིར་སྒྲ་རྒྱུ་མཚན་མེད་པ་ཅན་དུ་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་མཚན་མ་གཏོགས་པ་ཉིད་དུ་ཚིག་གི་དོན་དྲུག་གི་སྒྲ་ཚིག་གི་དོན་དྲུག་ཚིག་གི་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་དངོས་ཡིན་པར་འགྱུར་ལ། ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པས། རྒྱུ་ཡོན་ཏན་མེད་པར་འཇུག་པར་གྱུར་པ་ནི་བཏགས་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་ལ་བདེན་པའི་དོན་ཅན་དེར་དངོས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མི་བདེན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། །གང་ཞིག་ཇི་ལྟར་གྲགས་པ་ལས། །གྲུབ་པ་དེ་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། །གང་ལ་དེ་སྐད་བརྗོད་དངོས་བཏགས། །ཡོད་པ་ལ་ཡང་མེད་འདོགས་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གྲགས་པའི་དབང་གིས་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་མཚན་མེད་ཀྱང༌། ཇི་ལྟར་རང་བཞིན་གང་ཆེན་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་སྒྲའི་བརྗོད་པར་བྱ་
― DTG183_Page_0133 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་ནགས་ལ་སོགས་པ་གང་ཞིག་གྲུབ་པ་དེ་ནི་ཆེན་པོ་དེ་ཉིད་དང་ལྡན་པ་དངོས་ཡིན་གྱི། དེ་ལ་ཉེ་བར་བཏགས་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེས་བུ་ལ་སོགས་པ་ལ་སེང་གེ་དང་མཚུངས་པ་སྟེ། གྲགས་པ་ཅན་གྱི་སེང་གེའི་ཡོན་ཏན་རྟུལ་ཕོད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་འདྲ་བ་ཡོད་པ་ལས་དེ་བཞིན་དུ་སེང་གེའི་སྒྲས་བརྗོད་པ་དེ་ནི་དེ་ལ་བཏགས་པ་ཡིན་གྱི། མེད་པའི་དོན་ཅན་བཏགས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པ་ལ་ཡང་མེད་པར་བཏགས་པ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་བུ་ཡིན་ཡང་བུའི་བྱ་བ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར། བུ་མེད་དོ་ཞེས་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་ཕལ་པར་འགྱུར་བ་དང༌། མེད་པ་ཡང་མེད་པའི་སྒྲས་དངོས་ཁོ་ནར་བརྗོད་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཡང་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཅན་དངོས་ཀྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ནི་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཅན་ནུབ་ན་མེད་པ་ལ་དངོས་ཀྱི་ཐ་སྙད་འདོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་ཡང་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་མེད་ཀྱང་ཚིག་གི་དོན་གྱི་སྒྲ་དངོས་པོ་ལ་འཇུག་པ་དེ་དེར་དངོས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ནི་ཐ་དད་པས་བྱས་པ་དངོས་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་མེད་ཀྱང་ཚིག་གི་དོན་གྱི་སྒྲ་དངོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་མེད་ན་ཡང་འབྱུང་བ་དེ་ནི་དེའི་རྒྱུ་མཚན་ནོ་ཞེས་ཐ་སྙད་འདོགས་པར་གྲུབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཚིག་གི་དོན་གྱི་སྒྲ་ལ་ཐ་སྙད་པའི་རྒྱུ་ལས་འདས་ཀྱང་དངོས་པོར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་གྲགས་པས་བསྟན་པ་དངོས་ཡིན་ན་ནི་གྲགས་པ་དེ་ཉིད་རིགས་མེད་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། གྲགས་པ་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་དུ་ངེས་པར་གནས་པ་ཅན་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། གྲགས་པ་བརྡ་ཡི་རྗེས་འགྲོ་བ། །དེ་ཡང་བརྗོད་འདོད་རྗེས་འགྲོ་ཅན། །ཐ་སྙད་དོན་དུ་བྱས་པ་ཡིན། །སྡེབ་སྦྱོར་སྒྲ་ཡི་ཆའི་མིང་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གྲགས་པ་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་མ་ཡིན་ཞིང༌། རིགས་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་གང་ལ་བརྡ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་ཡོད་པ་དེ་ནི་བརྡའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཅན་འདི་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་བརྡ་དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་ཕྱིར་རོལ་གྱི་རྒྱུ་མེད་པར་སྐྱེ་ཞེ་ན་དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། བརྡ་དེ་ཡང་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཏེ། ཚིག་འདོད་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཉིད་ནི་ལེའུ་དང་པོར་བསྟན་ཏོ། །འོ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་བརྡ་བྱེད་ཅེ་ན། ཕྱི་རོལ་གྱི་རྒྱུ་མཚན་
― DTG183_Page_0134 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད་པར་ཡང་ཐ་སྙད་ཀྱི་དོན་དུ་བརྡ་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། སྡེབ་སྦྱོར་གྱི་མིང་དང༌། སྒྲའི་ཆའི་མིང་བཞིན་ནོ། །འདི་ལྟར་ལྟར་སྡེ་བ་སྦྱོར་ནི་རྐང་ཆག་དང༌། རྐྱང་པ་དང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལ་སོགས་པའི་མིང་དང༌། ཆིག་གི་ཡང་ཡན་ལག་རྣམས་ངོ་བོ་ཉིད་དང་རྐྱེན་ལ་སོགས་པའི་མིང་བྱེད་པ་ལ་ཕྱི་རོལ་པའི་རྒྱུ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་ངོ་བོ་ཉིད་དང་རྐྱེན་གྱི་ཆར་བཏགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན། དངོས་པོ་ཁམས་བཟངས་ཕྲེང་སོགས་ཀྱི། །སྒྲ་རྣམས་ཀྱང་གཞན་ལ་ལྟོས་མིན། །ཞེས་བྱ་བར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་མཚུངས་པར་བརྗོད་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར། རིགས་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་པའི་ལུགས་ཀྱིས་ཀྱང་བློ་དང་སྒྲ་དག་རྗེས་སུ་འགྲོ་བར་སྣང་བ་ཡིན་ཞེ་ན། བློ་དང་སྒྲའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཕྱི་རོལ་པས་བྱས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་སད་པ་ཐོབ་པས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ཅན་གྱི་བློ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པ་ཅན་ཡིན་ཡང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་གྱུར་པའི་བག་ཆགས་སྨིན་པ་ཅན་ཕྱི་རོལ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཅན་གྱི་བློ་དེ་ཉིད་ཇི་ལྟར་ཡུལ་ཐ་དད་པ་ཅན་ཡིན་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། ཐ་དད་ཀྱང་དངོས་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས། །དོན་དེ་འདྲ་བ་རྣམས་ཤེས་ཀྱི། །རྒྱུ་ཡིན་གང་ལ་ཤེས་པ་དེ། །དེ་དག་དེ་ལྟར་རྟོགས་པར་འགྱུར། །དེ་ལྟར་ཤེས་པ་ཐ་དད་ཀྱང༌། །ཐ་དད་མེད་པར་རྣམ་རྟོག་ཕྱིར། །དེ་འབྲས་ཅན་མིན་དང་བྲལ་བའི། །རྗེས་འགྲོ་དངོས་གཅིག་ལ་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ནི་དངོས་པོའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཡིན་གྱི། ཐ་དད་པའི་རིགས་ལ་སོགས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཐ་དད་པ་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་དེ་འདྲ་བའི་ཤེས་པ་རང་གི་བདག་ཉིད་ལ་ཐ་དད་པ་ཡོད་ཀྱང་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་པ་གང་ལས་ཐ་མི་དད་པར་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་དེ་ཐ་མི་དད་པར་སྐྱེས་པས་ཏེ། ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་མཚུངས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་དེ་ལྟར་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །འདིའི་དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གསལ་བས་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་ཤེས་པ་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་གང་གིས་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་རིམ་པས་མཚུངས་པའི་རྣམ་པར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པའོ། །དཔེར་ན་མངོན་པར་འདོད་པའི་བཙུན་མོ་མཐོང་ནས་བདེ་བའི་
― DTG183_Page_0135 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པས་བཅད་ནས་བདེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་གྱི། ནང་དུ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་བདེ་བ་རིག་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་གསལ་བ་ལ་བདེ་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་རྒྱུ་མེད་དོ། །འོན་ཏེ་བདེ་བའི་རྣམ་པ་ཉིད་ཕྱི་རོལ་གསལ་བ་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་རྟོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་ཕྱི་རོལ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་བས་ན་འོ་ན་རིགས་ཀྱང་གསལ་བ་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་དུ་མི་སྣང་བ་མ་ཡིན་ནམ། ཤེས་པ་ཉིད་འབའ་ཞིག་རྣམ་པ་མཚུངས་པ་ཅན་དུ་སྣང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ན་སྤྱི་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཤེས་པ་ཐ་དད་པ་ནི་གསལ་བ་སོ་སོར་ཐ་དད་པ་ཡིན་ན་དེ་ཇི་ལྟར་ཤེས་པ་གཅིག་གི་འབྲས་བུ་ཅན་དུ་གསལ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཤེས་པ་ཡང་ཐ་དད་པ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཡང་ཐ་མི་དད་པར་རྟོགས་པ་སྐྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཤེས་པ་ལ་ཡང་ཐ་སྙད་མཚུངས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཐ་མི་དད་པའི་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་རིགས་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་འབྲས་བུ་གཅིག་པ་ཅན་དེ་གསལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྤྱི་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་མ་གཏོགས་པའི་དེའི་འབྲས་བུ་ཅན་དུ་སྣང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེའི་འབྲས་བུ་མེད་པ་ཅན་དག་ལས་ལོག་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བར་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་གཅིག་དེའི་འབྲས་བུ་ཅན་མ་ཡིན་པས་ཐ་དད་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཉིས་པ་ཡང་ཡིན་གྱི། སྤྱི་དངོས་པོ་གཅིག་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་རིགས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་རྣམས་ལ་རྟོགས་པར་གྱུར་པ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། ལྡོག་པ་ཡང་དངོས་པོར་ཐ་དད་པ་མེད་པའོ། །འོན་ཏེ་ཐ་དད་པའི་ལྡོག་པ་ཡོད་ན། རིགས་ཉིད་ལ་ལྡོག་པའི་སྒྲས་བརྗོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། དེའི་ཕྱིར་ལྡོག་པ་དངོས་ལ་ཡོད། །སྒྲ་དངོས་དེ་ཡི་མཐར་ཐུག་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་འབྲས་བུ་གཅིག་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་རྣམས་ཡོད་དོ། །གང་ཡང་ལྡོག་པ་ཐ་དད་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན་བརྗོད་པ་དེ་ནི་འདོད་པ་ཉིད་དེ། ལོག་པ་ལས་ལྡོག་པ་གཞན་དུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་དེ་ཉིད་རིགས་
― DTG183_Page_0136 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་མཐུན་པ་ལས་ལྡོག་པའི་དངོས་པོར་ཡོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་ལོག་པ་འབྲས་བུ་གཅིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མཐར་ཐུག་པ་སྟེ། མཐས་གཏུགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་སྒྲ་ཉིད་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་ལྡོག་པ་དང་ལྡན་པར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་ལ་རྟོག་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་བག་ཆགས་ལས་ཐོབ་པའི་སྐྱེ་བ་ཅན་བློ་ཡིན་ལ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དང་འབྲེལ་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ནི་ཤེས་པ་བག་ཆགས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ཕྱི་རོལ་དུ་མི་སླུ་བ་ཡིན། དེ་བས་ན་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་ལོག་པའི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པས་རིགས་པར་འགྱུར་ཏེ། རིགས་མི་མཐུན་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པ་ནི་དོན་བྱེད་པར་ནུས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཉིད་ཀྱིས་རིགས་སུ་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །འོ་ན་ཀྱང་དོན་བྱེད་ནུས་པ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལས་གཞན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་ནུས་པ་ཡོངས་སུ་བཅད་ན་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པར་འགྱུར་གྱི། ཕྱི་རོལ་སྒྲ་ཡིས་མ་ཤེས་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་སྨྲས་པ། ཕྱི་རོལ་ནུས་པ་རྣམ་གཅོད་པ། །མཐར་ཐུག་མེད་ནའང་དེའི་སྒྲ་ནི། །དེ་ཡི་མཐར་ཐུག་རྣམ་རྟོག་གི །གཟུགས་བརྙན་ལ་ནི་སྦྱོར་བར་བྱེད། །དེ་ཕྱིར་གཞན་སེལ་མཐར་ཐུག་ཕྱིར། །སྒྲ་ནི་གཞན་སེལ་བྱེད་པར་བརྗོད།། ཅེས་བྱ་བ་ལ། གཞན་སེལ་བ་ཕྱི་རོལ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་སྒྲ་ཡིས་སྟོན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་མཐར་ཐུག་པ་དེ་མེད་ཀྱང་ཕྱི་རོལ་པ་རྣམས་དོན་གཅིག་བྱེད་པར་ནུས་པ་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་གཅོད་པའི་མཐར་ཐུག་པ་དེ་མཐའ་ཅན་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དེའི་སྒྲ་ནི་བ་ལང་གི་སྒྲའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་གནས་པའི་དོན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་དེའི་མཐར་ཐུག་པ་སྟེ། དེའི་རྒྱུ་མཚན་ལ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དང་འབྲེལ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཟུགས་བརྙན་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མཐོང་བ་ལས་བརྒྱུད་ནས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་དོན་ལ་མི་སླུ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཞན་སེལ་བ་མཐར་ཐུག་པ་སྟེ། འཇུག་པའི་ཡུལ་གང་ཡིན་པ་དེའི་དངོས་པོ་དེའི་ཕྱིར་གཞན་སེལ་བ་སྒྲས་བྱེད་པར་བརྗོད་དོ། །སྒྲ་ནི་ཕྱི་རོལ་དུ་མཐར་ཐུག་པ་ཡིན་ཏེ། གཞན་ལས་ལོག་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་རྟོགས་པའི་གཟུགས་བརྙན་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཞན་ལས་ལྡོག་པ་ལ་ཡང་འཇུག་
― DTG183_Page_0137 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་རྟོག་པས་ཕྱི་རོལ་དུ་རེག་པར་མི་བྱེད་ཀྱང༌། རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་ལྡོག་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སེལ་བའི་ཡུལ་ཅན་དུ་བརྗོད་དོ། །སྒྲ་དང་འབྲེལ་པའི་ཤེས་པ་ནི་ཐ་དད་པའི་ཕྱི་རོལ་པར་སྣང་བ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཅི་སྟེ་དེ་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པས་དབེན་པར་ཤེས་པ་དེ་དེ་ལས་ཐ་དད་པ་མེད་པར་བརྗོད་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་ནི་ཤེས་པ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཏེ། སྣང་བ་ཐ་དད་པ་མ་གཏོགས་པར་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན་འདིར་སྨྲས་པ། དོན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་ཤེས་པ་ལ།། སྒྲ་ལས་ཐ་དད་ལྟར་སྣང་བ། །གང་དེ་དོན་གྱི་བདག་ཉིད་མིན། །དེ་འཁྲུལ་བག་ཆགས་རང་བཞིན་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ལ་གནས་པའི་ཐ་དད་པ་བཞིན་དུ་དོན་གྱི་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་སྣང་བ་གང་ཡིན་བ་དེ་ནི་དོན་གྱི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འོན་ཀྱང་དོན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་ཏེ། ཤེས་པ་ལ་འཕོས་པའི་གཟུགས་བརྙན་ནི་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མེ་ལོང་གི་དངོས་པོ་ལས་བྱུང་བའི་བཞིན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་བཞིན་ནོ། །དེ་དོན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་ཡིན་གྱི། དངོས་པོ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པ་དེ་དོན་རྟོགས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཅན་ཏེ། བག་ཆགས་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་མཐོང་བ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྨི་ལམ་ན་མཐོང་བའི་རྣམ་པ་བཞིན་ནོ། །འོན་ཏེ་གང་ཅུང་ཟད་སྣང་བ་དེ་ཐམས་ཅད་དངོས་པོའོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། སྣང་བ་ལས་དངོས་པོ་ཉིད་མེད་ངོ་ཞེས་བཤད་པར་བྱའོ། །འོན་ཏེ་རྟོགས་པས་གཞག་པའི་གཟུགས་བརྙན་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྒྲ་ཡིས་བརྗོད་པ་སྟེ། ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་དངོས་པོ་ཡིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་སྒྲའི་དོན་བསྒྲུབ་པར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། སྒྲ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་བརྗོད་པ་ན། །དོན་གྱི་ཆ་གང་རྟགས་པར་འགྱུར། །དེ་མ་རྟོགས་ནའང་དེ་དོན་ཅན། །བརྡ་བྱེད་པ་ནི་དོན་མེད་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཤེས་པས་གཞག་པའི་རྣམ་པ་སྟེ་སྒྲ་རྣམས་ཀྱི་བརྗོད་པ་ན། སྒྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཕྱི་རོལ་ལ་དོན་གྱི་ཆ་ཤས་གང་ཞིག་ཡོད་དེ་ཅི་ཡང་མེད་དེ། རྟོག་པ་ལ་བརྟེན་པའི་
― DTG183_Page_0138 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཟུགས་བརྙན་ལ་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་བློའི་གཟུགས་བརྙན་སྒྲ་ཡིས་རྗོད་པར་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་ཕྱི་རོལ་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བརྡའི་སྦྱོར་བ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཕྱི་རོལ་པ་དེའི་ཆ་རྟོགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ན། བརྡའི་སྦྱོར་བ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེའི་དོན་ཅན་ཏེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་རྟོགས་པ་དེ་དགོས་པའི་དོན་གང་ལ་བརྡ་བྱེད་པ་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་དོན་དུ་བརྡ་བྱེད་ཀྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ནི་འདོད་མོད་ཀྱི་སྒྲའི་དོན་གཞན་སེལ་བ་ཡིན་ཞིང་འདི་ཕྱིར་རོལ་གྱི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཡང་བརྡ་སྦྱོར་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། སྒྲས་དོན་ཆ་ཅི་བརྗོད་ཅེ་ན། །དེ་ལ་གཞན་སེལ་བརྗོད་པར་བྱ། །རྣམ་པ་དེ་ཡང་དོན་ལ་མེད། །དེ་བརྗོད་ཇི་ལྟར་དོན་བརྟེན་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དངོས་པོ་ལས་ཐ་དད་པའི་གཞན་སེལ་བ་ནི་མེད་དེ། དོན་གྱི་ཆ་འགའ་ཞིག་ཁོ་ན་གཞན་སེལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་སྒྲ་ཡིས་དོན་གྱི་ཆ་ཤས་ཅི་ཞིག་བརྗོད་ཅེས། འདིར་འདྲི་བ་འདི་ལ་ལན་ནི་སྒྲ་ཡིས་གཞན་སེལ་བརྗོད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་བློ་ཡིས་གཞག་པའི་རྣམ་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་མེད་དེ། དེའི་བློའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པའི་རྣམ་པ་སྟེ་བརྗོད་པའི་སྒྲ་ནི་ཇི་ལྟར་དོན་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་ཕྱི་རོལ་ན་མེད་པ་དེ་དེའི་རྣམ་པ་ལ་དོན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་རབ་རིབ་ཅན་ལ་སྐྲ་ཤད་སྣང་བས་དོན་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང༌། རྗེས་འགྲོ་ཅན་སྒྲ་དོན་འབྲས་ཀྱང༌། །རྗེས་འགྲོ་ཅན་འགྱུར་དེ་ཡང་ནི། །རྗེས་འགྲོ་ཅན་མིན་དེ་བློ་ལས། །ཐ་མི་དད་ཕྱིར་མཐོང་གོམས་ཡུལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཞན་སེལ་བ་ནི་སྤྱི་ཡིན་པར་འདོད་དེ། ཚར་པ་དང་གླང་མ་ལ་སོགས་པ་ཤིང་མ་ཡིན་པ་ལས་ལོག་པ་རྣམས་ལ་ཤིང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་སྒྲ་དེའི་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་དགོས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ལ། ཤེས་པའི་རྣམ་པ་དེ་ཡང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། བློ་ལས་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་དེ་ཡང་དོན་སོ་སོ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བློ་དེ་ལས་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པ་ཡང་
― DTG183_Page_0139 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་ཉིད་འདི་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་སྔོན་པོར་སྣང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཤེས་པ་ནི་རང་ཉིད་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་འདི་རྣམ་པ་དང་འདྲེ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་པ་མཐོང་བ་གོམས་པ་ཡང་དང་ཡང་དུ་འཇུག་པ་དེས་སྤྲུལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ནི་ཕྱི་རོལ་བརྒྱུད་ནས་འོངས་པའི་ཕྱིར། ཤེས་པ་ཡང་བ་ལང་མི་གསལ་བ་དང་འདྲེས་པར་མཐོང་བའོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བློའི་གཟུགས་བརྙན་སྒྲའི་བརྗོད་བྱ་མ་ཡིན་ལ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྟོགས་པས་གསལ་བ་གཞན་སེལ་བ་ནི་སྟོང་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་སྤྱི་སྒྲའི་བརྗོད་པར་བྱ་བར་བརྗོད་དེ། བློའི་གཟུགས་བརྙན་ནི་རེ་ཞིག་སྒྲའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་སྒྲའི་ཉེ་བར་བླང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲའི་བརྗོད་བྱ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཟུགས་བརྙན་ནི་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྤྱིའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ལ། ཕྱི་རོལ་གྱི་ལོག་པ་ནི་སྒྲ་ཡིས་བརྟེན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ལྡོག་པ་ཡོངས་སུ་བཅད་ན་ལོག་པའི་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་ཡིན་གྱི། དངོས་པོར་གྱུར་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་མི་ཤེས་ན་ནི། ཇི་ལྟར་འོ་ན་དངོས་པོའི་ཆ་ཤས་སུ་གྱུར་པ་གཞན་སེལ་བ་སྒྲའི་ཡུལ་དུ་འགྱུར། དངོས་པོའི་ཆ་མ་བརྗོད་པར་ཡང་བརྡ་བྱེད་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན་འདིར་སྨྲས་པ། དེ་ཡི་ངོ་བོ་སྒྲོ་འདོགས་པའི། །རྟོགས་པས་གཞན་ལས་ལོག་ཤེས་ཕྱིར། །སྒྲ་དོན་གང་ཡིན་དེ་ཉིད་ཅེས། །བརྗོད་པ་ལ་ནི་འགལ་བ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཤེས་པ་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་གསལ་བར་སྣང་བའི་རྣམ་པ་དེ་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་རང་བཞིན་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དེ་རྟོགས་པ་དེ་མྱོང་བས། གཞན་ལས་ལོག་པ་བཞིན་གཟུགས་བརྙན་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རམ། ཡང་ན་གཞན་ལས་ལོག་པའི་ཕྱི་རོལ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བར་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ཡང་ཕྱི་རོལ་གཅིག་ལས་ལོག་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ཡང་ཡིན་པར་ཐམས་ཅད་དུ་རིགས་མཚུངས་པར་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་ལྡོག་པ་མཚུངས་པར་ཤེས་ལ། བྱེ་བྲག་སོ་སོ་བ་ལ་ནི་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱད་པར་མི་
― DTG183_Page_0140 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟོགས་པས་དེ་ཉིད་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་ལོག་པ་ལ་རིགས་ཞེས་བརྗོད་ཀྱི། ཕྱི་རོལ་དང་ཤེས་པའི་གཟུགས་བརྙན་དག་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་རིགས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བློའི་གཟུགས་བརྙན་གལ་ཏེ་མི་མ་ཡིན་པ་ལས་ལོག་པ་མེ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་མེ་མ་ཡིན་པ་ལས་ལོག་པའི་མེའི་གཟུགས་བརྙན་མི་གསལ་བར་འདི་ན་སྣང་བའི་ཕྱིར། ངེས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་ལོག་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་བས་ན་དེ་ལྟར་བློའི་གཟུགས་བརྙན་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་ཕྱིར་མཚུངས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གཞན་ལས་ལོག་པའི་བློའི་གཟུགས་བརྙན་ནམ་ཕྱི་རོལ་དུ་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲའི་དོན་གང་ཡིན་ཞེས་འདྲི་བའི་ལན་གང་ཡིན་པ་ནི། ཤེས་པའི་རྣམ་པ་དེ་ཉིད་དང་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱི་རོལ་པའོ། །བརྗོད་པ་དེ་ལ་འགལ་བ་ཅི་ཡང་མེད་དེ། གཞན་ལས་ལོག་པའི་ཕྱི་རོལ་རྟོགས་པ་ནི་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་ལོག་པའི་དངོས་པོའི་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྒྲ་ནི་དངོས་པོ་ལ་རེག་པའོ། །སྒྲ་ཡིས་བཞག་པའི་ཤེས་པ་ནི་གཟུགས་བརྙན་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་གྱུར་པས་ཕྱི་རོལ་རིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་དེ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར། འོ་ན་གལ་ཏེ་ཕྱི་རོལ་མི་སྣང་བ་དེ་ལྟ་ན་ཡང༌། ཉེར་ལེན་སྒྲ་ཡིས་བསྐྱེད་པའི་མཐོང་བས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཕྱི་རོལ་དུ་ཞེན་ནས་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ན་ནི། ཞེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་ཡིན་ཏེ། གཟུང་བའི་ཆོས་ཡིན་ནམ། འཛིན་པའི་ཆོས་ཡིན་གྲང་ན། དེ་ལ་གལ་ཏེ་གཟུང་བའི་ཆོས་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་གཟུང་བ་མི་གསལ་བ་ཉིད་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར། གཟུང་བ་ལ་གསལ་བའི་རྣམ་པ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་འཛིན་པའི་ཆོས་ཞེན་པ་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་རྟོག་པས་གཟུང་བ་མི་གསལ་བའི་རྣམ་པར་འཇུག་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། གསལ་བའི་རྣམ་པར་འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་ཡང་གསལ་བའི་རིག་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེའི་ཆོས་ནི་ཕྱི་རོལ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཕྱི་རོལ་ལ་རྟོག་པའི་གཟུགས་བརྙན་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་ཡིན་ནམ། རྟོག་པའི་གཟུགས་བརྙན་ལ་ཕྱི་དྲོལ་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་ཡིན་གྲང་ན། དེ་ལ་གལ་ཏེ་ཕྱོགས་དང་པོ་ལ་བརྟེན་ན་དེ་ལྟ་ན་ནི་རྟོག་པའི་རྣམ་པ་དོན་བྱེད་པར་ནུས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་དེས་ཕྱིར་
― DTG183_Page_0141 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རོལ་གྱི་དོན་ལ་ཇི་ལྟར་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། ཕྱི་རོལ་པའི་དོན་བྱེད་པ་ནི་མི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་རྟོགས་པའི་གཟུགས་བརྙན་ལ་ཕྱི་རོལ་དུ་སྒྲོ་འདོགས་ན་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཕྱི་རོལ་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པས་ཇི་ལྟར་སྒྲོ་འདོགས་པར་ནུས་ཏེ། ཡུལ་དུ་མ་བྱས་པར་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་ཕྱི་རོལ་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཤེས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་པར་འགྱུར་གྱི། ཕྱི་རོལ་གྱི་ཕྱོགས་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་དཔེར་ན་ཆུ་རུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་སྐྱེས་ན་སྨིག་རྒྱུ་བའི་ཕྱོགས་སུ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་བས་ན་རྟོག་པས་དོན་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར། མི་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། ཤེས་པའི་སྒྲ་ཡིས་ངེས་སྤྲུལ་པ། །དེ་དག་ལོག་པར་སྣང་བ་ཉིད། །དོན་གྱི་ཆ་རྗེས་འདི་འགྲོའི་ཕྱིར། །སྒྲ་ནི་གཞན་སེལ་བྱེད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྒྲ་ཡིས་སྤྲུལ་པའི་ཤེས་པ་ལོག་པར་སྣང་བ་ཅན་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ལོག་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་ན། རང་གི་མཚན་ཉིད་རྟོག་པ་མེད་ཀྱང༌། དོན་གྱི་ཆ་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་ལོག་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་བཞིན་དུ་སྣང་བ་དེས་ན་ཕྱི་རོལ་དུ་འཇུག་པ་ཡིན་གྱི། དངོས་པོ་མཐོང་བས་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པས་མྱ་ངམ་གྱི་སྨིག་རྒྱུ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་གི །དེར་ཆུ་དངོས་འཛིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ལ། སྨིག་རྒྱུ་ལ་འཁྲུལ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྒྲ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་འདི་ལ་ཡང་གལ་ཏེ་ཕྱི་རོལ་མི་སྣང་བར་གྱུར་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་འཁྲུལ་པའི་དབང་གིས་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་འཁྲུལ་པ་ཉིད་མེད་པ་མ་ཡིན་ནམ། འདི་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་ནི་འཁྲུལ་བར་ཡང་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་ཡིན་ནམ། དོན་གྱི་བདག་ཉིད་ལ་ཡིན། ཅི་སྟེ་སྒྲོ་འདོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཡང་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་གཞན་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་རང་བཞིན་གཞན་དུ་རྟོགས་པའི་དོན་གཞན་ཡིན་གྲང་ན། གཉི་ག་ལྟར་ཡང་སྒྲོ་འདོགས་པ་མེད་དོ། །འོན་ཏེ་མེད་པ་ཉིད་ལ་ཡོད་པར་ཞེན་པར་གྱུར་པ་ནི་འཁྲུལ་པའོ་ཟེར་ན། མ་མཐོང་བའི་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་ཤེས། ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་ཤེས་ཏེ། དེ་ལ་དམིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་ན། གལ་ཏེ་མཐོང་བ་གཞན་གྱི་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདིས་ཅིར་
― DTG183_Page_0142 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་ཆེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་མཐོང་བའི་ཚེ་ན་དེ་ཤེས་པའོ་ཞེས་བསམ་པར་བྱ་བ་དེ་བས་ན་སྣང་བ་ལ་འཁྲུལ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྣང་བར་གྱུར་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་ནི་བདེན་ཏེ། འདི་ལྟར་རྟོག་པ་རྣམས་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། ཕྱི་རོལ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྟོག་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ནི་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་རིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་ལ་ནི་རྟོག་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་རྣམ་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་བ་ཡིན་གྱི། རང་གི་ངོ་བོ་ལས་ཐ་དད་པའི་ཕྱི་རོལ་དུ་རྟོག་པའི་བྱེད་པ་མེད་པ་དེ་བས་ན་དེ་ལ་བྱེད་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཕྱི་རོལ་ལ་ལྟོས་ནས་འཁྲུལ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་འཇིག་རྟེན་པའི་ཞེན་པའི་དབང་གིས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འཛིན་པར་གཞག་སྟེ། གང་དུ་ཇི་ལྟར་མཐོང་བའི་དོན་བྱེད་པ་ཐོབ་པ་དེར་སླུ་བ་མེད་པར་སྐྱེ་སྟེ། གང་དུ་ཇི་ལྟར་སྣང་བའི་དོན་བྱེད་པ་མེད་པ་དེར་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དོ། །སྒྲའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཅན་གྱི་མཐོང་བ་སྐྱེས་ན་མི་གསལ་བར་ཤེས་པར་གྱུར་པ་ལས་འདས་ཏེ། གསལ་བ་ཉིད་དུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དུ་རིགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་ལྡོག་པའི་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་ལས་གཞན་པ་སྤོང་བ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར། སྒྲ་ནི་གཞན་སེལ་བར་བྱེད་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཟུགས་བརྙན་གཞན་སེལ་བ་ལ་སྒྲ་འཇུག་པར་འགྱུར་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་ཉིད་བརྡ་ཡང་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་སྲིད་དུ་མཐོང་བས་གཞག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་འདི་བ་ལང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྡ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །བརྡར་བྱས་པའི་དོན་ཡང་སྒྲ་ཡིས་བརྗོད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་སྒྲ་ཡིས་བརྗོད་པར་བྱ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དེའི་ཕྱིར་བརྡ་ཡི་དུས་ན་ཡང༌། །རང་གི་རྟོགས་པའི་འབྲས་ཅན་གྱིས། །བསྟན་པའི་དོན་དང་འབྲེལ་པ་ཡི། །གཞན་སེལ་སྒྲ་ལ་འབྲེལ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེའི་ཕྱིར་མི་གསལ་བ་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་སྒྲ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བརྡའི་དུས་ས་མ་ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་ན་ཡང་གཟུགས་བརྙན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་སྒྲ་དང་འབྲེལ་པར་འགྱུར་གྱི། དངོས་པོ་རང་བཞིན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་བ་ལང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བརྡ་ནི་ཕྱི་རོལ་ཉིད་གསལ་
― DTG183_Page_0143 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་སྣང་བ་ཡིན་གྱི། རྟོག་པའི་གཟུགས་བརྙན་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་དེ་ལ་སྒྲ་འགོད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལས་རྗོད་པར་བྱེད་ཅེ་ན། དེ་ནི་མི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་འདི་ནི་བ་ལང་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་བསྟན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཟུགས་བརྙན་ཉིད་ལ་ལྟོས་པར་བྱེད་དོ། །འདི་ལྟར་འདི་ནི་འདིའི་རྗོད་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལས་འདི་དུས་གཞན་དུ་ཤེས་པར་བྱ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་དུས་གཞན་ལ་ཁྱབ་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །བསྟན་པར་བྱ་བ་དང་སྟོན་པར་བྱེད་པ་གཉི་ག་ཡང་བརྡ་རུ་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །དུས་གཞན་གྱི་གཟུགས་ནི་དབང་པོའི་ཡུལ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འདི་བ་ལང་ཡིན་ནོ་ཞེས་མཛུབ་མོས་བསྟན་པའི་དོན་གསལ་བ་དང་འབྲེལ་བ་ཡིན་ལ། རྟོག་པ་ནི་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འབྲེལ་བ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་བརྙན་ནི་རང་བཞིན་གཞན་སེལ་བ་ཉིད་སྒྲ་དང་འབྲེལ་པར་འགྱུར་གྱི་ཁྱད་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་འདིའི་རྗོད་པར་བྱེད་པ་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་པས་དུས་གཞན་དུ་ཁྱབ་པ་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བདག་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་ཞེན་པས་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་འདིའི་རྔོད་པར་བྱེད་པ་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་བརྡའི་ཡུལ་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་ཡིན་གྱི། གཟུགས་བརྙན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གོམས་པ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ལས་དེ་ལྟར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་གདོན་མི་ཟ་བར་གཟུགས་བརྙན་རྟོགས་པར་འགྱུར་ལ། གང་གི་ཚེ་ཡང་ཐ་སྙད་ལ་བརྟེན་ནས་སྒྲ་དང་དོན་དག་གི་འབྲེལ་པ་ཤེས་པ་དེའི་ཚེ། གདོན་མི་ཟ་བར་དུས་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་རང་བཞིན་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་བུམ་པ་ཁྱེར་ལ་ཤོག་ཅེས་པའི་ཚིག་ལས་བུམ་པ་ཁྱེར་ནས་འོང་བའི་ཕྱིར། འདིའི་མིང་ནི་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྟོགས་པར་གྱུར་ནས་ཁོ་བོས་ཀྱང་འདི་ལྟ་བུ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་པར་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་གཟུགས་བརྙན་ལ་དོན་བྱེད་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་བརྙན་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཇི་ལྟར་བརྡ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་ལོག་པའི་རང་གི་རྟོགས་པའི་འབྲས་བུ་དོན་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་དང་འབྲེལ་པ་ནི་སྒྲ་ལ་འབྲེལ་པར་འགྱུར་གྱི། གང་གིས་བརྡ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་བའི་
― DTG183_Page_0144 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རང་རྒྱུད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་དོན་གཟུགས་བརྙན་གང་ཡིན་པ་དེ་དང་འབྲེལ་པའི་གཞན་སེལ་བ་ལྡོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་ནི་སྒྲ་དང་འབྲེལ་པར་འགྱུར་ཏེ། གཟུགས་བརྙན་པ་དེ་ཡང་ལྡོག་པ་རྟོགས་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་གྱི། རང་གི་ངོ་བོ་རྟོགས་པའི་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་བརྙན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོན་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ལྡོག་པ་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་གཞན་ལས་ལྡོག་པ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོ་ན་ཡང་རྟོག་པས་གསལ་བའི་ཐ་སྙད་གདགས་པའི་ཕྱིར་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རང་གི་མཚན་ཉིད་དམ་རིགས་ལ་བརྡ་མི་བྱེད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། གཞན་དུ་མཐོང་མེད་ལ་ལྟོས་ཕྱིར། །ལ་ལར་དེ་མཐོང་ལ་ལྟོས་ཕྱིར། །གཞན་སེལ་སྒྲ་ལ་འབྲེལ་འགྱུར་གྱི། །དེ་ནི་དངོས་ལ་མི་རུང་ངོ༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྒྲ་ནི་རིགས་མི་མཐུན་པ་གཞན་ལ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དང༌། རིགས་མཐུན་པ་ལ་ལ་ལ་སྒྲ་དེ་མཐོང་བ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར། གཞན་སེལ་བ་ཉིད་སྒྲ་ལ་འབྲེལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་གསལ་བ་ལ་སྒྲ་སྦྱོར་བར་བྱེད་ན་རིགས་མཐུན་པ་ཐམས་ཅད་ལས་མཐོང་བ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་སྤྱི་ལ་སྒྲ་སྦྱོར་བར་བྱེད་ན་གཞན་དུ་མ་མཐོང་བ་ལ་ལྟོས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་མ་བཟུང་བ་དང་ཐ་དད་པ་ཅན་དང་འབྲེལ་པའི་རིགས་ཀྱི་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། རིགས་མི་མཐུན་པ་མ་མཐོང་པ་མ་མཐོང་བ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་མོད་ཀྱང་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་ལྡོག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བས་རིགས་བརྟགས་པས་ཅི་ཞིག་དགོས། གསལ་བ་ཉིད་ནི་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལ་ལོག་པར་རྟོགས་པར་བྱའི། རིགས་ཀྱིས་ཅི་ཞིག །འོན་ཏེ་ངེས་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་གསལ་བ་མི་ཤེས་སོ་ཞེ་ན། གསལ་བར་རྟོག་པ་མེད་ན་རིགས་ངེས་པར་གྱུར་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། འོན་ཏེ་སྒྲའི་ཤེས་པར་གྱུར་པའི་རིགས་ཀྱིས་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་གསལ་བ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། འདིར་དང་བོ་ནི་རིགས་ཡིན་ལ་ཕྱིས་ནི་གསལ་བར་རིགས་ཀྱི་གཉིས་སུ་ཤེས་སམ། འོན་ཏེ་ཤེས་པ་ཉིད་ལ་དང་པོ་ནི་བ་ལང་ཙམ་ཤེས་ལ་ཕྱིས་ནི་ནག་མོ་ལ་སོགས་པར་ཤེས་པ་ཡིན་གྲང་ན། ཚིག་འདི་ནི་བཅུད་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། བ་ལང་གི་སྒྲར་སྣང་བ་ན་ནག་མོ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་དང་འགལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཁྱད་པར་
― DTG183_Page_0145 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད་པ་ཙམ་དུ་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་སྤྱི་ཡིན་གྱི་རིགས་རྟོགས་པས་ཁྱད་པར་མཚོན་པར་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མཚོན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལ་བརྗོད་པ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པའམ་མེད་པར་སྒྲུབ་པའི་ཚད་མ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མཚོན་པར་བྱེད་པའི་རིགས་ཀྱང་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྟོགས་པ་ཉིད་དངོས་པོ་ལ་རེག་པ་མེད་པར་སྒྲས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་བློ་ཉིད་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཅན་གྱི་ཡུལ་ཅན་སྒྲ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ན་གཞན་སེལ་བ་ཉིད་ཇི་ལྟར་སྒྲའི་བརྗོད་པར་བྱ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། གཞན་སྤོང་བས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་གཞན་སེལ་བའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བ་ལ་ལྟོས་པ་དེ་ནི་རིགས་སམ་གསལ་བའི་དངོས་པོ་བརྗོད་པར་བྱ་བར་མི་རུང་ངོ༌། །སྒྲ་ནི་ཉེ་བར་མཚོན་པ་སྟེ། རྟགས་ལ་ཡང་འབྲེལ་པར་ནི་གཞན་སེལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསམ་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་རིགས་སོགས་དེ་ལྡན་དག །དོན་ལའང་ཡོད་མིན་དེ་ལའང་སྒྲ། །མི་སྦྱོར་གཞན་ལ་ལྡོག་པ་ལ། །སྒྲ་རྣམས་ཉིད་ནི་སྦྱོར་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེའི་ཕྱིར་ཏེ་རིགས་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དང༌། རྗེས་སུ་དཔག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་རིགས་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། རིགས་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་ལ་འབྲེལ་བ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དམིགས་པའི་རིག་བྱར་གྱུར་པ་ལས་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་ལ་ཡང་སྒྲ་སྦྱོར་བར་མི་བྱེད་དེ། གཞན་ལས་ལྡོག་པ་ཉིད་ལ་སྒྲ་རྣམས་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་རིགས་ལ་སོགས་པ་དང་འབྲེལ་པ་སྦྱོར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་མིག་གི་ཤེས་པ་ལ་རྫས་དང་སྦྱོར་བ་ཡོད་དེ་དབྱུག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་ཐ་དད་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་སྒྲ་དང་སྦྱོར་བ་ཡང་མངོན་སུམ་གྱིས་བཟློག་པར་མི་ནུས་ཏེ། བརྡའི་དུས་ན་རྫས་ལས་ཐ་དད་པར་སྒྲར་སྣང་བ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ད་ནི་དེ་ལ་སྒྲ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་དེའི་སྒྲ་མེད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དྲན་པས་གཞག་པའི་བརྡའི་དུས་སུ་མཐོང་བའི་སྒྲ་ཡིས་དངོས་པོ་བཅད་ནས་འདི་ནི་བ་
― DTG183_Page_0146 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལང་ཡིན་ནོ་ཞེས་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་རྟོག་པ་མེད་པའི་མངོན་སུམ་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། བརྡ་དྲན་པ་ཡི་རྒྱུ་ཅན་གྱིས། །མཐོང་བ་བསྲེས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན། །སྔ་ཕྱིར་རྟོགས་པས་སྟེང་བ་ཡིས། །མིག་ཤེས་ལ་དེ་ཇི་ལྟར་ཡོད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། རྫས་ལ་སྦྱོར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། །རྣམ་པ་གཉིས་སུ་སྣང་བ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་རྣམ་པ་གཉིས་ཉིད་དབྱུག་པ་ཅན་དུ་རྟོག་པས་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྟོག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ལ་ཡང་དབྱུག་པ་དང་སྐྱེས་བུའི་རྣམ་པ་སྣང་བའི་ཕྱིར། དབྱུག་པ་དང་སྐྱེས་བུ་དག་རྣམ་པར་རྟོག་པས་ཤེས་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། འོན་ཏེ་དབྱུག་པ་དང་སྐྱེས་བུའི་རྣམ་པ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་རྟོག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་རྟོག་པར་གལ་ཏེ་བྱེད་ན་ནི། དེའི་ཚེ་འདོད་པ་ཉིད་དེ་གནོད་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །འོན་ཏེ་དབྱུག་པ་དང་སྐྱེས་བུ་དག་ལྡན་པར་སྣང་བ་དེས་ན་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ལྡན་པ་གལ་ཏེ་དབྱུག་པ་དང་སྐྱེས་བུ་དག་ལས་ཐ་དད་པར་སྣང་བ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ལྟ་ན་ནི་ལྡན་པ་དེ་ཡང་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཅི་ཞིག་སྦྱོར་བ་ཡིན། ལྡན་པ་ནི་ཐ་དད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དབྱུག་པ་དང་སྐྱེས་བུ་གཉིས་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པར་སྐྱེ་བ་མཐོང་བའི་ཡུལ་ཡིན་གྱི། ལྡན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་གང་ཐ་དད་པར་ཡོད་པ་དེ་ནི་དེ་ལྟར་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པས་ལྡན་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་སྔར་གྱི་ཐ་དད་བའི་གནས་སྐབས་དྲན་ན་ལྡན་པ་རྟོགས་ཀྱི་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྔ་ཕྱིའི་དངོས་པོ་ལ་དབང་པོ་རྣམས་འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ལྡན་པ་ཡོད་ན་ཡང་ལག་པས་གཟུང་བའི་དབྱུག་པ་ཉིད་ཀྱིས་དབྱུག་པ་ཅན་གྱིས་ཐ་སྙད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་སྔར་བྱས་པའི་བརྡ་གང་ཡིན་པ་དེའི་རྒྱུ་ཅན་དུ་དབྱུག་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་ལྡན་པ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། སྒྲ་སྦོར་བ་ཡང་བརྡ་ལས་སྐྱེས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་འདི་བ་ལང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་བ་ལང་གི་སྒྲའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་འདི་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། བ་ལང་གི་སྒྲས་འདི་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བ་ལང་གི་སྒྲའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡང་བརྡ་ཡིས་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། བརྡ་ནི་འདས་པའི་དུས་ན་ཡོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བརྡ་དྲན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཐབས་གང་ལ་ཡོད་པའི་རྫས་
― DTG183_Page_0147 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱི་ཁྱད་པར་ཅན་དང་སྒྲའི་ཁྱད་པར་ཅན་འཛིན་པ་དེ་དེ་ལྟ་བུའོ། །བརྡའི་དུས་དང་ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་ན་མཐོང་བའི་འདྲེས་པ་འདི་ནི་བ་ལང་དེ་ཡིན་ན་ཞེས་གཅིག་ཏུ་བྱེད་པའི་བདག་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་རྫས་དང་སྒྲའི་ཁྱད་པར་ཅན་འཛིན་པ་མིག་གིས་ཤེས་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་བུའི་ཞིག་ཅེ་ན། སྔ་མ་དང་ཕྱི་མར་རྟོག་པ་དེ་ཡིས་སྟོང་པའོ། །དེས་ནི་གཏན་ཚིགས་བསྟན་ཏེ། མིག་གི་ཤེས་པ་ནི་རྟོག་པ་མེད་པ་ཉིད་དེ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མར་རྟོག་པས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་དང་འབྲེལ་པའི་དོན་ལ་དབང་པོ་རྣམས་འཇུག་གི་འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་ལ་མ་ཡིན་ནོ། །མངོན་སུམ་གྱིས་ཤེས་པ་ནི་དབང་པོ་ལ་བརྟེན་པའི་དོན་ཅན་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དག་ལ་དབང་པོ་འཇུག་པ་ཡང་བརྡ་ལས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། མ་འོངས་པ་ཡང་དེ་ལ་སྔར་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་སྔར་སྒྲའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྒྲའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་རྟོགས་པ་ཡང་ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་སུ་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་སྒྲ་དྲན་པ་ལས་དེའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་དྲན་པ་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་དྲན་པར་གྱུར་པས་བ་ལང་གི་སྒྲའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་ལྷན་ཅིག་སྣང་བའི་རྣམ་པ་མངོན་སུམ་གྱིས་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེན། དྲན་པའི་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེས་གཞག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དངོས་པོ་ནུབ་པར་གྱུར་ཀྱང་དྲན་པས་གཞག་པའི་གཟུགས་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དྲན་པར་གྱུར་པའི་དོན་དང་ལྡན་ཅིག་པ་ལ་མངོན་སུམ་འཇུག་པ་ནི་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དངོས་པོ་གཞན་མཐོང་བ་ན་ཐ་དད་པའི་ཡུལ་ཅན་དེ་དྲན་པ་མི་བདེན་པ་ཡིན་གྱི་ཐ་མི་དད་པའི་ཡུལ་ཅན་དེ་ཉིད་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་དྲན་པ་ནི་བདེན་པ་ཡིན་ཏེ། དོན་གྱི་བྱ་བ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སེམས་པ་དང༌། དེའི་སྒྲ་ཡིན་ནོ་སྙམ་སེམས་པ་ནི་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྔར་མཐོང་བའི་དོན་བྱེད་པ་དྲན་པ་དང༌། དོན་བྱེད་པ་དང་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་སྒྲ་ལ་མངོན་སུམ་འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་དོན་བྱེད་པ་དེ་འདིར་མཐོང་བ་དེ་ལྟ་ན་ནི་སྔར་མཐོང་བ་ཉིད་ཀྱི་དངོས་
― DTG183_Page_0148 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་མཚམས་སྦྱོར་བས་མཚུངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་དག་ལ་གཅིག་པ་ཉིད་མེད་ན་ཇི་ལྟར་མཚམས་སྦྱོར་བར་འགྱུར་ཞིང༌། མཚམས་སྦྱོར་བར་བྱེད་བ་ཡང་སུ་ཞིག་ཡིན། མཚམས་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་དང་མཚམས་སྦྱོར་བར་བྱ་བའི་ཡུལ་ལ་གཅིག་པ་ཉིད་མེད་པར་གྱུར་ན་ནི་ངོ་ཤེས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དྲན་པ་དང་མཐོང་བ་ལས་ཐ་དད་པའི་མཚམས་སྦྱོར་བ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། མཐོང་བས་ཀྱང་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་མཚམས་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཉེ་བ་ཙམ་ཞིག་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ཉེ་བར་མཐོང་བ་མཚམས་སྦྱོར་བ་བདག་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། བདག་གིས་ཀྱང་མཐོང་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་གྱི། རང་རྒྱུད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གཉིད་ལོག་པའི་གནས་སྐབས་ན་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐོང་བ་ཡང་དབང་པོ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ལ། དབང་པོ་ཡང་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མར་འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དབང་པོའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་དངོས་པོར་འཇུག་གོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ནི་དེ་ལྟར་དབང་པོ་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་མི་འཐད་དེ། གལ་ཏེ་གང་དུ་དབང་པོ་འཇུག་པ་དང་ལྡན་པ་དེར་མངོན་སུམ་འཇུག་པར་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་དབང་པོའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་ནི་ཉེ་བཙམ་ཞིག་སྣང་བ་ཡིན་གྱི། སྔ་མ་དང་ཕྱི་མར་རྟོག་པ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བརྡ་དྲན་པ་ལ་ལྟོས་པའི་སྐྱེ་བ་དང༌། ཐ་དད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་མེད་པ་ཉེ་བ་ཙམ་ཞིག་འཛིན་པར་གྲུབ་བོ། །འོན་ཏེ་རིག་པ་ཐམས་ཅད་ནི་རྟོག་པ་དང་བཅས་པར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་བརྡ་འཛིན་པ་མེད་ན་སྒྲའི་རྣམ་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་རྟོག་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་སྒྲའི་རྣམ་པ་བ་བརྡ་མེད་པར་མི་སྣང་བ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཅི་ཡང་རུང་བརྗོད་པར་བྱེད་བའི་སྤྱིའི་རྣམ་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱིས་རིག་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་ཐམས་ཅད་དུ་སྒྲ་སྦྱོར་བ་མེད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཤེས་པ་རྟོག་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་དང་དུས་ལ་སོགས་པ་གཅོད་པར་
― DTG183_Page_0149 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ།། །།ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་འགྲེལ་པ། བམ་པོ་དགུ་པ། ཡུལ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བའི་དངོས་པོ་ནི་ནམ་ཡང་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། གཞན་དུ་སེམས་པ་ཅན་གྱིས་ཡང༌། །མིག་གིས་གཟུགས་དག་མཐོང་བར་འགྱུར། །དེ་བརྡ་མི་འཛིན་དེ་ཡི་ཚེ། །གསལ་བའི་དེས་བསྐྱེད་རྟོགས་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཞན་དུ་དེ་ཡུལ་གཞན་ལ་འཇུག་པའི་སེམས་པ་གང་ལ་ཡོད་པའི་སྐྱེས་བུ་དེ་ཡང་མིག་གི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་བ་ལང་གི་གཟུགས་མདུན་ན་གནས་པ་མཐོང་བར་འགྱུར་ཏེ། བ་ལང་གི་གཟུགས་གསལ་བ་སྟེ་སྣང་བར་གྱུར་པ་བ་ལང་དེ་ལ་བརྡ་མི་འཛིན་པ་ཉིད་དུ་གསལ་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། རྟའི་ཡུལ་ལ་ཡང་བརྡ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བརྡ་དེ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་རྟོག་པ་ཡིན་པར་འདོད་དོ། །གལ་ཏེ་ཡང་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་བརྗོད་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བ་དེ་ལྟ་ན་ནི་རྟར་རྟོག་པའི་དུས་སུ་བ་ལང་མཐོང་བར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། རྟོག་པ་གཉིས་ཅིག་ཅར་སྐྱེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྟ་རུ་རྟོག་པའི་ཚེ་ན་བ་ལང་གི་རྟོག་པ་སྐྱེ་བ་དམིགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ལ། བ་ལང་གི་སྒྲ་ཡིས་གཞག་པའི་ངེས་པ་ནི་བ་ལང་མཐོང་བདེ་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་རྟོགས་པར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ལ། རྟོགས་པར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པ་ཙམ་གྱིས་རྟོགས་པ་ནི་ཡོད་པ་རྟོག་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བ་ལང་མཐོང་བ་ན་ཁམས་གསུམ་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་བ་ལང་མཐོང་བ་ནི་མིང་དུ་བཏགས་པ་ལས་འདས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་གང་གི་ཚེ་བརྡ་མི་འཛིན་པ་དེའི་ཚེ་ཅི་ཡང་རུང་བའི་སྤྱི་རྟོགས་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ། དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཅི་ཡང་རུང་བའི་སྤྱི་རྟོགས་པ་དེ་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེའི་ཁྱད་པར་དེའི་ཡུལ་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྣང་བའི་རང་བཞིན་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡུལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྔར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེ་བས་ན་སོ་སོར་ངེས་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་རྣམ་པ་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་སྒྲ་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་མེད་པ་ཉིད་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་ངེས་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་
― DTG183_Page_0150 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་ཡང་མཛེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རྩིག་པ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བན་ཡུལ་ཉེ་བར་བསྒྲིབས་པ་གཅོད་པར་བྱེད་པར་སྣང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེར་རྩིག་པ་ལ་གནས་པའི་བརྟན་པ་མཐོང་ནས་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་བྱེད་དོ། །གང་ཞིག་ཡུལ་སྣང་བ་དེ་རྩིག་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་བ་མ་ཡི་ན་པའི་ཕྱིར། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཙམ་ཁོ་ན་མངོན་སུམ་དུ་སྣང་ག་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དུས་ནི་དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར། ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྔོན་པོའི་རྣམ་པ་ཉིད་ལས་ཟ་དད་པའི་དུས་སྣང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པས་དབེན་པར་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མངོན་སུམ་ཡིན་པར་བརྗོད་ཀྱི། གཅད་པར་བྱ་བ་དང་གཅོད་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ནི་རྟོག་པས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་གཞན་ཡོད་ཀྱང་བ་ལང་མཐོང་བ་ལས་མངོན་སུམ་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བར་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་སྒྲའི་དྲན་གྲོགས་བྱེད་པ་ཅན་གྱི་དབང་པོས་རྣག་གི་ངོ་བོ་སྣང་བར་བྱེད་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་རྟའི་རྟོག་པ་ཡོད་ན་བ་ལང་མཐོང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། གྲོགས་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མེད་པར་རྒྱུ་རང་གི་འབྲས་བུ་ལ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་ས་བོན་ས་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་ན་མྱུ་གུ་མི་སྐྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གྲོགས་བྱེད་པ་མིང་གི་དྲན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་མིང་གི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དོན་འཛིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མི་རུང་སྟེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་དྲན་པས་གྲོགས་བྱེད་པ་ཅན་གྱི་དབང་པོ་དང་ཐ་དད་པ་ནི་མིང་དུ་སྣང་བ་ཅན་ཡིན་པར་བྱེད་ཅིང་གསལ་བར་སྣང་བ་གཞན་ཉིད་ཡིན་ལ། དེའི་ཚེ་ཐ་དད་པར་རྟོག་པའི་རྟོག་པ་དང་ལྷན་ཅིག་པར་མངོན་སུམ་འདོད་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། མངོན་སུམ་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རྟོག་པ་ཡིན་པར་འགེགས་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་འཛིན་པ་ཅན་དང་རྟོགས་པ་དང་བཅས་པའི་ཤེས་པ་གཅིག་ཉིད་ཡིན་གྱི། མཐོང་བ་དང་རྟོག་པ་ཐ་དད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་ནི་པདྨ་མཐོང་བ་པདྨ་དྲི་ཞིམ་པོ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པའི་རྟོག་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ལ། དེ་ཡང་པདྨ་དྲི་ཞིམ་པོར་དྲན་པའི་གྲོགས་ཅན་གྱི་མིག་གིས་པདྨའི་གཟུགས་གསལ་བར་འཛིན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་ཁས་ལེན་པར་ཅི་སྟེ་མི་བྱེད་དེ། མིག་ནི་
― DTG183_Page_0151 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དྲི་དྲན་པའི་གྲོགས་བྱེད་པ་ཅན་པདྨའི་དྲི་ལ་འཇུག་པ་ལ་སྐྱོན་ཅི་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་དྲན་པ་ཡོད་ཀྱང་མིག་དྲི་ལ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟན་ཡང་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དྲན་པ་ཡོད་ཀྱང་སྒྲ་ལ་མིག་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར། སྒྲ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བར་མིག་གི་ཤེས་པས་དོན་འཛིན་པ་ཅན་ནོ། །གཞན་ཡང༌། །གང་ལ་སྒྲ་ནི་ངེས་འགོད་པ། །དེ་ལ་རྣམ་རྟོག་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །དེས་ན་དབང་སྐྱེས་འདོད་པ་ལས། །འཇུག་འགྱུར་ཕྱི་རོལ་མཐོང་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་གང་ཞིག་ལ་སྒྲ་ངེས་པར་འགོད་པའི་ཡུལ་དེ་ལ་རྟོག་པ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཅན་གྱི་རྟོགས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ཡུལ་གཞན་ལ་སྒྲ་འགོད་པ་དང་དོན་གཞན་ལ་རྟོག་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན་སྒྲའི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དོན་སྣང་བ་ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །སྒྲའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་བློ་འདོད་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཅན་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་མངོན་སུམ་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ན་དབང་པོའི་ཤེས་པ་འདོད་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་འཇུག་པ་སྟེ་སྒྲ་བཞིན་ནོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་ཡང་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་སྒྲ་བཞིན་ནོ། །སྒྲ་དང་སྒྲ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་ཕྱི་རོལ་མཐོང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་དོན་ཡོད་པ་ཉིད་ལ་སྒྲ་འགོད་པ་དེའི་ཕྱི་རོལ་ལ་ལྟོས་པ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་ཇི་ལྟར་འདོད་པས་སྒྲའི་ཤེས་པ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་རྟོགས་པ་ཡང་འདོད་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་མེད་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་འདོད་པའི་རྗེས་སུ་མི་འཇུག་པ་ཅན་ཏེ། འོན་ཀྱང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་ལྟོས་པ་ཅན་དབང་པོའི་ཤེས་པ་དམིགས་པ་དང་བཅས་པའོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཅན་མངོན་སུམ་ནི་ཉེ་བ་ཙམ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་གྱི། སྒྲ་ཡིས་གཞག་པ་ནི་འདོད་པ་ལ་རག་ལས་པའི་ཕྱིར་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་སྒྲ་ཡིས་གཞག་པ་ལས་འདས་པ་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་མངོན་སུམ་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་གཅོད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་གསལ་བ་ནི་སྒྲའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་རྟག་པ་ཡིན་ལ་སྒྲ་དེ་ནུབ་པར་གྱུར་ན་གསལ་བ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲའི་ངོ་བོ་ཉིད་གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་ན་དེའི་ངོ་
― DTG183_Page_0152 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བོ་ཉིད་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། གཟུགས་ནི་གཟུགས་ཞེས་མཐོང་ན་ནི། །དེ་ཡིས་བློ་ཞེས་ཇི་ལྟར་མཐོང༌། །དེ་ཡི་ཉམས་མྱོང་ཡོད་ན་ཡང༌། །དེ་ནི་ཇི་ལྟར་རྟོག་མེད་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྒྲའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནུབ་པར་གྱུར་ཀྱང་གསལ་བའི་དངོས་པོ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྐྱེ་པོ་གཞན་དུ་སོན་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེ་བོ་ལ་གཟུགས་གསལ་བར་སྣང་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དག་ནི་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །གཞན་ཡང་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་རྟོག་པ་དང་བཅས་པར་སྨྲས་བས། གཟུགས་སོ་སྙམ་པའི་རྟོག་པས་གཟུགས་མཐོང་བ་ཡིན་ཡང༌། གཟུགས་དེའི་བློ་ཡིན་པར་ཇི་ལྟར་མཐོང་བར་འགྱུར་ཏེ། གཟུགས་མཐོང་ངོ་སྙམ་པའི་རྟོག་པ་གཟུགས་ངེས་པའི་དུས་དེ་ན་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་གཟུགས་ཉིད་ཤེས་པ་ཡིན་གྱི། གཟུགས་སུ་སྣང་བ་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་གཟུགས་ཀྱི་བློ་དེའི་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡོད་དེ། བློ་མྱོང་བ་མེད་ན་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་གྱུར་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཤེས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། གཟུགས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་མེད་པར་དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཉིད་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་འགྲོ་བ་བཟང་མོ་མཐོང་བའི་ཚེ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་མྱོང་བར་འགྱུར་གྱི། བདེ་བའོ་སྙམ་དུ་རྟོག་པ་སྐྱེ་བ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བློའི་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི་རྟོག་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །འོན་ཏེ་རྟོག་པ་མེད་ན་བློ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་ཞེ་ན། འོ་ན་གལ་ཏེ་རིག་པ་ཐམས་ཅད་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ན་ནི། བློའི་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དེ་ངེས་པ་མེད་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་འདིས་ནི་རྟོག་པ་དང་བཅས་པར་སྨྲ་བས་གསལ་བ་ལ་རང་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མེད་པར་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་གཟུགས་ཀྱི་བློའི་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དེ། བློ་ཡོད་པའོ་སྙམ་དུ་ཕྱིས་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དེ་ཉིད་ཀྱིས་མྱོང་མ་ཡིན་ན། །རྟོག་གཉིས་ཅིག་ཅར་མཐོང་བ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། གཟུགས་ཀྱི་བློའི་མྱོང་བ་ནི་བློ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཡིན་ནམ། བློ་གཞན་གྱིས་ཡིན་ཞེས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བརྟག་གྲང་ན། དེ་ལ་གཟུགས་དེ་ཉིད་ཀྱི་བློས་ཡིན་གྱི་བློ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་ཁས་ལེན་ན་ནི་མཐོང་བའི་རྟོགས་པ་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྟོག་པ་གཉིས་ཅིག་ཅར་སྐྱེ་བར་
― DTG183_Page_0153 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། རྟོག་པ་གཉིས་ཅིག་ཅར་མཐོང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་གཟུགས་མཐོང་བ་ཉིད་ཀྱིས་རང་གི་ངོ་བོ་དང༌། གཟུགས་རིམ་གྱིས་མཐོང་བར་འདོད་ན་ནི། གལ་ཏེ་མཐོང་བ་གཅིག་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་རིམ་པ་མཐོང་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་རིམ་པ་ཡང་བློ་ལས་ཐ་མི་དད་པས་རིམ་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་རིམ་པ་ཡང་རིམ་པར་བློ་ཡིས་མཐོང་ངོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ནི་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་རིམ་པ་ཡང་རིམ་པ་གང་གིས་མཐོང་བ་དེ་ཡང་བློ་ལས་ཐ་མི་དད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། རིམ་པ་མེད་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ལ་ཡང་རིམ་པ་མཐོང་བ་གཞན་བསྟན་དགོས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཉིད་བློ་ཡིན་ལ། མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བློ་ཐ་དད་པའོ་སྙམ་པ་ཡང་ཐ་དད་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་བློ་གཅིག་ལ་རིམ་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད། །འོན་ཏེ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཐ་དད་ལ། ཞེན་པར་གྱུར་པ་ནི་ཐ་དད་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན། མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་ཡང་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མངོན་པར་ཞེན་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཉམས་སུ་མྱོང་བ་གཞན་གྱིས་མྱོང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཉིད་ཐུགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་གཟུགས་མཐོང་བ་གཞན་གྱིས་མྱོང་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། ཕྱོགས་དེ་ལ་ཡང་ཅི་དུས་མཚུངས་པར་གྱུར་པའི་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་གཟུགས་ཀྱི་བློ་མྱོང་བ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་དུས་ཐ་དད་པར་གྱུར་པས་ཡིན་ཞེས་ཕྱོགས་གཉིས་སུ་བརྟག་གྲང་ན། དེ་ལ་ཕྱོགས་དང་པོ་ལ་འདི་སྨྲས་པ། དེ་ནི་དུས་མཚུངས་ཅན་ཤེས་པ། །གཞན་གྱིས་མྱོང་མེད་བཤད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེས་ནི་སྟེ། རྟོག་གཉིས་ཅིག་ཅར་མཐོང་བ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་འདིས་གཟུགས་ཀྱི་བློ་དང་དུས་མཚུངས་པ་གང་ལ་ཡོད་པའི་ཤེས་པ་གཞན་དེས་གཟུགས་ཀྱི་བློ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡང་བཤད་པ་སྟེ་གསལ་བ་ཡིན་ནོ། །དུས་མཚུངས་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་མྱོང་ཡང་རྟོག་པ་གཉིས་ཅིག་ཅར་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་སོ་ན་འདུག་གོ །གཟུགས་ཀྱི་བློའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ལ་ཡང་རྟོག་པ་གཞན་གྱིས་མྱོང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྟོག་པའི་ཕྲེང་བ་རིང་པོར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་དུས་ཕྱིས་འབྱུང་བའི་ཤེས་པ་གཞན་གྱི་གཟུགས་ཀྱི་བློ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། འདས་པ་
― DTG183_Page_0154 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ནི་དྲན་འགྱུར་ན། །དེ་མ་བཟུང་བ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །ཐ་དད་མེད་ཅན་རང་བློ་དང༌། །གཞན་བློ་ཡོངས་གཅོད་མཚུངས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་དུས་སུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཞེས་པ་ནི་འདས་པའི་གཟུགས་དྲན་པར་འགྱུར་གྱི། མངོན་སུམ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཡུལ་ཉེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ཤེས་པ་གཞན་གྱི་དུས་ན་གཟུགས་ཀྱི་བློ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ནི་གཟུགས་སུ་སྣང་བ་དང་བྲལ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཉིད་རྟོག་པ་གཉིས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་འདས་པའི་གཟུགས་མཐོང་བ་ལ་ཤེས་པ་གཞན་འཇུག་པ་དེ་དྲན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དྲན་པ་དེས་སྔར་གྱི་གཟུགས་མ་མཐོང་བ་ཇི་ལྟར་དྲན་པས་འཛིན་པར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་བློ་འཛིན་པའི་ནུས་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་མངོན་སུམ་གྱི་དོན་གཞན་དུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར། གཟུགས་མཐོང་བར་སྐྱེའོ་སྙམ་དུ་ཤེས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་སྐྱེས་བུ་གཞན་གྱི་བློ་དེ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་དེ་དང་ཐ་མི་དད་པ་གང་ལ་ཡོད་པའི་རང་གི་རྒྱུད་ཀྱི་བློ་རྟོགས་པ་དེ་ནི་རང་གི་བློ་འཛིན་པ་ཅན་ཏེ། རང་སྟེ་བདག་ཉིད་ཀྱི་བློ་དེ་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་བློ་ཡིན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེས་ནི་འདི་སྐད་དུ་སྟོན་པར་འགྱུར་ཏེ། མངོན་སུམ་གྱིས་དོན་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུན་མོང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་བློའི་སྒྲུབ་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་པས། རྒྱུད་གཞན་གྱི་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ལས་བྱེ་བྲག་མེད་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་དོ། །གལ་ཏེ་རང་རིག་པས་མངོན་དུ་སྣང་བ་ཡིན་ལ། གཞན་རིག་པ་ནི་མངོན་དུ་སྣང་བ་མ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་རང་དང་གཞན་རིག་པ་ཐ་དད་པར་འགྱུར་ཏེ། རང་རིག་པས་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ནི་འདས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་སྟེ། མངོན་དུ་སྣང་བར་གྱུར་པ་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་འདས་པའི་ཤེས་པ་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་ནི་དྲན་པས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཁོ་ན་སྟེ། འདི་ལྟར་དྲན་པས་གཞག་པའི་རྣམ་པར་རིག་པས་འདས་པའི་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རང་གི་བློ་དང་གཞན་གྱི་བློ་མཚུངས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་རང་གི་ནི་བདག་ཉིད་དང་འབྲེལ་པས་ཤེས་པ་ཡིན་གྱི། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་ནི་མ་ཡིན་ལ། གཞན་གྱི་བློ་ཡང་གཞན་དང་
― DTG183_Page_0155 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྲེལ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་པ་ཡིན་ན། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ཁྱད་པར་མེད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། འདས་པ་ཡིན་ན་དཔེ་མེད་ཅིང༌། །རྟགས་མེད་པར་ནི་དོན་རིག་པ། །དེ་དག་གིས་གྲུབ་དེ་ལ་ནི། །མངོན་སུམ་མ་ཡིན་རྟགས་ཅན་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རང་གི་བློ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་གྱི། མངོན་སུམ་སྔོན་དུ་སོང་བའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་རང་གི་བློའི་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཅི་སྟེ་ཡང་འདས་པའི་དོན་རིག་པ་ནི་དཔེས་ཤེས་པ་ཡིན་ན། འདས་པ་རིག་པ་ལ་དཔེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྟགས་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། དེ་མཐོང་བ་ཚད་མ་གང་གིས་སྒྲུབ་ཅིང༌། བདག་དང་འབྲེལ་བ་ཅན་ཉིད་ཀྱང་གང་གིས་སྒྲུབ་པར་འགྱུར། དོན་རིག་པ་དེ་ལ་ནི་རང་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་དུ་མངོན་སུམ་འཇུག་པ་ཅན་མ་ཡིན་ཞིང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་གྱི་རིག་པའི་དོན་ཡིན་ན་འདས་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །མངོན་སུམ་མེད་པར་ཡང་རྟགས་དང་རྟགས་ཅན་འབྲེལ་པ་འཛིན་པ་མེད་པར་རང་གི་བློ་ལ་རྗེས་སུ་དཔོག་པ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར། བློ་ཙམ་ཞིག་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ཡིན་གྱི། བདག་དང་གཞན་འབྲེལ་བ་ཅན་ཉིད་རྟོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རང་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་མཐོང་ན་ནི། གང་གི་རང་རིག་པར་སྣང་བ་དེ་ནི་དེའི་བདག་ཉིད་མཐོང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རང་གི་བློ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ཡི་རང་ངོ་བོར། །སྣང་བ་ཅན་བློ་དེ་མ་ཐག །གཟུགས་སོགས་བཞིན་དུ་འཛིན་འགྱུར་ན། །སྔར་གྱི་བློ་དེ་འཛིན་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གལ་ཏེ་དོན་མཐོང་བ་དེའི་རང་གི་ངོ་བོར་སྣང་བ་དེ་ནི་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་ཉིད་དེ། གང་ལ་དེ་ཡོད་པའི་བློ་དེ་ཡིས་གཟུགས་མཐོང་བའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་གཟུགས་སུ་སྣང་བར་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ། །དཔེར་ན་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་བློས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འདས་པ་འཛིན་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན་ནི། ཕྱོགས་དེ་ལ་ཡང་བློ་འཛིན་པའི་བློ་དེ་ནི་སྔར་གྱི་བློ་གང་ཡིན་པ་དོན་འཛིན་པ་ཅན་དེ་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་གཟུགས་ནི་སྔར་གྱི་གཟུགས་སྣང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། མཐོང་བ་ལ་གནས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་ལ་གཟུགས་སོ་སྙམ་དུ་
― DTG183_Page_0156 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤེས་པ་ཡིན་ལ། ཤེས་པ་གནས་པའི་གཟུགས་བརྙན་མཐོང་བ་ལ་གཟུགས་མཐོང་བ་ཉིད་དུ་བརྗོད་ཀྱི། གཟུགས་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་མཐོང་བའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་རིག་པ་མཐོང་བའི་རིག་པ་པོ་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་མཐོང་བའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་རིག་པ་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་གཟུགས་སུ་སྣང་བའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་རིག་པ་ཡང་རིག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ནི་རིག་པ་དེ་ཡང་རིག་པ་གཞན་གྱིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་གཟུགས་སུ་སྣང་བའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་རིག་པས་མི་འཛིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་ཤེས་པ་གཞན་ལ་གནས་པའི་གཟུགས་མཐོང་བ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར། རང་རིག་པས་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་གཟུགས་སུ་སྣང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་རང་རིག་པས་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་ནི་རྟོག་པ་མེད་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར། རང་རིག་པ་རྟོག་པ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཡང༌། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ལ་སྣང་བ་ལ་འགལ་བ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན་སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་རང་ཡུལ་ཅན་ཤེས་པ། །ཉམས་མྱོང་དེ་ནི་རྟོག་མེད་ཡིན། །དེ་བཞིན་རྣམ་རྟོག་མེད་གཞན་ཡང༌། །བརྡ་བྱས་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཇི་ལྟར་རང་སྟེ་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་གང་ལ་ཡོད་པའི་ཤེས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དེ་ནི་མི་རྟོག་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་འཛིན་པ་གཞན་ཡང་རྟོག་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། བརྡར་བྱ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་འཛིན་པ་གང་ལ་བརྡར་བྱ་བར་མི་ནུས་པ་ཡོད་པ་དེ་དེ་ལྟར་ཡིན་ནོ། །འདིའི་དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། མཐོང་བའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མྱོང་བ་ཅིའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་མེད་པ་ཡིན་ཞེས་བརྩད་པའི་ལན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་སྣང་བར་གྱུར་པ་ལ་རང་གི་ངོ་བོ་དང་ལྷན་ཅིག་སྒྲ་སྦྱོར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་པས་ཕྱི་རོལ་ཡང་མཐོང་བ་ལ་སྒྲ་སྦྱོར་བར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མངོན་དུ་སྣང་བར་གྱུར་པ་ལ་སྦྱོར་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་སྣང་བར་གྱུར་པ་ལ་སྒྲའི་རྣམ་པ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་དེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་རྟོག་པ་མེད་པའོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་གཟུགས་མཐོང་བའི་ཚེ་སྒྲའི་རྣམ་པ་གསལ་བར་སྣང་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྒྲའི་སྤྱི་དྲན་པར་གྱུར་པ་ཡོད་དེ། དེ་ཡིས་ཡོངས་སུ་
― DTG183_Page_0157 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཅད་པའི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པའི་ཕྱིར། ཕྱི་རོལ་འཛིན་པ་ཅི་སྟེ་རྟོག་པ་མེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལ་རྟ་རུ་རྟོག་པས་བ་ལང་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བས་ལན་བཏབ་ཟིན་ཏོ། །གཞན་ཡང༌། །མི་བརྗོད་དང་ཚུལ་ཅན་སྒྲ་དང༌། །དེ་དང་དོན་གཅིག་ཅན་རྟོག་པ། །རྟོག་པ་མེད་པ་མེད་ན་ནི། །ཁྱད་པར་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དཔྱོད་པ་གང་ཞིག་གི་སྤྱི་བརྗོད་པའི་ངང་ཚུལ་གང་ལ་ཡོད་པའི་སྒྲ་རྣམས་དེ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་དང༌། སྒྲ་དང་ལྷན་ཅིག་དོན་གཅིག་པ་གང་ལ་ཡོད་པའི་རྟོག་པ་དེ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་སྟེ། རྒོལ་བ་དེ་ཡིས་རྟོག་པ་མེད་པར་སྣང་བ་མེད་ན། ཁྱད་པར་རྟོག་པ་ཡོད་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། འོན་ཏེ་སྒྲ་དང་ལྷན་ཅིག་དོན་གཅིག་པ་ཅན་རྟོག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཁྱད་པར་ཤེས་པ་ཅན་རྟོག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་སྒྲ་ཡིས་བཅད་པ་ནི་ཁྱད་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདི་བ་ལང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཁྱད་པར་མཐོང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། སྒྲ་སྦྱོར་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་བློ་ཡང་གཞན་ཡིན་ཞིང༌། ཁྱད་པར་འཛིན་པ་ཡང་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བའི་རྣམ་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྒྱུ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་སྒྲའི་རྣམ་པ་ཅན་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་བག་ཆགས་ཡིན་ལ། གསལ་བའི་རང་བཞིན་མྱོང་བའི་རྒྱུ་ནི་མིག་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མཐོང་བ་མ་རྟོགས་པར་སྔར་མྱོང་བས་བཞག་པའི་བག་ཆགས་སད་པ་ཉིད་སྒྲའི་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །མིག་ཕྱེ་བ་ན་རྗོད་པར་བྱེད་པ་དྲན་པའི་གཏོད་པ་མེད་ཀྱང་གཟུགས་མཐོང་བའི་དུས་སུ་རྟོག་པ་སྐྱེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་རྟོག་པ་མིག་དང་འབྲེལ་པ་ངེས་པ་མེད་ན་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་བ་ལང་དེ་ཉིད་འདི་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་གཞི་མཐུན་པའི་སྒྲའི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མཐོང་བ་དང་གཞི་མཐུན་པ་ཅན་སྒྲ་ཡིས་གཞག་པ་ཤེས་པ་ཙམ་ལས་མཐོང་བ་དང་རྟོག་པ་དག་ལ་རྒྱུ་གཅིག་པ་ཅན་ཉིད་མི་འགྲུབ་པ་སྟེ། རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཤེས་པའི་མེ་དང་མཐོང་བས་གཞག་པའི་གཟུགས་ལ་རི་འདི་ནི་མེ་དང་ལྡན་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཞི་མཐུན་པ་ཅན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་སྒྲའི་རྣམ་པ་ཅན་ཉིད་རྟོག་པ་ལ་སྣང་བ་ཡིན་ལ། མཐོང་བ་ནི་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ན། དེ་ལ་གཞི་མཐུན་པ་ཅན་གང་ཞིག་ཡོད། འོ་ན་ཇི་ལྟར་གཞི་
― DTG183_Page_0158 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཐུན་པའི་ཐ་སྙད་བ་ལང་དེ་ཉིད་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། ངོ་བོ་གཉིས་རིག་པ་ནི་ཐ་དད་པའི་རྟེན་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་གཅིག་བྱེད་པ་ན་གཞི་མཐུན་པ་ཅན་གྱི་ཐ་སྙད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དོན་དམ་པར་ནི་གཞི་མཐུན་པ་ཅན་མེད་དོ། འདི་ལྟར་དེ་འདི་ཡིན་ནོ་སྙམ་པའི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བར་སྣང་བ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་གཉིས་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རྟོག་མེད་འགའ་ཞིག་ཀྱང༌། །ཡོད་ན་དེ་དང་མཚུངས་རྒྱུ་ཅན། །ཐམས་ཅད་བཞིན་འབྲས་ཐ་དད། །རྒྱུ་ཡི་ཐ་དད་ལས་འགྱུར་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འོན་ཏེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ཡང་དང་པོ་འགའ་ཞིག་མཐོང་བ་ཡོད་པ་དེས་ཁྱད་པར་རྟོགས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་རྟོག་པ་མེད་པ་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་མཚུངས་པའི་རྒྱུ་མིག་དང་དོན་དག་ཤས་པ་གཞན་གང་ཞིག་ལ་ཡོད་པ་དེ་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་རྟོག་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རྒྱུ་ཐ་དད་པས་འབྲས་བུ་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་རྣམས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་མིག་ལ་སོགས་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཐམས་ཅད་རྟོག་པ་མེད་པ་ཁོ་ནའོ། །འོན་ཏེ་དོན་གྱིས་ཕན་བཏགས་པ་ཉིད་དུ་རྟོག་པ་རིག་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་བ་ལང་ཡིན་ནོ་སྙམ་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་དང་མཐོང་བའི་རྒྱུ་ཐ་དད་པར་གྲུབ་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། བརྡ་དྲན་ཕྱིར་ན་སྦྱོར་བ་ནི། །ཕྱི་རོལ་དོན་ལ་ལྟོས་མེད་ཅན། །དེ་བཞིན་བརྡ་ལ་ལྟོས་མེད་པར། །དངོས་ནུས་ཉིད་ཀྱིས་མིག་བློར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་གང་ཡིན་པའི་སྒྲ་སྦྱོར་བ་དེ་ནི་སྔར་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་སྒྲའི་བརྡ་དྲན་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་འབྱུང་བ་ཡིན་ལ། མིག་གི་བློ་ནི་སྒྲའི་བརྡ་ལ་མི་ལྟོས་པ་ཉིད་དུ་ཡུལ་དུ་རུང་བ་ན་གནས་པའི་དངོས་པོའི་ནུས་པ་དང་མིག་གིས་བསྐྱེད་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་མིག་གི་བློ་ལ་རྟོག་པའི་རྒྱུ་བརྡ་དྲན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྒྲའི་རྣམ་པ་ཅན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་ལས་འདས་ནས་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དབང་པོ་དང་གཟུགས་ཀྱི། །སེམས་ནི་བརྡ་དྲན་ལ་ལྟོས་ཅན། །ལྟོས་མེད་མ་ཡིན་རྟགས་བཞིན་དུ། །དྲན་པ་ཉིད་ལས་ནུས་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འོ་ན་བ་ལང་ངོ་སྙམ་པའི་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་དབང་པོའི་སེམས་བརྡ་དྲན་པ་དེ་ལ་ལྟོས་པ་ཅན་གྱི་གཟུགས་དང་དབང་པོ་ནུས་པ་ཅན་ཡིན་གྱི། བརྡ་
― DTG183_Page_0159 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དྲན་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་གཟུགས་འགའ་ཞིག་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་ཤེས་པ་ལ་ནུས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁས་བླང་བར་བྱའོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། རྗོད་པར་བྱེད་པའི་བརྡ་དྲན་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ནུས་པ་ཅན་ཡིན་གྱི། དབང་པོའི་སེམས་ལ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ངེས་པའི་སྒྲ་དྲན་པ་མེད་ན་སྒྲ་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་ཞིང༌། ངེས་པའི་དོན་མཐོང་བ་མེད་ན་ཡང་ངེས་པའི་ཚིག་དྲན་པ་སྐྱེ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་བ་ལང་མཐོང་བ་ཡོད་ན་བ་ལང་གི་སྒྲ་དྲན་པར་འགྱུར་ལ་བ་ལང་གི་སྒྲ་དྲན་པར་གྱུར་ན་ཡང་བ་ལང་ངོ་སྙམ་དུ་རྟོག་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་མཐོང་བའི་རྣམ་པ་ནི་རྗོད་པར་བྱེད་པ་དྲན་པའི་རྟགས་ཉིད་དུ་རིགས་ཏེ། དེ་བས་ན་སྦྱོར་བས་རྟོགས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་རྟགས་ཅན་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་རིགས་མ་མཐོང་ན་ཇི་ལྟར་རྟགས་ལས་ཤེས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། ཡན་ལག་མཚུངས་པ་ཉིད་རིགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡན་ལག་མཚུངས་པ་ནི་སྔར་མཐོང་བ་དེ་ད་ལྟར་དྲན་པ་ཡིན་ཏེ་ཡན་ལག་དང་ལྡན་པ་ཅན་གྱི་འདྲ་བ་གཞན་ཡིན་ནོ། །མཚུངས་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་འདྲ་བ་ཉིད་དེ། བློ་མཚུངས་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་བློ་ཡང་མཚུངས་པ་ཉིད་ཡིན་ལ། རྟོགས་པ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རྟོགས་པ་ཐ་དད་པ་མེད་པར་བག་ཆགས་ཐོག་མ་མེད་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་སྒྲ་སྦྱོར་བ་དང་རིགས་སྦྱོར་བ་ནི་རྟགས་ཁོ་ན་ལས་ཡིན་གྱི། དབང་པོ་ལས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །རྟགས་ནི་དེ་དང་འདྲ་བའི་རང་བཞིན་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཏེ་དབང་པོའི་སྟོབས་ལས་སྐྱེས་པའི་སྦྱོར་བ་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་བརྗོད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཐམས་ཅད་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། རིལ་མེ་ཡོད་དོ་ཞེས་རི་དང་མེ་སྦྱོར་བ་ནི་དབང་པོའི་བྱེད་པ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་མེ་ལ་ནི་རྗེས་སུ་དཔོག་པ་ཡིན་གྱི་མེ་དང་སྦྱོར་བ་ནི་མངོན་སུམ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ས་ཕྱོགས་ནི་མངོན་སུམ་ཡིན་ལ་མེར་རྟོག་པ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་བརྗོད་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནམ། མེ་ལ་ནི་མཐོང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། མ་མཐོང་བ་ཡང་སྦྱོར་བ་ནི་མི་རུང་ངོ༌། །དེ་བས་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཉེ་བར་
― DTG183_Page_0160 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བླང་བར་བྱ་བ་ཉིད་སྦྱོར་བ་དེ་རྟོགས་པ་ཡིན་གྱི། མངོན་སུམ་ནི་སྦྱོར་བ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དྲན་པས་དྲངས་པའི་མིང་ལ་སོགས་པ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལ་ཡང་མངོན་སུམ་འཇུག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། མངོན་སུམ་གྱིས་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། །དེ་དག་འདུས་པས་དེ་སྐྱེད་ཕྱིར། །དྲན་ལས་དབང་པོའི་བློར་འགྱུར་བའམ། །མིན་ཏེ་དེ་ལས་དུས་གཞན་འགྱུར། །ལ་ལར་རྣམ་གཡེང་སྲིད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དྲན་པ་དེ་དག་འདུས་པ་ལས་ཏེ་ཉེ་བར་གྱུར་པ་ལས་དབང་པོའི་བློ་དེ་སྐྱེད་པའི་རྒྱའི་ཕྱིར། དྲན་པ་ལས་དབང་པོའི་བློར་འགྱུར་གྱི་དོན་ཉེ་བ་ལ་ལྟོས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དྲན་པར་གྱུར་པའི་མིང་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་དོན་ཉེ་བར་གྱུར་པ་ལ་རྟེན་པར་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། དབང་པོའི་བློ་དྲན་པ་ལས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ནི་དྲན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་དུས་གཞན་དུ་ཡང་མིང་ལ་སོགས་པ་དྲན་པ་དེ་ལས་དབང་པོའི་བློར་འགྱུར་ཏེ། ཡུལ་ལ་ལར་རྣམ་པར་གཡེངས་པ་ཡང་ཕྱིས་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པའི་དྲན་པ་དེ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་དབང་པོའི་ཤེས་པ་དུས་གཞན་དུ་དྲན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་དོན་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་རྟག་ཏུ་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་མངོན་སུམ་ཡིན་ནོ། །རིམ་གྱིས་གཉི་གའི་རྒྱུར་འགྱུར་ན། །ཐ་དད་མེད་ཕྱིར་སྔོན་ཉིད་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིམ་གྱིས་དོན་ནི་ཤེས་པ་གཉི་གའི་རྒྱུར་འགྱུར་ཏེ། དང་པོ་ནི་རྟོགས་པ་མེད་པ་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ལ། ཕྱི་ནས་ནི་རྟོག་པའོ་ཞེ་ན། དྲན་པ་ལས་སྔ་མའི་ཤེས་པའི་དུས་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་དོན་གྱི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་དྲན་པའི་གྲོགས་ཅན་དབང་པོ་དང་དོན་གྱི་རྟོག་པ་སྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མིག་གི་སྐྱེ་མཆེད་གྲོགས་བྱེད་པ་ཅན་གྱིས་དྲན་པ་མ་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནམ། དབང་པོ་རྣམས་སྔ་ཕྱིར་མིང་ལ་སོས་པ་ལ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། དྲན་པའི་གྲོགས་བྱེད་པ་ཐོབ་པ་ཙམ་གྱིས་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ལ་མིག་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དྲན་པ་དང་ཉི་མ་ཤར་བར་གྱུར་ཀྱང་མིག་ཉམས་པར་གྱུར་པ་ཅན་གྱི་སྐྱེས་བུས་གཟུགས་འཛིན་
― DTG183_Page_0161 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་སྐྱེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་གསལ་བར་གྱུར་ན་དྲན་པའི་གྲོགས་བྱེད་པ་མེད་ཀྱང་མིག་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། དྲན་པ་མེད་པར་གྱུར་ཀྱང་གསལ་བའི་རང་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་མཐོང་བས་གཞག་པའི་སྒྲའི་རྣམ་པས་དྲན་པ་སྐྱེད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་སྒྲའི་རྣམ་པ་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ན་དང་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་མཐོང་བར་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་གསལ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་ལས་ལྷག་པར་གྱུར་པ་མིང་གིས་ཤེས་པ་སྣང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟན་འོ་ན་གསལ་བའི་རྣམ་པ་ལས་རྣམ་པ་གཞན་སྣང་བ་ཅན་དུ་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་གཞན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། མིང་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་ལ་མཐོང་བའི་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་བློའི་རྒྱུ་ནི་གཞན་ཡིན་ན། །དེ་ལ་དྲན་པ་དོན་མེད་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འོན་ཏེ་དྲན་པར་གྱུར་པའི་རྣམ་པ་ལས་གཞན་པ་ཉིད་ཀྱིས་གསལ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་དོན་དབང་པོའི་བློའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་དེ་ཉིད་ཡུལ་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་གསལ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་དེ་ལ་དྲན་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། གསལ་བར་འཛིན་པ་དེ་ལ་དྲན་པ་ནི་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དྲན་པ་མེད་པ་ཡང་གསལ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་བརྡར་བྱས་གྲུབ་བྱའི་ཕྱིར། །བརྡ་ནི་དྲན་པར་འདོད་པ་དང༌། །ཐ་དད་བརྡར་བཏགས་མེད་འཛིན་ན། །དེ་ལ་དྲན་པའི་དོན་ཅན་གང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གལ་ཏེ་དྲན་པའི་གྲོགས་ཅན་གྱི་དབང་པོ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་ན་མིང་ལ་སོགས་པ་དྲན་པ་མེད་ན་གཟུགས་སྣང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཉེ་བར་འཇོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་འགྱུར་ན་འདི་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པའི་ཉེ་བར་འཇོག་པ་མེད་ཀྱང་གཟུགས་མཐོང་བ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །སྒྲ་ཡིས་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་ལ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ཉེ་བར་འཇོག་པས་དགོས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད། འོན་ཏེ་ཉེ་བར་འཇོག་པ་ཡོད་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པར་ངེས་ཏེ། དེ་དང་འདིའི་ཞེས་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་སྒྲུབ་པ་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། ཉེ་བར་འཇོག་པ་མེད་ཀྱང་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོག་པ་མེད་པ་ལས་ཀྱང་སྔར་གོམས་པའི་སྟོབས་
― DTG183_Page_0162 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱིས་འཇུག་པར་མཐོང་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རྟའི་རྟོག་པ་ནི་བ་ལང་མཐོང་བ་ཉིད་ལས་ཀྱང་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་ལ་ཡང་ངེས་པའི་བྱེད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་གོམས་པས་མཐོང་བ་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་མིང་ལ་སོགས་པ་དྲན་པ་མེད་པར་ཡང་དང་པོའི་དུས་སུ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དང་པོ་འཇུག་པའི་དོན་དུ་འཇུག་པ་ལ་དྲན་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་སྨྲས་པ། གསལ་བའི་རྣ་པ་ཅན་གྱི་ཐ་དད་པ་བརྡར་བཏགས་པ་མེད་པ་སྟེ། སྒྲ་ཡིས་མ་སྦྱར་བ་ཉིད་ཀྱིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཐ་དད་པ་དེ་ལ་དྲན་པ་གཞན་ཅིའི་ཕྱིར་བྱེད་དེ་དོན་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་བརྡར་བཏགས་པ་ནི་ཐ་སྙད་འགྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་བརྡ་དྲན་པར་འདོད་དེ། ཐ་དད་པ་སྒྲ་ཡིས་ཁྱད་པར་འཛིན་པ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྟོགས་པ་ལ་མིང་ལ་སོགས་པ་དྲན་པ་ལ་དགོས་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དང་པོར་འཇུག་པ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་འགྱུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཟུགས་མཐོང་བ་ལ་སྒྲའི་ཉེ་བར་འཇོག་པའི་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཞིང༌། འཇུག་པ་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །སྒྲའི་དོན་ལ་གོམས་པ་ནི་དོན་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཡང་རྟོག་པ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་དབང་པོའི་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བ་ནི་སྤྱི་ཉིད་ཡིན་ཏེ། སྔར་མཐོང་བའི་ཐ་དད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། །སྤྱི་ཙམ་འཛིན་པ་ཡིན་ན་ནི། །ཁྱད་པར་ལ་ལྟོས་མི་རུང་ངོ༌། །དེ་བས་མིག་དང་གཟུགས་དག་ལ། །བརྟེན་ནས་མིག་གི་བློ་སྐྱེར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། མངོན་སུམ་གྱིས་ཁྱད་པར་དང་བྲལ་བའི་སྤྱི་ཙམ་ཞིག་འཛིན་པ་ཡིན་ན་ནི་ཁྱད་པར་དུ་སྣང་བ་འདོད་པ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་བ་ལས་ཁྱད་པར་འདོད་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཤིང་ཞེས་བྱ་བའི་སྤྱི་ཙམ་འཛིན་པ་ཡིན་ན་ཡང་ཤིང་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེས་ཚར་པ་ལ་སོགས་པ་འདོད་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར། སྔ་ཕྱི་དྲན་པ་མ་རྟོགས་པར་སྤྱི་འཛིན་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་སྒྲ་དྲན་པ་ནི་མཐོང་བ་ལ་བྱེད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་མིག་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་མིག་གི་བློ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཕྱི་རོལ་ན་གནས་པའི་གཟུགས་ཙམ་ལ་མིག་འཇུག་པ་མཐོང་བ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་སྒྲ་དང་སྤྱིའི་ཡུལ་ཅན་དུ་འགྱུར། དེ་བས་ན་དྲན་པའི་སྔར་ཕྱིས་མིག་གི་རིག་པས་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་
― DTG183_Page_0163 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཛིན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟོག་པ་མེད་པ་ནི་ཉེ་བ་ཙམ་ཞིག་སྣང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲ་ཡིས་ཉེ་བར་གཞག་པ་ནི་བརྡ་དྲན་པས་བླང་བར་བྱ་བའི་སྐྱེ་བ་ཅན་ཡིན་པའི་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་ལ་རྟོག་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བར་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་གཉིས་ལ་རག་ལས་ནས་སྐྱེ་བ་དབང་པོ་ལ་བརྟེན་པར་བརྗོད་ཀྱི་ཡུལ་ལ་བརྟེན་པར་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སློབ་དཔོན་གྱི་གཞུང་འདིའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། མིག་ལ་རག་ལས་པ་དང་ཡུལ་ལ་རག་ལས་པ་ནས་མངོན་སུམ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ན། ཅིའི་ཕྱིར་དབང་པོ་ལ་བརྟེན་པ་ཞེས་བྱའི། ཡུལ་ལ་བརྟེན་པ་ཞེས་མི་བྱ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་ཀྱང་བརྗོད་པར་རིགས་ཀྱི་དབང་པོ་འབའ་ཞིག་ལས་མ་ཡིན་ཏེ། དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པ་ཁོ་ནས་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་ཏེ། རབ་རིབ་ཀྱིས་བཅོམ་པའི་མིག་ལས་སྐྱེས་པས་ཟླ་བ་གཉིས་སུ་མཐོང་བ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་མཐོང་བ་ལ་འཇུག་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་ཁོ་ན་ཡིན་པ་དེ་བས་ན། ཡུལ་ལ་མི་འཁྲུལ་བ་ཅན་ནི་མངོན་སུམ་ཡིན་ལ། བརྗོད་པ་ཡང་འཁྲུལ་པ་མེད་པར་རིགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ཡུལ་གྱི་ཕན་བཏགས་པའི་ཟླ་བ་གཉིས་སུ་སྣང་བ་འཁྲུལ་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཕྱིར་ཡུལ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ན་ཡང་ཐམས་ཅད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཟླ་བ་ནི་ཟླ་བ་གཉིས་སུ་སྣང་བའི་ཤེས་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་ཏེ་ཤེས་པ་ལ་དྲན་པ་འཇོག་པར་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྣང་བའི་རྒྱུ་དབང་པོ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་རབ་རིབ་ཀྱིས་བཅོམ་པའི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཉེ་བར་བཅོམ་པའི་དབང་པོ་ནི་དབང་པོ་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་མིག་དང་ཡུལ་དག་མཚུངས་པ་ཡིན་ན་བརྩད་པར་རིགས་ཏེ། ཡུལ་ཡང་དབང་པོ་བཞིན་མངོན་སུམ། །ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་ནུས་ན་ནི། །འོ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་གཉིས་ལྟོས་པའི། །སྐྱེ་བ་དེ་ནི་དེས་མི་བརྗོད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། འོ་ན་གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་གྱི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པ་ལ་ཡུལ་ལ་ནུས་པ་མངོན་དུ་ཡོད་དེ་དབང་པོ་བཞིན་ཡིན་ན་ནི། དེ་ལྟ་ན་ནི་དབང་པོ་དང་ཡུལ་གཉིས་ལ་རག་ལས་ནས་མངོན་སུམ་
― DTG183_Page_0164 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱེ་བ་དེ་ནི། ཡུལ་དེའི་སྒོ་ནས་ཡུལ་ལ་བརྟེན་པའོ་ཞེས་ཅིའི་ཕྱིར་མི་བརྗོད་ཅེ་ན་འདིར་སྨྲས་པ། རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དཔྱད་ནས། །ཐ་སྙད་ངེས་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད། །ད་ཡང་དབང་པོའི་མིང་ལ་ཡོད། དེ་ཡི་ཆོས་ཀྱང་ངེས་སྦྱོར་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་ནི་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་སྟོན་པ་ན། རྟོགས་པར་བྱེད་པ་དཔྱད་ནས་སྦྱོར་བར་བྱེད་དེ། གང་ལ་གོ་བར་བྱེད་པ་མེད་པའི་སྒྲ་དེ་ནི་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །མངོན་སུམ་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡང་དབང་པོ་ལ་བརྟེན་པའི་མིང་གིས་ནུས་པ་སྟེ། གང་དབང་པོ་ལ་བརྟེན་པ་དེ་མངོན་སུམ་ཡིན་ལ། ཉེ་བར་བཅོམ་པའི་དབང་པོས་མ་ངེས་པ་ནི་གསལ་བ་ཡིན་ནོ། །རྟོགས་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཆོས་ཀྱང་ངེས་པར་སྦྱར་བར་འོས་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་དབང་པོའི་སྒོ་ནས་མངོན་སུམ་ཞེས་བྱ་བས་བརྡར་བཏགས་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཡུལ་དང་ལྷན་ཅིག་འཁྲུལ་པ་མེད་དེ། ཟླ་བ་ནི་འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཟླ་བ་ཡུལ་མ་ཡིན་ན་སྐྱེས་བུ་གཞན་གྱི་མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་དུ་འདི་ཇི་ལྟར་འགྱུར། དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པ་ཉིད་ནི་དབང་པོ་གཅིག་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར། དབང་པོའི་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཐ་སྙད་གདགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་གྱི། ཡུལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུན་མོང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ནས་ཀྱི་མྱུ་གུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཐ་སྙད་དུ་སྣང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། འོན་ཏེ་ཡུལ་ལ་བརྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡུལ་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་ཤེས་པ་ཡིན་པར་འདོད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་རང་རིག་པ་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་གྱི། དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་གོ་བར་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་འཇིག་རྟེན་ལ་གྲགས་པས་ཡུལ་འཛིན་པར་བརྗོད་དོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་འཇིག་རྟེན་ལ་གྲགས་པས་འདི་ཉིད་ཀྱིས་ཆོག་མོད། བརྗོད་པ་གཞན་གྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ། བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བའི་ལྟ་བ་ལ་ཡང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་ཏེ་ཡུལ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་ཡུལ་ནི་ཐུན་མོང་བ་ཡིན་ཏེ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུ་ལ་ཡོད་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་དབང་པོའི་སྒྲ་ཡིས་བརྗོད་པས་མངོན་
― DTG183_Page_0165 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུམ་ནི་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མཚོན་པར་ནུས་ཀྱི། ཡུལ་གྱི་སྒྲ་ཡིས་བརྗོད་པ་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཡུལ་བརྗོད་པས་ཀྱང་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བར་སྟོན་པར་ནུས་ཏེ། འདི་ལྟར་དོན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། ཟླ་བ་གཉིས་སྣང་བ་ན་དོན་ལས་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དེ་རྟོག་པ་མེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་དོན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སྐྱེས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཤེས་པ་ལ་མེད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་མངོན་སུམ་ཐམས་ཅད་དོན་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། རྟོག་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དབང་པོ་ཉམས་པ་ལ་སྐྱེས་པས་ཐམས་ཅད་རྟོག་པ་མེད་པར་གྲུབ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། དབང་པོ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་ཡིས་ཐ་སྙད་གདགས་པར་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐ་སྙད་འདི་ལ་ནི། །རང་བཞིན་གྱིས་རྟགས་ངེས་པར་སྦྱར། །ངོ་བོ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ནི། །ལོག་པའི་ཕྱིར་ན་ལྡོག་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་རྟོག་པ་སྔོན་དུ་གཏོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་དཔྱད་ནས་ཐ་སྙད་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་གྱི་ཐ་སྙད་འདི་ལ་ནི་རྟགས་ངེས་པར་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། མངོན་སུམ་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ལྟོས་ནས་གོ་བར་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ལ་རྟགས་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །ངེས་པར་སྦྱོར་བ་དེ་ཡང་ཡུལ་བརྟེན་པའི་སྒྲ་ལ་ལྡོག་པ་ཡིན་ཏེ། ཁྱབ་པར་བྱད་པའི་རང་བཞིན་གོ་བར་བྱེད་པ་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དབང་པོ་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་སུམ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་སྙད་གདགས་པར་རིགས་སོ། །དེ་བས་ན་མངོན་སུམ་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་རྟོག་པ་མེད་པ་ཡིན་ན། འོ་ན་གང་འདི་སློབ་དཔོན་སྔ་མས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔའི་ཚོགས་ནི་བསགས་པ་ལ་དམིགས་པ་ཅན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། དེར་ནི་དུ་མའི་དོན་སྐྱེད་ཕྱིར། །རང་གི་དོན་ལ་སྤྱིའི་ཡུལ་ཅན། །ཞེས་གསུངས་པ་དེ་དང་འགལ་བར་འགྱུར་ཏེ། འདས་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཤེས་པ་ནི་རྟོག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བསགས་པ་རྟོགས་པ་ནི་རྟོག་པ་མེད་པར་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར། བསགས་པ་དག་ནི་ཚོགས་པ་ཡིན། །དེ་སྤྱི་དེ་ལ་དབང་པོའི་བློ། །སྤྱི་བློ་གདོན་མི་ཟ་བར་ཡང༌། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་རྗེས་འབྲེལ། །
― DTG183_Page_0166 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་མང་པོ་བསགས་པ་ནི་ཚོགས་པར་བརྗོད་དེ། ཚོགས་པ་དེ་ཡང་སྤྱི་ཡིན་ཏེ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པའོ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པའི་ལུས་ཅན་ཐ་དད་པར་སྣང་བ་ལ་འདུས་པའི་བློ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་ཐ་དད་པའི་ཚོགས་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལས་ཐ་དད་པ་ཚོགས་པའོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱིས་དབེན་པར་ཚོགས་པ་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ལས་ལོག་པའི་འདུས་པ་འཛིན་ན་ནི་ཐ་མི་དད་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པས་འདུས་པ་ནི་ཅི་ཞིག་ཡིན། འོན་ཏེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་བདག་གི་བའི་རང་བཞིན་དུ་སྣང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་འདུས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་བློ་སྐྱེ་བ་དེ་འདུས་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདུས་པ་རྟོགས་པའི་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཙམ་སྟེ། ནགས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །སྤྱི་ཡང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུན་མོང་བ་འཛིན་པའི་བློ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའོ། །དེ་བས་ན་མིག་ལ་སོགས་པའི་བློ་རྣམས་སྤྱི་འཛིན་པ་ནི་རྟོག་པ་མེད་པ་ཉིད་རྙེད་པར་དཀའ་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། །དོན་གཞན་དང་ནི་མངོན་འབྲེལ་ཕྱིར། །རྡུལ་ཕྲན་གཞན་གང་སྐྱེས་འགྱུར་བ། །དེ་དག་བསགས་བཤད་དེ་ཡང་ནི། །ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལས་ཐ་དད་པའི་དོན་གཞན་ཉེ་བར་འཇོག་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར། སྔར་གྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ལས་གཞན་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་གང་ཞིག་རུང་བའི་ཡུལ་ན་གནས་པ་ཤེས་པའི་རྒྱུར་སྐྱེས་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དེ་ཉིད་ལ་བསགས་པ་ཞེས་བསགས་པ་ལ་དམིགས་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་གཞུང་གིས་བཤད་ཀྱི། གཞན་པའི་བསགས་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་སྐྱེས་པ་དེ་ཉིད་མངོན་སུམ་གྱི་ཤེས་པ་སྐྱེས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཉིད་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན། འོ་ན་ནི་སྣང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པ་མ་འདྲེས་པ་ཡང་རིང་པོ་ནས་མ་འདྲེས་པར་མི་སྣང་བ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་ཐ་དད་པར་མི་སྣང་ཡང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱང་རང་གི་རྣམ་པ་འཇོག་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་འདིར་གང་གི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར། དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་དངོས་པོ་ཉིད་སྣང་
― DTG183_Page_0167 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ལས་འདས་པ་མངོན་སུམ་ཡིན་ཞིང༌། གཞན་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྣམ་པ་སྣང་བ་མངོན་སུམ་རྟོག་པར་འགྱུར་ཏེ། སྤྱིའི་བློ་བཞིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་ཉིད་ཤིན་ཏུ་མཐུག་པོ་བར་མེད་པར་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར། མངོན་སུམ་ལ་རྣམ་པར་སྣང་བར་འགྱུར་ན། འོ་ན་རྟོག་པ་རྒྱང་རིང་བར་འགྱུར་ཏེ། རྟོག་པ་ཉིད་ལ་ཡང་རང་གི་སྣང་བ་ཉིད་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། འདིར་ལན་བཏབ་པ། མ་དག་པར་སྣང་བ་ཅན་གྱི་ལུས་ཅན་རྣམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཉིད་དུ་སྣང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་ལྟོས་ནས་རྟོག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དག་པ་མཐོང་བ་ཅན་རྣམས་ནི་སྣང་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་ཐམས་ཅད་རྟོག་པ་མེད་པའོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ལ་བརྗོད་པ། རྟོག་པ་དང་བཅས་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་འདོད་པ་ཉིད་དེ། རང་གི་རྣམ་པ་ཉིད་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་ལུགས་ལ་བརྟེན་ནས་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་དང་རྟོག་པ་མེད་པའི་བྱེ་བྲག་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་ཚུལ་ལ་ཕྱི་རོལ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་མངོན་སུམ་ཡིན་ཏེ། རྗེས་སུ་དྲན་པའི་རྟོག་པ་ནི་རྟོག་པའོ། །དེ་མངོན་སུམ་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པར་བརྗོད་དོ། །འོ་ན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དེ་ཉིད་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཅི་སྟེ་མི་སྐྱེད་ཅེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། རྡུལ་ཕྲན་གཞན་དག་མེད་པར་ནི། །རྡུལ་ཕྲན་ཁྱད་པར་དེ་ཡང་མེད། །དེ་གཅིག་ངེས་མེད་ཕྱིར་ཤེས་པ། །སྤྱི་ཡི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་དུ་བཤད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་རྣམ་པ་གཏོད་པར་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་དེ་ནི། རྡུལ་ཕྲ་མོ་གཞན་དག་མེད་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་དེ་དག་གི་ཚོགས་པ་གཅིག་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་མེད་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞིང༌། གང་གིས་ན་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་མེད་པར་སྣང་བར་འགྱུར། དེ་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་གཅིག་ལ་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཤེས་པ་སྤྱིའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་དུ་བསྟན་བཅོས་མཛད་པས་བཤད་དོ། །དེ་དག་གིས་ནི། དེར་ནི་དུ་མའི་དོན་སྐྱེད་ཕྱིར། །རང་གི་ཡུལ་ལ་སྤྱིའི་ཡུལ་ཅན། །ཞེས་བྱ་བའི་དོན་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ།། །།ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་
― DTG183_Page_0168 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྲེལ་པ། བམ་པོ་བཅུ་པ། ཙི་སྟེ་སྐྱེ་མཆེད་གཅིག་ཉིད་ལའང༌། །ཅིག་ཅར་དུ་མ་མི་སྣང་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་སྐྱེ་མཆེད་གཅིག་པ་ཅན་ཡིན་ཡང༌། རྡུལ་ཕྲ་རབ་དུ་མའི་འཁོར་ལོ་ཅིག་ཅར་མི་སྣང་བ་དེའི་ཕྱིར། སྔར་མཐོང་བ་ཉིད་ཀྱི་དོན་དང་མཚམས་སྦྱོར་བ་ལས། རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམ་པ་འཛིན་པ་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་མཐོང་བས་བསླངས་པའི་དོན་དང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར། མངོན་སུམ་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གཅིག་མཐོང་བ་ན་དུ་མ་ཅིག་ཅར་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཡིད་གཅིག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གང་ལ་བྱེད་པ་ཡོད་པ་དེ་ཉིད་ཤེས་པར་ནུས་པ་ཡིན་གྱི། རྡུལ་ཕྲ་མོ་དུ་མ་ཅིག་ཅར་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་ཁས་བླང་བར་བྱའོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། ཏིལ་སོགས་ཐ་དད་རྣམས་ལ་ནི།། ཅིའི་ཕྱིར་ཅིག་ཅར་འཛིན་པར་སྣང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཅིག་ཅར་མི་སྣང་བ་དེའི་ཚེ་སྔོན་གྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་བསྲེས་ནས་རྟོག་པ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ཡང་མ་འདྲེས་པའི་རྡུལ་ཕྲ་མོ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པས་རྟོག་པ་མེད་པར་གྲུབ་སྟེ། སྔར་གྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་བསྲེ་བ་ནི་ཤེས་པ་གཞན་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་ཅིག་ཅར་དོན་དུ་མ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་ན་ནི། ངེས་པའི་ས་ཕྱོགས་སུ་ཏིལ་དང་སྲན་མ་ཤ་དང་མོན་སྲན་གྲེའུ་ལ་སོགས་པ་ཕན་ཚུན་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཅིག་ཅར་འཛིན་པར་སྣང་བར་ཅིའི་ཕྱིར་འགྱུར། འོན་ཏེ་ཤེས་པ་ཤིན་ཏུ་མྱུར་བར་འཇུག་པས་ཐ་དད་པའི་ཏིལ་རྣམས་ལ་ཅིག་ཅར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། འདིར་ནི་མགྱོགས་པའི་ལན་བཏབ་ཟིན། །དེ་རྣམས་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བ་ན། །རིམ་མིན་འཛིན་པ་ཅིས་མ་ཡིན། །དུས་མཚུངས་ཅན་བློ་ཐམས་ཅད་ནི། །དེ་ལས་རིམ་མིན་སྣང་ཅན་འགའ། །ཅི་ཕྱིར་གཞན་ནི་རིམ་ལྡན་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་དོན་ཀུན་འཛིན་པ་ལ། །འདི་ནི་རིམ་མིན་ཐལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཅིག་ཅར་འཛིན་པ་འདིར་རྒྱུ་མཚན་མགྱོགས་པའི་ལན་ནི་ཡི་གེ་དུས་གཅིག་ཐོས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ལན་བཏབ་ཟིན་ཏོ། །གཞན་ཡང་
― DTG183_Page_0169 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མགྱོགས་པས་ཅིག་ཅར་མ་ཡིན་པར་སྣང་བ་ལ་ཅིག་ཅར་སྣང་བ་དེ་ལྟར་ཤེས་ཏ། དཔེར་ན་ཨུཏྤལའི་འདབ་མ་བརྒྱ་འབིགས་པ་མགྱོགས་པས་ཅིག་ཅར་སྣང་བར་མཐོང་བ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དུ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ནི་མི་རུང་སྟེ། དཔེ་ཙམ་གྱིས་བསྒྲུབ་བྱ་འགྲུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་འདབ་མ་བརྒྱ་འབིགས་པ་སྟེང་འོག་ན་གནས་པའི་དོན་ནི་ཅིག་ཅར་འབིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། རིམ་པ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཏིལ་རྣམས་ལ་ནི་ཅིག་ཅར་མཐོང་བ་ལ་གནོད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། གནོད་པ་མེད་པར་ཡང་ཅིག་ཅར་སྣང་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཏིལ་དེ་དག་ཉིད་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ལ་ནི་མགྱོགས་པར་སྣང་བ་རིམ་པ་མ་ཡིན་པར་འཛིན་པ་ཅིའི་ཕྱིར་མ་ཡིན། །གཞན་ཡང་སྐད་ཅིག་མའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་དུས་མཚུངས་པ་གང་ལ་ཡོད་པའི་བློ་དེ་ལྟ་བུའི་བློ་ཐམས་ཅད་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བློ་རྣམས་ལ་དུས་ཐ་དད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བློ་དེ་དག་གི་ནང་ནས་བློ་འགའ་ཞིག་ཏིལ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་རིམ་པ་དང་ལྡན་པ་ལ་རིམ་པ་མེད་པར་སྣང་བ་ཅན་ཡིན་ཞིང༌། བློ་གཞན་དག་ཏིལ་ལ་སོགས་པ་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམས་རིམ་གྱིས་སྣང་བ་ཅན་དུ་ཅིའི་ཕྱིར་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོ་མཐོང་བ་ནི་བློའི་ཚད་ཙམ་གྱིས་དུས་ཅན་ཡིན་ཞིང༌། བློ་དེ་དག་ཀྱང་དུས་མཚུངས་པ་ཅན་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་ཐམས་ཅད་འཛིན་པ་ན་སྣང་བ་འདི་ལ་རིམ་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་ཅིག་ཅར་མཐོང་བ་ནི་མགྱོགས་པས་བྱས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཅིག་ཅར་མཐོང་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི་གསལ་བར་སྣང་བ་ཅན་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་མགྱོགས་པ་ལས། སྔར་མཐོང་བ་ལས་སྒྲོ་བཏགས་ནས་རིམ་པ་མེད་པར་རྟོགས་ན་ནི། ཇི་ལྟར་ཤིན་ཏུ་གསལ་བ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ཅན་གཅོད་པ་ཅན་ཅིག་ཅར་སྣང་བར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་ཅིག་ཅར་མཐོང་བ་ཤིན་ཏུ་གསལ་བའི་ལུས་ཅན་རྟོག་པ་མེད་པར་བདེན་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང༌། ཕྱེ་ལེབ་ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་གཟུགས། །གཅིག་མིན་ན་ཡང་མཐོང་བ་ཅི། །གལ་ཏེ་ཁྲ་བོ་དེ་གཅིག་ན། །དེ་ལས་འདི་ཆེས་ངོ་མཚར་ཆེ། །སྣ་ཚོགས་ཡིན་ཕྱིར་གཅིག་པ་མིན། །དཔེར་ན་ནོར་
― DTG183_Page_0170 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བུའི་གཟུགས་བཞིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དུ་གཟུང་བ་རྡུལ་ཕྲ་མོ་དུ་མ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་བ་ནི་ཕྱེ་མ་ལེབ་ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་གཅིག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཅིག་ཅར་སྣང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ཕྱེ་མ་ལེབ་ཁྲ་བོའི་གཟུགས་གང་ཡིན་པ་སྣ་ཚོགས་ཡན་ལག་ཅན་གཅིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདི་ཁས་ལེན་ན་ཕྱེ་མ་ལེབ་ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་པའི་ཁྲ་བོ་ལས་ཆེས་ངོ་མཚར་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྣ་ཚོགས་པར་གྱུར་ན་གཅིག་པའི་རང་བཞིན་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་ཁྲ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་ནི་གཞན་དུ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་གཅིག་དུ་མར་འགྱུར། དེ་བས་ན་ཕྱེ་མ་ལེབ་ཁྲ་བོ་སྣ་ཚོགས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ནི་གཅིག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ནོར་བུ་མར་གད་དང་པདྨ་རཱ་ག་དང༌། མུ་ཏིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་ཐ་དད་པ་བཞིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ནོར་བུ་རྣམས་ཐ་དད་པ་ནི་རྫས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར། སྣ་ཚོགས་པའི་གཟུགས་ཅན་ཉིད་ཡིན་གྱི། ཕྱེ་མ་ལེབ་ཁྲ་བོ་ལ་ནི་རྫས་ཐ་དད་པར་སྣང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཕྱེ་མ་ལེབ་ཁྲ་བོ་ལ་ཡང་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པར་སྣང་བ་བཟློག་པར་མི་ནུས་པར་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། ཐ་དད་པར་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ཉིད་ཐ་དད་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱེ་མ་ལེབ་ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ནོར་བུ་རྣམས་ལ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཆ་ཐ་དད་པར་སྣང་བ་ཡོད་དེ། འདི་ལྟར་ཨིནྡྲ་ནཱི་ལ་སྔོན་པོའི་གཟུགས་འཛིན་པ་དང་པདྨ་རཱ་ག་ནི་དམར་པོའི་གཟུགས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང༌། རེག་བྱའི་བྱེ་བྲག་ཀྱང་ནོར་བུ་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་ལ། ཕྱེ་མ་ལེབ་ཁྲ་བོ་ལ་ནི་གཟུགས་ཐ་དད་པར་སྣང་བ་མེད་ཅིང༌། རེག་བྱ་ཐ་དད་པར་སྣང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གཅིག་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། རས་ཁྲ་བོ་སོགས་སྡོ་སོགས། །རྣམ་པ་ཧ་དད་མཚུངས་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྔོན་པོ་དང་ལྗང་གུ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དང་རིག་པའི་ཆ་ཐ་དད་པ་གང་ཡིན་པ་མར་གད་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པའི་རྒྱུར་བརྗོད་པ་དེ་ནི་ཕྱེ་མ་ལེབ་ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་པ་ལ་མཚུངས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཕྱེ་མ་ལེབ་ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཆ་ཐ་དད་པ་འདི་སྔོན་པོ་ཡིན་ཞིང༌། འདི་ནི་སེར་པོའི་རང་བཞིན་ནོ་སྙམ་པ་མཐོང་བ་ཁོ་ན་
― DTG183_Page_0171 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་ལ། དེ་ལ་རེག་བྱ་ནི་ཕན་འདོགས་པས་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ནོར་བུ་ལ་ཆ་ཤས་མེད་པར་འགྱུར་ཞིང༌། ཕྱེ་མ་ལེབ་ཁྲ་བོ་ལ་ནི་ཆ་ཐ་དད་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། རེག་བྱའི་བྱེ་བྲག་ཀྱང་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རིགས་མི་མཐུན་པའི་སྣལ་མ་ལས་བྱས་པའི་ཕྱེ་མ་ལེབ་ཁྲ་བོ་ཁ་རེག་བྱ་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཡན་ལག་ཅན་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རིགས་མི་མཐུན་པའི་རྫས་རྩོམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལ་ཡན་ལག་གཟུགས། །འབའ་ཞིག་དེ་ལྟར་སྣང་གྱུར་ན། །འདི་ལྟར་སྡོ་སོགས་བསལ་ནས་ནི། །ཁྲ་བོ་གཞན་མཐོང་ངོ་མཚར་ཆེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཕྱེ་མ་ལེབ་ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལ། སྣལ་མའི་ཡན་ལག་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་འབའ་ཞིག་དེ་ལྟར་ཐ་དད་པར་སྣང་བར་འགྱུར་གྱི། ཡན་ལག་ཅན་གྱི་གཟུགས་ཐ་དད་པར་སྣང་བས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་པས་དེ་ཉིད་གཅིག་པ་ཡིན་ཏེ། ཡན་ལག་རྣམས་ནི་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་གནས་པའི་གཟུགས་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྔོན་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། དཀར་པོ་ལ་སོགས་པ་སྤངས་པའི་སྣམ་བུ་ཁྲ་བོ་ལ་གཞན་དུ་མཐོང་བའི་རྫས་གང་ཡིན་པའི་དར་ཁྲ་བོ་དེ་ནི་ངོ་མཚར་ཆེ་སྟེ། ཡན་ལག་ལ་གནས་པའི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་ལས་ཐ་དད་པའི་སྣམ་བུ་ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་གཅིག་དམིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཅིག་ཅར་དུ། ཕྱེ་མ་ལེབ་ཁྲ་བོ་དང༌། བྲིས་པའི་ཕྱེ་མ་ལེབ་ཁྲ་བོ་ལ་གཟུགས་དུ་མ་སྣང་བའི་ཕྱིར། ཅིག་ཅར་དུ་མ་དམིགས་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་བྲིས་པའི་ཕྱེ་མ་ལེབ་ཁྲ་བོ་ལ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རིམ་གྱིས་ཡིན་ལ། བྲིས་པ་མ་ཡིན་པའི་བྱ་ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཅིག་ཅར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དོན་རྣམས་དུས་མཚུངས་ཅན་ཉིད་དུ། །མཚོན་པར་བྱེད་པའི་བློ་དག་གི །སྣ་ཚོགས་དོན་ཅན་རིམ་ལྡན་གཅིག །དོན་གཅིག་ཅན་གཞན་རིམ་མིན་ཅིས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་དང་དུས་མཚུངས་པ་གང་ལ་ཡོད་དེ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་བྲིས་པའི་ཕྱེ་མ་ལེབ་ཁྲ་བོ་དང་བྲིས་པ་མིན་པ་མཚོན་པར་བྱེད་པའི་བློ་དག་གི་ནང་ནས་བློ་གཅིག་བྲིས་པའི་ཕྱེ་མ་ལེབ་ཁྲ་བོ་འཛིན་པ་ནི་སྣ་ཚོགས་པའི་ཡུལ་ཅན་དང་རིམ་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་
― DTG183_Page_0172 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ། གཞན་དངོས་ཀྱི་ཕྱེ་མ་ལེབ་ཁྲ་བོ་འཛིན་པ་ནི་རྫས་གཅིག་གི་དོན་ཅན་དང༌། རིམ་པ་མེད་པ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་རྒྱུ་ཅི་ཞིག་ཡོད། དུས་དང་རྣམ་པ་དང་མཚུངས་པར་དམིགས་པ་ན། བྲིས་པ་དང་མ་བྲིས་པའི་ཕྱེ་མ་ལེབ་ཁྲ་བོ་དག་མི་འདྲ་བ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ན་གཉི་ག་ལ་ཡང་ཐ་དད་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་བྲིས་པ་དང་བྲིས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱེ་མ་ལེབ་ཁྲ་བོ་དག་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བར་ཁྱད་པར་མེད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང༌། གལ་ཏེ་གང་ཡང་རུང་བའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་དངོས་ཀྱི་ཕྱེ་མ་ལེབ་ཁྲ་བོ་གཅིག་པ་དང་བྲིས་པ་དུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་ན། དེ་ལྟ་བུ་ལ་སྐྱོན་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། དེ་ནི་བདེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། །བློ་རྣམས་སྣ་ཚོགས་ངོ་བོའི་ཕྱིར། །དངོས་རྣམས་སྣ་ཚོགས་ཚུལ་ཅན་ཉིད། །དེ་རྒྱུ་མ་ཡིན་ན་གང་གིས། །ཐ་དད་རྣམ་གཞག་འདི་གྲུབ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། བློ་རྣམས་ནི་སྣ་ཚོགས་པའི་ཚུལ་ཅན་ཡིན་ཞིང༌། རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ཅན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ནོར་བུ་དང༌། མུ་ཏིག་དང༌། བྱི་རུ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་ཚུལ་ཅན་ཏེ། རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་བློ་སྣ་ཚོགས་པའི་ཚུལ་ཅན། ཕྱེ་མ་ལེབ་ཁྲ་བོ་ལ་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། སྒྲུབ་བྱེད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ཚད་མ་གང་གིས་མུ་ཏིག་དང༌། པདྨ་རཱ་ག་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པར་གྲུབ་པར་འགྱུར། དེ་བས་ན་ཐ་དད་པའི་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །རས་ཁྲ་བོ་གཅིག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ལ། འོན་ཀྱང་ནོར་བུ་དང༌། མུ་ཏིག་དང༌། བྱི་རུ་ལ་སོགས་པ་རིམ་གྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་གྱུར་པ་ཡིན་ཡང༌། ཤིན་ཏུ་མྱུར་བར་སྣང་བས་ཅིག་ཅར་སྣང་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་དོན་ཐམས་ཅད་དམིགས་པ་རྣམས་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འཛིན་པར་དོགས་ཀྱི། གང་དུ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ངེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཐམས་ཅད་འཐད་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ནོར་བུ་ཅིག་ཅར་རྟོགས་པ་རྣམས་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པས་རིམ་པ་རྟོགས་པར་མི་རུང་སྟེ། མངོན་སུམ་གྱིས་ཅིག་ཅར་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱང་ཅིག་ཅར་སྣང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། རྗེས་སུ་དཔག་པས་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། འོ་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་དུ་དེ་མི་འགྱུར་ཏེ། ཅིག་ཅར་
― DTG183_Page_0173 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མངོན་པས་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐལ་བ་མཚུངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོན་ཏེ་མཐོང་བ་ནི་ཅི་ཞིག་ལྟར་མིག་གི་ཉེས་པ་ལས་འབྱུང་གི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཉེ་བར་གཞག་པའི་རིམ་པར་སྣང་བ་དུ་མ་ལ་ཡོད་ཀྱི། མངོན་སུམ་ཅིག་ཅར་སྣང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རབ་རིབ་ཀྱིས་བསླད་པའི་མིག་ཡུལ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྣང་བ་སྐྱེད་པར་རིགས་ཀྱི། རིམ་པས་མཐོང་བ་ནི་རྒྱུའི་སྐྱོན་གྱིས་རིམ་པ་མེད་པར་འགྱུར་བར་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་ནི་གཞན་པའི་རྣམ་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཅིག་ཅར་སྣང་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་རིམ་པར་སྣང་བའི་ནོར་བུ་རྣམས་ལ་ཅིག་ཅར་སྣང་བའི་ཤེས་པ་ནི་འཁྲུལ་པའོ་ཞེ་ན། འོ་ན་འཁྲུལ་པ་ཉིད་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཏེ། ཅི་སྣང་བ་མེད་པ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་རྣམ་པ་གཞན་པ་ཡིན་གྲང་ན། གལ་ཏེ་རིམ་པ་དང་ལྡན་པར་མི་སྣང་བ་རིམ་པར་སྣང་བ་ལ་འཁྲུལ་པ་ཉིད་ཡིན་ན། འོ་ན་ནི་སྔོན་པོ་ལ་ཡང་སེར་པོར་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་རིམ་པ་མེད་པར་མི་སྣང་བ་ཡིན་ན། འོ་ན་རིམ་པ་ཉིད་ཤིན་ཏུ་གསལ་བར་སྣང་བའི་ལུས་ཅན་སྣང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་འཁྲུལ་པར་འགྱུར། སྔོན་པོར་སྣང་བ་ཉིད་དེ་འཁྲུལ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་རིམ་པ་དང་ལྡན་པར་སྣང་བ་ལ་ཅིག་ཅར་སྣང་བ་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་རིམ་པར་སྣང་བ་ཅན་ཉིད་དང༌། རིམ་པ་མི་སྣང་བ་ཅན་གྱི་རིམ་པ་མེད་པ་ལ་རིམ་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཕྱིར་བློ་དེ་རིམ་པ་དང་ལྡན་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །དེ་བས་ན་གང་ཅིག་ཅར་མྱོང་བར་གྱུར་པ་དེ་ཅིག་ཅར་སྣང་བ་ཅན་ཡིན་ཏེ། སྣང་བ་ཉིད་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་རི་མོ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཁྲ་བོའི་བློ་ཅིག་ཅར་སྣང་བར་འགྱུར་བ་དེ་བས་ན་རྩིག་པའི་ལོགས་ལ་ཁྲ་བོ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་རིགས་ཀྱི། མར་གད་དང་པདྨ་རཱ་ག་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་ཁྲ་བོའི་བློ་གཅིག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བློ་ཉིད་སྣང་བའི་ཆ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཁྲ་བོ་གཅིག་ཡིན་ལ། ནོར་བུ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཅིག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། །རིགས་མི་མཐུན་རྣམས་རྩོམ་མེད་ཕྱིར། །རི་མོ་སོགས་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་མིན། །ལྡན་པ་ཁྲ་མིན་གཟུགས་མེད་ཕྱིར། །བཏགས་པ་ཙམ་ལ་བརྟེན་མིན་ཏེ། །རེ་རེ་ཁྲ་
― DTG183_Page_0174 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བོ་མིན་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རི་མོ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཁྲ་བོའི་བློ་གཅིག་ནི་ཁྲ་བོ་གཅིག་གིས་འཛིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཡན་ལག་ཅན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྫས་མེད་པ་ནི་སེར་པོ་དང་ལྗང་གུ་ལ་སོགས་པའི་རིགས་མི་མཐུན་པའི་ཆ་ཤས་རྣམས་ཀྱིས་རྫས་མི་རྩོམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་རིགས་མི་མཐུན་པའི་སྣལ་མའི་ཚོགས་ཀྱིས་སྣམ་བུ་མི་རྩོམ་པའི་ཕྱིར། སྣམ་བུའི་རྫས་ཁྲ་བོ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་རི་མོ་ལ་སོགས་པ་རིགས་མི་མཐུན་པའི་ཡན་ལག་གིས་བསྐྱེད་པའི་ལྡན་པ་ཁྲ་བོར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་རྫས་ནི་རིགས་མི་མཐུན་པའི་རྒྱུས་བསྐྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རིགས་མི་མཐུན་པ་རྣམས་ཀྱིས་མ་བརྩམས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འཕྲོད་པ་འདུ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྡན་པ་ནི་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལ་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ལྡན་པ་ནི་ཁྲ་བོར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡོན་ཏན་ཉིད་ཡིན་པའི་གཟུགས་དང་འཕྲོད་པ་འདུ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ལྡན་པ་གཟུགས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་ཡོན་ཏན་བཞིན་དུ། རྫས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྫས་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་རིགས་མི་མཐུན་པས་མ་བརྩམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ལས་འདས་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ངེས་པར་བཏགས་ནས་རི་མོ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྡན་པ་ཁྲ་བོ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྡོང་པོའི་ཚོགས་མེ་ཏོག་རྒྱས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། བཏགས་པ་ཙམ་གྱིས་ཡང་རྟེན་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྔོན་པོ་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། སྐྱ་བསངས་ལ་སོགས་པ་རེ་རེ་བ་རྣམས་ལ་ཁྲ་བོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡན་ལག་རྣམས་རེ་རེ་ཁྲ་བོ་ཉིད་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་ཁྲ་བོ་ཉིད་དེ་ཡིས་བརྩམས་པའི་ལྡན་པ་དོན་གཅིག་ལ་འདུས་པ་ལ་ཁྲ་བོར་ཤེས་པར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་སྡོང་པོ་མེ་ཏོག་དང་འབྲེལ་པ་ལས་དེ་ལ་གྲངས་མང་པོ་རྣམས་ལྡན་པར་ནགས་མེ་ཏོག་ཅན་ནོ་ཞེས་མེ་ཏོག་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ཡིན་གྱི། རི་མོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ཡན་ལག་རྣམས་རེ་རེ་ལ་ཁྲ་བོ་དང་ལྡན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་རེ་རེ་ནི་ཁྲ་བོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ཁྲ་བོ་དང་ལྡན་པ་ལ་ཁྲ་བོ་གདགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་མེའི་ཆོས་མེ་ཉིད་དང་རྣོ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་མཐོང་བ་ལས། སྐྱེས་བུ་ལ་འདྲ་བས་འདོགས་པ་སྟེ། བུས་པ་མེ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་
― DTG183_Page_0175 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོ་སོར་གཟུང་བ་རྣམས་ཡན་ལག་གཞན་སྣང་བའི་ཚེ་བརྟགས་ནས་སྒྲོ་འདོགས་པར་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཁྲ་བོ་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་ལན་བཏབ་པ། རིམ་པ་བཞིན་དུ་གཟུང་བ་ལའང༌། །ཁྲ་བོའི་བློ་ནི་བཏགས་མིན་པའི། །དུ་མ་གཅིག་གིས་འཛིན་ཕྱིར་རོ།། ཞེས་བྱ་བ་ལ། མི་རྣོ་བ་མེ་དང་སྒྲོ་འདོགས་པའི་རྒྱུ་ཡོད་ན། རི་མོ་ལ་སོགས་པ་ནི་སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པར་གྱུར་པ་ཇི་ལྟར་སྒྲོ་འདོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་རིམ་གྱིས་གཟུང་བའི་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཡོད་ན་ཡང་དེ་ལ་གཅིག་པའི་རང་བཞིན་སྣང་བར་གྱུར་པ། ཁྲ་བོའི་བློར་འདོགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་རྒྱུ་མཚན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་གྱུར་ན། ཕན་ཚུན་སྒྲོ་འདོགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཅིག་ཅར་སྣང་བ་ལ་ཉེ་བར་རིགས་ཀྱི། རིམ་པར་སྣང་བ་ལ་ཉེ་བར་གྱུར་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད། འོན་ཏེ་ཡུལ་གཅིག་ཏུ་ཡན་ལག་རྣམས་མཐོང་བ་ཉེ་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། ཡུལ་གཅིག་ཏུ་སྣང་བ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་དག་ཏུ་ཇི་ལྟར་ཁྲ་བོ་ཉིད་དུ་སྣང་བར་འགྱུར་ཏེ། དུས་ཕན་ཚུན་སྤངས་པས་ཡན་ལག་རྣམས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་དྲན་པ་ལ་གནས་པའི་གཟུགས་སྣང་དུ་རུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་སྣང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཐ་དད་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན་དྲན་པར་གྱུར་པ་ལ་སྣང་དུ་རུང་བ་ཉིད་ནི་རང་བཞིན་ལ་འཛིན་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། དྲན་པར་གྱུར་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་འདས་ཀྱང༌། དྲན་པར་གྱུར་པ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་གསལ་བར་མཐོང་བས་སྣང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ནི་མཐོང་བ་ཉིད་སེམས་ཀྱིས་འཛིན་གྱི་སྒྲོ་བཏགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་མཐོང་བ་ཉིད་སྒྲོ་བཏགས་པའོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་མི་རུང་སྟེ། སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་དུ་མ་བློ་གཅིག་གིས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིག་ཅར་དུ་མ་མཐོང་བ་ཡང་རི་མོ་ལ་སོགས་པ་ལ་གསལ་བར་ཡོད་དེ། མིག་འཇུག་པས་ཐམས་ཅད་མཐོང་བར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྐབས་སུ་བབ་པའི་ཉེ་བར་བསྡུ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེའི་ཕྱིར་དུ་མའི་དོན་ཅན་གཅིག །གྲུབ་འགྱུར་ཕྱིར་རྟོག་མེད་པའང་འགྲུབ། །དོན་གཅིག་རྟོག་པར་བྱེད་པས་ཀྱང༌། །དེ་ལས་གཞན་པའང་མཐོང་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཏིལ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པ་རྣམས་ལ་ཅིག་ཅར་སྣང་ཞིང༌། ཕྱེ་མ་ལེབ་ཁྲ་བོ་
― DTG183_Page_0176 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་པའི་རྣམ་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་བློ་སྣ་ཚོགས་པའི་གཟུགས་ཅན་གཅིག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པས་རྟོག་པ་མེད་པའི་བློ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར། །ཁྲ་བོར་སྣང་བ་ན་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་གཟུགས་ནི་སྔོན་པོ་གཅིག་ལ་རྟོག་པས་ཀྱང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་གཞན་ཡང་མཐོང་བ་ཡིན་ཏེ། ཅིག་ཅར་རྟོག་པ་དུ་མ་སྐྱེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཁྲ་བོའོ་ཞེས་རྟོག་པས་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁྲ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྟོག་པ་ཉིད་ལ་ཁྲ་བོར་སྣང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟོག་པ་གཅིག་གིས་ཀྱང་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་མཐོང་བའི་ཕྱིར། འདིས་ནི་བློ་གཅིག་ཁྲ་བོའི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་རྩོད་པར་བྱེད་དེ། སྣ་ཚོགས་སྣང་ཅན་དོན་རྣམས་ལ། །གལ་ཏེ་གཅིག་ཉིད་མི་རིགས་ན། །རེ་ཞིག་བློ་དེ་གཅིག་ཉིད་ལ། །ཇི་ལྟར་དུ་མ་སྣང་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་ལ་སྣ་ཚོགས་པའི་སྣང་བ་ཡོད་པའི་ཕྱེ་མ་ལེབ་ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་པའི་དོན་རྣམས་ལ། གལ་ཏེ་གཅིག་པ་ཉིད་མེད་ན་ནི། འོ་ན་ཁྲ་བོར་སྣང་བའི་བློ་དེ་ཉིད་གཅིག་པར་ཇི་ལྟར་རིགས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཁྲ་བོའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་བློ་གཅིག་ཏུ་ཁས་ལེན་པས་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྣ་ཚོགས་ཀྱང་གཅིག་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། བློ་སྣ་ཚོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་ཡིན་པས། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་རྣམས་དུ་མའི་གཟུགས་ཅན་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་བློ་ལ་སྣང་བ་ནི་རང་བཞིན་སྣ་ཚོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བློ་ཡང་སྣ་ཚོགས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་དུ་འགྱུར་ན། བློ་ཐ་དད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཁྲ་བོའི་བློའི་དཔེ་ཉིད་ཀྱིས་མ་ངེས་པར་འགྱུར་ཏེ། སྣ་ཚོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཏུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་དོན་བསམས་པ། །དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་དབེན་པར་འགྱུར། །མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གང་སྨྲས་པ། །དེ་ནི་དངོས་སྟོབས་འོངས་པ་ཡིན་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདིའི་དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། བློ་གཅིག་ཡིན་ན་ནི་སྣ་ཚོགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་དུ་མ་ཅན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། དངོས་པོ་རྣམ་པའི་མཚན་
― DTG183_Page_0177 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གདོན་མི་ཟ་བར་རྣམ་པ་མང་པོ་ཡིན་ན་དོན་ཀྱང་མང་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་སོ་སོ་བར་ངེས་པའི་བློ་རྣམས་ཀྱང་དེ་ཙམ་ཞིག་ཏུ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འདོད་ལ། ཅིའི་ཕྱིར་ཁྲ་བོའི་རྣམ་པ་ཅན་གཅིག་ཏུ་ཁས་ལེན་པར་བྱེད། འོན་ཏེ་དོན་རེ་རེའི་བློ་ཐ་དད་པ་ན། ཇི་སྲིད་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཡོད་པ་དེ་སྲིད་དུ་ཤེས་པ་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར། རྡུལ་ཕྲ་རབ་རེ་རེ་ལ་ཡང་མཐོང་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཟེར་ན་མ་ཡིན་ཏེ། དུ་མར་རྟོགས་པ་མེད་དེ། ཤེས་པ་རྣམས་ཕན་ཚུན་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཞན་གྱིས་བདག་ཉིད་རིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་རང་རིག་པའི་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་ཟེར་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུད་གཞན་ལ་གནས་པའི་ཤེས་པ་ཡང་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ཤེས་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྟོགས་པ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་ཤེས་པ་རྣམས་གཅིག་ཡིན་ན་རྣམ་པ་དུ་མ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་པ་ཉིད་ལ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ཡིན་ཞིང༌། དུ་མ་ཡིན་ན་ཡང་ཁྲ་བོ་ལ་ཇི་ལྟར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བའི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟ་བུར་གཅིག་པ་ཉིད་དང་དུ་མ་ཉིད་དུ། ཕྱི་རོལ་དང་ནང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དོན་སེམས་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་དངོས་པོའི་སྟོབས་ལས་འོངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པས། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་འཐད་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་སྣང་བར་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་ནི་གཅིག་པ་ཉིད་དང་དུ་མ་ཉིད་དུ་རྟོག་པ་དག་གིས་བཟློག་པར་མི་ནུས་ཤེ་ན། གཅིག་པ་ཉིད་དང་དུ་མ་ཉིད་དུ་རྟོག་པ་དག་གིས་གཞིགས་པར་གྱུར་ཀྱང་དངོས་པོར་རྟོགས་པ་ཡིན་ཏེ། སྒྱུ་མ་དང་སྨིག་རྒྱུ་དག་ཆུའི་ཟླ་བ་སྣང་བ་བཞིན་དུ་བདེན་པ་མ་ཡིན་པ་འགྲོ་བ་མ་ལུས་པ་ལ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆུ་ལ་གནས་པའི་ཟླ་བའི་གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་པ་ཡང་མཐོང་བ་ཡོད་ན། ཇི་ལྟར་མི་བདེན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དོན་བྱེད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ་ཡོད་པ་ནི་དོན་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་ཡོད་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རབ་རིབ་ཀྱིས་བསླད་པའི་མིག་གིས་ནམ་མཁའི་ངོས་ལ་
― DTG183_Page_0178 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཟླ་བ་གཉིས་གནས་པར་མཐོང་ཡང་མེད་པར་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་འོན་ནི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འགའ་ཞིག་གིས་དོན་བྱེད་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་དངོས་པོ་མཐོང་བར་གྱུར་པ་འགའ་ཞིག་གིས་དོན་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་སྣང་བ་ཙམ་གྱིས་དོན་བྱེ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་བྱེད་པ་དེ་ཡང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་ལས་ཐ་དད་པ་དང་རེག་པ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་ནི་ཐ་མི་དད་པས་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གང་དུ་ཐ་དད་པའམ་ཐ་མི་དད་པར་དོན་བྱེད་པ་ཡོད་པར་འཐད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་མེད་ན། དོན་བྱེད་པར་སྣང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་གང་འདོད་པ་དེ་ཉིད་དོན་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་རྣམ་པར་གཞག་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་འགའ་ཞིག་ཅུང་ཟད་མངོན་པར་འདོད་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །གདུང་བ་དང༌། ཀླག་པ་དང༌། སྤྲོ་བ་སྐྱེ་བ་དོན་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། གདུང་བ་དང་སྤྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པར་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། འདི་ལྟར་འགའ་ཞིག་ལ་ལར་ཅུང་ཟད་གདུང་བ་དང་འགའ་ཞིག་སྤྲོ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་སྣང་བའི་ཕྱིར་དང༌། གོམས་པ་མེད་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་མ་ལུས་པ་ནི་བདེན་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་བག་ཆགས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པའི་འགྲོ་བར་སྣང་བ་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཡིན་གྱི་མི་བདེན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མ་རིག་པའི་མཐུ་ཡིས་སྤྲུལ་པ་ཉིད་མི་བདེན་པ་མ་ཡིན་ནམ། མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་མ་བརྟགས་ན་ཉམས་དགའ་བའི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུའི་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཅིག་ལ་སྣ་ཚོགས་ཉིད་དེ་ཅི། །དེའི་བློ་ལ་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་འདི་རང་དོན་འདོད་ན། །དེ་ལ་ཁོ་བོས་ཅི་བྱར་ཡོད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། མིག་ལས་སྐྱེས་པའི་བློ་དེ་གཅིག་ལ་ཡང༌། གལ་ཏེ་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་ཐ་དད་པ་མེད་པར་འགྱུར་ན། ཅི་ཞིག་མཐོང་བར་འདོད་པ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན། འདིའི་དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་སྣ་ཚོགས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་གཅིག་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་
― DTG183_Page_0179 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གསུང་རབ་ལ་འཇུག་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། ཁམས་གསུམ་པ་འདི་ནི་སེམས་ཙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གཞན་འགའ་ཞིག་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། འདི་ནི་བདེན་ཏེ། སེམས་ཙམ་དུ་ལྟ་བ་ཡོད་དེ། འོན་ཏེ་ང་གལ་ཏེ་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་འདི་ནི། རང་རིག་པ་ཉིད་ནི་དོན་རྣམས་ཡོད་ན་ནི། དེ་ལ་ཁོ་བོས་ཅི་ཞིག་བྱ། དེས་ནི་འདི་སྐད་དུ་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་གྱི་ལྟ་བ་ཁ་ཅིག་ཡོད་དོ། །འོན་ཀྱང་ཚད་མའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཤེས་པར་འདོད་པ་མི་རྟོག་སྟེ། ཡོངས་སུ་བསླད་པའི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་དང༌། བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཤེས་པ་མི་སྣང་བ་དེ་ལྟ་ན་ཡང༌། ཕྱི་རོལ་གྱི་རགས་པར་སྣང་བ་སྣང་བཞིན་པའི་ལུས་ཅན་ཉིད་ཤེས་པ་ཡིན་པའམ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་རགས་པའི་རྣམ་པར་སྣང་བ་ཡིན་ལ། ཤེས་པ་ནི་བདེན་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཁོ་ན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅས་སྟོན་པ་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། དེའི་ཕྱིར་དོན་དང་ཤེས་པ་ལ། །རགས་པ་སྣང་མིན་དེའི་བདག་ཉིད། །གཅིག་ལ་བཀག་པ་ཁོ་ནའི་ཕྱིར། །མང་པོ་ལ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རགས་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་དོན་ནམ་ཡན་ལག་ཅན་ལ་རགས་པར་སྣང་བ་མ་ཡིན་ཞིང༌། ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་རགས་པར་སྣང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རགས་པ་ནི་ཕྱོགས་ཆ་ཐ་དད་པ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཕྱོགས་ཐ་དད་པ་ཡང་ཕན་ཚུན་དབེན་པའི་གནས་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཅིག་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེའི་བདག་ཉིད་དེ་རགས་པའི་རྫས་ཉིད་དམ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་རགས་པ་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་ནི་བཀག་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ལེའུ་གཉིས་པར་བཀག་པའི་ཕྱིར། རགས་པ་རྫས་གཅིག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་མང་པོ་ལ་རགས་པར་སྣང་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རིགས་མཚུངས་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་མང་པོ་གཞན་གྱིས་མ་ཆོད་པར་སྣང་བར་གྱུར་པ་རགས་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་དོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་སྨྲས་པ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་མང་པོ་ལ་ཡང་རགས་པའི་བདག་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་སོ་སོ་བ་ལ་རགས་པ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། འདུས་པའི་ཐ་དད་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་བདེ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་རགས་པ་མ་ཡིན་
― DTG183_Page_0180 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་ལ་སྨྲས་པ། ལུས་ལས་ཐ་དད་པའི་བདེ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་གཞན་གང་ཞིག་སྣང་བར་འགྱུར་ཏེ། སྣང་བར་གྱུར་པ་ནི་ལུས་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནང་གི་བདེ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་ནམ། གདུང་བའི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར། རགས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ལས་མ་གཏོགས་པའི་ཤེས་པ་མེད་དེ་དེ་ཤིན་ཏུ་ཉམས་སུ་མ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རགས་པ་ནི་ཤེས་པ་གཅིག་ཏུ་རིགས་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱོགས་ཆ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རགས་པར་སྣང་བའི་རིག་པ་ནི་དུ་མ་ཡིན་ན་ཡང་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པར་སྣང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་སྣང་བ་ཙམ་དུ་གནས་པ་ཅན་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང༌། དེ་ཉིད་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་གྱི་ལྟ་བ་འདིར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། ཡོངས་སུ་བཅད་པའི་སྣང་ལས་གཞན། །ཕྱི་རོལ་གྱི་ཆ་ལྟར་གནས་པ། །ཐ་དད་མེད་ཤེས་ཐ་དད་དུ། །རབ་ཏུ་སྣང་བ་བསླད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཤེས་པ་རང་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་རང་གི་ངོ་བོ་ཙམ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར། ཐ་དད་པར་སྣང་བ་མི་རུང་སྟེ། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་སྣང་བ་ལ། གཞན་སྣང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཐ་དད་པར་རིག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་རིག་པ་གཉིས་ཕན་ཚུན་སྣང་བའི་ཕྱིར། ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཤེས་པ་གཉིས་ཀྱིས་རང་གི་ངོ་བོ་དང་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་རང་དང་གཞན་དུ་སྣང་བའི་རྣམ་པ་གཉིས་རང་རིག་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། ཤེས་པ་གཅིག་རིག་པ་ཤེས་པ་གཞན་རིག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་རིག་ན་གཞན་རིག་པ་བདག་ཉིད་དུ་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཤེས་པ་རང་རིག་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་གཞན་ཁོ་ནའི་རིག་པ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཤེས་པ་གཉིས་ཕན་ཚུན་དུ་ཐ་དད་པར་འཛིན་ཏོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་སྣ་ཚོགས་ཡན་ལག་དང༌། སྣ་ཚོགས་དཔའ་བོ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་བཞིན་ཤེས་པ་གཉིས་ཀྱང་མཐོང་བར་མི་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། གཞན་ཡང་བདག་གིས་འདི་དག་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཤེས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། བདག་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ལ། རང་རིག་པ་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་མི་གཞན་གྱི་སེམས་མི་མཐོང་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་
― DTG183_Page_0181 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཉིས་མཐོང་བ་མང་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ཤེས་པ་གཉིས་རིག་པར་བྱེད་པ་བདག་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་བདག་དེ་ཡང་རང་རིག་པ་ཉིད་ཡིན་ནམ། གཞན་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་ཡིན་གྲང་ན། གལ་ཏེ་བདག་རང་རིག་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་ན་ནི། དེ་རང་ཉིད་ཁོ་ན་ཤེས་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཤེས་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་བདག་གིས་མཐོང་བ་ཐ་དད་པ་ལ་འགལ་བ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། ཕྱོགས་དེ་ལ་ཡང་བདག་གི་རང་བཞིན། གང་གིས་བདག་རིག་པའི་རང་བཞིན་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་ནམ། ཤེས་པ་རྟོགས་པར་འགྱུར་རམ། འོན་ཏེ་གཞན་གྱི་རང་བཞིན་གྱིས་ཡིན། གལ་ཏེ་དེ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་གཞན་རིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་གི་རང་བཞིན་ནི་བདག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་གནས་པའི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་ནི་བདག་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་རིག་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། འོན་ཏེ་བདག་ལ་གཞན་འཛིན་པ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའི་རང་བཞིན་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ན་འོ་ན་ནི་གཞན་འཛིན་པའི་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་བདག་མི་རིག་སྟེ། དེས་ན་མི་གཞན་གྱི་ཤེས་པ་བཞིན་གཉིས་པ་རིག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་བདག་ལ་རང་རིག་པ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་དང་གཞན་རིག་པ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའི་རང་བཞིན་གཉིས་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གཅིག་པོ་དེ་རང་དང་གཞན་རིག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་རང་དང་གཞན་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་གཉིས་སུ་གང་གིས་ཤེས་པ་ཡིན། བདག་གིས་ཤེས་སོ་ཞེ་ན། འོ་ན་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་གཉིས་རིག་པར་བྱེད་པའི་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་གཉིས་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་པས་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་པ་མ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་གཉིས་དང་བདག་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་འདི་མངོན་སུམ་རང་རིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཤེས་པའི་བདག་གཞན་ཞིག་ཁས་བླང་བར་བྱ་ཞིང༌། དེ་ཡང་རིག་པ་པོའི་བདག་གཞན་དགོས་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་དང༌། དེ་རིག་པར་བྱེད་པའི་བདག་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐ་མི་དད་པར་སྣང་བ་བཞིན་ནོ། །ཐ་དད་པ་མེད་པར་སྣང་བ་ཅན་དེའི་ཐ་དད་པ་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་གཞན་ནང་དུ་གྱུར་པའི་ཆ་ལས་གང་ཞིག་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཕྱི་རོལ་ན་
― DTG183_Page_0182 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གནས་པ་ལྟ་བུར་སྣང་བ་དེ་ནི་བསླད་པ་སྟེ། མི་ང་དེན་པ་ཡིན་ནོ། །སྔོན་པོ་དང༌། སེར་པོ་ཐ་དད་པར་སྣང་བ་དང༌། བདེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཐ་དད་པར་སྣང་བ་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེས་དབེན་པའི་ཤེས་པ་ཡང་མི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རིག་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཐ་དད་པར་སྣང་བ་བསླད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པ་སྤོང་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནམ། རྟོགས་པ་ཙམ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ཐ་མི་དད་པའོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དེ་ལ་གཅིག་ནི་མེད་པ་ན། གཉི་གའང་ཉམས་པར་འགྱུར་པ་སྟེ། །དེ་ཕྱིར་གཉི་ག་སྟོང་པ་ཉིད། །དེ་ནི་དེ་ཡི་དེ་ཉིད་ཡིན།། ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལས་ཏེ་ཤེས་པ་དང༌། སྔོན་པོ་དག་གི་ནང་ནས་གཅིག་སྟེ། སྣང་བར་གྱུར་པའི་སྔོན་པོ་ཐ་མི་དད་པ་མེད་ན་ནི། སྔོན་པོ་དང་ཤེས་པ་གཉི་ག་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ནི་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་སྔོན་པོ་ཡང་བདེན་པར་འགྱུར་རོ། །གཉི་ག་བདེན་མོད་ཅེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། ཐ་དད་པར་རྟོགས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་དེའི་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་པ་དེ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དེ། དེས་ན་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་དབུ་མའི་ལུགས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་བསྡུ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དངོས་རྣམས་ཐ་དད་གནས་པ་འདི། །དེ་ཐ་དད་བརྟེན་ངང་ཚུལ་ཅན། །དེ་ནི་བསླད་པ་ཉིད་ཡིན་ན། །ཐ་དད་དེ་དག་ཀྱང་བསླད་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་རྣམས་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་གྱི་ཐ་དད་པར་རྟོགས་པ་འདི་ནི་ཤེས་པ་དེ་དག་ཐ་དད་པ་ལ་བརྟེན་པ་ངང་ཚུལ་ཅན་ཡིན་ནོ། །རང་རིག་པའི་ཐ་དད་པ་དེ་ནི་ཇི་ལྟར་བཤད་པ་བཞིན་དུ་བསླད་པ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཐ་དད་པ་དེ་དག་ཀྱང་བསླད་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། ཟླ་བ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཡིན་གྱི། རིག་པ་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་ཆད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉམས་སུ་མ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བག་ཆགས་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་སྣང་བར་གྱུར་ཀྱང༌། ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བཤད་དོ། །ད་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་གྱི་ལུགས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གཟུང་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་ལས། །ཕྱི་རོལ་མཚན་
― DTG183_Page_0183 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན། །དེ་ལ་མཚན་ཉིད་སྟོང་པའི་ཕྱིར། །རང་བཞིན་མེད་པར་རབ་ཏུ་བཤད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཟུང་བར་བྱ་བས་ན་གཟུང་བ་ཡིན་ལ། བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་འཛིན་པ་སྟེ། དེ་དག་གི་རྣམ་པ་དེ་ལས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོལ་གྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པ་དག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉམས་སུ་མ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བ་ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་ཕྱི་རོལ་པའི་ལུགས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཕུང་པོ་ལ་སོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །ཁྱད་པར་མཚན་ཉིད་བྱ་བ་ཡི། །ཁྱད་པར་ཅན་དེའང་དེ་ཉིད་མིན། །དེས་ནའང་དེ་དག་མཚན་ཉིད་བྲལ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རང་གི་ཡུལ་དུ་གཞན་འོང་པའི་བགེགས་བྱེད་པ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་ཤེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་ཅན། ཕུང་པོ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཁམས་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད་བྱ་བ་དེ་ཡང༌། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་མེད་པ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱ་བ་དང་བྱེད་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་དེས་ཀྱང་དེ་དག་སྟེ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བ་སྟེ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་ཡང་དག་པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཡིན་ཞིང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཁྱེན་པ་ཡིན་ན། ཅིའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་གསུང་བར་མཛད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། ཇི་ལྟའི་རང་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་ནས། །མ་རིག་པས་བཅོམ་བདག་ཉིད་ཅན། །རྣམ་རིག་ཡང་དག་མིན་རྣམ་པར། །རྐྱེན་འགྱུར་རབ་རིབ་ཅན་སོགས་བཞིན། །བདེན་པ་མིན་པར་སྣང་བ་ཀུན། །དེ་ནི་དེ་ཉིད་རིག་ཅན་མིན། །གཟུང་དང་འཛིན་པའི་བསླད་པ་དག །མེད་པར་དེ་རྣམས་མེད་ཕྱིར་རོ། །དེས་དེ་ཉིད་དོན་བཏང་སྙོམས་ཅན། །གླང་ཆེན་ལྟ་སྟངས་ཉིད་མཛད་ནས། །འཇིག་རྟེན་བློའི་ངོ་འབའ་ཞིག་ཏུ། །ཕྱི་རོལ་དཔྱད་པ་རྒྱས་པར་མཛད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྐྱེན་ཏེ་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་ཡོད་པ་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་མ་རིག་པས་བསླད་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ལས་སྔོན་པོ་དང༌། བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་གང་ལ་ཡོད་
― DTG183_Page_0184 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་དེ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། རབ་རིབ་ལ་སོགས་པས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཟླ་བ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་མཐོང་བའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་བཞིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྣང་བ་ཡིན་ན། གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པས་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དུ་ཅི་སྟེ་མི་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་ལ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རིག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པས་དེའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རིག་པ་ཅན་པ་ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བ་དེའི་དེ་ཉིད་རིག་པ་ཅན་མ་ཡིན་པར་ཤེས་སམ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་གཞན་དག་གང་ལ་བདེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མ་དག་པར་སྣང་བ་ཡོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་ཉིད་རིག་པ་ཅན་མ་ཡིན་པས་མི་ཤེས་ཏེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་སྣང་བས་བསླད་པ་མ་གཏོགས་པར་ཤེས་པ་དེ་རྣམས་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། དེའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཤེས་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བོ་སྲོག་ཆགས་རྣམས་འཁྲུལ་པ་དང་བྲལ་བར་མ་གྱུར་ན། དེའི་དེ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྣང་བ་ལས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྲིད་དུ་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྣང་བ་ཅན་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་དོན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་ལ་ལྟོས་པར་མི་བྱེད་པའི་བཏང་སྙོམས་ཅན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དབེན་པར་མཐོང་བ་ཅན་གྱི་མགོན་པོས། གླང་པོ་ཆེའི་གཟིགས་སྟངས་མཛད་ནས་འཇིག་རྟེན་པ་མ་དག་པའི་ཤེས་པ་ཅན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དཔྱད་པ་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གིས་ནི་འདི་སྐད་དུ་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུངས་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་དོ་ཞེས་གདམས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་རྣམས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཇི་ལྟར་སྟོན་པར་འགྱུར་ཏེ། །མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ལ་གྲགས་པ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཇིག་རྟེན་པ་ལ་ཡང་མ་རིག་པ་གོམས་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་པའི་སྣང་བ་ཡིན་ན། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བའི་ཚེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་སྣང་བ་མེད་ཀྱང་
― DTG183_Page_0185 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚོགས་བསགས་པའི་མཐུས་འཁོར་ལོ་འཁོར་བ་བཞིན་དུ་ཆོས་སྟོན་པ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་ཤེས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་མ་ངེས་པ་ཉིད་ལ་སུན་ཕུང་བ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་སྣ་ཚོགས་བརྟེན་ནས་ཀྱི་ལན་གདབ་པར་བྱ་སྟེ། སྣ་ཚོགས་པའི་རྣམ་པར་སྣང་བ་ཡིན་ཡང་གཅིག་པ་ཉིད་དེ། ཐ་དད་པར་བསྟན་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་སྙམ་བསམས་ནས་སྨྲས་པ། ཤེས་ལ་སྔོན་སོགས་སྣ་ཚོགས་པ། །ཤེས་པའི་རང་བཞིན་གཞན་བརྟེན་མིན། །མཐོང་དུས་ཅན་མིན་དེ་ལ་ནི། །འབྱེད་པས་དོན་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྣ་ཚོགས་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ལ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་ཏེ་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ། ཤེས་པ་གཞན་ལ་བརྟེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ཡན་གར་བ་མཐོང་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་འབྱེད་པར་བྱ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་སྣ་ཚོགས་པར་སྣང་བ་ནི་གཅིག་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་སྣ་ཚོགས་སྣང་བ་ཡང་གཅིག་ཉིད་ཡིན་ན། ཕྱི་རོལ་གྱི་སྣ་ཚོགས་པ་ཡང་གཅིག་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དབྱེ་བར་མི་ནུས་ན་གཅིག་ཉིད་ཡིན་མོད། འོན་ཏེ་ཤེས་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ཅན་ཡང་ཇི་ལྟར་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཁང་བཟངས་ཀྱི་ལྕོག་དཀར་པོ་མཚན་མོ་ཟླ་བའི་འོད་ཟེར་ལ་མཐོང་བ་དང༌། ཉིན་བར་ཉི་མའི་འོད་དང་ལྷན་ཅིག་མཐོང་བ་ནི་གཅིག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྔར་མཐོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། ད་ལྟར་ནི་ཉི་མའི་འོད་ཀྱིས་གསལ་བར་གྱུར་པའི་ཁང་བཟངས་མཐོང་བའི་ཚེ་སྔར་གྱི་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ཁང་བཟངས་ཀྱི་ལྕོག་མ་མཐོང་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། འོ་ན་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་པས་གཞག་པ་མ་ཡིན་ཏེ་མ་རྟོགས་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་ཉི་མ་ལ་ཁང་བཟངས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཅན་དང༌། མཚན་མོ་སྣང་བའི་རྣམ་པ་ནི་སྒྲོན་མ་མེད་ཀྱང་ཡོད་པར་དཔྱོད་ན་དོན་ཉིད་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་ཏེ། དོན་ནི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་སྔོན་པོའི་རྣམ་པ་སྔར་སེར་པོའི་རྣམ་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འཛིན་ལ་ད་ལྟ་ནི་ཡན་གར་བར་སྣང་བའི་ཕྱིར་འབྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྔར་གྱི་དུས་སུ་ནི་མཐོང་བ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང༌། ཤེས་
― DTG183_Page_0186 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གང་ཇི་ལྟར་སྣང་གྱུར་པ། །དེ་ནི་དེ་ལྟར་ཉམས་སུ་མྱོང༌། །དེ་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་བ་ལ་ཤེས་པའང་དེ་ལྟར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། སྔོན་པོ་དང༌། སེར་པོའི་རྣམ་པ་གཉིས་དང་ལྡན་པ་དང༌། གཞན་དུ་སྔོན་པོའི་རྣམ་པ་གཅིག་པུ་དང་ལྡན་པར་སྣང་བར་འགྱུར་པའི་ཤེས་པ་དེ་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་གཉིས་དང་ལྡན་པ་དང༌། གཅིག་གི་རྣམ་པ་དང་ལྡན་པར་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་གཞན་དང་གཞན་ཡིན་པར་རྟོགས་པར་བྱའོ། །འདིར་སྔ་ཕྱིའི་ཤེས་པ་དག་གཅིག་མ་ཡིན་པས་ཐ་དད་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་སྔར་གྱི་ལ་ཤེས་པ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་སྔར་གྱི་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་དྲན་པས་ཤེས་པར་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། དྲན་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་མཐོང་བ་ལས་སྐྱེས་པའི་དྲན་པ་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། དྲན་པ་མྱོང་བ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཡང༌། གཅིག་པ་ལ་ཚད་མར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་མྱོང་བའི་དུས་ན་དྲན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། མྱོང་བ་ཉིད་ཀྱི་རང་གིས་ནུས་པས་བསྐྱེད་པའི་དྲན་པ་མི་མཐོང་ལ། ཉམས་སུ་མྱོང་བས་བྱས་པའི་དྲན་པ་སྐྱེས་པས་མྱོང་བ་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་མྱོང་བ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ།། སྔར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མཐོང་བ་ནི་དྲན་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། མཐོང་བ་ཉིད་དེའི་ཚེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པར་སྣང་བ་ཅན་ཤེས་པ་ལ་གནས་པའི་སྣ་ཚོགས་པ་ནི་གཅིག་པ་ཉིད་དེ། ཐ་དད་པར་བྱ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ཕྱི་རོལ་ཡང་ཐ་དད་པར་བསྟན་པར་མི་ནུས་པས་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། གང་གི་ཚེ་ལུས་ཅན་གཅིག་གིས་སྣ་ཚོགས་མཐོང་བ་དེ་ཉིད་སྲོག་ཆགས་གཞན་ལ་མི་མཐུན་པར་སྣང་བས་ཕྱི་རོལ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་གཞན་གྱིས་གཅིག་ཏུ་གཟུང་བ་དེ་ཉིད་གཞན་ལ་སྣང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྣ་ཚོགས་པ་ནི་གསལ་བར་ཐ་དད་པར་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་སྐྱེ་བོ་གཅིག་ལ་སྣང་བར་གྱུར་པའི་སྣ་ཚོགས་པ་གཅིག་པ་ཉིད་ཡིན་ལ། རྒྱུ་གཞན་ལ་སྣང་བ་ནི་གཞན་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ནི་སྐྱེས་བུ་སོ་སོ་བ་ལ་ངེས་པའི་རང་རིག་པ་མཐོང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ།། །།ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་འགྲེལ་བ། བམ་པོ་བཅུ་
― DTG183_Page_0187 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཅིག་པ། དེ་བས་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པ་ནི། །སྣ་ཚོགས་གཅིག་གི་ངོ་བོར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སེམས་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་གྱི་སྣ་ཚོགས་པའི་རྣམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་གྱི། ཤེས་པ་ཉིད་སྤངས་ན་ནི་དབྱེར་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་རང་ཉིད་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་སྣ་ཚོགས་མཐོང་བ་ནི་གཅིག་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་སྣ་ཚོགས་སྣང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། སྣ་ཚོགས་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་སྣ་ཚོགས་པ་དང་སྣ་ཚོགས་མ་ཡིན་པའི་དབྱེ་བ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རང་རིག་པ་ཉིད་གཅིག་པུ་གཉིས་སུ་མེད་པར་གནས་སོ། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་བྱེ་བྲག་ཇི་ལྟར་མེད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ཁྲ་བོར་སྣང་བ་བཞིན་དུ་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་ཡང་གཅིག་པ་ཉིད་ལ་སྐྱོན་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། སྣམ་བུ་ལ་སོགས་གཟུགས་གཅིག་ན། །དེ་ཚེ་བྱེ་བྲག་མེད་པར་འགྱུར། །ཐ་དད་ཅན་ནི་བོར་བ་ན། །ཐ་དད་མེད་ཅན་གཞན་མི་མཐོང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྣམ་བུ་དང་ཕྱེ་བ་ལེབ་ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་གཅིག་པ་མ་ཡིན་ན་ནི། །དེའི་ཤེས་པ་ལ་གནས་པའི་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་བཞིན་ཐ་དད་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཐ་དད་པར་མཐོང་བ་མེད་ན་ནི་སྣམ་བུ་ཁྲ་བོའི་གཟུགས་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ནར་འགྱུར་ཏེ། ཤེས་པའི་ཆོས་དང་མཚུངས་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཤེས་པ་མི་གཞན་གྱིས་མཐོང་ཞིང་དུས་གཞན་དུ་སོང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། གེགས་བྱ་བར་མི་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ཤེས་པ་ཉིད་རང་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡན་ལག་གི་དོན་རྣམས་ཐ་མི་དད་པར་སྣང་བ་ན། སྣམ་བུ་ཁྲ་བོའི་གཟུགས་ཐ་མི་དད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་ཤེས་པ་བཞིན་ཡན་ལག་ཅན་ཐ་མི་དད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འདི་ལ་སྨྲས་པ། ཡན་ལག་གི་གཟུགས་ཐ་དད་པ་ཅན་བོར་ན་གཞན་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་མི་དད་པ་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། མ་མཐོང་བར་གྱུར་པ་ནི་ཡོད་པའོ་ཞེས་ཐ་དད་པར་མི་ནུས་ལ། ཡན་ལག་ཅན་མེད་ན་ཐ་མི་དད་པའི་ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་པའི་ཡན་ལག་ཅན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་ནུས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་ཁས་བླངས་ནས་ཅིག་ཅར་དུ་མ་མཐོང་བར་འདོད་པར་
― DTG183_Page_0188 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱའོ། །འོ་ན་གཅིག་མཐོང་བས་ཅིག་ཅར་དུ་མ་མཐོང་བར་འགྱུར་ཏེ་ཤེས་པ་གཟུང་བར་བྱ་བ་གཅིག་ལ་འཇུག་པ་ན་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚེ། གཟུང་བ་གཞན་ལ་འཇུག་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། འོ་ན་གལ་ཏེ་ཐ་དད་པར་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་ཅིག་ཅར་དུ་མ་མཐོང་བར་ཁས་བླང་བར་བྱས་ན་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། དོན་དམ་པར་རང་རིག་པ་ཙམ་ཡིན་གྱི། གཞན་གྱིས་གཞན་རིག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་མེད་ན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་མང་པོས་ཤེས་པ་གཅིག་སྐྱེད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཕུལ་བྱུང་སྐྱེད་པ་ཅན། །མང་པོ་ཅིག་ཅར་བློ་ཡི་རྒྱུར། །དབང་པོ་ལ་སོགས་བཞིན་འགྱུར་ན། །འདི་ལ་འགལ་བ་ཅི་ཞིག་ཡོད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཇི་ལྟར་དབང་པོ་དང་དོན་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པའམ། བདག་དང་དབང་པོ་དང་ཡིད་དང་དོན་ཕྲད་པ་ལས་དུས་དུ་མས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་གི་རྒྱུར་ཉི་བར་གཏོད་པ་བཞིན་དུ། ཕན་ཚུན་དུ་སྣང་དུ་རུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་སྐྱེ་བ་གང་ལ་ཡོད་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་མང་པོ་དེ་དག་གིས་དུས་གཅིག་ཏུ་མིག་གི་བློ་གཅིག་གི་རྒྱུར་གལ་ཏེ་འགྱུར་ན་ནི་འདི་ལ་འགལ་བ་ཅི་ཞིག་ཡོད། འོན་ཏེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་རྒྱུ་ཉིད་དུ་འགྱུར་མོད་ཀྱི། མཐོང་བས་བརྟེན་པར་བྱ་བར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་ནི་ཐ་དད་པའི་དུས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཟུང་བ་ནི་འཛིན་པའི་དུས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེ་སྨྲས་པ། རྒྱུ་ཡི་དངོས་པོ་མ་གཏོགས་པར། །གཟུགས་བ་ཞེས་བྱ་གཞན་ཅིའང་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། མཐོང་བའི་རྒྱུ་ཉིད་ལས་མ་གཏོགས་པར་གཟུང་བར་བྱ་བའི་དོན་གཞན་ཅི་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་མཐོང་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཛིན་པ་ཡིན་ན་ནི། མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་མཐོང་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། མིག་ཀྱང་བློའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དེ་ལ་གང་གི་རྣམ་ཅན་བློ། །དེ་ཡི་དེ་ནི་གཟུང་བར་བརྗོད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལ་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་བློ་གང་ཞིག་གིས་བསྐྱེད་པའི་མིག་གི་བློ་དེའི་རྒྱུ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཁོ་ན་གཟུང་བར་བྱ་བར་བརྗོད་དོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་མི་མཐོང་བར་གྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་བློ་ཇི་ལྟར་སྐྱེད་
― DTG183_Page_0189 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པ་སྟེ། སྔོན་པོའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་མ་གཏོགས་པ་ཤེས་པ་ལ་སྔོན་པོའི་རྣམ་པ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་ཅིག་ཅར་དུ་མ་སྣང་བ་མ་ཡིད་ན་སྐྱོན་འདིར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་རང་གི་ཡན་ལག་བཅས། །ཅིག་ཅར་ཡན་ལག་ཅན་བཟུང་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་ལ། གལ་ཏེ་ཤེས་པས་ཅིག་ཅར་དུ་མ་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ཇི་ལྟར་རང་གི་ཡན་ལག་རྭ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་དུས་གཅིག་ཏུ་གཅིག་ཅར་ཡན་ལག་ཅན་བ་ལང་ཉིད་གཟུང་བར་འགྱུར། འོན་ཏེ་དྲལ་སོགས་པ་དང་བཅས་པའི་ཡན་ལག་ཅན་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བ་ལང་གི་ཤེས་པ་ལ་དག་པའི་རྫས་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོལ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། ལྐོག་ཤལ་སོགས་སྣང་མེད་པར་ནི། །བ་ལང་ཤེས་པ་མཐོང་བ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ནོག་དང་ལྐོག་ཤལ་ལ་སོགས་པའི་ཡན་ལག་རྣམས་མཐོང་བ་མེད་པར་ནི་བ་ལང་ངོ་སྙམ་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྭ་དང་བཅས་པའི་བ་ལང་གི་རྫས་མཐོང་བ་ལ་ཡང་ཅིག་ཅར་དུ་མ་འཛིན་པ་གྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡོན་ཏན་གཙོ་བོ་དག །ལྷན་ཅིག་རྟོགས་པར་འདོད་ན་ནི། །ཡན་ལག་རྫོགས་ཅན་མི་འཛིན་ཅིང༌། །ཡོན་ཏན་སོགས་ལྡན་ཅིག་ཅར་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འོན་ཏེ་ཡོན་ཏན་ཏེ་རྭ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་དང༌། གཙོ་བོ་སྟེ་བ་ལང་གི་རྫས་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ལྷན་ཅིག་བ་ལང་རྭ་ཅན་ནོ་སྙམ་དུ་འཛིན་པར་འདོད་ན་ཡང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཕན་ཚུན་ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དངོས་པོས་གནས་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཅིག་ཅར་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་ནི་རྭ་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་པར་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པའི་ཡན་ལག་དེ་ཉིད་དང་ལྷན་ཅིག་བ་ལང་འཛིན་པའི་ཕྱིར། ཡན་ལག་རྫོགས་པ་གང་ལ་ཡོད་པའི་བ་ལང་གི་རྫས་དེ་མི་སྣང་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཞིང༌། དཀར་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་བ་ལང་ཡང་ཅིག་ཅར་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་རྭ་ལ་སོགས་པའི་ཡན་ལག་དང༌། དཀར་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་ནི་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་དེའི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་བ་ལང་དང་ལྷན་ཅིག་ཉིད་ཅིག་ཅར་སྣང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་
― DTG183_Page_0190 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁྱད་པར་ཅན་དང་ཁྱད་པར་དག །བརྗོད་པར་འདོད་པ་གཞན་དབང་ཕྱིར། །ཡན་ལག་ཉིད་དུ་གཟུང་བ་གང༌། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་འཛིན་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཁྱད་པར་ཅན་དང་ཁྱད་པར་ནི་དངོས་པོ་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་པར་དེ་ཉིད་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་ཡང་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་བ་ལང་གི་རྭ་དང་བ་ལང་རྭ་ཅན་ཞེས་ལ་ལར་འགའ་ཞིག་གི་ཁྱད་པར་ཡང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དངོས་པོར་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་ཅན་དེ་དག་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡན་ལག་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་ཁྱད་པར་གང་ཡིན་པ་ཁྱད་པར་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་འདོད་པས་གཟུང་པའི་རྫས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁྱད་པར་དེ་ཉིད་དང་ལྷན་ཅིག་འཛིན་པར་འགྱུར་གྱི། ཁྱད་པར་ཐམས་ཅད་ཅིག་ཅར་འཛིན་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བརྗོད་པར་འདོད་པ་རིམ་གྱིས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང༌། །དངོས་གཞན་རང་ཐ་དད་མེད་ཕྱིར། །ཡོན་ཏན་ལ་སོགས་འབྱེད་པ་ཡང༌། །འཛིན་པ་མེད་ཕྱིར་གཞན་དང་གཞན། །མཐོང་བ་ཡི་ཡང་བློ་གཅིག་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་ཅིག་ཅར་དུ་མ་མི་འཛིན་ན་དེ་ལྟ་ན་ནི་བ་ལང་གི་རྫས་རང་ཉིད་རྟ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་གཞན་ལས་ཐ་དད་པ་མེད་པ་སྟེ། རང་ཉིད་ནི་བ་ལང་མ་ཡིན་ཞིང་བ་ལང་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། བ་ལང་ཉིད་དང་ལྡན་ན་བ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་རང་ཉིད་དཀར་པོ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་དཀར་པོ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དཀར་པོ་ཉིད་དང་ལྡན་པས་དཀར་པོ་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ཡོན་ཏན་དང་རིགས་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པར་བྱེད་པ་ཡང་ཅིག་ཅར་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་བ་ལང་དང་རྟ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་གཞན་དང་གཞན་མཐོང་པའི་སྐྱེ་བོའི་བློ་རྣམ་པ་གཅིག་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡོན་ཏན་སོགས་ཐ་དད། །འཛིན་པས་སྣ་ཚོགས་རྟོགས་འགྱུར་ན། །བློ་སྟེ་དེ་ལྟའང་དེ་དག་གི །འབྲེལ་བ་ཅན་ནི་འཆོལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འོན་ཏེ་དང་པོ་རྫས་གཅིག་གི་རྣམ་པ་ཅན་ཉིད་ཡིན་ལ། ཕྱིས་ནི་ཡོན་ཏན་དང་རིགས་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་བ་ལང་དང་དཀར་པོ་དང་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་རྫས་སྣ་ཚོགས་པར་གཏོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དག་པར་མཐོང་བ་ལས་ཕྱིས་རིགས་དང་ཡོན་ཏན་དང་བྱ་བ་ཐ་དད་པས་གཞག་པའི་སྣ་ཚོགས་པ་རྟོགས་པ་
― DTG183_Page_0191 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་ཡང་བླ་སྟེ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དང་པོ་དག་པར་སྣང་བས་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་རྫས་མཐོང་ན་བ་ན་ཕྱིས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་འབྲེལ་པ་ཅན་གྱི་རྫས་འཆོལ་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་གཅིག་པར་གཟུང་བའི་དངོས་པོ་ཕྱིས་ཡོན་ཏན་ལ་སོགས་པ་དུ་མ་ཉིད་དུ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར། ཁྱད་པར་དུ་མ་ཡང་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་དུ་མ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་དུས་ཕྱིས་གང་གི་ཁྱད་པར་ཅན་ཞེས་ཁྱད་པར་འཛིན་མི་ཤེས་ཏེ། ཁྱད་པར་འཛིན་པའི་དུས་ན་རྫས་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྫས་མི་འཛིན་པ་ཡང་ཅིག་ཅར་དུ་མ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡོན་ཏན་དང་ཡོན་ཏན་ཐ་དད་པར་སྨྲ་བ་ལ། ཅིག་ཅར་དུ་མ་འཛིན་པར་འགྱུར། །ཞེས་བརྗོད་ནས་གྲངས་ཅན་གྱི་ལྷ་བ་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྒྲ་སོགས་དུ་མ་ཉིད་ཡིན་ཕྱིར། །ཅིག་ཅར་དུ་མ་འཛིན་པར་གྲུབ། །བཀོད་པ་འཛིན་པ་མི་རུང་བས། །བཀོད་པ་ཅན་འཛིན་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཟུགས་དང༌། རོ་དང༌། དྲི་དང༌། རེག་བྱ་དང༌། སྒྲ་ལྔ་རྣམས་དང༌། དེ་ཙམ་རྣམས་ཀྱི་བཀོད་པའི་ཁྱད་པར་ཏེ། བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དམ་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་དང༌། རྨོངས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྒྲ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པ་ན་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་དུ་མ་ཅིག་ཅར་འཛིན་པ་གྲུབ་པར་འགྱུར་བའམ། དེ་ཙམ་ལྔ་ཡང་བུམ་པ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་ལ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་དུ་ཆུག་ན་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་མི་འཛིན་ཏེ། དེའི་བཀོད་པ་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་བཀོད་པ་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར། བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་བཀོད་པ་རྣམས་མི་འཛིན་ན་དེ་མི་སྲིད་དེ། སོར་མོ་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ན་ཁུ་ཚུར་མཐོང་བ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་མེད་པར་སྒྲ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་འཛིན་ན་གྲངས་ཅན་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་འཛིན་པ་ནི་རྒྱུ་འཛིན་པ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་
― DTG183_Page_0192 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་རྨོངས་པར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཅིག་ཅར་དུ་མ་མཐོང་བ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཡང་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་སྣང་བར་འགྱུར་གྱི། ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་སྦྱོར་བ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མངོན་སུམ་རྟོག་པ་མེད་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་རྟོག་པ་མེད་བ་ཡིན་ན་འོ་ན་ཇི་ལྟར་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་འབྲེལ་པ་མངོན་སུམ་གྱིས་འཛིན་པར་འགྱུར། མངོན་སུམ་གྱིས་ཆོས་ལ་སོགས་པ་མ་བཟུང་བར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཆོས་ལ་སོགས་པ་འཛིན་ནོ་ཞེ་ན། རྗེས་སུ་དཔག་པ་དེ་ལ་ཡང་ཆོས་ཅན་གཞན་ཞིག་དགོས་པས། ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་མཐས་གཏུགས་པ་མེད་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་ཆོས་ཅན་མངོན་སུམ་གྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ཆོས་དུ་མའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པར་འཛིན་ན། ཇི་ལྟར་མངོན་སུམ་རྟོགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདིར་མདོ་མཛད་པས་ལན་གསུངས་པ། ཆོས་ཅན་དུ་མའི་ཚུལ་ཅན་དེ། །རྣམ་པ་ཀུན་དུ་དབང་པོས་མིན། །རང་རིག་བསྟན་དུ་མེད་པའི་དངོས། །དངོས་པོའི་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཆོས་ཅན་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཚུལ་དུ་མ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་ནི་དབང་པོས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་རང་ཉིད་ཀྱི་ངོ་པོ་ཉིད་ཀྱིས་བྱེད་པ་པོ་རིགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཚུལ་དེ་ཉིད་མངོན་སུམ་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་དང་རོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཅན་དབང་པོའི་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་དད་པ་འདུས་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་གནས་པའི་དོན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་གང་ཞིག་ཁོ་བོས་མཐོང་བ་དེ་ཉིད་ལ་རེག་པའོ་སྙམ་ངོ་ཤེས་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་གཞི་གཅིག་པ་ཉིད་ཅན་དུ་གྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ངོ་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་རང་རིག་པ་བསྟན་དུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དབང་པོའི་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཡིན་ན་ནི། ཇི་ལྟར་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་ཐ་དད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཀུན་ལས་ལོག་པའི་ཆོས་ཅན་ནི། གང་དང་གང་ལས་ལྡོག་དེ་ལས། །ཐ་དད་རྟོགས་
― DTG183_Page_0193 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཐ་དད་ཅན། །དེ་ནི་དུ་མའི་ཚུལ་ཅན་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། རིགས་མཐུན་པ་དང་རིགས་མི་མཐུན་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ལོག་པའི་བ་ལང་གི་གོང་བུ་མཐོང་ན་ནི། བ་ལང་གི་རྫས་མ་ཡིན་པ་དག་དང་དཀར་པོ་མ་ཡིན་པ་གང་ལས་ལྡོག་པའི་ལོག་པ་དེ་ལས་ཐ་དད་པ་དེ་ཡིས་གཞག་པའི་རྟོག་པ་གང་ལས་ཡོད་པ་དུ་མའི་ཚུལ་ཅན་དེ་ཡིན་ནོ། །དེས་ནི་འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཆོས་ཅན་གྱིས་བྱས་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་གྱིས་དུ་མའི་ཚུལ་ཅན་དུ་ལྡོག་པའི་བྱས་པའི་ཐ་དད་པར་བརྟགས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་གསེར་གྱི་གདུ་བུ་མཐོང་བའི་ཚེ་ན་རིགས་དང༌། དབྱིབས་ཐ་དད་པར་སྣང་བ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་དབྱིབས་དང་ཁ་དོག་གི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱིས་གསེར་དུ་སྣང་བའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཅན་ཐ་དད་པ་ནི་རྟོགས་པས་གཞག་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་ཐ་དད་པར་རྟོགས་པས་གཞག་པ་ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་གཟུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མངོན་སུམ་རྟོག་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། དེ་ནི་ངོ་བོ་ཐ་དད་བརྟགས། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་སེམས། །སྣ་ཚོགས་མིན་པའི་རེས་འགའ་བ། །སྣ་ཚོགས་སྣང་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་དེ་ནི་ངོ་བོ་ཐ་དད་པར་བརྟགས་པས་གཞག་པ་ཡིན་ཏེ། རྟོག་པ་མེད་པ་མངོན་སུམ་གྱིས་སེམས་རེས་འགའ་བ་སྣ་ཚོགས་མ་ཡིན་པར་སྣང་བ་ནི་རྟོག་པའི་ཤེས་པའི་སྣ་ཚོགས་སྣང་བ་ནི་མཐོང་བའི་ཡུལ་མ་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་ནི་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་གྱི། དེ་རྟོག་པས་བཞག་པ་རྣམས་འཛིན་པ་ཅན་དུ་རིག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་དང་འབྲེལ་པས་ཀྱང་མངོན་སུམ་རེས་འགའ་བ་ཉིད་ཀྱིས་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་ཐ་དད་པའི་རེས་འགའ་བ་ནི་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །མངོན་སུམ་ནི་དངོས་པོའི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་ཏེ། དུ་མའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཆོས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་དང་མཐོང་བ་དག་ནི་རྒྱུ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྣམ་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པ་ནི་དོན་དམ་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་དཀར་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐ་དད་པ་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གལ་ཏེའང་དཀར་པོ་ཉིད་ལ་སོགས། །ཇི་ལྟར་དབང་པོའི་ཡུལ་ཡིན་པས། །ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཐ་དད་ཕྱིར། །དེ་ནི་སྒྲ་ཡི་བརྗོད་བྱ་
― DTG183_Page_0194 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་དཀར་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང༌། ཇི་ལྟ་བུའི་དཀར་པོ་གསལ་བ་དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པའི་དཀར་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དེ་ནི་སྒྲ་ཡི་བརྗོད་བྱ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དབང་པོས་དཀར་པོ་ཆོས་ཅན་གྱི་ཚུལ་ནས་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཞིང། དབྱིབས་ལས་ཐ་དད་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྒྲ་ཡིས་ནི་དབྱིབས་ལས་ཐ་དད་པ་དང་མི་གསལ་བར་སྣང་བའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་མཐོང་བ་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྨྲས་པ། མངོན་སུམ་དང་སྒྲ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་དག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བའི་བྱེ་བྲག་ཐ་དད་པ་ཡིན་པ། སྒྲ་ལས་སྐྱེས་པའི་བློ་དབང་པོའི་ཡུལ་ལ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དོན་གཅིག་ཅན་ཡིན་ཡང༌། །བློ་རྣམས་སྣ་ཚོགས་རྟེན་ཅན་ཉིད། །ད་ནི་རྣ་བ་ལ་སོགས་སེམས། །ཐ་དད་དོན་ཅན་དེ་དག་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། མངོན་སུམ་དང་ལྷན་ཅིག་པ་ཅན་ཡིན་ནའང༌། སྒྲས་བསྐྱེད་པའི་བློ་རྣམས་རྒྱུ་དུ་མ་ཅན་ཉིད་དེ་དེ་སྣང་བ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་མིག་སེར་གྱིས་ཁེབས་པའི་ཤེས་པས་དཀར་པོ་ཡང་སེར་པོར་རྟེན་ཐ་དད་པས་མཐོང་བ་ཡིན་ལ། རབ་རིབ་ཀྱིས་བསྒྲིབས་པའི་མིག་གིས་ཀྱང་མི་གསལ་བར་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་མིག་གི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པས་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གཅོད་ལ་སྒྲའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ཤེས་པ་སྐྱེས་པས་ནི་མི་གསལ་བར་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་ད་ནི་རྟེན་ཐ་དད་པས་སྣང་བ་ཐ་དད་པར་ཁས་ལེན་ན། རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་ཤེས། དེ་བས་ན་ཐ་དད་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་རྟེན་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཡིས་སྣང་བ་ཐ་དད་པར་བརྗོད་པར་ནུས་ལ། དུང་ལ་སེར་པོས་སྣང་བ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་སྒྲ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་ཡང་གཞན་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་པས་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང༌། སེམས་ཀྱི་རྟེན་ནི་གཞན་དང་གཞན། །སྐྱེ་བ་ཡིན་ན་དངོས་གཅིག་པོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་དེ་ཐ་དད། །རྣམ་པ་སྣང་བ་ཅན་གང་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། མངོན་སུམ་གྱི་སེམས་དང་སྒྲའི་སེམས་ཀྱི་རྟེན་དེ་རྒྱུ་གཞན་དང་གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་ཡིན་མོད་ཀྱི། མིག་ལ་སོགས་
― DTG183_Page_0195 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་འགའ་ཞིག་ཏུ་ཡིན་ལ། གཞན་དུ་སྒྲ་དང་རྩོལ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་སོ་སོར་ངེས་པའི་དངོས་པོ་གཅིག་ཉིད་རྣམ་པ་དུ་མ་རུ་སྣང་བ་གང་ལ་ཡོད་པའི་རང་བཞིན་དེ་གང་ལས་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་ཐ་དད་པས་ཤེས་པ་ཐ་དད་པར་འགྱུར་གྱི། དོན་ཐ་དད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ནི་གཅིག་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། དེ་ནི་སྒྲ་ཤེས་པས་གཅིག་གི་ཚུལ་དུ་འཛིན་པ་ཡིན་ཏེ། དོན་ལ་མི་གསལ་བའི་རྣམ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྣང་བར་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དབང་པོའི་ཤེས་པའི་ཡུལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་བསྟན་དུ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མངོན་སུམ་རྟོག་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །རྟོག་པ་མེད་པའི་མངོན་སུམ་ལས་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་དང་འབྲེལ་པ་འཛིན་པའི་ཕྱིར། རྗེས་སུ་དཔག་པ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྔར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་དབང་པོའི་ཡུལ་གསལ་བར་སྣང་བ་ཡིན་ལ། སྒྲའི་ཡུལ་ནི་མི་གསལ་བར་སྣང་བ་ཡིན་ཡང་མཐོང་བའི་རྗེས་ཐོགས་སུ་དེ་ཉིད་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངོ་ཤེས་པས་གཅིག་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། མཐོང་བ་རྟོགས་པ་མེད་པར་ནི། །བརྗོད་པ་རྣམ་རྟོག་དག་འཇུག་ཕྱིར། །བ་ལང་ལ་སོགས་ངོ་ཤེས་པ། །མཐོང་བ་ལས་ནི་བཟློག་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། བ་ལང་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བའི་རྗེས་ལ་ངོ་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་བཟློག་པ་ཡིན་ཏེ། ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། བརྗོད་པ་དང་རྟོག་པ་དག་མཐོང་བའི་དོན་ལ་རྟོག་པ་མེད་པ་སྟེ། འཛིན་པ་མེད་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ད་ལྟ་ཉིད་དུ་དེ་དག་བསྟན་ཏོ། །དེ་བས་ན་ངོ་ཤེས་པ་དངོས་པོ་འཛིན་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། འོན་ཏེ་སྒྲ་དང་ཤེས་པ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མཐོང་བས་རིགས་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱའོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། བ་ལང་ལ་སོགས་མཐོང་ལ་རིགས། །བརྗོད་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དག །རྗེས་སུ་འགྲོ་ལས་རྗེས་དཔོག་གང༌། །དེ་ཡང་དེས་ནི་སུན་འབྱིན་ཏོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བརྗོད་པ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་དག་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ལས་མཐོང་བའི་བ་ལང་ལ་སོགས་པའི་གོང་བུ་ལ་རིགས་དང་ཡོན་ཏན་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དེ་ཡང༌། དེས་ནི་སྟེ་བརྗོད་པ་དང་རྟོག་པ་དག་མཐོང་བ་འཛིན་པ་མེད་པར་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་སུན་ཕྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །བརྗོད་པ་དང་རྟོག་པ་དག་དངོས་པོ་འཛིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྣང་བ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་བརྗོད་
― DTG183_Page_0196 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཙམ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཡང་དེས་དོན་གྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་རིགས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་བ་ལང་དེ་ཉིད་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དག་ཇི་ལྟར་ཡོད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན་འདིར་སྨྲས་པ། མཐོང་བ་ཉིད་ནི་ཐ་དད་ཀྱང༌། །ངོ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡི། །རྟོག་པ་གཅིག་ནི་རང་བཞིན་གྱིས། །བྱེད་པ་ཡིན་ཞེས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། པན་ཚུན་ཐ་དད་པར་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཡང་ངོ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རྟོག་པ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་གྱིས་ཏེ་རིགས་དང་ལྡན་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་སྔར། དེ་ལྟར་ཤེས་པ་ཐ་དད་ཀྱང༌། །ཐ་དད་མེད་པའི་རྟོག་པ་སྐྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་བསྟན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་རྟོག་པའི་བག་ཆགས་སད་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཅན་གྱི་རིགས་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པ་ཡིན་ལ། མངོན་སུམ་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །ཡིད་ཀྱང་དོན་དང་འདོད་ཆགས་སོགས། །རིག་པ་རྟོག་པ་མེད་པ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བའི་མདོ་དེའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ནི། །ཡིད་ཀྱང་དོན་དང་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་རིག་པ་སྟེ་རྟོག་པ་མེད་པའི་མངོན་སུམ་ཡིན་ཏེ། ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རྣམ་པ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་ཡང་དབང་པོའི་ཤེས་པ་འབའ་ཞིག་ནི་མ་ཡིན་གྱི། དོན་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་དང་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་རིག་པ་ནི་ཡིད་ཡིན་ཏེ། ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རྣམ་པས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་མེད་པའོ། །རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་ཡིན་ནོ། །གསུང་རབ་ལས་ནི་ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་གཟུགས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ན་གཉིས་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་སྟེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་དེས་དྲངས་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་འདིར་རྩོད་པར་བྱེད་དེ། མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རྣམ་པར་འཇུག་པས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ནི། གང་མིག་ལ་སོགས་པས་བྱས་པ་དེ་ཐམས་ཅད་དབང་པོའི་ཤེས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དབང་པོའི་ཤེས་པ་ཉིད་ལས་ཡིད་སྐྱེས་ན་ནི། དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་ཡིད་ཀྱིས་སྔར་མཐོང་བའི་དོན་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར། སྔར་མྱོང་བ་ནི་འཛིན་པ་ན། །ཡིད་ནི་ཚད་མ་ཉིད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྔར་དབང་པོའི་ཤེས་པས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་དོན་འཛིན་པའི་
― DTG183_Page_0197 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ། གཟུང་བ་འཛིན་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དྲན་པ་དང་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །འོན་ཏེ་མཐོང་བའི་ཤེས་པས་མ་མཐོང་བའི་དོན་ཡིད་ཀྱིས་འཛིན་ན་ནི། དེ་ལ་ཡང༌། མ་མཐོང་འཛིན་ནའང་ལོང་བ་ལས། །སོགས་པས་ཀྱང་དོན་མཐོང་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དབང་པོའི་ཤེས་པ་དེས་མ་མཐོང་བའི་དོན་ཡིད་ཀྱིས་འཛིན་ན། འོན་པ་དང་ལོང་བ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་གྲངས་བཞིན་དུ་སྒྲ་དང་གཟུགས་ཀྱི་དོན་མཐོང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འོན་པ་དང་ལོང་བ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གཟུང་བ་འཛིན་པར་ཁས་བླངས་ན་ནི་ཡིད་ཚད་མ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །ད་ནི་གཟུང་བ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྐད་ཅིག་ཉིད་ཕྱིར་འདས་པ་ཡིན། །མཐོང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞིང༌། །སྐད་ཅིག་མིན་ན་མཚན་ཉིད་ནི། །ཁྱད་པར་དང་བཅས་བརྗོད་བྱར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དབང་པོའི་ཤེས་པས་མཛོད་བའི་དོན་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདས་པ་ཡིན་པས་ཡིད་ཀྱིས་མཐོང་བའི་དུས་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་གཟུང་ཟིན་པ་ཉིད་མཐོང་བར་བྱེད་པས་དེ་ཇི་ལྟར་འཛིན་པ་ཡིན། །འོན་ཏེ་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པར་འདོད་ན། འོ་ན་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་མ་ཡིན་ན་ཡང་མཐོང་བས་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཚད་མར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་ནས་ཁྱད་པར་དང་བཅས་པར་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཁྱད་པར་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོ་འཛིན་པའི་ཕྱིར། ཡིད་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང༌། བྱ་བ་གྲུབ་ཅན་ལས་ལ་ནི། །ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་མི་བྱེད་པའི། །དབང་པོ་ཅན་ནམ་གཞན་དག་གི །སྒྲུབ་པར་བྱེད་པར་ཅི་ཕྱིར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བྱ་བ་གང་ལ་ཡོད་པའི་བྱ་བ་གྲུབ་པའི་ལས་དེ་ལ་ཅུང་ཟད་སྔ་ན་མེད་པ་འཛིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དབང་པོ་ཅན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའམ། གཞན་ཞིག་འཛིན་པར་འདོད་པ་ཡིན། འོན་ཏེ་སྔར་ཡོངས་སུ་བཅད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ན་ཚད་མ་ཕྱི་མས་ཡོངས་སུ་གཅོད་དོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ཡོངས་སུ་བཅད་པའི་དངོས་པོ་མ་ཡིན་ནམ། ཡང་གཅོད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཅི་ཞིག་ཡིན། འོ་ན་ཁྱེད་ཀྱི་ཡང་མ་མཐོང་བའི་དངོས་པོ་ལ་མཐོང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་གཅིག་ཡིན་ཞེ་ན། རང་གི་ངོ་བོར་སྣང་བས་མཐོང་བ་
― DTG183_Page_0198 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་ནོ། །འོ་ན་མཐོང་བའི་དངོས་པོ་ཡང་སླར་སྣང་བ་ན་མཐོང་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་དེ་མཐོང་བར་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་མཐོང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནམ། ད་ནི་གཞན་འཛིན་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། །འོན་ཏེ་སྔར་མཐོང་བ་འདས་པའོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ཇི་ལྟར་སྔར་མཐོང་བ་མ་གཏོགས་པར་དེས་བཟུང་བའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གིས་ན་གཟུང་བ་འཛིན་པར་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་འགྱུར་བ་ཡིན། འོན་ཏེ་སྔར་མཐོང་བ་ཉིད་དུས་གཞན་དུ་ཡོད་པར་ཤེས་སོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། མཐོང་བའི་དུས་སུ་བ་ཅད་པའི་དོན་ཉིད་འཛི་པའི་ཕྱིར། ཤེས་པ་གང་གི་དུས་ཇི་སྲིད་པ་ཅན་གྱིས་དོན་དེ་ཙམ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་ཏེ། མཐོང་བ་འགགས་ན་ནི་དོན་ཡོད་ཅེས་སྒྲུབ་པའི་ཚད་མ་མེད་དོ། །དངོས་དེ་ལས་སྐྱེས་ཅན་བློ་ནི། །ཐམས་ཅད་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བར་འགྱུར། །གཞན་གྱི་འབྲས་མིན་ཁྱད་པར་ཅན། །དེ་ལ་ལྟོས་པ་འགལ་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་རྟག་པ་ཡིན་བ་དེའི་ཚེ། དོན་དེ་ལས་སྐྱེས་པའི་བློ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཅིག་ཅར་འབྱུང་ཞིང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རྟག་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཤེས་པའི་དངོས་པོ་དུས་མཚུངས་པ་ཅན་དུས་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་རྟག་པ་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་ཇི་སྲིད་དུ་དངོས་པོ་ཡོད་པ་དེ་སྲིད་དུ་དེ་ཉིད་མཐོང་བ་འཇུག་པའི་ཕྱིར། གཞན་གྱིས་འཛིན་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་དངོས་པོའི་དུས་ན་བློ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་གཞན་ལས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། གྲོགས་བྱེད་པ་གཞན་གྱིས་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་པར་ཏེ་གང་ལ་ཕུལ་དུ་མ་བྱུང་བ་ཡོད་པ་དེ་ནི། དེ་ལ་ལྟོས་པར་འགལ་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཕན་འདོགས་པ་གཞན་གྱིས་རྟག་པའི་དོན་ལས་རིམ་གྱིས་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རྣམ་པ་ཅན་མཐོང་བ་ལས་ཐ་དད་པའི་ཡིད་སྣང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེས་ན་མི་དམིགས་པས་ཡིད་ཀྱི་མཐོང་སུམ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། འདི་ལ་སྨྲས་པ། ཡིད་ནི་མཐོང་སུམ་ལས་ཐ་དད་པར་གསུང་རབ་ལས་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ཞིང༌། །ཐ་མི་དད་པར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གཟུགས་ནི་ཤེས་པ་གཉིས་པོ་དག་གིས་ཤེས་པའོ་ཤེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། དེར་ཡིད་ལོག་པར་བསྟན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དག་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །ཡང་ན་མཐོང་བ་དང་དྲན་པ་དག་ཏུ་
― DTG183_Page_0199 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རེས་འགའ་དབང་པོའི་ཤེས་པས་གཟུགས་ཤེས་ལ་རེས་འགའ་མྱོང་བ་ལས་སྐྱེས་པའི་དྲན་པས་གཟུགས་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་དང་མཐོང་སུམ་དུ་མི་བྱེད་པའི་རིག་པའི་མ་གཏོགས་པར་གཟུགས་རྟོགས་པ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ཡིད་ནི་མངོན་སུམ་ལས་ལོག་པར་མདོ་ལས་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་ཡིན་མོང༌། དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཞན་གྱིས་བརྩད་པའི་སྐབས་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དེའི་ཕྱིར་དབང་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས། །དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་ལས་བྱུང་ཅན། །ཡིད་ནི་ཡུལ་གཞན་ཉིད་འཛིན་བྱེད། །དེ་ཕྱིར་ལོང་བས་མཐོང་བ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དབང་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ཏེ། ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དེ་ལས་སྐྱེ་བ་གང་ལ་ཡོད་པའི་ཡིད་དེ་ནི་གཞན་ཉིད་དེ་དབང་པོའི་ཤེས་པའི་ཡུལ་ལས་ཐ་དད་པ་ཉིད་དེ། རང་གི་ཡུལ་གྱི་སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་པ་འཛིན་པར་བྱེད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་དབང་པོའི་ཤེས་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཡིད་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ལོང་བ་ལ་སོགས་པས་མཐོང་བས་ཏེ་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་དབང་པོའི་ཤེས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་ཡུལ་ཡིད་ཀྱིས་འཛིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ནི། གཟུགས་མཐོང་བའི་དེ་མ་ཐག་པའི་ཡིད་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེན། སྨྲས་པ། རང་དོན་རྗེས་འགྲོ་དོན་ལྟོས་ཅན། །དབང་སྐྱེས་བློ་ནི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཕྱིར་གཞན་འཛིན་ཡིན་ཡང་དེ། །ངེས་པར་འཛིན་པར་འདོད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རང་གི་དོན་ནི་དབང་པོའི་ཤེས་པའི་གཟུང་བ་སྐད་ཅིག་དང་པོ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེའི་དོན་དེ་ལ་ལྟོས་པ་ཅན་གྱི་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་བློ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་དོན་ལ་ལྟོས་པའི་དབང་པོའི་ཤེས་པས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར། ཡིད་དེ་དབང་པོའི་གཟུང་ལས་གཞན་པའི་དོན་འཛིན་ཡང་ངེས་པར་འཛིན་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེའི་དངོས་པོར་དེ་འདོད་པ་ཉིད་དོ། །སྐད་ཅིག་སྔ་མའི་རྗེས་ཐོགས་པའི་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་འཛིན་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་གྱི། ཡུལ་གཞན་འཛིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ལ་རྩོད་པར་བྱེད་དེ། །གལ་ཏེ་དབང་པོའི་སེམས་ཉིད་ནི། །དེ་དང་དུས་མཚུངས་བྱེད་མེད་ཅན། །རང་ཤེས་དུས་ཅན་དོན་དག་ན། །
― DTG183_Page_0200 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྷན་ཅིག་བྱེད་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་དབང་པོའི་ཤེས་པ་དེ་ཡིད་གང་གི་ཡུལ་དང་དུས་མི་མཚུངས་པ་གང་ལ་ཡོད་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཟུང་བའི་དོན་དེ་ཇི་ལྟར་དབང་པོའི་སེམས་ཀྱི་ཤན་ཅིག་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཡིད་སྐྱེད་པ་ལ་དོན་གཅིག་བྱེད་པར་འགྱུར་གྱི། དབང་པོའི་སེམས་དང་དུས་མཚུངས་པ་མེད་པ་ཅན་གྱི་དོན་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་དུས་མཚུངས་པ་མེད་པར་བྱེད་བ་བྱེད་པའི་དུས་ཅན་གྱི་དོན་ཡིན། གང་གི་ཕྱིར་རང་གི་ཤེས་པ་ཡིན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དུས་དེ་གང་ལ་ཡོད་པ་སྟེ། ཡིད་ཀྱི་རྣ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་གྱི་དོན་རང་གི་ཤེས་པ་དང་དུས་མཚུངས་པ་ཅན། སྔར་མཐོང་བའི་ཚེ་ཡོད་པ་མྱིན་ན་ཇི་ལྟར་ཤེས་པ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྐྱེན་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལ་ལན་འདེབས་པས། སྔར་མེད་ནུས་པ་མེད་ཕྱིར་དང༌། །ཕྱིས་ནི་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །དེ་ཕྱིར་རྒྱུ་ཀུན་སྔར་ཡོད་པས། །དོན་དང་རང་བློ་ལྷན་ཅིག་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་དུས་མཚུངས་པ་ཅན་གྱི་དོན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་དུས་སྔ་མ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་ཀྱི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡུལ་ཡིན་ལ། རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཡུལ་ཤེས་པ་དང་དུས་མཚུངས་པ་ཅན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དུས་མཚུངས་ན་ནི་སྔར་མེད་པར་འགྱུར་ལ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་སྔར་མེད་པའི་དོན་ལས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིས་ཡིན་སྐྱེས་པའི་དུས་ཀྱི་དོན་ཡོད་པ་ལ་ནི་དགོས་པ་མེད་པའི་ཡུལ་ཏེ་འབྲས་བུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་ཐམས་ཅད་ནི་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བ་ལས་སྔར་བར་ཡོད་པ་དེ་བས་ན་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དོན་ཏེ། ཡུལ་རང་གི་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་བློ་དང་ལྷན་ཅིག་དུས་མཚུངས་པ་ཅན་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །ཐ་དད་དུས་ཅན་ཇི་ལྟར་ན། །གཟུང་བར་འགྱུར་ཞེ་ན་རྒྱུ་ཉིད། །ཤེས་ལ་རྣམ་པར་གཏོད་ནུས་པ། །རིག་པ་ཤེས་པས་གཟུང་བར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། འོན་ཏེ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་དུས་ཅན་དབང་པོའི་ཤེས་པའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ནི་ཡིད་ཀྱིས་གཟུང་བར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། འདི་ལ་སྨྲས་པ། རིགས་པ་ཤེས་པ་སྟེ་མཁས་པས་བཟུང་བ་ནི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་རང་གི་རྣམ་པར་གཏོད་པར་ནུས་པ་དེ་ལ་འདོད་ཀྱི། སྐམ་
― DTG183_Page_0201 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པས་ལྕགས་གོང་བཟུང་བ་བཞིན་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བ་གཟུང་བ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་རྣམ་པ་ཅན་སྐྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ན། རང་གི་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བ་ནི་དུས་མཚུངས་པ་ཅན་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་རྒྱུ་ཉིད་གཟུང་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། འོན་ཏེ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་ཡིན་ཏེ། ཅི་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་གྲང་ན། གལ་ཏེ་སྣང་བ་དངོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ནི། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་བཞིན་ནམ། ཡང་སྣང་བ་ཡང་བྲལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་སྣང་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ཤེས་པ་རྒྱུན་འཇིག་པས་སྣང་བ་འགག་གོ་ཞེ་ན། ཤེས་པས་སྣང་བ་བྱས་པ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ནི་སྔ་ནས་ཡོད་པ་སྟེ་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ཤེས་པ་ཅི་ཞིག་བྱ། །འོན་ཏེ་ཤེས་པ་ཡོད་ན་མཐོང་གི་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་སྣང་བའི་བྱེད་པ་པོ་ཤེས་པ་ཡིན་ནམ། དེ་ལྟར་རོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། སྣང་བ་ནི་ཤེས་པ་དང་དུས་མཚུངས་པ་ཅན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་སྣང་བ་ཤེས་པ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང༌། དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་སྣང་བ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ཤེས་པ་ཉིད་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མིག་ལ་སོགས་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་རྒྱུའི་ཐུན་མོང་ཅན་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་ངེས་པ་ཅན་དུ་དོན་ཁོ་ན་འཛིན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། རྒྱུ་ནི་དུ་མ་ཡོད་ཉིད་ནའང༌། །འབྲས་བུ་རྗེས་མཐུན་སྐྱེད་པ་གང༌། །དེ་ནི་དེས་གཞན་ངོ་བོ་ཅན། །དེ་གཟུང་བ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་གི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ཞེས་པའི་རྒྱུ་མིག་ལ་སོགས་པ་དུ་མ་ཡིན་ཡང༌། རྒྱུ་གང་ཞིག་གི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཅན་དུ་སྐྱེ་བའི་འབྲས་བུ་དེ་ནི་རྒྱུ་དེས་བཞག་པ་སྟེ། རྒྱུ་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་འབྲས་བུ་གང་ལ་གཏོད་པའི་ཕྱིར། འབྲས་བུ་དེས་ཀྱང་རྒྱུ་རྣམ་པ་འཇུག་ནུས་པ་དེ་འཛིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་དོ། །དཔེར་ན་བུ་ནི་ཕའི་གཟུགས་འཛིན་ནོ་ཞེས་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་དབང་པོའི་ཤེས་པ་ལས་ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་ཐ་དད་པར་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན་གཞན་གྱི་སྐྱོན་གྱི་སྐབས་མེད་དེ། །བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་རང་རིག་པ་ཡང་ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་བཞིན་མངོན་སུམ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རང་བཞིན་
― DTG183_Page_0202 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་བདག་ཉིད་རིག་པའི་མངོན་སུམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པའི་དོན་དུའོ། །འདི་ལ་རྩོད་པར་བྱེད་དེ། རྟོག་པ་ལ་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་རུང་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྟོག་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། །འོན་ཏེ་ཤེས་པ་དོན་ལ་རྟོག་པ་ཡིན་གྱི། རང་གི་ངོ་བོ་ལ་མ་ཡིན་ན་ནི། གལ་ཏེ་དོན་ལ་རྟོག་པ་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་ཡང་རྟོག་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་རྟོག་པ་མ་གཏོགས་པར་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། འདིར་ལན་བཏབ་པ། བདེ་སོགས་བདག་ཉིད་གཞན་མི་བརྟན། །བརྡ་བྱེད་པར་ནི་ནུས་མེད་ཅན། །དེ་ཕྱིར་དེ་དག་རང་རིག་སྟེ། །བརྗོད་དང་རྗེས་འབྲེལ་ཅན་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་གང་ཞིག་ལ་བརྡ་བྱེད་པར་མི་ནུས་པ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དེའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་གཞན་ལ་མི་བརྟེན་པ་སྟེ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་རང་རིག་པའི་ཡུལ་ཡིན་པས་ཏེ། བདེ་བའི་ངོ་བོ་བོར་ན་བདེ་བ་རིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་བདེ་བའི་བདག་ཉིད་དེ་ལ་བརྗོད་པ་དང་འབྲེལ་པར་འཇུག་པ་ག་ལ་ཡོད། འོན་ཏེ་སྔར་བདེ་བ་རིག་པ་ཡིན་ལ། ཕྱིས་བརྗོད་པ་དང་སྦྱོར་བར་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་གཞན་སྐྱེས་པའི་ཚེ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྔོན་གྱི་དུས་ཅན་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་བདེ་བ་རིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཚེ་བདེ་བ་རིག་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་སྔོན་གྱི་ངོ་བོའི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་རིག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གཞན་གྱི་བདེ་བ་རིག་པ་བཞིན་ནོ། །འོན་ཏེ་བདེ་བ་དང་དུས་མཚུངས་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་བའི་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་བརྗོད་པ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེའི་ཚེ་སྐྱེས་པའི་བདེ་བ་རང་ལ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཅི་ལ་སྒྲ་སྦྱོར་བ་ཡིན། འོན་ཏེ་བརྗོད་པ་དང་འདྲེར་རུང་བ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་བདེ་བ་རིག་པ་ནི་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའོ་ཞེ་ན། བདེ་བ་བརྗོད་པས་དབེན་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། ཇི་ལྟར་འདྲེར་རུང་བར་ཤེས་པ་ཡིན་པ་བདེ་བ་དང་སྒྲའི་རྣམ་པ་དག་ནི་དུས་མཚུངས་པར་སྣང་བས་འདྲེར་རུང་བར་སྣང་བ་མ་ཡིན་ན། དེས་ན་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ཉིད་དུ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པ་ནི་གསལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་
― DTG183_Page_0203 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟོག་པ་མེད་པ་ཉིད་མྱོང་བ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྟོག་པ་དང་བཅས་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་རང་རིག་པ་ལ་རྟོག་པ་མེད་པ་སྟེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་རྣམ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་རིག་པའི་དུས་སུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་རྟོག་པའི་ཡུལ་དུ་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་རང་རིག་པ་རྟོག་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་དེ་ལྟ་ན་དོན་ལ་ཡང་ཤེས་པ་རྟོག་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། རྟོག་པས་དོན་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་རྟོག་པ་དོན་འཛིན་པ་ཅན་ཡིན་པ་ད་ལྟ་ན་ཡང་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མྱོང་བའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་རྟོག་པར་འགྱུར། འོན་ཏེ་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་ལ་དོན་གྱི་རྣམ་པར་སྒྲོ་འདོགས་པས་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་ན་ནི། འཛིན་པ་དང་མི་འཛིན་པ་བོར་ན་སྒྲོ་འདོགས་པའི་སྒྲའི་དོན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འཛིན་པ་དང་མི་འཛིན་པའི་ཕྱོགས་གཉིས་ནི་རྟོག་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་དོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་སྨྲས་པ། མངོན་དུ་མི་བྱེད་པའི་རྣམ་པ་ལ་ཞེན་པའི་ཤེས་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་རྟོག་པའོ་ཞེས་འཇིག་རྟེན་པ་འདོད་ལ། མངོན་དུ་བྱེད་པའི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཤེས་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་བརྗོད་དོ། །དོན་དམ་པར་ནི་རིག་པ་ཐམས་ཅད་རྟོག་པ་མེད་པ་སྟེ། རང་རིག་པ་ཉིད་ལ་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་བག་ཆགས་ཀྱི་དབང་གིས་སྔར་མཐོང་བའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ཤེས་པ་འགའ་ཞིག་དོན་ལ་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་སྟེ། མཐོང་བ་ནི་དོན་དང་འབྲེལ་ནས་སྐྱེ་བ་ཅན་དུ་འཇུག་ཅིང་ཉེ་བའི་རང་བཞིན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་མེད་པའོ། །བདེ་བའི་རྣམ་པ་ཡང་རང་རིག་པ་སྟེ། རྟོག་པ་དང་བྲལ་བས་རྟོག་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་བརྡ་བྱེད་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་རང་རིག་པ་སྟེ། མངོན་པར་བརྗོད་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་སྒྲ་དང་འབྲེལ་པར་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱིས་སྨྲས་པ། དེ་དག་གཞན་རིག་བྱེད་མིན་ན། །རང་གི་ངོ་བོ་ཇི་ལྟར་རིག །དོན་གཅིག་རྟེན་ཅན་རྣམ་ཤེས་ཀྱིས། །རིག་པ་ཡིན་ཞེས་ཁ་ཅིག་ཟེར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རེ་ཞིག་ཤེས་པ་གང་ཞིག་གཞན་གྱི་རིག་པར་བྱེད་པ་དེས་ཀྱང་ཇི་སྲིད་རང་གི་ངོ་བོ་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ན་ཡང་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་གཞན་གྱི་རིག་པར་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་
― DTG183_Page_0204 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པས་རང་གི་ངོ་བོ་སྟེ་བདག་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཇི་ལྟར་རིག་པར་འགྱུར། འོན་ཏེ་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་བདེ་བ་ལ་སོགས་པས་རང་རིག་པའོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། རང་རིག་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་འདི་ལྟར་དེ་དག་རིག་པ་ཡིན་པས་ཤེས་པ་གཞན་གྱི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་རིག་པ་ཡིན་ཏེ། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་ནི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་བཞིན་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་ཉིད་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་སྣང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དོན་གཅིག་ལ་བདག་ལ་བརྟེན་པ་གང་ལ་ཡོད་པའི་ཤེས་པ་དེས་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་རིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་ཕྱི་རོལ་དུ་སྣང་བ་མ་ཡིན་ལ། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་དོན་གཅིག་ལ་འདུ་བའི་ཤེས་པས་ཤེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེ་དག་ཆོད་པར་སྣང་བའོ་ཞེས་བྱེ་བྲག་པ་ཁ་ཅིག་ཟེར་བ་འདི་ལ་ལན་བཏབ་པ། དེ་དང་དེ་མིན་དངོས་ཚུལ་ཅན། །དེ་དང་དེ་མིན་དངོས་རྒྱུས་བསྐྱེད། །ཤེས་ལས་ཐ་དད་མིན་སྐྱེས་རྒྱུ། །བདེ་སོགས་ཅི་སྟེ་མི་ཤེས་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེའི་དངོས་པོའི་ཚུལ་ཅན་ནི་སཱ་ལུའི་མྱུ་གུའོ། །དེ་རྣམས་དེ་དང་དེ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བསྐྱེད་པ་སྟེ། སཱ་ལུའི་མྱུ་གུའི་རྒྱུ་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་སཱ་ལུའི་མྱུ་གུ་ཡིན་ལ། ནས་ཀྱི་མྱུ་གུའི་རྒྱུ་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་ནས་ཀྱི་མྱུ་གུའོ།། གང་གི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་དུ་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པར་བྱེད་པ་ནི་རྒྱུ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པ་དང་ཐ་མི་དད་པའི་རྒྱུ་མིག་ལ་སོགས་པ་ལས་སྐྱེས་ན། ཅིའི་ཕྱིར་མི་ཤེས་པ་ཡིན། འདིའི་དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཐ་དད་པར་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་མངོན་སུམ་ནི་ཐ་དད་པར་བསྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པ་ལས་ཐ་དད་པར་རྟོགས་སོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་འདིར་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་ཐ་དད་པའི་རྟགས་བསྟན་པར་ནུས་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པར་ནུས་ཏེ། ངེས་པར་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པ་ནི་རྒྱུ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པས་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ཐ་དད་པར་ཤེས་སོ་ཞེ་ན། འབྲས་བུ་ཐ་དད་པ་ཙམ་ནི་རྒྱུ་ཐ་དད་པར་སྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་གཅིག་ལས་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཐལ་བ་དང་དུ་བ་བཞིན་ནོ། །བདེ་བ་དང་ཤེས་པ་ཐ་དད་པ་སྒྲུབ་པའི་
― DTG183_Page_0205 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྲས་བུ་ཐ་དད་པ་མ་མཐོང་བ་དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ཐ་དད་པ་ཉིད་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པ་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན་ལ་རྒྱུ་ཐ་དད་པ་ནི་མེད་པ་དེ་བས་ན་རྒྱུ་ཐ་མི་དད་པ་ཅན་དང་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་མི་དད་པ་ཅན་དུ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཐ་དད་པ་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱའོ།། །།ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་འགྲེལ་པ། བམ་པོ་བཅུ་གཉིས་པ། རྒྱུ་མཚུངས་པ་ཅན་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རང་གི་དོན་དང་དབང་པོ་དང༌། །སེམས་པ་ཇི་ལྟར་རང་ནུས་པས། །བདེ་བ་ལ་སོགས་སྐྱེ་བར་སྣང༌། །ཡིད་ཀྱང་དེ་དང་མཚུངས་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རང་གི་དོན་ནི་རང་གི་ཡུལ་ཡིད་འཕྲོག་པ་ཡོད་ཅིང༌། མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་མྱ་ངན་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་མཉམས་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་རང་རང་སྐྱེ་བའི་ནུས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་པ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བར་སྣང་བ་དང༌། མིག་ལ་སོགས་པས་སྐྱེད་པའི་ཡིད་དེ་ཡང་མཚུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་གི །རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྒྱུ་མིག་ལ་སོགས་པས་སྐྱེད་པ་ཡིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་རྒྱུ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་དག་ཡོད་དང་མེད་པ་ན། །ལ་ལར་སྐྱེ་ཞིང་མི་སྐྱེ་བའི། །བདེ་སོགས་སམ་ནི་བློ་སྣང་བ། །དེས་དེ་ལས་གཞན་པ་སྐྱེད་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། མིག་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཡོད་ན་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྐྱེ་བར་མི་སྣང་ཞིང༌། མིག་ལ་སོགས་པ་མེད་ན་ནི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བར་མི་སྣང་བ་ཡིན་ལ། མིག་གི་བློ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། མིག་ལ་སོགས་པ་ཡོད་ན་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའམ་བློ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེས་ཏེ་དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་དེ་ལས་གཞན་པའི་རྒྱུ་ལས་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་མི་འབྱུང་ངོ༌། །ཆོས་ལ་སོགས་པ་ལ་བདེ་བ་སྐྱེད་པའི་ནུས་པ་མེད་དེ། འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པའི་སྒྲུབ་པ་ཐོབ་པ་ཉིད་ལས་ཆོས་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ཆོས་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ཡིན་ན། ཕྲེང་བ་དང་བྱུག་པ་སྟེར་བ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་ཡང་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་བྱུག་པ་འབུལ་བ་ལ་སོགས་པ་བདེ་བའི་སྒྲུབ་པ་ཡོད་ན་ཡང་མྱ་ངན་གྱིས་བསླད་ན་ཡིད་བདེ་བར་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཉིད་བདེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་གྱི། །ཕྱི་རོལ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཆོས་མ་
― DTG183_Page_0206 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་པ་ཉིད་མྱ་ངན་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ལས་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པ་མེད་པར་ཆོས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཤེས་པ་ནི་ཆོས་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལས།། བདེ་སྡུག་ལ་སོགས་ཐ་དད་དེ། །དཔེར་ན་བློ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ནི། །གསལ་དང་མི་གསལ་ཐེ་ཚོམ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མིག་དང་གཟུགས་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་དག་ཉིད་ནང་གི་ཁྱད་པར་ལས་རྟོགས་པའི་ངོ་བོར་མཚུངས་ཀྱང༌། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་སྐྱེ་སྟེ། དཔེར་ན་བློ་དེ་ཉིད་གོམས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བ་དང་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཁྱད་པར་བཞིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་བློ་ལས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་བློའི་བྱེ་བྲག་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་རང་རིག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་འཛིན་པ་དང་གནོད་པར་བྱེད་པར་འགྱུར། དོན་གཅིག་ལ་འདུ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་རིག་པར་བྱ་བ་རྗེས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དོན་གང་ཉེ་བས་བློ་དང་ནི། །བདེ་སོགས་དེ་དག་སྐྱེད་པ་ནི། །དེ་བོར་ནས་ནི་དེས་བདེ་སོགས། །ཇི་ལྟར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་རིག་པ་ན་ཤེས་པ་དེ་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་ཤེས་པ་གཞན་ཞིག་ཡིན། གལ་ཏེ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་རིག་པར་བྱེད་པ་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་གང་ཞིག་ཉེ་བས་བདེ་བ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་ཉིད་དེ་ཡང་དབང་པོ་ལས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ན། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྣང་བ་ཅན་གྱི་བློ་དེས་དོན་དེ་བོར་ནས་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། མིག་གིས་བདེ་བ་མྱོང་བ་སྐྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་མཐོང་བ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་ལ་འཇུག་པའི་མིག་བདེ་བ་ལ་ཤེས་པ་སྐྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡང་མིག་ལས་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །འོན་ཏེ་བདག་དང་ཡིད་འདུས་པས་བསྐྱེད་པའི་ཤེས་པ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རིག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། མིག་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན།
― DTG183_Page_0207 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ལྟ་ན་ནི་ཕྱི་རོལ་དང་བདེ་བ་དག་རིམ་གྱིས་མཐོང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཤེས་པ་ཅིག་ཅར་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན། རིམ་གྱིས་འཛིན་ན་དེ་མྱོང་བ། །བར་ཆད་མེད་པར་སྣང་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་མྱོང་བ་རིམ་གྱིས་འཛིན་པ་ཡིན་ན། དོན་སྣང་བ་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་བར་ཆད་མེད་པར་སྣང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། གང་ཅིག་ཅར་མཐོང་བ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་འདི་ནི་རིམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མྱུར་ཞེ་ན་དེ་མཚུངས་ཕྱིར། །ཉམས་མྱོང་མིན་པ་ཅི་སྟེ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དོན་མཐོང་བ་དང་ལྷན་ཅིག་བདེ་བ་མྱོང་བའི་ཕྱིར། བར་མེད་པར་སྣང་བ་དེ་རིག་པ་མྱུར་བ་ལས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མྱུར་བ་དེ་ཉིད་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་མི་འཛིན་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། བདེ་བ་དང་གཟུགས་དག་མྱོང་བ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་མཐོང་བའི་ཚེ་ནང་དུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་གྱུར་པའི་བདེ་བ་རང་རིག་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དབང་པོའི་ཤེས་པ་གཅིག་པུ་ཉིད་དང་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རིམ་གྱིས་འཛིན་པའི་སྐྱོན་མེད་དོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དབང་པོའི་སེམས་ནི་ཡུལ་ངེས་ཕྱིར། །གཅིག་གིས་གཉིས་ཤེས་མ་ཡིན་ཏེ། །བདེ་སོགས་མེད་ནའང་དོན་དག་ལས། །སྐྱེ་བས་དེའི་ནུས་མ་གྲུབ་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཞན་གྱི་ལུགས་ཀྱིས་དབང་པོའི་ཤེས་པ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་འཛིན་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་དང་ཡིད་ཕྲད་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པས་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་རིག་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ཁ་ཅིག་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན་དེ་ལ་ཡང་སྨྲས་པ། དབང་པོའི་ཤེས་པ་གཅིག་གིས་གཟུགས་དང་བདེ་བ་གཉིས་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དབང་པོའི་སེམས་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་ངེས་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བདེ་བ་ལ་མིག་འཇུག་པར་ནི་འགའ་ཞིག་གིས་ཀྱང་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་མེད་ན་ཡང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལས་དབང་པོའི་བློ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གི་ནུས་པ་དབང་པོའི་བློ་ལ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གང་ཞིག་མེད་པར་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་དེའི་རྒྱུ་ཅན་དུ་འཐད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་པོའི་བློ་ནི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར། བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གང་གི་ཚེ་སེར་པོ་དང་ལྷན་ཅིག་སྔོན་པོའི་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བ་དེའི་ཚེ་སྔོན་པོའི་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྔོན་པོ་མེད་
― DTG183_Page_0208 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་ཡང་སེར་པོ་ལས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེར་པོ་ལ་ཡང་ནུས་པ་མེད་དེ། སེར་པོ་མེད་པ་ཡང་སྔོན་པོ་ལས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་གཉིས་ཀྱིས་རང་རང་དུ་སྣང་བ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་སྐྱེད་ན། འོ་ན་ནི་བདེ་བ་དང་གཟུགས་ཀྱང་དབང་པོའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། སྔོ་སོགས་བཞིན་དུ་གཉི་ག་ཡིས། །སོ་སོ་སོ་སོར་ནུས་ན་ནི། །བདེ་བ་འབའ་ཞིག་འཛིན་པར་འགྱུར། །དེ་རྒྱུ་དོན་ནི་མི་འཛིན་པ། །དེ་ཡི་མྱོང་བ་མི་རིགས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། བདེ་བ་དང་གཟུགས་དག་དབང་པོའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པ་ནུས་པ་སོ་སོ་སོ་སོར་ཡོད་ན་ནི། ཡུལ་དང་བྲལ་བར་བདེ་བ་གཅིག་པུ་འཛིན་པར་འགྱུར་ཏེ། སེར་པོ་དང་བྲལ་བར་སྔོན་པོ་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཡན་གར་བ་འཛིན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བདེ་བ་དེའི་རྒྱུ་དོན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མི་འཛིན་པར་བདེ་བ་དེ་མྱོང་བ་མི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགྲོ་བ་བཟང་མོ་ལ་རེག་པ་དང་མཐོང་བ་མེད་པར་འདོད་པ་པོ་ལ་དེ་ཡིས་བསྐྱེད་པའི་བདེ་བ་མི་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཡུལ་དང་བཅས་པའི་བདེ་བ་དབང་པོའི་ཤེས་པས་འཛིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། དོན་དང་ལྷན་ཅིག་འཛིན་ན་ནི། །བློ་དེ་ལས་སྐྱེ་མི་འདོད་ཕྱིར། །བདེ་སོགས་ནུས་པ་ཅི་ཞིག་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དོན་དང་ལྷན་ཅིག་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་ན་ནི། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པ་ལ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ནུས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་དེ་མེད་པ་ཉིད་དེ། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་མེད་པར་ནུས་པ་གྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། གང་གི་ཕྱིར་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལས་སྐྱེས་པའི་བློ་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིག་གི་བློ་ལ་གཟུགས་ཉིད་ཕན་འདོགས་པར་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་བདེ་བ་དོན་ལས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་པར་འདོད་ཀྱང༌། དོན་ཉིད་དང་ལྷན་ཅིག་འཛིན་པ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་བདེ་བ་རྟག་པ་དང་འབའ་ཞིག་པ་མྱོང་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདེ་བ་དང་འབྲེལ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དོན་མེད་པར་ནི་བདེ་ལ་སོགས། །མིག་སོགས་རྣམས་ཀྱིས་མྱོང་ན་ནི། །གཟུགས་སོགས་བུད་མེད་སོགས་ཐ་དད། །ནམ་ཡང་མིག་གིས་འཛིན་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་པར་དེ་ཡིས་བསྐྱེད་པའི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་མིག་ལ་སོགས་པས་མྱོང་ན་
― DTG183_Page_0209 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པ་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དང་མི་མཐུན་པའི་བུད་མེད་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པར་མི་འཛིན་པ་ཡིན་ཏེ། བདེ་བ་ཡན་གར་དུ་འཛིན་ན་རྒྱུ་ཅི་ཡང་རུང་བ་ཡོད་ན་ཡང་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་དང་རྟག་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་གྱི། བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་དོན་ཡིན་པར་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པར་འགྱུར། འོ་ན་ཇི་ལྟར་བདེ་བ་ཉེ་བས་འཛིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཕྱི་རོལ་ཡང་མིག་གིས་འཛིན་པར་འདོད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། ནང་དོན་རྒྱུ་ནུས་ཅན་ཡོད་ན། །བློ་ནི་ཕྱི་རོལ་མཐོང་ལྡན་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ནང་གི་རྒྱུ་ཉེ་བར་གྱུར་པ་བདེ་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་དོན་ནུས་པ་ཅན་དུ་གྲུབ་ན། བློ་ནི་བུད་མེད་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱི་རོལ་ལ་མཐོང་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་བདེ་བ་མྱོང་བར་མ་གྱུར་ན་ཡང་དེའི་ཚེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མཐོང་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་དོན་འཛིན་པ་ཉིད་དུ་ཡང་འདོད་དེ། །མི་རྟག་པ་བདེ་བ་དོན་ལས་སྐྱེས་པ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དོན་འཛིན་ན་དེ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡི། །བདེ་བ་ལ་སོགས་མྱོང་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དོན་འཛིན་པའི་ཚེ་དོན་དེ་ལས་སྐྱེས་པའམ། རྟག་པའི་བདེ་བ་རྣམས་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཤེས་པ་ཅིག་ཅར་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་གིས་བདེ་བ་དང་གཟུགས་རིག་པར་བཀག་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཤེས་པ་ཅིག་ཅར་སྐྱེ་བ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྐྱོན་འདི་ཡོད་དེ་བློ་དག་ཅིག་ཅར་སྐྱེ་བ་ན། ཡུལ་ནི་དེ་དང་དེ་ཡོད་ཕྱིར། །དོན་ནི་ཅིག་ཅར་ཡོད་པ་ན། །བདེ་སྡུག་དག་ནི་མྱོང་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། བདེ་བ་དང་གཟུགས་འཛིན་པའི་བློ་དག་ཅིག་ཅར་སྐྱེ་བ་ཡོད་ན་ནི། འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པའི་དོན་ཅིག་ཅར་ཡོད་ན་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཅིག་ཅར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པ་དེ་དང་དེའི་ཡུལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཅིག་ཅར་སྐྱེ་བར་མཐོང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་ཅིག་ཅར་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཡོད་པ་དེའི་ཚེ་དེ་རིག་པ་ཅིག་ཅར་མྱོང་བར་འགྱུར་ན། གང་གི་ཕྱིར་ཅིག་ཅར་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །སྨྲས་པ། ནང་གི་ཉེར་ལེན་ཤེས་པ་ནི། །ཡོད་ན་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་འབྱུང༌། །ཉེར་ལེན་མིན་པའི་འགལ་བ་དེ། །གཅིག་གི་མིན་པར་འདོད་ཅེ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནང་གི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་ཡོད་ན། བདེ་བ་དང་སྡུག་
― DTG183_Page_0210 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྔལ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་ཡིན་ལ། ཤེས་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པས་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་འགལ་བ་ཅིག་ཅར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིར་ལན་སྨྲས་པ། རྣམ་ཤེས་དེ་ནི་གང་གིས་ན། །མི་ཤེས་པ་ཡི་ཉེར་ལེན་རྒྱུ། །བདག་པོ་ཉིད་ཀྱང་བྱེད་པ་ནི། །དེ་ནི་འགལ་བ་ལ་ཡང་སྣང༌། །དཔེར་ན་སྣང་གཅིག་མཚན་རྒྱུ་དང༌། །དེ་ལས་གཞན་པའི་མིག་གཉིས་ཀྱིས། །གཟུགས་མཐོང་བ་མི་མཐུན་མཐུན་དང༌། །མཐུན་པ་ཅིག་ཅར་བྱེད་པ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཉེ་བར་ལེན་པ་གཅིག་གིས་འགལ་བའི་འབྲས་བུ་ཅིག་ཅར་མི་སྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་རིགས་ཏེ། འོན་ཀྱང་མི་ཤེས་པ་སྟེ་རྟོགས་པ་མེད་པའི་རང་བཞིན་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུར་ཤེས་པ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། རིགས་མཚུངས་པ་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་པོ་ཉིད་དེ་ཕན་འདོགས་པར་ནི་བྱེད་པ་ཉིད་དེ། བདག་པོ་དེ་ནི་འབྲས་བུ་འགལ་བ་ལ་ཡང་ཅིག་ཅར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་སྣང་བའི་སྒྲོན་མ་གཅིག་མཚན་མོ་རྒྱུ་བའི་འུག་པས་གཟུགས་མཐོང་བ་དང་མི་མཐུན་པ་དང༌། དེ་ལས་གཞན་པ་ཉིན་མོ་མཐོང་བ་ཅན་གྱིས་གཟུགས་མཐོང་བ་དང་མཐུན་པར་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཕྱིར་བདེ་བ་ལ་སོགས་དོན། །རང་ལ་འཕོ་བར་སྣང་ཅན་དང༌། །རང་གི་བདག་ཉིད་རིག་པ་པོ། །དེ་དག་དོན་ལས་སྐྱེས་པ་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གལ་ཏེ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་མ་རྟོགས་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ལ། གཟུགས་ཡོད་ན་སྐྱེ་བ་ཡིན་པས་དེའི་ཚེ་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པའི་ཡུལ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ན་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཅིག་ཅར་རིག་པར་འགྱུར་བ་བཞིན་དུ། སངས་རྒྱས་པ་ལ་ནི་ཅིའི་ཕྱིར་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཅིག་ཅར་མྱོང་བར་མི་འདོད་ཅེ་ན། བག་ཆགས་སད་པ་ལ་དེ་ལྟ་བུ་མེད་པའི་ཕྱིར། དོན་ཡོད་ཀྱང་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་མི་སྐྱེ་སྟེ། དཔེར་ན་གཟུགས་སྣང་བ་ཡོད་ཀྱང་རེས་འགའ་ཉིད་རྟོགས་པ་སྐྱེའི། རྟག་ཏུ་ནི་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །འོན་ཏེ་གཞན་གྱི་ཡང་བག་ཆགས་དང་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྲེལ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ཅིག་ཅར་དོན་ཉེ་བར་གྱུར་ཀྱང་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཅིག་ཅར་སྐྱེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་ནི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་བག་ཆགས་དང་འབྲེལ་ན་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ན་སྟེ། དྲན་པ་དང་ངོ་ཤེས་པ་དག་གི་བཞིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དྲན་པ་ཡང་རང་རིག་
― DTG183_Page_0211 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ་དྲན་པ་ནི་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཅན་ཉིད་ཀྱི་དོན་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་དྲན་པ་དོན་ཉིད་རིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་གལ་ཏེ་དྲན་པ་ལ་དོན་སྣང་སྟེ་མངོན་སུམ་བཞིན་ཡིན་ན་དྲན་པའི་ཡུལ་དོན་རྟོགས་པར་འགྱུར་བས་དྲན་པས་དོན་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གསལ་བར་གྱུར་ན་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བར་མི་རུང་སྟེ། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་གསལ་བ་ཉིད་མངོན་སུམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། མངོན་སུམ་གྱིས་མཚན་ཉིད་དུ་གཞན་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གསལ་བར་གྱུར་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་དོན་ནི་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། དེ་ལྟར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་རང་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དྲན་པས་སྔ་མ་དང་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་དོན་སྣང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཉིད་དུ་གང་གིས་ཤེས། མངོན་སུམ་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་དྲན་པ་ཉིད་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་འཛིན་པའོ་ཞེ་ན། མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་བ་ལ་དྲན་པ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནམ། སྔར་མེད་པ་འཛིན་པ་ནི་དྲན་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དྲན་པ་སྔར་མེད་པའི་དོན་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ལ། མངོན་སུམ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་འཛིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དྲན་པ་ནི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་འཛིན་པ་ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །དྲན་པ་ནི་དོན་ལ་དོན་དུ་ཤེས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་སྔར་མཐོང་བ་དེ་དོན་ཡིན་ལ། འདི་ནི་སྔར་མེད་པ་ཉིད་སྐྱེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དྲན་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ནི་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་དུ་དྲན་པ་ཉིད་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །སྔར་མཐོང་བའི་སྟོབས་ལས་སྐྱེས་པའི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ནི་དྲན་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཁོ་ནའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་མཐོང་བའི་འདུ་བྱེད་ལས་སྐྱེས་པར་གྱུར་པའི་དྲན་པ་ནི་བདག་ལ་འཕོས་པའི་དོན་འཛིན་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ནང་གི་རེག་བྱའི་ཁྱད་པར་རྣམས་རང་ལ་དེ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་ལ་འཕོ་བར་སྣང་བ་ཅན་རིག་པ་པོ་ཡིན་ཞིང༌། རང་གི་བདག་ཉིད་དེ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པའི་རང་རིག་པ་པོ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེ་ལས་འདུ་བྱེད་པ་འཇུག་པར་གྱུར་པའི་དོན་ནང་གི་རེག་བྱའི་ཁྱད་པར་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པས་ཐ་དད་པ་རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་
― DTG183_Page_0212 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཉིད་རིག་པ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་རིག་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །མདུན་ན་གནས་པ་ནི་དོན་རྣམས་ལས་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་བག་ཆགས་ས་ད་པ་ལས་སྐྱེས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དེ། འདི་ལྟར་འཁྱུད་པས་བདེ་བ་འདུས་བྱས་ན་ཤིན་ཏུ་བརྟན་པར་སྐྱེས་ནས་ཡང་རེག་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྤྱོད་པའི་གཟུགས་མཐོང་བ་ལས་སད་པར་གྱུར་པས་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱི་ནང་གི་རེག་པའི་བདེ་བ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་མདུན་ན་གནས་པའི་དོན་རྣམས་ལས་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེས་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་དེ་གནས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་རིག་པར་བྱེད་པར་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་མི་འགྱུར་རམ། དེའི་ཕྱིར་ཅི་སྟེ་རང་ལ་འཕོ་བར་སྣང་བ་ཅན་རིག་པར་བྱེད་ཅེས་བརྗོད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། དོན་གྱི་བདག་ཉིད་རང་བདག་ཡིན། །དེས་ན་དེ་དག་དེས་མྱོང་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་དོན་མྱོང་བར་བཤད་དེ། །དམིགས་པ་དག་ནི་དེར་སྣང་བའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་རང་རིག་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། ནང་གི་རེག་བྱའི་ཁྱད་པར་ཡིན་ཏེ། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་ནང་གི་རེག་བྱའི་ཁྱད་པར་རིག་པ་དེའི་ཕྱིར་རེག་པར་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་གྱི་དོན་རྣམས་མྱོང་བར་བཤད་དེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པར་ཐ་དད་པར་རིག་པ་ཡིན་ན་ནི་བདེ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའོ་སྙམ་དུ་འབྲེལ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར། རང་གི་ངོ་བོ་རྟོགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་རྒྱུའི་སྟོབས་ལས་སྐྱེ་བར་རིགས་པ་དེའི་ཕྱིར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཞེས་བཤད་དོ། །བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པ་དག་ནི་ནང་གི་རིག་བྱ་སྣང་བ་ཅན་ཉིད་དོ། །ཁ་ཅིག་བདེ་སོགས་སེམས་མེད་དང༌། །ཕྱི་ན་གནས་དང་གཟུང་བ་རུ། །སྨྲ་བར་བྱེད་པ་དེ་དག་གིའང༌། །ཅིག་ཅར་གཉིས་འཛིན་མི་འཐད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གྲངས་ཅན་ཁ་ཅིག་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་ཕྱི་རོལ་ན་གནས་པ་དང་སེམས་མེད་པ་ཉིད་དང་གཟུང་བར་སྨྲ་བར་བྱེད་པའི་གྲངས་ཅན་དེའི་ཡང་ཅིག་ཅར་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་གཉིས་གདོན་མི་ཟ་བར་འཛིན་པར་མི་འཐད་དེ། གདོན་མི་ཟ་བར་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་དང་ལྷན་ཅིག་པ་ཉིད་དུ་དམིགས་པར་ངེས་པ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་
― DTG183_Page_0213 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་ཕྱི་རོལ་དང་ལྷན་ཅིག་དམིགས་པར་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བདེ་སོགས་སྔོ་སོགས་དང་ཐ་དད། །མིན་ཅན་དངོས་ཕྱིར་གཅིག་འཛིན་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་དང་རྨོངས་པ་ཉིད་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་གང་དག་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྔོན་པོ་དང་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཅིག་ཅར་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། ཐ་དད་སྣང་ཅན་སེམས་ཀྱི་ཡུལ། །དེ་ལས་ཐ་དད་མེད་དམ་ཅི། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་དང་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཐ་དད་པར་སྣང་བ་གང་ལ་ཡོད་པའི་སེམས་དེ་དག་གི་གཟུང་བའི་ཡུལ་ནི། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལས་ཅིའི་ཕྱིར་ཐ་མི་དད་པར་འགྱུར་ཏེ། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་དང་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྣང་བ་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་འཐད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྒྱུ་ཐ་དད་པས་ཀྱང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཕྱི་རོལ་དེ་ཐ་མི་དད་ཀྱང༌། །གོམས་པ་ཤིན་ཏུ་ཕུལ་བྱུང་ལས། །བློ་ལ་དགའ་དང་གདུང་བ་ཡིས། །ཤིན་ཏུ་ཕུལ་བྱུང་མེད་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ན། འོ་ན་ནི་ཕྱི་རོལ་པ་དེ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་ཅིང་ཚུལ་གཅིག་པས་གོམས་པའི་ཁྱད་པར་ལས་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་བློ་ལ་དགའ་བ་དང་གདུང་བ་ཤིན་ཏུ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་དངོས་པོ་མེད་པར་འགྱུར་ན། གོམས་པའི་བྱེ་བྲག་ལས་བུད་མེད་གཅིག་ལ་དགའ་བ་དང་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་སྐྱེ་བར་མཐོང་བ་ཡང་ཡིན་ནོ། །བདེ་བ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ཡང་འགྲོ་བ་བཟང་མོའི་མིག་དང་ནུ་མ་དང་འཛུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆ་བྱད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་རང་བཞིན་ཐ་དད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་བློ་ཡང་བདེ་སོགས་པའི། །བདག་ཉིད་ཅན་དུ་འགལ་མེད་ན། །ད་ནི་བདེ་སོགས་བདག་ཉིད་དེ། །ཕྱི་རོལ་དུ་ནི་ཇི་ལྟར་རྟོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འོ་ན་ཇི་ལྟར་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བློ་ཡང་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བློ་ཡང་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པས་གོམས་པའི་བྱེ་
― DTG183_Page_0214 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྲག་གིས་བློ་ཤིན་ཏུ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ན་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ལ་འགལ་བ་མེད་དོ་ཞེ་ན། ད་ནི་བློ་ལ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་དུ་ཁས་བླངས་ནས་ནི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་དེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། བློ་ལ་གནས་པའི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་བློ་ཉིད་བདེ་བ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་གཙོ་བོ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཕྱི་རོལ་ཀྱང་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འོ་ན་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་གཙོ་བོ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཉིད་ཅི་ཡིས་ཤེས། གལ་ཏེ་རིགས་ཐ་དད་ལྡན་པ། །གཟུང་དང་འཛིན་པ་མིན་ཞེ་ན། །སྐྱེས་བུ་ཀུན་གྱི་འཛིན་བྱེད་མིན། །དེ་ཕྱིར་ཟབ་པོ་ཉམས་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འོ་ན་གལ་ཏེ་སྒྲ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་བློས་འཛིན་པར་འགྱུར་ན། སྔོན་པོ་དང་ཤེས་པ་དག་རིགས་ཐ་དད་པ་ཅན་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་བློ་རིགས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཅན་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་འཛིན་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་གྲངས་ཅན་གྱི་སྐྱེས་བུ་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེས་བུ་ནི་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་དང་རིགས་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་པས་སྐྱེས་བུ་གཙོ་བོ་མ་ཡིན་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་གཙོ་བོའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་བུ་འཛིན་པར་བྱེད་པར་མེད་མདོ་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དེ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་ཟ་བ་པོར་མི་འགྱུར་བ་ལས་སྐྱེས་བུ་ཟབ་པོར་ཡང་འདོད་པ་ཡིན་ཞིང་འཛིན་པ་ལས་ཟབ་པོ་གཞན་པ་ཡང་མེད་དོ། །འོན་ཏེ་བློ་དང་ཕྱི་རོལ་དག་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཡིན་པས་བློ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་དུ་གྱུར་ན་དོན་ཀྱང་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་དུ་གྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདིས་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་ཉིད་གསལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། མ་གྲུབ་པ་འདིས་ནི་ཕྱི་རོལ་པ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་དུ་གྲུབ་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་བཀོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་སྨྲས་པ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་
― DTG183_Page_0215 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ཡིན་ཏེ། །གཟུང་དང་འཛིན་པ་ཡོད་ཕྱིར་རོ། །ཡོད་ན་དེ་ནི་གཞན་ལའང་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། བློ་དང་ཕྱི་རོལ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་བློ་ནི་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ་ཕྱི་རོལ་གཟུང་བ་ཡིན་ཏེ། །གང་ན་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ཡོད་པ་དེ་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་ལ་སོགས་པ་དང་སྐྱེས་བུ་བཞིན་ནོ། །འོན་ཏེ་བློ་དང་ཕྱི་རོལ་དག་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ཡིན་པ་ཉིད་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ནི་གཞན་དུ་སྐྱེས་བུ་ལ་ཡང་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ཡོད་པས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཕྱིར་དེ་དག་ནང་ཉིད་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེའི་ཕྱིར་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱི་རོལ་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ནང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ནི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། མྱོང་བའི་ཕྱིར་ན་སེམས་བྱུང་ཡིན། །གང་གི་ངོ་བོ་མྱོང་མིན་པ།། དེ་ནི་དེའི་མྱོང་མ་ཡིན་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ནི་སེམས་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ནང་ཁོ་ནར་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་གང་གི་ངོ་བོས་མྱོང་བ་དེ་ནི་དེ་ལྟར་ཁས་བླང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། མྱོང་བ་བསལ་ན་དངོས་པོ་རྣམ་པར་གཞག་པར་མི་ནུས་ལ། གང་གི་རང་བཞིན་མ་མྱོང་བ་མྱོང་བ་དེ་ནི་དོན་དེའི་མྱོང་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཕྱི་རོལ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དམ། བེམས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ལ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པས་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་མྱོང་བ་ནི་བདེ་བ་གང་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པའི་མྱོང་བ་དེ་ནི་བདེ་བ་མྱོང་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན། སྡུག་བསྔལ་རིགས་པ་ནི་བདེ་བ་རིག་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་མེད་པའི་ཤེས་པས་བདེ་བ་མི་འཛིན་པ་དེ་བས་ན་བདེ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་ཉིད་ཀྱིས་བདེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བའི་བདེ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་ནི་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་སྔོན་པོའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བས་སྔོན་པོ་ཐ་དད་པར་ཤེས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བདེ་བའི་རྣམ་པ་རྣམ་པ་མྱོང་བའི་ཕྱིར། ཕྱི་རོལ་གྱི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན།
― DTG183_Page_0216 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ཡིན་ཏེ་མཐོང་བའི་སྔོན་པོའི་རྣམ་པ་ཡོད་པ་ཕྱི་རོལ་དང་ཉེ་བ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་སྔོན་པོ་ཕྱི་རོལ་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་འདི་ནི་རིགས་ཀྱི། བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ནི་གོམས་པའི་སྟོབས་ལས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བར་སྣང་བའི་ཕྱིར། ཕྱི་རོལ་གྱི་བདེ་བའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཅན་དུ་བློའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་བདེ་བ་མི་རུང་སྟེ། དེ་བས་ན་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཕྱི་རོལ་པར་ཐལ་བར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་རྩོད་པར་བྱེད་པས། །དེ་ཡི་དངོས་མིན་ཅན་མྱོང་བས། །བློར་གྱུར་དེ་ནི་རིག་ཅེ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་བདེ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ནི་གོམས་པས་ཁྱད་ཞུགས་པའི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་བློའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ནི་འདི་སྐད་དུ་སྟོན་པར་འགྱུར་ཏེ། རིག་པ་བདེ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་གྱུར་ན་བདེ་བ་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་དུ་གྱུར་ཀྱང༌། བདེ་བ་ལས་ཐ་དད་པའི་བདག་ཉིད་བདེ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་མ་ཡིན་པས་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་རིག་པ་ནི་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དང་རྣམ་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་སྐྱེས་བུ་འབྲས་བུར་འགྱུར་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་རྣམ་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་སྐྱེས་བུའི་འགྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་འདི་ནི་རྣམ་པ་དང་བཅས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་ལན་བཏབ་པ། མངོན་སུམ་དང་དྲན་རྣམ་པ་ཅན། །མྱོང་བ་མ་གཏོགས་འདིར་བློ་གང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་གྱི་རྣམ་པ་དང་དྲན་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་རིག་པ་བོར་ན་འདིར་ནང་ན་བློ་གཞན་ཅི་ཞིག་ཡོད། འོན་ཏེ་བློ་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡིན་ལ་རིག་པ་ནི་ཉམས་སུ་མྱོང་བའོ་ཞེ་ན། ཞེན་པ་དང་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་གྲངས་ཙམ་མ་ཡིན་ནམ། རྣམ་གྲངས་ཐ་དད་པས་དོན་ཐ་དད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་ཆེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་དོན་གྱི་རྣམ་པ་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་བློ་ཡིན་ལ། རྣམ་པ་མེད་པ་ཅན་གྱི་རིག་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་མེད་པར་རིག་པ་ལ་ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཐ་དད་པའི་རིག་པ་མེད་ན། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་མྱོང་བ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། །རིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར། སེམས་གཞན་དོན་མེད་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། འོ་ན་བདེ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་གྱི་ཉམས་སུ་མྱོང་བའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་སྙད་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཐ་སྙད་ཐ་དད་པས་
― DTG183_Page_0217 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། དོན་ནི་དེ་དང་དེ་བླངས་ནས། །བདེ་སྡུག་ལ་སོགས་རིག་པ་ནི། །གཅིག་ཉིད་གསལ་བར་མཐོང་འགྱུར་གྱི། །བར་དུ་གཞན་ནི་མཐོང་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པའི་དོན་དེ་དང་དེ་དག་ཉེ་བར་བླངས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་གྱི་རིག་པ་གཅིག་ཉིད་གསལ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་མཐོང་བར་འགྱུར་ཏེ། བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ལས་གཞན་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་བར་དུ་སྟེ། བདེ་བའི་རྣམ་པ་དང་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ནང་དུ་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནོ།། དེར་ཡང་དུས་གཅིག་ཏུ་རིང་པོ་དང་ཐུང་དུ་ལ་སོགས་པ་ཅན་ཉམས་སུ་མྱོང་ན། ཇི་ལྟར་འདོད་པའི་ཐ་སྙད་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་དང་གཏི་མུག་ཅེས་བྱ་བ་བྱེད་དེ་གནས་སྐབས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཐ་དད་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་བརྗོད་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐ་སྙད་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འདྲེ་ཕྱིར་དབྱེར་མེད་དེ། །ལྕགས་གོང་དང་ནི་མེ་བཞིན་ནོ། །དངོས་པོ་ཀུན་ལ་ཐ་དད་དང༌། །ཐ་དད་མེད་པ་ཉམས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འོན་ཏེ་བློ་དང་རིག་པ་དག་ཤིན་ཏུ་འདྲེས་པའི་ཕྱིར། ཐད་པ་མེད་པར་ཤེས་པ་སྟེ། ལྕགས་གོང་དང་མེ་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་དེ་ལྟར་དཔེར་ཙམ་གྱི་དོན་ཤེས་ན་ནི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཀ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་གཅིག་པ་ཅན་དུ་ཤེས་པར་འགྱུར་ན། འདྲེ་བར་དོགས་པས་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་མི་ངེས་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཅིག་པ་ཉིད་མ་གྲུབ་ན་དེ་འདུས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡང་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འདྲེས་པས་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་མ་ངེས་ཀྱང་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཐ་དད་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་གྲུབ་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཐ་དད་མེད་མྱོང་ཅན་གཅིག་ན། །དེ་ལྟར་མིན་གང་དེ་ཐ་དད། །ལྡན་གྲུབ་འགྱུར་འདི་མ་གྲུབ་ན། །ཐད་དད་སྒྲུབ་བྱེད་གྲུབ་པ་མིན།། ཞེས་བྱ་བ་ལ། དངོས་པོ་གང་ཐ་དད་པ་མེད་པར་མྱོང་བ་ཡོད་པ་དེ་གཅིག་པ་ཡིན་ན་དངོས་པོ་གང་ཞིག་དེ་ལྟར་ཐ་དད་པ་མེད་པར་མྱོང་བ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་དེ་ཐ་དད་པ་དང་ལྡན་པ་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ཐ་མི་དད་པར་རིག་པ་འདི་ཡིས་གཅིག་པ་ཉིད་མ་གྲུབ་ན་ཐ་དད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་མི་རིགས་ཏེ།
― DTG183_Page_0218 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐ་དད་པ་ནི་ཐ་མི་དད་པ་འདུས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་དག་གིས་ལ་ཐ་མི་དད་པ་མེད་ན་ཐ་དད་པ་ཡང་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །དེ་ནི་གྲངས་ཅན་གི་གཞུང་གིས་ཀྱང་ཐད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དཀར་དང་བདེ་སོགས་ཐ་དད་པར། །སྣང་ཅན་ཐ་དད་མེད་བློས་མྱོང༌། །ཐ་དད་མེད་སྣང་ཅན་ཐ་དད། །ཐ་དད་ཐ་དད་མེད་རྟེན་ཅི། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཐ་དད་པར་སྣང་བ་གང་ལ་ཡོད་པའི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་དཀར་པོ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཐ་མི་དད་པ་དང༌། བློས་རིག་པ་ནི་གལ་ཏེ་ཐ་དད་མེད་པར་སྣང་བ་ཅན་ཡང་ཐ་དད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེའི་ཚེ་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པ་ཅི་ཞིག་གི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་གྲངས་ཅན་གྱི་ལྟ་བ་ལ་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་དད་མེད་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་པའི་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཕན་ཚུན་དང་སེམས་ལས་ཐ་དད་པར་མ་མཐོང་བ་ཡང་ཐ་དད་པར་འདོད་པ་དེ་ལྟར་གྲངས་ཅང་ཡི་ཡང་བློ་དང་རིག་པ་དག་ཐ་དད་པར་མི་ཤེས་ཀྱང་ཐ་དད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གསལ་བས་བསྒྲིབ་སྐྱང་འགའ་ཞིག་ནི། །ཐ་དད་མཐོང་ཕྱིར་སེམས་བྱུང་དང༌། །སེམས་ཉིད་ཀྱི་ནི་རྒྱུན་དག་ལ། །ཐ་དད་རྣམ་གཞག་གྲུབ་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སེམས་ལས་བྱུང་བ་ནི་སེམས་ལས་ཐ་དད་པར་འདོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ལས་སེམས་བྱུང་གཞན་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་དད་པར་ཁས་བླངས་ནས་ཀྱང་སྨྲས་པ། འགའ་ཞིག་རིག་པ་དང་སེམས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་གསལ་བའི་ཆོས་ཀྱི་བསྒྲིབས་པའི་འདུ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་གཞན་དག་ཀྱང༌། དུས་རེས་འགའ་ཞིག་གི་ཚེགས་ལ་བར་མྱོང་བ་མེད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་རྒྱུན་འདུག་པའི་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དུས་གཞན་དུ་ཐ་དད་བར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་གྲུབ་པ་ཁོ་ན་སྟེ། དཔེར་ན་ཉི་མའི་འོད་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་སྐར་མའི་འཁོར་ལོའི་འོད་ཟིལ་གྱིས་མནན་པས་ཤིན་ཏུ་གསལ་བའི་ཤེས་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་ལ། མཚན་མོའི་དུས་ན་སྐར་མའི་འཁོར་ལོ་གསལ་བར་ནུས་པས་མཐོང་བ་བཞིན་ནོ། །བློ་དང་སེམས་དག་འགའ་ཞིག་གི་ཚེ་ཡང་ཐ་དད་པར་གསལ་བར་སྣང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་
― DTG183_Page_0219 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་ཐ་དད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ལུང་ལས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་མ་འདྲེས་པར་དོན་ཙམ་སྣང་བ་ནི་མངོན་སུམ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། དེ་ཉིད་སྨྲས་པ། སྔར་བསྟན་ཤེས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ། །དེ་དག་དེ་བསྒོམས་ལས་བྱུང་སྟེ། །རྟོག་པའི་དྲ་བ་རྣམ་བསལ་བས། །གསལ་བ་ཉིད་དུ་སྣང་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣལ་འབྱོར་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་སྟེ། གང་ལ་དེ་ཡོད་པའི་ཤེས་པ་འཕགས་པའི་བདེ་པ་ལ་དམིགས་པ་ཅན་དེ་དག་སྔར་ལེའུ་གཉིས་པར་བསྟན་པའོ། །རྒྱུ་ཅི་ཞིག་ལས་ཤེས་པ་དེ་སྐྱེ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། གོམས་པའི་རྒྱུ་ཅན་ཏེ། བསྒོམས་པའི་དབང་གིས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། རྣལ་འབྱོར་པའི་ཤེས་པ་གསལ་བར་སྣང་བར་འགྱུར་ལ་གསལ་བར་སྣང་བ་ཅན་ཡང་རྟོག་པའི་དྲ་བ་བསལ་བས་ཡིན་ཏེ། གང་གིས་རྟོག་པའི་དྲ་བའི་ཚོགས་བསལ་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟོག་པ་མེད་པ་ནི་མངོན་སུམ་ཡིན་ནོ། །དོན་གྱི་དབང་གིས་སྐྱེ་པའི་ཕྱིར། དོན་ཉེ་བར་སྣང་བ་ཅན་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་ཆོད་པར་གྱུར་པའི་ཡུལ་ཅན་ནི་གོམས་པའི་སྟོབས་ལས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། རྟེན་པ་མེད་པར་ཇི་ལྟར་གྱུར་ཞེ་ན་དེ་ལ་གོམས་པའི་སྟོབས་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་གསལ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདོད་དང་མྱ་ངན་འཇིགས་དང་སྨྱོ། །རྐུན་པོ་རྨི་སོགས་བསླད་ཡིན་ཡང༌། །མདུན་ན་གནས་པ་བཞིན་དུ་ནི། །ཡང་དག་མིན་པའང་མཐོང་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདོད་པ་དང་མྱ་ངན་དང་འཇིགས་པ་དེ་དག་གིས་བྱས་པའི་སྨྱོ་བ་ནི་དེ་དག་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་གྱི་འཁྲུལ་པ་སྟེ། དེ་དང་ཆོམ་རྐུན་དང༌། རྨི་ལམ་སྟེ། དེ་ལ་སོགས་པ་གང་ལ་ཡོད་པའི་འཆི་བའི་རྟགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །འཆི་རྟགས་བྱུང་བའི་ཚེ་ནུབ་མོ་ཤ་ཟ་གསལ་བར་སྣང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་གིས་ཉེ་བར་བཅོམ་པའི་འཇིག་རྟེན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་མེད་པའི་བུད་མེད་བཟང་མོ་ལ་སོགས་པ་ཡང་མདུན་ན་གནས་པ་བཞིན་དུ་སྣང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། དོན་ལས་སྐྱེ་བ་མེད་ཀྱང་ཤེས་པ་རྟོག་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་གནས་སོ། །རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པ་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་མདུན་ན་གནས་པ་བཞིན་དུ་
― DTG183_Page_0220 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་རྣལ་འབྱོར་བའི་ཤེས་པར་ཏོག་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཡང་གོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་གསལ་བར་སྣང་བ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར། །རྣམ་པར་རྟོག་དང་རྗེས་འབྲེལ་པ། །དོན་གསལ་སྣང་བ་ཅན་མ་ཡིན། །འདི་ལྟར། རྨི་ལམ་ན་ཡང་དྲན་དོན་དྲན། །དེ་ནི་དེ་འདྲའི་དོན་དྲན་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣམ་པར་རྟོག་འདི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་འཛིན་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་ལ། གསལ་བར་སྣང་བ་ཅན་ཉིད་ནི་ཉེ་བ་ཙམ་ཞིག་སྣང་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་རང་བཞིན་འཛིན་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་དོན་གསལ་བར་སྣང་བ་ཅན་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྨི་ལམ་ན་ཡང་དྲན་པ་ཡོད་མོད་ཀྱི་དེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལ་ཞེན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་གསལ་བར་སྣང་བ་ཅན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དྲན་པ་དེ་ནི་དེ་འདྲ་བའི་དོན་དང་ལྡན་པ་སྟེ་གསལ་བའི་དོན་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་རྨི་ལམ་དེ་ཉིད་ན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་གསལ་བའི་དོན་ཅན་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །རྨི་ལམ་ན་དྲན་པའི་དོན་ཅན་གསལ་བ་མ་ཡིན་པར་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་རྨི་ལམ་ན་ཡོད་པའི་དྲན་པའི་དོན་ཅན་སད་པའི་ཚེ་དྲན་པར་འགྱུར་གྱི། དེ་འདྲ་བའི་དོན་དང་ལྡན་པ་གསལ་བའི་དོན་ཅན་དྲན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་གསལ་བར་སྣང་བ་ཅན་ཉིད་རྨི་ལམ་ན་དྲན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་དུ་རྟོག་པ་མེད་པ་ཡང་དྲན་པར་འགྱུར་ན། དེ་ལྟར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་བསླད་པ་ལས་སམ། གོམས་པ་ལས་རྟོག་པ་གསལ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་བྱེ་བྲག་སྨྲ་བས་བརྩད་པ། འོ་ན་དངོས་པོ་ཡོད་ན་གོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་གསལ་བར་སྣང་བ་ཅན་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནམ། གོམས་པའི་དབང་གིས་མ་རིག་པའི་རབ་རིབ་ཀྱི་ལིང་ཏོག་དང་བྲལ་ན། དེ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པས་དོན་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་མེད་ན་དེའི་རང་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་སྣང་བར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་གསལ་ཏེ་རྣལ་འབྱོར་པའི་ཤེས་པ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཡོད་པར་ཁས་བླང་དགོས་སོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། མིག་ཙང་ཟད་པར་ས་ལ་སོགས། །ཡང་དག་མིན་ཡང་བསྒོམས་པ་ཡིན། །སྟོབས་ཀྱིས་སྤྲུལ་པ་རྟོག་མེད་དང༌། །གསལ་བར་སྣང་བ་ཅན་དུ་གསུངས། ཞེས་
― DTG183_Page_0221 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བ་ལ། གོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་བདེན་པ་ཉིད་གསལ་བར་སྣང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བྱེ་བྲག་སྨྲ་བ་ནི་གཙང་བ་སྟེ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་ཟད་པར་ས་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པ་གོམས་པའི་སྟོབས་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་གསལ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་དང་གསལ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་རྟོག་པ་མེད་པ་ཅན་དུ་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བས་འདོད་ཀྱི། མི་གཙང་བ་རུས་པའི་གོང་བུ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། ནམ་མཁའ་ལས་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཕྱིར་ཡང་དག་ཡང་དག་མིན། །གང་གང་ཕུལ་དུ་གོམས་གྱུར་པའི། །བསྒོམས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནི། །དེ་གསལ་མི་རྟོག་བློ་འབྲས་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཟད་པར་ས་ལ་སོགས་པ་གོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རྣལ་འབྱོར་པས་མཐོང་བ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་སྟེ་ཚད་མ་དང་ལྡན་པའི་བདེན་པ་བཞིའོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཚད་དང་མི་ལྡན་པ་སྟེ། དངོས་པོ་གང་དང་གང་ཞིག་ཕུལ་དུ་བྱུང་བར་གོམས་པས་བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ན་སྟེ་རབ་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་ན་བསྒོམ་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་དེ་ཡོད་པའམ་མེད་ཀྱང་གསལ་བ་མི་རྟོག་པའི་འབྲས་བུ་ཅན་ཏེ། གང་ལ་འབྲས་བུ་མི་རྟོག་པའི་བློ་གསལ་བ་ཡོད་པ་དེ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བདེན་པའི་དངོས་པོ་གོམས་པར་གྱུར་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཤེས་པ་གསལ་བ་སྐྱེད་ལ། མི་བདེན་པས་ནི་སྔོན་གྱི་ཤེས་པ་ལ་གནས་པ་ཤེས་པ་ཕྱི་མས་གསལ་བར་བྱེད་ནུས་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་མི་བདེན་པའི་ཤེས་པ་ཡང་གོམས་པ་ལས་སྐྱེ་ན་ནི། ཇི་ལྟར་རྣལ་འབྱོར་པའི་ཤེས་པ་ཚད་མར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དེ་ལ་སྔར་དཔྱད་དངོས་པོ་བཞིན། །མི་སླུ་བ་དེ་གང་ཡིན་ཏེ། །བསྒོམས་བྱུང་མངོན་སུམ་ཚད་མར་འདོད། །ལྷག་མ་ཉེ་བར་བསླད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལ་སྟེ་གོམས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་པ་དག་གི་ནང་ནས་ཤེས་པ་གང་ཞིག་ཚད་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་དགག་པར་མི་ནུས་པ་དེ་ནི་སྔར་ལེའུ་གཉིས་པར་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞིའི་དངོས་པོ་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་སྟེ། ཤེས་པ་གང་ལ་དེ་གཟུང་བར་ཡོད་པ་དེ་ཉིད་གོམས་པའི་སྟོབས་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མར་འདོད་ལ། ལྷག་མ་ཟད་པར་ས་ལ་སོགས་པར་སྣང་
― DTG183_Page_0222 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ནི་བསླད་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་ཟད་པར་ས་ལ་སོགས་པ་རྣལ་འབྱོར་པས་མཐོང་ན་ཅི་སྟེ། མི་བདེན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། རྣལ་འབྱོར་པ་ལ་སྣང་བ་ཙམ་གྱིས་བདེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་ལྟ་བུར་ཚད་མ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །ཚད་མས་དཔྱད་ན་ཟད་པར་ས་ལ་སོགས་པ་གནས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མི་བདེན་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་གོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྤྲུལ་པའི་ཤེས་པ་གསལ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་ཡིན་ན། འོ་ན་ནི་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། གསལ་བའི་རྣམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་དངོས་པོ་ལ་མི་གསལ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་རྟོག་པ་ཡིན་ན། རང་གི་ངོ་བོ་ལ་ཡང་རྟོག་པ་གསལ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་མི་འགྱུར་བས། དེའི་ཕྱིར། རྟོག་པ་ཇི་ལྟར་དབེན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། འདི་ལ་མདོ་མཛད་པས་གསུངས་པ། །རང་རིག་ལ་ནི་རྟོག་པ་ཡང༌། །ཚད་མར་འདོད་ཀྱི་དོན་ལ་མིན། །རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྟོག་པ་ཡང་རང་རིག་པར་གསལ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རྟོག་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་གསལ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་ཏེ། དོན་ནི་མི་གསལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། དོན་ལ་རྟོག་པ་གསལ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། སྔར་མཐོང་བ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་ལ་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ནི་རྟོག་པ་མེད་པར་སྐྱེ་སྟེ། དོན་དེ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་གྱིས་རང་རིག་པའི་མངོན་སུམ་གསུངས་པ། དེ་ཉིད་རྣམ་འགྲེལ་མཛད་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཤེས་གང་གང་ལ་སྒྲ་དོན་འཛིན། །དེ་ནི་དེ་ལ་རྟོག་པ་སྟེ། །རང་གི་ངོ་བོ་སྒྲ་དོན་མིན། །དེ་ཕྱིར་དེ་ལ་ཀུན་མངོན་སུམ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཤེས་པ་གང་ཞིག་ཤེས་བྱ་བ་གང་ལ་བརྗོད་པར་བྱེད་པའི་སྒྲ་ཡིས་བཅད་པའི་དོན་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཤེས་བྱ་དེ་ལ་སྒྲ་སྦྱོར་བའི་རྟོག་པ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་རྟོག་པ་ཅིག་ཤེས་ནི་སྒྲའི་ཡུལ་མ་ཡིན་ཞིང༌། སྤྱི་རྟོག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་སྒྲ་སྦྱོར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་མ་ལུས་པ་མངོན་སུམ་ཡིན་ནོ། །མི་གསལ་བའི་ཤེས་པ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་སྤངས་པ་ལས་ཡིན་ན། རང་གི་ངོ་བོ་སྤོང་བར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། ཤེས་པས་རང་གི་ངོ་བོ་སྤོང་བར་མི་ནུས་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོ་སྤངས་ནས་རང་རིག་པ་དང་གཞན་རིག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཉམས་སུ་མྱོང་
― DTG183_Page_0223 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ཐམས་ཅད་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་ཤེས་པ་ནི་མྱོང་བའི་རང་བཞིན་ཏེ་མངོན་སུམ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་གོམས་པའི་སྟོབས་ཉིད་ཀྱིས་གསལ་བར་སྣང་བའི་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་ཡིན་ན། འོ་ན་ནི་རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པ་ཡང་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་རོ། །སླུ་བ་མེད་པ་ཡང་དེ་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་དེ་རྨི་ལམ་གྱི་མཐོང་བ་ལས་ཀྱང་འོང་བ་དང་ཕྲད་པ་དང་རྙེད་པ་ལ་སོགས་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེ་དག་བསལ་བའི་ཕྱིར། འཁྲུལ་དང་ཀུན་རྫོབ་ཡོད་དྲན་པ། །བརྗོད་བྱུང་རྗེས་དཔོག་རྗེས་དཔག་ཅན། །རབ་རིབ་བཅས་པའི་ཤེས་པ་སྟེ། །དེ་དག་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། རྟོག་པ་མེད་པའོ། །རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ནི་གསུམ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་བ་ནི་རྣམ་པ་བཞིའོ་ཞེས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། རྟོག་པའི་ཤེས་པ་རྣམ་གསུམ་དང༌། །རྟེན་བསླད་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡི། །རྟོག་པ་མེད་པ་གཅིག་གིས་ནི། །མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་རྣམ་པ་བཞི། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་ལ་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་བ་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་གསུམ་སྟེ་དེ་ལ་འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པ་ནི་སྨིག་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཆུ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པ་ནི་ཡན་ལག་ཅན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཏེ། མི་བདེན་པར་སྒྲོ་འདོགས་པའི་ཕྱིར། ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྟོག་པ་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །རྗེས་སུ་དཔོག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་ནི་སྔར་མྱོང་བའི་རྟོག་པས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་སྨིག་རྒྱུ་གཡོ་བར་ཤེས་པ་ནི་མངོན་སུམ་ཉིད་ཡིན་ལ། ཆུར་རྟོག་པ་ནི་དེར་མངོན་སུམ་པ་ཡིན་ཏེ་དོན་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བུམ་པ་ལ་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཙམ་ཞིག་མངོན་སུམ་ཡིན་གྱི། ཡན་ལག་ཅན་ནི་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མེ་ལ་སོགས་པ་སྔོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལ་སྒྲོ་བཏགས་ནས་ཏེ་རྗེས་སུ་དཔོག་པའི་ཤེས་པ་ནི་རྟགས་འཛིན་པའི་ཤེས་པའོ། །དེའི་འབྲས་བུ་རྟགས་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་སྟེ། སྔར་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་བའོ། །རྟེན་མིག་བསླད་པ་ཅན་གྱི་རབ་རིབ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལས་སྐྱེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་རྟོག་པ་མེད་པའི་མངོན་སུམ་ལྟར་
― DTG183_Page_0224 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྣང་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་རྣམ་པ་བཞི་པོ་དེ་ནི་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་བར་བརྗོད་དོ། །འོ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་རྟོགས་པའི་དབྱེ་བ་སྟོན་པར་བྱེད། དཔེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་རྟོག་པར་དཔེ་གཅིག་བརྗོད་པས་ཀྱང་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་དཔེར་སྤྲོ་བར་འདོད་དོ་ཞེ་ན། ད་ལྟར་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་ཆེས་སོ་སྙམ་སེམས་ན། སྨྲས་པ། དབང་སྐྱེས་མིན་པ་གྲུབ་དོན་དུ། །གཉིས་བཤད་འཁྲུལ་པ་བསྟན་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་དཔག་སོགས་ཚིག་གྲུབ་པ་ནི། །སྔ་མ་དག་ནི་སྒྲུབ་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འཁྲུལ་པ་དང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པའི་ཤེས་པ་གཉིས་ནི། དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་བར་བརྗོད་དོ། །འོ་ན་སྨིག་རྒྱུ་ལ་ཆུར་ཤེས་པ་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཀྱང་འཁྲུལ་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་ནམ། འདི་ལྟར་དབང་པོ་དང་དོན་ཕྲད་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་འཁྲུལ་པ་མེད་ཅིང་ཞེན་པའི་བདག་ཉིད་ནི་མངོན་སུམ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་འདིར་སྨིག་རྒྱུ་ལ་ཆུར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་གཅད་པའི་དོན་དུ་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡང་སྨིག་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཆུར་ཤེས་པ་ནི་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ན། དེ་ནི་དབང་པོ་སྨོས་པས་བསལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་བསལ་བར་བྱ་བའི་དོན་དུ་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་འཛིན་པར་ཅི་སྟེ་བྱེད། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པ་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ནི་དབང་པོ་ལས་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་དུ་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་འཁྲུལ་པར་གསལ་བར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཡིས་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་པར་མ་བསྒྲུབས་ཀྱང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་སོགས་པ་དབང་པོ་ལས་མ་སྐྱེས་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འདིར་སྨྲས་པ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་ནི་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཤེས་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་ན་ཡང༌། འཁྲུལ་པ་དང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཤེས་པ་སྔ་མ་དག་དབང་པ་ལས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། རྗེས་སུ་དཔག་པས་དཔེའི་སྒོ་ནས་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་པར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཤེས་པ་དང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཤེས་པ་སྟོན་པར་ནུས་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་འཁྲུལ་པ་དང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཤེས་པ་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་འཁྲུལ་པ་གཞན་གང་གི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཞེས་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་བརྗོད་
― DTG183_Page_0225 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དགོས་སོ་ཞེ་ན། བརྡ་རྟེན་ཅན་དང་དོན་གཞན་ལ། །སྒྲོ་འདོགས་པ་ཡི་རྣམ་རྟོག་དག །མངོན་སུམ་ཉེར་འཇུག་ཅན་ཉིད་ཕྱིར། །རེས་འགའ་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མང་པོ་ཆུ་ལེན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་བུམ་པ་ཞེས་བརྡ་སྦྱོར་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་བརྡའི་རྟེན་ཏེ་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་བརྡའི་རྟེན་ཡིན་ནོ།། །།ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་འགྲེལ་པ། བམ་པོ་བཅུ་གསུམ་པ། དོན་གཞན་ནི་ཆུ་སྟེ་དེར་འདོགས་པ་ནི་དེའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དྲན་པས་སྔར་མཐོང་བའི་ཆུ་སྨིག་རྒྱུ་ལ་དྲན་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་བརྡའི་རྟེན་ཡན་ལག་ཅན་དུ་སྒྲོ་བཏགས་པའོ། །དོན་གཞན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ་སྒྲོ་བཏགས་པ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་གཉི་ག་ཡང་དངོས་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་མངོན་སུམ་ཉེ་བར་འཇུག་པ་ཅན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ། །མངོན་སུམ་ཉེ་བར་འཇུག་པ་ཅན་ནི་གཞན་རྣམས་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་ཡོད་པས་དེ་རྣམ་པར་བཅད་པའི་དོན་དུ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་བསྟན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་དོན་ཅན། །དྲན་པའི་བདག་ཉིད་རྟོག་པ་འདི། །བརྡ་ལ་ལྟོས་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན། །མངོན་སུམ་དོན་འཛིན་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ཉམས་མྱོང་བརྡ་མེད་པར། །བུམ་པ་ལ་སོགས་དག་ལ་ནི། །རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཤེས་པ་སྟེ། །དེ་ཡང་མངོན་སུམ་ལས་ཉམས་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཇི་ལྟར་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་རྟོག་པ་དྲན་པ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་བརྡ་ལ་ལྟོས་པ་སྟེ་འབྲེལ་བ་འཛིན་པ་ལ་ལྟོས་པའོ། །འབྲེལ་པ་འཛིན་པ་ཉིད་བརྡ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ནི་མིང་ལ་སོགས་པ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྔར་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་བུམ་པའོ་ཞེས་གང་བརྡ་འདོགས་པ་དེ་མེད་པར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་བུམ་པའོ་ཞེས་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་གཟུགས་མཐོང་བ་ལས་རོལ་སོགས་པ་དྲན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་རོ་ལ་སོགས་པ་ཁོ་ན་དྲན་པ་ཡིན་གྱི་ཡན་ལག་ཅན་ནི་མངོན་སུམ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། དྲན་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་ན་ཡན་ལག་ཅན་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་དང་རེག་བྱ་སྒྲོ་འདོགས་པས་ཁོ་བོས་སྔར་མཐོང་བ་དེ་ཉིད་
― DTG183_Page_0226 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རེག་པ་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་རྫས་དེ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བར་རྟོགས་པའོ། །མངོན་སུམ་སྟེ་དོན་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ལས་སྐྱེ་བ་ཉམས་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་འཁྲུལ་པ་དང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཤེས་པ་ནི་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དཔེ་དང་དོན་གྱི་ཚིག་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་རབ་རིབ་དང་བཅས་པའོ་ཞེས་ཅིའི་ཕྱིར་བརྗོད་དེ། རབ་རིབ་ཀྱིས་བཅོམ་པའི་སྣང་བ་ནི་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའོ་ཞེས་ཅིའི་ཕྱིར་ཟེར་བ་དེའི་གཞུང་དགག་པའི་ཕྱིར་རབ་རིབ་བཅས་ཞེས་སྨོས་སོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་རབ་རིབ་ཀྱིས་བཅོམ་པའི་མཐོང་བ་རྟོག་པ་མེད་ན། དེའི་ཚེ་རྟོག་པ་དྲང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དེ་མངོན་སུམ་ཐོབ་པར་འགྱུར་སྙམ་སེམས་ན། རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན་པའི་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་མངོན་སུམ་སྟེ། འདི་ལྟར་དམིགས་ཀྱིས་དགར་བའི་ཡུལ་བརྟགས་ནས་སྤྱིར་བཏང་བ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་ངོ༌། །མངོན་སུམ་གྱི་དམིགས་ཀྱིས་དགར་བ་གང་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། དམིགས་ཀྱིས་དགར་བཞི་པ་སྟེ། །དེ་ཡིས་ཉེར་བཅོམ་ལས་སྐྱེས་བཤད། །དེ་ལ་རབ་རིབ་འབའ་ཞིག་ནི། །ཉེར་བཅོམ་མཚོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། །དེ་ལ་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་བ་དེ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་བ་བཞི་པ་རབ་རིབ་ཀྱིས་མངོན་སུམ་ནི་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ལས་དམིགས་ཀྱིས་དགར་བ་སྟེ། འདིས་འགྱེར་བར་བྱེད་པས་སོ། །དམིགས་ཀྱིས་དགར་བ་དེས་ཀྱང་མིག་ཉེ་བར་བཅོམ་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་བཤད་པ་སྟེ། རབ་རིབ་དང་བཅས་པ་དེར་ཡང་རབ་རིབ་སྨོས་པ་ནི་མིག་ལ་ཡོད་པའི་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཉེ་བར་མཚོན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མིག་ཉེ་བར་བཅོམ་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་བའོ། །དེ་ཡང་ཁ་ཅིག་ཡིན་གྱི་ཞེས། །སྔོ་དང་ཟླ་གཉིས་ལ་སོགས་བློའི། །རྒྱུ་ནི་དབང་པོ་ཡིན་ཞེས་པའི། །གཞུང་འདི་དང་ནི་དེ་དག་འགལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཟླ་བ་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་འདི་ཡིད་ཀྱིས་མངོན་སུམ་ཉིད་དེ་སྨིག་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཆུར་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ཚིག་གི་མི་མཐུན་པའི་དཔེ་རབ་རིབ་ཡིན་གྱི། དམིགས་ཀྱིས་འགེར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁ་ཅིག་འཆད་པ་དེ་དག་སློབ་དཔོན་གྱི་གཞུང་དང་
― DTG183_Page_0227 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགལ་ཏེ། གལ་ཏེའང་དབང་པོའི་རིག་བྱེད་ཀྱི། །རྒྱུ་ནི་རྡུལ་ཕྲན་ཡིན་ན་ཡང༌། །དེར་སྣང་བ་ནི་མ་ཡིན་ཕྱིར། །དེ་ཡུལ་མ་ཡིན་དབང་པོ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྒྱུ་དང་སྣང་བ་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་ཡང་གྱུར་བའི་ཟླ་བ་གཉིས་དང༌། མིག་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྣང་བ་དང་རྒྱུ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་དེ་དག་ཀྱང་ཡུལ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། ཟླ་བ་གཉིས་སུ་མཐོང་བ་ཡིད་ཉིད་ཡིན་པའི་གཞུང་འདི་དང་འགལ་བར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་བརྒྱུད་པས་རྒྱུ་ཡིན་ལ། དབང་པོ་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དག །དཔྱོད་པར་བྱེད་ན་འདི་རུ་ནི། །ཡིད་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཇི་ལྟར་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་མིག་གིས་བདེན་པའི་ཟླ་བ་མཐོང་ལ། དེ་ནས་ཡིད་ལ་ཟླ་བ་གཉིས་སྣང་བའི་ཕྱིར་བརྒྱུད་ནས་ཡིད་ཀྱི་རྒྱུ་མིག་ཡིན་གྱི། མངོན་སུམ་དུ་ཡིད་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། དབང་པོའི་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དཔྱོད་པར་བྱེད་པ་ནི་དབང་པོའི་ཤེས་པའི་ཡུལ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། གང་ལས་དབང་པོའི་ཤེས་པ་མངོན་དུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱིས་ཡིན་ནམ། གཞན་དུ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་སྨྲ་བས་ལན་གདབ་དགོས་ན། དེ་རྣམ་པ་ཅན་ཉིད་ཀྱིས་ཡུལ་མ་ཡིན་ཏེ། མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ལ་རག་པ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཤེས་པ་ནི་རགས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡུལ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་མི་རུང་སྟེ་དབང་པོ་བཞིན་གཞན་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཡང་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་བརྒྱུད་ནས་སྒྱུར་སློབ་དཔོན་བཞེད་པ་དེའི་ཚེ་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གིས་གཞན་ལ་དབང་པོའི་ཡུལ་ཉིད་དུ་མ་བསྟན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་འདི་ནི་ཡིད་ཀྱིས་སྐབས་སུ་དཔྱད་པར་མི་རིགས་ཏེ། ཡིད་ཀྱི་ཡུལ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཡུལ་དཔྱད་པར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དབང་པོ་གཅིག་ཡིན་གལ་ཏེ་ཡང༌། །དབང་པོ་ཡོད་མེད་རྗེས་འབྲེལ་ཅན། །དེ་མཚུངས་གལ་ཏེ་འགྱུར་ཞེ་ན། །དེ་འདི་ཅི་ཡི་ཕྱིར་ན་འགོག །ཅེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་ཟླ་བ་གཉིས་སུ་མཐོང་བ་ཡོད་མིན་ན། དེ་ནི་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་ཅི་ཞིག་ཡིན། འོན་ཏེ་དབང་པོ་རྣམས་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་
― DTG183_Page_0228 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དབང་པོ་ཡོད་ན་ཡོད་ལ། དེ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་དེ་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའོ་ཞེ་ན། འོ་ན་དེ་དབང་པོ་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་དང་ཟླ་བ་གཉིས་སུ་མཐོང་བ་མཚུངས་ཏེ། དེས་ན་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་གང་ཞིག་དབང་པོར་གྱུར་ན་འགྱུར་བའི་ཤེས་པ་དེ་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་དབང་པོའི་འགྱུར་བ་དེ་དང་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་བ་འདི་ཅིའི་ཕྱིར། དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པ་ཉིད་དེ་ལ་འགོག་པར་བྱེད། འདི་ལྟར་མིག་རབ་རིབ་ཀྱིས་བཅོམ་པ་ལས་ཟླ་བ་ལ་བསླད་པའི་བློ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་དབང་པོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་ཅན་ཡིན་པའམ། འོན་ཏེ་མིག་འགྱུར་བ་ལས་འགྱུར་བ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་དེ་གཉི་ག་ཡང་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་བ་ལ་ཡོད་དོ། །འདིར་ཡང༌། སྤྲུལ་ལ་སོགས་པ་འཁྲུལ་པ་བཞིན། །དབང་པོའི་འགྱུར་བ་ཡོད་ན་ཡང༌། །ལྡོག་འགྱུར་དབང་པོ་བསླད་པ་ནི། །ལྡོག་ནའང་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཞན་གྱི་རྒྱུ་ལ་ནི། །རེས་འགའ་བརྗོད་པ་དག་གིས་འཇོག ། །མཐོང་བ་དྲན་པ་ལ་ལྟོས་ཀྱི། །ཡོངས་སུ་གསལ་བར་སྣང་བ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་ཟླ་བ་གཉིས་ཀྱི་བློ་ཡིན་ཡིན་ན་ནི། །དེ་ལྟ་ན་རབ་རིབ་ལ་སོགས་པས་དབང་པོ་བསྒྱུར་བ་ཡོད་ན་ཡང་ཟླ་བ་གཉིས་ཀྱི་བློ་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་མིག་རབ་རིབ་ལ་སོགས་པས་བསྒྱུར་བར་གྱུར་པ་ན། ཐག་པ་ལ་དཔྱད་པས་སྤྲུལ་དུ་མཐོང་བ་ལྡོག་པ་བཞིན། ཟླ་བ་གཉིས་མཐོང་བ་ནི་བདེན་པའི་ཟླ་བ་བརྟགས་ཀྱང་ཇི་སྲིད་རབ་རིབ་ཡོད་ན་ཡོད་དོ། །གཞན་ཡང་དབང་པོ་བསླད་པ་སྟེ། དབང་པོ་གྱུར་པ་ཡོད་ན་ཡང་ཟླ་བ་གཉིས་ཀྱི་བློ་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་དེ། དཔྱད་པ་མེད་ན་སྤྲུལ་དུ་འཁྲུལ་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་རེས་འགའ་གཞན་གྱི་རྒྱུད་དེ་རབ་རིབ་མེད་པའི་ལུས་ལ་བརྗོད་པ་སྟེ། སྒྲ་དག་གིས་ཟླ་བ་གཉིས་ལ་སོགས་པའི་བློ་འཇོག་པ་སྟེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། སྤྲུལ་ལ་སོགས་པའི་འཁྲུལ་པ་བཞིན་ཉིད་དེ། འདི་ལྟར་རབ་རིབ་ལ་སོགས་པའི་དུས་ན་འདི་ནི་སྤྲུལ་ལོ་ཞེས་སྨྲ་བའི་སྒྲ་ཐོས་པ་ལས་མི་གཞན་ལ་སྤྲུལ་གྱི་བློ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ། སྔར་མཐོང་བའི་ཟླ་བ་གཉིས་དྲན་པ་ལ་ཟླ་བ་གཉིས་ཀྱི་བློ་ལྟོས་པར་འགྱུར་རོ། །དཔེར་ན།
― DTG183_Page_0229 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐག་པ་ལ་སྤྲུལ་གྱི་བློ་ནི་སྔར་མཐོང་བའི་སྤྲུལ་དྲན་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཅན་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཟླ་བ་གཉིས་ཀྱི་བློ་གལ་ཏེ་ཡིད་ཡིན་ན་གསལ་བར་སྣང་བར་མི་འགྱུར་རོ། སྔར་ནི་ཐག་པའི་བློ་ཡང་ཕྱི་རོལ་ན་སྔོན་པོར་གསལ་བར་སྣང་བ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། སྨིག་རྒྱུ་ལ་ཆུའི་བློ་ཡང་ཆུང་འཁྲུལ་པ་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་རྨི་ལམ་ན་སྣང་བ་ཡིད་ལ་གསལ་བ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། ཐག་པའི་སྔོན་པོ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་ནི་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པ་ཉིད་དེ། དེ་ཡང་མིག་ལ་སོགས་པ་གྱུར་ན་འགྱུར་བ་ཉིད་དོ། །སྔོན་པོ་གསལ་བ་ཉིད་ནི་སྨིག་རྒྱུ་ལ་གསལ་བར་སྣང་ན་ཡང་ཆུར་ཞེན་པ་དྲན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་སྟེ། དྲན་པ་མེད་ན་ཆུའི་རྟོག་པ་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྨི་ལམ་ན་སྣང་བ་ནི་གོམས་པའི་སྟོབས་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། གསལ་བ་ཉིད་དེ། གསལ་བར་གྱུར་པའི་རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པ་ནི་རྟོག་པ་མེད་པས་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་བ་ལས་ཁྱད་པར་མེད་དོ། །དེ་ཡང་ཁ་ཅིག་ཡིད་ཀྱི་ཞེས། །ཞེས་བྱ་བའི་གཞུང་འདིར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་ཡིད་བཞེད་པ་ཡིན་གྱི་ཡིད་ཙམ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་དང་རྟོག་པ་མེད་པར་བསླད་པའོ། །དེ་ལ་རྟོག་པ་མེད་པའི་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་ནི་གསལ་བར་སྣང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དབང་པོ་དང་གོམས་པའི་དོན་རྣམ་པ་གཉིས་ཁོ་ན་སྟེ། དེ་ལྟ་ན། གཉིད་ལོག་བའམ་སད་པ་ན། གསལ་བར་སྣང་བ་ཅན་བློ་གང༌། །དེ་ནི་རྟོག་མེད་གཉི་གར་ཡང༌། །དེ་ལྟར་མིན་ན་རྟོག་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡང་ན་ཅི་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་དང་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་ཤེས་པ་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཡུལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ན། དེ་ཡང་ཐམས་ཅད་ལ་མཚུངས་པའོ་ཞེ་ན་སྨྲས་པ། སྐྱེས་བུ་གཉིད་ལོག་པའམ་སད་པའི་ཚེ་བློ་གསལ་བར་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་རྟོག་པ་མེད་པ་སྟེ་ཉེ་བ་ཙམ་ཞིག་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལོག་པའམ་སད་པ་གཉི་གར་ཡང་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་སྟེ། བློ་མིག་སལ་བར་སྣང་བ་ཅན་ཡིན་ན་རྟོག་པ་སྟེ། སྔ་ཕྱིར་སྒྲོ་འདོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡིད་དམ་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་ལ་གནས་པར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་རྟོག་པ་མེད་པ་སྟེ། རྟོག་པ་མེད་པ་ཇི་སྙེད་པའི་ཤེས་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་
― DTG183_Page_0230 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། དེ་ཕྱིར་དེ་རྟོག་མེད་ན་ཡང༌། །ཚད་མ་ཉིད་དུ་བཀག་པ་སྟེ། །སླུ་བའི་ཕྱིར་དེའི་དོན་དུའང༌། །མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་བཞི་རུ་བཤད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཟླ་བ་གཉིས་སུ་སྣང་བ་དེ་རྟོག་པ་མེད་ན་ཡང་ཚད་མ་ཉིད་དུ་བཀག་པ་ཡིན་ཏེ། དོན་བྱེད་པ་ལ་སླུ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་སླུ་བའི་ཤེས་པ་ནི་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་གལ་ཏེ་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ཚད་མ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཟླ་བ་གཉིས་སུ་མཐོང་བ་ཡང་ཚད་མར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གང་ཟེར་བ་དེ་གསལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་དོན་དུའང་སྟེ་ཟླ་བ་གཉིས་སུ་སྣང་བ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་དོན་དུ་སློབ་དཔོན་གྱིས་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་བ་གཉིས་སུ་བཤད་དོ། །ཨི་ཏའི་སྒྲའི་རྟོགས་པའི་སྡེ་རྣམ་པར་བཅད་ན་ལོགས་སུ་རབ་རིབ་ཀྱིས་བསླད་པ་མཚོན་ནས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ན་རབ་རིབ་ཅན་ལོགས་སུ་རབ་རིབ་དང་བཅས་པའོ་ཞེས་འོག་ཏུ་སྟོན་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་བས་ན་མངོན་སུམ་རྟོག་པ་དང་བྲལ་ཞིང་མ་འཁྲུལ་པར་གྱུར་ནའོ་ཞེས་ཁྱད་པར་དུ་སློབ་དཔོན་བཞེད་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཚད་མ་འདིའི་འབྲས་བུ་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། གཞལ་བྱ་རྟོགས་པའོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་གཞལ་བྱ་རྟོགས་པ་ནི་ཚད་མ་ལ་རག་ལུས་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཤེས་པ་ཉིད་དེ་ནི་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ནི་ཚད་མ་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། དབང་པོ་དང་དོན་ཕྲད་པ་ལས་སྐྱེས་པ་གཏོད་པར་བྱེད་པ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ནི་ཚད་མའོ་ཞེས་ཁ་ཅིག་ཟེར་རོ། །རྟོགས་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཚད་མ་ཡིན་གྱི། དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་ཚད་མར་འགྱུར། དེ་ལ་གཞན་དག་ན་རེ་རེ་ཞིག་ཤེས་པ་ནི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ལ། རྟོག་པ་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་ཡིན་ན། སྒྲུབ་བྱེད་གཞན་གྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་བྱེད་ཅེས་པས། །ལས་ཀུན་གྱི་ནི་སྒྲུབ་བྱེད་ནི། །ཐམས་ཅད་མ་ཡིན་བྱ་བ་གང༌། །གང་དེ་དེ་ཡི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། བྱ་བ་ཡིན་པས་དང་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན་ཞེས་ཏེ། ལས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་ཐམས་ཅད་ཡིན་པར་མི་རིགས། །གལ་ཏེ་ཡང་ཤེས་པ་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལས་མཐོང་བའི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཉིད་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པ་དེའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན་ཏེ། རྟོགས་པའི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་སྐྱེ་
― DTG183_Page_0231 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བུ་བློའི་མེ་ལོང་ལ་དོན་རིག་པ་ཡིན་གྱི། དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནུས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དེ་ལས་ཉམས་མྱོང་ཙམ་དུ་ནི། །ཤེས་པ་འདྲ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན། །བདག་ཉིད་དེར་འགྱུར་ན་གང་གིས། །ལས་སོ་སོ་ལ་རྣམ་འབྱེད་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལ་གལ་ཏེ་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་ཤེས་པ་བདག་ཉིད་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཙམ་དུ་འདྲ་བ་གང་ཡིན་པ་རྟོགས་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། དེ་ཡང་བདག་ཡོད་པ་ཅན་གྱིས་འདོད་པའི་ཡུལ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་རྟོག་པ་དང་རྟག་ཏུ་དོན་ཐམས་ཅད་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལ་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་དང་དུས་ཐམས་ཅད་འདྲ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡུལ་སོ་སོར་ངེས་པ་ཡང་ཡོད་པ་དེ་བས་ན་བདག་ཉིད་ཡུལ་སོ་སོར་ངེས་པའི་རང་བཞིན་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་འགྱུར་བ་སྟེ། བདག་ཉིད་གང་གིས་ལས་སོ་སོར་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་སྟེ། འདི་ནི་སྔོན་པོའོ། །འདི་ནི་སེར་པོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འོན་ཏེ་བདག་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་མཚུངས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཡང་ཉན་པ་ལ་སོགས་པའི་འཇུག་པ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཡང་མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་ངེས་པར་སྟོན་པའོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། རྒྱུ་ལ་ཐ་དད་ཡོད་ན་ཡང༌། །འདི་ཡི་བདག་ཉིད་འགྱུར་མ་ཡིན།། ལས་ཐ་དད་ལ་ཐ་དང་མེད། །ཐ་དད་པས་ངེས་བྱེད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྒྱུ་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཐ་དད་པ་ཡོད་ཀྱང༌། འདིའི་བདག་ཉིད་དུ་ཐམས་ཅད་དུ་ཐ་མི་དད་པ་ཅན་ཐ་དད་པའི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ལས་ལ་ཐ་དད་པས་ངེས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདིའི་བདག་ཉིད་དུ་མ་གྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ལ་ཐ་དད་པ་ཡོད་ཀྱང་བྱེད་པ་པོའམ་གོ་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་གྲང་ན་དེ་ལ་བདག་ནི་བྱེད་པ་པོར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་རྟག་པའི་ཕྱིར་དང་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་རིགས་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་གྱི། དོན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྟོག་པ་ཙམ་ནི་དོན་ཐམས་ཅད་ལ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ཤེས་པར་བྱེད་པས་བདག་ངེས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ན་ནི། དབང་པོ་ཐ་དད་པ་མི་ཤེས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱེད་པར་འགྱུར། དེ་ཕྱིར་བདག་ཐ་དད་གང་ལས། །འདི་ཡི་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་འདི། །
― DTG183_Page_0232 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བའི་ལས་འདི་ངེས་པ་ཡིན། །དེའི་སྒྲུབ་བྱེད་དེ་གྲུབ་པའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་གི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་དུ་མ་གྱུར་པའི་ཐ་དད་པ་ངེས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་འདི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཐ་དད་པ་གང་ཡིན་པ་ལས་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་འདི་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱེད་པ་དང་འདིའི་བྱ་བ་སྟེ་རྟོགས་པའི་ལས་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་བྱ་བ་དེའི་སྒྲུབ་བྱེད་དེ་བདག་ཐ་དད་པར་སྒྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ཐ་དད་པའི་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་ནི་རྟོགས་པའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་བདག་ནི་དོན་ཐམས་ཅད་ལ་ཐུན་མོང་བའི་ཕྱིར་དང༌། རྟག་པའི་ཕྱིར་འཇོག་པར་བྱེད་པར་མ་གྱུར་མོད་ཀྱི་དེ་དང་འདྲ་བ་དེས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དོན་གྱི་རྣམ་པ་མ་གཏོགས་པར། དོན་དང་དེ་རུ་སྦྱོར་བྱེད་པ། །ཤེས་པ་གཞན་གྱི་རང་བཞིན་གྱིས། །ཇི་ལྟ་བུར་ཡང་འབྱེད་པོ་མིན། །དེ་ཕྱིར་གཞལ་བྱ་རྟོགས་པ་ཡི། །སྒྲུབ་བྱེད་གཞལ་བྱའི་ངོ་བོ་ཉིད། །འདི་ལས་གཞན་པའི་སྒྲུབ་པ་ཡིས། །དེ་དང་ལས་སུ་འབྲེལ་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་གི་ཕྱིར་རིག་པ་དེ་དང་དོན་ལྷན་ཅིག་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ནི་དོན་གྱི་རྣམ་པ་མ་རྟོགས་པར་གཞན་གྱི་རང་བཞིན་ནི་རྟོགས་པའི་རྣམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཐ་དད་པར་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། གཞལ་བྱའི་རྣམ་པ་ཉིད་གཞལ་བྱ་རྟོགས་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཤེས་པ་རྣམ་པ་དང་བཅས་པ་བདེན་པ་དེ་བཞིན་ཕྱི་ནས་འཆད་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པ་ལས་གཞན་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡོད་ཀྱང་དེ་དང་ལས་སུ་ལྷན་ཅིག་རིག་པའི་འབྲེལ་པ་འགྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདིའི་འདི་རིག་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་རུང་ངོ༌། །འོན་ཏེ་དོན་མངོན་དུ་བྱེད་པས་ངེས་པར་འགྱུར་ན་མངོན་དུ་བྱེད་པ་འདི་ཅི་ཡིན་ཏེ་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དམ། འོན་ཏེ་རིག་པ་ཡིན། གལ་ཏེ་དོན་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་ཇི་ལྟར་འོ་ན་ཤེས་པ་དོན་མངོན་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དོན་དེ་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རྟོགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མངོན་དུ་བྱེད་ན། རོ་ན་ཇི་ལྟར་དོན་མངོན་དུ་བྱེད་དེ་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་ཉིད་ཡུལ་རིག་པའོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་ལ། རིག་པ་འབྲས་བུ་ཡིན་ན་ནི་དེ་ཇི་ལྟར་ཚད་མ་དང་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དེ་ཡང་དེའི་བདག་
― DTG183_Page_0233 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱུར་ཉིད། །དེས་ན་འབྲས་བུ་དོན་གཞན་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྟོགས་པ་དེ་ཡང་དེའི་རྣམ་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་སྟེ་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཚད་མ་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ལས་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་རིག་པ་འབྲས་བུར་མི་འགྱུར་ཏེ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་དོན་རིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྔོན་པོའི་རྣམ་པ་གཅིག་ལ་ཡང་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་པ་དུ་མར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་པ་ཉིད་ནང་གི་རྟོགས་པ་ཡིན་པས། ཕྱི་རོལ་རིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རྟོགས་པ་ཡང་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་བདེ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་ཉིད་ནང་གི་རིག་པ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཕྱི་རོལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་ནི་ཚད་མའོ། །བྱེད་པ་ཚད་མ་ཡིན་ལ། བྱེད་པ་ནི་བྱེད་པ་པོ་ལས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནམ། བྱེད་པ་པོའི་བྱེད་པ་ལ་གནས་ནས་གཙོ་བོའི་བྱ་བ་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ཡིན་ན། ཤེས་པ་ལས་ཐ་དད་གཞལ་བྱའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ཞིང༌། རྟོག་པའི་བྱ་བ་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་བྱ་བ་བྱེད་པའི་དངོས་པོར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དོན་རྟོགས་པ་ཡི་བདག་ཉིད་ཀྱིས། །བདག་ཉིད་ལ་དེར་འཛིན་པ་དེ། །བྱེད་པས་རང་གི་ལས་ལ་ནི། །བྱེད་དང་བཅས་པ་བཞིན་དུ་སྣང༌། །རང་ཉིད་བྱེད་པོ་མ་ཡིན་ཡང༌། །དེ་ཡི་བདག་གིར་དེ་གཞག་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་དེའི་བདག་ཉིད་ལ་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་དེ་ནི། དོན་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་བྱེད་པས་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རང་གི་ལས་ལ་བྱེད་པ་དང་བཅས་པ་བཞིན་དུ་སྣང་བའོ། །རྣམ་པ་དེའི་དབང་གིས་དོན་ངེས་པ་དེར་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་ཡིན་གྱི། དོན་དམ་པ་ཉིད་དུ་ནི་ཤེས་པ་རང་ཉིད་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་ལས་རྣམ་པ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔོན་པོ་རིག་པའོ་སྙམ་པའི་རྟོག་པ་སྔོན་པོའི་བྱེད་པ་པོ་གཞན་ལ་རག་ལས་པ་ཅན་ཉིད་མ་ཡིན་ཡང༌། གལ་ཏེ་བྱེད་པ་དེ་ལ་གནས་པར་ཤེས་ཏེ། ཁོ་བོས་འདི་རིག་པའོ་སྙམ་དུ་ངེས་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར། ཞེ་ན་པའི་དབང་གིས་བྱ་བ་དང་བྱེད་པ་དང་བྱེད་པ་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་མི་འགལ་ཏེ། རྟོག་པ་མེད་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི་སྔོན་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་གྱི་ཤེས་པར་སྣང་བ་དེ་བས་ན་
― DTG183_Page_0234 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་རིག་པ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཤེས་པ་ཉིད་དོན་གྱི་རྣམ་པར་སྣང་ན། དེའི་ཚེ་དོན་ཤེས་པ་སྐྱེད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་ལ་དོན་བྱེད་པར་འགྱུར་གྱི། ཤེས་པས་དོན་ལ་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་ཤེས་པས་དོན་འཛིན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དཔེར་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་རྣམས། །འདྲ་བའི་བདག་ཉིད་དུ་འབྱུང་ཕྱིར། །བྱ་བ་ལྡན་མིན་ཡང་འཇིག་རྟེན། །རྒྱུ་གཟུགས་འཛིན་ཞེས་བརྗོད་པ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དཔེར་ན་འཇིག་རྟེན་ན་འབྲས་བུ་དང་རྒྱུ་ཕ་མ་འདྲ་བའི་ཚུལ་དུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། འཛིན་པའི་བྱེད་པ་མེད་པ་ཡིན་ཡང་གཟུགས་འཛིན་པར་བརྗོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་ལ་བྱེད་པ་མེད་ཀྱང་འཛིན་པའི་ཐ་སྙད་འཇུག་པའི་ཕྱིར། དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་ཉིད་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན་ནོ། །དེ་ཕྱིར་མཐོང་དང་དབང་འབྲེལ་དང༌། །ཁྱད་པར་གྱི་བློ་དེ་དག་ནི། །བྱ་བ་ལ་ནི་ཆོད་པའི་ཕྱིར། །ཚད་མ་ཉིད་དུ་མི་འདོད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཏོད་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་དཔྱོད་པ་པས་རིགས་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ལ་ཚད་མར་འདོད་པ་དང༌། དབང་པོ་དང་འབྲེལ་བ་གཏོད་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་ནི་ཡིད་མ་ཡིན་ཞིང༌། ཁྱད་པར་གྱི་བློ་ཡང་གཟེགས་ཟེན་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཚད་མར་འདོད་དོ། །དེ་དག་གིས་གང་གི་ཕྱིར་སྒྲུབ་བྱེད་གཞན་དུ་ལས་དང་འབྲེལ་པ་མ་གྲུབ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཚད་མར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱ་བ་ལ་སྟེ་རྟོགས་པ་ལ་གཏོད་པར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཆོད་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པ་ཉིད་དོན་ངེས་པར་རིག་པ་སྟེ་གཞན་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་རྣམ་པ་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་དབང་པོ་ལ་སོགས་པས་ཤེས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། བྱ་བ་ལ་ནི་བྱེད་པ་རྣམས། །ཐམས་ཅད་ཕན་འདོགས་བྱེད་མོད་ཀྱི། །གཞན་གང་ཐ་དད་བྱེད་པོ་སྟེ། །དེ་ནི་སྒྲུབ་བྱེད་དམ་པར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། བྱ་བ་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དམ་པ་སྟེ། དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་བྱ་བ་སྟེ། རྟོགས་པ་ལ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་མོད་ཀྱི། བྱེད་པ་པོ་གང་ཞིག་བྱ་བ་དེའི་རང་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་སྒྲུབ་བྱེད་དམ་པར་འདོད་པ་ཡིན་གྱི། བྱེད་པ་པོ་ཙམ་གྱི་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །
― DTG183_Page_0235 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འོན་ཏེ་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་རང་ཐ་དད་པས་ཤེས་པ་ཐ་དད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དེ། འདི་ལྟར་དབང་པོ་ཐ་དད་པས་མཐོང་བ་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པར་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། ཀུན་གྱི་མཚུངས་པའི་རྒྱུ་ཡི་ཕྱིར། །དབང་པོ་རྣམས་ལ་འདི་འདྲ་མེད། །དེ་ཐ་དད་ཀྱང་ཐ་དད་མེད། །དེ་འདིའི་འདི་ཞེས་གང་ལས་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པར་མཐོང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚུངས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དབང་པོ་རྣམས་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཡང༌། དོན་སོ་སོ་བ་བྱེད་པའི་ཐ་དད་པར་བྱེད་པ་འདི་འདྲ་བ་མེད་དོ། །འོན་ཏེ་དབང་པོ་དོན་སོ་སོ་བ་གཞན་དང་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་སྔོན་པོ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའི་དབང་པོ་དང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོའི་ཞེས་དོན་སོ་སོ་ལ་ཐ་དད་པ་དེ་དང་དེ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ཉིད་དེ། དེ་བས་ན་ཆོས་ཐ་དད་པས་དབང་པོ་རྣམས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར། དབང་པོ་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རིག་པ་ཐ་དད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དབང་པོ་དེ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའི་ཆོས་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པ་ཡིན་ན་ཡང་གང་གི་ཕྱིར། ཐ་དད་མེད་པ་སྟེ། རྣམ་པ་དང་བྲལ་བའི་དབང་པོ་འདི་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་འདི་གང་ལས་ཡིན་ཏེ། མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་མེད་ན་སྔོན་པོའི་ཡུལ་ལ་དབང་པོ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་པ་སྔར་ཡོད་ན། འོ་ན་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཡང་ན་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཐ་དད་ཀྱང་དོན་སོ་སོ་ཐ་མི་དད་པར་རིགས་པ་དེ་དོན་སོ་སོར་ངེས་པ་ཉིད་ཀྱི་སྔོན་པོ་འདིའི་རིག་པ་འདི་ཡིན་ན་ཞེས་ཇི་ལྟར་ཤེས། དེ་བས་ན་དབང་པོ་ནི་ཐ་དད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ནི་ལྷག་མ་བཤད་པ་སྟེ། ཁྱད་པར་གྱི་བློ་རྣམས་ལ་ཡང༌། །དེ་དངོས་མེད་ན་ཐ་དད་མེད། །དེ་འདྲར་བློ་གཞན་དག་ཀྱང་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དབང་པོ་རྣམས་སྒྲུབ་བྱེད་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་དེས་ནི་ལྷག་མ་གཏོད་པར་བྱེད་པ་དང་དབང་པོ་དོན་ཕྲད་པ་ལ་སོགས་པ་སྒྲུབ་བྱེད་དམ་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་ལས་འདས་ན་ཕྲད་པ་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་ན། དེ་ཇི་ལྟར་བྱ་བའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན། ཁྱད་པར་
― DTG183_Page_0236 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱི་བློ་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་མེད་ན། ཁྱད་པར་གྱི་བློ་ཞེས་བྱ་བ་ཐ་དད་པ་འདི་གྲུབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཁྱད་པར་སྨོས་པ་འདི་ནི་ཉེ་བར་མཚོན་པའོ། །གཏོང་པར་བྱེད་པའི་ཡང་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་མེད་ན་དོན་ལ་གཏོད་པར་མི་འགྲུབ་པོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྟེ་ཁྱད་པར་གྱི་བློ་བཞིན་བློ་གཞན། ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་བློ་ལ་ཡང་ཐ་དད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་བློ་དེའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་བྱ་དང་བསྒྲུབ་བྱའི་དངོས་པོར་འགྱུར། །གཞན་ཡང་ཁྱད་པར་གྱི་བློ་ཁྱད་པར་གྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ཞིང༌། ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་བློ་ཡང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་བྱ་དང་སྒྲུབ་བྱེད་དག་སྤྱོད་ཡུལ་ཐ་དད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འགྱུར་མོད་ཅི་སྟེ་ཞེ་ན། བྱ་བ་དང་ནི་སྒྲུབ་བྱེད་གཉིས། །ཡུལ་ཐ་དད་པའང་མི་འདོད་དེ། །དོན་གཅིག་ཡིན་ན་གཉིས་དོན་མེད། །རིམ་བཞིན་འབྱུང་བའང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། པ་ལ་ཤ་སྟ་རེས་བསྣུན་ན་སེང་ལྡེང་ཆོད་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་གྱི། བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་བྱེད་དག་གཉི་ག་ལ་ཡང་ཡུལ་ཐ་དད་པར་ཁྱེད་ཀྱང་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་བློ་དག་དོན་གཅིག་པ་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་བློ་དག་གཉི་ག་ཡང་དོན་གཅིག་པ་ཉིད་ན་ཤེས་པ་གཉིས་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཤེས་པ་གཅིག་ཉིད་ཀྱིས་དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་བློ་དག་ཡུལ་གཅིག་ན་ནི་རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་བློ་དག་ཅིག་ཅར་སྐྱེ་བ་དེ་ལྟ་ན་ནི་ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་བློ་ཅིག་ཅར་བའི་དངོས་པོ་བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ཏེ། གཉི་ག་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། །ཅིག་ཅར་ན་ཡང་བསྒྲུབ་བྱ་དང་སྒྲུབ་བྱེད་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་ཁྱེད་ཀྱིས་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཆ་ལ་ཅིག་ཅར་དུ་བསྒྲུབ་བྱ་དང་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་དངོས་པོར་འགྱུར་ཏེ། གང་གིས་རྣམ་པ་ཚད་མ་ཡིན་ཞིང་རྟོགས་པ་འབྲས་བུར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། བློ་འཆི། །དེ་ཡི་རྣམ་གཞག་ལ་བརྟེན་ནས། །སྒྲུབ་བྱེད་སྒྲུབ་པར་རྣམ་པར་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཤེས་པའི་ཆ་ལ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོས་བསྒྲུབ་བྱ་དང་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་དངོས་པོ་སྟེ། འོན་ཀྱང་བློ་དེ་ཤེས་པའི་ཆ་དོན་གྱི་རྣམ་པ་རྟོགས་པ་ཅན་དག་རིག་པ་དེའི་ཡུལ་ངེས་པ་ཅན་ཉིད་དུ་
― DTG183_Page_0237 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བསྒྲུབ་བྱ་དང་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡིན་གྱི། ཕྲད་པ་ཚད་མ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར། །བདག་ཉིད་ཀུན་གྱིས་འབྲེལ་ན་ཡང༌། །ཆོས་འགའ་ཞིག་གིས་རྟོགས་འགྱུར་ན། །དེ་ནི་ངེས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། །འབྲེལ་བར་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་ཕྲད་པ་ཚད་མ་ཡིན་ལ། དེའི་དོན་རྟོགས་པ་འབྲས་བུ་ཡིན་ན། ཕྲད་པ་དེ་ཡང་དྲུག་ཏུ་ཐ་དད་དེ་ལྡན་པ་དང༌། ལྡན་པ་དང་འཕྲོད་པ་འདུ་པ་དང༌། འདུ་བ་དང༌། བརྟེན་པའི་འཕྲོད་པ་འདུ་བ་དང༌། ལྡན་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་དབང་པོ་དང་བ་ལང་ལ་སོགས་པ་ཕྲད་པ་ནི་ལྡན་པའོ། །བ་ལང་ལ་བརྟེན་པའི་དཀར་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་ལྡན་པ་དང་འཕྲོད་པ་འདུ་བའོ། །དཀར་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་བརྟེན་པའི་དཀར་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་སྤྱི་ནི་ལྡན་པ་ལ་བརྟེན་པའི་འཕྲོད་པ་འདུ་བའོ། །རྣ་བའི་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་དང་སྒྲ་ནི་འཕྲོད་པ་འདུ་བའོ། །སྒྲ་ཉིད་དང་རྟེན་པའི་འཕྲོད་པ་འདུ་བའོ། །མེད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་བའོ། །དེ་ལ་མིག་དང་ལྷན་ཅིག་རྫས་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གཟུགས་དང་རོ་དང་དྲི་ལ་སོགས་པ་དང་བཅས་པར་འབྲེལ་ན་ཡང་བ་ལང་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་འགལ་ཞིག་ཁོ་ན་དང་ལྡན་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་གྱི། རོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དང་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པ་འདིར་མི་འགྱུར་ཏེ། མིག་དང་ལྷན་ཅིག་འབྲེལ་བའི་ལྡན་པ་དང༌། འཕྲོད་པ་འདུ་བ་ལ་སོགས་པར་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་རོ་ལ་སོགས་པ་མིག་གི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་འཛིན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་དེ་ཉིད་དོན་གཅིག་ལ་འདུ་བར་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར། འདི་མིག་གི་ཡུལ་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་མི་འགྱུར་ཞེས་བསམ་པར་བྱའོ། །དེ་བས་ན་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འབྲེལ་ན་ཡང་ཆོས་འགའ་ཞིག་གིས་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཞེས་ཟེར་བ་ནི། རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་གལ་ཏེ་མིག་གི་འོད་ཕྱི་རོལ་དུ་འཕྲོས་པ་ནི་དོན་འཛིན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འབྲེལ་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་མ་ལུས་པའི་གཟུགས་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་གསང་གསེང་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དང་ཁ་དོག་དང་བར་
― DTG183_Page_0238 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཚམས་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་མཐོང་བར་འགྱུར་གྱི། འདུས་པ་ཙམ་ཚོགས་པའི་རྣམ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཉེ་བ་དང་རིང་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཤིང་མཐོང་བ་ལ་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བའི་རྣམ་པ་ཕྱི་རོལ་དུ་སྣང་བ་ཅན་གྱི་ལུས་ཉིད་གསལ་བའི་རྣམ་པ་ཕྱི་རོལ་དུ་སྣང་བ་ཅན་གྱི་ལུས་ཉིད་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་ཚད་མའོ་ཞེས་པ་ལ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྨྲས་པ། དེ་དབྱེར་མེད་ཀྱང་ཐ་དད་འདི། །གང་ལས་དེ་ནི་ཚད་མ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཕྲད་པ་དེ་དབྱེར་མེད་ཀྱང་རྟོགས་པ་འདི་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་པའི་རྣམ་པ་གང་ལས་གྲུབ་པ་དེ་ཉིད་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འཐད་དོ། །སྦྱངས་ལས་ཡིན་ན་དེར་སྣང་བ། མེད་ན་དེར་ཡང་གཞག་པ་མེད། ཅེས་བྱ་བ་ནི། འོན་ཏེ་རྣམ་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ཡང་འདུས་ཀྱང་ཁྱད་པར་གྱིས་དོན་སོ་སོར་ངེས་པ་ཐ་དད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྦྱངས་པས་དེ་ལྟར་གཞག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པ་དེར་སྣང་བ་མེད་པ་སྟེ་རྣམ་པ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང༌། སྦྱངས་པ་ངེས་པས་ངེས་པའི་དེ་ན་མཐོང་བ་ལས་སྐྱེས་ནས་སོ་སོར་ངེས་པ་དྲན་པར་བྱེད་དེ། རང་ཉིད་ངེས་པར་གྱུར་ནའོ། །དོན་ངེས་པར་མཐོང་བ་ནི་རྣམ་པ་མེད་ན་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ངེས་པར་མཐོང་བ་མེད་ན་ཡང་འདུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ལ། དེ་མེད་ན་ཡང་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་བྱ་བྱེད་གཅིག་ཡིན་པར། །འགལ་ལོ་ཞེ་ན་མི་བདེན་ཏེ། ཆོས་ཐ་དད་པར་ཁས་ལེན་ཕྱིར། །དངོས་པོ་ཐ་དད་མེད་པར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི། འོ་ན་གལ་ཏེ་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་ཚད་མ་ཡིན་ལ། དོན་རྟོགས་པ་འབྲས་བུ་ཡིན་ན་ནི། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་བྱ་བ་དང་བྱེད་པ་དེ་དག་གཅིག་པར་འགྱུར་ན། དེ་ནི་འགལ་བ་སྟེ། ཟོར་བ་ཉིད་གཅོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མི་བདེན་ཏེ། ཤེས་པ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྣམ་པ་མེད་པ་ལས་ལོག་པ་ནི་རྣམ་པ་དང་བཅས་པའི་ཤེས་དང༌། མ་རྟོགས་པ་ལས་ལོག་པ་ནི་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་དངོས་པོ་སྟེ། ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཐ་མི་དད་པར་འདོད་དོ། །སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་མེད་ན་སྔོན་པོ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཉམས་སུ་མྱོང་བར་ཡང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྔོན་པོའི་ཉིད་དང་ཤེས་པ་ནི་གཅིག་པ་ཉིད་དོ། །བྱ་བ་དང་བྱེད་པ་དག་དངོས་པོ་ཉིད་ཀྱི་ཐ་དད་པར་མཐོང་
― DTG183_Page_0239 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བམ་ཡིན་ནམ། ཟོར་བ་དང་གཅོད་པ་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། བྱ་བ་བྱེད་པར་གནས་པ་ནི། །ཐམས་ཅད་དེ་ལྷའི་རྣམ་པ་ཅན། །དངོས་རྣམས་ཐ་དད་འདོད་པ་ལ། །སྒྲོ་འདོགས་པ་ཡིས་འཇུག་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཅོད་པའི་བྱ་བ་དང་ཟོར་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱེད་པ་པོར་གནས་པར་འཇོག་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ལྡོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་ཆོས་ཐ་དད་པས་གཞག་པ་སྟེ། ཟོར་བ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཐ་དད་པར་འདོད་པ་ལ་བྱ་བ་དང་བྱེད་པའི་རྣམ་པ་གཞག་པ་ནི་དངོས་པོ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། རྟོག་པས་སྒྲོ་བཏགས་ནས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་སྔར་བཅད་པར་མ་མཐོང་བའི་ཤིང་ཟོར་བའི་ཁ་དང་འཇོག་པས་བཅད་པར་མཐོང་བས་བྱ་བ་ཐ་དད་པར་བརྟགས་ཏེ། ངོ་ཤེས་པའི་དབང་གིས་སྔ་ཕྱི་གཅིག་པར་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཚད་མར་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྔར་གྱི་ཤིང་ཡང་གཞན་ཡིན་ལ། ཟོར་བ་ལ་སོགས་པ་དང་འཇོག་པ་ཡང་གཞན་ཉིད་ཡིན་གྱི། དེ་ལ་བྱ་བ་མ་གཏོགས་པ་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། བྱ་བ་འདི་ནི་རྟོག་པས་གཞག་པ་ཉིད་དེ། དེས་ན་བྱ་བ་དང་བྱེད་པ་པོར་རྣམ་པར་འཇོག་ཅིང་སྒྲོ་འདོགས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་རིག་པ་ལས་ཐ་དད་པར་བརྟག་པ་བྱ་སྟེ། རྣམ་པ་ནི་རིག་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། རིགས་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། ཐ་དད་པ་ཡིན་ཏེ་དོན་དམ་པར་སྣང་བཞིན་པའི་རྣམ་པ་ཉིད་རིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཚད་མ་ལས་འབྲས་བུ་ཐ་མི་དད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་སློབ་དཔོན་གྱི་བྱ་བ་དང་བཅས་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཡིན་ལ། རིགས་པ་ཉིད་ནི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་ན་རང་རིག་པ་ནི་འདིར་འབྲས་བུ་སྟེ། གཉི་གའི་ཤེས་པའི་ཡང་རང་རིག་པ་ཉིད་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །དོན་རིག་པར་འབྲས་བུ་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནམ། འཇིག་རྟེན་པ་དོན་འདོད་ཅིང་གཉེར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཅན་ཉིད་དུ་མ་མཐོང་སྟེ། གང་གི་ཚེ་དོན་མ་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་དོན་མ་མཐོང་བ་དོན་དུ་གཉེར་བ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་མཐོང་ཡང་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཐོས་པ་ན་འབྱུང་བ་མ་མཐོང་ངམ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། ཐོས་པ་ནི་བརྒྱུད་ནས་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་སེར་པོ་ལ་སོགས་པའི་དོན་
― DTG183_Page_0240 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རིག་པ་ཉིད་ན། དོན་མི་རིག་པར་དེ་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། འདི་ལ་དྲིས་པ། དོན་རིག་གང་ཡིན་མངོན་སུམ་དུ། །སོ་སོ་མྱོང་བ་གང་ཡིན་འདིའོ། །དོན་རིག་པ་དེ་གང་གིས་ཡིན། །དེ་འདྲ་ཡིན་ན་འཁྲུལ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་གྱི་དོན་རིག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ། ཅི་རྣམ་པ་མེད་པ་ཡིན། །འོན་ཏེ་རྣམ་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན། །རྣམ་པ་ལ་མ་གཏོགས་པའི་དོན་རིག་པ་མེད་དོ་ཞེས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འོན་ཀྱང་གང་གི་ཚེ་རིག་པ་འདི་དོན་ནི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་མངོན་སུམ་གྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་དོན་རིག་པ་དེ་ཡོད་ན་ནི། རིག་པ་འདི་ནི་མངོན་སུམ་ཡིན་ལ། རིག་པ་དེ་ཡང་དོན་དང་འབྲེལ་བ་ཅན་དུ་རྒྱུ་གང་གིས་ཤེས། །དེ་དག་གིས་འདི་སྐད་དུ་སྟོན་ཏེ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་རིག་པ་ནི་ཤེས་པ་ཉིད་དོན་རིག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་ཙམ་ཡིན་གྱི། དོན་རིག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་འདྲ་བ་ལས་དོན་རིག་པར་གྲུབ་པ་སྟེ། དོན་གྱི་ཕྱི་རོལ་པ་མེད་པར་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེ་དང་འདྲ་བ་ལས་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། རབ་རིབ་ཅན་གྱི་སྐྲ་ཤད་དང་སྦྲང་མ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་ཀྱང་སྐྲ་ཤད་འཛིངས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཇི་ལྟར་དེ་དང་དང་འདྲ་བ་ལས་དོན་རིག་པར་འགྱུར། འོན་ཏེ་འདི་མྱོང་དེ་གང་ལས། །དེ་ཉིད་འདི་ནི་དཔྱད་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་དོན་མེད་ན་དེའི་ཚེ་ཤེས་པ་འདིའི་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དེ་ཡུལ་གང་ལས་ཡིན། ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་གྱུར་བའི་དོན་གྱི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་མེད་ན་དེ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ཇི་ལྟར་རབ་རིབ་ཅན་གྱིས་ཟླ་བ་གཉིས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར། འོན་ཏེ་འགལ་ཞིག་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་དོན་ངེས་པར་རྟོགས་སོ་ཞེ་ན། འོན་ཏེ་དེ་ཉིད་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་དོན་ལ་གནས་པའི་འདི་ནི་དཔྱད་པར་བྱ་སྟེ། དོན་མ་མཐོང་བར་ཇི་ལྟར་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་དོན་ལ་གནས་པ་ཡིན། འོན་ཏེ་དོན་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའོ་ཞེ་ན། འོ་ན་མིག་ཀྱང་རིག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་མིག་གི་རྣམ་པ་ཅན་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་བརྟག་གོ་ཞེ་ན། མིག་ཉིད་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་བརྟག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྣམ་
― DTG183_Page_0241 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་བརྟག་གོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་མེ་ལོང་གི་ངོས་ལ་བཞིན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་ཡོད་པས་ཕྱི་རོལ་པ་ཉིད་དུ་བཞིན་བརྟག་པར་བྱའོ། །དེ་བས་ན་ཐམས་ཅད་བདག་ཉིད་ལ་གནས་པ་སྟེ། བྱད་ཀྱི་བཞིན་དུ་གཟུགས་བརྙན་གྱི་ཆོས་སུ་སྣང་བའོ་ཞེས་བྱ་བར་འཐད་པ་ཡིན་ནོ།། །།ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་འགྲེལ་པ། བམ་པོ་བཅུ་བཞི་པ། དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་འདྲི་བ་འཁྲུལ་པ་ཡིན་པས་དོན་རྣམ་པར་འཇོག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ནས། ད་ནི་འདྲ་བ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྨྲས་པ། རྡུལ་ཕྲན་དེ་དག་གང་གིས་ན། །རགས་པར་སྣང་དང་འདྲ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་ལ་རགས་པར་སྣང་བའི་ཤེས་པ་དེ་ལ་ཕྲ་བའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དེ་དག་འདྲ་བར་བྱེད་པར་ཚ་དམ་གང་གིས་གོ་བ་ཡིན་ཏེ། མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རགས་པ་དང་ཕྲ་བའི་རྣམ་པ་དག་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡན་ལག་ཅན་གྱི་འདྲ་བ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་ལེའུ་གཉིས་པར་བསྟན་ཏོ། །འོན་ཏེ་དོན་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་དང་ཤེས་པ་འདྲ་བའོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་མ་རྟོགས་པར་དབྱིབས་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དབྱིབས་མ་རྟོགས་པར་ཡང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཤེས་པ་ཡིན་ན་རགས་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཉེ་བར་བསྡུ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །དེ་ནི་དེ་ཡི་དོན་དངོས་མེད། །ཡོད་ན་འཁྲུལ་པ་ཅན་དུ་འགྱུར། །དེ་མྱོང་བ་ཡི་ངོ་བོ་ནི། །སྒྲུབ་པར་བྱེད་པར་ནུས་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་ཤེས་པ་དེ་ལ་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དེ། དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ཡོད་ན་ཡང་དེ་འཁྲུལ་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །སྐྲ་ཤད་དང་སྦྲང་མ་ལ་སོགས་པ་ལ་དེའི་དོན་མྱོང་བའི་དངོས་པོ་དེ་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པར་མི་རིགས་ཏེ། འཁྲུལ་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་གཞན་སྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་འདྲ་བ་ཙམ་གྱིས་དོན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པས་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དོན་རིག་ན་ཡང་མིག་ཀྱང་འཛིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་དང་དེ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པས་དོན་རིག་གོ་ཞེ་ན་སྨྲས་པ། དེ་འདྲ་བ་དང་དེ་ལས་སྐྱེས། །གལ་ཏེ་མྱོང་བའི་མཚན་ཉིད་ན། །དོན་མཚུངས་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ནི། །མཚུངས་
― DTG183_Page_0242 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དེ་མ་ཐག་མྱོང་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་དོན་དེ་ལས་སྐྱེས་པ་དང་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་ཉིད་དོན་རིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་གང་ལ་དོན་མཚུངས་པ་ཡོད་པའི་ཤེས་པ་དེ་མ་ཐག་པ་དེ་ཤེས་པ་ཕྱི་མས་རིག་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་སྔ་མ་ནི་སྔོན་པོའི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་ལ། ཕྱི་ནས་ཀྱང་སྔོན་པོའི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་སྐྱེས་པ་དེའི་ཚེ་སྔ་མ་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་དང་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡུལ་དུ་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་གང་ལས་རྣམ་པར་སྐྱེས་པ་དེ་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཡིན་ལ་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་གང་ཡིན་པའི་རྣམ་པ་ཅན་དེ་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་ཕྱི་མ་མི་སྐྱེ་སྟེ། སྔོན་པོའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པའི་རྗེས་ལ་སེར་པོའི་རྣམ་པར་སྣང་བ་སྐྱེ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་སྨྲས་པ་གོམས་པའི་དབང་གིས་གསལ་བར་སྣང་བ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་མཐོང་བ་ནི་སྔར་གོམས་པའི་ཤེས་པ་ཡུལ་དུ་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་དེའི་དེ་མ་ཐག་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། རིགས་མཚུངས་པའི་ཤེས་པ་གཞན་གྱི་བར་དུ་གནས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་སྔར་གོམས་པའི་ཤེས་པ་རིགས་མི་མཐུན་པའི་ཤེས་པས་ཆོད་པ་ཇི་ལྟར་དུས་ཕྱིས་གསལ་བར་སྣང་བ་ཅན་གྱི་ཤེས་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་ཞིང་གང་གིས་ན་ཡུལ་དུ་འགྱུར་ཞེ་ན། འདི་ལ་སྨྲས་པ། དེ་མ་ཐག་པ་ཙམ་གྱི་རྒྱུ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། །འཇིགས་རྟེན་གསུམ་ཡང་ཕན་ཚུན་དུ་རྒྱུར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པས་ཁ་ཅིག་ཁོ་ན་དེ་མ་ཐག་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཡང་གོམས་པའི་ཤེས་པ་ཕྱིས་གསལ་བར་སྣང་བ་ཡོད་དེ། འདི་ལྟར་སྔར་གོམས་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་ཕྱི་མར་འབྱུང་བའི་དོན་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཆོད་པ་གོམས་པའི་ཤེས་པ་ཡང་རིགས་མི་མཐུན་པའི་ཤེས་པས་ཆོད་པས་དུས་ཕྱིས་ཀྱི་གསལ་བར་སྣང་བའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མཐོང་བའི་ཡུལ་དུ་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་གོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རྟོགས་པའི་རྣམ་པ་གསལ་བར་སྣང་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་གསལ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དོན་རིག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གོམས་པའི་སྟོབས་ཉིད་ཀྱིས་གསལ་བར་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་ཏེ། བདེན་པའི་རྣམ་པ་ཅན་བཞིན་ནོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་འདོད་པས་བསླད་པའི་བུད་མེད་མཐོང་བཞིན་དོན་
― DTG183_Page_0243 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པར་གཞག་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་མཐོང་འདི་ཐོས་ཞེས་བྱ་བའི། །བློ་ནི་གང་དུ་ངེས་པ་དེ། །དེས་མྱོང་ཡིན་ན་དེ་ཉིད་ནི། །གང་གིས་དེ་ཡི་མཐོང་འདོད་པ། །སྣང་དང་མཐོང་བ་དེ་དག་གི །ཉེ་བ་ཉིད་ནི་དཔྱད་པར་བྱ། །ཉེ་བ་ཉིད་དུ་དཔྱད་བྱས་ན། །དེ་དག་འབྲེལ་པ་ལ་བརྟེན་ནས། །ལྟ་བ་པོ་ཡི་ལས་འདི་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ནི་གཟུགས་སྡུ་གུ་མཐོང་བའོ། །འདི་ནི་ལེགས་པར་གསུངས་པ་ཐོས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི། གང་ལ་གཟུགས་དང་སྒྲའི་ཤེས་བྱ་ངེས་པར་བྱེད་པའི་བློ་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མཐོང་བ་དང་ཐོས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། གཟུགས་དང་སྒྲ་འབྲེལ་པ་ཅན་དེ་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཞེན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པར་མཐོང་བར་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྣང་བ་དང་མཐོང་བ་དེ་དག་ཉེ་བ་ཉིད་དེ་འབྲེལ་པ་ནི་དཔྱད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནམ། གཏན་ཚིགས་གང་གིས་དེ་དེའི་མཐོང་བ་པོར་འདོད་པའོ། །འདིའི་དགོངས་པ་འདི་ཡིན་ཏེ། མཐོང་བ་ལས་དོན་རིག་པ་མ་ཡིན་ལ། དེའི་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ཅང་ཡི་ཞེན་པས་དོན་རྟོགས་པར་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་མངོན་སུམ་དུ་དོན་ལས་སྐྱེས་པའི་མཐོང་བས་ནི་དོན་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ཡིན་ན། དེའི་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་ངེས་པར་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ། མཐོང་བ་དང་སྣང་བ་དེ་དག་འབྲེལ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ལྟ་བ་པོའི་ངེས་པ་འདི་ཡིན་ན། གང་གི་ཚེ་དོན་སྣང་བ་དང་མཐོང་བདག་འབྲེལ་པ་ཉིད་མི་འགྲུབ་སྟེ། དོན་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་ཉམས་སུ་མ་མྱོང་བའི་ངེས་པར་འགྱུར། འོན་ཏེ་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་དོན་བྱེད་པའི་འབྲས་བུས་དོན་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་བྱེད་པ་དེ་ཡང་ཤེས་པ་གཞན་ཁོ་ན་སྟེ། དེ་བས་ན་ཕྱི་རོལ་ངེས་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དོན་རྣམ་པར་གཞག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་མྱོང་བ་འདི་གང་ལ་ཞེས་པ་དེ་ལ་ལན་བཏབ་པ། །དེ་མྱོང་བ་ནི་དེ་བདག་ཉིད། །དེ་ནི་གཞན་གང་གི་ཡང་མིན། །མངོན་སུམ་སོ་སོར་མྱོང་ཉིད་ཀྱང༌། །དེ་ཡང་དེ་ཡི་བདག་ཉིད་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཤེས་པ་དེའི་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི་བདག་ཉིད་ཡིན་ན། དེའི་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་གང་ལ་ཞེས་དྲི་བར་རིགས་པ་
― DTG183_Page_0244 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་དོན་གང་ལ་ཡིན་ཞེས་དྲིས་པ་དེ་ལ་ཡང་ལན་ནི་རྟེན་ཡིན་ནོ་ཞེས་གདབ་པར་བྱའོ། །རྟེན་དེ་ཡང་གང་ལ་ཡིན་ཞེ་ན། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལའོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡང་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་གནས་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་ན། གཞི་བཙལ་ཏེ་ཅི་ཞིག་བྱ། གང་ཡང་དོན་མེད་ན་དོན་གྱི་མྱོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དྲུག་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བརྩད་པ་དེ་གསལ་བའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དེ་ནི་དོན་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་གཞན་གང་གི་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་ཇི་ལྟར་མངོན་སུམ་གྱིས་རིག་པའི་དོན་གསལ་བར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྔོན་པོ་མཐོང་བ་ནི་ཕྱི་རོལ་པའི་གཟུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །སྔོན་པོའི་རྣམ་པ་ཉིད་ཀྱང་མངོན་སུམ་གྱི་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། དོན་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་འདི་མངོན་སུམ་གྱིས་སོ་སོར་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་ན། མངོན་སུམ་ནི་རང་རིག་པའི་བདག་ཉིད་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །སྔོན་པོའི་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དྲུག་པ་ཡང་རྟོགས་པས་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཉིད་དེ། དཔེར་ན་མཆི་གུའི་ལུས་བཞིན་ནོ། །འོན་ཏེ་མྱོང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དོན་ཐ་དད་པ་འཇལ་བའི་སྐབས་སུ་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་དོ་ཞེས་ཟེར་བ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་ནི་ཉམས་སུ་མྱང་བའི་ཡུལ་དུ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི་དོན་གྱི་ཡུལ་ཅན་ནོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། བློ་ཡིས་མྱོང་བྱ་གཞན་མེད་དེ། །དེ་མྱོང་བ་ཡང་གཞན་མེད་ན། །དེ་ལ་འང་བརྩད་པ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། །དེ་ཕྱིར་དེ་ནི་རང་ཉིད་གསལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་བས་ན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དེ་ཡིས་མྱོང་བར་བྱ་བའི་དོན་གཞན་ནི་མེད་དེ། ཉམས་སུ་མྱོང་བ་རྣམ་པ་མེད་པས་དོན་དང་འབྲེལ་པ་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །འོན་ཏེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དེའི་རིག་པར་བྱེད་པ་མྱོང་བ་གཞན་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། མྱོང་བ་དེའི་རིག་པར་བྱེད་པའི་མྱོང་གཞན་བ་ནི་མེད་དེ། མྱོང་བ་དེའི་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་མྱོང་བ་ལ་ཡང་བརྩད་པ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཐིམ་པ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་གཞན་གྱིས་རིག་པར་བྱེད་པར་འགྱུར། མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ན་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཐ་དད་པ་ཡིན་ན། ཕན་ཚུན་རྗེས་སུ་འཇུག་པས་ཤེས་པ་དག་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་
― DTG183_Page_0245 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ན་དོན་དང་ཤེས་པ་ནི་གཞན་གྱིས་རིག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་དེ་ནི་རང་ཉིད་ཁོ་ནས་གསལ་བར་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་ཐམས་ཅད་རང་རིག་པ་ཉིད་ཡིན་ན་དེ་ལྟ་ན་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མྱོང་བར་འགྱུར་ན། སྔོན་པོ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའོ་ཞེས་ཇི་ལྟར་ཐ་སྙད་འདོགས་ཏེ། སྔོན་པོ་ཉམས་སུ་མ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དེ་ཡི་སྔོ་སོགས་ངོ་བོ་ནི། །རང་བཞིན་ཡིན་ཏེ་ཉམས་སུ་མྱོང་དེའང༌། །རང་གི་ངོ་བོ་མྱོང་བར་གྱུར་པའི་ང༌། །སྔོ་སོགས་མྱོང་བར་གྲགས་པ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཤེས་པ་དེའི་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་འདི་ནི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ལ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཡང་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་ཏེ། མྱོང་བ་དག་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཡང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་མྱོང་བར་གྲགས་པ་ཡིན་གྱི། སྔོན་པོ་ཐ་དད་པར་རིག་པས་སྔོན་པོ་མྱོང་བར་བརྗོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྔོན་པོ་དང་མྱོང་བ་དག་ཐ་དད་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྔོན་པོ་ནི་རང་རིག་པ་ཉིད་དོ། །འོ་ན་སྔོན་པོའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་བློ་ཇི་ལྟར་བདག་ཉིད་གསལ་བར་འགྱུར་ཏེ། རང་གི་བདག་ཉིད་ལ་བྱེད་པ་འགལ་བའི་ཕྱིར་འོ། །རལ་གྲིའི་སོ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་རང་ཉིད་གཅོད་པ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ནམ། གཞན་ཡང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་སྒྲོན་མ་ལ་སོགས་པས་གསལ་བ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་རང་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གསལ་བྱེད་རང་གི་ངོ་བོ་ཡིས། །གསལ་བ་ཡིན་ཏེ་བདག་ཉིད་ཕྱིར། །ཇི་ལྟར་གསལ་བར་མངོན་འདོད་པ། །དེ་ལྟར་བློ་བདག་རིག་ཅན་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཇི་ལྟར་གསལ་བའི་སྒྲོན་མ་སྣང་བར་གྱུར་པ་དེའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གསལ་བར་མངོན་པར་འདོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་གྱི་གསལ་བའི་བདག་ཉིད་རིག་པ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་བདག་ཉིད་ལ་བྱེད་པ་འགལ་བར་ཡང་ཚད་མ་གང་གིས་ཤེས་པ་ཡིན། རལ་གྲིའི་སོའི་དཔེ་ཙམ་གྱིས་ནི་དོན་འགྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེ་ནི་སྒྲུབ་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རལ་གྲིའི་སོ་དེའི་དཔེ་ཡིས་རང་ལ་བྱེད་པ་འགལ་བར་སྟོན་པ་དེ་ལྟ་ན་ནི། རང་ཉིད་གསལ་བའི་སྒྲོན་མ་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་བློ་ཡང་རང་རིག་པར་འགྱུར་རོ།།
― DTG183_Page_0246 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འོན་ཏེ་སྒྲོན་མས་བུམ་པ་གསལ་བ་བཞིན་ལ། སྒྲོན་མ་རང་ཉིད་མིག་གིས་འཛིན་པ་དེའི་ཕྱིར། སྒྲོན་མ་བདག་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་དཔེར་འགྱུར་ཞེ་ན། འོ་ན་སྒྲོན་མའི་དུས་ན་མཐོང་བར་གྱུར་པའི་བུམ་པ་ཇི་ལྟར་སྒྲོན་མས་མངོན་པར་གསལ་བར་བྱ་བ་ཡིན། སྒྲོན་མའི་སྔོན་དུ་མ་མཐོང་བ་ཕྱིས་མཐོང་བར་གྱུར་པའི་ཕྱིར། སྒྲོན་མས་གསལ་བར་བྱ་བའོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། བུམ་པ་གསལ་བཞིན་པའི་ལུས་ཅན་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། སྔོན་གྱི་དུས་སུ་ནི་ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་བུམ་པ་དང་སྒྲོན་མ་ལྷན་ཅིག་དམིགས་པས་གསལ་བར་བྱ་བ་དང་གསལ་བར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་མ་ཡིན་ཏེ། སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་དག་བཞིན་ནོ། །འོན་ཏེ་སྒྲོན་མ་མིག་གིས་གསལ་ལོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། མིག་དང་དུས་མཉམ་པས་གསལ་བར་བྱེད་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་སྒྲོན་མ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའི་མིག་གསལ་བར་བྱེད་པའོ་ཞེ་ན། མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནམ། གལ་ཏེ་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་མིག་ཀྱང་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་གནས་པ་ཉིད་དེ་གང་གི་ཡང་གསལ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་མངོན་པར་ཕྱོགས་པ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཐིམ་པའི་ཕྱིར་གང་གི་ཡང་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ།། དེའི་ཕྱིར་སྔོན་པོ་དང་སྒྲོན་མ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་རང་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། ཁྱད་པར་ནི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དངོས་པོར་འབྲེལ་པའོ། །དེས་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་ཡིན་ཏེ། རང་ལ་བྱེད་པ་འགལ་བར་དེ་ལ་རིགས་པར་འགྱུར་ན། རང་རིག་པ་ནི་དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ན་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་བདག་ཉིད་དང་འགལ་བར་འགྱུར། དེ་བས་སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མྱོང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང༌། དེས་ནི་དོན་གཞན་རིག་ན་ཡང༌། །རིག་བྱ་རིག་བྱེད་དག་མི་འཐད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། བློ་དེ་ཡིས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་གཞན་རིག་ན་ནི། རིག་བྱ་དང་རིག་པར་བྱེད་པ་འཐད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་བློ་རང་ཉིད་གསལ་ན་དེའི་ཚེ་བློའི་དུས་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་གསལ་བའམ། མི་གསལ་བར་འགྱུར་གྲང་ན། བློའི་དུས་ན་དོན་གསལ་བར་གྱུར་པ་དེ་ནི་ཇི་ལྟར་བློ་འདིས་གསལ་བར་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཚེ་བློ་དང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཐ་དད་
― DTG183_Page_0247 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཅི་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱད་པར་མེད་པར་ཡང་གལ་ཏེ་བློས་སྔོན་པོ་གསལ་བར་བྱེད་ན། སྔོན་པོ་ཉིད་བློའི་གསལ་བར་བྱེད་པར་ཅི་སྟེ་མི་འགྱུར། འོན་ཏེ་སྔོན་པོ་མི་གསལ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་གང་དུ་སྔོན་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་གནས་པར་སྣང་བ་དེ་ཇི་ལྟར་སྔོན་པོ་ཐ་དད་པའི་ཤེས་པའི་རིག་པར་བྱ་བར་བརྗོད་དེ། གསལ་བ་ནི་གསལ་བའི་ངོ་བོ་མ་རྟོགས་པར་དེ་ལ་ལྟོས་པའི་གསལ་བ་རྟོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་སྔོན་པོར་སྣང་བ་དེ་བཞིན་དུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར། འཛིན་པར་ཤེས་སོ་ཞེ་ན། འོ་ན་སྔོན་པོར་གསལ་བ་བློ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་སྔོན་པོ་ཡིན་གྲང་ན། གལ་ཏེ་གསལ་བ་དེ་བློ་ཡིན་ན། འོན་ནི་ཤེས་པ་ཉིད་སྔོན་པོར་འགྱུར་ཏེ། རང་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་སྔོན་པོ་ཡིན་ན། འོ་ན་ནི་དེ་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། སྔོན་པོ་གསལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །སྣང་བ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ན་སྔོན་པོར་སྣང་བའོ་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེས་ན་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རང་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གནས་སོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་རང་རིག་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་བདག་གིས་འདི་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་བ་དང་འཛིན་པར་སྣང་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། རིག་བྱ་རིག་བྱེད་རྣམ་ཅན་མེད། །ཇི་ལྟར་འཁྲུལ་པར་མཐོང་གྱུར་པ། །རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་ནི། །གཟུང་འཛིན་རྣམ་པར་བསླད་པ་ཡིན། །དེ་ལྟར་རྣམ་གཞག་བྱས་པ་འདི། །གང་ཚེ་སྐ་སོགས་ཤེས་ཐ་དད། །དེ་ཚེ་གཟུང་དང་འཛིན་པ་ཡིན། །མཚན་ཉིད་ཅན་ལས་བརྩད་པ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་ལ་རིག་པར་བྱ་བ་དང་རིག་པར་བྱེད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དེ་ནི་ཇི་ལྟར་དེ་རྣམ་པ་གང་ཞིག་གིས་སྐྱེ་བོ་འཁྲུལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཐོང་བར་གྱུར་པའི་རྣམ་པ་དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པས་བསླད་པའི་ཤེས་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི། དེ་ལྟར་དེ་རྣམ་པ་དེ་ཡིས་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དེ། གང་གི་ཚེ་སྟེ་གང་དུ་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་སྣང་བ། དེའི་ཚེ་སྟེ་དེ་རུ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་དུ་ངེས་པར་དེ་ལ་
― DTG183_Page_0248 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྩད་བར་མི་བྱའོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་སྟོན་ཏེ། རྟོག་པ་མེད་པས་མཐོང་བ་ལ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་སྣང་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོ་ཁོ་ན་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྣང་བ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོ་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བདེན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཏེ་སྐྲ་ཤད་དང་སྦྲང་བུ་ལ་སོགས་པ་ལ་གནོད་པ་ཅན་སྣང་བས། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ཐ་དད་པ་མེད་པ་ཡིན་གྱི། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་འདི་ལ་ནི་གནོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། རྟོག་པ་མེད་པས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལས་རང་རྒྱུད་པའི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་དང་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྣམ་པ་ཅན་ཉིད་མྱོང་བ་ནི་རྟོག་པས་གཞག་པའི་ཕྱིར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོར་ཡོད་པ་ཉིད་ལ་གནོད་པ་ཅན་ཡིན་ནོ། འདི་ལྟར་དངུལ་གྱི་ཤེས་པས་མཐོང་བའི་དོན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཞེན་པའི་གནོད་པ་ཅན་ཉ་ཕྱིས་ཀྱི་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཡང་རྟོག་པས་གཞག་པའི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དངོས་པོ་གཉིས་རིག་པ་དེའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པའི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཤེས་པ་ཐ་དད་པ་ལ་དམིགས་པ་ཅན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་དམིགས་པ་མེད་པ་ཅན་ཉིད་དོ། །དེ་ལས་གཞན་རིག་མེད་པའི་ཕྱིར།། རང་རིག་འབྲས་བུ་ཡིན་པར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཤེས་པ་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཕྱི་རོལ་རིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། རང་རིག་པ་འབྲས་བུར་རིགས་ཏེ། ཐ་དད་པར་རིག་པའི་གནས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དང་མཐོང་བ་མེད་པའི་དོན་རིག་པ་དང་བྲལ་བའོ། །འདི་ལ་བརྩད་པ། གལ་ཏེ་ཕྱི་རོལ་མྱོང་གྱུར་ན།། ཉེས་པ་ཅེར་འགྱུར་ཅི་ཡང་མེད། །ཕྱི་རོལ་དོན་དེ་མྱོང་གྱུར་པ། །འདི་ཉིད་ཀྱིས་ཇི་བསྟན་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ལ་གལ་ཏེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་གྱུར་པ་འདིས་ཉེས་པ་ཅི་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། གང་གིས་ཕྱི་རོལ་མྱོང་བ་མེད་པས་ཕྱི་རོལ་རིག་པ་མེད་དོ་ཞེས་ངལ་བར་བྱེད་དེ། ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པས་ཐ་སྙད་བཏགས་པ་དེ་ལྟར་ཡོད་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ན་དམིགས་པའི་ཐ་སྙད་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར། དེ་མེད་པ་མ་ཡིན་པས་མཐོང་བའི་ཐ་སྙད་ཇི་སྙེད་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོན་ཀྱང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དེ་མྱོང་བར་གྱུར་བ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་ཅི་ཞིག་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ།
― DTG183_Page_0249 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་ལྟར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མྱོང་བར་གྱུར་པ་ན། ཅི་མྱོང་བ་ཤེས་པས་གཞག་པས་ཡིན་ནམ། དོན་གྱིས་བཞག་པས་ཡིན། དེ་ལ་གལ་ཏེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཤེས་པས་བཞག་པས་དོན་མྱོང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་འདི་སྐད་དུ། གལ་ཏེ་བློ་དེའི་རྣམ་ཅན་ན། །རྣམ་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་དེ་ཡོད། །དེ་ནི་ཕྱིའམ་གཞན་ལས་ཞེས། །དཔྱད་པ་འདི་ནི་མི་འོས་སམ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་བློ་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་བློ་དེ་ཡོད་ན་ནི་རྣམ་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་སྣང་ན་དོན་དུ་འགྱུར་རོ། །འོན་ཀྱང་བློ་དེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལས་སྐྱེའམ། གཞན་གོམས་པའི་བག་ཆགས་ལས་ཡིན་ཞེས་དཔྱད་པར་འོས་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་བློ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ན་ཕྱི་རོལ་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་མེད་ན་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་རིག་པ་ཉིད་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། འདི་ཉིད་དཔྱད་པར་བྱ་སྟེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་བྱ་བ་ཅིའི་ཕྱིར་འཐད་དེ། ཕྱི་རོལ་རིག་པ་མེད་པར་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་རིག་པ་མི་འགྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་མཐོང་བ་བཞིན་དུ་ཁས་བླང་བར་བྱ་ན། དེ་ལ་ཡང་ཕྱི་རོལ་མཐོང་བ་གཞན་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་ཉིད་ཡིན་པས་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་རྣམ་པ་མེད་པའི་མིག་གིས་མཐོང་བའི་དོན་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་ཡང་སྨྲས་པ། མཐོང་བའི་ཁྱད་པར་དང་བྲལ་བ། །མི་འཛིན་དེ་འཛིན་ན་འཛིན་ཕྱིར། །མཐོང་བ་སྔོན་པོར་སྣང་བ་ཡིན། །ཕྱི་རོལ་ཡན་གར་དོན་ཡོད་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། །མཐོང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་དེ་དང་བྲལ་བར་སྔོན་པོ་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་སྔོན་པོ་དང་བྲལ་བའི་མཐོང་བ་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྔོན་པོ་དེ་འཛིན་པ་ན་མཐོང་བ་ཡང་སྔོན་པོའི་བདག་ཉིད་ཅན་དུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དང་དེ་བཞིན་དུ་སྔོན་པོར་མཐོང་བ་དེ་འཛིན་པ་ན་སྔོན་པོར་མཐོང་བའི་བདག་ཉིད་དུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར། མཐོང་བ་ནི་སྔོན་པོར་སྣང་བ་ཅན་ཡིན་གྱི། རྣམ་པ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྔོན་པོར་མཐོང་བ་ནི་ཕྱི་རོལ་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། མཐོང་བ་ལས་ཐ་དད་པའི་དོན་མེད་དེ། །འདི་ལྟར་གང་ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་དེ་དེ་བཞིན་དུ་ཁས་བླང་བར་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་སྔོན་པོ་སེར་པོས་དབེན་པ་བཞིན་ནོ། །མཐོང་བའི་ཁོངས་སུ་ཆུད་པ་ཉིད་སྔོན་པོར་སྣང་གི །ཐ་དད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་པར་
― DTG183_Page_0250 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁས་བླང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་མཐོང་བ་ནི་ནང་ན་སྣང་བ་ཡིན་ལ། ཕྱི་རོལ་ན་སྔོན་པོར་སྣང་བ་དོན་དེ་དང་ཉེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་ཡོད་པས་སྔོན་པོར་སྣང་བར་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གཞན་ཡོད་པར་གྱུར་ཀྱང་དོང་ཞན་མངོན་དུ་བྱེད་པར་མི་རིགས་ཏེ། དོན་དེ་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པ་མེད་ན། རྟོགས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་སྔོན་པོའི་ཤེས་པ་རང་གསལ་བའི་རང་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་མཐོང་བ་ལས་ཐ་དད་པའི་དོན་མེད་ན་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་གང་ལས་ཐ་དད་པ་ཡིན། འོན་ཏེ་མིག་ཉིད་ཀྱིས་མཐོང་བ་ཐ་དད་པར་བྱེད་དེ། སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ཡིན་ན། གཅིག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མཐོང་བར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་རབ་རིབ་ཀྱིས་བསླད་པའི་མིག་ནམ་མཁའ་ལ་སྐྲ་ཤད་དུ་སྣང་བ་འཇོག་པ་བཞིན་ནོ། །སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དག་པའི་མིག་གི་ཤེས་པའི་སྣང་བ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། དོན་སྣ་ཚོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཤེས་པ་ཐ་དད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དེ་ཕྱིར་འགའ་ཞིག་ལ་ལ་ནི། །ནང་གི་བག་ཆགས་སད་པར་བྱེད། །དེ་ཕྱིར་བློ་ནི་རྣམ་ངེས་ཀྱི། །ཕྱི་རོལ་དོན་ལ་ལྟོས་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྔོན་པོ་མཐོང་བ་སྐྱེས་པ་ལ་འགའ་ཞིག་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་ནང་གི་བག་ཆགས་སད་པར་བྱེད་པ་འགའ་ཞིག་གིས་ཡིན་ཏེ། བག་ཆགས་སད་པར་བྱེད་པ་དེ་ལས་ཡུལ་དང་དུས་ཀྱི་རྣམ་པ་ངེས་པ་ཡིན་གྱི། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་ལྟོས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཡང་བག་ཆགས་སད་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཡུལ་དང་དུས་ངེས་པ་ཅན་གྱི་རྣམ་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཡང་མི་བདེན་པར་སྣང་བའི་རྟོག་པས་སྔར་གྱི་ཡུལ་སྤྱོད་པའི་དྲན་པ་ཡུལ་སོ་སོ་ངེས་པའི་ཆ་ཉིད་ཡིན་གྱི། དོན་ལ་ལྟོས་པ་ཅན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་རྒྱུ་ངེས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བག་ཆགས་ཐ་དད་པས་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རིག་པ་སད་པའི་ཚེ་ན་ཡང་ངེས་པ་ཡིན་གྱི། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དང་འབྲེལ་པའི་ཤེས་པ་ནི་གང་དུ་ཡང་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནོ།།
― DTG183_Page_0251 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་བས་ན་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་མཐོང་བ་ལས་དོན་དུ་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཉེ་བར་བསྡུ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །དེ་ཕྱིར་ཚུལ་གཉིས་ཅན་གཅིག་ཡོད། །གང་ཞིག་དེ་ལྟར་ཉམས་མྱོང་དང༌། །དྲན་པའི་རྣམ་པ་ཅན་འདི་གཉིས། །ཉམས་སུ་མྱོང་བ་འབྲས་བུ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྔོན་པོའི་རྣམ་པ་དང་རྟོགས་པའི་རྣམ་པའི་ཚུལ་གཉིས་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་གཅིག་ཉིད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གང་ཞིག་ལས་དེ་ལྟར་སྔོན་པོའི་རང་བཞིན་དང༌། རྟོགས་པའི་རང་བཞིན་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་གྱུར་བ་དང༌། དྲན་པར་གྱུར་པ་དེ་ལས་སྔོན་པོ་དང་རྟོགས་པའི་རྣམ་པ་གཉིས་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་འདི་ནི་འབྲས་བུ་ཡིན་ཏེ་དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱི་རོལ་རིག་པས་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཇི་ལྟར་རང་རིག་པ་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གང་ཚེ་འདོད་པའམ་མི་འདོད་པའམ། །དེ་དངོས་གྲུབ་ན་གཞན་དག་ནི། །རྣམ་རིག་རྒྱུ་ཡི་ཡུལ་དག་ཀྱང༌། །དེ་ཡིས་དེ་ལྟར་མྱོང་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་གི་ཚེ་རྒྱུ་ལས་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་དངོས་པོར་གྲུབ་པ་ན། འདོད་པའམ་མི་འདོད་པའི་དོན་གཞན་གང་ཞིག་རྣམ་པར་རིག་པའི་རྒྱུ་ཡུལ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཐ་དད་པའི་སྔོན་པོ་མེད་པ་དེའི་ཚེ་རྣམ་པར་རིག་པ་དེ་དེ་བཞིན་དུ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རང་རིག་པ་ཉིད་འབྲས་བུ་ཡིན་ལ། དོན་རིག་པ་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྟེ་རྨི་ལམ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པར་སྨྲ་བས་གཞལ་བྱ་རིག་པ་ཉིད་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཤེས་པའི་ཆ་དོན་རྣམ་འཇོག་ཕྱིར། །གང་ཚེ་ཡུལ་དང་བཅས་ཤེས་པ། །དེ་ཚེ་བདག་ཉིད་མྱོང་བ་གང༌། །དེ་ཉིད་དོན་དུ་རྣམ་པར་ངེས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་ཡུལ་དང་ལྷན་ཅིག་པའི་ཕྱིར་ཡུལ་དང་བཅས་པ་སྟེ་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་ཤེས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཤེས་པའི་ཆ་སྔོན་པོའི་རྣམ་པ་ལ་དོན་དུ་རྣམ་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཚེ་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་སྔོན་པོའི་རྣམ་པ་ཅན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བག་ཆགས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་ཤེས་པར་སྨྲ་བས་
― DTG183_Page_0252 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱང་ངེས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་གཞལ་བྱ་རིག་པ་ནི་འབྲས་བུ་སྟེ། གཟུང་བའི་རྣམ་པ་ནི་གཞལ་བྱ་ཡིན་ལ། འཛིན་པའི་རྣམ་པ་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་སྨྲ་བས་ཀྱང་རང་རིག་པ་ཉིད་འབྲས་བུར་ཁས་བླང་བར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར། གལ་ཏེ་འདོད་པའམ་མི་འདོད་པའི། །རྣམ་པའི་བདག་ཉིད་མྱོང་གྱུར་ན། །འདོད་པའམ་མི་འདོད་པ་དེས་ཀྱང༌། །དོན་རིག་པར་ནི་འགྱུར་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གལ་ཏེ་ཤེས་པའི་འདོད་པའི་རྣམ་པའམ། གཞན་དུ་མི་འདོད་པའི་རྣམ་པའི་བདག་ཉིད་མྱོང་བར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ། དོན་འདོད་པའམ་མི་འདོད་པ་སྟེ་ཡིད་དུ་འོང་བའི་རྣམ་པའམ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པར་འགྱུར་རོ། །རིག་པ་གཞན་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་ན། དངོས་པོ་ཉིད་ཀྱང་གཞན་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་རིག་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཕྱིར་མྱོང་བའི་རྗེས་སུ་དོན་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་ཕྱིར། རང་རིག་པ་ཉིད་འབྲས་བུར་འགྱུར་རོ། །དོན་ཡོད་ན་དོན་རིག་པ་འབྲས་བུར་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དོན་མེད་ཀྱང་རང་རིག་པའི་གླགས་སྐབས་མེད་དོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཕྱི་རོལ་དོན་དག་ཡོད་ན་ཡང༌། །ཇི་ལྟར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཉིད། །དེ་ངེས་བདག་ཉིད་ངོ་བོས་མིན། །དུ་མར་ཐལ་བའི་སྐྱོན་ཡོད་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣམ་པར་རིག་པར་སྨྲ་བ་ལ་རང་རིག་གཞན་ཡིན་པས་ཁས་ལེན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་རང་རིག་པ་ཉིད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཡོད་ཀྱང་ཇི་ལྟར་མྱོང་བ་དེ་རང་རིག་པ་དེ་ཉིད་དོན་ངེས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་གྱི། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རང་རིག་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དུ་འཐད་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དུ་མའི་བདག་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་སྐྱོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དངོས་པོ་གཅིག་ཁོ་ན་ལ་གཅིག་འདོད་ལ་གཞན་མི་འདོད་པའོ་ཞེས་རྣམ་པ་དུ་མ་མྱོང་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་དུ་མའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་གྱི་དོན་ཁས་ལེན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་སྨྲས་པ། ཐ་དད་པ་རུ་ཁས་བླངས་ཀྱང༌། །མྱོང་བ་གཉིས་སུ་འགྱུར་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དོན་དུ་མའི་རང་བཞིན་ཅན་དུ་ཁས་བླངས་ཀྱང་སྐྱེས་བུ་གཉིས་ཀྱིས་ཅིག་ཅར་བལྟས་ན་གཅིག་གིས་འདོད་པའི་རྣམ་པར་རིག་ལ་གཞན་གྱིས་རྣམ་པ་གཞན་
― DTG183_Page_0253 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་མཐོང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཐ་དད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདྲེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་གྱི་ཡུལ་མ་རྟོགས་པ་འདྲེན་མར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་དོན་གཅིག་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། བདག་གིས་མཐོང་བ་དང་གཞན་གྱིས་མཐོང་བ་གཅིག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་འདོད་པའི་རྣམ་པ་ལ་མི་འདོད་པའི་རྣམ་པ་རྗེས་སུ་ཞུགས་པར་སྣང་བ་ཡིན་ན་ནི། དེའི་ཚེ་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པའི་དོན་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཅིག་ཏུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་མཐོང་བས་བསྒྲིབས་པ་ན། །དོན་གྱི་དབང་གིས་རྟོགས་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འོན་ཏེ་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པའི་དོན་སྣ་ཚོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་ཡིན་ཡང་ཅིག་ཅར་རྣམ་པ་གཉིས་མི་མཐོང་སྟེ། རྣམ་པ་གཅིག་ལ་མ་མཐོང་བའི་ལས་ཀྱིས་བསྒྲིབས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་མ་བསྒྲིབས་པའི་འདོད་པའམ་མི་འདོད་པའི་རང་བཞིན་གཅིག་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ཇི་ལྟར་ལས་ཀྱིས་དོན་རྟོགས་པ་ནི་དོན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་རྟོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ། དོན་རྣམ་པ་དུ་མ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྟོགས་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་པའི་ཕྱིར། དེ་དོན་ཇི་ལྟ་བཞིན་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་མ་མཐོང་བ་ཡིས་བསྒྲིབས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གལ་ཏེ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་མཐོང་བ་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་པ་གཅིག་ཉིད་དུ་རྟོག་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་རྣམ་པ་གཉིས་གཅིག་པ་ཡིན། གཞན་ཡང་རབ་རིབ་བཞིན་མ་མཐོང་བ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་རབ་རིབ་ཀྱིས་ཟླ་བ་གཅིག་ཏུ་སྣང་བ་ཟློག་པ་དེ་བཞིན་དུ་མ་མཐོང་བས་ཀྱང་རྣམ་པ་གཉིས་དང་ལྡན་པའི་དོན་ཡོད་པར་རྟོག་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར། དོན་གྱི་དབང་གིས་རྟོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་མ་མཐོང་བ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་གྱིས་སྟོང་པའི་ཤེས་པ་འཇོག་པའོ་ཞེས་ཅིའི་ཕྱིར་ཁས་མི་ལེན། འོན་ཏེ་མ་མཐོང་བས་དོན་གྱིས་སྟོང་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པར་ནུས་པ་མེད་དེ། འོན་ཀྱང་རུང་བའི་ཡུལ་ལ་གནས་པར་སྣང་བ་ལ་སྒྲིབ་པར་ནུས་སོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དུ་མའི་བདག་ཉིད་ཅན་དངོས་ཏེ། །གཅིག་གི་བདག་ཉིད་དུ་མཐོང་བས། །མ་མཐོང་བ་དེ་ཇི་ལྟར་ན། །དོན་མཐོང་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་
― DTG183_Page_0254 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དུ་མའི་བདག་ཉིད་ཅན་འདོད་པའམ་མི་འདོད་པའི་རང་བཞིན་གཅིག་གི་བདག་ཉིད་དུ་མཐོང་བས། མ་མཐོང་བ་དེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་གྱི་གསལ་བར་བྱེད་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་རོ། །དཔེར་ན་རབ་རིབ་ཅན་ནི་ཟླ་བ་གཅིག་ལ་དུ་མའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་དུ་མཐོང་བ་ཡིན་གྱི། དོན་མཐོང་བར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འདོད་དང་མི་འདོད་པར། །སྣང་ཅན་རྟོག་ཡིན་དབང་བློ་མིན། །འཆི་ལྟས་ལ་སོགས་དེ་ལ་ཡང༌། །སེམས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་མེད་མཐོང་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་ལ་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པ་དག་ཏུ་སྣང་བའི་བློ་རྣམས་ཡོད་པ་དེ་རྟོག་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། དབང་པོའི་བློ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དབང་པོའི་བློ་རྣམས་ནི་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་སྐབས་ཡིན་གྱི། རྟོག་པའི་བློ་རྣམས་ཀྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པ་དེ་ལ་ཡང་སེམས་པ་དང་ལས་ཀྱིས་འཆི་ལྟས་དང་མིག་སར་ལ་སོགས་པས་དོན་དང་མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་པ་སྟེ། རྗེས་སུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པས་དོན་མེད་པར་ཡང་ཡོད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་ན་འཆི་ལྟས་ལ་སོགས་པ་སྲོག་ཆགས་དེ་ཉིད་ལ་བདེ་བ་དང་མཚམས་མི་སྦྱོར་བ་དབང་པོའི་ཤེས་པ་ལ་མཐོང་བ་སྟེ། སྲོག་ཆགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རྣམས་གཅིག་ལ་ཡང་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པ་འབྱུང་ངོ༌། །ཉེ་བར་བསྡུ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །དེ་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་གཞལ་བྱ་ལའང༌། །རང་ཉིད་མྱོང་བ་འབྲས་བུར་རིགས། །གང་ཕྱིར་འདི་དངོས་ཇི་ལྟ་བ། །དེ་ལྟར་དོན་ནི་རྣམ་པར་ངེས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དོན་རིག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཞལ་བྱ་ལ་ཡང་རང་ཉིད་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་སྟེ། རང་རིག་པ་ཉིད་འབྲས་བུར་རིགས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་འདི་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པར་སྣང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་བཞིན་དུ་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པའི་རང་བཞིན་དུ་དོན་ངེས་པའི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་རིག་པ་ཉིད་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་རང་རིག་པ་འབྲས་བུ་ཡིན་ན། འཛིན་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཚད་མར་འགྱུར་གྱི། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་ཉིད་ཚད་མར་འདོད་དེ། སློབ་དཔོན་གྱིས་གང་
― DTG183_Page_0255 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གི་ཚེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་གཞལ་བྱ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཡུལ་དུ་སྣང་བ་ཅན་ཉིད་འདི་ནི་ཚད་མར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་དེ་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། དེའི་དོན་སྣང་བ་ཅན་འདི་ནི། །ཚད་ཡིན་འཛིན་པའི་བདག་ཡོད་ཀྱང༌། །ཕྱི་རོལ་དོན་ལ་ལྟོས་མེད་དེ། །གཞན་གྱི་དོན་ཙན་མ་ཡིན་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་པ་འདིའི་ཕྱི་རོལ་དོན་ལ་ཚད་མ་ཡིན་གྱི། འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་ཡོད་ཀྱང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་གྱི་དོན་ཅན་མ་ཡིན་པ་སྟེ་བདག་གི་དོན་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ཅན་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟོགས་པའི་རང་བཞིན་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཐུན་མོང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་དོན་ཇི་ལྟར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འདྲ་བ་ལས་འགྱུར་ཞེ་ན། གང་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་དོན་གྱི་བདག །ཤེས་ལ་གནས་པ་དེ་བཞིན་དུ། །གནས་པར་འདི་ངེས་དེ་ལྟར་ཡང༌། །བདག་ཉིད་རིག་པའི་ཕྱིར་ནའོ། །དོན་གྱི་བདག་ཉིད་མཐོང་མིན་ཕྱིར། །དེ་ཉིད་དོན་རིག་ཉིད་དུ་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཤེས་པ་ལ་ཇི་ལྟར་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་ལ་བདག་ཉིད་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་འཕོས་ནས་སྣང་བར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ། སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་བདག་ཉིད་ངེས་པར་བྱེད་པ་དེ་བས་ན་རྣམ་པ་ཉིད་དོན་དུ་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ལ། དེ་ཉིད་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་རིག་པ་ཉིད་འབྲས་བུ་ཡིན་ན། རང་རིག་པས་ཅི་ཞིག་དགོས་ཤེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གཞལ་བྱ་ལ་གནས་པའི་དོན་གྱི་རྣམ་པ་འདི་བཞིན་དུ་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སམ། འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བདག་རིག་པ་ལས་ངེས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དོན་ཕྱི་རོལ་རིག་པ་ཉིད་རང་རིག་པར་འདོད་དོ། །དེ་དག་གིས་ནི་འདི་སྐད་སྟོན་ཏེ། དོན་ལ་རྟོག་པ་ནི་རང་གི་རྣམ་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་རིག་པ་ཉིད་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་དོན་མཐོང་བ་ཉིད་མངོན་དུ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་དོན་གྱི་བདག་ཉིད་ཕྱི་རོལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། མཐོང་བར་མ་གྱུར་ན་མངོན་སུམ་གྱི་གཞལ་བྱ་མ་ཡིན་ཏེ། མངོན་
― DTG183_Page_0256 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུམ་གྱི་འབྲས་བུ་སེམས་པའི་སྐབས་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། མངོན་སུམ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་དང༌། དོན་གཞན་མ་མྱོང་བའི་ཕྱིར། རང་རིག་པ་ཉིད་འབྲས་བུའོ། །བློ་ལ་གནས་པ་ཅན་དོན་ཏེ། །སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན་དེའི་བྱ་བ་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དོན་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་རང་རིག་པ་དེ་བློ་ལ་གནས་པ་ཅན་གྱི་རྣམ་པ་ཉིད་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་དེའི་རང་རིག་པའི་བྱ་བ་དེ་ནི། གང་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་གནས་དོན་ཏེ། །དེ་བཞིན་དེ་ནི་གསལ་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་རྟོགས་པ་ལ་ཇི་ལྟར་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་འདོད་པའི་རྣམ་པས་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དེ་གནས་པ་སྟེ་འཕོས་པར་སྣང་བ་དེ་བཞིན་དུ་དོན་དེ་རིག་པའི་རང་བཞིན་རང་རིག་པ་གསལ་བར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་རྣམ་པ་ཉིད་ཚད་མའོ་ཞེས་ཉེ་བར་བསྡུ་བར་བྱའོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་རྣམ་པ་ཚད་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་རྣམ་པ་ཚད་མར་འགྱུར་ལ་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ནི་རང་རིག་པ་འབྲས་བུ་འཇུག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཡུལ་ཐ་དད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དོན་གནས་དེ་ཡི་བདག་ཉིད་ཕྱིར། །རང་རིག་ཡིན་ནའང་དོན་རིག་འདོད། །དེ་ཕྱིར་ཡུལ་ཐ་དད་པའང་མིན། །རང་གི་ངོ་བོ་དཔྱོད་པ་ན། །རང་རིག་འབྲས་བུ་ཡིན་པར་བཤད། །དོན་མྱོང་དེའི་བདག་ཉིད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དོན་དམ་པར་རང་རིག་པ་ཡིན་ཡང་ཐ་སྙད་དུ་དོན་རིག་པར་འདོད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དོན་གྱི་རྣམ་པ་དེའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རང་རིག་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ཚད་མ་དང་འབྲས་བུ་དག་ལ་ཡུལ་ཐ་དད་པ་ཡང་མེད་དེ། ཕྱི་རོལ་ཉིད་དུ་ཞེན་པའི་འབྲས་བུར་འཇུག་ཅིང་ཚད་མ་ཡང་དེ་ཉིད་དུ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཡུལ་ཐ་དད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་འོ་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་ཚད་མ་དང་འབྲས་བུར་རིག་པར་ཞེན་པར་གྱུར་པ་ཕྱི་རོལ་རང་རིག་པར་བརྗོད་དེ། འབྲས་བུ་ནི་ཞེན་པ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། རང་རིག་པ་འབྲས་བུར་བརྗོད་པ་ཞེན་པ་ལ་ལྟོས་ནས་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་དོན་རིག་པར་ཞེན་པར་གྱུར་པ་ན་ངོ་བོ་ཉིད་ཅི་ཡིན་ཞེས་རང་བཞིན་དཔྱོད་པས་རང་རིག་པ་འབྲས་བུར་བརྗོད་དེ། དོན་རིག་པ་དེའི་བདག་ཉིད་དེ་རང་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པ་ལ་ལྟོས་ནས་རང་རིག་པ་ཉིད་
― DTG183_Page_0257 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་ལ། ཐ་སྙད་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་དོན་རིག་པའི་ཕྱིར། ཤེས་པའི་རྣམ་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་གྱུར་པ་ཚད་མ་སྟེ། རང་རིག་ནི་འབྲས་བུ་ཡིན་ལ། ཚད་མ་ནི་གཞན་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མི་སྣང་གི །འོན་ཀྱང་ཤེས་པ་ཉིད་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་སྣང་བ་དེ་ལྟ་ན། ཇི་ལྟར་དོན་གཞལ་བྱར་འགྱུར། འོན་ཏེ་དོན་ནི་ཤེས་པ་དང་འདྲ་བར་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞལ་བྱ་ཡིན་ན་ནི་དོན་མ་མཐོང་བ་ཤེས་པ་དང་འདྲ་བར་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། དེ་འདྲ་བ་འམ་མི་འདྲ་བའི་དེ་ལྟར་སྣང་བར་གྱུར་པ་ཡིས། །ཤེས་པའི་རྒྱུ་ནི་དོན་ཡིན་ཏེ། །དོན་དེ་གཞལ་བྱར་འདོད་པའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དོན་སྣང་བའི་ཕྱིར་གཞལ་བ་ཉིད་དུ་འཇོག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཞིང༌། ཤེས་པ་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་དེ་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་སྣང་བར་གྱུར་པ་ལ་དེ་དང་འདྲ་བའམ་མི་འདྲ་བའམ་མི་འདྲ་བའི་ཤེས་པའི་དོན་ནི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཙམ་ཞིག་གཞལ་བྱའི་དོན་དུ་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །འདིར་བརྩད་པ། གལ་ཏེ་ཇི་ཞིག་ལྟར་དེ་ཡིས། །དོན་དངོས་སྤངས་ནས་སྣང་བ་ཅན། །ཇི་ལྟར་དོན་འཛིན་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཇི་ལྟར་ཡང་ཇི་ཞིག་ལྟར་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པའི་རྣམ་པས་ཤེས་པ་རང་རིག་པར་སྣང་བ་ཅན་དེའི་དོན་གྱི་རང་བཞིན་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཉིད་སྤངས་ནས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་འཛིན་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་ཡུལ་ཉེ་བའི་དོན་མེད་ཀྱང་ཡུལ་དུ་སྣང་བ་ཅན་སྨིག་རྒྱུ་ལ་ཆུར་ཤེས་པ་མཐོང་བ་དེའི་ཕྱིར་སྣང་བ་ཙམ་གྱིས་དོན་འཛིན་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཡུལ་དང་དུས་གཞན་གྱི་ཆུ་ལ་དམིགས་ནས་སྨིག་རྒྱུ་ལ་ཆུར་ཤེས་པར་འདོད་ན། ཡུལ་དང་དུས་གཞན་གྱི་ཆུ་སྨིག་རྒྱུ་ལ་ཆུར་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཡིན་པར་གང་གིས་ཤེས་པར་འགྱུར་ཏེ། སྔར་གྱི་ཆུར་སྣང་བས་ནི་སྔར་མཐོང་བ་དེའི་ཡུལ་དང་དུས་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཡིན་གྱི་ད་ལྟར་མཐོང་བས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་དང་ཡུལ་གྱི་ཆུ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྔར་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཆུ་ནི་སྨིག་རྒྱུ་ལ་ཆུར་ཤེས་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དོན་གྱིས་སྟོང་པར་བརྗོད་དོ། །འོན་ཏེ་
― DTG183_Page_0258 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པས་སྔར་གྱི་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། ཆུ་མེད་པར་ཡང་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་དོན་གྱིས་སྟོང་པར་མ་གྱུར་ཅིག་སྙམ་ནས་ཤེས་པའི་ཡུལ་སྟོན་པར་བྱེད་ན། གལ་ཏེ་ཡང་ཡུལ་དེ་དང་དུས་དེར་དོན་མེད་པ་དེའི་ཚེ་ཡུལ་དང་དུས་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་སྣང་བ་ནི་དོན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །གཞན་ཡང་གང་གི་ཚེ་ཡུལ་གང་དུས་གཞན་གྱི་ཆུ་རྟོགས་པ་དེའི་ཚེ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མཐོང་བ་ཅན་དུ་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་སྔར་མཐོང་བའམ་སྐྱེ་བ་གཞན་དུ་སོན་པའི་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པར་མཐོང་བ་སྣང་བ་དེ་བཞིན་དུ། སྔར་མ་མཐོང་བའི་ཡུལ་གཞན་དང་དུས་གཞན་དུ་སོན་པ་ཡང་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་ཡུལ་དང་དུས་གཞན་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་སྣང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་ཡུལ་འཛིན་པར་འགྱུར། འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པ་ལ་དོན་མེད་ཀྱང་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན་བདེན། དེ་འདྲ་ཁོ་བོས་ཀྱང་མི་ཤེས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དོན་འཛིན་པ་དེ་འདྲ་མི་ཤེས་ཏེ་དེའི་དོན་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་རང་རིག་པ་ཁོ་ནའོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་ཅན་མེད་ན་ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པ་དེ་ལྟར་ཞེན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། བློ་ཡི་བདག་ཉིད་ཆ་མེད་ཀྱང༌། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མཐོང་བ་ཡིས། །གཟུང་དང་འཛིན་པར་རིག་པ་དག །ཐ་དད་བཞིན་དུ་མཚོན་པར་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་སྔགས་སོགས་ཀྱིས་དཀྲུགས་པས། །དབང་པོ་རྣམས་ལ་འཇིམ་དུམ་སོགས། །དེ་ཡིས་གཟུགས་དང་བྲལ་བ་ཡང༌། །རྣམ་པ་གཞན་དུ་སྣང་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་ཞེན་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཞེན་པ་ཉིད་རང་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་སྙད་བཏགས་པ་ཡང་ཤེས་པ་ཉིད་དེ། ཤེས་པ་དེའི་ངོ་བོ་དཔྱིས་ཕྱིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ།། །།ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་འགྲེལ་པ། བམ་པོ་བཅོ་ལྔ་པ། དེའི་ཕྱིར་བློའི་བདག་ཉིད་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་ཆ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ཡང་གང་དག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མཐོང་བའི་སྐྱེ་བོ་དེ་དག་གིས་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དང་མྱོང་བ་དེ་དག་ཐ་དད་པ་བཞིན་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར། དེ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཤེས་པ་ལ་སྣང་བ་ཅན་གྱི་
― DTG183_Page_0259 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྔོན་པོ་ལ་ཡོད་པར་སྒྲོ་བཏགས་པ་དེའི་གཟུང་བ་ཉིད་དུ་སེམས་པ་ཡིན་གྱི། མཐོང་བ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་དེའི་དོན་དུ་སྐྱེ་བོ་རྣམས་སེམས་པ་ཡིན་པས་མཐོང་བ་དང་མཐུན་པའི་སྔོན་པོ་ཅིའི་ཕྱིར་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཞེས་དེ་ལྟར་དཔྱད་པར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་རང་གིས་མཐོང་བ་མདུན་ན་མེད་ཀྱང་གཞན་གྱིས་དེ་མཐོང་བས། དེའི་ཕྱིར་དེ་མཐོང་བ་ལས་དོན་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གཞན་གྱིས་དོན་མཐོང་བ་ཡོད་པ་ཡང་ཚད་མ་ཅིས་གྲུབ་སྟེ། གཞན་གྱིས་མཐོང་བར་ཉམས་སུ་མ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་མིག་ཕྱེ་བ་ལས་ཕན་ཚུན་གྱི་ཐ་སྙད་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རང་དང་གཞན་གྱིས་མཐོང་བའི་དོན་གཅིག་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། ཐ་སྙད་མཐོང་བ་ལས་རང་དང་མཚུངས་པར་གཞན་གྱི་རྒྱུད་མཐོང་བ་དང་མཐུན་པར་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནམ། ཕྱི་རོལ་པ་ནི་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་དཔག་པར་རུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དུ་བ་མཐོང་བ་ལས་ཚང་བང་ཡོད་པས་རིའི་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་ཚང་བང་ཉིད་དཔོག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་འདྲ་བའི་ཐ་སྙད་མཐོང་བ་ལས་རང་དང་གཞན་གྱི་མཐོང་བ་གཅིག་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་བྱད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་མཐོང་བ་ལས་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་བདེ་བ་ཡོད་པས་རང་གི་རྒྱུད་ཀྱི་བདེ་བ་དང་ལྷན་ཅིག་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་རྗེས་སུ་དཔག་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་ཏུ་མཐོང་བས་གཞག་པའི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་བའི་རྣམ་པ་ཅན་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་གཞན་གྱིས་མཐོང་བ་དང་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་གཟུང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆ་ཤས་མེད་དོ་ཞེས་ཟེར་བ་ནི་རྨོངས་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་སྔགས་དང་མིག་ནད་ལ་སོགས་པས་དཀྲུགས་པའི་དབང་པོ་གང་ལ་ཡོད་པའི་སྐྱེས་བུ་དེ་རྣམས་འཇིམ་པའི་དུམ་བུ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྣམ་པ་གཞན་དུ་རྟ་དང་གླང་པོ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་གླང་པོ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་དེ་དང་བྲལ་པ་ཡིན་ཡང་དེ་ལྟར་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུང་བ་དང་བྲལ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་ཡང་དེ་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་སྔགས་ལ་སོགས་པས་བསྐྱེད་པའི་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་
― DTG183_Page_0260 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཉིད་སྣང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་མ་དཀྲུགས་མིག་ཅན་ལ། །དེ་དག་མཐོང་བ་མེད་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་ཐག་རིང་མྱ་ངམ་ན། །ཆུང་དུའང་ཆེན་པོར་སྣང་བ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དཔེར་ན་སྔགས་ལ་སོགས་པས་དཀྲུགས་པའི་མིག་ཅན་གྱི་སྐྱེས་བུས་རྟ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་ལྟ་བུ་ཉིད་དེ་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་སྔགས་ལ་སོགས་པས་མ་དཀྲུགས་པའི་མིག་ཅན་གྱིས་ཀྱེས་བུས་འཇིམ་པའི་དུམ་བུ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཏུ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རྟ་དང་གླང་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་སྔགས་ལ་སོགས་པའི་མཐུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པས་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེད་པའི་ནུས་པ་ཡོད་པ་སྲིད་ན། འདི་ལ་ཇི་ལྟར་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་མྱ་ངམ་གྱི་ཐང་ལ་ཐག་རིང་ན་གནས་པའི་སྡོང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཆུང་ངུ་ཡང་རི་ཙམ་དང་ཆེན་པོ་དང་རིང་པོ་སྣང་བ་བཞིན་ནོ། །ཡོན་གལ་ཏེ་གཟུང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆ་ཤས་མེད་ན་ཇི་ལྟར་གཞལ་བྱ་དང་ཚད་མ་དང་ཚད་མའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་ཞེ་ན། གཞལ་བྱ་འཇལ་བྱེད་འབྲས་གནས་པ། །ཡོད་པ་མིན་ཡང་གཟུང་བ་དང༌། །འཛིན་པ་རིག་པ་ཇི་ལྟ་བར། །རྗེས་སུ་སྣང་བཞིན་འདི་བྱས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དང་པོ་ཆ་ཤས་མེད་པའི་སྔོན་པོ་མཐོང་བ་དེའི་རྗེས་སུ་སྣང་བ་ནི་ཞེན་པ་སྟེ། མཐོང་བའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་མ་འདས་བཞིན་དུ་ཡང་གཞལ་བྱ་དང་འཇལ་བྱེད་དང་འབྲས་བུ་དེ་དག་ཐ་དད་པར་གནས་པར་བྱེད་དེ། གང་རྣམས་རྟོག་པས་བཞག་པའི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རིག་པ་ནི་གཟུང་བའི་རྣམ་པ་གཞལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། ངེས་པར་ནུས་པ་ཚད་མ་ཡིན་ཞིང༌། རིག་པ་ནི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་བདག་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་རང་བཞིན་ཅན་གཟུང་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་དག་ཐམས་ཅད་ཡིན་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་བདག་གཉིས་སུ་མེད་པར་རིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། དེ་ལྟ་མིན་ན་སྣ་ཚོགས་ཀྱི། །ངོ་བོ་སྣང་ཅན་དངོས་གཅིག་ལ། །ཇི་ལྟར་རྣམ་པ་བདེན་འགྱུར་ཏེ། །གཅིག་པ་ཉིད་དེ་ཉམས་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་དུ་ན་གལ་ཏེ་གཟུང་བ་ལ་སོགས་པ་བདེན་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་བདག་གཅི་
― DTG183_Page_0261 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པུའམ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་གྱི་རྣམ་པ་གཟུང་བ་ལ་སོགས་པ་བདེན་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་རོ། །བདག་དང་ཤེས་པ་དེའི་གཅིག་པ་ཉམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བར་གྱུར་བས་དེའི་ཚེ་གཅིག་པ་ཉམས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱིས་གཞན་ཉིད་ཉམས་ཕྱིར་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྣམ་པ་བདེན་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། གཞན་གྱིས་གཞན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ན་ཐ་དད་པར་མཐོང་བ་དེ་ཙམ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གཞན་གྱིས་གཞན་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་སྣ་ཚོགས་ཚངས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཐ་དད་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། དངོས་མ་མཐོང་ཕྱིར་ཐ་དད་ཡིན། །དངོས་པོ་ཐ་དད་མེད་མཐོང་བློས། །ཐ་དད་མེད་པར་ངེས་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཟུང་བ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པས་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པ་ནི་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐ་མི་དད་པའི་དངོས་པོ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་སྣ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་གཅིག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་ན་ལེགས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཐ་དད་པ་མེད་པར་མཐོང་བའི་བློས་ནི་ཐ་དད་པ་མེད་བར་ངེས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དང་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པ་རྣམས་ཐ་མི་དད་པར་སྣང་བ་ནི་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་བདག་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པ་རང་གསལ་བ་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་དེ་དག་བདེན་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ན་ནི་ཇི་ལྟར་གསལ་བ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་གསལ་བའི་བདག་ཉིད་ལས་ཐ་དད་པར་མི་འགྱུར། གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་བདག་ཉིད་བཞིན་དུ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བདེན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་ན་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པས་ཇི་ལྟར་གཅིག་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ཡིན། འོན་ཏེ་སྣ་ཚོགས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཉིད་འཁྲུལ་པ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཐ་མི་དད་པར་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་སྟོང་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། གང་གིས་དངོས་པོ་རྣམ་དཔྱད་ན།
― DTG183_Page_0262 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ཉིད་དུ་དེའི་རང་བཞིན་མེད། །གང་གི་ཕྱིར་ན་དེ་དག་ལ། །གཅིག་དང་དུ་མའི་དངོས་མེད་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེའི་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་དང་ནང་གི་དངོས་པོ་རྣམས་གཅིག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་གིས་རྣམ་པར་དཔྱད་ན། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་གཅིག་དང་དུ་མར་དེའི་དངོས་པོ་མེད་དེ་གང་གི་ཕྱིར། དེ་དག་ལ་གཅིག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དེ་དུ་མ་ཉིད་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དུ་མའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་མེད་དེ་རང་རིག་པས་དུ་མ་ཉིད་དུ་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་རིག་པས་ཀྱང་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་དང༌། གཞན་རིག་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེ་བས་ན་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོ་དང་ཐ་མི་དད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཐམས་ཅད་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གོམས་པའི་དབང་གིས་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྣང་བ་ནི་ཡོད་པ་ལོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་བདེན་བའོ། །ཅི་སྟེ་ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་མཐོང་བ་ལས། དེ་བདག་མིན་ལ་དེ་བདག་ཏུ། །ཞེན་བའི་འཇིག་རྟེན་པ་དག་ནི། །འཁྲུལ་སྐྱེ་འདི་ལ་དེ་མེད་དེ། །འཇིག་རྟེན་འདི་རུ་དེ་བདག་ཉིད། །གཅིག་ཀྱང་མཐོང་བ་མེད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་པ་དག་གི་ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་མཐོང་བ་ལས་འཁྲུལ་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །འཁྲུལ་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཅེ་ན། དེའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པ་སྟེ་ཆུའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ལ་ཆུའི་བདག་ཉིད་དུ་ཞེན་པའོ། །ཞེན་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་སྨྲ་བ་འདི་ལ་ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་མཐོང་བ་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་དེ་མེད་དེ། འཇིག་རྟེན་འདི་ན་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་ཕྱི་རོལ་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་ཅིའི་ཕྱིར། འཁྲུལ་པར་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལ་ལན་བཏབ་པ། འདི་ཡོད་ཀྱང་ནི་ནང་ངོ་བོས། །བསླད་པ་ལས་སྐྱེས་ཅན་གང་ད། །ཉེས་པ་ལས་སྐྱེས་ཅན་དངོས་ཀྱིས། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྣང་བ་ཅན། །མཐོང་སོགས་ཆོས་མཐུན་ཅན་ཉིད་ལ། །ལྟོས་མེད་རབ་རིབ་ལ་སོགས་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་མཐུན་པ་མཐོང་བ་ཉིད་ལས་འཁྲུལ་པ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་ནང་གིས་བསླད་པ་མ་རིག་པ་དང་རབ་རིབ་ལ་སོགས་པ་འདི་ལས་སྐྱེས་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཡོད་པ་སྟེ། གང་ལ་ནང་གིས་བསླད་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་འཁྲུལ་པ་ཡོད་པ་དེ་ནི་རིག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པ་
― DTG183_Page_0263 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས་སྐྱེས་པས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་སྣང་བ་ཅན་ཡིན་གྱི་ཆོས་མཐུན་པ་མཐོང་བ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་འཁྲུལ་པ་སྟེ། སོགས་པའི་སྒྲས་འདྲ་བའི་དངོས་པོ་གཟུང་ངོ༌། །དེ་ཡང་དཔེར་ན་རབ་རིབ་ཅན་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་དངོས་ཀྱིས་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་སྣང་བ་ལ་ལྟོས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ནང་གི་རབ་རིབ་ལས་ཡིན་ནོ། །རབ་རིབ་ལས་སྐྱེས་པར་གྱུར་པའི་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་དངོས་བོའི་ལྟོབས་ཉིད་ལས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཇི་ལྟར་རབ་རིབ་ཀྱི་ཤེས་པ་དཔེར་འཇོག་ཅེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། ནང་གི་རྒྱུ་ཙམ་ལས་སྣང་བར་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ནང་གི་རྒྱུ་ཡང་བག་ཆགས་ཁོ་ནས་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པ་ཡིན་གྱི། རབ་རིབ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བག་ཆགས་དེ་ཡང་ཤེས་པ་གཞན་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་ལ། དེ་ལ་ཡང་ཤེས་པ་གཞན་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་མཐར་ཐུག་པ་མེད་པས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཤེས་པའི་བག་ཆགས་བརྒྱུད་པར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་རིག་པར་སྨྲ་བའི་ཚད་མ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལ་བློ་ནི་ཡོངས་གཅོད་པ། །འཛིན་པའི་རྣམ་པར་འདོད་པ་ཡིན། །དེ་བདག་ཉིད་ཕྱིར་བདག་རིག་སྟེ།། དེ་ཕྱིར་དེ་ནི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པར་རིག་པར་སྨྲ་བདེ་ལ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་སྣང་བའི་བློ་གང་ཞིག་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། འཛིན་པའི་རྣམ་པར་འདོད་པ་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཕྱིར་བདག་རིག་པ་སྟེ། ཉམས་སུ་མྱོང་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་དེ་བདག་རིག་པ་དེའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་ཤེས་བའི་རྣམ་པ་ཚད་མ་ཡིན་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་གཞལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞལ་བར་བྱ་བ་དང་འཇལ་བར་བྱེད་པར་གནས་པར་རིག་པ་མ་ཡིན་ནམ། རྣམ་པར་རིག་པར་སྨྲ་བ་འདི་ལ་ནི་ཤེས་པ་ཉིད་དོན་གྱིས་སྟོང་པ་ཡིན་གྱི། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་ཚད་མ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དེ་ལ་བདག་ཡུལ་ཅན་འཇལ་བ། །དཔེར་ན་ཆགས་སོགས་རིགས་པ་བཞིན། །གཞལ་བྱ་
― DTG183_Page_0264 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཇལ་བྱེད་འབྲས་གཞག་པ། །འདི་ནི་ཀུན་དུ་སྦྱར་བར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཕྱི་རོལ་དུ་སྨྲ་བ་དེ་ལ་ཇི་ལྟར་རང་ཉིད་ཡུལ་དུ་བྱེད་པའི་ཚད་མ་དེ་ལ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་བློ་ནི་འབྲས་བུ་ཡིན་ལ། རང་གི་གཞལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཞལ་བྱ་དང་འཇལ་བྱེད་དང་འབྲས་བུའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་འདི་ནི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། སྔོན་པོའི་རྣམ་པར་གཞལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། སྔོན་པོ་ངེས་པར་ནུས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཚད་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། ཁྱད་པར་གྱི་བདེ་བ་དང་སྔོན་པོ་རྟོགས་པ་རང་ཉིད་ཀྱིས་རིག་པའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་རང་རིག་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་ནི་བདག་ཉིད་དུ་མ་གྱུར་པ་ཡིན་ལ། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་དཔེར་སྦྱོར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དེ་ལ་འང་ཉམས་མྱོང་བདག་ཉིད་ཕྱིར། །དེ་དག་རང་བདག་མྱོང་བར་རུང༌། །དེ་ལྟར་རུང་ཉིད་དེ་དཔོག་བདག །གཞལ་བྱ་རང་རིག་འབྲས་བུ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་པ་ཡིན་ན་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་ཞིག་ཡིན། ལྐོག་ཏུ་མ་གྱུར་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ནི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ལྐོག་ཏུ་མ་གྱུར་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཡང་སྔོན་པོའི་དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་།དེ་རང་གི་བདག་ཉིད་རིག་པར་རུང་བ་སྟེ། རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་རུང་པ་ཉིད་ནི་དཔོག་པའི་ཚད་མ་ཡིན་ལ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་གཞལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཞིང༌། རང་རིག་པ་ནི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་སློབ་དཔོན་གྱིས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རང་རིག་པའི་ཚད་མར་གསུངས་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཁྱེད་ཀྱིས་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་སྨྲས་པ་དེ་ཇི་ལྟར་འགལ་བར་མི་འགྱུར་སྙམ་དུ་སེམས་ན། བདག་ལ་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་ཞེས། །ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་བདག་ཉིད་དེ། །རུང་རིག་ཅེས་ནི་བྱ་བར་བཤད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། འཛིན་པའི་རྣམ་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་བདག་ཉིད་ཡོངས་སུ་གཅོད་
― DTG183_Page_0265 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་རུང་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བདེ་ལྟར་མཛད་ནས་སློབ་དཔོན་གྱིས་བདག་རིག་པའི་ཚད་མ་རྟོག་པ་མེད་པའི་རང་རིག་པའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། བྱེད་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱས་ནས་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་ཉིད་གཞུང་དེར་བསྟན་པ་དེའི་ཕྱིར་འགལ་བ་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་རང་རིག་པ་འབྲས་བུ་ཡིན་ལ། དེའི་རྣམ་པ་ནི་ཚད་མའོ། །རྣམ་པ་དང་བཅས་པའི་ཤེས་པ་མི་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནམ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་དོན་གྱི་རྣམ་པས་བསྒྱུར་བ་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་པ་དང་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་མེ་ལོང་གི་ངོས་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་མིག་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྣང་བར་འགྱུར་ཏེ། དཔེན་ན་མེ་ལོང་དང་ཉེ་བར་གྱུར་ན་ཐམས་ཅད་སྣང་བ་བཞིན་དུ་འགྱུར་ཐང་བ་ལས་མིག་ལ་སོགས་པ་སྣང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་རེ་མིག་ནི་སྣང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ་དཔེར་ན་མེ་ལོང་བཞིན་ནོ་ཟེར་ན། འོ་ན་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བ་མིག་ལ་འཆར་བར་འགྱུར་ཏེ། དཔེན་ན་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་མེ་ལོང་ལ་འཆར་བ་བཞིན་ནོ། །འོན་ཏེ་མེ་ལོང་བཞིན་ཤེས་པ་དང་བ་ལ་དོན་སྣང་བ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་དོན་རུང་བའི་ཡུལ་ལ་གནས་པས་ཤེས་པ་དོན་གྱི་རྣམ་པར་ཅད་དུ་སྐྱེ་བ་སྟེ། དོན་དེ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཟེར་ན་ནི། དེ་ལྟ་ན་ནི་ཤེས་པ་མིག་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་མིག་གི་རྣམ་པ་ཅན་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་བས་ན་མིག་ཀྱང་རིག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདིར་ལན་བཏབ་པ། གང་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཀུན། །ཡུལ་རྣམས་ལས་ནི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། །དེ་ལས་གཞན་རྒྱུ་ཡོད་ན་ཡང༌། །རྣམ་འགས་ཡུལ་གྱིས་བྱས་པ་ཅན།། ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟ་བུའི་ཡུལ་རྣམས་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་ཇིས་ཀྱང་ཡུལ་གྱིས་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུ་ཡུལ་དེ་ལས་གཞན་པ་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་ཡིན་ཡང་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་མ་ཡིན་ཞིང༌། སྐྱེས་པ་ཙམ་གྱིས་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར། དཔེར་ན་ཟས་དང་དུས་ལ་སོགས། །བུ་སྐྱེ་བ་ཡི་རྒྱུ་ཡིན་ཡང༌། །ཕ་མའི་ཆ་བྱད་འཛིན་བྱེད་ཀྱི། །གཞན་ཡང་རུང་བའི་མ་ཡིན་བཞིན། ཞེས་བྱ་བ་ལ། བུ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཟས་དང་དུས་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཡང༌། ཕ་དང་མ་དེ་དག་གི་ནང་ནས་
― DTG183_Page_0266 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གང་ཡང་རུང་བ་གཅིག་གི་འབྲེལ་བའི་ཆ་བྱད་བུ་ཡིས་འཛིན་གྱི། ཁ་ཟས་ལ་སོགས་པ་གཞན་གྱི་མ་ཡིན་ལ། ཕ་མ་གཉི་གའི་ཡང་གཟུགས་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་ཡང་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། གཞན་གྱི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཤེས་པ་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་མོད་ཀྱི། མིག་ནི་རྣམ་པ་ཅན་ནི་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ན་ཡང་སྨིག་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རིག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཡུལ་དང་དེ་ལས་གཞན་པ་དག །དེ་རྒྱུ་ཉིད་དུ་མཚུངས་ན་ཡང༌། །དེའི་ཆ་ཡུལ་ཉིད་དུ་འདོད་དེ། །དེ་མེད་ན་དེ་འབྱུང་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཡུལ་དང་ཡུལ་དེ་ལས་གཞན་པ་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་མཚུངས་ན་ཡང༌། དམིགས་པ་ཁོ་ན་ཡུལ་དུ་འདོད་དེ། དེའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཆ་མེད་པ་ཡུལ་ཉིད་དུ་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པ་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡུལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འོན་ཏེ་སྣང་བ་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་རིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲན་པ་བྱེད་བ་ཡང་རང་རིག་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཉིད་དྲན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་པར་བརྟག་པར་བྱ་སྟེ། །དོན་སྣང་བའི་ཕྱིར་དང་དྲན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པ་ནི་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མ་ཡིན་ཞིང་དྲན་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དོན་ཉིད་རིག་པའི་ཕྱིར་རོ།། དེ་བས་ན་རང་དྲན་པར་མི་འཐད་པས་རང་རིག་པར་གྱུར་པའི་ཤེས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞིང༌། དེའི་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་ཡང་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་ཚུལ་གཉིས་པ་ཅན་སྒྲུབ་པའི་ཕྱོགས་ལ་མངོན་སུམ་གྱིས་གནོད་ཅིང༌། རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཀྱང་ཚུལ་གཉིས་པ་ཅན་སྒྲུབ་བར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་གྱིས་གནོད་པ་ཉིད་ཕྱོགས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་དཔེ་ལས་འབྲེལ་པ་འཛིན་པ་འཛིན་པ་ལ་ལྟོས་ནས་རྗེས་སུ་སྤོག་པ་འཇུག་པ་ཡིན་ན། རྣམ་པ་དང་བཅས་པའི་ཤེས་པ་སྒྲུབ་པ་ལ་དཔེ་མེད་དེ་གང་དུ་ཡང་རྣམ་པ་གྲུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དོན་ངང་ལྡན་པའི་སེམས་ལ་ནི། །དོན་གྱི་རྣམ་པར་མེད་པར་དགོས། །འདས་པའི་དོན་ནི་འཛིན་པ་ན། །ཚུལ་གཉིས་རང་རིག་གྲུབ་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དོན་དང་ལྡན་པའི་མིག་གི་ཤེས་པ་ལ་དོན་གྱི་རྣམ་པ་མེད་པ་ཅན་དུ་དོགས་པར་འགྱུར་བ་སྲིད་དེ།
― DTG183_Page_0267 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོད་པར་གྱུར་པའི་རྣམ་པ་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དང་མི་ལྡན་པའི་སེམས་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པ་དང་འདས་པའི་དོན་འཛིན་པ་ལ་ནི་དྲན་པ་ཡོད་པས་ཚུལ་གཉིས་པ་ཅན་དང་རང་རིག་པ་གྲུབ་བ་ཡིན་ཏེ། འདས་བའི་དོན་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་ནི་མི་གསལ་བར་གྱུར་པའོ་ཞེས་ཟེར་བ་ཉིད་ལ་མངོན་སུམ་གྱིས་གནོད་པ་ཡིན་ནོ། །འདས་པ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པ་ན་དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་སྣང་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །འདས་པ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པ་ན་ཡང་རིགས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཉིད་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། སྔོ་སོགས་སྣང་བ་ཐ་དད་ཕྱིར། །དེ་ལྡན་མེད་པའི་རིགས་དོན་མིན། །རིགས་དེའང་མི་རྟག་པ་མིན་ཞིང༌། །རྟག་ན་ཇི་ལྟར་སྐྱེད་བྱེད་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདས་པ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པ་ནི་སྔོན་པོ་དང་དབྱིབས་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར། དེ་དང་མི་ལྡན་པ་སྟེ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་བའི་རིགས་ཀྱི་དོན་དེ་ཡུལ་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་རིགས་དེ་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་རྟག་ན་རིགས་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་རྟག་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་བར་བསྟན་ཏོ། །དོན་ཏེ་འདས་པ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་བའི་ཡུལ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། མིང་དང་རྒྱུ་མཚན་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་འདུ་བྱེད་ལ་དེའི་ཚེ་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། མིང་སོགས་སྔར་ནི་བཀག་ཟིན་ན། །འདི་ནི་དོན་ལྡན་གོ་རིམས་མིན། །འདོད་ཙམ་རྗེས་འབྲེལ་ཅན་ཉིད་ཕྱིར། །དོན་གྱི་ནུས་པ་གྲུབ་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདས་པ་འཛིན་པའི་གཟུང་བར་བྱ་བ་མིང་དུ་རྒྱུ་མཚན་མ་ཡིན་པར་སྔར་བཀག་ཟིན་པས་འདིར་མི་བརྗོད་དོ། །འདི་ནི་དོན་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་པའི་གོ་རིམས་མ་ཡིན་ཏེ། གང་འདི་འདོད་པ་ཙམ་གྱིས་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར། །དེ་དག་ཀྱང་མི་འཐད་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་དོན་དང་འབྲེལ་པ་ཉིད་ཡིད་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་འདོད་པ་ཙམ་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལ་དོན་གྱི་ནུས་པ་གྲུབ་
― DTG183_Page_0268 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་མོད་ཀྱི་ཉམས་སུ་མྱོང་པ་ནི་རྣམ་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་སྨྲས་པ། ཤེས་པ་འདི་འདྲ་དྲན་པ་ན། །དེ་ཡང་མྱོང་བ་ཡོད་ན་འབྱུང༌། །དེ་ཡང་དོན་གྱི་རྣམ་པས་སྟོང༌། །དེ་ཡང་དེ་ལྡན་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདས་པ་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་འདི་ལྟ་བུ་ནི་དྲན་པ་སྟེ། དན་པ་དེ་ཡང་ཉམས་སུ་མྱོང་པ་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ལ། ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དེ་ཡང་དོན་གྱི་རྣམ་པས་དབེན་པ་སྟེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་རྣམ་པ་མེད་པ་དེ་ལས་སྐྱེས་པར་གྱུར་བའི་དྲན་པ་དེ་དོན་མེད་ན་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་དེ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་དང་ལྡན་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ་མ་ཡིན་ཏོ། །དཔེར་ན་སྣམ་བུའི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བར་བུམ་པ་མཐོང་བ་ལས་སྐྱེས་པའི་བུམ་པ་དྲན་པ་ནི་སྣམ་བུའི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་བུམ་པ་དང་བྲལ་བར་སྣམ་བུ་མཐོང་བ་ལས་སྐྱེས་པའི་སྣམ་བུ་དྲན་པ་ནི་བུམ་པའི་རྣམ་པ་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཀྱང་བུམ་པའི་དོན་ཉིད་ལས་བུམ་པ་དྲན་པའི་བུམ་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། དོན་ལས་བྱུང་མིན་དེ་མེད་ཕྱིར། །དེ་ལྟར་མྱོང་བ་ལ་ཡང་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བལ། དོན་ལས་དྲན་པའི་རྣམ་པ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་དྲན་བའི་དུས་སུ་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ཆོད་པའི་དོན་ལས་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་དྲན་པ་འབྱུང་ངོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རྣམ་པ་དེ་དོན་ལས་མ་བྱུང་བའི་ཕྱིར། ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡང་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་གྲུབ་བ་མ་ཡིན་ནོ།། འོན་ཏེ་དྲན་པར་གྱུར་པའི་རྣམ་པ་ནི་སྔར་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་དོན་ཉིད་ཀྱི་ཡིན་གྱི། དྲན་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དོན་གྱི་རྣམ་པ་དེ་ཡང་མེད། །གསལ་བའི་རྣམ་པས་དབེན་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དྲན་པར་གྱུར་པའི་རྣམ་པ་དེ་ཡང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་གྱི་ཡིན་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གསལ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དྲན་པར་གྱུར་པ་གལ་ཏེ་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ནི་དེ་ཡིས་གསལ་བ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་གསལ་བའི་རྣམ་པས་དབེན་པའི་ཕྱིར། འདི་དོན་གྱི་རྣམ་པ་
― DTG183_Page_0269 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་གསོལ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་དོན་ཡང་གཞན་ཡིན་ལ་མི་གསལ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་དྲན་པའི་གཟུང་པ་ཡང་གཞན་ཉི་ད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟན་ནི། རྣམ་པ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་དེ། །གཞན་དག་གིས་ནི་ཤེས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་མི་གསལ་བའི་དོན་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་མི་གསལ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་དེ་གསལ་བ་ལས་ཐ་དད་པར་སྐྱེས་བུ་གཞན་གྱིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་འདི་ནི་བདག་ཉིད་དང་འབྲེལ་བས་གཞན་ལ་སྣང་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་ཡང་བདག་དང་འབྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཏེ། བདག་གི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནམ། བདག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་གྲང་ན། དེ་ལ་གལ་ཏེ་བདག་གི་འབྲས་བུ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་གཞན་ལ་ཡང་སྣང་བར་འགྱུར་བ་ཁོ་ན་སྟེ། བདག་གི་འབྲས་བུ་ཉིད་ནི་ཐུན་མོང་བ་ལས་མི་འདའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་བདག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང༌། བདག་དང་རྟག་ཏུ་འབྲེལ་ཡིན་ན། །བསྟན་ཀྱང་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། མི་གསལ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་བདག་དང་རྟག་ཏུ་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ཡིན་ན། བསྟན་ཀྱང་དེའི་རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་གཞན་གྱིས་རྟོགས་ན་ནི་དེའི་ཚེ་མ་བསྟན་ཡང་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་གཞན་གྱིས་བསྟན་པའམ་མ་བསྟན་པར་ཡང་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་གང་བསྟན་པས་གཞན་གྱིས་རྟོགས་པ་ནི་དེ་གཞན་ཉིད་ཡིན་ལ་གང་རང་གིས་ཤེས་པ་ཡང་གཞན་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། རེ་རེ་དང་ནི་འབྲེལ་པ་ན། །དོན་གཅིག་མངོན་ཞེན་བདག་ཉིད་ཅན། །སྨྲ་པོ་ཉན་པའི་སེམས་དག་ནི། །མཚམས་སྦྱོར་བར་ནི་མི་རུང་ངོ༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྐྱེས་བུ་རེ་རེ་དང་ལྷན་ཅིག་མི་གསལ་བའི་དོན་གྱི་འབྲེལ་པ་ཡིན་ན་མཚམས་སྦྱོར་བར་མི་འཐད་དོ། །མཚམས་སྦྱོར་བ་ཅི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དོན་གཅིག་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་བདག་ཉིད་གང་ལ་མོད་པའི་མཚམས་སྦྱོར་བ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བརྗོད་
― DTG183_Page_0270 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དོ། །གང་དག་མཚམས་སྦྱོར་ཞེ་ན། སྨྲ་བ་བོ་དང་ཉན་པ་པོ་དེ་དག་གི་སེམས་ཏེ། དེ་དག་ཐ་དད་བའི་རྣམ་པ་འཛིན་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་མཚམས་སྦྱོར་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གཉི་ག་དེར་སྣང་ཅན་མིན་བར། །འདྲ་ཕྱིར་ཐ་སྙད་གཅིག་ཅེ་ན། །ཐ་དད་དངོས་དོན་ཇི་ལྟར་གཟུང༌།། དོ་ཚེ་བློ་དོན་ཅན་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འོན་ཏེ་བདག་དང་གཞན་གྱི་རྟོགས་པ་དག་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་སྟེ་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མངོན་པ་དག་ནི་ཐ་དད་པའི་དངོས་བོར་རྟོགས་པ་ཡིན་གྱི། གཞན་གྱི་མཐོང་བ་མི་མཐོང་ཞིང་རྣག་ཉིད་ཀྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་གཞན་གྱིས་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར། ཕན་ཚུལ་ཐ་དད་པའི་དོན་འཛིན་པ་ཇི་ལྟར་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་ཡིན། ཁས་བླངས་ནས་ཀྱང་འདྲ་བར་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། སྨྲ་བ་བོ་དང་ཉན་པ་པོའི་སེམས་དེ་དག་ཐ་དད་པའི་དོན་སྣང་བ་དང་བྲལ་བ་ཅན་ཐ་དད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཇི་ལྟར་གཟུང་བ་ཡིན་ཏེ་མ་ཡིན་ནོ། །རྟོགས་པར་མ་གྱུར་པ་ནི་གཟུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་གང་གི་ཚེ་མི་བདེན་པར་རྗོད་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་དོན་མེད་ན་ནི་ཅི་ལྟར་ཤེས་པར་འགྱུར། འོན་ཏེ་དོན་མེད་པར་ཡང་འགྱུར་ན། འོ་ན་ནི་དེའི་ཚེ་བློ་དོན་མེད་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་མི་བདེན་པའི་དོན་ལ་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པ་འདི་དག་ནི་ཤེས་པ་ཉིད་ཡིན་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པ་དང་བཅས་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །སློབ་དཔོན་གྱིས་ཀྱང་རྣམ་པ་དང་བཅས་པར་ཤེས་པ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཡུལ་ཤེས་དེ་ཡི་ཤེས་པ་ཡིས། །ཐ་དད་ཕྱིར་ཚུལ་གཉིས་ཅན་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། ཡུལ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་བ་སྟེ། །ཤེས་པ་གང་ཞིག་དོན་དེ་དང་རང་སྣང་བ་ཅན་ཏེ། ཡུལ་གྱི་ཤེས་པའི་ཤེས་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དོན་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཤེས་པ་སྣང་བ་དང་རང་སྣད་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནག་ལ་ཅེ་ཡུལ་གྱི་ཤེས་པ་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་དང༌། རང་གི་རྣམ་པ་ཅན་ཉིད་དུམ་གྱུར་ན་ནི། ཡུལ་ཤེས་ཀྱི་ཤེས་པ་ཡང་དེ་དང་ཁྱད་
― DTG183_Page_0271 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཡུལ་གྱི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དོན་སྣང་བ་ཅན་དང་རང་སྣང་བ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་སྟེ། ཡུལ་གྱི་ཤེས་པ་དང་དེའི་ཤེས་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཏན་ཚིགས་ཡིན་ལ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མའོ། །དེ་ཉིད་འདིར་རྣམ་འགྲེལ་མཛད་པས་བཤད་པ། ཉམས་མྱོང་རྣམ་ཤེས་དེ་ཡང་ནི། །ཆ་གཉིས་དམིགས་པ་ཅན་གྱི་ནི། །རྣམ་པ་གཅིག་གི་ཁྱད་པར་ཅན། །ཤེས་པ་དེ་ཡིས་རྗེས་འབྲེལ་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཤེས་པ་སྔོན་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཅན་དེ་གཉིས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་དྲན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱིས་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བར་བྱེད་པ་སྟེ་ཡུལ་དུ་བྱེད་ཅིང༌། རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཇི་ལྟ་བུར་གྱུར་པས་ཤེ་ན། སྔོན་པོ་དང་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གཉིས་ཀྱི་ཆ་དམིགས་པའི་ངང་ཚུལ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པས་སྔོན་པོར་སྣང་བ་ཡོད་པའོ་ཞེས་ཞེན་པའི་རྣམ་པས་དམིགས་པར་འགྱུར་ལ། རྣམ་པ་གཅིག་གི་ཁྱད་པར་ཅན་ནི་རྣམ་པ་གཅིག་གིས་ལྷག་པས་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དོན་གྱིས་གོ་བས་འདས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་རྟོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གིས་དོན་གྱིས་གོ་བ་དེ་ཡིས་ཤེས་པ་རང་ལ་ཡོད་དོ་ཞེས་པ་དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་རྟོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྣང་བ་ལས་ཐ་དད་པའི་བློ་ལ་དོན་གྱིས་གོ་བའམ་མངོན་སུམ་གྱིས་དཔྱད་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པ་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་བརྟག་པར་བྱའོ་ཞེ་ན། རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ཡང་མི་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཐ་དད་པར་དེ་ཉམས་སུ་མ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཉིད་ལ་ཆོས་ཐ་དད་པར་སྔོན་པོའི་བློའོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔོན་པོའི་བློ་ཁོ་བོ་ལ་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་གང་གང་གི་ཚེ་དྲན་པ་དེའི་ཚེ་སྔོན་པོའི་དྲན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་དེ་ཉིད་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་
― DTG183_Page_0272 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་ཞིང་བློ་མ་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་བདེན་གྱི་བློ་མི་བདེན་པར་འགྱུར་ན། ཕྱི་རོལ་ཡང་མི་བདེན་པར་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཅུང་ཟད་གྲུབ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་མ་གྲུབ་པ་ལ་འགེགས་པའོ། །གལ་ཏེ་ཡང་ཚད་མས་གྲུབ་པའི་དོན་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་གཞན་གྱི་བློ་སྤང་བར་འོས་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་བློ་ཚད་མས་གྲུབ་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་དོན་མི་རིགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཕྱི་རོལ་དུ་སྨྲས་པས་བློ་སྤང་བར་འོས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བློ་མེད་པར་དོན་རྟོགས་པ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་ཡང་རང་རིག་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་གཞན་ལ་ལྟོས་ནས་འཛིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་མེད་པར་ཡང་བློ་ཡོད་པར་ཁས་བླང་བར་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དོན་ནི་རང་རིག་པས་གྲུབ་པ་སྟེ་བློ་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་དེ་ལྟ་ན་ནི་རང་རིག་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། དོན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་ལ་ཡོངས་སུ་གསལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། བློ་ནི་དམིགས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་དཀར་པོ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་བ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བློ་ཡང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཉིད་དེ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་བ་ལང་ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་ཅན་དེ་ལྟར་རྟོགས་པས་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །དས་ན་ཇི་ལྟར་བློ་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་མ་ཡིན། ཡང་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཤེས་པ་རྣམ་པ་གཅིག་གི་ཁྱད་པར་ཅན་དང༌། རྗེས་སུ་འབྲེལ་པར་གྱུར་པ་ལ་ཤེས་པ་གཉིས་པ་རྣམ་པ་གཅིག་གིས་ལྷག་པ་ཅན་གྱིས་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཅི་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་གཅིག་གི་རྣམ་པ་ཅན་གྱིས་ཤེ་ན། ཆ་གཉིས་ལ་དམིགས་པ་ཅན་གྱིས་ཏེ། རྣམ་པ་གཅིག་ཁོ་ནས་སྔོན་པོ་དང་རྟོགས་བའི་ཆ་གཉིས་སུ་རྟོག་གི །དོན་དམ་པར་ནི་སྔོན་པོ་དང་རྟོགས་པའི་རྣམ་པ་དག་རྣམ་པ་གཅིག་
― DTG183_Page_0273 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ལ་འཇུག་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་དེའི་ཁྱབ་པའོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཤེས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཤེས་ཀྱང༌། དེ་ལྟ་ན་ནི་ཚུལ་གཉིས་པ་ཅན་དུ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གཞན་དུ་དེ་ལྟར་མིན་ཚུལ་ཅན། །ཇི་ལྟར་ཤེས་པ་སྣང་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པར་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཤེས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་པ་ཅན་མ་ཡིན་ན། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་ཅན་མ་ཡིན་པས། རྣམ་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པ་དང་བཅས་པར་དྲན་པའི་ཤེས་པ་ཇི་ལྟར་སྣང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། རྣམ་པར་འཇོག་པར་འགྱུར། འོན་ཏེ་རྣམ་པ་དང་བཅས་པའི་ཤེས་པ་དྲན་པ་ལ་མི་སྣང་སྟེ། འདི་ལྟར་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་ལ་རྣམ་པའི་ཚོགས་རིག་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དེ་ལྟར་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་ཡིས། །ཤེས་པ་རྣམ་པ་གཅིག་ལྷག་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣམ་པ་དང་བཅས་པའི་ཤེས་པས། དྲན་པ་ལ་རྣམ་པ་འཇོག་གོ་ཞེས་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་བླང་བར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཤེས་པ་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་རྣམ་པ་རེ་རེས་ལྷག་པ་ཡོད་དོ། །འདི་ལྟར་ཤེས་པ་སྔ་མས་སྔོན་པོ་རྟོགས་ལ། དེའི་ཕྱི་མས་སྔོན་པོའི་ཤེས་པ་རྟོགས་སོ་སྙམ་དུ་སྐྱེ་བོས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་དཔེ་ཡིས་སྟོན་ཏེ། དེའི་དོན་ངོ་བོས་རྣམ་པ་དང༌། །བདག་ཉིད་རྣམ་པ་འགའ་ཞིག་ནི། །གཉིས་པ་དེ་ནི་གསུམ་པ་ཡིས། །ཤེས་པས་རྣམ་པར་འབྱེད་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཉམས་སུ་མྱོང་བ་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་དེའི་དོན་གྱི་ངོ་བོས་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་རྟོགས་པ་དང༌། སྔོན་པོའི་རྣམ་པ་དང༌། རང་གི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་གསུམ་པས་རྣམ་པར་འབྱེད་ཅིང་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་བཞི་པ་དང༌། ལྔ་པས་རྣམ་པ་རེ་རེས་ལྷག་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་སྲིད་དུ་དྲན་པར་ནུས་པའི་བར་དུའོ། །ཤེས་དྲན་དོན་གྱི་འབྲས་ཉིད་ཀྱིས། །གལ་ཏེ་དོན་ནི་དྲན་པའི་ཕྱིར། །འཁྲུལ་པས་སྲེ་ན། ཞེས་བྱ་བ་ལ། འོན་ཏེ་ཤེས་པ་རྣམ་པ་ཉིད་དྲན་པར་བྱེད་དེ། འོན་ཀྱང་ཤེས་པ་དྲན་པར་གྱུར་
― DTG183_Page_0274 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ན་དོན་ཀྱང་དྲན་པར་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཤེས་པ་དང་པོ་དོན་གྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཤེས་པ་དྲན་ན་དོན་ཀྱང་དྲན་པར་འགྱུར་ཏེ། འཁྲུལ་པས་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཙམ་གྱི་ཤེས་པའོ་སྙམ་དུ་སྲེ་བར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིར་ལན་བཏབ་པ། སྒྲོན་མ་དང༌། ཡིད་ལ་བྱེད་པར་དེ་འགྱུར་ཏེ། །དེ་བཞིན་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་ཀྱང༌། །རྒྱུ་དང་ལྡན་ཅིག་འཛིན་པར་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་རྫ་མཁན་ལ་སོགས་བར། །མེད་པར་བུམ་པ་མི་དྲན་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་ཤེས་པ་དོན་གྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་པས། དོན་ཀྱང་ཤེས་པ་དྲན་པ་ལས་དྲན་པ་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི། སྒྲོན་མ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡང་རྒྱུ་ཡིན་པས། ཤེས་པ་དྲན་པ་ལས་འཁྲུལ་པས་དྲན་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུ་རྣམས་ཐམས་ཅད་རང་གི་རྒྱུ་དང་ལྷན་ཅིག་དེ་བཞིན་དུ་འཁྲུལ་ནས་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡིན་མོད་སྐྱོན་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། །རྟོགས་པ་མེད་པའི་སྐྱོན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་སྨྲས་པ། རྫ་མཁན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་མེད་པར་གྱུར་ན་བུམ་པ་དྲན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་དོན་གྱིས་ཕན་བཏགས་པའི་ཤེས་པ་ལ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ཅུང་ཟད་ཡོད་ལ། གང་གིས་ཤེས་བ་དྲན་ན་དོན་ཀྱང་དྲན་པར་འགྱུར་ཞིང༌། ཤེས་པ་གཟུང་ན་དོན་ཀྱང་འཛིན་པར་འགྱུར་གྱི། ཤེས་པ་འབའ་ཞིག་འཛིན་པ་དྲན་པ་མ་ཡིན་གྱི། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དང་རྫ་མཁན་ནི་ཡན་གར་བར་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཕུལ་བྱུང་གང་ལས་ཤེས་པ་ནི། །དོན་དང་འདྲེ་བ་ལ་བརྟེན་པ། །དེ་འདྲ་ལས་གཞན་ཅིར་འགྱུར་ཏེ། །མཚེ་མ་ལ་སོགས་མཐོང་བ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་གང་ལས་དོན་དང་ལྡན་ཅིག་འདྲེ་བ་ལ་བརྟེན་པ་གྲུབ་པའི་ཤེས་པ་དང༌། དོན་དང་འདྲེ་བ་ནི་ཤེས་པ་འཛིན་པ་ན་དོན་འཛིན་པ་དང༌། ཤེས་པ་དྲན་པ་ནི་དོན་དྲན་པའོ་སྙམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། དོན་དང་འདྲ་བ་ལས་དེ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་རང་བཞིན་གཞན་པ་ཅི་ཞིག་ཏུ་འགྱུར། དེའི་རྣམ་པ་ཅན་ཉིད་ཡིན་པས་ཤེས་པ་འཛིན་པ་ནི་དོན་འཛིན་པར་
― DTG183_Page_0275 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་རྣམ་པ་མེད་པར་ཉམས་སུ་མྱོང་བའམ་དྲན་པ་ན། ཐ་དད་པའི་དོན་འཛིན་པའམ་དྲན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་གཟུགས་མཚུངས་པའི་མཚེ་མ་དག་ཅིག་མཐོང་བ་ན། གཉིས་པ་ལ་འཁྲུལ་ནས་དེ་ཉིད་འདི་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་ལྟ་བ་སྟེ། དེས་ན་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་རིགས་སོ། །རྣམ་པ་མེད་པའི་སེམས་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་སྨྲས་པ། དང་པོ་ཚུལ་གཉིས་མ་ཡིན་ལ། །ཚུལ་གཅིག་ཏུ་ནི་རྣམ་བཞག་ན། །གཉིས་པ་དང་ནི་ཐ་དད་པར། །སེམས་ཀྱིས་དཔྱོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དང་པོ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཤེས་པ་དོན་རྟོགས་པ་དག་དང་བྲལ་བས་ཚུལ་གཉིས་པ་ཅན་མ་ཡིན་ན་ནི། དང་པོ་ཚུལ་གཉིས་མ་ཡིན་པ་འདི་ལ། གང་གི་ཕྱིར་ཚུལ་གཅིག་པ་རྟོགས་པ་ཙམ་དུ་རྣམ་པར་བཞག་ན། ཉམས་སུ་མྱོང་བ་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་གཉིས་པ་ཤེས་པ་དང་པོ་དང༌། ཐ་དད་པར་རྣམ་པར་འཇོག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། གང་གིས་ན་གཉིས་པ་གསུམ་པའི་སེམས་ཀྱིས་རྟོགས་པར་བྱེད་དེ། ཤེས་པ་དང་པོ་དང༌། གཉིས་པ་དག་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཐ་དད་པར་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཉེ་བར་བསྡུ་བ་སྨྲས་པ། དེ་ཕྱིར་སྔོ་སོགས་ངོ་བོ་རུ། །མདུན་ན་སྣང་བར་གྱུར་པའི་བློ། །དོན་སྲེ་བ་དང་འབྲེལ་བ་ཅན། །བློ་གཉིས་པ་ནི་དམིགས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། བློ་གཉིས་པ་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། སྔར་གྱི་བློ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མདུན་ན་སྣང་བར་གྱུར་པ་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་ཡིན་ཞེ་ན། གང་ལ་དོན་དང་སྲེ་བ་དང་འབྲེལ་པ་ཡོད་པའི་བློས་དེ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་མ་གྱུར་ན། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་གྱི་བློ་སྔ་མ་ལ་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་མེད་པའི་བློ་ཡན་གར་བར་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ནམ། འདི་ལྟར་དེའི་ཚེ་ཁོ་བོས་ཤེས་པ་ཅི་ཡིན་ཏེ། ཅི་ཡང་ཡི་ཤེས་སོ་སྙམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན།
― DTG183_Page_0276 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་སྤྱིར་འཇིག་པའི་རྣམ་པ་དྲན་པ་ནི་གཟུང་པའི་སྤྱི་ཡང་དྲན་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཁོ་བོས་མཐོང་བ་ཅི་ཡིན་སྙམ་བ་ནི་སྣང་དུ་རུང་བའི་སྤྱི་ཁོ་ན་དྲན་པའོ། །གང་འདི་འཛིན་པའི་ངོ་བོ་ཁོ་ན་དྲན་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་གཟུང་བ་ཉམས་སུ་མ་མྱོང་བས་དེའི་འཛིན་པར་གང་ལ་ལྟོས་ཏེ་བཞག །འོ་ན་ཏེ་འཛིན་པ་ཡིན་པས་དྲན་ནོ་ཞེན། དེའི་ཚེ་གཟུང་བ་ངེས་པར་བྱས་ནས་འཛིན་པར་དྲན་པར་འགྱུར་ཏེ། གཟུང་བའི་མཐར་ཐུག་བ་འཛིན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ཡུལ་ལ་གནས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དང་ངན་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ན་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་རྟོགས་པར་འགྱུར་ལ། ཤེས་པ་ནི་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། འདིར་ཤེས་པ་རྟོགས་པ་ན་དོན་དྲན་པར་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གཞན་ཡང༌། གཞན་དུ་དང་པོའི་ཤེས་པ་ཉིད། །དོན་སྔ་མ་དང་འབྲེལ་པ་ཅན། །ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་མཐོང་བ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་གལ་ཏ་དོན་གྱི་འབྲས་བུ་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་པ་འཛིན་པ་ན་དོན་འཛིན་པ་དེའི་ཚེ། དང་པོའི་ཤེས་པ་ཉིད་གཅིག་པུ་ཉམས་སུ་མྱོང་པའི་ཤེས་པ་དོན་དང་ལྷན་ཅིག་སྦྱོར་བར་བྱེད་དེ། དེ་ལ་དོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པ་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་སྟེ་གཉིས་པ་དང་གསུམ་པ་མ་མཐོང་པ་དང་འབྲེལ་བ་ཅན་དོན་སྔ་མ་དང་ཇི་ལྟར་སྦྱོར་བ་ཡིན་གང་གི་ཚེ་ཡང་ཤེས་པ་དང་པོ་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་གཉིས་པ་དང་པོའི་ཤེས་པས་སྐྱེད་པ་ཡང་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་དང་མྱོང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་དུ་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་རིང་པོ་ན་གནས་པའི་ལྗོན་ཤིང་ལས་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་སྐྱེ་བ་བཞིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དོན་དང་བྲལ་བའི་ཤེས་པ་དྲན་པར་མི་ནུས་ཀྱི། དོན་དང་བཅས་པ་ཁོ་ན་དྲན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་རྣམ་པ་ཅན་ཉིད་ནི་དོན་ལ་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་དང་བཅས་པའི་ཤེས་པ་དྲན་པ་ཡིན་གྱི། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡན་གར་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་རྫ་མཁན་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡན་གར་བར་དམིགས་པ་དང་དྲན་པར་
― DTG183_Page_0277 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་བ་ཡིན་ན་ཡང་ཤེས་པ་ནི་ཡུལ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡུལ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་དྲན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་སྨྲས་པ། དོན་དང་ཤེས་པ་དག་ཐ་དད་པར་འཛིན་པ་གྲུབ་པ་ན་ལྷན་ཅིག་པའོ་ཞེས་བརྗོད་པར་རིགས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ལས་ཐ་དད་པར་ཤེས་པ་སྣང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པར་སྣང་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དག་གིས་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་བེམས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་ནི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མི་འདོད་དོ། །འོན་ཏེ་མདོ་སྡེ་བ་བདེ་བ་ལ་སོགས་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་དུ་ཤེས་པ་འདོད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་ཇི་ལྟར་ཤེས་པ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པར་ཤེས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་ན་གནས་པའི་ཕྱིར། གཞལ་བར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། ཉམས་སུ་མྱོང་བ་གཉིས་ལ་ཕྱིར་རོལ་དང་ནང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཐ་དད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་འཇིག་པར་བྱེད་པ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་མེད་ཀྱང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ནས་བྱས་པས་འཛིན་པའི་ཕྱིར། རྟོགས་པ་དང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་པ་ཚུལ་གཉིས་པ་ཅན་དུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་འཛིན་པ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་གཞན་དག་ཡིན་དུ་ཆུག་ན་དེ་ལྟན་ཡང་ཤེས་པ་རྣམ་པ་དང་བཅས་པར་འགྲུབ་པོ།། །།ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་འགྲེལ་པ། བམ་པོ་བཅུ་དྲུག་པ། སྨྲས་པ། ཡུལ་རྣམས་བློ་དང་ལྷན་ཅིག་སྟེ། །ཅིག་ཅར་ངེས་པར་ཉམས་མྱོང་བ། །དེ་དག་ལས་ནི་གཞན་ཉིད་དུ། །རྣམ་པ་གང་གིས་གྲུབ་པར་འགྱུར།།
― DTG183_Page_0278 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་རྣམས་བློ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་གདོན་མི་ཟ་བར་ཅིག་ཅར་ཏེ། དུས་གཅིག་ཏུ་མྱོང་བར་གྱུར་བའི་བློ་དེ་ལས་གཞན་པ་ཉིད་དུ་རང་བཞིན་གང་གིས་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་དང་བདེ་བ་ལ་སོགས་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དེ་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འོ་ན་ཇི་ལྟར་སྔོན་པོ་དང་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པར་སྣང་ཞེ་ན། འཁྲུལ་བའི་ཤེས་པས་ཐ་དད་དུ། །མཐོང་སྟེ་ཟླ་གཉིས་ལ་སོགས་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་ཟླ་བ་གཅིག་ལ་ཐ་དད་པར་མཐོང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་ཡང་ཕྱི་དང་ནང་གི་བྱེ་བྲག་ལས་ནང་བ་ཡིན་ཏེ་།གང་གིས་ཤེ་ན། གང་ལ་འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པ་ཡོད་པའི་སྐྱེ་བོ་དེས་ཡིན་ནོ། །དོན་དམ་བར་ནི་སྣ་ཚོགས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་སྟེ། ཐ་དད་པར་བྱེད་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་ནི་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་དག་སྣང་བར་གྱུར་པ་ཡང་གཅིག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདི་ནི་བདེན་ཏེ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྣ་ཚོགས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་རིག་པ་གཅིག་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་དག་ཐ་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་འདི་ལྟ་བསམ་པར་བྱ་སྟེ། སྔོ་སེར་དག་གི་ཐ་དད་པ། །མྱོང་བའི་ངེས་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་དག་ཐ་དད་པ་ནི་ཅིག་ཅར་བའི་དངོས་པོའི་མྱོང་བའི་ངེས་བ་དེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་དག་ཐ་དད་པའོ། །དེ་བས་ན་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་མེད་པས་ཐ་དད་པར་རྟོགས་སོ། །འོན་ཏེ་ཤེས་པ་མེད་ཀྱང་དོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཤེས་པ་ལས་དོན་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱར་མི་རུང་ངོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། མྱོང་མིན་པ་ཅན་དོན་ཅིའང་མེད། །དོན་མེད་པ་ཡི་རིག་པའང་མེད། །སོ་སོར་མྱོང་བ་འགའ་མེད་པ། །དེ་ཕྱིར་དེ་དག་ཐ་དད་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། དོན་ནི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་སྟེ། མྱོང་བ་དང་བྲལ་བར་མི་སྣང་ལ། མྱོང་བ་ཡང་དོན་དང་བྲལ་བར་གྱུར་པར་སྣང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་དང་རིག་པ་དེ་དག་ཐ་དད་པ་ཡོད་
― DTG183_Page_0279 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་མ་གཏོགས་པར་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པར་སྣང་ཡང་ལྷན་ཅིག་པར་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དོན་དང་ཤེས་པ་དག་གཅིག་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཐ་དད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ལྡོག་པ་དག་ལས་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། །རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔ་ཕྱི་ཡང་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་ཉེ་བ་ཅམ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མེད་པར་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས། དུས་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །ཉེ་བར་བསྡུ་བ་སྨྲས་པ། དེ་ཕྱིར་ཤེས་དུས་སྣང་བ་ཅན། །དོན་ནི་ཤེས་ལས་ཐ་དད་ཉིད། །བཟློག་པར་ཤིན་ཏུ་དཀའ་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཤེས་པའི་དུས་ན་སྣང་བའི་དོན་ནི་ཐ་མི་དད་པར་གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་གཅིག་པའི་ཕྱིར། ཤེས་པ་ལས་ཐ་དད་པ་མད་པ་བཟློག་པར་དཀའ་བ་སྟེ་བཟློག་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར། ཤེས་པ་རྣམ་པ་དང་བཅས་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པ་དང་བཅས་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་ན། འོ་ན་ནི་ཤེས་པ་ཉིད་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་སྣང་བར་འགྱུར་ཏེ་དོན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་མཐོང་ན་ཡང་དོན་གཞན་བར་འགྱུར་ལ། དོན་དེ་ཤེས་པའི་དུས་ན་སྣང་ན་ནི་སླར་ཤེས་པ་ལས་ཐ་མི་དད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་ཡང་དོན་གཞན་ལ་ལྟོས་པར་འགྱུར་བས། ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་བས་མི་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདིར་ལན་སྨྲས་པ། རྒྱུ་ཡི་ཐ་དད་དཔོག་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར། རྒྱུའི་ཐ་དད་པ་སྟེ། རྒྱའི་ཁྱད་པར་དཔོག་པར་འགྱུར་གྱི། དོན་དུ་མངོན་བར་མཐོང་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་བརྗོད་པའི་སྐྱོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་འདི་ལྟར་ཤིན་ཏུ་མི་སྣང་བའི་དོན་དཔོག་པར་བྱེད་དེ། དེས་སྨྲས་པ། རྒྱུ་གཞན་དག་ནི་ཡོད་གྱུར་ཀྱང༌། །དབང་པོའི་བློ་རྣམས་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དོན་ལས་གཞན་པའི་རྒྱུ་མིག་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་སྣང་བ་དག་ཡོད་པར་གྱུར་ཀྱང༌། རེས་འགའ་ཀ་བས་སྟོང་བའི་ས་ཕྱོགས་སུ་མངོན་པར་འདོད་ཀྱང་ཀ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་དབང་པོའི་བློ་རྣམས་མེད་
― DTG183_Page_0280 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་ཕྱིར་དང༌། གཞན་དུ་ནི་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མིག་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་དཔག་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་མཐོང་བའི་ཁྱད་པར་དང་བྲལ་བའི་དོན་ཁོ་ན་གཞལ་བར་བྱ་བའོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་མངོན་སུམ་གྱིས་གཟུང་བ་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་པ་མངོན་སུམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དོན་མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་ཡིན་པར་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟ་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཉིད་གཞལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། ཤེས་པ་ཙམ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གནས་པ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག །རྐྱེན་ལས་ངེས་པར་མི་སྨྲ་ནའོ། །ཞེས་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་དབང་བོའི་བློ་རྣམས་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ལས། ཡུལ་དང་དུས་དང་རྣམ་པར་ངེས་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ་སྨྲ་བ་རྣམས་མི་སྨྲ་ན། དེའི་ཚེ་རྒྱུ་ཐ་དད་པར་དཔོག་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་སྔར་མཐོང་བས་གཞག་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་སྟོབས་ཉིད་ལས་རྣམ་པར་སྐྱེ་བ་དེས་ཤིན་ཏུ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱི་རོལ་པར་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མཐོང་བའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་རྟོགས་པ་དེ་ཇི་ལྟར་མ་མཐོང་བའི་དོན་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར། །འོ་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་པར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་དང་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང༌། ཤེས་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་ན་བློ་རྣམས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་བོར་གཞག་པར་བྱ་སྟེ། ས་བོན་སྣང་བ་ཅན་གྱི་ཤེས་པའི་རྗེས་ཐོགས་སུ་རེས་འགའ་མྱུ་གུར་སྣང་བ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཡོད་ཀྱང་རེས་འགའ་ས་བོན་དུ་སྣང་བ་ཅད་ཀྱི་ཤེས་པ་མེད་པར་ཡང་མྱུ་གུར་སྣང་བའི་ཤེས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ན་ཇི་ལྟར་ས་བོན་དང་མྱུག་གུ་ལ་སོགས་པ་དག་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་སྨྲ་བ་ལ་ནིམ་རྟོགས་པར་གྱུར་ཀྱང་རང་གི་རྒྱུ་ཡོད་དེ་དེ་ནི་མྱུ་གུའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ས་བོན་ཤེས་པ་ནི་མ་རྟོགས་པར་གྱུར་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ནས་བོན་གྱི་ཤེས་པའི་རྗེས་ཐོགས་སུ་མྱུ་གུའི་ཤེས་པ་འབྱུང་ཞིང་མྱུ་གུའི་ཤེས་པའི་རྗེས་ཐོགས་སུ་ས་བོན་གྱི་ཤེས་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། ཕན་ཚུན་རྒྱུ་ཅན་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ཡང་རིང་དུ་སྤངས་པ་ཡིན་ཏེ་
― DTG183_Page_0281 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་བ་ལས་མེ་ཡོད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་སྟེ། ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱི་རོལ་བ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མེར་སྣང་བ་ཡང་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། ཕྱི་རོལ་ལ་ནི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེ་རྗེས་སུ་དཔག་པར་རིགས་པའི་ཕྱིར། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་སྨྲ་བ་ཉིད་རིགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ས་བོན་ལས་མྱུ་གུ་སྐྱེད་དང༌། །དུ་བ་ལས་མེ་གྲུབ་པོ་ཞེས། །དེ་འདྲ་ཕྱི་རོལ་དོན་རྟེན་ཅན། །བྱེད་པོར་ཤེས་རབ་གནས་པ་གང༌། །དེ་ཡང་དེའི་ངོ་བོར་སྣང་ཅན། །ཡིན་ན་དེ་བཞིན་ངེས་སྐྱེ་ཅན། །བློ་རྟེན་པས་ནི་ལྡོག་བྱེད་ན། །འགལ་བ་དག་ནི་ཅི་ཞིག་ཡོད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། ས་བོན་ལ་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་འདྲ་བ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་བརྟེན་པ་ཅན་གྱི་བྱེད་པ་པོར་གནས་པ་དང༌། དུ་བ་ལས་མེ་སྒྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཕྱིར་རོལ་གྱི་དོན་ལ་བརྟེན་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པར་བྱེད་པར་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡོད་དོ། །གནས་པ་དེ་གཉི་ག་ཡང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་མ་ལྟོས་པར་དེའི་ངོ་བོར་སྣང་བ་ཅན་དེ་ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ས་བོན་ལ་སོགས་པར་སྣང་དུ་རུང་བའི་རྗེས་ལ་ངེས་པ་སྐྱེ་རུ་རུང་བ་གང་ལ་ཡོད་པའི་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའི་བློ་རྣམས་སོ། །དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་བློ་ལ་བརྟེན་ནམ་གལ་ཏེ་རྟོག་པར་བྱེད་ན་ནི་འགལ་བ་ཅི་ཞིག་ཡོད་དེ། ཅི་ཡང་མེད་དོ། །དེའི་དགོངས་བ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་འབྲས་ནི་ཤེས་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། དོན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མ་མཐོང་བའི་དོན་ཡོད་ཀྱང་མེད་པ་དང་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་ཡོད་པ་ནི་དམིགས་པ་ལ་བརྗོད་དེ། མེད་པའི་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་དམིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འོན་ཏེ་སྣང་བ་ཉིད་ཕྱི་རོལ་པ་མེད་པར་ཡོད་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་མེད་ཀྱང་སྣང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་ས་བོན་མཐོང་བ་ལས་མྱུ་གུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་ས་བོན་མཐོང་བ་འབའ་ཞིག་ལས་ནི་མི་འགྱུར་ཏེ། གལ་ཏེ་ས་བོན་དུ་སྣང་བ་མེད་པར་མྱུ་གུ་ཡང་མཐོང་བས་དེའི་ཚེ་ས་བོན་མེད་ན་
― DTG183_Page_0282 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མྱུ་གུ་ཡང་རྒྱུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ས་བོན་སྣང་བ་ཅན་གཞན་དེ་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། མྱུ་གུ་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་མ་ཡིན་ནོ་ཟེར་ན། མ་ཡིན་ཏེ། ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གདོན་མི་ཟ་བར་ས་བོན་མཐོང་བ་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞིང༌། གཞན་མཐོང་བའི་བདག་ཉིད་ལས་མྱུ་གུ་མཐོང་བ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཕྱི་རོལ་དུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་ནི་མྱུ་གུ་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། མ་མཐོང་བའི་ས་བོན་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མི་བདེན་ཏེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་ས་བོན་གང་གིས་ཀྱང་མཐོང་བའི་ཡུལ་དུ་མ་གྱུར་པ་ཡོད་དོ་སྙམ་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ཡོད་པ་ལ་ཚད་མ་ཅི་ཞིག་ཡོད་དེ། གང་གིས་མྱུ་གུ་ས་བོན་གྱི་རྒྱུ་ཅན་དུ་གྲུབ་པར་འགྱུར། ནུས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནི་དངོས་པོ་མེད་ན་ཡིན་པར་བརྗོད་དོ། །འོན་ཏེ་འབྲས་བུ་མཐོང་བ་ལས་ཡོད་པར་ངེས་པར་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། འོན་འབྲས་བུ་དེ་ཉིད་ཡོད་པར་མ་གྲུབ་ན་ཇི་ལྟར་འབྲས་བུར་ཤེས་པར་འགྱུར་ཏེ། ས་བོན་ཡོད་པར་གྲུབ་ན་ནི་མྱུ་གུ་དེའི་འབྲས་བུར་གྲུབ་བར་འགྱུར་ཞིང༌། འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་མྱུ་གུ་གྲུབ་ན་ནི་ས་བོན་ཡོད་པར་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་པའི་ཉེས་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་སྔར་མཐོང་བའི་ས་བོན་གཞན་གྱིས་མཐོང་བ་དང་དུས་གཞན་དང་འབྲེལ་བ་ཅན་ལ་གཅིག་ཏུ་སྒྲོ་བཏགས་ནས་གཅིག་ཏུ་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། རང་དང་གཞན་གྱི་ཤེས་པ་དག་གིས་སྒྲོ་འདོགས་པར་བྱེད་ཀྱང་གང་གིས་འགོག་པར་བྱེད་དེ། སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་ཤེས་པ་ལ་ཡང་གཅིག་ཏུ་ཞེན་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་མྱུ་གུ་སྣང་བའི་ཚེ་ས་བོན་མཐོང་བ་མེད་ན་དེ་ཇི་ལྟར་དེ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། འོ་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་ས་བོན་དེའི་ཚེ། མ་མཐོང་བར་ཕྱི་རོལ་ཡང་སྒྲོ་བཏགས་ནས་ཡོད་པར་སྒྲོ་འདོགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་གལ་ཏེ་དེ་ལ་སྐྱེས་བུ་གང་ཞིག་མེ་སྣང་དུ་རུང་བར་རྗེས་སུ་དཔོག་བ་དེའི་ཚེ། ཕྱི་རོལ་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་འདིར་ཡང་རུང་བ་ཡོད་ན་མེར་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་སྒྲོ་བཏགས་པ་ལས་སྣང་བ་
― DTG183_Page_0283 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཟླ་བ་གཉིས་སུ་སྣང་བ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་དུ་གཅིག་ཏུ་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་ཙམ་ཡིན་གྱི། ཡང་དག་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་འབད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དུ་བ་མེས་བསྐྱེད་མི་འགྱུར་ཏེ། །དེ་ཕྱིར་འབྲས་ལས་རྒྱུ་རྟོགས་པར། །མི་འགྱུར་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང༌། །གང་ལས་ངེས་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པས་སྨྲ་བ་དག་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་བག་ཆགས་དང་འབྲེལ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། དེ་ལྟ་ན་ནི་དུ་བ་མེས་བསྐྱེད་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། རང་གི་བག་ཆགས་ཙམ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དུ་བ་མེས་མ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར། འབྲས་བུ་ལས་རྒྱུ་མེ་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འོན་ཏེ་དུ་བར་སྣང་བ་སྔ་ལ་མེར་སྣང་བ་འཕྱི་བས་དུ་བ་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་དུ་བ་རྒྱུར་གྱུར་པ་ངེས་པར་མེ་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་ལན་བཏབ་པ། དེ་ལ་འང་དུ་བར་སྣང་བའི་བློ། །བག་ཆགས་གསལ་བར་སད་པ་ཅན། །མེར་སྣང་བ་ཡི་བློ་ཉིད་ནི། །རྟོགས་འགྱུར་མེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། མེ་དུ་བས་རྗེས་སུ་དཔོག་པ་དེ་ལ་ཡང་དུ་བར་སྣང་བའི་བློ་ཉིད་ཀྱིས་མེར་སྣང་བའི་བློ་ཉིད་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཅེ་ན། བློ་གང་ལ་བག་ཆགས་གསལ་བར་སད་པ་ཡོད་པ་དེ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གིས་ནི་འདི་སྐད་དུ་སྟོན་པར་འགྱུར་ཏེ། དུ་བར་སྣང་བའི་བློ་ནི་མེར་སྣང་བའི་ཤེས་པ་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་ཏེ། བག་ཆགས་དེ་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ། །མེའི་བག་ཆགས་དེ་ཡང་སད་པ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་བར་གྱུར་ནས་མེར་སྣང་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར། མེར་སྣང་བའི་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་མེ་དཔགས་ན་མེའི་ཤེས་པ་དང༌། མེ་གཞན་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར། ཚོགས་པ་གཅིག་ལ་རག་ལས་པས་མེ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ། དུ་བ་དང་མེའི་ཤེས་པར་སྣང་བ་དག་བག་ཆགས་གཅིག་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་དུ་གཉེར་བ་ནི་མེར་
― DTG183_Page_0284 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྣང་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་པ་ལ་མེར་སྣང་བ་ལ་ལྟོས་ནས་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །མ་འོངས་པའི་སྣང་བ་ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཞེས་བྱ་ཞ་ན། དེ་ལྟ་བུ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་ནི་རྨི་ལམ་གྱིས་མ་ངེས་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བསྟན་ཏེ་མཐོང་བ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་དུ་བ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་བག་ཆགས་ལས་སྐྱེས་བ་ཉིད་ཡིན་ཞིང༌། དེ་ཡང་རིགས་མཚུངས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་སྦྲུལ་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དའི་ཕྱིར་དུ་བར་སྣང་བ་ལས་དུ་བའི་བག་ཆགས་ཉིད་གོ་བར་བྱེད་ཀྱི། ཇི་ལྟར་མེའི་བག་ཆགས་གོ་བར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟར་ངོ་བོ་གང་ཞིག་མཐོང་བས་བྱས་པའི་བག་ཆགས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མཐོང་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་གྱི། དུ་བར་སྣང་བ་ལས་མེའི་བག་ཆགས་སྐྱེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཇི་ལྟར་དུས་ཕྱིས་སྣང་བའི་དུ་བར་སྣང་བ་སྐྱེད་པར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་དུ་བར་སྣང་བ་ནི་དུ་བའི་བག་ཆགས་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་གྱི། མེའི་བག་ཆགས་དང་མེར་སྣང་བ་ལས་མ་སྐྱེས་པས་གོ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེན། སྨྲས་པ། དེ་རུང་བག་ཆགས་སྙིང་པོ་ཅན། །དུ་བར་སྣང་ཅན་བློ་ཡི་ནི། །སེམས་རྒྱུད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་མེ་ལས་དུ་བ་སྐྱེས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། མེར་སྣང་བ་སྐྱེ་བ་དེའི་རུང་བ་མེའི་བག་ཆགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྙིང་པོ་ཅན་ཏེ་དེ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དོ། །དུ་བའི་བག་ཆགས་ཅན་གྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་སྔོན་དུ་སོང་བའི་དུ་བར་སྣང་བ་ཅན་གྱི་བློ་གསལ་བར་བྱེད་པ་སྟེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དུ་བའི་བག་ཆགས་དུ་བར་སྣང་བའི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ལ། མེའི་བག་ཆགས་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་གྲོགས་བྱེད་པའོ། །མ་འོངས་པའི་མེར་སྣང་བའི་ནི་མེར་སྣང་བ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ལ། དུ་བའི་བག་ཆགས་ནི་གྲོགས་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཚོགས་པ་གཅིག་ལ་རག་ལུས་པས་མེ་ལས་དུ་བ་སྐྱེས་སོ་ཞེས་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་ཕྱིར་གོ་བར་བྱ་བ་དང་གོ་བར་བྱེད་པར་གནས་
― DTG183_Page_0285 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་རིགས་སོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཡིན་ན་སློབ་དཔོན་གྱིས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་ཤེས་པ་ཚུལ་གཉིས་པ་ཅན་དུ་ཇི་སྟེ་སྟོན་ཏེ། རྣམ་པར་རིག་པར་སྨྲ་བར་རིགས་ཀྱི། དོན་ལ་བརྟེན་པར་མི་འཐད་དོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། མཁས་རྣམས་སྨྲ་བ་དི་དག་ཡོད། །ལྷན་ཅིག་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར། །ཚུལ་གཉིས་དེ་ནི་གྲུབ་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣམ་པར་རིག་པར་སྨྲ་བ་དེ་དག་ནི་མཁས་པ་རྣམས་ལ་ཡོད་དེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་བརྟེན་པ་ནི་ཕྱིར་རོལ་ཁས་བླངས་ནས་བློ་ཚུལ་གཉིས་པ་ཅན་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཚུལ་གཉིས་པ་ཅན་དེ་ཡང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། ལྷན་ཅིག་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་ངེས་པའི་ཕྱིར། ལྷན་ཅིག་དམིགས་པ་ངེས་པར་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མྱོང་བར་ངེས་པ་ནི་ཐ་དད་པ་དག་ལ་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཤེས་པ་རྣམ་པ་མེད་པ་ཡིན་ན་རྟག་ཏུ་དག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་གྱི། གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བ་དང་བར་མ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ནི་མ་ཡིན་པ་ལས་ཤེས་པ་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་སྣང་བ་ཡང་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར། ཤེས་པ་དབང་པོའི་བྱེད་བྲག་གིས། །གསལ་དང་མི་གསལ་བར་མ་སོགས། །སྣང་བ་ཐ་དད་དོན་གཅིག་ལ། །བརྟེན་པ་རུ་ནི་མཐོང་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དབང་པོར་འགྱུར་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གི་རྒྱུས་ཤེས་པ་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་ཐ་དད་པ་འཛིན་པ་དོན་གཅིག་ལ་མཐོང་བ་ཡིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་དོན་གཅིག་ལ་ཤེས་པ་རྣམ་པ་དུ་མ་ཅན་དུ་འགྱུར། འོན་ཀྱང་དོན་ཉིད་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་སྣ་ཚོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་ཡིན་གྱི། ཤེས་པའི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་ལས་དེ་དེར་སྣང་ཡིན་ན། །དོན་ཐ་དད་མེད་ངོ་བོའི་ཕྱིར། །དེ་ཡི་དོན་ཅན་ཡིད་ཀུན་གྱི། །ངོ་བོ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་དོན་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་དེ་སྣང་བ་སྟེ་དོན་གྱི་སྣང་བ་ཅན་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཡིད་ཐམས་ཅད་དེའི་དོན་ཅན་དེ་ཡུལ་གཅིག་པ་ཅན་ངོ་བོ་གཅིག་པར་འགྱུར་གྱི། གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བ་ལ་སོགས་པ་སྣ་ཚོགས་སྣང་བར་ནི་མི་འགྱུར་ཏེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ངོ་བོ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྣ་ཚོགས་
― DTG183_Page_0286 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱི་རྣམ་པ་ཅན་ནི་སྐྱེས་བུ་སོ་སོ་ལ་གཞན་དང་གཞན་གྱི་རྣམ་པ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འོན་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། དོན་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་བའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་ཡང་དོན་གྱི་རྣམ་པ་གཅིག་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བའི་བྱེ་བྲག་མེད་པར་མཚུངས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེན། འདིར་སྨྲས་པ། དོན་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་འགྱུར་ཞིང༌། །དེ་ཡི་ངོ་བོ་རྗེས་བྱེད་པ། །དེ་ནི་ཆ་འགའ་ཞིག་གིས་ནི། །གཞན་ལས་ཀྱང་ནི་ཐ་དད་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དོན་གྱི་སྟོབས་ལས་སྐྱེས་པར་གྱུར་བའི་ཤེས་པ་དེ་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་བྱེད་ཀྱང་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་ནི་ཆ་འགའ་ཞིག་དབང་པོ་ཐ་དད་པ་ལ་སོགས་པ་གཞན་ལས་ཀྱང་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་གྱི་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་རབ་རིབ་ཅན་ལ་ཟླ་བ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་སྣང་བ་བཞིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་འདྲ་བ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་གཞན་ལས་ཐ་དད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཕ་ལ་བརྟེན་ནས་བུ། །ཕ་དེ་ཡི་ནི་གཟུགས་དག་ཀྱང༌། །ཆ་འགའ་ཞིག་གིས་འགའ་ཞིག་ལ། །ཐ་དད་པ་ནི་དམིགས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཕ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པའི་བུ་ཆ་འགའ་ཞིག་གིས་ཕའི་རྣམ་བ་དང་འདྲ་བས་མའི་རྣམ་པ་དང་མི་མཐུན་པའི་ཆ་འགའ་ཞིག་ལས་ཕའི་རྣམ་བ་ཅན་ཐ་དད་པར་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཡང་མིག་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་ལས་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་དད་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དབང་པོ་ཐ་དད་པས་བྱས་པའི་ཤེས་པ་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པར་འགྱུར་གྱི་།སྔོན་བོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་ནི་དོན་གྱི་ཆོས་ནོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། མར་མེ་ལ་སོགས་དཀྱིལ་འཁོར་ནི། །རྨ་བྱའི་མདོངས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཅན། །སྔོན་དང་དམར་སོགས་སྣང་བ་དག །མིག་མི་གསལ་བས་མཐོང་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རབ་རིབ་ལ་སོགས་པས་ཉམས་པའི་མིག་མི་གསལ་བའི་སྐྱེས་བུས་མར་མེའི་རྩེ་མོར་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་རྣམ་པ་སྔོན་པོ་དང་དམར་པོར་སྣང་བ་དག་དང་།རྨ་བྱའི་མདོངས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཅན་མཐོང་བར་འགྱུར་བ་དེ་ཡང་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། དེ་བས་ན་དབང་པོ་ཐ་
― DTG183_Page_0287 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དད་པ་ལས་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཐ་དད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་མར་མེའི་དཀྱིལ་འཁོར་བདེན་པའི་དངོས་པོ་སྣང་བ་ཡིན་གྱི། ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི། དེ་དེ་ཕྱི་རོལ་དངོས་ཡིན་ན། །དབང་པོ་གསལ་བ་ཅི་ནུས་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། མར་མེ་ལ་སོགས་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་དེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ན། མིག་གསལ་བ་གང་ལ་ཡོད་པའི་སྐྱེས་བུ་དེ་ལ་ནུས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་མེད་དེ་གང་གིས་ན་དེ་མི་སྣང་བ་ཡིན། འོན་ཏེ་གང་ལ་རབ་རིབ་ཡོད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་མཐོང་གི །གཞན་གྱིས་ནི་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། ཡང་དག་མཐོང་ཅན་དེ་མཐོང་བ། །ཇི་ལྟར་དབང་པོ་ཉམས་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡང་དག་པ་སྟེ་བདེན་པའི་དངོས་པོ་མར་མེའི་རྩེ་མོའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བའི་དབང་བོ་ཉམས་པར་ཇི་ལྟར་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། བདེན་པ་མ་ཡིན་པ་མཐོང་བ་ནི་མིག་ཉམས་པ་ཞེས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་བདེན་པ་མཐོང་བ་ཡང་དབང་པོ་ཉམས་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་ན་དེའི་ཚེ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བའི་ཤེས་པ་ཡང་ཉམས་པ་ཉིད་དུ་བརྟག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་དབང་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཉམས་པ་ནི་དོན་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ལ། དེའི་འབྲས་བུ་མཐོང་བ་ལས་མ་ཉམས་པར་གཞག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་འབྲས་བུ་མཐོང་བ་ནི་བདེན་པའི་དངོས་བོ་ཡིན་པའམ་ཉམས་བ་ཡིན་ཡང་རུང་སྟེ་ཐམས་ཅད་ལ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་ཀྱི་མིག་མི་གསལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་མིག་ཉམས་པས་མཐོང་བའི་ཤེས་པ་ནི་ཡང་དག་པ་མཐོང་བ་ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་བདེན་པར་གྱུར་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡང་གཞན་དག་ལྟ་བུར་མཐོང་བའི་ཕྱིར། དབང་པོ་ཉམས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། རབ་རིབ་ཀྱིས་ནི་མིག་སྦྱངས་པས། །དེ་ཡི་མིག་དབང་གསལ་འགྱུར་ན། །མི་གཞན་གྱིས་ནི་མཐོང་བའི་དོན། །དེ་ནི་མི་གསལ་བ་ཅི་ཉེས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྐྱེས་བུ་གང་ལ་རབ་རིབ་ཀྱིས་མིག་སྦྱངས་པ་ཡོད་པའི་མར་མེ་ལ་སོགས་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་མཐོང་བའི་མིག་དེས་སྐྱེ་བོ་གཞན་གྱི་དབང་བོས་མཐོང་བའི་དོན་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཡང་དུས་ཕྱིས་མིག་དེས་ཅིའི་ཕྱིར། མི་གསལ་བར་རིག་པ་ཡིན་གང་གཞན་གྱིས་མ་མཐོང་བར་གྱུར་བའི་དངོས་པོ་མཐོང་བར་དེ་ཇི་ལྟར་གཞན་གྱིས་མཐོང་བའི་དངོས་པོ་མི་མཐོང་བ་
― DTG183_Page_0288 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གསལ་བར་འགྱུར། གལ་ཏེ་མར་མེ་ལ་སོགས་པ་ལ་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་འཁྲུལ་པ་མ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་མི་བདེན་པར་འགྱུར་ཏེ། མི་དབེན་པ་ནི་དོན་སྣང་བར་གྱུར་པ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གང་གི་རང་བཞིན་གྱིས་སྣང་བ་དེ་ནི་དེའི་རང་བཞིན་གྱིས་བདེན་པ་མ་ཡིན་ནམ། དཔེར་ན་སྔོན་པོ་བདག་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བདེན་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་རབ་རིབ་ཀྱིས་བྱས་པའི་ཟླ་བ་གཉིས་སུ་མཐོང་བ་ནི་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་རབ་རིབ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མར་མེའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་སོགས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡང་མ་གྲུབ་བོ་ཞེ་ན། །དེ་ནི་བདེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། སྣང་དབང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ། །གཞན་གཅིག་གི་ནུས་རྟོགས་པར་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་གཞན་ནི་རྒྱུ་མིན་ཞིང༌། །རྒྱུ་མིན་ཡུལ་དུ་ཅི་ལྟར་རུང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྣང་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་གཞན་པ་སྒྲོན་མ་ཉིད་ཀྱི་ནུས་པ་གཅིག་དམིགས་པ་ཡིན་གྱི། དཀྱིལ་འཁོར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་སོགས་པ་གཞན་ནི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ལ། རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་རང་གི་ཤེས་པའི་ཡུལ་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། འོན་ཏེ་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཡུལ་ཡིན་གྱི། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྣང་བར་གྱུར་པ་ནི་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །འོན་ཏེ་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ནུས་པ་རང་རིག་པ་ལ་ཡོད་པས་ཡུལ་ཡིན་ནོ་ཞེན། གལ་ཏེ་དེ་ཉིད་བློ་རྒྱུན། །ཅི་ཕྱིར་མར་མེ་ལ་ལྟོས་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་སོགས་པ་དེ་ཉིད་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའི་བློའི་རྒྱུ་ཡིན་ན། ཅིའི་ཕྱིར་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་སོགས་པ་མར་མེ་ལ་ལྟོས་པར་འགྱུར་ཏེ། སྒྲོན་མ་གཞན་དང་ལྷན་ཅིག་ཤེས་པ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་དཀྱིལ་འཁོར་དང་སྒྲོན་མ་གཉིས་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་སྣང་བ་ཅན་གྱི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་སྨྲས་པ། མར་མེ་ཙམ་གྱིས་བློ་ཡོད་ཕྱིར། གཉིས་དག་ཀྱང་རྒྱུར་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། མར་མེ་ཙམ་ཉིད་ལ་དཀྱིལ་འཁོར་གྱིས་ཕྱོགས་བཀབ་ཀྱང་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་བློ་ཡོད་བས་དཀྱིལ་འཁོར་དང་མར་མེ་གཉི་ག་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དེའི་ཚེ་དཀྱིལ་འཁོར་སྐྱེས་བ་ནི་སྣང་དུ་རུང་བའི་ཕྱིར་དེ་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་མཐོང་བས་དེ་གསལ་བར་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་སྣང་དུ་རུང་བར་སྐྱེས་བཞིན་དུ་མཐོང་བས་ཅི་ཞིང་བྱ་སྟེ། དུས་མཚུངས་བ་ཅན་ལ་བྱེད་པ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །
― DTG183_Page_0289 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེའི་ཕྱི་མ་འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པ་དང་བཅས་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་མར་མེ་འོད་དང་བཅས་པ་དེ་བཞིན་དུ་མིག་ཀྱང་ཕྱི་རོལ་དུ་སྣང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བཅས་པའོ། །འོན་ཏེ་འོད་མར་མེ་ལས་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཐ་དད་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་འོད་དེ་མར་མེས་གསལ་བར་བྱས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མར་མེ་ལྟ་བུ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་གཟུགས་མིག་གིས་གསལ་བར་བྱས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མིག་དང་གཟུགས་ལས་ཐ་དད་པའི་ཤེས་པ་རྣམས་ནི་མེད་དེ་ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། མིག་དང་གཟུགས་དེ་དག་ཉིད་རང་གི་ངོ་བོ་རིག་པས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་ཤེས་པ་འཛིན་པ་གཞན་དུ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པའི་ཕྱིར། བློ་ཚུལ་གཉིས་པ་ཅན་དུ་གྲུབ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པ་རྣམ་པ་དང་བཅས་པར་གྲུབ་ཏུ་ཆུག་ན་ཡང་མ་འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཡང་སྣང་བཞིན་པའི་དོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། ཉེ་རིང་ལ་སོགས་ཁྱད་པར་གྱིས། །གསལ་དང་མིག་གསལ་རུང་མ་ཡིན། །དེ་སྣང་ཐ་དད་ལས་འགྱུར་ན། །དེ་ནི་བསྒྲིབས་སམ་མ་བསྒྲིབས་ནའང༌། །མཐོང་བའམ་མི་མཐོང་མཚུངས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་དོན་ཉིད་རྣམ་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། རྣམ་པ་མེད་པའི་ཤེས་པའི་གཟུང་བར་བྱ་བ་མདུན་ན་གནས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ན། དེ་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྣང་བར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར། ཉེ་བ་དང་རིང་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཤེས་པ་གསལ་བ་དང་མིག་སལ་བར་སྣང་བར་མི་རིགས་ན། གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་སྣང་བར་ཡང་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་པས་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་ཐ་དད་པ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་གཞན་སྣང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བར་གྱུར་པའི་ཤེས་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི་དོན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དོན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཉེ་བ་དང་རིང་བའི་བྱེད་བྲག་གིས་སྣང་བ་ཐ་དད་པ་ལས་གསལ་བ་དང༌། མི་གསལ་བར་སྣང་བ་དེ་ལ་ཡང་རྟོགས་པ་གཉིས་ཏེ། སྣང་བ་དེ་ཡང་བསྒྲིབས་པའམ་མ་བསྒྲིབས་པ་ཡིན། དེ་ལ་སྣང་བ་བསྒྲིབས་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་རིང་པོ་ན་གནས་པ་ཐམས་ཅད་དོན་མཚུངས་པར་མཐོང་བར་འགྱུར་ལ། བསྒྲིབས་པས་ནི་ཡང་མཚུངས་པར་མི་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་སྣང་བ་
― DTG183_Page_0290 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐ་དད་པས་དོན་དེ་བསྒྲིབས་པས་རང་གི་ངོ་བོ་མི་སྣང་བས་མ་མཐོང་བ་ཡིན་ཞིང༌། མ་བསྒྲིབས་ན་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་སྣང་བས་མཚུངས་པར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེན་དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བར་སྣང་བར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། གལ་ཏེ་སྣང་བ་ཞེན་པ་ཡིས། །དེའི་ཆ་ཕྲ་བ་འགའ་ཞིག་ནི། །མི་མཐོང་བ་ཕྱིར་ཐ་དད་ན། །ཞེས་བྱ་བའི། འོན་ཏེ་དོན་རིང་བ་ན་གནས་པ་ཆ་ཕྲག་པའི་ཡན་ལག་འགའ་ཞིག་ཡོད་པ་ལ་དེ་སྣང་བ་ཞན་པས་རིང་པོ་ན་ཡོད་པའི་སྐྱེ་བོས་མི་མཐོང་བ་དེའི་ཕྱིར། སྣང་བ་དམན་པས་ཆ་ཕྲ་བ་རྣམས་མི་མཐོང་བའི་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེན་།འདིར་ལན་བཏབ་པ། ཕྱི་རོལ་དོན་གཅིག་ཉིད་ཡིན་ལ། །མཐོང་དང་མི་མཐོང་ཅིས་ཐ་དད། །རྡུལ་ཆ་ཐ་དད་དུ་མན་ཡིད། །གག་ལས་མཐོང་མི་མཐོང་ཐ་དད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཡན་ལག་ཅན་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན། མཐོང་བ་དང་མི་མཐོང་བའི་བྱེད་བྲག་ཅིས་བྱེད་དེ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དོན་གཅིག་པར་མ་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་རྡུལ་ཕྲག་རབ་སོ་སོ་བའི་ཐ་དད་པ་དུ་མ་ཉིད་ཕྲ་བའི་ཕྱིར་མཐོང་བ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་འཛིན་ན་ནི། འོན་གསལ་བར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་འཛིན་པས་སྣང་བར་འགྱུར་ན། ཅི་སྟེ་སྣང་བ་དང་མི་སྣང་བའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཐ་དད་པར་འགྱུར། གལ་ཏེ་སྣང་བ་གསལ་མི་གསལ། །ཐ་དད་པས་བློ་ཐ་དད་ན། །གཞན་ཐ་དད་པས་ཐ་མི་དད། །ཐ་དད་སྣང་བར་གང་གིས་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་ཕྱི་རོལ་ན་གནས་པ་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བ་ཐ་དད་པས་གཅིག་པ་ཅན་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བར་འདོད་ན་ནི། དེའི་ཚེ་གཞན་གནས་པ་ཐ་དད་པས་དོན་གཞན་ཐ་དད་པར་སྣང་བར་ཅི་ཡིས་ཤེས་ཏེ་མ་ཡིན་ནོ། །སྒྲོན་མ་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བ་དེ་ཉིད་དེ་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དོན་སྣང་བར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་སྣང་བར་གྱུར་ན་ཐ་དད་པར་སྣང་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྣང་བ་དེ་ཡང་ཅིས་མི་གསལ། །བསྒྲིབས་ཕྱིར་དེ་འདིར་ཅིས་མི་འགྱུར། སྲབ་པ་ཉིད་ཕྱིར་སྣང་བ་ལ་ལང༌། །དེ་ཡོད་གཞན་ལ་སྲབ་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་རིང་པོ་ན་གནས་པའི་སྐྱེས་བུ་ལ་མི་གསལ་བར་འཛིན་པའི་རྒྱུས་སྣང་བ་མི་གསལ་བར་བརྗོད་ན། དེ་ཡང་སྣང་བ་མི་གསལ་བར་གང་ལས་ཏེ་ཅིའི་ཕྱིར་འགྱུར་ཞེས་དྲི་བར་བྱའོ། །
― DTG183_Page_0291 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འོན་ཏེ་བསྐལ་པའོ་ཞེ་ན། མི་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་བསྒྲིབས་པས་མི་གསལ་བའོ་ཞེ་ན། ཉེན་ཡང་གང་གིས་རིང་བ་བཞིན་དུ་འགྱུར་ཞིང་སྣང་བ་མི་གསལ་བར་རྡུལ་གྱིས་ཅི་སྟེ་མི་བྱེད། འོན་ཏེ་ཡུལ་ཉེ་བ་ལ་རྡུལ་སྲབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྒྲིབ་པའི་རྒྱུ་སྲབ་པའི་ཕྱིར་སྣང་བ་ལ་བསྒྲིབས་བདེ་བས་ན་ཉེ་བ་ལ་གསལ་བར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་ནི་ཇི་ལྟར་ཡུལ་ཉེ་བ་ལ་སྒྲིབ་བར་བྱེད་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་པ་ཉིད་ཡིན་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྣང་བ་ཡང་སྲབ་པ་ཡོད་པས། གང་བ་རྡུལ་སྲབ་པ་དེ་ན་སྣང་བ་སྲབ་པ་དེའི་ཕྱིར་རྡུལ་གྱིས་ཉེ་བ་ལ་བསྒྲིབས་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་རིང་བ་ལ་ནི་རྡུལ་མང་པོ་ཚོགས་པས་མཐུག་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་སྒྲིབ་པར་བྱེད་ཀྱི་ཉེ་བ་ལ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་གཞན་ཏེ་སྣང་བ་ལ་ཡང་སརྦ་བ་མ་ཡིན་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་རྡུལ་མང་བས་མཐུག་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྣང་བ་ཡང་མཐུག་པར་འགྱུར་བས་སྒྲིབ་པར་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང༌། ཤིན་ཏུ་ཉེ་ན་སྣང་བ་ནི། །དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་གསལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་རིང་པོ་ན་སྣང་བ་རྡུལ་གྱིས་བསྒྲིབས་པ་མི་གསལ་ན་དེའི་ཚེ་ཤིན་ཏུ་ཉེ་བའི་དངོས་པོ་རབ་ཏུ་གསལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱི་ལུགས་ཀྱིས་མིག་གིས་ཐོག་ཤིན་ཏུ་གསལ་བར་མཐོང་བར་འགྱུར་བ་ལས་མིག་དང་ཤིན་ཏུ་ཉེ་བ་ན་གནས་པ་མཐོང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ན་གསལ་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་དེའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལ་མཐོང་མེད་ལ། །བརྟེན་ནས་གཟུགས་གཞན་འབྱུང་འགྱུར་ན། །དེ་དེ་རྣམས་ནི་ཕན་ཚུན་དག །བསྒྲིབ་འགྱུར་དེ་ཕྱིར་སྣང་བ་ཉམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འོན་ཏེ་རིང་བ་དང་ཉེ་བའི་ཁྱད་པར་གྱིས་མི་གསལ་བ་དང་གསལ་བར་སྣང་བ་ལ་མཐོང་བ་མེད་པའི་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བའི་གཟུགས་གཞན་ཁོ་ན་འབྱུང་ཞིང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཡུལ་གྱི་ཆོས་ཉིད་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བར་འགྱུར་གྱི། ཤེས་པའི་ཆོས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེན། དེ་ལྟ་ན་ནི་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྙོག་པ་དེ་རྣམས་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེས་བ་རྣམས་ནི་ཕན་ཚུན་དེ་གཅིག་ལ་གཅིག་བསྒྲིབས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྣང་བ་ལ་བསྒྲིབས་པས་གསལ་བ་ལ་སོགས་པའི་གསལ་བར་བྱེད་པའི་སྣང་བ་ཉམས་
― DTG183_Page_0292 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པས་ཏེ། སྒྲིབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཕན་ཚུན་སྒྲིབ་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར། །དེ་ལ་གཅིག་ཉིད་སྣང་འགྱུར་ན། །དེ་ནི་ཅིག་ཅར་བསྒྲིབས་པ་མིན། །གཅིག་གི་གཟུགས་གསལ་མི་གསལ་བ། །མཐོང་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གསལ་བའམ་མི་གསལ་བ་གང་ཞིག་མ་བསྒྲིབས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་པུ་དེ་ཉིད་མཐོང་བར་འགྱུར་གྱི། བསྒྲིབས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་མ་བསྒྲིབས་ན་ནི་ཅིག་ཅར་གསལ་བ་དང༌། མི་གསལ་བའི་གཟུགས་གང་ཡང་རུང་བ་གཅིག་གིས་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་མ་མཐོང་བས་སྐྱེད་པའི་གཟུགས་སྒྲིབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་གསལ་བ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་དེ་ལ་སྒྲིབ་པ་མེད་པས་རེ་རེས་མཐོང་བ་ན་གསལ་བའི་གཟུགས་མཐོང་བར་འགྱུར་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་ལ་ཚུལ་གཉིས་མེད་དོ། །འོན་ཏེ་མ་མཐོང་བ་ལས་སྐྱེས་པའི་གཟུགས་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བ་ཡོད་ཀྱང་གཅིག་ལ་མ་མཐོང་བ་ནི་བསྒྲིབས་པས་མི་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་སྨྲས་པ། མ་མཐོང་བས་བསྒྲིབས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མ་མཐོང་བས་བསྒྲིབས་བས་ན། གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བའི་ཚུལ་གཉིས་མཐོང་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཚིག་ལྷག་མའོ་སྙམ་སེམས་ན། དེ་ནི་རིགས་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར། གང་གིས་དོན་དང་དོན་མིན་མེད། །མ་མཐོང་དེ་ནི་ཅི་ཞིག་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ནི་སྒྲིབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བ་དོན་དང་དོན་མ་ཡིན་པ་མེད་པ་སྟེ་ཉམས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་མཐོང་བར་ཅི་སྟེ་བྱེད་དེ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འོན་ཏེ་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བའི་མཐོང་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན་ནི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱི་སྟོབས་ལས་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཉེ་བར་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེ་ཕྱིར་དོན་རྟེན་སྐྱེས་གྱུར་བའི། །མྱོང་བ་ཇི་ལྟའི་རྒྱུ་བཞིན་དུ། །སྣང་བ་ཐ་དད་འཇོག་པར་བྱེད། །ལྷག་མ་བློང་ན་རིག་པ་དམན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྒྱུ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དོན་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པར་འགྱུར་བ་རིང་བ་ཉེ་བ་ཐ་དད་པ་དང་དབང་པོ་ཐ་དད་པས་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བར་སྣང་བ་ཐ་དད་པར་འཇོག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི་ཚུལ་གཉིས་པ་
― DTG183_Page_0293 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅན་ནོ། །ལྷག་མ་མར་མེ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བར་རྟོག་པ་ནི་བློ་ངན་པ་ཅན་ཡིན་ཏེ་རིག་པ་དམན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང༌། ཤེས་པ་སྒྲ་དང་མར་མེ་དག །མངོན་སུམ་མམ་ནི་ཅིག་ཤོས་ཀྱི། །སྐྱེད་བྱེད་ཉིད་ཀྱིས་སྔ་མ་ཡིན། །སྐད་ཅིག་རྣམས་ནི་འཇིག་པའི་ཕྱིར། །ཤེས་ལས་མེད་གསལ་གང་གིས་ཤེས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཤེས་པ་དང་སྒྲ་དང་མར་མེ་དེ་དག་གལ་ཏེ་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྐད་ཅིག་མར་གྱུར་པ་དེ་རྣམས་མངོན་སུམ་གྱི་ཤེས་པའམ། ཅིག་ཤོས་ཀྱི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་ཤེས་པ་སྐྱེད་པའི་དུས་ན་ཞིག་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་ནི་ཤེས་པ་ལ་གསལ་བར་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཏེ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཤེས་པའི་དུས་ན་གང་ཡོད་པའི་དོན་དེ་རྒྱུ་མིན་ཡང་འཛིན་པར་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་སྨྲས་པ། ཕན་འདོགས་བྱེད་པ་མ་ཡིན་གཞན། །གསལ་ཡིན་དོན་ཀུན་གསལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཤེས་པ་དང་ངུས་མཚུངས་པ་ཅན་དུ་གྱུར་པ་ཤེས་པ་ལ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི། ཤེས་པ་ལ་ཕན་འདོགས་པ་བྱེད་པ་ལས་དོན་གཞན་གསལ་བ་ཡིན་ན་ནི། དོན་ཐམས་ཅད་གསལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་རྒྱུས་ངེས་ཡིན་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། དོན་ཐམས་ཅད་དུ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་དང་དོན་དག་གི་རྒྱུ་དེ་ལས་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཤེས་པ་དང་དོན་དག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མིག་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་དེ་ལྟ་བུ་གང་གིས་ཡུལ་ངེས་པའི་གཟུང་བ་འཛིན་པས་གཟུང་བ་ཡང་དེ་ལྟ་བུ་ཉིད་དེ། གང་གིས་ཤེས་པ་ངེས་པའི་གཟུང་བ་ཡིན་པ་དེ་ནི་རང་གི་རྒྱུ་ལས་ངེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་གི་རྒྱུ་ལ་ངེས་པའི་ངོ་བོ་གཟུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་ལ་རྟོགས་པ་དེ་ཡང་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཤེས་པ་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་རྒྱུ་ངེས་པ་ཅན་དུ་རྟོགས་ཀྱང་དེ་དག་འཛིན་པར་རིགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རྒྱུ་ངེས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དམ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཡིན་གྲང་ན། དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཤེས་པ་དང་དོན་དག་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་རྒྱུ་ངེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་དུས་མཚུངས་པར་སྣང་བ་དེ་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་རྒྱུར་ངེས་པ་ཡིན་ན་ནི་དོན་དང་ཤེས་པ་དག་སྣང་དུ་རུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་ན། སྔོན་
― DTG183_Page_0294 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོ་དང་ཤེས་པ་དག་སྔོན་གྱི་རྒྱུ་ལ་ལྟོས་ནས་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་གྱི། ཕན་ཚུན་རག་ལས་པ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཕན་ཚུན་དུ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོ་མ་ཡིན་ཏེ། དུས་མཚུངས་པར་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ལ་ལྟོས་ནས་ཤེས་པ་དང་དོན་དག་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་དེ་ཉིད་རང་གི་རྒྱུ་ལས་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་འབྲེལ་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་གཞན་པའི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་དང་ཤེས་པ་དག་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་རྒྱུ་ཡིས་བྱས་པ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་རང་གི་རྒྱུ་ཁོ་ན་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ་རང་གི་རྒྱུ་ངེས་པ་ཡིན་ན་ནི། དེ་ལྟ་ཡང་ཤེས་པ་དང་དོན་དག་འབྲས་བུ་ངེས་པར་བསྐྱེད་པས་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། ཤེས་པ་དང་དོན་དག་ཕན་འདོགས་པའི་དངོས་པོར་འགྱུར་གྱི། དེ་ཙམ་གྱིས་གཟུང་བ་འཛིན་པའི་དངོས་པོ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་དང་ཤེས་པ་དག་ཏུ་དུས་མཚུངས་པ་སྔར་གྱི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་པ་སྟེ། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་སྣང་བ་ཅན་གྱི་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོ་མ་ཡིན་ན་ཤེས་པ་དོན་གྱི་གསལ་བྱེད་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ཚེ་མེད་ཀྱང་དེས་བྱས་པས། །དོན་སྣང་ཕྱིར་ན་ཤེས་པ་ནི། །དེ་ཡིས་གསལ་བར་བྱེད་པ་བརྗོད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དོན་དེ་ཤེས་པའི་དུས་སུ་མེད་པར་འགྱུར་ཀྱང༌། དོན་དེས་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་དོན་གྱི་རྣམ་པ་སྣང་བས་དོན་དེ་གསལ་བ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་ཀྱི། དོན་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཉིད་རང་རིག་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ན་དོན་སྔ་མ་དུས་མཚུངས་པ་ཅན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་ཞེ་ན། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་དོན་གཞན་ནི། །མི་ཕན་ཕྱིར་རྣམ་མི་འཇོག་པས། །ཤེས་ལ་རྣམ་པ་མ་བཞག་པ། །རང་དངོས་གསལ་བར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་དོན་ལས་གཞན་པའི་དོན་ནི་ཤེས་པ་དོན་དུས་མཚུངས་པ་ཅན་ཏེ། དེ་ཕན་འདོགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་མི་འཇོག་པ་སྟེ། རྣམ་པ་ཅན་དུ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་ཀྱི་གང་གི་ཕྱིར་
― DTG183_Page_0295 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤེས་པ་ཉིད་དང་ལྷན་ཅིག་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ལ་འཇོག་ན་ནི་གསལ་བར་རུང་གི་རྣམ་པ་མི་འཇོག་ན་ནི་རང་གི་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཇི་ལྟར་གསལ་བར་འགྱུར་ཏེ་མ་ཡིན་ནོ། །ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་གྱི་བདག་ཉིད་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་རང་གིས་མ་རྟོགས་ཀྱང་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་ཤེས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་གསལ་བར་བརྗོད་ཀྱི། དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྣང་ན་ནི་རང་གི་རྒྱུའི་སྟོབས་ལས་སྐྱེས་པའི་དོན་མཚུངས་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་དང་འབྲེལ་པ་ཅི་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་གཟུང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཤེས་པའི་དུས་ན་མེད་པས་དོན་ཉིད་རིག་པ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་རྟོགས་པ་སྟེ། གང་ཡང་བརྟན་པར་གནས་པའི་རྡོ་རྗེའི་རྡོ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ཤེས་པའི་དུས་ན་ཡོད་ཀྱང་དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་རིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། རྡོ་རྗེའི་རྡོ་ལ་སོགས་པའི་དོན། །བརྟན་དེས་གཞན་ལ་ལྟོས་མེད་ཕྱིར། །འགྲོ་བ་ཀུན་གྱི་ཤེས་པ་ནི། །ཅིག་ཅར་རང་ཉིད་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྡོ་རྗེའི་རྡོ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པའི་བརྟན་པ་སྟེ། རྟག་པའི་དོན་དེ་ཡང་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཤེས་པ་ཅིག་ཅར་ཏེ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་གཞན་ལ་རག་མ་ལུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུས་ཡུན་རིང་པོར་གནས་པ་ལ་རྟག་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གལ་ཏེ་ཡང་དོན་དུས་ཡུན་རིང་པོར་གནས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་དང་པོ་མཐོང་བ་ན་དུས་ཐམས་ཅད་ན་གནས་པའི་དོན་ཀུན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རྟག་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་ལ་རྟག་པ་ཞེས་བརྗོད་པར་ནི་མི་རུང་ངོ༌། །དུས་ཐམས་ཅད་མ་མཐོང་ན་ནི་དུས་རིང་པོར་རྟོག་པ་ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དུས་ཀྱི་ཆ་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བ་ཡིན་པས་རིམ་པ་མེད་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། འོན་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དོན་གང་ཞིག་དུས་ཡུན་རིང་པོར་གནས་པ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་ཅིག་ཅར་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ལ་ལྟོས་ནས་ཤེས་པ་གཞན་དང་གཞན་དུ་བསྐྱེད་པས་རིམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་སྨྲས་པ། ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ས་ཕན་འདོགས་ཕྱིར། །དེ་དག་རིམ་བཞིན་འབྱུང་བར་འགྱུར།།
― DTG183_Page_0296 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐད་ཅིག་རེ་རེའི་ཐ་དད་བརྗོད། །འདི་ལ་སྐྱོན་ནི་སྔར་བཞིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ།། །།ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་འགྲེལ་པ། །བམ་པོ་བཅུ་བདུན་པ། མིག་ལ་སོགས་པའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པས་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་དེ་དག་རིམ་པ་བཞིན་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། རྡོ་རྗེ་དང་རྡོ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དེ་དག་སྐད་ཅིག་མ་རེ་རེ་ཐ་དད་པར་བརྗོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཤེས་པའི་མཐོང་བའི་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱང་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོ་མཐོང་བ་ཉིད་ནི་ཤེས་པ་མེད་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་རང་རིག་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཐོང་བ་ཉིད་ནི་ཤེས་ལ་དང་དུས་མཚུངས་པ་ཅན་ཡིན་གྱི། སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་དུས་དག་ཏུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཤེས་པ་བཞིན་དུ་སྐད་ཅིག་མ་སོ་སོར་དོན་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྡོ་རྗེ་དང་རྡོ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་ལ་ཡང་སྔ་མ་བཞིན་དུ་སྟེ་མར་མེ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་གསལ་བ་དང་བྲལ་བས་སྐྱོན་དང་བཅས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་རྒྱུ་དགྲ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་མེད་པས་གསལ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་ཏེ། གསལ་བ་གཞན་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སློབ་དཔོན་གྱིས་ཀྱང་ཤེས་པ་རྣམ་པ་དང་བཅས་པར་བསྟན་ཏེ། དྲན་པ་ཡི་ནི་དུས་ཕྱིས་ཀྱང༌། །མ་མྱོང་བ་འདི་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པ་ལ། ཤེས་པ་དང་དྲན་པ་ལ་དུས་ཕྱིས་ཚུལ་གཉིས་པ་ཅན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྙེགས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དྲན་པ་འདི་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་སྟེ་ཐ་དད་པར་མ་མྱོང་ན་ཤེས་པར་འཐད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་རིག་པར་བྱ་བ་དང་རིག་པར་བྱེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་བློ་ཚུལ་གཉིས་པ་ཅན་ཡིན་གྱི། རྣམ་པས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞུང་གི་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཚུལ་གཉིས་པ་ཅན་ནི་རང་སྣང་བ་དང་ཡུལ་སྣང་བས་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྐབས་དེར་གསུངས་སོ། །གཞན་ཡང་ཡུལ་དུ་སྣང་བ་ཉིད་ནན་ཏན་དུ་བསྒྲུབས་ཏེ། དེ་ལ་ལོག་པར་རྟོགས་པ་མང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར། དེ་ཡི་བདག་ཉིད་མྱོང་བ་ལ། །བརྩད་པ་འགའ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་དོན་ངོ་བོ་ཉིད་མ་གྲུབ། །དེ་ཡང་དྲན་པ་ལས་གྲུབ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེའི་བདག་ཉིད་མྱོང་བ་སྟེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་བདག་ཉིད་ལ་རྒོལ་བ་འབའ་
― DTG183_Page_0297 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞིག་གིས་ཀྱང་བརྩད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་རང་རིག་པ་མ་གྲུབ་ན་ཡང་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ལེགས་པར་རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཉམས་སུ་མྱོང་པ་དེ་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་མ་གྲུབ་པས་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་དེ་ཡང་ཐ་དད་པར་དྲན་པ་ལས་གྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ཤེས་པ་རྣམ་པ་མེད་པ་ཡིན་ན་ཡང་ཐ་དད་པ་ཅན་གྱི་དྲན་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། རང་གི་ཡུལ་གྱི་མ་ཕྱེ་ན། །ཐ་དད་པར་འདི་མྱོང་བ་ཡིན། །དེ་ལྟ་ཡིན་གྱི་དེ་ལྟར་མིན། །དེས་ཐ་དད་པ་ཅན་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རང་གི་སྤྱོད་ཡུལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པས་མ་ཕྱེ་ན་ཤེས་པ་འདི་ནི་ཤེས་པ་གཞན་ལས་ཐ་དད་པར་མྱོང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་གྱིས་བྱས་པའི་རྣམ་པ་མེད་པས། དེ་ཉིད་དེ་སྔོན་པོར་སྣང་གི་དེ་ལྟར་སེར་པོར་སྣང་བ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དྲན་པ་དེ་ཐ་དད་པ་དང་ལྡན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་མིག་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་ཐ་དད་པས་རིག་པ་ཐ་དད་པར་གདོན་མི་ཟ་བར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་དོན་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཙམ་གྱིས་ནི། །ཐ་དད་འབྱེད་བྱེད་གང་ཡང་མེད། །གསལ་མེད་ཐ་དད་ཅན་ལ་བློ། །མཚེ་མ་སོགས་བཞིན་ཐ་དད་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བྱེ་བྲག་མེད་པའི་རིག་པ་རྣམས་སུ་མྱོང་བ་ཙམ་གྱིས་རྒྱུ་ཐ་དད་པས་བསྐྱེད་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་དྲན་པ་ཐ་དད་པའི་རྒྱུས་འབྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཁྱད་པར་གང་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གསལ་བ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་གསལ་བ་ཐ་དད་ཀྱང་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཐ་དད་པ་དང་ལྡན་པའི་དྲན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་མཚེ་མ་ལ་སོགས་པ་ལ་དྲན་པ་ཐ་དད་པ་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དེར་ཡུལ་དག་ཀྱང་དྲན་པ་ཉིད་དེ་ཤེས་པ་དང་མི་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དོན་ཐ་དད་པས་ཤེས་པ་ཐ་མི་དད་པ་ཡང་ཐ་དད་པར་རིག་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཚེ་མཚེ་མ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཐ་དད་པའི་དབྱུག་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་དེའི་ཚེ་ཐ་དད་པར་རྟོགས་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་གྱུར་པའི་ཤེས་པ་དོན་དྲན་པར་རིག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དོན་མི་སྣང་བར་འགྱུར་བའི་རྣམ་པ་དྲན་པ་ཡིན་ཏེ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཉིད་དྲན་པའི་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ནི་དྲན་པར་མ་གྱུར་ཏེ། སྔོན་གྱི་དངོས་པོ་དྲན་པ་ལ་དྲན་པ་ཞེས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་དྲན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་ནི་
― DTG183_Page_0298 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དྲན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་མཐོང་བ་ཉིད་ཀྱང་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་མཐོང་བའི་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་སྐྱེས་པ་ལ་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རིགས་སོ། །འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་དོན་ལས་དྲན་པ་སྐྱེ་ན་ནི། དངོས་པོ་བསྐལ་པར་གྱུར་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ལ་དྲན་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་དོན་ལ་དྲན་པ་སྐྱེའོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་འོན་ནི་དྲན་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཉིད་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། དོན་མེད་པར་གྱུར་པས་ཀྱང་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལས་ཡུལ་མེད་པར་དྲན་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། ཤེས་པ་རྣམ་པ་བཅས་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་ཞིང༌། དྲན་པ་ལས་རང་རིག་པར་ཡང་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་སྙེགས་སོ། །རྣམ་འགྲེལ་མཛད་པས་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཚུལ་གཉིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་ཀྱང༌། །ཕལ་ཆེར་རང་རིག་སྒྲུབ་པ་ཡིན། །རང་གི་ངོ་བོར་གྱུར་སྣང་བ། །དེ་ཚེ་མྱོང་བ་མཐོང་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཚུལ་གཉིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཐ་དད་པ་དྲན་པ་ལ་སོགས་པས་ནི། ཕལ་ཆེར་རང་རིག་པ་གྲུབ་པར་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཚུལ་གཉིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་རིག་པ་གྲུབ་པ་ཡིན་ན། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཕལ་ཆེར་ཞེས་བརྗོད་ཅེ་ན། དེ་ནི་བདེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་སུ་ཚུལ། གཉིས་གྲུབ་པར་བྱེད་པས། ཚུལ་གཉིས་ཉིད་གྲུབ་ལ། རང་རིག་པར་གྲུབ་པ་ནི་ཞར་ལ་འོངས་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་ཚུལ་གཉིས་པ་ཅན་དུ་གྲུབ་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་རང་རིག་པ་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་དེའི་ཚེ་མྱོང་བ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་རང་རིག་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རང་རིག་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི། ཇི་ལྟར་ངའི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་ང་བདེ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟར་མ་ཡིན་ཞེ་ན། ང་དཀར་པོའོ། །ང་ནི་སྔོ་བསངས་སོ་སྙམ་དུ་རྟོག་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཁྱོད་ཀྱི་ལུགས་ཀྱིས་ལུས་ཀྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རང་རིག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ང་ནི་སྔོན་པོ་སྙམ་པའི་རྟོག་པ་ནི་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ་ཞེན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ངའོ་སྙམ་པའི་རྟོག་པ་ནི་ལུས་ལ་དཀར་པོ་ལ་སོགས་པའི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་སྣང་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ངའོ་སྙམ་པའི་ཤེས་པ་གཟུང་བའི་རྒྱུ་ཅན་ཉིད་མ་ཡིན་ཞིང༌། འཛིན་པ་དང་འགལ་བ་ཅན་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་
― DTG183_Page_0299 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གལ་ཏེ་ངའོ་སྙམ་པའི་ཤེས་པ་ལུས་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་རང་རིག་པ་ལས་སྐྱེས་ན་ནི། དེ་བཞིན་དུ་རྩིག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་རང་རིག་པ་ལས་ངའི་རྩིག་པའོ་སྙམ་པའི་རྟོག་པ་སྐྱེ་བར་གྱུར་པ་ཞིག་ན། རྩིག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་དེ་ལྟར་ནི་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་རྩིག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་རང་རིག་པ་ཉིད་མེད་དོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་ཤེས་པས་གཞན་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཡང་རྩིག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ངའོ་སྙམ་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ལུས་ཁོ་ན་ལ་ངའོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་རང་རིག་པར་མཚུངས་ཀྱང་རྩིག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ལུས་ཁོ་ན་ལ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ལུས་ལ་ངའོ་སྙམ་དུ་རྟོག་པ་ནི་ཉེ་བར་བརྟགས་པ་སྟེ། བདག་ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་དེ་ཡོངས་སུ་མི་གཅོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ངའོ་སྙམ་པའི་ཤེས་པ་ནི་ལུས་ཉིད་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པར་རྟག་ཏུ་སྣང་གི །མ་འཁྲུལ་པའི་རྟོགས་པས་ཤེས་པར་གྱུར་པ་ལ་ཉེ་བར་བཏགས་པ་ཞེས་ནི་མི་བྱའོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གཞན་ཡང་ལུས་ལ་སོགས་པ་མ་གཏོགས་པའི་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་གཟུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་མིག་ལ་སོགས་པར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པས་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རིག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་རིག་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །བདག་ཏུ་རྟོག་པའི་རྒྱུ་ནི་བརྟན་པ་དང་འབྲེལ་བ་སྟེ། བརྟན་པ་དང་འབྲེལ་པ་ནི་ལུས་ཉིད་ཀྱིས་ཡིན་གྱི། རྩིག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་བདག་ཏུ་རྟོག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ངའོ་སྙམ་པའི་ཤེས་པ་ནི་བདག་ལ་དམིགས་པའི་ཤེས་པ་གཞན་ཁོ་ན་སྟེ། འདི་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་མདུན་ན་གནས་པའི་དངོས་པོ་ལ་འཇུག་པའི་ཤེས་པ་ཡང་གཞན་ཡིན་ནོ། །དེ་ཇི་ལྟར་ཕན་ཚུན་དུ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོར་ཤེས་པར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་རང་རིག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གནས་སོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མ་རྟོགས་པའི་བློ་མེད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་རང་རིག་པ་མ་ཡིན་ཏེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་བློ་ལ་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཐ་དད་པའི་ཕྱིས་རིག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དེའི་དངོས་ཅན་གྱི་བློ་ཡིས་ནི། །ཤེས་པ་འགགས་པ་ཇི་ལྟར་མྱོང༌། །དེས་རང་ངོ་བོ་མྱོང་མེད་ཕྱིར། །ཉམས་མྱོང་མ་ལུས་
― DTG183_Page_0300 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཆད་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དུས་ཕྱིས་འབྱུང་བའི་བློས་བློ་སྔ་མའི་རང་བཞིན་ནམ། རྣམ་པ་མེད་པར་དོན་གྱིས་གོ་བ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོས། ཤེས་པས་ཤེས་པ་འཛིན་པ་ན། ཤེས་པ་སྔ་མ་འགགས་པ་དེ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་སྟེ། བློ་གཞན་གྱི་དུས་ན་མེད་པར་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་ཕྱི་མ་དེ་བདག་གི་ངོ་བོ་མྱོང་བར་མི་འགྱུར་ཞིང༌། སྔར་གྱི་ཤེས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་རིག་པ་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མ་ལུས་པ་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང༌། དོན་དུ་སྣང་བ་དང་ལྡན་པ། ཤེས་ཏེ་ཕྱི་རོལ་མངོན་ཕྱོགས་དང༌། །བློ་ལ་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་བློ། །རྟག་ཏུ་བདག་ལ་ནང་མངོན་ཕྱོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། དོན་སྣང་བ་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་པ་ཡུལ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་ནི་ཕྱི་རོལ་དུ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་སྣང་བ་ཅན་ཏེ། ཤེས་པ་ཐ་དད་པས་རིག་པ་ཕྱི་རོལ་པ་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོར་ཤེས་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་བློ་ལ་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་བློ་ཡང་ཕྱི་རོལ་དུ་ཕྱོགས་པའི་སྣང་བ་ཅན་དུ་འགྱུར་ན། གང་གི་ཕྱིར་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་བློ་ལ་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་བློ་རིག་པ་གང་ཡིན་པའི་བློ་དེ་ནི། རྟག་ཏུ་ནང་དུ་བལྟས་པས་རྟག་ཏུ་ནང་ཉིད་ཡིན་པས་བདག་ཉིད་རྟོགས་པར་བྱས་པར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བློ་རིག་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་རང་གི་ཡིན་པས་བློ་ནང་དུ་བལྟས་ཏེ་སྣང་བ་ཡིན་ལ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཕྱི་རོལ་པ་ཡིན་པས་ནང་དུ་བལྟས་ཏེ་སྣང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་དྲན་པས་གང་གི་ཚེ་བདག་གི་བློ་འཛིན་ན་དེའི་ཚེ་ཕྱི་རོལ་དུ་སྣང་བ་ཅན་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་བློ་དྲན་བཞིན་པ་དུས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་དྲན་པ་ལས་ཐ་དད་པས་ཕྱི་རོལ་དུ་སྣང་ངོ་ཞེ་ན། འོན་ནི་ཤེས་པ་ཐ་དད་པའི་གཟུང་བའི་བློ་རང་གི་ངོ་བོ་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པར་སྣང་བ་ཉིད་དེ། བདག་གིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལས་ཐ་དད་པའི་བློ་གསལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ནང་དུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་གྱུར་པའི་བློ་ནི་རང་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང༌། གང་ཞིག་གང་གི་ཡུལ་དུ་སྣང༌། །དེ་དེས་མྱོང་བ་མིན་ཐོབ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཤེས་པ་གང་ཞིག་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་གྱི་ཡུལ་དུ་སྣང་བ་གང་ཡིན་པའི་ཡུལ་དེ་ནི། ཤེས་པ་དེས་མྱོང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་དོན་སྣང་བ་ཉམས་སུ་མ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རང་རིག་པ་ཡིན་ན་ནི་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་ན་དོན་
― DTG183_Page_0301 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མྱོང་ངོ་ཞེས་བརྗོད་པར་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་འདྲ་ལས་མྱོང་བ། །གཞན་ཡོད་ཅེས་ནི་འདོད་ཅེ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འོན་ཏེ་ཡུལ་དང་འདྲ་བ་ལས་མྱོང་བ་གཞན་གང་ཞིག་ཡོད་དེ། མེད་པ་ཁོ་ནའོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་དང་འདྲ་བ་ཉིད་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མྱོང་བའོ་ཞེས་བརྗོད་དོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་ན་ནི། འདྲ་བས་ཐམས་ཅད་ཕན་ཚུན་དག །མྱོང་བ་ཉིད་དུ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དོན་རྣམས་ལ་འདྲ་བ་ཡོད་པས་དོན་དེ་དག་ཕན་ཚུན་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདྲ་བ་ཡོད་ཀྱང་དོན་ལ་ནི་དོན་གཞན་གྱིས་རིག་པར་འགྱུར་བའི་ཐལ་བ་མེད་དོ་ཞེ་ན། འདིར་དོན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་ཞིག་ཡིན། །གློ་མ་ཡིན་པའོ་ཞེ་ན། བློ་ཉིད་ཀྱང་དོན་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་མ་གྲུབ་པར་ཡང་གཉི་ག་ལ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་རང་རིག་པ་ཉིད་ལ་བློ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་རིགས་སོ། །དེ་འདྲའི་བློ་དེ་མྱོང་ཞེ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ནི་འདོད་མོད་ཀྱང༌། འདྲ་བ་ཙམ་གྱི་དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། བློ་དོན་གྱི་དྲན་པ་ཅན་ནི་དོན་རྣམས་རིག་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་བློ་ལ་གནས་པའི་འདྲ་བས་དོན་མྱོང་བ་ཡིན་གྱི། བློ་ཙམ་མམ་འདྲ་བ་ཙམ་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་ཙམ་མྱོང་བ་ཡིན་ན་རིག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་གྱི། དོན་རིག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འདྲ་བ་ཙམ་གྱིས་མྱོང་བ་ཡིན་ན་དོན་རྣམས་ཀྱང་ཕན་ཚུན་རིག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ད་ནི་རིག་པ་འདྲ་བདག་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། ད་ནི་བློ་ལ་གནས་པའི་འདྲ་བ་ཁས་ལེན་ན། དོན་རྣམས་འདྲ་བས་རིག་པར་མི་འགྱུར་གྱི། འོན་ཀྱང་ཤེས་པར་རང་རིག་བའི་རང་བཞིན་གྱིས་དོན་མྱོང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དོན་དང་ཤེས་པ་དག་བྱེ་བྲག་མོད་པར་འགྱུར་རོ། །འཛིན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་དོན་ལས་ཐ་དད་པའོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་དེ་ཉིད་འཛིན་པར་བྱེད་པ་སྟེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡང་འདྲ་བས་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དག་འཛིན་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ན་ནི། །འོ་ན་འཛིན་པར་བྱེད་པ་གྲུབ་ན་ནི་འགའ་ཞིག་འཛིན་པ་མ་ཡིན་པར་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནས། འཛིན་པར་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་ད་དུང་བརྟན་པ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་རང་རིག་པ་ཉིད་ཁྱད་པར་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་བློའི་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི་འདྲ་བའི་རྒྱུ་ཅན་ཏེ། ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན་དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དེ་རང་ཉིད། །དེ་དེ་འདྲ་བའི་རྒྱུ་ཅན་མིན། །
― DTG183_Page_0302 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བ་ལས་ཀྱི་རྣམ་གཞག་གི །དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་རྒྱུར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། བློ་དེ་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་སྟེ་འོན་ཀྱང་འདྲ་བའི་རྒྱུ་ཅན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ལ་རྒྱུ་འདྲ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཤེས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཁོང་དུ་ཆུད་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་ལ་གནས་པའི་འདྲ་བས་ཅི་ཞིག་བྱ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་བློ་རང་ཉིད་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་ན། འདྲ་བས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། རྟོགས་པའི་བྱ་བའི་ལས་ནི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རྣམ་པར་གཞག་པ་འདི་ནི་སྔོན་པོར་རྟོགས་པ་ཡིན་གྱི། སེར་པོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འདྲ་བ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ན། །རྒྱུར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཉིད་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་ན་བྱ་བ་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་གྱི་འདྲ་བས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ངོ་བོ་ཉིད་གྱུར་དེ་རང་བཞིན། །མྱོང་བའི་སྒྲོ་འདོགས་འཁྲུལ་བ་ལས། །སྔོ་སོགས་མྱོང་བར་གྲགས་པ་སྟེ། །གཞན་གྱིས་བདག་ཉིད་མྱོང་བས་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་དེ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་དང༌། རིག་པ་དེའི་འདིར་ཕྱི་རོལ་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པའི་འཁྲུལ་པ་དེ་ལས་སྔོན་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་གྲགས་པ་དེ་བརྗོད་པ་ཡིན་གྱི། སྔོན་པོ་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ལས་ཕྱི་རོལ་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པར་ན་རང་རིག་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། །དོན་མྱོང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྔོ་སོགས་བློ་ཡི་དངོས་ཡིན་ན། །ཕྱི་རོལ་དོན་ལ་ཚད་མ་གང༌། །སྔོ་སོགས་བློ་ཡི་དངོས་མིན་ན། །དེ་དེས་མྱོང་བར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་ཤེས་པ་ཉིད་སྔོན་པོའི་རྣམ་པ་ཅན་ཏེ་བདག་ཉིད་གསལ་བ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་ཚད་མ་ཅི་ཞིག་ཡོད་དེ། །ཕྱི་རོལ་པ་ལ་མངོན་སུམ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་བདག་ཉིད་སྔོན་པོའི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཤེས་པ་ལ་གནས་པའི་དངོས་པོའི་རྣམ་པ་ལས་སྔོན་པོ་གཞན་སྣང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། སྔོན་པོ་རྣམ་པ་ཅན་གཉིས་མྱོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ན་ནི། །སྔོན་པོའི་རྣམ་པ་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དོན་གྱི་རྣམ་པ་དེ་མྱོང་བ་དེ་གང་གིས་མྱོང༌། ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་མྱོང་ཞེ་ན། ཤེས་པ་དེ་རིག་པ་ཡིན་ནམ་མ་ཡིན། །གལ་ཏེ་རིག་པ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་དོན་མྱོང་བར་འགྱུར། །རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པ་མྱོང་བར་འདོད་པས་དོན་ཉམས་སུ་
― DTG183_Page_0303 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མྱོང་བར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་རིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་དུས་མཚུངས་པའམ་དུས་ཐ་དད་པར་ཤེས་པ་རང་རིག་པར་གྱུར་པ་དོན་མཐོང་བ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཉིད་རིག་པར་འགྱུར་བས། ཕན་ཚུན་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོར་འགྱུར་ལ། ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་ལ་ནི། དེའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་བཏགས་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན། གལ་ཏེ་མྱོང་བའི་བདག་ཉིད་ནི། །འདྲ་བའི་རྒྱུ་ཅན་མ་ཡིན་ན། །དེ་ནི་རང་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པས། །འདི་ལ་དོན་གྱིས་ཅི་ཞིག་འཇོག །ཅེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་ཤེས་པ་སྔོན་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་རིག་པའི་བདག་ཉིད་དུ་རང་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་ཀྱི། དོན་དང་འདྲ་བའི་རྒྱུ་ཅན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་དོན་གྱིས་ཅི་ཞིག་ཕན་ཏེ། དོན་དང་འདྲ་བས་དོན་རིག་པའོ་ཞེས་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གང་གིས་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་ནི་དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལ་འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་གལ་ཏེ་དོན་མྱོང་བ་ནི་འདྲ་བའི་རྒྱུ་ཅན་ནོ་ཞེ་ན། དེའི་སྐྱོན་ཆེན་པོར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཤེས་པ་ཉིད་མིན་ཐལ་འགྱུར་ཕྱིར། །བདག་ཉིད་ཀུན་གྱིས་མཚུངས་མ་ཡིན། །ཆ་འགའ་ཞིག་གིས་མཚུངས་ན་ནི། །ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མྱོང་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཤེས་པ་དང་དོན་འདྲ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡིན་ནམ། ཕྱོགས་འགའ་ཡིས་ཡིན་གྲངས་དེ་ལ་རེ་ཞིག་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མཚུངས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མི་ཤས་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་དོན་བེ་མས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་ཡང་འགྱུར་ཏེ། །བྱེ་བྲག་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་པ་ལྷག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཆ་འགའ་ཞིག་གིས་མཚུངས་སོ་ཞེ་ན། དེའི་ཚེ་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་དོན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རིག་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཆ་ཡིས་དོན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུན་མོང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་གང་ལས་སྐྱེས་པ་དང་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་ནི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཆ་འགའ་ཞིག་གིས་ཡིན་གྱི། །ཤེས་པ་དོན་ཐམས་ཅད་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རིག་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་སྔོ་
― DTG183_Page_0304 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོགས་ངོ་བོའི་ཕྱིར། །སྔོ་སོགས་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འདོད། །དེ་ལྟར་ཉམས་མྱོང་ངོ་བོའི་ཕྱིར། །དེ་ཡང་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཤེས་པ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དེ་དེ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྔར་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རྣམ་པ་ཅན་ཤེས་པ་ཕྱི་མ་ཡིན་པས་ཤེས་པ་སྣ་མ་དེ་ཤེས་པ་ཕྱི་མས་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཉམ་སུ་མྱོང་བའི་མྱོང་བ་དེ། །དོན་བཞིན་རྣམ་པར་ངེས་པ་མེད། །དེ་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་ཅན་ཡང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འོན་ཏེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མྱོང་བའོ་ཞེས་འཇིག་རྟེན་ན་ངེས་པ་མེད་དེ། དེ་ལྟར་ན་དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་དེས་པ་བཞིན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱོན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ལན་བཏབ་པ། དོན་ལའང་དེ་ནི་རྟག་ཏུ་མེད། །ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱུ་ཡོད། །ཅི་ཕྱིར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མེད།། ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ངེས་པ་འདི་ནི་དོན་ལ་ཡང་རྟག་ཏུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འགའ་ཞིག་ཏུ་འཁྲུལ་པ་དང་རིགས་མི་མཐུན་པའི་རྟོགས་པས་ངེས་པ་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཚང་བས་གལ་ཏེ་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ལ་ངེས་པ་མེད་ཀྱང་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ངེས་པ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་སྔར་གྱི་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལ་ངེས་པ་ཡོད་པའི་རྒྱུས་དོན་བཞིན་དུ་ཅིའི་ཕྱིར་ངེས་པ་མེད་པ་ཡིན། ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་མ་ཚང་བས་སོ་ཞེ་ན། འོན་ན་ནི་ངེས་པ་ལས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། མཐོང་བ་ཡོད་ཀྱང་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱིས་ཀྱང་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་རྣམ་པར་གཞག་པ་བཀག་པ་ཡིན་ཏེ། གཞན་ཡང་དཀར་པོ་སོགས་སྣང་བ། །སྐྱེས་བུས་ཉམས་མྱོང་གསལ་བ་ནི། །དཀར་སོགས་མངོན་པར་གསལ་བ་ཅན། །གང་ཡིན་འདི་ནི་སྣང་བར་འགྱུར། །དེ་ནི་སྐར་སོགས་གསལ་བ་ལས། །གཞན་ནམ་འོན་ཏེ་རང་དངོས་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་ཤེས་པ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་དོན་མཐོང་བ་ནི་དོན་ཙམ་ཁོན་ན་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་དོན་ཙམ་ལས་ཐ་དད་པས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དོན་མཐོང་བ་དེ་ཡང་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་སྣང་བར་གྱུར་པ་དེ་
― DTG183_Page_0305 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་དཀར་པོ་ལ་སོགས་པ་དེ་མངོན་པར་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་མྱོང་བ་དཀར་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་མཐོང་བར་གྱུར་ན་སྐྱེས་བུས་སོ་སོར་ངེས་པར་སྣང་བ་འགྱུར་རོ། །ཉམ་སུ་མྱོང་བ་དེ་དཀར་པོ་ལ་སོགས་པ་མངོན་པར་གསལ་བ་ལས་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་དཀར་པོ་ལ་སོགས་པ་མངོན་པར་གསལ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིན་གྲང་ན། དེ་ལ་གལ་ཏེ་དཀར་པོ་ལ་སོགས་པའི་མངོན་པར་གསལ་བ་ལས་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་ན་ནི། །གཞན་དངོས་ཡིན་ན་གསལ་བ་རྣམས། །མི་གསལ་ན་ཅིས་དཀར་པོ་གསལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གསལ་བར་སྣང་བ་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ན། དཀར་བོ་ལ་སོགས་པའི་མངོན་པར་གསལ་བ་རྣམས་མི་གསལ་བ་རྒྱུར་པར་དཀར་པོར་རིག་པ་གསལ་བར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ་མ་ཡིན་ནོ། །མི་གསལ་བས་ནི་འགའ་ཡང་གསལ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་དེ་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དེ་ཉིད་བློ་རང་རིག་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ནི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་དེ་མིག་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའི་བློ་ཡིན་ན། མིག་ལ་སོགས་པ་མ་གཏོགས་པའི་བློ་ནི་ཚད་མས་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མིག་ལ་སོགས་པ་ཙམ་གྱིས་དོན་མཐོང་བར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་བློ་ལྐོག་ཏུ་འགྱུར་པ་ཉིད་མིག་ལ་སོགས་པ་ལས་སྐྱེས་པས་མངོན་པར་གསལ་ལོ་ཞེ་ན། བློ་དེ་ཉིད་སྐྱེ་རུ་ཆུག་ན་ཡང་ཇི་ལྟར་དོན་གསལ་བར་འགྱུར་ཏེ། གཞན་སྐྱེས་པས་གཞན་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། ཧ་ཅང་ཐལ་ཆེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་དོན་ལ་བློ་སྐྱེས་པ་དེའི་ཕྱིར་དོན་རིག་པའོ་ཞེ་ན། དོན་གྱི་བློ་ཞེས་བྱ་འདི་ལ་འབྲེལ་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད། བློས་དོན་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན་མ་ཐོང་བ་མི་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས། འོན་ཏེ་དོན་གྱི་སྣང་དུ་རུང་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྣང་དུ་རུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་ཞིག་ཡིན། དོན་ཙམ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་གཞན་ཞིག་ཡིན་གྲང་ན། གལ་ཏེ་དོན་ཙམ་སྣང་དུ་རུང་བ་ཡིན་ན་གཏན་དུ་དེ་ལྟར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏུ་སྣང་དུ་རུང་བ་གཞན་ཞིག་ཡིན་ན་ནི། དེའི་ཚེ་འདིར་ཡང་གཞན་གྱིས་ཤེས་པར་འགྱུར་ཞིང༌། དེ་ལས་ཀྱང་གཞན་ཞིག་སྣང་དུ་རུང་བས་དེ་བཞིན་དུ་སྣང་དུ་རུང་བ་དེ་ཤེས་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ལས་ཀྱང་སྣང་
― DTG183_Page_0306 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་རུང་བ་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་གསལ་བ་མྱོང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། །ཤེས་པ་གསལ་ཡིན་ཏེ་གསལ་མིན། དེ་ཕྱིར་འགྲོ་ཀུན་གསལ་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཤེས་པ་ལས་གཞན་པའི་དོན་གསལ་བ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ཤེས་པ་གསལ་བ་ནི་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འགྲོ་བ་མ་ལུས་པ་གསལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་གསལ་བ་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི། དོན་ཐམས་ཅད་གསལ་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་དོན་ལ་རང་ཐ་དད་པའི་ཁྱད་པར་ཡོད་པས་གསལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེའི་ཚེ་ཤེས་པ་གཞན་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གསལ་བ་མ་ཡིན་གྱི། །གསལ་བ་གཞན་གྱིས་གསལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི། གསལ་བ་གསལ་གཞན་གྱིས་གསལ་ན། །ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གསལ་བ་གཞན་གྱིས་སྔ་ནས་མི་གསལ་བར་བྱེད་ན། གསལ་བ་གཞན་དེ་ཡང་གསལ་བར་བྱེད་པ་གཞན་གྱིས་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་གསལ་བ་ནི་རང་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། གཞན་དུ་ན་འདི་ནི་གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བར་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར། མཐོང་དང་འབྲེལ་བ་ཤེས་མེད་ཅན། །དེ་ཚེ་ཇི་ལྟར་ཁྱད་པར་འགྱུར། །གལ་ཕྱིར་གཉིས་ལས་གཅིག་རྟོགས་ནས། །གཉིས་པ་མཐོང་བ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དོན་གང་ལ་མཐོང་བ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྲེལ་པ་ཤེས་པ་མེད་པ་ཡོད་པ་དེ་ནི་མཐོང་བ་དེ་ཡིས་དོན་མཐོང་བའོ་ཞེས་ཤེས་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། མཐོང་བ་ཉིད་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ན་དེས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་དོན་འཛིན་པ་མེད་པར་རིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་བ་ལང་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་བ་ལང་ཉིད་མཐོང་བའི་ཁྱད་པར་ལས་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་བཞིན་དུ་མཐོང་བ་རྟོགས་པ་མེད་ཀྱང་ངེས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། གཉིས་ནི་འདྲེས་པ་དག་མཐོང་ན། །མཐོང་བ་ཞེས་ནི་ངེས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཡུལ་དང་ཤེས་པ་གཉིས་འབྲེལ་པ་དག་མཐོང་ན་ནི་མཐོང་ཞེས་ངེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ནི་འདི་སྐད་དུ་སྟོན་པར་འགྱུར་ཏེ། བ་ལང་ནི་བ་ལང་མ་ཡིན་པ་ལས་ལོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་རང་གི་མཚན་
― DTG183_Page_0307 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་ལས་ཐ་མི་དད་པ་ཉིད་དོ། །ཁྱེད་ཀྱིས་མཐོང་བ་ནི་མ་མཐོང་བ་ལས་ལོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཁས་མི་ལེན་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་དོན་ལ་རང་རིག་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་མཐོང་བ་ནི་གསལ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་མི་ཤེས་པ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་དོན་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར། དབྱུག་པ་རྟོགས་པར་མ་གྱུར་ན། སྐྱེས་བུ་དབྱུག་པ་ཅན་དུ་གཅོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་གང་གིས་འདྲ་བ་མཐོང༌། །སེམས་གཞན་གྱིས་ནི་མཐོང་གྱུར་པ། །དེ་ལ་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འོན་ཏེ་སྔོན་པོ་དང་མཐོང་བ་དག་འབྲེལ་པར་མཐོང་ན་མཐོང་བའོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཞིག་མཐོང་བ་དོན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་འཕོས་པ་ཅན་སེམས་གཞན་གྱིས་མཐོང་བར་འགྱུར་བའི་དོན་དེ་ལ་མཐོང་བ་ཞེས་བརྗོད་ཅིང་ཞེན་པ་ཡིན་ན། དེ་ལ་ལན་བཏབ་པའི་ཕྱིར། འདི་འདྲ་རང་རིག་གྲུབ་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་དོན་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་འདིའི་བདག་ཉིད་ལ་དོན་གྱིས་གཞག་པའི་འདྲ་བ་དོ་སྣང་ངམ་མི་སྣང་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་གཉིས་སུ་བརྟག་གྲང་ན། གལ་ཏེ་སྣང་ན་ནི། དེ་ལྟ་ན་རང་རིག་པ་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་དང་འདྲ་བ་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །དེ་རིག་པར་གྱུར་ན་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱང་རིག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རང་རིག་པ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་རང་དངོས་མི་རིག་ན། །ཇི་ལྟར་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ནི། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། འོན་ཏེ་ཤེས་པ་བདག་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་རིག་པ་མ་ཡིན་ན། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རང་རིག་པ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་གྱི། །འོན་ཀྱང་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་རིག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེའི་ཚེ་ཤེས་པ་རང་ཉིད་རིག་པ་མ་ཡིན་ན། གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དོན་རིག་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རིག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་ཤེས་པ་ཡོད་ནའོ། །དེ་ཡང་མ་གྲུབ་ན་དེ་ཇི་ལྟར་དོན་གྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ཤེས་པ་དེ་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་ཏེ། དེ་ན་རང་ལ་རིག་པ་མེད་ཀྱང་དོན་གྱི་རིག་པར་བྱེད་པ་རུང་ངོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར། །འདྲ་བ་ལས་ཀྱང་མྱོང་ཞེས་པ། །སྔར་ཉིད་རབ་ཏུ་གསལ་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཤེས་པ་ལ་གནས་པའི་འདྲ་བ་ལས་ཤེས་པ་མེད་པ་ཡིན་ཡང་དོན་རིག་པར་བྱེད་པ་
― DTG183_Page_0308 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་ཟེར་བ་ནི་སྔ་མ་ཉིད་དུ་བཟློག་ཟིན་ཏེ། འདྲ་བ་ཐམས་ཅད་ཕན་ཚུན་དུ། །མྱོང་བ་དག་ཏུ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་དེར་བསལ་ཏེ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་འདྲ་བས་གྲུབ་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ལས་དོན་རིག་པར་རིགས་ཏེ། དེ་ཡང་མི་སྲིད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར། མཐོང་བ་དག་ཉིད་འདྲ་བ་འཛིན། །སྔར་ནི་དོན་མཐོང་མེད་པ་ཡིན། །ཇི་ལྟེ་མཐོང་བ་འདི་ཡིས་ནི། །འདྲ་བ་དེ་ལས་ངེས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། མཚེ་མ་མཐོང་བ་དགའ་འདི་འདི་དང་འདྲ་བ་པོ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་འདྲ་བར་འཛིན་པར་འགྱུར་གྱི་མཐོང་བ་ལས་སྔ་བར་དོན་དེ་མཐོང་བ་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་ནི་མཐོང་བའི་དུས་ན་དོན་སྣང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པའི་རྣམ་དེ་ཉིད་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་དང་ལྷན་ཅིག་དོན་འདིའི་འདྲ་བ་སྐྱེས་བུ་དེས་ཤེས་པར་འགྱུར། འོན་ཏེ་དོན་ནི་རྣམ་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ལ། ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་འཛིན་པ་ན་མཐོང་བའོ་ཞེས་ངེས་པ་ཡིན་གྱི་ཤེས་པའི་འདྲ་བས་ནི་མ་ཡིན་ན། གང་གིས་ན་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་ཞེ་ན། འདྲ་བ་ཉིད་ཀྱང་མི་འདོད་པ། །གང་ཡིན་དེ་ཡིས་གཉིས་མཐོང་མེད། །དེ་ཚོ་དོན་དམ་ཤེས་པ་ཞེས། །དེ་དག་ཤེས་པའི་གཏམ་ཟིན་ཏོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྒོལ་བ་གང་ཞིག་ཤེས་པའི་འདྲ་བ་མི་འདོད་པ་སྟེ། ཀྱང་གི་སྒྲས་ནི་རང་རིག་པ་ཉིད་ཀྱང་ཁས་མི་ལེན་པའི་རྒོལ་བ་དེའི་རྗེས་པ་དང་དོན་གྱི་མཐོང་བ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་དོན་མཐོང་བ་ནི་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པའི་རྣམ་པ་ཡང་དོན་གྱི་རིག་པར་བྱེད་པ་མི་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་དེས་ཅི་ཡང་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་པར་རིག་པ་པོར་མི་རུང་སྟེ། ཧ་ཅང་ཐལ་ཆེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་དོན་གྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་པས་དོན་རིག་པར་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་ཐ་སྙད་ཙམ་མ་ཡིན་ནམ། དཔེར་ན་དབང་པོའི་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཤེས་བ་ཞུགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་ནོ། །དད་པའི་དོན་ལ་གལ་
― DTG183_Page_0309 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏེ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཅོར་འཇུག་ན་ནི། ཤེས་པའི་རྣམ་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལས་ཀྱང་ཤེས་པའི་འདྲ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་དོན་གྱི་རང་བཞིན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་ཤེས་པ་ཡང་རང་རིག་པ་མ་ཡིན་ན། དེ་ཡོད་པར་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་གཞན་གྱིས་རིག་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཡང་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་རིག་པར་བྱེད་པར་འགྱུར། །འོན་ཏེ་ཤེས་པ་གཞན་དེ་ཡང་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་རིག་ན་ནི། དེ་ཡང་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། དེ་མ་འགྲུབ་པར་ཡང་སྔ་མའི་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཚེ་ཡང་འདི་དོན་ཡིན་ལ་འདི་ནི་ཤེས་པའོ་ཞེས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་དོན་དང་ཤེས་པ་དེ་དག་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་གཏམ་ཟིན་པ་སྟེ་བཟློག་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་མ་ལུས་པ་ལོང་བ་འམ་ལྐུགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་གལ་ཏེ་དཀར་པོ་ལ་སོགས་པ་སྣང་བར་འགྱུར་ན། གང་སྣང་བ་གསལ་བར་མྱོང་བའི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དཀར་པོ་ལ་སོགས་པ་མངོན་པར་གསལ་བ་ལས་གཞན་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་དཀར་པོ་ལ་སོགས་པ་གསལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་རང་དངོས་ཡིན་ན་དེ། །རང་ཉིད་རབ་ཏུ་གསལ་བར་འགྱུར། །གང་ལ་དེ་མི་གསལ་ན་ཡང༌། །དོན་ཡང་མི་གསལ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འོན་ཏེ་གང་འདིར་རིག་པ་གསལ་བར་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་སྣང་བ་དེ་དཀར་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། དཀར་པོར་དམིགས་པ་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི། །དེ་ལ་གསལ་བར་བྱེད་པ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རང་ཉིད་གསལ་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གསལ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གསལ་བར་བྱེད་པ་སྟེ་གང་གི་ཕྱིར་དཀར་པོ་ལ་སོགས་པ་མངོན་པར་གསལ་བ་དེའི་གསལ་བྱེད་པའི་མི་གསལ་བར་འགྱུར་ན། དོན་མི་གསལ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རིག་པ་མ་ཡིན་ན། དོན་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བར་མི་རིགས་ཏེ། དཔེར་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བའི་དོན་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གཟུང་བར་བྱ་བ་གསལ་བའི་རྣམ་པར་སྣང་བ་ཉིད་མངོན་སུམ་ཉིད་དེ། དེ་ཡང་བློ་ཡི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་དཔོག་པ་ལ་ཡང་མི་གསལ་བར་སྣང་བ་ཉིད་དོན་གྱི་ལྐོག་ཏུ་
― DTG183_Page_0310 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱུར་པའོ། །གལ་ཏེ་མི་གསལ་བར་མྱོང་བ་མེད་ན་དེ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་རྟོགས་པ་མེད་དོ། །གསལ་བ་ནི་བློའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བློའི་ངོ་བོ་ཉིད་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བའི་རྣམ་པས་གལ་ཏེ་རང་ཉིད་མྱོང་བ་མ་ཡིན་ན། དོན་ཐམས་ཅད་མཐོང་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཤེས་པ་རང་རིག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་ཀུན་མཐོང་མེད་ཚུལ་འདི་ནི། །བདག་རིག་མིན་པའི་ཕྱོགས་དག་ལ། །བློ་མངོན་སུམ་མིན་རབ་སྨྲ་བ། །གང་ཡིན་དེ་ལའང་ལན་བརྗོད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒོལ་བ་གང་ཞིག་བློ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པར་སྨྲ་བ་དེ་ལ་ཡང་དེ་ན་ཀུན་མཐོང་བ་མེད་པ་འདིས་ལན་བརྗོད་པ་སྟེ་ལན་བཏབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ནི་སྔར་བསྟན་པ་ཉིད་བཞིན་དུ། གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བར་མྱོང་བ་མངོན་སུམ་ཉིད་མ་ཡིན་ན། དོན་རིག་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང༌། རྟེན་དམིགས་གོམས་པའི་བྱེ་བྲགས་ལས། །ཐ་དད་པར་ནི་འཇུག་པ་ཅན། །བདེ་སྡུག་འདོད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཐ་དད་པ་ཡི་བློ་ཉིད་དག །མངོན་སུམ་དེ་ལས་ཐ་དད་གཞན། །ཅུང་ཟད་གསལ་མིན་ཤེས་གང་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་། བློ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་མངོན་སུམ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། །བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཐ་དད་པ་རྣམས་མི་གལ་སོགས་པ་རྟེན་དང་དམིགས་པ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང། སྔར་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་གོམས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད། ཐ་དད་པར་འཇུག་པ་ལ་གང་ལ་ཡང་ཡོད་པ་དེ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པར་ཐ་དད་པར་དེ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མངོན་སུམ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བློ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བའི་དམ་བཅའ་བ་ལ་མངོན་སུམ་གྱིས་གནོད་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་བེམས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ལ། ཐ་དད་པའི་ཤེས་པས་རིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གིས་དབེན་པ་གང་དེ་དག་ལས་ཐ་དད་པའི་ཤེས་པ་གཞན་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ནང་ན་རིག་པ་མེད་དོ་ཞེས་མངོན་སུམ་གྱིས་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་བློ་ལ་རང་གསལ་བས་མངོན་སུམ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱར་བར་གནས་སོ། །གལ་ཏེ་གཞན་གྱིས་རིག་ན་ནི། །གཞན་གྱིས་ཀྱང་ནི་དེ་མྱོང་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འོན་ཏེ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་མངོན་སུམ་ཡིན་ཡང་རང་རིག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན།
― DTG183_Page_0311 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་རིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་ཡང་དེ་ལས་ཐ་དད་པའི་ཤེས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །གཞན་ཡང་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་བདག་ཉིད་དུ་སྐྱེས་པ་སྐྱེས་བུ་གཞན་གྱིས་མྱོང་ཞིང་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་བདག་བཞིན་ནོ། །འདི་ལྟར་གང་གི་རྒྱུད་ལ་བདེ་བ་སྐྱེས་པ་དེས་འདི་ཉིད་མྱོང་བ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའོ། །གཞན་གྱིས་ཀྱང་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་བསྐྱེད་པའམ་དེར་སྣང་བའི། །བློས་རིག་གཞན་གྱིས་མ་ཡིན་ན། །ཞེས་བྱ་ནི། འོན་ཏེ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ལས་སྐྱེས་པ་དང་བདེ་བ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའི་བློས་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་རིག་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུད་སོ་སོ་བ་བཞིན་ནོ། །གཞན་གྱི་ཕ་རོལ་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཕ་རོལ་གྱི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལས་སྐྱེས་པ་དང༌། དེར་སྣང་བའི་བློས་རིག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གཞན་གྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། དམིགས་པར་བྱེད་པ་གཞན་ལ་ཡང༌། །འདི་གཉིས་གདོན་མི་ཟ་བར་ཡོད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཕ་རོལ་གྱི་བདེ་བ་ལ་དམིགས་པའི་སྐྱེས་བུ་གཞན་ལ་ཡང་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་སྐྱེས་པ་དང་དེར་སྣང་བ་འདི་གཉིས་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེས་ཀྱང་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་དེ་ལས་སྐྱེས་མིན་ཞིང༌། །དེར་སྣང་བ་ཅན་མ་ཡིན་ན། །བློ་ནི་ཡུལ་མེད་ཐོབ་པར་འགྱུར། །དེ་མི་འཛིན་ན་སྤྱི་དག་ཀྱང༌། །མི་འཛིན་ཞེས་ནི་སྔར་བཤད་དེ། །དེ་དངོས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་དངོས་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འོན་ཏེ་སྐྱེས་བུ་གཞན་ཞིག་ཕ་རོལ་གྱི་བདེ་བ་ལས་བློ་མ་སྐྱེས་ཤིང༌། དེ་ཕ་རོལ་གྱི་བདེ་བར་སྣང་བ་ཅན་ཡང་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་རྟགས་ཀྱིས་སྟོབས་ཀྱིས་སྐྱེས་པའོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་ནི་ཕ་རོལ་གྱི་བདེ་བ་ཤེས་པའི་བློ་གཞན་དེ་ཡུལ་མེད་པར་འགྱུར་ཞིང༌། གཞན་གྱི་བདེ་བ་མི་འཛིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ཕ་རོལ་གྱི་བདེ་བ་ནི་མི་སྣང་གི །འོན་ཀྱང་བདེ་བ་ཉིད་ཀྱི་སྤྱི་སྐྱེས་བུ་གཞན་གྱིས་འཛིན་ཏེ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་སྤྱིའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། ཕ་རོལ་གྱི་བདེ་བ་དེ་མི་འཛིན་
― DTG183_Page_0312 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ན་དེ་ལ་གནས་པའི་སྤྱི་ཡང་མི་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སྔར། དེའི་མཚུངས་མིན་ཞིང་གསལ་བ་མིན། །ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །གཞན་ཡང་གང་གིས་རྗེས་སུ་དཔོག་པའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་སྤྱི་དེ་ནི་དངོས་པོ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ཡང་སྔར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ཉེ་བར་བསྡུ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །དེ་ཕྱིར་དོན་སྣང་བ་འདི་ནི། །བློ་དེ་ལས་ནི་གཞན་མ་ཡིན། །དེས་མངོན་སུམ་དང་བདག་རིགས་གྲུབ། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བློ་གཞན་གྱིས་ཕ་རོལ་གྱི་བདེ་བ་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་དོན་སྣང་བ་འདི་ནི་ཕ་རོལ་གྱི་བདེ་བ་ཤེས་པའི་བློ་དེ་ལས་གཞན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་བདག་ཉིད་ཡིན་ནོ། །བློ་དེ་ལས་མངོན་སུམ་ཉིད་དང༌། བདག་རིག་པ་དེ་དག་གྲུབ་པ་སྟེ། ཕ་རོལ་གྱི་བདེ་བར་སྣང་བ་ནི་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལ་འཛིན་བྱེད་ཀྱང༌། །མངོན་སུམ་ཉིད་ནི་མིན་ཞེ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འོ་ན་གལ་ཏེ་གཞན་གྱིས་ཕ་རོལ་གྱི་བདེ་བ་ཤེས་ན་འོ་ན་ནི་གཞན་གྱི་བདེ་བ་དེ་མངོན་སུམ་གྱིས་མི་འཛིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་རང་གི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་དེས་བདེ་པ་ལ་སོགས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ལ་སྨྲས་པ། དོན་མཚུངས་དེ་དག་ཅིས་ཐ་དད། །ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཤེས་པ་སྟེ། བདེ་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཉིད་གཞན་གྱི་ཤེས་པ་ཡང་རིག་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གང་ལ་དོན་དེ་ཡུལ་དང་མཚུངས་ལ་སྟེ་འདྲ་བ་རང་དང་གཞན་གྱི་ཤེས་པ་དག་ལ་ཡོད་པ་དེ་དག་གི་ཐ་དད་པ་འདི་མངོན་སུམ་ཡིན་གྱི། ཤེས་པ་ཡིན་ལ་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་སྟེ། ཡོད་དེ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་དང་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱང་མཚུངས་པར་འགྱུར་ཏེ། གཟུང་བར་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་མཐོང་མེད་ལས་དོན་གཅིག །ལྷན་སོགས་མྱོང་བར་ངེས་ན་ནི། །གཞན་གྱིས་རྣམ་ཀུན་མི་འཛིན་ཅིང༌། །མྱོང་བའི་ཐ་དད་དག་ཀྱང་གསལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འོན་ཏེ་རང་དང་གཞན་གྱི་ཤེས་པ་དག་དོན་གཅིག་པ་ཉིད་ཡིན་ན། གཅིག་ལ་དགའ་བ་དང་བདེ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་དུ་མྱོང་བ་ཡིན་ལ། གཞན་ལ་ནི་གདུང་བ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་མི་
― DTG183_Page_0313 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་ཏེ། སྤྱིར་བདེ་བ་ཙམ་ཞིག་ཤེས་པའོ། །ཉམས་སུ་མྱོང་བར་ངེས་པ་དེ་མ་མཐོང་བའི་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་ལས་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་གང་ལ་དོན་གཅིག་ལ་འདུས་པའི་ཤེས་པས་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་མྱོང་བ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེའོ།། གཞན་གྱི་ཤེས་པ་ནི་ཕ་རོལ་གྱི་བདེ་བ་དང་དོན་གཅིག་ལ་འཕྲོད་པ་འདུ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་གཞན་གྱི་བདེ་བ་མྱོང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་གཟུང་ངོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་མ་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ལས་ངེས་པ་སྐྱེ་བ་དེའི་ཚེ་མ་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་པ་གང་གིས་ཀྱང་སྐྱེས་བུ་གཞན་གྱིས་ཕ་རོལ་གྱི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་འདིར་ཅི་སྟེ་མི་འགྱུར། འདི་ལྟར་ཆོས་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་མྱོང་བ་གཅིག་ལ་གསལ་ཞིང་གཞན་མི་གསལ་བར་རྩོམ་པ་དེ་ལ་ཕན་ཚུན་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར། ཤེས་པ་ཉིད་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་སྣང་བ་དང་ལྡན་པར་རིགས་སོ། །བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་སྣང་བའི་ཤེས་པ་མྱོང་བའི་ཐ་དད་པ་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ཀྱང༌། རིགས་ཞེས་བྱ་བ་ཕན་ཚུན་རྟེན། །ཞེས་བྱ་བར་གསལ་བ་ཡིན་ནོ།། དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་རང་རིག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་ལ་སྤྱིར་སྐྱོན་བརྗོད་ནས། ད་ནི་བྱེ་བྲག་པ་ལ་ཁྱད་པར་དུ་སྐྱོན་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གང་དག་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་གྱིས། །གཞན་གྱི་བདེ་བ་ལ་སོགས་མྱོང༌། །འདོད་ལ་ཉམས་མྱོང་མཚུངས་འགྱུར་བས། །དེ་དག་དེ་བཞིན་སྙོན་སྨོངས་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བྱེ་བྲག་པ་གང་དག་རྣལ་འབྱོར་པ་ཡོད་པ་དེ་དག་གིས་མངོན་སུམ་ཁོ་ནས་གཞན་གྱི་བདེ་བ་རིག་པར་འདོད་དེ། རྣལ་འབྱོར་དེ་དག་ཀྱང་སྙོན་སྨོངས་པ་སྟེ་སྡུག་བསྔལ་མཚུངས་པར་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་ཏེ། མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ནད་པ་བཞིན་དེའི་ཚེ་རྣལ་འབྱོར་དེ་དག་ཀྱང་ནད་པར་འགྱུར་རོ།། །།ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་འགྲེལ་པ། །བམ་པོ་བཅོ་བརྒྱད་པ། ཅི་སྟེ། གལ་ཏེ་ཡུལ་དབང་འདུས་མེད་ཕྱིར། །དེ་དག་གི་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། །དེ་ལས་འབྱུང་ཅན་སྐྱེ་མིན་ན།།
― DTG183_Page_0314 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་ནི། འོན་ཏེ་ཡུལ་ཏེ་འགྲོ་བ་བཟང་མོ་ལ་སོགས་པ་དང༌། འདུས་པ་སྟེ་འབྲེལ་བ་དེ་མེད་པས་རྣལ་འབྱོར་པ་དེ་དག་ཡུལ་དད་དབང་པོ་འདུས་བ་དེ་ལས་འབྱུང་བ་གང་ལ་ཡོད་པའི་བདེ་བ་འམ་སྡུག་བསྔལ་དེ་སྐྱེས་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འཁོར་བ་བ་གང་ཞིག་ཡུལ་དང་དབང་པོའི་འདུ་བ་ཡོད་པ་དེ་ཉིད་ལ་དེ་ལས་འབྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མི་བདེན་ཏེ། འདི་ལྟར། སྡུག་བསྔལ་ཀུན་ནས་འབྱུང་བ་དག །སྡུག་བསྔལ་མྱོང་མིན་འོན་ཀྱང་ནི། །སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པ་འབྱུང་བ་ཡིན། །སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་མ་མྱོང་བ།། གདུང་དང་ཕན་འདོགས་རྒྱུ་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བ་ཙམ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོ་ན་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། སྡུག་བསྔལ་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་ཉམས་སུ་མྱོང་པས་གདུང་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མིའི་བུ་མོ་དག་ལ་ཕན་ཚུན་རེག་པའི་དབང་པོ་འབྲེལ་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་བདེ་བ་ཐུན་མོང་བ་སྤུ་ལྡང་བ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཕྱིར་ཉམས་སུ་མྱོང་ན་བདེ་བར་འགྱུར་གྱི། བདེ་བ་སྐྱེས་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པར་རང་སྣང་བར་མ་གྱུར་ན། གདུང་བ་དང་ཕན་འདོགས་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཏེ་སངས་རྒྱས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པས་ཀྱང་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་རིག་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་གདུང་བར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། གང་ཚེ་བདག་ཉིད་སྡུག་བསྔལ་ན། །རང་ངོ་བོར་སྣང་གདུང་བ་ཡིན། །དེ་དམིགས་ཤེས་པ་དེ་ལྟར་མིན། །དེ་ཚེ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་སྡུག་བསྔལ་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་སྐྱེས་པར་གྱུར་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་གདུང་བ་དང༌། གདུང་བ་མེད་པར་ཁས་ལེན་པ་དེའི་ཚེ་དེ་སྡུག་བསྔལ་བར་འགྱུར་གྱི་སྡུག་བསྔལ་གསུམ་ལ་དམིགས་པའི་ཤེས་པ་ཙམ་གྱིས་གདུང་བ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འདི་ལྟར་ཁས་ལེན་པའི་ཚེ་རྣལ་འབྱོར་བ་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་རིག་པ་ཡིན་ཡང་ནད་པར་ཐལ་འགྱུར་བ་ནི་མེད་དེ། འདི་ལྟར་སྐམ་ལ་གནས་པ་ཆུ་ལ་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཁྱེད་ཀྱི་ལུགས་ཀྱིས་ན་སྐམ་ལ་གནས་པ་བཞིན་བདེ་བ་
― DTG183_Page_0315 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་པ་སྟེ། ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་བདེ་བ་མྱོང་བ་ཉིད་ཡིན་གྱི། ཕན་འདོགས་པར་སྐྱེ་བར་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྐྱོན་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །དམིགས་མྱོང་དག་ནི་ཐ་དད་མིན། །དོན་དང་འདྲ་བ་དམིགས་པ་སྟེ། རང་ཉིད་གསལ་བ་བདག་རིག་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་གི་ཕྱིར་བདེ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་སྐྱེས་པ་ཕན་འདོགས་པ་ཡིན་གྱི། དེ་ལ་དམིགས་པའི་ཤེས་པ་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་དེའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དམིགས་པ་དད་མྱོང་བ་དེ་དག་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཏེ། དོན་དང་འདྲ་བ་སྟེར་བར་ནུས་པ་ནི་དམིགས་པ་ཡིན་ལ། རིག་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི་རང་ཉིད་གསལ་བར་སྣང་བར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་བས་ན་བདེ་བ་ནི་རང་རིག་པ་ཉིད་དུ་རིག་པའི་ཕྱིར། ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་རང་རིག་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །གཞན་དུ་ན་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་ཤེས་པ་རང་རིག་པ་མ་ཡིན་ན་ནི། །ནམ་ཡང་ཤེས་པ་འདི་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་མངོན་སུམ་ཉིད་མེད་ན། །བློ་ནི་རྟགས་ལས་རྟགས་པར་འགྱུར། །དེ་ཡང་དཔང་པོ་དོན་དམ་བློ། །ཡིད་བྱེད་སྔ་མ་ཉིད་ཀྱང་འགྱུར། །འདི་ཡི་འབྲས་བུའི་རྒྱུ་ཚོགས་ན། །འབྲེལ་བ་ཅན་གཞན་ཡོད་མ་ཡིན། །ནུས་པ་མཐོང་བ་མེད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་བློ་ལ་མངོན་སུམ་ཉིད་མེད་པ་རྟགས་ལས་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཚད་མ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བློའི་རྟགས་དེ་ཡང་དབང་པོ་ཡིན་ནམ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཡིན་ནམ། དོན་གྱི་བློ་ཡིན་ནམ། སྔོན་གྱི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་བཞིར་བརྟག་པར་བྱའོ། །འོ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་བདག་ལ་སོགས་པ་གཞན་དག་ཀྱང་རྟག་པར་མི་བྱེད་ཅེ་ན་འབྲས་བུ་གཟུགས་མཐོང་བའི་རྒྱུ་ཚོགས་པ་ན་འབྲེལ་པ་ཅན་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མིག་ལ་སོགས་པ་མ་རྟོགས་པ་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་ནུས་པ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ཡིས་གཞན་པའི་ནུས་པ་དེར་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་གྱིས་གོ་བ་ཡང་འབྲེལ་པ་མཐོང་བ་ལས་འཐད་པའི་ཕྱིར་ལ། །དེ་ཡང་མེད་དོ། །འོན་ཏེ་དབང་པོ་ལ་
― DTG183_Page_0316 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ནང་ནས་གཅིག་རྟགས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེ་ལ་འཁྲུལ་ཕྱིར་དབང་པོ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ནང་ནས་དབང་པོ་ནི་རྟགས་མ་ཡིན་ཏེ། འཁྲུལ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ལ། རྟགས་ནི་མ་འཁྲུལ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་པོ་བློ་ལ་མི་འཁྲུལ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུའི་ནུས་པ་ཡང་འབྲས་བུ་མཐོང་བ་ངེས་པ་ཡིན་གྱི། དབང་པོའི་འབྲས་བུ་ཤེས་པ་ཡིན་པར་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ན། གང་གིས་དེ་རྟགས་སུ་འགྱུར། དེ་བཞིན་དོན་དང་བློ་ཡིད་བྱེད། །ཤེས་ཡིན་དེ་དག་ཀྱང་མི་འགྲུབ། །མ་གྲུབ་པ་ནི་རྟགས་ཉིད་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་བཞིན་དུ་འོན་ཀྱང་རྟགས་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་དབང་པོ་བཞིན་འཁྲུལ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །བློ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་དག་མངོན་སུམ་གྱིས་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བློ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མ་གྲུབ་པ་སྟེ། རྟགས་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་མ་གྲུབ་ཀྱང་ཡོད་པ་ཙམ་གྱི་རྟགས་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དུ་བ་ལ་སོགས་པ་མ་གྲུབ་ན་རྟགས་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་མ་གྲུབ་ཀྱང་རྟགས་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྟགས་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་གྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན་ནི་རྟགས་ཉིད་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་དོན་གསལ་རྟགས་ཡིན་པར། །འདོད་ན་དེ་ཤེས་མ་ཡིན་ནམ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་བཞིན་དུ་དོན་གྱི་གསལ་བ་ཡོད་པ་དེ་བློའི་རྟགས་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དོན་ནི་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་གསལ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གསལ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བློས་དོན་གསལ་བར་བྱས་པ་དེ་དེའི་རྟགས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དེ་ཉིད་དོན་གསལ་བར་ཤེས་པར་བྱས་པ་དེ་ཡང་མངོན་སུམ་ཡི་པའི་ཕྱིར་བློ་ཡང་མངོན་སུམ་ཡིན་ནི་ཞེ་ན་འོན་ཏེ་གསལ་བར་བྱས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་རྟགས་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང༌། འདིས་ནི་དོན་གསལ་གསལ་བ་སྟེ། །གསལ་བ་ཉམས་མྱོང་མ་ཡིན་ལ།།
― DTG183_Page_0317 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་གསལ་ངེས་པ་མེད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་སྟེ། དོན་གསལ་བ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་བློའི་རྟགས་ཡིན་པར་འདོད་པ་དེ་ལ་དོན་གསལ་བ་ཡང་འདི་ཉིད་ཀྱིས་གསལ་བ་ཡིན་ཏེ། གསལ་བ་མ་གྲུབ་པ་འདིས་དོན་གསལ་བ་བློའི་རྟགས་སུ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་པར་བརྗོད་དོ། །རྒྱུ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གསལ་བ་ཉམས་སུ་མ་མྱོང་བ་དེའི་ཚེ་གསལ་བའི་དོན་གྱིས་གསལ་བ་ཉིད་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་གསལ་བའི་དོན་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རྟགས་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དོན་གྱི་བྱེ་བྲག་དགའ། །དེ་ཉིད་གསལ་བར་འདོད་ན་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འོན་ཏེ་བློའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་གསལ་བ་ཞེས་མི་བྱའི། འོན་ཀྱང་དོན་གྱི་བྱེ་བྲག་འགའ་ཞིག་བློའི་བྱེད་པ་ལ་སྣང་དུ་རུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ལ་གསལ་བ་ཞེས་བརྗོད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། །སྐྱེ་བ་དང་ནི་འཇིག་པ་ཡི། །དོན་ལ་བྱེ་བྲག་ཅུང་ཟད་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། དོན་གང་ཞིག་ལ་སྐྱེ་བ་དང། འཇིགས་པ་དང༌། ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་དེ་ལ་བློའི་ཆོས་ལས་བྱེ་བྲག་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་དོན་ཉིད་ལ་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན། དེ་ཉིད་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ། །ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེ་བས་ན་རྟག་པའི་དོན་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཤེས་པའི་དུས་ན་སྣང་དུ་རུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དོན་སྐྱེའོ་ཞེ་ན། དེའི་ཚེ། དེ་འདོད་ན་ཡང་ཤེས་སོ་སོར། །སྐད་ཅིག་འཇིགས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཁྱད་པར་དེ་འདོད་ན་ཤེས་པ་དང་ཤེས་བ་སོ་སོར་ཁྱད་པར་གཞན་དང་གཞན་དུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་འཇིག་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཤེས་པའི་དུས་ན་མ་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་རང་རིག་པ་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དོན་གཞན་བརྟགས་ཏེ་ཅི་ཞིག་བྱ། གཞན་ཡང༌། དེ་ཡང་ཤེས་པའམ་ཤེས་མིན་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དོན་གྱི་ཁྱད་པར་དེ་ཡང་སྣང་དུ་རུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དམ་མ་ཤེས་པ་གཅིག་བློའི་རྟགས་སུ་འགྱུར་གྲང་ན། གལ་ཏེ་ཤེས་པ་རྟགས་ཡིན་ན། །ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་མ་བཅད་པར། །འདི་ཤེས་སོ་ཞེས་ཇི་ལྟར་ཤེས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ད་ལ་གལ་ཏེ་དོན་གྱི་ཁྱད་
― DTG183_Page_0318 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་ཤེས་པ་ཉིད་བློའི་རྟགས་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་ཤེས་པ་མ་རྟོགས་པར་ཁྱད་པར་འདི་ནི་ཤེས་སོ་ཞེས་ཇི་ལྟར་ངེས་པར་བྱེད། འོན་ཏེ་ཁྱད་པར་རང་ཉིད་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་དེའི་ཚེ་བློ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཁྱད་པར་དེ་ཉིད་ཤེས་པ་ཡིན་མོད། །འོན་ཏེ་མ་ཤེས་པའི་ཁྱད་པར་རྟགས་ཡིན་ན། འདིའི་ཚེ། ཤེས་ཉིད་ཡོངས་སུ་སུམ་བཅད་པར། །དེ་ནི་ཇི་ལྟར་གོ་བྱེད་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། དོན་དེ་ཁྱད་པར་ཅན་ཡང་ཤེས་པས་མ་རྟོགས་པར་བློའི་གོ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དོན་ཤེས་པའོ་ཞེ་ན། དེའི་ཚེ་ཤེས་པ་ཡང་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དོན་ཤེས་པའི་ཚེ་དོན་གཅོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་དོན་ཤེས་སོ་ཞེས་གཞི་མཐུན་པའི་ཕྱིར། །དཔེར་ན་དཀར་པོའི་དོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ལྟ་བུ་སྟེ། དཀར་པོ་ཉིད་ཐ་དད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དོན་ལས་ཐ་དད་པར་བལྟ་ན་ནི། དེའི་ཚེ། མ་མཐོང་བ་ཅན་གཞན་གྱི་ནི། མཐོང་བ་ལ་ལར་མཐོང་བ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་། །གལ་ཏེ་མཐོང་བའི་དོན་ལས་ཤེས་པ་ཐ་དད་ཅིང་རྟོགས་པ་མེད་ན་ནི། ཇི་ལྟར་མཐོང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གཅོད། །འོན་ཏེ་དོན་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ན་ཡང༌། མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དོན་གང་ཞིག་ལ་མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བ་ཡོད་པ་དེ་དག་སྐྱེས་བུས་གཞན་མཐོང་བར་གྱུར་པ་ནི་རང་གིས་གང་དུ་ཡང་མཐོང་བ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཡང་མ་མཐོང་བར་ཡང་དོན་མཐོང་ན་ནི་རང་ཉིད་ཀྱིས་མཐོང་བར་འགྱུར་གཞན་གྱིས་མཐོང་བས་ཀྱང་རང་གིས་མཐོང་བར་འགྱུར་ཏེ། མཐོང་བའི་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་སྐྱེས་བུ་སོ་སོ་ལ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར། བདག་ཉིད་ཀྱིས་མཐོང་བའི་ཁྱད་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རང་གིས་མཐོང་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་ཞིང་གཞན་གྱིས་མཐོང་བའི་ཁྱད་པར་མཐོང་བས་གཞན་གྱིས་མཐོང་བར་རྟོགས་པར་བྱའོ། །བྱེ་བྲག་དེ་གཞན་མཐོང་བ་ལའང། །ཡོད་ཕྱིར་རང་བློ་རྟོགས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དོན་གྱི་ཁྱད་པར་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་གཞན་མཐོང་བ་ལ་ཡོད་ཀྱང༌། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རང་གི་བློ་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཡང་དེ་ལྟ་བུའི་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་རྣམས་རང་རིག་པ་དང་བྲལ་བས་དེ་དག་
― DTG183_Page_0319 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གིས་ཀྱང་མཐོང་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་གཞན་གྱི་བོ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རང་རིག་པས་རང་མཐོང་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བས་སོ། །འོན་ཏེ་རང་མཐོང་བ་ཉིད་ཀྱང་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་མཐོང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཚེ་རང་མཐོང་བ་ཉིད་ལ་ཡང་རང་མཐོང་བ་གཞན་ཡོད་པས་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ཐམས་ཅད་དུ་མཐོང་བ་ཉིད་ནི་གཅིག་ཁོ་ནའོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་ཁྱད་པར་གཞན་གྱིས་མཐོང་བ་ཡོད་པར་ན་རང་གི་བློ་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡི་རང་ཆོས་ལ་ལྟོས་པ། །མེད་པར་དོན་ཆོས་འབའ་ཞིག་ལས། །བློ་ནི་རྗེས་དཔོག་མ་ཡིན་ཏེ། །རང་བློ་ལས་གཞན་རང་ཆོས་ཅི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་གི་ཕྱིར་རང་གི་བློ་རྗེས་སུ་དཔོག་པ་ལ་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་རྟགས་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རང་གི་བློ་རྗེས་སུ་དཔོག་པ་ནི་རང་སྟེ་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་དོན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་འབའ་ཞིག་ལས་འཐད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་གྱི་ཆོས་དེ་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུན་མོང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་རང་གི་ཆོས་ཁོ་ན་རང་རང་གི་བློ་རྗེས་སུ་དཔོག་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་དེ་ཡང་རང་གི་བློ་ལས་གཞན་ཅིག་ཞིག་ཡིན་ཏེ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །བློ་དེ་ཡང་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཀྱང་ཅི་ཞིག་དཔོག་པར་བྱེད། འོན་ཏེ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་བློ་རྒྱུ་མཚུངས་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཅན་གྱི་བློ་དེ་རྗེས་སུ་དཔོག་ལ་སྟེ། བདག་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། །བློ་རྒྱུ་མངོན་སུམ་གང་ཡིན་པ། །རྒྱུ་མཚུངས་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཅན། །བློ་ལས་དེ་ཇི་ལྟར་ཐ་དང༌། །གཞན་སྐྱེས་དེ་ཡང་འཁྲུལ་པ་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རང་གི་ཆོས་མཐོང་བའི་རང་བཞིན་ཅན་གང་ཡིན་པའམ། མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་པའི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་པ་ནི་བློ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། དེ་གལ་ཏེ་བློ་དང་ལྷན་ཅིག་རྒྱུ་མིག་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པར་སྐྱེ་བ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ནི། དེའི་ཚེ་རང་གི་ཆོས་དེ་དང་བློ་ལ་ཐ་དད་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད། །དེའི་ཕྱིར་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་རང་མཐོང་བ་ནི་རང་རིག་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བསྟན་པས་དེའི་ཉིད་ཅན་གྱི་བློ་ཡང་རང་རིག་པ་ཉིད་དོ། །འོན་ཏེ་བློ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་རང་གི་ཆོས་ཀྱང་མངོན་སུ་མ་མ་ཡིན་
― DTG183_Page_0320 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་དཔོག་པ་ཡིན། །འོ་ན་ཏེ་རང་གི་ཆོས་ནི་བློ་དང་རྒྱུ་མི་མཚུངས་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཅན་ཏེ། དེའི་ཚེ་བློ་ལས་གཞན་པའི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་པ་རང་གི་ཆོས་ཡིན་ན་འཁྲུལ་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་གཞན་ལ་རག་ལས་ནས་སྐྱེ་བ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་བློ་མི་འཁྲུལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་ཆེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་བློས་བསྐྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་འགའ་ཞིག་བློའི་རྟགས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་སྨྲས་བ། གཟུགས་སོགས་ཡུལ་ནི་ལྔ་པོ་དང༌། །དབང་པོ་དག་དང་དམིགས་པ་དག །མ་རྟོགས་དེ་ཡི་འབྲས་བུ་གཞན། །ཉེ་བར་མཚོན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ལྔ་དང༌། མིག་གི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་དག་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པ་དག་སྟེ། དེ་དག་མ་རྟོགས་པའི་བློ་དེའི་འབྲས་བུ་གཞན་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་ནི་དེའི་རྟགས་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ནང་ན་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་བློའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་གཉིས་ནི་མངོན་སུམ་སྟེ། །གཟུགས་མཐོང་བ་ལས་སྐྱེས་པ་གང༌། །དོན་ལྔ་དག་ལས་གཅིག་མཐོང་མིན། །གཞན་དུ་གསལ་བ་སྲིད་པ་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་དབང་པོ་དང་ཤེས་པ་གཉིས་ནི་མངོན་སུམ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་འབྲས་བུ་འམ་རྟགས་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དོན་ལྔའི་ནང་ནས་དོན་གང་ཞིག་གཟུགས་མཐོང་བ་ལས་སྐྱེས་པའི་དོན་གཅིག་ཀྱང་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་གཟུགས་མཐོང་བ་མ་རྟོགས་པ་ལ་གསལ་བ་སྲིད་པ་ཅན་ཏེ་མ་བྱས་པ་སྐྱེ་བ་ཅན་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་གཟུགས་མཐོང་བ་ལས་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མི་རྟོགས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཉེ་བར་གྱུར་པ་ཙམ་གྱིས་བློའི་རྟོགས་པར་བྱེད་པའོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ཤེས་བྱེ་གང་ཡིན་ཏེ། །རྟགས་ཡིན་ཟེར་བ་བཞད་གད་རྒྱུ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་གང་ཞིག་དེ་ལྟར་བསྒྲུབ་བྱ་མེད་ན་མེད་པ་དང༌། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཉི་བར་གྱུར་པ་ཙམ་གྱིས་བློའི་རྟགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་འདི་དག་ནི་
― DTG183_Page_0321 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤིན་ཏུ་བཞད་གད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །མངོན་སུམ་གྱི་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མ་རྟོགས་པ་གཟུགས་ལ་སོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་རྟགས་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་དོན་རྟོགས་པ་ཡིན་དུ་ཆུག་ན་ཡང་དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་རྟགས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྟགས་ཡོད་པ་དག་ཡིན་ན་ཡང༌། །དེ་དང་ལྷན་ཅིག་དེ་མཐོང་མེད། །ཇི་ལྟར་རྟོགས་ཏེ་རྟགས་དག་ནི། །མ་མཐོང་ན་ནི་གསལ་བྱེད་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྟགས་ཡོད་ན་ཡང༌། བློ་དེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྟགས་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་མཐོང་བ་མེད་པའི་སྐྱེས་བུའི་བློ་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པར་འགྱུར། གང་གི་ཕྱིར་རྟགས་ནི་སྔར་མ་མཐོང་བར་གསལ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཞིང༌། མཐོང་བ་ཉིད་ཀྱི་མེའི་དུ་བ་ལས་ངེས་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྟགས་དེ་ཉིད་ལས་བློ་སྔ་མ་ཤེས་ཤིང༌། དེའི་རྗེས་ལ་རྗེས་སུ་དཔོག་པ་སྟེ། གང་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་བ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཚད་མ་གཞན་གྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ངེས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། རྟགས་དེ་ཉིད་ལས་འདི་སྔ་བར། །གྲུབ་པ་ཡིན་པར་སྨྲ་ན་ནི། །དཔེ་གཞན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད། །དེ་ལ་ཡང་ཞེས་ཐུག་མེད་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྟགས་དེ་ཉིད་ལས་བློ་ལ་སོགས་པའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་སྔར་འབྲེལ་པ་ཤེས་པའི་དུས་སུ་བློ་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན། དེའི་དཔེ་ལ་ཡང་དཔེ་གཞན་དགོས་པས། དཔེ་མེད་པར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་དོན་གྱིས་གོ་བས་བློ་ཤེས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་བློ་གྲུབ་ན་དེའི་ཚེ་གཞན་ཅི་ཞིག་ཡོད། གལ་ཏེ་རྟོགས་པར་མ་གྲུབ་པས་དོན་རྟོགས་པ་མི་སྐྱེའོ་ཞེ་ན། འོ་ན་དོན་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་ཞིག་ཡིན། རྟོགས་པའི་ཡུལ་དུ་བྱས་པའོ་ཞེ་ན། རྟོགས་པ་ཉིད་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པར་རྟོགས་པའི་ཡུལ་ཉིད་དུ་དེ་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་རྟོགས་པ་ནི་མདུན་ན་གནས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་མདུན་ན་གནས་པ་ཡང་མ་རྟོགས་པར་བློ་ཡིས་ཇི་ལྟར་གོ་བར་འགྱུར། འོན་ཏེ་མདུན་ན་གནས་པ་རྟོགས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེའི་ཚེ་དེ་ལ་ཡང་མདུན་དུ་གནས་
― DTG183_Page_0322 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་གཞན་ཡོད་པས་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་མདུན་ན་གནས་པའམ་གཞན་ཡང་རུང་སྟེ། དོན་གྱི་ཆོས་བློ་གྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལ་རྟགས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཕྱིར་བློ་ལས་དོན་གྲུབ་ཀྱི། །དོན་ལས་དེ་ནི་ནམ་ཡང་མིན། །དེ་མ་གྲུབ་ན་དོན་རང་ཉིད། །རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་མེད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་བློ་ལས་དོན་གྲུབ་ཀྱི། དོན་རྟོགས་པ་འམ་མ་རྟོགས་པ་ལས་དེ་ནི་ནམ་ཡང་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་དེ་མ་གྲུབ་པར་ཡང་དོན་རང་ཉིད་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་བློ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་ལ་ཁྱབ་པར་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་དེ་ཡིས་རྟོགས་པར་འགྱུར་གྱི། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཅི་ཡང་རྟོགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། རང་ཉིད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ་བློའི་བྱེད་པ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང༌། མངོན་སུམ་བློ་ནི་མཐོང་ནས་ཀྱང༌། །དེ་ཡི་གཡོ་འགུལ་བརྗོད་ལ་སོགས། །གཞན་སེམས་རྗེས་དཔོག་མི་འགྱུར་ཏེ། །བདག་འབྲེལ་མཐོང་བ་མེད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཁྱོད་ཀྱི་ལུགས་ཀྱིས་བདག་ཉིད་ལ་བློ་མངོན་སུམ་གྱིས་མ་མཐོང་བར་དེའི་གཡོ་འགུལ་ཏེ་ལུས་ཀྱི་བསྒུལ་བསྐྱོད་དང་བརྗོད་པ་སྟེ། ལུས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་མཐོང་ནས། གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་གཞན་གྱི་སེམས་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། བདག་ཉིད་ལ་བློ་དང་གཡོ་འགུལ་ལ་སོགས་པ་འབྲེལ་པར་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་མཐོང་བ་ཡང་བློ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་གཞན་གྱི་སེམས་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང༌། །ཡིད་ཀྱི་བློ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། །དོན་རྟགས་གྲུབ་པ་མེད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྗེས་སུ་དཔོག་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་བསྙེགས་སོ། །གལ་ཏེ་དོན་མཐོང་ནས་བློ་རྗེས་སུ་དཔོག་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཡིད་ཀྱི་བློ་ལ་དོན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་དེ་ལ་རྟགས་ཀྱིས་ཅི་ཞིག་བྱེད། དོན་མེད་པ་ཡང་འདས་པ་ནི་འགགས་ལ་མ་འོངས་པ་ནི་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡུལ་ལ་སོགས་པ་ཆོད་པའི་དོན་ཡང་འཛིན་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དུ་ན་དོན་ཐམས་ཅད་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་རྟག་ཏུ་བློ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཞན་གྱི་སེམས་ལ་སོགས་པ་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་སྲིད་
― DTG183_Page_0323 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་བློ་དོན་མཐོང་བའི་དུས་ན་མི་སྣང་བ་ལ་ཕྱིས་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་འཛིན་པ། དེ་ལྟ་ན་ནི་འབྲེལ་པ་འཛིན་པ་ན། གཡོ་འགུལ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བས་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཀྱི་བློ་ཡང་བློ་གཞན་གྱིས། །ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་གསལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཁྱེད་ཀྱི་ལུགས་ཀྱིས་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་བློ་སྔ་མ་ཇི་ལྟར་གསལ་བར་འགྱུར་ཏེ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར། གསལ་མིན་བདག་མཚུངས་པ་ཡི་ཕྱིར། །གང་ལ་གསལ་བྱ་གསལ་བྱེད་དངོས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཤེས་པ་གཉི་ག་ཡང་མི་གསལ་བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ན། ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མེད་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་བཞིན་གསལ་བར་བྱ་བ་དང༌། གསལ་བར་བྱེད་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་གསལ་བས་མི་གསལ་བའི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་གསལ་བར་བྱེད་དེ། ཡུལ་ནི་ཇི་ལྟར་གསལ་བ་ཡིན། །གསལ་ལ་ངོ་བོ་འཕོ་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་མི་གསལ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་གསལ་བ་མ་ཡིན་ན་ཡུལ་ཡང་བེམས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསལ་བ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དོན་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གསལ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་ཤེས་པ་གསལ་བ་ལ་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་འཕོ་བ་ལ་ཡུལ་གསལ་བ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དཔེར་ན་སྒྲོན་མའི་འོད་ཟེར་ལ་སོགས་པ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཕོས་པས་གསལ་བ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་གསལ་བ་ལ་གཟུགས་འཕོས་པ་ལས་དོན་གསལ་བ་དེའི་ཚེ་གསལ་བ་ཡང་གསལ་བ་གཞན་ལ་འཕོས་པས་གསལ་བ་ཡིན་ནམ། འདི་ནི་མི་སྲིད་དོ། །སྨྲས་པ། གསལ་བ་དེ་ཡང་དེའི་དངོས་ཏེ། །རང་ཉིད་རབ་ཏུ་གསལ་བར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གསལ་བ་དེ་ཡང་དེའི་ངོ་བོ་སྟེ་རང་གསལ་བའི་དངོས་པོར་རང་ཉིད་ཀྱིས་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། གསལ་བ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་བློ་སྔ་མ་མེ་གསལ་བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ཡང་བློ་ཕྱི་མས་སྔ་མ་གསལ་བའི་བདག་ཉིད་དེ། དེ་བཞིན་དུ་བློ་སྔ་མ་ལ་གཟུགས་ཉེ་བར་འཕོས་པ་དོན་ཡང་བློ་ལ་གསལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། དེ་ལྟར་བློ་ནི་ཁས་ལེན་ན། །བློ་ལ་བློ་ནི་རང་རིག་པར། །གྲུབ་ཀྱི་གཞན་དུ་ཆོས་མཚུངས་
― DTG183_Page_0324 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅན། །ཡུལ་ཡང་བློ་དང་ལྷན་ཅིག་ཅེས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། བློ་རང་ཉིད་གསལ་བ་དེ་ལྟར་ཁས་ལེན་ན་ནི་ད་ནི་མི་གསལ་བ་བློ་ལ་འཕོས་པ་ལས་གསལ་བར་འདོད་པ་འདི་ལ་བློ་ཡི་ཡུལ་ཅན་གྱི་བློ་གང་ཡིན་པ་དེ་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རིག་པར་གྲུབ་ཀྱི། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་བློ་གསལ་བ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་གཞན་གྱིས་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཡུལ་ཡང་བློ་དང་ལྷན་ཅིག་ཆོས་མཚུངས་པ་ཅན་ཡིན་པས་ཡུལ་ཡང་བློའི་གསལ་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་དང་ཤེས་པ་དག་ཐ་དད་པར་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཕྱིར་ཁོ་བོས་བློ་གསལ་དངོས། །དེ་ནི་རང་ཉིད་གསལ་བར་འདོད། །འདི་ལ་གཞན་དངོས་འཕོས་པས་ན། །གསལ་བར་གྱུར་པ་གསལ་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་གི་ཕྱིར་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་ལ་དོན་དང་ཤེས་པ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁོ་བོ་ཅག་ནི་བློ་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉད། དེ་ཡང་རང་ཉིད་ཀྱིས་སྣང་བ་འདོད་ཀྱི། གཞན་ནི་དོན་དེ་བློ་འདི་ལས་གཟུགས་འཕོས་པས་གསལ་བར་གྱུར་པས་གསལ་བ་ཡིན་ནོ། །བློ་གཅིག་ནི་རང་གསལ་བར་བྱེད་པར་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། གཞན་ནི་གསལ་བར་བྱ་བ་སྟེ་འདྲ་བ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་བུམ་པའི་གཟུགས་འཛིན་པ་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། འདྲ་བ་ཡིན་ན་ཡང་བློ་གཞན། །འདི་ཡིས་གསལ་བར་མི་འདོད་དེ། །རང་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། །དོན་དེའི་ངོ་བོ་གསལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། བློ་ཕྱི་མ་ནི་བློ་སྔ་མ་དང་འདྲ་བར་གྱུར་པ་ཡིན་ཡང༌། བློ་གཞན་དེ་སྔ་མ་བློ་ཕྱི་མ་དེས་འདྲ་བ་ལས་གསལ་བར་བྱ་བར་མི་འདོད་པས་བློ་སྔ་མ་རང་ཉིད་དེ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་གསལ་བའི་ཕྱིར་དང་མི་གསལ་བ་ནི་གསལ་བར་འགྱུར་གྱི་བྱེད་པར་འདོད་དེ། གསལ་བར་བྱེད་པ་ལ་ནི་ཆོས་འདྲ་བ་ཙམ་གྱིས་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འདྲ་བར་རིག་པ་ལས་དོན་ཇི་ལྟར་གསལ་བར་འགྱུར་ཏེ་དོན་ནི་ངོ་བོ་སྟེ་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གསལ་བར་འགྱུར་གྱི། །གཞན་གྱིས་མྱོང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བློའི་ནི་གཉི་ག་ཡང་རང་གསལ་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གསལ་བར་བྱ་བ་དང་གསལ་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་མ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་སྒྲོན་མ་དག་བཞིན་དུ། །གསལ་བྱ་གསལ་བྱད་ཁྱད་པར་གྱི། །མར་མེ་བུམ་པ་དེ་རྟེན་ཅན། །ཐ་སྙད་དུ་ནི་གྲགས་
― DTG183_Page_0325 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དཔེར་ན་སྒྲོན་མ་གཉི་ག་ཡང་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། འདྲ་བ་ཡིན་ཡང་གསལ་བར་བྱ་བ་དང་གསལ་བར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བློའི་ཡང་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་སྒྲོན་མ་ངང་བུམ་པ་དག་དེ་ལ་བརྟེན་པ་ཅན་ཏེ་གསལ་བ་ལ་བརྟེན་པ་སྟེ། བུམ་པ་གསལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། གསལ་བར་བྱེད་པ་སྒྲོན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་དང་དོན་དག་ཀྱང་གསལ་བར་བྱེད་པ་དང་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཐ་སྙད་གདགས་ཀྱི། དོན་དམ་པར་ནི་རང་རིག་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །ཞར་ལ་འོངས་པ་དེ་ཙམ་དུ་རན་ནོ། །གཞན་ཡང། །ཡུལ་དང་དབང་པོ་ཙམ་གྱིས་ནི། །མཐོང་བ་ཞེས་བྱར་ངེས་པ་མེད། །དེའི་ཕྱིར་གང་ལས་འདི་དེའི་འམ། །ཡང་ན་ཤེས་པ་གཞན་གྱིར་སྣང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡུལ་དང་དབང་པོ་དེ་ཙམ་གྱི་བློ་མེད་པར་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པར་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡང་ཡུལ་དང་དབང་པོ་ཙམ་ཉིད་ཀྱིས་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པར་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མཐོང་བའོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་མཐོང་བ་ཉིད་ལ་མཐོང་བརྩེ་ཞེས་པ་ཡིན་གྱི་ཐམས་ཅད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་ཡིན། ཤེས་པའི་ཡུལ་དུ་བྱས་པའོ་ཞེ་ན། འོ་ན་འདི་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཏེ། འདི་ཉིད་ལ་ཡང་བརྩད་པ་མཚུངས་སོ། །འོན་ཏེ་གང་དུ་མིག་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་འདི་ཉིད་མཐོང་བའོ་ཞེ་ན། འོ་ན་མིག་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ཞེས་ཇི་ལྟར་ཤེས་པ་ཡིན། དེ་བས་ན་མིག་གི་ཡང་མཐོང་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་པ་གཞན་མིག་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་གང་ཞིག་མཐོང་བ་ལས་འདི་མཐོང་བའོ་ཞེས་ངེས་པའི་ཕྱིར། མིག་ལ་སོགས་པ་དེ་འམ། ཤེས་པ་གཞན་གྱི་མཐོང་བ་ནི་རང་རིག་པ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་ན་མཐོང་བ་ཞེས་པ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དྲན་པ་ལས་ཀྱང་བདག་རིག་གྲུབ། །ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་མྱོང་ན་ནི། །ཡི་གེ་མང་སྡོད་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཡི་གེ་རིང་སོགས་འཛིན་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡུལ་གྱི་ཤེས་པ་དང་དེའི་ཤེས་པའི་ཁྱད་པར་འབའ་ཞིག་ལས་ཤེས་པའི་རང་རིག་བ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དྲན་པ་ལས་ཀྱང་བདག་ཉིད་
― DTG183_Page_0326 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རིག་པ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དྲན་པ་ནི་ཉམས་སུ་མྱོང་བཙམ་གྲུབ་ཀྱི། རང་རིག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རིག་པ་གཞན་གྱིས་ཀྱང་དོན་གྱི་ཤེས་པ་དྲན་པར་རིགས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། ཤེས་པ་གཞན་གྱི་མྱོང་ན་ནི། །ཐུང་ངུ་དང་ཆ་གསུམ་པ་དང་ཟླ་བ་ཕྱེད་དང་ཟླ་བ་གཅིག་ལ་སོགས་པ་རྫོགས་པར་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཡི་གེ་འམ་མ་མོ་རྣམས་མང་པོ་མི་སྡོད་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་ཐུང་ངུ་གཉིས་སྡོམ་པ་ནི་མ་མོ་གཉིས་པའི་དུས་སུ་སྡོང་པ་མེད་པའོ། །མི་སྡོད་ན་ཡང་མ་མོ་ལ་སོགས་པ་མི་སྡོད་པ་དག་མི་སྡོད་པའི་མ་མོ་སྔ་མ་དང་ལྷན་ཅིག་འཛིན་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་སྔར་བསྟན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཐུང་ངུ་དང་སུམ་འགྱུར་དང་ཟླ་བ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མ་མོ་རེ་རེ་འཛིན་པ་ན་རིང་པོ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཐུང་ངུ་དང་རིང་པོ་གཉིས་བརྗོད་པ་བཞིན་ནོ། །འོན་ཏེ་རང་རིག་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་ཡང་ཇི་ལྟར་རིང་པོ་ལ་སོགས་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། རིང་པོའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་བློ་གཅིག་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལ་རིང་པོ་འཛིན་པར་འཇོག་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཡི་གེ་རྣམས་སྡོད་པའི་ཕྱིར། ཡི་གེ་སྡོད་པ་རྣམས་འཛིན་པ་ལས་རིང་པོ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་ཏོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། སྡོང་པ་ཡིན་ན་རིམ་ལྡན་མིན། །བློ་ནི་ཅིག་ཅར་སྣང་བའི་ཕྱིར། །ཡི་གེ་རིམ་མིན་རིང་པོར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡི་གེ་རྣམས་སྡོད་པ་ཡིན་ན་ནི་ཡི་གེ་དེ་དག་བློ་གཅིག་ལ་ཅིག་ཅར་སྣང་བ་ཡིན་ནམ། རིམ་གྱིས་བརྟགས་ན། དེ་ལ་གལ་ཏེ་ཅིག་ཅར་སྣང་བ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་བློ་གཅིག་ལ་ཅིག་ཅར་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ཡི་གེ་རིང་པོར་འགྱུར་ཏེ། དུས་རིམ་པ་དང་ལྡན་པར་སྣང་བ་ཉིད་ལ་རིང་པོ་ཞེས་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་ཕྱིར་དང་རིམ་པ་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་སྐྱོན་འདིར་མ་གྱུར་ཅིག་སྙམ་ནས་ཡི་གེ་རྣམས་རིམ་གྱིས་འཛིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། །རིམ་ལྡན་ཡི་གེའི་ཆ་ཕན་ཚུན། །འདྲེ་བ་མེད་ཅན་ཇི་ལྟར་ན། །རིམ་མིན་པ་ནི་སྐྱེད་པར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། རིམ་པ་དང་ལྡན་པའི་ཡི་གེའི་ཆ་སྔ་ཕྱིའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་ཕན་ཚུན་འདྲེ་བ་མེད་པ་སྟེ་མི་སྡོད་པས་སྦྱོར་བ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་བློ་གཅིག་སྐྱེད་པར་བྱེད་
― DTG183_Page_0327 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ། འདི་ལྟར་ཡུལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་བློ་དང་ཡུལ་ཐ་དད་ན་བློ་ཡང་ཐ་དད་པར་འགྱུར་ན། ཇི་ལྟར་རིམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན། འོན་ཏེ་ཡི་གེའི་བདག་ཉིད་འདི་དག་ཉིད་རིང་པོ་ལ་སོགས་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རིང་པོ་དང་ཡུལ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་དེ་འཛིན་པའི་བློ་གཅིག་པུ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྔ་མ་ཐ་མའི་བར་གནས་ན། །ཕྱི་མའི་སྒྲ་ནི་འཕེལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་རིང་པོ་ལ་སོགས་པའི་བློ་གཅིག་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི། དེའི་ཚེ་དང་པོའི་དུས་སུ་ཤེས་པས་དུས་ཡུན་རིང་པོར་སྡོད་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཡི་གེ་དང་པོ་ཐོས་པ་དང་ཐ་མ་ཐོས་པ་རིང་པོར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་ཆ། མཐོང་པས་རིང་པོ་ལ་སོགས་པར་ཤེས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་རིང་པོ་གཅིག་ཏུ་མི་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་སྔ་མ་ཡང་རྗེས་སུ་ཞུགས་ལ་ཕྱི་མའི་ཆ་ཡང་མཐོང་བའི་ཕྱིར། རིང་པོར་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེའི་ཚེ་ཐ་མའི་བར་དུ་སྔ་མའི་ཆ་གནས་པ་ཡིན་ན་ནི། ཕྱི་མ་སྟེ་དུས་ཕྱིས་ཀྱི་སྒྲ་ལ་ཆ་རེ་རེས་འཕེལ་བས་ཆེན་པོར་འགྱུར་ཏེ། སྔ་མའི་ཆ་མ་འགགས་པའི་ཕྱིར་དང་གཞན་ཕྱི་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཐ་མའི་བློ་ཡིས་རིང་པོ་འདི་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེའི་ཚེ། རིམ་མིན་པ་ནི་འཛིན་པའི་ཕྱིར། །ཐ་མ་རིམ་ལྡན་བློར་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཐ་མས་རིམ་པ་མ་ཡིན་པར་ཡི་གེ་འཛིན་པའི་ཕྱིར། རིམ་པ་འཛིན་པའི་བློར་མི་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་བློ་སྔ་མ་ལ་ལྟོས་ནས་རིམ་པ་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་དག་སོ་སོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་སྔར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་སྐྱེས་པ་གཅིག་པུ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་སྨྲས་པ། དེའི་ཕྱིར་ཡུལ་ནི་མི་སྡོད་ཕྱིར། །བློ་ནི་རང་ཉིད་གནས་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡི་གེ་སྔ་མའི་ཆའི་བློ་ནི་དུས་ཕྱི་མར་རང་ཉིད་གནས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་ལས་ཕྱི་ནས་ཡུལ་ཏེ་ཡི་གེའི་ཆ་མི་སྡོད་པའི་ཕྱིར། སྔར་གྱི་སྒྲ་ནི་སྒྲ་གཞན་གྱི་དུས་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་སྔར་གྱི་ཡུལ་མེད་ཀྱང་བློ་སྡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེའི་ཚེ། སྡོད་ན་ཕྱིས་ཀྱང་རང་ཉིད་ནི། །མི་འཇིག་བྱེ་བྲག་མེད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡུལ་མེད་ཀྱང་བློ་རང་ཉིད་གནས་
― DTG183_Page_0328 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ན། བློ་དེ་ཕྱིས་ཀྱང་འཇིག་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། ཡི་གེའི་བློ་ཤིན་ཏུ་རིང་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ཡི་གེའི་ཆ་མེད་ན་ཡང་དེ་ཉམས་སུ་མ་མྱོང་བའི་ཕྱིར། བློ་གནས་ན་ཡང་ཤིན་ཏུ་རིང་པོར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེའི་ཚེ་ཡང་རིང་པོ་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ་ཆ་ཙམ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ཡི་གེ་ཆ་སྐྱེ་བ་རིམ་གྱིས་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ཡི་གེའི་བདག་ཉིད་གཅིག་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཅིག་ཅར་སྐྱེ་ཞིང་དུས་གཞན་དུ་སྡོད་པའོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། ཡི་གེ་རིམ་མིན་སྡོད་ན་ཡང༌། །ཅིག་ཅར་སྐྱེ་ལ་སྐྱོན་འདི་ཡིན། །འབད་པས་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། །རྩོལ་བ་ཕྱི་མ་དོན་མེད་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིམ་པ་མ་ཡིན་པར་ཅིག་ཅར་སྐྱེ་བ་ན། ཡི་གེ་ཕྱི་མར་སྡོད་པ་ལ་ཡང་ཕྱིས་ཀྱང་འཇིག་པར་མི་འགྱུར་བ་སྐྱོན་འདི་ཡོད་དེ་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་རྩོལ་བ་གཅིག་གིས་ལན་ཅིག་ཡི་གེ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། འབད་རྩོལ་ཕྱི་མ་རྣམས་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ཡི་གེ་རྣམས་འབད་པས་སྐྱེ་བར་གསལ་བ་ཡིན་གྱི། མི་གསལ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། ཡི་གེ་རྣམས་གསལ་བ་ཡིན་ན་འང༌། །སྐྱོན་དེ་དག་ནི་འབྱུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡི་གེ་རྣམས་འབད་པས་གསལ་བར་ཁས་ལེན་ན་ཡང་སྐྱོན་དེ་དག་དེ་འབད་པས་གཞན་དོན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། འབད་རྩོལ་གཅིག་ཉིད་ཀྱིས་ཡི་གེ་རྣམས་གསལ་བར་གྱུར་པའི་ཕྱིར། བློ་གཅིག་གིས་རིང་པོ་ལ་སོག་པ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་བློ་དུ་མས་ཡི་གེ་རྣམས་རིང་པོར་ཤེས་སོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། དུ་མས་དེ་འཛིན་བློ་ཐ་མ། །གང་ཡིན་པ་ནི་མྱོང་འགྱུར་ན། །དེ་ཡང་རིང་པོར་འཛིན་བྱེད་མི་ན། །དེས་ན་རིང་བློ་དྲན་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་བློ་དུ་མས་རིང་པོ་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་འཛིན་ན། དེའི་ཚེ་ཡི་གེ་སོ་སོ་བ་ཙམ་འཛིན་པའི་བློ་དེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། འོན་ཀྱང་བློ་གང་ཞིག་ཐ་མར་གྱུར་པ་དེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་ནི་འདོད་དོ། །བློ་དེ་ཡང་རིང་པོར་འཛིན་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡི་གེ་ཐ་མའི་ཆ་ཙམ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་རིང་པོའི་དྲན་པར་མི་འགྱུར་ཞིང༌། སྔར་གྱི་ཉམས་སུ་མྱོང་
― DTG183_Page_0329 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ལས་དྲན་པ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ན། རིང་པོ་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། འོན་ཏེ་ཡི་གེའི་ཆ་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་བློ་སྔ་མ་རྣམས་བློ་གཞན་ཐ་དད་པས་འཛིན་ནོ། །དེས་ན་ཐམས་ཅད་དྲན་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། རིང་པོ་ལ་སོགས་པའི་བློ་དྲན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། བློ་རྣམས་སོ་སོ་ཐ་དད་པས། །མྱོང་ན་དེའི་སྒྲ་ཐོས་པ་ནི། །ཆོད་པ་མེད་པར་སྣང་མི་འགྱུར། །སྲེ་བར་བྱེད་པའང་བསལ་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡི་གེའི་ཆ་འཛིན་པའི་བློ་རྣམས་བློ་གཞན་གྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་ན་ནི། དེ་དག་གི་སྒྲ་ཐོས་པ་མ་ཆོད་པར་སྣང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། བློ་འཛིན་པའི་བློ་རྣམས་དང་ཡི་གེའི་ཆ་འཛིན་པའི་བློ་དག་རྒྱུན་འཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བར་ཆད་པ་དག་མི་འཆད་པར་བྱ་བར་ནི་མི་ནུས་སོ། །འོན་ཏེ་ཡི་གེའི་ཆ་འཛིན་པའི་བློ་དག་རང་འཛིན་པའི་བློ་དང་བར་ཆོད་པ་ཡིན་ཡང་མྱུར་དུ་འཇུག་པར་འཛིན་པས་བར་མ་ཆོད་པར་སྣང་ངོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་སྨྲས་པ། སྲེ་བར་བྱེད་པ་ཡང་སྔོན་དུ་བཀག་པ་ཉིད་དེ། ཡི་གེ་རྣམས་ཅིག་ཅར་ཐོས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོག་པར་བདེ་བླག་ཏུ་བཀག་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང༌། གལ་ཏེ་འདིས་ཆད་པ་ཐོས་ནའང༌། །རྣམ་ཆད་མེད་པར་འཁྲུལ་པར་འགྱུར། །ཐུང་བ་གཉིས་དག་བརྗོད་པ་ན། །རྣམ་ཆད་མེད་པར་འཁྲུལ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་བློ་འཛིན་པར་བྱེད་པས་སྒྲ་ལ་སོགས་པར་བར་ཆད་མ་མཐོང་བ་པོའི་སྐྱེས་བུ་འདིའི་མྱུར་དུ་འཇུག་པས་མ་ཆོད་པར་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་ཐུང་བ་གཉིས་བརྗོད་པ་ན་ཡང་ཆད་པ་མེད་པར་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་ཏེ། གཅིག་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་རིང་པོ་ལ་སོགས་པར་མཐོང་བ་བར་ཆོད་པ་ཡིན་ན་ཡང་བར་མ་ཆོད་པར་སྒྲོ་འདོགས་པ་དེ། ཅི་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་མ་ཡིན་པར་བརྟག་གྲང་ན། ཅི་སྟེ་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་བའོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། དབང་པོས་ཆད་པ་མཐོང་ན་ཡང༌། །མ་ཆད་སྒྲོ་འདོགས་དབང་པོ་ལས། །མི་རུང་དབང་པོའི་བློ་ཐམས་ཅད། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཐལ་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྒྲ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་
― DTG183_Page_0330 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་རྣམ་པར་ཆོད་པ་ཡིན་ན་ཡང་མ་ཆད་པ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དབང་པོ་ལས་འཐད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དབང་པོ་བློ་ཐམས་ཅད་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར། ཡི་གེ་བདག་ཉིད་ཀུན་མཐའ་ཡས། །མིག་འཛུམས་ཚད་དུ་གནས་པ་ཅན། །དེ་ཡང་རིམ་གྱིས་རྡུལ་དུ་མ། །དང་འབྲེལ་པ་རུ་གནས་པར་འགྱུར། །རྡུལ་གཅིག་བསྒྲེས་པའི་དུས་དག་ཀྱང༌། །དུས་ཐུང་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་འདོད། །བློ་ཡང་སྐད་ཅིག་རིམ་དེས་ན། །ཡི་གེ་རྣམས་ནི་ཤེས་པར་འགྱུར། །དེ་ལྟར་ཡི་གེས་གཟུགས་སོགས་ལ། །གཞན་གྱིས་རྣམ་པར་ཆོད་པ་ཡང༌། །ཆོད་པ་མེད་པར་སྣང་བ་ཅན། །བློ་ཀུན་ལོག་པའི་དོན་ཅན་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་གི་ཕྱིར་མིག་འཛུམས་པ་ཅམ་དུ་གནས་པ་གང་ལ་ཡོད་པའི་ཡི་གེའི་བདག་ཉིད་ཅིག་ཅར་སྐྱེ་བ་ཡང་མིག་འཛུམས་པ་དང་དུས་མཚུངས་པ་ཅན་ཏེ། ཤིན་ཏུ་མྱུར་བའི་ཡི་གེ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མིག་འཛུམས་པ་དེ་ཡང་ཤེས་པ་ལ་རིམ་གྱིས་རྡུལ་དུ་མ་དང་འབྲེལ་པར་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །རྡུལ་གཅིག་བསྒྲེས་པ་ནི་ལམ་སྣོལ་བའི་དུས་ཙམ་སྟེ། དུས་ཡུན་ཐུང་ངུ་སྔ་ཕྱིའི་ཆ་ཤས་དང་བྲལ་བ་སྐད་ཅིག་མར་འདོད་དོ། །བློ་ཡང་སྐད་ཅིག་མར་འདོད་དེ། །དེ་ཡང་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡི་གེ་ཐུང་ངུ་ལ་སོགས་པའི་བློ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་དུ་རིམ་གྱིས་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན། ཡི་གེ་ཐུང་ངུ་ལ་སོགས་པའམ། །ཡུལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་བློ་ཐམས་ཅད་བདག་ཉིད་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་བློས་ཆོད་པར་གྱུར་ཀྱང༌། བར་མ་ཆོད་པར་སྣང་བའོ་སྙམ་དུ་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་སྒྲ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་བར་ཆད་པ་ཡིན་ན་ཡང༌། བར་མ་ཆད་པར་ཡིད་ཀྱིས་སྒྲོ་འདོགས་སོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། དབང་པོ་འཁྲུལ་པ་ལས་གཞན་དུ། །དངོས་རྣམས་གང་ཞིག་སྲེ་བྱེད་པ། །ཐ་དད་མཚོན་མེད་འཁྲུལ་པ་ཅན། །དྲན་པ་གང་དེ་རྣམ་རྟོག་ཡིན། །དེ་བརྗོད་པ་དང་འདྲེ་བ་ཅན། །གསལ་བར་སྣང་བ་
― DTG183_Page_0331 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་གང་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དབང་པོས་བྱས་པའི་འཁྲུལ་པ་ལས་གཞན་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་གང་ཞིག་སྲེ་བར་བྱེད་པ་སྟེ་ཐ་དད་པར་མཚོན་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ། །དྲན་པའི་རང་བཞིན་དང་གསལ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་དེ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིན་ཏེ། ཡི་གེ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པའོ། །དེ་ཇི་ལྟར་ཡིད་ཀྱི་ཡིན། །འོན་ཏེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉིད་གསལ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་བརྗོད་པ་སྟེ་སྒྲ་དང་འདྲེ་བ་ཅན་དེ་གསལ་བ་སྣང་བ་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་གསལ་བ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་སྒྲའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་པ་དང་འདྲེ་བ་ཅན་ཏེ་གསལ་བར་སྣང་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། དབང་པོས་གཟུང་ལ་སྒྲ་སྦྱོར་བ། །ཡོད་པ་མིན་ཞེས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དབང་པོས་གཟུང་བའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་སྒྲ་སྦྱོར་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་སྔར་སྤྲོས་ཏེ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གཞན་ཡང༌། ཆོད་པ་དབང་པོས་མཐོང་བ་ཡང༌། །གལ་ཏེ་རྟོགས་པས་སྦྱོར་བྱེད་ན། །དོན་དང་དེ་ཡི་ཉམས་མྱོང་བ། །རྟག་ཏུ་སྣང་བར་གྱུར་པ་དག །རིམ་པ་དམ་པས་མི་གནོད་ན། །ཆོད་པ་ཞེས་བྱར་དེ་ཅིས་ཤེས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཇི་ལྟར་ཆོད་པའི་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྐྱེས་བུའི་དབང་པོས་མཐོང་བར་འགྱུར་ཏེ། རྟོགས་པ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་མཚམས་སྦྱར་ནས་སྦྱོར་བར་བྱེད་ན་ནི། དེའི་ཚེ་དོན་དང་དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་རྟག་ཏུ་སྟེ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྣང་བར་གྱུར་བ་གཉི་ག་རིག་པ་དང་ལྡན་པའི་གནོད་པ་ཅན་མེད་ན། དོན་དང་དེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དག་ཆོས་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་གང་གིས་ཤེས་ཏེ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་དང་དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལ་རྣམ་པར་ཆོད་པ་ཡིན། དེས་ན་བློས་གཟུང་བར་བྱ་བའི་བློས་དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཆོད་པའོ་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་ནུས་སོ། །གལ་ཏེ་བློ་རྣམས་ནུས་མེད་ཕྱིར། །ཞེ་ན་དེ་ནི་གང་ལས་འདོད། །ཅིག་ཅར་བློ་མི་མཐོང་ཞེ་ན། །དེ་འདི་ཉིད་ནི་དཔྱད་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འོ་ན་བློ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་བློ་གཞན་གྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བའོ་ཞེ་ན། བློ་རྣམས་
― DTG183_Page_0332 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅིག་ཅར་སྐྱེ་བ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་བློ་རྣམས་ཅིག་ཅར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བར་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་དོན་དང་ཤེས་པ་བར་ཆད་པ་སྟེ། སྔར་ནི་དོན་མྱོང་ལ་ཕྱི་ནས་ནི་བློ་མྱོང་བའོ་ཞེ་ན། དེ་ཉིད་ཅིག་ཅར་མི་སྐྱེ་བར་ངེས་པ་འདི་ཚད་མ་གང་གིས་ཤེས། དེས་ན་རང་རིག་པར་འདོད་དོ། །འོན་ཏེ་ཅིག་ཅར་བློ་དུ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ནུས་པ་ངེས་པར་འདོད་དོ་ཞེ་ན། ཅིག་ཅར་བློ་མ་མཐོང་བ་དེ་འདི་ཉིད་དཔྱད་པར་བྱ་སྟེ། ཅིག་ཅར་བློ་རྣམས་འབྱུང་ངམ། །རིམ་གྱིས་འབྱུང༌། ཅིག་ཅར་བློ་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་ཉེ་བར་གྱུར་ཀྱང་ཤེས་པ་རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུ་ལུང་ལས་ཀྱང༌། སེམས་གཉིས་འབྱུང་བ་ནི་གནས་མིན་ཞིང་གླགས་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། དེ་རྣམས་རིག་མཐུན་པ་དག་ལས། །ནུས་པ་ཉིད་ནི་ངེས་འགྱུར་ཏེ། །འདི་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས། །རིམ་གྱིས་འབྱུང་བར་ཡང་དག་ཤེས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། བློ་དེ་རྣམས་ཀྱི་ནུས་པ་ངེས་པར་རིགས་མཐུན་པ་དག་ལ་ཤེས་པ་སྐྱེ་སྟེ། མིག་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་མང་པོ་ལ་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་མང་པོ་མི་སྐྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར། རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ལ་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བར་ཡང་དག་པ་སྟེ་ངེས་པར་ཤེས་སོ། །འོན་ཏེ་རྟོག་པ་ཡང་གསལ་བར་སྣང་བ་ཅན་ཏེ། ངོ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མངོན་སུམ་དུ་གཞན་དག་འདོད་དོ། །དེས་ནི་རིང་པོ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིས་ནི་གང་གིས་མངོན་སུམ་དོན། །ངོ་ཤེས་པ་ཡི་རྟོག་པ་ལ། །གསལ་པོར་སྣང་ཕྱིར་མངོན་སུམ་དུ། །རྟོག་པར་བྱེད་པ་བཟློག་ཟིན་ཏོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་གསལ་བ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་འདིས་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་དོན་ལ་ངོ་ཤེས་པར་རྟོག་པའི་རྒོལ་བ་གང་ཞིག་གསལ་བར་སྣང་བའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་རྒོལ་བ་དེ་ཡང་བཟློག་ཟིན་པ་ཉིད་དེ། ངོ་ཤེས་པ་ནི་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ཞིང་གསལ་པོར་སྣང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་བརྗོད་པ་དང་འདྲེ་བའི་ཕྱིར་དེ་ཇི་ལྟར་མངོན་སུམ་ཡིན། ངོ་ཤེས་པ་ནི་གསལ་བར་སྣང་བ་ཅན་ཡིན་དུ་ཆུག་ན་ཡང་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་བསམས་ནས།། །།
― DTG183_Page_0333 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་འགྲེལ་པ། བམ་པོ་བཅུ་དགུ་པ། སྐྲ་དང་སྒོང་དང་མར་མེ་སོགས། །རྟོགས་པ་ཐ་དད་ཅན་ལ་ཡང༌། །གསལ་བར་སྣང་ཡོད་ཅི་ལྟར་ན། །བློ་ནི་མངོན་སུམ་དེ་འདྲར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨྲ་ཏེ། སྐྲ་དང་སྒོང་དང་མར་མེ་ལ་སོགས་པ་གང་ཞིག་ལ་རྟོགས་པ་ཐ་དད་པ་ཡོད་པ་དེ་ལ་ཡང་གསལ་བ་ཉིད་དང་གཅིག་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་བློ་དེ་དང་འདྲ་བ་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་དངོས་པོ་འཛིན་པ་ཅན་ནི་མངོན་སུམ་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་མར་མེ་ལ་སོགས་པ་ལ་གནོད་པ་ཡོད་པས་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གང་གིས་གནོད་པ་ཡིན། ཆོད་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། སྔ་ཕྱིར་མ་མཐོང་བའི་ཀ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་གནོད་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེ་བར་བསྡུ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །དེ་ཕྱིར་ངོ་ཤེས་པ་ལས་ནི། །ཡིག་སོགས་གཅིག་ཉིད་ངེས་པ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་ཉིད་ངོ་ཞེས་པ་ཡིན་ལ། དེས་ཡི་གེ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར། སྔོན་ཉམས་མྱོང་བ་དྲན་པ་དང༌། །དེ་ཆོས་སྒྲོ་འདོགས་མེད་བར་ནི། །དེ་ཉིད་འདི་ཞེས་ཤེས་མེད་ན། །དེ་ཡང་གང་ལས་དབང་སྐྱེས་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྔོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དེ་དྲན་པ་མེད་པ་དང༌། སྔར་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཆོས་སྔ་མ་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་དེ་ལ་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དེ་དག་མེད་པར་དེ་ཉིད་འདི་ཡིན་ནོ་སྙམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་གྱི་ངོ་ཤེས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྔར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དྲན་པ་དང་སྒྲོ་འདོགས་པ་དེ་ཡང་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་ཡུལ་ཉེ་བ་ཙམ་ཞིག་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་ལ་ནི་མངོན་སུམ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ཞིང༌། འཇུག་ན་ཡང་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་གཟུགས་ཐ་དད་པ་ལ་མངོན་སུམ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་གྱི། སྔ་ཕྱི་ཡིན་ཡང་སྤྱི་ཐ་མི་དད་པ་ལ་འཇུག་པ་ཉིད་ངོ་ཞེ་ན། འོ་ན་གལ་ཏེ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་དངོས་པོ་ཐ་མི་དད་
― DTG183_Page_0334 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་མངོན་སུམ་གྱིས་འཛིན་ན། དེ་ལྟན་ནི་ཐ་དད་པ་ཡང་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ། །ཐ་དད་པ་མངོན་སུམ་གྱིས་མི་འཛིན་ན་དུས་མཚུངས་པའི་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོའི་སྤྱི་ཡང་འདྲ་བར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མར་སྣང་བ་མངོན་སུམ་ཡིན་ན། ད་ལྟར་འབྱུང་བ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རམ། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་དག་བཞིན་ནོ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་ཐ་མི་དད་པ་ལ་མངོན་སུམ་འཇུག་ན་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་ཇི་ལྟར་སྔ་མ་ཉིད་ཡིན། འོན་ཏེ་སྔར་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་སྔ་མ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་སྔར་མཐོང་བ་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཕྱིས་མཐོང་བ་ཉིད་ནི་སྔར་མ་མཐོང་བས་བྱས་པ་ཡིན་ལ། སྔར་མ་མཐོང་བ་ནི་ཞིག་པ་ཉིད་དེ། ད་ལྟར་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཇི་ལྟར་སྔར་མ་མཐོང་བ་མ་རྟོགས་པ་དེ་མཐོང་བ་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་ཤེས། འོ་ན་གལ་ཏེ་སྔར་མཐོང་བའི་དུས་སུ་མ་རྟོགས་ན་ཡང་དེ་དང་འབྲེལ་པའི་དངོས་པོ་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ན་འོ་ན་ནི་སྔར་མཐོང་བའི་དུས་ན། མེད་པ་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་སུ་མཐོང་བ་གནས་པའི་གཟུགས་སྣང་བར་འགྱུར་བ་སྔ་ཕྱིར་མཐོང་བ་དག་ཐ་དད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་སྟེ་འཁྲུལ་པ་ཡིན་གྱི། མངོན་སུམ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་རིང་པོ་ལ་སོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དོན་དང་ཤེས་པ་ཅིག་ཅར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། སྒྲ་ཐོས་པས་བར་ཆོད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དོན་དང་ཤེས་པ་མྱོང་བ་དག །ཅིག་ཅར་འབྱུང་བར་འདོད་མ་ཡིན། །དོན་དང་དོན་ཤེས་ཐ་དད་པར། །སྣང་བར་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དོན་དང་དེ་འཛིན་པའི་ཤེས་པའི་མྱོང་བ་དེ་དག་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བར་འདོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཅིག་ཅར་ཤེས་པ་གཉིས་མི་སྐྱེ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྟགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དོན་དང་དོན་གྱི་ཤེས་པ་དེ་དག་གཉིས་ཐ་དད་པར་སྣང་བར་རྟོགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རང་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པར་ཤེས་པ་ཡིན་གྱི། ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་གཅིག་གི་རང་བཞིན་གྱིས་སྔོན་པོ་དང་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དག་ཐ་དད་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ།
― DTG183_Page_0335 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དཔེར་ན་བདེ་བ་དང་ཤེས་པ་དག་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། དོན་དུ་སྣང་བའི་ཤེས་པ་དང༌། །དེ་ཕྱིར་གྱི་ནི་དོན་འབའ་ཞིག །རྣམ་པ་གཅིག་ཅན་བློས་བཟུང་ན། །ཐ་དད་མེད་པར་ཐལ་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དོན་དུ་སྣང་བའི་ཤེས་པ་དང། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཡན་གར་བར་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་རྣམ་པ་གཅིག་པ་ཅན་གྱི་བློས་གཟུང་བར་བྱ་བ་སྔོན་པོ་དང་དེའི་ཤེས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་བདེ་བ་དང་དེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི་ཐ་དད་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་ཤེས་པ་འགྲོ་བ་འདི་དག་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཉམས་སུ་མྱོང་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་དོ། །འོན་གལ་ཏེ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་ཐ་དད་པ་མེད་ན་ཡང་དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། དཔེར་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་སྣང་བར་ངེས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ན། དེ་ལ་སྨྲས་པ། དོན་དང་དོན་ཤེས་མྱོང་བའི་ཚེ། །ལེགས་པར་རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས། །རྟོག་མེད་གང་དེ་དག་ཅི་ལྟར། །ཕྱི་ནས་སོ་སོར་དྲན་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དོན་དང་དོན་རྟོགས་པ་གང་ཞིག་ལེགས་པར་རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་སྟེ་རང་གི་ཤེས་པས་མ་ཤེས་པའི་དོན་ཤེས་པ་དོན་དང་དོན་ཤེས་པ་དེ་དག་ཕྱིས་སོ་སོ་སོ་སོར་ཇི་ལྟར་དྲན་པར་འགྱུར། དེ་བས་ན་དོན་དང་ཤེས་པ་དག་ཐ་དད་པར་དྲན་པ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་ཞིང༌། སྣང་བ་ནི་གལ་ཏེ་གཟུགས་ལས་ཐ་དད་པར་མི་སྣང་པ་དེའི་ཚེ་ཐ་དད་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ན། གང་གི་ཕྱིར་སྣང་བ་ནི་རེས་འགའ་ཡན་གར་བར་ཡང་སྣང་བར་འགྱུར་ལ། གཟུགས་ནི་ཡན་གར་བར་འུག་པ་ལ་སོགས་པས་མཐོང་བའི་ཕྱིར། །གཟུགས་དང་སྣང་བ་ཐ་དད་པ་ཡིན་གྱི། དེ་བཞིན་དུ་དོན་ཡན་གར་བ་དང༌། ཤེས་པ་ཡན་གར་བར་རྟོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྣང་བ་ཐ་དད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དང་དོན་གྱི་ཡིད་དག་གི །མྱོང་བ་རིམ་བཞིན་སྐྱེ་ན་ཡང༌། །སྣང་
― DTG183_Page_0336 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་ལ། །རྩོད་པའི་སྐྱོན་ནི་གདོན་པར་དཀའ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཇི་ལྟར་ཅིག་ཅར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་དོན་དང་དོན་གྱི་ཤེས་པ་སྣང་བ་གཉིས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་དོན་དང་ཡིད་དག་མྱོང་བ་རིམ་བཞིན་སྐྱེ་བ་ཡིན་ན་ཡང༌། སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་དུ་བརྩད་པའི་སྐྱོན་འདི་གདོན་པར་དཀའ་སྟེ། འདི་ལྟར་དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མར་དོན་གྱི་ཤེས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་དོན་དང་དོན་གྱི་ཤེས་པ་དག་ལ་སྣང་བ་ཐ་དད་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མི་བདེན་ཏེ། འདི་ལྟར་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི། །རྣམ་པ་གཅིག་དང་མྱོང་བ་གཅིག །སྔོན་པོར་སྣང་མྱོང་བ་མྱོང་བ། །སོ་སོར་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདི་ལ་རྩོད་པར་བྱེད་དེ་སྐྱོན་མེད་པ་འདི་ཅིག་ཅར་བའི་ཤེས་པའི་སྐྱོན་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་རིམ་གྱིས་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཡིན་གྲང་ན། གལ་ཏེ་ཤེས་པ་ཅིག་ཅར་སྐྱེ་བའི་ཕྱོགས་ལའོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མི་བདེན་ཏེ། ཅིག་ཅར་དོན་དང་ཤེས་པ་ཐ་དད་པར་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་འདས་མ་ཐག་ཏུ་བཤད་དོ། །འོན་ཏེ་རིམ་གྱིས་ཤེས་པ་སྐྱེའོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཤེས་པ་ཙམ་ཞིག་ཕྱིས་དྲན་པར་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱོན་འདི་མེད་དོ་ཞེ་ན། སྐྱོན་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདིའི་དོན་ནི། འདི་ཡིན་ཏེ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་གཅིག་པར་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་ལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་གཅིག་པར་ཡང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་ཀྱི། སྔོན་པོར་སྣང་བའི་རིགས་ལ་གཞན་སྔོན་པོའི་རྣམ་པ་མ་རྟོགས་པར་ཡོང་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་གཅིག་མྱོང་ན་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཤེས་པར་འགྱུར་གྱི་སྔོན་པོར་སྣང་བ་དང་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལ་མྱོང་བ་གཞན་འཛིན་པར་བྱེད་པ་མ་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞར་ལ་འོངས་པ་བསྟན་ནས་སྐབས་སུ་བབ་པའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་རྗེས་མྱོང་བར། །འགྱུར་བ་དེ་ལའང་དྲན་པ་མཐོང༌། །གང་གིས་དེ་ནི་
― DTG183_Page_0337 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མྱོང་བ་ཡིན། །གལ་ཏེ་གཞན་གྱིས་དེ་ཡིན་ནའང༌། །ཤེས་རིག་ཕྲེང་བ་འདི་ཡི་ནི། །རྗེས་འཇུག་ཅན་འདི་གང་གིས་བསྐྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་ཤེས་པ་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་ཤེས་པ་ནི་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་རིག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཇི་ལྟར་ཤེས། འོན་ཏེ་ཤེས་པའི་འཛིན་པར་བྱེད་པར་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་ཤེས་པ་གཞན་དེ་ལ་ཡང་དྲན་པ་མཐོང་ངམ། ཤེས་པ་གཞན་དྲན་པ་མེད་པར་ཤེས་པ་དེའི་འཛིན་པར་བྱེད་པར་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་པའམ་གཞན་གྱིས་བརྗོད་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་གཞན་པོ་དེ་གང་གིས་མྱོང་བ་ཡིན། འོན་ཏེ་ཤེས་པ་གཞན་པོ་དེ་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་མྱོང་ངོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་ཡང་དྲན་པ་དགོས་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཤེས་པ་དང་དེ་རིགས་པ་འདི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཅན་རྒྱུ་གང་གིས་བསྐྱེད་པ་ཡིན། དེ་ཉིད་བློ་སྔ་མས་སྐྱེད་ན། །ཡུལ་གཞན་ལ་ནི་འཕོ་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འོན་ཏེ་བློ་སྔ་མ་ནི་ཕྱི་མའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་གཞན་ལ་ཤེས་པ་འཕོ་བར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། བློ་རྟོགས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་དོན་ཀྱང་ཉེ་བར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་འཛིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མི་བདེན་ཏེ། འདི་ལྟར། གཟུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཐོབ་གྱུར་པ། །ཉེ་བ་སྐྱེད་བྱེད་བློ་དེ་དག །ཤེས་པ་ཕྱི་མ་མ་བཟུང་བར། །ཇི་ལྟར་གཞན་ནི་འཛིན་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གལ་ཏེ་བློ་རང་རིག་པར་གྱུར་ན། ཇི་ལྟར་ཉེ་བའི་དོན་འཛི་པ་དེའི་ཚེ་ཡུལ་གཞན་ལ་འཕོ་བར་འགྱུར་གྱི། གལ་ཏེ་ན་བློ་བློ་གཞན་གྱིས་འཛིན་པ་དེའི་ཚེ་བློ་དེ་གཟུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ནང་ན་ཡོད་པ་ནི་ཉེ་བས་སྐྱེད་པ་མི་འཛིན་པ་ཉིད་དུ་ནང་གི་ཤེས་པས་དོན་གཞན་ཇི་ལྟར་འཛིན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཉེ་བར་གྱུར་པ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་བློ་མེད་པར་ཉེ་བ་ཙམ་གྱི་དོན་འཛིན་པར་མི་རུང་ངོ༌། །འོ་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཉེ་བ་ན་བློ་སྔ་མ་བརྟན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། ཡུལ་གཞན་ལ་འཕོ་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། བདག་ལ་ཤེས་པ་སྐྱེད་བྱེད་པའི། །རང་བཞིན་ལ་ངེས་ནང་ཡན་ལག །དེ་དག་ལ་ཕྱི་ཡན་ལག་གཞན། །གང་གིས་གགས་ནི་བྱེད་
― DTG183_Page_0338 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་འགྱུར། །ཕྱི་རོལ་དོན་ནི་ཉེ་བས་ཀྱང༌། །དེ་ལ་གགས་བྱེད་ནུས་པ་མེད། །གཞན་དུ་དོན་ནི་ཉེ་བས་ན། འགས་ཀྱང་བློ་མྱོང་བར་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཉེ་བར་གྱུར་ཀྱང་བློ་སྔ་མ་དེ་ལ་གགས་བྱེད་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དུ་དོན་ཉེ་བར་གྱུར་པས་བློ་ལ་གགས་བྱེད་པར་འགའ་ཞིག་གིས་ཀྱང་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དྲན་པ་ཉིད་དུ་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་གགས་བྱེད་པ་མེད་ན་བློ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་སྨྲས་པ། དོན་ཉེ་བ་ཅན་གནས་སྐབས་འགའ། །མེད་མིན་དེ་ཡི་ཕྱིར་བློ་ཡི། །དྲན་པའང་རྩ་ནས་བཏོན་པ་ན། །རྒྱུན་འཆད་དེ་ལྟར་འདོད་པ་མཛེས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དོན་ཉེ་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དོན་ཉེ་བ་ཅན་ཏེ་དེའི་གནས་སྐབས་ནི་དུས་སོ། །ཤེས་པ་འགའ་ཞིག་ལ་དེ་མེད་པ་སྟེ། ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཐམས་ཅད་དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དྲན་པའང་རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་རྩ་ནས་བཏོན་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དྲན་པ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་བ་འདི་ནི་ཕ་རོལ་པོའི་གཞུང་ཤིན་ཏུ་མཛེས་སོ། །གཞན་ཡང༌། འདས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་རྟོག་རྣམས། །གང་ལ་དོན་ཉེ་བར་མེད་པ། །འཕོ་བའི་རྒྱུ་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར། །དོན་ལ་དཔྱོད་པ་རྒྱུན་འཆད་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ཡུལ་གྱིས་ཆོད་པའི་དོན་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་རྣམས་དོན་ཉེ་བའི་གགས་བྱེད་པ་མེད་པའི་རྟོག་པ་དེ་རྣམས་ཡུལ་གཞན་ལ་འཕོ་བའི་རྒྱུ་མེད་པས་དོན་ལ་དཔྱོད་པ་རྒྱུན་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དྲན་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྟོག་པ་ཡང་ཡུལ་དུས་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཡོད་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་ནི་དོན་དེས་རྟག་ཏུ་ཤེས་པ་ལ་གགས་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ནི་སེམས་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དྲན་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། དོན་གྱི་གགས་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ། གལ་ཏེ་བདག་ལ་ཤེས་བསྐྱེད་པའོ། །ནུས་པ་རིམ་གྱིས་ཟད་གྱུར་པས། །ཡུལ་གཞན་ལ་ནི་འཕོ་བ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་སྔོན་པོའི་བློའི་ཡུལ་བདག་
― DTG183_Page_0339 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་ལ་ཤེས་པ་སྐྱེས་པའི་ནུས་པ་ཡོད་དེ། དཔེར་ན་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ནུས་པ་རིམ་གྱིས་ཟད་པས་ཡུལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་བློ་འཕོའོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། སྔོན་བློའི་ནུས་པ་ཟད་ན་ནི། །གང་ལ་དོན་བློའི་དེ་ཉིད་ཡིན། །བློ་སྔོན་མེད་པར་བློ་མ་ཡིན། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དོན་གཞན་ལ་ནི་ནུས་བྲལ་བའི། །ཤེས་ལ་ཤེས་སྐྱེ་མ་མཐོང་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་བློ་སྔ་མའི་ནུས་པ་ཟད་ནས་དོན་འཛིན་ན་ནི། དེའི་ཚེ་དོན་འཛིན་པའི་བློ་དེ་ཉིད་གང་ལས་ཡིན་ཏེ་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་ཕྱི་མ་ནི་བློ་སྔ་མ་མེད་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་གཞན་ལ་ནུས་པ་མེད་པ་ནི་ཤེས་པ་སྔ་མ་ལ་ནུས་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་དོན་གཞན་ལས་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་བློ་ཕྱི་མའི་རྒྱུ་བློ་སྔ་མ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ། བློ་སྔ་མ་དེ་ཉེ་བ་ལ་དེ་ལྟོས་པར་འགྱུར་བས། བློ་སྔ་མ་ནི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་འཛིན་པར་འགྱུར་གྱི། དོན་ནི་མ་ཡིན་ནོ།། དོན་ནི་དེ་ལྟར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཚེ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྟག་ཏུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་བློ་རྣམས་ཅིག་ཅར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན་མི་སྐྱེ་བར་དོན་གཞན་གྱི་ནུས་པ་དང་བྲལ་ཡང་ཤེས་པ་ལས་ཤེས་པ་གཞན་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཅིག་ཅར་རིགས་མི་མཐུན་སྐྱེ་ནའང༌། །ཤིན་ཏུ་གསལ་བའི་སེམས་གཅིག་གིས། །ནུས་པ་མེད་པར་བྱས་པ་ཅན། །ཀུན་གཞི་ལས་གཞན་འབྱུང་བ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མིག་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་རིགས་མི་མཐུན་པ་ཅིག་ཅར་སྐྱེ་བ་ཡོད་ན་ཡང་ཤིན་ཏུ་གསལ་བའི་ནུས་པ་མེད་པ་གཅིག་གིས་ནུས་པ་མེད་པ་ཅན་དུ་བྱས་པ་སྟེ་ཤེས་པ་གཞན་སྐྱེད་པའི་མཐུ་དང་བྲལ་བར་བྱས་པའོ། །དེས་ན་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཤེས་པ་གཞན་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་ཤེས་པ་སྔ་མ་ཁོ་ན་ནུས་པ་དང་བྲལ་བ་ལ་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་དང་མི་སྐྱེ་བར་འགྱུར་གྱི། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། རེ་ཞིག་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དཔྱད་པ་ཞོག་ཅིག་དང༌། ཀུན་གཞིའི་ཁས་བླངས་ཀྱང་ཤེས་པ་སྔ་མ་ཁོ་ན་ཤེས་པ་ཕྱི་མའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་འཐད་དོ། །གལ་ཏེ་ཤེས་པ་སྔ་མ་རྒྱུ་ཉིད་དུ་མི་འདོད་ན་དེའི་
― DTG183_Page_0340 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚེ། དེ་ལྟ་མིན་ན་ཡིད་འཇུག་མཚུངས། །ཡིད་གཞན་ལ་ནི་ལྟོས་མི་འགྱུར། །ཡིད་ཤེས་རིམ་བཞིན་སྐྱེ་བའི་ཡང༌། །ལྟོས་པ་རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་ཤེས་པ་སྔ་མ་རྒྱུ་མ་ཡིན་ན། ཡིད་སྔ་མ་འཇུག་པ་དང་མཚུངས་པ་ཡིད་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་གཞན་ནི་ཤེས་པ་ཕྱི་མའོ། །དེ་བས་ན་ཡིད་ཀྱི་ཤེས་པ་རིམ་པ་བཞིན་སྐྱེ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་ན། ཡིད་ཀྱི་ཤེས་པ་རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བས་ལྟོས་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གི་སྒྲས་ནི་ཡིད་སྔ་མ་དང་མཚུངས་པ་གཟུང་ངོ༌། །གཞན་དུ་ན་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཅིག་ཅར་སྐྱེ་བས་མཚུངས་པ་དང་ལྟོས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡིད་ནི་གཅིག་ཉིད་ཕྱིར། །གཞན་ལ་ཆགས་པ་གཞན་མི་ཤེས། །ཤེས་པ་གཞན་མི་སྐྱེ་མིན་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འོན་ཏེ་མིག་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་ཡིད་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ལ། དེ་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞན་མིག་ལ་ཆགས་པ་སྟེ། ཞེན་པས་གཞན་སྲོག་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་ཤེས་པ་སྟེ་མི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། དྲི་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་མི་སྐྱེད་པའོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་སྨྲས་པ། ལ་ལར་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་ཕྱིར་མིན། །འཇུག་པ་མཚུངས་ན་མཚུངས་ཉིད་ཕྱིར། །ཐམས་ཅད་དུ་ནི་གཞན་མི་རྟོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཇི་སྐད་བརྗོད་པ་དེ་ནི་མེད་དེ། ལ་ལར་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཚོགས་པའི་དུས་སུ་སེམས་གགས་བྱེད་པ་མེད་པར་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཡིད་འཇུག་པ་མཚུངས་པ་སྟེ། ཡུལ་སྔ་མ་ལ་མཚུངས་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དང༌། ལ་ལར་ཆགས་ཤིང་གཞན་དུ་རྟོགས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དོན་གཞན་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང༌། བདག་ཡིད་དང་ནི་ལྡན་ཙམ་ལས། །སྐྱེས་རྣམས་ཅིག་ཅར་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དབང་པོ་དང་དོན་གང་དག་གི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཤེས་པ་དེ་དག་ཡིད་རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་གྱི། ཤེས་པ་གང་ཞིག་བདག་དང་ཡིད་དེ་དག་ལྡན་པ་ཙམ་དེ་ལས་སྐྱེས་པའི་འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་རྣམས་ཅིག་ཅར་སྐྱེ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དོན་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་ལས་བྱ་བ་གཅིག་ཡིན་ནའང༌། །ཅིའི་ཕྱིར་མར་མེ་དུ་མས་མཐོང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་
― DTG183_Page_0341 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འོན་ཏེ་ཡིད་གཅིག་ལས་བྱས་པ་སྟེ་བློའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། བློ་ཅིག་ཅར་དུ་མ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་མར་མེ་ཤེས་པ་དུ་མས་མཐོང་བར་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འགྱུར་ན་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་ཡིད་ཀྱང་ཅིག་ཅར་དུ་མ་མཐོང་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ཅིག་ཅར་དུ་མ་མཐོང་བའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེའི་ཚེ། རིམ་གྱིས་ཀྱང་ནུས་མེད་འགྱུར་ཏེ། །ཕྱིས་ཀྱང་བྱེ་བྲག་མེད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡིད་ལ་རིམ་གྱིས་ཀྱང་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཡིད་ཕྱིས་ཀྱང་སྔ་མ་བཞིན་ཁྱད་པར་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལུས་སྐྱེས་བུ་བཤད་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་དག་ལུས་དང་སྐྱེས་བུ་དག་གཅིག་པའི་ཕྱིར། བློ་གཅིག་པ་ཉིད་དོ་སྙམ་སེམས་པ་དེ་ཡང་འདི་ཉིད་ཀྱིས་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། ཅི་མར་མེ་དུ་མས་མཐོང་བར་བྱེད་པ་དང༌། རིམ་གྱིས་ཀྱང་ནུས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །གལ་ཏེ་འདུ་བྱེད་ལས་ངེས་ན། །དེ་ཕྱིར་གང་ལས་གལ་ཏེ་བློས། །ཡིན་ན་འདོད་པར་གྱུར་པ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི། འོན་ཏེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་འདུ་བྱེད་པ་ལས་ངེས་པ་སྟེ། རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ན། འོ་ན་འདུ་བྱེད་གང་ལས་ཡིན། །ཅི་སྟེ་བློ་ལས་ཕྱིས་འདུ་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་ལས་སྐྱེས་པ་ཤེས་པའི་རྒྱུ། །ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དེ་ལྟའི་འདུ་བྱེད་འདི་ནི་ཁོ་བོ་ཡང་འདོད་པ་ཉིད་དེ། འདུ་བྱེད་ནི་བློ་ཡིས་སྐྱེད་པ་སྟེ། བག་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་གཞན་གྱི་མིང་ཅན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བློར་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བར་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཤེས་པ་སྔ་མར་ཤེས་པ་གཞན་གྱི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་གྱི་གཟུང་བ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡུལ་གཞན་ལ་འཕོའོ་ཞེ་ན། གཟུང་བ་སྐྱེད་བྱེད་ལས་གཞན་མིན། །སྐྱེད་བྱེད་གཟུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རང་གི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པ་ལས་གཞན་པའི་གཟུང་བ་ཉིད་མེད་དེ། འོན་ཀྱང་ཤེས་པ་སྐྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་གཟུང་བ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར། སྣང་བ་གཟུང་བ་ཉིད་མིན་ན། །ཆ་མེད་ཅན་ལ་ཕྲ་སོགས་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། སྣང་ལ་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་གཟུང་བ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་སྣང་བ་ནི་ཆ་
― DTG183_Page_0342 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤས་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཡང་ཕ་རོལ་གྱི་ཆ་མི་འཛིན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡང་གཟུང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཤེས་པ་ཆ་ཤས་མེད་པ་ལ་ཕྲ་བ་ལ་སོགས་པ་མེད་ཀྱི། སྣང་བ་ནི་ཆ་ཤས་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར། དེའི་ཆ་གཟུང་བ་མ་ཡིན་པར་རིགས་སོ། །གཟུང་བའི་ནུས་པ་ཉམས་འགྱུར་གྱི། །འདི་སྐྱེད་བདག་ཉིད་གཞན་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གལ་ཏེ་བློ་སྔ་མའི་གཟུང་བ་ཉིད་ནུས་པ་ཉམས་པར་འགྱུར་གྱི། ཤེས་པ་སྐྱེད་པའི་རྒྱུའི་བདག་ཉིད་གཞན་ཉམས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་གྱི་བློ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། གཟུང་བ་ཉིད་ལས་སྐྱེད་བྱེད་ནི། །གཞན་མིན་གཟུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཉིད། །དེ་ལྟ་མིན་ཡང་དངོས་བློ་ལ། །གཟུགས་སོགས་ཕན་འདོགས་བྱེད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཟུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པ་སྔ་མ་སྔ་མ་ལ་ཤེས་པ་གཞན་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་གཟུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་གྱི། གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གཟུང་བ་ཉིད་ལས་གཞན་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་མངོན་དུ་རང་གི་བློ་ལ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཞིང༌། བརྒྱུད་ནས་ཀྱང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པས་གཟུང་བ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་ཉིད་དོ། །འོན་ཏེ་བློ་ཡོད་པར་ངེས་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། གཟུང་བ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། གཟུང་ཉིད་མཚན་ཉིད་ལས་གཞན་པ། དེ་ཡོད་ངེས་པ་གཞན་ཅི་ཡོད། །བློ་ལའང་དེ་ཡོད་དེ་ལྟར་ན། །དེ་ཡང་དེ་ཉིད་དུ་རྣམས་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འདི་གཟུང་བའི་མཚན་ཉིད་ལས་གཞན་པ་དེ་ཡོད་པར་ངེས་པ་སྟེ་བློ་ཡོད་པར་ངེས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་དེ་མེད་དོ། །བློ་སྔ་མ་ལ་ཡང་མངོན་དུ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་བློ་དེ་ཡང་དེ་ཉིད་དུ་སྟེ་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་གནས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་འཛིན་པའི་ཉར་ལེན་དང་མྱོང་བ། །སེམས་ཀྱི་གཟུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སེམས་ཀྱི་སྟེ་རང་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་གཉིས་ནི་གཟུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་གྱི། གཞན་རགས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །
― DTG183_Page_0343 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞན་གྱི་བློ་ནི་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཉེ་བར་ལེན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་བློའི་གཟུང་བ་ཡིན་ན། ཕྲ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡང་རིག་པར་མི་འགྱུར་ཞིང༌། དེའི་ཚེ་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་གཞན་གྱི་སེམས་ཕྲ་བ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། རྣལ་འབྱོར་པའི་ཤེས་པ་ཉེ་བར་ལེན་པ་གཞན་གྱི་སེམས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་གཟུགས་སོགས་དང་ནི་སེམས། །གཟུང་བའི་མཚན་ཉིད་དཔྱོད་པ་འདི། །མ་དག་བློ་ཅན་ལ་ཡིན་གྱི། །རྣལ་འབྱོར་རྟོགས་པ་བསམ་མི་ཁྱབ། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟར་འཛིན་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་སེམས་ཀྱི་གཟུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པ་དང༌། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཕྲ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་གཟུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དཔྱད་པ་འདི་སྐྱེས་བུ་མ་དག་པ་ཅན་གྱི་ཡིན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ནི་ཕྲ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་གཞན་གྱི་སེམས་རྟོགས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་སྟེ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཤེས་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་བདག་གི་བློ་གཟུང་བ་ཡིན་ན་ཡང་རེས་འགའ་གཟུང་བ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་ཡུལ་གཞན་ལ་འཕོའོ་ཞེ་ན། ཕྲ་སྲ་བ་ལ་སོགས་ངོ་བོ་ཡིས། །གཟུང་བ་གཟུང་མིན་ཉིད་དུ་འགྱུར། །གཟུགས་སོགས་བློ་ལ་སྔར་མེད་གང༌། །ཕྱིས་སྐྱེས་པ་ནི་ཅི་ཞིག་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རིང་བ་དང་སྲབ་པ་དང་ཕྲ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་གཟུང་བ་ཡང་གཟུང་བ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་གྱི། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་བློ་ནི་གང་ཞིག་སྔར་མཐོང་བའི་དུས་སུ་མེད་པ་ཕྱིས་ཕན་པ་ལ་སོགས་པའི་དུས་སུ་སྐྱེ་བ་འམ། བློ་དེ་ལ་ཕྲ་བ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཉེ་བར་བསྡུ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །དེ་ཕྱིར་རང་བློ་འཛིན་ཡོད་ན། །དེ་མ་ཐག་པའི་རྒྱུ་ཉིད་སེམས། །གང་ཡིན་དེ་ཉིད་གཟུང་བ་ཉིད། །དེ་ཕྱིར་དོན་གཞན་ལ་
― DTG183_Page_0344 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྟེན་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བློ་ལ་ཕྲ་བ་ལ་སོགས་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རང་གི་བློ་འཛིན་པ་ཡོད་པ་ན། དེ་མ་ཐག་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་སེམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་གཟུང་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སེམས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དོན་གཞན་ཕྱི་རོལ་པ་ལ་བརྟེན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་རྒྱུའི་ནུས་པ་ཡང་གཞན་ཡིན་ལ། གཟུང་བའི་ནུས་པ་ཡང་གཞན་ཡིན་པས། གཟུང་བའི་ནུས་པ་དེ་ཡང་ཡུལ་གཞན་ལ་འཕོ་བའི་ཚེ་ཉམས་པར་འགྱུར་གྱི། སྐྱེད་པའི་ནུས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་དེའི་མཐུ་ལས་ཤེས་པ་ཕྱི་མ་སྐྱེའི་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་རྣམས་ལ་ནུས་པ་དུ་མ་དང་ལྡན་ཞིང༌། འབྲས་བུ་དུ་མ་སྐྱེས་པས་ཤེས་པར་བྱའོ། །གཞན་དུ་ན་འབྲས་བུ་དུ་མ་མི་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ནུས་པ་དུ་མ་མེད་ན་ཡང༌། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ནི། །འབྲས་བུ་དུ་མ་མི་བྱེད་བསྟན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་རྣམས་ལ་ནུས་པ་སྣ་ཚོགས་པ་མེད་ཀྱང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཏེ་རང་བཞིན་གྱིས་འབྲས་བུ་དུ་མ་བྱེད་པ་ཡིན་ཞིང༌། ནུས་པ་གཅིག་མེད་ཀྱང་འབྲས་བུ་གཅིག་བྱེད་དོ་ཞེས་ལེའུ་དང་པོར་རྒྱས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདིར་མ་སྤྲོས་པོ། །གཅིག་ལས་དུ་མ་མིན་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འོན་ཏེ་ནུས་པ་མེད་ན་སྣ་ཚོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྒྱུ་གཅིག་ལས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གང་ཡང་གཅིག་ལས་གཅིག་མི་རུང༌། །ཚོགས་པ་དག་ལས་ཐམས་ཅད་འབྱུང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། འབྲས་བུའི་བདག་ཉིད་གཅིག་གམ་དུ་མ་ཡང་རྒྱུ་གཅིག་ལས་གང་ཡང་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ཚོགས་པ་ཡོད་ན་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ་འབྲས་བུ་ནི་རྒྱུའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ངེས་པའོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་གཅིག་དུ་མ་ལས་སྐྱེས་ཞེས་བརྗོད་ཅིང༌། དེ་བཞིན་དུ་གཅིག་ལས་ཀྱང་དུ་མ་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། གཅིག་ཉིད་ཡིན་ཡང་ཚོགས་པའི་རྐྱེན། །དུ་མས་དེ་བྱེད་པ་རུ་བཤད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱུ་གཅིག་རྐྱེན་གཉིས་ཀྱི་ནང་དུ་ཆུད་པས་
― DTG183_Page_0345 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྲས་བུ་དུ་མ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། གཅིག་པོ་དེ་འབྲས་བུ་དུ་མ་བྱེད་པར་བཤད་དེ། དཔེར་ན་མར་མེ་གཅིག་པུ་ཤེས་པ་དུ་མའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་བཞིན་ཏེ། སྐྱེ་བོ་དུ་མའི་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ཚོགས་པ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཡང་གཅིག་ལ་དུ་མའི་ནུས་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་བཞིན་དུ་འབྲས་བུ་དུ་མ་དང་ལྡན་པ་ཡང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ནུས་པ་ལ་སོགས་པ་དུ་མ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་བློ་གཞན་དོན་དང་ནི། །རྣམ་ཤེས་སྔ་མ་འཛིན་གྱུར་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འོ་ན་ཇི་ལྟར་གཅིག་འབྲས་བུ་དུ་མ་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བློ་གཅིག་ཀྱང་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་བློ་གཞན་ལ་སྐྱེད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དོན་ལ་ཤེས་པ་སྔ་མ་ནི་ཤེས་པ་གཞན་སྐྱེད་པར་ཅིག་ཅར་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་ཡུལ་གཞན་ལ་འཕོ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ། སྔ་ཕྱིར་སྣང་བ་ཅན་ཉིད་ཕྱིར། །དཔྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སེམས་གཅིག །རིམ་བཞིན་མཐོང་ཅན་བརྗོད་པ་གཉིས། །རྟག་ཏུ་གོ་རིམས་ཅན་མི་འགྱུར། །གཅིག་ཀྱང་གཉིས་གཉིས་སྣང་བ་ནི། །བདག་དང་དེ་བློ་སྣང་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བློ་སྔ་མའི་དོན་དང་བློ་ཕྱི་མའི་དོན་གཉིས་གཅིག་ཅར་སྣང་བའི་ཕྱིར། དཔྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ལ་སེམས་གཅིག་པ་སྟེ། རིམ་བཞིན་མཐོང་བའི་བརྗོད་པ་གཉིས་རྟག་ཏུ་གོ་རིམས་ཅན་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །བློ་ནི་དོན་འཛིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་སྣང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། བློ་དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་སྣང་བ་ཡང་དོན་ཉིད་སྣང་བའི་ཕྱིར། །སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་བརྗོད་པ་གཉིས་སུ་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་གཅིག་ཁོ་ན་གཉིས་གཉིས་སུ་སྣང་བ་ནི། དོན་གྱི་བདག་ཉིད་དང་དེའི་བློར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རེ་ཞིག་དང་པོར་ནི་རང་གི་དོན་སྣང་བ་ཡིན་ལ། ཕྱི་ནས་ནི་དེའི་བློ་སྣང་བར་
― DTG183_Page_0346 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་ཏེ། དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་བདག་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་གཉིས་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དོན་སྣང་བའི་རྗེས་ལ་བློ་མངོན་སུམ་གྱིས་འཛིན་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ཕྱིས་དོན་གྱིས་གོ་བས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དོན་གྱིས་གོ་བས་བློ་ཤེས་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་དོན་དང༌། དེའི་བློ་སྣང་བ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དོན་འཛིན་པ་ན་དེའི་བློ་མི་འཛིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། གཉིས་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡུལ་གཞན་འཕོ་བ་ན། །ཐ་མ་ཉམས་སུ་མྱོང་མིན་ན། །གཞན་གྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་བཞིན། །ཐམས་ཅད་མྱོང་མེད་ཐལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཅི་སྟེ་ཡུལ་གཞན་ལ་འཕོ་བའི་དུས་ན་ཐ་མའི་ཡུལ་གཞན་ལ་འཕོས་པ་ལས་སྔ་མའི་ཤེས་པ་སྣང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་ཐ་མའི་ཤེས་པ་སྔ་བའི་ཤེས་པ་དེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་ནི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྔ་མ་སྔ་མ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞན་གྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་བཞིན་ནོ། །གཞན་གྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལ་ནི་ཉམས་སུ་མ་མྱོང་བ་མྱོང་བ་མེད་དེ། རང་གིས་མ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་བདག་ཉིད་མྱོང་མངོན་སུམ། །གཞན་གྱིས་མྱོང་བ་མ་ཡིན་ན། །བདག་ཉམས་མྱོངས་བ་དེ་གང་ལས། །གྲུབ་ན་གང་གིས་དེ་སྐད་བརྗོད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི། འོན་ཏེ་ཤེས་པ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཡང་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་ནི་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་གྱི། གཞན་གྱི་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་མངོན་སུམ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། བདག་ཉིད་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དེ་ཚད་མ་གང་གིས་གྲུབ་ན། རྒྱུ་མཚན་ཅི་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་སྐད་ཅེས་རྗོད་པར་བྱེད། བདག་ལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡོད་པས་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་དེ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་གང་ལས་ཤེས་ཏེ། རང་རིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་གསལ་བའི་རྒྱུ་མིག་ལ་སོགས་པས་ཉམས་སུ་མ་མྱོང་བར་ཡང་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་
― DTG183_Page_0347 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བར་ངེས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་བདག་ཉིད་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་ཉམས་སུ་མྱོང་ཡང་མྱོང་བའོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདིར་ལན་བཏབ་པ། གསལ་བའི་རྒྱུ་ནི་གྲུབ་མི་འགྱུར། །གསལ་མིན་གསལ་བར་འདོད་པ་ནི། །གལ་ཏེ་གསལ་བ་མི་གྲུབ་ན། །གསལ་ཡིན་འགྲོ་འདི་གསལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གསལ་བའི་རྒྱུ་མིག་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་མ་གྲུབ་པར་གྱུར་ན། ཤེས་པའི་འབྲས་བུ་ཉམས་སུ་མ་མྱོང་བའི་ཕྱིར། དེ་དག་མ་གྲུབ་ཀྱང་གསལ་བ་ཡོད་པས་གསལ་བའི་དོན་དུ་འདོད་ཀྱི། མི་གསལ་བ་ཉིད་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཁོ་བོའི་མིག་གསལ་བའོ་སྙམ་དུ་ཐ་སྙད་འདོགས་ན། འདི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མ་ཡིན་ཉམས་སུ་མྱོང་ངོ་ཞེས་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་ནི་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་སངས་རྒྱས་པ་ནི་གསལ་བའི་གསལ་བ་འདོད་པས་གསལ་བའི་རྒྱུ་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་གཞན་ཁོ་ནའི་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་གང་དུ་གསལ་བ་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་གསལ་བ་སྟེ། གསལ་བ་ཉིད་གསལ་བ་མ་ཡིན་ཡང་གསལ་བ་ཞེས་ཐ་སྙད་གདགས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་གསལ་བ་མ་གྲུབ་ཀྱང༌། །གསལ་ཏེ་དངོས་པོ་གསལ་བ་ཡིན། །གསལ་བ་སྐྱེས་པ་ཙམ་གྱིས་དེའི་ཚེ་འགྲོ་བ་མ་ལུས་པ་གསལ་བར་འགྱུར་རོ། །གང་གིས་གསལ་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་ནི་འབྲེལ་བ་མེད་པར་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རང་གི་ངོ་བོ་ཙམ་གྱིས་དོན་ཐམས་ཅད་གསལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་ཡུལ་སྣང་བ་དང་རང་རིག་པར་ནི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །རྟོག་གེའི་སྒྲོན་མ་སྙིང་པོའི་དོན། །ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་ལྷ་དབང་བློས། །མུན་པར་བྱས་པ་ཤེས་རབ་ཞབས། །དྲིན་གྱིས་བྲིས་ལས་གསལ་གྱུར་ཅིག །ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་འགྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལས་ལེའུ་གསུམ་པའི་བཤད་པའོ།། །།སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་འབྱུང་གནས་སྦས་པའི་སློབ་མ་སློབ་དཔོན་ཉི་མ་སྦས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།
ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་རྒྱན་གྱི་འགྲེལ་བཤད་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ།
― DTG183_Page_0348 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། པྲ་མཱ་ཎ་པཱརྟི་ཀཱ་ལང་ཀ་ར་ཊཱི་ཀཱ་སུ་པ་རི་ཤུདྡྷ་ནཱ་མ། བོད་སྐད་དུ། ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་རྒྱན་གྱི་འགྲེལ་བཤད་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལྟ་བའི་དྲ་བ་སེལ་བ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སྟོན་པ་ཤེས་འབྱུང་ཆོས་ཀྱི་གྲགས། །གཞན་ལ་ཕན་བྱེད་བླ་མ་ནི། །ཡེ་ཤེས་དཔལ་ལ་རབ་བཏུད་ནས། །རྒྱན་གྱི་བཤད་སྦྱར་བདག་གིས་བརྩམ། །གལ་ཏེ་འདི་ནི་བློ་ལྡན་དག །དོན་སྒྲུབ་དོན་དུ་མ་གྱུར་ཀྱང༌། །བདག་གམ་བདག་དང་འདྲ་བ་འགག །དྲན་པ་ཡི་ནི་དོན་དུ་འགྱུར། །དེ་ས་ན་སློབ་དཔོན་ཤེས་རབ་འབྱུང་གནས་སྦས་བ་འདི་གསུང་རབ་རྣམ་འགྲེལ་མཛད་པ་དཔལ་སློབ་དཔོན་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པས་ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་བསྟན་བཅོས་སུ་བརྩམས་ལ་མ་རྫོགས་པའི་བཤད་པ་ཅན་བགྲེས་པས་ནུས་པ་ཉམས་པར་འགྱུར་བའི་མཛད་པའི་ཁུར་བསྐུར་བའི་བདག་གིར་བྱས་པའི་ཕྱིར་ན་མཐར་འབྱིན་པའི་བརྗོད་བྱ་བརྗོད་པའི་དོན་དུ་ཕྱག་འཚལ་བའི་ཐབས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང་པོ་བརྗོད་དོ། །རྣམ་འགྲེལ་མཛད་པས་ལེའུ་དང་པོའི་བཤད་པ་རྩོམ་པ་ན་ཉན་པ་པོའི་ཉེས་པས་བསྟན་བཅོས་དོན་མེད་པ་ནི་བརྗོད་ཟིན་ཏོ། །འགྲེལ་པ་ལྷག་མར་ནི་སློབ་དཔོན་ལྷ་དབང་བློ་སྙན་པ་ཆེན་པོར་གྲགས་པ་ཡང་རང་གི་དགོངས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ལན་ཅིག་མ་ཡིན་པར་ཤིན་ཏུ་གོལ་བར་གཟིགས་ཏེ། འཆད་པ་པོ་ལ་ལྟོས་ནས་ཀྱང་ཐུགས་མུག་པ་ན་བློའི་ནུས་པ་ཆུང་བ་མེད་པ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་མཛད་དོ། །དེའི་ཐུགས་མུག་པ་དེ་བསལ་བའི་དོན་དུ་ཤེས་རབ་འབྱུང་གནས་སྦས་པ་བདག་ཉིད་ལ་མཁས་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་བཟུང་ནས། བདག་ལྟ་བུ་ཉེ་བར་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་ན། སློབ་དཔོན་གནས་སུ་ཐུགས་མུག་པར་གཟིགས་ཏེ། འགྲེལ་བ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ད་དུང་མ་རྟོགས་པར་གཟིགས་པའི་ཕྱིར་འགྲེལ་བཤད་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་རིག་པ་ལ། ལེན་བྱེད་མཁས་པ་མེད་མོད་དེ་མེད་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ལེན་བྱེད་མེད་པས་འཇིགས་པའི་ཕྱིར་དེས་བརྩམས་པའི་སྐབས་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་བཅོས་ལ་རྒྱན་བྱེད་པར་བཞེད་པ་ན། ལེའུ་གསུམ་གྱིས་བཤད་པ་ལྟར་སློབ་དཔོན་གྱིས་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ངག་དང་པོ་ཡང་བརྗོད་པར་འོས་པ་ཁོ་ནའོ། །འདི་ལྟར་གཞན་གྱི་དོན་དུ་བསྟན་བཅོས་བྱེད་པ་ནི་གཞན་འཇུག་པ་ལ་མཁོ་བའི་ཕྱིར་གདོན་མི་ཟ་བར་བརྗོད་བྱ་བརྗོད་
― DTG183_Page_0349 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དགོས་མོ། །སློབ་དཔོན་གྱིས་ཀྱང་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་གཞན་དུ་དེ་བསྟན་ཀྱང་འདིར་ནི་བསྟན་པ་མ་མཐོང་ངོ༌། །བཤད་པ་རྩོམ་པ་ན། ཡང་དང་པོའི་རྗོད་བྱེད་ལ་ལྷུར་བྱ་བ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ལེའུ་དང་པོ་ཉིད་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་གསུངས་ཀྱི། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་ཚད་མ་གྲུབ་པ་དེས་པ་བསྟན་བཅོས་འདིས་བྱའོ་ཞེས་པ་དེའི་རྩོམ་པ་བརྗོད་པའི་ཤུགས་ལས་སོ། །དེས་ན་འདིས་ནི་བསྟན་བཅོས་དེའི་བརྗོད་བྱ་ཚད་མ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེའི་རང་བཞིན་ངེས་པར་རྟོགས་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་དེར་འཇུག་པ་ལ་གེགས་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཇུག་པ་དགོས་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་གཞན་འཇུག་པའི་དོན་དུ་དགོངས་པ་ཉིད་བརྗོད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཇི་སྐད་དུ། བསྟན་བཅོས་དག་ནི་ཐམས་ཅད་དམ། །ཡང་ན་ལས་ནི་འགའ་ཞིག་ལ། །ཇི་སྲིད་དགོས་པ་མ་བརྗོད་པ། །དེ་སྲིད་དེ་ནི་སུ་ཞིག་འཛིན། །ཞེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་སྒྲ་རྣམས་ཕྱིའི་དོན་དང་མ་འབྲེལ་ཡང་འཇུག་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དོན་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དག་གི་འབྲས་བུར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་འདི་ལ་ངེས་པ་ཅི་བྱ། དགོས་པ་དང་པོ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་ནི་སྐབས་སུ་བབ་པ་ཡིན་ཏེ། དགོས་པ་བརྗོད་པས་འབྲེལ་པ་བཞིན་དུ་བརྗོད་བྱ་རྟོགས་པ་འཕེན་པའི་ཕྱིར་དགོས་པ་ཉིད་བརྗོད་པར་རིགས་སོ། །འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་བརྗོད་བྱེད་ཀྱི་ཆའི་དགོས་པ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་བརྗོད་བྱ་བསྟན་པ་ཉིད་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་བྱ་མ་ཤེས་པར་དེ་མི་ཤེས་པས་བརྗོད་བྱ་ཤེས་པ་འཕེན་པ་ཁོ་ནའོ། །བརྗོད་བྱའི་དགོས་པ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན་ཡང། བརྗོད་བྱ་མ་ཤེས་ན་དེ་གང་གི་དགོས་པ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་བྱ་མ་ཤེས་པར་བརྗོད་བྱའི་ཤེས་པ་འཕེན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བས་ན་འཇུག་པ་ལ་མི་མཁོ་བའི་ཕྱིར་དང་གཞན་དུ་ཡང་རྟོགས་པ་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར། ངག་དང་པོ་བརྗོད་བྱ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་གྱི་འོན་ཀྱང་དགོས་པ་ཉིད་དེ་འཇུག་པ་ལ་མཁོ་བའི་ཕྱིར་དང༌། མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དང་པོར་གདོན་མི་ཟ་བར་བརྗོད་བྱ་བརྗོད་དགོས་སོ་ཞེས་ཅི་ལྟར་བརྗོད་ཅེ་ན། འདི་ལ་བརྗོད་པ་གང་གིས་དགོས་པ་བརྗོད་པར་ངེས། སྒྲའི་འམ། དོན་གྱི་འམ། གཉི་གའི། དེ་ལ་སྒྲའི་དགོས་པ་ནི་བརྗོད་བྱ་རྟོགས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསྟན་པས་ཅི་བྱ་སྟེ། རྟོགས་ཟིན་པ་སྟོན་པ་དོན་མེད་
― DTG183_Page_0350 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་ཐུན་མོང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན། དེའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་འཇུག་པ་ཡང་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱད་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་ལོག་རྟོགས་བཟློག་པའི་སྒོ་ནས་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་པས་ཁྱད་པར་དུ་འདོད་ན། དེ་ཡང་ཐུན་མོང་བ་ཡིན་པས་དེའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་འཇུག་པ་ཡང་ཁྱད་པར་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་བརྗོད་བྱ་སྤྱིར་བསྟན་ན་སྒྲའི་ཆའི་དགོས་པ་རྟོགས་པ་ན། བརྗོད་བྱའི་ཁྱད་པར་གྱི་མཐར་ཐུག་པ་རྟོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། དགོས་པ་བརྗོད་པར་རིགས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་བརྗོད་བྱའི་ཁྱད་པར་གདོན་མི་ཟ་བར་བརྗོད་པར་བྱ་བར་འགྱུར་ལ། དེ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་ངག་དབང་པོའི་དོན་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚེ་ཡང་དགོས་པ་ཤེས་པར་འདོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟོགས་པ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་འགའ་ཞིག་དེའི་བུར་རྟོགས་པ་ཉིད་གཞན་དེའི་ཕར་རྟོགས་པ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། འདི་འདིའི་བརྗོད་བྱའོ་སྙམ་པའི་རྟོགས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བརྗོད་བྱ་འདི་བརྗོད་པ་ནི་བསྟན་བཅོས་འདི་དགོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ནང་དུ་སྡུད་དོ། །གང་གིས་དགོས་པ་ཁྱད་པར་བརྗོད་པས་ཀྱང་ངག་དང་པོའི་དོན་བྱས་པར་འགྱུར་བ། ཅི་ལྟར་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར། སྤྱིར་བརྗོད་བྱ་སྟོན་པའི་དགོས་པ་རྟོགས་པས་ན། བརྗོད་བྱ་ཁྱད་པར་གྱི་མཐར་ཐུག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། གདོན་མི་ཟ་བར་སྟོན་པའི་བརྗོད་བྱའི་ཁྱད་པར་བསྟན། ངག་དང་པོ་དོན་བྱ་བར་འགྱུར་བར་དེ་བཞིན་དུ་སྤྱིར་བརྗོད་བྱ་འགའ་ཞིག་རྟོགས་པས་ཀྱང་དགོས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་མཐར་ཐུག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་སྒྲུབ་བོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། བརྗོད་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་སྒོ་སྤངས་ནས་དགོས་པའི་ཁྱད་པར་མི་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ།། བརྗོད་བྱ་ནི་རང་ཉིད་འགྲུབ་པོ། །དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་མངོན་སུམ་གྱིས་རང་གི་མཚན་ཉིད་འཛིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་བྱེད་པ་གཙོར་གྱུར་པ་ཡིན་ཡང༌། མངོན་སུམ་གྱི་གཟུང་བྱ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་ལས་ལ་གཙོར་ཕྱོགས་པ་ཡིན་གྱི། །ཤེས་པའི་དབང་དུ་བྱས་པས་འཛིན་པའི་བྱེད་པ་སྤྱིར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཛིན་པའི་བྱེད་པའི་སྤྱི་ཡང་ལས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དེ་ཉིད་ལས་ཁྱད་པར་དུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། བྱ་བ་ལ་ནི་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདི་འདིས་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ཡི་བརྗོད་བྱ་འདི་ཡིན་ནོ། །དེ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་དགོས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། རྗོད་བྱེད་ལ་འཇུག་པ་ཡང་འཕངས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་བརྗོད་བྱ་
― DTG183_Page_0351 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྟན་པའི་མཚན་ཉིད་དགོས་པ་རྟོགས་ཀྱང་མི་འཇུག་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དགོས་པ་བརྗོད་ཀྱང་མི་འགྱུར་ཏེ། བརྗོད་པས་ཀྱང་རྟོགས་པ་སྒྲུབ་པ་ན། དགོས་པ་འཇུག་བསྒྲུབ་པ་ཉིད་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགོས་པ་རྟོགས་པ་དེ་ཡང་གལ་ཏེ་སྤྱིར་བསྟན་བཅོས་དབང་དུ་བྱས་པ་ལས་གྱུར་ཀྱང་མི་འཇུག་ཏུ་ཆུག་ཀྱང༌། བརྗོད་བྱའི་སྒོ་ནས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་གྱུར་པ་ནི་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དགོས་པའི་ཁྱད་པར་རྟོགས་པ་བཞིན་དུ་འཇུག་པ་ཡང་བརྗོད་བྱ་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཕགས་ནས་གནས་པའི་ཕྱིར་ན་ཉེ་བར་མཁོ་བའི་ཁྱད་པར་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་དགོས་པའི་སྒོ་ནས་ནི་འཇུག་པ་ལ་མཁོ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། རིམས་སེལ་བའི་མཐའ་ཡས་ཀྱི་རིན་པོ་ཆེ་ཉེ་བར་སྟོན་པ་ལ་ཡང་འཇུག་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་དགོས་པ་མེད་པའི་སྒྲོ་འདོགས་བཟློག་ནས། དགོས་པ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་པར་མི་ནུས་པའི་བརྗོད་བྱའི་བློ་བསལ་བ་ན། བརྗོད་བྱ་ཡང་འཇུག་བྱེད་ཡིན་ནོ། །བརྗོད་བྱ་ཡོད་པ་དགོས་པ་མེད་པས་ལྡོག་པར་ཡང་བསྟན་པར་མི་ནུས་ཏེ། སེའུ་བཅུ་ལ་སོགས་པའི་ངག་ལ་ནི་བརྗོད་བྱ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དགོས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །བྱ་རོག་གི་སོ་བརྟག་པ་ཉེ་བར་དགོད་པ་ཡང་ཉེ་བར་མཁོ་བ་ཡིན་ཏེ། བརྗོད་བྱའི་དགོས་པ་བསམ་པའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྗོད་བྱེད་ཀྱི་དགོས་པ་དེ་ནི་དེའི་བརྗོད་བྱ་ཡོད་པ་མེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བརྗོད་པར་བྱ་བ་ནི་ཡོད་ཀྱང་དེའི་རང་བཞིན་ངེས་པར་བརྟགས་ན་བསྒྲུབ་པར་མི་ནུས་པ་བཞིན་དུ་དགོས་པ་མེད་པ་ལོག་པར་རྟོགས་པ་ཡང་འཇུག་པའམ། མ་ལོག་ན་ཡང་ལྡོག་པ་ཡིན་ནོ། །ལྡོག་པ་རྟོགས་པ་དེ་ཡང་དེའི་རང་བཞིན་རྟོགས་ན་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་འཇུག་པ་ལ་མཁོ་བའི་ཕྱིར་དང་ཧ་ཅང་ཐལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་སྤྱིར་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ངག་དང་པོས་བརྗོད་བྱ་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དགོས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ངག་དང་པོས་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་དགོས་པ་བརྗོད་པར་རེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་བརྗོད་བྱའི་དགོས་པ་བརྗོད་པར་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཆོས་མཆོག་གིས། གལ་ཏེ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡང་དགོས་པ་མེད་པ་ཡིན་ན་ནི། རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་དགོད་པའི་རྩོམ་པ་ཡང་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་བརྗོད་བྱའི་དགོས་པ་ཉིད་ངག་དང་པོས་བརྗོད་པར་ངེས་སོ། །ངག་གི་དགོས་པ་དོན་རྟོགས་པ་དང་དེའི་
― DTG183_Page_0352 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡུལ་གྱི་བརྗོད་བྱ་ཡོད་ཅས་ཏེ་གཞན་འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་བྱས་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་འབྲས་བུ་བྱེད་ན་ནི་དེའི་ཕྱིར་དེ་བརྗོད་པའི་བསྟན་བཅོས་ལ་འཇུག་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་ཟེར་བ་ལྟ་བུའོ། །གཞན་ངག་དེ་ཡང་སྐབས་མ་ཡིན་པ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། བསྟན་བཅོས་ལ་འཇུག་པར་འདོད་པས་ནི། དེ་ལ་གནས་པའི་དགོས་པ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གཞན་ལ་དགོས་པ་བསྟན་པ་ནི་གཞན་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པར་མི་རིགས་སོ། །བསྟན་བཅོས་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་ཁྱད་པར་གྱི་དོན་སྟོན་པར་ནུས་པའི་ཚིག་ལ་བརྗོད་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་ཙམ་ལ་མ་ཡིན་ཞིང་དོན་སྟོན་པའི་ནུས་པས་སྟོང་པའི་ཚིག་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལ་བརྟེན་པའི་དགོས་པ་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེས་བུའི་དོན་འགྲུབ་པ་ཐམས་ཅད་ནི་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ནི། ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་བསྟན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཞེས་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་དགོས་པའི་དགོས་པ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ནི་མ་འབྲེལ་ཏེ། ཅི་ལྟར་བསྟན་བཅོས་ལ་འཇུག་པར་འདོད་པ་ལ་བརྗོད་བྱའི་དགོས་པ་སྟོན་པ་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་དགོས་པའི་དགོས་པ་བརྗོད་པ་ཡང་ངོ༌། །བརྗོད་བྱ་ཙམ་བཞིན་དུ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་དགོས་པ་ཙམ་ཡང་བསྟན་བཅོས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་གཅིག་པར་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་གལ་ཏེ་བསྟན་བཅོས་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་དགོས་པ་བསྟན་བཅོས་སུ་བསྙད་པ་དེའི་ཚེ་ན་བརྗོད་བྱ་ཙམ་དེ་བཞིན་དུ་བསྙད་པར་མཚུངས་སོ། །ཅི་ལྟར་བསྟན་བཅོས་དང་དགོས་པ་དག་གི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཉིད་ཉེ་བར་གདགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། བསྟན་བཅོས་དང་བརྗོད་བྱ་ངག་གི་བརྗོད་བྱ་དང་བརྗོད་བྱེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡང་ངོ༌། །ཅི་སྟེ་ཉེ་བར་གདགས་པས་དེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་འཇུག་པ་མི་འགྲུབ་ཀྱི། དགོས་པའི་དགོས་པ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་བསྟན་བཅོས་ལ་འཇུག་པ་ནི་དངོས་པོ་གནས་ལུགས་ཉིད་ཀྱིས་འགྲུབ་སྟེ། བརྒྱུད་པས་དེ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་དང་པོའི་ས་བོན་བཞིན་ནོ། །བརྗོད་པར་བྱ་བ་ནི་བསྟན་བཅོས་དང་མ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེའི་འབྲས་བུ་ཡང་དེ་དང་འབྲེལ་བར་ཇི་ལྟར་འགྲུབ་སྙམ་ན། བདེན་ཏེ། འོན་ཀྱང་
― DTG183_Page_0353 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེའི་བྱ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བ་དེའི་རྒྱུ་ལ་འབད་པ་དེ་བཞིན་དུ། དེ་གསལ་བར་བྱེད་པའི་སྒྲོན་མ་ལ་ཡང་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་ལས་ཡོད་པར་འགྲུབ་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པས་དོན་དུ་གཉེར་བ་དག་ཡོད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། ཅི་ལྟར་གསལ་བྱའི་དོན་བྱ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བ་གསལ་བྱེད་ལ་འཇུག་པ་དེ་བཞིན་དུ། བརྗོད་བྱའི་དོན་བྱ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཡང་རྗོད་བྱེད་ལ་འཇུག་གོ །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ནི་གནས་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྗོད་བྱེད་ལ་འཇུག་པར་འདོད་པ་ལ། བརྗོད་བྱའི་དོན་བྱ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་མཚུངས་སོ། །དེ་ལྟར་གལ་ཏེ་བསྟན་བཅོས་ལས་གཞན་པ་ཙམ་གྱི་བརྗོད་བྱའི་དོན་བྱ་བ་བརྗོད་པ་འགོག་ན། དེའི་ཚེ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་དགོས་པའི་དོན་བྱ་བ་བརྗོད་པ་ཡང་འགོག་པར་ཐལ་ལོ། །ཅི་སྟེ་གཞན་ཉིད་ཡིན་ཡང་ཁྱད་པར་ཡོད་པར་བརྗོད་ན། བརྗོད་བྱ་ལ་ཡང་དེ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །གཞན་ཡང་རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་ལུས་ནི་གཉིས་ཏེ། སྒྲ་དང་དོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་གལ་ཏེ་ཚད་མ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་བརྗོད་བྱའི་དགོས་པ་ཡང་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དགོས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཡན་ལག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལག་པའི་འབྲས་བུ་ནི་ལུས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྟེ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་བརྗོད་བྱ་ཙམ་ནི་བསྟན་བཅོས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་མ་འབྲེལ་ཏེ། བརྗོད་བྱ་བསྟན་བཅོས་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ཙམ་བཀག་ན་ནི་ཇི་ལྟར་མི་དམིགས་པ་ཙམ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟར་དེའི་ཁྱད་པར་རམ། ཅི་ལྟར་ས་བོན་ཙམ་སྐྱེད་བྱེད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟར་རྫས་གཞན་དང་ལྷན་ཅིག་པ་འདོད་གྲང་ན། གཉི་ག་ལྟར་ཡང་ཚིག་སྔ་མའི་དོན་འགོག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལ་ནི་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་སྒོ་ནས་ལོག་པར་རྟོགས་པ་ཡང་མེད་དོ། །དེས་ན་རྫས་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་ཙམ་ལུས་པའི་ཕྱིར། གཉི་ག་བསྟན་བཅོས་ཡིན་པར་བརྗོད་པར་འགྱུར་བས་ཅི་ལྟར་དོན་བསྟན་བཅོས་ཡིན་པ་བཀག །དེས་ན་དེ་བཀག་ན་བརྗོད་བྱ་བསྟན་བཅོས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རང་གི་ཚིག་དང་འགལ་ལོ། །ཚིག་ལ་ནི་ཁོ་བོ་ཅག་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་བརྗོད་བྱ་བསྟན་བཅོས་ཡིན་པ་འགོག་པར་འདོད་ན་དེའི་ཚེ་སེའུ་བཅུ་ལ་སོགས་པའི་ངག་ཀྱང་བསྟན་བཅོས་སུ་ཐལ་ལོ། །ཅི་སྟེ་འདི་ལ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དོན་སྟོན་པར་ནུས་པའི་ཚིག་བསྟན་
― DTG183_Page_0354 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཅོས་སུ་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེས་བཤད་ཟིན་ཏོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་རིགས་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་ཕྱོགས་འདི་ལ་གསལ་བྱའི་དཔྱད་པ་ཡང་འཇུག་པས་སྐབས་འགོག་པར་བྱེད་དོ། །གསལ་བྱ་ལ་དགོས་པ་མེད་ན་གསལ་བྱེད་ཚོལ་བ་འབྲས་བུ་མེད་པའི་ཕྱིར། བརྗོད་བྱའི་དགོས་པ་བསྟན་པ་བཟློག་ཏུ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུའི་དོན་བསྒྲུབ་པ་ཡང་བརྗོད་པའི་དགོས་པ་ཡིན་པ་ལ་འཐད་པར་དཀའ་བ་མེད་དོ། །འདི་ལྟར་བསྟན་བཅོས་ལ་འཇུག་ཅིང་དེའི་འབྲས་བུ་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། གཞན་དུ་ནི་དགོས་པ་དཔྱད་པའི་ཕྱིར་འཐད་དཀའ་བར་དོགས་པ་ཡིན་ན། དེ་ཡང་བཤད་མ་ཐག་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ།། དེའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་ཆོས་མཆོག་གིས་བརྗོད་བྱའི་དགོས་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེགས་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་དེའི་ཡང་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ལུས་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་སྐྱོན་ཆགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཅི་སྐད་དུ་རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་ལུས་ནི་གཉིས་ཏེ། སྒྲ་དང་དོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཅི་ལྟ་བར་རང་རང་གི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་ཡིན་ཡང༌། ངག་གི་རང་བཞིན་ལས་གཞན་ལ་ནི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ཐ་སྙད་མི་དམིགས་སོ། །བརྗོད་བྱ་འབའ་ཞིག་བསྟན་བཅོས་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ནི་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར། ནམ་ཡང་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ཐ་སྙད་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །མངོན་པར་བརྗོད་པའི་གནས་སྐབས་ན་འདྲེའོ་ཞེ་ན། ཡོད་མོད་ཀྱི་དེའི་རང་བཞིན་གྱི་ནི་སྐྱེས་བུའི་དོན་སྒྲུབ་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཅི་ལྟར་བརྗོད་བྱའི་དགོས་པ་བསྟན་ཏེ། ཕྱི་རོལ་བརྗོད་བྱ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྣང་བ་དང་བརྟག་པར་བྱ་བ་དག་གཅིག་ཏུ་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དངོས་པོའི་ཚོགས་དེ་ཉིད་ལ་ཡང་བསྟན་བཅོས་ཐ་སྙད་དུ་ཐལ་ལོ། །བརྗོད་བྱ་འབའ་ཞིག་བསྟན་བཅོས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ། །འདྲེས་པ་དང་སོ་སོ་བ་དག་ཐ་དད་པར་ཞེན་ན་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དོན་མེད་དོ། །ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དོན་སྟོན་པར་དུས་པའི་ཚིག་བསྟན་བཅོས་ཡིན་ནོ་ཞེས་སློབ་དཔོན་ཀ་མ་ལ་ཤཱི་ལས་རིགས་པར་བརྗོད་དོ། །གང་ཡང་ལེའུ་དང་པོའི་བཤད་པ་དེ་སྐད་དུ་སྨྲ་བའི་རིག་བྱེད་དེ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ལུས་ཐམས་ཅད་ལ་ཚད་མ་དང་འགལ་བ་མ་བསལ་བར་ཞེས་བྱ་བ་དེར་ནི། ངག་གི་དུམ་བུ་ཉིད་ལུས་ཀྱི་སྒྲས་བརྗོད་པ་ཡིན་ལ། ཚད་མ་དང་འགལ་བ་ཉིད་ནི་བརྗོད་བྱའི་སྒོ་ནས་བསྙད་པ་ཉིད་དེ་དཔེར་ན་ཚིག་བདེན་པའམ།
― DTG183_Page_0355 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་བདེན་པ་ཞེས་བྱ་བའམ། ཚད་མ་ལུང་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་དང་བརྗོད་བྱ་ནི་བསྟན་བཅོས་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་དག་དང་པོ་བརྗོད་བྱའི་དགོས་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེས་ཀྱང་གཞུང་བཙུགས་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་ཡང་ངེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་དགོས་པ་མེད་པའི་བརྗོད་བྱ་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་བྱམ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་གདོན་མི་ཟ་བར་བརྗོད་པར་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བསྟན་བཅོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་ནི་སྣ་ཚོགས་སོ། །རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་དོན་ནི། དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་གི་ལམ་སྟོན་པ་ལྟ་བུའོ། །ཤུགས་ཀྱིས་འཕངས་པའི་དོན་ནི་སྨན་པའི་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལྟ་བུའོ། །དཔག་པར་བྱ་བའི་དོན་ནི་ཚད་མ་སྟོན་པ་བཞིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་དུ་མ་གྲགས་པའི་དོན་ནི། མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པའི་བསྟོད་པ་བཞིན་ནོ། །མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པའི་ལས་ཀྱིས་ནི་དགོས་པ་འགའ་ཞིག་སྤྱིར་ཡང་རྟོགས་པའམ། ལུང་མ་གཏོགས་པར་ཚད་མ་གཞན་གྱིས་དཔག་པར་ནུས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་འདྲ་བའི་འབྲས་བུ་བརྗོད་པར་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །དཔག་པར་བྱ་བའི་དོན་ལ་ནི་འདོད་པ་སྤྱོད་དེ། གཞན་གྱི་ངལ་བ་མི་བཟོད་པ་སྐྱེས་བུའི་དོན་མཆོག་ལ་བརྩོན་པ་དག་བསྟན་བཅོས་ལ་གུས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་སེམས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ལོག་པར་རྟོགས་པ་མང་བས་བརྗོད་པ་ཡང་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དུ་ན་བརྗོད་པའི་སྐབས་ཅི་ཡོད་དེ། རྟོགས་ཟིན་པ་སྟོན་པ་ལ་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཚེ་ནི་བརྗོད་བྱ་ཙམ་ཐོས་པ་དགོས་པ་ཡོད་པའམ་མེད་པའམ་འདོད་པའམ་མི་འདོད་པ་ངེས་པས་འཇུག་པའམ་ལྡོག་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཚེ་ན་བརྗོད་བྱའི་ཆའི་དགོས་པར་ངེས་པ་མེད་ལ། གང་གིས་དེ་བརྗོད་པར་ངེས་པར་སྲིད་པ་བརྗོད་བྱའི་དགོས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དོན་དུ་གཉེར་བ་འཇུག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་དགོས་པ་དགོས་པའི་ཆེད་ཀྱང་སྲིད་དེ། དཔེར་ན་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་དེ་ཁོ་ན་སྟོན་པའི་བསྟན་བཅོས་ལ་འཇུག་པ་བཞིན་ནོ། །སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ལ་ནི་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ལ། དེའི་ཚེ་ཆོས་དང་ལྡན་པ་དག་གི་དོན་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་བྱས་ནས་འཇུག་པ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་སྤྱད་པ་མི་མཁོ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཕུང་པོ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་སྔོན་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་
― DTG183_Page_0356 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ན་ནི་དེ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་སྐད་ཅིག་མའི་དོན་བྱེད་པ་དོན་དུ་གཉེར་བར། སྐད་ཅིག་མ་དེ་ཉིད་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་གྱུར་པ་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་ངེས་པར་རྟོག་པ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་སྔོན་པོ་ཉིད་དུ་རྟོག་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཐམས་ཅད་དུ་འཇུག་ཏུ་གནང་ན་སྐད་ཅིག་ཉིད་བརྟག་པ་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་ཅི་ཡོད། དེས་ན་སྐད་ཅིག་མའི་ཡང་དོན་བྱ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྐད་ཅིག་མའི་སྤྱད་པ་ལ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་སྤྱོད་པའི་དགོས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་སོ། །འདི་ལྟར་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ངེས་པས་བསྒོམས་པའི་སྒོ་ནས་དེ་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་རང་བཞིན། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་འབྲལ་བའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ། །འོ་ན། དོན་བྱེད་ནུས་པ་མ་ཡིན་ལ། །དེ་འདོད་བརྟགས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་པ་དེ་ཅི་ལྟར་དྲང་ཞེ་ན། བདེན་ཏེ་སྣང་བཞིན་པའི་ཆོས་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་བརྟགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དེ་བརྗོད་དེ། སྒྲའི་དོན་བཞིན་ནོ། །ཆོས་ཅན་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་འདོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་པ་ཡང་བསྟན་པར་ངེས་པ་མེད་དོ། །གཉི་གའི་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་གཉི་གའི་བརྗོད་བྱ་ནི་གཉིས་པོ་ཡིན་ལ། དེ་གཉིས་བསལ་ན་གཞན་ཅི་ཞིག་ལུས། འདྲེས་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱང་བསལ་ཟིན་ཏོ། །གང་ཞིག་བརྗོད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལ་ནི་དགོས་པ་ཡང་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །དེས་ནི་སྐྱེས་བུ་འཇུག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་ནི་བསྟན་བཅོས་ཉན་པའི་སྔོན་རོལ་དུ་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་དེ་ཉིད་བརྗོད་པར་ངེས་སོ། །གལ་ཏེ་མ་ཤེས་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་འཇུག་པ་ལ་མཁོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཇུག་པ་བསྒྲུབ་པ་ནི་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཡིན་ན། བརྗོད་བྱ་ནི་འགའ་ཡང་དོན་དུ་གཉེར་བ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་བརྗོད་བྱའམ་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་དགོས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་མ་ཤེས་པའི་བརྗོད་བྱ་བསྟན་པས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། དགོས་པ་བརྗོད་བྱ་མ་ཡིན་པས་ན་དགོས་པ་གཉིས་ཀྱི་རྟོགས་པ་ནང་དུ་འདུས་པ་ཅན་གྱི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་བརྗོད་པར་བྱས་པ་ནི་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར།
― DTG183_Page_0357 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཇུག་པ་ལ་མཁོ་བ་མེད་པ་ཉིད་འདིར་མ་གྲུབ་པོ། །གང་དུ་བརྗོད་བྱ་དེའི་དགོས་པ་བརྗོད་པ་དེར་ཡང༌། དགོས་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རིམས་ནད་སེལ་བའི་མཐའ་ཡས་ཀྱི་རིན་པོ་ཆེ་སྟོན་པ་ལ་ཡང་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དགོས་པ་ཡང་ཐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རྟོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་པ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པས་ན་དེས་ན་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་དགོས་པ་གཉི་ག་ལ་ལྷུར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །རྗོད་པ་ཉིད་གཅིག་ལ་ངེས་ཀྱི་ལྷུར་བྱ་བ་ནི་ཤུགས་བཞིན་དུ་དུ་མ་ལ་མི་འགལ་ལོ། །ལྷུར་བྱ་བ་ནི་དགོས་པ་བརྗོད་པར་འདོད་དོ། །དགོས་བ་བརྗོད་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་དེའི་བརྗོད་བྱ་འཕངས་སོ་ཞེས་ཀྱང་རྟོགས་པར་མི་བྱ་སྟེ། སྐྱེས་བུ་དོན་འགྲུབ་པའི་རྒྱུར་འདིར་བསྟན་ཏོ་ཞེས་སྤྱིར་བརྗོད་པས་ཀྱང་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་མི་ནུས་པའི་དགོས་པ་ལྡོག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བརྗོད་བྱ་དང་རྗོད་བྱེད་དག་གི་དགོས་པ་གཉིས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་འཇུག་པ་ལ་མཁོ་བས་ལྷུར་བྱ་བ་མཚུངས་སོ། །དེས་ན་བརྗོད་བྱ་འབའ་ཞིག་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱའི་དེའི་ཚེ་དགོས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་བརྗོད་བྱ་བསྟན་པར་བརྗོད་བྱ་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཞེས་མི་རྟོགས་པའམ། ཡང་ན་བརྗོད་བྱ་མ་བརྗོད་ན་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་ཚོགས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ། དོན་གཞན་དང་གཞན་བརྗོད་པའི་དག་གི་ཆའོ་ཞེས་ཐེ་ཚོམ་འདིར་འགྱུར་ལ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་མི་འཇུག་གོ །ཤེས་པར་འདོད་པས་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་དུ་མཚུངས་པར་ཐལ་བ་ན་ལྡོག་པ་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དོན་དུ་གཉེར་བ་འབའ་ཞིག་གི་ཤེས་པར་འདོད་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་འཇུག་པར་མི་ནུས་ཏེ། སྨན་ལ་ནད་པས་བཞིན་ནོ། །བརྗོད་ན་ནི་བསྟན་བཅོས་དང་བརྗོད་བྱ་དག་གི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་ཐེ་ཚོམ་འཇུག་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དག་དང་པོ་ནི་འཇུག་པའི་ཡན་ལག་གི་རྗོད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་བར་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདི་ཅི་ལྟར་ངག་དང་པོ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལ་ཁ་ཅིག་ན་རེ་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་མེད་པར་ནི། རིག་བྱེད་ལ་སོགས་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ལས་མཚན་ཉིད་མི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ལེའུ་དང་པོའོ།། །།དེ་ནས་རང་གི་དོན་འཕེལ་བའི་རྩ་བར་གྱུར་པས་མངོན་སུམ་
― DTG183_Page_0358 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱི་ལེའུའོ། །རང་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་མངོན་སུམ་ལ་རག་ལས་པའི་ཚད་མ་ཡིན་པས་མངོན་སུམ་གྱི་འོག་ཏུའོ། །དེའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ནི་གཞན་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་གོ་རིམས་འདི་ལ་རྩོད་པ་འཇུག་པ་ག་ལ་ཡོད་ཟེར་རོ། །དེའི་རྗེས་སུ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་གཞན་དག་ཀྱང་ཡོད་པ་ནི་ལྷ་དབང་བློ་ལ་སོགས་པ་ནི་ལེའུའི་གོ་རིམས་ལ་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ཏེ། སློབ་དཔོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་པོར་བཤད་པ་ནི་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྐོང་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་འདིར་རིགས་པ་ཡལ་བར་དོར་བར་མི་ནུས་པས་ཅུང་ཞིག་བརྗོད་དོ། །གལ་ཏེ་ཚུལ་འདིས་འདི་འདྲ་བའི་གོ་རིམས་རིགས་སོ་ཞེས་བརྗོད་པས་གང་གི་ཚེ་རང་གི་སྤོབས་པ་ཙམ་གསལ་བར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་སློབ་དཔོན་གྱི་བཤད་པར་རྩོམ་པས་སློབ་དཔོན་གྱི་གོ་རིམས་བསལ་ནས་རང་གིས་བརྟགས་པའི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པས་སློབ་དཔོན་གྱི་ལེའུའི་གོ་རིམས་མི་ལེགས་པར་བསྟན་པས་ཅི་ཞིག་ཐོབ། སློབ་དཔོན་གྱི་གོ་རིམས་ཀྱང་ཅི་ཞིག་ཐོབ། དེ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདི་ནི་ལག་པས་འོད་ཟེར་གྱི་ཕྲེང་བ་ཅན་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་འགེགས་པར་བཟོད་པ་དང་མཚུངས་ཏེ། རྩ་བའི་པོ་ཏི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འདོད་པ་དེའི་གོ་རིམས་ཚིག་ཙམ་གྱིས་དགག་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཚད་མར་མི་བྱེད་ན་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་སློབ་དཔོན་གྱི་ཡིན་པར་ཡིད་ཆེས་པ་མེད་པར་ཐལ་ལོ། །པོ་ཏིར་ཀུན་དུ་སྤྱད་པ་ནི། སློབ་དཔོན་ལྷ་དབང་བློ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་ཚད་མ་སླུ་བ་མེད་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཡིད་ཆེས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེས་བཤད་ཟིན་ཏོ་རིགས་པ་ཉིད་ཡིད་ཆེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེན། གོ་རིམས་དེ་མི་རིགས་པ་ཉིད་ཡིན་པ་ནི་བླའོ། །སློབ་དཔོན་གྱིས་མ་ཡིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་བུ་ཚད་མ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་སློབ་དཔོན་གྱི་བཞེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །རིག་པ་ཉིད་ལ་ཡང་སློབ་དཔོན་གྱིས་ཡིན་པ་ཉིད་བཀག་པ་ཅི་ཡོད་དེ་བདག་ཉིད་མ་རྟོགས་པ་ཅི་སྟེ་མི་བརྗོད། གང་གིས་རྣམ་པ་གཞན་དུ་བྲིས་ནས་བྲི་བའི་ངལ་བ་ལ་བརྟེན་པ་ལྷ་དབང་བློ་ཡང་དེའི་གོ་རིམས་བཤད་པ་ལ་ནུས་པ་ཉམས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད། དེ་ལྟ་བུའི་འབྲས་བུ་ཡང་ཅི་ཞིག་ཡིན། འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། པོ་ཏིང་དེ་ལྟར་མཐོང་བ་ལ་ཡང་འཁྲུལ་པ་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཡིན། དང་པོ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་
― DTG183_Page_0359 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཤད་པ་ནི་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། པོ་ཏིར་གཞན་དུ་བཤད་པ་མཐོང་ཡང་བཤད་པའི་གོ་རིམས་གཞན་གྱིས་གཞུང་ལས་ཡང་གི་རིམས་ཐ་དད་པར་ངེས་པ་ནི། གང་དུ་ཡང་མེད་དེ། ག་པ་རྣམས་སུ་ཡང་ལན་སྟོང་དུ་དེ་ལྟར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྱིས་པ་ལ་ཡང་བྷུའི་རྐང་པ་དང་པོ་ཐོས་པ་ན། དེ་ཉིད་རྐང་པ་དང་པོ་ཡིན་པར་ངེས་པར་མི་འཛིན་ཏེ། བསྟན་པ་ཅེས་འཆད་པ་ལས་བརྩོན་པ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་པོ་མ་ངེས་ཀྱི། གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །གཞན་ཡང་གང་དུ་གཉི་ག་བརྗོད་པ་ངེས་པ་དེར་གཙོ་བོ་ཡང་ཡན་ལག་གི་དངོས་པོ་ཅི་ལྟ་བ་དེ་ལྟར་བཞག་རག་སྟེ། འདི་ལ་ཞེན་པས་ཅི་བྱ། དགོས་པ་མ་བརྗོད་པར་ནི་བརྗོད་བྱ་ཉིད་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལ་བསམ་མི་དགོས་སོ། །དགོས་པ་མ་བརྗོད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གྲགས་པ་དང་ཤུགས་ཀྱིས་འཕངས་པའོ། །དེ་གཉི་ག་ཡང་འདིར་དགོད་པར་འགྱུར་རོ། །བསྟན་བཅོས་དང་ངག་དང་པོ་དོན་གཅིག་ན། གཉིས་དོན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་མ་འབྲེལ་པ་ཉིད་དོ། །ངག་དང་པོས་ནི་རིགས་གཞན་ཙམ་ལས་རྣམ་པར་ཆད་པ་སྟོན་ལ་བསྟན་བཅོས་ཀྱིས་ནི་དེའི་རིགས་ཅན་ཉིད་སྒྲོ་འདོགས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་ཆད་པར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་གཏམ་སྒྲོགས་པ་ཙམ་ངག་དང་པོ་དེས་བསྟན་བཅོས་དེའི་དོན་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བསྟན་བཅོས་ཀྱིས་ནི་དག་དེའི་འགྱུར་ཏེ། འོན་ཀྱང་བསྟན་བཅོས་གོམས་པ་ལས་སོ། །དེ་ལ་ནི་འཇུག་པ་ལ་མཁོ་བའི་ཕྱིར་ངག་དང་པོར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་ལས་ངག་དང་པོ་འཇུག་པ་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་འདི་འདིར་བརྗོད་བྱ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ཚད་མ་ཅི་ཡོད་དེ། ངག་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངེས་པ་མེད་པར་འཇུག་ན་ནི་དང་པོ་ཡང་ཐལ་བའི་ཕྱིར། དག་དང་པོས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེ་ན། འདི་ལ་ཁ་ཅིག་ན་རེ། ངག་དང་པོ་ནི་འཇུག་པའི་དོན་དུ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་གང་ཞིག་བརྗོད་པར་བྱ་བས་སྟོང་པ་དེ་ནི་བརྩམ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པས་ཕྱིར་འཇིལ་བར་བྱེད་པ་ལ། མ་གྲུབ་པ་བརྗོད་པའི་དོན་དུ་ཡིན་ལ། བསྟན་བཅོས་ཀྱང་དེ་གཞུང་གཟུགས་པའི་དོན་དུའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ནི་མ་གྲུབ་པའི་བརྗོད་པའི་སྒོ་ཉིད་ནས་འཇུག་པའི་དོན་དུའོ་ཞེས་ཁ་སྐོང་
― DTG183_Page_0360 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་བྱེད་དོ། །དེ་གཉི་ག་ཡང་ཆོས་མཆོག་གི་འདོད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་བསལ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རྒྱ་མི་བསྐྱེད་དོ། །གང་ཡང་ཛ་ཡན་ཊ་ན་རེ། འདི་ནི་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་བསྟན་བཅོས་མཐའ་དག་གི་དོན་དམ་འཆའ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་གཞན་དོན་གྱི་རྗེས་དཔག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྒྲ་མི་རྟག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གཞན་དུ་ཆད་མ་ཡིན་ནོ། །དམ་བཅའ་བ་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཡུལ་ཉེ་བར་སྟོན་པའི་ཕྱིར། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་དོ། །འོ་ན་ཅི་ལྟར་བཀག་ཅན། ཁྱབ་པ་བརྗོད་པ་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ལ་མི་མཁོ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །འདི་ནི་རིགས་པ་དང་སློབ་དཔོན་གྱི་བཞེད་པ་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཡལ་བར་དོར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དམ་བཅའ་བའི་དོན་ཐོས་པའི་རྟོག་ལྡན་ནི། སྐྱེས་བུ་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ངེས་པར་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་མ་ངེས་པའི་རང་བཞིན་དུ་གསལ་ཡང་བསྟན་བཅོས་བྱེད་པ་གཞན་ལ་མི་སླུ་བ་མཐོང་བའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་དམིགས་པའི་སྒོ་ནས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཆ་གསལ་བའི་ཐེ་ཆོམ་སྐྱེའོ། །ཤིན་ཏུ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་ལ་ནི། རྟེན་གཞན་མེད་པས། དེ་ཙམ་གྱི་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཉིད་ཀྱིས་འཇུག་གོ །གཅིག་ཉིད་ལ་སྔར་མི་སླུ་བ་མཐོང་བའི་ཚིག་གཞན་ལ་ཡོད་པ་ནི་མི་རིགས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ཉིད་དམ་དེའི་རིགས་ཅན་གྱི་གཞུང་བྱེད་པ་གཞན་ལ་མི་སླུ་བ་ཡོད་ཀྱང་རུང་སྟེ། ཇི་སྲིད་དུ་སླུ་བ་མ་མཐོང་བར་ནི་ཁྱད་པར་འགལ་བ་ཡང་མེད་དོ། །སླུ་ན་ནི་གཉི་ག་ལ་ཡང་ཡིད་བརྟན་དུ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་བརྗོད་ན་དོན་ལ་ཐེ་ཚོམ་དུ་འགྱུར་བར་རིགས་ཏེ། དོན་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དེས་འཇུག་གོ །བརྗོད་བྱ་མ་བརྗོད་ན་ནི་ཆ་གཉིས་ཀ་ལ་མཚུངས་པའི་ཐེ་ཚོམ་གཞན་དང་ཐུན་མོང་བ་ནི། ཡལ་བར་དོར་བའི་འབྲས་བུ་ཅན་ཉིད་དུ་འགྱུར་གྱི་འཇུག་པའི་ཡན་ལག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གང་གི་ཚེ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་འདི་འམ། གཞན་ནམ་ཡང་ན་བརྗོད་བ་འགའ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་ཐེ་ཙོམ་ཟ་བ་དེའི་ཚེ་ཡང་འཇུག་པར་ག་ལ་འགྱུར་ཞེས་ཡང་བརྗོད་བྱའི་ཁྱད་པར་ཚོལ་བའི་རྟོགས་པ་པོ་ལ་བརྗོད་ཟིན་ཏེ། འགའ་ཞིག་ནི་དེའི་ཚེ་ཉིད་འགའ་ཞིག་ལས་ཐོས་ནས་དོན་དུ་གཉེར་བར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཐོས་པ་ནི་འདི་ལ་ཡིན་བཞིན་དུ་དང་པོར་འཆད་པར་རྩོམ་པ་ནི་དད་པའི་
― DTG183_Page_0361 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡུལ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། བསྟན་བཅོས་དག་ཏུ་དཀའ་བའི་ཆ་དག་དབུས་དང་མཐར་མཐོང་ཡང་དང་པོ་དང་པོར་འཆད་པ་ལ་བརྟན་པ་ནི་མ་ཡིན་ན། འཆད་ན་ཡང་གོ་རིམས་འཁྲུལ་པ་མི་སྲིད་དོ། །མངོན་སུམ་གྱི་ལེའུ་ལས་རྗེས་སུ་དཔག་པར་དཀའ་བ་ཡང་མ་མཐོང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་རྩོམ་པ་ལ་ངག་དང་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་གལ་ཏེ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་སྟོན་པའི་གཞུང་ལ་འཇུག་པ་ཙམ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་འདིས་ཅི་ཞིག་བྱ་སྟེ། ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་འཆད་པར་ལྷུར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་བཞིན་དུ་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་སུ་གྱུར་པ་ན། རྣམ་ངེས་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་སྟོན་པ་ལ་ཡང་འཇུག་པ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་མངོན་སུམ་ལ་ལོགས་སུ་འབྲས་བུ་སྟོན་པར་བཞེད་པ་ནི་མེད་ལ། རྣམ་ངེས་སུ་ནི་རང་དོན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ཡང་མེད་དེ། ཚད་མ་སྟོན་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཉིད་ཀྱིས་འཇུག་པ་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གོ་རིམས་སྤངས་ནས་ཅིའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་པོར་བསྟན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ངག་དང་པོའི་ཆེད་དུ་བྱ་བ་ནི་དང་པོ་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་གནས་གསུམ་པ་ན་གནས་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་པོ་འཆད་པ་ལྷུར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ། ཅིའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་པོར་འཆད་ཅེས་དོགས་པ་ལ། དོན་དང་དོན་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར། དེ་བཤད་པར་བྱའི་ཞེས་དེ་ལྟར་བརྗོད་པར་རིགས་ཀྱི་དེ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་མདོ་བྱེད་པས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་པོར་ཅི་སྟེ་བརྗོད་ཅེས་དོགས་པ་ན་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་དང་པོར་སྟོན་པར་བྱེད་ཀྱི། བཤད་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཉིད་ཀྱི་དང་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མང་དུ་སྨྲས་པས་ཆོག་གོ །དེའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་ལྷ་དབང་བློ་འཁྲུལ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཛ་ཡཱནྟ་དང་ངེས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་བཤད་པ་བྱེད་པ་དག་ལ་དགོས་པ་ཡང་མེད་དེ། དེས་ན་སློབ་དཔོན་གྱི་ཡིན་པ་མཆོག་གོ །གཞན་ཡང་ཚད་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དང་པོ་ཡིན་ན། རྟོག་པའི་དྲ་བ་རྣམ་བསལ་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་འདི་
― DTG183_Page_0362 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་ཀྱི་དང་པོར་བྱ་བར་འགྱུར་གྱི། རྗེས་སུ་དཔག་པའི་དང་པོར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་དཔག་གི་དང་པོར་བཤད་ཀྱང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པོ་འདི་ནི་ཚད་མ་གྲུབ་པའི་ལེའུ་དང་པོར་བལྟ་བར་བྱའོ་ཞེ་ན། དེར་ལྟོས་མོད། སློབ་དཔོན་གྱིས་ནི་དེ་ཉིད་དུ་མ་མཛད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་རང་གི་ཚིག་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ན་ཡུལ་འདི་ལ་སློབ་དཔོན་ནི་མི་མཁས་ཀྱི། འོན་ཀྱང་བདག་ཅག་མཁས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་མ་སྤངས་སོ། །དེས་ན་གལ་ཏེ་བཤད་པ་ལ་སྙད་བཏགས་ནས་ཤེས་རབ་འབྱུང་གནས་སྦས་པས་སློབ་དཔོན་གྱི་སྐྱོན་ཉིད་བརྗོད་པར་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་འདི་རིགས་ན། དེའི་ཚེ་ཡང་དེ་ལྟར་དོན་འགྲིབས་པར་དཀའོ། །གལ་ཏེ་ཚད་མ་ཡང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་འགྲེལ་མཛད་པའི་ཐུགས་ལ་གནས་པ་འདིས། ངག་ཏུ་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་རྩོད་པ་མེད་པ་དེའི་ཚེ། རྟོག་པའི་དྲ་བ་རྣམ་བསལ་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འབྲས་བུའི་གནས་སྐབས་གཉིས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཡང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་གནས་སྐབས་བཞིས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། ཚད་མ་གྲུབ་པ་ཚུལ་བཞིན་བཤད་པར་བྱ་ཞེས་བརྗོད་པ་ནི་མི་འགྲིགས་པ་ནི་དོ། ཡང་གང་གི་ཚེ་ཚད་མ་ཡང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་བཤད་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡིན་ཞིང༌། དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས། རྣམ་འགྲེལ་མཛད་པས་ཚད་མ་གྲུབ་པ་བཤད་པར་བྱའོ་ཞེས་ཁོང་ནས་ཕྱུང་ནས་དོན་རྗོད་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ཡང༌། གལ་ཏེ་རྟོག་པའི་དྲ་བ་རྣམ་བསལ་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཉིད་ཚད་མ་ཡང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདིས་བསྟན་པར་གྱུར་ན། བརྗོད་པ་མཛེས་པ་ཞིག་ནི་དེ་ལྟ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྟོག་པའི་དྲ་བ་རྣམ་བསལ་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདིས་ནི་འབྲས་བུ་ཙམ་ཞིག་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་དེ་ལྟ་ན་དེ་གཉིས་ཀྱང་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་ཚིགས་བཅད་འདི་གཉིས་ནི་རྣམ་བཤད་བྱེད་པས་བརྩམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་གལ་ཏེ་ལེའུ་འདི་གསུམ་པ་ཉིད་ཡིན་ཞིང་བཀོལ་བའི་མདོ་བཞིན་དུ་དང་པོར་བཤད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་ན། དེའི་ཚེ་ཐམས་ཅད་འཆད་པར་རྩོམ་པ་དང་རྗེས་
― DTG183_Page_0363 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུ་མཐུན་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པོའི་དོན་གནས་མ་ཡིན་པར་ལྟུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་འདི་ཐམས་ཅད་རྩོམ་པ་ཉིད་ཡིན་ན། །དེའི་ཚེ་དོན་གང་འདོད་པས་རིམ་པ་ལས་རྒལ་ནས་དང་པོ་འཆད་པ་དེས་དང་པོ་ཉིད་ནས་ཅིའི་ཕྱིར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་བཟློག་པར་དཀའོ། །གལ་ཏེ་བྱེད་པའི་རིམ་པ་ནི་དེ་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་རིགས་སོ་ཞེ་ན། བཤད་པའི་རིམ་པ་ཡང་དེ་ལྟ་བུ་ཉིད་ཡིན་པས་ན་མཚུངས་སོ། །དེ་ལ་རྙེད་པའི་ཁྱད་པར་འདོད་པར་བཤད་པའི་གོ་རིམས་ལས་འདའ་བར་ནུས་ལ། བྱེད་པའི་གོ་རིམས་ལས་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མནའ་ཆུ་བཏུང་བ་ཚད་མར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་བཤད་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་རྩ་བའི་ལ་སྣང་བ་ཅི་ལྟར་རྩ་བའི་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ལེའུ་དང་པོར་ཕྱག་བྱས་ན་ཡང་གཉིས་པར་ཡང་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན་ཉེས་པ་འདི་ནི་མེད་དེ་སྐབས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་ཚད་མ་ལ་ཡང་གུས་པ་བསྐྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཐུགས་ལ་གནས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ནི་དེ་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་བསྟན་བཅོས་ལ་འཇུག་པ་འཕེན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ་དེས་འཕངས་པའི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ཆ་ཤས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་པོ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལ་རྩོམ་པར་འགྱུར་བ་ཡང༌། རང་དང་གཞན་དག་གེགས་མེད་པར་འགྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པར་བརྗོད་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཉིད་དེ་དེས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ། །གོ་རིམས་གཞན་ལ་ནི་ཚད་མ་ཡང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྩོམ་པ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་མགོན་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པོ། །ཡང་ན་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཤད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡིན་ཡང་འགའ་ཞིག་ཏུ་རྩ་བར་ཡང་བྲིས་པ་ནི། རྩོམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། བྱེད་པ་པོ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་འགའ་ཞིག་ལྟར་ལྟོས་པར་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ་དར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་དག་མ་བཤད་པས་རིམ་པ་གཞན་བཞིན་དུ་འཐད་པར་དཀའ་བའི་སྐྱོན་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་གོ་རིམས་གཞན་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྔ་མ་རྣམས་ཟེར་བ་ན་བདག་ཉིད་འཁྲུལ་པ་ཤིན་ཏུ་བསྟན་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གལ་ཏེ་བརྗོད་བྱ་ལ་སོགས་པ་ཟབ་མོ་ལ་དེ་དག་གི་འཁྲུལ་པ་ཤིན་ཏུ་ཆེན་པོ་དམིགས་པ་དེ་ལྟར་ན་ཡང༌། དེ་ཙམ་གྱིས་
― DTG183_Page_0364 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡི་གེ་ཙམ་ལ་བྱང་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་དོགས་པར་བྱ་བ་མ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་བརྗོད་བྱ་ལ་འཁྲུལ་པ་ཉིད་སློབ་དཔོན་ལྷ་དབང་བློ་དངོས་སུ་ཉན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། འདིས་འདི་བཤད་དོ་ཞེས་འཛིན་པའི་ནུས་པ་ནི་བྱིས་པ་ལ་ཡང་མི་ཉམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་འདིས་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ་འཆད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་ཅི་ལྟར་བརྗོད། དེ་བས་ན་ཇི་ལྟར་ཤིན་ཏུ་རགས་པ་འདི་ལ་འཁྲུལ་པ་དེ་བཞིན་དུ། ལེའུའི་གོ་རིམས་ལ་ཡང་ཅི་ལྟར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ནི་མི་གཙང་བས་མི་གཙང་བ་འཁྲུ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དངོས་སུ་ཉན་པ་མཁས་པའི་མིང་ཅན་ལ། འདི་འདིས་འཆད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པ་ཡང་རྙེད་པར་དཀའ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ལས་དཔེར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་ཡང་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་སློབ་དཔོན་ཤེས་རབ་འབྱུང་གནས་སྦས་པ་འདི་ལྟར་འདི་གསུང་རབ་ཀྱི་རྣམ་འགྲེལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་སྲིད་པ་དེ་བཞིན་དུ། གོ་རིམས་ཀྱི་ལོག་པར་རྟོགས་པས་འདི་ལ་ཡང་ངོ་ཞེས་འདོད་ན་དེའི་ཚེ་དཔེ་ཉམས་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །དེར་ཁྱོད་ཀྱི་བཤད་པ་འཆད་པ་ནུས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་མཐར་ཕྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་དོན་དམ་པ་གང་ཞིག་ཡིན། དེ་ཙམ་དུ་ཤིན་ཏུ་རགས་པའི་དོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ་འདིས་བཤད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་ལ། ལྷ་དབང་བློ་དངོས་སུ་ཉན་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པའམ། ཚད་མར་བྱེད་ན་ཡང་བཤད་པའི་བྱེད་པའི་གྲགས་པ་མ་ཡིན་པ་བསལ་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེ་ན། འདིར་ཁ་ཅིག་སྨྲས་པ་ནི་དེའི་ལུགས་ནི་གསལ་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་གཞན་དུ་ཡང་དྲང་བར་ནུས་པའི་ཕྱིར་རྒྱན་གྱི་གསུང་རབ་ཀྱི་རྣམ་འགྲེལ་དུ་དམ་བཅའ་བ་ནི་རང་ཉིད་མཁས་པར་གསལ་འདེབས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི། ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་རྣམ་འགྲེལ་ཉིད་དུ་མི་འདོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ཉེས་པ་མེད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ནི་འདི་མི་མ་ཟོད་པས་འདི་འདིའི་ཡིན་ནོ་ཞེས་གཞུང་འདི་ཉིད་ལས་ངེས་པར་བྱ་སྟེ། གཞན་དུ་ཡང་ཡིད་བརྟན་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །དེ་ནི་རིག་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་ཉེས་པ་དེ་ནི་སོན་གནས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་འོ་ན་རྣམ་འགྲེལ་མཛད་པ་བཞིན་དུ། རྣམ་བཤད་མཛད་པ་ཡང་རང་དབང་དུ་གསུང་རབ་ཉིད་ཀྱིས་འགྱུར་རོ། །སློབ་དཔོན་གྱིས་བཤད་པར་ཁས་
― DTG183_Page_0365 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བླངས་ན་ནི། དེའི་འདོད་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་སྐྱོན་ཡིན་ལ། རང་རྒྱུད་ལ་ནི་དེ་ཉིད་ཡོན་ཏན་ཡིན་ཏེ། སྔོན་གྱི་གཞལ་བྱ་རྗེས་སུ་བརྗོད་པར་ནི་སྨྲ་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་ངེས་སུ་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་ལས་བདག་ཉིད་ཀྱི་ལ་སློབ་དཔོན་དྲངས་པ་ནི་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ཉིད་བརྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མི་འཐད་པ་ཅི་ཡོད། འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་ཅི་ལྟར་རྣམ་འགྲེལ་མཛད་པས་སློབ་དཔོན་གྱི་ཡི་གེ་དེ་ཉིད་འགའ་ཉིད་དུ་བྲིས་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་འགྲེལ་ཡང་རྣམ་བཤད་མཛད་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། ཁུངས་ཙམ་དུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་བརྩམས་པའི་ལེའུ་གསུམ་ཡི་གེ་དང་རིམ་པ་དེས་བྲིས་པ་དེའི་ཚེ་སྐབས་ཀྱི་ཉེས་པ་སྤང་བར་མི་ནུས་པ་ཉིད་ལུས་ཀྱི་རང་རྒྱུད་སྟོན་པ་ཉི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འདིར་དོན་དམ་པ་ནི་སློབ་དཔོན་ལྷ་དབང་བློས་རྣམ་འགྲེལ་མཛད་པ་ལས་རྣམ་འགྲེལ་ནི་དངོས་སུ་མ་ཐོས་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ་ཉིད་དོ། །དེའི་དོན་གྱིས་སློབ་དཔོན་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དེའི་མངོན་ཞེན་ངེས་པ་ཙམ་ཕུལ་དུ་དབྱུང་དུ་མེད་པ་མཁས་པའི་རྒྱ་མཚོས་རྣམ་འགྲེལ་མཛད་པའི་བཤད་པ་ལས་སློབ་དཔོན་ལྷ་དབང་བློས་དེ་ལྟ་བུ་འདུས་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་སྟེ། ཇི་ལྟར་མཛད་པ་ལ་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང༌། རྣམ་འགྲེལ་ལ་ཡང་ཉེ་པར་བསྟན་པ་ལ་མི་ལྟོས་པར་རྟོགས་པའི་རློམ་པས་སྒྲོ་བཏགས་ཤིང༌། ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་སྐྱོན་སྤངས་པ་ཡང་གནས་དང་གནས་སུ་མཐོང་ནས། དེའི་རྣམ་འགྲེལ་ཉིད་དུ་བསམས་ཏེ། གཞུང་བྱེད་པར་སྤྲོ་བ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་འགྲེལ་མཛད་པ་འགྲེལ་བས་ནུས་པ་ཉམས་པས། ལྷག་མའི་བཤད་པ་བྱེད་པ་ནི་རེ་ཞིག་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱས་ལ། ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཁྱད་པར་སྟེར་བ་ལ་ཡང་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱས་སོ། །བསམ་པ་ནི་འདི་ཡིན་ནོ། །མངོན་པར་འདོད་པའི་ཚད་མ་སྒྲུབ་པ་ནི་རེ་ཞིག་གཙོ་བོའི་ཚུལ་གྱིས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཉིད་དོ། །ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་རྣམ་འགྲེལ་ཉིད་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་ལྷག་མ་ཡང་གནོད་བྱེད་མ་ཡིན་ནོ། །ཤིན་ཏུ་ཟབ་པ་མ་རྟོགས་ན་ཡང་དེ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་ཉན་པ་པོ་དག་མཐར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཚད་མར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཤེས་རབ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་དང་ལྡན་
― DTG183_Page_0366 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི་དོན་དམ་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ལྷ་དབང་བློ་ལ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་བརྒྱུད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་བྱ་ལ་འཁྲུལ་པར་རིགས་སོ། །ཡང་ན་མ་འཁྲུལ་ན་ཡང་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེ་ན། དེ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་འགྲེལ་དུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། བྲིས་ནས་སྤྱོད་པའི་ལེའུའི་གོ་རིམས་ལ་ནི་དེ་ལྟར་འཁྲུལ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་པར་དུ་ཡང་དང་པོ་དང་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པའི་མིང་དང་གྲངས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་སྤངས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེར་ནི་དང་པོ་བསྟོད་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཅི་ལྟར་རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་ལེའུའི་རིམ་པ་ཉིད་རྣམ་འགྲེལ་མཛད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གནས་སོ། །འཐད་པ་གཞན་གྱིས་ཀྱང་ལེའུའི་རིམ་པ་འདི་ཉིད་བཞེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ལེའུ་གཞན་གྱི་དང་པོ་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཚད་མ་ཡང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ངག་དང་པོ་ཉིད་ཉམས་པའི་རྩད་པ་སོ་ན་འདུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་མེད་དོ། །ལེའུ་ལྷག་མ་གསུམ་ལ་ཡང་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་སྒྲ་ཉམས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡལ་ག་གཅིག་ཆད་པའི་ཤིང་ལ་ཤིང་གི་ཐ་སྙད་བཞིན་ནོ། །འདིས་ནི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དང་པོར་བསྟོད་པ་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡང་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་པས་ཞེས་གསུངས་པས་དེར་ཡང་དེ་མ་ཐག་པ་ལྷུར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་གོ་རིམས་འཆོལ་བ་འགོག་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་བཤད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་མངོན་སུམ་ལས་རྒལ་ནས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་སྔར་བཤད་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྩོམ་པ་ཐམས་ཅད་གཞན་གྱི་དོན་དུ་ཡིན་པས་ན། གཞན་དོན་ནི་རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་སྔར་ཅི་སྟེ་མ་ཡིན་ཞེས་འདོགས་ན་རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ཞེས་དེ་མ་ཐག་པའི་སྒྲ་བྱས་པ་ནི། དུས་ཕྱི་མ་ཉེ་བར་མཚོན་པ་ལྷུར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡང་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་གསལ་བར་འགྱུར་རོ། །འདིས་
― DTG183_Page_0367 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་འཇུག་པའི་རིམ་པ་ལས་བཤད་པའི་རིམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཙམ་གྱིས་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཤེས་པར་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་པས། དུས་ཀྱིས་ཆོད་པ་ལ་སོགས་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་སྒྲ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འཇུག་པ་ལ་བར་ཆོད་ཡོད་པས་ན་བཤད་པ་ཡང་དེ་མ་ཐག་པ་ངེས་པ་ཡོད་རེ་སྐན། ཡང་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་ན། རིགས་མཐུན་པས་བར་མ་ཆོད་པས་དེ་མ་ཐག་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་འདས་ནས་རིང་དུ་ལོན་པ་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པས་ཡིན་པ་བཞིན་པས་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ཡང་ན་གྲངས་ཅན་གྱི་འདོད་པ་བཟློག་པའི་དོན་དུ་དེ་སྐད་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ལེའུ་བཤད་པ་ལ་ཁ་ཅིག་ཏུ་འཆད་པར་འགྱུར་བར་བསྟན་པ་ནི་རང་གི་བྱ་བ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ཏེ། སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཡོད་པ་ཙམ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ཡང་ཡོད་པའི་རང་བཞིན་ནི་རྟོགས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་རྟོགས་པའི་ཡུལ་སྐད་ཅིག་ཉིད་དུ་ངེས་པར་སྒྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཚད་མ་ཉིད་ཀྱིས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་འཇུག་པ་འགྲུབ་ཀྱང༌། དང་པོར་བརྗོད་པའི་དོན་ཁོ་ནར་དོན་རང་དོན་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འཇུག་པ་འཕེན་པའི་ངག་དང་པོ་གྲུབ་པས། དེར་ནི་ཚད་མ་ཡང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ངག་འདི་མཁོ་བ་མེད་དོ། །ལྷག་མ་རྣམས་སུ་ནི་འདི་ཁོ་ན་མཁོ་བ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ནི་དང་པོར་བསྟན་བཅོས་བྱེད་པ་རང་ཉིད་ཀྱི་འཇུག་པ་འཕེན་པའི་ངག་རིགས་སོ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ་རང་ཉིད་དམ་དེ་འདྲ་བ་གཞན་གྱིས་ཀྱང་རུང་སྟེ། ཁྱད་པར་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །དཔེར་ན་སྒྲ་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །འཆང་པ་པོ་འབའ་ཞིག་གི་ཚིག་ནི་རྩེ་བའི་དོན་དུ་སྲེད་ཀྱི། འགྲེལ་པ་བྱེད་པའི་ནི་མ་ཡིན་པས། དེས་དྲག་པོ་བྱས་པ་ལ་ཡང་སྐྱོན་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །ཚད་མ་གྲུབ་པ་ཚུལ་བཞིན་བརྗོད་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་དང་པོར་བརྗོད་པས། ཚད་མ་སླུ་བ་མེད་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྡུས་ནས་དང་པོར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་བརྗོད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །འདིས་ཅི་ཞིག་བྱ་སྟེ་ཞེ་ན་
― DTG183_Page_0368 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་དང་དོན་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དགོས་པ་བཤད་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་རྣམ་ངེས་སུ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་པོར་བཤད་པ་ལ་དེ་མེད་དོ་ཞེ་ན། ཡོད་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཁྱད་པར་མདུན་དུ་བཤད་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དེ་མ་ཐག་ཉིད་དུ་ཚད་མ་གྲུབ་པ་ཚུལ་བཞིན་བཤད་པར་བྱ་ཞེས་འཇུག་པའི་དོན་དུ་བརྗོད་བྱ་བསྟན་པར་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དོན་འདི་མ་འབྲེལ་པ་ཡིན་ཏེ། ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་རྣམ་འགྲེལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་དེ་ཉིད་བརྗོད་བྱ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་རྣམ་འགྲེལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཏམ་འདི་ཡང་ག་ལས་ཡིན། བྱིས་པའི་ཚུལ་ཅན་ལ་གྲགས་པ་བསྙོན་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གང་བརྗོད་པ་དེ་ཡང་མི་འཐད་དེ། གནོད་པ་མེད་པ་ཚད་མར་མི་བྱེད་ན་ཡི་གེ་འདི་སློབ་དཔོན་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པའི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་སྙད་ཀྱང་མི་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །གང་ཡང་དོན་གྱིས་དེའི་གཞུང་བཤད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་མན་ངག་ཙམ་ཡིན་གྱི། གཞུང་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨོས་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་རྣམ་འགྲེལ་དུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་གཞན་ཉེ་བར་མཁོ་བ་མེད་དོ། །བཤད་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་འགྲེལ་པ་ལ་སོགས་པ་དངོས་སུ་ཚིག་བྲིས་ཏེ། དེ་རིམ་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་འགྲེལ་པ་དང་ཚིག་མ་བཀྲོལ་བར་དེའི་རིམ་པ་ལ་མ་ལྟོས་པར་བརྒལ་པ་དང་ལན་དང༌། བཤད་པའི་ཁྱད་པར་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་རྣམ་འགྲེལ་ཞེས་བརྗོད་པ། དོན་གཙོར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེས་ན་དོན་གྱིས་དེའི་གཞུང་འཆད་དོ་ཞེས་སྒྲུབ་པ་ནི། ངེད་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་མི་གནོད་དོ། འདི་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་འགྲེལ་པ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་ཡང་མེད་དོ། །དོན་གཙོར་བཤད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་འགྲེལ་ནི་མི་ཉམས་སོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གསུང་རབ་ཀྱི་རྣམ་འགྲེལ་དུ་ཁས་ལེན་པ་ཡང་ས་བོན་མེད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་ནི་དངོས་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་ན་འདི་གསུང་རབ་ཀྱི་རྣམ་འགྲེལ་ཡང་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་རྣམ་འགྲེལ་དང་འདྲ་བས་རྣམ་འགྲེལ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་གང་དུ་བཤད་པར་བྱ་བའི་ཚིག་རིམ་གྱིས་བྲིས་ན་མི་འཐད་པར་བརྒལ་བ་ལ་སོགས་པ་བྱས་པ་དེ་ནི་རྣམ་འགྲེལ་
― DTG183_Page_0369 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྣང་བྱེད་དང༌། གཞོན་ནུ་མ་ལེན་པ་ལ་སོགས་པ་དག་བཞིན་ནོ། །འདིར་ནི་དེ་ལྟར་དམིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་ན་གང་གི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་མེད་པ་དེར་ནི། དེའི་ཐ་སྙད་དུ་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་བ་ལང་ལ་རྟའི་ཐ་སྙད་བཞིན་ནོ། །གྲགས་པ་ལ་ཡང་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་མི་དམིགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་མ་གྲུབ་སྟེ། བརྗོད་པའི་མཚན་ཉིད་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། མཚན་ཉིད་གཞན་ཡང་སུས་ཀྱང་མ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་གི་ལྟར་ན་ཡང་བཤད་པ་དང་མ་བཤད་པ་དང༌། ཉེས་པར་བཤད་པ་བསམ་པ་ཉིད་རྣམ་འགྲེལ་ཡིན་ནོ། །རིམ་པ་ལ་སོས་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཉིད་དེའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྐྱོན་མེད་པ་ལ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་ཐ་སྙད་མེད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ཁྱད་པར་ལ་ལྟོས་ན་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་འགྲེལ་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་རིང་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ན་གལ་ཏེ་འདི་རྣམ་འགྲེལ་ཡང་མ་ཡིན་ན་ནི། དེའི་ཚེ་གསུང་རབ་ཀྱི་དོན་ཚད་མའི་རང་བཞིན་བཅོམ་ལྡན་འདས་སམ་ཚད་མའི་སྒོ་ནས་ཚང་མ་དང༌། གཞལ་བྱ་དང༌། དེ་ཁོ་ན་དང་བསྒྲུབ་བྱ་དང་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལྔ་ལ་རང་རྒྱུད་དུ་མདོ་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བས་ན། སློབ་དཔོན་གྲགས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། རང་གིས་བྱས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཅི་སྐད་དུ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལ་ཚད་མའི་དེ་ཁོ་ན་གྲུབ་པའི་དོན་དུ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་འགྲེལ་ཉིད་ཉམས་པ་མེད་དོ། །གཞན་ཡང༌། དེ་ཡི་གཞུང་ནི་གསལ་བར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བས་དེ་ལྟར་ཁས་ལེན་པ་དང་ཅི་ལྟར་ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་དུ་གཏན་ལ་ཕབ་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པའི་སློབ་དཔོན་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། དེ་ལས་མི་རིགས་པ་ཅི་ཡོད། གལ་ཏེ་འདི་རྣམ་འགྲེལ་པ་བཏགས་པ་ཉིད་ཡིན་པ་སློབ་དཔོན་འདིའི་བཞེད་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཆེ་དངོས་ཀྱི་ཐ་སྙད་དུ་ཅི་སྟེ་མི་འདོགས། འདིར་རང་གི་བྱ་བ་ངེས་པར་མི་ནུས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་ཅི་སྐད་བཤད་པ་བཞིན་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་བདག་བསད་པས་གཞན་སོད་དུ་རེ་བ་འདིས་ཅི་
― DTG183_Page_0370 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞིག་བྱ་སྟེ། དེས་ན་གྲགས་པའི་རྣམ་འགྲེལ་དུ་གྲུབ་པ་ཉིད་དོ། འོན་ཀྱང་བྱིས་པ་ཡན་ཆད་ལ་གྲགས་པ་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་ཉིད་གནོད་བྱེད་མེད་པར་བསྙོན་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་གཏན་ལ་ཕབ་ཟིན་ཏོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་བརྗོད་པ་གྲགས་པ་འདི་ཐམས་ཅད་ནི་ལྷ་དབང་བློ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་སློབ་དཔོན་གྱི་བཤད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེས་ན་འདིར་སློབ་དཔོན་གྱི་ཐུགས་དགོངས་ཀྱིས་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའམ་གསུང་རབ་ཀྱི་རྣམ་འགྲེལ་ཡིན་ཞེས་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཉིད་གྲགས་པ་དེ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །གང་དུ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་རྒྱུན་ཆད་པའི་དགོས་པ་མེད་པ་དེར་ཚད་མར་འགྱུར་གྱི། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་ཙམ་ལོག་པས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཚིག་འགའ་ཞིག་ལ་ཡང་འདི་ལྟ་བུ་ངེས་པ་བསྒྲུབ་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་དགོས་པའི་ས་བོན་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། གནས་དང་གནས་དག་ཏུ་ཆེར་གོལ་བ་ཉིད་དེ། གང་དུ་འཆེ་བ་མེད་དང་ཡང་དག་དོན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་བསྟན་པས་སློབ་དཔོན་ཆོས་མཆོག་གིས་ཀྱང་འདོད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ལྷ་དབང་བློའི་གཞུང་སློབ་དཔོན་གྱིས་ལེན་དུ་མར་བཤིག་གོ་ཞེས་གྲགས་པ་ཉིད་དོ། །འདི་དེ་ཁོ་ནར་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་སྒོ་ནས་སློབ་མ་ཡིན་གྱི། རྣམ་འགྲེལ་གྱི་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ནི་འདི་ལ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལས་བྱུང་བའི་གྲགས་པ་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །ཅི་སྟེ་ཅི་ཞིག་ལྟར་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱོགས་སུ་དེ་ལྟར་ལྷུང་ན། གྲགས་པ་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་རྣམ་འགྲེལ་དུ་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། ཐེ་ཚོམ་དུ་གྱུར་ཅིང་ཉེ་བར་བསྟན་པ་མེད་པའི་དོན་དབང་པོ་བའི་འཁྲུལ་པ་ལ་སོགས་པ་གཞུང་བཙུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་འདི་ལ་སློབ་དཔོན་གྱིས། །དོན་ཡོད་ལུགས་གཟིགས་མདོ་དོན་འདིར། །རིགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བཤད་དོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ནི་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལ་མི་གུས་པར་རིགས་པའི་གཙོ་བོ་རང་ཉིད་ཀྱིས་བཞེད་པའི་ཕྱིར་འདི་ལ་གཞན་གྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ། དེའི་ལུགས་ནི་གསལ་བར་བྱ་ཞེས་རང་ཉིད་ཀྱིས་དམ་བཅས་སོ་ཞེ་ན། དཔལ་ལྡན་འཕགས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་གང་རྗེས་སུ་བཟུང་བའི་འཇིག་རྟེན་འདིས་དེའི་ཚིག་མི་རྟོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་
― DTG183_Page_0371 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་ཚད་མ་རྣམ་ངེས་ཀྱི་རྒྱན་དུ་བཤད་དོ། །དེས་ན་འདི་གསུང་རབ་ཀྱི་རྣམ་འགྲེལ་དུ་དམ་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་བཤད་པ་དོན་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་ཡིན་ཡང་གདོན་མི་ཟ་བར་བཤད་པར་བྱ་བ་ལ་ལར་བྲི་དགོས་ན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ་བཞིན་དུ་གསུང་རབ་ལ་ནི་མ་དམིགས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་གསུང་རབ་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་སྐྱེས་བུའི་དོན་མཆོག་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བའི་དོན་ལྔ་ལས་འདས་པ་ནི་འདིར་ཅི་ཡང་མ་དམིགས་སོ། །ཚིག་གི་ལུགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཡང༌། དེ་ཉིད་ཕྱིར་ན་ཉེས་རྣམས་ཀྱི། །རྒྱུ་ནི་གཏི་མུག་ཡིན་པར་གསུངས། །ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དེ་བས་མཚན་ཉིད་སྟོད་པའི་ཕྱིར། །རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་དུ་གསུངས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་ཉིད་དོན་བཏང་སྙོམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། འགལ་བ་གང་ཡིན་འདིར་བཤད་བྱ་ལ་སོགས་པས། འགལ་བ་སྤང་བའི་འབད་པས་དེ་ལྷུར་བྱེད་པར་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་ཁུངས་ཙམ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གང་ལ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་ཡང་ཡིད་ཆེས་པ་ཅི་ཡོད། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་གཉི་གར་མཚུངས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སློབ་དཔོན་གྱི་ཚིག་གི་ཚུལ་ལ་གསུང་རབ་ཉིད་གཅོར་གྱུར་པ་སྟོབས་ཆེ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དང་པོ་ཉེར་བསྟན་འཇིག་རྟེན་རྒྱས་མཛད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ལ་རིགས་སོ། །མཐར་དོན་ཡོད་ལུགས་གཟིགས་མདོ་དོན་ངས་བཤད་ཅེས་བྱ་བ་ལས་མ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་གཟིགས་པའི་སྒྲ་སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ་ལ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་གཞལ་བྱ་ལ་གསུང་རབ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་ནི། གྲགས་པའི་ཡང་མདོ་ཉིད་དོ། །དངོས་ཀྱི་འཇུག་པ་ལས་འདས་ནས་བཏགས་པ་ལ་བརྟེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ།། སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ་ལ་བརྙས་པ་སྤང་དགོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིར་དགོས་པའི་བློ་འདི་སུའི་ཡིན། གལ་ཏེ་སློབ་དཔོན་གྱི་ཡིན་ན། དངོས་ཉིད་ཀྱིས་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཚུལ་བརྗོད་པར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན། ཐུབ་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་གྱུར་རྐང་
― DTG183_Page_0372 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མིག་གིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །སྨྲ་བ་ལ་མི་གཟོ་བ་འབའ་ཞིག་ནི་མི་བཟོད་དོ། །རེ་ཞིག་མ་བཤད་པ་འཆད་པ་དག་དང་བཤད་པ་བྱས་པར་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ལམ་གང་ཡིན་པ་འདི་ཉིད་རིགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་ཞལ་སྔ་ཉིད་ཀྱིས་ལམ་འདི་ཅི་སྟེ་སྤངས། རྩོད་པ་སྒྲུབ་པར་གནོད་པ་མང་པོ་སྤོང་བ་བས་གཞན་བྱེད་པ་ཉིད་སླའོ་ཞེ་ན། འདི་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་ལམ་ཡང་མཚུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་རྩ་བ་དང༌། གྲགས་པའི་ལྟ་བས་ནི་འདིར་བྱ་བ་གཞན་ཉིད་དུ་མངོན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ་མཉན་པའི་དོན་དུ་རྒྱས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བད་ཚའི་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེས་འབྲེལ་དཀའ་བ་མང་པོ་མཐོང་བས་ནི་གཞན་ཡང་བྱ་བ་གཞན་གསོ་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལྟ་ན་ལུང་ལ་ལྟོས་ནས་ཀྱང་གཞན་དབང་ཉིད་སྤོང་བར་མི་ནུས་ཏེ། དེ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་སློབ་དཔོན་གྱི་ཐུགས་དགོངས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ན། གཙོར་དེ་ཉིད་ལ་གུས་པའི་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྣམ་འགྲེལ་བྱེད་པའི་ཚིག་གིས་ཚུལ་དེ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའི་ཕྱིར། འདི་དེའི་རྣམ་འགྲེལ་ཉིད་དོ། །ཅི་སྟེ་འདིར་དགོས་པའི་བློ་འདི་ཁྱེད་ཀྱི་ཡིན་ལ། དེ་དེས་བསྒྱུར་ནས་རྣམ་འགྲེལ་འཆད་ན་ནི། དེའི་ཚེ་ངེད་ལ་ཉམས་པ་ཅི་ཡང་མེད་དེ་སློབ་དཔོན་ཐུགས་དགོངས་རྒྱས་པར་བྱེད་པས་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པར་མི་འོས་སོ། །གང་ཡང་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པས་དེའི་གཞུང་འཆད་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། བྱང་གྲོལ་ལ་སོགས་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ནི་དེའི་ཐབས་སྟོན་པའོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཚང་མ་ལོག་གཉེར་ལ། དེའི་རྗེས་སུ་འཛིན་པས་ཀྱང་དེས་ལྟོས་པ་དེ་ཉིད་བརྗོད་པར་རིགས་ཏེ། འཁྲུལ་པའི་སྐྱེ་བོས་སྦྱར་བའི་སྐྱོན་ལྟར་སྣང་བ་སྤང་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་བྱེད་ཉེ་བར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ནི་དེ་འདྲ་བའི་ཤེས་པ་གྲུབ་པ་ལ་རྒྱུའམ་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མཁས་པ་རྣམས་ལོག་པར་རྟོགས་པ་རྣམ་པ་མང་པོ་ཡོད་དོ། །ལྟོས་པ་མེད་པར་བརྗོད་པ་ནི་ཉན་པ་པོ་ཡང་བ་མེད་པ་སྨྲ་བ་ན། ཇི་ལྟར་སྨྱོན་
― DTG183_Page_0373 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་མ་ཡིན། དེའི་གཞུང་བཤད་པའི་སྒོ་ནས་ལྟོས་པ་བརྗོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འཆད་པ་པོ་དང་ཉན་པ་པོ་ལ་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་ཡང་སྡིག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་བྱང་གྲོལ་ལ་སོགས་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་དག་གི་ལྟོས་པར་བྱ་བ་དེའི་ཐབས་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མའི་ཚུལ་དངོས་སུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་སྨྱོན་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཤེས་རབ་འབྱུང་གནས་དེ་ལྟར་གྱུར་པས་ཛ་ཡཱན་བདག་ཉིད་ལ་སུ་ཡིད་ཆེས། ཅི་སྟེ་མཆོག་ཏུ་ཟབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་འདྲ་བའི་ཡུལ་ནི་ཐབས་གཞན་མེད་པར་དངོས་སུ་བསྒྲུབ་པ་ཙམ་གྱིས་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་དེ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་ཀྱིས་དངོས་སུ་གྲུབ་པ་བཞིན་དུ་ཐབས་གཞན་དེ་ལ་ཡང་མ་ཐོབ་མེད་དོ། །གང་ཡང་ཚད་མ་གྲུབ་པ་ཚུལ་བཞིན་བཤད་པར་བྱའི། སྲིད་པ་བརྗོད་བྱའི་དགོས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དོན་དུ་གཉེར་བ་འཇུག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་དགོས་པ་དགོས་ཀྱང་སྲིད་དེ། དཔེར་ན་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་དེ་ཁོ་ན་སྟོན་པའི་བསྟན་བཅོས་ལ་འཇུག་པ་བཞིན་ནོ། །སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ལ་ནི་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ལ། དེའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་བདག་གི་དོན་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་བྱས་ནས་འཇུག་པ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་སྤྱད་པ་མི་མཁོ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། གསུང་པོ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་སྟོན་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ན་ནི་དེ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་སྐད་ཅིག་མའི་དོན་བྱེད་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ། སྐད་ཅིག་མ་དེ་ཉིད་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་གྱུར་པ་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་ངེས་པར་རྟོག་པ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་སྔོན་པོ་ཉིད་དུ་རྟོག་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཐམས་ཅད་དུ་འཇུག་ཏུ་གནང་ན་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་རྟག་པ་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་ཅི་ཡོད། དེས་ན་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་འབྱུང་བར་འགྱུར་པའི་དོན་ལའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ཙམ་རྟོག་པས་ན། རོ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་རྟོགས་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་རྟོགས་པས་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་གྱི་འོན་ཀྱང་འཇུག་པས་ཡིན་ལ། འཇུག་པ་ཡང་རྟོགས་པ་མེད་
― DTG183_Page_0374 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་ཤིན་ཏུ་བཟོད་པར་དཀའ་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་ནས་བཤད་པ། དཔེར་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དངོས་པོ་མི་འཛིན་ཡང་དེ་ལྟར་མཐོང་བ་བཞིན་ཏེ། མཐོང་བ་ལ་ནི་མི་འཐད་པས་མི་རྩོད་དོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །དེ་ཉིད་གསུངས་པ་ནི། རྗེས་སུ་དཔག་པས་ནི་ཞེས་བྱ་བའི་འཆད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་ལེའུར་རོ། །བློ་ཉིད་ཅེས་པར་གཟུང་བའི་རྣམ་པར་གཅད་བྱ་བརྗོད་པ་ནི། མིག་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ལྡན་པ་དང༌། འདུ་བ་ལ་སོགས་པའི་འབྲེལ་པ་བཟུང་སྟེ། མིག་གདངས་ཀྱང་ཡིད་ཀྱི་ནུས་པ་ཉམས་པས་ཤེས་པ་མ་སྐྱེས་པ་ལ་འཇུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་བློ་ཚད་མ་ཡིན་ན། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉིད་ཚད་མར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཤིན་ཏུ་གོམས་པ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་ཀྱང་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །ཁྱད་པར་དང་བཅས་པའི་སྐབས་ཉིད་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་དོ། །སྔར་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སེལ་བའོ། །བློ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་གཅོད་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཅོད་པ་དེ་ཉིད་བརྗོད་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བའོ། །འོན་མ་གོམས་པའི་ཡུལ་ལ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉིད་འཇུག་བྱེད་ཡིན་པས་ཚད་མར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། གོམས་པ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེར་ནི་ཞེས་གསུངས་སོ། །འགའ་ཞིག་གང་གི་དུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་བརྟེན་པ་ཅན་ལ། གཅིག་ཉིད་ཀྱི་ཐ་སྙད་བརྟེན་པོ་ཞུགས་པ་དེའི་སྙད་དེ་ནིའོ། །གཞན་ལ་མེད་པའི་འདྲ་བའི་ཁྱད་པར་གྱིས་བྱས་པ། བར་དུ་ཆོད་པ་མེད་ན་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཐེ་ཚོམ་གྱི་ཡུལ་ཡང་དེ་འདྲ་བའི་འདྲ་བ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གཅིག་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་དོ། །འོ་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་འདི་སྐད་ཅིག་འཇིག་པ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་གཅིག་ཉིད་ཀྱི་ཐ་སྙད་ཙམ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ངེས་པ་ཡང་གཅིག་གི་ཐ་སྙད་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ན་དུས་ཐ་དད་པ་ལ་གཅིག་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ཅི་ལྟར་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་དང་མི་འགལ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་གཅིག་
― DTG183_Page_0375 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་དུ་ཐ་སྙད་བྱ་བར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དུས་ཐ་དད་པ་ལ་གཞན་ཉིད་བཀག་ཀྱང་ཆད་པ་མེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྟོར་བ་པའི་རྙེད་པས་ན་བདག་པོ་ཉིད་དང་སློབ་དཔོན་གྱི་གཞུང་བཤད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་དགོངས་པ་གསལ་བར་བྱེད་པ་དེ་ཡང་འཁྲུལ་པས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །སློབ་དཔོན་ལྷ་དབང་བློ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་བཤད་པར་སྒྲོ་འདོགས་པ་ཞུགས་པ་ན། དེ་བཀག་པས་བདག་ཉིད་ཀྱི་བསྙེམས་པ་བསྟན་པའི་དོན་དུ་ཚུལ་ལུགས་འདིས་བཤད་པ་བྱེད་པ་རྣམ་འགྲེལ་མཛད་པའི་དགོངས་པ་འཆད་དོ་ཞེས་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་འགྲེལ་ལས་སྔར་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པ་མེད་ལ། དེ་བཀག་པས་སློབ་དཔོན་ལ་འབྲས་བུ་ཡང་ཅུང་ཟད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། གང་གིས་དེ་དགག་པ་ལ་བརྩོན་པར་འགྱུར་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་སྒྲོ་འདོགས་བཟློག་གོ་ཞེ་ན། གཞན་གྱི་བསྟན་བཅོས་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་སྡིག་པ་ཡིན་ནམ་ཅིས་ན་འདི་དོན་དུ་གཉེར། ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོས་བཤད་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། འོ་ན་འདི་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པ་ལ་སོགས་པའི་བསྟན་བཅོས་བས་ཀྱང་དེ་དམན་པར་མཐོང་བ་བཞིན་དུ་གསུང་རབ་ཀྱི་རྣམ་འགྲེལ་མཛད་པ། ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་ལུགས་འཆད་པ་དང༌། སྐྱོན་བསལ་བ་ལ་ཆེད་ཆེར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་མཐོང་བ་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ། །ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་ལུགས་དང་སྦྱར་བ་ལ་སོགས་དེ་ཉིད་ལས་རེས་འགའ་ཐེ་ཚོམ་དུ་འགྱུར་བས་སློབ་དཔོན་གྱི་གཞུང་འཆད་དོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ་ལ་རེག་པ་སྐྱོན་ཡིན་ན་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ་དང་སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པར་ནི་མི་འགྱུར་རོ། །བཤད་པར་བྱ་བའི་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་བྲིས་པའི་ཕྱིར་ན་གཞུང་གཞན་ཐམས་ཅད་བསལ་བ་གྲུབ་པས། སློབ་དཔོན་གྱི་གཞུང་མ་བཤད་དོ་ཞེ་ན། ཅིག་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་ཅི་བྱ། དེས་ན་འདི་སློབ་དཔོན་གྱི་བརྗོད་པར་འདོད་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་བཤད་པ་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡིན་ནོ། །ཡང་འདི་སྙམ་དུ་ཅི་ལྟར་མངོན་པར་འདོད་པའི་ཚད་མ་དང༌། དེ་ལ་རག་ལས་པའི་གཞལ་བྱའི་ཚོགས་ལ་སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་བསྟན་བཅོས་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། འདིས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེས་དོན་མེད་པར་དོགས་པ་ལ།
― DTG183_Page_0376 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚུལ་བཞིན་ཞེས་གསུངས་ཏེ་ཅི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་ཀླན་ཀའི་གོ་སྐབས་འབྱེད་པ། འབྲེལ་དཀའ་བའི་ཚིག་གི་ལམ་གྱི་ཚུལ་གྱིས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཉེས་པ་དེས་ནི་སྔར་ཡོད་པ་ཡང་མེད་པ་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་དོན་མེད་པར་གལ་འགྱུར། ཡང་བརྗོད་བྱ་དེ་ལ་འདི་འདྲ་བའི་དགོས་པར་ཅི་ལྟར་འགྱུར་ཞིང་འགྱུར་ན་ཡང་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་གང་གིས་དེ་ཙམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་ངལ་བ་རྩོམ་ཞེ་ན། བཤད་པ་སྣང་བྱེད་དང་གཞོན་ནུ་མ་ལེན་ལ་སོགས་པ། རྟོག་གེ་ངན་པ་དེ་ཡང་དག་པར་འཁྲུལ་པའི་སྐྱེ་བོ་གང་དག་ཡིན་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་རྨོངས་པ་མང་བ་ཡིན་ལ། དེ་བས་རྟོག་གེ་ངན་པས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྨོངས་པ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་ཉིད་ནི་ཡང་དག་ཉིད་དོ། །ཡང་ན་རྟོག་གེ་ངན་འཁྲུལ་ནི་ཞིབ་མོ་མ་བཏགས་པ་དེ་ཁོ་ནའི་ཚད་མ་སྤོངས་པ་ལ་མཁས་པའོ། །དེ་དག་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་དེ་ལས་སྒྲོལ་བར་འདོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་རྟོག་གེ་ངན་པ་དང་འབྲེལ་པ་ནི་ལོག་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་ནི་བརྩེ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་གཉི་ག་བསྟན་ཏོ། །ཡང་གང་ལ་རྩོམ་པ་འདི་སྲིད་འདིར་འགྱུར་བ། ཚད་མ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ཡིན། གལ་ཏེ་ཡང་ཅི་ལྟར་མཐོང་བཞིན་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡན་ལག་དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པའི་ཁྱད་པར་ཚད་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་ཉིད་དུ་དེ་ཙམ་གྱི་ངལ་བ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་ནི་མ་མཐོང་སྟེ། ཐ་སྙད་པ་བསྟན་བཅོས་མི་ཤེས་པ་ཡང་ཐ་སྙད་ཉམས་པ་ནི་མེད་དོ། །འདི་རྩོམ་པ་ཡང་ཅི་ཞིག་བྱས་ནས་ཡིན་ཞེ་ན། བཤད་པ་ཕྱག་འཆལ་ནས་ཏེ་རབ་ཏུ་བཏུད་ཅིང་ལུས་ཕུལ་ནས་སོ། །སུ་ལ་ཞེ་ན། ཚད་མ་ཡང་དག་གམ་ཚད་མར་གྱུར་པ་ལའོ། །ཚད་མར་གྱུར་པ་ནི་ཚད་མར་རེད་པའམ། ཚད་མར་ཐོབ་པའོ། །ལས་ཀྱི་ནུས་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་བྱ་བ་སྨོས་པར་བྱ་བ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་དག་པར་སྦྱིན་པའོ། །ཡང་ན་ལས་ཀྱི་ནུས་པ་དང་ལྡན་ཡང༌། པ་ཏན་ཛ་ལའི་ལུགས་ཀྱིས་ནི། །གྲོང་གི་ཕྱིར་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡང་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ནས་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ལས་ཀྱི་ནུས་པ་དང་མི་
― DTG183_Page_0377 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྡན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ནི་དོན་བསྡུས་ཏེ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དེ་ལྟར་ལེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་སྒོ་ནས་དེའི་བཤད་པ་འདི་བརྩམས་ཀྱི། རང་དབང་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་དོན་གྱིས་བསྟན་ཏེ། བཤད་པར་བྱ་བ་དང༌། ཕྱག་འཚལ་བར་བྱ་བར་ཚད་མའི་སྒྲ་གཅིག་ལ་ནི་དོན་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་ལྷུར་བྱེད་པ་ལྟའོ། །དེས་ན་ཚད་མ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་ཞིག་ཅེས་གང་བརྗོད་པ་དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་རང་བཞིན་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཉིད་དེ་ཚད་མར་བརྗོད་དོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཡང་གང་གི་དེ་ལྟར་གུས་པ་ཚད་མར་འདོད་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཡང་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཅེ་ན། འགྲོ་ལ་ཕན་བཞེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ན་ནི་མི་སླུ་བའི་ཕྱིར་དམ་བཅས་པའི་དོན་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་ལ་ཚད་མ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དམ་བཅས་པའི་དོན་ཡང་གང་གི་ཚེ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་དོན་ཁས་བླངས་པའི་ཚུལ་དུ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་དང༌། དེ་ཐོབ་པར་བྱེད་པར་རུང་བའི་གནས་སྐབས་དང་དེ་རྒྱུ་མཚན་གྱི་བྱེད་པ་གདོན་མི་ཟ་བར་འཕེན་པའི་ཕྱིར། གནས་སྐབས་བཞི་བརྗོད་པའི་ཚིག་བཞིའོ། །དེ་ལ་འགྲོ་ལ་ཕན་པ་ནི་འདོད་པའི་དོན་ཏེ། ཅི་ལྟར་པན་པ་དང་མི་ཕན་པ་ཐོབ་པ་དང་སྤང་བའི་དག་གི་དོན་བཞིན་ནོ། །དེས་ནི་ངེས་པར་ལེགས་པ་དང༌། མངོན་པར་མཐོ་བ་གཟུང་བའམ། གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞན་ཉེ་བར་མཚོན་པར་བྱེད་པའི་ངེས་པར་ལེགས་པ་ཉིད་བཟུང་བའོ། །དེ་བཞེད་པས་ནི་དམ་བཅས་པས་བསྟན་ཏོ། །དེའི་རང་བཞིན་གྱིས་ནི་རིགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །ཐབས་གོམས་པའི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པས་ནི་མངོན་པར་མ་ཐོབ་པར་ངེས་པར་ལེགས་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པར་རུང༌། རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་བྱེད་པའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དོན་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པའི་རང་བཞིན་བདེ་བར་གཤེགས་པས་ནི་རུང་བའི་གནས་སོ། །སྐྱོབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་དམ་བཅས་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའོ། །སྐྱོབ་པ་ནི་སྐྱོང་བའི་དོན་ཏེ། ངན་འགྲོ་དང་འཁོར་བ་ལས་སྐྱོབ་པའི་ཐབས་ཉིད་ཀྱིས་གཟིགས་པའི་ལམ་གསུང་བ་ཉིད་དེ། ཐབས་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱོབ་བ་དེ་ཉིད་ནི་བསྔགས་པར་བྱ་བའམ། མང་བ་འམ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་
― DTG183_Page_0378 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟེ། དེ་འདི་ལ་མངའ་བའོ། །ཡང་ན་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་རྟག་པ་ཉིད་འདི་ལ་མངའ་བ་སྟེ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་གཞན་གྱི་ངོར་ནི་བཞུགས་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ཚད་མ་གྲུབ་པ་ཚུལ་བཞིན་བརྗོད་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བས་བརྗོད་བྱ་ཙམ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱའི་འབྲས་བུ་དོན་གྱིས་འཕངས་པའམ་གྲགས་པ་ཡིན་པའི་བྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་ལུང་རྣམས་ཀྱིས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་རྒྱུད་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་བཅད་ནས། སྨོན་པའི་དུས་ན་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་དེར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་པོ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་སྐབས་འདི་བརྩེ་བས་འགྲོ་བ་ལས་འཕགས་པ་ཡིན་ཡང༌། ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྦྱོར་བའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བཤད་པ་ནི་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང༌། ལུང་གི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ། །ལུང་གི་གཟུང་བ་སྐྱེས་བུའི་དོན་མཆོག་གི་ཡན་ལག་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཞེས་བྱ་བ་རིགས་པས་རྣམ་པར་གཞག་ནས་སྒོམ་པར་བྱེད་པའམ། ཡང་ན་ངེས་པར་ལེགས་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པས། མངོན་པར་མཐོ་བའི་སྒྲུབ་བྱེད་ནི་ལུང་དང་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དག་གིས་ངེས་ནས་ཚོགས་གཉི་ག་གོམས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་གཉི་གའི་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཚེ་ནི་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པས་བསྐྱེད་པ་རྟོག་གེའི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་མཐུས་ཅི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གཏན་ལ་ཕབ་པ་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ལས་བྱུང་བ་དང༌། ཡུལ་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པས་བསྒྲུབ་པའི་ལུང་ལས་བྱུང་བས་འགྲོ་བ་དེ་སྣང་བ་ཅམ་དུ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ནས་འདིའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང༌། ལུང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་པོའི་ཚད་མའི་གནས་སྐབས་ཏེ། དོན་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་ལུང་སྤྱད་པ་དང༌། ལྷན་ཅིག་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ལེའུ་དང་པོར་བཤད་དོ། །གནས་སྐབས་འདི་ནི་ངེས་པས་འགྲོ་བ་ལས་འཕགས་པ་ཡིན་ཡང་རྣམ་པར་བསླད་པ་ཉིད་ཡིན་པས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་
― DTG183_Page_0379 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་བཤད་པ་ནི་བདེ་གཤེགས་ཞེས་བྱའོ། །ཡུན་རིང་པོར་གོམས་པ་ལས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་གསལ་བར་གྱུར་པ་འདི་ནི་དེ་ཁོ་ནའི་ཚད་མའི་གནས་སྐབས་ཏེ། ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་དག་ལས་གཅིག་ཡང་མ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་ལ་ནི་འདིའི་གཏམ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲུབ་བྱེད་ནི་ཚད་མ་གྲུབ་པའི་ལེའུ་ཡིན་ལ། ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་པ་ཟབ་མོ་ལ་ལྟོས་ནས། མངོན་སུམ་གྱི་ལེའུ་གནས་སོ། །ཁྱད་པར་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ཡིན་ཡང་རང་གི་དོན་གྲུབ་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་བློ་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ནི་སྐྱོབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཁ་ཅིག་གི་འདོད་པས་ནི་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དང༌། འདིའི་འདོད་པ་ལྟར་ན་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་སོ་སོར་འགྲོ་བ་མཐོང་ཡང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་ཅིག་ཤོས་ཀྱི་ཤེས་པ་དག་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བ་མི་འགལ་བའི་ཕྱིར་རམ། ཤིན་ཏུ་གོམས་པ་ལས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ལ་ཡང་ལན་བརྗོད་པར་རིགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྤྲོས་པས་ཆོག་གོ །གཉིས་སུ་མེད་པ་ལྟར་ན་ནི་རྨི་ལམ་བཞིན་དུ་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་སྟོན་པར་སྣང་བའི་ཤེས་པ་ཉིད་སྟོན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ། །འདི་ཡང་གཞན་དོན་གྱི་རྗེས་དཔག་སྟོན་པར་བྱེད་པ་གསུང་རབ་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མཐར་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པའོ། །གལ་ཏེ་གཞན་གྱི་དོན་བརྗོད་པ་ཡང་ལུང་ཡིན་ལ། སྔ་མ་ཡང་ལུང་གི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་གཉིས་ཅི་བྱ་ཞེ་ན། བརྗོད་པ་ལུང་དང་པོ་ནི་རང་གི་དོན་ཏེ། གཞན་དང་འབྲེལ་པའི་དེ་ཁོ་ན་མཐོང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ཞིང་འདི་ནི་རང་དང་འབྲེལ་པ་གཞན་གྱི་དོན་དེ་མཐོང་བའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པས་འཐད་དོ། །ཡང་ན་སྔ་མ་ནི་ལུང་ལས་བྱུང་བ་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡིན་ལ། ད་ལྟར་ནི་ལུང་གི་རང་བཞིན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་གཞན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ། །དེས་ན་དེ་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཚད་མ་ཡང་དག་པར་གྲུབ་པས་ངེས་པ་བྱའོ་ཞེས་རིགས་སོ། །ཡང་ན་འཇིག་རྟེན་
― DTG183_Page_0380 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཉིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པའི་ཚད་མ་གྲུབ་པ་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་དོན་དུ་ཞེ་ན། ཚད་མ་ཡང་དག་ཞེས་སྨོས་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རང་བཞིན་གྱི་ཚད་མ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ་དེའི་དོན་དུའོ། །ཚད་མ་ཡང་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཅི་ཞིག་བྱས་ནས་ཤེ་ན། དེ་ཉིད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཞེས་དོན་གྱིས་སོ། །ཡང་ན་ཚད་མ་དང་འདྲ་བས་ཚད་མར་གྱུར་པ་སྟེ། ཅི་ལྟར་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པ་མ་རྟོགས་པའི་དོན་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཚད་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་ལ་སོགས་པ་མ་རྟོགས་པའི་དོན་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་སྐྱོབ་ལ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡང་ན་སྐྱོབ་།བདེན་པ་བཞི་ནི་སྟོན་མཛད་ཡིན། །ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བུ་དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། བདེར་གཤེགས་ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ནི་དེ་ཁོ་ན་མངོན་དུ་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །འོ་ན་འདི་ཉིད་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཏེ། གློ་བུར་བ་ཉིད་ནི་མེད་དོ་སྙམ་ན་སྟོན་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འདིའི་ཐབས་གོམས་པ་ཡང་གང་གིས་སྦྱར་བ་ཡིན་སྙན་ན། འགྲོ་ལ་ཕན་བཞེད་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེས་ན་ཚད་མ་ཡང་དག་ཅེས་བྱ་བ་རིགས་པ་ཉིད་དོ། །འདིས་ནི་ཚད་མ་གཞན་སྨྲ་བ་དང༌། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཚད་མ་མེད་པར་སྨྲ་བ་ཡང་བསལ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཚད་མ་ཡང་དག་ཅེས་བྱ་བས་ནི། ཚུ་རོལ་མཛེས་པ་པ་ལ་སོགས་པ་བསལ་ལ། ཕན་བཞེད་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་སེམས་པས་སྟོང་པའི་རིག་བྱེད་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་པ་བཀག་གོ །བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་གོམས་པས་ནི་སྡོང་རིས་ལ་སོགས་པ་དང༌། གྲངས་ཅན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་པས་བཀག་གོ །རྒྱུའི་གནས་སྐབས་གཉིས་ཀྱི་ནི་དབང་ཕྱུག་དང་པོའི་སྐྱེས་བུ་ལ་སོགས་པའོ། །བདེར་གཤེགས་ཀྱིས་ནི་བག་ཆགས་དང་ལྡན་པའི་ཉན་ཐོས་རྣམས་སོ། །ལས་སྟོན་པའི་མཚན་ཉིད་སྐྱོབ་པས་ནི་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་པ་བཀག་སྟེ། འདིར་ནི་དེ་དག་གམ་དེ་དག་གི་དོན་དུ། མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པའི་བསྒྲུབ་པའི་སྐབས་མ་ཡིན་པས་གང་གིས་འདིར་ཕྱག་བཙལ་བར་འོས་པར་འགྱུར་རོ། །
― DTG183_Page_0381 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདིར་ཡང་གང་གི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་དེའི་དན་ཙམ་ཡིན་ལ། འཇིག་རྟེན་པའི་ཚད་མ་ཉིད་དངོས་སུ་བཤད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཐ་དད་པ་ཉིད་དེར་དེའི་དོན་ཡིན་ཏེ། ལེའུ་འདིས་དེ་བཞིན་ཁོ་ནར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཆད་པར་འགྱུར་བ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་རྣམས་སུ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་བསྟན་པ་མ་རྟོགས་པར་བདེ་བླག་ཏུ་མི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་པོར་བཤད་པའི་རིགས་སོ། །ཆད་མ་རྣམ་ངེས་སུ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡི་གཞུང་ནི་བསལ་བར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བས་གསུང་རབ་ཀྱི་རྣམ་འགྲེལ་ཙམ་དུ་དམ་བཅས་ནས་ཀུན་དུ་ཐ་དད་པའི་ཚད་མ་རྟག་པའི་སྒོ་ནས་གསུང་རབ་ཀྱི་དོན་གྱི་ཚོགས་གཞུང་འཛུགས་པ་ལ་འཇུག་པར་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དེར་ནི་འཇིག་རྟེན་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་གོ་རིམས་ཉིད་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་ཡང་དོན་འདི་དེར་ཡང་བརྗོད་པར་འདོད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང༌། དངོས་སུ་ནི་མ་བརྗོད་ལ་རྣམ་འགྲེལ་འདིར་ནི་དེ་ཉིད་དངོས་སུ་བརྗོད། རྣམ་འགྲེལ་ཉིད་ནི་དོན་གྱིས་འཕངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མ་གྲུབ་པའི་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་གསུང་རབ་ཀྱི་དོན་གཞུང་འཛུགས་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཚད་མ་ནི་གཙོ་བོས་ཉེ་བར་མཚོན་པ་ལྷུར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་འདིར་ཚད་མའི་སྒྲ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་ལ་འཇུག་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་དེའི་དོན་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་བརྗོད་བྱ་དང་དགོས་པ་ངག་གི་དོན་ཡིན་ནོ། །དགོས་པ་ཡང་བརྗོད་བྱ་ཚད་མ་འམ་བརྗོད་བྱ་དང་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲུབ་བྱེད་རྟོག་པ་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་རང་བཞིན་འབྲས་བུ་ལ་ལྟོས་ཏེ། གཉི་ག་ལ་ཡང་ཉེ་བར་མཁོ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་བཤད་པར་དོན་གྱི་སྒྲ་དགོས་པ་བརྗོད་པ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །བསྟན་བཅོས་ཀྱང་རང་གི་བརྗོད་བྱ་ཚད་མ་དང་གཅིག་ཏུ་ཉེ་བར་བཏགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། བརྒྱུད་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་བྱ་དང་དགོས་པ་བསྟན་ཏོ། །བཤད་པ་དང་པོ་ལ་ནི་མཐར་ཕྱིན་པའི་རང་བཞིན་བརྗོད་བྱ་ཉིད་ངག་དང་པོ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །ཚིག་བཤད་དང་པོའོ།། །།གལ་ཏེ་དགོངས་པ་རབ་ཏུ་གྲགས་པའམ། ཤུགས་ཀྱིས་འཕངས་པ་ཡིན་ན། འོ་ན་ནི་འཆད་པ་པོ་དེའི་དང༌། བསྟན་
― DTG183_Page_0382 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཅོས་མཛད་པའི་ཁུར་བསྐུར་བའི་རྒྱུ་མཚན་བཤད་པ་བྱེད་པ་གཞན་གྱིས་མ་རྟོགས་པ་བརྗོད་པར་རིགས་སོ་ཞེས་གཉི་ག་ཡང་འདོགས་པར་བྱས་ནས། ཚིགས་བཤད་དང་པོས་སློབ་དཔོན་གྱི་དགོངས་པ་བཤད་ནས། བདག་ཉིད་ཀྱི་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་བསྟན་བཅོས་འདིར་བློ་བསྒྲུབ་པོ་སྟེ་ཡང་དག་པར་བསྟན་པར་བྱའོ། །ཉའི་སྐད་དབྱིངས་འགའ་ཞིག་ཀྱང་དེའི་དོན་དུ་སྦྱོར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་འབར་བི་ན་རེ། འཇིག་རྟེན་བླ་མ་ཁྱོད་མཐོང་བས། །ཚངས་བཞིན་ཅི་སྟེ་དོན་མི་སྒྲུབ། །ཅེས་ཟེར་བ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་འདིས་འདི་འཆད་དོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ན་འདིའི་བརྗོད་བྱ་རྣམ་འགྲེལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་འདིར་ཅིའི་ཕྱིར་བློ་སྒྲུབ་ཅེ་ན་བློ་ནི་སྟེ། བློ་གྲོས་དེ་མཐའ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་ཏེ་ཅི་ལྟར་དག་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་དེ་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། བསྐྱེད་པའི་དོན་དུའོ། །རྣམ་འགྲེལ་གྱི་རྟོགས་པ་དེའི་དོན་ངེས་པ་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་དོན་ཡང་ཚད་མར་གྱུར་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེས་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ལམ་གོམས་པའི་སྒོ་ནས། རྣམ་པར་འཁྲུལ་པ་དང༌། ཀུན་དུ་བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་བློ་གྲོས་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་དེ་ངེས་པ་ལ་ཡོད་པར་རིགས་ཏེ་དེ་ངེས་པར་ནི་དེའི་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་སྒོ་ཅན་གྱི་འབྲས་བུ་གྲུབ་པ་ནི་མི་འབྱུང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་ཚུལ་གྱིས་ཚད་མ་ཉིད་ལས་དེའི་ལམ་ངེས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་བསྟན་པས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་ཟབ་པས་ཀྱང་ཅི་ཞིག་ཆེས་ཟབ་པ་དེ་འདྲ་བའི་ཡུལ་ལ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་མེད་པར་ཚད་མ་འཇུག་པ་ཉིད་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་གཟུང་བའི་བློ་ཅན་རང་བཞིན་ངེས་པར་རྟོགས་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཚད་མ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཉིད་སྐྱབས་ཡིན་ན། འོ་ན་སྐྱེས་བུ་དོན་མེད་དོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། དེ་རྒྱུ་མེད་པར་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འབད་པ་དང་ལྡན་པ་མ་གཏོགས་པར་ངག་གི་རྒྱུ་གཞན་ནི་མི་འཐད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་སྤྱིར་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ལམ་པོ་ཆེའི་མི་དང་འདྲ་བའི་བྱེད་པ་པོ་དམིགས་པ་ན་དེའི་ཚིག་ལ་གུས་པས་སུ་ཡོད་ན་གང་གིས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར། དེ་ལྟ་བུ་གྲུབ་ན་ནི་རེས་འགའ་དེས་བྱས་པ་ཉིད་འདི་འདྲ་བ་ཤིན་
― DTG183_Page_0383 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏུ་ཟབ་མོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་འདོགས་པ་ན་རྣམ་པར་སྤྱོད་པའི་སྐབས་རིགས་སོ། །ཚད་མའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་སྐྱེས་བུའི་དོན་ཐ་མའི་ཐབས་སྟོན་པའི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ཆར་ནི། དེ་ལྟ་བུ་སྲིད་པ་ཉིད་དག་པ་གསུམ་མཐོང་བའི་སྐྱབས་ཡིན་ནོ། །མངོན་པར་མཐོང་བ་དེ་ཡང་ཐར་པའི་ཉེ་བར་མཚོན་བྱེད་ཀྱིས་གཟུང་བར་རིག་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་གདོན་མི་ཟ་བར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ངེས་པར་བྱ་དགོས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་ཡུལ་ཅན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ངེས་པའི་འབྲས་བུ་དངོས་སུ་སྟོན་པས་ནི་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་བརྗོད་བྱ་ཚད་མར་གྱུར་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཉིད་བསྟན་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རྩོད་པ་དང་པོ་བསལ་ལོ། །ཡང་ན་དོན་གཅིག་ཏུ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་བརྗོད་བྱ་དང་དགོས་པ་ཉིད་འདི་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ནི། རྣམ་འགྲེལ་གྱི་དོན་རྟོགས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེས་ན་རང་གི་བརྗོད་བྱའི་དགོས་པ་ཡང་དེའི་སྒོ་ནས་བརྟགས་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་གང་དག་གི་བློ་དེ་ལྟར་བྱ་བའི་དོན་དུ་བརྩོན་ཞེ་ན། སྐལ་ལྡན་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་སྨོས་ཏེ། སྣོད་དུ་གྱུར་པའི་སྐལ་བ་ཅན་རྣམས་ཀྱིའོ། །གང་དག་འཁོར་བ་ལ་སྐྱོ་བའི་ཡིད་ཅན་ངེས་པར་ལེགས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ལམ་ཚོལ་བ་ལ་ཞུགས་པ་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་གི་ཡིན་གྱི། གང་དག་རང་གི་ཕྱོགས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་བསྒོམ་པའི་བློ་ཅན་རྟོག་གེ་ངན་པ་དང་འབྲེལ་པ་ལས་ལམ་ཤེས་པས་མངོན་པར་རློམ་པས་བསྐྱེད་པ་རྒོད་བག་ཅན་དེ་དག་གི་ནི་དེ་ལྟར་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཤིན་ཏུ་སྲ་བའི་རིགས་པའི་ཐུན་མོང་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་བཅོམ་པ་རྣམས། གང་ལས་རིམ་གྱིས་ཀྱང་སྣོད་དུ་གྱུར་པ་མཐར་ལམ་འདི་ཉིད་བདེན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཙམ་སྐྱེ་བོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བློ་མི་བརྟན་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་གསུངས་ཏེ། བློ་ནི་ཡང་དག་རིག་པའི་དོན་དུ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །ཡང་དག་པར་རིག་པ་འདི་ནི་ལམ་དང་ལམ་མ་ཡིན་པ་རིག་པ་འམ་ཡང་དག་པར་སད་པ་སྟེ། སྔར་ནི་གཉིད་མཐུག་པོ་ལོག་པ་དང་འདྲའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཡང་སྐལ་ལྡན་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང༌། དེ་དག་དེ་ཙམ་དུ་གནས་པ་ནི་མ་ཡེན་ཏེ། བསྒོམ་པ་ལ་རྒྱུན་དུ་གཞོལ་བ་
― DTG183_Page_0384 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་དུས་གང་ཡང་དོན་དམ་པ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་དག་ནི་བསྒོམ་པའི་དོན་དུ་དེའི་རྗེས་སུ་འབྲད་བ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ཤེས་པར་འདོད་པས་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རྟོགས་པ་སྐྱེས་ཀྱང་བསྒོམ་པ་ལ་མི་སྦྱོར་བས་མཐར་ཐུག་པའི་འབྲས་བུ་མེད་པ་དང་དེ་ཙམ་དུ་གནས་པར་བརྗོད་དོ་ཞེས་རིགས་སོ། །འདི་ནི་སྙན་དང་གས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཐ་མས་བསལ་བར་བྱེད་པ་སྟེ་ངག་གཉི་ག་དང་འབྲེལ་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་དོགས་པ་གཅོད་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་གདོན་མི་ཟ་བར་དང་གི་སྒྲ་སྦྱར་བ་ལ་མི་ལྟོས། ཞུགས་གྱུར་དེའི་ལག་རྩེ་ལ་ཆུ། །འདོད་ལྷའི་ཡིད་ལ་མྱ་ངན་མེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་པོ་གསལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། དཔེར་ན་འདི་ཉིད་དུ་ཕལ་ཆེར་མཐོང་བ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་དབུས་ནས་གསལ་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་རྣམ་འགྲེལ་བཤད་པ་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཅིའི་ཕྱིར་འདི་རྩོམ་སྙམ་དུ་དོགས་ན་བཤད་པ། མནོག་མེད་ཚུལ་ནི་ལུགས་ཏེ་དེ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ལ་གང་གི་རོ་བྲོ་བ་མེད་པ་དེ་ནི་དེར་མི་འཇུག་གི །རྣམ་འགྲེལ་ལ་ནི་བཤད་ཀྱང་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་འཇུག་པ་ལ་གགས་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་ཆ་འདི་ལ་འགྲེལ་པ་བྱེད་པ་སློབ་མའི་དངས་མ་སློབ་དཔོན་ལྷ་དབང་བློ་གནས་དང་གནས་དག་ཏུ་འགྲེལ་བཤད་བྱེད་པ་སློབ་དཔོན་ཆོས་མཆོག་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ན་རོ་བྲོ་བ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། མང་དུ་ཡོད་མོད་ཀྱི་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་སྐྱོན་མེད་པས་སློབ་དཔོན་གྱི་བཞེད་པ་མ་འཁྲུལ་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་མ་མཐོང་ངོ་ཞེས་བསྟན་པའི་དོན་དུ་བྱེད་པ་དང་པོ་སྨྲས་པ། འདིར་སྨྲ་བ་པོ་སྟེ་འཆད་པ་པོ་མཐོང་བ་མེད་དོ། །སྤྱིར་མ་གྲུབ་པ་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཅེ་ན། སྐབས་དོན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྐབས་སུ་འབབ་པའི་དོན་རྒྱ་ཆེར་ཏེ་ངག་གི་ཚོགས་ཅི་སྙེད་ཀྱིས་གཞལ་བྱའི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་གི་བྱེད་པ་མཐོང་བ་མེད་པ་མཐོང་བ་མེད་དོ། །འདི་ནི་རེ་ཞིག་བསལ་བ་ཉིད་དེ། བཤད་ཟིན་པ་རྗེས་སུ་བརྗོད་པ་ཙམ་གྱིས་འགྲེལ་པ་འཇུག་ཅིང་འགྲེལ་ཤད་ཀྱང་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལྷག་པར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མི་བྱེད་དེ་རྣམ་པར་སྤྱོད་པ་ཙམ་ཞིག་བདག་གིས་བྱ་ཞེ་ན་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱས་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་ཡང་གོལ་བས་འཇིགས་སམ། འབྲས་བུའི་བློས་མ་
― DTG183_Page_0385 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ངེས་སོ། །འདིས་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་སྨྲས་པ་བརྗོད་དོ། །འདིར་སྐབས་དོན་གྱི་ཚིག་འདི་སྐབས་དོན་མ་ཡིན་པར་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་ཡོད་པར་ཡང་བསྟན་ཏེ། དཔེར་ན་འདི་ཉིད་ཀྱི། རྣམ་པ་མེད་པའི་ཤེས་པས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་མ་འདྲེས་པར་འཛིན་པའི་གཞུང་དུ་རྒྱ་བསྐྱེད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། མདོ་སྡེ་པའི་ཚུལ་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་གྱི་སྒྲས་ནི། དོན་མ་ཡིན་པ་རྒྱ་ཆེར་བྱེད་པ་བསྟན་ཏེ། དཔེར་ན་རྣམ་མེད་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་གཞུང་དུ་འམ་འགྲེལ་པ་བྱེད་པའི་དེ་ཁོ་ནར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་གཞུང་འཛུགས་པར་རྒྱ་བསྐྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །འདིས་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟར་ངག་གི་སྐྱོན་བརྗོད་ནས་ཡིད་ཀྱི་སྐྱོན་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་གསུམ་སྟེ་གཞལ་བྱའི་དོན་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་དང་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་དང༌། དགོས་པ་མ་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། མི་གཟོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་དོན་དམ་དངོས་པོའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡང་དག་པའི་ཕྱིར་འཛིན་ཅིང་ངེས་པར་འཛིན་པའི་བློ་གང་ཡིན་པ་བློ་དེས་སྙིང་པོ་མ་ཡིན་པ་སྟེ་རིགས་པས་མི་གནས་ཕྱིར་གསོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཚུལ་གང་ངག་གིས་བསལ་བའི་སྨྲ་བ་པོ་དེ་དག་མཐོང་བ་མེད་དོ། །གཞལ་བྱའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་ན་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་སྙིང་པོ་མ་ཡིན་པ་བསལ་བར་འགྱུར་ན་སྙིང་པོ་མ་ཡིན་པ་བསལ་བས་དངོས་པོའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་རྟོགས་པར་གྲུབ་པོ། །གང་དང་གང་དག་བསླང་ནས་སུན་འབྱིན་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། ཐེ་ཚོམ་གྱིས་ཟིན་པ་ཡང་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་བསྟན་བཅོས་ཉིད་ཀྱི་དོན་དམ་པ་བརྗོད་བྱ་འམ་དགོས་པའོ། །དེ་འཛིན་པ་ནི་བརྗོད་བྱ་འམ་དགོས་པ་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པ་སྟེ་དེའི་བློས་སྙིང་པོ་མ་ཡིན་པའི་ཚུལ་བསལ་བའི་སྨྲ་བ་པོ་མཐོང་བ་མེད་དོ། །དོན་དམ་པ་དེ་ཡང་ཉི་ཚེའམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཉི་ཚེ་བ་ནི་དཔེར་ན། སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་མངོན་པར་འདོད་པ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྒྲའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ལ་མངོན་པར་འདོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཙམ་གྱིས་མི་སྐུ་བ་ཉིད་འཐད་པ་ནི་བརྗོད་བྱ་ཡིན་ཞིང་གཞན་དག་དད་མ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར། མཉན་པའི་བློ་ཡང་ཚད་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བསལ་བ་དགོས་པ་ཡིན་པ་མ་རྟོགས་པས་སྤངས་ཏེ་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་
― DTG183_Page_0386 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་དོན་དང་སྦྱོར་བ་ནི་སྙིང་པོ་མ་ཡིན་པའི་ཚུལ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ། ཡང་དག་མིན་པ་བཟློག་དོན་དུ། །ཡང་དག་ཉིད་གསུངས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སུ་ཡང་བལྟ་བར་བྱའོ། །གནས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། འདིར་སུན་ཕྱུང་བས་ནི། ཅིར་ཡང་བྱར་མེད་དོ། །ཚིགས་པའི་ནི་རེ་ཞིག་བརྗོད་པར་བྱ་བ་འགྲེལ་པ་བྱེད་པས་ཚད་མ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ཡིན་པར་སེམས་ལ། འགྲེལ་བཤད་བྱེད་པས་ནི་ཚད་མ་ནི་གཙོ་བོ་ཡིན་ཞིང་ཚད་མ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ནི་ཞར་ལ་ཡིན་ནོ། །ཚད་མ་ཡང་ཀུན་དུ་ཐ་སྙད་པ་ཡིན་གྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་རང་བཞིན་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དགོས་པ་ཡང་སླུ་བ་དང་བྲལ་བ་བཏུང་བ་དང་བཀྲུ་བ་ལ་སོགས་པ་འཐོབ་པ་ཡིན་གྱི་མངོན་པར་མཐོ་བ་དང་ངེས་པར་ལེགས་པ་དག་ཐོབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་སོ་སོ་དོན་དམ་པ་ཅུང་ཟད་རྟོགས་པ་དེ་ཡང༌། མཐར་ཕྱིན་པ་རྟོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། མི་བརྟན་པ་ཡིད་དུ་གྱུར་པ་ན། ཅུང་ཞིག་མི་གསལ་བར་སྨྲའོ་ཞེས་བཤད་པ་ནི། རབ་ཏུ་གསལ་བར་སྨྲ་བ་པོ་མཐོང་བ་མེད་ཅེས་བྱའོ། །དཔེར་ན་ཇི་ལྟར་འགྲེལ་བཤད་བྱེད་པ་འདམ་མ་ཆུ་རྡུ་འཛིན་པ་ལྟ་བུར་མཐོང་བའི་ཆད་མ་ལ་རྨོངས་ནས་མཐོང་བ་ལ་མ་འཕེལ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། མཐར་གསུང་རབ་རྒྱ་མཚོའི་རིགས་གཟིངས་རྒྱ་ཆེན་རྣམ་ངེས་འདི་ནི་ཞེས་དད་པ་ཙམ་གྱིས་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པ་ལྟ་བུའོ། །འདིས་ནི་མི་མཁས་པར་བརྗོད་དོ། །གཞན་གྱིས་དོན་དམ་པ་མ་རྟོགས་ན། ཐ་སྙད་ཙམ་གྱི་བསྟན་བཅོས་ཉེ་བར་མཁོ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བླང་བྱ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། རང་གིས་རྟོགས་ན་གོ་བཤད་པ་བྱེད་པ་ལ་ཡོན་ཏན་ཅི་ཡོད། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ངང་དང་ཡིན་གྱི་ཉེས་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སློབ་དཔོན་གྱི་བཞེད་པ་འཆོལ་བར་བྱེད་པ་དེས་འདིར་མནོག་མེད་ཚུལ་དང་བྲལ་བས། བློ་བསྒྲུབ་པོ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །ཅིའི་དོན་དུ་ཞེ་ན། བློ་ནི་མཐའ་འདས་དག་པར་བྱ་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་སྟེ། དགོས་པའི་དགོས་པའི་མཐར་ཐུག་པ་ཡིན་ལ། རྣམ་འགྲེལ་གྱི་སྒོ་ནས་ནི་བརྗོད་བྱའིའོ། །འོ་ན་དེའི་དོན་གྱི་བཤད་པ་ལ་འདིས་ཅི་བྱ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མེད་དེ་རྣམ་པ་འདིས་ནི་དེའི་དོན་ཉིད་གསལ་བར་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཕྱག་བྱེད་པ་ཙམ་དུ་སེམས་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་
― DTG183_Page_0387 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདིར་བློ་བསྒྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུས་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདི་བཤད་པའི་གཞུང་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་འདི་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་གཞུང་གཞན་ཡོད་པ་འདི་མི་ཁོམ་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། མཐའ་འདས་པའི་བློ་བདག་གི་གཞུང་གིས་བྱ་བ་དེའི་ཕྱིར་ན་མ་རྟོགས་པ་ཙམ་བཟློག་པ་ལ་མཁོ་བ་དེ་དག་གིས་བཤད་པའི་དོན་དེའི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ག་ལས་ཤེ་ན། མནོག་མེད་ཀྱི་ཚུལ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་གི་གཞུང་གིས་བཤད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཚུལ་ནི་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་རྟོགས་པ་གཅིག་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་བཤད་པ་བྱེད་པ་གཞན་དག་གི་གཞུང་ལ་མ་དག་པ་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཅེ་ན། སྔ་མ་ཕྱེད་པོ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཡང་གང་དག་གི་བློ་མཐའ་འདས་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདི་བློ་སྒྲུབ་གང་གི་ཕྱིར་འགྲེལ་པ་དང་འགྲེལ་བཤད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ། དེའི་ཉེས་པ་ཐོབ་པས་བླང་བའི་སྡང་བས་ཕྱིར་ལ་མཉན་པ་དང་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའི་བགེགས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྐལ་ལྡན་ཏེ་སྣོད་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །གང་དག་སྣང་བ་དང༌། ཤེས་རབ་ངན་པ་དང་དོན་དུ་གཉེར་བ་སྤངས་ནས། གཟུ་བོར་གནས་པ་དང༌། བློ་དང་ལྡན་པ་དང༌། དོན་དུ་གཉེར་བ་ནི་ཐོས་པའི་སྣོད་ཡིན་པར་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ།། བློ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བསྔགས་པ་ལ་ལྡན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་ན། གལ་ཏེ་མང་དུ་འགྲེལ་པ་དང་འགྲེལ་བཤད་དག་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་གང་དག་བདག་གི་ལུས་འཛིན་པར་འགྱུར་བས་ཉི་མ་སྦས་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའི་ཉན་པ་པོའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་འགའ་ཞིག་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་མངོན་པར་ཞེན་བ་ཅན་ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་གྱིས་བསྐྱེད་པས་བློ་མི་བརྟན་པ་དག །སུན་འབྱིན་པའི་བསམ་པས་ཀྱང༌། འཇུག་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ཀྱང་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཙམ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཀྱང་རིམ་གྱིས་རྣམ་འགྲེལ་ལ་ཤིན་ཏུ་དག་པའི་བློ་འཐོབ་པར་འགྱུར་གྱི། དེའི་དུས་སུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཤིན་ཏུ་རྒོད་པས་དཀྲུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དག་དེའི་ལུགས་ཀྱི་གདོན་གྱིས་ཟིན་པ། ཤིན་ཏུ་བློ་རྨུན་པའི་ཉེས་ཆགས་པའི་བློས་བཤད་པ་མི་རྟོགས་པ་དེ་དག་གིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡལ་བར་དོར་
― DTG183_Page_0388 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་སྣོད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བུའི་སྨྲ་བ་པོ་མ་མཐོང་བ་དེས་ན། འདི་བརྩམ་མོ་ཞེས་བརྗོད་པ་འདིས་ནི་འདི་བརྩམས་པ་ལས་སྔ་རོལ་ཉིད་དུ་དེ་ལྟ་བུའི་སྨྲ་བ་པོ་ཡོད་པ་བཀག་པའི་ཕྱིར། བདག་ཉིད་དེ་ལྟར་འཆད་པར་བྱེད་པ་མི་འགལ་བ་ཡིན་ནོ། ཕལ་ཆེར་གྱི་སྒྲས་ནི་འགའ་ཞིག་ཏུ་དོན་ཅི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པའི་ཡང་སྐབས་འབྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། བྱིས་པས་ཀྱང་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་བརྗོད་པ་འགྲུབ་པའི་གསལ་བ་ཞིག་ཏུ་ཡང༌། འགྲེལ་པ་གཞན་བྱེད་པ་དེ་དག་ལ་གུས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་བུ་མང་དུ་སྨྲ་བ་ལ། །བདེན་དོན་ཅན་ཅིག་མེད་དམ་ཅི། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །དེས་ན་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས། འདིར་ཡང་དག་རིག་པའི་དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་འདིའི་དོན་བརྗོད་བྱ་རྣམ་འགྲེལ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ཕྱེད་ཀྱིས་ནི་གཞུང་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་མ་རྟོགས་པ་སློབ་དཔོན་གྱི་ཁུར་ཁྱེར་བའི་རྒྱུར་བསྟན་པ་ལ། ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱིས་ནི། དེ་མ་ཐག་པའི་བཤད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡན་ལག་དང་བཅས་པར་བཤད་ལ། བཤད་པ་སྔ་མ་ལ་ནི་དགོས་པའི་སྒོ་ནས་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་རྩ་བའི་བརྗོད་བྱ་དང་དགོས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོར་བསྡུས་པའོ། །འདི་ལ་གཞན་དག་ཡང་དག་རིག་པའི་དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་དག་རིག་པའི་ཁམས་ལས་འབད་པས་ཡང་གི་རྐྱེན་དང༌། དབྱེ་བ་བྱས་ནས། སྐལ་ལྡན་བློ་མི་བརྟན་རྣམས་ཀྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ཡང་གཞི་མཐུན་པའི་དྲུག་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་སྐལ་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཤེས་རབ་བམ། རིགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་སོ། །བློ་མི་བརྟན་ཞེས་བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་བམ། གྲོགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དོན་ལ་ལག་ནོམ་བྱེད་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མི་བརྟན་པའི་སྒྲས་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཕྱོགས་སུ་མི་བཟོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་ཅི་ལྟར་རུང་རུང་དུ་བྱེད་ན་ནི་མ་ལེགས་པར་པས་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་གཡེར་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་སྤངས་ཨ་ནུ་ཕྲ་ས་འདོད་པས་མི་བརྟན་པའི་སྒྲ་འདི་སྦྱར་བ་ནི་གསལ་བར་རྗོད་བྱེད་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ན། འདི་ནི་སྙན་དང་གས་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ། །མཁས་པའི་རྒྱན་དུ། བསྟན་བཅོས་སྒྱུ་རྩལ་བཟོད་དག་པ། །ཀུན་གྱི་ཀ་ཤའི་རྡོ་ཡིན་ཏེ།།
― DTG183_Page_0389 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྙན་དངགས་སྨྲ་པོའི་མེ་ཏོག་གིས། །བདག་ནི་མེ་ཏོག་རྣམ་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གང་དུ་ཡི་གེ་ལྷག་པའི་རྐང་པ་འགའ་ཞིག་ཏུ་དམིགས་པ་དེར་ཡང་སྐྱོན་མེད་དོ། །རང་ཉིད་ཀྱིས་སྡེབ་སྦྱོར་དམ་བཅས་པ་འམ། སྤྱིར་གྲུབ་པའི་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྟན་བཅོས་བྱེད་པ་ལ་ནི། སཾ་སྐྲྀ་ཏ་ཙམ་གྱིས་ངེས་པ་ཉིད་ངེས་པར་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་གལ་ཏེ་གོམས་པ་ལས་སྡེབ་སྦྱོར་ཉམས་པའི་ཚིག་བཀོད་པས་ཅི་དེ་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ནམ། ཡང་ན་རང་གིས་བྱས་པ་ཕྱིར་ཞུ་ཐུག་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་ཉིད་དེ། ཉེས་པ་མི་མཁས་པ་རྣམས་ལ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་དེ་ནི་སྐྱོན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་དབྱེ་བ་ནི་དེ་ཁོ་ནར་མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དང་པོ་རྩོམ་པ་ཉིད་ནི་རྩོལ་བ་རིགས་པས་ན། རྗོད་བྱེད་མ་ཡིན་པ་སྦྱར་བས་ནི་འཆད་པ་པོའི་ཡོན་ཏན་ཡང་རྒྱས་པར་མི་བྱེད་དོ། །བཤད་པ་སྔ་མ་ལྟར་དེ་ལྟར་བྱས་པ་ལ་ནི། དོན་གྱི་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གྲོགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཚིག་གཞན་གྱིས་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ལ་མི་བརྟན་པའི་ཚིག་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་སྤངས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འདི་འདྲ་བའི་བཤད་པ་ནི་བཏང་སྙོམས་སུ་དོར་བ་ཉིད་པའོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པའོ། །དེས་ན་སློབ་དཔོན་གྱི་ཐུགས་ལ་གནས་པས་ནི། བཤད་པར་བྱ་བ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང་པོའི་ཕྱེད་དང་པོའི་ལྷུར་བྱ་བ་རེ་ཞིག་བཤད་པ་ནི། བསྟན་བཅོས་དཱི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཚོགས་ལས་བསྟོད་པའི་བསྟོད་པའི་རིགས་ཀྱིས། དམིགས་པ་སེལ་བར་བྱེད་པའོ། །འདི་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བསྟོད་པ་མངོན་པར་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་ནི། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རང་གི་ལྷ་ཡིན་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་འདིར་འདོད་པའི་ལྷ་ཙམ་ལ་བསྟོད་པ་མངོན་པར་བརྗོད་པ་སྤྱར་ན་སྐྱོན་ཅི་ཡོད་དེ། བསྟན་བཅོས་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་རྩོལ་བ་ཐམས་ཅད་ནི་རང་གི་ལྷ་ལ་མཆོད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བར་འོས་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་བསྟོད་པ་དང་ཕྱག་འཚལ་བ་དག་དོན་བྱ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། གང་ལས་གཙོར་བྱ་བ་ཚོལ་བ་ནི་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ། འདིར་ལྷག་པ་ཅི་ཞིག་སྣང༌། སྐབས་
― DTG183_Page_0390 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུ་བབ་པའི་བསྟོད་པ་དང་ཕྱག་འཚལ་བ་དག་ལས་བསྟོད་པ་ཉིད་ལ་འཕངས་པའི་ཐུགས་དགོངས་འཆོལ་གྱི། ཕྱག་འཚལ་བར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་ཅི་ཞིག་འབྲེལ། བསྟོད་པ་ཉིད་ལ་འཕངས་པའི་ཐུགས་དགོངས་ཡོད་ཀྱང་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་གོ་ཅི་ལྟ་བུ། བསྟོད་པ་ཉིད་ལ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ནམ། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ལ་བསྟོད་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། གཉི་ག་ལྟར་ཡང་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཤེས་པར་བྱེད་པ་འམ། བྱེད་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པས་ན། ཅི་ལྟར་ལྔ་པར་འབྲེལ་པར་འོས་ཤེ་ན། འདི་ལ་བསམ་པ་འདི་ཡིན་ཏེ། བསྟོད་པ་མངོན་པར་བརྗོད་པ་རང་གི་ལྷས་མ་སྦྱར་བ་ནི་མི་འདོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་འདི་གཅིག་ཏུ་དེར་ངེས་པ་མ་ཡིན་པར་སྨྲ་སྟེ། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཀྱང་དེའི་སྦྱོར་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་རང་གི་སྟོན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །བྱ་བ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། གཙོར་བྱ་བའི་དོན་རྟོགས་པ་ན་དེ་འགའ་ཞིག་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡི་གེའི་དོན་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་རང་གི་ལྷ་ཉིད་སྦྱོར་བྱེད་ཡིན་པར་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་གཉི་ག་རྒྱུ་མཚན་དུ་མི་གལ་བ་དང་འདོད་པས་སྐྱོན་མེད་དོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་དང་གི་ལྷ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་བསྟོད་པ་དོན་བྱས་པ་དང་དེ་ཡང་ཡང་དག་པའི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་ཞིང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་གཞི་ཡིན་པ་དེས་ན་ཅི་འདི་རྣམ་པ་ཅི་ཞིག་ལྟར་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ཙམ་གྱིས་ཚད་མའི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པའམ། འོན་ཏེ་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་ལས་ཞེས་གཞུང་བྱེད་པ་མཚུངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་བསམ་པ་ཟབ་མོར་མཐོང་བ་དག་དོགས་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར། སྲིད་པ་གཙོར་བྱ་བའི་དོན་བརྗོད་པའི་སྐབས་ཅི་སྟེ་མེད། ཚིག་གམ་དོན་ལྷག་པ་མཐོང་བ་ཉིད་གཙོར་བྱ་བའི་དོན་དུ་རྟོགས་པར་ནུས་པ་ཡིན་ཏེ། སྐབས་ཀྱི་དོན་གྱི་བྱ་བའི་ཚིག་རྣམས་ཀྱང་དོན་གཞན་ལྷུར་བྱེད་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་དབང་པོའི་རོག་འདུག་པ་ཕམ་པར་རྟོགས་པར་ཡང་གང་དུ་མཐོང༌། དེས་ན་སྤྲོས་པ་འདི་ལྷག་པར་ཞེན་པ་ཙམ་གྱིས་གྲུབ་པ་ཡང་མོད་ལ་དོར་བར་མི་ནུས་ཤིང༌། རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་དངོས་པོ་
― DTG183_Page_0391 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་ཁྱད་པར་དུ་ཡང་མི་ནུས་ཏེ། ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་ནི་དེའི་རྩ་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་པར་ཞེན་བཞིན་པ་ནི། དཔྱད་མི་བཟོད་པའི་ཕྱིར། ཀུན་རྫོབ་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་འདི་ནི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཚུལ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉིད་བརྗོད་པར་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཚད་མར་གྲུབ་པ་ཅི་ལྟར་ལྟོས་པར་བྱེད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ་ཐ་སྙད་པའི་ཆད་མ་གང་ཡིན་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་ཞེས་བྱ་བའོ། །དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གཟིགས་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་ཚད་མས་དག་པའི་ལེགས་པའི་ལམ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ལ། སྤྲོས་པ་དེ་ཡང་རང་རིག་ཙམ་ལ་གནས་པ་ལས་འདས་ཐ་སྙད་ཙམ་ཉིད་དོ། །ཐ་སྙད་དེ་ཡང་ཐ་ཤལ་གནས་པ་ལ་ལྟོས་ཏེ། ཡང་དག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཡང་ན་གནོད་སྤྱིན་དང་མཐུན་པའི་གཏོར་མ་བཞིན་དུ་ཀུན་རྫོབ་པའི་ཚད་མ་ལ་ལྟོས་ཏེ་ཀུན་རྫོབ་པའི་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པའི་ཀླན་ཀར་ཅི་ལྟར་འགྱུར། གང་གི་ཚེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་སྟོན་པར་སྣང་ངོ་ཞེས་བརྗོད་པ། དེའི་ཚེ་ཡང་གཞན་གྱིས་དམིགས་པས་ཁྱབ་པ་དེ་ཉིད་ཀུན་རྫོབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གང་གི་ཚེ་གཉིས་པ་མེད་པ་ལ་གནས་ཤིང༌། རང་གི་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་མངོན་སུམ་གྱི་སྒོ་ནས་བརྗོད་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཚད་མའི་ཐ་སྙད་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ནི་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་ཡང་རྒྱུའི་བསམ་པ་མི་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་དུ་ཐ་སྙད་པའི་སྒྲས་ལྷུར་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཁོ་ནར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་མ་མཐོང་བ་རྒྱུ་ཙམ་ཐོས་པས་བསྟན་པར་འགྱུར་བའི་རྩོད་པ་བསལ་ནས། རྒྱུ་གནས་སྐབས་གཉིས་སུ་དམ་བཅས་པ་རྩ་བར་སྦྱོར་བ་ནི། བསམ་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འགྲོ་བ་ལ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེའི་དོན་ཉིད་ཀྱིས་ན་འགྲོ་བ་ལ་སྟོན་པ་ནི་ཐབས་གོམས་པའི་གནས་སྐབས་སོ། །ཡང་ན་གློ་བུར་བ་ཉིད་དུ་གནས་པས་འཕོ་འཇུག་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ན། འགྲོ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པའོ། །དེ་སྟོན་པ་ནི་ཚར་གཅོད་པ་སྟེ། ཆོམ་རྐུན་ལ་རྗེས་སུ་
― DTG183_Page_0392 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟོན་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཐབས་གོམས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ནི་སྟོན་པ་ཡང་ཡིན་པས་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཚར་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འབྲས་བུ་རྣམ་པ་གཉིས་སྐྱོར་བར་བྱེད་པ་ནི། འབྲས་བུ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འགྲོ་བ་སྒྲོལ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཏ་ཡ་ཏའི་སྐད་དབྱིངས་ཉིད་སྐྱོབ་པ་ཡིན་ཏེ། དོན་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་ངན་འགྲོ་དང་འཁོར་བའི་འཇིགས་པ་ལས་སྐྱོབ་པ་ཉིད་སྒྲོལ་བར་བརྗོད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ན། རྒྱུན་གྱི་དོན་ཏོ་ཞེས་དོན་གཉིས་པ་དང་ཡང་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ། །འདིས་ནི་མར་མེ་ལྟར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བཀག་པ་ཡིན་ནོ། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་མཛེས་པའམ། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ། །དེ་ཡང་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་བསམ་པའི་ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་བའི་ཡང་གཉིས་ཏེ། རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་གཉེན་པོ་གོམས་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྣམ་པ་དུ་མར་མང་པོ་དུས་ཡུན་རིང་པོར་གོམས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡང་གཉིས་ཏེ། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཉམས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་དོན་ཡང་གཉིས་ཏེ། སྤྲུལ་པའི་སྒོ་ནས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་གཞན་རྒོལ་བས་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པའི་ཕྱིར་དང༌། གདུལ་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་འདིས་སྟོན་པའི་སྐྱེས་བུའི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར། ཚད་མར་རྣམ་པར་གནས་པའི་རྒྱུ་དམ་བཅས་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ནི། བཤད་པའི་གནས་སྐབས་བཞི་པོ་གདོན་མི་ཟ་བར་འཕེན་པ་ཡིན་ནོ། །ཕྱོགས་ཀྱིས་ཟླ་བ་བསྐྱེད་ནས་རླབས་ཀྱི་ཕྲེང་བའི། ལག་པ་དང་ལྡན་རྒྱ་མཚོ་གར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པར། དབང་པོ་ཕྱོགས་ཀྱི་སྒྲ་ཤར་ཕྱོགས་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཡང༌། གཙོ་མོའི་ཁྱད་པར་བརྗོད་པ་ལྷུར་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །ཅི་སྙེད་སྒྲ་སྦྱར་བ་དེ་སྙེད་ནི་ལྷུར་བྱ་བའི་དོན་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ཇི་སྲིད་གཙོར་བྱ་བའི་དོན་སྲིད་པའོ། །བསྟོད་པའི་ཆ་ལ་ཡང་གཙོར་བྱ་བའི་དོན་ཡོད་པས་དེ་ཉིད་ལ་བརྗོད་ཀྱི། ཕྱག་འཚལ་བར་ཡང་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡོན་ཏན་གྱིས་དྲངས་པའི་ཕྱག་འཚལ་བ་ནི་དེའི་
― DTG183_Page_0393 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྒོ་ཉིད་ནས་བརྟགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལོགས་སུ་དཔྱད་པ་མི་བྱའོ། །དེས་ན་བསྟོད་པའི་གཙོར་བྱ་བ་བརྗོད་པ་ནི། འཕངས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་སློབ་དཔོན་གྱི་ཚིག་ཟབ་པའི་ཁྱད་པར་ལས་སོ། །གཞན་དུ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཉིད་མཐོང་བ་ལས་སྲིད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི། རྟོག་པའི་དྲ་བ་རྣམ་བསལ་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཤད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་ལ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ནི་ཕྱག་འཚལ་བ་དང༌། བསྟོད་པ་བརྗོད་པ་དག་གིས་ཅི་ཡང་ཉེ་བར་མི་མཁོ་བས་འཕངས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཉིད་གཙོར་བྱ་བའི་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་གནས་སོ། །གང་ཡང་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པ་ལ། ཕྱིར་འཇིལ་བ་དེ་ལ་ཡང༌། བསྟོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་འདོད་པ་ཙམ་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་ལ། སྐྱེས་བུ་རྣམས་ཀྱི་སྨྲ་བ་འདོད་པ་ཡང། རྒྱུ་མཚན་ངེས་པ་མེད་པ་ལས་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་འདིར་རྒྱུ་མཚན་གང་གིས་སྦྱར་ཞེས་སྤྱོད་པ་ན། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཉིད་གཏན་ཚིགས་སུ་བརྗོད་དོ། །ཡང་ན་ལ་བ་ཕྱི་བའི་ལྔ་པ་ཡིན་ཏེ། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཉིད་དུ་འདོད་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བསྟན་བཅོས་ལ་ནི་འདི་ལྟ་བུ་གལ་ཆེ་བར་འདོད་པའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་ཁ་ནམ་ཐོབ་མེད་དོ། །ཡང་ན་འགའ་ཞིག་ཏུ་སྐབས་སུ་བབ་པས། འགའ་ཞིག་ཏུ་འདོད་པས། འགའ་ཞིག་གཉི་ག་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ལྷ་ལ་མཆོད་པར་འགྱུར་རོ། །འདིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་བསྟོད་པའི་ཡུལ་གྱི་ལྷ་ཡིན་ཞེས་རྟོགས་པ་ན་གཉི་གའི་མཚན་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བསྟོད་པ་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ནི། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སྐབས་སུ་བབ་པ་ཉིད་བརྗོད་དོ། །ཡོན་ཏན་གང་གིས་བསྟོད་ཅེ་ན་ཚད་མ་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བསྟོད་པ་གང་ཞིག་ཚད་མ་ཡང་དག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གསལ་བར་བྱེད་པ་ལ་འཇུག་པ་དེ་ནི་ཚད་མ་ཡང་དག་པ་ཉིད་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་ཉེ་བར་མཚོན་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ཚད་མ་ཡང་དག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་སྦྱར་རོ། །འདིས་ནི་འདོད་པ་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ན་གང་གིས་དེའི་
― DTG183_Page_0394 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྟོད་པ་བརྗོད་ཀྱི། དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་མ་ཡིན་པ་ཅི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཡིན་ཏེ། དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྐྱེས་བུའི་བསམ་པས་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱར་གྱུར་པ་ནི། ཅི་ལར་བསྟོད་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། ཚང་མ་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་བསྟོད་པ་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ནི། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། གང་གིས་སྐྱེས་བུའི་དོན་མཆོག་སྒྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཚད་མ་གྲུབ་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལ་དབང་ཕྱུག་དང་རིག་བསགས་པ་ལ་བསལ་བ་ཅ་ཡོད་དེ། དེས་ན་ཚད་མ་ཡང་དག་པ་ཉིད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཡིན་ལ། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ལ་བསྟོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཅི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་གྱི། གཞན་མ་ཡིན་སྙམ་དུ་དོགས་ན་ཡང་དག་པའི་སྒྲས་བསྡུས་པའི་གཏན་ཚིགས་སྨྲས་པ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་ཞེས་བྱ་བའོ།། སྙིང་རྗེས་སྦྱར་བ་ཐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གོམས་པས་སྒྲུབ་པ་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་གནས་སྐབས་འགའ་ཞིག་རྒྱུ་ཡིན་ལ། གནས་སྐབས་འགའ་ཞིག་འབྲས་བུ་ཡིན་པས། དེ་ཙམ་གྱིས་ཚད་མ་ཡིན་ལ་དེ་ཡང་རྟག་པ་ལ་མི་འདོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེས་ན་དེ་ལྟར་ཚད་མ་ཡང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། གཙོ་བོའི་བསྟོད་པའོ། །འགྲོ་ལ་ཕན་བཞེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་ནི་རང་གི་ངོ་བོས་བསྟོད་པ་ཡིན་ཡང༌། དེའི་ཡན་ལག་ཏུ་ཉེ་བར་བླངས་པའི་ཕྱིར། གཙོ་བོར་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ནི་མ་ཡིན་པ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །བསྟོད་པའི་གནས་བསྟན་པ་ནི། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དང་པོར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་སླད་དུའོ། །དང་པོ་ཉིད་ཀྱང་ཡལ་ག་གཅིག་ཆད་པ་ཤིང་གི་དཔེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །འདི་བསམ་སྟེ་བཤད་པའི་གནས་ལས་གཞན་དུ་སྲིད་པའི་དོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་རང་བཞིན་བརྗོད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་གཙོ་བོའི་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར། བསྟན་པའི་འབད་པས་སྨད་པ་ཡིན་པས་འདི་ཅི་ཞིག་བྱ། ཚད་མ་གྲུབ་པའི་ལེའུ་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དང་པོར་བསྟན་པའི་བསམ་པས་གཙོ་བོའི་དོན་ཉིད་དུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་སྨྲ་བར་མི་ནུས་ཏེ། ཛ་ཡཱནྟའི་འདོད་པ་རྒྱ་ཆེར་སུན་ཕྱུང་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་བསྟན་བཅོས་ལ་ལྟོས་
― DTG183_Page_0395 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནས་འདི་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་པ་དེ་ཡང༌། དེའི་བཤད་པ་སྤངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནོར་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ལེའུས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ངེས་པ་དང༌། གཞན་སེལ་བ་དང༌། ཐོས་པ་བརྟག་པ་དང༌། སྐད་ཅིག་འཇིག་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སུ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་འབད་པའི་ཆ་སྐབས་ཐོབ་ནས། མདོར་བསྟན་ནས་རྟོགས་པ་ཙམ་བསྒྲུབ་པ་ན། ལེའུ་གསུམ་པོ་འདི་ལ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ཐ་སྙད་བསླབ་པའི་བསམ་པས། རང་གི་བཤད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་བསྟན་བཅོས་དང་པོར་བརྗོད་པར་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པར་མཐོང་ངོ༌། །ཡང་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཡིན་མོད་དེ་ལྟན་བསྒྲུབ་བྱ་དེ་རྟོགས་པ་བརྗོད་པར་བྱའི། བར་གྱི་བསྟོད་པ་ཅི་བྱ་ཞེ་ན་བརྗོད་པ་བསྟན་བཅོས་ལེན་པ་ནི་དང་པོ་སྟེ་འཛིན་པའོ། །མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་བརྗོད་བྱ་ཉིད་ཀྱིས་ནི། དེའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །གལ་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཚད་མ་གྲུབ་པའི་ཚུལ་བཞིན་བརྗོད་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ན་ཀུན་དུ་ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མ་བཟུང་བས་ཀྱང་དོན་བྱས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ནི་ཀུན་དུ་ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། འདིར་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཅེས་སྨོས་སོ། །འདིས་ནི་ཕྱེད་ཕྱི་མའི་གཙོར་བྱ་བའི་དོན་བརྗོད་དོ། །ཐ་སྙད་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་འདི་ཙམ་གྱི་ཉེ་བར་མཁོ་བ་མ་ཡིན་ལ། དོན་དམ་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཐ་སྙད་པ་ལ་ལྟོས་ན་ཡང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་དོན་དམ་པ་ཡིན་པས་དེ་ཉིད་ལ་གཙོར་བྱ་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་མངོན་སུམ་གྱི་སྒོ་ནས་ནི། རྣལ་འབྱོར་གྱི་མངོན་སུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་བརྗོད་ལ། ལྷག་པ་ནི་འདི་ཉིད་ཀྱི་ཡན་ལག་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་གཉི་ག་ལྟར་ཡང་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པར་བཟོད་པ་དང་ལྡན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ལེའུ་དང་པོ་འདི་ཉིད་དུ་དངོས་སུ་བཤད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་པ་བཟོད་པའི་མཁས་པ་ཟབ་མོའི་བློ་ཅན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་ལེའུར་སྣ་ཚོགས་གཉིས་མེད་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་འདི་ཉིད་དོན་དམ་
― DTG183_Page_0396 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང༌། གཉིས་ཀྱིས་སྟོན་པར་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་མི་བཟོད་པ་རྣམས་ལ་ཐམས་ཅད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལག་གིས་སྤོང་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བས་དང་པར་མ་བརྗོད་དོ། །བསམ་པ་དང་པོས་ནི་འཇུག་པར་བྱེད་པ་རིགས་ཀྱིས་ཕྱི་མའི་གནས་པ་འཛིན་པར་རུང་བ་ཉེད་དུ་འགྱུར་ཏེ། བློ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་སྤྲོས་པས་ཆོག་གོ །གཞུག་པར་བྱ་བའི་སྐྱེས་བུའི་ངོར་ནི་ཚད་མ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲར་བྱས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཤེས་པ་འམ། སྡང་བ་དག་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་འདོད་བསྒྲུབ་པ་དེའི་གཞི་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་འཇུག་པ་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པས་ཚད་མ་གྲུབ་པ་ཞེས་སྤྱིའི་སྒྲ་སྦྱར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་རྣམ་ངེས་སུ་ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་སྐབས་སུ་བྱས་པ་ཡིན་ཡང༌། དོན་དམ་པའི་ཚད་མའི་ཆ་བསྟན་པར་སློབ་དཔོན་གྱིས་བཤད་དོ། །དེས་ན་ངོན་དམ་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཡིན་ནོ། །སྔར་གྱི་བསྟོད་པ་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ནི་གཙོར་བྱ་བའི་དོན་བསྟན་པའོ། །ད་ལྟར་ནི་གཙོར་བྱ་བ་བརྟགས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་འོ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་མངོན་སུམ་གྱི་ཁྱད་པར་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་མོད། གང་གི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཡིན་པས་བསྟན་བཅོས་བླང་བྱར་འགྱུར་བ་དེ་ཙམ་གྱིས་བདག་ཅག་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཚད་མ་ཡང་དག་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཚད་མར་གྱུར་པ་ནི་ཚད་མར་རེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མ་བྱུང་བ་ལས་བྱུང་བ་ནི་ཡིན་ཡང་བརྗོད་པར་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར་རྩི་བའི་རྐྱེན་མེད་དོ། །དཔེར་ན་ཨུ་པ་ལས་ཡང་མན་ནི་རང་གི་རྒྱུ་ལས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར། པ་ཏན་ཛི་ལིས་བཤད་པ་དེ་ལ་ཕན་པ་འཇུག་པ་ནི། སྣ་ཚོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དེ་ལ་ཕན་པ་མ་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་ལྟའོ། །དེ་ལ་གང་གི་ཚེ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་དོན་གྱི་སྒྲ་བརྗོད་བྱ་སྟོན་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། བསྟན་བཅོས་འདིར་བསྒྲུབ་པོ་ཞེས་ལོག་པར་རྟོགས་པ་བསལ་བའི་སྒོ་ནས་བསྟན་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཚེ་དགོས་པ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ནི་བསྟན་བཅོས་འདི་ཡོད་ན་གྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ་བསྟན་
― DTG183_Page_0397 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཅོས་སུ་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་དོན་བསྒོམས་པས་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་ན་བརྒྱུད་པས་དེའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་འདི་ལ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཡོད་པས་ཞེས་བསྡུ་བའི་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ཡང་དེས་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་དེ་ཁོ་ན་ངེས་པས་འཇུག་པའི་ཕྱིར། བརྒྱུད་པས་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུའི་རྟགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་འདི་ཡོད་ན། དེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིར་ཐམས་ཅད་དུ་གསུམ་པའི་དོན་ལ་ཡང་བདུན་པ་བྱས་པ་ནི་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དབང་གིས་སོ། །རྟག་པ་ལ་ནི་རེ་ཞིག་རྒྱུ་འམ་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་བྱེད་ནུས་པས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་ངོ་བོ་སྒྲུབ་པ་ཡང་མི་ནུས་ཏེ། སྒྲུབ་བྱེད་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། གནོད་བྱེད་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་གནས་སྐབས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། ཚད་མ་ཡང་དག་པར་གྱུར་པ་བདག་ཅག་གི་འདོད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཏོ། །བསྟོད་པའི་ཡུལ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་བསྟན་བཅོས་བླང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གནས་སོ། །གང་ལ་ལྟོས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཚད་མ་ཡིན་གྱི། གཞན་མ་ཡིན་པ་རྒྱུ་འགམ་འབྲས་བུའི་གནས་དེ་འང་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་དག་ནང་ནས་རྒྱུ་ནི་དེ་ཞིག་བསམ་པ་དང་སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་བདག་ཉིད་དང་གཞི་གཅིག་པར་ཁས་བླང་བར་མི་ནུས་ཏེ། ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་རང་བཞིན་གཉིས་གཅིག་ལ་བསྡུས་བར་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཤེས་པ་རྟོགས་བཞིན་པ་འདི། གཞན་གཉིས་རྟོགས་པ་འམ། རང་དང་གཞན་གཉིས་རྟོགས་པར་འགྱུར་ན། འདི་གཉི་ག་ཡང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གཞན་གྱིས་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་འགའ་ཡང་འབྲེལ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐ་དད་པ་ལ་རིག་པ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བརྗོད་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ།། དེའི་ཕྱིར་ཅི་སྲིད་སྣང་བདེ་ནི། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་པའི་དང་སྣང་བ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གང་དུ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ཐ་སྙད་འཇུག་ཅེ་ན་བདེན་ཏེ། རང་རིག་གཅིག་པའི་མཐར་ཐུག་པ་ལ་ནི་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་དེའི་ཆུ་རོལ་དུ་ནི་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་མདུན་དུ་བྱས་པ་
― DTG183_Page_0398 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁོ་ན་སྟེ། གཞན་དུ་ན་འཇུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ག་ལ་ཡོད། ཅི་སྟེ་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པ་དང་གང་དུ་མཐོང་སྟེ། ཐམས་ཅད་རང་རིག་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པའི་ཡུལ་གཞན་ཡང་གང་དུ་མཐོང་ཞིང༌། བརྒལ་ཞིང་བརྟགས་པ་ན། ཁ་དམ་བཅས་པ་ནི་ཕན་པར་བཞེད་པ་ཉིད་དོ། །ཕན་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ནི་སྐྱོབ་པའོ། །ཐོབ་པར་རུང་བ་ནི་བདེ་གཤེགས་ཉིད་དོ། །དེའི་ཐབས་ནི་ཐབས་གོམས་པའོ། །དེ་ལྟར་དེ་དང་བྲལ་བ་ནི་ཚད་མ་མ་ཡི་ལ་གང་ལ་དེ་ཚད་མ་དེ་ཉིད་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡིན་ནོ་ཞེས་གྲུབ་པོ། །དེ་ལྟར་གཙོར་བྱ་བའི་དོན་བཤད་ནས་ཡི་གེའི་དོན་བཤད་པའི་སྐབས་སུ་བཤད་མ་ཐག་པའི་གནས་སྐབས་བཞི་པོ་བཤད་པ་ཉིད་ཡན་ལག་གི་དོན་བཤད་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡན་ལག་གི་དོན་བཤད་པ་དེས་ཅི་བྱ་སྟེ་གཙོ་བོའི་དོན་བཤད་པ་ལྷུར་གྱུར་པ་ཡིན་ལ། དེ་བཀྲལ་ན་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེའི་ཡི་གེའི་དོན་དང་མི་ཉེ་བར། ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཙམ་སྐྱབས་སུ་གྱུར་པའི་གཙོར་བྱ་བའི་དོན་བྱ་བ་ནི་མེད་དེ། དེས་ན་གཙོར་བྱ་བ་རྣམས་པར་གཞག་པའི་རྟེན་ཉིད་ཀྱིས་ན་ཡི་གེའི་དོན་བརྗོད་པར་རིགས་པ་ཁོ་ནའོ། །འདི་ལྟར་དེ་ལྟ་བུའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་སྐད་བཤད་པའི་ཁྱད་པར་ལྡས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཚད་མ་གྲུབ་པ་བཤད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཚད་མར་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བསྟོད་པ་ཡང་ཐོས་ཤིང་ཚད་མ་གྲུབ་པ་ཡང་བརྩམ་པ་སྤྱིའི་སྒྲ་ཡང་ཁྱད་པར་གྱིས་མཐར་ཐུག་པར་སྲིད་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཙམ་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་རྒྱུད་ཕྱི་མ་ལ་འཇུག་པར་བསམ་པས་སྐབས་འདི་ཕྱོགས་པའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་མེད་མོད། འདིར་གལ་ཏེ་རྩོལ་བ་གཞན་གྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞི་པ་བསྟན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདོད་ཕུགས་སུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱིས་ལས་སུ་བསྟན་པ་ཉིད་རིགས་པས་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞེས་གསུངས་སོ། །རྩོལ་བ་གཞན་དང་ཚུལ་བཞིན་གྱི་ཚིག་དང༌། རྐང་གསུམ་པ་ལ་ནི་བཤད་པ་བྱེད་པ་མ་རེག་སྟེ། ཤིན་ཏུ་བསྡུས་པའི་དོན་དམ་པ་འཇེབས་པ་ཉིད་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྡར་གྱི་སྤྲོས་པ་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་བརྗོད་ཀྱང་
― DTG183_Page_0399 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མངོན་པར་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདོགས་པར་མི་བྱའོ། །ཟབ་མོའི་བློ་ཅན་དེ་ལ་བསམ་པ་ལ་གནས་པ་གཞན་ཡང་འགའ་ཞིག་ཡོད་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་སུས་ངེས་པར་བྱེད། ཡང་ན་དོགས་པ་གང་གི་དབང་དུ་བྱས་ན་ཚད་མ་གྲུབ་པ་འཆད་ཅེ་ན། གཞལ་བྱ་རྟོགས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདིས་ནི་གཞལ་བྱ་རྟོགས་པ་ཚར་མ་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་པར་བརྗོད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུའི་དོན་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་འབད་པས་ཚད་མ་ཚོལ་བ་ཡིན་ནོ། །འཇལ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་འབྲེལ་པ་ལྷུར་གྱུར་པ་གཞལ་བྱའི་སྒྲས་ནི། གཞལ་བྱ་དང་དེ་ཁོ་ན་དང༌། སྒྲུབ་བྱེད་དང༌། བསྒྲུབ་བྱ་བསྟན་ཏེ། གང་ཡང་རུང་བ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ནི། དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཙམ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེས་བུའི་དོན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་ན་གཞན་བསམ་པའི་སྐབས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པོ་འདི་ལས་གཞལ་བྱ་ཡི་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་དེ་ཁོ་ནར་གཞལ་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྐད་དུ་རང་གི་མཚན་ཉིད་གཅིག་གཞལ་བྱ་ཞེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཁོ་ནའི་སྒྲ་ནི་སྤྱིའི་ཆོས་ལ་འཇུག་པར་རབ་ཏུ་གྲགས་པ་ཁོ་ནའོ། །སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡང་ཅི་རིགས་པར་ལུགས་དང་ངང་དང་ཡིད་ཀྱིས་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །བསྒྲུབ་བྱ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་འབྲས་བུའོ། །འཇིག་རྟེན་ན་ནི། དང་པོར་འགའ་ཞིག་ཏུ་ཅུ་དང་མེ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ཆོས་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་བཅད་ནས། དེའི་བཏུང་བ་དང་བཙོ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱེད་པའི་ཆོས་ངེས་པར་བྱས་ནས། དེ་ཐོབ་པ་སྒྲུབ་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་དེའི་ཡུལ་དུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་མཚན་ཉིད་འཇུག་པ་ལ་གསལ་བར་སྔོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་དྲན་པས་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པ་ནི། མཐར་བཏུང་བ་དང་བཙོ་བ་ལ་སོགས་པ་མངོན་དུ་བྱས་ནས་དོན་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཡང༌། དང་པོ་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་གཞལ་བྱ་ཡོངས་སུ་གཅོད་དོ། །དེ་ནས་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ནས་བསྒོམ་པས་མཐོང་པ་གསལ་བར་འགྱུར་བའི་དྲན་པ་དང་ལྡན་པ། བསྒོམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འདུག་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པ་ལས། མཐར་སྤྱིར་ཡོངས་སུ་བཅང་པའི་དེ་ཁོ་ན་
― DTG183_Page_0400 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དངོས་སུ་སྣང་བས་དོན་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་བསྒྲུབ་བྱར་སྣང་བ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་མངོན་སུམ་ཉིད་དོ། །གཞན་གསུམ་ལ་ནི་ཅི་ལྟ་ཅི་ལྟར་མངོན་སུམ་དང༌། རྗེས་སུ་དཔག་པ་དག་གི་བྱེད་པ་འཇུག་པའོ། །མངོན་པར་མཐོ་བ་ལན། གལ་ཏེ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་བསལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ལུང་ལས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པ། ཚད་མས་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་སྔོན་དུ་སོང་བ་ཅན་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང༌། ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་དོན་རྗོད་པའི་ཕྱིར་ན། ལུང་ཙམ་ལས་སྒྲུབ་བྱེད་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་མི་སླུ་བའི་ཚིག་ལ་ལྟོས་པ་ན། གཞལ་བྱ་དང་དེ་ཁོ་ན་དག་མི་སླུ་བ་འདི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མའི་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུའི་དོན་དང་ལྡན་པའི་གཞལ་བྱ་བཞི་ཀའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། གཞལ་བྱ་རྟོགས་པ་ནི་ཚད་མ་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་ལ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གང་གི་ཆེ་ཡང་འགའ་ཞིག་ལོག་པར་རྟོགས་པའི་ཡུལ་དུ་རྒྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ནི། དེ་ཡང་ཚད་མ་གཞན་བརྟག་པར་བྱ་བ་ན། གཞལ་བྱ་ལས་མ་འདས་པའི་ཕྱིར། དེ་རྟོགས་པ་ཡང་ཚད་མ་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གནད་དུ་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཚད་མ་ཚད་མས་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉམས་པ་མ་ཡིན་ནམ། རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ལ་ཡང་ཚད་མ་གཞན་གྱིས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཐུག་པ་མེད་པས་མི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་རང་ཉིད་ལས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འདོད་ན་ནི་དང་པོ་དེ་ལྟའི་དངོས་ཡིན་ལ། རྒྱུ་གང་གིས་ན་རབ་ཏུ་སྡང༌། །དེའི་ཕྱིར། ཚད་མ་ཐམས་ཅད་རང་ཉིད་ལས། །ཚད་མ་ཉིད་ཅེས་གཟུང་བར་གྱིས། །རང་ལས་ནུས་པ་མེད་ན་ནི། །གཞན་གྱིས་བྱ་བར་མི་ནུས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་མ་འབྲེལ་ཏེ། ལོག་པར་རྟོགས་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་ཡང་ཚད་མ་གཞན་གྱིས་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་ལ། ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཅོག་ལ་ལོག་པར་རྟོགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ལྐུགས་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་གང་དང་ལྷན་ཅིག་རྩོད། ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་ཡུལ་གྱི་དོན་དུ་ལྷག་པར་མོས་ན་ནི་གཞན་དེ་ལྟར་རྟོགས་པར་བསམས་ནས་ངག་བརྗོད་པར་འགྱུར་གྱི། རང་གི་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ལོག་པར་གྱུར་ན། བརྗོད་པ་ཅིའི་ཡན་ལག་ཏུ་འགྱུར། ཚད་མར་འདོད་པའི་ཚད་མ་ཉིད་ནི། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དོན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཚད་མར་
― DTG183_Page_0401 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁས་ལེན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱིས་ཚིག་བརྗོད་པས་ཐམས་ཅད་དུ་ཚད་མ་སྤོང་བ་སེལ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་འདྲ་བ་གཞན་འགའ་ཞིག་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་འོ་ན་ཚད་མ་དེ་ངེས་པར་དོན་མི་ཉེ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཚོགས་པ་ལས་སྐྱེ་བ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར། གཞན་དེ་དང་རྒྱུ་མཚུངས་པ་ཅན་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དོན་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཡིན་པ་མི་འདོད་པ་ཙམ་གྱིས་དོར་བར་མི་ནུས་སོ། །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་འདོད་དོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཚད་མ་དང་གཞལ་བྱའི་ཐ་སྙད་ཅི་སྙེད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་པར་གནས་ན། དེའི་ཚེ་གནོད་པ་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །དེའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་ཚད་མ་གཞན་བརྟག་པར་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ཚད་མ་དང་གཞལ་བྱའི་གནས་སྐབས་དག་ཏུ་ཡང༌། ཅུང་ཟད་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་འདོད་ན། ཀུན་རྫོབ་ཉིད་དུ་འདོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ལྟར་མ་ནོར། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་འདོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྐབས་དང་མི་འགལ་ཏེ་དེ་ཁོ་ན་ཡང་ཁས་བླངས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པ་འགའ་ཞིག་ལ་ནི་ཚད་མར་ཡང་དག་པར་རྟོགས། འགའ་ལ་ལོག་པར་རྟོགས་པ་དང་ཐེ་ཚོམ་ཟའོ་ཞེས་གནས་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཚད་མ་ལ་ལོག་པར་རྟོགས་པ་དང་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་གོ་སྐབས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ན། དེས་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ལ་ཡང་ཚད་མ་གཞན་ཚོལ་བ་སྲིད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང༌། ཡིད་ཆེས་པའི་སྐབས་ཀྱང་ཡོད་པས་ན། མཐའ་སྙེད་པས་ན་ཇི་ལྟར་ཐུག་པ་མེད་པར་ངེས། དེའི་ཚེ་ཉིད་སྐབས་མེད་ཀྱང་དུས་ནམ་ཡང་རུང་བར་ཕྱིས་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པ་འབྱུང་བའི་སྐབས་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པ་མེད་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དོ། །གང་དུ་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པའི་ཡུལ་ཚད་མར་གཞན་གྱི་གོ་སྐབས་མཐར་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་སྒྲུབ་པར་ནུས་པར་དེར་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཡང་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་ཚད་མ་གཞན་གྱིས་རྟོགས་པ་ལ་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རང་ལས་ཚད་མར་སྨྲ་བ་ཡང་སྤྱོད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཚད་མ་ཚད་མས་གནོད་པོ་མེད་ན། ཕན་འདོགས་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནམ། འདིར་རིགས་པ་ནི་བདེན་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་འདིར་ཚད་མར་ངེས་པར་གྱུར་ན་དེའི་དོན་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའམ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་གཞན་གྱི་གོ་སྐབས་
― DTG183_Page_0402 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཚད་མའི་རང་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་བློ་མི་གསལ་བས་རང་བཞིན་གཞན་སྒྲོ་འདོགས་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་དེའི་མཚན་ཉིད་ཉེ་བར་མཚོན་པས་ཚད་མར་ཐ་སྙད་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མི་རིགས་པ་ཅི་ཡོད་དེ་ལྐོག་ཤལ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པས་བ་ལང་ཉིད་བཞིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་ཐ་སྙད་བྱེད་པ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་རྣམ་པ་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་སྒྲས་གལ་ཏེ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དུབ་པ་བརྗོད་ན་ནི། དེའི་ཚེ་ལྟ་བ་གཞན་དང་གཞན་དང་གཞན་ལ་གནས་པའི་བསྟན་བཅོས་བྱེད་བ་རྣམས་ཀྱང་རྩོད་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ན་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་གཏམ་གང་ན་ཡོད། འོན་ཏེ་བ་ལང་རྫི་དང་བྱིས་པ་དང་བུད་མེད་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་དུ་འདོད་ན་དེའི་ཚེ་དེའི་སྒོ་ནས་རིག་བྱེད་དང་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཚད་མ་དང་ཅིག་ཤོས་སུ་སོ་སོར་ངེས་པའི་ཕྱིར་བ་ལང་རྫི་ལ་སོགས་པ་བས་དམན་པ་ཁས་བླངས་པ་ལ་ཡང་ཚད་མ་ཅིག་ཤོས་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་བྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་འདྲ་བའི་འཇིག་རྟེན་ནི་སྐད་གོམས་པ་ཙམ་ལ་ཡང་དབང་དུ་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་པོས་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་དོན་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བས་རྟོགས་པ་ལ་ནི་དེ་འདྲ་བའི་འཇིག་རྟེན་ཡང་ཚད་མ་བྱེད་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ཆེན་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་ཡང་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཅི་ལྟར་ཆུ་དང་མེ་ལ་སོགས་པ་ལ་མངོན་སུམ་མམ། མངོན་སུམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་བརྟགས་པ་མི་འཁྲུལ་པའི་རྟགས་ལས་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ན་དེ་འདྲ་བ་དག་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པ་དེ་བཞིན་དུ་མཐོ་རེས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་ཡང་མི་ལྟོས་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་དེ་ལས་ཀྱང་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཅི་ལྟར་འགྱུར། ཅི་སྟེ་བསྟན་བཅོས་མ་གོམས་ཀྱང་སྤྱོད་པ་དང༌། སེལ་བ་ལ་སོགས་པར་ནུས་པར་འཇིག་རྟེན་ན། འོ་ན་དེ་ཡང་རིགས་མི་མཐུན་པ་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་མཐོང་ནུས་ཏེ། བཅོས་མ་དང༌། ཅིག་ཤོས་ཀྱི་ནོར་བུ་དང༌། མུ་ཏིག་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཁྱད་པར་ཕྲ་མོ་མ་རྟོགས་ན་ནི་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་གཞན་གྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་རྟོགས་པ་ལ། གསལ་བའི་ནུས་པ་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་རང་ཉིད་ཚད་མ་དང་གཞན་པའི་
― DTG183_Page_0403 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་ཉིད་གང་ལས་རྟོགས་པའི་བློ་ཅན་དེ་དག་ཀྱང་མཐོ་རིས་ཀྱི་སྒྲུབ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་མ་གོམས་པ་ལ་ཡང་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པ་དག་སླུ་བར་བརྗོད་པར་བྱ་བར་མི་འགྱུར་བ་གཞན་ལ་མི་མགུ་བའི་བྲམ་ཟེ་མི་མཁས་པ་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འདིར་རང་ཉིད་ཀྱང༌། དེ་ལ་སྔོན་མེད་དོན་ཞེས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་བྱེད་པ་ན། ཚད་མ་རྣམས་ནི་རབ་གྲགས་ཤིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བརྗོད་པ་མི་རིགས་སོ། །འདི་ནི་ཤིན་ཏུ་མ་བྱང་བ་ལ་རབ་ཏུ་གྲགས་པ་རྗེས་སུ་བརྗོད་པ་ཙམ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གཞན་གྱི་ལན་ཡང་འདི་ཡིན་པར་མ་མཐོང་ངམ། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་རང་གི་རྒྱུ་མེད་པར་གཞན་གང་གིས་བྱ་བར་ནུས། རྗེས་སུ་བརྗོད་པ་ཙམ་དུ་ནི་འདི་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བློ་གྲོས་ངན་པས་བྱས་པའི་ཞེན་པས་ཆོག་གོ །ཚད་མ་ལ་ཡང་ལོག་པར་རྟོགས་པ་ན། ཚད་མ་གཞན་གྱིས་རྟོགས་པས་ན་གཞལ་བྱའི་སྒྲ་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གནས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཚད་མར་གྱུར་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཡང་ལོག་པར་རྟོགས་པའི་རྣམ་པ་མང་པོ་མཐོང་བས་ན། ཚད་མ་གཞན་གྱིས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་གཞལ་བྱ་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་རྩོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཙོར་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་གང་གི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་མཐོ་རིས་དང་བྱང་གྲོལ་སྒྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞལ་བྱ་རྟོགས་པ་དེ་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཚེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཞལ་བྱ་ཉིད་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་དེ་འདྲ་བའི་གཞལ་བྱ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ལ་རག་ལས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་ཡང་དད་པ་ཙམ་གྱིས་བཅུག་པ་རྣམས་གུས་པ་དང་ལྡན་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ངེས་པ་ནི་མེད་ལ། གཞན་དག་ནི་རྩོད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ལ་ཡང་གཉིས་སོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན། དེའི་གཞལ་བྱ་བཅོ་མ་ལྡན་འདས་ལ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་ཐེ་ཚོམ་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །ཚད་མ་དང་གཞལ་བྱ་དག་གི་ཆོས་ནི་འདི་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ལ་སོགས་པས་གཉིས་པ་ལས་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །གཅིག་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ལ་གཞན་ལ་ངེས་སོ་ཞེས་ནི་མི་རིགས་སོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་
― DTG183_Page_0404 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་དངོས་པོས་འཇུག་པས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྲིད་ཀྱང༌། ངེས་པ་འམ་ཐེ་ཚོམ་ཡང་རུང་སྟེ། སྟོབས་དང་ལྡན་པ་གཅིག་གིས་གཉི་ག་ཡང་གཞག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་སོ། །དེས་ན་ཚད་མ་འདི་ལ་ཐེ་ཚོ་མ་དང་ཕྱིན་ལོག་སྤོང་བའི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་བྱེད་པ་གཅིག་ཉིད་ནི་ཚང་མ་དང་གཞལ་བྱ་གཉི་གའི་ཡང་རྗེས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། གཞལ་བྱ་རྟོགས་པ་ནི་ཞེས་སྨོས་སོ། །ཡང་ན་གཞལ་བྱ་ངེས་པའི་དོན་དུ་ཚད་མ་འཚོལ་བའི་ཕྱིར་གཞལ་བྱ་ཉིད་འཆད་པར་ཅི་སྟེ་མི་རྩོམ་ཞེ་ན། གཞན་ལ་རྟོགས་པ་ནི་ཞེས་སྨོས་སོ། །འདི་ལྟར་ཆད་མས་ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཚོགས་དེ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཉིད་དུ་འགྱུར་དགོས་སོ། །ཚད་མས་རྗེས་སུ་བཟུང་བ་འམ། ཚར་བཅད་པའི་གཞལ་བྱ་ནི་དབང་པོས་ཀྱང་གཞན་དུ་བྱ་བར་མི་ནུས་སོ། །ཚད་མས་རེ་ཞིག་ཡལ་བར་དོར་ཡང་སླར་ཚད་མ་ཉིད་ཚོལ་བའི་ཕྱིར་ན་ཚད་མ་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་རིགས་སོ། །འོ་ན་བསྟན་བཅོས་གཞན་བཞིན་དུ་གཉི་ག་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། གཉི་ག་ལ་ཡང་ལྟོས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། གཞལ་བྱ་རྟོགས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །བསམ་པ་འདི་ཡིན་ཏེ། གཞལ་བྱ་གཞན་བསྒྲུབ་པར་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་ཚད་མས་རྗེས་སུ་བཟུང་བ་ཉིད་དུ་གྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཚད་མ་དཔེར་བརྗོད་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་དེ་བསྒྲུབ་པར་ནུས་ཀྱི། གཞན་ལ་འཇུག་པ་ནི་དོན་མེད་དོ། །དཔེར་ན་རང་བཞིན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དཔེར་བརྗོད་པ་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་དེའི་ཞར་ལ་སེལ་བ་ལ་སོགས་པར་འགྱུར་བ་བཞིན་ནམ། མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་ལ་ལོག་པར་རྟོགས་པ་བསལ་བས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་དུ་སྟོན་པ་ན་། ནང་དང་བཅས་པ་སྤྱིའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོའི་དངོས་པོ་མ་ལུས་པར་རྟོགས་པ་ནང་དུ་བསྡུས་པར་བྱ་བ་བཞིན་ཏེ། དབང་པོའི་ཤེས་པས་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང༌། ཕུང་པོ་གཞན་ནི་རང་རིག་པས་དང་ཐམས་ཅད་རྣལ་འབྱོར་གྱི་མངོན་སུམ་གྱིས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དུ་ཡང་དཔག་པར་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་གཞལ་བྱ་མ་ལུས་པར་རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དགོས་པ་ཚད་མ་ལ་རག་ལས་པ་དེའི་ཕྱིར་ཚད་མ་གྲུབ་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེས་བརྗོད་པར་འགྱུར་རོ། །ནིའི་སྒྲ་ནི་གྲགས་པའི་གཏན་ཚིགས་སྟོན་པའོ། །དེ་མ་ལུས་
― DTG183_Page_0405 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་གཞལ་བྱ་རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོགས་པ་རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་ཕྱིར་ན། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང་པོའི་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གནས་སོ། །གཞལ་བྱ་རྟོགས་པ་ཚད་མ་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་མོད། དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཅིར་འགྱུར་ན། གང་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་ཞེས་བརྗོད་པ་མཛེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་འདིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཚད་མར་གྱུར་པ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཅི་ལྟར་བརྗོད་ཅེས་དོགས་པ་ལ། ཚད་མ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཡིན་ཏེ་ཞེས་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་པར་གང་གིས་བྱས། དེ་ལ་ཡང་གཞན་དང་ལྡན་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པ་ནི་རིང་དུ་སྤོངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འདིས་ནི་མ་འབྲེལ་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པར་བསལ་ལོ། །གཞན་དང་ལྡན་པ་རྣམ་པར་གཅོད་ཀྱང༌། མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་རྟོགས་པ་པོའི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་བཞག་པ་རིག་བྱེད་དང་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྐྱེས་བུ་གཉིས་ཀྱི་སྐབས་སུ་འདི་ཉིད་མཁས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་སྙད་ནི་གཉིས་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། གཞན་ཐམས་ཅད་མཁས་པ་ཡིན་པ་བཀག་པ་ནི་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་གཞན་དང་ལྡན་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པ་ཡིན་མོད། ཕུལ་དུ་བྱ་བ་དང་བཅས་པའི་ཚད་མ་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དེ། དཔེར་ན་སྲེད་སྒྲུབ་གཞུ་འཛིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་སྙད་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་གཞུ་འཛིན་པར་བརྗོད་པར་འདོད་པས་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་གང་གིས་མ་འབྲེལ་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པ་དེའི་ཚེ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ངེས་པར་གཟུང་བ་རིམ་པ་གཞན་ཡིན་པས་ཚད་མ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་མཐར་ལྟའོ། །གལ་ཏེ་འཕོང་གི་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་དང༌། ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་གྲགས་པ་ཁོ་ནའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཚད་མའི་དེ་དག་གོ་གང་གིས་བྱས་ཤེ་ན། ཡུལ་གྱིས་བྱས་སོ། །སྐྱེས་བུའི་དོན་མཆོག་གི་ཡན་ལག་ལ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་འོ་ན་ཚད་མ་ཡིན་གྱི།
― DTG183_Page_0406 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་དོན་དུ་ཡང་འབད་པས་ཚད་མ་བརྟགས་པ་ལ་གུས་པས་ནི་མཐོང་བའི་འབྲས་བུ་ཙམ་གྱི་དོན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་གོལ་ཡང་དོན་ཆེན་པོ་ཉམས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་རིགས་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྔར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་ཚད་མར་བརྗོད་ལ། ད་ལྟ་ནི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མ་འགྲིགས་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་སྔར་ཡང་མཚན་ཉིད་ཡོད་པས་ཚད་མར་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་ནི་དམ་བཅས་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་མི་སླུ་བ་ཉིད་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཚེ་ནི་འདི་མ་བརྗོད་ལ་ད་ལྟ་ནི་བརྗོད་པར་ཟད་ད། མཚན་ཉིད་ཀྱང་གནས་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་ཕྱིའི་ཚུལ་ལ་ཡང་གང་ཟག་བཀག་པ་ལ་སྒོ་ནས་དེ་ཁོ་ནར་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡིན་པར་བརྗོད་པ་དེའི་ཚེ་ཚད་མ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཅེས་ངེས་པར་བཟུང་བ་རྩོད་པའི་ཡུལ་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དེའི་ཚེ་ཡང་རྣལ་འབྱོར་གྱི་མངོན་སུམ་གྱི་མིང་ཅན་ཉིད་དངོས་སུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡིན་ལ། བསྒོམ་བྱའི་ཡན་ལག་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་དེའི་དོན་གྱི་བཅོམ་ལྡན་འདས་སུ་བརྗོད་དེ། སྟོན་པ་ཉིད་བཞིན་ནོ། །མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་གསལ་བ་ལྷག་མ་དག་ལ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་དྲི་ཡང་མེད་དོ། །ཚད་མའི་སྒྲ་ནི་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མཐའ་དག་ཁྱད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཅི་ལྟར་གང་ཇི་སྲིད་ཚད་མ་ཡིན་པ་དེ་མཐའ་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་བརྗོད་ཅེ་ན། ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྨོས་སོ། །ཚད་མར་ཆོས་མཚུངས་པས་ན་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པའི་གསལ་བ་དག་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྒྲ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ངེས་པར་བཟུང་བ་མི་འགལ་ལོ། །གལ་ཏེ་འོ་ན་འདྲ་བས་ཚད་མའི་གསལ་བ་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱས་ནས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ངལ་བ་འདིས་ཅི་བྱ་སྟེ། ཚད་མའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱིས་ཀྱང་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། བདེན་
― DTG183_Page_0407 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏེ་དེའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཅི་ནས་ཀྱང་ཚད་མར་སྒྲུབ་པར་མ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ངལ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་བསྒྲུབ་པ་གཙོར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་ཚད་མ་རྣམ་ངེས་ལ་སོགས་པར་ནི། གཙོར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ་ཚད་མ་ཙམ་ནི་དངོས་སུ་ཡིན་ནོ། །ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་དུ་ནི། རྣམ་བཞག་བླ་མ་གཉིས་ལ་ལྟོས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཙོར་བྱ་བའི་དོན་ཡིན་ལ། ལུགས་གཞན་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་དངོས་སུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་དབྱེ་བའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བཤད་པ་བྱེད་པ་འགའ་ཞིག་འགའ་ཞིག་ཉིད་དུ་དོན་དམ་པ་བརྗོད་པ་འབད་པ་ནི། དམ་བཅའ་བའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་གཙོར་བྱ་བའི་དོན་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་གསལ་བར་བྱའོ། །ཡང་ན་ཚད་མ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་གཞན་དང་འབྲེལ་པའི་འཕྱིར་ན་ཚུ་རོལ་མཛེས་པ་ལ་སོགས་པ་བསལ་བས་མ་འབྲེལ་པ་རྣམས་གཅོད་དུ་སྦྱོར་རོ། །ག་ལས་ཤེ་ན་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་སོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འོ་ན་མདོ་རྣམས་ནི་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པ་ལྷུར་བྱེད་པའོ་ཞེས་སེམས་པ་ན་ལག་ཏུ་ཆུད་པའི་མངོན་སུམ་ཡང་འདོར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་གང་དུ་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཞེས་ནི་བརྩད་པར་མི་བྱ་སྟེ། ཚད་མ་ཁས་བླང་བར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚད་པས་གདུངས་པ་གང་ཡིན་པ། །ཙན་དན་ཚོལ་གྱི་མེ་མ་ཡིན། །ཅུང་ཟད་སྨྲ་མོད་ཚད་མ་ལ། །མ་བརྟེན་པར་ནི་འཇུག་མ་ཡིན། །ཚད་མཁས་ལེན་ན་ནི་ངེས་པར་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །གང་རྗེས་སུ་བརྗོད་པས་མཚན་ཉིད་བསྒྲུབ་པ་ཚད་མའི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ཚད་མ་དེ་ཡང་གང་ཡིན་ཞེ་ན། འདིས་འཇལ་བར་བྱེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གང་བསྒྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་གང་ཡིན་ཞེས་དོགས་པ་ལ། རྣམ་འགྲེལ་དུ་བསྟན་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་པས། སྨྲས་པ་ནི་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །སྤྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཙོར་བྱ་བ་དང༌། ཡི་གེའི་དོན་དག་གི་འམ་གནས་སྐབས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཐ་དད་པའི་གཙོར་བྱ་བའི་དོན་ཉིད་ཀྱི་འམ། ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མའི་ཡི་གེའི་དོན་དུ་གྱུར་པ་དང་གི་སྟེ། ཐུན་མོང་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་མཚོན་པར་
― DTG183_Page_0408 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཐམས་ཅད་དུ་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་དམ། བསྟན་པའི་དོན་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ངེས་པར་བྱས་པའི་དན་སྟོན་པ་མ་ཡིན་ནམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གོ་ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་རང་གི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པ་སྟོན་པར་སྣང་བའི་ཤེས་པའི་སྒོ་ནས་ཉན་པ་པོ་རྣམས་ཀྱི་འདོད་པའི་དོན་ཐམས་ཅད་དང་བཅས་པ་ངེས་པར་བྱས་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ། །མངོན་སུམ་དང་ཞེ་ན་པ་རྒྱུད་གཞན་ལ་གནས་པ་དག་འཇུག་གོ་ཞེ་ན། འདིས་སྐྱོན་གཅིག་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཉན་པ་པོ་ཉིད་ཐམས་ཅད་མཐོང་པར་འགྱུར་གྱི། རྒྱུད་ཐ་དད་པ་ལ་ནི་ཐམས་ཅད་མཐོང་བར་ཐལ་བ་མེད་དོ། །ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱང་ཉམས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཚུལ་འདི་ཁྱབ་འཇུག་དང༌། དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་དམིགས་ན་ནི་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་པ་སུས་དགག་པར་ནུས། དེ་ཉིད་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་ནི། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཞེན་པར་བྱས་པའི་དངོས་པོ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ལ་སུ་འཆེལ་ཏེ། བསྟན་པའི་དོན་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ནི་ཚད་མ་ཡིན་པར་སྨྲའོ། །བསྟན་པ་ཡང་ཞེ་ན་པར་བྱས་པའམ། གསལ་བར་བྱས་པ་ཡང་རུང་སྟེ། གཉིག་ཡང་བཟུང་བས་ཐམས་ཅད་ལེགས་པར་གནས་སོ། །གལ་ཏེ་ཤེས་པ་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ག་ལས་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་མིག་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཚད་མར་ཅི་སྟེ་མི་འདོད་ཅེ་ན་དེ་ཡོད་ན་གཞལ་བྱ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང་ཞེས་སྨོས་སོ། །དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། གཞན་ལ་ལྟོས་པ་དང་བྲལ་བ་གང་ཡོད་ན། ཡུལ་ཡོངས་སུ་བཅད་པའི་ཕྱིར་གཞལ་བྱ་དེ་གྲུབ་པ་རྣམ་པར་གནས་པ་སྟེ། དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །མིག་ལ་སོགས་པ་ནི། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་ཡོད་ཀྱང་ཤེས་པ་མ་སྐྱེས་ན་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་ན། དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ཤེས་པ་ལ་ལྟོས་པས་སྒྲུབ་བྱེད་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞན་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་པ་སྐྱེས་ན་ནི་དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཡང་མདུན་དུ་སྤྱོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་མདོར་བསྡུས་ཏེ་རང་གི་ངོ་བོའི་མཐར་ཐུག་པ་བཤད་དེ། མི་སླུ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་
― DTG183_Page_0409 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཚན་ཉིད་བརྗོད་ནས་འབྲས་བུ་བརྗོད་པ་ནི། སླུ་བ་ཡོད་ན་བཟློག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཚད་མ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་རབ་རིབ་ཅན་གྱིས་དམིགས་པའི་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པའི་བཞིན་ནོ། །དེ་རྣམ་པར་བཅད་པ་ནི་སླུ་བ་མེད་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་མིག་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་གཞན་དག་མིག་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཚད་མར་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཅི་སྐད་དུ། ཡང་ན་དབང་པོ་ཚད་མ་འམ། །དེ་ཉིད་དོན་དང་འབྲེལ་པ་འམ། །དབང་པོ་འམ་བདག་དང་ལྡན་པ་ཡིན། །ཡིད་དམ་ཡང་ན་ཐམས་ཅད་ཉིད། །ཅེས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། སླུ་བ་མེད་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་གྱི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། དབང་པོ་དང་དོན་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། དབང་པོ་དང་དོན་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ཉིད་དེ་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཐ་སྙད་ལ་བརྟེན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བསམ་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། རེ་ཞིག་དབང་པོས་བསྐྱེད་པ་ལྟ་བའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རེ་ཞིག་གདོན་མི་ཟ་བར་དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་རང་བཞིན་དུ་ཁས་བླང་དགོས་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་མི་བྱེད་པའི་མིག་ཚད་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལེགས་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡུལ་དུ་གཅོད་པའི་རང་བཞིན་ཅན་དེ་སྐྱེས་ན་ཡང་དེ་དང་འབྲེལ་པ་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་གྱི། དེའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་མིག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཡུལ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ནི། གཞན་ལ་ལྟོས་པ་འགའ་ཡང་མེད་ཀྱི། སྐྱེ་བ་ནི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྙེད་གང་ལས་སྐྱེ་བ་ཅན་དེ་ཐམས་ཅད་དེའི་ཡོན་ཏན་གྱི་དགོས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དཀར་ཤས་ལས་སྐྱེས་པའི་ནག་པོ་ཡང་དཀར་ཤམ་དུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེ་བར་བཏགས་པའི་ཐ་སྙད་ཙམ་ནི་ཟློག་པ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ནི་དངོས་པོ་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་སྐབས་སུ་ཉེ་བར་དགོད་པར་མི་དགོས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་རྟོགས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཚད་མས་ནི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་མི་རྙེད་དོ། །དེས་ན་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་སླུ་བ་མེད་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དོན་གསལ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ཚད་མར་འགྱུར་མོད། མི་སླུ་བའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་གཞན་ན་རེ། དེ་ལ་སྔོན་མེད་
― DTG183_Page_0410 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དོན་ཤེས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་སླུ་བ་མེད་པ་ཅན་ཞེས་ཁྱད་པར་དུ་ཅི་སྟེ་བརྗོད་ཅེས་དོགས་པ་ལ། ཚད་མའི་ཚོལ་བ་ཐམས་ཅད་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རབ་ཏུ་སྦྱར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐབས་ཀྱིས་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་དོན་བྱ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བ་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནམ། མི་སླུ་བའི་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཞེས་ཅི་སྟེ་བརྗོད། དེས་ན་དོན་གསལ་བ་ཉིད་ཚད་མར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དོན་བྱ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ནི་བདེན་ན། འོན་ཀྱང་དོན་བྱ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཉིད་ཀྱིས་ན་དོན་བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་ལ་མི་སླུ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བར་འགྱུར་ན། ཚད་མ་ཉིད་ལས་འཇུག་པར་བྱས་ཏེ། ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ལས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རེས་འགའ་སླུ་བ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་པའི་བསམ་པས། ཚད་མ་ཚོལ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ངེས་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་ལ་ལྟོས་ནས་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཅན་དུ་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མ་གཉིག་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཅན་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ་།།གཟུང་བར་བྱ་བ་ཉིད་ནི་དངོས་པོར་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གང་ཞིག་དོན་བྱ་བའི་དོན་དུ་གཉེར་བས་འཇུག་པ་དེ་ནི་ཞེན་པར་འོས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་ལྷག་པར་ཞེན་པ་ཞེས་བརྗོད་དེ་དངོས་པོ་མ་ཡིན་ན་འཇུག་པར་བསླུས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་གཟུང་བར་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་ཉིད་ལ་མི་ལྟོས་ཏེ། འཇིག་པ་དང་ནི་ངེས་པར་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཉ་ཕྱིས་མཐོང་བ་ལ་དངུལ་གྱི་བྱ་བ་ལ་དོན་དུ་གཉེར་བ་དངུལ་ཉིད་དུ་ཞེན་པ་འཇུག་པ་ནི་ཉ་ཕྱིས་ཉིད་དོན་དུ་གཉེར་བས་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་སྣང་བ་ན་གཞན་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་ཉིད་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གཟུང་བ་ལ་ལྟོས་ནས་དོན་དང་ལྡན་པ་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུན་ཕྱུང་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མི་སླུ་བ་ལ་མི་གུས་པར་དངོས་པོ་འཛིན་པ་ཙམ་གྱིས་ཚད་མ་ཡིན་ན། དེའི་དངུལ་གྱི་ཤེས་པ་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པ་སྣང་བ་སྐབས་ཡིན་ན། འོ་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཚད་མ་ཡང་རྒྱུ་མཚན་མེད་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་མི་སླུ་བ་ཉིད་དོན་དུ་གཉེར་བའི་དངོས་པོ་འཛིན་པ་ནི་མ་ཡིན་པའམ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་ཡང་དངོས་པོ་འཛིན་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དངུལ་གྱི་
― DTG183_Page_0411 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤེས་པ་ཚད་མ་ཡིན་པ་ཡང་སྤད་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་དངུལ་གྱི་ཤེས་པ་ནི་དངུལ་གྱི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་དེ། འོན་ཀྱང་ཡུལ་དང་དུས་གཞན་དང་འབྲེལ་པ་གསལ་བའི་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་ཟད་དོ་ཞེ་ན། རེ་ཞིག་ཚད་མའི་སྒྲུབ་བྱེད་དངོས་པོ་འཛིན་པ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཡུལ་གཞན་ལ་སོགས་པ་དང་འབྲེལ་པ་ལྷག་པར་གསལ་བས་ནི་དེ་ལ་མི་གནོད་དོ། །དེ་ལས་འཇུག་པའི་ཡུལ་གཞན་ལ་སོགས་པ་དང་འབྲེལ་པ་ལ་བསླུས་པའི་ཕྱིར་ན། དོན་འཛིན་པ་ཡོད་ཀྱང་དེ་ལྟར་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དོན་འཛིན་པ་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་སྔོན་མེད་དོན་ཤེས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ཡང་འདི་ཉིད་ཀྱིས་སུན་ཕྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །གནོད་པ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་སྤྱོད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་འདིར་ཡང་ཞེན་པར་བྱ་བ་ནི་དོན་ཉིད་བརྗོད་པར་འདོད་ན་དེའི་ཚེ་དེའི་དོན་ཉིད། དོན་བྱ་བ་ལ་མི་སླུ་བ་ལས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སླུ་བ་མེད་པ་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མི་སླུ་བ་ཡང་དོན་ཉིད་ལས་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། བདེན་ཏེ་གཉི་ག་ཡང་ཕན་ཚུན་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཞན་གྱི་མཚན་ཉིད་ལ་དོན་སྨོས་པ་ནི། གཟུང་བ་འམ་འཇུག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན། བཤད་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་དང༌། འཇུག་པར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལྟོས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་སླུ་བ་ཉིད་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་གྱི། དངོས་པོ་འཛིན་པ་འམ། གནོད་པ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་གནས་པ་ན་ཕྱིར་ཟློག་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་རང་གི་ངོ་བོས་ཤེས་ན། མི་སླུ་བ་དེ་ཤེས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྟག་པར་བྱ་བ་ཅི་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། བརྟག་པར་སྤོང་བས་བསྟན་བཅོས་མི་དགོས་པར་བརྗོད་པར་རོ། །དེའི་ཚེ་ཚད་མ་ཉིད་མེད་པར་འགྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དོན་གཅིག་ལ་འདུ་བ་ཅན་གྱི་ཤེས་པས་རིག་པར་བྱ་བ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དག་ཉེས་པས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། རང་རིག་པ་ལ་ཡང་ཁས་མི་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲན་པའི་གོ་སྐབས་ཀྱང་མེད་པས་ཤེས་པ་ཉིད་ཅི་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་བེམས་པོ་ཆེན་པོར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་རང་གི་རང་བཞིན་རིག་པ་མེད་པས་ཁས་ལེན་ན་ཤེས་པ་ཉིད་ཅི་
― DTG183_Page_0412 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྒྲུབས་ནས་དེ་ཉིད་ལ་ཉེས་པ་གཞན་བརྗོད་པ་ནི། ཕྱོགས་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བའོ། །རང་གི་ངོ་བོ་རིག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་པ་ཁྱེད་ཀྱིས་བཟོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་རིག་པར་སྨྲ་བའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །ཤེས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐབས་ཀྱི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་མི་སླུ་བ་ཉིད་གཙོར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སླུ་བ་མེད་པ་ཅན་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་རང་གི་ངོ་བོ་ཡིན་ན་ཚད་མ་ཡང་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དོགས་པ་ལ། མི་སླུ་བ་ཅན་ནི་མ་ཡིན་གྱི་ཞེས་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་རང་གི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་ན་འོ་ན་དེ་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། འོན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཤེས་པ་མི་སླུ་བ་ཉིད་དུ་གྲགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གསལ་བར་འགྱུར་བའི་དོན་བྱེད་པ་རྣམ་པར་གནས་པ་ཡིན་གྱི། རང་གི་ངོ་བོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། འདི་འཆད་པ་ནི་ཤེས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ལ་འདི་ལྟར་བསམ་པ་ཡིན་ཏེ། མི་སླུ་བ་ཞེས་བྱ་བས་མི་སླུ་བ་ཅན་ཉིད་ནི་མི་སླུ་བའི་སྒྲ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ནོ། །རང་གི་ངོ་བོ་ཙམ་རྟོགས་པས་ནི། མི་སླུ་བ་ཅན་གྱི་སྒྲ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ཚད་མའོ་སྙམ་པ་ཡང་རྟོགས་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མི་སླུ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་འདྲ་བ་འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་ཡོད་ན་མི་སླུ་བའི་སྒྲ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མའོ། །ལན་ནི་བཙོ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས། མི་སླུ་བ་ཡིན་ནོའི་བར་རོ། །བྱེད་པ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི། ལས་ཀྱི་ཆོས་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །འདི་དག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དཀྱུས་ལ། འགྲེལ་བཤད་བྱེད་པའི་འདོད་པ་བྱེད་པ་པོའི་ཆོས་ཡིན་པ་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་བཙོ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐོབ་པར་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་སླུ་བ་ནི་དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་པ་དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། བཙོ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲུབ་བྱ་ལ་བསླུས་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་ཡང༌། མི་སླུ་བ་གང་དུ་ཡོད། དུང་བ་ཙམ་ལའོ་ཞེ་ན། དེ་ཙམ་གྱིས་འཕངས་པའི་བསྒྲུབ་བྱ་ཡང་གྲུབ་སྟེ། ཡུལ་མེད་པར་ནི་རུང་བ་ཉིད་བདེ་བླག་ཏུ་
― DTG183_Page_0413 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤེས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་བསྒྲུབ་བྱའི་བློ་མི་བརྟན་པ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ངེས་པར་རྟོག་པ་ཡང་མི་བརྟན་པ་ཉིད་དོ། །རུང་བའི་སྒྲས་ཀྱང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པའི་དོན་བྱེད་པ་མ་ངེས་པ་ཉིད་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་བྱེད་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་ཀྱང་དོན་བྱེད་པ་ལ་མི་སླུ་བ་དེ་ཉིད་ལ་མི་སླུ་བར་བརྗོད་པར་འདོད་དོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་བྱ་བ་གྲུབ་པ་ཉིད་མི་སླུ་བ་ཡིན་ནོ། །བརྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱིའི་དོན་དུ་སྨྲ་བ་ལའོ། །རྣམ་པར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་འདོད་པས་གཉིས་མེད་པ་ལའོ། །དེའི་ཚེ་ནི་དེར་སྣང་བའི་ཤེས་པ་ལ་དོན་བྱེད་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཙམ་དུ་ཟད་དེ། འདི་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དོན་བྱ་བ་དེ་ལ་ཡང་གལ་ཏེ་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་ལྟར་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་ཉེ་བ་དེའི་ཚེ་དེ་དང་འབྲེལ་བ་ཉིད་མི་སླུ་བར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། བརྟག་པས་ཅི་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་སོ་ན་འདུག་གོ་ཞེ་ན། དོན་བྱེད་པ་དེ་ཡང་ཞེས་སྨོས་སོ། །དེའི་དུས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པའི་དུས་སུ་སྟེ། ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མའོ། །དེ་དང་འབྲེལ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་དོན་བྱེད་པ་དང་འབྲེལ་པའོ། །གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྩོད་པ་སྟེ། དེ་དང་འབྲེལ་པ་ནི་དོན་བྱ་བ་དེ་དང་འབྲེལ་པའོ། །གྲུབ་མཐའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། འབྲེལ་པའི་སྒྲ་འཇུག་པའི་འགྱུ་མཚན་ནི་དངོས་པོར་གྱུར་པའི་འབྲེལ་པ་འམ། ཀུན་བརྟགས་པ་ཡིན་ཡང་བླ་སྟེ། འབྲེལ་པ་ཅན་ནམ། ཕན་ཚུན་འབྲེལ་པར་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་གཉིས་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོར་བསྟན་ཀྱང་དེ་ཁོ་ནར་ཐ་དད་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉི་ག་ལྟར་ཡང་གཉིས་གནས་འབྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཕྱོགས་དང་པོ་ནི་གིན་ཏུ་གསལ་ལོ། །ཕྱོགས་གཉིས་པ་ལ་ཡང་གཉིས་ལ་གནས་པའི་འབྲེལ་བ་ནི། འབྲེལ་པར་གྱུར་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་གྱི། གཅིག་ལ་རྟོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པར་ཐ་སྙད་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་གཉིས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་རིག་པ་ཉིད་ཡིན་ན། རིག་པ་འབྲེལ་བར་གྱུར་པའི་རང་བཞིན་རིག་པ་འབྲེལ་པ་རིག་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་དེ། སྔ་མ་བཞིན་དངོས་པོར་བསྟན་ཀྱང་ཆོས་ཅན་གཅིག་ཉིད་དུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་གཅིག་བཟུང་ན་རང་གི་ངོ་བོ་ཙམ་རིག་
― DTG183_Page_0414 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པས་འགྱུར་བ་ཁོ་ནས་འགྱུར་གྱི། མངོན་པར་འདོད་པའི་ཁྱད་པར་ངེས་པར་འགྱུར་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རེ་ཞིག་གང་ལས་དེ་དག་ཉིད་ལ་ལྷག་པར་འབྲེལ་བར་ཐ་སྙད་དུ་བྱ་བར་འགྱུར་གྱི། ཐམས་ཅད་ལ་མ་ཡིན་པ་གཉིག་ལ་ཡང་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་ངེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནམ། ཁྱད་པར་དེ་ཉིད་ནི་དོན་བྱེད་པ་དང་འབྲེལ་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་སླུ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དམ་བཅས་ཀྱང་བརྗོད་པའི་སྐྱོན་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་ཤེས་པ་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་རང་བཞིན་རིག་པའི་རང་རིག་གི་ཁྱད་པར་དེ་བཟུང་བ་དེ་ལྟ་ན་ཡང༌། དེ་གདོན་མི་ཟ་བར་ངེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་པར་ཆ་ཤས་རྣམ་སྤངས་པ། །མངོན་སུམ་གྱིས་ནི་བཟུང་བ་ལའང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱས་པར་བཤད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡལ་ག་དང་ལྡན་པ་བཟུང་ཡང་ཤིང་ཉིད་ལ། སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་མ་ངེས་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་བཅད་ཀྱང་ཁྱད་པར་ཐམས་ཅད་མ་ངེས་པ་སྲིད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བརྟག་པའི་གོ་སྐབས་གྲུབ་པས་ན། སྔ་ན་མེད་པའི་དལ་བ་གཞན་གྱི་ས་ཅི་བྱ། དེ་བས་ན་ཅི་ལྟར་མེ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་ཉིད་མ་ངེས་པ། དུ་བ་མཐོང་བས་ངེས་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་ལས་ཞུགས་པ་ན་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་དོན་བྱེད་པ་ལ་རྒྱུར་གྱུར་པ་རང་བཞིན་དུ་གྲུབ་པ་ཉིད་མ་དེས་པ་ཕྱིས་ངེས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། བདེན་ཏེ་ཡང་དག་པའི་ཀུན་རྫོབ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་ནི་ལན་འདི་ཡོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དེ་གླང་པོ་ཆེའི་ལྟ་བས་བཏང་སྙོམས་སུ་བཞག་སྟེ། ཁྱད་པར་དང་བྲལ་བའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཙམ་མངོན་སུམ་གྱིས་རྟོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི། ལན་གཞན་གྱི་ཐབས་ཀྱིས་དེ་ཁོ་ན་སྟོན་པ་ལྷུང་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཡང༌། ཡང་དག་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཐ་དད་པར་འཛིན་པ་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། སྔོན་པོ་རྟོགས་པའི་བློས་ནི་སྔོན་པོ་མྱོང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཐ་དད་པར་འཛིན་ན་ནི་དབྱེ་བའི་ཁྱད་པར་ཅན་ཡང་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ། །ཐ་དད་པའི་ཁྱད་པར་མ་བཟུང་ན་ནི། འདིའི་ཐ་དད་པ་ག་ལ་ཡོད། ཇི་ལྟར་འདིའི་གཞན་ལས་ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་གྱི། ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་གལ་ཏེ་
― DTG183_Page_0415 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉམས་སུ་མྱོང་ན་དེའི་ཚེ་གཞན་བློ་གང་གིས་ཟློག་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུར་མི་འདྲའི་ཞབས་ཀྱིས་མཛད་པ་རྣམས་བཅས་གྲུབ་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ཏེ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དེས་ན་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཙམ་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་གཞན་རིགས་པར་ཟློག་བྱེད་ཆུད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་པས་རེ་ཞིག་གཞག་གོ །གལ་ཏེ་གང་ལས་དེ་ཉིད་དོན་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་པར་ངེས་ཀྱི། གཞན་མ་ཡིན་པ་ཚད་མའི་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་གདོན་མི་ཟ་བར་འདོད་དགོས་ན། དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་མི་སླུ་བ་དེ་ཉིད་ནང་གི་ཡན་ལག་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཚད་མར་འགྱུར་མོང༌། ཕྱིའི་ཡན་ལག་ཏུ་འགྱུར་བ་དོན་བྱེད་པ་གནས་པའི་མི་སླུ་བ་ལ་ཅི་སྟེ་བཟོད་དེ། ཁྱད་པར་དེ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་མཐར་ཁས་བླང་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཁ་ཅིག་ན་རེ། དོན་བྱེད་པ་གནས་པ་ནི་དོན་བྱེད་པ་ཐོབ་པར་རུང་བར་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེས་ན་ཉེས་པ་མེད་པའི་ཕྱོགས་བསལ་བས་ཅི་བྱ་ཞེན་བདེན་ཏེ། འོན་ཀྱང་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། འབྲས་བུ་གཞན་རྩོད་པ་ཅན་དུ་འདོད་དོ། །དེ་ལ་དོན་བྱེད་པར་གནས་པ་མི་སླུ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པས་ནི། དངོས་སུ་རིག་བྱེད་ལ་སོགས་པ་ནིའི་ཤེས་པ་ཙམ་ཚད་མ་ཡིན་པ་དགག་པ་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཐོབ་པར་རུང་བ་མི་སླུ་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ན་ན། དེ་ལྟར་སྒྲུབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ་རུང་བ་ཙམ་ནི་འབྲས་བུ་མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བ་ལ་ཐུན་མོང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་གལ་ཏེ་མེའི་སྤྱིན་སྲེག་ལས་མཐོ་རིས་གྲུབ་པར་གོམས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེར་རུང་བ་ནི་བསྙོན་བར་མི་ནུས་སོ། །གལ་ཏེ་དོན་བྱེད་པ་གནས་པ་སྨོས་པས་དོན་བྱེད་པ་མ་གཡོ་བ་མེད་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། གདོན་མི་ཟ་བར་དོན་བྱེད་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ནི། གདོན་མི་ཟ་བར་ཡོད་པར་ངེས་པའི་རྒྱུ་གོམས་པ་ཡང་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །མེ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་མཐོ་རིགས་ཀྱི་དོན་བྱེད་པ་ལ། དེའི་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་འདད་པ་འདི་ནི་མེད་པས་ན། དེའི་ཤེས་པ་དང་ལྟ་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་པ་བཀག་པ་ནི་གྲུབ་པ་ཁོ་ནའོ། །དེས་ན་ཅི་ལྟར་སྒྲ་དང་རྟགས་དག་ལས་རྟོགས་པ་ལ་གཞན་སེལ་བའི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་སྒྲུབ་པ་ཉིད་གཙོར་སྣང་ཡང༌། དེ་སྦས་ཏེ་གཞན་ལ་གྲུབ་པའི་སྒྲུབ་པར་སྨྲ་བའི་དགོས་པ་དགག་པའི་དོན་དུ་གཞན་སེལ་བ་ཉིད་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་མདུན་དུ་བྱས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་ཁྱད་
― DTG183_Page_0416 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་ཅན་ནང་གི་ཡན་ལག་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་ལྟོས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཡང་བཤད་པའི་དགོས་པས་ན། སྤྱིའི་ཡན་ལག་དོན་བྱེད་པ་ཉིད་མི་སླུ་བའི་བདག་ཉིད་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཡང་དེའི་རང་བཞིན་པས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ལ་ཚད་མ་ཉིད་ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་སྙད་ཀྱང༌། ལེགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཐ་དད་ནི་སྐབས་ཀྱི་རྩོད་པ་ལ་ཡང་དེ་བཟུང་བ་ནམ་བཟུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ལན་ཡང་འཐད་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་མི་སླུ་བའི་ཤེས་པ་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གནས་སོ། །དེས་ན་རིག་བྱེད་ལ་སོགས་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་རིག་བྱེད་ཆད་མ་དངོས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་བེམས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིག་ལ་སོགས་པ་ལྟར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མའི་སྐྱེད་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་བསྟན་པའི་གཞལ་བྱའི་ཚོགས་ནི་ཚད་མས་རྗེས་སུ་བཟུང་བ་མེད་པ་དང༌། ཚར་བཅད་པའི་ཡང་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དབང་ཕྱུག་དང་པོ་སྐྱེས་བུ་ལ་སོགས་པ་མངོན་པར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡོང་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཇི་སྐད་བརྗོད་པའི་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་རང་བཞིན་ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ན་ནི། དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རམ། ཚད་མ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་མིག་དང་སྣང་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་བཏགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་སྐྱེས་བུལ་ལྟོས་ན་ཚད་མ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དངོས་སུ་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་འདི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྒྲུབས་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལྟར་མི་སླུ་བས་ཤེས་པ་ཚད་མར་གནས་པ་མ་རྟོགས་པ་དག་འདྲི་བ་ནེ། འོན་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བའོ། །གལ་ཏེ་སྒྲུབ་པའི་ཤེས་པ་དེ་འཇུག་བྱེད་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཚད་མ་དེ་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཏེ། ཚད་མ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མའོ། །དོན་བྱེད་པ་མི་སྣང་བས་མི་སླུ་བ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །འདི་ནི་འོག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་སྙད་ལས་ནི་ཚད་མ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་སྐབས་སུའོ། །གལ་ཏེ་རོན་བྱེད་པ་རྟོགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྩོད་པ་ནི། བྲམ་ཟེ་ན་རེ་ཇི་སྐད་དུ། ཇི་ལྟར་དང་པོའི་ཤེས་པ་ཉིད། །མི་སླུ་བ་ལ་ལྟོས་འགྱུར་བ། །དེ་
― DTG183_Page_0417 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཞིན་མི་སླུ་བ་ཡིས་ཀྱང༌། །མི་སླུ་བ་ཡང་བཙལ་དགོས་སོ། །ཞེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །གྲུབ་མཐར་ནི་དོན་བྱེད་པར་སྣང་བའི་ཤེས་པ་ནི། རང་ཉིད་ཁོ་ནས་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཐུག་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པར་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་པ་ནི་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། དོན་བྱེད་པ་ཤེས་པ་དེ་མི་སླུ་བ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ན་གཞན་ཡང་ཆད་ཚད་མར་བསྒྲུབ་ནུས་ན་ཇི་ལྟར་བདག་ཉིད་ཚད་མ་མ་ཡིན། གལ་ཏེ་མི་སླུ་བ་ཐ་དད་པས་ཚད་མར་བསྟན་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་དོན་བྱེད་པ་སྣང་བའི་ཤེས་པ་རང་ཉིད་ལས་ཚད་མ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་ཅེས་དགོས་པ་ལ་ངོན་བྱེད་ནུས་པ་གནས་པ་ནི། མི་སླུ་ཞེས་སྤྱིར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེས་ནམ་ཁྱབ་པའི་ཉེས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་མི་སླུ་བའི་ཤེས་པ་ནི་རང་ཉིད་ལས་ཚད་མ་ཡིན་ན། དེས་ན་གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་རང་ཉིད་ལས་ཚད་མ་ཉིད་ཅེས་འདོད་ན་ནི། གང་གིས་མི་སླུ་བ་ཚོལ་བ། །དང་པོ་དེ་ལྟའི་དངོས་ཡིན་ལ། །རྒྱུ་གང་གིས་ན་རབ་ཏུ་སྣང་ཞེ་ན། བརྗོད་པ་གལ་ཏེ་ཇི་ལྟར་དོན་བྱེད་པར་སྣང་བའི་ཤེས་པ། སྔར་གྱི་ཤེས་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་སེལ་བར་བྱེད་པ་སྐྱེས་པ་ཙམ་གྱིས་འཁྲུལ་པར་དོགས་པ་ལྡོག་པ་དེ་བཞིན་དུ། དང་པོ་ཡང་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་ཉེས་པ་ཅི་ཡོང༌། འོན་ཀྱང་དང་པོ་སྐྱེས་པའི་དུས་ན་ནི་ཚད་མ་དང་ཅིག་ཤོས་རྣམ་པར་འབྱེད་པར་མི་ནུས་སོ། །གོམས་ན་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ནའོ། །དང་པོ་དེའི་དངོས་ཡིན་ན། །རྒྱུ་གང་གིས་ན་རབ་ཏུ་སྡང༌། །ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཚད་མ་ཐམས་ཅད་རང་ཉིད་ལས། །ཚད་མ་ཉིད་ཅེས་འདོད་པར་གྱིས། །ཤེས་ཕྱིར་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ། །འོ་ན་གོམས་པ་ན། རང་ཉིད་ལས་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་སླུ་བ་ལ་མི་ལྟོས་སོ་ཞེ་ན་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དེར་ནི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་མི་སླུ་བ་ལ་མི་ལྟོས་པ་ཡིན་གྱི། སྔ་མ་ལ་མི་ལྟོས་ན་ནི་གོམས་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །ཕྱི་མ་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་ནི་རང་ཉིད་ལས་ཡིན་པར་བརྗོད་དོ། །དེས་ན་མ་ཁྱབ་པའི་སྐྱོན་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་མི་སླུ་བའི་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་མ་ཁྱབ་པ་སྤངས་པ་ན། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཧ་ཅང་ཁྱབ་པར་དོགས་པ་བསུ་བར་བྱེད་དོ། །ཡུལ་གྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཡང་མ་ཁྱབ་པ་སྨོས་པ་ནི། སྒྲའི་ཡུལ་ཅན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བའོ། །མེད་པ་ག་ལས་ཤེ་ན། རང་དང་གཞན་
― DTG183_Page_0418 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས་ཞེས་སྨོས་སོ། །སྒྲ་རང་གི་ངོ་བོས་ནི་དོན་བྱེད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲ་ལ་ནི་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་དོན་བྱེད་པ་གཞན་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བརྗོད་མ་ཐག་ཏུ་འགག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་མི་སླུ་བའི་མཚན་ཉིད་བསལ་ནས། རང་གི་འདོད་པའི་མཚན་ཉིད་སྐྱོན་མེད་པར་བསམས་པ་མཇུག་སྡུད་བྱེད་པ་ནི་དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྨི་ལམ་དང༌། སེར་པོར་ཤེས་པ་ནི་གནོད་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཡིན་ལ། སྒྲའི་ཡུལ་ཅན་ནི་གནོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །རི་མོར་སྣང་བ་དང༌། དོན་བྱེད་པར་སྣང་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་གྱིས་བསམས་པའོ། །དེ་མ་ཐག་པའི་མ་ཁྱབ་པར་རེ་ཞིག་སྤངས་པར་སྨྲས་པ། འདི་ལྟར་ན་སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་ཞེས་བྱ་བའོ། །མངོན་པར་འདོད་པ་སྟོན་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཅི་ད་ནི་ཐོབ་པ་ལ་སྟེ། མངོན་པར་འདོད་པ་མ་ལུས་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ན་དེ་ཙམ་གྱིས་འདོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་སྒྲ་ལས་སྐྱེས་ཤིང་དོན་ལ་དམིགས་པའི་ཤེས་པ་ཡང༌། སྒྲ་ལས་བྱུང་བར་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། འདིར་གང་ཞིག་གཟུང་ཞེས་དོགས་པ་ལ། སྒྲའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཞེས་སྨོས་སོ། །ཡང་གི་སྒྲས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་བརྗོད་པར་སྡུད་པར་སྟོན་པའོ། །གཞན་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རི་མོ་ལ་སོགས་པ་ལའོ། །གལ་ཏེ་མི་སླུ་བ་རྟེན་པ་ནི། ཡོངས་སུ་ངལ་བའི་འབྲས་བུ་ཙམ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ན་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི། །བློ་ནི་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་ལེགས་སོ། །འཁྲུལ་པར་དོགས་པ་ན་ནི། གནོད་པ་མེད་པའི་ཁྱད་པར་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དོགས་ན། དོན་འདི་ཡིན་ཏེ་ཞེས་སྨོས་སོ། །གཉི་ག་ལ་ཡང་ལན་རྟོགས་སླའོ། །རྨི་སོགས་ལ་དེ་ཅིས་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི། ཧ་ཅང་ཁྱབ་པའི་ཆ་མཚུངས་པར་བསྟན་ཏོ། །ཁྱད་པར་མི་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །གནོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་ཞིག་ཅེས་བརྗོད་པ་ལ་དགོངས་པ་འདི་ཡིན་ཏེ། གནོད་པ་མེད་པའི་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དོན་དམ་པ་ལ་ལྟོས་པ་འམ། ཐ་སྙད་ལ་ལྟོས་ནས་ཡིན་གྲང་ན། དང་པོ་ལྟར་ན་གནོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་མེད་པ་ཉིད་པས་ཅི་ལྟར་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་ཚད་མ་ཡིན་པ་ལྡོག་སྟེ། མ་ཁྱབ་པ་
― DTG183_Page_0419 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྤང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་གནོད་པ་དོན་དམ་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། གནོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་ཞིག་ཅེས་གསུངས་སོ། །གནོད་བྱེད་ཀྱིས་ནི་གནོད་བྱའི་ཤེས་པ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་མེད་པར་བྱེད་པའམ། དེའི་ཡུལ་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཡིན། དེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་པོ་ནི་གསོག་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པའི་ཕྱོགས་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་སྐྱོན་སྨྲས་པ་ནི། གལ་ཏེ་གཞན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བའོ། །རང་དོན་ནི་རང་གི་ཡུལ་ལའོ། །མེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནོད་བྱའི་ཤེས་པའི་ཡུལ་ལོ། །ཕྱོགས་དང་པོའི་སྙིང་པོ་མེད་པ་ཉིད་འཇུག་པ་འགྲེལ་པར་བྱེད་པ་ནི་རེ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བའོ། །དེའི་དུས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པ་གཞན་གྱི་དུས་ནའོ། །རང་ཉིད་ཞིག་པན་འགའ་ཞིག་གིས་གནོད་དོ་ཞེས་དོགས་པ་ལ། མིག་བཙུམས་པ་ཙམ་གྱིས་ཞེས་གསུངས་སོ། །རྟོགས་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་གྱིས་ཀྱང་ཐ་སྙད་དུ་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་བསམས་པའོ། །དེས་ན་གཞན་གྱི་བསམ་པས་ཀྱང་ཕྱོགས་གཉིས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སུན་འབྱིན་པ་ནི་རང་གི་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ལས་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རང་གི་ཡུལ་ལ་ཞུགས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཞན་འགོག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། མ་བཀག་ནི་རང་གི་རང་བཞིན་ཅི་ལྟ་བར་གཞན་གྱི་རང་བཞིན་ཡང་སྣང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། དེ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་མི་རྟོགས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གཅོད་ཅིང༌། དེ་ལས་གཞན་རྣམ་པར་གཅོད་པ་དང༌། ཕུང་པོ་གསུམ་པ་མེད་པར་སྟོན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཤེས་པ་གཅིག་པ་ལ་ཕྱོགས་པས་འཇུག་པ་ན། དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་དེ་ལས་གཞན་ལ་སྒྲུབ་པ་དང༌། དགག་པ་མི་བྱེད་དེ་གཅིག་ལ་ནི་འབྲས་བུ་གཉིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚུལ་གྱིས་སོ་ཞེ་ན། རེ་ཞིག་གཅིག་ལ་ཕྱོགས་པའི་ཤེས་པས་གཞན་ཡུལ་དུ་བྱེད་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་རིགས་ཏེ། དེ་རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་གཞན་དགག་པ་བྱེད་པར་ཁས་ལེན་པ་ལ། ཉེས་པ་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཡོད། གཅིག་ལ་འབྲས་བུ་གཉིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་རྒྱལ་པོའི་བཀའ་མ་ཡིན་ཏེ། མར་མེ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་ལ་ཡང་བྱེད་པ་དུ་མ་མཐོང་བའི་
― DTG183_Page_0420 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་རོ། །གང་ལས་རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་དེ་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་བ་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་རྣམ་པའི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་དངོས་པོ་མེད་པ་འཛིན་པ་ནི་ངེས་པ་ཙམ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་ཉམས་པ་མེད་པ་ཉིད་དེ། མེ་མཐོང་བའི་སྐོམ་པ་ནི་ཆུ་མེད་པར་ངེས་པ་མེད་ན། མི་འཇུག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིས་བྱེད་པ་གཉིག་དང་ལྡན་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར། སྐྱོན་མ་ཡིན་ནོ། །དོགས་པ་འདི་བསུ་ནས་མངོན་སུམ་ལ་ནི་ཐ་དད་པའི་འཛིན་པའི་ནུས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་ཞེ་ལ་བཞག་སྟེ། རང་གི་ཡུལ་ལ་འཇུག་པས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལན་གནད་དུ་ཕོག་པ་སྨྲས་སོ། །འདི་ལ་སྔོན་པོ་བཟུང་བ་ནི་སྔོན་པོ་མ་ཡིན་པ་མེད་པར་ངེས་པ་ནི། ཐ་དད་པར་འཛིན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་ནོ། །ཐ་མེ་དད་པར་འཛིན་པ་འམ་ཐ་དད་པར་ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་གཞན་མེད་པར་ངེས་པར་མི་རིགས་ལ། ཐ་དད་པ་དེ་ཡང་གཟུང་བར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཡང་མདུན་དུ་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་ཏེ་ཐ་དད་པར་ངས་པ་ལས་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་འཛིན་པ་ལས་ཐ་དད་པར་ངེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་བསྟེན་པར་བསལ་ལོ། །དེའི་ཕྱིར་ཚང་མེའི་དབྱེ་བ་ནི་རང་གི་ཡུལ་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་པས། གཞན་འགོག་པའི་གཏམ་ཡང་མེད་དེ། །དེས་ན་དེ་ཡོངས་སུ་གཅོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་པ་ཉིད་ཡིན་ལ་འདི་ནི་དེ་ཁོ་ན་རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །མཐོང་བ་ནི་མི་འཐད་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་གྲུབ་པའི་མཐའ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེ་མཐོང་བའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ཆུ་མེད་པར་ངེས་པའི་ཕྱིར་འདིར་ཆད་པ་མེད་དོ། །ད་ནི་དེའི་བྱེད་པ་དད་མི་འགལ་བར་བག་ཆགས་ཙམ་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདི་ལ་མཐོང་བར་བྱེད་པ་མེད་དོ། །རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་སྐབས་སུ་མི་རང་གི་བདག་ཉིད་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་མེད་པ་ངེས་པར་མི་ནུས་པ་དེས་ནི་རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པ་ནི། ཡུལ་མེད་པར་ཤེས་པ་སད་པའི་ཤེས་པས་གནོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གནས་སོ། །གསལ་ཏེ་ཉ་ཕྱིས་དང་དངུལ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་གནོད་བྱ་གནོད་བྱེད་ཀྱི་དངོས་པོ་འཇིག་རྟེན་ན་རྟོགས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ་བསྟན་བཅོམ་སུ་ཕྱོགས་ཀྱི་གནོད་པ་རྣམ་པ་བཞི་བཀོད་པའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་ཀྱང་ཁས་བླངས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། འོ་ན་ཅི་ལྟར་ཞེས་འདྲི་བར་བྱེད་དོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲས་པ་ནི་འདི་ཡང་དག་པའི་ཀུན་
― DTG183_Page_0421 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྫོབ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས་ཅི་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྐབས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བར་ལྟའོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་དང་སྐབས་སུ་བབ་པ་གྲུབ་པ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདིས་ནི་དོན་དམ་པ་ལ་ལྟོས་ཏེ། གནོད་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ཐ་སྙད་ལྟོས་ནས་འགྱུར་རོ། །ཐ་སྙད་དུ་ནི་གནོད་བྱ་གནོད་བྱེད་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གནོད་པ་རྣམ་པ་བཞི་བཀོད་པ་མི་འཐད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་སླུ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་ཀུན་རྫོབ་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད། གནོད་པ་མེད་པས་ནི་རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པར་སྤྱད་པར་ནུས་ཀྱི། མི་སླུ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་དོན་བྱེད་པ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་གཉི་ག་ཐ་སྙད་པ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཐམས་ཅད་དོན་བྱ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བས་ཚད་མ་ཆོལ་བ་ན། ངེས་པར་དོན་བྱེད་པ་ལ་མི་སླུ་བ་ལ་ལྟོས་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་ཐ་སྙད་ཀྱི་ངོ་བོར་མི་སླུ་བ་ཉིད་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་དུ་རིགས་སོ། །དེ་ལྟར་གནོད་པ་མེད་པས་ནི་འགའ་ཡང་དོན་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་གནོད་པའི་ཕྱིར་དོན་བྱ་བ་མ་ཐོབ་པས་ན། གནོད་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ལ་མི་སླུ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ཡིན་ན་དོན་བྱེད་པ་ལ་ཕྱོགས་པའི་ཚད་མའི་ཐ་སྙད་རྒྱུ་ནི་དེ་ལས་མི་སླུ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་དོན་གྱིས་འཕངས་པའི་གནོད་པ་མེད་པ་ནི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །མི་སླུ་བའི་མཚན་ཉིད་དེ་ཉིད་དོགས་པའི་སྒོ་ནས་མཇུག་བསྡུ་བ་སྟོན་པ་ནི། དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིས་ནི་གང་ལ་དོན་བྱེད་པ་ལ་མི་སླུ་བ་ཡོད་པ་དེ་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་འགྱུར་རོ། །གང་ལས་གནོད་པ་མེད་པ་ཚད་མར་འགྱུར་པ། གང་དུ་ཡུལ་གནོད་པ་དེ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ན། སྡུད་པ་ནི་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རང་ངམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་བྱེད་པར་སྣང་བ་བཞིན་དུ་རང་གི་ངོ་བོས་སོ། །གཞན་གྱིས་ནི་ཞེས་བྱ་བས་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་སྣང་བ་བཞིན་དུ་དོན་བྱེད་པར་སྣང་བའི་ཤེས་པ་གཞན་གྱི་རང་བཞིན་གྱིས་སོ། །གལ་ཏེ་རེ་ཞིག་རྨི་ལམ་དང་ཅིག་ཤོས་ཀྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བདེན་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། གནོད་པ་མེད་པར་ནི་དེར་མི་འབྱུང་སྟེ། རྨི་ལམ་ན་ཡང་དོན་བྱེད་པར་སྣང་བ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རྨི་ལམ་དང་ཅིག་ཤོས་ཀྱི་ཚད་མ་
― DTG183_Page_0422 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་གཞན་པའི་རྣམ་པར་བཞག་པ་ཡང་གནོད་པས་བྱས་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ཉིད་དུ་ན་ནི། རྨི་ལམ་མི་མིན་ཁྱད་མེད་ཅེས་སྨོས་སོ། །རྨི་ལམ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པའོ། །འོ་ན་ཚད་མ་དང་ཅིག་ཤོས་ཀྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་སྨོས་སོ། །འདི་གཉི་ག་ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། འཆད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། ཐ་སྙད་ལས་ནི་ཚད་མ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ནང་འདིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་རྨི་ལམ་ན་ཡང་དོན་བྱེད་པར་སྣང་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེར་ཡང་དོན་བྱེད་པར་སྣང་བ་ཙམ་གྱིས་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ན། གང་གི་མཚན་ཉིད་ཧ་ཅང་ཁྱབ་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་འོན་ཀྱང་དོན་བྱེད་པར་གནས་པར་མི་འགྱུར་པའི་རང་བཞིན་ནི་མི་སླུ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་ཞེ་ལ་བཞག་འདི་ནི་སྨྲས་སོ། །གལ་ཏེ་གཉི་ག་ལ་ཡང་དོན་བྱེད་པ་རིང་དུ་གནས་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནམ། མོད་ལ་འགྱུར་བ་ནི་རེས་འགའ་སད་པ་ལ་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཅི་ལྟར་མི་གཡོ་བ་དང་ཅིག་ཤོས་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན། བདེན་ཏེ་ཞིབ་མོར་བརྟགས་ན་རྨི་ལམ་དང་ཅིག་ཤོས་དག་ཁྱད་པར་འགའ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བརྗོད་ཟིན་པ་ཉིད་དོ། །དཔེར་ན་སད་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཕྱི་རོལ་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང༌། ཉི་མ་དེ་འདས་ཏེ་མཚན་མོ་ལ་སོགས་པས་བར་དུ་ཆོད་ཀྱང་དོན་བྱེད་པར་སྣང་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལ་དྲན་པ་ཡོད་པ་ན་བདེན་པར་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང༌། དེས་བྱས་པའི་ཕན་པ་རིམ་གྱིས་ཟད་པས་ཅུང་ཟད་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་རློམ་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྨི་ལམ་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་སྒྲོ་འདོགས་པ་ནི། གཉིད་ཀྱི་ཆའི་མཐར་ཐུག་པའི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་དོན་བྱེད་པ་བརྟན་པ་དང་མི་བརྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྒྲོ་འདོགས་བརྟན་པ་དང་མི་བརྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་སྟོན་པ་ནི་རྨི་ལམ་གྱི་ཞེས་བྱ་བའོ། །དོན་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དོན་བྱེད་པར་སྣང་བའོ། །གོམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བག་ཆགས་སོ། །དོན་བྱེད་པར་སྣང་བ་འདི་ནི་གོམས་པའི་སྟོབས་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་གྱི། བདེན་པས་བྱས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པའི་ཕྱིར་ན། ཚིམ་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སད་པས་ནི་བཟློག་པའི་ཕྱིར་ན་ཡོངས་སུ་ཚིམ་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིས་ནི་བག་ཆགས་བརྟན་པ་དང་མི་བརྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་མི་སླུ་བའི་མཚན་ཉིད་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད་པས་ན་ཧ་ཅང་ཁྱབ་པར་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་རྫོབ་
― DTG183_Page_0423 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་མི་སྲིད་པའི་གོ་སྐབས་མེད་པ་ཁོ་ནའོ། །དོན་བྱེད་པར་སྣང་བས་མ་ཁྱབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་ཟིན་པས། མ་ཁྱབ་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མི་སླུ་བས་ཀྱང་མི་སླུ་བ་ཞེས་འདིས་གང་བརྗོད་པ་དེ་ཡང་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་གཞན་ཉིད་ལ་སྐྱོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ནི། གནོད་པ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི། ཐུག་པ་མེད་པ་ཁོ་ན་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་ལ་ཤེས་པ་སྐྱེས་པ་ཉིད་ན་གནོད་པ་མེད་པ་མཚན་ཉིད་དུ་བརྗོད་དམ། དུས་གཞན་དུ་ཞེས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་མི་དད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཉིད་དོན་བྱེད་པ་ཡང་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་མི་འཇུག་པར་ཐལ་བ་སོ་ན་འདུག་གོ །ཐ་དད་པ་ཡིན་ན་དེའི་བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་རང་བཞིན་ལ་འདིས་མ་རེག་པའི་ཕྱིར་གང་ལ་མི་སླུ། ཆུ་མཐོང་བ་ལ་ནི་མེ་ཐོབ་པ་མི་སླུ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རང་ངམ་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པས་བྱས་པ་མི་སླུ་བ་མ་ཡིན་མོད། རང་གི་ངོ་བོ་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དེ་ཚད་མར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེའི་རང་བཞིན་རིག་པ་ཙམ་དེ་ནི་ཞེས་སྨོས་སོ། །དེའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བ་སྟེ། ཕྱི་རོལ་ལམ་བརྫུན་པའམ། ཤེས་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་དོ། །དེའི་སྒྲ་མེད་ན་ནི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བས་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་འཛིན་པར་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་རང་གི་རང་བཞིན་འཛིན་པ་ཉིད་ནི་ཚད་མར་མི་འདོད་དོ། །དེ་ཅི་ལྟར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མཚུངས་ཤེ་ན། འོ་ན་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་དེ་ཉིད་ནི་དོན་བྱེད་པ་ལ་མི་སླུ་བ་ཉིད་ལས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་སླུ་བ་སྤངས་པ་ལ་སྣང་བའི་རང་བཞིན་རིག་པ་ཉིད་གནས་པར་འགྱུར་ལ། སྣང་བའི་རང་བཞིན་རིག་པ་ཡང་ཐུན་མོང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་དོན་བྱ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར། ཐ་སྙད་པ་རྣམས་ཚད་མས་འཇུག་པའི་གཏམ་ཡང་ག་ན་ཡོད། རང་གི་ངོ་བོ་རིག་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ཚད་མར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཐ་སྙད་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ལྟ་ན་དོན་ལ་མི་སླུ་བའི་སྒོ་ནས་རང་རིག་པའི་ཚད་མར་ཅི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་དོན་ཡོངས་སུ་བཅད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་བྱེད་པ་ནི། དེའི་རང་གི་ངོ་བོར་འགྱུར་བ་ཡིན་པས་སྐྱེས་པའི་དུས་ཉིད་ལ་གསལ་བ་དང་འདི་མཐོང་ངོ་ཞེས་ཐ་སྙད་དུ་བྱས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་མི་སླུ་བ་ཚོལ་བ་ན་ཕྱི་མའི་དོན་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཉིད་མི་སླུ་བར་རིགས་སོ། །དེས་ན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་མ་
― DTG183_Page_0424 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་ནོ། །དེས་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པ་ལུས་པ་ན། ཚད་མའི་ཚུལ་ཅི་འདྲ་བར་གནས་པ་དེ་སྟོན་པ་ནི་དེའི་ཕྱིར་འབྱུང་འགྱུར་དོན་ཡུལ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ནར་ཚད་མ་དང་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མེད་པའི་གཏན་ཚིགས་དེའི་ཕྱིར་ཐ་སྙད་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ནི་སྐྱོད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཐ་སྙད་ལ་རྟེན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཅེ་ན། ད་ལྟར་བའི་ཡུལ་ལ་ཞུགས་ཀྱང་ཐོབ་པར་བྱ་བ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་ཡུལ་ཅན་དང༌། གཟུགས་ལ་ཞུགས་ཀྱང་རེག་བྱ་ལ་སོགས་པ་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་ཅན་ཏེ། གང་ཞིག་དེ་ལྟར་གྱུར་པ་དེ་ནི་ཐ་སྙད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་ཐ་སྙད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་གཞན་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་ན་ཡུལ་གཞན་རྣམ་པར་འཇོག་ཅེ་ན། ལྷག་པར་སྒྲོ་བཏགས་པས་ཞེས་སྨོས་ཏེ། གཅིག་ཏུ་སྒྲོ་བཏགས་པས་སོ། །གལ་ཏེ་ཐ་སྙད་ལ་ལྷག་པར་སྒྲོ་འདོགས་པར་སྲིད་ཀྱང་དེ་ལ་ལྟོས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཚད་མར་རྣམ་པར་གཞག་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། མཐོང་བཞིན་པ་ཉིད་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། བཤད་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་དོན་དང་ཡུལ་གཞན་དེ་དག་ཐོབ་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་དང༌། དེ་དག་གི་དོན་བྱ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བ་སྟེ། ཐ་དད་པ་མེད་པར་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཕྱིས་དོན་བྱེད་པ་ཡིན་བ་དེས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་དོན་དང༌། གཅིག་པ་ཉིད་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཡུལ་གཞན་དང་གོ་ཇི་ལྟར་གཅིག་པར་རིགས་ཤེ་ན། ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་རང་བཞིན་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་འཛིན་པའི་ནང་དུ་མི་འདུའོ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་གང་དུ་འདུས་ཤེ་ན། ལྷག་པར་སྒྲོ་བཏགས་པས་ནི་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་གཅིག་ཉིད་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣང་བཞིན་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དང་གཅིག་པ་ཉིད་དོ། །ཡུལ་གཞན་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རེག་བྱ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་གཅིག་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །ཡང་གི་སྒྲོས་ནི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་རང་བཞིན་ཡང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་གཟུགས་ཙམ་མཐོང་བ་ནི་བུམ་པ་བདག་གིས་མཐོང་ངོ་སྙམ་དུ་ལྷག་པར་ཞེན་པ་ན། གཟུགས་དང་རེག་པ་གཅིག་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་བདག་གིས་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པའི་དེ་ཉིད་འདིའོ་
― DTG183_Page_0425 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བས་སོ། །དེ་ལྟར་ཚད་མའི་ཚུལ་ལུགས་དཔྱད་ནས་སྐབས་ཉིད་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་པ་ནི། དེས་ན་ཞེས་བྱའོ། །བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་ཐ་མི་དད་པའི་སྒོ་ནས་སོ། །ཀྱང་གི་སྒྲས་ནི་ཀླུ་གྲུབ་པས་ཀྱང་ངོ༌། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བཤད་པ་ནི་གཉིས་རིམ་གྱིས་སུན་འབྱིན་པ་ནི། དང་པོ་གནོད་པ་མེད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཐམས་ཅད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མ་དང་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ལ་སྟེ། སྐྱེས་པའི་དུས་ཉིད་ན་གནོད་པ་དང་ཅིག་ཤོས་ཀྱི་ངེས་པ་ཉམས་སུ་མ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ངེས་པ་ཡོད་ན་ཡང༌། ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ནི་གཞན་ལས་རྣམ་པར་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལེགས་པར་མི་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །གདོན་མི་ཟ་བར་དུས་ཕྱིས་འབྱུང་བ་གནོད་པ་སེལ་བའི་ངེས་པས་ཚད་མར་བརྗོད་པ་དགོས་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་གནོད་པ་མེད་པ་ལ་ལྟོས་པས་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་ཐུག་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤང་བར་དཀའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དུས་ཕྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་པར་འདོད་པ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་ན། དུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཉིད་ཀྱིས་ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཉིས་པ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པོ། །གནོད་པ་མེད་པ་ཡིན་ན་སྟེ། གནོད་པ་སེལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ངེས་པ་ཁས་ལེན་ནའོ། །དེ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་དུས་ཕྱིས་འབྱུང་བ་གནོད་པ་སེལ་བའི་ངེས་པ་ལའོ། །འདི་ཉིད་སྡུད་པར་བྱེད་པ་ནི་དང་པོ་གནོད་པ་མེད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བའོ། །གནོད་བྱེད་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེར་ཡང༌། གནོད་བྱེད་ཡོད་པ་ཅི་ལྟར་དོགས་པ་མ་ཡིན། དོགས་པ་ཅི་སྟེ་མེད་ཅེས་འདོན་པ་ནི་དོན་གཅིག་གོ །དེ་ལ་ཡང་དུས་ཕྱིས་ཀྱི་གནོད་བྱེད་མེད་པའི་ངེས་པ་དོན་དུ་གཉེར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐུག་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གལ་ཏེ་ཉ་ཕྱིས་ལ་དངུལ་དུ་ཤེས་པའི་གནོད་བྱེད་འདི་ནི། དངུལ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པའི་ཤེས་པ་གཉིས་ཡིན་ལ། དེའི་རྗེས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཡང་ཉ་ཕྱིས་སུ་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཙམ་གྱིས་མཐར་ཐུག་པ་ན་ཐུག་པ་མེད་པ་ག་ལ་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ན་འོ་ན་ཉ་ཕྱིས་མཐོང་བ་ལ་ཡང་ཟླ་བ་གཉིས་སུ་མཐོང་བ་ལྟར་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་གནོད་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར། མཐར་ཐུག་པ་ག་ལ་ཡོད་དོ། །གང་ཞིག་གནོད་བྱེད་མ་སྐྱེས་ཀྱང༌། །རྨོངས་པ་ཡིས་ནི་རྟོག་བྱེད་པ། །དེ་ནི་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་ལ། །ཐེ་ཚོམ་བདག་ཉིད་ཉམས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྡིག་པ་ཙམ་ནི་དོན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་
― DTG183_Page_0426 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་གོམས་པ་ལས་ནོར་བུ་དང་དངུལ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ལྟར་ཉ་ཕྱིས་ཀྱི་དོན་བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་པར་གསལ་བ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་དོན་བྱ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བས་ཚད་མ་འཚོལ་ལ་དེ་ཚོལ་བའི་བྱེད་པ་ནི་དོན་བྱེད་པ་སྒྲུབ་པ་ངེས་པ་ཉིད་ན་རྫོགས་པར་གྱུར་པས་ཐུག་པ་མེད་པ་ལྡག་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་མི་སླུ་བ་ཚད་མར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །ཡང་ན་གནོད་པ་མེད་པ་ཡིན་ན། ཚད་མ་ཉིད་མི་གནས་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །ཚད་མ་ཉིད་རྣམ་པར་གནས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། སྐྱེ་བའི་དུས་ན་གནོད་པ་མེད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པས་ན་ཧ་ཅང་ཁྱབ་པར་འགྱུར་རོ། །འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་གནོད་བྱེད་མེད་པར་ངེས་པ་ནི་མི་སྲིད་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ལ་ཚད་མ་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ངེས་པ་ཡང་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །གོམས་པ་ལས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ངེས་ན་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དོན་བྱ་བ་ངེས་པ་དྲངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་གནོད་པ་མེད་པའི་རྟོགས་པ་ནི་དོན་དམ་པའམ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་གྱི། མི་སླུ་བ་ཅན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་ཁོ་ནར་མཚན་ཉིད་ཡིན་ལ། མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོན་འགའ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །གང་ཡང་དུང་ལ་སེར་པོར་ཤེས་པས་ཧ་ཅང་ཁྱབ་པ་རྩོད་པ་དེ་ལ་སྨྲ་བ་ནི། དུང་སེར་པོར་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་ལ་ཚད་མ་མི་སྲིད་པ་ག་ལས་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དུང་སེར་པོའི་རྣམ་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་བྱེད་པ་ཐོབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུང་ཙམ་ལ་མི་སླུ་བ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། མཐོང་བཞིན་པའི་སེར་པོའི་རྣམ་པ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་དུང་ནི་སྣང་བ་མེད་དོ། །དབྱིབས་ཙམ་སྣང་ངོ་ཞེ་ན། དབྱིབས་ཀྱང་སེར་པོའི་རྣམ་པ་ལས་མ་གཏོགས་པར་ནི་སྣང་བ་མེད་དོ། །སེར་པོའི་རྣམ་པ་ལ་ཡང་བསླུས་པའི་ཕྱིར། གཞན་གང་དུ་མི་སླུ་བ་ཡོད། །དེས་ན་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །སླུ་བ་མེད་པའི་དོན་འཁྲུལ་པ་མེད་པར་བྱ་བའི་དབྱིབས་ཙམ་ལ་ནི་ཚད་མ་གཞན་མི་བཟློགས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི། དབྱིབས་ཙམ་གྱི་ཞེས་བྱ་བའོ། །གྲུབ་པ་ནི་ཐོབ་པའོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་དེ་ཉིད་སྟོན་པ་ནི་འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྣང་བ་ནི་དུང་དང་དཀར་པོ་ལྟར་རབ་རིབ་ཅན་ལ་དོན་གྱིས་ན་འབྲས་བུའི་རྟགས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཡང་ཁ་དོག་སེར་པོ་མེད་ཀྱང༌། དབྱིབས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་བྱ་ཆུ་འཛིན་
― DTG183_Page_0427 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་བྱེད་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། དེ་འདྲ་བའི་སྣང་བ་དབྱིབས་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བདག་པོའི་རྐྱེན་དང་འབྲེལ་པར་གྲུབ་པོ། །དེས་ནི་དེ་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། གང་གིས་ཞེས་བྱ་བའོ། །དུང་དཀར་པོ་མ་མཐོང་མ་ཐོས་པའི་མིག་སེར་ཅན་གང་གིས་སེར་པོར་སྣང་བ་དུང་སེར་པོ་མེད་པར་འཁྲུལ་པ་ནམ་ཡང་མ་མཐོང་གི །འོན་ཀྱང་དུང་སེར་པོར་སྣང་བ་ན་འདི་འདྲ་བའི་དུང་ཉིད་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་པར་རློམ་པའི་རྟོགས་པ་པོ་དེ་ནི་སླུ་བ་ཁོ་ནའོ། །གང་དུ་སླུ་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་མངོན་པར་འདོད་པའི་དུང་སེར་པོ་ལའོ། །གང་ལས་ཤེ་ན། ཇི་ལྟར་བསམ་པའི་དུང་སེར་པོ་ལ་བསླུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྔ་མ་ལ་ནི་རྟོགས་པ་འདི་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ནི། འཁྲུལ་པ་རིག་པ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེའི་དཔྱད་པ་ཉིད་བརྗོད་པ་ནི་གཞན་ལ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིས་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་བསྟན་ཏོ། །གཞན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེར་པོའི་རང་བཞིན་ལ་སྟེ། གསེར་དུ་གཏོགས་པའི་སེར་པོ་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ན་སེར་པོའམ་དཀར་པོ་ཞེས་ཐེ་ཚོམ་ཟའོ། །བཟློག་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ཡང་རུང་སྐྱེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ནི་རབ་རིབ་ཀྱི་སྐྱོན་ཉིད་ཡིན་གྱི། དུང་གི་དཀར་པོ་ཉིད་དོ་ཞེས་ཐེ་ཚོམ་ལས་ཟློག་པ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། རིགས་པ་འགའ་ཞིག་གིས་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་རིགས་པ་དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་དོགས་པ་བསལ་བར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ན། ཐེ་ཚོམ་གྱི་བྱེ་བྲག་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དབྱིབས་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་དོན་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དུང་དཀར་པོར་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཇུག་སྡུད་པར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་ཉིད་བརྗོད་དོ། །འདིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ནོར་བུ་སྒྲོན་མའི་འོད་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་དེར་སྤྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་གཉི་ག་ཡང་རྣག་གི་རང་བཞིན་རིག་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཅིག་ཚད་མ་ཡིན་ལ་གཞན་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཅི་ལྟར་རྟོགས་ཞེས་བསམས་ནས་རྩོད་པ་བྱེད་པ་ནི། ཅི་སྟེ་ཞེས་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ། །ལེན་དུ་འདི་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཐ་སྙད་ལས་ནི་ཚད་མ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་འདིར་རོ། །གལ་ཏེ་སྣང་བའི་སེར་པོ་ཐོབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། དུང་སེར་པོར་ཤེས་པ་ཆད་མ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་བཞིན་དུ་
― DTG183_Page_0428 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ལ་ཡང་ཐོབ་པར་བྱ་བ་འགའ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་ཚད་མར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་དོགས་པ་ལ། བཏབ་ཟིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ལན་དྲན་པ་བྱེད་པ་ནི་སྒྲའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བའོ། །གལ་ཏེ་སྔར་སླུ་བ་མེད་པ་ཅན་ཉིད་ཚད་མར་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ལྟ་གོ་མངོན་པར་འདོད་པ་སྟོན་པ་ཉིད་ཅི་ལྟར་བརྗོད་ཅེ་ན། མངོན་པར་བསམས་པའི་དོན་ཞེས་སྨོས་སོ། །འདིས་ནི་མངོན་པར་འདོད་པའི་དོན་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ནི་མི་སླུ་བ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་མི་སླུ་བ་ཉིད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཉིད་སྡུད་པ་ནི་གཞལ་བྱའི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞལ་བྱའི་རང་བཞིན་ལའོ། །གལ་ཏེ་སླུ་བ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་རིག་པ་ཉིད་འདིར་མངོན་པར་འདོད་པ་དང༌། རྫོགས་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་མི་སླུ་བ་ཉིད་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་དོན་བྱེད་པ་ཐ་དད་པ་ཡིན་པར་གཞན་དུ་དམིགས་སོ་ཞེས་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པ་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་ལན་ཅུང་ཟད་གདབ་དགོས་སོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་གཞན་གྱིས་མི་སླུ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཞེན་པ་འདི། དེ་ཁོ་ནའམ་ཐ་སྙད་དུ་ཡིན་ཕྱོགས་དང་པོ་བརྗོད་པ་ནི་འདིར་རང་གི་ངོ་བོར་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཨརྠ་ཀྲེ་ཡ་ཛ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་བྱེད་པ་གྲུབ་པའམ་དོན་བྱེད་པའི་རྣམ་པའོ། །གལ་ཏེ་དེའི་དོན་བྱེད་པ་འགའ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་ལོག་པར་རྟོགས་པ་མེད་དེ། དེ་ལྟ་ན་ནི་འཇུག་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །དོན་བྱེད་པ་གཞན་གྱིས་མི་སླུ་བར་འགྱུར་བར་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་བརྗོད་དོ་ཞེ་ན། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཞེས་སྨོས་སོ། །འདི་དག་རང་གི་རང་བཞིན་རིག་པ་འབའ་ཞིག་ཉིད་ནི་རིག་པ་ཙམ་མོ། །གཞན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་བའི་རང་བཞིན་ནམ། དེའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རང་བཞིན་ལའོ། །འདིར་བསམ་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡུལ་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་གཞན་ལ་ཡང་ཚད་མ་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དེས་ཉེ་བར་གཞག་པའི་དོན་བྱེད་པ་དེའི་མི་སླུ་བར་འགྱུར་ན། དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་གཞན་དང་གཅིག་ཏུ་སྒྲོ་འདོགས་ན་དེའི་ཚེ་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དོགས་ན། ཁྱད་པར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་རང་བཞིན་ལ་ནི། མཐོང་བཞིན་དེའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་ན་མཐོང་བཞིན་དེ་འདིའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ། ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་ཉེ་
― DTG183_Page_0429 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་ལེན་པ་ལས་བྱུང་བའི་དངོས་པོ་ཉེ་བ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དང་ཚོགས་པ་གཅིག་པ་ལ་རག་ལས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཟུགས་དང་ལྷན་ཅིག་ཚོགས་པ་གཅིག་ལ་རག་ལས་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཚོགས་པ་གཅིག་ལ་རག་ལས་པ་ཉིད་ཀྱང་སྐབས་ཀྱིས་གང་དུ་རྒྱུད་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བྱེད་པ་འཇུག་པའམ། དོན་གཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་ཁྱད་པར་ཅན་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་ན་དུ་བ་དང་ཐལ་བ་བཞིན་དུ་གསལ་བར་འཁྲུལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྐད་དུ་བཤད་པ་གཅིག་ཏུ་ལྷག་པར་ཞེན་པ་མེད་ན་ཚད་མ་ཉིད་མེད་པར་བརྗོད་པ་ནི། སྨིག་རྒྱུ་ལ་ཆུར་ཤེས་པ་གང་ལ་ཆུས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་བྱ་བ་ལས་སྨིག་རྒྱུས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའོ། །དོན་བྱེད་པ་ཐ་དད་པར་མངོན་པར་འདོད་པ། ཆུའི་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །སྤྱིར་བརྗོད་པའི་དོན་ཁྱད་པར་གྱི་མཐར་ཐུག་པ་བྱེད་པ་ནི། དཔེར་ན་ཆུ་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་ལས་ཞེས་བྱ་བའོ། །གལ་ཏེ་ཆུ་དང་སྨིག་རྒྱུ་དག་གི་ཐ་དད་པ་ལ་བརྟེན་པ་ཉེས་པ་ཡིན་ལ། མཐོང་བཞིན་དང་ཐོབ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཐ་དད་པ་གང་གིས་ཟློག །འོན་ཏེ་མེའོ་ཞེས་བྱ་བར་རྟོགས་པར་མཚུངས་པས་གཅིག་ཉིད་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་ཆུ་དང་སྨིག་རྒྱུ་དག་ལ་ཡང་དངོས་པོ་ཉིད་མཚུངས་པ་དེས་ན། དེ་ལ་ཡང་འགྱུར་རོ། །དོན་བྱེད་པ་གནས་པ་ཡང་སྤྱིར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རི་མོའི་ཤེས་པ་ཡང་གི་སྒྲས་བསྡུས་པས་ཀྱང་ཅི་བྱ་སྟེ། ཤེས་པ་གཞན་དང་གཞན་ཉིད་མི་སླུ་བ་ཡིན་པར་འགྱུར་མོད་ཅེ་ན། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུ་ཁོ་ནར་བསམས་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་ཆ་རྗེས་སུ་བརྗོད་པ་ནི། མངོན་པར་འདོད་པ་དེ་སྟོན་པ་ལ་གཙོར་བྱེད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་དོན་བྱེད་པ་གནས་པ་ཙམ་མི་སླུ་བ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་མངོན་པར་འདོད་པ་དོན་བྱེད་པ་གནས་པ་ཡིན་པར་འདོད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཞེས་སྨོས་སོ། །ལྷག་མ་ནི་རྟོགས་པར་སླའོ། །དེ་ལ་སྣམ་བུ་ཐོབ་པ་ན་བུམ་པའི་ཤེས་པ་ཚད་མ་བཀག་པས་ནི་ཆུའི་ཤེས་པ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྲིད་ཉ་ཕྱིས་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་དངུལ་གྱི་ཤེས་པ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་བྱུང་ཡང༌། མངོན་པར་འདོད་པ་ལ་མི་སླུ་བ་མེད་པས་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་པ་བཀག་པས་ནི། རི་མོའི་ཤེས་པའི་
― DTG183_Page_0430 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱུན་དུ་བྱུང་ཡང་དེ་ཙམ་གྱིས་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་གཞན་མ་སྐྱེས་ན་ཚད་མ་དང་པོའི་ཤེས་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གློག་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དད་པོ་མཐོང་བ་ཡང༌། མངོན་པར་འདོད་པ་ལ་མི་སླུ་བའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་འགྱུར་རོ། །མངོན་པར་འདོད་པ་སླུ་མེད་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། སྡུད་པར་བྱེད་པའོ། །རིགས་མཐུན་འདྲ་བའོ། །རིགས་མཐུན་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་ཙམ་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དངུལ་གྱི་ཤེས་པའི་རྒྱུན་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་མི་མཐུན་པའི་ཤེས་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། ཤིན་ཏུ་ཐ་དད་བ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་ཡང་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ངལ་བ་མང་པོས་མི་སླུ་བ་ཁས་བླངས་པ་འདིས་ཅི་བྱ་སྟེ། རྟོགས་པ་ཙམ་ནི་སྤྱིར་ཚད་མར་གྲུབ་པ་ཡིན་ན། གནོད་པར་བྱེད་པ་དམིགས་ཀྱིས་སེལ་བ་ནི། སྤོང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་ལེགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་གནས་པ་སྟེ། རྣམ་པར་གཞག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་ཉིད་དེ། མི་སླུ་བའི་རྣམ་པ་ཉིད་དོ། །དཔེར་ན་ཤེས་པ་སྔ་མའི་བསམ་པའི་དབང་གིས་ཤེས་པ་ཕི་མ་མི་སླུ་བའོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་བཞིན་དུ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་གནོད་བྱེད་ཀྱི་རྣམ་པར་གནས་པ་ཡང་མི་སླུ་བའི་རྣམ་པ་ལས་ཡིན་ནོ། །མངོན་པར་འདོད་པའི་ངོ་བོར་མ་བྱས་ན་ནི། དོན་དམ་པར་གནོད་བྱ་དང་གནོད་བྱེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི་དེ་ཉིད་དུ་ན་ཞེས་བྱ་བའོ། །དོན་དམ་པར་ནི་རིགས་མི་མཐུན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཐད་ཀྱི། དེ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྔར་ཅི་སྐད་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །ལྷག་པ་ཡང་བརྗོད་པ་ནི། གལ་ཏེ་རིགས་མི་མཐུན་པའི་ཞེས་བྱ་བའོ། །རིགས་མཐུན་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེས་པ་གནོད་བྱེད་དུ་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་རིགས་མི་མཐུན་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་གནོད་བྱེད་དུ་གཞན་འདོད་ན་དེའི་ཚེ་བུམ་པའི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་པར་བླའོ། །གལ་ཏེ་མིན་ཞེས་བྱ་བ་གཞན་གྱིའོ། །རིགས་མི་མཐུན་པའི་ཤེས་པ་ལ་ཡང་གལ་ཏེ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་ཤེས་པ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། གནོད་བྱེད་ཡིན་ན། གང་གི་
― DTG183_Page_0431 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚེ་བུམ་པའི་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ན། སྣམ་བུའི་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་ནི་བུམ་པ་མེད་དོ་སྙམ་པའི་རྟོགས་པ་མེད་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མིན་ནོ་སྙམ་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུན་འབྱིན་པའོ། །འགའ་ཞིག་གི་སྒྲུབ་པ་དང་འགོག་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པས་སྒྲུབ་པ་ངག་ནི། བསྒྲུབ་བྱར་བསྟན་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན། གདོན་མི་ཟ་བར་ཚད་མ་ལ་ལྟོས་དགོས་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་གལ་ཏེ་འདི་བག་ཆགས་ཙམ་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་དེ་ལྟ་བུའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་པས་ཅི་བྱ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །གཞན་གྱིས་སྨྲས་པ་ནི། དངོས་པོ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཚད་མ་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པའི་ཤེས་པ་འདི་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་དཔྱད་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུན་འབྱིན་པའོ། །དེའམ་བདག་ཡོངས་སུ་མ་གྱུར་པའམ། ཡང་ན་དོན་གཞན་ཤས་པ་ཡིན་ཞེས་གཞན་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེན་བདེན་ཏེ། བདག་དགོས་པར་བྱ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་འགྱུར་བས་སྟོང་པ་ཙམ་ནི། མེད་པར་དགག་པ་ཡིན་པས། དེ་ནི་ཇི་ལྟར་འགའ་ཞིག་གི་རྟོག་པའམ། རྟོགས་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སུན་དབྱུང་བླ་བའི་ཕྱིར། ཡལ་བར་དོར་ནས། ཡང་ན་དོན་གཞན་ཤེས་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་མདུན་དུ་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་གཞལ་བྱ་གཞན་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པས་རིག་པར་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་མེད་པར་ཡང་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་རིག་པར་བྱ་བར་བརྒྱ་ལ་འདོད་པར་འགྱུར་སྙམ་པས། རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པའོ། །ཅི་དེའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགག་པར་བྱ་བའིའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་པོ་ལ་བརྗོད། ཁྱད་པར་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཚུངས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་པ་སྟེ། གང་ཡང་རུང་བ་འགའ་ཞིག་རྟོགས་པས་ཐམས་ཅད་འགག་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་གཟུགས་མཐོང་བ་ན་རོ་འགོག་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་དོན་གཞན་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ཤེས་པ་གཅིག་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཟླ་བོ་དམིགས་པ་ཉིད་བརྗོད་པར་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཐལ་བར་ག་ལ་འགྱུར། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བྲམ་ཟེའི་འདོད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་རྣམས་ཀྱིས་དམིགས་པར་རུང་བའི་དོན་མ་དམིགས་པ་
― DTG183_Page_0432 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དངོས་པོ་མེད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྒྲགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཕྱོགས་འདི་ལ་ཅི་ལྟར་གྲགས་པའི་མཐོ་རིས་དང་རྣལ་འབྱོར་པ་དང༌། ལུས་དང་ལྡན་པའི་ལྷ་ལ་སོགས་པ་མ་བཀག་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ལ་ནི་མི་ཤེས་པ་གཅིག་ལ་འདྲེ་བལྟ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་ཚད་མར་སྨྲ་བའི་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་སོད་བར་གྱུར་ཏོ། །དེས་ན་གལ་ཏེ་ཇི་སྐད་བརྗོད་པའི་ཟླ་བོའི་ཤེས་པ་ནི་འདི་འདོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཁྱད་པར་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་རིགས་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་དངོས་པོ་ལ་སྐྱོན་འདི་མེད་དོ་ཞེ་ན། དེའི་ཚེ་ཡང་ངེས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཟླ་བོ་མཐོང་བ་ཉིད་གཞན་མེད་པར་ངེས་པ་སྐྱེ་བར་ནུས་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མར་སྨྲས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པ་སུན་འབྱིན་པ་ནི། དགག་པར་བྱ་བ་དེའི་དངོས་མེད་གང་ཡིན་པ་དེ་རིག་ན་ནི་སྟེ་རིག་པར་ཁས་ལེན་ན། དེའི་ཞེས་འབྲེལ་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། འབྲེལ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་བརྗོད་པ་ནི། མེད་པ་ནི་རང་གི་ངོ་བོས་ཞེས་བྱ་བས་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱི་ཁས་བླངས་པ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེའི་ཞེས་བྱ་བའི་འབྲེལ་པ་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། དངོས་པོ་མེད་པའི་ཞེས་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་གང་གིས་འགའ་ཞིག་དང༌། འབྲེལ་པར་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་འབྲེལ་པ་ཅན་དུ་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་ཡང་འབྲེལ་པ་ཅན་དང་ལྷན་ཅིག་མཐོང་བ་ན། འབྲེལ་པ་ཅན་དུ་གཟུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། བུམ་པ་རྟོགས་པ་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་དང་འབྲེལ་པ་ཉིད་ནི་བུམ་པ་དང་འབྲེལ་པའོ། །དེའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བུམ་པ་ཡོད་པའི་དུས་སུའོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་ལ་དག་དུས་མཚུངས་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་དེའི་ཚེ་མ་རྟོགས་པའི་བུམ་པ་དང་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པ་འབྲེལ་པར་རིག་ན་དེའི་ཚེ་སྐྱོན་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། མ་རྟོགས་པའི་བུམ་པ་དང་ཞེས་སྨོས་སོ། །པ་རྟོགས་པ་ནི་འབྲེལ་པ་ཅན་ཉིད་དུ་ངེས་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཅི་ལྟར་གཉི་ག་དུས་གཅིག་ཏུ་མི་རྟོགས་པ་འདི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་འབྲེལ་པ་ཅན་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །འདིར་ཕ་རོལ་པོ་གཅིག་མཐོང་ཡང་གཞན་གྱི་བློ་ཁོང་ནས་ཕྱུང་ནས་འབྲེལ་པ་
― DTG183_Page_0433 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅན་ཉིད་དུ་ངེས་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་གྱི་བློ་མཐོང་བ་ཉིད་དེ། གཉི་ག་དུས་གཅིག་ཏུ་མཐོང་བ་ལ་ནི། གདོན་མི་ཟ་བར་ལྟོས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པ་ན། ཅི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་དང་བུམ་པ་འབྲེལ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་སོ་ཞེས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ་ནི་རྒྱུ་ཡོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་རོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཞིག་ནས་མེད་པའོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔ་ན་མེད་པ་ཡོད་ནའོ། །དངོས་པོ་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་རྒྱུ་སྤངས་པ་ན་མ་ཁྱབ་པའི་ཚུལ་འདི་དགོད་པར་མི་འོས་སོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། དེ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། འོ་ན་ནི་རི་བོང་གི་རྭ་མེད་པ་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། རི་བོང་གི་རྭ་དངོས་པོ་ལྟར་ཡོད་ན་མེད་པ་དེ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཞིང༌། དེར་ནི་ཟློག་པ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡོད་ན་དངོས་པོར་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་ན་ནི་ཞིག་ནས་མེད་པ་དང་སྔ་ན་མེད་པ་དག་ཁོ་ན་དངོས་པོ་དང་འབྲེལ་པར་བརྗོད་པར་འགྱུར་གྱི་གཏན་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞིག་ནས་མེད་པ་དང༌། སྔ་ན་མེད་པ་དག་ལ་ཡང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལྟར་དངོས་པོ་དང་འབྲེལ་ལ། འབྲེལ་པའི་བློ་ལེགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྐྱོན་གཞན་གྱི་སྒོ་ནས་སྟོན་པ་ནི། གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་རང་བཞིན་ནི། །གཉིས་པ་དེ་མེད་པར་ཡང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་ཅིག་ཅར་མ་དམིགས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཞན་དང་བྲལ་བའི་གནས་སྐབས་ན་གཅིག་གི་རང་བཞིན་རྟོགས་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སྔར་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ས་བོན། མྱུ་གུའི་དུས་སུ་དྲན་པས་རྣམ་པར་བཞག་ནས་འདིའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྲེལ་པ་གྲུབ་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རྟོགས་པ་ན་ཡང་དུས་གཞན་དུ་ས་བོན་ཙམ་མཐོང་བ་ན། མྱུ་གུ་ཁོང་ནས་ཕྱུང་སྟེ། མྱུ་གུའི་རྒྱུ་ནི་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་བདེ་བླག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་མེད་པ་འདི་ནི་དངོས་པོ་དང་བྲལ་བའི་དུས་ན་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ཇི་ལྟར་ན་དངོས་པོའི་དུས་སུ་དེ་ཁོང་ནས་དབྱུང༌། དེ་ཉིད་དུ་ན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དོན་དམ་བར་རོ། །བག་ཆགས་ལས་བྱུང་བའི་ཐ་སྙད་ཙམ་གྱིས་ནི། བུམ་པའི་
― DTG183_Page_0434 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དངོས་མེད་ཅེས་འབྲེལ་ལམ་དུ་ཞུགས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བློ་ལ་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་མེད་ཀྱང་ས་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་པར་དུ་འབྲེལ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐ་སྙད་དུ་སླུ་བའི་གནས་མ་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་པར་ཡང་དེ་བུམ་པ་ལ་ལྡོག་པ་ཉིད་དོ། །གལ་ཏེ་ལྡོག་པ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་མི་བདེན་མོད་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པའི་གཞལ་བྱ་གཞན་ནམ་ཐ་དད་པར་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་ལྡོག་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་ནི། འདི་ལོག་པ་ཞེས་ཁྱད་པར་གཞན་སྤོང་བས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ། མེད་ལ་དབྱེ་བ་འདི་དག་ཏུ། །མི་འགྱུར་དེ་འདི་དངོས་པོ་ཉིད། །ཅེས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་མེད་པ་ཡོད་པའི་དངོས་པོ་ཉིད་དེ། སྔ་ན་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་དབྱེ་བ་རྣམ་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། སྟོང་པའི་ཡུལ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །སྟོང་པ་ནི་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་སྟེ། དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྔ་ན་མེད་པའི་དུས་སུ་ས་ཕྱོགས་ཀྱི་བུམ་པས་སྟོད་པ་ཅི་འདྲ་བ་དེ་འདྲ་བ་ཉིད་ནི། ཞིག་ནས་མེད་པའི་དུས་སུ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དུ་ཡང་སྦྱར་རོ། །དེས་ན་སྟོང་པའི་ཡུལ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མཚུངས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པའི་ཡུལ་ལའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་པས་ན། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བཟོས་སྦྱར་བའི་དབྱེ་བ་ཉིད་ནི། དངོས་པོ་བསྒྲུབ་པ་ལ་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སྣང་བ་ཙམ་གྱིས་ནི། དེ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། ཅི་ལྟར་དངོས་པོ་དབྱེ་བ་ནི། །ཞེས་སྨོས་སོ། །བསམ་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་དངོས་པོ་མེད་པའི་དབྱེ་བ། སྔ་ན་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་བདེན་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་ཐ་དད་པར་གཞན་གྱི་མངོན་སུམ་ལ་སྣང་བར་འགྱུར་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྟགས་མེད་པར་སྐྱེས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་རྗེས་སུ་གཟུང་བ་ཁོ་ན་ཡིད་ཆེས་པར་བྱ་བ་འོས་པ་ཡིན་གྱི། གཞན་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན།
― DTG183_Page_0435 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞན་གྱིས་བྱས་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་ཡིད་ཆེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲུབ་བྱེད་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་མངོན་སུམ་ལ་མི་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ནམ། དངོས་པོའི་རང་བཞིན་མཐའ་དག་མངོན་སུམ་གྱིས་རྟོགས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞལ་བྱ་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་ཡང་ཚད་མ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དོགས་ན། གལ་ཏེ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་དེའི་དངོས་པོ་མེད་པར་རིག་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་མེད་པའི་གཞལ་བྱ་སུན་ཕྱུང་ནས། ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་པ་སུན་འབྱིན་པ་རྒྱས་པར་བཤད་པའི་དོན་དུ་གཞི་འདིང་བར་བྱེད་དོ། །གཞལ་བྱ་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ། །གང་གི་དངོས་མེད་ཚད་མ་ཡིན། །ཞེས་དོན་གྱིས་འཕངས་པའོ། །གཞན་གྱི་ལན། ཚད་མའི་དངོས་པོ་མེད་ཅེས་འབྲེལ་པར་བྱས་ཏེ། སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ནི་ཚད་མ་མེད་ལས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཚད་མ་སྔ་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཞལ་བྱ་དངོས་པོ་མེད་པར་རིག་པར་ཁས་ལེན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གི་ལྷག་མའོ། །ཅི་ལྟར་ཡུལ་དང་དུས་ཀྱིས་ཆོད་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མེད་པར་རིག་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མ་སྟེ་ཚད་མ་ལྔ་ལྡོག་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཀུན་དུ་གཉིད་ལོག་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་གཉིད་ལོག་པ་ལ་ཚད་མ་ལྔ་ལྡོག་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་མཐའ་དག་མེད་པར་རིག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྦྱར་རོ། །ཚད་མ་མེད་ལས་རིག་ན་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནིའི་སྒྲ་ནི་གསལ་བའི་དོན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཚད་མ་ལོག་པ་ལས་མེད་པར་རིག་ན་དེའི་ཚེ་གཉིད་ལོག་པ་དང་ར་རོ་བ་དང་བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ཏུ་འགྲོ་བ་མཐའ་དག་ལ་ཆད་མ་ལོག་པར་གསལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མེད་པར་དགག་པའི་ཕྱིར་ནི་སྔར་བཏང་སྙོམས་སུ་བཞག་གོ །གལ་ཏེ་མེད་པ་འཛིན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། བསྒྲུབ་པ་ལྷག་པའི་དོན་དུ་རྗེས་སུ་བརྗོད་པའོ། །དངོས་མེད་ཡིན་འདོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མའོ། །དེས་ན་ཀུན་དུ་གཉིད་ལོག་པས་ཁམས་གསུམ་པའི་དངོས་པོ་མེད་པར་རིག་པར་མི་ཐལ་ལོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །ལན་སྨྲས་པ་ནི། དེ་ནི་དངོས་པོ་རིག་མེད་པར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །
― DTG183_Page_0436 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བུམ་པ་ལ་སོགས་པའམ་རྟོགས་པའོ་འགའ་ཞིག་གོ །ཇི་ལྟར་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་བློ་ནི་སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་མི་ལྟོས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པའི་བློ་དང་ས་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པའི་ཟླའོ་རྟོགས་པ་ལ་ཇི་ལྟར་ལྟོས། གཞན་དྲན་པ་མེད་ན་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱིས་སྨྲས་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དངོས་དང་འབྲེལ་པ་གཟུང་བྱ་ཞིང༌། །འགལ་ཟླ་དག་ཀྱང་དྲན་བྱས་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སུན་འབྱིན་པ་ནི། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་དེའི་ཆེ་ཚོགས་པས་ཤེས་པ་ཙམ་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་མོད། དངོས་པོ་མེད་པ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མེད་པར་གྱུར་ཏོ། །གལ་ཏེ་སྔོན་པོ་མཐོང་བ་ན་སྣང་བ་དང་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་ལ་ལྟོས་ནས། ཅི་དེའི་ཚེ་སྔོན་པོ་མ་བཟུང་བར་འགྱུར་རམ་ཞེས་དོགས་པ་ལ། དངོས་པོ་ལས་ནི་ཐ་དད་པ། ཞེས་སྨོས་སོ། །འདི་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ཏེ། སྔོན་པོ་མཐོང་བ་ན་མི་ལྡན་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པས། དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཁོངས་སུ་འདུས་པ་ན། ཡུལ་ཡང་དེར་འདུས་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱིས་དབེན་པར་ཡུལ་གྱི་རང་བཞིན་ལ་མངོན་པར་ཕྱོགས་པའི་བློ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་ཚོགས་པ་དེའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པས་རང་གི་ཡུལ་ཅན་གྱི་བློའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་དེ་ཡང་གཞན་གྱི་རང་བཞིན་ལས་ལོག་པའི་རང་བཞིན་སྣང་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་དངོས་པོ་ལས་ནི་ཐ་དད་ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ཐལ་བ་ཟློག་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་ལས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་ཕྱོགས་སམ་བུམ་པ་ལས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་སྔོན་པོ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་ཡུལ་ཉིད་ཀྱིས་ཚོགས་པ་དེའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་སྐྱེད་བྱེད་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཡུལ་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཚོགས་པ་དེ་ཙམ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་ནི། ཡུལ་མེད་པ་ཁོ་ནའོ། །འདི་སྐད་དུ་རྟོག་པ་མ་གཏོགས་པ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་གཞན་ནི་མེད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཤེས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིར་ཟློག་པའོ། །དེ་ཡི་ལྡོག་པ་རིག་ཡིན་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དེའི་ལྡོག་པ་མེད་པའོ། །ཡང་ན་དེ་ལས་ཐ་དད་རིག་ཡིན་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པ་
― DTG183_Page_0437 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དངོས་པོ་ལས་ཐ་དད་པར་རིག་ནའོ། །སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ནི། དེ་ནི་གང་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱའོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་སྐྱེ་བར་ཁས་ལེན་ན། གཞན་གྱིས་བདེན་པར་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པར་ཐལ་ལོ་སྙམ་དུ་དོགས་པའོ། །བརྒྱ་ལ་གཞན་དབང་པོ་ཉིད་རྒྱུར་སྨྲ་བར་འགྱུར་བས་སྨྲས་པ་ནི་དྲན་མེད་དབང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །སྔར་མཐོང་བའི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དྲན་པ་མེད་པར་དབང་པོ་འབའ་ཞིག་ནི་རྒྱུ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་དྲན་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་དོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་ངེས་པ་འདི་ཅི་ཞིག་ཡིན། གང་གི་ཕྱིར་དབང་པོའི་བྱེད་པ་འཇུག་པ་ལ། བུམ་པ་ཡང་དྲིན་པ་དེས་ན་བུམ་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིར་བསམ་པར་བྱ་སྟེ། དབང་པོ་དེ་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་བྱེད་པ་འཇུག་གམ་ས་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་གཞན་ལ། ཕྱོགས་དང་པོ་ལ་བརྗོད་པ་ནི། དབང་པོ་དྲན་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲེལ་བ་སྟེ། དབང་པོས་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པའི་ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པའོ། །ཡུལ་མི་ཉེ་བའི་དབང་པོ་ཡོད་པ་ཙམ་ནི་ཤེས་པ་དེའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དབང་པོ་དང་དྲན་པ་དང༌། དབང་པོ་དང་ཡུལ་ཕྲད་པ་དེ་ལས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཤེས་པ་འབྱུང་བར་ཁས་ལེན་ན་ནི། དངོས་པོ་མེད་པའི་ཤེས་པ་དེ་ནི་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་འགྱུར་གྱི། དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་རིགས་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་བུར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཀྱང་རང་གི་ངོ་བོར་སྣང་བ་རྙེད་པར་དཀའ་བས་མངོན་སུམ་དུ་ཡང་ག་ལ་འགྱུར། ཁྱོད་འདོད་པས་འདི་ལྟར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྱུར་གྱི་སྒྲའི་དོན་ཏོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པ་སློང་བར་བྱེད་པ་ནི། གལ་ཏེ་དབང་པོ་གཞན་ལ་འཇུག་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ས་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་ལའོ། །ལན་དུའོ། །འོ་ན་གཞན་ཤེས་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ། དབང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མ་སྟེ། དངོས་པོ་མེད་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། མེད་ཤེས་ཉིད་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡུལ་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་གྱིས་སྨྲས་པ་ནི། མེད་ཤེས་དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། །སླུ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །བསམ་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། མི་སླུ་བ་ལས་ཚད་མ་ཡིན་གྱི་སྐྱེ་བ་ཡུལ་ལ་ལྟོས་
― DTG183_Page_0438 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པས་གོ་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་བཞད་གད་དུ་བྱེད་པ་ནི། དེ་ནི་ཚད་མ་གཞན་ཉིད་ཅིག །ཅེས་བྱའོ། །ཡུལ་ལ་མི་ལྟོས་པར་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཡང་མི་སླུ་བ་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཚད་མ་གཞན་ཁོ་ན་ཞིག་གོ །རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ཡང་བརྒྱུད་ནས་ཡུལ་ལས་སྐྱེས་པ་ཉིད་མི་སླུ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ལ་བརྒྱུད་ནས་དོན་ལ་སྐྱེ་བ་ཉིད་དུ་བསམ་པ། འདི་ནི་བརྟག་པའི་སྒོ་ནས་འོངས་པའི་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ལ་འཇུག་པས་དངོས་པོ་མེད་པ་ཐོབ་པ་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དངོས་མེད་ལོགས་ཤིག་པ་ལ་ནི། །ཞེས་སྨོས་སོ། །ས་ཕྱོགས་ལས་གཞན་པའི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཐོབ་པ་ནི་མེད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ས་ཕྱོགས་ཙམ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཉིད་བརྗོད་པ་ནི། མི་སླུ་འབའ་ཞིག་པ་ལ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབའ་ཞིག་པའོ། །འདི་ལ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མའི་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་འབའ་ཞིག་ཏུ་འཛིན་པ་དངོས་པོ་མེད་པ་རྟོགས་པ་མེད་ན་མི་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ན་མངོན་སུམ་གྱི་དངོས་པོ་འཛིན་པའི་དུས་སུ་འབའ་ཞིག་པར་འཛིན་པ་ཉིད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དངོས་མེད་བློ་ནི་མེད་པར་ངེས། །ཞེས་སྨོས་སོ། །ས་ཕྱོགས་འབའ་ཞིག་རྟོགས་པ་ན། །དབྱུག་པ་ཅན་ལ་དབྱུག་པ་ལྟར། །ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་ཀྱང་རྟོགས་པ་མེད་པ་ནི་མེད་དོ། །འོ་ན་འབའ་ཞིག་ཏུ་འཛིན་པ་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། གཞན་དང་འདྲེ་བ་མེད་པར་ནི། །ཞེས་སྨོས་སོ། །ཇི་སྲིད་དུ་གཞན་གྱི་རང་བཞིན་དང་མ་འབྲེལ་པར་སྣང་བ་དེ་ཙམ་ཉིད་ཀྱིས་འབའ་ཞིག་པར་འཛིན་པ་ཡིན་གྱི། འདིར་ཁྱད་པར་ལྷག་པ་ལ་ལྟོས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་མངོན་སུམ་གྱི་འབའ་ཞིག་པ་གང་ཡིན་པའམ། འབའ་ཞིག་འཛིན་པའི་རང་བཞིན་གྱི་མངོན་སུམ་ལ་མི་སླུ་བ་ཡིན་གྱི། དངོས་པོ་མེད་པའམ་དེ་འཛིན་པ་འབའ་ཞིག་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཇུག་སྡུད་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པ་གཞན་ལ་མི་སླུ་བ་མེད་པའི་གཏན་ཚིགས་དེའི་ཕྱིར་རྟོགས་པ་པོ་མ་རྨོངས་པ་ལ་ལྟོས་ཏེ། འབའ་ཞིག་འཛིན་པ་དེ་ནི་མངོན་སུམ་ཉིད་དོ། །གལ་ཏེ་འོ་ན་རྨོངས་པས་དེ་ལྟར་ཐ་སྙད་
― DTG183_Page_0439 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མའི་གོ་སྐབས་ཅི་སྟེ་མེད་ཅེ་ན། དེ་ལྟ་མིན་ན་ནི་དམིགས་པ་ཞེས་སྨོས་སོ། །རྟོག་པ་པོ་རྨོངས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་འབའ་ཞིག་པར་འཛིན་པ་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་རང་བཞིན་སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་ཉིད་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དངོས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིའོ། །ས་ཕྱོགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་འབའ་ཞིག་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ཁྱད་པར་ཅན་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་པར་དེ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་བུམ་པ་དང་བཅས་པ་ཡང་འབའ་ཞིག་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་རིག་པ་མེད་ན་འབའ་ཞིག་ཏུ་ག་ལས་འཛིན། དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་ཡང་མངོན་སུམ་གྱི་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །ཟློག་པ་ལ་ཡང་ན་ཚུངས་སོ་ཞེས་ལན་སྨྲས་པ་ནི། དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དངོས་པོ་མེད་པར་རིག་པའོ། །འབྲེལ་པ་རྟོགས་ན་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་བསྟེན་པ་ཡིན་ཏེ། རང་དབང་དུ་དངོས་པོ་མེད་པ་རྟོག་པ་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེས་པ་གཞན་ཡང་སྨྲས་པ་ནི་ཅི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་རྟོགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཕྱོགས་འབའ་ཞིག་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བ་དངོས་པོ་མེད་པ་དེ་ཉིད་མ་འབྲེལ་པར་རྟོགས་པའམ། འབྲེལ་པར་རྟོགས་པ་ཞིག་འབའ་ཞིག་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ན་ཕྱོགས་ཕྱི་མ་ལ་ནི། ས་ཕྱོགས་དང་ཡང་འབྲེལ་བར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འབའ་ཞིག་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱུར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་འབའ་ཞིག་པར་རྟོགས་དགོས་སོ། །དེ་བཞིན་དངོས་པོའང་དངོས་པོ་མེད་པར་ཡང་འཇལ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པ་འབའ་ཞིག་མི་རྟོགས་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དངོས་པོ་མེད་པ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་འབའ་ཞིག་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་བཤད་པ་ནི་དེ་ལྟ་ནི། མིན་ན་ཞེས་བྱ་བའོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པའི་འགྲེལ་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་མ་རྟོགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཅི་ལྟར་དངོས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་ནི། དངོས་པོ་མེད་པ་འབའ་ཞིག་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་
― DTG183_Page_0440 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་ལའོ། །ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བ་ཁས་བླངས་ན་ནི་སྔོན་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་མེད་པ་གཞན་དང་གཞན་ཚད་མས་མ་གྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སུན་འབྱིན་པ་ཡིན་པར་རྟོགས་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་འབའ་ཞིག་པ་ལས་དངོས་པོ་མེད་པ་གཞན་མ་ཡིན་པ་ལ། དེས་ན་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པ་ཚད་མ་གཞན་མེད་ན། དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་མི་དམིགས་པ་ཡང་མངོན་སུམ་ལས་གཞན་དུ་དངོས་པོ་མེད་པ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མར་ཅི་ལྟར་ཁས་ལེན་ཅེ་ན། དེ་ཉིད་དྲན་པའི་དོན་ལ་ལྟོས་ཏེ་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨོས་སོ། །ཇི་ལྟར་དམིགས་པ་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། མ་ཡིན་པར་འཇུག་པས་ནུས་པ་ལ་སོགས་པ་དགག་པར་བྱ་བ་དན་པའི་དོན་ལ་ལྟོས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེས་ན་འདིར་རྟོགས་པ་དེ་ཉིད་མ་དམིགས་པར་སྨྲས་པས། ཁོ་བོ་ཅག་གིས་མི་དམིགས་པ་དངོས་པོ་མེད་པ་ལྟར་མངོན་སུམ་ལས་ཐ་དད་པའི་ཚད་མར་ཁས་བླངས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་གཅིག་ནི་དགག་པའི་གཏན་ཚིགས་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་མི་དམིགས་པ་མངོན་སུམ་ལས་ཐ་དད་པར་ཁས་བླངས་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་དགག་པ་འགྲུབ་ཅེས་དོགས་ན། དངོས་པོ་མེད་པ་བསྒྲུབ་པ་ནི། །ཞེས་སྨྲས་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པ་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་པའོ། །རྨོངས་པ་ལ་ནི་ཐ་སྙད་ལ་ལྟོས་ཏེ་མི་དམིགས་པ་མངོན་སུམ་ལས་ཐ་དད་པར་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་འབའ་ཞིག་དམིགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་དེར་མེད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་དུ་ཅི་སྟེ་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། མེད་པའི་ཐ་སྙད་ནི་ཞེས་སྨོས་སོ། །བག་ཆགས་ཀྱི་དབང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དོན་དུ་གཉེར་བ་ལ་སོགས་པས་གང་དུ་དྲན་པ་དེར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཅི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱི་མི་དམིགས་པ་མངོན་སུམ་ལས་ཐ་མི་དད་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་ཁོ་ནར་བདག་ཅག་གི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ནི་ས་ཕྱོགས་ལ་ལྟོས་ནས། མངོན་སུམ་ཡིན་ཞིང༌། དགག་པར་བྱ་བ་ལ་ལྟོས་ནས་མེད་དོ་སྙམ་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པ་ནི། དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད་སྙམ་ན། དེ་ཡང་སྙིང་པོ་ཡོད་པ་མ་
― DTG183_Page_0441 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཞལ་བྱ་གཞན་བཀག་པའི་ཕྱིར་ན། བཀག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་ཀྱང༌། དངོས་པོ་རང་བཞིན་དེ་ཉིད་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་བྱེད་པ་ལྷག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་གཞན་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་པར་མི་རིགས་སོ། །སྔོན་མཐོང་བའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་རྟགས་ཀྱིས་རྨོངས་ཕ་ལ་ཐ་སྙད་ལྷག་པ་སྒྲུབ་པ་དེ་ལ། མི་དམིགས་པ་ཉིད་ནི་འགལ་བ་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་ཁས་ལེན་ན་ནི། མི་དམིགས་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚད་མ་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་གནོད་པར་བྱེད་བ་རྟག་པའི་སྐབས་ལས་འཕྲོས་པ། དངོས་པོ་མེད་པ་ཚད་མ་འམ་གཞལ་བྱ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གཞུང་བཙུགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་མངོན་པར་འདོད་པའི་དབང་མ་གཏོགས་པར། རིགས་མི་མཐུན་པའི་རིག་པ་སྐྱེ་བ་ཅམ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ན། བུམ་པའི་ཤེས་པ་ལ་ཡང་སྣམ་བུའི་ཤེས་པས་གནོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །བུམ་པའི་ཤེས་པ་ལ་ནི་སྣམ་བུའི་ཤེས་པ་གནོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སད་པའི་ཤེས་པ་ཡང་རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པའི་གནོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སད་པའི་ཤེས་པས་རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པ་མི་གནོད་པའི་ཕྱིར། ཚད་མར་ཐལ་བ་མ་སྤངས་སོ། །དེས་ན་གནོད་པ་མེད་པ་ཉིད་ནི་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རེ་ཞིག་ཐ་སྙད་དུ་གནོད་པར་བྱ་བ་དང་གནོད་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་སྤང་བར་དཀའ་ལ་རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་མངོན་སུམ་གྱིས་གཞན་དངོས་པོ་མེད་པར་ཐ་སྙད་བྱེད་པའི་ཕྱིར་གནོད་པར་བྱེད་པ་གཞན་གྱིས་ཅི་བྱ། དེས་ན་སད་པའི་ཤེས་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་ན་རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པའི་གནོད་བྱེད་ཅི་སྟེ་མ་ཡིན་ན། དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་རང་གི་རྣམ་པ་ངེས་པ་ཅན་གྱི་རིགས་མི་མཐུན་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་འབའ་ཞིག་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་བཟློག་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པ་ཡང་སད་པའི་ཤེས་པའི་གནོད་བྱེད་ཡིན་པའམ། བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་སྣམ་བུ་ཤེས་པའི་གནོད་བྱེད་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །འབའ་ཞིག་འཛིན་པས་ན་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། སད་པའི་ཤེས་པ་ཡང་འབའ་ཞིག་འཛིན་པའི་ཕྱིར་གནོད་བྱེད་ཡིན་ལ། འབའ་ཞིག་འཛིན་པ་དེ་ནི་
― DTG183_Page_0442 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྨི་ལམ་དང་བུམ་པའི་ཤེས་པ་ལ་ཡང་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འདི་དག་ཀྱང་གནོད་བྱེད་དུ་འགྱུར་རོ། །འདི་ནི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་དོན་དམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེས་ན་གནོད་པ་དང་མི་གནོད་པ་ཉིད་རྣམ་པར་བསླད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཚད་མ་དང་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཡང་རྣམ་པར་བསྙད་པ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །ཐ་སྙད་དུ་ནི་སྐྱེས་བུའི་བསམ་པའི་དབང་གིས་སད་པའི་ཤེས་པ་ཉིད་རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པའི་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། ཉ་ཕྱིས་མཐོང་བ་ཉིད་དངུལ་དུ་མཐོང་བའི་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་བཟློག་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མཇུག་སྡུད་པའོ། །འབྲས་བུ་བརྗོད་བ་ནི། དེའི་ཕྱིར་གཞན་པ་དག་དང་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་མི་སླུ་བ་ཉིད་ཀུན་དུ་ཐ་སྙད་པ་དང༌། དོན་དམ་པའི་ཚད་མ་དག་གི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་གནས་སོ། །འདིར་ཕྱིར་ཟློག་པར་བྱེད་པ་ནི་གལ་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དོན་འདི་ཡིན་ཏེ་སྐྱེས་བུའི་དོན་འགྲུབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བསྒྲུབ་པར་འདོད་པ་ཡིན་ལ། དེའང་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པའི་ཚད་མ་ཉིད་ཀྱིས་ཡིན་ཏེ། ཅི་སྐད་དུ་ཡང་ཤེས་པ་ང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་བསྒྲུབས་པས་ཅི་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྒྲུབ་པའི་མཐའ་ཡིན་ནོ། །རང་དངོས་ཏེ་རང་གི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པ་ལ་ནི་མངོན་སུམ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྦྱར་རོ། །གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པ་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ཚད་མ་ཡིན་པ་དང་གཞན་མ་ཡིན་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ག་ལ་རྟོགས་ཤེ་ན། འདི་ཡང་ཕྱི་ནས་འཆད་འགྱུར་ཏེ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། མངོན་སུམ་གྱི་ལེའུར་རོ། །སྐབས་སུ་བབ་པ་ལ་ནི་འདི་གཉིས་ཀྱི་བྱེད་པ་མེད་དོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི་རེ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་གི་དོན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཚོལ་བ་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ལ་སོགས་པ་དེ་ནི་སྐབས་སུ་བབ་པ་ཡིན་ལ་དེ་ལ་ནི་གང་ཞིག་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་རྟོགས་པར་བྱ་དགོས་པའི་སྐྱེས་བུ་དེའི་དེ་ལྟའི་སྐད་ཅིག་གཞན་གྱི་ཡང་གཏམ་ཙམ་མི་ཤེས་ན། སྐྱེས་བུ་གཞན་ལྟ་སྨོས་སུ་ཡང་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཚིགས་སུ་བཅད་
― DTG183_Page_0443 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་རང་དངོས་སྨོས་པའི་ལྷུར་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པའི་སྤྱིའི་ཡུལ་འཛིན་པར་བརྗོད་པའི་ལྷུར་བྱ་བ་བརྗོད་པ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་ཞེས་པའོ། །དཔེ་དང་ཐུན་མོང་བའི་རང་བཞིན་དུ་ངེས་པ་ནི། ཁྱབ་པར་འབྲེལ་བ་རྟོགས་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ནི་གསལ་ལོ། །དེ་ལ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་བྱེད་པ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི། རང་གི་ངོ་བོ་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པའི་བྱེད་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་དོགས་ན། རྗེས་སུ་དཔག་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་བསྒྲུབས་ནས་བསྒྲུབ་བྱ་དང་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་འབྲེལ་བ་འཛིན་པའམ། དེ་སྟེ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཞན་གྱིས་ཞེས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་སོ།། །།དང་པོ་ལ་ནི་ཇི་སྲིད་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མེད་པ་དེ་སྲིད་དུ་ཁྱབ་པ་མི་འཛིན་ལ། ཇི་སྲིད་ཁྱབ་པ་མ་བཟུང་བ་དེ་སྲིད་དུ་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་བརྟེན་པ་ཉིད་དུ་གསལ་ལོ། །གཉིས་པ་ལ་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཞན་གཅིག་ལ་ལྟོས་ལ། དེ་ཡང་གཞན་གཅིག་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་གཉི་ག་ཡང་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་པའི་སྒྲས་བསྡུས་སོ། །གལ་ཏེ་འདི་མཐོང་བའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ཡང་ཉེས་པ་འདི་མཚུངས་པ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་སྨོས་པ་ནི། སྐྱེས་བུའི་དོན་མཆོག་སྒྲུབ་པ་ལས་གཙོར་ཕྱོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྲེག་པ་ལ་སོགས་པ་སྒྲུབ་པ་ལ་ནི་དེ་དག་གི་བྱེད་པ་མེད་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་ཆད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཐ་སྙད་དོན་དམ་པ་མ་ཡིན་ནམ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྐད་ཅིག་མ་འཛིན་པའི་མངོན་སུམ་ཡང་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ལ་ཉེ་བར་མི་མཁོ་བའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དོན་མེད་དོ་ཞེ་ན། མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་ཞེས་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་ཐ་སྙད་དོན་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཚད་མ་ཅི་དགོས་ནས་བརྗོད། དེའི་དོན་དུ་ནི་འདི་ཉིད་ཀྱི་གཞུང་དགོས་པ་ཡང་དོན་མེད་དོ་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་སྒྲུབ་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཞེས་སྨོས་སོ། །བསམ་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཐ་སྙད་ཉིད་ལ་བརྟེན་ཏེ། ཁྱབ་པ་འཛིན་པ་སྔོན་དུ་བཏང་བའི་རྗེས་སུ་དཔག་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བསྒྲུབ་པ་ནི། དེའི་སྒོ་ནས་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་པོ་ལ་སོགས་པ་ངེས་པའི་ཕྱིར་ན། སྐྱེས་བུའི་དོན་
― DTG183_Page_0444 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཆོག་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་པ་དང༌། དོན་དམ་པའི་ཚད་མ་གཉི་ག་ཡང་བརྟེན་པར་རིགས་སོ། །འདིར་འདི་དཔྱད་དེ་ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མ་དེ་ཞེན་པར་བྱས་པའི་དོན་ཐོབ་པར་ནུས་པ་འམ་མི་ནུས་པ་ཞིག་ཡིན། ནུས་ན་ནི་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་དེ་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་འདོད། འདིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་དོན་དུ་གཉེར་བས་གོ་ཅི་ཞིག་བྱ་སྟེ། ཐམས་ཅད་དུ་ཚུལ་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཐུན་མོང་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་རིགས་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་མི་ནུས་ན་དེའི་ཆ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་བསྒྲུབ་པར་ཡང་མི་ནུས་པ་ཉིད་པས་ངེས་བསྒྲུབ་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སྒོ་ནས་མངོན་པར་མཐོ་བ་དང་ངེས་པར་ལེགས་པར་ཅི་ལྟར་འགྲུབ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན་གྱི། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་འགལ་བ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་གྲུབ་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ལ་སོགས་པ་གྲུབ་པ་མེད་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེ་བར་མཁོ་བའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང༌། སྲིད་པ་གཅིག་ལས་གྱུར་པའི་ལམ་གོམས་པས་ནི། དེ་སྲིད་པར་རྗེས་སུ་མི་དཔོགས་པ་དེས་ན། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དང་བདག་མེད་པ་ངེས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་ལྟོས་དགོས་ཏེ། དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ན་བསྒོམ་པ་ལ་མངོན་པར་སྦྱོར་བ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཇི་སྲིད་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་མ་གྲུབ་པ་དེ་སྲིད་དུ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མི་འགྲུབ་ལ། ཇི་སྲིད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་གྲུབ་པ་དེ་སྲིད་དུ་ཡང་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་མི་འགྲུབ་པའོ། །འོན་ཏེ་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་གྱི་སྒྲས་བདག་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་སྒྲུབ་བར་བྱེད་པའི་ལས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བརྗོད་པར་འདོད་ཅིང༌། དེ་ལ་ཡང་ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གྲུབ་པའི་བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་གོམས་པ་ལས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཕན་ཚུན་བསྟེན་པ་ཉེས་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ན་ཁྱབ་པར་འབྲེལ་པ་རྟོགས་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པ་ཅི་ཞིག་དགོས་དེ་ལྟར་ཁྱབ་པ་རྟོགས་པའི་བློ་མེད་པའི་ཕྱིར་ན། སླར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱང་གྲུབ་པ་བཀག་པར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར། སྐྱོན་སྤོང་འདིའི་འབྲས་བུ་ནི་རིགས་པ་ཞིག་གོ །འོན་ཏེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་ཐ་སྙད་ཙམ་གྱིས་གྲུབ་པོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་
― DTG183_Page_0445 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྲུབ་ན། དེས་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ལམ་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པས་མངོན་པར་མཐོ་བ་དང༌། ངེས་པར་ལེགས་པར་ཐོབ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་འདི་བསྟན་པ་ཡིན་ཡང༌། གལ་ཏེ་ཐ་སྙད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་གྲུབ་པར་བརྗོད་ན་དེའི་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ལ་སོགས་པ་ཡང༌། དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་བ་རག་མོད། ད་ནི་ཐ་སྙད་ཀྱི་སྒྲས་ཉེ་བར་མཁོ་བ་མེད་དེ། ངེས་པར་ལགས་པའི་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡང་ཐ་སྙད་ཙམ་ཡིན་ན། དོན་དམ་པ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་གལ་ཏེ་དེའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཀུན་རྫོབ་པར་བརྗོད་ན་བརྗོད་ལ་རག་སྟེ། རང་གི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་ནུས་པ་ནི་བསྙོན་པར་དཀའོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་དང་ངེས་པར་ལེགས་པའི་ཡན་ལག་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་མཐུ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཚོལ་བ་ནི་དོན་མེད་དོ། །དེའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་མངོན་པར་མཐོ་བ་ལ་ནི། དེའི་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཉིད་འཇུག་བྱེད་ཡིན་ན། ཉེ་བར་བསྟན་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་དོགས་པ་དང་བྲལ་བར་འབད་པས་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཅི་ལྟར་ཚད་མའི་བྱེད་པ་སྤངས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལས་སྐྱེས་བུའི་དོན་ཐམས་ཅད་གྲུབ་ཆེ་ན། འདི་ལ་བརྗོད་པ། ཚད་མ་མེད་པར་ཀུན་མཁྱེན་ལ། །དོན་ཀུན་འགྲུབ་མིན་དེ་ལྟ་ན་འང༌། །ཀུན་རྫོབ་པ་ཡི་ཚད་མ་ནི། །ཀུན་མཁྱེན་ཉིད་དང་བཅས་པར་འདོད། །འདི་ལྟར་ཚད་མའི་ཡུལ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གཞན་དང་ཐུན་མོང་བ་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དང༌། གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་བདག་མེད་པ་དང༌། སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ལ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མེད་ཀྱང་ཚད་མ་རྙེད་པར་སྲིད་ཀྱི། གཉིས་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་མེད་པར་སྐད་ཅིག་མ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་དུ་རྟོགས་པ་སྐྱེ་བ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཤེས་པར་འདོད་པ་མ་སྐྱེས་པར་དེའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལ་སྤྱོད་པ་མི་འདུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དང་པོ་ལ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བ་ལ་རེ་ཞིག་མངོན་སུམ་དགག་ཏུ་མེད་ལ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་ན་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཡང་ཚུ་རོལ་མཛེས་པ་མ་རྟོགས་པས། བརྗོད་པ་ཕྱིས་ཤེས་པར་འདོད་པས་སྲིད་པས་སྤྱོད་པ་འཇུག་པ་རྙེད་
― DTG183_Page_0446 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་སླ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་འཇུག་སྟེ་ཞེས་གང་བརྗོད་པ་དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་གྱི་སྒྲས་ནི། ཐབས་དང་ལྡན་པའི་མངོན་པར་མཐོ་བའི་ཆ་བརྗོད་ལ། སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ངེས་པར་ལེགས་པ་ཡན་ལག་དང་བཅས་པ་གཟུང་ངོ༌། །འོ་ན་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་གཞན་དག་གིས་སུན་དབྱུང་བའི་དོན་དུ་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱོད་པ་འཇུག་པ་བཟློག་ཏུ་མེད་དོ་ཞེ་ན་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་མེད་པར་དེ་དག་གི་སུན་དབྱུང་བའི་བསམ་པ་ཉིད་ཀྱང་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཀའ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང༌། སུན་འབྱིན་པ་བརྗོད་པ་དག་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་སྐྱེ་བ་གཞན་གྱི་དབང་གིས་ཅི་ཞིག་ལྟར་དེ་ལྟར་སྤྱོད་པ་དང་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལ་ནི་གནོད་པར་བྱེད་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་བཀའ་ལ་མ་བརྟེན་པར་ནི་སྐྱེ་བ་གཞན་དུ་གོམས་པ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ག་ལས་ཡིན་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་གྲུབ་པ་དང༌། ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལས་བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཚད་མ་རྙེད་ན་དེ་གོམས་པ་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་འཁོར་ལོ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཉེས་པ་འདི་ནི་མེད་དོ། །གྲུབ་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སྐྱེས་པ་དང་ངེས་པའོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདས་པའམ་ད་ལྟར་བའི་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལས་རྣམ་འགྲེལ་ལས་བཤད་པའི་ཚུལ་དུ་སྤྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ངེས་པར་གྱུར་ན་ཉེས་པ་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཡོད། གལ་ཏེ་རང་གི་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་དེ་སྐྱེ་བ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཡིན་ན་ནི་ཉེས་པར་འགྱུར་རོ། །སྐྱེ་བ་ཡང་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ནི་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཞན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འོན་ཉེ་བར་སྟོན་བྱེད་ཅི་ལྟར་སྐྱེ་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་གཞན་གྱི་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལས་གཞན་གྱི་ལས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱོགས་ཀྱང་ཐོག་མ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་བསྐྱེད་པར་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གཞན་དང་གཞན་ཡང་རྟོགས་པར་བྱའོ། །འོ་ན་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཇི་ལྟར་ངེས་ཤེ་ན། གལ་ཏེ་སྐྱེས་བུའི་ཁྱད་པར་གྱི། རང་བཞིན་གྱི་དོན་དུ་
― DTG183_Page_0447 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཉེར་ན་དེའི་ཚེ་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ན་གནས་སུ་མངོན་སུམ་ལས་སམ། འདས་པ་ལ་ནི་གསུང་རབ་ཀྱི་མཚན་ཉིད་འབྲས་བུའི་རྟགས་ལས་སྐྱེས་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་སོ། །འོན་ཏེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ངེས་པ་སེམས་ན་དེའི་ཚེ་དངོས་སུ་དེ་མ་ངེས་ཀྱང་གཞན་གྱི་སྨྲ་བ་ཟློག་པར་བྱེད་པ་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཡིད་ཆེས་སུ་རུང་བའི་གསུང་ཉེ་བར་སྟོན་པ་ལས་སྤྱོད་པ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་རྙེད་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་འདོད་པ་གྲུབ་པོ། །དེ་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལས་ངེས་པར་ལེགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་བསྒྲུབས་སོ། །དོན་གཅིག་ཉིད་ཡིན་ན་གཉིས་དོན་མེད་དོ་ཞེས་ཀྱང་གདགས་པར་མི་བྱ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཚད་མ་སྐྱེས་པའི་སྒོ་ནས་བྱེད་བ་འཇུག་པ་ཡིན་ལ། ཚད་མ་དག་ཀྱང་དེ་ཁོ་ན་ངེས་པའི་སྒོ་ནས་བྱེད་པ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་མིག་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་གནས་ལྟ་བུ་ཡིན་པར་འདོད་དོ། །མངོན་པར་མཐོ་བ་ཡང་ཚད་མ་དང་བཅས་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ལས་ཡིན་ཏེ། ངག་དང་པོ་ཇི་སྐད་བརྗོད་པ་བཞིན་ནོ། །འོ་ན་ཅིའི་དོན་དུ་ཚད་མའི་བྱེད་པ་འཇུག་པར་བསྟན་ཞེ་ན། ཐ་སྙད་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་སུ་མེད་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་འམ་དེ་ཉིད་ནི་ཐ་སྙད་པ་ལ་མ་བརྟེན་པ་བདག་ཉིད་གནས་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་དེའི་ཕྱིར་ལམ་བསྒོམ་པ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུན་ལ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་བསྟན་པ་ཡིན་ཡང༌། འདི་ཐམས་ཅད་ཐ་སྙད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་གཉིས་མེད་པ་ལས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡང་ཐ་སྙད་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོ་ལས་ལྷག་པ་ཕྲ་མོ་ཡང་རིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་དེའི་བདག་པོར་གྱུར་པས་ཉེ་བར་སྟོན་པར་སྣང་བ་ལས་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་རྣམས་དོན་དེ་དང་དེ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཞེས་པ་རྣམ་པར་འཇོག་པས་ན་ཐ་སྙད་པ་ཉིད་ལས་མི་འདའོ། །དེས་ན་གཉི་ག་ཐ་སྙད་པ་ཡིན་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་བསྒྲུབ་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚད་མ་ལ་ལྟོས་ནས་གཙོ་བོར་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཚུལ་ལུགས་འདི་ཅི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། བདེན་ཏེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་
― DTG183_Page_0448 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་རྙེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་གལ་ཏེ་སྐྱེས་བུ་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་ཉིད་ཀྱིས་མིག་ལ་སོགས་པ་ཡང་གཙོ་བོར་བརྗོད་ན་དེའི་ཚེ་ཚད་མ་མེད་དེ། ཡུལ་གཅོད་པ་ལ་ལྟོས་པའི་ཚད་མའི་ཐ་སྙད་ནི། དེ་དག་ལ་འགོག་པ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་རང་བཞིན་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་ཉིད་ཀྱིས་གཙོར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །ཚད་མ་ཡང་བརྒྱུད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་སྐྱེས་བུ་བྱས་པའི་ལུང་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་འོག་ཏུ་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་དང་མ་བྱས་པ་གཉི་ག་སུན་འབྱིན་ཅི་ན། སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ནི། བདེན་ན་འོན་ཀྱང་ཚད་མས་ཕན་བཏགས་པ་ཡིན་གྱི། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ངེས་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཚད་མས་ཕན་བཏགས་པ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ལུང་ཉིད་ཡིན་ན། ངེས་པར་ལེགས་པ་ཡན་ལག་དང་བཅས་པ་ལ་ནི། དངོས་ཡིན་ལ་མངོན་པར་མཐོ་བ་ལ་ནི་བརྒྱུད་ནས་ཡིན་ཏེ། དེ་བརྗོད་པ་དང་འདི་བརྗོད་པ་སྐྱེ་གནས་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ངེས་པར་ལེགས་པ་ཡན་ལག་དང་བཅས་པ་ལ་ཚད་མར་སྐྱེད་པའི་སྒོ་ནས་མཐོ་རིས་དད་བྱང་གྲོལ་གྱི་ཐབས་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ན་བདག་ཅག་ལ་སོགས་པའི་ཚད་མ་ལ་ལྟོས་ནས། ཉེ་བར་མཁོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཚད་མའི་གཙོ་བོ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་བསོད་ནམས་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་པའི་ཕྱིར་འདི་སྤྱོད་ཡུལ་ཇི་ཙམ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་མི་ནུས་སོ། །ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ནི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་ལྟོས་པའི་བདག་ཉིད་ཆེ་བ་ཆེན་པོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་གསལ་ལོ། །རིག་བྱེད་དང་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་ནི་ཚད་མ་གཉིས་ལས་དམན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ལྟོས་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་བསམ་པས་ཅི་བྱ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །གལ་ཏེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཕྱོགས་འདོད་པ་ཡིན་ཡང་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཕྱིར་མི་གནས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། ཅི་ལྟར་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་ཚད་མའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་གསལ་བར་
― DTG183_Page_0449 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར། གད་དག་ལ་ཚད་མ་གཉིས་མེད་པའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དེར་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་སེམས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་དད་པ་ཆེའོ་ཞེ་ན། བདེན་ཏེ་འདི་ལྟ་བུའི་བརྗོད་པ་ནི་སྲིད་པ་ལ་བསམ་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཚོགས་པའི་ཁྱད་པར་ལས་དེ་འདྲ་བ་སྐྱེས་པར་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་ཚད་མ་གཉིས་མ་ཞུགས་པས་ངེས་པ་མེད་ཀྱང་གནོད་བྱེད་མེད་པའི་ཕྱིར། དེའི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་གང་གིས་བཟློག་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །གནོད་བྱེད་མེད་པ་ཡང་མདུན་དུ་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །རིག་བྱེད་ལྔ་སོགས་པ་མངོན་སུམ་ལ་ལྟོས་ནས་དམན་པ་དེ་ཉིད་སྟོན་པར་འདོད་པས། བསམ་པ་འདིས་བྱ་བའི་སྐབས་སྟོན་པ་ན། ཕྱོགས་སྔ་མ་དགོད་པ་ནི་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བའི་མངོན་སུམ་གྱིའོ། །བསྟན་བཅོས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་གིས་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དག་བཞིན་དུ་འདིར་སྐྱོན་དུ་འགྱུར། ཉེ་བའི་མཚན་ཉིད་ཙམ་གྱི་ཡུལ་ཅན་ནམ། འབྲེལ་བ་འཛིན་པ་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་བཅོས་ལས་སོ། །འདི་ལ་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ལེན་ནོ། །དོན་གྱི་དེ་ཉིད་རྒྱུ་ཅན་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕྱིའི་དོན་དང་མ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྨྲ་བ་པོའི་འདོད་པས་ཡུལ་དུ་བྱས་པ་ཁོ་ན་ལ་ཚད་མ་ཡིན་གྱི། དངོས་པོ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་འམ་གཞན་དུ་ནི་ཡིན་ཞེས་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་སྒྲ་རྣམས་ནི་སྨྲ་བ་བོ་ཉེས་པས་སྐྱོན་ཆགས་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་སྐད་དུ་ཡང༌། སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་དག་ལ་ནི། །ཉེས་པ་ཡོད་མེད་བརྟགས་པར་རིགས། །བྱེད་པོ་མེད་ཕྱིར་རིག་བྱེད་ལ། །ངེས་པའི་དོགས་ངེད་དེ་ལ་མེད། །ཅེའོ། །དེ་སྣ་བསྟན་བཅོས་གཞན་ཚད་མ་མ་ཡིན་མོད། སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཞེ་ན། སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པའི་སྒྲ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་ཕྱིས་བསྟན་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཕྱིས་བསྟན་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེའི་བརྗོད་པ་ཉིད་ལས་དེ་ལ་སྨྲ་བ་བོ་ཡོད་པར་རྟོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དེར་རོ། །གལ་ཏེ་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་མ་ཡིན་ན་འོ་ན་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་ཉིད་ནི་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་ཁོ་ན་སྟེ། ཅི་ལྟ་བུའི་གོ་རིམས་བཀོད་པ་ནི་སྐྱེས་བུའི་འདོད་པའི་རྗེས་སུ་
― DTG183_Page_0450 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྲོ་ལྡོག་གི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ངག་སྐྱེས་བུས་བྱས་པར་གནས་པ་ནའོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་ངོན་འགྲེལ་པ་ནི་སྨྲ་བ་བོ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་སྨྲ་བར་འདོད་པ་ཡིན་ལ། འདོད་པ་ལས་འབད་རྩོལ། འབད་རྩོལ་བ་ལས་ནི་གནས་དང་བྱེད་པ་ཕྲད་པའི་རང་བཞིན་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ན་ཅི་ལྟར་འདོད་པ་ཉིད་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། བརྗོད་པར་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་པོའི་འབད་རྩོལ་ལས་སྐུལ་བྱེད་ཉིད་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སྐྱེས་བུའི་འབད་རྩོལ་ཉིད་རྐན་ལ་སོགས་པའི་སྐུལ་བ་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། ད་ཡང་འདོད་པ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་ཉེ་བར་བཏགས་པས་དེ་ཉིད་བྱེད་པ་ཡིན་པར་བརྗོད་དོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གང་གིས་དེ་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་ཚིག་སྦྱོར་བ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་དོན་འདི་བསྟན་པར་བྱའོ་སྙམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་ཅན་ནི་གཅིག་ཡིན་ལ། སྒྲུབ་པའི་ཚིག་ཉིད་བརྗོད་པ་ཅམ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡང་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཞན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདི་ནི་གཟུང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་སྟོན་པའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དང་པོ་འཛིན་པ་ན་སྨྲ་བ་པོའི་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པོ་ཉིད་སྨྲས་བ་བོར་གཟུང་ངོ༌། །བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་སྟོན་པར་འདོད་པའོ། །སྤྱིའི་དོན་བརྗོད་པ་ནི། བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཡུལ་གྱི་དོན་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི། སྟོན་པ་པོའི་བློ་ལ་ཡང་གསལ་བར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །རབ་རིབ་ཅན་གཉིས་བཞིན་དུ་གཅིག་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་ན་དེ་ཉིད་སྨྲ་བ་པོ་དང་ཉན་པ་པོ་གཉི་ག་ལ་ཡང་སྣང་ངོ་ཞེས་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་དོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ནི་དེ་བདག་ཉིད་སོ་སོ་ལ་ཐ་དད་པ་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་ཙམ་ཉིད་དོ། །ཐ་དད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན། དེ་ཉིད་ལ་སྒྲ་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུར་གྱུར་པ་སྨྲ་བ་པོ་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པ་ལ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་ནི་སྨྲ་བ་པོའི་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པ་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲའི་བྱེད་པ་ནི་ཉིད་ལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པ་པོ་ལས་སེམས་ལ་གནས་པ་ལ་སྟེ། དེ་ནི་སྒྲའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྐད་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་མངོན་པར་རློམ་པ་ལས་སྨྲ་བ་པོའི་སེམས་ལ་གནས་པ་གང་
― DTG183_Page_0451 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་དེ་ཉིད་རྟོགས་པ་པོའི་སེམས་ལ་ཡང་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང༌། གཉི་ག་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་ན། གཉི་གའི་ཐ་སྙད་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སྨྲ་བ་པོའི་སེམས་ལ་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པ་འདི་མེད་དེ་གཞན་དུ་ཡང་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་དོགས་ན། ལན་དུ་གཞན་དུ་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དུ་བསམ་པ་གཞན་དུ་སྟོན་པ་ཡིན་ན། སྨྲ་བ་པོའི་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པ་འམ། ཕྱིའི་དོན་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་ཤིན་ཏུ་གསལ་ལོ། །དེ་ཁོ་ནར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ན། སྒྲ་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཁྱད་པར་ལ་ཚད་མ་ཡིན་པར་བསྒྲུབས་པ་ནི་ལེགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་རིགས་པའི་རྒྱན་གྱིས་ཡིན་ནོ། །འདི་སྐད་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། ངེས་པའི་དོན་རྣམ་པར་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཁྱད་པར་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་སྒྲ་རྣམས་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ནི་དེ་ཁོ་བོ་ཅག་མི་འདོད་ཀྱི། །འོན་ཀྱང་ཕྱིའི་དོན་ལ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་ཟད་དོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་སྒོ་ནས་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཁྱད་པར་ལ་ཡང་ཚད་མ་ཡིན་པ་ཟློག་པར་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ་ངེས་ལ་ཚད་མ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་བརྗོད་པར་འདོད་པས་སྒྲུབ་པའི་དོན་ལ་ཚ་དམར་བརྗོད་ཀྱི། །དེ་ཁོ་ནར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་ན་སྒྲ་རྣམས་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཡུལ་ལ་ཚད་མ་ཡིན་གྱི། དོན་གྱི་དེ་ཁོ་ནའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་མ་ཡིན་ཞེས་དོགས་ན། རྗོད་པར་འདོད་པ་དེ་ཡང་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་ནི་གང་གི་ཕྱིར་གྱི་དོན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཞེས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་འཆད་པར་འགྱུར་བ་འདི་དང་འབྲེལ་བའོ།། ཐམས་ཅད་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ལ་སོགས་པ་རིག་པའི་ཐམས་ཅད་རིག་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་འགའ་ཞིག་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ལ་སོགས་པ་རིག་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དེའི་ཚིག་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་གྱི། ཐམས་ཅད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་རིག་པ་ཡིན་མོད་འདི་ལ་འགལ་བ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། འདི་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདོད་པ་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །ཐམས་ཅད་འཚེ་བ་འགོག་པ་དང་ཅི་ཞིག་ལྟར་དེ་སྒྲུབ་པ་ནི་འདོད་པ་གཅིག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དུ་ཡང་ངོ༌། །ཕན་ཚུན་འགྲེལ་བའི་ལམ་དག་ནི་འབྲས་བུ་གཅིག་ཉིད་ཀྱང་
― DTG183_Page_0452 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་མཚུངས་པར་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉི་ག་གཅིག་ལ་འཇུག་མོད་འབྲས་བུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་དོན་དག་ནི་ཞེས་གསུངས་ཏེ། འཚེ་བ་དང་མི་འཚེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྐབས་སོ། །གཅིག་ལ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ནུས་པ་ངེས་པ་མེད་ན་ནི་སྤང་བྱ་དང་བླང་བྱ་དག་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གཅིག་ལ་ནུས་པ་མ་ངེས་པ་མ་ཡིན་མོད། གལ་ཏེ་ཅི་རུང་རུང་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པས་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་ཡིན་ན་ཅི་ཆད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། གང་ཡང་རུང་བ་ནན་དུ་བྱས་པ་ན། རྣམ་པར་ཅི་ལྟར་ཡང་རུང་བ་སྒྲུབ་པ་ཙམ་སྟེ་དེ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ལ་དོན་འགྲུབ་པར་ཁས་ལེན་པ་ཡིན་ན། བསྟན་བཅོས་དོན་མེད་དོ། །འོན་ཏེ་དེས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཉིད་ལ་ཞུགས་ན་འབྲས་བུ་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར། བསྟན་བཅོས་བྱས་པ་ལ་དགོས་པ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ནི། རང་དགར་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པ་ལ་ཡང་ངོ་ཞེས་སྨོས་སོ། །གང་གི་ཚེ་བསྟན་བཅོས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་མ་ཡིན་པ་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པས་ཀྱང་འབྲས་བུ་སྟེར་ན། དེའི་ཚེ་རང་དགའ་དང་ཁྱད་ཅི་ཞིག་ཡོད། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ནི་རྩོད་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། རྩེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཇུག་སྡུད་པའོ། །འཆད་པ་པོ་ནི་བྱེད་པ་པོའི་བྱེད་པ་ནི་སྟོན་པར་འདོད་པའོ། །གཙོར་བྱ་བའི་དོན་བརྗོད་པ་ནི། དོན་གྱི་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ཉིད་དུ་གལ་ཏེ་སྨྲ་བ་པོ་ཐམས་ཅད་རིག་པ་མ་ཡིན་ན་ཞེས་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མའོ། །འདིར་ཡང་ཡོན་གནས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འམ་ཞེས་ལྟ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཡོན་ཏན་འདི་གཉིས་དང་ལྡན་ན་དེའི་ཚེ་དོན་གྱི་དེ་ཁོ་ནའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་ཚད་མ་ཉིད་བཟློག་ཏུ་མེད་པ་ཁོ་ནའོ། །འོན་ཀྱང་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་ངེས་པར་མི་ནུས་པས་ནའོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་བསྟན་བཅོས་ལ་ཚད་མར་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཕངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་སྟོན་པ་པོ་ལས་བྱུང་བའི་ཉེས་པ་བརྗོད་ནས། སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པར་བརྟགས་པ་ལ་ཡང༌། ཉེས་པ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་ཉིད་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ནི་ལུང་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པར་རྟོགས་པ་ལ་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། དོན་གང་བློ་ལ་རབ་གསལ་པ། །
― DTG183_Page_0453 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ལ་སྒྲ་ནི་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་ཡིན་ཡང་དེ་ལ་ནུས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཤེས་པ་མ་སྐྱེས་པ་ན་ཚད་མའི་ཡུལ་སྤྱོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལ་ཚད་མ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་གི་ཚེ་རང་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་གི་ཚེ་ཡིད་ལས་སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་པ་འཆད་པ་པོ་ལས་དོན་རྟོགས་པ་ཞེས་འབྲེལ་ཏེ། དེའི་ཚེ་ནི་འཆད་པ་པོའི་འདོད་པའི་ཡུལ་གྱི་དོན་གང་ཡིན་ལ་སྒྲ་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉི་ག་ལ་ཡང༌། དོན་གྱི་དེ་ཉིད་རྒྱུ་ཅན་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་འགྲེལ་ལས་བརྗོད་པ་ནི་གཙེར་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཕྱོགས་གཉི་ག་ལ་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་གནས་པའི་དོན་ཉིད་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་རྟོག་པའི་ཡུལ་ཡིན་ནོ། །བྱེད་པ་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་ན་རིག་བྱེད་ལ་ཉེ་བར་སྟོན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཅི་དོན་འདི་ཉིད་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་གཞན་འགའ་ཞིག་གམ། འོ་ན་ཏེ་ཅི་ཡང་མེད་ཅེས་ངེས་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་དོན་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཚད་མ་ག་ལ་ཡིན། སྨྲ་བ་པོའི་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་གནས་པའི་སྨྲ་བ་པོའི་སྒྲ་འགྲེལ་བ་ནི། འཆད་པ་པོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའོ། །གལ་ཏེ་སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བློ་ལ་ཕྱིའི་དོན་ཉིད་སྣང་བ་ཡིན་ཏེ། ཕྱི་རོལ་ཉིད་དུ་ལྷག་པར་ཞེ་ན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དོན་གང་བློ་ལ་སྣང་བ་དེ་ཉིད་ནི་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གལ་ཏེ་ཕྱི་རོལ་ཉིད་དུ་ལྷག་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་ན་དོན་གང་བློ་ལ་གསལ་བ་དེ་ཉིད་དོན་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་མངོན་པར་འདོད་པའི་དོན་མཐའ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་རྟོགས་པར་སླའོ། །དོན་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཞན་གྱི་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་གནས་པ་དེའོ། །མངོན་པར་འདོད་པ་མཐའ་དག་གྲུབ་པ་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སུན་འབྱིན་པ་སྟེ། མཐོ་རིས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་དེའོ། །དེའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་ཉིད་དམ། འཆད་པ་པོ་ལ་རྟོགས་པའི་དུས་སུའོ། །མཐོ་རིས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ངོན་དེ་ལྟར་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་གནས་པའི་དོན་རྟོགས་པ་ཉིད་མཐོ་རིས་ལ་སོགས་པའི་དོན་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གཞན་རྟོགས་ན་ཞེས་སྨོས་སོ། །འབྲེལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་
― DTG183_Page_0454 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་གནས་པའི་དོན་ནི་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ལ་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། མཐོ་རིས་ལ་སོགས་པ་ནི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་གང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྣམ་པར་གནས་པའོ། །ཡང་རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་རྣམ་འགྲེལ་ལ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སུན་འབྱིན་པ་དགོད་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མཐོ་རིས་འདོད་པས་ནི་མེ་ལ་སྦྱིན་སྲེག་གིས་མཆོད་སྦྱིན་བྱའོ་ཞེས་ཐོས་པ་ན་བདག་ཉིད་མེ་ལ་སྦྱིན་སྲེག་གིས་ངེས་པར་སྦྱར་རོ་སྙམ་པར་འགྱུར་རོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་ངེས་སྦྱོར་སྨྲ་བ་ལ་དྲིས་པ་ནི་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་ལན་དུ་ངེས་པའི་སྒྲ་ནི་མ་ལུས་པའི་དོན་ཡིན་ལ་ཞེས་བྱའོ། །འདིར་ཏྲེ་ལོ་ཙ་ནས་གལ་ཏེ་ངེས་པའི་ཚིག་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་བརྟེན་པར་བྱ་བ་ཡིན། འདིས་སྦྱར་བར་བྱ་བ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་ངེས་སྦྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཅི་སྟེ་མི་རྟེན་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ནི་མ་འབྲེལ་ཏེ། གནས་རབ་དག་གིས་ངེས་པའི་སྒྲ་དེ་བཞིན་ཁོ་ནར་བྱས་པའི་ཕྱིར་ན་བཤད་པ་མཛད་པས་ཀྱང་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་བཀོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་མི་སྦྱོར་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པ་ཉིད་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་སྦྱར་བ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཞེས་སོ། །གལ་ཏེ་གདོན་མི་ཟ་བར་བྱ་བ་ཉིད་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནམ། སངས་རྒྱས་པ་ལ་སོགས་པ་དག་ནི་མེ་ལས་སྤྱིན་སྲེག་གི་ངག་ཐོས་ཀྱང་མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་མཐོ་རིས་ལ་སོགས་པ་བསྒྲུབ་པ་ལ་མི་འཇུག་གོ་ཞེས་དོགས་ན། ངེས་པར་སྦྱོར་བའི་ཚད་མ་ཅན་ནི་ཞེས་སྨོས་སོ། །ངེས་པར་སྦྱོར་བ་ཉིད་ཚད་མ་འམ། གང་ཞིག་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་ལ་ཚད་མ་ཡིན་པའི་མེ་ལ་སྦྱིན་སྲེག་ལ་སོགས་པའི་ངག་དེས་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ན། ངེས་པར་སྦྱོར་བའི་ཚད་མ་ཅན་ནོ། །གལ་ཏེ་ངེས་སྦྱོར་ངག་གི་དོན་དུ་གནས་པ་ལ་འཆད་པ་པོའི་བྱེད་པ་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ལན་ཅི་ལྟར་འབྲེལ་ཞེ་ན། དོན་འདི་ཡིན་ཏེ་ཞེས་སྨོས་སོ། །འདིར་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ཏེ། རེ་ཞིག་སྒྲ་ལས་ངེས་པར་སྦྱར་བ་རྟོགས་པ་བརྡ་ཙམ་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར་དང་རང་རང་གི་བརྡའི་དབང་གིས་རང་གི་སྣང་བ་ཙམ་རྟོགས་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྒྲ་རྣམས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་སྒྲུབ་ཅིང་དོན་སྟོན་པར་བྱེད་པར་ཁས་ལེན་ན། འཆད་པ་པོ་
― DTG183_Page_0455 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ཐ་དད་པར་བརྗོད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། སྨྲ་བར་མི་འགྱུར་གྱི། མངོན་སུམ་བཞིན་དུ་དེ་དག་ལ་དེ་ཁོ་ན་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །བརྗོད་པའི་དོན་དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན་སྨོས་སོ། །ངེས་པར་སྦྱར་བ་ནི་ལིང་ངའི་དོན་ཏེ། བསྒོམ་པ་ལ་སོགས་པ་དང་མི་མཐུན་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་རང་བཞིན་བདག་སྒྲུབ་པའི་དོན་དུ་སྐྱེས་བུ་འཇུག་པར་བྱེད་པའོ། །སྒོམ་པ་ནི་སྒྲ་དང་དོན་གྱི་བྱེད་པས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ཁམས་དོན་ནི་བྱ་བའོ། །སྒྲུབ་པ་ནི་སྒོམ་པ་དང་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་དང༌། ཁམས་ཀྱི་དོན་རྣམས་ཀྱི་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་བ་འམ། འབྲས་བུ་དང་འབྲེལ་པའོ་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཀྱི་སྒྲ་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ། །འཁྲུལ་འཁོར་ལ་གནས་པ་ལ་སོགས་པ་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ནི་ངེས་སྦྱོར་གྱི་དབྱེ་བ་ཁོ་ནའོ། །ཡང་ན། ངེས་པར་སྦྱོར་དང་བསྒོམ་པ་དང༌། །ཁམས་དོན་བསྒྲུབ་དང་འཁྲུལ་འཁོར་ལ། །གནས་པ་ལ་སོགས་བརྗོད་པ་རྣམས། །ངོ་བོས་དོན་སྒྲུབ་བྱེད་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ངེས་པར་སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པར་བརྗོད་པ་དེ་དག་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཐོ་རིས་ཀྱི་དོན་སྒྲུབ་པའི་རྒྱུར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྒྲ་རྣམས་དོན་སྒྲུབ་པའི་ནུས་པ་ཡོད་ན། དེའི་ཚེ་བཤད་པ་མི་མཐུན་པའི་གོ་སྐབས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བཤད་པ་ཐ་དད་པ་ཡང་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་གང་ལ་སྣང་བ་དེ་དག་གི་དོན་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱང་འདིས་ནི་འཆད་པ་པོའི་བྱེད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་རྐང་གི་དོན་བརྗོད་དོ། །ཅི་ལྟ་བ་བཞིན་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཅི་ལྟ་བ་བཞིན་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི། དོན་གྱི་དེ་ཉིད་ནི་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་བཤད་པ་མི་མཐུན་པ་དག་ནི། ངག་གཅིག་ལ་དེ་ཁོ་ན་ཡིན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དུ་བ་བཞིན་དུ་སྒྲ་ཡང་སོ་སོར་ངེས་པའི་དོན་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ན་དེ་སྐད་དུ་ཅི་སྟེ་བརྗོད་ཅེ་ན། སྒྲ་དེ་ནི་ཞེས་སྨོས་སོ། །མི་མཐུན་པར་ཞེས་པ་ནི་མི་མཐུན་ཙམ་དུ་ཡང་མི་འགྱུར་ན། འཛུར་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས། འབྲས་
― DTG183_Page_0456 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བུ་བརྗོད་པ་ནི་དོན་གྱི་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་གྱི་དེ་ཉིད་ཀྱི་གནས་ལུགས་ནི། དོན་འདི་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་གཞན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བས་ན་ངེས་པ་སྤྱོར་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ངག་གི་དོན་དུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་དོན་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་དང་འགལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱབ་པར་རང་རང་ལ་སྣང་བའི་དོན་རྣམ་འགྲེལ་གྱིས་བསྟན་པ་ནི་ལན་དུ་རིགས་པ་ཁོ་ནའོ། །གལ་ཏེ་བརྡ་དང་ལྡན་པའི་འབྲེལ་བ་ལས་དོན་རྟོགས་པ་ཡིན་ལ། བརྡ་ཡང་མ་ངེས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཉིད་ཀྱིས་ན་སྐྱེས་བུ་རྣམས་ཀྱིས་ངག་གི་ཁྱད་པར་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ན་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་རྟོགས་པ་ཡང་གཅིག་ཏུ་བདེན་པའི་དོན་དུ་ངེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་ཐལ་བ་དང་དེ་ལས་བཟློག་པ་གཉིས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་འོ་ན་འབྲེལ་བ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཡང་ཅུང་ཟད་མི་བྱེད་དེ། སྐྱེས་བུའི་བསམ་པའི་དབང་གིས་གཞན་དུ་ཡང་རྟོགས་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་བདེན་པའི་དོན་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་མེད་དོ། །རིགས་པ་ཉིད་ཡིད་ཆེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་དོན་འདིའི་ཚད་མ་གཞན་ལས་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས། རིག་བྱེད་དུ་སྨྲས་པས་ཆོ་ག་གོ །དེ་ལྟར་སྐབས་ཀྱིས་ཉེ་བར་བཀོད་པ་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་སྤྱིའི་ཉེས་པ་བཟློག་ནས་སོ་སོར་ཡང་གསལ་བར་འདོད་པས། རེ་ཞིག་ངེས་སྦྱོར་སུན་འབྱིན་པ་ནི། གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རིག་བྱེད་ཀྱིས་བདག་ཉིད་ངེས་པར་སྦྱར་བར་བསམས་པ་ནི་མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པ་ན་འཇུག་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རིག་བྱེད་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་འདི་བསམ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཅི་ངེས་སྦྱོར་ཙམ་ལས་འཇུག་གམ། འོན་ཏེ་མ་ཞུགས་པ་ལ་ཉམ་ད་བ་མཐོང་བ་ལས་ཡང་ན་འཇུག་པ་ལ་འབྲས་བུ་ཁྱད་པར་ཅན་མཐོང་བ་ལས་ཞེས་ཕྱོགས་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ལ་ནི་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་བྱེད་པའི་རིག་བྱེད་དེ་ལས་ལྟ་བ་གཞན་ལས་གནས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འཇུག་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དངོས་ཡིན་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་སོ། །ནམ་མཁའ་གཅིག་ལ་གོ་སྐབས་འབྱེད་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ལ།
― DTG183_Page_0457 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞན་ལ་མ་ཡིན་པ་ནི་མི་སྲིད་དོ། །གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པར་རོ། །རྟོགས་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐབས་ཀྱིས་ལྟ་བ་གཞན་དུ་གནས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །ལྟ་བ་གཞན་ལ་གནས་པ་དང༌། རིག་བྱེད་དུ་སྨྲ་བ་དག་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་དང་མ་ལོག་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་གང་ཡིན་པ། གཅིག་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པ་དེ་སུས་བྱེད་དེ། སུས་ཀྱང་བྱ་བར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ངེས་པ་མེད་པ་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པས་ནི་ཞེས་བྱ་སྟེ། ལྟ་བ་གཞན་དུ་གནས་པ་མི་འཇུག་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མའོ། །འཇུག་པ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་བྱེད་ཚད་མར་སྨྲ་བ་ལ་ཡང་ངོ༌། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བ་གཞན་དུ་གནས་པའོ། །གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དཔྱོད་པ་པ་ཡང་དེའི་ཕྱོགས་སུ་ལྟུང་བ་སྟེ། རིག་བྱེད་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་ལྟུང་བས་སོ། །དེ་ལྟར་ངེས་སྦྱོར་གྱིས་འཇུག་པར་ཁས་བླངས་ནས་སུན་ཕྱུང་བ་བརྗོད་དོ། །ད་ནི་ངེས་སྦྱོར་གྱིས་ཀྱང་མི་འཇུག་གོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། བདག་ངེས་པར་སྦྱོར་རོ་སྙམ་པ་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ་བརྗོད་པ་ནི། མངའ་བདག་གཏུམ་པོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་རིག་བྱེད་ཀྱི་ངེས་སྦྱོར་གྱིས་དེ་ལྟ་བུ་ཉིད་དུ་འཇུག་མོད་སྙམ་ན། ཚད་མ་གཞན་ལས་ཞེས་སྨོས་སོ། །ངེས་སྦྱོར་དེས་མི་འཇུག་ན་གཞན་གྱི་ཚེ་ལོག་པར་ལྷུང་བ་ཚད་མས་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིར་ནི་ཞེས་བྱ་བའི་རིག་བྱེད་ཀྱི་ངེས་སྦྱོར་ལས་མི་འཇུག་པ་ལའོ། །ཚད་མ་གཞན་ནི་ལོག་པར་ལྟུང་བའི་སྒྲུབ་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་མ་ཞུགས་ན་ལོག་པར་ལྟུང་བའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་གཞན་མེད་པས་མི་འཇུག་ན། དེའི་ཚེ་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་དོན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེས་ན་མ་ཞུགས་ན་ཉམ་ང་བ་མཐོང་ངམ་མ་མཐོང་ཡང་རུང་སྟེ། དེ་ལྟ་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་བསམ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་རིག་བྱེད་ཉིད་ནན་གྱིས་འཇུག་བྱེད་ཡིན་པར་གནས་པ་ན། དེ་ལས་ནི་ཐམས་ཅད་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ལན་སྔར་བརྗོད་པ་ཉིད་དོ། །འོན་ཀྱང་ལན་གྱི་ཚུལ་གྱིས་གཞན་ལ་བཞད་གད་བྱེད་པ་ནི་མེད་མོད་
― DTG183_Page_0458 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱོན་ཅི་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། ཚད་མའི་སྟོབས་ཀྱིས་འོངས་པའི་དོན་མེད་པ་ལ་དེ་ལྟར་ཁས་བླངས་པ་ལས་མ་གཏོགས་པ་ཅི་ཡང་བྱར་མེད་དོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡང༌། །སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་རྣམས་ལ་ནི། །ཉེས་པ་ཡོད་མེད་རྟོགས་པའི་རིགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཁྱོད་ཀྱི་ལུགས་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འདི་ནི་རང་གསད་པའི་ཕྱིར་གཤེད་བྱེད་སློང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཞད་གད་དུ་བྱེད་པའོ། །གཞན་དག་དོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དོན་མེད་ན་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །ལན་ནི་འདི་ལ་ཚད་མ་ཅི་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ལ་དོན་མེད་པ་མ་ཡིན་འཐད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལའོ། །དེ་ལྟར་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དོན་དང་མི་ལྡན་པ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འགལ་བ་ཚད་མས་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་གཞན་ནི་མེད་ལ་ཡོད་ཀྱང་དོན་མེད་པ་མ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པ་མ་གྲུབ་པོ། །ངེས་སྦྱོར་ཙམ་ལ་འཇུག་ན་སྒྲ་གཞན་སྨོས་པ་དོན་མེད་དོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དོན་མེད་པ་ནི་དོགས་པ་མེད་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྦྱིན་སྲེག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དོགས་པ་གསུམ་པ་ལ་ལན་སྨྲས་པ་ནི། འོ་ན་ནི་འབྲས་བུ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ངེས་པར་སྦྱོར་བས་ཅི་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྦྱིན་སྲེག་གིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །རིག་བྱེད་དོན་མེད་པ་ཅན་ཡིན་ཡང་མི་རིགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་འབྲེལ་པ་ཉིད་བཞིན་དུ་དོན་མེད་པ་ལ་ཡང་མི་རིགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་རིགས་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བརྟགས་ཏེ། སུན་འབྱིན་པ་བརྗོད་པ་ངེས་པར་སྦྱར་བ་ནི་སྐྱེས་བུའོ། །ཡུལ་ནི་མཆོད་སྦྱིན་ནོ། །ངེས་སྦྱོར་བྱེད་པོ་ནི་སྒྲ་སྟེ་འདི་རྣམས་གང་རུང་གི་ཞེས་བྱ་བའི་ལྷག་མའོ། །དེའི་ཚེ་ཐམས་ཅད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ངེས་པར་སྦྱར་བྱ་ལ་སོགས་པ་གང་རུང་གི་ཆོས་ལའོ། །བཤད་པའི་སྒོ་ནས་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི། ངེས་པར་སྦྱོར་བ་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པའི་དོན་བཞིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །གལ་ཏེ་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་བྱ་བ་ལས་དང་བཅས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་ཀྱི་ཆོས་སུ་
― DTG183_Page_0459 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་རིགས་ཀྱི། ཡུལ་གྱི་ཆོས་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །ཅི་ལྟར་ཞེ་ན་བདེན་ཏེ་ཉེ་བའི་ཁྱད་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་གཞན་དག་ངེས་སྦྱར་ནི། མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་འགའ་ཞིག་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་ན་དེའི་ཚེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་སུན་ཕྱུང་ཡང་དོགས་པ་མི་ལྡོག་པ་དེས་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གསུམ་པ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ནི་དངོས་པོ་ཅི་ལྟ་བ་བཞིན་མ་ཡིན་ནོ། །ངེས་པར་སྦྱར་བྱ་ལ་སོགས་པ་ཁོ་ནའི་ཆོས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ག་ལས་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ལ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་ངེས་སྦྱོར་ངེས་པར་སྦྱར་བྱའི་ཆོས་ཡིན་པ་སུན་འབྱིན་པ་ནི། དེ་ནི་སྦྱར་བྱའི་ཆོས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་བྱའི་རང་བཞིན་གྱིས་ངེས་སྦྱོར་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གྲུབ་པ་ནི་ངེས་པར་སྦྱར་བྱ་མ་ཡིན་པས་ངེས་པར་སྦྱར་བྱ་སྐྱེས་བུ་བཞིན་དུ་དེའི་ཆོས་ཀྱང་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ན་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་བྱ་ཉིད་དུ་ག་ལས་འགྱུར། དེ་ཉིད་གཉིས་སུ་རྣམ་པར་བརྟགས་ནས་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ནི། རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པས་ངེས་པར་སྦྱར་བྱ་དེ་ལའོ། །བྱ་བའི་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་ཏེ། ཡོད་པ་ལ་ཆོས་གཞན་སྒྲུབ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་ཟིན་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྐྱེས་པ་ལའོ། །བྱ་བ་འདུ་བྱེད་གཞན་གྱིས་བྱེད་ན་དོན་གཞན་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པ་ཟློག་པར་བྱེད་པ་ནི། རང་གི་ངོ་བོ་སྒྲུབ་པ་ནི་ཞེས་ཡ་བའོ། །འགལ་བ་ནི་ཉམས་པའོ། །གལ་ཏེ་སྒྲུབ་པ་ལ་རང་བཞིན་གཞན་བྱེད་ན་ཅི་འགའ་ལ་ཞེ་ན། གྲུབ་ཟིན་པ་ལ་མ་གྲུབ་པ་གཞན་ནི་ཞེས་སྨོས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གྲུབ་པ་ལ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་མི་རུང་སྟེ་ཞེ་ན། གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་དེའི་རང་བཞིན་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་དེ་ཁོ་ན་དེའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་གཟུང་བ་གཙོར་བྱེད་པའི་དེས་ན་དེའི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེའི་རང་བཞིན་དུ་དམིགས་པས་ཁྱབ་པོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་གྲུབ་པ་ལམ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་དུ་དམིགས་པ་ཉིད་ཟློག་པ་ན་དེའི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་སེལ་བ་ཡིན་ནོ། །མ་གྲུབ་པར་དོགས་པར་བྱེད་པ་ནི།
― DTG183_Page_0460 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིས་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་གང་གི་རང་བཞིན་དུ་ནམ་ཡང་མ་དམིགས་པ་དེ་དེའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་མོད། གྲུབ་པ་ནི་མ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་དུ་ཕྱིས་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་རོ། །དེའི་ཞེས་བྱ་བ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ངོ་བོར་རོ། །ཕྱིས་དམིགས་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མ་གྲུབ་པར་འདོད་པ་སྟེ། དེའི་ཚེ་གྲུབ་བ་ཟིན་པ་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིས་ཀྱི་དུས་ལ་ལྟོས་ནས་ད་ལྟ་བར་ནི་མ་གྲུབ་པར་འདོད་པ་མ་མངོན་སུམ་གྱི་བློ་འཛིན་མོད་ཀྱི། འདས་པའི་རང་བཞིན་དང་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ད་ལྟ་བར་འཛིན་པས་ཀྱང་འབྱུང་བ་དང་ལྷན་ཅིག་མི་འཛིན་ཏོ། །འདི་ག་ལས་ཤེ་ན་མངོན་སུམ་ད་ལྟའི་རང་བཞིན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ད་ལྟའི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པའོ། །སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་སྐད་ཅིག་མར་གྱུར་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྔ་མ་དང་ཕི་མའི་རང་བཞིན་མཐོང་བ་མི་ནུས་པ་དེས་ན། དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་ཤེས་པ་ནི་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་དང་ལྷན་ཅིག་གཅིག་ཏུ་རིག་པ་མ་ཡིན་ལ། ཕྱི་མ་འདས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་རིག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྦྱར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་གྱིས་གཅིག་ཏུ་མི་རིག་ཅེ་ན། དབང་པོའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ཕྱིར་ན་ཞེས་གསུངས་ཏེ། འབྱུང་བ་དང་འབྱུང་བ་དག་ལ་དབང་པོ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར། དབང་པོའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དེ་དག་གིས་མངོན་སུམ་གཅིག་ཏུ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དབང་པོ་བྱེད་པ་མེད་པར་ནི་འདས་པ་ལ་སོགས་པ་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ད་ལྟར་བ་དང་འབྲེལ་བ་ནི། །མིག་སོགས་དག་གིས་འཛིན་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་གཞན་གྱི་ཡང་གྲུབ་མཐའ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཇུག་སྡུད་པའོ། །ཕྱོགས་གཉིས་པ་སྤོང་བ་ནི། ངེས་སྦྱོར་ཡུལ་གྱི་ཆོས་ཡིན་ན་ཡང་ཞེས་སྦྱར་རོ། །དེ་ཅི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་སྦྱོར་དེ་ངེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་འགྲེལ་པ་ནི་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པའི་ཡུལ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྒྲ་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་བྱའི་རང་བཞིན་དུ་མི་སྟོན་པ་འདི་ནི་དོན་དམ་པར་ཡིན་ཏེ་ལྷག་པར་ཞེན་
― DTG183_Page_0461 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པས་དེ་བསྟན་པ་ནི། དམིགས་པ་མེད་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །མཐའ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་ཕྱོགས་ཉིད་ལ་ཉེས་པ་འདིར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པས། གཞན་དག་སྨྲ་བ་ནི་རང་བཞིན་འགའ་ནི་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེས་སྦྱོར་ནི་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་བྱའི་རང་བཞིན་དུ་རྟོགས་པ་ཡིན་ཞིང་དེ་ལ་ཡོད་པ་རྟོགས་པའི་རང་བཞིན་ཙམ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ་དངོས་པོ་ཆ་མེད་པ་ལ་དུམ་བུར་རྟོགས་པ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ན་གཞན་ནས་སུན་འབྱིན་པ་གཞན་བརྗོད་པ་ནི། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་སྨོས་སོ། །ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་སྤྱིར་བསྟན་པ་ནི་ངེས་སྦྱོར་གྱི་མཐར་ཐུག་པ་ཡིན་ནོ། །ངོ་བོ་དེས་ངེས་སྦྱོར་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་དེ་ནི་ཡོད་མིན་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་གཉིས་པ་སྟེ། ཉེས་པ་སྔ་མ་ལས་མི་འགྲེལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སུན་འབྱིན་པ་གཞན་བརྗོད་པར་འདོད་པས། རང་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་གྱི་སྨྲ་བ་གསལ་བར་བྱེད་པ་སྨྲས་པ་ནི། དེ་ཡི་རྟོགས་བཞིན་ཉིད་གྲུབ་ཅིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་སྦྱོར་གྱིའོ། །སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ནི། དེ་ཡི་རང་གི་ངོ་བོ་ནི། །ཞེས་བྱ་བའོ། །ངེས་སྦྱོར་དེའི་རང་བཞིན་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་བྱའི་རང་བཞིན་ཉིད་མ་ཡིན་ན། ངེས་སྦྱོར་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི། །རྟོགས་བཞིན་པ་ཉིད་ཙམ་ཞིག་ནི། །ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་སྦྱོར་རོ། །དེ་ལྟ་མིན་ན་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་བྱ་ཉིད་ངེས་སྦྱོར་གྱི་བསྒྲུབ་བྱ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ནས་ཡང་དེ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་ཞེས་སོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་ལའོ། །རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པར་སྣང་བ་ཡིན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ངེས་སྦྱོར་གྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །གཞན་མིན་ཞེས་བྱ་བ་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་བྱ་ཉིད་ནི་མ་འབྲེལ་པ་རྣམ་པར་བཅད་པ་ཙམ་གྱིས་ངོན་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་གཞན་དང་ལྡན་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པས་སོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་
― DTG183_Page_0462 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནས། རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཡིན་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་ངེས་སྦྱོར་ནི་ཡུལ་གྱི་ཆོས་མ་ཡིན་ནོ། །སྤྱི་རིག་པ་ལ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་འཐད་པ་བརྗོད་པའི་དོན་དུ་རྟོགས་བཞིན་པ་ཉིད་ཙམ་ཞིག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྔར་བཤད་པ་ཉིད་དྲན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་བཤད་པ་ནི་སྤྱི་རིག་ཡིན་ན་དེ་ལ་ནི་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱི་རིག་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་དང་གཞི་མཐུན་པའི་བདུན་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་རིག་པ་མ་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མའོ། །དེར་སྨྲ་བའི་ངེས་སྦྱོར་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མཇུག་སྡུད་པའོ། །འདི་ཡང་དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེར་སྨྲ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་སྦྱོར་ངག་གི་དོན་དུ་སྨྲ་བའི་འདོད་པ་ལ་ངེས་སྦྱོར་ངག་གི་དོན་ཡིན་པ་དེར་མི་འགྱུར་ཏེ། འགྱུར་བར་འོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྤང་བའི་དོན་དུ་གལ་ཏེ་ཞེས་སྨོས་སོ། །གང་འདིའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་གྱི་འདི་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་རྟོགས་པར་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ངེས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ལ། རྟོགས་པ་དེ་ཡང་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །ངེས་པར་སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པའི་རྟོགས་པ་གསུམ་གྱིས་ཕྱེ་བའི་ངེས་སྦྱོར་གྱི་རྟོགས་པ་ནི། གཅིག་ཀྱང་འགོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུས་པའི་དོན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་པོར་མི་འདོད་ཅེས་དོགས་པ་ན། གཞན་གྱིས་སྨྲས་པ་ནི། རིག་བྱེད་ཀྱི་སྐྱེས་བུ་ལ་ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རིག་བྱེད་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་གང་ཡིན་དེ་ལ་ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་མི་བདེན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ལན་སྨྲས་པ་སྟེ། གཅིག་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་མ་གྲུབ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་ངེས་པར་སྦྱར་བར་བྱ་བ་དང༌། ངེས་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་པོ་དག་གི་རྟོགས་པ་ཡོད་དུ་ཆུག་ལ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཡུལ་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་རྟོགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རེ་ཞིག་རྟོགས་པ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་གང་ཞིག་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་མེད་ན། དེར་རང་གི་རང་བཞིན་རིག་པ་ཡིན། རིག་པ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་སུས་འགོག་ཅེས་བརྗོད་པ་ནི། གང་ཞིག་རང་གི་ངོ་བོ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་
― DTG183_Page_0463 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་རང་བཞིན་ལ་མ་རེག་པའི་རིག་པས་ཀྱང་གལ་ཏེ་རིག་པ་ཡིན་ན་ནི། ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་རིག་པར་འགྱུར་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །དེའི་རང་བཞིན་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་ཁོ་ན་དེ་རིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ནི། རང་གི་ངོ་བོ་མེད་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ཡང་མེད་ལ་རང་གི་རང་བཞིན་རིག་པར་འགྱུར་མོད་འདི་ལ་ཡོད་ཅེ་ན། དམིགས་པར་བྱེད་པ་དང་དམིགས་པར་བྱ་བའི་རང་བཞིན་བརྗོད་ནས། ཡོད་པ་བསྒྲུབ་པར་དམིགས་པ་ཡོད་པ་ངེས་པར་བརྗོད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པ་བརྗོད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་ན་འགལ་ལོ། །གང་གིས་དམིགས་པ་ཤེས་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཡང་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་པའི་ཐ་སྙད་ལ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཟླ་བ་གཉིས་ཀྱིས་འཁྲུལ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེར་གང་ཞིག་དམིགས་པ་དམིགས་པ་རང་གི་རྣམ་པ་དེ་ནི་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། གང་ཞིག་དེ་མེད་པའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཟླ་བ་གཉིས་པོ་དེ་ནི་དགག་པར་མི་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འགོག་ན་ཡང་གཞལ་བྱ་མེད་ཀྱང་ཚད་མར་འགྱུར་པས་ཚད་མ་ལ་གུས་པ་ཐག་རིང་དུ་སྤངས་པ་ཉིད་དོ། །འཇིག་རྟེན་ནི་དཔྱོད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ན་སྣང་བཞིན་པ་ཉིད་ལ་རྟག་པར་བསམས་ནས། གང་ཞིག་སྣང་བ་དེ་ཉིད་མེད་དོ་ཞེས་འཁྲུལ་པ་འབའ་ཞིག་ཟད་ལ་འཁྲུལ་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡང་དེ་ལ་ལྟོས་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་ཉིད་ཡོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དམིགས་པ་ཙམ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པའི་ཐ་སྙད་དུ་འགྱུར་གྱི་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་རང་གི་ངོ་བོ་དངོས་སུ་རྟོགས་པར་ཁས་བླངས་ན་འདི་འགལ་བ་ཡིན་ན་འདི་ནི་རྟོགས་པ་ཙམ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོ་མངོན་དུ་མ་བྱས་པར་རང་གི་ངོ་བོར་ཞེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་ག་ལས་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་དོགས་པ་ཙམ་ལ་བརྟེན་ནས་མདུན་གྱི་རྩོད་པ་ལ་འཇུག་པའི་བསམ་པས་དམིགས་པ་ཙམ་གྱིས་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡོད་ཅེས་བྱ་བར་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བར་ངས་པ་ཡིན་པའོ། །དཔེར་ན་རྟོགས་པ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པ་ཙམ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་
― DTG183_Page_0464 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡུལ་གྱི་ཆོས་ཅན་ཡོད་པ་ཉེ་བར་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ན་དེའི་ཆོས་ངེས་སྦྱོར་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་དེས་ན་རྟོགས་པ་དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་མི་སྤོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་རྟོགས་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་ཡོད། ངེས་པར་བྱེད་མོད་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། ལུང་རྣམས་ལ་ནི་ཞེས་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་རྟོགས་སོ་ཅོག་གིས་དོན་གནས་ན་དེའི་ཚེ་ལུང་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་ཅན་གཅིག་ཁོ་ན་ལ་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་དེ་ཁོ་ན་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་བློ་སྣ་ཚོགས་སུ་མི་འགྱུར་ཏེ། གཅིག་ལ་འགལ་བ་དེ་ཁོ་ན་དུ་མ་ཉེ་བར་འཇོག་པ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར། བློ་གཅིག་པོ་འགའ་ཞིག་ལུས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཁོ་ན་སྣ་ཚོགས་སུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལུང་ལ་བརྟེན་པའི་བློ་ཡང་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྟོགས་སོ་ཅོག་གིས་དོན་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུའི་དྲི་མས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིས་སྨྲས་པའོ། །རྒྱུ་བྱེད་པ་པོའི་ཉེས་པ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་དེས་སྦགས་པ་ནི་སྐྱེས་བུའི་ལུང་ངོ༌། །དེ་ལས་བཟློག་པ་རིག་བྱེད་ལས་གཏོགས་པ་ནི་དོན་གྱི་གཞན་དབང་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགག་པ་པོའི་གཏན་ཚིགས་བརྗོད་པ་ནི། འཇིག་རྟེན་རྗེས་འབྲངས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། ཅི་ལྟར་ན་རིག་བྱེད་ལས་འཇིག་རྟེན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པ་ཁོ་ནས་རྟོགས་ཤེ་ན། སྒྲ་དོན་འཇིག་རྟེན་ན་སྲིད་ཕྱིར། །ཞེས་སྨོས་སོ། །སྒྲ་དང་དོན་དག་གནས་ལས་ལྷུང་བར་འདོད་པ་ནི་འགའ་ན་ཡང་མེད་དོ། །དེ་དག་འཇིག་རྟེན་ན་སྲིད་པ་ཡང་ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པས་སོ། །མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་ནི་རྗོད་བྱེད་དང་མར་བླུགས་པ་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་ཉིད་ན་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་སྔོན་མཐོང་བའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྒྲ་དོན་ཕྱིས་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་སྐབས་ལ་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྔོན་མཐོང་ཞེས་སྨོས་སོ། །དཔེར་ན་འཇིག་རྟེན་པའི་སྒྲ་ལས་རྟོགས་པ་དོན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་རིག་བྱེད་པའི་སྒྲ་ལས་ཀྱང༌། འདོད་ཆགས་ལས་བསླད་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་བློ་སྐྱེ་བ་ན་དོན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་ལ་མ་ལྟོས་ན་ནི་
― DTG183_Page_0465 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རིག་བྱེད་ལས་རྟོགས་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་མི་སྲིད་པའི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་ཚད་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །སྔར་ཤིན་ཏུ་ཆེར་གོམས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཡིད་ཅན་དག་བློ་གཞན་དུ་འགྱུར་བར་མཐོང་ངོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི་འདོད་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདོད་པའི་འབྲས་བུ་བསྒྲུབ་པར་མཐོང་བ་མེད་དོ། །ཡང་ན། བློ་སྔོན་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ནི། །མཐོང་བ་འདོད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་མིན། །སྦྱར་བར་བྱའོ། །རྣམ་པ་གཞན་ཡང་བརྗོད་པ་ནི་ངག་དང་ཚིག་དོན་བྱ་བའོ། །ངག་དང་ཚིག་དོན་ཉེ་བར་བསླད་པ་ནི་དོན་གཞན་ལ་གྲགས་པ་དོན་གཞན་ལ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དུས་ཐ་དད་པར་གོའི་སྒྲའི་དོན་དགུ་ལ་གྲགས་པ་ཡིན་ལ། ད་ལྟ་ནི་མདའ་ལ་ཡང་མཐོང་ངོ༌། །ཡུལ་ཐ་དད་པར་ནི་ཀ་ལི་དང་མ་རི་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་རྩོད་པའི་དུས་ལ་སོགས་པ་ལ་གྲགས་པ་གཞན་དུ་མི་སྨྱོ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་མཐོང་ངོ༌། །ཆིག་བསླད་ན་ནི་ངག་བསླད་པ་ནི་ཡང་རྙེད་པར་སླ་སྟེ། དེ་ནི་དེ་ཚོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པའི་དོན་མར་གྱི་སྲེག་བླུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྔར་དོན་གཞན་ལ་གྲགས་པ་ཉིད་ད་ལྟར་དོན་འདི་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཅིའི་ཕྱིར་མི་རྟོགས། འདིར་གཞན་གྱིས་སྨྲས་པ་ནི་རིག་བྱེད་དེ་ལ་རྨོངས་པ་ལ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་སོགས་པ་བསམས་པའི་ཉེས་པ་འགའ་ཡང་མེད་དེ། བྱེད་པ་པོའི་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲ་གང་ལས་བྱེད་པ་པོ་སྲིད་པ་དེ་ལ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་སོགས་པ་བསམ་པ་ཉེས་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་མི་འདོད་པའི་དོན་ལ་འཇུག་པར་དོགས་པས་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །རིག་བྱེད་ལ་ནི་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ལན་དུ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རིག་བྱེད་ཀྱི་ཡུལ་ལ་མ་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དོན་རྟོགས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱོན་འགའ་ཞིག་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་ཐམས་ཅད་འདོད་པ་ཁོ་ནའོ། །དཔེར་ན་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་ལ་སོགས་པ་སྐྱེས་བུའི་ཆོས་གཞན་དུ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་བུའི་ཆོས་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་
― DTG183_Page_0466 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ལོག་པར་བརྗོད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་གལ་ཏེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེས་བུ་ལོག་ན་དེའི་ཚེ་བདེན་པའི་དོན་ཉིད་མ་ཡིན་ལ་ལོག་པའི་དོན་ཡང་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་རིག་བྱེད་དོན་མེད་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པས་བསླད་པའི་ཡིད་ལ་སྐྱེས་བུ་ལ་སོགས་པས་བྱས་པའི་བརྡ་ཙམ་གྱིས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དོན་དུ་སྣང་བ་ནི། རྩྭའི་མཐོ་ཡོར་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རིག་བྱེད་ཀྱི་ངག་ལ་ཚད་མར་འཇོག་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་རིག་བྱེད་ཀྱི་ངག་ཐོས་པ་ན་དོན་དུ་སྣང་བ་ནི། རྩྭའི་མཐོ་ཡོར་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པས་ཉེ་བར་བསླད་པས་བྱས་པའི་བརྡ་ཙམ་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ནི་ཚད་མར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ཡང་བསམ་པའི་ཉེས་བས་དངོས་པོ་དང༌། འབྲེལ་ཉམས་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། འཇིག་རྟེན་བསམ་པའི་ཉེས་པའི་ས། །ཞེས་བྱ་བའོ། །བསམ་པའི་ཉེས་པས་སྒྲ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་ན་གང་བརྗོད་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་དང་འབྲེལ་པ་ཉམས་པའི་ཕྱིར་ཡིན་ལ། དངོས་པོའི་འབྲེལ་པ་ཉམས་པ་འདི་ནི་རིག་བྱེད་ལ་ཡང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། ཅི་ལྟར་རིག་བྱེད་ཚད་མ་ཡིན། གལ་ཏེ་མེ་ལ་དུ་བ་བཞིན་དུ་སྒྲ་དང་དོན་དག་གི་འབྲེལ་པ་དངོས་པོ་ཉིད་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་སྐྱེས་བུའི་འདོད་པས་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་ཐམས་ཅད་ཚད་མར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་འདོད་པ་ལ་རག་ལས་པ་ཉིད་བཟློག་ཏུ་མེད་ན་འོ་ན་ནི་འབྲེལ་པ་དངོས་པོ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་དང༌། མ་བྱས་པ་དག་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་ཉིད་ཀྱི་ངག་དང་ཚིག་དོན་བསླད་པར་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་དེའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་རིག་བྱེད་ལ་ཡང་བསླད་པ་སྲིད་དོ་ཞེས་བརྗོད་ཅེས་དོགས་ན། ངག་དང་ཚིག་དོན་འཇིག་རྟེན་ན། །ཞེས་སྨོས་སོ། །ངག་དང་ཚིག་ཏུ་གྱུར་པའི་སྒྲ་གང་དག་ལ་དོན་བསླད་པ་མཐོང་བའི་སྒྲ་དེ་ཉིད་རིག་བྱེད་ལ་ཡང་ཡིན་ན། རིག་བྱེད་ལ་ཡང་ཇི་ལྟར་བསླད་པ་མི་སྲིད། དེ་ལྟར་རིག་བྱེད་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ཡིན་ཡང་བསླད་པ་སྲིད་པས་བསད་པའི་ཚད་མ་ཉིད་ཡང་རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་གསོ་བའི་ཕྱིར། གཞན་དག་གིས་སྨྲས་པ་ནི་རིག་བྱེད་
― DTG183_Page_0467 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རང་ཉིད་ལས་ཞེས་བྱ་བའོ། །རང་ཉིད་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་སྐྱེས་བུའི་དོན་བྱེད་པ་ལ་མི་ལྟོས་པར་རང་ཉིད་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ལ། སྐྱེས་བུ་ཡང་རང་ཉིད་མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་པར་ཅི་ལྟར་ནུས། མི་སླུ་བ་དང་འབྲེལ་པའི་དོན་ཅན་གྱི་རིག་བྱེད་ཀྱིས་བསྐུལ་ན་ནི་མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་རིག་བྱེད་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རིགས་སོ་ཞེ་ན། ལན་འདི་ནི་ལུང་ཐམས་ཅད་ལ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིར་རིག་བྱེད་ལ་ཚད་མའི་རྒྱུ་མཚན་ལྷན་ཅིག་ཡོད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ཉིད་གཞུང་འཛུགས་པ་ནི་ལུང་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལུས་རྣམས་ལ་སོ་སོར་ངེས་པའི་དོན་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་གིས་ནང་གི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཁྱད་པར་མཆོད་སྦྱིན་དང༌། རྣལ་འབྱོར་དང༌། ལྷག་པར་གནས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །སྐྱེས་བུ་ཙམ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་གི་ཚེ་ཤིན་ཏུ་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་མཐོང་བ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ནུས་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་རིག་བྱེད་ཀྱང་དེ་ལྟར་ཐལ་བས་ན། སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པར་ཁས་ལེན་པ་ལེགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཕྱོགས་གཞན་བཤད་པ་ནི་ཡང་ན་ཞེས་བྱ་བའོ། །དྲན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འཇུག་པའོ། །འདི་ལྟར་བསམ་པ་ཡིན་ཏེ། མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང༌། མཐོ་རིས་ལ་སོགས་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་གཉིས་འདིར་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདི་ལྟར་མཆོད་སྦྱིན་བྱའོ་ཞེས་དགོད་པ་ཙམ་ལ་ནི་ཐལ་བ་ཡང་ནུས་པ་ཉམས་པ་མད་དོ། །དེའི་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་མཐོ་རིས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་ན་ནི་མི་ནུས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་འབྲས་བུར་བརྗོད་པ་ནི་དགག་པར་ཡང་མི་ནུས་སོ། །དེས་ན་ན་རྨོངས་པས་སམ། བསླུ་བའི་བསམ་པས་བརྗོད་པར་སླ་ཞིང༌། མི་སླུ་བ་ལ་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཡང་སླའོ། །མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པའི་དོན་བྱ་བའི་བདག་ཉིད་མཚུངས་པ་དེའི་ཀུན་གྱིས་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི་འོན་ཀྱང་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་མཐོང་བར་བྱེད་པའམ། ཕྱོགས་གཞན་ལ་ནི། སྤྱོད་པའི་རང་བཞིན་ཅན་སེམས་མ་ཡེངས་པར་བྱེད་པ་དེ་རིག་བྱེད་ལ་ཡང་མི་མཚུངས་
― DTG183_Page_0468 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སམ་སྟེ། མཚུངས་པ་ཁོ་ནའོ། །དེས་རིག་བྱེད་དང་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་དག་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་མཚུངས་པ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །འདི་ལ་གཞན་གྱི་དོགས་པ་ནི། །དམ་པས་བརྩི་བ་མིན་ཞེ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྐབས་ཀྱིས་རིག་བྱེད་ལས་གཞན་པའི་ལུང་དག་ལའོ། །དེས་ན་དམ་པས་བརྩི་བའི་རིག་བྱེད་ཁོ་ན་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ལུང་དེ་དག་ཀྱང་དམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་བརྩི་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མར་གྱུར་པའི་རིག་བྱེད་ལ་བརྩི་བའི་བྲམ་ཟེ་ཉིད་དམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ལན་དུ་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཕན་ཚུན་བརྟེན་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི། དམ་པ་རིག་བྱེད་དོན་སྤྱོད་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་ཞེས་བྱ་བ་རིག་བྱེད་ཀྱིའོ། །དེས་སྤྱོད་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམ་པས་སྤྱོད་པ་ལས་སོ། །འོན་ཏེ་རིག་བྱེད་དུ་གྱུར་པའི་ཚད་མ་ལས་ཞེས་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་ན་སྐྱོན་འདིར་འགྱུར་གྱི། འོན་ཀྱང་དམ་པ་ནི་བྲམ་ཟེ་ཙམ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་བྲམ་ཟེ་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ན་དམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་ན། ཁ་ཡོན་པོར་མི་འགྲོའོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། དམ་པས་བརྩི་བར་ཡང་མཚུངས་སོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བའོ། །རིག་བྱེད་ལས་གཞན་པའི་ལུང་ནི་ལུང་གཞན་ཏེ། དེ་དང་འབྲེལ་པ་དེ་ལ་མངོན་བར་ཞེན་པ་ལ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་དག་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་བའོ། །གཞན་གྱིས་སྨྲས་པ། མི་འགྱུར་བ་ནི་ཉིད་ཅེ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བྲམ་ཟེའི་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མའོ། །དེ་ག་ལས་ཤེ་ན། བཤད་པ་བྲམ་ཟེ་དེ་དག་ནི་སྡིག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བ་གཞན་ལ་མི་དགའ་བས་སོ། །ལན་དུ་སྡིག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ནི་སྡིག་པའི་ལྟ་བ་ཡིན་ལ་འདི་ནི་གཞན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པ་ལ་ཚད་མ་ནི་འགའ་ཡང་མེད་དེ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་དོན་དུ་དཔྱོད་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྟ་བ་ཉིད་སྡིག་པ་མ་ཡིན་མོད་གང་ལས་ལུང་གཞན་ལ་ཡང་བྲམ་ཟེ་བརྩི་བར་འགྱུར་བ་ལྟ་བ་གཞན་ལ་འཇུག་ན་སྐྱེས་བུ་ཉིད་སྡིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བྲམ་ཟེ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིར་ཡང་གལ་ཏེ་ལྟ་བའི་སྐྱོན་གྱིས་སྡིག་པ་མ་ཡིན་ན། དེའི་བྲམ་ཟེ་མ་ཡིན་པའི་ཉེས་པས་སྡིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་བས། སླར་ཕན་ཚུན་བསྟེན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། བྲམ་ཟེ་མིན་
― DTG183_Page_0469 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པས་སྡིག་བདག་ཉིད། །སྡིག་བདག་ཡིན་ཕྱིར་བྲམ་ཟེ་མིན། །ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་མ་དཔྱད་ན་དགའ་བའི་བྲམ་ཟེ་ཉིད་ཁས་བླངས་ནས་སུན་འབྱིན་པ་བརྗོད་དོ། །ད་ནི་གང་ལས་སུས་འགོག་ཅེས་བརྗོད་པ་ནི། གང་ཞིག་རང་གི་ངོ་བོ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་རང་བཞིན་ལས་མ་རེག་པའི་རིག་པས་ཀྱང་གལ་ཏེ་རིག་པ་མ་ཡིན་ན་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་རིག་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །དེའི་རང་བཞིན་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་ཁོ་ན་དེ་རིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ནི། རང་གི་ངོ་བོ་མེད་པ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་དག་དམ་པ་ཡིན་པས། དེ་དག་གིས་བརྩིས་པའི་རིག་བྱེད་ཚད་མར་འགྱུར་བ་བྲམ་ཟེ་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་དཔྱོད་ན་མི་གནས་སོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱའོ། །བྲམ་ཟེ་ལ་སོགས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་རྒྱལ་རིགས་ལ་སོགས་པའོ། །བྱ་བ་ནི་འདོད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་བྲམ་ཟེར་སྒྲུབ་པའི་འདུ་བྱེད་པ་སྒྲུབ་པ་ལ་སོགས་པའོ། །འགྲེལ་པ་ནུས་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ཡང་འདུ་བྱེད་ལས་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། རིགས་ངེས་པ་དང་བྲལ་བའི་ལེགས་པར་བྱེད་པ་འང་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་བྲམ་ཟེ་ཡིན་པར་མངོན་པར་འདོད་པ་དེ་ཉིད་དོ། །དེ་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི། །ཁུ་ཡུ་ལ་སོགས་པའི་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིའོ། །ལན་ནི་མངོན་སུམ་དོན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཚད་མར་མི་རུང་ཞེ་ན། ཉེ་བར་བསྟན་པ་འཇིག་རྟེན་ན། །ཞེས་སྨོས་སོ། །གཞན་དུའང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པར་ཡང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པའོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལས་ཐེ་ཚོམ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིའོ། །ཉེ་བར་བསྟན་པ་མངོན་སུམ་ལ་ལྟོས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྔར་ནི་མངོན་སུམ་གཙོ་བོ་ཡིན་ལ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ནི་གྲོགས་
― DTG183_Page_0470 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་ནོ། །ད་ལྟེ་ནི་བཟློག་པ་ཡིན་ནོ། །ལན་ནི་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གལ་ཏེ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལ་མི་ལྟོས་པར་མངོན་སུམ་བྲམ་ཟེ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་བདེན་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་ནུས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་མིན་ན་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་མ་ལྟོས་པར་དོན་སྒྲུབ་མི་ནུས་ན་དེའི་ཚེ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་བདེན་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པ་ཡང་མི་ནུས་པ་ཁོ་ནའོ། །གཞན་དུ་མིན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉིད་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་ནི། གང་གི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་འདྲ་བ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནུས་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །གཞན་དོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་ཚོགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་གཉི་གས་སོ། །ལན་དུ་དེ་ནི་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདིར་ཡང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་སུམ་དང་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཚོགས་པ་ལའོ། །གལ་ཏེ་འབྲས་བུ་མཐོང་བ་ལས་ཀྱང་ཚོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་མི་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ན་ཅི་ལྟར་ཐམས་ཅད་འབྲས་བུ་མཐོང་བ་ལས་ཚོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨོས། རྟོགས་ཞེས་བརྗོད་ཅེ་ན་བུམ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གཞན་དུ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནས་ཀྱི་མྱུ་གུ་ལའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེར་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ཉིད་ཡིན་པ་ནི་ཚོགས་པ་ཉིད་ཡིན་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་མངོན་སུམ་དང་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཚོགས་པ་ལ་ཡང་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་དོགས་པ་ལ་ཕྱེད་ཕྱི་མ་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་ནི། འདིར་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུའོ། །གལ་ཏེ་ཡིད་ཆེས་པས་བརྗོད་པ་ན། འདི་ནི་བྲམ་ཟེའོ་ཞེས་བྱ་བ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། འདིར་ནི་དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཅི་སྟེ་བརྗོད་ཅེ་ན། དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྤྱོད་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཡང་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་བོན་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་ཡོད་ན་ནི། ཐེ་ཚོམ་སྟོང་བྱུང་ཡང་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བ་ཉམས་པ་ནི་མེད་དོ། །ངེས་པར་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་པས་སྐྱེད་པ་ཉིད་དོ། །མངོན་སུམ་གྱི་བྱེད་པ་ནི་ཆོས་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་
― DTG183_Page_0471 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཙམ་ལ་ཡིན་གྱི། རིགས་ངེས་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཁྱད་པར་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཉེ་བར་བསྟན་པ་མི་བདེན་པར་དོགས་པ་ལ་མངོན་སུམ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དུ་རིགས་ངེས་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཁྱད་པར་ལ་མངོན་སུམ་འཇུག་པ་དེར་ཉེ་བར་བསྟན་པ་མི་བདེན་པར་དོགས་ཀྱང་རིགས་ངེས་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་དོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། གང་གི་ཚེ་གསེར་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་བསྲེག་པ་ལ་སོགས་པས་དག་པར་མཐོང་བས་སོ། །རིགས་ཀྱིས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་དུ་རིགས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མངོན་སུམ་ཁྱད་པར་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་གིས་ཤེ་ན། བདེན་པའི་རིགས་ཀྱིས་རང་བཞིན་གྱིས་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱིས་སོ། །གལ་ཏེ་གསེར་ལ་ཡང་བསྲེགས་པས་དག་པ་ལ་སོགས་པ་མ་རྟོགས་པའི་རིགས་ལ་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། གསེར་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་ཞེས་གསུངས་སོ། །རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་པར་ནི་བསྲེགས་པས་དག་པ་ལ་སོགས་པ་གསེར་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའོ། །དེས་ན་དེ་བཟུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་རིགས་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྐབས་སུ་བབ་པ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདིར་ནི་ཞེས་སྨོས་ཏེ། བྲམ་ཟེ་ལ་སོགས་པའི་གོང་བུ་ལའོ། །འདི་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ཉིད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྲེགས་པས་དག་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟར། དམངས་རིགས་ལ་སོགས་པ་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ལྟ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྐང་པ་བརྐྱང་པ་ནི་ཐབས་མི་ཚོལ་བ་སྟེ། དེ་ཙམ་སྐྱབས་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ལ་སོགས་པ་ཐུན་མོང་པ་དང་ལྡན་པ་གཞན་ཡང་བྲམ་ཟེར་འགྱུར་མོད། འདི་ཙམ་གྱིས་ངེད་ཀྱི་བྲམ་ཟེར་ཉམས་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན། དོན་དམ་པའི་ཞེས་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་མ་ཡིན་པ་ལས་རྣམ་པར་བཅད་པའི་བྲམ་ཟེ་གནས་པ་མེད་པ་དེའི་ཚེ། བྲམ་ཟེ་ལ་བྱིན་པ་འབྲས་བུ་ཆེའོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ནི། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ལ་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་བྲམ་ཟེ་དོན་དམ་པ་མ་
― DTG183_Page_0472 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཡང་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་གསེར་བྱིན་པ་འབྲས་བུ་ཆེའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་ཏེ། གསེར་གྱི་རིགས་ཀྱང་བརྟག་མི་བཟོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་བའི་རྐང་པ་བཀྲུས་མ་ཐག་པ་ལ་གསེར་ནི་ཞེས་སྨོས་སོ། །རིགས་སོ་སོར་ངེས་པ་རྟོགས་པ་མེད་པར་མཚུངས་ཀྱང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་དམིགས་པ་དང་མ་དམིགས་པས་བྱས་པ་ངག་མཐུན་པ་དང་མི་མཐུན་པས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེས་ན་རིགས་ངེས་པ་ལ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་མི་བདེན་པར་དོགས་པ་ན། མངོན་སུམ་ནུས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚོགས་པར་སྨྲ་བ་ལེགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིའི་ཕྱིར་ཡང་མངོན་སུམ་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེར་ཞེས་བྱ་བ་བྲམ་ཟེར་དོགས་ནའོ། །རིགས་ཀྱི་ཉེ་བར་བསྟན་པ་གཞན་ནི་སྔར་ཞུགས་པའོ། །ཐབས་གཞན་ནི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྤྱིར་འགོག་ཀྱང་མངོན་སུམ་འགོག་པར་ལྷུར་ལེན་པའོ། །གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་ནུས་པ་ཡིན་ན་ནི་རིགས་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་པ་དོན་མེད་དོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །འདི་ནི་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཙམ་ཡང་ནུས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་ཡང་དོགས་པ་སྔོན་དུ་སོང་བའི་རིགས་ལ་སོགས་པ་བརྟགས་པ་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བྱ་བའི་ཕྱོགས་སུན་དབྱུང་བའི་ཕྱིར་རྩོད་པ་སློང་བ་ནི། འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བྲམ་ཟེ་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གྲུབ་པ་ཡིན་ན། འདོན་པ་དང་འདོན་དུ་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བྱ་བ་བྱེད་པ་ཡིན་ན། བྲམ་ཟེ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཅི་ལྟར་ཡང་ཚད་མའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བྱ་བ་ལས་ནི་བྲམ་ཟེ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ནི་ཐམས་ཅད་བྲམ་ཟེ་ཉིད་དུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་བྱེད་པའི་ཕྱོགས་ཀྱང་སུན་འབྱིན་པ་ནི། རིགས་ངེས་བྲལ་བའི་ཞེས་བྱ་བའོ། །རིགས་ངེས་བྱེད་པ་མེད་པ་སྟེ། བྱ་བ་ལས་ངེས་པ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་བྱ་བ་དང་འདུས་བྱས་ལ་སོགས་པ་ལས། བྲམ་ཟེ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། རིགས་
― DTG183_Page_0473 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ངེས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཞེས་སྨོས་སོ། །རིག་བྱེད་འདོན་པ་དང་བསྟན་བཅོས་ལ་སོགས་པ་ཉན་པའོ། །ཐ་མ་བྱེད་པ་དང་འདུ་བྱེད་པའི་ཕྱོགས་དག་ཀྱང་རིགས་དཔྱད་པར་སུན་ཕྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། རིགས་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སུན་ཕྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཚོགས་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་གཞན་གྱི་སྒོ་ནས་གསལ་བའི་བཤད་པ་ལ། གཞན་ཡང༌། །གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་ཡན་འགར་བས། །རིགས་ནི་རྟོགས་པ་ཉིད་གྱུར་ན། །ཚིག་ལས་ནི་དེ་མི་རྟོགས་པ་ཡང་འགལ་བ་མེད་པ་མིན་པར་འགྱུར་ཏེ། འགལ་བ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །རེ་ཞིག་དང་པོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལ་འཇུག་པའོ། །ལྷུར་བྱ་བའི་དོན་འདི་ཡིན། གཉིས་པོ་སོ་སོར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ངེས་པ་ན་ཚོགས་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ནི་དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པར་ངེས་པ་མེད་དོ། །ཉེ་བར་བསྟན་པ་ནི་མངོན་སུམ་གཅིག་པུའི་སྐྱབས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་གྱི་ཕུང་པོ་ཉིད་ལ་བརྟེན་པར་འགྱུར་ན། གང་གི་ཚེ་མངོན་སུམ་ནུས་པ་མེད་པ་དེའི་ཚེ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལས་ལོགས་སུ་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་མེད་པས་ནི་དོན་གྲུབ་པ་གང་ཡིན་ཡང་ཅི་ལྟར་ཉེ་བར་བསྟན་པ་གཅིག་པུའི་སྐྱབས་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། བརྗོད་པ་དེ་ཡང་ཞེས་སྨོས་སོ། །དམིགས་པ་ནི་ཉམས་སུ་མྱོང་བའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མ་ཤེས་པར་ཞེས་སྨོས་ཏེ། སྐྱེས་བུའི་ཚིག་ནི་ངེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྦྱར་རོ། །ཁྱད་པར་ཅི་འདྲ་བའི་སྐྱེས་སུ་གཅིག་ཅེ་ན། མ་ཤེས་པ་ཞུགས་པ་སྟེ། མྱོང་བ་མེད་པར་ཞུགས་པས་སོ། །གལ་ཏེ་སྔར་རིགས་ལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཞུགས་ན་འོ་ན་དེ་ཉིད་ལ་རིགས་ངེས་ལ་རག་མོད་ཡུ་བུ་ལ་སོགས་པས་ཅི་བྱ་ཞེས་བཤད་པ་ནི། ཅི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ནི་མངོན་སུམ་གཅིག་པུ་སྐྱབས་སུ་གྱུར་པར་གྲུབ་པོ། །མངོན་སུམ་ནི་ནམ་ཡང་རིགས་ལ་ཞུགས་པ་མེད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་རུས་དང་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཁོ་ན་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་མྱོང་བའོ། །གལ་ཏེ་བྱ་བ་དང་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་
― DTG183_Page_0474 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ལ་མངོན་སུམ་འཇུག་པར་རིགས་པ་ཡིན་གྱི་རུས་ལ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་ཟད་དོ་ཞེ་ན། བདེན་ཏེ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་འམ་དམིགས་པ་ཞེས་སྤྱིར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱིས་སྨྲས་པ། རུས་དང་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་དེ་ཉིད་རིགས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེས་ན་རིགས་ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །ལན་བཏབ་ཟིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་བ་དང་འདུ་བྱེད་པའི་ཆ་ལ་ལྟོས་ནས་སོ། །དེ་ལ་བྱ་བ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་དངོས་སུ་ལན་དྲན་པར་བྱས་པ་ཡིན་ལ། འདུ་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་དེ་ཉིད་ཉེ་བར་མཚོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །ད་ནི་རིགས་ཀྱི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བརྗོད་པ་རུས་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ལྷག་མ་བཀོད་ནས་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ནི། འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཞན་གྱི་ཧ་ཅང་ཐལ་བའི་ལན་དོགས་པ་ནི། བར་དུ་རིགས་ཐ་དད་ཅེ་ན་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལན་ནི་རྒྱུ་མཚན་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཞན་རྒྱུ་མཚན་མེད་པའི་ལན་ནི་བར་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བྱ་བ་ཐ་དད་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱོད་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལན་དུ་རུས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚངས་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །གལ་ཏེ་ཚངས་པའི་ལུས་གཅིག་ལས་བྱུང་ན་དེའི་ཚེ་རིགས་ཀྱིས་དབྱེ་བ་མེད་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། གང་གི་ཚེ་འོད་སྲུངས་ལ་སོགས་པའི་རུས་དག་ཐ་དད་པ་ཐོག་མ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། དེའི་དབྱེ་བ་ཉིད་ལས་རིགས་ཐ་དད་པ་གྲུབ་ན་རིགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཐ་དད་པ་མེད་པར་ཅི་ལྟར་འགྱུར་ཞེས་བསམས་ནས་གཞན་དག་སྨྲ་བ་ནི། འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལན་དུ་ཚད་མ་འཇུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཅི་བྲམ་ཟེ་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཐ་དད་པ་འདི་རུས་ཐ་དད་པ་ཁོ་ན་ལས་སམ། འོན་ཏེ་བྱ་བ་སྣ་ཚོགས་པ་ལས་ཞེས་འདི་ལ་ཚད་མ་མེད་དོ། །འོན་ཏེ་མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་བརྒྱུད་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཐོག་མ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། ལན་དུ། དེ་ནི་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་ཕྱིར། །བྱ་བ་བྱ་མིན་ཉིད་དུ་ཐལ། །ཞེས་སྨོས་ཏེ། ཐོག་མ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་རུས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་མེད་པའི་
― DTG183_Page_0475 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་རོ། །བྱ་མིན་ཉིད་ནི་དམན་པ་སྟེ། །བྲམ་ཟེ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡན་ལག་ཏུ་མི་འགྱུར་ཏེ། ཚད་མ་མེད་པས་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་རྣམ་པར་མ་ཆད་པ་ཉིད་གླང་པོ་ཆེའི་ལྟ་སྟངས་ཀྱིས་བཏང་སྙོམས་སུ་བཞག་ནས་བྱ་བ་དང་ཐོག་མ་མེད་པ་ཉིད་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་མ་ཆད་པ་ཡང་ཤེས་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི་རུས་ནི་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི། །རུས་ཀྱི་དངོས་པོ་འགལ་ཡང་ནི། །ཞེས་བྱ་བའོ། །བྲམ་ཟེ་མོ་དང་རྒྱལ་རིགས་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་སུ་ཏའོ། །བྲམ་ཟེ་མོ་དང་རྗེའུ་རིགས་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་མ་རྐ་ཏ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་གཏིང་རིངས་སོ། །བྲམ་ཟེ་མོ་དང་དམངས་རིགས་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་གཏུམ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གི་གཙུག་ལག་གོ །དེས་ན་རྣམ་པར་མ་ཆད་པར་ནི་མ་ངེས་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ལ་གང་དུ་འཁྲུལ་པར་ངེས་པ་དེ་ཉིད་དུ་སུ་ཏ་ལ་སོགས་པར་བཞག་པ་ཡིན་ལ། གང་དུ་ཤིན་ཏུ་སྦས་པས་འཁྲུལ་པ་ཡོད་ཀྱང་མི་ཤེས་པ་དེར་ནི་བྲམ་ཟེའི་ཐ་སྙད་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཁྲུལ་པའོ། །དེ་ཤེས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཤེས་པ་ལ་འབད་པ་དང་ལྡན་པ་དག་གིས་སོ། །གཞན་ཡང་བྲམ་ཟེའི་རིགས་གྲུབ་པའི་དོན་དུ་རུས་ཉེ་བར་བཀོད་པ་ཡིན་ན་འདི་ཉིད་ནི་འཁྲུལ་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། དང་པོ་བྲམ་ཟེ་གནས་གྱུར་ན། །ཞེས་བྱ་བའོ། །དེའི་རུས་ནི་བྲམ་ཟེའི་རུས་སོ། །བྲམ་ཟེའི་རུས་ནི་བྲམ་ཟེ་བརྒྱུད་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ན་མི་གནས་ན་ཅི་ལྟར་རུས་ཡིན། དེས་ན་བྲམ་ཟེ་ཉིད་ངེས་ན་དེའི་རིགས་ངེས་ལ། དེའི་རུས་ངེས་ན་ཡང་བྲམ་ཟེ་ཉིད་ངེས་པ་ཕན་ཚུན་བརྟེན་པ་འཕངས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་དམུས་ལོང་བརྒྱུད་པ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་བཞད་གད་དུ་བྱེད་པ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་ན་ཐ་སྙད་བྱེད་པ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་འདི་ནི་བྲམ་ཟེའི་རིགས་འདི་ནི་བྲམ་ཟེའི་རིགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་སྙད་འདི་ནི་དམུས་ལོང་ཁོ་ན་སྟེ། ངེས་པའི་མིག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ནི་སོགས་པའི་སྒྲས་བསྡུས་པ་ནུས་པའི་ཕྱོགས་བཀོད་ནས་སུན་འབྱིན་པ་ནི། འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ།།
― DTG183_Page_0476 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགའ་ལའང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྲམ་ཟེ་ལ་སོགས་པ་ལའོ། །གཞན་གྱིས་གལ་ཏེ་ཞེས་སྨོས་སོ། །ལན་དུ་ཀུན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྔོན་གྱི་དུས་སུ་བྲམ་ཟེ་དང༌། བྲམ་ཟེ་མ་ཡིན་པ་གཉིས་ལ་ཐོས་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་པ་དོན་མེད་དོ། །ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བའི་ཁྱད་པར་གསལ་བར་བྱ་བ་ནི། ལུང་ཀུན་ལས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འོ་ན་ཕྲ་བ་དང་རྒྱང་རིང་པོ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རིག་བྱེད་ཁོ་ནས་བྲམ་ཟེ་རྟོག་པར་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གསལ་བ་ལ་ཅི་མ་ཐ་ར་འདི་བྲམ་ཟེ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་མ་ཡིན་ཞེས་ཐེ་ཚོམ་ཟོས་པ་ན་འདི་ལ་ནི་རིག་བྱེད་ནི་སྒྲུབ་བྱེད་མ་ཡིན་ནོ། །བྲམ་ཟེ་གསད་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཉེ་བར་མི་མཁོ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་གསལ་བའི་ཕྱོགས་བསམ་པར་མི་རིག་པའི་ཕྱིར་འགྲེལ་པ་ནི། རིག་བྱེད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀཽ་ཏི་ལ་སོགས་པའི་གསལ་བར་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རིག་བྱེད་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་བ་ཉིད་ཡིན་ན་ཅི་སྐྱོན་ཞེ་ན། རིག་བྱེད་ནི་རྟག་པས་གཏན་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རྟག་པས་མི་རྟག་པའི་བརྗོད་ན་ཅི་འགལ་ཞེ་ན། དོན་མེད་པའི་དུས་ན་ཞེས་བྱ་བའོ། །དོན་དང་ལྡན་པ་ཉམས་པ་ཉིད་གསལ་བ་ཡིན་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཞན་གྱིས་སྨྲས་པ་ནི། གང་གི་ཚེ་དོན་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་དེ་ལྟར་རིག་བྱེད་དོན་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་ལན་འདེབས་པ་ནི། དོན་མེད་པའི་རིག་བྱད་ཅེས་བྱ་བ་ལའོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིས་འབྱུང་བའི་དོན་ལའོ། །ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་བ་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེའི་རང་བཞིན་བྱ་བ་ནི་དོན་ཡོད་པ་དང༌། མེད་པའི་དུས་ན་རིག་བྱེད་ཁྱད་པར་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཚེ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་སྟེ། དོན་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་འདི་རིག་བྱེད་པ་རྟོགས་པར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ནི་དོན་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཚིག་ནི་གསལ་བ་བྲམ་ཟེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མཇུག་སྡུད་པའོ། །གཉི་ག་
― DTG183_Page_0477 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་སུམ་དང་ཉེ་བར་བསྟན་པ་དག་གོ །དེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྲམ་ཟེ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་དོན་དམ་པར་བྲམ་ཟེ་མ་གྲུབ་པའི་རྒྱུ་དེས་ནའོ། །གལ་ཏེ་ཐ་སྙད་དུ་གྲུབ་པའི་བྲམ་ཟེ་རིག་བྱེད་ཀྱི་དོན་བྱ་བའི་ཚུལ་བྱེད་པ་ཡིན་པ་དེས་ན་ཐ་སྙད་ལ་མི་སླུ་བའི་ཕྱིར་རིག་བྱེད་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོགས་པ་མཇུག་བསྡུ་བའི་སྒོ་ནས་སྤོང་བ་ནི། དེའི་ཕྱིར་བྲམ་ཟེ་མ་ཡིན་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ནི་མ་ཟད་ཀྱི་བྲམ་ཟེ་ལ་ཡང་ཐ་སྙད་དུ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འགའ་ཞིག་གི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྲམ་ཟེའི་འོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རིག་བྱེད་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡོངས་སུ་མ་བརྟགས་པ་ཚད་མས་མ་ངེས་པའི་རིག་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ངེས་སྦྱོར་སྐྱེས་བུ་དང༌། མཆོད་སྦྱིན་དག་གི་ཆོས་ཡིན་པ་བསལ་ནས། ངེས་སྦྱོར་ངེས་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཡིན་པ་བཀོད་ནས་སུན་འབྱིན་པ་ནི། འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ངེས་སྦྱོར་བྱེད་པ་པོ་ནི་རིག་བྱེད་དོ། །ཡང་རྟག་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་དུ་བྱར་མེད་པ་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཆོས་ཀྱང་རྟག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲུབ་པ་སྒྲུབ་ནའོ། །ཚད་མ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་བྱེད་ནི་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་མངོན་པར་འདོད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ལ་སྐྱེས་བུ་འཇུག་པར་བྱེད་པས་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རང་གི་ལུས་ཉིད་ལ་རིག་བྱེད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པ་གཞན་དང་གཞན་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་ཕྱི་རོལ་ལ་འཇུག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚད་མར་ཁས་བླངས་པ་དོན་མེད་དོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གཞན་དག་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པས་རིག་བྱེད་དོན་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཚད་མར་གཞུང་འཛུགས་པར་བྱེད་པའོ། །དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། ངེས་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་པོའི་ཆོས་ཡིན་ཡང༌། གལ་ཏེ་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པར་དེ་ཙམ་གྱི་རང་བཞིན་དུ་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ། གལ་ཏེ་གྲུབ་ཀྱང་བསྒྲུབ་བྱ་ན། །ཞེས་བྱ་བའི་ཉེས་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། འོན་ཀྱང་ངེས་པར་སྦྱར་བྱ་དང་ཡུལ་ལ་ལྟོས་ན། ངེས་པར་སྦྱོར་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །ངེས་པར་སྦྱར་བྱ་དང་ཡུལ་ལ་ལྟོས་
― DTG183_Page_0478 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། ངེས་པར་སྦྱར་བྱ་དང་བྲལ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འཐད་པ་བརྗོད་པ་ནི་འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདིའི་ཡུལ་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་བྱེད་པ་པོ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་ན། བླ་ལྷག་ཏུ་གྱུར་པར་དེ་གཉིས་ལ་ལྟོས་པ་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་གཉི་ག་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་ལྟོས་དགོས་ཤེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡུལ་མེད་ན་སྐུལ་བྱེད་དུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ངེས་པར་སྦྱར་བྱ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་འདོད་པའི་མཐོ་རིས་འདོད་པ་ཡང༌། གདོན་མི་ཟ་བར་བདག་ཉིད་ངེས་པར་སྦྱར་བྱ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། བསྐུལ་བྱ་མེད་ན་ཡང་བསྐུལ་བ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །དེ་ལྟར་གསུམ་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པའི་མཚན་ཉིད་འབྲེལ་པ་ཡིན་མོད། གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་འདི་ལན་དུ་ཅི་ལྟར་ཆེ་སྙམ་ན། དེ་ལྟ་བུའི་ངེས་པ་སྦྱོར་བ་དེ་ཡང་སྨོས་སོ། །གསུམ་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པས་གཞག་གོ །གལ་ཏེ་འབྲེལ་པ་ཡིན་ན། འོ་ན་གང་ཞིག་གལ་ཏེ་ལྟོས་བྱ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་ཡང་སྐྱེས་བུ་འཇུག །ཅི་ལྟར་འཕེན་ཅེ་ན། རང་གི་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེས་ན་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པས་འཁྲུལ་པ་དང་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དག་ཀྱང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཙམ་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ལས་ཡིན་ན། དེ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། དེ་ལྟ་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཁམས་ཀྱི་དོན་ནི་བྱ་བ་སྟེ། མཆོད་སྦྱིན་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཅན་ནོ། །ངེས་པར་སྦྱོར་བ་ནི་ངེས་པར་སྦྱོར་བཞིན་པའི་སྐྱེས་བུའི་རང་བཞིན་ནོ། །སྒོམ་བྱེད་ནི་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་པོ་སྒྲའི་བྱེད་པའོ། །དེ་དག་གིས་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ནི་རིག་བྱེད་ཀྱི་ས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉིད་ངེས་སྦྱོར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱང་ངེས་སྦྱོར་དུ་རྣམ་པར་གནས་པར་འགྱུར་རོ་
― DTG183_Page_0479 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྟོགས་པའི་དུས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངག་གི་དོན་རྟོགས་པའི་དུས་ནའོ། །མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲེལ་པ་ཅན་གྱི་ཡུལ་གཅིག་མེད་ཀྱང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་འབྲེལ་པ་ནི་ངེས་སྦྱོར་དུ་ཁས་མི་ལེན་གྱི། འོན་ཀྱང་རང་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ངེས་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་པའི་དོན་གཞན་ཁོ་ན་ཞིག་ངེས་སྦྱོར་དུ་སྨྲ་བའོ། །འབྲེལ་པ་ངེས་སྦྱོར་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱེད་ཀྱིས་ཉེ་བར་བཏགས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ་སྙམ་དུ་དོགས་ན། ཁམས་ཀྱི་དོན་ལ་སོགས་པ་ཞེས་སྨོས་སོ། །འོ་ན་ཁམས་ཀྱི་དོན་ལ་སོགས་པ་གནས་པའི་འབྲེལ་པ་ཉིད་དོན་ཡིན་པར་འགྱུར་མོད། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཞེ་ན། རིམ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །སྒྲ་བྱེད་པས་ནི་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་སྐྱེད། སྐྱེས་བུ་བྱེད་པས་ནི་མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ན། རིམ་པ་དང་ལྡན་པ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་གྱུར་པ་སྒྲའི་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་མ་རྟོགས་པའི་འབྲེལ་པ་སྣང་བ་ག་ལ་ཡོད། སྔར་ནི་འབྲེལ་པ་ཅན་གཅིག་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ལ། ད་ལྟར་ནི་འབྲེལ་པ་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་རོ། །གལ་ཏེ་འབྲེལ་པ་ཅན་གཅིག་མེད་ཀྱང་འབྲེལ་པ་མེད་པ་རང་གི་ངོ་བོ་སྣང་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ན་ཅི་ལྟར་འབྲེལ་པ་ངག་གི་དོན་ཡིན་ན་དམིགས་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཞེས་དོགས་པ་ལ། རང་གི་ངོ་བོར་སྣང་བ་ནི་ཡོད་པའི་ཡུལ་ཅན་སྣང་བའི་ཕྱིར་དང་ཞེས་སྨོས་སོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་འོ་ན་འབྲེལ་པ་ཉིད་འབྲེལ་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་དུ་སྣང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དོགས་ན། གཞན་གྱི་ངོ་བོར་ཞེས་སྨོས་ཏེ། འབྲེལ་པ་ཅན་གྱི་ངོ་བོར་སྣང་བ་ནི། འབྲེལ་པ་དེ་སྣང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ག་ལས་ཤེ་ན། གཞན་ནི་གཞན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ལྷག་པར་ཞེན་པར་བྱས་པས་མེད་པའི་ངེས་སྦྱོར་ལ་ལྟོས་ནས། རིག་བྱེད་ཀྱི་མཉན་པ་ནི་དམིགས་པ་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། སྣང་བ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་གཞན་སེལ་བའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་དོ། །དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་གཞུང་འཛུགས་པ་ནི་འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
― DTG183_Page_0480 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའོ། །མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་ཀྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བས་ནི་སྒྲུབ་པའི་རང་བཞིན་མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་དེ་མ་ཡིན་པ་ལས་ལྡོག་པར་སྣང་བ་དང༌། མཆོད་སྦྱིན་བྱེད་པ་པོ་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པ་ལྷག་པར་ཞེན་པ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །དེས་ན་མཉན་པར་བྱ་བའི་གཞན་སེལ་བའི་ཡུལ་ཅན་དང༌། དམིགས་མེད་པ་ཞེས་སྒྲུབ་པོ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་སེལ་བའི་ཡུལ་ཅན་གཞན་ལ་ཡང་གཞན་སེལ་བ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །རྟོགས་པའི་དུས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངག་གི་དོན་རྟོགས་པའི་དུས་ནའོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དོ། །སེལ་བའི་ཡུལ་ཅན་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རྣམ་པ་གཞན་ཡང་བཤད་པ་ནི། སྒྲས་ནི་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྒྲས་ནི་རྟོགས་པར་ནུས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །ཅི་ཞིག་ཅེ་ན་སྔར་མ་རྟོགས་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་རྟེན་དུ་ཉིད་དུའོ། །གཞན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་མི་དམིགས་པའོ། །དེ་ལྟར་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་རྟོགས་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདི་དམིགས་པ་མེད་པར་ཅི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྔོན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་ཞེས་སྨོས་སོ། །གཞན་སེལ་བའི་ཡུལ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱིའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་ཉེ་བར་མཚོན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དངོས་པོ་མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་སྔར་བྱ་བ་དང་ལྡན་པར་མངོན་སུམ་གྱིས་རྟོགས་པ་ནི། དངོས་པོ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་རྟོགས་སོ་ཞེས་ཅི་ལྟར་བརྗོད་ཅེས་དོགས་ན། མངོན་སུམ་ལས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །བྱ་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ནི་མ་ཟད་ཀྱི་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། སྔོན་དང་ཕྱི་མ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །བྱེད་པ་པོ་ནི་འབྲས་བུ་བསམས་ཤིང་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་རྣམས་བསོགས་ནས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལ་བྱེད་པ་པོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ལ། སྔ་མ་དང་ཕྱི་མར་གྱུར་པ་ཆ་ཤས་དང་ལྡན་པའི་བྱ་བ་ཡང་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་རྫོགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ན། མངོན་སུམ་ནི་སྐད་ཅིག་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་བྱ་བ་དང་ལྡན་པར་རྟོགས་སོ་ཞེས་བརྗོད་ཅེ་ན། ཐ་སྙད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །
― DTG183_Page_0481 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐ་སྙད་པའི་མངོན་སུམ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་ལྟོས་ནས་གཅིག་ཏུ་བྱེད་པས་འཇུག་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལ་ལྟོས་ནས་ཀྱང་བྱ་བ་དང་ལྡན་པར་རྟོགས་སོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གལ་ཏེ་གཞན་གྱི་ལུགས་ཀྱིས་བྱེད་པ་དངོས་པོ་ཡིན་པའམ། ཡང་ན་རིགས་པས་ཐ་སྙད་ཉིད་ཡང་རུང་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིའོ། །གང་གིས་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་པས་མེད་པ་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་མཉན་པ་དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དུ་བསྐུལ་བར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བྱེད་པ་པོ་སྦྱར་བར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མི་བྱེད་པ་པོར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དབང་དུ་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་རུང་བ་ཉིད་ནི་དེ་ལ་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། དེ་ཉིད་ཀྱང་ངེས་སྦྱོར་དུ་སྨྲའོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །ལན་ནི་དེ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་འགའ་ཞིག་ལ་རུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡུལ་མེད་པར་ནི་དེ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཡུལ་མེད་པའི་ཕྱིར་རུང་བ་ཉིད་མེད་ཀྱང་མཆོད་སྦྱིན་གྱིས་ཞེས་བརྗོད་པ་ལས་རྟོགས་པར་འགྱུར་པ་ཁོ་ནའོ། །དེས་ན་མཉན་པ་དམིགས་པ་མེད་པར་ཅི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཡུལ་ནི་དབང་པོ་ལས་འདས་ན་ཞེས་སྨོས་ཏེ། ཡུལ་མ་རྟོགས་ན་དེའི་ཁྱད་པར་ཅན་རུང་བ་ཉིད་མི་རྟོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེས་ན་མཉན་ལ་དམིགས་པ་མེད་པ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །ཕྱེད་ཕྱི་མ་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་ནི་རུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། རུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་རང་གི་བྱ་བ་ཅན་ནོ། །མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་རང་གི་བྱ་བ་ཡོད་པ་དེ་ནི་རང་གི་བྱ་བ་ཅན་ནོ། །བྱེད་པ་པོ་བཞིན་དུ་རུང་བ་ཉིད་འདིར་ཡང་སྟེ། ཅི་ལྟར་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེའི་ཡུལ་གྱི་ཁྱད་པར་ཅན་རུང་བ་ཉིད་ཀྱང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་དཔྱོད་ལ་ནི་དཔྱོད་རྣམས་ཏེ། གནས་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །འདི་ནི་བསྟིང་ཆང་ངོ༌།། །།ད་ནི་དཔྱོད་པ་པ་གནའ་མ་རྣམས་ཀྱི་ལུགས་ལ་བརྟེན་ནས། ཡང་སུན་དབྱུང་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ནི། གཞན་དག་བྱ་བ་དག་པ་
― DTG183_Page_0482 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡི། །རང་བཞིན་ངེས་སྦྱོར་བརྗོད་དམ་ཅི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཅིག་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གཞན་གནའ་རབས་དག་གིས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །འདིའི་བཤད་པ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་ངེས་སྦྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་སྦྱིན་སྲེག་གིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བས་ནི་ལིང་ངའི་དོན་དང་རང་གྲུབ་པའི་དོན་དུ་སྐུལ་བ་འཕངས་པས་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་དང༌། རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན། བྱ་བའི་རང་བཞིན་ཡང་རྟོགས་པར་བྱེད་ལ། དེ་ཡང་དག་པ་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་པར་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་བྱ་བ་དག་པའི་རང་བཞིན་ངེས་སྦྱོར་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་ཡང་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེའི་ཁྱད་པར་གང་ཡིན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདི་ལྟར་མཐོ་རིས་འདོད་པས་སྦྱིན་སྲེག་གིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བས་ཁམས་ཀྱི་དོན་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་ཀྱང༌། ལིང་པའི་དོན་དུ་རྟོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་ལིང་ངའི་དོན་ནི་དེ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཁམས་ཀྱི་དོན་དང་མཐོ་རིས་འདོད་པའི་ཁྱད་པར་ཐ་དད་པ་གཉིས་ལ་ལྟོས་པས་དག་པ་ཉིད་ཉམས་པ་མ་ཡིན་མོད། རང་གི་ངོ་བོར་གྱུར་པའི་སྐུལ་བྱེད་ཉིད་ལ་ལྟོས་ནས་གོ་ཅི་སྟེ་མི་ཉམས་ཤེ་ན། འདིར་ནི་ཞེས་སྨོས་སོ། །དོན་གྱི་ཤུགས་ཀྱིས་འོངས་པ་དེ་ནི་རྐྱེན་གྱི་དོན་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པ་ནི་ཡན་གར་བསྐུལ་བའམ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ངེས་སྦྱོར་དུ་བརྗོད་དམ་ཅི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ལྟོས་པར་བྱའོ། །འདིའི་བཤད་པ་ནི་བསྐུལ་བ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལུགས་རྣམས་ལ་ཐ་དད་པ་ཙམ་ཞིག་བསམ་པར་བྱའི་བརྟག་པར་ནི་མི་བྱ་སྟེ། ཐམས་ཅད་སུན་འབྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱ་བ་དང་འབྲེལ་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཞན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཟློག་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བསྐུལ་བ་དང་འབྲེལ་པའི་བྱ་བའོ།། འདིའི་བཤད་པ་ནི་འདི་ནི་ངའི་བྱ་བ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྔ་མའི་བཤད་པ་ནི། འདིར་ནི་འགར་ཡང་བྱ་མེད་པར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདོད་པའི་གོ་རིམས་ནི་འདི་ཡིན་ལ། མདོར་བསྟན་པ་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་ངོར་གོ་རིམས་བསྣོར་བར་བལྟ་བར་བྱའོ། །
― DTG183_Page_0483 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཙོ་ཕྱིར་བྱ་བའི་རང་བཞིན་ནི། །ངེས་སྦྱོར་ཡིན་པར་འདོད་དམ་ཅི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལྔ་པའོ། །འདིའི་བཤད་པ་ནི། བྱ་བ་བསྐུལ་བའི་ཡུལ་ཡིན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ནི་རང་ཉིད་སྐུལ་བྱེད་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱིས་གཙོར་གྱུར་པ་ཡིན་པ་དེས་ན་གཞལ་བྱ་དེ་ཉིད་ལ་ཚད་མ་སྐུལ་བར་བྱེད་མཁན་གྱི་བྱེད་པ་སྐུལ་བྱེད་ཉིད་ཉེ་བར་བཏགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འདིས་ངེས་པར་སྦྱོར་བས་ན་དེ་ཉིད་ངེས་སྦྱོར་ཡིན་ནོ། །དེ་གཙོ་ཡིན་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དྲུག་པའོ། །སྐུལ་བྱེད་དེ་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་པོ་ཡང་ངེས་སྦྱོར་ཡིན་པར་ཞེས་སྦྱར་རོ། །དེ་གཙོ་ཡིན་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་རྟོགས་སླ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མ་བཀྲོལ་ལོ། །བྱ་བ་དང་བསྐུལ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བདུན་པའོ། །འདིའི་འགྲེལ་པ་ནི། བྱ་བ་མེད་པའི་སྐུལ་བ་འམ། །སྐུལ་མེད་བྱ་བ་འགའ་ཡང་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྐུལ་བ་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྐུལ་བར་བྱེད་པ་བྱ་བ་ཆོས་ཅན་གྱི་ཡོན་ཏན་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཆོས་སྐུལ་བྱེད་ལ་ཉེ་བར་བཏགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་འབྲེལ་ན། འདིའི་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱ་བ་ཡང་སྐུལ་བ་མེད་པར་རང་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་དེ་དག་གི་སྦྱོར་བ་སྟེ། ཕན་ཚུན་འབྲེལ་པས་ངེས་སྦྱོར་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ངེས་པ་སྦྱོར་ཚོགས་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བརྒྱད་པའོ། །འདིའི་འགྲེལ་པ་ནི། གཉིས་པ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་གཉིས་ལས་གཞན་གང་ཡིན་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དགུ་པའོ། །ཆ་ཤས་གཉིས་ལ་གནས་པ་ནི་གཉི་ག་སྟེ་ཆ་ཤས་དང་འབྲེལ་པས་ན་གཉིས་ཏེ་ཚོགས་པའོ། །གཉི་ག་འདི་ལ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བས་ཚོགས་པ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་བྱ་བ་དང་བསྐུལ་བ་ནི་གཉི་གར་བརྗོད་དོ། །དེ་གཉིས་ལས་གཞན་བྱ་བ་དང་བསྐུལ་བའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ངེས་
― DTG183_Page_0484 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྦྱོར་གྱི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་འཆད་པ་ནི་གང་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཚངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་མེད་པ་སེམས་པའི་རང་བཞིན་ནི་མན་ངག་ལས་ཞེས་རིག་བྱེད་ལས་རྟོགས་ཏེ། འདི་ཐམས་ཅད་ནི་ཚངས་པའོ་ཞེས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ན་ཁྱབ་པ་ཡིན་ནོ། །གྲུབ་པ་ནི་གནས་པ་སྟེ། རྟག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་པས་ན། རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྐབས་ཀྱིས་ན་གང་ཕྱིར་ངེས་སྦྱོར་དུ་འདོད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་པ་དེས་ན་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དེ་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །བྱ་བ་ཉིད་ནི་རང་གྲུབ་པའི་དོན་དུ་སྐུལ་བ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་སྐུལ་པ་ཉིད་ཀྱང་མེད་དོ། །དེས་ན་གཉི་ག་ལས་གྲོལ་བའི་ངེས་སྦྱོར་དག་གི་དོན་ཡིན་ནོ། །འཁྲུལ་འཁོར་ལ་གནས་སོགས་ཞེས་གང་བཤད་པ་དེ་ལས་དང་པོ་པ་སྟོན་པ་ནི། དེ་བཞིན་འཁྲུལ་འཁོར་ལ་གནས་པའམ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིའི་བཤད་པ་ནི། གང་འགའ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོ་རིས་ལའོ། །དེར་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ཏེ། སྦྱིན་སྲེག་གིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བའི་ངེས་སྦྱོར་ཡོད་ནའོ། །ཡུལ་ནི་འདོད་པའི་ཡུལ་མཐོ་རིས་ཏེ་དེ་ལ་གནས་པའོ། །བདག་འདི་མཆོད་སྦྱིན་པ་དང་ལྡན་པ་ན་ངེས་པར་མཐོ་རིས་ཐོབ་བོ་ཞེས་བསམས་ནས་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡུལ་དང་དེ་ལ་གནས་པ་ལོངས་སྤྱད་པར་བྱ་བ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་པར་བྱེད་པ་དག་གིས་འབྲེལ་པར་ངེས་སྦྱོར་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཅི་དེ་སྤྱད་བྱའི་རང་བཞིན་ནམ་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་པ་འཆད་པར་བྱེད་པ་ནི། འདི་ནི་ང་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞིའོ་ངའི་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་ལྷུར་བྱ་བ་སྟོན་པ་ནི། ང་ཡི་ཞེས་ནི་རྣམ་ཤེས་པ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །མེ་ཏོག་གི་ཕྲེང་བ་དང་ཙན་དན་ལ་སོགས་པ་ལྟར་རུང་བ་ཙམ་གྱིས་ནི་ལོངས་སྤྱད་པར་བྱ་བ་མི་འདོད་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་པ་པོས་ཟིན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་ནི་འབྲེལ་པ་ངེས་སྦྱོར་ཡིན་ལ། འདིར་ནི་དེ་འདྲ་བའི་ལོངས་སྤྱད་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་པས་ཐ་དད་དོ། །ལོངས་སྤྱོད་པར་བྱེད་པ་དེ་ཡང་ལོངས་
― DTG183_Page_0485 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྤྱད་པར་བྱ་བའི་བདག་པོའི་རང་བཞིན་དུ་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། བ་ལང་བཞིན་དུ་བདེ་བའི་བདག་པོ་ནི་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། བདག་པོ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལོངས་སྤྱོད་པར་བྱ་བ་དེ་འང་གལ་ཏེ་ལོངས་སྤྱད་པ་པོའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་ངེས་སྦྱོར་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་རིགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བསམ་པས། གང་གི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྤྱིར་བསྒྲུབ་བྱའི་རང་བཞིན་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་རང་བཞིན་གང་གིས་དེའི་ཞེས་རྟོགས་པ་དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མའོ། །དེའི་བསྒྲུབ་བྱའི་རང་བཞིན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་པ་པོ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་རང་བཞིན་གྱིས་སོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་བྱའི་རང་བཞིན་གྱིས་བདག་ཉིད་ཀྱི་ལོངས་སྤྱད་པར་བྱ་བ་ངེས་སྦྱོར་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་ཅེ་ན། གྲུབ་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ཙམ་གྱིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་ཙམ་གྱིས་སོ། །འོ་ན་ཅི་ལྟར་ལོངས་སྤྱད་པར་བྱ་བ་ངེས་སྦྱོར་ཡིན་ཞེ་ན། ལོངས་སྤྱོད་བསྒྲུབ་བྱ་ཉིད་ཀྱིས་ན། །ཞེས་སྨོས་སོ། །ཡང་ན་ངེས་སྦྱོར་སྐྱེས་བུའམ་བྱ་བ་གསུམ་པ་བཤད་པ་ནི། འདི་ན་ངའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་སོ། །དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་སྐྱེས་བུ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་ངེས་སྦྱོར་ངག་གི་དོན་དུ་རྣམ་པར་བརྟགས་ནས། ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་བརྒྱད་བརྟག་པར་བྱའོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། ངག་གི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དབྱེ་བ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི། ངེས་པར་སྦྱོར་བ་ཚད་མའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདིར་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུན་འབྱིན་པར་རྩོམ་པའོ། །དེ་ལ་དང་པོའི་དགུ་པོ་རྣམས་ལས་ཞེས་བྱ་བ་དག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སུན་འབྱིན་པ་ནི་བྱ་བ་བསྐུལ་བ་དང༌། བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ངེས་སྦྱོར་ནི་ངེས་སྦྱོར་དུ་མངོན་པར་འདོད་པའོ། །ངེས་སྦྱོར་འོན་ཏེ་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བ་ཡང་ངེས་སྦྱོར་ཞེས་བརྗོད་ན། དེའི་ཚེ་སུ་ཡང་འགོག་གོ་ཞེས་བཤད་པ་ན། གང་གི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གལ་
― DTG183_Page_0486 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏེ་ངེས་པར་སྦྱར་བྱ་ལ་སོགས་པ་མ་རྟོགས་ཀྱང༌། བྱ་བ་ཅི་སྟེ་ངེས་སྦྱོར་དུ་མ་རྟོགས་ཤེ་ན། གང་དུ་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་བའོ། །སྐྱེས་བུའི་རྟགས་ནི་ངེས་པར་སྦྱོར་བའི་སྒྲ་ཉེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གྲུབ་དང་འདས་སོགས་པ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རི་རབ་ཡོད་དོ་ཞེས་སམ་དཔལ་ཧར་ཤ་དེ་བ་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །གང་གིས་ངེས་སྦྱོར་དུ་འགྱུར་བ། དེ་ལྟར་གྱུར་པའི་བྱ་བ་ཡང་སྐྱེས་བུ་དང་ལྡན་པར་ཅི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་གཏོགས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྐབས་ཀྱིས་རང་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་སྐུལ་བའི་བྱ་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །བྱ་བ་ཡང་མཆོད་སྦྱིན་ནམ། མཐོ་རིས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་ངེས་སྦྱོར་ངེས་པར་སྦྱར་བར་བྱ་བའི་ཆོས་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་དང་བཅས་པའི་བྱ་བ་ངེས་སྦྱོར་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཅན་འབྲས་བུས་ཆོས་ངེས་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་བཞིན་དུ་ངེས་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་པོ་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱང་ངེས་སྦྱོར་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ་བྱ་བ་ཡིན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་དོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་སྨོས་ཏེ། ངེས་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་པོའི་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་བྱ་བ་སྟེ། བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལ་ལན་གྲུབ་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ངེས་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་པོ་རིག་བྱེད་བཞིན་དུ་དེའི་ཆོས་ཀྱང་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཡིན་པ་དེས་ན་འདི་ཇི་ལྟར་ངེས་སྦྱོར་ཡིན་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །གལ་ཏེ་ངེས་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་པོ་སྒྲའི་ཆོས་ངེས་སྦྱོར་མ་ཡིན་ན། འོ་ན་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བྱ་བ་ཉིད་ངེས་སྦྱོར་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་ཡུལ་སྐུལ་བྱེད་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ན་ཅི་ལྟར་དེའི་ཆོས་དེས་སྦྱོར་ཡིན་ཞེས་དོགས་པ་ན། ཕ་རོལ་པོ་ཉིད་ཀྱིས་སྨྲས་པ་ནི། ཡུལ་ལ་དེ་ནི་ཉེར་བཏགས་པས། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྐུལ་བྱེད་ཀྱི་རང་བཞིན་སྒྲ་ལ་གནས་པའི་ངེས་སྦྱོར་དེ་ནི། ཡུལ་སྦྱར་བ་ལ་ཉེ་བར་བཏགས་པའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ངེས་སྦྱོར་ཉིད་དུ་རབ་
― DTG183_Page_0487 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏུ་བསྙད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། བྱ་བ་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་ལན་དེ་ནི་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བྱ་བ་མ་གྲུབ་པར་ཉེ་བར་བཏགས་ནས་སྐུལ་བྱེད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། འགའ་ཞིག་གྲུབ་ན་མ་གྲུབ་པའི་ཆོས་འདོགས་པ་ཡིན་ནོ་བྱ་བ་ནི་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སྐུལ་བྱེད་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་བཏགས་པ་མི་ནུས་སོ། །དེས་ན་ཇི་ལྟར་ཉེ་བར་བཏགས་ནས་བྱ་བ་ངེས་སྦྱོར་ཡིན་པར་འགྱུར། གལ་ཏེ་ཉེ་བར་བསྟན་ནས་བྱ་བ་དེས་སྦྱོར་མ་ཡིན་ན། འོ་ན་བསྒྲུབ་བྱ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ལས་འགྱུར་རོ་ཞེས་དོགས་པ་བསུ་ནས་སུན་འབྱིན་པ་ནི། གལ་ཏེ་འདི་ཡི་བསྒྲུབ་བྱར་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། །ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་བའོ། །གྲུབ་པ་དང་མ་གྲུབ་པ་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་དག་བྱ་བ་གཅིག་ཉིད་ལའོ། །རྣམ་པ་གཞན་གྱི་སྒོ་ནས་ཀྱང་རྟོགས་པ་སྐུལ་བྱེད་ཡིན་པ་སུན་དབྱུང་བའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་བསྒྲུབ་བྱའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་བའིའོ། །ངེས་སྦྱོར་གྱི་ངེས་སྦྱོར་ཉིད་ནི་དེ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྦྱོར་ཏེ། རྟོགས་པའི་ངེས་སྦྱོར་ཉིད་ཀྱང་དེ་མ་ཐག་ཏུ་སུན་དབྱུང་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེའི་ཕྱིར་བྱ་བ་དག་པ་ནི་ངེས་སྦྱོར་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་བྱ་བ་དག་པའི་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བསམས་པས། གཞན་ཇི་ལྟར་སྤོང་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། འདི་ལ་བཤད་པ་ཕྱོགས་གཅིག་བསལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ན། གང་གིས་གཞན་དག་ཀྱང་བསལ་བ་གྲུབ་པར་འགྱུར་བ། དེ་འདྲ་བའི་ཚིག་གཞན་ཀྱང་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་དང་པོའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་བྱ་བ་དག་པའི་ཕྱོགས་སེལ་བ་ནི་གསལ་བ་ཁོ་ནའོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་པས་ནི། སྐུལ་བ་དག་པ་དང་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་པའི་སྐུལ་བ་དང༌། སྐུལ་བ་དང་འབྲེལ་པའི་བྱ་བ་དང༌། འབྲེལ་བ་དང་ཚོགས་པའི་ཕྱོགས་རྣམས་སྤངས་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་བྱ་བ་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་མ་རྟོགས་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་གཞན་དག་ཏུ་ཡང་འདི་སྐད་བརྗོད་པ་ནུས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་དག་ཏུ་ནི་སོ་སོ་རང་རང་སུན་འབྱིན་པར་འགྱུར་བས་སྐྱོན་མེད་དོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་
― DTG183_Page_0488 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཞི་པས་ནི། གཉིས་གའི་རང་བཞིན་ལས་ངེས་པར་གྲོལ་བར་སྨྲ་བ་དགུ་བ་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་ཕྱོགས་འདི་ལ་ཆོས་ངེས་པར་སྦྱོར་བས། ཆོས་ཅན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མཆོད་སྦྱིན་ནམ་མཐོ་རིས་ངེས་སྦྱོར་དུ་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་ཚངས་པའི་རང་བཞིན་ཇི་ལྟར་ངེས་སྦྱོར་ཡིན་ཞེས་རྩོད་པ་འདི་ལ། རྐང་པ་བཀྲུས་མ་ཐག་ཏུ་བའི་ལན་ཚངས་པ་དེ་ཉིད་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དོགས་པར་བྱས་ནས། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལྷག་མས་སུན་འབྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཚངས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྨྲས་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་སྐད་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་མངོན་པར་འདོད་པའི་ངེས་སྦྱོར་ནི་ངེས་པར་སྦྱར་བྱའི་ཆོས་མ་ཡིན་ནམ་འདི་ལྟར་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ངེས་པར་སྦྱོར་བ་པོ་བརྗོད་ཀྱི་བདག་པོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། བདེན་ཏེ། གལ་ཏེ་འདི་གྲགས་པ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་བྱ་བ་བྱེད་པ་པོ་ལ་མི་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་ན། ངེས་པར་སྦྱོར་བ་པོའི་བྱེད་པ་ཡང་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་འཇིག་རྟེན་འདོད་པ་ཉིད་དོ། །དེས་ན་གཏན་མི་ལྡན་པ་རྣམ་པར་བཅད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞིས་ནི་ལྔ་པ་དང་དྲུག་པ་དག་བསལ་བ་སྟེ། དེ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང་པོས་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལྔ་པའི་ཚུལ་རྗེས་སུ་བརྗོད་པའོ། །གཉིས་པའི་ཕྱེད་ཀྱིས་ནི་སུན་འབྱིན་པའོ། །བཤད་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །འདིས་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དྲུག་པ་ཡང་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། སྐུལ་བྱེད་བྱེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་དོགས་པ་དང་ལན་ནི་རྟོགས་པར་སླའོ། །གལ་ཏེ་དངོས་སུ་རྟོགས་པ་མེད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ངའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡོད་པས་ན། དེ་ཉིད་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐུལ་བ་ཉིད་ངེས་སྦྱོར་ཡིན་ནོ་ཞེས་དོགས་པ་བསུ་ནས། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཞན་གྱིས་ལན་བཏབ་པ་ནི་རྟོགས་པར་སླའོ། །གཉིས་ཀྱི་དང་པོ་བཞི་པ་ཡིས། །དགུ་པ་དེ་ནས་བཞི་རྣམས་ཀྱིས། །ལྔ་པ་དང་ནི་དྲུག་པ་བསལ། །གཞན་པ་དག་ནི་གསུམ་པས་བཟློག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུ་བའོ། །འཁྲུལ་འཁོར་ལ་གནས་སོགས་མི་
― DTG183_Page_0489 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་སུན་འབྱིན་བསྟན་པའི་དོན་དུ། ངེས་སྦྱོར་རྟོགས་པ་ཉིད་ཡིན་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་ཀྱང༌། ཚད་མའི་རང་བཞིན་བསམ་པ་འཕངས་པའི་ཕྱིར་ན། ཐ་མའི་རྣམ་པ་རྟོག་པ་བརྒྱད་པོ་སུན་འབྱིན་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། གལ་ཏེ་ངེས་སྦྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེས་བུའི་དོན་ལ་མཁོ་བའི་ངེས་སྦྱོར་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་ཚད་མའམ་གཞལ་བྱ་གཅིག་གི་ཁོངས་སུ་འདུ་དགོས་སོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་ངེས་སྦྱོར་དག་གི་དོན་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་དམ་བཅས་པ་ཙམ་གྱིས་ངེས་སྦྱོར་གྱི་ཚད་མའི་སྐྱབས་བཙལ་དོགས་ན། དེ་ལ་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་ནུས་པ་མེད་དེ་མཆོད་སྦྱིན་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མ་འོངས་པའི་དོན་སྟོན་པ་ཙམ་དུ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོའི་རང་བཞིན་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྣང་ན་ནི་ད་ལྟར་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བས་མི་འཇུག་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཅི་ཞིག་ཡིན་པར་འགྱུར་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེས་ན་ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཞལ་བྱ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སུན་འབྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ངེས་སྦྱོར་ཚད་མར་གྱུར་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཚད་མ་ལ་ཡང་ཚད་མ་གཞན་གྱིས་རྟོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ངེས་སྦྱོར་ཚད་མའི་རང་བཞིན་ཉིད། །ཅེས་སྨོས་སོ། །ངེས་པར་སྦྱོར་བྷ་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་ཡུལ་གྱིས་འཛིན་བྱེད་དུ་ནི་རྟོགས་པ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཡང་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྟོགས་པ་འཕངས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་བྱེད་པ་ཡུལ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ཤུགས་ཀྱིས་འཕངས་པ་ཡིན་ནོ། །དབང་པོ་བཞིན་དུ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་བློ་སྐྱེས་པ་ལས་ཚད་མ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ་སྟེ། དབང་པོ་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་པ་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་ཚད་མའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཀག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཉི་གའི་རང་བཞིན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་རྩོལ་བ་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པར་བཀག་པ་གྲུབ་པོ། །སྐྱེས་བུ་དང་དོན་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བའི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་གཉི་ག་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མི་སྲིད་དོ། །དེས་ན་དེ་ལྟར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་
― DTG183_Page_0490 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདིས་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཞི་ཀ་ཡང་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་བསལ་བ་ནི་སྒྲའི་བྱེད་པ་ལས་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་ཞེས་འཇུག་པའི་རིམ་པ་ཡིན་ཡང༌། ངེས་སྦྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་ངེས་པར་སྦྱར་བྱའི་ཆོས་ཉིད་རབ་ཏུ་གྲགས་སོ། །སྲིད་པ་ཙམ་གྱི་ནི་ངེས་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེའི་དབང་གིས་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་པར་སྟོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྗེས་སུ་བརྗོད་པའི་ངག་གི་ནང་དུ་འདུས་པ་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པའི་སྒྲ་དང༌། སྐྱེས་བུ་ནི་བྱེད་པ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཟློས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ངག་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྗོད་བྱེད་གཞན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ངེས་པར་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིའི་ནི་ཚིག་གཞན་ཉིད་དོ། །དེའི་ཚེ་བསྒོམ་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྐྱོན་ཉིད་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་སྒྲའི་བྱེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ནི། ངག་གི་བྱེད་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་གཞན་དག་གང་ལ་སྒྲའི་བྱེད་པར་འདོད་ཅེ་ན། གཞན་གྱིས་བརྗོད་པ་ཉིད་འདྲི་བར་བྱེད་པ་ནི་ངག་གི་བྱེད་པའི་ཕྱོགས་ལ་ནི། སྒྲ་ཡི་སྒོམ་པར་དེར་འགྱུར་ཏེ། །སྒྲ་ཡི་བདག་ཉིད་བྱེད་པར་བརྗོད། །ལིང་ང་ལ་སོགས་གཞན་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་པའི་སྒྲའི་བདག་ནི་རང་བཞིན་ཏེ། དེའི་སྒོམ་པ་ནི་བསྐུལ་བའི་རང་བཞིན་ཏེ་དེ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆོས་ཤིག་མཆོད་སྦྱིན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྟག་ཏུ་རྟོགས་བཞིན་པ་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་ཙམ་ལ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང༌། ཀུན་དོན་བཤད་པ་ཐམས་ཅད་ལ། །ཡོད་པ་འདི་ནི་གཞན་ཡིན་ནོ། །ཞེས་འདྲི་བར་འགྱུར་རོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་ལོཊ་དང་ཀྲྀཏ་ཀྱི་རྐྱེན་ལ་སོགས་པའོ། །སྒྲའི་བྱེད་པ་ཡོངས་སྦྱོར་དུ་ཁས་ལེན་ན་ནི་དེའི་ཕྱོགས་ལ་འགྱུར་བའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །ཉེས་པ་གཞན་ཡང་བརྗོད་པ་ན། །དེ་ནི་སྒྲ་ཉིད་ལ་འགྱུར་པས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ནིའི་སྒྲ་ནི་དང་གི་དོན་ནམ་ཁྱད་པར་གྱི་དོན་ཏོ། །འདིར་ཁྱད་པར་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ངེས་སྦྱོར་ནི་བདག་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་འདོད་དོ། །གང་གི་ཚེ་
― DTG183_Page_0491 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྒྲའི་བྱེད་པ་ངག་གི་དོན་དུ་གྱུར་པ་ན། ངེས་སྦྱོར་དུ་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་དེས་བདག་ཉིད་གྲུབ་པའི་དོན་དུ་སྐྱེས་བུ་གཞག་པར་བྱ་དགོས་ན། སྒྲའི་བྱེད་པ་དེ་ནི་སྒྲའི་ཉིད་ལས་གྲུབ་པས་ན་སྐྱེས་བུ་འཇུག་པར་བྱེད་པར་མི་འཐད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཞན་གྱི་དོགས་པ་བསུ་བ་ནི། །གལ་ཏེ་སྒྲ་ཡིས་མ་བསྐུལ་བར། །རང་གི་བྱ་བ་ལ་འཇུག་ན། །ཞེས་བྱ་བའོ། །མཆོད་སྦྱིན་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་བྱ་བའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་སྐྱེས་བུ་བསྐུལ་བ་ནི་མ་ཡིན་ལ། དེར་འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྦྱར་རོ། །འོ་ན་གང་དུ་འཇུག་ཅེ་ན། །རང་གི་བྱ་བ་ལ་འཇུག་ན། །ཞེས་སོ། །སྐྱེས་བུ་རང་གི་བྱ་བ་ལ་འཇུག་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་ཏེ། རང་གི་བྱ་བ་དེ་ལ་ཡང་སྒྲས་བསྐུལ་བའམ་མ་ཡིན་ན། མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ལ་འདི་ནི་ཅི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཕྱེད་དང་པོ་ལྷག་མའི་ཕྱོགས་ལ་ནི་ཕྱེད་ཕྱི་མའོ། །དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཚེ། དེའི་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཉིད་ཀྱིས་ནི་གཉི་གའི་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །གཉི་གའི་བྱ་བ་དང་བྲལ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་དོགས་པ་མི་བྱ་སྟེ། དེ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་ངེས་སྦྱོར་གྱི་དོན་ཐོབ་པས་ནི། འཇུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བརྒྱད་ཀ་བསལ་ནས་བརྗོད་མ་ཐག་པའི་དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་འཁྲུལ་འཁོར་ལ་གནས་པ་ལ་སོགས་པ་ལྷག་མ་གསུམ་ལ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོགས་པ་ཐུགས་ལ་བཞག་ནས་དེའི་དོན་དུ་འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འོ་ན་མཉན་པར་དམིགས་པ་མེད་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། འབྲེལ་བྱེད་ཅེས་གསུངས། ཅིའི་ཕྱིར་འབྲེལ་པ་མེད་ཅེ་ན། སྤྱད་བྱའི་བདག་ཅེས་གསུངས་སོ། །དེའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངག་གི་དོན་རྟོགས་པའི་དུས་ནའོ། །ལོངས་སྤྱོད་པར་བྱ་བའི་བདག་ཉིད་མཐོ་རིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་དེ་ལ་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྤྱད་བྱའི་བདག་ཉིད་མི་སྲིད་པ་ཉིད་ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། རྟོགས་པའི་དུས་ན་ཞེས་གསུངས་ཏེ་ངག་གི་
― DTG183_Page_0492 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དོན་རྟོགས་པའི་དུས་ནའོ། །ཐམས་ཅད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྤྱད་པ་ལ་སོགས་པ་དག་གོ །དེ་ཉིད་དེའི་རང་བཞིན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་གནས་པའོ། །དེའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོ་རིས་ལ་སོགས་པའིའོ། །ལན་དུ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་གནས་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་མཐོ་རིས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་པས་ན་བསྒྲུབ་བྱ་ཉིད་ཉམས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བསྒོམ་པ་དག་གི་དོན་ཡིན་པ་རྣམ་པར་དཔྱོད་པར་ལིང་ང་ལ་སོགས་གཞན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་མཆོད་སྦྱིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ལས་མཆོད་སྦྱིན་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་དོན་གཞན་ཁོ་ནའོ་ཞེས་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ནི་སྒྲའི་བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་བྱེད་པའི་བདག་ཉིད་མཆོད་སྦྱིན་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་སྐྱེས་བུའི་སྒོམ་པར་རྟོགས་པ་གཞན་ཁོ་ན་སྟེ། མཆོད་སྦྱིན་གྱིས་ཤིག་འཚེ་བ་མ་བྱེད་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་ཡུལ་ངེས་པ་ཅན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ནི་དོན་ཀུན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བརྗོད་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྒྲུབ་པ་དང་དག་ག་པའི་རང་བཞིན་བརྗོད་པ་དག་ལའོ། །དེ་ལ་སྒྲའི་སྒོམ་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནས་སྒོམ་པ་ཡིན་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་སྒྲའི་སྒོམ་པ་བསྟན་པའོ། །སྐྱེས་བུའི་ཞེས་བྱ་བ་ནས་འབྲས་བུའི་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དོན་གྱི་སྒོམ་པ་བསྟན་ཏོ། །ཁམས་ཀྱི་དོན་ནི་མཆོད་སྦྱིན་ནོ། །འབྲས་བུ་ནི་མཐོ་རིས་སོ། །སྤྱིར་མི་འཐད་པ་ཉིད་དུ་དམ་བཅས་ནས། རེ་ཞིག་སྒྲའི་སྒོམ་པ་སུན་དབྱུང་བ་བརྗོད་པ་ནི། སྒྲའི་བྱེད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྒྲའི་སྒོམ་པ་ངག་གི་དོན་དུ་ཁས་ལེན་ན་ནི། བརྗོད་བྱར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་སྒྲ་རྗོད་བྱེད་དུ་ཁས་བླང་བར་འགྱུར་ལ། བྱ་བ་ཁས་བླངས་ན་ཡང་སྒྲ་བྱེད་པ་པོར་འགྱུར་རོ། །རྗོད་བྱེད་དང༌། བྱེད་པ་པོ་དག་ཀྱང་ཕན་ཚུན་མཐུན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་འཐད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ལ་ལྟོས་ཏེ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྒྲའི་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་ཏེའོ། །ཅི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིའོ། །བྱེད་པ་པོ་ཉིད་ཀྱིས་འབྲས་བུར་འགྱུར་བ་ནི་རེ་ཞིག་སྤང་བར་དཀའ་བའོ། །བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱང་དངོས་སུ་མ་ཡིན་མོད་རྟོགས་
― DTG183_Page_0493 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་བྱ་བ་ཙམ་དུ་ནི་མི་འཐད་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱེད་པའོ། །དོན་འདི་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བདག་ནི་སྒྲ་འདིས་འདི་ལས་ངེས་པར་སྦྱོར་རོ་སྙམ་དུ་རྟོགས་པས་ན། བརྗོད་བྱ་ཉིད་མ་ཡིན་ཡང་ངའི་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་ནི་འདིའི་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ན་སྒྲའི་བྱེད་པ་ནི་རྟོགས་པ་ཁོ་ནའོ། །གལ་ཏེ་སྒྲས་བདག་ཉིད་ངེས་པར་སྦྱོར་བར་རྟོགས་ན་དེའི་ཚེ་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་ཉིད་དག་གི་དོན་དུ་ཐལ་གྱི། སྒོམ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དོགས་ན། ངེས་པར་སྦྱོར་བའང་ཞེས་སྨོས་ཏེ་སྒོམ་པ་ཉིད་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཕྱེད་ཕྱི་མ་ཙམ་ཞིག་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་ནི། སྒྲའི་སྒོམ་པ་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུན་འབྱིན་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་སྒྲའི་བྱེད་པ་སྒྲ་ལས་རྟོགས་པ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མའོ། །སྒྲའི་བྱེད་པ་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྐྱེས་བུའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་བརྡ་མ་བཟུང་བས་ཅི་ལྟར་མི་རྟོགས་ཏེ། སྒྲའི་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བར་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ངེས་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་སྒྲ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་རང་གི་ངོ་བོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ཉིད་ཚོགས་པ་ཡིན་ན་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དོགས་པའོ། །ལོང་བའི་ཚིག་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འདི་ལྟར་འབྲས་བུ་གང་ལ་ཚོགས་པ་སྐྱབས་ཡིན་ཏེ། སྐུལ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་འོན་ཏེ་བརྡའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་དོན་རྟོགས་པས་ན། དེ་ལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་ཕྱོགས་དང་པོ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་གཉིས་པ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་བ་ན། སྒྲའི་བྱེད་པ་བདག་ཉིད་སྐྱེས་བུའི་སྒོམ་པ་ནི་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བརྡ་དང་ལྷན་ཅིག་པ་ཡིན་ཡང་སྒྲས་སྐྱེས་བུ་ནན་གྱིས་འཇུག་པར་མི་བྱེད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དོན་རྟོགས་ནས་རང་ཉིད་འདོད་པའི་དབང་གིས་འཇུག་པའམ། མི་འཇུག་པ་ཡང་རག་གོ །འོ་ན་བརྡ་འཛིན་པའི་ཚོགས་པ་གང་དུ་དོགས་
― DTG183_Page_0494 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤེ་ན། བརྡ་འཛིན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དོན་ནི་སྐུལ་བ་དང༌། གསོལ་བ་འདེབས་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་སྐྱེས་བུ་འཇུག་ཅེ་ན། དོན་རྟོགས་པའི་སྐྱེས་བུ་ནི་ཞེས་སྨོས་སོ། །ཕྱེད་སྔ་མ་འབྲེལ་བ་ནི། འདི་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྐུལ་པ་དང༌། གསོལ་བ་འདེབས་པ་དག་ཁོ་ནར་རྟོགས་པར་འགྱུར་གྱི། སྒོམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ངེས་སྦྱོར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བརྡ་འཛིན་པའི་ཚོགས་པའི་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ངེས་པར་སྦྱོར་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་རྟོགས་པར་འདོད་པས་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་སྐུལ་བ་དང་གསོལ་བ་འདེབས་པ་རྟོགས་པར་ཁས་བླང་དགོས་སོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་རང་གི་འདོད་པ་ཁོ་ནས་སྐྱེས་བུ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སྒྲ་ནི་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འཕངས་པ་ཡིན་ནོ། །ངེས་པར་སྦྱོར་བ་ཉིད་རྟོགས་པ་འདི་ནི་དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། ངེས་པར་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ངེས་པར་སྦྱོར་བ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་ལ། སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ལས་ལྟོས་ན་ནི་འཆད་པར་བྱེད་པའོ། །རྟོགས་པར་བྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན། རྣམ་པར་རྟོགས་པས་བརྟགས་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་སྦྱར་བྱའིའོ། །ངེས་པར་སྦྱར་བ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲའི་བྱེད་པའི་ངེས་སྦྱོར་རོ། །ངེས་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་པོའི་རྟོགས་པ་དམིགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་མོད། ངེས་པར་སྦྱར་བར་བྱ་བའི་རྟོགས་པ་གོ་ཇི་ལྟར་དམིགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཅི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་སྦྱོར་ཉིད་ལའོ། །སྦྱར་བར་བྱ་བ་དེ་བཞིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་པའི་རྟོགས་པ་ཅན་ཉིད་དུའོ། །སྒྲ་ནི་བློ་དོན་རྗོད་བྱེད་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣང་བ་ལ་ལྟོས་ནས། བློའི་རྣམ་པ་ཡུལ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་པར་ཞེན་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་དོན་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན། ཡུལ་མེད་པ་ཁོ་ནའོ། །ཅི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བཤད་པའོ། །
― DTG183_Page_0495 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རབ་ཏུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པའི་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བྱེད་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ནི་རྟོགས་པར་བྱ་བས་གནོད་པས་དམིགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་ལྟར་དེ་གནོད་ཅེ་ན། རང་གི་བྱ་བས་སྟོང་པར་བདག་ཉིད་རྟོགས་པར་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བྱའི་རྟོགས་པ་ཡང་གནོད་དོ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །གང་གིས་གནོད་ཅེ་ན། དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྦྱར་བར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ཅི་ལྟར་དེས་གནོད་ཅེ་ན། བདག་ཉིད་རང་བྱ་བ་དང་མི་ལྡན་པར་རྟོགས་པས་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེས་ན་བྱེད་པར་རྟོགས་པ་ནི་ཡུལ་མེད་པ་ཁོ་ནའོ། །འདིར་གཞན་གྱིས་དེའི་རྟོགས་པ་དེ་ནི་སྒྲ་ལས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་གྱིས་བྱེད་པ་མ་རྟོགས་ཙམ་གྱིས་ནི་གནོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་ཉིད་ལས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་སུམ་གྱིས་མ་རྟོགས་པའི་མེ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཀྱང་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལན་དུ་དེ་ནི་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་བཞིན་དུ་སྒྲ་ལས་ཀྱང༌། དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་སྣང་བ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཉེས་པར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། འོན་ཀྱང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལྟར་སྒྲ་དེ་ཡང་བློའི་དོན་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བདག་གི་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཞན་གསལ་བའི་རྣམ་པ་ཉེ་བར་སྟོན་པའོ། །རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་གསལ་བ་ལ་ལྟོས་ནས་ཕྱོགས་གཞན་བཤད་པ་ནི། ཡང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདིའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་སྦྱོར་བྱེད་ཀྱིའོ། །བདག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་སྦྱར་བྱས་སོ། །བསྒོམ་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཀྱང་རྣམ་འགྲེལ་དང་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ། །གང་ལ་སྨྲ་བ་པོ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་པའི་ལུང་ལ་སོགས་པ་ལའོ། །གང་ལ་དེ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་བྱེད་ལའོ། །འདི་ནི་གྲགས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་སྦྱར་བ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི། རྣམ་པར་དབྱེ་བ་འདི་མེད་དོ་ཞེས་བཤད་པ་ནི་ཡང་ན་ཞེས་སྨོས་སོ། །བརྗོད་པ་ནི་རྗོད་བྱེད་དེ་སྨྲ་བར་བྱེད་པའོ། །བརྡ་ལ་ལྟོས་ནས་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དོན་དམ་པར་བྱེད་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ངག་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ནི་རིག་
― DTG183_Page_0496 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱེད་ཀྱི་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་རིག་བྱེད་ལ་ཡང་བྱེད་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མ་ལ་ལྟོས་གཞོན་ནུ་འབྱུང་བ་ཅན་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཁྱབ་པ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། རིགས་གང་གང་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་ཚུལ་ཞེས་གསུངས་སོ། །བརྗོད་དཀའ་བ་དང་མཉན་དཀའ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། དུག་སེལ་བར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་རམ། དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་དོན་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་རིགས་མི་གཅིག་པར་བརྟག་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ལྟོས་ནས་བཤད་པ་ནི་ཡང་ན་དེ་དང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རིག་བྱེད་དང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཚིག་སོ་སོར་ངེས་པའི་ཚད་མ་མེད་པས་ན། རིག་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་འབའ་ཞིག་ཚད་མར་ཁས་མི་བླང་ངོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །སྐྱེས་བུས་བྱས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིས་དོགས་པའོ། །ཁྱབ་འཇུག་གི་ལུང་ལ་སོགས་པ་ནི་སྐྱེས་བུས་བྱས་པར་གྲགས་པས་ན། དེ་ནི་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ལ་གནོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྐྱེས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པའོ། །རིག་བྱེད་ལ་ཡང་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ན་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་བྱ་སྟེ། འདས་ནས་ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་དུ་ལོན་ནས་དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་མ་དམིགས་ཀྱང་བྱེད་པ་པོ་དགག་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་བྱེད་པ་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཐེ་ཚོམ་ཟའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་དེ་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱི་གནོད་བྱེད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཚད་མ་ག་ལས་ཡིན་ཏེ། ཚད་མ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྩོད་པ་འདི་ནི་ལེའུ་དང་པོར་སྤྲོས་པ་ཡིན་ལ། འདིར་ནི་སྐབས་ཀྱིས་ཅུང་ཟད་བརྗོད་པར་ཟད་དོ། །ཕྱོགས་གཞན་བརྗོད་པ་ནི་ཡང་ན་ཞེས་བྱ་པའོ། །ཚིག་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་བྱེད་པ་པོ་ཡོད་པར་གྲགས་པའོ། །གང་གིས་འདི་ལྟར་བརྗོད་པ་རང་གིས་མ་བྱས་པར་བདག་གིས་བྱས་སོ་སྙམ་པར་འཁྲུལ་པ་མཐོང་བ་ཡོད་དམ་སྙམ་དུ་དོགས་ན། འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རློམ་པར་འགྱུར་བ་འགའ་ཞིག་གི །
― DTG183_Page_0497 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རློམ་པའི་རྣམ་པ་སྨྲས་པ་ནི་ང་ཡིས་བྱས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རློམ་པར་འགྱུར་ཞེས་དོགས་ན་གཏན་ཚིགས་བརྗོད་པ་ནི་དྲན་པ་ཉམས་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིས་སྔར་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་གཞུང་ཉིད་ལ་དྲན་པ་ཉམས་པས་དེ་ལྟར་རློམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་བསམས་པའོ། །དེ་ལྟར་རིག་བྱེད་དུ་མི་འདོད་ལུང་ཡང་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པར་བསྟན་ནས། གཞོན་ནུ་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི། སྙན་དངགས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུས་བྱས་པར་ངེས་པ་མེད་ནའོ། །འདིར་སྐབས་ཀྱི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། རིག་བྱེད་ལས་གཞན་པའི་ལུང་བྱེད་པ་པོ་སྒྲུབ་ན་བྱེད་པ་པོའི་ཚིག་ཉི་ཚེ་བ་ཡིན་པར་བརྟག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རང་གིས་བྱ་བར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དེ་ལ་ཡང་འདིར་ནི་སྔར་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི། འདི་ལུང་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་འདི་ལ་ངེས་པ་ག་ལ་ཡོད། དེས་ན་བྱེད་པ་པོའི་ཚིག་ཀྱང་ཅི་བདེན་པ་ཡིན་ནམ། ཡང་ན་ཅི་གནའ་ཉིད་དུ་གནས་པའི་ལུང་ལ་སྤྱོད་པའི་རང་བཞིན་ཅན་རྨོངས་པས་རང་གིས་བྱས་པར་བརྗོད་ཅེས་འདིར་ཡང་ངེས་པ་མེད་དོ། །དེས་ན་ཐམས་ཅད་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་གྱིས་དེ་ལྟར་ཡིན་ན་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། ཐམས་ཅད་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ཡིན་ནའོ། །ལུང་འདི་ནི་ཁྱབ་འཇུག་གིས་བྱས་སོ་ཞེས་བྱེད་པ་པོ་བརྗོད་པ་དོགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་བ་དེས་ན་བྱེད་པ་པོ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་མི་བརྗོད་པར་འགྱུར་ན། བརྗོད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཁྱབ་འཇུག་ལ་སོགས་པའི་ལུང་དེ་ལ་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་དོན་མེད་དེ། བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་བྲལ་བ་བརྫུན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སུན་འབྱིན་པ་ནི་རིག་བྱེད་ལའང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དོན་མེད་པ་ཉིད་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རི་བོ་རིག་ལ་ནི་རིག་གི་རིག་བྱེད་བྱས་ལ། སྔ་མ་བྱའི་རིག་བྱེད་ནི་རི་བོ་སཱ་ལ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འོན་ཏེ་དེར་ནི་དོན་གཞན་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་གཉི་ག་ལ་ཡང་མཚུངས་པར་འགྱུར་ཏེ། འདྲི་ཡང་ཁྱབ་འཇུག་གིས་
― DTG183_Page_0498 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དོན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཚིག་ཐ་མ་འགྲེལ་པ་ནི་དོན་མེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དོན་གཞན་དུ་རྟོགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལན་བཏབ་ཟིན་མོད་ཀྱི་ལྷག་པ་བརྗོད་པའི་དོན་དུ་རྗེས་སུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་བརྗོད་པ་ནི་བདེན་པའི་དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རིག་བྱེད་དེར་ལྷ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་གཙུབ་ཤིང་ལ་སོགས་པ་བདེན་པའི་དོན་དུ་རྟོགས་པ་ནི་འཆད་པར་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུས་བྱ་བ་ཁོ་ནའོ། །དང་པོར་མི་བདེན་པར་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་ལྷ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ནི་རིག་བྱེད་ལས་ཡིན་ན་དེས་ན་རིག་བྱེད་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །རྣམ་འགྲེལ་གྱི་དོན་བཤད་པ་ནི་ལྷ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རིག་བྱེད་ཀྱི་དོན་ལྷའི་ཁྱད་པར་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་སྤངས་ནས་དགང་གཟར་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་གང་སྐྱེས་བུས་བྱས་པའི་དོན་དེ་ལ་སྒྲ་ནི་དོན་གྱི་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །བཤད་ཟིན་པའི་དོན་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི། འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་བློ་ནི་སྐྱེས་བུའི་བློ་ཚད་མར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུས་བརྟགས་པའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ཡང་དེ་དོན་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོ་ཡང་རིག་བྱེད་ཀྱི་དོན་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རིག་བྱེད་དོན་མེད་མིན་ཏེ་བརྫུན་པའི་དོན་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་དེའི་ཚེ་ཉིད་ཅི་ལྟར་སྣང་བ་འདི་ཉིད་དོན་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་བདག་ཅག་ལ་མི་སྣང་བ་ཡིན་ཡང་གཞན་ཁོ་ན་ཞིག་ཡིན་ཞེས་གཞན་དུ་ཡང་ཐེ་ཚོམ་ཟའོ། །དེས་ན་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བས་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་ཀྱང་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཇི་ལྟར་ཐེ་ཚོམ་མ་ཟ་ཞེ་ན། རིག་བྱེད་ཀྱི་དོན་གྱི་ཞེས་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་གང་དུ་དང་པོ་པ་མི་སྲིད་པ་དེར་ཐེ་ཚོམ་དུ་འགྱུར་མོད་གང་དུ་དོན་དང་པོར་སྲིད་པ་དེར་གོ་ཅི་ལྟར་ཐེ་ཚོམ་ཟ་ཞེ་ན། ཕྱུགས་འདོད་པས་ཞེས་གསུངས་སོ། །རེས་འགའ་ཙི་ཏྲའི་མཆོད་སྦྱིན་བྱས་ཀྱང་ཕྱུགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་དོགས་པ་ནི་དེར་ལས་ཉམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་
― DTG183_Page_0499 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་ནོ། །དེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཙི་ཏྲས་མཆོད་སྦྱིན་བྱས་པར་རོ། །མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མ་འགོག་པའོ། །ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་འདིར་ལས་ཉམས་པས་མ་གྲུབ་པའམ། འོན་ཏེ་ཙི་ཏྲའི་མཆོད་སྦྱིན་ལ་ནུས་པ་མེད་པས་ཡིན་ཞེས་འདི་ལ་ཚད་མ་མེད་དོ། །རེས་འགའ་ནུས་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེའི་ཚེ་ཅི་ལས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་སྦྱིན་པ་ལས་སམ། འོན་ཏེ་ཙི་ཏྲའི་མཆོད་སྦྱིན་གྱིས་ནུས་པ་ཡིན་ཞེས་རྟོགས་པར་དཀའ་བའོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །འོན་ཏེ་དེར་ནི་དོན་གཞན་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། ཙི་ཏྲའི་མཆོད་སྦྱིན་ནུས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན་དོན་གཞན་རྟོགས་པ་ནི་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་དོན་གཞན་རྟོགས་པ་སྐྱེས་བུས་བྱས་པར་འགྱུར་མོད། །སྦྱིན་སྲེག་གིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་རྟོགས་པ་གོ་དེ་ལྟར་ཅི་སྟེ་འགྱུར་ཞེ་ན། རིག་བྱེད་ལས་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྦྱིན་སྲེག་གིས་ཤིག་ཅེས་ཟེར་བའི་རིག་བྱེད་ལས་བདག་ཉིད་ངེས་པར་སྦྱར་རོ་སྙམ་པའི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ནི་བརྡའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་སྦྱིན་སྲེག་གིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཟེར་བའི་རིག་བྱེད་དུ་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ནི་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་རྟོགས་པ་འདི་ནི་དམིགས་པ་མེད་པ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་དུ་དགོས་པའོ། །དེ་ལྟར་དངོས་པོའི་ཉེས་པ་ཡང་བསྟན་ནས་སྒྲའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཉེས་པ་ཡང་སྟོན་པ་ནི། ངེས་པར་སྦྱོར་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ངེས་འབྱོར་ངག་གི་དོན་ཡིན་པ་ལ་ཡང་ཉེས་པ་འདི་འདི་མཚུངས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ངེས་པར་སྦྱོར་བའི་སྒྲར་བྱས་ནས་གསུངས་སོ། །དོན་གྱི་བསྒོམས་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཀྱང་གི་སྒྲ་ནི་རིམ་པ་གཞན་དུ་ཡིན་ཏེ། འཚེད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་ཀྱང་བྱེད་པ་པོ་རྟོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བྱེད་པ་པོའི་གསུམ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སྐྱེས་བུའི་བྱ་བ་ཙམ་རྟོགས་ན་ནི་བྱེད་པ་པོ་མ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་གསུམ་པ་ཟློག་ཏུ་མེད་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་
― DTG183_Page_0500 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱི་དོགས་པ་བསུ་བ་ནི། །བྱེད་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འཚེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ། འདིར་དང་པོ་ནི་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་རྟོགས་སོ། །བྱེད་མཁན་དེའི་ཤུགས་ཀྱིས་འཕངས་པ་ཡིན་པས་དེ་ན་བྱེད་པ་པོ་རྟོགས་སོ་ཞེ་ན། ལན་དུ་བྱེད་པ་པོ་འཕངས་པས་རྟོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་བརྗོད་མ་ཐག་པའི་ཚུལ་དེ་ལྟར་ཡིན་ན་རིམ་གྱིས་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །རིམ་གྱིས་རྟོགས་པ་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི། དང་པོ་སྒོམ་པ་རྟོགས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དང་པོ་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ།། དེའི་ཤུགས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བསྒོམ་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་སོ། །ཕྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་འོག་ཏུའོ། །དེ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒོམ་པ་རྟོགས་པ་ལས་སོ། །དེ་ལྟར་རིམ་གྱི་རྟོགས་ལ་རག་མོད་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། རིམ་གྱིས་ཉེས་པ་རྟོགས་པར་ནི་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་རིམ་གྱིས་རྟོགས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་གནོད་དོ་ཞེས་བསྟན་ནས། སྒྲའི་སྐྱོན་ཡང་སྟོན་པ་ནི་གཉིས་ཀྱི་ཚིག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གཡོས་མཁན་འཚེད་པར་བྱེད་དོ། །གཡོས་མཁན་འཚེད་པར་བྱེད་པ་དག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བྱ་བ་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱ་བ་ནི་རྫས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་གཉིས་དང་མང་པོ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་སོ། །གཅིག་ཉིད་ནི་ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཏྲྀད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་བརྗོད་པའི་དངོས་པོ་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྫས་བཞིན་དུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་གཅིག་ལ་སོགས་པར་མི་འགལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོགས་པ་འདི་བསུ་བ་ནི། འོན་ཏེ་བྱེད་པ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སུན་འབྱིན་པ་ནི་མ་འབྲེལ་པ་ཆེན་པོར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་དུ་ཞེ་ན། ལྷས་བྱིན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ངག་འདིར་རོ། །ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རེ་ལྡེ་ལ་སོགས་པའི་ལས་གཅིག་པའི་ཕྱིར་ན། བྱ་བ་གཅིག་ཉིད་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་བྱེད་པ་པོ་ཐ་དད་པས་ན་ཐ་དད་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་ལྟར་བྱ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་གི་ཚིག་གིས་མང་པོའི་ཚིག་ཏུའོ། །གཞན་གྱིས་ལན་གདབ་པའི་ཕྱིར་
― DTG183_Page_0501 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །གལ་ཏེ་ཁམས་ཀྱི་དོན་ངེས་སྦྱོར་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བྱེད་པ་པོའི་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། ཁམས་ཀྱི་དོན་དེ་ཡང་ཞེས་སྨོས་སོ། །རྐྱེན་གྱི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལིང་ང་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་གྱི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་སྦྱོར་མེད་དེ་ཡང་ངོ་།།དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་སྦྱོར་བའོ། །འོན་ནི་ཅི་ལྟར་རེ་ལྡེ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་གཉིས་ཀྱི་ཚིག་ཏུ་འགྱུར་བ། དེ་བཞིན་དུ་ལྷས་བྱིན་དང་མཆོད་སྦྱིན་དག་གིས་རེ་ལྡེ་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ཡང་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཁམས་ཀྱི་དོན་ཡན་འགར་བ་ནི་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུན་འབྱིན་པའོ། །འབྲེལ་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་པོ་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེར་འགྱུར་ཐ་དད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་སྦྱོར་ཐ་དད་ནའོ། །དེར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་དད་པར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ཡང་ཞེས་སྨོས་ཏེ། ཁམས་ཀྱི་དོན་དེ་ཡང་ངོ༌། །དེ་ཐ་དད་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་པོ་ཐ་དད་པས་སོ། །རང་གི་འདོད་པས་གཞུང་གཟུགས་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ་ནི། ཁོ་བོ་ཅག་གི་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་བའོ། །ལས་དང་བྱེད་པ་པོ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་དད་པ་དང་ལྡན་པའི་ལྔ་པའོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་བའོ། །གང་གི་ཚེ་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་པོ་ཞེས་འབྲེལ་ཏེ། །དང་པོ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་ཙམ་གྱི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱོགས་གཉིས་ཀ་ལ་ཡང་རིམ་གྱིས་སྦྱོར་བ་གཉིས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་གི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བསྡུ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་སོ། །ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡི་གེ་ལས་སོ། །དེ་ལྟར་སྒྲའི་བྱེད་པའི་སྒོམ་པ་དཔྱད་ནས་དོན་གྱི་བྱེད་པའི་སྒོམ་པ་དཔྱད་པའི་ཕྱིར་གང་གི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལས་ཀྱི་སྒྲ་ནི་ནི་བྷ་བའི་དོན་ཡིན་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་འདིར་རི་ཁྲོད་རྗེས་རང་གིས་བཤད་པར་བྷ་བ་ན་བྷ་བ་སྟེ་སྐུལ་བའི་རྐྱེན་ཏོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་དང་དེ་ནི་སྒོམ་པ་ཉིད་ཡིན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒོམ་པའི་སྒྲས་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་བདག་
― DTG183_Page_0502 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེས་པར་སྦྱོར་རོ་སྙམ་པའི་རྟོགས་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་ན་སྒོམ་པ་ཉིད་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། བཤད་པ་ནི་དེའི་ཚེ་ངེས་པར་སྦྱར་བ་ནི་དེའི་ལྷག་མའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་གཙོར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ལ། གཙོར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནི་ངག་གི་དོན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ངེས་སྦྱོར་ངག་གི་དོན་དུ་བྱེད་པའི་ཚེ་ཡང་ངེས་སྦྱོར་ཉིད་གཙོ་བོ་ཡིན་ལ། རྒོལ་བ་ནི་ཁྱད་པར་ཡིན་ནོ་ཞེས་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ངེས་སྦྱོར་གྱི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་སྒོམ་པ་ངག་གི་དོན་ཡིན་མོད། གདོན་མི་ཟ་བར་འཇུག་པ་གོ་ཅི་ལྟ་ཞེ་ན། སྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་རྟོགས་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་སྦྱོར་གྱི་ཁྱད་པར་ཅན་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ནའོ། །འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་མི་འཇུག་པར་ཡང་ཅི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནི་མི་འཐད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སེམས་སམ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ནི་སུན་འབྱིན་པའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དོགས་པ་བསུ་བའོ། །མཐོ་རིས་འདོད་པ་ཞེས་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ན་འབྲས་བུ་མེད་པར་ཞེས་ཅི་ལྟར་བརྗོད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སུན་འབྱིན་པ་ནི་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པར་ག་ལས་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བའོ། །གལ་ཏེ་འདི་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བཤད་པའོ། །བསྟན་ཟིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་ཡིན་ཡང་དན་མེད་པ་ཉིད་བཟློག་པར་དཀའ་བ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་སོ། །བསྒོམ་པ་ཁས་བླངས་ནས་སུན་དབྱུང་བ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་དེ་ཉིད་མེད་དོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བའོ། །མཆོད་སྦྱིན་དོན་ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པ་ཡོད་མ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒོམ་པའོ། །འཚེད་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནས་ཐ་དད་པར་རྟོགས་ན་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ནི་གཞན་གྱི་སྟེ། ཚོད་པ་དང་མཆོད་སྦྱིན་དག་ནི་ལས་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་བྱ་བ་ཐ་དད་པ་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །གཏན་ཚིགས་དེས་ན་མ་དམིགས་པར་མ་གྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གི །ལན་དུ་དེ་ལྟར་ཡིན་ན་ཐུག་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་ངོ་བོས་སྒོམ་པ་དང༌། མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་གནས་པ་འདོད་པ་དེའི་ཕྱིར་སྤྱི་
― DTG183_Page_0503 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་ཁྱད་པར་གཞན་དང་གཞན་དུ་འགྲོ་བས་ཐུག་པ་མེད་དོ། །དེ་ཉིད་སྟོན་པ་ནི་མཆོད་སྦྱིན་བྱེད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དོན་འདི་ཡིན་ཏེ་ཏེ་དཔེར་མཆོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་མཆོད་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འཕངས་པ་དེ་བཞིན་དུ་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་རང་གི་བྱ་བ་སྐྱེད་དོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་ཡུལ་ཅན་རང་གི་བྱས་པ་ལས་སྐྱེས་བ་ཉིད་གཞན་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་མཆོད་སྦྱིན་སྐྱེད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ཡང་གལ་ཏེ་ཡང་མཆོད་སྦྱིན་སྐྱེད་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བརྗོད་པར་འདོད་ན་ཡང་གཞན་འཕེན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་གཅིག་ནས་གཅིག་བརྒྱུད་པ་ནི་མངོན་སུམ་ལ་སྣང་བ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདི་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པའི་དོན་ལས་ཐ་དད་པའི་སྒོམ་པའི་འགོག་པའི་གཏན་ཚིགས་སུ་མངོན་སུམ་ལ་མི་སྣང་བ་ལ་བརྟེན་པ་ན། དེ་ལ་མ་གྲུབ་པ་མེད་དོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཙམ་ནི་སྒྲུབ་པའམ། འགོག་པ་ལ་ནུས་པ་ཡོད་ཕ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཐུག་པ་མེད་པར་མི་འགྱུར་དུ་བཅུག་ཀྱང༌། ཐ་མི་དད་པ་ལས་ཡང་ཐ་དད་པར་སྒྲོ་བཏགས་ནས་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པ་ནི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བཤད་པ་ནི་འཆི་ཀའི་ལུས་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལྷུག་པས་ནི་དཔེ་ཡིན་ན་དེ་བཞིན་ཞེས་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱེད་ཀྱིས་ནི་དོན་བསྟན་ཏོ། །མཚུངས་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་ནི་བྱེད་པའི་ཞེས་བྱ་བའོ། །བྲམ་ཟེ་ནི་མཆོད་སྦྱིན་ལ་བྱ་བ་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་མཆོད་སྦྱིན་བྱེད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་གྱི། བྱ་བ་དེ་ལོག་ཤིག་ཏུ་མཐོང་བ་ནི་མེད་དོ། །དེས་ན་ཐ་དད་པའི་ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི། མཚོན་སྦྱིན་ལ་བྱ་བ་གཞན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་མཆོད་སྦྱིན་ཡང་གང་ཡིན་ཞེ་ན། མཆོད་སྦྱིན་གྱི་ནི་བྱ་བ་ཡང་ཞེས་སྨོས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བ་ཡོད་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་གཉི་གར་ཡང་གཟུང་བའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་བྱ་བ་གཞན་མ་ཡིན་ཞེ་ན། ལྷ་སྦྱིན་ཉིད་དང་ནི་ཞེས་བྱ་བའོ། །དབྱུག་པ་ཅན་བཞིན་དུ་མཆོད་སྦྱིན་དང་ལྡན་པ་ལས་མཆོད་སྦྱིན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ནི་མི་རིགས་ཏེ།
― DTG183_Page_0504 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐ་དད་པ་ལ་མི་དམིགས་པས་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཨུཏྤལ་ལ་སྔོན་པོ་བཞིན་དུ་ལྡོག་པ་ཙམ་གྱིས་བྱས་པའི་ཐ་དད་པ་ལ་བ་རྟེན་ན། གཅིག་ཉིད་ལ་གཞི་མཐུན་པ་རྣམ་པར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཡང་ཐ་དད་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་མི་དམིགས་པས་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བརྗོད་ཟིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་མཆོད་སྦྱིན་ནི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་གནས་སྐབས་ཐོབ་པའི་ལྷ་སྦྱིན་ལ་སོགས་པའི་རྫས་ལས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་འདོད་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་གང་ཅིའི་རང་བཞིན་ཡིན་ཡང་རུང་སྟེ། བྱེད་པ་དེ་ལས་ཐ་དད་པ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་སྐབས་ཉིད་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་བྱེད་པའི་བྱ་བ་ཐ་དད་པའི་དོན་དུ་འབད་པ་བྱེད་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལྷ་སྦྱིན་ཅི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདྲའི་བའོ། །འཚེད་དོ་ཞེས་བྱ་ལ་སོགས་པ་ནི་ལན་ཏེ། འདྲའི་བ་དང་ལན་འདི་དག་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ངེས་པ་སྟེ། དེ་ཡོད་པ་ན་མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཕྱིར་བྱ་བ་གཞན་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ཁོ་ནའོ། །དོན་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་པ་ཡང་འདོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། དེ་སྐད་དུ་ཡང་ཞེས་བྱ་བའོ། །སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ཡང་འདྲའི་བ་དང་ལྡན་ཐ་དད་པ་མཐོ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཐ་དད་པ་ཟློག་པར་བྱེད་པས་དེ་ནི་དེ་ལྟར་མི་འཐད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །གཞན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཙོ་བྱ་ལ་སོགས་པ་ལའོ། །གཞན་དུ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པར་དྲི་བའི་བརྗོད་པའོ། །རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་ནི་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཞན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་ལའོ། །འདྲའི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདྲི་བའི་ཚིག་གོ །འདི་ནི་བརྗོད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲེལ་པའོ། །དོན་འདི་ཡིན་ཏེ་གཙོ་བོ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ན། །ཅི་བྱེད་ཅེས་འདྲའི་བའི་ཚིག་མི་འཐད་དོ། །བུམ་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ནི་སྣམ་བུ་འདྲི་བར་མི་འཐད་དོ། །གཞན་སྨྲས་པ་ནི་བྱེད་པའི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །སྤྱི་འབའ་ཞིག་རྟོགས་པ་ན་ཁྱད་པར་གྱི་ཆ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཕྱིར་འདྲི་བ་ནི་རིགས་པ་ཁོ་ནའོ། །ཁྱད་པར་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སུན་འབྱིན་
― DTG183_Page_0505 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་བྱེད་པའོ། །སྐྱེ་པ་དང་གནས་པའི་གཞན་གྱི་དབང་མེད་པ་ལ་གལ་ཏེ་རྟོགས་པའི་གཞན་གྱི་དབང་ཡང་མེད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་བཞིན་དུ་ཐ་དད་པ་ཉིད་སྤང་བར་མི་ནུས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་སྤྱིའི་རྟོགས་པ་ནི་ཁྱད་པར་རྟོགས་པ་ནང་དུ་འདུས་པའི་རང་བཞིན་ཁོ་ནའོ། །དེས་ན་ཁྱད་པར་གྱི་ཆ་ལ་ཐེ་ཚོམ་མི་ཟ་པས་ཅི་འདྲའི་བའི་གོ་སྐབས་ཡོད། འོན་ཏེ་སྤྱི་ཁྱད་པར་འཕེན་པར་བྱེད་མོད་ཀྱི་སྤྱི་རྟོག་པ་ན་དེ་རྟོག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དོགས་པ་བསུ་ནས་བཤད་པ་ཁྱད་པར་སྤྱིའི་འཕངས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ན་ནི་མ་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་རྟོགས་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཐེ་ཚོམ་མེད་པའི་འདྲའི་བའི་གོ་སྐབས་སུ་ཅི་ལྟར་འགྱུར། ཕྱེད་ཕྱི་མ་རྣམ་པར་འགྲེལ་བ་ནི། སྤྱི་འབའ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བའོ། །འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་ཁས་ལེན་པའོ། །སྤྱི་ཞེས་བྱ་བ་སྤྱིའི་ཤེས་པས་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ཁྱད་པར་གྱི་ཤེས་པ་འཕེན་ཏེ། ཡུལ་ཅན་གྱི་ཡུལ་ཅན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་རོ། །འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཞན་གྱི་རྟོགས་པའོ། །དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ཁྱད་པར་རོ། །ལན་དུ་སྤྱི་དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དོན་འདི་ཡིན་ཏེ་གལ་ཏེ་སྤྱི་རྟོགས་ཀྱང་ཁྱད་པར་མི་རྟོགས་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཁྱད་པར་སྤྱིའི་རང་བཞིན་དུ་རྟོགས་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་ཡང་སྤྱི་རྟོགས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་སྤྱི་གཞན་མེད་པའི་དབང་པོ་རྟོགས་པ་ཁོ་ན་རྟོགས་པར་འགྱུར་ན། འཕེན་པར་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་འཕང་བར་བྱ་བར་ཡང་འགྱུར་བ་ནི་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་འདི་ཡང་བཀག་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་སྤྱི་གཞན་ཁོ་ན་འཕང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དོགས་ན་སྤྱི་ལས་ཞེས་སྨོས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཞེས་སྨོས་ཏེ། འཕང་བར་བྱ་བའི་སྤྱིའི་གཞན་ཡོད་ནའོ། །སྤྱི་དེ་ཙམ་ནི་མངོན་སུམ་ལ་སྣང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྟོགས་པ་འདི་ཡང་མི་རིགས་སོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །གཞན་དག་རིགས་པ་ཅན་གྱི་མདོ་དང་ལྷན་ཅིག་སྡོང་བར་བསམས་ནས་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་རེང་རེང་པོ་ཙམ་གྱི་སྤྱིའི་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ལ། མཐོ་ཡོང་རམ་མིའི་ཁྱད་པར་ནི་
― DTG183_Page_0506 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མངོན་སུམ་མ་ཡིན་བ་དང༌། གཞན་གྱི་ཚེ་མཐོང་བའི་ཡོར་དང༌། སྐྱེས་བུའི་ཁྱད་པར་ལ་དྲན་པ་དེ་ལྟ་ན། མཐོ་ཡོང་རམ་མི་ཞེས་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་ཐམས་ཅད་དུ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་ངོ་བོར་གྱུར་པ་ན་ཐེ་ཚོམ་དུ་རིགས་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེ་ན། འདི་སུན་འབྱིན་པ་ནི་སྤྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྤྱི་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ན་ཁྱད་པར་དམིགས་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་ཁོ་ནར་རིགས་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མེད་པར་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །དེ་ལྟར་སྤྱི་མངོན་སུམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཁྱད་པར་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་དེ་སུམ་བྱུང་ནས། ཁྱད་པ་དྲན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་དེ་སུམ་འབྱིན་པ་ནི། ཁྱད་པར་དྲན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དོན་མེད་ཅེ་ན་ཁྱད་པར་དྲན་པ་ལས་ཞེས་གསུངས་ཏེ། མཐོ་ཡོར་རམ་མིའི་ཁྱད་པར་མ་ངེས་པར་དྲན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐེ་ཚོ་མ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་སྔར་དྲན་པ་གཞན་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་སྐྱེས་བུ་དང་མཐོ་ཡོར་འདྲ་བ་འགའ་ཞིག་སྲིད་པ་ཡིན་ལ། དེས་ན་རེང་རེང་མཐོང་བ་ན་གཅིག་ལ་སྦྱར་བའི་ཕྱིར་ཐེ་ཚོམ་དུ་འགྱུར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོན་ནི་འགའ་ཞིག་རེང་རེང་པོ་མཐོང་བས་སྔར་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་གཞག་པའི་བག་ཆགས་སད་པ་ལས་གཅིག་ལ་གཉིས་མ་ངེས་པར་དྲན་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཅི་ཐེ་ཚོམ་མ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་དེར་ཡང་རེ་ཞིག་སྔོན་མཐོང་བ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཁྱད་པར་དྲན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ། །སྔར་ཁྱད་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །སྤྱི་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཡང་འཁྲུལ་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྤྱི་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་མེད་པར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ཅི་སྲིད་སྒྲུབ་བྱེད་དང་གནོད་བྱེད་མ་ཞུགས་ཀྱི་བར་དུ་ནི་སྲོག་ནི་ཡོད་དམ་མེད་ཅེས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ན། དེར་ནི་སྤྱི་འགའ་ཡང་རྟོགས་པ་མེད་དོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་རང་བཞིན་དང་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་འགའ་ཞིག་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སྣང་བའི་རྣམ་པ་གཉིས་དངོས་སུ་ཀུན་
― DTG183_Page_0507 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་སྤྱོད་པ་མེད་ཀྱང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང་གནོད་པར་བྱེད་པའི་དུས་ཉིད་ན་ཐེ་ཚོམ་གྱི་ཐ་སྙད་དུ་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །སྐབས་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་སྡུད་པ་ནི་དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། །མ་ངེས་པར་རྟོགས་པའི་མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་དེ་ཉིད་སྤྱི་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྲེལ་ཏེ། །རྣམ་པ་གང་གིས་རྟོགས་པ་ཞེ་ན། མེད་དོ་ཞེས་སྨོས་སོ། །ཚད་མ་གང་ལ་རྟོགས་ཤེ་ན། སྤྱིར་མཐོང་བའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་ཞེས་སྨོས་སོ། །མཆོད་པ་ལ་སོགས་པ་དག་ཏུ་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་གཅིག་འགའ་ཞིག་ཉེ་བར་བསྟན་ནས། འདི་འདྲ་བ་ནི་བྱ་བར་བརྗོད་དོ་ཞེས་བར་ད་གྲུབ་པ་ན་ཞེས་དེ་འདྲ་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གཞན་དག་ཀྱང་མ་ལུས་པར་བྱ་བའི་ཐ་སྙད་དུ་རུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེའི་རང་བཞིན་གྱིས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་ནོ། །སྤྱི་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་གཞན་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ན་དེ་སྐད་དུ་ཅི་སྟེ་བརྗོད་ཅེ་ན། ཁྱད་པར་མེད་པར་མ་ཟིན་པ་ཞེས་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་སྤྱི་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ལ་སོགས་པ་ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནའོ། །འོན་ཏེ་ཚོམ་གྱི་རྒྱུ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ལ་ལས་ནི་ཞེས་སྨོས་སོ། །ཡུལ་ཐག་རིང་པོ་འམ་མུན་པས་ནོན་པའི་དུས་སུ་ཐེ་ཚོམ་གྱི་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོའི་རྣམ་པས་དཔེན་པའོ། །མ་དམིགས་པས་ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྒྱུར་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཅི་ལྟར་བློ་ཡིན་པར་བརྗོད་ཅེས་དོགས་ནས། དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་མ་གྱུར་པ་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་མ་དམིགས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མ་དམིགས་པ་སྤངས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལར་ཡང་ཤེས་པ་དང་ཤེས་བྱ་མ་ཡིན་པར་དགག་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པ་གཉིས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ནི། བློའི་རང་བཞིན་ནམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེས་ན་བློ་ཉིད་མི་དམིགས་པར་བརྗོད་པས་མི་འགལ་ལོ། །འོན་ཀྱང་དམིགས་བཞིན་པའི་དོན་གྱི་རང་བཞིན་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་རོ། །སྤྱི་མཐོང་བ་ནི་ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གྲུབ་ཀྱང་སྐབས་ཀྱི་སྤྱི་ཐ་དད་པ་ལ་བསམ་པ་ལས་ཡང་གཞན་གྱི་དོགས་པ་སྟོན་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལན་ནི་སྐྱེས་བུ་དང་
― DTG183_Page_0508 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མེད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེས་ན་དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །ཡོད་པ་ལ་གནོད་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྣམ་པ་གཉིས་ནི་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་རྣམ་པའོ། །དམིགས་པ་ཡང་མེད་དེ་དེས་ན་སྤྱི་ཐ་དད་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཟློག་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། འདིར་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མཐོ་ཡོར་དང་སྐྱེས་བུའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་འདིར་རོ། །ཐ་དད་བློ་མེད་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློ་རྣམ་པ་གཅིག་ནི་ད་དུང་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཁྱད་པར་གྱི་རྣམ་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བློ་ཐ་མི་དད་ཀྱང་སྤྱི་གཞན་དུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དོན་གྱི་ཐ་དད་པ་ཉིད་ནི་ཞེས་སྨོས་སོ། །འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིའོ། །དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ། མཐོ་ཡོར་དང་སྐྱེས་བུའི་རྣག་བཞིན་སྤངས་ནས་དམིགས་པ་མེད་ན། དེའི་ཚེ་མཐོ་ཡོར་དང་སྐྱེས་བུའི་རྣམ་པའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་ཐ་མི་དད་པ་སྤྱི་ཉམས་སུ་མྱོང་གྱུར་ནའོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ཁྱད་པར་ལའོ། །དེ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པར་ཞེས་མཐོ་ཡོར་དང་སྐྱེས་བུ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པར་རོ། །དེ་དག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཐོ་ཡོར་དང་སྐྱེས་བུ་དག་ལས་སོ། །དེ་གཞན་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རེང་རེང་པོ་ཉིད་དེའོ། །སུན་འབྱིན་པ་གཞན་ཡང་བཤད་པ་ནི། སྤྱི་དོན་གཞན་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བའི་གཞལ་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་སྐྱེད་བུའམ་མཐོ་ཡོར་རོ། །གཞན་དག་སྐབས་ཐོབ་ནས་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་པ་ནི་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མི་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་ནི་སྣང་བ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཕྱི་མ་རྗེས་སུ་བརྗོད་ནས་ཟློག་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་བར་མ་སུམ་འབྱིན་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ།། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་པོ་སུན་འབྱིན་པའི་སྣང་བ་མེད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ད་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཞན་ལྟ་བུའི་གྲུབ་པའི་མཐའ་དོགས་པ་བསུ་ནས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བར་མ་ཉིད་དུ་སྡུད་པར་སྨྲས་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
― DTG183_Page_0509 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་གསལ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་ནོ། །དེ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། གྲུབ་པའི་མཐའོ། །དེ་ལྟར་བསམས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱོགས་བར་མའི་གོ་སྐབས་སུ་འགྱུར་བ་གཞན་གང་རུང་བ་སྣང་བ་མི་གསལ་བ་ཡིན་པར་ནི་མི་སྨྲའོ། །འོན་ཀྱང་གང་གིས་ཡུལ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ནི་བློ་ལ་རག་ལས་པ་བློ་དང་ཡུལ་དག་ལ་ཉེ་བར་འགའ་ཞིག་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་དེར་ཡོད་པས་ཡུལ་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བློ་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་མ་ཡིན་ན། བློ་མི་གསལ་བར་རྟོགས་སོ་ཞེས་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་རྣམ་པ་ཡུལ་ལ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དུང་དཀར་པོ་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ནི་ཁ་དོག་དེའོ། །དེ་དང་ཐ་མི་དད་པའི་དབྱིབས་ལ་གནོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསལ་བའི་དོན་དང་ཐ་མི་དད་པའི་མི་གསལ་བ་ལ་གནོད་པའི་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཞན་གྱི་དོགས་པའོ། །འདི་ཉིད་ཀྱི་བཤད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དབྱིབས་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བས་ནི་རྫས་ཀྱང་ཉེ་བར་མཚོན་པར་ལྟའོ། །དབྱིབས་སམ་རྫས་ཁ་དོག་དང་ཐ་མི་དད་པ་ཅི་འདྲ་བ་ཁ་དོག་དང་ཐ་མུ་དད་པ་དེ་འདྲ་བ་ལ་ཁ་དོག་ལ་གནོད་པས་གནོད་བྱེད་ཅིང་ངོ༌། །གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་དད་པར་དབྱིབས་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་པ་མེད་ན་ཞེས་བྱ་བའོ། །འོན་ཏེ་དབྱིབས་དང་ཁ་དོག་དག་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་གནས་ཀྱང་གཅིག་ལ་གནོད་གཞན་ལ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གང་གི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །སྦྱོར་བའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ནི། །འབྲེལ་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་སྟེ། འབྲེལ་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་གང་གིས་དབྱིབས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཉིད་ལའོ། །གཅིག་ནི་ཁ་དོག་གོ །གཞན་རྫས་སམ་དབྱིབས་ཏེ། དབྱིབས་དང་རྫས་དག་ནི་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རེང་རེང་པོ་ཙམ་དང་རྫས་ཙམ་ནི་འཐོབ་ཀྱི། མི་འཐོབ་པ་ནི་ཁ་དོག་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གལ་ཏེ་དེ་ནི་གཞན་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་དག་གི་གང་གི་ཚེ་རྫས་སམ་དབྱིབས་ཁ་དོག་ལས་གཞན་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་དེ་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་གསལ་བ་མི་གསལ་བའི་ཁ་དོག་སྣང་
― DTG183_Page_0510 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་དུས་ཅན་སྔོན་ནམ་ཕྱི་མའི་མངོན་སུམ་ལ་ཅིས་མི་སྣང་སྟེ། སྣང་བ་ཁོ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བ་སྣང་བ་གཉིས་ལའོ། །ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ཏེ་རྫས་ལ་ཐ་དད་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྫས་ཀྱང་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ལས་ཐ་དད་པ་ཞེས་རྟོགས་པར་བྱ་བའོ། །དབྱིབས་ཀྱང་ཁ་དོག་དང་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ཀྱང་ཁ་དོག་ཀྱང་དབྱིབས་ལས་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་རྟོགས་པར་བྱ་བའོ། །འགྲེལ་པ་སོ་སོར་མི་སྣང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་ནི་ལན་གཞན་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །རྩ་བའི་བཤང་པ་ནི་གཉིས་ཚོགས་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྫ་ས་སམ་དབྱིབས་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ནི་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་མཚམས་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་སྟོབས་ལས་སྐྱེས་པའི་ཞེས་པ་ཡིན་པས་འདི་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་བྱེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་སྙམ་པ་གསལ་བའི་ཕྱིར། རྗེས་སུ་སྦྱོར་བ་ནི་མངོན་སུམ་ལས་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། མངོན་སུམ་གྱི་བྱེད་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་དང་བྲལ་བར་ནི་བསྒྲུབ་པར་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་ཡང་མངོན་སུམ་མེད་པའི་ཕྱིར་ན། རྫས་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པར་སྒྲུབ་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འབྲེལ་པ་འཛིན་པ་མེད་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །ཐ་དད་པར་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁ་དོག་ལས་དབྱིབས་དང་རྫས་དག་ཅིང་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཞར་ལ་འོང་བའི་ཡན་ལག་ཅན་བསལ་ནས། འོན་ཏེ་ཡུལ་ཐག་རིང་པོར་སྐྱེས་བུ་དང་མཐོ་ཡོར་གྱི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བའི་རེང་རེང་པོ་ཙམ་དམིགས་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཉེ་བར་སྡུད་པ་ནི། དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནའོ། །ཐུན་མོང་བ་ནི་རེང་རེང་པོའི་སྤྱིའོ། །སྐབས་ཉིད་ཉེ་བར་སྡུད་པ་ནི་དེ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་བསྟན་པར་བྱ་བ་མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་རྣམས་ཀྱི་ཐུན་མོང་བའི་རང་བཞིན་སྤྱིའི་ངོ་བོར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གྲུབ་པའི་དངོས་གཞི་བརྗོད་པ་ནི་དེའི་ཕྱིར་སྒོམ་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་ཐ་དད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཆོད་སྦྱིན་
― DTG183_Page_0511 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་སོགས་པ་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་ལས་ཐ་དད་པར་རོ། །དེ་ལྟར་གཉི་གའི་རང་བཞིན་གྱི་སྒོམ་པ་བསལ་ནས། ད་ནི་ཁམས་ཀྱི་དོན་གྱི་ཕྱོགས་སུན་འབྱིན་པ་ནི། ཁམས་ཀྱི་དོན་ཡང་ཞེས་བྱ་བའོ། །གལ་ཏེ་ལྷ་སྦྱིན་གྱི་སྦྱིན་སྲེག་ཅེས་ཐ་དད་པར་ཐ་སྙད་བྱེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། ལས་ཀྱང་མིག་སེར་ཅན་ལ་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་བློ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནས། དེས་ན་དེར་ཡང་མི་གསལ་བར་སྣང་བའི་ཐ་སྙད་ཡོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟར་མ་འབྲེལ་ཏེ་ཞེས་གང་གིས་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བ། གང་དང་གང་ལས་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་བློ་སྐྱེ་བ་དང་དེ་ལ་མི་གསལ་བར་སྣང་བའི་ཐ་སྙད་དུ་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིའི་བཞེད་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་གང་ལ་མི་གསལ་བར་སྣང་བའི་ཐ་སྙད་དུ་བྱ་བ་ལ་ཉེས་པ་འདིས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་བཞེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ཀྱང་ཧ་ཅང་ཐལ་བ་མེད་དོ། །གཞན་གྱིས་འོན་ཏེ་དེ་ཉིད་ཅེས་སྨྲས་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱིས་བློའི་རང་བཞིན་དུ་བརྗོད་པ་མི་གསལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུན་འབྱིན་པའོ། །དེ་གཉིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་སོ། །འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིས་སྨྲས་པའོ། །ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་སྣང་བ་དེ་ནི་རྫས་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་གྱི། སྤྱི་ལ་བརྟེན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གྲུབ་བ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུན་འབྱིན་པའོ། །དེ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ལས་སོ། །གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཞན་གྱིའོ། །དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། མཐོ་ཡོར་དང་མི་ལ་གནས་པའི་ཁ་དོག་གམ་དབྱིབས་སྣང་བ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་སོ་སོའི་རང་བཞིན་དུ་མ་ཡིན་པར་ཐུན་མོང་གི་རང་བཞིན་དུ་སྣང་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ། །དེས་ན་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སུན་འབྱིན་པ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའི་རང་བཞིན་ནི་གཞན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསལ་བས་ཉེ་བའི་གནས་སྐབས་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་མི་གསལ་བའི་རང་བཞིན་དུ་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁ་དོག་གམ། དབྱིབས་
― DTG183_Page_0512 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོ། །གསལ་བ་མི་གསལ་བའི་རང་བཞིན་དུ་རྟོགས་ན་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཞེས་སྨོས་སོ། །བརྒྱ་ལ་གཞན་ཡན་ལག་ཅན་ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྒྱུར་སྨྲ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དོགས་པ་བསུ་བ་ནི། འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོ་ཡོར་རམ་སྐྱེས་བུ་ལའོ། །དེ་དག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁ་དོག་གམ་དབྱིབས་སོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ལའོ། །དེ་ལས་ཐ་དད་པ་ནི་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ལས་སོ། །དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དོགས་པ་སྟེ། ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དོ། །ལེན་དུ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། གཞན་གྱི་ལན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་གསལ་བར་བྱ་བ་དང་མི་གསལ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་དེ་དག་ལས་ཐ་དད་པ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་མེད་མོད་མི་གསལ་བའི་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་གོ་ཅི་ལྟར་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན། མི་གསལ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གནོད་པའི་ཕྱིར་མེད་དོ་ཞེས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །གང་གིས་གནོད་ཅེས་དོགས་པ་ན། གཞན་གྱི་འདོད་པའི་རིགས་པ་སྨྲས་པ་ནི། གསལ་བར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །དེས་ན་དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གསལ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་སྐྱེས་ནས། ཉེ་བའི་ཡུལ་དུ་མདུན་ན་གནས་པའི་རྣམ་པ་གསལ་བ་འདི་ནི། མི་གསལ་བའི་རྣམ་པའི་རང་བཞིན་དེ་ལྟར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེས་གནོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དོགས་པ་དེ་ཉིད་ལ་རང་གི་འདོད་པས་རིགས་པ་བརྗོད་པ་ནི། དེ་ལས་བཟློག་པའི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མི་གསལ་བ་དེ་ལས་བཟློག་པའི་རང་བཞིན་ནི་གསལ་བ་སྟེ། དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་གསལ་བའི་དབྱིབས་དང་ཁ་དོག་མི་དམིགས་པ་ཉིད་དོ། །གཞན་གྱི་འདོད་པ་དོགས་པར་བྱེད་པ་ནི། འདི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལན་དུ་འདི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཁ་དོག་དེ་ནི་ཞེས་
― DTG183_Page_0513 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བ་ནི་ཡུལ་ཐག་རིང་པོ་ན་སྣང་བའི་ཁ་དོག་དེ་དབྱིབས་གང་ལ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སུན་འབྱིན་པ་བརྗོད་པ་ནི། མཆོད་སྦྱིན་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མཆོད་སྦྱིན་ལ་རང་གི་ནུས་པ་རྟོགས་ཀྱང༌། གང་གི་ཚེ་མཆོད་སྦྱིན་མཐོ་རིས་ལ། ནུས་པར་རྟོགས་པ་དེའི་ཚེ་བསྐུལ་ཡང་རྟོགས་པ་འདི་མཆོད་སྦྱིན་དེ་ལ་ཅི་ལྟར་འཇུག །ད་ནི་ཐ་མ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱོགས་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ནི། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་སྟེ་དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་བཟློག་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྒོམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་པ་གང་ལས་རྟོགས་པའམ། འཇུག་པའི་ཡུལ་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་མཐོ་རིས་ལ་སོགས་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་ཡང་རུང་སྟེ། དེ་ཉིད་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྒོམ་པ་ལ་སོགས་པའོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་འཇུག་ཅེ་ན། དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་བློ་དམིགས་པ་མེད་པ་ཡིན་མོད། སེལ་བ་སྒྲ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དག་གི་ཡུལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ག་ལས་ཤེ་ན། དེ་ཉིད་ཀྱང་གཞན་སེལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་བློའི་དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་གཞན་སེལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་སེལ་བ་བརྗོད་བྱ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་མཐར་གཏུགས་ན་བརྗོད་པར་བྱ་བ་སེལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དོན་ངེས་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐབས་ཉེ་བར་སྡུད་པའོ། །ལྷག་པར་སྒྲོ་འདོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་བདེན་པའོ། །གལ་ཏེ་དེས་སྤྲོས་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་ཅི་ཞིག་བཤད་ཅེ་ན། སྒྲོ་འདོགས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཙོ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་མི་སླུ་བ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་དུ་རྗོད་པ་དང༌། མ་ཁྱབ་པ་དང་ཧ་ཅང་ཁྱབ་པའི་ཉེས་པ་ཡང་སྤངས་པ་དང་དེའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཡང་བསྟན་པ་དང༌། རིག་བྱེད་ཉིད་ལས་དེ་གྲུབ་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མི་དགོས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྩོད་པ་འདི་ལ་རིག་བྱེད་རང་ལས་ཚད་
― DTG183_Page_0514 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་སླུ་བ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོན་མེད་པར་བརྗོད་པ་ལྷུར་ལེན་པའི་སྤྲོས་པ་གསལ་བ་ན། ཡང་རང་གི་གཞུང་ལུགས་ལ་ལྟོས་ན་མི་སླུ་བའི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་ལ་ཡང་མ་ཁྱབ་པར་སྟོན་པས་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ཉིད་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་ཞེས་བྱ་བའི་གཞལ་བྱང་གྱུར་པའི་ལས་སོ། །ཤེས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པ་སྐྱེས་ནས་སོ། ངོ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་ཚད་མར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྦྱར་ཏེ། དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ན་དེའི་ཡུལ་དུ་འགྲོ་བའི་རྟོགས་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་བུམ་པ་གཅིག་ཡིན་ནོ་སྙམ་པ་ན་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་དང༌། སྔོན་པོ་ངང་གཡོ་བ་ཞེས་པ་ནི་སྔོན་པོ་ཉིད་དང་མི་གཡོ་བ་ཉིད་དག་གི་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་གྱུར་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་པར་ཐ་དད་པ་འཛིན་པ་བསྡུའོ། །འདི་ལ་ནི་རང་གི་ལུགས་ཀྱིས་ཚད་མ་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་ལུགས་སྟོན་པ་ནི་དེ་ལ་སྔོན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་འདི་ཡང་ཉེ་བར་མཚོན་བ་ཙམ་སྟེ། དང་པོ་ལྟ་བའི་ཤེས་པ་ནི། །རྣམ་པར་རྟོག་མེད་བྱིས་པ་དང༌། །ལྐུགས་སོགས་རྣམ་ཤེས་དང་འདྲ་བ། །དག་པའི་དངོས་ལས་སྐྱེས་པ་ཡོད། །ཅེས་བྱ་བ་དང༌། དེ་ཡི་འོག་ཏུ་བློ་གང་གིས། །དངོས་ཆོས་རིགས་ལ་སོགས་རྣམས་སུ། །ཕྱིར་ཞིང་ཞེན་བྱེད་དེ་ཡང་ནི། །མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ཡང་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཡན་ལག་གི་ཤེས་པའི་སྟོབས་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ན་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །འོན་ཏེ་དེ་མ་ཐག་པ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གལ་ཏེ་ཡུལ་རྟོགས་པ་ལ་བར་དུ་གཅོད་པ་མིག་ལ་སོགས་པ་སྤངས་ནས་མཆོད་པ་ལྟ་བའི་ཤེས་པ་ཚོལ་ན་དེའི་ཚེ་དྲན་པ་དང་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་ན་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཚད་མ་ཡིན་པས་ན། འཇུག་པ་ལ་བར་མ་ཆོད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉིད་ཚད་མར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །དེ་ལྟར་རྩོད་པ་གཉིས་ལ། གཟུང་བ་འཛིན་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་ནི། །མི་འདོད་ཅེས་བྱ་བས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཚད་མ་ཡིན་པ་བཀག་ལ། བློ་ནི་ཚད་མ་ཉིད་ཅེས་
― DTG183_Page_0515 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་བཀག་གོ །དེས་ན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། མ་བཟུང་བ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ལྟ་བ་ཉིད་ཚད་མར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ། ཚད་མ་སླུ་བ་མེད་ཅན་གྱི། །ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བས་སླུ་བ་ཅན་བཀག་པ་ཡིན་མོད་གཟུང་བ་འཛིན་པ་ནི་ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། བདེན་ཏེ་མི་སླུ་བ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ལ་ཚད་མའི་མིང་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་འདིས་འཇལ་བས་ན་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཚད་མའི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེའི་མཚན་ཉིད་ནི་སླུ་བ་མེད་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིན་ཏེ། ལོག་པར་རྟོགས་པའང་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱ་བ་རྫོགས་ཟིན་པའི་ལས་ལ་ནི་ཕྱི་མ་སྒྲུབ་བྱེད་དམ་པར་འགྱུར་བ་མི་འོས་སོ། །དེས་ན་དོན་གྱི་སྒྲུབ་པ་མ་བཟུང་བར་འཛིན་པ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །རེ་ཞིག་ངོ་ཤེས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པ་ནི་དེ་ཉིད་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཅིག་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ད་ལྟར་བ་ཙམ་གྱིས་གཅིག་ཉིད་ལའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འདི་ལ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། སྔོན་མེད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། སྔོན་མེད་པ་ནི་མ་བཟུང་བའོ། །གཅིག་ཉིད་ལ་ནི་ད་ལྟར་ཙམ་གྱིས་གཅིག་ཉིད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྔོན་མེད་པ་མ་བཟུང་ཞེན། དེ་ཉིད་ནི་འདིའོ་སྙམ་པའི་རྟོག་པའོ། །ད་ལྟའི་ཤེས་པས་མཐོང་བ་ད་ལྟར་བ་ཙམ་གྱིས་གཅིག་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་སྔར་ལྟ་བའི་ཤེས་པས་མ་བཟུང་བ་སྔ་མ་དང་ལྷན་ཅིག་གཅིག་པ་ཉིད་དོ་ཤེས་པའི་རྟོགས་པས་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ན་དེ་སྐད་ཅི་སྟེ་བརྗོད་ཅེས་དོགས་ན། སྔ་མ་དང་ལྷན་ཅིག་ཅེས་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ཡང་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་ངག་གཅིག་ཏུ་ངེས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་མངོན་སུམ་དག་གི་བྱེད་པ་དེ་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར་ན་འདི་ནི་ཐེ་ཚོམ་གྱི་གནས་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །སྔ་མ་དང་ལྷན་ཅིག་གཟུང་བའི་གཅིག་ཉིད་ནི་ཞེས་བྱ་བའི་ཡུལ་གྱི་ཡུལ་ཅན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྔ་མ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཡིན་ནོ། །གཅིག་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་པ་ཉིད་ནི་རྩོད་པའི་ཡུལ་གྱི་གཅིག་ཉིད་བདག་གིས་བྱེད་པ་སྟེ།
― DTG183_Page_0516 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །རྩོད་པའི་གཞི་གཅི། ཅེས་འདོད་པ་དེར་ནི་འདི་སྐྱེ་མཆེད་དུ་གྱུར་ཅིང་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན་པས་ན་གཞི་སྟེ། རྩོད་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྩོད་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་འདི་ཡང་རྟོགས་པ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་ལ་སྣང་བའི་རང་བཞིན་དག་གཅིག་ཉིད་ལ་རིགས་པ་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་གྱིས་གཅིག་ཉིད་གསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་བདག་ཉིད་ཁ་ཅིག་ཉིད་སེམས་ན་ནི། དེའི་ཚེ་ཨུཏྤལ་སྔོན་པོ་བཞིན་དུ་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ན། རྩོད་པ་མེད་པ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི་ད་ལྟར་བ་ཙམ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྔ་མ་ཙམ་གྱི་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་ཀྱང་རྩོད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ལྟར་བ་ཞེས་དངོས་པོར་བསྟན་པ་ནི་རང་གི་ངོ་བོས་ཐ་མི་དད་པར་བསྟན་པའི་དོན་དུའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་དག་གི་གཅིག་ཉིད་ལ་རྩོད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་དུ་རྩོད་པ་ཡོད་པ་དེར་གཏན་ལ་ཕེབས་པ་ཡང་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ན་སྐབས་སུ་བབ་པ་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འགྱུར་ཞེ་ན། སྔ་མ་དེ་ཡང་ཞེས་གསུངས་སོ། །མངོན་སུམ་གྱིས་གཅིག་ཉིད་མི་འཛིན་པ་ཙམ་གྱིས་རྩོད་པ་ཡོད་པར་ནི་བརྗོད་ཟིན་པ་ཡིན་ལ། ད་ནི་ཐ་དད་པར་འཛིན་པ་ལས་བཟློག་པ་ཁོ་ནའོ། །དངོས་པོ་སྔ་མ་དེ་ཡང་ཕྱི་མ་ཞེས་བྱ་བ་དང་ད་ལྟར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཤེས་པ་སྔ་མས་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདིའི་ཐ་དད་པ་ཅི་ལྟར་ངེས་ན་ཞེས་པ་སྔ་མ་ནི་ཞེས་གསུངས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་ཏེ། རྫས་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཅི་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ཞིག་ལ་ཞེ་ན། སྔ་ཕྱིར་གྱུར་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །སྔ་མ་དང་ཕྱི་མར་ཡང་དེ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་རྟོགས་པ་སྔ་ཕྱིར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ལས་ཅི་འདྲ་བར་གྱུར་པ་ཞིག་ཅེ་ན། ཐ་དད་པར་བརྟགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཅན་གྱི་རྫས་སོ། །རྒྱུ་མཚན་གང་གིས་བྱས་པ་ལས་ཐ་དད་པ་བཏགས་ཤེ་ན། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དེ་དང་ལྡོག་པས་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ལྷ་སྤྱིན་ཉིད་ནི་མཆོད་སྦྱིན་བྱེད་པ་དང༌། མི་བྱེད་པའི་གནས་སྐབས་གཉི་གར་རྗེས་སུ་འགྲོ་
― DTG183_Page_0517 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་མཆོད་སྦྱིན་བྱེད་པའི་གནས་སྐབས་ནི་རེས་འགའ་རྗེས་སུ་མི་འགྲོ་བས་ན་ལྡོག་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་གཉི་ག་ལ་ཁྱབ་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང༌། མ་ཁྱབ་པའི་དོགས་པ་ས་རྫས་ཐ་དད་པར་བརྟགས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་ཐ་དད་པ་མེད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་བྱ་བ་དང་ཁམས་ཀྱི་དོན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གཉི་ག་ལ་ཉེས་པ་གཞན་བརྗོད་པ་དྲན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དམན་པ་དག་སྐྱོན་འདི་ཙམ་དུ་ཟད་དོ་སྙམ་དུ་མི་འགྱུར་བར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཁྱད་པར་གྱི་དོན་དུའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་རྩོད་པ་འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །རྟགས་ལས་མ་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མ་བརྗོད་དོ། །དེའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་བ་དང་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ཡང་ངོ༌། །དེར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་དུའོ། །སྐུལ་བ་ནི་བྱུང་བ་དང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། རྒྱང་རིང་བ་དང་ཕྲ་བ་དང༌། བསྐལ་པ་རྗོད་པར་བྱེད་ཀྱི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་གཞན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །མཐོང་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཚེ་རང་གི་ངོ་བོ་མེད་པས་ན་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཁྱོད་ཀྱི་རྗེས་སུ་དཔོག་པ་ལ་ཡང་རང་གི་ངོ་བོ་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར། ཅི་ལྟར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ངེས་ཞེས་དོགས་ན། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ནི་ཞེས་སྨོས་སོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་དེར་ནི། དེ་ལྟར་གནས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་དེ་གནས་པར་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །འཆད་པ་ནི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྟགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཏོ། །གང་དང་ཞེས་བྱ་བ་བསྒྲུབ་བྱ་དང་ངོ༌། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་རྟགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་དེ་ཡོད་ནའོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྒྲུབ་བྱའོ། །འོ་ན་འབྱུང་དང་བྱུང་བ་བསྐུལ་བ་ལ་དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཅི་ལྟར་རྟོགས་ཤེ་ན། བཤད་པས་བསྐུལ་བས་བསྐྱེད་པའི་བློ་དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་ནིའོ། །དེའི་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་བ་དང་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་མེད་པ་
― DTG183_Page_0518 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས་སོ། །རང་གི་ངོ་བོ་མི་འཛིན་མོད་ཞུགས་པས་ངེས་པར་བྱས་པ་ཐོབ་པ་ནི་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཙམ་གྱིས་བསྐུལ་བ་ཚད་མར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་དོན་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དང་ཞེས་སྨོས་ཏེ། གང་གིས་ངེས་པར་བྱས་པ་ཐོབ་པར་ངེས་པར་འབྲེལ་བ་ནི་མེད་དོ། །འོན་ནི་ནུས་པའི་རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཡང་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་ན་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་ནི་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་གཞན་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དུ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་མེད་པར་མཐོང་བ་སྟེ། དེས་ན་རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་རྗེས་སུ་དཔོག་པ་ལ་སོགས་པར་གནས་ཏེ། དེ་ལྟར་ཡང་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་རིག་བྱེད་ཀྱི་བསྟན་པའི་མེའི་སྦྱིན་སྲེག་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། མེའི་སྦྱིན་སྲེག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འབྲས་བུའི་རྒྱུ་ཉིད་ནི་མཐོ་རིས་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དོ། །དེ་མ་བྱས་ན་ཞེས་པ་ནི་མེའི་སྦྱིན་སྲེག་ལ་སོགས་པ་མ་བྱས་ནའོ། །འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིའོ། །བདག་གི་ནུས་པ་རྟོགས་པ་ནི་མཆོད་སྦྱིན་ལའོ། །རེ་ཞིག་བདག་གིས་མཆོད་སྦྱིན་བྱ་བར་ནུས་སོ་ཞེས་ནུས་པ་རྟོགས་ན་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་རྒྱུ་གང་གི་ཕྱིར་ཤེས་པ་སྔ་མས་དངོས་པོ་དེ་ཐ་མའི་རང་བཞིན་སྐད་ཅིག་གཞན་དང་བྲལ་བ་དང༌། སྔ་ན་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་སྐད་ཅིག་དེ་ལས་སྔོན་རོལ་དུ་མི་གནས་པར་འཛིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་སྔ་མས་བཟུང་བ་ཉིད་ཕྱི་མའི་རང་གི་ངོ་བོ་དང་འདྲེ་བ་འགལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཐ་དད་པར་ངེས་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པོ། །དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་ཐ་དད་པར་འཛིན་པས་ནའོ། །ཕྱིས་རྗེས་སུ་སྦྱར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོ་ཞེས་པའི་རྟོགས་པས་ཞེས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །ཅི་ལྟར་བཟུང་བར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྟ་བའི་ཤེས་པས་གཞན་གྱི་རང་བཞིན་དང་མ་འདྲེས་པར་བཟུང་བར་གྱུར་པའོ། །དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ཉིད་ནི་དེ་གཞན་གྱི་རང་བཞིན་དང་མ་འདྲེས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་མོད་ཅི་སྐྱོན་ཞེ་ན། བཟུང་པ་ཉིད་དུ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་ན་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་ལྟ་བའི་ཤེས་པས་བཟུང་བ་ཉིད་གཅིག་ཡིན་
― DTG183_Page_0519 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏེ། དེས་ན་གཟུང་བ་ཉིད་ནི་འཛིན་པ་མཚམས་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་ལས་གཅིག་ཉིད་མེད་ན། འོ་ན་ཅི་ལྟར་མི་སླུ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། མི་སླུ་བ་ནི་ཞེས་གསུངས་སོ། །མངོན་སུམ་ལས་འཇུག་པས་ན་དོན་བྱ་བ་ཉིད་ཐོབ་པ་ཡིན་གྱི། གཅིག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཐོབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་གྱིས་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་དོན་བྱ་བ་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཞེན་པ་ཙམ་ནི་ཡོད་ཀྱང་རྩ་བ་མེད་པ་ཡིན་པར་བརྗོད་དོ། །འོན་ཏེ་གལ་ཏེ་འདི་མ་ཡིན་ནམ་ཅི་ལྟར་དེའི་དོན་བྱ་བ་འདི་ཡིན་ན། དེས་ན་དོན་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་དག་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དོན་བྱ་བ་ནི་ཞེས་སྨོས་སོ། །འོན་ཏེ་ག་ལས་ཡིན། གཞན་ལས་ཡིན་ན་ཡང་ཐམས་ཅད་ལས་འགྱུར་བར་ཐལ་ལོ་ཞེ་ན། དངོས་པོའི་ནུས་པ་ཙམ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ཉིད་འདི་མ་ཡིན་མོད། ཅི་ལྟར་དེའི་རྒྱུའི་ནུས་པ་ལ་དོན་བྱ་བ་དེར་ནུས་པ་སྐྱེས་པ་དེ་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ། འདི་ཡང་འགྱུར་མོད། དེའི་ཚེ་ཐ་དད་ཀྱང་དོན་བྱ་བ་ཉམས་པ་ཅི་ཡོད། གང་ལ་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་མེད་པ་དེ་ནི་སྐྱེད་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ཉིད་པས་ཧ་ཅང་ཐལ་བ་ཡང་ཐག་རིང་དུ་སྤངས་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ལྟར་རྒྱུ་ཐ་དད་ཀྱང་བྱ་བ་ཐ་མི་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་རྒྱུ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཙམ་ཐ་མི་དད་པ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱ་བ་ཡང་ཡིན་ནོ། །མཇུག་སྡུད་པ་ནི་དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མར་གྱུར་པ་གཉིས་དྲན་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་གྱི་གཅིག་ཉིད་ལ་ནི་ཚད་མ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ཡང་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་གཅིག་ཉིད་ཉམས་པའམ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་དེར་ཡང་འདི་ན་མེ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ནི་སྔར་མཐོང་བའི་མེ་དང༌། ད་ལྟར་མཐོང་བའི་ལའི་དྲན་པ་གཉིས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་ནུས་སོ། །འོན་ཏེ་འདིར་གཉིས་ཀྱིས་འབྲེལ་བ་ལྷག་པ་རྟོགས་པས་ན་དོན་གཅིག་ཉེ་བར་བསྡུ་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ན་འདི་ནི་གཅིག་ཁོ་ན་རྟོགས་པའི་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པར་
― DTG183_Page_0520 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དྲན་པ་གཞན་བཞིན་དྲན་པ་ཙམ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་སེམས་ན། དེ་ལྟར་ན་ངོ་ཤེས་པ་ལ་ཡང་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་དག་གི་རྟོགས་བཞིན་པ་གཅིག་གི་མཚན་ཉིད་དོན་གཅིག་ཉེ་བར་བསྡུ་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་གཅིག་པ་ཉིད་དོ། །སྔར་གཅིག་ཉིད་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། ཚད་མའང་ཡིན་ཏེ། དྲན་པའི་ཤེས་པ་ཙམ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་འདི་བ་འདི་ནི་འཛིན་པ་བཤད་པ་ཉིད་ཀྱིས་གསལ་བར་རིག་པར་བྱ་བའོ། །ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་འབྲེལ་པ་ཚད་མས་མ་བསལ་བའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ནི་ཚུལ་གསུམ་ཡོངས་སུ་དཔག་པར་བསྒྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་ལས་གྲུབ་པ་ན། དོན་ཉེ་བར་བསྡུ་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། དེ་ལས་ལྷག་པར་གྲུབ་པས། གལ་ཏེ་གཞན་གཟུགས་ཙམ་ལས་ཐོབ་བྱ་གཞན་མེད་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་སྐད་ཅིག་མ་དང་གཟུགས་འཛིན་པའི་བློ་ཅི་ལྟར་ཚད་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གྲུབ་པའི་མཐར་ནི་སྐད་ཅིག་ཏུ་འཛིན་པའི་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན། སྐད་ཅིག་ཏུ་འཛིན་པ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པར་འཛིན་ཀྱང་གལ་ཏེ་འཇུག་པར་མི་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ་ཚད་མ་ཡིན་ནམ། གཅིག་འཇུག་པར་བྱེད་པས་ཚད་མ་ཡིན་ན་ནི་སྐད་ཅིག་མར་འཛིན་ཀྱང་ཉམས་པ་མེད་དོ། །འོན་དེ་ལྟར་ཡིན་ན་གཟུང་བ་གཞན་ཡིན་ཞིང་འཇུག་པ་འམ་ཐོབ་པ་ནི་གཞན་དུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་ལ་ལྟོས་པས་ཅི་བྱ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་བརྟེན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་འགྱུར་བའི་དོན་བྱེད་པར་བསྒྲུབ་བྱའི་རང་བཞིན་བཟུང་བའི་ཕྱིར་བྱ་བ་ཅི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ན་ཅིའི་དོན་དུ་འཇུག་སྟེ། དེས་ན་ཤེས་པས་ཅི་བྱ་ཞེས་བརྗོད་པ་ནི་མི་ནུས་པ་ཡིན་ནོ། །སྐད་ཅིག་ཏུ་བཟུང་བ་ལ་ནི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་མ་བཟུང་ཡང་གཅིག་ཉིད་དུ་ལྷག་པར་ཞེན་པས་འཇུག་པར་བྱེད་པ་བཟློག་པར་མི་ནུས་པ་གང་དུ་དངོས་པོ་ནི་འཇུག་བྱེད་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ལྷག་པར་ཞེན་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དངུལ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཉ་ཕྱིས་ལ་མི་འཇུག་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དངུལ་དུ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡང་དངུལ་དུ་ལྷག་པར་ཞེན་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་མ་སྐྱེས་སམ་
― DTG183_Page_0521 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྐྱེས་ན་འཇུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེར་ལྷག་པར་ཞེན་པ་དེ་ཡང་དེའི་རིགས་ཅན་འགའ་ཞིག་ལ་འགྱུར་བར་དེར་མངོན་པར་འདོད་པ་དོན་བྱ་བ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་མི་སླུ་བའི་ཐ་སྙད་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ལ། གཞན་དུ་ནི་སླུ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཞན་འཛིན་པ་ན་གཞན་དུ་འཇུག་པ་མི་འགལ་ཏེ། དེའི་རིགས་ཅན་ལ་ལྟོས་ནས་སླུ་བ་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བརྟན་པ་དང་མི་བརྟན་པ་འཛིན་པ་ལ་མ་ལྟོས་པར་ནི་དངོས་པོ་འཛིན་ཙམ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་ཡིན་ནོ། །རྟོགས་པའི་དོན་ཉིད་ལ་སྔོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་དོན་བྱ་བ་དྲན་པ་ལས་མངོན་པར་འདོད་པས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་དང༌། གཅིག་ཉིད་དུ་ལྷག་པར་ཞེན་པ་དག་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་རྟོགས་པ་མ་སྐྱེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ནི། འཇུག་པ་དེ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཉིད་སྨོས་པ་ནི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་དོན་ནི་མ་རྟོགས་ལ། དེའི་ཡུལ་ཅན་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གོ་གང་ཞིག་དང་འབྲེལ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཡང་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་དོན་ལ་འོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ཙམ་རྟོགས་པས་ན། རོ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་རྟོགས་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་རྟོགས་པས་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་འཇུག་པས་ཡིན་ལ། འཇུག་པ་ཡང་རྟོགས་པ་མེད་པར་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་ཤིན་ཏུ་བཟོད་པར་དཀའ་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་ནས་བཤད་པ། དཔེར་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དངོས་པོ་མི་འཛིན་ཡང་དེ་ལྟར་མཐོང་བ་བཞིན་ཏེ། མཐོང་བ་ལ་ནི་མི་འཐད་པས་མི་རྩོད་དོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །དེ་ཉིད་གསུངས་པ་ནི། རྗེས་སུ་དཔག་པས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་འཆད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་ལེའུར་རོ། །བློ་ཉིད་ཅེས་པར་གཟུང་བའི་རྣམ་པར་གཅད་བྱ་བརྗོད་པ་ནི། མིག་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སོགས་པའི་སྒྲ་ས་ལྡན་པ་དང༌། འདུ་བ་ལ་སོགས་པའི་འབྲེལ་པ་བཟུང་སྟེ། མིག་གདངས་ཀྱང་ཡིད་ཀྱི་ནུས་པ་ཉམས་པས་ཤེས་པ་
― DTG183_Page_0522 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་སྐྱེས་པ་ལ་འཇུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་བློ་ཚད་མ་ཡིན་ལ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉིད་ཆད་མར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཤིན་ཏུ་གོམས་པ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་ཀྱང་འཇུག་པ་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །ཁྱད་པར་དང་བཅས་པའི་སྐབས་ཉིད་དུ་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་དོ། །སྔར་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སེལ་བའོ། །བློ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་གཅོད་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཅོད་པ་དེ་ཉིད་བརྗོད་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སོགས་པ་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བའོ། །འོ་ན་མ་གོམས་པའི་ཡུལ་ལ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉིད་འཇུག་བྱེད་ཡིན་པས་ཚད་མར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། གོམས་པ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེར་ནི་ཞེས་གསུངས་སོ། །འགའ་ཞིག་གང་གི་དུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་བརྟེན་པ་ཅན་ལ། གཅིག་ཉིད་ཀྱི་ཐ་སྙད་བརྟན་པོ་ཞུགས་པ་དེ་སྙེད་དེ་ནིའོ། །གཞན་ལ་མེད་པའི་འདྲ་བའི་ཁྱད་པར་གྱིས་བྱས་པ། བར་དུ་ཆོད་པ་མེད་ན་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ་མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཐེ་ཚོམ་གྱི་ཡུལ་ཡང་དེ་འདྲ་བའི་འདྲ་བ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གཅིག་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་དོ། །འོ་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་འདི་སྐད་ཅིག་འཇིག་པ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་གཅིག་ཉིད་ཀྱི་ཐ་སྙད་ཙམ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ངེས་པ་ཡང་གཅིག་གི་ཐ་སྙད་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ན་དུས་ཐ་དད་པ་ལ་གཅིག་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ཅི་ལྟར་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་དང་མི་འགལ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་གཅིག་ཉིད་དུ་ཐ་སྙད་བྱ་བར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དུས་ཐ་དད་པ་ལ་གཞན་ཉིད་བཀག་ཀྱང་འཆད་པ་མེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྟོར་བ་པའི་རྙེད་པས་ན་བདག་པོ་ཉིད་དང་འགལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་དམ་པ་གཅིག་ཉིད་ཅི་སྟེ་མི་འགྲུབ་ཅེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་དོན་དམ་པའི་གཅིག་དང་ཁྱབ་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྡ་གྲུབ་པས་ནི་ཁྱབ་པ་རྙེད་པར་གྱུར་ཏོ། །མ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྤང་བར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་གང་དུ་མ་གོམས་པའི་ཕྱིར་ཐ་སྙད་པའི་གཅིག་པ་ཉིད་མ་གྲུབ་པ་དེར་ནི་ངོ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་
― DTG183_Page_0523 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཟུང་ངོ༌། །དེར་ཡང་རྣམ་པར་དབྱེར་མེད་པར་འཇུག་པ་ཅན་དོན་གཅིག་བྱེད་པ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འགའ་ཞིག་ལ། གང་ཞིག་ལ་གཅིག་ཉིད་ཀྱི་ཐ་སྙད་བརྟན་པོ་ཡོད་པ་དེ་ལ་ལོག་པར་རྟོགས་པའི་ཡུལ་འགའ་ཞིག་ཏུ་དེ་ལྟ་བུའི་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཡོན་ཏན་ཡང་བསལ་བ་ལ་སྔོན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔོན་པོའི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་སྟེ། སྔོན་པོ་མ་ཡིན་པ་ལ་ལྡོག་པའི་བྱིར། བརྡའི་དུས་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་རྗེས་སུ་དཔག་པར་འགྱུར་བས་དེས་ན་གཟུང་བ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཉམས་སོ་ཞེ་ན། དེ་སྐད་དུ་ནི་བརྗོད་པར་མི་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་གང་དུ་ཤིན་ཏུ་གསལ་བའི་མངོན་སུམ་ཉིད་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ཞིང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ཚོགས་པ་ཉེ་བ་ལ་སྐྱེ་བ་དེ་ཐམས་ཅད་དུ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཚད་མར་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ལོག་པར་རྟགས་པའི་ཡུལ་ཉིད་ལ་ལྟོས་ནས་ཚད་མའི་གོ་སྐབས་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་འདིའོ་སྙམ་པའི་ཤེས་པ་ནི་མཐོང་བ་གཉིས་སྣང་བ་ཙམ་ལ་གཟུང་བ་འཛིན་པ་ཡིན་ལ། གཞན་གྱི་འདོད་པ་དོན་དམ་པའི་གཅིག་ཉིད་ལ་ནི་རང་རྒྱུད་པའི་དམ་བཅའ་བ་ཙམ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཡིན་ཞིང༌། ཀུན་རྫོབ་པའི་གཅིག་ཉིད་ལ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་པར་གནས་སོ། །དེ་བཞིན་གཞན་དུ་ཡང་ལྟར་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་སྔོན་པོ་ལ་ཡང་མངོན་སུམ་གྱི་འཇུག་པ་བསལ་ན་སྔོན་པོར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཟུང་བ་འཛིན་པ་ཡིན་ལ། མི་གསལ་བ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་ཞིང༌། སྔོན་པོའི་ཡོན་ཏན་གཞན་དང་ལྡན་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་དངོས་པོ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་དམ་བཅའ་ཙམ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཡིན་ནོ། །ཐེ་ཚོམ་པའི་དངོས་པོ་ཅན་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་གནས་སོ། །གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་ལ་ཡང་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞིང༌། འཁོར་པ་ཡང་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པ་ཙམ་ཉིད་ཡིན་ན། དེ་ཅི་ལྟར་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་ལས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉིད་སྤང་བྱ་ཡིན་ཏེ། ཉེས་པ་བཞིན་དུ་དྲན་པ་ཙམ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། མངོན་སུམ་གྱིས་ཡུལ་གཅིག་པ་ཉིད་བསལ་བའི་ངོ་ཤེས་པ་ལས་ཅིར་འགྱུར་ཏེ།
― DTG183_Page_0524 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྤྲོས་པས་ཆོག་གོ །རིགས་པ་བརྗོད་པ་ནི། འདི་ནི་དོན་གཞན་དང་གཞན་དྲན་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཤེས་པ་གཉིས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་གཟུང་བ་འཛིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་ཤེས་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་བསྒྲུབས་ཏེ། སྔ་མ་དང་ལྷན་ཅིག་གཅིག་པ་ཉིད་རྩོད་པའི་ཡུལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གང་བརྗོད་པ་མི་བཟོད་པས་དེ་ལ་ངོ་ཤེས་པའི་རྟོགས་པ་མངོན་སུམ་གྱི་བྱེད་པ་ལ་མི་ལྟོས་པ་ནི་དམ་བཅས་པ་ཙམ་ཡིན་གྱི་ཚད་མ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་དོན་དུ་གཞན་གྱི་དོགས་པ་བསུ་བ་ནི་འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཅིག་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཅི་ལྟར་གཅིག་ཉིད་རྩོད་པའི་ཡུལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྟོགས་ཤིང་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་གྱི་ལྷག་པར་ཞེན་པ་ཙམ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་མངོན་སུམ་གྱི་བསལ་བ་མ་གྲུབ་པོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །སུན་འབྱིན་པའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། རེ་ཞིག་ཕྱི་མ་འཛིན་པའི་མངོན་སུམ་གྱིས་སྔ་མ་མི་འཛིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་སྐད་ཅིག་གཅིག་བཟུང་ན་དུས་ཀྱི་ཆའི་ཚོགས་མཐའ་དག་བཟུང་བར་ཐལ་ན། དེ་ལྟ་བུ་ནི་དབང་པོའི་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མངོན་སུམ་ལས་སྔ་མ་རིགས་ན་སྔ་མ་དེ་དང་ཕྱི་མ་གཅིག་པ་ལ་ཚད་མ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་སྔ་མའི་རང་བཞིན་མ་རིག་མོད་དེ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ལ་འགལ་བ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། མ་རྟོགས་པ་མེད་པ་དང་ཞེས་སྨོས་སོ། །དེས་ཉམས་སུ་མྱོང་པ་མེད་པར་ནི་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་གཅིག་པ་ཉིད་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་མི་ནུས་སོ། །རང་གི་ངོ་བོ་ཙམ་གྱིས་དོན་གྲུབ་པ་གཅིག་ཙམ་དུ་རྟོགས་པས་ནི་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཁྱད་པར་མི་འགྲུབ་པོ། །དེའི་ཕྱིར་སྔ་མ་དང་ལྷན་ཅིག་གཅིག་ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་ངོ་ཤེས་པ་ནི་རང་རྒྱུད་པ་དམ་བཅས་པ་ཙམ་ཡིན་གྱི་ཚད་མ་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྔོན་གྱི་དུས་སུ་མངོན་སུམ་ལས་ཕྱི་མ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བལྟ་བར་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་དག་ལས་དོན་དམ་པར་གཅིག་ཉིད་མེད་པ་དེས་ནའོ། །ཀུན་རྫོབ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་
― DTG183_Page_0525 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཡིན་ལ། དེས་གཞག་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་པ་ཡིན་གྱི་དེ་ཉིད་བརྗོད་པ་ནི། སྔ་མ་སྔ་མའི་རྟོགས་པས་ཞེས་བྱ་བའོ། །དམ་བཅས་པ་ཙམ་ཡིན་གྱི་ཚད་མ་ཉེད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་པ་ནི། ཀུན་རྫོབ་པའི་རྟོགས་པ་འདི་ལའོ། །རང་གི་དོན་ལ་ཨ་ནཾ་གྱི་རྐྱེན་བཅུག་པས་ན་ཀུན་རྫོབ་པ་ཞེས་བརྗོད་ཀྱང་ཀུན་རྫོབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡན་ལག་ཅན་གཅིག་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པ་ནི། བུམ་སོགས་ཞེས་བྱ་བའོ་ཤེས་པ་ནི་གཅིག་ཏུ་ལྷག་པར་ཞེན་པའོ། །ཤེས་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རོལ་སོགས་པའི་ཤེས་པས་སོ། །ཚོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་ཕྱིར་གཟུང་བ་འཛིན་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྐབས་དང་སྦྱར་རོ། །ཡན་ལག་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་གཟུང་བ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་ནས་དམ་བཅའ་ཙམ་དུ་སྟོན་པ་ནི། ཚོགས་པ་ལས་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཞན་གྱི་ཀུན་དུ་འཛིན་པ་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པ་དྲུག་པའོ། །ཉམས་པ་ནི་དཀའ་སར་ཕྱིན་པ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཚད་མ་སླུ་བ་མེད་ཅན་གྱི། །ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སླུ་བ་སྨོས་པ་བཤད་ན། རྣམ་འགྲེལ་གྱི་ཤེས་པའི་ཚིག་བཤད་པ་ལ་སྐབས་དང་མཚམས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་སྒོ་ནས་གཞན་དག་གི་རྒོལ་བ་ནི་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་གི་ཚེ་ངོ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཡན་ལག་ཅན་གཅིག་ཉིད་མེད་ཅིང་གཟུང་བའི་དངོས་པོ་ཡང་ཞིག་པས་འཐོབ་པར་མི་ནུས་པ་དང༌། བྱེད་བ་ཉིད་ཐུན་མོང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉི་ག་ཡང་དོར་བ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་སུ་གྱུར་ནས་གཞན་ཅི་ཞིག་ལུས་ཤེ་ན། བདེན་ཏེ་མངོན་སུམ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པར་གཞག་པའི་དོན་ནི་ཕྱི་རོལ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ཏེ། གཞན་རིག་པ་ནི་དེ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པས་དོན་གྲུབ་པ་ཡིན་ལ། ཉམས་སུ་མྱོང་པར་མངོན་པར་རློམ་པ་ཡང་དེ་བཞིན་བྱས་པས་ཡིན་ནོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་རང་གི་རང་བཞིན་ཙམ་གྱིས་མཐར་ཐུག་པས་ན། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་རིག་པར་སྒྲོ་འདོགས་པ་ན་འཇུག་
― DTG183_Page_0526 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཉེས་པར་བྱེད་པ་ནི་དེ་ཉིད་ལ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་པ་ན། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གནས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མི་འགལ་ལོ། །ད་ནི་རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་ཀྱང་བློ་ཚད་མར་སྒྲུབ་པར་འདོད་ནས་སྔར་གྱི་རྗེས་སུ་བརྗོད་པ་ལས་འཇུག་པར་བྱེད་དོ། །འདོད་པ་བསྒྲུབ་པ་ལ་འཇུག་པ་ནི་ཚད་མ་ལས་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ཡུལ་གྱི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་མེད་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་གཉི་ག་ལ་ལྟོས་ནས་དོན་བྱ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་ཚང་མ་ཚོལ་བ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་རང་ལ་རག་ལས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་ཚད་མའི་འབྲས་བུ་གཙོ་བོ་ཡིན་ལ། འཇུག་པ་ནི་སྐྱེས་བུ་ལ་ལྟོས་པས་ངེས་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྐྱེས་བུའི་འདོད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལ་འཇུག་པ་ན་ཚད་མ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་ཡིན་པ་དེས་ན། དེ་ལ་ལྟོས་ནས་འཇུག་པ་ཉིད་འབྲས་བུའི་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དང་པོ་བློ་ཚད་མར་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དེའི་ཡན་ལག་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པས་ཚད་མར་བསྒྲུབ་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །རྟོགས་པ་ནི་ཁོང་དུ་ཆུད། ཡོངས་སུ་བཅད་པ་དེ་ཉིད་ནི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཡུལ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་ཆུ་རྟོགས་ཀྱི་མེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་ན་ཤེས་པ་ཉིད་ཚད་མར་བསྟན་པ་ཡིན་གྱི། མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དེ་ཡོད་ན་འདི་ཡོད་ཕྱིར་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ན་ཡོད་པའི་དང་རྣམ་པར་འགྲེལ་པས་ནི། གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ག་ལས་ཤེ་ན། འདི་ལྟར་ཞེས་གསུངས་སོ། །བཤད་པ་ནི་འཇུག་པར་བྱེད་པས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གདོན་མི་ཟ་བར་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ལས་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་གདོན་མི་ཟ་བར་ཡོངས་སུ་བཅད་བ་ལས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཤེས་པ་དང་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་དེའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ཡང་ཐ་དད་པར་བརྗོད་པར་འདོད་པས་བསྒྲུབ་བྱ་དང་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཡིན་ནོ།།
― DTG183_Page_0527 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚད་མ་ནི་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིས་སྨྲས་པ་སྟེ། ཚད་མ་ནི་འདོད་པ་ཐོབ་པའི་དོན་ཁོ་ནར་ཚོལ་བ་ཡིན་གྱི་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་དོན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བསམས་པའོ། །ལན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚད་མའི་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་བར་དུ་གེགས་བྱེད་པ་དང༌། མ་ཚང་བ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་བཅད་པས་ནི་མ་ཡིན་གྱི། །འོན་ཀྱང་དོན་ཡོངས་སུ་བཅད་པའི་སྒོ་ནས་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་རུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་གྱི་དེ་ཉིད་ཅེས་སྨྲས་ཏེ། ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་ཉིད་དོ། །ལན་ནི་རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་ལ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་རུང་བ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་ཤེས་པ་འདིའི་རང་བཞིན་གོམས་པ་ལས་འཁྲུལ་པ་མཐའ་དག་བསལ་བར་དེ་འདྲ་བ་རང་རིག་པས་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་གྱི་མི་འཁྲུལ་པའི་རང་བཞིན་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། ཐོབ་པ་ལ་མི་འཁྲུལ་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་ཡུལ་གཞན་སྣང་བ་ཉིད་ཡིན་གྱི་སྣང་བ་ཙམ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉིད་ལ་རེ་ཞིག་ཚད་མ་ཡོད་པ་ཡིན། དེའི་དོན་བྱ་བ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཐོབ་པ་ལ་མི་འཁྲུལ་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། གལ་ཏེ་ཡང་འཁྲུལ་བར་དོགས་པ་དང་བྲལ་བར་ལྷག་པར་ཞེན་པ་དེ་ཡང་ཅི་དངོས་པོ་ཞིག་ཅི་ལྟ་བ་ཡིན་ནམ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པ་ཅི་ཡོད་དེ། རྨི་ལམ་དུ་གཞན་དུ་ཡང་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཐོབ་པ་ལ་མི་འཁྲུལ་པའི་རང་བཞིན་ཅི་ལྟར་ངེས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་ལན་འོ་ན་ཞེས་བྱ་བའོ། །བཤད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་དང་གནས་སུའོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ཙམ་དུ་རིང་བར་མ་བསྐྱལ་བ་རྣམ་པར་ཆད་པ་ཉིད་དུ་གསལ་བར་མདུན་ན་སྣང་བ་རྣམས་ལ་དངོས་པོ་འཛིན་པ་རྣམ་པར་འཛིན་པ་ཡིན་ལ་དེ་བཞིན་དུ་གེགས་བྱེད་པ་དང༌། མ་ཚང་བ་མེད་ན་དོན་བྱ་བ་ཡང་ཐོབ་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་ལྷག་པར་ཞེན་པར་བརྟན་པ་ལས་མི་འཁྲུལ་བ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གནས་སོ། །ཐོབ་པར་རུང་བའི་ཚད་མ་ཉིད་འདི་ལ་ལོག་པའི་ཀུན་རྫོབ་ལ་ལྟོས་ནས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པའི་ཀུན་རྫོབ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་ཨ་རྩ་ཏ་ལ་སོགས་
― DTG183_Page_0528 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ལུགས་བསལ་ན་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་དོན་ལ་མི་འཁྲུལ་བ་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་པར་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་བདག་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཅི་སྟེ་སོང་ཞེ་ན། སྣང་བ་ཅི་འདྲ་བ་ལས་མངོན་སི། དི་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། དངོས་སམ་བརྒྱུད་པས་མངོན་སུམ་ལ་བརྟེན་པའི་ཚུལ་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ལས་སྐྱེས་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པར་རྣམ་པར་བཞག་ལ། དེ་དག་གི་ཡུལ་དུ་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་གནས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །ཡང་ཅི་ལྟར་རྟོགས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཤེས་པ་ལ་རག་ལས་སྙམ་དུ་དོགས་ན། རྣམ་འགྲེལ་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་སྟོན་པ་ནི་དཔེ་སྔོན་རོལ་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་རྣམ་པ་གཉིས་པ་ཕྱེ་བའོ། །ཤེས་པ་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པའི་སྒྲས་ཁྱད་པར་གྱི་དོན་ཅན་ཐ་དད་པའི་སྒྲ་དང་ལྷན་ཅིག་བསྡུ་བ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དེའོ། །དེའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་གྱིའོ། །ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་ཏེ། ཐོས་པའི་ཕྱིར་ན་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་ཐ་དང་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུས་པའི་ཚིག་བསྟན་པའོ། །དེ་ལས་བློའི་རྟོགས་པ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་གཙོ་བོ་རྣམ་པ་དང་བཅས་པའི་ལུགས་བརྗོད་ན། དེ་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་ལ་བལྟས་ནས་རྣམ་པ་མེད་པར་ཁས་བླངས་ཀྱང་ཚུལ་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ནི། ཡུལ་ལ་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ནི་སྣང་བ་སྟེ་ཡུལ་དང་འབྲེལ་པ་ཤེས་པའི་ཆོས་སོ། །གཉིས་པ་དེ་ཉིད་མདོར་བསྡུས་ནས་སྟོན་པ་ནི། ཡུལ་དང་འདྲ་བ་འམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་དང་བཅས་པའི་འདོད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་སོ། །ཡུལ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་མེད་པའི་ལུགས་ལ་ལྟོས་ནས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཐ་དད་པས་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཡུལ་དང་འདྲ་བ་འམ་ཡུལ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ཉིད་ཐ་དད་པས་སོ། །རྣམ་པ་ལ་སྡང་བས་ཀྱང་གང་ལས་ཡུལ་གྱི་ཁྱད་པར་རྟོགས་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཞེས་པའི་རང་ལ་བརྟེན་པའི་ཁྱད་
― DTG183_Page_0529 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་འགའ་དི་ཞིག་འདོད་དགོས་སོ། །རྟོག་པ་ཐ་དད་པའི་རྣམ་པར་བརྗོད་པ་ནི་སྔོན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བར་མེད་པར་ནི་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཚེ་རྣམ་པ་འདྲ་བ་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཡུལ་དང་འདྲ་བའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་རིག་པ་ཡིན་གྱི་བེམས་པོའི་བདག་ཉིད་གཞན་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་རྣམ་པ་ལས་ཕྱི་རོལ་རིག་ཅེ་ན། དེའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་རྣམ་པའི་ཤེས་པ་རིག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སྔོན་པོའི་རིག་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པའི་ཁྱད་པར་ཉིད་ལས་རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ནི། ཚད་མའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རེ་ཞིག་རྣམ་པ་མེད་པ་ལ་ནི་དོན་རྟོགས་པ་ཉིད་འབྲས་བུ་ཡིན་ལ། རྣམ་པ་དང་བཅས་པ་ལ་ཡང་དཔྱོད་པ་དང་བྲལ་བ་ལ་ལྟོས་ནས་དེ་ཉིད་ཡིན་ནོ།། དཔྱོད་པ་དང་ལྡན་པ་ལ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་རྟོགས་པ་ཁོ་ན་དོན་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ཡུལ་གཞག་པ་འབྲས་བུ་ཚད་མ་ལ་རག་ལུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཁུངས་བརྗོད་པ་ནི་དེ་སྐད་དུ་ཡང་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་ལས་ཡུལ་དུ་རྟོགས་པ་ཐ་དད་པ་ཡིན་མོད་ཤེས་པ་ཚད་མ་ཡིན་པའི་སྐབས་ལ་ཅི་ཕན་ཞེ་ན། ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་དེ་ཡང་ཞེས་གསུངས་སོ། །འདི་ཡང་འོག་ཏུ་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མ་དང་འབྲས་བུ་བསམ་པར་རོ། །གཞན་གྱི་གལ་ཏེ་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། མིག་ལ་སོགས་པ་དང་འབྲེལ་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བར་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་དེ་འབྲེལ་པར་གྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི། ཅི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པ་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དམ་པ་ཉིད་བྱ་བ་ལ་རྣམ་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ལྷག་མའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་མིག་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པར་ཅི་སྟེ་མི་འདོད་ཅེ་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་གསུངས་སོ། །སྒྲུབ་བྱེད་དམ་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ནི་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་
― DTG183_Page_0530 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དོན་ཏོ། །རྣམ་པར་ཇི་ལྟར་སྒྲུབ་བྱེད་དམ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་གསུངས་སོ། །སྟོན་པར་འགྱུར་བ་ནི་ཚད་མ་དང་འབྲས་བུ་བསམ་པར་རོ། །གལ་ཏེ་མིག་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཞེས་འདྲི་བའོ། །ལན་དུ་རྒྱུ་མིག་ལ་སོགས་པ་ལ་འབྲས་བུ་མཐོང་བ་བཏགས་པས་སོ། །དཔར་ན་རྐུན་པོས་ཞེས་གསུངས་སོ། །དཔེར་ན་རྐུན་པོས་བཏང་བའི་མེས་གྲོང་བསྲེགས་ཀྱང་རྐུན་པོས་བསྲེག་སོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་བཞིན་དུ་མིག་ལ་སོགས་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་མངོན་སུམ་གྱིས་དངོས་པོ་མཐོང་བ་ཡིན་ཡང་མིག་ལ་སོགས་པས་མཐོང་ངོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པའི་རྣམ་པ་ཉིད་དང་འབྲེལ་པས་ཡུལ་གྱི་ཁྱད་པར་རྟོགས་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་པ་དང༌། འབྲས་བུ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་འཇུག་པ་ཡང་རྟོགས་པ་མེད་ན་མི་འགྱུར་བ་ཡིན། དེའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མཇུག་སྡུད་པའོ། །གལ་ཏེ་རྟོགས་པ་ཙམ་མམ། འཇུག་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཏེ། ལོག་པའི་ཤེས་པ་ལ་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་རྟོགས་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པས་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ནི་མངོན་པར་འདོད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་དོན་དུ་གཉེར་བས་ཚད་མ་ཚོལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་དོགས་པ་ན་དོན་དམ་པར་ཚད་མ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ཐ་སྙད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཅི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་སུམ་མ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཕྱོགས་དང་པོ་སེལ་བ་ནི་རེ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བའོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་མི་རྟོགས་ཤེ་ན། རང་རིག་པའི་ཞེས་གསུངས་ཏེ། རང་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་མངོན་སུམ་ནི་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་ལ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་གལ་ཏེ་རང་རིག་པའི་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་དང་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ངེས་པ་སྐྱེད་ན། དེའི་ཚེ་འགའ་ཡང་བསླུས་པའམ། ཐེ་ཚོམ་དང་ལྡན་པར་མི་འགྱུར་བ་ཏེ། དེ་ནི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། དེ་སྐྱེས་
― DTG183_Page_0531 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བུའི་དུས་ཉིད་ནི་ཞེས་གསུངས་སོ། །འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྤྱོད་པའི་ལན་ནོ། །ཤེས་པ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན། ཤེས་པ་ཉིད་རང་ལས་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ན། དེའི་ཆོས་ཚད་མ་ལྟ་ག་ལ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དཔྱོད་པ་པ་གཉི་ག་ལ་ཡང་འཐད་པར་གཞུང་འཛུགས་པ་ནི་འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཡང་རང་ལས་གྲུབ་ན་དེའི་ཚེ་འགའ་ཡང་བསླུས་པའམ་ཐེ་ཚོམ་དུ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐལ་བ་སོན་འདུག་གོ་ཞེ་ན། ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་ལས་སམ། རྒྱུ་དབང་པོའི་སྐྱོན་རབ་རིབ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པ་ལས་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། གནོད་དང་རྒྱུ་ནི་ཉེས་ལྡན་པར། །ཤེས་པ་དག་གིས་དེ་དམིགས་སེལ། །ཞེས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡང་ཚད་མ་གཞན་ཉིད་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་ཐུག་པ་མེད་དོ་ཞེས་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འདིས་ནི་ཚད་མའོ་ཅོག་ནི་ཐམས་ཅད་རང་ཉིད་ལས་ཡིན་ལ། ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ནི་གཞན་ལས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གཞན་ཁོ་ན་ལས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ལ། དེའི་ཆོས་ཚད་མ་ནི་གཞན་ལས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་འབྲེལ་ཡང་ན་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཡང་རང་ལས་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོགས་པ་འདི་སྤངས་པའི་སྒོ་ནས་ཕྱོགས་གཞན་སྟོན་པ་ནི་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བསམ་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཤེས་པ་རང་སྐྱེ་བའི་དོན་རྒྱུ་ལ་ལྟོས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་ཟིན་པའི་ཤེས་པ་ཚད་མ་ནི་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་དེ་ནི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །ཤེས་པ་སྐྱེས་པ་ན་མ་སྐྱེས་པར་སྔར་གནས་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སྤྱིར་གནས་པ་ནི་དམིགས་ཀྱིས་སེལ་བ་གཞན་གྱིས་གདོན་མི་ཟ་བར་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཚད་མ་མ་ཡིན་ན་ཡང་རང་ཉིད་ལས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ནི་གལ་ཏེ་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱིར་བཏུབ་པའི་ཚད་མ་དེ་དམིགས་ཀྱིས་
― DTG183_Page_0532 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསལ་བའི་ཡུལ་སྤངས་ནས་ངེས་པའི་ཡུལ་ལ་རང་ཉིད་གནས་སམ། འོན་ཏེ་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པ་དམིགས་ཀྱིས་སེལ་བས་རང་གི་ཡུལ་དང་བྲལ་བ་ནི། གནས་དེ་ལ་ཕྱོགས་དང་པོ་ལ་ནི་བསལ་བ་ཐོབ་པ་ཡིན་པ་རང་ཉིད་ལས་ཚ་དམ་འམ། ཚད་མ་མ་ཡིན་དེས་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་ལས་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་པར་དེ་ཡང་གདོན་མི་ཟ་བར་འདོད་དགོས་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་ཚད་མ་དང་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའི་ཐ་སྙད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་གཉི་ག་ཡང་གཞན་ཁོ་ན་ལས་ངེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་བསལ་བམ་ཐོབ་པ་ཡང་རང་ཉིད་ལས་ཚད་མང་ངེས་ན། དེའི་ཚེ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ངེས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་གཉི་ག་ཡང་རང་ཉིད་ལས་ངེས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རེ། །དེས་ན་ཕྱོགས་གཉིས་པ་ཉིད་ཁྱེད་ཀྱིས་མདུན་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་ཏེ། ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པའི་རང་ཉིད་ལས་ཚད་མ་ཡིན་པ་དེ། རང་གི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་པ་འམ་མ་སྐྱེས་པ་ཞིག་ཡིན་པར་འགྱུར། དེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་པོས་སེལ་བར་བྱེད་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ།། དེ་ལྟར་སྐྱེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མ་ཉིད་དུ་སྐྱེས་པའོ། །གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་དུའོ། །གནོད་པར་བྱེད་པས་ནི་མེད་པ་སྒྲོ་བཏགས་པ་ལ་མེད་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་པ་འཇིག་པར་བྱེད་ཅིང་མེད་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་འཇིག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཅི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པ་ཁོ་ན་ལ་ཚད་མའི་ཐ་སྙད་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་ཤེས་པ་ཚད་མའི་བདག་ཉིད་དུ་སྐྱེས་པ་དེའི་ཚེ་དངོས་པོའི་གནས་པར་ཚད་མ་ཉིད་གནས་པ་འགའ་ཞིག་ཏུ་གནོད་བྱེད་པས་གཞིག་པར་བྱ་བའི་ཡིན་པར་འགྱུར་ན་དེ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །བྲམ་ཟེ་རྣམས་ལ་ནི་ཞོ་བྱིན་ལ། དར་བ་ནི་ཀཽཎྜི་ནྱ་ལ་བྱིན་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་འདིར་དངོས་པོའི་གནས་པས་ཀཽ་ཎྜི་ནྱ་ལ་ཞོ་བྱིན་པ་ཉིད་ཡོད་པ་དམིགས་ཀྱིས་སེལ་བས་འགོག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ལ་ཞེས་སྤྱིར་བརྗོད་པ་ལས་སྒྲོ་བཏགས་པ་
― DTG183_Page_0533 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགོག་པ་ཡིན་ཏེ། བསམ་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེར་ཡང་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ལ་ཞོ་སྦྱིན་པར་སྨྲ་བ་ཅི་ལྟར་ཐོས་པའི་དོན་མེད་ན། མི་འགྱུར་བ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཀཽ་ཎྜི་ནྱ་ལ་ཞོ་སྦྱིན་པ་ཡང་དངོས་པོའི་ལུགས་སུ་གནས་པའི་ཕྱིར། ཅི་ལྟར་དགག་སྟེ་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་ཚད་མ་ཉིད་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྤྱིར་བཏང་བ་དང་དམིགས་ཀྱིས་བསལ་བ་དག་ནི་ངག་དག་ལ་གནས་པ་ཡིན་གྱི་དངོས་པོའི་གནས་པ་འཇུག་པར་གནས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པ་སེལ་བ་ཅི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སེམས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་རྗེས་སུ་སོང་བའོ། །བཏགས་པའི་རྫས་ནི་བདག་ཡིན་ལ་དེའི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པའི་རྣམ་གྲངས་ནི་ཤེས་པ་དང་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཚད་མ་ཡང་དག་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་བརྟག་པ་ནི་འགའ་ལས་ཀྱང་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ལ། དེའི་རང་བཞིན་ཤེས་པ་ཡང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཕྱིར་འཇིལ་བར་སེལ་ན། སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་སྐྱེས་པར་ཁས་ལོང་ཞིང་བདག་གི་རང་བཞིན་ལྷག་པ་ཡང་གནོད་མོད། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཚད་མས་ཁྱབ་ན་གནོད་པར་བྱེད་པའི་གོ་སྐབས་ཅི་ཡོད་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། གནོད་པར་བྱེད་པ་སྟོང་ཡོད་ཀྱང༌། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མའི་རང་བཞིན་གྱི་བདག་གོ ། ཅི་སྟེ་ཡང་བདག་གིས་བརྗོད་མ་ཐག་པའི་ཉེས་པ་འགྱུར་བ། གནོད་བྱེད་དག་གིས་ཡོད་པའི་རང་བཞིན་གཞན་དུ་བྱས་པའི་མཚན་ཉིད་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་སྐྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་རྐྱེན་ཅན་གྱི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དོགས་པ་བསུ་བ་ནི་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའོ།། འདི་ལ་ལན་ཡོན་ཏན་ལན་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་རབ་རིབ་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པ་སྐྱོན་ཚོགས་པ་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ལ། དེ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་གཞན་ལས་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའི་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་ན། དེའི་
― DTG183_Page_0534 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚེ་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཚད་མར་འགྱུར་ལ། དེ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་གཞན་ལ་ཚད་མ་ཡིན་པར་ཅི་སྟེ་མི་བརྗོད། ཅི་སྟེ་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་ལྟར་ཐ་སྙད་མི་བྱའོ། །དེའི་ཚེ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་དེ་ལྟར་ཐ་སྙད་མི་བྱའོ། །གལ་ཏེ་གང་གིས་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ལྟར་གཞན་ལས་ཡིན་པར་འགྱུར་བ། ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ཉེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེན་ལན་དུ་ཡོན་ཏན་མེད་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་གལ་ཏེ་ཚད་མ་རང་ལས་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཡང་རང་ཉིད་ལས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཅི་ལྟར་གཅིག་ནི་རང་ལས་ཡིན་ལ། གཞན་ནི་གཞན་ལས་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག །འོན་ཏེ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གནས་པའི་སྐྱེས་བུ་ལ་རབ་རིབ་ཡོད་ན་འཁྲུལ་བའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་ལ། རབ་རིབ་མེད་པའི་དུས་ན་ནི་མ་ཡིན་པ་སྟེ། དེས་ན་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ནི། རབ་རིབ་ཀྱིས་བྱས་པ་ཡིན་པས་ཚང་མ་མ་ཡིན་པ་གཞན་ལས་ཡིན་ལ། ཡང་མིག་སྨན་ལ་སོགས་བས་རབ་རིབ་བསལ་བ་ལས་སྔར་གྱི་གནས་སྐབས་ཐོབ་པ་ཙམ་གྱིས་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ལ་མ་ལྟོས་པར་ཡང་དག་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ནི་རང་ཉིད་ལ་ཡིན་ནོ་ན་ན། འོ་ན་དམུས་ལོང་གང་ཞིག་གྲུབ་པའི་སྨན་དང༌། སྔགས་ལ་སོགས་པའི་མཐུས་མིག་གི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་མཐོང་ཡང༌། དེ་ལ་སྔ་མའི་གནས་སྐབས་ཐོབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཅི་དེའི་ཤེས་པའི་གཞན་ཁོ་ན་ལས་ཚད་མ་ཡིན་ནམ། སྔོན་གནས་པའི་རང་བཞིན་མངོན་བར་གསལ་བ་ཡང་མི་སྲིད་དེ། འབྲས་བུ་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་མཐོང་ཡང་དེ་ལ་སྔ་མའི་གནས་སྐབས་ཐོབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཅི་དེའི་ཤེས་པ་གཞན་ཁོ་ན་ལས་ཚད་མ་ཡིན་ནམ་སྔོན་གནས་པའི་རང་བཞིན་མངོན་པར་གསལ་བ་ཡང་མི་སྲིད་དེ། འབྲས་བུ་ཡོད་པར་སྨྲ་བའི་ཉེས་པ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་མིག་སྨན་ལ་སོགས་པར་སྐྱོན་སེལ་བ་ཅམ་དུ་བརྗོད་པ་དེ་ལ་ཡང༌། མིག་ལ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་མ་སྐྱེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ལྷ་གཏུམ་པོས་རེག་པ་ཁོ་ན་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཉེས་པ་དང་བྲལ་བའི་གནས་སྐབས་ཉིད་
― DTG183_Page_0535 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོན་ཏན་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་སྣུན་ཉིད་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཡོད་མོད་ཅི་དེ་ཙམ་གྱིས་ཡོན་ཏན་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རམ། སྔར་གནས་པ་ཉིད་ཡོན་ཏན་དང་འགལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སྔར་གནས་ཀྱང་བར་དུ་མི་མངོན་པར་གྱུར་པ། སྔར་མངོན་པར་གསལ་བ་འམ། སྔ་ན་མེད་པ་སྐྱེས་པ་ནི་ཡོན་ཏན་ཤེས་པ་སྐྱེས་པར་བྱེད་པ་དེ་ཅི་ཚད་མ་ཉིད་གཞན་ལས་མ་ཡིན་ནམ། དེ་བཞིན་དུ་རབ་རིབ་སྲིད་ན་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ཡང་སླུ་བའི་འབྲས་བུ་ལ་སྔར་གྱི་མིག་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ལོག་པ་ཙམ་རབ་རིབ་ཀྱིས་བྱས་པ་ན། འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ནུས་པ་དེས་ན་རང་ཉིད་ལ་ཚད་མ་མ་ཡིན་བར་འགྱུར་རོ། །རང་ཉིད་ནུས་པ་མེད་ན་ནི་གཞན་གྱིས་བྱ་བར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་སླུ་བའི་ནུས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་བརྗོད་པའི་ནུས་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་བས་ན་གཅིག་ནི་རང་ལས་ཡིན་ལ་གཞན་ནི་གཞན་ལས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པ་འདི་མེད་དོ། །འོ་ན་ཚད་མ་བདག་ལས་ཡིན་ལ། ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཡང་གཞན་ལས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གང་གིས་ཞེས་གསུངས་ཏེ་རྟོགས་པ་གང་གིས་སོ། །དེའི་ནི་བདག་གིའོ། །གཞན་དག་བདག་གྲུབ་པ་བརྗོད་པ་ནི། གལ་ཏེ་དེ་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རང་རིག་གི་ངོ་བོ་ནི་སེམས་བ་ཅན་ཙམ་གྱི་རང་བཞིན་ནོ། །དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། གཉིད་མཐུག་པོས་ལོག་པའི་གནས་སྐབས་དང་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚེ་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པའི་གནས་སྐབས་སུ་གྱུར་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡུལ་དག་ལ་རྟོགས་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་རྗེས་སུ་ཞུགས་པར་ཉམས་སུ་མྱོང་ལ་བདག་ཀྱང་དེ་ཉིད་ཡིན་པར་འདོད་དོ། །དེས་ན་གཞན་པའི་བདག་ནི་རྟོགས་པ་མེད་ཅེས་ཅི་སྟེ་བརྗོད། ཤིན་ཏུ་གཞན་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་གྲུབ་པ་བསྒྲུབ་པོ་ཞེ་ན། སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ནི་དེའི་ཚེ་ཅུང་ཟད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གཉིད་མཐུག་པོས་ལོག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚེ་ན། དངོས་པོ་ཙམ་ཡང་རིག་པ་མེད་དོ། །དེས་ན་ཅི་ལྟར་བདག་ཡོད་དོ་ཞེས་ཡོད་པའི་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པ་ལས་ཅང་མ་ཤེས་པར་ནི་ཁྲ་བོ་ཡོད་དོ་ཞེས་ཡོད་པ་ཐ་སྙད་
― DTG183_Page_0536 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་བྱེད་དོ། །དེས་ན་བདག་དེ་ལ་རྟོགས་དང་ཅིག་ཤོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གོ་སླའོ། །མཇུག་སྡུད་པ་ནི་དེའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བའམ་རྟོགས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་རང་ལས་ཞེས་བརྗོད་གྲང་ན། དེ་ལ་ཕྱོགས་དང་པོ་ལ་ནི་དཔེར་ན་རང་ལས་ཏེ་རང་གི་རྒྱུ་ཉིད་ལས་ཚད་མ་སྐྱེ་བ་བཞིན་དུ་ཅིག་ཤོས་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །བྱུང་བ་ནི་ཚད་མའམ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའོ། །ཆད་མ་འམ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་སྐྱེས་པ་ལ་ནི་གཞན་གྱི་ཁྱད་པར་བསྒྲུབ་པར་མི་ནུས་སོ། །ཚད་མ་ཉིད་རང་ལས་མིན་ཏེ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཡང་རང་ལས་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཕྱོགས་གཉིས་པ་ནི་ཚད་མ་ལ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། རྣམ་པ་མཚུངས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ཉིད་དུ་ནི་ཚད་མའམ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུའོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པ་མཚུངས་ཀྱང་གང་ལ་གནོད་པ་མེད་པ་དེ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་བསམ་པར་བྱ་སྟེ། དང་པོ་གནོད་པ་མེད་པ་འདོད་དམ་ཕྱི་ས་དང་པོ་ལ་བརྗོད་པ་ནི། དང་པོ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གནོད་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཚད་མར་མི་རིགས་སོ། །གཉིས་པ་ལ་བརྗོད་པ་ནི་ཕྱིས་གནོད་བྱེད་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གལ་ཏེ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ལ་ཡང་ཚང་མས་ངེས་པ་ནི་མཐོང་ངོ་ཞེ་ན། གནོད་པར་བྱེད་པ་འབྱུང་བ་དེ་ཡོད་པ་འམ་མེད་པར་ངེས་པ་དེ་ནི་མངོན་སུམ་མམ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཞན་ལས་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དག་ཉིད་ལས་ངེས་པར་བརྗོད་ཅེ་ན། བཤད་པ་ཚད་མ་གཞན་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་མམ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་ཚད་མ་གཞན་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་འདི་དག་ལས་ངེས་པར་བརྗོད་ལ། འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་གནོད་བྱེད་ལ་ནི་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དག་འཇུག་པ་མེད་དོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །དེ་ལ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་ཕྱིས་གནོད་པ་ཡོད་པར་མ་ངེས་ལ་ཚད་མ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་ཡོད་པ་མ་ངེས་པར་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་རང་ལས་ཚད་མར་སྨྲ་བ་སུན་འབྱིན་པ་ན། འདི་མི་སླུ་
― DTG183_Page_0537 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ཉིད་ཀྱིས་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་ལྟུང་བས་དེ་ལྟར་བདག་ལ་གེགས་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པས། བདག་ཉིད་ཀྱི་ལུགས་བཟློག་པས་འཚོ་བར་འདོད་ནས། རེ་ཞིག་འདི་ཉིད་ཀྱི་ལུགས་བསམ་པར་བྱའོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་དུ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ཤེས་པ་ཞུགས་པ་ཉིད་ལས་མི་སླུ་བའི་ཤེས་པ་ཞུགས་པ་ནི་ཁས་མི་ལེན་ཏེ། འཇུག་ན་དེ་ཉིད་ལྟར་མི་ཤེས་པ་ཉིད་དུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་དེ་ནི་ཡུལ་གཞན་ལ་ཞུགས་པར་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དེ། ཡུལ་གཞན་ལ་ནི་འཇུག་འགྱུར་ན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདི་འགོག་པ་ནི་འདིའི་ཞེས་བྱ་བའི་དུས་ཕྱིས་འབྱུང་བའི་མི་སླུ་བའི་ཤེས་པས་ནི་ཚད་མ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན། འདས་པ་ལ་ནི་རྟོགས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་དག་སྔ་མ་ཙམ་ནི་འདས་པར་མི་འདོད་དེ་དཔེར་ན་སྣམ་བུ་ལ་ལྟོས་ནས་སྔར་ཡོད་པའི་སྣལ་མ་རྣམས་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་འདས་པའི་ཞེས་ཁྱད་པར་བྱེད། འོན་ཏེ་ཡང་མི་སླུ་བའི་ཤེས་པའི་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་མ་ཡིན་མོད། འོན་ཀྱང་སྒྲུབ་པར་པའི་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་གོམས་པ་ལས་ཤིན་ཏུ་གསལ་བར་གྱུར་པས་ན། ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་མི་སླུ་བ་ཉིད་ངེས་པར་རང་ཉིད་ཀྱིས་འཕངས་ནས་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་མི་སླུ་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཚད་མ་རྣམ་པར་གནས་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་དོགས་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་ཡང་ཞས་གསུངས་སོ། །ཅི་ལྟར་ཚད་མ་ཉིད་ནི་རྟོགས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་རྗེས་སུ་འཇུག་གོ །ཅིའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཉིད་མ་རྟོགས་ཤེ་ན། ཐེ་ཚོམ་གྱི་ནི་ཡུལ་ཡིན་ཕྱིར། །ཞེས་སྨོས་ཏེ། ཅི་འདི་ཚད་མ་འམ་འོན་ཏེ་མ་ཡིན་ཞེས་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དེའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པ་ཉིད་ལས་ཚད་མར་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་ཅི་ལྟར་ཡུལ་དེ་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན་ཏེ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེའི་ཤེས་པ་དེ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་བྱ་བ་གྲུབ་པ་ཉམས་སུ་མ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་ཆད་མ་མ་ཡིན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཡུལ་སྒྲུབ་
― DTG183_Page_0538 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱེད་ཉིད་དུ་ངེས་ལ། ཡུལ་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་ངེས་པས་ཀྱང་ཆད་མ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་གསལ་བར་ཕན་ཚུན་བསྟེན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐེ་ཚོམ་གྱི་ཡུལ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཅི་ལྟར་ཚད་མ་ཉིད་དེས་ཚང་མ་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ནི། གལ་ཏེ་མི་སྨྲ་བ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ལ་སྐྱོན་ཡོད་དུ་ཆུག་མོད་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཁྱོད་ལྡོག་པས་འཚོ་བར་ཅི་ལྟར་འགྱུར་སྙམ་དུ་བསམས་ནས་སྔར་བཤད་ཟིན་པའི་སུན་འབྱིན་པའི་དྲན་པར་བྱེད་པ་ནི། གལ་ཏེ་རྟོགས་པ་བདག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ད་ནི་སྤྱོད་པ་རང་གི་ལུགས་ལས་སུ་རྐ་འབྱིན་པ་ཡལ་བར་དོར་ནས། མི་སླུ་བར་སྨྲ་བའི་ལུགས་འགོག་པ་ནི། འོན་ཏེ་དེ་དོན་དོན་བྱེད་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བའོ། །མི་སླུ་བའི་རྟོགས་པས་འདས་པ་ཚད་མར་ཤེས་པ་ནི་མི་སྨྲ་ལ། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པའི་སྟོབས་ལ་བརྟེན་པ་ཡང་མ་ཡིན་གྱི་འོན་ཀྱང་དེའི་དོན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཤེས་པའི་ཡུལ་གྱིས་དོན་བྱེད་པ་ཕྱིས་མངོན་ནས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཤེས་པ་སྔ་མ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་བྱེད་དོ་སྙམ་ན། སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པས་ཚད་མ་སྔར་གྲུབ་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཚད་མ་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་སྔར་གྲུབ་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་དེ་དང་འབྲེལ་པར་གྲུབ་པའི་དོན་བྱ་བ་ལ་ཚད་མར་ངེས་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་འོན་ཀྱང་ཚད་མའི་རང་བཞིན་ཉིད་དུ་རུང་ཡང་གྲུབ་པ་མེད་དོ། །འདི་ཉིད་སྡུད་པ་ནི་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དོན་བྱ་བ་ལས་ཚད་མ་ཉིད་དཔོག་པར་ནི་མི་བྱེད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དོན་ག་ལས་ཤེས་པ་ལ་འཇུག་པ་ན་བྱ་བ་ཐོབ་པ་དེར་ཤེས་དེ་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་དོ་ཞེས་དོགས་པ་བསྟན་པ་ནི། འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སུན་འབྱིན་པ་ནི་དོན་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཚད་མིན་པས་རྟོགས་ལས་ཀྱང་མཐོང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པ་ལས་ཀྱང་ངོ༌། །རླུང་གིས་གཙུབས་ས་པའི་རྡུལ་གྱི་ཚོགས་ལ་དུ་བ་ཉིད་དུ་ལྷག་པར་ཞེན་པ་ལས་མེར་རྗེས་སུ་དཔོག་པའི་བློས་ཞུགས་པའི་ཡུལ་དེ་ནི་རེས་འགའ་མེ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་དོན་བྱ་དེ་མིན་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དོགས་པ་སྟེ། དོན་བྱ་བ་དེ་ནི་
― DTG183_Page_0539 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེའི་ཡུལ་དུ་ཉེ་བར་སོང་བ་ན་ཚད་མ་གཞན་ཁོ་ན་ལས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལུགས་ལས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། སུན་འབྱིན་པ་ནི་གཞན་ལས་ཀྱང་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མངོན་སུམ་ཕྱི་མ་ལས་ཀྱང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེས་ན་མེ་རབ་ཏུ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་འཇུག་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཐུན་མོང་པ་རྣམས་ལ། གཅིག་ནི་ཚད་མ་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་འདི་སུས་བྱས། གཞན་གྱིས། དེ་ལ་རེས་འགའ་མི་འཐོབ་ཕྱིར། །སྨྲས་པས་སོ། །སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པའི་དེ་ནི་གཞན་དུའང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མི་འཐོབ་པ་དེ་ནི་གང་གི་ཚེ་འགའ་ཞིག་གིས་ཡུལ་ཕྲོགས་སམ། ཉེ་བར་ལེན་པ་མི་བརྟན་པའི་ཡུལ་རང་ཉིད་ཟད་དམ་བར་དུ་འཇུག་པའི་རྐང་པ་ལ་སོགས་པ་ཆག་པ་དེའི་ཚེ་ཚད་མ་ལ་ཡང་མཐོང་ངོ༌། །གང་ལས་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཞན་གྱི་སྟེ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཚད་མ་དང་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་དག་ལ་ཐོབ་པ་མཚུངས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཤེས་པ་གང་ལས་ཞུགས་པ་ན་ཐོབ་པར་ཐེ་ཚོམ་མེད་པ་དེ་ནི་ཚད་མར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ནི་འོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་ཚད་མ་དང་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་དག་རྣམ་པ་མཚུངས་པར་མ་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག །རྣམ་པ་མཚུངས་པ་ནི་གང་ལས་ཐེ་ཚོམ་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཏེ། གཞན་གྱི་གོམས་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ག་ལྟ་ཡང་རགས་པའི་རྣམ་པ་མཚུངས་པ་ཡོད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང༌། ནོར་བུ་དང༌། མུ་ཏིག་ལ་སོགས་པ་ལྟར། མི་མཐུན་པ་ཕྲ་མོ་གོམས་པ་ལས་ངེས་པར་འཛིན་ཏོ། །ཁྱད་པར་དེ་ལས་ནི་ཐོབ་པ་ཡོད་པར་ངེས་སོ་ཞེ་ན། སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ནི་དེ་ནི་ཕན་ཚུན་བསྟེན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གོམས་པ་ཡོད་ན་འཐོབ་པར་ངེས་ལ་ངེས་པར་ཐོབ་པ་ངེས་པ་ཡིན་ན་ཡང༌། ཡང་ནས་ཡང་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གོམས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་གལ་ཏེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་དོན་ནི་སྙོན་པའི་མི་ནུས་སོ་སྙམ་པས། ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་འཇུག་པའི་རིམ་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། དེ་མཐོང་བ་ཉིད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མེ་ལ་སོགས་པ་གང་ཞིག་མཐོང་བ་ན་བསྲེག་
― DTG183_Page_0540 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བ་དེ་ལྟར་ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་སུ་མཐོང་བ་ན། འཇུག་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཐ་སྙད་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན་སྨྲས་པ། མེ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བ་རྣམས་ལ་སྔར་ཞུགས་པའི་མྱོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེའི་མཐུ་ལས་བྱུང་བའི་དྲན་པ་ལས་མངོན་པར་འདོད་པ་ཡིན་ཞེས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ནི་དེ་ལྟར་རྗེས་དཔག་ལས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འདི་ནི་དེའི་རང་བཞིན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་དུ་གསལ་ལོ། །འདི་ལྟར་དེ་མཐོང་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་མཐོང་བཞིན་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྔར་མཐོང་བ་ཉིད་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་འདྲ་བའི་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །འདི་ཡང་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་འདྲ་བའི་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མའི་དོན་ཏོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་ལས་དོན་བྱ་བ་ངེས་པ་ཡིན་མོད། དེད་ལ་ཆད་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། རྗེས་དཔག་དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་སྨོས་སོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་དོན་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་པ་འཛིན་པ་མངོན་སུམ་ལས་བདག་ཉིད་ཐོབ་ལ་བཤད་ཟིན་པའི་ཚུལ་གྱིས་དོན་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་པ་འཛིན་པའི་མངོན་སུམ་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་འཐད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཕན་ཚུན་བསྟེན་པ་མངོན་སུམ་མམ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་རྣམ་པར་གནས་པ་མེད་དོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་དོན་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་པར་འཛིན་པའི་མངོན་སུམ་ལ་ལྟོས་མོད། མངོན་སུམ་ནི་རང་ཁོ་ནས་འབྲེལ་པ་འཛིན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ནི་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ན་གང་གིས་གང་ཡང་རུང་བར་གནས་པར་མི་འགྱུར་བ་ཕན་ཚུན་བསྟེན་པར་ཅི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། རང་དངོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རང་གི་ངོ་བོ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་རང་གི་དམིགས་པའི་རྣམ་པ་ཡང་ཡིན་པ་དེ་གཅོད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ངོན་མངོན་དུ་བྱེད་པའོ། །ནུས་པ་མེད་པ་ཉིད་སྟོན་པ་ནི་དེས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མངོན་སུམ་གྱིས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འཛིན་པར་མི་ཕྱེད་ཅེ་ན། ཡུལ་དང་དུས་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འབྲེལ་པ་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོའི་གནས་ལུགས་སུ་མངོན་སུམ་
― DTG183_Page_0541 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་གྱིས་ཡུལ་དང་དུས་གཞན་ཁྱབ་པར་འབྲེལ་པ་འཛིན་ན། དེའི་ཚེ་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། གལ་ཏེ་ཡུལ་དང་དུས་གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེའི་ཚེ་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དོན་ཀུན་མཐོང་བར་ཐལ་ལོ། །རེ་ཞིག་འགའ་ཞིག་ཏུ་ལྷན་ཅིག་གི་ངོ་བོར་མཐོང་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཉིད་འབྲེལ་པ་འཛིན་པར་བརྗོད་དོ་ཞེ་ན། ཁྱབ་མིན་ལྷན་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གཏན་ཚིགས་སྨྲས་པ། ལྷན་ཅིག་པའི་ངོ་བོ་དེ་ནི་རེས་འགའ་བ་ཡིན་པས་སོ། །ལྷན་ཅིག་གི་ངོ་བོར་མཐོང་བ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་སྐྱེ་ན། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་ཡང་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་པར་ནི། ཡང་ན་ཀུན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་དག་ལ་ཡང་རེས་འགའ་བའི་ལྷན་ཅིག་གི་ངོ་བོ་ནི་ཡོད་པ་དེས་ན་དེ་དག་གཅིག་མཐོང་བ་ནི། གཞན་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡུལ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་འབྲེལ་པ་ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་རིག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་མངོན་སུམ་གྱིས་ཅི་རིག་ཅེ་ན། དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་སུམ་ལས་སོ། །གལ་ཏེ་ཡུལ་དང་དུས་གཞན་ཉིད་མི་འཛིན་མོད། །དེས་ན་གནས་པས་ཁྱབ་པ་འཛིན་པ་ལ་གོ་འགལ་བ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། ཡུལ་ལ་སོགས་ཞེས་སྨོས་ཏེ། ཡུལ་གཞན་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ཁྱབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེར་གནས་པས་ཁྱབ་པའོ། །དེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པ་འཛིན་པའི་ཤེས་པས་མ་བཟུང་བས་མ་རྟོགས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་རང་ཉིད་ཀྱིས་དོན་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་པར་འཛིན་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་ཕན་ཚུན་བསྟེན་པའི་ཕྱིར། གཅིག་ཀྱང་གནས་པ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་གྱིས་ཁྱབ་པ་མི་འཛིན་མོད། རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཞན་གྱིས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཅི་ལྟར་ཕན་ཚུན་བསྟེན་པའི་ཉེས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བཤད་པ་ཁྱབ་པ་རྟོགས་པ་དེ་དང་དེ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཞན་ལས་ནི་འབྲེལ་པ་གྲུབ་པ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་མངོན་སུམ་
― DTG183_Page_0542 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཕན་ཚུན་བསྟེན་པའི་ཉེས་པ་སོ་ན་འདུག་གོ །དེ་ལྟར་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་སུན་ཕྱུང་ནས། དཔྱོད་པ་པ་རང་གི་ལུགས་ཉེ་བར་སྡུད་པར་བྱེད་པ་ནི། དེ་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ནི་དོན་གྱིས་གོ་བ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མི་སླུ་བའི་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་དུ་བྱེད་པས་ཀྱང། གདོན་མི་ཟ་བར་བདག་ཅག་གི་མཚན་ཉིད་ཁས་བླང་དགོས་སོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ནི། ཚད་མ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་ཞིག་མི་སླུ་བ་ལས་ཚད་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་གལ་ཏེ་གནོད་པར་བྱེད་པ་མེད་ན། ཚད་མ་ཁོ་ནར་རིགས་ཀྱི། གང་གི་ཚེ་གནོད་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ནི། མི་སླུ་བ་ལས་ཀྱང་ཅི་ལྟར་ཚད་མར་འགྱུར་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །དེ་ཉིད་སྨྲས་པ་ནི། གནོད་བྱེད་ལས་ནི་ཞེས་བྱ་སྟེ། གང་ཞིག་མི་སླུ་བ་ལས་ཚད་མར་འདོད་པ་དེ་ཉིད་གནོད་བྱེད་ལས་གཞན་དུ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གནོད་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །འདི་ལ་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མ་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པའོ། །འདི་སྙམ་དུ་གཞན་ལ་ཉེས་པར་བརྗོད་པ་འདིས་ནི་རང་གི་ཕྱོགས་ཀྱི་ལན་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་བཏབ་པོ། །དོན་གྱིས་གོ་བས་འདི་གྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་སྡིག་ཏོ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མ་ཁས་ལེན་པ་ལ་དེ་ལྟར་འགྱུར་ཡང་ཚད་མ་ལ་བསྙོན་འདེབས་པ་ལ་ནི་འཁྱར་པ་ཉིད་དོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །དེས་ན་གནོད་བྱེད་མེད་པ་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཤེས་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ལྷག་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་སྔར་གྱི་སུན་འབྱིན་པ་ཉིད་དྲན་པར་བྱེད་དོ། །དང་པོ་གནོད་པ་མེད་པ་ནི་འཁྲུལ་པ་ལ་ཡང་ཡོད་ལ་ཕྱིས་ནི་ངེས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བརྗོད་ཟིན་ཏོ། ཐོབ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་ལན་ཏེ་དོན་བྱེད་པ་ཐོབ་པའོ། །སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་སྨྲས་པ་ནི། ཐོབ་པ་དེ་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་དོན་བྱེད་པར་ནི། གནས་པ་ཡིན་ཞེས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དེ་ལས་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ཡང་ཞེས་སྨོས་ཏེ། དོན་བྱེད་པར་གནས་པར་ཡང་ངོ༌། །རང་དངོས་རིག་པའི་ཤེས་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་རིག་པ་འདི་ལ་ཡོད་པའོ། །ཐུག་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་གནས་པ་མེད་པ་སྟེ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཞན་འཕེལ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྔར་གང་
― DTG183_Page_0543 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྗེད་པ་དེ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཚད་མ་ཚད་མ་གཞན་ལས་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། མངོན་སུམ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས། །ཞེས་སྨོས་སོ། །ད་ནི་བསྟན་བཅོས་མཛད་པས་འདིར་སྨྲས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །རྣམ་པར་འགྲིལ་པ་ནི་རང་ལས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །རང་གི་དོ་བོའི་ཚིག་གི་རྣམ་པར་བཅད་པ་སྨྲས་པ་ནི། གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་མི་རྟོགས་ཤེ་ན། མངོན་སུམ་ནི་མངོན་དུ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད་དེ་ལས་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། མངོན་དུ་རྟོགས་པ་ཡང་ཞེས་གསུངས་སོ། །རང་གི་ངོ་བོ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་མངོན་པར་འདོད་པའི་ཤེས་པར་སྣང་བ་ལའོ། །གལ་ཏེ་ཡང་འཐད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་བཀག་པར་འདོད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང༌། ད་ལྟར་དེ་གཙོར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མ་བསམས་པའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཐོབ་པའི་དུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཅན་ཞེས་གསུངས་ཏེ་མེ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་གང་གི་བདག་ཉིད་ཚད་མར་གྲུབ་པ་མངོན་སུམ་གཞན་གྱིས་རང་བཞིན་མངོན་དུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ནས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡང་ཚད་མའི་སྒྲུབ་བྱེད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་དོན་དུ་འབྲེལ་པ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་མེད་དོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། ཚང་མ་ཉིད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བའོ། །འོན་ཏེ་ཐོབ་བའི་དུས་ཀྱི་དོན་དངོས་སུ་སྣང་བ་མེད་ཀྱང༌། དེ་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་ཉིད་རྟོགས་པ་ཁོ་ན་སྟེ། དེ་ནི་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཚད་མ་མ་རྟོགས་སོ་ཞེས་ཅི་སྟེ་བརྗོད་ཅེ་ན། ཐོབ་པར་བྱ་བའི་དོན་ཞེས་སྨོས་སོ། །འཐོབ་བྱའི་དོན་དེ་དང༌། སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ཤེས་པར་མངོན་པར་འདོད་པའི་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་འབྲེལ་པ་ཅན་ཉིད་དུ་འཛིན་མོད་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཚད་མ་ཉིད་དུ་དེ་ངེས་སོ་སྙམ་ན། དེ་ལྟ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཁྱབ་པའི་དུས་སུ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་དོན་ལ་མི་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དུ་མ་ངེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྗེས་སུ་དཔག་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །མདུན་ན་གནས་པའི་རང་བཞིན་དང་འབྲེལ་པ་ཉིད་འབྱུང་
― DTG183_Page_0544 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་འགྱུར་བའི་རང་བཞིན་དང་འབྲེལ་པར་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། མདུན་ན་གནས་པའི་རང་བཞིན་དང་འབྲེལ་པ་ནི་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ཚད་མ་དང་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ལ་མཚུངས་པས་ནི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་རང་བཞིན་དང་འབྲེལ་པ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་སྔར་གྱི་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་འདོད་པའི་ཤེས་པས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་དོན་བྱ་བའི་རང་བཞིན་དང་འབྲེལ་པར་མི་རྟོགས་པ་དེ་ལྟ་ན། འོ་ན་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་དོན་བྱ་བའི་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་འབྲེལ་པ་འཛིན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དང་འདྲ་བ་དག་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཐམས་ཅད་དུ་ཚད་མ་ངེས་པའི་རེ་བ་མ་ཆད་དོ་སྙམ་ན། འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་དོན་ཞེས་སྨོས་ཏེ། སྔ་མའི་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །ཤེས་པ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་འོག་ཏུ་འབྱུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་ཀྱང་འབྲེལ་པ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། དེའི་འོག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལས་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་སོ། །དེ་ལྟར་འབྲེལ་པ་འཛིན་པ་མེད་པར་བསྟན་ནས། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་ཚད་མར་རྟོག་པ་མེད་དོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། དེས་ན་དེ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འོ་ན་ཅི་ཞིག་རྟགས་ཤེ་ན། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་རྟོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལས་ཤེས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཤེས་པའི་རང་བཞིན་གང་ཞིག་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་རང་བཞིན་དང་འབྲེལ་པ་དེ་ཉིད་ཚད་མར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི། ཚད་མ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་འདོད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་རང་གི་ངོ་བོ་ཅམ་དུ་བཟུང་བ་ན། བཟུང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོབ་བྱའི་རང་བཞིན་དང་འབྲེལ་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་ཡང་འདོད་པ་ཐོག་ཏུ་བབ་བོ་སྙམ་ན་དེས་ན་འཇུག་པ་དང་ཞེས་གསུངས་སོ། །རང་གི་རང་བཞིན་རིག་པ་གང་ལ་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པ་མེད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ།། ཅི་ལྟར་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་རྟོགས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དང་འབྲེལ་པར་མི་ཤེས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བེམས་པོ་ཉིད་ཀྱིས་ད་ལྟར་བའི་ཕྱི་རོལ་དང་ཡང༌། འདི་ནི་འདིའི་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྲེལ་པར་འཛིན་པའི་བློར་མི་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་ནི་
― DTG183_Page_0545 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤེས་པའི་རང་བཞིན་ཙམ་ཡིན་ཏེ། གཞན་ནི་སྣང་བར་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་པ་ནི་ཐ་དད་པར་བརྗོད་པའི་སྐབས་ནི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྣམ་པར་བཞག་ནས། བསྒྲུབ་བྱ་གསུངས་པ་ནི་དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མདོར་བསྡུས་ན་བྱང་གྲོལ་ནི་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་རང་ལས་རང་གི་ངོ་བོ་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་བསྟན་ནས། ལྷག་མས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་བསྟན་པའི་དོན་དུ་རྒལ་བ་དགོད་པའི་སྒོ་ནས་འཇུག་པ་ནི། འོ་ན་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ལས་ལོག་པ་ནི་ཚད་མར་གནས་པའོ། །བསམ་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཚད་མ་གྲུབ་པ་སྒྲུབ་པ་བརྩོན་པས་ནི་དེ་སུན་འབྱིན་པ་ཁས་ལེན་པར་ཕྱོགས་པ་སྒྲུབ་པ་ཉིད་བཟོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ན། དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཁོ་ན་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་པས། དེ་བརྟེན་པར་བྱ་བར་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡང་མི་ནུས་སོ།། དེས་ན་འདི་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ཡིན་ན། ཚད་མ་གྲུབ་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་དོན་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་ནི། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་པ། །བདེན་པ་གཉིས་ལ་ཡང་དག་བརྟེན། །ཞེས་བྱ་བའི་བསམ་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཐ་སྙད་ལས་ནི་ཚད་མ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་རེ་ཞིག་ཚད་མ་ནི་འདོད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལ་རྟོག་པའི་སྤྲོ་བ་ཡང་ཤུགས་ཀྱིས་བླང་བར་བྱ་བ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་མི་ལྷག་པ་ནི་མི་གནོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ནི་འགལ་ལོ་སྙམ་དུ་དོགས་པ་ལ། ཐ་སྙད་ཀྱང་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཚད་མ་དང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་དང་གཞན་རིག་པ་བསྙོན་པ་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་གཅིག་བཅོས་ན་གཞན་ཞིག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བྱུང་ངོ་ཞེ་ན། བདེན་ཏེ་སྐྱེས་བུའི་མངོན་པར་འདོད་པ་ནི་དཔྱོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་ཐུགས་ལ་གཞག་ནས་དེ་ལ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་གཉིས་ལའོ། །འདི་ཙམ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་པའི་མཐར་ཐུག་པས་ཕྱིན་པས་ཏེ། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་རྣམ་པར་གནས་པར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འཁོར་བ་དེ་ནི་གཏན་
― DTG183_Page_0546 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བ་ནི་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ལ། འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པ་དག་ཀྱང་བཤད་ཟིན་པའི་ཚུལ་གྱིས་མི་འཐད་པ་དང་འགའ་ཞིག་ཏུ་དམིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོ་ཙམ་གྱི་མཐར་ཐུག་པའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་གལ་ཏེ་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་ལ་གུས་ན། འཁོར་བ་གང་ན་ཡོད་དེ། དེས་ན་རང་རིག་ཙམ་ལ་གནས་ནས་ཅང་སྨྲ་བར་མི་བྱ་བས་གཞན་གྱི་རྩོད་པའི་གོ་སྐབས་ག་ལ་ཡོད། ཕྱོགས་གཉིས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བཤད་པ་ནི་འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཅན་མེད་པ་སྒྲོ་འདོགས་པའི་བག་ཆགས་ལས་འཇུག་པའི་སྤྲོས་པ་འཛིན་པ་ནི་འཁོར་བ་ཡིན་ལ། ཤིན་ཏུ་དུས་ཡུན་རིང་པོར་གོམས་པས་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་བྱས་པའི་གཉེན་པོ་ལམ་གྱིས་སྤང་བར་བྱ་བ་ནི་ད་ལྟར་བ་དང་འབྲེལ་པའི་རྣམ་པར་དཔྱོད་པས་བསལ་བ་ཇི་ལྟར་ནུས། དེའི་ཕྱིར་རང་རིག་པའི་མཐར་ཐུག་པ་དང་བྲལ་བས་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པ་དང༌། ཤེས་རབ་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲས་པ་ནི་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་འདི་ཐོབ་ན་བདེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འཛིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་འདི་ལས་ཞུགས་ན་འདོད་པ་ཐོབ་ནས་བདེ་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན་ཡང་ལྡོག་པར་དཀའ་བ་ཁོ་ནའོ། །ཤེས་པ་གང་ལས་འཇུག་པའི་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པའོ། །འདོད་པ་ཐོབ་ནས་ཡོངས་སུ་ཚིམ་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཐ་སྙད་གྲུབ་པ་ལ་འབད་པ་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་སོ། །འོན་ཀྱང་གང་ཞིག་མཐོང་བ་ལས་གཞན་ལ་ཡང་འཇུག་པ་མི་སླུ་བ་ལ་བརྟེན་པར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་མཚན་ཉིད་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ཙམ་བསམ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རང་རིག་པ་ཉིད་དོན་དམ་པའི་ཚད་མ་ཡིན་ལ། གཞན་ནི་ཀུན་རྫོབ་པ་ཉིད་ཡིན་པ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ལ་བརྟེན་ནས། མཚན་ཉིད་བྱས་པར་བསྟན་ཞིང་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡང་ཆ་ཙམ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་ཚད་མ་དང་ཅིག་ཤོས་ཀྱི་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡིན་པར་སེམས་ཤིང༌། ཐ་སྙད་ལས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་ཕྱིས་ཀྱི་དོན་བྱེད་
― DTG183_Page_0547 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཤེས་པས་སོ་ཞེས་འཆད་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ལ་རིགས་པ་དང་འགལ་བ་དེ་ནི་རེ་ཞིག་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བསྟན་བཅོས་དང་འགལ་བ་བསྟན་པའི་དོན་དུ་བརྗོད་པ་ནི། གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྔར་གྱི་རང་ལས་རང་གི་ངོ་བོ་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པའི་ཚད་མ་བསྟན་ནས། ཐ་སྙད་ལས་ནི་ཚད་མ་ཉིད་ཅེས་ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མ་སྟོན་པ་ན། དོན་དམ་པར་ཇི་སྐད་བཤད་པ་རང་རིག་པ་གཅིག་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་གྱི་ཡུལ་གཞན་དང་ལྡན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་གཉི་ག་དོན་དམ་པ་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་ཉེས་པ་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཞེས་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པའོ། །དེ་ལྟར་འགྲེལ་པ་དང་འགྲེལ་བཤད་ལ་སོགས་པའི་ལུགས་བསལ་བས་ཇི་ལྟར་ཐ་སྙད་ལས་ཚད་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཉིད་ཉེ་བར་སྡུད་པ་ནི། དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པའི་རྟེན་ནི་རྒྱུ་སྟེ། གང་ཞིག་སྣར་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་དེ་ནི་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁྱབ་པར་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་མཚམས་སྦྱོར་ཏེ་དེ་ཡང་ཐ་སྙད་དེ་ཙམ་གྱིས་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །མངོན་སུམ་གྱིས་གཟུང་བ་ལ་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཡིན་ན། མངོན་སུམ་ལ་ནི་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པའི་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྒྲོ་འདོགས་པས་མཚམས་སྦྱོར་བ་ནི་ཐ་སྙད་པ་ཉིད་དོ། །དེས་ན་ཐ་སྙད་ཙམ་གྱིས་གྲུབ་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་རྟེན་མཚམས་སྦྱོར་བས་རབ་ཏུ་གྲུབ་པའི་འབྲེལ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཏེ། འབྲེལ་པ་ཁས་བླངས་ནས་ཕྱིས་དེ་འདྲ་བའི་དངོས་པོ་མཐོང་བ་ན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་གཟུང་བའི་ཕྱིར། དོན་བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་དེ་ནི་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པ་ཅན། དོན་བྱ་བ་དེ་གྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་འདྲ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྔ་མ་བཞིན་ནོ་ཞེས་དེའི་རང་བཞིན་རྗེས་སུ་དཔོག་པས་རྟོགས་པ་པོ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་བུར་གྱུར་པས་ཤེ་ན། གཟུགས་ཙམ་མཐོང་བས་རེག་བྱ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པའི་དོན་བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་རྟོགས་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་གནས་པ་ནའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཞན་ལ་ཡང་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། འབྲེལ་པ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རྗེས་
― DTG183_Page_0548 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུ་དཔག་པ་ལ་ཐ་སྙད་ལ་གཞོལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ནས། མངོན་སུམ་ལ་བཤད་པའི་ཕྱིས་ནི་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྔར་རྩྭ་ཙམ་འགུགས་ཀྱང་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ལ། ཐ་སྙད་དུ་ནི་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་པར་བརྗོད་དོ། །ཁྱབ་པ་འཛིན་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་གསལ་བའི་མངོན་སུམ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་མི་གསལ་ན་ནི་ཁྱབ་པ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་བསམ་པར་མི་བྱ་སྟེ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་འཇུག་ན་ཡང་ཐུས་པ་མེད་པ་ལ། ལྡོག་པ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ནི་ཁྱབ་བྱེད་མི་དམིགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཁྱབ་པ་འཛིན་ལ། ཁྱབ་པར་བྱ་བ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ཡང་མངོན་སུམ་ལས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐུག་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དཀའ་བའི་ཕྱིར་བཤད་ཟིན་པའི་དོན་ཉིད་དམན་པ་ལ་རྩོད་པའི་སྒོ་ནས་གསལ་བར་བྱ་བའི་དོན་དུ། གལ་ཏེ་ཡང་ཞེས་སྨོས་སོ། །གཞན་གྱི་ལྟ་བར་བྱ་བ་ཡང་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་གསུངས་པ་ནི་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཚད་མ་ནི་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འོ་ན་ཚད་མའི་ཚུལ་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་ལ་ཡན་ལག་ཅན་དང༌། གནས་སྐབས་ཅན་ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་ནི་ཐ་སྙད་དུ་གཅིག་པ་ལས་ཡིན་ནོ་ཞེས་ལབ་ལོབ་པའི་ལྔ་པའོ། །གཅིག་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཚད་མར་རྣམ་པར་གཞག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་ལ་ཡན་ལག་ཅན་དང༌། གནས་སྐབས་ཅན་ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་ནི་ཐ་སྙད་བྱེད་པ་ཡང༌། ཡུལ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་དུས་བཟུང་ངོ༌། །འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་སྟེ། འདི་ཡང་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་ལག་ཅན་དང་གནས་སྐབས་ཅན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཅི་ལྟར་གཅིག་ཉིད་དུ་ངེས་ཤེ་ན། གཅིག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཞེན་པ་དེ་ཡང་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡུལ་དང་དུས་ལ་སོགས་པ་ཐ་མི་དད་པ་དེ་ཉིད་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། དེ་ཐ་མི་དད་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཚོགས་པའི་ཡུལ་དང་དུས་ལ་
― DTG183_Page_0549 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོགས་པ་ཐ་དད་པ་མེད་པ་པ་ཡང་དོན་དམ་པ་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་ལ། ནུས་པའི་ཚོགས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱེད་པ་པོའི་དྲུག་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱུང་བ་དང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དག་ཀྱང་གཅིག་ཉིད་དུ་མངོན་པར་རློམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྲེལ་ཏེ། །འདི་ལ་གཏན་ཚིགས་གཉིས་བརྗོད་པ་ནི་རྒྱུད་གཅིག་ཏུ་གཏོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཁྱབ་པ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པར་དེ་མ་ཡིན་པ་ལས་ལྡོག་པ་བྱས་པ་གཅིག་ཏུ་རློམ་པ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །འདོད་པ་གཞན་འགོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འདྲི་བར་བྱེད་པ་ནི་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་ཚེ་ནི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་དོན་བྱ་བའི་རྒྱུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཤེས་པ་མེད་ཀྱང་དོན་བྱ་བ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པ་བཀོད་ནས་སུན་འབྱིན་པ་ནི། འོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་དེ་ནི་དོན་བྱ་བའི་ཤེས་བྱེད་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བསྲེག་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་བྱ་བསྒྲུབ་པ་དེ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཐེ་ཚོམ་ཟ་ཞེ་ན། དོན་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པས་རེས་འགའ་བ་ཡིན་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ལན་གཉི་ག་རིམ་གྱིས་འཆད་པ་ནི། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། གལ་ཏེ་ཤེས་པ་དེ་ཡང་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། སྐྱེད་བྱེད་ཉིད་དང་ཤེས་བྱེད་ཉིད་ཉམས་ཀྱང༌། ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་གནོད་པ་ཞིག་ན། ཤེས་པ་དེ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཅི་ལྟར་ཚད་མ་དོན་བྱ་བའི་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ལྟོས་པར་བྱ་སྟེ། དོན་གྱིས་མི་སྟོང་ཡང་དོན་བྱ་བའི་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་མི་འཐད་ན། འདི་ཐ་སྙད་བྱེད་པ་པོ་རྣམས་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་ཅི་ཡོད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལ་སྨྲས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྲམ་ཟེ་ཨ་རྩ་ཏའི་ལུགས་སོ། །དེ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཚད་མ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དོན་བྱ་བ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཕྱིར། སྒྲུབ་
― DTG183_Page_0550 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཤེས་པ་ཅི་ལྟར་ཚད་མ་ཡིན་ཞེ་ན་དེས་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཐབས་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པའོ། །དེ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ནི་ཐབས་ལས་བྱུང་བ་ལའོ། །གང་གི་དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་འདོད་པ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་གྱི་དོན་ཏེ། དགོས་པ་གང་ལ་ཡོད་པའི་ཚད་མ་ཚོལ་བའི་རྩོམ་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་མ་གྲུབ་ཅེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གལ་ཏེ་མངོན་པར་འདོད་པའི་དོན་གྲུབ་པ་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་དོན་བྱ་བའི་རང་བཞིན་གྱི་བསྒྲུབ་བྱ་དང་འབྲེལ་པ་མ་གྲུབ་པ་སྟེ། མ་ངེས་པའི་དོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཅི་ལྟར་དོན་བྱ་བའི་སྒྲུབ་པར་བརྗོད་དེ། རབ་རིབ་ཅན་གྱིས་དམིགས་པའི་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་བྱེད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཚད་མ་འདི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པའོ། །འོན་ཏེ་ཚད་མ་དེས་དོན་སྒྲུབ་པའི་དངོས་པོ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚིག་ཙམ་ཉེ་བར་བཀོད་པ་དོན་བྱ་བ་དང་དེའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དག་ལ། འགལ་བའི་ཐེ་ཚོམ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ངེས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཉམས་སོ། །འདི་ནི་ཚད་མའི་ཉེས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམ་བཅའ་བ་ཙམ་སྙིང་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསམས་ནས། གལ་ཏེ་ཤེས་བྱེད་མ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་གཞན་དུ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་ལུགས་ཏེ། ཐེ་ཚོམ་ཁས་བླང་བས་ནི་མ་ཡིན་གྱི། ངེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཤེས་པ་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་ནིའོ། །དོན་བྱ་བའི་རང་བཞིན་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཕྱིར་ཚད་མར་ཅི་ལྟར་རྟོགས་སྙམ་དུ་དོགས་ན། དོན་བྱ་བའི་རང་བཞིན་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ངེས་པ་ཡིན་གྱི་ཐེ་ཚོམ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དོན་བྱ་བའི་རང་བཞིན་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཅི་ལྟར་ངེས་ཤེ་ན། དེ་བདག་ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དོན་བྱ་བ་དེའི་བདག་ཉིད་རང་གི་ངོ་བོ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་བརྗོད་དེ། དེའི་དངོས་པོ་ནི་དེ་བདག་གོ །འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་དོན་བྱ་བའི་རང་བཞིན་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་
― DTG183_Page_0551 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱའོ། །དེ་དག་གི་མཐུ་ནི་ནུས་པ་སྟེ་ངེས་སོ། །སྔར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཤེས་པ་ལ་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པ་ཉིད་དམ། དོན་བྱ་བ་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་རྟོགས་པ་ཡིན་ཏེ། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པའི་འོག་རོལ་དུ་ངེས་པར་དོན་བྱ་བའི་རང་བཞིན་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་ལ། གང་ཞིག་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་དེ་ནི་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པའམ། འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་དོན་བྱ་བའི་རང་བཞིན་ལ་མི་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྔར་མཐོང་བའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །འདི་ཡང་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེའི་བདག་ཉིད་དང་དེ་ལས་བྱུང་བ་ལ་ལྟོས་ནས་ཚད་མར་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་འདིའི་འགྲེལ་པར་གསལ་ལོ། །འདི་ལྟ་བུའི་རིགས་ཅན་ཉིད་ཀྱིས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཉིས་ནི་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་གྲུབ་པར་ཡང་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དོན་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བཤད་པ་ལ་འཇུག་པ་ཙམ་ཡིན་ཏེ། རྩོད་པའི་གནས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། འཆད་པ་ཉིད་ནི་སྔར་གྱི། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དོན་བྱེད་པ་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འབྲེལ་ཏོ། །གང་གི་ཚེ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་ནི་གང་གི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་དེའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་རོ། །རྣལ་འབྱོར་བ་ལ་སོགས་པས་བཤིག་པའི་ཕྱིར་རྨི་ལམ་དུ་མཐོང་བཞིན་དུ་དོན་མི་བརྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཤེས་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །ཤེས་པ་མེད་པར་ནི་དོན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་གོ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་དོན་བྱ་བ་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོགས་པ་སེལ་བར་བྱེད་པ་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མཐུ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་ནི་སྔ་མའི་རང་བཞིན་ནི་ཞེས་བྱ་བའོ། །གདོན་མི་ཟ་བར་སྐྱེ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་དོན་ཐོབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིས་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་
― DTG183_Page_0552 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར། དོན་བྱ་བ་བྱེད་པ་ཉིད་གོ་བར་བྱེད་པ་ན། དོན་བྱ་བ་བྱེད་པའི་གོ་བྱེད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དངོས་སུ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བས་ཀྱང་དམན་པའི་ཐ་སྙད་ལ་ལྟོས་པས་ཐ་སྙད་ཉིད་ལ་གནས་ནས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་རང་བཞིན་དག་གཅིག་པའི་ཕྱིར། སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་ཤེས་པ་དེར་ཡང་དེའི་བདག་ཉིད་ཁོ་ན་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་གྱི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཡུལ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་གཉིས་ཀྱང་དེའི་བདག་ཉིད་རིགས་པ་ཁོ་ནའོ། །གལ་ཏེ་དོན་བྱ་བ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་གནོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དོན་བྱ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་ན་ཡང་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ལ། དེས་ན་དེའི་དོན་དུ་འཇུག་པ་ཡང་མི་རིགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། བརྗོད་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་དོན་བྱ་བ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བར་མི་སྨྲ་བས་གང་གིས་ཉེས་པ་འདིར་ཐལ་བར་འགྱུར། འོན་ཀྱང་འཛིན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ཁྱབ་པ་འཛིན་པའི་དུས་ན་མངོན་སུམ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐད་ཅིག་འཛིན་པ་ཡིན་ཡང༌། སྤྱིའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དབང་གིས་སྤྱིའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་བཞིན་ནམ། ལྟར་གཟུགས་ཙམ་མཐོང་བ་ན། བདག་གིས་བུམ་པ་མཐོང་ངོ་སྙམ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དབང་གིས་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་པའི་གཟུགས་འཛིན་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་མངོན་སུམ་ལ་ཡང་དེའི་དོན་བྱ་བ་བདག་གིས་མཐོང་ངོ་སྙམ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དབང་གིས་དོན་བྱ་བ་འཛིན་པར་རུང་བའི་དངོས་པོ་གཟུང་བ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་པས་དོན་བྱ་བ་འཛིན་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལས་ཇི་ལྟར་འདའ། གཞན་ཡང་མཐོང་བཞིན་པ་འདི་ཉིད་ནི་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་འབྱུང་བ་དང་བྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདས་པ་ནི་འཇུག་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་ལ། འབྱུང་བར་འགྱུར་བར་ཡང་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡང་ཇི་ལྟར་ངེས། ད་ལྟར་བ་དང་གཞན་དག་གཅིག་ཉིད་དུ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་འོ་ན་དེའི་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་དེར་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་
― DTG183_Page_0553 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དོན་བྱ་བ་ལ་མི་ལྟོས་པ་ཡིན་ནོ། །འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ན་ནི་ད་ལྟར་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་གཟུང་བར་འགྱུར་གྱི་གཞན་སྒྲོ་བཏགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་བྱ་བ་དང་ལྷན་ཅིག་པ་ཉིད་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཡིན་ནོ། །སྒྲོ་བཏགས་པས་འཛིན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ན་ཡང་དོན་བྱ་བ་འཛིན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ན་ཡང་ནན་གྱིས་འོངས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་ཡང་དེ་བྱེད་པར་མཐོང་བ་ལ་དོན་བྱ་བ་མཐོང་ངོ་ཞེས་ངེས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་འོ་ན་བུམ་པ་ལ་ཡང་གཟུགས་དམིགས་པ་ནི་རེག་པ་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པ་མ་མཐོང་ངམ། ཅི་འོན་ཀྱང་བུམ་པ་མཐོང་ངོ་སྙམ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་ལྷག་མ་མཐོང་བར་རྣམ་པར་གཞག་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ། །སྐབས་ལ་ཡང་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པ་མཐོང་ངོ་སྙམ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་དོན་བྱ་བའི་མཐོང་བ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་དོན་བྱ་བ་ངེས་ན་རེས་འགའ་ཇི་ལྟར་མི་ཐོབ་ཅེ་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལ་ཡང་རེས་འགའ་མི་འཐོབ་པ་ཉིད་མཚུངས་སོ། །ཅི་སྟེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་འགའ་ཞིག་གི་བཤིག་པ་འམ་མ་ཞུགས་པས་མ་ཐོབ་པར་ཟད་ཀྱི། འཇིག་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་ན་ནི་ཐོབ་པ་ཁོ་ནའོ། །དོན་བྱ་བ་ནི་བཤིག་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་ཀྱང་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། མ་སྐྱེས་པ་རང་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཇུག་པ་མེད་པ་དང༌། འཇིག་བྱེད་ལ་སོགས་པ་མེད་ཀྱང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་སྐྱེས་པས་རང་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་འཐོབ་པ་མ་ཡིན་ནམ། འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་དོན་བྱ་བ་མེད་པར་མི་ནུས་ཏེ། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་བྱ་བ་དང་དེ་བྱེད་པ་གཉི་ག་རྟོགས་པར་རྣམ་པར་གནས་པས། ད་ལྟར་བའི་ཤེས་པ་ཉིད་དུ་མ་འོངས་པ་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་ལ་ཡུལ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །འོ་ན་རྒྱུ་རྟོགས་པར་ཡང་འབྲས་བུའི་རྟོགས་པ་འདུས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཐ་སྙད་ལ་ལྟོས་ནས་དེ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་རྒྱུ་རྟོགས་ན་འབྲས་བུ་
― DTG183_Page_0554 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མངོན་དུ་བྱས་པ་ཉིད་དུ་ནི་མི་འདོད་དེ་མང་དུ་བརྗོད་པས་ཆོག་གོ །དེ་ལས་འབྱུང་བའི་མཐུ་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་བཤད་པའི་ཕྱིར་ཡང་ན་ཞེས་སྨོས་སོ། །དེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་འབྲས་བུས་སོ། །དེས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ཁྱབ་བྱེད་དུ་འགྱུར་མོད་རྒྱུར་གོ་ཅི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན་ཐ་དད་པའི་ཞེས་སྨོས་སོ། །དེ་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་འབྲས་བུ་མེད་པར་རོ། །གལ་ཏེ་གང་གི་ཚེ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་སྐྱེ་བ་དེའི་ཚེ་སྔ་མ་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་ལ། ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ལྟོས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཅི་ལྟར་འགའ་ཞིག་གིས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན། གང་གི་ཚེ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དེ་སྐྱེས་པ་དེའི་ཚེ་ཡང༌། སྔ་མ་དེ་ཞིག་ཟིན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་དེས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཡིན་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། ཕ་རོལ་པོས་མ་སྐྱེས་པ་ལྟར་ཞེས་སྨྲས་སོ། །ལན་དུ་སྐྱེས་པ་ཡང་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བའོ། །དོན་འདི་ཡིན་ཏེ་གལ་ཏེ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་སྔར་བྱུང་བའི་འབྲས་བུའི་དུས་ན་མེད་པས་རྒྱུ་མ་ཡིན། དེའི་ཚེ་སྔར་བྱུང་བ་ཡང་འབྲས་བུའི་དུས་ན་མེད་པས་རྒྱུར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་ཁྱད་པར་སྟོན་པ་ནི་གལ་ཏེ་འདི་ཡོད་ན་ཞེས་བྱ་བའོ། །འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ལ་ཡང་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ན་དེ་ཡང་རྒྱུ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན་འབྱུང་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །དེས་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བས་སོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་ནི་འདི་ལ་ཡང་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་ནི་ཡོད་དང་སྐྱེས་གཉིས་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡོད་པའི་སྒྲས་བསྟན་པའི་དོན་འཆད་པ་ནི་འདི་ཡོད་ན་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་ཡོད་ན་འདི་འབྱུང་ཞེས་སྨྲས་པ་ནི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་དེ་ལས་གཞན་པའི་དེ་ན་སྲིད་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པ་སྐྱེས་པ་འང་ཡོད་པའི་རང་བཞིན་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་གཞན་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་འདི་སྐྱེས་སོ་ཞེས་བརྗོད་པར་ཡང་སྔར་གྱི་ཡོད་པའི་རང་བཞིན་གྱི་དོན་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཙམ་ཐ་དད་པར་ཟད་དོ། །དེས་ན་གཉི་ག་ལྟར་ཡང་འདིའི་རང་བཞིན་ཡོད་ན།
― DTG183_Page_0555 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདིའི་རང་བཞིན་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ལ་དེ་ནི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་ལ་ཡང་མཚུངས་སོ། །ཁྱད་པར་སྨྲ་བའི་དོགས་པ་བསུ་བ་ནི་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བ་ཡོད་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཅི་ཞེས་འདྲི་བར་མཛད་དོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་མོད་ཅེ་ན་ཞེས་དོགས་པ་བསུ་ནས་ཡུན་རིང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འོན་ཏེ་བར་ཆོད་པའི་ལུས་ལ་སོགས་པ་ཉིད་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་དེས་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་དེ་མ་ཐག་ཏུ་འབྱུང་བའི་ཡོད་པ་དང་སྐྱེ་བ་མེད་དོ་ཞེས་ཅི་སྟེ་བརྗོད་སྙམ་ན་ལུས་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཞེས་གསུངས་སོ། །འགྲོ་བཞིན་པ་ན་རྩྭ་ལ་རེག་པའི་ཤེས་པ་ལྟར་གཉིད་མཐུག་པོ་ལོག་པ་ལ་ཡང༌། གཉིད་རྩོམ་སྔ་མ་ན་ཡོད་པའི་ཤེས་པ་ལ། ཤེས་པ་ཙམ་སྐྱེས་པ་ཁྱད་པར་མ་ལུས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་མ་ཚོར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རིགས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་གོམས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང༌། ལྡོག་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་ནི་ལུས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཁྱད་པར་དེ་དང་འབྲེལ་པའི་སེམས་ཙམ་ལས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཚིག་ལེའུར་བྱས་པར་སོགས་པའི་སྒྲས་བསྟན་པ། འདི་ནི་འདིར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་བརྗོད་པ་ནི་བྱེད་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེས་ན་འདི་འདིར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་འདིའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉེ་བར་གནས་ན། འདིའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པས་སྔ་མ་ལས་ཐ་དད་པ་མེད་དོ། །དེ་ཉིད་སྨྲས་པ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ལས་རང་གི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་རང་གི་ངོ་བོ་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་ལྔ་པས། གལ་ཏེ་རང་གི་ངོ་བོ་གཉིས་དུས་གཅིག་གི་ཚེ་ཉེ་བར་འདོད་ན། དེའི་ཚེ་ཁྱེད་ལ་ཡང་མི་འདོད་པ་གྲུབ་པོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི། འབྲས་བུའི་དུས་སུ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཅི་སྟེ་རིགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ལྔ་པ་འདི་ནི་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་སྟོན་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་ཁོ་བོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་གོ་སྐབས་ཀྱང་ཡོད་དོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི།
― DTG183_Page_0556 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིས་ནི་འདི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་ཚིག་གི་སྡེབ་སྦྱོར་ཙམ་ཡིན་གྱི། བྱེད་པའི་ཕྱོགས་ལས་དོན་གཞན་མ་ཡིན་པ་དེས་ན། འདི་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་སོ། །ཁྱད་པར་སྨྲ་བས་འོན་ཏེ་མཐོང་བ་ཞེས་སྨོས་སོ། །འབྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དང༌། སྔར་མ་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མཐོང་བ་ཁྱབ་བྱེད་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་བཟུང་ནས། རེ་ཞིག་སུན་འབྱིན་པར་སྨྲས་པ་ནི་མཐོང་བ་རང་གི་ངོ་བོས་ཁྱབ་བྱེད་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་འབྲས་བུ་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་མཐོང་བ་ལ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་འབྲས་བུའི་དུས་སུ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་ན། དེའི་ཚེ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་ཡང་སྒྲོ་བཏགས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཁྱབ་བྱེད་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །མཐོང་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པའོ། །ཕྱེ་ཕྱི་མ་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་ནི་གང་གི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་བྱུང་བ་དང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་དུས་སུ་ཡོད་པ་སྔར་བྱུང་བས་འབྲས་བུ་ཁྱབ་པར་འགྱུར་གྱི་མཐོང་བ་ཕྱིས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བས་སོ། །ཅི་ལྟར་ཁྱབ་སྙམ་དུ་དོགས་པ་ན། ཁྱབ་པ་དེ་ནི་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཞན་གྱི་མཐོང་བར་འགྱུར་བས་ཞེས་སྨྲས་སོ།། ལན་དུ་དེའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཁྱེད་ཀྱི་དྲི་བའི་སྐབས་མེད་དོ། །ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བ་ལས་སྐྱེས་ཟིན་པ་ཉིད་དུ་སེམས་པའོ། །མཐོང་བར་འགྱུར་བ་ལ་ཡང་དེ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རང་གི་དུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱིས་སོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །དེའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིའོ། །འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲུབ་པའི་མཐའ་སྟེ། མཐོང་བ་ཡང་དེའི་ཚེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྐྱེད་ནས་གནས་པ་ལ་འགལ་བ་ཅི་ཡོད་སྙམ་ན། དེ་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ནི་གནས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡང་སྐྱེད་བྱེད་ཡིན་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རང་བཞིན་དེ་ནི་ཞིག་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྔར་བྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཉེ་བར་དགོད་པའི་ནི། སྔ་མ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྐབས་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་དོ། །ལན་དུ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི། གཉི་ག་ཡང་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡང་
― DTG183_Page_0557 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁྱད་པར་གྱི་དོགས་པ་བསུ་བ་ནི་འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྔ་མར་མངོན་པར་འདོད་པའོ། །མཐོང་བར་སྒྲོ་བཏགས་པ་ནི་མཐོང་ངོ་སྙམ་དུ་སྒྲོ་བཏགས་པའོ། །མཐོང་བར་འགྱུར་བའི་རང་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བར་འགྱུར་བའོ་སྙམ་དུ་སྤྲོ་བཏགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་སྔར་བྱུང་བ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་འདི་ཐམས་ཅད་དགོས་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་དགོངས་ནས་ཕན་ཚུན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ།། གང་མེད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བཤད་པའོ། །རྒྱུ་གང་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྱུང་བའི་འབྲས་བུ་ཡོད་པའི་རྒྱུ་དེ་ནི་འབྲས་བུ་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྱུང་བའི་རྒྱུའོ། །འབྲས་བུ་ཕྱི་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གོ་སླའོ། །གཉི་ག་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མར་འབྱུང་བ་དག་གོ།། ཁྱབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་རྐང་ཕྱེད་དང་གསུམ་གྱིས་ནི་སྡུད་པའོ། །གང་ཞིག་ཐ་དད་པར་གྱུར་པའི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་ནི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། ཐ་དད་པ་ཉིད་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་གཉིས་རྒྱུའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འབྱུང་བར་འགྱུར་བརྒྱུར་སྨྲ་བའི་དགོས་པ་གཞན་ཡང་བརྗོད་པ་ནི། ཕ་རོལ་གྱི་འཇིག་རྟེན་དཔོག་པ་འདི་ལས་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཡང་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱུར་གཞག་པའི་རྒྱུ་མཚན་གཞན་ནི་ཞེས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །འབྲས་བུ་དང་འབྲས་བུ་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཉི་ག་ཡང་ངོ༌། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་འདིར་རིགས་པས་མི་འཐད་པ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར། རིགས་པར་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་རིགས་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བས་ཅི་ལྟར་ཡལ་བར་དོར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྤངས་པའི་ཕྱིར། འདིར་ཁྱོད་ལ་ཕྱོགས་སུ་འཛིན་པས་ཅི་བྱ་འདི་ནི་སློབ་དཔོན་གྱིས་བཤད་པ་ཡིན་ན། འདི་ནི་སློབ་དཔོན་གྱི་བཞེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་དུ་ཡང་མ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རང་རྒྱུད་ཀྱི་སྐྱོན་བཤད་པ་བྱེད་པ་ལ་སྨོད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ན། རིགས་པ་མཐོང་ངོ་ཞེས་
― DTG183_Page_0558 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གསུངས་སོ། །དོན་འདི་ཡིན་ཏེ་དངོས་སུ་མ་བརྗོད་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་འདོད་པ་མ་ཡིན་པའམ། དེ་འཆད་པ་རང་དགའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། རྩ་བར་མ་བརྗོད་པའི་དོན་འཆད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རིང་དུ་འགྲོ་ཡང་ཅི་དགོས་ཏེ། རྣམ་འགྲེལ་དུ་བཤད་པའི་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་གསུང་རབ་ཏུ་དངོས་སུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། བཞེད་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། རང་དབང་གི་སྐྱོན་དུ་ཅི་སྟེ་མི་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་རང་གི་ལུགས་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང་འགལ་བ་མེད་པ་དང་རྣམ་པར་དཔྱད་བཟོད་པ་ཉིད་བླང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡོན་ཏན་གསུམ་དང་ལྡན་པས་རིགས་པར་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་མ་གྲུབ་མ་ཡིན་ནམ། སློབ་དཔོན་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ཕྱིས་འབྱུང་ཕྱིར་ན་རྒྱུ་ཉིད་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་དང༌། རྒྱུ་རྣམས་ཐམས་ཅད་སྔར་ཡོད་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་ཡང་བརྗོད་པ་རིགས་པར་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་འགྲིག་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་ཐ་སྙད་དུ་རབ་ཏུ་གྲུབ། སྔར་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་སྐད་དུ་བརྗོད་དོ། །འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་ཉིད་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ལྟར་དངོས་པོ་ཉིད་ཡིན་གྱི་ངེས་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་དང་དེར་འདི་ཉེ་བར་མ་བཀོད་དེ་གཞན་དག་ཀྱང༌། སྔར་བྱུང་བ་རྒྱུར་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཕྱིས་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཉིད་མངོན་པར་འདོད་པ་ཡིན་ཡང་མ་བསྟན་ཏོ། །འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་རྒྱུ་ཉིད་དོ་ཞེས་མཐའ་ཡོངས་སུ་དག་པས་རྟོགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གེགས་བྱེད་པ་དང་མ་ཚང་བ་སྲིད་པར་དོགས་པ་ན། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པར་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཅི་ལྟར་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན། གང་ལ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་མཐོང་བ་དེར་རྒྱུ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཉམས་པ་མེད་ལ། སྔ་མ་ཙམ་མ་ཐོང་བར་ནི་གལ་ཏེ་མཐོང་བར་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་རྣམ་པར་འཇོག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ། །གཞན་ཡང་སློབ་དཔོན་འབྲས་བུ་མི་དམིགས་པ་དཔེར་བརྗོད་པར་ནུས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་རྒྱུ་
― DTG183_Page_0559 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྲས་བུ་ལ་དེས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། ཐ་དད་ལ་དེས་པ་ཡང་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་མད་པའི་ཕྱིར། གཞལ་བྱ་ཁས་བླངས་ནས། ཚིག་ལ་བརྩིར་ཅི་ཡོད། རབ་ཏུ་གྲགས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི། འབྲས་བུ་མི་དམིགས་པར་བཤད་ཀྱི། དེ་ཁོ་ནར་ནི་དེ་ཡང་རྒྱུ་མི་དམིགས་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་ཉིད་ནི་སློབ་དཔོན་དང་འགལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །བཤད་ཟིན་པའི་དོན་གཞན་གྱི་འདོད་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ཉེ་བར་སྡུད་དེ། གལ་ཏེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་དེ་དོན་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་འམ་ཞེས་འབྲེལ་ཏེ། འདིས་ནི་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཡང་མཚན་པར་བྱའོ། །འདི་ནི་གཞན་གྱི་ལུགས་ལ་ལྟོས་ནས་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། རིགས་པ་ཅན་ལ་སོགས་པ་དག་ཀྱང༌། རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར། དོན་བྱ་བ་ངེས་པར་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་དོན་དུའོ། །གལ་ཏེ་ཤེས་པ་དེ་དོན་སྐྱེ་བའི་རང་བཞིན་ནམ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །དོན་སྐྱེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དོན་བྱ་བ་གྲུབ་པ་སྟེ། འབྲས་བུར་གྱུར་པ་དེས་དེ་བྱེད་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་པ་ནི། དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མི་འཁྲུལ་པར་བསྟན་པའི་བསམ་པས་སོ། །གལ་ཏེ་ཤེས་པ་དེ་དོན་སྐྱེ་བའི་འབྲས་བུ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། འདི་ནི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་ལ་བསམས་ནས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྣམ་པ་གསུམ་ཀ་ལྟར་ཡང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པའམ། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཐེ་ཚོམ་ལྡོག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་དུ་ཆུག་ན། རང་གི་དུས་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་བྱ་བར་སྣང་བའི་དུས་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚེ། ཐེ་ཚོམ་དེ་མེད་མོད། འཇུག་པར་འདོད་པའི་དུས་གཞན་དུ་གོ་ཇི་ལྟར་མིན་ཏེ། མེ་ནི་གཞན་གྱི་ཚེ་ཡོད་ལ། གྲང་བ་གཞན་གྱི་ཚེ་ལྡོག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་ཞར་ལ་ཐེ་ཚོམ་ལྡོག་པ་དོགས་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི། འདིར་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ཤེས་པ་ལའོ། །ཚད་མ་དེ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དེ་བཟློག་པས་སོ། །དེ་ཡང་གྲུབ་པ་ཡིན་
― DTG183_Page_0560 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པའི་སྒོ་ནས་དེ་མ་ཐག་ཉིད་དུའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པ་སུན་འབྱིན་པ་ནི། ཤེས་པ་ཀུན་གྱི་ཞེས་བྱ་བའོ། །འགའ་ཞིག་གི་དོན་དང་འབྲེལ་པ་ནི། མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་བསམས་པ་ཡིན་ན། དེ་རིགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་ནི་སྦྱོར་བྱེད་ཀྱི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་གྱི་དོན་དང་འབྲེལ་པ་གང་ཞིག་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་བ་དེ་ཉིད་རྗེས་སུ་དཔག་པས་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནམ་སྙམ་ན། རྗེས་སུ་དཔག་པའམ་ཞེས་གསུངས་སོ། །སྤྱིའི་སྟེ་དཔེ་དང་ཐུན་མོང་གི་རང་བཞིན་དུའོ། །དེས་ན་མངོན་སུམ་གྱིས་ནི་མ་མཐོང་བའི་འབྲེལ་པ་རྗེས་སུ་དཔག་གིས་མི་རྟོགས། སྔར་ནི་མངོན་སུམ་ཉིད་མེད་ཕྱིར། །རྗེས་དཔག་ཅི་ལྟར་ཚད་མ་ཡིན། །དེས་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཀྱང༌། །དོན་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་པར་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། ཐེ་ཚོམ་ཟློག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ནི་གཞན་གྱིས་བཟློག་གོ་སྙམ་ན། གཞན་ཡང་ཞེས་གསུངས་ཏེ། མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་ཐ་དད་པའོ། །ཆད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གྱིས་མང་པོའི་ཚིག་གམ། ལྔ་པ་སྟེ་ཐེ་ཚོམ་ཆད་པ་ལས་སྔ་མ་ཚད་མ་ཡིན་པར་ག་ལ་འགྱུར་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །ཅི་སྟེ་མེ་མདག་དུ་བ་མེད་པ་མཐོང་བ་ལ་ཡང་འོལ་མ་སེར་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ན། ལོ་མ་ལ་སོགས་པ་ལྷུང་བས་ཐུབ་མཐོང་བ་ཐེ་ཚོམ་ལྡོག་པ་ན་སྔ་མ་ཚད་མར་རྟོགས་པ་མཐོང་བ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་དེར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྔ་མ་མཐོང་བའི་བྱ་བ་ལ་ཐེ་སོམ་གྱིས་ཟིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཐ་སྙད་དུ་འམ་དོན་དམ་པ་ལས་ཀྱང་རུང་སྟེ། ཆོས་མཆོག་གི་ཕྱོགས་མི་རིགས་པར་བསྟན་ནས་སྔར་བཤད་པ་ཉིད་མཇུག་སྡུད་པ་ནི། དེས་ན་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱིས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་གྱི། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དེ་ཁོ་ནར་ཚད་མ་འགོག་པའི་
― DTG183_Page_0561 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྒྲུབ་པའི་རིགས་པ་ཉིད་ཚད་མའམ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། བདེན་ཏེ་ཚད་མ་ནི་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཐ་སྙད་པ་ཡིན་ནོ། འོ་ན་ཐ་སྙད་པས་གནོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་འདི་ཇི་ལྟར་འགྲིག་ཅེ་ན་བདེན་ཏེ། འགལ་བ་ཁས་བླངས་པའི་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་འགལ་བའི་ཕྱིར་དོན་ནི་ཕན་ཚུན་གནོད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་ཧ་ཅང་ཐལ་བའི་ཕྱིར། དོན་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་པ་ལས་ཚད་མར་ཁས་བླངས་པ་དེས་དོན་དང་འབྲེལ་པ་མ་ངེས་ཀྱང་ཚད་མར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་འགལ་ལོ། །འབྲེལ་པ་ངེས་པ་ནི་ཐ་སྙད་དེའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་མི་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་གསལ་ཏེ། འོན་ཀྱང་དེས་ཁས་བླངས་པ་ཉིད་དུ་ཟད་དོ། །དེས་ན་ཕན་ཚུན་གནོད་པའི་ཕྱིར་དགག་པར་བྱ་བའི་ཚད་མ་ངང་འགོག་པར་བྱེད་པ་ལ་ཚད་མའི་ཐ་སྙད་དུ་ཞེན་པས་ནི་ཅི་ཡང་བྱར་མེད་དོ། །འདི་ཡང་ཐོབ་པར་བྱ་བ་གཞན་ལ་ལྟོས་ནས་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་གྱི། གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རང་གི་ངོ་བོ་ཙམ་རིག་པ་ལ་ནི། དེ་ཙམ་རྟོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་བྱས་པའི་མངོན་སུམ་གྱིས་ཚད་མ་དང་གཞལ་བྱ་མཐའ་དག་སེལ་བར་ནུས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། རང་ལས་རང་གི་ངོ་བོ་རྟོགས། །ཞེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །འོ་ན་དང་པོ་ནི་མི་བཟོད་པའི་ཚིག་ཕྲད་ཡིན་ལ། གཉིས་པ་ནི་དེའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མར་རོ། །བཤད་ཟིན་པའི་དོན་སྡུད་པ་ནི། འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་དང་ཅིག་ཤོས་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་སྟོན་ཏེ། མངོན་སུམ་ལ་སོགས་ཚད་མ་ཡིས། །འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་རྟོགས་མ་ཡིན། །འོན་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ལྟོས་པའོ། །རིག་བྱེད་ལ་སོགས་པའི་ལུང་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པའོ། །ཐ་སྙད་ལས་ཚད་མར་ངེས་ན་ནི་རྣམ་པ་འདི་ཙམ་གྱི་སྐབས་མེད་དེ། དོན་དམ་པའི་འདོད་པ་ཅིག་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །
― DTG183_Page_0562 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེས་ན་ཐ་སྙད་ལས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲུབ་པའི་མཐའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཐ་སྙད་པ་རྣམས་ལོག་པར་རྟོགས་པ་དེས་ན་བསྟན་བཅོས་ལ་མ་ལྟོས་པའི་ཐ་སྙད་ཙམ་གྱིས་ཚད་མར་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ན། གང་གེས་བསྟན་བཅོས་དོན་མེད་པར་འགྱུར། འོན་ཀྱང་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལས་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་སྔར་བརྗོད་ཟིན་པ་ཉིད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཐ་སྙད་ཙམ་ཚད་མའི་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལས་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། ཐ་སྙད་ངེས་པར་རྟོགས་པ་སྟེ། སྔ་ཕྱིར་མི་འགལ་བར་ངེས་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། མཚན་ཉིད་ཅི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་བསྟན་བཅོས་བློ་དམན་པས་རྟོགས་པར་བྱེད་པས་རྨོངས་པ་ཟློག་བྱེད་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར། སྔ་མ་ཕྱི་མ་མི་དྲན་པ། །བསྟན་བཅོས་དེ་ཡི་ལྡོག་པར་བྱེད། །འདི་ལྟར་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཤེས་པའི་འཛིན་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་སྙད་ཞུགས་སུ་ཟིན་ཀྱང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཅན་མ་ཡིན་ཡང༌། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་དུ་ཐ་སྙད་འདོགས་ཏེ། མི་དྲན་པ་དེ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་བརྗོད་པའི་བསྟན་བཅོས་ཀྱིས་སེལ་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་བདག་ཉིད་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ལས་དོན་ངེས་པར་རྟོགས་ཀྱང་གཞན་ལ་སྟོན་པ་ན་ཚུལ་གཞན་སྒྲོ་འདོགས་པ་ལ་སོགས་པའི་མི་དྲན་པ་ཡང་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཐུན་མོང་གི་ཐ་སྙད་དུ་ཡི་གེའི་དོན་བཤད་ནས། ཡང་དག་གི་ཀུན་རྫོབ་ལ་གཙོར་བྱ་བའི་དོན་སྦྱོར་བ་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཐ་སྙད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་གྲུབ་པའི་དོན་ལ་ཡང་བསྟན་བཅོས་ཉེ་བར་མཁོ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ཐ་སྙད་ལས་འདས་པ་མཐོ་རིས་དང་བྱང་གྲོལ་གྱི་ལམ་ལ་བསྟན་བཅོས་ཉིད་ཀྱིས་རྨོངས་པ་ཟློག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་རང་གིས་བརྟགས་པ་སེལ་བའོ། །གཞན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་བཅོས་གཞན་གྱིས་སོ། །ཚད་མར་བརྗོད་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་
― DTG183_Page_0563 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མའོ། །ཡུལ་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པས་འཇུག་པ་ཉིད་དུ་ཆེས་མཐུན་པའི་ཕྱིར། ཚད་མ་དང་འདྲ་བར་བླང་བར་བྱ་བའི་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ལུང་གཞན་ལ་ལྟོས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཀའ་ཉེ་བར་བཏགས་པའི་ཚད་མར་བསྒྲུབས་ནས་དོན་དམ་པར་སྟོན་པ་ནི་དོན་དམ་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་གཉི་ག་ཇི་ལྟར་བསྟན་པ་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་དོན་དམ་པ་ཡིན་གྱི། དེ་ལས་ལྡོག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་སྐྱེ་བ་གཞན་དང་ཐུན་མོང་གི་ཡུལ་ལ་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་པར་སྟོན་པ་ནི། གཞན་ནི་ཚད་མ་ཉིད་མིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པའོ། །འདིར་ཡང་སྔར་བཤད་ཟིན་པ་ཉིད་དེ། ད་ལྟར་ནི་ཚད་མ་གཉིས་ཐ་སྙད་དུ་བསྟན་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཇི་སྲིད་འདིར་སོད་བ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་བསྟན་ཟིན་པ་ཉིད་དོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡང་དེར་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་འབྲེལ་པར་མི་ནུས་སོ། །འོག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེའུ་ལྷག་མར་རོ།། །།མཚན་ཉིད་གཞན་བཤད་པ་ནི། མ་ཤེས་དོན་གྱི་གསལ་བྱེད་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བའོ། །འོ་ན་ཡན་ལག་ཅན་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་ཚད་མར་ཐལ་ཏེ། དང་པོའི་ཤེས་པས་ཡན་ལག་ཅན་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། ཀུན་རྫོབ་པའི་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པས་ན་ཀུན་རྫོབ་པ་འམ། །ཡང་ན་འདིས་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་སྒྲིབ་པར་བྱེད་པས་ན་ཀུན་རྫོབ་སྟེ་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །པ་ནི་རང་གི་དོན་ལ་ཨཎ་ནོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཙམ་སྨོས་ཀྱང་ཡན་ལག་ཅན་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་གཟུང་སྟེ། སྤྱིའི་ཡུལ་ཅན་ནི་དཔྱོད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོགས་པ་ངེས་པར་མ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རེ་ཞིག་གཟུགས་ཙམ་མཐོང་
― DTG183_Page_0564 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ཡིན་ལ། དེ་དང་འདྲེས་པའི་རོ་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྔར་མྱོང་བ་ཉིད་དོ། །འདིར་གཞན་ནི་འགའ་ཡང་རིག་པ་མེད་དོ་ཞེས། གལ་ཏེ་རང་གི་རྟོགས་པ་ངེས་པར་ཟིན་ན་ནི། གཅིག་ཏུ་འཛིན་པའི་བློར་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་ན་ཐོག་མ་མེད་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་རྟོག་པ་གོམས་པའི་བག་ཆགས་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་ཡང་དག་པ་ཉིད་བསྒྲིབས་ནས། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་སྟོན་པའི་ཐ་སྙད་འདིར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་དག་མི་སླུ་བའི་མཚན་ཉིད་ལ་མི་ལྟོས་ན་མཚན་ཉིད་ཧ་ཅང་ཁྱབ་ཆེས་པའི་ཉེས་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ནས། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ལན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་པའོ། །མ་རྟོགས་དོན་གྱི་གསལ་བྱེད་ཅེས་དོན་སྨོས་པའི་རྣམ་པར་བཅད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་བཤད་པ་ནི། དེ་ནི་དོན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ཟླ་བ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་དེའོ། །དེས་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་པའི་དགོངས་པའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཧ་ཅང་ཐལ་བ་མེད་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་མཚན་ཉིད་སྔ་མ་ལ་ལྟོས་པར་ནི་འདི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། མི་སླུ་བ་མེད་པར་དོན་ཉིད་དུ་མི་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱིས་སྨྲས་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མཚན་ཉིད་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་ཉིད་སྔ་མ་ལས་སོ། །མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མ་འགོག་པའོ། །དོན་གྱིས་འཕངས་པ་ནི་མི་སླུ་བའོ། །མ་ཤེས་དོན་གྱིས་གསལ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདིས་བརྗོད་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་དོན་གང་ཡིན་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་མི་སླུ་བ་ཉིད་ལ་མི་ལྟོས་ན། དེའི་ཚེ་དོན་ཉིད་དུ་མ་རྟོགས་པ་མཚན་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལས་རྟོགས་པའོ། །གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་སླུ་བ་ཅན་ནོ། །མི་སླུ་བ་དེ་ནི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཤུགས་ཀྱིས་རྟོགས་པ་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད་ན། དེ་
― DTG183_Page_0565 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྟ་ན་ནི་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཤུགས་ཀྱིས་རྟོགས་པའི་མི་སླུ་བ་བཞིན་དུ། །གང་གི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་སླུ་བ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །དངོས་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་མི་སླུ་བའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གཞན་གྱིས་མ་བཟོད་ནས་འོན་ཏེ་ཞེས་སྨྲས་པའོ། །དེ་ནི་བདེན་མོད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ལ་མི་སླུ་བ་ཉིད་ཉེ་བར་མཁོའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བདེན་པའོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་ཉེས་པ་ལ་མི་སླུ་བ་ཉིད་ཉེ་བར་མཁོ་བ་ཡང༌། མི་སླུ་བ་སྨོས་པས་ནི་བཟུང་ཟིན་པའི་ཤེས་པ་སྤངས་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་སྔ་མས་མཚན་ཉིད་འདི་ལ་ལྟོས་པར། གཟུང་བ་འཛིན་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་ནི། །མི་འདོད་ཅེས་བཤད་དོ། །དེ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཟུང་ཟིན་པ་ལའོ། །གལ་ཏེ་དོན་ཉིད་མི་སླུ་བ་ལ་རྟོགས་པར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར། མཚན་ཉིད་འདི་ཡང་མཚན་ཉིད་སྔ་མ་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ནམ་སྙམ་དུ་དོགས་ན། མི་སླུ་བས་ཞེས་སྨོས་སོ། །མཚན་ཉིད་འདིའི་དུས་ལ་མི་སླུ་བ་ཡོད་ཀྱང་མི་སླུ་བས་དོན་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མི་སླུ་བ་ནི་ཡོད་ཀྱང་བྱ་བ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་ཀུན་རྫོབ་པའི་བློ་ཅི་ལྟར་ཚད་མ་མིན་ཏེ་མཐའ་དག་པས་ན། དེར་མི་སླུ་བ་ཉིད་སྐྱབས་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དོགས་ན། སྔར་བཤད་པ་ཉིད་དྲན་པར་བྱེད་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་ནི་དོན་སྨོས་མའི་རྣམ་པར་གཅད་བྱ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཡན་ལག་ཅན་ལ་སོགས་པ་ནི་འཐད་དོ། །གལ་ཏེ་མཚན་ཉིད་འདིའི་དུས་སུ་མི་སླུ་བར་བྱེད་ན་འོ་ན་ཅི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལན་ནི་ངེས་པར་བརྟགས་པས་ལས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ལུས་རྣལ་དུ་གནས་པས་ངེས་པར་བརྟགས་པ་ལས་སོ། །འདི་ལྟར་གོམས་པ་ལས་བློ་གསལ་བ་རབ་རིབ་དང་ཆུ་བུར་དུ་བསྒོར་བ་དང༌། གཉིད་ལ་སོགས་པས་ཉམས་པ་དང་བྲལ་བ་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ལས། མདུན་ན་གནས་
― DTG183_Page_0566 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་ཡིད་ཆེས་པ་རྣམ་པར་འཁྲུལ་པའི་དོགས་པ་དང་བྲལ་བ་མོ་ངལ་བྱུང་བར་འགྱུར་གྱི། ཟླ་བ་གཉིས་ལ་ནི་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ་ཉམས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ངེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དོན་ཉིད་མི་སླུ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ངེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གསལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་མཚན་ཉིད་སྔ་མ་ལ་མི་ལྟོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྔ་མ་ནི་འདི་ལ་ལྟོས་སོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །ངེས་པར་བརྟགས་པ་ལས་དོན་འདི་ཉིད་རྟོགས་པར་སྨྲས་པ་ནི། མཆོད་སྦྱིན་དང་མཐོ་རིས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ལ་སོགས་པ་ངེས་པར་བརྟགས་པས་ཡོད་པར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཅི་ལྟར་འབྲལ་པ་བྱེད་པའི་མི་སླུ་བས་དོན་དུ་འདོད་པ་ན། མཚན་ཉིད་སྔ་མ་ལ་ལྟོས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་བདག་ཅག་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཚིག་ཟུར་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དོན་བྱ་བ་ཉིད་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་རབ་རིབ་ཅན་གྱིས་དམིགས་པའི་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པ་ལས་ཁྱད་པར་མེད་པར་འགྱུར་རོ། དེས་ན་ཤིན་ཏུ་གོམས་པ་ལས་ལུས་རྣལ་མར་གནས་པ་ལ་སོགས་པར་ངེས་བརྟགས་པ་ལས་དོན་དུ་ངེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། དོན་བྱ་བ་བྱེད་པ་རྟོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཅི་ལྟར་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན། དེ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་ངེས་པར་བརྟགས་པ་ལས་གཞན་ལས་ཡིན་ཡང་རུང་སྟེ། འདི་ལ་ལོག་པར་རྟོགས་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན། དེ་བདེན་མོད་ཀྱི་ཕྱིར་རོལ་གྱི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་དང་དེའི་དོན་བྱ་བ་ནུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་ནི་ལྡོག་པ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཉིད་ནི་གཟུགས་དང་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཐུན་མོང་ཡིན་ལ་དོན་བྱ་བ་ནུས་པ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འགའ་ཞིག་ཁོ་ན་ལ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་གང་གི་ཚེ་མོད་ལ་དོན་བྱ་བར་ནུས་པར་རྟོགས་པ་དེའི་ཚེ་ནི་དེ་ཉིད་ཡིན་ལ་གང་གི་ཚེ་སྣང་བ་ཙམ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་དཔྱད་པས་འདི་ནི་དོན་ཉིད་དོ་ཞེས་ངེས་པར་རྟོགས་པ་དེའི་ཚེ་ནི་འདི་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་སྒྲ་དང་རི་མོ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཐད་པ་ཉིད་ནི་འདིའི་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །
― DTG183_Page_0567 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐ་དད་དུ་བརྗོད་པ་ནི་རྟོགས་པ་པོ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག་ནི་མི་སླུ་བའི་སྒོ་ནས་ཚད་མའི་དོན་བདེ་བླག་ཏུ་རྟོགས་ལ། ཁ་ཅིག་ནི་གཞན་གྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་སྒོ་ནས་སོ། །མཚན་ཉིད་གཉིས་པོ་འདི་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཡང་མ་གོད་པར་མངའ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཉེ་བར་བསྟན་པ་མཐོ་རིས་བྱང་གྲོལ་གྱི་ལམ་མཐོང་བར་མཛད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཁྱབ་འཇུག་དང་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པས་མ་མཐོང་བ་དོན་ཁོ་ན་སྟོན་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་མཚན་ཉིད་ལས་སྔ་མ་ལ་མི་ལྟོས་པར་བསྟན་ནས་བཤད་པ་བྱེད་པ་འདི་ལ་མ་ཚིམ་པས་ཡུལ་ཐ་དད་པའི་ཕྱོགས་བརྟེན་པས་མཚན་ཉིད་གཉིས་དོན་ཡོད་པར་སྟོན་པ་ནི་ཡང་ན་ཞེས་བྱ་བའོ། །མཚན་ཉིད་སྔ་མ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་ལ། གཞན་ནི་དོན་དམ་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གལ་ཏེ་མ་ཤེས་པའི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྩོད་པའོ། །འདི་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ཏེ། མ་ཤེས་དོན་གྱི་གསལ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་འདིར་དོན་སྨོས་པས་དོན་བྱ་བ་མེད་པ་གཟུང་ན་མཚན་ཉིད་འཆོལ་པས་འཇིགས་པའི་ཕྱིར། འདིར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཙམ་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཡང་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབྱེ་བས་གནས་པའི་ཕྱིར་སྤྱིའི་ཤེས་པ་ཡང་ཚད་མར་ཐལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་དེ་བཞིན་དུ་འབྲེལ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྡན་པ་དང་འདུ་བ་དང་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་དངོས་པོ་ལ་སོགས་པའོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ཡོན་ཏན་དང་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མ་ཤེས་པ་ཉིད་གསལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་ཕྱིས་འབྱུང་བའི་ཤེས་པའོ། །འོན་ཏེ་དུས་ཕྱིས་འབྱུང་བའི་ཤེས་པ་དེ་གཟུང་བ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དྲན་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན་འདི་ཞེས་སྨོས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་མ་བཟུང་བ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པའི་མངོན་སུམ་གྱིས་སྤྱི་ལ་སོགས་པ་མ་བཟུང་ངོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྡུད་པའོ། །གལ་ཏེ་སྤྱི་མ་རྟོགས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། ཇི་ལྟར་སྤྱི་ཤེས་པ་ཚད་མར་འགྱུར་སྙམ་དུ་དོགས་ན་རང་རིག་པ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །འདི་ལྟར་བསམས་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཆོས་ཀྱི་སྤྱི་སངས་རྒྱས་པས་མི་འདོད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་བློའི་རྣམ་པ་ཐུན་མོང་དུ་གྱུར་པའི་སྤྱི་ནི་འདོད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་རང་རིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་
― DTG183_Page_0568 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཕྱིར། རྟོགས་པ་ལ་ནི་རྩོད་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་རང་གི་འདོད་པའི་སྤྱི་ཅི་ལྟར་འགྲུབ་ཅེ་ན། དེས་ན་གལ་ཏེ་ཞེས་སྨོས་སོ། །གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ནི་རང་གི་འདོད་པས་སོ། །འོན་ཏེ་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་པའི་འདོད་པའོ། །བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཤེས་པ་དེ་རང་རིག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཡང་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཅི་ལྟར་མི་འདོད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདིར་ཡང་བསམས་པ་འདི་ཡིན་ཏེ། བློའི་རྣམ་པ་དེ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་རང་བཞིན་དུ་ལྷག་པར་ཞེན་པ་ན་སྤྱིར་འདོད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལྟ་ཡང་རང་གི་རང་བཞིན་བསྐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རང་རིག་པར་སྨྲ་བ་མཛེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཕྱི་རོལ་དུ་ཕྱོགས་པས་ན། དེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉིད་ཚད་མར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲས་པ་ནི་གལ་ཏེ་ཟླ་བ་གཉིས་ཀྱི་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་སྤྱིའི་ཤེས་པ་ཡང་ངེས་པར་བརྟགས་པ་ལས་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་གྲུབ་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྤྱི་ཡོད་པ་ཉིད་དམ་མ་བཟུང་བ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་ནས་དེའི་ཤེས་པ་ནི་སྐྱེས་བུའི་ལྷག་པར་ཞེན་པའི་དབང་གིས་ཀྱང་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་ལན་འདེབས་པ་ནི། རང་གི་མཚན་ཉིད་མ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྤྱི་ཡང་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་སྤྱི་མ་ཤེས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བའོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་དཔྱད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ཚད་མར་འདོད་ཀྱི་སྤྱི་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་བུ་རྣམས་དེ་དཔྱོད་པ་ལ་མི་གུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དོན་བྱ་བ་གྲུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཤད་པ་ནི་ཡོད་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྤྱི་ཡང་ཡོད་པའམ་མེད་པ་ཉིད་དུ་གཞག་པའི་ཕྱིར། ཚད་མ་ནི་ཅི་སྟེ་མི་ཚོལ་བ་སྙམ་ན། ཡོད་པའམ་ཞེས་སྨོས་སོ། །དཔྱོད་པ་ནི་རྣམ་པར་འཇོག་པའོ།། ཅིའི་ཕྱིར་སྤྱི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཉིད་དུ་མི་དཔྱོད་སྙམ་ན། བཤད་པ་དེ་ལ་ཞིང་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེས་བུ་རྣམས་གུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་དཔྱོད་དོ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །འདི་ཉིད་ཀྱིས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་པའི་འོག་ཏུ་འབྱུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཚད་མར་གྱུར་པས་བདག་ཉིད་དུ་
― DTG183_Page_0569 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱུར་པའམ། གཞན་དུ་གྱུར་པའི་སྤྱིའི་རྟོགས་སོ་ཞེས་གང་བརྗོད་པ་དེ་ཡང་སྤངས་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་སྟོན། གང་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་རང་གི་མཚན་ཉིད་དེ་ལའོ། །དུས་ཕྱིས་ཀྱི་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་རང་བཞིན་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །ཚད་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མར་འདོད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཤེས་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་གྱིས་དུས་ཕྱིས་བྱུང་བ་ཡང་ལྷག་པར་ཞེན་པའི་དབང་གིས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་རྟོགས་པ་ཡིན་གྱི་སྤྱི་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྤྱི་ལ་ནི་ཚད་མར་འདོད་པ་མི་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེས་ན་མངོན་སུམ་མམ་དེའི་དུས་ཕྱིས་བྱུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་ནི་སྤྱིའི་སྒྲུབ་བྱེད་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དོགས་པའོ།། བཤད་པ་ནི་འདི་རྣམས་ཀྱིས་ཅི་བྱ་སྟེ། འཇུག་པའི་འབྲས་བུ་ཉིད་ལས་དེ་རྟོགས་པ་ཚད་མར་སྙམ་དུ་བསམས་ནས་འོན་ཏེ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །ཤིན་ཏུ་ཐ་དད་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་མཐོང་ཡང་དེའི་དོན་བྱ་བ་འདི་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དེས་པར་འཛིན་པ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་འཇུག་པའང་ཡོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེས་ངེས་པར་འཛིན་པ་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། འཇུག་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲུབ་པའི་མཐའོ། །འཇུག་པ་དེ་དང་འབྲེལ་པར་ཇི་ལྟར་རྟོགས་ཤེ་ན། གལ་ཏེ་སྤྱིར་རྟོགས་པ་མེད་ན་མི་འབྱུང་ལ། སྤྱིར་རྟོགས་པ་ཡོད་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྱུང་བས་ཡིན་ན་འདི་གཉིག་ཡང་མེད་དོ། །དེར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱིར་རྟོགས་པའོ། །མ་ཤེས་པའི་སྤྱི་ལའོ། །མ་ཤེས་ནི་ལྷག་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་དེའི་ཚེ་འཇུག་བྱེད་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྤྱི་ཤེས་ཀྱང༌། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་ལ་འཇུག་པ་དེའི་ཕྱིར། སྤྱི་དེ་ལ་ཤེས་པ་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། འཇུག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེའི་ཡུལ་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་ན་ནི་དེས་དེ་ཉིད་དུ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །འཇུག་བྱེད་མ་ཡིན་མོད་དེར་ལྷག་པར་ཞེན་པ་ཙམ་དུ་ནི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ནི་དེ་ལ་མངོན་དུ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་
― DTG183_Page_0570 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱི་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་སྟེ། སྤྱིར་ལྷག་པར་ཞེན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྤྱི་ལ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་སྤྱི་དང་ལྡན་པའི་གསལ་བ་རྣམས་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སྤྱི་ལ་འཇུག་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ན་ཡང་དེར་ལྷག་པར་ཞེན་པ་ཉིད་མ་ཉམས་སོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་དུ་ཆུག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པས་འཛིན་པ་ནི་ལྷག་པར་ཞེན་པ་ལས་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་ལྷག་པར་ཞེན་པ་མེད་ན། རྣམ་པར་སྤྱི་ལ་ཚད་མར་འགྱུར་རེ་སྐན། མངོན་སུམ་གྱི་འཛིན་པ་ནི་སྣང་བ་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རང་རིག་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གང་གི་ཚེ་ལྷག་པར་ཞེན་པ་སྤངས་ནས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ། དེའི་རྣམ་པ་སྣང་བ་ཙམ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ནི། དེས་རང་གི་བདག་ཉིད་ཁོ་ན་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། སྤྱིར་རྟོགས་པའི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཐ་སྙད་ལ་རྣམ་འགྲེལ་སྦྱར་ནས། དོན་དམ་པ་ལ་རྩོད་པ་དེ་ཇི་ལྟར་མེད་སྙམ་ནས། ཡང་དེ་ལ་འཇུག་པ་བཤད་པ་ནི་གང་གི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཉིས་སུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་བྱ་རིག་བྱེད་མེད་པ་རང་གི་ངོ་བོ་རིག་པ་ཙམ་མོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་མི་མཐུན་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་མི་བསྙད་སྙམ་པའི་དོགས་པ་སེལ་བའི་སྒོ་ནས་རྩ་བ་འབྲེལ་པ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རིག་པ་ནི་རྟོགས་པའོ། །འདི་ལ་ནི་ཤེས་པ་ལའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྟོགས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རིག་པ་མ་ཡིན་པར་མ་གྱུར་ཅིག་སྙམ་པས། གང་ལ་ཞེས་དྲིས་ཏེ་འདྲི་བའི་དོན་ནི་རིག་པའི་ཡུལ་གང་ལ་རྟོགས་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བའོ། །ལན་དུ་ཤེས་པ་དེ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་གྱི་སྒྲ་ནི་རྣམ་པར་འཛིན་པ་སྟེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པ་ལ་ཤེས་པའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཞེས་བྱ་བའི་གཞལ་བྱ་འདི་ལ་ཤེས་པའི་རྟོགས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གཞལ་བྱ་དེ་མ་རྟོགས་སྙམ་ན། གང་གིས་འདི་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །མི་འདྲ་བ་ཉིད་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་
― DTG183_Page_0571 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདྲ་བ་སྟེ། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འོ་ན་ཅི་ཞིག་རྟོགས་སྙམ་ན། འདིར་ནི་ཞེས་གསུངས་སོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པའིའོ། །ཐ་དད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པ་ལས་ཐ་དད་པའམ། ཤེས་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པའོ། །བསམ་པ་ཡང་དོན་གྱི་གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོ་ཁོ་ནའི་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོའི་བསམ་པས་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལྔ་པ་འདི་ནི་ལབ་ལོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་དོན་དུ་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་སོ། །དེ་ལ་ལྟོས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བར་བལྟའོ། །མི་སླུ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ཡང་བསམས་བས་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོ་འགའ་ཞིག་ལས་འགའ་ཞིག་འཐོབ་པར་མངོན་པར་སེམས་པ་ཡིན་ཏེ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པ་ལས་བསྟན་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་སོགས་པ་འཐོབ་པ་ལས་ནི་མི་སླུ་བར་མངོན་པར་སེམས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཡིན་ནོ། །འདི་ཉིད་ནི་རང་རིག་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དམ་བཅས་ནས་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཕུལ་བྱུང་དུ་མེད་པའི་ཕྱོགས་ལ་བརྟེན་པས་སྟོན་ཏོ། །བརྟགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་པ་ནི་ཁོ་ནའོ། །ཡུལ་གྱིས་ཡུལ་ཅན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་མཐོང་བ་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་བདག་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་ནི་ལམ་སྟེ་དོན་དམ་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དེ་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ། ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་བར་དུ་གཅོད་པ་དང་བྲལ་བས། །སྐྱེས་བུའི་དོན་མཆོག་ལ་བརྩོན་པ་དག་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་དབང་ཕྱུག་གིས་བྱས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲོ་འདོགས་བཀག་ནས་རྟོགས་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་གོང་ནས་གོང་དུ་བཟོད་པ་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གོང་ནས་གོང་དུ་ཆོས་བསྟན་ཏེ་རིམ་གྱིས་སྤྲོས་པ་ཆད་པ་ཁྱད་པར་ནས་ཁྱད་པར་ཐོབ་པས་མངོན་པར་འདོད་པ་ལ་མི་སླུ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་གང་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོའི་དབང་གིས་སྤྲོས་པ་བསྟན་གྱི་དོན་དམ་པའི་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གང་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །
― DTG183_Page_0572 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རང་གིས་སྒྲོ་མ་བཏགས་པའོ། །དེའི་མཚན་ཉིད་དེ་ཁོ་ན་སྟེ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཏེ་དེ་དཔྱད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཚུ་རོལ་ཉིད་ཡོད་དོ་ཞེས་ཅིའི་ཕྱིར་མི་བཞེས་སྙམ་ན་རྣམ་པར་དཔྱད་ན་ནི་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཅིག་ཅར་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཟབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐོག་མ་ཁོ་ནར་བསྟན་ན། གདོན་མི་ཟ་བར་སྐྲག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་གཉིས་སུ་མེད་པ་ལས་གཞན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ན་མདུན་ན་གསལ་བའི་སེར་པོ་དང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རིག་པ་ཙམ་དུ་བརྗོད་པར་འགྱུར་ན། དེ་ཡང་ཡུལ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་འཐད་དེ་དེས་ནི་དེ་ནི་ཕྱི་རོལ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ་དོན་ཏོ། །གྲུབ་པའི་མཐར་ནི་གལ་ཏེ་ཡུལ་རང་གི་ངོ་བོ་ལས་ཐ་དང་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་ཐ་དད་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རང་གི་ངོ་བོ་ཡང་ཐ་དད་པར་འགྱུར་བཞིག་ན་དེ་ལྟ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཡུལ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་སྔོན་པོ་དང་བ་དེ་བ་དག་གི་རང་བཞིན་ཐ་དད་དོ་ཞས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་ཐ་དད་པས་རང་བཞིན་ཐ་དད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པར་འགྱུར་བས་ཅི་ཞིག་གསོ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རང་རིག་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་བཏགས་པའི་ཐ་དད་པའི་ཆ་གཅིག་ལ་ལྟོས་ནས་གཞན་རིགས་པ་མ་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དེ་ལ་ལྟོས་པས་གཞན་ལ་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྣང་བཞིན་པའི་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལ་ཕྱི་རོལ་ལ་མ་ནང་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཡང་རེག་པ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡུལ་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པར་ཐ་སྙད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཞེ་ན། བདེ་ན་ཏེ་ཕྱི་རོལ་པ་ལ་ལྟོས་ནས་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་མངོན་པར་རློམ་པར་རློམ་པ་ཙམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་རློམ་པ་ཙམ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཡུལ་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པ་ལ་བརྟེན་པ་ཡང་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ཡུལ་ཐ་དད་པས་ཕྱིའི་དོན་ཐ་དད་པ་དང་ལྡན་པར་མི་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་འགལ་བའི་ཆོས་གནས་པ་གཞན་ཡང་ཐ་དད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དོན་བྱ་བ་ལ་ཐ་དད་པས་ཉེ་བར་མཁོ་བ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་བ་ཙམ་ལ་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཐ་དད་པ་ནི་སྤང་བར་དཀའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཐར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཏུ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ལ་ནི་ཆ་མེད་
― DTG183_Page_0573 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཉིད་དུ་གནས་ཏེ། ཐ་དད་པས་ནི་དོན་བྱ་བ་ལ་མཁོ་བ་མ་ཡིན་ལ་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཤེས་པའི་ཐ་དད་པ་མེད་པ་ཉིད་དོན་དམ་པ་ཡིན་ནོ། །ཕྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣ་ཚོགས་གཉིས་མེད་ཀྱི་སྐབས་སུའོ། །དེ་ལྟར་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་གཉིས་བཤད་པ་ནི་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དག་ཁོ་ནལ་མཚན་ཉིད་དེ་ཡོད་པར་རིགས་པར་མཐོང་ནས་གཞན་གྱི་འོན་ཇི་ལྟར་ཞེས་དྲིས་སོ་དོགས་པ་འདིག་ལས་ཡིན་ཞེས་ན། མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དག་ནི་སྨྲས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བསྟན་པ་ནི་སྐྱེས་བུའི་ཁྱད་པར་ཡང་འཐད་པའི་ཡན་ལག་མ་ཡིན་པར་སྟོན་པའོ། །ཤེས་པ་ཁོ་ན་ཚད་མ་ཡིན་གྱི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་དེ་བཞིན་དུ་མ་ཡིན་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་དེ་ནི་ཚད་མ་དམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རེ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་དུ་དམ་བཅས་པ་འདི་ཚད་མའི་རང་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་གསལ་བ་ཉིད་པོ་ཞེ་ན། ལན་དུ་དེ་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ལ་མཚན་ཉིད་གཉིས་པོ་དེ་མངའ་བས་ན་དེ་ལྡན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཅི་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་སུ་འདོད་དམ་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཡིན་མོད་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཅི་ལྟར་ཅིའི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་ན་འདི་ཚད་མ་ཡིན་སྙམ་པའི་དོགས་པ་སེལ་བ་ན། རྩབ་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་ནི་དོན་དང་ལྡན་པས་སམ་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། མཚན་ཉིད་གཉིས་དང་ལྡན་པས་སོ། །མངོན་སུམ་གྱི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་མཐའ་དག་མངོན་དུ་བྱེད་དང་ཉིད་ཀྱི་སྒྲས་ནི་གང་ཟག་གི་རང་བཞིན་འགོག་པ་ཡིན་གྱི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སྐྱེས་བུའི་རང་བཞིན་ལ་ཡང་རྟོགས་པའི་ཆ་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་གྱི་རང་བཞིན་དུ་བརྗོད་དོ། །རྒྱུའི་གནས་སྐབས་ན་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་མེད་པ་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་རང་བཞིན་ཡང་དངོས་སུ་བརྗོད་དོ། །གྲུབ་པའི་གནས་སྐབས་སུ་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ན་སྟེ། དངོས་པོ་མཐའ་དག་གི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཕ་རོལ་གྱིས་འདི་ག་ལས་ཤེས་སྨྲས་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་འདིའོ། །དེའི་ཕྱིར་བཤད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལས་འདི་རྟོགས་པ་དེ་བརྗོད་པའོ། །ཡང་དག་མིན་པ་ནི་ལོག་པ་སྟེ་དེའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པས་ན་ཤེས་པ་ཡང་ཡང་དག་པ་མིན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འཁྲུལ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཉན་པ་པོའི་རྒྱུད་ལས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་ལ་དམིགས་པ་ཡང་དག་པ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་ཏེ་བསྟན་ཏོ།། །།
| 
