ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་རྒྱན་གྱི་འགྲེལ་བཤད་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ།
― DTG183_Page_0348 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། པྲ་མཱ་ཎ་པཱརྟི་ཀཱ་ལང་ཀ་ར་ཊཱི་ཀཱ་སུ་པ་རི་ཤུདྡྷ་ནཱ་མ། བོད་སྐད་དུ། ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་རྒྱན་གྱི་འགྲེལ་བཤད་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལྟ་བའི་དྲ་བ་སེལ་བ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སྟོན་པ་ཤེས་འབྱུང་ཆོས་ཀྱི་གྲགས། །གཞན་ལ་ཕན་བྱེད་བླ་མ་ནི། །ཡེ་ཤེས་དཔལ་ལ་རབ་བཏུད་ནས། །རྒྱན་གྱི་བཤད་སྦྱར་བདག་གིས་བརྩམ། །གལ་ཏེ་འདི་ནི་བློ་ལྡན་དག །དོན་སྒྲུབ་དོན་དུ་མ་གྱུར་ཀྱང༌། །བདག་གམ་བདག་དང་འདྲ་བ་འགག །དྲན་པ་ཡི་ནི་དོན་དུ་འགྱུར། །དེ་ས་ན་སློབ་དཔོན་ཤེས་རབ་འབྱུང་གནས་སྦས་བ་འདི་གསུང་རབ་རྣམ་འགྲེལ་མཛད་པ་དཔལ་སློབ་དཔོན་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པས་ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་བསྟན་བཅོས་སུ་བརྩམས་ལ་མ་རྫོགས་པའི་བཤད་པ་ཅན་བགྲེས་པས་ནུས་པ་ཉམས་པར་འགྱུར་བའི་མཛད་པའི་ཁུར་བསྐུར་བའི་བདག་གིར་བྱས་པའི་ཕྱིར་ན་མཐར་འབྱིན་པའི་བརྗོད་བྱ་བརྗོད་པའི་དོན་དུ་ཕྱག་འཚལ་བའི་ཐབས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང་པོ་བརྗོད་དོ། །རྣམ་འགྲེལ་མཛད་པས་ལེའུ་དང་པོའི་བཤད་པ་རྩོམ་པ་ན་ཉན་པ་པོའི་ཉེས་པས་བསྟན་བཅོས་དོན་མེད་པ་ནི་བརྗོད་ཟིན་ཏོ། །འགྲེལ་པ་ལྷག་མར་ནི་སློབ་དཔོན་ལྷ་དབང་བློ་སྙན་པ་ཆེན་པོར་གྲགས་པ་ཡང་རང་གི་དགོངས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ལན་ཅིག་མ་ཡིན་པར་ཤིན་ཏུ་གོལ་བར་གཟིགས་ཏེ། འཆད་པ་པོ་ལ་ལྟོས་ནས་ཀྱང་ཐུགས་མུག་པ་ན་བློའི་ནུས་པ་ཆུང་བ་མེད་པ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་མཛད་དོ། །དེའི་ཐུགས་མུག་པ་དེ་བསལ་བའི་དོན་དུ་ཤེས་རབ་འབྱུང་གནས་སྦས་པ་བདག་ཉིད་ལ་མཁས་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་བཟུང་ནས། བདག་ལྟ་བུ་ཉེ་བར་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་ན། སློབ་དཔོན་གནས་སུ་ཐུགས་མུག་པར་གཟིགས་ཏེ། འགྲེལ་བ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ད་དུང་མ་རྟོགས་པར་གཟིགས་པའི་ཕྱིར་འགྲེལ་བཤད་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་རིག་པ་ལ། ལེན་བྱེད་མཁས་པ་མེད་མོད་དེ་མེད་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ལེན་བྱེད་མེད་པས་འཇིགས་པའི་ཕྱིར་དེས་བརྩམས་པའི་སྐབས་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་བཅོས་ལ་རྒྱན་བྱེད་པར་བཞེད་པ་ན། ལེའུ་གསུམ་གྱིས་བཤད་པ་ལྟར་སློབ་དཔོན་གྱིས་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ངག་དང་པོ་ཡང་བརྗོད་པར་འོས་པ་ཁོ་ནའོ། །འདི་ལྟར་གཞན་གྱི་དོན་དུ་བསྟན་བཅོས་བྱེད་པ་ནི་གཞན་འཇུག་པ་ལ་མཁོ་བའི་ཕྱིར་གདོན་མི་ཟ་བར་བརྗོད་བྱ་བརྗོད་ ― DTG183_Page_0349 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དགོས་མོ། །སློབ་དཔོན་གྱིས་ཀྱང་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་གཞན་དུ་དེ་བསྟན་ཀྱང་འདིར་ནི་བསྟན་པ་མ་མཐོང་ངོ༌། །བཤད་པ་རྩོམ་པ་ན། ཡང་དང་པོའི་རྗོད་བྱེད་ལ་ལྷུར་བྱ་བ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ལེའུ་དང་པོ་ཉིད་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་གསུངས་ཀྱི། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་ཚད་མ་གྲུབ་པ་དེས་པ་བསྟན་བཅོས་འདིས་བྱའོ་ཞེས་པ་དེའི་རྩོམ་པ་བརྗོད་པའི་ཤུགས་ལས་སོ། །དེས་ན་འདིས་ནི་བསྟན་བཅོས་དེའི་བརྗོད་བྱ་ཚད་མ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེའི་རང་བཞིན་ངེས་པར་རྟོགས་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་དེར་འཇུག་པ་ལ་གེགས་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཇུག་པ་དགོས་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་གཞན་འཇུག་པའི་དོན་དུ་དགོངས་པ་ཉིད་བརྗོད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཇི་སྐད་དུ། བསྟན་བཅོས་དག་ནི་ཐམས་ཅད་དམ། །ཡང་ན་ལས་ནི་འགའ་ཞིག་ལ། །ཇི་སྲིད་དགོས་པ་མ་བརྗོད་པ། །དེ་སྲིད་དེ་ནི་སུ་ཞིག་འཛིན། །ཞེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་སྒྲ་རྣམས་ཕྱིའི་དོན་དང་མ་འབྲེལ་ཡང་འཇུག་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དོན་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དག་གི་འབྲས་བུར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་འདི་ལ་ངེས་པ་ཅི་བྱ། དགོས་པ་དང་པོ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་ནི་སྐབས་སུ་བབ་པ་ཡིན་ཏེ། དགོས་པ་བརྗོད་པས་འབྲེལ་པ་བཞིན་དུ་བརྗོད་བྱ་རྟོགས་པ་འཕེན་པའི་ཕྱིར་དགོས་པ་ཉིད་བརྗོད་པར་རིགས་སོ། །འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་བརྗོད་བྱེད་ཀྱི་ཆའི་དགོས་པ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་བརྗོད་བྱ་བསྟན་པ་ཉིད་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་བྱ་མ་ཤེས་པར་དེ་མི་ཤེས་པས་བརྗོད་བྱ་ཤེས་པ་འཕེན་པ་ཁོ་ནའོ། །བརྗོད་བྱའི་དགོས་པ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན་ཡང། བརྗོད་བྱ་མ་ཤེས་ན་དེ་གང་གི་དགོས་པ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་བྱ་མ་ཤེས་པར་བརྗོད་བྱའི་ཤེས་པ་འཕེན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བས་ན་འཇུག་པ་ལ་མི་མཁོ་བའི་ཕྱིར་དང་གཞན་དུ་ཡང་རྟོགས་པ་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར། ངག་དང་པོ་བརྗོད་བྱ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་གྱི་འོན་ཀྱང་དགོས་པ་ཉིད་དེ་འཇུག་པ་ལ་མཁོ་བའི་ཕྱིར་དང༌། མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དང་པོར་གདོན་མི་ཟ་བར་བརྗོད་བྱ་བརྗོད་དགོས་སོ་ཞེས་ཅི་ལྟར་བརྗོད་ཅེ་ན། འདི་ལ་བརྗོད་པ་གང་གིས་དགོས་པ་བརྗོད་པར་ངེས། སྒྲའི་འམ། དོན་གྱི་འམ། གཉི་གའི། དེ་ལ་སྒྲའི་དགོས་པ་ནི་བརྗོད་བྱ་རྟོགས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསྟན་པས་ཅི་བྱ་སྟེ། རྟོགས་ཟིན་པ་སྟོན་པ་དོན་མེད་ ― DTG183_Page_0350 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་ཐུན་མོང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན། དེའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་འཇུག་པ་ཡང་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱད་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་ལོག་རྟོགས་བཟློག་པའི་སྒོ་ནས་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་པས་ཁྱད་པར་དུ་འདོད་ན། དེ་ཡང་ཐུན་མོང་བ་ཡིན་པས་དེའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་འཇུག་པ་ཡང་ཁྱད་པར་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་བརྗོད་བྱ་སྤྱིར་བསྟན་ན་སྒྲའི་ཆའི་དགོས་པ་རྟོགས་པ་ན། བརྗོད་བྱའི་ཁྱད་པར་གྱི་མཐར་ཐུག་པ་རྟོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། དགོས་པ་བརྗོད་པར་རིགས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་བརྗོད་བྱའི་ཁྱད་པར་གདོན་མི་ཟ་བར་བརྗོད་པར་བྱ་བར་འགྱུར་ལ། དེ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་ངག་དབང་པོའི་དོན་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚེ་ཡང་དགོས་པ་ཤེས་པར་འདོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟོགས་པ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་འགའ་ཞིག་དེའི་བུར་རྟོགས་པ་ཉིད་གཞན་དེའི་ཕར་རྟོགས་པ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། འདི་འདིའི་བརྗོད་བྱའོ་སྙམ་པའི་རྟོགས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བརྗོད་བྱ་འདི་བརྗོད་པ་ནི་བསྟན་བཅོས་འདི་དགོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ནང་དུ་སྡུད་དོ། །གང་གིས་དགོས་པ་ཁྱད་པར་བརྗོད་པས་ཀྱང་ངག་དང་པོའི་དོན་བྱས་པར་འགྱུར་བ། ཅི་ལྟར་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར། སྤྱིར་བརྗོད་བྱ་སྟོན་པའི་དགོས་པ་རྟོགས་པས་ན། བརྗོད་བྱ་ཁྱད་པར་གྱི་མཐར་ཐུག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། གདོན་མི་ཟ་བར་སྟོན་པའི་བརྗོད་བྱའི་ཁྱད་པར་བསྟན། ངག་དང་པོ་དོན་བྱ་བར་འགྱུར་བར་དེ་བཞིན་དུ་སྤྱིར་བརྗོད་བྱ་འགའ་ཞིག་རྟོགས་པས་ཀྱང་དགོས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་མཐར་ཐུག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་སྒྲུབ་བོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། བརྗོད་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་སྒོ་སྤངས་ནས་དགོས་པའི་ཁྱད་པར་མི་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ།། བརྗོད་བྱ་ནི་རང་ཉིད་འགྲུབ་པོ། །དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་མངོན་སུམ་གྱིས་རང་གི་མཚན་ཉིད་འཛིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་བྱེད་པ་གཙོར་གྱུར་པ་ཡིན་ཡང༌། མངོན་སུམ་གྱི་གཟུང་བྱ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་ལས་ལ་གཙོར་ཕྱོགས་པ་ཡིན་གྱི། །ཤེས་པའི་དབང་དུ་བྱས་པས་འཛིན་པའི་བྱེད་པ་སྤྱིར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཛིན་པའི་བྱེད་པའི་སྤྱི་ཡང་ལས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དེ་ཉིད་ལས་ཁྱད་པར་དུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། བྱ་བ་ལ་ནི་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདི་འདིས་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ཡི་བརྗོད་བྱ་འདི་ཡིན་ནོ། །དེ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་དགོས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། རྗོད་བྱེད་ལ་འཇུག་པ་ཡང་འཕངས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་བརྗོད་བྱ་ ― DTG183_Page_0351 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྟན་པའི་མཚན་ཉིད་དགོས་པ་རྟོགས་ཀྱང་མི་འཇུག་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དགོས་པ་བརྗོད་ཀྱང་མི་འགྱུར་ཏེ། བརྗོད་པས་ཀྱང་རྟོགས་པ་སྒྲུབ་པ་ན། དགོས་པ་འཇུག་བསྒྲུབ་པ་ཉིད་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགོས་པ་རྟོགས་པ་དེ་ཡང་གལ་ཏེ་སྤྱིར་བསྟན་བཅོས་དབང་དུ་བྱས་པ་ལས་གྱུར་ཀྱང་མི་འཇུག་ཏུ་ཆུག་ཀྱང༌། བརྗོད་བྱའི་སྒོ་ནས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་གྱུར་པ་ནི་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དགོས་པའི་ཁྱད་པར་རྟོགས་པ་བཞིན་དུ་འཇུག་པ་ཡང་བརྗོད་བྱ་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཕགས་ནས་གནས་པའི་ཕྱིར་ན་ཉེ་བར་མཁོ་བའི་ཁྱད་པར་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་དགོས་པའི་སྒོ་ནས་ནི་འཇུག་པ་ལ་མཁོ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། རིམས་སེལ་བའི་མཐའ་ཡས་ཀྱི་རིན་པོ་ཆེ་ཉེ་བར་སྟོན་པ་ལ་ཡང་འཇུག་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་དགོས་པ་མེད་པའི་སྒྲོ་འདོགས་བཟློག་ནས། དགོས་པ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་པར་མི་ནུས་པའི་བརྗོད་བྱའི་བློ་བསལ་བ་ན། བརྗོད་བྱ་ཡང་འཇུག་བྱེད་ཡིན་ནོ། །བརྗོད་བྱ་ཡོད་པ་དགོས་པ་མེད་པས་ལྡོག་པར་ཡང་བསྟན་པར་མི་ནུས་ཏེ། སེའུ་བཅུ་ལ་སོགས་པའི་ངག་ལ་ནི་བརྗོད་བྱ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དགོས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །བྱ་རོག་གི་སོ་བརྟག་པ་ཉེ་བར་དགོད་པ་ཡང་ཉེ་བར་མཁོ་བ་ཡིན་ཏེ། བརྗོད་བྱའི་དགོས་པ་བསམ་པའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྗོད་བྱེད་ཀྱི་དགོས་པ་དེ་ནི་དེའི་བརྗོད་བྱ་ཡོད་པ་མེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བརྗོད་པར་བྱ་བ་ནི་ཡོད་ཀྱང་དེའི་རང་བཞིན་ངེས་པར་བརྟགས་ན་བསྒྲུབ་པར་མི་ནུས་པ་བཞིན་དུ་དགོས་པ་མེད་པ་ལོག་པར་རྟོགས་པ་ཡང་འཇུག་པའམ། མ་ལོག་ན་ཡང་ལྡོག་པ་ཡིན་ནོ། །ལྡོག་པ་རྟོགས་པ་དེ་ཡང་དེའི་རང་བཞིན་རྟོགས་ན་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་འཇུག་པ་ལ་མཁོ་བའི་ཕྱིར་དང་ཧ་ཅང་ཐལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་སྤྱིར་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ངག་དང་པོས་བརྗོད་བྱ་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དགོས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ངག་དང་པོས་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་དགོས་པ་བརྗོད་པར་རེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་བརྗོད་བྱའི་དགོས་པ་བརྗོད་པར་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཆོས་མཆོག་གིས། གལ་ཏེ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡང་དགོས་པ་མེད་པ་ཡིན་ན་ནི། རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་དགོད་པའི་རྩོམ་པ་ཡང་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་བརྗོད་བྱའི་དགོས་པ་ཉིད་ངག་དང་པོས་བརྗོད་པར་ངེས་སོ། །ངག་གི་དགོས་པ་དོན་རྟོགས་པ་དང་དེའི་ ― DTG183_Page_0352 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡུལ་གྱི་བརྗོད་བྱ་ཡོད་ཅས་ཏེ་གཞན་འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་བྱས་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་འབྲས་བུ་བྱེད་ན་ནི་དེའི་ཕྱིར་དེ་བརྗོད་པའི་བསྟན་བཅོས་ལ་འཇུག་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་ཟེར་བ་ལྟ་བུའོ། །གཞན་ངག་དེ་ཡང་སྐབས་མ་ཡིན་པ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། བསྟན་བཅོས་ལ་འཇུག་པར་འདོད་པས་ནི། དེ་ལ་གནས་པའི་དགོས་པ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གཞན་ལ་དགོས་པ་བསྟན་པ་ནི་གཞན་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པར་མི་རིགས་སོ། །བསྟན་བཅོས་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་ཁྱད་པར་གྱི་དོན་སྟོན་པར་ནུས་པའི་ཚིག་ལ་བརྗོད་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་ཙམ་ལ་མ་ཡིན་ཞིང་དོན་སྟོན་པའི་ནུས་པས་སྟོང་པའི་ཚིག་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལ་བརྟེན་པའི་དགོས་པ་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེས་བུའི་དོན་འགྲུབ་པ་ཐམས་ཅད་ནི་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ནི། ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་བསྟན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཞེས་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་དགོས་པའི་དགོས་པ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ནི་མ་འབྲེལ་ཏེ། ཅི་ལྟར་བསྟན་བཅོས་ལ་འཇུག་པར་འདོད་པ་ལ་བརྗོད་བྱའི་དགོས་པ་སྟོན་པ་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་དགོས་པའི་དགོས་པ་བརྗོད་པ་ཡང་ངོ༌། །བརྗོད་བྱ་ཙམ་བཞིན་དུ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་དགོས་པ་ཙམ་ཡང་བསྟན་བཅོས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་གཅིག་པར་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་གལ་ཏེ་བསྟན་བཅོས་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་དགོས་པ་བསྟན་བཅོས་སུ་བསྙད་པ་དེའི་ཚེ་ན་བརྗོད་བྱ་ཙམ་དེ་བཞིན་དུ་བསྙད་པར་མཚུངས་སོ། །ཅི་ལྟར་བསྟན་བཅོས་དང་དགོས་པ་དག་གི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཉིད་ཉེ་བར་གདགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། བསྟན་བཅོས་དང་བརྗོད་བྱ་ངག་གི་བརྗོད་བྱ་དང་བརྗོད་བྱེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡང་ངོ༌། །ཅི་སྟེ་ཉེ་བར་གདགས་པས་དེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་འཇུག་པ་མི་འགྲུབ་ཀྱི། དགོས་པའི་དགོས་པ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་བསྟན་བཅོས་ལ་འཇུག་པ་ནི་དངོས་པོ་གནས་ལུགས་ཉིད་ཀྱིས་འགྲུབ་སྟེ། བརྒྱུད་པས་དེ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་དང་པོའི་ས་བོན་བཞིན་ནོ། །བརྗོད་པར་བྱ་བ་ནི་བསྟན་བཅོས་དང་མ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེའི་འབྲས་བུ་ཡང་དེ་དང་འབྲེལ་བར་ཇི་ལྟར་འགྲུབ་སྙམ་ན། བདེན་ཏེ། འོན་ཀྱང་ ― DTG183_Page_0353 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེའི་བྱ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བ་དེའི་རྒྱུ་ལ་འབད་པ་དེ་བཞིན་དུ། དེ་གསལ་བར་བྱེད་པའི་སྒྲོན་མ་ལ་ཡང་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་ལས་ཡོད་པར་འགྲུབ་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པས་དོན་དུ་གཉེར་བ་དག་ཡོད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། ཅི་ལྟར་གསལ་བྱའི་དོན་བྱ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བ་གསལ་བྱེད་ལ་འཇུག་པ་དེ་བཞིན་དུ། བརྗོད་བྱའི་དོན་བྱ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཡང་རྗོད་བྱེད་ལ་འཇུག་གོ །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ནི་གནས་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྗོད་བྱེད་ལ་འཇུག་པར་འདོད་པ་ལ། བརྗོད་བྱའི་དོན་བྱ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་མཚུངས་སོ། །དེ་ལྟར་གལ་ཏེ་བསྟན་བཅོས་ལས་གཞན་པ་ཙམ་གྱི་བརྗོད་བྱའི་དོན་བྱ་བ་བརྗོད་པ་འགོག་ན། དེའི་ཚེ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་དགོས་པའི་དོན་བྱ་བ་བརྗོད་པ་ཡང་འགོག་པར་ཐལ་ལོ། །ཅི་སྟེ་གཞན་ཉིད་ཡིན་ཡང་ཁྱད་པར་ཡོད་པར་བརྗོད་ན། བརྗོད་བྱ་ལ་ཡང་དེ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །གཞན་ཡང་རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་ལུས་ནི་གཉིས་ཏེ། སྒྲ་དང་དོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་གལ་ཏེ་ཚད་མ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་བརྗོད་བྱའི་དགོས་པ་ཡང་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དགོས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཡན་ལག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལག་པའི་འབྲས་བུ་ནི་ལུས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྟེ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་བརྗོད་བྱ་ཙམ་ནི་བསྟན་བཅོས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་མ་འབྲེལ་ཏེ། བརྗོད་བྱ་བསྟན་བཅོས་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ཙམ་བཀག་ན་ནི་ཇི་ལྟར་མི་དམིགས་པ་ཙམ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟར་དེའི་ཁྱད་པར་རམ། ཅི་ལྟར་ས་བོན་ཙམ་སྐྱེད་བྱེད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟར་རྫས་གཞན་དང་ལྷན་ཅིག་པ་འདོད་གྲང་ན། གཉི་ག་ལྟར་ཡང་ཚིག་སྔ་མའི་དོན་འགོག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལ་ནི་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་སྒོ་ནས་ལོག་པར་རྟོགས་པ་ཡང་མེད་དོ། །དེས་ན་རྫས་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་ཙམ་ལུས་པའི་ཕྱིར། གཉི་ག་བསྟན་བཅོས་ཡིན་པར་བརྗོད་པར་འགྱུར་བས་ཅི་ལྟར་དོན་བསྟན་བཅོས་ཡིན་པ་བཀག །དེས་ན་དེ་བཀག་ན་བརྗོད་བྱ་བསྟན་བཅོས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རང་གི་ཚིག་དང་འགལ་ལོ། །ཚིག་ལ་ནི་ཁོ་བོ་ཅག་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་བརྗོད་བྱ་བསྟན་བཅོས་ཡིན་པ་འགོག་པར་འདོད་ན་དེའི་ཚེ་སེའུ་བཅུ་ལ་སོགས་པའི་ངག་ཀྱང་བསྟན་བཅོས་སུ་ཐལ་ལོ། །ཅི་སྟེ་འདི་ལ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དོན་སྟོན་པར་ནུས་པའི་ཚིག་བསྟན་ ― DTG183_Page_0354 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཅོས་སུ་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེས་བཤད་ཟིན་ཏོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་རིགས་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་ཕྱོགས་འདི་ལ་གསལ་བྱའི་དཔྱད་པ་ཡང་འཇུག་པས་སྐབས་འགོག་པར་བྱེད་དོ། །གསལ་བྱ་ལ་དགོས་པ་མེད་ན་གསལ་བྱེད་ཚོལ་བ་འབྲས་བུ་མེད་པའི་ཕྱིར། བརྗོད་བྱའི་དགོས་པ་བསྟན་པ་བཟློག་ཏུ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུའི་དོན་བསྒྲུབ་པ་ཡང་བརྗོད་པའི་དགོས་པ་ཡིན་པ་ལ་འཐད་པར་དཀའ་བ་མེད་དོ། །འདི་ལྟར་བསྟན་བཅོས་ལ་འཇུག་ཅིང་དེའི་འབྲས་བུ་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། གཞན་དུ་ནི་དགོས་པ་དཔྱད་པའི་ཕྱིར་འཐད་དཀའ་བར་དོགས་པ་ཡིན་ན། དེ་ཡང་བཤད་མ་ཐག་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ།། དེའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་ཆོས་མཆོག་གིས་བརྗོད་བྱའི་དགོས་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེགས་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་དེའི་ཡང་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ལུས་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་སྐྱོན་ཆགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཅི་སྐད་དུ་རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་ལུས་ནི་གཉིས་ཏེ། སྒྲ་དང་དོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཅི་ལྟ་བར་རང་རང་གི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་ཡིན་ཡང༌། ངག་གི་རང་བཞིན་ལས་གཞན་ལ་ནི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ཐ་སྙད་མི་དམིགས་སོ། །བརྗོད་བྱ་འབའ་ཞིག་བསྟན་བཅོས་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ནི་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར། ནམ་ཡང་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ཐ་སྙད་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །མངོན་པར་བརྗོད་པའི་གནས་སྐབས་ན་འདྲེའོ་ཞེ་ན། ཡོད་མོད་ཀྱི་དེའི་རང་བཞིན་གྱི་ནི་སྐྱེས་བུའི་དོན་སྒྲུབ་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཅི་ལྟར་བརྗོད་བྱའི་དགོས་པ་བསྟན་ཏེ། ཕྱི་རོལ་བརྗོད་བྱ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྣང་བ་དང་བརྟག་པར་བྱ་བ་དག་གཅིག་ཏུ་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དངོས་པོའི་ཚོགས་དེ་ཉིད་ལ་ཡང་བསྟན་བཅོས་ཐ་སྙད་དུ་ཐལ་ལོ། །བརྗོད་བྱ་འབའ་ཞིག་བསྟན་བཅོས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ། །འདྲེས་པ་དང་སོ་སོ་བ་དག་ཐ་དད་པར་ཞེན་ན་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དོན་མེད་དོ། །ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དོན་སྟོན་པར་དུས་པའི་ཚིག་བསྟན་བཅོས་ཡིན་ནོ་ཞེས་སློབ་དཔོན་ཀ་མ་ལ་ཤཱི་ལས་རིགས་པར་བརྗོད་དོ། །གང་ཡང་ལེའུ་དང་པོའི་བཤད་པ་དེ་སྐད་དུ་སྨྲ་བའི་རིག་བྱེད་དེ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ལུས་ཐམས་ཅད་ལ་ཚད་མ་དང་འགལ་བ་མ་བསལ་བར་ཞེས་བྱ་བ་དེར་ནི། ངག་གི་དུམ་བུ་ཉིད་ལུས་ཀྱི་སྒྲས་བརྗོད་པ་ཡིན་ལ། ཚད་མ་དང་འགལ་བ་ཉིད་ནི་བརྗོད་བྱའི་སྒོ་ནས་བསྙད་པ་ཉིད་དེ་དཔེར་ན་ཚིག་བདེན་པའམ། ― DTG183_Page_0355 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་བདེན་པ་ཞེས་བྱ་བའམ། ཚད་མ་ལུང་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་དང་བརྗོད་བྱ་ནི་བསྟན་བཅོས་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་དག་དང་པོ་བརྗོད་བྱའི་དགོས་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེས་ཀྱང་གཞུང་བཙུགས་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་ཡང་ངེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་དགོས་པ་མེད་པའི་བརྗོད་བྱ་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་བྱམ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་གདོན་མི་ཟ་བར་བརྗོད་པར་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བསྟན་བཅོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་ནི་སྣ་ཚོགས་སོ། །རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་དོན་ནི། དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་གི་ལམ་སྟོན་པ་ལྟ་བུའོ། །ཤུགས་ཀྱིས་འཕངས་པའི་དོན་ནི་སྨན་པའི་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལྟ་བུའོ། །དཔག་པར་བྱ་བའི་དོན་ནི་ཚད་མ་སྟོན་པ་བཞིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་དུ་མ་གྲགས་པའི་དོན་ནི། མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པའི་བསྟོད་པ་བཞིན་ནོ། །མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པའི་ལས་ཀྱིས་ནི་དགོས་པ་འགའ་ཞིག་སྤྱིར་ཡང་རྟོགས་པའམ། ལུང་མ་གཏོགས་པར་ཚད་མ་གཞན་གྱིས་དཔག་པར་ནུས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་འདྲ་བའི་འབྲས་བུ་བརྗོད་པར་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །དཔག་པར་བྱ་བའི་དོན་ལ་ནི་འདོད་པ་སྤྱོད་དེ། གཞན་གྱི་ངལ་བ་མི་བཟོད་པ་སྐྱེས་བུའི་དོན་མཆོག་ལ་བརྩོན་པ་དག་བསྟན་བཅོས་ལ་གུས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་སེམས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ལོག་པར་རྟོགས་པ་མང་བས་བརྗོད་པ་ཡང་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དུ་ན་བརྗོད་པའི་སྐབས་ཅི་ཡོད་དེ། རྟོགས་ཟིན་པ་སྟོན་པ་ལ་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཚེ་ནི་བརྗོད་བྱ་ཙམ་ཐོས་པ་དགོས་པ་ཡོད་པའམ་མེད་པའམ་འདོད་པའམ་མི་འདོད་པ་ངེས་པས་འཇུག་པའམ་ལྡོག་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཚེ་ན་བརྗོད་བྱའི་ཆའི་དགོས་པར་ངེས་པ་མེད་ལ། གང་གིས་དེ་བརྗོད་པར་ངེས་པར་སྲིད་པ་བརྗོད་བྱའི་དགོས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དོན་དུ་གཉེར་བ་འཇུག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་དགོས་པ་དགོས་པའི་ཆེད་ཀྱང་སྲིད་དེ། དཔེར་ན་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་དེ་ཁོ་ན་སྟོན་པའི་བསྟན་བཅོས་ལ་འཇུག་པ་བཞིན་ནོ། །སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ལ་ནི་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ལ། དེའི་ཚེ་ཆོས་དང་ལྡན་པ་དག་གི་དོན་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་བྱས་ནས་འཇུག་པ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་སྤྱད་པ་མི་མཁོ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཕུང་པོ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་སྔོན་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་ ― DTG183_Page_0356 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ན་ནི་དེ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་སྐད་ཅིག་མའི་དོན་བྱེད་པ་དོན་དུ་གཉེར་བར། སྐད་ཅིག་མ་དེ་ཉིད་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་གྱུར་པ་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་ངེས་པར་རྟོག་པ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་སྔོན་པོ་ཉིད་དུ་རྟོག་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཐམས་ཅད་དུ་འཇུག་ཏུ་གནང་ན་སྐད་ཅིག་ཉིད་བརྟག་པ་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་ཅི་ཡོད། དེས་ན་སྐད་ཅིག་མའི་ཡང་དོན་བྱ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྐད་ཅིག་མའི་སྤྱད་པ་ལ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་སྤྱོད་པའི་དགོས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་སོ། །འདི་ལྟར་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ངེས་པས་བསྒོམས་པའི་སྒོ་ནས་དེ་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་རང་བཞིན། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་འབྲལ་བའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ། །འོ་ན། དོན་བྱེད་ནུས་པ་མ་ཡིན་ལ། །དེ་འདོད་བརྟགས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་པ་དེ་ཅི་ལྟར་དྲང་ཞེ་ན། བདེན་ཏེ་སྣང་བཞིན་པའི་ཆོས་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་བརྟགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དེ་བརྗོད་དེ། སྒྲའི་དོན་བཞིན་ནོ། །ཆོས་ཅན་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་འདོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་པ་ཡང་བསྟན་པར་ངེས་པ་མེད་དོ། །གཉི་གའི་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་གཉི་གའི་བརྗོད་བྱ་ནི་གཉིས་པོ་ཡིན་ལ། དེ་གཉིས་བསལ་ན་གཞན་ཅི་ཞིག་ལུས། འདྲེས་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱང་བསལ་ཟིན་ཏོ། །གང་ཞིག་བརྗོད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལ་ནི་དགོས་པ་ཡང་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །དེས་ནི་སྐྱེས་བུ་འཇུག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་ནི་བསྟན་བཅོས་ཉན་པའི་སྔོན་རོལ་དུ་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་དེ་ཉིད་བརྗོད་པར་ངེས་སོ། །གལ་ཏེ་མ་ཤེས་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་འཇུག་པ་ལ་མཁོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཇུག་པ་བསྒྲུབ་པ་ནི་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཡིན་ན། བརྗོད་བྱ་ནི་འགའ་ཡང་དོན་དུ་གཉེར་བ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་བརྗོད་བྱའམ་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་དགོས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་མ་ཤེས་པའི་བརྗོད་བྱ་བསྟན་པས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། དགོས་པ་བརྗོད་བྱ་མ་ཡིན་པས་ན་དགོས་པ་གཉིས་ཀྱི་རྟོགས་པ་ནང་དུ་འདུས་པ་ཅན་གྱི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་བརྗོད་པར་བྱས་པ་ནི་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ― DTG183_Page_0357 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཇུག་པ་ལ་མཁོ་བ་མེད་པ་ཉིད་འདིར་མ་གྲུབ་པོ། །གང་དུ་བརྗོད་བྱ་དེའི་དགོས་པ་བརྗོད་པ་དེར་ཡང༌། དགོས་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རིམས་ནད་སེལ་བའི་མཐའ་ཡས་ཀྱི་རིན་པོ་ཆེ་སྟོན་པ་ལ་ཡང་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དགོས་པ་ཡང་ཐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རྟོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་པ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པས་ན་དེས་ན་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་དགོས་པ་གཉི་ག་ལ་ལྷུར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །རྗོད་པ་ཉིད་གཅིག་ལ་ངེས་ཀྱི་ལྷུར་བྱ་བ་ནི་ཤུགས་བཞིན་དུ་དུ་མ་ལ་མི་འགལ་ལོ། །ལྷུར་བྱ་བ་ནི་དགོས་པ་བརྗོད་པར་འདོད་དོ། །དགོས་བ་བརྗོད་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་དེའི་བརྗོད་བྱ་འཕངས་སོ་ཞེས་ཀྱང་རྟོགས་པར་མི་བྱ་སྟེ། སྐྱེས་བུ་དོན་འགྲུབ་པའི་རྒྱུར་འདིར་བསྟན་ཏོ་ཞེས་སྤྱིར་བརྗོད་པས་ཀྱང་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་མི་ནུས་པའི་དགོས་པ་ལྡོག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བརྗོད་བྱ་དང་རྗོད་བྱེད་དག་གི་དགོས་པ་གཉིས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་འཇུག་པ་ལ་མཁོ་བས་ལྷུར་བྱ་བ་མཚུངས་སོ། །དེས་ན་བརྗོད་བྱ་འབའ་ཞིག་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱའི་དེའི་ཚེ་དགོས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་བརྗོད་བྱ་བསྟན་པར་བརྗོད་བྱ་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཞེས་མི་རྟོགས་པའམ། ཡང་ན་བརྗོད་བྱ་མ་བརྗོད་ན་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་ཚོགས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ། དོན་གཞན་དང་གཞན་བརྗོད་པའི་དག་གི་ཆའོ་ཞེས་ཐེ་ཚོམ་འདིར་འགྱུར་ལ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་མི་འཇུག་གོ །ཤེས་པར་འདོད་པས་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་དུ་མཚུངས་པར་ཐལ་བ་ན་ལྡོག་པ་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དོན་དུ་གཉེར་བ་འབའ་ཞིག་གི་ཤེས་པར་འདོད་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་འཇུག་པར་མི་ནུས་ཏེ། སྨན་ལ་ནད་པས་བཞིན་ནོ། །བརྗོད་ན་ནི་བསྟན་བཅོས་དང་བརྗོད་བྱ་དག་གི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་ཐེ་ཚོམ་འཇུག་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དག་དང་པོ་ནི་འཇུག་པའི་ཡན་ལག་གི་རྗོད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་བར་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདི་ཅི་ལྟར་ངག་དང་པོ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལ་ཁ་ཅིག་ན་རེ་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་མེད་པར་ནི། རིག་བྱེད་ལ་སོགས་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ལས་མཚན་ཉིད་མི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ལེའུ་དང་པོའོ།། །།དེ་ནས་རང་གི་དོན་འཕེལ་བའི་རྩ་བར་གྱུར་པས་མངོན་སུམ་ ― DTG183_Page_0358 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱི་ལེའུའོ། །རང་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་མངོན་སུམ་ལ་རག་ལས་པའི་ཚད་མ་ཡིན་པས་མངོན་སུམ་གྱི་འོག་ཏུའོ། །དེའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ནི་གཞན་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་གོ་རིམས་འདི་ལ་རྩོད་པ་འཇུག་པ་ག་ལ་ཡོད་ཟེར་རོ། །དེའི་རྗེས་སུ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་གཞན་དག་ཀྱང་ཡོད་པ་ནི་ལྷ་དབང་བློ་ལ་སོགས་པ་ནི་ལེའུའི་གོ་རིམས་ལ་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ཏེ། སློབ་དཔོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་པོར་བཤད་པ་ནི་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྐོང་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་འདིར་རིགས་པ་ཡལ་བར་དོར་བར་མི་ནུས་པས་ཅུང་ཞིག་བརྗོད་དོ། །གལ་ཏེ་ཚུལ་འདིས་འདི་འདྲ་བའི་གོ་རིམས་རིགས་སོ་ཞེས་བརྗོད་པས་གང་གི་ཚེ་རང་གི་སྤོབས་པ་ཙམ་གསལ་བར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་སློབ་དཔོན་གྱི་བཤད་པར་རྩོམ་པས་སློབ་དཔོན་གྱི་གོ་རིམས་བསལ་ནས་རང་གིས་བརྟགས་པའི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པས་སློབ་དཔོན་གྱི་ལེའུའི་གོ་རིམས་མི་ལེགས་པར་བསྟན་པས་ཅི་ཞིག་ཐོབ། སློབ་དཔོན་གྱི་གོ་རིམས་ཀྱང་ཅི་ཞིག་ཐོབ། དེ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདི་ནི་ལག་པས་འོད་ཟེར་གྱི་ཕྲེང་བ་ཅན་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་འགེགས་པར་བཟོད་པ་དང་མཚུངས་ཏེ། རྩ་བའི་པོ་ཏི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འདོད་པ་དེའི་གོ་རིམས་ཚིག་ཙམ་གྱིས་དགག་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཚད་མར་མི་བྱེད་ན་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་སློབ་དཔོན་གྱི་ཡིན་པར་ཡིད་ཆེས་པ་མེད་པར་ཐལ་ལོ། །པོ་ཏིར་ཀུན་དུ་སྤྱད་པ་ནི། སློབ་དཔོན་ལྷ་དབང་བློ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་ཚད་མ་སླུ་བ་མེད་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཡིད་ཆེས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེས་བཤད་ཟིན་ཏོ་རིགས་པ་ཉིད་ཡིད་ཆེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེན། གོ་རིམས་དེ་མི་རིགས་པ་ཉིད་ཡིན་པ་ནི་བླའོ། །སློབ་དཔོན་གྱིས་མ་ཡིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་བུ་ཚད་མ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་སློབ་དཔོན་གྱི་བཞེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །རིག་པ་ཉིད་ལ་ཡང་སློབ་དཔོན་གྱིས་ཡིན་པ་ཉིད་བཀག་པ་ཅི་ཡོད་དེ་བདག་ཉིད་མ་རྟོགས་པ་ཅི་སྟེ་མི་བརྗོད། གང་གིས་རྣམ་པ་གཞན་དུ་བྲིས་ནས་བྲི་བའི་ངལ་བ་ལ་བརྟེན་པ་ལྷ་དབང་བློ་ཡང་དེའི་གོ་རིམས་བཤད་པ་ལ་ནུས་པ་ཉམས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད། དེ་ལྟ་བུའི་འབྲས་བུ་ཡང་ཅི་ཞིག་ཡིན། འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། པོ་ཏིང་དེ་ལྟར་མཐོང་བ་ལ་ཡང་འཁྲུལ་པ་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཡིན། དང་པོ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ ― DTG183_Page_0359 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཤད་པ་ནི་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། པོ་ཏིར་གཞན་དུ་བཤད་པ་མཐོང་ཡང་བཤད་པའི་གོ་རིམས་གཞན་གྱིས་གཞུང་ལས་ཡང་གི་རིམས་ཐ་དད་པར་ངེས་པ་ནི། གང་དུ་ཡང་མེད་དེ། ག་པ་རྣམས་སུ་ཡང་ལན་སྟོང་དུ་དེ་ལྟར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྱིས་པ་ལ་ཡང་བྷུའི་རྐང་པ་དང་པོ་ཐོས་པ་ན། དེ་ཉིད་རྐང་པ་དང་པོ་ཡིན་པར་ངེས་པར་མི་འཛིན་ཏེ། བསྟན་པ་ཅེས་འཆད་པ་ལས་བརྩོན་པ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་པོ་མ་ངེས་ཀྱི། གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །གཞན་ཡང་གང་དུ་གཉི་ག་བརྗོད་པ་ངེས་པ་དེར་གཙོ་བོ་ཡང་ཡན་ལག་གི་དངོས་པོ་ཅི་ལྟ་བ་དེ་ལྟར་བཞག་རག་སྟེ། འདི་ལ་ཞེན་པས་ཅི་བྱ། དགོས་པ་མ་བརྗོད་པར་ནི་བརྗོད་བྱ་ཉིད་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལ་བསམ་མི་དགོས་སོ། །དགོས་པ་མ་བརྗོད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གྲགས་པ་དང་ཤུགས་ཀྱིས་འཕངས་པའོ། །དེ་གཉི་ག་ཡང་འདིར་དགོད་པར་འགྱུར་རོ། །བསྟན་བཅོས་དང་ངག་དང་པོ་དོན་གཅིག་ན། གཉིས་དོན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་མ་འབྲེལ་པ་ཉིད་དོ། །ངག་དང་པོས་ནི་རིགས་གཞན་ཙམ་ལས་རྣམ་པར་ཆད་པ་སྟོན་ལ་བསྟན་བཅོས་ཀྱིས་ནི་དེའི་རིགས་ཅན་ཉིད་སྒྲོ་འདོགས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་ཆད་པར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་གཏམ་སྒྲོགས་པ་ཙམ་ངག་དང་པོ་དེས་བསྟན་བཅོས་དེའི་དོན་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བསྟན་བཅོས་ཀྱིས་ནི་དག་དེའི་འགྱུར་ཏེ། འོན་ཀྱང་བསྟན་བཅོས་གོམས་པ་ལས་སོ། །དེ་ལ་ནི་འཇུག་པ་ལ་མཁོ་བའི་ཕྱིར་ངག་དང་པོར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་ལས་ངག་དང་པོ་འཇུག་པ་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་འདི་འདིར་བརྗོད་བྱ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ཚད་མ་ཅི་ཡོད་དེ། ངག་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངེས་པ་མེད་པར་འཇུག་ན་ནི་དང་པོ་ཡང་ཐལ་བའི་ཕྱིར། དག་དང་པོས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེ་ན། འདི་ལ་ཁ་ཅིག་ན་རེ། ངག་དང་པོ་ནི་འཇུག་པའི་དོན་དུ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་གང་ཞིག་བརྗོད་པར་བྱ་བས་སྟོང་པ་དེ་ནི་བརྩམ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པས་ཕྱིར་འཇིལ་བར་བྱེད་པ་ལ། མ་གྲུབ་པ་བརྗོད་པའི་དོན་དུ་ཡིན་ལ། བསྟན་བཅོས་ཀྱང་དེ་གཞུང་གཟུགས་པའི་དོན་དུའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ནི་མ་གྲུབ་པའི་བརྗོད་པའི་སྒོ་ཉིད་ནས་འཇུག་པའི་དོན་དུའོ་ཞེས་ཁ་སྐོང་ ― DTG183_Page_0360 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་བྱེད་དོ། །དེ་གཉི་ག་ཡང་ཆོས་མཆོག་གི་འདོད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་བསལ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རྒྱ་མི་བསྐྱེད་དོ། །གང་ཡང་ཛ་ཡན་ཊ་ན་རེ། འདི་ནི་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་བསྟན་བཅོས་མཐའ་དག་གི་དོན་དམ་འཆའ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་གཞན་དོན་གྱི་རྗེས་དཔག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྒྲ་མི་རྟག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གཞན་དུ་ཆད་མ་ཡིན་ནོ། །དམ་བཅའ་བ་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཡུལ་ཉེ་བར་སྟོན་པའི་ཕྱིར། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་དོ། །འོ་ན་ཅི་ལྟར་བཀག་ཅན། ཁྱབ་པ་བརྗོད་པ་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ལ་མི་མཁོ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །འདི་ནི་རིགས་པ་དང་སློབ་དཔོན་གྱི་བཞེད་པ་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཡལ་བར་དོར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དམ་བཅའ་བའི་དོན་ཐོས་པའི་རྟོག་ལྡན་ནི། སྐྱེས་བུ་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ངེས་པར་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་མ་ངེས་པའི་རང་བཞིན་དུ་གསལ་ཡང་བསྟན་བཅོས་བྱེད་པ་གཞན་ལ་མི་སླུ་བ་མཐོང་བའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་དམིགས་པའི་སྒོ་ནས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཆ་གསལ་བའི་ཐེ་ཆོམ་སྐྱེའོ། །ཤིན་ཏུ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་ལ་ནི། རྟེན་གཞན་མེད་པས། དེ་ཙམ་གྱི་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཉིད་ཀྱིས་འཇུག་གོ །གཅིག་ཉིད་ལ་སྔར་མི་སླུ་བ་མཐོང་བའི་ཚིག་གཞན་ལ་ཡོད་པ་ནི་མི་རིགས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ཉིད་དམ་དེའི་རིགས་ཅན་གྱི་གཞུང་བྱེད་པ་གཞན་ལ་མི་སླུ་བ་ཡོད་ཀྱང་རུང་སྟེ། ཇི་སྲིད་དུ་སླུ་བ་མ་མཐོང་བར་ནི་ཁྱད་པར་འགལ་བ་ཡང་མེད་དོ། །སླུ་ན་ནི་གཉི་ག་ལ་ཡང་ཡིད་བརྟན་དུ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་བརྗོད་ན་དོན་ལ་ཐེ་ཚོམ་དུ་འགྱུར་བར་རིགས་ཏེ། དོན་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དེས་འཇུག་གོ །བརྗོད་བྱ་མ་བརྗོད་ན་ནི་ཆ་གཉིས་ཀ་ལ་མཚུངས་པའི་ཐེ་ཚོམ་གཞན་དང་ཐུན་མོང་བ་ནི། ཡལ་བར་དོར་བའི་འབྲས་བུ་ཅན་ཉིད་དུ་འགྱུར་གྱི་འཇུག་པའི་ཡན་ལག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གང་གི་ཚེ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་འདི་འམ། གཞན་ནམ་ཡང་ན་བརྗོད་བ་འགའ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་ཐེ་ཙོམ་ཟ་བ་དེའི་ཚེ་ཡང་འཇུག་པར་ག་ལ་འགྱུར་ཞེས་ཡང་བརྗོད་བྱའི་ཁྱད་པར་ཚོལ་བའི་རྟོགས་པ་པོ་ལ་བརྗོད་ཟིན་ཏེ། འགའ་ཞིག་ནི་དེའི་ཚེ་ཉིད་འགའ་ཞིག་ལས་ཐོས་ནས་དོན་དུ་གཉེར་བར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཐོས་པ་ནི་འདི་ལ་ཡིན་བཞིན་དུ་དང་པོར་འཆད་པར་རྩོམ་པ་ནི་དད་པའི་ ― DTG183_Page_0361 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡུལ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། བསྟན་བཅོས་དག་ཏུ་དཀའ་བའི་ཆ་དག་དབུས་དང་མཐར་མཐོང་ཡང་དང་པོ་དང་པོར་འཆད་པ་ལ་བརྟན་པ་ནི་མ་ཡིན་ན། འཆད་ན་ཡང་གོ་རིམས་འཁྲུལ་པ་མི་སྲིད་དོ། །མངོན་སུམ་གྱི་ལེའུ་ལས་རྗེས་སུ་དཔག་པར་དཀའ་བ་ཡང་མ་མཐོང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་རྩོམ་པ་ལ་ངག་དང་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་གལ་ཏེ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་སྟོན་པའི་གཞུང་ལ་འཇུག་པ་ཙམ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་འདིས་ཅི་ཞིག་བྱ་སྟེ། ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་འཆད་པར་ལྷུར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་བཞིན་དུ་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་སུ་གྱུར་པ་ན། རྣམ་ངེས་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་སྟོན་པ་ལ་ཡང་འཇུག་པ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་མངོན་སུམ་ལ་ལོགས་སུ་འབྲས་བུ་སྟོན་པར་བཞེད་པ་ནི་མེད་ལ། རྣམ་ངེས་སུ་ནི་རང་དོན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ཡང་མེད་དེ། ཚད་མ་སྟོན་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཉིད་ཀྱིས་འཇུག་པ་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གོ་རིམས་སྤངས་ནས་ཅིའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་པོར་བསྟན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ངག་དང་པོའི་ཆེད་དུ་བྱ་བ་ནི་དང་པོ་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་གནས་གསུམ་པ་ན་གནས་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་པོ་འཆད་པ་ལྷུར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ། ཅིའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་པོར་འཆད་ཅེས་དོགས་པ་ལ། དོན་དང་དོན་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར། དེ་བཤད་པར་བྱའི་ཞེས་དེ་ལྟར་བརྗོད་པར་རིགས་ཀྱི་དེ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་མདོ་བྱེད་པས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་པོར་ཅི་སྟེ་བརྗོད་ཅེས་དོགས་པ་ན་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་དང་པོར་སྟོན་པར་བྱེད་ཀྱི། བཤད་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཉིད་ཀྱི་དང་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མང་དུ་སྨྲས་པས་ཆོག་གོ །དེའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་ལྷ་དབང་བློ་འཁྲུལ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཛ་ཡཱནྟ་དང་ངེས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་བཤད་པ་བྱེད་པ་དག་ལ་དགོས་པ་ཡང་མེད་དེ། དེས་ན་སློབ་དཔོན་གྱི་ཡིན་པ་མཆོག་གོ །གཞན་ཡང་ཚད་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དང་པོ་ཡིན་ན། རྟོག་པའི་དྲ་བ་རྣམ་བསལ་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་འདི་ ― DTG183_Page_0362 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་ཀྱི་དང་པོར་བྱ་བར་འགྱུར་གྱི། རྗེས་སུ་དཔག་པའི་དང་པོར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་དཔག་གི་དང་པོར་བཤད་ཀྱང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པོ་འདི་ནི་ཚད་མ་གྲུབ་པའི་ལེའུ་དང་པོར་བལྟ་བར་བྱའོ་ཞེ་ན། དེར་ལྟོས་མོད། སློབ་དཔོན་གྱིས་ནི་དེ་ཉིད་དུ་མ་མཛད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་རང་གི་ཚིག་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ན་ཡུལ་འདི་ལ་སློབ་དཔོན་ནི་མི་མཁས་ཀྱི། འོན་ཀྱང་བདག་ཅག་མཁས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་མ་སྤངས་སོ། །དེས་ན་གལ་ཏེ་བཤད་པ་ལ་སྙད་བཏགས་ནས་ཤེས་རབ་འབྱུང་གནས་སྦས་པས་སློབ་དཔོན་གྱི་སྐྱོན་ཉིད་བརྗོད་པར་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་འདི་རིགས་ན། དེའི་ཚེ་ཡང་དེ་ལྟར་དོན་འགྲིབས་པར་དཀའོ། །གལ་ཏེ་ཚད་མ་ཡང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་འགྲེལ་མཛད་པའི་ཐུགས་ལ་གནས་པ་འདིས། ངག་ཏུ་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་རྩོད་པ་མེད་པ་དེའི་ཚེ། རྟོག་པའི་དྲ་བ་རྣམ་བསལ་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འབྲས་བུའི་གནས་སྐབས་གཉིས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཡང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་གནས་སྐབས་བཞིས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། ཚད་མ་གྲུབ་པ་ཚུལ་བཞིན་བཤད་པར་བྱ་ཞེས་བརྗོད་པ་ནི་མི་འགྲིགས་པ་ནི་དོ། ཡང་གང་གི་ཚེ་ཚད་མ་ཡང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་བཤད་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡིན་ཞིང༌། དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས། རྣམ་འགྲེལ་མཛད་པས་ཚད་མ་གྲུབ་པ་བཤད་པར་བྱའོ་ཞེས་ཁོང་ནས་ཕྱུང་ནས་དོན་རྗོད་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ཡང༌། གལ་ཏེ་རྟོག་པའི་དྲ་བ་རྣམ་བསལ་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཉིད་ཚད་མ་ཡང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདིས་བསྟན་པར་གྱུར་ན། བརྗོད་པ་མཛེས་པ་ཞིག་ནི་དེ་ལྟ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྟོག་པའི་དྲ་བ་རྣམ་བསལ་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདིས་ནི་འབྲས་བུ་ཙམ་ཞིག་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་དེ་ལྟ་ན་དེ་གཉིས་ཀྱང་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་ཚིགས་བཅད་འདི་གཉིས་ནི་རྣམ་བཤད་བྱེད་པས་བརྩམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་གལ་ཏེ་ལེའུ་འདི་གསུམ་པ་ཉིད་ཡིན་ཞིང་བཀོལ་བའི་མདོ་བཞིན་དུ་དང་པོར་བཤད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་ན། དེའི་ཚེ་ཐམས་ཅད་འཆད་པར་རྩོམ་པ་དང་རྗེས་ ― DTG183_Page_0363 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུ་མཐུན་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པོའི་དོན་གནས་མ་ཡིན་པར་ལྟུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་འདི་ཐམས་ཅད་རྩོམ་པ་ཉིད་ཡིན་ན། །དེའི་ཚེ་དོན་གང་འདོད་པས་རིམ་པ་ལས་རྒལ་ནས་དང་པོ་འཆད་པ་དེས་དང་པོ་ཉིད་ནས་ཅིའི་ཕྱིར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་བཟློག་པར་དཀའོ། །གལ་ཏེ་བྱེད་པའི་རིམ་པ་ནི་དེ་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་རིགས་སོ་ཞེ་ན། བཤད་པའི་རིམ་པ་ཡང་དེ་ལྟ་བུ་ཉིད་ཡིན་པས་ན་མཚུངས་སོ། །དེ་ལ་རྙེད་པའི་ཁྱད་པར་འདོད་པར་བཤད་པའི་གོ་རིམས་ལས་འདའ་བར་ནུས་ལ། བྱེད་པའི་གོ་རིམས་ལས་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མནའ་ཆུ་བཏུང་བ་ཚད་མར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་བཤད་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་རྩ་བའི་ལ་སྣང་བ་ཅི་ལྟར་རྩ་བའི་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ལེའུ་དང་པོར་ཕྱག་བྱས་ན་ཡང་གཉིས་པར་ཡང་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན་ཉེས་པ་འདི་ནི་མེད་དེ་སྐབས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་ཚད་མ་ལ་ཡང་གུས་པ་བསྐྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཐུགས་ལ་གནས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ནི་དེ་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་བསྟན་བཅོས་ལ་འཇུག་པ་འཕེན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ་དེས་འཕངས་པའི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ཆ་ཤས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་པོ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལ་རྩོམ་པར་འགྱུར་བ་ཡང༌། རང་དང་གཞན་དག་གེགས་མེད་པར་འགྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པར་བརྗོད་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཉིད་དེ་དེས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ། །གོ་རིམས་གཞན་ལ་ནི་ཚད་མ་ཡང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྩོམ་པ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་མགོན་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པོ། །ཡང་ན་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཤད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡིན་ཡང་འགའ་ཞིག་ཏུ་རྩ་བར་ཡང་བྲིས་པ་ནི། རྩོམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། བྱེད་པ་པོ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་འགའ་ཞིག་ལྟར་ལྟོས་པར་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ་དར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་དག་མ་བཤད་པས་རིམ་པ་གཞན་བཞིན་དུ་འཐད་པར་དཀའ་བའི་སྐྱོན་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་གོ་རིམས་གཞན་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྔ་མ་རྣམས་ཟེར་བ་ན་བདག་ཉིད་འཁྲུལ་པ་ཤིན་ཏུ་བསྟན་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གལ་ཏེ་བརྗོད་བྱ་ལ་སོགས་པ་ཟབ་མོ་ལ་དེ་དག་གི་འཁྲུལ་པ་ཤིན་ཏུ་ཆེན་པོ་དམིགས་པ་དེ་ལྟར་ན་ཡང༌། དེ་ཙམ་གྱིས་ ― DTG183_Page_0364 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡི་གེ་ཙམ་ལ་བྱང་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་དོགས་པར་བྱ་བ་མ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་བརྗོད་བྱ་ལ་འཁྲུལ་པ་ཉིད་སློབ་དཔོན་ལྷ་དབང་བློ་དངོས་སུ་ཉན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། འདིས་འདི་བཤད་དོ་ཞེས་འཛིན་པའི་ནུས་པ་ནི་བྱིས་པ་ལ་ཡང་མི་ཉམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་འདིས་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ་འཆད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་ཅི་ལྟར་བརྗོད། དེ་བས་ན་ཇི་ལྟར་ཤིན་ཏུ་རགས་པ་འདི་ལ་འཁྲུལ་པ་དེ་བཞིན་དུ། ལེའུའི་གོ་རིམས་ལ་ཡང་ཅི་ལྟར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ནི་མི་གཙང་བས་མི་གཙང་བ་འཁྲུ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དངོས་སུ་ཉན་པ་མཁས་པའི་མིང་ཅན་ལ། འདི་འདིས་འཆད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པ་ཡང་རྙེད་པར་དཀའ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ལས་དཔེར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་ཡང་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་སློབ་དཔོན་ཤེས་རབ་འབྱུང་གནས་སྦས་པ་འདི་ལྟར་འདི་གསུང་རབ་ཀྱི་རྣམ་འགྲེལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་སྲིད་པ་དེ་བཞིན་དུ། གོ་རིམས་ཀྱི་ལོག་པར་རྟོགས་པས་འདི་ལ་ཡང་ངོ་ཞེས་འདོད་ན་དེའི་ཚེ་དཔེ་ཉམས་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །དེར་ཁྱོད་ཀྱི་བཤད་པ་འཆད་པ་ནུས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་མཐར་ཕྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་དོན་དམ་པ་གང་ཞིག་ཡིན། དེ་ཙམ་དུ་ཤིན་ཏུ་རགས་པའི་དོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ་འདིས་བཤད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་ལ། ལྷ་དབང་བློ་དངོས་སུ་ཉན་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པའམ། ཚད་མར་བྱེད་ན་ཡང་བཤད་པའི་བྱེད་པའི་གྲགས་པ་མ་ཡིན་པ་བསལ་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེ་ན། འདིར་ཁ་ཅིག་སྨྲས་པ་ནི་དེའི་ལུགས་ནི་གསལ་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་གཞན་དུ་ཡང་དྲང་བར་ནུས་པའི་ཕྱིར་རྒྱན་གྱི་གསུང་རབ་ཀྱི་རྣམ་འགྲེལ་དུ་དམ་བཅའ་བ་ནི་རང་ཉིད་མཁས་པར་གསལ་འདེབས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི། ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་རྣམ་འགྲེལ་ཉིད་དུ་མི་འདོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ཉེས་པ་མེད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ནི་འདི་མི་མ་ཟོད་པས་འདི་འདིའི་ཡིན་ནོ་ཞེས་གཞུང་འདི་ཉིད་ལས་ངེས་པར་བྱ་སྟེ། གཞན་དུ་ཡང་ཡིད་བརྟན་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །དེ་ནི་རིག་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་ཉེས་པ་དེ་ནི་སོན་གནས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་འོ་ན་རྣམ་འགྲེལ་མཛད་པ་བཞིན་དུ། རྣམ་བཤད་མཛད་པ་ཡང་རང་དབང་དུ་གསུང་རབ་ཉིད་ཀྱིས་འགྱུར་རོ། །སློབ་དཔོན་གྱིས་བཤད་པར་ཁས་ ― DTG183_Page_0365 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བླངས་ན་ནི། དེའི་འདོད་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་སྐྱོན་ཡིན་ལ། རང་རྒྱུད་ལ་ནི་དེ་ཉིད་ཡོན་ཏན་ཡིན་ཏེ། སྔོན་གྱི་གཞལ་བྱ་རྗེས་སུ་བརྗོད་པར་ནི་སྨྲ་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་ངེས་སུ་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་ལས་བདག་ཉིད་ཀྱི་ལ་སློབ་དཔོན་དྲངས་པ་ནི་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ཉིད་བརྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མི་འཐད་པ་ཅི་ཡོད། འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་ཅི་ལྟར་རྣམ་འགྲེལ་མཛད་པས་སློབ་དཔོན་གྱི་ཡི་གེ་དེ་ཉིད་འགའ་ཉིད་དུ་བྲིས་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་འགྲེལ་ཡང་རྣམ་བཤད་མཛད་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། ཁུངས་ཙམ་དུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་བརྩམས་པའི་ལེའུ་གསུམ་ཡི་གེ་དང་རིམ་པ་དེས་བྲིས་པ་དེའི་ཚེ་སྐབས་ཀྱི་ཉེས་པ་སྤང་བར་མི་ནུས་པ་ཉིད་ལུས་ཀྱི་རང་རྒྱུད་སྟོན་པ་ཉི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འདིར་དོན་དམ་པ་ནི་སློབ་དཔོན་ལྷ་དབང་བློས་རྣམ་འགྲེལ་མཛད་པ་ལས་རྣམ་འགྲེལ་ནི་དངོས་སུ་མ་ཐོས་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ་ཉིད་དོ། །དེའི་དོན་གྱིས་སློབ་དཔོན་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དེའི་མངོན་ཞེན་ངེས་པ་ཙམ་ཕུལ་དུ་དབྱུང་དུ་མེད་པ་མཁས་པའི་རྒྱ་མཚོས་རྣམ་འགྲེལ་མཛད་པའི་བཤད་པ་ལས་སློབ་དཔོན་ལྷ་དབང་བློས་དེ་ལྟ་བུ་འདུས་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་སྟེ། ཇི་ལྟར་མཛད་པ་ལ་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང༌། རྣམ་འགྲེལ་ལ་ཡང་ཉེ་པར་བསྟན་པ་ལ་མི་ལྟོས་པར་རྟོགས་པའི་རློམ་པས་སྒྲོ་བཏགས་ཤིང༌། ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་སྐྱོན་སྤངས་པ་ཡང་གནས་དང་གནས་སུ་མཐོང་ནས། དེའི་རྣམ་འགྲེལ་ཉིད་དུ་བསམས་ཏེ། གཞུང་བྱེད་པར་སྤྲོ་བ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་འགྲེལ་མཛད་པ་འགྲེལ་བས་ནུས་པ་ཉམས་པས། ལྷག་མའི་བཤད་པ་བྱེད་པ་ནི་རེ་ཞིག་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱས་ལ། ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཁྱད་པར་སྟེར་བ་ལ་ཡང་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱས་སོ། །བསམ་པ་ནི་འདི་ཡིན་ནོ། །མངོན་པར་འདོད་པའི་ཚད་མ་སྒྲུབ་པ་ནི་རེ་ཞིག་གཙོ་བོའི་ཚུལ་གྱིས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཉིད་དོ། །ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་རྣམ་འགྲེལ་ཉིད་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་ལྷག་མ་ཡང་གནོད་བྱེད་མ་ཡིན་ནོ། །ཤིན་ཏུ་ཟབ་པ་མ་རྟོགས་ན་ཡང་དེ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་ཉན་པ་པོ་དག་མཐར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཚད་མར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཤེས་རབ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་དང་ལྡན་ ― DTG183_Page_0366 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི་དོན་དམ་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ལྷ་དབང་བློ་ལ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་བརྒྱུད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་བྱ་ལ་འཁྲུལ་པར་རིགས་སོ། །ཡང་ན་མ་འཁྲུལ་ན་ཡང་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེ་ན། དེ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་འགྲེལ་དུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། བྲིས་ནས་སྤྱོད་པའི་ལེའུའི་གོ་རིམས་ལ་ནི་དེ་ལྟར་འཁྲུལ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་པར་དུ་ཡང་དང་པོ་དང་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པའི་མིང་དང་གྲངས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་སྤངས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེར་ནི་དང་པོ་བསྟོད་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཅི་ལྟར་རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་ལེའུའི་རིམ་པ་ཉིད་རྣམ་འགྲེལ་མཛད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གནས་སོ། །འཐད་པ་གཞན་གྱིས་ཀྱང་ལེའུའི་རིམ་པ་འདི་ཉིད་བཞེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ལེའུ་གཞན་གྱི་དང་པོ་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཚད་མ་ཡང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ངག་དང་པོ་ཉིད་ཉམས་པའི་རྩད་པ་སོ་ན་འདུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་མེད་དོ། །ལེའུ་ལྷག་མ་གསུམ་ལ་ཡང་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་སྒྲ་ཉམས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡལ་ག་གཅིག་ཆད་པའི་ཤིང་ལ་ཤིང་གི་ཐ་སྙད་བཞིན་ནོ། །འདིས་ནི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དང་པོར་བསྟོད་པ་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡང་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་པས་ཞེས་གསུངས་པས་དེར་ཡང་དེ་མ་ཐག་པ་ལྷུར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་གོ་རིམས་འཆོལ་བ་འགོག་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་བཤད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་མངོན་སུམ་ལས་རྒལ་ནས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་སྔར་བཤད་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྩོམ་པ་ཐམས་ཅད་གཞན་གྱི་དོན་དུ་ཡིན་པས་ན། གཞན་དོན་ནི་རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་སྔར་ཅི་སྟེ་མ་ཡིན་ཞེས་འདོགས་ན་རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ཞེས་དེ་མ་ཐག་པའི་སྒྲ་བྱས་པ་ནི། དུས་ཕྱི་མ་ཉེ་བར་མཚོན་པ་ལྷུར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡང་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་གསལ་བར་འགྱུར་རོ། །འདིས་ ― DTG183_Page_0367 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་འཇུག་པའི་རིམ་པ་ལས་བཤད་པའི་རིམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཙམ་གྱིས་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཤེས་པར་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་པས། དུས་ཀྱིས་ཆོད་པ་ལ་སོགས་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་སྒྲ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འཇུག་པ་ལ་བར་ཆོད་ཡོད་པས་ན་བཤད་པ་ཡང་དེ་མ་ཐག་པ་ངེས་པ་ཡོད་རེ་སྐན། ཡང་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་ན། རིགས་མཐུན་པས་བར་མ་ཆོད་པས་དེ་མ་ཐག་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་འདས་ནས་རིང་དུ་ལོན་པ་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པས་ཡིན་པ་བཞིན་པས་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ཡང་ན་གྲངས་ཅན་གྱི་འདོད་པ་བཟློག་པའི་དོན་དུ་དེ་སྐད་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ལེའུ་བཤད་པ་ལ་ཁ་ཅིག་ཏུ་འཆད་པར་འགྱུར་བར་བསྟན་པ་ནི་རང་གི་བྱ་བ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ཏེ། སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཡོད་པ་ཙམ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ཡང་ཡོད་པའི་རང་བཞིན་ནི་རྟོགས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་རྟོགས་པའི་ཡུལ་སྐད་ཅིག་ཉིད་དུ་ངེས་པར་སྒྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཚད་མ་ཉིད་ཀྱིས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་འཇུག་པ་འགྲུབ་ཀྱང༌། དང་པོར་བརྗོད་པའི་དོན་ཁོ་ནར་དོན་རང་དོན་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འཇུག་པ་འཕེན་པའི་ངག་དང་པོ་གྲུབ་པས། དེར་ནི་ཚད་མ་ཡང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ངག་འདི་མཁོ་བ་མེད་དོ། །ལྷག་མ་རྣམས་སུ་ནི་འདི་ཁོ་ན་མཁོ་བ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ནི་དང་པོར་བསྟན་བཅོས་བྱེད་པ་རང་ཉིད་ཀྱི་འཇུག་པ་འཕེན་པའི་ངག་རིགས་སོ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ་རང་ཉིད་དམ་དེ་འདྲ་བ་གཞན་གྱིས་ཀྱང་རུང་སྟེ། ཁྱད་པར་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །དཔེར་ན་སྒྲ་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །འཆང་པ་པོ་འབའ་ཞིག་གི་ཚིག་ནི་རྩེ་བའི་དོན་དུ་སྲེད་ཀྱི། འགྲེལ་པ་བྱེད་པའི་ནི་མ་ཡིན་པས། དེས་དྲག་པོ་བྱས་པ་ལ་ཡང་སྐྱོན་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །ཚད་མ་གྲུབ་པ་ཚུལ་བཞིན་བརྗོད་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་དང་པོར་བརྗོད་པས། ཚད་མ་སླུ་བ་མེད་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྡུས་ནས་དང་པོར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་བརྗོད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །འདིས་ཅི་ཞིག་བྱ་སྟེ་ཞེ་ན་ ― DTG183_Page_0368 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་དང་དོན་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དགོས་པ་བཤད་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་རྣམ་ངེས་སུ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་པོར་བཤད་པ་ལ་དེ་མེད་དོ་ཞེ་ན། ཡོད་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཁྱད་པར་མདུན་དུ་བཤད་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དེ་མ་ཐག་ཉིད་དུ་ཚད་མ་གྲུབ་པ་ཚུལ་བཞིན་བཤད་པར་བྱ་ཞེས་འཇུག་པའི་དོན་དུ་བརྗོད་བྱ་བསྟན་པར་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དོན་འདི་མ་འབྲེལ་པ་ཡིན་ཏེ། ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་རྣམ་འགྲེལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་དེ་ཉིད་བརྗོད་བྱ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་རྣམ་འགྲེལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཏམ་འདི་ཡང་ག་ལས་ཡིན། བྱིས་པའི་ཚུལ་ཅན་ལ་གྲགས་པ་བསྙོན་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གང་བརྗོད་པ་དེ་ཡང་མི་འཐད་དེ། གནོད་པ་མེད་པ་ཚད་མར་མི་བྱེད་ན་ཡི་གེ་འདི་སློབ་དཔོན་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པའི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་སྙད་ཀྱང་མི་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །གང་ཡང་དོན་གྱིས་དེའི་གཞུང་བཤད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་མན་ངག་ཙམ་ཡིན་གྱི། གཞུང་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨོས་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་རྣམ་འགྲེལ་དུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་གཞན་ཉེ་བར་མཁོ་བ་མེད་དོ། །བཤད་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་འགྲེལ་པ་ལ་སོགས་པ་དངོས་སུ་ཚིག་བྲིས་ཏེ། དེ་རིམ་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་འགྲེལ་པ་དང་ཚིག་མ་བཀྲོལ་བར་དེའི་རིམ་པ་ལ་མ་ལྟོས་པར་བརྒལ་པ་དང་ལན་དང༌། བཤད་པའི་ཁྱད་པར་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་རྣམ་འགྲེལ་ཞེས་བརྗོད་པ། དོན་གཙོར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེས་ན་དོན་གྱིས་དེའི་གཞུང་འཆད་དོ་ཞེས་སྒྲུབ་པ་ནི། ངེད་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་མི་གནོད་དོ། འདི་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་འགྲེལ་པ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་ཡང་མེད་དོ། །དོན་གཙོར་བཤད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་འགྲེལ་ནི་མི་ཉམས་སོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གསུང་རབ་ཀྱི་རྣམ་འགྲེལ་དུ་ཁས་ལེན་པ་ཡང་ས་བོན་མེད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་ནི་དངོས་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་ན་འདི་གསུང་རབ་ཀྱི་རྣམ་འགྲེལ་ཡང་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་རྣམ་འགྲེལ་དང་འདྲ་བས་རྣམ་འགྲེལ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་གང་དུ་བཤད་པར་བྱ་བའི་ཚིག་རིམ་གྱིས་བྲིས་ན་མི་འཐད་པར་བརྒལ་བ་ལ་སོགས་པ་བྱས་པ་དེ་ནི་རྣམ་འགྲེལ་ ― DTG183_Page_0369 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྣང་བྱེད་དང༌། གཞོན་ནུ་མ་ལེན་པ་ལ་སོགས་པ་དག་བཞིན་ནོ། །འདིར་ནི་དེ་ལྟར་དམིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་ན་གང་གི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་མེད་པ་དེར་ནི། དེའི་ཐ་སྙད་དུ་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་བ་ལང་ལ་རྟའི་ཐ་སྙད་བཞིན་ནོ། །གྲགས་པ་ལ་ཡང་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་མི་དམིགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་མ་གྲུབ་སྟེ། བརྗོད་པའི་མཚན་ཉིད་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། མཚན་ཉིད་གཞན་ཡང་སུས་ཀྱང་མ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་གི་ལྟར་ན་ཡང་བཤད་པ་དང་མ་བཤད་པ་དང༌། ཉེས་པར་བཤད་པ་བསམ་པ་ཉིད་རྣམ་འགྲེལ་ཡིན་ནོ། །རིམ་པ་ལ་སོས་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཉིད་དེའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྐྱོན་མེད་པ་ལ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་ཐ་སྙད་མེད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ཁྱད་པར་ལ་ལྟོས་ན་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་འགྲེལ་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་རིང་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ན་གལ་ཏེ་འདི་རྣམ་འགྲེལ་ཡང་མ་ཡིན་ན་ནི། དེའི་ཚེ་གསུང་རབ་ཀྱི་དོན་ཚད་མའི་རང་བཞིན་བཅོམ་ལྡན་འདས་སམ་ཚད་མའི་སྒོ་ནས་ཚང་མ་དང༌། གཞལ་བྱ་དང༌། དེ་ཁོ་ན་དང་བསྒྲུབ་བྱ་དང་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལྔ་ལ་རང་རྒྱུད་དུ་མདོ་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བས་ན། སློབ་དཔོན་གྲགས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། རང་གིས་བྱས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཅི་སྐད་དུ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལ་ཚད་མའི་དེ་ཁོ་ན་གྲུབ་པའི་དོན་དུ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་འགྲེལ་ཉིད་ཉམས་པ་མེད་དོ། །གཞན་ཡང༌། དེ་ཡི་གཞུང་ནི་གསལ་བར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བས་དེ་ལྟར་ཁས་ལེན་པ་དང་ཅི་ལྟར་ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་དུ་གཏན་ལ་ཕབ་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པའི་སློབ་དཔོན་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། དེ་ལས་མི་རིགས་པ་ཅི་ཡོད། གལ་ཏེ་འདི་རྣམ་འགྲེལ་པ་བཏགས་པ་ཉིད་ཡིན་པ་སློབ་དཔོན་འདིའི་བཞེད་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཆེ་དངོས་ཀྱི་ཐ་སྙད་དུ་ཅི་སྟེ་མི་འདོགས། འདིར་རང་གི་བྱ་བ་ངེས་པར་མི་ནུས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་ཅི་སྐད་བཤད་པ་བཞིན་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་བདག་བསད་པས་གཞན་སོད་དུ་རེ་བ་འདིས་ཅི་ ― DTG183_Page_0370 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞིག་བྱ་སྟེ། དེས་ན་གྲགས་པའི་རྣམ་འགྲེལ་དུ་གྲུབ་པ་ཉིད་དོ། འོན་ཀྱང་བྱིས་པ་ཡན་ཆད་ལ་གྲགས་པ་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་ཉིད་གནོད་བྱེད་མེད་པར་བསྙོན་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་གཏན་ལ་ཕབ་ཟིན་ཏོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་བརྗོད་པ་གྲགས་པ་འདི་ཐམས་ཅད་ནི་ལྷ་དབང་བློ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་སློབ་དཔོན་གྱི་བཤད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེས་ན་འདིར་སློབ་དཔོན་གྱི་ཐུགས་དགོངས་ཀྱིས་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའམ་གསུང་རབ་ཀྱི་རྣམ་འགྲེལ་ཡིན་ཞེས་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཉིད་གྲགས་པ་དེ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །གང་དུ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་རྒྱུན་ཆད་པའི་དགོས་པ་མེད་པ་དེར་ཚད་མར་འགྱུར་གྱི། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་ཙམ་ལོག་པས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཚིག་འགའ་ཞིག་ལ་ཡང་འདི་ལྟ་བུ་ངེས་པ་བསྒྲུབ་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་དགོས་པའི་ས་བོན་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། གནས་དང་གནས་དག་ཏུ་ཆེར་གོལ་བ་ཉིད་དེ། གང་དུ་འཆེ་བ་མེད་དང་ཡང་དག་དོན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་བསྟན་པས་སློབ་དཔོན་ཆོས་མཆོག་གིས་ཀྱང་འདོད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ལྷ་དབང་བློའི་གཞུང་སློབ་དཔོན་གྱིས་ལེན་དུ་མར་བཤིག་གོ་ཞེས་གྲགས་པ་ཉིད་དོ། །འདི་དེ་ཁོ་ནར་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་སྒོ་ནས་སློབ་མ་ཡིན་གྱི། རྣམ་འགྲེལ་གྱི་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ནི་འདི་ལ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལས་བྱུང་བའི་གྲགས་པ་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །ཅི་སྟེ་ཅི་ཞིག་ལྟར་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱོགས་སུ་དེ་ལྟར་ལྷུང་ན། གྲགས་པ་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་རྣམ་འགྲེལ་དུ་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། ཐེ་ཚོམ་དུ་གྱུར་ཅིང་ཉེ་བར་བསྟན་པ་མེད་པའི་དོན་དབང་པོ་བའི་འཁྲུལ་པ་ལ་སོགས་པ་གཞུང་བཙུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་འདི་ལ་སློབ་དཔོན་གྱིས། །དོན་ཡོད་ལུགས་གཟིགས་མདོ་དོན་འདིར། །རིགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བཤད་དོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ནི་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལ་མི་གུས་པར་རིགས་པའི་གཙོ་བོ་རང་ཉིད་ཀྱིས་བཞེད་པའི་ཕྱིར་འདི་ལ་གཞན་གྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ། དེའི་ལུགས་ནི་གསལ་བར་བྱ་ཞེས་རང་ཉིད་ཀྱིས་དམ་བཅས་སོ་ཞེ་ན། དཔལ་ལྡན་འཕགས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་གང་རྗེས་སུ་བཟུང་བའི་འཇིག་རྟེན་འདིས་དེའི་ཚིག་མི་རྟོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ ― DTG183_Page_0371 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་ཚད་མ་རྣམ་ངེས་ཀྱི་རྒྱན་དུ་བཤད་དོ། །དེས་ན་འདི་གསུང་རབ་ཀྱི་རྣམ་འགྲེལ་དུ་དམ་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་བཤད་པ་དོན་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་ཡིན་ཡང་གདོན་མི་ཟ་བར་བཤད་པར་བྱ་བ་ལ་ལར་བྲི་དགོས་ན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ་བཞིན་དུ་གསུང་རབ་ལ་ནི་མ་དམིགས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་གསུང་རབ་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་སྐྱེས་བུའི་དོན་མཆོག་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བའི་དོན་ལྔ་ལས་འདས་པ་ནི་འདིར་ཅི་ཡང་མ་དམིགས་སོ། །ཚིག་གི་ལུགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཡང༌། དེ་ཉིད་ཕྱིར་ན་ཉེས་རྣམས་ཀྱི། །རྒྱུ་ནི་གཏི་མུག་ཡིན་པར་གསུངས། །ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དེ་བས་མཚན་ཉིད་སྟོད་པའི་ཕྱིར། །རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་དུ་གསུངས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་ཉིད་དོན་བཏང་སྙོམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། འགལ་བ་གང་ཡིན་འདིར་བཤད་བྱ་ལ་སོགས་པས། འགལ་བ་སྤང་བའི་འབད་པས་དེ་ལྷུར་བྱེད་པར་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་ཁུངས་ཙམ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གང་ལ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་ཡང་ཡིད་ཆེས་པ་ཅི་ཡོད། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་གཉི་གར་མཚུངས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སློབ་དཔོན་གྱི་ཚིག་གི་ཚུལ་ལ་གསུང་རབ་ཉིད་གཅོར་གྱུར་པ་སྟོབས་ཆེ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དང་པོ་ཉེར་བསྟན་འཇིག་རྟེན་རྒྱས་མཛད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ལ་རིགས་སོ། །མཐར་དོན་ཡོད་ལུགས་གཟིགས་མདོ་དོན་ངས་བཤད་ཅེས་བྱ་བ་ལས་མ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་གཟིགས་པའི་སྒྲ་སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ་ལ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་གཞལ་བྱ་ལ་གསུང་རབ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་ནི། གྲགས་པའི་ཡང་མདོ་ཉིད་དོ། །དངོས་ཀྱི་འཇུག་པ་ལས་འདས་ནས་བཏགས་པ་ལ་བརྟེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ།། སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ་ལ་བརྙས་པ་སྤང་དགོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིར་དགོས་པའི་བློ་འདི་སུའི་ཡིན། གལ་ཏེ་སློབ་དཔོན་གྱི་ཡིན་ན། དངོས་ཉིད་ཀྱིས་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཚུལ་བརྗོད་པར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན། ཐུབ་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་གྱུར་རྐང་ ― DTG183_Page_0372 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མིག་གིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །སྨྲ་བ་ལ་མི་གཟོ་བ་འབའ་ཞིག་ནི་མི་བཟོད་དོ། །རེ་ཞིག་མ་བཤད་པ་འཆད་པ་དག་དང་བཤད་པ་བྱས་པར་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ལམ་གང་ཡིན་པ་འདི་ཉིད་རིགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་ཞལ་སྔ་ཉིད་ཀྱིས་ལམ་འདི་ཅི་སྟེ་སྤངས། རྩོད་པ་སྒྲུབ་པར་གནོད་པ་མང་པོ་སྤོང་བ་བས་གཞན་བྱེད་པ་ཉིད་སླའོ་ཞེ་ན། འདི་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་ལམ་ཡང་མཚུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་རྩ་བ་དང༌། གྲགས་པའི་ལྟ་བས་ནི་འདིར་བྱ་བ་གཞན་ཉིད་དུ་མངོན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ་མཉན་པའི་དོན་དུ་རྒྱས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བད་ཚའི་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེས་འབྲེལ་དཀའ་བ་མང་པོ་མཐོང་བས་ནི་གཞན་ཡང་བྱ་བ་གཞན་གསོ་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལྟ་ན་ལུང་ལ་ལྟོས་ནས་ཀྱང་གཞན་དབང་ཉིད་སྤོང་བར་མི་ནུས་ཏེ། དེ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་སློབ་དཔོན་གྱི་ཐུགས་དགོངས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ན། གཙོར་དེ་ཉིད་ལ་གུས་པའི་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྣམ་འགྲེལ་བྱེད་པའི་ཚིག་གིས་ཚུལ་དེ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའི་ཕྱིར། འདི་དེའི་རྣམ་འགྲེལ་ཉིད་དོ། །ཅི་སྟེ་འདིར་དགོས་པའི་བློ་འདི་ཁྱེད་ཀྱི་ཡིན་ལ། དེ་དེས་བསྒྱུར་ནས་རྣམ་འགྲེལ་འཆད་ན་ནི། དེའི་ཚེ་ངེད་ལ་ཉམས་པ་ཅི་ཡང་མེད་དེ་སློབ་དཔོན་ཐུགས་དགོངས་རྒྱས་པར་བྱེད་པས་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པར་མི་འོས་སོ། །གང་ཡང་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པས་དེའི་གཞུང་འཆད་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། བྱང་གྲོལ་ལ་སོགས་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ནི་དེའི་ཐབས་སྟོན་པའོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཚང་མ་ལོག་གཉེར་ལ། དེའི་རྗེས་སུ་འཛིན་པས་ཀྱང་དེས་ལྟོས་པ་དེ་ཉིད་བརྗོད་པར་རིགས་ཏེ། འཁྲུལ་པའི་སྐྱེ་བོས་སྦྱར་བའི་སྐྱོན་ལྟར་སྣང་བ་སྤང་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་བྱེད་ཉེ་བར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ནི་དེ་འདྲ་བའི་ཤེས་པ་གྲུབ་པ་ལ་རྒྱུའམ་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མཁས་པ་རྣམས་ལོག་པར་རྟོགས་པ་རྣམ་པ་མང་པོ་ཡོད་དོ། །ལྟོས་པ་མེད་པར་བརྗོད་པ་ནི་ཉན་པ་པོ་ཡང་བ་མེད་པ་སྨྲ་བ་ན། ཇི་ལྟར་སྨྱོན་ ― DTG183_Page_0373 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་མ་ཡིན། དེའི་གཞུང་བཤད་པའི་སྒོ་ནས་ལྟོས་པ་བརྗོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འཆད་པ་པོ་དང་ཉན་པ་པོ་ལ་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་ཡང་སྡིག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་བྱང་གྲོལ་ལ་སོགས་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་དག་གི་ལྟོས་པར་བྱ་བ་དེའི་ཐབས་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མའི་ཚུལ་དངོས་སུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་སྨྱོན་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཤེས་རབ་འབྱུང་གནས་དེ་ལྟར་གྱུར་པས་ཛ་ཡཱན་བདག་ཉིད་ལ་སུ་ཡིད་ཆེས། ཅི་སྟེ་མཆོག་ཏུ་ཟབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་འདྲ་བའི་ཡུལ་ནི་ཐབས་གཞན་མེད་པར་དངོས་སུ་བསྒྲུབ་པ་ཙམ་གྱིས་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་དེ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་ཀྱིས་དངོས་སུ་གྲུབ་པ་བཞིན་དུ་ཐབས་གཞན་དེ་ལ་ཡང་མ་ཐོབ་མེད་དོ། །གང་ཡང་ཚད་མ་གྲུབ་པ་ཚུལ་བཞིན་བཤད་པར་བྱའི། སྲིད་པ་བརྗོད་བྱའི་དགོས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དོན་དུ་གཉེར་བ་འཇུག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་དགོས་པ་དགོས་ཀྱང་སྲིད་དེ། དཔེར་ན་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་དེ་ཁོ་ན་སྟོན་པའི་བསྟན་བཅོས་ལ་འཇུག་པ་བཞིན་ནོ། །སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ལ་ནི་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ལ། དེའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་བདག་གི་དོན་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་བྱས་ནས་འཇུག་པ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་སྤྱད་པ་མི་མཁོ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། གསུང་པོ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་སྟོན་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ན་ནི་དེ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་སྐད་ཅིག་མའི་དོན་བྱེད་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ། སྐད་ཅིག་མ་དེ་ཉིད་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་གྱུར་པ་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་ངེས་པར་རྟོག་པ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་སྔོན་པོ་ཉིད་དུ་རྟོག་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཐམས་ཅད་དུ་འཇུག་ཏུ་གནང་ན་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་རྟག་པ་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་ཅི་ཡོད། དེས་ན་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་འབྱུང་བར་འགྱུར་པའི་དོན་ལའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ཙམ་རྟོག་པས་ན། རོ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་རྟོགས་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་རྟོགས་པས་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་གྱི་འོན་ཀྱང་འཇུག་པས་ཡིན་ལ། འཇུག་པ་ཡང་རྟོགས་པ་མེད་ ― DTG183_Page_0374 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་ཤིན་ཏུ་བཟོད་པར་དཀའ་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་ནས་བཤད་པ། དཔེར་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དངོས་པོ་མི་འཛིན་ཡང་དེ་ལྟར་མཐོང་བ་བཞིན་ཏེ། མཐོང་བ་ལ་ནི་མི་འཐད་པས་མི་རྩོད་དོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །དེ་ཉིད་གསུངས་པ་ནི། རྗེས་སུ་དཔག་པས་ནི་ཞེས་བྱ་བའི་འཆད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་ལེའུར་རོ། །བློ་ཉིད་ཅེས་པར་གཟུང་བའི་རྣམ་པར་གཅད་བྱ་བརྗོད་པ་ནི། མིག་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ལྡན་པ་དང༌། འདུ་བ་ལ་སོགས་པའི་འབྲེལ་པ་བཟུང་སྟེ། མིག་གདངས་ཀྱང་ཡིད་ཀྱི་ནུས་པ་ཉམས་པས་ཤེས་པ་མ་སྐྱེས་པ་ལ་འཇུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་བློ་ཚད་མ་ཡིན་ན། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉིད་ཚད་མར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཤིན་ཏུ་གོམས་པ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་ཀྱང་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །ཁྱད་པར་དང་བཅས་པའི་སྐབས་ཉིད་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་དོ། །སྔར་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སེལ་བའོ། །བློ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་གཅོད་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཅོད་པ་དེ་ཉིད་བརྗོད་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བའོ། །འོན་མ་གོམས་པའི་ཡུལ་ལ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉིད་འཇུག་བྱེད་ཡིན་པས་ཚད་མར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། གོམས་པ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེར་ནི་ཞེས་གསུངས་སོ། །འགའ་ཞིག་གང་གི་དུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་བརྟེན་པ་ཅན་ལ། གཅིག་ཉིད་ཀྱི་ཐ་སྙད་བརྟེན་པོ་ཞུགས་པ་དེའི་སྙད་དེ་ནིའོ། །གཞན་ལ་མེད་པའི་འདྲ་བའི་ཁྱད་པར་གྱིས་བྱས་པ། བར་དུ་ཆོད་པ་མེད་ན་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཐེ་ཚོམ་གྱི་ཡུལ་ཡང་དེ་འདྲ་བའི་འདྲ་བ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གཅིག་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་དོ། །འོ་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་འདི་སྐད་ཅིག་འཇིག་པ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་གཅིག་ཉིད་ཀྱི་ཐ་སྙད་ཙམ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ངེས་པ་ཡང་གཅིག་གི་ཐ་སྙད་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ན་དུས་ཐ་དད་པ་ལ་གཅིག་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ཅི་ལྟར་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་དང་མི་འགལ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་གཅིག་ ― DTG183_Page_0375 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་དུ་ཐ་སྙད་བྱ་བར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དུས་ཐ་དད་པ་ལ་གཞན་ཉིད་བཀག་ཀྱང་ཆད་པ་མེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྟོར་བ་པའི་རྙེད་པས་ན་བདག་པོ་ཉིད་དང་སློབ་དཔོན་གྱི་གཞུང་བཤད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་དགོངས་པ་གསལ་བར་བྱེད་པ་དེ་ཡང་འཁྲུལ་པས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །སློབ་དཔོན་ལྷ་དབང་བློ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་བཤད་པར་སྒྲོ་འདོགས་པ་ཞུགས་པ་ན། དེ་བཀག་པས་བདག་ཉིད་ཀྱི་བསྙེམས་པ་བསྟན་པའི་དོན་དུ་ཚུལ་ལུགས་འདིས་བཤད་པ་བྱེད་པ་རྣམ་འགྲེལ་མཛད་པའི་དགོངས་པ་འཆད་དོ་ཞེས་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་འགྲེལ་ལས་སྔར་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པ་མེད་ལ། དེ་བཀག་པས་སློབ་དཔོན་ལ་འབྲས་བུ་ཡང་ཅུང་ཟད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། གང་གིས་དེ་དགག་པ་ལ་བརྩོན་པར་འགྱུར་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་སྒྲོ་འདོགས་བཟློག་གོ་ཞེ་ན། གཞན་གྱི་བསྟན་བཅོས་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་སྡིག་པ་ཡིན་ནམ་ཅིས་ན་འདི་དོན་དུ་གཉེར། ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོས་བཤད་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། འོ་ན་འདི་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པ་ལ་སོགས་པའི་བསྟན་བཅོས་བས་ཀྱང་དེ་དམན་པར་མཐོང་བ་བཞིན་དུ་གསུང་རབ་ཀྱི་རྣམ་འགྲེལ་མཛད་པ། ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་ལུགས་འཆད་པ་དང༌། སྐྱོན་བསལ་བ་ལ་ཆེད་ཆེར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་མཐོང་བ་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ། །ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་ལུགས་དང་སྦྱར་བ་ལ་སོགས་དེ་ཉིད་ལས་རེས་འགའ་ཐེ་ཚོམ་དུ་འགྱུར་བས་སློབ་དཔོན་གྱི་གཞུང་འཆད་དོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ་ལ་རེག་པ་སྐྱོན་ཡིན་ན་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ་དང་སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པར་ནི་མི་འགྱུར་རོ། །བཤད་པར་བྱ་བའི་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་བྲིས་པའི་ཕྱིར་ན་གཞུང་གཞན་ཐམས་ཅད་བསལ་བ་གྲུབ་པས། སློབ་དཔོན་གྱི་གཞུང་མ་བཤད་དོ་ཞེ་ན། ཅིག་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་ཅི་བྱ། དེས་ན་འདི་སློབ་དཔོན་གྱི་བརྗོད་པར་འདོད་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་བཤད་པ་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡིན་ནོ། །ཡང་འདི་སྙམ་དུ་ཅི་ལྟར་མངོན་པར་འདོད་པའི་ཚད་མ་དང༌། དེ་ལ་རག་ལས་པའི་གཞལ་བྱའི་ཚོགས་ལ་སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་བསྟན་བཅོས་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། འདིས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེས་དོན་མེད་པར་དོགས་པ་ལ། ― DTG183_Page_0376 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚུལ་བཞིན་ཞེས་གསུངས་ཏེ་ཅི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་ཀླན་ཀའི་གོ་སྐབས་འབྱེད་པ། འབྲེལ་དཀའ་བའི་ཚིག་གི་ལམ་གྱི་ཚུལ་གྱིས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཉེས་པ་དེས་ནི་སྔར་ཡོད་པ་ཡང་མེད་པ་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་དོན་མེད་པར་གལ་འགྱུར། ཡང་བརྗོད་བྱ་དེ་ལ་འདི་འདྲ་བའི་དགོས་པར་ཅི་ལྟར་འགྱུར་ཞིང་འགྱུར་ན་ཡང་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་གང་གིས་དེ་ཙམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་ངལ་བ་རྩོམ་ཞེ་ན། བཤད་པ་སྣང་བྱེད་དང་གཞོན་ནུ་མ་ལེན་ལ་སོགས་པ། རྟོག་གེ་ངན་པ་དེ་ཡང་དག་པར་འཁྲུལ་པའི་སྐྱེ་བོ་གང་དག་ཡིན་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་རྨོངས་པ་མང་བ་ཡིན་ལ། དེ་བས་རྟོག་གེ་ངན་པས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྨོངས་པ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་ཉིད་ནི་ཡང་དག་ཉིད་དོ། །ཡང་ན་རྟོག་གེ་ངན་འཁྲུལ་ནི་ཞིབ་མོ་མ་བཏགས་པ་དེ་ཁོ་ནའི་ཚད་མ་སྤོངས་པ་ལ་མཁས་པའོ། །དེ་དག་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་དེ་ལས་སྒྲོལ་བར་འདོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་རྟོག་གེ་ངན་པ་དང་འབྲེལ་པ་ནི་ལོག་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་ནི་བརྩེ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་གཉི་ག་བསྟན་ཏོ། །ཡང་གང་ལ་རྩོམ་པ་འདི་སྲིད་འདིར་འགྱུར་བ། ཚད་མ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ཡིན། གལ་ཏེ་ཡང་ཅི་ལྟར་མཐོང་བཞིན་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡན་ལག་དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པའི་ཁྱད་པར་ཚད་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་ཉིད་དུ་དེ་ཙམ་གྱི་ངལ་བ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་ནི་མ་མཐོང་སྟེ། ཐ་སྙད་པ་བསྟན་བཅོས་མི་ཤེས་པ་ཡང་ཐ་སྙད་ཉམས་པ་ནི་མེད་དོ། །འདི་རྩོམ་པ་ཡང་ཅི་ཞིག་བྱས་ནས་ཡིན་ཞེ་ན། བཤད་པ་ཕྱག་འཆལ་ནས་ཏེ་རབ་ཏུ་བཏུད་ཅིང་ལུས་ཕུལ་ནས་སོ། །སུ་ལ་ཞེ་ན། ཚད་མ་ཡང་དག་གམ་ཚད་མར་གྱུར་པ་ལའོ། །ཚད་མར་གྱུར་པ་ནི་ཚད་མར་རེད་པའམ། ཚད་མར་ཐོབ་པའོ། །ལས་ཀྱི་ནུས་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་བྱ་བ་སྨོས་པར་བྱ་བ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་དག་པར་སྦྱིན་པའོ། །ཡང་ན་ལས་ཀྱི་ནུས་པ་དང་ལྡན་ཡང༌། པ་ཏན་ཛ་ལའི་ལུགས་ཀྱིས་ནི། །གྲོང་གི་ཕྱིར་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡང་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཕྱག་བཙལ་ནས་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ལས་ཀྱི་ནུས་པ་དང་མི་ ― DTG183_Page_0377 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྡན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ནི་དོན་བསྡུས་ཏེ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དེ་ལྟར་ལེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་སྒོ་ནས་དེའི་བཤད་པ་འདི་བརྩམས་ཀྱི། རང་དབང་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་དོན་གྱིས་བསྟན་ཏེ། བཤད་པར་བྱ་བ་དང༌། ཕྱག་འཚལ་བར་བྱ་བར་ཚད་མའི་སྒྲ་གཅིག་ལ་ནི་དོན་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་ལྷུར་བྱེད་པ་ལྟའོ། །དེས་ན་ཚད་མ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་ཞིག་ཅེས་གང་བརྗོད་པ་དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་རང་བཞིན་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཉིད་དེ་ཚད་མར་བརྗོད་དོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཡང་གང་གི་དེ་ལྟར་གུས་པ་ཚད་མར་འདོད་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཡང་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཅེ་ན། འགྲོ་ལ་ཕན་བཞེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ན་ནི་མི་སླུ་བའི་ཕྱིར་དམ་བཅས་པའི་དོན་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་ལ་ཚད་མ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དམ་བཅས་པའི་དོན་ཡང་གང་གི་ཚེ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་དོན་ཁས་བླངས་པའི་ཚུལ་དུ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་དང༌། དེ་ཐོབ་པར་བྱེད་པར་རུང་བའི་གནས་སྐབས་དང་དེ་རྒྱུ་མཚན་གྱི་བྱེད་པ་གདོན་མི་ཟ་བར་འཕེན་པའི་ཕྱིར། གནས་སྐབས་བཞི་བརྗོད་པའི་ཚིག་བཞིའོ། །དེ་ལ་འགྲོ་ལ་ཕན་པ་ནི་འདོད་པའི་དོན་ཏེ། ཅི་ལྟར་པན་པ་དང་མི་ཕན་པ་ཐོབ་པ་དང་སྤང་བའི་དག་གི་དོན་བཞིན་ནོ། །དེས་ནི་ངེས་པར་ལེགས་པ་དང༌། མངོན་པར་མཐོ་བ་གཟུང་བའམ། གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞན་ཉེ་བར་མཚོན་པར་བྱེད་པའི་ངེས་པར་ལེགས་པ་ཉིད་བཟུང་བའོ། །དེ་བཞེད་པས་ནི་དམ་བཅས་པས་བསྟན་ཏོ། །དེའི་རང་བཞིན་གྱིས་ནི་རིགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །ཐབས་གོམས་པའི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པས་ནི་མངོན་པར་མ་ཐོབ་པར་ངེས་པར་ལེགས་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པར་རུང༌། རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་བྱེད་པའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དོན་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པའི་རང་བཞིན་བདེ་བར་གཤེགས་པས་ནི་རུང་བའི་གནས་སོ། །སྐྱོབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་དམ་བཅས་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའོ། །སྐྱོབ་པ་ནི་སྐྱོང་བའི་དོན་ཏེ། ངན་འགྲོ་དང་འཁོར་བ་ལས་སྐྱོབ་པའི་ཐབས་ཉིད་ཀྱིས་གཟིགས་པའི་ལམ་གསུང་བ་ཉིད་དེ། ཐབས་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱོབ་བ་དེ་ཉིད་ནི་བསྔགས་པར་བྱ་བའམ། མང་བ་འམ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ ― DTG183_Page_0378 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟེ། དེ་འདི་ལ་མངའ་བའོ། །ཡང་ན་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་རྟག་པ་ཉིད་འདི་ལ་མངའ་བ་སྟེ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་གཞན་གྱི་ངོར་ནི་བཞུགས་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ཚད་མ་གྲུབ་པ་ཚུལ་བཞིན་བརྗོད་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བས་བརྗོད་བྱ་ཙམ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱའི་འབྲས་བུ་དོན་གྱིས་འཕངས་པའམ་གྲགས་པ་ཡིན་པའི་བྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་ལུང་རྣམས་ཀྱིས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་རྒྱུད་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་བཅད་ནས། སྨོན་པའི་དུས་ན་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་དེར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་པོ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་སྐབས་འདི་བརྩེ་བས་འགྲོ་བ་ལས་འཕགས་པ་ཡིན་ཡང༌། ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྦྱོར་བའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བཤད་པ་ནི་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང༌། ལུང་གི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ། །ལུང་གི་གཟུང་བ་སྐྱེས་བུའི་དོན་མཆོག་གི་ཡན་ལག་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཞེས་བྱ་བ་རིགས་པས་རྣམ་པར་གཞག་ནས་སྒོམ་པར་བྱེད་པའམ། ཡང་ན་ངེས་པར་ལེགས་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པས། མངོན་པར་མཐོ་བའི་སྒྲུབ་བྱེད་ནི་ལུང་དང་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དག་གིས་ངེས་ནས་ཚོགས་གཉི་ག་གོམས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་གཉི་གའི་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཚེ་ནི་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པས་བསྐྱེད་པ་རྟོག་གེའི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་མཐུས་ཅི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གཏན་ལ་ཕབ་པ་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ལས་བྱུང་བ་དང༌། ཡུལ་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པས་བསྒྲུབ་པའི་ལུང་ལས་བྱུང་བས་འགྲོ་བ་དེ་སྣང་བ་ཅམ་དུ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ནས་འདིའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང༌། ལུང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་པོའི་ཚད་མའི་གནས་སྐབས་ཏེ། དོན་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་ལུང་སྤྱད་པ་དང༌། ལྷན་ཅིག་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ལེའུ་དང་པོར་བཤད་དོ། །གནས་སྐབས་འདི་ནི་ངེས་པས་འགྲོ་བ་ལས་འཕགས་པ་ཡིན་ཡང་རྣམ་པར་བསླད་པ་ཉིད་ཡིན་པས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ ― DTG183_Page_0379 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་བཤད་པ་ནི་བདེ་གཤེགས་ཞེས་བྱའོ། །ཡུན་རིང་པོར་གོམས་པ་ལས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་གསལ་བར་གྱུར་པ་འདི་ནི་དེ་ཁོ་ནའི་ཚད་མའི་གནས་སྐབས་ཏེ། ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་དག་ལས་གཅིག་ཡང་མ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་ལ་ནི་འདིའི་གཏམ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲུབ་བྱེད་ནི་ཚད་མ་གྲུབ་པའི་ལེའུ་ཡིན་ལ། ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་པ་ཟབ་མོ་ལ་ལྟོས་ནས། མངོན་སུམ་གྱི་ལེའུ་གནས་སོ། །ཁྱད་པར་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ཡིན་ཡང་རང་གི་དོན་གྲུབ་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་བློ་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ནི་སྐྱོབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཁ་ཅིག་གི་འདོད་པས་ནི་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དང༌། འདིའི་འདོད་པ་ལྟར་ན་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་སོ་སོར་འགྲོ་བ་མཐོང་ཡང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་ཅིག་ཤོས་ཀྱི་ཤེས་པ་དག་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བ་མི་འགལ་བའི་ཕྱིར་རམ། ཤིན་ཏུ་གོམས་པ་ལས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ལ་ཡང་ལན་བརྗོད་པར་རིགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྤྲོས་པས་ཆོག་གོ །གཉིས་སུ་མེད་པ་ལྟར་ན་ནི་རྨི་ལམ་བཞིན་དུ་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་སྟོན་པར་སྣང་བའི་ཤེས་པ་ཉིད་སྟོན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ། །འདི་ཡང་གཞན་དོན་གྱི་རྗེས་དཔག་སྟོན་པར་བྱེད་པ་གསུང་རབ་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མཐར་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པའོ། །གལ་ཏེ་གཞན་གྱི་དོན་བརྗོད་པ་ཡང་ལུང་ཡིན་ལ། སྔ་མ་ཡང་ལུང་གི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་གཉིས་ཅི་བྱ་ཞེ་ན། བརྗོད་པ་ལུང་དང་པོ་ནི་རང་གི་དོན་ཏེ། གཞན་དང་འབྲེལ་པའི་དེ་ཁོ་ན་མཐོང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ཞིང་འདི་ནི་རང་དང་འབྲེལ་པ་གཞན་གྱི་དོན་དེ་མཐོང་བའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པས་འཐད་དོ། །ཡང་ན་སྔ་མ་ནི་ལུང་ལས་བྱུང་བ་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡིན་ལ། ད་ལྟར་ནི་ལུང་གི་རང་བཞིན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་གཞན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ། །དེས་ན་དེ་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཚད་མ་ཡང་དག་པར་གྲུབ་པས་ངེས་པ་བྱའོ་ཞེས་རིགས་སོ། །ཡང་ན་འཇིག་རྟེན་ ― DTG183_Page_0380 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཉིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པའི་ཚད་མ་གྲུབ་པ་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་དོན་དུ་ཞེ་ན། ཚད་མ་ཡང་དག་ཞེས་སྨོས་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རང་བཞིན་གྱི་ཚད་མ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ་དེའི་དོན་དུའོ། །ཚད་མ་ཡང་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཅི་ཞིག་བྱས་ནས་ཤེ་ན། དེ་ཉིད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཞེས་དོན་གྱིས་སོ། །ཡང་ན་ཚད་མ་དང་འདྲ་བས་ཚད་མར་གྱུར་པ་སྟེ། ཅི་ལྟར་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པ་མ་རྟོགས་པའི་དོན་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཚད་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་ལ་སོགས་པ་མ་རྟོགས་པའི་དོན་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་སྐྱོབ་ལ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡང་ན་སྐྱོབ་།བདེན་པ་བཞི་ནི་སྟོན་མཛད་ཡིན། །ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བུ་དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། བདེར་གཤེགས་ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ནི་དེ་ཁོ་ན་མངོན་དུ་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །འོ་ན་འདི་ཉིད་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཏེ། གློ་བུར་བ་ཉིད་ནི་མེད་དོ་སྙམ་ན་སྟོན་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འདིའི་ཐབས་གོམས་པ་ཡང་གང་གིས་སྦྱར་བ་ཡིན་སྙན་ན། འགྲོ་ལ་ཕན་བཞེད་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེས་ན་ཚད་མ་ཡང་དག་ཅེས་བྱ་བ་རིགས་པ་ཉིད་དོ། །འདིས་ནི་ཚད་མ་གཞན་སྨྲ་བ་དང༌། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཚད་མ་མེད་པར་སྨྲ་བ་ཡང་བསལ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཚད་མ་ཡང་དག་ཅེས་བྱ་བས་ནི། ཚུ་རོལ་མཛེས་པ་པ་ལ་སོགས་པ་བསལ་ལ། ཕན་བཞེད་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་སེམས་པས་སྟོང་པའི་རིག་བྱེད་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་པ་བཀག་གོ །བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་གོམས་པས་ནི་སྡོང་རིས་ལ་སོགས་པ་དང༌། གྲངས་ཅན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་པས་བཀག་གོ །རྒྱུའི་གནས་སྐབས་གཉིས་ཀྱི་ནི་དབང་ཕྱུག་དང་པོའི་སྐྱེས་བུ་ལ་སོགས་པའོ། །བདེར་གཤེགས་ཀྱིས་ནི་བག་ཆགས་དང་ལྡན་པའི་ཉན་ཐོས་རྣམས་སོ། །ལས་སྟོན་པའི་མཚན་ཉིད་སྐྱོབ་པས་ནི་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་པ་བཀག་སྟེ། འདིར་ནི་དེ་དག་གམ་དེ་དག་གི་དོན་དུ། མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པའི་བསྒྲུབ་པའི་སྐབས་མ་ཡིན་པས་གང་གིས་འདིར་ཕྱག་བཙལ་བར་འོས་པར་འགྱུར་རོ། ། ― DTG183_Page_0381 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདིར་ཡང་གང་གི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་དེའི་དན་ཙམ་ཡིན་ལ། འཇིག་རྟེན་པའི་ཚད་མ་ཉིད་དངོས་སུ་བཤད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཐ་དད་པ་ཉིད་དེར་དེའི་དོན་ཡིན་ཏེ། ལེའུ་འདིས་དེ་བཞིན་ཁོ་ནར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཆད་པར་འགྱུར་བ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་རྣམས་སུ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་བསྟན་པ་མ་རྟོགས་པར་བདེ་བླག་ཏུ་མི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་པོར་བཤད་པའི་རིགས་སོ། །ཆད་མ་རྣམ་ངེས་སུ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡི་གཞུང་ནི་བསལ་བར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བས་གསུང་རབ་ཀྱི་རྣམ་འགྲེལ་ཙམ་དུ་དམ་བཅས་ནས་ཀུན་དུ་ཐ་དད་པའི་ཚད་མ་རྟག་པའི་སྒོ་ནས་གསུང་རབ་ཀྱི་དོན་གྱི་ཚོགས་གཞུང་འཛུགས་པ་ལ་འཇུག་པར་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དེར་ནི་འཇིག་རྟེན་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་གོ་རིམས་ཉིད་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་ཡང་དོན་འདི་དེར་ཡང་བརྗོད་པར་འདོད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང༌། དངོས་སུ་ནི་མ་བརྗོད་ལ་རྣམ་འགྲེལ་འདིར་ནི་དེ་ཉིད་དངོས་སུ་བརྗོད། རྣམ་འགྲེལ་ཉིད་ནི་དོན་གྱིས་འཕངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མ་གྲུབ་པའི་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་གསུང་རབ་ཀྱི་དོན་གཞུང་འཛུགས་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཚད་མ་ནི་གཙོ་བོས་ཉེ་བར་མཚོན་པ་ལྷུར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་འདིར་ཚད་མའི་སྒྲ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་ལ་འཇུག་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་དེའི་དོན་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་བརྗོད་བྱ་དང་དགོས་པ་ངག་གི་དོན་ཡིན་ནོ། །དགོས་པ་ཡང་བརྗོད་བྱ་ཚད་མ་འམ་བརྗོད་བྱ་དང་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲུབ་བྱེད་རྟོག་པ་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་རང་བཞིན་འབྲས་བུ་ལ་ལྟོས་ཏེ། གཉི་ག་ལ་ཡང་ཉེ་བར་མཁོ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་བཤད་པར་དོན་གྱི་སྒྲ་དགོས་པ་བརྗོད་པ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །བསྟན་བཅོས་ཀྱང་རང་གི་བརྗོད་བྱ་ཚད་མ་དང་གཅིག་ཏུ་ཉེ་བར་བཏགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། བརྒྱུད་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་བྱ་དང་དགོས་པ་བསྟན་ཏོ། །བཤད་པ་དང་པོ་ལ་ནི་མཐར་ཕྱིན་པའི་རང་བཞིན་བརྗོད་བྱ་ཉིད་ངག་དང་པོ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །ཚིག་བཤད་དང་པོའོ།། །།གལ་ཏེ་དགོངས་པ་རབ་ཏུ་གྲགས་པའམ། ཤུགས་ཀྱིས་འཕངས་པ་ཡིན་ན། འོ་ན་ནི་འཆད་པ་པོ་དེའི་དང༌། བསྟན་ ― DTG183_Page_0382 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཅོས་མཛད་པའི་ཁུར་བསྐུར་བའི་རྒྱུ་མཚན་བཤད་པ་བྱེད་པ་གཞན་གྱིས་མ་རྟོགས་པ་བརྗོད་པར་རིགས་སོ་ཞེས་གཉི་ག་ཡང་འདོགས་པར་བྱས་ནས། ཚིགས་བཤད་དང་པོས་སློབ་དཔོན་གྱི་དགོངས་པ་བཤད་ནས། བདག་ཉིད་ཀྱི་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་བསྟན་བཅོས་འདིར་བློ་བསྒྲུབ་པོ་སྟེ་ཡང་དག་པར་བསྟན་པར་བྱའོ། །ཉའི་སྐད་དབྱིངས་འགའ་ཞིག་ཀྱང་དེའི་དོན་དུ་སྦྱོར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་འབར་བི་ན་རེ། འཇིག་རྟེན་བླ་མ་ཁྱོད་མཐོང་བས། །ཚངས་བཞིན་ཅི་སྟེ་དོན་མི་སྒྲུབ། །ཅེས་ཟེར་བ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་འདིས་འདི་འཆད་དོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ན་འདིའི་བརྗོད་བྱ་རྣམ་འགྲེལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་འདིར་ཅིའི་ཕྱིར་བློ་སྒྲུབ་ཅེ་ན་བློ་ནི་སྟེ། བློ་གྲོས་དེ་མཐའ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་ཏེ་ཅི་ལྟར་དག་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་དེ་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། བསྐྱེད་པའི་དོན་དུའོ། །རྣམ་འགྲེལ་གྱི་རྟོགས་པ་དེའི་དོན་ངེས་པ་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་དོན་ཡང་ཚད་མར་གྱུར་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེས་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ལམ་གོམས་པའི་སྒོ་ནས། རྣམ་པར་འཁྲུལ་པ་དང༌། ཀུན་དུ་བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་བློ་གྲོས་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་དེ་ངེས་པ་ལ་ཡོད་པར་རིགས་ཏེ་དེ་ངེས་པར་ནི་དེའི་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་སྒོ་ཅན་གྱི་འབྲས་བུ་གྲུབ་པ་ནི་མི་འབྱུང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་ཚུལ་གྱིས་ཚད་མ་ཉིད་ལས་དེའི་ལམ་ངེས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་བསྟན་པས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་ཟབ་པས་ཀྱང་ཅི་ཞིག་ཆེས་ཟབ་པ་དེ་འདྲ་བའི་ཡུལ་ལ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་མེད་པར་ཚད་མ་འཇུག་པ་ཉིད་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་གཟུང་བའི་བློ་ཅན་རང་བཞིན་ངེས་པར་རྟོགས་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཚད་མ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཉིད་སྐྱབས་ཡིན་ན། འོ་ན་སྐྱེས་བུ་དོན་མེད་དོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། དེ་རྒྱུ་མེད་པར་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འབད་པ་དང་ལྡན་པ་མ་གཏོགས་པར་ངག་གི་རྒྱུ་གཞན་ནི་མི་འཐད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་སྤྱིར་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ལམ་པོ་ཆེའི་མི་དང་འདྲ་བའི་བྱེད་པ་པོ་དམིགས་པ་ན་དེའི་ཚིག་ལ་གུས་པས་སུ་ཡོད་ན་གང་གིས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར། དེ་ལྟ་བུ་གྲུབ་ན་ནི་རེས་འགའ་དེས་བྱས་པ་ཉིད་འདི་འདྲ་བ་ཤིན་ ― DTG183_Page_0383 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏུ་ཟབ་མོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་འདོགས་པ་ན་རྣམ་པར་སྤྱོད་པའི་སྐབས་རིགས་སོ། །ཚད་མའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་སྐྱེས་བུའི་དོན་ཐ་མའི་ཐབས་སྟོན་པའི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ཆར་ནི། དེ་ལྟ་བུ་སྲིད་པ་ཉིད་དག་པ་གསུམ་མཐོང་བའི་སྐྱབས་ཡིན་ནོ། །མངོན་པར་མཐོང་བ་དེ་ཡང་ཐར་པའི་ཉེ་བར་མཚོན་བྱེད་ཀྱིས་གཟུང་བར་རིག་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་གདོན་མི་ཟ་བར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ངེས་པར་བྱ་དགོས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་ཡུལ་ཅན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ངེས་པའི་འབྲས་བུ་དངོས་སུ་སྟོན་པས་ནི་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་བརྗོད་བྱ་ཚད་མར་གྱུར་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཉིད་བསྟན་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རྩོད་པ་དང་པོ་བསལ་ལོ། །ཡང་ན་དོན་གཅིག་ཏུ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་བརྗོད་བྱ་དང་དགོས་པ་ཉིད་འདི་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ནི། རྣམ་འགྲེལ་གྱི་དོན་རྟོགས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེས་ན་རང་གི་བརྗོད་བྱའི་དགོས་པ་ཡང་དེའི་སྒོ་ནས་བརྟགས་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་གང་དག་གི་བློ་དེ་ལྟར་བྱ་བའི་དོན་དུ་བརྩོན་ཞེ་ན། སྐལ་ལྡན་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་སྨོས་ཏེ། སྣོད་དུ་གྱུར་པའི་སྐལ་བ་ཅན་རྣམས་ཀྱིའོ། །གང་དག་འཁོར་བ་ལ་སྐྱོ་བའི་ཡིད་ཅན་ངེས་པར་ལེགས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ལམ་ཚོལ་བ་ལ་ཞུགས་པ་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་གི་ཡིན་གྱི། གང་དག་རང་གི་ཕྱོགས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་བསྒོམ་པའི་བློ་ཅན་རྟོག་གེ་ངན་པ་དང་འབྲེལ་པ་ལས་ལམ་ཤེས་པས་མངོན་པར་རློམ་པས་བསྐྱེད་པ་རྒོད་བག་ཅན་དེ་དག་གི་ནི་དེ་ལྟར་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཤིན་ཏུ་སྲ་བའི་རིགས་པའི་ཐུན་མོང་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་བཅོམ་པ་རྣམས། གང་ལས་རིམ་གྱིས་ཀྱང་སྣོད་དུ་གྱུར་པ་མཐར་ལམ་འདི་ཉིད་བདེན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཙམ་སྐྱེ་བོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བློ་མི་བརྟན་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་གསུངས་ཏེ། བློ་ནི་ཡང་དག་རིག་པའི་དོན་དུ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །ཡང་དག་པར་རིག་པ་འདི་ནི་ལམ་དང་ལམ་མ་ཡིན་པ་རིག་པ་འམ་ཡང་དག་པར་སད་པ་སྟེ། སྔར་ནི་གཉིད་མཐུག་པོ་ལོག་པ་དང་འདྲའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཡང་སྐལ་ལྡན་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང༌། དེ་དག་དེ་ཙམ་དུ་གནས་པ་ནི་མ་ཡེན་ཏེ། བསྒོམ་པ་ལ་རྒྱུན་དུ་གཞོལ་བ་ ― DTG183_Page_0384 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་དུས་གང་ཡང་དོན་དམ་པ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་དག་ནི་བསྒོམ་པའི་དོན་དུ་དེའི་རྗེས་སུ་འབྲད་བ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ཤེས་པར་འདོད་པས་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རྟོགས་པ་སྐྱེས་ཀྱང་བསྒོམ་པ་ལ་མི་སྦྱོར་བས་མཐར་ཐུག་པའི་འབྲས་བུ་མེད་པ་དང་དེ་ཙམ་དུ་གནས་པར་བརྗོད་དོ་ཞེས་རིགས་སོ། །འདི་ནི་སྙན་དང་གས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཐ་མས་བསལ་བར་བྱེད་པ་སྟེ་ངག་གཉི་ག་དང་འབྲེལ་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་དོགས་པ་གཅོད་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་གདོན་མི་ཟ་བར་དང་གི་སྒྲ་སྦྱར་བ་ལ་མི་ལྟོས། ཞུགས་གྱུར་དེའི་ལག་རྩེ་ལ་ཆུ། །འདོད་ལྷའི་ཡིད་ལ་མྱ་ངན་མེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་པོ་གསལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། དཔེར་ན་འདི་ཉིད་དུ་ཕལ་ཆེར་མཐོང་བ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་དབུས་ནས་གསལ་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་རྣམ་འགྲེལ་བཤད་པ་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཅིའི་ཕྱིར་འདི་རྩོམ་སྙམ་དུ་དོགས་ན་བཤད་པ། མནོག་མེད་ཚུལ་ནི་ལུགས་ཏེ་དེ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ལ་གང་གི་རོ་བྲོ་བ་མེད་པ་དེ་ནི་དེར་མི་འཇུག་གི །རྣམ་འགྲེལ་ལ་ནི་བཤད་ཀྱང་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་འཇུག་པ་ལ་གགས་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་ཆ་འདི་ལ་འགྲེལ་པ་བྱེད་པ་སློབ་མའི་དངས་མ་སློབ་དཔོན་ལྷ་དབང་བློ་གནས་དང་གནས་དག་ཏུ་འགྲེལ་བཤད་བྱེད་པ་སློབ་དཔོན་ཆོས་མཆོག་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ན་རོ་བྲོ་བ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། མང་དུ་ཡོད་མོད་ཀྱི་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་སྐྱོན་མེད་པས་སློབ་དཔོན་གྱི་བཞེད་པ་མ་འཁྲུལ་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་མ་མཐོང་ངོ་ཞེས་བསྟན་པའི་དོན་དུ་བྱེད་པ་དང་པོ་སྨྲས་པ། འདིར་སྨྲ་བ་པོ་སྟེ་འཆད་པ་པོ་མཐོང་བ་མེད་དོ། །སྤྱིར་མ་གྲུབ་པ་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཅེ་ན། སྐབས་དོན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྐབས་སུ་འབབ་པའི་དོན་རྒྱ་ཆེར་ཏེ་ངག་གི་ཚོགས་ཅི་སྙེད་ཀྱིས་གཞལ་བྱའི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་གི་བྱེད་པ་མཐོང་བ་མེད་པ་མཐོང་བ་མེད་དོ། །འདི་ནི་རེ་ཞིག་བསལ་བ་ཉིད་དེ། བཤད་ཟིན་པ་རྗེས་སུ་བརྗོད་པ་ཙམ་གྱིས་འགྲེལ་པ་འཇུག་ཅིང་འགྲེལ་ཤད་ཀྱང་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལྷག་པར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མི་བྱེད་དེ་རྣམ་པར་སྤྱོད་པ་ཙམ་ཞིག་བདག་གིས་བྱ་ཞེ་ན་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱས་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་ཡང་གོལ་བས་འཇིགས་སམ། འབྲས་བུའི་བློས་མ་ ― DTG183_Page_0385 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ངེས་སོ། །འདིས་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་སྨྲས་པ་བརྗོད་དོ། །འདིར་སྐབས་དོན་གྱི་ཚིག་འདི་སྐབས་དོན་མ་ཡིན་པར་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་ཡོད་པར་ཡང་བསྟན་ཏེ། དཔེར་ན་འདི་ཉིད་ཀྱི། རྣམ་པ་མེད་པའི་ཤེས་པས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་མ་འདྲེས་པར་འཛིན་པའི་གཞུང་དུ་རྒྱ་བསྐྱེད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། མདོ་སྡེ་པའི་ཚུལ་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་གྱི་སྒྲས་ནི། དོན་མ་ཡིན་པ་རྒྱ་ཆེར་བྱེད་པ་བསྟན་ཏེ། དཔེར་ན་རྣམ་མེད་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་གཞུང་དུ་འམ་འགྲེལ་པ་བྱེད་པའི་དེ་ཁོ་ནར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་གཞུང་འཛུགས་པར་རྒྱ་བསྐྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །འདིས་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟར་ངག་གི་སྐྱོན་བརྗོད་ནས་ཡིད་ཀྱི་སྐྱོན་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་གསུམ་སྟེ་གཞལ་བྱའི་དོན་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་དང་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་དང༌། དགོས་པ་མ་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། མི་གཟོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་དོན་དམ་དངོས་པོའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡང་དག་པའི་ཕྱིར་འཛིན་ཅིང་ངེས་པར་འཛིན་པའི་བློ་གང་ཡིན་པ་བློ་དེས་སྙིང་པོ་མ་ཡིན་པ་སྟེ་རིགས་པས་མི་གནས་ཕྱིར་གསོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཚུལ་གང་ངག་གིས་བསལ་བའི་སྨྲ་བ་པོ་དེ་དག་མཐོང་བ་མེད་དོ། །གཞལ་བྱའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་ན་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་སྙིང་པོ་མ་ཡིན་པ་བསལ་བར་འགྱུར་ན་སྙིང་པོ་མ་ཡིན་པ་བསལ་བས་དངོས་པོའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་རྟོགས་པར་གྲུབ་པོ། །གང་དང་གང་དག་བསླང་ནས་སུན་འབྱིན་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། ཐེ་ཚོམ་གྱིས་ཟིན་པ་ཡང་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་བསྟན་བཅོས་ཉིད་ཀྱི་དོན་དམ་པ་བརྗོད་བྱ་འམ་དགོས་པའོ། །དེ་འཛིན་པ་ནི་བརྗོད་བྱ་འམ་དགོས་པ་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པ་སྟེ་དེའི་བློས་སྙིང་པོ་མ་ཡིན་པའི་ཚུལ་བསལ་བའི་སྨྲ་བ་པོ་མཐོང་བ་མེད་དོ། །དོན་དམ་པ་དེ་ཡང་ཉི་ཚེའམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཉི་ཚེ་བ་ནི་དཔེར་ན། སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་མངོན་པར་འདོད་པ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྒྲའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ལ་མངོན་པར་འདོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཙམ་གྱིས་མི་སྐུ་བ་ཉིད་འཐད་པ་ནི་བརྗོད་བྱ་ཡིན་ཞིང་གཞན་དག་དད་མ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར། མཉན་པའི་བློ་ཡང་ཚད་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བསལ་བ་དགོས་པ་ཡིན་པ་མ་རྟོགས་པས་སྤངས་ཏེ་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་ ― DTG183_Page_0386 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་དོན་དང་སྦྱོར་བ་ནི་སྙིང་པོ་མ་ཡིན་པའི་ཚུལ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ། ཡང་དག་མིན་པ་བཟློག་དོན་དུ། །ཡང་དག་ཉིད་གསུངས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སུ་ཡང་བལྟ་བར་བྱའོ། །གནས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། འདིར་སུན་ཕྱུང་བས་ནི། ཅིར་ཡང་བྱར་མེད་དོ། །ཚིགས་པའི་ནི་རེ་ཞིག་བརྗོད་པར་བྱ་བ་འགྲེལ་པ་བྱེད་པས་ཚད་མ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ཡིན་པར་སེམས་ལ། འགྲེལ་བཤད་བྱེད་པས་ནི་ཚད་མ་ནི་གཙོ་བོ་ཡིན་ཞིང་ཚད་མ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ནི་ཞར་ལ་ཡིན་ནོ། །ཚད་མ་ཡང་ཀུན་དུ་ཐ་སྙད་པ་ཡིན་གྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་རང་བཞིན་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དགོས་པ་ཡང་སླུ་བ་དང་བྲལ་བ་བཏུང་བ་དང་བཀྲུ་བ་ལ་སོགས་པ་འཐོབ་པ་ཡིན་གྱི་མངོན་པར་མཐོ་བ་དང་ངེས་པར་ལེགས་པ་དག་ཐོབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་སོ་སོ་དོན་དམ་པ་ཅུང་ཟད་རྟོགས་པ་དེ་ཡང༌། མཐར་ཕྱིན་པ་རྟོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། མི་བརྟན་པ་ཡིད་དུ་གྱུར་པ་ན། ཅུང་ཞིག་མི་གསལ་བར་སྨྲའོ་ཞེས་བཤད་པ་ནི། རབ་ཏུ་གསལ་བར་སྨྲ་བ་པོ་མཐོང་བ་མེད་ཅེས་བྱའོ། །དཔེར་ན་ཇི་ལྟར་འགྲེལ་བཤད་བྱེད་པ་འདམ་མ་ཆུ་རྡུ་འཛིན་པ་ལྟ་བུར་མཐོང་བའི་ཆད་མ་ལ་རྨོངས་ནས་མཐོང་བ་ལ་མ་འཕེལ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། མཐར་གསུང་རབ་རྒྱ་མཚོའི་རིགས་གཟིངས་རྒྱ་ཆེན་རྣམ་ངེས་འདི་ནི་ཞེས་དད་པ་ཙམ་གྱིས་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པ་ལྟ་བུའོ། །འདིས་ནི་མི་མཁས་པར་བརྗོད་དོ། །གཞན་གྱིས་དོན་དམ་པ་མ་རྟོགས་ན། ཐ་སྙད་ཙམ་གྱི་བསྟན་བཅོས་ཉེ་བར་མཁོ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བླང་བྱ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། རང་གིས་རྟོགས་ན་གོ་བཤད་པ་བྱེད་པ་ལ་ཡོན་ཏན་ཅི་ཡོད། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ངང་དང་ཡིན་གྱི་ཉེས་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སློབ་དཔོན་གྱི་བཞེད་པ་འཆོལ་བར་བྱེད་པ་དེས་འདིར་མནོག་མེད་ཚུལ་དང་བྲལ་བས། བློ་བསྒྲུབ་པོ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །ཅིའི་དོན་དུ་ཞེ་ན། བློ་ནི་མཐའ་འདས་དག་པར་བྱ་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་སྟེ། དགོས་པའི་དགོས་པའི་མཐར་ཐུག་པ་ཡིན་ལ། རྣམ་འགྲེལ་གྱི་སྒོ་ནས་ནི་བརྗོད་བྱའིའོ། །འོ་ན་དེའི་དོན་གྱི་བཤད་པ་ལ་འདིས་ཅི་བྱ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མེད་དེ་རྣམ་པ་འདིས་ནི་དེའི་དོན་ཉིད་གསལ་བར་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཕྱག་བྱེད་པ་ཙམ་དུ་སེམས་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་ ― DTG183_Page_0387 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདིར་བློ་བསྒྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུས་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདི་བཤད་པའི་གཞུང་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་འདི་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་གཞུང་གཞན་ཡོད་པ་འདི་མི་ཁོམ་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། མཐའ་འདས་པའི་བློ་བདག་གི་གཞུང་གིས་བྱ་བ་དེའི་ཕྱིར་ན་མ་རྟོགས་པ་ཙམ་བཟློག་པ་ལ་མཁོ་བ་དེ་དག་གིས་བཤད་པའི་དོན་དེའི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ག་ལས་ཤེ་ན། མནོག་མེད་ཀྱི་ཚུལ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་གི་གཞུང་གིས་བཤད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཚུལ་ནི་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་རྟོགས་པ་གཅིག་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་བཤད་པ་བྱེད་པ་གཞན་དག་གི་གཞུང་ལ་མ་དག་པ་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཅེ་ན། སྔ་མ་ཕྱེད་པོ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཡང་གང་དག་གི་བློ་མཐའ་འདས་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདི་བློ་སྒྲུབ་གང་གི་ཕྱིར་འགྲེལ་པ་དང་འགྲེལ་བཤད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ། དེའི་ཉེས་པ་ཐོབ་པས་བླང་བའི་སྡང་བས་ཕྱིར་ལ་མཉན་པ་དང་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའི་བགེགས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྐལ་ལྡན་ཏེ་སྣོད་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །གང་དག་སྣང་བ་དང༌། ཤེས་རབ་ངན་པ་དང་དོན་དུ་གཉེར་བ་སྤངས་ནས། གཟུ་བོར་གནས་པ་དང༌། བློ་དང་ལྡན་པ་དང༌། དོན་དུ་གཉེར་བ་ནི་ཐོས་པའི་སྣོད་ཡིན་པར་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ།། བློ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བསྔགས་པ་ལ་ལྡན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་ན། གལ་ཏེ་མང་དུ་འགྲེལ་པ་དང་འགྲེལ་བཤད་དག་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་གང་དག་བདག་གི་ལུས་འཛིན་པར་འགྱུར་བས་ཉི་མ་སྦས་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའི་ཉན་པ་པོའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་འགའ་ཞིག་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་མངོན་པར་ཞེན་བ་ཅན་ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་གྱིས་བསྐྱེད་པས་བློ་མི་བརྟན་པ་དག །སུན་འབྱིན་པའི་བསམ་པས་ཀྱང༌། འཇུག་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ཀྱང་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཙམ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཀྱང་རིམ་གྱིས་རྣམ་འགྲེལ་ལ་ཤིན་ཏུ་དག་པའི་བློ་འཐོབ་པར་འགྱུར་གྱི། དེའི་དུས་སུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཤིན་ཏུ་རྒོད་པས་དཀྲུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དག་དེའི་ལུགས་ཀྱི་གདོན་གྱིས་ཟིན་པ། ཤིན་ཏུ་བློ་རྨུན་པའི་ཉེས་ཆགས་པའི་བློས་བཤད་པ་མི་རྟོགས་པ་དེ་དག་གིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡལ་བར་དོར་ ― DTG183_Page_0388 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་སྣོད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བུའི་སྨྲ་བ་པོ་མ་མཐོང་བ་དེས་ན། འདི་བརྩམ་མོ་ཞེས་བརྗོད་པ་འདིས་ནི་འདི་བརྩམས་པ་ལས་སྔ་རོལ་ཉིད་དུ་དེ་ལྟ་བུའི་སྨྲ་བ་པོ་ཡོད་པ་བཀག་པའི་ཕྱིར། བདག་ཉིད་དེ་ལྟར་འཆད་པར་བྱེད་པ་མི་འགལ་བ་ཡིན་ནོ། ཕལ་ཆེར་གྱི་སྒྲས་ནི་འགའ་ཞིག་ཏུ་དོན་ཅི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པའི་ཡང་སྐབས་འབྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། བྱིས་པས་ཀྱང་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་བརྗོད་པ་འགྲུབ་པའི་གསལ་བ་ཞིག་ཏུ་ཡང༌། འགྲེལ་པ་གཞན་བྱེད་པ་དེ་དག་ལ་གུས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་བུ་མང་དུ་སྨྲ་བ་ལ། །བདེན་དོན་ཅན་ཅིག་མེད་དམ་ཅི། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །དེས་ན་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས། འདིར་ཡང་དག་རིག་པའི་དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་འདིའི་དོན་བརྗོད་བྱ་རྣམ་འགྲེལ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ཕྱེད་ཀྱིས་ནི་གཞུང་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་མ་རྟོགས་པ་སློབ་དཔོན་གྱི་ཁུར་ཁྱེར་བའི་རྒྱུར་བསྟན་པ་ལ། ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱིས་ནི། དེ་མ་ཐག་པའི་བཤད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡན་ལག་དང་བཅས་པར་བཤད་ལ། བཤད་པ་སྔ་མ་ལ་ནི་དགོས་པའི་སྒོ་ནས་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་རྩ་བའི་བརྗོད་བྱ་དང་དགོས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོར་བསྡུས་པའོ། །འདི་ལ་གཞན་དག་ཡང་དག་རིག་པའི་དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་དག་རིག་པའི་ཁམས་ལས་འབད་པས་ཡང་གི་རྐྱེན་དང༌། དབྱེ་བ་བྱས་ནས། སྐལ་ལྡན་བློ་མི་བརྟན་རྣམས་ཀྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ཡང་གཞི་མཐུན་པའི་དྲུག་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་སྐལ་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཤེས་རབ་བམ། རིགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་སོ། །བློ་མི་བརྟན་ཞེས་བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་བམ། གྲོགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དོན་ལ་ལག་ནོམ་བྱེད་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མི་བརྟན་པའི་སྒྲས་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཕྱོགས་སུ་མི་བཟོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་ཅི་ལྟར་རུང་རུང་དུ་བྱེད་ན་ནི་མ་ལེགས་པར་པས་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་གཡེར་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་སྤངས་ཨ་ནུ་ཕྲ་ས་འདོད་པས་མི་བརྟན་པའི་སྒྲ་འདི་སྦྱར་བ་ནི་གསལ་བར་རྗོད་བྱེད་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ན། འདི་ནི་སྙན་དང་གས་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ། །མཁས་པའི་རྒྱན་དུ། བསྟན་བཅོས་སྒྱུ་རྩལ་བཟོད་དག་པ། །ཀུན་གྱི་ཀ་ཤའི་རྡོ་ཡིན་ཏེ།། ― DTG183_Page_0389 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྙན་དངགས་སྨྲ་པོའི་མེ་ཏོག་གིས། །བདག་ནི་མེ་ཏོག་རྣམ་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གང་དུ་ཡི་གེ་ལྷག་པའི་རྐང་པ་འགའ་ཞིག་ཏུ་དམིགས་པ་དེར་ཡང་སྐྱོན་མེད་དོ། །རང་ཉིད་ཀྱིས་སྡེབ་སྦྱོར་དམ་བཅས་པ་འམ། སྤྱིར་གྲུབ་པའི་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྟན་བཅོས་བྱེད་པ་ལ་ནི། སཾ་སྐྲྀ་ཏ་ཙམ་གྱིས་ངེས་པ་ཉིད་ངེས་པར་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་གལ་ཏེ་གོམས་པ་ལས་སྡེབ་སྦྱོར་ཉམས་པའི་ཚིག་བཀོད་པས་ཅི་དེ་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ནམ། ཡང་ན་རང་གིས་བྱས་པ་ཕྱིར་ཞུ་ཐུག་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་ཉིད་དེ། ཉེས་པ་མི་མཁས་པ་རྣམས་ལ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་དེ་ནི་སྐྱོན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་དབྱེ་བ་ནི་དེ་ཁོ་ནར་མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དང་པོ་རྩོམ་པ་ཉིད་ནི་རྩོལ་བ་རིགས་པས་ན། རྗོད་བྱེད་མ་ཡིན་པ་སྦྱར་བས་ནི་འཆད་པ་པོའི་ཡོན་ཏན་ཡང་རྒྱས་པར་མི་བྱེད་དོ། །བཤད་པ་སྔ་མ་ལྟར་དེ་ལྟར་བྱས་པ་ལ་ནི། དོན་གྱི་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གྲོགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཚིག་གཞན་གྱིས་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ལ་མི་བརྟན་པའི་ཚིག་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་སྤངས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འདི་འདྲ་བའི་བཤད་པ་ནི་བཏང་སྙོམས་སུ་དོར་བ་ཉིད་པའོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པའོ། །དེས་ན་སློབ་དཔོན་གྱི་ཐུགས་ལ་གནས་པས་ནི། བཤད་པར་བྱ་བ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང་པོའི་ཕྱེད་དང་པོའི་ལྷུར་བྱ་བ་རེ་ཞིག་བཤད་པ་ནི། བསྟན་བཅོས་དཱི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཚོགས་ལས་བསྟོད་པའི་བསྟོད་པའི་རིགས་ཀྱིས། དམིགས་པ་སེལ་བར་བྱེད་པའོ། །འདི་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བསྟོད་པ་མངོན་པར་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་ནི། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རང་གི་ལྷ་ཡིན་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་འདིར་འདོད་པའི་ལྷ་ཙམ་ལ་བསྟོད་པ་མངོན་པར་བརྗོད་པ་སྤྱར་ན་སྐྱོན་ཅི་ཡོད་དེ། བསྟན་བཅོས་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་རྩོལ་བ་ཐམས་ཅད་ནི་རང་གི་ལྷ་ལ་མཆོད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བར་འོས་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་བསྟོད་པ་དང་ཕྱག་འཚལ་བ་དག་དོན་བྱ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། གང་ལས་གཙོར་བྱ་བ་ཚོལ་བ་ནི་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ། འདིར་ལྷག་པ་ཅི་ཞིག་སྣང༌། སྐབས་ ― DTG183_Page_0390 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུ་བབ་པའི་བསྟོད་པ་དང་ཕྱག་འཚལ་བ་དག་ལས་བསྟོད་པ་ཉིད་ལ་འཕངས་པའི་ཐུགས་དགོངས་འཆོལ་གྱི། ཕྱག་འཚལ་བར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་ཅི་ཞིག་འབྲེལ། བསྟོད་པ་ཉིད་ལ་འཕངས་པའི་ཐུགས་དགོངས་ཡོད་ཀྱང་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་གོ་ཅི་ལྟ་བུ། བསྟོད་པ་ཉིད་ལ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ནམ། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ལ་བསྟོད་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། གཉི་ག་ལྟར་ཡང་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཤེས་པར་བྱེད་པ་འམ། བྱེད་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པས་ན། ཅི་ལྟར་ལྔ་པར་འབྲེལ་པར་འོས་ཤེ་ན། འདི་ལ་བསམ་པ་འདི་ཡིན་ཏེ། བསྟོད་པ་མངོན་པར་བརྗོད་པ་རང་གི་ལྷས་མ་སྦྱར་བ་ནི་མི་འདོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་འདི་གཅིག་ཏུ་དེར་ངེས་པ་མ་ཡིན་པར་སྨྲ་སྟེ། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཀྱང་དེའི་སྦྱོར་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་རང་གི་སྟོན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །བྱ་བ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། གཙོར་བྱ་བའི་དོན་རྟོགས་པ་ན་དེ་འགའ་ཞིག་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡི་གེའི་དོན་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་རང་གི་ལྷ་ཉིད་སྦྱོར་བྱེད་ཡིན་པར་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་གཉི་ག་རྒྱུ་མཚན་དུ་མི་གལ་བ་དང་འདོད་པས་སྐྱོན་མེད་དོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་དང་གི་ལྷ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་བསྟོད་པ་དོན་བྱས་པ་དང་དེ་ཡང་ཡང་དག་པའི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་ཞིང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་གཞི་ཡིན་པ་དེས་ན་ཅི་འདི་རྣམ་པ་ཅི་ཞིག་ལྟར་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ཙམ་གྱིས་ཚད་མའི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པའམ། འོན་ཏེ་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་ལས་ཞེས་གཞུང་བྱེད་པ་མཚུངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་བསམ་པ་ཟབ་མོར་མཐོང་བ་དག་དོགས་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར། སྲིད་པ་གཙོར་བྱ་བའི་དོན་བརྗོད་པའི་སྐབས་ཅི་སྟེ་མེད། ཚིག་གམ་དོན་ལྷག་པ་མཐོང་བ་ཉིད་གཙོར་བྱ་བའི་དོན་དུ་རྟོགས་པར་ནུས་པ་ཡིན་ཏེ། སྐབས་ཀྱི་དོན་གྱི་བྱ་བའི་ཚིག་རྣམས་ཀྱང་དོན་གཞན་ལྷུར་བྱེད་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་དབང་པོའི་རོག་འདུག་པ་ཕམ་པར་རྟོགས་པར་ཡང་གང་དུ་མཐོང༌། དེས་ན་སྤྲོས་པ་འདི་ལྷག་པར་ཞེན་པ་ཙམ་གྱིས་གྲུབ་པ་ཡང་མོད་ལ་དོར་བར་མི་ནུས་ཤིང༌། རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་དངོས་པོ་ ― DTG183_Page_0391 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་ཁྱད་པར་དུ་ཡང་མི་ནུས་ཏེ། ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་ནི་དེའི་རྩ་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་པར་ཞེན་བཞིན་པ་ནི། དཔྱད་མི་བཟོད་པའི་ཕྱིར། ཀུན་རྫོབ་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་འདི་ནི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཚུལ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉིད་བརྗོད་པར་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཚད་མར་གྲུབ་པ་ཅི་ལྟར་ལྟོས་པར་བྱེད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ་ཐ་སྙད་པའི་ཆད་མ་གང་ཡིན་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་ཞེས་བྱ་བའོ། །དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གཟིགས་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་ཚད་མས་དག་པའི་ལེགས་པའི་ལམ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ལ། སྤྲོས་པ་དེ་ཡང་རང་རིག་ཙམ་ལ་གནས་པ་ལས་འདས་ཐ་སྙད་ཙམ་ཉིད་དོ། །ཐ་སྙད་དེ་ཡང་ཐ་ཤལ་གནས་པ་ལ་ལྟོས་ཏེ། ཡང་དག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཡང་ན་གནོད་སྤྱིན་དང་མཐུན་པའི་གཏོར་མ་བཞིན་དུ་ཀུན་རྫོབ་པའི་ཚད་མ་ལ་ལྟོས་ཏེ་ཀུན་རྫོབ་པའི་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པའི་ཀླན་ཀར་ཅི་ལྟར་འགྱུར། གང་གི་ཚེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་སྟོན་པར་སྣང་ངོ་ཞེས་བརྗོད་པ། དེའི་ཚེ་ཡང་གཞན་གྱིས་དམིགས་པས་ཁྱབ་པ་དེ་ཉིད་ཀུན་རྫོབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གང་གི་ཚེ་གཉིས་པ་མེད་པ་ལ་གནས་ཤིང༌། རང་གི་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་མངོན་སུམ་གྱི་སྒོ་ནས་བརྗོད་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཚད་མའི་ཐ་སྙད་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ནི་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་ཡང་རྒྱུའི་བསམ་པ་མི་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་དུ་ཐ་སྙད་པའི་སྒྲས་ལྷུར་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཁོ་ནར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་མ་མཐོང་བ་རྒྱུ་ཙམ་ཐོས་པས་བསྟན་པར་འགྱུར་བའི་རྩོད་པ་བསལ་ནས། རྒྱུ་གནས་སྐབས་གཉིས་སུ་དམ་བཅས་པ་རྩ་བར་སྦྱོར་བ་ནི། བསམ་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འགྲོ་བ་ལ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེའི་དོན་ཉིད་ཀྱིས་ན་འགྲོ་བ་ལ་སྟོན་པ་ནི་ཐབས་གོམས་པའི་གནས་སྐབས་སོ། །ཡང་ན་གློ་བུར་བ་ཉིད་དུ་གནས་པས་འཕོ་འཇུག་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ན། འགྲོ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པའོ། །དེ་སྟོན་པ་ནི་ཚར་གཅོད་པ་སྟེ། ཆོམ་རྐུན་ལ་རྗེས་སུ་ ― DTG183_Page_0392 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟོན་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཐབས་གོམས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ནི་སྟོན་པ་ཡང་ཡིན་པས་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཚར་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འབྲས་བུ་རྣམ་པ་གཉིས་སྐྱོར་བར་བྱེད་པ་ནི། འབྲས་བུ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འགྲོ་བ་སྒྲོལ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཏ་ཡ་ཏའི་སྐད་དབྱིངས་ཉིད་སྐྱོབ་པ་ཡིན་ཏེ། དོན་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་ངན་འགྲོ་དང་འཁོར་བའི་འཇིགས་པ་ལས་སྐྱོབ་པ་ཉིད་སྒྲོལ་བར་བརྗོད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ན། རྒྱུན་གྱི་དོན་ཏོ་ཞེས་དོན་གཉིས་པ་དང་ཡང་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ། །འདིས་ནི་མར་མེ་ལྟར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བཀག་པ་ཡིན་ནོ། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་མཛེས་པའམ། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ། །དེ་ཡང་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་བསམ་པའི་ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་བའི་ཡང་གཉིས་ཏེ། རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་གཉེན་པོ་གོམས་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྣམ་པ་དུ་མར་མང་པོ་དུས་ཡུན་རིང་པོར་གོམས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡང་གཉིས་ཏེ། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཉམས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་དོན་ཡང་གཉིས་ཏེ། སྤྲུལ་པའི་སྒོ་ནས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་གཞན་རྒོལ་བས་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པའི་ཕྱིར་དང༌། གདུལ་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་འདིས་སྟོན་པའི་སྐྱེས་བུའི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར། ཚད་མར་རྣམ་པར་གནས་པའི་རྒྱུ་དམ་བཅས་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ནི། བཤད་པའི་གནས་སྐབས་བཞི་པོ་གདོན་མི་ཟ་བར་འཕེན་པ་ཡིན་ནོ། །ཕྱོགས་ཀྱིས་ཟླ་བ་བསྐྱེད་ནས་རླབས་ཀྱི་ཕྲེང་བའི། ལག་པ་དང་ལྡན་རྒྱ་མཚོ་གར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པར། དབང་པོ་ཕྱོགས་ཀྱི་སྒྲ་ཤར་ཕྱོགས་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཡང༌། གཙོ་མོའི་ཁྱད་པར་བརྗོད་པ་ལྷུར་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །ཅི་སྙེད་སྒྲ་སྦྱར་བ་དེ་སྙེད་ནི་ལྷུར་བྱ་བའི་དོན་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ཇི་སྲིད་གཙོར་བྱ་བའི་དོན་སྲིད་པའོ། །བསྟོད་པའི་ཆ་ལ་ཡང་གཙོར་བྱ་བའི་དོན་ཡོད་པས་དེ་ཉིད་ལ་བརྗོད་ཀྱི། ཕྱག་འཚལ་བར་ཡང་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡོན་ཏན་གྱིས་དྲངས་པའི་ཕྱག་འཚལ་བ་ནི་དེའི་ ― DTG183_Page_0393 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྒོ་ཉིད་ནས་བརྟགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལོགས་སུ་དཔྱད་པ་མི་བྱའོ། །དེས་ན་བསྟོད་པའི་གཙོར་བྱ་བ་བརྗོད་པ་ནི། འཕངས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་སློབ་དཔོན་གྱི་ཚིག་ཟབ་པའི་ཁྱད་པར་ལས་སོ། །གཞན་དུ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཉིད་མཐོང་བ་ལས་སྲིད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི། རྟོག་པའི་དྲ་བ་རྣམ་བསལ་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཤད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་ལ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ནི་ཕྱག་འཚལ་བ་དང༌། བསྟོད་པ་བརྗོད་པ་དག་གིས་ཅི་ཡང་ཉེ་བར་མི་མཁོ་བས་འཕངས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཉིད་གཙོར་བྱ་བའི་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་གནས་སོ། །གང་ཡང་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པ་ལ། ཕྱིར་འཇིལ་བ་དེ་ལ་ཡང༌། བསྟོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་འདོད་པ་ཙམ་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་ལ། སྐྱེས་བུ་རྣམས་ཀྱི་སྨྲ་བ་འདོད་པ་ཡང། རྒྱུ་མཚན་ངེས་པ་མེད་པ་ལས་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་འདིར་རྒྱུ་མཚན་གང་གིས་སྦྱར་ཞེས་སྤྱོད་པ་ན། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཉིད་གཏན་ཚིགས་སུ་བརྗོད་དོ། །ཡང་ན་ལ་བ་ཕྱི་བའི་ལྔ་པ་ཡིན་ཏེ། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཉིད་དུ་འདོད་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བསྟན་བཅོས་ལ་ནི་འདི་ལྟ་བུ་གལ་ཆེ་བར་འདོད་པའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་ཁ་ནམ་ཐོབ་མེད་དོ། །ཡང་ན་འགའ་ཞིག་ཏུ་སྐབས་སུ་བབ་པས། འགའ་ཞིག་ཏུ་འདོད་པས། འགའ་ཞིག་གཉི་ག་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ལྷ་ལ་མཆོད་པར་འགྱུར་རོ། །འདིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་བསྟོད་པའི་ཡུལ་གྱི་ལྷ་ཡིན་ཞེས་རྟོགས་པ་ན་གཉི་གའི་མཚན་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བསྟོད་པ་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ནི། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སྐབས་སུ་བབ་པ་ཉིད་བརྗོད་དོ། །ཡོན་ཏན་གང་གིས་བསྟོད་ཅེ་ན་ཚད་མ་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བསྟོད་པ་གང་ཞིག་ཚད་མ་ཡང་དག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གསལ་བར་བྱེད་པ་ལ་འཇུག་པ་དེ་ནི་ཚད་མ་ཡང་དག་པ་ཉིད་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་ཉེ་བར་མཚོན་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ཚད་མ་ཡང་དག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་སྦྱར་རོ། །འདིས་ནི་འདོད་པ་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ན་གང་གིས་དེའི་ ― DTG183_Page_0394 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྟོད་པ་བརྗོད་ཀྱི། དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་མ་ཡིན་པ་ཅི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཡིན་ཏེ། དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྐྱེས་བུའི་བསམ་པས་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱར་གྱུར་པ་ནི། ཅི་ལར་བསྟོད་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། ཚང་མ་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་བསྟོད་པ་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ནི། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། གང་གིས་སྐྱེས་བུའི་དོན་མཆོག་སྒྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཚད་མ་གྲུབ་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལ་དབང་ཕྱུག་དང་རིག་བསགས་པ་ལ་བསལ་བ་ཅ་ཡོད་དེ། དེས་ན་ཚད་མ་ཡང་དག་པ་ཉིད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཡིན་ལ། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ལ་བསྟོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཅི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་གྱི། གཞན་མ་ཡིན་སྙམ་དུ་དོགས་ན་ཡང་དག་པའི་སྒྲས་བསྡུས་པའི་གཏན་ཚིགས་སྨྲས་པ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་ཞེས་བྱ་བའོ།། སྙིང་རྗེས་སྦྱར་བ་ཐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གོམས་པས་སྒྲུབ་པ་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་གནས་སྐབས་འགའ་ཞིག་རྒྱུ་ཡིན་ལ། གནས་སྐབས་འགའ་ཞིག་འབྲས་བུ་ཡིན་པས། དེ་ཙམ་གྱིས་ཚད་མ་ཡིན་ལ་དེ་ཡང་རྟག་པ་ལ་མི་འདོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེས་ན་དེ་ལྟར་ཚད་མ་ཡང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། གཙོ་བོའི་བསྟོད་པའོ། །འགྲོ་ལ་ཕན་བཞེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་ནི་རང་གི་ངོ་བོས་བསྟོད་པ་ཡིན་ཡང༌། དེའི་ཡན་ལག་ཏུ་ཉེ་བར་བླངས་པའི་ཕྱིར། གཙོ་བོར་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ནི་མ་ཡིན་པ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །བསྟོད་པའི་གནས་བསྟན་པ་ནི། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དང་པོར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་སླད་དུའོ། །དང་པོ་ཉིད་ཀྱང་ཡལ་ག་གཅིག་ཆད་པ་ཤིང་གི་དཔེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །འདི་བསམ་སྟེ་བཤད་པའི་གནས་ལས་གཞན་དུ་སྲིད་པའི་དོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་རང་བཞིན་བརྗོད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་གཙོ་བོའི་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར། བསྟན་པའི་འབད་པས་སྨད་པ་ཡིན་པས་འདི་ཅི་ཞིག་བྱ། ཚད་མ་གྲུབ་པའི་ལེའུ་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དང་པོར་བསྟན་པའི་བསམ་པས་གཙོ་བོའི་དོན་ཉིད་དུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་སྨྲ་བར་མི་ནུས་ཏེ། ཛ་ཡཱནྟའི་འདོད་པ་རྒྱ་ཆེར་སུན་ཕྱུང་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་བསྟན་བཅོས་ལ་ལྟོས་ ― DTG183_Page_0395 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནས་འདི་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་པ་དེ་ཡང༌། དེའི་བཤད་པ་སྤངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནོར་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ལེའུས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ངེས་པ་དང༌། གཞན་སེལ་བ་དང༌། ཐོས་པ་བརྟག་པ་དང༌། སྐད་ཅིག་འཇིག་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སུ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་འབད་པའི་ཆ་སྐབས་ཐོབ་ནས། མདོར་བསྟན་ནས་རྟོགས་པ་ཙམ་བསྒྲུབ་པ་ན། ལེའུ་གསུམ་པོ་འདི་ལ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ཐ་སྙད་བསླབ་པའི་བསམ་པས། རང་གི་བཤད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་བསྟན་བཅོས་དང་པོར་བརྗོད་པར་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པར་མཐོང་ངོ༌། །ཡང་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཡིན་མོད་དེ་ལྟན་བསྒྲུབ་བྱ་དེ་རྟོགས་པ་བརྗོད་པར་བྱའི། བར་གྱི་བསྟོད་པ་ཅི་བྱ་ཞེ་ན་བརྗོད་པ་བསྟན་བཅོས་ལེན་པ་ནི་དང་པོ་སྟེ་འཛིན་པའོ། །མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་བརྗོད་བྱ་ཉིད་ཀྱིས་ནི། དེའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །གལ་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཚད་མ་གྲུབ་པའི་ཚུལ་བཞིན་བརྗོད་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ན་ཀུན་དུ་ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མ་བཟུང་བས་ཀྱང་དོན་བྱས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ནི་ཀུན་དུ་ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། འདིར་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཅེས་སྨོས་སོ། །འདིས་ནི་ཕྱེད་ཕྱི་མའི་གཙོར་བྱ་བའི་དོན་བརྗོད་དོ། །ཐ་སྙད་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་འདི་ཙམ་གྱི་ཉེ་བར་མཁོ་བ་མ་ཡིན་ལ། དོན་དམ་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཐ་སྙད་པ་ལ་ལྟོས་ན་ཡང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་དོན་དམ་པ་ཡིན་པས་དེ་ཉིད་ལ་གཙོར་བྱ་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་མངོན་སུམ་གྱི་སྒོ་ནས་ནི། རྣལ་འབྱོར་གྱི་མངོན་སུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་བརྗོད་ལ། ལྷག་པ་ནི་འདི་ཉིད་ཀྱི་ཡན་ལག་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་གཉི་ག་ལྟར་ཡང་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པར་བཟོད་པ་དང་ལྡན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ལེའུ་དང་པོ་འདི་ཉིད་དུ་དངོས་སུ་བཤད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་པ་བཟོད་པའི་མཁས་པ་ཟབ་མོའི་བློ་ཅན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་ལེའུར་སྣ་ཚོགས་གཉིས་མེད་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་འདི་ཉིད་དོན་དམ་ ― DTG183_Page_0396 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང༌། གཉིས་ཀྱིས་སྟོན་པར་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་མི་བཟོད་པ་རྣམས་ལ་ཐམས་ཅད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལག་གིས་སྤོང་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བས་དང་པར་མ་བརྗོད་དོ། །བསམ་པ་དང་པོས་ནི་འཇུག་པར་བྱེད་པ་རིགས་ཀྱིས་ཕྱི་མའི་གནས་པ་འཛིན་པར་རུང་བ་ཉེད་དུ་འགྱུར་ཏེ། བློ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་སྤྲོས་པས་ཆོག་གོ །གཞུག་པར་བྱ་བའི་སྐྱེས་བུའི་ངོར་ནི་ཚད་མ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲར་བྱས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཤེས་པ་འམ། སྡང་བ་དག་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་འདོད་བསྒྲུབ་པ་དེའི་གཞི་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་འཇུག་པ་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པས་ཚད་མ་གྲུབ་པ་ཞེས་སྤྱིའི་སྒྲ་སྦྱར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་རྣམ་ངེས་སུ་ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་སྐབས་སུ་བྱས་པ་ཡིན་ཡང༌། དོན་དམ་པའི་ཚད་མའི་ཆ་བསྟན་པར་སློབ་དཔོན་གྱིས་བཤད་དོ། །དེས་ན་ངོན་དམ་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཡིན་ནོ། །སྔར་གྱི་བསྟོད་པ་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ནི་གཙོར་བྱ་བའི་དོན་བསྟན་པའོ། །ད་ལྟར་ནི་གཙོར་བྱ་བ་བརྟགས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་འོ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་མངོན་སུམ་གྱི་ཁྱད་པར་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་མོད། གང་གི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཡིན་པས་བསྟན་བཅོས་བླང་བྱར་འགྱུར་བ་དེ་ཙམ་གྱིས་བདག་ཅག་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཚད་མ་ཡང་དག་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཚད་མར་གྱུར་པ་ནི་ཚད་མར་རེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མ་བྱུང་བ་ལས་བྱུང་བ་ནི་ཡིན་ཡང་བརྗོད་པར་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར་རྩི་བའི་རྐྱེན་མེད་དོ། །དཔེར་ན་ཨུ་པ་ལས་ཡང་མན་ནི་རང་གི་རྒྱུ་ལས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར། པ་ཏན་ཛི་ལིས་བཤད་པ་དེ་ལ་ཕན་པ་འཇུག་པ་ནི། སྣ་ཚོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དེ་ལ་ཕན་པ་མ་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་ལྟའོ། །དེ་ལ་གང་གི་ཚེ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་དོན་གྱི་སྒྲ་བརྗོད་བྱ་སྟོན་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། བསྟན་བཅོས་འདིར་བསྒྲུབ་པོ་ཞེས་ལོག་པར་རྟོགས་པ་བསལ་བའི་སྒོ་ནས་བསྟན་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཚེ་དགོས་པ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ནི་བསྟན་བཅོས་འདི་ཡོད་ན་གྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ་བསྟན་ ― DTG183_Page_0397 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཅོས་སུ་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་དོན་བསྒོམས་པས་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་ན་བརྒྱུད་པས་དེའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་འདི་ལ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཡོད་པས་ཞེས་བསྡུ་བའི་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ཡང་དེས་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་དེ་ཁོ་ན་ངེས་པས་འཇུག་པའི་ཕྱིར། བརྒྱུད་པས་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུའི་རྟགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་འདི་ཡོད་ན། དེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིར་ཐམས་ཅད་དུ་གསུམ་པའི་དོན་ལ་ཡང་བདུན་པ་བྱས་པ་ནི་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དབང་གིས་སོ། །རྟག་པ་ལ་ནི་རེ་ཞིག་རྒྱུ་འམ་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་བྱེད་ནུས་པས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་ངོ་བོ་སྒྲུབ་པ་ཡང་མི་ནུས་ཏེ། སྒྲུབ་བྱེད་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། གནོད་བྱེད་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་གནས་སྐབས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། ཚད་མ་ཡང་དག་པར་གྱུར་པ་བདག་ཅག་གི་འདོད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཏོ། །བསྟོད་པའི་ཡུལ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་བསྟན་བཅོས་བླང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གནས་སོ། །གང་ལ་ལྟོས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཚད་མ་ཡིན་གྱི། གཞན་མ་ཡིན་པ་རྒྱུ་འགམ་འབྲས་བུའི་གནས་དེ་འང་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་དག་ནང་ནས་རྒྱུ་ནི་དེ་ཞིག་བསམ་པ་དང་སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་བདག་ཉིད་དང་གཞི་གཅིག་པར་ཁས་བླང་བར་མི་ནུས་ཏེ། ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་རང་བཞིན་གཉིས་གཅིག་ལ་བསྡུས་བར་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཤེས་པ་རྟོགས་བཞིན་པ་འདི། གཞན་གཉིས་རྟོགས་པ་འམ། རང་དང་གཞན་གཉིས་རྟོགས་པར་འགྱུར་ན། འདི་གཉི་ག་ཡང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གཞན་གྱིས་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་འགའ་ཡང་འབྲེལ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐ་དད་པ་ལ་རིག་པ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བརྗོད་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ།། དེའི་ཕྱིར་ཅི་སྲིད་སྣང་བདེ་ནི། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་པའི་དང་སྣང་བ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གང་དུ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ཐ་སྙད་འཇུག་ཅེ་ན་བདེན་ཏེ། རང་རིག་གཅིག་པའི་མཐར་ཐུག་པ་ལ་ནི་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་དེའི་ཆུ་རོལ་དུ་ནི་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་མདུན་དུ་བྱས་པ་ ― DTG183_Page_0398 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁོ་ན་སྟེ། གཞན་དུ་ན་འཇུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ག་ལ་ཡོད། ཅི་སྟེ་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པ་དང་གང་དུ་མཐོང་སྟེ། ཐམས་ཅད་རང་རིག་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པའི་ཡུལ་གཞན་ཡང་གང་དུ་མཐོང་ཞིང༌། བརྒལ་ཞིང་བརྟགས་པ་ན། ཁ་དམ་བཅས་པ་ནི་ཕན་པར་བཞེད་པ་ཉིད་དོ། །ཕན་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ནི་སྐྱོབ་པའོ། །ཐོབ་པར་རུང་བ་ནི་བདེ་གཤེགས་ཉིད་དོ། །དེའི་ཐབས་ནི་ཐབས་གོམས་པའོ། །དེ་ལྟར་དེ་དང་བྲལ་བ་ནི་ཚད་མ་མ་ཡི་ལ་གང་ལ་དེ་ཚད་མ་དེ་ཉིད་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡིན་ནོ་ཞེས་གྲུབ་པོ། །དེ་ལྟར་གཙོར་བྱ་བའི་དོན་བཤད་ནས་ཡི་གེའི་དོན་བཤད་པའི་སྐབས་སུ་བཤད་མ་ཐག་པའི་གནས་སྐབས་བཞི་པོ་བཤད་པ་ཉིད་ཡན་ལག་གི་དོན་བཤད་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡན་ལག་གི་དོན་བཤད་པ་དེས་ཅི་བྱ་སྟེ་གཙོ་བོའི་དོན་བཤད་པ་ལྷུར་གྱུར་པ་ཡིན་ལ། དེ་བཀྲལ་ན་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེའི་ཡི་གེའི་དོན་དང་མི་ཉེ་བར། ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཙམ་སྐྱབས་སུ་གྱུར་པའི་གཙོར་བྱ་བའི་དོན་བྱ་བ་ནི་མེད་དེ། དེས་ན་གཙོར་བྱ་བ་རྣམས་པར་གཞག་པའི་རྟེན་ཉིད་ཀྱིས་ན་ཡི་གེའི་དོན་བརྗོད་པར་རིགས་པ་ཁོ་ནའོ། །འདི་ལྟར་དེ་ལྟ་བུའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་སྐད་བཤད་པའི་ཁྱད་པར་ལྡས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཚད་མ་གྲུབ་པ་བཤད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཚད་མར་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བསྟོད་པ་ཡང་ཐོས་ཤིང་ཚད་མ་གྲུབ་པ་ཡང་བརྩམ་པ་སྤྱིའི་སྒྲ་ཡང་ཁྱད་པར་གྱིས་མཐར་ཐུག་པར་སྲིད་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཙམ་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་རྒྱུད་ཕྱི་མ་ལ་འཇུག་པར་བསམ་པས་སྐབས་འདི་ཕྱོགས་པའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་མེད་མོད། འདིར་གལ་ཏེ་རྩོལ་བ་གཞན་གྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞི་པ་བསྟན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདོད་ཕུགས་སུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱིས་ལས་སུ་བསྟན་པ་ཉིད་རིགས་པས་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞེས་གསུངས་སོ། །རྩོལ་བ་གཞན་དང་ཚུལ་བཞིན་གྱི་ཚིག་དང༌། རྐང་གསུམ་པ་ལ་ནི་བཤད་པ་བྱེད་པ་མ་རེག་སྟེ། ཤིན་ཏུ་བསྡུས་པའི་དོན་དམ་པ་འཇེབས་པ་ཉིད་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྡར་གྱི་སྤྲོས་པ་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་བརྗོད་ཀྱང་ ― DTG183_Page_0399 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མངོན་པར་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདོགས་པར་མི་བྱའོ། །ཟབ་མོའི་བློ་ཅན་དེ་ལ་བསམ་པ་ལ་གནས་པ་གཞན་ཡང་འགའ་ཞིག་ཡོད་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་སུས་ངེས་པར་བྱེད། ཡང་ན་དོགས་པ་གང་གི་དབང་དུ་བྱས་ན་ཚད་མ་གྲུབ་པ་འཆད་ཅེ་ན། གཞལ་བྱ་རྟོགས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདིས་ནི་གཞལ་བྱ་རྟོགས་པ་ཚར་མ་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་པར་བརྗོད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུའི་དོན་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་འབད་པས་ཚད་མ་ཚོལ་བ་ཡིན་ནོ། །འཇལ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་འབྲེལ་པ་ལྷུར་གྱུར་པ་གཞལ་བྱའི་སྒྲས་ནི། གཞལ་བྱ་དང་དེ་ཁོ་ན་དང༌། སྒྲུབ་བྱེད་དང༌། བསྒྲུབ་བྱ་བསྟན་ཏེ། གང་ཡང་རུང་བ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ནི། དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཙམ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེས་བུའི་དོན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་ན་གཞན་བསམ་པའི་སྐབས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པོ་འདི་ལས་གཞལ་བྱ་ཡི་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་དེ་ཁོ་ནར་གཞལ་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྐད་དུ་རང་གི་མཚན་ཉིད་གཅིག་གཞལ་བྱ་ཞེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཁོ་ནའི་སྒྲ་ནི་སྤྱིའི་ཆོས་ལ་འཇུག་པར་རབ་ཏུ་གྲགས་པ་ཁོ་ནའོ། །སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡང་ཅི་རིགས་པར་ལུགས་དང་ངང་དང་ཡིད་ཀྱིས་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །བསྒྲུབ་བྱ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་འབྲས་བུའོ། །འཇིག་རྟེན་ན་ནི། དང་པོར་འགའ་ཞིག་ཏུ་ཅུ་དང་མེ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ཆོས་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་བཅད་ནས། དེའི་བཏུང་བ་དང་བཙོ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱེད་པའི་ཆོས་ངེས་པར་བྱས་ནས། དེ་ཐོབ་པ་སྒྲུབ་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་དེའི་ཡུལ་དུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་མཚན་ཉིད་འཇུག་པ་ལ་གསལ་བར་སྔོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་དྲན་པས་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པ་ནི། མཐར་བཏུང་བ་དང་བཙོ་བ་ལ་སོགས་པ་མངོན་དུ་བྱས་ནས་དོན་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཡང༌། དང་པོ་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་གཞལ་བྱ་ཡོངས་སུ་གཅོད་དོ། །དེ་ནས་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ནས་བསྒོམ་པས་མཐོང་པ་གསལ་བར་འགྱུར་བའི་དྲན་པ་དང་ལྡན་པ། བསྒོམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འདུག་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པ་ལས། མཐར་སྤྱིར་ཡོངས་སུ་བཅང་པའི་དེ་ཁོ་ན་ ― DTG183_Page_0400 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དངོས་སུ་སྣང་བས་དོན་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་བསྒྲུབ་བྱར་སྣང་བ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་མངོན་སུམ་ཉིད་དོ། །གཞན་གསུམ་ལ་ནི་ཅི་ལྟ་ཅི་ལྟར་མངོན་སུམ་དང༌། རྗེས་སུ་དཔག་པ་དག་གི་བྱེད་པ་འཇུག་པའོ། །མངོན་པར་མཐོ་བ་ལན། གལ་ཏེ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་བསལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ལུང་ལས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པ། ཚད་མས་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་སྔོན་དུ་སོང་བ་ཅན་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང༌། ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་དོན་རྗོད་པའི་ཕྱིར་ན། ལུང་ཙམ་ལས་སྒྲུབ་བྱེད་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་མི་སླུ་བའི་ཚིག་ལ་ལྟོས་པ་ན། གཞལ་བྱ་དང་དེ་ཁོ་ན་དག་མི་སླུ་བ་འདི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མའི་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུའི་དོན་དང་ལྡན་པའི་གཞལ་བྱ་བཞི་ཀའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། གཞལ་བྱ་རྟོགས་པ་ནི་ཚད་མ་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་ལ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གང་གི་ཆེ་ཡང་འགའ་ཞིག་ལོག་པར་རྟོགས་པའི་ཡུལ་དུ་རྒྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ནི། དེ་ཡང་ཚད་མ་གཞན་བརྟག་པར་བྱ་བ་ན། གཞལ་བྱ་ལས་མ་འདས་པའི་ཕྱིར། དེ་རྟོགས་པ་ཡང་ཚད་མ་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གནད་དུ་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཚད་མ་ཚད་མས་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉམས་པ་མ་ཡིན་ནམ། རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ལ་ཡང་ཚད་མ་གཞན་གྱིས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཐུག་པ་མེད་པས་མི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་རང་ཉིད་ལས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འདོད་ན་ནི་དང་པོ་དེ་ལྟའི་དངོས་ཡིན་ལ། རྒྱུ་གང་གིས་ན་རབ་ཏུ་སྡང༌། །དེའི་ཕྱིར། ཚད་མ་ཐམས་ཅད་རང་ཉིད་ལས། །ཚད་མ་ཉིད་ཅེས་གཟུང་བར་གྱིས། །རང་ལས་ནུས་པ་མེད་ན་ནི། །གཞན་གྱིས་བྱ་བར་མི་ནུས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་མ་འབྲེལ་ཏེ། ལོག་པར་རྟོགས་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་ཡང་ཚད་མ་གཞན་གྱིས་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་ལ། ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཅོག་ལ་ལོག་པར་རྟོགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ལྐུགས་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་གང་དང་ལྷན་ཅིག་རྩོད། ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་ཡུལ་གྱི་དོན་དུ་ལྷག་པར་མོས་ན་ནི་གཞན་དེ་ལྟར་རྟོགས་པར་བསམས་ནས་ངག་བརྗོད་པར་འགྱུར་གྱི། རང་གི་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ལོག་པར་གྱུར་ན། བརྗོད་པ་ཅིའི་ཡན་ལག་ཏུ་འགྱུར། ཚད་མར་འདོད་པའི་ཚད་མ་ཉིད་ནི། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དོན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཚད་མར་ ― DTG183_Page_0401 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁས་ལེན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱིས་ཚིག་བརྗོད་པས་ཐམས་ཅད་དུ་ཚད་མ་སྤོང་བ་སེལ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་འདྲ་བ་གཞན་འགའ་ཞིག་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་འོ་ན་ཚད་མ་དེ་ངེས་པར་དོན་མི་ཉེ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཚོགས་པ་ལས་སྐྱེ་བ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར། གཞན་དེ་དང་རྒྱུ་མཚུངས་པ་ཅན་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དོན་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཡིན་པ་མི་འདོད་པ་ཙམ་གྱིས་དོར་བར་མི་ནུས་སོ། །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་འདོད་དོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཚད་མ་དང་གཞལ་བྱའི་ཐ་སྙད་ཅི་སྙེད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་པར་གནས་ན། དེའི་ཚེ་གནོད་པ་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །དེའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་ཚད་མ་གཞན་བརྟག་པར་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ཚད་མ་དང་གཞལ་བྱའི་གནས་སྐབས་དག་ཏུ་ཡང༌། ཅུང་ཟད་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་འདོད་ན། ཀུན་རྫོབ་ཉིད་དུ་འདོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ལྟར་མ་ནོར། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་འདོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྐབས་དང་མི་འགལ་ཏེ་དེ་ཁོ་ན་ཡང་ཁས་བླངས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པ་འགའ་ཞིག་ལ་ནི་ཚད་མར་ཡང་དག་པར་རྟོགས། འགའ་ལ་ལོག་པར་རྟོགས་པ་དང་ཐེ་ཚོམ་ཟའོ་ཞེས་གནས་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཚད་མ་ལ་ལོག་པར་རྟོགས་པ་དང་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་གོ་སྐབས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ན། དེས་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ལ་ཡང་ཚད་མ་གཞན་ཚོལ་བ་སྲིད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང༌། ཡིད་ཆེས་པའི་སྐབས་ཀྱང་ཡོད་པས་ན། མཐའ་སྙེད་པས་ན་ཇི་ལྟར་ཐུག་པ་མེད་པར་ངེས། དེའི་ཚེ་ཉིད་སྐབས་མེད་ཀྱང་དུས་ནམ་ཡང་རུང་བར་ཕྱིས་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པ་འབྱུང་བའི་སྐབས་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པ་མེད་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དོ། །གང་དུ་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པའི་ཡུལ་ཚད་མར་གཞན་གྱི་གོ་སྐབས་མཐར་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་སྒྲུབ་པར་ནུས་པར་དེར་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཡང་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་ཚད་མ་གཞན་གྱིས་རྟོགས་པ་ལ་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རང་ལས་ཚད་མར་སྨྲ་བ་ཡང་སྤྱོད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཚད་མ་ཚད་མས་གནོད་པོ་མེད་ན། ཕན་འདོགས་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནམ། འདིར་རིགས་པ་ནི་བདེན་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་འདིར་ཚད་མར་ངེས་པར་གྱུར་ན་དེའི་དོན་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའམ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་གཞན་གྱི་གོ་སྐབས་ ― DTG183_Page_0402 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཚད་མའི་རང་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་བློ་མི་གསལ་བས་རང་བཞིན་གཞན་སྒྲོ་འདོགས་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་དེའི་མཚན་ཉིད་ཉེ་བར་མཚོན་པས་ཚད་མར་ཐ་སྙད་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མི་རིགས་པ་ཅི་ཡོད་དེ་ལྐོག་ཤལ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པས་བ་ལང་ཉིད་བཞིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་ཐ་སྙད་བྱེད་པ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་རྣམ་པ་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་སྒྲས་གལ་ཏེ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དུབ་པ་བརྗོད་ན་ནི། དེའི་ཚེ་ལྟ་བ་གཞན་དང་གཞན་དང་གཞན་ལ་གནས་པའི་བསྟན་བཅོས་བྱེད་བ་རྣམས་ཀྱང་རྩོད་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ན་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་གཏམ་གང་ན་ཡོད། འོན་ཏེ་བ་ལང་རྫི་དང་བྱིས་པ་དང་བུད་མེད་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་དུ་འདོད་ན་དེའི་ཚེ་དེའི་སྒོ་ནས་རིག་བྱེད་དང་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཚད་མ་དང་ཅིག་ཤོས་སུ་སོ་སོར་ངེས་པའི་ཕྱིར་བ་ལང་རྫི་ལ་སོགས་པ་བས་དམན་པ་ཁས་བླངས་པ་ལ་ཡང་ཚད་མ་ཅིག་ཤོས་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་བྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་འདྲ་བའི་འཇིག་རྟེན་ནི་སྐད་གོམས་པ་ཙམ་ལ་ཡང་དབང་དུ་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་པོས་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་དོན་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བས་རྟོགས་པ་ལ་ནི་དེ་འདྲ་བའི་འཇིག་རྟེན་ཡང་ཚད་མ་བྱེད་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ཆེན་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་ཡང་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཅི་ལྟར་ཆུ་དང་མེ་ལ་སོགས་པ་ལ་མངོན་སུམ་མམ། མངོན་སུམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་བརྟགས་པ་མི་འཁྲུལ་པའི་རྟགས་ལས་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ན་དེ་འདྲ་བ་དག་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པ་དེ་བཞིན་དུ་མཐོ་རེས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་ཡང་མི་ལྟོས་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་དེ་ལས་ཀྱང་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཅི་ལྟར་འགྱུར། ཅི་སྟེ་བསྟན་བཅོས་མ་གོམས་ཀྱང་སྤྱོད་པ་དང༌། སེལ་བ་ལ་སོགས་པར་ནུས་པར་འཇིག་རྟེན་ན། འོ་ན་དེ་ཡང་རིགས་མི་མཐུན་པ་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་མཐོང་ནུས་ཏེ། བཅོས་མ་དང༌། ཅིག་ཤོས་ཀྱི་ནོར་བུ་དང༌། མུ་ཏིག་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཁྱད་པར་ཕྲ་མོ་མ་རྟོགས་ན་ནི་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་གཞན་གྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་རྟོགས་པ་ལ། གསལ་བའི་ནུས་པ་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་རང་ཉིད་ཚད་མ་དང་གཞན་པའི་ ― DTG183_Page_0403 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་ཉིད་གང་ལས་རྟོགས་པའི་བློ་ཅན་དེ་དག་ཀྱང་མཐོ་རིས་ཀྱི་སྒྲུབ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་མ་གོམས་པ་ལ་ཡང་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པ་དག་སླུ་བར་བརྗོད་པར་བྱ་བར་མི་འགྱུར་བ་གཞན་ལ་མི་མགུ་བའི་བྲམ་ཟེ་མི་མཁས་པ་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འདིར་རང་ཉིད་ཀྱང༌། དེ་ལ་སྔོན་མེད་དོན་ཞེས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་བྱེད་པ་ན། ཚད་མ་རྣམས་ནི་རབ་གྲགས་ཤིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བརྗོད་པ་མི་རིགས་སོ། །འདི་ནི་ཤིན་ཏུ་མ་བྱང་བ་ལ་རབ་ཏུ་གྲགས་པ་རྗེས་སུ་བརྗོད་པ་ཙམ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གཞན་གྱི་ལན་ཡང་འདི་ཡིན་པར་མ་མཐོང་ངམ། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་རང་གི་རྒྱུ་མེད་པར་གཞན་གང་གིས་བྱ་བར་ནུས། རྗེས་སུ་བརྗོད་པ་ཙམ་དུ་ནི་འདི་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བློ་གྲོས་ངན་པས་བྱས་པའི་ཞེན་པས་ཆོག་གོ །ཚད་མ་ལ་ཡང་ལོག་པར་རྟོགས་པ་ན། ཚད་མ་གཞན་གྱིས་རྟོགས་པས་ན་གཞལ་བྱའི་སྒྲ་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གནས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཚད་མར་གྱུར་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཡང་ལོག་པར་རྟོགས་པའི་རྣམ་པ་མང་པོ་མཐོང་བས་ན། ཚད་མ་གཞན་གྱིས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་གཞལ་བྱ་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་རྩོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཙོར་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་གང་གི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་མཐོ་རིས་དང་བྱང་གྲོལ་སྒྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞལ་བྱ་རྟོགས་པ་དེ་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཚེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཞལ་བྱ་ཉིད་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་དེ་འདྲ་བའི་གཞལ་བྱ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ལ་རག་ལས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་ཡང་དད་པ་ཙམ་གྱིས་བཅུག་པ་རྣམས་གུས་པ་དང་ལྡན་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ངེས་པ་ནི་མེད་ལ། གཞན་དག་ནི་རྩོད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ལ་ཡང་གཉིས་སོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན། དེའི་གཞལ་བྱ་བཅོ་མ་ལྡན་འདས་ལ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་ཐེ་ཚོམ་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །ཚད་མ་དང་གཞལ་བྱ་དག་གི་ཆོས་ནི་འདི་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ལ་སོགས་པས་གཉིས་པ་ལས་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །གཅིག་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ལ་གཞན་ལ་ངེས་སོ་ཞེས་ནི་མི་རིགས་སོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ ― DTG183_Page_0404 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་དངོས་པོས་འཇུག་པས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྲིད་ཀྱང༌། ངེས་པ་འམ་ཐེ་ཚོམ་ཡང་རུང་སྟེ། སྟོབས་དང་ལྡན་པ་གཅིག་གིས་གཉི་ག་ཡང་གཞག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་སོ། །དེས་ན་ཚད་མ་འདི་ལ་ཐེ་ཚོ་མ་དང་ཕྱིན་ལོག་སྤོང་བའི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་བྱེད་པ་གཅིག་ཉིད་ནི་ཚང་མ་དང་གཞལ་བྱ་གཉི་གའི་ཡང་རྗེས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། གཞལ་བྱ་རྟོགས་པ་ནི་ཞེས་སྨོས་སོ། །ཡང་ན་གཞལ་བྱ་ངེས་པའི་དོན་དུ་ཚད་མ་འཚོལ་བའི་ཕྱིར་གཞལ་བྱ་ཉིད་འཆད་པར་ཅི་སྟེ་མི་རྩོམ་ཞེ་ན། གཞན་ལ་རྟོགས་པ་ནི་ཞེས་སྨོས་སོ། །འདི་ལྟར་ཆད་མས་ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཚོགས་དེ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཉིད་དུ་འགྱུར་དགོས་སོ། །ཚད་མས་རྗེས་སུ་བཟུང་བ་འམ། ཚར་བཅད་པའི་གཞལ་བྱ་ནི་དབང་པོས་ཀྱང་གཞན་དུ་བྱ་བར་མི་ནུས་སོ། །ཚད་མས་རེ་ཞིག་ཡལ་བར་དོར་ཡང་སླར་ཚད་མ་ཉིད་ཚོལ་བའི་ཕྱིར་ན་ཚད་མ་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་རིགས་སོ། །འོ་ན་བསྟན་བཅོས་གཞན་བཞིན་དུ་གཉི་ག་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། གཉི་ག་ལ་ཡང་ལྟོས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། གཞལ་བྱ་རྟོགས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །བསམ་པ་འདི་ཡིན་ཏེ། གཞལ་བྱ་གཞན་བསྒྲུབ་པར་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་ཚད་མས་རྗེས་སུ་བཟུང་བ་ཉིད་དུ་གྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཚད་མ་དཔེར་བརྗོད་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་དེ་བསྒྲུབ་པར་ནུས་ཀྱི། གཞན་ལ་འཇུག་པ་ནི་དོན་མེད་དོ། །དཔེར་ན་རང་བཞིན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དཔེར་བརྗོད་པ་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་དེའི་ཞར་ལ་སེལ་བ་ལ་སོགས་པར་འགྱུར་བ་བཞིན་ནམ། མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་ལ་ལོག་པར་རྟོགས་པ་བསལ་བས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་དུ་སྟོན་པ་ན་། ནང་དང་བཅས་པ་སྤྱིའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོའི་དངོས་པོ་མ་ལུས་པར་རྟོགས་པ་ནང་དུ་བསྡུས་པར་བྱ་བ་བཞིན་ཏེ། དབང་པོའི་ཤེས་པས་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང༌། ཕུང་པོ་གཞན་ནི་རང་རིག་པས་དང་ཐམས་ཅད་རྣལ་འབྱོར་གྱི་མངོན་སུམ་གྱིས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དུ་ཡང་དཔག་པར་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་གཞལ་བྱ་མ་ལུས་པར་རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དགོས་པ་ཚད་མ་ལ་རག་ལས་པ་དེའི་ཕྱིར་ཚད་མ་གྲུབ་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེས་བརྗོད་པར་འགྱུར་རོ། །ནིའི་སྒྲ་ནི་གྲགས་པའི་གཏན་ཚིགས་སྟོན་པའོ། །དེ་མ་ལུས་ ― DTG183_Page_0405 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་གཞལ་བྱ་རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོགས་པ་རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་ཕྱིར་ན། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང་པོའི་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གནས་སོ། །གཞལ་བྱ་རྟོགས་པ་ཚད་མ་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་མོད། དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཅིར་འགྱུར་ན། གང་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་ཞེས་བརྗོད་པ་མཛེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་འདིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཚད་མར་གྱུར་པ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཅི་ལྟར་བརྗོད་ཅེས་དོགས་པ་ལ། ཚད་མ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཡིན་ཏེ་ཞེས་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་པར་གང་གིས་བྱས། དེ་ལ་ཡང་གཞན་དང་ལྡན་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པ་ནི་རིང་དུ་སྤོངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འདིས་ནི་མ་འབྲེལ་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པར་བསལ་ལོ། །གཞན་དང་ལྡན་པ་རྣམ་པར་གཅོད་ཀྱང༌། མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་རྟོགས་པ་པོའི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་བཞག་པ་རིག་བྱེད་དང་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྐྱེས་བུ་གཉིས་ཀྱི་སྐབས་སུ་འདི་ཉིད་མཁས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་སྙད་ནི་གཉིས་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། གཞན་ཐམས་ཅད་མཁས་པ་ཡིན་པ་བཀག་པ་ནི་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་གཞན་དང་ལྡན་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པ་ཡིན་མོད། ཕུལ་དུ་བྱ་བ་དང་བཅས་པའི་ཚད་མ་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དེ། དཔེར་ན་སྲེད་སྒྲུབ་གཞུ་འཛིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་སྙད་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་གཞུ་འཛིན་པར་བརྗོད་པར་འདོད་པས་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་གང་གིས་མ་འབྲེལ་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པ་དེའི་ཚེ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ངེས་པར་གཟུང་བ་རིམ་པ་གཞན་ཡིན་པས་ཚད་མ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་མཐར་ལྟའོ། །གལ་ཏེ་འཕོང་གི་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་དང༌། ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་གྲགས་པ་ཁོ་ནའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཚད་མའི་དེ་དག་གོ་གང་གིས་བྱས་ཤེ་ན། ཡུལ་གྱིས་བྱས་སོ། །སྐྱེས་བུའི་དོན་མཆོག་གི་ཡན་ལག་ལ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་འོ་ན་ཚད་མ་ཡིན་གྱི། ― DTG183_Page_0406 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་དོན་དུ་ཡང་འབད་པས་ཚད་མ་བརྟགས་པ་ལ་གུས་པས་ནི་མཐོང་བའི་འབྲས་བུ་ཙམ་གྱི་དོན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་གོལ་ཡང་དོན་ཆེན་པོ་ཉམས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་རིགས་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྔར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་ཚད་མར་བརྗོད་ལ། ད་ལྟ་ནི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མ་འགྲིགས་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་སྔར་ཡང་མཚན་ཉིད་ཡོད་པས་ཚད་མར་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་ནི་དམ་བཅས་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་མི་སླུ་བ་ཉིད་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཚེ་ནི་འདི་མ་བརྗོད་ལ་ད་ལྟ་ནི་བརྗོད་པར་ཟད་ད། མཚན་ཉིད་ཀྱང་གནས་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་ཕྱིའི་ཚུལ་ལ་ཡང་གང་ཟག་བཀག་པ་ལ་སྒོ་ནས་དེ་ཁོ་ནར་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡིན་པར་བརྗོད་པ་དེའི་ཚེ་ཚད་མ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཅེས་ངེས་པར་བཟུང་བ་རྩོད་པའི་ཡུལ་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དེའི་ཚེ་ཡང་རྣལ་འབྱོར་གྱི་མངོན་སུམ་གྱི་མིང་ཅན་ཉིད་དངོས་སུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡིན་ལ། བསྒོམ་བྱའི་ཡན་ལག་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་དེའི་དོན་གྱི་བཅོམ་ལྡན་འདས་སུ་བརྗོད་དེ། སྟོན་པ་ཉིད་བཞིན་ནོ། །མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་གསལ་བ་ལྷག་མ་དག་ལ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་དྲི་ཡང་མེད་དོ། །ཚད་མའི་སྒྲ་ནི་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མཐའ་དག་ཁྱད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཅི་ལྟར་གང་ཇི་སྲིད་ཚད་མ་ཡིན་པ་དེ་མཐའ་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་བརྗོད་ཅེ་ན། ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྨོས་སོ། །ཚད་མར་ཆོས་མཚུངས་པས་ན་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པའི་གསལ་བ་དག་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྒྲ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ངེས་པར་བཟུང་བ་མི་འགལ་ལོ། །གལ་ཏེ་འོ་ན་འདྲ་བས་ཚད་མའི་གསལ་བ་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱས་ནས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ངལ་བ་འདིས་ཅི་བྱ་སྟེ། ཚད་མའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱིས་ཀྱང་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། བདེན་ ― DTG183_Page_0407 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏེ་དེའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཅི་ནས་ཀྱང་ཚད་མར་སྒྲུབ་པར་མ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ངལ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་བསྒྲུབ་པ་གཙོར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་ཚད་མ་རྣམ་ངེས་ལ་སོགས་པར་ནི། གཙོར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ་ཚད་མ་ཙམ་ནི་དངོས་སུ་ཡིན་ནོ། །ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་དུ་ནི། རྣམ་བཞག་བླ་མ་གཉིས་ལ་ལྟོས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཙོར་བྱ་བའི་དོན་ཡིན་ལ། ལུགས་གཞན་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་དངོས་སུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་དབྱེ་བའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བཤད་པ་བྱེད་པ་འགའ་ཞིག་འགའ་ཞིག་ཉིད་དུ་དོན་དམ་པ་བརྗོད་པ་འབད་པ་ནི། དམ་བཅའ་བའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་གཙོར་བྱ་བའི་དོན་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་གསལ་བར་བྱའོ། །ཡང་ན་ཚད་མ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་གཞན་དང་འབྲེལ་པའི་འཕྱིར་ན་ཚུ་རོལ་མཛེས་པ་ལ་སོགས་པ་བསལ་བས་མ་འབྲེལ་པ་རྣམས་གཅོད་དུ་སྦྱོར་རོ། །ག་ལས་ཤེ་ན་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་སོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འོ་ན་མདོ་རྣམས་ནི་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པ་ལྷུར་བྱེད་པའོ་ཞེས་སེམས་པ་ན་ལག་ཏུ་ཆུད་པའི་མངོན་སུམ་ཡང་འདོར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་གང་དུ་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཞེས་ནི་བརྩད་པར་མི་བྱ་སྟེ། ཚད་མ་ཁས་བླང་བར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚད་པས་གདུངས་པ་གང་ཡིན་པ། །ཙན་དན་ཚོལ་གྱི་མེ་མ་ཡིན། །ཅུང་ཟད་སྨྲ་མོད་ཚད་མ་ལ། །མ་བརྟེན་པར་ནི་འཇུག་མ་ཡིན། །ཚད་མཁས་ལེན་ན་ནི་ངེས་པར་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །གང་རྗེས་སུ་བརྗོད་པས་མཚན་ཉིད་བསྒྲུབ་པ་ཚད་མའི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ཚད་མ་དེ་ཡང་གང་ཡིན་ཞེ་ན། འདིས་འཇལ་བར་བྱེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གང་བསྒྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་གང་ཡིན་ཞེས་དོགས་པ་ལ། རྣམ་འགྲེལ་དུ་བསྟན་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་པས། སྨྲས་པ་ནི་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །སྤྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཙོར་བྱ་བ་དང༌། ཡི་གེའི་དོན་དག་གི་འམ་གནས་སྐབས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཐ་དད་པའི་གཙོར་བྱ་བའི་དོན་ཉིད་ཀྱི་འམ། ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མའི་ཡི་གེའི་དོན་དུ་གྱུར་པ་དང་གི་སྟེ། ཐུན་མོང་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་མཚོན་པར་ ― DTG183_Page_0408 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཐམས་ཅད་དུ་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་དམ། བསྟན་པའི་དོན་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ངེས་པར་བྱས་པའི་དན་སྟོན་པ་མ་ཡིན་ནམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གོ་ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་རང་གི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པ་སྟོན་པར་སྣང་བའི་ཤེས་པའི་སྒོ་ནས་ཉན་པ་པོ་རྣམས་ཀྱི་འདོད་པའི་དོན་ཐམས་ཅད་དང་བཅས་པ་ངེས་པར་བྱས་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ། །མངོན་སུམ་དང་ཞེ་ན་པ་རྒྱུད་གཞན་ལ་གནས་པ་དག་འཇུག་གོ་ཞེ་ན། འདིས་སྐྱོན་གཅིག་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཉན་པ་པོ་ཉིད་ཐམས་ཅད་མཐོང་པར་འགྱུར་གྱི། རྒྱུད་ཐ་དད་པ་ལ་ནི་ཐམས་ཅད་མཐོང་བར་ཐལ་བ་མེད་དོ། །ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱང་ཉམས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཚུལ་འདི་ཁྱབ་འཇུག་དང༌། དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་དམིགས་ན་ནི་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་པ་སུས་དགག་པར་ནུས། དེ་ཉིད་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་ནི། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཞེན་པར་བྱས་པའི་དངོས་པོ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ལ་སུ་འཆེལ་ཏེ། བསྟན་པའི་དོན་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ནི་ཚད་མ་ཡིན་པར་སྨྲའོ། །བསྟན་པ་ཡང་ཞེ་ན་པར་བྱས་པའམ། གསལ་བར་བྱས་པ་ཡང་རུང་སྟེ། གཉིག་ཡང་བཟུང་བས་ཐམས་ཅད་ལེགས་པར་གནས་སོ། །གལ་ཏེ་ཤེས་པ་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ག་ལས་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་མིག་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཚད་མར་ཅི་སྟེ་མི་འདོད་ཅེ་ན་དེ་ཡོད་ན་གཞལ་བྱ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང་ཞེས་སྨོས་སོ། །དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། གཞན་ལ་ལྟོས་པ་དང་བྲལ་བ་གང་ཡོད་ན། ཡུལ་ཡོངས་སུ་བཅད་པའི་ཕྱིར་གཞལ་བྱ་དེ་གྲུབ་པ་རྣམ་པར་གནས་པ་སྟེ། དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །མིག་ལ་སོགས་པ་ནི། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་ཡོད་ཀྱང་ཤེས་པ་མ་སྐྱེས་ན་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་ན། དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ཤེས་པ་ལ་ལྟོས་པས་སྒྲུབ་བྱེད་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞན་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་པ་སྐྱེས་ན་ནི་དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཡང་མདུན་དུ་སྤྱོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་མདོར་བསྡུས་ཏེ་རང་གི་ངོ་བོའི་མཐར་ཐུག་པ་བཤད་དེ། མི་སླུ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ ― DTG183_Page_0409 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཚན་ཉིད་བརྗོད་ནས་འབྲས་བུ་བརྗོད་པ་ནི། སླུ་བ་ཡོད་ན་བཟློག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཚད་མ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་རབ་རིབ་ཅན་གྱིས་དམིགས་པའི་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པའི་བཞིན་ནོ། །དེ་རྣམ་པར་བཅད་པ་ནི་སླུ་བ་མེད་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་མིག་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་གཞན་དག་མིག་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཚད་མར་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཅི་སྐད་དུ། ཡང་ན་དབང་པོ་ཚད་མ་འམ། །དེ་ཉིད་དོན་དང་འབྲེལ་པ་འམ། །དབང་པོ་འམ་བདག་དང་ལྡན་པ་ཡིན། །ཡིད་དམ་ཡང་ན་ཐམས་ཅད་ཉིད། །ཅེས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། སླུ་བ་མེད་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་གྱི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། དབང་པོ་དང་དོན་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། དབང་པོ་དང་དོན་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ཉིད་དེ་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཐ་སྙད་ལ་བརྟེན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བསམ་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། རེ་ཞིག་དབང་པོས་བསྐྱེད་པ་ལྟ་བའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རེ་ཞིག་གདོན་མི་ཟ་བར་དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་རང་བཞིན་དུ་ཁས་བླང་དགོས་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་མི་བྱེད་པའི་མིག་ཚད་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལེགས་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡུལ་དུ་གཅོད་པའི་རང་བཞིན་ཅན་དེ་སྐྱེས་ན་ཡང་དེ་དང་འབྲེལ་པ་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་གྱི། དེའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་མིག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཡུལ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ནི། གཞན་ལ་ལྟོས་པ་འགའ་ཡང་མེད་ཀྱི། སྐྱེ་བ་ནི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྙེད་གང་ལས་སྐྱེ་བ་ཅན་དེ་ཐམས་ཅད་དེའི་ཡོན་ཏན་གྱི་དགོས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དཀར་ཤས་ལས་སྐྱེས་པའི་ནག་པོ་ཡང་དཀར་ཤམ་དུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེ་བར་བཏགས་པའི་ཐ་སྙད་ཙམ་ནི་ཟློག་པ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ནི་དངོས་པོ་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་སྐབས་སུ་ཉེ་བར་དགོད་པར་མི་དགོས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་རྟོགས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཚད་མས་ནི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་མི་རྙེད་དོ། །དེས་ན་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་སླུ་བ་མེད་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དོན་གསལ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ཚད་མར་འགྱུར་མོད། མི་སླུ་བའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་གཞན་ན་རེ། དེ་ལ་སྔོན་མེད་ ― DTG183_Page_0410 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དོན་ཤེས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་སླུ་བ་མེད་པ་ཅན་ཞེས་ཁྱད་པར་དུ་ཅི་སྟེ་བརྗོད་ཅེས་དོགས་པ་ལ། ཚད་མའི་ཚོལ་བ་ཐམས་ཅད་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རབ་ཏུ་སྦྱར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐབས་ཀྱིས་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་དོན་བྱ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བ་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནམ། མི་སླུ་བའི་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཞེས་ཅི་སྟེ་བརྗོད། དེས་ན་དོན་གསལ་བ་ཉིད་ཚད་མར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དོན་བྱ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ནི་བདེན་ན། འོན་ཀྱང་དོན་བྱ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཉིད་ཀྱིས་ན་དོན་བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་ལ་མི་སླུ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བར་འགྱུར་ན། ཚད་མ་ཉིད་ལས་འཇུག་པར་བྱས་ཏེ། ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ལས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རེས་འགའ་སླུ་བ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་པའི་བསམ་པས། ཚད་མ་ཚོལ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ངེས་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་ལ་ལྟོས་ནས་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཅན་དུ་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མ་གཉིག་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཅན་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ་།།གཟུང་བར་བྱ་བ་ཉིད་ནི་དངོས་པོར་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གང་ཞིག་དོན་བྱ་བའི་དོན་དུ་གཉེར་བས་འཇུག་པ་དེ་ནི་ཞེན་པར་འོས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་ལྷག་པར་ཞེན་པ་ཞེས་བརྗོད་དེ་དངོས་པོ་མ་ཡིན་ན་འཇུག་པར་བསླུས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་གཟུང་བར་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་ཉིད་ལ་མི་ལྟོས་ཏེ། འཇིག་པ་དང་ནི་ངེས་པར་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཉ་ཕྱིས་མཐོང་བ་ལ་དངུལ་གྱི་བྱ་བ་ལ་དོན་དུ་གཉེར་བ་དངུལ་ཉིད་དུ་ཞེན་པ་འཇུག་པ་ནི་ཉ་ཕྱིས་ཉིད་དོན་དུ་གཉེར་བས་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་སྣང་བ་ན་གཞན་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་ཉིད་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གཟུང་བ་ལ་ལྟོས་ནས་དོན་དང་ལྡན་པ་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུན་ཕྱུང་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མི་སླུ་བ་ལ་མི་གུས་པར་དངོས་པོ་འཛིན་པ་ཙམ་གྱིས་ཚད་མ་ཡིན་ན། དེའི་དངུལ་གྱི་ཤེས་པ་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པ་སྣང་བ་སྐབས་ཡིན་ན། འོ་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཚད་མ་ཡང་རྒྱུ་མཚན་མེད་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་མི་སླུ་བ་ཉིད་དོན་དུ་གཉེར་བའི་དངོས་པོ་འཛིན་པ་ནི་མ་ཡིན་པའམ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་ཡང་དངོས་པོ་འཛིན་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དངུལ་གྱི་ ― DTG183_Page_0411 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤེས་པ་ཚད་མ་ཡིན་པ་ཡང་སྤད་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་དངུལ་གྱི་ཤེས་པ་ནི་དངུལ་གྱི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་དེ། འོན་ཀྱང་ཡུལ་དང་དུས་གཞན་དང་འབྲེལ་པ་གསལ་བའི་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་ཟད་དོ་ཞེ་ན། རེ་ཞིག་ཚད་མའི་སྒྲུབ་བྱེད་དངོས་པོ་འཛིན་པ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཡུལ་གཞན་ལ་སོགས་པ་དང་འབྲེལ་པ་ལྷག་པར་གསལ་བས་ནི་དེ་ལ་མི་གནོད་དོ། །དེ་ལས་འཇུག་པའི་ཡུལ་གཞན་ལ་སོགས་པ་དང་འབྲེལ་པ་ལ་བསླུས་པའི་ཕྱིར་ན། དོན་འཛིན་པ་ཡོད་ཀྱང་དེ་ལྟར་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དོན་འཛིན་པ་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་སྔོན་མེད་དོན་ཤེས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ཡང་འདི་ཉིད་ཀྱིས་སུན་ཕྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །གནོད་པ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་སྤྱོད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་འདིར་ཡང་ཞེན་པར་བྱ་བ་ནི་དོན་ཉིད་བརྗོད་པར་འདོད་ན་དེའི་ཚེ་དེའི་དོན་ཉིད། དོན་བྱ་བ་ལ་མི་སླུ་བ་ལས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སླུ་བ་མེད་པ་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མི་སླུ་བ་ཡང་དོན་ཉིད་ལས་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། བདེན་ཏེ་གཉི་ག་ཡང་ཕན་ཚུན་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཞན་གྱི་མཚན་ཉིད་ལ་དོན་སྨོས་པ་ནི། གཟུང་བ་འམ་འཇུག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན། བཤད་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་དང༌། འཇུག་པར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལྟོས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་སླུ་བ་ཉིད་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་གྱི། དངོས་པོ་འཛིན་པ་འམ། གནོད་པ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་གནས་པ་ན་ཕྱིར་ཟློག་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་རང་གི་ངོ་བོས་ཤེས་ན། མི་སླུ་བ་དེ་ཤེས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྟག་པར་བྱ་བ་ཅི་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། བརྟག་པར་སྤོང་བས་བསྟན་བཅོས་མི་དགོས་པར་བརྗོད་པར་རོ། །དེའི་ཚེ་ཚད་མ་ཉིད་མེད་པར་འགྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དོན་གཅིག་ལ་འདུ་བ་ཅན་གྱི་ཤེས་པས་རིག་པར་བྱ་བ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དག་ཉེས་པས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། རང་རིག་པ་ལ་ཡང་ཁས་མི་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲན་པའི་གོ་སྐབས་ཀྱང་མེད་པས་ཤེས་པ་ཉིད་ཅི་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་བེམས་པོ་ཆེན་པོར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་རང་གི་རང་བཞིན་རིག་པ་མེད་པས་ཁས་ལེན་ན་ཤེས་པ་ཉིད་ཅི་ ― DTG183_Page_0412 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྒྲུབས་ནས་དེ་ཉིད་ལ་ཉེས་པ་གཞན་བརྗོད་པ་ནི། ཕྱོགས་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བའོ། །རང་གི་ངོ་བོ་རིག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་པ་ཁྱེད་ཀྱིས་བཟོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་རིག་པར་སྨྲ་བའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །ཤེས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐབས་ཀྱི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་མི་སླུ་བ་ཉིད་གཙོར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སླུ་བ་མེད་པ་ཅན་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་རང་གི་ངོ་བོ་ཡིན་ན་ཚད་མ་ཡང་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དོགས་པ་ལ། མི་སླུ་བ་ཅན་ནི་མ་ཡིན་གྱི་ཞེས་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་རང་གི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་ན་འོ་ན་དེ་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། འོན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཤེས་པ་མི་སླུ་བ་ཉིད་དུ་གྲགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གསལ་བར་འགྱུར་བའི་དོན་བྱེད་པ་རྣམ་པར་གནས་པ་ཡིན་གྱི། རང་གི་ངོ་བོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། འདི་འཆད་པ་ནི་ཤེས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ལ་འདི་ལྟར་བསམ་པ་ཡིན་ཏེ། མི་སླུ་བ་ཞེས་བྱ་བས་མི་སླུ་བ་ཅན་ཉིད་ནི་མི་སླུ་བའི་སྒྲ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ནོ། །རང་གི་ངོ་བོ་ཙམ་རྟོགས་པས་ནི། མི་སླུ་བ་ཅན་གྱི་སྒྲ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ཚད་མའོ་སྙམ་པ་ཡང་རྟོགས་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མི་སླུ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་འདྲ་བ་འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་ཡོད་ན་མི་སླུ་བའི་སྒྲ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མའོ། །ལན་ནི་བཙོ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས། མི་སླུ་བ་ཡིན་ནོའི་བར་རོ། །བྱེད་པ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི། ལས་ཀྱི་ཆོས་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །འདི་དག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དཀྱུས་ལ། འགྲེལ་བཤད་བྱེད་པའི་འདོད་པ་བྱེད་པ་པོའི་ཆོས་ཡིན་པ་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་བཙོ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐོབ་པར་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་སླུ་བ་ནི་དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་པ་དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། བཙོ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲུབ་བྱ་ལ་བསླུས་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་ཡང༌། མི་སླུ་བ་གང་དུ་ཡོད། དུང་བ་ཙམ་ལའོ་ཞེ་ན། དེ་ཙམ་གྱིས་འཕངས་པའི་བསྒྲུབ་བྱ་ཡང་གྲུབ་སྟེ། ཡུལ་མེད་པར་ནི་རུང་བ་ཉིད་བདེ་བླག་ཏུ་ ― DTG183_Page_0413 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤེས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་བསྒྲུབ་བྱའི་བློ་མི་བརྟན་པ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ངེས་པར་རྟོག་པ་ཡང་མི་བརྟན་པ་ཉིད་དོ། །རུང་བའི་སྒྲས་ཀྱང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པའི་དོན་བྱེད་པ་མ་ངེས་པ་ཉིད་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་བྱེད་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་ཀྱང་དོན་བྱེད་པ་ལ་མི་སླུ་བ་དེ་ཉིད་ལ་མི་སླུ་བར་བརྗོད་པར་འདོད་དོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་བྱ་བ་གྲུབ་པ་ཉིད་མི་སླུ་བ་ཡིན་ནོ། །བརྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱིའི་དོན་དུ་སྨྲ་བ་ལའོ། །རྣམ་པར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་འདོད་པས་གཉིས་མེད་པ་ལའོ། །དེའི་ཚེ་ནི་དེར་སྣང་བའི་ཤེས་པ་ལ་དོན་བྱེད་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཙམ་དུ་ཟད་དེ། འདི་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དོན་བྱ་བ་དེ་ལ་ཡང་གལ་ཏེ་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་ལྟར་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་ཉེ་བ་དེའི་ཚེ་དེ་དང་འབྲེལ་བ་ཉིད་མི་སླུ་བར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། བརྟག་པས་ཅི་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་སོ་ན་འདུག་གོ་ཞེ་ན། དོན་བྱེད་པ་དེ་ཡང་ཞེས་སྨོས་སོ། །དེའི་དུས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པའི་དུས་སུ་སྟེ། ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མའོ། །དེ་དང་འབྲེལ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་དོན་བྱེད་པ་དང་འབྲེལ་པའོ། །གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྩོད་པ་སྟེ། དེ་དང་འབྲེལ་པ་ནི་དོན་བྱ་བ་དེ་དང་འབྲེལ་པའོ། །གྲུབ་མཐའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། འབྲེལ་པའི་སྒྲ་འཇུག་པའི་འགྱུ་མཚན་ནི་དངོས་པོར་གྱུར་པའི་འབྲེལ་པ་འམ། ཀུན་བརྟགས་པ་ཡིན་ཡང་བླ་སྟེ། འབྲེལ་པ་ཅན་ནམ། ཕན་ཚུན་འབྲེལ་པར་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་གཉིས་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོར་བསྟན་ཀྱང་དེ་ཁོ་ནར་ཐ་དད་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉི་ག་ལྟར་ཡང་གཉིས་གནས་འབྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཕྱོགས་དང་པོ་ནི་གིན་ཏུ་གསལ་ལོ། །ཕྱོགས་གཉིས་པ་ལ་ཡང་གཉིས་ལ་གནས་པའི་འབྲེལ་བ་ནི། འབྲེལ་པར་གྱུར་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་གྱི། གཅིག་ལ་རྟོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པར་ཐ་སྙད་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་གཉིས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་རིག་པ་ཉིད་ཡིན་ན། རིག་པ་འབྲེལ་བར་གྱུར་པའི་རང་བཞིན་རིག་པ་འབྲེལ་པ་རིག་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་དེ། སྔ་མ་བཞིན་དངོས་པོར་བསྟན་ཀྱང་ཆོས་ཅན་གཅིག་ཉིད་དུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་གཅིག་བཟུང་ན་རང་གི་ངོ་བོ་ཙམ་རིག་ ― DTG183_Page_0414 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པས་འགྱུར་བ་ཁོ་ནས་འགྱུར་གྱི། མངོན་པར་འདོད་པའི་ཁྱད་པར་ངེས་པར་འགྱུར་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རེ་ཞིག་གང་ལས་དེ་དག་ཉིད་ལ་ལྷག་པར་འབྲེལ་བར་ཐ་སྙད་དུ་བྱ་བར་འགྱུར་གྱི། ཐམས་ཅད་ལ་མ་ཡིན་པ་གཉིག་ལ་ཡང་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་ངེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནམ། ཁྱད་པར་དེ་ཉིད་ནི་དོན་བྱེད་པ་དང་འབྲེལ་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་སླུ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དམ་བཅས་ཀྱང་བརྗོད་པའི་སྐྱོན་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་ཤེས་པ་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་རང་བཞིན་རིག་པའི་རང་རིག་གི་ཁྱད་པར་དེ་བཟུང་བ་དེ་ལྟ་ན་ཡང༌། དེ་གདོན་མི་ཟ་བར་ངེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་པར་ཆ་ཤས་རྣམ་སྤངས་པ། །མངོན་སུམ་གྱིས་ནི་བཟུང་བ་ལའང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱས་པར་བཤད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡལ་ག་དང་ལྡན་པ་བཟུང་ཡང་ཤིང་ཉིད་ལ། སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་མ་ངེས་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་བཅད་ཀྱང་ཁྱད་པར་ཐམས་ཅད་མ་ངེས་པ་སྲིད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བརྟག་པའི་གོ་སྐབས་གྲུབ་པས་ན། སྔ་ན་མེད་པའི་དལ་བ་གཞན་གྱི་ས་ཅི་བྱ། དེ་བས་ན་ཅི་ལྟར་མེ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་ཉིད་མ་ངེས་པ། དུ་བ་མཐོང་བས་ངེས་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་ལས་ཞུགས་པ་ན་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་དོན་བྱེད་པ་ལ་རྒྱུར་གྱུར་པ་རང་བཞིན་དུ་གྲུབ་པ་ཉིད་མ་དེས་པ་ཕྱིས་ངེས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། བདེན་ཏེ་ཡང་དག་པའི་ཀུན་རྫོབ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་ནི་ལན་འདི་ཡོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དེ་གླང་པོ་ཆེའི་ལྟ་བས་བཏང་སྙོམས་སུ་བཞག་སྟེ། ཁྱད་པར་དང་བྲལ་བའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཙམ་མངོན་སུམ་གྱིས་རྟོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི། ལན་གཞན་གྱི་ཐབས་ཀྱིས་དེ་ཁོ་ན་སྟོན་པ་ལྷུང་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཡང༌། ཡང་དག་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཐ་དད་པར་འཛིན་པ་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། སྔོན་པོ་རྟོགས་པའི་བློས་ནི་སྔོན་པོ་མྱོང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཐ་དད་པར་འཛིན་ན་ནི་དབྱེ་བའི་ཁྱད་པར་ཅན་ཡང་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ། །ཐ་དད་པའི་ཁྱད་པར་མ་བཟུང་ན་ནི། འདིའི་ཐ་དད་པ་ག་ལ་ཡོད། ཇི་ལྟར་འདིའི་གཞན་ལས་ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་གྱི། ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་གལ་ཏེ་ ― DTG183_Page_0415 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉམས་སུ་མྱོང་ན་དེའི་ཚེ་གཞན་བློ་གང་གིས་ཟློག་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུར་མི་འདྲའི་ཞབས་ཀྱིས་མཛད་པ་རྣམས་བཅས་གྲུབ་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ཏེ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དེས་ན་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཙམ་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་གཞན་རིགས་པར་ཟློག་བྱེད་ཆུད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་པས་རེ་ཞིག་གཞག་གོ །གལ་ཏེ་གང་ལས་དེ་ཉིད་དོན་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་པར་ངེས་ཀྱི། གཞན་མ་ཡིན་པ་ཚད་མའི་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་གདོན་མི་ཟ་བར་འདོད་དགོས་ན། དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་མི་སླུ་བ་དེ་ཉིད་ནང་གི་ཡན་ལག་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཚད་མར་འགྱུར་མོང༌། ཕྱིའི་ཡན་ལག་ཏུ་འགྱུར་བ་དོན་བྱེད་པ་གནས་པའི་མི་སླུ་བ་ལ་ཅི་སྟེ་བཟོད་དེ། ཁྱད་པར་དེ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་མཐར་ཁས་བླང་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཁ་ཅིག་ན་རེ། དོན་བྱེད་པ་གནས་པ་ནི་དོན་བྱེད་པ་ཐོབ་པར་རུང་བར་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེས་ན་ཉེས་པ་མེད་པའི་ཕྱོགས་བསལ་བས་ཅི་བྱ་ཞེན་བདེན་ཏེ། འོན་ཀྱང་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། འབྲས་བུ་གཞན་རྩོད་པ་ཅན་དུ་འདོད་དོ། །དེ་ལ་དོན་བྱེད་པར་གནས་པ་མི་སླུ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པས་ནི། དངོས་སུ་རིག་བྱེད་ལ་སོགས་པ་ནིའི་ཤེས་པ་ཙམ་ཚད་མ་ཡིན་པ་དགག་པ་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཐོབ་པར་རུང་བ་མི་སླུ་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ན་ན། དེ་ལྟར་སྒྲུབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ་རུང་བ་ཙམ་ནི་འབྲས་བུ་མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བ་ལ་ཐུན་མོང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་གལ་ཏེ་མེའི་སྤྱིན་སྲེག་ལས་མཐོ་རིས་གྲུབ་པར་གོམས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེར་རུང་བ་ནི་བསྙོན་བར་མི་ནུས་སོ། །གལ་ཏེ་དོན་བྱེད་པ་གནས་པ་སྨོས་པས་དོན་བྱེད་པ་མ་གཡོ་བ་མེད་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། གདོན་མི་ཟ་བར་དོན་བྱེད་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ནི། གདོན་མི་ཟ་བར་ཡོད་པར་ངེས་པའི་རྒྱུ་གོམས་པ་ཡང་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །མེ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་མཐོ་རིགས་ཀྱི་དོན་བྱེད་པ་ལ། དེའི་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་འདད་པ་འདི་ནི་མེད་པས་ན། དེའི་ཤེས་པ་དང་ལྟ་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་པ་བཀག་པ་ནི་གྲུབ་པ་ཁོ་ནའོ། །དེས་ན་ཅི་ལྟར་སྒྲ་དང་རྟགས་དག་ལས་རྟོགས་པ་ལ་གཞན་སེལ་བའི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་སྒྲུབ་པ་ཉིད་གཙོར་སྣང་ཡང༌། དེ་སྦས་ཏེ་གཞན་ལ་གྲུབ་པའི་སྒྲུབ་པར་སྨྲ་བའི་དགོས་པ་དགག་པའི་དོན་དུ་གཞན་སེལ་བ་ཉིད་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་མདུན་དུ་བྱས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་ཁྱད་ ― DTG183_Page_0416 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་ཅན་ནང་གི་ཡན་ལག་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་ལྟོས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཡང་བཤད་པའི་དགོས་པས་ན། སྤྱིའི་ཡན་ལག་དོན་བྱེད་པ་ཉིད་མི་སླུ་བའི་བདག་ཉིད་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཡང་དེའི་རང་བཞིན་པས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ལ་ཚད་མ་ཉིད་ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་སྙད་ཀྱང༌། ལེགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཐ་དད་ནི་སྐབས་ཀྱི་རྩོད་པ་ལ་ཡང་དེ་བཟུང་བ་ནམ་བཟུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ལན་ཡང་འཐད་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་མི་སླུ་བའི་ཤེས་པ་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གནས་སོ། །དེས་ན་རིག་བྱེད་ལ་སོགས་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་རིག་བྱེད་ཆད་མ་དངོས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་བེམས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིག་ལ་སོགས་པ་ལྟར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མའི་སྐྱེད་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་བསྟན་པའི་གཞལ་བྱའི་ཚོགས་ནི་ཚད་མས་རྗེས་སུ་བཟུང་བ་མེད་པ་དང༌། ཚར་བཅད་པའི་ཡང་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དབང་ཕྱུག་དང་པོ་སྐྱེས་བུ་ལ་སོགས་པ་མངོན་པར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡོང་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཇི་སྐད་བརྗོད་པའི་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་རང་བཞིན་ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ན་ནི། དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རམ། ཚད་མ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་མིག་དང་སྣང་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་བཏགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་སྐྱེས་བུལ་ལྟོས་ན་ཚད་མ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དངོས་སུ་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་འདི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྒྲུབས་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལྟར་མི་སླུ་བས་ཤེས་པ་ཚད་མར་གནས་པ་མ་རྟོགས་པ་དག་འདྲི་བ་ནེ། འོན་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བའོ། །གལ་ཏེ་སྒྲུབ་པའི་ཤེས་པ་དེ་འཇུག་བྱེད་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཚད་མ་དེ་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཏེ། ཚད་མ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མའོ། །དོན་བྱེད་པ་མི་སྣང་བས་མི་སླུ་བ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །འདི་ནི་འོག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་སྙད་ལས་ནི་ཚད་མ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་སྐབས་སུའོ། །གལ་ཏེ་རོན་བྱེད་པ་རྟོགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྩོད་པ་ནི། བྲམ་ཟེ་ན་རེ་ཇི་སྐད་དུ། ཇི་ལྟར་དང་པོའི་ཤེས་པ་ཉིད། །མི་སླུ་བ་ལ་ལྟོས་འགྱུར་བ། །དེ་ ― DTG183_Page_0417 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཞིན་མི་སླུ་བ་ཡིས་ཀྱང༌། །མི་སླུ་བ་ཡང་བཙལ་དགོས་སོ། །ཞེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །གྲུབ་མཐར་ནི་དོན་བྱེད་པར་སྣང་བའི་ཤེས་པ་ནི། རང་ཉིད་ཁོ་ནས་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཐུག་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པར་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་པ་ནི་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། དོན་བྱེད་པ་ཤེས་པ་དེ་མི་སླུ་བ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ན་གཞན་ཡང་ཆད་ཚད་མར་བསྒྲུབ་ནུས་ན་ཇི་ལྟར་བདག་ཉིད་ཚད་མ་མ་ཡིན། གལ་ཏེ་མི་སླུ་བ་ཐ་དད་པས་ཚད་མར་བསྟན་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་དོན་བྱེད་པ་སྣང་བའི་ཤེས་པ་རང་ཉིད་ལས་ཚད་མ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་ཅེས་དགོས་པ་ལ་ངོན་བྱེད་ནུས་པ་གནས་པ་ནི། མི་སླུ་ཞེས་སྤྱིར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེས་ནམ་ཁྱབ་པའི་ཉེས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་མི་སླུ་བའི་ཤེས་པ་ནི་རང་ཉིད་ལས་ཚད་མ་ཡིན་ན། དེས་ན་གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་རང་ཉིད་ལས་ཚད་མ་ཉིད་ཅེས་འདོད་ན་ནི། གང་གིས་མི་སླུ་བ་ཚོལ་བ། །དང་པོ་དེ་ལྟའི་དངོས་ཡིན་ལ། །རྒྱུ་གང་གིས་ན་རབ་ཏུ་སྣང་ཞེ་ན། བརྗོད་པ་གལ་ཏེ་ཇི་ལྟར་དོན་བྱེད་པར་སྣང་བའི་ཤེས་པ། སྔར་གྱི་ཤེས་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་སེལ་བར་བྱེད་པ་སྐྱེས་པ་ཙམ་གྱིས་འཁྲུལ་པར་དོགས་པ་ལྡོག་པ་དེ་བཞིན་དུ། དང་པོ་ཡང་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་ཉེས་པ་ཅི་ཡོང༌། འོན་ཀྱང་དང་པོ་སྐྱེས་པའི་དུས་ན་ནི་ཚད་མ་དང་ཅིག་ཤོས་རྣམ་པར་འབྱེད་པར་མི་ནུས་སོ། །གོམས་ན་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ནའོ། །དང་པོ་དེའི་དངོས་ཡིན་ན། །རྒྱུ་གང་གིས་ན་རབ་ཏུ་སྡང༌། །ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཚད་མ་ཐམས་ཅད་རང་ཉིད་ལས། །ཚད་མ་ཉིད་ཅེས་འདོད་པར་གྱིས། །ཤེས་ཕྱིར་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ། །འོ་ན་གོམས་པ་ན། རང་ཉིད་ལས་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་སླུ་བ་ལ་མི་ལྟོས་སོ་ཞེ་ན་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དེར་ནི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་མི་སླུ་བ་ལ་མི་ལྟོས་པ་ཡིན་གྱི། སྔ་མ་ལ་མི་ལྟོས་ན་ནི་གོམས་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །ཕྱི་མ་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་ནི་རང་ཉིད་ལས་ཡིན་པར་བརྗོད་དོ། །དེས་ན་མ་ཁྱབ་པའི་སྐྱོན་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་མི་སླུ་བའི་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་མ་ཁྱབ་པ་སྤངས་པ་ན། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཧ་ཅང་ཁྱབ་པར་དོགས་པ་བསུ་བར་བྱེད་དོ། །ཡུལ་གྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཡང་མ་ཁྱབ་པ་སྨོས་པ་ནི། སྒྲའི་ཡུལ་ཅན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བའོ། །མེད་པ་ག་ལས་ཤེ་ན། རང་དང་གཞན་ ― DTG183_Page_0418 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས་ཞེས་སྨོས་སོ། །སྒྲ་རང་གི་ངོ་བོས་ནི་དོན་བྱེད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲ་ལ་ནི་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་དོན་བྱེད་པ་གཞན་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བརྗོད་མ་ཐག་ཏུ་འགག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་མི་སླུ་བའི་མཚན་ཉིད་བསལ་ནས། རང་གི་འདོད་པའི་མཚན་ཉིད་སྐྱོན་མེད་པར་བསམས་པ་མཇུག་སྡུད་བྱེད་པ་ནི་དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྨི་ལམ་དང༌། སེར་པོར་ཤེས་པ་ནི་གནོད་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཡིན་ལ། སྒྲའི་ཡུལ་ཅན་ནི་གནོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །རི་མོར་སྣང་བ་དང༌། དོན་བྱེད་པར་སྣང་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་གྱིས་བསམས་པའོ། །དེ་མ་ཐག་པའི་མ་ཁྱབ་པར་རེ་ཞིག་སྤངས་པར་སྨྲས་པ། འདི་ལྟར་ན་སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་ཞེས་བྱ་བའོ། །མངོན་པར་འདོད་པ་སྟོན་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཅི་ད་ནི་ཐོབ་པ་ལ་སྟེ། མངོན་པར་འདོད་པ་མ་ལུས་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ན་དེ་ཙམ་གྱིས་འདོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་སྒྲ་ལས་སྐྱེས་ཤིང་དོན་ལ་དམིགས་པའི་ཤེས་པ་ཡང༌། སྒྲ་ལས་བྱུང་བར་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། འདིར་གང་ཞིག་གཟུང་ཞེས་དོགས་པ་ལ། སྒྲའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཞེས་སྨོས་སོ། །ཡང་གི་སྒྲས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་བརྗོད་པར་སྡུད་པར་སྟོན་པའོ། །གཞན་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རི་མོ་ལ་སོགས་པ་ལའོ། །གལ་ཏེ་མི་སླུ་བ་རྟེན་པ་ནི། ཡོངས་སུ་ངལ་བའི་འབྲས་བུ་ཙམ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ན་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི། །བློ་ནི་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་ལེགས་སོ། །འཁྲུལ་པར་དོགས་པ་ན་ནི། གནོད་པ་མེད་པའི་ཁྱད་པར་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དོགས་ན། དོན་འདི་ཡིན་ཏེ་ཞེས་སྨོས་སོ། །གཉི་ག་ལ་ཡང་ལན་རྟོགས་སླའོ། །རྨི་སོགས་ལ་དེ་ཅིས་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི། ཧ་ཅང་ཁྱབ་པའི་ཆ་མཚུངས་པར་བསྟན་ཏོ། །ཁྱད་པར་མི་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །གནོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་ཞིག་ཅེས་བརྗོད་པ་ལ་དགོངས་པ་འདི་ཡིན་ཏེ། གནོད་པ་མེད་པའི་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དོན་དམ་པ་ལ་ལྟོས་པ་འམ། ཐ་སྙད་ལ་ལྟོས་ནས་ཡིན་གྲང་ན། དང་པོ་ལྟར་ན་གནོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་མེད་པ་ཉིད་པས་ཅི་ལྟར་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་ཚད་མ་ཡིན་པ་ལྡོག་སྟེ། མ་ཁྱབ་པ་ ― DTG183_Page_0419 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྤང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་གནོད་པ་དོན་དམ་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། གནོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་ཞིག་ཅེས་གསུངས་སོ། །གནོད་བྱེད་ཀྱིས་ནི་གནོད་བྱའི་ཤེས་པ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་མེད་པར་བྱེད་པའམ། དེའི་ཡུལ་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཡིན། དེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་པོ་ནི་གསོག་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པའི་ཕྱོགས་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་སྐྱོན་སྨྲས་པ་ནི། གལ་ཏེ་གཞན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བའོ། །རང་དོན་ནི་རང་གི་ཡུལ་ལའོ། །མེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནོད་བྱའི་ཤེས་པའི་ཡུལ་ལོ། །ཕྱོགས་དང་པོའི་སྙིང་པོ་མེད་པ་ཉིད་འཇུག་པ་འགྲེལ་པར་བྱེད་པ་ནི་རེ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བའོ། །དེའི་དུས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པ་གཞན་གྱི་དུས་ནའོ། །རང་ཉིད་ཞིག་པན་འགའ་ཞིག་གིས་གནོད་དོ་ཞེས་དོགས་པ་ལ། མིག་བཙུམས་པ་ཙམ་གྱིས་ཞེས་གསུངས་སོ། །རྟོགས་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་གྱིས་ཀྱང་ཐ་སྙད་དུ་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་བསམས་པའོ། །དེས་ན་གཞན་གྱི་བསམ་པས་ཀྱང་ཕྱོགས་གཉིས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སུན་འབྱིན་པ་ནི་རང་གི་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ལས་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རང་གི་ཡུལ་ལ་ཞུགས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཞན་འགོག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། མ་བཀག་ནི་རང་གི་རང་བཞིན་ཅི་ལྟ་བར་གཞན་གྱི་རང་བཞིན་ཡང་སྣང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། དེ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་མི་རྟོགས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གཅོད་ཅིང༌། དེ་ལས་གཞན་རྣམ་པར་གཅོད་པ་དང༌། ཕུང་པོ་གསུམ་པ་མེད་པར་སྟོན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཤེས་པ་གཅིག་པ་ལ་ཕྱོགས་པས་འཇུག་པ་ན། དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་དེ་ལས་གཞན་ལ་སྒྲུབ་པ་དང༌། དགག་པ་མི་བྱེད་དེ་གཅིག་ལ་ནི་འབྲས་བུ་གཉིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚུལ་གྱིས་སོ་ཞེ་ན། རེ་ཞིག་གཅིག་ལ་ཕྱོགས་པའི་ཤེས་པས་གཞན་ཡུལ་དུ་བྱེད་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་རིགས་ཏེ། དེ་རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་གཞན་དགག་པ་བྱེད་པར་ཁས་ལེན་པ་ལ། ཉེས་པ་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཡོད། གཅིག་ལ་འབྲས་བུ་གཉིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་རྒྱལ་པོའི་བཀའ་མ་ཡིན་ཏེ། མར་མེ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་ལ་ཡང་བྱེད་པ་དུ་མ་མཐོང་བའི་ ― DTG183_Page_0420 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་རོ། །གང་ལས་རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་དེ་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་བ་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་རྣམ་པའི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་དངོས་པོ་མེད་པ་འཛིན་པ་ནི་ངེས་པ་ཙམ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་ཉམས་པ་མེད་པ་ཉིད་དེ། མེ་མཐོང་བའི་སྐོམ་པ་ནི་ཆུ་མེད་པར་ངེས་པ་མེད་ན། མི་འཇུག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིས་བྱེད་པ་གཉིག་དང་ལྡན་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར། སྐྱོན་མ་ཡིན་ནོ། །དོགས་པ་འདི་བསུ་ནས་མངོན་སུམ་ལ་ནི་ཐ་དད་པའི་འཛིན་པའི་ནུས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་ཞེ་ལ་བཞག་སྟེ། རང་གི་ཡུལ་ལ་འཇུག་པས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལན་གནད་དུ་ཕོག་པ་སྨྲས་སོ། །འདི་ལ་སྔོན་པོ་བཟུང་བ་ནི་སྔོན་པོ་མ་ཡིན་པ་མེད་པར་ངེས་པ་ནི། ཐ་དད་པར་འཛིན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་ནོ། །ཐ་མེ་དད་པར་འཛིན་པ་འམ་ཐ་དད་པར་ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་གཞན་མེད་པར་ངེས་པར་མི་རིགས་ལ། ཐ་དད་པ་དེ་ཡང་གཟུང་བར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཡང་མདུན་དུ་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་ཏེ་ཐ་དད་པར་ངས་པ་ལས་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་འཛིན་པ་ལས་ཐ་དད་པར་ངེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་བསྟེན་པར་བསལ་ལོ། །དེའི་ཕྱིར་ཚང་མེའི་དབྱེ་བ་ནི་རང་གི་ཡུལ་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་པས། གཞན་འགོག་པའི་གཏམ་ཡང་མེད་དེ། །དེས་ན་དེ་ཡོངས་སུ་གཅོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་པ་ཉིད་ཡིན་ལ་འདི་ནི་དེ་ཁོ་ན་རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །མཐོང་བ་ནི་མི་འཐད་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་གྲུབ་པའི་མཐའ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེ་མཐོང་བའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ཆུ་མེད་པར་ངེས་པའི་ཕྱིར་འདིར་ཆད་པ་མེད་དོ། །ད་ནི་དེའི་བྱེད་པ་དད་མི་འགལ་བར་བག་ཆགས་ཙམ་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདི་ལ་མཐོང་བར་བྱེད་པ་མེད་དོ། །རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་སྐབས་སུ་མི་རང་གི་བདག་ཉིད་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་མེད་པ་ངེས་པར་མི་ནུས་པ་དེས་ནི་རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པ་ནི། ཡུལ་མེད་པར་ཤེས་པ་སད་པའི་ཤེས་པས་གནོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གནས་སོ། །གསལ་ཏེ་ཉ་ཕྱིས་དང་དངུལ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་གནོད་བྱ་གནོད་བྱེད་ཀྱི་དངོས་པོ་འཇིག་རྟེན་ན་རྟོགས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ་བསྟན་བཅོམ་སུ་ཕྱོགས་ཀྱི་གནོད་པ་རྣམ་པ་བཞི་བཀོད་པའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་ཀྱང་ཁས་བླངས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། འོ་ན་ཅི་ལྟར་ཞེས་འདྲི་བར་བྱེད་དོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲས་པ་ནི་འདི་ཡང་དག་པའི་ཀུན་ ― DTG183_Page_0421 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྫོབ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས་ཅི་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྐབས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བར་ལྟའོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་དང་སྐབས་སུ་བབ་པ་གྲུབ་པ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདིས་ནི་དོན་དམ་པ་ལ་ལྟོས་ཏེ། གནོད་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ཐ་སྙད་ལྟོས་ནས་འགྱུར་རོ། །ཐ་སྙད་དུ་ནི་གནོད་བྱ་གནོད་བྱེད་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གནོད་པ་རྣམ་པ་བཞི་བཀོད་པ་མི་འཐད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་སླུ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་ཀུན་རྫོབ་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད། གནོད་པ་མེད་པས་ནི་རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པར་སྤྱད་པར་ནུས་ཀྱི། མི་སླུ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་དོན་བྱེད་པ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་གཉི་ག་ཐ་སྙད་པ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཐམས་ཅད་དོན་བྱ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བས་ཚད་མ་ཆོལ་བ་ན། ངེས་པར་དོན་བྱེད་པ་ལ་མི་སླུ་བ་ལ་ལྟོས་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་ཐ་སྙད་ཀྱི་ངོ་བོར་མི་སླུ་བ་ཉིད་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་དུ་རིགས་སོ། །དེ་ལྟར་གནོད་པ་མེད་པས་ནི་འགའ་ཡང་དོན་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་གནོད་པའི་ཕྱིར་དོན་བྱ་བ་མ་ཐོབ་པས་ན། གནོད་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ལ་མི་སླུ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ཡིན་ན་དོན་བྱེད་པ་ལ་ཕྱོགས་པའི་ཚད་མའི་ཐ་སྙད་རྒྱུ་ནི་དེ་ལས་མི་སླུ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་དོན་གྱིས་འཕངས་པའི་གནོད་པ་མེད་པ་ནི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །མི་སླུ་བའི་མཚན་ཉིད་དེ་ཉིད་དོགས་པའི་སྒོ་ནས་མཇུག་བསྡུ་བ་སྟོན་པ་ནི། དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིས་ནི་གང་ལ་དོན་བྱེད་པ་ལ་མི་སླུ་བ་ཡོད་པ་དེ་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་འགྱུར་རོ། །གང་ལས་གནོད་པ་མེད་པ་ཚད་མར་འགྱུར་པ། གང་དུ་ཡུལ་གནོད་པ་དེ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ན། སྡུད་པ་ནི་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རང་ངམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་བྱེད་པར་སྣང་བ་བཞིན་དུ་རང་གི་ངོ་བོས་སོ། །གཞན་གྱིས་ནི་ཞེས་བྱ་བས་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་སྣང་བ་བཞིན་དུ་དོན་བྱེད་པར་སྣང་བའི་ཤེས་པ་གཞན་གྱི་རང་བཞིན་གྱིས་སོ། །གལ་ཏེ་རེ་ཞིག་རྨི་ལམ་དང་ཅིག་ཤོས་ཀྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བདེན་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། གནོད་པ་མེད་པར་ནི་དེར་མི་འབྱུང་སྟེ། རྨི་ལམ་ན་ཡང་དོན་བྱེད་པར་སྣང་བ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རྨི་ལམ་དང་ཅིག་ཤོས་ཀྱི་ཚད་མ་ ― DTG183_Page_0422 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་གཞན་པའི་རྣམ་པར་བཞག་པ་ཡང་གནོད་པས་བྱས་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ཉིད་དུ་ན་ནི། རྨི་ལམ་མི་མིན་ཁྱད་མེད་ཅེས་སྨོས་སོ། །རྨི་ལམ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པའོ། །འོ་ན་ཚད་མ་དང་ཅིག་ཤོས་ཀྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་སྨོས་སོ། །འདི་གཉི་ག་ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། འཆད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། ཐ་སྙད་ལས་ནི་ཚད་མ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ནང་འདིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་རྨི་ལམ་ན་ཡང་དོན་བྱེད་པར་སྣང་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེར་ཡང་དོན་བྱེད་པར་སྣང་བ་ཙམ་གྱིས་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ན། གང་གི་མཚན་ཉིད་ཧ་ཅང་ཁྱབ་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་འོན་ཀྱང་དོན་བྱེད་པར་གནས་པར་མི་འགྱུར་པའི་རང་བཞིན་ནི་མི་སླུ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་ཞེ་ལ་བཞག་འདི་ནི་སྨྲས་སོ། །གལ་ཏེ་གཉི་ག་ལ་ཡང་དོན་བྱེད་པ་རིང་དུ་གནས་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནམ། མོད་ལ་འགྱུར་བ་ནི་རེས་འགའ་སད་པ་ལ་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཅི་ལྟར་མི་གཡོ་བ་དང་ཅིག་ཤོས་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན། བདེན་ཏེ་ཞིབ་མོར་བརྟགས་ན་རྨི་ལམ་དང་ཅིག་ཤོས་དག་ཁྱད་པར་འགའ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བརྗོད་ཟིན་པ་ཉིད་དོ། །དཔེར་ན་སད་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཕྱི་རོལ་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང༌། ཉི་མ་དེ་འདས་ཏེ་མཚན་མོ་ལ་སོགས་པས་བར་དུ་ཆོད་ཀྱང་དོན་བྱེད་པར་སྣང་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལ་དྲན་པ་ཡོད་པ་ན་བདེན་པར་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང༌། དེས་བྱས་པའི་ཕན་པ་རིམ་གྱིས་ཟད་པས་ཅུང་ཟད་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་རློམ་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྨི་ལམ་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་སྒྲོ་འདོགས་པ་ནི། གཉིད་ཀྱི་ཆའི་མཐར་ཐུག་པའི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་དོན་བྱེད་པ་བརྟན་པ་དང་མི་བརྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྒྲོ་འདོགས་བརྟན་པ་དང་མི་བརྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་སྟོན་པ་ནི་རྨི་ལམ་གྱི་ཞེས་བྱ་བའོ། །དོན་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དོན་བྱེད་པར་སྣང་བའོ། །གོམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བག་ཆགས་སོ། །དོན་བྱེད་པར་སྣང་བ་འདི་ནི་གོམས་པའི་སྟོབས་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་གྱི། བདེན་པས་བྱས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པའི་ཕྱིར་ན། ཚིམ་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སད་པས་ནི་བཟློག་པའི་ཕྱིར་ན་ཡོངས་སུ་ཚིམ་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིས་ནི་བག་ཆགས་བརྟན་པ་དང་མི་བརྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་མི་སླུ་བའི་མཚན་ཉིད་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད་པས་ན་ཧ་ཅང་ཁྱབ་པར་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་རྫོབ་ ― DTG183_Page_0423 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་མི་སྲིད་པའི་གོ་སྐབས་མེད་པ་ཁོ་ནའོ། །དོན་བྱེད་པར་སྣང་བས་མ་ཁྱབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་ཟིན་པས། མ་ཁྱབ་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མི་སླུ་བས་ཀྱང་མི་སླུ་བ་ཞེས་འདིས་གང་བརྗོད་པ་དེ་ཡང་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་གཞན་ཉིད་ལ་སྐྱོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ནི། གནོད་པ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི། ཐུག་པ་མེད་པ་ཁོ་ན་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་ལ་ཤེས་པ་སྐྱེས་པ་ཉིད་ན་གནོད་པ་མེད་པ་མཚན་ཉིད་དུ་བརྗོད་དམ། དུས་གཞན་དུ་ཞེས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་མི་དད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཉིད་དོན་བྱེད་པ་ཡང་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་མི་འཇུག་པར་ཐལ་བ་སོ་ན་འདུག་གོ །ཐ་དད་པ་ཡིན་ན་དེའི་བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་རང་བཞིན་ལ་འདིས་མ་རེག་པའི་ཕྱིར་གང་ལ་མི་སླུ། ཆུ་མཐོང་བ་ལ་ནི་མེ་ཐོབ་པ་མི་སླུ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རང་ངམ་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པས་བྱས་པ་མི་སླུ་བ་མ་ཡིན་མོད། རང་གི་ངོ་བོ་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དེ་ཚད་མར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེའི་རང་བཞིན་རིག་པ་ཙམ་དེ་ནི་ཞེས་སྨོས་སོ། །དེའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བ་སྟེ། ཕྱི་རོལ་ལམ་བརྫུན་པའམ། ཤེས་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་དོ། །དེའི་སྒྲ་མེད་ན་ནི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བས་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་འཛིན་པར་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་རང་གི་རང་བཞིན་འཛིན་པ་ཉིད་ནི་ཚད་མར་མི་འདོད་དོ། །དེ་ཅི་ལྟར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མཚུངས་ཤེ་ན། འོ་ན་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་དེ་ཉིད་ནི་དོན་བྱེད་པ་ལ་མི་སླུ་བ་ཉིད་ལས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་སླུ་བ་སྤངས་པ་ལ་སྣང་བའི་རང་བཞིན་རིག་པ་ཉིད་གནས་པར་འགྱུར་ལ། སྣང་བའི་རང་བཞིན་རིག་པ་ཡང་ཐུན་མོང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་དོན་བྱ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར། ཐ་སྙད་པ་རྣམས་ཚད་མས་འཇུག་པའི་གཏམ་ཡང་ག་ན་ཡོད། རང་གི་ངོ་བོ་རིག་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ཚད་མར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཐ་སྙད་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ལྟ་ན་དོན་ལ་མི་སླུ་བའི་སྒོ་ནས་རང་རིག་པའི་ཚད་མར་ཅི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་དོན་ཡོངས་སུ་བཅད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་བྱེད་པ་ནི། དེའི་རང་གི་ངོ་བོར་འགྱུར་བ་ཡིན་པས་སྐྱེས་པའི་དུས་ཉིད་ལ་གསལ་བ་དང་འདི་མཐོང་ངོ་ཞེས་ཐ་སྙད་དུ་བྱས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་མི་སླུ་བ་ཚོལ་བ་ན་ཕྱི་མའི་དོན་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཉིད་མི་སླུ་བར་རིགས་སོ། །དེས་ན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་མ་ ― DTG183_Page_0424 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་ནོ། །དེས་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པ་ལུས་པ་ན། ཚད་མའི་ཚུལ་ཅི་འདྲ་བར་གནས་པ་དེ་སྟོན་པ་ནི་དེའི་ཕྱིར་འབྱུང་འགྱུར་དོན་ཡུལ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ནར་ཚད་མ་དང་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མེད་པའི་གཏན་ཚིགས་དེའི་ཕྱིར་ཐ་སྙད་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ནི་སྐྱོད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཐ་སྙད་ལ་རྟེན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཅེ་ན། ད་ལྟར་བའི་ཡུལ་ལ་ཞུགས་ཀྱང་ཐོབ་པར་བྱ་བ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་ཡུལ་ཅན་དང༌། གཟུགས་ལ་ཞུགས་ཀྱང་རེག་བྱ་ལ་སོགས་པ་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་ཅན་ཏེ། གང་ཞིག་དེ་ལྟར་གྱུར་པ་དེ་ནི་ཐ་སྙད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་ཐ་སྙད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་གཞན་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་ན་ཡུལ་གཞན་རྣམ་པར་འཇོག་ཅེ་ན། ལྷག་པར་སྒྲོ་བཏགས་པས་ཞེས་སྨོས་ཏེ། གཅིག་ཏུ་སྒྲོ་བཏགས་པས་སོ། །གལ་ཏེ་ཐ་སྙད་ལ་ལྷག་པར་སྒྲོ་འདོགས་པར་སྲིད་ཀྱང་དེ་ལ་ལྟོས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཚད་མར་རྣམ་པར་གཞག་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། མཐོང་བཞིན་པ་ཉིད་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། བཤད་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་དོན་དང་ཡུལ་གཞན་དེ་དག་ཐོབ་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་དང༌། དེ་དག་གི་དོན་བྱ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བ་སྟེ། ཐ་དད་པ་མེད་པར་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཕྱིས་དོན་བྱེད་པ་ཡིན་བ་དེས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་དོན་དང༌། གཅིག་པ་ཉིད་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཡུལ་གཞན་དང་གོ་ཇི་ལྟར་གཅིག་པར་རིགས་ཤེ་ན། ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་རང་བཞིན་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་འཛིན་པའི་ནང་དུ་མི་འདུའོ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་གང་དུ་འདུས་ཤེ་ན། ལྷག་པར་སྒྲོ་བཏགས་པས་ནི་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་གཅིག་ཉིད་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣང་བཞིན་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དང་གཅིག་པ་ཉིད་དོ། །ཡུལ་གཞན་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རེག་བྱ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་གཅིག་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །ཡང་གི་སྒྲོས་ནི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་རང་བཞིན་ཡང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་གཟུགས་ཙམ་མཐོང་བ་ནི་བུམ་པ་བདག་གིས་མཐོང་ངོ་སྙམ་དུ་ལྷག་པར་ཞེན་པ་ན། གཟུགས་དང་རེག་པ་གཅིག་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་བདག་གིས་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པའི་དེ་ཉིད་འདིའོ་ ― DTG183_Page_0425 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བས་སོ། །དེ་ལྟར་ཚད་མའི་ཚུལ་ལུགས་དཔྱད་ནས་སྐབས་ཉིད་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་པ་ནི། དེས་ན་ཞེས་བྱའོ། །བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་ཐ་མི་དད་པའི་སྒོ་ནས་སོ། །ཀྱང་གི་སྒྲས་ནི་ཀླུ་གྲུབ་པས་ཀྱང་ངོ༌། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བཤད་པ་ནི་གཉིས་རིམ་གྱིས་སུན་འབྱིན་པ་ནི། དང་པོ་གནོད་པ་མེད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཐམས་ཅད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མ་དང་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ལ་སྟེ། སྐྱེས་པའི་དུས་ཉིད་ན་གནོད་པ་དང་ཅིག་ཤོས་ཀྱི་ངེས་པ་ཉམས་སུ་མ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ངེས་པ་ཡོད་ན་ཡང༌། ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ནི་གཞན་ལས་རྣམ་པར་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལེགས་པར་མི་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །གདོན་མི་ཟ་བར་དུས་ཕྱིས་འབྱུང་བ་གནོད་པ་སེལ་བའི་ངེས་པས་ཚད་མར་བརྗོད་པ་དགོས་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་གནོད་པ་མེད་པ་ལ་ལྟོས་པས་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་ཐུག་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤང་བར་དཀའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དུས་ཕྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་པར་འདོད་པ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་ན། དུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཉིད་ཀྱིས་ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཉིས་པ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པོ། །གནོད་པ་མེད་པ་ཡིན་ན་སྟེ། གནོད་པ་སེལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ངེས་པ་ཁས་ལེན་ནའོ། །དེ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་དུས་ཕྱིས་འབྱུང་བ་གནོད་པ་སེལ་བའི་ངེས་པ་ལའོ། །འདི་ཉིད་སྡུད་པར་བྱེད་པ་ནི་དང་པོ་གནོད་པ་མེད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བའོ། །གནོད་བྱེད་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེར་ཡང༌། གནོད་བྱེད་ཡོད་པ་ཅི་ལྟར་དོགས་པ་མ་ཡིན། དོགས་པ་ཅི་སྟེ་མེད་ཅེས་འདོན་པ་ནི་དོན་གཅིག་གོ །དེ་ལ་ཡང་དུས་ཕྱིས་ཀྱི་གནོད་བྱེད་མེད་པའི་ངེས་པ་དོན་དུ་གཉེར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐུག་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གལ་ཏེ་ཉ་ཕྱིས་ལ་དངུལ་དུ་ཤེས་པའི་གནོད་བྱེད་འདི་ནི། དངུལ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པའི་ཤེས་པ་གཉིས་ཡིན་ལ། དེའི་རྗེས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཡང་ཉ་ཕྱིས་སུ་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཙམ་གྱིས་མཐར་ཐུག་པ་ན་ཐུག་པ་མེད་པ་ག་ལ་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ན་འོ་ན་ཉ་ཕྱིས་མཐོང་བ་ལ་ཡང་ཟླ་བ་གཉིས་སུ་མཐོང་བ་ལྟར་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་གནོད་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར། མཐར་ཐུག་པ་ག་ལ་ཡོད་དོ། །གང་ཞིག་གནོད་བྱེད་མ་སྐྱེས་ཀྱང༌། །རྨོངས་པ་ཡིས་ནི་རྟོག་བྱེད་པ། །དེ་ནི་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་ལ། །ཐེ་ཚོམ་བདག་ཉིད་ཉམས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྡིག་པ་ཙམ་ནི་དོན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ ― DTG183_Page_0426 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་གོམས་པ་ལས་ནོར་བུ་དང་དངུལ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ལྟར་ཉ་ཕྱིས་ཀྱི་དོན་བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་པར་གསལ་བ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་དོན་བྱ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བས་ཚད་མ་འཚོལ་ལ་དེ་ཚོལ་བའི་བྱེད་པ་ནི་དོན་བྱེད་པ་སྒྲུབ་པ་ངེས་པ་ཉིད་ན་རྫོགས་པར་གྱུར་པས་ཐུག་པ་མེད་པ་ལྡག་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་མི་སླུ་བ་ཚད་མར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །ཡང་ན་གནོད་པ་མེད་པ་ཡིན་ན། ཚད་མ་ཉིད་མི་གནས་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །ཚད་མ་ཉིད་རྣམ་པར་གནས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། སྐྱེ་བའི་དུས་ན་གནོད་པ་མེད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པས་ན་ཧ་ཅང་ཁྱབ་པར་འགྱུར་རོ། །འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་གནོད་བྱེད་མེད་པར་ངེས་པ་ནི་མི་སྲིད་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ལ་ཚད་མ་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ངེས་པ་ཡང་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །གོམས་པ་ལས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ངེས་ན་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དོན་བྱ་བ་ངེས་པ་དྲངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་གནོད་པ་མེད་པའི་རྟོགས་པ་ནི་དོན་དམ་པའམ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་གྱི། མི་སླུ་བ་ཅན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་ཁོ་ནར་མཚན་ཉིད་ཡིན་ལ། མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོན་འགའ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །གང་ཡང་དུང་ལ་སེར་པོར་ཤེས་པས་ཧ་ཅང་ཁྱབ་པ་རྩོད་པ་དེ་ལ་སྨྲ་བ་ནི། དུང་སེར་པོར་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་ལ་ཚད་མ་མི་སྲིད་པ་ག་ལས་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དུང་སེར་པོའི་རྣམ་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་བྱེད་པ་ཐོབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུང་ཙམ་ལ་མི་སླུ་བ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། མཐོང་བཞིན་པའི་སེར་པོའི་རྣམ་པ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་དུང་ནི་སྣང་བ་མེད་དོ། །དབྱིབས་ཙམ་སྣང་ངོ་ཞེ་ན། དབྱིབས་ཀྱང་སེར་པོའི་རྣམ་པ་ལས་མ་གཏོགས་པར་ནི་སྣང་བ་མེད་དོ། །སེར་པོའི་རྣམ་པ་ལ་ཡང་བསླུས་པའི་ཕྱིར། གཞན་གང་དུ་མི་སླུ་བ་ཡོད། །དེས་ན་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །སླུ་བ་མེད་པའི་དོན་འཁྲུལ་པ་མེད་པར་བྱ་བའི་དབྱིབས་ཙམ་ལ་ནི་ཚད་མ་གཞན་མི་བཟློགས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི། དབྱིབས་ཙམ་གྱི་ཞེས་བྱ་བའོ། །གྲུབ་པ་ནི་ཐོབ་པའོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་དེ་ཉིད་སྟོན་པ་ནི་འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྣང་བ་ནི་དུང་དང་དཀར་པོ་ལྟར་རབ་རིབ་ཅན་ལ་དོན་གྱིས་ན་འབྲས་བུའི་རྟགས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཡང་ཁ་དོག་སེར་པོ་མེད་ཀྱང༌། དབྱིབས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་བྱ་ཆུ་འཛིན་ ― DTG183_Page_0427 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་བྱེད་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། དེ་འདྲ་བའི་སྣང་བ་དབྱིབས་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བདག་པོའི་རྐྱེན་དང་འབྲེལ་པར་གྲུབ་པོ། །དེས་ནི་དེ་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། གང་གིས་ཞེས་བྱ་བའོ། །དུང་དཀར་པོ་མ་མཐོང་མ་ཐོས་པའི་མིག་སེར་ཅན་གང་གིས་སེར་པོར་སྣང་བ་དུང་སེར་པོ་མེད་པར་འཁྲུལ་པ་ནམ་ཡང་མ་མཐོང་གི །འོན་ཀྱང་དུང་སེར་པོར་སྣང་བ་ན་འདི་འདྲ་བའི་དུང་ཉིད་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་པར་རློམ་པའི་རྟོགས་པ་པོ་དེ་ནི་སླུ་བ་ཁོ་ནའོ། །གང་དུ་སླུ་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་མངོན་པར་འདོད་པའི་དུང་སེར་པོ་ལའོ། །གང་ལས་ཤེ་ན། ཇི་ལྟར་བསམ་པའི་དུང་སེར་པོ་ལ་བསླུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྔ་མ་ལ་ནི་རྟོགས་པ་འདི་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ནི། འཁྲུལ་པ་རིག་པ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེའི་དཔྱད་པ་ཉིད་བརྗོད་པ་ནི་གཞན་ལ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིས་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་བསྟན་ཏོ། །གཞན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེར་པོའི་རང་བཞིན་ལ་སྟེ། གསེར་དུ་གཏོགས་པའི་སེར་པོ་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ན་སེར་པོའམ་དཀར་པོ་ཞེས་ཐེ་ཚོམ་ཟའོ། །བཟློག་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ཡང་རུང་སྐྱེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ནི་རབ་རིབ་ཀྱི་སྐྱོན་ཉིད་ཡིན་གྱི། དུང་གི་དཀར་པོ་ཉིད་དོ་ཞེས་ཐེ་ཚོམ་ལས་ཟློག་པ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། རིགས་པ་འགའ་ཞིག་གིས་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་རིགས་པ་དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་དོགས་པ་བསལ་བར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ན། ཐེ་ཚོམ་གྱི་བྱེ་བྲག་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དབྱིབས་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་དོན་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དུང་དཀར་པོར་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཇུག་སྡུད་པར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་ཉིད་བརྗོད་དོ། །འདིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ནོར་བུ་སྒྲོན་མའི་འོད་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་དེར་སྤྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་གཉི་ག་ཡང་རྣག་གི་རང་བཞིན་རིག་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཅིག་ཚད་མ་ཡིན་ལ་གཞན་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཅི་ལྟར་རྟོགས་ཞེས་བསམས་ནས་རྩོད་པ་བྱེད་པ་ནི། ཅི་སྟེ་ཞེས་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ། །ལེན་དུ་འདི་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཐ་སྙད་ལས་ནི་ཚད་མ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་འདིར་རོ། །གལ་ཏེ་སྣང་བའི་སེར་པོ་ཐོབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། དུང་སེར་པོར་ཤེས་པ་ཆད་མ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་བཞིན་དུ་ ― DTG183_Page_0428 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ལ་ཡང་ཐོབ་པར་བྱ་བ་འགའ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་ཚད་མར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་དོགས་པ་ལ། བཏབ་ཟིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ལན་དྲན་པ་བྱེད་པ་ནི་སྒྲའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བའོ། །གལ་ཏེ་སྔར་སླུ་བ་མེད་པ་ཅན་ཉིད་ཚད་མར་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ལྟ་གོ་མངོན་པར་འདོད་པ་སྟོན་པ་ཉིད་ཅི་ལྟར་བརྗོད་ཅེ་ན། མངོན་པར་བསམས་པའི་དོན་ཞེས་སྨོས་སོ། །འདིས་ནི་མངོན་པར་འདོད་པའི་དོན་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ནི་མི་སླུ་བ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་མི་སླུ་བ་ཉིད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཉིད་སྡུད་པ་ནི་གཞལ་བྱའི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞལ་བྱའི་རང་བཞིན་ལའོ། །གལ་ཏེ་སླུ་བ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་རིག་པ་ཉིད་འདིར་མངོན་པར་འདོད་པ་དང༌། རྫོགས་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་མི་སླུ་བ་ཉིད་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་དོན་བྱེད་པ་ཐ་དད་པ་ཡིན་པར་གཞན་དུ་དམིགས་སོ་ཞེས་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པ་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་ལན་ཅུང་ཟད་གདབ་དགོས་སོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་གཞན་གྱིས་མི་སླུ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཞེན་པ་འདི། དེ་ཁོ་ནའམ་ཐ་སྙད་དུ་ཡིན་ཕྱོགས་དང་པོ་བརྗོད་པ་ནི་འདིར་རང་གི་ངོ་བོར་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཨརྠ་ཀྲེ་ཡ་ཛ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་བྱེད་པ་གྲུབ་པའམ་དོན་བྱེད་པའི་རྣམ་པའོ། །གལ་ཏེ་དེའི་དོན་བྱེད་པ་འགའ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་ལོག་པར་རྟོགས་པ་མེད་དེ། དེ་ལྟ་ན་ནི་འཇུག་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །དོན་བྱེད་པ་གཞན་གྱིས་མི་སླུ་བར་འགྱུར་བར་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་བརྗོད་དོ་ཞེ་ན། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཞེས་སྨོས་སོ། །འདི་དག་རང་གི་རང་བཞིན་རིག་པ་འབའ་ཞིག་ཉིད་ནི་རིག་པ་ཙམ་མོ། །གཞན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་བའི་རང་བཞིན་ནམ། དེའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རང་བཞིན་ལའོ། །འདིར་བསམ་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡུལ་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་གཞན་ལ་ཡང་ཚད་མ་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དེས་ཉེ་བར་གཞག་པའི་དོན་བྱེད་པ་དེའི་མི་སླུ་བར་འགྱུར་ན། དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་གཞན་དང་གཅིག་ཏུ་སྒྲོ་འདོགས་ན་དེའི་ཚེ་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དོགས་ན། ཁྱད་པར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་རང་བཞིན་ལ་ནི། མཐོང་བཞིན་དེའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་ན་མཐོང་བཞིན་དེ་འདིའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ། ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་ཉེ་ ― DTG183_Page_0429 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་ལེན་པ་ལས་བྱུང་བའི་དངོས་པོ་ཉེ་བ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དང་ཚོགས་པ་གཅིག་པ་ལ་རག་ལས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཟུགས་དང་ལྷན་ཅིག་ཚོགས་པ་གཅིག་ལ་རག་ལས་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཚོགས་པ་གཅིག་ལ་རག་ལས་པ་ཉིད་ཀྱང་སྐབས་ཀྱིས་གང་དུ་རྒྱུད་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བྱེད་པ་འཇུག་པའམ། དོན་གཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་ཁྱད་པར་ཅན་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་ན་དུ་བ་དང་ཐལ་བ་བཞིན་དུ་གསལ་བར་འཁྲུལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྐད་དུ་བཤད་པ་གཅིག་ཏུ་ལྷག་པར་ཞེན་པ་མེད་ན་ཚད་མ་ཉིད་མེད་པར་བརྗོད་པ་ནི། སྨིག་རྒྱུ་ལ་ཆུར་ཤེས་པ་གང་ལ་ཆུས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་བྱ་བ་ལས་སྨིག་རྒྱུས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའོ། །དོན་བྱེད་པ་ཐ་དད་པར་མངོན་པར་འདོད་པ། ཆུའི་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །སྤྱིར་བརྗོད་པའི་དོན་ཁྱད་པར་གྱི་མཐར་ཐུག་པ་བྱེད་པ་ནི། དཔེར་ན་ཆུ་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་ལས་ཞེས་བྱ་བའོ། །གལ་ཏེ་ཆུ་དང་སྨིག་རྒྱུ་དག་གི་ཐ་དད་པ་ལ་བརྟེན་པ་ཉེས་པ་ཡིན་ལ། མཐོང་བཞིན་དང་ཐོབ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཐ་དད་པ་གང་གིས་ཟློག །འོན་ཏེ་མེའོ་ཞེས་བྱ་བར་རྟོགས་པར་མཚུངས་པས་གཅིག་ཉིད་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་ཆུ་དང་སྨིག་རྒྱུ་དག་ལ་ཡང་དངོས་པོ་ཉིད་མཚུངས་པ་དེས་ན། དེ་ལ་ཡང་འགྱུར་རོ། །དོན་བྱེད་པ་གནས་པ་ཡང་སྤྱིར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རི་མོའི་ཤེས་པ་ཡང་གི་སྒྲས་བསྡུས་པས་ཀྱང་ཅི་བྱ་སྟེ། ཤེས་པ་གཞན་དང་གཞན་ཉིད་མི་སླུ་བ་ཡིན་པར་འགྱུར་མོད་ཅེ་ན། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུ་ཁོ་ནར་བསམས་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་ཆ་རྗེས་སུ་བརྗོད་པ་ནི། མངོན་པར་འདོད་པ་དེ་སྟོན་པ་ལ་གཙོར་བྱེད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་དོན་བྱེད་པ་གནས་པ་ཙམ་མི་སླུ་བ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་མངོན་པར་འདོད་པ་དོན་བྱེད་པ་གནས་པ་ཡིན་པར་འདོད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཞེས་སྨོས་སོ། །ལྷག་མ་ནི་རྟོགས་པར་སླའོ། །དེ་ལ་སྣམ་བུ་ཐོབ་པ་ན་བུམ་པའི་ཤེས་པ་ཚད་མ་བཀག་པས་ནི་ཆུའི་ཤེས་པ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྲིད་ཉ་ཕྱིས་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་དངུལ་གྱི་ཤེས་པ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་བྱུང་ཡང༌། མངོན་པར་འདོད་པ་ལ་མི་སླུ་བ་མེད་པས་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་པ་བཀག་པས་ནི། རི་མོའི་ཤེས་པའི་ ― DTG183_Page_0430 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱུན་དུ་བྱུང་ཡང་དེ་ཙམ་གྱིས་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་གཞན་མ་སྐྱེས་ན་ཚད་མ་དང་པོའི་ཤེས་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གློག་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དད་པོ་མཐོང་བ་ཡང༌། མངོན་པར་འདོད་པ་ལ་མི་སླུ་བའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་འགྱུར་རོ། །མངོན་པར་འདོད་པ་སླུ་མེད་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། སྡུད་པར་བྱེད་པའོ། །རིགས་མཐུན་འདྲ་བའོ། །རིགས་མཐུན་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་ཙམ་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དངུལ་གྱི་ཤེས་པའི་རྒྱུན་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་མི་མཐུན་པའི་ཤེས་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། ཤིན་ཏུ་ཐ་དད་བ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་ཡང་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ངལ་བ་མང་པོས་མི་སླུ་བ་ཁས་བླངས་པ་འདིས་ཅི་བྱ་སྟེ། རྟོགས་པ་ཙམ་ནི་སྤྱིར་ཚད་མར་གྲུབ་པ་ཡིན་ན། གནོད་པར་བྱེད་པ་དམིགས་ཀྱིས་སེལ་བ་ནི། སྤོང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་ལེགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་གནས་པ་སྟེ། རྣམ་པར་གཞག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་ཉིད་དེ། མི་སླུ་བའི་རྣམ་པ་ཉིད་དོ། །དཔེར་ན་ཤེས་པ་སྔ་མའི་བསམ་པའི་དབང་གིས་ཤེས་པ་ཕི་མ་མི་སླུ་བའོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་བཞིན་དུ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་གནོད་བྱེད་ཀྱི་རྣམ་པར་གནས་པ་ཡང་མི་སླུ་བའི་རྣམ་པ་ལས་ཡིན་ནོ། །མངོན་པར་འདོད་པའི་ངོ་བོར་མ་བྱས་ན་ནི། དོན་དམ་པར་གནོད་བྱ་དང་གནོད་བྱེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི་དེ་ཉིད་དུ་ན་ཞེས་བྱ་བའོ། །དོན་དམ་པར་ནི་རིགས་མི་མཐུན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཐད་ཀྱི། དེ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྔར་ཅི་སྐད་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །ལྷག་པ་ཡང་བརྗོད་པ་ནི། གལ་ཏེ་རིགས་མི་མཐུན་པའི་ཞེས་བྱ་བའོ། །རིགས་མཐུན་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེས་པ་གནོད་བྱེད་དུ་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་རིགས་མི་མཐུན་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་གནོད་བྱེད་དུ་གཞན་འདོད་ན་དེའི་ཚེ་བུམ་པའི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་པར་བླའོ། །གལ་ཏེ་མིན་ཞེས་བྱ་བ་གཞན་གྱིའོ། །རིགས་མི་མཐུན་པའི་ཤེས་པ་ལ་ཡང་གལ་ཏེ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་ཤེས་པ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། གནོད་བྱེད་ཡིན་ན། གང་གི་ ― DTG183_Page_0431 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚེ་བུམ་པའི་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ན། སྣམ་བུའི་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་ནི་བུམ་པ་མེད་དོ་སྙམ་པའི་རྟོགས་པ་མེད་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མིན་ནོ་སྙམ་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུན་འབྱིན་པའོ། །འགའ་ཞིག་གི་སྒྲུབ་པ་དང་འགོག་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པས་སྒྲུབ་པ་ངག་ནི། བསྒྲུབ་བྱར་བསྟན་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན། གདོན་མི་ཟ་བར་ཚད་མ་ལ་ལྟོས་དགོས་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་གལ་ཏེ་འདི་བག་ཆགས་ཙམ་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་དེ་ལྟ་བུའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་པས་ཅི་བྱ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །གཞན་གྱིས་སྨྲས་པ་ནི། དངོས་པོ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཚད་མ་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པའི་ཤེས་པ་འདི་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་དཔྱད་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུན་འབྱིན་པའོ། །དེའམ་བདག་ཡོངས་སུ་མ་གྱུར་པའམ། ཡང་ན་དོན་གཞན་ཤས་པ་ཡིན་ཞེས་གཞན་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེན་བདེན་ཏེ། བདག་དགོས་པར་བྱ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་འགྱུར་བས་སྟོང་པ་ཙམ་ནི། མེད་པར་དགག་པ་ཡིན་པས། དེ་ནི་ཇི་ལྟར་འགའ་ཞིག་གི་རྟོག་པའམ། རྟོགས་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སུན་དབྱུང་བླ་བའི་ཕྱིར། ཡལ་བར་དོར་ནས། ཡང་ན་དོན་གཞན་ཤེས་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་མདུན་དུ་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་གཞལ་བྱ་གཞན་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པས་རིག་པར་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་མེད་པར་ཡང་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་རིག་པར་བྱ་བར་བརྒྱ་ལ་འདོད་པར་འགྱུར་སྙམ་པས། རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པའོ། །ཅི་དེའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགག་པར་བྱ་བའིའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་པོ་ལ་བརྗོད། ཁྱད་པར་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཚུངས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་པ་སྟེ། གང་ཡང་རུང་བ་འགའ་ཞིག་རྟོགས་པས་ཐམས་ཅད་འགག་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་གཟུགས་མཐོང་བ་ན་རོ་འགོག་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་དོན་གཞན་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ཤེས་པ་གཅིག་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཟླ་བོ་དམིགས་པ་ཉིད་བརྗོད་པར་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཐལ་བར་ག་ལ་འགྱུར། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བྲམ་ཟེའི་འདོད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་རྣམས་ཀྱིས་དམིགས་པར་རུང་བའི་དོན་མ་དམིགས་པ་ ― DTG183_Page_0432 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དངོས་པོ་མེད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྒྲགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཕྱོགས་འདི་ལ་ཅི་ལྟར་གྲགས་པའི་མཐོ་རིས་དང་རྣལ་འབྱོར་པ་དང༌། ལུས་དང་ལྡན་པའི་ལྷ་ལ་སོགས་པ་མ་བཀག་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ལ་ནི་མི་ཤེས་པ་གཅིག་ལ་འདྲེ་བལྟ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་ཚད་མར་སྨྲ་བའི་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་སོད་བར་གྱུར་ཏོ། །དེས་ན་གལ་ཏེ་ཇི་སྐད་བརྗོད་པའི་ཟླ་བོའི་ཤེས་པ་ནི་འདི་འདོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཁྱད་པར་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་རིགས་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་དངོས་པོ་ལ་སྐྱོན་འདི་མེད་དོ་ཞེ་ན། དེའི་ཚེ་ཡང་ངེས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཟླ་བོ་མཐོང་བ་ཉིད་གཞན་མེད་པར་ངེས་པ་སྐྱེ་བར་ནུས་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མར་སྨྲས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པ་སུན་འབྱིན་པ་ནི། དགག་པར་བྱ་བ་དེའི་དངོས་མེད་གང་ཡིན་པ་དེ་རིག་ན་ནི་སྟེ་རིག་པར་ཁས་ལེན་ན། དེའི་ཞེས་འབྲེལ་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། འབྲེལ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་བརྗོད་པ་ནི། མེད་པ་ནི་རང་གི་ངོ་བོས་ཞེས་བྱ་བས་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱི་ཁས་བླངས་པ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེའི་ཞེས་བྱ་བའི་འབྲེལ་པ་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། དངོས་པོ་མེད་པའི་ཞེས་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་གང་གིས་འགའ་ཞིག་དང༌། འབྲེལ་པར་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་འབྲེལ་པ་ཅན་དུ་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་ཡང་འབྲེལ་པ་ཅན་དང་ལྷན་ཅིག་མཐོང་བ་ན། འབྲེལ་པ་ཅན་དུ་གཟུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། བུམ་པ་རྟོགས་པ་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་དང་འབྲེལ་པ་ཉིད་ནི་བུམ་པ་དང་འབྲེལ་པའོ། །དེའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བུམ་པ་ཡོད་པའི་དུས་སུའོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་ལ་དག་དུས་མཚུངས་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་དེའི་ཚེ་མ་རྟོགས་པའི་བུམ་པ་དང་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པ་འབྲེལ་པར་རིག་ན་དེའི་ཚེ་སྐྱོན་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། མ་རྟོགས་པའི་བུམ་པ་དང་ཞེས་སྨོས་སོ། །པ་རྟོགས་པ་ནི་འབྲེལ་པ་ཅན་ཉིད་དུ་ངེས་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཅི་ལྟར་གཉི་ག་དུས་གཅིག་ཏུ་མི་རྟོགས་པ་འདི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་འབྲེལ་པ་ཅན་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །འདིར་ཕ་རོལ་པོ་གཅིག་མཐོང་ཡང་གཞན་གྱི་བློ་ཁོང་ནས་ཕྱུང་ནས་འབྲེལ་པ་ ― DTG183_Page_0433 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅན་ཉིད་དུ་ངེས་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་གྱི་བློ་མཐོང་བ་ཉིད་དེ། གཉི་ག་དུས་གཅིག་ཏུ་མཐོང་བ་ལ་ནི། གདོན་མི་ཟ་བར་ལྟོས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པ་ན། ཅི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་དང་བུམ་པ་འབྲེལ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་སོ་ཞེས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ་ནི་རྒྱུ་ཡོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་རོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཞིག་ནས་མེད་པའོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔ་ན་མེད་པ་ཡོད་ནའོ། །དངོས་པོ་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་རྒྱུ་སྤངས་པ་ན་མ་ཁྱབ་པའི་ཚུལ་འདི་དགོད་པར་མི་འོས་སོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། དེ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། འོ་ན་ནི་རི་བོང་གི་རྭ་མེད་པ་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། རི་བོང་གི་རྭ་དངོས་པོ་ལྟར་ཡོད་ན་མེད་པ་དེ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཞིང༌། དེར་ནི་ཟློག་པ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡོད་ན་དངོས་པོར་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་ན་ནི་ཞིག་ནས་མེད་པ་དང་སྔ་ན་མེད་པ་དག་ཁོ་ན་དངོས་པོ་དང་འབྲེལ་པར་བརྗོད་པར་འགྱུར་གྱི་གཏན་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞིག་ནས་མེད་པ་དང༌། སྔ་ན་མེད་པ་དག་ལ་ཡང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལྟར་དངོས་པོ་དང་འབྲེལ་ལ། འབྲེལ་པའི་བློ་ལེགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྐྱོན་གཞན་གྱི་སྒོ་ནས་སྟོན་པ་ནི། གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་རང་བཞིན་ནི། །གཉིས་པ་དེ་མེད་པར་ཡང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་ཅིག་ཅར་མ་དམིགས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཞན་དང་བྲལ་བའི་གནས་སྐབས་ན་གཅིག་གི་རང་བཞིན་རྟོགས་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སྔར་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ས་བོན། མྱུ་གུའི་དུས་སུ་དྲན་པས་རྣམ་པར་བཞག་ནས་འདིའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྲེལ་པ་གྲུབ་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རྟོགས་པ་ན་ཡང་དུས་གཞན་དུ་ས་བོན་ཙམ་མཐོང་བ་ན། མྱུ་གུ་ཁོང་ནས་ཕྱུང་སྟེ། མྱུ་གུའི་རྒྱུ་ནི་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་བདེ་བླག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་མེད་པ་འདི་ནི་དངོས་པོ་དང་བྲལ་བའི་དུས་ན་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ཇི་ལྟར་ན་དངོས་པོའི་དུས་སུ་དེ་ཁོང་ནས་དབྱུང༌། དེ་ཉིད་དུ་ན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དོན་དམ་བར་རོ། །བག་ཆགས་ལས་བྱུང་བའི་ཐ་སྙད་ཙམ་གྱིས་ནི། བུམ་པའི་ ― DTG183_Page_0434 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དངོས་མེད་ཅེས་འབྲེལ་ལམ་དུ་ཞུགས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བློ་ལ་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་མེད་ཀྱང་ས་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་པར་དུ་འབྲེལ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐ་སྙད་དུ་སླུ་བའི་གནས་མ་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་པར་ཡང་དེ་བུམ་པ་ལ་ལྡོག་པ་ཉིད་དོ། །གལ་ཏེ་ལྡོག་པ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་མི་བདེན་མོད་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པའི་གཞལ་བྱ་གཞན་ནམ་ཐ་དད་པར་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་ལྡོག་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་ནི། འདི་ལོག་པ་ཞེས་ཁྱད་པར་གཞན་སྤོང་བས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ། མེད་ལ་དབྱེ་བ་འདི་དག་ཏུ། །མི་འགྱུར་དེ་འདི་དངོས་པོ་ཉིད། །ཅེས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་མེད་པ་ཡོད་པའི་དངོས་པོ་ཉིད་དེ། སྔ་ན་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་དབྱེ་བ་རྣམ་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། སྟོང་པའི་ཡུལ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །སྟོང་པ་ནི་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་སྟེ། དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྔ་ན་མེད་པའི་དུས་སུ་ས་ཕྱོགས་ཀྱི་བུམ་པས་སྟོད་པ་ཅི་འདྲ་བ་དེ་འདྲ་བ་ཉིད་ནི། ཞིག་ནས་མེད་པའི་དུས་སུ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དུ་ཡང་སྦྱར་རོ། །དེས་ན་སྟོང་པའི་ཡུལ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མཚུངས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པའི་ཡུལ་ལའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་པས་ན། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བཟོས་སྦྱར་བའི་དབྱེ་བ་ཉིད་ནི། དངོས་པོ་བསྒྲུབ་པ་ལ་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སྣང་བ་ཙམ་གྱིས་ནི། དེ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། ཅི་ལྟར་དངོས་པོ་དབྱེ་བ་ནི། །ཞེས་སྨོས་སོ། །བསམ་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་དངོས་པོ་མེད་པའི་དབྱེ་བ། སྔ་ན་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་བདེན་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་ཐ་དད་པར་གཞན་གྱི་མངོན་སུམ་ལ་སྣང་བར་འགྱུར་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྟགས་མེད་པར་སྐྱེས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་རྗེས་སུ་གཟུང་བ་ཁོ་ན་ཡིད་ཆེས་པར་བྱ་བ་འོས་པ་ཡིན་གྱི། གཞན་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན། ― DTG183_Page_0435 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞན་གྱིས་བྱས་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་ཡིད་ཆེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲུབ་བྱེད་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་མངོན་སུམ་ལ་མི་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ནམ། དངོས་པོའི་རང་བཞིན་མཐའ་དག་མངོན་སུམ་གྱིས་རྟོགས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞལ་བྱ་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་ཡང་ཚད་མ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དོགས་ན། གལ་ཏེ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་དེའི་དངོས་པོ་མེད་པར་རིག་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་མེད་པའི་གཞལ་བྱ་སུན་ཕྱུང་ནས། ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་པ་སུན་འབྱིན་པ་རྒྱས་པར་བཤད་པའི་དོན་དུ་གཞི་འདིང་བར་བྱེད་དོ། །གཞལ་བྱ་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ། །གང་གི་དངོས་མེད་ཚད་མ་ཡིན། །ཞེས་དོན་གྱིས་འཕངས་པའོ། །གཞན་གྱི་ལན། ཚད་མའི་དངོས་པོ་མེད་ཅེས་འབྲེལ་པར་བྱས་ཏེ། སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ནི་ཚད་མ་མེད་ལས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཚད་མ་སྔ་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཞལ་བྱ་དངོས་པོ་མེད་པར་རིག་པར་ཁས་ལེན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གི་ལྷག་མའོ། །ཅི་ལྟར་ཡུལ་དང་དུས་ཀྱིས་ཆོད་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མེད་པར་རིག་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མ་སྟེ་ཚད་མ་ལྔ་ལྡོག་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཀུན་དུ་གཉིད་ལོག་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་གཉིད་ལོག་པ་ལ་ཚད་མ་ལྔ་ལྡོག་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་མཐའ་དག་མེད་པར་རིག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྦྱར་རོ། །ཚད་མ་མེད་ལས་རིག་ན་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནིའི་སྒྲ་ནི་གསལ་བའི་དོན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཚད་མ་ལོག་པ་ལས་མེད་པར་རིག་ན་དེའི་ཚེ་གཉིད་ལོག་པ་དང་ར་རོ་བ་དང་བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ཏུ་འགྲོ་བ་མཐའ་དག་ལ་ཆད་མ་ལོག་པར་གསལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མེད་པར་དགག་པའི་ཕྱིར་ནི་སྔར་བཏང་སྙོམས་སུ་བཞག་གོ །གལ་ཏེ་མེད་པ་འཛིན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། བསྒྲུབ་པ་ལྷག་པའི་དོན་དུ་རྗེས་སུ་བརྗོད་པའོ། །དངོས་མེད་ཡིན་འདོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མའོ། །དེས་ན་ཀུན་དུ་གཉིད་ལོག་པས་ཁམས་གསུམ་པའི་དངོས་པོ་མེད་པར་རིག་པར་མི་ཐལ་ལོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །ལན་སྨྲས་པ་ནི། དེ་ནི་དངོས་པོ་རིག་མེད་པར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། ། ― DTG183_Page_0436 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བུམ་པ་ལ་སོགས་པའམ་རྟོགས་པའོ་འགའ་ཞིག་གོ །ཇི་ལྟར་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་བློ་ནི་སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་མི་ལྟོས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པའི་བློ་དང་ས་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པའི་ཟླའོ་རྟོགས་པ་ལ་ཇི་ལྟར་ལྟོས། གཞན་དྲན་པ་མེད་ན་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱིས་སྨྲས་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དངོས་དང་འབྲེལ་པ་གཟུང་བྱ་ཞིང༌། །འགལ་ཟླ་དག་ཀྱང་དྲན་བྱས་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སུན་འབྱིན་པ་ནི། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་དེའི་ཆེ་ཚོགས་པས་ཤེས་པ་ཙམ་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་མོད། དངོས་པོ་མེད་པ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མེད་པར་གྱུར་ཏོ། །གལ་ཏེ་སྔོན་པོ་མཐོང་བ་ན་སྣང་བ་དང་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་ལ་ལྟོས་ནས། ཅི་དེའི་ཚེ་སྔོན་པོ་མ་བཟུང་བར་འགྱུར་རམ་ཞེས་དོགས་པ་ལ། དངོས་པོ་ལས་ནི་ཐ་དད་པ། ཞེས་སྨོས་སོ། །འདི་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ཏེ། སྔོན་པོ་མཐོང་བ་ན་མི་ལྡན་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པས། དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཁོངས་སུ་འདུས་པ་ན། ཡུལ་ཡང་དེར་འདུས་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱིས་དབེན་པར་ཡུལ་གྱི་རང་བཞིན་ལ་མངོན་པར་ཕྱོགས་པའི་བློ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་ཚོགས་པ་དེའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པས་རང་གི་ཡུལ་ཅན་གྱི་བློའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་དེ་ཡང་གཞན་གྱི་རང་བཞིན་ལས་ལོག་པའི་རང་བཞིན་སྣང་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་དངོས་པོ་ལས་ནི་ཐ་དད་ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ཐལ་བ་ཟློག་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་ལས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་ཕྱོགས་སམ་བུམ་པ་ལས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་སྔོན་པོ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་ཡུལ་ཉིད་ཀྱིས་ཚོགས་པ་དེའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་སྐྱེད་བྱེད་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཡུལ་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཚོགས་པ་དེ་ཙམ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་ནི། ཡུལ་མེད་པ་ཁོ་ནའོ། །འདི་སྐད་དུ་རྟོག་པ་མ་གཏོགས་པ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་གཞན་ནི་མེད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཤེས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིར་ཟློག་པའོ། །དེ་ཡི་ལྡོག་པ་རིག་ཡིན་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དེའི་ལྡོག་པ་མེད་པའོ། །ཡང་ན་དེ་ལས་ཐ་དད་རིག་ཡིན་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པ་ ― DTG183_Page_0437 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དངོས་པོ་ལས་ཐ་དད་པར་རིག་ནའོ། །སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ནི། དེ་ནི་གང་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱའོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་སྐྱེ་བར་ཁས་ལེན་ན། གཞན་གྱིས་བདེན་པར་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པར་ཐལ་ལོ་སྙམ་དུ་དོགས་པའོ། །བརྒྱ་ལ་གཞན་དབང་པོ་ཉིད་རྒྱུར་སྨྲ་བར་འགྱུར་བས་སྨྲས་པ་ནི་དྲན་མེད་དབང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །སྔར་མཐོང་བའི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དྲན་པ་མེད་པར་དབང་པོ་འབའ་ཞིག་ནི་རྒྱུ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་དྲན་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་དོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་ངེས་པ་འདི་ཅི་ཞིག་ཡིན། གང་གི་ཕྱིར་དབང་པོའི་བྱེད་པ་འཇུག་པ་ལ། བུམ་པ་ཡང་དྲིན་པ་དེས་ན་བུམ་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིར་བསམ་པར་བྱ་སྟེ། དབང་པོ་དེ་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་བྱེད་པ་འཇུག་གམ་ས་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་གཞན་ལ། ཕྱོགས་དང་པོ་ལ་བརྗོད་པ་ནི། དབང་པོ་དྲན་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲེལ་བ་སྟེ། དབང་པོས་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པའི་ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པའོ། །ཡུལ་མི་ཉེ་བའི་དབང་པོ་ཡོད་པ་ཙམ་ནི་ཤེས་པ་དེའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དབང་པོ་དང་དྲན་པ་དང༌། དབང་པོ་དང་ཡུལ་ཕྲད་པ་དེ་ལས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཤེས་པ་འབྱུང་བར་ཁས་ལེན་ན་ནི། དངོས་པོ་མེད་པའི་ཤེས་པ་དེ་ནི་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་འགྱུར་གྱི། དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་རིགས་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་བུར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཀྱང་རང་གི་ངོ་བོར་སྣང་བ་རྙེད་པར་དཀའ་བས་མངོན་སུམ་དུ་ཡང་ག་ལ་འགྱུར། ཁྱོད་འདོད་པས་འདི་ལྟར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྱུར་གྱི་སྒྲའི་དོན་ཏོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པ་སློང་བར་བྱེད་པ་ནི། གལ་ཏེ་དབང་པོ་གཞན་ལ་འཇུག་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ས་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་ལའོ། །ལན་དུའོ། །འོ་ན་གཞན་ཤེས་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ། དབང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མ་སྟེ། དངོས་པོ་མེད་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། མེད་ཤེས་ཉིད་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡུལ་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་གྱིས་སྨྲས་པ་ནི། མེད་ཤེས་དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། །སླུ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །བསམ་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། མི་སླུ་བ་ལས་ཚད་མ་ཡིན་གྱི་སྐྱེ་བ་ཡུལ་ལ་ལྟོས་ ― DTG183_Page_0438 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པས་གོ་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་བཞད་གད་དུ་བྱེད་པ་ནི། དེ་ནི་ཚད་མ་གཞན་ཉིད་ཅིག །ཅེས་བྱའོ། །ཡུལ་ལ་མི་ལྟོས་པར་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཡང་མི་སླུ་བ་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཚད་མ་གཞན་ཁོ་ན་ཞིག་གོ །རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ཡང་བརྒྱུད་ནས་ཡུལ་ལས་སྐྱེས་པ་ཉིད་མི་སླུ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ལ་བརྒྱུད་ནས་དོན་ལ་སྐྱེ་བ་ཉིད་དུ་བསམ་པ། འདི་ནི་བརྟག་པའི་སྒོ་ནས་འོངས་པའི་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ལ་འཇུག་པས་དངོས་པོ་མེད་པ་ཐོབ་པ་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དངོས་མེད་ལོགས་ཤིག་པ་ལ་ནི། །ཞེས་སྨོས་སོ། །ས་ཕྱོགས་ལས་གཞན་པའི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཐོབ་པ་ནི་མེད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ས་ཕྱོགས་ཙམ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཉིད་བརྗོད་པ་ནི། མི་སླུ་འབའ་ཞིག་པ་ལ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབའ་ཞིག་པའོ། །འདི་ལ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མའི་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་འབའ་ཞིག་ཏུ་འཛིན་པ་དངོས་པོ་མེད་པ་རྟོགས་པ་མེད་ན་མི་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ན་མངོན་སུམ་གྱི་དངོས་པོ་འཛིན་པའི་དུས་སུ་འབའ་ཞིག་པར་འཛིན་པ་ཉིད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དངོས་མེད་བློ་ནི་མེད་པར་ངེས། །ཞེས་སྨོས་སོ། །ས་ཕྱོགས་འབའ་ཞིག་རྟོགས་པ་ན། །དབྱུག་པ་ཅན་ལ་དབྱུག་པ་ལྟར། །ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་ཀྱང་རྟོགས་པ་མེད་པ་ནི་མེད་དོ། །འོ་ན་འབའ་ཞིག་ཏུ་འཛིན་པ་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། གཞན་དང་འདྲེ་བ་མེད་པར་ནི། །ཞེས་སྨོས་སོ། །ཇི་སྲིད་དུ་གཞན་གྱི་རང་བཞིན་དང་མ་འབྲེལ་པར་སྣང་བ་དེ་ཙམ་ཉིད་ཀྱིས་འབའ་ཞིག་པར་འཛིན་པ་ཡིན་གྱི། འདིར་ཁྱད་པར་ལྷག་པ་ལ་ལྟོས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་མངོན་སུམ་གྱི་འབའ་ཞིག་པ་གང་ཡིན་པའམ། འབའ་ཞིག་འཛིན་པའི་རང་བཞིན་གྱི་མངོན་སུམ་ལ་མི་སླུ་བ་ཡིན་གྱི། དངོས་པོ་མེད་པའམ་དེ་འཛིན་པ་འབའ་ཞིག་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཇུག་སྡུད་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པ་གཞན་ལ་མི་སླུ་བ་མེད་པའི་གཏན་ཚིགས་དེའི་ཕྱིར་རྟོགས་པ་པོ་མ་རྨོངས་པ་ལ་ལྟོས་ཏེ། འབའ་ཞིག་འཛིན་པ་དེ་ནི་མངོན་སུམ་ཉིད་དོ། །གལ་ཏེ་འོ་ན་རྨོངས་པས་དེ་ལྟར་ཐ་སྙད་ ― DTG183_Page_0439 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མའི་གོ་སྐབས་ཅི་སྟེ་མེད་ཅེ་ན། དེ་ལྟ་མིན་ན་ནི་དམིགས་པ་ཞེས་སྨོས་སོ། །རྟོག་པ་པོ་རྨོངས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་འབའ་ཞིག་པར་འཛིན་པ་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་རང་བཞིན་སྣང་བ་མི་དམིགས་པ་ཉིད་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དངོས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིའོ། །ས་ཕྱོགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་འབའ་ཞིག་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ཁྱད་པར་ཅན་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་པར་དེ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་བུམ་པ་དང་བཅས་པ་ཡང་འབའ་ཞིག་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་རིག་པ་མེད་ན་འབའ་ཞིག་ཏུ་ག་ལས་འཛིན། དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་ཡང་མངོན་སུམ་གྱི་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །ཟློག་པ་ལ་ཡང་ན་ཚུངས་སོ་ཞེས་ལན་སྨྲས་པ་ནི། དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དངོས་པོ་མེད་པར་རིག་པའོ། །འབྲེལ་པ་རྟོགས་ན་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་བསྟེན་པ་ཡིན་ཏེ། རང་དབང་དུ་དངོས་པོ་མེད་པ་རྟོག་པ་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེས་པ་གཞན་ཡང་སྨྲས་པ་ནི་ཅི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་རྟོགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཕྱོགས་འབའ་ཞིག་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བ་དངོས་པོ་མེད་པ་དེ་ཉིད་མ་འབྲེལ་པར་རྟོགས་པའམ། འབྲེལ་པར་རྟོགས་པ་ཞིག་འབའ་ཞིག་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ན་ཕྱོགས་ཕྱི་མ་ལ་ནི། ས་ཕྱོགས་དང་ཡང་འབྲེལ་བར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འབའ་ཞིག་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱུར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་འབའ་ཞིག་པར་རྟོགས་དགོས་སོ། །དེ་བཞིན་དངོས་པོའང་དངོས་པོ་མེད་པར་ཡང་འཇལ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པ་འབའ་ཞིག་མི་རྟོགས་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དངོས་པོ་མེད་པ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་འབའ་ཞིག་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་བཤད་པ་ནི་དེ་ལྟ་ནི། མིན་ན་ཞེས་བྱ་བའོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པའི་འགྲེལ་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་མ་རྟོགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཅི་ལྟར་དངོས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་ནི། དངོས་པོ་མེད་པ་འབའ་ཞིག་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་ ― DTG183_Page_0440 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་ལའོ། །ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བ་ཁས་བླངས་ན་ནི་སྔོན་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་མེད་པ་གཞན་དང་གཞན་ཚད་མས་མ་གྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སུན་འབྱིན་པ་ཡིན་པར་རྟོགས་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་འབའ་ཞིག་པ་ལས་དངོས་པོ་མེད་པ་གཞན་མ་ཡིན་པ་ལ། དེས་ན་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པ་ཚད་མ་གཞན་མེད་ན། དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་མི་དམིགས་པ་ཡང་མངོན་སུམ་ལས་གཞན་དུ་དངོས་པོ་མེད་པ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མར་ཅི་ལྟར་ཁས་ལེན་ཅེ་ན། དེ་ཉིད་དྲན་པའི་དོན་ལ་ལྟོས་ཏེ་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨོས་སོ། །ཇི་ལྟར་དམིགས་པ་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། མ་ཡིན་པར་འཇུག་པས་ནུས་པ་ལ་སོགས་པ་དགག་པར་བྱ་བ་དན་པའི་དོན་ལ་ལྟོས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེས་ན་འདིར་རྟོགས་པ་དེ་ཉིད་མ་དམིགས་པར་སྨྲས་པས། ཁོ་བོ་ཅག་གིས་མི་དམིགས་པ་དངོས་པོ་མེད་པ་ལྟར་མངོན་སུམ་ལས་ཐ་དད་པའི་ཚད་མར་ཁས་བླངས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་གཅིག་ནི་དགག་པའི་གཏན་ཚིགས་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་མི་དམིགས་པ་མངོན་སུམ་ལས་ཐ་དད་པར་ཁས་བླངས་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་དགག་པ་འགྲུབ་ཅེས་དོགས་ན། དངོས་པོ་མེད་པ་བསྒྲུབ་པ་ནི། །ཞེས་སྨྲས་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པ་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་པའོ། །རྨོངས་པ་ལ་ནི་ཐ་སྙད་ལ་ལྟོས་ཏེ་མི་དམིགས་པ་མངོན་སུམ་ལས་ཐ་དད་པར་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་འབའ་ཞིག་དམིགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་དེར་མེད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་དུ་ཅི་སྟེ་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། མེད་པའི་ཐ་སྙད་ནི་ཞེས་སྨོས་སོ། །བག་ཆགས་ཀྱི་དབང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དོན་དུ་གཉེར་བ་ལ་སོགས་པས་གང་དུ་དྲན་པ་དེར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཅི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱི་མི་དམིགས་པ་མངོན་སུམ་ལས་ཐ་མི་དད་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་ཁོ་ནར་བདག་ཅག་གི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ནི་ས་ཕྱོགས་ལ་ལྟོས་ནས། མངོན་སུམ་ཡིན་ཞིང༌། དགག་པར་བྱ་བ་ལ་ལྟོས་ནས་མེད་དོ་སྙམ་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པ་ནི། དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད་སྙམ་ན། དེ་ཡང་སྙིང་པོ་ཡོད་པ་མ་ ― DTG183_Page_0441 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཞལ་བྱ་གཞན་བཀག་པའི་ཕྱིར་ན། བཀག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་ཀྱང༌། དངོས་པོ་རང་བཞིན་དེ་ཉིད་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་བྱེད་པ་ལྷག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་གཞན་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་པར་མི་རིགས་སོ། །སྔོན་མཐོང་བའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་རྟགས་ཀྱིས་རྨོངས་ཕ་ལ་ཐ་སྙད་ལྷག་པ་སྒྲུབ་པ་དེ་ལ། མི་དམིགས་པ་ཉིད་ནི་འགལ་བ་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་ཁས་ལེན་ན་ནི། མི་དམིགས་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚད་མ་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་གནོད་པར་བྱེད་བ་རྟག་པའི་སྐབས་ལས་འཕྲོས་པ། དངོས་པོ་མེད་པ་ཚད་མ་འམ་གཞལ་བྱ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གཞུང་བཙུགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་མངོན་པར་འདོད་པའི་དབང་མ་གཏོགས་པར། རིགས་མི་མཐུན་པའི་རིག་པ་སྐྱེ་བ་ཅམ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ན། བུམ་པའི་ཤེས་པ་ལ་ཡང་སྣམ་བུའི་ཤེས་པས་གནོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །བུམ་པའི་ཤེས་པ་ལ་ནི་སྣམ་བུའི་ཤེས་པ་གནོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སད་པའི་ཤེས་པ་ཡང་རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པའི་གནོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སད་པའི་ཤེས་པས་རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པ་མི་གནོད་པའི་ཕྱིར། ཚད་མར་ཐལ་བ་མ་སྤངས་སོ། །དེས་ན་གནོད་པ་མེད་པ་ཉིད་ནི་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རེ་ཞིག་ཐ་སྙད་དུ་གནོད་པར་བྱ་བ་དང་གནོད་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་སྤང་བར་དཀའ་ལ་རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་མངོན་སུམ་གྱིས་གཞན་དངོས་པོ་མེད་པར་ཐ་སྙད་བྱེད་པའི་ཕྱིར་གནོད་པར་བྱེད་པ་གཞན་གྱིས་ཅི་བྱ། དེས་ན་སད་པའི་ཤེས་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་ན་རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པའི་གནོད་བྱེད་ཅི་སྟེ་མ་ཡིན་ན། དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་རང་གི་རྣམ་པ་ངེས་པ་ཅན་གྱི་རིགས་མི་མཐུན་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་འབའ་ཞིག་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་བཟློག་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པ་ཡང་སད་པའི་ཤེས་པའི་གནོད་བྱེད་ཡིན་པའམ། བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་སྣམ་བུ་ཤེས་པའི་གནོད་བྱེད་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །འབའ་ཞིག་འཛིན་པས་ན་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། སད་པའི་ཤེས་པ་ཡང་འབའ་ཞིག་འཛིན་པའི་ཕྱིར་གནོད་བྱེད་ཡིན་ལ། འབའ་ཞིག་འཛིན་པ་དེ་ནི་ ― DTG183_Page_0442 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྨི་ལམ་དང་བུམ་པའི་ཤེས་པ་ལ་ཡང་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འདི་དག་ཀྱང་གནོད་བྱེད་དུ་འགྱུར་རོ། །འདི་ནི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་དོན་དམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེས་ན་གནོད་པ་དང་མི་གནོད་པ་ཉིད་རྣམ་པར་བསླད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཚད་མ་དང་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཡང་རྣམ་པར་བསྙད་པ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །ཐ་སྙད་དུ་ནི་སྐྱེས་བུའི་བསམ་པའི་དབང་གིས་སད་པའི་ཤེས་པ་ཉིད་རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པའི་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། ཉ་ཕྱིས་མཐོང་བ་ཉིད་དངུལ་དུ་མཐོང་བའི་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་བཟློག་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མཇུག་སྡུད་པའོ། །འབྲས་བུ་བརྗོད་བ་ནི། དེའི་ཕྱིར་གཞན་པ་དག་དང་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་མི་སླུ་བ་ཉིད་ཀུན་དུ་ཐ་སྙད་པ་དང༌། དོན་དམ་པའི་ཚད་མ་དག་གི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་གནས་སོ། །འདིར་ཕྱིར་ཟློག་པར་བྱེད་པ་ནི་གལ་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དོན་འདི་ཡིན་ཏེ་སྐྱེས་བུའི་དོན་འགྲུབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བསྒྲུབ་པར་འདོད་པ་ཡིན་ལ། དེའང་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པའི་ཚད་མ་ཉིད་ཀྱིས་ཡིན་ཏེ། ཅི་སྐད་དུ་ཡང་ཤེས་པ་ང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་བསྒྲུབས་པས་ཅི་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྒྲུབ་པའི་མཐའ་ཡིན་ནོ། །རང་དངོས་ཏེ་རང་གི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པ་ལ་ནི་མངོན་སུམ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྦྱར་རོ། །གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པ་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ཚད་མ་ཡིན་པ་དང་གཞན་མ་ཡིན་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ག་ལ་རྟོགས་ཤེ་ན། འདི་ཡང་ཕྱི་ནས་འཆད་འགྱུར་ཏེ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། མངོན་སུམ་གྱི་ལེའུར་རོ། །སྐབས་སུ་བབ་པ་ལ་ནི་འདི་གཉིས་ཀྱི་བྱེད་པ་མེད་དོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི་རེ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་གི་དོན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཚོལ་བ་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ལ་སོགས་པ་དེ་ནི་སྐབས་སུ་བབ་པ་ཡིན་ལ་དེ་ལ་ནི་གང་ཞིག་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་རྟོགས་པར་བྱ་དགོས་པའི་སྐྱེས་བུ་དེའི་དེ་ལྟའི་སྐད་ཅིག་གཞན་གྱི་ཡང་གཏམ་ཙམ་མི་ཤེས་ན། སྐྱེས་བུ་གཞན་ལྟ་སྨོས་སུ་ཡང་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཚིགས་སུ་བཅད་ ― DTG183_Page_0443 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་རང་དངོས་སྨོས་པའི་ལྷུར་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པའི་སྤྱིའི་ཡུལ་འཛིན་པར་བརྗོད་པའི་ལྷུར་བྱ་བ་བརྗོད་པ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་ཞེས་པའོ། །དཔེ་དང་ཐུན་མོང་བའི་རང་བཞིན་དུ་ངེས་པ་ནི། ཁྱབ་པར་འབྲེལ་བ་རྟོགས་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ནི་གསལ་ལོ། །དེ་ལ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་བྱེད་པ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི། རང་གི་ངོ་བོ་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པའི་བྱེད་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་དོགས་ན། རྗེས་སུ་དཔག་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་བསྒྲུབས་ནས་བསྒྲུབ་བྱ་དང་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་འབྲེལ་བ་འཛིན་པའམ། དེ་སྟེ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཞན་གྱིས་ཞེས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་སོ།། །།དང་པོ་ལ་ནི་ཇི་སྲིད་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མེད་པ་དེ་སྲིད་དུ་ཁྱབ་པ་མི་འཛིན་ལ། ཇི་སྲིད་ཁྱབ་པ་མ་བཟུང་བ་དེ་སྲིད་དུ་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་བརྟེན་པ་ཉིད་དུ་གསལ་ལོ། །གཉིས་པ་ལ་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཞན་གཅིག་ལ་ལྟོས་ལ། དེ་ཡང་གཞན་གཅིག་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་གཉི་ག་ཡང་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་པའི་སྒྲས་བསྡུས་སོ། །གལ་ཏེ་འདི་མཐོང་བའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ཡང་ཉེས་པ་འདི་མཚུངས་པ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་སྨོས་པ་ནི། སྐྱེས་བུའི་དོན་མཆོག་སྒྲུབ་པ་ལས་གཙོར་ཕྱོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྲེག་པ་ལ་སོགས་པ་སྒྲུབ་པ་ལ་ནི་དེ་དག་གི་བྱེད་པ་མེད་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་ཆད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཐ་སྙད་དོན་དམ་པ་མ་ཡིན་ནམ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྐད་ཅིག་མ་འཛིན་པའི་མངོན་སུམ་ཡང་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ལ་ཉེ་བར་མི་མཁོ་བའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དོན་མེད་དོ་ཞེ་ན། མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་ཞེས་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་ཐ་སྙད་དོན་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཚད་མ་ཅི་དགོས་ནས་བརྗོད། དེའི་དོན་དུ་ནི་འདི་ཉིད་ཀྱི་གཞུང་དགོས་པ་ཡང་དོན་མེད་དོ་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་སྒྲུབ་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཞེས་སྨོས་སོ། །བསམ་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཐ་སྙད་ཉིད་ལ་བརྟེན་ཏེ། ཁྱབ་པ་འཛིན་པ་སྔོན་དུ་བཏང་བའི་རྗེས་སུ་དཔག་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བསྒྲུབ་པ་ནི། དེའི་སྒོ་ནས་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་པོ་ལ་སོགས་པ་ངེས་པའི་ཕྱིར་ན། སྐྱེས་བུའི་དོན་ ― DTG183_Page_0444 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཆོག་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་པ་དང༌། དོན་དམ་པའི་ཚད་མ་གཉི་ག་ཡང་བརྟེན་པར་རིགས་སོ། །འདིར་འདི་དཔྱད་དེ་ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མ་དེ་ཞེན་པར་བྱས་པའི་དོན་ཐོབ་པར་ནུས་པ་འམ་མི་ནུས་པ་ཞིག་ཡིན། ནུས་ན་ནི་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་དེ་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་འདོད། འདིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་དོན་དུ་གཉེར་བས་གོ་ཅི་ཞིག་བྱ་སྟེ། ཐམས་ཅད་དུ་ཚུལ་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཐུན་མོང་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་རིགས་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་མི་ནུས་ན་དེའི་ཆ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་བསྒྲུབ་པར་ཡང་མི་ནུས་པ་ཉིད་པས་ངེས་བསྒྲུབ་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སྒོ་ནས་མངོན་པར་མཐོ་བ་དང་ངེས་པར་ལེགས་པར་ཅི་ལྟར་འགྲུབ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན་གྱི། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་འགལ་བ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་གྲུབ་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ལ་སོགས་པ་གྲུབ་པ་མེད་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེ་བར་མཁོ་བའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང༌། སྲིད་པ་གཅིག་ལས་གྱུར་པའི་ལམ་གོམས་པས་ནི། དེ་སྲིད་པར་རྗེས་སུ་མི་དཔོགས་པ་དེས་ན། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དང་བདག་མེད་པ་ངེས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་ལྟོས་དགོས་ཏེ། དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ན་བསྒོམ་པ་ལ་མངོན་པར་སྦྱོར་བ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཇི་སྲིད་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་མ་གྲུབ་པ་དེ་སྲིད་དུ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མི་འགྲུབ་ལ། ཇི་སྲིད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་གྲུབ་པ་དེ་སྲིད་དུ་ཡང་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་མི་འགྲུབ་པའོ། །འོན་ཏེ་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་གྱི་སྒྲས་བདག་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་སྒྲུབ་བར་བྱེད་པའི་ལས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བརྗོད་པར་འདོད་ཅིང༌། དེ་ལ་ཡང་ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གྲུབ་པའི་བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་གོམས་པ་ལས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཕན་ཚུན་བསྟེན་པ་ཉེས་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ན་ཁྱབ་པར་འབྲེལ་པ་རྟོགས་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པ་ཅི་ཞིག་དགོས་དེ་ལྟར་ཁྱབ་པ་རྟོགས་པའི་བློ་མེད་པའི་ཕྱིར་ན། སླར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱང་གྲུབ་པ་བཀག་པར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར། སྐྱོན་སྤོང་འདིའི་འབྲས་བུ་ནི་རིགས་པ་ཞིག་གོ །འོན་ཏེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་ཐ་སྙད་ཙམ་གྱིས་གྲུབ་པོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ ― DTG183_Page_0445 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྲུབ་ན། དེས་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ལམ་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པས་མངོན་པར་མཐོ་བ་དང༌། ངེས་པར་ལེགས་པར་ཐོབ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་འདི་བསྟན་པ་ཡིན་ཡང༌། གལ་ཏེ་ཐ་སྙད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་གྲུབ་པར་བརྗོད་ན་དེའི་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ལ་སོགས་པ་ཡང༌། དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་བ་རག་མོད། ད་ནི་ཐ་སྙད་ཀྱི་སྒྲས་ཉེ་བར་མཁོ་བ་མེད་དེ། ངེས་པར་ལགས་པའི་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡང་ཐ་སྙད་ཙམ་ཡིན་ན། དོན་དམ་པ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་གལ་ཏེ་དེའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཀུན་རྫོབ་པར་བརྗོད་ན་བརྗོད་ལ་རག་སྟེ། རང་གི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་ནུས་པ་ནི་བསྙོན་པར་དཀའོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་དང་ངེས་པར་ལེགས་པའི་ཡན་ལག་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་མཐུ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཚོལ་བ་ནི་དོན་མེད་དོ། །དེའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་མངོན་པར་མཐོ་བ་ལ་ནི། དེའི་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཉིད་འཇུག་བྱེད་ཡིན་ན། ཉེ་བར་བསྟན་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་དོགས་པ་དང་བྲལ་བར་འབད་པས་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཅི་ལྟར་ཚད་མའི་བྱེད་པ་སྤངས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལས་སྐྱེས་བུའི་དོན་ཐམས་ཅད་གྲུབ་ཆེ་ན། འདི་ལ་བརྗོད་པ། ཚད་མ་མེད་པར་ཀུན་མཁྱེན་ལ། །དོན་ཀུན་འགྲུབ་མིན་དེ་ལྟ་ན་འང༌། །ཀུན་རྫོབ་པ་ཡི་ཚད་མ་ནི། །ཀུན་མཁྱེན་ཉིད་དང་བཅས་པར་འདོད། །འདི་ལྟར་ཚད་མའི་ཡུལ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གཞན་དང་ཐུན་མོང་བ་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དང༌། གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་བདག་མེད་པ་དང༌། སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ལ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མེད་ཀྱང་ཚད་མ་རྙེད་པར་སྲིད་ཀྱི། གཉིས་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་མེད་པར་སྐད་ཅིག་མ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་དུ་རྟོགས་པ་སྐྱེ་བ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཤེས་པར་འདོད་པ་མ་སྐྱེས་པར་དེའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལ་སྤྱོད་པ་མི་འདུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དང་པོ་ལ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བ་ལ་རེ་ཞིག་མངོན་སུམ་དགག་ཏུ་མེད་ལ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་ན་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཡང་ཚུ་རོལ་མཛེས་པ་མ་རྟོགས་པས། བརྗོད་པ་ཕྱིས་ཤེས་པར་འདོད་པས་སྲིད་པས་སྤྱོད་པ་འཇུག་པ་རྙེད་ ― DTG183_Page_0446 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་སླ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་འཇུག་སྟེ་ཞེས་གང་བརྗོད་པ་དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་གྱི་སྒྲས་ནི། ཐབས་དང་ལྡན་པའི་མངོན་པར་མཐོ་བའི་ཆ་བརྗོད་ལ། སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ངེས་པར་ལེགས་པ་ཡན་ལག་དང་བཅས་པ་གཟུང་ངོ༌། །འོ་ན་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་གཞན་དག་གིས་སུན་དབྱུང་བའི་དོན་དུ་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱོད་པ་འཇུག་པ་བཟློག་ཏུ་མེད་དོ་ཞེ་ན་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་མེད་པར་དེ་དག་གི་སུན་དབྱུང་བའི་བསམ་པ་ཉིད་ཀྱང་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཀའ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང༌། སུན་འབྱིན་པ་བརྗོད་པ་དག་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་སྐྱེ་བ་གཞན་གྱི་དབང་གིས་ཅི་ཞིག་ལྟར་དེ་ལྟར་སྤྱོད་པ་དང་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལ་ནི་གནོད་པར་བྱེད་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་བཀའ་ལ་མ་བརྟེན་པར་ནི་སྐྱེ་བ་གཞན་དུ་གོམས་པ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ག་ལས་ཡིན་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་གྲུབ་པ་དང༌། ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལས་བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཚད་མ་རྙེད་ན་དེ་གོམས་པ་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་འཁོར་ལོ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཉེས་པ་འདི་ནི་མེད་དོ། །གྲུབ་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སྐྱེས་པ་དང་ངེས་པའོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདས་པའམ་ད་ལྟར་བའི་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལས་རྣམ་འགྲེལ་ལས་བཤད་པའི་ཚུལ་དུ་སྤྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ངེས་པར་གྱུར་ན་ཉེས་པ་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཡོད། གལ་ཏེ་རང་གི་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་དེ་སྐྱེ་བ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཡིན་ན་ནི་ཉེས་པར་འགྱུར་རོ། །སྐྱེ་བ་ཡང་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ནི་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཞན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འོན་ཉེ་བར་སྟོན་བྱེད་ཅི་ལྟར་སྐྱེ་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་གཞན་གྱི་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལས་གཞན་གྱི་ལས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱོགས་ཀྱང་ཐོག་མ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་བསྐྱེད་པར་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གཞན་དང་གཞན་ཡང་རྟོགས་པར་བྱའོ། །འོ་ན་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཇི་ལྟར་ངེས་ཤེ་ན། གལ་ཏེ་སྐྱེས་བུའི་ཁྱད་པར་གྱི། རང་བཞིན་གྱི་དོན་དུ་ ― DTG183_Page_0447 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཉེར་ན་དེའི་ཚེ་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ན་གནས་སུ་མངོན་སུམ་ལས་སམ། འདས་པ་ལ་ནི་གསུང་རབ་ཀྱི་མཚན་ཉིད་འབྲས་བུའི་རྟགས་ལས་སྐྱེས་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་སོ། །འོན་ཏེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ངེས་པ་སེམས་ན་དེའི་ཚེ་དངོས་སུ་དེ་མ་ངེས་ཀྱང་གཞན་གྱི་སྨྲ་བ་ཟློག་པར་བྱེད་པ་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཡིད་ཆེས་སུ་རུང་བའི་གསུང་ཉེ་བར་སྟོན་པ་ལས་སྤྱོད་པ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་རྙེད་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་འདོད་པ་གྲུབ་པོ། །དེ་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལས་ངེས་པར་ལེགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་བསྒྲུབས་སོ། །དོན་གཅིག་ཉིད་ཡིན་ན་གཉིས་དོན་མེད་དོ་ཞེས་ཀྱང་གདགས་པར་མི་བྱ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཚད་མ་སྐྱེས་པའི་སྒོ་ནས་བྱེད་བ་འཇུག་པ་ཡིན་ལ། ཚད་མ་དག་ཀྱང་དེ་ཁོ་ན་ངེས་པའི་སྒོ་ནས་བྱེད་པ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་མིག་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་གནས་ལྟ་བུ་ཡིན་པར་འདོད་དོ། །མངོན་པར་མཐོ་བ་ཡང་ཚད་མ་དང་བཅས་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ལས་ཡིན་ཏེ། ངག་དང་པོ་ཇི་སྐད་བརྗོད་པ་བཞིན་ནོ། །འོ་ན་ཅིའི་དོན་དུ་ཚད་མའི་བྱེད་པ་འཇུག་པར་བསྟན་ཞེ་ན། ཐ་སྙད་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་སུ་མེད་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་འམ་དེ་ཉིད་ནི་ཐ་སྙད་པ་ལ་མ་བརྟེན་པ་བདག་ཉིད་གནས་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་དེའི་ཕྱིར་ལམ་བསྒོམ་པ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུན་ལ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་བསྟན་པ་ཡིན་ཡང༌། འདི་ཐམས་ཅད་ཐ་སྙད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་གཉིས་མེད་པ་ལས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡང་ཐ་སྙད་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོ་ལས་ལྷག་པ་ཕྲ་མོ་ཡང་རིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་དེའི་བདག་པོར་གྱུར་པས་ཉེ་བར་སྟོན་པར་སྣང་བ་ལས་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་རྣམས་དོན་དེ་དང་དེ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཞེས་པ་རྣམ་པར་འཇོག་པས་ན་ཐ་སྙད་པ་ཉིད་ལས་མི་འདའོ། །དེས་ན་གཉི་ག་ཐ་སྙད་པ་ཡིན་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་བསྒྲུབ་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚད་མ་ལ་ལྟོས་ནས་གཙོ་བོར་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཚུལ་ལུགས་འདི་ཅི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། བདེན་ཏེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ ― DTG183_Page_0448 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་རྙེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་གལ་ཏེ་སྐྱེས་བུ་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་ཉིད་ཀྱིས་མིག་ལ་སོགས་པ་ཡང་གཙོ་བོར་བརྗོད་ན་དེའི་ཚེ་ཚད་མ་མེད་དེ། ཡུལ་གཅོད་པ་ལ་ལྟོས་པའི་ཚད་མའི་ཐ་སྙད་ནི། དེ་དག་ལ་འགོག་པ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་རང་བཞིན་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་ཉིད་ཀྱིས་གཙོར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །ཚད་མ་ཡང་བརྒྱུད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་སྐྱེས་བུ་བྱས་པའི་ལུང་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་འོག་ཏུ་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་དང་མ་བྱས་པ་གཉི་ག་སུན་འབྱིན་ཅི་ན། སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ནི། བདེན་ན་འོན་ཀྱང་ཚད་མས་ཕན་བཏགས་པ་ཡིན་གྱི། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ངེས་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཚད་མས་ཕན་བཏགས་པ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ལུང་ཉིད་ཡིན་ན། ངེས་པར་ལེགས་པ་ཡན་ལག་དང་བཅས་པ་ལ་ནི། དངོས་ཡིན་ལ་མངོན་པར་མཐོ་བ་ལ་ནི་བརྒྱུད་ནས་ཡིན་ཏེ། དེ་བརྗོད་པ་དང་འདི་བརྗོད་པ་སྐྱེ་གནས་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ངེས་པར་ལེགས་པ་ཡན་ལག་དང་བཅས་པ་ལ་ཚད་མར་སྐྱེད་པའི་སྒོ་ནས་མཐོ་རིས་དད་བྱང་གྲོལ་གྱི་ཐབས་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ན་བདག་ཅག་ལ་སོགས་པའི་ཚད་མ་ལ་ལྟོས་ནས། ཉེ་བར་མཁོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཚད་མའི་གཙོ་བོ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་བསོད་ནམས་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་པའི་ཕྱིར་འདི་སྤྱོད་ཡུལ་ཇི་ཙམ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་མི་ནུས་སོ། །ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ནི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་ལྟོས་པའི་བདག་ཉིད་ཆེ་བ་ཆེན་པོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་གསལ་ལོ། །རིག་བྱེད་དང་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་ནི་ཚད་མ་གཉིས་ལས་དམན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ལྟོས་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་བསམ་པས་ཅི་བྱ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །གལ་ཏེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཕྱོགས་འདོད་པ་ཡིན་ཡང་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཕྱིར་མི་གནས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། ཅི་ལྟར་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་ཚད་མའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་གསལ་བར་ ― DTG183_Page_0449 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར། གད་དག་ལ་ཚད་མ་གཉིས་མེད་པའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དེར་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་སེམས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་དད་པ་ཆེའོ་ཞེ་ན། བདེན་ཏེ་འདི་ལྟ་བུའི་བརྗོད་པ་ནི་སྲིད་པ་ལ་བསམ་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཚོགས་པའི་ཁྱད་པར་ལས་དེ་འདྲ་བ་སྐྱེས་པར་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་ཚད་མ་གཉིས་མ་ཞུགས་པས་ངེས་པ་མེད་ཀྱང་གནོད་བྱེད་མེད་པའི་ཕྱིར། དེའི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་གང་གིས་བཟློག་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །གནོད་བྱེད་མེད་པ་ཡང་མདུན་དུ་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །རིག་བྱེད་ལྔ་སོགས་པ་མངོན་སུམ་ལ་ལྟོས་ནས་དམན་པ་དེ་ཉིད་སྟོན་པར་འདོད་པས། བསམ་པ་འདིས་བྱ་བའི་སྐབས་སྟོན་པ་ན། ཕྱོགས་སྔ་མ་དགོད་པ་ནི་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བའི་མངོན་སུམ་གྱིའོ། །བསྟན་བཅོས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་གིས་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དག་བཞིན་དུ་འདིར་སྐྱོན་དུ་འགྱུར། ཉེ་བའི་མཚན་ཉིད་ཙམ་གྱི་ཡུལ་ཅན་ནམ། འབྲེལ་བ་འཛིན་པ་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་བཅོས་ལས་སོ། །འདི་ལ་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ལེན་ནོ། །དོན་གྱི་དེ་ཉིད་རྒྱུ་ཅན་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕྱིའི་དོན་དང་མ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྨྲ་བ་པོའི་འདོད་པས་ཡུལ་དུ་བྱས་པ་ཁོ་ན་ལ་ཚད་མ་ཡིན་གྱི། དངོས་པོ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་འམ་གཞན་དུ་ནི་ཡིན་ཞེས་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་སྒྲ་རྣམས་ནི་སྨྲ་བ་བོ་ཉེས་པས་སྐྱོན་ཆགས་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་སྐད་དུ་ཡང༌། སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་དག་ལ་ནི། །ཉེས་པ་ཡོད་མེད་བརྟགས་པར་རིགས། །བྱེད་པོ་མེད་ཕྱིར་རིག་བྱེད་ལ། །ངེས་པའི་དོགས་ངེད་དེ་ལ་མེད། །ཅེའོ། །དེ་སྣ་བསྟན་བཅོས་གཞན་ཚད་མ་མ་ཡིན་མོད། སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཞེ་ན། སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པའི་སྒྲ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་ཕྱིས་བསྟན་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཕྱིས་བསྟན་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེའི་བརྗོད་པ་ཉིད་ལས་དེ་ལ་སྨྲ་བ་བོ་ཡོད་པར་རྟོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དེར་རོ། །གལ་ཏེ་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་མ་ཡིན་ན་འོ་ན་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་ཉིད་ནི་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་ཁོ་ན་སྟེ། ཅི་ལྟ་བུའི་གོ་རིམས་བཀོད་པ་ནི་སྐྱེས་བུའི་འདོད་པའི་རྗེས་སུ་ ― DTG183_Page_0450 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྲོ་ལྡོག་གི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ངག་སྐྱེས་བུས་བྱས་པར་གནས་པ་ནའོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་ངོན་འགྲེལ་པ་ནི་སྨྲ་བ་བོ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་སྨྲ་བར་འདོད་པ་ཡིན་ལ། འདོད་པ་ལས་འབད་རྩོལ། འབད་རྩོལ་བ་ལས་ནི་གནས་དང་བྱེད་པ་ཕྲད་པའི་རང་བཞིན་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ན་ཅི་ལྟར་འདོད་པ་ཉིད་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། བརྗོད་པར་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་པོའི་འབད་རྩོལ་ལས་སྐུལ་བྱེད་ཉིད་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སྐྱེས་བུའི་འབད་རྩོལ་ཉིད་རྐན་ལ་སོགས་པའི་སྐུལ་བ་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། ད་ཡང་འདོད་པ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་ཉེ་བར་བཏགས་པས་དེ་ཉིད་བྱེད་པ་ཡིན་པར་བརྗོད་དོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གང་གིས་དེ་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་ཚིག་སྦྱོར་བ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་དོན་འདི་བསྟན་པར་བྱའོ་སྙམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་ཅན་ནི་གཅིག་ཡིན་ལ། སྒྲུབ་པའི་ཚིག་ཉིད་བརྗོད་པ་ཅམ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡང་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཞན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདི་ནི་གཟུང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་སྟོན་པའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དང་པོ་འཛིན་པ་ན་སྨྲ་བ་པོའི་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པོ་ཉིད་སྨྲས་བ་བོར་གཟུང་ངོ༌། །བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་སྟོན་པར་འདོད་པའོ། །སྤྱིའི་དོན་བརྗོད་པ་ནི། བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཡུལ་གྱི་དོན་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི། སྟོན་པ་པོའི་བློ་ལ་ཡང་གསལ་བར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །རབ་རིབ་ཅན་གཉིས་བཞིན་དུ་གཅིག་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་ན་དེ་ཉིད་སྨྲ་བ་པོ་དང་ཉན་པ་པོ་གཉི་ག་ལ་ཡང་སྣང་ངོ་ཞེས་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་དོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ནི་དེ་བདག་ཉིད་སོ་སོ་ལ་ཐ་དད་པ་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་ཙམ་ཉིད་དོ། །ཐ་དད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན། དེ་ཉིད་ལ་སྒྲ་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུར་གྱུར་པ་སྨྲ་བ་པོ་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པ་ལ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་ནི་སྨྲ་བ་པོའི་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པ་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲའི་བྱེད་པ་ནི་ཉིད་ལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པ་པོ་ལས་སེམས་ལ་གནས་པ་ལ་སྟེ། དེ་ནི་སྒྲའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྐད་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་མངོན་པར་རློམ་པ་ལས་སྨྲ་བ་པོའི་སེམས་ལ་གནས་པ་གང་ ― DTG183_Page_0451 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་དེ་ཉིད་རྟོགས་པ་པོའི་སེམས་ལ་ཡང་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང༌། གཉི་ག་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་ན། གཉི་གའི་ཐ་སྙད་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སྨྲ་བ་པོའི་སེམས་ལ་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པ་འདི་མེད་དེ་གཞན་དུ་ཡང་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་དོགས་ན། ལན་དུ་གཞན་དུ་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དུ་བསམ་པ་གཞན་དུ་སྟོན་པ་ཡིན་ན། སྨྲ་བ་པོའི་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པ་འམ། ཕྱིའི་དོན་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་ཤིན་ཏུ་གསལ་ལོ། །དེ་ཁོ་ནར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ན། སྒྲ་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཁྱད་པར་ལ་ཚད་མ་ཡིན་པར་བསྒྲུབས་པ་ནི་ལེགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་རིགས་པའི་རྒྱན་གྱིས་ཡིན་ནོ། །འདི་སྐད་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། ངེས་པའི་དོན་རྣམ་པར་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཁྱད་པར་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་སྒྲ་རྣམས་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ནི་དེ་ཁོ་བོ་ཅག་མི་འདོད་ཀྱི། །འོན་ཀྱང་ཕྱིའི་དོན་ལ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་ཟད་དོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་སྒོ་ནས་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཁྱད་པར་ལ་ཡང་ཚད་མ་ཡིན་པ་ཟློག་པར་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ་ངེས་ལ་ཚད་མ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་བརྗོད་པར་འདོད་པས་སྒྲུབ་པའི་དོན་ལ་ཚ་དམར་བརྗོད་ཀྱི། །དེ་ཁོ་ནར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་ན་སྒྲ་རྣམས་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཡུལ་ལ་ཚད་མ་ཡིན་གྱི། དོན་གྱི་དེ་ཁོ་ནའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་མ་ཡིན་ཞེས་དོགས་ན། རྗོད་པར་འདོད་པ་དེ་ཡང་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་ནི་གང་གི་ཕྱིར་གྱི་དོན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཞེས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་འཆད་པར་འགྱུར་བ་འདི་དང་འབྲེལ་བའོ།། ཐམས་ཅད་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ལ་སོགས་པ་རིག་པའི་ཐམས་ཅད་རིག་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་འགའ་ཞིག་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ལ་སོགས་པ་རིག་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དེའི་ཚིག་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་གྱི། ཐམས་ཅད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་རིག་པ་ཡིན་མོད་འདི་ལ་འགལ་བ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། འདི་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདོད་པ་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །ཐམས་ཅད་འཚེ་བ་འགོག་པ་དང་ཅི་ཞིག་ལྟར་དེ་སྒྲུབ་པ་ནི་འདོད་པ་གཅིག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དུ་ཡང་ངོ༌། །ཕན་ཚུན་འགྲེལ་བའི་ལམ་དག་ནི་འབྲས་བུ་གཅིག་ཉིད་ཀྱང་ ― DTG183_Page_0452 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་མཚུངས་པར་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉི་ག་གཅིག་ལ་འཇུག་མོད་འབྲས་བུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་དོན་དག་ནི་ཞེས་གསུངས་ཏེ། འཚེ་བ་དང་མི་འཚེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྐབས་སོ། །གཅིག་ལ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ནུས་པ་ངེས་པ་མེད་ན་ནི་སྤང་བྱ་དང་བླང་བྱ་དག་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གཅིག་ལ་ནུས་པ་མ་ངེས་པ་མ་ཡིན་མོད། གལ་ཏེ་ཅི་རུང་རུང་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པས་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་ཡིན་ན་ཅི་ཆད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། གང་ཡང་རུང་བ་ནན་དུ་བྱས་པ་ན། རྣམ་པར་ཅི་ལྟར་ཡང་རུང་བ་སྒྲུབ་པ་ཙམ་སྟེ་དེ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ལ་དོན་འགྲུབ་པར་ཁས་ལེན་པ་ཡིན་ན། བསྟན་བཅོས་དོན་མེད་དོ། །འོན་ཏེ་དེས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཉིད་ལ་ཞུགས་ན་འབྲས་བུ་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར། བསྟན་བཅོས་བྱས་པ་ལ་དགོས་པ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ནི། རང་དགར་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པ་ལ་ཡང་ངོ་ཞེས་སྨོས་སོ། །གང་གི་ཚེ་བསྟན་བཅོས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་མ་ཡིན་པ་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པས་ཀྱང་འབྲས་བུ་སྟེར་ན། དེའི་ཚེ་རང་དགའ་དང་ཁྱད་ཅི་ཞིག་ཡོད། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ནི་རྩོད་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། རྩེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཇུག་སྡུད་པའོ། །འཆད་པ་པོ་ནི་བྱེད་པ་པོའི་བྱེད་པ་ནི་སྟོན་པར་འདོད་པའོ། །གཙོར་བྱ་བའི་དོན་བརྗོད་པ་ནི། དོན་གྱི་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ཉིད་དུ་གལ་ཏེ་སྨྲ་བ་པོ་ཐམས་ཅད་རིག་པ་མ་ཡིན་ན་ཞེས་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མའོ། །འདིར་ཡང་ཡོན་གནས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འམ་ཞེས་ལྟ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཡོན་ཏན་འདི་གཉིས་དང་ལྡན་ན་དེའི་ཚེ་དོན་གྱི་དེ་ཁོ་ནའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་ཚད་མ་ཉིད་བཟློག་ཏུ་མེད་པ་ཁོ་ནའོ། །འོན་ཀྱང་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་ངེས་པར་མི་ནུས་པས་ནའོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་བསྟན་བཅོས་ལ་ཚད་མར་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཕངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་སྟོན་པ་པོ་ལས་བྱུང་བའི་ཉེས་པ་བརྗོད་ནས། སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པར་བརྟགས་པ་ལ་ཡང༌། ཉེས་པ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་ཉིད་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ནི་ལུང་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པར་རྟོགས་པ་ལ་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། དོན་གང་བློ་ལ་རབ་གསལ་པ། ། ― DTG183_Page_0453 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ལ་སྒྲ་ནི་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་ཡིན་ཡང་དེ་ལ་ནུས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཤེས་པ་མ་སྐྱེས་པ་ན་ཚད་མའི་ཡུལ་སྤྱོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལ་ཚད་མ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་གི་ཚེ་རང་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་གི་ཚེ་ཡིད་ལས་སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་པ་འཆད་པ་པོ་ལས་དོན་རྟོགས་པ་ཞེས་འབྲེལ་ཏེ། དེའི་ཚེ་ནི་འཆད་པ་པོའི་འདོད་པའི་ཡུལ་གྱི་དོན་གང་ཡིན་ལ་སྒྲ་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉི་ག་ལ་ཡང༌། དོན་གྱི་དེ་ཉིད་རྒྱུ་ཅན་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་འགྲེལ་ལས་བརྗོད་པ་ནི་གཙེར་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཕྱོགས་གཉི་ག་ལ་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་གནས་པའི་དོན་ཉིད་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་རྟོག་པའི་ཡུལ་ཡིན་ནོ། །བྱེད་པ་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་ན་རིག་བྱེད་ལ་ཉེ་བར་སྟོན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཅི་དོན་འདི་ཉིད་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་གཞན་འགའ་ཞིག་གམ། འོ་ན་ཏེ་ཅི་ཡང་མེད་ཅེས་ངེས་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་དོན་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཚད་མ་ག་ལ་ཡིན། སྨྲ་བ་པོའི་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་གནས་པའི་སྨྲ་བ་པོའི་སྒྲ་འགྲེལ་བ་ནི། འཆད་པ་པོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའོ། །གལ་ཏེ་སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བློ་ལ་ཕྱིའི་དོན་ཉིད་སྣང་བ་ཡིན་ཏེ། ཕྱི་རོལ་ཉིད་དུ་ལྷག་པར་ཞེ་ན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དོན་གང་བློ་ལ་སྣང་བ་དེ་ཉིད་ནི་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གལ་ཏེ་ཕྱི་རོལ་ཉིད་དུ་ལྷག་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་ན་དོན་གང་བློ་ལ་གསལ་བ་དེ་ཉིད་དོན་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་མངོན་པར་འདོད་པའི་དོན་མཐའ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་རྟོགས་པར་སླའོ། །དོན་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཞན་གྱི་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་གནས་པ་དེའོ། །མངོན་པར་འདོད་པ་མཐའ་དག་གྲུབ་པ་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སུན་འབྱིན་པ་སྟེ། མཐོ་རིས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་དེའོ། །དེའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་ཉིད་དམ། འཆད་པ་པོ་ལ་རྟོགས་པའི་དུས་སུའོ། །མཐོ་རིས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ངོན་དེ་ལྟར་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་གནས་པའི་དོན་རྟོགས་པ་ཉིད་མཐོ་རིས་ལ་སོགས་པའི་དོན་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གཞན་རྟོགས་ན་ཞེས་སྨོས་སོ། །འབྲེལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ ― DTG183_Page_0454 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་གནས་པའི་དོན་ནི་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ལ་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། མཐོ་རིས་ལ་སོགས་པ་ནི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་གང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྣམ་པར་གནས་པའོ། །ཡང་རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་རྣམ་འགྲེལ་ལ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སུན་འབྱིན་པ་དགོད་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མཐོ་རིས་འདོད་པས་ནི་མེ་ལ་སྦྱིན་སྲེག་གིས་མཆོད་སྦྱིན་བྱའོ་ཞེས་ཐོས་པ་ན་བདག་ཉིད་མེ་ལ་སྦྱིན་སྲེག་གིས་ངེས་པར་སྦྱར་རོ་སྙམ་པར་འགྱུར་རོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་ངེས་སྦྱོར་སྨྲ་བ་ལ་དྲིས་པ་ནི་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་ལན་དུ་ངེས་པའི་སྒྲ་ནི་མ་ལུས་པའི་དོན་ཡིན་ལ་ཞེས་བྱའོ། །འདིར་ཏྲེ་ལོ་ཙ་ནས་གལ་ཏེ་ངེས་པའི་ཚིག་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་བརྟེན་པར་བྱ་བ་ཡིན། འདིས་སྦྱར་བར་བྱ་བ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་ངེས་སྦྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཅི་སྟེ་མི་རྟེན་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ནི་མ་འབྲེལ་ཏེ། གནས་རབ་དག་གིས་ངེས་པའི་སྒྲ་དེ་བཞིན་ཁོ་ནར་བྱས་པའི་ཕྱིར་ན་བཤད་པ་མཛད་པས་ཀྱང་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་བཀོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་མི་སྦྱོར་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པ་ཉིད་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་སྦྱར་བ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཞེས་སོ། །གལ་ཏེ་གདོན་མི་ཟ་བར་བྱ་བ་ཉིད་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནམ། སངས་རྒྱས་པ་ལ་སོགས་པ་དག་ནི་མེ་ལས་སྤྱིན་སྲེག་གི་ངག་ཐོས་ཀྱང་མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་མཐོ་རིས་ལ་སོགས་པ་བསྒྲུབ་པ་ལ་མི་འཇུག་གོ་ཞེས་དོགས་ན། ངེས་པར་སྦྱོར་བའི་ཚད་མ་ཅན་ནི་ཞེས་སྨོས་སོ། །ངེས་པར་སྦྱོར་བ་ཉིད་ཚད་མ་འམ། གང་ཞིག་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་ལ་ཚད་མ་ཡིན་པའི་མེ་ལ་སྦྱིན་སྲེག་ལ་སོགས་པའི་ངག་དེས་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ན། ངེས་པར་སྦྱོར་བའི་ཚད་མ་ཅན་ནོ། །གལ་ཏེ་ངེས་སྦྱོར་ངག་གི་དོན་དུ་གནས་པ་ལ་འཆད་པ་པོའི་བྱེད་པ་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ལན་ཅི་ལྟར་འབྲེལ་ཞེ་ན། དོན་འདི་ཡིན་ཏེ་ཞེས་སྨོས་སོ། །འདིར་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ཏེ། རེ་ཞིག་སྒྲ་ལས་ངེས་པར་སྦྱར་བ་རྟོགས་པ་བརྡ་ཙམ་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར་དང་རང་རང་གི་བརྡའི་དབང་གིས་རང་གི་སྣང་བ་ཙམ་རྟོགས་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྒྲ་རྣམས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་སྒྲུབ་ཅིང་དོན་སྟོན་པར་བྱེད་པར་ཁས་ལེན་ན། འཆད་པ་པོ་ ― DTG183_Page_0455 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ཐ་དད་པར་བརྗོད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། སྨྲ་བར་མི་འགྱུར་གྱི། མངོན་སུམ་བཞིན་དུ་དེ་དག་ལ་དེ་ཁོ་ན་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །བརྗོད་པའི་དོན་དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན་སྨོས་སོ། །ངེས་པར་སྦྱར་བ་ནི་ལིང་ངའི་དོན་ཏེ། བསྒོམ་པ་ལ་སོགས་པ་དང་མི་མཐུན་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་རང་བཞིན་བདག་སྒྲུབ་པའི་དོན་དུ་སྐྱེས་བུ་འཇུག་པར་བྱེད་པའོ། །སྒོམ་པ་ནི་སྒྲ་དང་དོན་གྱི་བྱེད་པས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ཁམས་དོན་ནི་བྱ་བའོ། །སྒྲུབ་པ་ནི་སྒོམ་པ་དང་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་དང༌། ཁམས་ཀྱི་དོན་རྣམས་ཀྱི་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་བ་འམ། འབྲས་བུ་དང་འབྲེལ་པའོ་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཀྱི་སྒྲ་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ། །འཁྲུལ་འཁོར་ལ་གནས་པ་ལ་སོགས་པ་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ནི་ངེས་སྦྱོར་གྱི་དབྱེ་བ་ཁོ་ནའོ། །ཡང་ན། ངེས་པར་སྦྱོར་དང་བསྒོམ་པ་དང༌། །ཁམས་དོན་བསྒྲུབ་དང་འཁྲུལ་འཁོར་ལ། །གནས་པ་ལ་སོགས་བརྗོད་པ་རྣམས། །ངོ་བོས་དོན་སྒྲུབ་བྱེད་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ངེས་པར་སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པར་བརྗོད་པ་དེ་དག་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཐོ་རིས་ཀྱི་དོན་སྒྲུབ་པའི་རྒྱུར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྒྲ་རྣམས་དོན་སྒྲུབ་པའི་ནུས་པ་ཡོད་ན། དེའི་ཚེ་བཤད་པ་མི་མཐུན་པའི་གོ་སྐབས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བཤད་པ་ཐ་དད་པ་ཡང་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་གང་ལ་སྣང་བ་དེ་དག་གི་དོན་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱང་འདིས་ནི་འཆད་པ་པོའི་བྱེད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་རྐང་གི་དོན་བརྗོད་དོ། །ཅི་ལྟ་བ་བཞིན་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཅི་ལྟ་བ་བཞིན་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི། དོན་གྱི་དེ་ཉིད་ནི་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་བཤད་པ་མི་མཐུན་པ་དག་ནི། ངག་གཅིག་ལ་དེ་ཁོ་ན་ཡིན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དུ་བ་བཞིན་དུ་སྒྲ་ཡང་སོ་སོར་ངེས་པའི་དོན་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ན་དེ་སྐད་དུ་ཅི་སྟེ་བརྗོད་ཅེ་ན། སྒྲ་དེ་ནི་ཞེས་སྨོས་སོ། །མི་མཐུན་པར་ཞེས་པ་ནི་མི་མཐུན་ཙམ་དུ་ཡང་མི་འགྱུར་ན། འཛུར་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས། འབྲས་ ― DTG183_Page_0456 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བུ་བརྗོད་པ་ནི་དོན་གྱི་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་གྱི་དེ་ཉིད་ཀྱི་གནས་ལུགས་ནི། དོན་འདི་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་གཞན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བས་ན་ངེས་པ་སྤྱོར་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ངག་གི་དོན་དུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་དོན་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་དང་འགལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱབ་པར་རང་རང་ལ་སྣང་བའི་དོན་རྣམ་འགྲེལ་གྱིས་བསྟན་པ་ནི་ལན་དུ་རིགས་པ་ཁོ་ནའོ། །གལ་ཏེ་བརྡ་དང་ལྡན་པའི་འབྲེལ་བ་ལས་དོན་རྟོགས་པ་ཡིན་ལ། བརྡ་ཡང་མ་ངེས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཉིད་ཀྱིས་ན་སྐྱེས་བུ་རྣམས་ཀྱིས་ངག་གི་ཁྱད་པར་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ན་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་རྟོགས་པ་ཡང་གཅིག་ཏུ་བདེན་པའི་དོན་དུ་ངེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་ཐལ་བ་དང་དེ་ལས་བཟློག་པ་གཉིས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་འོ་ན་འབྲེལ་བ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཡང་ཅུང་ཟད་མི་བྱེད་དེ། སྐྱེས་བུའི་བསམ་པའི་དབང་གིས་གཞན་དུ་ཡང་རྟོགས་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་བདེན་པའི་དོན་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་མེད་དོ། །རིགས་པ་ཉིད་ཡིད་ཆེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་དོན་འདིའི་ཚད་མ་གཞན་ལས་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས། རིག་བྱེད་དུ་སྨྲས་པས་ཆོ་ག་གོ །དེ་ལྟར་སྐབས་ཀྱིས་ཉེ་བར་བཀོད་པ་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་སྤྱིའི་ཉེས་པ་བཟློག་ནས་སོ་སོར་ཡང་གསལ་བར་འདོད་པས། རེ་ཞིག་ངེས་སྦྱོར་སུན་འབྱིན་པ་ནི། གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རིག་བྱེད་ཀྱིས་བདག་ཉིད་ངེས་པར་སྦྱར་བར་བསམས་པ་ནི་མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པ་ན་འཇུག་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རིག་བྱེད་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་འདི་བསམ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཅི་ངེས་སྦྱོར་ཙམ་ལས་འཇུག་གམ། འོན་ཏེ་མ་ཞུགས་པ་ལ་ཉམ་ད་བ་མཐོང་བ་ལས་ཡང་ན་འཇུག་པ་ལ་འབྲས་བུ་ཁྱད་པར་ཅན་མཐོང་བ་ལས་ཞེས་ཕྱོགས་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ལ་ནི་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་བྱེད་པའི་རིག་བྱེད་དེ་ལས་ལྟ་བ་གཞན་ལས་གནས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འཇུག་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དངོས་ཡིན་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་སོ། །ནམ་མཁའ་གཅིག་ལ་གོ་སྐབས་འབྱེད་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ལ། ― DTG183_Page_0457 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞན་ལ་མ་ཡིན་པ་ནི་མི་སྲིད་དོ། །གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པར་རོ། །རྟོགས་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐབས་ཀྱིས་ལྟ་བ་གཞན་དུ་གནས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །ལྟ་བ་གཞན་ལ་གནས་པ་དང༌། རིག་བྱེད་དུ་སྨྲ་བ་དག་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་དང་མ་ལོག་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་གང་ཡིན་པ། གཅིག་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པ་དེ་སུས་བྱེད་དེ། སུས་ཀྱང་བྱ་བར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ངེས་པ་མེད་པ་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པས་ནི་ཞེས་བྱ་སྟེ། ལྟ་བ་གཞན་དུ་གནས་པ་མི་འཇུག་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མའོ། །འཇུག་པ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་བྱེད་ཚད་མར་སྨྲ་བ་ལ་ཡང་ངོ༌། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བ་གཞན་དུ་གནས་པའོ། །གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དཔྱོད་པ་པ་ཡང་དེའི་ཕྱོགས་སུ་ལྟུང་བ་སྟེ། རིག་བྱེད་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་ལྟུང་བས་སོ། །དེ་ལྟར་ངེས་སྦྱོར་གྱིས་འཇུག་པར་ཁས་བླངས་ནས་སུན་ཕྱུང་བ་བརྗོད་དོ། །ད་ནི་ངེས་སྦྱོར་གྱིས་ཀྱང་མི་འཇུག་གོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། བདག་ངེས་པར་སྦྱོར་རོ་སྙམ་པ་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ་བརྗོད་པ་ནི། མངའ་བདག་གཏུམ་པོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་རིག་བྱེད་ཀྱི་ངེས་སྦྱོར་གྱིས་དེ་ལྟ་བུ་ཉིད་དུ་འཇུག་མོད་སྙམ་ན། ཚད་མ་གཞན་ལས་ཞེས་སྨོས་སོ། །ངེས་སྦྱོར་དེས་མི་འཇུག་ན་གཞན་གྱི་ཚེ་ལོག་པར་ལྷུང་བ་ཚད་མས་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིར་ནི་ཞེས་བྱ་བའི་རིག་བྱེད་ཀྱི་ངེས་སྦྱོར་ལས་མི་འཇུག་པ་ལའོ། །ཚད་མ་གཞན་ནི་ལོག་པར་ལྟུང་བའི་སྒྲུབ་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་མ་ཞུགས་ན་ལོག་པར་ལྟུང་བའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་གཞན་མེད་པས་མི་འཇུག་ན། དེའི་ཚེ་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་དོན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེས་ན་མ་ཞུགས་ན་ཉམ་ང་བ་མཐོང་ངམ་མ་མཐོང་ཡང་རུང་སྟེ། དེ་ལྟ་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་བསམ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་རིག་བྱེད་ཉིད་ནན་གྱིས་འཇུག་བྱེད་ཡིན་པར་གནས་པ་ན། དེ་ལས་ནི་ཐམས་ཅད་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ལན་སྔར་བརྗོད་པ་ཉིད་དོ། །འོན་ཀྱང་ལན་གྱི་ཚུལ་གྱིས་གཞན་ལ་བཞད་གད་བྱེད་པ་ནི་མེད་མོད་ ― DTG183_Page_0458 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱོན་ཅི་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། ཚད་མའི་སྟོབས་ཀྱིས་འོངས་པའི་དོན་མེད་པ་ལ་དེ་ལྟར་ཁས་བླངས་པ་ལས་མ་གཏོགས་པ་ཅི་ཡང་བྱར་མེད་དོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡང༌། །སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་རྣམས་ལ་ནི། །ཉེས་པ་ཡོད་མེད་རྟོགས་པའི་རིགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཁྱོད་ཀྱི་ལུགས་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འདི་ནི་རང་གསད་པའི་ཕྱིར་གཤེད་བྱེད་སློང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཞད་གད་དུ་བྱེད་པའོ། །གཞན་དག་དོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དོན་མེད་ན་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །ལན་ནི་འདི་ལ་ཚད་མ་ཅི་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ལ་དོན་མེད་པ་མ་ཡིན་འཐད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལའོ། །དེ་ལྟར་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དོན་དང་མི་ལྡན་པ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འགལ་བ་ཚད་མས་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་གཞན་ནི་མེད་ལ་ཡོད་ཀྱང་དོན་མེད་པ་མ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པ་མ་གྲུབ་པོ། །ངེས་སྦྱོར་ཙམ་ལ་འཇུག་ན་སྒྲ་གཞན་སྨོས་པ་དོན་མེད་དོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དོན་མེད་པ་ནི་དོགས་པ་མེད་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྦྱིན་སྲེག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དོགས་པ་གསུམ་པ་ལ་ལན་སྨྲས་པ་ནི། འོ་ན་ནི་འབྲས་བུ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ངེས་པར་སྦྱོར་བས་ཅི་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྦྱིན་སྲེག་གིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །རིག་བྱེད་དོན་མེད་པ་ཅན་ཡིན་ཡང་མི་རིགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་འབྲེལ་པ་ཉིད་བཞིན་དུ་དོན་མེད་པ་ལ་ཡང་མི་རིགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་རིགས་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བརྟགས་ཏེ། སུན་འབྱིན་པ་བརྗོད་པ་ངེས་པར་སྦྱར་བ་ནི་སྐྱེས་བུའོ། །ཡུལ་ནི་མཆོད་སྦྱིན་ནོ། །ངེས་སྦྱོར་བྱེད་པོ་ནི་སྒྲ་སྟེ་འདི་རྣམས་གང་རུང་གི་ཞེས་བྱ་བའི་ལྷག་མའོ། །དེའི་ཚེ་ཐམས་ཅད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ངེས་པར་སྦྱར་བྱ་ལ་སོགས་པ་གང་རུང་གི་ཆོས་ལའོ། །བཤད་པའི་སྒོ་ནས་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི། ངེས་པར་སྦྱོར་བ་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པའི་དོན་བཞིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །གལ་ཏེ་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་བྱ་བ་ལས་དང་བཅས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་ཀྱི་ཆོས་སུ་ ― DTG183_Page_0459 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་རིགས་ཀྱི། ཡུལ་གྱི་ཆོས་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །ཅི་ལྟར་ཞེ་ན་བདེན་ཏེ་ཉེ་བའི་ཁྱད་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་གཞན་དག་ངེས་སྦྱར་ནི། མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་འགའ་ཞིག་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་ན་དེའི་ཚེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་སུན་ཕྱུང་ཡང་དོགས་པ་མི་ལྡོག་པ་དེས་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གསུམ་པ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ནི་དངོས་པོ་ཅི་ལྟ་བ་བཞིན་མ་ཡིན་ནོ། །ངེས་པར་སྦྱར་བྱ་ལ་སོགས་པ་ཁོ་ནའི་ཆོས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ག་ལས་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ལ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་ངེས་སྦྱོར་ངེས་པར་སྦྱར་བྱའི་ཆོས་ཡིན་པ་སུན་འབྱིན་པ་ནི། དེ་ནི་སྦྱར་བྱའི་ཆོས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་བྱའི་རང་བཞིན་གྱིས་ངེས་སྦྱོར་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གྲུབ་པ་ནི་ངེས་པར་སྦྱར་བྱ་མ་ཡིན་པས་ངེས་པར་སྦྱར་བྱ་སྐྱེས་བུ་བཞིན་དུ་དེའི་ཆོས་ཀྱང་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ན་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་བྱ་ཉིད་དུ་ག་ལས་འགྱུར། དེ་ཉིད་གཉིས་སུ་རྣམ་པར་བརྟགས་ནས་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ནི། རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པས་ངེས་པར་སྦྱར་བྱ་དེ་ལའོ། །བྱ་བའི་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་ཏེ། ཡོད་པ་ལ་ཆོས་གཞན་སྒྲུབ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་ཟིན་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྐྱེས་པ་ལའོ། །བྱ་བ་འདུ་བྱེད་གཞན་གྱིས་བྱེད་ན་དོན་གཞན་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པ་ཟློག་པར་བྱེད་པ་ནི། རང་གི་ངོ་བོ་སྒྲུབ་པ་ནི་ཞེས་ཡ་བའོ། །འགལ་བ་ནི་ཉམས་པའོ། །གལ་ཏེ་སྒྲུབ་པ་ལ་རང་བཞིན་གཞན་བྱེད་ན་ཅི་འགའ་ལ་ཞེ་ན། གྲུབ་ཟིན་པ་ལ་མ་གྲུབ་པ་གཞན་ནི་ཞེས་སྨོས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གྲུབ་པ་ལ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་མི་རུང་སྟེ་ཞེ་ན། གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་དེའི་རང་བཞིན་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་དེ་ཁོ་ན་དེའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་གཟུང་བ་གཙོར་བྱེད་པའི་དེས་ན་དེའི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེའི་རང་བཞིན་དུ་དམིགས་པས་ཁྱབ་པོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་གྲུབ་པ་ལམ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་དུ་དམིགས་པ་ཉིད་ཟློག་པ་ན་དེའི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་སེལ་བ་ཡིན་ནོ། །མ་གྲུབ་པར་དོགས་པར་བྱེད་པ་ནི། ― DTG183_Page_0460 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིས་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་གང་གི་རང་བཞིན་དུ་ནམ་ཡང་མ་དམིགས་པ་དེ་དེའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་མོད། གྲུབ་པ་ནི་མ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་དུ་ཕྱིས་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་རོ། །དེའི་ཞེས་བྱ་བ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ངོ་བོར་རོ། །ཕྱིས་དམིགས་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མ་གྲུབ་པར་འདོད་པ་སྟེ། དེའི་ཚེ་གྲུབ་བ་ཟིན་པ་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིས་ཀྱི་དུས་ལ་ལྟོས་ནས་ད་ལྟ་བར་ནི་མ་གྲུབ་པར་འདོད་པ་མ་མངོན་སུམ་གྱི་བློ་འཛིན་མོད་ཀྱི། འདས་པའི་རང་བཞིན་དང་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ད་ལྟ་བར་འཛིན་པས་ཀྱང་འབྱུང་བ་དང་ལྷན་ཅིག་མི་འཛིན་ཏོ། །འདི་ག་ལས་ཤེ་ན་མངོན་སུམ་ད་ལྟའི་རང་བཞིན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ད་ལྟའི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པའོ། །སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་སྐད་ཅིག་མར་གྱུར་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྔ་མ་དང་ཕི་མའི་རང་བཞིན་མཐོང་བ་མི་ནུས་པ་དེས་ན། དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་ཤེས་པ་ནི་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་དང་ལྷན་ཅིག་གཅིག་ཏུ་རིག་པ་མ་ཡིན་ལ། ཕྱི་མ་འདས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་རིག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྦྱར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་གྱིས་གཅིག་ཏུ་མི་རིག་ཅེ་ན། དབང་པོའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ཕྱིར་ན་ཞེས་གསུངས་ཏེ། འབྱུང་བ་དང་འབྱུང་བ་དག་ལ་དབང་པོ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར། དབང་པོའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དེ་དག་གིས་མངོན་སུམ་གཅིག་ཏུ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དབང་པོ་བྱེད་པ་མེད་པར་ནི་འདས་པ་ལ་སོགས་པ་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ད་ལྟར་བ་དང་འབྲེལ་བ་ནི། །མིག་སོགས་དག་གིས་འཛིན་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་གཞན་གྱི་ཡང་གྲུབ་མཐའ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཇུག་སྡུད་པའོ། །ཕྱོགས་གཉིས་པ་སྤོང་བ་ནི། ངེས་སྦྱོར་ཡུལ་གྱི་ཆོས་ཡིན་ན་ཡང་ཞེས་སྦྱར་རོ། །དེ་ཅི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་སྦྱོར་དེ་ངེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་འགྲེལ་པ་ནི་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པའི་ཡུལ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྒྲ་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་བྱའི་རང་བཞིན་དུ་མི་སྟོན་པ་འདི་ནི་དོན་དམ་པར་ཡིན་ཏེ་ལྷག་པར་ཞེན་ ― DTG183_Page_0461 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པས་དེ་བསྟན་པ་ནི། དམིགས་པ་མེད་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །མཐའ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་ཕྱོགས་ཉིད་ལ་ཉེས་པ་འདིར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པས། གཞན་དག་སྨྲ་བ་ནི་རང་བཞིན་འགའ་ནི་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེས་སྦྱོར་ནི་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་བྱའི་རང་བཞིན་དུ་རྟོགས་པ་ཡིན་ཞིང་དེ་ལ་ཡོད་པ་རྟོགས་པའི་རང་བཞིན་ཙམ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ་དངོས་པོ་ཆ་མེད་པ་ལ་དུམ་བུར་རྟོགས་པ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ན་གཞན་ནས་སུན་འབྱིན་པ་གཞན་བརྗོད་པ་ནི། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་སྨོས་སོ། །ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་སྤྱིར་བསྟན་པ་ནི་ངེས་སྦྱོར་གྱི་མཐར་ཐུག་པ་ཡིན་ནོ། །ངོ་བོ་དེས་ངེས་སྦྱོར་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་དེ་ནི་ཡོད་མིན་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་གཉིས་པ་སྟེ། ཉེས་པ་སྔ་མ་ལས་མི་འགྲེལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སུན་འབྱིན་པ་གཞན་བརྗོད་པར་འདོད་པས། རང་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་གྱི་སྨྲ་བ་གསལ་བར་བྱེད་པ་སྨྲས་པ་ནི། དེ་ཡི་རྟོགས་བཞིན་ཉིད་གྲུབ་ཅིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་སྦྱོར་གྱིའོ། །སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ནི། དེ་ཡི་རང་གི་ངོ་བོ་ནི། །ཞེས་བྱ་བའོ། །ངེས་སྦྱོར་དེའི་རང་བཞིན་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་བྱའི་རང་བཞིན་ཉིད་མ་ཡིན་ན། ངེས་སྦྱོར་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི། །རྟོགས་བཞིན་པ་ཉིད་ཙམ་ཞིག་ནི། །ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་སྦྱོར་རོ། །དེ་ལྟ་མིན་ན་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་བྱ་ཉིད་ངེས་སྦྱོར་གྱི་བསྒྲུབ་བྱ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ནས་ཡང་དེ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་ཞེས་སོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་ལའོ། །རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པར་སྣང་བ་ཡིན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ངེས་སྦྱོར་གྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །གཞན་མིན་ཞེས་བྱ་བ་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་བྱ་ཉིད་ནི་མ་འབྲེལ་པ་རྣམ་པར་བཅད་པ་ཙམ་གྱིས་ངོན་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་གཞན་དང་ལྡན་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པས་སོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ ― DTG183_Page_0462 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནས། རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཡིན་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་ངེས་སྦྱོར་ནི་ཡུལ་གྱི་ཆོས་མ་ཡིན་ནོ། །སྤྱི་རིག་པ་ལ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་འཐད་པ་བརྗོད་པའི་དོན་དུ་རྟོགས་བཞིན་པ་ཉིད་ཙམ་ཞིག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྔར་བཤད་པ་ཉིད་དྲན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་བཤད་པ་ནི་སྤྱི་རིག་ཡིན་ན་དེ་ལ་ནི་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱི་རིག་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་དང་གཞི་མཐུན་པའི་བདུན་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་རིག་པ་མ་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མའོ། །དེར་སྨྲ་བའི་ངེས་སྦྱོར་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མཇུག་སྡུད་པའོ། །འདི་ཡང་དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེར་སྨྲ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་སྦྱོར་ངག་གི་དོན་དུ་སྨྲ་བའི་འདོད་པ་ལ་ངེས་སྦྱོར་ངག་གི་དོན་ཡིན་པ་དེར་མི་འགྱུར་ཏེ། འགྱུར་བར་འོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྤང་བའི་དོན་དུ་གལ་ཏེ་ཞེས་སྨོས་སོ། །གང་འདིའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་གྱི་འདི་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་རྟོགས་པར་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ངེས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ལ། རྟོགས་པ་དེ་ཡང་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །ངེས་པར་སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པའི་རྟོགས་པ་གསུམ་གྱིས་ཕྱེ་བའི་ངེས་སྦྱོར་གྱི་རྟོགས་པ་ནི། གཅིག་ཀྱང་འགོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུས་པའི་དོན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་པོར་མི་འདོད་ཅེས་དོགས་པ་ན། གཞན་གྱིས་སྨྲས་པ་ནི། རིག་བྱེད་ཀྱི་སྐྱེས་བུ་ལ་ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རིག་བྱེད་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་གང་ཡིན་དེ་ལ་ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་མི་བདེན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ལན་སྨྲས་པ་སྟེ། གཅིག་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་མ་གྲུབ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་ངེས་པར་སྦྱར་བར་བྱ་བ་དང༌། ངེས་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་པོ་དག་གི་རྟོགས་པ་ཡོད་དུ་ཆུག་ལ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཡུལ་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་རྟོགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རེ་ཞིག་རྟོགས་པ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་གང་ཞིག་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་མེད་ན། དེར་རང་གི་རང་བཞིན་རིག་པ་ཡིན། རིག་པ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་སུས་འགོག་ཅེས་བརྗོད་པ་ནི། གང་ཞིག་རང་གི་ངོ་བོ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་ ― DTG183_Page_0463 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་རང་བཞིན་ལ་མ་རེག་པའི་རིག་པས་ཀྱང་གལ་ཏེ་རིག་པ་ཡིན་ན་ནི། ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་རིག་པར་འགྱུར་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །དེའི་རང་བཞིན་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་ཁོ་ན་དེ་རིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ནི། རང་གི་ངོ་བོ་མེད་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ཡང་མེད་ལ་རང་གི་རང་བཞིན་རིག་པར་འགྱུར་མོད་འདི་ལ་ཡོད་ཅེ་ན། དམིགས་པར་བྱེད་པ་དང་དམིགས་པར་བྱ་བའི་རང་བཞིན་བརྗོད་ནས། ཡོད་པ་བསྒྲུབ་པར་དམིགས་པ་ཡོད་པ་ངེས་པར་བརྗོད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པ་བརྗོད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་ན་འགལ་ལོ། །གང་གིས་དམིགས་པ་ཤེས་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཡང་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་པའི་ཐ་སྙད་ལ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཟླ་བ་གཉིས་ཀྱིས་འཁྲུལ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེར་གང་ཞིག་དམིགས་པ་དམིགས་པ་རང་གི་རྣམ་པ་དེ་ནི་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། གང་ཞིག་དེ་མེད་པའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཟླ་བ་གཉིས་པོ་དེ་ནི་དགག་པར་མི་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འགོག་ན་ཡང་གཞལ་བྱ་མེད་ཀྱང་ཚད་མར་འགྱུར་པས་ཚད་མ་ལ་གུས་པ་ཐག་རིང་དུ་སྤངས་པ་ཉིད་དོ། །འཇིག་རྟེན་ནི་དཔྱོད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ན་སྣང་བཞིན་པ་ཉིད་ལ་རྟག་པར་བསམས་ནས། གང་ཞིག་སྣང་བ་དེ་ཉིད་མེད་དོ་ཞེས་འཁྲུལ་པ་འབའ་ཞིག་ཟད་ལ་འཁྲུལ་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡང་དེ་ལ་ལྟོས་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་ཉིད་ཡོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དམིགས་པ་ཙམ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པའི་ཐ་སྙད་དུ་འགྱུར་གྱི་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་རང་གི་ངོ་བོ་དངོས་སུ་རྟོགས་པར་ཁས་བླངས་ན་འདི་འགལ་བ་ཡིན་ན་འདི་ནི་རྟོགས་པ་ཙམ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོ་མངོན་དུ་མ་བྱས་པར་རང་གི་ངོ་བོར་ཞེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་ག་ལས་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་དོགས་པ་ཙམ་ལ་བརྟེན་ནས་མདུན་གྱི་རྩོད་པ་ལ་འཇུག་པའི་བསམ་པས་དམིགས་པ་ཙམ་གྱིས་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡོད་ཅེས་བྱ་བར་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བར་ངས་པ་ཡིན་པའོ། །དཔེར་ན་རྟོགས་པ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པ་ཙམ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ ― DTG183_Page_0464 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡུལ་གྱི་ཆོས་ཅན་ཡོད་པ་ཉེ་བར་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ན་དེའི་ཆོས་ངེས་སྦྱོར་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་དེས་ན་རྟོགས་པ་དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་མི་སྤོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་རྟོགས་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་ཡོད། ངེས་པར་བྱེད་མོད་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། ལུང་རྣམས་ལ་ནི་ཞེས་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་རྟོགས་སོ་ཅོག་གིས་དོན་གནས་ན་དེའི་ཚེ་ལུང་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་ཅན་གཅིག་ཁོ་ན་ལ་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་དེ་ཁོ་ན་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་བློ་སྣ་ཚོགས་སུ་མི་འགྱུར་ཏེ། གཅིག་ལ་འགལ་བ་དེ་ཁོ་ན་དུ་མ་ཉེ་བར་འཇོག་པ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར། བློ་གཅིག་པོ་འགའ་ཞིག་ལུས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཁོ་ན་སྣ་ཚོགས་སུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལུང་ལ་བརྟེན་པའི་བློ་ཡང་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྟོགས་སོ་ཅོག་གིས་དོན་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུའི་དྲི་མས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིས་སྨྲས་པའོ། །རྒྱུ་བྱེད་པ་པོའི་ཉེས་པ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་དེས་སྦགས་པ་ནི་སྐྱེས་བུའི་ལུང་ངོ༌། །དེ་ལས་བཟློག་པ་རིག་བྱེད་ལས་གཏོགས་པ་ནི་དོན་གྱི་གཞན་དབང་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགག་པ་པོའི་གཏན་ཚིགས་བརྗོད་པ་ནི། འཇིག་རྟེན་རྗེས་འབྲངས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། ཅི་ལྟར་ན་རིག་བྱེད་ལས་འཇིག་རྟེན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པ་ཁོ་ནས་རྟོགས་ཤེ་ན། སྒྲ་དོན་འཇིག་རྟེན་ན་སྲིད་ཕྱིར། །ཞེས་སྨོས་སོ། །སྒྲ་དང་དོན་དག་གནས་ལས་ལྷུང་བར་འདོད་པ་ནི་འགའ་ན་ཡང་མེད་དོ། །དེ་དག་འཇིག་རྟེན་ན་སྲིད་པ་ཡང་ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པས་སོ། །མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་ནི་རྗོད་བྱེད་དང་མར་བླུགས་པ་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་ཉིད་ན་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་སྔོན་མཐོང་བའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྒྲ་དོན་ཕྱིས་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་སྐབས་ལ་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྔོན་མཐོང་ཞེས་སྨོས་སོ། །དཔེར་ན་འཇིག་རྟེན་པའི་སྒྲ་ལས་རྟོགས་པ་དོན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་རིག་བྱེད་པའི་སྒྲ་ལས་ཀྱང༌། འདོད་ཆགས་ལས་བསླད་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་བློ་སྐྱེ་བ་ན་དོན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་ལ་མ་ལྟོས་ན་ནི་ ― DTG183_Page_0465 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རིག་བྱེད་ལས་རྟོགས་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་མི་སྲིད་པའི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་ཚད་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །སྔར་ཤིན་ཏུ་ཆེར་གོམས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཡིད་ཅན་དག་བློ་གཞན་དུ་འགྱུར་བར་མཐོང་ངོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི་འདོད་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདོད་པའི་འབྲས་བུ་བསྒྲུབ་པར་མཐོང་བ་མེད་དོ། །ཡང་ན། བློ་སྔོན་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ནི། །མཐོང་བ་འདོད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་མིན། །སྦྱར་བར་བྱའོ། །རྣམ་པ་གཞན་ཡང་བརྗོད་པ་ནི་ངག་དང་ཚིག་དོན་བྱ་བའོ། །ངག་དང་ཚིག་དོན་ཉེ་བར་བསླད་པ་ནི་དོན་གཞན་ལ་གྲགས་པ་དོན་གཞན་ལ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དུས་ཐ་དད་པར་གོའི་སྒྲའི་དོན་དགུ་ལ་གྲགས་པ་ཡིན་ལ། ད་ལྟ་ནི་མདའ་ལ་ཡང་མཐོང་ངོ༌། །ཡུལ་ཐ་དད་པར་ནི་ཀ་ལི་དང་མ་རི་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་རྩོད་པའི་དུས་ལ་སོགས་པ་ལ་གྲགས་པ་གཞན་དུ་མི་སྨྱོ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་མཐོང་ངོ༌། །ཆིག་བསླད་ན་ནི་ངག་བསླད་པ་ནི་ཡང་རྙེད་པར་སླ་སྟེ། དེ་ནི་དེ་ཚོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པའི་དོན་མར་གྱི་སྲེག་བླུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྔར་དོན་གཞན་ལ་གྲགས་པ་ཉིད་ད་ལྟར་དོན་འདི་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཅིའི་ཕྱིར་མི་རྟོགས། འདིར་གཞན་གྱིས་སྨྲས་པ་ནི་རིག་བྱེད་དེ་ལ་རྨོངས་པ་ལ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་སོགས་པ་བསམས་པའི་ཉེས་པ་འགའ་ཡང་མེད་དེ། བྱེད་པ་པོའི་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲ་གང་ལས་བྱེད་པ་པོ་སྲིད་པ་དེ་ལ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་སོགས་པ་བསམ་པ་ཉེས་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་མི་འདོད་པའི་དོན་ལ་འཇུག་པར་དོགས་པས་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །རིག་བྱེད་ལ་ནི་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ལན་དུ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རིག་བྱེད་ཀྱི་ཡུལ་ལ་མ་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དོན་རྟོགས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱོན་འགའ་ཞིག་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་ཐམས་ཅད་འདོད་པ་ཁོ་ནའོ། །དཔེར་ན་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་ལ་སོགས་པ་སྐྱེས་བུའི་ཆོས་གཞན་དུ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་བུའི་ཆོས་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ ― DTG183_Page_0466 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ལོག་པར་བརྗོད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་གལ་ཏེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེས་བུ་ལོག་ན་དེའི་ཚེ་བདེན་པའི་དོན་ཉིད་མ་ཡིན་ལ་ལོག་པའི་དོན་ཡང་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་རིག་བྱེད་དོན་མེད་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པས་བསླད་པའི་ཡིད་ལ་སྐྱེས་བུ་ལ་སོགས་པས་བྱས་པའི་བརྡ་ཙམ་གྱིས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དོན་དུ་སྣང་བ་ནི། རྩྭའི་མཐོ་ཡོར་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རིག་བྱེད་ཀྱི་ངག་ལ་ཚད་མར་འཇོག་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་རིག་བྱེད་ཀྱི་ངག་ཐོས་པ་ན་དོན་དུ་སྣང་བ་ནི། རྩྭའི་མཐོ་ཡོར་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པས་ཉེ་བར་བསླད་པས་བྱས་པའི་བརྡ་ཙམ་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ནི་ཚད་མར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ཡང་བསམ་པའི་ཉེས་བས་དངོས་པོ་དང༌། འབྲེལ་ཉམས་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། འཇིག་རྟེན་བསམ་པའི་ཉེས་པའི་ས། །ཞེས་བྱ་བའོ། །བསམ་པའི་ཉེས་པས་སྒྲ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་ན་གང་བརྗོད་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་དང་འབྲེལ་པ་ཉམས་པའི་ཕྱིར་ཡིན་ལ། དངོས་པོའི་འབྲེལ་པ་ཉམས་པ་འདི་ནི་རིག་བྱེད་ལ་ཡང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། ཅི་ལྟར་རིག་བྱེད་ཚད་མ་ཡིན། གལ་ཏེ་མེ་ལ་དུ་བ་བཞིན་དུ་སྒྲ་དང་དོན་དག་གི་འབྲེལ་པ་དངོས་པོ་ཉིད་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་སྐྱེས་བུའི་འདོད་པས་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་ཐམས་ཅད་ཚད་མར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་འདོད་པ་ལ་རག་ལས་པ་ཉིད་བཟློག་ཏུ་མེད་ན་འོ་ན་ནི་འབྲེལ་པ་དངོས་པོ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་དང༌། མ་བྱས་པ་དག་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་ཉིད་ཀྱི་ངག་དང་ཚིག་དོན་བསླད་པར་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་དེའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་རིག་བྱེད་ལ་ཡང་བསླད་པ་སྲིད་དོ་ཞེས་བརྗོད་ཅེས་དོགས་ན། ངག་དང་ཚིག་དོན་འཇིག་རྟེན་ན། །ཞེས་སྨོས་སོ། །ངག་དང་ཚིག་ཏུ་གྱུར་པའི་སྒྲ་གང་དག་ལ་དོན་བསླད་པ་མཐོང་བའི་སྒྲ་དེ་ཉིད་རིག་བྱེད་ལ་ཡང་ཡིན་ན། རིག་བྱེད་ལ་ཡང་ཇི་ལྟར་བསླད་པ་མི་སྲིད། དེ་ལྟར་རིག་བྱེད་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ཡིན་ཡང་བསླད་པ་སྲིད་པས་བསད་པའི་ཚད་མ་ཉིད་ཡང་རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་གསོ་བའི་ཕྱིར། གཞན་དག་གིས་སྨྲས་པ་ནི་རིག་བྱེད་ ― DTG183_Page_0467 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རང་ཉིད་ལས་ཞེས་བྱ་བའོ། །རང་ཉིད་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་སྐྱེས་བུའི་དོན་བྱེད་པ་ལ་མི་ལྟོས་པར་རང་ཉིད་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ལ། སྐྱེས་བུ་ཡང་རང་ཉིད་མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་པར་ཅི་ལྟར་ནུས། མི་སླུ་བ་དང་འབྲེལ་པའི་དོན་ཅན་གྱི་རིག་བྱེད་ཀྱིས་བསྐུལ་ན་ནི་མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་རིག་བྱེད་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རིགས་སོ་ཞེ་ན། ལན་འདི་ནི་ལུང་ཐམས་ཅད་ལ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིར་རིག་བྱེད་ལ་ཚད་མའི་རྒྱུ་མཚན་ལྷན་ཅིག་ཡོད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ཉིད་གཞུང་འཛུགས་པ་ནི་ལུང་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལུས་རྣམས་ལ་སོ་སོར་ངེས་པའི་དོན་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་གིས་ནང་གི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཁྱད་པར་མཆོད་སྦྱིན་དང༌། རྣལ་འབྱོར་དང༌། ལྷག་པར་གནས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །སྐྱེས་བུ་ཙམ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་གི་ཚེ་ཤིན་ཏུ་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་མཐོང་བ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ནུས་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་རིག་བྱེད་ཀྱང་དེ་ལྟར་ཐལ་བས་ན། སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པར་ཁས་ལེན་པ་ལེགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཕྱོགས་གཞན་བཤད་པ་ནི་ཡང་ན་ཞེས་བྱ་བའོ། །དྲན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འཇུག་པའོ། །འདི་ལྟར་བསམ་པ་ཡིན་ཏེ། མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང༌། མཐོ་རིས་ལ་སོགས་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་གཉིས་འདིར་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདི་ལྟར་མཆོད་སྦྱིན་བྱའོ་ཞེས་དགོད་པ་ཙམ་ལ་ནི་ཐལ་བ་ཡང་ནུས་པ་ཉམས་པ་མད་དོ། །དེའི་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་མཐོ་རིས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་ན་ནི་མི་ནུས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་འབྲས་བུར་བརྗོད་པ་ནི་དགག་པར་ཡང་མི་ནུས་སོ། །དེས་ན་ན་རྨོངས་པས་སམ། བསླུ་བའི་བསམ་པས་བརྗོད་པར་སླ་ཞིང༌། མི་སླུ་བ་ལ་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཡང་སླའོ། །མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པའི་དོན་བྱ་བའི་བདག་ཉིད་མཚུངས་པ་དེའི་ཀུན་གྱིས་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི་འོན་ཀྱང་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་མཐོང་བར་བྱེད་པའམ། ཕྱོགས་གཞན་ལ་ནི། སྤྱོད་པའི་རང་བཞིན་ཅན་སེམས་མ་ཡེངས་པར་བྱེད་པ་དེ་རིག་བྱེད་ལ་ཡང་མི་མཚུངས་ ― DTG183_Page_0468 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སམ་སྟེ། མཚུངས་པ་ཁོ་ནའོ། །དེས་རིག་བྱེད་དང་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་དག་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་མཚུངས་པ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །འདི་ལ་གཞན་གྱི་དོགས་པ་ནི། །དམ་པས་བརྩི་བ་མིན་ཞེ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྐབས་ཀྱིས་རིག་བྱེད་ལས་གཞན་པའི་ལུང་དག་ལའོ། །དེས་ན་དམ་པས་བརྩི་བའི་རིག་བྱེད་ཁོ་ན་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ལུང་དེ་དག་ཀྱང་དམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་བརྩི་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མར་གྱུར་པའི་རིག་བྱེད་ལ་བརྩི་བའི་བྲམ་ཟེ་ཉིད་དམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ལན་དུ་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཕན་ཚུན་བརྟེན་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི། དམ་པ་རིག་བྱེད་དོན་སྤྱོད་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་ཞེས་བྱ་བ་རིག་བྱེད་ཀྱིའོ། །དེས་སྤྱོད་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམ་པས་སྤྱོད་པ་ལས་སོ། །འོན་ཏེ་རིག་བྱེད་དུ་གྱུར་པའི་ཚད་མ་ལས་ཞེས་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་ན་སྐྱོན་འདིར་འགྱུར་གྱི། འོན་ཀྱང་དམ་པ་ནི་བྲམ་ཟེ་ཙམ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་བྲམ་ཟེ་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ན་དམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་ན། ཁ་ཡོན་པོར་མི་འགྲོའོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། དམ་པས་བརྩི་བར་ཡང་མཚུངས་སོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བའོ། །རིག་བྱེད་ལས་གཞན་པའི་ལུང་ནི་ལུང་གཞན་ཏེ། དེ་དང་འབྲེལ་པ་དེ་ལ་མངོན་བར་ཞེན་པ་ལ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་དག་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་བའོ། །གཞན་གྱིས་སྨྲས་པ། མི་འགྱུར་བ་ནི་ཉིད་ཅེ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བྲམ་ཟེའི་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མའོ། །དེ་ག་ལས་ཤེ་ན། བཤད་པ་བྲམ་ཟེ་དེ་དག་ནི་སྡིག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བ་གཞན་ལ་མི་དགའ་བས་སོ། །ལན་དུ་སྡིག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ནི་སྡིག་པའི་ལྟ་བ་ཡིན་ལ་འདི་ནི་གཞན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པ་ལ་ཚད་མ་ནི་འགའ་ཡང་མེད་དེ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་དོན་དུ་དཔྱོད་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྟ་བ་ཉིད་སྡིག་པ་མ་ཡིན་མོད་གང་ལས་ལུང་གཞན་ལ་ཡང་བྲམ་ཟེ་བརྩི་བར་འགྱུར་བ་ལྟ་བ་གཞན་ལ་འཇུག་ན་སྐྱེས་བུ་ཉིད་སྡིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བྲམ་ཟེ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིར་ཡང་གལ་ཏེ་ལྟ་བའི་སྐྱོན་གྱིས་སྡིག་པ་མ་ཡིན་ན། དེའི་བྲམ་ཟེ་མ་ཡིན་པའི་ཉེས་པས་སྡིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་བས། སླར་ཕན་ཚུན་བསྟེན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། བྲམ་ཟེ་མིན་ ― DTG183_Page_0469 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པས་སྡིག་བདག་ཉིད། །སྡིག་བདག་ཡིན་ཕྱིར་བྲམ་ཟེ་མིན། །ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་མ་དཔྱད་ན་དགའ་བའི་བྲམ་ཟེ་ཉིད་ཁས་བླངས་ནས་སུན་འབྱིན་པ་བརྗོད་དོ། །ད་ནི་གང་ལས་སུས་འགོག་ཅེས་བརྗོད་པ་ནི། གང་ཞིག་རང་གི་ངོ་བོ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་རང་བཞིན་ལས་མ་རེག་པའི་རིག་པས་ཀྱང་གལ་ཏེ་རིག་པ་མ་ཡིན་ན་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་རིག་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །དེའི་རང་བཞིན་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་ཁོ་ན་དེ་རིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ནི། རང་གི་ངོ་བོ་མེད་པ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་དག་དམ་པ་ཡིན་པས། དེ་དག་གིས་བརྩིས་པའི་རིག་བྱེད་ཚད་མར་འགྱུར་བ་བྲམ་ཟེ་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་དཔྱོད་ན་མི་གནས་སོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱའོ། །བྲམ་ཟེ་ལ་སོགས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་རྒྱལ་རིགས་ལ་སོགས་པའོ། །བྱ་བ་ནི་འདོད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་བྲམ་ཟེར་སྒྲུབ་པའི་འདུ་བྱེད་པ་སྒྲུབ་པ་ལ་སོགས་པའོ། །འགྲེལ་པ་ནུས་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ཡང་འདུ་བྱེད་ལས་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། རིགས་ངེས་པ་དང་བྲལ་བའི་ལེགས་པར་བྱེད་པ་འང་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་བྲམ་ཟེ་ཡིན་པར་མངོན་པར་འདོད་པ་དེ་ཉིད་དོ། །དེ་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི། །ཁུ་ཡུ་ལ་སོགས་པའི་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིའོ། །ལན་ནི་མངོན་སུམ་དོན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཚད་མར་མི་རུང་ཞེ་ན། ཉེ་བར་བསྟན་པ་འཇིག་རྟེན་ན། །ཞེས་སྨོས་སོ། །གཞན་དུའང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པར་ཡང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པའོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལས་ཐེ་ཚོམ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིའོ། །ཉེ་བར་བསྟན་པ་མངོན་སུམ་ལ་ལྟོས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྔར་ནི་མངོན་སུམ་གཙོ་བོ་ཡིན་ལ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ནི་གྲོགས་ ― DTG183_Page_0470 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་ནོ། །ད་ལྟེ་ནི་བཟློག་པ་ཡིན་ནོ། །ལན་ནི་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གལ་ཏེ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལ་མི་ལྟོས་པར་མངོན་སུམ་བྲམ་ཟེ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་བདེན་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་ནུས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་མིན་ན་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་མ་ལྟོས་པར་དོན་སྒྲུབ་མི་ནུས་ན་དེའི་ཚེ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་བདེན་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པ་ཡང་མི་ནུས་པ་ཁོ་ནའོ། །གཞན་དུ་མིན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉིད་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་ནི། གང་གི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་འདྲ་བ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནུས་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །གཞན་དོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་ཚོགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་གཉི་གས་སོ། །ལན་དུ་དེ་ནི་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདིར་ཡང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་སུམ་དང་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཚོགས་པ་ལའོ། །གལ་ཏེ་འབྲས་བུ་མཐོང་བ་ལས་ཀྱང་ཚོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་མི་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ན་ཅི་ལྟར་ཐམས་ཅད་འབྲས་བུ་མཐོང་བ་ལས་ཚོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨོས། རྟོགས་ཞེས་བརྗོད་ཅེ་ན་བུམ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གཞན་དུ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནས་ཀྱི་མྱུ་གུ་ལའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེར་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ཉིད་ཡིན་པ་ནི་ཚོགས་པ་ཉིད་ཡིན་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་མངོན་སུམ་དང་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཚོགས་པ་ལ་ཡང་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་དོགས་པ་ལ་ཕྱེད་ཕྱི་མ་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་ནི། འདིར་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུའོ། །གལ་ཏེ་ཡིད་ཆེས་པས་བརྗོད་པ་ན། འདི་ནི་བྲམ་ཟེའོ་ཞེས་བྱ་བ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། འདིར་ནི་དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཅི་སྟེ་བརྗོད་ཅེ་ན། དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྤྱོད་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཡང་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་བོན་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་ཡོད་ན་ནི། ཐེ་ཚོམ་སྟོང་བྱུང་ཡང་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བ་ཉམས་པ་ནི་མེད་དོ། །ངེས་པར་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་པས་སྐྱེད་པ་ཉིད་དོ། །མངོན་སུམ་གྱི་བྱེད་པ་ནི་ཆོས་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ ― DTG183_Page_0471 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཙམ་ལ་ཡིན་གྱི། རིགས་ངེས་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཁྱད་པར་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཉེ་བར་བསྟན་པ་མི་བདེན་པར་དོགས་པ་ལ་མངོན་སུམ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དུ་རིགས་ངེས་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཁྱད་པར་ལ་མངོན་སུམ་འཇུག་པ་དེར་ཉེ་བར་བསྟན་པ་མི་བདེན་པར་དོགས་ཀྱང་རིགས་ངེས་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་དོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། གང་གི་ཚེ་གསེར་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་བསྲེག་པ་ལ་སོགས་པས་དག་པར་མཐོང་བས་སོ། །རིགས་ཀྱིས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་དུ་རིགས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མངོན་སུམ་ཁྱད་པར་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་གིས་ཤེ་ན། བདེན་པའི་རིགས་ཀྱིས་རང་བཞིན་གྱིས་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱིས་སོ། །གལ་ཏེ་གསེར་ལ་ཡང་བསྲེགས་པས་དག་པ་ལ་སོགས་པ་མ་རྟོགས་པའི་རིགས་ལ་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། གསེར་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་ཞེས་གསུངས་སོ། །རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་པར་ནི་བསྲེགས་པས་དག་པ་ལ་སོགས་པ་གསེར་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའོ། །དེས་ན་དེ་བཟུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་རིགས་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྐབས་སུ་བབ་པ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདིར་ནི་ཞེས་སྨོས་ཏེ། བྲམ་ཟེ་ལ་སོགས་པའི་གོང་བུ་ལའོ། །འདི་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ཉིད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྲེགས་པས་དག་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟར། དམངས་རིགས་ལ་སོགས་པ་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ལྟ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྐང་པ་བརྐྱང་པ་ནི་ཐབས་མི་ཚོལ་བ་སྟེ། དེ་ཙམ་སྐྱབས་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ལ་སོགས་པ་ཐུན་མོང་པ་དང་ལྡན་པ་གཞན་ཡང་བྲམ་ཟེར་འགྱུར་མོད། འདི་ཙམ་གྱིས་ངེད་ཀྱི་བྲམ་ཟེར་ཉམས་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན། དོན་དམ་པའི་ཞེས་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་མ་ཡིན་པ་ལས་རྣམ་པར་བཅད་པའི་བྲམ་ཟེ་གནས་པ་མེད་པ་དེའི་ཚེ། བྲམ་ཟེ་ལ་བྱིན་པ་འབྲས་བུ་ཆེའོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ནི། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ལ་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་བྲམ་ཟེ་དོན་དམ་པ་མ་ ― DTG183_Page_0472 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཡང་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་གསེར་བྱིན་པ་འབྲས་བུ་ཆེའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་ཏེ། གསེར་གྱི་རིགས་ཀྱང་བརྟག་མི་བཟོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་བའི་རྐང་པ་བཀྲུས་མ་ཐག་པ་ལ་གསེར་ནི་ཞེས་སྨོས་སོ། །རིགས་སོ་སོར་ངེས་པ་རྟོགས་པ་མེད་པར་མཚུངས་ཀྱང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་དམིགས་པ་དང་མ་དམིགས་པས་བྱས་པ་ངག་མཐུན་པ་དང་མི་མཐུན་པས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེས་ན་རིགས་ངེས་པ་ལ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་མི་བདེན་པར་དོགས་པ་ན། མངོན་སུམ་ནུས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚོགས་པར་སྨྲ་བ་ལེགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིའི་ཕྱིར་ཡང་མངོན་སུམ་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེར་ཞེས་བྱ་བ་བྲམ་ཟེར་དོགས་ནའོ། །རིགས་ཀྱི་ཉེ་བར་བསྟན་པ་གཞན་ནི་སྔར་ཞུགས་པའོ། །ཐབས་གཞན་ནི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྤྱིར་འགོག་ཀྱང་མངོན་སུམ་འགོག་པར་ལྷུར་ལེན་པའོ། །གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་ནུས་པ་ཡིན་ན་ནི་རིགས་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་པ་དོན་མེད་དོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །འདི་ནི་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཙམ་ཡང་ནུས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་ཡང་དོགས་པ་སྔོན་དུ་སོང་བའི་རིགས་ལ་སོགས་པ་བརྟགས་པ་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བྱ་བའི་ཕྱོགས་སུན་དབྱུང་བའི་ཕྱིར་རྩོད་པ་སློང་བ་ནི། འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བྲམ་ཟེ་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གྲུབ་པ་ཡིན་ན། འདོན་པ་དང་འདོན་དུ་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བྱ་བ་བྱེད་པ་ཡིན་ན། བྲམ་ཟེ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཅི་ལྟར་ཡང་ཚད་མའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བྱ་བ་ལས་ནི་བྲམ་ཟེ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ནི་ཐམས་ཅད་བྲམ་ཟེ་ཉིད་དུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་བྱེད་པའི་ཕྱོགས་ཀྱང་སུན་འབྱིན་པ་ནི། རིགས་ངེས་བྲལ་བའི་ཞེས་བྱ་བའོ། །རིགས་ངེས་བྱེད་པ་མེད་པ་སྟེ། བྱ་བ་ལས་ངེས་པ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་བྱ་བ་དང་འདུས་བྱས་ལ་སོགས་པ་ལས། བྲམ་ཟེ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། རིགས་ ― DTG183_Page_0473 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ངེས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཞེས་སྨོས་སོ། །རིག་བྱེད་འདོན་པ་དང་བསྟན་བཅོས་ལ་སོགས་པ་ཉན་པའོ། །ཐ་མ་བྱེད་པ་དང་འདུ་བྱེད་པའི་ཕྱོགས་དག་ཀྱང་རིགས་དཔྱད་པར་སུན་ཕྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། རིགས་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སུན་ཕྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཚོགས་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་གཞན་གྱི་སྒོ་ནས་གསལ་བའི་བཤད་པ་ལ། གཞན་ཡང༌། །གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་ཡན་འགར་བས། །རིགས་ནི་རྟོགས་པ་ཉིད་གྱུར་ན། །ཚིག་ལས་ནི་དེ་མི་རྟོགས་པ་ཡང་འགལ་བ་མེད་པ་མིན་པར་འགྱུར་ཏེ། འགལ་བ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །རེ་ཞིག་དང་པོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལ་འཇུག་པའོ། །ལྷུར་བྱ་བའི་དོན་འདི་ཡིན། གཉིས་པོ་སོ་སོར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ངེས་པ་ན་ཚོགས་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ནི་དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པར་ངེས་པ་མེད་དོ། །ཉེ་བར་བསྟན་པ་ནི་མངོན་སུམ་གཅིག་པུའི་སྐྱབས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་གྱི་ཕུང་པོ་ཉིད་ལ་བརྟེན་པར་འགྱུར་ན། གང་གི་ཚེ་མངོན་སུམ་ནུས་པ་མེད་པ་དེའི་ཚེ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལས་ལོགས་སུ་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་མེད་པས་ནི་དོན་གྲུབ་པ་གང་ཡིན་ཡང་ཅི་ལྟར་ཉེ་བར་བསྟན་པ་གཅིག་པུའི་སྐྱབས་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། བརྗོད་པ་དེ་ཡང་ཞེས་སྨོས་སོ། །དམིགས་པ་ནི་ཉམས་སུ་མྱོང་བའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མ་ཤེས་པར་ཞེས་སྨོས་ཏེ། སྐྱེས་བུའི་ཚིག་ནི་ངེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྦྱར་རོ། །ཁྱད་པར་ཅི་འདྲ་བའི་སྐྱེས་སུ་གཅིག་ཅེ་ན། མ་ཤེས་པ་ཞུགས་པ་སྟེ། མྱོང་བ་མེད་པར་ཞུགས་པས་སོ། །གལ་ཏེ་སྔར་རིགས་ལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཞུགས་ན་འོ་ན་དེ་ཉིད་ལ་རིགས་ངེས་ལ་རག་མོད་ཡུ་བུ་ལ་སོགས་པས་ཅི་བྱ་ཞེས་བཤད་པ་ནི། ཅི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ནི་མངོན་སུམ་གཅིག་པུ་སྐྱབས་སུ་གྱུར་པར་གྲུབ་པོ། །མངོན་སུམ་ནི་ནམ་ཡང་རིགས་ལ་ཞུགས་པ་མེད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་རུས་དང་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཁོ་ན་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་མྱོང་བའོ། །གལ་ཏེ་བྱ་བ་དང་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་ ― DTG183_Page_0474 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ལ་མངོན་སུམ་འཇུག་པར་རིགས་པ་ཡིན་གྱི་རུས་ལ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་ཟད་དོ་ཞེ་ན། བདེན་ཏེ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་འམ་དམིགས་པ་ཞེས་སྤྱིར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱིས་སྨྲས་པ། རུས་དང་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་དེ་ཉིད་རིགས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེས་ན་རིགས་ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །ལན་བཏབ་ཟིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་བ་དང་འདུ་བྱེད་པའི་ཆ་ལ་ལྟོས་ནས་སོ། །དེ་ལ་བྱ་བ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་དངོས་སུ་ལན་དྲན་པར་བྱས་པ་ཡིན་ལ། འདུ་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་དེ་ཉིད་ཉེ་བར་མཚོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །ད་ནི་རིགས་ཀྱི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བརྗོད་པ་རུས་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ལྷག་མ་བཀོད་ནས་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ནི། འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཞན་གྱི་ཧ་ཅང་ཐལ་བའི་ལན་དོགས་པ་ནི། བར་དུ་རིགས་ཐ་དད་ཅེ་ན་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལན་ནི་རྒྱུ་མཚན་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཞན་རྒྱུ་མཚན་མེད་པའི་ལན་ནི་བར་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བྱ་བ་ཐ་དད་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱོད་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལན་དུ་རུས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚངས་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །གལ་ཏེ་ཚངས་པའི་ལུས་གཅིག་ལས་བྱུང་ན་དེའི་ཚེ་རིགས་ཀྱིས་དབྱེ་བ་མེད་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། གང་གི་ཚེ་འོད་སྲུངས་ལ་སོགས་པའི་རུས་དག་ཐ་དད་པ་ཐོག་མ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། དེའི་དབྱེ་བ་ཉིད་ལས་རིགས་ཐ་དད་པ་གྲུབ་ན་རིགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཐ་དད་པ་མེད་པར་ཅི་ལྟར་འགྱུར་ཞེས་བསམས་ནས་གཞན་དག་སྨྲ་བ་ནི། འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལན་དུ་ཚད་མ་འཇུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཅི་བྲམ་ཟེ་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཐ་དད་པ་འདི་རུས་ཐ་དད་པ་ཁོ་ན་ལས་སམ། འོན་ཏེ་བྱ་བ་སྣ་ཚོགས་པ་ལས་ཞེས་འདི་ལ་ཚད་མ་མེད་དོ། །འོན་ཏེ་མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་བརྒྱུད་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཐོག་མ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། ལན་དུ། དེ་ནི་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་ཕྱིར། །བྱ་བ་བྱ་མིན་ཉིད་དུ་ཐལ། །ཞེས་སྨོས་ཏེ། ཐོག་མ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་རུས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་མེད་པའི་ ― DTG183_Page_0475 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་རོ། །བྱ་མིན་ཉིད་ནི་དམན་པ་སྟེ། །བྲམ་ཟེ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡན་ལག་ཏུ་མི་འགྱུར་ཏེ། ཚད་མ་མེད་པས་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་རྣམ་པར་མ་ཆད་པ་ཉིད་གླང་པོ་ཆེའི་ལྟ་སྟངས་ཀྱིས་བཏང་སྙོམས་སུ་བཞག་ནས་བྱ་བ་དང་ཐོག་མ་མེད་པ་ཉིད་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་མ་ཆད་པ་ཡང་ཤེས་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི་རུས་ནི་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི། །རུས་ཀྱི་དངོས་པོ་འགལ་ཡང་ནི། །ཞེས་བྱ་བའོ། །བྲམ་ཟེ་མོ་དང་རྒྱལ་རིགས་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་སུ་ཏའོ། །བྲམ་ཟེ་མོ་དང་རྗེའུ་རིགས་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་མ་རྐ་ཏ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་གཏིང་རིངས་སོ། །བྲམ་ཟེ་མོ་དང་དམངས་རིགས་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་གཏུམ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གི་གཙུག་ལག་གོ །དེས་ན་རྣམ་པར་མ་ཆད་པར་ནི་མ་ངེས་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ལ་གང་དུ་འཁྲུལ་པར་ངེས་པ་དེ་ཉིད་དུ་སུ་ཏ་ལ་སོགས་པར་བཞག་པ་ཡིན་ལ། གང་དུ་ཤིན་ཏུ་སྦས་པས་འཁྲུལ་པ་ཡོད་ཀྱང་མི་ཤེས་པ་དེར་ནི་བྲམ་ཟེའི་ཐ་སྙད་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཁྲུལ་པའོ། །དེ་ཤེས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཤེས་པ་ལ་འབད་པ་དང་ལྡན་པ་དག་གིས་སོ། །གཞན་ཡང་བྲམ་ཟེའི་རིགས་གྲུབ་པའི་དོན་དུ་རུས་ཉེ་བར་བཀོད་པ་ཡིན་ན་འདི་ཉིད་ནི་འཁྲུལ་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། དང་པོ་བྲམ་ཟེ་གནས་གྱུར་ན། །ཞེས་བྱ་བའོ། །དེའི་རུས་ནི་བྲམ་ཟེའི་རུས་སོ། །བྲམ་ཟེའི་རུས་ནི་བྲམ་ཟེ་བརྒྱུད་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ན་མི་གནས་ན་ཅི་ལྟར་རུས་ཡིན། དེས་ན་བྲམ་ཟེ་ཉིད་ངེས་ན་དེའི་རིགས་ངེས་ལ། དེའི་རུས་ངེས་ན་ཡང་བྲམ་ཟེ་ཉིད་ངེས་པ་ཕན་ཚུན་བརྟེན་པ་འཕངས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་དམུས་ལོང་བརྒྱུད་པ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་བཞད་གད་དུ་བྱེད་པ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་ན་ཐ་སྙད་བྱེད་པ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་འདི་ནི་བྲམ་ཟེའི་རིགས་འདི་ནི་བྲམ་ཟེའི་རིགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་སྙད་འདི་ནི་དམུས་ལོང་ཁོ་ན་སྟེ། ངེས་པའི་མིག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ནི་སོགས་པའི་སྒྲས་བསྡུས་པ་ནུས་པའི་ཕྱོགས་བཀོད་ནས་སུན་འབྱིན་པ་ནི། འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ།། ― DTG183_Page_0476 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགའ་ལའང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྲམ་ཟེ་ལ་སོགས་པ་ལའོ། །གཞན་གྱིས་གལ་ཏེ་ཞེས་སྨོས་སོ། །ལན་དུ་ཀུན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྔོན་གྱི་དུས་སུ་བྲམ་ཟེ་དང༌། བྲམ་ཟེ་མ་ཡིན་པ་གཉིས་ལ་ཐོས་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་པ་དོན་མེད་དོ། །ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བའི་ཁྱད་པར་གསལ་བར་བྱ་བ་ནི། ལུང་ཀུན་ལས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འོ་ན་ཕྲ་བ་དང་རྒྱང་རིང་པོ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རིག་བྱེད་ཁོ་ནས་བྲམ་ཟེ་རྟོག་པར་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གསལ་བ་ལ་ཅི་མ་ཐ་ར་འདི་བྲམ་ཟེ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་མ་ཡིན་ཞེས་ཐེ་ཚོམ་ཟོས་པ་ན་འདི་ལ་ནི་རིག་བྱེད་ནི་སྒྲུབ་བྱེད་མ་ཡིན་ནོ། །བྲམ་ཟེ་གསད་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཉེ་བར་མི་མཁོ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་གསལ་བའི་ཕྱོགས་བསམ་པར་མི་རིག་པའི་ཕྱིར་འགྲེལ་པ་ནི། རིག་བྱེད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀཽ་ཏི་ལ་སོགས་པའི་གསལ་བར་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རིག་བྱེད་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་བ་ཉིད་ཡིན་ན་ཅི་སྐྱོན་ཞེ་ན། རིག་བྱེད་ནི་རྟག་པས་གཏན་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རྟག་པས་མི་རྟག་པའི་བརྗོད་ན་ཅི་འགལ་ཞེ་ན། དོན་མེད་པའི་དུས་ན་ཞེས་བྱ་བའོ། །དོན་དང་ལྡན་པ་ཉམས་པ་ཉིད་གསལ་བ་ཡིན་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཞན་གྱིས་སྨྲས་པ་ནི། གང་གི་ཚེ་དོན་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་དེ་ལྟར་རིག་བྱེད་དོན་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་ལན་འདེབས་པ་ནི། དོན་མེད་པའི་རིག་བྱད་ཅེས་བྱ་བ་ལའོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིས་འབྱུང་བའི་དོན་ལའོ། །ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་བ་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེའི་རང་བཞིན་བྱ་བ་ནི་དོན་ཡོད་པ་དང༌། མེད་པའི་དུས་ན་རིག་བྱེད་ཁྱད་པར་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཚེ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་སྟེ། དོན་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་འདི་རིག་བྱེད་པ་རྟོགས་པར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ནི་དོན་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཚིག་ནི་གསལ་བ་བྲམ་ཟེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མཇུག་སྡུད་པའོ། །གཉི་ག་ ― DTG183_Page_0477 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་སུམ་དང་ཉེ་བར་བསྟན་པ་དག་གོ །དེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྲམ་ཟེ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་དོན་དམ་པར་བྲམ་ཟེ་མ་གྲུབ་པའི་རྒྱུ་དེས་ནའོ། །གལ་ཏེ་ཐ་སྙད་དུ་གྲུབ་པའི་བྲམ་ཟེ་རིག་བྱེད་ཀྱི་དོན་བྱ་བའི་ཚུལ་བྱེད་པ་ཡིན་པ་དེས་ན་ཐ་སྙད་ལ་མི་སླུ་བའི་ཕྱིར་རིག་བྱེད་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོགས་པ་མཇུག་བསྡུ་བའི་སྒོ་ནས་སྤོང་བ་ནི། དེའི་ཕྱིར་བྲམ་ཟེ་མ་ཡིན་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ནི་མ་ཟད་ཀྱི་བྲམ་ཟེ་ལ་ཡང་ཐ་སྙད་དུ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འགའ་ཞིག་གི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྲམ་ཟེའི་འོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རིག་བྱེད་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡོངས་སུ་མ་བརྟགས་པ་ཚད་མས་མ་ངེས་པའི་རིག་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ངེས་སྦྱོར་སྐྱེས་བུ་དང༌། མཆོད་སྦྱིན་དག་གི་ཆོས་ཡིན་པ་བསལ་ནས། ངེས་སྦྱོར་ངེས་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཡིན་པ་བཀོད་ནས་སུན་འབྱིན་པ་ནི། འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ངེས་སྦྱོར་བྱེད་པ་པོ་ནི་རིག་བྱེད་དོ། །ཡང་རྟག་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་དུ་བྱར་མེད་པ་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཆོས་ཀྱང་རྟག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲུབ་པ་སྒྲུབ་ནའོ། །ཚད་མ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་བྱེད་ནི་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་མངོན་པར་འདོད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ལ་སྐྱེས་བུ་འཇུག་པར་བྱེད་པས་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རང་གི་ལུས་ཉིད་ལ་རིག་བྱེད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པ་གཞན་དང་གཞན་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་ཕྱི་རོལ་ལ་འཇུག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚད་མར་ཁས་བླངས་པ་དོན་མེད་དོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གཞན་དག་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པས་རིག་བྱེད་དོན་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཚད་མར་གཞུང་འཛུགས་པར་བྱེད་པའོ། །དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། ངེས་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་པོའི་ཆོས་ཡིན་ཡང༌། གལ་ཏེ་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པར་དེ་ཙམ་གྱི་རང་བཞིན་དུ་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ། གལ་ཏེ་གྲུབ་ཀྱང་བསྒྲུབ་བྱ་ན། །ཞེས་བྱ་བའི་ཉེས་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། འོན་ཀྱང་ངེས་པར་སྦྱར་བྱ་དང་ཡུལ་ལ་ལྟོས་ན། ངེས་པར་སྦྱོར་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །ངེས་པར་སྦྱར་བྱ་དང་ཡུལ་ལ་ལྟོས་ ― DTG183_Page_0478 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། ངེས་པར་སྦྱར་བྱ་དང་བྲལ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འཐད་པ་བརྗོད་པ་ནི་འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདིའི་ཡུལ་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་བྱེད་པ་པོ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་ན། བླ་ལྷག་ཏུ་གྱུར་པར་དེ་གཉིས་ལ་ལྟོས་པ་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་གཉི་ག་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་ལྟོས་དགོས་ཤེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡུལ་མེད་ན་སྐུལ་བྱེད་དུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ངེས་པར་སྦྱར་བྱ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་འདོད་པའི་མཐོ་རིས་འདོད་པ་ཡང༌། གདོན་མི་ཟ་བར་བདག་ཉིད་ངེས་པར་སྦྱར་བྱ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། བསྐུལ་བྱ་མེད་ན་ཡང་བསྐུལ་བ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །དེ་ལྟར་གསུམ་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པའི་མཚན་ཉིད་འབྲེལ་པ་ཡིན་མོད། གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་འདི་ལན་དུ་ཅི་ལྟར་ཆེ་སྙམ་ན། དེ་ལྟ་བུའི་ངེས་པ་སྦྱོར་བ་དེ་ཡང་སྨོས་སོ། །གསུམ་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པས་གཞག་གོ །གལ་ཏེ་འབྲེལ་པ་ཡིན་ན། འོ་ན་གང་ཞིག་གལ་ཏེ་ལྟོས་བྱ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་ཡང་སྐྱེས་བུ་འཇུག །ཅི་ལྟར་འཕེན་ཅེ་ན། རང་གི་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེས་ན་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པས་འཁྲུལ་པ་དང་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དག་ཀྱང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཙམ་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ལས་ཡིན་ན། དེ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། དེ་ལྟ་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཁམས་ཀྱི་དོན་ནི་བྱ་བ་སྟེ། མཆོད་སྦྱིན་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཅན་ནོ། །ངེས་པར་སྦྱོར་བ་ནི་ངེས་པར་སྦྱོར་བཞིན་པའི་སྐྱེས་བུའི་རང་བཞིན་ནོ། །སྒོམ་བྱེད་ནི་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་པོ་སྒྲའི་བྱེད་པའོ། །དེ་དག་གིས་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ནི་རིག་བྱེད་ཀྱི་ས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉིད་ངེས་སྦྱོར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱང་ངེས་སྦྱོར་དུ་རྣམ་པར་གནས་པར་འགྱུར་རོ་ ― DTG183_Page_0479 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྟོགས་པའི་དུས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངག་གི་དོན་རྟོགས་པའི་དུས་ནའོ། །མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲེལ་པ་ཅན་གྱི་ཡུལ་གཅིག་མེད་ཀྱང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་འབྲེལ་པ་ནི་ངེས་སྦྱོར་དུ་ཁས་མི་ལེན་གྱི། འོན་ཀྱང་རང་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ངེས་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་པའི་དོན་གཞན་ཁོ་ན་ཞིག་ངེས་སྦྱོར་དུ་སྨྲ་བའོ། །འབྲེལ་པ་ངེས་སྦྱོར་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱེད་ཀྱིས་ཉེ་བར་བཏགས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ་སྙམ་དུ་དོགས་ན། ཁམས་ཀྱི་དོན་ལ་སོགས་པ་ཞེས་སྨོས་སོ། །འོ་ན་ཁམས་ཀྱི་དོན་ལ་སོགས་པ་གནས་པའི་འབྲེལ་པ་ཉིད་དོན་ཡིན་པར་འགྱུར་མོད། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཞེ་ན། རིམ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །སྒྲ་བྱེད་པས་ནི་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་སྐྱེད། སྐྱེས་བུ་བྱེད་པས་ནི་མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ན། རིམ་པ་དང་ལྡན་པ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་གྱུར་པ་སྒྲའི་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་མ་རྟོགས་པའི་འབྲེལ་པ་སྣང་བ་ག་ལ་ཡོད། སྔར་ནི་འབྲེལ་པ་ཅན་གཅིག་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ལ། ད་ལྟར་ནི་འབྲེལ་པ་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་རོ། །གལ་ཏེ་འབྲེལ་པ་ཅན་གཅིག་མེད་ཀྱང་འབྲེལ་པ་མེད་པ་རང་གི་ངོ་བོ་སྣང་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ན་ཅི་ལྟར་འབྲེལ་པ་ངག་གི་དོན་ཡིན་ན་དམིགས་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཞེས་དོགས་པ་ལ། རང་གི་ངོ་བོར་སྣང་བ་ནི་ཡོད་པའི་ཡུལ་ཅན་སྣང་བའི་ཕྱིར་དང་ཞེས་སྨོས་སོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་འོ་ན་འབྲེལ་པ་ཉིད་འབྲེལ་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་དུ་སྣང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དོགས་ན། གཞན་གྱི་ངོ་བོར་ཞེས་སྨོས་ཏེ། འབྲེལ་པ་ཅན་གྱི་ངོ་བོར་སྣང་བ་ནི། འབྲེལ་པ་དེ་སྣང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ག་ལས་ཤེ་ན། གཞན་ནི་གཞན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ལྷག་པར་ཞེན་པར་བྱས་པས་མེད་པའི་ངེས་སྦྱོར་ལ་ལྟོས་ནས། རིག་བྱེད་ཀྱི་མཉན་པ་ནི་དམིགས་པ་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། སྣང་བ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་གཞན་སེལ་བའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་དོ། །དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་གཞུང་འཛུགས་པ་ནི་འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་ ― DTG183_Page_0480 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའོ། །མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་ཀྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བས་ནི་སྒྲུབ་པའི་རང་བཞིན་མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་དེ་མ་ཡིན་པ་ལས་ལྡོག་པར་སྣང་བ་དང༌། མཆོད་སྦྱིན་བྱེད་པ་པོ་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པ་ལྷག་པར་ཞེན་པ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །དེས་ན་མཉན་པར་བྱ་བའི་གཞན་སེལ་བའི་ཡུལ་ཅན་དང༌། དམིགས་མེད་པ་ཞེས་སྒྲུབ་པོ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་སེལ་བའི་ཡུལ་ཅན་གཞན་ལ་ཡང་གཞན་སེལ་བ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །རྟོགས་པའི་དུས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངག་གི་དོན་རྟོགས་པའི་དུས་ནའོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དོ། །སེལ་བའི་ཡུལ་ཅན་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རྣམ་པ་གཞན་ཡང་བཤད་པ་ནི། སྒྲས་ནི་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྒྲས་ནི་རྟོགས་པར་ནུས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །ཅི་ཞིག་ཅེ་ན་སྔར་མ་རྟོགས་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་རྟེན་དུ་ཉིད་དུའོ། །གཞན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་མི་དམིགས་པའོ། །དེ་ལྟར་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་རྟོགས་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདི་དམིགས་པ་མེད་པར་ཅི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྔོན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་ཞེས་སྨོས་སོ། །གཞན་སེལ་བའི་ཡུལ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱིའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་ཉེ་བར་མཚོན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དངོས་པོ་མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་སྔར་བྱ་བ་དང་ལྡན་པར་མངོན་སུམ་གྱིས་རྟོགས་པ་ནི། དངོས་པོ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་རྟོགས་སོ་ཞེས་ཅི་ལྟར་བརྗོད་ཅེས་དོགས་ན། མངོན་སུམ་ལས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །བྱ་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ནི་མ་ཟད་ཀྱི་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། སྔོན་དང་ཕྱི་མ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །བྱེད་པ་པོ་ནི་འབྲས་བུ་བསམས་ཤིང་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་རྣམས་བསོགས་ནས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལ་བྱེད་པ་པོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ལ། སྔ་མ་དང་ཕྱི་མར་གྱུར་པ་ཆ་ཤས་དང་ལྡན་པའི་བྱ་བ་ཡང་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་རྫོགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ན། མངོན་སུམ་ནི་སྐད་ཅིག་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་བྱ་བ་དང་ལྡན་པར་རྟོགས་སོ་ཞེས་བརྗོད་ཅེ་ན། ཐ་སྙད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། ། ― DTG183_Page_0481 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐ་སྙད་པའི་མངོན་སུམ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་ལྟོས་ནས་གཅིག་ཏུ་བྱེད་པས་འཇུག་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལ་ལྟོས་ནས་ཀྱང་བྱ་བ་དང་ལྡན་པར་རྟོགས་སོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གལ་ཏེ་གཞན་གྱི་ལུགས་ཀྱིས་བྱེད་པ་དངོས་པོ་ཡིན་པའམ། ཡང་ན་རིགས་པས་ཐ་སྙད་ཉིད་ཡང་རུང་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིའོ། །གང་གིས་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་པས་མེད་པ་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་མཉན་པ་དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དུ་བསྐུལ་བར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བྱེད་པ་པོ་སྦྱར་བར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མི་བྱེད་པ་པོར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དབང་དུ་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་རུང་བ་ཉིད་ནི་དེ་ལ་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། དེ་ཉིད་ཀྱང་ངེས་སྦྱོར་དུ་སྨྲའོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །ལན་ནི་དེ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་འགའ་ཞིག་ལ་རུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡུལ་མེད་པར་ནི་དེ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཡུལ་མེད་པའི་ཕྱིར་རུང་བ་ཉིད་མེད་ཀྱང་མཆོད་སྦྱིན་གྱིས་ཞེས་བརྗོད་པ་ལས་རྟོགས་པར་འགྱུར་པ་ཁོ་ནའོ། །དེས་ན་མཉན་པ་དམིགས་པ་མེད་པར་ཅི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཡུལ་ནི་དབང་པོ་ལས་འདས་ན་ཞེས་སྨོས་ཏེ། ཡུལ་མ་རྟོགས་ན་དེའི་ཁྱད་པར་ཅན་རུང་བ་ཉིད་མི་རྟོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེས་ན་མཉན་ལ་དམིགས་པ་མེད་པ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །ཕྱེད་ཕྱི་མ་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་ནི་རུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། རུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་རང་གི་བྱ་བ་ཅན་ནོ། །མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་རང་གི་བྱ་བ་ཡོད་པ་དེ་ནི་རང་གི་བྱ་བ་ཅན་ནོ། །བྱེད་པ་པོ་བཞིན་དུ་རུང་བ་ཉིད་འདིར་ཡང་སྟེ། ཅི་ལྟར་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེའི་ཡུལ་གྱི་ཁྱད་པར་ཅན་རུང་བ་ཉིད་ཀྱང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་དཔྱོད་ལ་ནི་དཔྱོད་རྣམས་ཏེ། གནས་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །འདི་ནི་བསྟིང་ཆང་ངོ༌།། །།ད་ནི་དཔྱོད་པ་པ་གནའ་མ་རྣམས་ཀྱི་ལུགས་ལ་བརྟེན་ནས། ཡང་སུན་དབྱུང་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ནི། གཞན་དག་བྱ་བ་དག་པ་ ― DTG183_Page_0482 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡི། །རང་བཞིན་ངེས་སྦྱོར་བརྗོད་དམ་ཅི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཅིག་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གཞན་གནའ་རབས་དག་གིས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །འདིའི་བཤད་པ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་ངེས་སྦྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་སྦྱིན་སྲེག་གིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བས་ནི་ལིང་ངའི་དོན་དང་རང་གྲུབ་པའི་དོན་དུ་སྐུལ་བ་འཕངས་པས་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་དང༌། རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན། བྱ་བའི་རང་བཞིན་ཡང་རྟོགས་པར་བྱེད་ལ། དེ་ཡང་དག་པ་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་པར་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་བྱ་བ་དག་པའི་རང་བཞིན་ངེས་སྦྱོར་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་ཡང་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེའི་ཁྱད་པར་གང་ཡིན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདི་ལྟར་མཐོ་རིས་འདོད་པས་སྦྱིན་སྲེག་གིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བས་ཁམས་ཀྱི་དོན་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་ཀྱང༌། ལིང་པའི་དོན་དུ་རྟོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་ལིང་ངའི་དོན་ནི་དེ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཁམས་ཀྱི་དོན་དང་མཐོ་རིས་འདོད་པའི་ཁྱད་པར་ཐ་དད་པ་གཉིས་ལ་ལྟོས་པས་དག་པ་ཉིད་ཉམས་པ་མ་ཡིན་མོད། རང་གི་ངོ་བོར་གྱུར་པའི་སྐུལ་བྱེད་ཉིད་ལ་ལྟོས་ནས་གོ་ཅི་སྟེ་མི་ཉམས་ཤེ་ན། འདིར་ནི་ཞེས་སྨོས་སོ། །དོན་གྱི་ཤུགས་ཀྱིས་འོངས་པ་དེ་ནི་རྐྱེན་གྱི་དོན་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པ་ནི་ཡན་གར་བསྐུལ་བའམ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ངེས་སྦྱོར་དུ་བརྗོད་དམ་ཅི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ལྟོས་པར་བྱའོ། །འདིའི་བཤད་པ་ནི་བསྐུལ་བ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལུགས་རྣམས་ལ་ཐ་དད་པ་ཙམ་ཞིག་བསམ་པར་བྱའི་བརྟག་པར་ནི་མི་བྱ་སྟེ། ཐམས་ཅད་སུན་འབྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱ་བ་དང་འབྲེལ་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཞན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཟློག་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བསྐུལ་བ་དང་འབྲེལ་པའི་བྱ་བའོ།། འདིའི་བཤད་པ་ནི་འདི་ནི་ངའི་བྱ་བ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྔ་མའི་བཤད་པ་ནི། འདིར་ནི་འགར་ཡང་བྱ་མེད་པར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདོད་པའི་གོ་རིམས་ནི་འདི་ཡིན་ལ། མདོར་བསྟན་པ་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་ངོར་གོ་རིམས་བསྣོར་བར་བལྟ་བར་བྱའོ། ། ― DTG183_Page_0483 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཙོ་ཕྱིར་བྱ་བའི་རང་བཞིན་ནི། །ངེས་སྦྱོར་ཡིན་པར་འདོད་དམ་ཅི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལྔ་པའོ། །འདིའི་བཤད་པ་ནི། བྱ་བ་བསྐུལ་བའི་ཡུལ་ཡིན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ནི་རང་ཉིད་སྐུལ་བྱེད་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱིས་གཙོར་གྱུར་པ་ཡིན་པ་དེས་ན་གཞལ་བྱ་དེ་ཉིད་ལ་ཚད་མ་སྐུལ་བར་བྱེད་མཁན་གྱི་བྱེད་པ་སྐུལ་བྱེད་ཉིད་ཉེ་བར་བཏགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འདིས་ངེས་པར་སྦྱོར་བས་ན་དེ་ཉིད་ངེས་སྦྱོར་ཡིན་ནོ། །དེ་གཙོ་ཡིན་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དྲུག་པའོ། །སྐུལ་བྱེད་དེ་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་པོ་ཡང་ངེས་སྦྱོར་ཡིན་པར་ཞེས་སྦྱར་རོ། །དེ་གཙོ་ཡིན་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་རྟོགས་སླ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མ་བཀྲོལ་ལོ། །བྱ་བ་དང་བསྐུལ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བདུན་པའོ། །འདིའི་འགྲེལ་པ་ནི། བྱ་བ་མེད་པའི་སྐུལ་བ་འམ། །སྐུལ་མེད་བྱ་བ་འགའ་ཡང་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྐུལ་བ་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྐུལ་བར་བྱེད་པ་བྱ་བ་ཆོས་ཅན་གྱི་ཡོན་ཏན་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཆོས་སྐུལ་བྱེད་ལ་ཉེ་བར་བཏགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་འབྲེལ་ན། འདིའི་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱ་བ་ཡང་སྐུལ་བ་མེད་པར་རང་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་དེ་དག་གི་སྦྱོར་བ་སྟེ། ཕན་ཚུན་འབྲེལ་པས་ངེས་སྦྱོར་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ངེས་པ་སྦྱོར་ཚོགས་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བརྒྱད་པའོ། །འདིའི་འགྲེལ་པ་ནི། གཉིས་པ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་གཉིས་ལས་གཞན་གང་ཡིན་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དགུ་པའོ། །ཆ་ཤས་གཉིས་ལ་གནས་པ་ནི་གཉི་ག་སྟེ་ཆ་ཤས་དང་འབྲེལ་པས་ན་གཉིས་ཏེ་ཚོགས་པའོ། །གཉི་ག་འདི་ལ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བས་ཚོགས་པ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་བྱ་བ་དང་བསྐུལ་བ་ནི་གཉི་གར་བརྗོད་དོ། །དེ་གཉིས་ལས་གཞན་བྱ་བ་དང་བསྐུལ་བའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ངེས་ ― DTG183_Page_0484 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྦྱོར་གྱི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་འཆད་པ་ནི་གང་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཚངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་མེད་པ་སེམས་པའི་རང་བཞིན་ནི་མན་ངག་ལས་ཞེས་རིག་བྱེད་ལས་རྟོགས་ཏེ། འདི་ཐམས་ཅད་ནི་ཚངས་པའོ་ཞེས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ན་ཁྱབ་པ་ཡིན་ནོ། །གྲུབ་པ་ནི་གནས་པ་སྟེ། རྟག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་པས་ན། རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྐབས་ཀྱིས་ན་གང་ཕྱིར་ངེས་སྦྱོར་དུ་འདོད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་པ་དེས་ན་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དེ་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །བྱ་བ་ཉིད་ནི་རང་གྲུབ་པའི་དོན་དུ་སྐུལ་བ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་སྐུལ་པ་ཉིད་ཀྱང་མེད་དོ། །དེས་ན་གཉི་ག་ལས་གྲོལ་བའི་ངེས་སྦྱོར་དག་གི་དོན་ཡིན་ནོ། །འཁྲུལ་འཁོར་ལ་གནས་སོགས་ཞེས་གང་བཤད་པ་དེ་ལས་དང་པོ་པ་སྟོན་པ་ནི། དེ་བཞིན་འཁྲུལ་འཁོར་ལ་གནས་པའམ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིའི་བཤད་པ་ནི། གང་འགའ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོ་རིས་ལའོ། །དེར་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ཏེ། སྦྱིན་སྲེག་གིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བའི་ངེས་སྦྱོར་ཡོད་ནའོ། །ཡུལ་ནི་འདོད་པའི་ཡུལ་མཐོ་རིས་ཏེ་དེ་ལ་གནས་པའོ། །བདག་འདི་མཆོད་སྦྱིན་པ་དང་ལྡན་པ་ན་ངེས་པར་མཐོ་རིས་ཐོབ་བོ་ཞེས་བསམས་ནས་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡུལ་དང་དེ་ལ་གནས་པ་ལོངས་སྤྱད་པར་བྱ་བ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་པར་བྱེད་པ་དག་གིས་འབྲེལ་པར་ངེས་སྦྱོར་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཅི་དེ་སྤྱད་བྱའི་རང་བཞིན་ནམ་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་པ་འཆད་པར་བྱེད་པ་ནི། འདི་ནི་ང་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞིའོ་ངའི་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་ལྷུར་བྱ་བ་སྟོན་པ་ནི། ང་ཡི་ཞེས་ནི་རྣམ་ཤེས་པ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །མེ་ཏོག་གི་ཕྲེང་བ་དང་ཙན་དན་ལ་སོགས་པ་ལྟར་རུང་བ་ཙམ་གྱིས་ནི་ལོངས་སྤྱད་པར་བྱ་བ་མི་འདོད་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་པ་པོས་ཟིན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་ནི་འབྲེལ་པ་ངེས་སྦྱོར་ཡིན་ལ། འདིར་ནི་དེ་འདྲ་བའི་ལོངས་སྤྱད་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་པས་ཐ་དད་དོ། །ལོངས་སྤྱོད་པར་བྱེད་པ་དེ་ཡང་ལོངས་ ― DTG183_Page_0485 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྤྱད་པར་བྱ་བའི་བདག་པོའི་རང་བཞིན་དུ་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། བ་ལང་བཞིན་དུ་བདེ་བའི་བདག་པོ་ནི་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། བདག་པོ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལོངས་སྤྱོད་པར་བྱ་བ་དེ་འང་གལ་ཏེ་ལོངས་སྤྱད་པ་པོའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་ངེས་སྦྱོར་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་རིགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བསམ་པས། གང་གི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྤྱིར་བསྒྲུབ་བྱའི་རང་བཞིན་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་རང་བཞིན་གང་གིས་དེའི་ཞེས་རྟོགས་པ་དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མའོ། །དེའི་བསྒྲུབ་བྱའི་རང་བཞིན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་པ་པོ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་རང་བཞིན་གྱིས་སོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་བྱའི་རང་བཞིན་གྱིས་བདག་ཉིད་ཀྱི་ལོངས་སྤྱད་པར་བྱ་བ་ངེས་སྦྱོར་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་ཅེ་ན། གྲུབ་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ཙམ་གྱིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་ཙམ་གྱིས་སོ། །འོ་ན་ཅི་ལྟར་ལོངས་སྤྱད་པར་བྱ་བ་ངེས་སྦྱོར་ཡིན་ཞེ་ན། ལོངས་སྤྱོད་བསྒྲུབ་བྱ་ཉིད་ཀྱིས་ན། །ཞེས་སྨོས་སོ། །ཡང་ན་ངེས་སྦྱོར་སྐྱེས་བུའམ་བྱ་བ་གསུམ་པ་བཤད་པ་ནི། འདི་ན་ངའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་སོ། །དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་སྐྱེས་བུ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་ངེས་སྦྱོར་ངག་གི་དོན་དུ་རྣམ་པར་བརྟགས་ནས། ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་བརྒྱད་བརྟག་པར་བྱའོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། ངག་གི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དབྱེ་བ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི། ངེས་པར་སྦྱོར་བ་ཚད་མའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདིར་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུན་འབྱིན་པར་རྩོམ་པའོ། །དེ་ལ་དང་པོའི་དགུ་པོ་རྣམས་ལས་ཞེས་བྱ་བ་དག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སུན་འབྱིན་པ་ནི་བྱ་བ་བསྐུལ་བ་དང༌། བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ངེས་སྦྱོར་ནི་ངེས་སྦྱོར་དུ་མངོན་པར་འདོད་པའོ། །ངེས་སྦྱོར་འོན་ཏེ་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བ་ཡང་ངེས་སྦྱོར་ཞེས་བརྗོད་ན། དེའི་ཚེ་སུ་ཡང་འགོག་གོ་ཞེས་བཤད་པ་ན། གང་གི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གལ་ ― DTG183_Page_0486 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏེ་ངེས་པར་སྦྱར་བྱ་ལ་སོགས་པ་མ་རྟོགས་ཀྱང༌། བྱ་བ་ཅི་སྟེ་ངེས་སྦྱོར་དུ་མ་རྟོགས་ཤེ་ན། གང་དུ་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་བའོ། །སྐྱེས་བུའི་རྟགས་ནི་ངེས་པར་སྦྱོར་བའི་སྒྲ་ཉེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གྲུབ་དང་འདས་སོགས་པ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རི་རབ་ཡོད་དོ་ཞེས་སམ་དཔལ་ཧར་ཤ་དེ་བ་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །གང་གིས་ངེས་སྦྱོར་དུ་འགྱུར་བ། དེ་ལྟར་གྱུར་པའི་བྱ་བ་ཡང་སྐྱེས་བུ་དང་ལྡན་པར་ཅི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་གཏོགས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྐབས་ཀྱིས་རང་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་སྐུལ་བའི་བྱ་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །བྱ་བ་ཡང་མཆོད་སྦྱིན་ནམ། མཐོ་རིས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་ངེས་སྦྱོར་ངེས་པར་སྦྱར་བར་བྱ་བའི་ཆོས་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་དང་བཅས་པའི་བྱ་བ་ངེས་སྦྱོར་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཅན་འབྲས་བུས་ཆོས་ངེས་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་བཞིན་དུ་ངེས་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་པོ་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱང་ངེས་སྦྱོར་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ་བྱ་བ་ཡིན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་དོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་སྨོས་ཏེ། ངེས་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་པོའི་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་བྱ་བ་སྟེ། བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལ་ལན་གྲུབ་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ངེས་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་པོ་རིག་བྱེད་བཞིན་དུ་དེའི་ཆོས་ཀྱང་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཡིན་པ་དེས་ན་འདི་ཇི་ལྟར་ངེས་སྦྱོར་ཡིན་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །གལ་ཏེ་ངེས་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་པོ་སྒྲའི་ཆོས་ངེས་སྦྱོར་མ་ཡིན་ན། འོ་ན་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བྱ་བ་ཉིད་ངེས་སྦྱོར་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་ཡུལ་སྐུལ་བྱེད་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ན་ཅི་ལྟར་དེའི་ཆོས་དེས་སྦྱོར་ཡིན་ཞེས་དོགས་པ་ན། ཕ་རོལ་པོ་ཉིད་ཀྱིས་སྨྲས་པ་ནི། ཡུལ་ལ་དེ་ནི་ཉེར་བཏགས་པས། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྐུལ་བྱེད་ཀྱི་རང་བཞིན་སྒྲ་ལ་གནས་པའི་ངེས་སྦྱོར་དེ་ནི། ཡུལ་སྦྱར་བ་ལ་ཉེ་བར་བཏགས་པའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ངེས་སྦྱོར་ཉིད་དུ་རབ་ ― DTG183_Page_0487 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏུ་བསྙད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། བྱ་བ་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་ལན་དེ་ནི་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བྱ་བ་མ་གྲུབ་པར་ཉེ་བར་བཏགས་ནས་སྐུལ་བྱེད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། འགའ་ཞིག་གྲུབ་ན་མ་གྲུབ་པའི་ཆོས་འདོགས་པ་ཡིན་ནོ་བྱ་བ་ནི་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སྐུལ་བྱེད་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་བཏགས་པ་མི་ནུས་སོ། །དེས་ན་ཇི་ལྟར་ཉེ་བར་བཏགས་ནས་བྱ་བ་ངེས་སྦྱོར་ཡིན་པར་འགྱུར། གལ་ཏེ་ཉེ་བར་བསྟན་ནས་བྱ་བ་དེས་སྦྱོར་མ་ཡིན་ན། འོ་ན་བསྒྲུབ་བྱ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ལས་འགྱུར་རོ་ཞེས་དོགས་པ་བསུ་ནས་སུན་འབྱིན་པ་ནི། གལ་ཏེ་འདི་ཡི་བསྒྲུབ་བྱར་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། །ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་བའོ། །གྲུབ་པ་དང་མ་གྲུབ་པ་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་དག་བྱ་བ་གཅིག་ཉིད་ལའོ། །རྣམ་པ་གཞན་གྱི་སྒོ་ནས་ཀྱང་རྟོགས་པ་སྐུལ་བྱེད་ཡིན་པ་སུན་དབྱུང་བའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་བསྒྲུབ་བྱའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་བའིའོ། །ངེས་སྦྱོར་གྱི་ངེས་སྦྱོར་ཉིད་ནི་དེ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྦྱོར་ཏེ། རྟོགས་པའི་ངེས་སྦྱོར་ཉིད་ཀྱང་དེ་མ་ཐག་ཏུ་སུན་དབྱུང་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེའི་ཕྱིར་བྱ་བ་དག་པ་ནི་ངེས་སྦྱོར་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་བྱ་བ་དག་པའི་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བསམས་པས། གཞན་ཇི་ལྟར་སྤོང་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། འདི་ལ་བཤད་པ་ཕྱོགས་གཅིག་བསལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ན། གང་གིས་གཞན་དག་ཀྱང་བསལ་བ་གྲུབ་པར་འགྱུར་བ། དེ་འདྲ་བའི་ཚིག་གཞན་ཀྱང་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་དང་པོའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་བྱ་བ་དག་པའི་ཕྱོགས་སེལ་བ་ནི་གསལ་བ་ཁོ་ནའོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་པས་ནི། སྐུལ་བ་དག་པ་དང་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་པའི་སྐུལ་བ་དང༌། སྐུལ་བ་དང་འབྲེལ་པའི་བྱ་བ་དང༌། འབྲེལ་བ་དང་ཚོགས་པའི་ཕྱོགས་རྣམས་སྤངས་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་བྱ་བ་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་མ་རྟོགས་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་གཞན་དག་ཏུ་ཡང་འདི་སྐད་བརྗོད་པ་ནུས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་དག་ཏུ་ནི་སོ་སོ་རང་རང་སུན་འབྱིན་པར་འགྱུར་བས་སྐྱོན་མེད་དོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ ― DTG183_Page_0488 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཞི་པས་ནི། གཉིས་གའི་རང་བཞིན་ལས་ངེས་པར་གྲོལ་བར་སྨྲ་བ་དགུ་བ་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་ཕྱོགས་འདི་ལ་ཆོས་ངེས་པར་སྦྱོར་བས། ཆོས་ཅན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མཆོད་སྦྱིན་ནམ་མཐོ་རིས་ངེས་སྦྱོར་དུ་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་ཚངས་པའི་རང་བཞིན་ཇི་ལྟར་ངེས་སྦྱོར་ཡིན་ཞེས་རྩོད་པ་འདི་ལ། རྐང་པ་བཀྲུས་མ་ཐག་ཏུ་བའི་ལན་ཚངས་པ་དེ་ཉིད་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དོགས་པར་བྱས་ནས། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལྷག་མས་སུན་འབྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཚངས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྨྲས་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་སྐད་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་མངོན་པར་འདོད་པའི་ངེས་སྦྱོར་ནི་ངེས་པར་སྦྱར་བྱའི་ཆོས་མ་ཡིན་ནམ་འདི་ལྟར་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ངེས་པར་སྦྱོར་བ་པོ་བརྗོད་ཀྱི་བདག་པོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། བདེན་ཏེ། གལ་ཏེ་འདི་གྲགས་པ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་བྱ་བ་བྱེད་པ་པོ་ལ་མི་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་ན། ངེས་པར་སྦྱོར་བ་པོའི་བྱེད་པ་ཡང་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་འཇིག་རྟེན་འདོད་པ་ཉིད་དོ། །དེས་ན་གཏན་མི་ལྡན་པ་རྣམ་པར་བཅད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞིས་ནི་ལྔ་པ་དང་དྲུག་པ་དག་བསལ་བ་སྟེ། དེ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང་པོས་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལྔ་པའི་ཚུལ་རྗེས་སུ་བརྗོད་པའོ། །གཉིས་པའི་ཕྱེད་ཀྱིས་ནི་སུན་འབྱིན་པའོ། །བཤད་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །འདིས་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དྲུག་པ་ཡང་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། སྐུལ་བྱེད་བྱེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་དོགས་པ་དང་ལན་ནི་རྟོགས་པར་སླའོ། །གལ་ཏེ་དངོས་སུ་རྟོགས་པ་མེད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ངའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡོད་པས་ན། དེ་ཉིད་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐུལ་བ་ཉིད་ངེས་སྦྱོར་ཡིན་ནོ་ཞེས་དོགས་པ་བསུ་ནས། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཞན་གྱིས་ལན་བཏབ་པ་ནི་རྟོགས་པར་སླའོ། །གཉིས་ཀྱི་དང་པོ་བཞི་པ་ཡིས། །དགུ་པ་དེ་ནས་བཞི་རྣམས་ཀྱིས། །ལྔ་པ་དང་ནི་དྲུག་པ་བསལ། །གཞན་པ་དག་ནི་གསུམ་པས་བཟློག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུ་བའོ། །འཁྲུལ་འཁོར་ལ་གནས་སོགས་མི་ ― DTG183_Page_0489 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་སུན་འབྱིན་བསྟན་པའི་དོན་དུ། ངེས་སྦྱོར་རྟོགས་པ་ཉིད་ཡིན་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་ཀྱང༌། ཚད་མའི་རང་བཞིན་བསམ་པ་འཕངས་པའི་ཕྱིར་ན། ཐ་མའི་རྣམ་པ་རྟོག་པ་བརྒྱད་པོ་སུན་འབྱིན་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། གལ་ཏེ་ངེས་སྦྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེས་བུའི་དོན་ལ་མཁོ་བའི་ངེས་སྦྱོར་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་ཚད་མའམ་གཞལ་བྱ་གཅིག་གི་ཁོངས་སུ་འདུ་དགོས་སོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་ངེས་སྦྱོར་དག་གི་དོན་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་དམ་བཅས་པ་ཙམ་གྱིས་ངེས་སྦྱོར་གྱི་ཚད་མའི་སྐྱབས་བཙལ་དོགས་ན། དེ་ལ་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་ནུས་པ་མེད་དེ་མཆོད་སྦྱིན་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མ་འོངས་པའི་དོན་སྟོན་པ་ཙམ་དུ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོའི་རང་བཞིན་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྣང་ན་ནི་ད་ལྟར་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བས་མི་འཇུག་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཅི་ཞིག་ཡིན་པར་འགྱུར་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེས་ན་ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཞལ་བྱ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སུན་འབྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ངེས་སྦྱོར་ཚད་མར་གྱུར་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཚད་མ་ལ་ཡང་ཚད་མ་གཞན་གྱིས་རྟོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ངེས་སྦྱོར་ཚད་མའི་རང་བཞིན་ཉིད། །ཅེས་སྨོས་སོ། །ངེས་པར་སྦྱོར་བྷ་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་ཡུལ་གྱིས་འཛིན་བྱེད་དུ་ནི་རྟོགས་པ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཡང་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྟོགས་པ་འཕངས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་བྱེད་པ་ཡུལ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ཤུགས་ཀྱིས་འཕངས་པ་ཡིན་ནོ། །དབང་པོ་བཞིན་དུ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་བློ་སྐྱེས་པ་ལས་ཚད་མ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ་སྟེ། དབང་པོ་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་པ་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་ཚད་མའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཀག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཉི་གའི་རང་བཞིན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་རྩོལ་བ་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པར་བཀག་པ་གྲུབ་པོ། །སྐྱེས་བུ་དང་དོན་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བའི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་གཉི་ག་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མི་སྲིད་དོ། །དེས་ན་དེ་ལྟར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ ― DTG183_Page_0490 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདིས་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཞི་ཀ་ཡང་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་བསལ་བ་ནི་སྒྲའི་བྱེད་པ་ལས་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་ཞེས་འཇུག་པའི་རིམ་པ་ཡིན་ཡང༌། ངེས་སྦྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་ངེས་པར་སྦྱར་བྱའི་ཆོས་ཉིད་རབ་ཏུ་གྲགས་སོ། །སྲིད་པ་ཙམ་གྱི་ནི་ངེས་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེའི་དབང་གིས་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་པར་སྟོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྗེས་སུ་བརྗོད་པའི་ངག་གི་ནང་དུ་འདུས་པ་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པའི་སྒྲ་དང༌། སྐྱེས་བུ་ནི་བྱེད་པ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཟློས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ངག་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྗོད་བྱེད་གཞན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ངེས་པར་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིའི་ནི་ཚིག་གཞན་ཉིད་དོ། །དེའི་ཚེ་བསྒོམ་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྐྱོན་ཉིད་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་སྒྲའི་བྱེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ནི། ངག་གི་བྱེད་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་གཞན་དག་གང་ལ་སྒྲའི་བྱེད་པར་འདོད་ཅེ་ན། གཞན་གྱིས་བརྗོད་པ་ཉིད་འདྲི་བར་བྱེད་པ་ནི་ངག་གི་བྱེད་པའི་ཕྱོགས་ལ་ནི། སྒྲ་ཡི་སྒོམ་པར་དེར་འགྱུར་ཏེ། །སྒྲ་ཡི་བདག་ཉིད་བྱེད་པར་བརྗོད། །ལིང་ང་ལ་སོགས་གཞན་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་པའི་སྒྲའི་བདག་ནི་རང་བཞིན་ཏེ། དེའི་སྒོམ་པ་ནི་བསྐུལ་བའི་རང་བཞིན་ཏེ་དེ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆོས་ཤིག་མཆོད་སྦྱིན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྟག་ཏུ་རྟོགས་བཞིན་པ་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་ཙམ་ལ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང༌། ཀུན་དོན་བཤད་པ་ཐམས་ཅད་ལ། །ཡོད་པ་འདི་ནི་གཞན་ཡིན་ནོ། །ཞེས་འདྲི་བར་འགྱུར་རོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་ལོཊ་དང་ཀྲྀཏ་ཀྱི་རྐྱེན་ལ་སོགས་པའོ། །སྒྲའི་བྱེད་པ་ཡོངས་སྦྱོར་དུ་ཁས་ལེན་ན་ནི་དེའི་ཕྱོགས་ལ་འགྱུར་བའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །ཉེས་པ་གཞན་ཡང་བརྗོད་པ་ན། །དེ་ནི་སྒྲ་ཉིད་ལ་འགྱུར་པས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ནིའི་སྒྲ་ནི་དང་གི་དོན་ནམ་ཁྱད་པར་གྱི་དོན་ཏོ། །འདིར་ཁྱད་པར་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ངེས་སྦྱོར་ནི་བདག་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་འདོད་དོ། །གང་གི་ཚེ་ ― DTG183_Page_0491 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྒྲའི་བྱེད་པ་ངག་གི་དོན་དུ་གྱུར་པ་ན། ངེས་སྦྱོར་དུ་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་དེས་བདག་ཉིད་གྲུབ་པའི་དོན་དུ་སྐྱེས་བུ་གཞག་པར་བྱ་དགོས་ན། སྒྲའི་བྱེད་པ་དེ་ནི་སྒྲའི་ཉིད་ལས་གྲུབ་པས་ན་སྐྱེས་བུ་འཇུག་པར་བྱེད་པར་མི་འཐད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཞན་གྱི་དོགས་པ་བསུ་བ་ནི། །གལ་ཏེ་སྒྲ་ཡིས་མ་བསྐུལ་བར། །རང་གི་བྱ་བ་ལ་འཇུག་ན། །ཞེས་བྱ་བའོ། །མཆོད་སྦྱིན་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་བྱ་བའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་སྐྱེས་བུ་བསྐུལ་བ་ནི་མ་ཡིན་ལ། དེར་འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྦྱར་རོ། །འོ་ན་གང་དུ་འཇུག་ཅེ་ན། །རང་གི་བྱ་བ་ལ་འཇུག་ན། །ཞེས་སོ། །སྐྱེས་བུ་རང་གི་བྱ་བ་ལ་འཇུག་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་ཏེ། རང་གི་བྱ་བ་དེ་ལ་ཡང་སྒྲས་བསྐུལ་བའམ་མ་ཡིན་ན། མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ལ་འདི་ནི་ཅི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཕྱེད་དང་པོ་ལྷག་མའི་ཕྱོགས་ལ་ནི་ཕྱེད་ཕྱི་མའོ། །དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཚེ། དེའི་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཉིད་ཀྱིས་ནི་གཉི་གའི་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །གཉི་གའི་བྱ་བ་དང་བྲལ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་དོགས་པ་མི་བྱ་སྟེ། དེ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་ངེས་སྦྱོར་གྱི་དོན་ཐོབ་པས་ནི། འཇུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བརྒྱད་ཀ་བསལ་ནས་བརྗོད་མ་ཐག་པའི་དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་འཁྲུལ་འཁོར་ལ་གནས་པ་ལ་སོགས་པ་ལྷག་མ་གསུམ་ལ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོགས་པ་ཐུགས་ལ་བཞག་ནས་དེའི་དོན་དུ་འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འོ་ན་མཉན་པར་དམིགས་པ་མེད་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། འབྲེལ་བྱེད་ཅེས་གསུངས། ཅིའི་ཕྱིར་འབྲེལ་པ་མེད་ཅེ་ན། སྤྱད་བྱའི་བདག་ཅེས་གསུངས་སོ། །དེའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངག་གི་དོན་རྟོགས་པའི་དུས་ནའོ། །ལོངས་སྤྱོད་པར་བྱ་བའི་བདག་ཉིད་མཐོ་རིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་དེ་ལ་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྤྱད་བྱའི་བདག་ཉིད་མི་སྲིད་པ་ཉིད་ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། རྟོགས་པའི་དུས་ན་ཞེས་གསུངས་ཏེ་ངག་གི་ ― DTG183_Page_0492 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དོན་རྟོགས་པའི་དུས་ནའོ། །ཐམས་ཅད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྤྱད་པ་ལ་སོགས་པ་དག་གོ །དེ་ཉིད་དེའི་རང་བཞིན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་གནས་པའོ། །དེའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོ་རིས་ལ་སོགས་པའིའོ། །ལན་དུ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་གནས་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་མཐོ་རིས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་པས་ན་བསྒྲུབ་བྱ་ཉིད་ཉམས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བསྒོམ་པ་དག་གི་དོན་ཡིན་པ་རྣམ་པར་དཔྱོད་པར་ལིང་ང་ལ་སོགས་གཞན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་མཆོད་སྦྱིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ལས་མཆོད་སྦྱིན་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་དོན་གཞན་ཁོ་ནའོ་ཞེས་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ནི་སྒྲའི་བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་བྱེད་པའི་བདག་ཉིད་མཆོད་སྦྱིན་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་སྐྱེས་བུའི་སྒོམ་པར་རྟོགས་པ་གཞན་ཁོ་ན་སྟེ། མཆོད་སྦྱིན་གྱིས་ཤིག་འཚེ་བ་མ་བྱེད་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་ཡུལ་ངེས་པ་ཅན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ནི་དོན་ཀུན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བརྗོད་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྒྲུབ་པ་དང་དག་ག་པའི་རང་བཞིན་བརྗོད་པ་དག་ལའོ། །དེ་ལ་སྒྲའི་སྒོམ་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནས་སྒོམ་པ་ཡིན་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་སྒྲའི་སྒོམ་པ་བསྟན་པའོ། །སྐྱེས་བུའི་ཞེས་བྱ་བ་ནས་འབྲས་བུའི་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དོན་གྱི་སྒོམ་པ་བསྟན་ཏོ། །ཁམས་ཀྱི་དོན་ནི་མཆོད་སྦྱིན་ནོ། །འབྲས་བུ་ནི་མཐོ་རིས་སོ། །སྤྱིར་མི་འཐད་པ་ཉིད་དུ་དམ་བཅས་ནས། རེ་ཞིག་སྒྲའི་སྒོམ་པ་སུན་དབྱུང་བ་བརྗོད་པ་ནི། སྒྲའི་བྱེད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྒྲའི་སྒོམ་པ་ངག་གི་དོན་དུ་ཁས་ལེན་ན་ནི། བརྗོད་བྱར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་སྒྲ་རྗོད་བྱེད་དུ་ཁས་བླང་བར་འགྱུར་ལ། བྱ་བ་ཁས་བླངས་ན་ཡང་སྒྲ་བྱེད་པ་པོར་འགྱུར་རོ། །རྗོད་བྱེད་དང༌། བྱེད་པ་པོ་དག་ཀྱང་ཕན་ཚུན་མཐུན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་འཐད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ལ་ལྟོས་ཏེ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྒྲའི་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་ཏེའོ། །ཅི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིའོ། །བྱེད་པ་པོ་ཉིད་ཀྱིས་འབྲས་བུར་འགྱུར་བ་ནི་རེ་ཞིག་སྤང་བར་དཀའ་བའོ། །བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱང་དངོས་སུ་མ་ཡིན་མོད་རྟོགས་ ― DTG183_Page_0493 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་བྱ་བ་ཙམ་དུ་ནི་མི་འཐད་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱེད་པའོ། །དོན་འདི་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བདག་ནི་སྒྲ་འདིས་འདི་ལས་ངེས་པར་སྦྱོར་རོ་སྙམ་དུ་རྟོགས་པས་ན། བརྗོད་བྱ་ཉིད་མ་ཡིན་ཡང་ངའི་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་ནི་འདིའི་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ན་སྒྲའི་བྱེད་པ་ནི་རྟོགས་པ་ཁོ་ནའོ། །གལ་ཏེ་སྒྲས་བདག་ཉིད་ངེས་པར་སྦྱོར་བར་རྟོགས་ན་དེའི་ཚེ་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་ཉིད་དག་གི་དོན་དུ་ཐལ་གྱི། སྒོམ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དོགས་ན། ངེས་པར་སྦྱོར་བའང་ཞེས་སྨོས་ཏེ་སྒོམ་པ་ཉིད་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཕྱེད་ཕྱི་མ་ཙམ་ཞིག་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་ནི། སྒྲའི་སྒོམ་པ་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུན་འབྱིན་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་སྒྲའི་བྱེད་པ་སྒྲ་ལས་རྟོགས་པ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མའོ། །སྒྲའི་བྱེད་པ་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྐྱེས་བུའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་བརྡ་མ་བཟུང་བས་ཅི་ལྟར་མི་རྟོགས་ཏེ། སྒྲའི་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བར་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ངེས་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་སྒྲ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་རང་གི་ངོ་བོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ཉིད་ཚོགས་པ་ཡིན་ན་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དོགས་པའོ། །ལོང་བའི་ཚིག་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འདི་ལྟར་འབྲས་བུ་གང་ལ་ཚོགས་པ་སྐྱབས་ཡིན་ཏེ། སྐུལ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་འོན་ཏེ་བརྡའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་དོན་རྟོགས་པས་ན། དེ་ལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་ཕྱོགས་དང་པོ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་གཉིས་པ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་བ་ན། སྒྲའི་བྱེད་པ་བདག་ཉིད་སྐྱེས་བུའི་སྒོམ་པ་ནི་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བརྡ་དང་ལྷན་ཅིག་པ་ཡིན་ཡང་སྒྲས་སྐྱེས་བུ་ནན་གྱིས་འཇུག་པར་མི་བྱེད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དོན་རྟོགས་ནས་རང་ཉིད་འདོད་པའི་དབང་གིས་འཇུག་པའམ། མི་འཇུག་པ་ཡང་རག་གོ །འོ་ན་བརྡ་འཛིན་པའི་ཚོགས་པ་གང་དུ་དོགས་ ― DTG183_Page_0494 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤེ་ན། བརྡ་འཛིན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དོན་ནི་སྐུལ་བ་དང༌། གསོལ་བ་འདེབས་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་སྐྱེས་བུ་འཇུག་ཅེ་ན། དོན་རྟོགས་པའི་སྐྱེས་བུ་ནི་ཞེས་སྨོས་སོ། །ཕྱེད་སྔ་མ་འབྲེལ་བ་ནི། འདི་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྐུལ་པ་དང༌། གསོལ་བ་འདེབས་པ་དག་ཁོ་ནར་རྟོགས་པར་འགྱུར་གྱི། སྒོམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ངེས་སྦྱོར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བརྡ་འཛིན་པའི་ཚོགས་པའི་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ངེས་པར་སྦྱོར་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་རྟོགས་པར་འདོད་པས་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་སྐུལ་བ་དང་གསོལ་བ་འདེབས་པ་རྟོགས་པར་ཁས་བླང་དགོས་སོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་རང་གི་འདོད་པ་ཁོ་ནས་སྐྱེས་བུ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སྒྲ་ནི་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འཕངས་པ་ཡིན་ནོ། །ངེས་པར་སྦྱོར་བ་ཉིད་རྟོགས་པ་འདི་ནི་དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། ངེས་པར་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ངེས་པར་སྦྱོར་བ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་ལ། སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ལས་ལྟོས་ན་ནི་འཆད་པར་བྱེད་པའོ། །རྟོགས་པར་བྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན། རྣམ་པར་རྟོགས་པས་བརྟགས་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་སྦྱར་བྱའིའོ། །ངེས་པར་སྦྱར་བ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲའི་བྱེད་པའི་ངེས་སྦྱོར་རོ། །ངེས་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་པོའི་རྟོགས་པ་དམིགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་མོད། ངེས་པར་སྦྱར་བར་བྱ་བའི་རྟོགས་པ་གོ་ཇི་ལྟར་དམིགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཅི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་སྦྱོར་ཉིད་ལའོ། །སྦྱར་བར་བྱ་བ་དེ་བཞིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་པའི་རྟོགས་པ་ཅན་ཉིད་དུའོ། །སྒྲ་ནི་བློ་དོན་རྗོད་བྱེད་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣང་བ་ལ་ལྟོས་ནས། བློའི་རྣམ་པ་ཡུལ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་པར་ཞེན་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་དོན་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན། ཡུལ་མེད་པ་ཁོ་ནའོ། །ཅི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བཤད་པའོ། ། ― DTG183_Page_0495 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རབ་ཏུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པའི་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བྱེད་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ནི་རྟོགས་པར་བྱ་བས་གནོད་པས་དམིགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་ལྟར་དེ་གནོད་ཅེ་ན། རང་གི་བྱ་བས་སྟོང་པར་བདག་ཉིད་རྟོགས་པར་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བྱའི་རྟོགས་པ་ཡང་གནོད་དོ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །གང་གིས་གནོད་ཅེ་ན། དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྦྱར་བར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ཅི་ལྟར་དེས་གནོད་ཅེ་ན། བདག་ཉིད་རང་བྱ་བ་དང་མི་ལྡན་པར་རྟོགས་པས་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེས་ན་བྱེད་པར་རྟོགས་པ་ནི་ཡུལ་མེད་པ་ཁོ་ནའོ། །འདིར་གཞན་གྱིས་དེའི་རྟོགས་པ་དེ་ནི་སྒྲ་ལས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་གྱིས་བྱེད་པ་མ་རྟོགས་ཙམ་གྱིས་ནི་གནོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་ཉིད་ལས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་སུམ་གྱིས་མ་རྟོགས་པའི་མེ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཀྱང་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལན་དུ་དེ་ནི་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་བཞིན་དུ་སྒྲ་ལས་ཀྱང༌། དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་སྣང་བ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཉེས་པར་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། འོན་ཀྱང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལྟར་སྒྲ་དེ་ཡང་བློའི་དོན་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བདག་གི་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཞན་གསལ་བའི་རྣམ་པ་ཉེ་བར་སྟོན་པའོ། །རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་གསལ་བ་ལ་ལྟོས་ནས་ཕྱོགས་གཞན་བཤད་པ་ནི། ཡང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདིའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་སྦྱོར་བྱེད་ཀྱིའོ། །བདག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་སྦྱར་བྱས་སོ། །བསྒོམ་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཀྱང་རྣམ་འགྲེལ་དང་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ། །གང་ལ་སྨྲ་བ་པོ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་པའི་ལུང་ལ་སོགས་པ་ལའོ། །གང་ལ་དེ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་བྱེད་ལའོ། །འདི་ནི་གྲགས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་སྦྱར་བ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི། རྣམ་པར་དབྱེ་བ་འདི་མེད་དོ་ཞེས་བཤད་པ་ནི་ཡང་ན་ཞེས་སྨོས་སོ། །བརྗོད་པ་ནི་རྗོད་བྱེད་དེ་སྨྲ་བར་བྱེད་པའོ། །བརྡ་ལ་ལྟོས་ནས་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དོན་དམ་པར་བྱེད་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ངག་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ནི་རིག་ ― DTG183_Page_0496 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱེད་ཀྱི་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་རིག་བྱེད་ལ་ཡང་བྱེད་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མ་ལ་ལྟོས་གཞོན་ནུ་འབྱུང་བ་ཅན་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཁྱབ་པ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། རིགས་གང་གང་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་ཚུལ་ཞེས་གསུངས་སོ། །བརྗོད་དཀའ་བ་དང་མཉན་དཀའ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། དུག་སེལ་བར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་རམ། དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་དོན་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་རིགས་མི་གཅིག་པར་བརྟག་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ལྟོས་ནས་བཤད་པ་ནི་ཡང་ན་དེ་དང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རིག་བྱེད་དང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཚིག་སོ་སོར་ངེས་པའི་ཚད་མ་མེད་པས་ན། རིག་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་འབའ་ཞིག་ཚད་མར་ཁས་མི་བླང་ངོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །སྐྱེས་བུས་བྱས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིས་དོགས་པའོ། །ཁྱབ་འཇུག་གི་ལུང་ལ་སོགས་པ་ནི་སྐྱེས་བུས་བྱས་པར་གྲགས་པས་ན། དེ་ནི་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ལ་གནོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྐྱེས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པའོ། །རིག་བྱེད་ལ་ཡང་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ན་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་བྱ་སྟེ། འདས་ནས་ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་དུ་ལོན་ནས་དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་མ་དམིགས་ཀྱང་བྱེད་པ་པོ་དགག་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་བྱེད་པ་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཐེ་ཚོམ་ཟའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་དེ་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱི་གནོད་བྱེད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཚད་མ་ག་ལས་ཡིན་ཏེ། ཚད་མ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྩོད་པ་འདི་ནི་ལེའུ་དང་པོར་སྤྲོས་པ་ཡིན་ལ། འདིར་ནི་སྐབས་ཀྱིས་ཅུང་ཟད་བརྗོད་པར་ཟད་དོ། །ཕྱོགས་གཞན་བརྗོད་པ་ནི་ཡང་ན་ཞེས་བྱ་པའོ། །ཚིག་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་བྱེད་པ་པོ་ཡོད་པར་གྲགས་པའོ། །གང་གིས་འདི་ལྟར་བརྗོད་པ་རང་གིས་མ་བྱས་པར་བདག་གིས་བྱས་སོ་སྙམ་པར་འཁྲུལ་པ་མཐོང་བ་ཡོད་དམ་སྙམ་དུ་དོགས་ན། འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རློམ་པར་འགྱུར་བ་འགའ་ཞིག་གི ། ― DTG183_Page_0497 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རློམ་པའི་རྣམ་པ་སྨྲས་པ་ནི་ང་ཡིས་བྱས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རློམ་པར་འགྱུར་ཞེས་དོགས་ན་གཏན་ཚིགས་བརྗོད་པ་ནི་དྲན་པ་ཉམས་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིས་སྔར་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་གཞུང་ཉིད་ལ་དྲན་པ་ཉམས་པས་དེ་ལྟར་རློམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་བསམས་པའོ། །དེ་ལྟར་རིག་བྱེད་དུ་མི་འདོད་ལུང་ཡང་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པར་བསྟན་ནས། གཞོན་ནུ་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི། སྙན་དངགས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུས་བྱས་པར་ངེས་པ་མེད་ནའོ། །འདིར་སྐབས་ཀྱི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། རིག་བྱེད་ལས་གཞན་པའི་ལུང་བྱེད་པ་པོ་སྒྲུབ་ན་བྱེད་པ་པོའི་ཚིག་ཉི་ཚེ་བ་ཡིན་པར་བརྟག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རང་གིས་བྱ་བར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དེ་ལ་ཡང་འདིར་ནི་སྔར་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི། འདི་ལུང་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་འདི་ལ་ངེས་པ་ག་ལ་ཡོད། དེས་ན་བྱེད་པ་པོའི་ཚིག་ཀྱང་ཅི་བདེན་པ་ཡིན་ནམ། ཡང་ན་ཅི་གནའ་ཉིད་དུ་གནས་པའི་ལུང་ལ་སྤྱོད་པའི་རང་བཞིན་ཅན་རྨོངས་པས་རང་གིས་བྱས་པར་བརྗོད་ཅེས་འདིར་ཡང་ངེས་པ་མེད་དོ། །དེས་ན་ཐམས་ཅད་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་གྱིས་དེ་ལྟར་ཡིན་ན་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། ཐམས་ཅད་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ཡིན་ནའོ། །ལུང་འདི་ནི་ཁྱབ་འཇུག་གིས་བྱས་སོ་ཞེས་བྱེད་པ་པོ་བརྗོད་པ་དོགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་བ་དེས་ན་བྱེད་པ་པོ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་མི་བརྗོད་པར་འགྱུར་ན། བརྗོད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཁྱབ་འཇུག་ལ་སོགས་པའི་ལུང་དེ་ལ་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་དོན་མེད་དེ། བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་བྲལ་བ་བརྫུན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སུན་འབྱིན་པ་ནི་རིག་བྱེད་ལའང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དོན་མེད་པ་ཉིད་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རི་བོ་རིག་ལ་ནི་རིག་གི་རིག་བྱེད་བྱས་ལ། སྔ་མ་བྱའི་རིག་བྱེད་ནི་རི་བོ་སཱ་ལ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འོན་ཏེ་དེར་ནི་དོན་གཞན་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་གཉི་ག་ལ་ཡང་མཚུངས་པར་འགྱུར་ཏེ། འདྲི་ཡང་ཁྱབ་འཇུག་གིས་ ― DTG183_Page_0498 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དོན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཚིག་ཐ་མ་འགྲེལ་པ་ནི་དོན་མེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དོན་གཞན་དུ་རྟོགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལན་བཏབ་ཟིན་མོད་ཀྱི་ལྷག་པ་བརྗོད་པའི་དོན་དུ་རྗེས་སུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་བརྗོད་པ་ནི་བདེན་པའི་དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རིག་བྱེད་དེར་ལྷ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་གཙུབ་ཤིང་ལ་སོགས་པ་བདེན་པའི་དོན་དུ་རྟོགས་པ་ནི་འཆད་པར་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུས་བྱ་བ་ཁོ་ནའོ། །དང་པོར་མི་བདེན་པར་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་ལྷ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ནི་རིག་བྱེད་ལས་ཡིན་ན་དེས་ན་རིག་བྱེད་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །རྣམ་འགྲེལ་གྱི་དོན་བཤད་པ་ནི་ལྷ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རིག་བྱེད་ཀྱི་དོན་ལྷའི་ཁྱད་པར་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་སྤངས་ནས་དགང་གཟར་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་གང་སྐྱེས་བུས་བྱས་པའི་དོན་དེ་ལ་སྒྲ་ནི་དོན་གྱི་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །བཤད་ཟིན་པའི་དོན་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི། འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་བློ་ནི་སྐྱེས་བུའི་བློ་ཚད་མར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུས་བརྟགས་པའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ཡང་དེ་དོན་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོ་ཡང་རིག་བྱེད་ཀྱི་དོན་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རིག་བྱེད་དོན་མེད་མིན་ཏེ་བརྫུན་པའི་དོན་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་དེའི་ཚེ་ཉིད་ཅི་ལྟར་སྣང་བ་འདི་ཉིད་དོན་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་བདག་ཅག་ལ་མི་སྣང་བ་ཡིན་ཡང་གཞན་ཁོ་ན་ཞིག་ཡིན་ཞེས་གཞན་དུ་ཡང་ཐེ་ཚོམ་ཟའོ། །དེས་ན་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བས་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་ཀྱང་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཇི་ལྟར་ཐེ་ཚོམ་མ་ཟ་ཞེ་ན། རིག་བྱེད་ཀྱི་དོན་གྱི་ཞེས་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་གང་དུ་དང་པོ་པ་མི་སྲིད་པ་དེར་ཐེ་ཚོམ་དུ་འགྱུར་མོད་གང་དུ་དོན་དང་པོར་སྲིད་པ་དེར་གོ་ཅི་ལྟར་ཐེ་ཚོམ་ཟ་ཞེ་ན། ཕྱུགས་འདོད་པས་ཞེས་གསུངས་སོ། །རེས་འགའ་ཙི་ཏྲའི་མཆོད་སྦྱིན་བྱས་ཀྱང་ཕྱུགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་དོགས་པ་ནི་དེར་ལས་ཉམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ ― DTG183_Page_0499 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་ནོ། །དེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཙི་ཏྲས་མཆོད་སྦྱིན་བྱས་པར་རོ། །མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མ་འགོག་པའོ། །ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་འདིར་ལས་ཉམས་པས་མ་གྲུབ་པའམ། འོན་ཏེ་ཙི་ཏྲའི་མཆོད་སྦྱིན་ལ་ནུས་པ་མེད་པས་ཡིན་ཞེས་འདི་ལ་ཚད་མ་མེད་དོ། །རེས་འགའ་ནུས་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེའི་ཚེ་ཅི་ལས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་སྦྱིན་པ་ལས་སམ། འོན་ཏེ་ཙི་ཏྲའི་མཆོད་སྦྱིན་གྱིས་ནུས་པ་ཡིན་ཞེས་རྟོགས་པར་དཀའ་བའོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །འོན་ཏེ་དེར་ནི་དོན་གཞན་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། ཙི་ཏྲའི་མཆོད་སྦྱིན་ནུས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན་དོན་གཞན་རྟོགས་པ་ནི་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་དོན་གཞན་རྟོགས་པ་སྐྱེས་བུས་བྱས་པར་འགྱུར་མོད། །སྦྱིན་སྲེག་གིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་རྟོགས་པ་གོ་དེ་ལྟར་ཅི་སྟེ་འགྱུར་ཞེ་ན། རིག་བྱེད་ལས་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྦྱིན་སྲེག་གིས་ཤིག་ཅེས་ཟེར་བའི་རིག་བྱེད་ལས་བདག་ཉིད་ངེས་པར་སྦྱར་རོ་སྙམ་པའི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ནི་བརྡའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་སྦྱིན་སྲེག་གིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཟེར་བའི་རིག་བྱེད་དུ་ངེས་པར་སྦྱོར་བ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ནི་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་རྟོགས་པ་འདི་ནི་དམིགས་པ་མེད་པ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་དུ་དགོས་པའོ། །དེ་ལྟར་དངོས་པོའི་ཉེས་པ་ཡང་བསྟན་ནས་སྒྲའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཉེས་པ་ཡང་སྟོན་པ་ནི། ངེས་པར་སྦྱོར་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ངེས་འབྱོར་ངག་གི་དོན་ཡིན་པ་ལ་ཡང་ཉེས་པ་འདི་འདི་མཚུངས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ངེས་པར་སྦྱོར་བའི་སྒྲར་བྱས་ནས་གསུངས་སོ། །དོན་གྱི་བསྒོམས་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཀྱང་གི་སྒྲ་ནི་རིམ་པ་གཞན་དུ་ཡིན་ཏེ། འཚེད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་ཀྱང་བྱེད་པ་པོ་རྟོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བྱེད་པ་པོའི་གསུམ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སྐྱེས་བུའི་བྱ་བ་ཙམ་རྟོགས་ན་ནི་བྱེད་པ་པོ་མ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་གསུམ་པ་ཟློག་ཏུ་མེད་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་ ― DTG183_Page_0500 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱི་དོགས་པ་བསུ་བ་ནི། །བྱེད་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འཚེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ། འདིར་དང་པོ་ནི་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་རྟོགས་སོ། །བྱེད་མཁན་དེའི་ཤུགས་ཀྱིས་འཕངས་པ་ཡིན་པས་དེ་ན་བྱེད་པ་པོ་རྟོགས་སོ་ཞེ་ན། ལན་དུ་བྱེད་པ་པོ་འཕངས་པས་རྟོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་བརྗོད་མ་ཐག་པའི་ཚུལ་དེ་ལྟར་ཡིན་ན་རིམ་གྱིས་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །རིམ་གྱིས་རྟོགས་པ་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི། དང་པོ་སྒོམ་པ་རྟོགས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དང་པོ་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ།། དེའི་ཤུགས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བསྒོམ་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་སོ། །ཕྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་འོག་ཏུའོ། །དེ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒོམ་པ་རྟོགས་པ་ལས་སོ། །དེ་ལྟར་རིམ་གྱི་རྟོགས་ལ་རག་མོད་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། རིམ་གྱིས་ཉེས་པ་རྟོགས་པར་ནི་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་རིམ་གྱིས་རྟོགས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་གནོད་དོ་ཞེས་བསྟན་ནས། སྒྲའི་སྐྱོན་ཡང་སྟོན་པ་ནི་གཉིས་ཀྱི་ཚིག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གཡོས་མཁན་འཚེད་པར་བྱེད་དོ། །གཡོས་མཁན་འཚེད་པར་བྱེད་པ་དག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བྱ་བ་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱ་བ་ནི་རྫས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་གཉིས་དང་མང་པོ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་སོ། །གཅིག་ཉིད་ནི་ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཏྲྀད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་བརྗོད་པའི་དངོས་པོ་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྫས་བཞིན་དུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་གཅིག་ལ་སོགས་པར་མི་འགལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོགས་པ་འདི་བསུ་བ་ནི། འོན་ཏེ་བྱེད་པ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སུན་འབྱིན་པ་ནི་མ་འབྲེལ་པ་ཆེན་པོར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་དུ་ཞེ་ན། ལྷས་བྱིན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ངག་འདིར་རོ། །ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རེ་ལྡེ་ལ་སོགས་པའི་ལས་གཅིག་པའི་ཕྱིར་ན། བྱ་བ་གཅིག་ཉིད་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་བྱེད་པ་པོ་ཐ་དད་པས་ན་ཐ་དད་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་ལྟར་བྱ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་གི་ཚིག་གིས་མང་པོའི་ཚིག་ཏུའོ། །གཞན་གྱིས་ལན་གདབ་པའི་ཕྱིར་ ― DTG183_Page_0501 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །གལ་ཏེ་ཁམས་ཀྱི་དོན་ངེས་སྦྱོར་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བྱེད་པ་པོའི་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། ཁམས་ཀྱི་དོན་དེ་ཡང་ཞེས་སྨོས་སོ། །རྐྱེན་གྱི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལིང་ང་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་གྱི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་སྦྱོར་མེད་དེ་ཡང་ངོ་།།དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་སྦྱོར་བའོ། །འོན་ནི་ཅི་ལྟར་རེ་ལྡེ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་གཉིས་ཀྱི་ཚིག་ཏུ་འགྱུར་བ། དེ་བཞིན་དུ་ལྷས་བྱིན་དང་མཆོད་སྦྱིན་དག་གིས་རེ་ལྡེ་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ཡང་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཁམས་ཀྱི་དོན་ཡན་འགར་བ་ནི་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུན་འབྱིན་པའོ། །འབྲེལ་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་པོ་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེར་འགྱུར་ཐ་དད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་སྦྱོར་ཐ་དད་ནའོ། །དེར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་དད་པར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ཡང་ཞེས་སྨོས་ཏེ། ཁམས་ཀྱི་དོན་དེ་ཡང་ངོ༌། །དེ་ཐ་དད་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་པོ་ཐ་དད་པས་སོ། །རང་གི་འདོད་པས་གཞུང་གཟུགས་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ་ནི། ཁོ་བོ་ཅག་གི་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་བའོ། །ལས་དང་བྱེད་པ་པོ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་དད་པ་དང་ལྡན་པའི་ལྔ་པའོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་བའོ། །གང་གི་ཚེ་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་པོ་ཞེས་འབྲེལ་ཏེ། །དང་པོ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་ཙམ་གྱི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱོགས་གཉིས་ཀ་ལ་ཡང་རིམ་གྱིས་སྦྱོར་བ་གཉིས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་གི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བསྡུ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་སོ། །ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡི་གེ་ལས་སོ། །དེ་ལྟར་སྒྲའི་བྱེད་པའི་སྒོམ་པ་དཔྱད་ནས་དོན་གྱི་བྱེད་པའི་སྒོམ་པ་དཔྱད་པའི་ཕྱིར་གང་གི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལས་ཀྱི་སྒྲ་ནི་ནི་བྷ་བའི་དོན་ཡིན་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་འདིར་རི་ཁྲོད་རྗེས་རང་གིས་བཤད་པར་བྷ་བ་ན་བྷ་བ་སྟེ་སྐུལ་བའི་རྐྱེན་ཏོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་དང་དེ་ནི་སྒོམ་པ་ཉིད་ཡིན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒོམ་པའི་སྒྲས་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་བདག་ ― DTG183_Page_0502 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེས་པར་སྦྱོར་རོ་སྙམ་པའི་རྟོགས་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་ན་སྒོམ་པ་ཉིད་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། བཤད་པ་ནི་དེའི་ཚེ་ངེས་པར་སྦྱར་བ་ནི་དེའི་ལྷག་མའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་གཙོར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ལ། གཙོར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནི་ངག་གི་དོན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ངེས་སྦྱོར་ངག་གི་དོན་དུ་བྱེད་པའི་ཚེ་ཡང་ངེས་སྦྱོར་ཉིད་གཙོ་བོ་ཡིན་ལ། རྒོལ་བ་ནི་ཁྱད་པར་ཡིན་ནོ་ཞེས་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ངེས་སྦྱོར་གྱི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་སྒོམ་པ་ངག་གི་དོན་ཡིན་མོད། གདོན་མི་ཟ་བར་འཇུག་པ་གོ་ཅི་ལྟ་ཞེ་ན། སྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་རྟོགས་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་སྦྱོར་གྱི་ཁྱད་པར་ཅན་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ནའོ། །འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་མི་འཇུག་པར་ཡང་ཅི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནི་མི་འཐད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སེམས་སམ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ནི་སུན་འབྱིན་པའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དོགས་པ་བསུ་བའོ། །མཐོ་རིས་འདོད་པ་ཞེས་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ན་འབྲས་བུ་མེད་པར་ཞེས་ཅི་ལྟར་བརྗོད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སུན་འབྱིན་པ་ནི་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པར་ག་ལས་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བའོ། །གལ་ཏེ་འདི་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བཤད་པའོ། །བསྟན་ཟིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་ཡིན་ཡང་དན་མེད་པ་ཉིད་བཟློག་པར་དཀའ་བ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་སོ། །བསྒོམ་པ་ཁས་བླངས་ནས་སུན་དབྱུང་བ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་དེ་ཉིད་མེད་དོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བའོ། །མཆོད་སྦྱིན་དོན་ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པ་ཡོད་མ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒོམ་པའོ། །འཚེད་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནས་ཐ་དད་པར་རྟོགས་ན་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ནི་གཞན་གྱི་སྟེ། ཚོད་པ་དང་མཆོད་སྦྱིན་དག་ནི་ལས་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་བྱ་བ་ཐ་དད་པ་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །གཏན་ཚིགས་དེས་ན་མ་དམིགས་པར་མ་གྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གི །ལན་དུ་དེ་ལྟར་ཡིན་ན་ཐུག་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་ངོ་བོས་སྒོམ་པ་དང༌། མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་གནས་པ་འདོད་པ་དེའི་ཕྱིར་སྤྱི་ ― DTG183_Page_0503 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་ཁྱད་པར་གཞན་དང་གཞན་དུ་འགྲོ་བས་ཐུག་པ་མེད་དོ། །དེ་ཉིད་སྟོན་པ་ནི་མཆོད་སྦྱིན་བྱེད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དོན་འདི་ཡིན་ཏེ་ཏེ་དཔེར་མཆོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་མཆོད་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འཕངས་པ་དེ་བཞིན་དུ་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་རང་གི་བྱ་བ་སྐྱེད་དོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་ཡུལ་ཅན་རང་གི་བྱས་པ་ལས་སྐྱེས་བ་ཉིད་གཞན་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་མཆོད་སྦྱིན་སྐྱེད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ཡང་གལ་ཏེ་ཡང་མཆོད་སྦྱིན་སྐྱེད་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བརྗོད་པར་འདོད་ན་ཡང་གཞན་འཕེན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་གཅིག་ནས་གཅིག་བརྒྱུད་པ་ནི་མངོན་སུམ་ལ་སྣང་བ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདི་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པའི་དོན་ལས་ཐ་དད་པའི་སྒོམ་པའི་འགོག་པའི་གཏན་ཚིགས་སུ་མངོན་སུམ་ལ་མི་སྣང་བ་ལ་བརྟེན་པ་ན། དེ་ལ་མ་གྲུབ་པ་མེད་དོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཙམ་ནི་སྒྲུབ་པའམ། འགོག་པ་ལ་ནུས་པ་ཡོད་ཕ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཐུག་པ་མེད་པར་མི་འགྱུར་དུ་བཅུག་ཀྱང༌། ཐ་མི་དད་པ་ལས་ཡང་ཐ་དད་པར་སྒྲོ་བཏགས་ནས་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པ་ནི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བཤད་པ་ནི་འཆི་ཀའི་ལུས་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལྷུག་པས་ནི་དཔེ་ཡིན་ན་དེ་བཞིན་ཞེས་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱེད་ཀྱིས་ནི་དོན་བསྟན་ཏོ། །མཚུངས་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་ནི་བྱེད་པའི་ཞེས་བྱ་བའོ། །བྲམ་ཟེ་ནི་མཆོད་སྦྱིན་ལ་བྱ་བ་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་མཆོད་སྦྱིན་བྱེད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་གྱི། བྱ་བ་དེ་ལོག་ཤིག་ཏུ་མཐོང་བ་ནི་མེད་དོ། །དེས་ན་ཐ་དད་པའི་ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི། མཚོན་སྦྱིན་ལ་བྱ་བ་གཞན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་མཆོད་སྦྱིན་ཡང་གང་ཡིན་ཞེ་ན། མཆོད་སྦྱིན་གྱི་ནི་བྱ་བ་ཡང་ཞེས་སྨོས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བ་ཡོད་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་གཉི་གར་ཡང་གཟུང་བའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་བྱ་བ་གཞན་མ་ཡིན་ཞེ་ན། ལྷ་སྦྱིན་ཉིད་དང་ནི་ཞེས་བྱ་བའོ། །དབྱུག་པ་ཅན་བཞིན་དུ་མཆོད་སྦྱིན་དང་ལྡན་པ་ལས་མཆོད་སྦྱིན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ནི་མི་རིགས་ཏེ། ― DTG183_Page_0504 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐ་དད་པ་ལ་མི་དམིགས་པས་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཨུཏྤལ་ལ་སྔོན་པོ་བཞིན་དུ་ལྡོག་པ་ཙམ་གྱིས་བྱས་པའི་ཐ་དད་པ་ལ་བ་རྟེན་ན། གཅིག་ཉིད་ལ་གཞི་མཐུན་པ་རྣམ་པར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཡང་ཐ་དད་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་མི་དམིགས་པས་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བརྗོད་ཟིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་མཆོད་སྦྱིན་ནི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་གནས་སྐབས་ཐོབ་པའི་ལྷ་སྦྱིན་ལ་སོགས་པའི་རྫས་ལས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་འདོད་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་གང་ཅིའི་རང་བཞིན་ཡིན་ཡང་རུང་སྟེ། བྱེད་པ་དེ་ལས་ཐ་དད་པ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་སྐབས་ཉིད་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་བྱེད་པའི་བྱ་བ་ཐ་དད་པའི་དོན་དུ་འབད་པ་བྱེད་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལྷ་སྦྱིན་ཅི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདྲའི་བའོ། །འཚེད་དོ་ཞེས་བྱ་ལ་སོགས་པ་ནི་ལན་ཏེ། འདྲའི་བ་དང་ལན་འདི་དག་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ངེས་པ་སྟེ། དེ་ཡོད་པ་ན་མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཕྱིར་བྱ་བ་གཞན་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ཁོ་ནའོ། །དོན་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་པ་ཡང་འདོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། དེ་སྐད་དུ་ཡང་ཞེས་བྱ་བའོ། །སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ཡང་འདྲའི་བ་དང་ལྡན་ཐ་དད་པ་མཐོ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཐ་དད་པ་ཟློག་པར་བྱེད་པས་དེ་ནི་དེ་ལྟར་མི་འཐད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །གཞན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཙོ་བྱ་ལ་སོགས་པ་ལའོ། །གཞན་དུ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པར་དྲི་བའི་བརྗོད་པའོ། །རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་ནི་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཞན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་ལའོ། །འདྲའི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདྲི་བའི་ཚིག་གོ །འདི་ནི་བརྗོད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲེལ་པའོ། །དོན་འདི་ཡིན་ཏེ་གཙོ་བོ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ན། །ཅི་བྱེད་ཅེས་འདྲའི་བའི་ཚིག་མི་འཐད་དོ། །བུམ་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ནི་སྣམ་བུ་འདྲི་བར་མི་འཐད་དོ། །གཞན་སྨྲས་པ་ནི་བྱེད་པའི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །སྤྱི་འབའ་ཞིག་རྟོགས་པ་ན་ཁྱད་པར་གྱི་ཆ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཕྱིར་འདྲི་བ་ནི་རིགས་པ་ཁོ་ནའོ། །ཁྱད་པར་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སུན་འབྱིན་ ― DTG183_Page_0505 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་བྱེད་པའོ། །སྐྱེ་པ་དང་གནས་པའི་གཞན་གྱི་དབང་མེད་པ་ལ་གལ་ཏེ་རྟོགས་པའི་གཞན་གྱི་དབང་ཡང་མེད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་བཞིན་དུ་ཐ་དད་པ་ཉིད་སྤང་བར་མི་ནུས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་སྤྱིའི་རྟོགས་པ་ནི་ཁྱད་པར་རྟོགས་པ་ནང་དུ་འདུས་པའི་རང་བཞིན་ཁོ་ནའོ། །དེས་ན་ཁྱད་པར་གྱི་ཆ་ལ་ཐེ་ཚོམ་མི་ཟ་པས་ཅི་འདྲའི་བའི་གོ་སྐབས་ཡོད། འོན་ཏེ་སྤྱི་ཁྱད་པར་འཕེན་པར་བྱེད་མོད་ཀྱི་སྤྱི་རྟོག་པ་ན་དེ་རྟོག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དོགས་པ་བསུ་ནས་བཤད་པ་ཁྱད་པར་སྤྱིའི་འཕངས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ན་ནི་མ་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་རྟོགས་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཐེ་ཚོམ་མེད་པའི་འདྲའི་བའི་གོ་སྐབས་སུ་ཅི་ལྟར་འགྱུར། ཕྱེད་ཕྱི་མ་རྣམ་པར་འགྲེལ་བ་ནི། སྤྱི་འབའ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བའོ། །འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་ཁས་ལེན་པའོ། །སྤྱི་ཞེས་བྱ་བ་སྤྱིའི་ཤེས་པས་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ཁྱད་པར་གྱི་ཤེས་པ་འཕེན་ཏེ། ཡུལ་ཅན་གྱི་ཡུལ་ཅན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་རོ། །འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཞན་གྱི་རྟོགས་པའོ། །དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ཁྱད་པར་རོ། །ལན་དུ་སྤྱི་དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དོན་འདི་ཡིན་ཏེ་གལ་ཏེ་སྤྱི་རྟོགས་ཀྱང་ཁྱད་པར་མི་རྟོགས་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཁྱད་པར་སྤྱིའི་རང་བཞིན་དུ་རྟོགས་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་ཡང་སྤྱི་རྟོགས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་སྤྱི་གཞན་མེད་པའི་དབང་པོ་རྟོགས་པ་ཁོ་ན་རྟོགས་པར་འགྱུར་ན། འཕེན་པར་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་འཕང་བར་བྱ་བར་ཡང་འགྱུར་བ་ནི་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་འདི་ཡང་བཀག་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་སྤྱི་གཞན་ཁོ་ན་འཕང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དོགས་ན་སྤྱི་ལས་ཞེས་སྨོས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཞེས་སྨོས་ཏེ། འཕང་བར་བྱ་བའི་སྤྱིའི་གཞན་ཡོད་ནའོ། །སྤྱི་དེ་ཙམ་ནི་མངོན་སུམ་ལ་སྣང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྟོགས་པ་འདི་ཡང་མི་རིགས་སོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །གཞན་དག་རིགས་པ་ཅན་གྱི་མདོ་དང་ལྷན་ཅིག་སྡོང་བར་བསམས་ནས་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་རེང་རེང་པོ་ཙམ་གྱི་སྤྱིའི་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ལ། མཐོ་ཡོང་རམ་མིའི་ཁྱད་པར་ནི་ ― DTG183_Page_0506 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མངོན་སུམ་མ་ཡིན་བ་དང༌། གཞན་གྱི་ཚེ་མཐོང་བའི་ཡོར་དང༌། སྐྱེས་བུའི་ཁྱད་པར་ལ་དྲན་པ་དེ་ལྟ་ན། མཐོ་ཡོང་རམ་མི་ཞེས་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་ཐམས་ཅད་དུ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་ངོ་བོར་གྱུར་པ་ན་ཐེ་ཚོམ་དུ་རིགས་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེ་ན། འདི་སུན་འབྱིན་པ་ནི་སྤྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྤྱི་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ན་ཁྱད་པར་དམིགས་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་ཁོ་ནར་རིགས་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མེད་པར་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །དེ་ལྟར་སྤྱི་མངོན་སུམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཁྱད་པར་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་དེ་སུམ་བྱུང་ནས། ཁྱད་པ་དྲན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་དེ་སུམ་འབྱིན་པ་ནི། ཁྱད་པར་དྲན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དོན་མེད་ཅེ་ན་ཁྱད་པར་དྲན་པ་ལས་ཞེས་གསུངས་ཏེ། མཐོ་ཡོར་རམ་མིའི་ཁྱད་པར་མ་ངེས་པར་དྲན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐེ་ཚོ་མ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་སྔར་དྲན་པ་གཞན་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་སྐྱེས་བུ་དང་མཐོ་ཡོར་འདྲ་བ་འགའ་ཞིག་སྲིད་པ་ཡིན་ལ། དེས་ན་རེང་རེང་མཐོང་བ་ན་གཅིག་ལ་སྦྱར་བའི་ཕྱིར་ཐེ་ཚོམ་དུ་འགྱུར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོན་ནི་འགའ་ཞིག་རེང་རེང་པོ་མཐོང་བས་སྔར་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་གཞག་པའི་བག་ཆགས་སད་པ་ལས་གཅིག་ལ་གཉིས་མ་ངེས་པར་དྲན་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཅི་ཐེ་ཚོམ་མ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་དེར་ཡང་རེ་ཞིག་སྔོན་མཐོང་བ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཁྱད་པར་དྲན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ། །སྔར་ཁྱད་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །སྤྱི་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཡང་འཁྲུལ་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྤྱི་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་མེད་པར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ཅི་སྲིད་སྒྲུབ་བྱེད་དང་གནོད་བྱེད་མ་ཞུགས་ཀྱི་བར་དུ་ནི་སྲོག་ནི་ཡོད་དམ་མེད་ཅེས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ན། དེར་ནི་སྤྱི་འགའ་ཡང་རྟོགས་པ་མེད་དོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་རང་བཞིན་དང་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་འགའ་ཞིག་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སྣང་བའི་རྣམ་པ་གཉིས་དངོས་སུ་ཀུན་ ― DTG183_Page_0507 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་སྤྱོད་པ་མེད་ཀྱང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང་གནོད་པར་བྱེད་པའི་དུས་ཉིད་ན་ཐེ་ཚོམ་གྱི་ཐ་སྙད་དུ་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །སྐབས་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་སྡུད་པ་ནི་དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། །མ་ངེས་པར་རྟོགས་པའི་མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་དེ་ཉིད་སྤྱི་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྲེལ་ཏེ། །རྣམ་པ་གང་གིས་རྟོགས་པ་ཞེ་ན། མེད་དོ་ཞེས་སྨོས་སོ། །ཚད་མ་གང་ལ་རྟོགས་ཤེ་ན། སྤྱིར་མཐོང་བའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་ཞེས་སྨོས་སོ། །མཆོད་པ་ལ་སོགས་པ་དག་ཏུ་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་གཅིག་འགའ་ཞིག་ཉེ་བར་བསྟན་ནས། འདི་འདྲ་བ་ནི་བྱ་བར་བརྗོད་དོ་ཞེས་བར་ད་གྲུབ་པ་ན་ཞེས་དེ་འདྲ་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གཞན་དག་ཀྱང་མ་ལུས་པར་བྱ་བའི་ཐ་སྙད་དུ་རུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེའི་རང་བཞིན་གྱིས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་ནོ། །སྤྱི་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་གཞན་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ན་དེ་སྐད་དུ་ཅི་སྟེ་བརྗོད་ཅེ་ན། ཁྱད་པར་མེད་པར་མ་ཟིན་པ་ཞེས་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་སྤྱི་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ལ་སོགས་པ་ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནའོ། །འོན་ཏེ་ཚོམ་གྱི་རྒྱུ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ལ་ལས་ནི་ཞེས་སྨོས་སོ། །ཡུལ་ཐག་རིང་པོ་འམ་མུན་པས་ནོན་པའི་དུས་སུ་ཐེ་ཚོམ་གྱི་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོའི་རྣམ་པས་དཔེན་པའོ། །མ་དམིགས་པས་ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྒྱུར་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཅི་ལྟར་བློ་ཡིན་པར་བརྗོད་ཅེས་དོགས་ནས། དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་མ་གྱུར་པ་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་མ་དམིགས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མ་དམིགས་པ་སྤངས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལར་ཡང་ཤེས་པ་དང་ཤེས་བྱ་མ་ཡིན་པར་དགག་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པ་གཉིས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ནི། བློའི་རང་བཞིན་ནམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེས་ན་བློ་ཉིད་མི་དམིགས་པར་བརྗོད་པས་མི་འགལ་ལོ། །འོན་ཀྱང་དམིགས་བཞིན་པའི་དོན་གྱི་རང་བཞིན་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་རོ། །སྤྱི་མཐོང་བ་ནི་ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གྲུབ་ཀྱང་སྐབས་ཀྱི་སྤྱི་ཐ་དད་པ་ལ་བསམ་པ་ལས་ཡང་གཞན་གྱི་དོགས་པ་སྟོན་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལན་ནི་སྐྱེས་བུ་དང་ ― DTG183_Page_0508 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མེད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེས་ན་དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །ཡོད་པ་ལ་གནོད་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྣམ་པ་གཉིས་ནི་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་རྣམ་པའོ། །དམིགས་པ་ཡང་མེད་དེ་དེས་ན་སྤྱི་ཐ་དད་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཟློག་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། འདིར་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མཐོ་ཡོར་དང་སྐྱེས་བུའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་འདིར་རོ། །ཐ་དད་བློ་མེད་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློ་རྣམ་པ་གཅིག་ནི་ད་དུང་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཁྱད་པར་གྱི་རྣམ་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བློ་ཐ་མི་དད་ཀྱང་སྤྱི་གཞན་དུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དོན་གྱི་ཐ་དད་པ་ཉིད་ནི་ཞེས་སྨོས་སོ། །འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིའོ། །དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ། མཐོ་ཡོར་དང་སྐྱེས་བུའི་རྣག་བཞིན་སྤངས་ནས་དམིགས་པ་མེད་ན། དེའི་ཚེ་མཐོ་ཡོར་དང་སྐྱེས་བུའི་རྣམ་པའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་ཐ་མི་དད་པ་སྤྱི་ཉམས་སུ་མྱོང་གྱུར་ནའོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ཁྱད་པར་ལའོ། །དེ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པར་ཞེས་མཐོ་ཡོར་དང་སྐྱེས་བུ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པར་རོ། །དེ་དག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཐོ་ཡོར་དང་སྐྱེས་བུ་དག་ལས་སོ། །དེ་གཞན་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རེང་རེང་པོ་ཉིད་དེའོ། །སུན་འབྱིན་པ་གཞན་ཡང་བཤད་པ་ནི། སྤྱི་དོན་གཞན་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བའི་གཞལ་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་སྐྱེད་བུའམ་མཐོ་ཡོར་རོ། །གཞན་དག་སྐབས་ཐོབ་ནས་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་པ་ནི་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མི་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་ནི་སྣང་བ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཕྱི་མ་རྗེས་སུ་བརྗོད་ནས་ཟློག་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་བར་མ་སུམ་འབྱིན་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ།། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་པོ་སུན་འབྱིན་པའི་སྣང་བ་མེད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ད་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཞན་ལྟ་བུའི་གྲུབ་པའི་མཐའ་དོགས་པ་བསུ་ནས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བར་མ་ཉིད་དུ་སྡུད་པར་སྨྲས་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ ― DTG183_Page_0509 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་གསལ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་ནོ། །དེ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། གྲུབ་པའི་མཐའོ། །དེ་ལྟར་བསམས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱོགས་བར་མའི་གོ་སྐབས་སུ་འགྱུར་བ་གཞན་གང་རུང་བ་སྣང་བ་མི་གསལ་བ་ཡིན་པར་ནི་མི་སྨྲའོ། །འོན་ཀྱང་གང་གིས་ཡུལ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ནི་བློ་ལ་རག་ལས་པ་བློ་དང་ཡུལ་དག་ལ་ཉེ་བར་འགའ་ཞིག་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་དེར་ཡོད་པས་ཡུལ་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བློ་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་མ་ཡིན་ན། བློ་མི་གསལ་བར་རྟོགས་སོ་ཞེས་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་རྣམ་པ་ཡུལ་ལ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དུང་དཀར་པོ་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ནི་ཁ་དོག་དེའོ། །དེ་དང་ཐ་མི་དད་པའི་དབྱིབས་ལ་གནོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསལ་བའི་དོན་དང་ཐ་མི་དད་པའི་མི་གསལ་བ་ལ་གནོད་པའི་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཞན་གྱི་དོགས་པའོ། །འདི་ཉིད་ཀྱི་བཤད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དབྱིབས་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བས་ནི་རྫས་ཀྱང་ཉེ་བར་མཚོན་པར་ལྟའོ། །དབྱིབས་སམ་རྫས་ཁ་དོག་དང་ཐ་མི་དད་པ་ཅི་འདྲ་བ་ཁ་དོག་དང་ཐ་མུ་དད་པ་དེ་འདྲ་བ་ལ་ཁ་དོག་ལ་གནོད་པས་གནོད་བྱེད་ཅིང་ངོ༌། །གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་དད་པར་དབྱིབས་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་པ་མེད་ན་ཞེས་བྱ་བའོ། །འོན་ཏེ་དབྱིབས་དང་ཁ་དོག་དག་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་གནས་ཀྱང་གཅིག་ལ་གནོད་གཞན་ལ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གང་གི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །སྦྱོར་བའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ནི། །འབྲེལ་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་སྟེ། འབྲེལ་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་གང་གིས་དབྱིབས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཉིད་ལའོ། །གཅིག་ནི་ཁ་དོག་གོ །གཞན་རྫས་སམ་དབྱིབས་ཏེ། དབྱིབས་དང་རྫས་དག་ནི་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རེང་རེང་པོ་ཙམ་དང་རྫས་ཙམ་ནི་འཐོབ་ཀྱི། མི་འཐོབ་པ་ནི་ཁ་དོག་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གལ་ཏེ་དེ་ནི་གཞན་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་དག་གི་གང་གི་ཚེ་རྫས་སམ་དབྱིབས་ཁ་དོག་ལས་གཞན་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་དེ་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་གསལ་བ་མི་གསལ་བའི་ཁ་དོག་སྣང་ ― DTG183_Page_0510 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་དུས་ཅན་སྔོན་ནམ་ཕྱི་མའི་མངོན་སུམ་ལ་ཅིས་མི་སྣང་སྟེ། སྣང་བ་ཁོ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བ་སྣང་བ་གཉིས་ལའོ། །ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ཏེ་རྫས་ལ་ཐ་དད་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྫས་ཀྱང་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ལས་ཐ་དད་པ་ཞེས་རྟོགས་པར་བྱ་བའོ། །དབྱིབས་ཀྱང་ཁ་དོག་དང་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ཀྱང་ཁ་དོག་ཀྱང་དབྱིབས་ལས་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་རྟོགས་པར་བྱ་བའོ། །འགྲེལ་པ་སོ་སོར་མི་སྣང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་ནི་ལན་གཞན་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །རྩ་བའི་བཤང་པ་ནི་གཉིས་ཚོགས་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྫ་ས་སམ་དབྱིབས་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ནི་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་མཚམས་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་སྟོབས་ལས་སྐྱེས་པའི་ཞེས་པ་ཡིན་པས་འདི་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་བྱེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་སྙམ་པ་གསལ་བའི་ཕྱིར། རྗེས་སུ་སྦྱོར་བ་ནི་མངོན་སུམ་ལས་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། མངོན་སུམ་གྱི་བྱེད་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་དང་བྲལ་བར་ནི་བསྒྲུབ་པར་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་ཡང་མངོན་སུམ་མེད་པའི་ཕྱིར་ན། རྫས་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པར་སྒྲུབ་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འབྲེལ་པ་འཛིན་པ་མེད་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །ཐ་དད་པར་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁ་དོག་ལས་དབྱིབས་དང་རྫས་དག་ཅིང་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཞར་ལ་འོང་བའི་ཡན་ལག་ཅན་བསལ་ནས། འོན་ཏེ་ཡུལ་ཐག་རིང་པོར་སྐྱེས་བུ་དང་མཐོ་ཡོར་གྱི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བའི་རེང་རེང་པོ་ཙམ་དམིགས་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཉེ་བར་སྡུད་པ་ནི། དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནའོ། །ཐུན་མོང་བ་ནི་རེང་རེང་པོའི་སྤྱིའོ། །སྐབས་ཉིད་ཉེ་བར་སྡུད་པ་ནི་དེ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་བསྟན་པར་བྱ་བ་མཆོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་རྣམས་ཀྱི་ཐུན་མོང་བའི་རང་བཞིན་སྤྱིའི་ངོ་བོར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གྲུབ་པའི་དངོས་གཞི་བརྗོད་པ་ནི་དེའི་ཕྱིར་སྒོམ་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་ཐ་དད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཆོད་སྦྱིན་ ― DTG183_Page_0511 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་སོགས་པ་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་ལས་ཐ་དད་པར་རོ། །དེ་ལྟར་གཉི་གའི་རང་བཞིན་གྱི་སྒོམ་པ་བསལ་ནས། ད་ནི་ཁམས་ཀྱི་དོན་གྱི་ཕྱོགས་སུན་འབྱིན་པ་ནི། ཁམས་ཀྱི་དོན་ཡང་ཞེས་བྱ་བའོ། །གལ་ཏེ་ལྷ་སྦྱིན་གྱི་སྦྱིན་སྲེག་ཅེས་ཐ་དད་པར་ཐ་སྙད་བྱེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། ལས་ཀྱང་མིག་སེར་ཅན་ལ་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་བློ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནས། དེས་ན་དེར་ཡང་མི་གསལ་བར་སྣང་བའི་ཐ་སྙད་ཡོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟར་མ་འབྲེལ་ཏེ་ཞེས་གང་གིས་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བ། གང་དང་གང་ལས་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་བློ་སྐྱེ་བ་དང་དེ་ལ་མི་གསལ་བར་སྣང་བའི་ཐ་སྙད་དུ་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིའི་བཞེད་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་གང་ལ་མི་གསལ་བར་སྣང་བའི་ཐ་སྙད་དུ་བྱ་བ་ལ་ཉེས་པ་འདིས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་བཞེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ཀྱང་ཧ་ཅང་ཐལ་བ་མེད་དོ། །གཞན་གྱིས་འོན་ཏེ་དེ་ཉིད་ཅེས་སྨྲས་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱིས་བློའི་རང་བཞིན་དུ་བརྗོད་པ་མི་གསལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུན་འབྱིན་པའོ། །དེ་གཉིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་སོ། །འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིས་སྨྲས་པའོ། །ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་སྣང་བ་དེ་ནི་རྫས་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་གྱི། སྤྱི་ལ་བརྟེན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གྲུབ་བ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སུན་འབྱིན་པའོ། །དེ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ལས་སོ། །གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཞན་གྱིའོ། །དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། མཐོ་ཡོར་དང་མི་ལ་གནས་པའི་ཁ་དོག་གམ་དབྱིབས་སྣང་བ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་སོ་སོའི་རང་བཞིན་དུ་མ་ཡིན་པར་ཐུན་མོང་གི་རང་བཞིན་དུ་སྣང་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ། །དེས་ན་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སུན་འབྱིན་པ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའི་རང་བཞིན་ནི་གཞན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསལ་བས་ཉེ་བའི་གནས་སྐབས་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་མི་གསལ་བའི་རང་བཞིན་དུ་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁ་དོག་གམ། དབྱིབས་ ― DTG183_Page_0512 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོ། །གསལ་བ་མི་གསལ་བའི་རང་བཞིན་དུ་རྟོགས་ན་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཞེས་སྨོས་སོ། །བརྒྱ་ལ་གཞན་ཡན་ལག་ཅན་ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྒྱུར་སྨྲ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དོགས་པ་བསུ་བ་ནི། འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོ་ཡོར་རམ་སྐྱེས་བུ་ལའོ། །དེ་དག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁ་དོག་གམ་དབྱིབས་སོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ལའོ། །དེ་ལས་ཐ་དད་པ་ནི་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ལས་སོ། །དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དོགས་པ་སྟེ། ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དོ། །ལེན་དུ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། གཞན་གྱི་ལན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་གསལ་བར་བྱ་བ་དང་མི་གསལ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་དེ་དག་ལས་ཐ་དད་པ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་མེད་མོད་མི་གསལ་བའི་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་གོ་ཅི་ལྟར་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན། མི་གསལ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གནོད་པའི་ཕྱིར་མེད་དོ་ཞེས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །གང་གིས་གནོད་ཅེས་དོགས་པ་ན། གཞན་གྱི་འདོད་པའི་རིགས་པ་སྨྲས་པ་ནི། གསལ་བར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །དེས་ན་དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གསལ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་སྐྱེས་ནས། ཉེ་བའི་ཡུལ་དུ་མདུན་ན་གནས་པའི་རྣམ་པ་གསལ་བ་འདི་ནི། མི་གསལ་བའི་རྣམ་པའི་རང་བཞིན་དེ་ལྟར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེས་གནོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དོགས་པ་དེ་ཉིད་ལ་རང་གི་འདོད་པས་རིགས་པ་བརྗོད་པ་ནི། དེ་ལས་བཟློག་པའི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མི་གསལ་བ་དེ་ལས་བཟློག་པའི་རང་བཞིན་ནི་གསལ་བ་སྟེ། དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་གསལ་བའི་དབྱིབས་དང་ཁ་དོག་མི་དམིགས་པ་ཉིད་དོ། །གཞན་གྱི་འདོད་པ་དོགས་པར་བྱེད་པ་ནི། འདི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལན་དུ་འདི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཁ་དོག་དེ་ནི་ཞེས་ ― DTG183_Page_0513 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བ་ནི་ཡུལ་ཐག་རིང་པོ་ན་སྣང་བའི་ཁ་དོག་དེ་དབྱིབས་གང་ལ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སུན་འབྱིན་པ་བརྗོད་པ་ནི། མཆོད་སྦྱིན་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མཆོད་སྦྱིན་ལ་རང་གི་ནུས་པ་རྟོགས་ཀྱང༌། གང་གི་ཚེ་མཆོད་སྦྱིན་མཐོ་རིས་ལ། ནུས་པར་རྟོགས་པ་དེའི་ཚེ་བསྐུལ་ཡང་རྟོགས་པ་འདི་མཆོད་སྦྱིན་དེ་ལ་ཅི་ལྟར་འཇུག །ད་ནི་ཐ་མ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱོགས་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ནི། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་སྟེ་དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་བཟློག་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྒོམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་པ་གང་ལས་རྟོགས་པའམ། འཇུག་པའི་ཡུལ་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་མཐོ་རིས་ལ་སོགས་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་ཡང་རུང་སྟེ། དེ་ཉིད་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྒོམ་པ་ལ་སོགས་པའོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་འཇུག་ཅེ་ན། དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་བློ་དམིགས་པ་མེད་པ་ཡིན་མོད། སེལ་བ་སྒྲ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དག་གི་ཡུལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ག་ལས་ཤེ་ན། དེ་ཉིད་ཀྱང་གཞན་སེལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་བློའི་དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་གཞན་སེལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་སེལ་བ་བརྗོད་བྱ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་མཐར་གཏུགས་ན་བརྗོད་པར་བྱ་བ་སེལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དོན་ངེས་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐབས་ཉེ་བར་སྡུད་པའོ། །ལྷག་པར་སྒྲོ་འདོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་བདེན་པའོ། །གལ་ཏེ་དེས་སྤྲོས་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་ཅི་ཞིག་བཤད་ཅེ་ན། སྒྲོ་འདོགས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཙོ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་མི་སླུ་བ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་དུ་རྗོད་པ་དང༌། མ་ཁྱབ་པ་དང་ཧ་ཅང་ཁྱབ་པའི་ཉེས་པ་ཡང་སྤངས་པ་དང་དེའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཡང་བསྟན་པ་དང༌། རིག་བྱེད་ཉིད་ལས་དེ་གྲུབ་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མི་དགོས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྩོད་པ་འདི་ལ་རིག་བྱེད་རང་ལས་ཚད་ ― DTG183_Page_0514 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་སླུ་བ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོན་མེད་པར་བརྗོད་པ་ལྷུར་ལེན་པའི་སྤྲོས་པ་གསལ་བ་ན། ཡང་རང་གི་གཞུང་ལུགས་ལ་ལྟོས་ན་མི་སླུ་བའི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་ལ་ཡང་མ་ཁྱབ་པར་སྟོན་པས་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ཉིད་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་ཞེས་བྱ་བའི་གཞལ་བྱང་གྱུར་པའི་ལས་སོ། །ཤེས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པ་སྐྱེས་ནས་སོ། ངོ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་ཚད་མར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྦྱར་ཏེ། དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ན་དེའི་ཡུལ་དུ་འགྲོ་བའི་རྟོགས་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་བུམ་པ་གཅིག་ཡིན་ནོ་སྙམ་པ་ན་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་དང༌། སྔོན་པོ་ངང་གཡོ་བ་ཞེས་པ་ནི་སྔོན་པོ་ཉིད་དང་མི་གཡོ་བ་ཉིད་དག་གི་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་གྱུར་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་པར་ཐ་དད་པ་འཛིན་པ་བསྡུའོ། །འདི་ལ་ནི་རང་གི་ལུགས་ཀྱིས་ཚད་མ་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་ལུགས་སྟོན་པ་ནི་དེ་ལ་སྔོན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་འདི་ཡང་ཉེ་བར་མཚོན་བ་ཙམ་སྟེ། དང་པོ་ལྟ་བའི་ཤེས་པ་ནི། །རྣམ་པར་རྟོག་མེད་བྱིས་པ་དང༌། །ལྐུགས་སོགས་རྣམ་ཤེས་དང་འདྲ་བ། །དག་པའི་དངོས་ལས་སྐྱེས་པ་ཡོད། །ཅེས་བྱ་བ་དང༌། དེ་ཡི་འོག་ཏུ་བློ་གང་གིས། །དངོས་ཆོས་རིགས་ལ་སོགས་རྣམས་སུ། །ཕྱིར་ཞིང་ཞེན་བྱེད་དེ་ཡང་ནི། །མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ཡང་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཡན་ལག་གི་ཤེས་པའི་སྟོབས་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ན་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །འོན་ཏེ་དེ་མ་ཐག་པ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གལ་ཏེ་ཡུལ་རྟོགས་པ་ལ་བར་དུ་གཅོད་པ་མིག་ལ་སོགས་པ་སྤངས་ནས་མཆོད་པ་ལྟ་བའི་ཤེས་པ་ཚོལ་ན་དེའི་ཚེ་དྲན་པ་དང་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་ན་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཚད་མ་ཡིན་པས་ན། འཇུག་པ་ལ་བར་མ་ཆོད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉིད་ཚད་མར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །དེ་ལྟར་རྩོད་པ་གཉིས་ལ། གཟུང་བ་འཛིན་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་ནི། །མི་འདོད་ཅེས་བྱ་བས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཚད་མ་ཡིན་པ་བཀག་ལ། བློ་ནི་ཚད་མ་ཉིད་ཅེས་ ― DTG183_Page_0515 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་བཀག་གོ །དེས་ན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། མ་བཟུང་བ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ལྟ་བ་ཉིད་ཚད་མར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ། ཚད་མ་སླུ་བ་མེད་ཅན་གྱི། །ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བས་སླུ་བ་ཅན་བཀག་པ་ཡིན་མོད་གཟུང་བ་འཛིན་པ་ནི་ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། བདེན་ཏེ་མི་སླུ་བ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ལ་ཚད་མའི་མིང་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་འདིས་འཇལ་བས་ན་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཚད་མའི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེའི་མཚན་ཉིད་ནི་སླུ་བ་མེད་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིན་ཏེ། ལོག་པར་རྟོགས་པའང་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱ་བ་རྫོགས་ཟིན་པའི་ལས་ལ་ནི་ཕྱི་མ་སྒྲུབ་བྱེད་དམ་པར་འགྱུར་བ་མི་འོས་སོ། །དེས་ན་དོན་གྱི་སྒྲུབ་པ་མ་བཟུང་བར་འཛིན་པ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །རེ་ཞིག་ངོ་ཤེས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པ་ནི་དེ་ཉིད་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཅིག་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ད་ལྟར་བ་ཙམ་གྱིས་གཅིག་ཉིད་ལའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འདི་ལ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། སྔོན་མེད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། སྔོན་མེད་པ་ནི་མ་བཟུང་བའོ། །གཅིག་ཉིད་ལ་ནི་ད་ལྟར་ཙམ་གྱིས་གཅིག་ཉིད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྔོན་མེད་པ་མ་བཟུང་ཞེན། དེ་ཉིད་ནི་འདིའོ་སྙམ་པའི་རྟོག་པའོ། །ད་ལྟའི་ཤེས་པས་མཐོང་བ་ད་ལྟར་བ་ཙམ་གྱིས་གཅིག་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་སྔར་ལྟ་བའི་ཤེས་པས་མ་བཟུང་བ་སྔ་མ་དང་ལྷན་ཅིག་གཅིག་པ་ཉིད་དོ་ཤེས་པའི་རྟོགས་པས་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ན་དེ་སྐད་ཅི་སྟེ་བརྗོད་ཅེས་དོགས་ན། སྔ་མ་དང་ལྷན་ཅིག་ཅེས་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ཡང་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་ངག་གཅིག་ཏུ་ངེས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་མངོན་སུམ་དག་གི་བྱེད་པ་དེ་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར་ན་འདི་ནི་ཐེ་ཚོམ་གྱི་གནས་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །སྔ་མ་དང་ལྷན་ཅིག་གཟུང་བའི་གཅིག་ཉིད་ནི་ཞེས་བྱ་བའི་ཡུལ་གྱི་ཡུལ་ཅན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྔ་མ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཡིན་ནོ། །གཅིག་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་པ་ཉིད་ནི་རྩོད་པའི་ཡུལ་གྱི་གཅིག་ཉིད་བདག་གིས་བྱེད་པ་སྟེ། ― DTG183_Page_0516 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །རྩོད་པའི་གཞི་གཅི། ཅེས་འདོད་པ་དེར་ནི་འདི་སྐྱེ་མཆེད་དུ་གྱུར་ཅིང་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན་པས་ན་གཞི་སྟེ། རྩོད་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྩོད་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་འདི་ཡང་རྟོགས་པ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་ལ་སྣང་བའི་རང་བཞིན་དག་གཅིག་ཉིད་ལ་རིགས་པ་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་གྱིས་གཅིག་ཉིད་གསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་བདག་ཉིད་ཁ་ཅིག་ཉིད་སེམས་ན་ནི། དེའི་ཚེ་ཨུཏྤལ་སྔོན་པོ་བཞིན་དུ་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ན། རྩོད་པ་མེད་པ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི་ད་ལྟར་བ་ཙམ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྔ་མ་ཙམ་གྱི་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་ཀྱང་རྩོད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ལྟར་བ་ཞེས་དངོས་པོར་བསྟན་པ་ནི་རང་གི་ངོ་བོས་ཐ་མི་དད་པར་བསྟན་པའི་དོན་དུའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་དག་གི་གཅིག་ཉིད་ལ་རྩོད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་དུ་རྩོད་པ་ཡོད་པ་དེར་གཏན་ལ་ཕེབས་པ་ཡང་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ན་སྐབས་སུ་བབ་པ་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འགྱུར་ཞེ་ན། སྔ་མ་དེ་ཡང་ཞེས་གསུངས་སོ། །མངོན་སུམ་གྱིས་གཅིག་ཉིད་མི་འཛིན་པ་ཙམ་གྱིས་རྩོད་པ་ཡོད་པར་ནི་བརྗོད་ཟིན་པ་ཡིན་ལ། ད་ནི་ཐ་དད་པར་འཛིན་པ་ལས་བཟློག་པ་ཁོ་ནའོ། །དངོས་པོ་སྔ་མ་དེ་ཡང་ཕྱི་མ་ཞེས་བྱ་བ་དང་ད་ལྟར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཤེས་པ་སྔ་མས་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདིའི་ཐ་དད་པ་ཅི་ལྟར་ངེས་ན་ཞེས་པ་སྔ་མ་ནི་ཞེས་གསུངས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་ཏེ། རྫས་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཅི་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ཞིག་ལ་ཞེ་ན། སྔ་ཕྱིར་གྱུར་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །སྔ་མ་དང་ཕྱི་མར་ཡང་དེ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་རྟོགས་པ་སྔ་ཕྱིར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ལས་ཅི་འདྲ་བར་གྱུར་པ་ཞིག་ཅེ་ན། ཐ་དད་པར་བརྟགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཅན་གྱི་རྫས་སོ། །རྒྱུ་མཚན་གང་གིས་བྱས་པ་ལས་ཐ་དད་པ་བཏགས་ཤེ་ན། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དེ་དང་ལྡོག་པས་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ལྷ་སྤྱིན་ཉིད་ནི་མཆོད་སྦྱིན་བྱེད་པ་དང༌། མི་བྱེད་པའི་གནས་སྐབས་གཉི་གར་རྗེས་སུ་འགྲོ་ ― DTG183_Page_0517 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་མཆོད་སྦྱིན་བྱེད་པའི་གནས་སྐབས་ནི་རེས་འགའ་རྗེས་སུ་མི་འགྲོ་བས་ན་ལྡོག་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་གཉི་ག་ལ་ཁྱབ་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང༌། མ་ཁྱབ་པའི་དོགས་པ་ས་རྫས་ཐ་དད་པར་བརྟགས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་ཐ་དད་པ་མེད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་བྱ་བ་དང་ཁམས་ཀྱི་དོན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གཉི་ག་ལ་ཉེས་པ་གཞན་བརྗོད་པ་དྲན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དམན་པ་དག་སྐྱོན་འདི་ཙམ་དུ་ཟད་དོ་སྙམ་དུ་མི་འགྱུར་བར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཁྱད་པར་གྱི་དོན་དུའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་རྩོད་པ་འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །རྟགས་ལས་མ་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་མ་བརྗོད་དོ། །དེའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་བ་དང་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ཡང་ངོ༌། །དེར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་དུའོ། །སྐུལ་བ་ནི་བྱུང་བ་དང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། རྒྱང་རིང་བ་དང་ཕྲ་བ་དང༌། བསྐལ་པ་རྗོད་པར་བྱེད་ཀྱི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་གཞན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །མཐོང་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཚེ་རང་གི་ངོ་བོ་མེད་པས་ན་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཁྱོད་ཀྱི་རྗེས་སུ་དཔོག་པ་ལ་ཡང་རང་གི་ངོ་བོ་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར། ཅི་ལྟར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ངེས་ཞེས་དོགས་ན། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ནི་ཞེས་སྨོས་སོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་དེར་ནི། དེ་ལྟར་གནས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་དེ་གནས་པར་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །འཆད་པ་ནི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྟགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཏོ། །གང་དང་ཞེས་བྱ་བ་བསྒྲུབ་བྱ་དང་ངོ༌། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་རྟགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་དེ་ཡོད་ནའོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྒྲུབ་བྱའོ། །འོ་ན་འབྱུང་དང་བྱུང་བ་བསྐུལ་བ་ལ་དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཅི་ལྟར་རྟོགས་ཤེ་ན། བཤད་པས་བསྐུལ་བས་བསྐྱེད་པའི་བློ་དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་ནིའོ། །དེའི་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་བ་དང་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་མེད་པ་ ― DTG183_Page_0518 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས་སོ། །རང་གི་ངོ་བོ་མི་འཛིན་མོད་ཞུགས་པས་ངེས་པར་བྱས་པ་ཐོབ་པ་ནི་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཙམ་གྱིས་བསྐུལ་བ་ཚད་མར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་དོན་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དང་ཞེས་སྨོས་ཏེ། གང་གིས་ངེས་པར་བྱས་པ་ཐོབ་པར་ངེས་པར་འབྲེལ་བ་ནི་མེད་དོ། །འོན་ནི་ནུས་པའི་རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཡང་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་ན་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་ནི་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་གཞན་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དུ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་མེད་པར་མཐོང་བ་སྟེ། དེས་ན་རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་རྗེས་སུ་དཔོག་པ་ལ་སོགས་པར་གནས་ཏེ། དེ་ལྟར་ཡང་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་རིག་བྱེད་ཀྱི་བསྟན་པའི་མེའི་སྦྱིན་སྲེག་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། མེའི་སྦྱིན་སྲེག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འབྲས་བུའི་རྒྱུ་ཉིད་ནི་མཐོ་རིས་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དོ། །དེ་མ་བྱས་ན་ཞེས་པ་ནི་མེའི་སྦྱིན་སྲེག་ལ་སོགས་པ་མ་བྱས་ནའོ། །འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིའོ། །བདག་གི་ནུས་པ་རྟོགས་པ་ནི་མཆོད་སྦྱིན་ལའོ། །རེ་ཞིག་བདག་གིས་མཆོད་སྦྱིན་བྱ་བར་ནུས་སོ་ཞེས་ནུས་པ་རྟོགས་ན་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་རྒྱུ་གང་གི་ཕྱིར་ཤེས་པ་སྔ་མས་དངོས་པོ་དེ་ཐ་མའི་རང་བཞིན་སྐད་ཅིག་གཞན་དང་བྲལ་བ་དང༌། སྔ་ན་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་སྐད་ཅིག་དེ་ལས་སྔོན་རོལ་དུ་མི་གནས་པར་འཛིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་སྔ་མས་བཟུང་བ་ཉིད་ཕྱི་མའི་རང་གི་ངོ་བོ་དང་འདྲེ་བ་འགལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཐ་དད་པར་ངེས་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པོ། །དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་ཐ་དད་པར་འཛིན་པས་ནའོ། །ཕྱིས་རྗེས་སུ་སྦྱར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོ་ཞེས་པའི་རྟོགས་པས་ཞེས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །ཅི་ལྟར་བཟུང་བར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྟ་བའི་ཤེས་པས་གཞན་གྱི་རང་བཞིན་དང་མ་འདྲེས་པར་བཟུང་བར་གྱུར་པའོ། །དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ཉིད་ནི་དེ་གཞན་གྱི་རང་བཞིན་དང་མ་འདྲེས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་མོད་ཅི་སྐྱོན་ཞེ་ན། བཟུང་པ་ཉིད་དུ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་ན་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་ལྟ་བའི་ཤེས་པས་བཟུང་བ་ཉིད་གཅིག་ཡིན་ ― DTG183_Page_0519 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏེ། དེས་ན་གཟུང་བ་ཉིད་ནི་འཛིན་པ་མཚམས་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་ལས་གཅིག་ཉིད་མེད་ན། འོ་ན་ཅི་ལྟར་མི་སླུ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། མི་སླུ་བ་ནི་ཞེས་གསུངས་སོ། །མངོན་སུམ་ལས་འཇུག་པས་ན་དོན་བྱ་བ་ཉིད་ཐོབ་པ་ཡིན་གྱི། གཅིག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཐོབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་གྱིས་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་དོན་བྱ་བ་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཞེན་པ་ཙམ་ནི་ཡོད་ཀྱང་རྩ་བ་མེད་པ་ཡིན་པར་བརྗོད་དོ། །འོན་ཏེ་གལ་ཏེ་འདི་མ་ཡིན་ནམ་ཅི་ལྟར་དེའི་དོན་བྱ་བ་འདི་ཡིན་ན། དེས་ན་དོན་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་དག་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དོན་བྱ་བ་ནི་ཞེས་སྨོས་སོ། །འོན་ཏེ་ག་ལས་ཡིན། གཞན་ལས་ཡིན་ན་ཡང་ཐམས་ཅད་ལས་འགྱུར་བར་ཐལ་ལོ་ཞེ་ན། དངོས་པོའི་ནུས་པ་ཙམ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ཉིད་འདི་མ་ཡིན་མོད། ཅི་ལྟར་དེའི་རྒྱུའི་ནུས་པ་ལ་དོན་བྱ་བ་དེར་ནུས་པ་སྐྱེས་པ་དེ་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ། འདི་ཡང་འགྱུར་མོད། དེའི་ཚེ་ཐ་དད་ཀྱང་དོན་བྱ་བ་ཉམས་པ་ཅི་ཡོད། གང་ལ་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་མེད་པ་དེ་ནི་སྐྱེད་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ཉིད་པས་ཧ་ཅང་ཐལ་བ་ཡང་ཐག་རིང་དུ་སྤངས་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ལྟར་རྒྱུ་ཐ་དད་ཀྱང་བྱ་བ་ཐ་མི་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་རྒྱུ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཙམ་ཐ་མི་དད་པ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱ་བ་ཡང་ཡིན་ནོ། །མཇུག་སྡུད་པ་ནི་དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མར་གྱུར་པ་གཉིས་དྲན་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་གྱི་གཅིག་ཉིད་ལ་ནི་ཚད་མ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ཡང་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་གཅིག་ཉིད་ཉམས་པའམ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་དེར་ཡང་འདི་ན་མེ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ནི་སྔར་མཐོང་བའི་མེ་དང༌། ད་ལྟར་མཐོང་བའི་ལའི་དྲན་པ་གཉིས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་ནུས་སོ། །འོན་ཏེ་འདིར་གཉིས་ཀྱིས་འབྲེལ་བ་ལྷག་པ་རྟོགས་པས་ན་དོན་གཅིག་ཉེ་བར་བསྡུ་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ན་འདི་ནི་གཅིག་ཁོ་ན་རྟོགས་པའི་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པར་ ― DTG183_Page_0520 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དྲན་པ་གཞན་བཞིན་དྲན་པ་ཙམ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་སེམས་ན། དེ་ལྟར་ན་ངོ་ཤེས་པ་ལ་ཡང་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་དག་གི་རྟོགས་བཞིན་པ་གཅིག་གི་མཚན་ཉིད་དོན་གཅིག་ཉེ་བར་བསྡུ་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་གཅིག་པ་ཉིད་དོ། །སྔར་གཅིག་ཉིད་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། ཚད་མའང་ཡིན་ཏེ། དྲན་པའི་ཤེས་པ་ཙམ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་འདི་བ་འདི་ནི་འཛིན་པ་བཤད་པ་ཉིད་ཀྱིས་གསལ་བར་རིག་པར་བྱ་བའོ། །ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་འབྲེལ་པ་ཚད་མས་མ་བསལ་བའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ནི་ཚུལ་གསུམ་ཡོངས་སུ་དཔག་པར་བསྒྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་ལས་གྲུབ་པ་ན། དོན་ཉེ་བར་བསྡུ་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། དེ་ལས་ལྷག་པར་གྲུབ་པས། གལ་ཏེ་གཞན་གཟུགས་ཙམ་ལས་ཐོབ་བྱ་གཞན་མེད་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་སྐད་ཅིག་མ་དང་གཟུགས་འཛིན་པའི་བློ་ཅི་ལྟར་ཚད་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གྲུབ་པའི་མཐར་ནི་སྐད་ཅིག་ཏུ་འཛིན་པའི་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན། སྐད་ཅིག་ཏུ་འཛིན་པ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པར་འཛིན་ཀྱང་གལ་ཏེ་འཇུག་པར་མི་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ་ཚད་མ་ཡིན་ནམ། གཅིག་འཇུག་པར་བྱེད་པས་ཚད་མ་ཡིན་ན་ནི་སྐད་ཅིག་མར་འཛིན་ཀྱང་ཉམས་པ་མེད་དོ། །འོན་དེ་ལྟར་ཡིན་ན་གཟུང་བ་གཞན་ཡིན་ཞིང་འཇུག་པ་འམ་ཐོབ་པ་ནི་གཞན་དུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་ལ་ལྟོས་པས་ཅི་བྱ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་བརྟེན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་འགྱུར་བའི་དོན་བྱེད་པར་བསྒྲུབ་བྱའི་རང་བཞིན་བཟུང་བའི་ཕྱིར་བྱ་བ་ཅི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ན་ཅིའི་དོན་དུ་འཇུག་སྟེ། དེས་ན་ཤེས་པས་ཅི་བྱ་ཞེས་བརྗོད་པ་ནི་མི་ནུས་པ་ཡིན་ནོ། །སྐད་ཅིག་ཏུ་བཟུང་བ་ལ་ནི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་མ་བཟུང་ཡང་གཅིག་ཉིད་དུ་ལྷག་པར་ཞེན་པས་འཇུག་པར་བྱེད་པ་བཟློག་པར་མི་ནུས་པ་གང་དུ་དངོས་པོ་ནི་འཇུག་བྱེད་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ལྷག་པར་ཞེན་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དངུལ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཉ་ཕྱིས་ལ་མི་འཇུག་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དངུལ་དུ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡང་དངུལ་དུ་ལྷག་པར་ཞེན་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་མ་སྐྱེས་སམ་ ― DTG183_Page_0521 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྐྱེས་ན་འཇུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེར་ལྷག་པར་ཞེན་པ་དེ་ཡང་དེའི་རིགས་ཅན་འགའ་ཞིག་ལ་འགྱུར་བར་དེར་མངོན་པར་འདོད་པ་དོན་བྱ་བ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་མི་སླུ་བའི་ཐ་སྙད་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ལ། གཞན་དུ་ནི་སླུ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཞན་འཛིན་པ་ན་གཞན་དུ་འཇུག་པ་མི་འགལ་ཏེ། དེའི་རིགས་ཅན་ལ་ལྟོས་ནས་སླུ་བ་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བརྟན་པ་དང་མི་བརྟན་པ་འཛིན་པ་ལ་མ་ལྟོས་པར་ནི་དངོས་པོ་འཛིན་ཙམ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་ཡིན་ནོ། །རྟོགས་པའི་དོན་ཉིད་ལ་སྔོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་དོན་བྱ་བ་དྲན་པ་ལས་མངོན་པར་འདོད་པས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་དང༌། གཅིག་ཉིད་དུ་ལྷག་པར་ཞེན་པ་དག་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་རྟོགས་པ་མ་སྐྱེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ནི། འཇུག་པ་དེ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཉིད་སྨོས་པ་ནི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་དོན་ནི་མ་རྟོགས་ལ། དེའི་ཡུལ་ཅན་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གོ་གང་ཞིག་དང་འབྲེལ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཡང་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་དོན་ལ་འོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ཙམ་རྟོགས་པས་ན། རོ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་རྟོགས་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་རྟོགས་པས་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་འཇུག་པས་ཡིན་ལ། འཇུག་པ་ཡང་རྟོགས་པ་མེད་པར་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་ཤིན་ཏུ་བཟོད་པར་དཀའ་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་ནས་བཤད་པ། དཔེར་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དངོས་པོ་མི་འཛིན་ཡང་དེ་ལྟར་མཐོང་བ་བཞིན་ཏེ། མཐོང་བ་ལ་ནི་མི་འཐད་པས་མི་རྩོད་དོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །དེ་ཉིད་གསུངས་པ་ནི། རྗེས་སུ་དཔག་པས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་འཆད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་ལེའུར་རོ། །བློ་ཉིད་ཅེས་པར་གཟུང་བའི་རྣམ་པར་གཅད་བྱ་བརྗོད་པ་ནི། མིག་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སོགས་པའི་སྒྲ་ས་ལྡན་པ་དང༌། འདུ་བ་ལ་སོགས་པའི་འབྲེལ་པ་བཟུང་སྟེ། མིག་གདངས་ཀྱང་ཡིད་ཀྱི་ནུས་པ་ཉམས་པས་ཤེས་པ་ ― DTG183_Page_0522 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་སྐྱེས་པ་ལ་འཇུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་བློ་ཚད་མ་ཡིན་ལ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉིད་ཆད་མར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཤིན་ཏུ་གོམས་པ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་ཀྱང་འཇུག་པ་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །ཁྱད་པར་དང་བཅས་པའི་སྐབས་ཉིད་དུ་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་དོ། །སྔར་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སེལ་བའོ། །བློ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་གཅོད་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཅོད་པ་དེ་ཉིད་བརྗོད་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སོགས་པ་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བའོ། །འོ་ན་མ་གོམས་པའི་ཡུལ་ལ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉིད་འཇུག་བྱེད་ཡིན་པས་ཚད་མར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། གོམས་པ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེར་ནི་ཞེས་གསུངས་སོ། །འགའ་ཞིག་གང་གི་དུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་བརྟེན་པ་ཅན་ལ། གཅིག་ཉིད་ཀྱི་ཐ་སྙད་བརྟན་པོ་ཞུགས་པ་དེ་སྙེད་དེ་ནིའོ། །གཞན་ལ་མེད་པའི་འདྲ་བའི་ཁྱད་པར་གྱིས་བྱས་པ། བར་དུ་ཆོད་པ་མེད་ན་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ་མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཐེ་ཚོམ་གྱི་ཡུལ་ཡང་དེ་འདྲ་བའི་འདྲ་བ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གཅིག་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་དོ། །འོ་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་འདི་སྐད་ཅིག་འཇིག་པ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་གཅིག་ཉིད་ཀྱི་ཐ་སྙད་ཙམ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ངེས་པ་ཡང་གཅིག་གི་ཐ་སྙད་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ན་དུས་ཐ་དད་པ་ལ་གཅིག་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ཅི་ལྟར་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་དང་མི་འགལ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་གཅིག་ཉིད་དུ་ཐ་སྙད་བྱ་བར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དུས་ཐ་དད་པ་ལ་གཞན་ཉིད་བཀག་ཀྱང་འཆད་པ་མེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྟོར་བ་པའི་རྙེད་པས་ན་བདག་པོ་ཉིད་དང་འགལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་དམ་པ་གཅིག་ཉིད་ཅི་སྟེ་མི་འགྲུབ་ཅེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་དོན་དམ་པའི་གཅིག་དང་ཁྱབ་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྡ་གྲུབ་པས་ནི་ཁྱབ་པ་རྙེད་པར་གྱུར་ཏོ། །མ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྤང་བར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་གང་དུ་མ་གོམས་པའི་ཕྱིར་ཐ་སྙད་པའི་གཅིག་པ་ཉིད་མ་གྲུབ་པ་དེར་ནི་ངོ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ ― DTG183_Page_0523 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཟུང་ངོ༌། །དེར་ཡང་རྣམ་པར་དབྱེར་མེད་པར་འཇུག་པ་ཅན་དོན་གཅིག་བྱེད་པ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འགའ་ཞིག་ལ། གང་ཞིག་ལ་གཅིག་ཉིད་ཀྱི་ཐ་སྙད་བརྟན་པོ་ཡོད་པ་དེ་ལ་ལོག་པར་རྟོགས་པའི་ཡུལ་འགའ་ཞིག་ཏུ་དེ་ལྟ་བུའི་ཐ་སྙད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཡོན་ཏན་ཡང་བསལ་བ་ལ་སྔོན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔོན་པོའི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་སྟེ། སྔོན་པོ་མ་ཡིན་པ་ལ་ལྡོག་པའི་བྱིར། བརྡའི་དུས་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་རྗེས་སུ་དཔག་པར་འགྱུར་བས་དེས་ན་གཟུང་བ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཉམས་སོ་ཞེ་ན། དེ་སྐད་དུ་ནི་བརྗོད་པར་མི་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་གང་དུ་ཤིན་ཏུ་གསལ་བའི་མངོན་སུམ་ཉིད་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ཞིང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ཚོགས་པ་ཉེ་བ་ལ་སྐྱེ་བ་དེ་ཐམས་ཅད་དུ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཚད་མར་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ལོག་པར་རྟགས་པའི་ཡུལ་ཉིད་ལ་ལྟོས་ནས་ཚད་མའི་གོ་སྐབས་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་འདིའོ་སྙམ་པའི་ཤེས་པ་ནི་མཐོང་བ་གཉིས་སྣང་བ་ཙམ་ལ་གཟུང་བ་འཛིན་པ་ཡིན་ལ། གཞན་གྱི་འདོད་པ་དོན་དམ་པའི་གཅིག་ཉིད་ལ་ནི་རང་རྒྱུད་པའི་དམ་བཅའ་བ་ཙམ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཡིན་ཞིང༌། ཀུན་རྫོབ་པའི་གཅིག་ཉིད་ལ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་པར་གནས་སོ། །དེ་བཞིན་གཞན་དུ་ཡང་ལྟར་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་སྔོན་པོ་ལ་ཡང་མངོན་སུམ་གྱི་འཇུག་པ་བསལ་ན་སྔོན་པོར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཟུང་བ་འཛིན་པ་ཡིན་ལ། མི་གསལ་བ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་ཞིང༌། སྔོན་པོའི་ཡོན་ཏན་གཞན་དང་ལྡན་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་དངོས་པོ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་དམ་བཅའ་ཙམ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཡིན་ནོ། །ཐེ་ཚོམ་པའི་དངོས་པོ་ཅན་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་གནས་སོ། །གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་ལ་ཡང་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞིང༌། འཁོར་པ་ཡང་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པ་ཙམ་ཉིད་ཡིན་ན། དེ་ཅི་ལྟར་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་ལས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉིད་སྤང་བྱ་ཡིན་ཏེ། ཉེས་པ་བཞིན་དུ་དྲན་པ་ཙམ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། མངོན་སུམ་གྱིས་ཡུལ་གཅིག་པ་ཉིད་བསལ་བའི་ངོ་ཤེས་པ་ལས་ཅིར་འགྱུར་ཏེ། ― DTG183_Page_0524 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྤྲོས་པས་ཆོག་གོ །རིགས་པ་བརྗོད་པ་ནི། འདི་ནི་དོན་གཞན་དང་གཞན་དྲན་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཤེས་པ་གཉིས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་གཟུང་བ་འཛིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་ཤེས་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་བསྒྲུབས་ཏེ། སྔ་མ་དང་ལྷན་ཅིག་གཅིག་པ་ཉིད་རྩོད་པའི་ཡུལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གང་བརྗོད་པ་མི་བཟོད་པས་དེ་ལ་ངོ་ཤེས་པའི་རྟོགས་པ་མངོན་སུམ་གྱི་བྱེད་པ་ལ་མི་ལྟོས་པ་ནི་དམ་བཅས་པ་ཙམ་ཡིན་གྱི་ཚད་མ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་དོན་དུ་གཞན་གྱི་དོགས་པ་བསུ་བ་ནི་འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཅིག་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཅི་ལྟར་གཅིག་ཉིད་རྩོད་པའི་ཡུལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྟོགས་ཤིང་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་གྱི་ལྷག་པར་ཞེན་པ་ཙམ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་མངོན་སུམ་གྱི་བསལ་བ་མ་གྲུབ་པོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །སུན་འབྱིན་པའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། རེ་ཞིག་ཕྱི་མ་འཛིན་པའི་མངོན་སུམ་གྱིས་སྔ་མ་མི་འཛིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་སྐད་ཅིག་གཅིག་བཟུང་ན་དུས་ཀྱི་ཆའི་ཚོགས་མཐའ་དག་བཟུང་བར་ཐལ་ན། དེ་ལྟ་བུ་ནི་དབང་པོའི་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མངོན་སུམ་ལས་སྔ་མ་རིགས་ན་སྔ་མ་དེ་དང་ཕྱི་མ་གཅིག་པ་ལ་ཚད་མ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་སྔ་མའི་རང་བཞིན་མ་རིག་མོད་དེ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ལ་འགལ་བ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། མ་རྟོགས་པ་མེད་པ་དང་ཞེས་སྨོས་སོ། །དེས་ཉམས་སུ་མྱོང་པ་མེད་པར་ནི་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་གཅིག་པ་ཉིད་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་མི་ནུས་སོ། །རང་གི་ངོ་བོ་ཙམ་གྱིས་དོན་གྲུབ་པ་གཅིག་ཙམ་དུ་རྟོགས་པས་ནི་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཁྱད་པར་མི་འགྲུབ་པོ། །དེའི་ཕྱིར་སྔ་མ་དང་ལྷན་ཅིག་གཅིག་ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་ངོ་ཤེས་པ་ནི་རང་རྒྱུད་པ་དམ་བཅས་པ་ཙམ་ཡིན་གྱི་ཚད་མ་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྔོན་གྱི་དུས་སུ་མངོན་སུམ་ལས་ཕྱི་མ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བལྟ་བར་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་དག་ལས་དོན་དམ་པར་གཅིག་ཉིད་མེད་པ་དེས་ནའོ། །ཀུན་རྫོབ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་ ― DTG183_Page_0525 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཡིན་ལ། དེས་གཞག་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་པ་ཡིན་གྱི་དེ་ཉིད་བརྗོད་པ་ནི། སྔ་མ་སྔ་མའི་རྟོགས་པས་ཞེས་བྱ་བའོ། །དམ་བཅས་པ་ཙམ་ཡིན་གྱི་ཚད་མ་ཉེད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་པ་ནི། ཀུན་རྫོབ་པའི་རྟོགས་པ་འདི་ལའོ། །རང་གི་དོན་ལ་ཨ་ནཾ་གྱི་རྐྱེན་བཅུག་པས་ན་ཀུན་རྫོབ་པ་ཞེས་བརྗོད་ཀྱང་ཀུན་རྫོབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡན་ལག་ཅན་གཅིག་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པ་ནི། བུམ་སོགས་ཞེས་བྱ་བའོ་ཤེས་པ་ནི་གཅིག་ཏུ་ལྷག་པར་ཞེན་པའོ། །ཤེས་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རོལ་སོགས་པའི་ཤེས་པས་སོ། །ཚོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་ཕྱིར་གཟུང་བ་འཛིན་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྐབས་དང་སྦྱར་རོ། །ཡན་ལག་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་གཟུང་བ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་ནས་དམ་བཅའ་ཙམ་དུ་སྟོན་པ་ནི། ཚོགས་པ་ལས་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཞན་གྱི་ཀུན་དུ་འཛིན་པ་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པ་དྲུག་པའོ། །ཉམས་པ་ནི་དཀའ་སར་ཕྱིན་པ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཚད་མ་སླུ་བ་མེད་ཅན་གྱི། །ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སླུ་བ་སྨོས་པ་བཤད་ན། རྣམ་འགྲེལ་གྱི་ཤེས་པའི་ཚིག་བཤད་པ་ལ་སྐབས་དང་མཚམས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་སྒོ་ནས་གཞན་དག་གི་རྒོལ་བ་ནི་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་གི་ཚེ་ངོ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཡན་ལག་ཅན་གཅིག་ཉིད་མེད་ཅིང་གཟུང་བའི་དངོས་པོ་ཡང་ཞིག་པས་འཐོབ་པར་མི་ནུས་པ་དང༌། བྱེད་བ་ཉིད་ཐུན་མོང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉི་ག་ཡང་དོར་བ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་སུ་གྱུར་ནས་གཞན་ཅི་ཞིག་ལུས་ཤེ་ན། བདེན་ཏེ་མངོན་སུམ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པར་གཞག་པའི་དོན་ནི་ཕྱི་རོལ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ཏེ། གཞན་རིག་པ་ནི་དེ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པས་དོན་གྲུབ་པ་ཡིན་ལ། ཉམས་སུ་མྱོང་པར་མངོན་པར་རློམ་པ་ཡང་དེ་བཞིན་བྱས་པས་ཡིན་ནོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་རང་གི་རང་བཞིན་ཙམ་གྱིས་མཐར་ཐུག་པས་ན། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་རིག་པར་སྒྲོ་འདོགས་པ་ན་འཇུག་ ― DTG183_Page_0526 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཉེས་པར་བྱེད་པ་ནི་དེ་ཉིད་ལ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་པ་ན། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གནས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མི་འགལ་ལོ། །ད་ནི་རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་ཀྱང་བློ་ཚད་མར་སྒྲུབ་པར་འདོད་ནས་སྔར་གྱི་རྗེས་སུ་བརྗོད་པ་ལས་འཇུག་པར་བྱེད་དོ། །འདོད་པ་བསྒྲུབ་པ་ལ་འཇུག་པ་ནི་ཚད་མ་ལས་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ཡུལ་གྱི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་མེད་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་གཉི་ག་ལ་ལྟོས་ནས་དོན་བྱ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་ཚང་མ་ཚོལ་བ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་རང་ལ་རག་ལས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་ཚད་མའི་འབྲས་བུ་གཙོ་བོ་ཡིན་ལ། འཇུག་པ་ནི་སྐྱེས་བུ་ལ་ལྟོས་པས་ངེས་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྐྱེས་བུའི་འདོད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལ་འཇུག་པ་ན་ཚད་མ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་ཡིན་པ་དེས་ན། དེ་ལ་ལྟོས་ནས་འཇུག་པ་ཉིད་འབྲས་བུའི་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དང་པོ་བློ་ཚད་མར་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དེའི་ཡན་ལག་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པས་ཚད་མར་བསྒྲུབ་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །རྟོགས་པ་ནི་ཁོང་དུ་ཆུད། ཡོངས་སུ་བཅད་པ་དེ་ཉིད་ནི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཡུལ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་ཆུ་རྟོགས་ཀྱི་མེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་ན་ཤེས་པ་ཉིད་ཚད་མར་བསྟན་པ་ཡིན་གྱི། མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དེ་ཡོད་ན་འདི་ཡོད་ཕྱིར་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ན་ཡོད་པའི་དང་རྣམ་པར་འགྲེལ་པས་ནི། གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ག་ལས་ཤེ་ན། འདི་ལྟར་ཞེས་གསུངས་སོ། །བཤད་པ་ནི་འཇུག་པར་བྱེད་པས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གདོན་མི་ཟ་བར་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ལས་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་གདོན་མི་ཟ་བར་ཡོངས་སུ་བཅད་བ་ལས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཤེས་པ་དང་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་དེའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ཡང་ཐ་དད་པར་བརྗོད་པར་འདོད་པས་བསྒྲུབ་བྱ་དང་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཡིན་ནོ།། ― DTG183_Page_0527 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚད་མ་ནི་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིས་སྨྲས་པ་སྟེ། ཚད་མ་ནི་འདོད་པ་ཐོབ་པའི་དོན་ཁོ་ནར་ཚོལ་བ་ཡིན་གྱི་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་དོན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བསམས་པའོ། །ལན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚད་མའི་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་བར་དུ་གེགས་བྱེད་པ་དང༌། མ་ཚང་བ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་བཅད་པས་ནི་མ་ཡིན་གྱི། །འོན་ཀྱང་དོན་ཡོངས་སུ་བཅད་པའི་སྒོ་ནས་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་རུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་གྱི་དེ་ཉིད་ཅེས་སྨྲས་ཏེ། ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་ཉིད་དོ། །ལན་ནི་རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་ལ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་རུང་བ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་ཤེས་པ་འདིའི་རང་བཞིན་གོམས་པ་ལས་འཁྲུལ་པ་མཐའ་དག་བསལ་བར་དེ་འདྲ་བ་རང་རིག་པས་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་གྱི་མི་འཁྲུལ་པའི་རང་བཞིན་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། ཐོབ་པ་ལ་མི་འཁྲུལ་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་ཡུལ་གཞན་སྣང་བ་ཉིད་ཡིན་གྱི་སྣང་བ་ཙམ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉིད་ལ་རེ་ཞིག་ཚད་མ་ཡོད་པ་ཡིན། དེའི་དོན་བྱ་བ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཐོབ་པ་ལ་མི་འཁྲུལ་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། གལ་ཏེ་ཡང་འཁྲུལ་བར་དོགས་པ་དང་བྲལ་བར་ལྷག་པར་ཞེན་པ་དེ་ཡང་ཅི་དངོས་པོ་ཞིག་ཅི་ལྟ་བ་ཡིན་ནམ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པ་ཅི་ཡོད་དེ། རྨི་ལམ་དུ་གཞན་དུ་ཡང་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཐོབ་པ་ལ་མི་འཁྲུལ་པའི་རང་བཞིན་ཅི་ལྟར་ངེས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་ལན་འོ་ན་ཞེས་བྱ་བའོ། །བཤད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་དང་གནས་སུའོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ཙམ་དུ་རིང་བར་མ་བསྐྱལ་བ་རྣམ་པར་ཆད་པ་ཉིད་དུ་གསལ་བར་མདུན་ན་སྣང་བ་རྣམས་ལ་དངོས་པོ་འཛིན་པ་རྣམ་པར་འཛིན་པ་ཡིན་ལ་དེ་བཞིན་དུ་གེགས་བྱེད་པ་དང༌། མ་ཚང་བ་མེད་ན་དོན་བྱ་བ་ཡང་ཐོབ་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་ལྷག་པར་ཞེན་པར་བརྟན་པ་ལས་མི་འཁྲུལ་བ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གནས་སོ། །ཐོབ་པར་རུང་བའི་ཚད་མ་ཉིད་འདི་ལ་ལོག་པའི་ཀུན་རྫོབ་ལ་ལྟོས་ནས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པའི་ཀུན་རྫོབ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་ཨ་རྩ་ཏ་ལ་སོགས་ ― DTG183_Page_0528 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ལུགས་བསལ་ན་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་དོན་ལ་མི་འཁྲུལ་བ་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་པར་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་བདག་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཅི་སྟེ་སོང་ཞེ་ན། སྣང་བ་ཅི་འདྲ་བ་ལས་མངོན་སི། དི་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། དངོས་སམ་བརྒྱུད་པས་མངོན་སུམ་ལ་བརྟེན་པའི་ཚུལ་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ལས་སྐྱེས་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པར་རྣམ་པར་བཞག་ལ། དེ་དག་གི་ཡུལ་དུ་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་གནས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །ཡང་ཅི་ལྟར་རྟོགས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཤེས་པ་ལ་རག་ལས་སྙམ་དུ་དོགས་ན། རྣམ་འགྲེལ་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་སྟོན་པ་ནི་དཔེ་སྔོན་རོལ་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་རྣམ་པ་གཉིས་པ་ཕྱེ་བའོ། །ཤེས་པ་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པའི་སྒྲས་ཁྱད་པར་གྱི་དོན་ཅན་ཐ་དད་པའི་སྒྲ་དང་ལྷན་ཅིག་བསྡུ་བ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དེའོ། །དེའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་གྱིའོ། །ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་ཏེ། ཐོས་པའི་ཕྱིར་ན་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་ཐ་དང་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུས་པའི་ཚིག་བསྟན་པའོ། །དེ་ལས་བློའི་རྟོགས་པ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་གཙོ་བོ་རྣམ་པ་དང་བཅས་པའི་ལུགས་བརྗོད་ན། དེ་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་ལ་བལྟས་ནས་རྣམ་པ་མེད་པར་ཁས་བླངས་ཀྱང་ཚུལ་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ནི། ཡུལ་ལ་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ནི་སྣང་བ་སྟེ་ཡུལ་དང་འབྲེལ་པ་ཤེས་པའི་ཆོས་སོ། །གཉིས་པ་དེ་ཉིད་མདོར་བསྡུས་ནས་སྟོན་པ་ནི། ཡུལ་དང་འདྲ་བ་འམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་དང་བཅས་པའི་འདོད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་སོ། །ཡུལ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་མེད་པའི་ལུགས་ལ་ལྟོས་ནས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཐ་དད་པས་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཡུལ་དང་འདྲ་བ་འམ་ཡུལ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ཉིད་ཐ་དད་པས་སོ། །རྣམ་པ་ལ་སྡང་བས་ཀྱང་གང་ལས་ཡུལ་གྱི་ཁྱད་པར་རྟོགས་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཞེས་པའི་རང་ལ་བརྟེན་པའི་ཁྱད་ ― DTG183_Page_0529 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་འགའ་དི་ཞིག་འདོད་དགོས་སོ། །རྟོག་པ་ཐ་དད་པའི་རྣམ་པར་བརྗོད་པ་ནི་སྔོན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བར་མེད་པར་ནི་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཚེ་རྣམ་པ་འདྲ་བ་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཡུལ་དང་འདྲ་བའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་རིག་པ་ཡིན་གྱི་བེམས་པོའི་བདག་ཉིད་གཞན་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་རྣམ་པ་ལས་ཕྱི་རོལ་རིག་ཅེ་ན། དེའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་རྣམ་པའི་ཤེས་པ་རིག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སྔོན་པོའི་རིག་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པའི་ཁྱད་པར་ཉིད་ལས་རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ནི། ཚད་མའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རེ་ཞིག་རྣམ་པ་མེད་པ་ལ་ནི་དོན་རྟོགས་པ་ཉིད་འབྲས་བུ་ཡིན་ལ། རྣམ་པ་དང་བཅས་པ་ལ་ཡང་དཔྱོད་པ་དང་བྲལ་བ་ལ་ལྟོས་ནས་དེ་ཉིད་ཡིན་ནོ།། དཔྱོད་པ་དང་ལྡན་པ་ལ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་རྟོགས་པ་ཁོ་ན་དོན་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ཡུལ་གཞག་པ་འབྲས་བུ་ཚད་མ་ལ་རག་ལུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཁུངས་བརྗོད་པ་ནི་དེ་སྐད་དུ་ཡང་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་ལས་ཡུལ་དུ་རྟོགས་པ་ཐ་དད་པ་ཡིན་མོད་ཤེས་པ་ཚད་མ་ཡིན་པའི་སྐབས་ལ་ཅི་ཕན་ཞེ་ན། ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་དེ་ཡང་ཞེས་གསུངས་སོ། །འདི་ཡང་འོག་ཏུ་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མ་དང་འབྲས་བུ་བསམ་པར་རོ། །གཞན་གྱི་གལ་ཏེ་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། མིག་ལ་སོགས་པ་དང་འབྲེལ་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བར་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་དེ་འབྲེལ་པར་གྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི། ཅི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པ་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དམ་པ་ཉིད་བྱ་བ་ལ་རྣམ་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ལྷག་མའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་མིག་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པར་ཅི་སྟེ་མི་འདོད་ཅེ་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་གསུངས་སོ། །སྒྲུབ་བྱེད་དམ་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ནི་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ ― DTG183_Page_0530 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དོན་ཏོ། །རྣམ་པར་ཇི་ལྟར་སྒྲུབ་བྱེད་དམ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་གསུངས་སོ། །སྟོན་པར་འགྱུར་བ་ནི་ཚད་མ་དང་འབྲས་བུ་བསམ་པར་རོ། །གལ་ཏེ་མིག་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཞེས་འདྲི་བའོ། །ལན་དུ་རྒྱུ་མིག་ལ་སོགས་པ་ལ་འབྲས་བུ་མཐོང་བ་བཏགས་པས་སོ། །དཔར་ན་རྐུན་པོས་ཞེས་གསུངས་སོ། །དཔེར་ན་རྐུན་པོས་བཏང་བའི་མེས་གྲོང་བསྲེགས་ཀྱང་རྐུན་པོས་བསྲེག་སོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་བཞིན་དུ་མིག་ལ་སོགས་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་མངོན་སུམ་གྱིས་དངོས་པོ་མཐོང་བ་ཡིན་ཡང་མིག་ལ་སོགས་པས་མཐོང་ངོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པའི་རྣམ་པ་ཉིད་དང་འབྲེལ་པས་ཡུལ་གྱི་ཁྱད་པར་རྟོགས་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་པ་དང༌། འབྲས་བུ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་འཇུག་པ་ཡང་རྟོགས་པ་མེད་ན་མི་འགྱུར་བ་ཡིན། དེའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མཇུག་སྡུད་པའོ། །གལ་ཏེ་རྟོགས་པ་ཙམ་མམ། འཇུག་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཏེ། ལོག་པའི་ཤེས་པ་ལ་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་རྟོགས་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པས་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ནི་མངོན་པར་འདོད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་དོན་དུ་གཉེར་བས་ཚད་མ་ཚོལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་དོགས་པ་ན་དོན་དམ་པར་ཚད་མ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ཐ་སྙད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཅི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་སུམ་མ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཕྱོགས་དང་པོ་སེལ་བ་ནི་རེ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བའོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་མི་རྟོགས་ཤེ་ན། རང་རིག་པའི་ཞེས་གསུངས་ཏེ། རང་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་མངོན་སུམ་ནི་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་ལ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་གལ་ཏེ་རང་རིག་པའི་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་དང་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ངེས་པ་སྐྱེད་ན། དེའི་ཚེ་འགའ་ཡང་བསླུས་པའམ། ཐེ་ཚོམ་དང་ལྡན་པར་མི་འགྱུར་བ་ཏེ། དེ་ནི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། དེ་སྐྱེས་ ― DTG183_Page_0531 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བུའི་དུས་ཉིད་ནི་ཞེས་གསུངས་སོ། །འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྤྱོད་པའི་ལན་ནོ། །ཤེས་པ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན། ཤེས་པ་ཉིད་རང་ལས་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ན། དེའི་ཆོས་ཚད་མ་ལྟ་ག་ལ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དཔྱོད་པ་པ་གཉི་ག་ལ་ཡང་འཐད་པར་གཞུང་འཛུགས་པ་ནི་འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཡང་རང་ལས་གྲུབ་ན་དེའི་ཚེ་འགའ་ཡང་བསླུས་པའམ་ཐེ་ཚོམ་དུ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐལ་བ་སོན་འདུག་གོ་ཞེ་ན། ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་ལས་སམ། རྒྱུ་དབང་པོའི་སྐྱོན་རབ་རིབ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པ་ལས་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། གནོད་དང་རྒྱུ་ནི་ཉེས་ལྡན་པར། །ཤེས་པ་དག་གིས་དེ་དམིགས་སེལ། །ཞེས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡང་ཚད་མ་གཞན་ཉིད་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་ཐུག་པ་མེད་དོ་ཞེས་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འདིས་ནི་ཚད་མའོ་ཅོག་ནི་ཐམས་ཅད་རང་ཉིད་ལས་ཡིན་ལ། ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ནི་གཞན་ལས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གཞན་ཁོ་ན་ལས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ལ། དེའི་ཆོས་ཚད་མ་ནི་གཞན་ལས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་འབྲེལ་ཡང་ན་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཡང་རང་ལས་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོགས་པ་འདི་སྤངས་པའི་སྒོ་ནས་ཕྱོགས་གཞན་སྟོན་པ་ནི་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བསམ་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཤེས་པ་རང་སྐྱེ་བའི་དོན་རྒྱུ་ལ་ལྟོས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་ཟིན་པའི་ཤེས་པ་ཚད་མ་ནི་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་དེ་ནི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །ཤེས་པ་སྐྱེས་པ་ན་མ་སྐྱེས་པར་སྔར་གནས་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སྤྱིར་གནས་པ་ནི་དམིགས་ཀྱིས་སེལ་བ་གཞན་གྱིས་གདོན་མི་ཟ་བར་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཚད་མ་མ་ཡིན་ན་ཡང་རང་ཉིད་ལས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ནི་གལ་ཏེ་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱིར་བཏུབ་པའི་ཚད་མ་དེ་དམིགས་ཀྱིས་ ― DTG183_Page_0532 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསལ་བའི་ཡུལ་སྤངས་ནས་ངེས་པའི་ཡུལ་ལ་རང་ཉིད་གནས་སམ། འོན་ཏེ་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པ་དམིགས་ཀྱིས་སེལ་བས་རང་གི་ཡུལ་དང་བྲལ་བ་ནི། གནས་དེ་ལ་ཕྱོགས་དང་པོ་ལ་ནི་བསལ་བ་ཐོབ་པ་ཡིན་པ་རང་ཉིད་ལས་ཚ་དམ་འམ། ཚད་མ་མ་ཡིན་དེས་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་ལས་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་པར་དེ་ཡང་གདོན་མི་ཟ་བར་འདོད་དགོས་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་ཚད་མ་དང་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའི་ཐ་སྙད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་གཉི་ག་ཡང་གཞན་ཁོ་ན་ལས་ངེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་བསལ་བམ་ཐོབ་པ་ཡང་རང་ཉིད་ལས་ཚད་མང་ངེས་ན། དེའི་ཚེ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ངེས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་གཉི་ག་ཡང་རང་ཉིད་ལས་ངེས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རེ། །དེས་ན་ཕྱོགས་གཉིས་པ་ཉིད་ཁྱེད་ཀྱིས་མདུན་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་ཏེ། ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པའི་རང་ཉིད་ལས་ཚད་མ་ཡིན་པ་དེ། རང་གི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་པ་འམ་མ་སྐྱེས་པ་ཞིག་ཡིན་པར་འགྱུར། དེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་པོས་སེལ་བར་བྱེད་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ།། དེ་ལྟར་སྐྱེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མ་ཉིད་དུ་སྐྱེས་པའོ། །གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་དུའོ། །གནོད་པར་བྱེད་པས་ནི་མེད་པ་སྒྲོ་བཏགས་པ་ལ་མེད་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་པ་འཇིག་པར་བྱེད་ཅིང་མེད་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་འཇིག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཅི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པ་ཁོ་ན་ལ་ཚད་མའི་ཐ་སྙད་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་ཤེས་པ་ཚད་མའི་བདག་ཉིད་དུ་སྐྱེས་པ་དེའི་ཚེ་དངོས་པོའི་གནས་པར་ཚད་མ་ཉིད་གནས་པ་འགའ་ཞིག་ཏུ་གནོད་བྱེད་པས་གཞིག་པར་བྱ་བའི་ཡིན་པར་འགྱུར་ན་དེ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །བྲམ་ཟེ་རྣམས་ལ་ནི་ཞོ་བྱིན་ལ། དར་བ་ནི་ཀཽཎྜི་ནྱ་ལ་བྱིན་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་འདིར་དངོས་པོའི་གནས་པས་ཀཽ་ཎྜི་ནྱ་ལ་ཞོ་བྱིན་པ་ཉིད་ཡོད་པ་དམིགས་ཀྱིས་སེལ་བས་འགོག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ལ་ཞེས་སྤྱིར་བརྗོད་པ་ལས་སྒྲོ་བཏགས་པ་ ― DTG183_Page_0533 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགོག་པ་ཡིན་ཏེ། བསམ་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེར་ཡང་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ལ་ཞོ་སྦྱིན་པར་སྨྲ་བ་ཅི་ལྟར་ཐོས་པའི་དོན་མེད་ན། མི་འགྱུར་བ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཀཽ་ཎྜི་ནྱ་ལ་ཞོ་སྦྱིན་པ་ཡང་དངོས་པོའི་ལུགས་སུ་གནས་པའི་ཕྱིར། ཅི་ལྟར་དགག་སྟེ་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་ཚད་མ་ཉིད་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྤྱིར་བཏང་བ་དང་དམིགས་ཀྱིས་བསལ་བ་དག་ནི་ངག་དག་ལ་གནས་པ་ཡིན་གྱི་དངོས་པོའི་གནས་པ་འཇུག་པར་གནས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པ་སེལ་བ་ཅི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སེམས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་རྗེས་སུ་སོང་བའོ། །བཏགས་པའི་རྫས་ནི་བདག་ཡིན་ལ་དེའི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པའི་རྣམ་གྲངས་ནི་ཤེས་པ་དང་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཚད་མ་ཡང་དག་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་བརྟག་པ་ནི་འགའ་ལས་ཀྱང་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ལ། དེའི་རང་བཞིན་ཤེས་པ་ཡང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཕྱིར་འཇིལ་བར་སེལ་ན། སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་སྐྱེས་པར་ཁས་ལོང་ཞིང་བདག་གི་རང་བཞིན་ལྷག་པ་ཡང་གནོད་མོད། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཚད་མས་ཁྱབ་ན་གནོད་པར་བྱེད་པའི་གོ་སྐབས་ཅི་ཡོད་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། གནོད་པར་བྱེད་པ་སྟོང་ཡོད་ཀྱང༌། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མའི་རང་བཞིན་གྱི་བདག་གོ ། ཅི་སྟེ་ཡང་བདག་གིས་བརྗོད་མ་ཐག་པའི་ཉེས་པ་འགྱུར་བ། གནོད་བྱེད་དག་གིས་ཡོད་པའི་རང་བཞིན་གཞན་དུ་བྱས་པའི་མཚན་ཉིད་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་སྐྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་རྐྱེན་ཅན་གྱི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དོགས་པ་བསུ་བ་ནི་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའོ།། འདི་ལ་ལན་ཡོན་ཏན་ལན་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་རབ་རིབ་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པ་སྐྱོན་ཚོགས་པ་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ལ། དེ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་གཞན་ལས་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའི་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་ན། དེའི་ ― DTG183_Page_0534 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚེ་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཚད་མར་འགྱུར་ལ། དེ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་གཞན་ལ་ཚད་མ་ཡིན་པར་ཅི་སྟེ་མི་བརྗོད། ཅི་སྟེ་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་ལྟར་ཐ་སྙད་མི་བྱའོ། །དེའི་ཚེ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་དེ་ལྟར་ཐ་སྙད་མི་བྱའོ། །གལ་ཏེ་གང་གིས་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ལྟར་གཞན་ལས་ཡིན་པར་འགྱུར་བ། ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ཉེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེན་ལན་དུ་ཡོན་ཏན་མེད་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་གལ་ཏེ་ཚད་མ་རང་ལས་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཡང་རང་ཉིད་ལས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཅི་ལྟར་གཅིག་ནི་རང་ལས་ཡིན་ལ། གཞན་ནི་གཞན་ལས་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག །འོན་ཏེ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གནས་པའི་སྐྱེས་བུ་ལ་རབ་རིབ་ཡོད་ན་འཁྲུལ་བའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་ལ། རབ་རིབ་མེད་པའི་དུས་ན་ནི་མ་ཡིན་པ་སྟེ། དེས་ན་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ནི། རབ་རིབ་ཀྱིས་བྱས་པ་ཡིན་པས་ཚང་མ་མ་ཡིན་པ་གཞན་ལས་ཡིན་ལ། ཡང་མིག་སྨན་ལ་སོགས་བས་རབ་རིབ་བསལ་བ་ལས་སྔར་གྱི་གནས་སྐབས་ཐོབ་པ་ཙམ་གྱིས་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ལ་མ་ལྟོས་པར་ཡང་དག་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ནི་རང་ཉིད་ལ་ཡིན་ནོ་ན་ན། འོ་ན་དམུས་ལོང་གང་ཞིག་གྲུབ་པའི་སྨན་དང༌། སྔགས་ལ་སོགས་པའི་མཐུས་མིག་གི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་མཐོང་ཡང༌། དེ་ལ་སྔ་མའི་གནས་སྐབས་ཐོབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཅི་དེའི་ཤེས་པའི་གཞན་ཁོ་ན་ལས་ཚད་མ་ཡིན་ནམ། སྔོན་གནས་པའི་རང་བཞིན་མངོན་བར་གསལ་བ་ཡང་མི་སྲིད་དེ། འབྲས་བུ་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་མཐོང་ཡང་དེ་ལ་སྔ་མའི་གནས་སྐབས་ཐོབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཅི་དེའི་ཤེས་པ་གཞན་ཁོ་ན་ལས་ཚད་མ་ཡིན་ནམ་སྔོན་གནས་པའི་རང་བཞིན་མངོན་པར་གསལ་བ་ཡང་མི་སྲིད་དེ། འབྲས་བུ་ཡོད་པར་སྨྲ་བའི་ཉེས་པ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་མིག་སྨན་ལ་སོགས་པར་སྐྱོན་སེལ་བ་ཅམ་དུ་བརྗོད་པ་དེ་ལ་ཡང༌། མིག་ལ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་མ་སྐྱེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ལྷ་གཏུམ་པོས་རེག་པ་ཁོ་ན་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཉེས་པ་དང་བྲལ་བའི་གནས་སྐབས་ཉིད་ ― DTG183_Page_0535 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོན་ཏན་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་སྣུན་ཉིད་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཡོད་མོད་ཅི་དེ་ཙམ་གྱིས་ཡོན་ཏན་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རམ། སྔར་གནས་པ་ཉིད་ཡོན་ཏན་དང་འགལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སྔར་གནས་ཀྱང་བར་དུ་མི་མངོན་པར་གྱུར་པ། སྔར་མངོན་པར་གསལ་བ་འམ། སྔ་ན་མེད་པ་སྐྱེས་པ་ནི་ཡོན་ཏན་ཤེས་པ་སྐྱེས་པར་བྱེད་པ་དེ་ཅི་ཚད་མ་ཉིད་གཞན་ལས་མ་ཡིན་ནམ། དེ་བཞིན་དུ་རབ་རིབ་སྲིད་ན་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ཡང་སླུ་བའི་འབྲས་བུ་ལ་སྔར་གྱི་མིག་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ལོག་པ་ཙམ་རབ་རིབ་ཀྱིས་བྱས་པ་ན། འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ནུས་པ་དེས་ན་རང་ཉིད་ལ་ཚད་མ་མ་ཡིན་བར་འགྱུར་རོ། །རང་ཉིད་ནུས་པ་མེད་ན་ནི་གཞན་གྱིས་བྱ་བར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་སླུ་བའི་ནུས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་བརྗོད་པའི་ནུས་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་བས་ན་གཅིག་ནི་རང་ལས་ཡིན་ལ་གཞན་ནི་གཞན་ལས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པ་འདི་མེད་དོ། །འོ་ན་ཚད་མ་བདག་ལས་ཡིན་ལ། ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཡང་གཞན་ལས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གང་གིས་ཞེས་གསུངས་ཏེ་རྟོགས་པ་གང་གིས་སོ། །དེའི་ནི་བདག་གིའོ། །གཞན་དག་བདག་གྲུབ་པ་བརྗོད་པ་ནི། གལ་ཏེ་དེ་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རང་རིག་གི་ངོ་བོ་ནི་སེམས་བ་ཅན་ཙམ་གྱི་རང་བཞིན་ནོ། །དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། གཉིད་མཐུག་པོས་ལོག་པའི་གནས་སྐབས་དང་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚེ་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པའི་གནས་སྐབས་སུ་གྱུར་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡུལ་དག་ལ་རྟོགས་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་རྗེས་སུ་ཞུགས་པར་ཉམས་སུ་མྱོང་ལ་བདག་ཀྱང་དེ་ཉིད་ཡིན་པར་འདོད་དོ། །དེས་ན་གཞན་པའི་བདག་ནི་རྟོགས་པ་མེད་ཅེས་ཅི་སྟེ་བརྗོད། ཤིན་ཏུ་གཞན་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་གྲུབ་པ་བསྒྲུབ་པོ་ཞེ་ན། སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ནི་དེའི་ཚེ་ཅུང་ཟད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གཉིད་མཐུག་པོས་ལོག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚེ་ན། དངོས་པོ་ཙམ་ཡང་རིག་པ་མེད་དོ། །དེས་ན་ཅི་ལྟར་བདག་ཡོད་དོ་ཞེས་ཡོད་པའི་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པ་ལས་ཅང་མ་ཤེས་པར་ནི་ཁྲ་བོ་ཡོད་དོ་ཞེས་ཡོད་པ་ཐ་སྙད་ ― DTG183_Page_0536 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་བྱེད་དོ། །དེས་ན་བདག་དེ་ལ་རྟོགས་དང་ཅིག་ཤོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གོ་སླའོ། །མཇུག་སྡུད་པ་ནི་དེའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བའམ་རྟོགས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་རང་ལས་ཞེས་བརྗོད་གྲང་ན། དེ་ལ་ཕྱོགས་དང་པོ་ལ་ནི་དཔེར་ན་རང་ལས་ཏེ་རང་གི་རྒྱུ་ཉིད་ལས་ཚད་མ་སྐྱེ་བ་བཞིན་དུ་ཅིག་ཤོས་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །བྱུང་བ་ནི་ཚད་མའམ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའོ། །ཆད་མ་འམ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་སྐྱེས་པ་ལ་ནི་གཞན་གྱི་ཁྱད་པར་བསྒྲུབ་པར་མི་ནུས་སོ། །ཚད་མ་ཉིད་རང་ལས་མིན་ཏེ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཡང་རང་ལས་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཕྱོགས་གཉིས་པ་ནི་ཚད་མ་ལ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། རྣམ་པ་མཚུངས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ཉིད་དུ་ནི་ཚད་མའམ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུའོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པ་མཚུངས་ཀྱང་གང་ལ་གནོད་པ་མེད་པ་དེ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་བསམ་པར་བྱ་སྟེ། དང་པོ་གནོད་པ་མེད་པ་འདོད་དམ་ཕྱི་ས་དང་པོ་ལ་བརྗོད་པ་ནི། དང་པོ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གནོད་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཚད་མར་མི་རིགས་སོ། །གཉིས་པ་ལ་བརྗོད་པ་ནི་ཕྱིས་གནོད་བྱེད་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གལ་ཏེ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ལ་ཡང་ཚང་མས་ངེས་པ་ནི་མཐོང་ངོ་ཞེ་ན། གནོད་པར་བྱེད་པ་འབྱུང་བ་དེ་ཡོད་པ་འམ་མེད་པར་ངེས་པ་དེ་ནི་མངོན་སུམ་མམ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཞན་ལས་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དག་ཉིད་ལས་ངེས་པར་བརྗོད་ཅེ་ན། བཤད་པ་ཚད་མ་གཞན་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་མམ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་ཚད་མ་གཞན་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་འདི་དག་ལས་ངེས་པར་བརྗོད་ལ། འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་གནོད་བྱེད་ལ་ནི་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དག་འཇུག་པ་མེད་དོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །དེ་ལ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་ཕྱིས་གནོད་པ་ཡོད་པར་མ་ངེས་ལ་ཚད་མ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་ཡོད་པ་མ་ངེས་པར་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་རང་ལས་ཚད་མར་སྨྲ་བ་སུན་འབྱིན་པ་ན། འདི་མི་སླུ་ ― DTG183_Page_0537 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ཉིད་ཀྱིས་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་ལྟུང་བས་དེ་ལྟར་བདག་ལ་གེགས་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པས། བདག་ཉིད་ཀྱི་ལུགས་བཟློག་པས་འཚོ་བར་འདོད་ནས། རེ་ཞིག་འདི་ཉིད་ཀྱི་ལུགས་བསམ་པར་བྱའོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་དུ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ཤེས་པ་ཞུགས་པ་ཉིད་ལས་མི་སླུ་བའི་ཤེས་པ་ཞུགས་པ་ནི་ཁས་མི་ལེན་ཏེ། འཇུག་ན་དེ་ཉིད་ལྟར་མི་ཤེས་པ་ཉིད་དུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་དེ་ནི་ཡུལ་གཞན་ལ་ཞུགས་པར་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དེ། ཡུལ་གཞན་ལ་ནི་འཇུག་འགྱུར་ན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདི་འགོག་པ་ནི་འདིའི་ཞེས་བྱ་བའི་དུས་ཕྱིས་འབྱུང་བའི་མི་སླུ་བའི་ཤེས་པས་ནི་ཚད་མ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན། འདས་པ་ལ་ནི་རྟོགས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་དག་སྔ་མ་ཙམ་ནི་འདས་པར་མི་འདོད་དེ་དཔེར་ན་སྣམ་བུ་ལ་ལྟོས་ནས་སྔར་ཡོད་པའི་སྣལ་མ་རྣམས་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་འདས་པའི་ཞེས་ཁྱད་པར་བྱེད། འོན་ཏེ་ཡང་མི་སླུ་བའི་ཤེས་པའི་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་མ་ཡིན་མོད། འོན་ཀྱང་སྒྲུབ་པར་པའི་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་གོམས་པ་ལས་ཤིན་ཏུ་གསལ་བར་གྱུར་པས་ན། ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་མི་སླུ་བ་ཉིད་ངེས་པར་རང་ཉིད་ཀྱིས་འཕངས་ནས་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་མི་སླུ་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཚད་མ་རྣམ་པར་གནས་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་དོགས་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་ཡང་ཞས་གསུངས་སོ། །ཅི་ལྟར་ཚད་མ་ཉིད་ནི་རྟོགས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་རྗེས་སུ་འཇུག་གོ །ཅིའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཉིད་མ་རྟོགས་ཤེ་ན། ཐེ་ཚོམ་གྱི་ནི་ཡུལ་ཡིན་ཕྱིར། །ཞེས་སྨོས་ཏེ། ཅི་འདི་ཚད་མ་འམ་འོན་ཏེ་མ་ཡིན་ཞེས་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དེའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པ་ཉིད་ལས་ཚད་མར་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་ཅི་ལྟར་ཡུལ་དེ་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན་ཏེ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེའི་ཤེས་པ་དེ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་བྱ་བ་གྲུབ་པ་ཉམས་སུ་མ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་ཆད་མ་མ་ཡིན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཡུལ་སྒྲུབ་ ― DTG183_Page_0538 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱེད་ཉིད་དུ་ངེས་ལ། ཡུལ་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་ངེས་པས་ཀྱང་ཆད་མ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་གསལ་བར་ཕན་ཚུན་བསྟེན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐེ་ཚོམ་གྱི་ཡུལ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཅི་ལྟར་ཚད་མ་ཉིད་དེས་ཚང་མ་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ནི། གལ་ཏེ་མི་སྨྲ་བ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ལ་སྐྱོན་ཡོད་དུ་ཆུག་མོད་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཁྱོད་ལྡོག་པས་འཚོ་བར་ཅི་ལྟར་འགྱུར་སྙམ་དུ་བསམས་ནས་སྔར་བཤད་ཟིན་པའི་སུན་འབྱིན་པའི་དྲན་པར་བྱེད་པ་ནི། གལ་ཏེ་རྟོགས་པ་བདག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ད་ནི་སྤྱོད་པ་རང་གི་ལུགས་ལས་སུ་རྐ་འབྱིན་པ་ཡལ་བར་དོར་ནས། མི་སླུ་བར་སྨྲ་བའི་ལུགས་འགོག་པ་ནི། འོན་ཏེ་དེ་དོན་དོན་བྱེད་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བའོ། །མི་སླུ་བའི་རྟོགས་པས་འདས་པ་ཚད་མར་ཤེས་པ་ནི་མི་སྨྲ་ལ། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པའི་སྟོབས་ལ་བརྟེན་པ་ཡང་མ་ཡིན་གྱི་འོན་ཀྱང་དེའི་དོན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཤེས་པའི་ཡུལ་གྱིས་དོན་བྱེད་པ་ཕྱིས་མངོན་ནས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཤེས་པ་སྔ་མ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་བྱེད་དོ་སྙམ་ན། སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པས་ཚད་མ་སྔར་གྲུབ་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཚད་མ་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་སྔར་གྲུབ་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་དེ་དང་འབྲེལ་པར་གྲུབ་པའི་དོན་བྱ་བ་ལ་ཚད་མར་ངེས་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་འོན་ཀྱང་ཚད་མའི་རང་བཞིན་ཉིད་དུ་རུང་ཡང་གྲུབ་པ་མེད་དོ། །འདི་ཉིད་སྡུད་པ་ནི་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དོན་བྱ་བ་ལས་ཚད་མ་ཉིད་དཔོག་པར་ནི་མི་བྱེད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དོན་ག་ལས་ཤེས་པ་ལ་འཇུག་པ་ན་བྱ་བ་ཐོབ་པ་དེར་ཤེས་དེ་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་དོ་ཞེས་དོགས་པ་བསྟན་པ་ནི། འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སུན་འབྱིན་པ་ནི་དོན་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཚད་མིན་པས་རྟོགས་ལས་ཀྱང་མཐོང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པ་ལས་ཀྱང་ངོ༌། །རླུང་གིས་གཙུབས་ས་པའི་རྡུལ་གྱི་ཚོགས་ལ་དུ་བ་ཉིད་དུ་ལྷག་པར་ཞེན་པ་ལས་མེར་རྗེས་སུ་དཔོག་པའི་བློས་ཞུགས་པའི་ཡུལ་དེ་ནི་རེས་འགའ་མེ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་དོན་བྱ་དེ་མིན་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དོགས་པ་སྟེ། དོན་བྱ་བ་དེ་ནི་ ― DTG183_Page_0539 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེའི་ཡུལ་དུ་ཉེ་བར་སོང་བ་ན་ཚད་མ་གཞན་ཁོ་ན་ལས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལུགས་ལས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། སུན་འབྱིན་པ་ནི་གཞན་ལས་ཀྱང་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མངོན་སུམ་ཕྱི་མ་ལས་ཀྱང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེས་ན་མེ་རབ་ཏུ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་འཇུག་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཐུན་མོང་པ་རྣམས་ལ། གཅིག་ནི་ཚད་མ་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་འདི་སུས་བྱས། གཞན་གྱིས། དེ་ལ་རེས་འགའ་མི་འཐོབ་ཕྱིར། །སྨྲས་པས་སོ། །སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པའི་དེ་ནི་གཞན་དུའང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མི་འཐོབ་པ་དེ་ནི་གང་གི་ཚེ་འགའ་ཞིག་གིས་ཡུལ་ཕྲོགས་སམ། ཉེ་བར་ལེན་པ་མི་བརྟན་པའི་ཡུལ་རང་ཉིད་ཟད་དམ་བར་དུ་འཇུག་པའི་རྐང་པ་ལ་སོགས་པ་ཆག་པ་དེའི་ཚེ་ཚད་མ་ལ་ཡང་མཐོང་ངོ༌། །གང་ལས་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཞན་གྱི་སྟེ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཚད་མ་དང་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་དག་ལ་ཐོབ་པ་མཚུངས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཤེས་པ་གང་ལས་ཞུགས་པ་ན་ཐོབ་པར་ཐེ་ཚོམ་མེད་པ་དེ་ནི་ཚད་མར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ནི་འོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་ཚད་མ་དང་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་དག་རྣམ་པ་མཚུངས་པར་མ་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་འགྱུར་བ་ཞིག །རྣམ་པ་མཚུངས་པ་ནི་གང་ལས་ཐེ་ཚོམ་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཏེ། གཞན་གྱི་གོམས་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ག་ལྟ་ཡང་རགས་པའི་རྣམ་པ་མཚུངས་པ་ཡོད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང༌། ནོར་བུ་དང༌། མུ་ཏིག་ལ་སོགས་པ་ལྟར། མི་མཐུན་པ་ཕྲ་མོ་གོམས་པ་ལས་ངེས་པར་འཛིན་ཏོ། །ཁྱད་པར་དེ་ལས་ནི་ཐོབ་པ་ཡོད་པར་ངེས་སོ་ཞེ་ན། སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ནི་དེ་ནི་ཕན་ཚུན་བསྟེན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གོམས་པ་ཡོད་ན་འཐོབ་པར་ངེས་ལ་ངེས་པར་ཐོབ་པ་ངེས་པ་ཡིན་ན་ཡང༌། ཡང་ནས་ཡང་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གོམས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་གལ་ཏེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་དོན་ནི་སྙོན་པའི་མི་ནུས་སོ་སྙམ་པས། ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་འཇུག་པའི་རིམ་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། དེ་མཐོང་བ་ཉིད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མེ་ལ་སོགས་པ་གང་ཞིག་མཐོང་བ་ན་བསྲེག་ ― DTG183_Page_0540 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བ་དེ་ལྟར་ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་སུ་མཐོང་བ་ན། འཇུག་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཐ་སྙད་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན་སྨྲས་པ། མེ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བ་རྣམས་ལ་སྔར་ཞུགས་པའི་མྱོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེའི་མཐུ་ལས་བྱུང་བའི་དྲན་པ་ལས་མངོན་པར་འདོད་པ་ཡིན་ཞེས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ནི་དེ་ལྟར་རྗེས་དཔག་ལས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འདི་ནི་དེའི་རང་བཞིན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་དུ་གསལ་ལོ། །འདི་ལྟར་དེ་མཐོང་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་མཐོང་བཞིན་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྔར་མཐོང་བ་ཉིད་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་འདྲ་བའི་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །འདི་ཡང་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་འདྲ་བའི་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མའི་དོན་ཏོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་ལས་དོན་བྱ་བ་ངེས་པ་ཡིན་མོད། དེད་ལ་ཆད་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། རྗེས་དཔག་དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་སྨོས་སོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་དོན་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་པ་འཛིན་པ་མངོན་སུམ་ལས་བདག་ཉིད་ཐོབ་ལ་བཤད་ཟིན་པའི་ཚུལ་གྱིས་དོན་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་པ་འཛིན་པའི་མངོན་སུམ་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་འཐད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཕན་ཚུན་བསྟེན་པ་མངོན་སུམ་མམ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་རྣམ་པར་གནས་པ་མེད་དོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་དོན་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་པར་འཛིན་པའི་མངོན་སུམ་ལ་ལྟོས་མོད། མངོན་སུམ་ནི་རང་ཁོ་ནས་འབྲེལ་པ་འཛིན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ནི་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ན་གང་གིས་གང་ཡང་རུང་བར་གནས་པར་མི་འགྱུར་བ་ཕན་ཚུན་བསྟེན་པར་ཅི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། རང་དངོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རང་གི་ངོ་བོ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་རང་གི་དམིགས་པའི་རྣམ་པ་ཡང་ཡིན་པ་དེ་གཅོད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ངོན་མངོན་དུ་བྱེད་པའོ། །ནུས་པ་མེད་པ་ཉིད་སྟོན་པ་ནི་དེས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མངོན་སུམ་གྱིས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འཛིན་པར་མི་ཕྱེད་ཅེ་ན། ཡུལ་དང་དུས་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འབྲེལ་པ་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོའི་གནས་ལུགས་སུ་མངོན་སུམ་ ― DTG183_Page_0541 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་གྱིས་ཡུལ་དང་དུས་གཞན་ཁྱབ་པར་འབྲེལ་པ་འཛིན་ན། དེའི་ཚེ་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། གལ་ཏེ་ཡུལ་དང་དུས་གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེའི་ཚེ་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དོན་ཀུན་མཐོང་བར་ཐལ་ལོ། །རེ་ཞིག་འགའ་ཞིག་ཏུ་ལྷན་ཅིག་གི་ངོ་བོར་མཐོང་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཉིད་འབྲེལ་པ་འཛིན་པར་བརྗོད་དོ་ཞེ་ན། ཁྱབ་མིན་ལྷན་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གཏན་ཚིགས་སྨྲས་པ། ལྷན་ཅིག་པའི་ངོ་བོ་དེ་ནི་རེས་འགའ་བ་ཡིན་པས་སོ། །ལྷན་ཅིག་གི་ངོ་བོར་མཐོང་བ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་སྐྱེ་ན། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་ཡང་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་པར་ནི། ཡང་ན་ཀུན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་དག་ལ་ཡང་རེས་འགའ་བའི་ལྷན་ཅིག་གི་ངོ་བོ་ནི་ཡོད་པ་དེས་ན་དེ་དག་གཅིག་མཐོང་བ་ནི། གཞན་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡུལ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་འབྲེལ་པ་ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་རིག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་མངོན་སུམ་གྱིས་ཅི་རིག་ཅེ་ན། དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་སུམ་ལས་སོ། །གལ་ཏེ་ཡུལ་དང་དུས་གཞན་ཉིད་མི་འཛིན་མོད། །དེས་ན་གནས་པས་ཁྱབ་པ་འཛིན་པ་ལ་གོ་འགལ་བ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། ཡུལ་ལ་སོགས་ཞེས་སྨོས་ཏེ། ཡུལ་གཞན་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ཁྱབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེར་གནས་པས་ཁྱབ་པའོ། །དེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པ་འཛིན་པའི་ཤེས་པས་མ་བཟུང་བས་མ་རྟོགས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་རང་ཉིད་ཀྱིས་དོན་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་པར་འཛིན་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་ཕན་ཚུན་བསྟེན་པའི་ཕྱིར། གཅིག་ཀྱང་གནས་པ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་གྱིས་ཁྱབ་པ་མི་འཛིན་མོད། རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཞན་གྱིས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཅི་ལྟར་ཕན་ཚུན་བསྟེན་པའི་ཉེས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བཤད་པ་ཁྱབ་པ་རྟོགས་པ་དེ་དང་དེ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཞན་ལས་ནི་འབྲེལ་པ་གྲུབ་པ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་མངོན་སུམ་ ― DTG183_Page_0542 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཕན་ཚུན་བསྟེན་པའི་ཉེས་པ་སོ་ན་འདུག་གོ །དེ་ལྟར་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་སུན་ཕྱུང་ནས། དཔྱོད་པ་པ་རང་གི་ལུགས་ཉེ་བར་སྡུད་པར་བྱེད་པ་ནི། དེ་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ནི་དོན་གྱིས་གོ་བ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མི་སླུ་བའི་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་དུ་བྱེད་པས་ཀྱང། གདོན་མི་ཟ་བར་བདག་ཅག་གི་མཚན་ཉིད་ཁས་བླང་དགོས་སོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ནི། ཚད་མ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་ཞིག་མི་སླུ་བ་ལས་ཚད་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་གལ་ཏེ་གནོད་པར་བྱེད་པ་མེད་ན། ཚད་མ་ཁོ་ནར་རིགས་ཀྱི། གང་གི་ཚེ་གནོད་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ནི། མི་སླུ་བ་ལས་ཀྱང་ཅི་ལྟར་ཚད་མར་འགྱུར་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །དེ་ཉིད་སྨྲས་པ་ནི། གནོད་བྱེད་ལས་ནི་ཞེས་བྱ་སྟེ། གང་ཞིག་མི་སླུ་བ་ལས་ཚད་མར་འདོད་པ་དེ་ཉིད་གནོད་བྱེད་ལས་གཞན་དུ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གནོད་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །འདི་ལ་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མ་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པའོ། །འདི་སྙམ་དུ་གཞན་ལ་ཉེས་པར་བརྗོད་པ་འདིས་ནི་རང་གི་ཕྱོགས་ཀྱི་ལན་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་བཏབ་པོ། །དོན་གྱིས་གོ་བས་འདི་གྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་སྡིག་ཏོ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མ་ཁས་ལེན་པ་ལ་དེ་ལྟར་འགྱུར་ཡང་ཚད་མ་ལ་བསྙོན་འདེབས་པ་ལ་ནི་འཁྱར་པ་ཉིད་དོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །དེས་ན་གནོད་བྱེད་མེད་པ་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཤེས་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ལྷག་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་སྔར་གྱི་སུན་འབྱིན་པ་ཉིད་དྲན་པར་བྱེད་དོ། །དང་པོ་གནོད་པ་མེད་པ་ནི་འཁྲུལ་པ་ལ་ཡང་ཡོད་ལ་ཕྱིས་ནི་ངེས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བརྗོད་ཟིན་ཏོ། ཐོབ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་ལན་ཏེ་དོན་བྱེད་པ་ཐོབ་པའོ། །སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་སྨྲས་པ་ནི། ཐོབ་པ་དེ་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་དོན་བྱེད་པར་ནི། གནས་པ་ཡིན་ཞེས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དེ་ལས་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ཡང་ཞེས་སྨོས་ཏེ། དོན་བྱེད་པར་གནས་པར་ཡང་ངོ༌། །རང་དངོས་རིག་པའི་ཤེས་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་རིག་པ་འདི་ལ་ཡོད་པའོ། །ཐུག་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་གནས་པ་མེད་པ་སྟེ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཞན་འཕེལ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྔར་གང་ ― DTG183_Page_0543 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྗེད་པ་དེ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཚད་མ་ཚད་མ་གཞན་ལས་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། མངོན་སུམ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས། །ཞེས་སྨོས་སོ། །ད་ནི་བསྟན་བཅོས་མཛད་པས་འདིར་སྨྲས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །རྣམ་པར་འགྲིལ་པ་ནི་རང་ལས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །རང་གི་དོ་བོའི་ཚིག་གི་རྣམ་པར་བཅད་པ་སྨྲས་པ་ནི། གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་མི་རྟོགས་ཤེ་ན། མངོན་སུམ་ནི་མངོན་དུ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད་དེ་ལས་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། མངོན་དུ་རྟོགས་པ་ཡང་ཞེས་གསུངས་སོ། །རང་གི་ངོ་བོ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་མངོན་པར་འདོད་པའི་ཤེས་པར་སྣང་བ་ལའོ། །གལ་ཏེ་ཡང་འཐད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་བཀག་པར་འདོད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང༌། ད་ལྟར་དེ་གཙོར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མ་བསམས་པའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཐོབ་པའི་དུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཅན་ཞེས་གསུངས་ཏེ་མེ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་གང་གི་བདག་ཉིད་ཚད་མར་གྲུབ་པ་མངོན་སུམ་གཞན་གྱིས་རང་བཞིན་མངོན་དུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ནས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡང་ཚད་མའི་སྒྲུབ་བྱེད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་དོན་དུ་འབྲེལ་པ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་མེད་དོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། ཚང་མ་ཉིད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བའོ། །འོན་ཏེ་ཐོབ་བའི་དུས་ཀྱི་དོན་དངོས་སུ་སྣང་བ་མེད་ཀྱང༌། དེ་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་ཉིད་རྟོགས་པ་ཁོ་ན་སྟེ། དེ་ནི་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཚད་མ་མ་རྟོགས་སོ་ཞེས་ཅི་སྟེ་བརྗོད་ཅེ་ན། ཐོབ་པར་བྱ་བའི་དོན་ཞེས་སྨོས་སོ། །འཐོབ་བྱའི་དོན་དེ་དང༌། སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ཤེས་པར་མངོན་པར་འདོད་པའི་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་འབྲེལ་པ་ཅན་ཉིད་དུ་འཛིན་མོད་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཚད་མ་ཉིད་དུ་དེ་ངེས་སོ་སྙམ་ན། དེ་ལྟ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཁྱབ་པའི་དུས་སུ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་དོན་ལ་མི་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དུ་མ་ངེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྗེས་སུ་དཔག་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །མདུན་ན་གནས་པའི་རང་བཞིན་དང་འབྲེལ་པ་ཉིད་འབྱུང་ ― DTG183_Page_0544 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་འགྱུར་བའི་རང་བཞིན་དང་འབྲེལ་པར་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། མདུན་ན་གནས་པའི་རང་བཞིན་དང་འབྲེལ་པ་ནི་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ཚད་མ་དང་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ལ་མཚུངས་པས་ནི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་རང་བཞིན་དང་འབྲེལ་པ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་སྔར་གྱི་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་འདོད་པའི་ཤེས་པས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་དོན་བྱ་བའི་རང་བཞིན་དང་འབྲེལ་པར་མི་རྟོགས་པ་དེ་ལྟ་ན། འོ་ན་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་དོན་བྱ་བའི་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་འབྲེལ་པ་འཛིན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དང་འདྲ་བ་དག་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཐམས་ཅད་དུ་ཚད་མ་ངེས་པའི་རེ་བ་མ་ཆད་དོ་སྙམ་ན། འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་དོན་ཞེས་སྨོས་ཏེ། སྔ་མའི་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །ཤེས་པ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་འོག་ཏུ་འབྱུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་ཀྱང་འབྲེལ་པ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། དེའི་འོག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལས་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་སོ། །དེ་ལྟར་འབྲེལ་པ་འཛིན་པ་མེད་པར་བསྟན་ནས། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་ཚད་མར་རྟོག་པ་མེད་དོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། དེས་ན་དེ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འོ་ན་ཅི་ཞིག་རྟགས་ཤེ་ན། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་རྟོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལས་ཤེས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཤེས་པའི་རང་བཞིན་གང་ཞིག་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་རང་བཞིན་དང་འབྲེལ་པ་དེ་ཉིད་ཚད་མར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི། ཚད་མ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་འདོད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་རང་གི་ངོ་བོ་ཅམ་དུ་བཟུང་བ་ན། བཟུང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོབ་བྱའི་རང་བཞིན་དང་འབྲེལ་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་ཡང་འདོད་པ་ཐོག་ཏུ་བབ་བོ་སྙམ་ན་དེས་ན་འཇུག་པ་དང་ཞེས་གསུངས་སོ། །རང་གི་རང་བཞིན་རིག་པ་གང་ལ་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པ་མེད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ།། ཅི་ལྟར་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་རྟོགས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དང་འབྲེལ་པར་མི་ཤེས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བེམས་པོ་ཉིད་ཀྱིས་ད་ལྟར་བའི་ཕྱི་རོལ་དང་ཡང༌། འདི་ནི་འདིའི་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྲེལ་པར་འཛིན་པའི་བློར་མི་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་ནི་ ― DTG183_Page_0545 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤེས་པའི་རང་བཞིན་ཙམ་ཡིན་ཏེ། གཞན་ནི་སྣང་བར་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་པ་ནི་ཐ་དད་པར་བརྗོད་པའི་སྐབས་ནི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྣམ་པར་བཞག་ནས། བསྒྲུབ་བྱ་གསུངས་པ་ནི་དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མདོར་བསྡུས་ན་བྱང་གྲོལ་ནི་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་རང་ལས་རང་གི་ངོ་བོ་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་བསྟན་ནས། ལྷག་མས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་བསྟན་པའི་དོན་དུ་རྒལ་བ་དགོད་པའི་སྒོ་ནས་འཇུག་པ་ནི། འོ་ན་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ལས་ལོག་པ་ནི་ཚད་མར་གནས་པའོ། །བསམ་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཚད་མ་གྲུབ་པ་སྒྲུབ་པ་བརྩོན་པས་ནི་དེ་སུན་འབྱིན་པ་ཁས་ལེན་པར་ཕྱོགས་པ་སྒྲུབ་པ་ཉིད་བཟོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ན། དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཁོ་ན་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་པས། དེ་བརྟེན་པར་བྱ་བར་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡང་མི་ནུས་སོ།། དེས་ན་འདི་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ཡིན་ན། ཚད་མ་གྲུབ་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་དོན་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་ནི། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་པ། །བདེན་པ་གཉིས་ལ་ཡང་དག་བརྟེན། །ཞེས་བྱ་བའི་བསམ་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཐ་སྙད་ལས་ནི་ཚད་མ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་རེ་ཞིག་ཚད་མ་ནི་འདོད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལ་རྟོག་པའི་སྤྲོ་བ་ཡང་ཤུགས་ཀྱིས་བླང་བར་བྱ་བ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་མི་ལྷག་པ་ནི་མི་གནོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ནི་འགལ་ལོ་སྙམ་དུ་དོགས་པ་ལ། ཐ་སྙད་ཀྱང་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཚད་མ་དང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་དང་གཞན་རིག་པ་བསྙོན་པ་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་གཅིག་བཅོས་ན་གཞན་ཞིག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བྱུང་ངོ་ཞེ་ན། བདེན་ཏེ་སྐྱེས་བུའི་མངོན་པར་འདོད་པ་ནི་དཔྱོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་ཐུགས་ལ་གཞག་ནས་དེ་ལ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་གཉིས་ལའོ། །འདི་ཙམ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་པའི་མཐར་ཐུག་པས་ཕྱིན་པས་ཏེ། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་རྣམ་པར་གནས་པར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འཁོར་བ་དེ་ནི་གཏན་ ― DTG183_Page_0546 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བ་ནི་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ལ། འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པ་དག་ཀྱང་བཤད་ཟིན་པའི་ཚུལ་གྱིས་མི་འཐད་པ་དང་འགའ་ཞིག་ཏུ་དམིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོ་ཙམ་གྱི་མཐར་ཐུག་པའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་གལ་ཏེ་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་ལ་གུས་ན། འཁོར་བ་གང་ན་ཡོད་དེ། དེས་ན་རང་རིག་ཙམ་ལ་གནས་ནས་ཅང་སྨྲ་བར་མི་བྱ་བས་གཞན་གྱི་རྩོད་པའི་གོ་སྐབས་ག་ལ་ཡོད། ཕྱོགས་གཉིས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བཤད་པ་ནི་འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཅན་མེད་པ་སྒྲོ་འདོགས་པའི་བག་ཆགས་ལས་འཇུག་པའི་སྤྲོས་པ་འཛིན་པ་ནི་འཁོར་བ་ཡིན་ལ། ཤིན་ཏུ་དུས་ཡུན་རིང་པོར་གོམས་པས་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་བྱས་པའི་གཉེན་པོ་ལམ་གྱིས་སྤང་བར་བྱ་བ་ནི་ད་ལྟར་བ་དང་འབྲེལ་པའི་རྣམ་པར་དཔྱོད་པས་བསལ་བ་ཇི་ལྟར་ནུས། དེའི་ཕྱིར་རང་རིག་པའི་མཐར་ཐུག་པ་དང་བྲལ་བས་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པ་དང༌། ཤེས་རབ་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲས་པ་ནི་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་འདི་ཐོབ་ན་བདེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འཛིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་འདི་ལས་ཞུགས་ན་འདོད་པ་ཐོབ་ནས་བདེ་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན་ཡང་ལྡོག་པར་དཀའ་བ་ཁོ་ནའོ། །ཤེས་པ་གང་ལས་འཇུག་པའི་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པའོ། །འདོད་པ་ཐོབ་ནས་ཡོངས་སུ་ཚིམ་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཐ་སྙད་གྲུབ་པ་ལ་འབད་པ་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་སོ། །འོན་ཀྱང་གང་ཞིག་མཐོང་བ་ལས་གཞན་ལ་ཡང་འཇུག་པ་མི་སླུ་བ་ལ་བརྟེན་པར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་མཚན་ཉིད་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ཙམ་བསམ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རང་རིག་པ་ཉིད་དོན་དམ་པའི་ཚད་མ་ཡིན་ལ། གཞན་ནི་ཀུན་རྫོབ་པ་ཉིད་ཡིན་པ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ལ་བརྟེན་ནས། མཚན་ཉིད་བྱས་པར་བསྟན་ཞིང་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡང་ཆ་ཙམ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་ཚད་མ་དང་ཅིག་ཤོས་ཀྱི་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡིན་པར་སེམས་ཤིང༌། ཐ་སྙད་ལས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་ཕྱིས་ཀྱི་དོན་བྱེད་ ― DTG183_Page_0547 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཤེས་པས་སོ་ཞེས་འཆད་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ལ་རིགས་པ་དང་འགལ་བ་དེ་ནི་རེ་ཞིག་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བསྟན་བཅོས་དང་འགལ་བ་བསྟན་པའི་དོན་དུ་བརྗོད་པ་ནི། གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྔར་གྱི་རང་ལས་རང་གི་ངོ་བོ་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པའི་ཚད་མ་བསྟན་ནས། ཐ་སྙད་ལས་ནི་ཚད་མ་ཉིད་ཅེས་ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མ་སྟོན་པ་ན། དོན་དམ་པར་ཇི་སྐད་བཤད་པ་རང་རིག་པ་གཅིག་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་གྱི་ཡུལ་གཞན་དང་ལྡན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་གཉི་ག་དོན་དམ་པ་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་ཉེས་པ་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཞེས་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པའོ། །དེ་ལྟར་འགྲེལ་པ་དང་འགྲེལ་བཤད་ལ་སོགས་པའི་ལུགས་བསལ་བས་ཇི་ལྟར་ཐ་སྙད་ལས་ཚད་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཉིད་ཉེ་བར་སྡུད་པ་ནི། དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པའི་རྟེན་ནི་རྒྱུ་སྟེ། གང་ཞིག་སྣར་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་དེ་ནི་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁྱབ་པར་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་མཚམས་སྦྱོར་ཏེ་དེ་ཡང་ཐ་སྙད་དེ་ཙམ་གྱིས་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །མངོན་སུམ་གྱིས་གཟུང་བ་ལ་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཡིན་ན། མངོན་སུམ་ལ་ནི་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པའི་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྒྲོ་འདོགས་པས་མཚམས་སྦྱོར་བ་ནི་ཐ་སྙད་པ་ཉིད་དོ། །དེས་ན་ཐ་སྙད་ཙམ་གྱིས་གྲུབ་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་རྟེན་མཚམས་སྦྱོར་བས་རབ་ཏུ་གྲུབ་པའི་འབྲེལ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཏེ། འབྲེལ་པ་ཁས་བླངས་ནས་ཕྱིས་དེ་འདྲ་བའི་དངོས་པོ་མཐོང་བ་ན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་གཟུང་བའི་ཕྱིར། དོན་བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་དེ་ནི་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པ་ཅན། དོན་བྱ་བ་དེ་གྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་འདྲ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྔ་མ་བཞིན་ནོ་ཞེས་དེའི་རང་བཞིན་རྗེས་སུ་དཔོག་པས་རྟོགས་པ་པོ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་བུར་གྱུར་པས་ཤེ་ན། གཟུགས་ཙམ་མཐོང་བས་རེག་བྱ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པའི་དོན་བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་རྟོགས་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་གནས་པ་ནའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཞན་ལ་ཡང་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། འབྲེལ་པ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རྗེས་ ― DTG183_Page_0548 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུ་དཔག་པ་ལ་ཐ་སྙད་ལ་གཞོལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ནས། མངོན་སུམ་ལ་བཤད་པའི་ཕྱིས་ནི་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྔར་རྩྭ་ཙམ་འགུགས་ཀྱང་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ལ། ཐ་སྙད་དུ་ནི་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་པར་བརྗོད་དོ། །ཁྱབ་པ་འཛིན་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་གསལ་བའི་མངོན་སུམ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་མི་གསལ་ན་ནི་ཁྱབ་པ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་བསམ་པར་མི་བྱ་སྟེ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་འཇུག་ན་ཡང་ཐུས་པ་མེད་པ་ལ། ལྡོག་པ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ནི་ཁྱབ་བྱེད་མི་དམིགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཁྱབ་པ་འཛིན་ལ། ཁྱབ་པར་བྱ་བ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ཡང་མངོན་སུམ་ལས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐུག་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དཀའ་བའི་ཕྱིར་བཤད་ཟིན་པའི་དོན་ཉིད་དམན་པ་ལ་རྩོད་པའི་སྒོ་ནས་གསལ་བར་བྱ་བའི་དོན་དུ། གལ་ཏེ་ཡང་ཞེས་སྨོས་སོ། །གཞན་གྱི་ལྟ་བར་བྱ་བ་ཡང་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་གསུངས་པ་ནི་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཚད་མ་ནི་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འོ་ན་ཚད་མའི་ཚུལ་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་ལ་ཡན་ལག་ཅན་དང༌། གནས་སྐབས་ཅན་ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་ནི་ཐ་སྙད་དུ་གཅིག་པ་ལས་ཡིན་ནོ་ཞེས་ལབ་ལོབ་པའི་ལྔ་པའོ། །གཅིག་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཚད་མར་རྣམ་པར་གཞག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་ལ་ཡན་ལག་ཅན་དང༌། གནས་སྐབས་ཅན་ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་ནི་ཐ་སྙད་བྱེད་པ་ཡང༌། ཡུལ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་དུས་བཟུང་ངོ༌། །འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་སྟེ། འདི་ཡང་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་ལག་ཅན་དང་གནས་སྐབས་ཅན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཅི་ལྟར་གཅིག་ཉིད་དུ་ངེས་ཤེ་ན། གཅིག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཞེན་པ་དེ་ཡང་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡུལ་དང་དུས་ལ་སོགས་པ་ཐ་མི་དད་པ་དེ་ཉིད་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། དེ་ཐ་མི་དད་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཚོགས་པའི་ཡུལ་དང་དུས་ལ་ ― DTG183_Page_0549 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོགས་པ་ཐ་དད་པ་མེད་པ་པ་ཡང་དོན་དམ་པ་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་ལ། ནུས་པའི་ཚོགས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱེད་པ་པོའི་དྲུག་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱུང་བ་དང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དག་ཀྱང་གཅིག་ཉིད་དུ་མངོན་པར་རློམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྲེལ་ཏེ། །འདི་ལ་གཏན་ཚིགས་གཉིས་བརྗོད་པ་ནི་རྒྱུད་གཅིག་ཏུ་གཏོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཁྱབ་པ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པར་དེ་མ་ཡིན་པ་ལས་ལྡོག་པ་བྱས་པ་གཅིག་ཏུ་རློམ་པ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །འདོད་པ་གཞན་འགོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འདྲི་བར་བྱེད་པ་ནི་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་ཚེ་ནི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་དོན་བྱ་བའི་རྒྱུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཤེས་པ་མེད་ཀྱང་དོན་བྱ་བ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པ་བཀོད་ནས་སུན་འབྱིན་པ་ནི། འོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་དེ་ནི་དོན་བྱ་བའི་ཤེས་བྱེད་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བསྲེག་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་བྱ་བསྒྲུབ་པ་དེ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཐེ་ཚོམ་ཟ་ཞེ་ན། དོན་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པས་རེས་འགའ་བ་ཡིན་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ལན་གཉི་ག་རིམ་གྱིས་འཆད་པ་ནི། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། གལ་ཏེ་ཤེས་པ་དེ་ཡང་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། སྐྱེད་བྱེད་ཉིད་དང་ཤེས་བྱེད་ཉིད་ཉམས་ཀྱང༌། ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་གནོད་པ་ཞིག་ན། ཤེས་པ་དེ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཅི་ལྟར་ཚད་མ་དོན་བྱ་བའི་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ལྟོས་པར་བྱ་སྟེ། དོན་གྱིས་མི་སྟོང་ཡང་དོན་བྱ་བའི་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་མི་འཐད་ན། འདི་ཐ་སྙད་བྱེད་པ་པོ་རྣམས་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བ་ཅི་ཡོད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལ་སྨྲས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྲམ་ཟེ་ཨ་རྩ་ཏའི་ལུགས་སོ། །དེ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཚད་མ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དོན་བྱ་བ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཕྱིར། སྒྲུབ་ ― DTG183_Page_0550 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཤེས་པ་ཅི་ལྟར་ཚད་མ་ཡིན་ཞེ་ན་དེས་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཐབས་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པའོ། །དེ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ནི་ཐབས་ལས་བྱུང་བ་ལའོ། །གང་གི་དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་འདོད་པ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་གྱི་དོན་ཏེ། དགོས་པ་གང་ལ་ཡོད་པའི་ཚད་མ་ཚོལ་བའི་རྩོམ་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་མ་གྲུབ་ཅེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གལ་ཏེ་མངོན་པར་འདོད་པའི་དོན་གྲུབ་པ་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་དོན་བྱ་བའི་རང་བཞིན་གྱི་བསྒྲུབ་བྱ་དང་འབྲེལ་པ་མ་གྲུབ་པ་སྟེ། མ་ངེས་པའི་དོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཅི་ལྟར་དོན་བྱ་བའི་སྒྲུབ་པར་བརྗོད་དེ། རབ་རིབ་ཅན་གྱིས་དམིགས་པའི་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་བྱེད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཚད་མ་འདི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པའོ། །འོན་ཏེ་ཚད་མ་དེས་དོན་སྒྲུབ་པའི་དངོས་པོ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚིག་ཙམ་ཉེ་བར་བཀོད་པ་དོན་བྱ་བ་དང་དེའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དག་ལ། འགལ་བའི་ཐེ་ཚོམ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ངེས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཉམས་སོ། །འདི་ནི་ཚད་མའི་ཉེས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམ་བཅའ་བ་ཙམ་སྙིང་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསམས་ནས། གལ་ཏེ་ཤེས་བྱེད་མ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་གཞན་དུ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་ལུགས་ཏེ། ཐེ་ཚོམ་ཁས་བླང་བས་ནི་མ་ཡིན་གྱི། ངེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཤེས་པ་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་ནིའོ། །དོན་བྱ་བའི་རང་བཞིན་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཕྱིར་ཚད་མར་ཅི་ལྟར་རྟོགས་སྙམ་དུ་དོགས་ན། དོན་བྱ་བའི་རང་བཞིན་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ངེས་པ་ཡིན་གྱི་ཐེ་ཚོམ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དོན་བྱ་བའི་རང་བཞིན་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཅི་ལྟར་ངེས་ཤེ་ན། དེ་བདག་ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དོན་བྱ་བ་དེའི་བདག་ཉིད་རང་གི་ངོ་བོ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་བརྗོད་དེ། དེའི་དངོས་པོ་ནི་དེ་བདག་གོ །འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་དོན་བྱ་བའི་རང་བཞིན་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་ ― DTG183_Page_0551 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱའོ། །དེ་དག་གི་མཐུ་ནི་ནུས་པ་སྟེ་ངེས་སོ། །སྔར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཤེས་པ་ལ་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པ་ཉིད་དམ། དོན་བྱ་བ་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་རྟོགས་པ་ཡིན་ཏེ། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པའི་འོག་རོལ་དུ་ངེས་པར་དོན་བྱ་བའི་རང་བཞིན་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་ལ། གང་ཞིག་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་དེ་ནི་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པའམ། འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་དོན་བྱ་བའི་རང་བཞིན་ལ་མི་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྔར་མཐོང་བའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །འདི་ཡང་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེའི་བདག་ཉིད་དང་དེ་ལས་བྱུང་བ་ལ་ལྟོས་ནས་ཚད་མར་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་འདིའི་འགྲེལ་པར་གསལ་ལོ། །འདི་ལྟ་བུའི་རིགས་ཅན་ཉིད་ཀྱིས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཉིས་ནི་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་གྲུབ་པར་ཡང་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དོན་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བཤད་པ་ལ་འཇུག་པ་ཙམ་ཡིན་ཏེ། རྩོད་པའི་གནས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། འཆད་པ་ཉིད་ནི་སྔར་གྱི། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དོན་བྱེད་པ་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འབྲེལ་ཏོ། །གང་གི་ཚེ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་ནི་གང་གི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་དེའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་རོ། །རྣལ་འབྱོར་བ་ལ་སོགས་པས་བཤིག་པའི་ཕྱིར་རྨི་ལམ་དུ་མཐོང་བཞིན་དུ་དོན་མི་བརྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཤེས་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །ཤེས་པ་མེད་པར་ནི་དོན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་གོ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་དོན་བྱ་བ་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོགས་པ་སེལ་བར་བྱེད་པ་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མཐུ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་ནི་སྔ་མའི་རང་བཞིན་ནི་ཞེས་བྱ་བའོ། །གདོན་མི་ཟ་བར་སྐྱེ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་དོན་ཐོབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིས་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ ― DTG183_Page_0552 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར། དོན་བྱ་བ་བྱེད་པ་ཉིད་གོ་བར་བྱེད་པ་ན། དོན་བྱ་བ་བྱེད་པའི་གོ་བྱེད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དངོས་སུ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བས་ཀྱང་དམན་པའི་ཐ་སྙད་ལ་ལྟོས་པས་ཐ་སྙད་ཉིད་ལ་གནས་ནས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་རང་བཞིན་དག་གཅིག་པའི་ཕྱིར། སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་ཤེས་པ་དེར་ཡང་དེའི་བདག་ཉིད་ཁོ་ན་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་གྱི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཡུལ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་གཉིས་ཀྱང་དེའི་བདག་ཉིད་རིགས་པ་ཁོ་ནའོ། །གལ་ཏེ་དོན་བྱ་བ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་གནོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དོན་བྱ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་ན་ཡང་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ལ། དེས་ན་དེའི་དོན་དུ་འཇུག་པ་ཡང་མི་རིགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། བརྗོད་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་དོན་བྱ་བ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བར་མི་སྨྲ་བས་གང་གིས་ཉེས་པ་འདིར་ཐལ་བར་འགྱུར། འོན་ཀྱང་འཛིན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ཁྱབ་པ་འཛིན་པའི་དུས་ན་མངོན་སུམ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐད་ཅིག་འཛིན་པ་ཡིན་ཡང༌། སྤྱིའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དབང་གིས་སྤྱིའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་བཞིན་ནམ། ལྟར་གཟུགས་ཙམ་མཐོང་བ་ན། བདག་གིས་བུམ་པ་མཐོང་ངོ་སྙམ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དབང་གིས་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་པའི་གཟུགས་འཛིན་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་མངོན་སུམ་ལ་ཡང་དེའི་དོན་བྱ་བ་བདག་གིས་མཐོང་ངོ་སྙམ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དབང་གིས་དོན་བྱ་བ་འཛིན་པར་རུང་བའི་དངོས་པོ་གཟུང་བ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་པས་དོན་བྱ་བ་འཛིན་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལས་ཇི་ལྟར་འདའ། གཞན་ཡང་མཐོང་བཞིན་པ་འདི་ཉིད་ནི་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་འབྱུང་བ་དང་བྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདས་པ་ནི་འཇུག་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་ལ། འབྱུང་བར་འགྱུར་བར་ཡང་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡང་ཇི་ལྟར་ངེས། ད་ལྟར་བ་དང་གཞན་དག་གཅིག་ཉིད་དུ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་འོ་ན་དེའི་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་དེར་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ ― DTG183_Page_0553 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དོན་བྱ་བ་ལ་མི་ལྟོས་པ་ཡིན་ནོ། །འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ན་ནི་ད་ལྟར་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་གཟུང་བར་འགྱུར་གྱི་གཞན་སྒྲོ་བཏགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་བྱ་བ་དང་ལྷན་ཅིག་པ་ཉིད་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཡིན་ནོ། །སྒྲོ་བཏགས་པས་འཛིན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ན་ཡང་དོན་བྱ་བ་འཛིན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ན་ཡང་ནན་གྱིས་འོངས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་ཡང་དེ་བྱེད་པར་མཐོང་བ་ལ་དོན་བྱ་བ་མཐོང་ངོ་ཞེས་ངེས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་འོ་ན་བུམ་པ་ལ་ཡང་གཟུགས་དམིགས་པ་ནི་རེག་པ་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པ་མ་མཐོང་ངམ། ཅི་འོན་ཀྱང་བུམ་པ་མཐོང་ངོ་སྙམ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་ལྷག་མ་མཐོང་བར་རྣམ་པར་གཞག་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ། །སྐབས་ལ་ཡང་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པ་མཐོང་ངོ་སྙམ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་དོན་བྱ་བའི་མཐོང་བ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་དོན་བྱ་བ་ངེས་ན་རེས་འགའ་ཇི་ལྟར་མི་ཐོབ་ཅེ་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལ་ཡང་རེས་འགའ་མི་འཐོབ་པ་ཉིད་མཚུངས་སོ། །ཅི་སྟེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་འགའ་ཞིག་གི་བཤིག་པ་འམ་མ་ཞུགས་པས་མ་ཐོབ་པར་ཟད་ཀྱི། འཇིག་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་ན་ནི་ཐོབ་པ་ཁོ་ནའོ། །དོན་བྱ་བ་ནི་བཤིག་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་ཀྱང་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། མ་སྐྱེས་པ་རང་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཇུག་པ་མེད་པ་དང༌། འཇིག་བྱེད་ལ་སོགས་པ་མེད་ཀྱང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་སྐྱེས་པས་རང་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་འཐོབ་པ་མ་ཡིན་ནམ། འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་དོན་བྱ་བ་མེད་པར་མི་ནུས་ཏེ། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་བྱ་བ་དང་དེ་བྱེད་པ་གཉི་ག་རྟོགས་པར་རྣམ་པར་གནས་པས། ད་ལྟར་བའི་ཤེས་པ་ཉིད་དུ་མ་འོངས་པ་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་ལ་ཡུལ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །འོ་ན་རྒྱུ་རྟོགས་པར་ཡང་འབྲས་བུའི་རྟོགས་པ་འདུས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཐ་སྙད་ལ་ལྟོས་ནས་དེ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་རྒྱུ་རྟོགས་ན་འབྲས་བུ་ ― DTG183_Page_0554 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མངོན་དུ་བྱས་པ་ཉིད་དུ་ནི་མི་འདོད་དེ་མང་དུ་བརྗོད་པས་ཆོག་གོ །དེ་ལས་འབྱུང་བའི་མཐུ་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་བཤད་པའི་ཕྱིར་ཡང་ན་ཞེས་སྨོས་སོ། །དེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་འབྲས་བུས་སོ། །དེས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ཁྱབ་བྱེད་དུ་འགྱུར་མོད་རྒྱུར་གོ་ཅི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན་ཐ་དད་པའི་ཞེས་སྨོས་སོ། །དེ་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་འབྲས་བུ་མེད་པར་རོ། །གལ་ཏེ་གང་གི་ཚེ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་སྐྱེ་བ་དེའི་ཚེ་སྔ་མ་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་ལ། ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ལྟོས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཅི་ལྟར་འགའ་ཞིག་གིས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན། གང་གི་ཚེ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དེ་སྐྱེས་པ་དེའི་ཚེ་ཡང༌། སྔ་མ་དེ་ཞིག་ཟིན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་དེས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཡིན་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། ཕ་རོལ་པོས་མ་སྐྱེས་པ་ལྟར་ཞེས་སྨྲས་སོ། །ལན་དུ་སྐྱེས་པ་ཡང་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བའོ། །དོན་འདི་ཡིན་ཏེ་གལ་ཏེ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་སྔར་བྱུང་བའི་འབྲས་བུའི་དུས་ན་མེད་པས་རྒྱུ་མ་ཡིན། དེའི་ཚེ་སྔར་བྱུང་བ་ཡང་འབྲས་བུའི་དུས་ན་མེད་པས་རྒྱུར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་ཁྱད་པར་སྟོན་པ་ནི་གལ་ཏེ་འདི་ཡོད་ན་ཞེས་བྱ་བའོ། །འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ལ་ཡང་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ན་དེ་ཡང་རྒྱུ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན་འབྱུང་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །དེས་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བས་སོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་ནི་འདི་ལ་ཡང་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་ནི་ཡོད་དང་སྐྱེས་གཉིས་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡོད་པའི་སྒྲས་བསྟན་པའི་དོན་འཆད་པ་ནི་འདི་ཡོད་ན་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་ཡོད་ན་འདི་འབྱུང་ཞེས་སྨྲས་པ་ནི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་དེ་ལས་གཞན་པའི་དེ་ན་སྲིད་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པ་སྐྱེས་པ་འང་ཡོད་པའི་རང་བཞིན་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་གཞན་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་འདི་སྐྱེས་སོ་ཞེས་བརྗོད་པར་ཡང་སྔར་གྱི་ཡོད་པའི་རང་བཞིན་གྱི་དོན་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཙམ་ཐ་དད་པར་ཟད་དོ། །དེས་ན་གཉི་ག་ལྟར་ཡང་འདིའི་རང་བཞིན་ཡོད་ན། ― DTG183_Page_0555 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདིའི་རང་བཞིན་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ལ་དེ་ནི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་ལ་ཡང་མཚུངས་སོ། །ཁྱད་པར་སྨྲ་བའི་དོགས་པ་བསུ་བ་ནི་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བ་ཡོད་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཅི་ཞེས་འདྲི་བར་མཛད་དོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་མོད་ཅེ་ན་ཞེས་དོགས་པ་བསུ་ནས་ཡུན་རིང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འོན་ཏེ་བར་ཆོད་པའི་ལུས་ལ་སོགས་པ་ཉིད་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་དེས་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་དེ་མ་ཐག་ཏུ་འབྱུང་བའི་ཡོད་པ་དང་སྐྱེ་བ་མེད་དོ་ཞེས་ཅི་སྟེ་བརྗོད་སྙམ་ན་ལུས་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཞེས་གསུངས་སོ། །འགྲོ་བཞིན་པ་ན་རྩྭ་ལ་རེག་པའི་ཤེས་པ་ལྟར་གཉིད་མཐུག་པོ་ལོག་པ་ལ་ཡང༌། གཉིད་རྩོམ་སྔ་མ་ན་ཡོད་པའི་ཤེས་པ་ལ། ཤེས་པ་ཙམ་སྐྱེས་པ་ཁྱད་པར་མ་ལུས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་མ་ཚོར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རིགས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་གོམས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང༌། ལྡོག་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་ནི་ལུས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཁྱད་པར་དེ་དང་འབྲེལ་པའི་སེམས་ཙམ་ལས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཚིག་ལེའུར་བྱས་པར་སོགས་པའི་སྒྲས་བསྟན་པ། འདི་ནི་འདིར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་བརྗོད་པ་ནི་བྱེད་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེས་ན་འདི་འདིར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་འདིའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉེ་བར་གནས་ན། འདིའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པས་སྔ་མ་ལས་ཐ་དད་པ་མེད་དོ། །དེ་ཉིད་སྨྲས་པ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ལས་རང་གི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་རང་གི་ངོ་བོ་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་ལྔ་པས། གལ་ཏེ་རང་གི་ངོ་བོ་གཉིས་དུས་གཅིག་གི་ཚེ་ཉེ་བར་འདོད་ན། དེའི་ཚེ་ཁྱེད་ལ་ཡང་མི་འདོད་པ་གྲུབ་པོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི། འབྲས་བུའི་དུས་སུ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཅི་སྟེ་རིགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ལྔ་པ་འདི་ནི་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་སྟོན་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་ཁོ་བོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་གོ་སྐབས་ཀྱང་ཡོད་དོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། ― DTG183_Page_0556 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིས་ནི་འདི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་ཚིག་གི་སྡེབ་སྦྱོར་ཙམ་ཡིན་གྱི། བྱེད་པའི་ཕྱོགས་ལས་དོན་གཞན་མ་ཡིན་པ་དེས་ན། འདི་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་སོ། །ཁྱད་པར་སྨྲ་བས་འོན་ཏེ་མཐོང་བ་ཞེས་སྨོས་སོ། །འབྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དང༌། སྔར་མ་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མཐོང་བ་ཁྱབ་བྱེད་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་བཟུང་ནས། རེ་ཞིག་སུན་འབྱིན་པར་སྨྲས་པ་ནི་མཐོང་བ་རང་གི་ངོ་བོས་ཁྱབ་བྱེད་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་འབྲས་བུ་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་མཐོང་བ་ལ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་འབྲས་བུའི་དུས་སུ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་ན། དེའི་ཚེ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་ཡང་སྒྲོ་བཏགས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཁྱབ་བྱེད་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །མཐོང་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པའོ། །ཕྱེ་ཕྱི་མ་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་ནི་གང་གི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་བྱུང་བ་དང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་དུས་སུ་ཡོད་པ་སྔར་བྱུང་བས་འབྲས་བུ་ཁྱབ་པར་འགྱུར་གྱི་མཐོང་བ་ཕྱིས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བས་སོ། །ཅི་ལྟར་ཁྱབ་སྙམ་དུ་དོགས་པ་ན། ཁྱབ་པ་དེ་ནི་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཞན་གྱི་མཐོང་བར་འགྱུར་བས་ཞེས་སྨྲས་སོ།། ལན་དུ་དེའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཁྱེད་ཀྱི་དྲི་བའི་སྐབས་མེད་དོ། །ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བ་ལས་སྐྱེས་ཟིན་པ་ཉིད་དུ་སེམས་པའོ། །མཐོང་བར་འགྱུར་བ་ལ་ཡང་དེ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རང་གི་དུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱིས་སོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །དེའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིའོ། །འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲུབ་པའི་མཐའ་སྟེ། མཐོང་བ་ཡང་དེའི་ཚེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྐྱེད་ནས་གནས་པ་ལ་འགལ་བ་ཅི་ཡོད་སྙམ་ན། དེ་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ནི་གནས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡང་སྐྱེད་བྱེད་ཡིན་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རང་བཞིན་དེ་ནི་ཞིག་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྔར་བྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཉེ་བར་དགོད་པའི་ནི། སྔ་མ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྐབས་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་དོ། །ལན་དུ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི། གཉི་ག་ཡང་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡང་ ― DTG183_Page_0557 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁྱད་པར་གྱི་དོགས་པ་བསུ་བ་ནི་འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྔ་མར་མངོན་པར་འདོད་པའོ། །མཐོང་བར་སྒྲོ་བཏགས་པ་ནི་མཐོང་ངོ་སྙམ་དུ་སྒྲོ་བཏགས་པའོ། །མཐོང་བར་འགྱུར་བའི་རང་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བར་འགྱུར་བའོ་སྙམ་དུ་སྤྲོ་བཏགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་སྔར་བྱུང་བ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲ་བས་འདི་ཐམས་ཅད་དགོས་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་དགོངས་ནས་ཕན་ཚུན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ།། གང་མེད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བཤད་པའོ། །རྒྱུ་གང་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྱུང་བའི་འབྲས་བུ་ཡོད་པའི་རྒྱུ་དེ་ནི་འབྲས་བུ་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྱུང་བའི་རྒྱུའོ། །འབྲས་བུ་ཕྱི་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གོ་སླའོ། །གཉི་ག་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མར་འབྱུང་བ་དག་གོ།། ཁྱབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་རྐང་ཕྱེད་དང་གསུམ་གྱིས་ནི་སྡུད་པའོ། །གང་ཞིག་ཐ་དད་པར་གྱུར་པའི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་ནི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། ཐ་དད་པ་ཉིད་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་གཉིས་རྒྱུའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འབྱུང་བར་འགྱུར་བརྒྱུར་སྨྲ་བའི་དགོས་པ་གཞན་ཡང་བརྗོད་པ་ནི། ཕ་རོལ་གྱི་འཇིག་རྟེན་དཔོག་པ་འདི་ལས་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཡང་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱུར་གཞག་པའི་རྒྱུ་མཚན་གཞན་ནི་ཞེས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །འབྲས་བུ་དང་འབྲས་བུ་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཉི་ག་ཡང་ངོ༌། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་འདིར་རིགས་པས་མི་འཐད་པ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར། རིགས་པར་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་རིགས་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བས་ཅི་ལྟར་ཡལ་བར་དོར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྤངས་པའི་ཕྱིར། འདིར་ཁྱོད་ལ་ཕྱོགས་སུ་འཛིན་པས་ཅི་བྱ་འདི་ནི་སློབ་དཔོན་གྱིས་བཤད་པ་ཡིན་ན། འདི་ནི་སློབ་དཔོན་གྱི་བཞེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་དུ་ཡང་མ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རང་རྒྱུད་ཀྱི་སྐྱོན་བཤད་པ་བྱེད་པ་ལ་སྨོད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ན། རིགས་པ་མཐོང་ངོ་ཞེས་ ― DTG183_Page_0558 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གསུངས་སོ། །དོན་འདི་ཡིན་ཏེ་དངོས་སུ་མ་བརྗོད་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་འདོད་པ་མ་ཡིན་པའམ། དེ་འཆད་པ་རང་དགའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། རྩ་བར་མ་བརྗོད་པའི་དོན་འཆད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རིང་དུ་འགྲོ་ཡང་ཅི་དགོས་ཏེ། རྣམ་འགྲེལ་དུ་བཤད་པའི་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་གསུང་རབ་ཏུ་དངོས་སུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། བཞེད་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། རང་དབང་གི་སྐྱོན་དུ་ཅི་སྟེ་མི་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་རང་གི་ལུགས་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང་འགལ་བ་མེད་པ་དང་རྣམ་པར་དཔྱད་བཟོད་པ་ཉིད་བླང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡོན་ཏན་གསུམ་དང་ལྡན་པས་རིགས་པར་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་མ་གྲུབ་མ་ཡིན་ནམ། སློབ་དཔོན་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ཕྱིས་འབྱུང་ཕྱིར་ན་རྒྱུ་ཉིད་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་དང༌། རྒྱུ་རྣམས་ཐམས་ཅད་སྔར་ཡོད་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་ཡང་བརྗོད་པ་རིགས་པར་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་འགྲིག་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་ཐ་སྙད་དུ་རབ་ཏུ་གྲུབ། སྔར་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་སྐད་དུ་བརྗོད་དོ། །འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་ཉིད་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ལྟར་དངོས་པོ་ཉིད་ཡིན་གྱི་ངེས་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་དང་དེར་འདི་ཉེ་བར་མ་བཀོད་དེ་གཞན་དག་ཀྱང༌། སྔར་བྱུང་བ་རྒྱུར་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཕྱིས་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཉིད་མངོན་པར་འདོད་པ་ཡིན་ཡང་མ་བསྟན་ཏོ། །འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་རྒྱུ་ཉིད་དོ་ཞེས་མཐའ་ཡོངས་སུ་དག་པས་རྟོགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གེགས་བྱེད་པ་དང་མ་ཚང་བ་སྲིད་པར་དོགས་པ་ན། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པར་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཅི་ལྟར་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན། གང་ལ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་མཐོང་བ་དེར་རྒྱུ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཉམས་པ་མེད་ལ། སྔ་མ་ཙམ་མ་ཐོང་བར་ནི་གལ་ཏེ་མཐོང་བར་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་རྣམ་པར་འཇོག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ། །གཞན་ཡང་སློབ་དཔོན་འབྲས་བུ་མི་དམིགས་པ་དཔེར་བརྗོད་པར་ནུས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་རྒྱུ་ ― DTG183_Page_0559 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྲས་བུ་ལ་དེས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། ཐ་དད་ལ་དེས་པ་ཡང་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་མད་པའི་ཕྱིར། གཞལ་བྱ་ཁས་བླངས་ནས། ཚིག་ལ་བརྩིར་ཅི་ཡོད། རབ་ཏུ་གྲགས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི། འབྲས་བུ་མི་དམིགས་པར་བཤད་ཀྱི། དེ་ཁོ་ནར་ནི་དེ་ཡང་རྒྱུ་མི་དམིགས་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་ཉིད་ནི་སློབ་དཔོན་དང་འགལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །བཤད་ཟིན་པའི་དོན་གཞན་གྱི་འདོད་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ཉེ་བར་སྡུད་དེ། གལ་ཏེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་དེ་དོན་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་འམ་ཞེས་འབྲེལ་ཏེ། འདིས་ནི་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཡང་མཚན་པར་བྱའོ། །འདི་ནི་གཞན་གྱི་ལུགས་ལ་ལྟོས་ནས་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། རིགས་པ་ཅན་ལ་སོགས་པ་དག་ཀྱང༌། རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར། དོན་བྱ་བ་ངེས་པར་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་དོན་དུའོ། །གལ་ཏེ་ཤེས་པ་དེ་དོན་སྐྱེ་བའི་རང་བཞིན་ནམ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །དོན་སྐྱེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དོན་བྱ་བ་གྲུབ་པ་སྟེ། འབྲས་བུར་གྱུར་པ་དེས་དེ་བྱེད་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་པ་ནི། དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མི་འཁྲུལ་པར་བསྟན་པའི་བསམ་པས་སོ། །གལ་ཏེ་ཤེས་པ་དེ་དོན་སྐྱེ་བའི་འབྲས་བུ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། འདི་ནི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་ལ་བསམས་ནས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྣམ་པ་གསུམ་ཀ་ལྟར་ཡང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པའམ། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཐེ་ཚོམ་ལྡོག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་དུ་ཆུག་ན། རང་གི་དུས་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་བྱ་བར་སྣང་བའི་དུས་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚེ། ཐེ་ཚོམ་དེ་མེད་མོད། འཇུག་པར་འདོད་པའི་དུས་གཞན་དུ་གོ་ཇི་ལྟར་མིན་ཏེ། མེ་ནི་གཞན་གྱི་ཚེ་ཡོད་ལ། གྲང་བ་གཞན་གྱི་ཚེ་ལྡོག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་ཞར་ལ་ཐེ་ཚོམ་ལྡོག་པ་དོགས་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི། འདིར་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ཤེས་པ་ལའོ། །ཚད་མ་དེ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དེ་བཟློག་པས་སོ། །དེ་ཡང་གྲུབ་པ་ཡིན་ ― DTG183_Page_0560 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པའི་སྒོ་ནས་དེ་མ་ཐག་ཉིད་དུའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པ་སུན་འབྱིན་པ་ནི། ཤེས་པ་ཀུན་གྱི་ཞེས་བྱ་བའོ། །འགའ་ཞིག་གི་དོན་དང་འབྲེལ་པ་ནི། མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་བསམས་པ་ཡིན་ན། དེ་རིགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་ནི་སྦྱོར་བྱེད་ཀྱི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་གྱི་དོན་དང་འབྲེལ་པ་གང་ཞིག་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་བ་དེ་ཉིད་རྗེས་སུ་དཔག་པས་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནམ་སྙམ་ན། རྗེས་སུ་དཔག་པའམ་ཞེས་གསུངས་སོ། །སྤྱིའི་སྟེ་དཔེ་དང་ཐུན་མོང་གི་རང་བཞིན་དུའོ། །དེས་ན་མངོན་སུམ་གྱིས་ནི་མ་མཐོང་བའི་འབྲེལ་པ་རྗེས་སུ་དཔག་གིས་མི་རྟོགས། སྔར་ནི་མངོན་སུམ་ཉིད་མེད་ཕྱིར། །རྗེས་དཔག་ཅི་ལྟར་ཚད་མ་ཡིན། །དེས་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཀྱང༌། །དོན་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་པར་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། ཐེ་ཚོམ་ཟློག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ནི་གཞན་གྱིས་བཟློག་གོ་སྙམ་ན། གཞན་ཡང་ཞེས་གསུངས་ཏེ། མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་ཐ་དད་པའོ། །ཆད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གྱིས་མང་པོའི་ཚིག་གམ། ལྔ་པ་སྟེ་ཐེ་ཚོམ་ཆད་པ་ལས་སྔ་མ་ཚད་མ་ཡིན་པར་ག་ལ་འགྱུར་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །ཅི་སྟེ་མེ་མདག་དུ་བ་མེད་པ་མཐོང་བ་ལ་ཡང་འོལ་མ་སེར་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ན། ལོ་མ་ལ་སོགས་པ་ལྷུང་བས་ཐུབ་མཐོང་བ་ཐེ་ཚོམ་ལྡོག་པ་ན་སྔ་མ་ཚད་མར་རྟོགས་པ་མཐོང་བ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་དེར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྔ་མ་མཐོང་བའི་བྱ་བ་ལ་ཐེ་སོམ་གྱིས་ཟིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཐ་སྙད་དུ་འམ་དོན་དམ་པ་ལས་ཀྱང་རུང་སྟེ། ཆོས་མཆོག་གི་ཕྱོགས་མི་རིགས་པར་བསྟན་ནས་སྔར་བཤད་པ་ཉིད་མཇུག་སྡུད་པ་ནི། དེས་ན་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱིས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་གྱི། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དེ་ཁོ་ནར་ཚད་མ་འགོག་པའི་ ― DTG183_Page_0561 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྒྲུབ་པའི་རིགས་པ་ཉིད་ཚད་མའམ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། བདེན་ཏེ་ཚད་མ་ནི་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཐ་སྙད་པ་ཡིན་ནོ། འོ་ན་ཐ་སྙད་པས་གནོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་འདི་ཇི་ལྟར་འགྲིག་ཅེ་ན་བདེན་ཏེ། འགལ་བ་ཁས་བླངས་པའི་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་འགལ་བའི་ཕྱིར་དོན་ནི་ཕན་ཚུན་གནོད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་ཧ་ཅང་ཐལ་བའི་ཕྱིར། དོན་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་པ་ལས་ཚད་མར་ཁས་བླངས་པ་དེས་དོན་དང་འབྲེལ་པ་མ་ངེས་ཀྱང་ཚད་མར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་འགལ་ལོ། །འབྲེལ་པ་ངེས་པ་ནི་ཐ་སྙད་དེའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་མི་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་གསལ་ཏེ། འོན་ཀྱང་དེས་ཁས་བླངས་པ་ཉིད་དུ་ཟད་དོ། །དེས་ན་ཕན་ཚུན་གནོད་པའི་ཕྱིར་དགག་པར་བྱ་བའི་ཚད་མ་ངང་འགོག་པར་བྱེད་པ་ལ་ཚད་མའི་ཐ་སྙད་དུ་ཞེན་པས་ནི་ཅི་ཡང་བྱར་མེད་དོ། །འདི་ཡང་ཐོབ་པར་བྱ་བ་གཞན་ལ་ལྟོས་ནས་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་གྱི། གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རང་གི་ངོ་བོ་ཙམ་རིག་པ་ལ་ནི། དེ་ཙམ་རྟོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་བྱས་པའི་མངོན་སུམ་གྱིས་ཚད་མ་དང་གཞལ་བྱ་མཐའ་དག་སེལ་བར་ནུས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། རང་ལས་རང་གི་ངོ་བོ་རྟོགས། །ཞེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །འོ་ན་དང་པོ་ནི་མི་བཟོད་པའི་ཚིག་ཕྲད་ཡིན་ལ། གཉིས་པ་ནི་དེའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མར་རོ། །བཤད་ཟིན་པའི་དོན་སྡུད་པ་ནི། འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་དང་ཅིག་ཤོས་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་སྟོན་ཏེ། མངོན་སུམ་ལ་སོགས་ཚད་མ་ཡིས། །འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་རྟོགས་མ་ཡིན། །འོན་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ལྟོས་པའོ། །རིག་བྱེད་ལ་སོགས་པའི་ལུང་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པའོ། །ཐ་སྙད་ལས་ཚད་མར་ངེས་ན་ནི་རྣམ་པ་འདི་ཙམ་གྱི་སྐབས་མེད་དེ། དོན་དམ་པའི་འདོད་པ་ཅིག་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། ། ― DTG183_Page_0562 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེས་ན་ཐ་སྙད་ལས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲུབ་པའི་མཐའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཐ་སྙད་པ་རྣམས་ལོག་པར་རྟོགས་པ་དེས་ན་བསྟན་བཅོས་ལ་མ་ལྟོས་པའི་ཐ་སྙད་ཙམ་གྱིས་ཚད་མར་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ན། གང་གེས་བསྟན་བཅོས་དོན་མེད་པར་འགྱུར། འོན་ཀྱང་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལས་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་སྔར་བརྗོད་ཟིན་པ་ཉིད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཐ་སྙད་ཙམ་ཚད་མའི་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལས་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། ཐ་སྙད་ངེས་པར་རྟོགས་པ་སྟེ། སྔ་ཕྱིར་མི་འགལ་བར་ངེས་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། མཚན་ཉིད་ཅི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་བསྟན་བཅོས་བློ་དམན་པས་རྟོགས་པར་བྱེད་པས་རྨོངས་པ་ཟློག་བྱེད་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར། སྔ་མ་ཕྱི་མ་མི་དྲན་པ། །བསྟན་བཅོས་དེ་ཡི་ལྡོག་པར་བྱེད། །འདི་ལྟར་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཤེས་པའི་འཛིན་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་སྙད་ཞུགས་སུ་ཟིན་ཀྱང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཅན་མ་ཡིན་ཡང༌། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་དུ་ཐ་སྙད་འདོགས་ཏེ། མི་དྲན་པ་དེ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་བརྗོད་པའི་བསྟན་བཅོས་ཀྱིས་སེལ་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་བདག་ཉིད་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ལས་དོན་ངེས་པར་རྟོགས་ཀྱང་གཞན་ལ་སྟོན་པ་ན་ཚུལ་གཞན་སྒྲོ་འདོགས་པ་ལ་སོགས་པའི་མི་དྲན་པ་ཡང་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཐུན་མོང་གི་ཐ་སྙད་དུ་ཡི་གེའི་དོན་བཤད་ནས། ཡང་དག་གི་ཀུན་རྫོབ་ལ་གཙོར་བྱ་བའི་དོན་སྦྱོར་བ་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཐ་སྙད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་གྲུབ་པའི་དོན་ལ་ཡང་བསྟན་བཅོས་ཉེ་བར་མཁོ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ཐ་སྙད་ལས་འདས་པ་མཐོ་རིས་དང་བྱང་གྲོལ་གྱི་ལམ་ལ་བསྟན་བཅོས་ཉིད་ཀྱིས་རྨོངས་པ་ཟློག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་རང་གིས་བརྟགས་པ་སེལ་བའོ། །གཞན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་བཅོས་གཞན་གྱིས་སོ། །ཚད་མར་བརྗོད་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་ ― DTG183_Page_0563 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མའོ། །ཡུལ་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པས་འཇུག་པ་ཉིད་དུ་ཆེས་མཐུན་པའི་ཕྱིར། ཚད་མ་དང་འདྲ་བར་བླང་བར་བྱ་བའི་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ལུང་གཞན་ལ་ལྟོས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཀའ་ཉེ་བར་བཏགས་པའི་ཚད་མར་བསྒྲུབས་ནས་དོན་དམ་པར་སྟོན་པ་ནི་དོན་དམ་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་གཉི་ག་ཇི་ལྟར་བསྟན་པ་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་དོན་དམ་པ་ཡིན་གྱི། དེ་ལས་ལྡོག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་སྐྱེ་བ་གཞན་དང་ཐུན་མོང་གི་ཡུལ་ལ་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་པར་སྟོན་པ་ནི། གཞན་ནི་ཚད་མ་ཉིད་མིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པའོ། །འདིར་ཡང་སྔར་བཤད་ཟིན་པ་ཉིད་དེ། ད་ལྟར་ནི་ཚད་མ་གཉིས་ཐ་སྙད་དུ་བསྟན་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཇི་སྲིད་འདིར་སོད་བ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་བསྟན་ཟིན་པ་ཉིད་དོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡང་དེར་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་འབྲེལ་པར་མི་ནུས་སོ། །འོག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེའུ་ལྷག་མར་རོ།། །།མཚན་ཉིད་གཞན་བཤད་པ་ནི། མ་ཤེས་དོན་གྱི་གསལ་བྱེད་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བའོ། །འོ་ན་ཡན་ལག་ཅན་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་ཚད་མར་ཐལ་ཏེ། དང་པོའི་ཤེས་པས་ཡན་ལག་ཅན་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། ཀུན་རྫོབ་པའི་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པས་ན་ཀུན་རྫོབ་པ་འམ། །ཡང་ན་འདིས་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་སྒྲིབ་པར་བྱེད་པས་ན་ཀུན་རྫོབ་སྟེ་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །པ་ནི་རང་གི་དོན་ལ་ཨཎ་ནོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཙམ་སྨོས་ཀྱང་ཡན་ལག་ཅན་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་གཟུང་སྟེ། སྤྱིའི་ཡུལ་ཅན་ནི་དཔྱོད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོགས་པ་ངེས་པར་མ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རེ་ཞིག་གཟུགས་ཙམ་མཐོང་ ― DTG183_Page_0564 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ཡིན་ལ། དེ་དང་འདྲེས་པའི་རོ་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྔར་མྱོང་བ་ཉིད་དོ། །འདིར་གཞན་ནི་འགའ་ཡང་རིག་པ་མེད་དོ་ཞེས། གལ་ཏེ་རང་གི་རྟོགས་པ་ངེས་པར་ཟིན་ན་ནི། གཅིག་ཏུ་འཛིན་པའི་བློར་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་ན་ཐོག་མ་མེད་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་རྟོག་པ་གོམས་པའི་བག་ཆགས་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་ཡང་དག་པ་ཉིད་བསྒྲིབས་ནས། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་སྟོན་པའི་ཐ་སྙད་འདིར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་དག་མི་སླུ་བའི་མཚན་ཉིད་ལ་མི་ལྟོས་ན་མཚན་ཉིད་ཧ་ཅང་ཁྱབ་ཆེས་པའི་ཉེས་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ནས། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ལན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་པའོ། །མ་རྟོགས་དོན་གྱི་གསལ་བྱེད་ཅེས་དོན་སྨོས་པའི་རྣམ་པར་བཅད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་བཤད་པ་ནི། དེ་ནི་དོན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ཟླ་བ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་དེའོ། །དེས་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་པའི་དགོངས་པའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཧ་ཅང་ཐལ་བ་མེད་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་མཚན་ཉིད་སྔ་མ་ལ་ལྟོས་པར་ནི་འདི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། མི་སླུ་བ་མེད་པར་དོན་ཉིད་དུ་མི་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱིས་སྨྲས་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མཚན་ཉིད་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་ཉིད་སྔ་མ་ལས་སོ། །མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མ་འགོག་པའོ། །དོན་གྱིས་འཕངས་པ་ནི་མི་སླུ་བའོ། །མ་ཤེས་དོན་གྱིས་གསལ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདིས་བརྗོད་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་དོན་གང་ཡིན་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་མི་སླུ་བ་ཉིད་ལ་མི་ལྟོས་ན། དེའི་ཚེ་དོན་ཉིད་དུ་མ་རྟོགས་པ་མཚན་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལས་རྟོགས་པའོ། །གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་སླུ་བ་ཅན་ནོ། །མི་སླུ་བ་དེ་ནི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཤུགས་ཀྱིས་རྟོགས་པ་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད་ན། དེ་ ― DTG183_Page_0565 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྟ་ན་ནི་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཤུགས་ཀྱིས་རྟོགས་པའི་མི་སླུ་བ་བཞིན་དུ། །གང་གི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་སླུ་བ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །དངོས་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་མི་སླུ་བའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གཞན་གྱིས་མ་བཟོད་ནས་འོན་ཏེ་ཞེས་སྨྲས་པའོ། །དེ་ནི་བདེན་མོད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ལ་མི་སླུ་བ་ཉིད་ཉེ་བར་མཁོའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བདེན་པའོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་ཉེས་པ་ལ་མི་སླུ་བ་ཉིད་ཉེ་བར་མཁོ་བ་ཡང༌། མི་སླུ་བ་སྨོས་པས་ནི་བཟུང་ཟིན་པའི་ཤེས་པ་སྤངས་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་སྔ་མས་མཚན་ཉིད་འདི་ལ་ལྟོས་པར། གཟུང་བ་འཛིན་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་ནི། །མི་འདོད་ཅེས་བཤད་དོ། །དེ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཟུང་ཟིན་པ་ལའོ། །གལ་ཏེ་དོན་ཉིད་མི་སླུ་བ་ལ་རྟོགས་པར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར། མཚན་ཉིད་འདི་ཡང་མཚན་ཉིད་སྔ་མ་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ནམ་སྙམ་དུ་དོགས་ན། མི་སླུ་བས་ཞེས་སྨོས་སོ། །མཚན་ཉིད་འདིའི་དུས་ལ་མི་སླུ་བ་ཡོད་ཀྱང་མི་སླུ་བས་དོན་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མི་སླུ་བ་ནི་ཡོད་ཀྱང་བྱ་བ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་ཀུན་རྫོབ་པའི་བློ་ཅི་ལྟར་ཚད་མ་མིན་ཏེ་མཐའ་དག་པས་ན། དེར་མི་སླུ་བ་ཉིད་སྐྱབས་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དོགས་ན། སྔར་བཤད་པ་ཉིད་དྲན་པར་བྱེད་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་ནི་དོན་སྨོས་མའི་རྣམ་པར་གཅད་བྱ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཡན་ལག་ཅན་ལ་སོགས་པ་ནི་འཐད་དོ། །གལ་ཏེ་མཚན་ཉིད་འདིའི་དུས་སུ་མི་སླུ་བར་བྱེད་ན་འོ་ན་ཅི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལན་ནི་ངེས་པར་བརྟགས་པས་ལས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ལུས་རྣལ་དུ་གནས་པས་ངེས་པར་བརྟགས་པ་ལས་སོ། །འདི་ལྟར་གོམས་པ་ལས་བློ་གསལ་བ་རབ་རིབ་དང་ཆུ་བུར་དུ་བསྒོར་བ་དང༌། གཉིད་ལ་སོགས་པས་ཉམས་པ་དང་བྲལ་བ་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ལས། མདུན་ན་གནས་ ― DTG183_Page_0566 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་ཡིད་ཆེས་པ་རྣམ་པར་འཁྲུལ་པའི་དོགས་པ་དང་བྲལ་བ་མོ་ངལ་བྱུང་བར་འགྱུར་གྱི། ཟླ་བ་གཉིས་ལ་ནི་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ་ཉམས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ངེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དོན་ཉིད་མི་སླུ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ངེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གསལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་མཚན་ཉིད་སྔ་མ་ལ་མི་ལྟོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྔ་མ་ནི་འདི་ལ་ལྟོས་སོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །ངེས་པར་བརྟགས་པ་ལས་དོན་འདི་ཉིད་རྟོགས་པར་སྨྲས་པ་ནི། མཆོད་སྦྱིན་དང་མཐོ་རིས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ལ་སོགས་པ་ངེས་པར་བརྟགས་པས་ཡོད་པར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཅི་ལྟར་འབྲལ་པ་བྱེད་པའི་མི་སླུ་བས་དོན་དུ་འདོད་པ་ན། མཚན་ཉིད་སྔ་མ་ལ་ལྟོས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་བདག་ཅག་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཚིག་ཟུར་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དོན་བྱ་བ་ཉིད་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་རབ་རིབ་ཅན་གྱིས་དམིགས་པའི་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པ་ལས་ཁྱད་པར་མེད་པར་འགྱུར་རོ། དེས་ན་ཤིན་ཏུ་གོམས་པ་ལས་ལུས་རྣལ་མར་གནས་པ་ལ་སོགས་པར་ངེས་བརྟགས་པ་ལས་དོན་དུ་ངེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། དོན་བྱ་བ་བྱེད་པ་རྟོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཅི་ལྟར་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན། དེ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་ངེས་པར་བརྟགས་པ་ལས་གཞན་ལས་ཡིན་ཡང་རུང་སྟེ། འདི་ལ་ལོག་པར་རྟོགས་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན། དེ་བདེན་མོད་ཀྱི་ཕྱིར་རོལ་གྱི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་དང་དེའི་དོན་བྱ་བ་ནུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་ནི་ལྡོག་པ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཉིད་ནི་གཟུགས་དང་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཐུན་མོང་ཡིན་ལ་དོན་བྱ་བ་ནུས་པ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འགའ་ཞིག་ཁོ་ན་ལ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་གང་གི་ཚེ་མོད་ལ་དོན་བྱ་བར་ནུས་པར་རྟོགས་པ་དེའི་ཚེ་ནི་དེ་ཉིད་ཡིན་ལ་གང་གི་ཚེ་སྣང་བ་ཙམ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་དཔྱད་པས་འདི་ནི་དོན་ཉིད་དོ་ཞེས་ངེས་པར་རྟོགས་པ་དེའི་ཚེ་ནི་འདི་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་སྒྲ་དང་རི་མོ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཐད་པ་ཉིད་ནི་འདིའི་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། ། ― DTG183_Page_0567 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐ་དད་དུ་བརྗོད་པ་ནི་རྟོགས་པ་པོ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག་ནི་མི་སླུ་བའི་སྒོ་ནས་ཚད་མའི་དོན་བདེ་བླག་ཏུ་རྟོགས་ལ། ཁ་ཅིག་ནི་གཞན་གྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་སྒོ་ནས་སོ། །མཚན་ཉིད་གཉིས་པོ་འདི་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཡང་མ་གོད་པར་མངའ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཉེ་བར་བསྟན་པ་མཐོ་རིས་བྱང་གྲོལ་གྱི་ལམ་མཐོང་བར་མཛད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཁྱབ་འཇུག་དང་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པས་མ་མཐོང་བ་དོན་ཁོ་ན་སྟོན་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་མཚན་ཉིད་ལས་སྔ་མ་ལ་མི་ལྟོས་པར་བསྟན་ནས་བཤད་པ་བྱེད་པ་འདི་ལ་མ་ཚིམ་པས་ཡུལ་ཐ་དད་པའི་ཕྱོགས་བརྟེན་པས་མཚན་ཉིད་གཉིས་དོན་ཡོད་པར་སྟོན་པ་ནི་ཡང་ན་ཞེས་བྱ་བའོ། །མཚན་ཉིད་སྔ་མ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་ལ། གཞན་ནི་དོན་དམ་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གལ་ཏེ་མ་ཤེས་པའི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྩོད་པའོ། །འདི་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ཏེ། མ་ཤེས་དོན་གྱི་གསལ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་འདིར་དོན་སྨོས་པས་དོན་བྱ་བ་མེད་པ་གཟུང་ན་མཚན་ཉིད་འཆོལ་པས་འཇིགས་པའི་ཕྱིར། འདིར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཙམ་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཡང་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབྱེ་བས་གནས་པའི་ཕྱིར་སྤྱིའི་ཤེས་པ་ཡང་ཚད་མར་ཐལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་དེ་བཞིན་དུ་འབྲེལ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྡན་པ་དང་འདུ་བ་དང་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་དངོས་པོ་ལ་སོགས་པའོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ཡོན་ཏན་དང་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མ་ཤེས་པ་ཉིད་གསལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་ཕྱིས་འབྱུང་བའི་ཤེས་པའོ། །འོན་ཏེ་དུས་ཕྱིས་འབྱུང་བའི་ཤེས་པ་དེ་གཟུང་བ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དྲན་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན་འདི་ཞེས་སྨོས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་མ་བཟུང་བ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པའི་མངོན་སུམ་གྱིས་སྤྱི་ལ་སོགས་པ་མ་བཟུང་ངོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྡུད་པའོ། །གལ་ཏེ་སྤྱི་མ་རྟོགས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། ཇི་ལྟར་སྤྱི་ཤེས་པ་ཚད་མར་འགྱུར་སྙམ་དུ་དོགས་ན་རང་རིག་པ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །འདི་ལྟར་བསམས་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཆོས་ཀྱི་སྤྱི་སངས་རྒྱས་པས་མི་འདོད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་བློའི་རྣམ་པ་ཐུན་མོང་དུ་གྱུར་པའི་སྤྱི་ནི་འདོད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་རང་རིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་ ― DTG183_Page_0568 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཕྱིར། རྟོགས་པ་ལ་ནི་རྩོད་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་རང་གི་འདོད་པའི་སྤྱི་ཅི་ལྟར་འགྲུབ་ཅེ་ན། དེས་ན་གལ་ཏེ་ཞེས་སྨོས་སོ། །གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ནི་རང་གི་འདོད་པས་སོ། །འོན་ཏེ་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་པའི་འདོད་པའོ། །བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཤེས་པ་དེ་རང་རིག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཡང་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཅི་ལྟར་མི་འདོད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདིར་ཡང་བསམས་པ་འདི་ཡིན་ཏེ། བློའི་རྣམ་པ་དེ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་རང་བཞིན་དུ་ལྷག་པར་ཞེན་པ་ན་སྤྱིར་འདོད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལྟ་ཡང་རང་གི་རང་བཞིན་བསྐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རང་རིག་པར་སྨྲ་བ་མཛེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཕྱི་རོལ་དུ་ཕྱོགས་པས་ན། དེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉིད་ཚད་མར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྨྲས་པ་ནི་གལ་ཏེ་ཟླ་བ་གཉིས་ཀྱི་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་སྤྱིའི་ཤེས་པ་ཡང་ངེས་པར་བརྟགས་པ་ལས་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་གྲུབ་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྤྱི་ཡོད་པ་ཉིད་དམ་མ་བཟུང་བ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་ནས་དེའི་ཤེས་པ་ནི་སྐྱེས་བུའི་ལྷག་པར་ཞེན་པའི་དབང་གིས་ཀྱང་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་ལན་འདེབས་པ་ནི། རང་གི་མཚན་ཉིད་མ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྤྱི་ཡང་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་སྤྱི་མ་ཤེས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བའོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་དཔྱད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ཚད་མར་འདོད་ཀྱི་སྤྱི་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་བུ་རྣམས་དེ་དཔྱོད་པ་ལ་མི་གུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དོན་བྱ་བ་གྲུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཤད་པ་ནི་ཡོད་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྤྱི་ཡང་ཡོད་པའམ་མེད་པ་ཉིད་དུ་གཞག་པའི་ཕྱིར། ཚད་མ་ནི་ཅི་སྟེ་མི་ཚོལ་བ་སྙམ་ན། ཡོད་པའམ་ཞེས་སྨོས་སོ། །དཔྱོད་པ་ནི་རྣམ་པར་འཇོག་པའོ།། ཅིའི་ཕྱིར་སྤྱི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཉིད་དུ་མི་དཔྱོད་སྙམ་ན། བཤད་པ་དེ་ལ་ཞིང་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེས་བུ་རྣམས་གུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་དཔྱོད་དོ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །འདི་ཉིད་ཀྱིས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་པའི་འོག་ཏུ་འབྱུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཚད་མར་གྱུར་པས་བདག་ཉིད་དུ་ ― DTG183_Page_0569 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱུར་པའམ། གཞན་དུ་གྱུར་པའི་སྤྱིའི་རྟོགས་སོ་ཞེས་གང་བརྗོད་པ་དེ་ཡང་སྤངས་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་སྟོན། གང་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་རང་གི་མཚན་ཉིད་དེ་ལའོ། །དུས་ཕྱིས་ཀྱི་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་རང་བཞིན་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །ཚད་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མར་འདོད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཤེས་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་གྱིས་དུས་ཕྱིས་བྱུང་བ་ཡང་ལྷག་པར་ཞེན་པའི་དབང་གིས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་རྟོགས་པ་ཡིན་གྱི་སྤྱི་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྤྱི་ལ་ནི་ཚད་མར་འདོད་པ་མི་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེས་ན་མངོན་སུམ་མམ་དེའི་དུས་ཕྱིས་བྱུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་ནི་སྤྱིའི་སྒྲུབ་བྱེད་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དོགས་པའོ།། བཤད་པ་ནི་འདི་རྣམས་ཀྱིས་ཅི་བྱ་སྟེ། འཇུག་པའི་འབྲས་བུ་ཉིད་ལས་དེ་རྟོགས་པ་ཚད་མར་སྙམ་དུ་བསམས་ནས་འོན་ཏེ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །ཤིན་ཏུ་ཐ་དད་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་མཐོང་ཡང་དེའི་དོན་བྱ་བ་འདི་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དེས་པར་འཛིན་པ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་འཇུག་པའང་ཡོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེས་ངེས་པར་འཛིན་པ་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། འཇུག་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲུབ་པའི་མཐའོ། །འཇུག་པ་དེ་དང་འབྲེལ་པར་ཇི་ལྟར་རྟོགས་ཤེ་ན། གལ་ཏེ་སྤྱིར་རྟོགས་པ་མེད་ན་མི་འབྱུང་ལ། སྤྱིར་རྟོགས་པ་ཡོད་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྱུང་བས་ཡིན་ན་འདི་གཉིག་ཡང་མེད་དོ། །དེར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱིར་རྟོགས་པའོ། །མ་ཤེས་པའི་སྤྱི་ལའོ། །མ་ཤེས་ནི་ལྷག་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་དེའི་ཚེ་འཇུག་བྱེད་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྤྱི་ཤེས་ཀྱང༌། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་ལ་འཇུག་པ་དེའི་ཕྱིར། སྤྱི་དེ་ལ་ཤེས་པ་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། འཇུག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེའི་ཡུལ་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་ན་ནི་དེས་དེ་ཉིད་དུ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །འཇུག་བྱེད་མ་ཡིན་མོད་དེར་ལྷག་པར་ཞེན་པ་ཙམ་དུ་ནི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ནི་དེ་ལ་མངོན་དུ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་ ― DTG183_Page_0570 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱི་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་སྟེ། སྤྱིར་ལྷག་པར་ཞེན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྤྱི་ལ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་སྤྱི་དང་ལྡན་པའི་གསལ་བ་རྣམས་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སྤྱི་ལ་འཇུག་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ན་ཡང་དེར་ལྷག་པར་ཞེན་པ་ཉིད་མ་ཉམས་སོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་དུ་ཆུག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པས་འཛིན་པ་ནི་ལྷག་པར་ཞེན་པ་ལས་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་ལྷག་པར་ཞེན་པ་མེད་ན། རྣམ་པར་སྤྱི་ལ་ཚད་མར་འགྱུར་རེ་སྐན། མངོན་སུམ་གྱི་འཛིན་པ་ནི་སྣང་བ་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རང་རིག་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གང་གི་ཚེ་ལྷག་པར་ཞེན་པ་སྤངས་ནས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ། དེའི་རྣམ་པ་སྣང་བ་ཙམ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ནི། དེས་རང་གི་བདག་ཉིད་ཁོ་ན་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། སྤྱིར་རྟོགས་པའི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཐ་སྙད་ལ་རྣམ་འགྲེལ་སྦྱར་ནས། དོན་དམ་པ་ལ་རྩོད་པ་དེ་ཇི་ལྟར་མེད་སྙམ་ནས། ཡང་དེ་ལ་འཇུག་པ་བཤད་པ་ནི་གང་གི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཉིས་སུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་བྱ་རིག་བྱེད་མེད་པ་རང་གི་ངོ་བོ་རིག་པ་ཙམ་མོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་མི་མཐུན་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་མི་བསྙད་སྙམ་པའི་དོགས་པ་སེལ་བའི་སྒོ་ནས་རྩ་བ་འབྲེལ་པ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རིག་པ་ནི་རྟོགས་པའོ། །འདི་ལ་ནི་ཤེས་པ་ལའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྟོགས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རིག་པ་མ་ཡིན་པར་མ་གྱུར་ཅིག་སྙམ་པས། གང་ལ་ཞེས་དྲིས་ཏེ་འདྲི་བའི་དོན་ནི་རིག་པའི་ཡུལ་གང་ལ་རྟོགས་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བའོ། །ལན་དུ་ཤེས་པ་དེ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་གྱི་སྒྲ་ནི་རྣམ་པར་འཛིན་པ་སྟེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པ་ལ་ཤེས་པའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཞེས་བྱ་བའི་གཞལ་བྱ་འདི་ལ་ཤེས་པའི་རྟོགས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གཞལ་བྱ་དེ་མ་རྟོགས་སྙམ་ན། གང་གིས་འདི་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །མི་འདྲ་བ་ཉིད་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་ ― DTG183_Page_0571 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདྲ་བ་སྟེ། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འོ་ན་ཅི་ཞིག་རྟོགས་སྙམ་ན། འདིར་ནི་ཞེས་གསུངས་སོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པའིའོ། །ཐ་དད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པ་ལས་ཐ་དད་པའམ། ཤེས་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པའོ། །བསམ་པ་ཡང་དོན་གྱི་གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོ་ཁོ་ནའི་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོའི་བསམ་པས་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལྔ་པ་འདི་ནི་ལབ་ལོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་དོན་དུ་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་སོ། །དེ་ལ་ལྟོས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བར་བལྟའོ། །མི་སླུ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ཡང་བསམས་བས་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོ་འགའ་ཞིག་ལས་འགའ་ཞིག་འཐོབ་པར་མངོན་པར་སེམས་པ་ཡིན་ཏེ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པ་ལས་བསྟན་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་སོགས་པ་འཐོབ་པ་ལས་ནི་མི་སླུ་བར་མངོན་པར་སེམས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཡིན་ནོ། །འདི་ཉིད་ནི་རང་རིག་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དམ་བཅས་ནས་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཕུལ་བྱུང་དུ་མེད་པའི་ཕྱོགས་ལ་བརྟེན་པས་སྟོན་ཏོ། །བརྟགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་པ་ནི་ཁོ་ནའོ། །ཡུལ་གྱིས་ཡུལ་ཅན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་མཐོང་བ་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་བདག་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་ནི་ལམ་སྟེ་དོན་དམ་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དེ་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ། ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་བར་དུ་གཅོད་པ་དང་བྲལ་བས། །སྐྱེས་བུའི་དོན་མཆོག་ལ་བརྩོན་པ་དག་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་དབང་ཕྱུག་གིས་བྱས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲོ་འདོགས་བཀག་ནས་རྟོགས་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་གོང་ནས་གོང་དུ་བཟོད་པ་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གོང་ནས་གོང་དུ་ཆོས་བསྟན་ཏེ་རིམ་གྱིས་སྤྲོས་པ་ཆད་པ་ཁྱད་པར་ནས་ཁྱད་པར་ཐོབ་པས་མངོན་པར་འདོད་པ་ལ་མི་སླུ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་གང་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོའི་དབང་གིས་སྤྲོས་པ་བསྟན་གྱི་དོན་དམ་པའི་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གང་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། ། ― DTG183_Page_0572 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རང་གིས་སྒྲོ་མ་བཏགས་པའོ། །དེའི་མཚན་ཉིད་དེ་ཁོ་ན་སྟེ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཏེ་དེ་དཔྱད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཚུ་རོལ་ཉིད་ཡོད་དོ་ཞེས་ཅིའི་ཕྱིར་མི་བཞེས་སྙམ་ན་རྣམ་པར་དཔྱད་ན་ནི་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཅིག་ཅར་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཟབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐོག་མ་ཁོ་ནར་བསྟན་ན། གདོན་མི་ཟ་བར་སྐྲག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་གཉིས་སུ་མེད་པ་ལས་གཞན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ན་མདུན་ན་གསལ་བའི་སེར་པོ་དང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རིག་པ་ཙམ་དུ་བརྗོད་པར་འགྱུར་ན། དེ་ཡང་ཡུལ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་འཐད་དེ་དེས་ནི་དེ་ནི་ཕྱི་རོལ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ་དོན་ཏོ། །གྲུབ་པའི་མཐར་ནི་གལ་ཏེ་ཡུལ་རང་གི་ངོ་བོ་ལས་ཐ་དང་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་ཐ་དད་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རང་གི་ངོ་བོ་ཡང་ཐ་དད་པར་འགྱུར་བཞིག་ན་དེ་ལྟ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཡུལ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་སྔོན་པོ་དང་བ་དེ་བ་དག་གི་རང་བཞིན་ཐ་དད་དོ་ཞས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་ཐ་དད་པས་རང་བཞིན་ཐ་དད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པར་འགྱུར་བས་ཅི་ཞིག་གསོ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རང་རིག་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་བཏགས་པའི་ཐ་དད་པའི་ཆ་གཅིག་ལ་ལྟོས་ནས་གཞན་རིགས་པ་མ་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དེ་ལ་ལྟོས་པས་གཞན་ལ་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྣང་བཞིན་པའི་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལ་ཕྱི་རོལ་ལ་མ་ནང་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཡང་རེག་པ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡུལ་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པར་ཐ་སྙད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཞེ་ན། བདེ་ན་ཏེ་ཕྱི་རོལ་པ་ལ་ལྟོས་ནས་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་མངོན་པར་རློམ་པར་རློམ་པ་ཙམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་རློམ་པ་ཙམ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཡུལ་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པ་ལ་བརྟེན་པ་ཡང་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ཡུལ་ཐ་དད་པས་ཕྱིའི་དོན་ཐ་དད་པ་དང་ལྡན་པར་མི་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་འགལ་བའི་ཆོས་གནས་པ་གཞན་ཡང་ཐ་དད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དོན་བྱ་བ་ལ་ཐ་དད་པས་ཉེ་བར་མཁོ་བ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་བ་ཙམ་ལ་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཐ་དད་པ་ནི་སྤང་བར་དཀའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཐར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཏུ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ལ་ནི་ཆ་མེད་ ― DTG183_Page_0573 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཉིད་དུ་གནས་ཏེ། ཐ་དད་པས་ནི་དོན་བྱ་བ་ལ་མཁོ་བ་མ་ཡིན་ལ་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཤེས་པའི་ཐ་དད་པ་མེད་པ་ཉིད་དོན་དམ་པ་ཡིན་ནོ། །ཕྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣ་ཚོགས་གཉིས་མེད་ཀྱི་སྐབས་སུའོ། །དེ་ལྟར་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་གཉིས་བཤད་པ་ནི་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དག་ཁོ་ནལ་མཚན་ཉིད་དེ་ཡོད་པར་རིགས་པར་མཐོང་ནས་གཞན་གྱི་འོན་ཇི་ལྟར་ཞེས་དྲིས་སོ་དོགས་པ་འདིག་ལས་ཡིན་ཞེས་ན། མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དག་ནི་སྨྲས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བསྟན་པ་ནི་སྐྱེས་བུའི་ཁྱད་པར་ཡང་འཐད་པའི་ཡན་ལག་མ་ཡིན་པར་སྟོན་པའོ། །ཤེས་པ་ཁོ་ན་ཚད་མ་ཡིན་གྱི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་དེ་བཞིན་དུ་མ་ཡིན་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་དེ་ནི་ཚད་མ་དམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རེ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་དུ་དམ་བཅས་པ་འདི་ཚད་མའི་རང་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་གསལ་བ་ཉིད་པོ་ཞེ་ན། ལན་དུ་དེ་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ལ་མཚན་ཉིད་གཉིས་པོ་དེ་མངའ་བས་ན་དེ་ལྡན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཅི་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་སུ་འདོད་དམ་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཡིན་མོད་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཅི་ལྟར་ཅིའི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་ན་འདི་ཚད་མ་ཡིན་སྙམ་པའི་དོགས་པ་སེལ་བ་ན། རྩབ་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་ནི་དོན་དང་ལྡན་པས་སམ་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། མཚན་ཉིད་གཉིས་དང་ལྡན་པས་སོ། །མངོན་སུམ་གྱི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་མཐའ་དག་མངོན་དུ་བྱེད་དང་ཉིད་ཀྱི་སྒྲས་ནི་གང་ཟག་གི་རང་བཞིན་འགོག་པ་ཡིན་གྱི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སྐྱེས་བུའི་རང་བཞིན་ལ་ཡང་རྟོགས་པའི་ཆ་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་གྱི་རང་བཞིན་དུ་བརྗོད་དོ། །རྒྱུའི་གནས་སྐབས་ན་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་རྗེས་སུ་དཔག་པ་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་མེད་པ་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་རང་བཞིན་ཡང་དངོས་སུ་བརྗོད་དོ། །གྲུབ་པའི་གནས་སྐབས་སུ་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ན་སྟེ། དངོས་པོ་མཐའ་དག་གི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཕ་རོལ་གྱིས་འདི་ག་ལས་ཤེས་སྨྲས་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་འདིའོ། །དེའི་ཕྱིར་བཤད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལས་འདི་རྟོགས་པ་དེ་བརྗོད་པའོ། །ཡང་དག་མིན་པ་ནི་ལོག་པ་སྟེ་དེའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པས་ན་ཤེས་པ་ཡང་ཡང་དག་པ་མིན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འཁྲུལ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཉན་པ་པོའི་རྒྱུད་ལས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་ལ་དམིགས་པ་ཡང་དག་པ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་ཏེ་བསྟན་ཏོ།། །། |
