དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུས་པའི་དཀའ་འགྲེལ།
ཀ་མ་ལ་ཤཱི་ལ།
― DTG191_Page_0266 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཏཏྭ་སཾ་གྲ་ཧ་པཉྫི་ཀ །བོད་སྐད་དུ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུས་པའི་དཀའ་འགྲེལ། འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གང་ཞིག་ཤེས་བྱའི་རྒྱ་མཚོ་བསྲུབས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་གཞན་དོན་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་ཀྱི། །སྡུག་བསྔལ་ཞི་བྱེད་དེ་ཉིད་རྟོགས་པའི་བདུད་རྩི་ཐུགས་རྗེས་འགྲོ་བ་ཚིམ་མཛད་པ། །དེ་ཉིད་རིག་མཆོག་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པ་དེ་ལ་གུས་པས་ཕྱག་འཚལ་ནས། །དེ་ཉིད་བསྡུས་པ་འདི་ཡི་དཀའ་འགྲེལ་ཆེས་རབ་གསལ་བ་རབ་ཏུ་བརྩམ་པར་བྱ། །བདག་འདྲའི་བློ་གྲོས་བླུན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་སྔོན་མེད་དངོས་པོ་ནམ་ཡང་བརྗོད་མི་ནུས། །མཁས་པས་ཉིན་རེ་ལམ་འདི་མང་དུ་མ་དཔྱད་པ་ཡང་འགའ་ཙམ་གང་ན་ཡོད། །འོན་ཀྱང་བསོད་ནམས་འཕེལ་བར་འདོད་པས་རང་དོན་མཆོག་གི་བདག་གི་བློ་གྲོས་འདི། །དགེ་བ་འཕེལ་བའི་འབྲས་བུ་ཅན་གྱི་དེ་ཉིད་གོམས་པས་འདི་བྱེད་པ་ལ་བརྩོན། །བསྟན་བཅོས་འདི་ལ་ནི་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་དང་པོར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང༌། དགོས་པ་དེས་པར་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་འཇུག་པ་དང༌། ཆེན་པོ་དག་ལ་རབ་ཏུ་དང་བ་ནི་ལེགས་པ་ཐམས་ཅད་འཐོབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་བྱས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་དང་བ་བསྐྱེད་པའི་དོན་དང༌། ཉན་པ་པོ་བསྟན་བཅོས་འདི་ལ་གུས་པས་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རང་གི་སྟོན་པ་ལ་མཆོད་པའི་ཆོ་ག་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས། གང་གིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་ཉིད་བསྡུ་བར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་བར་དག་གིས་བསྟན་བཅོས་འདིའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་དགོས་པ་བསྟན་ཏོ། །འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་འདིའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་བསྟན་ན་དེའི་ཚེ་སྨྱོན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་དང་འདྲ་བར་དོན་མེད་པ་ཉིད་སྲིད་པས་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པ། ཉན་པ་ལ་ཡང་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་འདིའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་གདོན་མི་ཟ་བར་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡོད་ན་ཡང་མངོན་པར་འདོད་པའི་དགོས་པ་དང་བྲལ་བའི་བསྟན་བཅོས་ནི་བྱ་རོག་གི་སོ་བརྟག་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྟོག་པ་དང་ལྡན་བ་ཉན་པ་ལ་ཡང་གུས་པར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བས་ན་དང་བོར་དེ་ལ་འཇུག་པའི་དོན་དུ་དགོས་པ་བརྗོད་བར་བྱའོ། །འཇུག་པའི་ཡན་
― DTG191_Page_0267 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལག་ལ་གཙོ་བོ་ཉིད་དགོས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དོན་དུ་གཉེར་བས་ཉན་པ་པོའི་སྐྱེ་བོ་བསྟན་བཅོས་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་བརྗོད་བྱས་སྟོང་པའི་བསྟན་བཅོས་ཀྱིས་བསྒྲུབས་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དགོས་བའི་ཐབས་བསྟན་པའི་དོན་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །དགོས་པ་དེ་ཡང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཐབས་ཅན་དུ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་བསྒྲུབ་པ་ཉམས་སུ་ལེན་པར་མི་ནུས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དགོས་པ་ཡོད་ན་ཡང་འཇོག་པོའི་གཙུག་གི་རིམས་ནད་སེལ་བའི་རིན་པོ་ཆེ། རྒྱན་གྱི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་བཞིན་དུ་དེ་བསྒྲུབ་པར་མི་ནུས་པར་རིག་ནས་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། འབྲེལ་པ་དང་ནི་རྗེས་མཐུན་ཐབས། །སྐྱེས་བུའི་དོན་ནི་རྗོད་བྱེད་དག །ཡོངས་བརྟགས་དབང་དུ་བྱས་ཡིན་གྱི། །དེ་ལས་གཞན་པའི་དབང་བྱས་མིན། །ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བསྟན་བཅོས་ལ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །འོན་ཏེ་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་འཇུག་པ་ནི་ངེས་པ་ཉིད་ལས་ཡིན་ཞིང༌། ངེས་པ་ཡང་ཚད་མ་ཉིད་ལས་ཡིན་ལ། འདིར་དགོས་པའི་ཚིག་འདི་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་དེ་ལ་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་རེ་ཞིག་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ནི་མེད་དེ། ཤིན་ཏུ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་བ་ཡང་མེད་དེ། ཚིག་ནི་འདོད་པ་ཙམ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པར་འདོད་པའི་དོན་ལ་ཤེས་པ་སྐྱེད་བཞིན་པ་ན་ཚད་མར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་ནི་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ལ་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དེ་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་འཇུག་པའི་ཡན་ལག་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཇི་ལྟར་བརྗོད་པར་འདོད་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་པའི་དུས་སུ་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དམ་བཅས་ན་ཡང་སླུ་བའི་བསམ་པས་རྣམ་པ་གཞན་དུ་བསྟན་བཅོས་བྱེད་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དགོས་པ་ཚད་མ་གཞན་གྱིས་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་དགོས་པའི་ངག་ཉེ་བར་བཀོད་པ་དོན་
― DTG191_Page_0268 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཚད་མ་གཞན་ཁོ་ན་ལས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དགོས་པ་ཚད་མ་གཞན་གྱིས་གནོད་པ་དེ་ལ་ཡང་དོན་མེད་པ་གསལ་རབ་པ་ཉིད་དེ། དེ་ནི་ཚད་མ་གཞན་གྱིས་གནོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འཇུག་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་གཉི་ག་ཡང་ཁས་བླངས་ནས་བརྗོད་ཀྱི། གང་གིས་འདི་དག་ཡོད་པའམ་མེད་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་ཚུ་རོལ་མཐོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་འཇུག་པ་ལས་སྔར་དགོས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའམ། གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དེ། དེ་ནི་འཇུག་པ་ལས་རྟོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དགོས་པ་ལ་སོགས་པ་མ་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ངག་འདི་བརྩམ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན། རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་ཡང་ངག་འདི་ལས་ཐེ་ཚོམ་ཉིད་སྐྱེའི། ངེས་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐེ་ཚོམ་དེ་ཡང་དག་ཉེ་བར་བཀོད་པ་ལས་སྔར་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགོས་པ་ལ་སོགས་པའི་ངག་ཉེ་བར་བཀོད་པ་དོན་མེད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། རེ་ཞིག་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་འཇུག་པ་ནི་ངེས་པ་ཉིད་ལས་ཡིན་ཞིང་ཞེས་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མི་བདེན་ཏེ། ཞིང་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཐེ་ཚོམ་ལས་ཀྱང་འཇུག་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་ཞིང་པ་ལ་སོགས་པའི་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་འབྲས་བུ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དེ་དག་ལ་འདིའི་འབྲས་བུ་བསྒྲུབ་པའི་ངེས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དེ་དག་ངེས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་འཇུག་གོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ནི་ཡང་དག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། འདིར་གང་ཞིག་གང་གི་དོན་དུ་འཇུག་པ་དེ་ནི་དེ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་ན་ཡང་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཙམ་ཞིག་སྐབས་སུ་བབ་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཡུལ་ལ་ངེས་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ངེས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་འཇུག་པར་བརྗོད་པ་ཞིང་པ་ལ་སོགས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་དོན་དུ་དེ་དག་ལ་འཇུག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཅི་ཞེ་ན། འབྲས་བུའི་དོན་དུ་དེ་དག་དེ་ལ་འཇུག་ལ། འབྲས་བུ་དེ་ལ་གེགས་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ངེས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་དག་ཐེ་ཚོམ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཉིད་ཀྱིས་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དང་པོའི་འཇུག་པ་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ངེས་པའི་དོན་དུ་འཇུག་པ་གང་
― DTG191_Page_0269 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་པ་དེ་ལ་ཡང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ངེས་པ་མེད་དེ། དེའི་དོན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་དེ་དག་གི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ངེས་པ་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་འབྲས་བུ་ལ་ལྟོས་ནས་འདི་འབྲས་བུ་མ་འོངས་པའི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་གདོན་མི་ཟ་བར་སྒྲུབ་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའམ། ཡང་ན་གེགས་བྱེད་པ་དང་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ཡིན་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་འདི་མངོན་པར་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་བསྒྲུབ་པར་ནུས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་ཡིན་གྲང༌། དེ་ལ་རེ་ཞིག་དང་པོ་ནི་རིགས་པའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་ཏེ། ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་མཚང་བ་དང་གེགས་བྱེད་པ་ཉེ་བ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་འགའ་ཞིག་དམིགས་ཀྱང་སཱ་ལུ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་འབྲས་བུ་མ་འོངས་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་མི་བྱེད་པར་མཐོང་བས། ཐམས་ཅད་དུ་དོགས་པ་མི་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཚོགས་པའི་འབྲས་བུ་ནུས་པ་རྣམས། །འགྱུར་བ་དང་འབྲེལ་འབྲས་བུ་ལ། །མ་ངེས་པ་ནི་ཉིད་ཡིན་ཏེ། །གེགས་བྱེད་པ་དག་སྲིད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གང་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་གཉིས་པའོ་ཞེ་ན། དེའི་ཚེ་འདི་ནི་ཆེས་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་གྱིས། འདིའི་རུང་བ་ཉིད་ནི་གེགས་བྱེད་པ་མེད་ནའོ་ཞེས་དེ་ལྟར་རུང་བ་ཉིད་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ཁྱད་པར་སྨྲ་བ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་འབྲས་བུ་ཡང་ཚུལ་འདིས་ངེས་པའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ནི་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་འཇུག་པ་ལ་དོན་དམ་པའི་འབྲས་བུ་ངེས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་འཇུག་པ་འགྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཚུ་རོལ་མཐོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་གེགས་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་ཉིད་ངེས་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་དོན་དམ་པར་གེགས་བྱེད་པ་མེད་པར་ངེས་པར་མི་ནུས་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་གལ་ཏེ་གེགས་བྱེད་པ་མེད་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་ངེས་པ་ཁོ་ནར་འདི་ལས་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ངེས་པ་ཚད་མ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་འཇུག་པ་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ལ་ནི་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཚད་མ་དང་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་དག་གི་འཇུག་པ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ངེས་པ་དེ་ཡང་ཚིག་ལས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་བ་ཁོ་ན་སྟེ།
― DTG191_Page_0270 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་དང་དེ་ལ་འབྲེལ་པ་མེད་པས་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འདི་ནི་བདེན་ཏེ། འོན་ཀྱང་གལ་ཏེ་ཚིག་ལས་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པ་འགའ་ཞིག་འཇུག་པ་མེད་པ་དེ་གྲུབ་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་དེ་ཐམས་ཅད་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ཙམ་དུ་མངོན་སུམ་དུ་མ་གྱུར་པའི་འབྲས་བུ་ལ་འགའ་ཞིག་གི་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པའི་ཕན་ཡོན་ཆེན་པོ་དང་ངན་སོང་དག་ཐོས་པའི་ཕྱིར་ལུང་གི་ཚད་མ་ལམ་བརྟེན་པར་གནས་པར་མི་ནུས་པ་འགའ་ཞིག་དག་ཚིག་གི་འཇུག་པ་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ཙམ་གྱིས་ནི་དེ་དག་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ལས་ཉམས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཐབས་ཁྱད་པར་ཅན་ཉིད་ཀྱིས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་ལུང་ལས་མ་རྟོགས་པའི་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་གྱི་ཡུལ་ལ་འཇུག་པའི་ཐབས་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལུང་ལས་གདོན་མི་ཟ་བར་འཇུག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགལ་བའི་ལུང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ན་རྟོག་པ་དང་མི་ལྡན་པར་འགྱུར་གྱི། གནོད་པ་མེད་པའི་ལུང་ལ་བརྟེན་ནས་འཇུག་པ་ནི་ཇི་ལྟར་རྟོག་པ་དང་མི་ལྡན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཉིད་ཡང་དག་པའི་ཐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ངེས་པར་བཟུང་ནས་དེ་ལ་ངེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པར་མི་རིགས་ཏེ། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་སྐྱེས་བུ་ཉིད་ཚུ་རོལ་མཐོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ངེས་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ན་ཡང་ལུང་ལས་མི་འཇུག་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདི་ལ་ཡང་གནོད་པ་མེད་པའི་དགོས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་ཐོས་པ་ལས་བསྟན་བཅོས་ལ་འཇུག་པ་རྣམས་ནི་རྟོག་པ་དང་མི་ལྡན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཐབས་ཉིད་ཀྱིས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་འཇུག་པའི་ཐབས་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འཇུག་པ་ལས་སྔར་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་ནི་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ལ་ཚད་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་སྙིང་པོ་མེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དོན་ལ་བསྟན་བཅོས་ཀྱིས་མཐར་ཕྱིན་པར་དམིགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདི་ལ་ཡང་རེས་འགའ་ཇི་ལྟ་བ་ཞིག་དུ་དམ་བཅས་པའི་དོན་མཐར་ཕྱིན་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་རིག་ནས་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་འཇུག་པ་གང་གིས་བཟློག་མེད་པར་དོགས་པས་
― DTG191_Page_0271 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཟློག་པར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟབ་ལས་ཀྱང་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དུ་ན་ཚད་མ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་འཇུག་པ་ལ་ཡང་འབྲས་བུ་མེད་པར་དོགས་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་སུ་ཡང་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གནོད་པ་ཐོབ་པའི་དོགས་པས་ཀྱང་མི་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བསྟན་བཅོས་ལས་མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་མི་འཐོབ་པའི་སྲིད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གནོད་པ་ཐོབ་པར་དོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེ་ནི་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མཚུངས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དགོས་པ་ལ་སོགས་པ་མ་གཏོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ངག་འདི་བརྩམ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་ཁོ་བོ་ཅག་ཀྱང་དེ་སྐད་དུ་སྨྲའོ། །འོན་ཀྱང་སྐྱེས་བུ་དེའི་ཐེ་ཚོམ་ནི་དགོས་བའི་ངག་ཉེ་བར་བཀོད་པ་ལས་གང་ཡང་ཡོད་མོད་ཀྱི། དེ་ནི་ཅི་འདི་དགོས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་མ་ཡིན་ཞེས་དེ་ནི་དགོས་པའི་སྤྱི་ལ་ཡིན་ནོ། །དགོས་པ་ཙམ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ལས་འཇུག་པར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང༌། དགོས་པ་ཙམ་ཡང་དོན་དུ་གཉེར་བར་བྱས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་སོ་སོར་ངེས་པའི་སྒྲུབ་པའི་ཐབས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་དགོས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཐེ་ཚོམ་ལས་འཇུག་པ་མཐོང་སྟེ། སྒྲུབ་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་འགའ་ཞིག་ཁོ་ན་ལ་འཇུག་པ་ནི་དགོས་པའི་ཁྱད་པར་འདོད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གིས་བསྟན་བཅོས་གཞན་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་སོ་སོར་ངེས་པའི་བསྟན་བཅོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་དགོས་པའི་ཚིག་ལས་སྔར་དགོས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཡུལ་ལ་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེད་པའི་རྒྱུ་འགའ་ཞིག་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དགོས་པའི་ཁྱད་པར་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཉིད་ཀྱི་སྐྱེས་བུ་དགོས་པའི་ཁྱད་པར་ལ་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་སྔར་ཡོད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། འདི་ལྟར་དགོས་པའི་ཁྱད་པར་དོན་དུ་གཉེར་བའི་ཡིད་དང་ལྡན་པ་ཆེས་དང་པོར་ཅི་འདི་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་མངོན་པར་འདོད་པའི་དགོས་པས་དགོས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནམ། ཅི་སྟེ་གཞན་གྱིས་དགོས་པ་དང་བཅས་སམ། འོན་ཏེ་དགོས་པ་མེད་པ་ཡིན་ཞེས་དེ་ལྟ་བུར་འགྱུར་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང་གནོད་པར་
― DTG191_Page_0272 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱེད་པའི་ཚད་མ་མེད་ན་དེ་རིགས་པས་ཐོབ་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དགོས་པའི་ཁྱད་པར་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་བསྟན་བཅོས་གཞན་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངེས་ན་དགོས་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཡུལ་ལ་ཐེ་ཚོམ་སྔར་ཡང་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དགོས་པའི་ཚིག་ཉེ་བར་བཀོད་པ་དོན་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དགོས་པའི་ཁྱད་པར་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཡང་ཐེ་ཚོམ་གྱི་ཁྱད་པར་གྱི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དེ་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་བུའི་དོན་ལ་མི་མཁས་པ་རྨོངས་བའི་བློ་ཅན་ཁ་ཅིག་ལ་མངོན་དུ་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཐར་པ་ནི་སྐྱེས་བུའི་དོན་མཆོག་ཉིད་དུ་གྲུབ་མོད་ཀྱི། ཅི་སྟེ་ཡང༌། གང་དག་མི་མཁས་པ་ཁ་ཅིག་སྐྱེས་བུའི་དོན་གྱི་མཆོག་དེ་ལ་སྐྱེས་བུའི་དོན་ཉིད་དུ་མི་ཤེས་པ་ཡོད་དེ། དེ་ལ་སྔར་དང་པོ་ཉིད་དུ་དོན་དུ་གཉེར་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དགོས་པའི་ཁྱད་པར་འདོད་པ་མངོན་དུ་མ་གྱུར་པ་རྣམས་ནི་དགོས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཡུལ་ལ་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་རྣམས་ནི་རྒྱུ་ཡོད་པ་ལ་རག་ལས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགའ་ཞིག་གི་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་གཞན་སྤངས་ནས་སོ་སོར་ངེས་པའི་སྒྲུབ་པ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་ཐེ་ཚོམ་གྱི་ཁྱད་པར་གྱི་རྒྱུར་མི་འགྱུར་རོ། །ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་མེད་པས་དེའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་རིགས་པས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཙམ་གྱིས་འཇུག་པར་རིགས་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འགའ་ཞིག་གིས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་དུ་འཇུག་པར་མི་ནུས་པ་དེའི་ཕྱིར་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སོ་སོར་ངེས་པའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་མེད་པས་ཡལ་བར་འདོར་བར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་སོ་སོར་ངེས་པའི་སྒྲུབ་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་རྒྱུད་དགོས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཡུལ་ལ་ཐེ་ཚོམ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་གྱི་ཡུལ་ལ་ལུང་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་སོ་སོར་ངེས་པའི་སྒྲུབ་པ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་དགོས་པའི་ངག་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེས་ནི་བསྟན་བཅོས་འདིའི་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་བསྟན་གྱི་གཞན་གྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འདིས་སོ་སོར་ངེས་པའི་སྒྲུབ་པའི་བསྒྲུབ་བྱ་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཡུལ་
― DTG191_Page_0273 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅན་གྱི་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །ཉན་པ་པོ་དེ་ཡང་རེས་འགའ་བདག་གི་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་འདི་སྒྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་ལ་ལུང་གིས་བསྐྱེད་པ་བཞིན་དུ་དགོས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཡུལ་ཅན་དགོས་པའི་ཚིག་གིས་བསྐྱེད་པའི་ཐེ་ཚོམ་ལས་འཇུག་པ་ཡང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེས་ན་དགོས་པའི་ངག་ཉེ་བར་བཀོད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་གྱི་ཡུལ་ཅན་ལ་ལུང་བྱེད་པ་ཡང་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་མེད་པར་སྤྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་དང་པོར་ཡང་ཐེ་ཚོམ་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་ཐེ་ཚོམ་ནི་མཐོ་རིས་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་མི་མཁས་པ་རྣམས་ལ་མི་སྐྱེ་བ་ཉིད་དེ། དེའི་རྒྱུར་འགྱུར་བའི་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་དོན་དུ་གཉེར་བ་མངོན་དུ་མ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དག་ལ་སྐྱེ་བ་དེ་དག་ལ་ཡང་རྡོ་ལ་སོགས་པ་ཟ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་འཇུག་པ་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཐམས་ཅད་དུ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་སྤྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་སོ་སོར་ངེས་པར་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་རྒྱུར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་ནས་དེའི་དོན་དུ་ལུང་བྱེད་པ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བསྟན་བཅོས་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་དགོས་པའི་ངག་ཀྱང་བཀོད་པའི་ཕྱིར་གླན་ཀ་འདི་མེད་དོ། །གང་གིས་དེ་དམིགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་མངོན་པར་འདོད་པའི་དགོས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཡུལ་ལ་ཐེ་ཚོམ་དུ་གྱུར་པ་ཤེས་པར་འདོད་པའི་དགོས་པའི་ཁྱད་པར་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་བསྟན་བཅོས་གཞན་དམིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །མངོན་པར་འདོད་པའི་དགོས་པའི་ཁྱད་པར་སྒྲུབ་པའི་བསྟན་བཅོས་གཞན་སྲིད་པ་ཡིན་ན་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་འགའ་ཞིག་བསྟན་བཅོས་གཞན་རྩོམ་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཉམས་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་གཞན་དམིགས་ན་ཡང་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དགོས་པའི་ཁྱད་པར་ལ་ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྒྱུར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཉན་པ་པོའི་སྐྱེ་པོ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་དགོས་པ་ལ་སོགས་པའི་ངག་ཉེ་བར་བཀོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །གང་ཡང་ཉན་པ་པོའི་སྐྱེ་བོ་འཇུག་པའི་དོན་དུ་དགོས་པ་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ལ།
― DTG191_Page_0274 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་ཐེ་ཚོམ་གྱིས་འཇུག་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་གང་དགོས་པ་དང་བྲལ་བའམ། དོན་མེད་པ་དེ་ནི་བརྩམ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་བྱ་རོག་གི་སོ་བརྟག་པ་དང་སྨྱོན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་བཞིན་ནོ། །བསྟན་བཅོས་འདི་ཡང་དགོས་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་མཉན་པའམ་བྱ་བ་བརྩམ་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པས་རྩོད་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་དང་པོར་དགོས་པ་ལ་སོགས་པའི་ངག་ཉེ་བར་བཀོད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ལྟ་བུར་མངོན་ཏེ་ཐེ་ཚོམ་གྱིས་ཀྱང་འཇུག་པ་ཉིད་བསྒྲུབས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། མ་གྲུབ་པར་བསྟན་པ་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཕ་རོལ་པོ་དེ་ཚིག་འདི་ལས་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་ན་དེ་དོན་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གིས་འདི་འཇུག་པར་འགྱུར་བའི་ཇི་ཙམ་དུ་ངག་འདིས་མ་གྲུབ་པ་བརྗོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་ཚིག་འདི་ལས་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཁྱད་པར་བྱེད་པ་ཡོད་པ་ཉིད་ལ་ངེས་པ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཚིག་མ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཁྱེད་ཀྱི་ལུགས་ཀྱིས་ཐེ་ཚོམ་གྱིས་ཀྱང་རྟོག་པ་སྔོན་དུ་གཏོང་བ་འཇུག་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་མ་གྲུབ་པར་བསྟན་པ་འབྲས་བུ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་འགའ་ཞིག་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ལུང་མི་ཤེས་པ་གློ་བུར་དུ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མེད་པར་ངེས་ཏེ། གོང་གི་རིགས་པ་འདིས་ཕྱིར་རྒོལ་བ་གཞན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་དེ་དག་འཇུག་པའི་དོན་དུ་མ་གྲུབ་པ་བརྗོད་པར་བྱ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལ་ཕྱིར་རྒོལ་བ་འགོད་པའི་ཕྱིར་རང་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དགོས་པ་ཤེས་པ་ཡང་བསྟན་བཅོས་བྱེད་པར་རྩོམ་པའམ། ཉན་པ་པོ་རྟོག་པ་སྔོན་དུ་གཏོང་བ་རྒྱུ་མཚན་མེད་པའི་ཕྱིར་རྒོལ་ལན་གདབ་རིན་མོ་ཆོག་གི་ངག་ལས་ལྡོག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་རྟོག་པ་སོན་དུ་མི་གཏོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་གློ་བུར་དུ་རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས་པར་ཡང་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཁྱད་པར་བྱེད་པ་མེད་པ་ལེན་ཅིང་གཞན་དག་ཀྱང་ལེན་དུ་འཇུག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་མ་གྲུབ་པར་བསྟན་པར་བྱའོ་སྙམ་ན་དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། གལ་ཏེ་དེ་ངག་དེ་དག་བསྟན་བཅོས་ལ་འཇུག་པའི་ཡན་ལག་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ལ་མ་གྲུབ་པར་བསྟན་པ་དགོས་པ་མེད་པ་ཉིད་དེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་ཧ་ཅང་
― DTG191_Page_0275 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་ཁ་ཅིག་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ཆེས་མང་དུ་སྨྲ་བ་ཡང་ཡོད་དེ། དེ་དག་ལ་ཡང་མི་རིགས་པ་བརྗོད་པ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་ལ་འཇུག་པའི་ཉེ་བར་མི་མཁོ་བ་ཆེས་མང་པོ་དག་ཀྱང་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་བསྟན་བཅོས་བརྩམ་པ་ལ་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པར་བསྟན་པ་འདི་ནི་འབྲས་བུ་མེད་པ་དང༌། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་དུ་འོངས་པས་དེ་ལྟར་ན་འབྲས་བུ་ནི་ཉན་པའི་སྐྱེ་བོ་འཇུག་པ་ཉིད་ཡིན་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གང་ཡང་ཁྱབ་བར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པས་མི་རྩོད་པ་དང། དགོས་པ་མ་ཐོབ་པར་མི་འཇུག་པ་དེ་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་དོན་དང་བཅས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་སྔར་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཉན་པ་པོའི་སྐྱེ་བོ་འཇུག་པའི་དོན་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །རང་གི་དོན་དུ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་རང་ཉིད་མི་འཇུག་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་སྨྱོན་པའི་སྨྲེ་སྔགས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །གང་ཡང་སློབ་དཔོན་གྱིས་རིགས་པའི་ཐིགས་པ་རང་ཉིད་ཀྱང་དེ་ལྟར་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཞེས་བསམས་ནས། རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་ཡང་སྦྱོར་བ་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་དེ་ཡང་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྦྱོར་བའི་དབང་དུ་བྱས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ནང་དུ་བརྗོད་པའི་བདག་ཉིད་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་སྐྱེ་བོ་ཕལ་ཆེར་ཕལ་ལ་ཆགས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཤད་པ་དེ་ཡང་གཞན་དག་ཕྲག་དོག་ལ་སོགས་པའི་དྲི་མས་ཉམས་པའི་ཡིད་ཅན་སྣོད་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། སྤྲོས་པས་ཆོག་གོ །སྟོན་པ་ལ་མཆོད་པར་བྱེད་པ་ནི་ལེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་དང་བ་བསྐྱེད་པའི་དོན་དུ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པའི་སྒོ་ནས་མཆོད་པ་བྱས་པ་འདིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང་ལྡན་པ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཐོས་ནས་ཀྱང་རེ་ཞིག་དད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་རྣམས་ནི་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་མྱུར་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་དང་བ་སྐྱེའོ། །གང་ཡང་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དེ་དག་ཀྱང་དེ་ལྟ་བུ་ལ་གནོད་པ་མ་མཐོང་སྟེ། ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་གོམས་པས་
― DTG191_Page_0276 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་འགྱུར་བ་དང༌། འཆད་པར་འགྱུར་བའི་དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་དོན་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མས་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་མཁས་པར་འགྲོ་བ་ནི་སྲིད་པར་ངེས་སོ་སྙམ་དུ་ངེས་པར་བཟུང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་དང་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དང་བས་ཀྱང་དེའི་ཡོན་ཏན་མངོན་པར་འདོད་པ་རྣམས་དེའི་གསུང་རབ་དང༌། དེ་ལ་བརྟེན་པའི་བསྟན་བཅོས་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟག་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུ་གུས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལས་ཐོས་བ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་རབ་སྐྱེ་བའི་རིམ་གྱིས་ལེགས་པའི་མཆོག་ཐོབ་པའི་བར་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཆེན་པོ་དག་ལ་དང་བ་ནི་ལེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པའི་རྒྱུའི་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་བྱེད་པ་ཕལ་ཆེར་སྟོན་པ་པོ་རབ་ཏུ་གྲགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས། བསྟན་བཅོས་བྱེད་པ་ལ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དང་པོར་རེ་ཞིག་རང་གི་སྟོན་པ་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དེ་ལ་འཇུག་པའི་ཡན་ལག་གི་ཆ་ཙམ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་བྱེད་པར་འདོད་པས་རང་གི་སྟོན་པའི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་བ་རྩོམ་མོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལྟ་ན་སྟོན་པ་ལ་མཆོད་པར་བྱེད་པ་ནི་དོན་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཤེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་སྟོན་པ་ལ་མཆོད་པར་བརྗོད་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུ་བ་བྱ། །ཞེས་པ་འདིས་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང༌། དགོས་པ་གཉིས་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟར་བསྟན་བཅོས་འདིའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་ལ་སོགས་པའི་བྱེད་པ་དང་བྲལ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ལ་སོགས་པའི་བྱེད་པ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཀྱང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་སྒྲས་ཤུགས་ཀྱིས་བསྟན་པ་ཁོ་ན་སྟེ། གཞན་དག་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཉིད་དུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ངག་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནམ། བསྟན་བཅོས་མཐའ་དག་ནི་དག་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ངག་གི་ཚོགས་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འདི་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་གལ་སྲིད་ཅེ་ན། དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ངག་ཚོགས་པའི་བདག་ཉིད་བསྟན་བཅོས་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ངག་དེ་ནི་ཕན་ཚུན་ལྟོས་ནས་
― DTG191_Page_0277 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྲེལ་པར་གནས་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་སྨྱོན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གི་ཚོགས་བཞིན་དུ་དོན་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་པ་ཅན་སྒྲ་དུ་མ་ཚོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལས་གཞན་པའི་ངག་བཞིན་དུ་བསྟན་བཅོས་ནི་ངག་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཚིག་ཁོ་ནས་ངག་རྩོམ་པ་ཡང་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ངག་གིས་ཀྱང་རྩོམ་པ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་བསྟན་བཅོས་ནི་དག་ཆེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཀླན་ཀ་མེད་དོ། །དགོས་པ་ནི་བསྡུས་པའི་ཚིག་གིས་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟར་བསྟན་བཅོས་ལ་འཇུག་པར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི་དགོས་པ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ན་དེ་ལྟར་གཏོགས་པ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱའི། གཞན་དུ་གཏོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་སྨྲ་བ་པོ་འབྲེལ་པ་མེད་པ་བརྗོད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །སྨྲ་བ་པོ་བསྟན་བཅོས་ལ་སོགས་པའི་དགོས་པ་བརྗོད་པ་ཡང་བསྟན་བཅོས་ལ་གཞན་དག་གཞུག་པར་འདོད་པས་ཡིན་གྱི་ཞེས་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་གཞན་དག་དགོས་པ་བསྟན་པས་བསྟན་བཅོས་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ། གལ་ཏེ་དེར་གཏོགས་པ་ཉིད་ཀྱི་དགོས་པ་བརྗོད་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་གཏོགས་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དགོས་པ་བརྗོད་པས་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་གཞན་ལ་འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དོན་སྟོན་པར་ནུས་པའི་ཚིག་ནི་བསྟན་བཅོས་སུ་བརྗོད་ཀྱི། །བརྗོད་པར་བྱ་བཙམ་ཡང་སྟོན་པ་ལྷུར་ལེན་པ་ནི་མ་ཡིན་ལ། སྒྲ་ཙམ་དོན་སྟོན་པའི་ནུས་པས་སྟོན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་གཏོགས་པའི་དགོས་པ་ནི་བསྟན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་སློབ་དཔོན་གྱིས་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་ནི་སྐྱེས་བུའི་དོན་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པའི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་པས་ན་ཞེས་གང་བསྟན་པ་དེ་ནི་དགོས་པ་བསྟན་པ་ཡིན་གྱི་བ་རྗོད་པར་བྱ་བའི་དགོས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་རྟོགས་པ་ཉིད་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པའི་སྒྲར་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་རྟོགས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དེ་བསྟན་ཏོ། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་དགོས་པ་བརྗོད་པའི་དོན་དུ་འབྲེལ་པ་ཡིན་གྱི། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དགོས་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་
― DTG191_Page_0278 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏེ། བྱ་བའི་ངོ་བོ་དང༌། བྱ་བའི་འབྲས་བུ་དང༌། བྱ་བའི་འབྲས་བུའི་འབྲས་བུའོ། །འདི་ལྟར་ཕ་རོལ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་བརྩམས་པའི་བསྟན་བཅོས་ནི་བྱེད་པ་ཉིད་དམ་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། བྱེད་པ་པོ་དང་བྱེད་པ་དག་ཀྱང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་དགོས་པ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་དགོས་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་བྱ་བ་ལ་ལྟོས་བའི་ཕྱིར་དང༌། བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དེ་དགོས་པ་ཉིད་དུ་རིགས་ལ། དངོས་དང་བརྒྱུད་པས་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་ནི་ཡོད་དོ། །བྱ་བ་རྩོམ་པ་ནི་དེའི་དོན་དུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དགོས་པ་ནི་འབྲས་བུ་དེའི་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ངག་ཐམས་ཅད་རང་གི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བྱ་བ་ནི་ཐུན་མོང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཤིན་ཏུ་གྲགས་པའི་ཕྱིར་དགོས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་བསྟན་བཅོས་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མེད་པར་དོགས་པ་བསལ་བའི་དོན་དུ་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ཁྱད་བར་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་དོགས་པ་བསལ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པར་འདོད་པའི་དོན་དུ་དེ་བསྟན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་བསྟན་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བྱ་བ་དེ་བསྟན་པར་བྱའོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུ་བའི་མཚན་ཉིད་དེ་ཡང་བསྟན་བཅོས་འདི་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་འདིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དེ་དག་དེ་དང་དེར་འཐོར་བ་རྣམས་ཉན་པ་པོའི་བློ་གཅིག་ལ་འགོད་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བསྡུ་བ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་བསྡུ་བའི་སྒྲས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུས་པའི་བྱ་བ་འདིའི་འབྲས་བུ་ནི་བསྟན་པར་བྱ་བའི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བདེ་བླག་ཏུ་རྟོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་བསྡུས་པའི་སྒྲས་བསལ་བར་བྱས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པ་ནི་རྟོགས་པ་པོས་བདེ་བླག་ཏུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་གྱི། །རྣམ་པར་འཐོར་བ་ནི་དཀའ་བས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་བདེ་བླག་ཏུ་འཛིན་པའི་རྒྱུར་བསྡུས་པའི་སྒྲས་བསྡུས་པ་སྟོན་པ་ན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བདེ་བླག་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་འདི་བརྩམས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པ་
― DTG191_Page_0279 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཙམ་ནི་འདིའི་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ནི་སྔོན་གྱི་སློབ་དཔོན་དག་གིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྟན་ཟིན་པའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་བྱེད་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་རྗེས་སུ་འཛིན་བ་ཁྱད་པར་ཅན་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། བསྟན་བཅོས་ཀྱང་གཞན་གྱི་དོན་དུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྔོན་གྱི་སློབ་དཔོན་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྟན་ཟིན་ན་ཡང་བློ་དམན་པས་ཤིན་ཏུ་འཐོར་བ་ཉིད་ཀྱིས་བདེ་བླག་ཏུ་གཟུང་བར་མི་ནུས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་བདེ་བླག་ཏུ་གཟུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུས་པ་བརྩམ་བ་ནི་འབྲས་བུ་མེད་པ་མ་ཡིན་པར་འདོད་དོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས་བསྟན་བཅོས་འདི་བརྩམས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུས་པ་ཞེས་བཤད་ཀྱི། གཞན་དུ་ན། དེ་ཉིད་གཏན་ལ་དབབ་པ་བྱ། །ཞེས་དེ་སྐད་དུ་བསྟན་པར་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གསལ་པོར་བསྟན་པར་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བསྡུ་བ་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བདེ་བླག་ཏུ་རྟོགས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །བདེ་བླག་ཏུ་རྟོགས་པ་དེའི་ཡང་དགོས་པ་ནི་ཡུན་མི་རིང་བས་མངོན་པར་མཐོ་བ་དང་ངེས་པར་ལེགས་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་ཕྱིར་མ་བརྗོད་དེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཤེས་པ་ལས་མངོན་པར་མཐོ་བ་དང་ངེས་པར་ལེགས་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་གྲགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན། འགྲོ་ལ་ཕན་པ་མཛད་བཞེད་པས། །ཞེས་བྱ་བའི་འོག་ཏུ་དེ་ཡང་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་དེ་གང་གི་དོན་དུ་ཞེ་ན། འགྲོ་ལ་ཕན་པ་མཛད་བཞེད་པས། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུ་བ་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་འབྱུང་ངོ༌། །ཇི་ལྟར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུ་བའི་བྱ་བ་འགྲོ་ལ་ཕན་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་འགྲོ་བ་ལ་ཕན་པ་སྒྲུབ་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུ་བའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ན་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་སྐོམ་པས་ཆུ་འོན་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ཆུ་འཐུང་བ་དེ་ནི་ལེན་པའི་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པར་རྟོགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདི་ལ་ཡང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་ལ་ཕན་པ་བསྒྲུབ་པའི་དོན་དུ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུས་པ་བྱ་འོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་དུ་གནས་སོ། །དགོས་པ་འདི་ལ་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཐབས་ཅན་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མངོན་པར་མཐོ་བ་དང་ངེས་བར་ལེགས་པར་ཐོབ་བ་ནི་འགྲོ་བ་ལ་ཕན་པར་བརྗོད་ལ། དེའི་རྒྱུ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་
― DTG191_Page_0280 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འགྲོ་བ་ལ་ཕན་པ་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལས་བཟློག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེའི་རྒྱུ་ལས་བཟློག་པ་འདིའི་རྒྱུ་ཡིན་པར་གནས་སོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཡང་ལས་དང་འབྲས་བུའི་འབྲེལ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡིད་ཆེས་པ་དང༌། གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རྟོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་བསྟན་བཅོས་འདི་ལས་ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་དང་བསྒོམ་པའི་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། དེས་ནས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུ་བའི་བྱ་བས་འགྲོ་བ་ལ་ཕན་པ་ཡང་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་ཁོང་དུ་ཆུད་དོ། །མངོན་པར་མཐོ་བ་དང་ངེས་པར་ལེགས་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ན་མངོན་པར་འདོད་པའི་དོན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་སྐྱེས་བུའི་འདོད་པ་ཙམ་ཆད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལས་གོང་དུ་དགོས་པ་གཞན་བཙལ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དགོས་པ་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འབྲེལ་པ་ཡང་འབྲས་བུ་མེད་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང༌། དགོས་པ་དག་ལས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བསྟན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་སྟོན་པ་ན་བསྟན་བཅོས་དང་དགོས་པ་གཉིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། གཞན་བླ་མ་བརྒྱུད་པའི་རིམ་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དོན་ལ་འཇུག་པའི་ཡན་ལག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་དེ་ཡང་དགོས་པ་བརྗོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟར་འདི་ནི་འདིའི་དགོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ན་འདི་ནི་འདིའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །གང་ཞིག་གང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་དགོས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཤུགས་ཀྱིས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་འདིའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང༌། དགོས་པ་དག་ལས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ། །གང་ཞིག་གང་བརྗོད་ན་ཡང་མི་རྟོགས་པ་ནི་དཔེར་ན་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང༌། དགོས་པ་གཉིས་གང་ཡང་རུང་བ་བརྗོད་ཀྱང་ཅིག་ཤོས་མི་རྟོགས་པ་ཡིན་པ་ལྟར་དེ་ལས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བསྟན་པར་འོས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་དགོས་པ་བརྗོད་ཀྱང་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པའི་འབྲེལ་པ་མི་རྟོགས་པ་ནི་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་དགོས་པ་
― DTG191_Page_0281 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཉིས་ཁོ་ན་བརྗོད་པར་བྱའོ། །བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ཀྱང་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ངག་གི་དོན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་མ་ཕྱེའི། འོན་ཀྱང་ངག་ལས་དེའི་དོན་དུ་ཆ་ཤས་བསྡུས་ནས་བྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །ངག་གི་དོན་ནི་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་བསྡུ་བ་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཕལ་པར་གྱུར་པ་ཡང་ངག་འདི་ལས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ངག་གི་དོན་ཉིད་དུ་ཡང་འགལ་བ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ངག་གཙོ་བོས་དོན་དུ་མ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ནི་འགལ་གྱི། གཙོ་བོ་དང་ཕལ་པའི་ངོ་བོས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་རྟེན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་སྟོན་པ་ཁོ་ནས་བསྟོད་པ་བརྗོད་ཅེ་ན། ཀླན་ཀ་འདི་ནི་མེད་དེ། ཐམས་ཅད་དུ་བརྟག་པ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡོན་ཏན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བརྗོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཆོད་པར་བརྗོད་པར་བྱ་བར་ཡང་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར། ཡོན་ཏན་གྱི་ཕྱོགས་གཅིག་བརྗོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་བརྗོད་དོ། །དེས་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་སྟོན་པ་བརྗོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་བརྗོད་པའམ། ཡང་ན་རྣམ་པ་གཞན་དུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཁྱད་པར་བརྗོད་པ། འདི་ལྟར་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་མངོན་པར་མཐོ་བ་དང་ངེས་པར་ལེགས་པ་ཐོབ་བར་མཛད་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་མངོན་པར་མཐོ་བ་དང་ངེས་པར་ལེགས་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་སྟོན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་མངོན་པར་མཐོ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐོབ་པར་མཛད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྟོན་པའི་ཕྱིར། དེའི་དོན་ངེས་པར་བཟུང་བ་ལས་བདེ་འགྲོའི་རྒྱུ་ལས་དང་འབྲས་བུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་སྐྱེ་ཞིང༌། ངེས་པར་ལེགས་པའི་རྒྱུ་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པ་ཡང་ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་དང་སྒོམ་པའི་རིམ་གྱིས་སྐྱེའོ། །དེ་སྐྱེས་ན་ཡང་འཁོར་བའི་རྒྱུ་མ་རིག་པ་ལྡོག་གོ །དེ་ལོག་ན་ཡང་དེའི་ཚེ་རྩ་བ་ཅན་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་མཐའ་དག་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་སྒྲིབ་བ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་
― DTG191_Page_0282 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བས་བྱང་གྲོལ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་སྟོན་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་མངོན་བར་མཐོ་བ་ལ་སོགས་པ་འཐོབ་པར་མཛད་པའི་རིན་པོ་ཆེ་འདི་ནི་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་བརྗོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བསྟོད་པ་བརྗོད་དོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དེ་ཡང་གཞན་དག་གིས་མི་མཐུན་པའི་རྒྱུ་དང་ཚད་མ་དང་འགལ་བའི་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པར་འདོད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་བསལ་བའི་སྒོ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་དོན་དང༌། འཆད་པར་འགྱུར་བའི་བསྟན་བཅོས་མཐའ་དག་གི་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཁྱད་པར་མང་པོ་རྣམས་བཟུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱིའི་དོན་ཏོ། །ཡན་ལག་གི་དོན་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ། གང་གིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རང་བཞིན་དབང་དང་གཉི་ག་དང༌། །བདག་སོགས་བྱ་བ་དང་བྲལ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གང་ཞེས་བྱ་བ་སྤྱིར་བརྗོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འཇུག་སྟེ། གཞན་ལ་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཡོན་ཏན་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་ཡང་དག་པར་བརྟེན་ནས་ཕུང་པོ་ལས་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའོ། །ཇི་སྐད་དུ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པའི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་གང་གིས་གསུངས་བ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཐ་དད་པ་ལྟ་བུར་བསྟན་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དངོས་པོ་ཉིད་ཁྱད་པར་གཞན་སྤང་བ་རྩམ་ཤེས་པར་འདོད་པ་ལ་དེ་སྐད་དུ་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ན་འབྱུང་བར་བྱེད་པས་འབྱུང་བ་སྟེ། ཀྲྀ་ཏྱ་ལྱ་ཊཽ་བར་བ་ཧུ་ལཾ་ཞེས་བྱ་བར་བ་ཧུ་ལ་ཞེས་འབྱུང་བར་བྱེད་པ་པོའི་རྐྱེན་གྷ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་པྲ་ཏི་ཏྱའི་སྒྲ་དང་བསྡུ་བ་བྱ་སྟེ། སུབ་སུ་པེ་ཏི་མ་ཡུ་རཱ་བྷྱཱཾ་ས་ཀ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་བསྡུ་བ་མེད་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་སྔར་ནི་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་མ་བྱས་ལ། །ཕྱིས་ནི་དགོས་སམ་སེམས་ནས་བཅུག་གོ །རང་བཞིན་ནི་གྲངས་ཅན་གྱིས་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་རྡུལ་དང་མུན་པ་དང་
― DTG191_Page_0283 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྙིང་སྟོབས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཏེ་གཙོ་བོའོ། །དབང་ནི་དབང་ཕྱུག་གོ །གཉིག་ནི་དེ་དག་ཁོ་ན་གཉིས་སོ། །བདག་ནི་འབྱིན་པ་དང་སྡུད་པར་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་སྟེ་དེ་ལས་གཞན་ཡང་འཁོར་བ་ཡིན་ནོ། །སོགས་པ་སྨོས་པས་དུས་ལ་སོགས་པ་གཟུང་སྟེ། དེ་དག་གི་བྱ་བ་ནི་རྒྱུའི་ངོ་བོའོ། །དེ་དང་བྲལ་བ་ནི་དེའི་བྱ་བས་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་འདི་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མྱུ་གུ་དེ་ཡང་རང་ཉིད་ཀྱིས་བྱས་པ་མ་ཡིན། གཞན་གྱིས་བྱས་པ་མ་ཡིན། གཉི་གས་བྱས་པ་མ་ཡིན། དབང་ཕྱུག་གིས་སྤྲུལ་པ་མ་ཡིན། །དུས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན། རང་བཞིན་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན། རྒྱུ་གཅིག་ལ་རག་ལས་པ་མ་ཡིན། རྒྱུ་མེད་པ་ལས་སྐྱེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འདིས་ནི་གཙོ་བོ་དང༌། དབང་ཕྱུག་དང༌། གཉི་གའི་རྒྱུ་ཅན་དང༌། སྒྲའི་ཚངས་པ་དང༌། བདག་བརྟག་པ་རྣམས་བསྟན་ཏོ། །ཅི་སྟེ་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དེ་ཅི་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པར་གསུངས་སམ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པ། གཡོ་བ་སྟེ་གཡོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་བརྟན་པ་སྐད་ཅིག་མ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། གཞན་ལ་ནི་གཡོ་བ་ཉིད་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདི་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མ། །མི་གནས་བྱ་བ་ག་ལ་ཡོད། །འདི་དག་འབྱུང་བ་དེ་ཉིད་ནི། །བྱ་བ་དེ་ཉིད་བྱེད་པར་བརྗོད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །འདིས་ནི་བརྟན་པའི་དངོས་པོ་བརྟག་པ་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་ལས་དང་འབྲེལ་བུའི་འབྲེལ་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། གྱོ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་ལས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ཡང་ཕྱིས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །དེ་ལ་ལས་ནི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའོ། །དེའི་འབྲས་བུ་ནི་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པའོ། །དེ་དག་གི་འབྲེལ་པ་ནི་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་ཡང་དག་པར་གནས་པ་དང་ཐ་སྙད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་དྲན་པ་དང༌། ངོ་ཤེས་བ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་དང༌། ངེས་བ་དང༌། རང་གིས་གཏམས་པ་ལེན་པ་དང༌། དོན་མཐོང་བ་ལ་ངོ་མཚར་དང་བྲལ་བ་དང༌། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་དང༌། དེ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་དང༌། བཅིངས་པ་དང༌། ཐར་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་
― DTG191_Page_0284 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཟུང་ངོ༌། །དེ་དག་གི་རྟེན་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱེ་དགེ་སློང་དག་འདི་ལ་ལས་ཡོད་དོ། །འབྲས་བུ་ཡོད་དོ། །གང་ཆོས་སུ་བརྡར་བཏགས་པ་མ་གཏོགས་པ་ཕུང་པོ་འདི་འདོར་ཞིང་ཕུང་བོ་གཞན་ཉེ་བར་ལེན་པའི་བྱེད་པ་པོ་ནི་མི་དམིགས་སོ། །དེ་ལ་ཆོས་སུ་བརྡར་བཏགས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ་འདི་ཡོད་ན་འདི་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འདིས་ནི་ལས་དང་འབྲས་བུའི་འབྲེལ་པ་བརྟག་པ་བསྟན་ཏོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་འདི་ཡང་ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་སུ་ཡང་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། དེ་དག་ཉིད་རྟེན་ནས་བྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ།། འོན་ཏེ་རྫས་དང༌། ཡོན་ཏན་དང༌། ལས་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པའི་དངོས་པོ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་དག་ཅིའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་ཞེ་ན། ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲོས་ཏེ། ཡོན་ཏན་དང༌། རྫས་དང༌། བྱ་བ་དང༌། རིགས་དང༌། འདུ་བ་དང་ཞེས་ཟླས་དབྱེའོ། །རིགས་ཀྱི་སྒྲས་ཁྱབ་པ་དང༌། ཉི་ཚེ་བའི་སྤྱི་རྣམ་པ་གཉིས་གཟུང་ངོ༌། །སོགས་ཀྱི་སྒྲས་བརྟག་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་པར་རྣམས་ཏེ། གང་དག་གིས་ཆོས་ཅན་ལས་ཐ་དད་པའི་ཆོས་འགའ་ཞིག་བརྗོད་པ་དཔེར་ན་ཚིག་གི་དོན་དྲུག་པོའི་ཡོད་པ་ཉིད་དམིགས་པ་དང་བཅས་པའི་ཚད་མའི་ཡུལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གཟུང་ངོ༌། །ཡོན་ཏན་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་ཁྱད་པར་ཏེ་བྱེ་བྲག་ཀྱང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་བསྡུ་བའོ། །དེ་དག་གིས་སྟོང་པ་ནི་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་འདི་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་ཏེ། བྲམ་ཟེ་ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ལྔ་དང༌། སྐྱེ་མཆེ་ད་བཅུ་གཉིས་དང༌། ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་བར་དག་གོ་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་ཚིག་གི་དོན་དྲུག་བརྟག་པ་བསྟན་ཏོ། །འོན་ཏེ་ཁྱད་པར་མེད་ན་ཇི་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་སྒྲ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དག་གིས་ཡུལ་དུ་བྱེད་དེ། དེ་དག་གི་ཡུལ་དུ་མ་བྱས་ན་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཤིང༌། ཁྱད་པར་མེད་ན་སྒྲ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དག་འཇུག་པ་ཡང་མེད་ན་དེ་ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་ཅེ་ན། སྒྲོ་བཏགས་པས་རྣམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྒྲོ་བཏགས་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་ཉིད་དུ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་རྣམ་པའི་རང་བཞིན་སྒྲ་དང་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གང་ལ་ཡོད་
― DTG191_Page_0285 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་གང་ལ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་རྣམ་བ་སྒྲ་དང་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་ཡུལ་ཡིན་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་དང་ཉ་བའི་ཕྱིར་ནང་གི་བརྗོད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་པའི་ཁྱད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་དག་ནི་ཡུལ་གཅིག་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ལྷན་ཅིག་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་པར་མེད་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཕན་ཚུན་ལྡོག་པའི་དངོས་པོ་མཐོང་བའི་སྒོ་ནས་འོངས་པའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཞེན་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་བདག་ཉིད་སྒྲའི་དོན་དེ་ལ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་སྒྲ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་དོན་དམ་པར་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་ན་མ་བརྟགས་ན་ཉམས་དགའ་བར་སྒྲའི་དོན་གྲུབ་པ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་བཏང་སྙོམས་སུ་མཛད་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་གླང་པོ་ཆེའི་ལྟ་སྟངས་ཀྱིས་དོན་དམ་པ་ལ་འཇུག་པའི་དོན་དུ་བརྗོད་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་བསྟན་ཏེ། ཐབས་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲོ་བཏགས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་ན་ཡང་སྒྲའི་དོན་བརྒྱུད་པས་དངོས་པོ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར། དེ་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡོད་པས་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་དེ་དག་ཤུགས་ཀྱིས་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་སླུ་བ་མི་སྲིད་དོ། །དེ་ལ་འདི་ནི་སྐྱོབ་པས། མིང་ནི་གང་དང་གང་དག་གིས། །ཆོས་ནི་གང་དང་གང་བརྗོད་པ། །དེ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཆོས་ཉིད་དོ། །དེ་ནི་དེ་ལ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་སྒྲའི་དོན་བརྟག་པ་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ཅི་འདི་མུ་སྟེགས་བྱེད་ཀྱིས་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་དངོས་པོ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མའི་ནོར་གྱིས་དབུལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཚིག་བཀོད་པའི་རྩོམ་པ་ཙམ་སྙིང་པོར་གྱུར་པ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་འདིའི་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཡོད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། ཡོད་དོ། །གསལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ལ་གསལ་བ་ཡང་ཡིན་པས་ཞེས་ཁྱད་པར་གྱི་བསྡུ་བའོ། །གསལ་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་མི་སྲིད་པ་དང༌། མ་ཁྱབ་པ་དང༌། ཧ་ཅང་ཁྱབ་པའི་སྐྱོན་དང་
― DTG191_Page_0286 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མུ་སྟེགས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ནི་མི་གསལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་དོན་དུ་གསལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་དང་ལྡན་པ་ནི་དེ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའོ། །མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚད་མ་གཉིས་པོ་གང་ཡིན་པ་དེས་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ། །འདི་ཡང་བརྟག་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་བཞེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། དགེ་སློང་དགག་གམ་མཁས་རྣམས་ཀྱིས། །བསྲེག་བཅད་བརྡར་བས་གསེར་བཞིན་དུ། །ཡོངས་སུ་བརྟགས་ན་ང་ཡི་བཀའ། །བླང་བར་བྱ་ཡི་གུས་ཕྱིར་མིན། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་མངོན་སུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི་མ་འཁྲུལ་པ་དང་རྟོག་པ་དང་བྲལ་པ་ཉིད་དེ། དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པས་སྔོན་པོ་ཤེས་ཀྱི་སྔོན་པོའི་སྙམ་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་སྔོན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཡུལ་ཅན་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མ་འཁྲུལ་བ་བརྗོད་ལ། སྔོན་པོའི་སྙམ་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་མིང་དང་འབྲེལ་པའི་དོན་འཛིན་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་བརྗོད་དོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་རྟེན་རྟགས་སྟོན་པ་ན་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་རྟགས་ངེས་པ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་དགེ་སློང་དག་གང་ཅུང་ཟད་ཀུན་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་འགོག་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་བསྒྲུབ་བྱས་གཏན་ཚིགས་ལ་ཁྱབ་བ་བསྟན་པས་ན་གསལ་བ་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ། མེད་ན་མི་འགྱུར་མཚན་ཉིད་ཅན། །རྟགས་ནི་རྗེས་དཔག་རྟེན་ཡིན་ནོ། །བསྒྲུབ་བྱས་གཏན་ཚིགས་ཁྱབ་པ་ནི། །བསྟན་པ་དེ་ཡང་གསལ་བར་བཤད། །ཅེས་གསུངས་པ་བཞིན་ཡིན་ནོ། །རྟགས་དེ་ཡང་རང་བཞིན་དང་འབྲས་བུ་དང༌། མི་དམིགས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ་སྟེ། དེ་ལ་དགེ་སློང་གང་དག་ཅུང་ཟད་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་རང་བཞིན་གྱིས་རྟགས་བསྟན་ཏོ། །འབྲས་བུ་ཡང༌། དུ་བ་ལས་ནི་མེར་ཤེས་ཏེ། །ཆུ་སྐྱར་ལས་ནི་ཆུ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་ལྡན་གྱི། །རིགས་ནི་མཚན་མ་
― DTG191_Page_0287 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་ལས་ཤེས། །ཞེས་གསུངས་པས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མི་དམིགས་པའི་ཁྱད་པར་ཡང་མི་དམིགས་པ་ཙམ་ཚད་མ་ཡིན་པ་སྤོང་པ་ན་བསྟན་པ་ཉིད་དེ། ཇི་སྐད་དུ། དགེ་སློང་དག་གང་ཟག་གིས་གང་ཟག་གི་ཚོད་མ་འཛིན་ཅིག །དགེ་སློང་དག་གང་ཟག་གིས་གང་ཟག་གི་ཚོད་འཛིན་པ་ནི་ཉམས་པར་འགྱུར་ཏེ། ད་འམ་ང་དང་འདྲ་བས་གང་ཟག་གི་ཚོད་གཟུང་བར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། འདིས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་བསྐལ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པ་ཙམ་ཚད་མ་ཡིན་པ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །ངའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པས་ནི་མི་དམིགས་བའི་ཁྱད་པར་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་གསལ་བར་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ཀྱང་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་སོགས་པ་བརྟག་པ་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ཅི་སྟེ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་འདི་འགྱུར་བ་སྨྲ་བས་ཇི་སྐད་དུ་བརྗོད་པ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་འགའ་ཞིག་གིས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནམ། འོ་ན་ཏེ་མ་འདྲེས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན། །དེ་ལས་ཅིར་འགྱུར། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཡིན་ན་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་འཆོལ་བ་ཡིན་པ་དང༌། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་ཀྱང་རང་བཞིན་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གསལ་བའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཚད་མ་གཉིས་གྱིས་ངེས་པ་མ་ཡིན་ལ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དོན་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོ་མ་འདྲེས་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པར་མངོན་པར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་བཞིན་དུ་དོན་གྱི་བྱ་བ་གཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འདིར་འདི་སྙམ་དུ་ཕྱོགས་ཕྱི་མ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་སྐྱོན་གྱི་གོ་སྐབས་མེད་དོ་ཞེས་ཕྱི་ནས་བསྟན་པར་བྱའོ། །འབྲས་བུ་ལ་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་དང་འདྲེས་པ་སྟེ། འཆོལ་བ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །རྒྱུ་ལ་སོགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་གཞན་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་གང་ལ་ཆ་ཙམ་ཡང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཕྲ་རབ་ཀྱིས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཀྱང་གི་
― DTG191_Page_0288 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྒྲས་ནི་ཡོད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མང་པོ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བས་ཀྱང་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ངོ་བོ་གཅིག་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ན་ཡང་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་རྗེས་སུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཡང་ཕྱིས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་མྱུ་གུ་རྟག་བ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་མྱུ་གུ་ཡང་གཞན་ས་བོན་ཡང་གཞན་ཡིན་ལ། མྱུ་གུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ས་བོན་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ས་བོན་འདྲ་བ་ལས་མྱུ་གུ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་མི་འཕོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིས་ཀྱང་མ་ངེས་པ་སྨྲས་པ་བརྟགས་པ་བསྟན་ཏོ། །འོན་ཏེ་ཅི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བར་འཕོ་བར་སྨྲ་བ་ཁ་ཅིག་གིས་ཇི་སྐད་དུ་སྨྲས་པ་བཞིན་དུ་དུས་རྣམས་སུ་རང་གི་ངོ་བོ་མདོར་བར་འཇུག་པ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པ། མི་འཕོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་འཕོ་བ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་བསྐྱེད་པར་བྱ་བར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་མི་རུང་ངོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ལ་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དུས་རྣམས་སུ་རྒྱུ་བའི་འཕོ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །འདི་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། མིག་ནི་སྐྱེ་བ་ན་ཡང་གང་ནས་ཀྱང་མ་འོངས། འགག་པ་ན་ཡང་གང་དུ་ཡང་ཐིམ་ནས་མི་འགྲོ་སྟེ། དགེ་སློང་དག་མིག་ནི་མ་བྱུང་བ་ལས་བྱུང་ཞིང་བྱུང་ནས་ཀྱང་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འདིས་ཀྱང་དུས་གསུམ་བརྟག་པ་བསྟན་ཏོ། །འོན་ཏེ་ཅི་འདི་ཇི་ལྟར། ཚུ་རོལ་མཛེས་པ་བ་རྣམས་ཀྱིས། །ཤི་ནས་ཐལ་བར་གྱུར་པ་ལ། །སླར་སྐྱེ་བ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། །ཅེས་སྨྲས་པ་ལྟར་མཐོང་བའི་དུས་ཙམ་དུ་འབྱུང་བ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པ། ཐོག་མ་ཐ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདི་ལ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །འདི་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དག་འཁོར་བའི་སྐྱེ་བི་ན་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཐོག་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོ་ལ་བརྗོད་ལ། ཐ་མ་ནི་མཐར་བརྗོད་དོ། །དེ་དག་བཀག་པས་ཐོག་མ་ཐ་མེད་བ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་
― DTG191_Page_0289 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་འཕགས་པའི་ལམ་མ་སྐྱེས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་གསུངས་ཀྱི། འཕགས་པའི་ལམ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ལ་ནི་འཁོར་བ་མཐའ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། དམ་ཆོས་རྣམ་པར་མི་ཤེས་པའི། །བྱིས་པ་རྣམས་ལ་འཁོར་བ་རིང༌། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདིས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་ཕན་པ་བརྟག་པ་བསྟན་ཏོ། །འོན་ཏེ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་འདི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་གྱི་བདག་ཉིད་དམ། འོན་ཏེ་སེམས་ཙམ་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ཞེ་ན། གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་ལྟ་བུ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདིས་ནི་སེམས་ཙམ་གྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འདི་སྐད་དུ་ཇི་ལྟར་གཟུགས་བརྙན་དང་མགལ་མེའི་འཁོར་ལོ་དང༌། དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལ་སོགས་པ་སེམས་ཙམ་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདི་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། ཇི་ལྟར་བྱིས་པ་རྣམས་བརྟགས་ལྟར། །ཕྱི་རོལ་དོན་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །བག་ཆགས་ཀྱིས་ནི་དཀྲུགས་པའི་སེམས། །དོན་དུ་སྣང་བ་རབ་ཏུ་འབྱུང༌། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདིས་ཀྱང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་བརྟག་པ་བསྟན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་དོན་མེད་པའི་རྟོག་པའི་འདྲ་བ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་བསྟན་ནས། མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་སྤྲོས་པའི་ཚོགས་ཀུན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་རང་བཞིན་གྱི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚོགས་ནི་འདུས་པ་སྟེ་ངེ་ལས་གྲོལ་བའོ། །འོན་ཏེ་ཅི་འདི་ཁྱབ་འཇུག་དང་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་དང་དབྱིག་གི་སྙིང་པོ་ལ་སོགས་པ་གཞན་དག་གིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་རྟོགས་སམ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པ། གཞན་གྱིས་རྟོགས་ཕ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མུ་སྟེགས་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་འདི་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཀྱི་མ་འདྲེས་པའི་མཁྱེན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བ་སྟན་ཏོ། །འདི་ཡང་བརྟག་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་འདི་བཅོམ་ལྡན་འདས་རང་ཉིད་ཀྱིས་མཁྱེན་ནས་གསུངས་སམ། འོན་ཏེ་རྒྱལ་དཔོག་པ་རྣམས་ཇི་སྐད་དུ། །དེ་ཕྱིར་དབང་པོ་ལས་འདས་དོན། །དངོས་
― DTG191_Page_0290 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུ་མཐོང་བ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཚིག་ནི་རྟག་པ་གང་ཞིག་གིས། །མཐོང་བ་དེ་ནི་མཐོང་མ་ཡིན། །ཞེས་སྨྲས་པ་ལྟར་གཞན་གྱིས་མངོན་པར་འདོད་པའི་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པའི་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཚིག་ལ་བརྟེན་ནས་མཁྱེན་ཏེ་གསུངས་ཤེ་ན། དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པ། རང་དབང་ཐོས་དང་འབྲེལ་མེད་ཅིང༌། །ཞེས་སྨོས་ཏེ། རང་དབང་ཐོས་པ་ནི་རང་ལས་ཚད་མར་གྱུར་པ་སྟེ་ཚིག་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ནི་མི་གནས་པ་དེ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཁོ་ན་སྟེ། དངོས་སུ་གཟིགས་ནས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་གསུངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པའི་ངག་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། ཀུན་དགའ་བོ་དེ་ལྟར་ན་སྔོན་གྱི་དྲན་སྲོང་ཆེན་པོ་དེ་དག་རིག་བྱེད་དག་གི་བྱེད་པ་པོ་དང༌། སྔགས་རྣམས་ཀྱི་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འདི་ཡང་ཕྱིས་བསྟན་བར་བྱའོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ཀྱང་ཐོས་པ་བརྟག་པ་དང༌། རང་ལས་ཚད་མ་བརྟག་པ་བསྟན་ཏོ། །ཅི་སྟེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་རང་གི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མ་ལུས་པ་ཐུགས་སུ་ཆུད་ན་ཅིའི་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་འདི་སྟོན་པར་མཛད་ཅེ་ན། འགྲོ་ཕན་མཛད་པར་བཞེད་པ་ཡིས། ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། །འགྲོ་ཕན་ནི་འགྲོ་བ་ལ་ཕན་པའོ། །དེ་ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རྟོགས་པའི་ཐབས་ཅན་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་མ་ལུས་པ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་མཛད་པར་བཞེད་པ་ནི་འགྲོ་ལ་ཕན་བར་མཛད་པ་བཞེད་པའོ། །དེ་ནི་དེ་སྟོན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །འདིའི་འགྲོ་བ་ལ་ཕན་པར་མཛད་པར་བཞེད་པ་དེ་ཡང་ག་ལས་བྱུང་ཞེ་ན། བསྐལ་བ་གྲངས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ལ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་མི་ཉུང་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྤྱར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་རང་གི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མ་ལུས་པ་བརྙེས་ན་ཡང་གཞན་གྱི་དོན་མཛད་པའི་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་མི་འདོར་བའི་ཕྱིར་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དེ་ཡང་མངའ་བ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་བདག་ཉིད་དུ་འགྱུར་པ་འདིས་ཅི་ཞིག་མཛད་ཅེ་ན། གོམས་མཛད་པ་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་སྤྱིའི་ཚིག་ཡིན་ཡང་
― DTG191_Page_0291 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འཇུག་སྟེ། གཞན་ལ་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཡོན་ཏན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་བརྟེན་པ་སྟེ། ཡང་དག་པར་ཀུན་ནས་བརྟེན་པས་ཡང་དག་པར་ཀུན་ནས་བརྟེན་ནས་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་དག་གོ །དེ་སྐད་དུ་རྒྱུ་དང་རྟེན་གྱི་སྟོབས་ལས་འབྱུང་བའི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་གང་གིས་གསུངས་བ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་ཡང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཁོ་ན་དངོས་པོ་ཡིན་ཏེ། ཐ་དད་པ་གཞན་དོར་བ་ཙམ་ཤེས་པར་འདོད་པས་དེ་ལྟར་བཤད་པའོ། །ཡང་ན་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བས་ན་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་སྟེ། མང་པོའི་ཚིག་གི་བྱེད་པའི་རྐྱེན་སྦྱར་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཉིད་ཡིན་པས་ན་ཞེས་བྱ་བའམ། བསྡུ་བ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འདི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཞན་ལ་ཕན་པ་བསྒྲུབ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡང་དག་པའི་ཐབས་ཅན་ཡིན་བར་གསལ་བར་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་གང་གིས་གསུངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་ཕན་པར་སྒྲུབ་པ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གཞན་དག་ལ་མཐོ་རིས་དང་བྱང་གྲོལ་གྱི་ལམ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་སྟོན་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ཉིད་ཕན་པ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྟོན་པ་པོ། །ཁྱེད་ཅག་ཉིད་ཀྱིས་བྱ་བ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ལ་ཕན་བ་སྒྲུབ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་འདིའི་ཐབས་ནི། ཆོས་རྣམས་དངོས་སུ་གཟིགས་པ་དང༌། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྙིང་རྗེ་ཅན་ཡིན་ཡང་ཡང་དག་བ་ཇི་ལྟར་བ་བཞིན་དུ་མི་ཤེས་ན་གཞན་ལ་ཕན་པ་ཡང་དག་པ་སྟོན་པར་མི་ནུས་སོ། །ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ན་ཡང་བརྩེ་བ་ལས་ཉམས་པས་ནི་མི་སྟོན་པ་ཡིན་ལ། སྟོན་ན་ཡང་མི་ཕན་པ་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་པས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྙིང་རྗེ་དང་ཤེས་རབ་གཉི་ག་ཡང་གཞན་ལ་ཕན་པ་ཡང་དག་ཕན་སྒྲུབ་པའི་ཐབས་ཡིན་ནོ། །དངོས་སུ་གཟིགས་
― DTG191_Page_0292 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དེ་ཡང་རང་དབང་ཅན་གྱི་ཐོས་པ་དང་མ་འབྲེལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་ཏོ། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་སྟོན་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། སྨྲ་རྣམས་ཀྱི་དམ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་སྟོན་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་དེ་དག་གི་སྨྲ་རྣམས་ཀྱི་དམ་པ་སྟེ་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་སྟོན་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་འཕེལ་བ་དང་འགྲིབ་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཁོ་ན་མཆོག་ཡིན་གྱི། གཞན་དག་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་དེ་ལས་བཟློག་པ་ཡིན་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་བསྟན་པས་བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་མ་ལུས་པ་སྤངས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་རང་གི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་དེ་དག་ལས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་འགྱུར། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདིས་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སྒྲུབ་པ་བསྟན་ཏོ། །ཅི་སྟེ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཅི་ཞིག་བྱེད་ཅེ་ན། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུ་བ་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཁོ་ན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དེ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་དེ་དང་དེར་རྣམ་པར་འཐོར་བ་རྣམས་གཅིག་ཏུ་སྡུད་པ་ནི་དོན་བསྡུས་པ་སྟེ། དོན་དེ་སྟན་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་གཞུང་ལ་ཡང་དེ་སྐད་དུ་བསྟན་ཏེ། སཱའི་ཏ་ཕྲོགས་པའི་སྙན་དངགས་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་ཡང་དག་པར་རམ་ཀུན་ནས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྣམས་འདིས་སྡུད་པར་བྱེད་པས་གཞུང་ཉིད་ལ་བསྡུས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
― DTG191_Page_0293 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྩོམ་པ་ན་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པའི་དུས་ལ་ལྟོས་ནས་ད་ལྟར་གྱི་དུས་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་རང་བཞིན་གྱི་བྱ་བ་དང་བྲལ་བའི་དེ་ཁོན་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གྲངས་ཅན་གྱི་ལུགས་བསྟན་པའི་དོན་དུ། །ནུས་པ་མ་ལུས་དང་ལྡན་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སེར་སྐྱ་པ་རྣམས་ན་རི་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུའི་ཚོགས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་དབང་ཡིད་དུ་གྱུར་པའི་ནུས་པ་མ་ལུས་པ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་ཞིང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་རྡུལ་དང་མུན་པ་དང་སྙིང་སྟོབས་དག་ཆ་མཉམ་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནི་གཙོ་བོའོ། །དེ་དང་ཡིད་ལས་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུའི་བྱེ་བྲག་དེ་དག་འབྱུང་ངོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། གཙོ་བོ་ཁོ་ན་ཞེས་ངེས་བར་བཟུང་བ་ནི་སྐྱེས་བུ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་བཅད་པའི་དོན་དུའོ། །འབའ་ཞིག་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་ནི་དབང་ཕྱུག་དང་བཅས་པའི་གྲངས་ཅན་གྱིས་བརྟགས་པའི་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་བསལ་བའི་དོན་དུའོ། །རབ་ཏུ་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་སམ་བརྒྱུད་པས་སྐྱེས་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་གི་ཐ་སྙད་ནི་དང་པོར་གཙོ་བོ་ལས་བློ་སྐྱེའོ། །བློ་ལས་ཀྱང་ང་རྒྱལ་ལོ། །ང་རྒྱལ་ལས་སྒྲ་དང༌། རེག་བྱ་དང༌། རོ་དང༌། གཟུགས་དང༌། དྲིའི་བདག་ཉིད་དེ་ཙམ་ལྔ་དང༌། དབང་པོ་བཅུ་གཅིག་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། བློའི་དབང་པོ་ལྔ་ནི། རྣ་བ་དང༌། པགས་པ་དང༌། མིག་དང༌། ལྕེ་དང༌། སྣའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། །ལས་ཀྱི་དབང་པོ་ལྔ་ནི། ངག་དང༌། ལག་པ་དང༌། རྐང་པ་དང༌། རྐུབ་དང༌། མདོམས་སོ། །བཅུ་གཅིག་པ་ནི་ཡིད་དོ། །དེ་ཙམ་ལྔ་ལས་འབྱུང་བ་ལྔ་སྐྱེ་སྟེ། སྒྲ་ལས་ནམ་མ་ལ་འོ། །རེག་ལས་རླུང་ངོ༌། །གཟུགས་ལས་མེའོ། །རོ་ལས་ཆུ་འོ། །དྲི་ལས་ནི་སའོ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་སྐད་དུ་དབང་ཕྱུག་ནག་པོས། རང་བཞིན་ལས་ཆེན་དེ་ལས་ང་རྒྱལ་ཏེ། །དེ་ལས་ཚོགས་ནི་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་གོ །བཅུ་དྲུག་པོ་ནི་དེ་དག་རྣམས་ལས་ཀྱང༌། །ལྔ་པོ་རྣམས་ལས་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ལྔ། །ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློ་ལ་བརྗོད་དོ། །བློ་ཡང་འདི་བུམ་པའོ། །སྣམ་བུའི་ཞེས་ཡུལ་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། །ང་རྒྱལ་ནི་བདག་ནི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པའོ། །བདག་ནི་ལྟ་ན་སྡུག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། །ཡིད་ནི་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་བྱིས་བ་འགའ་ཞིག་གིས་གྲོང་གཞན་ན་སྟོན་མོ་ཡོད་
― DTG191_Page_0294 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དོ་ཞེས་ཐོས་ཏེ། དེར་བདག་འགྲོ་བར་བྱ་ན་ཅི་དེ་ན་བུ་རམ་དང་ཞོ་ཡོད་དམ། འོན་ཏེ་ཞོ་གཅིག་པུ་ཡོད་ཅེས་དེའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་རྟོག་པ་འཇུག་པ་ནི་ཡིད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བློ་དང༌། ང་རྒྱལ་དང༌། ཡིད་རྣམས་ཀྱི་ཕན་ཚུན་གྱི་ཁྱད་པར་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ལྷག་མ་ནི་གོ་བར་བླའོ། །ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་དང༌། གཙོ་བོ་དང༌། སྐྱེས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དག་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། དེ་ཉིད་ཉི་ཤུ་ལྔ་ཤེས་ན། །རལ་བའམ་མགོ་ཟླུམ་ཅོད་བན་ཅན། །གནས་ནི་གང་དང་གར་གནས་ཀྱང༌། །གྲོལ་འགྱུར་འདི་ལ་ཐེ་ཚོམ་མེད། །ཅེས་བཤད་དོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་གཙོ་བོ་ལས་བྱུང་བ་འདིས་ནི་སངས་རྒྱས་པ་ལ་སོགས་པས་འདོད་པ་བཞིན་དུ་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་རྣམས་ནི་རྒྱུ་ལས་ཤིན་ཏུ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་དེ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གང་དག་ལ་དེའི་སྟེ་གཙོ་བོའི་ངོ་བོ་སྟེ་བདག་ཉིད་ཡོད་བ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །ཡོན་ཏན་གསུམ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོས་རང་བཞིན་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་རྒྱུའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་འབྲས་བུ་དམིགས་ཏེ་དཔེར་ན། སྣལ་མནག་པོ་དག་ལས་བྱས་པའི་སྣམ་བུ་ནི་ནག་པོ་དང༌། དཀར་པོ་ལས་བྱས་པ་ནི་དཀར་པོ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཙོ་བོ་དང་ཡོན་ཏན་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་བློ་དང༌། ང་རྒྱལ་དང༌། དེ་ཙམ་དང༌། དབང་པོ་དང༌། འབྱུང་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་གསལ་བ་ཡང་ཡོན་ཏན་གསུམ་ཡིན་པར་དམིགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེའི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་དབྱེ་བ་མེད་པ་ནི་འདི་ལྟར་འདི་དག་ནི་སྙིང་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ལ། འདི་དག་ནི་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་གསལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བྱ་བར་མི་ནུས་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཡོན་ཏན་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་ནི་གསལ་བ་ཡིན་ལ། གསལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བ་གཉི་ག་ཡང་ཡུལ་ཡིན་ཏེ། ལོངས་སྤྱོད་པར་བྱ་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱི་ཡང་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡོངས་སྤྱད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གྱད་དང་འབངས་མོ་བཞིན་ནོ། །སེམས་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་
― DTG191_Page_0295 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏེ། བདེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། རྨོངས་པ་ལམ་དུ་བྱ་བ་རིག་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡང་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གཙོ་བོས་ནི་བློ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །བློས་ཀྱང་ང་རྒྱལ་དང༌། ང་རྒྱལ་ལས་ཀྱང་དེ་ཙམ་ལྔ་དང༌། དབང་པོ་བཅུ་གཅིག་གོ །དེ་ཙམ་གྱིས་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཡོན་ཏན་གསུམ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོས་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་འདི་དག་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འཇུག་གོ །ཇི་སྐད་དུ། ཡོན་ཏན་གསུམ་དང་དབྱེ་བ་མེད་ཡུལ་དང༌། །སྤྱི་དང་སེམས་མེད་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་ནི། །གསལ་བ་དང་ནི་དེ་བཞིན་གཙོ་བོ་སྟེ། །དེ་བཞིན་དེ་ལས་བཟློག་པའི་སྐྱེས་བུའོ། །ཞེས་བཤད་དོ། །གལ་ཏེ་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་དེའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཕྱིར་ཅི་ལྟར་བསྟན་བཅོས་སུ་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བ་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པར་བརྗོད། འདི་ལྟར་དབང་ཕྱུག་ནག་པོས། རྒྱུ་ལྡན་མི་རྟག་མ་ཁྱབ་པ། །བྱེད་བཅས་དུ་མ་རྟེན་པ་བ་རྟགས།། ཆ་ཤས་དང་བཅས་གཞན་དབང་གསལ། །བཟློག་པ་དག་ནི་མི་གསལ་བའོ། །ཞེས་བསྟན་ཏེ། དེ་ལ་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གསལ་བ་ཉིད་ནི་རྒྱུ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གཙོ་བོས་རྒྱུ་དང་ལྡན་པ་ནི་བློའོ། །བློས་རྒྱུ་དང་ལྡན་པ་ནི་ང་རྒྱལ་ལོ། །ང་རྒྱལ་གྱིས་རྒྱུ་དང་ལྡན་པ་ནི་དེ་ཙམ་ལྔ་དང་དབང་པོ་བཅུ་གཅིག་གོ །དེ་ཙམ་གྱིས་ནི་འབྱུང་བ་རྣམས་སོ། །མི་གསལ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་གང་ལས་ཀྱང་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གསལ་བ་ན་མི་རྟག་པ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་མི་གསལ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་གཙོ་བོ་དང་སྐྱེས་བུ་དེ་དག་ནི་ལྷ་ཡུལ་དང་ས་སྟེངས་དང༌། བར་སྣང་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཇུག་པ་དེ་བཞིན་དུ་གསལ་བ་ནི་འཇུག་སྟེ། འོན་ཀྱང་དེ་ནི་མ་ཁྱབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་འཁོར་བའི་ཚེ་བློ་དང༌། ང་རྒྱལ་དང༌། དབང་པོའི་མཚན་ཉིད་ཅན་བྱེད་པ་རྣམ་པ་བཅུ་གསུམ་དང་ལྡན་པ་ཕྲ་བའི་ལུས་ལ་བ་རྟེན་པའི་གསལ་བ་འཁོར་བ་དེ་བཞིན་དུ་མི་གསལ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཁྱབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་བྱ་བ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་དང་ང་རྒྱལ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་གསལ་བ་རྣམ་པ་དུ་མ་དམིགས་ལ། མི་གསལ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་གཅིག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ན་འཇིག་རྟེན་
― DTG191_Page_0296 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གསུམ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསལ་བ་ནི་རྟེན་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་གང་ལས་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་དེ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་གསལ་བ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསལ་བ་ནི་འགྲོ་བ་ཡིན་ཏེ་ཐིམ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་འཇིག་པའི་དུས་ན་འབྱུང་བ་རྣམས་ནི་དེ་ཙམ་ལ་ཐིམ་མོ། །དེ་ཙམ་ནི་དབང་པོ་ལྔའོ། །དབང་པོ་ནི་ང་རྒྱལ་ལའོ། །ང་རྒྱ་ལ་ནི་བློ་ལའོ། །བློ་ནི་གཙོ་བོ་ལ་ཐིམ་སྟེ། མི་གསལ་བ་ནི་དེ་ལྟར་གང་ལ་ཡང་ཐིམ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསལ་བ་ནི་ཆ་ཤས་དང་བཅས་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་དང༌། རེག་དང༌། རོ་དང༌། གཟུགས་དང་དྲིའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཆ་ཤས་རྣམས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་གསལ་བ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། གཙོ་བོའི་བདག་ཉིད་ལ་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་དཔེར་ན་ཕ་གསོན་བ་ན་བུ་ལ་རང་དབང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་གསལ་བ་ནི་རྒྱུའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་རག་ལས་པའི་ཕྱིར་གཞན་དབང་ཡིན་ནོ། །མི་གསལ་བ་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་རྟག་ཏུ་རྒྱུ་ལ་རག་མ་ལས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ཐམས་ཅད་དོགས་པར་བྱས་ནས་ཡང་དག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཡང་དག་ཏུ་སྟེ། དོན་དམ་པར་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་གྱི། རང་བཞིན་དང་འགྱུར་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་ནི་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་ཁྱད་པར་ལས་ཐ་དད་པ་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ལ་འགལ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་ཡང་དག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོན་ཏན་གསུམ་གྱི་ངོ་བོས་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འཇུག་སྟེ། སྙིང་སྟོབས་དང༌། རྡུལ་དང༌། མུན་པ་ཕྲ་བ་དང་རགས་པའི་ཁྱད་པར་ལས་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བ་འཁོར་བ་སྣ་ཚོགས་པ་འགལ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིས་ནི་འབྲས་བུ་རྒྱུའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་དོ་ཞེས་དམ་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་སྐྱེས་པ་ལས་སྔར་འབྲས་བུ་ཡོད་དོ་ཞེས་རྟོགས་པར་བྱ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞན་དག་གིས་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་ལྔ་སྨྲས་ཏེ། མེད་པ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྒྱུ་ལེན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཐམས་ཅད་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ནུས་པ་ནི་ནུས་པ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྒྱུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གཏན་ཚིགས་དང་པོ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་འདི་བརྗོད་དེ། གལ་ཏེ་རྒྱུ་ཡི་བདག་ཉིད་ལ། །
― DTG191_Page_0297 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྲས་བུ་ནུས་པ་ཡོད་མིན་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གལ་ཏེ་རྒྱུའི་བདག་ཉིད་ལ་སྐྱེས་པ་ལས་སྔར་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ནམ་མཁའི་པད་མ་བཞིན་དུ་དེ་སུས་ཀྱང་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་མེད་པ་དེ་ནི་གང་གིས་ཀྱང་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ནམ་མཁའི་པད་མ་བཞིན་ནོ། །གཞན་གྱི་ལུགས་ཀྱིས་ཀྱང་འབྲས་བུ་ནི་སྐྱེས་བ་ལས་སྔར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་འགལ་བ་དམིགས་པའི་ཐལ་བར་འགྱུར་བའོ། །དེ་ལྟ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཏིལ་ལ་སོགས་པས་ཏིལ་མར་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་གང་ཞིག་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་སྔར་ཡང་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་བོ། །ནུས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནུས་པའི་ངོ་བོས་ཡིན་གྱི། སེར་སྐྱ་པ་ཡང་དག་གསལ་བའི་ངོ་བོས་ནི་སྔར་ཡོད་པར་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངོ་བོ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཏན་ཚིགས་གཉིས་པ་བསྒྲུབ་པ་དོན་དུ་མེད་པར་མཚུངས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་འབྲས་བུ་མེད་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་སྐྱེས་བུ་རྣམས་སོ་སོར་ངེས་པའི་རྒྱུ་ངས་ལེན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་སཱ་ལུའི་འབྲས་བུ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་སཱ་ལུའི་ས་བོན་ཁོ་ན་ལེན་པར་བྱེད་ཀྱི། ཀོ་ཏྲ་པའི་ས་བོན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བདག་སང་བྲམ་ཟེ་ལ་སྟོན་མོ་བྱའོ་སྙམ་ནས་ཞོ་དོན་དུ་གཉེར་བ་འོ་མ་ཉིད་ལན་གྱི་ཆུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་སཱ་ལུའི་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་སཱ་ལུ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཀོ་ཏྲ་པའི་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་མེད་པ་ཡིན་པས། དེས་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་དུ་སཱ་ལུའི་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་མཚུངས་ན་ཡང་སོ་སོར་ངེས་པ་ཉིད་ཀྱི་སཱ་ལུའི་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་ལེན་གྱི། ཀོ་ཏྲ་པའི་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན། སཱ་ལུའི་འབྲས་བུ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཀོ་ཏྲ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཅི་སྟེ་ལེན་པར་མི་བྱེད་དེ། ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་དེའི་འབྲས་བུས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་དག་དེས་ལེན་པར་མི་བྱེད་པ་གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ཡིན་ན། སཱ་ལུའི་ས་བོན་ཡང་སཱ་ལུའི་འབྲས་བུ་དོན་དུ་གཉེར་བས་ལེན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཀོ་ཏྲ་པའི་ས་བོན་བཞིན་དུ་དེའི་འབྲས་བུས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ལ་དེའི་འབྲས་བུ་ཡོད་དོ་ཞེས་རྟོགས་སོ། །གཏན་ཚིགས་གསུམ་པ་བསྒྲུབ་
― DTG191_Page_0298 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཕྱིར། འདི་ན་ཀུན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡང་ཁྱོད་ཀྱི་ལུགས་ཀྱིས་འབྲས་བུ་མེད་པ་སྐྱེའི་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ། རྩྭ་དང༌། རྡུལ་དང༌། བོད་པ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ཀུན་རྩྭ་ལས་གསེར་དངུལ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེའི་བདག་ཉིད་དང་བྲལ་བར་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱོད་ཀྱི་ལུགས་ཀྱིས་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་རྩྭ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་བྲལ་བར་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྔར་ནི་རྒྱུའི་སྒོ་ནས་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་བརྗོད་ལ། ད་ལྟ་ནི་འབྲས་བུའི་སྒོ་ནས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེ་བྲག་གོ །ཐམས་ཅད་ལས་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལ་དེ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་འདི་ནི་ངེས་པ་ཡིན་པར་རྟོགས་སོ། །འདི་སྙམ་དུ་སོ་སོར་ངེས་པའི་འབྲས་བུ་དག་ལ་རྒྱུ་རྣམས་ཀྱི་ནུས་པ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་འབྲས་བུ་མེད་ན་ཡང་འབྲས་བུ་ཅུང་ཟད་ཅིག་བྱེད་ཀྱི། ནམ་མཁའི་པད་མ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ནུས་པ་གང་ཡིན་པའི་རྒྱུ་ཅུང་ཟད་ལེན་པར་བྱེད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འགའ་ཞིག་ཉིད་འགའ་ཞིག་ལས་སྐྱེའི་ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པའི་རྩོད་པ་འདི་བསླང་ནས་ལན་གདབ་པའི་ཟོལ་གྱིས། གཏན་ཚིགས་བཞི་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། །འདི་ཡི་ནུས་པ་ངེས་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདིའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུར་མངོན་པར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱིའོ། །དེ་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་སྐྱོན་དུ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་པ་ལ་སོགས་པའི་ལམ་དེ་འདི་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྒྱུ་ནུས་པ་རྣམས་ཀྱང་འབྲས་བུ་བྱེད་པ་ན་བྱ་བར་ནུས་པ་ཉིད་བྱེད་ཀྱི་མི་ནུས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་གང་གིས་དེ་ཁྱེད་ཅག་འགེགས་པར་བྱེད་པ་མི་ནུས་པ་ཁོ་ན་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་སུ་ཞིག་གིས་སྨྲས། འོན་ཏེ་འབྲས་བུ་མེད་ཀྱང་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཙམ་ཞིག་བརྗོད་དེ། དེ་ཡང་དེ་དག་གིས་བྱ་བར་མི་ནུས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། ཁྱད་པར་བྱར་མེད་གང་ཡིན་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ཁྱེད་ཀྱིས་འབྲས་བུ་མེད་པ་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་
― DTG191_Page_0299 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བར་མི་ནུས་པ་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །འདི་ལྟར་གང་མེད་པ་དེ་ནི་ངོ་བོ་མེད་པ་རང་བཞིན་མེད་པ་ཡིན་ལ། གང་ངོ་བོ་མེད་པ་དེ་ནི་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཁྱད་པར་བྱར་མེད་ཅིང་ཁྱད་པར་བསྒྲུབ་ཏུ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་ཁྱད་པར་བསྒྲུབ་ཏུ་མེད་པ་དེ་ནི་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་མི་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་པར་གྱི་རང་བཞིན་བསྒྲུབ་ཏུ་མེད་པ་ལྟ་བུ་དེ་ཇི་ལྟར་འགའ་ཞིག་གིས་བྱ་བར་ནུས། ཅི་སྟེ་ཡང་དེ་ནི་ཡོད་པའི་གནས་སྐབས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་འགྱུར་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར། འགྱུར་བ་བདག་ཉིད་ཉམས་འགྱུར་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པར་འགྱུར་བར་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་ངོ་བོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །མེད་པའི་རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་མ་སྤངས་པ་ཡིན་ན་ཡོད་པའི་ངོ་བོ་ཐོབ་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ལ། ཡོངས་སུ་བཏང་ན་ཡང་འོན་ནི་མེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཡོད་པའི་ངོ་བོ་ཐོབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡོད་པའི་ངོ་བོ་ནི་གཞན་ཡིན་ལ། མེད་པའི་ངོ་བོ་ཡང་གཞན་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གང་མེད་པ་དེ་བྱ་བར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་བྱེད་པ་ཉིད་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་ན་ནི་རྒྱུ་རྣམས་མི་ནུས་པ་བྱེད་པ་ཉིད་ཁོ་ནར་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་རོ། །ནམ་མཁའི་པད་མ་བཞིན་དུ་གང་གིས་ཀྱང་མི་ནུས་པ་བྱ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ནའོ། །དེའི་ཕྱིར་ནུས་པ་སོ་སོར་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ལན་མ་ཡིན་ནོ། །གཏན་ཚིགས་ལྔ་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་འབྲས་བུ་མི་རུང་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟར་བཤད་མ་ཐག་པའི་རིགས་པས་སམ། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་གཏན་ཚིགས་བཞི་ཀས་འབྲས་བུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འབྲས་བུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་ཅི་ཞིག་བྱེད་པ་ན་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་རྒྱུར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་ནི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའི་པད་མ་བཞིན་ནོ་ཞེས་དེ་སྐད་དུ་བརྗོད་པར་ནུས་ན་དེ་ལྟ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྐྱེས་པ་ལས་སྔར་འབྲས་བུ་ཡོད་དོ་ཞེས་བཟློག་པས་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་
― DTG191_Page_0300 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་གྲུབ་ན་ཡང་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་འདི་དག་གཙོ་བོ་ཉིད་ལས་རབ་ཏུ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཇི་ལྟར་འགྲུབ་ཅེ་ན། གསལ་བ་འདི་ནི་བདེ་སོགས་ཀྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་གཙོ་བོ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པ་ལ་ལྡན་པའི་སྦྱོར་བ་ལྔ་སྨྲས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ཁྱད་པར་ཚད་ཕྱིར་རྗེས་འགྲོའི་ཕྱིར། །ནུས་པའི་སྒོ་ནས་འཇུག་པའི་ཕྱིར། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དབྱེར་ཡོད་ཕྱིར། །རང་བཞིན་སྣ་ཚོགས་དབྱེར་མེད་ཕྱིར། །མི་གསལ་བ་ཡི་རྒྱུ་ཡོད་དོ། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། གཙོ་བོ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་པར་རྣམས་ལ་ཚད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་འདི་ན་གང་ལ་བྱེད་པ་པོ་ཡོད་པ་དེ་ལ་ཚད་ཡོད་པར་མཐོང་སྟེ། དཔེར་ན་རྫ་མཁན་དང་ལྡན་པས་འཇིམ་གོང་ལས་བྲེ་ལྔ་ཤོང་བ་དང༌། བྲེ་དོ་ཤོང་བ་དང༌། བྲེ་བཅུ་ཤོང་བའི་ཚད་དང་ལྡན་པའི་བུམ་པ་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའི་གསལ་བ་འདི་ཡང་བློ་གཅིག་དང༌། ང་རྒྱལ་གཅིག་དང༌། དེ་ཙམ་ལྔ་དང༌། དབང་པོ་བཅུ་གཅིག་དང༌། འབྱུང་བ་ལྔ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚད་དང་ལྡན་པར་མཐོང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་གང་ལས་ཚད་དང་ལྡན་པའི་གསལ་བ་སྐྱེ་བར་བྱེད་པའི་གཙོ་བོ་ཡོད་པར་རྗེས་སུ་དཔག་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ཡང་གཙོ་བོ་མེད་ན་གསལ་བ་འདི་ཚད་དང་མི་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལས་ཀྱང་གཙོ་བོ་ཡོད་དེ། ཁྱད་པར་རྣམས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་རིགས་དང་ལྡན་པར་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་བུམ་པ་དང་ཁམ་ཕོར་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་འཇིམ་པའི་རིགས་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་ནི་འཇི་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །གསལ་བའི་ཁྱད་པར་འདི་ཡང་བདེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང༌། རྨོངས་པ་ལ་སོགས་པའི་རིགས་དང་ལྡན་པར་དམིགས་སོ། །ག་ལས་ཤེ་ན། རབ་ཏུ་དང་བ་དང༌། གདུང་པ་དང༌། ཞུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་སྙིང་སྟོབས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་རབ་ཏུ་དང་བ་དང༌། ཡང་བ་དང༌། ཞེན་པ་དང༌། འཕེལ་བ་དང༌། དགའ་བ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བས་ཀྱང་སྙིང་སྟོབས་ཉིད་བརྗོད་དོ། །རྡུལ་གྱི་འབྲས་བུ་ནི་གདུང་བ་དང༌། སྐེམ་པ་དང༌། ཐ་དད་པ་དང༌། རེངས་པ་དང༌། སྐྱོ་བ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །རྡུལ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྒྲས་བརྗོད་དོ། །མུན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་ཞུམ་པ་དང༌། སྒྲིབ་པ་དང༌། སྡོམ་པ་དང༌། རྣམ་པར་འཚེ་བ་དང༌། ལྕི་བ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །མུན་པ་ཡང་རྨོངས་པའི་སྒྲས་བརྗོད་དོ། །ཆེན་པོ་
― DTG191_Page_0301 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྲས་བུ་རབ་ཏུ་དང་བ་དང༌། གདུང་བ་དང་ཡང་བ་ལ་སོགས་པ་དམིགས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ནི་བདེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། རྨོངས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་རྣམས་ཀྱི་གནས་ལུགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་བྱའོ། །དེས་ན་འདི་དག་ནི་རབ་ཏུ་དང་པ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་ལས་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་ཅིང་དེའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ལས་ཀྱང་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་གྲུབ་པོ། །དེ་གྲུབ་པ་ན་ཡང་ཤུགས་ཀྱིས་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་བོ། །གཙོ་བོ་ཡོད་ན་ཐ་དད་པ་དག་རྗེས་སུ་འགྲོ་བར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལས་ཀྱང་གཙོ་བོ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། ནུས་པའི་སྒོ་ནས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལས་ཀྱང་གཙོ་བོ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་འདི་ན་གང་ཞིག་དོན་གང་ལ་འཇུག་པ་དེ་ནི་དེ་ལ་ནུས་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཐག་པ་སྣམ་བུ་བྱེད་པ་ལ་འཇུག་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་གིས་གསལ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་གཙོ་བོའི་ནུས་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །ནུས་པ་དེ་ཡང་རྟེན་མེད་པ་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། །དེའི་ཕྱིར་གང་ལ་ནུས་པ་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་གཙོ་བོ་ཡོད་དོ། །འདི་ལས་ཀྱང་གཙོ་བོ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་དབྱེར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་འདི་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་གི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མཐོང་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་འཇི་བའི་གོང་བུ་ནི་རྒྱུ་ཡིན་ལ་བུམ་པ་ནི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་ཡང་འཇི་བའི་གོང་བུ་ལས་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བུམ་པ་ནི་སྦྲང་རྩི་དང་ཆུ་དང་འོ་མ་འཛིན་པར་ནུས་ཀྱི། འཇིམ་པའི་གོང་བུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་འདི་མཐོང་ནས་གང་ལས་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་འདི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་གཙོ་བོ་ཡོད་དོ་ཞེས་བསྒྲུབ་བོ། །འདི་ལས་ཀྱང་གཙོ་བོ་ཡོད་དེ། རང་བཞིན་སྣ་ཚོགས་དབྱེར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་བཞིན་སྣ་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་གསུམ་ལ་བརྗོད་དོ། །འདི་དག་ནི་འཇིག་པའི་དུས་ན་འགའ་ཞིག་ཏུ་དབྱེར་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་འབྱུང་བ་ལྔ་ནི་དེ་ཙམ་ལྔ་ལ་དབྱེར་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཙམ་དང༌། དབང་པོ་དག་ནི་ང་རྒྱལ་ལ། ང་རྒྱལ་ནི་བློ་ལ། །བློ་ནི་གཙོ་བོ་ལ་དབྱེར་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་འཇིག་པའི་དུས་སུ་འཇིག་རྟེན་གསུམ་དབྱེར་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དབྱེར་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
― DTG191_Page_0302 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པར་དབྱེ་བར་མི་ནུས་པའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གང་དུ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཞུམ་པར་དབྱེར་མེད་པར་འགྲོ་བའི་གཙོ་བོ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདིར་སློབ་དཔོན་གྱིས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་ལྷག་མ་རྣམས་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་དོན་དུ་གཏན་ཚིགས་ཁོ་ན་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་བདེ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་སྡུག་བསྔལ་དང་རྨོངས་པ་གཉིས་གཟུང་ངོ༌། །གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བའི་མཐར་ཐུག་པའོ། །གསལ་བར་སྣང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསལ་བར་དམིགས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། རབ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སོགས་པའི་སྒྲ་རེ་རེ་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འདི་ནི་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་དང་པོ་ཉིད་དུ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་གྲུབ་པར་བསྟན་ནས། ཚད་མ་དགོད་པའི་ཕྱིར། དེ་བས་དེ་རིགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་རིགས་རྗེས་འགྲོ་མཐོང་བའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་ཏེ། ཡོན་ཏན་གསུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་དེ་ཉིད་ཀྱི་རིགས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་དངོས་ལས་བྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལས་བྱུང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིས་ཀྱང་བསྒྲུབ་བྱ་བསྟན་ཏོ། །བུམ་སོགས་བྱེ་བྲག་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་བཞིན་ནོ། །དེའི་རང་བཞིན་གྱི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སེར་སྐྱ་པ་སྟེ་གྲངས་ཅན་རྣམས་སྨྲ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ཕྱིར་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་གཙོ་བོ་ཁོ་ན་ལས་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་འདི་དག་དེའི་ངོ་བོར་རབ་ཏུ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ་འདི་དཔྱད་པར་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་འདི་དག་གཙོ་བོའི་རང་བཞིན་ཁོ་ན་ཡིན་ན་དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་འདི་དག་ལ་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་འཇུག་པར་འགྱུར། གང་ཞིག་གང་ལས་ཐ་མི་དད་པ་དེ་ནི་དེའི་འབྲས་བུའམ། རྒྱུ་ཉིད་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་ནི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་འདི་ནི་འབྲས་བུའོ། །འདི་ནི་རྒྱུའོ་ཞེས་བྱ་བའི་མ་འདྲེས་པའི་རྣམ་བར་གཞག་པ་བྱས་པ་གང་ཡིན་པར་འཇི་ལྟར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་ཁྱེད་ཅག་གིས་རྩ་བའི་རང་བཞིན་ནི་རྒྱུ་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། འབྱུང་བ་དང་དབང་པོའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཚོགས་བཅུ་དྲུག་ནི་འབྲས་བུ་ཁོ་ན་ཡིན་ཞིང༌། བློ་དང༌། ང་རྒྱལ་དང༌།
― DTG191_Page_0303 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ཙམ་རྣམས་ནི་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་ལ་ལྟོས་ན་རྒྱུ་ཡང་ཡིན་ལ་འབྲས་བུ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་པ་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེར་མི་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། རྩ་བའི་རང་བཞིན་འགྱུར་བ་མིན། །ཆེན་པོ་སོགས་བདུན་རང་བཞིན་འགྱུར། །བཅུ་དྲུག་པོ་རྣམས་འགྱུར་པ་སྟེ། །སྐྱེས་བུ་རང་བཞིན་འགྱུར་བ་མིན། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་འམ་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའམ། ཡང་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ནི་ལྟོས་བ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། ལྟོས་པར་བྱ་བ་ངོ་བོ་གཞན་ཡང་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། སྐྱེས་བུ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་ཡང་མ་ཡིན་ལ་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་དུ་ན་སྐྱེས་བུ་ཡང་རང་བཞིན་དང་འགྱུར་བའི་ཐ་སྙད་དུ་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །ཞོ་གང་ཡིན་པ་དེ་འོམ། །འོ་མ་གང་ཡིན་དེ་ཞོ་ཞེས། །དྲག་པོ་ལེན་གྱིས་བསྟན་པ་སྟེ། །དེ་བཞིན་འབིགས་བྱེད་གནས་པའང་འཆད། །ཅེས་བཤད་དོ། །ཡང་རྒྱུ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་ནི་གསལ་བ་ཡིན་ལ། །བཟློག་པ་ནི་མི་གསལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གང་ཡིན་བརྗོད་པ་དེ་ཡང་བྱིས་པའི་ཚིག་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་གང་ལས་རང་བཞིན་ཐ་མི་དད་པ་དེ་ནི་དེ་ལས་བཟློག་པར་མི་རིགས་ཏེ། བཟློག་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ངོ་བོ་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཐ་དད་པའི་ཐ་སྙད་ཆད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རྡུལ་དང༌། མུན་པ་དང༌། སྙིང་སྟོབས་རྣམས་དང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པར་ཁས་བླངས་པ་རྒྱུ་མཚན་མེད་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་བ་དང། སྣ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཐ་མི་དད་པར་རྣམ་པར་གཞག་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་གཅིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གསལ་བའི་ངོ་བོ་དང་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་མི་གསལ་བ་ཡང་གསལ་བའི་ངོ་བོ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་དང་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བ་དང༌། གསལ་བ་ཡང་མི་གསལ་བའི་ངོ་བོ་དང་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་མི་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་བཞིན་དུ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་
― DTG191_Page_0304 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་འཇིག་རྟེན་ན་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ངེས་པ་རྟོགས་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་འགྲུབ་ཀྱི། གང་གིས་གཙོ་བོ་ལས་ཆེན་པོ་དང༌། ཆེན་པོ་ལས་ང་རྒྱལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་གཙོ་བོ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་བ་སྐྱེ་བར་ངེས་པ་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང༌། ལྡོག་པ་རྟོགས་པ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གཙོ་བོ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་བ་སྐྱེ་བའི་ཐ་སྙད་འདི་ནི་རྒྱུ་མཚན་མེད་པ་ཁོ་ནའོ། །གང་གིས་གཙོ་བོ་ལས་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་སྐྱེད་པ་ཉིད་དུ་འགྲུབ་བར་འགྱུར་བ་རྟག་པ་ལ་ནི་རྒྱུའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྟག་པ་ནི་རིམ་དང་རིམ་མ་ཡིན་པ་དག་གིས་དོན་བྱེད་པ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་གང་གིས་ངོ་བོ་ཐ་དད་མེད་བ་ན་དེ་འགལ་བར་འགྱུར་བ་ཁོ་བོ་ཅག་ནི་སྔ་ན་མེད་པའི་རང་བཞིན་སྐྱེ་བས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་མི་འདོད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་གཙོ་བོ་སྤྲུལ་འཁྱིལ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོར་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བར་འགྲོ་བས་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ལ། ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་གཙོ་བོ་དེ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེའི་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ཡང་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་ཐ་མི་དད་ཀྱང་འགལ་བ་མེད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ནི་ཡང་དག་བ་མ་ཡིན་ཏེ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ན་སྔ་མའི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་དོར་ནས་སམ། ཡོངས་སུ་མ་དོར་བར་ཡིན་གྲང༌། གལ་ཏེ་མ་དོར་བར་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་གནས་སྐབས་འཆོལ་བར་འགྱུར་ཏེ། རྒན་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་ལོང་ཚོ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་རྣམས་དམིགས་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ཡོངས་སུ་དོར་ནས་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་རང་གི་ངོ་བོ་ལས་ཉམས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གཞན་སྔ་མ་འགག་ཅིང༌། སྔ་ན་མེད་པའི་རང་བཞིན་གཞན་སྐྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་འགའ་ཡང་མི་འགྲུབ་བོ། །གཞན་ཡང་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་དེ་ཉིད་གཞན་དུ་འགྱུར་བར་བརྗོད་ལ། གཞན་དུ་འགྱུར་བ་དེ་ཡང་ཕྱོགས་གཅིག་གིས་སམ། བདག་
― DTG191_Page_0305 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འགྱུར་བ་ཡིན་གྲང༌། རེ་ཞིག་ཕྱོགས་གཅིག་གིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ལ་ཕྱོགས་གཅིག་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་གཞན་སྐྱེ་བ་ན་སྔ་མ་འཇིག་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ཉིད་གཞན་དུ་འགྱུར་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་རང་བཞིན་གཞན་སྐྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་ཆོས་ཅན་རྣམ་པར་གནས་པ་ལ་ཆོས་གཞན་ལོག་པས་ཆོས་གཞན་སྐྱེ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བར་བརྗོད་ཀྱི། རང་བཞིན་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འདི་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པའི་ཆོས་དེ་ཆོས་ཅན་ལས་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཞིག་གམ། དོན་གཞན་དུ་མ་གྱུར་པ་ཞིག་ཡིན་གལ་ཏེ་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ། ཆོས་ཅན་གྱི་གནས་སྐབས་དེ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་འདི་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ། དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་སྣམ་བུ་དང་རྟ་དག་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ན་གཡོ་བ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོའི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་སྐྱེས་བུ་ཡང་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་དང་འབྲེལ་པའི་ཆོས་གཉིས་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པས་དེ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བར་གཞག་གི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ལ་འབྲེལ་པ་མེད་ན་དེ་དང་འབྲེལ་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་འབྲེལ་པར་འགྱུར་ན་ཡོད་པ་ལ་འམ། མེད་པ་ལ་ཡིན་གྲང༌། རེ་ཞིག་ཡོད་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་རང་བཞིན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མ་ལུས་པ་ཐོབ་པས་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་འགའ་ལ་ཡང་རག་ལས་པར་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་པ་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཉེ་བར་བརྗོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་འགའ་ལ་ཡང་བརྟེན་པ་ཉིད་དུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་འགའ་ལ་ཡང་བརྟེན་པར་མི་རིགས་སོ། །ཆོས་གཞན་ཐ་དད་པ་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ན་ཁྱེད་ཅག་གིས་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བར་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། གང་ལ་གནས་སྐབས་ཐ་དད་ཀྱང་བདག་
― DTG191_Page_0306 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་རང་བཞིན་གཅིག་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ན་དེ་ལ་ཁྱེད་ཅག་གིས་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བར་རྣམ་པར་གཞག་ལ། ཆོས་ཅན་ལས་ཆོས་དག་ཐ་དད་པ་ན་རང་བཞིན་གཅིག་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གི་གཅིག་གི་བདག་ཉིད་ནི་ཆོས་ཅན་ཉིད་ཡིན་ལ། ཆོས་ལས་དེ་ཡང་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར། རང་བཞིན་གཅིག་གི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འཇུག་པ་དང༌། ལྡོག་པའི་ཆོས་གཉིས་ལས་ཐ་དད་པའི་ཆོས་ཅན་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་མཐོང་བའི་ལམ་དུ་འཇུག་པ་ནི་འགའ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་འདྲ་བ་ནི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡུལ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་དོན་གཞན་དུ་མ་གྱུར་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཆོས་ཅན་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་གཅིག་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་གཉིས་ཀྱང་ཆོས་ཅན་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་བཞིན་དུ་གཅིག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གང་ཞིག་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་ཅན་ནམ་ཆོས་སུ་འགྱུར་པ་ཡིན། ཆོས་གཉིས་ཆོས་ཅན་གྱི་གནས་སྐབས་ཅན་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་གནས་སྐབས་ཅན་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་བཞིན་དུ་ལྡོག་པ་ཡང་མེད། སྐྱེ་བ་ཡང་མེད་དོ། །ཆོས་གཉིས་ལས་ཆོས་ཅན་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་བཞིན་དུ་སྔ་ན་མེད་པ་སྐྱེ་ཞིང་སྔ་མ་འཇིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཅིག་འགའ་ཡང་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བར་མི་འགྲུབ་པོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་དབང་གིས་ཀྱང་ཁྱེད་ཅག་གི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ཐ་སྙད་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྐྱོན་འདི་ནི་གསལ་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡལ་བར་དོར་ནས་འབྲས་བུ་མེད་པར་སྨྲ་བའི་སྐྱོན་གཞན་གྱིས་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་དེ་ལ་ཡང་ཕྱིས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། སྐྱོན་མཚུངས་པར་བསྟན་པའི་ཟོལ་གྱིས། རེ་ཞིག་འབྲས་བུ་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་ཉིད་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ནི། དེའི་ཕྱིར་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བློ་བཟངས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བར་གཤེགས་པ་པའོ། །དེ་དག་གིས་སྨྲས་པའི་མེད་པ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རྩོད་པ་ལྔ་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡོད་པ་ལ་ཡང་སྟེ། འབྲས་བུ་ཡོད་པར་སྨྲ་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་མཚུངས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འདི་ལ་འདི་སྐད་དུ་བརྗོད་པར་ནུས་ཏེ། ཡོད་པ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྒྱུ་ལེན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཐམས་
― DTG191_Page_0307 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ནུས་པས་ནི་ནུས་པ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྒྱུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་ན་ཡོད་པའི་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པར་དུ་ཆོད་པ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡོད་པ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྒྱུ་ལེན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་གཏན་ཚིགས་གཉི་གའི་སྐྱོན་གང་ཡིན་པ་དེ་གཅིག་ལ་ཀླན་ཀར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་འདིར་མེད་པ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་རྩོད་པ་ཡིན་ལ། གཞན་དུ་ཡོད་པ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་རྩོད་པ་འདི་མ་ཡིན་ནམ། ཇི་ལྟར་འདི་མཚུངས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། བསམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་བྱེད་པ་དང༌། ངེས་པའི་རྒྱུ་ལེན་པ་ལ་སོགས་པ་ཙམ་བརྗོད་པར་འདོད་ནས་འདི་བརྗོད་ལ། འབྲས་བུ་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་ལ་ཡང་མི་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུ་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་ཁྱེད་ཅག་གི་རྩོད་པའི་ལེན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འབྲས་བུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་བློ་བཟངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ཇི་ལྟར་མཚུངས་ཤེ་ན། གལ་ཏེ་ཞོ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ཡོད་པ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བསྒྲུབ་པའི་དོན་དུའོ།། གལ་ཏེ་འོ་མ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་ལ་སྟེ། འོ་མ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ། ཞོ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྣམས་རྣམ་ཀུན་ཏེ། རོ་དང༌། ནུས་པ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་སོགས་པ་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་དབྱེ་བའི་ངོ་བོས་ཞོ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་དེའི་ཚེ་དེ་དག་ཡོད་ན་གང་གིས་དེ་དག་འོ་མ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བར་འགྱུར་བ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཅི་ཞིག་ཡོད། རྒྱུ་ལ་སོགས་དང་འདྲ་བདག་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་དང་འདྲ་བའི་བདག་ཉིད་གང་ལ་ཡོད་པ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །རྒྱུ་ནི་རང་བཞིན་ནོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་སེམས་པ་ཅན་དང༌། དེ་དག་གི་སྒྲ་ནི་ཞོ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ཡང་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་བཟུང་ངོ༌། །འདིས་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་མེད་པར་ཐལ་བསྒྲུབ་པའི་ཚད་མ་གཉིས་བསྟན་ཏོ། །ད་ནི་ཚད་མ་གསལ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འབྲས་དེ་ཡོད་
― DTG191_Page_0308 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་རྒྱུ་ཡི་ས་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འབྲས་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ན་གྲགས་པ་ཞོ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡོད་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་རིག་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྒྱུ་ནི་གཙོ་བོ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ན་གྲགས་པ་ནི་འོ་མ་ལ་སོགས་པའོ། །རིག་པ་ནི་སེམས་པ་ཅན་ནོ། །དེ་དག་དང་མཚུངས་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་རིག་བཞིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡོད་པ་དེ་ནི་སུ་ཞིག་གིས་ཀྱང་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་རང་བཞིན་ནམ་སེམས་པ་ཅན་བཞིན་ནོ། །གཞན་གྱི་འདོད་པས་འོ་མ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་སུ་ཡང་ཞོ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་འགལ་བ་དམིགས་པའི་ཐལ་བར་འགྱུར་བའོ། །གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་པར་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཡང་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་ན་ཐམས་ཅད་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ནི་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་སྟེ། བསྐྱེད་ཟིན་པ་ཡང་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་འདོད་པ་རྣམས་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་པ་བསྒྲུབས་ནས། ད་ནི་རྒྱུར་མངོན་པར་འདོད་པ་རྣམས་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ། དེ་ཕྱིར་མངོན་འདོད་རྒྱུ་མིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །མངོན་པར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མའོ། །དེས་ན་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། རྩ་བའི་རང་བཞིན་ལ་སོགས་པ་དང༌། ས་བོན་དང་འོ་མ་ལ་སོགས་པ་མངོན་པར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ནི་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་དང་ཞོ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུའི་ཐ་སྙད་དུ་རུང་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་བསྒྲུབ་བྱ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་བྱ་མེད་པའོ། །དེའི་ངོ་བོ་ནི་བསྒྲུབ་བྱ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །འདི་ཡང་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བརྗོད་པའི་འབྲས་བུ་ཉིད་བཀག་པ་ལས་གྲུབ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ཕྱིར་ཞེས་སྨོས་སོ། །གཞན་བདག་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་རང་བཞིན་བཞིན་ཏེ། རྒྱུ་མ་ཡིན་པར་མངོན་པར་འདོད་
― DTG191_Page_0309 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྒྱུ་མ་ཡིན་པར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་ཡང་སེམས་པ་ཅན་ཏེ། སྐྱེས་བུ་འགྱུར་མིན་རང་བཞིན་མིན། །ཞེས་སྨྲས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་བསྒྲུབ་བྱ་མེད་པ་དེ་ནི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སེམས་པ་ཅན་ལྟ་བུའོ། །མངོན་པར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་ཡང་བསྒྲུབ་བྱ་མེད་པ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པའོ། །འདི་གཉི་ག་ཡང་ཐལ་བ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ་དེས་ན་གཉི་ག་ལ་གྲུབ་པའི་དཔེས་ཅི་ཞིག་བྱ། གང་ཡང་གྲངས་ཅན་རྣམས་སྐྱེས་བུ་ལ་ཡང་གཟུགས་བརྙན་འཆར་བའི་ཚུལ་གྱིས་ལོངས་སྤྱོད་ལ་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་དུ་བཤད་དེ། འདི་ནི་གཞན་ཡང་ཡིན་ལ་བདག་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ནི་གྲོལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལོངས་སྤྱོད་པར་བྱེད་པ་པོ་གཉིས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེ་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་གསལ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས། གཞན་གྱི་ལུགས་ཀྱིས་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་དོགས་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལ་གལ་ཏེ་གཏན་ཚིགས་དང་པོ་མངོན་པར་གསལ་བ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཁྱད་པར་དང་བཅས་པ་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ནི་མ་གྲུབ་སྟེ། ཁོ་བོ་ཅག་གིས་མངོན་པར་གསལ་བ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོས་ཀྱང་འབྲས་བུ་ཡོད་པར་ནི་མི་འདོད་དོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ནུས་པའི་ངོ་བོས་སོ། །ཅི་སྟེ་སྤྱིར་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མངོན་པར་གསལ་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེས་ཐམས་ཅད་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་གཉིས་པ་ཡང་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། བསྒྲུབ་བྱ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསལ་སོགས་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་ཤས་ཆེ་བ་དང་ཤས་ཆུང་བ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བཟུང་ངོ༌། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་རོ། །ཐ་སྙད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གླན་ཀའོ། །དེ་ཕྱིར་མངོན་འདོད་རྒྱུ་མིན་ཏེ། །བསྒྲུབ་བྱ་མེད་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་སྔར་དེ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བརྟག་སྟེ། ཁྱད་
― DTG191_Page_0310 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་འདི་མངོན་པར་གསལ་བའི་གནས་སྐབས་ལས་སྔར་རང་བཞིན་གྱི་གནས་སྐབས་འགའ་ཞིག་གི་ཚེ་ཡང་ཡོད་དམ། འོན་ཏེ་མེད། གལ་ཏེ་ཡོད་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཁྱེད་ཅག་གིས་གཏན་ཚིགས་གཉི་ག་ཡང་མ་གྲུབ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལན་བཏབ་པ་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །འོན་ཏེ་སྔར་ཡོད་པ་མེད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཁྱད་པར་དེ་ལྟར་རྒྱུ་དེ་དག་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར། ཁྱེད་ཀྱི་མེད་པ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་མེད་པ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་བསྒྲུབས་ནས། ད་ནི་རྒྱུ་ལེན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་གཏན་ཚིགས་བཞི་པོ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། དེ་ཕྱིར་བསྒྲུབ་བྱ་མེད་པས་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་རིགས་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ལེན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་དེ་འདོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་དག་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་མ་ལ་སོགས་པའི་ངེས་པ་ལས་ཞོ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེའི་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཐམས་ཅད་ལས་སྐྱེ་པ་མེད་པ་ཉིད་ངེས་པ་ལས་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་འབྲས་བུ་ཡོད་པར་སྨྲ་བའི་ཕྱོགས་ལ་མི་རུང་སྟེ། བསྒྲུབ་བྱ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ནུས་པ་ནི་ནུས་པ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གཉིས་ཀྱང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བསྒྲུབ་བྱ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་གིས་འགའ་ཞིག་མངོན་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་ནུས་པར་གཞག་ལ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡང་བྱེད་པར་གྲུབ་ཀྱི། གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། །ནུས་པ་མེད་ཅིང་བྱ་བའང་མེད། །ཅེས་བྱ་བའོ། །དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བསྒྲུབ་བྱ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྟོན་པ་ནི། བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་རྫོགས་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ཡང་རྒྱུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གཏན་ཚིགས་ཐམས་ཅད་ཐལ་བ་ལས་བཟློག་པར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཡང་སྐབས་གཞན་གྱིས་འབྲས་བུ་ཡོད་པར་སྨྲ་
― DTG191_Page_0311 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་སུན་དབྱུང་བའི་ཕྱིར། །སྒྲུབ་པ་ཞུགས་པ་ཐམས་ཅད་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇུག་པའོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྨོས་པས་ཐེ་ཚོམ་ཡང་བཟུང་སྟེ། འདི་ནི་གཉི་གའི་ཆ་ལ་དམིགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྒྲོ་འདོགས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་རང་གི་ཡུལ་ལ་འཇུག་པ་ན། གཉིས་བྱེད་དེ། གཞལ་བར་བྱ་བའི་དོན་གྱི་ཡུལ་ལ་འཇུག་པ་ན། ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་ཐེ་ཚོམ་ཟློག་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཡུལ་དེ་ལ་ངེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའོ། །འདི་ནི་འབྲས་བུ་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་ལ་རིགས་པས་མི་འཐད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཐེ་ཚོམ་དང་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཁྱེད་ཅག་གི་ལུགས་ཀྱིས་ཐེ་ཚོམ་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དག་སེམས་པ་ཅན་གྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་ནམ། བློ་དང་ཡིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན། ཕྱོགས་གཉི་ག་ལ་ཡང་དེ་དག་བཟློག་ཏུ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། སེམས་པ་ཅན་བློ་དང་ཡིད་རྣམས་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་དག་ཀྱང་རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལས་ངེས་པ་བསྐྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་གནས་པའི་རྒྱུ་འདི་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ལ་ཁྱེད་ཅག་གིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་སྨྲས་པ་དེ་ཀུན་ཏེ་ཐམས་ཅད་དོན་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་རང་གི་ཚིག་དང་འགལ་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ངེས་པ་བསྐྱེད་པའི་དོན་དུ་སྒྲུབ་བྱེད་སྨྲ་བ་ན་ངེས་པ་ཡང་མེད་པ་སྐྱེ་བ་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་ལ། འབྲས་བུ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་དམ་བཅས་ནས། དེ་བཀག་པའི་ཕྱིར་རང་གི་ཚིག་དང་འགལ་ལོ། །ཅི་སྟེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་དུ་འོང་བས་ངེས་པ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་མེད་པ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལས་སྐྱེའོ་ཞེས་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་མེད་པ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཚོགས་མཐའ་དག་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། ངེས་པ་བཞིན་དུ་མེད་པ་ཡང་སྐྱེ་བ་འགལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ངེས་པ་མེད་ཀྱང་བྱེད་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་དེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཁྱད་པར་ལེན་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལྟར་སྣང་བ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་འདི་མེད་ན་ཡང་ནུས་པའི་རྒྱུ་དག་
― DTG191_Page_0312 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གིས་བྱེད་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་དེ་ལ་རྒྱུ་རྣམས་ཀྱི་བྱེད་པ་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་ཡང་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་ལས་སྔར་ངེས་པ་ཡོད་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དོན་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་འདི་སྔར་མངོན་པར་མི་གསལ་བ་ལས་ཕྱིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ལས་མངོན་པར་གསལ་བར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་མངོན་པར་གསལ་བར་བྱ་བའི་དོན་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་བྱ་བ་ཡོད་པས་འདི་དག་དོན་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་ན། དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གསལ་བ་མ་གྲུབ་པ་རི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་གསལ་པ་རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་པར་སྐྱེད་པའམ། ཡང་ན་དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པའམ། དེ་ལ་དམིགས་པའི་སྒྲིབ་པ་བསལ་བ་ཡིན་གྲང༌། དེ་ལ་རེ་ཞིག་རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་པར་བསྐྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་འདི་ལྟར་རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་པར་འདི་ངེས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ལས་ཐ་མི་དད་པ་འམ། ཐ་དད་པར་གྱུར་པ་ཞིག་ཡིན་གྲང༌། གལ་ཏེ་ཐ་མི་དད་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ། དེ་ནི་ངེས་པ་ལས་དབྱེར་མེད་པས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར། ངེས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་དུ་གནས་པས་སྐྱེ་བར་མི་རིགས་སོ། །ཅི་སྟེ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེའི་འདི་ཞེས་བྱ་བའི་འབྲེལ་པ་མི་འཐད་དོ། །འདི་ལྟར་རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ཡིན་ནམ། བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ཡིན། རེ་ཞིག་དང་པོ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཕན་ཚུན་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་དང༌། ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕན་པ་ཡིན་ན་ཡང་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་དེ་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་འབྲེལ་པ་མ་ཟུབ་ཅིང་ཐུག་པ་མེད་པ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་མི་དད་ན་ཡང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་དོན་མེད་དེ། ངེས་པ་ཉིད་ལས་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་ཐ་མི་དད་པའི་ཁྱད་པར་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་ཐུར་དུ་ལྟུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་རྟེན་འགའ་ཞིག་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འོག་ཏུ་ལྟུང་བའི་གེགས་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྟེན་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྐྱེད་བྱ་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ཡང་མེད་དེ། ཐམས་ཅད་དུ་ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱུ་ཉེ་བའི་ཕྱིར། ཁྱད་པར་རྟག་ཏུ་སྐྱེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲུབ་པར་
― DTG191_Page_0313 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་ལ་ལྟོས་ནས་ངེས་པ་ཁྱད་པར་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་ལྟོས་པ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕན་འདོགས་ན་ཡང་གོང་དུ་སྐྱོན་སྔ་མ་བཞིན་དང༌། ཐུག་པ་མེད་དོ། །གཞན་ཡང་ཁྱད་པར་གང་ཡིན་པ་འདི་ཐ་དད་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ན། དེ་ཅི་མེད་པ་ཞིག་གམ། འོན་ཏེ་ཡོད་པ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པོ་འདི་ཡང་འཇུག་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་མེད་པ་ཡིན་ན་སྔ་མ་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་རྣམས་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ལ། ཡོད་ན་ཡང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཡང་མངོན་པར་གསལ་བར་འདོད་པ་ན་མངོན་པར་གསལ་བ་འདི་ཡང་ཅི་ཞིག་ཅེས་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བ་བཟློག་པར་དཀའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཐ་དད་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་མ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོའི་ཁྱད་པར་སྐྱེད་པར་མི་རིགས་སོ། །དེའི་ཡུལ་ལ་ཤེས་པ་སྐྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་གསལ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དེའི་ཡུལ་རིག་པ་ནི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་དེའི་ཡུལ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འབྲས་བུ་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་ཁྱེད་ཅག་གི་ལུགས་ཀྱིས་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཅི་ཞིག་བསྐྱེད་པར་བྱ་བར་འགྱུར། དམིགས་པ་གཉིས་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཡང༌། དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པ་ཡང་མངོན་པར་གསལ་བའི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་རིགས་སོ། །ཡང་གི་སྒྲ་ནི་སྡུད་པ་དང༌། རིམ་པ་གཞན་དུ་སྦྱར་བ་སྟེ། མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་འོག་ཏུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེས་ན་འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། སྤྲོ་བ་ནས་སྡུད་པའི་བར་དུ་བློ་ནི་གཅིག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཁྱེད་ཅག་གི་ལུགས་ཀྱིས་རིག་པ་ནི་གཅིག་ཉིད་ཡིན་པ་ལ་དེ་ཉིད་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལ་དམིགས་པའི་གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་གཞན་ཅི་ཞིག་ཡོད། འདི་སྙམ་དུ་དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་རིག་པ་བློའི་རང་བཞིན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཡིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བློ་དང་དམིགས་པ་དང༌། ངེས་པ་དང༌། ཡིད་དང༌། ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་དོན་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཡང་ཕྱིས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཡུལ་ལ་
― DTG191_Page_0314 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དམིགས་པའི་སྒྲིབ་པ་ཟད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་གསལ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་དེ་ལ་དམིགས་པའི་སྒྲིབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྟག་པའི་ཕྱིར་ཟད་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །མི་མངོན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཟད་པ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྔར་གྱི་ངོ་བོ་མ་བཏང་བར་མི་མངོན་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམིགས་པ་གཉིས་པ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པའི་སྒྲིབ་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མེད་པ་ལ་ནི་སྒྲིབ་པ་མི་རིགས་ཏེ། དེ་ནི་དངོས་པོ་ཡོད་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ཟད་པ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་རྟག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་རིགས་པ་ནི་རྟག་པའི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པ་མེད་ལ། དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཟད་པར་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་འདི་ཡིན་ནོ། །སྒྲིབ་པ་ཟད་པ་ཡང་སུས་ཀྱང་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུ་ཡོད་པར་སྨྲ་བའི་ཕྱོགས་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། བཅིངས་པ་དང་ཐར་པ་མེད་པར་ཐལ་བ་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་ཆད་པར་ཐལ་བ་ཡང་མི་ཟློགས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཁྱེད་ཅག་གི་གཙོ་བོ་དང་སྐྱེས་བུ་དག་སོ་སོར་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་ན་ཐར་པ་ནི་འདོད་ལ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཤེས་པ་དེ་ཡང་ཐམས་ཅད་དུ་གནས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། །ལུས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཐར་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བཅིངས་པ་མེད་དོ། །ལོག་པའི་ཤེས་པའི་དབང་གིས་ཀྱང་བཅིངས་པར་འདོད་ལ། དེ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་གནས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་དུ་ཐམས་ཅད་བཅིངས་པའི་ཕྱིར། གང་ལས་ཐར་པ་ཡིན། འཇིག་རྟེན་ཡང་ཕན་པ་དང་མི་ཕན་པ་ཐོབ་པ་དང༌། སྤོང་བའི་དོན་དུ་འཇུག་ལ་འབྲས་བུ་ཡོད་པར་སྨྲ་བའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་ཅུང་ཟད་ཐོབ་པར་བྱ་བ་འམ་སྤང་བར་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། འགྲོ་བ་བྱེད་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་ཆད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞི་ག་འབྲས་བུ་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་བསལ་ནས། འབྲས་བུ་མེད་པར་སྨྲ་བའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པའི་སྐྱོན་སྤང་པའི་ཕྱིར། ཡོན་ཏན་གསུམ་ལྡན་དབྱེར་མེད་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འབྲས་བུ་ཡོད་པ་བཀག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཤུགས་ཀྱིས་འབྲས་བུ་མེད་པ་ཡིན་པར་གྲུབ་པ་ཉིད་དེ། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ནི། ཕན།
― DTG191_Page_0315 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚུན་སྤོངས་ཏེ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་བཤད་པ་དོན་མེད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དག་གཞན་གྱིས་བཀོད་པའི་སྐྱོན་ལྟར་སྣང་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་དེ་ནི་བྱ་བར་མི་ནུས་ཏེ། །ངོ་བོ་མེད་ཕྱིར་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ནི་མ་གྲུབ་སྟེ། དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཉིད་བྱ་བར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་ལ་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་དེ་ཡང་ངོ་བོ་མེད་པར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་སྐྱེས་པ་ལས་སྔར་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་བཞིན་ཉིད་རང་བཞིན་མེད་པར་རིགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་བཀག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གིས་དེ་ཉིད་རང་བཞིན་མེད་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་སྐྱེ་བ་ལས་སྔར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་དེ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་དངོས་པོ་དང་བྲལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་མེད་པའི་ཆོས་ཅན་ཕྱོགས་སུ་བྱས་ནས་ངོ་བོ་མེད་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་སུ་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་སྟེ། དངོས་པོ་དང་བྲལ་བ་ནི་སུས་ཀྱང་བྱེད་པར་ཁས་མ་བླངས་སོ། །གཞན་ཡང་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་མཚན་མ་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་རྒྱུའི་ནུས་པ་སོ་སོར་ངེས་པའི་ཕྱིར་གང་ལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡོད་པའི་མེད་པ་འགའ་ཞིག་ནི་བྱེད་ལ། ནམ་མཁའི་པད་མ་ལ་སོགས་པ་གང་ལ་རྒྱུ་མེད་པ་དེ་ནི་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུར་མི་འདོད་ཅིང་གང་དང་གང་མེད་པ་དེ་དང་དེ་བྱེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྱབ་པ་ཡང་མི་འདོད་དོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། གང་བྱེད་པ་དེ་ནི་སྐྱེ་བ་ལས་སྔར་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་འདོད་དོ། །འདི་སྙམ་དུ་རྒྱུ་རྣམས་མེད་པ་བྱེད་པར་མཚུངས་པ་ལ། ཅིའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ཐམས་ཅད་མེད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུར་མི་འགྱུར་སྙམ་དུ་སེམས་ན། རྩོད་པ་འདི་ནི་ཁྱེད་ཅག་ལ་ཡང་ཡོད་པར་མཚུངས་པ་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུར་མི་འགྱུར་ཞེས་མཚུངས་སོ། །གང་གིས་དེ་མི་བྱེད་པ་ཁྱེད་ཅག་གི་ལུགས་ཀྱིས་མེད་པ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུའི་ནུས་པ་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་ཡིན་ན་ཡང་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་མི་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཅིག་ཤོས་ལ་ཡང་
― DTG191_Page_0316 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཚུངས་སོ། །གང་གི་ཡང་དཔེར་ན་ཁྱེད་ཅག་གི་ཡོན་ཏན་གསུམ་དང་ལྡན་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་ན་ཡང་ནུས་པ་ངེས་པའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་འམ་འདི་ལ་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱེད་པ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །དེ་བཞིན་འབྲས་བུ་མེད་པ་འམ་ངོ་བོ་འགའ་ཞིག་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པ་ཡིན་ཡང་ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་བྱེད་པར་ནི་མི་འགྱུར་རོ། །གང་ཡིན་དེ་འདྲ་མེད་ན་ཡང༌། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་ཁས་བླངས་ནས་བརྗོད་པ་ཡིན་གྱི་མཚུངས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བྱེ་བྲག་ཡོད་ན་ཡང་འགའ་ཞིག་འགའ་ཞིག་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་པར་ངེས་པ་ནི་རང་གི་རྒྱུ་བརྒྱུད་པ་ལས་ཡང་དག་པར་འོངས་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་མེད་དོ། །ཐ་མི་དད་པ་ནི་གཅིག་ལ་དུས་གཅིག་ཏུ་རྒྱུ་དང་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་ཇི་ལྟར་སྲིད་པ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། འགལ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང༌། ཐ་དད་ན་ཡང་འགའ་ཞིག་ནི། །དངོས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བྱེད་པོར་འགྱུར། །ཐ་དད་མེད་ན་གཅིག་དེ་ཡིས། །བྱ་བ་བྱེད་པ་འགལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་དོ། །ངེས་པ་གྲུབ་པ་མ་རྫོགས་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་དག་ནུས་པ་ངེས་པ་མེད་པ་བསྟན་པའི་དོན་དུ་རྩོད་པར་བྱེད་དོ། །ཁྱོད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་སངས་རྒྱས་པ་ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུ་དག་ནི་ནུས་པ་ངེས་པ་མི་འཐད་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ངེས་པ་རྣམས་ཏེ་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་རྣམས་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུ་མེད་པར་འབྲས་བུ་རྒྱུ་དང་ལྡན་པ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་དག་ཡོད་པར་གྱུར་པའི་འབྲས་བུའི་ངེས་པས་སྟོང་པ་དེ་དག་ནི་ནུས་པ་ངེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །སཱ་ལུའི་ས་བོན་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ཡང་ཡོད་པར་གྱུར་པའི་འབྲས་བུ་ངེས་པས་སྟོང་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པའོ། །རང་གི་ཕྱོགས་ལེགས་པར་གནས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །ཡོད་ན་དེ་ཡི་ངེས་པ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡོད་ན་སྟེ། འབྲས་བུ་རྣམས་ཡོད་པ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནུས་པའི་འོ། །དེ་ལྟ་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་
― DTG191_Page_0317 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྗོད་དོ། །འདི་ལྟར་ངེས་པ་དེ་དག་མ་གྲུབ་པ་ན་གལ་ཏེ་ཞོ་སྐྱེད་པ་ལ་འོ་མ་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་སྙད་འདི་མེད་དུ་ཟད་མོད། གང་ཡང་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཁྱད་པར་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་པ་སྒྲོ་མ་བཏགས་པའི་དངོས་པོ་སྔར་མ་མཐོང་བ་གང་གི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་དངོས་པོ་གཞན་སྐྱེ་བ་དེ་ལ་འགག་པ་མེད་དོ། །འདི་སྙམ་དུ་གང་ལ་སྒྲ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དག་མི་འཇུག་པ་དེ་ལ་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཡང་ལྡོག་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། མིང་ནི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁྱད་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་ལོག་ན་རང་གི་ཁྱད་པར་བྱ་བ་ལྡོག་པར་བྱེད་ལ། རྒྱུ་ལོག་པ་ན་ཡང་འབྲས་བུ་ལྡོག་སྟེ། འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གིས་དེ་ལོག་པ་ན་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་ལྡོག་པར་འགྱུར་བ་འོ་མ་ལ་ནི་ཞོའི་ནུས་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་མིང་སྟེ། ཐ་སྙད་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོའི་རང་བཞིན་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་དེ་ལྡོག་པ་ན་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པའི་དངོས་པོ་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །མིང་སྨོས་པ་ནི་མཚོན་པ་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་དེ་དང་བསྲེས་ལ་བཟུང་ངོ༌། །ངོ་བོ་སྨོས་པ་ཡང་མཚོན་པ་སྟེ་མིང་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་མེད་ན་ཡང་དངོས་པོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་རྒྱུ་ནི། འདི་ལྟར་རྣམ་རྟོག་བརྗོད་པ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཏེ། རྣམ་རྟོག་ནི་མིང་དང་འདྲེས་པ་ལ་བརྟེན་པའོ། །བརྗོད་པ་ཡང་སྒྲའོ། །རྟོག་པ་སྣ་ཚོགས་རྣམ་པ་དུ་མ་ནི་དབྱེར་མེད་ཅིང་ཆ་ཤས་མེད་པའི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་གཅིག་ལ། ཇི་ལྟར་གོམས་པ་བཞིན་དུ་འཇུག་གོ །འདི་ལྟར་སྒྲ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་གཅིག་ཁོ་ན་ལ་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོས་གཞུང་ལུགས་ཐ་དད་པ་ལ་གནས་པའི་རྒོལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་རྟོག་པར་བྱེད་ཅིང་རྗོད་པར་བྱེད་དོ། །སྒྲ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་དག་དངོས་པོ་དེའི་བདག་ཉིད་དམ་དེའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ན་དངོས་པོ་སྣ་ཚོགས་པར་འགྱུར་བའམ། དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་བཞིན་དུ་སྒྲ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས། གཅིག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གཅིག་ཉིད་སྣ་ཚོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ནུས་པ་ངེས་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་
― DTG191_Page_0318 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགའ་ཞིག་བྱེད་ཀྱི། ཐམས་ཅད་ནི་མ་ཡིན་པས་ངོ་བོ་མེད་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྒྱུ་ལེན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གཏན་ཚིགས་བཞི་པོ་ཡང་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་བྱས་པ་ཉིད་ངེས་པའི་རྒྱུ་ལེན་པ་འགའ་ཞིག་ཏུ་གྲུབ་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་དེ་ལྟ་ཡིན་པར་གྱུར་ན། ཇི་སྲིད་དུ་རྒྱུའི་ནུས་པ་ངེས་པས་བྱས་པ་ཡང་ངེས་པའི་རྒྱུ་ལེན་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུའི་ནུས་པ་ངེས་པ་ཁོ་ནའི་ཕྱིར་ཡང་ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ལས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་དོན་གྱི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང༌། ཁྱད་པར་བྱར་མེད་གང་ཡིན་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ཡང་བསམ་པ་མ་ཤེས་ནས་སྨྲས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གིས་འགྱུར་བ་ཡིན་ན་དེའི་རང་བཞིན་ཉམས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ནི་མེད་པ་བྱེད་དོ་ཞེས་མ་བརྗོད་དོ། །འོན་ཀྱང་དངོས་པོ་ཉིད་བྱེད་དོ་ཞེས་སྔར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དངོས་པོ་དེ་ཡང་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གྱུར་པ་ལས་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དང་གྲུབ་པ་ཡང་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་བ་ལས་སྔར་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །རྒྱུ་གང་ཞིག་ཉེ་བ་ཙམ་གྱིས་དེ་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་སྐྱེད་པ་ན་དེས་དེ་བྱེད་དེ་ཞེས་ཐ་སྙད་དུ་བྱས་ཀྱི། བྱ་བ་དང་འབྲེལ་པས་འགའ་ཞིག་གིས་འགའ་ཞིག་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བྱ་བ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཞིག་ཅུང་ཟད་ཡོད་པ་འམ། རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་བཀག་པ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་ཁྱད་པར་དུ་བྱར་མེད་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བརྗོད་ལ། ཡོད་པ་ཡང་རང་བཞིན་ཐམས་ཅད་གྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་དུ་བྱར་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ཇི་ལྟར་བྱེད། དེ་ལྟ་བས་ན་ནུས་པས་ནི་ནུས་པ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མ་ངེས་ལ། འབྲས་བུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་ལ་ཡང་རྒྱུའི་དངོས་པོ་རིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱི་རྒྱུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་སྔར་ཡོད་པ་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་མི་སྲིད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འབྲས་བུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་ཁོ་ནའི་རྒྱུ་ལེན་པ་ལ་སོགས་པའི་ངེས་པ་རིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་ལེན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་གཏན་ཚིགས་བཞི་པོ་འགལ་བ་
― DTG191_Page_0319 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་ཏེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལས་བཟློག་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཁྱེད་ཅག་གི་ལུགས་ཀྱིས་མེད་པ་ཉིད་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནམ། དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་མདོ་ལས་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་སྐྱེ་བ་བཀག་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མ་སྐྱེས་པ་སྟེ། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ནི་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་སྐྱེ་བ་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་འང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འང་གི་སྒྲ་ནི་ངེས་པར་བཟུང་བའི་དོན་ཏོ། །ཁྱད་པར་གཞན་སྤངས་པས་དེ་ཙམ་ཞིག་ཤེས་པར་འདོད་པ་ན། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྔོན་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་སྟོང་པ་སྐད་ཅིག་མ་ཙམ་གྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་ལ་སྐྱེ་བ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བས་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དགག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱེ་བྲག་པས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་ཡོད་པའི་འདུ་བ་སྐྱེ་བ་འམ། རང་གི་རྒྱུ་འདུ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་དག་ཀྱང་འགེགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་ལུགས་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་དག་རྟག་པའི་ཕྱིར་དང༌། བརྟག་པ་ཡང་སྐྱེ་བ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། ཡོད་པ་རང་རྒྱུ་དང་འབྲེལ་པ། །བྱེད་པས་རྒྱུ་ནི་ཡིན་པར་གྲགས། །ཡོད་པ་དེ་དང་འབྲེལ་པ་དེ། །བརྟག་པ་འདི་ལ་འབྲས་བུ་གང༌། །ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལྟ་བུའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་མེད་པ་དང་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ནི་མེད་དེ། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ནི་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་མེད་པ་ནི་མེད་པར་ཡང་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པ་སྔར་བྱུང་བ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་དེ། །དེ་ནི་སྔར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་འབྲས་བུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་ཁྱེད་ཅག་ལ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། བརྟགས་པའི་བློས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བརྟགས་པའི་བློ་བྱེད་པ་བོར་གྱུར་པ་འམ་བྱེད་པར་གྱུར་པས་མེད་པའི་བྱེད་པ་པོ་དང་སྦྲེལ་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དེ། འབྲེལ་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དེ། འོན་ཀྱང་གང་མེད་པ་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བཏགས་པའི་ཐ་སྙད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་གང་གིས་འདི་ལྟ་བུའི་ཐ་སྙད་འདི་འདོད་པས་བརྟགས་པའི་ས་བོན་གང་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། གཅིག་གི་རྗེས་ལ་དངོས་པོ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། །
― DTG191_Page_0320 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཅིག་གི་སྟེ་སོ་སོར་ངེས་པའི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་འགའ་ཞིག་གི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་སྔར་མ་མཐོང་བའི་དངོས་པོ་དམིགས་ཏེ། དེ་བར་གྱི་གནས་སྐབས་ལས་སྔར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ལས་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ནི་སྔར་མེད་པ་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་བརྟགས་པ་འདིས་ས་བོན་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྔ་ན་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བར་གྱི་གནས་སྐབས་ལས་སྔར་བར་གྱི་གནས་སྐབས་བཞིན་དུ་ཡོད་ན་སྟེ། བདོག་པ་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཡོད་པ་ཡིན་ན་མེད་པ་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བརྟགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་འདི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་བར་མའི་གནས་སྐབས་སུ་འབྱུང་བ་ངེས་པའི་ངོ་བོ་ཁོ་ན་བརྗོད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་སྔར་ཡང་ཡོད་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་དེ་བར་གྱི་གནས་སྐབས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་བྱ་བའི་རང་གི་ངོ་བོ་ངེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉམས་པར་འགྱུར་ཏེ། ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་དུ་གནས་པ་ལ་སྔར་དང་ཕྱིས་དང་བར་གྱི་གནས་སྐབས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་དུ་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ཐ་སྙད་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་འབྲས་བུ་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་སུན་དབྱུང་བའི་ཕྱིར། འོ་མ་སོགས་ལ་ཞོ་ལ་སོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁྱེད་ཅག་གིས་རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་ཡོད་དོ་ཞེས་གང་བརྗོད་པ་དེ་ནི་དོན་ཅི་ལ་བསམས། ཅི་གསལ་བའི་ངོ་བོས་སམ། འོན་ཏེ་ནུས་པའི་ངོ་བོས་ཡིན་གྲང༌། གལ་ཏེ་གསལ་བའི་ངོ་བོས་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་འོ་མ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་ཞོ་ལ་སོགས་པ་ཕྱིས་བཞིན་དུ་དམིགས་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ནུས་པའི་ངོ་བོས་ཡིན་ན། དེ་ལ་ཡང་ནུས་པའི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཅི་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་ངོ་བོ་ཞོ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་ལས་གཞན་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་དེ་ཉིད་ཡིན་གལ་ཏེ་དེ་ཉིད་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་སྔ་མ་བཞིན་དུ་དམིགས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་གཞན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་འབྲས་བུ་རྒྱུའི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའི་ཕྱོགས་བཏང་བར་འགྱུར་ཏེ། འབྲས་བུ་ལས་ཐ་དད་པའི་ནུས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་གཞན་ཡོད་པར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་རོ་དང་ནུས་པ་དང་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་ངོ་བོའི་ཁྱད་པར་གསལ་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཞོ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་
― DTG191_Page_0321 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བུ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་འོ་མ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་སུ་དམིགས་སུ་རུང་བ་ལས་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ནུས་པའི་ངོ་བོར་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འབྲས་བུ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡོད་པ་ན་གཞན་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་མར་ནི་ཚེ་ཡིན་ནོ། །ལྟེང་ཀའི་ཆུ་ནི་རྐང་ནད་དོ་ཞེས་གཞན་ཡོད་པ་ན་གཞན་དུ་བརྗོད་པར་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་དངོས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དངོས་སུ་སྟེ། ཉེ་བར་མ་བཏགས་པར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་བཏགས་ནས་མར་ལ་ཚེ་ཞེས་བརྗོད་ཀྱི་དངོས་སུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཁྱེད་ཅག་ཀྱང་བཏགས་ནས་འབྲས་བུས་རྒྱུ་ལ་ཡོད་དོ་ཞེས་བརྗོད་ན་དེའི་ཚེ་ནི་འགལ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་ཀྱི། དངོས་སུ་ཡིན་ན་ནི་འགལ་བར་བརྗོད་དོ། །འདི་ཉིད་དཔེའི་སྒོ་ནས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྙིང་སྟོབས་ཡོད་པས་སྡུག་བསྔལ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཁྱེད་ཀྱིས་སྙིང་སྟོབས་ཀྱི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སྡུག་བསྔལ་དང་རྨོངས་པ་དག་ཏུ་མ་བཞག་སྟེ། དེ་དག་ནི་ཕན་ཚུན་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ནི་ཁྱད་པར་རྣམས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གསལ་བའི་སྙིང་སྟོབས་སོགས་ལྡན་པར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྒྲ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གསལ་བ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོར་ངེད་ལ་སྟེ་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་མ་གྲུབ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ནང་གི་ཡིན་པས་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ཡང་སེམས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་འདི་དག་ཇི་ལྟར་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་དག་རིག་པའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་གཞན་གྱིས་ཁས་བླངས་པའི་སེམས་པ་མེད་པའི་སྐྱེས་བུ་བཞིན་ནོ། །སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ཡང་རིག་པའི་ངོ་བོ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པའོ། །འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་ལ་རིག་པའི་ངོ་བོས་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱབ་པ་གྲུབ་པར་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་དེ་ལོག་ན་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ལ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་མ་གྲུབ་སྟེ།
― DTG191_Page_0322 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱེས་བུ་ཉིད་རིགས་པའི་ངོ་བོར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ཡི་རང་རིག་གསལ་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་རིགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྲུབ་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་རང་རིག་པ་ཡིན་ལ་རང་རིག་པ་ཡང་གསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དགའ་བ་དང་གདུང་བ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོས་སྒྲ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཉེ་བར་ཡོད་དམ་མེད་ཀྱང་རུང་གསལ་བ་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པར་རང་གསལ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རང་རིག་པ་འདིའི་ཁྱད་པར་ནི་གསལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསལ་བ་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པའི་སིམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་རང་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་སྟེ། དེ་ནི་སེམས་པ་ཅན་དང་བདེ་བ་དང་རིག་པ་དང༌། ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་གྲངས་དག་གིས་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་རིག་པ་གཞན་གྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་མྱང་བ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ན། དེའི་ཚ་དེ་དག་རིག་པ་ཡིན་པ་སིམ་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོར་འགྱུར་ཏེ། རང་ཉིད་དེའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་རྣལ་འབྱོར་པ་དང་རྗེས་སུ་དཔོག་པ་པོ་གཞན་གྱི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་མྱོང་བར་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་རྣལ་འབྱོར་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཀྱང༌། ནད་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དངོས་སུ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་རྣལ་འབྱོར་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ལ་ཡང་ཕན་པ་དང་གནོད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིག་པ་ཡང་སིམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོར་ཁས་བླངས་པ་ན་བདེ་བ་ལ་སོགས་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པོ། །སིམ་པ་དང་སིམ་པ་མ་ཡིན་པར་མྱོང་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་ཉིད་ཁོ་བོ་ཅག་གི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མ་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་རིག་པའི་ངོ་བོ་དང་བྲལ་བར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པར་སྨྲ་བའི་ལུགས་ཉིད་ཁས་བླངས་པ་བྱས་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ཡང་འདོད་པ་ཁོ་ནའོ། །གཏན་ཚིགས་འགལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་ཇི་ལྟར་རིག་པ་ནི་སྔོན་པོ་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ན་ཡང་ཕྱི་རོལ་ན་གནས་པའི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བའི་
― DTG191_Page_0323 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོར་སྣང་བ་དེ་བཞིན་དུ་སིམ་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་ཕྱི་རོལ་གྱི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སིམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་བཞིན་དུ་རློམ་མོ། །དེས་ན་རིག་པ་ནི་སིམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར། །རྩ་བའི་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ། །ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོས་པ་ལ། །སྒྲ་སོགས་གཅིག་བུ་ཁོ་ན་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གོམས་དང་རིགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གོམས་པ་ནི་མང་དུ་བྱས་པའོ། །རིགས་ནི་རང་གི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་དག་གི་བྱེ་བྲག་ནི་ཁྱད་པར་རོ། །ཆགས་པ་ལ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཆགས་པ་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པའོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། སྡང་བ་དང་སྐྱོ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། དམན་པ་དང་སྒྲིབ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་འབྲས་བུའི་ཚོགས་གཟུང་ངོ༌། །ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་གི་རྣམ་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་གོམས་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཆད་དང་བུད་མེད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པའི་མཚན་མར་གོམས་པའི་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དང་རིགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡང་སྟེ། རྟ་དང་གླང་པོའི་ཕྲུ་གུ་ལ་སོགས་པ་སོ་སོར་ངེས་པ་འགའ་ཞིག་གི་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་ཡིན་གྱི་ཐམས་ཅད་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྒྲ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པ་ན་འདི་ཡང་མི་རིགས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དངོས་གཅིག་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་དངོས་པོ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་རིག་པ་བཞིན་དུ་རིག་པ་རེ་རེ་ཡང་སྣ་ཚོགས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་དངོས་པོ་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་མ་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེད་པའི་དབང་གིས་འགའ་ཞིག་འགའ་ཞིག་གི་ངོ་བོར་སྣང་གི །ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་གོམས་པ་དང་རིགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་དང་ལེན་པར་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་
― DTG191_Page_0324 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ལྟ་བས་ན། དངོས་པོའི་རྗེས་སུ་འབྲང་མི་འགྱུར། །རིག་པ་དེ་དངོས་པོ་ལ་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་རྣམ་པས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམ་པའོ། །དེའི་རྣམ་པས་སྟོང་པ་དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དངོས་པོའི་ངོ་བོ་རྣམ་གསུམ་པ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྙིང་སྟོབས་དང་རྡུལ་དང་མུན་པའི་ངོ་བོའོ། །དེ་ཡི་རིག་པ་རྣམ་པ་གཅིག །ཅེས་བྱ་བའི་སྐྱེས་བུ་དེ་དག་གི་རིག་པ་ནི་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དག་སྟེ། རེ་རེ་ལ་ཡང་ཞེན་པ་ལ་སོགས་པ་ཙམ་ངོ་བོ་གཅིག་ངེས་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པ་གཅིག་རིག་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ལའོ། །ཡང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཅིའི་ཕྱིར་མི་རིགས་ཤེ་ན། དེ་དང་མི་མཐུན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེའི་དམིགས་པའི་དངོས་པོ་དང་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་གང་གི་རྣམ་པ་རིག་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྒྲའི་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་རིག་པ་ཡང་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོའི་རྣམ་པས་སྟོང་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པའོ། །ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ནི། བཟློག་པ་ལ་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མའོ། །འདི་སྙམ་དུ་ཇི་ལྟར་སྒྲ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མངོན་སུམ་གྱིས་བཟུང་ནས་གོམས་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་གིས་སྐད་ཅིག་མ་ལ་སོགས་པ་འགའ་ཞིག་ཉིད་དུ་ངེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་གྱི། ཐམས་ཅད་ལ་ནི་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་མ་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པའི་དབང་གིས་རིག་པ་རྣམ་པ་གཅིག་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁོ་བོ་ཅག་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་དོན་དམ་པར་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་ཡིན་པར་མི་འདོད་དེ། དངོས་པོ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྒྱུད་ནས་དངོས་པོ་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་གིས་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དོན་དམ་པར་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་ཡིན་པར་འདོད་དེ། རྣམ་པ་གཞན་དུ་ན་དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་
― DTG191_Page_0325 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་མྱོང་བ་གསལ་བ་དེར་མི་འགྱུར་རོ། །དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་ངེས་པའི་ངོ་བོ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་གསལ་བར་འགྱུར་རོ། །རང་གི་དོན་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འདི་ཉིད་ངེས་པ་རྣམས་ཀྱི་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་རབ་ཏུ་དང་བ་དང་གདུང་བ་དང་སྤོང་བ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྐྱེས་བུ་གཅིག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་སེར་སྐྱ་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཐ་དད་པར་སྐྱེས་བུ་ལ་སྒོམ་པར་བྱེད་པ་ན་རྣལ་འབྱོར་པ་ལེགས་པར་གོམས་པ་རྣམས་སྐྱེས་བུ་ལ་དམིགས་ནས་རབ་ཏུ་དང་བ་དང་དགའ་བར་འགྱུར་རོ། །རྣལ་འབྱོར་ལམ་གོམས་པ་ཆེས་མྱུར་བར་མ་མཐོང་བས་སྐྱོ་བར་འགྱུར་ལ། ཡང་གང་དག་རང་བཞིན་གྱིས་བློ་གྲོས་བླུན་པ་དེ་དག་ལ་སྒྲིབ་པ་སྐྱེའི། གཞན་དག་གིས་སྐྱེས་བུ་དེ་ཡོན་ཏན་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་དེའི་ངོ་བོར་འདོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་རབ་ཏུ་དང་པ་དང་གདུང་བ་དང༌། སྤོང་བ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ལས་འགྱུར་གྱི་སྐྱེས་བུ་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདི་ནི་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་མཚུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ཙམ་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་ཡོད་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་མི་འགྲུབ་སྟེ། ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ནི་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་གྱི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུའི་དབང་གིས་རིག་པ་སིམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་འཁྲུལ་པ་ཅན་ཡིན་ཏེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་གྱི་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་ན་ཡང་སྐྱེས་བུ་ལ་དམིགས་ནས་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སྐྱེ་བར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་འདོད་པ་དང༌། མི་འདོད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་ཉེ་བ་ལ་མི་ལྟོས་པར་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་རིག་པ་ཡིན་པར་འགྲུབ་པ་དེ་ཇི་ལྟར་གཞན་གྱི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ལས་འགྱུར་ཏེ། གལ་
― DTG191_Page_0326 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏེ་ཡོན་ཏན་གསུམ་གྱི་ཡིད་ཀྱང་དེའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ལས་བྱུང་ངོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་གསལ་བ་གཞན་ལ་མ་ལྟོས་པར་རང་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་གཏན་ཚིགས་གྲུབ་པར་ཁས་བླངས་ནས་ཡང་མ་ངེས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་གསལ་བ་ཡོན་ཏན་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དེའི་རྒྱུ་གཙོ་བོར་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་མི་འགྲུབ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་རྒྱུ་དང་གང་དུ་ཡང་གཏན་ཚིགས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མ་གྲུབ་བོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་དེའི་རྒྱུ་ཡོན་ཏན་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་གཅིག་པུ་རྟག་པ་ཁྱབ་པ་སྒྲུབ་པར་འདོད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལྟ་བུའི་རྒྱུ་དང་གང་དུ་ཡང་གཏན་ཚིགས་དང་འབྲེལ་པ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུ་གང་གི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་དམིགས་པ་རྒྱུ་རྣམས་ཀྱང་གདོན་མི་ཟ་བར་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་འགྱུར་བར་བྱ་དགོས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་ནི་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཁྱེད་ཀྱིས་གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་རྒྱུ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དང༌། མི་རྟག་པ་ཉིད་དང༌། ཁྱབ་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པར་འདོད་ལ། དེའི་རྒྱུ་ནི་དེའི་ངོ་བོར་འདོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཅིག་པུ་དང༌། རྟག་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཆོས་ཅན་བསྒྲུབ་པར་འདོད་ལ། དེ་ཡང་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་མ་གྲུབ་བོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུའོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་རིགས་གཅིག་ལྡན་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ནིའི་སྒྲ་ནི་རྒྱུའི་དོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་དེ་གཅིག་པུ་ཡོན་ཏན་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོར་གྱུར་པའི་རིགས་དང་ལྡན་པར་གྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དུ་མ་ཉིད་དང༌། མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་དམིགས་སོ། །གལ་ཏེ་གསལ་བ་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་རིགས་གཅིག་དང་
― DTG191_Page_0327 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྡན་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་དེའི་རྒྱུ་ཡང་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པས་གྲུབ་པོ། །ཇི་སྲིད་དུ་འབྲས་བུ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང༌། དུ་མ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་དང་ལྡན་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དེའི་རྒྱུ་ཡང་དེ་ལྟ་བུ་ཉིད་དུ་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་སྟེ། རྟག་པ་ནི་རིམ་དང་རིམ་མ་ཡིན་པ་དག་གི་དོན་བྱེད་པར་འགལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། འབྲས་བུ་སྣ་ཚོགས་པ་ནི་རྒྱུ་ཐ་དད་པས་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གཙོ་བོ་རྟག་པ་དང་གཅིག་པུའི་ངོ་བོར་མ་གྲུབ་པོ། །གལ་ཏེ་ཡང་རྒྱུ་མི་རྟག་པ་དང་དུ་མའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་གཙོ་བོ་ཞེས་མིང་འདོགས་ན་དེའི་ཚེ་མིང་ལ་མི་རྩོད་དོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་གསལ་བ་རིགས་གཅིག་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། གསལ་བ་ཐམས་ཅད་ལྕགས་ཀྱི་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ལྕགས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ཐུར་མ་ཕན་ཚུན་མ་འབྱར་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྒྲ་ལ་སོགས་པའི་གསལ་བ་འདི་དག་རང་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་གནས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡུལ་དང་དུས་དང་ནུས་པ་དང་སྣང་བ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པས་ཕན་ཚུན་དུ་མ་འདྲེས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་དུ་མ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རིམ་པ་དང་འབྲེལ་པའི་ལུས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྐྱེ་བའི་རིམ་པ་དང་འབྲེལ་པ་སྟེ། ཡང་དག་པར་སྤྲེལ་བའི་ལུས་གང་ལ་ཡོད་པ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །འོན་ཅི་ལྟར་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་གི་ངོ་བོ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་དེ་ཉིད་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་དངོས་པོ་རྣམས་བསྟན་པའི་རང་བཞིན་དང་ལྡན་པར་ངེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རྟོག་དང་འདྲེས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དོན་རྣམས་ལ་གཅིག་གི་བདག་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་འདི་ནི་ལོག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ཡང་སྐད་ཅིག་མ་འཇིག་པ་ལ་སོགས་པར་ཕྱིས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་མ་གྲུབ་པ་དང་འགལ་བ་དང་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ནས། ད་ནི་བུམ་སོགས་བྱེ་བྲག་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བའི་དཔེ་ལ་བསྒྲུབ་བྱ་དང་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་འཇི་བའི་འགྱུར་ལ་སོགས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་གསེར་ལ་སོགས་པའི་འགྱུར་བ་གཟུང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱོན་གཞན་སྡུད་པའམ། འདྲེ་
― DTG191_Page_0328 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་པར་རིགས་གཅིག་ལྡན་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་དང་བྲལ་བར་བསྟན་ཏོ། །རྒྱུ་མཚན་གཅིག་པར་མ་གྲུབ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། མ་གྲུབ་ཅེས་སྐབས་དང་སྦྱར་རོ། །འདིས་ཀྱང་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པར་བསྟན་ཏོ། །འོན་ཏེ་འཇི་བའི་གོང་བུ་དང་གསེར་ལ་སོགས་པ་གཅིག་དེ་དག་གི་རྒྱུར་གྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་དུ་འཇི་བ་དང་གསེར་ལ་སོགས་པའི་རིགས་དེ་དག་གི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བར་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་གཉིས་ཀ་མེད་པས་ཡིན་ཞེ་ན། འཇིམ་གོང་ལ་སོགས་ཐ་དད་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འཇིམ་གོང་ལ་སོགས་པའི་ཡན་ལག་ཅན་གཅིག་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱོགས་གཅིག་བསྒྲིབས་པ་ན་ཐམས་ཅད་བསྒྲིབས་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་གཅིག་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། གསལ་བ་སོ་སོ་སྣང་བ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་རང་བཞིན་གྱིས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྐྱེས་བུ་སེམས་པ་སོགས་ལྡན་ནའང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་སྐྱེས་བུ་ནི་སེམས་པ་ཅན་ཉིད་དང༌། ཟ་བ་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཚད་མེད་པ་རྣམས་དང་ལྡན་པར་འདོད་དེ། ཁྱེད་ཅག་གིས་ནི་དེ་དག་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རྒྱུ་གཅིག་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་དུ་ཡང་མི་འདོད་དོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་སེམས་པ་ཅན་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་རྣམས་ནི་དངོས་སུ་མི་འདོད་དོ། །འོན་ཅི་ཞེན། ཉེ་བར་བཏགས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་སེམས་པ་ཅན་ལ་སོགས་པ་ལས་ལྡོག་པ་དེས་ན། དོན་གཞན་ལས་ལྡོག་པའི་ངོ་བོ་སེམས་མེད་པ་ཅན་གྱི་རིགས་དེའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བར་བཏགས་པ་ཡིན་གྱི། དེ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་གཅིག་ཏུ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་རྒྱུ་གཅིག་སྔོན་དུ་སོང་བ་ཉིད་མེད་ན་ཡང་དངོས་མ་ཡིན་པའི་སྐྱེས་བུ་བཞིན་དུ་གསལ་བ་འདི་ལ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་མཚུངས་པ་སྟེ། འདྲ་བར་མི་རྟག །དེ་ལྟ་བས་ན་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་མཚོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྩ་བའི་རང་བཞིན་གྱི་གནས་སྐབས་ཡོད་པའི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ཡོན་ཏན་ཉིད་དང་སེམས་པ་མེད་པ་ཉིད་དང་ཟ་བ་པ་ལ་སོགས་པ་
― DTG191_Page_0329 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་དང་ལྡན་པ་དང༌། གཙོ་བོ་དང་སྐྱེས་བུ་ནི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དང་ལྡན་ལ། དེ་དག་ནི་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་རྒྱུ་གཅིག་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་མ་ངེས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་བཀག་གོ །ད་ནི་མཇུག་བསྡུ་བའི་ཐབས་ཀྱིས་གཏན་ཚིགས་ལྷག་མ་སུན་དབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་ཙམ་ཞིག་བཤད་པ། དེ་བས་གཙོ་བོའི་རྒྱུ་མེད་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཚད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ནུས་པའི་སྒོ་ནས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དབྱེར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཙོ་བོ་ཡོད་དེ་ཞེས་གང་སྨྲས་པའི་གཏན་ཚིགས་འདི་གསུམ་ཆར་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལས་བཟློག་པ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཙོ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱུ་མེད་ན་ཡང་ཚད་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་མི་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་རེ་ཞིག་རྒྱུ་ཙམ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པ་དེའི་ཚེ་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། ཁོ་བོ་ཅག་ནི་རྒྱུ་མེད་པར་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བར་མི་འདོད་དོ། །རྒྱུ་ཙམ་ལ་གཙོ་བོ་ཞེས་མིང་འདོགས་པ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་གནོད་པ་མེད་དོ། །ཅི་སྟེ་གསལ་བ་ཚད་ངེས་པར་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང༌། ནུས་པའི་སྒོ་ནས་འཇུག་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པའི་རྒྱུ་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། རྟོག་པ་དང་ལྡན་པའི་བྱེད་པ་པོ་མེད་ན་ཡང་རང་གི་རྒྱུའི་ནུས་པ་ལས་ཚད་ངེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་སྐྱེད་པ་ལ་འགལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཙོ་བོ་ནི་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་སེམས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྟོག་པ་ཡང་སེམས་པ་ཅན་གྱི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ནུས་པའི་སྒོ་ནས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་གལ་ཏེ་ཐ་མི་དད་པའི་ནུས་པ་དང་ལྡན་པའི་རྒྱུ་ཙམ་སྒྲུབ་པ་དེའི་ཚེ་སྒྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པོ། །འོན་ཏེ་ནུས་པ་སྣ་ཚོགས་དང་ལྡན་པའི་རྒྱུ་ཐ་དད་པ་གཅིག་པུ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་དང་གང་དུ་ཡང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། ཐ་དད་པའི་ནུས་པའི་དབང་གིས་རྒྱུ་འགའ་ཞིག་འབྲས་བུ་འགའ་ཞིག་ལ་འཇུག་
― DTG191_Page_0330 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་མ་གྲུབ་སྟེ། ནུས་པ་རྣམས་ནི་རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་རང་བཞིན་དབྱེར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་པ་དེ་ཡང་མ་གྲུབ་སྟེ། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པར་འཇིག་པའི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དུ་ཡང་ཐིམ་པ་མ་གྲུབ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཐིམ་པར་འགྱུར་བ་རང་གི་ངོ་བོ་ཐམས་ཅད་ཞིག་པ་ལའམ། མ་ཞིག་པ་ལ་ཡིན་གྲང༌། གལ་ཏེ་རེ་ཞིག་ཞིག་པ་ལ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པར་འཇིག་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་མ་ཞིག་པ་ལ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཐིམ་པ་མི་འཐད་དེ། མ་ཚང་བ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལ་ནི་ཐིམ་པ་འགའ་ཡང་མི་འཐད་དེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་སྣ་ཚོགས་དབྱེར་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ལྟར་གཙོ་བོ་རྒྱུ་མེད་ན་ཡང་རྒྱུའི་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་ལས་འབྲས་བུའི་ཚད་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་སྣ་ཚོགས་པ་དང༌། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་འཐད་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་རྣམས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནུས་པའི་སྒོ་ནས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གཟུང་ངོ༌། །ཡང་ན། དེ་བས་གཙོ་བོའི་རྒྱུ་མེད་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཀྱང་གི་སྒྲ་ནི་ངེས་པར་གཟུང་བའི་དོན་ཏོ། །དེས་ན་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གཙོ་བོའི་རྒྱུ་མེད་པ་ཁོ་ནར་རྒྱུའི་ནུས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་འབྲས་བུའི་ཚད་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་སྣ་ཚོགས་པ་དང༌། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་འཐད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཏན་ཚིགས་རྣམས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་གང་གི་ཚེ་གསལ་བའི་རྒྱུ་གཙོ་བོ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་སྣ་ཚོགས་ཐམས་ཅད་དེའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་དེ་དང་འདྲ་བར་རྫས་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་བློ་གཅིག་དང༌། །ང་རྒྱལ་གཅིག་དང་དེ་ཙམ་ལྔ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚད་ཀྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་འགྲོ་བ་ཚད་མེད་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྫ་མཁན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་ན། ནུས་པའི་སྒོ་ནས་འཇུག་པ་ནི་གཙོ་བོའི་རྒྱུ་མེད་པ་ཁོ་ནར་འཐད་ཀྱི། དེ་ཡོད་ན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ནུས་པ་མེད་ཅིང་བྱ་བའང་མེད། །ཅེས་སྔར་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཡང་གཙོ་བོ་རྒྱུ་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་
― DTG191_Page_0331 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ན་རིགས་སོ་ཞེས་སྔར་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱས་སོ། །རང་བཞིན་སྣ་ཚོགས་པ་ཡང་གཙོ་བོ་ཡོད་ན་མི་འཐད་པ་ཉིད་དེ། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་དེའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་བཞིན་དུ་གཅིག་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་གང་ལས་འདི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མེད་པར་འགྱུར་བ་རང་བཞིན་སྣ་ཚོགས་པ་དང་པོ་ཉིད་ནས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུས་པའི་དཀའ་འགྲེལ་ལས་རང་བཞིན་བརྟག་པ་སྟེ་དང་པོའོ།། །།ད་ནི་དབང་ཕྱུག་གི་བྱ་བ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཞན་དག་སྐྱེ་ལྡན་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྐྱེ་བ་དང་མི་ལྡན་པ་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་རྟག་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས། དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་ལྡན་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གཞན་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པ་ཅན་ལ་སོགས་པའོ། །དབང་ནི་དབང་ཕྱུག་གོ །དེ་ལ་ཁ་ཅིག་ནི་དབང་ཕྱུག་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ལྡན་པ་དག་ལས། གཞན་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱེད་པ་པོ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ནི་བདག་ལས་ཐ་དད་པ་རྟག་པ་གཅིག་པུ་དོན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་བློ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོན་ཏན་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རྫས་གཞན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །འོན་ཏེ་ཆོས་དང༌། ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང༌། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་སོགས་པ་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་གཞན་དབང་ཕྱུག་རྒྱུ་ཉིད་དུ་རྟོག་པར་བྱེད་ཅེ་ན་དེའི་ཕྱིར། སེམས་པ་མེད་པ་རང་ཉིད་ཀྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཆོས་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དེ་ནི་སེམས་པ་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བྱིན་གྱིས་རློབ་པ་པོ་མེད་པར་རང་ཉིད་ཀྱིས་རང་གི་འབྲས་བུ་རྩོམ་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དེ་བྱིན་གྱིས་རློབ་པ་པོ་འགའ་ཞིག་བྱེད་པ་པོར་འགྱུར་བར་བྱ་དགོས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་སེམས་པ་མེད་པ་འགའ་ཞིག་རང་དབང་ཅན་དང་བྱིན་གྱིས་རློབ་པ་པོར་མ་མཐོང་ངོ༌། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་སེམས་པ་མེད་པ་དེ་ནི་བྱིན་གྱིས་རློབ་པ་པོ་མེད་པར་རང་གི་འབྲས་བུ་རྩོམ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་འཇིམ་པའི་གོང་བུ་དང༌། དབྱི་གུ་དང༌། ཆུ་དང༌། སྐུད་པ་ལ་སོགས་པ་རྫ་མཁན་དང་བྲལ་བའི་བུམ་པ་ལྟ་བུའོ། །ཆོས་ལ་སོགས་པ་ཡང་
― DTG191_Page_0332 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སེམས་པ་མེད་པ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་འགལ་བ་དམིགས་པའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བྱིན་གྱིས་རློབ་པ་པོ་གང་ཡིན་པ་འདི་ཉིད་དབང་ཕྱུག་ཡིན་པར་གྲུབ་པོ། །དེ་ལྟར་ན་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་དོན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དབང་ཕྱུག་ནི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང་འདུ་བའི་བདག་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བྱིན་གྱིས་རློབ་པ་པོ་ཡིན་པར་འགྱུར་ན། དེའི་ཕྱིར་དབང་ཕྱུག་བརྟགས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ཉི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་དེའི་ཚེ་ཤེས་པ་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཇི་སྲིད་དུ་ལུས་དང་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཚོགས་པ་མ་སྐྱེས་པ་དེ་སྲིད་དུ་འདི་ཤེས་པ་མེད་པ་ཡིན་ལ། དམིགས་སུ་རུང་བ་ཡིན་ན་ཡང་དེ་སྲིད་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་མི་དམིགས་ན། དམིགས་སུ་མི་རུང་བའི་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་གང་ལས་དམིགས་པར་འགྱུར། ཇི་སྐད་དུ། སྐྱེ་བ་པོ་འདི་ཤེས་པ་ཡོད་མིན་ཏེ། །བདག་གི་བདེ་སྡུག་བདག་ལ་རང་དབང་མེད། །དབང་ཕྱུག་གིས་བཏང་ཡང་ན་མཐོ་རིས་སམ། །གཡང་ས་དག་ཏུ་འགྲོ་བ་ཁོ་ནར་འགྱུར། །ཞེས་སྨྲས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདི་ལ་རྣམ་ཕུག་པས་དབང་ཕྱུག་སྒྲུབ་པ་ལས་ཚད་མ་གཉིས་བཀོད་པ་ནི། རང་རྩོམ་བྱེད་པའི་ཆ་ཤས་དག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་སྐད་དུ། དབང་པོ་གཉིས་ཀྱིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་དང་གཟུང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་བློ་མི་མཐུན་པའི་གཞི་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ནི་བློ་དང་ལྡན་པའི་རྒྱུ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་ཏེ། རང་རྩོམ་པར་བྱེད་པའི་ཆ་ཤས་ཀྱི་དབྱིབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཆོས་མི་མཐུན་པ་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། དེ་ལ་མཐོང་བ་དང་རེག་པའི་དོན་དབང་པོ་གཉིས་པོ་དེ་དག་གིས་གཟུང་བ་ཆེན་པོ་དང༌། རྫས་དུ་མ་དང་ལྡན་པ་དང༌། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པའི་རྒྱུ་དང་ལྡན་པས་ས་དང༌། ཆུ་དང༌། མེའི་མིང་ཅན་རྫས་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་མཐོང་བ་དང་རེག་པའི་དབང་པོ་དག་གིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ནི། དབང་པོ་གཉིས་ཀྱིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། རླུང་ལ་སོགས་པ་ནི་གཟུང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཆེན་པོ་ཉིད་དང༌། རྫས་དུ་མ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དང༌། གཟུགས་དང༌། འདུ་བ་ལ་
― DTG191_Page_0333 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོགས་པ་ནི་དམིགས་པའི་རྒྱུར་འདོད་ལ། དེ་ཡང་རླུང་ལ་སོགས་པ་ལ་མེད་དོ། །ཇི་སྐད་དུ། ཆེན་པོ་དང་རྫས་དུ་མ་ནི་གཟུགས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཟུགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་ཡིན་ལ། རླུང་ནི་གཟུགས་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་མི་དམིགས་སོ། །གཟུགས་དང་ལྡན་པ་ནི་གཟུགས་དང་འདུ་བའོ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཆེན་པོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་སྤྱིར་དབང་པོ་གཉིས་ཀྱིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་དང་གཟུང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དང་ལྡན་པའི་རྒྱུ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ན་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པའི་སྐྱོན་ཡོད་དེ། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཉི་ག་ལ་གྲུབ་པས་རྩོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཁས་བླངས་པས་གནོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྡུལ་ཕྲ་རབ་དང་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་དེ་ལྟར་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཀྱང་རྟག་པའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པས་གནོད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེའི་དོན་དུ་བློ་མི་མཐུན་པའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་སྨོས་ཏེ། བློ་སྣ་ཚོགས་པ་ནི་མི་མཐུན་པ་སྟེ་ལོག་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདིའི་གཞིར་གྱུར་པ་ནི་རྩོད་པའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་ན་ལུས་དང༌། དབང་པོ་དང༌། གནས་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ཕྱོགས་སུ་བྱས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །རྒྱུ་ཙམ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་ན་གྲུབ་པ་ལས་སྒྲུབ་པར་འགྱུར་དུ་འོངས་པས་བློ་དང་ལྡན་པའི་རྒྱུའི་ཞེས་སྨོས་སོ། །གྲངས་ཅན་ལ་ལྡན་པའི་དོན་མི་འཐད་པས་གྲུབ་པ་ན་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གྲངས་ཅན་གྱི་བློ་གཙོ་བོ་ལས་ཐ་མི་དད་པར་འདོད་པ་ལ་དེ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་དང་ལྡན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རང་རྩོམ་པར་བྱེད་པའི་ཆ་ཤས་ཀྱི་དབྱིབས་ན་བསགས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་སྦྱོར་བའོ། །དེ་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པ་ནི་རྣམ་པར་གཅོད་པའོ། །དེ་ཡིན་པས་ན་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །ཆ་ཤས་བཀོད་པའི་ཁྱད་པར་ཉིད་ནི་བ་ལང་ཉིད་ལ་སོགས་པས་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་རྩོམ་བྱེད་པ་ཞེས་སྨོས་སོ། །བ་ལང་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ནི་རྫས་རྩོམ་པའི་ཆ་ཤས་ཀྱི་དབྱིབས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་གྱི། རང་རྩོམ་པར་བྱེད་པའི་ཆ་ཤས་ཀྱི་དབྱིབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་བློ་དང་
― DTG191_Page_0334 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྡན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དབང་ཕྱུག་ཡིན་ནོ། །ཚད་མ་འདི་ནི་རང་རྩོམ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏོ། །རང་རྩོམ་པར་བྱེད་པའི་ཆ་ཤས་ཀྱི་དབྱིབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་དེ་འདི་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིས་ནི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བསྟན་ནས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དབང་པོ་གཉིས་གཟུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྩོད་པའི་གཞིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྩོད་པའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེས་སྨྲས་པའི་ཚད་མ་གཉིས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་ལུས་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལུས་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ལུས་ལ་སོགས་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་སོགས་པ་སེམས་པ་ཅན་གྱི་རྒྱུས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ཡོད་ན་རང་གི་འབྲས་བུ་བྱེད་ཅེས་འབྲེལ་ཏོ། །གཟུགས་སོགས་ལྡན་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ། །སྣ་ལམ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེའོ། །ཇི་སྐད་དུ་ལུས་དང༌། གནས་དང༌། དབང་པོ་ཉེ་བར་ལེན་པ་སེམས་པ་ཅང་ཡི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་རྣམས་ནི་རྣག་གི་འབྲས་བུ་རྩོམ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ཤེས་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་སྣལ་མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ལྟ་བུའོ། །གསལ་བྱེད་པ་ནི་གནས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་གཙོ་བོ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དང་མ་མཐོང་བ་རྣམས་ནི་རང་གི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་ལ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་བློ་དང་ལྡན་པའི་བྱིན་གྱིས་རློབ་པ་པོ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ཏེ། བསྡད་ནས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་སྣལ་མ་ལ་སོགས་པ་དང་ཐག་བཟངས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཚད་མ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་འདིར་སྟོན་པ་ནི། ཆོས་དང་ཆོས་མིན་རྡུལ་ཕྲན་ཀུན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གོ་སླའོ། །བློ་གྲོས་བཟང་པོས་ཀྱང་འབྱིན་པའི་ཐོག་མར་སྐྱེས་བུ་རྣམས་ཀྱི་ཐ་སྙད་ནི་གཞན་གྱིས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་ཏེ། དུས་ཕྱིས་རབ་ཏུ་བྱང་བ་དག་དོན་སོ་སོར་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་ཚིག་གི་ཐ་སྙད་མ་གྲུབ་པའི་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་བ་ལང་ལ་སོགས་པ་ལ་ཚིག་གི་ཐ་སྙད་དོན་སོ་སོར་ངེས་པ་ནི་མ་ལ་སོགས་པའི་ཉེ་བ་
― DTG191_Page_0335 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྟན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཤེས་ལྡན་དག་ལ་དོན་ངེས་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་བྱང་བ་ཡོད་པ་དག་ལ་དོན་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཐ་སྙད་འདི་དེ་འབྱིན་པའི་དང་པོར་གང་ཞིག་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་དེས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་དབང་ཕྱུག་གོ ། འཇིག་པའི་དུས་ན་ཡང་ཤེས་པའི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་མི་འཇིག་གོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། དེ་སྟོན་པ་ནི། འབྱིན་པའི་དང་པོ་སྐྱེས་བུ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འབྱིན་པ་ནི་འབྱུང་བ་དང་སྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེའི་དང་པོ་ནི་ཐོག་མའི་དུས་སོ། །ལྷག་མ་ནི་གོ་སླའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚད་མ་གཞན་འོད་བྱེད་པས་བསྟན་པ་ནི། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའི་གསལ་བ་ནི་བློ་དང་ལྡན་པའི་རྒྱུས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་མཚན་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། སེམས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཇིག་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། སྟེའུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་དག་སྟོན་པ་ནི་འབྱུང་བ་ཆེ་ལ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བློ་དང་ལྡན་པས་བྱིན་བརླབས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློ་དང་ལྡན་པ་པོས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའོ། །དེ་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཚོགས་ལས་སོ། །དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་དབང་ཕྱུག་གོ །ཅི་སྟེ་གང་གིས་མངོན་པར་མཐོ་བ་དང༌། ངེས་པར་ལེགས་པ་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་གུས་པའི་ཡུལ་དུ་འགྱུར་བ་དེ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་འགྲུབ་ཅེ་ན། ཀུན་གྱི་བྱེད་པོ་ཉིད་གྲུབ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་སྐད་དུ། ཡང་བློ་གྲོས་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པས། འདི་གནས་པ་མཐའ་དག་གི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་སྟེ། བྱེད་པ་པོས་ནི་འབྲས་བུ་དང༌། ཉེ་བར་ལེན་པ་དང༌། ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་དང༌། དགོས་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་སྤྱིན་པ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་གང་ཞིག་གང་གི་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཁམ་གཞོང་ལ་སོགས་པའི་བྱེད་པ་པོ་རྫ་མཁན་གྱིས་དེའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ནི་འཇིམ་གོང་ངོ༌། །ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ནི་འཁོར་ལོ་ལ་སོགས་པའོ། །དགོས་པ་ནི་ཆུ་ལ་
― DTG191_Page_0336 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོགས་པ་ལེན་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་དག་པར་སྤྱིན་པ་ནི་གཉེན་ཡིན་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གནས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱེད་པ་པོ་དབང་ཕྱུག་གིས་དེའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ནི་ཆོས་དང༌། ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཕྱོགས་དང་དུས་ལ་སོགས་པའོ། །ཐ་སྙད་ཀྱི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ནི་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་དང་འདུ་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དགོས་པ་ནི་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པའོ། །ཡང་དག་པར་སྤྱིན་པའི་མིང་ཅན་ནི་སྐྱེས་བུ་རྣམས་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་ལ་སོགས་ཤེས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་ལ་སོགས་པ་ནི་རང་བཞིན་ལ་སོགས་པའོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ཉེ་བར་ལེན་པ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ༌། །དེ་དག་གི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུ་བའོ། །ཡ་ཛ་ཀ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་མ་རྫོགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རམ། ལས་ལ་ཨཎ་གྱི་སྒྲའི་རྐྱེན་བསྒྲུབས་ནས་རང་གི་དོན་ཀའི་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་ནི་གོ་སླའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་དག་གིས་སྨྲས་པའི་ཚད་མའི་ཚོགས་གཞན་སྣ་ཚོགས་པར་འབྱུང་བ་དང༌། རབ་ཏུ་གཡོ་བ་དང༌། གཞི་དང་གཞི་མ་ཡིན་པ་བློ་མི་མཐུན་པའི་གཞིར་གྱུར་པ་ནི་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚད་མ་ལྔ་ལས་ཐ་དད་པའི་ཚད་མ་གཞན་གྱིས་གཅད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཆོས་མི་མཐུན་པ་ནི་རུས་སྦལ་གྱི་སྤུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེའོ། །དེ་ལ་སྣ་ཚོགས་པར་འབྱུང་བ་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚིག་གི་དོན་ལ་བརྗོད་དེ། འདི་སྣ་ཚོགས་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་ཏུ་གཡོ་བ་ནི་ལས་ཀྱི་ཚིག་གི་དོན་ཏོ། །དེ་དག་གི་གཞི་ནི་འདུ་བའི་རྒྱུ་སྟེ་རྫས་སོ། །གཞི་མ་ཡིན་པ་ནི་ཡོན་ཏན་ལ་སོགས་པ་ནས་འདུ་བའི་བར་ལྔ་པོ་རྣམས་སོ།། གཉིས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚད་མ་ལྔ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནས་བཟུང་ནས་དངོས་པོ་མེད་པའི་བར་རོ། །དེ་ལས་ཐ་དད་པའི་ཚད་མ་གཞན་ནི་མངོན་སུམ་མོ། །ལྷག་མ་ནི་གོ་སླའོ། །དེ་དག་གིས་སྨྲས་པའི་གཏན་ཚིགས་གཞན་འདི་ཡང་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་པར་མེད་པ་ནོན་
― DTG191_Page_0337 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དང་མ་ནོན་པ་བློ་མི་མཐུན་པ་གཞིའི་ངོ་བོར་གྱུར་པ་འགའ་ཞིག་ནི་མངོན་སུམ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེའོ། །དེ་ལ་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་པར་མེད་པ་རྣམས་དྲུག་པ་སྟེ། ཡོད་པ་དང༌། མི་རྟག་པ་དང༌། རྫས་དང་ལྡན་པ་དང༌། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དང༌། སྤྱིའི་ཁྱད་པར་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྫས་དང༌། ཡོན་ཏན་དང༌། ལས་རྣམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་མེད་པ་ནི་དེ་དག་གིས་ནོན་པ་སྟེ། མནན་པ་ནི་ཇི་ལྟར་སྲིད་པར་རྫས་དང༌། ཡོན་ཏན་དང༌། ལས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་གི་དོན་གསུམ་མོ། །མ་ནོན་པ་ནི་སྤྱི་ལ་སོགས་པའོ། །ལྷག་མ་ནི་གོ་སླའོ། །ཚད་མའི་ཚོགས་དེ་དག་ཉིད་སྟོན་པ་ནི། མི་མཐུན་བློ་བཞིའི་དངོས་པོ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ལ་སྒྲུབ་བྱེད་དང་པོ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཕྱོགས་ཕྱི་མ་རྩོམ་སྟེ། དེ་ལ་གང་སེམས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱིན་གྱིས་རློབ་པ་པོ་མེད་པར་རང་གི་འབྲས་བུ་རྩོམ་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྦྱོར་བ་ལ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་བཟློག་པ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ལྡོག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཉིད་ཀྱིས་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་རང་རྩོམ་པར་བྱེད་པའི་ཆ་ཤས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་དང་པོ་ནི་མ་གྲུབ་བོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཆ་ཤས་ཀྱི་དབྱིབས་ཀྱི་སྒྲས་ནི་ལྡན་པའི་ཁྱད་པར་མངོན་པར་འདོད་པའོ། །དེའི་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་ཡང་ཡན་ལག་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་རྫས་སོ། །ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་ཅན་དེ་དག་གཉི་ག་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་གཉི་ག་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། བལྟར་རུང་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་མདོར་བསྡུས་ནས་རང་བཞིན་མི་དམིགས་པ་ཞེས་པ་ཉིད་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མར་བཤད་དོ། །རྒྱས་པར་ནི་འདི་དག་གི་སྐྱོན་ཚིག་གི་དོན་དྲུག་བརྟག་པར་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །གཉི་ག་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབྱིབས་དང་ཆ་ཤས་ཅན་དུ་ཡང་དག་པར་འདོད་པའོ། །འདི་ལྟར་དབྱིབས་ལྟར་རུང་བ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་ཏེ། གྲངས་དང༌། ཚད་དང༌། ཐ་དད་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པ་དང༌། རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང༌། གཞན་དང་གཞན་མ་ཡིན་པ་
― DTG191_Page_0338 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་དང༌། ལས་ནི་གཟུགས་ཅན་དང་འདུ་བའི་ཕྱིར་མིག་གིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆ་ཤས་ཅན་ཡང་བལྟར་རུང་བ་ཉིད་དུ་འདོད་དེ། ཆེན་པོ་ནི་དུ་མ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཟུགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པར་ལྡན་པའམ། ཆ་ཤས་ཅན་སྣང་དུ་རུང་བ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ནི་བློ་ལ་སྣང་བ་མ་ཡིན་པས། དེའི་ཕྱིར་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ལས་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར། རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་དུ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་ནོ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་མི་དམིགས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་པར་ཅན་རྣམས་དབང་པོའི་ཡུལ་དུ་ཁས་བླངས་པས་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ལྡན་པ་དང་ཆ་ཤས་ཅན་དག་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་མཐུན་པའི་དཔེ་བུམ་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། དེ་ལྟ་བས་ན་དཔེ་འདི་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་ཅན་མ་གྲུབ་པས་གཏན་ཚིགས་རང་གི་ངོ་བོ་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ནས། ད་ནི་གཞིའི་ཕྱོགས་གཅིག་མ་གྲུབ་པས་ཀྱང་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། མིག་དང་རེག་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ལ་ཆོས་ཅན་རྣམ་པ་གཉིས་བསྟན་ཏེ། དབང་པོ་གཉིས་ཀྱིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་དང༌། གཟུང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ལ་དབང་པོ་གཉིས་ཀྱིས་གཟུང་བར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་གྲུབ་སྟེ། འདི་ལྟར་མིག་དང་རེག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་ཀ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་ཙམ་སྣང་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྩུབ་པ་ལ་སོགས་པའི་རེག་བྱའི་ཁྱད་པར་ཙམ་སྣང་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པ་སྣང་བ་ཅན་དུ་ཉེ་བར་སྐྱེའོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་མིག་དང་རེག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་དག་ཡུལ་གཅིག་པ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐ་དད་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་དྲི་དང་རོ་ལ་སོགས་པའི་རིག་པ་བཞིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་དག་ཐ་དད་དུ་སྣང་བ་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་དག་ནི་ཡུལ་གཅིག་པ་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་དྲི་དང་རོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་བཞིན་ནོ། །མིག་དང་
― DTG191_Page_0339 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རེག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་ཀྱང་ཐ་དད་པར་སྣང་བ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་འགལ་བ་དམིགས་པའོ། །སྣང་བ་ཐ་དད་པ་ཅན་ཡང་ཡུལ་གཅིག་པ་ཉིད་ཡིན་ན་གཟུགས་དང་སྒྲ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཀྱང་ཡུལ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་འདིར་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མའོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་དེ་དག་ཡུལ་གཅིག་པ་མ་ཡིན་ན་དེ་ཇི་ལྟར་ངས་སྣང་བ་ལ་མཐོང་བ་ཡིན་པའི་བུམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་མུན་པར་རེག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་འདིར་འགྱུར། དེ་ལྟ་བས་ན་དམ་བཅས་པ་འདི་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གནོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འོད་བྱེད་པས་སྨྲས་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་དཔྱད་པར་གྱུར་པའི་མཐོང་བ་དང་རེག་པའི་ཤེས་པ་དག་ནི་ཡུལ་གཅིག་པ་ཡིན་ཏེ། ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་ཨུཏྤལ་སྔོན་པོའི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ། བཤད་པ་དེ་དག་མཐུ་ལས་ཡང་དག་བྱུང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་དག་སྟེ་ཁ་དོག་དང་རེག་པ་ཙམ་དུ་སྣང་བའི་མིག་དང་རེག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དག་གི་མཐུན་ནི་ནུས་པ་སྟེ། དེ་ལས་ཡང་དག་པར་བྱུང་བའི་རྟོག་པ་དང་འབྲེལ་པའི་བདག་ཉིད་འདི་ལ་ཡོད་པས་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིས་ནི་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དུ་མ་ལ་གཅིག་ཏུ་ཞེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་འདི་འཁྲུལ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་རྟོག་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚད་མ་གཞན་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་སྔ་མས་ཡོངས་སུ་བཅད་པའི་ཡུལ་ངེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་བཟུང་ཟིན་པ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཁྲུལ་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཤེས་པ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པར་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་ངེས་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ན། ཇི་ཙམ་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་ཐུན་མོང་པའི་ནུས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པར་བརྡ་བྱས་ཏེ། བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མིག་དང་རེག་པ་དག་གིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དེ་དག་ལ་དུས་ཕྱིས་ཇི་ལྟར་མཐོང་བའི་ཡུལ་ཅན་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བརྡ་
― DTG191_Page_0340 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱས་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཁྱད་པར་གཅིག་ཉིད་དུ་ཞེན་པ་འཁྲུལ་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་དྲན་པའི་ཤེས་པ་འདི་སྐྱེའོ། །འདི་ལྟར་དེ་ལྟར་ཞེན་པ་དེ་ལ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཁ་དོག་སྣང་གི །རེག་པའི་ཤེས་པ་ལ་ནི་ཁ་དོག་སྣང་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ནི་སློབ་དཔོན་གྱིས་མིག་དང་རེག་པ་དག་གིས་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡུལ་ཐ་དད་པ་དམིགས་པ་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་སྤྱོད་པའི་སྤྱིའི་ཡུལ་ཅན་གཞན་ཐ་མི་དད་པ་དྲན་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེའོ་ཞེས་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་སྤྱི་ཐ་དད་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་དྲན་པ་འདི་རིགས་ཀྱི། ཇི་སྲིད་དུ་ཁྱེད་ཅག་གང་དག་གིས་འདི་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་སྤྱི་མི་འདོད་དེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ་སྙམ་པར་འགྱུར་གྱི་བུམ་པའོ་སྙམ་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཉམས་སུ་མ་མྱོང་བ་དྲན་པར་མི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་སྤྱིའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་དྲན་པའི་ཤེས་པ་འདི་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ནི་མེད་དེ། གང་གིས་དེར་འགྱུར་བ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལས་གཞན་སྤྱི་སྔར་མྱོང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ནི་མི་བརྗོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཆུ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པའི་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཉིད་ཚོགས་པ་དང་བུམ་པ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དབང་པོའི་ཤེས་པས་སོ་སོར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དེ་དག་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བརྡ་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་བུམ་པ་ཞེས་དྲན་པ་སྐྱེའོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་སྤྱི་ནི་བརྟགས་པ་ཡིན་ཏེ། རྟོག་པའི་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རིག་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཅིའི་ཕྱིར་དེའི་དྲན་པ་མི་འཐད། དེའི་ཕྱིར་རང་རྩོམ་པར་བྱེད་པའི་ཆ་ཤས་ཀྱི་དབྱིབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་གཞི་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཆོས་ཅན་ནི་མ་གྲུབ་ཕྱིར་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་དབང་པོ་གཉིས་ཀྱིས་གཟུང་བར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱུའི་ཕྱིར་གཞིའི་ཕྱོགས་གཅིག་མ་གྲུབ་པས་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་བོ། །དེས་ན་དེ་ལྟར་ན་ཁྱད་པར་ཅན་དང༌། ཁྱད་
― DTG191_Page_0341 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་དང༌། གཞི་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་རྣམ་པ་གསུམ་བསྟན་ཏོ། །སློབ་དཔོན་གྱིས་བསྟན་པའི་མ་གྲུབ་པ་རྣམ་པ་བཞི་པ་ནི་དབྱིབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གང་ཞིག་མཐོང་བས་བྱེད་པ་པོ་མ་མཐོང་བ་དག་ཀྱང་བློ་དང་ལྡན་པའི་རྒྱུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་ལྷ་ཁང་ལ་སོགས་པ་ལ་དབྱིབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གང་ཞིག་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་གིས་བློ་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཉིད་དུ་འཇིག་རྟེན་ན་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ལུས་དང༌། ཤིང་དང༌། རི་ལ་སོགས་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ལ་གཏན་ཚིགས་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་ན། དེའི་ཚེ་ཁྱེད་ཅག་གི་འདོད་པའི་བསྒྲུབ་བྱ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་གིས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་འབྲས་བུ་ནི་རྒྱུ་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད་དེ། དེ་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་དབྱིབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི་ཤིང་ལ་སོགས་པ་ལ་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དབྱིབས་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ཙམ་གྲུབ་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ། །ཆོས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཕན་ཚུན་དོན་གཞན་ཉིད་དུ་གནས་ན་ཡང་སྒྲ་ཙམ་གྱིས་ཐ་མི་དད་པར་གཏན་ཚིགས་ཉིད་དུ་ལེན་པ་ན་མངོན་པར་འདོད་པའི་བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་པར་ནུས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། བསྒྲུབ་བྱ་ལས་བཟློག་པ་ཡང་དེ་ཡོད་པར་འགལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་ཆོས་ཅན་གྲོག་མཁར་ལ་རྫ་མཁན་གྱིས་བྱས་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ། འཇིམ་པའི་རྣམ་པར་གྱུར་པ་ཙམ་གཏན་ཚིགས་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱིའི་དོན་ཏོ། །ཡན་ལག་གི་དོན་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གང་མཐོང་བློ་དང་ལྡན་རྟོགས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབྱིབས་གང་ཞིག་མཐོང་བ་ཡོད་ན་བློ་དང་ལྡན་པའི་རྒྱུ་རྟོགས་ཏེ། རྗེས་སུ་དཔོག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ལུས་དང་རི་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ལུས་ནི་ལུས་སོ། །རི་ནི་རི་བོའམ་ཤིང་ངོ༌།། སོགས་པའི་སྒྲས་རྒྱ་མཚོ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ༌། །ཇི་ལྟ་བུར་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློ་དང་ལྡན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའོ། །སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲུབ་པའོ། །ཇི་ལྟར་རིགས་ཤེ་ན། རྗེས་སུ་འགྲོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འབྲས་བུ་གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་གིས་
― DTG191_Page_0342 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུ་བ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་མཐོང་བ་ཡོད་ནའོ། །དེ་ངེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དུའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་འདི་ལ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དབྱིབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དེ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འོ་ན་དབྱིབས་ཀྱི་སྒྲའི་སྤྱི་གྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་གཏན་ཚིགས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། །དེ་ལྟ་བུ་ནི་རབ་བརྗོད་ནའང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུ་ནི་སྒྲ་ཙམ་གྱིས་ཐ་མི་དད་པའོ། །རྫ་མཁན་གྱིས་ནི་བྱས་པ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འཇི་བའི་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ཙམ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ལྟར་དབྱིབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི་མ་གྲུབ་ལ། དབྱིབས་ཙམ་ཡང་མ་ངེས་པ་ཡིན་ན་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་གྱི་ལྟག་ཆོད་རྗོད་པར་བྱེད་དེ། འདི་ནི་འབྲས་བུ་དང་མཚུངས་པའི་ལྟག་ཆོད་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་སྒྲ་ནི་མི་རྟག་སྟེ། བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ལ། ལྟག་ཆོད་སྨྲ་བ་ཀླན་ཀ་བྱེད་དེ། ཅི་འདི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པར་གཏོགས་པའི་བྱས་པ་ཉིད་གཏན་ཚིགས་སུ་བརྗོད་དམ། ཅི་སྒྲར་གཏོགས་པའམ། འོན་ཏེ་གཉི་གར་གཏོགས་པ་ཡིན་གྲང༌། ཕྱོགས་དང་པོ་ལྟར་ན་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཆོས་གཞན་གཞན་དུ་འཇུག་པ་ནི་མེད་དོ། །གཉིས་པ་ལ་ཡང་དཔེ་སྒྲུབ་བྱེད་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ལ། གསུམ་པ་ལ་ཡང་སྐྱོན་དེ་དག་ཉིད་ཡོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདི་འབྲས་བུ་དང་མཚུངས་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ལྟག་ཆོད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཇི་སྐད་དུ་འབྲས་བུ་ཉིད་གཞན་གྱི་ཤན་གྱིས་གྲུབ་པར་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འབྲས་བུ་དང་མཚུངས་པའོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ལྟ་བུའོ། །གང་གི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ཉིད་ཀྱི་སྤྱི་བཟུང་ནས་མི་རྟག་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་འདོད་ཀྱི། ཁྱད་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སྤྱིའི་སྒོ་ནས་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་འདོད་ལ། ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྒོ་ནས་ལན་འདེབས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འབྲས་བུ་དང་མཚུངས་པའི་ལྟག་ཆོད་ཅེས་རྣམ་པར་གཞག་གོ །འདི་ཡང་ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཕྱིར་ལྟག་ཆོད་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡིས་ངོ་བོ་མིན་ལས་ལོག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པའོ། །གང་བྱས་པ་
― DTG191_Page_0343 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་ཙམ་མི་རྟག་པ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་རིགས་ཏེ། དེ་ལ་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་རྩོམ་པར་བྱེད་པའི་ཆ་ཤས་ཀྱི་དབྱིབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཅན་ཉིད་ཙམ་གྱི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་འདི་ལ་འདི་མི་རིགས་ཏེ། དབྱིབས་ཀྱི་སྤྱི་ལ་ནི་བཟློག་པ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་མེ་དཔས་འབྲེལ་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་དམིགས་པས་བྱེད་པ་མ་མཐོང་ཡང་བྱས་པའི་བློར་འགྱུར་བ་དེ་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་གྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་གང་ཞིག་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་དེ་ལས་བྱུང་བའི་འབྲེལ་པའི་ཁྱད་པར་སྤངས་ནས་སྤྱི་ཉིད་རྟགས་སུ་བརྗོད་པ་དེའི་ཚེ་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དུ་བའི་བདག་ཉིད་སྐྱ་བོ་དག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དུ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྐྱ་བོའི་དངོས་པོ་མེ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བར་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཙམ་གྱིས་སྐྱ་བོའི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཙམ་གྱི་སྤྱི་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁ་བ་ལས་ཀྱང་མེ་དེ་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་འབྲས་བུ་དང་མཚུངས་པ་ལྟག་ཆོད་དུ་བརྗོད་ཅེ་ན། སྤྱིར་འབྲེལ་པ་ལ་གང་གི་ཚེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བསྒྲུབ་བྱ་དང་ལྷན་ཅིག་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་སྤྱིར་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་འཇུག་པས་འབྲེལ་པ་གྲུབ་ན་ཡང་གང་དུ་ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་བརྟེན་ནས་ཀླན་ན་བྱེད་པ་དེ་ནི་ལྟག་ཆོད་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་ནི་སྤྱིར་འབྲེལ་པ་མ་གྲུབ་ལ། གང་ལ་དབྱིབས་ལ་ཁྱད་པར་གྱི་འབྲེལ་པ་ཡོད་པ་དམ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་འདི་ལྟག་ཆོད་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་འབྲེལ་པ་མེད་ཀྱང་སྤྱི་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་རྣམ་པ་གཞན་དུ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་མཐོ་རིས་དང༌། ཕྱོགས་དང༌། ས་དང༌། ངག་དང༌། མིག་དང༌། འོད་ཟེར་དང༌། རྡོ་རྗེ་དང༌། ཆུ་རྣམས་ཀྱང་གོའི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཁུ་ཡུའི་བེའུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྭ་ཅན་དུ་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་བྱས་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དབྱིབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལྡན་པ་འདི་ཡང་བློ་དང་ལྡན་པའི་རྒྱུ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཉིད་ཀྱིས་འབྲེལ་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། གལ་ཏེ་འདི་ལ་
― DTG191_Page_0344 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྲེལ་པ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འོན་ཀྱང་འབྲེལ་པ་དེ་ཉིད་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འོན་ཀྱང་རྟག་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁྱེད་ཅག་གིས་བློ་དང་ལྡན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཉིད་ཙམ་བསྒྲུབ་པར་འདོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་དབང་ཕྱུག་ཅེས་བྱ་བརྟག་པ་གཅིག་པུ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པའི་བློ་རྟག་པའི་རྟེན་སྲིད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་བློ་དང་ལྡན་པའི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་འདི་བསྒྲུབ་པར་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་རྩོད་པའི་གཞིར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་དེ་ཡང་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བསྒྲུབ་བྱ་མཚང་བས་ཁྱབ་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱི་དཔེ་ལ་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ལ་ཁྱབ་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དཔེ་འགའ་ཞིག་ལ་ཡང་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་དང་གཏན་ཚིགས་འབྲེལ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ལྟར་སྐར་ཁུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གཞན་ཡང་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་དང་མ་ངེས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་དེ། འོན་ཀྱང་འགལ་པ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བསྒྲུབ་བྱ་ལས་བཟློག་པའི་ཆོས་ཀྱིས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་གི་སྒྲས་ནི་སྔར་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་མ་གྲུབ་པ་དང་མ་ངེས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི་འགལ་བ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །འོན་ཏེ་བཟློག་པ་ལ་འབྲེལ་བ་ཡོད་ན་འགལ་བར་འགྱུར་ན། བློ་དང་ལྡན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཙམ་ལ་ཡང་འབྲེལ་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་དེའི་ཁྱད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། བློ་དང་ལྡན་པ་ཙམ་རྒྱུ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དབང་ཕྱུག་རྒྱུ་སྨྲ་བ་ཁྱོད་ཀྱིས་བློ་དང་ལྡན་པའི་རྒྱུ་ཙམ་དང་འབྲེལ་པར་བརྗོད་ལ། གཞན་དུ་སྤྱི་དང་ཡང་འབྲེལ་པ་མ་གྲུབ་ན། ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་རྣམས་དབང་ཕྱུག་གི་རྒྱུ་ཅན་དུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར། དེ་ལྟ་བས་ན་ཁྱེད་ཅག་གིས་འདོད་པ་བློ་དང་ལྡན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཙམ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་ནས། ཁྱེད་ཅག་གིས་འདོད་པའི་བསྒྲུབ་བྱའི་
― DTG191_Page_0345 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁྱད་པར་ལས་གཉིས་པ་མི་རྟག་བ་དུ་མའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་འདོད་པ་ལས་བཟློག་པའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་གཉིས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་བསྒྲུབ་བྱའི་ཁྱད་བར་དང༌། གཏན་ཚིགས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་གསལ་བར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་འདི་གསལ་བར་བརྗོད་ཅེ་ན། རྟག་པ་རིམ་དང་རིམ་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་རྟག་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ནི་འབྲས་བུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟག་བ་ནི་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་དག་གིས་དོན་བྱེད་པར་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་མི་རྟག་པ་ཁོ་ན་དོན་གྱི་བྱ་བ་བྱེད་དེ། དེ་དག་ཀྱང་སྐད་ཅིག་རེ་རེར་རང་བཞིན་གཞན་དང་གཞན་འབྱུང་བ་ཡིན་པས་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང༌། དུ་མ་ཉིད་ཀྱི་བློ་དང་ལྡན་པའི་བྱེད་པ་པོ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་དབང་ཕྱུག་རྟག་པ་གཅིག་པུའི་བློ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་དམ་བཅས་པ་དེ་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་འགལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡུལ་རྣམས་རིམ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་བ་སྨོས་སོ། །ཤེས་བྱ་རིམ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཚད་མ་སྟོན་ཏེ། གང་རིམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་བྱའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་དེ་ནི་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ལྷ་སྤྱིན་ལ་སོགས་པའི་མེ་ལྕེ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །དབང་ཕྱུག་གི་ཤེས་པ་ཡང་ཤེས་བྱ་རིམ་ཅན་གྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །འདི་ནི་ཐལ་བ་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་གཏན་ཚིགས་གཞི་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་དོགས་པར་མི་བྱའོ། །སྤྱི་ལ་སོགས་བའི་ཚིག་གི་དོན་གྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ལྷ་སྤྱིན་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་དང་བྲལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མེ་ལྕེ་ལ་སོགས་བའི་ཡུལ་ཅན་དཔེར་བརྗོད་དོ། །ཡང་འདི་ལ་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། བརྗོད་པ། གལ་ཏེ་རིམ་པ་དང་ལྡན་པའི་ཡུལ་གྱི་དབང་ཕྱུག་གི་ཤེས་བ་དེ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་རིམ་པ་ཅན་དུ་གྲུབ་བ་ཉིད་དོ། །གལ་ཏེ་མི་སྐྱེ་ན་དེའི་ཚེ་ཉེ་བའི་རྒྱུ་མཚན་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡུལ་མེད་ན་ཡང་འབྱུང་བ་སྐྱེ་བ་ཁས་བླངས་པའི་ཚད་མ་ཉིད་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །ཞིག་
― DTG191_Page_0346 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་དང་མ་སྐྱེས་པའི་ཡུལ་ཅན་ལ་ཡུལ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་འདིར་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མའོ། །གང་ཡང༌། ཆོས་མི་མཐུན་པ་རྡུལ་དུ་འདོད། །ཅེས་གང་བརྗོད་པ་དེ་ཡང་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་དཔེ་ལ་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ལྡོག་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡན་ལག་ཅན་རྒྱས་པར་འགེགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང༌། བགག་ཟིན་བས་དེའི་ཕྱིར་རྫ་མཁན་ལ་སོགས་བ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཁོ་ནའི་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པོ། །དེའི་ཕྱིར་བློ་དང་ལྡན་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཆོས་མི་མཐུན་པར་བསྟན་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དག་ལས་ལྡོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ལྡོག་པ་མེད་པ་ནི་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་དཔེའི་སྐྱོན་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ཁྱད་པར་བསྒྲུབ་བྱར་འདོད་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཆོས་མཐུན་པའི་དཔེ་བསྒྲུབ་བྱ་དང་བྲལ་བ་སྔར་བསྟན་པར་འགྱུར། ཇི་ཙམ་དུ་སྤྱིར་བློ་དང་ལྡན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཙམ་སྒྲུབ་སྟེ། དེ་གྲུབ་པ་ན་ཤུགས་ཀྱིས་དབང་ཕྱུག་ལུས་ལ་སོགས་པའི་བྱེད་པ་པོར་འགྲུབ་པོ། །བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དེ་དག་གི་བྱེད་པ་པོ་རྫ་མཁན་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ནི་སྤྱིར་ཁྱད་པར་གྱི་མཐར་ཐུག་པའི་ཕྱིར་དང༌། ལུས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་བྱེད་པ་པོ་གཞན་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཤུགས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་བཟུང་བ་མེད་པར་ཡང་དེ་དག་གི་བྱེད་པ་པོར་དབང་ཕྱུག་ཁོ་ན་ཡིན་པར་གྲུབ་པོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། གལ་ཏེ་སྤྱིར་ན་བློ་ལྡན་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ནི་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པའི་ཉེས་པ་ཡོད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ངོ་བོ་སྣ་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ངོ་བོ་སྣ་ཚོགས་ནི་སེམས་ཅན་དང་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་སྣ་ཚོགས་བའོ། །ལས་ལས་སྐྱེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་ལས་བྱུང་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་བློ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་འདིའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པས་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པའོ། །འོ་ན་ཁྱད་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ་སྙམ་ན། རྟག་གཅིག་བློ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་སྔར་བསྟན་ཟིན་ན་ཡང་མཇུག་བསྡུ་བའི་དོན་དུ་ཡང་མངོན་པར་བརྗོད་དོ། །འདི་ལ་བློ་གཅིག་ཡོད་པས་ན་བློ་གཅིག་གོ །
― DTG191_Page_0347 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་ནི་རྟག་པ་ཡང་ཡིན་ལ་བློ་གཅིག་པ་ཡང་ཡིན་པས་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་བའམ། ཡང་ན་འདི་ལ་རྟག་བ་དང་གཅིག་པའི་བློ་ཡོད་ཅེས་བསྡུ་བར་བྱའོ། །བསྒྲུབ་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་མཐུན་པའི་དཔེ་ཞེས་བྱ་བའི་ལྷག་མའོ། །འཁྲུལ་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་པ་ནི་གཏན་ཚིགས་ཞེས་བྱ་བ་ཁོང་ནས་དབྱུང་ངོ༌། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། སྐར་ཁུང་ལ་སོགས་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ཡང་ལུས་ལ་སོགས་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ་སུན་དབྱུང་འདི་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་བ་དེ་དག་ལ་ཡང་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་སུན་འབྱིན་པ་འདི་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱའོ། །འདི་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དང༌། འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པ་དང༌། འབྲེལ་པ་ཡོད་ན་འགལ་བ་ཉིད་དང༌། བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཚང་བ་དང༌། སྤྱིར་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་སེམས་དང་ལྡན་པས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ཅི་འདྲ་བ་དེ་འདྲ་བ་ལུས་ལ་སོགས་པ་དེ་ལ་ཡང་མ་གྲུབ་བོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཙམ་དང་འབྲེལ་བ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ། །འབྲེལ་པ་ཡོད་པར་ཁས་ལེན་ན་འདོད་པ་ལས་བཟློག་བ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་ཡིན་ལ། ཆོས་མཐུན་པའི་དཔེ་བསྒྲུབ་བྱ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ཏེ། རྟག་པ་དང་གཅིག་བུའི་སེམས་དང་ལྡན་པས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ཉིད་ཀྱིས་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱིར་སྒྲུབ་ན་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་ལ། ཁྱད་པར་ནི་འཁྲུལ་པ་སྟེ། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་གཞན་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་གཏན་ཚིགས་གཞན་དག་ལ་ཡང་སྤྱར་བར་བྱའོ། །གང་ཡང་སྡོད་ནས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་སྨྲས་པ་དེ་ལ་ཡང་ལྷག་པའི་སུན་འབྱིན་པ་ནི། སྐད་ཅིག་འཇིག་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྐྱེས་པའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་མི་གནས་པའི་ཕྱིར། ག་ལས་སྡོད་ནས་འཇུག་པར་འགྱུར། དེ་ལྟ་བས་ན་གཏན་ཚིགས་ཕྱིར་རྒོལ་བ་ལམ་གྲུབ་བོ། །དབང་ཕྱུག་དེ་ཉིད་ཀྱིས་མ་ངེས་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དབང་ཕྱུག་ནི་རིམ་པ་ཅན་
― DTG191_Page_0348 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱི་འབྲས་བུ་རྣམས་ལ་སྡོད་ནས་འཇུག་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་འདི་སེམས་དང་ལྡན་པས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཐུག་པ་མེད་པས་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཇི་ལྟར་བློ་གྲོས་བཟང་པོས་བྱས་པ་བཞིན་དུ་སེམས་པ་མེད་པ་ཅན་ཞེས་ཁྱད་པར་དང་བཅས་པ་གཏན་ཚིགས་སུ་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལས་ལྡོག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཉིད་ཀྱིས་མ་ངེས་པ་ཉིད་མི་ཟློགས་པ་ཁོ་ནའོ། །གཏན་ཚིགས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལས་ལྡོག་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཁྱད་པར་དུ་རིགས་ཀྱི། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟློག་པར་མི་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་ཁས་བླངས་ན་ཡང་མེད་པ་དང་འདྲ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་པར་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་སྔར་བཤད་པའི་མ་གྲུབ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པའི་གནས་སྐབས་སོ་ན་འདུག་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང༌། འབྱིན་པའི་ཐོག་མར་སྐྱེས་བུ་ཡི། །ཐ་སྙད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལ། འཇིག་པའི་ཚེ་ན་སྐྱེས་བུ་རྣམས།། ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དུས་ཕྱིས་རབ་ཏུ་བྱང་བ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་དེ་མ་གྲུབ་པོ། །འདི་ལྟར་ཁོ་བོ་ཅག་གི་ལུགས་ཀྱིས་འཇིག་པའི་ཚེ་ན་སྐྱེས་བུ་རྣམས་ཤེས་པ་དང༌། དྲན་པ་འཇིག་པ་དང༌། ལུས་དང་དབང་པོ་དང་བྲལ་བར་གནས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་ཤེས་པ་གསལ་བ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང་ལྡན་པའི་འོད་གསལ་ལ་སོགས་པའི་ལྷའི་རིས་དེ་དག་ཏུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །གང་ཡང་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ངེས་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་དེ་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་དག་ཏུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འདོད་ལ། ཆགས་པའི་དུས་ན་ཡང་འོད་གསལ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཉིད་ནས་ཤི་འཕོས་ནས། འདིར་ཤེས་པ་དང་དྲན་པ་མི་འཇིག་པ་ཉིད་དུ་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལྟ་བས་ན་དུས་ཕྱིས་རབ་ཏུ་བྱང་བ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་མ་གྲུབ་བོ། །གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལས་ལྡོག་པ་ལས་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་གཞན་གྱིས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བཙམ་སྒྲུབ་ན་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐ་སྙད་ཐོག་མ་མེད་པ་ནི་གཞན་གྱིས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཉིད་དུ་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་དབང་ཕྱུག་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐྱེས་བུས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་
― DTG191_Page_0349 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་དུ་སྒྲུབ་ན། དེའི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་ཡང་ཐ་སྙད་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེ་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །སྐྱོན་འདི་ཡང་སྤྱིར་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གཏན་ཚིགས་འགལ་བ་དང་དམ་བཅས་པ་ཁས་བླངས་པས་གནོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཁ་མེད་པ་ཡི་སྟོན་པ་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཐ་སྙད་དབང་ཕྱུག་གིས་བསྟན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་སྲིད་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་མི་འགལ་བར་འགྱུར་ན། ཇི་སྲིད་དུ་འདི་ཁ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་སྟོན་པ་པོར་མི་རིགས་ལ། ཁ་མེད་པ་དེ་ཡང་ལུས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཏེ། ལུས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིའི་ལུས་དང་འབྲེལ་པ་དེ་ཡང་ཅི་ལྟར་གྲུབ་ཅེ་ན། ཆོས་དང་ཆོས་མིན་མེད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ལུས་ཀྱི་རྒྱུའི་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང་བྲལ་བའི་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་བྱེད་པས། ཇི་ལྟར་དབང་ཕྱུག་གི་བློ་ལ་ཚད་མ་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་ནི་ཚད་མ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དང་བྲལ་བའི་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་བྱེད་བར་བསྟན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་བོ། །འོན་ཀྱང་དབང་ཕྱུག་ལས་ཐ་དད་པའི་སྐྱེས་བུ་གཞན་གྱིས་བསྟན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འདོད་པ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་འགལ་བ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དབང་ཕྱུག་སྟོན་པ་པོ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ། ཁ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པ་ཉམས་པས་ཁས་བླངས་པ་ལ་གནོད་དོ། །འབྱུང་བ་ཆེ་ལ་སོགས་གསལ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྤྱོར་བ་ལ་སྔ་མ་བཞིན་དུ་གཏན་ཚིགས་རྣམས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱི་སྒྲུབ་ན་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཉིད་དང༌། ཁྱད་པར་དཔེ་ལ་བསྒྲུབ་བྱ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་དབང་ཕྱུག་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་རྣམས་རྒྱས་པར་བཀག་ནས། ད་ནི་ཁྱབ་པའི་སྐྱོན་བརྗོད་པའི་སྒོ་ནས་དེའི་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་རང་གི་ཕྱོགས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྒྲུབ་བྱེད་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པ་ནི། །
― DTG191_Page_0350 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ལ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བས་གཏན་ཚིགས་ལ་ཁྱབ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་འགལ་ལོ། །ཅི་སྟེ་ཅིའི་ཕྱིར་དམ་བཅའ་བ་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་འགལ་བར་མི་བརྗོད་ཅེ་ན། འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། གལ་ཏེ་དམ་བཅའ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་དེའི་ཉེས་པ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡོད་ན། ཇི་སྲིད་དུ་དངོས་སམ་བརྒྱུད་པས་འདི་བསྒྲུབ་བྱ་འགྲུབ་པའི་ཡན་ལག་ཏུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཉེས་པ་བརྗོད་པའི་སྐབས་སུ་དམ་བཅའ་བའི་སྐྱོན་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྒོལ་བ་ཚར་གཅད་པའི་གནས་སུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་ལ་དམ་བཅའ་བའི་སྐྱོན་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ། །གང་ལ་འབའ་ཞིག་ཏུ་དམ་བཅའ་བ་དང་འགལ་བ་བརྗོད་པ་དེ་ལ་དེའི་སྒོ་ནས་ཁྱབ་བ་ཉིད་ལ་དེ་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་གཟུང་བར་བྱའོ། །ཡང་ན་དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་ལས་གཞན་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཅི་སྟེ་ཁྱབ་པའི་དུས་སུ་ཡང་ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་འགལ་བ་བརྗོད་ཅེ་ན། འགལ་བའི་ཆོས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འགལ་བའི་ཆོས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མས་གནོད་པས་སོ། །དེ་ཚད་མས་གནོད་པ་དེ་ནི་མེད་པ་ཡིན་པས་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཁྱབ་པ་མི་རིགས་ཏེ། མེད་པས་ཁྱབ་པ་མི་འགྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གང་གིས་ཁྱབ་པ་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་བའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དེ་ཡང་གང་ཡིན་ཞེ་ན། སྐྱེ་བ་མེད་ཕྱིར་དབང་ཕྱུག་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དེ་ནི་འགའ་ཞིག་གི་ཡང་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའི་བད་མ་བཞིན་ནོ། །དབང་ཕྱུག་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་འགལ་བ་དམིགས་པའོ། །འདི་ནི་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་གཞི་མ་གྲུབ་པར་བརྩད་པར་མི་བྱའོ། །གཞན་དུ་ཐམས་ཅད་ཅིག་ཅར་འབྱུང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་ནུས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དུས་གཅིག་ཏུ་མངོན་པར་འདོད་པའི་འབྲས་བུའི་ཚོགས་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ཅིག་ཅར་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལ་
― DTG191_Page_0351 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་འདི་དོན་བརྗོད་པ་ཙམ་ཡིན་ནོ། །ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་འདི་ལྟར་བྱ་སྟེ། གང་ཞིག་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་དེ་ནི་འབྱུང་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཐ་མའི་གནས་སྐབས་སུ་ཕྱིན་པའི་ཚོགས་པ་ལས་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པའི་མྱུ་གུ་འབྱུང་བ་ལྟ་བུའོ། །དབང་ཕྱུག་གི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་དབང་ཕྱུག་འབའ་ཞིག་རྒྱུ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་ནས་བྱེད་དེ། དབང་ཕྱུག་ནི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཆོས་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་གཞན་མ་ཚང་བས་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ཉིད་མ་གྲུབ་པོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་དེའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་འབའ་ཞིག་ཡོད་ན། དེའི་ཚེ་དེ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྲིད་དུ་རྟག་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱིས་ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཡང་བྱར་མེད་པ་དེ་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་དག་ལས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་ཕན་པ་མི་བྱེད་པ་དེ་དག་ལ་ལྟོས། གཞན་ཡང་གང་ཡང་ཁྱེད་ཀྱི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དབང་ཕྱུག་ལ་རག་ལས་ཏེ། སྐྱེ་བ་ཅན་ཉིད་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་ཉེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་བ་ཡིན། མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ཉིད་ཉམས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ཡང་མི་སྐྱེ་ན་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ལས་མི་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསལ་བྱེད་པ་ན་རེ། དབང་ཕྱུག་ཅེས་བྱ་བ་རྟག་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་རྟག་ཏུ་ཉེ་བ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཅིག་ཅར་མི་སྐྱེད་དེ། དབང་ཕྱུག་ནི་བློ་སྔོན་དུ་བཏང་ནས་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་དབང་ཕྱུག་ཡོད་པ་ཙམ་ཉིད་ཀྱིས་བློ་སྔོན་དུ་མ་སོང་བར་ཡང་དངོས་པོ་རྣམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཀླན་ཀ་དེར་འགྱུར་བ་ཡིན་ན། གང་གི་ཚེ་བློ་སྔོན་དུ་བཏང་སྟེ་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་སྐྱོན་མེད་དེ། དེ་ནི་རང་གི་འདོད་པས་འབྲས་བུ་རྣམས་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་
― DTG191_Page_0352 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་ཟེར་རོ། །འདི་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། གང་གིས་དབང་ཕྱུག་ཅེས་བྱ་བ་རྒྱུ་ནུས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ་རྟག་ཏུ་ཉེ་ན་ཡང་དེའི་འདོད་པ་མེད་པས་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་བ་འབྲས་བུ་རྣམས་ནི་རྒྱུའི་འདོད་པ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དངོས་པོ་རྣམས་ནི་རྒྱུ་ལས་ཡོད་པའི་ནུས་པ་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་བྱེད་པ་པོ་འདོད་ན་ཡང་མི་ནུས་པ་མི་སྐྱེད་ལ། མི་འདོད་ན་ཡང་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་ནུས་པས་བསྐྱེད་དོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་དབང་ཕྱུག་ཅེས་བྱ་བའི་རྒྱུ་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བའི་དུས་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ནུས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ་རྟག་ཏུ་གནས་ན་དེ་ཅིའི་ཕྱིར། གང་གིས་སྐྱེ་བའི་དུས་བཞིན་དུ་ཅིག་ཅར་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བ་དེའི་ཕན་པ་མི་བྱེད་པའི་འདོད་པ་དེ་ལ་ལྟོས། གལ་ཏེ་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བ་ཡིན་ན་དེ་དག་གིས་བདག་ཉིད་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ཉིད་དུ་དེ་ལྟར་བསྟན་པ་ཡིན་ན་གང་གིས་ན་འདོད་པ་ལ་ལྟོས་པར་འགྱུར་བ་གཞན་གྱིས་ཕན་མ་བཏགས་པའི་དབང་ཕྱུག་ཀྱང་ལྟོས་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པ་ཡིན་ན། གཞན་ཡང་བློ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་འདོད་པ་གཞན་ནི་མེད་ལ། དབང་ཕྱུག་གི་བློ་ཡང་ཁྱེད་ཀྱིས་རྟག་པ་གཅིག་པུར་འདོད་དོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དབང་ཕྱུག་བློ་སྔོན་དུ་གཏོང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནམ། ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་ཅིག་ཅར་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དབང་ཕྱུག་བཞིན་དུ་དེའི་བློ་ཡང་རྟག་ཏུ་ཉེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་ཡང་འོན་ཏེ་ཡང་དེའི་བློ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ཡང་དབང་ཕྱུག་ཡོད་པས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་དབང་ཕྱུག་བཞིན་དུ་རྟག་ཏུ་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཉེས་པ་དེ་ཉིད་སོན་འདུག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བློ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་པ་ཁོ་ནའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འགལ་བ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་བཟློག་པའི་སྦྱོར་བ་ནི། གང་ཞིག་གང་གི་ཚེ་མི་འགྱུར་བ་དེ་ནི་དེའི་ཚེ་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྦྱང་ན་གནས་པའི་ས་བོན་གྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་སྐྱེ་བཞིན་པ་མ་ཡིན་པའི་མྱུ་གུ་ལྟ་བུའོ། །དངོས་པོ་གཅིག་སྐྱེ་པའི་དུས་ན་ཡང་སྣ་ཚོགས་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་
― DTG191_Page_0353 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་དམིགས་པའོ། །སྒྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དབང་ཕྱུག་རྒྱུ་ཡིན་ན་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མི་འཐད་བར་བསྒྲུབས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚད་མ་གཞན་ཡང༌། གང་དག་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བ་ཡང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རང་རྩོམ་པར་བྱེད་པའི་ཆ་ཤས་ཀྱི་དབྱིབས་ཀྱི་ཁྱད་བར་དང་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ་དག་ལས་བྱུང་བའི་འདོད་པའི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་བླུན་པོ་རྣམས་དེ་དབང་ཕྱུག་རྒྱུར་མངོན་བར་ཞེན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་ཆེས་པ་སྟེ། ངེས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འོན་ཏེ་ཇི་སྐད་དུ་ཉེས་པས་སུན་དབྱུང་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལས་འདོད་པའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་དཔེའི་ཆོས་ཅན་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། འདི་ནི་བདེན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བླུན་པོ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བླུན་པོ་རྣམས་ནི་སྒྲུབ་པ་ལྟར་སྣང་བ་འབྱེད་པར་མི་ནུས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལྟར་སྣང་བ་དག་ལས་ཀྱང་དེ་དག་ཡིད་ཆེས་སྐྱེ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དཔེ་ལ་བསྒྲུབ་བྱ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། བླུན་པོའི་ཡིད་ཆེས་པ་དེ་དག་གི་ཡང་དབང་ཕྱུག་རྒྱུ་མཚན་གྱི་རྒྱུར་འདོད་པས་དེའི་ཕྱིར། དེ་དག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བླུན་པོའི་ཡིད་ཆེས་པའོ།། དེས་བྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་ཕྱུག་ལས་བྱུང་བར་འདོད་ན། སྒྲུབ་པ་བརྗོད་པ་དོན་མེད་དེ། །སྒྲུབ་བྱེད་རྗོད་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དབང་ཕྱུག་ཁོ་ན་ལས་དེ་དག་སྐྱེའོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །དབང་ཕྱུག་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་བརྗོད་པའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་དེ་དག་གི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། འབའ་ཞིག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་འདི་འབྲས་བུ་མེད་པར་མི་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། རྟག་ཕྱིར་གསོས་འདེབས་མེད་པ་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་བརྗོད་པ་འདི་དབང་ཕྱུག་འདིའི་ནུས་པ་མེད་པའི་རང་བཞིན་བསལ་ནས། ནུས་པ་སྐྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པར་འགྱུར་ན། ཇི་སྲིད་དུ་རྟག་བའི་ཕྱིར་དབང་ཕྱུག་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཞིང༌། བཟློག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་སུ་ཞིག་གིས་ཀྱང་གསོས་གདབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པས་དེ་འདིའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པར་མི་རིགས་སོ། །གཞན་ཡང་ཇི་ལྟར་སྒྲུབ་
― DTG191_Page_0354 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ནུས་པ་ཡོངས་སུ་མཐོང་བ་ལས་མ་གཏོགས་པར་ནུས་པ་ཡོངས་སུ་མ་མཐོང་བའི་རྒྱུ་ཉིད་དབང་ཕྱུག་ལ་ཡང་རྟོག་ན་ཁྱེད་ཅག་ལ་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ཁོ་ན་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དབང་ཕྱུག་དེར་ཡོངས་སུ་རྟོག་ན་དབྱིག་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་བརྟག་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་དག་ཡོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འབྱུང་གྱུར་མཐོང་བར་ཞེས་ཁ་བསྐང་ངོ༌། །དེའི་རྒྱུ་གཞན་ཉིད་རྟོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ནུས་པ་ཡོངས་སུ་མཐོང་བའི་རྒྱུ་དག་ལས་འདིའི་རྒྱུ་གཞན་ཡིན་པས་རྒྱུ་གཞན་ཏེ། དེའི་དངོས་པོ་ནི་རྒྱུ་གཞན་ཉིད་དོ།། དེ་རྟོག་པ་ནི་རྟོག་པ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །གང་ཡང༌། ཀུན་གྱི་བྱེད་པོ་ཉིད་གྲུབ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་དེ་ལས་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་ཡིན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་འདི་ཐམས་ཅད་ཤེས་པར་ཁྱེད་ཅག་གིས་འདོད་དེ། དེས་ན་དེ་བཀག་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཡང་འབད་པ་མེད་པར་མི་དགོས་པར་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་རྣམས་སུན་མ་ཕྱུང་བར་ཁས་བླངས་ནས། སྐྱོན་གཞན་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཉེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཉེས་པ་ནི། རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་འགལ་བའི་མཐར་ཐུག་པ་རྣམས་སོ། །འདི་ལ་བསྡུས་པའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ལས་ལུས་དང་རི་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བྱེད་པ་པོ་བློ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་འདི་གཅིག་གི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་གཞན་གྱི་ཡང་ཡིན་པར་མ་ངེས་པ་ཉིད་དེ། འབྲས་བུ་སོ་སོ་ལ་བྱེད་པ་པོ་ཡང་ཐ་དད་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐར་ཁུང་ལ་སོགས་པ་གཅིག་ཀྱང་རྒྱུ་མར་བོས་བྱས་པར་མཐོང་བས། དེའི་ཕྱིར་བྱེད་པ་པོ་གཅིག་མ་གྲུབ་པོ། །ཇི་སྲིད་དུ་བྱེད་པ་པོ་གཅིག་མ་གྲུབ་པ་དེ་སྲིད་དུ། གང་ལས་ཐམས་ཅད་ཤེས་པར་འགྱུར། འདི་ལ་བློ་གྲོས་བཟང་པོས་བྱེད་པ་པོ་གཅིག་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་བྱེད་དེ། ཚངས་པ་ལ་སོགས་པ་ནས་ཤ་ཟའི་བར་ནི་གཅིག་གིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ཡིན་ཏེ། ཕན་ཚུན་ཁྱད་པར་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ན་གང་དག་ཕན་ཚུན་ཁྱད་པར་གྱིས་འཇུག་པ་དེ་དག་ནི་གཅིག་ལ་རག་ལས་པར་མཐོང་སྟེ། དཔེར་ན་
― DTG191_Page_0355 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཇིག་རྟེན་འདིའི་གྲོང་དང༌། གྲོང་རྡལ་དང༌། གྲོང་ཁྱེར་དང༌། ཡུལ་གྱི་བདག་པོ་རྣམས་ནི་ས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མིའི་བདག་པོ་གཅིག་ལ་རག་ལས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཀླུ་དང༌། སྲིན་པོ་དང༌། གནོད་སྤྱིན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཕན་ཚུན་ཁྱད་པར་གྱིས་འཇུག་པ་ཉིད་དེ། དེ་དག་ཀྱང་དབང་ཕྱུག་གཅིག་གི་གཞན་གྱི་དབང་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་ཁོ་བོ་ཅག་སེམས་སོ། །དེ་འདིས་གལ་ཏེ་དབང་ཕྱུག་ཅེས་བྱ་བ་བྱིན་གྱིས་རློབ་པ་པོ་གཅིག་གིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་འདི་སྒྲུབ་པར་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། བཟློག་པ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་མེད་པས་འབྲེལ་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེ་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་བྱིན་གྱིས་རློབ་པ་པོ་ཙམ་གྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྒྲུབ་ན་དེའི་ཚེ་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་མཐའ་དག་གི་གཙུག་གི་ནོར་བུས་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་སྙིང་རྗེའི་དབང་གིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པར་ཁོ་བོ་ཅག་འདོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། གང་གི་སྟོབས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་ཡང་དམ་པ་དག་མངོན་པར་མཐོ་བ་དང་ངེས་པར་ལེགས་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །བརྗོད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་གཞན་འདི་ཡང་ཡིན་ཏེ། སྲིད་པ་བདུན་ནི་བློ་གཅིག་གིས་སྤྲུལ་པ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་གཅིག་གི་ཁོངས་སུ་འདུས་པའི་ཕྱིར། ཁང་པ་གཅིག་གི་ནང་དུ་གཏོགས་པའི་ཁང་མིག་བཞིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཁང་པ་གཅིག་གི་ཁོངས་སུ་འདུས་པའི་ཁང་མིག་རྣམས་ཐིག་མཁན་གྱི་བློ་གཅིག་གཅིག་གིས་བྱས་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་དེ་ལྟར་སྲིད་པ་བདུན་ཡང་སྲིད་པ་གཅིག་གི་ཁོངས་སུ་འདུས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཀྱང་བློ་གཅིག་གིས་བྱས་པར་ངེས་སོ། །གང་འདི་དག་བློ་གཅིག་གིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་སྲིད་པ་མཐའ་དག་གི་ཐིག་མཁན་གཅིག་པུ་སྟེ། ལེགས་ལྡན་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། གནས་དང་ཁང་པ་དག་ནི་དངོས་པོ་གཅིག་མ་ཡིན་ཏེ། ཐ་སྙད་ཟོར་ཡང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མང་པོ་དག་ལ་མིང་འདི་བྱས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དཔེ་ཡང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ཏེ། ཁང་པ་གཅིག་ཏུ་གཏོགས་
― DTG191_Page_0356 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཁང་མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་ཐིག་མཁན་དུ་མས་བྱས་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཡང་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་གཞན་དག་ལ་ཡང་ཇི་ལྟར་རིགས་པ་སུན་འབྱིན་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གང་ཡང༌། མི་མཐུན་བློ་གཞི་ཡི་དངོས་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་དེ་ལ། དེ་བསྒྲུབ་བྱ་ཕྱིར་སྒྲུབ་སྨྲས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་སྤྱིར་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་འགའ་ཞིག་ཡོད་དོ་ཞེས་སྒྲུབ་ན་དེའི་ཚེ་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ཁྱེད་ཀྱིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་འདི་མཛེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པའི་སྐྱོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་གང་དག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་རྒྱལ་དཔོག་པ་དེ་དག་ལ་མཛེས་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དབང་ཕྱུག་ཏུ་བརྗོད་པའི་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་སྒྲུབ་ན་དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། འབྲེལ་པ་མ་གྲུབ་པས་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དཔེ་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བས་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་འདི་མཛེས་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་སྣ་ཚོགས་པར་འབྱུང་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་བསྟན་པ་དེ་གང་དུ་ཡང་ཉེ་བར་མི་མཁོ་སྟེ། ཁྱེད་ཀྱིས་གཞན་མགོ་རྨོངས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། རང་གི་གྲུབ་མཐའ་བསྒྲགས་པ་འདི་བྱས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ། །འདི་ལྟར་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་མེད་ན་ཡང༌། གལ་ཏེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་གྲུབ་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་དང་བྲལ་བ་དེའི་ཚེ་མངོན་པར་འདོད་པའི་བསྒྲུབ་བྱ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་ཁོ་ནའོ། །འོན་ཏེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་གྲུབ་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་གྱིས་སྐྱོན་ཅན་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཁྱད་པར་བཟུང་ན་ཡང་བསྒྲུབ་བྱ་མི་འགྲུབ་པས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱད་པར་དོན་མེད་དོ། །གང་ཡང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལས་གཏན་ཚིགས་ཟློག་པར་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་ཁྱད་པར་དུ་རིགས་སོ། །གཞན་ཡང་གཏན་ཚིགས་གཞི་མ་གྲུབ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་ཆོས་ཅན་ནི་ཕྱིར་རྒོལ་བ་ལ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བསྟན་བཅོས་ལ་གྲགས་པ་ནི་ཆོས་ཅན་དུ་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུས་པའི་དཀའ་འགྲེལ་ལས་དབང་ཕྱུག་བརྟག་པ་
― DTG191_Page_0357 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟེ་གཉིས་པའོ།། །།གཉི་གའི་བྱ་བ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་རང་བཞིན་དབང་ཕྱུག་དག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་གྲངས་ཅན་ཁ་ཅིག་ནི་གཙོ་བོ་འབའ་ཞིག་ལས་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པ་འདི་དག་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་སེམས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་པ་མེད་པ་ནི་བྱིན་གྱིས་རློབ་པ་པོ་མེད་པ་རང་གི་འབྲས་བུ་རྩོམ་པར་བྱེད་པ་མ་མཐོང་ལ། སྐྱེས་བུ་བྱིན་གྱིས་རློབ་པ་པོར་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། དེའི་ཚེ་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་བློ་ངེས་པའི་དོན་ཉིད་སྐྱེས་བུས་ཤེས་པར་བྱེད་དེ། འབྱིན་པའི་སྔར་བློ་འདི་ནི་མི་ཤེས་པ་ཁོ་ན་སྟེ། ནམ་ཡང་དོན་འགའ་ཡང་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་མི་ཤེས་པར་ཡང་འགའ་ཡང་བྱ་བར་མི་ནུས་པས་འདི་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དབང་ཕྱུག་ཉིད་གཙོ་བོ་ལ་ལྟོས་ནས་འབྲས་བུ་ཐ་དད་བའི་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་གྱི་འབའ་ཞིག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ལྷ་སྤྱིན་ལ་སོགས་པ་གཅིག་པུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ལ། རྫ་མཁན་འབའ་ཞིག་ཀྱང་བུམ་པ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རང་བཞིན་དང་དབང་ཕྱུག་དག་སོ་སོར་རྒྱུ་ཡིན་པ་བཀག་པའི་ཕྱིར། དབང་ཕྱུག་དང་གཙོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་གཉི་ག་ལྷན་ཅིག་པ་འདི་ཡང་སྐྱེ་བ་ཅན་ཏེ། སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པའི་བྱེད་པ་སྟེ། སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བར་མ་གྲུབ་པའོ། །འོན་ཏེ་འདི་དག་སོ་སོར་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་བཀག་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ལྷན་ཅིག་པ་མ་བཀག་པ་ཉིད་དེ། མིག་ལ་སོགས་པ་འབའ་ཞིག་པ་རྣམས་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པ་ལ་ནུས་པ་མེད་ལ། ལྷན་ཅིག་པ་རྣམས་མི་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ལ་ཞེས་དོགས་པ་ལ། ལྷན་ཅིག་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལྷན་ཅིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཕན་ཚུན་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའམ། དོན་གཅིག་བྱེད་པ་ཡིན་གྲང༌། དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཁྱད་པར་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་བརྟག་པ་དང་པོ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དབང་ཕྱུག་དང་གཙོ་བོ་དེ་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོག་པ་གཉིས་པ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་སྐབས་དང་སྦྱར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འབྲས་བུ་རྣམས་ཅིག་ཅར་ཐལ་བར་འགྱུར་
― DTG191_Page_0358 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་ཕྱིར་རོ། །ནུས་པ་ཐོགས་པ་མེད་ཅིང་མ་ཚང་བ་མེད་པའི་དབང་ཕྱུག་དང་གཙོ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱུ་རྟག་ཏུ་ཉེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཡང་སྔ་མ་བཞིན་དུ་གང་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཐལ་བའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཅི་སྟེ་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་གྱི་ལུགས་ཀྱིས་གང་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་རྗོད་པར་བྱེད་དོ། །རྒྱུ་གཉིས་པོ་དེ་དག་རྟག་ཏུ་ཉེ་བ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་རིམ་གྱིས་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པ་འདི་དག་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་དབང་ཕྱུག་གི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ནི་གཙོ་བོ་ལ་ཡོད་པའི་སྙིང་སྟོབས་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་གསུམ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་རིམ་གྱིས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དེའི་འབྲས་བུ་ལ་ཡང་རིམ་གྱིས་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་གང་གི་ཚེ་རྡུལ་ཤས་ཆེར་འཕེལ་བ་དང་ལྡན་པ་དེའི་ཚེ་དབང་ཕྱུག་སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ཀྱི་འབྱིན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། རྡུལ་ནི་འབྱིན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་སྙིང་སྟོབས་ཤས་ཆེར་འཕེལ་བ་ལ་རྟེན་པར་བྱེད་པའི་ཚེ་འཇིག་རྟེན་གནས་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་ཏེ། སྙིང་སྟོབས་ནི་གནས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་མུན་པ་ཤས་ཆེ་བའི་ནུས་པ་དང་ལྡན་པ་དེའི་ཚེ་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་འཇིག་པ་དང་ཉམས་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། མུན་པ་ནི་འཇིག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་རྡུལ་ལ་རྟེན། །སྙིང་སྟོབས་འཕེལ་བ་གནས་པ་ཡིན། །མུན་པ་ལ་རེག་སྐྱེ་དགུ་འཇིག །སྐྱེ་མེད་འབྱིན་གནས་འཇིག་པའི་རྒྱུ། །གསུམ་གྱི་རང་བཞིན་ཡོན་ཏན་ནི། །གསུམ་གྱི་བདག་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་སྨྲས་པ་ལྟ་བུའོ། །གྲག་ཅས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་མི་སྲིད་པའི་དོན་ཏོ། །འདིར་བཤད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་དང་དབང་ཕྱུག་གོ །གཅིག་བྱེད་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱིན་པ་དང༌། གནས་པ་དང༌། འཇིག་པ་དག་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་གཅིག་བྱེད་པའི་ཚེ་དེ་ལས་གཞན་པའི་འབྲས་བུ་གཉིས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་ཅི་ཡོད་དམ། འོན་ཏེ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་ཡོད་ན་དེའི་ཚེ་འབྱིན་པའི་ཚེ་ཡང་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་གནས་པ་དང་འཇིག་པའི་བདག་ཉིད་
― DTG191_Page_0359 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱི་འབྲས་བུ་གཞན་གཉིས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གནས་པའི་དུས་སུ་ཡང་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ལ། འཇིག་པའི་དུས་ན་ཡང་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པ་དག་ནི་ཆོས་ཅན་གཅིག་ལ་དུས་གཅིག་ཏུ་སྲིད་པར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་འབྲས་བུ་གཅིག་པོ་དེ་སྐྱེ་བའི་དུས་ན་རང་བཞིན་དང་དབང་ཕྱུག་དེ་དག་འབྲས་བུ་གཞན་སྐྱེ་བ་ལ་ངོ་བོ་གཞན་མི་ཉེ་སྟེ། དེས་ན་དེའི་ཚེ་དེ་དག་ཏུ་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ནི་ངོ་བོ་གཞན་ཞིག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་དང་དབང་ཕྱུག་ཏུ་བརྗོད་པའི་རྒྱུའོ། །གཞན་ཞིག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིས་ཀྱི་འབྲས་བུ་གཉིས་པའོ། །གཞན་ཞིག་གི་ངོ་བོས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རང་གི་ངོ་བོ་ཁོ་ནས་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་གཞན་གྱི་ངོ་བོས་བྱེད་པ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་འབྲས་བུ་གཅིག་སྐྱེད་པའི་དུས་ན་འབྲས་བུ་ལྷག་མ་གཉིས་པོ་སྐྱེད་པ་ལ་འདི་ལ་ནུས་པ་མེད་དེ། དེས་ན་དེའི་ཚེ་འབྲས་བུ་གཉིས་པོ་མི་སྐྱེད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ཡི་ནུས་པ་དང་བྲལ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞན་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་རྩོམ་པའི་ཚེའོ། །འདི་སྙམ་དུ་གཙོ་བོ་ལས་ནུས་པ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་གང་ཁོ་ན་ཤས་ཆེར་འཕེལ་བ་ཉིད་རྒྱུ་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའི། གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འབྲས་བུ་རྣམས་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། ནུས་པའི་ངོ་བོ་ཤས་ཆེར་ཡང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྙིང་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་ཤས་ཆེ་བའི་ངོ་བོས་འདི་ནི་རེ་ཞིག་རྟག་གོ་ཞེས་ནི་བརྗོད་པར་མི་རིགས་ཏེ། རེས་འགའ་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་པས་ན་དངོས་པོ་འདི་འགའ་ཞིག་གི་ཚེ་རང་བཞིན་དང་དབང་ཕྱུག་ཏུ་བརྗོད་པའི་རྒྱུ་ལས་སམ། རྒྱུ་གཞན་ལས་སམ། རང་དགའ་བ་ཡིན་ཞེས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་ཕྱོགས་དང་པོ་ལ་ནི་ཤས་ཆེ་བའི་ངོ་བོ་དེ་ཐམས་ཅད་དུ་འགྱུར་ཏེ། རང་བཞིན་དང་དབང་ཕྱུག་ཅེས་བྱ་བའི་རྒྱུ་ནི་རྟག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་ཉེ་བ་
― DTG191_Page_0360 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱོགས་གཉིས་པ་ལ་ཡང༌། གཞན་གྱིས་གཞན་དག་མི་འདོད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གིས་དེ་གཞན་ལས་འབྱུང་བའི་ངོ་བོར་འགྱུར་བ་རང་བཞིན་དང་དབང་ཕྱུག་ལས་མ་གཏོགས་པའི་རྒྱུ་གཞན་འདོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཕྱོགས་གསུམ་པ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ། རེས་འགའ་ཉིད་ནི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཅི་སྟེ་རང་དགའ་བ་ཡིན་མོད། རེས་འགའ་བ་ཉིད་ནི་ཅི་འགལ་ཞེ་ན། རང་ལས་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རང་ལས་ཏེ་རང་བཞིན་ལས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ན་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་ཉིད་དུ་ངེས་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་རང་བཞིན་ལས་སྐྱེ་ན་ཇི་ལྟར་རྒྱུ་མེད་པར་འགྱུར། ཇི་སྲིད་དུ་རང་བཞིན་ཁོ་ན་ཉིད་དེའི་རྒྱུ་ཡིན་པར་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། རང་ལ་བྱེད་པ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རང་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་བྱེད་པ་རྒྱུའི་ངོ་བོར་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ལ་རག་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་རེས་འགའ་བར་མི་རིགས་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དངོས་པོ་རྣམས་ནི་ལྟོས་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་གཞན་ལ་རག་ལས་ནས་འཇུག་པ་ནི་རེས་འགའ་ཞིག་རིགས་ཏེ། དེ་དག་གི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ནི་གཞན་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་གང་དག་གཞན་ལ་རག་མ་ལས་པར་འཇུག་པ་དེ་དག་ནི་ལྟོས་པར་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་ཀྱང་མེད་པའི་ཕྱིར། ཅི་སྟེ་རེས་འགའ་བར་འགྱུར། འོན་ཏེ་ཡང་རང་ལ་བྱེད་པ་འགལ་བ་ཉིད་ཇི་ལྟར་འགྲུབ་ཅེ་ན། འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་བདག་ཉིད་སྐྱེ་བ་ཡིན་ན། གྲུབ་པ་ཞིག་གམ། མ་གྲུབ་པ་ཞིག་སྐྱེ་གྲང༌། རེ་ཞིག་གྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་བདག་ཉིད་ཀྱང་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ལས། ཐ་མི་དད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རང་གི་ངོ་བོ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་འདི་གང་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར། མ་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། བདག་གི་དེ་ཉིད་མ་གྲུབ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་འགའ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱིའི་ཚིག་སྟེ། རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ལ། གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་
― DTG191_Page_0361 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏོ། །བྱ་བ་ཡོད་ན་གྲུབ་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་དེ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུས་པའི་དཀའ་འགྲེལ་ལས་གཉི་ག་བརྟག་པ་སྟེ་གསུམ་པའོ།། །།སོགས་པའི་སྒྲས་འཕངས་པ་རང་བཞིན་སྨྲ་བའི་རྩོད་པ་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་གོ་རིམས་ལ་མ་བརྟེན་པར་སེལ་བར་བྱེད་པ་ནི་རང་བཞིན་སྨྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རང་བཞིན་སྨྲ་བ་ནི་སོགས་པའི་སྒྲས་དངོས་སུ་མ་འཕངས་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་རང་བཞིན་རྒྱུར་སྨྲ་བའི་ལུགས་བླངས་ནས་བསྟན་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ལ་གང་དག་དངོས་པོ་རྣམས་རང་ཉིད་ལས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་བ་དེ་དག་རང་ལས་བྱེད་པར་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཀག་ནས་ད་ནི་རང་བཞིན་སྨྲ་བ་འགེགས་སོ། །དེ་དག་ནི་འདི་སྐད་དུ་སྨྲ་སྟེ་དངོས་པོ་རྣམས་རང་ལས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཞིང་གཞན་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རྒྱུ་རྣམས་ཀུན་ལ་མི་ལྟོས་པར་རང་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འོན་ཏེ་གང་དག་དངོས་པོ་རྣམས་རང་ཉིད་ལས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་བ་དེ་དག་ལས་འདི་དག་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། དེ་དག་རང་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་དག་ནི་རང་བཞིན་དུ་སྨྲ་བ་དག་གོ །རང་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་ངོ་བོའོ། །ཡང་གི་སྒྲས་ནི་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ཡང་ངོ༌། །སྔ་མ་ནི་རང་བཞིན་རྒྱུར་འདོད་ལ། འདི་ནི་དེ་ཡང་མི་འདོད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་རོ། །འདི་ལ་རིགས་པ་བརྗོད་པ་གང་ཞིག་ཡོད་པར་མི་དམིགས་པ་དེ་ནི་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་ནོ། །དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡང་ཡོད་པར་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གཏན་ཚིགས་མི་དམིགས་པའོ། །གཏན་ཚིགས་འདི་མ་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདམ་སྐྱེས་སོགས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདམ་སྐྱེས་ནི་པདྨའོ། །དེའི་གེ་སར་ལ་སོགས་པ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །སོགས་པ་སྨོས་པས་མགུལ་པ་དང༌། འདབ་མ་དང༌། ཟེ་འབྲུ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཚེར་མའི་རྣོ་བ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ༌། །སྣ་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁ་དོག་དང༌། དབྱིབས་དང༌། རྩུབ་པ་ལ་སོགས་
― DTG191_Page_0362 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་བྱེ་བྲག་གོ །གང་གིས་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སུས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །འདི་སྙམ་དུ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་དུ་གྲུབ་མོད་ཀྱི། སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་སོགས་པ་ནང་གི་བདག་ཉིད་ཅི་ལྟར་གྲུབ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དཔེར་ན་ཚེར་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་དུ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གྲུབ་པ་ཁོ་ན་སྟེ། འདི་ལྟར་གང་ཞིག་རེས་འགའ་བ་དེ་ནི་རྒྱུ་མེད་པར་ངེས་ཏེ། དཔེར་ན་ཚེར་མ་རྣོ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་ཡང་རེས་འགའ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །གང་ཞིག་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ན་ངེས་པར་འགའ་ཞིག་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་དེའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་རེག་པ་ཡོད་ན་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་ལ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཡིན་ན་ཡང་འདི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་འདི་ནི་འཁྲུལ་པ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར། རྒྱུ་རྣམས་ཀུན་ལ་མི་ལྟོས་པར། །དངོས་པོ་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་བོ། ཞེ་ན། འདམ་སྐྱེས་གེ་སར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དོ། །འདི་ནི་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་དང༌། དམ་བཅའ་བའི་དོན་མངོན་སུམ་དང་འགལ་བར་སྟོན་ཏེ། པད་མའི་གེ་སར་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ནི་མ་གྲུབ་སྟེ། མངོན་སུམ་དང་མི་དམིགས་པ་དག་གིས་ས་བོན་དང༌། འདམ་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དང་ལྡན་པས་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་གང་ཞིག་ཡོད་པ་ཁོ་ན་གང་ཞིག་སྐྱེ་ལ། གང་ཞིག་འགྱུར་བས་གང་འགྱུར་བ་དེ་ནི་དེའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བརྗོད་དོ། །དེ་ཡང་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་འདམ་སྐྱེས་ཀྱི་གེ་སར་ལ་སོགས་པའི་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་བོང་བ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པ་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དང་ལྡན་པར་མངོན་སུམ་དུ་མི་དམིགས་པ་དག་གིས་ངེས་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པོ། །གང་ཡང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་མཚན་
― DTG191_Page_0363 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་འཁྲུལ་ལོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ཡང་མ་གྲུབ་སྟེ། རེག་པ་ཡང་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱིས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཡང་རྒྱུ་མཚན་གྱི་དངོས་པོར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་རེག་པ་ནི་འབྱུང་བ་དག་ལ་བརྗོད་ལ། དེ་དག་ལ་ཡང་བརྟེན་ནས་གཟུགས་ལ་འཇུག་གོ །དེའི་ཕྱིར་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་རེག་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། དངོས་དང་བརྒྱུད་པས་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ། །ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ནི་ལྡོག་པ་ཙམ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ངེས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཁས་མ་བླངས་སོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཁྱད་པར་ཅན་ཉིད་དོ། །འདི་ལྟར་ནུས་པའི་རྒྱུ་གཞན་གང་དག་ཡོད་ན་ཡོད་ལ། གང་ཞིག་མེད་པས་གང་མི་འབྱུང་བ་དེ་ནི་དེའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲའི། གང་ཞིག་མེད་པར་གང་མི་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ལྡོག་པ་ཙམ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནམ་བག་མར་ལེན་པར་འོས་པའི་ཡུལ་དུ་སྐྱེ་བའི་འབྲ་གོ །མ་བག་མར་ལེན་པ་མེད་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་ལྡོག་པ་ལ་རེག་པས་འཁྲུལ་པ་མེད་དོ། །འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་བསྟན་ནས། རེག་པ་གཅིག་པུ་མེད་པའི་ཕྱིར་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་དེ་ལྟར་བསྟན་ན་དེའི་ཚེ་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་ན། འདི་ཡང་བསྟན་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལ་འཁྲུལ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ས་བོན་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། སོ་སོར་ངེས་པའི་ཡུལ་དང་དུས་ཀྱང་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། ཡུལ་དང་དུས་ཀྱི་ངེས་པ་ལ་འང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གལ་ཏེ་པད་མ་ལ་སོགས་པ་དེའི་རྒྱུ་ཉིད་སོ་སོར་ངེས་པའི་ཡུལ་དང་དུས་རྒྱུ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ན་ནི། དེའི་ཚེ་གང་འདི་རྡོ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་སྤངས་ནས་ཆུ་ལ་སོགས་པ་སོ་སོར་ངེས་པའི་ཡུལ་ལ་འཇུག་པ་དང༌། གང་དགུན་ལ་སོགས་པའི་དུས་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་སོག་ལ་སོགས་པའི་དུས་སུ་འཇུག་པ་དེར་མི་འགྱུར་གྱི། འོན་ཀྱང་ཡུལ་ཐམས་ཅད་དང་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་པད་མ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་དེ་དག་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གང་ཞིག་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཡུལ་དང་དུས་ཡོངས་
― DTG191_Page_0364 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུ་སྤངས་ནས་སོ་སོར་ངེས་པའི་ཡུལ་ལ་སོགས་པར་ངེས་པར་འཇུག་པ་དེ་ནི་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་སོ། །བསམ་པ་མེད་པའི་དངོས་པོ་འདི་དག་ཅི་ལ་ལྟོས་ཤེན། དེ་ལྟོས་དེ་ལྟར་འཇུག་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་སྤངས་ནས་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་ངེས་པ་ལ་འཇུག་པ་གང་ཡིན་འདི་ཉིད་ལྟོས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བསམ་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་འཇུག་པ་དེ་དེ་ལྟར་གྲུབ་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དེའི་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་ངེས་སྙམ་དུ་སེམས་ན། ལྟོས་པ་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་བརྗོད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེའི་འབྲས་བུ་ཉིད་གཞན་ནི་མེད་དོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་སྨྲ་བའམ། དེ་དག་ལ་རང་བཞིན་སྨྲ་བའམ། དེ་རང་བཞིན་སྨྲ་བ་ཞེས་བསྡུ་བའོ། །གང་འདི་དེ་ལྟར་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལྟོས་པ་དེ་ཉིད་དེའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་དག་གི་ལྟ་བ་གནས་པ་དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་གྲུབ་ཅེ་ན། དེ་ལྟར་འཇུག་པའང་མངོན་སུམ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བས་ནའམ། དེ་དག་ལ་སྟེ། པད་མ་ལ་སོགས་པ་ལ་རང་བཞིན་དུ་སྨྲ་བ་དག་ཅེས་བསྡུའོ། །མངོན་སུམ་གྱིས་ནི་རབ་གནོད་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་དམིགས་པ་ཡང་གཞན་དམིགས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་མངོན་སུམ་གྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་དུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། རེས་འགའ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་བརྗོད་པ་དེ་ནི་བསྒྲུབ་བྱ་ལས་བཟློག་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་ཡིན་ཏེ། ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མེད་པ་ནི་རེས་འགའ་བ་ཉིད་དུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེ་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མ་ཚང་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་དམ་བཅས་པའི་དོན་མངོན་སུམ་དང་འགལ་བ་དང༌། གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ནས། ད་ནི་གཏན་ཚིགས་གྲུབ་པར་ཁས་བླངས་ནས་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་ཡོད་པར་ནི་གྲུབ་པ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་མི་དམིགས་པ་ཙམ་གཏན་ཚིགས་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པ་དེའི་ཚེ་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་ཚད་མ་མེད་པ་སྟེ།
― DTG191_Page_0365 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚད་མ་མེད་པ་ཙམ་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་དོན་མེད་པ་སྟེ་མི་བདོག་པར་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁྱད་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་དང་རྒྱུ་ལྡོག་ན་རང་གི་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་དང་འབྲས་བུ་ལྡོག་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལ་དེའི་བདག་ཉིད་དང་དེ་ལས་བྱུང་བ་དག་གིས་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་དང་འབྲས་བུ་དག་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚད་མ་ནི་དོན་ཡོད་པའི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཐ་དད་པ་ནི་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཐ་མི་དད་པ་ཁོ་ན་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཤིང་ཤ་པའི་ཤིང་ལྟ་བུའོ། །ཐ་དད་པ་ནི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཁོངས་སུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚད་མ་དང་དོན་ཡོད་པ་གཉིས་ཐ་མི་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སྣང་བ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚད་མ་དོན་གྱི་རྒྱུ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཡུལ་དང༌། དུས་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་བསྐལ་པའི་དོན་རྣམས་ཚད་མས་ཡུལ་དུ་མ་བྱས་ན་ཡང་ཡོད་པར་མི་འགལ་བ་ཉིད་དོ། །གང་མེད་པར་ཡང་གང་བྱུང་བ་དེ་ནི་དེའི་རྒྱུར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་ན་ཡང་རང་གི་ཕྱོགས་བཏང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ཡང་ཚད་མ་ནི་དོན་དེ་ཡོད་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་དོན་ཉིད་ལས་ཚད་མ་བྱུང་གི །ཚད་མ་ལས་གཞལ་བར་བྱ་བའི་དོན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་འབྲེལ་པ་མེད་པར་ཡང་ཚད་མ་དོན་ཡོད་པ་ལྡོག་པར་ཁྱད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། གང་དངོས་དེ་ལྟའི་རྣམ་པ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟའི་རྣམ་པ་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་ཡང་མ་ཡིན་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའོ། །འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཆོས་ལོག་པས་ནི་ངེས་པར་གཞན་ལོག་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་རྟ་ལོག་པ་ན་བ་ལང་ཡང་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་མི་དམིགས་པ་གཏན་ཚིགས་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པ་ན་སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དམིགས་པ་ལོག་པའི་མཚན་ཉིད་ལེན་ནམ། རང་གི་དམིགས་པ་ལོག་བའི་མཚན་ཉིད་ལེན་གྲང༌། རེ་ཞིག་དང་པོ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཚུ་རོལ་མཐོང་བས་ངེས་པར་མི་ནུས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རྨ་བྱའི་མདོངས་ལ་
― DTG191_Page_0366 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོགས་པའི་རྒྱུ་མ་མཐོང་བའི་མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ཚུ་རོལ་མཐོང་བ་རྣམས་ཀྱི་ཚད་མ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་རུང་གིས་མ་མཐོང་བ་སྟེ། ཐེ་ཚོམ་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རིའི་ཕུག་ལ་སོགས་པའི་ནང་ན་ཡོད་པའི་དཱུར་བ་དང༌། རྩྭ་དང༌། རྡོའི་དུམ་བུ་ལ་སོགས་པ་མི་དམིགས་ཀྱང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡོད་པ་མི་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་འདི་ལྟར་ཁྱེད་ལ་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པར་བྱ་སྟེ། ཅི་དངོས་པོ་རྣམས་རྒྱུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རང་གི་ཕྱོགས་འདི་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཁྱེད་གཏན་ཚིགས་འགའ་ཞིག་ལེན་ནམ། འོན་ཏེ་མ་ཡིན། དེ་ལ་གལ་ཏེ་མི་ལེན་པ་དེའི་ཚེ་ཁྱོད་ཀྱི་ཕྱོགས་མི་འགྲུབ་སྟེ། ཚད་མ་མེད་པར་དོན་གྲུབ་པ་ཡོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ལེན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཁྱེད་ཀྱི་ཕྱོགས་མི་འགྲུབ་པོ་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་བ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གྲུབ་པ་དེ་རྒྱུས་སྐྱེད་ཉིད་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞལ་བྱའི་ཡུལ་གྱི་དོན་གྲུབ་པ་སྟེ། ངེས་པ་ནི་རྒྱུ་དེས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་སློབ་དཔོན་དཔའ་བོའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱིས། རྒྱུ་དང་བཅས་པར་སྨྲ་བ་རྒྱུ་མེད་ཅེས། །དམ་བཅའ་རང་ཉིད་ཀྱིས་གནོད་མ་ཡིན་ནམ། །ཅི་སྟེའང་གཏན་ཚིགས་སྒྲུབ་ལ་སྙོམ་ལས་ན། །དམ་བཅའ་གཅིག་པུས་འདི་ལ་ཅི་ཞིག་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་དོ། །འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུར་སྦྱར་གྱི། བྱེད་པ་པོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཅིའི་ཕྱིར་བདག་གི་ཕྱོགས་སྒྲུབ་པར་མི་འགྱུར་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཤེས་བྱེད་གཏན་ཚིགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་དུས་ན་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་སོ། །ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཚེའོ། །དེ་རབ་གསལ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་དེ་གསལ་བར་བྱེད་པའོ། །གྲུབ་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞལ་བར་བྱ་བའི་དོན་ངེས་པའོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གལ་ཏེ་གྲུབ་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་དངོས་པོར་མ་གྲུབ་པ་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་དེའི་ཤེས་པར་བྱེད་པར་འགྱུར། །དེ་ལྟ་ན་ནི་ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཤེས་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཇི་ལྟར་སློབ་དཔོན་གྱིས་
― DTG191_Page_0367 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱེད་པ་པོ་ལས་ཤེས་པར་བྱེད་པར་མཛད་དེ། འདིར་ཡང་ཤེས་པའི་དབང་གིས་དོན་བསྟན་གྱི། སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པའི་དོན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། བསྒྲུབ་བྱ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ་བསྒྲུབ་བྱའི་དོན་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་འདི་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བྱེད་པ་པོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་སྐྱེད་བར་བྱེད་པ་དེ་ནི་བྱེད་པ་པོར་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྐྱོན་མེད་དོ། །འདི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནི་སློབ་དཔོན་དཔའ་བོས་བཤད་པའི་སྐྱོན་གྱི་ཐོག་ཏུ་རྩོད་པ་ཕབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་ལན་བཏབ་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་དེ་ལ་རྩོད་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་མེད་དོ་ཞེས་རྒྱུ་དང་བཅས་པར་སྨྲ་བ་ལ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་དམ་བཅའ་བ་ལ་གནོད་པར་བྱེད། དེ་ནི་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་སྨྲ་ཞིང་བྱེད་པ་པོ་ནི་སྤོང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་འདིར་ལན་ནི་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཡང་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ།། འདིས་ནི་རང་གི་ཚིག་དང་འགལ་བར་བསྟན་ཏོ། །རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་ལ་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་གཏན་ཚིགས་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱབ་པ་ལ་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པས་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མཇུག་བསྡུ་བའི་ཐབས་ཀྱིས་དམ་བཅས་པའི་དོན་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གནོད་པར་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །གཞན་དག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་པད་མའི་གེ་སར་ལ་སོགས་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་གྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ལས་མ་གཏོགས་པ་རྣམས་སོ། །སྐྱེ་བར་ངེས་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པའི་དངོས་པོ་ཉེ་བ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་སོ་སོར་ངེས་པའི་དངོས་པོ་ཉེ་བ་ན་སྐྱེ་བར་ངེས་པ་དེ་དག་ནི་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཁྱེད་ཅག་གིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཉེ་བ་ན་འབྱུང་བའི་བསྒྲུབ་བྱའི་དོན་གྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ལྟ་བུའོ། །པད་མ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུས་པའི་དཀའ་འགྲེལ་ལས་འགྲོ་བ་རང་བཞིན་དུ་སྨྲ་བ་བརྟག་པ་སྟེ་བཞི་པའོ།། །།སྐྱེ་འཇིག་དག་དང་མི་ལྡན་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྒྲའི་ཚངས་པར་སྨྲ་བའི་གཞུང་བཀོད་ནས་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་སྒྲའི་ཚངས་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ན་རེ། ཤར་དང་ནུབ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆ་དང་བྲལ་བ། སྐྱེ་བ་མེད་པ།
― DTG191_Page_0368 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཇིག་པ་མེད་པ། སྒྲའི་རང་བཞིན་གྱི་ཚངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོའི་ཚོགས་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་བྱའོ། །ཇི་སྐད་དུ། ཐོག་མཐའ་མེད་པའི་ཚངས་པ་ནི། །སྒྲ་ཡི་དེ་ཉིད་ཡི་གེ་གང༌། །གང་ལས་འགྲོ་བའི་ཐ་སྙད་འབྱུང༌། དོན་གྱི་དངོས་པོར་ཡོངས་གྱུར་པ། །ཞེས་བཤད་དེ། དེ་ལ་ཐོག་མ་ནི་སྐྱེ་བའོ། །ཐ་མ་ནི་འཇིག་པའོ། །དེ་དག་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐོག་མ་དང་མཐའ་མེད་པའོ། །ཡི་གེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཨ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོས་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་བསྟན་ཏོ། །དོན་གྱི་དངོས་པོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་འགྱུར་བ་བསྟན་ཏོ། །ཐ་སྙད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་རོ། །ཚངས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་ཡང་དག་པར་བསྒྲགས་པའོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་ཉིད་ཀྱི་དོན་སྟོན་པ་ནི། སྐྱེ་འཇིག་དག་དང་མི་ལྡན་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྐྱེ་འཇིག་སྨོས་པ་ནི་ཉེ་བར་མཚོན་པ་སྟེ། ཤར་དང་ནུབ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱོགས་ཆ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་འདི་ལྟར་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་ཉིད་ཀྱི་ཆ་མེད་ཅིང༌། ཤར་དང་ནུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཆ་དང་བྲལ་བ་ཡང་དེར་བསྟན་ཏོ། །ཚངས་པའི་སྒྲའི་རང་བཞིན་ནི་སྒྲའི་རང་གི་ངོ་བོ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདི་ནི་སྒྲའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡིན་པས་དེ་ནི་སྒྲའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །འདི་ནི་སྒྲའི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མཆོག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཨོཾ་གྱི་བདག་ཉིད་དེ། ཨོཾ་ནི་སྒྲ་ཐམས་ཅད་དང་དོན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པར་གྲགས་པས་དེ་ཡང་རིག་བྱེད་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་ཡི་གེ་དང་ཚིག་གི་རིམ་པའི་ངོ་བོས་གནས་པའི་རིག་བྱེད་དེ་རྟོགས་པའི་ཐབས་ཡིན་ཏེ། དེའི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་ཚུལ་དུ་གནས་སོ། །ཚངས་པ་མཆོག་གི་བདག་ཉིད་དེ་ནི་མངོན་པར་མཐོ་བ་དང་ངེས་པར་ལེགས་པའི་འབྲས་བུའི་ཆོས་རྗེས་སུ་འཛིན་པའི་ནང་གི་བྱེད་པས་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །འདིར་ཡང་ཚད་མ་བྱེད་དེ། གང་ཞིག་གང་གི་རྣམ་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་ནི་དེའི་རང་བཞིན་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་བུམ་པ་དང་ཁམ་ཕོར་དང་བླུག་མ་ལ་སོགས་པ་འཇི་བའི་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་འཇི་བའི་རྣམ་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་དང༌། འཇི་བའི་རང་བཞིན་ཉིད་དུ་
― DTG191_Page_0369 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྲགས་པ་ལྟ་བུའོ། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྒྲའི་རྣམ་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དོན་ཐམས་ཅད་སྒྲའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པར་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་དོན་ལ་སྐྱེ་བ་ན་སྒྲའི་རྣམ་པ་དང་ལྡན་པ་ཁོ་ནར་སྐྱེ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། སྒྲ་ཡི་རྗེས་འཇུག་མ་གཏོགས་གང༌། །ཤེས་དེ་འཇིག་རྟེན་ན་ཡོད་མིན། །ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་སྒྲ་དང་ནི། །ལྡན་པ་བཞིན་དུ་གནས་པ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་གདགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་དག་སྒྲའི་རྣམ་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་གྲུབ་པོ། །དེ་གྲུབ་པ་ན་དེའི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱང་གྲུབ་པ་ཁོ་ན་སྟེ། དེའི་རང་བཞིན་ཉིད་ནི་དེ་ཙམ་གྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་བརྗོད་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རེ་ཞིག་དམ་བཅས་པའི་དོན་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་དོ། །འདིས་འགྲོ་བ་སྒྲའི་རང་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་པར་འདོད་པ། རེས་འགའ་སྒྲ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རམ། རེས་འགའ་སྒྲ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྲོག་ཆགས་རྣམས་ནི་ཟས་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། རྒྱུའི་དོན་ལ་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་རྐྱེན་དུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཕྱོགས་དང་པོ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ཉིད་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་སྒྲའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཚངས་པ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོར་འགྱུར་བ་ན་རེས་འགའ་རང་ཉིད་ཀྱི་སྡེ་རང་གི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་བཏང་ནས་འགྱུར་བའམ། མ་བཏང་ནས་འགྱུར་བ་ཡིན་གྲང༌། དེ་ལ་གལ་ཏེ་བཏང་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་དང་པོའི་ཕྱོགས་ལ་བརྟེན་པ་དེའི་ཚེ། ཐོག་མཐའ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདིས་འགྱུར་བ་མེད་པ་ཉིད་མི་འཇིག་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉམས་པར་འགྱུར་ཏེ། སྔོན་གྱི་རང་བཞིན་ཞིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་ནས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་མ་ཐག་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རིག་པར་བྱེད་པའི་དུས་ན་ཡང་མ་ཐོས་པས་ཀྱང་སྒྲ་རིག་པར་འགྱུར་ཏེ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རིག་པ་བཞིན་དུ་དེ་ལས་
― DTG191_Page_0370 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་གང་ལས་ཐ་མི་དད་བ་དེ་ནི་དེ་རིག་པ་ན་རིག་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རིག་པའི་གནས་སྐབས་ན་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་དེའི་བདག་ཉིད་བཞིན་ནོ། །སྒྲའི་བདག་ཉིད་ཀྱང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་མི་དད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར། དེའི་རང་བཞིན་ཉིད་མི་འགྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་འདིར་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མའོ། །འདི་ཉིད་རྒྱས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གང་གིས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ལ། གང་གིས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཁྱེད་ཅག་གིས་དངོས་ཁོ་ནར་འགྲོ་བ་སྒྲའི་རང་བཞིན་ནོ་ཞེས་རྗོད་པར་བྱེད་དོ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྒྲ་ཡི་ངོ་བོས་མ་བཏང་བར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་དངོས་སུ་སྒྲའི་རང་བཞིན་དུ་གནས་པ་ཡིན་ན་དེ་ལས་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་སྔོན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ། སྒྲ་དང་ལྷན་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །དེ་རིག་པའི་དུས་སུ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་རིག་པའི་གནས་སྐབས་ནའོ། །ཇི་ལྟར་འདི་རིག་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཡང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རིག་པ་ཉིད་དུ་རིགས་སོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །ཅི་སྟེ་འདི་རིག་པ་ཉིད་དུ་མི་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་སྒྲའི་རང་བཞིན་བཞིན་དུ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡང་མི་རིགས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། གཅིག་གི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་སྒྲ་དང་ལྷན་ཅིག་གི་རང་བཞིན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སྒྲ་དང་ལྷན་ཅིག་ཆོས་ཐ་དད་པར་ཁས་ལེན་ན་ཤིན་ཏུ་ཐ་དད་པར་ཁས་བླང་བར་བྱ་དགོས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འགལ་བའི་ཆོས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཅིག་དུས་གཅིག་ཏུ་རྟོག་པ་པོ་གཅིག་ལ་ལྟོས་ནས་འཛིན་པ་དང་མི་འཛིན་པ་ནི་མི་རིགས་ཏེ་གཅིག་ཉམས་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གལ་ཏེ་འགལ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་ཡང་གཅིག་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་གསལ་བ་ཐ་དད་པ་བརྟག་པར་འདོད་པའི་གསལ་བ་ཐ་དད་
― DTG191_Page_0371 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་གང་ཡིན་པ་དེར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །ཡང་གི་སྒྲ་ནི་ཚངས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཐ་དད་པ་མེད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཅེས་བྱ་བའོ། །གང་གི་ཕྱིར་རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གནས་པ་དེ་ལ་ཐ་དད་པ་མེད་དེ། འདི་ནི་འགྱུར་བ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཐ་དད་པ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་གྲུབ་པའི་མཐའ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་དེ་ནི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་ཉིད་དུ་མི་འདོད་དོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། མཆོག་གི་བདག་ཉིད་དུ་སྟེ། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་སྣང་བཞིན་པ་ན་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ཡོངས་སུ་ཆད་པའི་ཡུལ་ཅན་རྣམས་སུ་དམིགས་པ་ཚངས་པ་ཡིན་ནོ། །མ་ཐོས་ཀྱང་སྒྲ་གསལ་བར་རིག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་སྨྲས་པའི་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་གལ་ཏེ་ཚངས་པའི་ངོ་བོ་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པར་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་བལྟ་བར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ཡང་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་ཞེས་སྨྲ་བ་དེའི་ཚེ་སྐྱོན་འདི་མེད་དོ། །འོན་ཀྱང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་བཞིན་དུ་མི་འཛིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྐྱོན་འདི་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཚུ་རོལ་མཐོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དང་ལྡན་པའི་དོན་ཙམ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པ་འདི་མི་འཐད་དོ། །འདི་སྙམ་དུ་ཇི་ལྟར་ཁྱེད་ཅག་གི་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ལས་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཐ་མི་དད་ལ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་མྱོང་ན་ཡང་མི་མྱོང་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྒྲའི་ངོ་བོ་ལ་ཡང་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རིག་པ་ན་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་མི་རིག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པས་གཟུང་དུ་ཟིན་ཀྱང་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ཡོན་ཏན་གཞན་སྒྲོ་བཏགས་པའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཡིན་པར་བརྗོད་དོ། །དེས་ན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལ་ལྟོས་ནས་དེ་བཟུང་བ་ཉིད་ཡིན་ལ། ངེས་པའི་ཤེས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་མ་བཟུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཤེས་པ་ཐ་དད་པས་གཅིག་བཟུང་བ་དང་མ་བཟུང་བ་ཉིད་ནི་མི་འགལ་བ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ལྟར་ཁྱེད་ཅག་གི་ཕྱོགས་ལ་ནི་སྒྲ་བཟུང་བ་དང་མ་བཟུང་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པའི་
― DTG191_Page_0372 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་དང༌། ཤེས་པ་གཅིག་གིས་ཀྱང་དེའི་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ངེས་པས་མ་བཟུང་བའི་རང་བཞིན་གཞན་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། ངེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མ་ངེས་གང༌། །དེ་ནི་ཇི་ལྟར་དེ་དག་ཡུལ། །ཞེས་བཤད་དོ། །ཅི་སྟེ་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ཡང་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཁས་ལེན་ན་འོ་ན། སྒྲ་ཡི་རྗེས་འཇུག་མ་གཏོགས་གང༌། །ཤེས་དེ་འཇིག་རྟེན་ན་ཡོད་མིན། །ཞེས་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ། །སྒྲའི་རྣམ་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་སྒྲའི་བདག་ཉིད་དུ་གནས་པ་རྒྱུ་མཚན་མེད་པ་ཅན་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ནི་ཚད་མ་གཞན་ལས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡང་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་གྱི། གང་གིས་དེ་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་པ་དངོས་པོ་རྣམས་སྒྲའི་བདག་ཉིད་དུ་ག་ལས་གྲུབ། སུན་འབྱིན་པའི་ལན་གཞན་ཡང༌། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་སོ་སོ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྒྲའི་བདག་ཉིད་དེ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པར་འགྲོ་བ་ན་དོན་ཐ་དད་པར་འགྱུར་རམ། མ་ཡིན་པར་འགྱུར་གྲང༌། དེ་ལ་གལ་ཏེ་ཐ་དད་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཡུལ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཡུལ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚོན་པ་ཡིན་ཏེ། དུས་དང་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་དང༌། བྱ་བ་དང་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་སོགས་པ་ཡང་གཟུང་ངོ༌། །འདི་རྣམས་ཀྱང་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །གཅིག་གི་རྣམ་པར་རིག་པར་ཡང་སྟེ། སོ་སོ་སྣང་བར་འགྱུར་ཞིང་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་སྒྲ་གཅིག་གི་ངོ་བོར་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་སྒྲའི་བདག་ཉིད་འདིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་གསལ་བ་སོ་སོ་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ། ཚངས་པ་དུ་མ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོ་ཐ་དད་པ་ནི་དུ་མའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་དད་པ་དུ་མའི་དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་དངོས་པོ་དུ་མའི་རང་བཞིན་གྱི་ངོ་བོ་གང་ལ་ཡོད་པ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །དེའི་དངོས་པོ་ནི་དེ་ཉིད་དེ། ཚངས་པ་མཆོག་ཀྱང་གཅིག་ཏུ་འདོད་དེ། དེས་ན་དམ་བཅའ་བ་ལ་ཁས་བླངས་པས་གནོད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །ཉེས་པ་
― DTG191_Page_0373 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞན་ཡང། སྒྲ་ཡི་རང་བཞིན་རྟག་ཉིད་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྒྲ་རྟག་པ་ལས་འབྱུང་བ་ཉིད་དེ། འགྲོ་བ་སྒྲ་རྟག་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཡིན་ན་སྒྲའི་ངོ་བོ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱང་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་དངོས་པོ་རྣམས་སྒྲ་དང་ལྷན་ཅིག་ཅིག་ཅར་གྲུབ་པ་ན་སྟེ། གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཕྱིར་གྱི་དོན་ནམ་དེ་དག་སྟེ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་རྣམས་ཀྱི་ཅིག་ཅར་ཏེ། དེ་དག་ཅིག་ཅར་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཅིག་ཅར་བ་གྲུབ་ན་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། ངོ་བོ་གཅིག་ནི་ཞིག་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ནིའི་སྒྲ་ནི་གོ་རིམས་མེད་པ་ལ་ནི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་རིམ་པ་གཞན་དུ་བྱའོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བས་བྱས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་སྒྲའི་རང་བཞིན་ཉིད་དུ་མི་རིགས་སོ། །ཕྱོགས་གཉིས་པ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཅི་སྟེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྒྲ་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལས་རིམ་གྱིས་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཐམས་ཅད་ལ་རྒྱུ་ནུས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ་མ་ཚང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཅིག་ཅར་ཁོ་ནར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་སྡོད་པ་ཡིན་ན། གང་གིས་ཅིག་ཅར་བར་མི་འགྱུར་བ་གལ་ཏེ་དེ་མ་ཚང་བ་མེད་ན་དེས་ན་ཅིའི་ཕྱིར་གཞན་ལ་ལྟོས། གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་རང་བཞིན་གཅིག་པོ་དེ་ལས་སྒྲའི་རང་གི་ངོ་བོ་གཞན་ཐ་དད་པ་སྐྱེ་བར་ཁས་ལེན་པ་དེའི་ཚེ། ཚངས་པ་དེ་དོན་གྱི་ངོ་བོར་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དོན་གཞན་སྐྱེ་བ་ན་གཞན་དེའི་རང་བཞིན་དུ་མི་འཇུག་པ་དེའི་ངོ་བོ་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ནི་མི་རིགས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་དམ་བཅས་པའི་དོན་བརྟག་པར་མི་བྱའོ། །སྒྲའི་རྣམ་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་མ་གྲུབ་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡི་ངོ་བོ་མི་ལས་ལོག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་རྣམས་ལ་ནི་དོན་དམ་པར་ངོ་བོ་གཅིག་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་རང་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་གནས་པ་
― DTG191_Page_0374 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་ཀྱིས་རིགས་མཐུན་པ་དང་མི་མཐུན་པ་ལས་ལྡོག་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་དག་ལ་ནི་རྟོག་པས་ཞེན་པ་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་ལྡོག་པས་བྱས་བ་རྣམ་པ་གཅིག་དང་ལྡན་པ་ཉིད་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་དེ། དཔེར་ན་བུམ་པ་དང་ཁམ་ཕོར་དང༌། བླུག་མ་ལ་སོགས་པ་དོན་དམ་པར་ཐ་དད་པ་རྣམས་ལ་ཡང་འཇི་བའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་ལས་ལྡོག་པས་བྱས་བ་འཇི་བའི་བདག་ཉིད་དུ་རྟོག་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་གིས་བརྟགས་པ་དེ་ཡང་སྒྲའི་རྣམ་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་སྒྲའི་ངོ་བོ་མ་དམིགས་ལ། མ་དམིགས་པ་ན་ཡང་ཇི་ལྟར་སྒྲའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པས་བཅད་པས་བྱས་པའི་སྒྲའི་རྣམ་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་རྟོག །དེ་ཕྱིར་རྟོག་པའང་ས་བོན་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པའོ། །གང་ཡང༌། ཐམས་ཅད་ཡུལ་གཅིག་ཉིད་དང་ནི། །གཅིག་གི་རྣམ་པར་རིག་པར་འགྱུར། །ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ལ་གཞན་ཀྱི་ལུགས་ཀྱི་དོགས་པ་བསུ་བ་ནི། འོན་ཏེ་ཚངས་པའི་དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་ཚངས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མི་འགྱུར་བ་དབྱེར་མེད་པ་ཉིད་དུ་རྟག་ཏུ་དོན་དམ་པར་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དོན་དམ་པར་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་མ་རིག་པའི་ལིང་ཏོག་གིས་བློའི་མིག་ཉམས་པ་རྣམས་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་སྣ་ཚོགས་པ་བཞིན་དུ་རློམ་མོ། །ཇི་སྐད་དུ། ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་དག་པ་ལ། །རབ་རིབ་ཀྱིས་བསླད་སྐྱེ་བོ་ཡིན། །རབ་རིབ་སྣ་ཚོགས་དག་དང་ནི། །ལྡན་པ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་རློམ། །དེ་ལྟར་བདུད་རྩི་འགྱུར་མེད་པའི། །ཚངས་པ་འདི་ནི་མ་རིག་པས། །རྙོག་པ་བཞིན་དུ་འགྱུར་བ་སྟེ། །ཐ་དད་ངོ་བོར་རྣམ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེས་ན་ཐམས་ཅད་ཡུལ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིག་པ་ཐ་དད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་མ་རིག་པས་བསླད་པ་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལའང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ་གང་གི་ཕྱིར་ཚད་མའི་དབང་གིས་གཞལ་བྱ་ཡོད་པར་རྣམ་
― DTG191_Page_0375 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་འཇོག་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོའི་ཚངས་པ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །འདི་ལྟར་རེ་ཞིག་དེ་ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་དེ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཕན་པ་དང་མི་ཕན་པ་ཐོབ་པ་དང་སྤོང་བའི་རྟེན་ལས་ཐ་དད་པའི་སྒྲའི་ངོ་བོ་གཞན་སྣང་བ་ནི་མེད་ལ། མི་སྣང་བ་ཡང་ཇི་ལྟར་དེ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའི་སེམས་ཏེ། རིགས་པའི་ལམ་ལ་གནས་པས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་མ་ངེས་པར་འགྱུར། འདི་སྙམ་དུ་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་བཞིན་དུ་རང་རིག་པའི་མངོན་སུམ་ཁོ་ནས་དེ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་ཉིད་གསལ་བ་ཡིན་ཏེ། སྒྲའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། སེམས་པ་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འདི་ནི་རང་རིག་པ་དང་འགལ་ཏེ་འདི་ལྟར་ཡིད་གཞན་ལ་ཡང་ཡེངས་ཀྱང་མིག་གིས་གཟུགས་ལྟ་བ་ན། མངོན་པར་བརྗོད་པ་དང་མི་ལྡན་པ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་རྒྱས་པར་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ངེས་ན། ཤེས་དེ་འཇིག་རྟེན་ན་ཡོད་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་དེ་ཡང་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དབྱེར་མེད་པའི་སྒྲའི་རང་བཞིན་གྱི་ཚངས་པ་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་དེ་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་ན་འབྲས་བུའི་རྟགས་ཡིན་པའམ། རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཡིན་གྲང༌། མི་དམིགས་པ་ནི་དགག་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པ་ལ་དབང་དུ་བྱེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་འབྲས་བུའི་རྟགས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྟག་པ་ལས་འབྲས་བུ་འགའ་ཡང་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། རྟག་པ་ནི་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་དག་གིས་དོན་བྱེད་པ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཚངས་པར་བརྗོད་པའི་ཆོས་ཅན་དེ་ཉིད་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཅན་མ་གྲུབ་ན་དེའི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པའི་ཆོས་རང་རྒྱུད་དུ་གྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་གཞན་རྟགས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་དག་ལས་ནི་མ་གཏོགས་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རང་བཞིན་དང་འབྲས་བུ་ལས་མ་གཏོགས་པ་གཞན་བསྒྲུབ་བྱའི་དོན་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལ། འབྲེལ་པ་མེད་པའི་རྟགས་
― DTG191_Page_0376 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་དངོས་པོ་རྣམས་སྒྲའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སྒྲའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཉིད་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང༌། བརྫུན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པའི་ཚངས་པ་སྒྲའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ལ། ལུང་ལས་ཀྱང་དེ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རྟགས་ཡོད་མོད་ཀྱི། དེ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །ཡང་ན་ཡོད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ཡོད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་རྟག་ཡོད་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གཞན་ཡང་ཚངས་པ་ཤེས་པ་ཙམ་གྱི་དོན་བྱེད་པར་ཡང་མི་རུང་བར་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག །དེ་མི་རུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་དེའི་ངོ་བོ་མེད་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ཉིད་སྟོན་པ་ནི་ཤེས་པ་གོ་རིམས་དང་ལྡན་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ཡང་དང་པོ་ཉིད་དུ་དབང་ཕྱུག་རྟག་པར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལས་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་བླང་བ་དང་དོར་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ལས་གཞན་ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་དེ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཇུག་སྡུད་པའོ། །གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དོ། །མོ་གཤམ་གྱི་བུ་དང་མཚུངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ལ་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པར་ནུས་པ་དང་བྲལ་བ་ལས་མ་གཏོགས་པ་རྒྱུ་མཚན་གཞན་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་འདི་སྐད་དུ། ཚངས་པ་མཆོག་གི་བདག་ཉིད་དེ་ནི་མངོན་པར་མ་ཐོབ་དང་ངེས་པར་ལེགས་པའི་འབྲས་བུའི་ཆོས་རྗེས་སུ་འཛིན་པའི་ནང་གི་བྱེད་པ་ཅན་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཐོང་ངོ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་ཡང་མི་འཐད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གལ་ཏེ་རྣལ་འབྱོར་གོམས་པའི་ཤེས་པ་ལ་དེའི་བྱ་བ་ཡོད་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་རྣལ་འབྱོར་པས་དེའི་ངོ་བོ་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ན་འདི་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཙམ་དུ་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་དེའི་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པས་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་མཐོང་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་མ་གཏོགས་
― DTG191_Page_0377 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་དང༌། རྣལ་འབྱོར་པའི་ཤེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་རྣལ་འབྱོར་གྱི་གནས་སྐབས་ན་རང་གི་བདག་ཉིད་གསལ་བའི་ངོ་བོ་དེ་གསལ་བ་ན་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཐོང་བར་བརྗོད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་སྔར་རྣལ་འབྱོར་པ་མ་ཡིན་པའི་གནས་སྐབས་ན་དེའི་ངོ་བོ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་རྟག་ཏུ་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། འོ་ན་རྣལ་འབྱོར་པ་མ་ཡིན་པའི་གནས་སྐབས་ནམ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཚངས་པ་ནི་རྟག་ཏུ་བདག་ཉིད་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཐམས་ཅད་ལ་འབད་བ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡང༌། ཇི་ལྟར་ཁྱེད་ཀྱི་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་སུ་ཤེས་པ་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཡིན་ན་ཡང་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་འཛིན་པར་སྣང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཡིན་ན་ཡང་མ་རིག་པའི་དབང་གིས་རྒྱུད་རྣམ་པར་མ་དག་པ་རྣམས་ལ་དེ་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། དེ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་དག་ལ་དེ་དེ་ལྟར་སྣང་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་རྣམ་པར་མ་དག་པའི་རྒྱུད་གཞན་འགའ་ཞིག་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཚངས་པ་ཉིད་དེ་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་ཐར་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཚངས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོར་སྣང་བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་ཤེས་པ་གཞན་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་གྲོལ་བར་རིགས་པ་ཉིད་ཡིན་ལ། ཁྱེད་ཅག་ལ་ནི་གང་གི་དབང་གིས་དེ་དེ་ལྟར་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་བ། དེ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་མ་རིག་པ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཐ་མི་དད་པའི་མ་རིག་པ་དེའི་དབང་གིས་དེ་ཉིད་དེ་ལྟར་སྣང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ལེགས་པར་བཤད་པའོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་མ་རིག་པའི་དབང་གིས་དེ་གསལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་དེའི་མ་རིག་པའི་བདག་ཉིད་གསལ་བར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཐར་བ་མེད་པར་ཐལ་བ་ཉིད་ཆེས་ཤིན་ཏུ་གསལ་བར་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གིས་མ་རིག་པ་དང་བྲལ་བས་གྲོལ་བར་འགྱུར་བ་རྟག་པ་གཅིག་པུའི་ངོ་བོ་ཚངས་པ་མ་རིག་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གནས་པ་ཡིན་ན། དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མ་རིག་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་མ་རིག་པ་ཐ་དད་པར་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན་དེ་ལྟ་ན་ཡང་
― DTG191_Page_0378 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་བྱར་མེད་པའི་ཚངས་པ་ལ་དེ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་མ་རིག་པའི་དབང་གིས་དེ་ལྟར་སྣང་བར་མི་རིགས་སོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་མ་རིག་པ་དང་ལྷན་ཅིག་དེ་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པར་མི་རིགས་ཏེ། དངོས་པོའི་ཆོས་ལ་གོ་སྐབས་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དངོས་པོའི་ཆོས་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་དབང་གིས་དེ་དེ་ལྟར་གསལ་བར་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ནི་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ལ་ཡང་དངོས་མེད་ཅེས་མིང་བྱེད་ན་རྩོད་པ་མེད་དེ། དེ་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མ་ཡིན་པར་ཞེན་པའི་བག་ཆགས་ཉིད་མ་རིག་པ་ཡིན་ཏེ། བག་ཆགས་དེ་ཡང་ཧ་ཅང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ནུས་པ་ཡང་རྒྱུའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་མ་རིག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་པ་རྒྱུར་གྱུར་པ་སྔ་མ་སྔ་མས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མ་ཡིན་པར་ཞེན་པའི་འབྲས་བུའི་ཤེས་པ་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་མ་རིག་པའི་དབང་གིས་དེ་ལྟར་གསལ་བར་རིགས་སོ། །མ་རིག་པ་དེ་ཡང་རྣལ་འབྱོར་གོམས་པའི་ཕྱིར་ནུས་པ་མེད་པའི་སྐད་ཅིག་གོང་ནས་གོང་དུ་སྐྱེ་བའི་རིམ་གྱིས་བྲལ་བ་ལས་ཤེས་པའི་རྒྱུད་རྣམ་པར་དག་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་བྱང་གྲོལ་ཐོབ་པ། དེས་ན་བཅིངས་པ་དང་ཐར་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་རིགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །ཁྱེད་ལ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཚངས་པ་ནི་རྟག་པ་གཅིག་པུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་སྐབས་གཉིས་མེད་པའི་ཚངས་པ་ནི་གཅིག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཅིག་ཐར་པ་ན་ཐམས་ཅད་ཐར་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། གཅིག་མ་གྲོལ་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མ་གྲོལ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་མི་ཟློགས་སོ། །རྣལ་འབྱོར་པ་མ་ཡིན་པའི་གནས་སྐབས་ན་བདག་ཉིད་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་འདི་ལ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། ཤེས་པ་ནི་གསལ་པའི་བདག་ཉིད་དུ་རང་རིག་པས་གྲུབ་པོ། །དེ་ལྟར་སྒྲའི་བདག་ཉིད་ནི་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ལ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ཅི་སྟེ་རྣལ་འབྱོར་པ་མ་ཡིན་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཚངས་པ་འདི་བདག་ཉིད་གསལ་བར་ཁས་ལེན་པར་
― DTG191_Page_0379 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་བྱེད་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྔར་མེད་པའི་གསལ་བའི་བདག་ཉིད་དེ་ཚངས་པ་སྔར་གྱི་ངོ་བོ་མ་དོར་བར་ཕྱིས་རྣལ་འབྱོར་པའི་གནས་སྐབས་སུ་ག་ལས་བྱུང་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཁྱེད་ཀྱིས་སྒྲའི་ཚངས་པ་སྨྲ་བ་ནི་ལོག་པར་སྨྲ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྤྲོས་པས་ཆོག་གོ ། གཙོ་བོ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྔར་བཤད་པའི་སྐྱོན་གྱི་ལམ་འདི་ལ་ཡང་བསྒྲེ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ། འབྲས་དེ་ཡོད་ཕྱིར་རྒྱུ་ཡིས་ན། །བསྐྱེད་བྱ་མིན་ཏེ་རྒྱུ་རིག་བཞིན། །དེ་ཕྱིར་མངོན་འདོད་རྒྱུ་མིན་ཏེ། །བསྒྲུབ་བྱ་མེད་ཕྱིར་གཞན་དག་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་སྐྱོན་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུས་པའི་དཀའ་འགྲེལ་ལས་སྒྲའི་ཚངས་པ་བརྟག་པ་སྟེ་ལྔ་པའོ།། །།རིག་བྱེད་སྨྲ་བའི་གཞུང་ལུགས། གྲུབ་མཐའ་ཉེས་པར་བཤད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་འགོད་པར་བྱེད་དེ། དེ་དག་ནི་འདི་སྐད་དུ་སྐྱེས་བུ་གཅིག་ཉིད་འཇིག་རྟེན་མཐའ་དག་འབྱིན་པ་དང༌། གནས་པ་དང༌། འཇིག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ལ། འཇིག་པ་ན་ཡང་ཤེས་པའི་ནུས་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་མི་འཇིག་གོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། དེ་སྐད་དུ་ཡང༌། སྣལ་མ་རྣམས་ལ་བ་ཐག་བཞིན། །ཆུ་ལ་ཆུ་ཤེལ་ཇི་བཞིན་དང༌། །ལྕུག་མ་རྣམས་ཀྱི་བླག་ཤ་བཞིན། །དེ་ནི་སྐྱེ་ལྡན་ཀུན་གྱི་རྒྱུ། །ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་གང་ཡང་བྱུང་བར་གྱུར་པ་དང་གང་ཡང་འབྱུང་བ་འདི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནི་སྐྱེས་བུ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །དབང་ཕྱུག་ཆོས་མཚུངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་ཕྱུག་དང་ཆོས་མཚུངས་པ་སྟེ། གཉི་ག་ཡང་སྣ་ཚོགས་འབྱིན་པ་དང༌། གནས་པ་དང༌། འཇིག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཙམ་ཞིག་ནི་ཁྱད་པར་ཡིན་ཏེ། དབང་ཕྱུག་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་ལས་ཐ་དད་པ་གཞན་ཡང་བདག་ལ་སོགས་པ་དང༌། འདུ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུར་འདོད་ལ། སྐྱེས་བུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ནི།། སྐྱེས་བུ་ཁོ་ན་རྒྱུར་འདོད་དོ། །གཉི་ག་ཡང་སྣ་ཚོགས་པ་འབྱིན་པ་དང༌། གནས་པ་དང༌། འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་དངོས་པོར་ནི་མཚུངས་སོ། །གྲུབ་མཐའ་ཉེས་པར་བཤད་པ་ཡི། །རྗེས་འཇུག་བློ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དག་ལ་གྲུབ་མཐའ་ཉེས་པར་བཤད་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་
― DTG191_Page_0380 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བློ་ཡོད་པ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །བལ་གྱི་ལྟེ་བ་ནི་བ་ཐག་པ་རྐྱོང་ངོ༌། །འདི་དག་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སུན་འབྱིན་པ་རྩོམ་མོ། དབང་ཕྱུག་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲུག་པའི་མཐའ་ཅན་ལས་རང་བཞིན་གྱི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཡང་འདི་སྐད་དུ་སྐྱེས་བུ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའི་པད་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཐམས་ཅད་ཅིག་ཅར་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཉེས་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་གཞན་དག་གིས་དབང་ཕྱུག་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་བརྗོད་པ་དེ་ལྟར་སྐྱེས་བུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་སྐྱེས་བུ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ལེན་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་དེ་བཞིན་དུ་མ་གྲུབ་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་བརྗོད་པར་བྱའོ། །སུན་འབྱིན་པའི་རྣམ་པ་གཞན་ཡང་འདི་འདྲའི་བྱེད་པ་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་སྨོས་ཏེ། རྟོག་པ་སྔོན་དུ་གཏོང་བའི་འཇུག་པ་ལ་དགོས་པ་དང་ལྡན་པས་ཁྱབ་པ་དེ་བས་ན་ཅིའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་འདི་ཡང་འགྲོ་བ་འགོད་པར་བྱེད་པ་འདི་འདྲ་བ་བྱེད་ཅེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་གཞན་གྱིས་བསྐུལ་བས་མི་འདོད་ཀྱང་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་འདི་རང་དབང་ཅན་དུ་ཁས་བླངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་སྙིང་རྗེས་གཞན་རྗེས་སུ་གཟུང་བའི་དོན་དུ་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ། དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཅན་སྤྲུལ་པར་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་གྱི། གཅིག་ཏུ་བདེ་བ་དང་ལྡན་པ་ཁོ་ན་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་འབྱིན་པ་སྟེ་སྐྱེད་པའི་སྔར་བརྩེ་བར་བྱ་བ་སེམས་ཅན་མེད་པའི་ཕྱིར། རྗེས་སུ་བརྩེ་བ་གང་གི་དབང་གིས་འདི་བྱེད་པ་པོ་དང་འབྱིན་པ་པོར་རྟོག་པ་ཅི་ལ་དམིགས་ནས་དེའི་རྗེས་སུ་བརྩེ་བར་འགྱུར། གལ་ཏེ་ཡང་འདི་རྗེས་སུ་བརྩེ་བས་བྱེད་ན་ལྷ་དང་མི་ལ་སོགས་པ་གང་དག་རྟག་ཏུ་མངོན་པར་མཐོ་བ་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་ཅིའི་ཕྱིར་འཇིག་པར་བྱེད་དེ། གང་ཡང་སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་པའི་རྒྱུད་ངན་སོང་བའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཉིད་འཇིག་པར་བྱེད་པར་ངེས་སོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་རྗེས་སུ་བརྩེ་བར་བྱ་བ་དེ་དག་གིས་མ་མཐོང་བའི་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་འཇིག་རྟེན་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་པར་བྱེད་དོ་སྙམ་ན། དེ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ནི་རང་དབང་ཅན་དུ་ཁས་
― DTG191_Page_0381 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བླངས་པ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །ནུས་པ་ཡིན་ན་འགའ་ལ་ཡང་མི་ལྟོས་པའམ། ནུས་པ་མེད་ན་ལྟོས་ནས་ལྷའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་འདི་དེའི་རྒྱུ་ཉིད་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་མ་མཐོང་བ་ན་ལྟོས་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཡང་མ་མཐོང་བའི་ཆོས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ལྟོས་ན་བརྩེ་བ་དང་ལྡན་པར་མི་རིགས་སོ། །འོན་ཀྱང་དེ་དེ་ལ་བརྩེ་བའི་གཞན་དབང་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་ལ་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱ་བ་ཉིད་དུ་རིགས་སོ། །བརྩེ་བ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ནི་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཚོལ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་གཞན་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བར་འདོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་རྗེས་སུ་བརྩེ་བས་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རྩེད་མོའི་དོན་དུའོ། །འདི་ཡང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ནི་རྩེད་མོའི་དོན་དུ་བསྐྱེད་ན་འདི་རང་དབང་ཅན་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང༌། འཇིག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྩེད་མོའི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཐབས་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་རྩེད་མོ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཐབས་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་བྱེད་པ་ལ་གལ་ཏེ་འདི་ནུས་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་དེ་དག་ཅིག་ཅར་ཁོ་ནར་བྱེད་པར་འགྱུར་ལ། འོན་ཏེ་དང་པོར་དེ་ལ་ནུས་པ་མེད་པ་དེའི་ཚེ་རིམ་གྱིས་ཀྱང་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། མི་ནུས་པའི་གནས་སྐབས་དང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་ནུས་པའམ་མི་ནུས་པ་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཆོས་གཉིས་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བྱ་བ་འདི་འདྲ་བ་རྩོམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་དབང་ཕྱུག་ལ་ཡང་ཐུན་མོང་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གང་བློ་གྲོས་བཟང་པོས་གཞན་རྗེས་སུ་གཟུང་བའི་དོན་དུ་དབང་ཕྱུག་འཇུག་སྟེ། དཔེར་ན་དོན་བྱས་པ་ཐུག་པ་ཁ་ཅིག་བདག་ལ་ཕན་པ་དང་མི་ཕན་པ་ཐོབ་པ་དང་སྤོང་བའི་དོན་མེད་ན་ཡང་གཞན་རྗེས་སུ་གཟུང་བའི་དོན་དུ་འདོམས་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་དབང་ཕྱུག་ཀྱང་བདག་ཉིད་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གི་འབྱོར་པ་སྟོན་ཅིང་སྲོག་ཆགས་རྣམས་རྗེས་སུ་འཛིན་པ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཡང་ན་ནུས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་དུས་ནི་དཔྱིད་ལ་སོགས་པ་མངོན་པར་གསལ་བ་ལ་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་རྒྱུ་བ་དང་མི་རྒྱུ་བའི་
― DTG191_Page_0382 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པར་འགྱུར་བསྐྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་དབང་ཕྱུག་ཀྱང་འབྱིན་པ་དང༌། རྗེས་སུ་འཛིན་པ་དང༌། སྡུད་པའི་ནུས་པ་རྣམས་གསལ་བ་ལ་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་སྲོག་ཆགས་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང༌། གནས་པ་དང་འཇིག་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ཡང་འདི་ཉིད་ཀྱིས་ལན་བཏབ་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་གཞན་རྗེས་སུ་གཟུང་བའི་དོན་དུ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་རྗེས་སུ་འཛིན་པ་ལྷུར་བྱེད་པ་ན་འགྲོ་བ་གཅིག་ཏུ་བདེ་བ་དང་ལྡན་པ་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་ཉིད་ལན་ཡིན་ནོ། །ནུས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ཡང༌། འབྱིན་དང་གནས་དང་སྡུད་པ་ལ། །ཅིག་ཅར་ནུས་པ་གསལ་བ་ན། །འགྲོ་བ་ཅིག་ཅར་བྱེད་པར་འགྱུར། །དེ་ལྟ་མིན་ན་ནུས་གསལ་མིན། །དབང་ཕྱུག་འདི་ནི་ནུས་གསལ་བར། །རིམ་གྱིས་ཀྱང་ནི་འཐད་མ་ཡིན། །གལ་ཏེ་ནུས་གསལ་འདི་ལས་གཞན། །དངོས་པོ་གཅིག་ཏུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བའི་སུན་འབྱིན་པ་འདི་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དུས་ནི་དཔྱིད་ལ་སོགས་པ་མངོན་པར་གསལ་བ་ལ་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་འཇུག་པ་ལ་ཉེས་པ་འདི་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གྲང་བ་དང་དྲོ་བ་ཐ་དད་པ་གཉིས་བསྟན་པའི་དངོས་པོ་ཉིད་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་འཇིག་པ་ནི་དུས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཕྱིས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ།། འོན་ཏེ་འདི་འབྱིན་ལ་སོགས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གསལ་བྱེད་པའི་ལུགས་ཀྱི་དོགས་པ་བསུ་བ་ཡིན་ཏེ། དེས་སྨྲས་པ། ལེགས་ལྡན་བྱེད་ནི་རྩེད་མོའི་དོན་དུ་འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ཇི་ལྟར་ས་ལ་སོགས་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་རང་གི་འབྲས་བུ་ལ་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་རང་བཞིན་ཉིད་དེ་འདྲ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་དབང་ཕྱུག་ཀྱང་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །དེ་ཡང་འདི་མི་རིགས་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དེའི་བྱ་བ་ཙམ་དུ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ནུས་པ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ཉེ་བའི་ཕྱིར་ཅིག་ཅར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །བློ་དང་ལྡན་པའི་ཁྱད་པར་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་དང་པོ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་མེ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། རང་རྒྱུའི་སྟོབས་ལས་བྱུང་བ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་དག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེ་ལ་སོགས་པའི་འོ། །འང་གི་སྒྲ་ནི་དབང་ཕྱུག་
― DTG191_Page_0383 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁོ་ནར་མ་ཟད་ཅེས་བྱའོ། །ངེས་པ་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་རྒྱུའི་སྟོབས་ཀྱིས་བྱས་པའོ། །འདི་སྙམ་དུ་བལ་གྱི་ལྟེ་བ་ཅན་ཅིའི་ཕྱིར་རང་གི་འབྲས་བུ་བརྒྱ་ལ་སོགས་པ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་འཇུག་པས་ཅིག་ཅར་མི་བྱེད་ན། བལ་གྱི་ལྟེ་བའམ་རང་བཞིན་གྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བ་ཐག་པ་རྐྱོང་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། སྲོག་ཆགས་ཟ་བར་འདོད་པའི་ཕྱིར། །རེས་འགའ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ངེས་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །འདི་ནི་རྟག་པ་དང་གཅིག་པུའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་རང་གི་རྒྱུའི་སྟོབས་ལས་བྱུང་བའི་ནུས་པ་རེས་འགའ་བ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་བརྩེ་བས་ཀྱང་མ་ཡིན་ལ། རྩེད་མོས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་བློ་དང་མི་ལྡན་པ་གང་དུ་འགྲོ་བས་ཅི་ཞིག་ལྟར་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། གལ་ཏེ་ཇི་ཞིག་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ནི་ཤིན་ཏུ་མི་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཉ་པ་ལ་སོགས་པ་ཐ་མལ་པའི་སྐྱེས་བུ་ལས་འདིའི་ཚིག་ཇི་ལྟར་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པས་གཟུང་བར་འོས་པར་འགྱུར། བློ་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པའོ། །ཉ་པ་ནི་ཉ་ཤོར་བའོ། །སྐྱེས་བུ་སུན་འབྱིན་པ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་གང་ཡང་དཔའ་བོའི་བུ་ལ་སོགས་པ་གཞན་དག་གིས་འགྲོ་བའི་བྱེད་པ་པོར་བརྟགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་གསལ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། དཔའ་བུ་བདག་སྐྱེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་དཔའ་བུ་ནི་ཁྱབ་འཇུག་གོ །བདག་སྐྱེས་ནི་ཚངས་པའོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་གཞན་གྱིས་འདོད་པའི་བློ་དང་ལྡན་པའི་དུས་གང་ཡིན་པ་དེ་གཟུང་ངོ༌། །ཇི་སྐད་དུ། དུས་ཀྱི་འབྱུང་བ་མིན་པར་བྱེད། །དུས་ཀྱིས་སྐྱེ་དགུ་སྡུད་པར་བྱེད། །དུས་ཀྱིས་གཉིད་ལོག་སད་པར་བྱེད། །དུས་ནི་འདའ་བར་དཀའ་བ་ཡིན། །ཞེས་སྨྲས་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིད་ལོག་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་པའི་དུས་འཇིག་རྟེན་ན་ཐིམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་བློ་ངན་པས་ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་གཞན་དག་ཀྱང་སོགས་པ་སྨོས་པས་བསྡུའོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུས་པའི་དཀའ་འགྲེལ་ལས་སྐྱེས་བུ་བརྟག་པ་སྟེ་དྲུག་པའོ།། །།བདག་གི་བྱ་བ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཞན་དག་ཀྱང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་
― DTG191_Page_0384 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྨོས་ཏེ། གཞན་དག་ཀྱང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པ་ཅན་དང༌། བྱེ་བྲག་པ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ནི་ལུས་དང་དབང་པོ་དང་བློ་ལས་ཐ་དད་པའི་བདག་ཅེས་བྱ་བའི་རྫས་འདོད་པ་དང༌། སྡང་བ་དང་འབད་པ་དང༌། བདེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཤེས་པ་དང༌། ཆོས་དང༌། ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་རྟེན་འདུ་བའི་རྒྱུ་སེམས་མེད་པའི་ངོ་བོ་མི་འཇིག་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་ཐ་དད་པ་རྣམས་ཀྱི་བྱེད་པ་པོ་དེའི་འབྲས་བུ་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པའི་ཟ་བ་པོར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་གལ་ཏེ་བདག་མེད་པར་འགྱུར་ན་དེའི་ཚེ་ཤི་ནས་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་དེ་སུ་ཡིན། གཞན་གྱིས་བྱས་པ་གཞན་ལོངས་སྤྱོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ནི་མ་བྱས་པ་དང་ཕྲད་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་ཏེ། བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་འབྲས་བུ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱས་པ་ཆུད་གསོན་པར་ཡང་འགྱུར་ཏེ། བྱེད་པ་པོ་འབྲས་བུ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་འདོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་གང་ཁོ་ན་བྱེད་པ་པོ་དེ་ཁོ་ན་ཟ་བ་པོར་ཁས་བླང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཡོངས་སུ་རྟོག་པར་བྱེད་དོ། །དེས་ན་བྱེད་པ་པོ་དང་ཟ་བ་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདག་ཡིན་ནོ། །ཡང་གལ་ཏེ་འདི་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་ན་དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་མི་ཤེས་པ་བྱེད་པ་པོར་རིགས་ཤེ་ན། སེམས་འབྲེལ་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་སེམས་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་སེམས་ཡིན་གྱི། ཇི་ལྟར་སེར་སྐྱ་པ་སྐྱེས་བུའི་རང་གི་ངོ་བོ་སེམས་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ལྟར་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་གི་ངོ་བོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་རྟག་པ་འདི་ཉིད་ཇི་ལྟར་བྱེད་པ་པོ་དང་ཟབ་པོ་མ་ཡིན་པའམ། ཇི་ལྟར་དེའི་སྐྱེ་བའམ། འཆི་བའམ། གསོན་པ་རྣམ་པར་འཇིག་སྟེ། རྟག་པ་དང་གཅིག་པུའི་ངོ་བོ་ལ་ནི་འདི་ཐམས་ཅད་རུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། ཤེས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཤེས་པ་དང༌། འབད་པ་དང༌། བྱེད་པར་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་བདག་དེ་ལ་འདུ་བ་ནི་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དོ། །བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དང་འདུ་བ་ནི་ཟ་བ་པོ་ཉིད་དོ། །རིས་མཐུན་པ་ཁྱད་པར་ཅན་དང༌། ལུས་དང༌། དབང་
― DTG191_Page_0385 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོ་དང༌། བློ་དང༌། ཚོར་བ་སྔ་ན་མེད་པ་དག་དང་འབྲེལ་པ་ནི། བདག་དེའི་སྐྱེ་བ་ཡིན་པར་བརྗོད་དོ། །རིས་མཐུན་པ་ནི་ལྷ་དང་མི་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གོ །ཚེར་བ་དག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དང་གི་སྒྲས་ལུས་དང་དབང་པོ་དག་སྡུད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་ལུས་དང་དབང་པོ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་དེའི་འབྲེལ་པའོ། །བློ་དང་ཚོར་བ་དག་ནི་འདུ་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཇི་ལྟར་ལྡན་པ་དང་ལྡན་ཞེ་ན། དེ་ལ་ཡང་ལྡན་པ་དང་ལྡན་པ་ཡོད་དོ། །དེའི་མ་མཐོང་བས་མངོན་པར་འདུས་བྱས་པའི་རྣ་བའི་བུ་ག་ནི་བདག་དང་ལྡན་ལ། དེ་དང་ཡང་ནམ་མཁའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྣ་བ་དང་ལྡན་ནོ། །སྔར་ཐོབ་པ་སྟེ། སྔོན་ཉེ་བར་བླངས་པའི་ལུས་དང༌། དབང་པོ་དང༌། བློ་དང༌། ཚོར་བ་རྣམས་དང་བྲལ་བ་ནི་འདིའི་འཆི་བར་བརྗོད་དོ། །དེའི་གསོན་པ་ནི་ལུས་དང་བཅས་པ་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ལ་ལྟོས་པའི་ཡིད་དང་ལྡན་པ་གང་ཡིན་པའོ། །འཚེ་བ་ནི་ལུས་དང་མིག་ལ་སོགས་པ་ལ་གནོད་པའི་ཕྱིར་བདག་འདི་ལ་འཚེ་བར་རྟོག་སྟེ་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡང་འབྲས་བུའི་རྟེན་དང་བྱེད་པ་པོ་ལ་གནོད་པ་ནི་འཚེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུའི་རྟེན་ནི་ལུས་ཏེ། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུའི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ།། བྱེད་པ་པོ་ནི་དབང་པོ་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་དམིགས་པའི་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་བདག་འདི་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ། རེ་ཞིག་རྣ་མ་ཕུག་པ་ཚད་མ་བྱེད་པ་ནི་བདག་ཅག་གི་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པར་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཡུལ་དང༌། ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཤེས་བྱའི་ཡུལ་ཅན་བདག་གི་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང༌། ཉེ་བར་འཇལ་བ་དང༌། སྒྲ་དང༌། དྲན་པ་དང༌། ངོ་ཤེས་པ་དང༌། གྲུབ་པས་མཐོང་བ་དང༌། གཙུག་ལག་དང༌། ཐེ་ཚོམ་དང༌། ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང༌། མ་ངེས་པ་དང༌། རྨི་ལམ་དང༌། རྨི་ལམ་གྱི་མཐའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་རྣམས་ནི་བདག་གི་ལུས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་རིག་པར་བྱེད་པས་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་རྒྱུ་ལ་རག་ལས་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པ་དང༌། སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པ་དང༌། རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་དང༌། ཤིན་ཏུ་མྱུར་བ་དང༌། འཇིག་པ་ཉིད་དང༌། འདུས་བྱས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དང༌། ཤེས་པ་
― DTG191_Page_0386 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་ཡིན་པ་དག་གི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་གཞན་གྱི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །ཆོས་མི་མཐུན་པས་ནི་ཞིག་པའི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པར་ཁྱད་པར་མེད་པ་ནི་སྔར་བཤད་པ་དྲུག་གོ །ཡོད་པ་ལ་སོགས་པ་དྲུག་པོ་ད་དག་གི་ཡུལ་ནི་རྫས་དང༌། ཡོན་ཏན་དང༌། ལས་རྣམས་སོ། །ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ནི་སྤྱི་དང༌། ཁྱད་པར་དང༌། འདུ་བ་རྣམས་སོ། །དེ་གཉི་གའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་བྱའི་ཡུལ་ཅན་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་གང་དག་ལ་ཡོད་པ་དེ་དག་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །མངོན་སུམ་དང༌། རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང༌། ཉེ་བར་འཇལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཟླས་དབྱེ་བར་བསྟན་ཏོ། །གྲུབ་པས་མཐོང་བ་ནི་གང་སྐར་མ་ཤེས་པའི་བསྟན་བཅོས་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པ་སྟེ། དེ་ནི་གྲུབ་པ་རྣམས་ཀྱི་མཐོང་བའམ། མཐོང་བ་གྲུབ་པ་ཡིན་པས་གྲུབ་པ་མཐོང་བ་ཞེས་བྱའོ། །གཙུག་ལག་ནི་སྤོབས་པའི་ཤེས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་སྔར་བདག་གི་སྤུན་ཟླའི་ངོ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ཡང་ཕལ་ཆེར་དྲང་སྲོང་རྣམས་ལས་འབྱུང་བས་གཙུག་ལག་ཅེས་བྱའོ། །ཐེ་ཚོམ་ནི་ཡིད་གཉིས་སོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ནི་བཟློག་པའོ། །མ་ངེས་པ་ནི་ཡུལ་མ་ངེས་པའོ། །དང་པོ་རྨི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་སུ་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ནི་རྨི་ལམ་མོ། །རྨི་ལམ་གྱི་མཐའ་ནི་དེའི་ཡུལ་ལ་རྨི་ལམ་ན་ཡང་ཤེས་པ་གཞན་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་རོ། །ལྷག་མ་ནི་གོ་བླའོ། །ཚད་མ་དེ་དོན་གྱིས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བདག་གི་ཞེས་བྱ་བའི་ཤེས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལུས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་སོགས་ཀྱི་སྒྲས་བློ་དང༌། དབང་པོ་དང༌། ཚོར་བ་རྣམས་གཟུང་ངོ༌། །ཤེས་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚོན་པ་སྟེ། རྒྱུ་ལ་རག་ལས་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལས་ཀྱང་གཞན་པ་དག་ཀྱང་གཟུང་བར་བྱའོ། །བདེ་བྱེད་བདག་པོ་ཡང་ཚད་མ་རྣམ་པ་གཞན་དུ་བྱེད་དེ། འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་འགའ་ཞིག་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་ཡོད་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་སྟོན་པ་ནི་འདོད་པ་ལ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དངོས་པོ་སྨོས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དངོས་པོ་ཡོད་པའི་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པར་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །གསལ་བྱེད་པས་ཚད་མ་
― DTG191_Page_0387 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྦྱོར་བ་ནི་ལྷ་སྤྱིན་གྱི་གཟུགས་དང༌། རོ་དང༌། དྲི་དང༌། རེག་པའི་ཤེས་པ་རྣམས་ནི་གཅིག་དང་དུ་མ་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཏེ། བདག་གིས་ཞེས་བྱ་བའི་ཤེས་པས་མཚམས་སྦྱོར་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། བརྡ་བྱས་པ་རྣམས་གར་མཁན་གྱི་སྨིན་མ་བསྐྱོད་པ་ལ་ཅིག་ཅར་སྐྱེས་བུ་དུ་མའི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །འདིའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་གར་མཁན་སྨིན་མ་བསྐྱོད་མ་ཐག་ཏུ་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་གོས་འཕང་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་བརྡར་བྱས་པ་མང་པོ་རྣམས་ཀྱི་བྱེད་པ་པོ་དུ་མ་ཤེས་པ་དུ་མར་གྱུར་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་སྨིན་མ་བསྐྱོད་པ་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བདག་གིས་མཐོང་ངོ༌། །བདག་གིས་མཐོང་ངོ་ཞེས་མཚམས་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདི་ལ་ཡང་སྣ་ཚོགས་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གཅིག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་མཚན་གཅིག་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདག་ཅེས་བྱའོ། །དང་པོར་མཚམས་སྦྱོར་བ་ངས་མཐོང་ངོ༌། །ངས་ཐོས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་རྣམས་ཤེས་པ་གཅིག་གི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་བྱས་པ་ཡིན་ལ། གར་མཁན་གྱི་སྨིན་མ་བསྐྱོད་པ་ནི་ཤེས་པ་རྣམས་ཡུལ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ནི་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དོན་གཅིག་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ནི་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཚད་མ་དེ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཟུགས་སོགས་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གོ་བར་སླའོ། །འདི་ནི་དེའི་སྦྱོར་བ་གཞན་ཡིན་ཏེ། བདག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་ནི་ལུས་དང༌། དབང་པོ་དང༌། ཡིད་དང༌། བློ་དང༌། ཚོར་བའི་ཚོགས་ལས་མ་གཏོགས་པ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་གྲངས་ངེས་པ་ལས་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཡིན་པ་ན་གཅིག་གི་ཚིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་བཞིན་ནོ། །དེ་འཆད་པ་ནི་འདི་ལྟར་བདག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རྣམ་གྲངས་ངེས་ལས་ཐ་དད་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློ་དང་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་གྲངས་གྲུབ་པའི་བློ་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ལས་ཐ་དད་པ་ཡིན་པ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱིས་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་དོན་བརྗོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །གང་ཡང་དེ་ལྟར་ཡོངས་ངེས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་ངེས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་གཅིག་གི་ཚིག་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ཡང་དེ་ཉིད་ལྡོག་པའི་སྒོ་ནས་བདག་
― DTG191_Page_0388 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ནི། གསོན་པའི་ལུས་འདི་ནི་བདག་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྲོག་ལ་སོགས་པ་དང་མི་ལྡན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། གསོན་པོ་ཡིན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ལ་བདག་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གསོན་པོའི་ལུས་འདི་ལའམ། ཡང་ན་བདག་འདི་ལ་བདག་མེད་པ་དང་རང་བཞིན་མེད་པ་མེད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཡོད་པར་གྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཅི་སྟེ་རྟག་པ་ཉིད་དང་ཁྱབ་བདག་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ། རེ་ཞིག་རྣམ་ཕུག་པ་ཚད་མ་སྟོན་པ་ནི། དེ་མ་ཡིན་པའི་དུས་སུ་ངའི་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ནི། མའི་ལྟོ་ནས་བྱུང་མ་ཐག་པའི་དུས་ཀྱི་བདག་གི་དང་པོའི་རིག་པར་བྱེད་པའི་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་དག་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ངའི་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བདག་གི་དང་པོའི་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཕྱོགས་སུ་བྱའོ། །འདི་ཡང་རྟག་པ་ཉིད་དུ་རྗེས་སུ་དཔག་པའོ། །ད་འདི་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། ཤེས་པ་ཕྱི་མ་ཐམས་ཅད་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དང་པོ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་ཕྱིས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་དེའི་དང་པོ་ནི་དེའི་དང་པོའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱབ་པ་ཉིད་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་སྟོན་པ་ནི། ས་དང༌། ཆུ་དང༌། མེ་དང༌། ཡིད་ལོག་པར་རྟོགས་པའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་ཆེས་རིང་དུ་གནས་པ་རྣམས་ནི་ངའི་བདག་དང་ལྷན་ཅིག་འབྲེལ་པ་ཡིན་ཏེ། ལུས་ཅན་ཉིད་དང༌། ཤུགས་དང་ལྡན་པ་དང༌། གཞན་ཉིད་དང༌། གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དང༌། ཕན་ཚུན་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་དང༌། རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང་ལྡན་པ་དག་གི་ཕྱིར་ངའི་ལུས་པོ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་སྟོན་པ་ནི་ཡུལ་ཐག་རིང་པོར་འཇུག་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མཇུག་སྡུད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་རེ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དོ། །སྒྲུབ་བྱེད་དང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངའི་ཞེས་བྱ་བའི་ཤེས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལ་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཉིད་དེ། ཁྱེད་ཅག་གི་ཤེས་པ་རྣམས་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ཁྱེད་ཀྱི་ལུས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་དང༌། དེ་ལས་
― DTG191_Page_0389 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞན་ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་སྐྱེས་བུ་གཞན་གྱི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་མཐུན་པའི་དཔེ་དེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གསལ་བར་བྱེད་པ་ལྟོས་མེད་པར། ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་གཞན་དང་འབྲེལ་བའི་ཤེས་པ་ཡང་གསལ་བར་བྱེད་པ་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པར་རང་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སྐྱེ་སྟེ། དེས་ནི་ལུས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་རིག་པར་བྱེད་པས་རིག་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱས་དཔེ་འདི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། ཅི་སྟེ་ཡང་གཞན་དག་གིས་སེམས་ཙམ་དཔེར་བརྗོད་པར་མི་འདོད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཡུལ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་གང་ལས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་དེའི་རྣམ་པ་སྐྱེ་བ་དེ་འདིར་དཔེར་བརྗོད་པར་འདོད་དོ་སྙམ་ན། དེ་ཡི་རྣམ་པར་ཉེར་བསྒྱུར་བས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་གང་རང་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་པ་རིག་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་གཞན་དང་བྲལ་བ་སྐྱེ་ལ། དེས་ན་ཐེ་ཚོམ་དུ་འགྱུར་ཏེ། གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཅི་སྟེ་དེ་ཡང་རང་ལས་ཐ་དད་པའི་རིག་པར་བྱེད་པས་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དང༌། གཞལ་བྱ་ཉིད་དང༌། དྲན་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡུལ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་ན་དེའི་ཕྱིར་འདི་ལ་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལས་བཟློག་པ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་བཟློག་པ་མ་ངེས་སོ། །ཤེས་པ་ཕྱི་མ་ཕྱི་མས་ཉམས་སུ་མྱོང་ན་ཡང་ཐུག་པ་མེད་དོ། །གསལ་བ་མི་གསལ་བ་ཅན་ནི་ཡུལ་དུ་མི་འགྲུབ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཡུལ་གཅིག་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པའི་རྒྱུད་པ་ཁས་བླངས་ན་སྐྱེས་བུའི་ཚེ་མཐའ་དག་དགོས་སོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་ཐུག་པ་མེད་པས་འཇིག་པས་ཤེས་པ་ཅུང་ཟད་ཅིག་རང་རིག་པའི་ངོ་བོར་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་ན། དེའི་ཚེ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་གཏན་ཚིགས་རྣམས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་གཞན་དག་ལ་ཡང་རང་རིག་པ་ཉིད་ཁས་ལན་པ་ལ་སྡང་དུ་ཅི་ཡོད། ཅི་སྟེ་ཡང་དེ་ནི་རིག་པ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འདོད་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་མ་གྲུབ་པ་ན་ཤེས་པ་སྔ་མ་
― DTG191_Page_0390 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྔ་མ་ཐམས་ཅད་ལ་སྒྲུབ་སྟེ། གསལ་བ་མི་གསལ་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཡུལ་ཡང་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པར་སྨྲ་བ་གང་དག་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རང་ཉིད་གསལ་བ་ཡིན་གྱི། ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདོད་པ་དེ་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མ་ཚང་པའི་ཉེས་པ་གཡོ་བ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ད་བཞིན་དུ་རྒྱུ་ལ་རག་ལས་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲུབ་པར་བྱད་པ་གཞན་དག་ལ་ཡང་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གང་ཡང་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཅན་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་དེ་ཡང་སྔ་མ་བཞིན་དུ་དོན་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཡང་སྐབས་སུ་བབ་པའི་བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་པ་ལ་ཡན་ལག་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ངའི་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་ནི་ངའི་ལུས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་རིག་པར་བྱེད་པས་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅམ་ཞིག་གིས་ཅི་ཞིག་མ་རྟོགས། མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བས་ཆོས་ཅན་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཡང་དོན་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ངའི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཙམ་ཞིག་ཁོ་ནས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་ཆོས་ཅན་ཕྱིར་རྒོལ་བདག་ལམ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་རྣམས་གཞི་མ་གྲུབ་པ་ཁོ་ནའོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་འབྲས་བུ་མེད་པའི་ཁྱད་པར་བླངས་ནས། དེ་བསྒྲུབ་པའི་དོན་དུ་སྒྲུབ་བྱེད་གཞན་ཉིད་བརྗོད་པ་དེ་ལྟ་ཡིན་ན། སྐབས་ཀྱི་དོན་ལས་སྐབས་མ་ཡིན་པ་མ་འབྲེལ་པའི་དོན་ཅན་དོན་གཞན་ནི་ཚར་གཅད་པའི་གནས་སུ་འགྱུར་རོ། །གང་ཡང་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་དེ་ལ། འདི་ལྟར་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་རྒྱུ་ཙམ་ཞིག་སྒྲུབ་ན། དེའི་ཚེ་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་སྟེ། ཁོ་བོ་ཅག་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་མེད་པར་ནི་མི་འདོད་དེ། གཞི་ཡི་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་རྣམས། །ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་རྟོག་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨྲ་བར་བྱེད་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཅི་སྟེ་གཞིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྟེན་སྒྲུབ་ན་དེའི་ཚེ་དམ་བཅས་པའི་དོན་རྗེས་སུ་
― DTG191_Page_0391 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དཔག་པས་གནོད་པའི་ཕྱིར་དེས་གཏན་ཚིགས་ལ་ཁྱབ་པ་མི་འགྲུབ་པོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། གལ་ཏེ་དེ་རྟེན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གི་གཞི་ནི་དེའི་རྟེན་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་ལུས་ཅན་ཐུར་དུ་ལྟུང་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ན་ལྟུང་བའི་གེགས་བྱས་པས་རྟེན་དུ་བརྟག་ན། གང་དག་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟུང་བས་སྟོང་པ་དེ་དག་ལ་འོག་ཏུ་ལྟུང་བ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། ཅི་ཞིག་བྱེད་པ་ན་བདག་ལ་སོགས་པ་རྟེན་དུ་འགྱུར། འོན་ཏེ་དཔེར་ན་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཅུང་ཟད་མི་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱང་རྒྱ་ཤུག་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་མ་ཡིན་ནམ། དེ་བཞིན་དུ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། རྒྱ་ཤུག་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལྟུང་བའི་གེགས་དག་བྱེད་ཕྱིར་རམ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་ལའོ། །ཁྱད་པར་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐད་ཅིག་མའི་ཕྱོགས་ལའོ། །ཁྱད་པར་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་དང་ཡུལ་མཚུངས་པར་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའོ། །འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ལ་རྣམ་པ་འདི་གཉི་གཡང་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་ལ་རྟེན་འགའ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་དངོས་པོ་ཡོད་པའི་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་དེ་ནི་དོན་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་གཅད་པར་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཇིག་པའི་ངོ་བོ་མེད་པ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་འཇིག་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་རྣམ་པར་གཅད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་ཡོད་པའི་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་དོན་དང་བཅས་པར་འགྱུར་ན། ཇི་ཙམ་དུ་དེ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དག་གིས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་རྒྱུ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར། སྦྱོར་བ་ནི་གང་དངོས་པོ་མེད་བ་དེ་ནི་འགའི་ཡང་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་ནོ། །འཇིག་པ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་བྱེད་འགལ་བ་དམིགས་པའོ། །འབྲས་བུ་ཡིན་ན་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་འདིར་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མའོ། །གཞན་ཡང་ཁྱེད་ཅག་ཁས་བླངས་པ་དང་འགལ་བ་ཡང་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་རྒྱུ་དང་འདུ་བས་སམ། ཡོད་པ་དང་འདུ་བས་བདག་ཐོབ་པ་ཞེས་
― DTG191_Page_0392 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྗོད་པ་ནི་ཁྱེད་ཅག་གི་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །རྫས་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བའི་འཇིག་པ་ལ་ནི་རང་གི་རྒྱུ་ལ་འདུ་བ་འམ། དེ་ལ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ངོ་བོ་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་འདི་ན་འདི་རྫས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྟོན་པ་དང་དངོས་པོར་ཡང་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་རྣམ་པར་དཔྱད་པར་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་དུ་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་དོན་མེད་དོ། །གཟུགས་སོགས་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། མ་རིག་པ་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ངས་མཐོང་ངོ༌། །ངས་ཐོས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ཤེས་པ་པོ་གཅིག་གི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ཤེས་པ་རྣམས་སྦྱོར་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་འདི་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དངོས་པོ་སྐད་ཅིག་མ་རྣམས་ལ་ཡང་འཁྲུལ་པས་བྱེད་པ་པོ་གཅིག་ཏུ་མངོན་པར་རློམ་པས་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་མཚམས་སྦྱོར་བ་ལས་དངོས་པོ་རྣམ་པར་འཇོག་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་སྐད་ཅིག་མ་མང་བོ་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། ནུས་པའི་དབྱེ་བས་ཐ་དད་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ནུས་པའི་ཁྱད་པར་ལས་དོན་དུ་མ་ཡིན་ཡང་གཅིག་གི་རྣམ་པར་མཚམས་སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུ་གཅིག་ནི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་རྒྱུར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་སླེ་ཏྲེས་ལ་སོགས་པས་རིམས་ལ་སོགས་པ་ཞི་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འོག་ནས་རྒྱས་པར་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་འདིའི་འཁྲུལ་པ་ཉིད་ཇི་ལྟར་ངེས་ཤེ་ན། གཟུགས་དང་སྒྲ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་བདག་ལ་སོགས་པ་རྟག་པ་གཅིག་པུ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་དུས་སུ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་འབྲས་བུ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་དེ་དག་ཡིན་པར་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་དེ་དག་གིས་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བ་དང་འགལ་ཏེ། རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཅིག་ཅར་ཁོ་ནར་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟག་པ་ནི་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་འགའ་ཞིག་གིས་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་སྤྱིར་གཅིག་རྒྱུ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཙམ་སྒྲུབ་ན། དེའི་ཚེ་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། རྣམ་
― DTG191_Page_0393 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤེས་གཅིག་གི་མཇུག་ཐོགས་སུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཤེས་པ་གཅིག་གི་མཇུག་ཐོགས་སུ་སྟེ། མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་གཅིག་ལས་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པོ་སྐྱེ་བ་གསལ་པོར་ཤེས་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་ཁོ་ནའི་ཚེ་གར་མཁན་གྱི་གཟུགས་མཐོང་བ་དེ་ཁོ་ནའི་ཚེ་རྔ་ཟླུམ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་ཐོས་ཤིང༌། ཨུཏྤལ་ལ་སོགས་པའི་དྲི་སྣོམ་པ་དང༌། ག་ཕུར་ལ་སོགས་པའི་རོ་མྱང་བ་དང༌། བསིལ་ཡབ་ཀྱི་རླུང་ལ་སོགས་པའི་རེག་བྱ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་ཞིང༌། ཡིད་ཀྱིས་གོས་སྤྱིན་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་པར་བྱེད་དོ། །མགལ་མེའི་འཁོར་ལོ་མཐོང་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་བ་མྱུར་བར་རྒྱུ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། མི་གསལ་བར་སྣང་བར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཁྱེད་ཅག་གིས་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་མཚམས་སྦྱོར་བ་ལ་ཅིག་ཅར་བཟུང་བར་མངོན་པར་རློམ་པ་འདི་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། མཚམས་སྦྱོར་བ་ཡང་དྲན་པས་བྱས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་འདས་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་གསལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཅིག་ཅར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྣང་བ་འདི་ནི་གསལ་བ་ཁོ་ནར་རིག་གོ །གཞན་ཡངས་རལ་སོགས་པ་ཡི་གེ་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་རྣམ་སྐྱེ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ས་ར་རས་ལ་སོགས་པ་དེ་ལ་ཡང་ཆོས་ཅིག་ཅར་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ། དེ་ལྟར་ཡིན་དང་འགའ་ཞིག་བཟུང་ཡང་རིམ་པར་ངེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ཡང་འགོ་ནས་རྒྱས་པར་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ནི་གསལ་བ་ཞེས་སྨོས་པས་ལན་ཕྱོགས་ཙམ་ཞིག་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་རྟག་པ་དང༌། གཅིག་པུའི་དངོས་པོའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདི་དག་ནི་གཅིག་གི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ་ཁྱབ་པ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གནོད་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་ནི། རིམ་བཞིན་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་མ་ཐག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་རྗེས་ཤུགས་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །དེ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་འདི་ཡིན་ཏེ། གང་དག་རྒྱུ་ནུས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཉེ་བ་དེ་དག་ནི་ཅིག་ཅར་འབྱུང་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཚོགས་པ་ཚང་བ་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བའི་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ལྷ་སྤྱིན་གྱི་གཟུགས་ལ་
― DTG191_Page_0394 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོགས་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཡང་རྒྱུ་ནུས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཉེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །དེ་ལྟར་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བཟློག་པ་ཡིན་ནོ། །དཔེ་ཡང་བསྒྲུབ་བྱ་དང་མི་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། གར་མཁན་གྱི་སྨིན་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གར་མཁན་གྱི་སྨིན་མ་བསྐྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཅིག་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དུ་མ་འདུས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཇི་ལྟར་དེ་སྒྲ་གཅིག་གི་ཡུལ་དུ་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ལ་གཅིག་ཏུ་བཏགས་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འོན་ཏེ་བཏགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་གང་ཡིན་ཞེ་ན། འབྲས་བུ་གཅིག་ལ་ཉེར་སྦྱོར་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྨིན་མ་བསྐྱོད་པ་འདི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུ་གཅིག་ལ་ཉེ་བར་སྦྱོར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཐ་དད་ཀྱང་སྒྲ་གཅིག་གི་ཡུལ་དུ་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རྟག་པ་གཅིག་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བར་འདོད་དེ། དེས་ན་དཔེ་བསྒྲུབ་བྱ་དང་བྲལ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་བསྒྲུབ་བྱ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ནི་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་སྟེ། ཤེས་པ་གཅིག་གི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་འདུ་བྱེད་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མར་གྱུར་པ་རྣམས་གཅིག་ཏུ་ཡོད་པར་གདགས་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་ཇི་ལྟར་བདག་ཅེས་བྱ་བའི་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལ། ངེད་ཀྱི་བློ་དང་སེམས་སོགས་ཀྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཚིག་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བློ་དང༌། དབང་པོ་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། ལུས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ནི་བློ་ནི་སེམས་དང་ཤེས་པའོ། །དབང་པོ་ནི་ཨ་ཀྵི་དང༌། ཚོར་བ་ནི་རིག་པའོ། །ལུས་ནི་སྐུ་དང་ལུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཚིག་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་ཡང་ཁོ་བོ་ཅག་གི་ལུགས་ལ་དེ་ལས་ཐ་དད་པའི་དང་པོའི་དངོས་པོ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་གཏན་ཚིགས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལས་ལྡོག་པར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་འདི་ཉིད་དོགས་པར་བྱས་ནས། རྣམ་གྲངས་ངེས་པར་གྲུབ་པ་ལས་ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་དེའི་ཁྱད་པར་བརྗོད་པ་མ་
― DTG191_Page_0395 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་མ་ངེས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ལ་བརྗོད་པ། གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་འདི་ནི་མ་གྲུབ་པོ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་སུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ཅེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདི་སེམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། སེམས་ཉིད་ང་རྒྱལ་གྱི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བདག་ཅེས་བཏགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཉེ་བར་བཏགས་ཏེ་ཐ་སྙད་དུ་བྱས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེས་ན་གང་ཡང་གསལ་བྱེད་པས་དངོས་ཀྱི་དོན་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་བཏགས་པར་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བཤད་པ་དེ་ནི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གཟུང་བར་བྱའོ། །འདི་ཉིད་བརྗོད་ཅེས་བྱ་བ་འདིས་གསལ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་མ་གྲུབ་པོ། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡུལ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་ནས་གཏན་ཚིགས་འདི་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དོན་དམ་པར་བློ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་དོན་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་ན། དེའི་ཚེ་ཁྱབ་པ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གནོད་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་འདི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དོན་དམ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྒྲའི་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ནི་སྒྲོ་བཏགས་པའི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འོག་ནས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་གི་སྒྲ་འདི་ཡུལ་མེད་པ་ཡིན་པས། ཇི་ལྟར་གཏན་ཚིགས་བསྒྲུབ་བྱས་ཁྱབ་པར་འགྱུར་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །ཁྱད་པར་དང་བཅས་པ་ཡིན་ན་ཡང་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་གྱི་པདྨ་སོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་གཏན་མེད་པ་ལ་འགའ་ཞིག་གིས་བྱེད་པ་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་སྦྱོར་བ་དེའི་ཚེ་གཉི་ག་ལ་གྲུབ་པའི་ལུས་ལ་སོགས་པའི་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་སྒྲ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ན་ཚིག་གཅིག་ཡོད་དེ། ལུས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཉིད་མ་ཡིན་པས་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་ཉེ་བར་བརྗོད་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་སྦྱོར་བར་ནུས་ཤེ་ན། བརྡ་ཙམ་གྱིས་ནི་འཇུག་པ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རང་དབང་ཅན་འདོད་པ་ཙམ་གྱིས་ཡོད་པ་བརྡ་དེ་ཙམ་གྱིས་འབྱུང་བའི་
― DTG191_Page_0396 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚིག་འདི་དག་ཇི་ལྟར་དེ་འགའ་ཞིག་ཏུ་འཇུག་པའི་རྒྱུན་བཟློག་པར་འགྱུར། ཅི་སྟེ་ཡང་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་དེ་ཡང་རང་བཞིན་གྱི་ཚིག་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བརྗོད་པར་འདོད་དོ། །དེས་ན་འཁྲུལ་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། བདག་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་དག་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྒྲ་རྣམས་བརྡ་མེད་པར་རང་བཞིན་གྱིས་དོན་གསལ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མ་བྱང་བ་ཡང་དེ་ལས་དོན་རྟོགས་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། རང་གི་འདོད་པས་སྦྱོར་བ་མེད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། བརྡ་དོན་མེད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བདག་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་རྣམས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་གསལ་བར་བྱེད་པ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་སྣང་བྲལ་གྱིས་ཁྱད་པར་མེད་པའི་གཞིའི་དངོས་པོ་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་ཤེས་བྱའི་ཡུལ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་གཞན་མེད་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པར་ཁྱད་པར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་དང༌། ཁྱབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་གསོན་པོའི་ལུས་པོ་འདི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་དེ་ལ། གལ་ཏེ་བདག་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་སྲོག་ལ་སོགས་པ་བདག་དང་ལྷན་ཅིག་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དམ། དེ་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་འགའ་ཞིག་གྲུབ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཚེ་བདག་ལོག་པ་ན་ལུས་ལ་སྲོག་ལ་སོགས་པ་ལྡོག་པར་ཐལ་བ་རིགས་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་གྱི། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ལོག་ན་གཞན་ལྡོག་པར་ཐལ་བ་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལོག་པ་ན་དེ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པ་སྲོག་ལ་སོགས་པ་ལྡོག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལོག་པ་ན་དེ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་སྲོག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཏེ། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཁ་ཅིག་གིས་ཐལ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་ན་མ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཁྱོད་ལ་ཡང་བདག་ལོག་པ་ན་སྲོག་ལ་སོགས་པ་ལྡོག་པར་ཐལ་བ་ནི་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འབྲེལ་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་འབྲེལ་པ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་སྙམ་
― DTG191_Page_0397 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ན། འདི་ལ་རེ་ཞིག་དེའི་བདག་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་དག་ཐ་དད་ཁས་ལེན་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་དང་སྲོག་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ལ་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་ཐ་དད་པར་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་སྲོག་ལ་སོགས་པ་ནི་མི་རྟག་པ་དང༌། མ་ཁྱབ་པ་དང༌། ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཡིན་ལ། བདག་ནི་དེ་དག་ལས་བཟློག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། སྲོག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཅིག་ཅར་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ལས་མ་གཏོགས་པའི་འབྲེལ་པ་གཞན་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འབྲེལ་པ་དང་བྲལ་བའི་སྲོག་ལ་སོགས་པ་ལུས་དེ་གསོན་པོས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་ལུས་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་ལྡོག་སྟེ་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་དོ། །དེས་ན་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་འདོད་པ་དང༌། སྡང་བ་དང༌། འབད་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང༌། བདེ་བ་དང༌། ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་དག་གི་རྟགས་ཉིད་དུ་གཞན་དག་གིས་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་བཀག་པར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། འབྲེལ་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་དག་གང་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པ་དེ་དག་ནི་དེའི་གོ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཏིལ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཆུ་སྐྱར་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །སྲོག་ལ་སོགས་པ་ཡང་བདག་ལ་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པའོ། །མ་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འབྲེལ་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀ་ཡང་གོང་དུ་བཀག་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གོ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འགལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་ཡང་བྱེད་པ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་བྱེད་པ་པོ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ཡང་མ་གྲུབ་པ་སྟེ། མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་དོན་དམ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པ་ལ་རྒྱུའི་དངོས་པོར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། བྱེད་པ་པོ་དང་བྱེད་པའི་ལས་ཀྱི་ཐ་སྙད་ནི་རང་གི་འདོད་པ་ཙམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་
― DTG191_Page_0398 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྟགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱེད་པ་པོ་ཙམ་སྒྲུབ་ན་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་སྟེ། ལུས་ལ་སོགས་པ་བརྟགས་པའི་བྱེད་པ་པོ་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དམ་པའི་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ན་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་བྱེད་པ་པོ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཡང་མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་འབྲེལ་པར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང། སྐྱེས་མ་ཐག་པའི་དང་པོའི་ཤེས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་དེ་ལ། དེ་ལྟར་སྒྲུབ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དང་པོའི་ཤེས་པ་བཞིན་ངའི་ལུས་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དཔེ་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ཏེ། བདག་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལས་ཡང་གསལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། ལེགས་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པའི་ལུགས་ཀྱིས་དོགས་པ་བསུ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲ་སྟེ། བདག་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་སྟེ། འདི་ལྟར་རྟགས་དང་རྟགས་ཅན་གྱི་འབྲེལ་པ་དྲན་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་ངའོ་སྙམ་པའི་ཤེས་པ་ནི། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་མངོན་སུམ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཤེས་པ་ལས་ཐ་དད་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བདག་ཁོ་ན་ཡུལ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། དེ་ནི་མི་རིགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དོ། །བདག་ང་རྒྱལ་གྱི་ཡུལ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་སྟེ། དེའི་རྣམ་པས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་གང་གི་རྣམ་པས་སྟོང་པ་དེ་ནི་དེའི་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་མིག་གི་ཤེས་པ་སྒྲའི་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །ངའོ་སྙམ་པའི་ཤེས་པ་ཡང་བདག་གི་རྣམ་པས་སྟོང་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པའོ། །གཏན་ཚིགས་འདི་མ་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། དེ་ལ་རྟག་དང་ཁྱབ་བྱེད་སོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ལྟར་བདག་ནི་རྟག་བ་དང༌། ཁྱབ་པ་དང༌། སེམས་པ་མེད་པ་ཅན་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པར་འདོད་ལ། ངའོ་སྙམ་པའི་ཤེས་པ་འདི་ལ་རྟག་པ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་ཡང་མི་མངོན་ནོ། །འོན་ཀྱང་ཐ་དད་པར་བདག་དཀར་ཤམ་མོ། །མི་
― DTG191_Page_0399 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞན་བའོ། །རིད་པའོ། །ཚོར་བ་དྲག་པོས་གཟིར་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལུས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་རེག་པས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཁ་དོག་དཀར་ཤམ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་སྣང་བའི་རྣམ་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་འདིར་ཤེས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ལུས་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་རེག་པས་བསྐྱེད་པའི་ང་རྒྱལ་ལུས་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་སོ། །གསལ་བར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསལ་པོར་ཏེ་འཁྲུལ་པ་མེད་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་གང་ཡང་གསལ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལོངས་སྤྱོད་པའི་གནས་ཀྱི་ལུས་ལ་བདག་འདི་ཉེ་བར་འདོགས་ཏེ། དཔེར་ན་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་གཡོག་ལ་རྒྱལ་པོས་སྨྲས་པ་ང་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་བདག་གི་གཡོག་པོ་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་གསལ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་འདི་ཕལ་པ་ཡིན་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་འཁྲུལ་པས་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ན་སེང་གེ་དང་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་དག་ལ་དངོས་དང་བཏགས་པས་དེ་གཉི་ག་ཡང་སེང་གེའོ་སྙམ་དུ་བློ་མི་འཁྲུལ་པར་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ངའི་ལུས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་ཐ་དད་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ལུས་ལ་སོགས་པ་ལ་ངའོ་སྙམ་པ་ནི་འཁྲུལ་པས་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ། བདག་ལ་ཡང་འཁྲུལ་པས་འཇུག་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཡང་ངའི་བདག་ཅེས་ཐ་དད་པར་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་བཏགས་པའི་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གཅིག་ཤེས་པ་ལ་ཡང་མཚུངས་སོ། །འོ་ན་བདག་དཀར་ཤམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་འདི་དངོས་ཡིན་ལ་རག་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་བདག་འདིའི་ཡུལ་དུ་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ངོ་བོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དཀར་ཤམ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ཏེ། དེ་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་དེའི་རྣམ་པས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་ང་རྒྱལ་གྱི་ཡུལ་བདག་ཡིན་པར་མི་རིགས་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་རྩོད་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཡང་མི་རིགས་སོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། གལ་ཏེ་སྐྱེས་བུ་ཡང་བདག་ཏུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ཡོད་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་དེའི་ཡོད་པ་དང་རྟག་པ་དང་ཁྱབ་པ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་སྙ་མ་དུ་ཇི་ལྟར་
― DTG191_Page_0400 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁྱེད་ཅག་གིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ཀྱང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་དེའི་རང་བཞིན་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་སྐད་ཅིག་མ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྩོད་པ་འཇུག་པ་དེ་བཞིན་དུ་བདག་ལ་ཡང་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་མངོན་སུམ་གྱིས་གཟུང་ན་ཡང་དེ་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་སྐད་ཅིག་མ་ལ་སོགས་པ་རྩོད་པ་རིགས་ཏེ། མངོན་སུམ་དེ་ནི་རྟོག་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་མ་ངེས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱེད་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། ངའོ་སྙམ་པའི་ཤེས་པ་རྟོགས་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ངེས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་བདག་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གིས་རྩོད་པར་འགྱུར་བ་ངེས་པས་ཡུལ་དུ་བྱས་པའི་དངོས་པོ་ལ་ནི་དེ་ལས་བཟློག་པའི་རྣམ་པ་འཛིན་པའི་སྒྲོ་འདོགས་པའི་ཤེས་པ་འཇུག་པ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་ལྷན་ཅིག་མི་གནས་པ་ཉིད་ཀྱིས་གནོད་པར་བྱ་བ་དང༌། གནོད་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ངེས་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ཉིད་ངེས་པ་རྣམས་ཀྱི་རང་རང་གི་དོན་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་དག་ངེས་པ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནམ་མ་བཟུང་བ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་བསལ་བས་རང་གི་ཕྱོགས་གཞག་པའི་ཕྱིར། དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་དག་རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བ་དེ་དག་ནི་བདག་དང་འདུ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགལ་བས་ཁྱབ་པ་དམིགས་པའོ། །བདག་དང་འདུ་བ་ཉིད་དང་འགལ་བ་བདག་མེད་པ་དང་འདུ་བས་རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བ་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ཉེ་བའི་ཕྱིར་ཅིག་ཅར་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ནི་བཟློག་པ་ལ་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མའོ། །ཡང་ན་གང་དག་དངོས་པོ་ཉིད་དང༌། བྱས་པ་ཉིད་དང༌། སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་བ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ནང་གི་སྲོག་དང་ལུས་དང༌། ཡིད་དང་བློ་དང་སྡུག་བསྔལ་དང༌། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དངོས་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཅང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་
― DTG191_Page_0401 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚིགས་སོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་འདི་ལ་ཁྱབ་བ་གྲུབ་ཅེ་ན། བདག་བཅས་ཉིད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་བདག་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ལུས་ལ་སོགས་པ་བདག་གིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ཉིད་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་འདི་དག་གི་རྒྱུ་བདག་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ནི་བྱིན་གྱིས་རློབ་པ་བོར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དེའི་རྒྱུ་ཅན་ཏེ། བདག་གི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་ལུས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྟག་པ་ཉིད་དང༌། རིམ་ཅན་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་འདི་དག་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དངོས་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་མི་ལྡོག་པ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། རྟག་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྟག་པར་ཡོད་པའི་ལུས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དོན་བྱེད་ནུས་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྐབས་ནི་ཤུགས་ཀྱིས་ཚིག་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་ནས་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། རྟག་པ་ནི་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་དག་གིས་དོན་བྱེད་པར་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་བྱེད་པར་ནུས་པ་ལོག་ན་ཡང་དངོས་པོ་ཉིད་ལྡོག་སྟེ། དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་ནི་དོན་བྱེད་ནུས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་ཉིད་ལོག་ན་དངོས་པོའི་ཆོས་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་ཁྱབ་པ་གྲུབ་པོ། །གསལ་བྱེད་པས་འོན་ཏེ་ཡང་བདག་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཅི་ཞིག་བསྒྲུབ་བྱ་ཉིད་དུ་འདོད། གལ་ཏེ་རེ་ཞིག་བདག་ལ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ན་དཔེ་མེད་དེ། བདག་ལ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ལུས་བདག་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བདག་འགེགས་ན་སུ་ཞིག་གིས་ལུས་བདག་ཏུ་འདོད། མེད་པ་ནི་ཚིག་ཕྱི་མའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བདག་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་གང་ཞིག་ཡིན་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དཔེར་ན་སྦྲང་བུ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུར་མེད་པའི་སྦྱོར་པ་ཚིག་ཕྱི་མ་མེད་པར་མ་མཐོང་ངོ༌། །ཅི་སྟེ་ལུས་ལ་བདག་འགེགས་ན་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། ལུས་ལ་བདག་ཡོད་པར་སུ་ཞིག་འདོད། ཡང་ལུས་བདག་དང་འབྲེལ་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ན་ཡང་དཔེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཐམས་
― DTG191_Page_0402 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅད་ནི་ཁྱད་པར་བཀག་པ་ཡིན་ལ། ཁྱད་པར་བཀག་ན་ཡང་སྤྱི་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་གང་དགག་བར་བྱ་བ་དེ་རྗེས་སུ་གནང་བ་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་བདག་གི་སྒྲ་ནི་མི་རྟག་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ཏེ་སྒྲ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྒྲུབ་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་རྟག་པའི་སྒྲས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །ལུས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་ཉེ་བར་བཏགས་ནས་བདག་གི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ལུས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པ་མི་རྟག་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་བདག་གི་སྒྲའི་ཡུལ་མི་རྟག་པ་ཡིན་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་ཡུལ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པ། དེ་འདི་ལ་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་པ་ནི། བུམ་སོགས་ལ་ཡང་མཚུངས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཀླན་ཀ་དེ་འདི་ནི་ཁྱེད་ལ་ཡང་མཚུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཁྱེད་ཅག་གིས་ཀྱང་ཕྱི་རོལ་གྱི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་བདག་གིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། དེ་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པའི་གཞི་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་བདག་མེད་པར་འདོད་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གསོན་པོའི་ལུས་ནི་བདག་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྲོག་ལ་སོགས་པ་དང་མི་ལྡན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་དཔེ་ཉིད་དུ་དེ་དག་མི་ལེན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལ་ཡང་ཇི་ལྟར་དེ་དག་བདག་མེད་པ་ཡིན། གལ་ཏེ་རེ་ཞིག་བདག་ལ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཀླན་ཀ་མཚུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་གིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པས་སམ། དེ་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པའི་གཞི་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པ་གང་གིས་ཕྱི་རོལ་གྱི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱེད་ཅག་དང་ཡང་བདག་མེད་པ་ཉིད་ཐུན་མོང་དུ་གྲུབ་ལ། གང་ཡང་གསོན་པོའི་ལུས་འདི་ནི་བདག་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་ཁྱེད་ཅག་གིས་གསོན་པོའི་ལུས་ལ་འགེགས་ཏེ། གང་ཞིག་བཀག་པས་གསོན་པོའི་ལུས་ཁོ་ན་བདག་དང་བཅས་པར་རྟོགས་ཀྱི། ཤི་བའི་ལུས་དང་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་གསོན་པོའི་ལུས་ནི་བདག་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་
― DTG191_Page_0403 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བདག་ལ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་གཞི་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། ཁྱེད་ཅག་ལ་ཡང་མེད་པར་རབ་ཏུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་རེ་ཞིག་བདག་ལ་ཕན་མི་འདོགས་པར་གྲུབ་པའི་དཔེ་མེད་དོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ཡང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སྒྲུབ་པར་ནུས་པ་ཁོ་ན་སྟེ། གང་ཞིག་གང་གིས་རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་པར་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་ཕན་འདོགས་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་གངས་ཅན་དང་འབིགས་བྱེད་དག་ལྟ་བུའོ། །ལུས་ལ་སོགས་པ་ཡང་བདག་རྟག་པ་དང་གཅིག་པུའི་རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་པར་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པའོ། །གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་པར་ནི་བདག་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བྱེད་ན་བདག་ཁོ་ནའི་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་མི་རྟག་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་པར་ཐ་དད་པ་ཡིན་ན་ཡང་འབྲེལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་མེད་པའི་ཕྱིར་དེའི་འདི་ཞེས་བྱ་བའི་འབྲེལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྟག་པ་ལ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་དེ་ལ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་སུ་ཞིག་གིས་ལུས་བདག་ཏུ་འདོད་ཅེས་སྨྲས་པ་དེ་ཡང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་སྐད་དུ་སྨྲ་བ་ཁ་ཅིག་ཀྱང་ཡོད་དེ། དཔེར་ན་རིག་བྱེད་སྨྲ་བ་རྣམས་ལྟར་གང་དག་ལུས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་བདག་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་ངོ་བོ་ཡིན་པར་སྨྲ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་དགག་པ་བྱེད་དོ། །གང་ཡང་མེད་པ་ནི་ཚིག་ཕྱི་མའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བདག་དང་བཅས་པ་ཡང་གང་ཞིག་ཡིན་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ཡང་འབྲེལ་པ་མད་དེ། ཚིག་ཕྱི་མའི་དོན་ཡོད་པ་ཁོ་ན་དགག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། སྒྲོ་བཏགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པ་དགག་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་པས་ན་གཞན་གྱིས་འཁྲུལ་པས་སྒྲོ་བཏགས་པའི་དོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཚིག་ཕྱི་མའི་དོན་ཡིན་ནོ། །འདི་ལུང་དེ་ཉིད་རྗེས་སུ་བརྗོད་ནས་གཞན་གྱི་ལོག་པའི་ཤེས་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་འགེགས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་སྒྲོན་མ་ལ་སོགས་པ་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་སངས་རྒྱས་པས་ཀུན་དུ་
― DTG191_Page_0404 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཏགས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཁྱེད་ཀྱིས་འགེགས་པར་བྱེད་ན་དགག་པའི་སྦྱོར་བ་ཚིག་ཕྱི་མ་མེད་པ་ལ་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྩོད་པ་འདི་འབྱུང་བ་ཁོ་ནའོ། །གང་ཡང་ལུས་ལ་བདག་ཡོད་པར་སུ་ཞིག་འདོད་ཅེས་སྨྲས་པ་དེ་ཡང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་དག་གི་ལྟ་བ་ལ་བདག་ཅེས་བྱ་བ་མཐེ་བོའི་རི་མོ་སྔོ་བསངས་འདྲ་བའི་འབྲས་བུ་ཕྱེད་ཀྱི་ཚད་ཡིན་པ་དེ་དག་གི་ལུགས་ཀྱིས་བདག་ལུས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལུས་ལ་གནས་པར་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་པས་དེ་དགག་པར་རིགས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་ལུས་བདག་དང་འབྲེལ་པ་འགེགས་ན་དཔེ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་མ་གྲུབ་སྟེ། ཕན་ཚུན་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་དང་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་གངས་ཅན་དང་འབིགས་བྱེད་བཞིན་དུ་བདག་དང་ལུས་གཉིས་འབྲེལ་པ་མེད་དོ་ཞེས་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་ཁྱད་པར་བཀག་ན་སྤྱི་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་མ་ངེས་ཏེ། ཁྱེད་ཅག་གིས་སྒྲོན་མ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཡིན་པ་བཀག་ན་ཡང་སྐད་ཅིག་མའི་སྤྱི་འགའ་ཞིག་ཁས་མི་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་དུས་ཡུན་མི་རིང་བར་གནས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་སྒྲོན་མ་ལ་སོགས་པ་སྐད་ཅིག་མའི་སྒྲ་འཇུག་པར་འདོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སྤྱིར་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། གལ་ཏེ་དེ་ལྟན་བདག་གི་སྒྲ་འཇུག་པ་ཡང་ཁོ་བོ་ཅག་གི་ང་རྒྱལ་གྱི་རྟེན་སེམས་ཡིན་པར་འདོད་པ་ཉིད་ཡིན་པས་སྤྱིར་བདག་གྲུབ་པོ། །གང་ཡང་ཅི་སྟེ་བདག་གི་སྒྲ་ནི་མི་རྟག་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཕྱོགས་གཉིས་སྨྲས་བ་དེ་ཡང་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ཉིད་དེ། ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གིས་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་བ་བདག་གི་སྒྲ་ལ་དོན་དམ་པར་ཡུལ་འགའ་ཞིག་ཀྱང་ཁས་མ་བླངས་ལ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །རྟག་པའི་སྒྲ་ཡང་དོན་དམ་པར་དངོས་པོ་རྟག་པ་འགའ་ཞིག་ལ་འཇུག་པར་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ལུས་ལ་སོགས་པ་ལ་བདག་གི་སྒྲ་ཉེ་བར་བརྟགས་ནས་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འཁྲུལ་པ་མེད་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། དེས་ན་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་བདག་ཅེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ཚད་མས་གནོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཁྱེད་ཀྱིས་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དང་ཟ་བ་བོ་
― DTG191_Page_0405 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་ཀྱི་ཐ་སྙད་བཏགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་བཞིན་དུ་རྟེན་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདིའི་སུན་འབྱིན་པ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་མི་བྱེད་དེ། །རྟེན་བཀག་པ་ཉིད་ཀྱིས་འདི་དག་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱས་པ་ཆུད་ཟོས་པ་དང་མ་བྱས་པ་དང་ཕྲད་པའི་སྐྱོན་ཡང་ཇི་ལྟར་མི་འབྱུང་བ་དེ་ལྟར་ལས་དང་འབྲས་བུའི་འབྲེལ་པ་བརྟག་པར་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུས་པའི་དཀའ་འགྲེལ་ལས་རིགས་པ་ཅན་དང་བྱེ་བྲག་པས་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་སྐྱེས་བུ་བརྟག་པ་སྟེ་བདུན་པའོ།། །།དཔྱོད་པ་པས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་བདག་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གཞན་དག་ཀྱང་ནི་ལྡོག་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལྡོག་པ་ནི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་དག་གི་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པའོ། །རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ནི་སེམས་པ་ཅན་གྱི་རྫས་དང༌། ཡོད་པ་ལ་སོགས་པ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའོ་ཞེས་པ་དང༌། རྗེས་སུ་འཇུག་པ་འདི་དག་བདག་གི་ངོ་བོ་གང་ལ་ཡོད་པ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དག་རྒྱལ་དཔོག་པ་རྣམས་ནི་བདག་བ་དེ་བལ་སོགས་པའི་ངོ་བོས་ལྡོག་ཅིང༌། ཡོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོས་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་སེམས་པ་ཅན་གྱི་ངོ་བོར་རྗོད་པར་བྱེད་དོ། །སེམས་པ་ཅན་དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་གྲངས་ཅན་པས་འདོད་པ་ལྟར་བློ་ལས་ཐ་དད་པ་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། སེམས་པ་ཅན་བློའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཞེས་བྱ་བས་བློ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བློའི་མཚན་ཉིད་ནི་བློའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བློ་ལས་ཐ་དད་པའི་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་གཞན་མ་གཏོགས་སོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་བདག་གཅིག་པུ་ལ་ལྡོག་པ་དང་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་རང་བཞིན་གཉིས་རིགས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དཔེར་ན་སྦྲུལ་བདག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྦྲུལ་གཅིག་ཡིན་ན་ཡང་འཁྱིལ་པ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ལོག་ནས་དྲང་པོའི་གནས་སྐབས་འབྱུང་བའི་གནས་སྐབས་གཉི་ག་ལ་ཡང་སྦྲུལ་ཉིད་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་དེ་བཞིན་དུ་བདག་ཀྱང་སེམས་པ་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་རྟག་ང་གཅིག་པུ་ཡིན་ན་ཡང་རང་བཞིན་མ་ལུས་པ་དང་བྲལ་བ་མ་ཡིན་ན། །རིགས་པ་ཅན་ལ་སོགས་པས་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་བདག་བཞིན་དུ་རང་
― DTG191_Page_0406 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཞིན་མ་ལུས་པ་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། བདེ་བ་ལ་སོགས་བའི་གནས་སྐབས་ལྡོག་པ་དང་འཇུག་པ་ཡང་ཡིན་ལ། སེམས་པ་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མི་འགལ་ལོ་ཞེས་གྲག་སྟེ་བསྡུས་པའི་དོན་ཏོ། །ཡན་ལག་གི་དོན་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། སེམས་པ་ཅན་རྟག་པའི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་པ་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་རྟག་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །ཀུན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མ་ཡིན་ཞེས་སྐབས་དང་སྦྱར་རོ། །དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་སོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པའི་འཇིག་པ་སྨྲ་བ་དག་གིས་འདོད་པ་བཞིན་དུ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་གཅིག་ཏུ་ལྡོག་པའི་ཕྱོགས་སམ། ཇི་ལྟར་རིགས་པ་ཅན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྟེན་པ་བཞིན་དུ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་མཐའ་གཅིག་ཏུ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་མི་རྟེན་ཅེ་ན། གཏན་དུ་འཇིག་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་འཇིག་པ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ལས་བྱས་པ་ཆུད་ཟོས་པར་འགྱུར་ཏེ། བྱེད་པ་པོ་འབྲས་བུ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་བྱས་པ་དང་ཕྲད་པར་ཡང་འགྱུར་ཏེ། བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པ་འབྲས་བུ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ངོ་བོ་གཅིག་ཉིད་ཡིན་ན་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་ལོངས་སྤྱོད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཟ་བ་པོ་མ་ཡིན་པའི་གནས་སྐབས་ལས་ཟ་བ་པོའི་གནས་སྐབས་ལ་ཁྱད་བར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང༌། གཞོན་ནུ་མ་ལེན་གྱིས། དེ་ཕྱིར་གཉིག་དོར་ནས་ནི། །ལྡོག་དང་རྗེས་འཇུག་བདག་ཉིད་ཅན། །སྐྱེས་བུ་ཞིག་ནི་ཁས་བླང་བྱ། །འཁྱིལ་པ་སོགས་ལ་སྤྲུལ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་བཤད་དོ། །འོན་ཏེ་གཉི་གའི་ངོ་བོའི་སྐྱེས་བུའི་གནས་སྐབས་བྱེད་པ་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཟ་བ་པོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བྱས་པ་ཆུད་ཟོས་པ་དང་མ་བྱས་པ་དང་ཕྲད་པ་དེ་དག་འདི་ལ་འང་འོང་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པོ་ཟ་པོ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྐྱེས་བུ་བྱེད་པ་པོ་དང་ཟ་བ་པོ་དག་གནས་སྐབས་ལ་རྟེན་པ་མ་ཡིན་གྱི། །འོན་ཀྱང་སྐྱེས་བུ་ཉིད་ལའོ། །འདི་ལྟར་སྐྱེས་བུ་ཉིད་བྱེད་པ་དང་ལོངས་སྤྱོད་པ་ཡིན་གྱི། གནས་
― DTG191_Page_0407 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐབས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་གནས་སྐབས་ཅན་སྐྱེས་བུ་ནི། དེ་ཉིད་ཕྱིར་ཏེ། སྔར་གྱི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བའི་ཕྱིར། བྱེད་པོ་ཉིད་ཀྱིས་དེའི་འབྲས་བུ་སྟེ། ལས་དེའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་བ་དེའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ། །ཡང་འདི་ལ་བདག་འདི་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། ངོ་ཤེས་པ་ཡི་ངོ་བོའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་བ་སྨོས་ཏེ། །ང་ཁོ་ནས་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །ང་ཁོ་ནས་རིག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་བྱེད་པ་པོ་གཅིག་ཉིད་ཀྱིས་ཡུལ་ཅན་ངོ་ཤེས་པའི་ངོ་བོའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་བདག་གྲུབ་པོ། །འདི་ཉིད་ཀྱིས་ཏེ། ངོ་ཤེས་པས་སངས་རྒྱས་པ་ལ་སོགས་པས་ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་མེད་པར་སྨྲ་བ་ལ་གནོད་པ་ཡང་གྲུབ་པོ། །ཇི་སྐད་དུ། དེས་ན་ངོ་ཤེས་པ་ཚད་མར་བསྒྲུབས་པ་དེས་ན་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ངེས་པར་བཟུང་བའི་ངོ་ཤེས་པ་འདིས་བདག་མེད་པར་སྨྲ་བ་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་ངོ་ཤེས་པའི་ཤེས་པས་འདི་གཉིས་ཀ་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ངས་རིག་ཅེས་བྱའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ངས་རིག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ངའི་ཤེས་པས་ཤེས་པ་པོ་འདི་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་རྩོད་པ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ངས་རིག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་བྱེད་པ་བོའི་རྐྱེན་གཞི་མཐུན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པ་པོ་དེ་ཡང་ཡིན་ན་བདག་ཏུ་གྱུར་བ་ཞིག་གམ། ཁྱེད་ཅག་གིས་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཅིག་ཏུ་འཇིག་པའི་དང་ཅན་སྐད་ཅིག་མའི་ཤེས་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པར་རྟོགས་པ་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་བདག་ཅེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཐམས་ཅད་འཚམས་ཏེ་ཐམས་ཅད་མཛེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ་མངོན་པར་འདོད་པ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་འབྲེལ་པར་དཀའ་སྟེ། འདི་ལྟར་ངས་ཤེས་པར་གྱུར་ཏོ། །ངས་ད་ལྟར་རིག་གོ་ཞེས་ངོ་ཤེས་པའི་བྱེད་བ་པོ་གཅིག་ལ་བརྟེན་ནས་བའི་བློ་གང་ཡིན་པ་འདི་འབྱུང་སྟེ། དེའི་ཡུལ་ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་ཡིན་པར་རྟོག་པ་ན། རིས་འགའ་འདས་པའམ། ཡང་ན་ད་ལྟར་ཏེ་ད་ལྟར་བྱུང་བའམ། གཉི་གའམ་ཏེ། འདས་པ་དང༌། ད་ལྟར་དག་གམ། ཡང་ན་རྒྱུན་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ཕྱོགས་བཞིའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་སྟེ་འདས་
― DTG191_Page_0408 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཉིད་དུ་རྟོག་པར་བྱེད་ན་ཤེས་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་རྣམ་པའི་ངེས་པ་འདི་རིགས་ཏེ། དེས་སྔར་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ལྟར་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མི་རིགས་ཏེ། འདས་པའི་ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་འདི་ནི་ད་ལྟར་ཏེ། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ན་རིག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ནི་སྔར་འགགས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ད་ལྟར་ཡུལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་གཉིས་པ་དེའི་ཚེ། ངས་རིག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་རིགས་ཏེ། ད་ལྟར་དེ་རིག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་འཛིན་པར་ནི་མི་རིགས་སོ། །གང་ཕྱིར་འདི་ནི་སྔར་ཡོད་མིན། །འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ཤེས་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བློ་འདི་སྒོ་གཉིས་ནས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་འདས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བའི་ཤེས་པ་འདིས་མ་བཟུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་རིགས་སོ། །ད་ལྟར་དང་འདས་པ་གཉིས་ཀའི་ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་ཤེས་པར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ལ། ད་ལྟར་ཤེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཤེས་པར་གྱུར་པ་གཅིག་ཡིན་ལ། གཞན་ནི་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྒྱུན་ཡང་ངའི་བློ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། གཉིས་པ་སྟེ་འདས་པ་དང་ད་ལྟར་གྱི་ཤེས་པའི་བྱ་བ་གཉིས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་རྒྱུན་འདི་སྔར་ཤེས་པར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ཞིང། ད་ལྟར་ཤེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་བརྟགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་ཤེས་པ་པོ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དངོས་པོའི་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཤེས་པ་མ་གཏོགས་པར་ཡུལ་གང་ལ་ང་རྒྱལ་འདི་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་བོ། །ཅི་སྟེ་འདི་དག་ཤེས་པའི་ངོ་བོར་ཇི་ལྟར་འགྲུབ་ཅེ་ན། འདས་པའི་ང་རྒྱལ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཉེ། གང་ཞིག་ངའི་ཤེས་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བ་དེ་ནི་ད་དུང་ཡང་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ད་ལྟར་བའི་རྟོགས་པ་བཞིན་ནོ། །འདས་པའི་ང་རྒྱལ་གྱི་ཡུལ་རྟོགས་པ་ཡང་ངའི་ཤེས་པས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་གང་ཞིག་ཤེས་པ་པོ་ཡིན་པའམ། ངའི་ཤེས་པས་གཟུང་བར་བྱ་བ་དེ་ནི་འདས་པའི་ང་རྒྱལ་གྱིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཁར་ཚང་གི་ཤེས་པ་པོ་བཞིན་ནོ། །ད་ལྟར་
― DTG191_Page_0409 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་བློ་འདི་ཡང་ཤེས་པ་པོ་དང་ངའི་ཤེས་པས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ད་ལྟར་བའི་རྟོགས་པའོ། །དེ་ཉིད་ལས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངའི་ཤེས་པས་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཤེས་པ་པོ་ཆོས་ཅན་དུ་བྱས་ནས་སྦྱོར་བ་གཉིས་བསྟན་ཏེ། །ད་ནི་ངའི་ཤེས་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་བྱས་ནས་སྦྱོར་བ་གཞན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཤེས་པ་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདས་པ་དང༌། ད་ལྟར་གྱི་ངའི་ཤེས་པ་བསྒྲུབ་བྱ་སྟེ། བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཅན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། རྒྱུད་གཅིག་དང་འབྲེལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁར་ཚང་དང་ནི་དི་རིང་ཡོད་པ་ཀུན་གྱི་ངའི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཅན་སྟོན་པའོ། །དོན་མཚུངས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཏེ། ཡུལ་གཅིག་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ལྷ་སྤྱིན་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུད་གཅིག་དང་འབྲེལ་པའི་ཤེས་པ་པོའི་དོན་བདུན་པ་དེར་རམ། དེའི་ངའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་རྒྱུད་གཅིག་དང་འབྲེལ་པའི་ཤེས་པ་པོའི་ངའི་ཤེས་པའོ། །དེའི་དངོས་པོ་ནི་དེ་ཉིད་དེ། འདི་ཡང་གཏན་ཚིགས་སྟོན་པའོ། །དའི་ཤེས་པ་ཉིད་ཙམ་ནི་སྐྱེས་བུ་གཞན་གྱིང་རྒྱལ་ལ་འཇུག་པས་དེའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་སྤང་བའི་དོན་དུ་རྒྱུད་གཅིག་དང་འབྲེལ་པའི་ཤེས་པ་པོའི་ཡུལ་ཉིད་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་སོ། །བློ་གཅིག་བཞིན་ཞེས་བྱས་བ་ནི་དཔེ་སྟེ། ངའི་ཤེས་པ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་ནང་ནས་བློ་གཅིག་ཏུ་བརྗོད་པར་འདོད་པ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཕྱོགས་ཕྱི་མ་རྩོམ་པར་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་རྟག་པ་དང་གཅིག་བུའི་ངོ་བོ་སེམས་པ་ཅན་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན། དེའི་ཆོ་བློ་ཡང་སེམས་པ་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རྟག་པ་དང་གཅིག་བུའི་ངོ་བོར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་མི་འདོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དམ་བཅའ་བ་ཁས་བླངས་པ་དང་འགལ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་བཤད་སྦྱར་བྱེད་པས། དེ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་ཏེ། བློ་གཞན་གྱི་དུས་ན་མི་གནས་སོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་བཞིན་རྒྱལ་དཔོག་པས་ཀྱང་ཡོད་པ་དང་འབྲེལ་པ་ན་སྐྱེས་བུའི་དབང་པོའི་བློ་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་མངོན་སུམ་མོ་ཞེས་བཤད་དེ། རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་ན་སྐྱེ་བར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞོན་ནུ་
― DTG191_Page_0410 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ལེན་གྱི་ཡང་རང་གི་ཚིག་དང་འགལ་བ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་དེ་ཉིད་ཀྱིས། གང་གིས་ཕྱི་ནས་དོན་འཛིན་པར། །དབང་པོ་བཞིན་དུ་བྱ་བྱེད་པ། །དེ་ནི་སྐད་ཅིག་ཀྱང་འདོད་ལ། །ཚད་མ་མེད་པར་སྐྱེ་བ་མིན། །ཞེས་བཤད་དོ། །བློ་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་དྲུག་ཁས་བླངས་བ་དང་ཡང་འགལ་ལོ། །དེ་བཞིན་དུ་མངོན་སུམ་དང་འགལ་བ་ཡང་ཡིན་ཏེ། བར་མེད་པར་སྒྲོ་འདོགས་པ་རྣམ་པ་དུ་མ་སེམས་པ་ན་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དང་འབྲེལ་པའི་བློ་རྣམས་ཤིན་ཏུ་གསལ་བར་ཉམས་སུ་མྱོང་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞོན་ནུ་མ་ལེན་གྱིས་འགལ་བའི་ཕུང་པོ་འདི་ཐམས་ཅད་མཐོང་ནས། བློ་དག་ཀྱང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བློ་རྣམས་དང་སྐྱེས་བུ་ནི་རྟག་པ་ཉིད་དང༌། གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འདོད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་བ་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་བུ་ནི་བློའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སེམས་པ་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁོ་བོ་ཅག་སྟེ། ངེད་ཀྱི་ལུགས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་གཟུགས་ཀྱི་བློ་རོའི་བློ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་དུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཡུལ་རྟེན་ཐ་དད་ཡིན་ཞེ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཞེ་ནའི་སྒྲ་ནི་གཞན་གྱི་ལུགས་ཁས་ལེན་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་རྟོག་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་བློ་རྟག་པ་དང་གཅིག་པུ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཅིའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་རིམ་གྱིས་རྟོགས་པར་འགྱུར། གང་གི་ཕྱིར་ཅིག་ཅར་ཁོ་ནར་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དཔེར་ན་རང་གི་ངོ་བོས་མེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་མེ་རྟག་ཏུ་སྲེག་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པར་གྲག་ན་ཡང་ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་སྲེག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཉེ་བ་སྟེ་བསྙེན་པ་ཁོ་ན་སྲེག་གོ །དེ་ལ་ཡང་བསྲེག་པར་བྱ་བ་གང་ཁོ་ན་སྲེག་པར་ནུས་པ་དེ་ཁོ་ནས་སྲེག་གི །སྤྲིན་ལ་སོགས་པས་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསྲེག་བྱ་ཞེས་སྨོས་སོ། །དཔེར་ན་མེ་ལོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དཔེ་གཞན་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། དྲི་མ་ཅན་ལ་གཟུགས་བརྙན་སྣང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཉེར་གཞག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲུང་དུ་བཞག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་ལ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེས་བུ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་མ་མཐོང་བའི་
― DTG191_Page_0411 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དབང་གིས་ལུས་འདི་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་ན་མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོས་བྱས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་འཛིན་པ་ཡིན་གྱི། གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་པ་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཁོ་བོ་ཅག་གི་བློ་སྟེ། བློ་གྲོས་ཡིན་གྱི་གྲངས་ཅན་གྱི་བ་ཞིན་དུ་སེམས་པ་ཅན་ལས་ཐ་དད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཇི་ལྟར་འདིའི་བློ་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དོགས་པར་བྱས་ནས་བཤད་པ། དེའི་ཕྱིར་དབང་པོའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རྒྱུ་སྟོན་པ་ཉིད་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ན་བློ་འཇིག་པ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །དབང་པོ་སྟེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་མིག་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་གི་རྩོམ་པ་ནི་བྱ་བ་སྟེ། དེ་འཇིག་ཕྱིར་ཏེ། རྣམ་པར་འཇིག་པའི་ཕྱིར། བློ་འཇིག་པར་མངོན་གྱི། འདི་རང་ལས་འཇིག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རང་ལས་འཇིག་པ་མ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེའོ་ན་དོན་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཀླན་ཀའི་གནས་སྐབས་དེ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་རྟག་ཏུ་སྲེག་བྱེད་མེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་བློ་ནི་རྟག་ཏུ་དོན་ཐམས་ཅད་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་མི་ཉེ་བའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་འདིའི་བློ་རྟག་པ་ཉིད་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པར་བྱ་ཞེ་ན། དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངག་ཉེ་བར་དགོད་པའོ། །རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་བློ་བློ་ཞེས་བྱ་བར་ངོ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་བཞིན་དུ་བློ་རྟག་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་འདི་ནི་གླང་པོ་ཆེའི་བློ་འོ། །ཤིང་རྟའི་བློ་འོ་ཞེས་བྱ་བ་བློ་རྣམས་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པའོ། །འདི་ཅི་སྟེ་འཇིག་རྟེན་ན་རྟོགས་པ་གཞན་དུ་འགྱུར་ཞེ་ན། བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེའི་དབྱེ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གླང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཉིད་དོན་ཐ་དད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གསལ་བར་བྱེད་དོ། །དོན་ཐ་དད་པའི་རྗེས་འབྲང་བས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །འདིས་ནི་བློའི་བློ་ཐ་དད་པ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་བ་དག་གིས་དོན་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཀྱིས་བྱས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། ངོ་ཤེས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འོན་ཏེ་གླང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། གལ་ཏེ་བློ་ཐ་དད་པས་བྱས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་གང་དག་གླང་པོ་ལ་
― DTG191_Page_0412 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོགས་པས་སྟོང་པའི་སར་རིམ་གྱིས་རྟ་དང་གླང་པོ་ལ་སོགས་བ་མི་གནས་པའི་སྒྲོ་འདོགས་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་རྣམས་འཇུག་པ་དེ་དག་ལ་ཐ་དད་པར་རྟོགས་པ་ཅི་ལ་རྟེན་བར་འགྱུར། ཐ་དད་པ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་རྟེན་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ལྟར་རང་ལས་ཐ་དད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བློ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར་བའི་ཡུལ་སྣ་ཚོགས་པའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེར་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པའི་དོན་འགའ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་དོན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་མ་གྲུབ་སྟེ། དེ་སྐད་དུ་ཡང་གཞོན་ནུ་མ་ལེན་གྱིས། རྨི་ལམ་ལ་སོགས་ཤེས་བ་ལ། །ཕྱི་རོལ་རྣམ་ཀུན་མེད་མི་འདོད། །ཡུལ་དུས་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན། །ཕྱི་རོལ་ཀུན་ལ་དམིགས་པ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་དོགས་པ་བསུ་བ་ནི། གལ་ཏེ་ཡུལ་སོགས་གཞན་ཡོད་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དེན་ཏོ། །ཡུལ་དང་དུས་རྣམ་པ་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་དེ། རྣམ་པ་གཞན་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཡང་ན་ཡུལ་དང་དུས་དག་གིས་སམ་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་གང་ལ་ཡོད་པ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །འོན་ཏེ་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡུལ་གང་ལ་རིམ་པ་གང་གིས་སྒྲོ་འདོགས་པའི་གསལ་བ་དེ་དག་སྣང་བ་དེའི་ཚེ། ཡུལ་དེ་དང་ཡུལ་གཞན་དང་དུས་གཞན་གནས་པ་རྣམས་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཞིང༌། དེ་བཞིན་དུ་རིམ་པ་ངེས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རང་གི་འདོད་པས་སྒྲོ་བཏགས་པའི་ངོ་བོ་དེས་སྣང་གི །གཞན་ངོ་བོ་གཞན་གྱིས་སྣང་བར་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་སོ་སོར་ངེས་པའི་དོན་གྱི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཆད་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་ཁྱེད་ཅག་སྤྱོད་པའི་ལུགས་ཀྱིས་སྣང་བཞིན་པའི་རྣམ་པ་དེ་ནི་བློ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་འདི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་གྱི་རང་བཞིན་དུ་བརྗོད་དེ། རྣམ་པ་དང་ལྡན་བ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཡིན་ལ། བློ་ནི་རྣམ་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་གྱུར་ན་དེ་ལས་
― DTG191_Page_0413 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཡུལ་ན་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཡུལ་ནི་གང་དུ་སྒྲོ་བཏགས་པ་བྱས་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཡུལ་དང་དུས་གང་དང་འབྲེལ་པ་གླང་པོ་ལ་སོགས་བ་དེ་དག་ཡུལ་དེ་དང་འབྲེལ་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་ཡིན་ན། རང་དང་བྲལ་པའི་ཡུལ་དང་དུས་གཞན་དུ་ཅིའི་ཕྱིར་སྣང༌། དེ་ལྟ་བས་ན་ཤེས་པ་དེ་དག་ནི་དོན་དམ་པར་མ་འདྲེས་པའི་རང་བཞིན་དང་གཡོ་བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རེས་འགའ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །དེའི་རང་བཞིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་ཡང་དུ་མ་ཉིད་དང༌། མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པོ། །འདི་སྙམ་དུ་ཤེས་པ་ནི་སྐྱེས་བུ་དེའི་ཆོས་ཡིན་ལ། དེས་ན་དེ་ཐ་དད་ན་ཡང་སྐྱེས་བུ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཆོས་ཅན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་ན། དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། རྟོགས་པ་དང༌། སེམས་པ་ཅན་དང༌། བློ་དང༌། ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིང་ཐ་དད་པ་ཙམ་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་ཐ་དད་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་མིང་ཐ་མི་དད་ན་ཡང་ཤེས་པ་དེ་དག་གི་སེམས་པ་ཅན་གྱི་བདག་ཉིད་གཅིག་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ངོ་བོར་འདོད་པ་ཁོ་ནའོ། །སེམས་པ་ཅན་དེ་ཐ་མི་དད་པ་ན་དེའི་རང་བཞིན་གྱི་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཆ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་འགལ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཏུ་ཐ་དད་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །ཤེས་པ་དམིགས་པ་མེད་བར་བསྟན་པ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་བློ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པ་ཡང་སུན་བྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཡོངས་སུ་གསལ་བའི་རྣམ་པ་དེ་ནི་ཕྱི་རོལ་མ་ཡིན་པར་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་གསལ་བའི་རྣམ་པ་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་བ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ན་རང་ཉིད་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བློ་རྣམས་རང་རིག་པའི་ངོ་བོར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང༌། དཔེར་ན་རང་གི་ངོ་བོས་མེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ། དེ་སུན་དབྱུང་བའི་ཕྱིར། འདི་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་བསག་པ་བསྟན་པ་ནི། གལ་ཏེ་བློ་ནི་རྟག་གནས་དང། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་བློའི་གནས་སྐབས་དོན་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་དང་རྟག་ཏུ་བ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་དོན་ཐམས་ཅད་དུ་རིག་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། བློ་ནི་སྒྲ་ཡི་ཡུལ་ཅན་གང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་སྒྲའི་ཡུལ་ཅན་སྒྲའི་རྣམ་
― DTG191_Page_0414 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་རོ་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་གྱི། གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དོན་གཅིག་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་དུས་ན་དོན་ཐམས་ཅད་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་དམིགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་བློ་ཐམས་ཅད་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང། བློ་གཅིག་གིས་ནི་དུ་མ་ཡི། །རྣམ་ཤེས་དེ་ནི་ཅིག་ཅར་ཉིད། །ཁྱད་པར་མེད་ཕྱིར་རིམ་གྱིས་ཀྱང༌། །མི་འགྱུར་དེ་ཁྱད་མེད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བཤད་དོ། །མིན་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་སྒྲའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་བློ་དེ་ཉིད་ཀྱི་རོ་ལ་སོགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་དུ་ཁས་ལེན་པར་མི་བྱེད་ན། དེ་ལྟ་ན་བློ་རྣམས་ཀྱི་ཐ་དད་པ་ཁྱོད་ཀྱི་རང་གི་ཚིག་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །མེད་དཔེར་བྱས་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་མ་གྲུབ་པོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མེ་ཡང་བསྲེག་བྱ་མ་ལུས་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བསྲེག་པར་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་སྲེག་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་སྲེག་པར་བྱེད་པ་རྟག་ཏུ་གནས་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་བསྲེག་བྱ་མཐའ་དག་ཐལ་བར་བྱས་པར་འགྱུར་ཏེ། སྲེག་པར་བྱེད་པ་འབར་བ་དང་འབྲེལ་པའི་བསྲེག་པར་བྱ་བ་བཞིན་དུ་རང་སྲེག་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་རྟག་ཏུ་ཉེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་གི་སྒྲས་ནི་བློ་དོན་ཐམས་ཅད་རྟོག་པའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཅེས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་མི་རྟག་ཏུ་སྲེག་པར་བྱེད་པའི་བདག་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ན། འོ་ན་ཇི་ལྟར་དོན་ཉེ་བ་ཡང་སྲེག་པར་བྱེད་ཅེ་ན། བསྲེག་པར་བྱ་དོན་ཉེ་ཉིད་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བརྗོད་པའི་དོན་ཁས་བླངས་པ་ན། དོན་ཐམས་ཅད་ཅིག་ཅར་སྲེག་པར་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཐལ་བར་འགྱུར་བ་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ཡང་དཔེར་ན་མེ་ལོང་དང་བའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་ལ། མེ་ལོང་ལ་སོགས་པ་དེ་ཡང་རྟག་པ་དང་གཅིག་བུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ན་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཨུཏྤལ་སྔོན་པོ་སོགས་འབྲེལ་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཤེལ་དང་མེ་ལོང་ལ་སོགས་བ་སྐད་ཅིག་རེ་རེར་འཇིག་བ་ཡིན་ན་ཨུཏྤལ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་དང་ཕྲད་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་བདག་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གལ་ཏེ་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་དེའི་གཟུགས་བརྙན་འཛིན་པར་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་ཉེ་བར་བསྒྱུར་
― DTG191_Page_0415 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དང་བཅས་པའི་གནས་སྐབས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་དེ་ཉེ་བར་སྒྱུར་བ་མེད་པའི་གནས་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཉེ་བར་སྒྱུར་བ་དང་བྲལ་བ་ལ་ཡང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་བརྙན་ཡང་དག་པར་དམིགས་པར་འགྱུར་ཏེ། སྔར་གྱི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཉེ་བར་བསྒྱུར་བའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་སྔོན་བོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བར་མཐོང་བར་འགྱུར་ཏེ། སྔར་གྱི་ངོ་བོ་དང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་ལ་སྤྱིར་ཤེལ་དང་མེ་ལོང་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་རྟོགས་པ་བསྩལ་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་སྐད་ཅིག་མ་དང་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་བ་དག་གིས་ཕྱོགས་ལ་གཟུགས་བརྙན་རྟོགས་པ་རེ་རེ་སེལ་བར་བྱེད་པ་ནི་བརྟན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བརྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྔར་བཞིན་དུ་མེ་ལོང་གི་ངོས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྲེལ་ཏེ། སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་ན་ཡང་ཆ་མེད་པའི་ཕྱིར་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ཞེས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འདི་ལྟར་ཁྲོན་པའི་ནང་དུ་ཆུད་པའི་ཆུ་བཞིན་དུ་མེ་ལོང་གི་ངོས་ལ་གཟུགས་བརྙན་ནང་དུ་ཆུད་པར་དམིགས་ན་མེ་ལོང་གི་ངོས་ལ་བུ་ག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དབྱིབས་ཀྱི་ཡན་ལག་ཆེས་བར་མཚམས་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ནི་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་མེད་པ་ནི་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་གནས་སྐབས་སྣ་ཚོགས་པ་མེད་པ་སྟེ། འདི་ལ་རྒྱུ་ནི་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་གནས་སྐབས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་ཡང༌། ལུས་ཅན་ལྡན་ཅིག་མི་གནས་ཕྱིར། །མེ་ལོང་ངོས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་དག །འཛིན་པ་མ་ཡིན་ཞེས་སྦྲེལ་བར་བྱའོ། །འདི་ལྟར་མེ་ལོང་གི་ངོས་ལ་ཡུལ་དེ་ཁོ་ནར་རིལ་སོགས་པའི་གཟུགས་བརྙན་དམིགས་ཏེ། ལུས་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་རྣམས་ནི་ནམ་ཡང་ཡུལ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། བདག་ཉིད་གཅིག་ཏུ་ཐལ་བར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཡང་སྐད་ཅིག་མ་དང་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པའི་ཐུན་མོང་གི་སུན་འབྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །ཤེལ་ལ་ཡང་ཡང་དག་པར་ཉེ་བར་བསྒྱུར་བའི་གཟུགས་བརྙན་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། ཟུར་གཉིས་
― DTG191_Page_0416 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ན་ནི་གནས་པས་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་ཁོ་ནའི་ཚེ་རྟོགས་པ་པོ་མདུན་ན་གནས་པས་ཐང་གི་པདྨ་དང་ཕྲད་པས་ཤེལ་དམར་པོར་དམིགས་པ་ཁོ་ནའི་ཚེ་གང་དག་ཟུར་གཉིས་ན་གནས་པ་དེ་དག་གི་ཤེལ་རྡོ་མཐའ་དག་ཤིན་ཏུ་དཀར་བར་དམིགས་ཀྱི། ཆ་ཤས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་གལ་ཏེ་དེའི་གཟུགས་བརྙན་འཛིན་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་མདུན་ན་གནས་པའི་སྐྱེས་བུ་བཞིན་དུ་ཟུར་གཉིས་ན་གནས་པའི་རྟོགས་པ་པོ་དག་གིས་ཀྱང་དམར་པོར་སྣང་བ་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ཡང་སྐད་ཅིག་མ་དང་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་དག་ལ་ཡང་ཐུན་མོང་བའི་སྐྱོན་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་གཟུགས་བརྙན་དེ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པས་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྐྱོན་བཤད་དེ། གལ་ཏེ་དོན་དམ་པར་ཤེལ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་གྱི་གཟུགས་བརྙན་འཛིན་པར་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་འབྱུང་བའི་ཡུལ་གྱི་གཟུགས་བརྙན་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་གཅིག་གི་བདག་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཤེལ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་བསྒྱུར་བྱ་དང༌། སྒྱུར་བྱེད་ལ་སོ་སོའི་སྒྱུར་བྱེད་ཐ་དད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་འདི་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་ཉེས་པ་འདི་མེད་དོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་དོན་དུ་དེ་ཉིད་དུ་ཡོད་ན་ཞེས་སྨོས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཡང་དེ་ལྟར་ཕྱོགས་གཉིས་ཀ་ལ་ཡང་གཟུགས་བརྙན་འཛིན་པ་མི་འཐད་དེ། དེ་ཕྱིར་འདི་ནི་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ཤེལ་ལ་སོགས་པ་ཁོ་ན་ལ་འཁྲུལ་པ་དེར་འགྱུར་གྱི། རྩིག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ཕྱིར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི། །ནུས་པ་སྣ་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྣ་ཚོགས་ནི་རྣམ་པ་དུ་མ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ནུས་པ་དག་གང་དག་བཀོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ནུས་པ་སོ་སོར་ངེས་པ་ནི་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པར་འོས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་རང་གི་རྒྱུ་བརྒྱུད་བས་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆ་འདི་ལ་ཁྱེད་ཅག་དང་རྩོད་པ་མེད་དེ། ཇི་སྐད་དུ། མེ་ནི་སྲེག་བྱེད་ནམ་མཁའ་མིན། །འདི་ལ་བརྩད་དུ་ཅི་ཞིག་ཡོད། །ཅེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་བློ་ལ་ཡང་ཡུལ་གྱི་གཟུགས་བརྙན་འཛིན་པ་འཁྲུལ་པ་ཡིན་མོད། གཟུགས་བརྙན་འཛིན་པར་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན།
― DTG191_Page_0417 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བློ་འཁྲུལ་ངོ་བོ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བློ་ལ་འཁྲུལ་པ་སྲིད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡང་གི་སྒྲས་ནི། གཟུགས་བརྙན་འཛིན་པར་མི་རིགས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཅེས་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཐ་དད་པ་དང་བྲལ་ཕྱིར་ཏེ། ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེལ་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་ནི་འཁྲུལ་པར་རིགས་ཏེ། དེ་དག་ལས་ཐ་དད་པའི་འཁྲུལ་པའི་བློ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་བློ་ལ་འཁྲུལ་པའི་ངོ་བོའི་བློ་གཞན་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། །འདི་ལྟར་བློ་གཅིག་ཁོ་ནར་འདོད་དོ། །བློ་ནི་རང་ཉིད་ཀྱིས་འཁྲུལ་པའི་ངོ་བོར་སྐྱེའོ་ཞེས་བརྗོད་པར་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། བློ་རྟོག་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་རྟག་པ་ཉིད་དང་གཅིག་པུ་ཉིད་བསྒྲུབ་པའི་དོན་དུ། །དེ་ལ་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་དུ། །བློ་ནི་ངོ་ཤེས་པར་བྱེད་དེ། །ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ལ། རྟོགས་མེད་ངོ་བོ་ལས་ལྡོག་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ངོ་བོ་ཤེས་པ་འདི་ནི་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རྟོགས་བ་མེད་པའི་ངོ་བོ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ལྡོག་བ་ཐ་དད་པ་སྒྲོ་བཏགས་ནས་བློ་ཐམས་ཅད་ནི་སྣ་ཚོགས་པ་ཡིན་ན་ཡང་ངོ་ཤེས་པ་འཇུག་པ་འགལ་བ་མེད་པ་ཁོ་ནའོ། །གང་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་ཡིན་པ་ངོ་ཤེས་པ་འདི་ནི་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་ལྡོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་བྱས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ན་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་དམིགས་པ་མེད་པའི་སྒྲོ་བཏགས་པའི་བློ་ལ་དོན་ཐ་དད་པ་ལ་མི་རྟེན་ན་ཡང་ངོ་མི་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་གང་ཁོ་ན་ལ་གླང་པོའི་བློ་འགྱུར་བ་དེ་ཉིད་ལ་རྟ་དང་ཤིང་རྟའི་བློར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་འདི་དག་ནི་དམིགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྒྲུབས་ཟིན་པས་ཡང་མི་བརྗོད་དོ། །དེས་ན་གང༌། ཐ་དད་དོན་ལ་མི་རྟེན་པར། །ངོ་ཤེས་མེད་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ནི་མ་གྲུབ་བོ་ཞེས་གཟུང་བར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་ཁྱེད་ཅག་གིས་རྟག་པ་དང་གཅིག་པུའི་ངོ་བོའི་བདག་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ཐ་དད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ཐ་དད་པ་ཁས་ལེན་ནའོ་ན་འདི་ནི་རྟག་པ་དང་གཅིག་པུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁས་བླང་པར་མི་བྱའོ། །གཅིག་ལ་ཐ་དད་བ་དང་ཐ་མི་དད་པ་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་རང་
― DTG191_Page_0418 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཞིན་རིགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྩོད་པ་འདི་སྤང་བའི་དོན་དུ་གཞོན་ནུ་མ་ལེན་གྱིས་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རེ་ཞིག་སུན་དབྱུང་བའི་ཕྱིར་བསྟན་པ་ནི། གནས་སྐབས་ཐ་དད་ཐ་དད་པས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་རྣམས་ཀྱི་ཐ་དད་པ་སྟེ། སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་དེ། དེས་ཐ་དད་པ་སྐྱེས་བུ་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་དེ། དེས་སྡོང་ཞེས་བསྡུའོ། །གནས་སྐབས་སྣ་ཚོགས་པ་ཡིན་ན་ཡང་རང་བཞིན་གཅིག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལ་རྒྱུ་བསྟན་པའི་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བརྟན་པ་བརྟག་པའི་བདག་ཉིད་དེ་རང་བཞིན་གྱི་བདག་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཡང་ན་གནས་སྐབས་ཐ་དད་པ་ནི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཏེ། བདེ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་ལས་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ཐ་དད་པ་སྟེ་ལོགས་ཤིག་པའི་ངོ་བོ་དེས་སྟོང་པ་སྟེ་དེ་དང་ཐ་མི་དད་པ་ཡིན་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་དེ་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། བདེ་སྡུག་ལ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྟོགས་པ་ཡིན་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ཤེས་པ་ཡིན་ན་ཡང་ངོ༌། །མི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གོ །སེམས་ཅན་རྫས་ཡོད་ཉིད་སོགས་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སོགས་པའི་སྒྲས་ཤེས་བྱ་ཉིད་དང༌། གཞལ་བྱ་ཉིད་དང༌། བྱེད་པ་པོ་ཉིད་དང༌། ཟ་བ་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་སྤྱིའི་ཆོས་གཟུང་ངོ༌། །ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་ཤིན་ཏུ་ཆད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གནས་སྐབས་གཞན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྔ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་མི་མྱོང་ཞེ་ན། ཕྱི་མའི་རྗེས་སུ་མཐུན་བྱའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གནས་སྐབས་ན་ཕྱིས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གནས་སྐབས་མི་འབྱུང་བས་དེའི་ཕྱིར། སེམས་པ་ཅན་དང་རྫས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་སྤྱིའི་བདག་ལ་དེ་ཐིམ་པ་ཡིན་ཏེ། ཕྱིས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གནས་སྐབས་སྐྱེ་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་འགྱུར་བས་དེའི་དོན་དུ་དེ་དེ་ལ་ཐིམ་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་གནས་སྐབས་གཞན་བཞིན་དུ་སྤྱིའི་བདག་ལ་ཡང་གནས་སྐབས་ཐིམ་པ་མི་རིགས་ཏེ། འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་དོགས་པ་ལ་གནས་
― DTG191_Page_0419 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐབས་རང་གི་ངོ་བོ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོས་གནས་སྐབས་རྣམས་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་ཐིམ་པར་མི་རིགས་སོ། །གང་གིས་འདི་དེ་ལ་མི་འགྱུར་བ་གནས་སྐབས་ཅན་སྤྱིའི་བདག་ལ་ནི་ཐིམ་པ་ལ་འགལ་བ་ཅི་ཡོད། འདི་ལྟར་སྤྱིའི་བདག་འདི་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་འགལ་བ་མེད་བར་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་མཐོང་སྟེ་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་པ་ཅན་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་སྐྱེས་བུ་ལས་གནས་སྐབས་རྣམས་ངེས་པར་ཐ་དད་པར་མི་འདོད་ན། དེའི་ཚེ་དེ་དག་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ན་སྟེ། གནས་སྐབས་དེ་དག་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ཡིན་ན་སྐྱེས་བུ་འདི་ལ་ཡང་དེ་དག་སྟེ། སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །གཅིག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་ནི་ཅུང་ཟད་ཐ་མི་དད་པ་ཡིན་ཡང་གནས་སྐབས་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པར་ཐལ་བ་བཟློག་པར་དཀའོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་གང་ལས་ཐ་མི་དད་པ་དེ་ནི་དེ་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ན་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོའི་དེ་དག་ཉིད་བཞིན་ནོ། །སྐྱེས་བུ་ལ་ཡང་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་ཐ་མི་དད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །གཏན་ཚིགས་འདི་མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འགལ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་ན་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་གནས་སྐབས་དག་ཁོ་ན་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ཡིན་གྱི། སྐྱེས་བུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་སྐྱེ་བ་དང་མི་སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་འགལ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་ཁས་ལེན་ན། དེའི་ཚེ་ཐ་དད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་སྐྱེས་བུ་མང་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཕན་ཚུན་རང་ཉིད་སོ་སོར་ངེས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པ་བཞིན་ནོ། །ཐ་དད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ནི་འདི་ཙམ་དུ་ཟང་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་དགོང་ས་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེས་བུ་ཡང་དངོས་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོས་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པ་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཚང་བ་བཟློག་པའི་ཆེད་དུ་བདག་ཉིད་སོ་སོར་ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །བདག་ཉིད་སོ་སོར་ངེས་པའི་ངོ་བོ་འདི་དག་ནི་ངེས་པར་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དང་དྲན་པ་ལ་སོགས་པ་སོ་སོར་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་གཞག་པ་
― DTG191_Page_0420 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཆོལ་པར་འགྱུར་རོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་དང་གང་གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་གཅིག་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་ཐ་མི་དད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཕན་ཚུན་སོ་སོར་ངེས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོས་སྐྱེས་བུ་བཞིན་ནོ། །བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱང་སྐྱེས་བུ་དང་ལྷན་ཅིག་གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པའོ། །གང་ཡང༌། གནས་སྐབས་གཞན་ནི་སྐྱེ་འགྱུར་ཚེ། །སྔ་མ་གཏན་དུ་འཇིག་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་དེ་ལ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་སྐྱེས་བུ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྤྱིའི་གནས་སྐབས་ལ་ཐིམ་པ་ན་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སམ། གཞན་གྱི་ངོ་བོས་ཐིམ་པ་ཡིན་གྲང༌། དེ་ལ་གལ་ཏེ་རང་གི་ངོ་བོས་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་ན་ཡང་སྟེ། བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ན་ཡང་དེ་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པར་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་ཏེ། དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་གཞན་གྱི་ངོ་བོས་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཡིན་ན། དེ་ལ་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གཞན་ཡང་སྐྱེས་བུ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་འཕོ་བ་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་འདོད་དེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དེ་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར། བདག་དེ་སྐྱེས་ན་སྐྱེ་ལྡན་ཏེ། །སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །གང་ལ། སྐྱེས་བུ་བྱེད་པོ་ཟ་པོ་ནི། །གནས་སྐབས་ལ་ནི་མི་རྟེན་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ལ། གལ་ཏེ་བྱེད་པོ་ཟ་བ་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་སྐྱེས་བུ་ཁོ་ན་ལ་རྟེན་པར་གྱུར་ན། དེ་ནི་སྔ་མའི་ངོ་བོ་མ་མ་བཏང་བའི་བདག་ལ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་བྱེད་པ་པོ་དང་ཟ་བ་པོ་མ་ཡིན་པའི་གནས་སྐབས་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བ་དེ་ནི་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ལ། ཟ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་བཞིན་ནོ། །སྐྱེས་བུ་ཡང་ཐམས་ཅད་དུ་བྱེད་པ་པོ་དང་ཟ་བ་པོ་མ་ཡིན་པའི་གནས་སྐབས་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་བྱེད་འགལ་བ་དམིགས་པའོ། །སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱིས། སྐྱེས་བུའི་བློ་ནི་སྐྱེ་བ་ན། །གལ་ཏེ་འགྱུར་ན་མི་རྟག་ཉིད། །འོན་ཏེ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ན། །བདག་གཞན་འཇལ་བྱེད་མི་དམིགས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་བཤད་པ་ན། དེ་ལ་གཞོན་ནུ་མ་ལེན་གྱིས། མི་རྟག་སྒྲ་ཡི་
― DTG191_Page_0421 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྗོད་བྱ་ཉིད། །བདག་ནི་ཟློག་པར་བྱེད་མ་ཡིན། །རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ཙམ་བརྗོད་ཕྱིར། །དེ་ཙམ་གྱིས་འདི་ཆད་མི་འགྱུར། །ཞེས་སྨྲས་ཏེ། །དེ་འདིར་མཇུག་བསྡུ་པའི་ཐབས་ཀྱིས་སྐྱོན་བཤད་པའོ། །དེ་སྟེ་དེའི་ཕྱིར། རྟག་པའི་སྒྲའི་བརྗོད་བྱ་ཉིད་ཁོ་བོས་མ་བཟློག་སྟེ། རང་གི་ཉེ་བར་ལེན་པ་སྔོན་དུ་སོང་བའི་སྐད་ཅིག་རེ་རེར་འཇིག་པའི་སེམས་པ་ཅན་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པར་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་རང་གི་ངོ་བོ་སྟེ། རང་བཞིན་འགྱུར་ལྡན་ཕྱིར་ཏེ། ངེས་པ་སྔ་མའི་རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་བཏང་ནས་རང་བཞིན་གཞན་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཆད་པ་སྟེ་འདིའི་འཇིག་པ་གསལ་རབ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །གང་ཡང་སྦྲུལ་ལ་སོགས་པ་དཔེ་ཉིད་དུ་བླངས་པ་དེ་ཡང་རྟག་པ་དང་གཅིག་པུའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྦྲུལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྐྱེས་བུ་བསྟན་པ་གཅིག་པུའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གནས་སྐབས་གཞན་འབྱུང་བ་རིགས་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྤྲུལ་ལ་ཡང་མི་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་ཡང་འདི་སྐད་ཅིག་མ་འཇིག་པར་འགྱུར་བའི་ཚེ་གནས་སྐབས་གཞན་འབྱུང་བ་རིགས་པ་ཡིན་ཏེ། གནས་སྐབས་གཞན་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་རང་བཞིན་གཞན་སྐྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་ངས། རིག་ཅེས་བྱ་བའི་བདག་གི་བློས། །ཤེས་པ་པོ་ཉིད་རྟོགས་པར་འགྱུར། །ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ལ་མ་གྲུབ་པོ་ཞེས་བསྟན་པའི་གནས་སྐབས་དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ང་རྒྱལ་འདི་ལ་ནི་གང་གིས་འདིའི་ཡུལ་ཤེས་པ་པོ་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་དོན་དམ་པར་དམིགས་པ་ཅུང་ཟད་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་འདི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མཚན་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཐོག་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སེམས་ཅན་དུ་ལྟ་བ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའོ། །དེའི་ས་བོན་ནི་བག་ཆགས་ཏེ་ནུས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཐོག་མ་མེད་པ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ་སེམས་ཅན་དུ་ལྟ་བའི་ས་བོན་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །དེའི་སྟོབས་ནི་བདག་པོའོ། །འགའ་ཞིག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནང་གི་བདག་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ལའོ། །འོན་ཏེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་དུ་མི་འཇུག་ཅེ་ན། འདུ་བྱེད་འགའ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ཡི་ངོ་བོར་ངེས་བྱས་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་དུས་སུ་འཇུག་པའི་ཤེས་པ་པོའི་ངོ་བོ་ངེས་པའི་ང་རྒྱལ་
― DTG191_Page_0422 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལའོ། །ཀུན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུད་གཞན་དང་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལའོ། །གཞན་ཡང་ང་རྒྱལ་གྱི་དམིགས་པ་བདག་ཡིན་ན་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་བདག་གཞན་ལ་ཡང་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པ་མཚུངས་སོ། །ནུས་པ་སོ་སོར་ངེས་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གླ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ཡང་ནུས་པ་ངེས་པའི་ཕྱིར་ནང་གི་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་ཁོ་ན་ལ་འཇུག་གི །ཐམས་ཅད་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཐམས་ཅད་འཆོལ་བ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །འདི་སྙམ་དུ་རྣམ་བར་གཞག་པ་འདི་ཡིན་ལ་རག་མོད། འོན་ཀྱང་འདིའི་དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཇི་ལྟར་འགྲུབ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། རྟག་པར་དམིགས་པའི་ཕྱོགས་ལ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་འདིའི་དམིགས་པར་འགྱུར་བ་རྟག་པའམ། མི་རྟག་པ་ཞིག་ཡིན་གྲང༌། གལ་ཏེ་རྟག་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ང་རྒྱལ་ཐམས་ཅད་དེ། ང་རྒྱལ་རྣམས་ཅིག་ཅར་དུ་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་མ་ཡིན་བ་ནི་དམིགས་པར་མི་རིགས་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ནུས་པའི་རྒྱུ་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་དག་ལ་ལྟོས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ལན་ཅིག་མ་ཡིན་པར་དཔྱད་ཟིན་ཏོ། །ང་རྒྱལ་འདི་ནི་གཅིག་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། རེས་འགའ་བ་ཉིད་ཀྱིས་དུ་མ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་གཉིད་སྟུག་པོ་ལོག་པ་དང༌། མྱོས་པ་དང༌། བརྒྱལ་བའི་གནས་སྐབས་སུ་ང་རྒྱལ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ལ། ཡང་གཞན་གྱི་ཚེ་རིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་དུ་མ་དམིགས་པས་འདི་རེས་འགའ་ཉིད་དུ་གྲུབ་བོ། །རེས་འགའ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ང་རྒྱལ་ཐམས་ཅད་དེ་ཡོད་པ་ཙམ་ན་ཡོད་པ་རྣམས་ཅིག་ཅར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་མི་རྟག་པ་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་ང་རྒྱལ་ཐམས་ཅད་ཆེས་གསལ་བར་སྣང་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་དངོས་སུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ནི་དེ་ལྟ་བས་ནའོ། །གཞན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞོན་ནུ་མ་ལེན་ལ་སོགས་པ་མུ་སྟེགས་བྱེད་པ་དག་གིས་ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་དེའི་ཡུལ་དུ་ཅི་ཞིག་རྟོག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདིའི་དམིགས་པ་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པ་དོན་མེད་དོ། །དེ་ལ་ང་རྒྱལ་འདི་ནི་དམིགས་པ་མེད་པ་ཁོ་
― DTG191_Page_0423 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ན་ཡིན་ཏེ། ཐོག་མ་མེད་པའི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་བག་ཆགས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་འཁྲུལ་པ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ། འདི་ལ་གཞོན་ནུ་མ་ལེན་གྱིས་བརྗོད་པའི་སུན་འབྱིན་པ་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ནི། ཤེས་པ་པོ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བག་ཆགས་ནི་ཤེས་པ་པོའི་ཡུལ་ལ་ངོ་ཤེས་པའི་བྱེད་པ་པོར་འོས་ཀྱི། དེ་མིན་ལ་སྟེ། ཤེས་པ་པོ་མ་ཡིན་པ་ལ། དེ་ཞེས་ཏེ་ཤེས་པ་པོ་ཞེས་ཤེས་པ་སྟེ། ངོ་ཤེས་པའི་བག་ཆགས་བྱེད་པ་པོར་འོས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྦྲེལ་བར་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ནི་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་འདི་ནི་ཇི་ལྟར་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རྒྱུ་ཡུལ་གྱི་དོན་ཉིད་ལ་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། འཁྲུལ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ང་རྒྱལ་འདི་ནི་བག་ཆགས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སྒྲ་ནི་གནོད་མེད་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་རིམ་པ་བཞིན་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལེན་འདེབས་པ་ཡིན་ནོ། །བཤད་མ་ཐག་པའི་རིགས་པ་ནི། རྟག་པ་དམིགས་པའི་ཕྱོགས་ལ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་དང༌། གང་ཡང༌། བག་ཆགས་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན། །ཞེས་སྨྲས་པ། དེ་ནི་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དབང་ཕྱུག་སོགས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་བག་ཆགས་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་དབང་ཕྱུག་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པ་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་བློ་རྟག་པའི་རྟེན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་འཁྲུལ་པ་ཇི་ལྟར་བག་ཆགས་ཙམ་ཡོང་པས་འབྱུང་བར་འགྱུར། འདི་ལྟར་གཞོན་ནུ་མ་ལེན་གྱིས་ཀྱང་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་འགྲོ་བའི་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པ་བཀག་པ་ཁོ་ནའོ། །བག་ཆགས་ཙམ་གྱི་ངོ་བོ་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཙམ་སྨོས་པ་ནི། དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་དམིགས་པའི་དོན་རྣམ་པར་བཅད་པའི་དོན་དུའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ང་རྒྱལ་དམིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེས་གཟུང་བར་བྱ་བའི་ཤེས་པ་པོ་འགའ་ཞིག་གྲུབ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་བདག་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང༌། འདས་པའི་ང་རྒྱལ་གྱིས་གཟུང་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྟག་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་སྨྲས་པ། དེ་ལ་དེའི་
― DTG191_Page_0424 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་ཚད་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འགའ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་པའམ་མི་རྟག་པའི་ཤེས་པ་པོ་དཔེའི་ཆོས་ཅན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་དཔེ་མ་གྲུབ་བོ། །འདི་ལྟར་སྦྱོར་བ་དང་པོ་དང་གྱིས་པ་དག་ལ་ཆོས་ཅན་མ་གྲུབ་པའི་དཔེའི་སྐྱོན་ཡིན་ཏེ། ད་ལྟར་དང་ཁར་ཚང་གི་ངའི་ཤེས་པས་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཤེས་པ་པོ་འགའ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱོར་བ་གསུམ་པ་ལ་ཡང་བློ་གཅིག་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དཔེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཚང་བ་ཡིན་ཏེ། མངོན་བར་འདོད་པ་ཉིད་གྱི་བློ་གཅིག་རྒྱུད་གཅིག་དང་འབྲེལ་པའི་ཤེས་པ་པོ་ངའི་ཤེས་པན་ཡིད་དམ། ཡུལ་ཅིག །ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ཆོས་གཉིས་མ་གྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་འདི་ཡང་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་རིགས་པ་བསྟན་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། བསྟན་པ་ནི་སྔར་ཉེ་བར་བཀོད་པའི་གཏན་ཚིགས་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྲིད་པ་གཞི་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་སྦྱོར་བ་དང་པོ་དང་གཉིས་པ་དག་ལ་གཏན་ཚིགས་གསུམ་ཀ་ཡང་གཞི་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། ངའི་ཤེས་པས་གཟུང་བར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ཤེས་པ་པོ་འགའ་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱོར་བ་གསུམ་པ་ལ་ནི་ཆོས་ཅན་ཤེས་པ་རྣམས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་གཞི་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དེ་དག་ལ་རྒྱུད་གཅིག་དང་མ་འབྲེལ་པའི་ཤེས་པ་པོའི་ཡུལ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་མ་གྲུབ་སྟེ། དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུས་པའི་དཀའ་འགྲེལ་ལས་དཔྱོད་པ་བས་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་བདག་བརྟག་པ་སྟེ་བརྒྱད་པའོ།། །།ད་ནི་གྲངས་ཅན་གྱིས་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་བདག་དགག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གཞན་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞན་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གྲངས་ཅན་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ནི་སེམས་པ་ཅན་བདག་གི་རང་གི་ངོ་བོ་བློ་ལས་ཐ་དད་པར་རྟོག་པར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟར་བློ་ནི་གཙོ་བོའི་རང་བཞིན་ཡིན་ལ། སེམས་པ་ཅན་ནི་སྐྱེས་བུ་ཉིད་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གི་གཞུང་ལུགས་ཡིན་ནོ། །སྐྱེས་བུ་དེ་ཡང་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་གཙོ་བོས་དྲངས་པའི་ཟ་བ་པོ་ཡིན་གྱི། ལས་རྣམས་ཀྱི་བྱེད་པ་པོ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འགྲོ་བ་
― DTG191_Page_0425 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ངོ་བོའི་རང་བཞིན་ཉིད་བྱེད་པ་བོ་ཉིད་དུ་འདོད་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཡང་ཚད་མ་དག་སྟོན་པ་ནི། གང་ཞིག་འདུས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོ་ཡིན་བ་དེ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་བར་མཐོང་སྟེ། དཔེར་ན་མལ་ཆ་དང་སྟན་ལ་སོགས་བའི་ཡན་ལག་བཞིན་ནོ། །མིག་ལ་སོགས་པ་ཡང་བསགས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །གཞན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཤུགས་ཀྱིས་བདག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་བསམ་བའོ། །དེ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རེ་ཞིག་དམ་བཅའ་བའི་དོན་སུན་འབྱིན་བར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟར་སེམས་བ་ཅན་སྐྱེས་བུའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་བ་ན། སེམས་པ་ཅན་རྟག་པ་དང་གཅིག་བུའི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་དམ་བཅས་པར་འགྱུར་ཏེ། རྟག་པ་དང་གཅིག་བུའི་ངོ་བོའི་སྐྱེས་བུ་ལས་དེ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཡང་མངོན་སུམ་དང་འགལ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་གཟུགས་དང་སྒྲ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་རང་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཐ་དད་པ་དང་ལྡན་པ་རང་བཞིན་ཐ་དད་པ་ཆེས་གསལ་བར་ཤིན་ཏུ་གསལ་བ་ཉིད་དུ་རིག་སྟེ། དེ་ཡང་སེམས་པ་ཅན་གཅིག་ཡིན་ན་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཁས་བླངས་པ་དང་འགལ་བར་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སེམས་བ་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བདག་ངོ་བོ་གཅིག་པ་ཡང་ཡིན་ལ། དོན་རྣམ་བ་སྣ་ཚོགས་པའི་ཟ་ཟབ་པོ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཇི་ལྟར་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་ཡིན་ཏེ། ཟ་བ་པོ་མ་ཡིན་པའི་གནས་སྐབས་དང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བལྟ་བར་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པར་འགལ་བ་མེད་དོ་ཞེ་ན། བལྟ་འདོད་ལ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་དག་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟ་བར་འདོད་པ་དང་ཉན་བར་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་དེའི་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་དུ་བརྟགས་བ་དེ་དག་ཀྱང་བདག་འདི་ལ་འགྱུར་བ་མིན་ཏེ། འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འབྱུང་ན་དེའི་ཚེ་དེ་ལྟར་དེ་ཐ་དད་པར་སྐྱེ་བ་ཡིན་ན་ནི་སྐྱེས་བུ་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། བལྟ་བར་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དེ་དག་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་བ་ནི། །སེམས་བ་ཅན་ལས་མ་གཏོགས་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཐ་དད་པ་ཡིན་ན་ནི་འདི་འདིའི་ཞེས་བྱ་བའི་འབྲེལ་བ་ནི་མི་འཐད་དེ། འབྲེལ་
― DTG191_Page_0426 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་རྒྱུ་མཚན་ཕན་འདོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པར་འགྱུར་བའོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་གང་གི་ངོ་བོར་རྣམ་པར་འཇོག་བའི་རྒྱུ་མཚན་མེད་པ་དེ་ནི་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པས་དེའི་ངོ་བོར་རྣམ་པར་འཇོག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ནམ་མཁའ་ལུས་ཅན་ཉིད་བཞིན་ནོ། །སྐྱེས་བུའི་བལྟ་བར་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཟ་བ་པོར་འཇོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་མི་དམིགས་པའོ། །གཏན་ཚིགས་འདི་མ་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྒྲུབས་ཟིན་ཏོ། །བྱེད་བ་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཟ་བ་པོ་འདི་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་དགེ་དང་མི་དགེའི་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མ་བྱས་པའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ལོངས་སྤྱོད་པ་ནི་འགའ་ཡང་ཡོད་བ་མ་ཡིན་ཏེ། མ་བྱས་པ་དང་ཕྲད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་ཡང་གཞན་གྱི་ལན་གྱི་དོགས་པ་བསུ་བ་ནི། གལ་ཏེ་འདོད་དང་རྗེས་མཐུན་པར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྐྱེས་བུ་ལས་རྣམས་ཀྱི་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་རང་བཞིན་འདིའི་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་འདོད་པའི་དོན་གཏོད་པར་བྱེད་པ་དེ་ལ་འདི་ལོངས་སྤྱོད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་ཉེས་པ་མེད་དོ། །འོན་ཏེ་རང་བཞིན་སེམས་པ་ཅན་མ་ཡིན་ན། གང་གིས་འདི་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་འདོད་པའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་སྐྱེས་བུ་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ལ། ཇི་ལྟར་དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ལས་རྣམས་ཀྱི་བྱེད་པ་པོར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་དག་ཞ་བོ་ལོང་བ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ལོང་བ་མིག་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་དང་འབྲེལ་བ་ལས་དོན་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཐིམ་པར་འགྱུར་བ་སེམས་པ་ཅན་གྱི་སྐྱེས་བུ་དང་ཕྲད་པ་ལས་སེམས་པ་ཅན་བཞིན་དུ་ཆོས་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་ངེས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྐྱོན་མེད་དོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང༌། སྐྱེས་བུ་མཐོང་བའི་དོན་དུ་དང༌། །དེ་བཞིན་གཙོ་བོ་འབའ་ཞིག་དོན། །ཞ་ལོང་བཞིན་དུ་གཉི་གའི་ཡང༌། །འབྲེལ་པ་དེ་ཡིས་འཁོར་བ་བྱས།། ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལེན་འདེབས་པར་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་རང་བཞིན་ནི་མ་བྱས་པའི་ཡང་ལས་ཀྱི་མངོན་པར་འདོད་པ་འབྲས་བུ་གཏོད་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་ཐམས་ཅད་དུ་འདོད་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ན་སྐྱེས་བུའི་མངོན་པར་འདོད་པའི་དོན་ཐམས་ཅད་ཅིའི་ཕྱིར་
― DTG191_Page_0427 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར། འདི་སྙམ་དུ་དེའི་རྒྱུ་ཆོས་མེད་པའི་ཕྱིར། འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། ཅིའི་ཕྱིར་ན་རང་བཞིན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རང་བཞིན་གྱི་འབྲས་བུ་ནི་ཆོས་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་དེ་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་པས་མངོན་པར་འདོད་པའི་འབྲས་བུར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་ཐམས་ཅད་ནི་འདི་ཁོ་ན་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་རང་བཞིན་དང་སྐྱེས་བུ་དག་གོ །དེ་དག་ཀྱང་རྟག་ཏུ་ཉེ་བས་དེས་ན་རྟག་ཏུ་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་མངོན་པར་འདོད་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟེར་བར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འདོད་པ་སྟེར་བར་བྱེད། མི་འདོད་བ་ནི་འགའ་ཡང་དོན་དུ་གཉེར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་འདི་ལ་དོན་གཏོད་པར་བྱེད་བ་མེད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་འདི་ཟ་བ་པོ་ཉིད་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། དོན་ལོངས་སྤྱོད་དུས་རྟག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་བ་སྟེ། གལ་ཏེ་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པས་སིམ་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་གདུང་བ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོའི་འགྱུར་བ་སྟེར་བར་མི་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ། ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་འདི་ཟབ་པོ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །རང་བཞིན་ཕན་བྱེད་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་སྦྱར་ཏེ། རང་བཞིན་འགྱུར་བ་མེད་པ་ཡིན་ན་ཕན་པ་བྱ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་འགྱུར་བ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་ན་དེའི་ཚེ་རྟག་པ་ཉིད་ཉམས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་དེའི་གནས་སྐབས་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་ན། དེ་ཡང་འགྱུར་བ་ན་ཡོད་པས་ཇི་ལྟར་འདི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། རྟག་པ་ཉིད་ནི་དེའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡུལ་གྱི་རྣམ་ཅན་བློ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་གྱི་ལུགས་ཀྱིས་རྣམ་པ་གཞན་དུ་ཟབ་པོ་ཉིད་དུ་དོགས་པ་བསུ་སྟེ། འདི་རྣམ་པར་འགྱུར་བར་གྱུར་ནས་ཟ་བ་པོ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། བློས་ངེས་པར་བྱས་པའི་དོན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་འཆར་བའི་སྒོ་ནས་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་བློའི་མེ་ལོང་ལ་ཞུགས་པའི་གཟུགས་བརྙན་མེ་ལོང་གཉིས་པ་ལྟ་བུའི་སྐྱེས་བུ་ལ་འཕོ་བ་དེ་ཉིད་འདིའི་ཟ་བ་པོ་ཡིན་གྱི། རྣམ་པར་འགྱུར་བར་གྱུར་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་བརྙན་ཙམ་འཕོ་བ་ན་ཡང་སྐྱེས་བུའི་རང་གི་ངོ་བོ་འདོར་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མེ་ལོང་བཞིན་དུ་དེའི་གནས་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཟ་བ་
― DTG191_Page_0428 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བོ་མ་ཡིན་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ལས་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྦྱོར་བ་འདི་ལ་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། བློའི་མེ་ལོང་ལ་ཞུགས་པའི་དོན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་མེ་ལོང་གཉིས་པ་ལྟ་བུའི་སྐྱེས་བུ་ལ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་དེ། དེ་གལ་ཏེ་སྐྱེས་བུ་ལས་ཐ་མི་དད་པ་དེའི་ཚེ་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བཤད་བའི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དང་ལྡན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་སོ་ན་འདུག་པ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པའི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་ངོ་བོ་བཞིན་དུ་དེ་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཟ་བ་པོ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། ཟབ་པོ་མ་ཡིན་པའི་གནས་སྐབས་ལ་ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་བུ་དོན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་དང་ལྷན་ཅིག་འབྲེལ་པ་ལས་ཟ་བ་པོ་ཉིད་དུ་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཕན་ཚུན་ཕན་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་དག་ནི་འབྲེལ་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་གཙོ་བོས་སྐྱེས་བུའི་བལྟ་བར་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་ན་དེའི་ཚེ་དེ་དེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་སྐྱེས་བུ་དོན་ལ་འཇུག་པར་རིགས་ན། ཇི་སྲིད་དུ་བེམས་པོའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སེམས་པ་ཅན་དང་འབྲེལ་པ་ཡོད་ན་ཡང་ཞ་བོ་དང་ལོང་བ་བཞིན་དུ་འཇུག་པར་མི་རིགས་སོ། །འདི་ལྟར་ལོང་བས་ལམ་མ་དམིགས་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་འདི་ཞ་བོའི་བརྗོད་པར་འདོད་པ་རིགས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་གཙོ་བོ་ནི་སྐྱེས་བུའི་བལྟ་བར་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་སེམས་བ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕན་ཚུན་དུ་ཕན་པ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཞ་བོ་དང་ལོང་བ་བཞིན་དུ་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་གཙོ་བོ་ནི་སྐྱེས་བུའི་བལྟ་བར་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་རིགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདོད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདི་ཟ་བ་པོ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །བྱེད་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཇི་ལྟར་ཟ་བ་ཡང་ཤེས་པར་མི་འགྱུར། དེ་ལྟ་བས་ན་བྱེད་བ་ཤེས་པ་ཟ་བ་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལས་མི་རིགས་པ་གཞན་ཅི་ཡོད་དེ། ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བྱན་པོ་ཚོད་མ་ལ་སོགས་པའི་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་ལ། དེ་ཟ་བར་ནི་མི་ཤེས་པ་སྟེ། ཟ་བ་ཉིད་དུ་མི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ཞིག་ཁོང་ནས་
― DTG191_Page_0429 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དབྱུང་ངོ༌། །གཙོ་བོ་བློ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་གྱི་ལན་གྱི་དོགས་པ་བསུ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཙོ་བོའོ། །ཀུན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྟ་བར་འདོད་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་འཇུག་པའོ། །འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། གཙོ་བོ་སེམས་པའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བློ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་ལ་གནས་པའི་བལྟ་བར་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་ནས། འཇུག་པར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་འགལ་བ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ལན་སྨྲས་པ་ནི། བློ་ལྡན་ཉིད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་གཙོ་བོ་བློ་དང་ལྡན་པར་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན། དེའི་ཚེ་འདི་སྐྱེས་བུ་བཞིན་དུ་སེམས་པ་ཅན་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། བློ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་སེམས་པ་ཅན་གྱི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་གང་ཞིག་གསལ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་རང་རིག་པའི་ངོ་བོ་གསལ་བ་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པ་དེ་ནི་སེམས་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་ནི་བློ་ལ་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དེ་སེམས་པའི་ངོ་བོར་འགྱུར་རོ། །གང་གིས་དེ་ལས་ཐ་དད་པའི་སྐྱེས་བུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་ཁོ་བོ་ཅག་གི་བློ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་སེམས་པའི་ངོ་བོ་གཞན་དམིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་གཞན་གྱི་བློ་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ལས་ཐ་དད་པ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། སྒྲ་དྲི་རོ་ལ་སོགས་པ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྦྱོར་བ་ནི་གང་དང་གང་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་སེམས་པ་མེད་པ་ཅན་ཡིན་ཏེ་རོ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །བློ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །རང་རྒྱུད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་བར་འདོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པ་ཡིན་ཏེ། རེས་འགའ་འདི་རང་རྒྱུད་ཀྱིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དམ། ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་བས་ཡིན་གྲང༌། དེ་ལ་གལ་ཏེ་རང་རྒྱུད་ཀྱིས་ན་དེའི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་གང་ཡང་རུང་བ་ལ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སྔ་ན་མེད་པ་སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཇི་ལྟ་བུའི་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པ་དང༌། གཏན་ནས་འཇིག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་འཇིག་པ་ཉིད་སངས་རྒྱས་པ་ལ་གྲགས་པའི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཁྱེད་ཅག་གྲངས་ཅན་ལ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་ཁྱེད་ཅག་གིས་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་དང༌། མི་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱེད་ཅག་གིས་ཇི་ལྟ་བ་དེ་ལྟ་
― DTG191_Page_0430 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བུ་ནི་སངས་རྒྱས་པ་ལ་མ་གྲུབ་པས་དེའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་གང་ཡང་རུང་བ་ལམ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །སྒྲ་ཙམ་གྲུབ་པ་ན་གཏན་ཚིགས་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་ལས་དངོས་པོ་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དངོས་པོ་ཁོ་ན་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། དེ་ཉིད་འཁྲུལ་ལ་སོགས་ཡིན་ན། །སྒྲ་ནི་འཁྲུལ་བ་མེད་ན་ཡང༌། །སྒྲུབ་བྱེད་སྐྱོན་ལྡན་ཤེས་བྱ་སྟེ། །དངོས་ལས་དངོས་པོ་གྲུབ་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཅི་སྟེ་ཐལ་བ་ལ་བསྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཡང་བསྒྲུབ་བར་བྱ་བ་ལ་བཟློག་པ་ལ་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་ཉེ་བར་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་སེམས་པ་ཅན་ལ་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པ་དང་འཇིག་པ་དག་ཏུ་མི་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་འབྲེལ་བ་ཅི་ཞིག་ཡོད། གང་ཡང༌། འདི་རྟོག་པ། ཇི་ལྟར་འོ་མ་ཤེས་པ་མེད་ན་ཡང༌། །བེའུ་འཕེལ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པ་ལྟར། །དེ་ལྟར་གཙོ་བོ་སྐྱེས་བུ་རྣམ་གྲོལ་བའི། །རྒྱུ་མཚན་ཉིད་དུ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་རྟོག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་མ་ནི་རང་དབང་དུ་བེའུ་འཕེལ་བའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། སོ་སོར་ངེས་པའམ། རེས་འགའ་བའི་རང་གི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དག་ལས་སྐྱེ་སྟེ། དེ་བ་སྐྱེས་པ་ན་བེའུ་སྐྱེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་པས་ཤེས་པ་མེད་ཀྱང་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་གཙོ་བོ་འཇུག་པ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་རྟག་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་ལས་གཞན་པའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར། རེ་ཞིག་རེས་འགའ་བའི་རྒྱུ་ཉེ་བ་ལ་རག་ལས་པ་དེའི་ནུས་པ་རེས་འགའ་བ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ལ། རང་བཞིན་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་མཚན་བ་མེད་པ་རྟག་ཏུ་ཉེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་པར་མཐོ་བ་དང་ངེས་པར་ལེགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེས་བུའི་དོན་ཐམས་ཅད་ཅིག་ཅར་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་བློ་དང་སེམས་པ་ཅན་ཐ་མི་དད་པ་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདིའི་བདག་མ་བཀག་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། སེམས་པ་ཅན་ལ་བདག་གི་སྒྲར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁོ་བོ་ཅག་གིས་སེམས་པ་ཅན་ལ་བདག་གི་སྒྲས་འདོགས་པ་ཙམ་ནི་མ་བཀག་གོ །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དེ་ལ་རྟག་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དེ་བཀག་གོ །
― DTG191_Page_0431 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དབང་བོ་དང་སྣང་བ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་སེམས་པ་ཅན་རྟག་པ་བརྟན་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུ་མེད་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་ནི་དེ་སྐྱེད་པའི་དོན་དུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྟག་པ་ཡང་སྐྱེ་བ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཉིད་ལ་དཔེ་བཤད་པ། གལ་ཏེ་མེ་ནི་རྟག་གྱུར་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་མེ་རྟག་པར་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་སྐྱེ་བོ་མེའི་དོན་དུ་བུད་ཤིང་སོགས་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སེམས་པ་ཅན་རྟག་པ་དང་གཅིག་བུའི་ངོ་བོར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་འདུས་པའི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་དུ་མཐོང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པར་འདོད་ཅེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མལ་ཆ་སྟན་གྱི་དཔེ་དང་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བྱ་བའི་ཁྱད་པར་དུ་འདོད་པ་ཡིན་ནམ། ཡང་ན་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་འགྱུར་བའམ། རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་སྤྱིར་གཞན་གྱི་དོན་ཙམ་མ་བརྟགས་ན་ཉམས་དགའ་བ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་ཕྱོགས་དང་པོ་ཡིན་ན་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་སྟེ། འདི་ལྟར་མིག་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཕན་འདོགས་པར་འདོད་དེ། མིག་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་ནས། ལུས་དང་རིག་བྱ་ལ་བརྟེན་ནས་ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ཕྱོགས་གཉིས་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་འགལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕན་པ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་བ་སྨོས་ཏེ། འགྱུར་བ་མེད་པ་སྟེ། རྟག་པའི་ཕན་པ་ཉིད་ནི་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་མིག་ལ་སོགས་པས་སྒྲུབ་ན་དཔེ་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལས་བཟློག་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཏན་ཚིགས་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་ཉིད་དོ། །འདི་ལྟར་མལ་ཆ་དང་སྟན་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ནི་གཡོ་བ་ཉིད་དེ། མི་རྟག་པ་ཁོན་ཕན་བ་རིགས་པ་ཡིན་ཏེ། འགྱུར་བ་མེད་པ་ལ་བོགས་དབྱུང་བར་མི་ནུས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་སྤྱིར་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་དང༌། བྱ་བའི་ཁྱད་པར་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བསལ་ནས་གཞན་གྱི་
― DTG191_Page_0432 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དོན་ཙམ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་གསུམ་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་ཡང་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སེམས་ལ་ཕན་འདོགས་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྟེ་ཇི་ལྟར་རིགས་པ་ཅན་གྱིས་ཁས་བླངས་པ་བཞིན་དུ་སེམས་ཀྱང་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཅན་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་བ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཁྱེད་ཅག་གི་འདོད་པ་མི་འགྲུབ་སྟེ། བདག་སེམས་ལས་ཐ་དད་དུ་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་པ་ཅན་གྱིས་མངོན་པར་འདོད་པའི་དོན་ཡང་མ་གྲུབ་སྟེ། ཕན་ཚུན་ཕན་པ་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཉིད་ནི་ཕ་རོལ་དང་ཚུ་རོལ་བཞིན་དུ་ལྟོས་པ་ཅན་ཡིན་བའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ནི་རྒྱུ་དུ་མས་བྱས་པའི་ཕན་པ་འཛིན་བ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་དང༌། འདུས་པ་ཉིད་ནི་བརྟགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུས་བའི་དཀའ་འགྲེལ་ལས་སེར་སྐྱ་བས་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་བདག་བརྟག་པ་སྟེ་དགུ་བའོ།། །།ནམ་མཁའི་གོས་ཅན་གྱིས་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་བདག་དགག་པའི་དོན་དུ། རྒྱལ་དཔོག་པ་བཞིན་རྒྱལ་བ་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྒྱལ་བ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའི་གོས་ཅན་དག་གོ །དེ་དག་ནི་འདི་སྐད་དུ་བདག་ནི་སེམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་རྫས་ཀྱི་ངོ་བོས་གནས་སྐབས་ཐ་དད་ལ་གནས་སྐབས་ཅན་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ལ། རྣམ་གྲངས་ཀྱི་ངོ་བོས་ནི་གནས་སྐབས་རེ་རེ་ལ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ལོག་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པར་སྨྲའོ། །བདག་གི་ཚུལ་གཉིས་པོ་འདི་ཡང་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་གཞན་གྱིས་བསྒྲུབ་པར་མི་བྱའོ། །འདི་ལྟར་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ཐ་དད་ཀྱང་གནས་སྐབས་པའི་བདག་ཉིད་གང་ཡིན་པའི་སེམས་པ་ཅན་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་པ་དེ་ནི་རྫས་ཡིན་ནོ། །རྣམ་གྲངས་ནི་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བའི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ཐ་དང་བ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་བསམ་པའོ། །དེ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། འདི་ལ་ཕྱོགས་གཉིས་ཏེ། སེམས་པ་ཅན་གྱི་བདག་ཉིད་གང་ཡིན་པའི་རྫས་ཏེ། རྣམ་གྲངས་དག་དང་འབྲེལ་པ་ན་རེས་འགའ་འགྱུར་བ་མེད་
― DTG191_Page_0433 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་སྟེ། སྔར་ཡོད་པ་མདོར་བའི་སེམས་པ་ཅན་ལ་སོགས་པ་རང་གི་ངོ་བོ་དང་འབྲེལ་བ་ཡིན་ནམ། སྔར་གྱི་ངོ་བོ་དོར་བ་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན། དེ་ལ་གལ་ཏེ་ཕྱོགས་ཕྱི་མ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་རྟག་པ་ཉིད་ཉམས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། གནས་སྐབས་ཅན་འགའ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་མི་འགྱུར་བའི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་དང་པོ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་གནས་སྐབས་དག་དེ་ལ་ཁྱབ་པར་ཏེ། གཞན་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སེམས་པ་ངེས་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བར་མི་འགྱུར་ཞེས་མི་འཐོབ་སྟེ། ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ནི་གཞན་དུ་འགྱུར་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡོངས་སུ་འགྱུར་བར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་གནས་སྐབས་སུ་ཁྱད་པར་མེད་པ་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བར་མི་འགྱུར་ཏེ་ནམ་མཁའ་བཞིན་ནོ། །སེམས་པ་ཅན་གང་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པའོ།། ཡུལ་དང་དུས་དང་རང་བཞིན་དག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་གྱི་ལུགས་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པའི་དོགས་པ་བསུ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་གཅིག་ཏུ་རྣམ་གྲངས་དག་ལས་རྫས་ཐ་དད་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་ཁྱད་པར་མེད་པར་འགྱུར་ན་ཇི་སྲིད་དུ་ཡུལ་དང་དུས་དང་རང་བཞིན་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རྫས་དང་རྣམ་གྲངས་དག་གཅིག་ཏུ་འདོད་ལ། གྲངས་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་ནི་ཐ་དད་དེ། དེ་ལ་གྲངས་ནི་གཅིག་དང་མང་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ལྟར་རྫས་ནི་གྲངས་གཅིག་དང་ལྡན་ལ། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་གྲངས་དུ་མའི་ཁྱད་པར་ཅན་ཡིན་ནོ། །མཚན་ཉིད་ཀྱང་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རྫས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཡིན་ལ། རྣམ་གྲངས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་ལྡོག་པ་ཡིན་ནོ། །མིང་ནི་མིང་དུ་བཏགས་པའོ། །དོན་ནི་འབྲས་བུའོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང༌། ཡུལ་དང་དུས་དང་རང་བཞིན་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་ཐ་མི་དད་པ་ཡིན་ནོ། །གྲངས་དང༌། མིང་དང་མཚན་ཉིད་དང༌། འབྲས་བུ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ན་ཐ་དད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་བུམ་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །འདི་ལྟར་བུམ་པ་ལས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་ཐ་མི་དད་དེ། བུམ་པའི་ཡུལ་དང་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་གཟུགས་ལ་
― DTG191_Page_0434 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་ནོ། །གྲངས་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་ནི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་དེ་དག་ཐ་དད་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བུམ་བ་ནི་གཅིག་ཡིན་ལ། གཟུགས་ལ་སོགས་བ་ནི་མང་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲངས་ཐ་དད་པའོ། །བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་རྫས་ནི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་བའི་རྣམ་གྲངས་ནི་ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པའོ། །བུམ་པས་ཆུ་ལེན་པའི་བྱ་བ་བྱེད་ལ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་གོས་དམར་པོ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུ་ཐ་དད་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་པ་ཅན་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་བདག་གི་རྫས་དང༌། བདེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་བ་རྣམ་གྲངས་དག་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འབྲས་བུ་ཐ་དད་བ་ནི་འདི་ལྟར་རྟོགས་བར་བྱ་སྟེ། སེམས་བ་ཅན་གྱིས་ནི་དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་བྱེད་ལ། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཕན་བ་དང་གནོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་སྟོན་པ་ནི། གཟུགས་སོགས་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གྲངས་དང་མིང་ནི་ཐ་དད་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྫས་དང་རྣམ་གྲངས་དག་ཅེས་འཆད་པར་འགྱུར་བ་དང་འབྲེལ་ཞིང༌། འབྲས་བུ་རྗེས་འཇུག་ལྡོག་པ་དག །མཚན་ཉིད་དོན་གྱི་ཐ་དད་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། འབྲས་བུའི་ཐ་དད་པ་སྟེ་དོན་གྱི་ཐ་དད་པ་ཉིད་དང༌། རྗེས་སུ་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་བ་དག་ནི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པའོ་ཞེས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །རྫ་དང་རྣམ་གྲགས་དག་ཅེས་བྱ་བ་འདིར་བཅད་དོ། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་རྫས་ནི་གཅིག་ཏུ་ཁྱད་པར་མེད་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཐ་དད་པས་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་རྣམ་གྲངས་དག་ལས་རྫས་གཅིག་ཏུ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ན། །རང་བཞིན་དབྱེར་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་རྫས་དང་རྣམ་གྲངས་དག་ཐ་མི་དད་པར་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐ་མི་དད་པ་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད། དེ་ལས་བཟློག་པ་ཐ་དད་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། གཅིག་ལ་གཅིག་གི་ཆོ་སྒྲུབ་པ་དང་དགག་པ་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་རེགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ཐ་དད་པ་བཀག་པ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་རང་བཞིན་ཐ་དད་པ་བརྗོད་
― DTG191_Page_0435 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དོ། །རང་བཞིན་ཐ་མི་དད་པ་དེ་ཡིན་ན་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་ཇི་ལྟར་དེ་བཀག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཐ་དད་པར་འགྱུར། སྦྱོར་བ་ནི་གང་ལ་ཐ་དད་པ་མེད་པ་དེ་ལ། དེ་ལས་བཟློག་པའི་ཐ་དད་པའི་གོ་སྐབས་རྙེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་རྣམ་གྲངས་དེ་དག་ཉིད་དང༌། སོ་སོར་ངེས་པའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོའི་རྫས་གང་ཡིན་པ་དེའི་རང་བཞིན་ལས་ཐ་མི་དད་པ་བཞིན་ནོ། །རྫས་དང་རྣམ་གྲངས་དག་གི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡང་ཐ་མི་དད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་བྱེད་པ་འགལ་བ་དམིགས་པའོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དོན་དམ་པར་རྫས་དང་རྣམ་གྲངས་དག་ཐ་མི་དད་ན་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། དེ་ལྟར་རྫས་དང་རྣམ་གྲངས་དག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གང་ལྡོག་པའི་ངོ་བོ་དང་ཐ་དད་པའི་རང་བཞིན་དེ་ནི་ལྡོག་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་གྲངས་དག་གི་རང་བཞིན་བཞིན་ནོ། །རྫས་ཀྱང་ལྡོག་པ་དང་ལྡན་པའི་ངོ་བོ་ལས་ཐ་མི་དད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །ཡང་ན་གང་ཞིག་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་དང་ཐ་མི་དད་པ་དེ་ནི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ཏེ་རྫས་ཀྱི་ངོ་བོ་བཞིན་ནོ། །བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་གྲངས་རྣམས་ཀྱང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་དང་ཐ་མི་དད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཁོ་ནའོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་དད་པ་ཁོ་ནར་མི་འགྱུར་རོ། །འགལ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་ཡང་གཅིག་ཡིན་ན་ཐ་མི་དད་པའི་ཐ་སྙད་ཆད་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཟློག་པ་ལ་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་དེ། བདག་ལ་སོགས་པ་ཁོ་ནར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་བུམ་པ་དང་འབྲུ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ༌། །སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཐལ་བ་བསྒྲུབ་པའི་གཉིས་པའི་འབྲས་བུ་འཆད་དེ། རྫས་དེ་ཡང་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་ངོ་བོས་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དང་ལྡན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐལ་བར་བསྒྲུབ་པ་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཚང་བར་འགྱུར་དུ་དོགས་པས་ངེས་པའི་བདག་ཉིད་བཞིན་ཞེས་བཤད་དེ། འདི་ནི་ངེས་པ་ཡང་ཡིན་ལ། རྫས་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོའི་བདག་སྟེ་རང་བཞིན་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁྱད་པར་བསྡུ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་རྗེས་འགྲོ་མེད་འཇིག་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མཇུག་
― DTG191_Page_0436 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྡུད་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་གྲངས་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྫས་ཀྱི་ངོ་བོའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་བདག་ཉིད་མ་གྲུབ་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། འདི་ལས་ཀྱང་སྟེ་རྣམ་གྲངས་ལས་ཐ་དད་པ་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ལས་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡུལ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་གྲངས་རྗེས་འགྲོའི་བདག་ཉིད་ཀྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེས་ན་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་རྫས་ཀྱི་བདག་ཉིད་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་མ་གྲུབ་སྟེ། མངོན་སུམ་དུ་འདོད་པའི་ཤེས་པ་འགའ་ཞིག་ལ་རྣམ་གྲངས་ལས་ཐ་དད་པའི་ལུས་སོ་སོར་སྣང་བ་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་རོ་གཅིག་པའི་རྫས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ནི་སྣང་བར་མི་མངོན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་གང་གི་ཚེ་རྣམ་གྲངས་ལས་ཐ་དད་པའི་རྫས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་གྲངས་ལ་སོགས་པའི་ཐ་དད་པ་ཇི་ལྟར་གྲུབ་ཅེ་ན། རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དོན་བྱེད་རུང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་གྲངས་རྣམས་ནི་ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་དུ་མའི་རྣམ་པའི་དོན་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཐུན་མོང་བ་ནི་ཆུ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ནི་གོས་ཁ་བསྒྱུར་བ་དང་མིག་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེར་རུང་བ་ནི་ནུས་པའོ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །དེ་ལ་ཐམས་ཅད་ཅིག་ཅར་ཐུན་མོང་བའི་འབྲས་བུ་ལ་ཉེ་བར་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱའི་དོན་དུ་ཐ་མི་དད་པའི་རྫས་ཀྱི་ངོ་བོ་མེད་ན་ཡང་ཐ་དད་པ་དེ་དག་ཉིད་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་གྲངས་གཅིག་གི་ཁྱད་པར་བརྗོད་དོ། །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་འབྲས་བུ་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་ཉིད་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ལ་ནི། གྲངས་སྣ་ཚོགས་པ་ནི། དེ་དག་ལ་གྲངས་ཐ་དད་པ་དང་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པ་ཡང་གཞག་པར་བྱའོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། མཚུངས་སོགས་ཤེས་བྱའི་རྒྱུར་གྱུར་པ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྗེན་པ་དང་སྨིན་པ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་དག་ཏུ་སྐད་ཅིག་རེ་རེར་འཇིག་ན་ཡང་དབྱིབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བ་ན་རྟོག་པ་མེད་པས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཡུལ་ཉམས་སུ་མྱོང་ནས་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་འདྲ་བའི་ཤེས་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །ལྗང་གུ་དང་དམར་པོ་ལ་སོགས་པའི་
― DTG191_Page_0437 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁ་དོག་མི་མཐུན་པར་སྐྱེ་བ་ན་མི་འདྲ་བའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ངོ་བོ་གཅིག་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་ན་ཡང་མཚུངས་པ་དང༌། མི་མཚུངས་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ། །རྗེས་སུ་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པའི་ཚུལ་དུ་རྣམ་པར་གཞག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པར་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །མཚུངས་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མི་འདྲ་བའི་ཤེས་པ་གཟུང་ངོ༌། །འོ་ན་ཅི་ལྟར་མིང་ཐ་དད་ཅེ་ན། རྣམ་པ་དེ་ལྟའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པ་དེ་ལྟའི་སྟེ། རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་དོན་བྱེད་པར་རུང་བ་འདྲ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོ་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བརྡ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་དོན་གང་ལ་སྒྲ་དང་ཤེས་པ་ཡོད་པ་དེ་དག་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེ་དག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །དེས་ན་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་བདག་མེད་པ་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པོ་ཞེས་མཇུག་སྡུད་པའི་སྒོ་ནས་སྟོན་པ་ནི། སྐྱེ་དང་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྣམ་གྲངས་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་རང་རིག་པའི་རང་བཞིན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའོ། །འབའ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་མི་དད་པའི་རྫས་གཅིག་གི་ངོ་བོ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། རྟག་པ་ནི་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་དག་གིས་དོན་བྱེད་པར་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་དག་སྐྱེ་བ་དང་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་ཉིད་ཡིན། དོན་བྱ་བ་བྱེད་པ་ཉིད་རིགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འདི་དག་བྱ་བ་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡོད་པའི་རྟགས་ལས་བདག་མེད་པར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་ཀྱང་གྲུབ་པོ། །གང་ཡང་རྫས་ནི་དམིགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྣང་བ་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་དེ་ལ་འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་གྱི་ལེན་གྱི་དོགས་པ་བསུ་བ་ཡིན་ཏེ། འདྲེས་པ་ནི་གཅིག་གི་ངོ་བོར་གྱུར་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་རྫས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་རྣམ་པར་ཕྱེ་ན་མི་སྣང་ངོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །འདྲེས་པ་ཉིད་ལ་རྒྱུ་བཤད་པ་ནི་དེའི་ཕྱིར་ཚུལ་གཉིས་ཆ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཏེ་བདག་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་གང་གི་ཕྱིར་ཚུལ་གཉིས་པ་ཡིན་ན་ཡང་མིའི་སེང་གེ་བཞིན་དུ་ཆ་མེད་པར་འདོད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཆ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་འདྲེས་པ་སྟེ། གཉི་གའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལོགས་ཤིག་ཏུ་མི་དམིགས་སོ།།
― DTG191_Page_0438 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་འདི་ནི་ཁྱེད་ཀྱིས་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འོན་ཏེ་ཚུལ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཆ་མེད་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཚུལ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་འགལ་བ་ཡིན་ཏེ། ཐ་སྙད་འདི་ནི་དོན་སྣ་ཚོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚུལ་གྱི་སྒྲས་རང་བཞིན་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཚུལ་གཉིས་ཏེ། རང་བཞིན་གཉིས་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཚུལ་གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱའོ། །རང་བཞིན་གཅིག་ལ་གཉིས་རིགས་པ་མ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ཉིད་ཉམས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱེད་ཀྱིས་རང་བཞིན་གཉིས་བསྟན་པ་ཁོ་ནར་ཟད་ཀྱི། དངོས་པོ་གཅིག་ལ་ཚུལ་གཉིས་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་དང་དུ་མ་ཉིད་དག་ནི་ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་མིའི་སེང་གེ་དེ་ཡང་གཅིག་པུར་ཏེ་ཚུལ་གཉིས་སུ་མི་འགྲུབ་པོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། མིའི་སེང་གེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡང་གི་སྒྲས་ནི་རྩོད་པའི་རྒྱུ་གཞིར་གྱུར་པ་མི་འཐད་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཅེས་བྱ་བའོ། །དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིའི་སེང་གེའོ། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡན་ལག་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཆེས་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཡུལ་གནོད་པའི་ངོ་བོར་རོ། །གཞན་དུ་ན་དེ་ལྟར་སྣང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། སྦྲང་བུའི་རྐང་རྗེས་ཙམ་གྱིས་བསྒྲིབས་ན་ཡང་དེའི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུས་བསྒྲིབས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་ནོར་བུ་གཟིའི་ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་གསལ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཡང་རྒྱས་པར་ཡན་ལག་ཅན་དགག་པར་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུས་པའི་དཀའ་འགྲེལ་ལས་ནམ་མཁའི་གོས་ཅན་ཀྱིས་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་བདག་བརྟག་པ་སྟེ་བཅུ་པའོ།། །།གཞན་གཉིས་མེད་པར་ལྟ་བ་ལ་དམིགས་པའི་གསང་བ་པ་རྣམས་ནི་ས་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་ངོ་བོ་ཤེས་པ་རྟག་པ་དང་གཅིག་པུའི་རང་བཞིན་དུ་རྟོག་པར་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་གཞུང་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེའི་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནས་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་ངོ་བོ་རྟག་པ་དང༌། གཅིག་པུའི་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གསང་བ་པར་སྨྲ་བ་དག་གོ །འདིའི་ཚད་མ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། གཟུང་
― DTG191_Page_0439 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གིས་དེ་དག་སྣང་བར་འགྱུར་བ་ས་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་གཟུང་བའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡན་ལག་ཅན་དང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཤུགས་ཀྱིས་ས་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བའི་ངོ་བོ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་བྱེད་དེ། འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ས་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དོ། ཉེས་པ་ཆུང་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཤེས་པ་ཙམ་རིགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཉེས་པ་ཆུང་དུ་ཡང་བརྗོད་ཅེ་ན། རྟག་བ་ཉིད་བརྗོད་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་བ་མི་རིགས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གཟུགས་སྒྲ་ལ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ། །ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་གནས་སྐབས་ལ་བརྗོད་ལ། དེའི་གནས་སྐབས་མ་ཡིན་པ་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་དོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གནས་སྐབས་གཅིག་ཐམས་ཅད་ཉིད་དུ་གཟུགས་དང་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་སྣང་བར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡང་མ་ཡིན་གྱི་འོན་ཀྱང་རིམ་གྱིས་རེས་འགའ་གཟུགས་སྣང་ལ། ཡང་གཞན་གྱི་ཚེ་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་སྣང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་རྟག་པ་དང་གཅིག་པའི་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་གོས་ཁྲ་བོ་སྣང་བ་བཞིན་དུ་ཅིག་ཅར་སྣང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་སྣང་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་པ་ནི་རྟག་ཏུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་རིམ་གྱིས་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་སྣང་བའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་ནི་གནས་སྐབས་གཞན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་ཅིག་ཅར་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་རིག་པར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། རྟག་ན་གནས་སྐབས་གཞན་ཡང་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གནས་སྐབས་དག་ནི་གནས་སྐབས་ཅན་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གནས་སྐབས་བཞིན་དུ་གནས་སྐབས་ཅན་ཡང་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པར་འགྱུར་བའམ། གནས་སྐབས་ཅན་བཞིན་དུ་གནས་སྐབས་རྣམས་ཀྱང་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གནས་སྐབས་རྣམས་ཐ་དད་པ་ཡིན་ན་ཡང་འདིའི་འདི་ཞེས་བྱ་བའི་འབྲེལ་པ་མི་འགྲུབ་སྟེ། ཕན་འདོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་རྟག་པ་དང་གཅིག་པུའི་ཤེས་པ་ཙམ་ཁས་ལེན་པ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་རྟག་པ་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པའམ། རྗེས་སུ་དཔག་པས་སྒྲུབ་པར་འགྱུར་གྲང་རེ་ཞིག་མངོན་སུམ་
― DTG191_Page_0440 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རིགས་ལས་ཤེས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་གིས་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པར་འགྱུར་བ་རིམ་གྱིས་སྣང་བའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རིགས་པ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་རྟག་པ་དང་གཅིག་པུའི་ངོ་བོའི་གནས་སྐབས་པའི་ཤེས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི་མེད་དེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རིགས་པ་དེ་ཡང་རིམ་གྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་སྐད་ཅིག་རེ་རེར་འཇིག་པར་གྲུབ་ན་ཐ་མི་དད་པ་གཞན་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིར་གྱུར་པ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཀྱང་མི་གྲུབ་པོ་སྙམ་སྟེ། འདི་ལྟར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་ན་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་སམ། འབྲས་བུའི་རྟགས་ཡིན་གྲང༌། རེ་ཞིག་རང་བཞིན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་ཆོས་ཅན་འགའ་ཡང་མ་གྲུབ་པས་དེའི་རང་བཞིན་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཅན་ཤེས་པ་ཙམ་གྲུབ་ན་ཡང་དེ་ལ་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཀྱིས་འགའ་ལ་ཡང་ཁྱབ་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུའི་རྟགས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། རྟག་པ་ནི་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་དག་གིས་དོན་བྱེད་པར་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེའི་འབྲས་བུ་འགའ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་ལས་ཐ་དད་པའི་འབྲས་བུ་གཞན་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཡང་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། གནོད་པར་བྱེད་པ་ནི་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པས་ཤེས་པ་རྟག་པའི་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་པར་མི་རིགས་སོ། །གཞན་ཡང་ཕྱོགས་འདི་ལ་བཅིངས་པ་དང་ཐར་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡང་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་གིས་སྐད་ཅིག་རེ་རེར་འཇིག་ཅིང་སྐྱེས་བུ་སོ་སོའི་ཤེས་པ་དུ་མ་རྒྱུད་ཐ་དད་པ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་ཕྱོགས་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུན་སྐྱེ་བའི་དབང་གིས་བཅིངས་པ་དང་ཐར་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་རིགས་པ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་འབྱོར་གོམས་པའི་རིམས་གྱིས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཤེས་པ་གོང་ནས་གོང་དུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་མ་དག་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུན་ལོག་པ་ལས་བྱང་གྲོལ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཐར་པ་ཐོབ་པར་བྱ་
― DTG191_Page_0441 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་དོན་གྱི་ཕྱིར་འབད་པ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་ཁྱེད་ཅག་གིས་བདག་རྟག་པ་དང་གཅིག་པུའི་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་དོའི་ཕྱོགས་དེ་ལ་ནི་ཇི་ལྟར་ཤེས་པ་གཅིག་གི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྐྱེས་བུ་ལ་བཅིངས་པ་དང་ཐར་པར་འགྱུར། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་ཤེས་པ་རྟག་ཏུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རང་བཞིན་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་གནས་སྐབས་གཞན་ལོགས་ཤིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐར་པ་རྣམ་པར་གཞག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་རྟག་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བཅིངས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ནི་རྒྱུན་ཐ་དད་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང༌། དག་པ་རྣམས་རྣམ་པར་རིག་པར་འདོད་དེ་དེའི་ཕྱིར་བཅིངས་པ་དང་ཐར་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པའི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་རྣམ་པར་དག །དེ་ནི་དྲིར་བཅས་དྲི་མ་མེད། །གལ་ཏེ་ཉོན་མོངས་དེ་མ་གྱུར། །ལུས་ཅན་ཐམས་ཅད་གྲོལ་བར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་རྣམ་དག་དེ་མ་གྱུར། །འབད་པ་འབྲས་བུ་མེ་དཔར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་བཅིངས་པ་དང་ཐར་པ་ནི་བཏགས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་མོད། དོན་དམ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། དེ་ལ་བཏགས་པ་ལ་ཡང་རྒྱུ་མཚན་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །ཤེས་པ་མི་རྟག་པའི་ཕྱོགས་ལ་ནི་རྒྱུ་མཚན་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཁྱེད་ཅག་བྱང་གྲོལ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། འཁོར་བ་ལས་འདའ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྒོམ་པའི་འབད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འབྲས་བུ་ངལ་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་པ་ནི། རྣལ་འབྱོར་གོམས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་རྣལ་འབྱོར་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྒོམས་པས་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཟློག་པའམ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་འདི་འབད་པ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་ན། འདི་ལྟར་རེ་ཞིག་འདི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པར་མི་བྱེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་འདི་དེའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་རྟག་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་སྤང་བར་མི་ནུས་ཏེ། རྟག་པ་ནི་མི་འཇིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་འདོར་བ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་པ་བསྒོམས་པས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཤེས་པ་རྟག་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ནི་རིགས་
― DTG191_Page_0442 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུས་པའི་དཀའ་འགྲེལ་ལས་གསང་བ་བའི་བདག་བརྟག་པ་སྟེ་བཅུ་གཅིག་པའོ།། །།གནས་མའི་བུ་བས་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་གང་ཟག་དགག་པའི་ཕྱིར། ལ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་མའི་བུ་པ་དག་གོ །དེ་དག་ནི་བདག་ཉིད་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྲས་སུ་རློམ་ན་ཡང་བདག་གང་ཐག་གི་ཐབས་ཀྱིས་ཕུང་པོ་དག་ལས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ། །གང་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་མེད་པ་གསུང་བའི་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྲས་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པ་དེ་དག་ཇི་ལྟར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་འགྱུར་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཞད་གད་དུ་བྱེད་པའི་ཚིག་གིས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། བདེ་བར་གཤེགས་པ་པར་རློམ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདི་ལྟར་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་ཐ་དད་པ་རྣམས་ཀྱི་བྱེད་པ་པོ་དང༌། རང་གིས་བྱས་པའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པའི་ཟ་བ་པོ་དང༌། གང་ཡང་ཕུང་པོ་སྔ་མ་ཡོངས་སུ་དོར་ནས་ཕུང་པོ་གཞན་ལེན་པས་འཁོར་བ་པ་དང་གྲོལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་བདག་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་འདི་ནི་བདག་གི་མཚན་ཉིད་དོ། །འདི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གང་ཟག་ལ་འདོད་པའི་ཕྱིར་མིང་ལ་རྩོད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་གང་ཟག་པ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཉིད་ལ་རིགས་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། མུ་སྟེགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་གང་ཟག་ཕུང་པོ་དག་ལས་ཐ་དད་པ་ཡིན་ན་དེ་ནི་མུ་སྟེགས་བྱེད་ཀྱིས་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་བདག་ཏུ་ལྟ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་བདག་རྟག་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །བདག་རྟག་པ་ནི་བྱེད་པ་པོ་དང་ཟབ་པོ་ལ་སོགས་པར་མི་རིགས་ཏེ། དེ་ནི་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་བདག་རྟག་པའི་མཐའ་བཀག་པ་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། འགལ་ལོ། །འོ་ན་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཡིན་ལ་རག་མོད་ཅེ་ན། དུ་མ་སོགས་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་གང་ཟག་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་ཉིད་ཡིན་པར་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་ཕུང་པོ་མང་པོ་དག་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་བཞིན་དུ་གང་ཟག་དུ་མ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་གཅིག་ཏུ་ཡང་འདོད་དེ། ཇི་སྐད་དུ་འཇིག་རྟེན་སྐྱེ་བ་ན་གང་ཟག་གཅིག་སྐྱེ་སྟེ།
― DTG191_Page_0443 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ༌། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་གང་ཟག་ཀྱང་ཕུང་པོ་བཞིན་དུ་ཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བྱས་པ་ཆུད་ཟོས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་ཆད་པ་སྨྲ་པ་དགག་པ་མཛད་པས་དེའི་ཕྱིར་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་གང་ཟག་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །དེ་དག་ལ་བརྗོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཁྱེད་ཅག་གིས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་རང་གི་ཚིག་ཉིད་ཀྱིས་གང་ཟག་དངོས་པོར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་དངོས་པོ་ལས་དེ་ཉིད་དང༌། གཞན་དག་ཏུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་མ་ཡིན་ཏེ་ནམ་མཁའི་པདྨ་བཞིན་ནོ། །གང་ཟག་ཀྱང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཁྱད་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པའོ། །ཆོས་མི་མཐུན་པ་ནི་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་འདི་ལ་ཁྱབ་པ་གྲུབ་ཅེ་ན། དངོས་པོ་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་ནི་དངོས་པོ་ལས་དེ་ཉིད་དང༌། གཞན་ཉིད་ལས་མི་འདའ་སྟེ། གོ་སྐབས་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཕན་ཚུན་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ངོ་བོ་མེད་པ་རང་བཞིན་མེད་པ་ལ་བརྗོད་དུ་མེད་པར་བརྟགས་ཀྱི་དངོས་པོ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཐ་དད་ཐ་དད་མེད་རྣམ་རྟོག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་ཉིད་ལ་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྟེན་གྱི། དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་ལ་སོགས་པར་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ནི་དངོས་མེད་ཉིད་ལ་སྟེ། རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ལ་རིགས་ཀྱི་དངོས་པོ་ལ་ནི་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་ལ་སོགས་པར་བསྟན་དུ་མེད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྤྲེལ་ཏེ། དེ་ལ་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པ་དག་ལས་གོ་སྐབས་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་གོ་སྐབས་གཞན་མེད་ཅེ་ན། གང་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་ཟག་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་དེ་ལ་མེད་ཅེས་དགག་པ་དེ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ལས་གཞན་ཉིད་དུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་ལ་དངོས་པོ་གཞན་དགག་པ་ནི་རང་བཞིན་གཞན་
― DTG191_Page_0444 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྒྲུབ་པ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱོར་བ་ནི་དངོས་པོ་གང་ཞིག་གང་གི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་དེ་ནི་དེ་ལས་གཞན་ཡིན་ཏེ་ཚོར་བ་ལ་གཟུགས་བཞིན་ནོ། །གང་ཟག་ཏུ་བརྗོད་པའི་དངོས་པོ་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །གང་ཡང་དངོས་འདི་དེ་ཉིད་མིན་པ་བཀག་པ་ནི་དེའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པ་བཀག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དེ་ཉིད་དང་ཐ་མི་དད་པ་ཁོ་ན་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་ཡོད་པ་ལ་དོན་གཞན་བཀག་པ་ནི་དེ་ཉིད་སྒྲུབ་པ་མེ་དཔར་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གལ་ཏེ་དེ་ནི་རང་བཞིན་འགའ་ཡང་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་རང་བཞིན་ཐམས་ཅད་བཀག་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་རང་བཞིན་ཐམས་ཅད་བཀག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱོར་བ་ནི་དངོས་པོ་གང་ཞིག་གང་ལས། དོན་གཞན་ཉིད་བཀག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་གཟུགས་རང་གི་རང་བཞིན་ལས་དོན་གཞན་ཉིད་བཀག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཉིད་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །གང་ཟག་ཀྱང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལས་དོན་གཞན་ཉིད་བཀག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །དངོས་པོ་ནི་དངོས་པོ་དེ་ལས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་ལས་མི་འདའ་བའི་ཕྱིར་རྩ་བའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཁྱབ་པ་གྲུབ་པོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པ་ན་གང་ཟག་རྟགས་སུ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནི་གང་ཟག་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་ན་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དམ་བཅས་པ་རང་གི་ཚིག་དང་འགལ་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་པ་ནི། གང་ཟག་ཕུང་པོ་ལས་གཞན་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཞན་ཡང་ཁྱེད་ཅག་གང་ཟག་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་བ་ན། གང་ཟག་ཕུང་པོ་དག་ལས་གཞན་ཉིད་དུ་ཆེས་གསལ་པོར་འཐོན་པའི་སྒྲས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། འགལ་བའི་ཆོས་དང་འབྲེལ་པ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཟག་ཕུན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་ནི་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ལུས་ཅན་དང་ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ལྡན་པའི་གཟུགས་དང་ཚོར་བདག་ལྟ་བུའོ། །ཕུང་པོ་དང་གང་ཟག་དག་ཀྱང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་བརྗོད་དུ་མེད་
― DTG191_Page_0445 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ལ་སོགས་པ་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །གཏན་ཚིགས་འདི་མ་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ལྟར་ཚོར་བ་ལ་སོགས་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་ཟག་ནི་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་དག་ལས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་དག་ཏུ་བརྗོད་དུ་མེད་པར་འདོད་ལ། གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ལས་ཕན་ཚུན་གཞན་ཉིད་དུ་བརྗོད་པས་དེའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལས་ཀྱང་འགལ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་གྲུབ་བོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་དག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ནི་མི་རྟག་པའོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་ཟག་ནི་དེ་ལྟར་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་འདོད་དེ། དེ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཐ་དད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ནི་འདི་ཙམ་དུ་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་སྣ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་དང་གཞན་དག་ཏུ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་གང་ཟག་དངོས་པོ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་འབའ་ཞིག་དུ་མ་ཟད་ཀྱི། འདི་ལས་ཀྱང་སྟེ། མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ཉིད་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ། དངོས་པོ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ་དོན་བྱེད་པར་ནུས་པའོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་ནུས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཤུགས་ཀྱིས་དོན་བྱེད་པར་ནུས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནི་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་བྱེད་པ་དེ་ཡང་སྐད་ཅིག་མ་རྣམས་ཁོ་ན་ལ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱབ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། རྟག་པ་ནི་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་དག་གིས་དོན་བྱེད་པ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་གང་ཟག་བརྗོད་དུ་མེད་ན་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་དེའི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་སྐད་
― DTG191_Page_0446 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅིག་མ་ཉིད་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་ཤིང་ཉིད་ལོག་པ་ན་ཤིང་ཤ་པ་ཉིད་ལྡོག་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ། མི་རྟག་ཉིད་དུ་བརྗོད་མིན་གང༌། །དེ་ནི་འགའི་ཡང་རྒྱུ་མ་ཡིན། །ཞེས་གང་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་གང་ཟག་རྟག་པར་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་དེ་ནི་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་དག་གིས་དོན་བྱེད་པ་འགལ་བར་གྱུར་ན། གང་གི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་དེ་ལྟར་རྟག་པར་ཡང་ཡིན་པས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་དོན་དམ་པར་ནུས་པ་འགལ་བ་མེད་པ་ཉིད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རྣམ་པ་གཉིས་ཀ་དང་བྲལ་བའི་དངོས་པོའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་དག་ནི་ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོའི་རྣམ་པ་གཅིག་གཏོང་བ་དང་ཡོངས་སུ་ལེན་པ་དག་ནི་དེ་ལས་གཞན་གྱི་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང་བཏང་བ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ནི་གང་ཟག་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་སྒྲར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ན་མ་བཀག་སྟེ། རང་དབང་ཅན་འདོད་པ་ཙམ་ལ་རག་ལས་པ་ནི་སུས་ཀྱང་དགག་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་གང་ཟག་ཅེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་རང་བཞིན་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་དམ། འོན་ཏེ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་འདི་འདིར་དཔྱད་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ཡོད་ན་དེའི་ཚེ་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་གཞན་འགའ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་རང་བཞིན་རྟག་ཏུ་གནས་པ་འཇིག་པ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། གང་གི་རང་བཞིན་འཇིག་མེད་པ། །དེ་ལ་མཁས་རྣམས་རྟག་ཅེས་བརྗོད། །ཅེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་འདི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། མི་རྟག་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་མི་གནས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་མ་དང་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་དག་ལས་མ་གཏོགས་པའི་ཕུང་པོ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་ལ། སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པ་ནི་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་དག་གིས་དོན་བྱེད་པར་འགལ་བའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པ་ནུས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡོད་པ་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། གང་ཟག་ལ་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ལོག་པ་ན་ཡོད་པ་ལྡོག་པར་གྲུབ་པོ། །གལ་ཏེ་གང་ཟག་མེད་པ་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྲོག་གང་ཡིན་པ་དེ་ལུས་
― DTG191_Page_0447 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་ནམ། སྲོག་ཀྱང་གཞན་ལ་ལུས་ཀྱང་གཞན་ཡིན་ཞེས་ཞུས་པ་ལ། འདི་ནི་ལུང་དུ་མི་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས། གང་གི་ཕྱིར་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་ཅིའི་ཕྱིར་མ་གསུངས་ཤེ་ན། ལུང་དང་འགལ་བ་དག་ལ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཆོས་ཅན་གང་ཟག་གྲུབ་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་དེའི་ཆོས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ལུང་བསྟན་པར་འོས་ན་ཇི་ཙམ་དུ་ཆོས་ཅན་དེ་ཉིད་མ་གྲུབ་ན་དེ་ཇི་ལྟར་མེད་པ་དེའི་ཆོས་སྟོན་པར་འགྱུར། རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་ལ་ནི་གང་གིས་འདི་ལུང་བསྟན་པར་འགྱུར་བ་རྣོ་བ་ལ་སོགས་པ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་ཟག་བརྟགས་སུ་ཡོད་པ་ཉིད་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་ནི་ལུང་དུ་མི་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་ཀྱི། མེད་དོ་ཞེས་ནི་མ་གསུངས་ཏེ། གཞན་གྱི་ཆོས་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་མི་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་བརྟགས་སུ་ཡོད་པ་ཡང་མེད་པ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྤང་བའི་དོན་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་བསྟན་པའི་སྐལ་བ་དང་མི་ལྡན་པའི་གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོའི་བསམ་པ་ལ་ལྟོས་ནས་མེད་དོ་ཞེས་དེ་སྐད་དུ་མ་གསུངས་སོ། །ཇི་སྐད་དུ། ལྟ་བའི་མཆེ་བས་སྨས་པ་དང༌། །ལས་རྣམས་འཇིག་པ་ལ་ལྟོས་ནས། །སྟག་མོས་ཕྲུ་གུ་ཁྱེར་བ་ལྟར། །རྒྱལ་བས་ཆོས་རྣམས་བསྟན་པ་མཛད། །ཅེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་ལ་སོགས་པས་མཛོད་དང་དོན་དམ་པ་བདུན་ཅུ་པ་ལ་སོགས་པར་དགོངས་པ་གསལ་བར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྩོན་པ་བྱས་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཕྱིར་རྟོགས་པ་དེ་ཉིད་དུ་གོ་བར་བྱའོ། །འདིར་ནི་གཞུང་མངས་ཀྱིས་འཇིགས་ནས་མ་བྲིས་སོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན། རྫུས་ཏེ་བྱུང་བའི་སེམས་ཅན་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཇི་ལྟར་དྲང་ཞེ་ན། མེད་པ་དག་དགག་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སེམས་ཅན་ཡོད་པར་བརྗོད་པ་བརྩེ་བ་དང་ལྡན་པ་སྣ་ཚོགས་པ་སྟོན་པ་ནི་འགལ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གི་ལྷག་མའོ། །སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་གང་ལས་སེམས་ཅན་བཏགས་པ་དེ་ནི་འཁོར་བ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ལ་དགོངས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཡོད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་སྐད་ཅིག་ལྡོག་པ་མེད་པ་བརྒྱུད་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱང་མེད་པར་གོ་བའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་མེད་པས་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་མ་གྲུབ་
― DTG191_Page_0448 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོ་ཞེས་གདུལ་བྱ་མེད་པར་བལྟ་བར་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་དགེ་སློང་དག་ཁུར་ཡང་བསྟན་པར་བྱའོ། །ཁུར་ལེན་པ་དང་ཁུར་འདོར་བ་དང༌། ཁུར་ཁྱེར་བ་ཡང་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་ཁུར་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་རྣམས་སོ། །ཁུར་ལེན་པ་ནི་སྲིད་པའོ། །ཁུར་འདོར་བ་ནི་ཐར་པའོ། །ཁུར་ཁྱེར་བ་ནི་གང་ཟག་གོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་དེ་ཇི་ལྟར་དྲང༌། ཁུར་ཉིད་ཁུར་ཁྱེར་བར་རིགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཚོགས་པ་ལ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་ཚོགས་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་འདོད་པ་དུས་མཚུངས་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ཁོ་ན་ཚོགས་པའི་ཐ་སྙད་རྟེན་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་དེ་དག་ཉིད་ཅིག་ཅར་མི་འབྱུང་བ་ལ་རྒྱུན་ཞེས་བསྟན་ཏེ། རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་རྟོག་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་རྒྱུན་དང་ཚོགས་པ་དག་གི་སྒྲས་བསྟན་པས་དེས་ན་ཚོགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཐུགས་ཀྱིས་ཏེ། ཚོགས་པ་ལ་སོགས་པའི་དགོངས་པས་ཁུར་དང་དེ་ཁྱེར་པ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་ལ་འགལ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མའོ། །སོགས་པའི་སྒྲ་དང་པོས་རྒྱུན་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ༌། །གཉིས་པས་ནི་ཁུར་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་ཕུང་པོ་ཚོགས་པ་དེ་དག་ཉིད་རྒྱུན་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོས་བརྗོད་པར་འདོད་པས་གང་ཟག་ཁུར་ཁྱེར་བ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། དེ་ཉིད་ལ་འཇིག་རྟེན་ན་གང་ཟག་ཏུ་རློམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཁུར་ཁྱེར་བའི་གང་ཟག་གང་ཡིན་ཞེས་སྨྲས་པ་ལ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་ཟག་འདིའི་རིགས་ནི་འདི་ལྟ་བུ། རུས་ནི་འདི་ལྟ་བུ། ཟས་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཟ་ཟ། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་མྱོང༌། འདི་ལྟར་ཚེ་རིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གང་ཟག་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཕུང་པོ་ཚོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་ཉིད་ལ་ཅི་ནས་ཀྱང་བཏགས་པར་ཡོད་པ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། གཞན་གྱིས་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་རྟག་པ་རྫས་སུ་ཡོད་པ་གཞན་ནི་ཤེས་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་དོན་དུའོ། །གདོན་མི་ཟ་བར་དེ་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཁུར་ལེན་པ་ཡང་ཕུང་པོ་དག་ལས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གང་ཟག་བཞིན་དུ་ཕུང་པོའི་ནང་དུ་མ་གཏོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕུང་པོ་གཞན་དེ་དག་བསྐྱེད་པར་བྱ་བར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་སྔ་མ་དེ་དག་ཉིད་ཁུར་ཞེས་བྱ་བར་གསུངས་ལ། གང་དག་འབྲས་བུར་གྱུར་པའི་སྐྱེ་བ་དེ་དག་ནི་ཁུར་ཁྱེར་བ་ཞེས་གསུངས་པས་འདི་ནི་ཤེས་
― DTG191_Page_0449 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གསལ་བར་བྱེད་པར་སྨྲས་པ། བདག་ཁས་མི་ལེན་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་འདི་དོན་དང་ལྡན་པར་གཞག་པར་མི་ནུས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བཙུན་པ་གཟུགས་བདག་མ་ལགས། བཙུན་པ་ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང། རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདག་མ་ལགས། དེ་བཞིན་དུ་དགེ་སློང་དག་གཟུགས་འདི་ནི་ཁྱོད་མ་ཡིན། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཁྱོད་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གསུངས་ཏེ། འདིས་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ང་རྒྱལ་གྱི་ཡུལ་ཉིད་བཀག་ལ་འདི་ནི་ཁྱད་པར་བཀག་པ་ཡིན་གྱི། སྤྱི་བཀག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བདག་ཁས་མི་ལེན་ན་ཡང་སྤྱི་ཉིད་དགག་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། ཁྱོད་ཉིད་དང༌། བདག་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་དགག་པ་ནི་གཞན་སྒྲུབ་པ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་མིག་གཡོན་པས་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ན་གཡས་པས་མཐོང་ངོ་ཞེས་གོ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེས་ཀྱང་མི་མཐོང་ན་གཡོན་པ་སྨོས་པ་དོན་མེད་དེ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ཁོ་ན་བརྗོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདི་ལ་ཡང་གཟུགས་བདག་མ་ཡིན་པ་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདག་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གསུངས་པ་ན། དེ་དང་མི་མཐུན་པའི་བདག་ཡོད་དོ་ཞེས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའམ་གཞན་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད། ཐམས་ཅད་དུ་བདག་ཡོད་དོ་ཞེའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། ཁྱད་པར་དག་ནི་དགག་པ་ཡང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་རིའི་རྩེ་མོ་ཉི་ཤུ་མཐོ་བ་བློ་གྲོས་ངན་པ་རྣམས་ལ་འཇུག་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། གཟུགས་བདག་ཡིན་པ་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདག་ཡིན་པའི་བར་དང༌། གཟུགས་ལ་བདག་གནས་པ་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བདག་གནས་པའི་བར་དང༌། བདག་གཟུགས་དང་ལྡན་པ་ནས་བདག་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་བར་དང༌། གཟུགས་བདག་གི་ཡིན་པ་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདག་གི་ཡིན་པའི་བར་དུ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་ལྟ་བ་དང་པོ་ལྔ་དགག་པའི་ཕྱིར། དེའི་ལྟ་བ་ཅན་ལ་ཁྱད་པར་གྱི་ཚུལ་གྱིས་བཀག་པ་མཛེས་པ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་བདག་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ལྟ་བ་དེ་དག་གང་དག་ལ་ཡོད་པ་དེ་དག་ནི་དེའི་ལྟ་བ་ཅན་ཏེ།
― DTG191_Page_0450 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བློ་གྲོས་བླུན་པོའི་དོགས་པའི་གནས་གང་ཁོ་ན་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་རྗེས་སུ་བརྗོད་ནས་བཟློག་པ་ཡིན་གྱི། འདི་ལ་སྒྲུབ་པ་འགའ་ཞིག་བཞེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཉན་པ་པོ་ལེགས་པར་མི་སྦྱོར་བའི་ཚིག་སྨྲ་བ་ན་སྟོན་པ་པོ་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུས་པའི་དཀའ་འགྲེལ་ལས་གནས་མའི་བུ་པའི་བདག་བརྟག་པ་སྟེ་བཅུ་གཉིས་པའོ།། །།གཡོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་འདི་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཡང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་མཐའ་དག་ལ་ཁྱབ་པའི་སྐད་ཅིག་མར་འཇིག་པ་བསྒྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་གྱིས་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་དང་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་མཐའ་དག་གི་ཚོགས་སྒྲུབ་པ་གཅིག་གིས་གསལ་བ་ཡིན་ན་ཡང་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་གཞུང་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པར་བཀོད་པས་ཚིག་རེ་རེ་ནས་བརྗོད་ནས་སུན་འབྱིན་པ་རྩོམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ངལ་བར་བྱེད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དེ། ཐབས་སླ་ལ་ཉུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་སུན་འབྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་གཞན་ཁ་ཅིག་དག་གིས་རང་བཞིན་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པའམ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པར་བཀག་པའི་ཆོས་ཅན་དུ་མི་འདོད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་དང་དངོས་པོ་མཐའ་དག་གི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མར་འཇིག་པ་བསྒྲུབས་པ་ཉིད་ཀྱིས་བསལ་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། ཁོ་བོ་ཅག་གིས་རང་བཞིན་ལ་སོགས་པ་ནས་གང་ཟག་གི་མཐར་ཐུག་པ་བཤད་ཟིན་པ་དང༌། འཆད་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་དང༌། ཡོན་ཏན་དང༌། རྫས་ལ་སོགས་པ་དང་སྒྲ་དང༌། དོན་དག་དང༌། ཚད་མ་དང༌། གཞལ་བྱ་དག་དང༌། ནོར་བུའི་གཟི་ལྟ་བུར་ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་པའི་དངོས་པོ་དང༌། དུས་གསུམ་དུ་འཇུག་པའི་ངོ་བོ་དང༌། ཚུ་རོལ་མཛེས་པ་པས་ཁས་བླངས་པའི་འབྱུང་བ་བཞི་དང༌། རྒྱལ་དཔོག་པས་འདོད་པའི་རིག་བྱེད་ཀྱི་སྒྲའི་ཚོགས་ཁྱད་པར་མེད་པར་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་མར་འཇིག་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །གསལ་བར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚུལ་གསུམ་པའི་གཏན་ཚིགས་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བསྟན་པའི་དངོས་པོ་བརྟགས་པ་འདི་ཉིད་ལ་བསྟན་བཅོས་མཐའ་དག་གི་དོན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་ཞེ་ན། བྱས་དང་མ་བྱས་ཉིད་སྒོ་
― DTG191_Page_0451 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ནི་རིགས་པ་ཅན་ལ་སོགས་རྣམས་སྐད་ཅིག་མའི་དངོས་པོ་གཅིག་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ན། བྱས་པ་དང་མ་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་དངོས་པོ་རྣམས་ཕུང་པོ་གཉིས་ཁོ་ནར་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་ཁ་ཅིག་ནི་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ལ་ལ་ནི་མ་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་དང་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །གཞན་དག་གིས་ཏེ། གནས་མའི་བུ་པ་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་ནི་སྐད་ཅིག་མ་དང་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོ་རྣམས་ཕུང་པོ་གཉིས་སུ་འདོད་དེ། འདི་ལྟར་དེའི་འདོད་པས་བློ་དང་སྒྲ་དང་མེ་ལྕེ་ལ་སོགས་པ་སྐད་ཅིག་མ་དག་ཡིན་ལ། ས་དང་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་དག་ནི་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་དག་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ལྟ་བའི་དབྱེ་བས་གནས་པ་ན་རེ་ཞིག་གང་དག་བྱས་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་དེ་དག་ཕྱོགས་སུ་བྱས་ནས་ཚད་མ་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཇིག་པ་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་མཚན་ཉིད་གསུམ་པའི་གཏན་ཚིགས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དངོས་གང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྦྱོར་བ་ནི་གང་དག་དངོས་པོ་གང་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་དེ་དག་ནི་དེའི་ངོ་བོར་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་དེ་མ་ཐག་པའི་འབྲས་བུའི་ཚོགས་པ་རང་གི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་ལ་ངེས་པ་བཞིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པའི་བྱས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱང་འཇིག་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །རྒྱུ་གཞན་ཞེས་བྱ་བའི་རང་བཞིན་གཏན་ཚིགས་དེ་ཡང་ནི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ལས་ཐ་དད་པའོ། །ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་རྒྱུ་སྨྲས་པ། དེ་ལྟར་རང་གི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེར་ངེས་པའི་ངོ་བོས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་གང་དག་གང་དུ་ཡང་མ་ངེས་པ་དེ་དག་ནི་དེ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་སོ་མ་བཏང་བ་སོ་བཏང་བ་དག་ལ་སོགས་པ་དག་ཏུ་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་འདིར་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་དཔེའོ། །འོན་ཏེ་གཏན་ཚིགས་འདི་མ་ངེས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ། འདི་ལྟར་དངོས་པོ་རྣམས་འཇིག་པ་ལ་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་དེ་ལྟ་ཡང་
― DTG191_Page_0452 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་གནས་ནས་ཡུལ་དང་དུས་གཞན་དུ་དངོས་པོ་འཇིག་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་དག་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་འདོད་པ་མ་གྲུབ་པའོ། །གལ་ཏེ་འདི་ནི་ལྟོས་མེད་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་པའོ། །དེ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་དང་དུས་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་གང་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་དེ་ནི་འགའ་ཞིག་ཏུ་འམ་རེས་འགའ་འགྱུར་ན་དེའི་ཚེ་དེའི་ཡུལ་དང་དུས་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར། ལྟོས་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ག་ལས་མ་འཁྲུལ་པ་ཡིན། འདི་ལྟར་ཡུལ་དང་དུས་གཅིག་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་ཡུལ་དང་དུས་ལ་སོགས་པ་གཞན་དུ་འཇུག་པ་ན། ཇི་ལྟར་མི་ལྟོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན། འདི་ལྟར་དེའི་ལྟོས་པ་ནི་དེ་ལྟར་གནས་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། འདོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་བསམ་པས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་ཡིན་པར་འདོད་ན། འོ་ན་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་སྟེ། འདི་ལྟར་འགའ་ཞིག་དག་འཇིག་པ་ལ་ཐོབ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་པར་མཐོང་སྟེ། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །གང་ཡང་བློ་དང་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་གྲགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་གལ་ཏེ་ཐོ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་ལྟོས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཡུལ་དང་དུས་ལ་ལྟོས་པས་དེའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དོགས་པར་བྱས་ནས་ལན་གདབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྐྱེ་བ་ཅན་ཀུན་འཇིག་པ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་དང་དུས་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་འཇིག་པའི་རྒྱུ་ལ་མི་ལྟོས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འཇིག་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པ་རྣམས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཕན་མི་འདོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕན་མི་འདོགས་པ་ཡང་ལྟོས་པར་མི་རིགས་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འཇིག་པ་བྱེད་ན་རེས་འགའ་དངོས་པོ་འམ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་གྲང༌། དེ་ལ་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་འཇིག་པ་དང་ལྡན་པ་འདི་དངོས་པོ་ལས་དོན་གཞན་དུ་མ་གྱུར་པ་བྱེད་དམ། དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་བྱེད། དངོས་པོ་ཡོད་པ་ལ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་
― DTG191_Page_0453 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཉིས་ལས་མི་འདའ་བའི་ཕྱིར། གཉི་གའམ་གཉིག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་གཅིག་གཏོང་བ་དང་ཡོངས་སུ་ལེན་པ་དག་ནི་དེ་ལས་གཞན་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དང་ལེན་པ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་ལ་སྒྲུབ་དང་དགག་པ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་བ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ནི་རང་གི་རྒྱུ་ཁོ་ན་ལས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། མི་མཐུན་པ་དང་རྒྱུ་མེད་པར་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་བཞིན་དུ་དེ་ལས་ཐ་མི་དད་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གྲུབ་པ་ཡང་བྱེད་པར་མི་རིགས་ཏེ། རྒྱུ་ལྡོག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་དངོས་པོ་འདི་རང་གི་རྒྱུ་ཀོ་ན་ལས་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་གྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་གཞན་གྱིས་འཇིག་པར་བརྗོད་པའི་རང་བཞིན་གཞན་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ། །ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གིས་ན་ཆ་ཤས་ཀྱིས་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་གཅིག་གི་རང་བཞིན་ལ་གཉིས་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་དངོས་པོའི་ཆ་ཤས་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་རང་གི་རྒྱུས་བསྐྱེད་པ་ན་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་དེའི་དུས་ཕྱིས་རྒྱུ་གཞན་གྱིས་རང་བཞིན་གཞན་བྱེད་པར་འགྱུར། གང་ཞིག་གྲུབ་པ་ན་གང་མ་གྲུབ་པ་དེ་ནི་དེའི་རང་བཞིན་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐ་མི་དད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་གཅིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་ཞིག་དུས་ཕྱིས་སྐྱེ་བའི་འཇིག་པའི་དངོས་པོ་དེ་ནི་རང་བཞིན་ནོ། །གང་ན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་དེར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཡིན་ན་དེ་ལ་ཡང་འཇིག་པའི་རྒྱུས་ནི་དངོས་པོ་ལ་ཅི་ཡང་མི་བྱེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། དངོས་པོ་ལས་ནི་ཐ་དད་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞན་བྱེད་པ་ན་ཕན་བཏགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དང་འབྲེལ་པའི་འཇིག་པ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ལ་ཕན་བཏགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པར་མི་རིགས་ཏེ། འབྲེལ་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཐ་དད་པར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་བ་
― DTG191_Page_0454 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད་ལ། དེ་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་མེད་དེ། དེ་ནི་འཇིག་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ལས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོའི་འབྲེལ་པ་གཞན་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འབྲེལ་པ་ཡོད་ན་ཡང་དངོས་པོ་གཞན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་འབྲས་བུ་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དམིགས་པ་ཉིད་འབྲས་བུ་ཡིན་པས་དམིགས་པའི་འབྲས་བུའོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་ཆུ་འཛི་པ་དང༌། རྗེ་ངར་གཅོག་པ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ༌། །འཇིག་པ་ཐ་དད་པ་དེས་བསྒྲིབས་པའི་ཕྱིར་དང༌། གེགས་བྱས་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེའི་གནས་སྐབས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོའི་རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་པར་ཉམས་པར་མི་བྱེད་པའམ། སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་ལ་སྒྲིབ་པར་བྱེད་པའམ། གེགས་བྱེད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་མདོར་བ་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་གེགས་བྱེད་པ་མེད་པ་སྔར་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེའི་སྒྲིབ་པ་དང་གེགས་བྱེད་པ་མི་རིགས་སོ། །འདི་སྙམ་དུ་སྔ་མ་བཞིན་དུ་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་པ་ཐ་དད་པ་དེས་དངོས་པོ་འཇིག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། འཇིག་པའི་མིང་ཅན་དངོས་པོ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འཇིག་པ་དངོས་པོའི་འཇིག་པ་བྱེད་པ་ན་ཅི་གཞན་ནམ། གཞན་མ་ཡིན་པའམ། ཡང་ན་ཞིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་འཇིག་པར་བྱེད་པ་ན་འཇིག་པར་བྱེད་ཅེས་འདི་ལ་ཡང་ཐོ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མཚུངས་པ་ཉིད་ལའང་རྗེས་སུ་འཇུག་སྟེ། དེ་ལ་ཡང་ཉེས་པ་བཤད་ཟིན་པ་དང༌། འཆད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དོན་དེ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་འདི་འཇིགས་པས་འཇིག་པ་གཞན་བྱེད་ན་དེ་ལ་ཡང་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དག་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་དངོས་པོར་གྱུར་པ་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་ནས་དངོས་པོ་མེད་པར་གྱུར་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མེད་པའི་བདག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོའི་རྒྱུར་འགྱུར་གྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་མཐའ་དག་དང་བྲལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱ་བ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་
― DTG191_Page_0455 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་དེ། དངོས་པོ་བཀག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་འཇིག་པ་འགའ་ཞིག་གིས་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བོང་བུའི་རྭ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་འབྲས་བུ་ཡིན་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་ཡིན་ཏེ་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །འཇིག་པ་ཡང་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །འདི་ཡི་ཁྱབ་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། །རྒྱུ་ཡི་ནུས་པས་སྐྱེད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུའི་ནུས་པས་ཐོབ་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ལ་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྒྲུབ་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཉིད་དངོས་པོ་ཡིན་ནོ། །དོན་འདི་ལ་རིགས་པ་ཅན་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་རྩོད་པ་མེད་དེ། འདི་ལྟར་ཡོད་པ་དང་འདུ་བ་འམ། རང་གི་རྒྱུ་དང་འདུ་བ་ནི་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་བརྗོད་ལ། འཇིག་པ་ལ་ནི་ཡོད་པ་དང་འདུ་བ་འམ། རང་གི་རྒྱུ་ལ་འདུ་བ་མེད་དེ། དེ་ནི་རྫས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་ཉིད་དང་རྟེན་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་འཇིག་པ་དངོས་པོ་ཉིད་ལ་རག་མོད། དེ་ལ་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། དེ་ལྟར་དངོས་མེད་གང་ཡིན་པས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡང་ཇི་ལྟར་མེད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ཅེས་དགོས་པ་ལ་འདི་སྐད་དུ། མ་ཡིན་དགག་རྟེན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། མ་ཡིན་བར་དགག་པ་ལ་རྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དབང་གིས་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་ལས་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པའི་དངོས་པོ་ཉིད་དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་ཡང་སྔར་བཤད་པའི་ཉེས་པ་ཐ་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་རྗེས་སུ་འཇུག་གོ །ཅི་སྟེ་ཉེས་པ་འདིས་འཇིགས་ནས་མ་ཡིན་པར་དགག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་འཇིག་པ་དངོས་པོ་མེད་པའི་རྒྱུ་དག་གིས་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། མེད་བར་དགག་པའི་བདག་ཉིད་དོ་ཞེས་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན། དེ་ལ་ཡང་ཁྱེད་ཅག་གིས་འཇིག་པའི་རྒྱུ་ཅུང་ཟད་མི་བྱེད་པ་ཉིད་གསལ་རབ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་།འོན་ཏེ་དངོས་པོ་མི་བྱེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ།
― DTG191_Page_0456 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་ལྟར་མེད་པར་དགག་པ་ཡིན་ན་དགག་པ་བྱེད་པ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་བྱེད་པ་ནི་དངོས་པོ་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་བཀག་པའི་ཕྱིར་འཇིག་པའི་རྒྱུ་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །གང་ཡང་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཇི་ལྟར་རྒྱུར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་འཇིག་པའི་རྒྱུ་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །འདི་རྣ་མ་བུག་པས་སྨྲས་པའི་འཇིག་པ་རྒྱུ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པ་ལ་ཚད་མ་དག་བསྟན་པར་འདོད་ན། དངོས་པོ་ཡོད་པའི་དུས་དག་ཏུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་དངོས་པོ་ཡོད་པའི་དུས་སུ་འཇིག་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་གནས་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་པ་ལས་སྔར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། མ་སྐྱེས་པ་འཇིག་པར་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་འཇིག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཕྱིས་ཡུན་རིང་པོ་ནས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། སྐད་ཅིག་མ་གསུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སུ་ཞིག་པ་ནི་ཡང་འཇིག་པར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཐལ་བར་བྱས་པ་ལས་འབར་བ་བཞིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་དངོས་པོའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ལ་འཇིག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དུས་ངེས་པའི་ཕྱིར་འཇིག་པ་རྒྱུ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་གྲུབ་པོ། དུས་ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རེས་འགའ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ཡིས་ཁྱབ་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། །ལྟོས་པ་མེད་པར་འགྱུར་པ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལྟོས་པ་མེད་པ་ནི་རེས་འགའ་བ་ཉིད་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟག་ཏུ་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རེས་འགའ་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པོ། །འདི་ལས་ཀྱང་འགྲུབ་པོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དངོས་པོའི་དེ་མ་ཐག་བྱུང་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་གཏན་ཚིགས་གསུམ་པོ་འདི་དག་སྨྲས་ཏེ། འཇིག་པ་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། རེས་འགའ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དངོས་པོ་སྐྱེ་པའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་འབྱུང་བ་ཉིད་དུ་སངས་རྒྱས་པས་ཀྱང་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། མ་བྱུང་བའི་བདག་ཉིད་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་གཞན་བཞིན་ནོ། །ཆོས་མི་མཐུན་པས་ནི་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པའོ། །འདིར་གསལ་བྱེད་པས་སྨྲས་པའི་རིགས་པ་ཡང་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་འདི་སྐད་དུ་སྨྲས་ཏེ་འཇིག་པ་ལ་རྒྱུ་མེད་དོ་ཞེས་
― DTG191_Page_0457 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྨྲ་བ་ལ་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པར་བྱ་སྟེ། ཅི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའི་ཨུཏྤལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་འཇིག་པ་མེད་པ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྟག་པ་ཉིད་གཅིག་ཡིན། ཁྱེད་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་རྒྱུ་མེད་པ་གཉིས་དམིགས་ཏེ། རྟག་པ་དང་མེད་པའོ། །འདི་ལྟར་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་རྣམ་པ་གཞན་མེད་དོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་འཇིག་པ་མེད་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། འཇིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་འཇིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པ་འདི་རྒྱུ་མཚན་མེད་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་ཏེ། མེད་པ་ལ་འོང་བ་དང་འགོར་བ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་རྟག་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་དངོས་པོ་འཇིག་པ་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དག་ནི་ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ཡང་ལྷན་ཅིག་གནས་པར་མི་འདོད་ན་དེའི་ཚེ་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་སྒྲར་གྱུར་པ་འཇིག་པ་རྟག་ཏུ་གནས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་མ་སྐྱེས་པ་འཇིག་བར་ཡང་མི་རིགས་ཏེ་འཇིག་རྟེན་ན་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་མ་སྐྱེས་པ་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གྲགས་པ་ནི་མེད་དོ། །དེས་ན་མ་སྐྱེས་པ་འཇིག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་རིག་པ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལན་འདེབས་པ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སྒྲུབ་པ་དང༌། དགག་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །འདི་ལྟར་སྐད་ཅིག་མར་གནས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་གཡོ་བ་ནི་འཇིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཇིག་པར་བརྗོད་པ་འམ། ཡང་ན་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་བཀག་པའི་མཚན་ཉིད་ཞིག་པའི་མིང་ཅན་གཞན་གྱིས་འཇིག་པ་ལ་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་འཇིག་པ་སྔ་མ་ལ་གལ་ཏེ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་གཏན་ཚིགས་དག་གིས་རྒྱུ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པའི་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པ་འདི་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཉིད་དོ། །གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་དེ་ཉིད་དངོས་གང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཇི་ལྟར་ཁྱེད་ལ་འཇིག་པ་རྒྱུ་མེད་པར་གྲགས་ཤེ་ན། གཞན་
― DTG191_Page_0458 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད་ཕྱིར་ན་རྒྱུ་མེད་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཞན་མེད་པ་པོ་ལས་ཐ་དད་པ་དུས་ཕྱིས་ཀྱི་ཐོ་བ་ལ་སོགས་པ་འཇིག་པར་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་མེད་ཅན་དུ་འདོད་ཅེས་སྐབས་དང་སྦྱར་རོ། །དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་འདི་ཡང་རེས་འགའ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྔར་མ་བྱུང་བའི་བདག་ཉིད་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་གཉིས་གྲུབ་པོ། དངོས་པོའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བྱུང་བ་ཡང་གལ་ཏེ་སྤྱིར་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་འདི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་དངོས་པོའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་འདི་འཇིག་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་དངོས་པོའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་འབྱུང་བ་ཉིད་འདི་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་བ་ནི། དངོས་པོའི་དེ་མ་ཐག་བྱུང་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་འདྲ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་གཡོ་བའི་རང་བཞིན་ལས་ཐ་མི་དད་པའོ། །གང་གིས་འདི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཆ་ཤས་མེད་པའི་དངོས་པོ་ལ་ནི་ཆ་ཤས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་རང་བཞིན་བཞིན་དུ་དེ་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་འཇིག་པ་དེ་གྲུབ་ན་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དེ་དེའི་རང་བཞིན་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གང་ཡང་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་འཇིག་པའི་ངེས་པ་ཡང་རྒྱུ་མཚན་མེད་པ་ཅན་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ཡང་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི། དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། །དངོས་པོ་སྐད་ཅིག་མར་གནས་པའི་ཆོས་དེ་ལྟར་ངེས་པར་བྱས་པའི་ལུས་ཅན་རྣམས་ནི་བློ་དེའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མཚན་མེད་པ་ཉིད་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ཞིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་མངོན་པར་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་གསུམ་ཆར་ཡང་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཞིག་པ་ཉིད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་མ་ཐག་ཏུ་བྱུང་བ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ནི་དངོས་པོ་ཁོ་ན་ལ་རྟེན་གྱི་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞིག་པ་ཡང་བདག་མེད་བ་སྟེ། རང་བཞིན་མེད་པ་དེ་ཇི་ལྟར་འདི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་སྲིད་པར་འགྱུར། མ་བྱུང་དངོས་པོ་ལྡན་པའང་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་འང་གི་སྒྲས་རེས་འགའ་བ་ཉིད་གཟུང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཞིག་པ་ལ་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བྱུང་བ་ཉིད་མེད་པ་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་ཞིག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བརྗོད་པ་གང་ཞིག་མི་འགྱུར་བ་དེ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་དོགས་པ་
― DTG191_Page_0459 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ། ཞིག་གྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཞིག་པ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོ་ན་ཀྱང་དངོས་པོ་བཀག་པ་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་གྱི། དོན་དམ་པར་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་འགའ་ཞིག་སྒྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ནག་པའི་བུར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུར་འགྱུར་བའི་སྒྲ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཡང་དངོས་པོ་ཉིད་སྒྲུབ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། མི་འགའ་ཞིག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་རྣམས་ལ་སྒྲ་སྦྱོར་བ་ཙམ་གྱི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་འདོད་པ་ཙམ་དང་འབྲེལ་པས་འཇིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་སྐྱེས་བུ་འགའ་ཞིག་ལ་འགའ་ཞིག་གི་འདོད་པའི་དབང་གིས་བོང་བུ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ན། དེ་ལ་བོང་བུའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །བཱ་ལེ་ཀཱ་དང་རཱ་ས་བྷའི་སྒྲ་དག་ནི་བོང་བུའི་རྣམ་གྲངས་དག་གོ །གདོན་མི་ཟ་བར་འདི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དངོས་པོའི་རང་བཞིན་བཀག་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི་སྒྲུབ་པ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཞིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་དངོས་པོ་གཞན་སྒྲུབ་ན་དངོས་པོ་ལ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་དེའི་ཕྱིར་ལྡོག་པར་འགྱུར། གང་ཡང་མེད་པ་ཡིན་ན་འཇིག་མེད་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་དེ་ལ། དངོས་པོའི་ངོ་བོ་དང་བྲལ་བས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོའི་རང་བཞིན་དུ་ཡོད་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ལོག་པའི་ཕྱིར་ནི་མེད་པ་ཙམ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་འདི་དག་གི་རང་བཞིན་བཀག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འཇིག་པ་མེད་པར་གྱུར་ན། དེའི་ཕྱིར་འདི་དག་རྟག་པར་འགྱུར་ན། ཇི་སྲིད་དུ་རང་བཞིན་བཀག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འཇིག་པ་རང་ཉིད་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་རྟག་པར་འགྱུར། འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་འཇིག་པར་ངེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱུ་མཚན་ཡང་བརྗོད་པ་ཁོ་ནའོ། །གང་ཡང་རྟག་པ་ཉིད་ན་འཇིག་པ་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་དེ་ལ། འདི་ལ་རྟག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདིས་ཀྱང་ཞིག་པ་འདི་ལ་སྒྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ལྡོག་པའི་
― DTG191_Page_0460 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ངོ་བོ་བརྗོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་ལ་སྒྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་སྐད་ཅིག་ལས་ཕྱིས་རང་བཞིན་འཇུག་པ་བཀག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ནི་གཅིག་བུ་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གནས་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་གནས་པའི་ངོ་བོར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པའི་ཆོས་དག་ནི་རང་བཞིན་ལ་རབ་ཏུ་འབྲེལ་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་ཁྱེད་ཅག་གི་རྒྱུ་མེད་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྟག་པ་དང་མེད་པའོ་ཞེས་སྨྲ་བ་ནི་གཞན་གྱི་གྲུབ་པའི་མཐའ་མི་ཤེས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རིགས་པ་སྨྲ་བ་སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་མེད་པ་ནི་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ལ་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེས་ཀྱང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་གང་དང་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་རྟོག་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི་ཁྱེད་ཅག་གི་ཕྱོགས་སུ་བླན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཤཱཀྱའི་སྲས་མ་ཡིན་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་ལུགས་ཀྱི་དངོས་པོ་ནི་བཟང་པོ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་འཇིག་པའི་རྒྱུ་ཐམས་ཅད་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལས་ཀྱང་འཇིག་པའི་རྒྱུ་རྣམས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་པར་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། འཇི་ལྟར་དངོས་པོ་རང་གི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བཞིན་པ་ན་རང་བཞིན་གྱིས་རང་ཉིད་འཇིག་པའི་བདག་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རམ། མི་འཇིག་པའི་བདག་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་གྲང༌། གལ་ཏེ་འཇིག་ན་དེ་ལ་འཇིག་པའི་རྒྱུས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་བྱས་བ་མེད་དེ། རང་ཉིད་དེའི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཇིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་གང་གི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་དེ་ནི་རང་གི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བ་ནི་དེ་འདྲ་བར་འགྱུར་གྱི། ཡང་དེའི་དངོས་པོའི་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྣང་བ་དང༌། ཞུ་བ་དང༌། དྲོ་བ་དང༌། སྲ་བ་ལ་སོགས་པ་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་སྐྱེས་བ་སླར་ཡང་སྣང་བ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བ་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་དཔེར་ན་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རང་
― DTG191_Page_0461 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཞིན་ཡིན་ན་ཡང་འབའ་ཞིག་པ་ནི་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ། ཆུ་ལ་སོགས་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་འཇིག་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ན་ཡང་འཇིག་པ་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ན། འདི་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མཐའི་གནས་སྐབས་ཐོབ་པ་ཉིད་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར། གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་གང་འདི་དེའི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་འདི་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་སྦྱང་ལ་སོགས་པ་ལ་གནས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ན་དེ་ནི་དེའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཡང་རྒྱུ་ཞེས་ཐ་སྙད་དུ་བྱས་ཀྱི་དངོས་སུ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པ་མེད་དོ། །ཅི་སྟེ་མི་འཇིག་པའི་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་ཡང་འཇིག་པའི་རྒྱུས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། དེ་ནི་སུས་ཀྱང་རང་བཞིན་གཞན་དུ་བྱ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་དེ་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པར་མི་འགྱུར་ན་།དེའི་ཚེ་ཕྱིས་ཀྱང་དེའི་གནས་སྐབས་གནས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གང་གིས་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལ་འཇིག་པའི་རྒྱུས་ཅི་ཞིག་བྱ། ཡང་ཅིའི་སྟེ་ཇི་ལྟར་ཟངས་ལ་སོགས་པ་སྲ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་མེ་ལ་སོགས་པ་དང་ཕྲད་པ་ལས་རྣམ་པ་གཞན་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་ཡང་མི་འཇིག་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ན་ཡང་འཇིག་པའི་རྒྱུས་རྣམ་པ་གཞན་ཉིད་དུ་བྱེད་དེ། དེས་ན་འཇིག་པའི་རྒྱུ་ཐོབ་ནས་འཇིག་པར་བྱེད་དོ་སྙམ་པ་དེ་འདི་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་གཞན་ཉིད་ནི་རང་བཞིན་གཞན་སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་རྣམ་པ་གཞན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཅི་དངོས་པོ་ལས་དོན་གཞན་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་དངོས་པོ་ཉིད་ཡིན། རེ་ཞིག་དངོས་པོ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་རང་གི་རྒྱུ་ཁོ་ན་ལས་སྔར་གྲུབ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་དོན་གཞན་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་དངོས་པོ་མི་འཕོ་བའི་ཆོས་ཅན་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་གནས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་རྣམ་པ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །ཟངས་མ་ལ་སོགས་པའི་དཔེ་ཡང་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དེ། འདི་ལྟར་ཟངས་མ་ལ་སོགས་པའི་སྔར་གྱི་སྐད་ཅིག་སྲ་བ་ལ་སོགས་པ་རང་གི་རང་གི་དང་གིས་འགག་པའི་ཕྱིར་འཇིག་པ་
― DTG191_Page_0462 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ན་རང་གི་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང༌། མེ་ལ་སོགས་པའི་ལྷན་ཅིག་སྤྱོད་པ་ལས་ཚོགས་པ་གཞན་ཞུ་བར་བརྗོད་པའི་རང་བཞིན་གཞན་ཉིད་སྐྱེ་བ་ཁོ་ནའོ། །སླར་ཡང་ཞུ་བ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་རང་གི་དང་གིས་འགག་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཇིག་པ་ན་རང་གི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་དང༌། གྲང་བ་ལ་སོགས་པའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྒྱུ་གཞན་ལས་སྲ་བར་བརྗོད་པའི་རང་བཞིན་གཞན་ཉིད་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་གཅིག་ལ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འདི་ལ་འཇིག་པའི་རྒྱུས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འགལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སྔར་བསྒྲུབས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ལུས་ཅན་ཉིད་དུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ངེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་བྱས་པ་ཡིན་ན་འགའ་ཞིག་ཀྱང་འཇིག་པར་ངེས་པར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་དེ་འདི་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་གྱིས་མི་རྟག་པར་མི་འདོད་པ་གང་ཡིན་པའི་བྱས་པ་དེ་ནི་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་དང་ལྡན་པ་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཉིད་འདིར་ཕྱོགས་སུ་བྱས་ཀྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་པས་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་ག་ལས་འགྱུར། གང་དག་བྱས་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་མི་འཇིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་བསམ་པ། དེ་དག་དོན་དམ་པར་མ་བྱས་པའི་ཕུང་པོར་འདུས་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་བཀག་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་སྐྱོན་མེད་དོ། །ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་ལུས་ཅན་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཉིད་མ་གྲུབ་སྟེ། གང་ལ་ཆོས་གང་མེད་པ་དེ་ནི་དེ་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ཁོ་ནའོ། །དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཐོབ་པའི་ཆོས་ལ་འགའ་ཞིག་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། མ་ཐོབ་པ་ཉིད་ལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེ་མ་གྲུབ་པོ། །ད་ནི་མ་བྱས་པའི་ཕུང་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། གང་དག་ནམ་མཁའ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ནམ་མཁའི་སོགས་པ་དངོས་པོ་ཡིན་པར་གྲུབ་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་དེ་དག་ལ་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་བསམ་པ་འཇུག་པ་འགྱུར་ན། ཆོས་རྣམས་རང་དབང་དུ་བྱས་གྲུབ་པ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དེ་དག་གི་ཆོས་ཉིད་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །ནམ་
― DTG191_Page_0463 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཁའ་ལ་སོགས་པ་མ་བྱས་པའི་ཆོས་ཅན་དུ་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་ནུས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་བཞིན་དུ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་ནུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་བཞིན་ནོ། །ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ནུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སམ། དངོས་སུ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། མེད་པའི་ཐ་སྙད་ནི་དེ་ཙམ་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཕྱིས་བསྟན་པར་བྱའོ། །མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་སྐད་ཅིག་དང་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་འཇུག་ཅེ་ན། སྐད་ཅིག་མར་གནས་ངོ་བོ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ་གོ་སླའོ། །གསལ་བྱེད་པས་སྨྲས་པ། སྐད་ཅིག་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལྡན་པའི་དོན་མི་འཐད་དེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་ངེས་པའི་ཚིག་གི་ཚུལ་གྱིས་ནི་ཟད་པ་ནི་སྐད་ཅིག་གོ །དེ་འདི་ལ་ཡོད་པས་ན་སྐད་ཅིག་མའོ་ཞེས་སྒྲུབ་ན། དེ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དུས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་ཟད་པ་དེའི་ཚེ་ཟད་པ་ཅན་མེད་པའི་ཕྱིར་དུས་ཐ་དད་པ་དག་ལ་ནི་ལྡན་པའི་དོན་མ་མཐོང་ངོ༌། །ཡང་ཅི་སྟེ་དངོས་པོ་ཉིད་དེ་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་ལ་སྐད་ཅིག་ཅེས་རྗོད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་དང་ལྡན་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ལྡན་པའི་དོན་མི་རིགས་སོ། །འོན་ཏེ་སྐད་ཅིག་ཏུ་གནས་པའི་དུས་ནི་སྐད་ཅིག་མ་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐའི་དུས་ནི་སྐད་ཅིག་གོ །དེ་གང་ལ་གནས་པ་དེ་དག་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་ན་འདི་ཡང་མི་རིགས་ཏེ་མིང་ཙམ་དུ་དུས་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིང་ཙམ་དངོས་པོའི་ཁྱད་པར་ཉིད་དུ་མི་རིགས་སོ་ཞེའོ། །འདིར་སྨྲས་པ། སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་མི་གནས་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དངོས་པོ་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པའི་རང་བཞིན་ནི་སྐད་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་དེ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང༌། བདག་ཐོབ་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པ་ནི་སྐད་ཅིག་གོ །དེ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་སྐད་ཅིག་མའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །འོན་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་རང་བཞིན་དོན་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་འདི་ལ་ཡོད་དོ་
― DTG191_Page_0464 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་མི་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དོན་ལ་ཐ་དད་མེད་ན་ཡང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་དང་མཆི་གུའི་ལུས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དངོས་བོ་ཐ་དད་པ་མེད་ན་ཡང་བློས་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་ཐ་དད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐ་དད་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདི་ལ་ཡང་འགྱུར་རོ། །ཚིགས་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་གྱི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། སྨྲ་བ་བོའི་འདོད་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཇི་ལྟ་བུའི་དོན་ལ་སྨྲ་བ་བོ་རྣམས་ཀྱི་ཇི་སྙེད་ཅིག་སྦྱར་བའི་སྒྲ་དེ་སྙེད་པ་དེ་ནི་དོན་དེ་ལ་བརྡའི་དབང་གིས་རྟོགས་པར་བྱེད་ཀྱི། དོན་དམ་པར་རང་བཞིན་ནམ་རྐྱེན་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྐད་ཅིག་མ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་འདི་ཡང་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་མི་གནས་པའི་དངོས་པོ་ཙམ་ལ་སྦྱར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དེ་ལྟ་བུར་གུར་པི་དངོས་པོ་ལ་སྐད་ཅིག་མའི་སྒྲས་བརྗོད་བར་འདོད་པ་ན་རྐྱེན་དང་བཅས་པ་སྐད་ཅིག་མའི་སྒྲ་འམ་རྐྱེན་དང་བྲལ་བ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཁོ་བོ་ཅག་ནི་འདོད་པ་ཙམ་གྱི་ངོར་བྱེད་པའི་བརྡ་ཙམ་གྱི་ཚིག་འདི་ལ་ཤིན་ཏུ་གུས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་མི་གནས་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྐད་ཅིག་མ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་སོ། །རྐྱེན་དང་ལྷན་ཅིག་ལྡན་པའི་དོན་གྱིས་འཇུག་པས་ན་རྐྱེན་བཅས་སོ། །དེ་ལྟར་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་བྱས་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་བ་ན་ངེས་པ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ནས། ད་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པ་ན་འདི་དག་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་ནམ་མཁའ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བྱས་པ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིས་ནི་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་ཟུར་གྱིས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཤད་པ། འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཡོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བསྒྲུབ་པའི་སྐད་ཅིག་མའི་དངོས་པོ་རྣམས་བཞིན་ནོ། །ཁྱེད་ཅག་གིས་དངོས་པོར་འདོད་པའི་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །དེ་ལྟར་གྲུབ་ཅེས་བྱ་བ་ནའི་སྐད་ཅིག་མ་
― DTG191_Page_0465 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་དུའོ། །འདིས་ནི་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཚང་བའི་དཔེ་ཡིན་པར་དོགས་བར་མི་བྱ་བར་བསྒྲུབས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །ཁྱེད་ཀྱིས་ཡོང་བར་འདོད་ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་འདི་ཐལ་བར་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གཏན་ཚིགས་གང་ཡང་རུང་བ་ལ་མ་གྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་གཏན་ཚིགས་འདིའི་ཁྱབ་པ་གྲུབ་ཅེ་ན། སྐད་ཅིག་མ་དང་བྲལ་བ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལ་དོན་བྱེད་ནུས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡོད་པ་གཏན་ཚིགས་ཉིད་དུ་འདོད་ལ། དེ་ཡང་སྐད་ཅིག་མ་ལོག་པ་ན་ལྡོག་སྟེ། འདི་ལྟར་དངོས་པོ་རྣམས་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པ་ན་རིམ་གྱིས་བྱེད་དམ། ཅིག་ཅར་དུ་བྱེད། རིམ་དང་ཅིག་ཅར་དག་ལས་རྣམ་པ་གཞན་སྲིད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་ཕན་ཚུན་རྣམ་པར་གཅོད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཡང་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་སྟེ། འདི་ལྟར་བུམ་པ་སྦྲང་རྩི་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པ་དང་དེ་ལས་གཞན་པའི་རྫས་དག་ཐ་མི་དད་པར་མ་འདྲེས་པར་རིམ་གྱིས་འཛིན་པ་དང༌། རང་གི་ཤེས་པ་དང་ཆུ་འཛིན་པ་ཅིག་ཅར་བྱེད་པར་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱི་ཡོངས་སུ་གཅོད་དོ། །དེ་ལ་གང་གི་ཚེ་བུམ་པ་འམ་རྫ་མཁན་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་ཁམ་ཕོར་དང་བླུགས་མ་ལ་སོགས་པ་རིམ་གྱིས་བྱེད་པ་དམིགས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་དེ་དག་ཅིག་ཅར་སྐྱེད་པར་མི་ནུས་སོ། །གང་ཁོ་ནའི་ཚེ་རང་གི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཅིག་ཅར་སྐྱེད་པར་དམིགས་པ་དེ་ཁོ་ནའི་ཚེ་དེ་དག་རིམ་གྱིས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདི་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱིས་ངེས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་རིམ་པ་ནི་ཅིག་ཅར་རྣམ་པར་གཅད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཅིག་ཅར་ཡང་རིམ་པ་རྣམ་པར་གཅད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་གཅིག་འཇུག་པ་ན་གཉིས་ལས་གཞན་ཡོངས་སུ་གཅོད་ཅིང་དེ་ལས་གཞན་མི་མཐུན་པ་རྣམ་པར་གཅོད་ལ། རྣམ་པ་གཞན་ཡང་མེད་པར་སྟོན་པ་ཡིན་པས་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་ཉིད་ཀྱིས་ངེས་ཏེ། འདི་དག་ནི་ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་འགལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཕུང་པོ་གསུམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་དག་གི་དོན་བྱེད་པ་ལ་ཁྱབ་ལ། དེ་ཡང་བསྟན་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་རང་གི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ལྡོག་པ་ན་དེའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡོད་པ་བཟློག་བཞིན་པར་ལྡོག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཁྱབ་པ་གྲུབ་
― DTG191_Page_0466 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོ། །དུས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཐ་དད་པ་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་བ་ཉིད་མ་གྲུབ་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། ཁོ་བོ་ཅག་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་བའི་དུས་ཀྱི་དངོས་པོས་བྱས་པར་མི་སྨྲའོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་སྐྱེས་པས་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་ཁོ་ནའི་ཚེ་གཅིག་ཡོད་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དེ་ཁོ་ནའི་ཚེ་གཞན་གང་ཡིན་པ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་དེའི་རྗེས་སུ་འཇུག་སྟེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཉིད་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་ན་རིམ་མ་ཡིན་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་ཚོགས་པའི་ཚོགས་ལས་མྱུ་གུ་མང་པོ་སྐྱེ་བ་ལྟ་བུའོ། །བཟློག་པ་ནི་རིམ་པའི་ཐ་སྙད་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ཏེ། མྱུ་གུ་དང་སྡོང་བུ་དང་འདབ་མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །འདི་དག་ཀྱང་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་ལ། སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་དོན་གྱི་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོ་ཡང་རྒྱུའི་བྱ་བ་ཡིན་ལ། དེའི་ཡུལ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་དག་གི་ཐ་སྙད་ཀྱི་བྱེད་པ་ཡིན་པས་རྩོད་པ་འདི་མེད་དོ། །འོན་ཏེ་བརྟེན་པའི་དངོས་པོ་གྲུབ་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་དེ་ལ་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་ལོག་ན་དོན་བྱེད་པར་ནུས་པ་ལྡོག་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། དཔེར་ན་ཆོས་ཅན་གྱི་ཕྱོགས་འགའ་ཞིག་ཏུ་ཤིང་ལོག་ན་ཤིང་ཤ་པ་ལྡོག་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་ཆོས་ཅན་ས་ཕྱོགས་མ་གྲུབ་ན་གང་དུ་ཤིང་ཤ་པ་མེད་པར་རྟོགས་པར་བྱེད། འདི་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་དགག་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་གྲུབ་པར་ཁས་ལེན་ན་འོ་ན་དེ་སྤང་བར་མི་རིགས་ཏེ། དེ་ཆོས་ཅན་གྱི་ངོ་བོར་གྲུབ་པར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་འང་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་ན། དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁོ་བོ་ཅག་གིས་རང་རྒྱུད་ཀྱི་ཚད་མ་ཉིད་ཀྱིས་བཀག་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཁྱབ་བྱེད་མི་དམིགས་པ་འདི་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། གཞན་ལ་ཐལ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཁྱེད་ཅག་འདི་དག་བརྟན་པའི་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ་དོན་བྱེད་ནུས་པ་ཡང་ཁས་བླང་བར་མི་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་དང་ལྡན་པ་དེའི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་པར་
― DTG191_Page_0467 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱེད་པ་ལོག་པ་ན་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་གནས་པར་ནུས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དེ་དག་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡིན་དང་དོན་བྱེད་པར་ནུས་པར་ལོག་ན་དེ་དག་གི་ཡོད་པ་ཡང་ཁས་བླང་པར་མི་བྱ་སྟེ། ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་དོན་བྱེད་ནུས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐབས་འདིས་དེ་དག་མེད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་མི་མཐུན་པ་ཅན་གྱི་དཔེ་ཡང་གདོན་མི་ཟ་བར་དངོས་པོར་གྱུར་པའི་ཆོས་ལ་བརྟེན་པར་བྱ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལོག་ན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལྡོག་པ་ཙམ་བསྟན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་དང་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་དག་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོར་གྲུབ་ན། ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱབ་པར་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་མེད་པ་ཉིད་དུ་སྤྱིར་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མེད་ན་ཁྱབ་པར་བྱ་བ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཚིག་ཙམ་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་ཤིང་མེད་ན་ཤིང་ཤ་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཇི་སྐད་དུ། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་མི་མཐུན་དཔེ་ལ། །ངེས་པར་འདི་ལ་གཞི་མི་འདོད། །དེ་དག་མེད་ན་དེ་མེད་ཅེས། །བརྗོད་པ་ལས་ཀྱང་དེ་རྟོགས་ཕྱིར། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །རེ་ཞིག་བསྟན་པའི་དངོས་པོ་རིམ་གྱིས་དོན་བྱེད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། རྒྱུ་རྣམས་ཉེ་བ་མ་ཡིན་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འབྲས་བུ་རང་གི་འདོད་པས་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་དེའི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ནི་རྒྱུ་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་བརྟན་པ་གཅིག་བུའི་ངོ་བོ་འདི་ཐམས་ཅད་དུ་འབྲས་བུ་འདི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐྱེད་པའི་རྒྱུའི་ངོ་བོས་གནས་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ཡོད་པ་ཙམ་དོན་དུ་གཉེར་བ་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་ཅིག་ཅར་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད། གང་གིས་ན་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བར་འགྱུར། འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡོད་པའོ། །དེས་ན་དེའི་འབྲས་བུ་ཕྱིས་འབྱུང་པར་འགྱུར་བ་ཡང་དང་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་ནུས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་བཞིན་ནོ་སྙམ་དུ་དོགས་པའོ། །འོན་ཏེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་གྱི་ལས་ཀྱི་དོགས་པ་བསུ་བ་སྟེ། བརྟན་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཉེ་བ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དེའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རིམ་གྱིས་ཉེ་བར་
― DTG191_Page_0468 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འདི་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་འདི་རིམ་གྱིས་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན་དེ་ལེགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། རྟག་པ་དེ་ལ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དཔེར་ན་ས་བོན་བང་བ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བྱེད་པའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུར་ཁྱད་པར་བྱེད་པའི་ལྷན་ཅིག་པ་ཡིན་ནམ། ཇི་ལྟར་ཕྱེ་བ་ཙམ་གྱིས་གཟུགས་མཐོང་བ་ལ་མིག་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུར་དོན་གཅིག་བྱེད་པ་ཡིན། དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཕྱོགས་དང་པོ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཁྱད་པར་འདི་དེའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་དག་གིས་བྱེད་པ་ན་རེས་འགའ་རང་བཞིན་དེ་ལས་ཐ་མི་དད་པར་གྱུར་པའམ། ཐ་དད་པའམ། ཡང་ན་ནམ་མཁའི་གོས་ཅན་པ་དག་སྨྲ་བ་བཞིན་དུ་གཉི་ག་འམ། གཉི་ག་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ཕྱོགས་བཞིའོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཕྱོགས་དང་པོ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་བཞིན་དུ་དེ་ལས་ཐ་མི་དད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ཡང་རྟག་ཏུ་གནས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡོད་པ་ཡང་བྱེད་པར་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བྱེད་ན་ཡང་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་ཡང་བྱེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྟག་པ་ཉིད་ཉམས་སོ། །འོན་ཏེ་ཕྱོགས་གཉིས་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཁྱད་པར་ཁོ་ན་ལས་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྒྱུ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་པའི་དངོས་པོའོ། །འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་དེ་ཡོད་པ་ན་འབྲས་བུ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ཡོད་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་ནའོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེར་གཏོགས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་ཉིད་ལ་གཞན་གྱི་དོགས་པ་བསུ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་དང་ངོ༌། །དེ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་པ་ལའོ། །དེ་དང་འབྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་བཤད་དོ། །འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་ཏེ། ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འབྲེལ་པ་ནི་གཉིས་ཁོ་ན་སྟེ། དེའི་བདག་ཉིད་དང༌། དེ་ལས་བྱུང་བའོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཐ་དད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་
― DTG191_Page_0469 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏེ། ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་དག་ཁོ་ན་ལས་དེ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་དེ་ལས་དེ་སྐྱེ་ངར་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན། དེའི་ཚེ་དེ་ཙམ་དེ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་པས་ཁྱད་པར་རྣམས་ཅིག་ཅར་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་ཅིག་ཅར་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་རྒྱུ་ཐམས་ཅད་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཁྱད་པར་སྐྱེད་པ་དེ་ལ་ཡང་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་རིམ་གྱིས་སྐྱེད་པས་འབྲས་བུ་རྣམས་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་ནི་མི་རིགས་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ནི་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་ཁྱད་པར་གཞན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །ཁྱད་པར་དེ་ཡང་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་འབྲེལ་བ་གྲུབ་བོ། །དེ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ན་ཅིག་ཅར་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཡང་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་སོ་སྙམ་པ་འདི་ཉིད་ཡང་འཇུག་གོ །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཐུག་པ་མེད་པ་ཡིན་ན་རེས་འགའ་ཡང་ཁྱད་པར་དང་ལྷན་ཅིག་སྟེ་འབྲེལ་པ་གྲུབ་པར་མི་འགྱུར་ལ། དེ་མ་གྲུབ་ན་དེ་ལས་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་པར་ཉིད་ལས་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་དེ་ནི་ཁྱད་པར་དང་ལྷན་ཅིག་དེ་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདུ་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ལ། རྟག་པའི་ཆོས་ཅན་དེ་ལ་ཁྱད་པར་དེ་འདུ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་འདིར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟར་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕན་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་དེའི་འདུ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །དེ་ལ་ཕྱོགས་དང་པོ་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ནི་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལས་བྱུང་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་དེ་ཉིད་ཁས་བླང་བར་བྱ་བར་འགྱུར་ན། དེ་ཡང་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བསལ་ཟིན་ཏོ། །འོན་ཏེ་ཕྱོགས་གཉིས་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འདུ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་གལ་ཏེ་དེ་ནི་འདི་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འོ། །དེ་ཉིད་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་བཞིན་དུ་ཕན་མི་འདོགས་པ་ཉིད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉི་ག་དང་གཉི་ག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཐ་དད་
― DTG191_Page_0470 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐ་དད་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཕྱོགས་རེ་རེ་བསལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་གཉི་གའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱང་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་མ་གཏོགས་པ་གཉི་གའི་བདག་ཉིད་ཕྱོགས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་། །གཞན་ཡང་རྣམ་པ་གཅིག་ལེན་པ་དང་གཏོང་བ་དག་ནི་དེ་ལས་གཞན་གྱི་རྣམ་པ་གཏོང་བ་དང་ལེན་པ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་ཡོད་པ་ལ་ནི་གཉི་ག་དང་གཉི་ག་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཅིག་ལ་གཅིག་གི་ཚེ་སྒྲུབ་པ་དང་དགག་པ་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་གཉིས་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་པ་ཉིད་ཉམས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཡང་གང་ཟག་ལ་སོགས་པ་བརྟག་པར་བསྟན་ཟིན་པ་དང༌། དེ་སྟོན་པ་ནི་གང་ཟག་ལ་སོགས་པའོ། །ཅི་སྟེ་དོན་གྱི་བྱ་བ་གཅིག་བྱེད་པ་ལ་དེའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཕྱོགས་གཉིས་པ་ལ་བརྟན་པ་ཡིན་ན་ཇི་སྐད་དུ་ཁ་ཅིག་འདི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ལ། ལྷན་ཅིག་བྱེད་བ་དང་བྲལ་བ་ལ་འབྲས་བུའི་བྱེད་པ་པོ་ཡང་མེད་དེ། འདི་ལྟར་གང་གི་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མཐའ་དག་ཉེ་བ་ན་མཐའི་རྒྱུ་བཞིན་དུ་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་གྱི། འགའ་ཞིག་པ་ནི་མ་ཡིན་པ་དེའི་རང་བཞིན་འདི་འདྲ་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དེ་ཡོད་ན་ཡང་ཐམས་ཅད་དུ་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་འདིར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། རྟག་པ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དང་སྦྲེལ་བར་བྱའོ། །མཐའ་རྒྱུ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་དཔེའོ། །ཡང་ན་འོག་གི་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དང་སྦྲེལ་ལ་ཆོས་མཐུན་པའི་དཔེར་བྱའོ། །བཞིན་ནི་དྲུག་པའི་མཐའ་ཅན་དུ་བྱའོ། །དེ་ཡོད་ཉིད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་དེ་ཡོད་ན་ཡང་ངོ༌། །དེ་ལྟ་ཡིན་མོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་བརྟག་པ་དེ་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད། འོན་ཀྱང་འདིར་འདི་དཔྱད་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཚང་བའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཅི་མ་ཚད་བའི་གནས་སྐབས་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་གཞན་ཡིན། གལ་ཏེ་དེ་ཉིད་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་དང་རྟག་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། དེ་འབྲེལ་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་
― DTG191_Page_0471 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་དག་དང་འབྲེལ་པའི་རང་བཞིན་གང་ལ་ཡོད་ཅེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་ཏེ། ལྕགས་སུ་བཅུག་པའི་སྐྱེས་བུ་བཀུག་ན། ལྕགས་ཀྱང་བཀུག་པ་བཞིན་དུ་དེ་དག་ཀྱང་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ནི་དེ་ཉིད་རང་བཞིན་སྔ་མ་མ་བཏང་བར་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲེལ་པའི་རང་བཞིན་མི་འདོར་ན་དེ་དང་འབྲེལ་པའི་རང་བཞིན་མ་དོར་བ་ན་ཤུགས་ཀྱིས་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱང་མི་འདོར་ཏེ། འབྲེལ་པ་ཅན་ཉིད་ནི་གཉིས་པ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དེ་ཉིད་དེའི་རང་བཞིན་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་གཞན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཡིན་ན། དེ་ལ་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་མ་ཚང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་འདིའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་མ་ཚང་པའི་ངོ་བོ་གཞན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་ན། དེའི་ཚེ་རྟག་པ་ཉིད་ཉམས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། ངོ་བོ་དངོས་པོ་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ན་ཡང་བསྟན་པ། རིམ་གྱིས་དོན་བྱེད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ལ། ཅིག་ཅར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། དེ་ཡི་འབྲས་བུ་ཅིག་ཅར་དུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཞན་གྱིས་རྟག་པའི་དངོས་པོའི་འབྲས་བུ་ཅིག་ཅར་བ་ཉིད་དུ་མི་འདོད་དེ། འདི་ལྟར་རྟག་པ་དག་གི་འབྲས་བུ་ནི་འདི་དག་ཡིན་པར་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། བདག་གི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའོ། །ནམ་མཁའི་ནི་སྒྲའོ། །ཡིད་ཀྱི་ནི་ཤེས་པ་རིམ་པས་འཇུག་པ་རྣམས་སོ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཀྱི་ནི་རྡུལ་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་རགས་པ་རྣམས་སོ། །དུས་དང་ཕྱོགས་དང་དབང་ཕྱུག་རྣམས་ཀྱི་ནི་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པ་ཐམས་ཅད་དོ། །འདི་དག་ཀྱང་རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བར་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཅིག་ཅར་བར་ཁས་བླངས་ན་མངོན་སུམ་དང་འགལ་བ་དང༌། ཁས་བླངས་པ་དང་འགལ་བར་ཡང་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ད་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་འགལ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་འབྲས་བུ་མཐའ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་འབྲས་བུ་མཐའ་དག་ཅིག་ཅར་བྱས་ནས་གང་གིས་དུས་ཕྱིས་ཀྱང་འབྲས་བུ་དག་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པ་དེའི་དོན་བྱེད་པའི་རང་
― DTG191_Page_0472 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཞིན་ཏེ་ལྡོག་པ་ཡིན་ནམ། འོ་ན་ཏེ་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ཕྱོགས་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་དེའི་སྐད་ཅིག་མ་འཇིག་པ་ཉིད་གྲུབ་སྟེ། སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ར་རང་བཞིན་གཞན་དང་གཞན་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་དང༌། སྔ་མ་སྔ་མའི་རང་བཞིན་རང་གི་དང་གིས་འཇིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ཕྱོགས་གཉིས་ལ་རྟེན་པར་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ་དེའི་ངོ་བོ་ནུས་པའི་བདག་ཉིད་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ན་ཡང་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། སྔར་གྱི་གནས་སྐབས་བཞིན་དུ་སྔར་གྱི་རང་བཞིན་མ་དོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་དང་དེ་ཉིད་རིམ་གྱིས་སྐྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཅིག་ཅར་བར་ཁས་བླངས་པ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་འགལ་ལོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་དེ་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་དག་གིས་དོན་བྱེད་པ་མ་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདི་ནུས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ་སྙམ་ན། ཅུང་ཟད་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ནུས་པ་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་ཡིན་ན། གང་ཡང་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་པ་དེ་ནུས་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ནམ་མཁའི་པདྨ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ནུས་པར་རྣམ་པར་མི་འཇོག །གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་འདི་ལ་ནུས་པ་ལྡོག་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཡོད་པ་ཉིད་ལྡོག་པ་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་ཐམས་ཅད་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དོན་བྱེད་པར་ནུས་པའོ། །གླ་ཏེ་དེ་ལྡོག་ན་ཇི་ལྟར་དེའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཉིད་དེ་དག་ལ་གནས་པ་རྙེད་པར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་འདོད་པའི་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་རིམ་དང་རིམ་མ་ཡིན་པ་དག་གིས་དོན་བྱེད་པར་ནུས་པས་སྟོང་པའི་ཕྱིར། མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་དུ་བྱར་རུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་གལ་ཏེ་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་དོན་བྱེད་པར་ནུས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་འདི་ཐམས་ཅད་མཛེས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་གཞན་གང་ཡིན་པ་བརྗོད་དགོས་ཏེ། འདི་ལྟར་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་གང་དངོས་པོ་མེད་པར་འདོད་པ་དེ་ལ་རྒྱུ་མཚན་
― DTG191_Page_0473 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་དོན་བྱེད་པར་ནུས་པ་དང་བྲལ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དག་ནི་ཕན་ཚུན་རྣམ་པར་གཅོད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཤུགས་ཀྱིས་དངོས་པོ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ལས་བཟློག་པ་དོན་བྱེད་པར་ནུས་པ་ཁོ་ནའི་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་དུ་གནས་སོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །འདི་ལ་གཞན་གྱི་ལན་གྱི་དོགས་པ་བསུ་བ་ནི། གལ་ཏེ་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་དོན་བྱེད་པར་ནུས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཡོད་པ་དང་འབྲེལ་པ་སྟེ། ཡོད་པ་དང་འདུ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་དུ་རིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདུ་བ་ལ་སོགས་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང༌། སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་ཡོད་པ་གཟུང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་ཡོད་པའམ་ཡོད་པ་དང་འདུ་བ་གྲུབ་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པ་དང་འདུ་བ་ཡིན་པར་འགྱུར་ན། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཆད་པར་འགྱུར་བའི་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་སྔར་བཤད་པ་ཉིད་ཀྱིས་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་འདུ་བ་མ་གྲུབ་པོ། །ཡོད་པ་ནི་འགའ་ཞིག་དང་ལྷན་ཅིག་འབྲེལ་པ་མ་གྲུབ་པ་དེ་ནི་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕན་ཚུན་དུ་ཕན་མི་འདོགས་པ་དག་ནི་འབྲེལ་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གཞན་ཡང་ཡོད་པ་དང་འདུ་བ་དེ་དག་ནི་མཐའི་ཁྱད་པར་དག་གི་ཡང་དངོས་པོ་ཉིད་ལ་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །འདུ་བ་དང་ཁྱད་པར་དག་ལ་ཡོད་པ་དང་འདུ་བ་མ་ཡིན་ཞིང༌། ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རྫས་དང་ཡོན་ཏན་དང་ལས་རྣམས་ལ་སྟེ། དངོས་པོ་གསུམ་ཡོད་པར་བྱེད་པ་ནི་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཞུང་གི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟས་ན་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་འདི་ནི་མི་ལ་ཁྱབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་པ་ལ་སོགས་པ་གྲུབ་པ་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཡོད་པ་དང་འདུ་བ་མཚན་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གིས་དེ་དེའི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་དོན་གཞན་ནི་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་མ་ཤེས་པས་བློ་གྲོས་བླུན་པོ་ཚད་མ་དང་ལྡན་པ་ལ་
― DTG191_Page_0474 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གང་གིས་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་འཛིན་པར་བྱེད་པ་དེའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་འགའ་ཞིག་ལས་ལྡོག་པར་རྟོགས་པ་མཚན་ཉིད་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་སྲ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ས་བཞིན་ནོ། །དངོས་པོ་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་ཉིད་ཉམས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཇི་ལྟར་དེའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྒྲས་ནི་རང་བཞིན་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་གང་དང་གང་ཡོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་བསྡུ་བའི་ཁྱབ་པ་འདི་གྲུབ་པར་འགྱུར་བ་དངོས་པོ་གང་ཞིག་ཐ་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་ནི་དེ་འདྲ་བ་ཡོད་པ་ཉིད་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཅི་ཡོད། དེ་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པ་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཉམས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཤེས་བྱ་མཐའ་དག་ཁོ་ན་ལ་དབང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཤེས་པར་རུང་བའི་དངོས་པོ་མ་ཤེས་ན། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ན། དེ་ནི་ཤེས་བྱ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པ་ལ་ཡང་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ལ་བཤད་པ་དོན་བྱེད་དོན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དོན་དངོས་པོ་ཙམ་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་དང༌། མེད་པ་ཉིད་དུ་སྤྱོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་དོན་བྱེད་པ་དོན་དུ་གཉེར་བས་ཡིན་གྱི་ཆགས་པས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་ན་སྨྱོན་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་དངོས་པོའི་ཚིགས་གང་ཁོ་ན་དོན་བྱེད་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་འགའ་ཞིག་ལ་ཅི་ལྟར་དངོས་སམ་བརྒྱུད་པས་ཡུལ་འགའ་ཞིག་ཏུ་དུས་རེས་འགའ་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་དེ་ཉིད་ལ་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པ་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་པ་རིགས་པ་ཡིན་གྱི་།གཞན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་མཚན་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །སོགས་པ་སྨོས་པས་མེ་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པའི་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་དག་ལ་སྤྱོད་པ་གཟུང་ངོ༌། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་རྟོག་པ་སྔོན་དུ་གཏོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་གང་ཁོ་ན་དོན་བྱེད་པ་དེ་ཁོ་ན་དངོས་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་གྲུབ་པོ། །དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་དེ་ཉིད་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་སྟེ། དེ་ན་དོན་བྱེད་པར་ནུས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡོད་པ་གཏན་ཚིགས་ཉིད་དུ་མངོན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པ་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་
― DTG191_Page_0475 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་གཏན་ཚིགས་དེ་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བས་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་སྡུད་པས་ཁྱབ་པ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མ་བྱས་པར་སྤྱིར་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཁྱབ་པ་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་བསྡུ་བའི་ཁྱབ་པའོ། །ཅི་སྟེ་དོན་བྱེད་པར་ནུས་པས་སྟོང་ན་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་མི་འདོད་ཅེ་ན། ནུས་པ་མཐའ་དག་གིས་སྟོང་གང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཐུགས་ལ་ཡང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡང་གི་སྒྲ་ནི་རིགས་འདྲ་བའི་སྐད་ཅིག་དང༌། ཆུ་སྐྱོར་བ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཅེས་བྱ་བའོ། །ངོ་བོ་འབྲས་སོགས་མ་མཐོང་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་མཚན་མེད་པ་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཏེ། ངོ་བོ་ནི་དེའི་རང་བཞིན་ནོ། །འབྲས་ནི་དེའི་འབྲས་བུའོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་དེའི་ཡུལ་དང་དུས་དང༌། གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡང་གཟུང་ངོ༌། །དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་དེ་ནི་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་དག་ལས་ཁྱད་པར་འགའ་ཡང་མེད་དོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་དེ་ལ་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབས་པས་དོན་བྱེད་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ལ་དགོས་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དེ། དེ་ནི་མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བ་དག་ཏུ་ཕན་པ་དང་མི་ཕན་པ་ཐོབ་པ་དང་སྤོང་བར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། དོན་བྱེད་ནུས་པ་མ་ཡིན་ལ། །དེ་འདོད་བརྟགས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། །མ་ནིང་གཟུགས་བཟང་མི་བཟང་ཞེས། །འདོད་ལྡན་རྣམས་ཀྱིས་བརྟགས་ཅི་ཕན། །ཞེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་མ་དེ་ལ་འདི་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པའི་ཕྱིར་རྒོལ་བས་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་མེད་པ་ཉིད་དེ། དེ་ནི་རྒོལ་བས་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ནི་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པར་ནུས་པ་ཡང་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་རིགས་ཏེ། ཧ་ཅང་ཁྱབ་ཆེས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། འོན་ཏེ་ནམ་མཁའི་པདྨ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ལྟར་ནམ་མཁའི་པདྨ་ལ་སོགས་པ་ལས་ནམ་མཁའི་པདྨ་ནམ་མཁའི་པདྨ་སྙམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་བྱེད་པ་ལ་ནུས་པ་ཡིན་ལ། དེ་དག་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོའི་
― DTG191_Page_0476 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཚན་ཉིད་ནི་ནུས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཁྱབ་ཆེས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་ལན་དུ། ནམ་མཁའི་པདྨ་ལ་སོགས་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ནམ་མཁའི་པདྨ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་དོན་བྱེད་པར་ནུས་པ་མ་གྲུབ་སྟེ། དེའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ནི་རང་གི་རྣམ་བར་རྟོག་པའི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཙམ་ཁོ་ན་ལས་སྐྱེ་བས་དམིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ནམ་མཁའི་པདྨ་ལ་སོགས་པ་ལས་སྐྱེ་བ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། མེད་བ་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ནམ་མཁའི་པདྨ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་རྒྱུ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེའི་དངོས་པོ་ནི་དེ་ཉིད་དོ། །དེ་ཡོད་ན་ནམ་མཁའི་པདྨ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་དེ་ཐམས་ཅད་དུ་འབྱུང་བ་སྟེ། སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གིས་རྒྱུ་མ་ཚང་བས་རེས་འགའ་མི་སྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་བ་གཞན་གྱི་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལྟོས་པར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །སྐད་ཅིག་མ་ཡི་དངོས་རྣམས་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བཙུན་པ་སྦྱོར་བའི་སྡེའི་ལུགས་དོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེས་སྨྲས་པ། དངོས་པོ་རྣམས་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་ན་ཡང་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་དག་གིས་དོན་བྱེད་པ་འགལ་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་རང་ཉིད་ནུས་པར་འགྱུར་རམ་མི་ནུས། གལ་ཏེ་ནུས་ན་དེའི་ཚེ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ལ་ལྟོས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ནུས་པ་ནི་འགའ་ལ་ཡང་ལྟོས་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་མི་ནུས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་དག་གི་དེ་ལ་ལྟོས་པ་དེ་རིགས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་གསལ་རབ་པ་ཉིད་དེ། འདི་ལྟར་ཚོགས་པ་དང་པོའི་ནང་དུ་ཆུད་པའི་ལུས་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཕན་ཚུན་དུ་ཁྱད་པར་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་བ་དང་མ་སྐྱེས་པའི་གནས་སྐབས་དག་གིས་ཡོད་པ་དང་མེད་པས་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་དང་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དངོས་པོའི་གནས་སྐབས་ལ་དེ་དག་གིས་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་ལས་ཁྱད་པར་ཅན་སྐད་ཅིག་གཞན་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཁྱད་པར་མེད་པ་དེ་དག་ལས་སྐད་ཅིག་གཞན་གྱི་ཁྱད་པར་སྐྱེ་ན། འབྲས་བུ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད། ཁྱད་པར་ཅན་དེ་དག་ནི་ཚོགས་པ་སྔ་མ་ལས་བྱུང་ངོ་ཞེས་བརྗོད་པར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཚོགས་པ་དེའི་ནང་དུ་གཏོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་དེ་ཉིད་ཀྱི་
― DTG191_Page_0477 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་ཕན་ཚུན་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཁྱད་བར་གཞན་ལས་སྐྱེ་ན་ནི་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ཇི་ལྟར་རྒྱུའི་ཚོགས་པ་ཁྱད་པར་མེད་པ་ལས་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། ཁྱད་པར་མེད་པ་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་ན་ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ལས་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་དག་གིས་དེ་ལྟར་དོན་བྱེད་པ་མི་འགལ་ན་ཡང་ཇི་ལྟར་དེ་དག་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་རྟག་པ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ལ་རྟེན་པ་དོན་མེད་དོ། །དེས་ན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་ནི་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུན་གྱི་གནས་སྐབས་ཁྱད་པར་ཐོབ་པས་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་གྱི། ཐམས་ཅད་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པར་མི་རིགས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་རིགས་པས་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པས་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་མེད་པས་རྒྱུན་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུན་ནི་རང་གི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་ཙམ་དང་ལྡན་པའི་ཁྱད་པར་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པར་མི་རིགས་ཏེ། མཐོང་བ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་རྣམས་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ལས་འབྲས་བུ་གསལ་བ་དང་བྲལ་བ་མཐོང་སྟེ། གལ་ཏེ་རང་གི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཙམ་དང་ལྡན་པའི་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་ན་དེའི་ཚེ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཁོ་ནར་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་རིགས་པས་རྒྱུན་ལ་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་གྱོ་མོ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་སྐྱེ་བར་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རིགས་འདྲ་བའི་སྐད་ཅིག་རྒྱུན་ཆད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འཇིག་པ་གལ་ཏེ་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་དང་པོ་མི་འགྱུར་ན་ཕྱིས་ཀྱང་མི་འགྱུར་ཏེ། སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱིས་འཇིག་པ་ལ་རང་གི་རྒྱུ་ལས་ཐ་དད་པ་གཞན་རྒྱུར་མི་འདོད་ན་དེའི་ཚེ་མེ་ལ་སོགས་པ་དང་གྲང་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ཇི་ལྟར་འགལ་བར་འགྱུར། ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་པ་ནི་འགལ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་དང་འགལ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་
― DTG191_Page_0478 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགལ་བའི་སྒོ་ནས་མི་དམིགས་པའི་སྦྱོར་བ་དང༌། སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡང་ཆེས་འབྲེལ་པར་དཀའོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །སྨྲས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། ནུས་པ་ཁོ་ན་ལས་འབྲས་བུ་སྐྱེ་ཞིང་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་དོན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དོན་གྱི་བྱ་བ་གཅིག་བྱེད་པ་དང༌། ཕན་ཚུན་ཕན་པ་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །དེ་ལ་བར་དུ་མ་ཆོད་པའི་འབྲས་བུ་ལ་ལྟོས་ནས་དོན་གྱི་བྱ་བ་གཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། ཕན་ཚུན་དུ་ཕན་པ་བྱེད་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་ཆ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་བསྐྱེད་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོད་པའི་འབྲས་བུ་ལ་ལྟོས་ན་ནི་ཕན་ཚུན་དུ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་སྐད་ཅིག་གོང་ནས་གོང་དུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། རྒྱུན་ལ་ལྟོས་ནས་ཕན་ཚུན་དུ་ཕན་འདོགས་པས་ཆོད་པའི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་ཕན་པ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དང་པོའི་གནས་སྐབས་སུ་བྱུང་བ་རྣམས་ལ་གལ་ཏེ་ཡང་ཕན་ཚུན་ཁྱད་པར་མེད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་དག་གིས་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་འགལ་བ་མེད་པ་ཉིད་དེ། དོན་གྱི་བྱ་བ་གཅིག་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ནི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་སྐད་ཅིག་སྐྱེ་བ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་སྔ་མ་དག་ཁོ་ན་ལས་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་འབྲས་བུའི་ཚོགས་སྐྱེད་པ་ན་ནུས་པ་རྣམས་སོ་སོར་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དེ་དག་ཀྱང་རང་གི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གཞན་དག་ལས་ཡིན་ལ། དེ་དག་ཀྱང་གཞན་དག་ལས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྒྱུའི་བརྒྱུད་པ་ཐོག་མ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པའི་ཕྱིར། ཐུག་པ་མེད་ཀྱང་སུན་མི་ཕྱིན་པ་ཉིད་དོ། །ནུས་པ་སོ་སོ་ཡིན་ན་ཡང་གཞན་འདི་དག་དོན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་རྒྱུའི་སྟོབས་ཀྱིས་དེ་དག་དེ་ལྟར་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཐ་དད་པའི་དོ་བོར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རྒྱུའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚོགས་པ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་སྐྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སྐད་ཅིག་གཉིས་པར་འབྱུང་བའི་ཚོགས་པ་རེ་རེ་སྐྱེད་པའི་ནུས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རང་གི་ཉེ་བར་ལེན་པ་སྨོས་པ་ནི་དང་པོའི་གནས་སྐབས་སུ་བྱུང་བའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པས་བྱས་པའི་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་འགེགས་པ་ལྷུར་ལེན་པ་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །རང་གི་ཉེ་བར་ལེན་པ་
― DTG191_Page_0479 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཙམ་ལས་བྱུང་བའི་འབྲས་བུ་འགའ་ཞིག་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་ནི་ཚོགས་པ་ལས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྐད་དུ། འགའ་ཡང་གཅིག་ལས་གཅིག་མ་ཡིན། །ཐམས་ཅད་ཚོགས་པ་ཉིད་ལ་འབྱུང༌། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལས་བརྩམས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་ཕྱིས་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ནས་བཟུང་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེས་བྱས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པས་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་རྒྱུས་བྱས་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེའི་ངོ་བོའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་རྣམས་ཏེ་དེའི་ངོ་བོ་ཁྱད་བར་ལྷན་ཅིག་བྱེད་བས་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་རྒྱུས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་རང་བཞིན་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཉེར་སྦྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ཡི་ངོ་བོའི་རང་བཞིན་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྲེལ་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཉེར་སྦྱོར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་དང་གི་སྒྲ་མི་མངོན་པར་བྱས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དོན་འདིར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལས་གནས་སྐབས་གསུམ་པར་འབྱུང་བའི་འབྲས་བུ་ལ་སྐད་ཅིག་གཉིས་པར་འབྱུང་བའི་ཁྱད་པར་གང་དག་རྒྱུའི་དངོས་པོས་ཉེ་བར་སྦྱོར་ཏེ། དེ་ལ་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་དེ་དག་ཀྱང་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པས་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་རྒྱུས་བསྐྱེད་པར་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་རུང་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་གསུམ་པ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བའི་ཁྱད་པར་ངེས་བྱས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་དག་གི་ངེས་པ་འདི་ཡང་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བ་ཡིན་ཞེ་ན། ནུས་ངེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པར་འོས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མེའི་སྲེག་བར་བྱེད་པ་མི་རྟོགས་བ་ཉིད་ལྟ་བུར་དེ་དག་གི་རང་བཞིན་ཐ་དད་པ་ནི་རང་གི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་བརྒྱུད་པས་བསྐྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་རྐྱེན་གཞན་དང་གཞན་གྱི་སྦྱོར་བས་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་ནུས་པ་ཐ་དད་པར་སྐྱེ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་འདི་མཚུངས་པ་འགའ་ཞིག་ལས་འདྲ་བར་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་འདི་དག་གི་རང་བཞིན་ཐ་དད་པ་ཁོ་ནའོ། །དེས་ན་འགའ་ཞིག་འགའ་ཞིག་གི་རྒྱུ་ཡིན་གྱི། ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནི་མ་ཡིན། ཅིའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འབྱུང་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བའི་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ཡང༌། གལ་ཏེ་འཇིག་པ་རྒྱུ་མེད་འགྱུར། །ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ལ་བཤད་པ། རྒྱུན་
― DTG191_Page_0480 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆད་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འཇིག་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྒྱུན་ཆད་པའི་ངོ་བོ་དང༌། རྒྱུན་མི་འདྲ་བར་སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་རྒྱུན་ཆད་པའི་ངོ་བོའི་འཇིག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྨྲ་ན། དེ་མི་རིགས་ཏེ། དེ་ནི་མཐར་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ངོ་བོ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་མཐར་ཡང་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཅི་སྟེ་རྗོད་པར་བྱེད། དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ནི་རེས་འགའ་ཡང་ཡོད་པར་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར་དང་པོ་དང་མཐར་དངོས་པོ་མེད་པར་ཐལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞེན་དུ་ཚེ་རིགས་འདྲ་བའི་སྐད་ཅིག་གཞན་མཚམས་སྦྱོར་བས་སྐྱེ་བ་འབྱུང་བ་དེ་ལ་བཀག་པ་འབའ་ཞིག་ཡིན་ཏེ། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ན། དེ་ཉིད་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཡིན་གྱི། དེ་ལ་ཅུང་ཟད་སྒྲུབ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་མི་འདྲ་བའི་སྐད་ཅིག་སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འཇིག་པ་གཉིས་པ་མངོན་པར་འདོད་ན་དེ་ནི་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་སྟེ། དངོས་སུ་དེ་ནི་ཐོ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྐྱེ་བར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདི་དང་པོར་མི་སྐྱེ་སྟེ། རང་གི་རྒྱུ་ཐོ་བ་ལ་སོགས་པ་དེའི་དུས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགལ་བའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། སྐད་ཅིག་མ་ཡི་དངོས་རྣམ་གཉིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་ཁ་ཅིག་འབའ་ཞིག་གི་ཉམ་ཆུང་བ་དང༌། ཆེ་བ་དང༌། ཆེས་ཆེར་ཆུང་བའི་སྐད་ཅིག་སྐྱེད་པའི་རིམ་གྱིས་བསྐུམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་རྒྱུར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་གྲང་བ་ལ་སོགས་པའི་མེ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ནི་དེ་ལྟ་མིན་པ་ནི་འགྲིབ་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་དུ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མེ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཉིད་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་དང་པོར་བསྟན་པའི་བསྐུམ་པའི་རྒྱུ་དག་ལ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཡིན་ན་ཡང་ཤེས་པའི་སྣང་བ་མི་ཤེས་པའི་རབ་རིབ་ཀྱིས་བསྒྲིབས་བཞིན་པའི་འཇིག་རྟེན་འགལ་བ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་རློམ་མོ། །རྣམ་པ་དུ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲང་བ་དང་འགལ་བ་མེ་དང༌། སྒྲོན་མའི་རླུང་དང༌། སྣང་བའི་མུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་སོ། །དོན་དམ་པར་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་གནོད་པར་བྱ་བ་དང་གནོད་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ཡོང་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པ་ནི་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གྲུབ་པས་རང་བཞིན་གཞན་
― DTG191_Page_0481 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་བྱ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པས་བརྟགས་པ་ན་གཉི་ག་ལྟར་ཡང་བྱེད་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་ན་ཡང་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་གཉི་ག་ལྟར་ཡང་འགལ་བ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་གྱིས་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པར་འབྱུང་བ་ལ་གཞན་ཡོད་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་འགལ་བར་རྟོགས་སོ་ཞེས་བཤད་དེ། འགལ་བར་རྟོགས་པ་ནི་འགལ་བར་ངེས་པ་ཡིན་གྱི། འགལ་བ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གི་སྒྲས་ནི་དང་གི་དོན་དང་རིམ་པ་གཞན་དུ་སྦྱར་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་མཇུག་ཏུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །འོན་ཏེ་དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྒྱལ་དཔོག་པ་ལ་སོགས་པའི་གཞུང་གིས་སྐད་ཅིག་མ་འཇིག་པར་དམ་བཅས་པ་མངོན་སུམ་གྱིས་གནོད་པ་ཉིད་ཀྱི་དོགས་པ་བསུ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རི་དང་ལུས་དང་ཁང་བཟངས་ལ་སོགས་པ་ལ་དེ་ཉིད་འདི་ཡིན་ནོ་སྙམ་པའི་མངོན་སུམ་གྱིས་བྱེད་པའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་ངོ་ཤེས་པར་བརྗོད་པའི་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་འཇིག་པ་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་སྐྱེའོ། །བྲེགས་ནས་ཡང་སྐྱེས་པའི་སེན་མོ་དང་སྐྲ་དང་རྩྭ་ལ་སོགས་པ་ལ་ངོ་ཤེས་པར་མཐོང་བ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་རྡོ་རྗེ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ངོ་ཤེས་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་དམིགས་པ་ཡིན་ཏེ། གནོད་པ་མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། གཡོ་བ་མེད་ཅིང་གནོད་མེད་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རབ་རིབ་ཀྱིས་ཉམས་པའི་མིག་གིས་བསྐྱེད་པའི་སྐྲ་ཤད་ཀྱི་ཤེས་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའི་དམིགས་པ་ཡིན་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་ཐ་མལ་པའི་མིག་གིས་བསྐྱེད་པའི་བདེན་པའི་སྐྲ་ཤད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སེམས་རྣལ་དུ་གནས་པས་བརྗོད་པར་རིགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གཡོ་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐེ་ཚོམ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་འདི་ཡིན་ནམ་འོན་ཏེ་གཞན་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཐེ་ཚོམ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནོད་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བསྟན་ཏོ། །དོ་ཤེས་པའི་ཤེས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལ་རེ་ཞིག་འདི་ནི་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་མི་འགྲུབ་སྟེ།
― DTG191_Page_0482 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་ལྟར་དངོས་པོའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་བརྡ་བྱ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་དེ་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་རྣམས་མངོན་པར་བརྗོད་པ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འབྲེལ་པ་མ་བཟུང་བའི་དོན་སྒྲ་དང་ལྷན་ཅིག་སྦྱར་ནས་འཛིན་པར་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་ནི་ཡོད་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གདོན་མི་ཟ་བར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་དང༌། ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མ་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་བར་བྱ་དགོས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས། མངོན་སུམ་རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་པའོ། །ཞེས་བྱ་བ་རིགས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་འདི་མངོན་སུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་དུ་རྗོད་པར་བྱེད་དོ། །ངོ་ཤེས་པ་ནི་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་བརྗོད་པའི་རྣམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་འཁྲུལ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཐ་དད་པ་ལ་ཐ་མི་དད་པར་ངེས་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། འདི་ནི་སྔར་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་འདི་སྔར་དམིགས་པའི་དོན་གྱིས་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་སྔར་ཉིད་དུ་སྐྱེ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཡུལ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྔར་གྱི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་དོན་ཅན་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ནི་སྔར་རིག་པའི་དངོས་པོ་དོན་ཡུལ་དུ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དོན་ཅན་དེའི་དངོས་པོ་ནི་དེའི་དོན་ཅན་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐལ་བ་ལས་བཟློག་པ་འཆད་པའོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་གང་དུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ཡོད་ན་ཡང་མི་འགྱུར་བ་དེ་ནི་དེའི་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་མ་ཚང་བ་མེད་པའི་གཟུགས་ཡོད་ན་ཡང་དེ་ལ་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་བ་མི་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །རྡོ་རྗེ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་དེའི་དུས་སུ་ངོ་ཤེས་པ་ཡང་མ་ཚང་བ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྡོ་རྗེ་ལ་སོགས་པ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་ན་དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ནི་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྔར་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་དེ་ལྟ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཐ་དད་པ་དག་ལ་ཐ་མི་དད་པར་ངེས་པས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་སྒྱུ་མའི་རི་ལུ་འི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་འདི་ནི་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གནོད་པ་
― DTG191_Page_0483 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡང་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། འཁྲུལ་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་གཏན་ཚིགས་ལས་གནོད་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཡང་བཟུང་ཟིན་པ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་འདི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཏེ། དྲན་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གྲུབ་ཟིན་པ་དོན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གང་ཁོ་ན་གཞལ་བའི་བྱ་བ་གྲུབ་པ་ལ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་དེ་ཁོ་ན་གྲུབ་པར་བྱེད་པ་དམ་པའི་བྱེད་པ་པོ་ཚད་མ་ཞེས་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ངོ་ཤེས་པ་ཚད་མ་སྔ་མས་བཟུང་ཟིན་པ་དོན་གྱི་ཡུལ་ཅན་དུ་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་གཞལ་བར་བྱ་བ་གྲུབ་པའི་དོན་ལ་འཇུག་པས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དམ་པ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ཚང་མ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །གཞན་དུ་ན་དྲན་ཡང་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཚད་མའི་དངོས་པོར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ན་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་རྟོག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་འདི་ལོགས་ཤིག་ཏུ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་མ་གྱུར་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྔ་མའི་དོན་ཡུལ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅིག་མ་འཇིག་པ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལ་དོན་དམ་པར་སྔ་མའི་ཡུལ་ཡིན་པ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བརྗོད་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡུལ་མེད་ན་ཡང་འཁྲུལ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྔར་མཐོང་བའི་དོན་ལ་ངེས་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ངེས་པའི་དབང་གིས་སྔར་མཐོང་བའི་དོན་ཡུལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱིས་འཁྲུལ་པའི་ངོ་ཤེས་པ་འདི་ལས་སྐད་ཅིག་མ་འཇིག་པ་སེལ་བར་ག་ལ་འགྱུར། ད་ལྟའི་དུས་སུ་ཡོད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞོན་ནུ་མ་ལེན་གྱི་ལུགས་ཀྱིས་བཟུང་ཟིན་པ་འཛིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་མ་གྲུབ་པར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་སྨྲས་པ། མངོན་སུམ་སྔ་མས་དོན་ད་ལྟའི་དུས་སུ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དེ་ཉིད་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པ་འཛིན་པར་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ངོ་ཤེས་པ་འདི་ལ་དྲན་པ་ལས་ཁྱད་པར་ཡོད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། སྔ་རོལ་གཞན་པ་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དྲན་པ་ནི་དེའོ་སྙམ་པས་ཤེས་པ་སྔ་མའི་རྣམ་པ་འཛིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཇུག་ལ། ངོ་ཤེས་པ་ནི་འདིའོ་སྙམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཐ་དད་པར་ཡང་དོན་གྱི་རྣམ་པར་འཛིན་པ་སྐྱེ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དྲན་
― DTG191_Page_0484 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། བྱེ་བྲག་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གང་དག་ཐེ་ཚོམ་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་གནོད་པར་བྱས་ནས་ངོ་ཤེས་པ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །གང་ལས་འདི་དག་ལ་གནོད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་རྒྱུ་བཤད་པ་ནི། རྟོགས་པ་ལ་ནི་ཡོད་མིན་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྟོགས་པའི་དོན་ལ་དེ་དག་མེད་པའི་ཕྱིར་མེ་འབར་བའི་ཚོགས་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་དུས་སུ་གྲང་བ་ལྟ་བུའོ། །འོན་ཏེ་ཇི་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པར་རྟོགས་པའི་སྔོ་བསངས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་དཔག་པས་བསྒྲུབས་པའི་དོན་ལ་དུས་གཞན་ཡང་མངོན་སུམ་གྱིས་གནོད་པ་གཞན་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདི་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ནམ། གལ་ཏེ་ངོ་ཤེས་པས་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་གྲུབ་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡན་དུས་ཕྱིས་དེའི་འབྲས་བུའི་རིམ་པས་དེའི་རིམ་པ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་གཞན་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ཉིད་མ་ཡིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་སྐད་ཅིག་མ་འཇིག་པ་ཉིད་ལ་གནོད་པར་བྱེད་ཅེས་དོགས་པ་ལ། ཅིག་ཤོས་ཀྱིས་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཅིག་ཤོས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་དེ་ནི་སྔོ་བསངས་ཡིན་ཏེ། དེའི་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེའི་བུ་སྣང་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་སོ། །མངོན་སུམ་གྱིས་ནི་གཞན་དུ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་བས་གཞན་དུ་སྟེ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་སོགས་པས་གཞལ་བའི་རྣམ་པ་ལས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་དུ་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཅིག་ཤོས་སྐྱེ་བ་སྲིད་པ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་སུམ་ལས་ཅིག་ཤོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་སོགས་པ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བ་སྲིད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་དུའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚད་མའི་ཐུ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་གྲུབ་པའི་དོན་ལ་མངོན་སུམ་གྱིས་གཞན་ཉིད་དུ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་ཏེ། དེ་ནི་ཚད་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་སོགས་པས་མངོན་སུམ་གྱི་གྲུབ་པའི་དོན་གཞན་ཉིད་བྱ་བར་ནུས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ད་དག་སྟོབས་ཆུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བརྟན་པོ་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེ་ཚོམ་དང༌། ཕྱིན་ཅི་ལོག་དག་དང་དྲལ་བས་སོ། །བཟློག་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་ཉིད་དུའོ། །གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
― DTG191_Page_0485 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པས་ལེན་འདེབས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། ངོ་ཤེས་པའི་ཡུལ་ད་ལྟའི་དུས་སུ་ཡོད་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཅི་མངོན་སུམ་སྔ་མས་བཟུང་བའི་ཡོད་པ་ཉིད་ལས་ཐ་དད་དམ། འོན་ཏེ་ངེ་ཉིད་ཡིན། གལ་ཏེ་ཐ་དད་ན་དེའི་ཚེ་རང་གི་ཚིག་ཉིད་ཀྱིས་ཐ་དད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཁྱེད་ཅག་གིས་ཁས་བླངས་པ་ཉམས་པར་འགྱུར་ལ། ཁོ་བོ་ཅག་གི་ནི་འདོད་པ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་གཞན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་གང་གིས་སྔ་མའི་བློ་ཡིས་རྟོགས་པ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་ཇི་ལྟར་བློ་སྔ་མས་མི་རྟོགས། འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ལས་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཐ་མི་དད་པ་ཡིན་ན་ཡང་དེ་བཟུང་ན་མ་བཟུང་བར་བརྗོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདི་ཡང་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། ཆོས་ཅན་སྒྲ་བཟུང་ན་ཡང་དེ་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་མ་བཟུང་ངོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་པར་ནི་མི་བྱའོ། །འོན་ཀྱང་དེ་བཟུང་དུ་ཟིན་ཀྱང་ངེས་པ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་མ་ངེས་སོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཉིད་ཙམ་ལས་ངེས་པར་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དོན་དུ་ག་ཉེར་བ་དང་གོམས་པ་དང་དྲིན་དུ་གཟོ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱེད་ལ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་སྔ་མ་ཡང་ངེས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེས་ཀྱང་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་ངེས་པ་ན་དེ་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ད་ལྟའི་དུས་སུ་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱང་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་མ་ངེས་ན་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་མ་ངེས་པའི་ངོ་བོ་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་ཐ་ལ་བར་འགྱུར་རོ། །གང་ཡང་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ན་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་ངོ་ཤེས་པ་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་ཡང་འདི་ཉིད་ཀྱིས་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ན་གཏན་ལ་ཕབ་པ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདྲ་བ་གཞན་དང་གཞན་སྐྱེ་བ་ན་ཡང་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ངོ་ཤེས་པ་མཐོང་བ་ནི་ཐེ་ཚོམ་མི་ཟ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང༌། ཅིག་ཤོས་ཀྱིས་ནི་དོན་རྟོགས་པའང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་དེ་ལ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེའི་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་སོགས་པ་གང་གི་སྤྱོད་ཡུལ་ཏེ། ཡུལ་ལ་མངོན་སུམ་གྱིས་གནོད་པ་སྲིད་པ་ཡིན་ན། དེ་ཚད་མ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ།
― DTG191_Page_0486 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གནོད་བཞིན་དུ་ཡུལ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་ལ་མི་སླུ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རབ་རིབ་ཅན་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །ངེས་ན། ཅིག་ཤོས་ཀྱིས་ནི་དོན་རྟོགས་ལ། །མངོན་སུམ་གྱིས་ནི་གཞན་དུ་འགྱུར། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ནི་མ་འབྲེལ་པ་ཉིད་དེ། མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་མངོན་སུམ་ཐུ་བོ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པ་དེ་ཡང་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དོན་ལ་མི་སླུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཚད་མ་རྣམས་ཀྱི་ཚད་མ་ཉིད་ནི་འདི་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དོན་ཐོབ་པར་ནུས་པའོ། །དེ་ཡང་ཚད་མ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁས་བླང་བར་བྱ་སྟེ། དེས་ན་ཅིའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་འདི་ཐུ་བོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཡང་ཅི་སྟེ་མངོན་སུམ་ཁོ་ན་དོན་ལ་མི་སླུ་བ་ཉིད་ཡིན་གྱི། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། དེ་ཡོད་མིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེའི་དོན་ལ་མི་སླུ་བ་ཉིད་དེ་མེད་པ་ཡིན་ན། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་སོགས་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཚད་མའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ནི་དོན་ལ་མི་སླུ་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལ། དེ་ཡང་འདི་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་འདིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྣང་བྲལ་གྱིས་སྨྲས་པའི་ཚད་མ་དག་དོགས་པར་བྱེད་དེ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། བརྗོད་འདོད་ཉི་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེས་སྨྲས་པ། བློ་མི་མཐུན་པའི་གཞིར་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཉི་མ་དང༌། ཟླ་བ་དང༌། གཟའ་དང༌། རྒྱུ་སྐར་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་རྣམས་ནི། དེའི་དུས་སུ་བཅད་པའི་ཟླ་བ་དང༌། ཉི་མ་དང༌། གཟའ་དང༌། རྒྱུ་སྐར་དང༌། སྐར་མ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ས་དང་འབྲེལ་པ་ཉིད་དུ་མི་དམིགས་པའི་ཉི་མ་དང༌། ཟླ་བ་དང༌། གཟའ་དང༌། རྒྱུ་སྐར་དང༌། སྐར་མ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པའི་སྒྲའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དུས་དང་པོར་བྱུང་བའི་ལྷ་སྤྱིན་གྱི་ཟླ་བ་དང་ཉི་མ་དང༌། གཟའ་དང༌། རྒྱུ་སྐར་དང༌། སྐར་མ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེའོ། །བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཉི་མ་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་མའི་གཟི་བརྗིད་ལ་སོགས་པའི་རྫས་ཡུལ་ཡིན་པའོ། །ས་དང་འབྲེལ་པ་ཉིད་དུ་མི་དམིགས་བས་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་ནི་རི་མོ་ལ་སོགས་པར་གཏོགས་པའི་ཉི་མ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་དག་གིས་འཁྲུལ་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུའོ། །གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལས་གཞན་ཏེ། དེ་
― DTG191_Page_0487 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ཡིན་པའི་དུས་ཤེས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚད་མ་གཞན་འདི་ཡང་ཡིན་ཏེ་གང་དག་གཟུགས་ཉིད་ལ་སོགས་པ་སྤྱི་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། གང་ཡང་དེའི་རྟེན་དང༌། གང་ཡང་དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་མངོན་སུམ་དང༌། རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང༌། ཉེ་བར་འཇལ་བ་དང༌། སྒྲ་དང། དྲན་པ་དང༌། ངོ་ཤེས་པ་དང༌། དཔྱོད་པ་དང༌། གྲུབ་པས་བསྟན་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་དང༌། ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང༌། མ་དེས་པ་དང༌། རྨི་ལམ་དང༌། རྨི་ལམ་གྱི་མཐའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་ཉིད་ཐོབ་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་བྱ་ཉིད་དང༌། གཞལ་བྱ་ཉིད་དང༌། བརྗོད་བྱ་ཉིད་དང༌། ཡོད་པ་དང༌། མེད་པ་གང་ཡང་རུང་བ་ཉིད་དང༌། ཡོད་པ་དང༌། མེད་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་ཤེས་བྱའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པས་གཅད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དང༌། གཟུང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཡུལ་འཛིན་པའི་གཟུང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དང༌། བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་རྗོད་པར་བྱེད་པས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དང༌། རིགས་མཚུངས་པ་དང་མི་མཚུངས་པའི་རྫས་ལྡན་བ་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལས་སྐྱེས་པ་སྒྲའི་འབྲས་བུའི་སྒྲའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྔ་ན་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་གཟུགས་ཉིད་ལ་སོགས་པ་སྤྱི་ལ་བརྟེན་པ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གི་རྟེན་ནི་དེའི་རྟེན་ནོ། །དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། བུམ་པ་ལ་སོགས་པའོ། །གྲུབ་པས་བསྟན་པ་ནི་རྣལ་འབྱོར་བའི་ཤེས་པའོ། །ལྷག་མ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བཤད་པར་བྱའོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཡང་གང་རུང་བ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དམ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ལས་ཐ་དད་པའི་ཤེས་བྱ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ཡང་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེས་གཅད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་གྲུབ་པོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཡུལ་འཛིན་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ཡི་ས་གཟུང་བར་བྱ་བམ་ཡིན་པ་ཉིད་གྲུབ་པོ། །དེ་བཞིན་དུ་གང་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྗོད་པར་བྱེད་པ་སྟེ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །དེས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་སྒྲུབ་སྟེ། དོན་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་མཚུངས་པའི་རྫས་ནི་ཆུ་དང་ས་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བྱས་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་མི་མཚུངས་པ་
― DTG191_Page_0488 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་དག་ཕན་ཚུན་ལྡན་པ་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དེ་དག་གི་ས་བསྐྱེད་བའི་སྒྲ་དང་བོ་གང་ཡིན་པ་དེའི་བརྒྱུད་པའི་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་རྣ་པའི་ལམ་དུ་ཕྱིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་འདི་དག་གི་ཐ་སྙད་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། སྒྲའི་དང་པོའི་སྐྱེ་གནས་ནི་ལྡན་པ་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བའོ། །དེ་ལས་ཕོ་ལོང་རྡེ་བ་པའི་ཚུལ་དུ་སྒྲ་གཞན་དག་སྐྱེའོ། །དེ་དག་ལས་ཀྱང་སོ་སོར་སྒྲ་རེ་རེ་ལས་ཞན་པ་དང༌། ཆེས་ཞན་པ་དང༌། ཆེས་ཆེར་ཞན་བའི་རིམ་པས་སྐྱེ་སྟེ། དེ་ལ་གང་ཞིག་རྣ་བའི་སྦུབས་ཀྱི་དབུས་ཀྱི་ནམ་མཁའི་ཡུལ་དུ་ཕྱིན་པ་དེ་དམིགས་ཀྱིས། ཅིག་ཤོས་ནི་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །དེས་ན་འདིའི་ཚད་མའི་ཚོགས་སྟོན་པ་ནི། གཟུགས་ཉིད་ལ་སོགས་དོན་ཀུན་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཞན་བྱ་ཉིད་དང་བརྗོད་བྱ་ཉིད་སྨོས་པ་ནི་ཉེ་བར་མཚོན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་གཞན་པའི་གཏན་ཚིགས་དག་ཀྱང་བལྟ་བར་བྱའོ། །མཁའ་སྟེ་ནམ་མཁའི་པདྨ་ནི་ནམ་མཁའི་པདྨ་སྟེ་ནམ་མཁའི་པདྨ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གསལ་བྱེད་པས་སྨྲས་པ། ལོག་པར་རྟོགས་པའི་ཅིག་ཅར་བ་མ་ཡིན་པའི་དུས་ཀྱི་ཤེས་པ་རྣམས་ནི་ཡུལ་གཅིག་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཤེས་པ་གཞི་མཐུན་པ་མ་གསལ་བ་མཚུངས་པའི་སྒྲའི་བརྗོད་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་གྱི་སྐད་ཅིག་ལ་སྐྱེས་བུ་དུ་མའི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མའི་དབང་གིས་བསལ་བ་སྟེ། གཞན་དུ་བྱ་བའི་དང་ཚུལ་འདི་ལ་ཡོད་པས་བསལ་བའོ། །བས་ལ་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་མ་བསལ་བའོ། །བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་དེ་དག་གི་གཞི་མཐུན་པ་ནི་དེའི་ཤེས་པ་གཞི་མཐུན་པའོ། །འདི་ནི་མ་བསལ་བ་ཡང་ཡིན་ལ་དེའི་ཤེས་པ་གཞི་མཐུན་པ་ཡང་ཡིན་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །གཞི་མ་ཐུན་བ་ལ་གནོད་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཁྱད་པར་འདི་ཡང་སྒྲོན་མ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་དག་གིས་འཁྲུལ་པ་བསལ་བའི་དོན་དུ་སྟེ། མཚུངས་པའི་སྒྲའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་ནི་ནག་པའི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་འདི་སྟོན་པ་ནི། གང་དག་རྣམ་པ་རྩོད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྒྲོགས་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམ་བཅའ་བར་བྱེད་པའོ། །གཅིག་ལ་བསྟེན་པ་སྟེ་གཞི་མཐུན་པར་གནོད་པ་མེད་ན་དེ་གནོད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ། གཅིག་ལ་བརྟེན་པ་ཡང་ཡིན་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །འདི་ལ་ལེན་འདེབས་པར་བྱེད་པ་ནི་
― DTG191_Page_0489 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རེ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གཏན་ཚིགས་དང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ཤེས་ཉིད་དུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ཟླ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་དང་པོ་ཡང་དེའི་དུས་སུ་གཅོད་པའི་ཟླ་བའི་ཡུལ་ཅན་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུར་གྱུར་བ་ཉིད་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུས་མཚུངས་པ་ཡང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། མེད་པ་སྔར་ནུས་མེད་ཕྱིར་དང༌། །ཕྱིས་ཀྱང་ཉེ་པར་མི་སྦྱོར་ཕྱིར། །རྒྱུ་རྣམས་ཐམས་ཅད་སྔར་ཡོད་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་རང་བློ་བཅས་དོན་མིན། །ཞེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །གང་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ས་དང་འབྲེལ་བ་ཉིད་དུ་མི་དམིགས་པ་ཞེས་ཁྱད་པར་དང་བཅས་པ་ཡིན་ན་ཡང་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །གཏན་ཚིགས་གཉིས་པའི་ཚོགས་ལ་ཆོས་ཅན་རིགས་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྐད་ཅིག་མ་འཇིག་པ་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་དེ་མེད་པ་སྒྲུབ་ན་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི་རིགས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་གཟུགས་དང་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་རྣམས་གཟུང་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་འདི་དག་ཀྱང་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་དེའི་སྐད་ཅིག་མ་འཇིག་པ་ཉིད་མེད་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལོག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་རྩོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་དོགས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་ཡང་ཞིབ་ཏུ་དཔྱད་པ་མ་བྱས་ཏེ། གལ་ཏེ་དེ་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ་དེ་ལ་སྐྱོན་གྱི་ཚོགས་ཆེས་མང་བ་འཇུག་སྟེ། འདི་ལྟར་འདི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་གང་ཡང་རུང་བ་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པའི་རྣམ་པ་དེ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་དང་དཔེའི་ཆོས་ཅན་ལ་མ་གྲུབ་སྟེ། གང་ཡང་རུང་བའི་སྒྲ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་དངོས་པོ་དུ་མ་སྲིད་པ་ཡིན་ན་འགྱུར་གྱི། གཅིག་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་གཅིག་ལ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་གཉིས་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ནི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཡིན་པ་ཉིད་གྱིས་ཡོད་པ་ཁོ་ན་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེའི་ཆོས་ཅན་ལ་ཡང་གཉིས་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡང་དོན་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སྒྲའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་
― DTG191_Page_0490 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ལྟ་བུ་སྦྱོར་བ་ཡང་འདིར་རེ་ཞིག་མི་རིགས་ཏེ། བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་སྨོས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྒྲར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་རིགས་མཚུངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་དག་གི་ཁྱད་པར་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་སྟོབས་ཆུང་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གཞན་ཡང་དོན་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་གཟུང་བར་བྱའོ། །གཏན་ཚིགས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མ་ངེས་པ་དག་ཡིན་ཏེ། འདི་དག་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལས་བཟློག་པ་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པའི་ཚད་མ་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཡང་ཕྱིས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །གང་ཡང་གང་དག་རྣམ་པར་རྩོད་པའི་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་བ་སྨྲས་པ་དེ་ལ། མཚུངས་པའི་སྒྲའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོ་ཏེ། མར་མེའི་ཤེས་པ་མར་མེའི་ཤེས་པའོ་སྙམ་པ་མར་མེ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་ཡུལ་ཅན་ཐ་དད་པ་ཡིན་ན་ཡང་མཚུངས་པའི་སྒྲ་འཇུག་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེས་ན་སྟེ་སྒྲོན་མ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཅན་མཚུངས་པའི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱིས་མཚུངས་པའི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་འཁྲུལ་བ་ཅན་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་བཟློག་པའི་གནོད་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་འདི་ཁྱོད་ཀྱི་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ་སྟེ། འོན་ཀྱང་འགྱུར་བའི་དོན་ཏེ། །དེ་དག་ལ་ནི་གཞི་མཐུན་ཕྱིར་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་གཞན་གྱི་ལུགས་ཀྱི་དོགས་པ་བསུ་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཤེས་པ་གཞི་མཐུན་པ་མ་བསལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི་སྒྲོན་མ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པས་འཁྲུལ་བ་བསལ་བའི་དོན་ཁོ་ནར་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། མར་མེ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པ་དེ་དག་ནི་ཡུལ་གཅིག་པ་ཅན་གནོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་དེའི་སྐད་ཅིག་ཉིད་ལ་མར་མེ་རྩེ་མོ་མཐོ་བ་དང་རྩེ་མོ་དུད་པ་དང༌། གསལ་བ་དང་ཆེས་གསལ་བ་དམིགས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། རྩ་བའི་གཏན་ཚིགས་འཁྲུལ་བར་ག་ལ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་བསམ་པའོ། །དེའི་ཁྱད་པར་འདི་མ་གྲུབ་པོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བརྗོད་འདོད་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་གང་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཅན་ཉིད་ཀྱིས་བརྗོད་པར་འདོད་པ་དེ་ལ་ཡང་གནོད་པ་ཅིའི་ཕྱིར་མ་མཐོང༌། འདི་ལྟར་ནག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་བྱིས་པ་དང་གཞོན་ནུ་དང་དར་ལ་བབ་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་འགྱུར་བའི་རྣམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་པ་སྐྱེའོ། །དྲིལ་སོགས་པ་
― DTG191_Page_0491 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་གྲང་བ་དང་དྲོ་བའི་ངོ་བོས་དེ་ལས་མར་མེ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་འདི་དག་གི་རྣམ་པ་གཞན་གསལ་རབ་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་སྟེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གང་ཁོ་ན་གྲང་བ་དང་འབྲེལ་པ་དེ་ཁོ་ན་གྲང་བ་དང་གལ་ཏེ་ཕྱིས་ཀྱི་དྲོ་བ་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་གྲང་བ་དང་དྲོ་བའི་གནས་སྐབས་གཉི་ག་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དང་འབྲེལ་བའི་རང་བཞིན་ཡོད་ན་དེ་དག་ཀྱང་ཡོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། ལྕགས་སུ་བཅུག་པའི་སྐྱེས་བུ་བཀུག་ན་ལྕགས་བཀུག་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་འདི་ནི་ཕལ་ཆེར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་དང་བཅས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་མ་གྲུབ་པོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པས་གནོད་པའི་ཡང༌། །རྩོད་པའི་གཞི་ལ་གནས་པ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྦྱོར་བ་ནི་གང་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བ་དེ་ནི་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་རྟག་ཏུ་ཉེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། གློག་དང་མར་མེ་ལ་སོགས་པའི་བློ་བཞིན་ནོ། །རྩོད་པའི་གཞིར་གྱུར་བའི་བློ་རྣམས་ཀྱང་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་བྱེད་འགལ་བ་དམིགས་བའོ། །གཏན་ཚིགས་མ་དེས་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་གཅིག་གི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ན་རྒྱུ་མ་ཚད་བ་མེད་པ་ནི་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བར་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྟག་པ་ན་དེས་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ།། ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ལྟོས་ངའ་མི་རིགས་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕན་འདོགས་ན་ཡང་རྟག་པ་ཉིད་ཉམས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལན་བརྒྱར་དཔྱད་ཟིན་ཏོ། །སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་ལ་གཏན་ཚིགས་དག་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་པ་ནི། གཏན་ཚིགས་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རྟོགས་པར་ཟད་དོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུས་པའི་དཀའ་འགྲེལ་ལས་བརྟན་པའི་དངོས་པོ་བརྟག་པ་སྟེ་བཅུ་གསུམ་པའོ།། །།ད་ནི་ལས་དང་དེ་འབྲེལ་པའི། །རྣམ་པར་གཞག་ལ་སོགས་པའི་རྟེན། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། རྩོད་པ་ཉེ་བར་བཀོད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་བཤད་པ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྐད་ཅིག་མའི་མི་རྟག་པ་སྨོས་པ་ནི་དུས་གཞན་དུ་གནས་པའི་མི་རྟག་པ་རྣམ་པར་གཅད་པའི་དོན་དུའོ། །སྐད་ཅིག་མར་ཡོད་པའི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ནི་སྐད་ཅིག་
― DTG191_Page_0492 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མའི་མི་རྟག་པའོ། །དེས་ཁྱབ་པ་ནི་ཡང་དག་པར་བསྣན་པའོ། །གལ་ཏེ་ཁྱེད་ཅག་གིས་དངོས་པོའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པར་དམ་འཆའ་བར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ལས་དང་འབྲས་བུའི་འབྲེལ་པ་ལ་སོགས་པ་གང་དག་འཇིག་རྟེན་དང་བསྟན་བཅོས་དག་ལ་གྲགས་པ་དེ་དག་ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་འགྱུར། སོགས་པ་སྨོས་པས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་རྟོགས་པའི་ཚད་མ་དང༌། ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི་ངོ་ཤེས་པ་དང༌། གཞན་དུ་མཐོང་བའི་དོན་གཞན་ལ་མངོན་པར་འདོད་པ་དང་བཅིངས་པ་དང༌། ཐར་པ་དང༌། དྲན་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་གཏན་ལ་ཕབ་པ་དང༌། རང་གིས་བཅོལ་བ་ལེན་པ་དང༌། མཐོང་བའི་དོན་ལ་ཚོར་ངས་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་བློ་ངན་པས་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་ཀླ་ན་ཀའི་ཕུང་པོ་དག་གཟུང་ངོ༌། །འཇིག་རྟེན་དང་བསྟན་བཅོས་ལ་གྲགས་པའི་དོན་དང་འགལ་བའི་དམ་འཆའ་བར་བྱེད་པ་ན་དོན་གྲུབ་པ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་དམ་བཅའ་བའི་ཉེས་པ་ལ་ཁས་བླངས་པ་གྲགས་པས་གནོད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ལས་གང་ཁོ་ན་བྱས་པ་དེ་ཁོ་ནས་དེའི་འབྲས་བུ་ལོངས་སྤྱོད་དོ་ཞེས་འཇིག་རྟེན་ན་གྲགས་ཏེ། ལྷ་སྤྱིན་གྱིས་བྱས་པའི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་དེའི་འབྲས་བུ་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པ་མཆོད་སྤྱིན་གྱིས་ལོངས་སྤྱོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲགས་པ་ནི་མེད་ལ། བསྟན་བཅོས་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། འདི་ཉིད་ཀྱིས་བྱས་པའི་ལས་གཞན་གང་ཞིག་གིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་འདི་ཡང་སྐད་ཅིག་མའི་ཕྱོགས་ལ་འགལ་ཏེ། ལས་དང་འབྲས་བུ་འཛིན་པ་པོའི་བྱེད་པ་གཅིག་མེད་པས་བྱས་པ་ཆུད་ཟོས་པ་དང་མ་བྱས་པ་དང་ཕྲང་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། དགེ་སོགས་སྐབས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཉིད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ནི་སྐྱེས་མ་ཐག་ཁོ་ནར་འགག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱེད་པོ་གཅིག་གིས་མ་བཟུང་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་པོ་གཅིག་གིས་ལས་དང་འབྲས་བུ་དེ་དག་ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བྱེད་པ་པོ་འབྲས་བུ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། བྱས་པ་ཆུང་ཟོས་པ་དང་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པ་འབྲས་བུ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་མ་བྱས་པ་དང་ཕྲད་པར་འགྱུར་རོ། །ཤིན་ཏུ་འགལ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར།།
― DTG191_Page_0493 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ནི་འཇིག་རྟེན་དང་བསྟན་བཅོས་དག་ཏུ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་འཇུག་པ་ཁས་བླངས་ནས་བྱས་པ་ཆུད་ཟོས་པ་དང་བྱས་པ་དང་ཕྲད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་བརྗོད་ནས། ད་ནི་གཞོན་ནུ་མ་ལེན་གྱི་ལུགས་བཀོད་པའི་སྒོ་ནས་འཇུག་པ་ཉིད་མི་སྲིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདག་མེད་སྨྲ་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པ་ན་བདག་མེད་པ་ཉིད་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུའི་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་རང་དབང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པར་བྱ་བ་ལ་འཇུག་པའི་དང་པོ་ཉིད་དུ་སྟེ། སྔར་རྟོགས་ཏེ་ངེས་པར་འཛིན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཅི་ཞིག་ཅེ་ན་ཁོ་བོ་ཞིག་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁོ་བོ་ཞིག་པས་ཕྱིས་བདག་གི་འབྲས་བུ་མེད་དེ། འབྲས་བུ་སྐྱེ་བའི་དུས་སུ་བདག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་འབྲས་བུ་ཡོད་ན་དེའི་ཚེ་ཁོ་བོ་ལས་སྐད་ཅིག་གཞན་ལ་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པ་འཇུག་པ་ཉིད་དུ་ཡང་མི་འགྱུར་ན། འཇུག་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་པ་ཅན་གྱི་ལས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པའི་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་མི་སྲིད་པ་ཉིད་ཀྱི་རིང་བ་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ལས་དང་འབྲས་བུའི་འབྲེལ་པ་མི་འཐད་དོ་ཞེས་བསྟན་ནས། ད་ནི་གཞོན་ནུ་མ་ལེན་གྱི་ལུགས་ཀྱིས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་མི་འཐད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དངོས་རྣམས་བྱ་བ་བྱེད་ནུས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་སྲིད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་ནས་དུས་ཇི་སྲིད་དུ་འབྲས་བུ་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་དུས་དེ་སྲིད་དུ་མི་གནས་ཏེ། སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །མ་འོངས་པ་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ཉིད་མ་ཐོབ་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མ་འོངས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གི་དེ་ཉིད་མ་ཐོབ་པ་གང་ཡིན་པ་ལ་བརྗོད་ལ། གང་ཡང་བདག་གི་དེ་ཉིད་མ་ཐོབ་པ་དེ་ཡང་མེད་པ་ཡིན་ལ། མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ནུས་པ་མ་ལུས་པས་སྟོང་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ནུས་པ་མ་ལུས་པ་དང་བྲལ་བ་དེ་ཇི་ལྟར་གཞན་གྱི་ཡན་ལག་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱེད་དེ། གཞན་ལ་རྒྱུ་ཡི་དངོས་པོར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ནུས་པ་ཁོ་ན་རྒྱུའི་
― DTG191_Page_0494 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དངོས་པོས་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞིག་པ་ཡང་ནུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་ཕྱིར། གཞན་གྱི་ཡན་ལག་ཏུ་བརྟག་མིན། །ཞེས་འབྲེལ་ཏེ། གང་འབྲས་བུ་བྱ་བ་དང་འབྲས་བུ་བྱེད་པར་ནུས་པར་འགྱུར་བ་ད་ལྟར་ཡང་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་སྐད་ཅིག་སྔ་མ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པར་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་རྟོག་པར་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ་རྒྱུ་མཚན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཕྱིས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་དཔེར་ན་སྲང་མདའི་མཐོན་དམན་དང་མཚུངས་པ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་གི་འཇིག་པ་དང་སྐྱེ་བ་དག་ཀྱང་འདོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་བྱུང་བ་མ་ཞིག་པ་ཉིད་ལས་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བར་འདོད་པའི་ཕྱིར། དེ་རྒྱུ་མཚན་མེད་པར་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། སྐྱེ་དང་འཇིག་པ་དུས་མཚུངས་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དག་དུས་མཚུངས་ན་ཡང་སྟེ་འདྲ་བར་རྟོག་ན་ཡང་འཇིག་པ་དང་སྐྱེ་བ་དག་གམ། དེ་དང་ལྡན་པ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་སྟེ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ལྟོས་པ་མེད་ཅེ་ན། །དེ་ཡི་བྱ་བ་མ་འཛིན་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེའི་སྟེ་འཇིག་པའམ། དེ་དང་ལྡན་པའི་བྱ་བས་འབྲས་བུ་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ་མ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འཛིན་པ་ནི་ངོ་བོ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་བྱ་བ་མེད་དོ། །རྒྱུར་མངོན་པར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་ནི་འབྲས་བུ་ཡོད་པའི་དུས་སུ་ཉེ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་བསམས་པའོ། །འདི་སྙམ་དུ་བྱ་བ་མེད་ན་ཡང་དེ་མ་ཐག་ཙམ་གྱིས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། བུམ་པའི་གཟུགས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་གང་ཞིག་གང་གི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་སྐྱེ་བ་དེ་དེའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཚེ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པར་རྟོགས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་གི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་རིགས་འདྲ་བའི་གཟུགས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་བཞིན་དུ་ཚོགས་པ་དེའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་ཉིད་ཀྱི་དྲི་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་དེའི་འབྲས་བུར་འགྱུར་རོ། །དེ་མ་ཐག་ཡིན་ན་ཡང་དེའི་འབྲས་བུར་མི་འདོད་དེ། རྒྱུ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་རྣམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་རྣམས་ནི་ཕན་ཚུན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གཞན་དག་སེམས་སོ། །གཟུགས་གཞན་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་འདྲ་བའི་གཟུགས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་
― DTG191_Page_0495 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞན་ནི་གཟུགས་ཀྱི་དེ་མ་ཐག་པ་ཙམ་གྱིས་དེའི་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་གཟུང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་དུ་འོང་བས་སོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དེ་མ་ཐག་པ་ཙམ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོའི་རྣམ་པར་གཞག་པའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ནས། རང་གི་ཕྱོགས་ཉེ་བར་བསྡུས་པའི་སྒོ་ནས་སྟོན་པ་ནི་དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མཇུག་ཐོགས་འབྱུང་བ་ཙམ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་རྣམ་པར་གཞག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་དོན་ཉིད་མདོར་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ནི་མདོར་བསྡུས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལ་རྟོག་པ་གཉིས་ཏེ། རྒྱུ་ཞིག་པ་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་ངམ། མ་ཞིག་པ་ལས་འབྱུང༌། ཞིག་པ་དང་མ་ཞིག་པ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཕྱོགས་དང་པོ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཞིག་པ་ནི་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ལས་སྐྱེ་བར་ཁས་ལེན་པ་ན། འབྲས་བུ་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་རྟག་ཏུ་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐད་ཅིག་མ་དུ་མར་གནས་པ་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོ་རྣམས་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉམས་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་རེ་ཞིག་དང་པོར་དངོས་པོ་སྐྱེའོ། དེ་ནས་བྱ་བ་ལ་འཇུག་གོ །དེ་ལས་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་ནས་ཕྱིས་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་སྐད་ཅིག་མ་དུ་མ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་མ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་མི་འཐད་པར་བསྟན་ནས་དེའི་རྟོག་པ་པོའི་ཚད་མ་མི་འཐད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྐད་ཅིག་གནས་པའི་བུམ་པ་སོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་མངོན་སུམ་དང་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ལ། དངོས་པོ་རྣམས་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཡིན་ན་རང་གི་ཤེས་པའི་དུས་སུ་ཡང་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་དེ་མངོན་སུམ་ཡིན་པ་ཁོ་ན་སྟེ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་དུས་མཚུངས་པ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་མངོན་སུམ་དང་མི་དམིགས་པ་དག་མེད་པ་ཁོ་ནའོ། །གཞན་དང་མ་འདྲེས་པའི་དངོས་པོ་ལ་དམིགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ངོ་བོ་ཡིན་པ་
― DTG191_Page_0496 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་མངོན་སུམ་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་དམིགས་པ་མེད་ན་དེ་ཡང་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་མངོན་སུམ་དང་མི་དམིགས་པ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོའི་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་འགྱུར། དངོས་པོ་དམིགས་པ་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད་དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྐད་ཅིག་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་དག་མཚམས་སྦྱོར་བ་གཅིག་པ་ནི་འགའ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་འབྲེལ་པ་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་འཇིག་པའི་བྱེད་པ་སུས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཤེས་པ་ནི་དམིགས་པའོ། །འདི་ནི་རིམ་པ་དང་ལྡན་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ཤེས་པ་ཡང་ཡིན་པས་རིམ་ལྡན་ཤེས་པའོ། །དེ་དག་སུས་མཚམས་སྦྱོར་བར་བྱེད་དེ། སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་དེ་སུས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ལ་ལ་མེ་འདི་དམིགས་པས་དུ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་དམིགས་ལ། འདི་མ་དམིགས་ན་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་རིམ་པ་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་པ་ལ་བྱེད་པོ་གཅིག་གིས་མཚམས་སྦྱོར་བར་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་གྲུབ་ན་ཁྱེད་ཀྱི་ལུགས་ཀྱིས་མཚམས་སྦྱོར་བ་པོ་དེ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་ངོ་ཤེས་པ་མི་འཐད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྐད་ཅིག་གིས་འཇིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་བ་སྨོས་ཏེ། ངས་སྔོན་མཐོང་བའི་དོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ད་ལྟ་མཐོང་བ་འདི་ཡིན་ནོ་སྙམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མར་མཐོང་བ་དག་ཡུལ་གཅིག་པ་ཉིད་དང༌། ཤེས་པ་པོ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་གོ་བ་དེ་ནི་ངོ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མར་འཇིག་པ་ཉིད་ཡིན་ན་མི་འཐད་དེ། ཤེས་པ་པོ་དང་ཤེས་པར་བྱ་བ་གཅིག་པོ་འགའ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷ་སྤྱིན་གྱིས་མཐོང་བའི་དོན་ཁྱབ་འཇུག་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ངོ་ཤེས་པ་ནི་མེད་དོ། །སྐྱེས་བུ་གཞན་གྱིས་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་དོན་དུ་སྟེ། དོན་གཞན་ངོ་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་བལྟ་བར་བྱའོ། །འོན་ཏེ་སྐྲ་དང་སེན་མོ་ལ་སོགས་བྲེགས་པ་ཡང་སྐྱེས་པ་རྣམས་བཞིན་དུ་ཐ་དད་པ་ན་ཡང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་ངོ་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དོགས་པ་བསུ་ནས། ཤེས་པ་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཤེས་པ་པོ་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་ན་དེའི་ཚེ་མཚམས་སྦྱོར་བ་པོའི་དབང་གིས་ཤེས་བྱ་ཐ་དད་ན་ཡང་འདྲ་བས་བྱས་པའི་ངོ་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །ཐ་དད་ན་ནི་
― DTG191_Page_0497 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟེ་ཤེས་པ་པོ་དང་ཤེས་བྱ་གཉིས་ཐ་དད་པ་ནི་ཐ་དད་པའོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ངོ་ཤེས་པའི་རྒྱུ་མཚན་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་མཚམས་སྦྱོར་པ་པོའི་སྐྱེས་བུ་གཅིག་པོ་འགའ་ཡང་མེད་ན་དེའི་ཚེ། གང་འདི་མ་དུ་ལུང་གའི་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་མཐོང་བ་ན་གཟུགས་དེ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་དྲི་དང་རོ་ལ་སོགས་པ་ལ་དྲན་པ་སྔོན་དུ་སོང་བའི་འདོད་པ་དང་ལོངས་སྤྱད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འཇུག་པ་དེར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། གཞན་གྱིས་མཐོང་བ་ལ་གཞན་གྱིས་མངོན་པར་འདོད་པ་ལ་སོགས་པར་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བཅིངས་པ་དང་ཐར་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྲིད་པའི་བཙོན་དར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པས་བཅིངས་པའི་སྐད་ཅིག་ཀྱང་གཞན་ཡིན་ལ་གྲོལ་བ་ཡང་གཞན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྲིད་པའི་བཙོན་ར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྲིད་པ་ནི་འཁོར་བའོ། །དེ་ཉིད་བཙོན་ར་སྟེ། འཆིང་བ་ནི་བཙོན་དོང་ངོ༌། །ཐར་པ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་འབད་པ་ཡང་དོན་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཐར་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཕྱིར་བཅིངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འོན་ཏེ་མ་བཅིངས་པ་ཁོ་ན་ཐར་བར་འགྱུར་མོད། དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ལ་འགལ་བ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། ལྕགས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བཅིངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་གྲོལ་ལོ་ཞེས་འཇིག་རྟེན་ན་གྲགས་པ་དང༌། མཐོང་བ་ཡིན་ཏེ། མ་བཅིངས་བ་གྲོལ་ལོ་ཞེས་དམ་བཅའ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་གྲགས་པ་དང་མངོན་སུམ་གྱིས་གནོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དམ་བཅའ་བ་མངོན་སུམ་དང་གྲགས་པ་དང་འགལ་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པས་གནོད་པ་ཡང་བཤད་པ་ནི། བཅིངས་པ་དང་གྲོལ་བ་དེ་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སྦྱོར་བ་ནི་གང་བཅིངས་པ་དང་ཐར་པ་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་གཞི་གཅིག་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པའི་བཅིངས་པ་དང་ཐར་པ་དག་བཞིན་ནོ། །རྩོད་བའི་གཞིར་གྱུར་པའི་བག་ལ་ཉལ་དང་དེ་དང་བྲལ་བའི་མཚན་ཉིད་དེ་དག་ཀྱང་བཅིངས་པ་དང་ཐར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །དེ་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅིངས་པ་དང་ཐར་པ་དག་གོ །དེ་ལྟར་གནས་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅིངས་པ་དང་ཐར་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བཅིངས་པ་དང་ཐར་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་
― DTG191_Page_0498 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གཞི་གཅིག་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐམས་ཅད་དེ་ལས་དང་འབྲས་བུའི་འབྲེལ་པ་ལ་སོགས་པ་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པར་གནས་ཏེ། ཤིན་ཏུ་རིགས་པ་དང་ལྡན་པར་གནས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཉེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་འདི་དག་ཉིད་ཀྱིས་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱེད་པ་པོ་གཅིག་མེད་པའི་ཕྱིར་སྔར་བཤད་པའི་དྲན་པ་དང༌། ངེས་པ་དང༌། རང་གིས་བཅོལ་བ་ལེན་པ་ལ་སོགས་པ་མི་སྲིད་པར་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཡང་གཞི་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པ་དང་འགལ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ནག་པས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དང༌། བཅོལ་བ་དང༌། འདོད་པ་དག་ལ་བྱམས་ལྡན་གྱིས་དྲན་པ་དང༌། ངེས་པ་དང༌། ལེན་པ་དང༌། ཚོར་ངས་དང་བྲལ་བ་ལ་སོགས་པ་སྲིད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། བདག་མེད་པ་ཡིན་ན་ཡང་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་ལས་དང་འབྲས་བུའི་འབྲེལ་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་འདི་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཡིན་ལ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཡིན་པ་ན་ཡང་ཐམས་ཅད་དང་འགལ་བ་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཉམས་པ་མེད་དོ། །འདི་སྙམ་དུ་བདག་མེད་ན་ཡང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངེས་པ་དེ་ཉིད་མི་འཐད་དེ་སྙམ་དུ་དོགས་པ་ལ། མྱུ་གུ་སོགས་ལ་ས་བོན་སོགས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་བྱིན་གྱིས་རློབ་པ་པོའི་བདག་མེད་ན་ཡང་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་ནུས་པ་ངེས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ནང་གི་དངོས་པོ་ལ་ཡང་འགྱུར་རོ། །ས་བོན་ལ་སོགས་པ་ནི་ལུས་བཞིན་དུ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་རྟེན་ཉིད་ཀྱི་བདག་གིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གསོན་པོའི་ལུས་འདི་ནི་བདག་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྲོག་ལ་སོགས་པ་དང་མི་ལྡན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མི་འཐད་དེ། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་བདག་ལྡོག་པ་ན་སྲོག་ལ་སོགས་པ་ལྡོག་པར་མཐོང་ངོ་ཞེས་གྲགས་པའི་ལྡོག་པ་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་གྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་བདག་དང་བཅས་པར་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་གཏན་ཚིགས་འདི་ལྡོག་པ་ཅན་དུ་འགྱུར། རྗེས་འགྲོའི་བདག་དང་བྲལ་བ་ན་འང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་རང་བཞིན་འགའ་ཞིག་དང་བྲལ་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་གནས་པ་འདི་གང་ཡིན་
― DTG191_Page_0499 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེ་ན། དངོས་སམ་ཡང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ངེས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ནང་གི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་ཡང་རྒྱུའི་ནུས་པ་ངེས་པས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་འགའ་ཞིག་ལས་སྐད་ཅིག་བརྒྱུད་པས་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པའི་ངེས་པའི་འབྲས་བུ་གསལ་པོར་འགྱུར་རོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་པ་ལས་དྲན་པ་དང་ཐེ་ཚོམ་ལས་ངེས་པ་དང་བཅོལ་བ་ལས་ལེན་པ་དང༌། འདོད་པ་ལས་དོན་མཐོང་བ་དང༌། དེ་ལས་ཚོར་ངས་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་འགལ་བ་མེད་དོ། །སངས་རྒྱས་པ་དག་ལ་ནི་དངོས་པོ་གཅིག་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཉིད་ཀྱིས་དྲན་པ་ལ་སོགས་པ་གང་དུ་ཡང་མ་གྲགས་སོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རྐྱེན་ཉིད་འདི་པ་ཙམ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་ལས་ཡོད་དོ། །འབྲས་བུ་ཡོད་དོ། །ཆོས་སུ་བརྡར་བཏགས་པ་ལས་མ་གཏོགས་པ་ཕུང་པོ་འདི་དོར་ནས་ཕུང་པོ་གཞན་ལེན་པ་གང་ཡིན་པའི་བྱེད་པ་པོ་ནི་མ་དམིགས་སོ། །དེ་ལ་ཆོས་སུ་བརྡར་བརྟགས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། འདི་ཡོད་ན་འདི་འབྱུང༌། འདི་སྐྱེས་པས་འདི་སྐྱེ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ལས་འབྲས་ལ་སོགས་པའི། །ཞེས་བྱ་བའི་སོགས་པའི་སྒྲས་དྲན་པ་ལ་སོགས་པ་བཟུང་ངོ༌། །འབྲེལ་པ་ནི་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་དང་བསྟན་བཅོས་ལས་གང་ཟག་དེ་དང་དེའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་འདི་ཉིད་ཀྱིས་བྱས་པའི་ལས་སུ་ཞིག་གིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་ཞེས་བརྗོད་ཅེ་ན། བྱེད་པ་པོ་ལ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མི་ཤེས་པའི་རབ་རིབ་ཀྱི་ཚོགས་ཤིན་ཏུ་ཆེན་པོས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་ཉམས་པར་བྱས་པའི་འཇིག་རྟེན་པ་བདག་ལ་དེ་ཉིད་དང༌། གཞན་ཉིད་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་སྤངས་ནས་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ངེས་པའི་རྒྱུན་གཅིག་ཉིད་དུ་ངེས་ནས་དེ་ཉིད་འདི་ཡིན་པ་དང་བདག་གིས་བྱེད་དོ་ཞེས་ཐ་སྙད་བྱེད་པ་དང༌། ཐར་པའི་དོན་དུ་ཡང་འཇུག་པ་དེའི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་གྱི་ངོར་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོ་ཆད་པའི་ལྟ་བར་ལྟུང་བ་ལས་བསྲུང་བའི་དོན་དུ་རྒྱུ་གཅིག་ཏུ་སྟོན་པ་ན་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་མཛད་དོ། །རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་བཞག་པ་ཉིད་ལས་དངོས་པོ་གྲུབ་པོ་ཞེ་ན། དེ་ཉིད་
― DTG191_Page_0500 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གནས་ལ་ཡན་ལག་མིན། །ཞེས་སྨོས་ཏེ། བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བརྟག་པ་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པས་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ལྟུང་བ་རྣམས་ཀྱི་མངོན་པར་ཞེན་པའི་དབང་གིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེའི་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལ་ནི་བདག་མེད་པའི་སྐད་ཅིག་འཇིག་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མས་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་བོན་ལ་སོགས་པ་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་བདག་ཉིད་དང༌། བྲལ་བར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། དཔེ་མ་གྲུབ་པར་གྲགས་པར་སེམས་པ་ན་གཞན་གྱི་ཀླན་ཀ་དོགས་པར་བྱེད་པ་ནི། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ནི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའོ། །རང་བཞིན་འགའ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མའོ། །འདི་སྙམ་དུ་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཡོད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། བྱིས་པས་དེ་ལ་ཡང་ས་བོན་ལ་སོགས་པའི་ཆ་ཤས་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་བཀོད་པ་སྔ་མ་ཡོངས་སུ་བཏང་ནས་བཀོད་པ་གཞན་འཐོབ་སྟེ། བཀོད་པ་གཞན་ཐོབ་པ་ན་ཡང་སའི་ཁམས་ཆུའི་ཁམས་ཀྱིས་བཟུང་ནས་ནང་མེས་སྨིན་པ་ན་རོའི་རྫས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ལ། རོ་དང་བཅས་པའི་སྔ་མའི་ཆ་ཤས་དག་དང་ལྷན་ཅིག་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་སྨྲས་པ། དེས་ན་ཇི་ལྟར་དེ་ལ་ཆ་ཤས་ཕྲ་མོ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་རྗོད་པར་བྱེད་སྙམ་ན། ཞིང་སོགས་ཁྱད་པར་མེད་པ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ས་ལ་སོགས་པ་ཕྱིས་དབྱིབས་འཇུག་པ་ན་སྔ་མའི་རང་གི་རང་བཞིན་མ་བཏང་བ་ཁོ་ནར་འཇུག་ན། དེའི་ཚེ་དེ་དག་གིས་ངར་གྱི་བཀོད་པ་བཏང་བ་དང༌། བཀོད་པ་གཞན་ཐོབ་པ་པོ་མི་འཐད་དེ། དེའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། རང་བཞིན་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་དུ་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ་ངེས་པར་ཞིང་ལ་སོགས་པ་སྔ་མའི་རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ན་བཀོད་པ་སྔ་མ་བཏང་ནས་བཀོད་པ་གཞན་ཐོབ་པར་ཡང་ཁས་བླངས་བར་བྱ་དགོས་སོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རང་བཞིན་གཞན་དང་གཞན་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཉིད་གལ་ཡོད། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་བསྒྲུབས་པ་ན་ལས་དང་འབྲས་བུའི་འབྲེལ་པ་ལ་སོགས་
― DTG191_Page_0501 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཐམས་ཅད་འཐད་པ་ཡིན་ལ་སུན་འབྱིན་པ་ཡང་མི་འཐད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ལས་དང་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པའི་ཡོད་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་བསྒྲུབ་པ་ལ་གཞན་གྱིས་འབད་པ་བྱ་སྟེ། དམ་པའི་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ནི་མཆོག་ཡིན་པ་སྟེ་སངས་རྒྱས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་དག་གི་མེད་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དེ་ཉིད་ཀྱི་མེད་པ་སྒྲུབ་པ་ལ་གཞན་གྱིས་ཏེ་མུ་སྟེགས་པས་འབད་པ་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་སྒྲུབ་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལན་གཉིས་སུ་བཟླས་ལ་གཅིག་ལ་དགག་པའི་ཚིག་དབྱེ་བར་བྱའོ། །འདི་ལ་གཞན་གྱིས་བྱས་པའི་ཞིག་པ་དང་མ་ཞིག་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་བསལ་བའི་སྒོ་ནས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །དེ་ལ་བརྗོད་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུ་མ་ཞིག་པ་ཁོ་ན་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁོ་བོ་ཅག་གི་ཕྱོགས་ཡིན་ནོ། །ཅིག་ཅར་བར་ཐལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོར་བྱུང་བའི་རྒྱུའི་བདག་ཉིད་ཐོབ་པ་མ་ཞིག་པ་ཁོ་ན་ལ་བརྟེན་ནས་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ལ་འབྲས་བུ་སྐྱེ་སྟེ། དེ་ཡང་དེ་ལྟར་སྐྱེ་བ་ན་མ་ཞིག་པ་ཉིད་ལས་སྐྱེ་སྟེ་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་ལ་དེ་མ་ཞིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུ་ཡོད་པའི་དུས་སུ་རྒྱུ་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཀྱིས་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཡིན་ན་ཡང་དེ་ནི་དེའི་དུས་ན་རྒྱུ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་འབྲས་བུ་གྲུབ་པ་ལ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་སྟོན་པ་ནི། སྐྱེས་ཟིན་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཞན་དུ་གནས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་དུ་གནས་པར་ཏེ་ངེས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གལ་ཏེ་སྐྱེས་པ་ཡང་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་སླར་ཡང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པར་ཐལ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སྐྱེ་བ་རྣམས་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་ལ། རྒྱུ་རྣམས་ཀྱང་བྱ་བ་དང་མི་འབྲལ་བ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་རྣམས་ཀྱང་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་པར་བྱེད་ཅེས་ཇི་ལྟར་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བས་ཁས་བླངས་པ་བཞིན་གཞག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
― DTG191_Page_0502 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པས་མཇུག་བསྡུས་ནས་གནས་པའི་ཕྱོགས་སུན་ཕྱིན་པར་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །ཁས་མ་བླངས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞིག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་གཅིག་ནི་འདས་པས་འབྱིན་པར་བྱེད་ཅེས་ཇི་ལྟར་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བས་ཁས་བླངས་པ་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་སྐད་ཅིག་མ་གསུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འབྲས་བུ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་རྒྱུ་ཞིག་པ་ལས་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བར་ཁས་བླངས་པ་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །ཕྱོགས་འདི་ལ་ཡང་ཁོ་བོ་ཅག་གི་མ་ཡིན་ཏེ། རིགས་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིག་ཅར་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ཡང་གང་གི་ཚེ་འགྱུར་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་འདོད་པ་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་ཉིད་ལ་འབྲས་བུ་འདོད་པ་ནའོ། །དེ་འདི་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མེད་པ་སྔར་ནུས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་འབྲས་བུ་སྐྱེད་བ་ན་རྒྱུ་མ་སྐྱེས་པས་སམ། སྐྱེས་པས་སྐྱེས་པ་ཡིན་གྲང༌། རེ་ཞིག་མ་སྐྱེས་པས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བའི་སྔར་མེད་པའི་ཕྱིར་ལ། མེད་ན་ཡང་ནུས་པ་མཐའ་དག་གིས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་གང་གི་ཚེ་སྐྱེས་པ་དེའི་ཚེ་ནུས་པའི་ཕྱིར། སྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ནུས་པའི་ཚེ་ན་འབྲས་བྱུང་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་དེ་སྐྱེས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ནུས་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་བཞིན་དུ་འབྲས་བུ་ཡང་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་འདི་ནུས་པ་གང་དུ་ཉེ་བར་མཁོ་བར་འགྱུར། དེ་ལྟ་བས་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཅིག་ཅར་བར་ཁས་ལེན་པ་ནི། རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཚད་མ་དང་འགལ་ལོ། །འོན་ཏེ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་ནི་ལས་དང་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཡང་དུས་ཐ་དད་པར་འགལ་ཏེ། བུམ་པ་དང་རྫ་མཁན་དག་ཅིག་ཅར་མ་ཡིན་པ་ན་ལས་དང་བྱེད་པ་པོའི་དངོས་པོ་མ་མཐོང་ངོ་ཞེ་ན། གང་ཕྱིར་ཅིག་ཅར་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་སོགས་འཛིན་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྒྱུས་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པ་ལ་བྱ་བ་ཡིན་པ་འམ། འབྲས་བུ་ཡང་ཆུང་མ་ལ་འཁྱུད་པ་བཞིན་དུ་རང་གི་རྒྱུ་ལས་འབྱར་བས་རང་སྐྱེད་པའི་བྱ་བ་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་ངེས་པར་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྲིད་དུ་སྣ་ཚོགས་པ་དེ་ནི་བྱ་བ་བྱེད་པ་སྟེ། དོན་དམ་པར་ཆོས་སུ་བརྡར་བཏགས་པ་ལས་མ་གཏོགས་པར་བྱེད་པ་པོ་འམ་ལས་འབའ་ཞིག་ཡོད་པ་ནི་
― DTG191_Page_0503 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱིའི་དོན་ཏོ། །རང་བཞིན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུའོ། །གལ་ཏེ་རྒྱུ་འམ་འབྲས་བུ་བྱ་བ་དང་བྲལ་བ་དེ་ལྟ་ཡིན་ན། དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་སྨྲ་བ་པོ་དག་མེ་ནི་དུ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ལ་དུ་བ་ནི་མེ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེའོ་ཞེས་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། རང་རྒྱུས་བསླངས་པའི་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རང་གི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་རྒྱུའི་ནུས་པ་སོ་སོར་ངེས་པའི་རྒྱུའི་ཕྱིར། འབྲས་བུ་གང་ཞིག་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་ལ་བྱུང་བའི་ཁྱད་པར་ཅི་འདྲ་བ་ཞེ་ན། སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་པ་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་པ་ལ་འབྱུང་བ་སྟེ་ཡོད་པ་ག་ལ་ཡོད་ཅེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །རྒྱུ་དེ་འབྲས་བུ་དེའི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། སྐྱེད་བྱེད་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་མཚོན་པ་སྟེ། དེ་ནི་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡང་དེ་ལྟར་སྨྲ་བ་དེ་དག་གང་དག་ཡིན་ཞེ་ན། འདོད་པ་ཙམ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ལས་བྱུང་བའི་བརྡའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཐ་སྙད་དུ་འདོགས་པ་པོ་དག་དེ་ལྟར་སྨྲའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་སྐྱེས་ཟིན་པ་བྱ་བ་དང་མི་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་རྒྱུར་འགྱུར་ཞེན། སྐྱེ་བ་ལས་ནི་དུས་གཞན་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུ་ཡོད་པའི་དེ་མ་ཐག་ཉིད་དུ་འབྲས་བུ་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་སྐྱེ་བ་ལས་དུས་ཕྱིས་བྱུང་བའི་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུ་ལ་རྒྱུ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་རྒྱུའི་བྱ་བ་ཞེས་གང་ལ་བྱ་ཞེ་ན། གང་གི་མཇུག་ཐོགས་ཉིད་དུ་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའོ། །རྒྱུ་ཡོད་པའི་མཇུག་ཐོགས་ཉིད་དུ་ཡང་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་ཉིད་བྱ་བའི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ་རག་མོད་སྐྱེ་བ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་བྱ་བ་བརྟགས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་བྱ་བ་མེད་པ་དེ་ལྟ་ཡིན་ན། འབྲས་བུ་ནི་རྒྱུ་ལ་ལྟོས་ལ་རྒྱུ་ཡང་འབྲས་བུ་ལ་བྱེད་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཇི་ལྟར་རྗོད་པར་བྱེད་ཅེ་ན། དེ་མ་ཐག་པར་ངེས་པ་གང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འབྲས་བུའི་རྒྱུ་ལ་ལྟོས་པ་ནི་འདི་ཉིད་ཡིན་ཏེ། མཇུག་ཐོགས་སུ་འབྱུང་བ་ཉིད་གང་ཡིན་པའོ། །རྒྱུའི་ཡང་འབྲས་བུ་ལ་བྱ་བ་ནི་འདི་ཉིད་ཡིན་ཏེ་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བའི་
― DTG191_Page_0504 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུས་སུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཉེ་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པའོ། །གཞན་ཡང་བྱ་བ་འམ། བྱ་བ་དང་ལྡན་པའི་དངོས་པོ་འབྲས་བུ་ལ་རྒྱུའི་དངོས་པོ་ཁྱེད་ཅག་གིས་དེ་ཡོད་པ་ན་ཡོད་པ་ཁོ་ནའི་ཕྱིར་འབྲས་བུར་གཟུང་བར་བྱའོ། །རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་བ་དག་ལས་གཞན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་རྟོགས་པའི་ཐབས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡིན་ན་དངོས་པོ་ཙམ་ཡང་ཅི་འི་ཕྱིར་རྒྱུའི་དངོས་པོར་འཛིན་པར་མི་བྱེད། འབྲས་བུ་ནི་དངོས་པོ་ཙམ་དུ་གཏོགས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཉིད་ལས་མ་གྲགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་དུ་གཏོགས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཉིད་འབྲས་བུ་ཡིན་པར་གྲུབ་པ་ཉིད་དེ་དངོས་པོ་ཙམ་མཆོག་སྟེ། ཡོད་པ་ལ་རག་མོད་ཅེས་སྟོན་པ་ནི། དེ་ཡོད་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་ནམ་གཉི་ག་འམ་གཉིག་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོའི་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཁྱེད་ཅག་གིས་ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དེ་ཡོད་པ་ན་འབྱུང་བ་ཙམ་ལས་རྒྱུ་ཉིད་དོ་ཞེས་སྐབས་དང་སྦྱར་རོ། །དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མི་མཐུན་པའི་བྱ་བ་དང་བྲལ་བའི་དངོས་པོ་ཙམ་རྒྱུ་ཡིན་ལ་རག་མོད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གིས་མཆོག་ཏུ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་དེ་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། ས་བོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡོད་པ་སྟེ་དངོས་པོ་ཙམ་ནས་བོན་ལ་སོགས་པ་བྱ་བ་གཞན་དང་ལྡན་པས་སྟོང་པ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིས་ནི་འབྲས་བུ་རྣམས་དངོས་པོ་ཙམ་དུ་རྟོགས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་ཀྱི། བྱ་བར་རྟེགས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་འབྲས་བུ་བྱ་བར་རྟོགས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པར་མ་གྲུབ་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་དེའི་རྒྱུའི་དངོས་པོར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། ནུས་པ་མ་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་བྱ་བ་ཡང་རྒྱུར་བརྟགས་ནས་གཞན་ཡང་བརྟག་པར་བྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། ནུས་པ་མ་མཐོང་བ་ཉིད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་རྒྱུ་མཚན་མེད་པའི་ཕྱིར་གཞན་མི་བརྟག་པ་དེའི་ཚེ་བྱ་བ་ཡངས་རྟག་པར་བྱ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་རྒྱུ་མཚན་མེད་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་བྱ་བ་འདི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་ཅི་བྱ་བ་
― DTG191_Page_0505 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞན་དང་ལྡན་པས་སམ། འོན་ཏེ་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་ཡིན་གལ་ཏེ་བྱ་བ་གཞན་དང་ལྡན་པས་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་བྱ་བ་གཞན་ཁོ་ན་རྒྱུ་ཉིད་དུ་འགྱུར་གྱི་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཡང་བྱ་བ་གཞན་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པ་མཚུངས་སོ། །དེ་ལ་ཡང་གལ་ཏེ་བྱ་བ་གཞན་དང་ལྡན་པ་རྒྱུའི་དངོས་པོར་རྟོག་པར་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཡིན་དེའི་ཚེ་བྱ་བ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་ཡང་ཡོད་པ་ཙམ་ཉིད་ཀྱིས་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་བྱ་བ་བརྟགས་པ་དོན་མེད་དོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། ཇི་ལྟར་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཇི་ལྟར་བྱ་བ་གཞན་ཏེ་བྱ་བ་གཞན་མྱུ་གུ་ཡང་མེ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུའི་རྒྱུར་འདོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་གཞན་ལ་ཡང་མི་མཐུན་པའི་བྱ་བས་སྟོང་པ་ཉིད་རྒྱུར་ཅི་སྟེ་མི་འདོད། ཅི་སྟེ་ཡང་དངོས་སུ་བྱ་བ་འབྲས་བུ་ལ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། བྱ་བ་དང་ལྡན་པའི་དངོས་པོ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཡང་ན་དངོས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུར་འདོད་དོ་ཞེས་སྐབས་དང་སྦྱར་རོ། །བྱ་བ་དང་ལྡན་པའི་དངོས་པོ་ལ་ཡང་འདི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་ན། བྱ་བ་གཞན་དང་ལྡན་པ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་དཔེར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །ཡོད་པ་ལམ་གཏོགས་པའི་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། སྣང་རུང་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཁྱེད་ཅག་གིས་ནི་བྱ་བ་སྣང་རུང་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་གཞོན་ནུ་མ་ལེན་གྱིས། དེའི་ཕྱིར་འབྲས་གྲུབ་སྔ་རོལ་དུ། །གང་གི་བྱ་བ་མཐོང་གྱུར་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་བ་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང་བྱ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་དེ་བྱ་བ་དང་ལྡན་པའི་དངོས་པོ་དེ་ལས་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཞིག་གམ། དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པ་ཞིག་ཡིན་གྲང༌། དངོས་པོ་ཡོད་པ་ལ་རྣམ་པ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་གཉི་ག་དང་གཉི་ག་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་མི་སྲིད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་དངོས་པོ་རྒྱུ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལས་ཐ་དད་པའི་བྱ་བ་ཉིད་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཡང་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་ཕན་ཚུན་དུ་ཕན་འདོགས་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་འབྲེལ་པར་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་དངོས་པོས་བྱ་བ་ལ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་
― DTG191_Page_0506 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནོ་སྙམ་ན། དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། གང་གིས་བྱ་བ་ལ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་དེ་ལ་བྱ་བ་གཞན་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཐུག་པ་མེད་པས་ན་བྱ་བ་རྣམས་ཉིད་ཕན་ཚུན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་དང་ལྷན་ཅིག་བྱ་བ་འབྲེལ་པ་ནམ་ཡང་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་བྱ་བ་གཞན་མེད་པ་ཁོ་ནར་དངོས་པོ་བྱ་བར་ཕན་འདོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་བྱ་བ་བཞིན་དུ་འབྲས་བུ་ཡང་བྱ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཡོད་པ་ཉིད་ཙམ་གྱིས་ཅིའི་ཕྱིར་མི་བྱེད་དེ། གང་གིས་ན་བྱ་བ་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་རྟོགས་པར་བྱེད། འབྲས་བུ་ལ་ཡང་དེ་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ལ་འགེགས་པ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་བྱ་བ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་ཡོད་པ་ཉིད་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འགྲུབ་སྟེ། དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཡོད་པའི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་སྐྱེ་བ་ལས་ཐ་དད་པ་ཉིད་བྱ་བར་མ་གྲུབ་པོ། །གཞན་ཡང་ཇི་ལྟར་བློ་སྐྱེ་བ་ན་བྱ་བ་དང་བྲལ་ཡང་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་དོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་རྒྱུ་ཉིད་དུ་དུས་ཕྱིས་འབྱུང་བའི་བྱ་བ་མེད་ན་ཡང་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་སྟོན་པ་ནི་ཇི་ལྟར་བློ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བློ་ལ་སྐྱེ་བ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་བྱ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་འདི་ལྟར་ཡོད་པ་དང་འབྲལ་པ་ལ་སྐྱེས་བུའི་དབང་པོའི་བློ་སྐྱེ་བ་ནི་མངོན་སུམ་མོ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་འདི་ལ་སྐྱེ་བ་སྨོས་པའི་དགོས་པ་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་གཞོན་ནུ་མ་ལེན་གྱིས། བློ་ནི་སྐྱེ་བ་ཞེས་བརྗོད་ལ། །སྐྱེ་བཞིན་པ་ན་ཚད་མ་ཉིད། །སྐྱེ་བ་ལས་ནི་མ་གཏོགས་པར། །རྒྱུ་རྣམས་བྱ་བ་མཐོང་བ་ཡིན། །ཚད་མའང་དེ་ལྟར་འགྱུར་འོང་ཞེས། །དེ་ལྟར་སྐྱེ་བར་བརྗོད་པར་འདོད། །ཅེས་སྨྲའོ། །དེའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེའི་རྒྱུ་སྟེ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་གང་དག་ལ་ཡོད་པ་དེ་དག་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་བའོ། །དེའི་དངོས་པོ་ནི་དེ་ཉིད་དོ། །འདི་སྙམ་དུ་བློ་ལ་བྱ་བ་མེད་པར་རིགས་ཏེ། དེའི་དུས་ཕྱིས་གནས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་ན། ཇི་ལྟར་བློ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བསྒྲུབས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་བསྟན་པའི་དངོས་པོ་བརྟག་པར་དངོས་པོ་མཐའ་དག་ལ་ཁྱབ་པའི་སྐད་ཅིག་མ་འཇིག་པ་ཉིད་བསྒྲུབས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློ་ཉིད་བཞིན་དུའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་དག་
― DTG191_Page_0507 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་སྐྱེ་བ་ལས་ཐ་དད་པའི་བྱ་བས་སྟོང་པ་ཡིན་ཏེ། བློ་བཞིན་ནོ། །ས་བོན་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་སྡར་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབས་ཟིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །ཕྱིས་གནས་པ་མ་ཡིན་པས་རྟེན་མེད་པའི་བྱ་བ་མི་རིགས་པ་ནི་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་དེ་མ་ཐག་པ་ཙམ་ཉིད་ཡིན་གྱི་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་རོལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་དེ་ལ་ཡང་འཁྲུལ་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྒྱུན་གྱིས་འཇུག་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུན་ལ་ལྟོས་ནས་གཟུགས་དང་རོལ་སོགས་པ་ཕན་ཚུན་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྒྱུའི་དངོས་པོར་འདོད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ནུས་པ་འཇུག་པ་མེད་པར་ནི། །རོ་མེད་དེ་ཉིད་གཞན་གྱི་རྒྱུ། །དེ་ལྟར་འདས་དུས་གཅིག་རྣམས་རྟོགས། །དེ་ནི་འབྲས་བུའི་རྟགས་ལས་སྐྱེས། །ཞེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །འོན་ཏེ་མེད་བཞིན་དུ་རེས་འགའ་བ་ལང་དང་རྟ་ལ་སོགས་པའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ཡང་དུ་བ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་དེ་མ་ཐག་པ་འཁྲུལ་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། གཞན་གྱི་དེ་མ་ཐག་བྱུང་ནའང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁོ་བོ་ཅག་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་དེ་མ་ཐག་བ་ཙམ་ཡིན་པར་ནི་མི་སྨྲའོ།། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ངེས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །འདི་ལྟར་གང་ཞིག་གང་ཁོ་ནའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་འབྱུང་བ་དེ་ནི་དེའི་རྒྱུ་ཡིན་པར་འདོད་ལ། དུ་བ་ནི་བ་ལང་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ཀྱི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་འབྱུང་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། །བ་ལང་ལ་སོགས་པ་མེད་ན་ཡང་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་འདི་ལ་བརྟེན་པའི་དངོས་པོ་སྨྲ་བ་ཁྱེད་ཅག་ལ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་དུ་བ་བ་ལང་ལ་སོགས་པའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་འབྱུང་ན་ཡང་དེ་རྒྱུ་མ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བའི་རྩོད་པ་འདི་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་གཞན་གྱིས། གལ་ཏེ་གང་ཞིག་འབྲས་གང་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ལ་གང་ལ་གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རང་གི་ཕྱོགས་ལ་ལན་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་དངོས་པོ་རྣམས་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་བསྒྲུབས་ནས། ད་ནི་དེའི་རྟོགས་པ་པོའི་ཚད་མ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། མངོན་སུམ་དང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཁྱེད་ཅག་གི་བརྟན་པའི་དངོས་པོ་དམིགས་པ་ཡིན་པར་གྲུབ་པ་དེ་ལྟར་ཁོ་བོ་ཅག་གི་སྐད་ཅིག་མ་ཡང་འགྲུབ་པར་
― DTG191_Page_0508 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་དངོས་པོ་དམིགས་པར་འགྱུར་བ་ན། རྣམ་པ་དང་བཅས་པའི་ཤེས་པས་སམ། རྣམ་པ་མེད་པས་ཡིན་གྲང༌། དེ་ལ་གལ་ཏེ་རྣམ་པ་དང་བཅས་པས་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་རང་གི་རྣམ་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་པ་དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བརྟེན་པ་དང་མི་བརྟེན་པའི་ཕྱོགས་དག་ལ་ཁྱད་པར་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །ཅི་སྟེ་རྣམ་པ་མེད་པས་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ལང་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་གི་དུས་མཉམ་དུ་འབྱུང་བའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཁོ་ན་རྟོགས་ཀྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་པ་རང་གི་རྒྱུ་སྔ་མ་དག་ཁོ་ན་ལས་དེའི་ཤེས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཉེ་བར་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དེ་རྟོགས་པ་བདག་ཉིད་ཁོ་ནས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དུས་མཚུངས་པར་འབྱུང་བའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཤེས་པ་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་པན་བརྟན་པ་དང་མི་བརྟེན་པའི་དོན་ལ་ཁྱད་པར་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །གང་གིས་དུས་མཉམ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མཚུངས་ན་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ཤེས་པས་གཅོད་ཀྱི་དབང་པོས་ནི་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་བ་ཁྱེད་ཅག་གིས་རྒྱུ་སྔ་མས་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱི་དུས་མཚུངས་པར་འབྱུང་བར་ངེས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཤེས་པ་ཁས་བླང་བར་བྱ་གོར་མ་ཆག་གོ །དེ་ཡང་དངོས་པོ་རྣམས་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་མཚུངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་ཤེས་རྣམ་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཕ་རོལ་པོ་གཉི་ག་ལ་ཀླན་ཀ་བྱེད་དེ། གལ་ཏེ་ཤེས་པ་རྣམ་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་ཟ་འོག་གི་གདིང་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཤེས་པ་སྣ་ཚོགས་དུ་མ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །གཅིག་ལ་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་རྣམ་པ་མེད་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ། འདི་ནི་སྔོན་པོ་རིག་པ་ཡིན་གྱི། སེར་པོ་རིག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་པས་ཉེ་བའི་རྒྱུ་མཚན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལེན་འདེབས་པར་བྱེད་དོ། །ཀླན་ཀ་འདི་ནི་གཉིས་ཀ་ལ་ཡང་མཚུངས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཁྱེད་ཅག་གིས་ཀྱང་གདོན་མི་ཟ་བར་རྣམ་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། རྣམ་པ་མེད་པའི་ཕྱོགས་དག་ལས་གང་ཡང་རུང་བའི་ཕྱོགས་ཞིག་ཁས་བླང་བར་བྱ་དགོས་ཏེ། གཞན་དུ་ན་དོན་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་འགྲུབ་པར་
― DTG191_Page_0509 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་འགྱུར་རོ། །གང་གིས་ན་ཤེས་པས་དོན་འཛིན་པར་འདོད་པའི་ཕྱོགས་འདི་གཉིས་ལས་མ་གཏོགས་པའི་རྣམ་པ་གཞན་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གཉི་གའི་སྐྱོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་གཅིག་ལ་ཀླན་ཀར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འདི་ལ་ཁྱེད་ཅག་གི་ལན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཁོ་བོ་ཅག་གིར་ཡང་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་རྣམ་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱོགས་ལ། ཁྱེད་ཀྱིས་གདོན་མི་ཟ་བར་རྣམ་པ་རྣམས་བརྫུན་པ་ཉིད་དམ་ལྷན་ཅིག་དམིགས་པ་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པ་ཡིན་ན་ཡང་ཤེས་པ་གཅིག་དང་ཐ་མི་དད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་ལན་གདབ་པར་བྱ་དགོས་ལ། དེ་ཉིད་ཁོ་བོ་ཅག་གི་ལན་ཡང་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་མེད་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་ཤེས་བ་རྒྱུ་སྔ་མས་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱི་ངེས་པའི་དོན་རྟོགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་ལ། དེ་ཉིད་ཁོ་བོ་ཅག་ཤེས་པ་རྣམ་པ་མེད་པར་སྨྲ་བའི་སངས་རྒྱས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་ལན་དུ་འགྱུར་བས་འདི་ནི་ཀླན་ཀ་མ་ཡིན་ནོ། །ལན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལན་གདབ་པའོ།། དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ལྟར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་རྟོགས་པའི་ཚད་མ་བསྟན་ནས། བྱས་པ་ཆུད་ཟོས་པ་དང་མ་བྱས་པ་དང་ཕྲད་པའི་སྐྱོན་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་འབྲས་བུར་འདོད་པ་རྒྱུས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་དོན་དམ་པར་བྱེད་པ་པོའམ་ཟ་བ་པོ་འགའ་ཞིག་འདོད་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་སྐད་ཅིག་འཇིག་པ་ཉིད་དུ་ཁ་ས་ལེན་པ་བྱེད་ན་བྱས་པ་ཆུང་ཟོས་པ་ལ་སོགས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྣ་ཚོགས་པ་ནི་རྐྱེན་ཉིད་འདི་པ་ཙམ་སྟེ། བྱེད་པ་པོ་འགའ་ཞིག་གིས་ཅུང་ཟད་བྱས་པ་མ་ཡིན་ལ་ལོངས་སྤྱད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ན་དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་བྱས་པ་ཆུད་ཟོས་པ་ལ་སོགས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར། ཅི་སྟེ་སྔོན་གྱི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་པས་བསྒོས་པའི་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་ཞིག་པ་དང་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱིས་མ་བསྒོས་པའི་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བྱས་པ་ཆུད་ཟོས་པ་དང་མ་བྱས་པ་དང་ཕྲད་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་བརྗོད་ན་དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱིས་བསྒོས་པའི་ནུས་པའི་རྒྱུན་ལ་བདག་མེད་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འགལ་བ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རྒྱ་སྐྱེགས་ལ་སོགས་པའི་ཁུ་བས་བཅུས་པའི་ས་བོན་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུན་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱིས་བསྒོས་པའི་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་ཡང་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་
― DTG191_Page_0510 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུས་ཕྱིས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཐོབ་པ་ལས་འདོད་པའམ་མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བ་ཡིན་གྱི། སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱིས་མ་བསྒོས་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུན་ལས་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བར་འདོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་གང་ལས་མ་བྱས་པ་དང༌། ཕྲད་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར། གསལ་བྱེད་པ་ན་རེ་བརྟན་པའི་ཕྱིར་སེམས་བ་ལས་དག་གིས་དགོས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། སྔ་མའི་རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་མ་དོར་བའི་བརྟན་པ་ལ་བག་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བརྟན་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་པར་གཞན་སྐྱེད་པ་ཉིད་བག་ཆགས་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་བསྟན་བཅོས་ལས། བརྟན་ལུང་མ་བརྟན་བསྒོ་བྱ་བ། །ཞེས་བཤད་པ་དེ་ནི་རྒྱུན་གྱིས་བརྟན་པ་ལས་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་རྒྱུན་ཆད་པ་དེའི་དུས་ཆེས་རིང་བར་འབྱུང་བའི་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བའི་དུས་སུ་ཉེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དེའི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུར་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བ་ལ་བག་ཆགས་ཀྱི་རྟེན་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོས་པའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདིས་གང་ཅུང་ཟད་བརྗོད་པ་དེ་ནི་གཞན་གྱི་གྲུབ་པའི་མཐའ་མི་ཤེས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱ་བར་འོས་སོ། །གཞོན་ནུ་མ་ལེན་ན་རེ་ཁོ་བོ་ཅག་ནི་བྱེད་པ་པོ་འགའ་ཞིག་གིས་བྱས་པའི་ལས་འཇིག་པའི་ཕྱིར་བྱས་པ་ཆུད་ཟོས་ཤིང་མ་བྱས་པ་དང་ཕྲད་པར་ནི་མི་སྨྲའོ། །ཁྱེད་ཅག་གི་གཞུང་གིས་བྱེད་པ་པོ་འགའ་ཞིག་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ལས་དང་དེའི་འབྲས་བུ་དག་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པ་ཁས་བླང་བའི་ཕྱིར། བྱས་པ་ཆུད་ཟོས་པ་དང༌། མ་བྱས་པ་དང་ཕྲད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བར་སྨྲའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ལ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་བྱས་པ་ཆུད་ཟོས་པ་དང༌། མ་བྱས་པ་དང་མི་འདོད་པ་ཐོབ་པར་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྐད་ཅིག་གིས་འཇིག་རྣམ་རྟོག་གིས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ལས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་སྔ་མ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པར་ཞིག་པའི་ཕྱིར་བྱས་པ་ཆུད་ཟོས་པ་དང༌། འབྲས་བུའི་སྐད་ཅིག་སྔ་མ་མེད་པ་ཉིད་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་མ་བྱས་པ་དང་ཕྲད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་སྐད་ཅིག་ཐ་དད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་བྱས་པ་ཆུད་ཟོས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྩོད་པ་དེ་ནི་འདོད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་དངོས་པོའི་ཆ་ཉུང་དུ་འགའ་ཞིག་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་བྱའོ། །གང་ཡང༌། དེ་ཕྱིར་རྟོག་པ་དང་ལྡན་རྣམས། །འབྲས་བུ་འདོད་པས་རྗེས་འཇུག་མིན། །ཞེས་སྨོས་པ་དེ་ལ།
― DTG191_Page_0511 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སེམས་ཅན་ཡོད་ལྟ་མ་ཉམས་པས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རེ་ཞིག་གང་དག་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ལས་གཞན་པའི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་མ་སྤངས་པ་དེ་དག་ལ་སྐད་ཅིག་མ་ཐ་དད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདི་མེད་པ་ཉིད་དེ། འདི་ལྟར་རྒྱུན་ལ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་ཞེན་ནས་བདག་ཅག་བདེ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཡོངས་སུ་དགའ་བར་བྱས་ནས་ལས་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །གང་དག་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དགེ་བ་དེ་དག་ནི་དེ་ལྟར་རིགས་པ་དང་ལུང་དག་གིས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྐད་ཅིག་མ་དང་བདག་མེད་པ་དག་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དེ་དག་ཀྱང༌། དེ་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཉིད་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། སྙིང་རྗེ་ལ་སོགས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་སྤྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དག་ལས་བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་པར་འབྱུང་བར་བྱེད་པའི་འདུ་བྱེད་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་གཞན་དུ་བརྒྱུད་པ་སྐྱེའི། འཚེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ལས་ནི་མ་ཡིན་བས་དེས་ན་དེ་དག་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་སོ་སོར་ངེས་པ་བཟུང་ནས་དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་དག་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། ཇི་སྲིད་དེ་ནི་བདག་ལ་ནི། །ཇི་སྲིད་དེ་ནི་བདག་ལ་ནི། །སྲིད་པ་ཡོངས་སུ་བཅོམ་པར། །དེ་སྲིད་སྡུག་བསྔལ་སྒྲོ་བཏགས་ནས། །རང་བཞིན་དུ་ནི་གནས་མི་འགྱུར། །གྲོལ་བ་བོ་ནི་མེད་ན་ཡང༌། །ལོག་པར་སྒྲོ་འདོགས་གཞོམ་ཕྱིར་རྩོམ། །ཞེས་བཤད་བ་ལྟ་བུའོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་དེ་རྟོགས་པ་པོ་ཚད་མ་ཇི་ལྟར་གྲུབ་པ་དེ་ལྟར་བསྟན་ཟིན་པ་ཁོ་ན་འོ། །གང་ཡང༌། སྐད་ཅིག་འཇིག་པའི་དངོས་རྣམས་ལ། །ངོ་ཤེས་པ་ཡང་འཐད་པར་དཀའ། །ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ལ། སེམས་རྣམས་འགའ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འབྲས་བུ་འབྲས་བུ་ཅན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལ་འབྲས་བུ་ཡོད་པས་འབྲས་བུ་ཅན་ཏེ། རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འབྲས་བུ་དང་འབྲས་བུ་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་ནི་འབྲས་བུ་དང་འབྲས་བུ་ཅན་ཉིད་དེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་གང་གིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་གང་ཁོ་ན་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དྲན་པ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་བ་དྲན་པ་པོ་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་པ་ནི་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཅི་ཞེ་ན། རྒྱུན་གང་ལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཤིན་ཏུ་གསལ་པོས་གོང་ནས་གོང་དུ་ཤིན་ཏུ་ཆེས་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་སྐད་ཅིག་སྐྱེ་བས་དྲན་པ་ལ་སོགས་པའི་ས་བོན་བསྒོས་པ་དེ་ཉིད་ལ་དྲན་པ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་གྱི་གཞན་
― DTG191_Page_0512 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ནི་སོ་སོར་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྤྱིའི་དོན་ཏོ། །ཇི་སྐད་དུ། གཞན་གྱིས་དྲན་དང་ལོངས་སྤྱོང་སོགས། །ཐལ་བར་འགྱུར་བའང་གནོད་བྱེད་མིན། །དེ་ཡིས་འགའ་ཡང་མ་དྲན་ཕྱིར། །འདི་ལྟར་མྱོང་ལས་དྲན་པ་འབྱུང༌། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །དོ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བ་ཡང་དྲན་པ་ལ་སོགས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་མེད་དོ། །གང་གིས་བློ་ཐ་དད་ན་ཡང་རྒྱུ་མཚན་མེད་ཅེས་བརྗོད། ངོ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཤེས་པ་པོ་གཅིག་པུ་འགའ་ཞིག་གྲུབ་པ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཙམ་གྱིས་དེ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་སྲིད་པའི་བཙོན་རར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བཅིངས་པ་དང༌། ཐར་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་མི་འཐད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་པ་དེ་ལ། མ་རིགས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ནི་སྐྱེས་བུ་གཅིག་ལ་བརྟེན་པའི་བཅིངས་པ་དང་ཐར་པ་དག་གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་སྟེ། བཅིངས་བར་བྱ་བ་དང་གྲོལ་བར་བྱ་བ་འགའ་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་འདུ་བྱེད་རྣམས་ནས་རྒ་ཤིའི་མཐར་ཐུག་པའི་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱིས་བཅིངས་པ་ཞེས་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང༌། དེ་ལྟ་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་འདི་འབའ་ཞིག་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཤེས་པ་ལས་བྲལ་བ་ནི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའི་བློ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། གང་ཕྱིར་ཆགས་སོགས་ཉོན་མོངས་བས། །བསྒོས་པའི་སེམས་ཉིད་འཁོར་བ་སྟེ། །དེ་ཉིད་དེ་དག་ལས་གྲོལ་བ། །སྲིད་མཐར་ཕྱིན་ཅེས་བརྗོད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་བཅིངས་དང་གྲོལ་བ་དེ་དག་ནི། གཞི་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་དེ་ལ་ཡང་དཔེ་ལ་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཚང་བ་ཡིན་ནེ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བཅིངས་པ་དང་ཐར་བ་འདི་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གིས་ཚེ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྐྱེས་མ་ཐག་ཁོ་ནར་འཇིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྒྲུབས་པ་དེའི་ཚེ་བཅིངས་པ་དང་ཐར་པ་དེ་དག་གཞི་གཅིག་པ་ཉིད་གང་དུ་ཡང་གྲུབ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཔེ་མ་གྲུབ་བོ། །དེའི་པའི་དེ་ལྟར་རང་གི་ཕྱོགས་རྣམ་པར་བཞག་
― DTG191_Page_0513 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནས། བདག་ལ་ཀུན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་འགེགས་བར་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྒོམ་པ་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་བདག་ལ་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་བྱེད་ན། དེའི་ཚེ་དེའི་བཅིངས་པ་དང་ཐར་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པར་འགྱུར་ན། གང་གིས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ངེས་པའི་མཚམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་བཅིངས་པ་དང་ཐར་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་འདི་འདྲ་བ་འདི་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་གང་གི་ཕྱིར་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ལ་ཁྱད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ངེས་པར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་འདོད་པའི་མཚན་ཉིད་བཅིངས་པ་དང་ཐར་བ་རྣམ་པར་གཞག་པ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་བཞིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་བདག་ལ་ཁྱད་པར་སྐྱེད་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཁྱད་པར་བདག་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལ། བདག་ཀྱང་དེ་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་བཞིན་དུ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཁྱད་པར་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། འབྲེལ་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་པ་འདི་མི་ལན་བརྒྱར་བརྟགས་ཟིན་ཏོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུས་པའི་དཀའ་འགྲེལ་ལས། ལས་དང་འབྲས་བུའི་འབྲེལ་པ་བརྟག་པ་སྟེ་བཅུ་བཞི་པའོ།། །།ད་ནི། ཡོན་ཏན་རྫས་དང་ལས་རིགས་པ། །འདུ་སོགས་ཁྱད་པར་གྱིས་སྟོང་པ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཚིག་གི་དོན་དྲུག་བརྟག་པ་ཉེ་པར་འགོད་པར་བྱེད་པ་ནི། རྐང་མིག་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྐང་མིག་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ན་རེ། སྔར་བསྟན་པའི་དངོས་པོ་བརྟག་པར། རིགས་ལ་སོགས་པ་དངོས་མེད་ཕྱིར། །སྐད་ཅིག་འཇིག་པར་འདོད་པ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་སྔར་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རྫས་དང༌། ཡོན་ཏན་དང༌། ལས་དང༌། སྤྱི་དང༌། བྱེ་དྲག་དང༌། འདུ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཚིག་གི་དོན་དྲུག་དམ་པའི་དོན་དུ་རྫས་སུ་ཡོད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རྐང་མིག་གི་སློབ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྐང་མིག་པ་སྟེ། རིགས་པ་ཅན་རྣམས་སོ། །བྱེ་བྲག་པ་རྣམས་ནི་གཟེགས་ཟན་གྱི་སློབ་མ་སྟེ་གཟེགས་ཟན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལུང་ཙམ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདི་དག་ལ་རིགས་པ་དང་བྲལ་བ་ལུང་ཙམ་ཡོད་པ་ཡིན་པས་ལུང་ཙམ་བདག་གོ །དེ་ལ་རེ་ཞིག་ས་ལ་སོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས། རེ་ཞིག་
― DTG191_Page_0514 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྫས་ཀྱི་ཚིག་གི་དོན་དགག་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་དེའི་རྣམ་པ་དབྱེ་བ་འཆད་དེ། ཐ་དད་དུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་ན་བདེ་བླག་ཏུ་སུན་དབྱུང་བ་བརྗོད་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་དགུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མདོ་ལས་ས་དང་ཆུ་དང༌། མེ་དང་རླུང་དང༌། ནམ་མཁའ་དང༌། དུས་དང་ཕྱོགས་དང༌། བདག་དང་ཡིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྫས་དག་ཡིན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཡང༌། །ས་དང་ཆུ་དང་མེ་དང་རླུང༌། །ཞེས་བྱ་བའི་རྫས་ཀྱི་གྲངས་བཞི་པོ་འདི་ནི། རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འདིར་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་འདི་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རེ་ཞིག་གང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ས་ལ་སོགས་པ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་བདག་ཉིད་རྣམས་ནི་རྟག་པ་ཡིན་ཏེ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་སོགས་པས་བརྩམས་བ་ནི་མི་རྟག་པ་སྟེ། རྒྱུ་དང་ལྡན་པ་ནི་མི་རྟག་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་རིགས་པས་སོ། །དེ་སོགས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དག་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གང་ལ་ཡོད་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་གཉིས་འབྱར་བ་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ནི་དེ་སོགས་སོ། །ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་ནི་བརྟག་པ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །རེ་ཞིག་རྫས་ཀྱི་གྲངས་བཞི་པོ་དེ་འདིར་དགག་པར་འདོད་ནས། དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག །རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྟག་པའི་རང་བཞིན་དུ་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་ནི་དངོས་པོ་མཐའ་དག་ལ་ཁྱབ་པའི་སྐད་ཅིག་མ་འཇིག་པ་བསྒྲུབས་པའི་ཕྱིར་རྟག་པའི་ངོ་བོ་མེད་པར་བསྒྲུབས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གང་ཡོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་ཏེ། སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་ནི་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་དག་གིས་དོན་བྱེད་པ་འགལ་པའི་ཕྱིར། དེའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་ཡོད་པ་ཉིད་ཉམས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁྱབ་པ་བསྒྲུབས་ཟིན་ཏོ། །འདི་ལ་ཡང་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་བཤད་པ་ནི། རྟག་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་རི་ལ་སོགས་པ་རགས་པ་རྣམས་ལ་རྒྱུར་གྱུར་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དག་རྟག་པར་ཡོད་པ་ནི་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ། དེའི་འབྲས་བུ་རགས་པ་རྣམས་རྒྱུ་མ་ཚད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཅིག་ཅར་ཁོ་ནར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་དག་རྒྱུའི་ཚོགས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཅན་དེ་དག་ནི་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། མཚུངས་པར་སྐྱེས་པའི་མྱུ་གུ་མང་པོ་དག་བཞིན་ནོ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྟག་པའི་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་འདོད་པར་གས་པའི་
― DTG191_Page_0515 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱང་རྒྱུའི་ཚོགས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །རྒྱུ་ཚོགས་ཀྱང་མི་སྐྱེ་ན་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་མི་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་ནི་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མའོ། །འདི་སྙམ་དུ་རྒྱུ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འདོད་དེ། འདུ་བའི་རྒྱུ་དང༌། འདུ་བ་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་དང༌། རྒྱུ་མཚན་གྱི་རྒྱུ་འོ། །དེ་ལ་གང་ལ་འབྲས་བུ་གང་འདུ་བ་དེ་ནི་དེའི་རྒྱུ་སྟེ། དཔེར་ན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་གཉིས་པ་ལ་རྡུལ་ཕྲན་གཉིས་ལྟ་བུའོ། །གང་ཞིག་གང་ལ་མི་འདུ་བའི་རྒྱུའི་དངོས་པོ་ཙམ་དུ་གྱུར་པ་དེ་ནི་འདུ་བ་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་ཙམ་བོ་ལས་ཡན་ལག་གི་ལྡན་པ་ལྟ་བུའོ། །རྒྱུ་ལྷག་མའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་རྒྱུ་སྟེ། དཔེར་ན་ཆོས་ལ་སོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་འདི་དག་གི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་པར་འགྱུར་བ་ནི་མི་ཉ་བའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་བོ་ཞེས་དོགས་པ་ལ། །དེ་དག་ལྡན་པ་ལ་སོགས་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ལ་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པས་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ་དེ་དག་ལ་ལྟོས་པར་འགྱུར་ན། ཇི་སྲིད་དུ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་རྟག་པའི་ཕྱིར། གཞན་དག་གིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱར་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་དེ་ཇི་ལྟར་ན་དེ་དག་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟོས་པར་འགྱུར། ལུས་དང་ས་ལ་སོགས་པ་རགས་པ་རྣམས་ཅིག་ཅར་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ལུས་ལ་སོགས་པ་རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བཟློག་པའི་སྦྱོར་བ་ནི། གང་དག་འབྲས་བུ་རིམ་པ་དང་ལྡན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་མི་རྟག་པ་ཡིན་ཏེ། རིམ་པ་དང་ལྡན་པའི་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །རྣམ་ཕུག་བས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་རྟག་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་སྨྲས་པ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པར་མངོན་པར་འདོད་པ་ནི། ཡོད་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བོད་བུའི་རྭ་བཞིན་ནོ་ཞེའོ། །ཡོད་པ་སྟེ་བདོག་པའི་ཆོས་ནི་ཡོད་པའི་ཆོས་ཏེ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཐོབ་པ་སྟེ། ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་
― DTG191_Page_0516 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐ་ཚིག་གོ །དེ་བཀག་པ་འདི་ནི་རྡུལ་ཕྲན་སྐྱེད་བྱེད་དེ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཚད་མ་དེ་དག་འདི་དོགས་པ་བསུ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་རྡུལ་ཕྲན་སྐྱེད་བྱེད་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པར་འདོད་ཅེས་སྦྲེལ་ལོ། །ཡོད་པ་དམིགས་པ་སྟེ། རྟོགས་པ་དེའི་དོན་ཏེ་དགོས་པ་ཚད་མ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ལྷག་མ་ནི་རྟོགས་པར་བླའོ། །འདིས་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་དམ་བཅས་པ་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གནོད་པ་ཉིད་བསྟན་ཏེ། ཡོད་པ་རྒྱུ་དང་མི་ལྡན་རྟག །ཅེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་རྟག་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིན་ཏེ་མ་གྲུབ་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་བཤད་དོ། །འོན་ཏེ་ཐག་པ་ལ་སོགས་པ་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་ཁོ་ནའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་གྲགས་པ་མ་ཡིན་ནམ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཀྱི་ནི་མ་ཡིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཐག་པ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། གང་ཕྱིར་སྣམ་བུ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ཡང་འོག་ནས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །གཞན་ཡང་ཡུལ་དང་དུས་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་བསྐལ་བའི་དོན་རྣམས་དམིགས་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ལོག་ན་ཡང་ཡོང་པར་མི་འགལ་བའི་ཕྱིར། དེས་ན་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། ཡོད་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དོན་མེད་པ་ལ་ངེས་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཤ་ཟ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་རྒྱུའི་རྫས་བཀག་ནས། འབྲས་བུའི་རྫས་དགག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེས་བརྩམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡོན་ཏན་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །ཡན་ལག་ནི་སྣལ་མ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་འདི་ཡོད་པས་ན་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ཡོན་ཏན་དང་ཡན་ལག་ལས་ཐ་དད་པ་ཡན་ལག་ཅན་དེ་མ་དམིགས་ཏེ། སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་དཀར་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་དང་སྣལ་མ་ལ་སོགས་པ་ཡན་ལག་དག་ལས་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་གང་དུ་ཡང་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་མི་སྣང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་འདིར་ཡོན་ཏན་དག་ལས་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་རྫས་མི་དམིགས་པས་
― DTG191_Page_0517 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོན་ཏན་དང་ཡོན་ཏན་ཅན་དུ་སྨྲ་བ་དང༌། །ཡན་ལག་ལས་མ་གཏོགས་པའི་ཡན་ལག་ཅན་མི་དམིགས་པས་ཡན་ལག་ཅན་དུ་སྨྲ་བ་བསལ་ཏོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་གང་ན་མ་དམིགས་པ་དེ་ནི་དེ་ན་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཕྱོགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་འགའ་ཞིག་ན་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་མི་དམིགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡུལ་དེ་ཉིད་དུ་ཡོན་ཏན་དང་ཡན་ལག་ལས་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་བའི་སྣང་བ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ཅན་དང་ཡན་ལག་ཅན་ཡང་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་མི་དམིགས་པའོ། །གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཆེན་པོ་དང་རྫས་དུ་མ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དང༌། གཟུགས་ནི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་སྣང་རུང་ཉིད་དུ་མངོན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེ་བར་བསྒྱུར་དང་ཕྲད་པ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གསལ་བྱེད་པ་དང་སྣང་བྲལ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། དེ་དག་གིས་སྨྲས་པ། ཡོན་ཏན་ལས་མ་གཏོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཅན་ཡང་དག་པར་དམིགས་པ་ཁོ་ན་སྟེ། དེའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་མ་བཟུང་ན་ཡང་དེ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཉེ་བར་སྒྱུར་བ་ཉེ་བའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཤེལ་རྡོའི་རི་ལ་ཡོད་པའི་དཀར་པོའི་ཡོན་ཏན་མ་དམིགས་ན་ཡང་མཐོང་བ་ཉིད་དོ། །ཆུ་སྐྱར་ལ་སོགས་པ་ཡང་མཚན་མོ་ཉུང་ཟད་ཉུང་ཟད་སྣང་བ་ན་ཡང་དེར་གཏོགས་པའི་སྐྱེ་བོ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་མ་མཐོང་ཡང་བཟུང་བ་ཁོ་ནའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལུས་རྐང་པའི་བར་དུ་རལ་གས་གཡོགས་པའི་སྐྱེས་བུ་ལ། དེའི་སྔོ་བསངས་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་མ་བཟུང་བར་ཡང་སྐྱེས་པ་སྐྱེས་པ་ཞེས་རྟོགས་པ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དུར་སྨྲིག་དང་གུར་གུམ་ལ་སོགས་པས་གོས་དམར་པོ་ལ་དེའི་ངོ་བོ་འདྲེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པ་མ་དམིགས་ན་ཡང་གོས་ཀྱི་བློར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རེ་ཞིག་དེ་ལྟར་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོན་ཏན་དང་ཡོན་ཏན་ཅན་ཐ་དད་པར་གྲུབ་པར་བསྟན་ནས། ད་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཀྱང་གྲུབ་བོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། པདྨ་སོགས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་བ་སྨོས་ཏེ། པདྨ་ལ་སོགས་པ་ལས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་ཡིན་ཏེ། པདྨའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའོ། །པདྨ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཡིས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་གཅོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་ནག་པའི་རྟ་ཞེས་ནག་པས་
― DTG191_Page_0518 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བདག་པོ་གཞན་དག་ལས་རྣམ་པར་གཅོད་པ་ན་རྟ་དེ་ལས་ཐ་དད་པ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྦྱོར་བ་གཞན་ནི་ས་དང་ཆུ་དང་མེ་དང་རླུང་གི་རྫས་རྣམས་ནི་སོ་སོར་གཟུགས་དང༌། རོ་དང་དྲི་དང་རེག་པའི་ཡོན་ཏན་དག་ལས་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་གི་ཚིག་དང་མང་པོའི་ཚིག་གི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཟླ་བ་དང་རྒྱུ་སྐར་རྣམས་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ཟླ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་གི་ཚིག་ཡིན་ལ། རྒྱུ་སྐར་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་མང་པོའི་ཚིག་སྟེ། ཟླ་བ་དང་རྒྱུ་སྐར་རྣམས་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་དམིགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདི་ལ་ཡང་ས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་གི་ཚིག་གོ །གཟུགས་དང༌། རོ་དང༌། དྲི་དང། རེག་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མང་པོའི་ཚིག་གོ །དེ་བཞིན་དུ་ཆུ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །རྒྱུ་སྐར་ཐ་དད་པ་ནི་རྒྱལ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡོན་ཏན་དང་ཡོན་ཏན་ཅན་ཐ་དད་པར་བསྒྲུབས་ནས། ཡན་ལག་དང་ཡན་ལག་ཅན་ཐ་དད་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་སྣམ་སྣལ་ཐ་དད་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྦྱོར་བ་རྣམས་ནི། སྣམ་བུ་ནི་སྤྱད་པའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་སྣལ་མ་དག་ལས་གཞན་ཡིན་ཏེ། བྱེད་པ་པོ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །སྣལ་མ་དང་སྣམ་བུ་དག་ནི་གཞན་ཡིན་ཏེ། ནུས་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར། དུག་དང་གཉེན་པོ་བཞིན་ནོ། །དུས་དང་སྔ་དང་ཕྱིས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཡང་སྟེ། ཕ་དང་བུ་བཞིན་ནོ། །ཚད་མ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཨུཏྤལ་དང་སྐྱུ་རུ་ར་དང་བིལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་དག་གི་ཁྱབ་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། འགལ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པས་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་རྣམས་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་འགལ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་ཙམ་ཡིན་ཏེ། ཀ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཡན་ལག་ཅན་དག་ལ་ཡང་ཡོད་དེ། འདི་ལྟར་སྣལ་མ་དག་གི་བྱེད་པ་པོ་ནི་བུད་མེད་ཡིན་ལ་སྣམ་བུའི་ནི་ཐ་ག་པའོ། །སྣམ་བུ་ནི་གྲང་བསེལ་བ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་ནུས་ཀྱི་སྣལ་མ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྣལ་མ་རྣམས་ནི་དང་པོར་དམིགས་ཏེ། དུས་སྔར་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྣམ་བུ་ནི་ཕྱིས་ཐག་པ་ལ་སོགས་པས་བྱེད་པའི་དུས་ཕྱིས་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དུས་ཕྱིས་བྱུང་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །སྣམ་བུའི་ཞེང་དང་སྲིད་དུ་ཚད་ཇི་ཙམ་ཡོད་པ་དེ་ཙམ་སྣལ་མ་རེ་རེ་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚད་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ།།
― DTG191_Page_0519 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་རྣམས་མ་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་རྫས་སུ་དཔག་པས་ཡན་ལག་དང་ཡན་ལག་ཅན་དག་ཐ་དད་པར་བསྒྲུབས་ནས། མངོན་སུམ་གྱིས་ཀྱང་ཐ་དད་བར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། རགས་པའི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡན་ལག་ཅན་མེད་པར་གྱུར་ན་ཐམས་ཅད་མི་འཛིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ནི་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རགས་པ་མེད་པ་ན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་སྙད་ཉིད་དུ་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རེགས་པའི་དངོས་པོ་ལ་ལྟོས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྟོགས་པར་བླ་བར་ཟད་དོ། །འོན་ཏེ་ཤེལ་ལ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། ཤེལ་ལ་སོགས་པ་རང་ལ་ཡོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་དམིགས་ནས་ཡང་འབའ་ཞིག་ལ་དམིགས་སོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ནི་མ་གྲུབ་སྟེ། དེའི་ཤེས་པ་ནི་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཁྲུལ་པས་ཡུལ་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར། ཐད་སྐྱེས་ཀྱི་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པས་ཉེ་བར་སྒྱུར་བས་ཤེལ་རྡོ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་དམར་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་དམིགས་ལ། ཆུ་སྐྱར་དང་ལྷ་ཁང་ལ་སོགས་པ་དཀར་པོ་ཡིན་ན་ཡང་སྲེ་བོའི་ངོ་བོར་མཐོང་སྟེ། དེ་དག་དེའི་དངོས་ཏེ་དམར་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རང་གི་ཕྱོགས་འཇིག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། གལ་ཏེ་དེ་དག་དེའི་དངོས་ཉིད་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་དེའི་ངོ་བོ་མ་བཟུང་ན་ཡང་དེ་དག་འཛིན་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁྱེད་ཀྱིས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་དེ་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་དམར་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་ཤེལ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དམིགས་པ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་ན། དེའི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དམར་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་དེ་ལས་ཐ་དད་བ་ཤེལ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་བདག་གི་རང་བཞིན་མ་མཐོང་སྟེ། དམར་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཁོ་ནར་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཤེལ་ལ་སོགས་པ་དེའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པ་ཡང་དམར་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོས་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གཞན་རྣམ་རིག་བློའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པའི་དབང་གི་ཤེས་པ་དོན་སོ་སོར་ངེས་པའི་ཡུལ་ཅན་དུ་འཇོག་
― DTG191_Page_0520 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟེ། གལ་ཏེ་གཞན་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཡང་གཞན་གྱི་ཡུལ་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་གཟུགས་ཀྱི་ཤེས་པ་ཡང་སྒྲ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་དུ་འགྱུར་ཏེ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཤེས་པ་གཞན་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་ཡང་གཞན་གྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདོད་པ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་དཀར་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་དཀར་པོ་ལ་སོགས་པ་ཁོ་དེ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་དང་བྲལ་བ་དེ་ལྟར་དམར་པོ་ལ་སོགས་པའི་རིག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་སྲིད་བར་འགྱུར་ན་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཡན་ལག་ཅན་མི་འགྲུབ་པོ། །འང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིམ་པ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བ་དང་ངེས་པར་བཟུང་བ་ཡིན་ཏེ། དཀར་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །འདི་འཁྲུལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །གང་ཡང༌། རལ་གའི་ནང་གནས་སྐྱེས་བུ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་དེ་ལ་ཡང་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྣམ་པ་མི་གསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཤེས་པ་འདི་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་བ་འདུས་པ་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐྱེས་བུ་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་ཡན་ལག་ཅན་མ་གྲུབ་པོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། དེའི་རྒྱུ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྐྱེས་བུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་ཙམ་གྱིས་བདག་ཉིད་དེ་གནས་ལུགས་གང་ལ་རྒྱུར་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་དེའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་གནས་ལུགས་ཏེ། དབྱིབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རལ་ག་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །འདིས་ནི་འབྲས་བུར་བརྗོད་པའི་རྟགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་བསྐྱེད་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་གོས་དམར་ལ་ནི་གོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ལ། དུར་སྨྲིག་གུར་གུམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་གོས་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་བའི་ཕྱིར་དཀར་པོ་ལ་སོགས་པ་སྔར་རང་བཞིན་ཞིག་པ་ནི། ཚོགས་པ་གཞན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སྔ་མ་མེད་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་མངོན་སུམ་གྱིས་བཟུང་བ་ན། ཕྱིས་བརྡ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གོམས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་སྤྱིའི་ཡུལ་ཅན་གོས་སོ་གོས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་མངོན་སུམ་གྱི་རྗེས་ལ་བྱུང་བའི་ཀུན་རྫོབས་དོན་
― DTG191_Page_0521 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དམ་པར་ཡུལ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་སྲེད་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་འདི་ལ་མངོན་སུམ་ཉིད་མ་གྲུབ་བོ། །འདི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་སྔ་མས་བཟུང་ཟིན་པ་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྟགས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ལ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་དངོས་པོ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་གོས་ཀྱི་དཀར་པོ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་མ་ཉམས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་དེ་ལྟར་བཀྲུས་པ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་སུ་ཡང་དམིགས་པར་འགྱུར་སྙམ་ན། སླར་ཡང་ཆུ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ལྕགས་ལ་སོགས་པ་མེ་དང་འབྲེལ་པ་ལས་འབར་བ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོར་སྐྱེ་ལ། ཡང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོར་སྐྱེ་བ་དེ་བཞིན་དུ་དཀར་པོ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་གཞན་ཉིད་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་འགལ་བ་མེད་དོ། །འདི་སྙམ་དུ་གཟུགས་གཞན་ཁོ་ན་སྐྱེའི་སྔ་མའི་རང་བཞིན་ཟིལ་གྱིས་མནན་པའི་ཕྱིར་སྔ་མ་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ལ། ཕྱིས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པར་བྱ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། གཟུགས་ནི་གནས་སྐབས་དེ་ཉིད་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་ཟིལ་གྱིས་མ་མནན་པའི་རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་མ་དོར་བ་དེ་ནི། གཞན་གྱི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྔར་གྱི་གནས་སྐབས་དེ་ཉིད་བཞིན་ནོ། །ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱང་ཟིལ་གྱིས་མ་མནན་པའི་རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་མ་དོར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་འགལ་བ་དམིགས་པའོ། །ཟིལ་གྱིས་མ་མནན་པའི་རང་བཞིན་ཡང་ཡོངས་སུ་འདོར་བ་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན་འདི་གཞན་ཉིད་དུ་གྲུབ་བོ། །པདྨ་སོགས་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཐ་དད་ཚིག་དང་དྲུག་ལ་སོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་དྲུག་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དངོས་པོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འཇུག་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་ལས་དངོས་པོ་གྲུབ་པར་འགྱུར་ན། ཇི་སྲིད་དུ་རང་དབང་གི་འདོད་པ་ཙམ་གྱིས་འབྱུང་བ་འདི་དག་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོར་གཏོགས་པའི་ཐ་དད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ན་དེ་ཇི་ལྟར་འདི་དག་ལས་དོན་འགྲུབ་པ་ཡིན། དེ་ལ་ཚིག་ཐ་དད་པ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའོ། །དྲུག་པ་ནི་སྣམ་བུའི་ཞེས་བྱ་བའོ། །སོགས་པ་སྨོས་
― DTG191_Page_0522 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པས་སྣམ་བུ་འདི་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་བདུན་པ་དང༌། སྣམ་བུའི་དངོས་པོ་ནི་སྣམ་བུ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་ཕན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཟུང་ངོ༌། །འདི་ལྟར་གཞན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མ་ངེས་པ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟར་ཚིག་གི་དོན་དྲུག་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཡོད་པ་ཉིད་དང་དྲུག་པོ་དེ། དག་གི་སྡེ་ཚན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དངོས་པོའི་ཐ་དད་པ་མེད་ན་ཡང་དྲུག་བ་ལ་སོགས་པར་འགྱུར་བ་ཁོ་ནའོ། །ཁྱེད་ཅག་གིས་ནི་ཚིག་གི་དོན་དྲུག་ལས་མ་གཏོགས་པའི་ཡོད་པ་ཉིད་མི་འདོད་དོ། །འདི་ནི་ཉེ་བར་མཚོན་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ། བཙུན་མོ་རྣམས་བྱེ་མ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མང་པོའི་ཚིག་ཡོད་ན་ཡང་དོན་ཐ་དད་པ་མ་མཐོང་ངོ༌། །ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་ནམ་མཁའ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་ཡང་རང་བཞིན་གཞན་དུ་མི་འདོད་དོ། །ཡོད་པར་ཤེས་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་གྱི་ལེན་གྱི་དོགས་པ་བསུ་བ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མའི་ཡུལ་ནི་དངོས་པོའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པ་ལ་དམིགས་པའི་བྱེད་པའི་ཚད་མའི་ཡུལ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དྲུག་པོ་རྣམས་ལ་ཆོས་གཞན་ཡོད་པ་ཉིད་འདོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པ་མེད་དོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ལན་བཤད་པ། ཁྱེད་ལ་དྲུག་ལས་གཞན་ཚིག་གི་དོན་ཁྱེད་ལ་ཐལ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མ་སྟེ། ཚིག་གི་དོན་བདུན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཚིག་གི་དོན་དྲུག་ཏུ་ཁས་བླངས་པ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །འདོད་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཇི་ལྟར་ཚིག་གི་དོན་དྲུག་གོ་ཞེས་བརྗོད་ཅེ་ན། དེ་དྲུག་ཆོས་ཅན་དུ་བརྗོད་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་གང་དག་ཆོས་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་དག་ཚིག་གི་དོན་དྲུག་གོ་ཞེས་བརྗོད་དེ། ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི་ཚིག་གི་དོན་དྲུག་ལས་མ་གཏོགས་པ་འདོད་པ་ཁོ་ནའོ། །ཇི་སྐད་དུ་ཚིག་གི་དོན་ལ་འཇུག་པའི་གཞུང་ལས། དེ་ལྟར་ཆོས་ལས་མ་གཏོགས་པའི་ཆོས་ཅན་དག་བསྟན་པར་བྱས་སོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་དང་དེ་འབྲེལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་བཤད་དོ། །དེ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གི་དོན་དྲུག་པོ་དག་དང་ངོ༌། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་སོ། །གང་གིས་ཆོས་འདི་དེ་དག་གི་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་འབྲེལ་པ་གང་ཞིག་ཡིན། འབྲེལ་པ་མེད་པར་ནི་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་དངོས་པོར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་
― DTG191_Page_0523 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་ན་ནི་ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་སུ་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་འབྲེལ་པ་འགའ་ཡང་མེད་དེ་འདི་ལྟར་འབྲེལ་བ་ནི་གཉིས་ཁོ་ན་སྟེ། །ལྡན་པའི་མཚན་ཉིད་དང་འདུ་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་ལྡན་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཡོན་ཏན་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྫས་ཁོ་ན་ལ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དངོས་པོ་བཞིན་དུ་གཅིག་ཉིད་དུ་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་བའི་བདག་ཉིད་ལ་ཡང་འདུ་བས་འབྲེལ་བ་ཡིན་ན་འདུ་བ་གཉིས་པ་ཁས་བླང་བར་འགྱུར་རོ། །འབྲེལ་པ་མེད་པར་ཡང་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་དངོས་པོར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འབྲེལ་པ་མི་འཐད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཅི་སྟེ་ཚིག་གི་དོན་དྲུག་པོ་དེ་དག་གིས་ཆོས་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་ཆོས་འདི་འབྲེལ་པར་བརྗོད་དོ་ཞེ་ན། འོ་ན་གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་དེ་ལས་བྱུང་བའི་འབྲེལ་པ་ཙམ་ཉིད་ལས་ཆུ་ལ་སོགས་པ་གཞན་ལ་ཡང་འཁར་གཞོང་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་དང་འབྲེལ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དད་དེ་དག་ལ་ལྡན་པ་དན་འདུ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་འབྲེལ་པ་གཞན་བརྟགས་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང༌། དྲུག་པོ་དག་ལ་ཡོད་པ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བའི་ཆོས་གཞན་ཡོད་དུ་ཆུག་མོད། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་འཁྲུལ་པ་ཁོ་ན་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་ལ་ཡང་སྟེ་ཡོད་པ་ཉིད་ལ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དེ་ལ་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། ཅི་སྟེ་དེ་ལ་ཡང་ཡོད་པ་ཉིད་གཞན་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འདོད་པའི་ཕྱིར་ཐུག་པ་མེད་པ་མི་གནོད་དོ་ཞེ་ན། ཆོས་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཕྱི་མ་ཕྱི་མའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཅན་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་དྲུག་པོ་འདི་དེ་དག་ནི་ཆོས་ཅན་ཁོ་ནར་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མི་འཐད་དེ། ཚིག་གི་དོན་དྲུག་ལས་ཐ་དད་པའི་ཆོས་ཅན་གཞན་དག་ཀྱང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཅི་སྟེ་ཆོས་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཁོ་ན་དྲུག་ཉིད་དུ་ངེས་པར་བཟུང་ངོ་སྙམ་པ་འདི་ཡང་སྙིང་པོ་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་ཡོན་ཏན་དང་ལས་དང་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་དང༌། འདུ་བ་རྣམས་མི་སྟོན་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་དག་ནི་ཆོས་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་ཁོ་ན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་
― DTG191_Page_0524 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། འདི་དག་ནི་རྫས་ལ་བརྟེན་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཉིད་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་གཞན་དང་ལྡན་པ་ལས་སོ། །ཡང་གཞན་གྱི་དྲུག་པོ་རྣམས་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པ་དམིགས་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡང་ཚིག་གི་དོན་དྲུག་གི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ཡོད་པའི་ཐ་དད་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ། ཤེས་བྱས་བསྐྱེད་པའི་ཤེས་པ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་ལ་རྗོད་པར་བྱེད་པས་བསྐྱེད་པ་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་དྲུག་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ལ། ཐུག་པ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞིང་ཚིག་གི་དོན་དྲུག་ལས་མ་གཏོགས་པའི་ཚིག་གི་དོན་གཞན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་ལ་ཡང་འདི་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཙམ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཚིག་གི་དོན་དྲུག་པོ་དག་ལ་དོན་བྱེད་པར་ནུས་པའི་དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་བདག་གི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མེད་པར་འགྱུར་ན་དེའི་ཚེ་དེ་དག་ནམ་མཁའི་པདྨ་ལྟ་བུར་འགྱུར་ཏེ། དོན་བྱེད་པ་དག་ལ་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཡོད་པ་དམིགས་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མས་རྟོགས་པར་བྱ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་འདི་དག་ལ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡོད་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་དོན་བྱེད་པར་ནུས་པ་དེ་དག་དངོས་པོ་ཉིད་ཁྱད་པར་གཞན་སྤངས་པ་ཙམ་ཤེས་པར་འདོད་པ་ལ་དེ་དག་གི་ཡོད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་གལ་ཏེ་ཐ་དད་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བས་སྟོན་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་འགལ་བ་ཅི་ཡོད། རང་གི་ངོ་བོ་ཐ་དད་པ་མེད་པ་དེ་ཡང་བློས་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐ་དད་པ་ལྟ་བུར་།བརྗོད་པ་འགལ་བ་མེད་པ་ཉིད་དེ། ཚིག་ནི་འདོད་པ་ཙམ་གྱིས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོས་མའི་གཏམ་ཉེ་བར་སྦྱར་བ་རྣམས་ལ་བྱིས་པ་དང་དཔའ་བོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཅིར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །བྱེད་པར་ནུས་སོགས་ཐ་དད་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གལ་ཏེ་དང་པོའི་སྣལ་མ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་སྣམ་བུའི་མིང་ཡང་དག་པར་ཐོས་པའི་གནས་སྐབས་དང་པོར་བྱུང་བའི་སྣལ་མ་དག་ལས་སྣམ་བུ་ཐ་དད་པར་སྒྲུབ་ན་དེའི་ཚེ་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་སྟེ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཀྱིས་རྫས་སྣལ་མ་དག་ལས་སྣམ་བུའི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་སྣལ་མ་རྣམས་དེ་དང་མི་འདྲ་བའི་དངོས་པོ་མེད་
― DTG191_Page_0525 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ན་ཡང་སྐྱེ་བར་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་གང་དག་སྣམ་བུ་དང་དུས་མཚུངས་པར་འབྱུང་བའི་སྣལ་མ་དེ་དག་ལས་སྣམ་བུ་གཞན་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་ན། དེའི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་རྣམས་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྱ་བ་ཉིད་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་དེའི་དུས་སུ་སྣལ་མ་ལས་མ་གཏོགས་པ་དེ་དང་དུས་མཚུངས་པར་འབྱུང་བའི་སྣམ་བུ་གྲུབ་པར་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་དེ་སྣལ་མ་ལ་ལྟོས་ནས་བྱེད་པ་པོ་ཐ་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ན། གང་གི་ཕྱིར་སྣལ་མ་ལས་ཐ་དད་པའི་སྣམ་བུ་དེ་ཉིད་འདིར་མ་གྲུབ་སྟེ། དེ་དག་ལས་ཐ་དད་པ་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྣམ་བུ་དང་སྣལ་མ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ཙམ་ལས་དངོས་པོ་རྣམས་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དགོས་པ་གཞན་གྱི་དབང་གིས་ཀྱང་མིང་གཞན་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་སྣལ་མ་ཁ་ཅིག་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་གནས་སྐབས་ཐོབ་པ་ནི་གྲང་བ་ལ་སོགས་པ་དོན་གཅིག་བྱེད་པར་ནུས་པ་ཡིན་གྱི། གང་དག་བྱེད་བ་པོ་ཅུང་ཟད་ཡིན་པ་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཐ་སྙད་མ་འཆོལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དོན་གཞན་མེད་ན་ཡང་དོན་གཅིག་བྱེད་པ་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བའི་སྣལ་མ་ཁྱད་པར་ཅན་རྣམས་བསྟན་པར་འདོད་ནས་སྣམ་བུ་ཞེས་སྒྲ་གཅིག་ཉེ་བར་སྦྱོར་རོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་སྒྲ་གཅིག་ཉེ་བར་སྦྱོར་ཞེ་ན། སྒྲ་རེ་རེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སོ་སོར་སྒྲ་རེ་རེར་བརྗོད་ན་དཀའ་བའི་སྐྱོན་ཡོད་དེ། འདི་ལྟར་དེ་ལ་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་འབྲས་བུ་གཅིག་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པར་རུང་བའི་དངོས་པོ་ཇི་སྙེད་པ་ལ་སྒྲ་དེ་སྙེད་སྦྱར་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དཀའ་བའི་སྐྱོན་ནོ། །འདི་དག་གི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་བསྟན་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཡང་མི་ནུས་པའི་སྐྱོན་ནོ། །རློམས་ཏེ་སྤྱིའི་རྣམ་པས་སྟོན་པ་ན། སྒྲ་གཅིག་ཉིད་བསྟན་པ་མཆོག་ཡིན་གྱི། སོ་སོ་སོ་སོར་སྟོན་པའི་སྦྱོར་བ་འདི་ལ་འབྲས་བུ་འགའ་ཡང་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་མེད་པའི་སྐྱོན་ནོ། །དངོས་པོ་མཐའ་དག་བརྗོད་པར་འདོང་པ་ན་དོན་མ་ལུས་པ་བརྗོད་པར་བྱས་ན་ཐ་སྙད་སླ་བ་ཡོན་ཏན་ཡིན་ཏེ། འགྲོ་བ་དང༌། སྲིད་པ་གསུམ་དང༌། སྣ་ཚོགས་པའི་སྒྲ་བཞིན་ནོ། །བརྗོད་པ་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྣམ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ཚིག་གཅིག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། བྱེད་པ་པོ་དང་ནུས་པ་དང༌།
― DTG191_Page_0526 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱང་ཡིན་པས་དེ་དག་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ནས་ཐ་དད་པའི་སྒྲ་དང་ཁྱད་པར་གྱི་བསྡུ་བ་བྱས་ནས་བསྟན་པར་བྱའོ། །གང་ཡང་རགས་པའི་དོན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལ། གང་དག་རྡུལ་ཕྲན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་ཉིད་མ་གྲུབ་སྟེ། ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་གནས་སྐབས་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་རྟག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་དེ་ལ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་དུ་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་གྱི་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཕན་ཚུན་དུ་ལྷན་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་ལ་གཅིག་གྲོགས་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྔོན་པོ་ལ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དབང་པོ་སྤྱོད་ཡུལ་དེ་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །འོན་ཏེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཤར་དང་ནུབ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་དབྱེ་བས་གནས་པར་འདོད་ཀྱི་དེ་དག་དེའི་ངོ་བོས་མཚོན་པ་ནི་མ་ཡིན་ན། དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་འདི་དག་མངོན་སུམ་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན། གལ་ཏེའང་འདི་དག་ཤར་ནུབ་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མངོན་སུམ་གྱི་གནོད་པ་མེད་པ་ནི་མངོན་སུམ་གནོད་པ་མེད་པའི་ཞེས་བསྡུ་བའམ། འདི་བསྡུ་བ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། གནོད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གནོད་པ་མེད་པ་སྟེ། སྦྱར་བའི་བཏུང་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་སྦྱར་བའི་བཏུང་བ་དང༌། རྡོ་ཚན་དང་ཆུ་དང་གསེར་ལ་སོགས་པ་ལ་འདྲེས་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་དེ་ལྟར་དམིགས་ཏེ། རིགས་མི་མཐུན་པ་རྣམས་རྫས་མི་རྩོམ་བའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལས་ཐ་དད་པའི་ལྡན་པ་མཐོང་བ་ཡང་མི་འཐད་དེ། རྟེན་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དུ་ལྡན་པ་ཅན་གཅིག་ཀྱང་མ་མཐོང་བ་དེ་ལ་ལྡན་པ་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཤ་ཟ་དང་བུམ་པའི་ལྡན་པ་དང་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་དང། ནམ་མཁའི་ཕྱོགས་དང་ཡུལ་གྱི་ལྡན་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་གང་དུ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལྡན་བཅད་མ་མཐོང་བ་དེར་ཇི་ལྟར་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ལྡན་པ་མཐོང་བར་འགྱུར། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མ་ངེས་ན། ཇི་ལྟར་འདི་དག་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་རིགས་པ་
― DTG191_Page_0527 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཀུན་ལས་ལོག་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཚུལ་རོལ་མཐོང་བ་རྣམས་ཀྱི་དངོས་པོ་མངོན་སུམ་གྱིས་བཟུང་ན་ཡང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ངེས་པ་ནི་གང་ན་ཡང་མེད་དེ། ཇི་ཙམ་དུ་དངོས་པོ་དོན་གཞན་ལས་ལྡོག་པས་བྱས་པའི་ངོ་བོས་དེ་ངེས་པ་དེ་ཙམ་དུ་མངོན་སུམ་མོ་ཞེས་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ཡིན་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་གཞན་བཟུང་དུ་ཟིན་ཀྱང་ངེས་པ་མི་འཐད་པས་ཐ་སྙད་དུ་མི་རུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་མ་བཟུང་བ་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་བཞིན་དུའོ། །འོན་ཏེ་དངོས་པོ་ནི་ཆ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མངོན་སུམ་གྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་ཅིའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ངེས་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཆ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དབང་པོ་ལ་ཡོད་པ་ནི་དབང་པོ་ཅན་ཏེ། དབང་པོའི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྟོག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ་རྟོག་པ་མེད་པ་དེ་ཡིན་ལ་དབང་པོ་ཅན་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །དེས་རྟོགས་བྱ་ནི་རྟོག་པ་མེད་པའི་དབང་པོའི་ཤེས་པས་རྟོག་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ལས་ཐ་དད་ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལས་ཐ་དད་པ་སྟེ་ལྡོག་པ་ནི་གང་ལས་ཐ་དད་པའོ། །དེར་ངེས་པ་ནི་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ། །དེའི་རྒྱུ་ནི་གོམས་པ་དང། ཉེ་བ་དང་ཆེས་ཆེར་ཉེ་བ་དང་བློ་གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཙམ་ཁོ་ན་ངེས་པའི་རྒྱུ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་གོམས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ངེས་ན་གང་ན་དེ་དག་ཡོད་པ་དེར་ངེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་གྲུབ་ཅིང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་ནས་བརྗོད་དེ། རྣམ་པར་ཤེས་པར་སྨྲ་བ་གང་གི་ལྟར་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོར་མངོན་སུམ་གྱིས་མ་གྲུབ་སྟེ། རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་པར་ཡང་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་སྣང་བར་དམིགས་པས་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་དེ་ཡང་གཅིག་དང་དུ་མའི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པ་སྣང་བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཀྱང་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཤར་དང་གཞན་དུ་གནས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཕྱོགས་ཆ་ཐ་དད་པས་
― DTG191_Page_0528 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཅིག་ཏུ་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་མངོན་སུམ་ཉིད་ཡིན། ཤར་དང་གཞན་དུ་ཡང་ཤེས་པར་མི་ནུས་ཏེ། འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་དོན་གཞན་སྒྲོ་བཏགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བརྗོད་པར་ནུས་སོ། །འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་ཡན་ལག་ཅན་མེད་པར་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་མང་པོ་དག་ལ། མིག་བྱེད་པ་དག་དང་ལྡན་པ་རོ་གཅིག་ཅེས་ངེས་པར་འགྱུར་སྙམ་དུ་སེམས་ན། ཇི་ལྟར་འབར་མཚུངས་འབྱུང་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་མར་མེ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ན་ཡང་འབར་བ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་བར་མེད་པ་འདྲ་བ་གཞན་དང་གཞན་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། གཅིག་ཉིད་དུ་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཆེས་ཕྲ་བའི་དངོས་པོ་དུ་མ་བར་མེད་པར་རིགས་པས་གཅིག་ཉིད་དུ་འཁྲུལ་པ་དེའི་ཕྱིར་སྐྱོན་འདི་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཐ་དད་དུ་མི་དམིགས་པ་ན་ཇི་ལྟར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པར་འགྱུར་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རྣམ་དབྱེ་མི་ལྡོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་ངེས་པར་མ་བཟུང་ན་མངོན་སུམ་དུ་མི་འདོད་ན། དེའི་ཚེ་མར་མེ་ལ་སོགས་པ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མ་ཤེས་པ་ན། དེ་ཇི་ལྟར་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་ཡིན། ཡན་ལག་ཅན་ཡང་ཡན་ལག་རྣམ་པར་དབྱེ་བས་མ་བཟུང་བ་གང་ཡང་ཡོད། དེ་བཞིན་དུ་ཅིའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་འདོད། དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་མ་ངེས་སོ། །འདི་ཙམ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རྒོལ་བར་འདོད་པ་གཞན་དག་ལ་སློབ་པར་བྱེད་པའོ། །འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་སོ། །དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་མི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཏུ་གཏོགས་པའི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་མི་འཛིན་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ་གཞན་ལས་ཀྱང་ངེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་རེ་ཞིག་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཡོད་པར་སྨྲ་པས་ཤེས་པ་འདི་ཡུལ་མེད་པར་འདོད་པར་མི་བྱ་སྟེ། གཞན་དུ་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །རགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྣང་བའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་འདི་ཡང་གཅིག་ཡིན་ནམ་དུ་མ་ཡིན་གྲང༌། གཅིག་ཡིན་ན་ཡང་ཡན་ལག་རྣམས་ཀྱིས་བརྩམས་པ་ཞིག་ཡིན་ནམ། མ་བརྩམས་པ་ཞིག་ཡིན་དེ་ལ་རེ་ཞིག་འདི་ནི་གཟུགས་སོགས་གཉི་གའི་བདག་གཅིག་ཏུ་
― DTG191_Page_0529 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རེགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འགལ་བ་འདི་གང་ཞེ་ན། རགས་པ་གཅིག་གི་རང་བཞིན་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་རགས་པ་གཅིག་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་ཕྱོགས་གཅིག་བསྒྲིབས་པ་ན་ཐམས་ཅད་བསྒྲིབས་པ་དང༌། ཕྱོགས་གཅིག་ཁ་བསྒྱུར་བ་ན་ཐམས་ཅད་ཁ་བསྒྱུར་བར་འགྱུར་ཏེ། བསྒྲིབས་པ་དང༌། མ་བསྒྲིབས་པ་དང༌། ཁ་བསྒྱུར་བ་དང༌། མ་བསྒྱུར་བ་དག་ལ་ཁྱེད་ཅག་གི་འདོད་པས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་ལ་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན། སྣ་ཚོགས་རྫས་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་ལ། །དེའི་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཕྱོགས་གཅིག་བསྒྲིབས་པ་ན་ཐམས་ཅད་བསྒྲིབས་པར་མཐོང་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་དང་འགལ་ལོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་འགལ་བ་ཡང་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་ཞིག་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་གཅིག་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་བ་ལང་དང་མ་ཧེ་བཞིན་ནོ། །རགས་པ་ཡང་དམིགས་པ་དང་མི་དམིགས་པའི་ངོ་བོ་དང༌། བསྒྲིབས་པ་དང་མ་བསྒྲིབས་པའི་ངོ་བོས་འགལ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་བྱེད་པ་འགལ་བ་དམིགས་པའོ། །ཐམས་ཅད་གཅིག་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ནི་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མའོ། །གསལ་བྱེད་པ་ན་རེ་གཅིག་ལ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲ་སྦྱོར་བ་མི་འཐད་དོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། དེ་འདི་འོན་ཏེ་གཅིག་གི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དོགས་པ་བསུ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲ་དོན་དུ་མའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ཞིང་ཡན་ལག་ཅན་ནི་དུ་མའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་གང་གིས་ཐམས་ཅད་བསྒྲིབས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲ་སྦྱོར་བར་བྱེད། གང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། འཇིག་རྟེན་ན་གོས་དང་ལུས་ལ་སོགས་པ་གྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་ཁྱེད་ཅག་གིས་ཡན་ལག་ཅན་ཉིད་དུ་བརྟགས་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་འཇིག་རྟེན་ན་ཐམས་ཅད་དང་ཕྱོགས་གཅིག་གི་སྒྲ་དག་འཇུག་པར་གྲུབ་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་གོས་ཐམས་ཅད་དམར་པོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་སྨྲ་བ་པོར་འགྱུར་
― DTG191_Page_0530 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་འཇིག་རྟེན་གང་ཡིན་པ་འདི། ཡུལ་ཤིན་ཏུ་ཆེས་ཡངས་པ་ནོན་པར་གནས་པའི་རས་ཡུག་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོར་རྟོགས་པའི་དམར་པོ་ལ་སོགས་པར་བསྟན་པར་འདོད་པ་དེ་ལ་ཡང་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ཀྱང་གྲགས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་ཁྱེད་ཅག་ལ་འགལ་བ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཁྱེད་ཅག་རགས་པ་གཅིག་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པ་ལ་སྐྱོན་འདི་འོང་གི །ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ནི་རགས་པ་གཅིག་ཉིད་དུ་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ཡང་སྐྱོན་མེད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། འདི་ལྟར་བཏགས་ནས་ཏེ། འདི་ནི་ཉེ་བར་བཏགས་པ་ཡིན་ཏེ། སྣལ་མ་ལ་སོགས་པའི་ཡན་ལག་རྣམས་ལ་དེའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པར་བརྗོད་དེ། དེས་ན་ཐམས་ཅད་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་སྦྱོར་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཚིག་ཐ་དད་དེ། ཐམས་ཅད་རྣམས། གོས་རྣམས་དམར་པོ་རྣམས་ཞེས་ཐམས་ཅད་དུ་མང་པོའི་ཚིག་ཏུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཁྱེད་ཅག་ནི་མང་པོ་རྣམས་ལ་ཚིག་གཅིག་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་ཡན་ལག་ཅན་དུ་གཏོགས་པའི་གྲངས་གཅིག་བླངས་ནས་ཡན་ལག་རྣམས་ལ་རང་གི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལ་གནས་པའི་རྟགས་ཀྱི་གྲངས་གོས་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་མདོར་བ་ཁོ་ནར་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ཡང་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དངོས་དང་བཏགས་པར་འདོད་པ་དག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་བསྟན་པ་འདི་བརྟགས་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་དངོས་དང་བཏགས་པའི་ཡུལ་ལ་བློ་ཐ་དད་པའི་བློ་སྟེ། མི་འདྲ་བ་འཁྲུལ་པའི་རྟོགས་པ་དང༌། མ་འཁྲུལ་པའི་རྟོགས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་ཐ་དད་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གོས་ཐམས་ཅད་དམར་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་གོས་དམར་བ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་དེའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་སྣལ་མ་རྣམས་ལ་དམར་པོའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་བློ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གི་སྒྲ་ལས་ཁྱེད་ཅག་གིས་གོས་ལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བར་འདོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཇི་ལྟར་དེའི་གྲངས་བླངས་ནས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲ་གོས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ཡན་ལག་རྣམས་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར། ཡང་ན་དངོས་དང་བཏགས་པར་འདོད་པ་དག་གི་བློ་ཐ་དད་པ་ནི་སྣ་ཚོགས་པ་
― DTG191_Page_0531 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་དེ། དེ་ནི་འདི་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་དང་རོ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྣལ་མ་དང་སྣམ་བུ་དག་ངོ་བོ་ཐ་དད་པར་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངོ་བོ་ཐ་དད་དག་ཏུ་མི་དམིགས་པ་དག་ལ་ནི་དངོས་དང་བཏགས་པ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བདེ་བྱེད་བདག་པོས་ལན་འདེབས་པའི་དོགས་པ་བསུ་བ་སྟེ། དེས་སྨྲས་པ་དུར་སྨྲིག་དང་གུར་གུམ་ལ་སོགས་པའི་རྫས་དང་ལྡན་པའི་གོས་ནི་དམར་པོར་བརྗོད་ལ། ལྡན་པ་ཡང་མ་ཁྱབ་པར་འཇུག་སྟེ། དེས་ན་གཅིག་དམར་བ་ན་ཐམས་ཅད་དམར་བར་ནི་མི་འགྱུར་ལ། གོས་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་ལུས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་བསྒྲིབས་པ་ན་ཐམས་ཅད་བསྒྲིབས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །དེ་འདི་ནི་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི། ཅི་སྟེ་ཆ་ཤས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་རྫས་གཅིག་ཉིད་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་གང་གིས་ལྡན་པ་མ་ཁྱབ་པར་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་ཆ་ཤས་མེད་པའི་རྫས་དེ་ལ་དུར་སྨྲིག་ལ་སོགས་པས་མ་ཁྱབ་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད། ཅི་སྟེ་མ་ཁྱབ་པའི་རང་བཞིན་གྱི་གནས་སྐབས་རྣམས་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན། དེའི་ཚེ་དེའི་གནས་སྐབས་ན། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཐ་དད་པར་གྲུབ་སྟེ། ཁྱབ་པ་དང་མ་ཁྱབ་པ་དག་འགལ་བས་རང་བཞིན་གཅིག་ཉིད་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་ཡུལ་ཤིན་ཏུ་ཆེས་ཡངས་པར་གནས་པ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཆ་ཤས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དུ་ཆུའི་སྐྱེ་བོ་དང་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར། རགས་པ་དང་ཕྲ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་ཏུ་མི་འགྱུར་རོ། །ཡན་ལག་ཉུང་དུ་དང་ཆེས་མང་བས་བརྩམས་པ་ལ་སོགས་པས་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ཡན་ལག་རྣམས་ཉིད་ཉུང་དུ་དང་ཆེས་མང་བ་དག་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་སྐྱེ་བ་ན་རགས་པ་དང་ཕྲ་བའི་རྣམ་པར་གཞག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ལ་རག་མོང༌། དེ་བརྩམས་པའི་ཡན་ལག་ཅན་གྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ་སྟེ། དེའི་ནུས་པ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡན་ལག་རྣམས་ལ་ཉུང་བ་ཉིད་དང་མང་བ་ཉིད་ཡོད་ན་ཡང་གང་གིས་རགས་པ་དང་ཕྲ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་ཏུ་འགྱུར་བ་ཡན་ལག་ཅན་རྣམས་ཆ་ཤས་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཕན་ཚུན་དུ་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ལ་ཡན་ལག་མང་བ་དང་ཉུང་བ་ཉིད་
― DTG191_Page_0532 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཟུང་བས་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་ཡོད་ན་ཡང་ཡན་ལག་ཅན་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཉིད་ལ་རགས་པ་ལ་སོགས་པར་ཐ་སྙད་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཙམ་ཉིད་མཐོང་བ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་ཏེ། རགས་པ་དང་ཕྲ་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་མ་གཏོགས་པ་གཞན་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ལྡན་པ་མ་ཁྱབ་པར་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དོན་ཅི་ཡིན། གལ་ཏེ་རྫས་ཐམས་ཅད་ལ་མ་ཁྱབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཡིན་ན། དེ་མི་རིགས་ཏེ་རྫས་ལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་དོན་གྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ། འཇུག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ན་དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། དེ་ལ་ཕྱོགས་གཅིག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་རྩོམ་པར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཡན་ལག་རྣམས་ཉིད་དམར་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལ། ཡན་ལག་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་དམར་པོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དམར་པོ་དང་དམར་པོ་མ་ཡིན་པ་མཚུངས་པར་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་གང་ཡང་དེའི་རྩོམ་པར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་འདི་གལ་ཏེ་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་དེ་ལ་ཡང་ལྡན་པའི་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཇུག་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བརྒལ་ཞིང་བརྟགས་པ་མཚུངས་སོ། །ཅི་སྟེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ལྡན་པ་ཡང་དབང་པོ་ལས་འདས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དམར་པོར་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་དཔེར་ན་སོར་མོའི་གཟུགས་ཁྱབ་པ་རྟེན་དམིགས་པ་ཁོ་ན་ན་དམིགས་པར་འདོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ལྡན་པ་ནི་རྟེན་དམིགས་པ་ཁོ་ན་ན་དམིགས་པ་མ་ཡིན་པས་དེས་ན་འདི་མ་ཁྱབ་པར་འཇུག་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་བུམ་པ་དང་ཤ་ཟ་བའི་ལྡན་པ་བཞིན་དུ་རྟེན་དམིགས་པའི་ལྡན་པ་དམིགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དམར་པོ་ཡང་རྟེན་མ་དམིགས་པར་མི་མཐོང་ལ་རྟེན་དམིགས་པ་ཉིད་ན་དམིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་དེ་ཡང་ཁྱབ་པར་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་དམར་པོ་མ་ཡིན་པའི་ཡན་ལག་གཞན་ལ་འདུ་བའི་རྫས་དམིགས་ན་ཡང་ལྡན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དམར་པོ་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འདི་རྟེན་དམིགས་
― DTG191_Page_0533 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ན་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་དམར་པོ་དང་དམར་པོ་མ་ཡིན་པ་ལ་འདུ་བའི་ཡན་ལག་ཅན་ནི་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དམར་པོའི་ཡན་ལག་ལ་ཡང་དེའི་སྒོ་ནས་དམར་པོ་མི་དམིགས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། རྟེན་དམིགས་ན་ཡང་དེ་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་དམིགས་པ་ལས་གཞན་པའི་ལྡན་པ་འཛིན་པའི་ཐབས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ངོ་བོ་གཅིག་པ་ཡུལ་ཡིན་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དུ་མའི་ངོ་བོ་ཡིན་ན་ཡང་ཤུགས་ཀྱིས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་འདུས་པའི་བདག་ཉིད་ཁོ་ནར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། ཡན་ལག་གི་ཡོད་པ་ནི་གཅིག་ཉིད་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྲུབ་ལ། དེས་ན་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྣམ་པ་ཡིན་པར་གྲུབ་སྟེ། གཞན་ཡུལ་གཅིག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང༌། རྡུལ་ཕྲན་བརྗོད་པ་ལའང་མེད་པར་འགྱུར། །ཞེས་སྨོས་པ་དེ་ལ། དེ་ཉིད་དོན་ནི་མི་ཤེས་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བརྟགས་པ་དེ་ལ་ལྟོས་པ་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྟགས་པའི་རགས་པ་དེ་ལ་ལྟོས་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །ལན་གཞན་བཤད་པ་ནི་ཡང་ན་རྒྱུ་མཚན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་འདྲའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆ་མེད་པ་ལ་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་ལ་སྟེ། དཔེར་ན་དབུལ་པོ་ལ་ཡང་ཕྱུག་པོའི་མིང་སྒྲ་བརྡའི་དབང་གིས་ཕྱུག་པོར་བརྗོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་མེད་པར་ཡང་འཇུག་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་སྒྲ་འདི་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྐྱོན་མེད་དོ། །རེ་ཞིག་དེ་ལྟར་སྤྱིར་ཡན་ལག་རྣམས་ཀྱིས་བརྩམས་པའམ་མ་བརྩམས་པ་ཡང་རུང་སྟེ། རགས་པའི་རྫས་གཅིག་མི་མཐང་དོ་ཞེས་བསྒྲུབས་ནས་ད་ནི་གང་གིས་ཡན་ལག་དག་གིས་བརྩམ་པར་འདོད་པ་དེའི་ཁྱད་པར་སུན་དབྱུང་བའི་ཕྱིར། སྣལ་མ་དང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྦྱོར་བ་ནི་གང་དུ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྫས་གཅིག་གིས་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་རྩིག་པ་ལ་སོགས་པ་མང་པོ་རྣམས་རྫས་གཅིག་གིས་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །སྣལ་མ་དང་ལག་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་ཡང་དུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་བྱེད་འགལ་བ་དམིགས་པའོ། །ཡང་ན་གང་གཅིག་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྫས་དུ་མ་ལ་བརྟེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་གཅིག་བཞིན་ནོ། །ཡན་ལག་ཅན་གྱི་མིང་ཅན་གྱི་རྫས་
― DTG191_Page_0534 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱང་གཅིག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་འགལ་བ་དམིགས་པའོ། །འདི་ནི་ཐལ་བ་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་གཉིས་ཀ་ལ་ཡང་བཟློག་པ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་བཤད་པ་ནི། འཇུག་པར་ནི་མི་རིགས་གནོད་པའི་ཚད་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡན་ལག་རྣམས་ལ་ཡན་ལག་ཅན་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་མི་རུང་བར་ཚད་མ་དག་གིས་བསྒྲུབས་པ་དེ་ནི་འདིར་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མའོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་མི་རུང་ཞེ་ན། དེ་གཅིག་ལ་འཇུག་རྟེན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྫས་གཅིག་པོ་དེ་ཡན་ལག་གཅིག་གིས་བཟུང་བ་དེའི་གང་ཡིན་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཡན་ལག་ལས་ཡན་ལག་གཞན་དག་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་བའམ། གཞན་གྱིས་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ཕྱོགས་གཉིས་སོ། །དངོས་པོ་ལ་ནི་དེ་ཉིད་དང་གཞན་དག་ལས་མ་གཏོགས་པའི་རྣམ་པ་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཕྱོགས་དང་པོ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྫས་དེ་ནི་ཡན་ལག་གཅིག་གིས་བཟུང་བའི་ཕྱིར། རྫས་འདི་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་ཡན་ལག་གཞན་ལ་འཇུག་པའི་གོ་སྐབས་ཡོད་པར་གལ་འགྱུར། གཞན་དུ་ན་གལ་ཏེ་གཞན་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་འདིར་མངོན་པར་འདོད་པའི་རྫས་ཉིད་དུ་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། གང་གིས་གཞན་ལ་ཡང་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལ་རང་བཞིན་གཞན་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ཉིད་ཉམས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚད་མ་དགོད་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་བུ་ཆུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྦྱོར་བ་ནི་གང་དངོས་པོ་གཅིག་གིས་བཟུང་བའི་དངོས་པོ་དེ་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་གཞན་དུ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་མ་མ་གཅིག་གིས་བང་དུ་བློངས་པའི་བུ་ཆུང་མ་མ་གཞན་གྱིས་པང་དུ་བླངས་པ་མི་བསྟེན་པ་བཞིན་ནོ། །རྫས་ཀྱང་ཡན་ལག་གཅིག་གིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་འགལ་བ་དམིགས་པའོ། །རྫས་ནི་གཞན་ལ་རྟེན་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མའི་འབྲས་བུ་སྟོན་པའོ། །བསྒྲུབ་བྱ་ལས་བཟློག་པ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་འདི་བཤད་པ་དེ་དང་འབྲེལ་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། མངོན་པར་འདོད་པའི་ཡན་ལག་དང་འབྲེལ་བའི་རང་བཞིན་གྱི་རྫས་དེ་མིན་ཡུལ་དུ་སྟེ་ཡན་ལག་ཅན་ལ་གལ་ཏེ་འཇུག་པར་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་ཡན་ལག་དེ་དག་ཡུལ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་
― DTG191_Page_0535 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་གཅིག་བདག་ཉིད་དེ་ཡན་ལག་རྣམས་རང་བཞིན་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དབྱེར་མེད་ཕྱིར་ཏེ། རྣམ་པར་མ་ཕྱེ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་དོ་བོར་གནས་པ་ན་ཡུལ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་རང་བཞིན་གཞན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ཕྱོགས་གཉིས་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་གཅིག་དུ་མ་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། རང་བཞིན་གཞན་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དངོས་པོ་ཐ་དད་པ་ནི་རང་བཞིན་ཐ་དད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསལ་བྱེད་པ་ན་རེ་ཡན་ལག་རྣམས་ཡན་ལག་ཅན་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་ཙམ་ཡིན་ཏེ། ཁྱབ་པར་འཇུག་པ་ནི་བརྟེན་པའི་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་འདུ་བའི་ངོ་བོ་ལ་བརྗོད་དོ་ཞེས་ཟེར་བདེ་ལ། དེ་དེ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་སྟེ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་འཇུག་པ་ལ་ཅི་ཡན་ལག་གཅིག་ལ་འདུ་བའི་རང་བཞིན་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཡན་ལག་གཞན་དག་ལ་འཇུག་གམ་འོན་ཏེ་གཞན་གྱིས་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བསྟན་པའི་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་འདི་བློ་གྲོས་ངན་པས་བཀོད་པའི་སྐྱོན་གྱི་དྲ་བ་འདི་མི་བཟོད་པ་ན་ཁྲོས་པ་བཞིན་དུ་སྙེག་གོ །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་མ་ལུས་པ་དང་ཕྱོགས་གཅིག་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བྱས་ནས་འཇུག་པ་བསལ་ནས། ད་ནི་ཉེ་བར་བཏགས་པ་སྒྲུབ་པའི་རྣམ་པས་འཇུག་པ་དགག་པའི་ཕྱིར། ཡང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རེས་འགའ་རྫས་དེ་ཡན་ལག་རེ་རེ་ལ་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སམ། ཕྱོགས་གཅིག་གིས་འཇུག་པར་འགྱུར་གྲང་གལ་ཏེ་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ན་དེའི་ཚེ་ཡན་ལག་རྣམས་ཇི་སྙེད་པ་དེ་སྙེད་ཀྱི་དེའི་བདག་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཡན་ལག་རེ་རེ་ལ་དེའི་རང་བཞིན་ཐ་དད་པ་ན་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འཇུག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་བ་མ་ཡིན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་འཇུག་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཅིག་ཅར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་འཁར་གཞོང་ལ་སོགས་པ་དུ་མ་ན་གནས་པའི་ཨུཏྤལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཡན་ལག་ཅན་རྣམས་དུ་མར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ཕྱོགས་གཅིག་གིས་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཕྱོགས་གཅིག་པ་རྣམས་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་རྫས་དེ་ཕྱོགས་གཅིག་
― DTG191_Page_0536 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོ་གང་དག་གིས་ཡན་ལག་རྣམས་ལ་འཇུག་ལ། དེ་དག་ཀྱང་དེའི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་ཞེས་བྱ་ལ། དེ་དག་ལ་ཡང་འདིས་འཇུག་པར་བྱ་དགོས་ལ། དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ལ་ཡང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མཐའ་མེད་དོ། །ཡང་ཅི་སྟེ་འདི་ཕྱོགས་གཅིག་པོ་གང་དག་གིས་ཡན་ལག་རྣམས་ལ་འཇུག་པ་དེ་དག་དེའི་རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཁོ་ན་ཡིན། དོན་གཞན་དུ་གྱུར་བ་མ་ཡིན་ལ། དེ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་ཕྱོགས་གཅིག་པོ་གཞན་མེད་པས་དེས་ན་མཐར་ཐུག་པར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དོགས་པ་བསུ་ནས། དེ་གཅིག་མིན་པའམ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཡན་ལག་ཅན་གཅིག་ཅེས་བྱ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཡན་ལག་འདུས་པ་ཙམ་གྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་འདི་མ་མཐོང་བའི་ལག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་འདུས་བ་ཙམ་གྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་ལ་རག་མོད། དེའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་བའི་ཡན་ལག་ཅན་གཞན་ཀུན་དུ་བརྟགས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། སྐྱོན་གཞན་ཡང་བཤད་པ། གང་དུའང་མིན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འཇུག་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡན་ལག་ཅན་རེ་རེ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་ཡན་ལག་རྣམས་ལ་ཡན་ལག་ཅན་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཡན་ལག་ཅན་རེ་རེ་ཕྱོགས་གཅིག་པ་མ་ཡིན་ན། དེ་དག་གི་ཕྱོགས་གཅིག་པ་ཉིད་ཉམས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡན་ལག་ཅན་གཞན་གྱི་ངོ་བོས་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་འདི་ཡན་ལག་རྣམས་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ། འོན་ཏེ་རང་རྒྱུད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བདེ་བྱེད་བདག་པོའི་དོགས་པ་བསུ་བ་སྟེ། དེས་སྨྲས་པ། རང་རྒྱུད་དམ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་སྒོ་ནས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རང་ཉིད་དམིགས་པ་ཡིན་ན་འཐད་པར་འགྱུར་གྱི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་མ་གྲུབ་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །ཁྱེད་ཅག་གིས་ནི་གཅིག་དུ་མ་ལ་མ་ལུས་པ་དང་ཕྱོགས་གཅིག་དག་གིས་འཇུག་པ་གང་དུ་ཡང་མི་དམིགས་ཏེ། གང་གི་འཇུག་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་མེད་པར་འགྱུར་བའམ་ཡོད་པ་ཡིན་ན་གཞན་དུའང་སྟེ། ཡན་ལག་གམ་ཡན་ལག་ཅན་དུ་ཡང་འགྱུར་རོ། །ཁ་ཅིག་ཏུ་གང་གི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་འདོན་པ་དེར་ནི་འདི་ལྟར་སྦྱར་ཏེ། ཅི་རིགས་པར་གང་གི་
― DTG191_Page_0537 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཇུག་པ་ཡོད་པ་དང་གང་གི་འཇུག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ན་རྫས་མེད་པར་འགྱུར་བའམ། དེ་གཞན་དུའང་སྟེ་ཡན་ལག་གམ་ཡན་ལག་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེའམ། ཅི་སྟེ་ལ་ལར་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་འཇུག་བ་དམིགས་པར་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་དེ་བཞིན་དུ་དེའི་རྫས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དགག་ཏུ་མེད་དོ། །འོན་ཏེ་ཡང་འཇུག་པ་མ་མཐོང་ན་དེའི་ཚེ་ཅི་ཕྱོགས་གཅིག་གིས་སམ། འོན་ཏེ་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཕྱེ་སྟེ་དྲི་བར་མི་རིགས་སོ། །ཆོས་ཅན་གྲུབ་ན་ཁྱད་པར་འགག་པར་རིགས་ཀྱི། གང་གི་ཚེ་ཆོས་ཅན་ཉིད་མ་གྲུབ་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ཉིད་དགག་པ་བཟང་ངོ༌། །དེས་ན་འཇུག་པ་ཉིད་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཙམ་ཞིག་བརྗོད་པར་བྱའི། ཁྱད་པར་དགག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། མངོན་སུམ་ཁོ་ནས་ཡན་ལག་རྣམས་ལ་ཡན་ལག་ཅན་འཇུག་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་སུམ་ཅི་འདྲ་བ་ལས་ཞེ་ན། འདི་ལ་འདི་ཞེས་པའི་མངོན་སུམ་བློ་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྣལ་མ་འདི་ལ་སོགས་པ་འདི་ཞེས་བྱ་བའི་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་མངོན་སུམ་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ཅི་སྟེ་བློ་འདི་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་བོ་སྙམ་ན། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་གང་ལས་མངོན་སུམ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་པ་འདི་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཅུང་ཞིག་བརྗོད་དགོས་སོ། །ཅི་སྟེ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་མེད་པར་ཡང་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ན། འོ་ན་དེ་ལྟ་ན་ཁྱེད་ཅག་གི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་ཡང་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། དེ་གཅིག་ལ་འཇུག་རྟེན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྤྱིར་གཅིག་དུ་མ་ལ་འཇུག་པ་སྔར་བསལ་ཟིན་ཏེ། །གང་ཡང་འདི་ལ་འདིའོ་སྙམ་པའི་བློའི་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱིས་འཇུག་པ་གྲུབ་བོ་ཞེས་འདི་བརྗོད་པ་དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་དང་མི་མཐུན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ན་རྭ་ཅན་འདི་ལ་བ་ལང་སྣལ་མ་འདི་ལ་སྣམ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བློ་ཡང་ཇི་ལྟར་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། །བ་ལང་འདི་ལ་རྭ་སྣམ་བུ་འདི་ལ་སྣལ་མ་རྣམས་སྙམ་པ་ཡིན་ནོ། །མངོན་སུམ་གྱི་བློ་ལ་སྣལ་མ་ལ་སོགས་པ་འདུ་བ་དེ་ལས་ཐ་དད་པའི་གོས་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་སྣང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། རྣམ་པར་
― DTG191_Page_0538 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱེ་ནས་མི་སྣང་བ་ནི་འདི་འདི་ལས་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་བློར་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཁར་གཞོང་ལ་སོགས་པ་ལ་ཆུ་ཕྱེ་ནས་མི་སྣང་བ་ན་འདི་ན་ཆུ་འོ་ཞེས་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་མ་ལུས་པའམ། ཕྱོགས་གཅིག་གིས་འཇུག་པ་གང་དུའང་མ་དམིགས་ཉིད་ཅེས་སྨྲས་པ་དེ་ལ། མ་ལུས་ཕྱོགས་གཅིག་སྒྲ་དག་གིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མ་ལུས་པའི་སྒྲས་དཔེར་ན་སྣོད་འགའ་ཞིག་ཏུ་བཞག་པའི་དཔལ་གྱི་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པ་བཞིན་དུ། ཅི་རང་གི་ངོ་བོ་ཆ་ཤས་མེད་པ་ཅི་འདྲ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཁོ་ནའི་ཆ་ཤས་མེད་པའི་ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་འདི་བསྟན་པ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་གི་སྒྲས་དཔེར་ན་གནས་མལ་དུ་མན་ཉལ་བའི་ནག་པ་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བསྟན་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་པས་འདི་ནི་ཅིར་ཡང་མི་རུང་ངོ༌། །གང་ཡང་གསལ་བྱེད་པ་ན་རེ་ཡན་ལག་ཅན་གཅིག་ལ་མ་ལུས་པ་དང་ཕྱོགས་གཅིག་གི་སྒྲ་འཇུག་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཅི་ཕྱོགས་གཅིག་གིས་འཇུག་གམ། འོན་ཏེ་མ་ལུས་པས་འཇུག་ཅེས་བྱ་བའི་དྲི་བ་འདི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མ་ལུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐའ་དག་རྗོད་པར་བྱེད་ལ། ཕྱོགས་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ཡང་དུ་མ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་འགའ་ཞིག་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །མ་ལུས་པ་དང་ཕྱོགས་གཅིག་གི་སྒྲ་དེ་དག་ཡན་ལག་ཅན་གཅིག་ལ་མི་འཐད་དོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་ཡང་འདི་ཉིད་ཀྱིས་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་དུ་འཇིག་རྟེན་ན་སྣམ་བུ་འདི་མ་ལུས་པའམ། ཕྱོགས་གཅིག་གིས་གཞོང་པ་ན་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་ལ་མ་ལུས་པ་དང་ཕྱོགས་གཅིག་པའི་སྒྲ་འཇུག་པ་མཐོང་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འདི་ཉེ་བར་བཏགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འཁྲུལ་པ་མེད་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལྟར་རླུང་གི་མཐར་ཐུག་པའི་རྫས་རྣམ་པ་བཞི་པོ་བསལ་ཏེ། བདག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བདག་རྟག་པར་དང་པོ་ཉིད་དུ་བསལ་ནས། ད་ནི་ནམ་མཁའ་དང་དུས་དང་ཕྱོགས་དང་ཡིད་རྣམས་དགག་པའི་ཕྱིར། འཇིག་པ་ལ་སོགས་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་རེ་ཞིག་གཞན་དག་གིས་ནམ་མཁའ་ཞེས་བྱ་བའི་རྫས་སྒྲུབ་
― DTG191_Page_0539 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་བྱེད་དེ། ནམ་མཁའ་ཞེས་བྱ་བའི་རྫས་རྟག་པ་གཅིག་བུ་སྒྲའི་རྟགས་ཅན་ཡོད་དོ། །འདིའི་རྟགས་ནི་སྒྲ་ཡིན་ཏེ་ཡོན་ཏན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་དག་འཇིག་པ་དང་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་འགའ་ཞིག་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ཏེ། བུམ་པ་དང་མར་མེ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །སྒྲ་འདི་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་དག་གིས་འགའ་ཞིག་ལ་བརྟེན་པར་འགྱུར་བར་བྱ་དགོས་སོ། །གང་འདི་དག་གི་རྟེན་དེ་ནི་ཤུགས་ཀྱིས་ནམ་མཁའ་སྟེ་ནམ་མཁར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་སྒྲ་འདི་ནི་ས་ལ་སོགས་པ་བཞི་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དུ་རིགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་ཉིད་ཡིན་པ་ན་ཡོན་ཏན་གྱི་རྒྱུ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྫས་ཇི་སྲིད་དུ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྟེན་ལས་གཞན་དུ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རེག་པ་དང་ལྡན་པའི་ཡོན་ཏན་དག་ནི་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཆོས་ལས་བཟློག་པ་ཡིན་པར་མཐོང་ངོ༌། །མངོན་སུམ་ཉིད་ཡིན་པ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་ནི་རིམ་པར་འབྱུང་བའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཏུ་གཏོགས་པས་མ་ངེས་པ་ཉིད་བསལ་བའི་དོན་དུའོ། །ཕྱིའི་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། བདག་གཞན་གྱིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ང་རྒྱལ་གྱིས་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་བདག་གི་ཡོན་ཏན་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་གི་ཡོན་ཏན་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་དེ་ལས་བཟློག་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣ་བས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་དང་དུས་དང་ཡིད་ཀྱི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ལྷག་པར་གྱུར་པས་ཡོན་ཏན་དུ་གྱུར་པའི་ནམ་མཁའི་རྟགས་ཡིན་ནོ། །ནམ་མཁའ་དེ་ཡང་སྒྲའི་རྟགས་ཅན་དུ་ཁྱད་པར་གྱི་རྟགས་མེད་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཡིན་ན། ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་དུ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཁྱབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོན་ཏན་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་བརྟེན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྫས་སོ། །མ་བྱས་བའི་ཕྱིར་རྟག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་གཞན་དག་གི་ཐ་སྙད་ཡིན་ནོ། །སྔོན་དང་ཕྱིས་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དུས་དགག་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ་སྟེ། རྫས་ཀྱི་སྒྲས་གཉེར་མ་དང་སྐྲ་དཀར་ལ་སོགས་པ་གཟུང་བར་བྱའོ། །སྔོན་ནི་པའོ། །ཕྱི་མ་ནི་བུའོ། །ཅིག་ཅར་དང༌། ཡུན་རིང་མོ་དང་མྱུར་དུ་དང་བྱེད་བ་དང༌། བྱས་པ་དང༌།
― DTG191_Page_0540 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱེད་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་སྔོན་དང་ཕྱིས་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཉི་མ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་དང༌། རྫས་ལས་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཡིན་ཏེ། གཉེར་མ་དང་སྒྲ་དཀར་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་དང་མི་འདྲ་བའི་ཕྱིར། བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །འདིའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཤུགས་ཀྱིས་དུས་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་རེ་ཞིག་སྔོན་དང་ཕྱི་མའི་ཤེས་པ་འདི་ཡུལ་གྱིས་བྱས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱི་མའི་ཕྱོགས་ཆ་ན་གནས་པའི་རྒན་པོ་ལ་སྔོན་ཞེས་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་སྔ་མའི་ཕྱོགས་ཆ་ན་གནས་པའི་གཞོན་ནུ་མ་ཡང་ཕྱི་མ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་བས་སོ། །སྐྲ་དཀར་དང་གཉེར་མ་ལ་སོགས་པས་བྱས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཤེས་པ་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྱ་བ་བྱས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཤེས་པ་དང་མི་འདྲ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་མདོ་ལས་འཕྱི་བ་དང༌། སྔ་བ་དང་ཅིག་ཅར་བ་དང་ཅིག་ཅར་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཡུན་རིང་པོ་དང༌། མྱུར་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་ཀྱི་རྟགས་དག་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །འདིའི་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང་གཅིག་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །ཕྱོགས་བསྒྲུབ་པའི་དོན་དུ་ཤར་དང་ནུབ་ལ་སོགས་བློ་རྣམས་ལས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ལུས་ཅན་གྱི་རྫས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ལུས་ཅན་གྱི་རྫས་དག་ཁོ་ན་ལ་དེ་ལས་འདི་ནི་ཤར་རོ། །ལྷོ་དང༌། ནུབ་དང༌། བྱང་དང༌། ཤར་ལྷོ་དང༌། ལྷོ་ནུབ་དང༌། ནུབ་བྱང་དང༌། བྱང་ཤར་དང༌། འོག་དང་སྟེང་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཤེས་པ་བཅུ་པོ་འདི་དག་ལས་བྱུང་བ་དེ་ནི་ཕྱོགས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་མདོ་ལས། འདིའོ་སྙམ་པ་གང་ལས་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་རྟགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གང་ལས་འདིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་ཤེས་པ་ཡིན་ལ། ཁྱད་པར་གྱི་ཤེས་པ་ཡང་གློ་བུར་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཕན་ཚུན་དུ་ལུས་ཅན་གྱི་རྫས་ལ་ལྟོས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཕན་ཚུན་བསྟེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཉི་ག་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་རྒྱུ་མཚན་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རྟགས་འདི་དག་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཡིན་ནོ། །ཕྱོགས་དེའི་ཡང་གཅིག་པ་ཉིད་དང༌། རྟག་པ་ཉིད་དང༌། ཁྱབ་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ནི་དུས་གཞན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཕྱོགས་གཅིག་ཡིན་ན་ཡང་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་ལས་
― DTG191_Page_0541 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤར་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་འདི་ཤར་དང་ནུབ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་དེ་ནི་ལུས་ཅན་གྱི་རྫས་ལས་ཐ་དད་པའི་དངོས་པོའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཤེས་པ་དང་མི་འདྲ་བའི་ཕྱིར་བདེ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །ཡིད་ཀྱི་རྟགས་བཤད་བ། ཤེས་པ་རིམ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དབང་པོ་དང་དོན་དུ་མ་ཕྲད་པ་ཅིག་ཅར་ཉེ་བར་ཡོད་ན་ཡང་ཤེས་པ་རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་ཉེ་བ་དང་མི་ཉེ་བ་དག་ལས་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་དང༌། མི་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དབང་པོ་དང་དོན་ལས་མ་གཏོགས་པའི་རྒྱུ་གཞན་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བ་ན་སྟེ་ཤེས་པ་འབྱུང་བས་ཡིད་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་མདོ་ལས་ཤེས་པ་ཅིག་ཅར་མི་སྐྱེ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྟགས་སོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་འདི་གཟུགས་ལ་སོགས་བ་རྟོགས་བ་དེ་ནི། མིག་ལ་སོགས་པ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་རྒྱུ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ཏེ། རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། ཤིང་རྟ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཟིན་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། གལ་ཏེ་སྤྱིར་སྒྲ་འདི་དག་བརྟེན་པ་ཡིན་པ་ཙམ་ཞིག་སྒྲུབ་ན་དེའི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སྒྲ་རྣམས་ནི་ཟིན་པ་དང་མ་ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ཅན་དུ་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་འབྱུང་བ་རྣམས་ལ་དེའི་འབྲས་བུ་ཉིད་ཀྱིས་བརྟེན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟིན་པ་ལ་སོགས་སོགས་དེ་དང་འབྲེལ་པའི་བདག་ཉིད་ཐོབ་པས་འབྲས་བུ་རྣམས་ནི་རྒྱུ་རྣམས་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟིན་བ་ནི་སེམས་དང༌། སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་བདག་གིར་བྱས་པའོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་མ་ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ཅན་ཉིད་བཟུང་ངོ༌། །དེ་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟིན་པ་ལ་སོགས་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་ལའོ། །ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྔ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྒྲ་རྣམས་འགའ་ཞིག་ལ་བརྟེན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ནི་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པའི་སྐྱོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་བྱེད་མ་ཡིན་ནོ། སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པ་རྟག་པ་གཅིག་པུ་ཁྱབ་པའི་རྫས་དང་འདུ་བ་ཉིད་ཀྱིས་འདི་དག་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་བརྟེན་པར་སྒྲུབ་པར་འདོད་ན། དེའི་ཚེ་བསྒྲུབ་བྱ་
― DTG191_Page_0542 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་དཔེ་མེད་པའི་ཕྱིར། གཏན་ཚིགས་གིས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་སྟོན་པ་ནི་ནམ་མཁའ་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འགྲུབ་མིན་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །དམ་བཅའ་བ་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་འགལ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། དེ་བཞིན་རིམ་མིན་སོགས་ཐོབ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་དག་ནི་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ནམ་མཁའ་དང་འདུ་བ་མི་འགྲུབ་བོ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །གལ་ཏེ་འདི་དག་རྟག་པ་དང་གཅིག་བུའི་ནམ་མཁའི་རྫས་དང་འདུ་བར་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་ཅིག་ཅར་སྐྱེས་པའི་སྒྲ་དུ་མ་བཞིན་དུ་དེ་མ་ཡིན་པའི་འདུས་པའི་སྒྲ་དག་ཀྱང་མངོན་པར་འདོད་པའི་དུས་ཁོ་ནར་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྟེན་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟག་པ་འདི་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་འདུ་བ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རིམ་ཅན་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་དུ་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་རྣ་བ་ནི་ནམ་མཁའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ལ། ནམ་མཁའ་ཡང་གཅིག་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དེར་ཕྱིན་པའི་སྒྲ་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་ཐོས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་ཆ་ཤས་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་འདི་ནི་བདག་གི་རྣ་བའོ། །འདི་ནི་གཞན་གྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོར་ངེས་པ་འདི་ནི་མི་རིགས་སོ། །འདི་སྙམ་དུ་གང་གིས་མ་མཐོང་བའི་འདུ་བྱེད་ཀྱིས་རྣ་བའི་སྦུབས་སུ་དེར་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ནམ་མཁའ་ནི་རྣ་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཁ་དང་སྣ་ལ་སོགས་པའི་བུ་གའི་ནང་དུ་སྒྲ་དམིགས་པ་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །རྣ་བའི་སྦུབས་དེ་ཉིད་ལ་གནོད་པས་འོན་པ་ལ་སོགས་པར་གཞག་གོ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་ན། འདི་ཡང་མི་རིགས་པ་ཁོ་ན་སྟེ། ནམ་མཁའ་ནི་ཆ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་དབྱེ་བ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་ཡན་ལག་གི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་རྣམས་ནི་དོན་དམ་པར་དངོས་པོའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དོན་བྱེད་པ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་དབང་གིས་བསྒྲུབ་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཆུ་ལ་མེ་ཞེས་ཉེ་བར་བཏགས་པ་ན་འབར་བའམ་སྲེག་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ནམ་མཁའི་ཕྱོགས་
― DTG191_Page_0543 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ལྡན་པ་མ་ཁྱབ་པར་འཇུག་པ་ཉིད་བརྗོད་པ་ཡིན་པར་འདོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་སྤངས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་བུམ་པ་དང་རྣ་བའི་སྦུབས་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཐ་མི་དད་པའི་ནམ་མཁའ་གཅིག་དང་འབྲེལ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡུལ་མཚུངས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་ཁོ་ནས་གཅིག་དང་འབྲེལ་པ་དེ་ཁོ་ནས་གཞན་ལ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་གཞན་ན་ཡོད་པའི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་མངོན་སུམ་འདོད་པའི་ཡུལ་དུ་འབྱུང་བ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དང་འབྲེལ་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ནམ་མཁའ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། དེའི་ཡུལ་ན་གནས་པའི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྒྲ་རྣམས་ཀྱང་ཡུལ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་ཤིན་ཏུ་ཉེ་བ་དང་རིང་པའི་ཡུལ་ཐ་དད་ན་གནས་པར་ཤིན་ཏུ་གྲགས་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་འགལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པ་མང་པོ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་དུས་དང་ཕྱོགས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དག་ལ་ཡང་སྤྱིར་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་ལ་ཁྱེད་པར་དུ་གཏན་ཚིགས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མ་གྲུབ་ཅིང་དམ་བཅའ་བ་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་འགལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་བརྡ་འབྱུང་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཁྱད་བར་ཅན་གྱི་བརྡ་ནི་མདུན་དང་རྒྱབ་ལ་སོགས་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་དོན་རྣམས་ལ་མདུན་དང་རྒྱབ་ཀྱི་བརྡའོ། །དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་རྩོལ་བའོ། །དེ་འདི་ལ་རྒྱུ་མཚན་དུ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་བསྟེན་པའི་ཉེས་པ་མེད་དེ། ཤེས་པ་འདི་ནི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དངོས་པོའི་བརྡའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ཙམ་སྒྲུབ་ན་གྲུབ་བ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་པར་གྲུབ་ན་རྗེས་དཔག་པས་གནོད་པ་དང༌། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པ་ཡང་སྔ་མ་བཞིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་དང༌། གཏན་ཚིགས་ཀྱང་འདོད་པ་ལས་བཟློག་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། ཆ་མེད་དངོས་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དུས་དང་ཕྱོགས་དག་གོ །མདུན་རྒྱབ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་དུས་དང་ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བ་དངོས་པོ་ཆ་མེད་པ་གཅིག་པ་ཞིག་རྒྱུ་མཚན་ཅན་དུ་འདོད། དེ་ཡང་མ་གྲུབ་སྟེ། འདི་ལྟར་རང་གི་རྣམ་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཤེས་བསྐྱེད་པར་
― DTG191_Page_0544 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱེད་པའི་ཡུལ་ཡིན་ཏེ་གང་གིས་མདུན་དང་རྒྱབ་ལ་སོགས་པའི་ཤས་པ་དེས་བྱས་པར་འགྱུར་བ་ཆ་ཤེས་མེད་པ་ལ་ནི་མདུན་དང་རྒྱབ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཡོད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འདོད་པ་ལས་བཟློག་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་འགལ་བ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འབྲེལ་བ་ཅན་ཐ་དད་ཅེས་བྱ་བ་འདིས་གཞན་གྱི་ལེན་དོགས་པར་བྱེད་དོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་གང་ཕྱོགས་དང་དུས་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་གྱི་ཕྱི་དང་ནང་གི་དངོས་པོ་མེ་མར་དང་ལུས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ལ་མདུན་དང་རྒྱབ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་དུས་དང་ཕྱོགས་དེ་དག་ཀྱང་འབྲེལ་པ་ཅན་དུ་གཏོགས་པའི་མདུན་རྒྱབ་ལ་སོགས་པ་འདི་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་འགལ་བ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ལན་སྨྲས་པ། དེ་ལྟ་ན་ནི། དེ་དག་དོན་མེད་མ་ཡིན་ནམ། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་རྟོག་ན་དུས་དང་ཕྱོགས་དེ་དག་མེད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མངོན་པར་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་འབྲེལ་པ་ཅན་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བསྒྲུབས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་དུས་ནི། སྔ་མ་དང༌། ཕྱི་མ་དང༌། སྐད་ཅིག་དང༌། ཐད་ཅིག་དང༌། མིག་བཙུམས་པ་དང༌། མཐར་དང༌། ཆ་དང༌། ཡུད་ཙམ་དང༌། ཉིན་ཞག་དང༌། ཟླ་བ་ཕྱེད་དང༌། ཟླ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ལ། ཕྱོགས་ཀྱང་ཤར་དང་ནུབ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་རྒྱུར་འདོད་དེ། ཐ་དད་པ་འདི་མཐའ་དག་ཀྱང་དེ་དག་གི་བདག་ཉིད་ལ་ཡོད་པ་ཐ་དད་པ་དག་ལ་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པ་དག་ལ་ཡང་ཡོད་པར་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་དེ་ནི་དོན་མེད་དོ། །ཡིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་སྤྱིར་རྒྱུ་ཙམ་སྒྲུབ་ན་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། མིག་ལ་སོགས་པ་ལས་གཞན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཁྱད་པར་དུ་རྟག་པ་གཅིག་བུའི་ཡིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ན་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པ་དང༌། དམ་བཅའ་བ་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གནོད་བ་དང༌། གཏན་ཚིགས་ཀྱང་འགལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་བ་ནི། ཡིད་ནི་རྟག་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདོད་པ་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མིག་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་མི་རྟག་པའི་རྒྱུ་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་རྒྱུ་རྟགས་པ་ཉིད་ཡིན་ན་རྒྱུ་མ་ཚང་མེད་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་རྣམས་རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བ་འགལ་བར་
― DTG191_Page_0545 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་རོ། །གཏན་ཚིགས་འགལ་བ་དེ་ཉིད་བཞད་གད་དུ་བྱེད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བདེ་གཤེགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བདེ་བར་གཤེགས་པ་དང༌། མུ་སྟེགས་བྱེད་དག་འདོད་པའི་ཡིད་གྲུབ་པ་དང་མ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཤེས་པ་ཅིག་ཅར་མི་སྐྱེ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྟགས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་འདི་བྱས་བ་ཡིན་ཏེ། ཕྱོགས་གཅིག་ལ་དགག་པའི་ཚིག་གདོན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། བསྡུས་པའི་དོན་ཏོ། །ཡན་ལག་གི་དོན་བརྗོད་པ། བདེ་གཤེགས་པ་དང་ཕྱི་རོལ་པ་སྟེ་མུ་སྟེགས་བ་དེ་དག་གིས་བསྟན་པ་ཡང་དེ་དག་ཡིན་ལ། ཡིད་ཀྱང་ཡིན་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །དེ་དག་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་གྲུབ་པ་དང་མ་གྲུབ་པའམ། ཡང་དག་པར་གྲུབ་པའམ། ལྷན་ཅིག་པའི་གྲུབ་པ་དེའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་རྒྱུ་མཚན་དུའོ། །དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་མདོ་གཅིག་གིས་དོན་འགལ་བ་གཉིས་གོ་བར་བྱེད་ཅེ་ན་དགག་བཅས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དགག་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་གཞན་གྱི་ཡིད་མ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྟགས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དགག་པའི་ཚིག་བཏོན་ནས་བསྟན་ལ། བདེ་བར་བཤེགས་པ་པའི་ཡིད་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཞན་དུ་དགག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ།། ཡང་འོན་ཏེ་ཇི་ལྟར་ཚིག་གཅིག་ལ་དགག་པ་དང་བཅས་པ་དང་དགག་པ་མེད་པ་གཉིས་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། བཟླས་པ་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་བཟླས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུས་པའི་དཀའ་འགྲེལ་ལས། རྫས་ཀྱི་ཚིག་གི་དོན་བརྟག་པ་སྟེ་བཅོ་ལྔ་པའོ།། །།ཡོན་ཏན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དགག་པའི་ཕྱིར་རྫས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྫས་རྣམས་བཀག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོན་ཏན་དང་ལས་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་པར་གྱི་མཐར་ཐུག་པ་རྣམས་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་དེ་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་མེད་པ་ན་ཡང་བརྟེན་པ་རྣམས་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེར་བརྟེན་པ་སྟེ་དེ་ལྟར་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་སམ་བརྒྱུད་པས་རྫས་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པའོ། །འདི་ལྟར་ཡོན་ཏན་དང་ལས་དག་ནི་དངོས་ཁོ་ནར་རྫས་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་དུ་འདོད་དེ། དེ་སྐད་དུ་ཡང་མདོ་ལས།
― DTG191_Page_0546 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོན་ཏན་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི་རྫས་ལ་བརྟེན་པ། ཡོན་ཏན་གྱི་ལྡན་པ་དང༌། རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དག་ལ་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་རྫས་གཅིག་པ་ཅན་ཡོན་ཏན་མེད་པ་ཅན་ལྡན་པ་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དག་ལ་ལྟོས་བ་མེད་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྫས་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྫས་གཅིག་ལ་བརྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡོན་ཏན་ཁ་ཅིག་ནི་རྫས་དུ་མ་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ལྡན་པ་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་རྣམས་ཀྱང་ཁ་ཅིག་ནི་རྫས་ལ་འཇུག་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དཔེ་ནས་ཉིད་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཡོན་ཏན་དང་ལས་ཉིད་ལ་སོགས་རྫས་དང་འབྲེལ་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལས་ཀྱི་ཚིག་གི་དོན་ལ་འཇུག་གོ །སྤྱི་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྫས་ལ་སོགས་པ་ཚིག་གི་དོན་གསུམ་ལ་འཇུག་གོ །དེ་ལྟ་བས་ན་རྫས་བཀག་ནས་འབད་མི་དགོས་པར་ཡོན་ཏན་ལ་སོགས་པ་ཡང་བཀག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཚིག་གི་དོན་ལྷག་མ་བརྟགས་པའི་འབྲས་བུ་ནི་རྫས་བརྟག་པ་ཉིད་དུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་འདུ་བ་དགག་པ་ལོགས་ཤིན་ཏུ་བརྩམ་པར་བྱ་དགོས་སོ་ཞེ་ན། འདུ་བའང་གང་དུ་གང་གི་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཚིག་གི་དོན་ལྔ་ལ་འཇུག་པའི་ངོ་བོ་ནི་འདུ་བ་ཡིན་པར་བརྗོད་དེ། རྫས་ལ་སོགས་པ་འབྲེལ་པ་ཅན་རྣམ་པ་ལྔ་བསལ་བ་ཡིན་ན་གང་དུ་གང་གིས་འདུ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་དུ་ཡང་འགའ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། རྟེན་དང་བརྟེན་པ་ཐམས་ཅད་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཁྱད་པར་དུ་དགག་པ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་མདོ་ལས་གཟུགས་དང༌། རོ་དང༌། དྲི་དང༌། རེག་པ་རྣམས་དང༌། གྲངས་དང༌། ཚད་དང༌། སོ་སོ་པ་ཉིད་དང༌། ལྡན་པ་དང༌། རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང༌། གཞན་དང༌། གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དང༌། བློ་རྣམས་དང༌། བདེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དག་དང༌། འདོད་པ་དང༌། སྡང་བ་དག་དང༌། འབད་པ་ནི་ཡོན་ཏན་དག་གོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། དང་གི་སྒྲ་ལས་ལྕི་བ་ཉིད་དང༌། གཤེར་བ་ཉིད་དང༌། སྣུམ་པ་དང༌། འདུས་བྱས་པ་དང༌། ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང༌། སྒྲ་རྣམས་གཟུང་ངོ༌། །དེ་ལ་གཟུགས་ནི་མིག་གིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་སྟེ། ས་དང་ཆུ་དང་མེ་ལ་གནས་སོ། །རོ་ནི་ལྕེའི་དབང་པོས་གཟུང་བར་བྱ་བ་སྟེ། ས་དང་ཆུ་ལ་གནས་སོ། །དྲི་ནི་སྣས་གཟུང་བར་བྱ་སྟེ། ས་ལ་གནས་སོ། །རེག་པ་ནི་ལུས་ཀྱི་དབང་
― DTG191_Page_0547 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བོས་གཟུང་བར་བྱ་སྟེ། ས་དང༌། ཆུ་དང༌། མེ་དང་རླུང་ལ་གནས་སོ། །འདི་དག་གི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་པོ་བཞི་དགག་པའི་ཕྱིར། རགས་པའི་རྫས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རགས་པ་ཉིད་གྱི་རྫས་ལ་འདུ་བ་རྣམས་ནི་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རགས་པ་ལ་ཞེས་བཤད་དོ། །རྫས་དེ་ལ་ཡང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་བཞི་པོ་གལ་ཏེ་གཅིག་པ་ཉིད་དེ་ཆ་ཤས་མེད་པར་འདོད་ན། དེའི་ཚེ་སྒོ་གསེབ་ལ་སོགས་པའི་བུ་གར་འཇུག་པའི་སྒྲོན་མ་ལ་སོགས་པའི་སྣང་བ་ཕྲ་མོས་ཀྱང་ཁང་པའི་ཕུགས་ལ་སོགས་པར་གནས་པའི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་རྫས་ཆེས་ཆེ་བ་དང་འདུ་བའི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་མངོན་པར་གསལ་བ་ན་རྫས་ཇི་སྙེད་པ་མཐའ་དག་ལ་གནས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མངོན་པར་གསལ་བ་དང་དམིགས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཆ་ཤས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གིས་ཕྱོགས་གཅིག་གིས་མངོན་པར་གསལ་བར་འགྱུར་བ་གཅིག་ལ་ཆ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །བུ་གའི་སྣང་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚོན་བ་སྟེ། སའི་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་ཆུས་མངོན་པར་གསལ་བ་ན་ཕྱོགས་གཞན་དུ་ཡང་མངོན་པར་གསལ་བ་དང་དམིགས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །མེ་ལ་སོགས་པ་དང་ཨ་མྲའི་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱོགས་གཅིག་གི་ཤན་ཙམ་རེག་པ་དང་མྱངས་པ་ན། རྫས་དེ་ལ་འདུ་བ་དེ་སྙེད་པའི་རེག་པ་དང༌། རོ་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་མཐའ་དག་དམིགས་པ་དང༌། མངོན་པར་གསལ་བར་འགྱུར་བ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། ཡངས་པའི་ཡུལ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་དུས་ནའོ། །དེའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བུ་གའི་སྣང་བས་སོ། །དེའི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཐ་དད་པར་ཁས་ལེན་པ་ནས་ལ་སོགས་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྫས་བཞིན་དུ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཚད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རྫས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་དུ་འགྱུར་གྱི། ཡོན་ཏན་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཐ་དད་པ་རྣམས་ལ་ཡོན་ཏན་དུ་ཐ་སྙད་བྱེད་ན་མིང་ལ་རྩོད་པ་མེད་དོ། །རྡུལ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་བརྟེན་པ་ཉིད་ལས་ཡོན་ཏན་ཉིད་དུ་རིག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལ་རྟེན་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཡང་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་
― DTG191_Page_0548 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྫས་ཀྱང་ཡན་ལག་གི་རྫས་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་ཡོན་ཏན་དུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གཅིག་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྒྱུ་གཅིག་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གྲངས་ཏེ། དེ་ཡང་རྫས་གཅིག་པ་དང་རྫས་དུ་མ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གཅིག་གི་གྲངས་ནི་རྫས་གཅིག་པ་ཡིན་ལ། གཉིས་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ནི་རྫས་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རྫས་གཅིག་པ་ལ་ནི་རྟག་པ་ཉིད་དང༌། མི་རྟག་པ་ཉིད་དག་ཏུ་སྒྲུབ་བར་ཆུ་ལ་སོགས་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་སོགས་པར་གཏོགས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །རྫས་དུ་མ་ནི་དུ་མའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་བློ་དང་ལྷན་ཅིག་པའི་གཅིག་ལས་གྲུབ་པ་ལ་ལྟོས་པའི་བློ་འཇིག་པས་འཇིག་པ་དང༌། ལ་ལ་རྟེན་འཇིག་པས་ཀྱང་འཇིག་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །གཞན་དག་གྲངས་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་འདི་ཡང་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་བ་དང༌། །ཁྱད་པར་གྱི་བློ་ཡང་རྒྱུ་མཚན་གཞན་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཀྱང་གྲུབ་པར་སེམས་སོ་ཞེས་གྲག་གོ ། དེ་ལ་འདིའི་འགེགས་པ་བཤད་པ། དེ་མིན་ངོ་བོ་ལས་ལྡོག་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བསྡུས་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ལྡོག་པའི་གླང་པོ་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ལ་མིང་སྦྱོར་བ་དེ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཆུད་པའི་གྲངས་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་དུ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་འདི་ནི་སྣང་དུ་རུང་བར་འདོད་དེ། དེ་སྐད་དུ་ཡང་མདོ་ལས་གྲངས་དང་ཚད་རྣམས་དང༌། སོ་སོ་བ་ཉིད་དང༌། ལྡན་པ་དང༌། རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དག་དང༌། གཞན་དང་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དང༌། ལས་ནི་གཟུགས་ཅན་གྱི་རྫས་དང་འདུ་བའི་ཕྱིར། མིག་གིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཁྱད་པར་གྱི་བློ་ལས་གྲངས་འགྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདོད་པས་རབ་ཏུ་སྦྱར་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཤེས་པ་གཅིག་གོ །ཤེས་པ་གཉིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་གྲངས་མེད་པར་ཡང་གཅིག་ལ་སོགས་པའི་བློར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་གྲོགས་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་ཡང་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རང་གི་འདོད་པས་བརྡ་བྱས་པ་དེ་ལ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་གཟོ་པ་དེའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཤེས་པ་གཅིག་འབྱུང་བར་འགྱུར་བས་འདི་མ་
― DTG191_Page_0549 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་པ་དེ་དག་ལ་ནི་གྲངས་ཡོད་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་རྫས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། གྲངས་ནི་ཡོན་ཏན་ཉིད་ཡིན་པས་རྫས་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཤེས་པ་འདི་དག་ལ་འདི་ནི་ཉེ་བར་བཏགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཅི་ལྟ་བུ་ནི་གཅིག་ཡིན་ཏེ། འདིར་ཆོས་མཐུན་པ་ཡང་གྲོགས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་འདོད་ན་ཤེས། དེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཤེས་བ་འདི་ནི་བཏགས་པ་ཡིན་པར་མི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་འདི་ནི་འཁྲུལ་པ་མེད་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་ཁུང་བུ་པ་ལ་བ་ལང་ཞེས་ཤེས་པ་འཁྲུལ་པ་སྟེ། བ་ལང་ལྟ་བུ་ནི་བ་ལང་ཡིན་གྱི་བ་ལང་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ནོག་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་གཅིག་ལ་སོགས་པ་འདི་འཁྲུལ་པ་གཅིག་ལྟ་བུ་ནི་གཅིག་དང་འདྲ་བ་ཡིན་གྱི་གཅིག་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཅི་འདྲ་བའི་བློ་མ་འཁྲུལ་བར་འགྱུར་བ་དེ་འདྲ་བ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་ཤེས་པ་འདི་འདྲ་བ་ལ་ལྟོས་ནས་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་གྱི་འོན་ཀྱང་དེ་དག་གི་རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་རྫས་གང་ཡིན་པ་དེར་གཏོགས་པའི་གཅིག་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ལས་དོན་གཅིག་ལ་འདུ་བའི་ཕྱིར། ཡོན་ཏན་དང་ལས་དང་འདུ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་གཅིག་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་འདིར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་དོགས་པ་བསུ་བ་ནི། དོན་གཅིག་ལ་ནི་འདུ་བའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདིར་ལན་སྨྲས་པ། དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཤེས་པ་འདི་རྫས་དེ་དང་འདུ་བའི་གཅིག་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ལས་ཤེས་པ་གཅིག་དང་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་གི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྫས་དང་འདུ་བ་རྣམས་ལ་དེའི་ཚེ་དེ་ལྟར་ཤེས་པ་གཅིག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད། ཤེས་པ་གཉིས་དང་གསུམ་དང་བཞི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་ལ་རྒྱུ་ཅི་ཞིག་ཡོད། གཅིག་གི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་དེ་ལ་གཉིས་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་ཚིག་གི་དོན་དྲུག་དང༌། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་དག་དང༌། འདོད་པ་དང་སྡང་བདག་དང༌། ལས་རྣམ་པ་ལྔ་དང༌། གཞན་དང་གཞན་ཁྱབ་པ་དང་མ་ཁྱབ་བའི་སྤྱི་རྣམ་པ་གཉིས་དང་མ་ཡིན་པའི་སྤྱི་རྣམ་པ་གཉིས་དང༌། དངོས་པོ་གཅིག་དང༌། འདུ་བ་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་འདི་བརྗོད་པ་དེ་ལ་རྒྱུ་ཅི་ཞིག་ཡོད། དེ་ལ་དོན་གཅིག་ལ་འདུ་བའི་གྲངས་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་
― DTG191_Page_0550 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྟ་བས་ན་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདི་ཡང་བརྟག་བར་མི་རིགས་སོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་དོན་གཅིག་ལ་འདུ་བའམ་གཞན་ཡང་རུང་སྟེ། རང་གི་བློས་བརྟགས་པའི་རྒྱུ་བརྗོད་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་དོན་གཅིག་ལ་འདུ་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་སྐྱེ་བའི་ཤེས་པ་འདི་བརྟགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་མེད་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ལ་མེའི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གང་བཤད་པའི་ཉེས་པ་ལས་མི་འདའ་བ་ཁོ་ནའོ། །གླང་པོ་ལ་སོགས་ཤེས་པ་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གྲངས་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་ཕུག་པས་སྨྲས་པའི་ཚད་མ་དོགས་པར་བྱེད་དོ། །དེས་སྨྲས་པ། དམག་གི་ཤེས་པ་ནི་གླང་པོ་ཆེ་དང་རྟ་དང་ཤིང་རྟ་ལ་སོགས་པ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཡིན་ཏེ། གླང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་དང་མི་འདྲ་བའི་ཕྱིར་གོས་སྔོན་པོའི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེའོ། །དེ་ལས་གཞན་ལས་བྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གླང་པོ་ཆེ་དང་རྟ་དང་ཤིང་རྟ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལས་གཞན་ནི་དེ་ལས་གཞན་ནོ། །དེ་ལས་བྱུང་བ་གང་ལ་ཡོད་པ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །འདོད་པས་སྦྱར་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། གླང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་བརྡའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ནང་གི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་དུ་འདོད་པའི་ཕྱིར་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཉིད་དོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་བརྡ་དྲན་པ་ལ་སོགས་པ་བཟུང་ངོ༌། །ཅི་སྟེ་བརྡ་གཟོ་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་དངོས་པོ་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་འདོད་ན། དེའི་ཚེ་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་བརྗོད་པའི་ཐབས་ཀྱིས་སྟོན་པ་ནི། འདི་ཉིད་ཀྱིས། བློ་ལ་སོགས་པའང་གྲངས་སུ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེའི་ཤེས་པ་དང་མི་འདྲ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བཤད་པས་དེ་ཉིད་ཀྱིས། གཅིག་གི་བློ་དང་གཉིས་ཀྱི་བློ་དང་ལས་ལྔ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་གྲངས་སུ་འགྱུར་ཏེ། གཅིག་ལ་སོགས་པའི་བློ་དེ་ལ་ཡང་དེའི་ཤེས་པ་དང་མི་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གཉིས་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་གྲངས་རྫས་དུ་མ་གང་ཡིན་པ་དེའི་བློ་དུ་མ་དང་ལྷན་ཅིག་བའི་གཅིག་ཉིད་ལས་གྲུབ་པར་ཁྱེད་ཅག་གིས་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྒྱུ་མཚན་མེད་པ་ཡིན་ནོ།
― DTG191_Page_0551 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་སྟོན་པ་ནི། གལ་ཏེ་བློ་ལ་ལྟོས་པ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཙམ་སྨོས་པས་གཅིག་ཉིད་དང་གཉིས་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དེའི་སྤྱི་དང་འབྲེལ་བ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པའི་དོན་དུའོ། །བློ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བགྲང་བར་བྱ་བ་དག་ལ་གཉིས་དང་གསུམ་དང་བཞི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བློ་བརྡ་གཟོ་བ་ཙམ་གྱིས་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འདོད། དེ་ལྟ་ན་ནི་ནུས་པ་མཐོང་བ་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བརྟགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གཏན་ཚིགས་རྣམས་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་ལྟོས་པའི་བློ་ཡོད་ན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དེ་དང་དེ་མེད་ན་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་དེར་གཏོགས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཁོ་ན་བརྟག་པར་རིགས་ཀྱི་གཞན་དུ་ནི་འཁྲུ་སྨན་དང་ཕྲད་ནས་ལྟོ་འཁྲུ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་བརྟག་པར་འགྱུར་རོ། །བསྡུ་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་ལྡོག་ཅིང་དངོས་པོ་ལས་ཐ་དད་པ་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པར་མངོན་པར་འདོད་པའི་གཉིས་ཉིད་ལ་སོགས་པ་སྣང་བའམ་འཐད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་དུ་མ་ལ་འཇུག་པ་བཀག་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྤྱི་དང་འདུ་བ་ཡང་འགོག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །ཆེ་དང་རིང་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཚད་དགག་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ་ཚད་ཀྱི་ཐ་དད་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་མེད་དོ། །དེ་ཡང་ཆེན་པོ་དང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དང༌། རིང་པོ་དང༌། ཐུང་ངུ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། དེ་ལ་ཆེན་པོ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པའོ། །རྟག་པ་ནི་ནམ་མཁའ་དང༌། དུས་དང་ཕྱོགས་དང་བདག་རྣམས་ལ་ནི་མཆོག་ཏུ་ཆེན་པོ་ཉིད་དོ། །མི་རྟག་བ་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་གསུམ་པ་ལ་སོགས་བའི་རྫས་རྣམས་ལའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྟག་པ་དང༌། མི་རྟག་པའོ། །རྟག་པ་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དང༌། ཡིད་ལ་ཟླུམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། །མི་རྟག་པ་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་གཉིས་པ་ཉིད་དོ། །ཨུཏྤལ་དང༌། སྐྱུ་རུ་ར་དང༌། བིལ་བ་ལ་སོགས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང༌། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་འབྱུང་བའི་དངོས་པོ་ལ་ལྟོས་ནས་བཏགས་ནས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཏུ་བརྗོད་དེ། སྐྱུར་རུའི་ཆེ་བའི་ཚད་ཅི་འདྲ་བ་དེ་འདྲ་བའི་ཨུཏྤལ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཅི་སྟེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་གསུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཆེན་པོ་དང་རིང་བ་དག་དང༌། རྡུལ་ཕྲན་གཉིས་འབྱར་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དང༌། ཐུང་དུ་དག་
― DTG191_Page_0552 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ཁྱད་བར་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། བརྗོད་བ་དེ་ལ་ཆེན་བོ་ཉིད་དང་རིང་པོ་ཉིད་དག་ལ་ཕན་ཚུན་ཁྱད་པར་ཡོད་དེ། ཆེན་པོ་རྣམས་ལས་རིང་པོ་འོན་ཅིག །རིང་པོ་རྣམས་ལས་ཆེན་པོ་འོན་ཅིག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་སྙད་ཐ་དད་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་དང་ཐུང་དུ་དག་གི་ཁྱད་པར་ཡང་དེ་མཐོང་བའི་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱི་མངོན་སུམ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་གཞན་དག་གི་ལུགས་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་ནི་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་འདི་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལས་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་དུ་འགྲུབ་པ་སྟེ། དེའི་ཤེས་པ་དང་མི་འདྲའི་བློས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་སེམས་ཏེ། དེ་ལ་རེ་ཞིག་གལ་ཏེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་དབང་པོའི་བློ་དང་མི་འདྲ་བའི་མངོན་སུམ་གྱི་ཤེས་པས་གཟུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་དུ་འདོད་ན། དེའི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་གནས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ལས་མ་གཏོགས་པར་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཚེ་ད་བབ་ད་པོའི་བློ་ལ་སྣང་བ་བཞིན་པར་མ་དམིགས་སོ། །ཅི་སྟེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དང་ཆེན་པོའི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བློ་གང་ཡིན་པ་དེ་དེའི་ཤེས་པ་དང་མི་འདྲ་བའི་བློས་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་དོན་དམ་པར་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ལ་སོགས་པར་འཇུག་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བ་དེ་དག་ལ། དེ་དང་མི་འདྲ་བའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བརྡ་བྱས་པའི་དོར་ཆེན་པོ་ཞེས་དེས་པ་སྐྱེ་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་གྲང་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་གཞན་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་དེས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དམ་བཅའ་ཡང་མངོན་སུམ་གྱིས་གནོད་པ་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་དུ་འདོད་པའི་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལས་མ་གཏོགས་བར་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཚད་དེ་ཡང་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་ཕྱོགས་པ་ལ་སོགས་པར་འཇུག་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དོན་ལ་དོན་དེ་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པ་ལས་ཐ་དད་པ་ལ་བརྟོན་
― DTG191_Page_0553 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནས་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་ཅི་སྟེ་མི་འདོད། དེ་ལྟ་ན་ནི་མ་མཐོང་བ་དང་མི་རིགས་པའི་དངོས་པོ་བརྟག་པར་བྱ་མི་དགོས་པར་འགྱུར་རོ། །ཐ་དད་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཞེས་ཉིད་ཀྱི་སྒྲས་བསྟན་ཏོ། །འདི་ལྟར་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་འཇུག་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མང་པོ་མཐོང་བའམ། རིག་པ་ན་རིང་པོའོ་ཞེས་ཐ་སྙིད་དུ་བྱེད་ལ། དེ་ལ་ལྟོས་པའི་ཉུང་དུར་སྐྱེ་བ་ལ་ཐུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་བཀག་པ་བཞིན་དུ་གཅིག་དང་དུ་མའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དག་ལས་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་དགག་པ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གཞན་ལ་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མེད་པ་ལ་གཏན་ཚིགས་འཇུག་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་གསལ་རབ་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ཁད་བཟངས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁྱེད་ཀྱི་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་ཆེན་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་མེད་ན་ཡང་ཁང་བཟངས་ཀྱི་ཕྲེང་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་ནོ། །གང་ཁོ་ནར་ཁང་བཟངས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཕྲེང་ཞེས་བྱ་བའི་ཡོན་ཏན་དང་འདུ་བ་དེ་ལ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་དོན་གཅིག་ལ་འདུ་བའི་སྟོབས་ལས་དེ་བཞིན་དུ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུར་དེའི་ཕྲེང་བ་ལ་སོགས་པར་ཐ་སྙད་དུ་བྱས་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་སྐད་དུ་ཡང་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེ་ཡང་རང་གི་གཞུང་དང་འགལ་ལོ་ཞེས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁྱིམ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁང་བཟངས་ལ་སོགས་པ་དག་ལའོ། །བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱང་གྲགས་དང་རྒྱང་གྲགས་ཀྱི་ཕྱེད་ལ་སོགས་པའི་ཚད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མེད་ཅེ་ན། ཁང་བཟངས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཁྱེད་ཅག་གིས་ནི་ཁང་བཟངས་ལྡན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དུ་འདོད་ཀྱི། ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རིགས་མི་མཐུན་པས་རྫས་མི་རྩོམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོན་ཏན་རྣམས་ནི་ཡོན་ཏན་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཞུང་ཡིན་པས་ཡོན་ཏན་དེ་ཡང་ཚད་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཁང་བཟངས་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ལ་ཕྲེང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཡོན་ཏན་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཁང་བཟངས་ཀྱི་ཕྲེང་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ན་ཆེན་པོ་དང་ཐུང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་ལྟ་ག་ལ་འགྱུར། འདི་ལྟར་ཕྲེང་བ་ནི་གྲངས་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་འདོད་ལ་གྲངས་
― DTG191_Page_0554 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱང་ཡོན་ཏན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྫས་ཁོ་ན་ལ་བརྟེན་གྱི་ཡོན་ཏན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་ཕྲེང་བ་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་དུ་འདོད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་རྫས་ཀྱི་རྟེན་ནི་རྫས་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་ཡོན་ཏན་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕྲང་བ་ཁང་བཟངས་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་མི་རིགས་སོ། །ཅི་སྟེ་ཕྲེང་བ་རིགས་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན་དེ་ལྟ་ན་ཡང་རིགས་རྟེན་སོ་སོ་ལ་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཀྱང་ཁང་བཟངས་ཀྱི་ཕྲེང་བར་བརྗོད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཤིང་ལྗོན་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ། གལ་ཏེའང་ཁྱིམ་ནི་ལྡན་པ་ཡིན། ཕྲེང་སྟེ་དེ་ལ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་རིགས་ཡིན་ཁྱིམ་གཅིག་ལའང༌། །ཕྲེང་ཞེས་བརྗོད་འགྱུར་ལྗོན་ཤིང་བཞིན། །ཞེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །གཅིག་དང་རིང་པོ་དང་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པ་མི་འཐད་པ་ཡང་དེའི་གནས་སྐབས་ཁོ་ན་ཏེ། ཕྲེང་དང་དེའི་རྟེན་ཁང་བཟངས་ལ་སོགས་པ་ལ་གཅིག་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཤིང་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་རིང་པོ་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁང་བཟངས་ཀྱི་ཕྲེང་མང་པོ་རྣམས་ལ་ཕྲེང་བ་ཕྲེང་བ་ཞེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཐ་སྙད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། རིགས་ལ་རིགས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིས་པ། ཕྲེང་མང་པོ་ལ་དེ་ཡི་སྒྲ། །ཇི་ལྟར་རིགས་ལ་རིགས་མེད་ཕྱིར། །ཞེས་གང་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་བཏགས་པའི་རྟེན་དེ་འཛིན་བའམ། ཡང་རྟེན་དེ་གནས་པ་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཕྲེང་ལ་སོགས་པ་ལ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་བའི་ཤེས་པ་འདི་འཁྲུལ་པས་འཇུག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཉེ་བར་བརྟགས་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དངོས་ཀྱི་ཤེས་པ་དང་ཁྱད་པར་མེད་པ་ནི་བརྟགས་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅད་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། ཕྲེང་ལ་སོགས་ལ་ཆེ་ཉིད་སོགས། །ཉེ་བར་བཏགས་པ་གང་འདོད་པ། །བཏགས་མིན་དངོས་དང་ཁྱད་མེད་པའི། །ཤེས་པའི་བཟུང་བྱ་ཡིན་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གང་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གང་གི་དབང་གིས་འདི་འདི་ལས་སོ་སོ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་ལྡན་པའི་རྫས་ལས་ལོགས་སུ་བྱེད་པ་དེ་ནི་ལོགས་སུ་བྱེད་པ་དེ་ནི་ལོགས་སུ་བྱེད་པའི་རྒྱུ་སོ་སོ་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཤེས་པ་དང་མི་འདྲ་བའི་བློས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་བསམ་པའོ། །དེ་ལ་ཡང་ཚད་བཞིན་དུ་གཏན་
― DTG191_Page_0555 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དང༌། མ་ངེས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཞེ་ལ་བཞག་ནས་སོ་སོ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་འདི་ལ་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལས་དབེན་པ་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་བ་གཞན་སོ་སོ་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་མངོན་སུམ་གྱི་བློ་ལས་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར། འདི་ལ་དེའི་ཤེས་པ་དང་མི་འདྲ་བའི་བློས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཉིད་མ་གྲུབ་པོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་འདོད་པ་དེ་ནི་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །སོ་སོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཤེས་པའི་དབང་གིས་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། །གང་གི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་དེ་དག་ཉིད་རང་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རིགས་མཐུན་པ་དང་མི་མཐུན་པ་ལས་ལྡོག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ལྟོས་པ་ན་སོ་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་དུ་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་གཞན་མ་གྲུབ་པོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གང་དག་ལོགས་ཤིག་གི་ཐ་སྙད་དེ་བརྗོད་པ་འདི་སོ་སོ་བ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་ཡིན་པར་བརྗོད་པ་དེ་ཅིའི་ཕྱིར། རིགས་མཐུན་པ་དང་མི་མཐུན་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ངོ་བོ་དངོས་པོའི་མཐར་ཐུག་པར་མི་འདོད་དེ། དེའི་མཐར་ཐུག་པ་ཉིད་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །འདིས་ནི་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཐ་དད་པའི་བདག་ཉིད་དེ་རང་བཞིན་གང་དག་ལ་ཡོད་པ་དེ་དག་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཡིན་ལ་དངོས་པོ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ལ་མཐར་ཐུག་པ་སྟེ། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་འཇུག་པ་མཐོང་ངོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་རྣམས་ལ་སོ་སོ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོན་ཏན་རྣམས་ལ་ཡོན་ཏན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་ཕུན་ཚུན་ལྡོག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་དེ་དག་སོ་སོ་ཞེས་བརྗོད་པར་འགྱུར་ན། དེ་ལ་ཡང་ལོགས་ཤིག་གི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡན་ལག་གི་རྒྱུ་མཚན་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྫས་སུ་མངོན་པར་འདོད་པའི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ། གཞན་ལ་ཡང་རང་ལས་ཐ་དད་པའི་སོ་སོ་ཉིད་ཀྱི་མིང་ཅན་གྱི་ཡོན་ཏན་གཞན་མེད་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ལས་ཤེས་པ་འདི་བཏགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་ཀྱི་ཤེས་པ་དང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་
― DTG191_Page_0556 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ལོགས་ཤིག་གི་ཐ་སྙད་ནི་ཐ་དད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་དུ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དམ་བཅའ་བ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གནོད་པ་བཤད་པ་ནི་ཇི་ལྟར་ཕན་ཚུན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་དག་ཕུན་ཚུན་དུ་ལྡོག་པའི་བདག་ཉིད་དེ་དག་ནི་རང་གི་ཐ་དད་པའི་སོ་སོ་བ་ཉིད་ལ་བརྟེན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཕན་ཚུན་ལྡོག་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །གཅིག་ལ་དུ་མ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞིང༌། འདུ་བ་ཡང་འགེགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་འབྲེལ་པ་མི་འཐད་པ་དང༌། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དེའི་ཐ་སྙད་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ནི་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མའོ། །དེ་ལ་ལྡན་པ་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དག་སུན་དབྱུང་བའི་ཕྱིར། གཞན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རྫས་རྣམས་ལ་ལྡན་པ་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་མ་ཕྲད་པ་དག་གི་ཕྲད་པ་དང༌། ཕྲད་པ་རྣམས་ཀྱི་མ་ཕྲད་པའི་རང་བཞིན་གང་ཡང་རུང་བ་དང༌། གཉི་གའི་ལས་ལས་བྱུང་བ་དང༌། ལྡན་བ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། ལྡན་པ་ལས་བྱུང་བའི་ལྡན་པ་དང༌། རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་ལུགས་སོ། །འདི་ཡང་གཞུང་ལུགས་ཙམ་ཡིན་གྱི། འདི་དག་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པ་ལ་ཚད་མ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་གཞན་གྱིས་དེ་དག་བརྟགས་པ་ནི་དོན་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པ་དེ་ནི་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡོད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡུལ་མ་ཡིན་ཏེ། མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་གྱི་ལྡན་པ་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དག་ལ་ཡང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པའོ། །འོན་ཏེ་ལྡན་པ་ཡོད་མིན་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གསལ་བའི་ལུགས་བསྟན་པས་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་དོགས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དོན་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་པར་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་ཞིང་དང་ས་བོན་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་མེད་པར་གྱུར་ན་དེ་ལྟ་ན་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་འབྲས་བུ་མི་རྩོམ་པའི་ཕྱིར་ཞིང་ལ་སོགས་པ་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པ་ལ་
― DTG191_Page_0557 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་འཇིམ་གོང་དང་དབྱུག་གུ་དང་ཆུ་དང་སྐུད་པ་ལ་སོགས་པ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་ལ་རྫ་མཁན་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་བཞིན་ནོ། །ལྟོས་བ་དང་བཅས་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །གཞན་ཡང་ལྡན་པ་འདི་རྫས་དག་གི་ཁྱད་བར་ཉིད་དུ་རྟོགས་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལས་དོན་གཞན་ཉིད་དུ་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པོ། །འདི་ལྟར་འགའ་ཞིག་ལ་ལ་ལས་ལྡན་པའི་རྫས་ལོང་ཤིག་ཅེས་བརྗོད་པ་ན། རྫས་གང་དག་གི་ལྡན་པ་ཁོ་ན་དམིགས་པ་དེ་ཁོ་ན་ལེན་གྱི་རྫས་ཙམ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དུན་གང་ཡང་རུང་བ་ལེན་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་དག་ཐམས་ཅད་བཟློག་ནས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་སྒྲུབ་བ་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་ལྡན་པ་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་འདི་དག་དངོས་པོ་འདི་ལས་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པར་མི་འགྱུར་ན། ཁྱད་བར་མེད་པར་ཡང་དངོས་པོ་འདི་ནི་བར་མེད་པ་ཡིན་ལ། འདི་ནི་བར་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བློ་ཐ་དད་པར་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་འགྱུར། ཁྱད་པར་གྱི་ཤེས་པ་ནི་དངོས་པོའི་ཁྱད་པར་མེད་པར་སྐྱེ་པར་འོས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་ཡོད་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་རྡོ་བ་དང་སེང་ལྡེང་ལ་སོགས་པ་ཤིན་ཏུ་རིང་བ་ན་གནས་པ་ན་ཡང་ཡུལ་ཐག་རིང་པོ་ན་གནས་པའི་སྐྱེས་བུ་ལ་བར་མེད་པར་ངེས་པའི་བློ་གང་ཡིན་པ་འདི་འབྱུང་བ་དང༌། གང་ཡང་ཤིང་གི་རྩེ་མོ་ཕྲ་མོ་ལ་འབྲེལ་པ་ན་ཆུ་སྐྱར་ལ་སོགས་པ་ཅུང་ཟད་རྩེ་མོ་ཕྲ་མོ་དང་བར་མེད་པ་ཡིན་ཡང་བར་དང་བཅས་པར་ངེས་པ་གཞན་འདི་ཡང་ཡང་འབྱུང་སྟེ། རྣམ་པ་གཉིས་པོ་འདི་ཡང་དེ་མ་ཡིན་པ་ལ་དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ལོག་པའི་བློ་ཡིན་ནོ། །ལོག་པའི་བློ་ནི་དངོས་ཀྱི་དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མེད་པར་གང་དུ་ཡང་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། བ་ལང་མཐོང་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མེད་པར་བ་མེན་གྱི་དངོས་པོ་མཐོང་བ་ལས་འདི་ནི་བ་ལང་ངོ་སྙམ་དུ་འཁྲུལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འཁྲུལ་པའི་བློ་འདིའི་རྒྱུ་མཚན་དངོས་ཀྱི་དོན་འགའ་ཞིག་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་གོར་མ་ཆག་གོ །དེ་བརྗོད་ན་ཡང་ལྡན་པ་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དེ་ཉིད་གྲུབ་ལ། དེ་དག་ལས་མ་གཏོགས་པའི་བློ་འདིའི་རྒྱུ་མཚན་གཞན་སྒྲུབ་པར་ནུས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ལྷ་སྤྱིན་རྣ་ཆ་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་བློ་འདི་སྐྱེ་བ་ན་རྒྱུ་མཚན་གང་གིས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །སྐྱེས་བུ་དང་རྣ་ཆ་ཙམ་དུ་
― DTG191_Page_0558 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྱུང་བས་བསྐྱེད་པར་འོས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེར་ཐམས་ཅད་དུ་ལྷ་སྤྱིན་དང་རྣ་ཆ་དག་གི་དེ་ཡོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་གང་ཁོ་ན་འགའ་ཞིག་གིས་འགའ་ཞིག་ཏུ་ཡོད་པར་དམིགས་པ་དེ་ཁོ་ན་གཞན་དུ་སྒྲུབ་པ་དང་དགག་པའི་སྒོ་ནས་འཇིག་རྟེན་ན་ཐ་སྙད་འཇུག་པར་མཐོང་སྟེ། གལ་ཏེ་ཡང་ཁྱེད་ཅག་གིས་ལྡན་པ་ནམ་ཡང་མ་དམིགས་ན་དེའི་ཕྱིར་འདི་དག་པ་རྣ་ཆ་མེད་པའམ། རྣ་ཆ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཐ་སྙད་དུ་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་འདི་ལ་ནག་པ་རྣ་ཆ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདེས་རྣ་ཆ་བཀག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་དང་དུས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཡོད་ཕར་ངེས་པའི་ལུས་ཅན་དེ་ནི་དགག་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དེ་དང་གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ནག་པ་རྣ་ཆ་དང་ལྡན་པ་འགེགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ནག་པ་རྣ་ཆ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་ངག་འདིས་ཀྱང་ནག་པ་དང་རྣ་ཆ་དག་གང་ཡང་རུང་བ་སྒྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གྲུབ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་མར་གྱུར་པས་མ་གྲགས་པའི་ལྡན་པ་ཉིད་སྒྲུབ་པ་ཡིན་པར་གོའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གང་གི་དབང་གིས་ནག་པ་རྣ་ཆ་ཅན་དང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དགག་པ་དང་སྒྲུབ་པ་ལ་སོགས་པ་རབ་ཏུ་རྣམ་བར་ཕྱེ་བ་ནས་རྟོག་པར་འགྱུར་བ་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཁོ་ནའོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ཁྱད་བར་ཉིད་དུ་བླངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྔར་བཤད་པ་གཟུང་ངོ༌། །བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་རྟག་ཏུ་འབྲས་བུ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལས་བོན་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་སྟེ། སྐད་ཅིག་འཇིག་པ་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་གནས་སྐབས་ཐོབ་པ་ཉིད་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང༌། ཞིང་དང་ས་བོན་ཆུ་སོགས་རྣམས། །ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ལ་ཡང་སྤྱིར་ལྟོས་པ་ཉིད་ཙམ་ཞིག་སྒྲུབ་ན་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡོད་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡོད་ན་ཡང་ས་བོན་ལ་སོགས་བར་ཆད་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་འགྲུབ་བར་ནུས་པ་ནི་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ཀྱང་འདོད་པ་ཉིད་ཡིན་པས་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བར་ཆད་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་རྣམས་
― DTG191_Page_0559 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གང་དག་གནས་སྐབས་གཞན་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་འགལ་བ་མེད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་གནོད་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ༌། །གནས་སྐབས་གཞན་གང་ལ་བར་ཏེ། རིང་བ་ན་གནས་པ་དང་འགལ་བས་གནོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བ་ལ་གེགས་བྱེད་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ཏོ། །གནས་སྐབས་ཀྱང་རང་བཞིན་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་ལྡན་པ་མ་གྲུབ་བོ། །ཅི་སྟེ་ཁྱེད་ཅག་གིས་མངོན་པའི་འདོད་པའི་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དངོས་པོ་གཞན་ཞིག་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་འདོད་ན་དེའི་ཚེ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཀྱིས་གཏན་ཚིགས་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཉིད་དང༌། དཔེ་ཡང་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཚང་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །འདི་སྙམ་དུ་ཁྱེད་ཆག་ལ་གང་གི་ཕྱིར་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཙམ་སྒྲུབ་ན་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པར་འགྱུར་ན། གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གཞན་ལ་ལྟོས་པའི་ཞིང་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་གྱི། དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་ལྡན་པ་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པར་བྱ་ཞེས་དོགས་པ་ལ། གལ་ཏེ་ཆུ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ལྡན་པ་ཙམ་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་དང་པོ་བཏབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཞིང་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཕྱིས་གཞན་དུ་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་དང་པོར་བཏབ་པའི་ཚེ་མི་འབྱུང་ན་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་གནས་སྐབས་དང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར། སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཕྱིས་ཀྱང་མི་སྐྱེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཞིང་ལ་སོགས་པ་ནི་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ལྡན་པ་ལ་ལྟོས་པ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལྡན་པ་རྣམས་ནི་རེས་འགའ་བ་ཉིད་དུ་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་རྒྱུ་ཞིང་ལ་སོགས་པ་རྣམས་རྟག་ཏུ་ཉེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ལྡན་ལ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དེ་ཡང་ཞིང་ལ་སོགས་པའི་ལས་ལ་སོགས་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་འདོད་ན་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ལས་དེ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་ཅེས་བརྒལ་ཞིང་རྟོག་ན་ཅི་ཞིག་བརྗོད་པར་བྱ་བར་འགྱུར། དེའི་རྒྱུ་
― DTG191_Page_0560 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐུལ་བར་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་མེད་ཅེས་རྒྱུ་རྟག་པར་ཁས་ལེན་པ་ལ་ཐམས་ཅད་དུ་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པ་མཚུངས་སོ། །གང་གི་ལྟར་ན་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་ཡིན་པ་དེའི་ལྟར་ན་རྒྱུའི་རྒྱུད་པ་ཐོག་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཅིག་ཅར་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ་།རྒྱུ་སྔ་མ་སྔ་མ་ལ་རག་ལས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཅིག་ཅར་བའི་རྒྱུ་མ་ཚང་བས་མི་ཉེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཁྱེད་ཅག་གི་ལྟ་བ་ཁོ་ན་ལ་ཞིང་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཞིང་ལ་སོགས་པ་ལྡན་པ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གྲུབ་པོ། །གང་ཡང༌། །དེ་ཡང་ཁྱད་པར་ཉིད་ཡིན་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་དེ་ལ། བར་ཆད་མེད་པར་སྐྱེས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གིས་དེ་མཐོང་བ་ལས་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་རྫས་ལེན་པར་བྱེད་པ་ལྡན་པ་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་ལས་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་ལྡན་པ་རྟོགས་པ་པོའི་མཐོང་བའི་ལམ་དུ་འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། སྔར་བྱུང་བའི་བར་དང་བཅས་པ་སྐྱེ་བའི་གནས་སྐབས་གང་ཡིན་པ་དེ་ལས་ཁྱད་པར་ཅན་བར་མེད་པ་སྐྱེ་བའི་དངོས་པོ་གང་དག་ཡིན་བ་དེ་དག་ཁོ་ན་ལྡན་པའི་སྒྲའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ལྡན་པའི་སྒྲ་ནི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་ཡིན་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་ལྡན་པའི་སྒྲའི་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོར་གྱུར་པ་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཁོ་ན་ལན་པར་བྱེད་ཀྱི་གཞན་དག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་སྒྲས་མ་བསྐུལ་བའི་དོན་ལ་སྒྲས་འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང༌། གལ་ཏེ་འདི་ན་དེ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་བ་སྨྲས་པ་དེ་ལ་བར་ཆོད་གཞན་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བློ་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་སྐྱེ་བའི་དངོས་པོ་གཞན་ཉིད་ཡིན་ཏེ་དེས་ན་འདི་ནི་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱིའི་དོན་ནོ། །དེ་ལ་བར་ཆོད་པར་སྐྱེ་བའི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བར་ཆད་དང་བཅས་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྦྲེལ་ལོ། །གཞན་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བར་མེད་པར་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་སྦྱར་རོ། །ཁྱིམ་དང་འབིགས་བྱེད་གངས་རི་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་དག་ཉིད་ཀྱི་ཅི་རིགས་སུ་དཔེར་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གཞན་གྱི་ལུགས་ཀྱིས་ཀྱང་བར་མ་ཆད་པར་སྐྱེས་པའི་ཁང་བ་རང་ཉིད་
― DTG191_Page_0561 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྡན་བའི་བདག་ཉིད་དག་ལ་བར་མེད་པའི་བློའི་རྒྱུ་མཚན་ལྡན་པ་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། བར་ཆད་ནས་སྐྱེས་པ་དེ་དག་ཉིད་ལ་ཡང་བར་ཆད་དང་བཅས་པའི་བློའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོན་ཏན་རྣམས་ལ་ཡོན་ཏན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །གངས་ཅན་དང་འབིགས་བྱེད་དག་ལ་ཡང་བར་ཆད་དང་བཅས་པའི་བློའི་རྒྱུ་རྣམ་བར་དབྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྲད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་མ་ཐོབ་པ་ནི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞུང་ལུགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང༌། བར་ཆད་བཅས་ལ་བར་མེད་པར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་དེས། ལོག་པའི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལོག་པའི་བློ་ཐམས་ཅད་ཆོས་མཐུན་པ་འཛིན་པ་ལས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མ་གྲུབ་སྟེ། འགའ་ཞིག་ཆོས་མཐུན་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་ཡང་དབང་པོ་ཉམས་པ་ཙམ་གྱིས་སྐྱེ་བར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སེམས་གཞན་དུ་སོང་བ་ཡང་མདུན་ན་གནས་པའི་ཟླ་བ་གཅིག་གི་བདག་པོ་ཙམ་གྱིས་རབ་རིབ་ཀྱིས་བྱས་པའི་དབང་པོ་ཉམས་པ་ལས་ཟླ་བ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཤིན་ཏུ་གསལ་བར་སྣང་བ་རྟོག་པའི་ཆ་ཤས་ཀྱིས་མ་སྦགས་པའི་བློ་སྐྱེ་བ་བཞིན་ནོ། །གཞན་དུ་གྱུར་པའི་སེམས་ཅན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཟླ་བ་གཉིས་ཀྱི་བློ་ལས་རྣམ་པར་རྟོག་བ་མེད་བ་ཉིད་ཀྱི་བློ་བརྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་སེམས་ལ་ནི་ཆོས་མཐུན་པ་འཛིན་པ་ཡོད་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་སྔར་དང་ཕྱིས་མཐོང་བའི་དངོས་པོ་གཅིག་ཉིད་དུ་ཞེན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྔར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་བརྗོད་བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་ན་ལོག་པའི་བློ་ཐམས་ཅད་གཙོ་བོའི་དོན་འཕེན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་ཆུག་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདོད་པ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། ཡང་ན་བར་མེད་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ནི་བར་ཆད་མེད་ཅིང་སྐྱེ་བའི་དངོས་པོ་གཟུང་ངོ༌། །དངོས་པོ་དེ་ཉིད་བར་ཆད་པ་དང་བར་མ་ཆད་པར་སྐྱེ་བ་ནི་དེའི་རིགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་སྤངས་ནས་འཇུག་པའི་དོན་དུ་ཆེས་དང་པོར་སྦྱར་བའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་བརྗོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཁྱེད་ཅག་གི་འདོད་པ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྣ་ཆ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། བཤད་བ་རྣ་ཆ་ཅན་ཞེས་བློ་འདི་ཡང༌། །ཞེས་
― DTG191_Page_0562 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཇི་ལྟར་ནག་པ་དང་རྣ་ཆ་དག་གི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པ་ནི་ལྡན་པ་སྐྱེའི་ཐམས་ཅད་དུ་ནི་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་བར་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་དུ་གྱུར་པ་རྣ་ཆ་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་བློ་འདི་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་དུ་འགྱུར། ནག་བ་དང་རྣ་ཆ་གང་དག་ལ་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་སྐྱེས་པ་དེ་དག་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །གང་ཡང༌། གཞན་དུ་མཐོང་བའི་དངོས་པོ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་དེ་ལ། དེ་འདྲ་བའི་གནས་སྐབས་ཁྱད་པར་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གང་ཞིག་བློ་འདིའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་བརྗོད་པ། དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་དེ་གནས་སྐབས་གཞན་དུ་མ་དམིགས་པར་དགག་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ཀྱི། ཁྱེད་ཅག་གིས་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་ལྡན་པ་དེ། ལྡན་པ་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་ལས་དབེན་པ་གང་དུ་ཡང་བློ་ལ་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ལྡན་པ་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་མེད་ན་ཁྱེད་ཅག་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཅི་ཞིག་ཡོད་སྙམ་དུ་སེམས་ན། ལྡན་པའི་དངོས་པོ་བློ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྦྱོར་བ་ནི་གང་ལྡན་པའི་བློ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཁྱེད་ཅག་གིས་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་ལྡན་པའི་གཞི་མེད་པར་དངོས་བོའི་ཁྱད་པར་ཙམ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། ཁང་བཟངས་ལ་སོགས་པའི་ལྡན་པ་བཞིན་ནོ། །ནག་པ་རྣ་ཆ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ལྡན་པའི་བློ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་དངོས་པོ་དུ་མ་ཉེ་བ་ན་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་ཁྱེད་ཅག་གིས་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་ལྡན་པ་དང་བྲལ་བ་དངོས་པོ་དུ་མ་ལྡན་པ་ཙམ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། སོ་སོར་ངེས་པའི་གནས་སྐབས་རྣལ་མ་དུ་མའི་ཡུལ་ཅན་བཞིན་ནོ། །ལྡན་པའི་བློ་འདི་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །ལྡན་པའི་བློ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྡན་པའི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཚད་མ་གཉིས་པོ་འདི་ཉིད་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དགག་པ་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རམ་དངོས་པོ་དུ་མ་ཉེ་བ་ལ་རག་ལས་ཏེ། བྱུང་བའི་ཕྱིར། གཞན་གྱིས་མངོན་བར་འདོད་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང་བྲལ་བའི་དངོས་པོའི་ཁྱད་པར་ཙམ་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ལུག་ལ་སོགས་པ་ལ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་བློའམ། ཐག་ཤིན་ཏུ་རིང་བ་ན་གནས་པའི་ཁྱིམ་གཉིས་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་ནམ། འབིགས་
― DTG191_Page_0563 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱེད་དང་གངས་ཅན་གྱི་བློ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་བློ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་རིགས་པའི་དོན་ཏོ། །ཅི་སྟེ་གང་གིས་གཏན་ཚིགས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་འཇུག་པའི་དོགས་པ་ལྡོག་པར་འགྱུར་བ་འདི་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལས་བཟློག་པ་ལ་གཏན་ཚིགས་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། གཅིག་ནི་དུ་མ་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་གཅིག་དུ་མ་ལ་འཇུག་པ་མི་རིགས་པ་དེ་ལྟར་དེ་གཅིག་ལ་འཇིག་རྟེན་ངོ་བོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཡན་ལག་ཅན་དགག་པར་རྒྱས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡང་འདིར་རྒྱ་མི་བསྐྱེད་དོ། །གཞན་ཉིད་དང་གཞན་མ་ཡིན་པ་དག་ཉིད་སུན་འབྱུང་བར་བཤད་པ། གཞན་དང་གཞན་མིན་བརྗོད་ལ་སོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་ལས་འདི་ནི་གཞན་ནོ། །འདི་ནི་གཞན་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བརྗོད་པ་དང་རྟོགས་པ་དག་ཏུ་འགྱུར་བ་གཞན་དང་གཞན་མ་ཡིན་པ་དེའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་གཞན་ཉིད་དང་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཡིན་པར་གྲུབ་པོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་རྟོགས་པ་བཟུང་ངོ༌། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་འདི་གཞན་དང་གཞན་མ་ཡིན་པའི་བློ་དེ་ནི་བུམ་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཤེས་པ་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་བློ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་ལྟར་ཕྱོགས་གཅིག་ན་གནས་པའི་གང་བུ་དག་ལ་གཞན་དང་གཞན་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་བློ་འཇུག་པའི་ཕྱིར། རེ་ཞིག་འདི་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་མ་ཡིན་ལ། དུས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། ད་ལྟར་བའི་དུས་གཅིག་ལ་ད་ལྟར་བར་གནས་པ་ཕྱོགས་དང་ཡུལ་མ་ངེས་པ་དང་ལྡན་པའི་གཞོན་ནུ་དང་གནས་བརྟན་དག་ལ་རྣམ་པར་དབྱེ་ནས་གཞན་དང་གཞན་མ་ཡིན་པའི་བློ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཁྱད་པར་མེད་ན་ཡང་ཁྱད་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །བློ་འདིའི་རྒྱུ་མཚན་གཞན་བརྗོད་པར་ཡང་མི་ནུས་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་འདིའི་རྒྱུ་མཚན་གང་ཡིན་བདེ་ནི་གཞན་ཉིད་དང་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །ཕྱོགས་དུས་དེ་ཡི་རྒྱུ་མཚན་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་དང་དུས་ཀྱིས་ཕྱོགས་དང་ལྡན་པའི་ཉེ་བ་དང་བསྐལ་པའི་དངོས་པོ་ལ་རྒྱུ་མཚན་ཅན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཕྱོགས་དང་དུས་ཀྱི་སྒྲ་དག་གིས་བཏགས་ནས་ཕྱོགས་དང་དུས་ཀྱི་ཡུལ་ཕྱོགས་དང་ལྡན་པ་དག་བསྟན་ཏོ། །འདི་ལྟར་གཞན་གྱིས་གཞན་ཉིད་དང་གཞན་
― DTG191_Page_0564 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ཡིན་པ་ཉིད་རྣམ་བ་འདི་ཉིས་ཀྱང་ཕྱོགས་དང་དུས་ཀྱིས་བྱས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་དེ། དེ་ལ་ཕྱོགས་ཀྱིས་བྱས་པའི་སྐྱེ་བོ་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། ཕྱོགས་གཅིག་ན་གནས་པའི་གང་བུ་དག་ལ་ལྟ་བ་པོ་གཅིག་ཉེ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། འདི་ནི་དེ་ལས་བསྐལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གཞན་ཉིད་ལ་མི་བརྟེན་པའི་བློ་སྐྱེ་ལ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གཞན་དང་ལྡན་པ་ལས་གཞན་ཉིད་སྐྱེ་བ་དང༌། བསྐལ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་འདི་ནི་འདི་ལས་ཉེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་པའི་བློ་སྐྱེ་སྟ། དེ་ལ་ལྟོས་ནས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གཞན་དང་ལྡན་བ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དུས་ཀྱིས་བྱས་པའི་སྐྱེ་བའི་རིམ་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ད་ལྟར་བའི་དུས་ཀྱི་དང་ཡུལ་མ་ངེས་པ་ཕྱོགས་དང་ལྡན་པའི་གཞོན་ནུ་དང༌། གནས་བརྟན་དག་གི་ནང་ནས་གང་ཞིག་སྐྲ་དཀར་དང་གཉེར་མ་དང་སྨར་སྤྱི་ཅེར་ལ་སོགས་པས་ཉི་མ་ཤར་བ་དང་ནུབ་པ་མང་བ་ཉིད་རྗེས་སུ་དཔག་པའོ། །དེ་ལ་ལྟ་བ་པོ་གཅིག་ལ་གཞོན་ནུའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྐལ་པའི་བློ་སྐྱེ་སྟེ། དེ་ལ་ལྟོས་ནས་དུས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གཞན་དང་ལྡན་པས་གཞན་ཉིད་སྐྱེ་བ་དང༌། གནས་བརྟན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཀྱང་གང་ཞིག་སྤྱི་ཅེར་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པས་ཉི་མ་འཆར་བ་དང་ནུབ་པ་དག་ཉུང་བ་ཉིད་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དེ་ལས་གཞོན་ནུ་ཉེ་བའི་བློ་སྐྱེ་སྟེ་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་དུས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གཞན་དང་ལྡན་པས་གཞན་མ་ཡིན་བ་ཉིད་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཉིད་དང་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་འདི་ནི་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལས་བཟློག་པ་ལ་ཡང་གཏན་ཚིགས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། ཇི་ལྟར་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་གཟུགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི། །འབྱུང་བ་ནི་སྐྱེ་བ་སྟེ། དེ་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་པའོ། །ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་དུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་རིམ་གྱིས་གནས་པས། ཕྱོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོན་ཏན་རྣམས་ལ་ཡོན་ཏན་མེད་པའི་ཕྱིར་གཞན་ཉིད་དང་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མེད་ན་ཡང་སྔོན་པོ་གཞན་ནི་སྔོན་པོ་གཞན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གཞན་དང་གཞན་མ་ཡིན་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པས་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འདོད། འདིས་ནི་འདི་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་འདི་ལ་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་རྒྱུ་
― DTG191_Page_0565 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཚན་ཉིད་ཙམ་སྒྲུབ་པར་འདོད་ན་དེའི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱས་པ་ལས་བཟློག་པ་ལ་ཡང་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་རྟག་པར་གྱུར་པའི་དུས་དང་ཕྱོགས་ཀྱི་དངོས་པོའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་གང་ཡིན་པ་དེ་བློའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་བསྒྲུབ་བར་འདོད་ན། དེའི་ཚེ་དཔེ་མེད་ལ་དམ་བཅའ་བ་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གནོད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་བརྗོད་བར་ནུས་ཏེ། གང་གཞན་དང་གཞན་མ་ཡིན་པའི་བློ་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཞན་གྱིས་བརྟགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་བྲལ་བའི་དོན་ཙམ་གྱིས་བྱས་པའི་རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བར་གནས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཡིན་ཏེ། གཞན་དང་གཞན་མ་ཡིན་པའི་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་གཞན་དང་གཞན་མ་ཡིན་པའི་བློ་བཞིན་ནོ། །བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་གཞན་དང་གཞན་མ་ཡིན་པའི་བློ་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །གལ་ཏེ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་དོན་གཅིག་ལ་འདུ་བས་གཞན་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་བློ་འདི་ནི་ཉེ་བར་བཏགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་བརྒྱུད་ནས་གཞན་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་པར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་དཔེ་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མ་ཚང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། བློ་འཁྲུལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་བཏགས་པ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་སོ་ཞེས་འདི་ནི་བསལ་ཟིན་ཏོ། །རང་གི་རྟེན་ལ་ཡང་དེ་དག་དམིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཤེས་པ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ན། དེའི་ཕྱིར་གང་ལས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་དེའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་འགྱུར། དུས་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མར་འབྱུང་བའི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་ཡང་ཅི་ཞིག་བརྟག་སྟེ། དེ་ལ་ནི་དོན་གཅིག་ལ་འདུ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་དུས་དང་ཕྱོགས་དག་སྔར་བཀག་པ་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པའི་ཕྱིར་དེའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་གཞན་ཉིད་དང་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དག་ཀྱང་མེད་པའི་ཕྱིར་གང་གིས་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་གང་ལས་དེའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཉིད་དུ་དགོས། གང་གིས་ལྟོས་པའི་བློ་དང་ལྷན་ཅིག་པའི་དེ་དང་ལྡན་པ་ལས་གཞན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ཕྱོགས་དང་དུས་དག་ནི་ཕྱོགས་གཅིག་ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་གཅིག་གི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཆ་ཤས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡན་ལག་ཐ་དད་པ་ཉེ་བར་བཏགས་པ་ནི་དོན་བྱེད་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པར་ཡང་རིགས་
― DTG191_Page_0566 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཉེ་བར་བཏགས་པ་དེ་ཡང་བརྫུན་པ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་སྔ་མ་བཞིན་དུ་མ་གྲུབ་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གྲངས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གཞན་དག་ནི་སྐབས་སུ་བབ་པའི་གྲངས་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་དངོས་པོ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེ་དོགས་པ་བསུ་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་གྲངས་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་འདི་ཐམས་ཅད་ནི་རྫས་ལས་ཐ་མི་དད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་རྫས་དེ་རྣམས་པར་གཅོད་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་གང་གཞན་ལས་རྣམ་པར་གཅོད་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི་དེ་ལས་ཐ་མི་དད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལྷས་བྱིན་གྱི་དབྱིག་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ལ་རྫས་ལས་ཐ་མི་དད་པ་བཀག་པ་ཙམ་སྒྲུབ་ན་དམ་བཅའ་བ་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པའི་སྐྱོན་ཡོད་དེ། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པ་ཐམས་ཅད་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་དག་ཏུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདིར་རྣ་མ་ཕུག་པའི་ལན་དོགས་པར་བྱེད་དེ། དེས་སྨྲས་པ། ཚོགས་པ་དང་རྒྱུན་དང་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རྣམས་ནི། དེ་ཉིད་དང་གཞན་དག་ཏུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སོ་སོར་ངེས་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། གཟུགས་དང་རོ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེའོ། །དེ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། གལ་ཏེ་དོན་དམ་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་ཉིད་གཏན་ཚིགས་སུ་འདོད་ན། དེའི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་སྟེ། སངས་རྒྱས་བ་ལ་ནི་རྒྱུན་ལ་སོགས་པ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པ་རྣམས་ལ་དོན་དམ་པར་ངེས་པའི་དོན་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པོ། །འོན་ཏེ་སྤྱིར་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ནམ་མཁའི་པད་མ་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་ཡང་མེད་པ་ཉིད་དང༌། ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ལ་སོགས་པ་བརྟགས་པའི་ངེས་པའི་ཆོས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་ཉིད་དུ་བརྗོད་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྤྱིར་བརྟགས་པས་ཉེ་བར་བརྗོད་པ་མེད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་མ་སྤངས་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། འདིའི་གཏན་ཚིགས་འདི་ནི་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཐ་དད་པ་སྟེ་གཞན་ཉིད་དང༌། ཐ་དད་མེད་
― DTG191_Page_0567 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་སྟེ་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་འདི་དག་ནི་དངོས་པོ་ཁོ་ན་ལ་རྣམ་པར་གནས་ཀྱི་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུན་ལ་སོགས་པ་ཡང་བཏགས་པར་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་འདི་དག་དངོས་པོ་ལས་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པ་གྲུབ་པར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྦྱོར་བ་དང་པོ་ལ་གྲངས་ལ་སོགས་པ་རྫས་ལས་ཐ་མི་དད་པ་བཀག་པ་ཙམ་སྒྲུབ་ན་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཅི་སྟེ་ཐ་མི་དད་པ་བཀག་པ་ཙམ་སྒྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དགག་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྒྲུབ་བ་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དགག་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྫས་ལས་ཐ་དད་པ་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། དེ་འདིར་གལ་ཏེ་རྫས་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དོགས་པར་བྱས་ནས། གྲངས་ལ་སོགས་པ་མ་གྲུབ་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འགེགས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྫས་ལས་ཐ་དད་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། གཞན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གྲངས་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་མ་གྲུབ་པ་དེ་ཉིད་སྟོན་པ་ནི། བསྡུ་བ་སོགས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་བརྗོད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་གོ་གཉིས་དག་གོ་མང་པོ་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་སྙམ་དུ་རྫས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པའི་གྲངས་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་གཞན་ཉིད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། རང་གི་ངོ་བོ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་ལ་རང་གི་ངོ་བོ་ལས་ཐ་དད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འགལ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་སྟེ། ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པ་དག་ལ་ནི་ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཅིག་ཅར་གཅིག་ལ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་རེ་ཞིག་གཞན་ཉིད་དང་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་བཀག་ནས། བློ་ལ་སོགས་པ་འབད་པའི་མཐར་ཐུག་པ་རྣམས་ནི་བདག་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་དུ་འདོད་དེ། དེ་དག་ཀྱང་བདག་བཀག་པ་ཉིད་ཀྱིས་བཀག་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །འདི་དག་བདག་ལ་བརྟེན་པར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འདི་དག་གི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱིས་བདག་ལ་བརྟེན་པར་འགྱུར་རམ་གནས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱིས་ཡིན། རེ་ཞིག་སྐྱེ་བའི་རྒྱུའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་མཚང་བ་མེད་པ་ཉིད་
― DTG191_Page_0568 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱིས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་བོགས་དབྱུང་དུ་མེད་པ་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་པ་འགའ་ཡང་ཡེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལན་བརྒྱར་དཔྱད་ཟིན་ཏོ། །རྟག་པ་ནི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་ནུས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་དག་གིས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ལ། རྟག་པ་ཡང་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་དག་གིས་དོན་བྱེད་པ་འགལ་བར་བསྟན་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གནས་པ་ནི་གནས་པ་པོ་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེའི་རྒྱུ་ཡིན་ན་གནས་པ་པོའི་རྒྱུ་ཉིད་བརྗོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བཀག་པ་ཡིན་ཏེ། གནས་པ་པོ་དེ་ཡང་ཡོངས་སུ་མཐར་ཐུག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དེ་ལ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་པ་ལས་གནས་པ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ན་ཡང་དེས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་བྱས་ཏེ། དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་གནས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་པ་ཇི་ལྟར་དེའི་རྟེན་དུ་འགྱུར། དེ་དང་འབྲེལ་པའི་གནས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་འདི་དེའི་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་འབྲེལ་པ་ཉིད་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་པ་ལ་རྒྱུ་ཉིད་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྟག་པ་ནི་གང་དུ་ཡང་ནུས་པ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །གཞན་ཡང་གནས་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་འདི་རང་ཉིད་བསྟན་པ་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནམ། བརྟེན་པའི་རང་བཞིན་ཞིག་ཏུ་འགྱུར། གལ་ཏེ་བརྟན་པ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་གཞན་གྱིས་གནས་པར་ནུས་ཏེ། དེའི་རང་བཞིན་ཉམས་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་བརྟེན་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ན་དེ་ལྟན་ཡང་གནས་པ་པོ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་པ་ཉིད་དེ། རང་ཉིད་བརྟན་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་རང་ཉིད་གནས་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་རེ་ཞིག་ལུས་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་འོག་ཏུ་ལྟུང་བའི་གེགས་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་བརྟེན་པ་ཡིན་ན་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་འོག་ཏུ་འགྲོ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཅི་ཞིག་བྱེད་པ་ན་དེ་དག་གང་རྟེན་དུ་འགྱུར། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ནི་ཆ་མེད་པ་དང་དེ་བས་ཉེ་བར་བརྗོད་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྟེན་དུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ།།
― DTG191_Page_0569 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ལྟར་བདེ་བ་ལ་སོགས་དང་གཞན་དག་ཀྱང་ཅི་རིགས་པར་རྟེན་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་མེད་དོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །གཞན་ཡང་གཞན་དག་གིས་བློ་ཤེས་པ་རང་བཞིན་དུ་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བློ་དང༌། དམིགས་པ་དང་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་ཡིན་ན་ཡང་གཞན་དག་གིས་རང་རིག་པའི་ངོ་བོར་ནི་མི་འདོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་བློ་གཞན་གྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རང་ལས་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་བློ་ཉིད་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །བདེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང༌། འདོད་པ་དང༌། སྡང་བ་དང༌། འབད་པ་རྣམས་ཀྱང་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ཡང་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་བརྟག་པར་འགེགས་པར་འགྱུར་རོ། །ལྕི་བ་ཉིད་དང་གཤེར་བ་ཉིད་དང་སྣུམ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དགག་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་ངེས་པར་བྱས་ནས་འདི་དག་གི་དགག་པ་མ་བྱས་པར་འདུས་བྱས་པ་དགག་པ་ནི། ཤུགས་བརྗོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདུས་བྱས་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཤུགས་དང༌། བག་ཆགས་དང༌། གནས་པ་འཇིག་པའོ། །དེ་ལ་ཤུགས་ཞེས་བྱ་པ་ནི་ས་དང་ཆུ་དང་མེ་དང་རླུང་དང་ཡིད་དེ་ལུས་ཅན་གྱི་རྫས་ལྔ་པོ་དག་ལ་འབད་པས་བཅོམ་པའི་ཁྱད་པར་ལ་ལྟོས་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་ཕྱོགས་ཀྱིས་བྱ་བ་ངེས་པའི་རྒྱུན་དང་རེག་པ་དང་ལྡན་པའི་རྫས་དང་ལྡན་པ་དང་འགལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་མདའ་ལ་སོགས་པ་གང་གི་དབང་གིས་མདའ་བར་དུ་ལྟུང་བར་མི་འགྱུར་བ་འབད་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་སྐྱེད་པ་ལས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་བྱ་བ་ངེས་པའི་འབྲས་བུས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་བོ། །གྱལ་ག་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་བོར་བས་སྣང་བ་ལས་བྱུང་བ་ལས་སྐྱེས་པའོ། །གོམས་པའི་མིང་ཅན་ནི་བདག་གི་ཡོན་ཏན་ཤེས་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཤེས་པའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་འདི་བརྗོད་དོ། །དེ་ཡང་མཐོང་བ་དང་ཐོས་པ་དང་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དག་ལ་དྲན་པ་དང༌། ངོ་ཤེས་པའི་འབྲས་བུས་དཔག་པས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པོ། །གནས་པ་འཇིག་པ་ནི་ལུས་ཅན་གྱི་རྫས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གང་ཞིག་འབད་པས་གཞན་དུ་བྱས་པ་མཁྲད་
― DTG191_Page_0570 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་ཆ་ཤས་བཀོད་པའི་ཁྱད་པར་དུས་གཞན་དུ་གནས་པ་ཅན་རང་གི་རྟེན་དུ་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཇི་ལྟར་གནས་པ་བཞིན་དུ་འཇིག་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དཔེར་ན་ཏ་ལའི་ལོ་མ་ལ་སོགས་པ་དུས་ཡུན་རིང་མོར་བལྟབ་པ་བརྐྱང་བས་གྲོལ་བ་ཡང་དེ་ལྟ་བུ་ཁོ་ནར་གནས་པ་བཞིན་ནོ། །གཞུ་དང་ཡལ་ག་དང་རྭ་ལ་སོགས་པ་དང་གོས་ལ་སོགས་པ་ཐུར་དུ་བཀུག་པ་དག་ལ་དེའི་འབྲས་བུ་མངོན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །མཐའ་དག་ཅེས་བྱ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་ཆར་ཡང་ངོ༌། །དེ་ལ་ཤུགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་ཀྱི་རྒྱུན་བརྗོད་པའི་འབྲས་བུར་མ་གྲུབ་སྟེ། དངོས་པོའི་ཚོགས་མཐའ་དག་ལ་ཁྱབ་པའི་སྐད་ཅིག་མ་འཇིག་པ་བསྒྲུབ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་རུ་རང་གི་ངོ་བོ་ཐོབ་པ་ལས་ཕྱིས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མེད་པའི་ཕྱིར་འདི་བྱ་བ་གང་གི་རྒྱུན་གྱི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་བྱ་བ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་རང་གི་ཉེ་བར་ལེན་བའི་ཡུལ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་དངོས་པོ་རྣམས་ཡུལ་ལ་ཁྱབ་པར་སྐྱེ་བ་ཉིད་ཀྱི་བྱ་བའི་རྒྱུན་འདོད་ན། དེའི་ཚེ་ཡང་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་རྒྱུན་ལས་དེ་ལྟར་སྐྱེ་བའི་དངོས་པོ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཉིད་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་བྱེད་ཀྱི། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་འདུས་བྱས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་ལྷན་ཅིག་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་འདུས་བྱས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་མདའ་ལ་སོགས་པ་མི་ལྟུང་བར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་དེ་དག་ནམ་ཡང་ལྟུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་ལྟུང་བའི་གེགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཤུགས་ཀྱིས་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ནམ་མཁའི་ཡུལ་དུ་འཕངས་པའི་མདའ་གློ་བུར་དུ་ལྟུང་བར་དམིགས་པ་གང་ཡིན་དེ་ཇི་ལྟར་འཐད་པར་འགྱུར། ལུས་ཅན་རླུང་ལ་སོགས་པ་དང་ཕྲད་བས་ནུས་པ་ཉམས་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཤུགས་ཞིག་པས་ལྟུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་ནུས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དང་པོ་ཉིད་དུ་ལྟུང་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དང་འགལ་བའི་རླུང་དང་ཕྲད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་ཤུགས་ནི་ངེས་པ་ཁོ་ནར་དང་པོ་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་འགལ་ན་ཡང་རླུང་དང་ཕྲད་པ་ཁྱད་པར་དུ་བསད་ནས་འདི་མདའ་ཡུལ་གཞན་དུ་ཁྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་གང་གིས་ཡུལ་ཤིན་ཏུ་ཐག་རིང་བར་ཡང་དེ་ཁྱེར་བར་མི་བྱེད་པ་ཕྱིས་དེ་སྟོབས་ཆུང་བར་
― DTG191_Page_0571 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུས་བྱས། ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་རླུང་དང་ཕྲད་པ་དང་ལྡན་པའི་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་དུ་འཕངས་པའི་མདའ་ཡང་བར་དུ་ལྟུང་བར་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། །ཕྱིས་ཤུགས་གཞན་དུ་གྱུར་པར་ཡང་བརྗོད་མི་ནུས་ཏེ། གཞན་དུ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདའ་ལ་སོགས་པ་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་འདུ་བའི་རྒྱུན་མེད་པ་ཁོ་ནའོ། །ལས་ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱུ་ཕྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤུགས་ཀྱིས་གཞན་དུ་གྱུར་ན་ཡང་སྔ་མ་འཇིག་པའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེའི་གནས་སྐབས་ཉིད་ཡིན་པས་མདའ་མི་ལྡུད་བ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །དེའི་འཇིག་པའི་རྒྱུ་རླུང་དང་ཕྲད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དང་པོ་ཉིད་དུ་ལྟུང་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །རླུང་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱད་པར་གོམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སུན་དབྱུང་བའི་ཕྱིར། གོམས་པར་བརྗོད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་དྲན་པ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་ལས་ཕྱིར་གོམས་པ་ཙམ་བསྒྲུབ་ན། དེའི་ཚེ་འགྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སྔར་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་བསྒོས་པའི་ནུས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་དེ་དང་ཕྲད་པ་ཡང་ཁྱད་པར་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་འདི་ན་ནི་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ལ་བག་ཆགས་ཞེས་བྱ་བར་གྲགས་པ་དྲན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུར་འདོད་པ་ཁོ་ནའོ། །ཅི་སྟེ་བདག་གི་ཡོན་ཏན་གྱི་རང་བཞིན་གྱིས་དངོས་པོ་བསྒྲུབ་པར་འདོད་ན། དེའི་ཚེ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྷན་ཅིག་གང་དུ་ཡང་དྲན་པ་ལ་སོགས་པ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཉིད་དད། དམ་བཅས་པ་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་འགལ་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་རྟེན་གྱི་བདག་སྔར་བཀག་པ་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་མེད་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་གང་ལ་བརྟེན་པ་དེ་ནི་དེ་མེད་པ་ན་གནས་པ་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྩིག་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་ལ་རི་མོ་བཞིན་ནོ། །གཞན་གྱི་ལུགས་ཀྱིས་འདུས་བྱས་པ་ཡང་བདག་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་འགལ་བ་དམིགས་པའོ། །མ་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་དེ་ནི་སྔར་བསལ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདུས་བྱས་ནི་སེམས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དུ་རིགས་ཀྱི་བདག་གི་ཡོན་ཏན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
― DTG191_Page_0572 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚད་མའི་འབྲས་བུ་སྟེ། གཅིག་ནི་ཚད་མས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ལ། གཞན་ནི་བཟློག་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་ཡང་སུན་དབྱུང་བའི་ཕྱིར། གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་འདི་དངོས་པོ་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་འཇིག་པར་བྱེད་པ་རེས་འགའ་འདི་རང་ཉིད་མི་བརྟན་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཡིན་པའམ། ཡང་ན་བརྟན་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ཕྱོགས་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །གལ་ཏེ་མི་བརྟན་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་འདི་སྐད་ཅིག་ལས་ཕྱིས་མེད་པའི་ཕྱིར། འདི་གང་གི་འཇིག་པ་པོར་འགྱུར། འོན་ཏེ་ཕྱོགས་གཉིས་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་དངོས་པོ་ལ་སྟེ་བརྟན་པའི་དོན་རྣམས་ཀྱང་ཡོད་པ་ལ་དེའི་ངོ་བོ་སྟེ། རང་བཞིན་གྱིས་བརྟན་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིས་ཀུན་དུ་བརྟགས་པས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་པའི་འཇིག་པ་པོས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེས་སྔ་མ་བཞིན་དུ་སུན་འབྱིན་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་ན་ཡང་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ཏུ་གནས་པའམ། རྒྱུན་གྱིས་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ལ་དེའི་ནུས་པར་བརྗོད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འདི་ལ་ཡང་རང་གི་རྒྱུ་ཉིད་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རང་གི་རྒྱུ་ཉིད་ལས་འགྲུབ་པ་ན་སྐད་ཅིག་གཅིག་ནས་པ་གྲུབ་སྟེ། འདི་ལྟར་འདི་དག་གི་གནས་པ་ནི་བདག་ཉིད་ཐོབ་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་བརྗོད་ཀྱི། རང་ཉིད་གཡོ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དུས་ཕྱིས་གནས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པའི་བདག་ཉིད་ཐོབ་བ་རྣམས་དུས་ཕྱིས་བདག་གི་ངོ་བོ་འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གནས་ན་ཡང་ནམ་ཡང་མི་ལྡོག་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཕྱིས་ཀྱང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱི་མ་ཕྱི་མའི་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བ་ནི་སྔ་མ་སྔ་མའི་རྒྱུའི་ནུས་པས་བྱས་པའི་ཕྱིར་རྒྱུན་ལ་ཡང་འདུས་བྱས་པའི་ནུས་པ་འགྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པ་འདི་འཇིག་པ་པོར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རང་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པ་མ་ཡིན་པས་ཅི་ཞིག་བྱེད་ན་འདི་དེའི་འཇིག་པ་པོར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ཡང་ཇི་སྟེ་འདི་འཇིག་པར་བྱེད་པ་པོར་མ་གྱུར་མོད། འོན་ཀྱང་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་སྐྱེད་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། འདིའི་
― DTG191_Page_0573 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱུ་ཉིད་མ་མཐོང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞལ་བྱའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ནི་ཚད་མ་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་དེའི་ཐ་སྙད་དུ་འགྱུར་བ་གོས་ལ་སོགས་པ་ལ་འདིའི་རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་རྒྱུ་ལས་མ་གཏོགས་པ་མངོན་སུམ་དང་མི་དམིགས་པ་དག་གིས་སམ། མིག་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་འབྲས་བུ་ལྡོག་པ་ལས་རྒྱུ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་སྟེ། ངེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ནུས་པ་མ་མཐོང་བ་ཡང་རྒྱུ་ཉིད་དུ་རྟོག་པར་བྱེད་ན། དེའི་ཚེ་འདུས་བྱས་པའམ་གཞན་དབྱུག་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྐྱེ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་ཏེ། བརྟག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །གང་གིས་ཁྱེད་ཅག་ནུས་པ་ཡོངས་སུ་མ་ངེས་པའི་འདུས་བྱས་པའི་བདག་ཉིད་གཅིག་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པས་ཡོངས་སུ་ཚིམ་པར་འགྱུར་བ་ནུས་པ་མ་མཐོང་བ་ཉིད་དུ་ནི་ཁྱད་པར་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །འདི་ཁྱེད་ཅག་གི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུར་འདོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་གོས་ལ་སོགས་པ་སྐྱེས་པ་ཡོད་པའི་དུས་ཕྱིས་འཇིག་པར་འགྱུར་བའི་ཡོན་ཏན་དུ་འདོད་དོ། །དེ་ལ་ཡང་འདི་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་དང་པོར་བརྗོད་ཟིན་ཏོ། །སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་ནས་ཉེས་པ་འདི་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། རེས་འགའ་ལ་རང་གི་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་ལུགས་ལས་འདས་ནས་འདི་ལྟར་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ཉེ་བར་སྡུད་པར་བྱེད་དོ། །ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་སུན་དབྱུང་བའི་ཕྱིར། ཡིད་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མ་མཐོང་བའི་བྱེད་པ་པོ་ནི་འབྲས་བུ་སྟེར་བ་བདག་གི་ཡོན་ཏན་བདག་དང་ཡིད་ལྡན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་རང་གི་འབྲས་བུ་དང་འགལ་བ་མེད་པའོ། །དེ་ཡང་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་ཆོས་ནི་བྱེད་པ་པོ་ལ་འདོད་པ་དང་ཕན་པ་དང་ཐར་པའི་རྒྱུའོ། །ཆོས་མ་ཡིན་པ་ནི་མི་འདོད་པ་དང་མི་ཕན་པ་དང་འཆིང་བའི་རྒྱུའོ་ཞེས་གཞན་དག་གིས་མ་མཐོང་བའི་མཚན་ཉིད་སྨྲས་པ་དེ་འདི་ནི་བདག་དང་ཡིད་དད་དེ་དག་གི་ལྡན་པ་དེའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་སྔར་བཀག་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མེད་པས་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་བོ། །སྒྲ་ནི་ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་ཉིད་དུ་འདོད་དེ། དེ་ནི་དང་པོ་ཉིད་དུ་རིམ་སོགས་ཐོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསལ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་འདིའི་སུན་འབྱིན་པ་མི་བརྗོད་དོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུས་པའི་
― DTG191_Page_0574 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དཀའ་འགྲེལ་ལས། ཡོན་ཏན་གྱི་དོན་བརྟག་པ་སྟེ་བཅུ་དྲུག་པའོ།། །།ལས་ཀྱི་ཚིག་གི་དོན་དབྱུང་བའི་ཕྱིར། སྐད་ཅིག་གིས་འཇིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མདོ་ལས། འདེགས་པ་དང༌། འཇོག་པ་དང༌། བསྐུམ་པ་དང༌། བརྐྱང་བ་དང༌། འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམས་ནི་ལས་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལ་འདེགས་པ་ནི་སྟེང་དང་འོག་གི་ཕྱོགས་དག་དང་ལྡན་པ་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དཔེར་ན་ལུས་ཀྱི་ཡན་ལག་གམ་དེ་དང་འབྲེལ་པའི་ལུས་ཅན་གྱི་རྫས་བོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པའི་སྟེང་དང་འོག་དང་ཐད་ཀའི་ཆའི་ཁྱད་པར་དག་དང་ལྡན་པའི་རྒྱུ་འོག་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་རྒྱུ་འབད་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་གིས་ལས་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདེགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ལས་བཟློག་པའི་ལྡན་པ་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་རྒྱུའི་ལས་ནི་འཇོག་པའོ། །རྫས་དྲང་པོ་འཁྱོག་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་བསྐུམ་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་དཔུང་པ་ལ་སོགས་པའི་རྫས་དྲང་པོའི་སོར་མོ་ལ་སོགས་པ་རྩེ་མོའི་ཡན་ལག་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པའི་རང་དང་ལྡན་པ་དག་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང་བདག་ཉིད་རྩ་བའི་ཡུལ་དག་དང་ལྡན་པ་ན་ལས་གང་གིས་དཔུང་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡན་ལག་ཅན་གུག་པོར་གྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་བསྐུམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ལས་བཟློག་པའི་ལྡན་པ་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་སྐྱེད་པ་ལས་གང་གིས་ཡན་ལག་ཅན་དྲང་པོར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་བརྐྱང་བའོ། །ཡུལ་དང་ཕྱོགས་མ་ངེས་པའི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འགྲོ་བའོ། །འདེགས་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་རྣམ་པ་བཞི་ནི་ཡུལ་དང་ཕྱོགས་ངེས་པའི་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་དག་དང་ལྡན་པ་དད་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ལ། འགྲོ་བ་ནི་མ་ངེས་པའི་ཕྱོགས་དང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པ་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ལས་རྣམ་པ་ལྔ་ཁོ་ནས་འགྱུར་ཏེ། འཁྱམ་པ་དང་གཡོ་བ་དང་སྤྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་འགྲོ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཁོངས་སུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་རྣམ་པ་ལྔ་པོ་འདི་ཡང་ལུས་ཅན་གྱི་རྫས་ལ་གནས་པའི་ལྡན་པ་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་འབྲས་བུས་དཔག་པས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པོ། །ལྡན་པ་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཐུན་མོང་གི་འབྲས་བུ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འདི་འབྲས་བུ་ལས་གྲུབ་བོ། །དེ་བཞིན་དུ་མངོན་སུམ་གྱིས་ཀྱང་ཡིན་
― DTG191_Page_0575 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་གྲངས་དང་ཚད་དང་སོ་སོ་བ་ཉིད་དང་ལྡན་པ་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དག་དང་གཞན་ཉིད་དང༌། གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དག་དང༌། ལས་རྣམས་ནི་གཟུགས་ཅན་དང་འདུ་བའི་ཕྱིར་མིག་གིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་དག་ནི་མདོར་བསྡུས་པས་གཞན་གྱི་གཞུང་ལུགས་བསྟན་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ལ་ལྡན་པ་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དག་ནི་སྔར་བཀག་པའི་ཕྱིར་དེའི་འབྲས་བུ་ཉིད་མ་གྲུབ་བོ། །ཅི་སྟེ་བར་མ་ཆད་པར་སྐྱེ་བ་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ལྡན་པ་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དག་དེའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བརྗོད་ན་དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ལས་དང་དེ་དག་གང་དུ་ཡང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལས་བཟློག་པས་གཏན་ཚིགས་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་ཡང་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་རྩམ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་ན་ཡང་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། རླུང་ལ་སོགས་པ་རྣམ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ལྡན་པ་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱད་པར་སྒྲུབ་པ་ཡང་དམ་བཅའ་བ་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གནོད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བྱ་བ་དང་འདུ་བའི་དངོས་པོ་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པའམ། སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་ཡིན། རེ་ཞིག་སྐད་ཅིག་མ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་སྐྱེ་བའི་ཡུལ་ཉིད་དུ་ཞིག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཉམས་པའི་ཕྱིར་ཡུལ་གཞན་དུ་ཕྱིན་པར་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་དག་ཡུལ་གང་དུ་ཞིག་པ་དེ་ནི་དེའི་དུས་ཕྱིས་དེ་ལས་ཡུལ་གཞན་དུ་ཕྱིན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྒྲོན་མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྐྱེ་བའི་ཡུལ་ཉིད་དུ་ཞིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་འགལ་བ་དམིགས་པའོ། །གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཤིན་ཏུ་མྱུར་བར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཆེས་མྱུར་དུ་འཇིག་པར་འདོད་པ་གང་ཡིན་དེ་དག་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཆེས་མྱུར་དུ་འཇིག་པར་འདོད་པའི་སྒྲོན་མ་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྐྱེ་བའི་དུས་ཕྱིས་ཀྱི་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་སྐད་ཅིག་དྲུག་ཏུ་གནས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་རེ་ཞིག་རང་གི་རྒྱུ་དང་འབྲེལ་བའི་དུས་ནི་དང་པོ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་ཕྱིས་སྤྱི་གསལ་བའི་དུས་སོ། །དེ་ནས་ཡན་ལག་གི་ལས་ཀྱི་དུས་སོ། དེའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་
― DTG191_Page_0576 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡན་ལག་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་དུས་སོ། །དེ་ནས་རང་རྩོམ་བར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་གི་ལྡན་པ་ཞིག་པའོ། །དེ་ནས་རྫས་འཇིག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྒྲོན་མ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ཡང་སྐད་ཅིག་མ་དྲུག་ཏུ་གནས་པར་འདོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་སྐད་ཅིག་ལ་འགྲོ་བ་དང་ལྡན་པ་འགའ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་ཐམས་ཅད་ནི་སྐྱེས་པ་ལས་དུས་ཕྱིས་བྱུང་བ་ཉིད་ཀྱི་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། །གཞན་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་གལ་ཏེ་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ཀྱང་དངོས་པོ་རྣམས་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་འདོད་དེ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདི་དག་གི་བྱ་བ་སྐྱེ་བའི་དུས་ཉིད་དུ་འབྱུང་བར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྱུར་སྙམ་ན། རྒྱབ་དང་མདུན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་རྒྱབ་ཀྱི་ཡུལ་དང་བྲལ་ལ་མདུན་ཡུལ་དང་འཇུག་པ་དང༌། ཕྲད་པ་ནི་འགྲོ་བ་པོ་ཡིན་པའམ། །རྒྱབ་ཏུ་བརྐྱང་བ་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །གང་གིས་སྔར་གྱི་ཡུལ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་རྒྱབ་ཀྱི་ཡུལ་ནོན་པར་འགྱུར་བ་སྐད་ཅིག་གཅིག་ཙམ་དུ་འབྱུང་བ་འདི་ཙམ་ཞིག་སྡོད་པ་ནི་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་བའི་དུས་སུ་ཡང་འཇིག་པས་དབང་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཡུལ་གཞན་དུ་ཕྱིན་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སྐྱེ་བའི་དུས་སུ་འབྱུང་བའི་བྱ་བ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྔོན་དང་ཕྱི་མ་དག་གི་མཐར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དེའི་དུས་ན་ཉེ་བར་བརྗོད་པ་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་ཀྱང་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡུལ་ཤིན་ཏུ་ཐག་རིང་པར་ཕྱིན་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་རེ་ཞིག་ཞོག །འོན་ཀྱང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཙམ་གྱི་ཡུལ་ཕྱོགས་སུ་ཕྱིན་པ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་མ་ལ་བྱ་བ་ག་ལ་ཡོད་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། དངོས་པོ་བརྟེན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྟག་ཏུ་གཅིག་གི་ངོ་བོའི་དངོས་པོ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ནི་བྱ་བ་དང་མི་འདུ་བ་གསལ་རབ་པ་ཉིད་དེ། ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་དེ་ལ་ནི་བྱ་བ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ནམ་མཁའ་བཞིན་ནོ། །སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་ཡང་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་འགལ་བ་དམིགས་པའི་ཐལ་བར་
― DTG191_Page_0577 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་བའོ། །གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་ཁྱད་པར་མེད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་དེ་འགྲོ་བ་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པའི་དོགས་པ་བསུ་ནས། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་ལྷ་སྤྱིན་ལ་སོགས་པ་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་འདི་དག་རང་བཞིན་གྱིས་འགྲོ་བ་དང༌། འདེགས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ནམ་ཡང་མི་གནས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ལྷ་སྤྱིན་ལ་སོགས་པའི་འདི་མི་གཡོ་བའི་གནས་སྐབས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་མེད་ན་ཡང་དེ་དག་སྟེ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་རྩོམ་པའི་དུས་བཞིན་དུ་ངོ་བོ་མ་དོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་སྐྱོན་འདིས་འཇིགས་ནས་འདི་འགྲོ་བ་པོ་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེ་མི་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། གཅིག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་བཞིན་ནོ། །སོགས་པའི་སྒྲས། འདེགས་པ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ༌། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་ན་ཡང་དེ་མི་གཡོ་བ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ཏེ། འགྲོ་བ་པོ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་མ་དོར་བའི་ཕྱིར་མི་གཡོ་བའི་གནས་སྐབས་བཞིན་ནོ། །གཡོ་བའི་ལས་འདི་ལ་ཡོད་པས་གཡོ་ལྡན་ནོ། །གཡོ་མིན་ངོ་བོའི་དུས་བཞིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་བཞིན་ནི་བདུན་པའི་མཐའ་ཅན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་འདི་གཅིག་གི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། འགྲོ་བ་པོ་ལ་སོགས་པ་དང་འགྲོ་བ་པོ་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གཉི་གའི་ངོ་བོ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་ལ། གཏན་ཚིགས་ཀྱང་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དོགས་པ་བསུ་བ་ནི་གལ་ཏེ་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཅིག་ཚེ་འང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འང་གི་སྒྲ་ནི་རིམ་པ་ཐ་དད་པ་སྟེ། ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་མཇུག་ཏུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཡང་གཞན་དུ་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་འགྲོ་བ་པོ་ཉིད་དང་འགྲོ་བ་པོ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་འགལ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པས་གཅིག་ཉིད་ཉམས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་སྐད་ཅིག་
― DTG191_Page_0578 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་ཤིན་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཡོ་བ་དང་མི་གཡོ་བའི་གནས་སྐབས་སུ་འབྱུང་བ་དག་གོ །གཡོ་དང་མི་གཡོ་དངོས་པོ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྕུག་མ་དང་རེ་ལྡེ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་དམ་བཅའ་བ་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གནོད་པ་བསྒྲུབས་ནས། མངོན་སུམ་གྱིས་གནོད་པ་ཡང་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། མཐོང་བ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ཞིག་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་པ་མ་དམིགས་པ་དེ་ནི་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་མེད་པའི་ཐ་སྙད་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཕྱོགས་འགའ་ཞིག་ན་བུམ་པ་མ་དམིགས་པ་བཞིན་ནོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་ལས་ཀྱང་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་མི་དམིགས་པའོ། །དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཡུལ་གཞན་བདག་གིར་བྱེད་པས་སྐྱེ་བའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་ལས་ནི་དབང་པོའི་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བར་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་འདེགས་པ་དང་འཇོག་པ་པོ་སྙམ་པའི་བརྗོད་པ་དང་ལྡན་པའི་བློ་འདི་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་བརྗོད་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་ལས་ཀྱི་ཚིག་གི་དོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་འབྱུང་བར་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་སྐྱེ་བ་མཐོང་བའི་ཕྱིར། བརྡ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དེ་དག་ཁོ་ན་ལ་ཞེན་ནས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཡང་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་དག་ལ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེས་ན་མངོན་སུམ་ཁོ་ན་ལས་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་འདི་ནི་མ་གྲུབ་པོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཉེ་བར་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བརྗོད་པའི་མངོན་སུམ་དང༌། རྗེས་སུ་དཔག་པ་དག་གིས་བསལ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱེ་དང་ཕྲད་པ་མི་རིགས་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་མ་དང་བྱེ་བ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་ལ། རྒྱབ་མ་དང་ཕྲད་པ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྦྱར་རོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་འགྲོ་བའི་ཐ་སྙད་དུ་འགྱུར་ཞེ་ན། འདྲ་བ་གཞན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདྲ་བ་གཞན་གྱི་དངོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ནི་འདྲ་བ་ཡང་ཡིན་ལ་གཞན་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྡུ་བ་བྱས་ལ་དེ་དག་ཀྱང་ཡིན་ལ་དངོས་
― DTG191_Page_0579 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོ་ཡང་ཡིན་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འདྲ་བ་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་དེ་དག་བར་ཆད་མེད་པར་རང་གི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུའི་ཡུལ་སྤངས་ནས་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་སྐྱེ་བ་དམིགས་པའི་རྒྱུའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་འགྲོ་བ་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་འགའ་ཞིག་ཏུ་ངེས་པའི་སྒྲོན་མ་ཡུལ་གཞན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་བློའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་བཞིན་ཏེ། སྒྲོན་མ་དེ་ཉིད་ཡུལ་གཞན་དུ་ཕྱིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་དྲུག་ཏུ་གནས་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཉིད་སྔོན་དང་ཕྱི་མའི་མཐས་སྟོང་པར་སྐྱེའོ་ཞེས་བརྗོད་དེ། དེས་ན་དེ་ནི་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་རིགས་པ་ཁོ་ནའོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ལྔ་པའི་མཐའ་ཅན་ཏེ། བར་མེད་པར་སྐྱེ་བ་ལས་འདྲ་བ་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་རྣམས་ཡུལ་གཞན་དུ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་སྦྱར་རོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུས་པའི་དཀའ་འགྲེལ་ལས། །ལས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་དོན་བརྟག་པ་སྟེ་བཅུ་བདུན་པའོ།། །རྫས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་དབྱུང་བ་རྩོམ་མོ། །རིགས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱི་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་རྫས་དང་ཡོན་ཏན་དང་ལས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་གི་དོན་གསུམ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་དེ་བསལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །རྟེན་མེད་པར་ནི་གང་དུ་ཡང་བརྟེན་པ་རྣམས་གནས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མི་བརྟེན་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་སྨོས་པ་ནི་ཉེ་བར་མཚོན་པ་སྟེ་བྱེ་བྲག་ཀྱང་མཐའི་རྫས་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་བརྟེན་པ་ཉིད་དུ་འདོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཀྱང་བརྟེན་བརྩམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྤངས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་སླར་ཡང་ཁྱད་པར་དུ་སུན་དབྱུང་བ་བརྗོད་པར་འདོད་པ་རང་གི་ངོ་བོ་ངེས་པར་ཤེས་པ་སུན་དབྱུང་བར་ནུས་པའི་ཕྱིར། རེ་ཞིག་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་དག་གི་རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་སྤྱི་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པའོ། །མཆོག་ནི་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ཡང་རྫས་དང་ཡོན་ཏན་དང་ལས་གསུམ་པོ་མཐའ་དག་ལ་འཇུག་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། སྤྱི་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་བྱེ་བྲག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མཆོག་མ་ཡིན་པ་ནི་རྫས་དང་ཡོན་ཏན་དང་ལས་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། དེ་
― DTG191_Page_0580 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་རང་གི་རྟེན་རྫས་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྤྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རང་གི་རྟེན་རིགས་མི་མཐུན་པ་དག་ལས་ལྡོག་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སྤྱི་ཡིན་ན་ཡང་བྱེ་བྲག་ཅེས་བརྗོད་དོ། །འདི་ལྟར་ཡོན་ཏན་ལ་སོགས་བ་ལ་རྫས་མ་ཡིན་པ་དང་ཡོན་ཏན་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཟློག་པའི་བློ་འདི་སྐྱེ་བ་སྒྲུབ་བར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཡོན་ཏན་ཉིད་དང་རྫས་ཉིད་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་གནས་ཀྱི་གཞན་གྱི་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྫས་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་གཞན་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ལྟོས་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་གཅིག་དང་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་དངོས་པོར་མི་འགལ་བ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །བྱེ་བྲག་གཞན་གྱི་མཚན་ཉིད་བཤད་པ། བྱེ་བྲག་དག་ཀྱང་ཁ་ཅིག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་བྱེ་བྲག་ཁོ་ནར་འདོད་ཀྱི་སྤྱི་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ལྡོག་པ་ཉིད་ཡིན་པས་ལྡོག་སྟེ། ལྡོག་པའི་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་དག་གང་ཞེ་ན། རྟག་པའི་རྫས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་སྐད་དུ་ཡང་རྟག་པའི་རྫས་ལ་འཇུག་པའི་མཐའ་ནི་བྱེ་བྲག་གོ་ཞེས་བཤད་དོ། །རྟག་པའི་རྫས་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དང་ནམ་མཁའ་དང་དུས་དང་ཕྱོགས་དང་བདག་དང་ཡིད་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགྲོ་བ་འཇིག་པ་དང་རྩོམ་པའི་མཐར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དང༌། གྲོལ་བའི་བདག་དང་གྲོལ་བའི་ཡིད་ནི་འཁོར་བའི་མཐར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་མཐའ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་ཡོད་པ་ནི་མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་དག་ལ་གསལ་བར་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇུག་པ་ནི་འདི་དག་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་སོགས་པ་རྟག་པའི་རྫས་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྟག་པའི་རྫས་ལ་འཇུག་པ་དང༌། མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་གཉི་ག་གཟུང་ངོ༌། །དེ་དག་ཀྱང་ཕན་ཚུན་དུ་ཐ་དད་པའི་བློའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་གི་རྟེན་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་བྱེད་པས་བྱེ་བྲག་ཅེས་བྱའོ། །ཡང་འདི་དག་ག་ལས་གྲུབ་ཅེ་ན། གང་གི་སྟོབས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་བདག་ཅག་ལ་སོགས་པས་བ་ལང་ལ་སོགས་པ་ལ་བྱད་གཟུགས་དང་ཡོན་ཏན་དང་བྱ་བ་དང་ཡན་ལག་དང་ལྡན་པའི་རྒྱུ་མཚན་རྟ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་མཐོང་སྟེ་འདི་ལྟར་བ་ལང་དང་དཀར་པོ་དང་མྱུར་བར་འགྲོ་བ་དང་ནོག་རྒྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་
― DTG191_Page_0581 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བདག་ཅག་ལས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པའི་རྣལ་འབྱོར་བ་རྣམས། བྱད་གཟུགས་དང་ཡོན་ཏན་དང་བྱ་བ་མཚུངས་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྟག་པ་རྣམས་དང་གྲོལ་བའི་བདག་དང་ཡིད་རྣམས་ལ་རྒྱུ་མཚན་གཞན་མེད་པ་ན་གང་གི་སྟོབས་ཀྱིས་རྟེན་སོ་སོ་ལ་འདི་དང་མི་འདྲའོ་སྙམ་པའི་ཤེས་པ་གང་ལས་ལྡོག་པའི་ཡུལ་དང་དུས་དང་བསྐལ་བ་མ་མཐོང་བ་ལ་དེ་ཉིད་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངོ་ཤེས་པ་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ལ་འབྱུང་བ་ཁྱད་པར་གྱི་ཤེས་པས་དཔག་པའི་ཡོད་པ་མཐའ་དང་ཁྱད་པར་གྲུབ་བོ། དེ་དག་ཀྱང་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟེན་སོ་སོ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ལ། རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པོ། །ཅི་སྟེ་རིགས་རྣམས་ཇི་ལྟར་གྲུབ་ཅེ་ན། ཡོད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ཞིག་གང་དུ་གཏོགས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་དེ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། རྫས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་ཡང་དབང་པོར་གཏོགས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ནི། དེ་ལས་གཞན་པའི་དབང་པོའི་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་ཅིའི་ཕྱིར་དབང་པོས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཐ་སྙད་འཇུག་པར་མི་བྱེད་དེ་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཀྱང་འདི་དག་གི་ཡོད་པ་ཉིད་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཤེས་པའི་བྱེ་བྲག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྫས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་དང་མི་འདྲ་བའི་རྣམ་པའི་ཤེས་པའོ། །རྒྱུ་མཚན་གཞན་ལས་བྱུང་བ་ཅན་ནི་རྒྱུ་མཚན་གཞན་ལས་བྱུང་བ་སྟེ་སྐྱེས་པ་དེ་འདི་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱོང་བ་ནི་དངོས་པོ་གང་གི་རྣམ་པ་དང་མི་འདྲ་བའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གཞན་ལས་བྱུང་པ་ཡིན་ཏེ། གོས་དང་འཕགས་པ་དང་བལ་ལ་སོགས་པ་ལ་དམར་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །རྫས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་འདི་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སུ་གཞན་དག་སེམས་སོ། ཚད་མའི་དོན་འདི་ཉིད། བ་ལང་གླང་ཆེན་ལ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དངོས་པོ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལ་སོགས་པས་བཀོད་པའི་ཚད་
― DTG191_Page_0582 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་དངོས་པོ་རྣམ་པར་འབྱེད་པས་སྨྲས་པ། བ་ལང་དང་ཕག་དང་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་ལ་བ་ལང་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་དང་བརྗོད་བའི་ཁྱད་པར་རྣམས་ནི། བརྡ་དང་ཆ་བྱད་དང་གོང་བུ་ལས་ཐ་དད་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་འདྲ་བའི་རྒྱུ་མཚན་གཞན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཡིན་ཏེ་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། བ་ལང་ལ་སོགས་ཡུལ་ཉིད་ཡིན་པ་ན། གོང་བུ་ལ་སོགས་པར་རང་གི་ངོ་བོའི་ཤེས་པ་དང་བརྗོད་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་ཤེས་པ་དང་བརྗོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བ་ལང་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཉིད་ལ་བེའུ་དང་བཅས་པའི་བ་ལང་ཁལ་བཀལ་བའི་མ་ཧེ་ཟུག་རྡུ་དང་བཅས་པའི་ཕག །ལྕགས་ཀྱུ་དང་བཅས་པའི་གླང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བརྗོད་པ་དང་ཤེས་པའི་ཁྱད་པར་བཞིན་ནོ། །ཆོས་མི་མཐུན་པ་ནི་གོང་བུ་ལ་སོགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་བརྗོད་པ་དང་ཤེས་པའི་ཁྱད་པར་རྣམས་སོ། །གང་དག་རྒྱུ་མཚན་གཞན་ཡིན་བ་དེ་དག་ནི་བ་ལང་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཡིན་པར་གྲུབ་པོ། །དེ་ལ་བརྗོད་པ་ནི་སྒྲའོ། །ཤེས་པ་ནི་ཤེས་པ་དང་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཤེས་པ་བརྗོད་པ་དག་ཉིད་ཁྱད་པར་གྱི་བསྡུ་བའོ། །བརྡ་ནི་བརྡར་བྱས་པའོ། །བྱད་གཟུགས་ནི་དབྱིབས་སོ། །གོང་བུ་ནི་རྫས་སོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ༌། །དེ་དག་ལས་ཐ་དད་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་རང་གི་བརྗོད་པ་དང་ཤེས་པ་སོ་སོ་ལ་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དང་ཁྱད་པར་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདྲ་བའི་རྒྱུ་མཚན་གཞན་རྣམས་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་རྒྱུ་མཚན་དུ་གང་དག་ལ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །ཡང་ན་དེ་དག་ནི་བརྡ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་དང་བརྗོད་བར་རང་གི་ངོ་བོའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་དང་འདྲེས་པ་ཡིན་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ལྷག་མ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །སྨྲས་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམ་བཅའ་བའོ། །རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པས་འཁྲུལ་པར་དོགས་པ་ལ་དེ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་དོན་དུ་བ་ལང་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་ཉིད་ཡིན་བ་ན་ཞེས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་སོ། །གོང་བུ་ལ་སོགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོའི་བརྗོད་པ་དང་ཤེས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་བརྗོད་པ་དང་ཤེས་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེའི་དངོས་པོ་ནི་དེ་ཉིད་དོ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །ཆོས་མི་མཐུན་པའི་གོང་བུ་ལ་སོགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་
― DTG191_Page_0583 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྗོད་པ་དང་ཤེས་པའི་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གཞན་མེད་པ་ན་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོད་བྱེད་པས་སྨྲས་པ། བ་ལང་ལ་སོགས་པ་ལ་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཤེས་པ་ནི་གོང་བུ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། བྱེ་བྲག་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བ་ལང་ཉིད་ནི་བ་ལང་ལ་དོན་གཞན་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་ཐ་དད་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཟུགས་དང་རེག་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཤེས་བྱའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་ནག་པའི་རྟ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནག་པ་ལས་ཐ་དད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ།།འདི་ཉིད་བསྟན་པ་ནི་བ་ལང་ལ་སོགས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་གོ་བར་ཟད་དོ། །དེ་ཀུན་སྙིང་པོ་མེད་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། གང་ཡང་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་ནི་དབང་པོའི་བྱ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དབང་པོ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ལ། གལ་ཏེ་དངོས་སུ་དབང་པོའི་བྱ་བའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་དུ་འདོད་ན་དེའི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་སྟེ་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཀྱིས་བརྡ་གཟོ་བ་དང་དྲན་པ་ལ་སོགས་པས་བར་ཆོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་གཅིག་མེད་པར་ཕན་ཚུན་ཟློག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་རྣམས་བརྒྱུད་པས་ཀྱང་ཐ་མི་དང་པ་རྣམ་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་བརྗོད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་དོགས་པ་ལ་དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྐྱུ་རུ་ར་ལ་སོགས་པ་ཕན་ཚུན་ཤིན་ཏུ་ཐ་དད་པའི་ལུས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་རེ་རེ་འམ་ཚོགས་པས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པ་ཡང་ནད་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་བཟློག་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་སྤྱི་ཉིད་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་དོན་བྱ་བ་བྱེད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པར་མི་རིགས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་དོན་བྱེད་པ་སྣ་ཚོགས་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་སྤྱི་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡོད་ན་དེའི་ཚེ་གང་འདི་འགའ་ཞིག་ཏུ་རེས་འགའ་སྐྱུ་རུ་ར་ལ་སོགས་པ་མྱུར་བ་དང་འགྲོ་བར་ནད་ལ་སོགས་པ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་དམིགས་པ་དེར་མི་འགྱུར་ཏེ། སྤྱི་གཅིག་གི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞིང་དང་འོ་མས་བཅུས་པ་ལ་སོགས་པའི་འདུ་བྱེད་
― DTG191_Page_0584 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཁྱད་པར་བསྒྲུབ་པའི་སྤྱི་ཉིད་དོན་བྱ་བ་སྣ་ཚོགས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རིགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཞིང་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་ལས་ཀྱང་གཞན་གྱིས་རྣམ་པར་འགྱུར་བར་མ་སྐྱེད་པ་ལས་ནི་ཁྱད་པར་འགའ་ཡང་མེད་དེ། གཅིག་གི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱུ་རུ་ར་ལ་སོགས་པ་མི་རྟག་པ་རྣམས་ནི་ཞིང་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་པར་ལས་ཁྱད་པར་དང་བཅས་པ་ཡོད་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ནད་ལ་སོགས་པ་ཞི་བ་ལ་སོགས་པ་ཞི་བའི་ནུས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ་།།དེ་ལྟ་ཡིན་དང་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དག་ལས་དེ་ལྟར་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པ་གཅིག་གི་ངོ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ། །འདྲ་བར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་ཆུ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་བྱེད་པར་ནུས་པ་གཟུང་ངོ༌། །ཡང་ཇི་ལྟར་འདི་དག་གི་བརྡ་གཟོ་བ་ལ་སོགས་པ་བར་དུ་ཆོད་པ་ཉིད་འགྲུབ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འབྲས་བུ་ཙམ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ་བརྡ་མ་བཟུང་བ་རྣམས་ལ་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་ན་བརྡ་བྱེད་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གཅིག་གི་རྣམ་པར་ཞེན་པ་འདི་ལ་བར་དུ་ཆོད་པའི་དོན་བྱེད་པར་ནུས་པ་ཙམ་བསྟན་པར་འདོད་པ་ཁྱད་པར་གཞན་མ་སྤངས་པར་ཡོང་པ་ཞེས་སྒྲ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །བརྡ་བྱེད་པའམ་ཇི་ལྟར་དགའ་བར་གཞན་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དངོས་པོའི་སྒྲའོ། །དེ་བཞིན་བ་ལང་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་སྒྲ་ཡང་འགལ་བ་ལ་སོགས་པའི་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་ཤེས་པར་འདོད་པ་ན་བརྡ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་བརྡའི་དུས་སུ་ཕྱིས་ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་སུ་མཐོང་བའི་བ་ལང་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་སྔར་བརྡ་གཟོ། །དེ་ལས་དེ་དྲན་པར་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཞེས་གསལ་བ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཤིན་ཏུ་གོམས་པ་འགའ་ཞིག་ནི། ཆེས་མྱུར་བར་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་འདི་དག་གི་རིམ་པ་མི་འཛིན་ལ། གོམས་པ་ཞན་པ་ནི་གསལ་རབ་ཏུ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཇུག་སྡུད་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ནི་དེ་ལྟ་བས་ན་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་བརྡ་གཟོ་བ་ལ་སོགས་པས་བར་དུ་ཆོད་པའི་ཕྱིར་དངོས་སུ་མི་སྐྱེ་བས་འདི་དག་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པོ། བརྒྱུད་ནས་སྐྱེ་བ་ན་ཡང་མངོན་སུམ་ཉིད་
― DTG191_Page_0585 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །དྲན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལས་གཞན་པའི་དྲན་པ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་ནི་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལས་ཀྱང་ངོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དང་པོར་རྟོག་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་བརྡ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་མཐོང་བའི་དོན་ལ་མི་རྟོགས་པས། དངོས་པོའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡུལ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་བརྗོད་པ་དང་འདྲེས་པས་དབེན་པའི་ཆོས་དང་པོར་ཡོད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དབང་པོ་ལ་བརྟེན་པ་སྐྱེའོ། །དེ་ལས་ཏེ་ཕྱིས་མཐོང་བའི་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་ལ་བརྡ་གཟོའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བརྡ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་བའི་དོན་གྱི་ཡུལ་དེ་ངེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཐོང་བའི་དོན་དེ་ཉིད་ལ་བརྗོད་པའི་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་པ་ཅི་ལྟར་དྲན་པ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་མི་འགྱུར། དེ་ལས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་ངེས་པ་ལས་སོ། །དེ་དག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པའོ། །ཡང་གང་ལས་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་རིམ་པ་འདི་ངེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་དེ་དག་རིམ་པ་འདིས་སྐྱེ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་དུ་སྟེ་ཡུལ་གཞན་དུ་སོང་བའི་སེམས་ནི། སེམས་ཡེངས་པའོ། །མདུན་ན་གནས་པའི་དངོས་པོ་མཐོང་བ་དངོས་པོའི་བརྡ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་འཇུག་པ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ཆེས་དང་པོར་ཁྱད་པར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབེན་པའི་དངོས་པོ་ཙམ་མཐོང་བར་འཇུག་གོ །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཡིད་གཞན་དུ་སོང་བས་ཁྱད་པར་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་དངོས་པོ་ཇི་ལྟར་མཐོང་བར་འགྱུར། དུས་གཅིག་ཏུ་ཅིག་ཅར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་རིགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ལྟར་དངོས་སུ་དབང་པོའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་རྟོག་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཉིད་མ་གྲུབ་པོ། །དེ་ལ། བ་ལང་གླང་ཆེན་ལ་སོགས་ལ། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། དེ་དག་བརྡ་ལ་གཟོ་བ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་སྤྱིར་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་འབྲེལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་གཞན་ཙམ་འདི་དག་གི་རྒྱུ་མཚན་དུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བ་ལང་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་ཐ་སྙད་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་
― DTG191_Page_0586 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྲེལ་པ་ཅན་ནི་བ་ལང་ལ་སོགས་པའི་བརྡ་གཟོ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་དེ་ཡོད་ན་འབྱུང་ལ་རིགས་མི་མཐུན་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡོད་ན་མི་འབྱུང་བ་དེའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་ཉིད་འདི་དག་གི་རྒྱུར་གྲུབ་སྟེ། དེར་གཏོགས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའི་རྒྱུ་འདི་འགྲུབ་པ་ནི། དེ་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ནི་དལ་བ་ནི་འབྲས་བུ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་བརྡ་ཉིད་ལ་བྱེད་པ་འདི་ནི་ཕྱོགས་ཉིད་ཀྱི་ཁོངས་སུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལས་མ་གཏོགས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་རྟག་པ་དང་གཅིག་པུའི་སྤྱི་ཞེས་བྱ་བའི་འབྲེལ་པ་ཅན་འདི་དག་གི་རྒྱུ་མཚན་དུ་སྒྲུབ་ན། དེའི་ཚེ་དཔེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མ་ཚང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་དང་གང་དུ་ཡང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མ་གྲུབ་སྟེ། གང་ཡང་བེའུ་དང་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་བེའུ་དང་བཅས་པ་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པ་དང་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བརྗོད་དེ། དེ་དག་ཀྱང་དེའི་རྒྱུ་ཅན་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་སྟེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཐོབ་པ་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་འདི་རྣམས་ནི་དངོས་སུ་བརྗོད་པ་དང་ཤེས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་ངག་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་འདས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དཔེ་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཚང་བ་ཡིན་ནོ། །བརྒྱུད་པས་རྒྱུ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་བྱེད་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ལ་བརྒྱུད་པས་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་ལྕགས་ཀྱུ་ལ་སོགས་པ་འདི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་ངེས་བར་བྱེད་ཅེ་ན། ནང་ཙམ་ལ་ནི་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རེ་ཞིག་ལྕགས་ཀྱུ་ལ་སོགས་པ་བརྟགས་པ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ཀུན་རྫོབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བཟོ་བོས་སྦྲུལ་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནང་ཙམ་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། ཕྱི་རོལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བོས་མཐོང་བ་དང་རྣམ་པར་བརྟག་པ་དག་གི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མི་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེའི་རྣམ་པ་ཕྱི་རོལ་ལྟ་བུར་ཞེན་པ་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་ཉིད་ལ་རྒྱུག་པས་དེའི་ཕྱིར་ལྕགས་ཀྱུ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཕྱི་རོལ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་བོ། །
― DTG191_Page_0587 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྕགས་ཀྱུ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་དང། དམིགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་དང་སྦྲེལ་བར་བྱའོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ནང་ཙམ་དུ་ཡོད་པའི་ལྕགས་ཀྱུ་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་ནས་ཕྱི་རོལ་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ནང་ཙམ་ནི་བློའོ། །གང་ཡང༌། བ་ལང་ལ་སོགས་ཡུལ་ཉིད་ན། །ཞེས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་དེ་ཡང་མི་རིགས་པ་ཉིད་དེ། རྣམ་པར་གཅད་པར་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་ཉིད་སྨོས་ཏེ། ཁྱེད་ཅག་གི་བྱ་བ་དང༌། ཡོན་ཏན་གྱི་ཐ་སྙད་མེད་པ་ཉིད་ཀྱང་མེད་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པ་དེ་ཡང་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བརྗོད་དོ། །འདི་ལྟར་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པར་ནུས་པ་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བརྗོད་ལ། ནུས་པ་དེ་ཡང་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དངོས་མེད་པ་ཡང་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ནུས་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད་དེ། དངོས་པོའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་དེ་ཙམ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྤོང་བར་འགྱུར་ཏེ། མེད་པ་ནི་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉམས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་བྱ་བ་དང་ཡོན་ཏན་མེད་པ་མེད་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་མེད་པ་རྒྱུ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཡང་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་བྱ་བ་ཡང་ཡོན་ཏན་གྱི་ཐ་སྙང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཏན་ཚིགས་ཀྱང་མ་གྲུབ་པོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གོང་བུ་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གིས་འདི་དག་དེའི་ཤེས་བ་ལས་གཞན་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་བ་ལང་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་རྣམས་ནི་གོང་བུ་ལ་སོགས་པ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པར་དེས་པ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དམ་བཅའ་བ་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གནོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཕྱིར་རྗེས་འགྲོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁྱེད་ཅག་གིས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཤེས་པ་གོང་བུ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་མཚན་དམིགས་པར་གྱུར་པ་སྒྲུབ་པར་འདོད་ན་དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། དེ་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་དང་མི་མཐུན་པའི་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཁྱེད་ཅག་གིས་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་
― DTG191_Page_0588 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་ཡི་གེ་དང་རྣམ་པས་སྟོད་པ་ནི་བ་ལང་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་སྤྱི་ཡིན་པར་བརྗོད་ལ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཡང་ཁ་དོག་ལ་སོགས་པ་སྣང་བ་དང་ལྡན་བར་ཉམས་སུ་མྱོང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་འདིའི་དམིགས་པ་ཡི་གེ་ལ་སོགས་པས་སྟོང་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར། གཞན་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ནི་གཞན་དམིགས་པ་ཡིན་པར་རིགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་གང་དང་མི་འདྲ་བའི་དོན་སྣང་བ་ཤེས་པ་དེ་ནི་དེ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྒྲའི་ཤེས་པ་གཟུགས་འཛིན་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཤེས་པ་ཡང་རིགས་དང་མི་འདྲ་བའི་ཁ་དོག་ལ་སོགས་པ་སྣང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་འགལ་བ་དམིགས་པའོ། །སྒྲ་དང་གསལ་བར་སྣང་བ་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། །སྒྲ་ནི་བ་ལང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་དང༌། གསལ་བ་ནི་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དོ། །དེ་དག་སྣང་བ་ནི་གསལ་བའོ། །དེ་འདི་ལ་ཡོད་པས་དེ་དང་ལྡན་པའོ། །ཡི་གེ་ནི་པ་དང་ལ་ལ་སོགས་པའོ། །བདེ་བྱེད་བདག་པོས་སྨྲས་པ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་སྤྱི་ནི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་ན་སྔོན་བོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་གཏན་ཚིགས་མ་ཡིན་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡང་མི་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་བས་ན་འདིར་སྤྱི་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ནི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ལས་སྔོན་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་སྤྱི་བྱེ་བྲག་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ལ། སྤྱི་ནི་ཡུལ་དང་དུས་ཐ་དད་པའི་གསལ་བ་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བས་དེས་ན་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་ཡོད་དོ་སྙམ་ན། གཅིག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མངོན་སུམ་གྱི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་མ་གཏོགས་པའི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་གཞན་སྔོན་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་སྣང་བ་ནི་མ་ངེས་ཏེ། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སེམས་ལ་ཡང་སྔོན་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་གཉིས་པ་སྣད་བ་མ་ཡིན་ཏེ། མཐོང་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དེས་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་
― DTG191_Page_0589 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྙམ་དུ་ཇི་ལྟར་ཁྱེད་ཅག་གི་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་སྣང་ཡང་ཞེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་མི་མཚོན་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྤྱི་འདི་ཡང་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ཡང་མི་རིགས་པ་ཁོ་ན་སྟེ། དེ་མཐོང་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་གསལ་བ་ཐ་དད་པའི་སྒྲ་དང་བློར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གང་བརྗོད་པ་དེ་མི་འཐད་དེ། ཁྱད་པར་བྱེད་པ་མ་མཚོན་པར་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་བ་ལ་བློ་སྐྱེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་དབྱིག་པ་མ་མཐོང་བར་དབྱིག་པ་ཅན་ནོ་སྙམ་པའི་ཤེས་པ་མི་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདི་ལ་ཡང་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཁྱེད་ཅག་གིས་ཁྱད་པར་རང་ལ་སྒྲ་དང་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་འདས་པར་བརྗོད་པ་ལ། རང་ལས་བློ་དང་སྒྲའི་ཡུལ་ལས་འདས་པའི་ལུས་ཅན་ཁྱད་པར་དེ་དག་ཀྱང་སྤྱི་མཐོང་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་རྟོགས་པས་ཤེས་པ་ཇི་ལྟར་དེ་ཉིད་མི་མཚོན་པ་ཞེས་བྱ་བ། གཞན་ཡང་གང་གི་ལྟར་ན་མངོན་སུམ་རྟོགས་པ་མེད་པ་ཡིན་པ་དེའི་ལྟར་ན་སྣང་ཡང་མ་མཚོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བརྗོད་པར་རིགས་ཏེ། མཚོན་པ་ནི་ངེས་པའི་ཤེས་པའི་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱེད་ཅག་གང་གི་མངོན་སུམ་ཐམས་ཅད་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་དེའི་མི་མཚོན་པ་ཉིད་མི་རིགས་ཏེ། མི་འཛིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་དོན་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ཉིད་ངེས་པ་རྣམས་ཀྱི་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་དེས་པ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་གྲུབ་པར་ཁས་བླངས་ནས་ཀྱང་ཁྱེད་ཅག་གི་འདོད་པ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མངོན་པར་འདོད་པའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གནོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཁྱབ་པ་མ་གྲུབ་པོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་མཚན་གཞན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མི་བརྟན་པ་ལས་དབེན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་རྟག་པ་ལས་དབེན་པ་སྟེ། རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྲུབ་ཅེ་ན། རིམ་གྱིས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། བ་ལང་ལ་སོགས་པའི་བརྗོད་པ་དང་ཤེས་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་སྤྱིའི་ཆོས་འདི་དག་གི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་འདི་དག་རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་གྱི། རྒྱུ་མཚང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཅིག་ཅར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཅིག་ཅར་སྐྱེ་བའི་དངོས་པོ་དུ་མ་བཞིན་ནོ། །གཞན་གྱིས་
― DTG191_Page_0590 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་ནི་ལྟོས་པ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་གཏན་ཚིགས་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་ནས་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དུ་བཤད་པ་ནི། ཚིག་གི་དོན་སྒྲ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་གི་ཚིག་གི་དོན་ཞེས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་ཚིག་གི་དོན་དྲུག་པོ་རྣམས་ལ་ཚིག་གི་དོན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་གཞན་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གང་གིས་དེ་དག་ལ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བའི་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་ཡོད་པ་དང་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་དང་འདུ་བ་དག་ལ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་པ་ནི་རྫས་དང་ཡོན་ཏན་དང་ལས་རྣམ་པོ་ཁོ་ན་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྫས་ལ་སོགས་པ་ལ་སྤྱིའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཐ་སྙད་གཞན་དགག་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་དེའི་སྒོ་ནས་འཁྲུལ་པ་མ་བརྗོད་དོ། །འདི་སྙམ་དུ་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་ལ་ཡང་ཡོད་པ་དམིགས་པའི་ཚད་མ་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཆོས་ཡོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་འདི་ལ་ཡང་ཐ་སྙད་འདི་གཞན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ལ་གཞན་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཆོས་གཞན་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་ན་འཁྲུལ་བའི་སྐྱོན་དེའི་གནས་སྐབས་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་གཞན་དེ་ལ་ཡང་ཆོས་དེ་ཡོད་དོ་ཞེས་ཡོད་པའི་བློ་ཡོད་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ལ་ཡང་ཆོས་གཞན་ལེན་ན་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་དག་ཀྱང་ཆོས་གཞན་གྱི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཅན་ཉིད་དུ་ཐལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཆོས་ཅན་ནི་ཚིག་གི་དོན་དྲུག་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དྲུག་གི་གྲངས་ངེས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཐུག་པ་མེད་པས་འཇིགས་ནས་ཆོས་གཞན་མི་བརྟེན་པ་དེའི་ཚེ་ཚིག་གི་དོན་རྣམས་ལ་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་འཇུག་པའི་ཤེས་པ་འདི་དག་གིས་གཏན་ཚིགས་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཐུན་མོང་གི་མ་ངེས་པ་མ་ཡིན་མོད་ལྡོག་པ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་གང་གིས་སྤང་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བཤད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་སྡུད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཆོས་ཅན་ཐམས་ཅད་དུ་གཏན་ཚིགས་ལ་བསྒྲུབ་བྱས་ཁྱབ་པ་སྟོན་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་སྡུད་པའོ། །འདི་སྙམ་དུ་འདིར་ཁྱབ་པ་རིགས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་མཚན་གཞན་མེད་ན་དངོས་པོ་དེའི་ཤེས་པ་མི་འདྲ་བར་ཇི་ལྟར་འཐད་པར་འགྱུར། ཤེས་པ་མང་པོ་ཡུལ་མི་གཅིག་པ་རྣམས་མི་འདྲ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡོད་ན་དེའི་ཚེ་གཟུགས་
― DTG191_Page_0591 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་རོལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡུལ་ཐ་དད་པར་གྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡུལ་ཐ་དད་པ་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ནི་ཤེས་པ་ཐ་དད་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། དོན་དམ་བར་སྤྱིའི་ཤེས་པ་དངོས་པོའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་གཅིག་ཏུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བརྗོད་པ་དང་འདྲེས་པའི་ཤེས་པས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡུལ་དུ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་དངོས་པོ་གཅིག་པོ་དེ་གང་ལས་ལྡོག་པ་དེའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་དེ་ལ་བརྡ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གོམས་པའི་དངོས་པོ་དེ་ཡང་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་སྒོ་ནས་འོངས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བརྗོད་པ་སྤྱི་མེད་ན་ཡང་གལ་ཏེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འཇུག་ན་དེའི་ཆོ་འགལ་བ་ཅི་ཞིག་ཡོད། དེའི་ཕྱིར་ཁྱབ་པ་མེད་དོ་ཞེས་བརྗོད་དེ། གང་ཡང༌། བ་ལང་སོགས་ལ་རྗེས་གང་ལས་ལྡོག་པ་དེའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་དེ་ལ་བརྡ་ཇི་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བཤད་པའི་གཏན་ཚིགས་སུན་འབྱིན་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཏེ། དེ་ལ་སྐྱོན་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་འདོད་པ་སྒྲུབ་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་ལ་ཡང་མཚུངས་སོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་དཔེ་བསྒྲུབ་བྱས་སྟོང་པ་དང་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་དང༌། འཁྲུལ་པ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ༌། །རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་ཀྱང་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དུ་བཤད་པ་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བལ་སོགས་པ་སོགས་པ་སྨོས་པ་སྟེ། གང་གིས་འཚེད་པ་པོ་དང་འདོན་པ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཤེས་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལ་གཅིག་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་མཚན་འཚེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དང་འདོན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྔ་ན་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་གཞི་ལ་མེད་པའོ་སྙམ་པའི་ཤེས་པ་ཇི་ལྟར་འཇུག་པར་འགྱུར། དེ་ལ་ཡང་སྤྱི་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་པས་སྦྱར་བའི་ངོ་བོ་རྒྱལ་པོ་ཟླ་བ་གཟིར་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་དུ་བརྟགས་པའི་ཁང་པ་དཀར་པོ་ལ་སོགས་པ་དང་ཞིག་པ་དང་མ་སྐྱེས་པའི་རྒྱལ་པོ་མང་པོས་བཀུར་བ་དང་དུང་ལ་སོགས་པའི་བློ་གཅིག་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། དེ་ལ་ཡང་སྤྱི་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་གསལ་བ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཚེད་པ་པོའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འཚེད་པ་པོ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འཚེད་པ་
― DTG191_Page_0592 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོ་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་ལས་ཀྱིས་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་བློ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལས་དེ་ཡང་གསལ་བ་རེ་རེ་ལ་གསལ་བ་བཞིན་དུ་ཐ་དད་པ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་དད་པ་དག་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་བར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཤེས་པ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར། ཁྱེད་ཅག་གིས་གསལ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་རྗེས་སུ་ཞུགས་པའི་སྤྱི་བརྟགས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ལས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བས་སྟོང་ཡང་ཐ་མི་དད་པའི་ཤེས་པ་དང་བརྗོད་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་གང་གིས་དེ་དག་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་སྤྱི་དེའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་རྟོག་བར་བྱེད་པ་གསལ་བ་དག་ལ་ཅི་ཞིག་གསུང༌། གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་འཚེད་པ་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཤེས་པ་ལས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་དུ་འགྱུར་ན་དེའི་ཚེ་བྱ་བ་དང་བྲལ་བ་སྟེ་འཚེད་པར་མི་བྱེད་པ་ལ་འཚེད་པ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་གིས་བྱ་བ་དང་བྲལ་བ་ལ་ཡང་ཤེས་པར་འགྱུར་བོ་ཁྱེད་ཅག་གིས་རིགས་པ་བཞིན་དུ་ལས་རྟག་ཏུ་ཉེ་བར་འདོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་གང་གི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་མེད་པར་འབྱུང་བར་འོས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ། །འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་ལས་ནི་དེའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདས་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་པ་ཡང་རྒྱུར་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་བྱེད་བདག་པོ་ན་རེ། འཚེད་པ་པོ་ལ་སོགས་པ་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཤེས་པ་དེའི་ལས་ཀྱི་རིགས་དང་འབྲེལ་པའི་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་དེ་ལས་འགྱུར་ཏེ། དེས་ན་བྱ་བ་དང་བྲལ་བ་ལ་ཡང་བྱ་བས་བསྟན་པའི་རྒྱུ་མཚན་པའི་ཕྱིར། འཚེད་པ་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་ཞེས་ངེས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། དེ་སྟོན་པ་ནི་གལ་ཏེ་ཞིག་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་བས་སོ། །བསྟན་པའི་རྒྱུ་ནི་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱིས་རིགས་སོ། །འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། རང་གི་རྟེན་ནི་བྱ་བའི་རིགས་ཏེ། དེ་ཉིད་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །རྟེན་འཛིན་པ་མེད་པར་རིགས་འབའ་ཞིག་འཛིན་པ་འམ་གནས་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མི་བརྟེན་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་ལན་ཅིག་རིགས་མཚོན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ལས་དང་བྲལ་ན་ཡང་དེའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་ཤེས་པ་དེའི་རྟེན་ལ་འཇུག་གོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དབྱིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟ་
― DTG191_Page_0593 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ན་ནི་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དབྱིག་པ་ལ་སོགས་པའི་རིགས་རྣམས་ལན་ཅིག་མཚོན་པའི་ཕྱིར་ལྷ་སྤྱིན་ལ་སོགས་པ་དབྱིག་པ་ལ་སོགས་དོར་བ་དེ་དག་ལ་ཡང་དབྱིག་པ་ཅན་དང་རྣ་ཆ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བློར་འགྱུར་རོ། །འཚེད་པ་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་རིགས་འདི་ལ་ཡང་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། དེང་སྐྱེས་པ་ལ་ཡང་རིགས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་འཚེད་པ་པོ་ལ་སོགས་པའི་བློར་འགྱུར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་དཔེར་ན་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བློ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་པ་ཡིན་ན་ཡང་ཐམས་ཅད་དུ་མི་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་རིགས་ཀྱང་རྟེན་གྱི་ཁྱད་པར་དང་འདུ་བ་ཅན་དུ་འགྱུར་ན་ཡང་ཐམས་ཅད་དུ་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། དེས་ན་དེང་སྐྱེས་པའི་གནས་སྐབས་སུ་རིགས་དང་འདུ་བ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །འདུ་བ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་མི་མཚོན་པ་སྟེ། གསལ་བ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་ཤེས་པར་བྱའོ། །འོ་ན་དེ་ལྟ་ན་ནམ་ཡང་དེ་དེ་དང་འདུ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཆེས་དང་པོར་རིགས་དང་རྫས་དེ་དག་དེ་དང་འབྲེལ་པའི་རང་བཞིན་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་འདུ་བ་མི་སྐྱེ་ལ། ཕྱིས་ཀྱང་དེ་དང་མི་མཐུན་བ་དེའི་གནས་སྐབས་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་འདུ་བར་འགྱུར། གང་གིས་དེ་ཕྱིས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་ཁྱེད་ཅག་གི་ལུགས་ཀྱིས་རྫས་སྐད་ཅིག་མ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུ་བ་ཅན་ནོ། །དེ་དག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་དང་རྫས་དག་གིའོ། །དེ་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མའི་རང་བཞིན་མི་མཐུན་པའི་ངོ་བོ་མ་དོར་བ་ཉིད་པའོ། །ཇི་སྟེ་རྫས་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་ན་དེའི་ཚེ་ཡང་ཉེས་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་གསལ་བཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་གསལ་བ་ཁྱད་བར་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ན་རིགས་རྟག་པའི་ཕྱིར་སྔར་བཞིན་དུ་བྱིས་ཀྱང་དེ་དང་འདུ་བའི་མི་མཐུན་པའི་ངོ་བོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཕྱིས་ཀྱང་འདུ་བ་ཅན་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། དུས་ཕྱིས་འབྱུང་བའི་རྫས་འདུ་བ་དང་མི་མཐུན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ལ་རིགས་ནི་ཐམས་ཅད་གནས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་ཡང་མི་ནུས་ཏེ། དེ་དང་འབྲེལ་བའི་རང་བཞིན་གྱི་རིགས་རྟག་ཏུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རྫས་ཀྱང་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲེལ་པ་ཅན་གཉིས་པ་མེད་ན། དེ་དང་འབྲེལ་པའི་རང་བཞིན་མི་མཐུན་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འཚེད་པ་ལ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འོད་
― DTG191_Page_0594 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱེད་པར་སྨྲས་པའི་ལན་དོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ་དེས་སྨྲས་པ། འདི་ནི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། འཚེད་པ་པོ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཡང་ཡིན་ལ། །འཚེད་པ་པོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་སྤྱི་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བ་ལང་ལ་སོགས་པ་ལ་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཁྱད་པར་གྱི་ཤེས་པ་གློ་བུར་བ་མ་ཡིན་པས་དེས་ན་འདིའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་གོང་བུའི་ཤེས་པ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་ཤེས་པ་རྒྱུ་མཚན་གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡིན་གྱི། རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་སྤྱི་ཉིད་ལས་བྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་ན་འཚེད་པར་བྱ་བའི་གཙོ་བོའི་སྒྲུབ་བྱེད་གང་ཡིན་པ་དེ་འཚེད་པ་པོའི་སྒྲས་བརྗོད་པ། གཙོ་བོ་དེ་ཡང་འཚེད་པ་པོ་གཞན་ལ་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ་ཞེ་ན། གཙོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། གཙོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་ཞིག །གལ་ཏེ་ནུས་པ་ཡིན་ན་དེ་མི་རིགས་ཏེ། དེའི་རྟེན་སོ་སོ་ལ་ངེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་གསལ་བ་གཞན་ལ་རྗེས་སུ་མི་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྫས་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་རང་དབང་ཅན་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྫས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་ཚིག་གི་དོན་དྲུག་ལས་ཐ་དད་པར་འདོད་པའི་ཆོས་བཟུང་ངོ༌། །གང་ཡང་རྒྱུ་མཚན་གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡིན་གྱི་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ལ། སྤྱི་བརྩལ་ནས་རྒྱུ་མཚན་གཞན་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཡོད་དོ་ཞེས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ན། གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་སྟེ། བརྡ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྒྱུ་མཚན་དུ་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱད་པར་སྒྲུབ་ན་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མ་ཚང་བ་དང༌། འཚེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པས་འཁྲུལ་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་དེ། དེས་ན་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་རྒྱུ་མཚན་གཞན་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ན་འཚེད་པ་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ལ་མི་འཐད་པ་དེའི་ཕྱིར་བརྡ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འཚེད་པ་པོའི་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་དང་ལྡན་པ་རིགས་མི་མཐུན་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པའི་དངོས་པོ་ཙམ་ངེས་པ་ཐ་དད་པའི་དངོས་པོ་འཚེད་པ་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཐ་མི་དད་པས་བློ་སྟེ་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་རིགས་མི་མཐུན་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྤྱི་མེད་ན་ཡང་བ་ལང་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྡ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་
― DTG191_Page_0595 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐ་མི་དད་པའི་དེས་པའི་ཤེས་པ་དག་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མེད་པ་ལ་མེད་པའི་བློ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །འདི་ཉིད་སྤྱིའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ལ་ཁྱབ་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ་བརྡ་གཟོ་བའོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་ལ་མེད་པའོ་ཞེས་པར་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་སྒྲ་དང་བློ་གང་གིས་འགལ་བར་འགྱུར། འདི་ལ་རིགས་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དངོས་པོ་དང་འདུ་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགལ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་རྒྱུ་བཤད་པ། དེ་དག་དོན་མེད་པའི་ནི་བརྡའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་ལ་སོགས་པའི་དོན་མེད་པ་བརྡ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ནི་ཤེས་དང་སྒྲ་དག་སྟེ་བརྡ་ཙམ་གྱིས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ནི་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདིར་བདེ་བྱེད་བདག་པོའི་ལན་གྱི་དོགས་པ་བསུ་བ་ཡིན་ཏེ། དེས་སྨྲས་པ། དངོས་པོ་མེད་པ་དེ་དག་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཤེས་པ་མཐོང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། བུམ་པའི་སྔ་ན་མེད་པའོ། །བུམ་པའི་ཞིག་ནས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པའི་ཤེས་པ་དངོས་པོ་ཁྱད་པར་ཅན་ཉིད་ལ་མེད་པ་དམིགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དེའི་བློ་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱད་པར་དུ་གཏོགས་པའི་སྤྱིའི་དབང་གིས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པ་མེད་དོ། །དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློ་སྟེ་རྣལ་མ་དང་སྦྲེལ་ལོ། །དེ་ལྟར་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དོ། །མི་འདྲ་བ་དང་ལྷན་ཅིག་དེ་ལ་བརྟེན་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་བའམ། གཅིག་ཏུ་བསྡུ་བའི་ཟླས་དབྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །མི་འདྲ་བའི་ཕྱིར་དང་དེ་ལ་བརྟེན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་མི་འདྲ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་རྒྱས་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁྱད་པར་གཅིག་རྣམ་པ་ཐ་མི་དད་པའི་བློའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ཉིད་ཀྱིས་སྤྱི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྲས་བུ་བསྒྲུབས་ཟིན་པའི་ཕྱིར། སྤྱི་དུ་མ་རྟོག་པ་དོན་མེད་པར་ཐལ་
― DTG191_Page_0596 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བུམ་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་སྤྱིའི་དབང་གིས་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བློར་འགྱུར་དུ་ཆུག་མོད། ཤིན་ཏུ་མི་འདྲ་བའི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་དེའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་འགྱུར། ཡོད་པའི་དབང་གིས་བ་ལང་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་བློར་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་རྣམ་པར་འབྱེད་པར་སྨྲས་པ། རྒྱུ་མཚན་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འདོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གླང་པོ་དང་རྟ་དང་རྡ་བ་དང་སེང་ལྡིང་ལ་སོགས་པ་འདུས་པ་དང་མང་པོ་ཉིད་ཀྱི་གྲངས་དམག་དང་ནགས་ལ་སོགས་པའི་བློ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ལ། བཏུང་བ་སྐྱུར་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ནི་རིགས་མི་མཐུན་པའི་རྫས་སྦྱར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་མང་པོ་སྦྱར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཤེས་པས་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ། གལ་ཏེ་བློ་ནི་ཞེས་བྱ་བས་དོགས་པར་བྱས་ནས། གལ་ཏེ་ཐ་དད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱིའི་བློའོ།། བརྡའི་ཐ་དད་ནི་ཁྱད་པར་རོ། །ཡང་གང་གིས་དེ་སྐད་དུ་བརྗོད་པ་འདི་ལ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། ཁྱད་པར་ཤེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུའི་དངོས་པོ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་སྤྱིའི་བློ་ལ་འདོད་པས་སྦྱར་བའི་བརྡ་གཟོ་བ་ཙམ་དུ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རེ་ཞིག་དང་པོར་ཁྱད་པར་གྱི་ཡུལ་ལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཤེས་པ་སྐྱེའོ། །དེ་སྐྱེས་པ་ན་བརྡ་བྱེད་པར་འདོད་པ་འབྱུང་ངོ༌། །འདོད་པ་དེ་ལས་བརྡ་དེ་བྱེད་པ་སྟེ་བྱས་པའོ། །དེ་ནས་དེ་ཉིད་ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་སུ་ཐོས་པ་སྟེ་མཉན་པའོ། །འདི་ཐོས་པ་ལས་ཐོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བརྡའི་ཡུལ་ལ་དུས་ཕྱིས་གཟོ་བའོ། །དེ་ལས་ཏེ་གཟོ་བ་ལས་ཐ་དད་པ་དེ་དག་ཉིད་ལ་དེ་ངེས་པས་འཇུག་པ་ལས་བུམ་པའི་སྙམ་པ་ལ་སོགས་པའི་བློ་སྐྱེ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་གནག་རྫིའི་བར་ལ་འདི་ཙམ་ཞིག་བློ་འདིའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །ནུས་པ་མ་མཐོང་བའི་སྤྱི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང་རྟོག་ན་ནུས་པ་མ་མཐོང་བ་ཉིད་དུ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་གཞན་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་མི་རྟོག་འདི་རྒྱས་པའི་ཕྱིར། འདྲེ་བ་རྗེས་སུ་མཐུན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཁྱེད་ཅག་གིས་སྤྱིའི་བློ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཐ་དད་པ་སྤངས་ནས་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པའི་དམིགས་པ་ཞེས་
― DTG191_Page_0597 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བའི་སྤྱི་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་བརྟགས་པའི་སྤྱི་དེ་ཡང་གཞན་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་བློ་སྐྱེ་བ་དེའི་ཚེ་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ནུས་པ་མཐོང་བ་བརྟགས་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་མཆོག་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་མ་མཐོང་བའི་བརྟག་པ་བྱས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་ཐ་མི་དད་པའི་སྤྱི་ཇི་ལྟར་མི་འདྲ་བའི་བློ་སྤྱད་པར་བྱེད་ཅེས་དྲིས་པ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། འདི་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་གྱིས་ངེས་པ་སོ་སོར་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་གཅིག་ཡིན་ན་ཡང་རྣམ་པ་དུ་མའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱ་བར་ནུས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གདོན་མི་ཟ་བར་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ནུས་པ་ཤེས་པ་མཐུ་ངེས་པའི་ཐ་དད་པ་དེ་དག་ཉིད་ལ་ནུས་པ་ངེས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་རྟོག་པར་མི་བྱེད། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དང་མི་གསལ་བ་རྗེས་སུ་བསྒྲུབས་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་སྤྱི་ཡང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་གིས་ནུས་པ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མེད་པས་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་འདི་དག་དེར་གཏོགས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཉིད་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འདི་སྤྱིའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པར་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་སྤྱི་ཐམས་ཅད་དུ་གནས་པས་ཅིའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་མི་འགྱུར། སྤྱི་ནི་འགའ་ཞིག་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཁྱད་པར་གཞན་གྱིས་བོགས་དབྱུང་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་དག་དེར་གཏོགས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ལ། ལྡོག་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་གི་ཚེ་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་འདི་སྐྱེ་བ་དེའི་ཚེ་དེར་སྤྱི་མེད་པ་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། རྟག་པ་རྣམས་རྟག་ཏུ་གནས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ལྡོག་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་དག་ལ་དེར་གཏོགས་པའི་ལྡོག་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་མཚན་གཞན་ཁས་བླངས་པ་ན་སྤྱི་ལ་སོགས་པའི་བློའི་ཉེས་པ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བས་ན་གཞན་གྱི་ཡོན་ཏན་ལ་སོགས་པ་ལ་རྫས་མ་ཡིན་པ་དང་ལས་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡོན་ཏན་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་སྤྱིའི་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་ལ་སོགས་སྤྱི་ལ་སྤྱི་ཞེས་བྱ་བའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཤེས་པའི་རྒྱུ་མཚན་དོན་དུ་མ་དང་འདུ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གང་བརྗོད་པ་དེ་ཡང་བསལ་
― DTG191_Page_0598 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བཤད་པ་ནི། རྫས་ལ་སོགས་པ་མིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་བརྟགས་པ་ན་ཡང་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེའི་ཕྱིར་སྤྱིའི་བློ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་སྤྱིའི་བློའི་གཅིག་གི་རྒྱུ་མཚན་དོན་དུ་མ་ལ་འདུ་བ་ཡིན་ན། གྲངས་དང་ལྡན་པ་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་ལ་སོགས་པ་ལ་རྫས་དུ་མ་སྟོན་པ་ཉིད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་ཡང་སྤྱིའོ་སྙམ་པའི་བློའི་རྒྱུ་མཚན་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོད་པ་ལ་སོགས་པའི་བློ་གཅིག་གི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱང་ཡོད་པ་ལ་སོགས་བའི་རྣམ་པས་རང་གི་བདག་ཉིད་ལ་ངེས་པའི་ཕྱིར་སྤྱི་གཞན་ལ་བརྟེན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་དང་དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཀྱང་སྤྱི་དག་ལ་སྤྱིའི་སྙམ་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན། དེ་ཕྱིར་ཐ་དད་དག་ལ་གཅིག །འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་གང་ཡིན་ཏེ། །ཡོད་པ་སོགས་ལ་སྤྱི་སྒྲའམ། །ཡང་ན་བློ་གཅིག་བྱེད་པ་ཡིན། །ཞེས་ཀུ་མཱ་ར་རི་ལས་སྨྲས་པ་འདི་ཡང་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་མི་འདྲ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལ་བརྟེན་པ་མེད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་འཆད་པར་འདོད་ནས། བུམ་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་སྤྱི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་འདུ་བ་མེད་པ་དག་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་དག་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་མེད་པ་དེ་དག་ལ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལས་གཞན་ལ་འདུ་བས་སྤྱིའི་རྣམ་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཤེས་པར་འགྱུར། རྟ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་གི་རྣམ་པ་ཤེས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་གླང་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་རོ་མངར་རོ། །ནུབ་མོ་བསིལ་ལོ། །ལྕིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུར་གཞན་དུ་འཇུག་པས་ཀྱང་གཞན་དུ་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ལ་སྨྲས་པ། འདིར་དོན་གཅིག་ལ་བརྟེན་པ་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྫས་གང་ཁོ་ན་ལ་མངར་བ་ཉིད་འདུ་བ་དེ་ཁོ་ན་ལ་བསིལ་བ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དོན་གཅིག་ལ་འདུ་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་འདིར་གཞི་མཐུན་པར་འགྱུར་གྱི། མེད་པ་བུམ་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་སྤྱི་དང་ལྷན་ཅིག་གང་དུ་ཡང་རྫས་གཅིག་ལ་འདུ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཉེ་བར་བརྗོད་པ་མེད་པ་དེ་ནི་གང་དུ་
― DTG191_Page_0599 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་འདུ་བ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་གལ་ཏེ་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འོད་བྱེད་པའི་ལན་གྱི་དོགས་པ་བསུ་བ་ཡིན་ཏེ། དེས་སྨྲས་པ། བུམ་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་སྤྱི་ན་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འདུ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ཡིན་ལ། མེད་པ་རྣམས་ནི་ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་སྤྱི་དང་མེད་པ་དག་དོན་གཅིག་ལ་འདུ་བའི་འབྲེལ་པ་འདི་ལ་ཡང་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེའོ། །དེ་ལ་ལན་གདབ་པའི་ཕྱིར། འབྲེལ་པ་གཞན་ནི་ཡོད་པ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཕན་ཚུན་ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་ནི་འབྲེལ་པ་གཞན་གྱིས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་དབྱིག་པ་དང་ལྷ་སྤྱིན་དག་དང་རྒྱལ་པོ་དང་སྐྱེས་བུ་དག་གི་རྗེ་ཁོལ་གྱི་དངོས་པོ་ལ་སོགས་པའི་འབྲེལ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་ཅན་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་ལ་རྒྱུ་མཚན་དུ་གྱུར་པའི་འབྲེལ་པ་གཞན་དེ་མེད་པ་ལ་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ཁྱད་པར་དེ་ཅི་ལྟར་འགྱུར། གཞན་དུ་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་རོ། །ད་ནི་ཇི་ལྟར་འབྲེལ་པ་མེད་པར་འཇིག་རྟེན་ན་བུམ་པའི་སྔ་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་རྟོགས་ཤེ་ན། བུམ་པ་འདིའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྔར་མེད་པར་གྱུར་ནས་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་དེ་ཙམ་ཞིག་ཤེས་པར་འདོད་པ་ལ་བློ་འདི་བརྟགས་པ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་ལས་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ལྟ་བུ་དང་འབྲེལ་པ་ལྟ་བུའི་སྔ་ན་མེད་པ་རྟོག་པ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་བསམ་པའི་དབང་གིས་འདིར་ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་གྱི་དངོས་པོ་ཡིན་གྱི་དོན་དམ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་རྟོགས་པའི་བཟོ་བོས་བཅོས་པའི་དཔའ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཉིད་ཉེ་བར་བཟུང་བ་ཡིན་ཏེ། གང་དུ་ཁྱེད་ཅག་གིས་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པའི་ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པ་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་བཟུང་བ་དེར་གདོན་མི་ཟ་པར་འབྲེལ་པ་གཞན་བཙལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དུ་ན་རྣམ་པར་གཞག་པ་ངེས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་བདེ་བྱེད་བདག་པོས་སྨྲས་པའི་ལན་འདི་ནི་ཀླན་ཀ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་
― DTG191_Page_0600 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་བུམ་པ་མེད་པ་དང་སྣམ་བུ་མེད་པ་དང་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་ལ་མེད་པའི་སྙམ་པའི་རྗེ་སུ་འགྲོ་བའི་ཤེས་པ་འཇུག་པའི་ཤེས་པ་དེ་ལ་ཁོ་བོ་ཅག་གི་སྤྱི་མེད་ན་ཡང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཤེས་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་གཞན་དུ་སྤྱི་རྟོག་པ་དོན་མེད་དོ་ཞེས་ཀླན་ཀ་བྱས་ཀྱི། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རིགས་མཐུན་པ་མང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་གང་སྔ་ན་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་དེ་ལས་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན་ཁྱད་པར་ལ་ནི་གནས་པའི་སྤྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་ལ་གནས་པའི་སྤྱི་བུམ་པ་ཡིད་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་རྟེན་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ལ་འཇུག་གི་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་རྟེན་གཞན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཇི་ལྟར་སྔ་ན་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་མཐུན་པའི་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལས་ཤེས་པར་འགྱུར་ཞེས་བསམས་པའོ། །ཐམས་ཅད་དུ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་སྤྱི་གཅིག་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། དེ་དག་ལ་ནི་རྗེས་སུ་འཇུག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ལས་འདིའི་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་རིགས་མི་མཐུན་པའི་དངོས་པོ་དུ་མ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་མཐའ་དག་ལ་ཁྱབ་པའི་སྤྱི་གཞན་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་མེད་པའི་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྤྱི་ཆེན་པོ་ཡོད་དོ་སྙམ་ན། དེ་མི་རིགས་ཏེ་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཚིག་གི་དོན་དྲུག་ལས་མ་གཏོགས་པའི་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་དོན་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཁྱེད་ལ་མེད་པའི་བློ་གང་དག་ཀུན་དུ་རྒྱུ་པ་དང༌། གང་ཡང་བརྟགས་པའི་གཏམ་རྒྱུད་སླུ་བ་པ་ལ་སོགས་པ་རྫས་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་རྣམས་ཀྱི་དོན་དམ་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བློ་རྣམས་དེ་དག་ལ་ཁྱད་པར་དུ་གཏོགས་པའི་སྤྱི་གང་ཡིན་པ་དེའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་ཁྱེད་ཀྱི་ལུགས་ཀྱིས་སོ་སོར་བརྟགས་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་གཞོན་ནུ་མ་ལེན་གྱིས། །སྔ་ན་མེད་པ་ལ་སོགས་སྤྱི། །དངོས་པོ་མི་འདོད་མ་ཡིན་ནམ། །འདི་ལ་སྤྱི་མེད་སོགས་ངོ་བོ། །ཡོད་པ་ཉིད་ནི་སྤྱི་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ། དེ་ཡང་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། ལ་སོགས་ངོ་བོ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་ཡང་ཉེས་པ་
― DTG191_Page_0601 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གང་གིས་དེ་མེད་པའི་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་གཞུང་ལུགས་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་རྣམས་དང་བརྟགས་པའི་གཏམ་རྒྱུད་རྣམས་ལ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ངེས་པའི་བརྟགས་པའི་ཡོད་པ་དེ་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་གྱིས་སྟོང་པར་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ངེ་ལྟ་ན་སྒྲའི་དོན་མཐའ་དག་རྟག་པ་གཅིག་པུའི་ཡོད་པ་དང་བྲལ་བ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཙམ་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འདོད། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟག་པ་དང་གཅིག་པུར་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ཁས་ལེན་ན་ཡོད་པ་དང་སྐྱེ་བ་ཐ་མི་དད་དེ། བོགས་དབྱུང་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོར་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཀླན་ཀ་སྤང་དཀའ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ད་ནི་འདོད་པས་བཀོད་པའི་ངོ་བོ་དང༌། ཞིག་པའམ་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། འདོད་པས་སྦྱར་བའི་གཟུགས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདོད་པས་སྦྱར་བའི་ངོ་བོ་སྟེ་རང་བཞིན་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་དང་པོར་གང་ལ་ཡོད་པ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་ཞིག་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ༌། །གང་གིས་དེའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་དེ་དག་ལ་བློས་འགྱུར་བ་བརྟགས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྤྱི་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་བརྟགས་པ་ལ་སྤྱི་མེད་མོད། འདས་པ་དང་མ་སྐྱེས་བ་ལ་ནི་དེའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་བློར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ནི་ལོག་ཡིན་ཏེ། རྟེན་མེད་པར་འབའ་ཞིག་པ་མི་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་བརྟེན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཡིན་ཏེ། མི་བརྟེན་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འབའ་ཞིག་པ་རྣམས་གནས་སུ་ཆུག་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཉེས་པ་ཡོད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། སྤྱི་འབའ་ཞིག་འཛིན་པར་ཁས་མི་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང༌། སྤྱི་རྟོགས་པ་ནི་རང་གི་རྟེན་དང་དབང་པོ་ཕྲད་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །སྤྱི་འབའ་ཞིག་པ་ཡང་འཛིན་ན་སྤྱིའི་བློ་ལས་གསལ་བ་ངེས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཚེ་གསལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་གསལ་བ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་འབྲེལ་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་མཚན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར། འབྲེལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་ན་སྤྱི་དེའི་གསལ་བྱ་ཡིན་པའམ། དེའི་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་པའམ། དེ་
― DTG191_Page_0602 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཛིན་པ་ལ་ལྟོས་ན་འཛིན་པ་ཡིན་གྲང་དེ་ལར་ཞིག་དས་གསལ་བར་བྱས་པའི་ཕྱིར་སྤྱི་དེ་དང་འབྲེལ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་གྱིས་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་གསལ་བྱ་ཉིད་དུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་གང་གི་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་གསལ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འབིགས་བྱེད་ཀྱི་གངས་ཅན་བཞིན་ནོ། །སྤྱིའི་གསལ་བ་ཡག་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་བྱེད་པ་འགལ་བ་དམིགས་པའོ། །ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གསལ་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་སྐྱེ་བའི་གཞན་གྱི་དབང་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ལ་འབའ་ཞིག་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཤེས་པའི་གཞན་གྱི་དབང་ཡང་མ་ཡིན་པས་ཕྱོགས་གསུམ་ཆར་ཡང་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་དང་སྤྱིར་རྟོགས་པ་ནི་རང་གི་རྟེན་དང་དབང་པོ་ཕྲད་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གང་བརྗོད་པ་དེ་མི་རིགས་ཏེ། རྟེན་ཉིད་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཡོད་པ་དང་དབང་པོ་ཕྲད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་པར་ག་ལས་འགྱུར། སོགས་པ་སྨོས་པས་བདག་དང་ཡིད་ཕྲད་པ་དང༌། །སྣང་བ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ༌། །རྟོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་གཞན་གྱིས་བོགས་དབྱུང་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་འདི་འགའ་ཞིག་ཏུ་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་གལ་ཏེ་དེ་རང་གི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་ནུས་ན་དེའི་ཚེ་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་ལ། ཅི་སྟེ་མི་ནུས་ན་ནམ་ཡང་བསྐྱེད་པར་ཅི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ནུས་པའམ་མི་ནུས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་དེ་སུས་ཀྱང་གཞན་དུ་བྱ་བར་མི་ནུས་ཏེ། རྟག་པ་ཉིད་ཉམས་པར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྐད་དུ། དེ་ཡིས་ནུས་པའམ་མི་ནུས་པའི། །རང་བཞིན་གྱིས་ནི་གནས་པ་གང༌། །རྟག་པར་ཁྱད་པར་བྱར་མེད་འདི། །དེ་དག་སུ་ཡིས་བཤིག་པར་ནུས། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །གང་ཡང༌། བ་ལང་ཉིད་ནི་བ་ལང་ལས། དོན་གཞན་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་དེ་ནི་འཚེད་པ་པོ་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། བ་ལང་ཉིད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ལྟར་འཚེད་པ་པོ་ལ་སོགས་པ་དག་ལས་འཚེད་པ་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་
― DTG191_Page_0603 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ལ་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་མེད་ན་ཡང་འཚེད་པ་པོ་འཚེད་པ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་བློ་ཐ་དད་པའི་ཡུལ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ཁོ་ནའོ། །ལྷས་བྱིན་གྱི་འཚེད་པ་པོ་ཉིད་ཅེས་ཐ་དད་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཡང་འགྱུར་བས་དེས་ན་གཏན་ཚིགས་ཐུན་མོང་གི་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །རྟགས་ངན་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུ་མཱ་ར་རི་ལས་སྨྲས་པ་སྟེ། དེ་ལ་རྟགས་དན་དེ་དག་ནི་འདི་དག་ཏུ་བརྗོད་དེ། བ་ལང་གི་གོང་བུ་ཐ་དད་པ་དག་ལ། བ་ལང་གི་བློ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་བ་ལང་ཉིད་གཅིག་གི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཡིན་ཏེ། བ་ལང་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་དང༌། གཅིག་གི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བ་ལང་གི་གོང་བུ་གཅིག་གི་ཡུལ་ཅན་གྱི་བློ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་བ་ལང་གི་བློ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ཁྲ་བོ་ལས་བྱུང་པ་མ་ཡིན་པའམ། དེ་ལས་མ་གཏོགས་པ་དོན་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་མེད་པས་ཡང་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་བུམ་པ་ལ་སའི་བློ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་ཅི་ལྟར་འགྲུབ་ཅེ་ན། བརྗོད་པ། བ་ལང་གི་བློ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་རེ་རེ་ལ་འདུ་བའི་དོན་གྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ཏེ། གང་བུ་རེ་རེ་ལ་དངོས་པོའི་རྣམ་པ་མ་ལུས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསལ་བ་སོ་སོའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་བློ་བཞིན་ནོ། །འདི་གཅིག་ཉིད་དུ་ཡང་གྲུབ་པ་ཁོ་ན་སྟེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་ཡང་སོ་སོ་ལ་སྤྱིའི་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་ནི་གཅིག་ཁོ་ན་སྟེ། གཅིག་གི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་བློས་གཟུང་བར་བྱས་པའི་ཕྱིར་དགག་པ་དང་ལྡན་པའི་ངག་དག་ལ་བྲམ་ཟེ་ལ་སོགས་པ་ལྡོག་པ་བཞིན་ནོ། །ཐ་དད་པ་དག་ལ་ཐ་མི་དད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་དངོས་པོའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྣམ་པར་འཇོག་པ་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། འདི་ལྟར་འདི་ལ་རྒྱུའི་ཉེས་པ་མེད་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་བསྟན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ལོག་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་མེད་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་མི་རིགས་སོ་ཞེའོ། །ཇི་སྐད་དུ། ཐ་དད་གོང་བུ་བ་ལང་བློ། །བ་ལང་ཉིད་གཅིག་རྒྱུ་མཚན་ཅན། །བ་ལང་སྣང་དང་གཅིག་ཉིད་ཕྱིར། །བ་ལང་གོང་བུ་གཅིག་བློ་བཞིན། །ཁྲ་བོས་བ་ལང་བློ་མིན་པའམ། །དེ་ལས་གཞན་པ་དམིགས་པའང་ཡིན། །དེ་མེད་པར་ནི་ཡོད་པའི་ཕྱིར། །བུམ་པ་ལ་ནི་ས་བློ་བཞིན། །
― DTG191_Page_0604 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ལང་བློ་ནི་རེ་རེ་ལ། །འདུ་བའི་དོན་ཡུལ་ཅན་ཡང་ཡིན། །སོ་སོར་མ་ལུས་ངོ་བོའི་ཕྱིར། །གསལ་བ་སོ་སོའི་བློ་བཞིན་ནོ། །རིགས་ནི་རེ་རེར་འདུ་བ་འང་ཡིན། །རེ་རེ་བ་ཡི་བློ་ཡིན་ཕྱིར། །དགག་པ་དང་ལྡན་ངག་རྣམས་ལ། །བྲམ་ཟེ་ལ་སོགས་ཟློག་པ་བཞིན། །བ་ལང་ཉིད་ལ་གཅིག་ངོས་བློ། །ལོག་པར་བརྗོད་པར་ནུས་མ་ཡིན། །འདི་ལ་གནོད་པའི་ཤེས་པའམ། །རྒྱུ་ཡི་ཉེས་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་ཀྱང་བཤད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིར་རེ་ཞིག་བསྒྲུབ་བྱ་མ་མཚང་བ་ཡིན་ཏེ། བ་ལང་གཅིག་ཉིད་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དེའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་བ་ལང་གཅིག་གི་བློ་ཡང་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྟེ་ཕྱིར་རྒྱུ་མཚན་གཅིག་ཉིད་སྒྲུབ་པ་དེའི་ཚེ་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། རིགས་མི་མཐུན་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པས་བ་ལང་གི་ལྡོག་པ་གཅིག་བརྟགས་པ་རྒྱུ་མཚན་དུ་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བ་ལང་གི་བློ་ཁྲ་བོ་ལས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་འདི་ཡང་དངོས་སུ་དེ་ལ་སྐྱེ་བ་དགག་པ་སྒྲུབ་ན་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པར་བར་དུ་ཆོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་དེ་བརྒྱུད་ནས་ཀྱང་དེ་ལས་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་སྒྲུབ་ན་དེའི་ཚེ་དམ་བཅའ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དང་འགལ་བ་དང་དཔེ་ཡང་བསྒྲུབ་བྱ་མ་མཚང་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ལ་དམིགས་པ་ཉིད་སྒྲུབ་ན་ཡང་ཁྲོ་བོ་ཉེ་བ་ན་འདི་ནི་བ་ལང་ངོ་ཞེས་བློ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་གལ་ཏེ་དེ་ལས་གཞན་ལ་དམིགས་པའོ་ཞེས་བསྒྲུབ་ན་འདིའི་ཚེ་འདི་ལ་ཡང་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དང་འགལ་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་ནི་གོང་བུ་ཉེ་བ་ངེས་པ་ན་འཇུག་ལ་དཔེ་ཡང་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཚང་བ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་དེ་མེད་ཅིང་ཁུ་ཡུལ་སོགས་པ་ཉེ་བ་ན་དེ་ལྟར་འཇུག་པའི་བློ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལས་གཞན་ལ་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་བསྒྲུབ་ན་དེའི་ཚེ་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ལ་དམིགས་པའོ་ཞེས་སྒྲུབ་ན་དེའི་ཚེ་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་དོན་དམ་པར་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ལ་དམིགས་པ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་རེ་རེ་ལ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་དོན་གྱི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པ་དེ་ལ་ཡང་སྤྱིར་སྒྲུབ་པ་ལ་གྲུབ་པ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་རེ་རེ་ལ་དེ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་ལས་ལོག་པའི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ངེས་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་སྤྱི་ཞེས་བྱ་བ་རྟག་པ་གཅིག་པུ་
― DTG191_Page_0605 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རེ་རེ་ལ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་དངོས་པོར་གྱུར་པའི་ཚིག་གི་དོན་ཅན་ཉིད་སྒྲུབ་ན་དེའི་ཚེ་དཔེ་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཚང་ཞིང་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཀྱིས་གང་དུ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མང་པོ་དག་ལ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཉིད་ཡིན་ན་གསལ་བ་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པ་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་གཅིག་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། གསལ་བ་གཅིག་གི་མཐར་ཐུག་པའི་རང་བཞིན་གྱི་སྤྱིའི་དངོས་པོས་རེག་པའི་ཕྱིར་གསལ་བ་གཅིག་གི་ངོ་བོ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་སྤྱི་དུ་མ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཅིག་ཅར་དངོས་པོ་དུ་མ་ལ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡུལ་ཆེས་རིང་བ་ན་གནས་པའི་སྣོད་ན་ཡོད་པའི་ཆེས་མང་བའི་བིལ་བ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གནོད་པའོ། །དེས་ན་འདི་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ནི་མ་གྲུབ་སྟེ། གནོད་པ་སྔར་བཤད་ཟིན་པའི་ཕྱིར་དང། འཆད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་རིགས་གཅིག་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་ན་ཡང་རིགས་རེ་རེ་དང་འདུ་བ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་བློ་གཅིག་གིས་གཟུང་བར་བྱས་པ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པས་གཏན་ཚིགས་གཞན་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །བྲམ་ཟེ་ལ་སོགས་པ་ཟློག་པ་ཡང་དོན་དམ་པར་དངོས་པོ་དུ་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེ་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཚང་བ་ཡིན་ནོ། །བཏགས་པའི་གཅིག་ཉིད་སྒྲུབ་ན་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། བཏགས་པའི་སེལ་བའི་ངོ་བོ་གཅིག་ཏུ་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་འདི་ལ་རྒྱུའི་ཉེས་པ་ཡོད་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་ཡང་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དེ། མ་རིག་པའི་བག་ཆགས་ཐོག་མ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུའི་སྐྱོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཚུལ་འདིས་རྟགས་ངན་འདི་དག་སུན་དབྱུང་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་གཞན་གྱིས་སྨྲས་པའི་སྤྱིའི་སྒྲུབ་བྱེད་རྣམས་རྒྱས་པར་སུན་འབྱིན་པ་བརྗོད་ནས་སྤྱིའི་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་བརྗོད་པར་འདོད་ནས་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གདོན་མི་ཟ་བར་སྤྱི་ཐ་དད་པ་དག་ལ་འཇུག་པར་འདོད་པར་བྱ་དགོས་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་དེ་དག་ལ་དེའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་གཅིག་གི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་བློ་ངེས་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར། དེ་ལ་འདིའི་འཇུག་པ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའམ།
― DTG191_Page_0606 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་མངོན་པར་གསལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན། གནས་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོ་མི་འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའམ། ཐུར་དུ་ལྟུང་བའི་མཚན་ཉིད་གེགས་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་གྲང༌། དེ་ལ་རེ་ཞིག་དང་པོ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྟག་པའི་ཕྱིར་རང་ཉིད་ཀྱིས་རང་བཞིན་མི་འཇིག་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པ་དང་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་དག་གི་ཕྱིར་བྱ་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐུར་དུ་ལྟུང་བ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རྟེན་རྣམས་དེའི་གེགས་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་སོ། །ཐ་དད་པ་དག་པ་སྤྱི་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གནས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་ལན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ། འདུ་བ་དེ་ཉིད་དཔྱད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་ལོགས་ཤིག་མ་ཡིན་པར་གྲུབ་པའི་ངོ་བོའི་མཚན་ཉིད་དེ་ནི་འདུ་བ་ཞེས་བྱའོ། །སྤྱིའི་བརྟེན་པ་དེ་ཡང་དེ་དང་འབྲེལ་པའི་གནས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སམ། དེས་གསལ་བར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉིད་དཔྱོད་པ་རྩོམ་པ་ཡིན་ནོ། །ཕན་ཚུན་མ་འདྲེས་པའི་བདག་ཉིད་རྣམས་ཀྱི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་པ་དོན་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་རིགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འདུ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་ཕན་ཚུན་ལྡོག་པའི་ལུས་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་སྲེ་བར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འདུ་བར་བརྟགས་ཏེ། དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཡོད་ན་ཡང་རང་གི་བདག་ཉིད་ལ་གནས་པའི་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པ་རང་བཞིན་འབྲེལ་པ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོ་ཉམས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་གཞན་དུ་གྱུར་བ་དེ་ལ་འདུ་བ་པོ་ཞེས་མི་བྱེད་ན་ནི་རྩོད་པ་མེད་པས་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་གནས་པ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འབོ་བའི་གེགས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྤྱི་ལ་རྟེན་དུ་རྟོག་པ་ཤིན་ཏུ་འབྲེལ་པ་མེད་པར་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །འབོ་བ་མེད་པ་ནི་འབོ་བ་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ཏེ། ལུས་ཅན་མ་ཡིན་པ་དང་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་དག་གིས་འབོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་གསལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གནས་པ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེས་གསལ་བ་ནི་དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། རྟག་པ་གཞན་དུ་བྱེད་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་རྒྱས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་གལ་ཏེ་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་ནུས་ན་དེའི་ཚེ་ཅིའི་ཕྱིར་
― DTG191_Page_0607 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གསལ་བའི་རྒྱུ་ལ་ལྟོས་པར་འགྱུར། འོན་ཏེ་མི་ནུས་ན་དེའི་ཚེ་ཡང་གཞན་གྱིས་ཁྱད་པར་བོགས་དབྱུང་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ལྟོས་པ་རིགས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པར་ཁས་ལེན་ན་ཡང་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་གསལ་བ་བཞིན་དུ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྤྱི་དངོས་པོར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བརྗོད་པ་དང་སྒྲ་དག་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མ་ལུས་པ་ཉིད་ནི་སྤྱིའི་ཚིག་གི་དོན་ཡིན་པར་བརྗོད་དོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་གང་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅུང་ཟད་མེད་པ་དེ་ནི་དེ་ལ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འབིགས་བྱེད་ལ་གངས་ཅན་བཞིན་ནོ། །སྤྱི་ཡང་ཐ་དད་པ་དག་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པའོ། །བུམ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྐྱོན་གཞན་ཡང་འཆད་དོ། །བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཐ་དད་པ་ནི་བུམ་པ་ཉིད་དང་ས་ཉིད་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པ་ན་རེས་འགའ་རང་གི་རྟེན་ཙམ་ལ་ཁྱབ་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་བའམ། ཡང་ན་གང་གསལ་བས་སྟོང་པའི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ན་ཡོད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་སོ། །མཆོག་གི་རིགས་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མཆོག་ཅེས་བྱ་བས་ཡུལ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པ་བརྗོད་དོ། །འདི་ཡང་ཡུལ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཙམ་དུ་མཚུངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་དཔེར་བྱས་ཀྱི་གསལ་བའི་བར་ན་གནས་པའི་ཡུལ་ལ་ཁྱབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ཡང་དེའི་ཚེ་ཆོས་མ་གཏོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཕྱོགས་དང་པོ་ལ་ཉེས་པ་བཤད་པ། དེ་ལ་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་གསལ་བས་སྟོང་པའི་ཡུལ་དུ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་སྐྱེས་པ་ན་དེ་དག་དེ་རིགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཇི་ལྟར་དེ་ལ་སྟེ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པའམ་མཐོང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མི་ཤེས་ཏེ་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། རྟག་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་གསལ་བ་ཐ་དད་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའམ། དེ་ན་སྔ་ནས་གནས་པར་འགྱུར་བའམ། ཡུལ་གཞན་ནས་འོངས་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་དེར་མཐོང་བའམ་འཇུག་པར་འགྱུར། གང་གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་སྐྱེ་བ་
― DTG191_Page_0608 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ཡིན་ཏེ། རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔ་ནས་གནས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡུལ་གཞན་ནས་འོངས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཇི་ལྟར་དེ་དག་ལ་དེ་དག་འཇུག་པའམ་དམིགས་པར་འགྱུར། སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་གང་དུ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཞིང་སྔ་ནས་གནས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞིང་ཕྱིས་ཡུལ་གཞན་ནས་འོངས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་དེར་དམིགས་པའམ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རི་བོང་གི་མགོ་ལ་དེའི་རྭ་བཞིན་ནོ། །བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ལ་དེས་སྟོང་པའི་ཡུལ་དུ་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པའོ། །གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ད་ལ་འཇུག་པ་དང་དམིགས་པ་དག་གི་རྣམ་པ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱོགས་གཉིས་པ་ལ་ཡང་ཉེས་པ་བཤད་པ། རང་རྟེན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རང་གི་རྟེན་དང་དབང་པོ་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པའི་དམིགས་པའི་རྒྱུ་ལ་སྟེ། སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་བདག་དང་ཡིད་ཕྲད་པ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་གསལ་བ་ཐ་དད་བ་གཅིག་ལ་རིགས་ཐ་དད་པ་དེ་དག་འཛིན་པ་ན་རིགས་མི་མཐུན་པ་གསལ་བ་ཐ་དད་པའི་བར་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་དམིགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟར་བ་བཞིན་དུ་ངོ་བོ་གཅིག་ཉིད་ཀྱིས་རེ་རེ་ལ་གཟུང་བའི་ངོ་བོ་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཤེས་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་མཐོང་བའི་གསལ་བ་དང་འདུ་བའི་སྤྱིའི་ངོ་བོ་ཤེས་ཟིན་པ་ལས་གསལ་བའི་པར་ན་གནས་པའི་སྤྱིའི་ངོ་བོ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེའི་ཚེ་དེ་ཡང་འཛིན་པར་འགྱུར་ཏེ། བཟུང་ཟིན་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་བཞིན་དུ་བཟུང་ཟིན་པ་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྟེ་དེ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་མ་གཟུང་བའི་ངོ་བོ་དང་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་དུ་མཐོང་བའི་གསལ་བ་དང་འདུ་བ་ཡང་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་གཉི་གའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པར་བྱིང་ན་དེའི་ཚེ། ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་ཐ་དད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འཛིན་པ་དང་མི་འཛིན་པ་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་ཡང་ཡིན་ལ་གཅིག་ཀྱང་ཡིན་ནོ་ཞེས་སེམས་རྣལ་དུ་གནས་པས་བརྗོད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་
― DTG191_Page_0609 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་སྣ་ཚོགས་རྫས་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་ལ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་ལ་སོགས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་མིང་ཙམ་དུ་འགྱུར་ལ་མིང་ལ་ནི་རྩོད་པ་ཡང་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རིགས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སུན་ཕྱུང་ནས་སྦྱོར་བ་དགོད་པའི་ཕྱིར། ཤིང་སོགས་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་དག་རིམ་ཅན་ཉིད་དག་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཉིད་དང༌། དངོས་པོ་ཉིད་དང༌། སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་ནི་གཞན་གྱིས་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་རྟག་པ་དང་གཅིག་པུ་དང་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བའི་སྤྱི་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འཚེད་པ་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །ཤིང་སྔོན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་འདི་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགལ་བས་ཁྱད་པ་དམིགས་པ་སྟེ། དེ་རྟག་པའི་དངོས་པོ་དང་འགལ་བ་མི་རྟག་པའི་དངོས་པོས་རིམ་ཅན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ལ་ཁྱབ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟག་པ་ནི་རིམ་དང་རིམ་མ་ཡིན་པ་དག་གིས་དོན་བྱེད་པ་འགལ་བའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །དཔེ་ལ་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཚང་བ་ཡང་སྔར་རྒྱས་པར་བསྒྲུབས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་དཔེ་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གནོད་པར་བྱེད་པ་གཞན་ཡང་བཤད་པ། ཡང་ན་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་ལྡན་པ་སུན་འབྱིན་པ་ན་གཅིག་ཉིད་དུ་མ་ལ་འཇུག་པ་མི་རིགས་གནོད་བྱེད་ཚད་མའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་གནོད་པར་བྱེད་པ་བརྗོད་དོ། །དེ་ནི་ཇི་ལྟར་གཅིག་དུ་མ་འཇུག་པ་མི་རིགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཡན་ལག་ཅན་སུན་འབྱིན་པ་ན་དེ་གཅིག་འཇུག་པ་བསྟན་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་དེ། གང་དག་བྱེ་བྲག་པ་ལ་སོགས་པས་གསལ་བ་ལས་རིགས་གཅིག་ཏུ་ཐ་དད་པར་འདོད་པ་དེ་དག་ལ་ཉེས་པ་འདི་བརྗོད་ཀྱི། ཡང་གང་དག་རྒྱལ་བ་པ་དང་རྒྱལ་དཔོག་པ་དང་གྲངས་ཅན་པ་ལ་སོགས་པ་རིགས་ཐ་མི་དད་པའམ་གཉི་གའི་ངོ་བོར་འདོད་པ་དེ་དག་གིས་བརྗོད་པའི་རིགས་ནམ་མཁའི་གོས་ཅན་གྱི་ཞར་ལ་འགེགས་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ནི་བྱེ་བྲག་པ་དང་རིགས་པ་ཅན་གྱིས་བརྟགས་པའི་རིགས་དགག་པའི་སྐབས་ཡིན་པས་སུན་མ་ཕྱུང་སྟེ། སྐབས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུས་པའི་དཀའ་འགྲེལ་
― DTG191_Page_0610 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས་སྤྱིའི་ཚིག་གི་ངོན་བརྟག་པ་སྟེ་བཅོ་བརྒྱད་པའོ།། །།བྱེ་བྲག་བ་སུན་དབྱུང་བའི་ཕྱིར་གང་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རེ་ཞིག་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་རྟག་པའི་རྫས་ལ་འཇུག་པ་ཉིད་དང༌། མཐའི་རྫས་ལ་འབྱུང་བ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མི་སྲིད་པའི་སྐྱོན་གྱིས་སུན་ཕྱུང་བའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ནའོ། །རྟག་པའི་རྫས་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་སྔར་རྫས་རྟག་པར་བཀག་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཇི་ལྟར་འདི་དག་གིས་འཇུག་པ་དེ་འགྲུབ་པར་འགྱུར། གང་ཡང་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་ཤེས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་འདི་དག་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པ་དེ་ལ་ཡང་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། དེའི་གལ་ཏེ་རྡུལ་ཕྲན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ལྟར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་རང་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་སིལ་བུར་འགྱུར་བའམ། འདྲེས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་གྲང༌། གལ་ཏེ་ཕྱོགས་དང་པོ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་རང་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོ་མ་འདྲེས་པར་དམིགས་པ་ལས་དེ་དག་ལ་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱི་ཕན་ཚུན་མི་འདྲ་བའི་བློར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་བྱེ་བྲག་གཞན་བརྟགས་པ་དོན་མེད་དོ། །ཅི་སྟེ་ཕྱོགས་གཉིས་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་བྱེ་བྲག་གི་ཚིག་གི་དོན་གཞན་ཉེ་བ་ན་ཡང་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོ་དག་ལ་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ལ་མི་འདྲ་བའི་ཤེས་པ་མ་འཁྲུལ་བ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། དེ་ནི་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་མ་ཡིན་པ་ལ་དེ་ལྟར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་རྣལ་འབྱོར་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་སྟེ། འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་བྱེ་བྲག་ཅེས་བྱ་བ་ཚིག་གི་དོན་གཞན་མེད་པར་མི་འདྲ་བའི་བློ་མི་སྐྱེ་ན་དེ་ཇི་ལྟར་བྱེ་བྲག་དེ་དག་ཉིད་ལ་མི་འདྲ་བའི་བློར་འགྱུར། དེ་དག་ལ་བྱེ་བྲག་གཞན་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང༌། བྱེ་བྲག་ལ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རྟག་པའི་རྫས་ལ་འཇུག་པ་དང་མཐའ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁས་བླངས་པས་ཉམས་པར་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་རང་ཉིད་ཀྱིས་དེ་དག་ཕན་ཚུན་མི་འདྲ་བའི་བློའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དེའི་རྒྱུ་ཉིད་རང་ཉིད་ལས་ཡིན་ལ་རག་མོད། གང་གིས་དེ་དག་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཕན་ཚུན་ལྡོག་པའི་ལུས་ཅན་གྱི་ཡོད་པ་ཡང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་སོགས་པ་ཕན་ཚུན་མི་འདྲ་བའི་ཤེས་པ་
― DTG191_Page_0611 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱེད་པའི་རྒྱུ་མི་འདོད་པ་འདིར་དེ་དག་ལ་སྡང་བ་ཅི་ཞིག་ཡོད། བྱེ་བྲག་རྣམས་ལ་ཡང་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་རྨོངས་པ་ལས་མ་གཏོགས་པ་འདི་ལ་རྒྱུ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་མཐོང་ངོ༌། །ཇི་ལྟར་ཁྱི་ཤ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་ལ་བཀྲ་ཤིས་བློ་གྲོས་ཀྱི་ལུགས་ཀྱི་ལན་གྱི་དོགས་པ་བསུ་བ་ཡིན་ཏེ། དེས་སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་ཁྱི་ཤ་ལ་སོགས་པ་རང་ཉིད་ཀྱིས་མི་གཙང་བ་ཉིད་ཡིན་ལ་དེ་དང་འབྲེལ་པས་གཞན་དག་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་འདི་ལ་ཡང་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་བྱེ་བྲག་གཞན་དག་ལ་རང་ཉིད་ཀྱིས་ལྡོག་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ལ་དེ་དང་འབྲེལ་བས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དག་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་དེའི་བདག་ཉིད་ལ་ཡང་ཤེས་པ་གཞན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་གཞན་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན། སྒྲོན་མས་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡིན་གྱི་སྒྲོན་མ་ལ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བར་ངེས་པ་བཞིན་ནོ། །འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་དེ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འདྲ་བ་མཚོན་པ་སྟེ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་བྱེ་བྲག་རྣམས་ཁོ་ན་ལས་ཡིན་ལ་བྱེ་བྲག་རྣམས་རང་ཉིད་ཀྱིས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འོན་ཏེ་མི་གཙང་ཞེས་བྱ་བས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་མི་གཙང་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པས་སྦྱར་བ་ཡིན་གྱི་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རྫས་གང་ཁོ་ན་གཙང་སྦྲ་ཅན་ལ་སོགས་པ་འགའ་ཞིག་མི་གཙང་བ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་དེ་ཁོ་ན་གཞན་རོ་སྲེག་མཁན་ལ་སོགས་པ་གཙང་བ་ཉིད་དུ་སྣང་ངོ༌། །གཅིག་ལ་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ངོ་བོ་དུ་མ་ཚོགས་པ་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ཉིད་ཉམས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་མ་དངོས་པོ་རྣམས་དངོས་སུ་མི་གཙང་བ་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་འདི་དཔེ་དང་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཟས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ཁྱི་ཤ་ལ་སོགས་པ་མི་གཙང་བའི་རྫས་དང་ཕྲད་པ་ལས་སྔར་གྱི་གཙང་བའི་རང་བཞིན་དོར་ནས་མི་གཙང་བ་གཞན་ཉིད་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འདི་དག་གི་གཞན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་མི་གཙང་བ་ཉིད་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གང་གིས་འདི་དག་གི་མི་འདྲ་བ་གཞན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་དུ་འགྱུར་བརྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་རྒྱུ་མཚན་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་
― DTG191_Page_0612 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་སོགས་པ་རྟག་པ་དེ་དག་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་འབྱུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་སྒྲོན་མའི་དཔེ་ལ་ཡང་གཞན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པའི་རྒྱུ་ཉིད་སྦྱར་བར་བྱའོ། །མི་མཐུན་བློ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བྱེ་བྲག་གིས་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལ་ཡང་སྔ་མ་བཞིན་དུ་རང་གི་ངོ་བོ་དང་འབྲེལ་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུས་པའི་དཀའ་འགྲེལ་ལས་བྱེ་བྲག་གི་ཚིག་གི་དོན་བརྟག་པ་སྟེ་བཅུ་དགུ་བའོ།། །།འདུ་བ་སུན་དབྱུང་བའི་ཕྱིར། སྣལ་མ་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྟེན་དང་བརྟེན་པར་གྱུར་པ་སོ་སོ་མ་ཡིན་པར་གྲུབ་པ་རྣམས་ཀྱི་འདིའི་བློའི་རྒྱུའི་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་དེ་ཡང་སྣལ་མ་འདི་ལ་སྣམ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་ལ་བློའི་ཁྱད་པར་ལས་དོན་གཞན་དུ་རྟོགས་ཏེ། དཔེར་ན་ཡོད་པ་དང་རྫས་ཉིད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་རང་གི་རྟེན་ལ་བདག་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རང་གི་རྟེན་ལ་སོགས་པ་དག་དང་ཕན་ཚུན་ལས་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདུ་བ་ཡང་ཚིག་གི་དོན་ལྔ་ལ་སྣལ་མ་འདི་དག་ལ་སྣམ་བུ། རྫས་འདི་རྣམས་ཚིག་ལ་ཡོན་ཏན་དང་ལས་དག །རྫས་དང་ཡོན་ཏན་དང་ལས་འདི་དག་ལ་ཡོད་ལ། རྫས་འདི་ལ་རྫས་ཉིད་ཡོན་ཏན་འདི་ལ་ཡོན་ཏན་ཉིད་ལས་འདི་ལ་ལས་ཉིད། རྫས་འདི་ལ་མཐའི་བྱེ་བྲག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བྱེ་བྲག་གི་ཤེས་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཚིག་གི་དོན་ལྔ་པོ་དག་ལས་དོན་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཉིད་ཡིན་པར་ཤེས་སོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་དག་ལ་གང་གི་རྣམ་པ་དང་མི་འདྲ་བའི་ཤེས་པ་དེ་ནི་དེ་ལས་དོན་གཞན་དུ་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཡིན་ཏེ། ལྷ་སྤྱིན་ལ་དབྱིག་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །ཚིག་གི་དོན་ལྔ་ལ་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་ཤེས་པ་འདི་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་རང་བཞིན་གྱིས་གཏན་ཚིགས་སུ་སེམས་སོ། །འདི་ནི་འབྲེལ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་དེ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུ་མཚན་མེད་པར་འབྱུང་ན་རྟག་ཏུ་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ནི་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མའོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་བྱེ་བྲག་པ་ལ་སོགས་པའི་ལུགས་ཀྱིས་འདུ་བ་འདི་ལ་བློའི་རྟགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ་རིགས་པ་ཅན་གྱི་ལུགས་ཀྱིས་ནི་འདི་ལ་བློའི་མངོན་སུམ་གྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་
― DTG191_Page_0613 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་བྱ་བ་ཡོད་པ་ན་སྣལ་མ་འདི་དག་ལ་སྣམ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་ཉིད་ཡིན་པར་སྨྲའོ། །འདུ་བ་དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་ལྡན་པ་འབྲེལ་པ་ཅན་དག་ལ་ཐ་དད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཐ་དད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དངོས་པོ་བཞིན་དུ་སྟེ། ཡོད་པ་བཞིན་དུ་དེའི་རྟགས་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཁྱད་པར་གྱི་རྟགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་དུ་འདུ་བ་གཅིག་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ལྡན་པ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་དཔེ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡོད་པ་ཉིད་བཞིན་དུ་རྟག་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ལ། ཚད་མས་རྒྱུ་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པོ། །འདི་ནི་འདི་ལའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སུན་འབྱིན་པ་རྩོལ་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འདིས་གཏན་ཚིགས་གཞི་མ་གྲུབ་པར་བཤད་དོ། །སྣལ་མ་འདི་དག་ལ་སྣམ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བློ་རྣམས་རང་གི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པས་བརྟགས་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། འཇིག་རྟེན་ན་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་རིགས་པ་ནི་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཅན་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །རྟེན་དང་བརྟེན་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཆོས་ཅན་མ་གྲུབ་པ་དེ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ལ་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་མཚོན་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ཉིད་བརྟེན་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ན་འཇིག་རྟེན་པ་འདི་ལའི་བློ་འབྱུང་བར་མཐོང་སྟེ། དཔེར་ན་ཁམ་གཞོང་འདི་ན་བིལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །སྣལ་མ་དང་སྣམ་བུ་དགལ་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་མཚོན་པའམ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཇི་ལྟར་དེ་ལྟར་དེ་ལ་འདི་ལའི་བློར་འགྱུར། འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་འདི་ལའི་བློ་འདི་གྲུབ་མཐའི་སྟོབས་ཀྱིས་བརྟགས་པ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཁྱེད་ཅག་གིས་འདིའི་རྒྱུ་མཚན་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་སོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། རང་གི་འདོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་དག་གང་གི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་མི་འདོད་པ་དེ་ནི་ཇི་ལྟར་རང་ཉིད་ཀྱིས་འབྲས་བུར་བརྟགས་ནས་དེའི་རྒྱུ་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པར་བྱེད་གང་གིས་འདོད་པའི་དབང་གིས་འབྲས་བུར་བརྟགས་ནས་དེའི་རྒྱུ་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པར་བྱེད་པ་ཁྱེད་ཅག་གིས་འདོད་པའི་དབང་གིས་འབྲས་བུ་འདི་རྟོག་པར་བྱེད་པ་ཁྱེད་ཅག་བདག་ཉིད་ལ་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པར་བྱའོ། །དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ནི་འདོད་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་དག་ནི་རང་
― DTG191_Page_0614 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དགར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དེ་ལས་དངོས་པོ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཁྱེད་ཅག་གིས་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་དངོས་པོ་ལ་འགའ་ཞིག་གཞན་དུ་ཡང་བརྟགས་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་སྣལ་མ་འདི་ལ་སྣམ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བློ་འཇིག་རྟེན་ན་མ་གྲུབ་པ་འགའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དེ་ལས་བཟློག་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཤིང་ལ་ཡལ་ག་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཤིང་ལ་ཡལ་ག་རིལ་བྲག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལྟ་བུ་འཇིག་རྟེན་ན་མཐོང་གི །ཡལ་ག་ལ་ཤིང༌། བྲག་དག་ལ་རི་ཞེས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཤིང་ལ་ཡང་ཡལ་ག་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བློ་དེ་ཡང་འདུ་བའི་དབང་གིས་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་མི་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པའི་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་ཡལ་ག་དང་བྲག་དག་ལས་ཐ་དད་པ་མ་རྟོགས་པ་ཉིད་དུ་གནས་པའི་ལྷག་མའི་ཕྲག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡལ་ལག་དེ་དག་ནི་བར་མེད་པར་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་མི་འགྲོ་བའི་སྒྲས་འགྲོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཤིང་དང་རི་ལ་འདོད་དོ། །དེ་དག་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྲག་དང་ཡལ་ག་དག་ལའོ། །འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རི་དང་ཤིང་དག་གོ །འོ་ན་བུམ་པ་འདི་ལ་གཟུགས་སོ། །དྲི་འོ། །རོའོ། །རེག་གོ །གཡོ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་འཇིག་རྟེན་ན་རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་འདུ་པ་མ་གཏོགས་པ་གཞན་གང་ཞིག་ཡུལ་ཞེ་ན། བུམ་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེའི་བདག་ཉིད་ནི་ཤེས་པས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་བུམ་པའི་རང་བཞིན་དུ་རྟོགས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །བུམ་པ་ལས་གཟུགས་ནི་བུམ་པའི་རང་བཞིན་གྱི་གཟུགས་ཏེ། བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མང་པོ་དག་ལ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པར་འདོད་ན་དེ་ལས་གཞན་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་བཅད་ནས་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་སྦྱོར་ཏེ། བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒར་ནི་རེ་རེ་ལ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་འགྲུབ་པའི་ནུས་པ་གསལ་བར་བྱ་བའི་དོན་དུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་ཅེས་དེའི་ཕྱིར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲའི་ཁྱད་པར་ཐ་དད་འཕེན་པར་བྱེད་པས་གཞི་མཐུན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཞི་ཐ་
― DTG191_Page_0615 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གཉི་ག་སྦྱར་ཞེ་ན། གཟུགས་དང་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཇི་ལྟར་བུམ་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གནས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གནས་པ་དག་ལ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྒྲ་འབའ་ཞིག་ལས་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་གནས་ཅི་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་སྦྱོར་བ་ན་དེ་དག་ནི་བུམ་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་པར་བཅད་ནས་རྟོགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་བུམ་པའི་སྒྲ་ཡང་དཀར་པོ་དང་སེར་པོ་དང་གཡོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བུམ་པའི་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འབའ་ཞིག་པ་ལས་ཁྱད་པར་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བུམ་པ་ལ་གཟུགས་དཀར་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྦྱོར་བ་ན་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་བཅད་ནས་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དེ་ལྟར་འགྱུར་བའི་ཁྱད་པར་དེ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་དེ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་གང་དག་སྦྱར་ཏེ། སྒྲ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །སྒྲ་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ལ་བུམ་པ་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་དེས་ཤེས་པ་འཇུག་གི །འདུ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །འདིའི་རྒྱུ་སྨྲས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་གིས་བློ་འདི་འདུ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་འདུ་བ་དང་བུམ་པ་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་དུ་དམིགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཉིད་དང་དམ་བཅས་པ་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གནོད་པ་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །གང་ཡང་འདི་ལའི་བློ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་དེ་ལ། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་གསུམ་ན་འདུ་བ་གཅིག་ཡོད་པར་གྱུར་ན་དེའི་
― DTG191_Page_0616 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚེ་གྱོ་མོ་དག་ལ་སྣམ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བློར་འགྱུར་ཞིང༌། རྟ་ལ་སོགས་པ་ཡང་བ་ལང་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་བཞིན་དུ་གླང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་བ་ལང་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་གང་གི་ཕྱིར་འདུ་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྣལ་མ་དག་ལ་སྣམ་བུའི་སྙམ་པའི་རྟོག་པར་བརྗོད་པ་སྣམ་བུའི་འདུ་བ་འདི་གྱོ་མོ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཡོད་པས་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར། འདི་སྙམ་དུ་གྱོ་མོ་དག་ལ་སྣམ་བུ་བརྟེན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་དེ་ལ་དེ་ལྟར་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་ཡང་ལོག་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་གི་སྣལ་མ་དག་ཁོ་ན་ལ་སྣམ་བུ་ཡོད་ཅིང་དེ་ལ་བློ་མི་འགྱུར་བ་འདུ་བའི་དབང་གིས་སྣལ་མ་དག་ལ་ཡང་སྣམ་བུ་བརྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པའི་འདུ་བ་དེ་གྱོ་མོ་དག་ལ་ཡང་ཅི་སྟེ་མེད། འོན་ཀྱང་སྣལ་མ་སྣམ་བུའི་འདུ་བ་ཞེས་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་བུམ་པའི་གྱོ་མོ་དག་ལ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་འཚོལ་བར་མི་འགྱུར། དེས་ན་དེའི་ཕྱིར་བློ་བར་ཆད་མེད་པ་སྟེ་བར་ཆད་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རྫས་དང་ཡོན་ཏན་དང༌། ལས་རྣམས་ཀྱི་རྫས་ཉིད་དང༌། ཡོན་ཏན་ཉིད་དང༌། ལས་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་རྣམས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚིག་གི་དོན་ལ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གླང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་བ་ལང་ལ་སོགས་པའི་བློར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཁ་ཅིག་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བཀྲ་ཤིས་བློ་གྲོས་ཀྱི་ལན་དོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཡང་འདུ་བ་གཅིག་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་རྟེན་དང་བརྟེན་པར་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཚིག་གི་དོན་ལྔ་འཆོལ་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། །འདི་ལྟར་རྫས་དག་ཁ་ན་ལ་རྫས་ཉིད་དང༌། ཡོན་ཏན་དག་ཁོ་ན་ལ་ཡོན་ཏན་ཉིད་དང༌། ལས་དག་ཁོ་ན་ལ་ལས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་སོ་སོར་ངེས་པའི་རྟེན་རྣམ་པར་བཅད་ནས་རྟོགས་པ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་དེ་ལྟ་ན་ཚིག་གི་དོན་རེ་རེ་ལ་འདུ་བ་ཐ་དད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་འདུ་བའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཐ་མི་དད་པའི་རྣམ་པས་རྗེས་སུ་མི་འགྲོ་བར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་དུ་འདུ་བ་ནི་གཅིག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་
― DTG191_Page_0617 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟོགས་སོ། །གཅིག་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་རྫས་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་བློ་སོ་སོར་ངེས་པའི་རྟེན་རྣམ་པར་བཅད་ནས་ལྡོག་པ་སྟེ། རྗེས་སུ་མི་འགྲོ་བར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རྫས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་རྣམས་ལྡོག་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་ཏེ། དེས་ན་ཚིག་གི་དོན་ལྔ་འཆོལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་འབྲེལ་པ་ཁྱད་པར་མེད་ན་ཡང་འདི་དག་གི་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་སོ་སོར་ངེས་པར་རིགས་ཤེ་ན། དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཁམ་གཞོང་དང་ཞོ་དག་གི་ལྡན་པ་གཅིག་ཡིན་ན་ཡང་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་རྫས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་འདུ་བ་གཅིག་ཡིན་ན་ཡང་གསལ་བྱ་དང་གསལ་བྱེད་ཀྱིས་ནུས་པ་ཐ་དང་པའི་ཕྱིར་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་སོ་སོར་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་ངེས་པའོ། །གཅིག་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཉིད་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ངེས་པ་མ་གྲུབ་ཀྱི་འོན་ཀྱང་ཁྱེད་ཅག་ཉིད་ལ་ཡིན་ནོ། །འདུ་བ་དེ་ཡང་ཐམས་ཅད་དུ་གཅིག་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པ་ན་འཐད་པར་དགའོ་ཞེས་ཐལ་བསྒྲུབ་པར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟར་རྫས་ཁོ་ན་ལ་རྫས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ངེས་པར་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདུ་བའི་སྟོབས་ཉིད་ལས་ཡིན་ནོ། །རྫས་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དེའི་ཡང་འདུ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་ཡོན་ཏན་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཡོད་དེ། ཡོན་ཏན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་འབྲེལ་པ་ཡོད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་ཉིད་དེ་ལ་འདུ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཇི་ལྟར་ངེས་ཤེ་ན། དེ་དག་གི་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་དག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྫས་ཉིད་དང་ཡོན་ཏན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་རིགས་དག་གིའོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་རྒྱུ་མཚན་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་དེ་འཆོལ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་བཟློག་པར་དཀའོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་རྫས་ལ་རྫས་ཉིད་ཀྱི་འདུ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་ཡོན་ཏན་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་ཡོན་ཏན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་མི་འགྱུར་ན་དེའི་ཚེ་ལྡན་པ་བཞིན་དུ་རྟེན་སོ་སོ་ལ་འདུ་བ་ཐ་དད་པར་འགྱུར་རོ། །གང་ཡང་རྫས་ཉིད་སོགས་རྒྱུ་མཚན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་དེ་ལ་རྫས་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུ་མཚན་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ཡོད་པ་ན་འབྲས་བུ་ལྡོག་པ་སྟེ་མེད་པ་མི་རིགས་ཏེ། དེའི་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་
― DTG191_Page_0618 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་བློ་ལྡོག་པར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་དེའི་ངེས་པ་མི་རིགས་སོ། །འོན་ཏེ་རྫས་ཁོ་ན་རྫས་ཉིད་རྟེན་ཏེ་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་ལས་ངེས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ལ་བརྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁྱེད་ཅག་གིས་འདུ་བ་དེ་ཉིད་ལས་བརྟེན་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་བརྗོད་དེ། དེ་ཡང་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པ་ན་ཇི་ལྟར་ངེས་པ་འདི་རིགས་པ་ཡིན། འདི་ལྟ་བས་ན་རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་དངོས་པོ་དེའི་བརྟེན་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་དག་ནི་རྟེན་དང་བརྟེན་བ་དང་ལྷན་ཅིག་གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་གསལ་བྱ་གསལ་བྱེད་ཀྱི་ནུས་པ་ངེས་པ་ལས་ངེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། གསལ་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྫས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་རྫས་ཉིད་ཀྱི་སྤྱི་གསལ་བར་བྱེད་པ་གང་བརྗོད་པ་དེ་ནི་འདུ་བའི་སྟོབས་ཉིད་ཀྱིས་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་ཁོ་ན་ལས་རྫས་ཉིད་རྫས་ལ་འདུ་བ་དེ་ཁོ་ན་ལས་དེས་དེ་གསལ་བའོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གཞན་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བར་གཤེགས་པ་པས་བརྗོད་པ་ལས་ཏེ། ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་རུང་བའི་རང་བཞིན་སྐྱེད་པ་ལས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཡོང་པ་ལ་སོགས་པའི་རྟག་པ་རྣམས་ཀྱང་འདུ་བར་འདོད་ལ། རྟག་པ་རྣམས་སྐྱེ་བར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཉིད་མར་མེ་ལ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དེ། གང་ཡང་ཁམ་གཞོང་དང་ཞོའི་ལྡན་པ་དཔེ་ཉིད་དུ་སྨྲས་པ་དེ་ཡང་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་མ་གྲུབ་པོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། ཁམ་གཞོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གོང་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྡན་པའི་ཚིག་གི་དོན་སུན་དབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ལྡན་པ་གཅིག་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་མཚུངས་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི་དེ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལྡན་པ་ལས་སོ། །ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ནི་ཞོ་ལ་ཁམ་གཞོང་ཞེས་བྱ་བ་ལྡན་པའི་ཚིག་གི་དོན་ལ་སོགས་པའི་བློར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་སྟེ་ལྡན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་རྒྱུ་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་འདུ་བ་རྟག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ལ། འདི་ནི་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་འདུ་བ་རྟག་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་རང་གི་རྟེན་དག་ལ་དེ་དག་རྟག་ཏུ་གནས་པའི་ཕྱིར་བུམ་པ་ལ་
― DTG191_Page_0619 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་རྟག་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་འདུ་བ་ཡོད་པ་ཉིད་ལས་འདི་དག་རང་གི་རྟེན་དག་ལ་གནས་པར་འདོད་ལ། འདུ་བ་དེ་ཡང་རྟག་པས་ཅིའི་ཕྱིར་འདི་དག་རྟག་ཏུ་གནས་པར་མི་འགྱུར། རང་གི་རྩོམ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་གྱི་ལན་གྱི་དོགས་པ་བསུ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རང་རྩོམ་པར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་བྱེ་བའམ་ཞིག་པས་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་འཇིག་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྣམ་བུའི་འཁལ་བ་དང་འཐག་པ་དག་གི་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རིག་པ་དང་ལྡན་པའི་རྫས་ལ་སོགས་པ་དག་ལས་འཇིག་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་རེག་པ་དང་ལྡན་པའི་རྫས་དང་འབྲེལ་པ་དང་འབྲས་བུ་དང་འགལ་བ་ལས་འཇིག་གོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བློ་ནི་བློ་གཞན་གྱིས་འཇིག་པ་ལ་སྒྲ་ཡང་སྒྲ་གཞན་གྱིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་ལུགས་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འདུ་བ་ཡོད་ན་ཡང་གནས་པའི་རྒྱུ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྒྱུ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་དང། འགལ་བའི་རྐྱེན་དང་ཕྲད་པས་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྟག་པར་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་བསམ་པའོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལེན་འདེབས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་མི་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་གྱོ་མོ་ལ་སོགས་པ་རང་རྩོམ་པར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་དེ་དག་རང་རྩོམ་པར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་གཞན་ལ་འདུ་ལ། དེ་དག་ཀྱང་གཞན་དག་ལ་སྟེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་བར་དུ་འདོད་ལ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་དེ་ཡང་རྟག་པའི་ཕྱིར་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་རྩོམ་པར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་རྣམས་ལ་འདུ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་འཇིག་པའམ་བྱེ་བར་གལ་འགྱུར། ཀྱང་གི་སྒྲས་ནི་དེ་རྩོམ་པར་བྱེད་པའི་རྫས་རྣམས་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་རང་རྩོམ་པར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་རྣམས་འཇིག་པར་ཁས་ལེན་ན་དེའི་ཚེ་འདུ་བ་འདི་ཡང་ངེས་པར་འཇིག་པར་འགྱུར་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འབྲེལ་པ་ཅན་ནི་ལྡོག་པ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འབྲེལ་པ་ཅན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་ཞིག་པའི་ཕྱིར་ལྡན་པ་ཞིག་པ་བཞིན་དུ་འདུ་བ་ལ་མི་རྟག་པའོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་མ་ཞིག་པའི་
― DTG191_Page_0620 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྡན་པའི་རྫས་གཉིས་བཞིན་དུ་འབྲེལ་པ་མ་ཞིག་པའི་ཕྱིར་འབྲེལ་པ་ཅན་རྣམས་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གཉིག་ཡང་དེ་དང་འབྲེལ་པའི་རང་བཞིན་ཉམས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འབྲེལ་པ་ཅན་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་དག་རྩོད་པར་བྱེད་དོ། །འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། གལ་ཏེ་གཏན་ཚིགས་དང་པོ་འབྲེལ་པ་ཅན་མཐའ་དག་ཞིག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་དུ་འདོད་ན་དེའི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་མ་གྲུབ་སྟེ། གང་དུ་ཡང་འབྲེལ་པ་ཅན་འདི་དག་འཇིག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་པའི་དུས་ན་ཡང་དུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ལུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཇི་ཞིག་ལྟར་འབྲེལ་པ་ཞིག་པ་ཉིད་སྲིད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གཏན་ཚིགས་སུ་བརྗོད་ན་དེའི་ཚེ་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་འབྲེལ་པ་ཅན་གཅིག་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཞིག་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་འབྲེལ་པ་ཅན་གཞན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་འདིའི་ག་ནས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ཚུལ་འདིས་ལྡན་པ་ཡང་རྟག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་དོགས་པར་བྱས་ནས་གཞན་དག་ལེན་འདེབས་པ་ནི་ལྡན་མིན་ཐ་དད་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ལྡན་པ་ནི་ལྡན་པ་ཅན་སོ་སོ་ལ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་འདི་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་རིགས་ཀྱི་འདུ་བ་ནི་འགྲོ་བ་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཁོ་ནའོ། །དེས་ན་འདི་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་ཏེ། གཞན་དུ་ཡང་འབྲེལ་པ་ཅན་གཞན་ལ་དེ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟར་གང་དག་རང་གི་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་དང་འདུ་བའི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཞིག་པ་ན་དེ་དག་ནི་རང་གི་རྒྱུ་དག་ལ་འགྲུབ་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་འདུ་བ་འདི་བརྟགས་པ་དེ་ཉིད་ཅི། དེ་དག་ཞིག་པ་ན་འབྲེལ་པ་ཅན་གཞན་དག་ལ་ཡོད་དམ་འོན་ཏེ་དཔེར་ན་ལྡན་པ་ཅན་སོ་སོ་ལ་ལྡན་པ་ཅན་མང་པོ་ཐ་དད་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ཉིད་ཡིན། སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་བྱེ་བ་བཟུང་ངོ༌། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་ཕྱོགས་དང་པོ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་སྔར་གྱི་གནས་སྐབས་བཞིན་དུ་འཇུག་པ་མ་ཞིག་པའི་ཕྱིར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་གནས་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ལ། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་མི་གནས་ན་འཇུག་པ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་འདུ་བ་མི་གནས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་འཇུག་པའི་བདག་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །
― DTG191_Page_0621 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་ན་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་རང་དབང་ཅན་ཕན་མི་འདོགས་པ་ལ་འདུ་བ་འཇུག་གོ་ཞེས་ཐ་སྙད་འདོགས་ན་མིང་ཙམ་དུ་འགྱུར་གྱི་དེ་ལྟར་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་འཇུག་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་དེའི་ཕྱིར་མིང་ཙམ་ཉིད་ཡིན་གྱི་སྐྱོན་གང་ཡིན་པ་བརྟག་པ་ནི་དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འབྲེལ་པ་ཅན་ཞིག་པ་ལས་སྔར་ཡང་འབྲེལ་པ་ཅན་མ་ཞིག་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བུམ་པ་ལ་སོགས་དེ་དག་རང་གི་རྟེན་ལ་འཇུག་པའི་འདུ་བ་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡོད་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཕྱིས་བཞིན་ཏེ། འདུ་བའི་རྒྱུ་ཞིག་པ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པར་འཇུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་གཞན་ཉིད་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་གཉིས་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་འདུ་བ་མང་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་འདུ་བ་ཐ་དད་པ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་ཁས་བླངས་པ་ཉམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་རྒྱུ་དོན་མེད་པ་དང༌། མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པ་དང་འགལ་བ་དང༌། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རིམ་མ་ཡིན་པར་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པ་གཞན་གཟུང་སྟེ། འདི་ལྟར་རང་གི་རྒྱུ་དང་འདུ་བའམ་དད་པ་དང་འདུ་བ་ནི་སྐྱེ་བར་བརྗོད་ལ། འདུ་བ་ཡང་རྟག་པའི་ཕྱིར་གང་དུ་ཡང་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བ་ལས་རྒྱུ་རྣམས་ནུས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དོན་མེད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལྡན་པ་ནི་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་ལས་སྐྱེ་བ་དང་གཉི་གའི་ལས་ལས་སྐྱེ་བ་དང༌། ལྡན་པ་ལས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། དབང་པོ་དང་དོན་ཕྲད་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བར་སྟོན་པའི་མདོ་དང་འགལ་བ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པས་རྟོག་པའི་རྒྱུ་སཱ་ལུ་དང་མིག་ལ་སོགས་པ་དང་འགལ་བ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་འདུ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ནི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་རིམ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་རྣམས་རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བར་མཐོང་བ་དང་འགལ་བ་དང༌། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཤེས་པ་ཅིག་ཅར་མི་སྐྱེ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྟགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་རང་གི་གྲུབ་པའི་མཐའ་དང་འགལ་བ་དང༌། སྐྱེ་བ་རྟག་པའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་ལ་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བ་དང་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པས་བསྟན་བཅོས་རྩོམ་པ་དོན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཆེས་མང་པོ་དག་
― DTG191_Page_0622 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གིས་འབྲེལ་པ་མེད་པ་སྟེ། འཐད་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུས་པའི་དཀའ་འགྲེལ་བས་འདུ་བའི་ཚིག་གི་དོན་བརྟག་པ་སྟེ་ཉི་ཤུ་པའོ།། །།སྒྲོ་བཏགས་རྣམ་པའི་སྒྲ་དང་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་བསྒྲུབ་པའི་དོན་དུ་སྐབས་དགོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བསྒྲུབ་པ་སྒྲའི་དོན་དུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་བ་ནི་དོན་དམ་པའི་དངོས་པོ་ཉིད་སྒྲའི་གཟུང་བར་བྱ་བ་སྟེ། དེས་ན་སྒྲ་དག་གིས་དངོས་སུ་སྒྲུབ་པ་དང་དགག་པ་དག་གིས་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པ་ཉིད་སྒྲའི་དོན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སེལ་བ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་བ་ནི་དོན་དམ་པར་སྒྲ་རྣམས་ཀྱི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐ་མི་དད་པའི་དོན་དག་ལ་ཐ་དད་པའི་རྣམ་པར་ཞེན་པས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་འཁྲུལ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འཁྲུལ་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་གང་དུ་བརྒྱུད་པས་དངོས་པོ་དང་འབྲེལ་པ་དེར་དོན་ལ་མི་སླུ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བློས་དོན་ཐ་མི་དད་པ་དག་ལ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཞན་ལས་ལྡོག་པའི་དངོས་པོ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་འོངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། རང་ཉིད་ཀྱང་གཞན་ལས་ལྡོག་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་དང༌། གཞན་ལས་ལྡོག་པར་བརྗོད་པའི་འཁྲུལ་པ་དང་ལྷན་ཅིག་གཅིག་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཞན་སེལ་བའི་དངོས་པོ་རྟོགས་པའི་འབྲས་བུ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞན་སེལ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེས་ན་སེལ་བ་སྒྲའི་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །དེ་ལ་སྒྲུབ་པ་སྨྲ་བ་རྣམས་རྩོད་པར་བྱེད་དེ། གལ་ཏེ་ཁྱེད་ཅག་གི་རྫས་དང༌། ཡོན་ཏན་དང༌། ལས་དང༌། སྤྱི་དང༌། བྱེ་བྲག་དང༌། འདུ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་དེ་བྱེ་བྲག་དག་དོན་དམ་པར་སྒྲ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་རྫས་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་རྒྱུ་མཚན་དང་དབྱིག་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བརྗོད་པ་དང་ཡོངས་སུ་རྟོག་པར་འགྱུར། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་དབྱིག་པ་ཅན་དང་རྭ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་དང་བློ་དག་རྫས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་གྲགས་ལ། དཀར་པོ་ནག་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་ཅན་དང༌། གཡོའི་འཁོར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་དང༌། ཡོད་དོ་སྣང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་དང༌། བ་ལང་དང༌། རྟ་དང༌། གླང་
― DTG191_Page_0623 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་གི་ཁྱད་པར་ཅན་དང༌། སྣལ་མ་འདི་དག་ལ་སྣམ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་འདུ་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་རྫས་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་མེད་ན་དབྱིག་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་དང་བློ་དག་ཡུལ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །སོགས་པ་སྨོས་པ་རེ་རེ་དང་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། དེས་ན་རེ་རེ་ཞིང་དབྱིག་པ་ཅན་དང་རྭ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རིགས་མཐུན་པའི་སྒྲ་བློ་དག་གཟུང་བ་ཡིན་ནོ། །མཐའི་བྱེ་བྲག་ནི་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཁོ་ནའི་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་སོགས་པའི་སྒྲས་མི་གཟུང་ངོ༌། །དེ་དག་རྒྱུ་མཚན་མེད་པར་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱད་པར་མེད་པར་འཇུག་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་དབྱེ་བ་མེད་པར་འཇུག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་རྫས་ལ་སོགས་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིའོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་དང་གང་ཕན་ཚུན་མ་འཆོལ་བར་འཇུག་པ་དེ་དག་ནི་རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། རྣ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །དབྱིག་པ་ཅན་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་དང་ཤེས་པ་དག་ཀྱང་འཆོལ་བ་མེད་པར་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །རྒྱུ་མཚན་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་པར་འཇུག་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ནི་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མའོ། །སྨྲས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལ་གལ་ཏེ་འདི་དག་དངོས་སུ་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་འདོད་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལས་བཟློག་པ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་གང་ཅི་ཡང་རུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་འདོད་ན་དེའི་ཚེ་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཁོ་བོ་ཅག་གི་འདི་དག་རྒྱུ་མཚན་གང་གི་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་སད་པར་འདོད་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། ཡུལ་དུ་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འཁྲུལ་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཡུལ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནད་ཙམ་ལ་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་པའི་བག་ཆགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་དག་ཉིད་ལུང་གི་ཁུངས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་རྣམས་གང་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡུལ་དུ་གང་དང་གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་སྤྱི་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་ཞེས་
― DTG191_Page_0624 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བ་ནི་དེའི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་སྟེ། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ངག་གི་ལམ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཇི་སྐད་དུ། མིང་ནི་གང་དང་གང་གིས་ནི། །ཆོས་ནི་གང་དང་གང་བརྗོད་པ། །དེ་ནི་དེ་ན་ཡོད་པ་མིན་ཏེ། །དེ་ནི་དེ་རྣམས་ཆོས་ཉིད་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཅི་སྟེ་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དང༌། ཡུལ་མེད་བདག་ལ་ཚད་མ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། གང་ཐ་དད་པ་དག་ལ་ཐ་མི་དད་པར་ཞེན་ནས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་འདི་ཐམས་ཅད་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་འདི་ལ་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ཚད་མ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འདི་ལྟར་གང་ཞིག་ཡིན་དེ་ཡིན་པ་ལ་དེའོ་སྙམ་དུ་ཤེས་པ་དེ་ནི་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ཏེ། སྨིག་རྒྱུ་ལ་ཆུར་ཤེས་པ་ལྟ་བུའོ། །དོན་ཐ་དད་པ་དག་ལ་ཐ་མི་དད་པར་ཞེན་པའི་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་འདི་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །གང་གིས་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་བོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་བ་འདིའི་གཟུང་བར་བྱ་བ་སྤྱི་དངོས་པོར་གྱུར་པ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་སྔར་རྒྱས་པར་བཀག་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་སྤྱི་ཡོད་དུ་ཆུག་མོད་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་ནི་ཐ་དད་པ་དག་ལས་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཐ་དད་པ་དག་ལ་ཐ་མི་དད་པར་ཞེན་པ་ནི་འཁྲུལ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་གྱི་གཞན་དང་གཞན་དུ་མཚུངས་པ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྤྱི་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ན་ཡང་དོན་དམ་པར་སྣ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་གཅིག་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད། དེ་ལ་སྤྱིའི་ཤེས་པ་ནི་འཁྲུལ་པ་ཉིད་ཡིན་ལ་མཚུངས་པའི་ཤེས་པ་ནི་དངོས་པོ་གཅིག་གི་ཡུལ་ལ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཐ་ད་དཔའི་འཛིན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཁྲུལ་པ་འདི་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ན་ཡུལ་མེད་པར་ཡང་གྲུབ་སྟེ། རང་གི་རྣམ་པ་གཏན་ནས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་དོན་འགའ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་ཡུལ་མེད་པ་ཉིད་རྣམ་པ་གཞན་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་སྟེ། སྒྲ་རྣམས་གང་ཁོ་ན་ལ་བརྡ་བྱས་པ་དེ་ཁོ་ན་དེ་དག་གི་ཡུལ་དུ་རིགས་ཀྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་དག་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་ལ་དོན་དམ་པར་བརྡ་ཡང་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་བློ་དང་སྒྲ་ནི་ཡུལ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་གང་ལ་དངོས་སུ་བརྡ་མ་བྱས་པ་དེ་དག་
― DTG191_Page_0625 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་དོན་དམ་པར་དེ་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ནོག་ལ་སོགས་བ་དང་ལྡན་པའི་གོང་བུ་ལ་རྟའི་སྒྲས་བརྡ་མ་བྱས་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་དག་པར་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་སྒྲ་ཐམས་ཅད་བརྡ་བྱས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པ་སྟེ། བརྡ་བྱས་པ་ཉིད་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ལ་དེ་འདི་ལ་མེད་དོ། །གཏན་ཚིགས་འདི་མ་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གང་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་བརྡ་བཟུང་བའི་དངོས་པོ་སྒྲའི་དོན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ན་རེས་འགའ་རང་གི་མཚན་ཉིད་དེ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའམ། རིགས་སམ། དེ་འབྲེལ་ཏེ་རིགས་དེ་དང་འབྲེལ་པའམ། རིགས་དང་ལྡན་པའི་དངོས་པོ་པའམ། བློའི་རྣམ་པ་ཞིག་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་ཅེས་བརྟག་གྲང༌། དེ་ལ་ཐམས་ཅད་ལ་བརྡ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་སྒྲའི་དོན་ཉིད་དུ་མི་རིགས་སོ། །དེ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཀུན་རྫོབ་པའི་སྒྲའི་དོན་མ་བཀག་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རང་གི་ཚིག་དང་འགལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དམ་བཅའ་བ་རང་གི་ཚིག་དང་འགལ་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་སྒྲས་བསྟན་ནས་འདི་དག་སྒྲའི་དོན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེ་བསྟན་པར་འདོད་ནས་སྒྲས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པ་ནི་འདི་དག་སྒྲའི་དོན་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་ལ། ཡང་དམ་བཅའ་བ་དེ་ཉིད་འགེགས་པའི་ཕྱིར་རང་གི་ཚིག་དང་འགལ་ལོ། །འདིས་ནི་འདོ་བྱེད་པས། སྒྲ་རྣམས་རྗོད་བྱེད་མ་ཡིན་ན། །དམ་བཅའ་གཏན་ཚིགས་འགལ་བ་ཡིན། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ཡང་གསལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཁོ་བོ་ཅག་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྲའི་དོན་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པར་མི་བྱེད་དེ། དེ་ནི་གནག་རྫིའི་བར་ལ་ཤིན་ཏུ་གྲགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་དེ་ལ་གཞན་གྱི་སྒྲོ་བཏགས་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ཡོད་པའི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དེ་འགེགས་པར་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་བརྡ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྒྲའི་དོན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་བསྟན་པའི་དོན་དུ་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རེ་ཞིག་སྒྲ་རྣམས་ཀྱིས། རང་གི་མཚན་ཉིད་རྗོད་པ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་བརྡ་བྱས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །ཇི་ལྟར་བརྡ་མེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། བརྡ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བརྡ་དང་ཐ་སྙད་དག་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ་
― DTG191_Page_0626 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐོབ་པའི་དུས་གང་ཡིན་པ་དེར་ཁྱབ་པ་སྟེ། ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་དེ་དང་བྲལ་བའི་རྒྱུའི་ཕྱིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་དེ་ལ་བརྡ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། བརྡ་ནི་ཐ་སྙད་ཀྱི་དོན་དུ་བྱེད་ཀྱི་ཞེན་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་གང་ཁོ་ནའི་བརྡ་དང་ཐ་སྙད་དུ་ཕྱིན་པའི་དུས་སུ་ཁྱབ་པ་ཉིད་ཡོད་ལ་དེ་ཁོ་ན་ལ་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་པོ་རྣམས་བརྡ་བྱེད་པར་རིགས་ཀྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་ནི་བརྡ་དང་ཐ་སྙད་དུ་ཕྱིན་པའི་དུས་སུ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ལ་བརྡ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་བརྡ་དང་ཐ་སྙད་དུ་ཕྱིན་པའི་དུས་སུ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་མེད་ཅེ་ན། ཡུལ་དུས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཡུལ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པས་ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་པའི་གསལ་བ་ཐ་དད་པ་ཕན་ཚུན་ཤིན་ཏུ་ལྡོག་པའི་ལུས་ཅན་འདི་དག་ནི་ཕན་ཚུན་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་གཅིག་ལ་བརྡ་བྱས་པའི་སྐྱེས་བུས་གཞན་ལ་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སྣང་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་ཁ་དོག་དབྱིབས་དང་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ༌། །ཐ་སྙད་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེས་ན་དེ་ལ་བརྡ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟེན་པའི་ཕྱིར། བརྡ་མ་བཟུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ལ་བརྡ་གཟུང་བ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་ལ། བརྡ་གཟུང་བ་མེད་པ་དེ་ནི་བརྡ་མ་བཟུང་བའོ། །སྒྲ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་ལས་སོ། །གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་མི་འདྲ་བའི་དོན་བཞིན་ནོ། །འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་སྒྲས་བརྡ་མ་བཟུང་བའི་དོན་སྟོན་པར་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ་བ་ལང་གི་སྒྲ་ཡང་བརྡ་སྟོན་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་ལ། བརྡ་བྱེད་པ་ཡང་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ནི་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཁྱབ་པ་གྲུབ་པོ། །བརྡ་མ་བྱས་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་གཏན་ཚིགས་འདི་ཉིད་སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོས། སྒྲ་ཡིས་ཐ་དད་ནམ་ཡང་ནི། །བརྗོད་པ་མ་ཡིན་མཐའ་མེད་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟར་མཐའ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་བརྡ་མེད་པ་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །དེས་ན་འོད་བྱེད་པས། གལ་ཏེ་སྒྲ་ཕྱོགས་སུ་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ་
― DTG191_Page_0627 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཐའ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དངོས་པོའི་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞི་ཐ་དད་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཐ་དད་པ་རྣམས་ཉིད་ཕྱོགས་སུ་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཅན་དང་ལྡོག་པ་ཅན་གྱི་དཔེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མཐའ་མེད་པ་གཏན་ཚིགས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ཡང་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དེ་ཉིད་ཀྱིས་སྨྲས་པ་དག་གི་ལྟར་ན་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཐ་དད་པ་རྣམས་སྒྲ་དག་གིས་རྗོད་པར་བྱེད་པ་དེའི་ལྟར་ན་ཉེས་པ་འདི་ཡིན་གྱི། ཁོ་བོ་ཅག་ནི་ཡོད་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་རྫས་དང་ཡོན་ཏན་དང་ལས་རྣམས་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་དང་གང་ན་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྤྱི་མཐོང་བ་དེ་དང་དེར་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་སྦྱོར་ལ། ཡོད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྤྱི་ནི་གཅིག་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྤྱིས་མཚོན་པའི་དོན་དག་ལ་བརྡ་བྱེད་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་མཐའ་མེད་པ་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོར་གྱུར་པའི་སྤྱི་དེ་དག་ལས་ཐ་དད་པའམ་ཐ་མི་དད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བསྒྲུབས་ཟིན་ཏོ། །ཡང་ན་སྤྱི་ཡོད་དུ་ཆུག་མོང་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཐ་དད་པ་གཅིག་ལ་སྤྱི་དུ་མ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་མ་འཆོལ་བར་སྦྱོར་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡོད་པ་ལ་སོགས་པ་སྒྲས་མ་བསྟན་པར་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པ་དེས་ཐ་དད་པ་གཞན་མཚོན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བརྡ་བྱེད་པར་ནུས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། བརྡ་མ་བྱས་པའི་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྒྲ་འཇུག་པ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཕན་ཚུན་བསྟེན་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་རྟོག་པ་པོ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་ལས་རང་ཉིད་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་དག་གིས་བརྡ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ་སྙམ་ན། དེ་ཡང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མཐའ་མེད་པ་ཐ་དད་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཐ་སྙད་མ་ལུས་པ་འགའ་ཞིག་དམིགས་པར་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཅིག་གི་ཚེ་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཐ་དད་པ་དག་ལ་ལན་ཅིག་མ་ཡིན་པར་ཐ་སྙད་དམིགས་ནས་དེའི་རིགས་ཅན་མ་མཐོང་བ་དག་ལ་ཡང་སྒྲ་དེ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་མཐོང་བའི་འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་པ་མཐའ་ཡས་པའི་ཐ་དད་པ་དག་ལ་བརྡ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ།།
― DTG191_Page_0628 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བློས་སྒྲོ་བཏགས་པ་དག་ལ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། འོ་ན་དེ་ལྟ་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པས་སྒྲོ་བཏགས་པའི་དོན་གྱི་ཡུལ་ཉིད་ལ་སྒྲ་སྦྱོར་གྱི་དོན་དམ་པར་ཐ་དད་པ་དག་ལ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཐོབ་སྟེ། འདི་ལྟར་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དག་གིས་མེད་པས་མི་ཉེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བློར་འགྱུར་བ་ནི་ཡུལ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་སྒྲོ་བཏགས་པ་ནི་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དེ་ལ་བརྡ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་དོན་དམ་པ་དངོས་པོར་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། སྤྲོས་པས་ཆོག་གོ །མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་འགལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པར་གྲུབ་པོ། །འདི་སྙམ་དུ་གང་དག་རི་གངས་ཅན་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་དེ་དག་བསྟན་པ་དང་གཅིག་པུའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡུལ་དང་དུས་ལ་སོགས་པའི་ཐ་དད་པ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བརྡ་དང་ཐ་སྙད་ཕྱིན་པའི་དུས་སུ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་བརྡ་སྲིད་པས་དེའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། གང་ཡང་གངས་རི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་རི་མ་ལ་ཡ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ༌། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་དག་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཏུ་མ་ཚོགས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འདི་དག་གི་ཡན་ལག་མ་ལུས་པ་བཟུང་བས་བརྡ་བྱེད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པ་ཡང་བསྒྲུབས་ཟིན་ཏེ། དེས་ན་དེ་དག་ལ་ཡང་བརྡའི་དུས་སུ་མཐོང་བ་ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་སུ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་ཐ་སྙད་མི་འཐད་པས་བརྡ་དོན་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་བརྡ་མི་སྲིད་དོ་ཞེས་བསྟན་ནས། དེ་ནི་བརྡ་བྱ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་མི་སྲིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རང་གི་མཚན་ཉིད་འདི་དག་ཀུན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པ་ནི་སྔར་བསྒྲུབས་ཟིན་ཏེ། དེ་དག་ལ་བརྡ་བྱེད་པ་ན་རེས་འགའ་མ་སྐྱེས་པ་ལ་བྱེད་པའམ་སྐྱེས་པ་དག་ལ་བྱེད། དེ་ལ་རེ་ཞིག་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ལ་བརྡ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མེད་པ་ནི་ཤེས་པ་དང་བརྗོད་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་གཞིར་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པ་སྨོས་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་པ་དགག་པའི་དོན་དུ་སྟེ། དེས་ན་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་མ་སྐྱེས་པ་ལ་ཡང་
― DTG191_Page_0629 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྡ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་མཐོང་བ་དང་འགལ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཡུལ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་སྤྲུལ་པའི་དོན་ཉིད་ཡིན་པས་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟའི་རྭ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུན་པའི་མཐའ་ཅན་གྱི་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེས་པ་ལ་ཡང་བརྡ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་སྐྱེས་ཕ་དེ་ལ་དེ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་མིང་ནི་ཁྱད་པར་དྲན་པ་ན་བརྡ་བྱེད་ཀྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་མིང་གི་ཁྱད་པར་དྲན་པའི་དུས་ན་སྐད་ཅིག་འཇིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་རང་གི་མཚན་ཉིད་འགགས་ནས་རིང་དུ་ལོན་པའི་ཕྱིར་མ་སྐྱེས་པ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་བརྡ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བརྡ་བྱེད་པའི་དུས་ན་ཡང་གཉི་ག་ཡང་མི་ཉེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་རེ་ཞིག་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་དེའི་རྒྱུ་ཡིན་བ་ཉིད་ཀྱིས་རང་གི་མཚན་ཉིད་སྐད་ཅིག་མ་ཉེ་བ་ཡོད་པ་ཅན་དུ་མི་འགྱུར་ན། ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་དུས་ཕྱིས་འབྱུང་བའི་མིང་གི་བྱེ་བྲག་གཟོ་བ་དང་དྲན་པ་སྐྱེ་བའི་དུས་ན་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། ཅི་སྟེ་ཡང་དེའི་ནུས་པའི་མཐུ་ལས་བྱུང་བ་དེའི་རིགས་ཅན་བརྡ་བྱེད་པའི་དུས་ན་འབྱུང་བའི་སྐད་ཅིག་མ་ལ་བརྡ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། དེའི་ཕྱིར་གང་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡང་བརྡ་བྱེད་པའི་དུས་ན་ཉེ་བའི་སྐད་ཅིག་གཞན་ཡོད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་བརྡ་གཟོ་བ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་བརྡ་མི་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་རྟ་དམིགས་ན་དེའི་མིང་དྲང་བའི་རིམ་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་བརྡ་བྱེད་པ་ན་དེའི་དུས་ན་ཉེ་བའི་བ་ལང་ལ་སོགས་པ་ལ་གཟོ་བའི་ཡུལ་དུ་བྱས་ནས་བརྡ་བྱེད་པ་འགའ་ཞིག་རྟའོ་ཞེས་བརྡ་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐད་ཅིག་ཐམས་ཅད་འདྲ་བ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་གཅིག་ཉིད་དུ་ཞེན་པར་བྱས་ནས་བརྡ་བྱེད་པར་འགྱུར་སྙམ་ན། དེའི་ཕྱིར། འདྲ་བ་ཉིད་ཀྱང་བརྟགས་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདྲ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བློས་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་སྒྲ་རྣམས་ཀྱིས་སྟོན་ན་རང་གི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་བརྡ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྒྲ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བརྡ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་བརྡ་བྱེད་པས་གཞན་པ་ཉིད་ཀྱི་མིང་གི་ཁྱད་པར་དོན་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་ལ། དོན་དམ་པས་དྲན་པས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཉིད་ཀྱི་
― DTG191_Page_0630 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྗོད་པར་འཇིག་པར་ནུས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་འགགས་ནས་རིང་དུ་ལོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་བརྗོད་པ་དེ་ནི་སྔར་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་དེ་དྲན་པ་མ་ཡིན་ལ། ཡུལ་དུ་མ་བྱས་པ་དེས་འཛིན་པར་ནུས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་དྲན་པས་གཞག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་མཚམས་སྦྱོར་བ་རྣམས་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བརྡ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་བསྟན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་འདི་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཚད་མ་གཞན་བཤད་པ་ནི་དྲོ་བ་ལ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཇི་ལྟར་དྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་གྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་དབང་པོ་གསལ་བར་སྣང་བར་རིག་པ་དེ་བཞིན་དུ་དྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་མིག་ལ་སོགས་པ་མ་ཉམས་པའི་དབང་པོའི་བློ་དག་གིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་བཞིན་དུ་མིག་དང་ལྕེ་དང་སྣ་ལ་སོགས་པ་ཉམས་པས་མ་ཏུ་ལུང་ག་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་ཐོས་པ་ལས་གཟུགས་དང་རོ་ལ་སོགས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ། མེ་དང་འབྲེལ་པས་བསྲེག་བྱ་བ། །ཚིག་པར་ཤེས་པ་གཞན་ཡིན་ལ། །ཚིག་པའི་སྒྲ་ཡིས་ཚིག་པའི་དོན། །ཡང་དག་གསལ་བ་གཞན་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བཤད་བལྟ་བུའོ། །དེ་ཡི་དོན་ཅན་དབང་ཤེས་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་དཔེ་ཡིན་ནོ། །དྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་གྱི་ཡུལ་དེ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་ལ། འདི་ནི་དེའི་དོན་ཡང་ཡིན་ལ་དབང་པོའི་ཤེས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་སྒྲའི་དོན་རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། གང་ཞིག་དེས་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་གང་གིས་བྱས་པའི་ཤེས་པ་ལ་མི་སྣང་བ་དེ་ནི་དེའི་དོན་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ཀྱི་སྒྲས་བསྐྱེད་པའི་ཤེས་པ་ལ་རོ་བཞིན་ནོ། །སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ལ་ཡང་རང་གི་མཚན་ཉིད་མི་སྣང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པའོ། །འདིར་ཡང་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ནི་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་སྟེ། འདི་ལྟར་སྒྲ་དེས་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ནི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པ་ཉིད་ལ་བརྗོད་ཀྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཞིག་གང་གི་རྣམ་པས་སྟོང་པ་དེ་ནི་དེའི་ཡུལ་
― DTG191_Page_0631 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅན་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གིས་མི་གསལ་བ་དངོས་པོར་གཏོགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོའི་སྒྲ་རྣམས་རྗོད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་བ་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བའི་ངོ་བོ་གཉིས་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ལ་གཉིས་ཀྱིས་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞུང་ལུགས་ཐ་དད་པ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཀྱང༌། ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་རང་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་པ་ཅན་རྣམས་ནི་གསལ་བ་དང་རྣམ་པ་དང་རིགས་རྣམས་ཀྱི་ཚིག་གི་དོན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་སྟེ། ཚིག་གི་དོན་ནི་ཚིག་གི་དོན་ཏེ་སྒྲའི་དོན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལ་གསལ་བའི་སྒྲས་ནི་རྫས་དང༌། ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་དང༌། ལས་རྣམས་བརྗོད་དོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་མདོ་ལས་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་གྱི་རྟེན་གྱི་ལུས་ཅན་ནི་གསལ་བའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །རེ་ཞིག་འདིའི་དོན་རྣམ་འགྲེལ་བྱེད་པའི་ལུགས་ཀྱི་བརྗོད་པ། ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པས་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་ཡོན་ཏན་དག་ལས་ཁྱད་པར་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་ཏེ་ལས་ལ་བརྗོད་དོ། །ཁྱད་པར་གྱི་ལུས་ཀྱི་རྟེན་ནི་ལུས་ཅན་གཅིག་བསྡུས་པ་བྱས་པས་འདི་ལ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་གྱི་སྒྲ་གཉིས་པ་ཡང་བསྟན་ཏེ། དེས་ན་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚིག་དོན་གཟུང་ངོ༌། །དེ་དག་ནི་ཡོན་ཏན་ཡང་ཡིན་པས་ཡོན་ཏན་གྱི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་རོ། །ཁྱད་པར་སྨོས་པ་ནི་རྣམ་པར་གསལ་བའི་དོན་དུ་སྟེ། འདི་ལྟར་རྣམ་པ་ནི་ལྡན་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པས། །ལྡན་པ་ཡང་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚིག་གི་དོན་གྱི་ཁོངས་སུ་འདུ་སྟེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཁྱད་པར་མ་སྨོས་པ་རྣམ་པ་ཡང་བཟུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་གསལ་པའི་ཁོངས་སུ་འདུ་བར་མི་འདོད་དེ། དེ་ནི་སྒྲས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་གྱི་སྒྲས་ནི་རྫས་བརྗོད་དེ། ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་དེ་དག་གི་རྟེན་ནི་དེའི་རྟེན་ཏེ་རྫས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིར་ནི་དེའི་སྒྲ་མི་མངོན་པར་བྱས་ནས་བསྟན་ཏོ། །འདི་ལྟར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་དག་སྟེ། ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་དག་དང་དེའི་རྟེན་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་བར་གྱི་རྟེན་ནོ། །འདི་ནི་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པའི་ཟླས་དབྱེ་བ་སྟེ། རྟགས་ནི་འཇིག་རྟེན་ལ་བརྟེན་པས་དེའི་ཕྱིར་མ་ནིང་གི་རྟགས་སུ་མ་བསྟན་ཏོ། །དེས་ན་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ་གཞི་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ལ་བརྟེན་པ་ནི་
― DTG191_Page_0632 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གསལ་བ་དང་ལུས་ཅན་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་བརྗོད་དེ། དེ་ལ་གང་གི་ཚེ་རྫས་ལ་ལུས་ཅན་གྱི་སྒྲ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་གནས་བཞི་བསྒྲུབ་པར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། འདི་ལ་ཡན་ལག་གསལ་བས་ལུས་ཅན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་བྱེད་པ་པོ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། རྫས་ལ་འཇུག་པ་སྟེ་འདུ་བས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལུས་ཅན་ནོ། །ལུས་ཅན་གྱི་སྒྲ་རྫས་ལ་ལས་སུ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ལ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་བྱེད་པ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །བཤད་པར་བྱེད་པའི་ལུགས་ཀྱིས་མདོའི་དོན་ཇི་ལྟར་ཐོས་པ་བཞིན་དུ་ཡིན་ཏེ། ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་རྣམས་ཀྱི་རྟེན་རྫས་ཉིད་གསལ་བ་དང་ལུས་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་འདོད་དེ། ཇི་སྐད་དུ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་གཟུགས་དང༌། རོ་དང༌། དྲི་དང༌། རེག་པ་དང༌། ལྕི་བ་དང༌། གཤེར་བ་ཉིད་དང༌། མཁྲང་བ་ཉིད་དང༌། འདུས་བྱས་བ་རྣམས་དང༌། ཁྱབ་པའི་ཚད་རྣམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་རྟེན་ནི་ཇི་ལྟར་སྲིད་པར་དེའི་རྫས་ཡིན་ལ། ཡན་ལག་གསལ་པའི་ཕྱིར་ལུས་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པའི་སྒྲས་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་ཡན་ལག་ལ་སོགས་པའི་ཆ་ཤས་སོར་མོ་ལ་སོགས་པའི་ལྡན་པ་བརྗོད་དེ། དེ་སྐད་དུ་ཡང་མདོ་ལས། རྣམ་པ་ནི་རིགས་ཀྱི་རྟགས་སུ་བརྗོད་ཅེས་འབྱུང་ངོ༌། །འདིའི་བཤད་པ་ནི་གང་གིས་རིགས་དང་རིགས་ཀྱི་རྟགས་སུ་བརྗོད་པ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་ཡན་ལག་རྣམས་དང༌། དེའི་ཤས་རྣམས་ཀྱི་བཀོད་པ་ངེས་པ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །བཀོད་པའི་སྒྲས་ནི་ལྡན་པའི་ཁྱད་པར་བརྗོད་ཅེས་ངེས་པ་སྨོས་པས་བཅོས་མའི་ལྡན་པ་བསལ་ཏེ། དེ་ལ་རིགས་ཀྱི་རྟགས་ནི་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་ཡན་ལག་ནི་མགོ་བོ་དང་ལག་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་དག་གིས་བ་ལང་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རིགས་མཚོན་ནོ། །རྣམ་པ་ནི་རེས་འགའ་དངོས་སུ་རིགས་གསལ་བར་བྱེད་དེ། གང་གི་ཚེ་མགོ་བོ་དང་ལག་པ་ལ་སོགས་པའི་གནས་ལུགས་མཐོང་བ་ལས་བ་ལང་ཉིད་གསལ་བ་ནའོ། །རེས་འགའ་ནི་རིགས་ཀྱི་རྟགས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་རྭ་ལ་སོགས་པའི་ཡན་ལག་སོ་སོ་བའི་ཆ་ཤས་ཀྱི་གནས་ལུགས་ཀྱི་གསལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་བ་ལང་ཉིད་ལ་སོགས་པ་གསལ་བ་ཁོ་ནའོ། །དེས་ན་རྣམ་པ་ནི་རིགས་དང་རྟགས་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །རིགས་
― DTG191_Page_0633 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱི་སྒྲས་ནི་ཐ་མི་དད་པར་བརྗོད་པ་དང་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་སྤྱི་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་སྐད་དུ་ཡང་མདོ་ལས། མཚུངས་པ་སྐྱེ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་ནི་རིགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། མཚུངས་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ནི་རིགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་གསལ་བ་དང་རྣམ་པ་དག་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་སྒྲའི་དོན་ཡིན་པ་གསལ་བ་འདི་གཉིས་ཀྱི་སྒྲའི་དོན་ཡིན་པ་གསལ་བར་རྟོགས་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་འདི་དག་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རིགས་ཀྱང་ཕྱིས་སེལ་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །གསལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲའི་དོན་ཉིད་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གསལ་བ་དང་རྣམ་པ་དག་གོ །དེས་ན་ཇི་ལྟར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་བརྡ་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་སྒྲའི་དོན་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་བརྡ་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཞིང་མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གསལ་བའི་རྫས་དང་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་དང་ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ལ་རྣམ་པ་ཡང་ལྡན་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རྫས་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ཀྱང་ཉིད་དུ་བཀག་ཟིན་པས་ན་འདི་ལས་ཀྱང་འདི་དག་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་སྒྲའི་དོན་ཉིད་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། རྫས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་དང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་བརྡ་མི་སྲིད་པར་བསྟན་ནས། རིགས་ལ་སོགས་པ་གསུམ་ལ་བརྡ་མི་སྲིད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རིགས་དང་འབྲེལ་པ་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེའི་འོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འོག་ཏུ་བཤད་པ་སྟེ། རིགས་དང་དེ་དང་འབྲེལ་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བའོ། །རིགས་དང་ལྡན་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དེ་དང་ལྡན་པ་ཡང་མི་སྲིད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཐ་སྙད་ནི་དེ་དག་གིས་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དང་ལྡན་པ་ཡང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཕྱོགས་ལ་འབྱུང་བའི་སྐྱོན་མཚུངས་པ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །ཙམ་པའི་བུ་ནི་རིགས་སྒྲའི་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ཞིང༌། བྱ་ཆེན་གྱི་བུའི་རྫས་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ལ། དྲང་སྲོང་བ་ནི་གཉི་གའོ། །ཞེས་ཟེར་བ་དེ་ཡང་འདི་ཉིད་ཀྱིས་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །རིགས་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། རྫས་ཀྱང་རང་གི་མཚན་
― DTG191_Page_0634 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཕྱོགས་ལ་འབྱུང་བའི་སྐྱོན་མི་འདོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ནི་དེ་ལྟ་བས་ནའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་དོ། །བློའི་རྣམ་པ་ལ་ཡང་བརྡ་མི་སྲིད་པར་བསྟན་བའི་ཕྱིར། བློ་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བློའི་རྣམ་པ་ནི་དེའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་བློ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་བློ་དེའི་ངོ་བོ་བཞིན་དུ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དོན་ནམ་བློ་གཞན་ལ་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་བརྡ་དང་ཐ་སྙད་དུ་ཕྱིན་བའི་དུས་སུ་མ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་བཞིན་དུ་དེ་ལ་ཡང་བརྡ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་སུ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་ལ་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་བོ་རྣམས་བརྡ་བྱེད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སྒྲ་ཐ་དད་པ་ལས་དོན་བྱེད་པ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་སྐྱེས་བུ་དོན་བྱེད་པར་ནུས་པའི་དོན་ཤེས་ནས་འཇུག་སྟེ། དེ་དག་ལའོ་སྙམ་དུ་སེམས་པའི་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་རྗོད་པར་བྱེད་པ་སྦྱོར་བར་བྱེད་ཀྱི་ཞེན་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བློའི་རྣམ་པ་འདི་ནི་གྲང་བ་སེལ་བ་ལ་སོགས་པ་མངོན་པར་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་དེ་དོན་དུ་གཉེར་བར་བསྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་སྐྱེས་ན་ཡང་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དེ་ལ་ཡང་བརྡ་མེད་པའི་ཕྱིར་བརྡ་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་ཡོད་པའི་དོན་ལ་སོགས་པ་སྒྲའི་དོན་གཞན་ཡོད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ལ་བརྡ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འདིས་བསལ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་སྒྲའི་དོན་ཡིན་པ་བཀག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཏེ། དེ་དག་གི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཁོ་ནའི་ཁོངས་སུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་པའི་དོན་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་གང་ཡིན་ཞེ་ན། བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྒྲ་ཀུན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའི་རིམ་པ་གཞན་དུ་སྟེ། དོན་ཞེས་བྱ་བའི་མཇུག་ཏུ་སྦྲེལ་བར་བྱའོ། །དེས་ན་དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པའི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྒྲ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་སྟེ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་དེ་སྒྲའི་དོན་གྱི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་
― DTG191_Page_0635 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚིག་གོ །དེས་ན་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་དོན་ལ་བ་ལང་ལ་སོགས་པ་ལ་བ་ལང་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྔ་ན་མེད་པ་དང་ལྷ་དང་མཐོ་རིས་དག་དང་མཚུངས་སོ་ཞེས་སྨྲའོ། །སྔ་ན་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲའི་དོན་དང་དེ་དག་མཚུངས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྨྲས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ནོ། །ཇི་ལྟར་སྔ་ན་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་རྣམས་དོན་གྱི་རྣམ་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་བློ་རྣམས་ལ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་གྱི། གང་དག་ལ་སྔ་ན་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་སྦྱོར་བའི་དོན་འགའ་ཞིག་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཙམ་ཞིག་རྟོགས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་མཐོང་བའི་དོན་ཅན་བ་ལང་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་ལ་ཡང་མཚུངས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་ལས་ཀྱང་འདི་ལྟར་རྟོགས་ཏེ། བ་ལང་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་བ་ལང་ཉིད་ཀྱི་སྤྱིའམ་འབྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་དོན་འགའ་ཞིག་ཡོད་དོ། །གང་དུ་དེ་ལ་རྣམ་པའི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་འགའ་ཞིག་འབྱུང་བ་དེ་དག་གི་དེ་ནི་གྲུབ་པའི་མཐའི་སྟོབས་ལས་ཡིན་གྱི་སྒྲ་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་བཟུང་བ་ཡོད་པའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡང་ན་ཁ་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁ་ཅིག་ནི་བྲམ་ཟེ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་དག་གིས་བསྡུ་བ་དང་རྣམ་པར་བརྟག་པ་དག་མེད་པར་ཡང་དཀའ་ཐུབ་དང༌། རིགས་དང༌། ཐོས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་བརྗོད་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་དག་གིས་ད་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །འདི་ལྟར་ནགས་ཚལ་ཞེས་བརྗོད་པ་ན་ད་བའམ། སེང་ལྡེང་ངམ། པ་ལ་ཤ་ཞེས་རྣམ་པར་བརྟགས་པས་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ལ། ད་བ་དང༌། སེང་ལྡེང་དང༌། པ་ལ་ཤ་ཞེས་བསྡུ་བས་རྟོགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་ད་བ་ལ་སོགས་པ་མཐའ་དག་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྲམ་ཟེ་ཞེས་བརྗོད་པ་ན་དཀའ་ཐུབ་བམ། རིགས་སམ། ཐོས་པ་ཞེས་བྱ་བའམ། དཀའ་ཐུབ་དང༌། རིགས་དང༌། ཐོས་པ་ཞེས་པས་ཀྱང་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་གཞན་དང་འབྲེལ་པ་རྣམ་པར་བཅད་ནས་དཀའ་ཐུབ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་པ་མཐའ་དག་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་བརྟག་པ་ནི་ཚོགས་པ་ལས་མང་པོ་དག་ལ་གཅིག་གི་ཁྱད་པར་མ་ངེས་
― DTG191_Page_0636 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་འཛིན་པའོ། །བསྡུ་བ་ནི་གཅིག་ལ་གཅིག་མངོན་པར་འབྲེལ་པར་ངེས་པ་དུ་མའི་ངོ་བོའོ། །གང་ལ་རྣམ་པར་བརྟག་པ་དང་བསྡུ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །གཞན་དག་ནི་རྫས་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ངེས་པར་གཟུང་བའི་ངོ་བོ་དག་དང་འབྲེལ་པའི་རྫས་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་སྒྲའི་དོན་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་འབྲེལ་པ་ཅན་དག་གི་སྒྲའི་དོན་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་ཡི་གེ་གཅིག་བཞིན་དུ་གཅིག་ཏུ་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་དཀའ་ཐུབ་དང་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ཕན་ཚུན་མེད་པ་སྲེ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འདི་དག་ནི་རེ་རེའམ་བསྡུས་ནས་རང་གི་ངོ་བོས་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་མགལ་མེའི་འཁོར་ལོ་བཞིན་དུ་འདི་དག་གི་ཚོགས་པ་ནི་རང་རང་གི་ངོ་བོ་ལས་འདས་པ་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་ནི་མེད་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྒྲའི་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ལ་སྒྲའི་དོན་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་བྱེ་བྲག་གདུ་བུ་དང་སོར་གདུབ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཐ་དད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་གསེར་ལ་སོགས་པའི་སྤྱིའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་མེད་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཡོད་པ་ནི་སྒྲའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྒྲ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་བརྗོད་བྱ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་དག་ནི་མངོན་པར་བརྗོད་པར་གྱུར་པའི་སྒྲ་ཉིད་སྒྲའི་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ལ་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། དེ་ལ་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྒྲ་ཉིད་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་སྒྲ་ལ་དོན་ཞུགས་པ་སྟེ། དེ་འདི་ལ་ཞེས་འབྲེལ་པ་དེའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱུའི་ཕྱིར་གང་གི་ཚེ་སྒྲ་དོན་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བྱས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་དོན་གྱི་རྣམ་པ་བདག་གིར་བྱས་པའི་སྒྲ་དེ་ནི་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གཞན་དག་གིས་བློ་ལ་ཡོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཅན་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་བཟུང་བ་བློའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་མ་ཕྱེད་པ་སྒྲའི་དོན་དུ་སྨྲའོ། །དེ་སྟོན་པ་ནི། ཁ་ཅིག་དོན་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཏེ། བློའི་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློ་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། བློ་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཕྱིའི་དངོས་པོའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ཕྱིའི་དངོས་པོའི་རྒྱུ་མཚན་ཡི་གེའི་མཚན་མ་ལྟ་བུ་རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་པའི་དོན་དུ་འཇུག་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཕྱིའི་དངོས་པོའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ནོ། །ཕྱིའི་དངོས་པོ་ཞེས་
― DTG191_Page_0637 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཛིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་མ་ཕྱེད་པ་སྟེ། ཕྱི་རོལ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་ཇི་སྲིད་དུ་བློའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལ་མི་འཇོག་པ་དེ་ནི་བློའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་སྙམ་དུ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྒོམ་པས་འཛིན་པ་དེ་སྲིད་དུ་དེ་སྒྲའི་དོན་ཉིད་དུ་མ་ངེས་ཏེ། དེ་ལ་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བ་ལང་ཁྲིད་དེ་ཤོག་ཅིག །ཞོ་འཐུང་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་དེ་འདྲ་བའི་བློའི་ངོ་བོ་ལ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ལ། བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་སྲིད་པའི་དོན་ཡང་སྒྲ་རྣམས་ཀྱིས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བློའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བཟུང་བ་འདི་ནི་སྒྲའི་དོན་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་ལ་འཇོག་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ལ་རྟོག་པ་པོ་ཕྱི་རོལ་ཉིད་དུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་ཏེ། དེ་བྱ་བསྒྲུབ་པར་བྱེད་ནུས་པར་སེམས་པའི་ཕྱིར་སྒྲའི་དོན་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་སེལ་བ་སྨྲ་བའི་ཕྱོགས་དང་འདི་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཞིག་ཡོད། འདི་ལྟར་སེལ་བ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བློའི་རྣམ་པ་ཕྱི་རོལ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བཟུང་བ་སྒྲའི་དོན་དུ་འདོད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། དེ་ཡི་ངོ་བོས་སྒྲོ་བཏགས་རྟོགས། །གཞན་ལས་ལྡོག་པའི་བློ་རྟོགས་ཀྱང༌། །སྒྲ་དོན་དོན་དེ་ཉིད་ཡིན་ཞེས། །བརྗོད་པ་ལ་ནི་འགལ་བ་མེད། །ཅེས་བཤད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བློའི་རྣམ་པར་སྨྲ་བ་འདི་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་ལ་མ་འཁྲུལ་པ་ཡུལ་དང་བཅས་པ་རྫས་ལ་སོགས་པ་དོན་དམ་པ་ལ་ཡང་དག་པར་བློའི་རྣམ་པར་མ་ངེས་པ་ནི་སྒྲའི་དོན་དུ་འདོད་ཀྱི། ཐ་དད་པ་དག་ལ་ཐ་མི་དད་པར་ཞེན་ནས་འཇུག་པའི་འཁྲུལ་པ་ཕན་ཚུན་ལྡོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་འདོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ། དེ་ལྟས་དོན་ལ་གཅིག་བདག་ཏུ། །འཛིན་པའི་རྣམ་རྟོག་འདི་འཁྲུལ་པ། །མིང་དོན་གང་ལྡན་ཕན་ཚུན་དུ། །ཐ་དད་པ་འདིའི་ས་བོན་ཡིན། །ཞེས་ཇི་ལྟར་ཁོ་བོ་ཅག་བཞིན་དུ་བརྗོད་པ་དེའི་ཚེ་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་སྟེ། དེ་སྐད་དུ་ཡང༌། །གལ་ཏེ་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་འདིའི། །ས་བོན་འདི་ནི་ངེད་ཀྱི་ཕྱོགས། །ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །སེལ་བ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་དོན་དམ་པར་སྒྲ་རྣམས་ཀྱི་དོན་ཕྱི་རོལ་ལམ། བློའི་རྣམ་པའམ། གཞན་ཅུང་ཟད་འདོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་གང་ཁོ་ན་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ལ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་དེ་ནི་སྒྲའི་དོན་ཡིན་གྱི། བློའི་རྣམ་པ་ནི་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་དེ་ལ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་ནི་
― DTG191_Page_0638 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དོན་བྱ་བ་བྱེད་པའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་ཉིད་དོ། །དེས་དོན་དམ་པར་ཕྱི་རོལ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཁོ་ན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཇི་ལྟར་ངེས་པ་བཞིན་དུ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཁོ་ན་སྒྲའི་དོན་ཡིན་ལ། །སྒྲོ་བཏགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་དག་གིས་ཡང་དག་པར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་བརྗོད་པ་མེད་དོ། །ཡང་སྒྲའི་དོན་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དོན་དེ་ཉིད་དོ་ཞེས་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དོན་དང་མཚམས་སྦྱར་ནས་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཉིད་ཡིན་ལ། །བློའི་རྣམ་པ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་དོན་དམ་པར་བློའི་རྣམ་པ་བརྗོད་བྱར་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་ཆེའོ། །གཞན་དག་གིས་གོམས་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་སྤོབས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་གྱི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་སྟོན་པ་ནི། སྒྲ་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྒྲ་ཡུལ་འགའ་ཞིག་ལ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་འཇུག་པར་མཐོང་བ་ནི་གོམས་པ་ཡིན་ལ། ངེས་པའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་རྣམ་པར་བཅད་པའི་བྱ་བའི་རྟོགས་པར་བྱ་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཤེས་རབ་ནི་སྤོབས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་སྦྱོར་བ་མཐོང་བའི་འཇུག་པ་དང་ལྷན་ཅིག་པས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། ངག་སོ་སོ་དང་སྐྱེས་བུ་སོ་སོ་ལ་དེ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཐ་དད་པ་ནི་ཚད་མེད་དེ། སྒྲའི་ཐ་སྙད་མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་པར་མི་ནུས་སོ་སྙམ་ན། མདོར་བསྡུས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདི་ལ་དཔེ་བཤད་པ་དཔེར་ན་དོན་རྟོགས་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་ལྕགས་ཀྱུ་ལ་སོགས་པས་བཏབ་པའི་གླང་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་རྟོགས་པའི་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཤིང་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་དོན་དང་ལྡན་པར་འདོད་པ་ཐམས་ཅད་གོམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྤོབས་པ་ཙམ་ཉེ་བར་སྡུད་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་གྱི་དངོས་སུ་དོན་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཚིག་ཐ་དད་པ་དང༌། གཏམ་བརྒྱུད་སར་པ་རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་བཀོད་བའི་དངོས་པོའི་ཁྱད་པར་གསལ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། གལ་ཏེ་ཡོད་པའི་དོན་སྔར་བཤད་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་འདོད་ན་དེའི་ཚེ་སྔར་བཤད་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ལ།
― DTG191_Page_0639 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞན་ཡང་ཡོད་པའི་དོན་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་ངོ་བོ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་དེ་འབའ་ཞིག་སྒྲ་དག་གིས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ན་བ་ལང་དང༌། བ་མེན་དང༌། གླང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་དད་པས་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་སྒྲས་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བ་ལང་ཉིད་སྒྲའི་ཁྱད་པར་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་གྱི་ལན་གྱི་དགོས་པ་བསུ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་སྙམ་དུ་བ་ལང་ཉིད་དང་སྒྲ་དག་གིས་ཁྱད་པར་གྱི་དོན་ཡོད་པ་ཙམ་ཁྲ་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་དད་པ་དང་བྲལ་བ་སྒྲས་རྟོགས་ཏེ་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཡིན་ཏེ་ཐ་དད་པའི་ཐ་སྙད་དུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འོ་ན་དེ་ལྟ་ན་ཇི་ལྟར་ཡོད་པའི་དོན་ཙམ་སྒྲའི་དོན་དུ་འདོད། གང་གི་ཕྱིར་བ་ལང་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་རྟོགས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་དོགས་ནས་གཞན་གྱིས་ལན་སྨྲས་པ་ནི་རྭ་དང་དབྱིབས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྭ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་སྒྲ་ལས་མི་གསལ་ཏེ་མི་རྟོགས་པའི་རྒྱུའི་ཕྱིར་དེ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་དོན་འགའ་ཞིག་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བརྗོད་ཀྱི། ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་བའི་བ་ལང་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་དག་མ་རྟོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། གལ་ཏེ་བ་ལང་ཉིད་ལ་སོགས་པས་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དོན་ཙམ་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་ན། དེའི་ཚེ་དེ་དང་ལྡན་པའི་དོན་བརྗོད་པར་ཁས་བླངས་པར་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཡང་རིགས་དེ་དང་འདུ་བ་བཀག་པའི་ཕྱིར་དེ་དང་ལྡན་པའི་དོན་མི་སྲིད་དོ་ཞེས་སྔར་བཤད་པའི་སྐྱོན་ཡོད་དོ། །གཞན་ཡང་དེ་དང་ལྡན་པའི་དོན་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བརྡ་མི་བྱེད་པ་ཉིད་དང༌། ཐ་སྙད་མེད་པ་ཉིད་དང༌། གསལ་བར་སྣང་བར་ཐལ་བ་སྔ་མ་བཞིན་དུ་འབྱུང་བ་ཁོ་ནའོ། །ཡོད་པའི་དོན་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལས་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཡོད་དོན་གཞན་ཡང་མཐོང་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ལ་ཐ་དད་པའི་ཡོད་པའི་དོན་གཞན་དཔྱོད་ཕན་བློའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བསྡུ་བ་བརྗོད་པའི་ཕྱོགས་ལ་སྐྱོན་བཤད་ལ། བསྡུ་བ་བརྗོད་པ་ཡིན་ན་ཡང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བསྡུ་བ་བརྗོད་པའི་ཕྱོགས་ལ་རིགས་དང་དཀའ་ཐུབ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་བརྗོད་པ་གསལ་པོར་ཁས་བླངས་
― DTG191_Page_0640 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཕྱིར་སོ་སོར་བརྗོད་པའི་ཕྱོགས་ལ་འབྱུང་བའི་ཉེས་པ་བསྡུ་བ་བརྗོད་པ་ལ་ཐམས་ཅད་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །མེད་པའི་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་སྐྱོན་བཤད་པ་ནི། ངེས་པར་མ་བཟུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྔར་ཚིག་གི་དོན་དྲུག་བརྟག་པར་ལྡན་པ་དང་འདུ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་གྲངས་ཅན་པའི་ཐ་མི་དད་པའི་སྤྱི་དང༌། ཚིག་གི་དོན་དྲུག་བརྟག་པར་ཐ་དད་པ་ཡང་བསལ་བའི་ཕྱིར་མེད་པའི་ལྡན་པ་དང་མེད་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་སྤྱི་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །མངོན་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང༌། །ཐ་དད་རིགས་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་སྒྲ་ལ་དོན་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་དེ་ནི་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་ན། ཇི་སྲིད་དུ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་སྒྲའི་དོན་དུ་མི་སྲིད་པར་སྔར་བསྟན་ཏེ། དེ་ཇི་ལྟར་དེ་དང་གཅིག་ཏུ་བྱེད་པར་འགྱུར། གཞན་ཡང་མངོན་པར་བརྗོད་པ་འདི་ནི་བློ་ལ་གནས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྒྲ་དང་དོན་དག་དབང་པོ་ཐ་དད་པས་གཟུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདི་དག་ལས་ཐ་དད་པར་འདོད་པས་དེ་དག་དོན་དམ་པར་གཅིག་ཏུ་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྒྲ་དང་དོན་བློ་ལ་གནས་པ་ཁོ་ན་བློས་གཅིག་ཏུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཏུ་བྱེད་པར་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་བརྗོད་བྱའི་རྣམ་པ་འཛིན་པ་སྒྲའི་རང་བཞིན་བསྒྲིབས་པ་བློ་ལ་གསལ་བ་སྒྲའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་དོན་རྣམ་པར་མ་ཕྱེ་བས་ནང་དུ་འཇུག་པ་ནི་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་བློའི་བདག་ཉིད་དུ་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་རིགས་ཀྱི། ཕྱི་རོལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་གཅིག་ཏུ་ཕན་ཚུན་དབེན་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བརྗོད་པའི་བློ་སྒྲའི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་ལས་འདི་ལ་བྱེ་བྲག་ཅི་ཡོད་དེ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །གཉི་ག་ལ་ཡང་བློ་ལ་སྣང་བ་ཁོ་ན་དོན་ཡིན་ནོ། །སྒྲ་དོན་གཅིག་ཏུ་བྱས་པ་ཞེས། །བྱ་འདི་ཙམ་ཞིག་ཐ་དད་ལ། །ཤེས་ལས་ཐ་དད་མ་ཡིན་པའི། །ཇི་ལྟར་དོན་གཞན་འབྲང་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བའི་སྐྱོན་ནི་མཚུངས་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ཉིད་སྟོན་པ་ནི། དེ་ཕྱིར་དེ་མ་ཐག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྤོབས་པའི་ཕྱོགས་ལ་སྐྱོན་བཤད་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཕྱིའི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་སྤོབས་པ་དོན་དམ་
― DTG191_Page_0641 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་གྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ན། དེ་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་གཞུང་ལུགས་འགལ་བ་ལ་གནས་པའི་སྤོབས་པ་སྣ་ཚོགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། གཅིག་ལ་རང་བཞིན་དུ་མ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡུལ་མེད་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་དོན་ལ་འཇུག་པ་དང་རྟོགས་པ་དག་ཏུ་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་སྒྲའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་རང་གི་སྣང་བ་དོན་མེད་པ་ལ་དོན་དུ་ཞེན་ནས་འཁྲུལ་པས་འཇུག་བ་དང་ཤེས་པ་དེ་དག་ཏུ་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་སྒྲའི་དོན་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། འཁྲུལ་པ་དེའི་ས་བོན་ཏེ་རྒྱུ་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །གཞན་དུ་འཁྲུལ་པ་ས་བོན་མེད་པ་ཡིན་ན་ཐམས་ཅད་དུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚེར་འགྱུར་ཏེ། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པ་ཉིད་འདིའི་ས་བོན་ཡིན་པར་ཁས་ལེན་ན་དེའི་ཚེ་ཁོ་བོ་ཅག་གི་ཕྱོགས་ཉིད་ཁྱེད་ཀྱིས་སྒྲུབ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པོ། །ད་ནི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ལ་མཚུངས་པའི་སྐྱོན་བཤད་པ་ནི། གལ་ཏེ་འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་རིགས་ལ་སོགས་པ་འདི་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་པའམ། སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་གྲང༌། དེ་ལ་ཕྱོགས་དང་པོ་ལ་བརྡའི་དུས་སུ་མཐོང་བ་ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་སུ་རྗེས་སུ་མི་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་དེ་ལ་བརྡ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་རིམ་མ་ཡིན་པ་ལས་རིམ་ཅན་འབྱུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྒྲའི་དོན་གྱི་ཤེས་པ་རིམ་ཅན་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་ནི་སྒྲས་དོན་བརྗོད་པར་འདོད་པ་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། བརྗོད་པར་འདོད་པ་རྗེས་དཔོག་པ།། སྒྲ་ལས་གཞན་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་བཤད་པ། འདི་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་དོན་དམ་པར་བརྗོད་པར་འདོད་པ་དོན་དམ་པ་པོ་སྒྲའི་དོན་གྱི་ཡུལ་དུ་འདོད་ན། དེ་མ་གྲུབ་སྟེ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་སྒྲའི་དོན་འགའ་ཡང་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པར་དོན་འགའ་ཞིག་ལ་བརྗོད་པར་འདོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་དོན་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་སྒྲ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐོས་པ་གང་ཞིག་ཅེས་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། ཐོས་པ་ནི་སྒྲའོ། །བརྗོད་པར་འདོད་པ་སྟེ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ལ་ཐོས་པ་སྟེ་
― DTG191_Page_0642 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྒྲ་ལས་ཕྱི་རོལ་ལ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་མ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་དོན་གཞན་བཞིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་བརྗོད་པར་འདོད་བ་གསལ་བའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དོན་གང་ཡིན་པ་དང་ཕྱི་རོལ་གང་ཡིན་པ་དེ་དང་འདྲ་བ་ཡོད་བ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་འདྲ་བའི་ཕྱིར་མ་བརྗོད་ན་ཡང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། མཚེ་མ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་དེ། དེས་ན་འདྲ་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་ཐམས་ཅད་ཕྱི་རོལ་ལ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། རེས་འགའ་བརྗོད་པར་འདོད་པ་གསལ་བ་བརྗོད་པ་ལ་ཡང་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ་མཚེ་མ་དག་ཉིད་བཞིན་ནོ། །གང་ཡང་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་སྒྲའི་ཡུལ་མིང་དུ་བརྗོད་པ་དང་མཚན་མར་བརྗོད་པ་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་འདུ་བྱེད་དུ་འདོད་པ་དེ་ཡང་འདིས་སུན་ཕྱུང་བར་བལྟ་བར་བྱའོ། །འདི་ལྟར་མིང་ལ་སོགས་པ་དེ་གལ་ཏེ་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མི་རུང་ལ། སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་ན་ཤེས་པ་རིམ་ཅན་དུ་མི་འཐད་པ་དང༌། ཕྱི་རོལ་ལ་འཇུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། འདུ་བའི་ཕྱིར་ན་ཐམས་ཅད་དུ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སུན་འབྱིན་པ་གང་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་ཉམས་པ་མེད་བར་འཇུག་གོ །ཡང་ན་འདིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་སྲིད་པ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་སུན་ཕྱུང་བས་སོ། །འདི་ལྟར་དེ་ལ་ཡང་འདི་སྐད་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གཞན་ལ་བརྟེན་མིན་བདག་ཉིད་ཀྱི། །མིང་སོགས་རྣམས་ལ་བརྡ་ནུས་མིན། །དེ་ཕྱིར་དེ་དག་ཅི་ཞིག་ལྟར། །བརྗོད་བྱ་ཉིད་དུ་འཐད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བའོ། །བརྗོད་པར་འདོད་པ་ལ་ཡོད་པའི་དོན་གསལ་བར་བྱེད་པ་ན་སྒྲ་རྣམས་ཕྱི་རོལ་ལ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་འདི་ལ་གཞན་གྱི་ལེན་གྱི་དོགས་པ་བསུ་བའི་ཕྱིར། བརྗོད་འདོད་རྗེས་སུ་དཔག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཡང་སྨྲ་བ་པོའི་རྒྱུད་ལ་འཇུག་ལ་བརྗོད་པར་འདོད་པ་དེའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་ཉན་པ་པོའི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་པར་འདོད་པ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དེ་དག་བསྲེས་པ་སྦྲེལ་བ་དེ་སྣང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྣམ་པ་དེ་ཕྱི་རོལ་ཉིད་དུ་ངེས་ན་སྨྲ་བ་པོ་དང་ཉན་པ་པོ་དག་འདི་ལ་སྟེ་ཕྱི་རོལ་ལ་འཇུག་པར་གྱུར་ཏོ། །འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དོན་དམ་པར་རང་གི་སྣང་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལ་སྨྲ་བ་པོ་འདི་ལྟར་ཞེན་པར་འགྱུར་ཏེ། བདག་གིས་འདི་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཉིད་
― DTG191_Page_0643 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྟན་ཏོ། །ཉན་པ་པོ་ཡང་འདི་ལྟ་སྟེ། བདག་ལ་འདིས་ཕྱི་རོལ་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་དེའི་ཕྱིར་རབ་རིབ་ཅན་ཉིད་ལ་ཟླ་བ་གཉིས་སྣང་བ་བཞིན་དུ་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཐ་སྙད་འདི་ཐམས་ཅད་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཁོ་བོ་ཅག་གི་ཕྱོགས་སུ་ལྷུང་བའི་ཕྱིར་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པོ། སྔར་སྤོབས་པའི་སྒོ་ནས་སོང་བས་དེའི་ཕྱིར་ཡང་ཞེས་བཤད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བརྡ་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ལ། མ་ངེས་པ་ཉིད་དང་འགལ་བ་ཉིད་དག་ནི་དང་པོ་ཉིད་དུ་བརྩལ་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སྒྲས་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་སེལ་བ་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །འདིར་གཞན་དག་སེལ་བའི་སྒྲ་ཐོས་པ་ལས་བློ་སྐྲག་སྟེ། བརྗོད་པར་འདོད་པའི་སེལ་བའི་ངོ་བོ་མི་ཤེས་པས་དམ་བཅའ་བ་གྲགས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་འགལ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འོན་ཏེ་ཁྱེད་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་སྒྲས། །གཞན་སེལ་བྱེད་བར་བརྗོད་མིན་ནམ། །ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་སྨྲས་ཏེ། སྒྲས་གཞན་སེལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ཁོང་ནས་དབྱུང་བར་བྱའོ། །སྒྲས་གཞན་སེལ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་ཇི་ལྟར་བརྗོད་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བརྗོད་པར་མི་བྱ་ཞེ་ན། སྣང་བ་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞན་སེལ་བ་ནི་དགག་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་འདོད་པར་གྲགས་ལ། སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སྣང་བ་འདི་ལ་དགག་པ་ཙམ་དུ་རྟོགས་པ་ནི་མེད་དོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ངེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་བློ་འཇུག་པར་དམིགས་ལ། སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ལ་མི་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེའི་སྒྲའི་དོན་དུ་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེ་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དམ་བཅའ་བ་གྲགས་པ་དང་འགལ་བ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་བ་ལང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་གྱིས་ཤེས་ཆེན་གྱི་ལུགས་ཀྱིས་གྲགས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་འགལ་བ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་བ་ལང་གི་སྒྲ་གཞན་རྣམ་པར་གཅོད་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ལྷུར་ལེན་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་དེ་ཉིད་ལ་དོན་བྱས་པའི་ཕྱིར་ནོག་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་བ་ལང་གི་སྒྲ་ལས་རྟོགས་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ནོག་ལ་སོགས་བ་ལྡན་པའི་དངོས་པོའི་ཡུལ་ལ་བ་ལང་གི་བློ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་སྒྲ་གཞན་བརྩལ་བར་བྱ་དགོས་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་བ་ལང་གི་སྒྲ་གཅིག་ཉིད་ཀྱིས་བློ་
― DTG191_Page_0644 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཉིས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་གཞན་བརྩལ་བར་མི་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། སྒྲ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྒྲུབ་པའི་ཡུལ་ཅན་དང་དགག་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་འབྲས་བུ་ཤེས་པ་གཉིས་གང་དག་ལ་ཡོད་པ་དེ་དག་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། གཅིག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྒྲ་གཅིག་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའམ། དགག་པར་བྱེད་པ་རྣམ་བར་ཤེས་པ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་འབྲས་བུ་ཅིག་ཅར་མ་ཡིན་ཏེ། མི་དམིགས་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །དགག་པ་དང་སྒྲུབ་པ་འབྲས་བུའི་ཤེས་པ་ཕན་ཚུན་འགལ་བས་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཏན་ཚིགས་བླ་ལྷག་འཆད་དེ། གལ་ཏེ་བ་ལང་གི་སྒྲས་དངོས་སུ་བ་ལང་མ་ཡིན་པ་ལས་ལྡོག་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་བ་ལང་གི་སྒྲ་ཐོས་མ་ཐག་ཏུ་ཉན་པ་པོས་ཆེས་ཐོག་མར་བ་ལང་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །སྒྲ་ལས་བར་མཆོད་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སྒྲའི་དོན་དུ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། བར་དུ་མཆོད་པར་བ་ལང་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པའི་བློ་སྐྱེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བ་ལང་གི་བློ་མི་སྐྱེ་བར་ཐལ་བ་དང༌། ཆེས་དང་པོར་བ་ལང་མ་ཡིན་པར་རྟོགས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་གཞན་སེལ་བ་སྒྲའི་དོན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །གང་གིས་བ་ལང་མི་ལྡོག་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞོན་ནུ་མ་ལེན་གྱི་ལུགས་ཀྱི་དམ་བཅའ་བའི་སྐྱོན་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་སྨྲས་ཏེ། གཞན་སེལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྤྱི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ན་རེས་འགའ་མ་ཡིན་པར་དགག་པའི་མཚན་ཉིད་དམ། མེད་པར་དགག་པའི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པ་ཡིན་གྲང༌། དེ་ལ་ཕྱོགས་དང་པོ་དམ་བཅས་པ་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པའི་སྐྱོན་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བ་ལང་ཉིད་དུ་བརྗོད་པའི་སྤྱི་བ་ལང་གི་སྒྲའི་བརྗོད་བྱ་ཉིད་དུ་འདོད་ལ། ཁྱེད་ཅག་ཀྱང་བ་ལང་མ་ཡིན་པ་ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྤྱི་བ་ལང་གི་སྒྲས་བརྗོད་དོ་ཞེས་སྨྲ་བ་ན་དེ་ཉིད་སྒྲ་གཞན་གྱིས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་མིང་རྩོད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་དེ་ཉིད་སྒྲ་གཞན་གྱིས་བརྗོད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དངོས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་གང་གི་ཕྱིར་སྔ་ན་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་རྣམ་པ་བཞི་པོ་ཐམས་ཅད་ནི་དངོས་པོ་གཞན་གྱི་
― DTG191_Page_0645 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བདག་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གནས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ཞོ་སོགས་འོ་མ་ལ་མེད་གང༌། །དེ་ནི་སྔ་ན་མེད་པར་བརྗོད། །ཞོ་ལ་འོ་མ་མེད་པ་ཉིད། །ཞིག་ནས་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན། །རྟ་སོགས་བ་ལང་ལ་མེད་གང༌། །གཅིག་ལ་གཅིག་མེད་པར་བརྗོད་དེ། །མགོ་ཡི་ཡན་ལག་དམའ་བ་དང༌། །རི་བོང་རྭ་སོགས་ངོ་བོ་ཡིས། །འཕེལ་དང་མཁྲང་བ་སྤངས་པ་སྟེ། །གཏན་ནས་མེད་པར་བརྗོད་པ་ཡིན། །ཐ་དད་དེ་དག་དངོས་མེད་པར། །མི་འགྱུར་ངེས་འདི་དངོས་པོ་ཉིད། །ཅེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་འོ་མ་ལ་སོགས་པ་ཞོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོར་མེད་པ་ནི་སྔ་ན་མེད་པ་ལ་སོགས་པར་བསྟན་པའི་རྟེན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བ་ལང་མ་ཡིན་པ་ལས་ལྡོག་པ་ཡང་གཅིག་ལ་གཅིག་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་རྟགས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེའི་དངོས་པོ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དེ་ལྟར་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་དངོས་པོ་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་པར་གནས་པ་ན། ཁྱེད་ཅག་གི་རྟ་ལ་སོགས་པ་ལས་ལྡོག་པ་རང་བཞིན་གྱི་དངོས་པོ་ཞེས་པ་འདི་ཅི་ཞིག་ལ་འདོད་པ་སྨྲོས་ཤིག །འདི་སྙམ་དུ་འདིར་ཅི་ཞིག་སྨྲ་བར་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་བ་ལང་ལ་སོགས་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་ན། རེ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་པར་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཁྱེད་ཅག་གིས་རྟག་ལ་སོགས་པ་ལས་ལྡོག་པའི་བདག་ཉིད་དུ་མི་འདོད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། །བཤད་པ། རྟོག་པ་མེད་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱི་ཁོ་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་འདོད་ལ། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དོན་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་ངོ་བོ་ནི། །རིག་བྱ་བསྟན་དུ་མེད་པའོ། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །བྱེ་བྲག་གི་བདག་ཉིད་ལ་རྒྱུ་ནི་ཐུན་མོང་མིན་པའི་བདག་ཉིད་དེ། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་བྱེ་བྲག་མེད་པ་བཤད་ནས། ད་ནི་དོན་དེ་ཉིད་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ནི། དེ་བཞིན་དུ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཁྱེད་ཅག་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་པར་རྟ་ལ་སོགས་པ་ལས་ལྡོག་པ་བདག་ཉིད་བ་
― DTG191_Page_0646 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལང་གི་སྒྲའི་བརྗོད་བྱར་མི་འདོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་པ་ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་མི་འདོད་དོ། །རྟ་ལ་སོགས་པ་ལས་ལྡོག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ཡང་རྗེས་སུ་འཇུག་གོ །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྤྱི་མ་ཡིན་པར་ཐལ་འགྱུར་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་སྤྱིའི་སྒྲའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཁོ་ནའི་ཕྱིར་རྟ་ལ་སོགས་པ་ལས་ལྡོག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་མི་འཐད་པ་དེ་ལྟ་བས་ན་ཀུན་ལ་སྟེ། རིགས་མཐུན་པའི་ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་པའི་གོང་བུ་ལ་གང་ཞིག་རེ་རེ་ལ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་བ་ལང་གི་བློ་ནི་དེའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་བ་ལང་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་སྤྱི་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བ་ལང་མ་ཡིན་པ་སེལ་བའི་སྒྲས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་མིང་འབའ་ཞིག་གཞན་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་དམ་བཅའ་བ་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པའི་སྐྱོན་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་མེད་པར་དགག་པའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་དེ་ལ། གལ་ཏེ་དགག་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མེད་པ་སྒྲའི་བརྗོད་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ན་སྒྲ་བ་ལང་མ་ཡིན་པ་སེལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་མེད་པ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། སྒྲ་དེའི་བརྗོད་བྱ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ལ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ་དུ་སྒྲ་བ་དགོད་པའི་དུས་སུ་ཁྱེད་ཅག་གིས་བཀོད་ལ་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ཀྱང་བསལ་ཟིན་ཏོ། །ཡང་སྒྲའི་དོན་བསམ་པའི་སྐབས་འདིར་གྲགས་པས་གྲུབ་པའི་དོན་བཀག་པའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་གཞན་སེལ་བའི་ཐབས་ཀྱིས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལས་སྐྱོན་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་སྟེ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་ལ་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་རྟ་ལ་སོགས་པ་བློའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཆ་ཤས་འཛིན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་སྐྱོན་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། དེར་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་དེ་ལྟར་ན་གནས་པ་ན་སེལ་བ་བརྗོད་བྱ་ཉིད་ནི་བརྫུན་པར་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་མི་ལྟོས་པའི་བློའི་རྣམ་པ་ནི་སྒྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྒྲའི་དོན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དམ་བཅའ་བ་ལ་ཁས་བླངས་པས་གནོད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་
― DTG191_Page_0647 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའོ། །དེ་ཉིད་སྟོན་པ་ནི། །བློའི་རྣམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བློའི་རྣམ་པ་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོའི་ངོ་བོའི་སྒྲའི་དོན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །འདི་སྙམ་དུ་བློ་དེ་དམིགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ན་ཡང་བ་ལང་ལ་སོགས་པའི་བློ་དག་ལས་རིགས་མི་མཐུན་པ་དག་ལས་ལྡོག་པའི་ངོ་བོར་འཇུག་སྟེ། དེས་ན་གཞན་སེལ་བ་བརྟགས་པ་མི་རིགས་པ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། བློ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བློ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པ་མེད་པའི་རྟ་ལ་སོགས་པའོ། །སྒྲའི་དོན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟ་ལ་སོགས་པར་ཞེན་པ་དག་ལའོ། །དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲུབ་པའི་ངོ་བོར་ཞེན་པའོ། །དངོས་པོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྟ་ལ་སོགས་པའི་གོང་བུར་ངེས་པའི་བློའི་བདག་ཉིད་དོ། །ངེས་པར་བཟུང་བའི་འབྲས་བུ་སྟོན་པ་ནི། བློ་ནི་མི་སེལ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བརྗོད་པར་བྱ་བ་གང་ལ་སེལ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་རྟ་ལ་སོགས་པའི་བློའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། བློའི་སེལ་བ་མེད་པའི་བློ་མི་སེལ་བ་སྟེ། བློ་གཞན་སེལ་བ་དང་བྲལ་བ། །ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་སེལ་བར་བྱེད་པས་སེལ་བ་སྟེ། སེལ་བ་མེད་པ་ནི་མི་སེལ་བའོ། །བློའི་སེལ་བ་མེད་པ་ནི་བློ་མི་སེལ་བ་ཞེས་བསྡུའོ། །འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་བློ་གཞན་ལས་རྣམ་པར་བཅད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་བློ་གཞན་རྣམ་པར་གཅོད་པར་ངེས་པར་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རྟ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ལ་སྒྲུབ་པའི་ངོ་བོས་ཞེན་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དངོས་པོ་སྒྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་བརྗོད་བྱར་རྟོག་པ་རིགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་སེལ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བློ་གཞན་གྱིས་བློ་གཞན་མི་སེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཁྱེད་ཅག་གིས་སེལ་བའི་ཚིག་གི་དོན་ཉིད་དུ་བརྟགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ངག་ལས་བཏུས་ནས་བརྟགས་པའི་ཚིག་གི་དོན་དུ་འདོད་ལ། ངག་གི་དོན་ནི་སྣང་བའི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། ཚིག་ནི་ངག་ལས་བཏུས་པ་ལ། །རྣམ་པར་དཔེན་པས་དོན་འདི་ཡིན། །ངག་དོན་འདི་ནི་སྣང་བར་བརྗོད། །དེས་ན་འདི་ནི་བསྐྱེད་བྱ་ཡིན། །ཞེས་སྨྲས་པ་བཞིན་ནོ། །འདིར་སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་ཕྱི་རོལ་དོན་མེད་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཇི་ལྟར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་སྒྲའི་བརྗོད་བྱ་ཉིད་དུ་མེད་ན་ཡང་ཁྱེད་ཅག་གི་ངག་གི་དོན་སྣང་བའི་མཚན་ཉིད་དུ་བརྗོད་ཀྱི་གཞན་སེལ་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་
― DTG191_Page_0648 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཚིག་གི་དོན་ཡང་དག་གི་དོན་བཞིན་དུ་སྣང་བའི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་སེལ་བ་སྒྲའི་དོན་ཉིད་དུ་ཅིའི་ཕྱིར་རྟོགས་པར་བྱེད། ཚིག་དང་ངག་གི་དོན་གཉི་ག་ཡང་སྒྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ལ་རག་མོད་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །འདི་སྙམ་དུ་སྣང་བ་ཡང་སྣང་བ་གཞན་གཉིས་པ་ལས་རྣམ་པར་བཅད་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་སེལ་བར་རྟོག་གོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར་བློ་ནི་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་འདི་རྟོགས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཡོད་པ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། རང་གི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡང་བློ་བློ་གཞན་ལས་ལྡོག་པ་ཡོད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་ལ་སྒྲའི་བྱ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བློ་འདི་སྒྲ་ལས་སྐྱེ་བཞིན་པ་ན་རང་གི་ངོ་བོ་སྐྱེད་པ་ལ་མ་རྟོགས་པ་གཞན་གྱིས་རྣམ་པར་བཅད་པ་འདི་མཚན་ཉིད་སྒྲ་ལས་ཞེན་པའི་ཆ་འཛིན་པར་མངོན་པར་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། སྒྲུབ་པའི་ངོ་བོར་ཞེན་པ་ཉིད་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། སྒྲས་མ་ཞེན་པའི་དངོས་པོའི་ཆ་ཡང་སྒྲའི་དོན་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དམ་བཅའ་བ་གྲགས་པར་གནོད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་སྒྲུབ་པས་གྲགས་པ་དང་འགའ་བ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་གཞན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་དག་བ་ལང་རྟ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པའི་སྤྱི་བརྗོད་པ་དང༌། ཡང་གང་དག་ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་པ་བྱེ་བྲག་བརྗོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཁྱེད་ལ་རྣམ་གྲངས་པར་འགྱུར་ཏེ། དོན་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཤིང་ལྡོན་པ་དང་རྩ་བས་འཐུང་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་དོན་ཐ་དད་པ་མེད་ཅེ་ན། འདྲེས་དང་ཞེས་བྱ་པ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་ཁོ་ན་ལ་བསྲེ་བ་ཉིད་དང༌། གཅིག་ཉིད་དང༌། སྣ་ཚོགས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྲིད་པ་ཡིན་གྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་སེལ་བ་རྣམས་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་འདྲེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་འདི་དག་གི་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པ་འགྲུབ་པར་འགྱུར། ཅི་སྟེ་དེ་དག་ཐ་དད་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ངེས་པར་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཐུན་མོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དངོས་པོ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་བྱ་སྟོན་པའོ། །སྦྱོར་བ་
― DTG191_Page_0649 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་གང་དག་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པ་དེ་དག་ནི་དངོས་པོ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་བཞིན་ནོ། །གཞན་སེལ་བ་ཡང་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དངོས་པོ་ཉིད་ཡིན་ན་སྒྲུབ་པ་ཁོ་ན་སྒྲའི་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་བོ། །འདིས་ནི་དམ་བཅའ་བ་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་བས་གནོད་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་སེལ་བ་རྣམས་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པ་ནི་དེའི་ཚེ་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་སྔ་མ་བཞིན་དུ་རྣམ་གྲངས་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ངེས་སོ། །འདིར་གཞན་གྱིས་སངས་རྒྱས་པའི་ལེན་གྱི་དོགས་པ་བསུ་བ་ནི། འོན་ཏེ་གསལ་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། བསལ་བྱའི་དབྱེ་བས་ཐ་དད་དོན། །རང་དོན་ཐ་དད་རྟོགས་པ་བླུན། །ཞེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་རང་ལས་ཐ་དད་པ་མེད་ན་ཡང་གསལ་བར་བྱ་བའི་རྟ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པས་བ་ལང་མ་ཡིན་པ་ལས་ལྡོག་པའི་ངོ་བོའི་སེལ་བ་ཐ་དད་དུ་གྲུབ་པ་ན་རྣམ་གྲངས་པ་འདི་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་རང་ལས་ཁྱད་པར་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་དག་སུན་འབྱིན་པ་ཡིན་ཏེ། སེལ་བ་དེ་ནི་རང་ལས་ཁྱད་པར་ཏེ་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མེད་པ་རོ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་གཞན་ལས་ཡིན་ན་ཡང་ཀུན་བརྟག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་གྱི། དོན་དམ་པ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རང་ལས་ཐ་དད་པ་མེད་པ་དེ་ནི་གཞན་ལས་སྲིད་པ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་ཕྱིར་རྟེན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་འདྲེན་པ་ནི་འབྲེལ་པ་སྟེ་ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་པ་ནང་གི་ཡན་ལག་ཡིན་ན་ཡང་སེལ་བ་འདི་ནི་ངོ་བོ་སྟེ་རང་བཞིན་གྱིས་དབྱེ་བར་མི་ནུས་ཏེ། ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་པ་མང་པོ་དག་ལ་ཡང་བ་ལང་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སེལ་བ་གཅིག་འཇུག་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཇི་ལྟར་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པ་གསལ་བར་བྱ་བ་རྟ་ལ་སོགས་པ་དག་གི་ཐ་དད་པར་འགྱུར། གང་ཞིག་ནང་གི་ཡན་ལག་གིས་ཀྱང་དོན་ཐ་དད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡན་ལག་གིས་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡན་ལག་ཉམས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ནི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པར་བཏགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཞད་གང་དུ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་དེ་ལྟ་ན་ནང་གི་ཡན་ལག་རྟེན་དང་འདྲེས་
― DTG191_Page_0650 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཐ་དད་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་སེལ་བའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མི་རིགས་ཤེ་ན། འབྲེལ་པ་ཅན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་འབྲེལ་པ་ཅན་ཐ་དད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་རེ་ཞིག་ལྟ་ཞོག །ཇི་སྲིད་དུ་དངོས་པོ་ལ་ཡང་འབྲེལ་བ་ཅན་ཐ་དད་པ་ཐ་དད་པར་མི་དམིགས་པ་ཁོ་ན་སྟེ། འདི་ལྟར་ལྷ་སྤྱིན་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་གཅིག་ཡིན་ན་ཡང་རིམ་མམ་ཅིག་ཅར་གྱིས་སྟེན་ལ་སོགས་པ་དུ་མ་དང་འབྲེལ་པ་ཅན་ཐ་དད་པ་མི་སྒྲུབ་པ་ཉིད་དུ་དམིགས་སོ། །གང་ཞིག་གཞན་ལས་ལྡོག་པའི་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པ་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གང་དུ་ཡང་མ་འདྲེས་པ་སྟེ་མ་འདྲེས་པ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་དག་ལས་ཏེ་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་ལྡོག་པ་མ་ཡིན་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་གྱི་ཆ་ཤས་མ་གཏོགས་པ་དེ་དེ་འདྲ་བའི་འབྲེལ་པ་ཅན་ཐ་དད་པས་ཀྱང་ཇི་ལྟར་ཐ་དད་པར་འགྱུར། གཞན་ཡང་འབྲེལ་པ་ཅན་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པ་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་གང་ཞིག་ཐ་དད་པས་དེ་ཐ་དད་པར་རྟོགས་པ་སྤྱི་དངོས་པོར་གྱུར་པ་ཁས་མི་ལེན་ན་ཁྱེད་ཅག་གི་སེལ་བའི་རྟེན་འབྲེལ་པ་ཅན་དེ་ཉིད་མི་འགྲུབ་བོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི། འདྲ་བ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་བ་ལང་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོར་གྱུར་པའི་འདྲ་བ་གྲུབ་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་འདི་དག་གི་རྟ་ལ་སོགས་པ་སེལ་བའི་རྟེན་ཉིད་ཁྱད་པར་མེད་འགྱུར་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་འདི་དག་སེལ་བའི་ཡུལ་ཅན་དུ་འདོད་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་འདྲ་བ་ཁས་བླང་བར་བྱ་དགོས་ལ། དེ་ཉིད་སྤྱི་དངོས་པོར་གྱུར་པ་སྒྲའི་བརྗོད་བྱར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་སེལ་བ་བརྟགས་པ་དོན་མེད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡུལ་གྱི་སྒྲ་ནི་འདིར་རྟེན་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཉ་ཡི་ཡུལ་ནི་ཆུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །གང་དག་གསལ་བྱ་ཐ་དད་དུ་རྟོག་པ་དེ་དག་ནི་དེ་ཡང་སྤྱི་དངོས་པོར་གྱུར་པ་མེད་པར་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་པ་ནི། གསལ་བར་བྱ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་རྟ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཐུན་མོང་པའི་ཆོས་གཅིག་པོ་འགའ་ཞིག་རྗེས་སུ་འགྲོ་བར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་བ་ལང་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་དག་གིས་གསལ་བར་
― DTG191_Page_0651 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐུན་མོང་བའི་ཆོས་ཁས་ལེན་ན་ཡང་སེལ་བ་བརྟགས་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་སེལ་བ་མི་འགྲུབ་བོ། །གཞན་ཡང་ཁྱེད་ཅག་གིས་སྒྲ་དང་རྟགས་དག་གིས་སེལ་བ་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་ལ། སྒྲ་དང་རྟགས་དེ་དག་སྤྱི་དངོས་པོར་གྱུར་པ་མེད་པར་འཇུག་པར་མི་རིགས་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་གང་གིས་སེལ་བ་རྟོགས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་སྟོན་པ་ནི། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་བྲལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་བྲལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་དང་རྟགས་དག་མེད་ན་སེལ་བ་མེད་དོ་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་བྱས་ནས་སྒྲ་དང་རྟགས་དག་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཐུན་མོང་མིན་ལ་རྗེས་འགྲོ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་གཞན་ལ་མི་བརྟེན་པ་དེ་ཇི་ལྟར་དེས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སེལ་བ་བརྟགས་པ་ན་སྒྲ་དང་རྟགས་དག་འཇུག་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །འཇུག་པ་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདི་དག་ལ་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། སེལ་བ་ཡང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རྟོགས་པར་བྱ་བའི་དོན་ལ་མ་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ན་སྒྲ་དང་རྟགས་དག་ཚད་མ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །རྟོགས་པར་བྱ་བའི་དོན་ཡང་ཁྱོད་ཀྱིས་སེལ་བ་ལ་འདོད་ལ། དེ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་མ་གྲུབ་སྟེ། རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སྒྲ་དང་རྟགས་དང་ལྷན་ཅིག་སྤྱོད་པ་སྟེ་མ་འཁྲུལ་པ་གང་དུ་སྟེ་ཡུལ་གང་ལ་ཡིན་པ་སྨྲོས་ཤིག །སྨྲས་པ། དེས་ཅིག་ཞིག་བྱ་ཞེ་ན། དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་དང་རྟགས་དག་གོ །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷན་ཅིག་སྤྱོད་པ་ལའོ། །ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ནི་མི་སླུ་བའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་རིགས་མི་མཐུན་པ་མ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་སྒྲ་དང་རྟགས་དག་གིས་ལྷན་ཅིག་སྤྱོད་པ་མ་བཟུང་བར་རང་གི་དོན་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། དེ་དག་མ་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཙམ་སྨོས་པ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མཐོང་བ་རྣམ་པར་བཅད་པའི་དོན་དུའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་ནི་ཞེས་
― DTG191_Page_0652 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཐམས་ཅད་ལ་སྟེ་རིགས་མཐུན་པ་དང༌། རིགས་མི་མཐུན་པ་དང༌། རང་གི་དོན་ལའོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་འདི་ནི་རང་གི་དོན་ནོ། །འདི་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་རྟོགས་པ་སྟེ། ཤེས་པ་ཁྱད་པར་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །རང་གི་དོན་ཡང་མི་རྟོགས་ན་དེ་ལ་ཡང་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དོན་བཞིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ལ་ལར་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཞེས་འདོན་པ་དེར་ནི་རྟོགས་པར་བྱ་བ་སྟེ་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྒྲ་དང་རྟགས་དག་གི་འཇུག་པ་དང་ཚད་མ་ཁས་བླངས་པ་ཉམས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་སེལ་བ་སྒྲའི་དོན་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་དེ་ལ་གཞན་གྱི་ལེན་གྱི་དོགས་པ་བསུ་བ་ནི། འོན་ཏེ་འདྲ་བ་ཉིད་མེད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་འདྲ་བ་མེད་པར་ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་པ་སེལ་བ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ན་དེའི་ཚེ་བ་ལང་དང་རྟ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་རྟོགས་པར་མི་བྱེད་དེ། ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བ་ལང་དང་རྟ་ལ་སོགས་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་བྲམ་ཟེས་བ་ལང་དང་རྟ་དག་གི་ཞེས་བཤད་དོ། །ཁྱད་པར་མེད་པ་དེ་ཉིད་སྟོན་པ་ནི། ཁྲ་བོ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་དུ་བ་ལང་མིན་སེལ་འཇུག །ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཇི་ལྟར་ཁྲ་བོ་ལས་མི་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རྟ་ལ་མི་འཇུག་པ་དེ་བཞིན་དུ་སེར་ཟལ་ལ་ཡང་དེ་དང་མི་མཐུན་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཡང་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། ཐམས་ཅད་དུ་མི་འདྲ་བར་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཇི་ལྟར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྡ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་སྒྲའི་དོན་དུ་མི་རིགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སེལ་བ་ལ་ཡང་ངོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བ་ལང་མིན་སེལ་དབང་པོས་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རང་གིས་ངེས་པའི་དོན་ལ་བརྡ་བྱེད་པ་པོས་བརྡ་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། གཞན་སེལ་བ་ནི་སུ་ཞིག་གིས་ཀྱང་དབང་བོ་དག་གིས་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དང་པོར་ཏེ། ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་ལས་སྔར་མིང་དང་མིང་ཅན་འབྲེལ་པའི་དུས་སུ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ནི་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལ་དབང་པོ་རྣམས་ནི་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་གཞན་ལས་ལྡོག་པའི་རང་གི་
― DTG191_Page_0653 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཚན་ཉིད་དམིགས་ནས་སྒྲ་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། གཞན་ལ་སྒྲ་འཇུག་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གཞན་སེལ་བ་ལས་གཞན་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སེལ་བ་དངོས་པོས་ངེས་པ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྔར་བསྟན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་སྔར་བསྟན་པའི་རྣམ་པ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་བྲལ་བའོ། །སྒྲ་དང་རྟགས་དག་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འབྲེལ་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྒྲ་དང་ལྷན་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མའོ། །སྔར་བསྟན་པའི་མི་འདྲ་བ་ལ་སོགས་པ་མི་འཐད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཅེས་ཡང་གི་སྒྲ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ན་ནི་དེའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བརྡ་མ་བྱས་པར་ཡང་སེལ་བ་ཡང་སྒྲ་འཇུག་པར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་བརྡ་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ནས། ཡང་སེལ་བ་ལ་བརྡ་མི་སྲིད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བ་ལང་མིན་པའི་སྒྲས་བརྗོད་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་རྟ་ལ་སོགས་པ་བ་ལང་མ་ཡིན་པའི་སྒྲའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་དེ། བ་ལང་གི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར། ཁྱེད་ཅག་གིས་རྟོགས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཁྱེད་ཅག་གིས་བརྗོད་པར་འོས་སོ། །སངས་རྒྱས་པས་སྨྲས་པ། གང་དུ་འབྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་འབྲེལ་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྡ་རྟོགས་པའི་དུས་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འོ་ན་བ་ལང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཕ་རོལ་པོ་སུན་འབྱིན་པ་འཆད་དེ། གལ་ཏེ་བརྡ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་དུས་ན་དམིགས་པ་གང་ཡིན་དེ་ལས་གཞན་དུ་བ་ལང་གི་སྒྲ་འཇུག་པར་མི་འདོད་པ་དེའི་བརྡའི་ཡུལ་དུ་བྱས་པའི་ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་པའི་བ་ལང་གི་གོང་དུ་གཅིག་ལ་གཞན་གང་ཡིན་པ་སེར་ཟལ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཡང་བ་ལང་སེལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་སྤྱི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་མི་འགྲུབ་བོ། །ཕན་ཚུན་བསྟེན་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལས་ཀྱང་སེལ་བ་ལ་བརྡ་བྱ་བར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གྲུབ་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བ་ལང་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་བཅད་ནས་བ་ལང་རྟོགས་ལ། བ་ལང་མ་ཡིན་པ་དེ་ཡང་བ་ལང་བཀག་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་གང་གིས་བ་ལང་
― DTG191_Page_0654 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་བ་ལང་དགག་པས་འགོགས་པར་འགྱུར་བ་ལང་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ཚིག་ཕྱི་མའི་དོན་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །རང་གི་ངོ་བོ་མི་ཤེས་པ་ནི་དགག་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་འདི་ལ་ཅི་ཞིག་བརྗོད་པར་བྱ། འདིའི་བ་ལང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བ་ལང་མ་ཡིན་པ་ལས་ལྡོག་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། གལ་ཏེ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བ་ལང་ངོ༌། །འདི་ལྟར་བ་ལང་མ་ཡིན་པ་ལས་ལྡོག་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བ་ལང་ནི་བ་ལང་མ་ཡིན་པ་རྟོགས་པའི་སྒོ་ནས་རྟོགས་པ་ལ། བ་ལང་མ་ཡིན་པ་ཡང་བ་ལང་དགག་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བ་ལང་རྟོགས་པའི་སྒོ་ནས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་བསྟེན་པ་གསལ་བར་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་བ་ལང་མ་ཡིན་པའི་སྒྲས་བ་ལང་གང་ཡིན་པ་འགེགས་པ་ན་བ་ལང་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སེལ་བ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་སྒྲུབ་པའི་ངོ་བོ་དེ་ཉིད་སེལ་བའི་དོན་དུ་གྲུབ་སྟེ། དེས་ན་ཕན་ཚུན་བསྟེན་པར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། དེའི་ཕྱིར་གྲུབ་མཐའ་ལའང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་སྒྲ་ཐམས་ཅད་སེལ་བའི་དོན་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་སེལ་བ་རྟོགས་པ་དོན་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། སྒྲུབ་པའི་ངོ་བོ་དོན་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་འགའ་ཞིག་སྒྲའི་དོན་དུ་གྲུབ་པར་ཁས་བླང་བར་བྱ་དགོས་ཏེ། དེ་ཁས་མི་ལེན་ན་ཡང་ཕན་ཚུན་བསྟེན་པའི་ཉེས་པ་བཟློག་པར་དཀའོ། །ཕན་ཚུན་བསྟེན་པའི་ཉེས་པ་དེ་ཉིད་མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། བ་མ་གྲུབ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བ་ལང་མ་ཡིན་པ་མེད་ནའོ། །སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོས་ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཨུཏྤལ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་ནི་དོན་གཞན་ལ་ལྡོག་པའི་སྒྲ་ཁྱད་པར་ཅན་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་བཤད་པ་དེ་ནི་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྟེན་དང་བརྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ཞིག་གང་དང་ལྷན་ཅིག་དངོས་པོ་པའི་འབྲེལ་པ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དེས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རིགས་ལ། སྔོན་པོ་དང་ཨུཏྤལ་དག་གི་སྔོན་པོ་མ་ཡིན་པ་དང་ཨུཏྤལ་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་བཅད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོ་མེད་པ་དག་ལ་ནི་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་ལ་སོགས་པའི་འབྲེལ་པ་སྲིད་པ་
― DTG191_Page_0655 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ཡིན་ཏེ། ངོ་བོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་ལྡན་པ་དང་འདུ་བ་དང་དོན་གཅིག་ལ་འདུ་བ་ལ་སོགས་པའི་འབྲེལ་པ་གཟུང་ངོ༌། །དངོས་པོ་བའི་འབྲེལ་པ་མེད་ན་དེས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་རྟོགས་པར་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་གང་ལས་སྐྱོན་འདིར་འགྱུར་བ་ཁོ་བོ་ཅག་ནི་སྔོན་པོ་མ་ཡིན་པ་ལས་རྟོགས་པས་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཨུཏྤལ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། སྔོན་པོ་ལ་མ་ཡིན་བ་དང་ཨུཏྤལ་མ་ཡིན་པ་དག་ལས་ལྡོག་པའི་དངོས་པོ་ཉིད་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་གནས་ལ། དེ་ལས་དོན་གཞན་ལས་ལྡོག་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་འདིར་འདོད་དོ་སྙམ་ན། དེའི་ཕྱིར་ཐུན་མོང་མིན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་གོ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ལ་རག་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་གཞན་ལས་ལྡོག་པས་ཁྱད་པར་ཅན་ཉིད་དུ་མི་འགྲུབ་པོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། དངོས་པོ་དང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དངོས་པོ་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའོ། །དངོས་མེད་ནི་སེལ་བའོ། །དངོས་བོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དག་ལ་འབྲེལ་པ་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་རྟེན་ནི་དངོས་པོ་གཉིས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲེལ་བ་ཡོད་དུ་ཆུག་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་སེལ་བ་ཁྱད་པར་ཉིད་དུ་མི་རིགས་སོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། རང་གི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་ཨུཏྤལ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཤེས་པ་ཡིན་ན་སྟེ། གང་ཞིག་རང་གི་རྣམ་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་བློས་ཁྱད་པར་ཅན་གསལ་བར་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱའོ། །སེལ་བ་ནི་རྣམ་པ་འདི་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། རྟ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྟ་ལ་སོགས་པའི་བློས་ནི་སེལ་བ་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དངོས་པོ་ཉིད་དེ། དེ་ལྟར་ཡིན་དང་སེལ་བའི་རྟོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་བློ་དེས་རྟ་ལ་སོགས་པ་གསལ་བར་བྱེད་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་སེལ་བ་མ་ཤེས་ན་ཡང་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན།
― DTG191_Page_0656 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁྱད་པར་མ་བཟུང་བར་ནི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་བློར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་པར་མི་ཤེས་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་བའོ། །བློ་ལ་ཡོད་པའི་སེལ་བ་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དངོས་པོ་ལ་དེའི་རྣམ་པའི་བློ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་དེའི་ཁྱད་པར་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁྱད་པར་ཐམས་ཅད་ནི་ཁྱད་བར་ཅན་ལ་རང་གི་རྣམ་པ་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་བློ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མཐོང་གི །ཁྱད་པར་མི་འདྲ་བ་ནི་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་མི་འདྲ་བའི་བློ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྔོན་པོ་ནི་ཨུཏྤལ་དམར་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལས། དབྱིག་པ་ནི་རྣ་ཆ་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་བློ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་ལྟར་འདི་རྟ་ལ་སོགས་པ་ལ་མེད་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་བློ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དངོས་པོའི་རྣམ་པར་ཞེན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་མི་འདྲ་བའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་བར་བྱེད་པ་ཡང་ཁྱད་པར་དུ་བརྗོད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མི་འདྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་དང་རྗེས་སུ་མི་མཐུན་པའོ། །གལ་ཏེ་ཡིན་ན་སྐྱོན་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། ཅི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་སྨོས་ཏེ། ཅི་སྟེ་གལ་ཏེ་ཁྱད་ཅག་གི་ཁྱད་པར་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་རྣམ་པ་གཞན་དུ་གནས་ན་ཡང་ཁྱད་པར་དུ་རྟོགས་པ་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་རྣམ་པར་མི་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་སེལ་པས་ཀྱང་རང་གི་བློས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་དངོས་པོ་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། མེད་པས་གོ་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མེད་པ་ནི་སེལ་བའོ། །མེད་པ་དེས་གོ་བར་བྱ་བ་ནི་མེད་པས་གོ་བྱའོ། །མེད་པས་གོ་བར་བྱ་བའི་རང་བཞིན་རང་གི་ངོ་བོ་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་བའི་དངོས་པོ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །གལ་ཏེ་མེད་པའི་ངོ་བོས་དངོས་པོ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ན་དེའི་ཚེ་དེ་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དག་ནི་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དཀྱུས་མ་ཉིད་མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེ་ཕྱིར་སེལ་བས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདི་སྙམ་དུ་གཞན་ལས་ལྡོག་པ་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལ་སྒྲ་དང་རྟགས་དག་འཇུག་བར་མཐོང་གི་གཞན་སེལ་བ་དང་
― DTG191_Page_0657 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྲལ་བ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སྒྲ་དང་རྟགས་དག་གིས་སེལ་བ་བསྟན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་ཀྱི། མེད་པར་དགག་པ་ཙམ་བསྟན་པ་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་གྲགས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་འགལ་བ་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་དོགས་པ་བསུ་ནས། གལ་ཏེ་སེལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་དེ་གཞན་ལས་ལྡོག་པ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་ལ་སྒྲ་དང་རྟགས་ལས་བྱུང་བའི་རྟོགས་པ་སྐྱེ་བ་ན་གཞན་ལས་ཟློག་པ་ཡིན་ན་ཡང་དམིགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དངོས་པོའི་ཆ་ཉིད་ལ་མངོན་པར་རྒྱུགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོའི་ཆ་གང་ཁོ་ན་སྒྲའམ་རྟགས་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པས་ངེས་པ་དེ་ཁོ་ནའི་ཡུལ་ཡིན་གྱི། ཡོད་ན་ཡང་མ་ངེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མེ་ཏོག་མ་ལི་ཀ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་ནི་དྲི་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་བརྗོད་བྱ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་གཞན་ལས་ལྡོག་པའི་དངོས་པོ་ལ་སྒྲ་དང་རྟགས་དག་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གཞན་ལས་ལྡོག་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་ན་ཁྱེད་ཀྱི་ལུགས་ཀྱིས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་སྒྲ་དང་རྟགས་ལས་བྱུང་བའི་བློ་ལ་གསལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཁྱེད་ཀྱི་ལུགས་ཀྱིས་དེ་རྟོགས་པ་མེད་པའི་བློ་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྒྲ་དང་རྟགས་ལས་བྱུང་བའི་བློའི་ཡུལ་ཡང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་འདི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་དུ་ཁས་ལེན་པ་དེ་ཡང་རིགས་པ་དང་འབྲེལ་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་རྟོག་མེད་པ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་ནི་སྒྲ་དང་རྟགས་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེར་རྟོགས་པ་ཐམས་ཅད་ནུབ་པའི་ཕྱིར་རོ།། འདི་ལྟར་རྟོགས་པ་ནི་རིགས་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་ལ་རེག་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཇུག་གི་དག་པའི་དངོས་པོ་འཛིན་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཅི་སྟེ་སྒྲས་གོ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་ཡང་ལྡོག་པར་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་བརྗོད་དོ་སྙམ་ན། སྒྲའི་རྟོགས་བྱ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་
― DTG191_Page_0658 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་ཀྱང་སྤྱི་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། གང་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གསལ་བ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཏེ། བརྗོད་བྱ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསལ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། མ་བརྗོད་པ་ནི་བསལ་བར་བྱ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཚེ་སྤྱི་ནི་བསལ་བྱ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་སྤྱི་བསལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཇི་ལྟར་དེ་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར། མེད་པ་རྣམས་ནི་བསལ་བྱ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མེད་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་སེལ་བ་རྣམས་སོ། །གལ་ཏེ་ཡིན་ན་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །འདི་ལ་འཐད་པ་སྨྲས་པ། མེད་པའི་མེད་པ་སྤངས་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་མེད་པའི་ངོ་བོ་དེར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ།། འདི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་སེལ་བ་རྣམས་བསལ་བར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་འདི་དག་གི་མེད་པའི་ངོ་བོ་བཀག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བཀག་པ་ཡིན་ན་ཡང་མེད་པས་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོར་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སེལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་དོ་ཡང་དོར་བའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཁ་ཅིག་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ། མེད་པའི་མེད་པ་སྤངས་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་མེད་བའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་པའི་རང་བཞིན་གྱི་སེལ་བ་ནི་བསལ་བར་བྱ་བ་མི་རིགས་ཏེ། དགག་པ་ནི་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ ། དེ་ལྟ་བས་ན་སེལ་བ་གཞན་ལ་སྟེ། རྟ་ལ་སོགས་པ་ལ་སེལ་བ་གཞན་བ་ལང་ལ་སོགས་པའི་སེལ་བ་བསལ་བ་སྟེ་གསལ་པོ་ཡིན་ཏེ། སྤྱིར་གྱུར་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྤྱིའི་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་གྲུབ་སྟེ་བསལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་གཞན་སེལ་བ་རྣམས་ཕན་ཚུན་མི་འདྲ་བའམ་འདྲ་བ་ཡིན་གྲང༌། དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཕྱོགས་དང་པོ་ལ་ཉེས་པ་བཤད་པ་ནི་མེད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མེད་པ་སྟེ་བ་ལང་མ་ཡིན་པའི་སྒྲའི་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་མེད་པ་གང་ཡིན་ལ་ནི་བ་ལང་གི་སྒྲའི་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་སྔར་བཤད་པའི་མེད་པ་དེ་ལས་
― DTG191_Page_0659 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་འདྲ་བ་སྟེ། གཞན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཚེ་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་ལྡོག་པ་ཙམ་གྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་མི་འདྲ་བ་མ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཁྱེད་ཅག་ལ་བ་ལང་ཡང་བ་ལང་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དང་མི་འདྲ་བ་ནི་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་བ་ལང་དང་རྟ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་དག་གི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཕན་ཚུན་ལྡོག་པ་ཡིན་གྱི་སེལ་བ་གཞན་ནི་མེད་དོ། །དེས་ན་བསལ་བར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་པས་དེ་དག་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ནི་མི་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་ན། དེའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡང་ཡོད་པའི་སྒྲ་ལས་གཞན་པ་བ་ལང་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་ལ་དངོས་སུ་རི་ལ་སོགས་པ་བསལ་བར་བྱ་བ་གྲུབ་ཀྱི་ཡོད་པའི་སྒྲ་ནི་མེད་པར་བརྗོད་པའི་བསལ་བར་བྱ་བ་ལས་གཞན་བའི་བསལ་བར་བྱ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མེད་པ་ཁོ་ན་བསལ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡོད་པའི་སྒྲ་ནི་མེད་པ་རྣམ་པར་བཅད་ནས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་སྐྱོན་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ལ་མེད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྔ་མ་བཞིན་དུ་མེད་པའི་མེད་པའི་སྤངས་པའི་ཕྱིར་མེད་པའི་སེལ་བ་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་སེལ་བ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་མེད་པ་ཡང་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཁས་བླངས་པ་དང་འགལ་བས་ཀྱེ་མ་དཀའ་བ་ཆེན་པོར་ལྷུང་བ་ཡིན་ནོ། །མེད་པ་ཡང་ཡིན་ལ་དངོས་པོ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ལ་རག་མོད་ཅེ་ན། དེ་མ་གྲུབ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མེད་པ་དེ་མ་གྲུབ་ན་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་གི་ཡང་ཡོད་པ་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཁྱེད་ཅག་གི་ལུགས་ཀྱིས་དེའི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་རྣམ་པར་བཅད་ནས་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་དེ་བསལ་བར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་ན་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་རང་གི་ངོ་བོ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་ཡང་མི་གྲུབ་སྟེ། དེ་ནི་མེད་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡོད་པ་ཡང་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པས་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསལ་བྱ་ཕྱི་རོལ་གནས་པ་ཡིས། །དེ་ནི་འབྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྔར་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། གང་ཡང༌། སེལ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཐ་དད་པ། །ཡོད་མིན་དངོས་པོ་མིན་
― DTG191_Page_0660 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་དེ་ལ་སངས་རྒྱས་པ་ཁ་ཅིག་གིས་ལན་སྨྲས་པ། བསལ་བར་བྱ་བ་ཐ་དད་པའི་རྟེན་ཐ་དད་པས་སེལ་བ་རྣམས་ཐ་དད་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་འཇུག་པ་སྣ་ཚོགས་པ་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ཡུལ་མེད་ན་ཡུང་ཡུལ་ཐ་དད་པ་ལྟ་བུར་དམིགས་པའི་ཤེས་བ་དག་གིས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཐ་དད་པ་དག་ལ་ཐ་དད་པ་ལྟ་བུ་དང་དོན་གྱི་བདག་ཉིད་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་མེད་པའི་སེལ་བ་སྒྲོ་འདོགས་པར་བྱེད་དེ། དེ་དག་ཀྱང་དེ་དག་གིས་དེ་ལྟར་སྒྲོ་བཏགས་པའི་ཐ་དད་པ་དང་ཡོད་པར་སྣང་ལ། དེས་ན་སེལ་བ་རྣམས་བག་ཆགས་ཐ་དད་བས་ཐ་དད་པ་དང་ཡོད་པའི་ངོ་བོར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ཡོད་པའི་ངོ་བོའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་སྙམ་དུ་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་ནི་བག་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་པ་མིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ཡུལ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ནི་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྨྲ་བ་དཔྱད་པར་གཏན་ལ་ཕབ་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་དེས་བསྒོམ་པའི་བག་ཆགས་སུ་ཡང་ག་ལས་འགྱུར། མེད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པར་འགྱུར་བའི་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་སྟེ། ཡུལ་མེད་པའི་ཤེས་པ་མི་རུང་བས་བག་ཆགས་འཇོག་པར་བྱེད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་བག་ཆགས་ག་ལ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་བག་ཆགས་མེད་པའི་ཕྱིར་བག་ཆགས་ཀྱིས་བྱས་པའི་སེལ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཐ་དད་པའམ་ཡོད་པའི་ངོ་བོར་ག་ལས་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་བརྗོད་པར་བྱ་བར་མངོན་པར་འདོད་པའི་སེལ་བ་བསལ་ནས་རྗོད་པར་བྱེད་པར་མངོན་པར་འདོད་པ་ཡང་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །ཁྱེད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྒྲ་དག་གི་ཐ་དད་པ་སྤྱི་བརྗོད་པ་དང་ཁྱད་པར་བརྗོད་པ་ཕན་ཚུན་དུ་ཐ་དད་པ་ནི་སྒྲའི་དབྱེ་བའོ། །དེའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བག་ཆགས་ཐ་དད་པའམ་བརྗོད་པར་བྱ་བསལ་བ་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་དེ་རྒྱུ་འདི་ལ་ཡོད་པས་དེའི་རྒྱུ་མཆན་ཅན་ནོ། །འོན་ཏེ་སྒྲ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དང༌། འགལ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་
― DTG191_Page_0661 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐ་དད་དུ་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་ཡིན་ན་ཞེ་ན། ཐུན་མོང་མིན་སྒྲ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྗོད་པར་བྱེད་པའི་སྒྲའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་འདི་བརྗོད་དེ། གང་ཞིག་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་གཟུང་བར་བྱ་བའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་སྒྲ་ནི་རྗོད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྔར་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ར་ཞས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་སུ་གནས་པའི་སྒྲ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་སུ་སྔར་བརྡའི་དུས་སུ་མ་མཐོང་ལ། མ་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འགགས་ནས་ཡུན་རིང་དུ་ལོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ལ། བརྡའི་དུས་ན་མ་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེས་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པ་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏོ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རང་གི་མཚན་ཉིད་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལ་ནི་ཁྱེད་ཅག་དང་ཡང་རྩོད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ། དོན་དང་སྒྲ་ཡི་ཁྱད་པར་ནི། །བརྗོད་བྱ་རྗོད་བྱེད་ཉིད་མི་འདོད། །དེ་ནི་སྔ་རོལ་མ་མཐོང་ཕྱིར། །སྤྱི་ཉིད་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་སྒྲའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ། །དེ་ལ་དེ་ལྟར་གནས་པ་ལ་ཇི་ལྟར་དོན་གཞན་སལ་བའི་དོན་གྱི་སྤྱི་ཡིན་པ་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་སྒྲ་གཞན་སེལ་བ་སྒྲའི་དོན་སྤྱི་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ། འདྲེས་དང་གཅིག་ཉིད་སྣ་ཚོགས་ཀྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྔར་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་བརྗོད་བྱའི་སེལ་བ་བཞིན་དུ་སྒྲའི་སེལ་བ་ཡང་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ངོ་བོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་རྗོད་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པ་མི་འཐད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་རྗོད་བར་བྱེད་པ་ཕན་ཚུན་གཅིག་ལ་གཅིག་ཐ་དད་དུ་མི་འཐད་དེ། རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་བསལ་བར་བྱ་བ་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། བསལ་བར་བྱ་བ་ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་བསལ་བར་བྱ་བ་ཐ་དད་པས་ཀྱང་ཐ་དད་དུ་མི་འཐད་པ་དེ་ལྟར་ནི། དེ་ནི་རང་ལས་ཁྱད་པར་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དམ་བཅའ་བ་ལ་གྲགས་པ་དང་ཁས་བླངས་པས་གནོད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་རྗོད་པར་བྱེད་པ་མེད་པས་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་
― DTG191_Page_0662 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཁས་བླངས་པས་གནོད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་བསྟན་པར་འདོད་ནས་ཚང་མ་དགོད་པའི་ཕྱིར། ཁྱེད་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་དག་དངོས་པོ་མེད་པ་དེ་དག་ལ་ནི་གོ་བར་བྱ་བ་དང་གོ་བར་བྱད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་དང་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་ནོ། །ཁྱེད་ཅག་གི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་སེལ་བ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་བྱེད་པ་འགལ་བ་དམིགས་པའོ། །འོན་ཏེ་སྤྲིན་མེད་པ་ལས་ཆར་བ་མེད་པར་རྟོགས་པས་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཆར་དང་སྤྲིན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཆར་དང་སྤྲིན་དག་མེད་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བསྟན་པ་ནི་དངོས་པོ་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆར་འབབ་པ་དང་སྤྲིན་མེད་པ་དེ་དག་མཐོང་ན་སྟེ། གོ་བྱ་གོ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་པ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་སོ་ཞེས་སྨྲ་བ་དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་གིས་དབེན་པའི་ནམ་མཁའ་དང་སྣང་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་འདོར་ངེད་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་ཆར་འབབ་པ་དང་སྤྲིན་མེད་པའི་སྦྱོར་བ་ལ་ཡང་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། མེད་པ་ནི་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱེད་ཅག་སངས་རྒྱས་པའི་ཕྱོགས་ལ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཆར་འབབ་པ་དང་སྤྲིན་མེད་པ་དག་གོ་བར་བྱ་བ་དང་གོ་བར་བྱེད་པ་ག་ལས་ཏེ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །འང་གི་སྒྲ་ནི་རིམ་པ་གཞན་དུ་འདི་ཞེས་བྱ་བའི་མཇུག་ཏུ་འབྲེལ་པར་བྱའོ། །དེས་ན་དོན་འདིར་འགྱུར་ཏེ། ཁྱེད་ཅག་གི་རྩོད་པ་གཞིར་འགྱུར་བའི་སེལ་བ་དག་གོ་བར་བྱ་བ་དང་གོ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད། ཆར་མི་འབབ་པ་དང་སྒྲིན་མེད་པ་འདི་དག་ཀྱང་གོ་བར་བྱ་བ་དང་གོ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བ་མིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཁྱེད་ཅག་གི་གང་ཞིག་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་གཙོ་བོ་མ་ཡིན་ཞིང་ལྡོག་པ་གཙོ་ཆེ་བའི་སྒྲ་དང་རྟགས་དག་རང་གི་ཡུལ་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་སྨྲ་སྟེ། གང་ཡང༌། མ་མཐོང་གཞན་གྱི་སྒྲ་དོན་ལ། །རང་དོན་ཆ་ཡང་མཐོང་བའི་ཕྱིར། །སྒྲ་ཡི་འབྲེལ་པ་ངེས་པའི་ཕྱིར། །འཁྲུལ་པ་ཡོད་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་དེ་གཞན་སེལ་བ་ཁས་ལེན་ན་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། གང་གིས་བསྒྲུབ་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
― DTG191_Page_0663 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་སྔོན་འགྲོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲུབ་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའོ། །ལྡོག་པ་ནི་སྒྲུབ་པ་ལས་ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་སེལ་བ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཨུཏྤལ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་དག་གི་ཁྱད་པར་དང༌། ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་དང་གཞི་མཐུན་པའི་འཇིག་རྟེན་ན་གྲགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་བསྙོན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང་འདི་སྐད་དུ་ཁྱད་པར་ཅན་དང་གཞི་མཐུན་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། གསལ་བྱའི་དབྱེ་བས་ཕྱེ་བའི་དོན། །རང་དོན་ཐ་དད་རྟོགས་ལ་བླུན། །གཅིག་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ཐ་དད་ཕྱིར། །ཁྱད་པར་ཁྱད་པར་ཅན་དག་གི །དེ་ཙམ་ཞིག་ནི་འདོད་པའི་ཕྱིར། །རང་སྤྱིས་ཐ་དད་སྤངས་པ་ཡིན། །ཐེ་ཚམ་ཟ་ཕྱིར་མི་འཛིན་པ། །དེ་དག་མཚུངས་པས་དོན་གཅིག་ཉིད། །ཅེས་བརྗོད་པ་ནི་དེ་མི་འཐད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་གཞན་སེལ་བ་ཙམ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྔར་དོན་དག་གི་ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་བཀག་ནས། ང་ནི་སྒྲ་དག་གི་ཡང་འགེགས་པའི་ཕྱིར་ཟློག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཕན་ཚུན་རྣམ་པར་གཅད་པར་བྱ་བ་དང་གཅོད་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ནི་ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་དཔེར་ན་ཨུཏྤལ་སྔོན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའི་ངག་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་གཞག་ལ། དེ་བཞིན་དུ་གཞི་ཐ་དད་པ་ལ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་རྒྱལ་པོའི་སྐྱེས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཐ་དད་པའི་སྒྲ་དག་དོན་གཅིག་ལ་འཇུག་པ་ནི་གཞི་མཐུན་པའོ། །དེ་ཡང་ཨུཏྤལ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུར་བསྡུ་བ་ཉིད་ལ་འཇོག་གོ །དེ་ལ་ཚོགས་པའི་དོན་བརྗོད་པའི་ཨུཏྤལ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་དག་ལ་དེའི་གཞི་མཐུན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་མི་འགྲུབ་སྟེ། ཚོགས་པའི་དོན་ནི་སྣ་ཚོགས་པའོ། །ཇི་སྐད་དུ། ཚོགས་པ་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །དེ་ནི་སྔོན་པོ་འབའ་ཞིག་མིན། །ཨུཏྤལ་གཅིག་པུའང་མ་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། སྔོན་པོ་མིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྔོན་པོ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་བཀག་པ་ན་ཨུཏྤལ་མ་ཡིན་པ་བཀག་པ་མ་ཡིན་ལ། དེ་ལ་ཨུཏྤལ་མ་ཡིན་པ་བཀག་པ་ན་ཅིག་ཤོས་སྔོན་པོ་མ་ཡིན་
― DTG191_Page_0664 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་བཀག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ལ་ལར་ཅིག་ཤོས་མ་ཞེས་མོ་རྟགས་སུ་འདོན་པ་དེ་ནི་གསལ་བའི་སྒྲ་ལ་ལྟོས་པར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། ཅིག་ཤོས་སྔོན་པོ་མ་ཡིན་པ་བཀག་པ་མིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་དག་ལ་ཕན་ཚུན་རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་འབྲེལ་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ངོ་བོ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འབྲེལ་པ་མེད་པར་ཡང་ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །འདི་ནི་ཁྱེད་ཀྱི་ལུགས་ཀྱི་སྒྲ་རྣམས་ཚོགས་པའི་དོན་བརྗོད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་མེད་བ་བརྗོད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་དོན་དག་ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དངོས་པོར་མ་གྱུར་མོད། དེ་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་སྒྲའི་སྒྲ་དག་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྱུར་སྙམ་དུ་སེམས་ན། བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བརྗོད་པར་བྱ་བའི་སྒོ་ནས་དེ་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་སྒྲ་དག་གི་ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དངོས་པོར་བཏགས་པ་ཡིན་གྱི། དེའི་བྱ་བ་མེད་ན་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཡང་ག་ལས་ཡིན། གཞི་མཐུན་བ་སུན་དབྱུང་བའི་ཕྱིར་བཤད་པ། ཐ་དད་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དོན་གཅིག་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ན་གཞི་མཐུན་པར་འགྱུར་གྱི། ཨུཏྤལ་དང་སྔོན་པོའི་སྒྲ་དག་ནི་དོན་གཅིག་ལ་འཇུག་པ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཨུཏྤལ་མ་ཡིན་པ་དང་སྔོན་པོ་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སེལ་བ་དག་ནི་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཁྱེད་ཅག་ཉིད་ཀྱིས་ན། །གསལ་བྱའི་དབྱེ་བས་ཐ་དད་དོན། །ཞེས་བཤད་དོ། །སྦྱོར་བ་ནི་སྔོན་པོ་དང་ཨུཏྤལ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་དག་ནི་གཞི་མཐུན་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་བཞིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་དོན་གང་ཁོ་ན་ལ་ཨུཏྤལ་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པར་འཇུག་བ་ཁོ་ན་ལ་སྔོན་པོ་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པ་ཡང་གནས་པས་དེའི་ཕྱིར་སྔོན་པོ་དང་ཨུཏྤལའི་སྒྲའི་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་སེལ་བ་དག་དོན་གཅིག་ལ་འཇུག་བའི་ཕྱིར་སྒྲ་དག་ཀྱང་དོན་གྱི་སྒོ་ཅན་གཞི་མཐུན་པར་བསྟན་པར་བྱའོ་སྙམ་ན། དེའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་དོན་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞི་མཐུན་པའོ། །དེ་
― DTG191_Page_0665 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་པོ་མ་ཡིན་པ་དང་ཨུཏྤལ་མ་ཡིན་པ་བཀག་བ་ངག་གོ །དེ་དག་གི་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་དངོས་པོ་བ་ནི་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ངོ་བོ་མེད་པ་ལ་གང་དུ་ཡང་རྟེན་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཨུཏྤལ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་དེ་དག་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་ཡོད་ན་ཡང་སྒྲ་དག་གིས་བསྟན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། ཐུན་མོང་མིན་དངོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རེ་ཞིག་ཨུཏྤལ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་སྒྲས་གོ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ནུབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་དེ་ལ་ཤེས་པར་དེའི་རྟེན་གྱི་སེལ་བ་དག་དེའི་དོན་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་གཟུང་བར་ནུས། ཆོས་འཛིན་པ་ནི་ཆོས་ཅན་འཛིན་པ་མེད་པ་ན་འབྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཅི་སྟེ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ལས་ལྡོག་པ་དེ་དག་ལས་གཞན་པའི་རྟེན་ཉིད་ཡོད་དེ། དེས་ན་སྐྱོན་འདིར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། ཁྱེད་ལ་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁྱེད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱེད་ཅག་གིའོ། །འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་དོན་གཅིག་ལ་རྟོག་པ་དེ་ན་ཡང་དངོས་པོ་གནས་པས་གནས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། གོ་བྱ་མིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དོན་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཞི་མཐུན་པ་ཉིད་ལའོ། །གང་དུ་ཉེ་བར་མཁོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དུ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། ཡོད་ན་ཡང་མི་ཤེས་པ་ནི་སྒྲའི་ཐ་སྙད་ལ་ཡན་ལག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་གལ་ཏེ་ལྡོག་པ་ཙམ་སྒྲས་བརྗོད་པ་དེའི་ཚེ་སྐྱོན་འདིར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ལྡོག་པ་དང་ལྡན་པའི་དངོས་པོ་བརྗོད་བྱ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ལྡོག་པ་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་སྒྲ་དག་སེལ་བ་དང་ལྡན་པའི་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་གཞི་མཐུན་པ་ཉིད་ཡོད་པ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་ན་དེའི་ཕྱིར། ཅི་སྟེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེལ་བ་དང་ལྡན་པའི་དངོས་པོ་བརྗོད་བྱ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་ན་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པ་དག་དང་ཨུཏྤལ་ལ་སོགས་པ་དག་གི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་དག་གིས་ཁྱད་པར་དེ་འཕེན་པ་རྙེད་པར་དཀའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་
― DTG191_Page_0666 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྒྲ་ནི་གཞན་དབང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་བཟློག་པ་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་ཕྱིར་དེ་དང་ལྡན་པའི་དོན་བརྗོད་པ་ཡིན་གྱི། དངོས་སུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དངོས་སུ་མ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཡོད་པའི་ཁྱད་པར་འཕེན་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མངར་བའི་སྒྲས་དཀར་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་དཀར་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་མངར་བ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་གནས་པ་ཡོད་བ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྒྲས་དངོས་སུ་བརྗོད་པའི་དོན་ལ་ཡོད་པའི་ཁྱད་པར་འཕེན་པར་ནུས་ཀྱི། གཞན་གྱི་དབང་ལ་དོན་ལ་ཡོད་པ་མ་བརྗོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སམ་དུ་བསམས་པའོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་དེ་ལ་ཡོད་པའི་ཁྱད་པར་མི་སྤོང་བའི་ཕྱིར་ཨུཏྤལ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་དེའི་ཁྱད་པར་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཁྱད་པར་ཉིད་མ་ཡིན་ན་གཞི་མཐུན་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་རིགས་དང་ལྡན་པ་ཙམ་གྱི་ཕྱོགས་ལ། སྒྲ་ཡིས་དེ་ལྡན་རྗོད་བྱེད་མིན། །རང་དབང་ཅན་གྱི་ཡིན་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་ཁྱེད་ཀྱིས་སྐྱོན་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལྡོག་པ་དང་ལྡན་པ་ཙམ་གྱི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་མཚུངས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་རིགས་དང་ལྡན་པ་ཙམ་གྱི་སྒྲའི་དོན་ལ་རིགས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་རྫས་བརྗོད་ཀྱི་དངོས་སུ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཡོད་པའི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་མི་འཕེན་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཁྱད་པར་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ན་གཞི་མཐུན་པ་མེད་པར་ཐར་བར་འགྱུར་བ་སྨྲས་པ་དེ་ནི་ལྡོག་པ་དང་ལྡན་པ་ཙམ་གྱི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་མཚུངས་སོ། །དེ་ལ་ཡང་ཡོད་བ་སྒྲས་ལྡོག་པར་ཉེ་བར་མཚན་པའི་རྫས་བརྗོད་ཀྱི། དངོས་སུ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཡོད་པའི་ཐ་དད་པ་མི་འཕེན་པའི་འདི་ལ་ཡང་མཚུངས་པ་ཁོ་ན་སྟེ། འདིར་རིགས་དང་ལྡན་པ་དང་ལྡོག་པ་དང་ལྡན་པ་དག་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཞིག་ཡོད། སྐྱོན་གཞན་སྨས་བ་ནི། རྟགས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྟགས་ནི་ཕོ་དང༌། མོ་དང༌། མ་ནིང་དག་གོ །གྲངས་ནི་གཅིག་དང༌། གཉིས་དང༌། མང་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པའོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་བྱ་བ་དང་དུས་ལ་སོགས་པའི་འབྲེལ་པ་གཟུང་ངོ༌། །སེལ་བ་ནི་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདི་དག་དང་འབྲེལ་པ་མེད་ལ། རྟགས་ལ་སོགས་པས་དབེན་པའི་དངོས་པོ་ནི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དམ་བཅའ་བ་ལ་གྲགས་པས་གནོད་པར་ཐལ་བར་
― DTG191_Page_0667 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་གསལ་བ་ལྡོག་པའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟགས་ལ་སོགས་པ་དང་འབྲེལ་པ་ཡོད་ལ། དེའི་ཕྱིར་དེའི་སྒོ་ནས་སེལ་བ་ལ་ཡང་རྣམ་པར་གཞག་གོ་སྙམ་ན། གསལ་བ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བསལ་བ་དེ་ནི་རྟོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྟགས་དང་གྲངས་ལ་སོགས་པ་དང་འབྲེལ་པས་བསྟན་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་སེལ་བ་དེའི་སྒོ་ནས་དེ་རྣམ་པར་གཞག་བ་གྲུབ་པར་འགྱུར། སེལ་བ་སྒྲའི་དོན་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་མ་ཁྱབ་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཀུན་བཤད་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཀུན་བཤད་དག་སྟེ་ཏི་ངན་ཉེ་འཚེད་དོ། །འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བྱ་བ་གཙོ་བོའི་སྒྲ་དག་ལ་གཞན་སེལ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ལ་མ་ཡིན་པར་དགག་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་སུ་པའི་མཐའ་ཅན་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་དག་ལ་བུམ་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པ་དགག་པར་བྱ་བ་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འཚེད་པ་ལ་སོགས་པ་དགག་པར་བྱ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གྲུབ་པ་འགའ་ཞིག་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་མི་འཚེད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་མ་ཡིན་པར་དགག་པའི་ངོ་བོ་དགག་པར་བྱ་བ་ཡོད་པར་མ་གྱུར་མོད། འཚེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་མེད་པར་དགག་པའི་དགག་པར་བྱ་བ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། མིན་པ་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བློ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་འཚེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་བརྗོད་ན་ཡང་མེད་པར་དགག་པའི་དགག་པ་ཉིད་བརྗོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལས་སྐྱོན་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། འཚེད་དོ་ཞེས་བྱའི་དགག་མེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དགག་པ་གཉིས་ཀྱི་ཡུལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཚེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རིག་པར་བྱ་བའི་ངོ་བོར་གནས་པའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པ་ཉིད་སྒྲའི་དོན་དུ་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་འདིར་འཚེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་བྱ་བ་གང་ཞིག་ཡན་ལག་ཁ་ཅིག་གྲུབ་ལ་ཡན་ལག་ཁ་ཅིག་མ་གྲུབ་པ་དེ་ནི་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མར་གྱུར་པའི་ཡན་ལག་གི་བྱ་བ་བསྒྲུབ་བྱ་ཉིད་དུ་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཡིན་པ་ནི་བསྒྲུབ་བྱ་ཉིད་དུ་རྟོགས་ལ། །དེ་བཞིན་དུ་འབྱུང་བ་དང་འབྱུང་བར་
― DTG191_Page_0668 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་དུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རྟོགས་པ་ཡོད་ཀྱི་སེལ་བ་ནི་བསྒྲུབ་བྱ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་དུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རྟོགས་པ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མེད་པར་རོ་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སེལ་བ་སྒྲའི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་ལ་བསྒྲུབ་བྱ་ཉེད་དུ་ཤེས་པ་དང༌། བྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པ་ནི་རྒྱུ་མཚན་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་པའོ། །བྱུང་སོགས་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་ངེས་པ་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་མ་ཁྱབ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གྲགས་པས་གནོད་པ་ཉིད་སྟོན་པ་ནི། སྒྲུབ་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སོགས་པ་སྨོས་པས་མགྲོན་དུ་བོས་པ་དང༌། བོད་པ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ༌། །འདི་ལ་གཞན་སེལ་བའི་གཞན་རྣམ་པར་གཅོད་པ་དེས་པར་བྱེད་པ་ཡོད་ཀྱི། དེ་ལ་མ་ཡིན་པར་དགག་པའི་ངོ་བོའི་དགག་པར་བྱ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྔར་བཤད་པ་འདི་ཉིད་འདིར་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། ལྷ་སྤྱིན་མི་འཚེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དགག་པའི་ཐོག་ཏུ་འགག་པ་སྦྱོར་ན་སེལ་བ་ཅི་འདྲ་འགྱུར་བ་ཡིན་ཞེ་ན། ཅི་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དགག་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྒྲུབ་པ་ཉིད་ལ་རེག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་དང་ལ་སོགས་པ་ཚིག་གི་ཕྲད་དང་ཉེ་བར་བསྒྱུར་བ་དང་ལས་བརྗོད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཚིག་ཏུ་འདོད་ལ། ཡོད་པ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདི་དགག་པ་དང་འབྲེལ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཇི་ལྟར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་རྣམས་བུམ་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དགག་པ་དང་འབྲེལ་པ་ཡིན་ན་དོན་གཞན་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་བཅད་པས་དགག་པ་དང་བྲལ་བའི་བུམ་པའི་སྒྲའི་དོན་དུ་རྟོག་པ་དེ་ལྟར་དང་ལ་སོགས་པ་དང་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དགག་པ་དང་འབྲེལ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ། དགག་པ་དང་མ་འབྲེལ་བ་ཡང་སེལ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དང་ལ་སོགས་པ་སེལ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སེལ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་ཡང་ངག་གི་དོན་ཁྲ་བོའི་དངོས་པོ་ནི་ཁྲ་བོའི་གླང་དུ་འདོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་གཞན་ལས་ལྡོག་པར་བསྟན་པར་མི་ནུས་ཏེ། གྲུབ་པའི་ངོ་བོའི་དགག་པ་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་ནག་པ་བ་ལང་ཁྲིད་དེ་ཤོག་ཅིག་ཅེས་བྱ་
― DTG191_Page_0669 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ནག་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པའི་ངོ་བོ་གཞན་ལྡོག་པའི་ཡན་ལག་ཡོངས་སུ་འཛིན་པས་བརྗོད་པ་དེ་ནི་ཚིག་གི་དོན་དུ་འགྱུར་གྱི་ངག་གི་དོན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡན་ལག་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་ད་ལྟར་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་སྒྲའི་དོན་མ་ཁྱབ་པར་རྣམ་པར་གནས་སོ། །གཞན་ཡང་གཞན་སེལ་བ་མ་ཡིན་གཞན་སེལ་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྒྲ་ལ་སྒྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ལས་གཞན་བའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། མ་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་སེལ་བའི་ངོ་བོ་ཙམ་བརྗོད་བྱ་ཉིད་དུ་མི་རྟོགས་ཏེ། དགག་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྒྲུབ་བ་ཉིད་དེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་གཞན་ལས་ལྡོག་པ་དང་གཞན་རྣམ་པར་གཅོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་གྲངས་དང་གཟུང་ངོ༌། །འོན་ཏེ་དགག་པ་ཡང་དགག་པ་དང་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉིད་ཀྱི་གོ་བའི་ཕྱིར་འདི་ཟློག་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། འདི་ནི་བདེན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་གཞན་སེལ་བ་སྒྲའི་དོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་སྨྲ་བའི་རང་གི་ཆིག་ཉིད་ཀྱིས་སྒྲུབ་པར་འདོད་དོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཡང་བརྗོད་དོ། །འདི་ལྟར་སེལ་བའི་སྒྲ་ནི་སྒྲའི་དོན་གཞན་སེལ་བ་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་གཅད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་སྒྲུབ་པ་ལས་གཞན་དུ་མི་མངོན་ནོ། །གང་དག་གཞལ་བྱ་དང་ཤེས་བྱ་དང་བརྗོད་བྱ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་དེ་དག་ལ་བསལ་བར་བྱ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་གཞལ་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་གང་ཡང་འདི་དག་ལ་རྣམ་བར་གཅད་པར་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཅིག་རྟོགས་པར་བྱེད་དེ། ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་གཅད་པར་བྱ་བའི་རྣམ་པས་དམིགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པ་ན་ཤེས་བྱ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་དུ་གནས་ཏེ། ཡུལ་དུ་མ་བྱས་པ་ནི་རྣམ་པར་གཅད་པར་བྱ་བ་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་འདི་དག་ལ་བསལ་བར་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྒྲའི་དོན་མ་ཁྱབ་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གནས་སོ། །འོན་ཏེ་རྒྱུའི་སྒྲོ་ནས་བསྟན་པའི་ཤེས་བྱ་མ་ཡིན་པ་གང་ཞིག་བརྟག་པར་བྱས་ནས་དེ་རྣམ་པར་བཅད་ནས་ཤེས་བྱ་ཉིད་དུ་རྗེས་སུ་དཔོག་པའི་ཕྱིར་དེ་ཇི་ལྟར་སྒྲའི་དོན་མ་ཁྱབ་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གནས་ཤེ་ན། བསལ་བར་བྱ་བ་རྟོགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཤེས་བྱ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་བསལ་བར་བྱ་བ་ཤེས་བྱ་མ་
― DTG191_Page_0670 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ཡང་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་དངོས་པོ་ཉིད་དེ་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ངེས་པ་གང་ཡིན་པའི་སྒྲུབ་པ་ཉིད་སྒྲའི་དོན་དུ་རྟོག་པ་མཆོག་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་མཐོང་བ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་མཐོང་བའི་དོན་ལ་བསྙོན་བར་བྱ་བར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཆོག་ཅེས་བཤད་དོ། །གང་དག་སྒྲ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཟུགས་བརྙན་ཉིད་ཡིན་ལ། དེ་ཉིད་ཀྱང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་རྣམ་པར་གཅད་པར་བྱ་བ་དང་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་དག་ལ་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་བཀག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་སྨོས་ཏེ། བློ་ནི་རྣམ་པ་མེད་པ་ཡིན་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་ནི་དོན་ནི་རྣམ་བ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་ལ་འབྲེལ་པ་གསལ་པོར་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་བཀག་པ་དེའི་ཕྱི་ནང་གི་བློ་ལ་ཡོད་པའི་རྣམ་པ་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་དག་ཀྱང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ལ། མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ནང་གི་དོན་དེ་བསལ་བར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞལ་བྱ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་དག་ལའོ། །གང་ཡང་དེ་ལྟ་བུ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་དེ་དག་ལ་ཡང་བསལ་བར་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་དམིགས་ཏེ། ཁ་ཅིག་གི་སྦྱོར་བ་ནི་མ་ཡིན་པར་དགག་པའི་ངོ་བོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་དགག་པའི་ངོ་བོའི་དགག་བར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འདིར་འདི་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འདི་ལ་ཡང་དེ་ལྟར་མིན་ཞེས་བསྟན་ན། དགག་པ་འགེགས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་མ་བཀག་ན། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་སྔར་བཤད་པའི་ཚུལ་དེ་ཉིད་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཐམས་ཅད་ཀུ་མཱ་ར་རི་ལས་བཤད་པ་ཉེ་བར་བཀོད་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་ཐམས་ཅད་སྒྲའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་འོད་བྱེད་པས་སྨྲས་པའི་སེལ་བ་སུན་འབྱིན་པའི་དོགས་པ་བསུ་བ་ཡིན་ཏེ། དེས་སྨྲས་བ་སེལ་བའི་སྒྲའི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་རིགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དུ་ཕུང་པོ་གཉིས་ཡོད་པ་དེར་གཅིག་བཀག་པས་ཅིག་ཤོས་རྟོགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་བ་ལང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་ལ་བ་ལང་རྟོགས་པ་ན་བ་ལང་མ་ཡིན་པ་བཀག་པ་ཡིན་པ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚིག་ལ་ནི་འདི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་
― DTG191_Page_0671 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲས་བཟློག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་འདི་སྙམ་དུ་གཅིག་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་མ་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲས་ཟློག་པར་བྱེད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན་དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་དོན་ལ་སྐུར་བ་བཏབ་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲ་གཅིག་ལ་སོགས་པ་སེལ་བར་འཇུག་པ་ན་ཡན་ལག་བཀག་པའི་ཕྱིར་ལ། ཡན་ལག་ཅན་ཐ་མི་དད་པར་ཁས་མི་ལེན་པའི་ཕྱིར་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཡན་ལག་གི་སྒྲས་ཕྱོགས་གཅིག་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་ཚོགས་པ་ལས་མ་གཏོགས་པ་ཚོགས་པ་ཅན་གཞན་ཁས་མི་ལན་པའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་གཅིག་བཀག་པའི་ངོ་བོས་འཇུག་པའི་ཚོགས་པའི་སྒྲ་ཐམས་ཅད་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་ཡང་ཚོགས་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལ། གཅིག་ལ་སོགས་པའི་དོན་བཀག་པས་ཚོགས་པའི་དོན་བཀག་པའི་ཕྱིར་དོན་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་སྟོན་པ་ནི། རྣམ་པ་དེ་ལྟར་འགྱུར་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རྣམ་པ་ཇི་ལྟ་བུར་འདོད་པའི་ཚོགས་པའི་ཡུལ་ཅན་དེ་དག་ནི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ཡང་བ་ལང་གི་སྒྲའི་དོན་བ་ལང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བ་ལང་མ་ཡིན་པའི་སེལ་བ་འདི་ཅི་དངོས་པོའམ། ཡང་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་ཡིན་ན་དེ་ཅི་བ་ལང་ཡིན་ནམ་ཡང་ན་བ་ལང་མ་ཡིན་པ་ཞིག་ཡིན་ཞེས་བྱ། གལ་ཏེ་བ་ལང་ཡིན་ན་མིང་ལ་རྩོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་བ་ལང་གི་སྒྲའི་དོན་བ་ལང་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སྒྲའི་དོན་ལ་ཤིན་ཏུ་མཁས་སོ། །ཅི་སྟེ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་ན། དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། སྐུལ་བར་བྱེད་པ་དང་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་སྒྲ་ཐོས་པ་ལས་སྐུལ་བ་དང་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་སྟོན་པ་ནི། མེད་བ་འདི་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྐུལ་བར་བྱེད་པས་ན་སྐུལ་བ་སྟེ། སྟོན་པ་པོས་ཉེན་པ་པོ་དོན་ལ་སྦྱོར་བའོ། །དེ་ཡང་སྟོན་པ་པོའི་ཆོས་ཡིན་ལ། ཡང་དག་པར་རྟོགས་པ་ནི་ཉན་པ་པོའི་ཆོས་ཡིན་ནོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་བཞོ་བ་དང་དགལ་བ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཟུང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་སྒྲའི་དོན་ནི་ཤེས་པས་རྟོགས་པ་ཡིན་ལ། བ་ལང་གི་སྒྲ་ལས་འགའ་ཞིག་ཀྱང་མེད་
― DTG191_Page_0672 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་རྟོགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་སེལ་བ་ནི་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡུལ་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་ལ། དེ་ལ་བ་ལང་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་སེལ་བ་འདི་བ་ལང་གི་ཡུལ་ལའང༌། བ་ལང་མ་ཡིན་པ་ཡུལ་མ་ཡིན། གལ་ཏེ་བ་ལང་ཡུལ་ཡིན་ན་བ་ལང་བ་ལང་མེད་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། འོན་ཏེ་བ་ལང་མ་ཡིན་ན་སེལ་བ་ཡུལ་གཞན་སེལ་བར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། སེང་ལྡེང་བཅད་པ་ན་ཤིང་པ་ལ་ཤ་འཆད་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་བ་ལང་ནི་བ་ལང་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་བ་ལང་ལ་བ་ལང་མ་ཡིན་པ་འགེགས་ན། གང་ཞིག་དགག་པར་བྱ་བ་གང་གིས་བ་ལང་མ་ཡིན་པར་བརྟགས་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་པོ་གཉིས་ཤིན་ཏུ་འབྲེལ་པ་མེད་དོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། གསུམ་པ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འོང་གི་སྒྲ་ནི་བསྡུ་བའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཁྱེད་ཅག་བ་ལང་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་སྒྲའི་དོན་བ་ལང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་སེལ་བའི་མཚན་ཉིད་འདི་བརྗོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ངག་གི་དོན་ནོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་གིས་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སེལ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་འདི་ལས་ཀྱང་མི་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་འདི་བ་ལང་བ་ལང་མ་ཡིན་པ་སེལ་བ་དེ་ཅི་བ་ལང་ལས་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་ཐ་མི་དང་པ་ཡིན། དེ་ཅི་བརྟེན་བ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་མི་བརྟེན་པ་ཡིན། གལ་ཏེ་བརྟེན་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་བརྟེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་བ་ལང་གི་སྒྲས་ཡོན་ཏན་ཉིད་བརྗོད་ཀྱི་བ་ལང་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བ་ལང་གནས་སོ། །པ་ལང་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཞི་མཐུན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་མི་བརྟེན་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚི་དོན་གང་གིས་བ་ལང་གི་སེལ་བ་ཞེས་དྲུག་པར་འགྱུར། འོན་ཏེ་ཐ་མི་དད་ན་འདི་བ་ལང་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་བྱས་པ་མ་ཡིན། སེལ་བ་འདི་ཡང་དངོས་པོ་སོ་སོ་ལ་གཅིག་ཡིན་པའམ་དུ་མ་ཡིན་པར་བརྗོད་པར་བྱ། གལ་ཏེ་གཅིག་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་བ་ལང་ནི་རྫས་དུ་མ་དང་འབྲེལ་པ་འདི་ནི་བ་ལང་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་དུ་མ་ཡིན་ན་དེའི་ཕྱིར་གོང་བུ་བཞིན་དུ་མཐའ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྗོད་པར་མི་འཐད་པས་བརྗོད་བྱ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་ཅི་གཞན་སེལ་བ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནམ་འོན་ཏེ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་
― DTG191_Page_0673 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་རེ་ཞིག་ཁྱོད་ལ་དྲི་བར་བྱ་སྟེ། བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན་སྒྲུབ་པའི་ངོ་བོས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནམ། གཞན་ལས་ལྡོག་པའི་སྒོ་ནས་ཡིན། དེ་ལ་གལ་ཏེ་སྒྲུབ་པའི་ངོ་བོས་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་གཞན་སེལ་བ་སྒྲའི་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲའི་དོན་གཅིག་ཏུ་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་གཞན་ལས་ལྡོག་པའི་སྒོ་ནས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཡིན་ན། གཞན་རྣམ་པར་གཅོད་པ་དེ་ཡང་གཞན་རྣམ་པར་གཅོད་པའི་ངོ་བོ་གཞན་གྱིས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ལ། དེ་ལ་ཡང་གཞན་ཡིན་པས་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྟེ་བརྗོད་བྱ་མ་ཡིན་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་སྒྲས་སྒྲའི་དོན་གཞན་སེལ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་འགལ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ཐམས་ཅད་འོད་བྱེད་པས་སྨྲས་པ་ཉེ་བར་བཀོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྟེན་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དོན་མ་ལུས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་གཅིག་ཉིད་དང༌། རྟག་པ་དང༌། སོ་སོ་ལ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རིགས་ཀྱི་ཆོས་སེལ་བ་ཉིད་ལ་གནས་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཕྱིར་གཞན་སེལ་བ་ཉིད་སྒྲའི་དོན་དུ་ལེགས་པར་གནས་པར་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་དེ་དོགས་པར་བྱས་ནས་ཀུ་མཱ་ར་རི་ལས་བཞད་གང་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་མཇུག་སྡུད་པ་ནི་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དགག་ལྡན་པ། དེ་འབའ་ཞིག་ཁོ་ན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲོང་གི་ཕག་ནི་བཟའ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལའོ། །རང་གི་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་མི་འདྲ་བའོ། །གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགག་པ་དང་བྲལ་བའོ། །དེ་ལྟར་གཙོ་བོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་ལུགས་ཀྱི་དོགས་པ་བསུ་ནས། དེ་ལྟར་གཞན་སེལ་མ་ཤེས་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པ་རྩོམ་མོ། །མ་ཡིན་དགག་དང་མེད་པའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་པར་དགག་པ་མེད་པ་སྟེ། མ་ཡིན་པར་དགག་པའི་མཚན་ཉིད་དང་མེད་པར་དགག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བློ་དང་དོན་བདག་དབྱེ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དབྱེ་བ་དང་དོན་གྱི་བདག་ཉིད་དབྱེ་བས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་བློའི་བདག་ཉིད་ནི་བློ་ལ་སྣང་བའི་
― DTG191_Page_0674 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དོན་དག་ལ་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་གཅིག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ངེས་པའོ། །དོན་གྱི་བདག་ཉིད་ནི་དོན་གྱི་རང་བཞིན་ཏེ་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་ལྡོག་པའི་དོན་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་དག་གི་ནི་ཐ་དད་པ་ནི་དབྱེ་བ་ཞེས་བསྡུའོ། །དེ་ལ་བློའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྲེ་བར་བྱེད་པ་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྔར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོང་དུ་སྤྱི་དགག་པ་ཇི་ལྟར་ད་ཏཱའི་དང་མི་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བཤད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཨ་རུ་ར་ལ་སོགས་པ་མང་པོ་རྣམས་སྤྱི་མེད་པར་ཡང་རིམས་ལ་སོགས་པ་ཞི་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་གཅིག་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དོན་ཐ་དད་ན་ཡང་སྤྱི་དངོས་པོར་གྱུར་པ་མེད་ཀྱང་རང་བཞིན་གཅིག་པ་ཅན་གྱི་སྲེ་བའི་ཤེས་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །འཇིགས་མེད་སོགས་མཚུངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཨ་རུ་ར་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པ་སྟེ། དོན་གཅིག་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་འདྲའོ། །དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པའི་དོན་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཏེ་རྒྱུར་བྱས་ནས་དེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་སྟོ་བས་ཀྱིས་སྐྱེས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་གང་ཡིན་པ་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་དོན་གྱི་རྣམ་པ་སྣང་བ་དེ་ལ་གཞན་སེལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་འདི་བརྟགས་སོ་ཞེས་འགྲེལ་ཏོ། །རྟོག་ཅན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ཡང་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་གཞི་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་བདག་མེད་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོལ་གྱི་དོན་གྱི་བདག་ཉིད་མེད་པར་ཡང་ངོ༌། །ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞེན་པའོ། །ཅི་སྟེ་དེ་ལ་ཇི་ལྟར་གཞན་སེལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བསྟན་ཞེ་ན། སྣང་བ་གཞན་ལས་ཐ་དད་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྒྱུ་མཚན་བཞིས་འདི་སེལ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། དངོས་སུ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཞན་གྱིས་སྒྲོ་བཏགས་པའི་སྣང་བ་གཞན་ལས་ཐ་དད་པས་རང་ཉིད་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། བསལ་བར་བྱས་ན་སླེ་བ་ཡིན་ལ། གཞན་ལས་སེལ་བ་ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཏགས་པ་པ་ནི་རྒྱུ་གསུམ་གྱིས་ཏེ། རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུའི་ཆོས་བཏགས་པ་སྟེ། གཞན་ལས་ལྡོག་པའི་དངོས་པོ་ནི། ཐོབ་པའི་རྒྱུ་ཕྱིར་ཞེས་གང་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུ་ལ་རྒྱུའི་ཆོས་བཏགས་པའི་ཕྱིར་ཡང་སྟེ། དེ་སྟོན་པ་ནི་མ་འདྲེས་
― DTG191_Page_0675 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི། དངོས་པོའི་སྒོ་ནས་འོངས་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་མ་འདྲེས་པ་ནི་གཞན་དང་མ་འབྲེལ་བ་གཞན་ལས་ལྡོག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཉིད་དངོས་པོའི་སྒོ་སྟེ་ཐབས་སོ། །དེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་མི་མཐུན་པ་སེལ་བའི་དངོས་པོ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྟོགས་པ་པོ་དག་གིས་ཞེན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱུ་བཞི་པ་སྟོན་པ་ནི་རིགས་མི་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བློ་ལ་ཡོད་པའི་དོན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་ནོ། །རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྣང་བ་གཞན་ལས་ཐ་དད་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་མཚན་བཞི་དང་ལྷན་ཅིག་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས་པའོ། །དོན་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སེལ་བའི་དོན་རང་བཞིན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེའི་རྒྱུ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་ལྡོག་པ་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས་པའོ། །གཞན་སེལ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་འདི་བཏགས་ཞེས་སྐབས་དང་སྦྱར་རོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་མཚན་བཤད་པ། གཞན་མ་འདྲེས་པ་ཡོད་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གཞན་ལས་ཏེ་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་མ་འདྲེས་པ་སྟེ། ལྡོག་པ་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རིགས་མི་མཐུན་པ་དང་མ་འདྲེས་པ་ཡོད་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདིས་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་གཞན་སེལ་པར་བསྟན་པ་ནི་དངོས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མེད་པར་དགག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞན་སེལ་བའི་རང་བཞིན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མེད་པར་དགག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སེལ་པ་རྣམ་པ་གསུམ་བསྟན་ནས། སྐབས་ཀྱི་སྒྲའི་དོན་ལ་སྦྱར་བའི་ཕྱིར། དེ་ལ་གཞན་སེལ་དང་པོ་འདི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་དོན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་བདག་ཉིད་དོ། །འདི་ལ་རྒྱུ་བཤད་པ་ནི། ཕྱི་རོལ་དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ཁོ་ན་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བ་དེ་ཁོ་ན་སྒྲའི་དོན་དུ་རིགས་ཀྱི། འདི་ལ་དགག་པ་ངེས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། དབང་པོའི་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་རང་གི་མཚན་ཉིད་སྣང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་བློའི་
― DTG191_Page_0676 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་ཞེན་པ་ཉེ་བར་སྐྱེ་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ། །དེས་ན་དོན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་དེ་ཉིད་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ལ་དངོས་པོ་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར། སྒྲའི་དོན་དུ་རིགས་ཀྱི་གཞན་གྱི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་སྒྲའི་དོན་དང་ལྷན་ཅིག་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་གྲུབ་པ་དེ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། བློ་དེའི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་དུ་ངེས་པ་དེའི་ངོ་བོ་སྟེ་རང་བཞིན་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ངོ་བོ་ཡང་ཡིན་ལ་གཟུགས་བརྙན་ཡང་ཡིན་ཞེས་བསྡུའོ། །བློའི་དེའི་ངོ་བོའི་གཟུགས་བརྙན་དེའི་འབྲེལ་པ་ཉིད་སྒྲ་ལས་སྐྱེས་པ་ན་སྟེ་འབྱུང་བ་ན་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་དེ་དཔྱད་པ་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་བདག་ཉིད་ཁོ་ནར་གྲུབ་སྟེ་འདི་ལྟར་སྒྲ་ནི་གཟུགས་བརྙན་དེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རྗོད་པར་བྱེད་པ་བརྗོད་ལ། གཟུགས་བརྙན་དེ་ཡང་སྒྲས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ལ། དགག་པ་ཙམ་འདིར་སྣང་བ་མིན། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ནི་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དགག་པ་ཙམ་སྒྲའི་དོན་དུ་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་གཟུགས་བརྙན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སེལ་བ་ནི་དངོས་སུ་སྒྲས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དངོས་ཀྱི་སྒྲའི་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ནས། སེལ་བ་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་སྒྲའི་དོན་ཉེ་བར་བཏགས་པར་བརྗོད་པ་ན་འགལ་བ་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྣམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་སོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཤུགས་ཀྱིས་མེད་པར་དགག་པ་རྟོགས་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེའི་བདག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེའི་སྟེ་བ་ལང་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་བདག་ཉིད་དེ་ནི་གཞན་ཏེ་རྟ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་བདག་ཉིད་དེ་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རྟོགས་པ་ནི་མེད་པར་དགག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སེལ་བ་མེད་ན་མི་
― DTG191_Page_0677 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འབྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བརྟགས་ནས་སྒྲའི་དོན་ཉིད་དུ་བསྟན་ནས། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་དག་དང་འབྲེལ་པ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་འབྲེལ་པ་ནི་སྒྲ་དངོས་པོ་ལ་བརྒྱུད་ནས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་སྟེ་འདི་ལྟར་ཐོག་མར་ཇི་ལྟར་གནས་པའི་དངོས་པོ་ཉམས་སུ་མྱོང་ངོ༌། །དེ་ལས་བརྗོད་པར་འདོད་དོ། །དེ་ནས་རྐན་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་འགུལ་ལོ། །དེ་ལས་སྒྲའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་རྒྱུད་པ་གང་གི་ཚེ་སྒྲ་ཕྱི་རོལ་གྱི་མེ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་དང་འབྲེལ་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་འབྲེལ་པ་དེ་ཡོད་ན་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་ལྡོག་པའི་དངོས་པོ་ཡང་དོན་གྱིས་གོ་བས་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་མེད་པར་དགག་པ་དང་གཞན་ལས་ལྡོག་པའི་དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སེལ་བ་རྣམ་པ་གཉི་ག་ཡང་སྒྲའི་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཉེ་བར་བཏགས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་དོ། །ཡང་གི་སྒྲ་ལས་མེད་པར་དགག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ་ལ་འོད་བྱེད་པས། གལ་ཏེ་སྒྲའི་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་གཞན་སེལ་བ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་འདིའི་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་ལས་ཐ་དད་པའི་རང་གི་དོན་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དགོས་ལ། ཅི་སྟེ་དེ་ཉིད་འདིའི་རང་གི་དོན་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང༌། སྒྲ་སྒྲའི་དོན་གཞན་སེལ་བ་ན་རང་གི་དོན་བྱེད་པ་རྗོད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དང་འགལ་ཏེ། དེའི་ཚོན་འདིའི་ངག་གི་དོན་འདི་ཡིན་ཏེ་རྗོད་པར་བྱེད་པས་རྗོད་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ནི་ངག་གི་དོན་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་ནས་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་གྱི་ངག་མི་འགལ་བར་སྟོན་པ་ནི། སྒྲ་ནི་དོན་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་བརྟགས་ནས་རང་གི་དོན་ཞེས་བསྟན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དོན་དེ་ལ་དོན་གཞན་རྣམ་པར་བཅད་པའི་གཟུགས་བརྙན་གཞན་ལས་ལྡོག་པའི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སེལ་བ་བྱེད་ཅེ་ན་ཏེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་སྒྲ་རྗོད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པའི་སློབ་དཔོན་གྱི་ཚིག་དང་མི་འགལ་ལོ། །གང་གིས་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སློབ་དཔོན་གྱི་ཚིག་འདི་འཆད་དོ། །སློབ་དཔོན་གྱི་དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་ལ་ཕྱི་
― DTG191_Page_0678 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རོལ་གྱི་དོན་དུ་ཞེན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཟུགས་བརྙན་བསྐྱེད་པ་ལ་མ་གཏོགས་པ་གཞན་ཕྱི་རོལ་བརྗོད་པའི་བྱ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བྱ་བ་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་ཞེས་པས་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཟུགས་བརྙན་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་སྒྲ་རང་གི་དོན་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཐ་དད་པ་སྟེ་རིགས་མཐུན་པ་དང་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་ལྡོག་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་འདི་དག་རེག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆ་ཤས་དེ་ཙམ་མ་རྟོགས་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་གཟུགས་བརྙན་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ལས་མ་གཏོགས་པ་སྒྲའི་བྱེད་པ་ཡོང་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་གཞན་སེལ་བའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་བརྗོད་ནས། ད་ནི་གཞན་གྱིས་སྨྲས་པའི་སུན་འབྱིན་པ་བསལ་བའི་དོན་དུ་རྩོམ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་བ་ལང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། དེའི་གཟུགས་བརྙན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྒྲས་བ་ལང་གི་བློ་ཉིད་སྐྱེད་པར་བྱེད། གཞན་དང་མ་འདྲེས་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་རྟོགས་པ་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་བ་ལང་གི་གཟུགས་བརྙན་ནི་སྣང་བ་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དུ་ན་ངེས་པའི་ངོ་བོ་དེ་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་བ་ལང་གི་བློ་སྐྱེད་པའི་སྒྲ་གཞན་བཙལ་མི་དགོས་ཏེ། བ་ལང་གི་སྒྲ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བ་ལང་གི་བློ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྒྲ་ནི་ཤེས་པའི་འབྲས་ཅན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཉིན་མོ་ཟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དཔེར་ན་ལྷ་སྤྱིན་ཚོན་པོ་ཉིན་པར་ཟན་མི་ཟའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངག་འདི་ནི་དངོས་སུ་ཉིན་མོ་ཟ་བ་སྐད་ལ། རང་གི་དོན་བརྗོད་པས་མཚན་མོ་ཟ་བ་ཤུགས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་གྱི་དངོས་སུ་ནི་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བ་ལང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་སྟོན་པའི་སྒྲའི་དངོས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཤེས་པ་ཡིན་ལ། ལྡོག་པ་རྟོགས་པའི་ཤུགས་ལས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་བཤད་པ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་སྒྲུབ་པ་ནི་ལྡོག་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རིགས་མི་མཐུན་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པ་ལ་
― DTG191_Page_0679 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་འཁྲུལ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་མི་ལྡོག་པ་ནི་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་སྒྲ་གཅིག་གི་འབྲས་བུ་གཉིས་འགལ་བ་མེད་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་རང་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་སྒྲ་གཅིག་དངོས་སུ་སྒྲུབ་པ་དང་དགག་པའི་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་འབྲས་བུ་གཉིས་ཅིག་ཅར་འདོད་པར་གྱུར་ན། གང་གི་ཚེ་ན་ཉིན་མོ་ཟ་བའི་ཚིག་བཞིན་དུ་གཅིག་དངོས་སུ་དང་གཞན་ཤུགས་ཀྱིས་ཐོབ་པའི་འབྲས་བུ་ཤེས་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་འགལ་བ་མེད་དོ། །གང་ཡང༌། གང་གིས་བ་ལང་མིན་དགག་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་དེ་ཡང་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁོ་བོ་ཅིག་གིས་ནི་སྒྲས་དངོས་སུ་བ་ལང་མ་ཡིན་པ་དགག་པ་བྱེད་དོ་ཞེས་ཁས་བླངས་སོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཤུགས་ཀྱིས་སོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །གང་གིས་བ་ལང་མིན་ལྡོག་པའི། །སྤྱི་ནི་བརྗོད་བྱ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། དེ་འདྲའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་འདྲ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཞེན་པའི་བློའི་རྣམ་པའོ། །འདི་ལ་འཐད་པ་བཤད་པ་ནི་ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་བ་ལང་ཞེས་མཚུངས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་དེ་སྤྱི་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཕྱིའི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པའི་དབང་གིས་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་ཀྱི་དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། དངོས་པོ་སྙམ་དུ་ཞེན་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བའོ། །གལ་ཏེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པའི་སྤྱི་དངོས་པོར་གྱུར་པ་དངོས་པོ་ཞིག་རེས་འགའ་དམིགས་པར་གྱུར་ན། དེའི་ཆོས་མཐུན་པ་མཐོང་བ་ལས་དེ་ལ་སྤྱིར་འཁྲུལ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་སྲིད་དུ་ཁྱེད་ལ་དངོས་ཀྱི་དོན་མི་སྲིད་པ་ན་དེ་ཉིད་སྤྱིར་འཁྲུལ་པ་མི་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དོགས་པ་བསུ་ནས། ཤེས་ཏེ་རང་གི་ངོ་བོ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྐད་ཅིག་གིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ཆོས་མཐུན་པ་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པས་ཟླ་བ་གཉིས་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་ནང་གི་བསླང་པ་ཁོ་ན་ལས་དེའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། འཁྲུལ་པ་ཐམས་ཅད་ཆོས་མཐུན་པ་མཐོང་བ་ཉིད་ལས་འབྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ནང་གི་བསླད་པ་ལས་
― DTG191_Page_0680 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ། །དེས་ན་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པའི་སྐྱོན་དུ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡི་རྣམ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཕྱི་རོལ་ཉིད་དུ་ཞེན་པའི་བློའི་རྣམ་པ་དེ་ཉིད་གཞན་སེལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། སྒྲའི་དོན་ཞེས་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྤྱི་དངོས་པོར་གྱུར་པ་བཞིན་དུ་བརྗོད་དོ།། དེ་ལ་རྒྱུ་བཤད་པ། དེ་ལྟར་འཁྲུལ་པས་ངེས་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱིའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲའི་དོན་ཉིད་དང་སེལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དག་གི་རྒྱུ་ནི། ཕྱི་རོལ་དོན་དུ་ཞེན་པ་ཡིས། བློ་ནི་སྒར་ལས་འབྱུང་ཕྱིར་རོ། །སྣང་བ་གཞན་ལ་ཐ་དད་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དང་པོ་ཉིད་དུ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པར་དེ་སྤྱིར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། ཡང་དག་ཏུ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དོན་དམ་པར་བློ་ལས་ཐ་མི་དད་པ་འདི་དག་གིས་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་ནས་སྤྱིར་འགྱུར་བ་དེ་ཅི་ལྟར་དོན་གཞན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པ་ཡིན། ཇི་སྐད་དུ། ཤེས་ལས་ཐ་དད་མ་ཡིན་པ། །ཇི་ལྟར་དོན་གཞན་འབྲང་བར་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་པའི་སྐྱོན་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །ཁྱེད་ཅག་གིས་བ་ལང་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་སྤྱི་རྣམ་པ་དངོས་པོར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོར་ནི་མི་འདོད་དོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཕྱི་རོལ་གྱི་ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་པ་ལ་གནས་པ་གཅིག་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དོན་དམ་པ་པའི་བ་ལང་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་སྤྱི་བཏགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གྲུབ་པ་ལ་བསྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དགག་པ་ཙ་མ་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ནི་ཁས་མ་བླངས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ། །གང་ཡང་རྟ་སོགས་བློ་རྣམས་ཀྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ། གལ་ཏེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གོ་བར་ཟད་དོ། །གང་ཡང་སྒྲ་དོན་དུ་འགྱུར་ན་དོན་ལ་མི་ལྟོས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་པ་དེ་ལ། དེ་ནི་དོན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ལ་བརྒྱུད་ནས་དངོས་པོ་ལ་འབྲེལ་པ་ཡོད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་ནི་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ཡང་ནོ་ར་བུའི་འོད་ལ་ནོར་བུའི་བཞིན་དུ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཉིད་མ་གྲུབ་པོ། །གང་ཡང༌། བློ་དེ་སྒྲ་ཡི་དོན་དག་ལ། །ཞེས་
― DTG191_Page_0681 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་དེ་ལ། བདག་ཉིད་དེ་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡང་བློ་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་བདག་ཉིད་དེ་དང་བློ་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས། དེ་བདག་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེས་ན་བློ་ནི་མི་སེམས་པའི། །དངོས་ཉིད་བརྗོད་པ་ཉིད་དུ་བརྟགས། །ཞེས་བྱ་བར་མི་འགྲུབ་སྟེ། ཤུགས་ཀྱིས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཕྱི་རོལ་དོན་མེད་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ། གཟུགས་བརྙན་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་གཟུགས་བརྙན་གྱི་བདག་ཉིད་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་སེལ་བ་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ངག་གི་དོན་དུ་བརྗོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཚིག་གི་དོན་ཡང་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཚིག་ལས་ཀྱང་གཟུགས་བརྙན་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སེལ་བ་འཐད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་གི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་བདག་ཉིད་སེལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གི་སྒྲ་ནི་ངག་གི་དོན་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། ཚིག་གི་དོན་ཡང་ཞེས་བྱའོ། །དེས་ན་ལོག་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཀླན་ཀ་མི་རིགས་སོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །བློ་ནི་བློ་གཞན་པ་དག་ལས། །རྣམ་པར་གཅོད་པ་རྟོགས་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ། རང་གི་ངོ་བོ་སྐྱེས་ཙམ་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ཁོ་ནའི་ཕྱིར་རང་གི་ངོ་བོ་སྐྱེ་བ་ཙམ་ལས་གཞན་གྱི་ཆ་བློ་དེས་མི་འཛིན་པ་དེ་ཁོ་ནའི་ཕྱིར་རང་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་གནས་པས་བློ་བློ་གཞན་ལས་རྣམ་པར་གཅོད་པ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་གྱི་ངོ་བོ་འཛིན་ན་ཇི་ལྟར་དེ་ལས་རྣམ་པར་བཅད་པ་རྟོགས་པར་འགྱུར། དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་ལས་ཐ་དད་པའི་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ངེས་པར་མི་འཛིན་པས་སོ། །གལ་ཏེ་གཞན་སེལ་བརྗོད་བྱ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་གཞན་སེལ་བ་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་ལ་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པ་མེད་པར་བརྗོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཐ་དད་མེད་པ་ཡང་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ཐ་མི་དད་པའི་དོན་མེད་ན་རྣམ་གྲངས་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་བྱེད། འདི་ཉིད་གསལ་པོར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །ཐ་དད་མེད་པའང་དངོས་གཅིག་ཉིད། །ཅེས་བྱ་
― DTG191_Page_0682 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་མེད་པ་དག་ལ་དངོས་པོ་གཅིག་མེད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་རྣམ་གྲངས་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། དོན་གཅིག་ཉིད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་མེད་པ་དག་ལ་གཅིག་གི་ངོ་བོ་ཉིང་ཡང་དག་པར་མེད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་བརྟགས་པ་པོ་ཡོད་དེ། དེས་ན་རྣམ་གྲངས་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བར་རིགས་སོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་ངོ་བོ་མེད་ན་ཡང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ངོ་བོ་མེད་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རང་བཞིན་མེད་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཇི་ལྟར་སྒྲ་དག་ནི་རྣམ་གྲངས་པ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་སྒྲུབ་སྙམ་ན། རྗོད་བྱེད་དངོས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་དོན་དམ་པར་སྒྲ་རྣམས་ཀྱི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཐ་དད་པའམ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་རྣམ་གྲངས་པར་འགྱུར་ན། ཇི་སྲིད་དུ་འདི་དག་གི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས། གང་ཕྱིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་རིགས། །དེ་འབྲེལ་རིགས་ལྡན་དེ་བཞིན་དུ། ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་རྣམ་གྲངས་ལ་སོགས་པར་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན། འོན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་སྤྱི་མེད་ན་ཡང་སྤྱིའི་སྒྲ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། མང་པོ་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱ་བ་གཅིག་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དངོས་པོ་ཁ་ཅིག་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་མང་པོ་ཡིན་ན་ཡང་དོན་གྱི་བྱ་བ་གཅིག་བྱེད་པར་འགྱུར་ལ། དོན་གཅིག་བྱེད་པར་ནུས་པ་དེ་དག་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཚེགས་ཆུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཅིག་གི་ངོ་བོར་སྒྲོ་བཏགས་ནས་སྒྲ་གཅིག་སྦྱོར་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྦྲང་རྩི་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པ་སྦྱོར་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་གཅིག་བྱེད་པར་ནུས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མང་པོ་དག་ལ་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་འདི་སྦྱོར་བ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་གཅིག་མེད་པར་མང་པོ་དག་ལ་སྒྲ་གཅིག་སྦྱོར་བར་བྱེད་ཅེ་ན། དཔེར་ན་རྗེས་འགྲོ་གཅིག་མེད་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདོད་པ་ཙམ་ལ་རག་ལས་ཏེ་སྒྲ་རྣམས་དོན་ལ་སྦྱོར་ཏེ། འདི་ལྟར་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་འབྲས་བུ་གཅིག་པ་ཅན་གྱི་མིང་དང་གཟུགས་དང་སྣང་བ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དག་ལ་གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་འདོད་པའི་དབང་
― DTG191_Page_0683 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གིས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་སྤྱི་གཅིག་མེད་ན་ཡང་ཚང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་སྦྱོར་བར་བྱེད་དེ། དེས་ན་སུ་ཞིག་དེ་འགེགས་པར་འགྱུར་རོ། །མིག་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ལ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་སྤྱི་གཅིག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཁྱེད་ཅག་གིས་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་དང་འདུ་བ་དག་ཀྱང་མིང་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པར་འདོད་དེ། དེ་དག་ལ་སྤྱི་དང་འདུ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྤྱི་ནི་སྤྱི་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འདུ་བ་ཡང་འདུ་བ་གཉིས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་འབྲས་བུ་གཅིག་པར་བྱེད་པར་བརྗོད། ཇི་སྲིད་དུ་དེའི་འབྲས་བུ་ཆུ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་དང་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པས་དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང༌། རེ་ཞིག་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་དོན་གཅིག་ཏུ་ཞེས་པའི་སྲེ་བའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱིས་གཅིག་ཅེས་བརྗོད་ལ། ཤེས་པ་དེའི་རྒྱུའི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དོན་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། སྦྲང་རྩི་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚུན་ཉིད་ཀྱི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་ཐ་དད་མེད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་སྟོན་པ་ནི། དེ་བཞིན་དེ་ཡི་རྒྱུ་ཡི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བའོ། །རྗོད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་རྣལ་མའི་ཚིག་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་ནས་མང་བོའི་ཚིག་གི་མཐའ་ཅན་དུ་སྦྱར་བར་བྱ་ལ། ཡང་གི་སྒྲ་ནི་རིམ་པ་ཐ་དད་བ་སྟེ། དོན་ཞེས་བྱ་བའི་འོག་ཏུ་སྦྲེལ་བར་བྱའོ། །དེས་ན་དོན་གྱི་བྱ་བ་གཅིག་བྱེད་པ་འཐད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། འདི་ལྟར་འདིའི་སྲེ་བའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཉིད་དུ་མི་འགྲུབ་ལ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དེ་ལ་ཡང་གཅིག་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་གི་རྣམ་པ་ཅན་སྲེའི་འབྲས་བུ་གཞན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འབྲས་བུ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་མི་གནས་པས་གང་དུ་ཡང་སྒྲ་གཅིག་སྦྱོར་བར་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྲེ་བའི་ཤེས་པ་འབྲས་བུ་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཅིག་པ་བརྗོད་པ་ནི་མ་ཡིན་
― DTG191_Page_0684 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དོན་གཅིག་ཏུ་ཞེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །དེས་ན་ཐུག་པ་མེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། སྲེ་བའི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་དོན་གཅིག་ཏུ་ཞེན་པ་ཉིད་དུ་རང་ཉིད་ལས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དོན་ན་འདི་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་གཅིག་པ་ཅན་གྱི་སྲེ་བའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་སྤང་ཞེས་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་གཅིག་ཅེས་བྱ་ལ། དེའི་རྒྱུའི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ཡང་གཅིག་ཉིད་དུ་ཐ་སྙད་དུ་བྱ་བའི་སྣོད་ཡིན་ན། །དེའི་ཕྱིར་སྤྱི་དངོས་པོར་གྱུར་པ་མེད་ན་ཡང་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་སྤྱི་བརྗོད་པར་གྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དངོས་པོ་གཅིག་ལ་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་མེད་ན་ཡང་སྒྲ་དུ་མ་མ་འཆོལ་བར་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འགའ་ཞིག་གཅིག་ཡིན་ན་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་ཚོགས་པ་གཞན་གྱི་ནང་དུ་གཏོགས་པའི་དབང་གིས་དོན་གྱི་བྱ་བ་དུ་མ་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་སྤྱི་དངོས་པོར་གྱུར་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐ་དད་པ་མེད་ན་ཡང་དེའི་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་ལས་ཐ་དད་པ་མང་པོ་སྟེ་ཆོས་དུ་མ་སྒྲོ་བཏགས་པ་ལས་སྒྲ་དུ་མ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་དཔེར་བརྗོད་པ་བཤད་པ་ནི་དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་བ་སྟེ། གཟུགས་ནི་རང་གི་ཡུལ་དུ་གཞན་འབྱུང་བའི་གེགས་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཐོགས་བཅས་ཞེས་བྱ་ལ། བསྟན་པ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ལ་དེ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར། དེ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འཇུག་པས་བསྟན་དུ་ཡོད་པའོ། །དཔེར་བརྗོད་པ་གཉིས་པ་ཡང་སྟོན་པ་ནི། དཔེར་ན་སྒྲ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་སྒྲ་གཅིག་ཡིན་ན་ཡང་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་འབྲས་བུ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མཉན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། མཉན་པ་ནི་སྒྲ་སྟེ། ཉན་པའི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལ་སྣང་བ་ཉིད་ཀྱིས་དེའི་དངོས་པོ་ནི་མཉན་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་མཉན་པས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མཉན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ་བརྩལ་མ་ཐག་ཏུ་འབྱུང་བའི་ཤེས་པ་འབྲས་བུ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བརྩལ་མ་ཐག་ཏུ་འབྱུང་བའི་ཤེས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟར་དེའི་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་པ་ལས་ཐ་དད་པས་གཅིག་ལ་ཡང་སྒྲ་དུ་མ་སྦྱོར་རོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། ད་ནི་དེ་མ་ཡིན་པ་
― DTG191_Page_0685 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལས་ཐ་དད་པས་ཀྱང་འགའ་ཞིག་ཏུ་སྒྲ་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། དེ་རྒྱུ་མིན་ལས་ཐ་དད་པས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྦྲང་བུ་ལས་བྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ར་རོ་བར་བྱེད་པའི་སྦྲང་རྒོད་ལས་བྱུང་བའི་སྦྲང་རྩི་ལས་ལྡོག་པའོ། །དེ་ལྟར་དེའི་འབྲས་བུ་དང་རྒྱུ་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་ལས་ཐ་དད་པས་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་སྒྲ་ཐ་དད་པར་བསྟན་ཏོ། །ད་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་དང་རྒྱུའི་དངོས་པོ་རྣམ་པར་བཅད་པ་ཙམ་བསྟན་པར་འདོད་ནས་སྤྱི་མེད་པར་ཡང་སྒྲ་ཐ་དད་པས་སྦྱོར་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་འབྲས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྔར་བཤད་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དེ་དག་གང་དག་ལ་ཡོད་པ་དེ་དག་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་དག་མ་འདྲེས་པ་ནི་ལྡོག་པའོ། །ཡང་སྒྲ་འདི་ཡང་གང་ཞིག་ཅེ་ན། གཟུགས་ནི་མཉན་བྱ་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འབྲས་བུ་མཉན་པའི་ཤེས་པ་རྣམ་པར་བཅད་པའི་སྒོ་ནས་གཟུགས་མཉན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་ལ་དེ་བཞིན་དུ་རྩོལ་བའི་རྒྱུ་བུམ་པའི་དངོས་པོ་རྣམ་པར་བཅད་ནས་གློག་གི་རྩོལ་བ་ལས་མ་བྱུང་བའོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟར་སྤྱི་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོར་གྱུར་པ་མེད་པར་ཡང་སྒྲ་རྣམས་ཐ་དད་དུ་སྦྱོར་བ་ནི་ལྡོག་པས་བྱས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ནས། རྣམ་གྲངས་པ་ཉིད་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བུ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སོགས་པ་སྨོས་པས་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རྗོད་པར་བྱེད་པ་བྱས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་དང་བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་གཟུང་ངོ༌། །ཐ་དད་དོན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་དད་པ་ནི་དེ་དང་དེ་ལས་ལྡོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ལྡོག་པ་གང་དག་ལ་ཡོད་པ་དེ་དག་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བའི་ལྡོག་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་མཐར་ཐུག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལྡོག་པའི་དོན་གྱི་མཐར་ཐུག་པ་སྟེ། འོལ་ཕྱིར་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཉན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་རྣམས་སོ། །འདི་སྙམ་དུ་དོན་ཐ་དད་དུ་བཏགས་པའི་ཕྱིར་འདི་དག་རྣམ་གྲངས་པ་ཉིད་དུ་མ་གྱུར་མོད། སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་མེད་པར་འདི་དག་གི་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་གི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཇི་ལྟར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར་མང་དང་ཉུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཤིང་གི་སྒྲ་ནི་སེང་ལྡེང་དང་ད་བ་དང་པ་ལ་ཤ་ལ་སོགས་པ་
― DTG191_Page_0686 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐམས་ཅད་ལ་ཤིང་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་བཅད་པ་ཙམ་གྱི་གཟུགས་བརྙན་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འདིའི་ཡུལ་མང་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྤྱི་བརྗོད་བྱར་བརྗོད་ལ། ད་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་ནི་སེང་ལྡེང་ལ་སོགས་པ་ཤིང་གི་ལྡོག་པ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཞེན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་བརྗོད་བྱར་བརྗོད་དོ། །འོན་ཏེ་བསལ་བྱ་ཐ་དད་པས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རྣམ་རྟོག་བཟོ་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་དོན་དམ་པར་བསལ་བར་བྱ་བ་ཐ་དད་པ་དང་རྟེན་ཐ་དད་པས་སེལ་བ་ཐ་དད་པར་འདོད་པར་འགྱུར་ན་དེའི་ཚེ་སྐྱོན་དེར་འགྱུར་ན། ཇི་སྲིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པས་རིགས་མཐུན་པ་དང་རིགས་མི་མཐུན་པའི་དངོས་པོ་ལས་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་ལྡོག་པ་ཐ་དད་པ་རྟོག་པར་བྱེད་ཀྱི་དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཀྱང་རྟོག་པའི་དབང་གིས་དངོས་པོ་ལས་ཐ་དད་པ་ཉིད་སྣང་གི་དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། ཐ་དད་ཐ་དད་མེད་པ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། །དོན་དམ་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཁོ་ན་ཐ་དད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། །ཤིང་གི་ས་བོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ས་བོན་ཡང་ཐོག་མ་མེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བག་ཆགས་ཡིན་ལ་དུ་མ་དད་མ་འདྲེས་པའི་དངོས་པོ་ཡང་ཡིན་ལ། བརྡ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །འདི་དག་གི་ནུས་པ་ནི་མཐུས་ཏེ་དེ་ལས་རིགས་མི་མཐུན་པའི་དངོས་པོ་དུ་མ་ལས་ལྡོག་པའི་དངོས་པོ་ངེས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐ་དད་པར་འགྱུར་གྱི། དོན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར། ཤིང་ལ་སོགས་པ་སྤྱིའི་ངོ་བོས་ད་བ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་གི་བདག་ཉིད་དུ་མི་རྟོགས་ལ། སྐད་ཅིག་མ་དང་བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐ་དད་པས་ཕྱིར་དུམ་བུ་དུམ་བུར་འབྱེད་པར་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉིད་དུ་དེ་ལྟར་བསླབ་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དེ། དོན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ། དམ་པའི་དོན་གྱི་དོན་རྣམས་ནི། །རང་གིས་འདྲེ་པ་ཐ་དད་མེད། །དེ་ལ་ངོ་བོ་གཅིག་པ་དང༌། །དུ་མ་བློ་ཡིས་བསླད་པ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །གང་ཡང༌། འདྲ་བ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་དེ་ལ། ཆོས་གཅིག་རྗེས་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བསལ་བར་བྱ་བ་དང་སེལ་
― DTG191_Page_0687 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །དེ་ལྟར་བསལ་བར་བྱ་བ་ནི་རྟ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བ་ལང་གི་སྒྲ་ནི་དེ་བསལ་ནས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེལ་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སེལ་བའི་ཡུལ་ནི་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་གལ་ཏེ་ཡང་སྤྱིའི་ངོ་བོ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་གཅིག་མེད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་གང་དག་ཡིན་པ་འདི་དག་ནི་གཅིག་ཏུ་རྟོག་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ལ། བཟློག་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་སྤྱི་གཅིག་མེད་པར་ཡང་དོན་ཐ་དད་པ་དག་ཇི་ལྟར་གཅིག་ཏུ་རྟོགས་པ་དེའི་རྒྱུར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར། གཅིག་སྟེ་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྤྱི་མེད་པར་ཡང་སྟ་ཏྲི་ལ་སོགས་པའི་དོན་གྱི་བྱ་བ་གཅིག་བྱེད་པར་འགྱུར་བདེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་ཐ་དད་པ་འགའ་ཞིག་ཀྱང་གཅིག་ཏུ་རྟོག་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་སྤྱི་བརྟག་པར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་བྲལ་བའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་དེ་ལ། དེ་མིན་ངོ་བོ་ལས་ལྡོག་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡང་སྤྱི་དངོས་པོར་གྱུར་པ་མེད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་ལྡོག་པའི་རང་བཞིན་མཚན་ཉིད་ཙམ་ཉིད་ཀྱིས་རྗེས་སུ་བྱེད་པར་འགལ་བ་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། གང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་ཕྱོགས་གང་ནའོ། །འདི་ན་ཡང་དུ་བ་མ་ཡིན་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་ལ་ཆོས་ཉེ་བར་བསྟན་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚད་མའི་འབྲས་བུ་ཉེ་བར་སྟོན་པའོ། །ཡང་ན་ངང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་བྱེད་པ་ན་ཡན་ལག་ལྔ་ཡང་བསྟན་པར་ནུས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །འདི་ཡང་འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་བཤད་པའོ། །རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སྨྲས་པ། མིའི་རྭ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། མེད་པ་ལས་ལྡོག་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསྟན་པ་ལས་ཀྱང་ལྡོག་པ་ཡིན་ཏེ། བློ་དང་སྒྲོན་མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྒྲ་ལ་སོགས་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་འདི་ཡང་མེད་པའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་རིགས་པ་འདིས་ཁྱད་པར་ལ་མ་
― DTG191_Page_0688 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རེག་པའི་ཕྱིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་བྱེད་པ་ན་མི་འགལ་ལོ། །འདི་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དེ་ལྟ་ན། ད་ནི་ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཡུལ་ཅན་དུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། ཁྱད་པར་བརྗོད་པར་མི་འདོད་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་དེ་ཉིད་ཁྱད་པར་བརྗོད་པར་མི་འདོད་པ་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་པའི་སྤྱིར་མཚོན་ཅིང་ངེས་པར་བྱེད་པས་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དོ། །གཞན་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མུ་སྟེགས་བྱེད་ཀྱིས་མངོན་པར་འདོད་པ་སྟེ། དེ་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། དེ་ཉིད་རང་གཞན་ངོ་བོ་ཡིས། །རྟོགས་ཕྱིར་གཞལ་བྱ་གཉིས་སུ་འདོད། །ཅེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ཡང༌། དེ་མིན་རང་བཞིན་ལས་ལྡོག་པའི། །དངོས་པོ་ཙམ་ཞིག་རབ་བསྒྲུབ་ཕྱིར། །རྟགས་སྤྱིའི་ཡུལ་ཅན་དུ་བརྗོད་དེ། །ཁྱད་པར་གནས་པ་མེད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ཡང་སྒྲ་དང་རྟགས་དག་གི་ལྷན་ཅིག་སྤྱོད་པ་ཡང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། ཁོ་བོ་ཅག་གིས་མ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་གཏན་ཚིགས་མེད་པར་ངེས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། མི་དམིགས་པའི་ཁྱད་པར་ལས་སོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང༌། ཁྲ་བོ་ལས་ནི་ཐ་དད་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཁྲ་མོའི་བུ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སེར་སྐྱའི་བུ་དང་རྟ་གཉིས་ཁྲ་མོའི་བུ་ལས་ཐ་དད་པར་མཚུངས་ན་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་རྟ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་ཁྲ་མོ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཉིད་ལ་བ་ལད་ཉིད་འཇུག་གི་རྟ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཁྱེད་ཅག་གིས་བརྗོད་པར་འོས་སོ། །འདི་སྙམ་དུ་འདི་ལ་ཅི་ཞིག་བརྗོད་པར་བྱ། དེའི་བ་ལང་ཉིད་དེ་མངོན་པར་གསལ་བ་ལ་ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ནུས་ཀྱི། རྟ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལ་འཇུག་གི་གཞན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་མངོན་པར་གསལ་བ་ལ་ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ནུས་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འདི་ནི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་སོ་སོར་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་ནི་བརྒལ་ཞིང་བརྟག་པར་འོས་པ་མ་ཡིན་ཏེ།
― DTG191_Page_0689 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་དག་གི་རང་བཞིན་ཐ་དད་པ་སོ་སོར་དེས་པ་ནི་རང་གི་རྒྱུ་བརྒྱུད་པས་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་དེ་གསལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བ་ལང་ཉིད་དོ། དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་རྟ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཐ་དད་ཀྱང་སྤྱི་མེད་པར་ཡང་མཚུངས་པར་རྟོག་པ་སྐྱེད་པ་ལ་ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་པ་ཁོ་ན་ནུས་ཀྱི། རྟ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཁོ་བོ་ཅག་གི་ཕྱོགས་ལ་མི་འགལ་བ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ལས་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། དངོས་པོ་གང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཁྲ་བོ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་གང་ལ་བ་ལད་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་གཅིག་ཏུ་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་དེ་ཉིད་ལ་དངོས་པོར་གྱུར་པའི་བ་ལང་གི་རིགས་མེད་ན་ཡང་བ་ལང་མ་ཡིན་པ་སེལ་བ་གཟུགས་བརྙན་གྱི་བདག་ཉིད་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །བ་ལང་མིན་སེལ་དབང་པོས་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ནི་མ་གྲུབ་པོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བ་ལང་མིན་ལྡོག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་རེ་ཞིག་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སེལ་བ་ནི་དབང་པོས་ངེས་པར་བྱ་བ་ཁོ་ནའོ། །གང་ཡང་དོན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སེལ་བ་དེ་ནི་དོན་དམ་པར་བློའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་རིག་པའི་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པོ། །ཀྱང་གི་སྒྲ་ནི་མ་བཤད་པའི་དོན་སྡུད་པ་སྟེ། དེས་ན་མེད་པར་དགག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱང་ཤུགས་ཀྱིས་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་བདག་ཉིད་ནི་གཞན་གྱི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོའི་སེལ་བ་འདི་ཉིད་མཐོང་ན་སྟེ་ཤེས་ནས་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྒྲ་སྦྱོར་གྱི་སྤྱི་དངོས་པོར་གྱུར་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཁོ་ན་མཐོང་ནས་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྒྲ་སྦྱོར་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེའི་འབྲེལ་པ་རྟོགས་ཀྱི་གཞན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། །ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བ་ལང་མིན་པའི་སྒྲས་རྗོད་བྱེད། །ཇི་ལྟར་ཡང་ནི་གོ་བར་བྱ། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་འདི་ལ། དངོས་པོ་གང་ལ་དེ་འདྲ་བའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གང་ཡང༌། གྲུབ་ན་འང་བ་ལང་མིན་བསལ་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། །བ་ལང་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ནི་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཐ་དད་དུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ན་ཡང་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་ཡང་དག་པར་
― DTG191_Page_0690 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ངེས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལ་ཐ་སྙད་ཀྱི་དོན་དུ་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་མ་གྲུབ་པའི་སྒྲ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་ཐ་དད་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་དངོས་པོ་གཞན་འཛིན་པ་ལ་ལྟོས་བ་དེའི་ཚེ་ཕན་ཚུན་བསྟེན་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་ན། ཇི་སྲིད་དུ་གཞན་འཛིན་པ་མེད་པ་ཁོ་ནར་དངོས་པོའི་ཐ་དད་པ་རིགས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལ་ཐ་དད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཅན་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་གྲུབ་པ་ན་བ་ལང་དང་བ་ལང་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་འདོད་པར་བརྡ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར། ཕན་ཚུན་བསྟེན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །རིག་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་རིག་པའི་དོན་དུའོ། །གང་ཡང༌། རྟེན་དང་བརྟེན་པར་འཇུག་སོགས་ཀྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་དེ་ལ། སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་བློ་འདི་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དོན་དམ་པར་སེལ་བར་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་སྒྲ་དག་གིས་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་སྒྲས་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་ལ་ཡང་རེག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་དུ་ཡང་བརྡ་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འདི་ལྟར་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་བློའི་ཕྱིར་རོལ་གྱི་དོན་ཡུལ་མ་ཡིན་ན་ཡང་རང་གི་གཟུང་བ་སྟེ། རང་གི་རྣམ་པ་ཕྱི་རོལ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཀྱི་དོན་དམ་པར་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ལ་རེག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ཇི་ལྟར་སློབ་དཔོན་གྱིས་ཨུཏྤལ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་དོན་གཞན་ལས་ལྡོག་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དོན་བརྗོད་དོ་ཞེས་བཤད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། མཚན་ཉིད་བྱེད་པ་དག་གིས་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཡང་གང་ཞིག་ཅེ་ན། དངོས་གང་གཞན་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དོན་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཕྱི་དང་བློ་ལ་ཡོད་པའོ། །དེ་ལ་ཕྱི་རོལ་ནི་དོན་དམ་པར་སྒྲ་རྣམས་ཀྱིས་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་གྱི། དེ་ངེས་པར་བྱེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་བཏགས་ནས་སྒྲའི་དོན་དུ་བརྗོད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ། །བཏགས་པའི་དགོས་པ་ཡང་རིགས་བརྗོད་པ་སེལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱིའི་དོན་ཏོ།། །།ཡན་ལག་གི་དོན་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གཞན་ལས་གཞན་ཞས་བྱ་བ་ནི་གཞན་ལས་གཞན་ཉིད་དེ་ལྡོག་པའོ། །གཞན་ལས་གཞན་པའི་རྒྱུའམ་ལྷན་
― DTG191_Page_0691 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅིག་བྱེད་པ་དེས་ཤིང་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོའི་ཁྱད་པར་ངེས་ཏེ། གཞན་ལས་ལྡོག་པ་དེས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདིས་ནི། དོན་གཞན་ལ་ནི་ལྡོག་པ་ཡིས། །ཁྱད་པར་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ཡི། །ཐ་ཚིག་འདི་ལ་ལྡོག་པ་ཡིས། །གསུམ་པའི་དོན་དུ་བཤད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བའོ། །སྒྲ་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་གིས་སོ། །བློ་ལ་ཡོད་པའི་དོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དངོས་སུ་སྒྲ་དག་གིས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། གང་ཡང་བློ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲའོ། །འདི་དག་གིས་དོན་གཞན་ལས་ལྡོག་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་ཉིད་ཇི་ལྟར་སྦྱར་བར་བྱ་ཞེ་ན། འདིའི་ལྡོག་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་མ་ཐག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དངོས་གང་གཞན་ལས་གཞན་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། །བློ་ལ་ཡོད་པའི་དོན་དེ་དག་ཀྱང་གཞན་ལས་ལྡོག་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་སྒྲས་དངོས་པོའི་ཆ་འགའ་ཞིག་ཀྱང་མི་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་སློབ་དཔོན་གྱིས་དོན་གཞན་ལས་ལྡོག་པའི་དངོས་པོའི་ཆ་འགའ་ཞིག་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཞེས་བཤད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དོན་གཞན་ལས་ནི་ལྡོག་པ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འོན་ཏེ་གཟུགས་བརྙན་ནི་བློའི་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་དངོས་པོའི་ཆ་ཉིད་དུ་འཐད་ཅེ་ན། དོན་གཞན་ལས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དོན་གཞན་ལ་ལྡོག་པའི་དངོས་པོ་མཐོང་བ་རིག་པའི་ཕྱིར་དང༌། དོན་གཞན་ལྡོག་པའི་དངོས་པོ་དེ་ལ་འཁྲུལ་པས་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་ཕྱིར། གཟུགས་བརྙན་དེ་ཉིད་ཉེ་བར་སྒྲོ་བཏགས་ནས་དངོས་པོའི་ཆ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །འདི་ཡང་དོན་གཞན་ལས་ལྡོག་པས་ཞེས་གསུངས་པའི་དོན་དུ་སྦྱར་བའི་ཕྱིར། རྒྱུའི་དོན་ན་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་དོན་གཞན་ལས་ལྡོག་པའི་ཁྱད་པར་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར། དངོས་གང་གཞན་ལས་གཞན་པ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་འདི་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་ལྟ་བུ་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་གསུམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི་བདག་ཉིད་དེས་ཞེས་བྱ་བའོ། །འོན་ཏེ་དོན་གཞན་ལས་ལྡོག་པའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོའི་ཆོས་མ་ཡིན་ནམ་
― DTG191_Page_0692 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ཇི་ལྟར་གཟུགས་བརྙན་རྟོགས་པའི་རྒྱུའི་དངོས་པོའམ། བྱེད་པའི་དངོས་པོར་འགྱུར་ཞེན། དེའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་རིགས་མི་མཐུན་ལས་དངོས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་རིགས་མི་མཐུན་པའི་དངོས་པོ་ལས་ལྡོག་པར་འགྱུར་ན་དེའི་ཚེ། དེ་སྟེ་གཟུགས་བརྙན་གྱི་བདག་ཉིད་དེ། དེ་བཞིན་ཏེ་རིགས་མི་མཐུན་པ་ལས་ལྡོག་པའི་དངོས་པོའི་བདག་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ན། །དེ་ལྟ་བས་ན་དོན་གཞན་ལས་ལྡོག་པའི་དངོས་པོའི་བྱེད་པའི་དངོས་པོའི་རིག་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །གཞན་གྱི་ངོ་བོའི་ཁྱད་པར་ནི། །མི་འདྲའི་ཤེས་པ་བྱེད་པ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བ་ལང་མིན་པས་ལྡོག་གཞན་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་གཞན་ལས་ལྡོག་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་དངོས་པོའི་ཁྱད་པར་ཉིད་དུ་མངོན་པར་འདོད་པར་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་སུན་འབྱིན་པ་འདི་ཐམས་ཅད་འཐད་པ་ཡིན་ན། ཇི་སྲིད་དུ་གཞན་ལས་ལྡོག་པ་དངོས་པོའི་ཁྱད་པར་ཉིད་དུ་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་ཁྱད་པར་ཅན་ཁྱད་པར་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱི་བློར་འགྱུར་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་བ་ལང་མ་ཡིན་པ་ལས་ལྡོག་པའི་པ་ལང་དུ་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྟ་ལ་སོགས་པ་ལས་གཞན་པ་ཉིད་ཀྱི་བ་ལང་གང་ཡིན་པ་ནི་དེའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་གང་ཡང་ཁྱད་པར་གཞན་སྤངས་པ་ཙམ་གཞན་ཤེས་པར་འདོད་པ་ལ། འདི་ཐ་དད་པས་བ་ལང་མ་ཡིན་པ་ལས་ལྡོག་པའི་བ་ལང་ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དོན་དམ་པར་དེ་བ་ལང་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་གཞན་ཉིད་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་གཞན་པའི་དངོས་པོ་ལས་གཞན་ནི་མ་ཡིན་གྱི་འོན་ཀྱང་དེ་ཉིད་ཡིན་ཏེ་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དངོས་པོ་དེ་དེ་ལས་གཞན་དུ་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་སྟེ་དེ་ལས་ཁྱད་པར་གྱི་དངོས་པོ་ཡིན་ན་ཡང་གཞན་ལས་ལྡོག་པ་ནི་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་དངོས་པོ་ནི་བློར་འགྱུར་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་འཇིག་རྟེན་ན་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་ཁྱད་པར་ཐ་མི་དད་པར་གྲགས་ཏེ། དཔེར་ན་སྐྱེས་བུ་དང་དབྱིག་པ་བཞིན་ནོ། ལྡོག་པ་ཡང་དངོས་པོ་ཡིན་ན། དེས་ན་འདི་ཇི་ལྟར་འདི་དེའི་ཁྱད་པར་དུ་རིགས་སྙམ་དུ་སེམས་ན། ཐ་དད་པ་མེད་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དོན་དམ་པར་འགའ་ཞིག་གི་ཁྱད་པར་འགའ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་
― DTG191_Page_0693 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏེ། ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཁྱད་པར་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་པ་ན་ཡང་འབྲས་བུའི་དུས་ན་རྒྱུ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་དུས་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དངོས་པོར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དུས་ཅིག་ཅར་འབྱུང་ན་ཡང་དེའི་ཚེ་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར། ཕན་ཚུན་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་མེད་པས་ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དངོས་པོའི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རང་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་གནས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ལྕགས་ཀྱི་ཐུར་མ་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། འདི་དག་རྟོག་པས་བསྲེ་བར་བྱེད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ། །དེས་ན་གལ་ཏེ་ཡང་དོན་དམ་པར་རྟོག་པ་དང་དེ་དང་ལྡན་པ་ཐ་མི་དད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་རྟགས་བཀོད་པའི་ཐ་དད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ཁྱད་པར་གྱི་དངོས་པོར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང༌། གང་ཚེ་གསལ་བ་རྣམས་སྒྲ་ཡི། །བརྗོད་བྱ་མིན་ཕྱིར་གསལ་བྱ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་དེ་ལ་སྣང་བ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གསལ་བ་རྣམས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་མ་གྲུབ་སྟེ་འདི་ལྟར་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་གསལ་བ་རྣམས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དོན་དམ་པ་བསམས་པ་ན་ཡིན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ནི་མ་བརྟགས་ན་ཉམས་དགའ་བ་ཉིད་ཀྱིས་གསལ་བ་རྣམས་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་པར་གྲགས་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །སྣང་བ་ནི་ཕྱི་རོལ་ཏེ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་དོ། །བརྟགས་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་ལ་གནས་པའི་སྣང་བའོ། །ཅི་སྟེ་དོན་དམ་པར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་གཏན་ཚིགས་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན། དེའི་ཚེ་གསལ་བ་རྣམས་ཀྱི་གསལ་བར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱང་དོན་དམ་པར་མི་འདོད་པས་དེའི་ཕྱིར་གྲུབ་པ་ལ་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། དེ་ཉིད་དུ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་དོ། །གང་ཡང༌། དེའི་ཚེ་སྤྱི་ནི་གསལ་བྱ་ཉིད། །དེ་ནི་གསལ་བྱའི་དངོས་པོ་ཉིད། །ཅེས་སྨྲས་པ་དེ་ལ་ཡང༌། བསལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་འདི་
― DTG191_Page_0694 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་གྲུབ་པ་དང༌། མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི་སྤྱི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སེལ་བ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསལ་བ་རྣམས་ཀྱི་སེལ་བ་བསྟན་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེལ་བ་ཡང་དངོས་པོ་ཉིད་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལས་བཟློག་པ་ལ་གཏན་ཚིགས་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང༌། མེད་པ་རྣམས་ནི་གསལ་བྱ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་དེ་ལ། དེ་ལྟར་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གིས་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོར་བར་བྱ་བར་འགྱུར་བ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་མེད་པ་གསལ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་བསྒྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མེད་པའི་ངོ་བོས་དབེན་པར་གནས་པས་ཤུགས་ཀྱིས་མེད་པ་དེ་གསལ་བར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་འདོད་དོ། །འདི་ཉིད་གསལ་པོར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །གང་ཞིག་གང་གི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་སེལ་བ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེད་པ་དེ་ཉིད་སེལ་བ་ན་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་གཉི་གའི་ཕྱོགས་ལ་གྲུབ་པའི་དཔེ་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་མ་ངེས་པ་ཉིད་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། རང་བཞིན་དབང་ཕྱུག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཁྱེད་ཅག་སྤྱོད་པ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རང་བཞིན་དང་དབང་ཕྱུག་དང་དུས་ལ་སོགས་པས་དངོས་པོ་རྣམས་བྱས་པ་ཉིད་དུ་འདོད་དོ། །དེ་འགེགས་པ་ཡིན་ན་ཡང་ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་བ་བཞིན་དུ་མེད་པ་བསལ་བར་བྱ་བན་ཡིད་ཡིན་ན་ཡང་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མ་ངེས་སོ། །དེ་ལ་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ངལ་བ་ཆེ་པོར་འགྱུར་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ཡང་མ་ངེས་པར་བསྟན་པ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་བསལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། དེའི་ཕྱིར་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་མ་གྲུབ་ན་ཡོད་པ་མེད། །མེད་པའང་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ། དེ་གྲུབ་ན་ཡང་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པ་དེ་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་རྣམ་པར་གྲུབ་པ་ན་མེད་པའི་ཡོད་པ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་རང་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་རྣམ་པས་གྲུབ་པ་དེ་ཁོ་ན་མེད་པའོ་ཞེས་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཡང་ལེན་གདབ་པ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་འདིར་གསལ་བ་ཡིན་ནོ། །
― DTG191_Page_0695 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ད་ནི་གོ་རིམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ལན་གདབ་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། དེ་ལ། མེད་པའི་མེད་པ་གང་ཡིན་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ། དེ་ལ་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་མི་འདོད་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་བ་ལང་མ་ཡིན་བའི་ངོ་བོ་རྟ་ལ་སོགས་པ་ལས་བ་ལང་གི་དངོས་པོའི་ཁྱད་པར་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མི་འདྲ་བར་འདོད་ཀྱི། མེད་པའི་བདག་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །བ་ལང་མ་ཡིན་པ་ལས་ཀྱང་བ་ལང་མི་འདྲ་བར་འདོད་པའི་ཕྱིར་བ་ལང་མ་ཡིན་པ་ལང་དུ་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་ཡང༌། མེད་ལ་བག་ཆགས་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ནི་མ་གྲུབ་པ་དང་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དངོས་མེད་ཡུལ་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པའི་ཡུལ་ལ་སེམས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མ་གྲུབ་སྟེ། འདི་ལྟར་སེམས་པ་ནི་བཏགས་པའི་གཏམ་རྒྱུད་ཀྱི་ཡུལ་དངོས་པོ་མེད་པ་དངོས་པོའི་རྣམ་པར་སྒྲོ་བཏགས་པས་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་དོན་ལ་རིགས་མཐུན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མ་འོངས་པ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། མཇུག་ཐོགས་ཀྱི་སེམས་ལ་བག་ཆགས་འཇོག་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཡང་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་དབང་གིས་སད་པར་བྱེད་པའི་སྐྱོན་བསྒྲུབས་ནས་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་པ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ལ། དེ་སེལ་བ་རྣམས་ཀྱང་ཕན་ཚུན་དུ་ཐ་དད་པ་དང་ཡོད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྟོགས་པའི་དབང་གིས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཡན་ལག་གི་དོན་ནི་གོ་སླ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་ཕྱེའོ། །གང་ཡང༌། ཁྱེད་ཀྱི་དེ་ཡི་རྒྱུ་མཚན་ཅན། །སྒྲ་ཡི་དབྱེ་བས་རྙེད་མ་ཡིན། །ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ལ། ཅི་འདྲའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཅི་འདྲའི་ཞེས་བྱ་བའི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་བདག་ཉིད་དེ། དེ་ཡང་གཟུགས་བརྙན་གཞན་ལས་ཐ་དད་པར་གསལ་བར་རབ་ཏུ་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་རྒྱས་པར་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་འབྲེལ་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །སེལ་དག་གོ་བྱ་གོ་བྱེད་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྦྱོར་བ་ལ་ལན་འདེབས་པ་ནི་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་སྤྱིར་ལེན་པར་བྱེད་ན་དེའི་ཚེ་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་
― DTG191_Page_0696 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གཟུགས་བརྙན་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང༌། རྗོད་པར་བྱེད་པའི་སེལ་བ་དག་འཁྲུལ་པས་དངོས་པོ་ཉིད་ཀྱི་བརྗོད་བྱར་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་དངོས་པོ་ཉིད་ཡོད་པ་ཁོ་ནའོ། །ཅི་སྟེ་དོན་དམ་པར་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་གཏན་ཚིགས་སུ་བརྗོད་པ་དེའི་ཚེ་གྲུབ་པ་ལ་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། ཁོ་བོ་ཅག་གིས་དོན་དམ་པར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཅུང་ཟད་འདོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཉིད་སྟོན་པ་ནི་དམ་པའི་དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་དང་བྲལ་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་བརྡ་དང་ཐ་སྙད་དུ་ཕྱིན་པའི་དུས་སུ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་སྙམ་དུ་ཁོ་བོ་ཅག་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་འགོག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། སེལ་བ་དག་གིས་ཏེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སེལ་བ་དག་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཉིད་ཀྱིས་གོ་བར་བྱ་བ་དང་གོ་བར་བྱེད་པ་འགེགས་ཀྱི་ཡང་དག་པ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ལ། དམ་བཅའ་བ་གྲུབ་པ་ལ་བསྒྲུབ་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གཉི་ག་ཡང་ཀུན་རྫོབ་དང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་བརྟེན་ན་སྐྱོན་འདི་གཉིས་སུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་གོ་བྱ་གོ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་ན་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །རྟོགས་པས་སྦྱར་བའི་དོན་རྒྱལ་པོ་དཀར་ཆེན་ལ་སོགས་པ་དང༌། དེ་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་སྒྲ་དག་ལ། དོན་དམ་པར་དངོས་པོ་ཉིད་མེད་ན་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་བརྗོད་བྱ་དང་རྗོད་བྱེད་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྟོན་པ་ནི་རྟོགས་པས་སྦྱར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་སྙམ་དུ་རྒྱལ་པོ་དཀར་ཆེན་ལ་སོགས་པ་དེ་ལ་ཡང་དོན་དམ་སྤྱིའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་དེ་དག་གིས་འཁྲུལ་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དོགས་པ་བསུ་ནས། དེ་དག་བརྗོད་བྱའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྤྱི་ནི་སྤྱི་རྟག་པར་རྒྱས་པར་བཀག་ཟིན་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་བའམ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱིའོ། །རྗོད་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་འདིར་ཡང་སྤྱི་ཞེས་རྣལ་མ་དང་སྤྱར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་
― DTG191_Page_0697 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་དེ་ལ་དངོས་པོར་གྱུར་པའི་བརྗོད་བྱ་མེད་མོད། རྗོད་པར་བྱེད་པ་ནི་དཀར་ཆེན་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པ་ཉིད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར་སྒྲའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པའི་སྐད་ཅིག་མ་འཇིག་པ་བསྒྲུབས་ཟིན་པའི་ཕྱིར། སྒྲ་རང་གི་མཚན་ཉིད་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐད་ཅིག་འཇིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ལ་བརྡ་བྱེད་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་སུ་རྗེས་སུ་མི་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་རྗོད་པར་བྱེད་པའོ།། གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཤེས་པ་རྣམ་པ་མེད་པར་ཁས་ལེན་ན་ཡང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དོན་མེད་པ་ལ་དོན་དུ་ཞེན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་རང་ལ་ཡོད་པའི་ངེས་པ་གཞན་ཅུང་ཟད་ཅིག་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་བླང་པར་བྱ་དགོས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོག་པས་བཀོད་པའི་དོན་དག་ལའོ། །དེའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཕྱིར་རམ་དེའི་གཏན་ཚིགས་འཁྲུལ་པ་ཉིད་ནི་དེའི་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དོ། །གང་ཞིག་བསྒྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཡང་སྒྲའི་དོན་དུ་ཁས་མི་ལེན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ། སྒྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གི་མི་འདོད་པར་ཐལ་བར་སྒྲུབ་པ་འདི་བྱེད་པ་ཁོ་བོ་ཅག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་དུ་སྒྲུབ་པའི་ངོ་བོ་སྒྲའི་དོན་དུ་ཁས་མི་ལེན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྒྲ་ལས་དོན་ངེས་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སྒྲུབ་པའི་ངོ་བོ་སྒྲའི་དོན་དུ་མངོན་པར་འདོད་པ་ཉིད་ཡིན་ལ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ནི་སྒྲ་རྣམས་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་སྒྲུབ་པའི་ངོ་བོ་འགེགས་པ་ཡིན་གྱི་སྒྲུབ་པའི་ངོ་བོ་སྒྲའི་དོན་དུ་འདོད་པའི་ཕྱིར། །ཀུན་རྫོབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རང་དོན་བརྗོད་ན་སྟེ་སྒྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཡིན། གཞན་ལས་ལྡོག་པ་ཤུགས་ཀྱིས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། སྒྲུབ་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ལྡོག་པ་ནི་རིགས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་སྒྲུབ་པའི་ངོ་བོ་སྒྲའི་དོན་དུ་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན། འོ་ན་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྒོར་མཚན་ཉིད་མཛད་པ་སྒྲུབ་པ་མི་སྲིད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་དེ་ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། སྤྱི་ལ་སོགས་པ་མི་སྲིད་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དོན་དམ་པར་སྤྱི་དང་རང་གི་མཚན་
― DTG191_Page_0698 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་ལ་སོགས་པའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་རྗོད་པར་བྱེད་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། སྒྲ་རྣམས་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་དངོས་སུ་སྟེ། དོན་དམ་པར་ཡུལ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དོན་དམ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སློབ་དཔོན་གྱིས་སྒྲུབ་པ་མི་སྲིད་པར་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་མི་འགལ་ལོ། །གལ་ཏེ་གཞན་སེལ་བ་ཙམ་ཞིག །བརྗོད་བྱ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཨུཏྤལ་སྔོན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྔོན་པོ་མ་ཡིན་པ་དང་ཨུཏྤལ་མ་ཡིན་པ་ལས་ལྡོག་པའི་དོན་གྱི་རྣམ་པ་གཅིག་ཉིད་གཉི་གའི་ངོ་བོའི་གཟུགས་བརྙན་ཨུཏྤལ་སྔོན་པོ་སྒྲ་སྐྱེད་ཀྱི་མེད་པ་ཙམ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞེན་པའི་དབང་གིས་ཨུཏྤལ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་སྒྲ་རྣམས་ཀྱིས་སྣ་ཚོགས་པའི་དོན་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་པས་དེའི་ངོ་བོར་གཞི་མཐུན་པ་ཉིད་འཐད་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་གཞན་སེལ་ལྡན་དངོས་པོ། །བརྗོད་བྱ་ཡིན་ཞེས་རྗོད་བྱེད་ན། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། ངེད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ལྡོག་པའི་དངོས་པོ་ལ་ལྡོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་གཞན་ཡིན་པར་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་དེ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱོགས་ལ་བརྗོད་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ན། ཅི་སྲིད་དུ་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་གཞན་ལས་ལྡོག་པའི་དངོས་པོ་ལས་ལྡོག་པ་གཞན་ནི་མ་ཡིན་གྱི་འོན་ཀྱང་ལྡོག་པའི་དངོས་པོ་ཉིད་ཁྱད་པར་གཞན་སྤངས་པ་ཙམ་ཤེས་པར་འདོད་པ་ལ་དེ་སྐད་དུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཇི་ལྟར་གཙོར་རིགས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན་དེ་དང་ལྡན་བ་གཞན་གྱི་དབང་གིས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་དེར་རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར་མ་འཕགས་པས་དེ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་གཞི་མཐུན་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་བརྗོད་པ་དེ་ལྟར་སེལ་བའི་ཕྱོགས་ལ་མི་འཇུག་སྟེ། གཞན་སེལ་བ་དང་ལྡན་པ་ཐ་དད་པ་མ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྟོན་པ་ནི། དེས་ནི་གཞན་དབང་ཉེས་པ་སོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་གྲོས་བཟང་པོས་གསུངས་པ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློ་གྲོས་རྣམ་པར་དག་པའི་སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོས་གསུངས་པའི་གཞན་སེལ་བའི་སྒྲའི་དོན་ལའོ། །འདི་ལ་རྒྱུ་སྨྲས་པ། ལོགས་མིན་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གཞན་སེལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྒྲའི་དོན་ཏེ་གཞན་སེལ་བའི་དངོས་པོ་ལས་ལོགས་ཤིག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཇི་ལྟར་གཞི་མཐུན་པ་ལ་སོགས་པ་མི་འགལ་བ་དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་
― DTG191_Page_0699 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར། སྔོན་པོའི་སྒྲ་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་སྔོན་པོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ན་སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་ལས་ལྡོག་པའི་དངོས་པོར་ངེས་པའི་བུང་བ་དང་ཁུ་བྱུག་དང་མིག་སྨན་ལ་སོགས་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བཞིན་པའི་ངོ་བོའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཟུགས་བརྙན་སྐྱེ་ལ་དེ་ཡང་ཨུཏྤལའི་སྒྲས་ཁུ་བྱུག་ལ་སོགས་པ་ལས་རྣམ་པར་བཅད་ནས་ཨུཏྤལ་མ་ཡིན་པ་ལས་ལྡོག་པའི་ཡུལ་ཅན་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ནི་ངེས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཕན་ཚུན་དུ་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་བློའི་གཟུགས་བརྙན་ལ་ལྟོས་ནས་རྣམ་པར་གཅད་པར་བྱ་བ་དང་གཅོད་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྔོན་པོ་དང་ཨུཏྤལའི་སྒྲ་དག་ཁྱད་པར་དང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དངོས་པོར་མི་འགལ་ལོ། །གཉི་གས་ཀྱང་སྔོན་པོ་མ་ཡིན་པ་དང་ཨུཏྤལ་མ་ཡིན་པ་ལས་ལྡོག་པའི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོ་གཅིག་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། དོན་གཅིག་ལ་འཇུག་པ་ཉིད་ཀྱི་གཞི་མཐུན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱིའི་དོན་ཏོ། །ཡན་ལག་གི་དོན་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཡིད་གཉིས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་པ་མི་རྙེད་པ་སྟེ། ཐེ་ཚོམ་གྱི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྙན་སྒྲོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁུ་བྱུག་གི་རྣམ་གྲངས་སོ། །ལྷག་མ་ནི་གོ་བར་ཟད་དོ། །འདི་སྙམ་དུ་ཁོ་བོ་ཅག་གི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་གཞི་མཐུན་པ་ལ་སོགས་པ་མི་འགལ་བ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་པར་གཞག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞི་མཐུན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །ཇི་ལྟར་འཐད་པར་དཀའ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྒྲུབ་པ་སྒྲའི་དོན་ཡིན་པར་སྨྲ་བའི་ཕྱོགས་ལ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་གཅིག་ཉིད་ཀྱིས་ཨུཏྤལ་སོགས་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་པ་ན། ཅི་ཨུཏྤལ་ཡིན་ནམ་འོན་ཏེ་མིག་སྨན་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཁྱད་པར་གཞན་ལ་མི་ཤེས་པར་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོ་དེའི་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་ལ་གཅིག་གི་ཚེ་རྟོག་པ་པོ་གཅིག་ལ་ལྟོས་ནས་ཤེས་པ་དང་མི་ཤེས་པ་ཉིད་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྟོན་པ་ནི། ཅི་ཕྱིར་ལྡོག་གཞན་ལ་བློ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་བློ་མེད་པ་ནི་མི་ཤེས་པའམ། བློ་གྲོས་དམན་པའི་བློ་མེད་པ་སྟེ། ཐེ་ཚོམ་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཐེ་ཚོམ་དང་ཕྱིན་ཅི་
― DTG191_Page_0700 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལོག་མེད་པའི་ཕྱིར། ཨུཏྤལ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་གཞན་ལ་སྦྱོར་བ་པོས་སྦྱོར་བར་འདོད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་སྟོན་པ་ནི། གང་གི་དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་གི་དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློ་མེད་པ་གང་ཞིག་བཟློག་པའི་དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་དངོས་པོ་དེ་ཕྱོགས་གཅིག་གིས་བརྗོད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་རང་བཞིན་གཞན་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་གཞན་བརྩལ་བར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། དེའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་རྣམ་ཀུན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་གིས་ཕྱོགས་གཅིག་བརྗོད་པར་འགྱུར་བ་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་ཕྱོགས་གཅིག་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཅིག་ཉིད་དང་དུ་མ་ཉིད་དག་ནི་ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་ཁྱེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཕྱོགས་གཅིག་པ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་སྙེད་བསྟན་པ་ཁོ་ནར་ཟད་པས་གཅིག་དུ་མར་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་སྔོན་པོའི་སྒྲས་རྫས་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། སྔོན་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཡོན་ཏན་ནམ། དེ་དང་འདུ་བའི་སྔོན་པོ་ཉིད་ཀྱི་རིགས་ཡིན་ལ། ཨུཏྤལའི་སྒྲས་ཀྱང་ཨུཏྤལ་ཉིད་ཀྱི་རིགས་ཁོ་ན་བརྗོད་ཀྱི་རྫས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དོན་ཐ་དད་པ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། ཨུཏྤལ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་གཞན་འདོད་པར་རིགས་ཉིད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། །ཨུཏྤལ་རིགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཨུཏྤལ་རིགས་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་གཞན་ཡང་ཡིན་ལ་ཨུཏྤལའི་རིགས་ཀྱང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྡུའོ། །དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་བྱའོ། །ཨུཏྤལའི་སྒྲ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལྔ་པའི་སྒྲ་ཅན་ནོ། །ཕྱོགས་འདི་ལ་གཞི་མཐུན་པ་མི་འཐད་པ་ཆེས་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། བ་ཀུ་ལ་དང་ཨུཏྤལའི་སྒྲ་དག་བཞིན་དུ་དོན་གཅིག་ལ་སྔོན་པོ་དང་ཨུཏྤལའི་སྒྲ་དག་འཇུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཨུཏྤལ་བ་ཀུ་ལ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་ཡང་སྔོན་པོའི་སྒྲས་རིགས་དང་ཡོན་ཏན་དང་བྱེ་བྲག་རྗོད་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེའི་སྒོ་ནས་སྔོན་པོའི་ཡོན་ཏན་དང་དེའི་རིགས་དག་དང་འབྲེལ་པའི་རྫས་ཀྱང་དེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་དུ་དེ་ཨུཏྤལའི་སྒྲས་ཀྱང་རིགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་རྫས་དེ་ཉིད་བརྗོད་པ་ཡིན་པས་དེས་ན་དེ་དག་དོན་གཅིག་ལ་འཇུག་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་གཞི་མཐུན་པར་འགྱུར་བས་བ་ཀུ་ལ་དང་ཨུཏྤལའི་སྒྲ་དག་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ།
― DTG191_Page_0701 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྔོན་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཡོན་ཏན་ཡང་ཡིན་ལ་སྔོན་པོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་རིགས་ཀྱང་ཡིན་པས་ཡོན་ཏན་དེའི་རིགས་ཏེ། དེ་དག་དང་འབྲེལ་བ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། ཨུཏྤལ་སྒྲ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྫས་དེ་སྔོན་པོའི་སྒྲ་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཉིད་སྟོན་པ་ནི། གང་ཉིད་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་དང་དེའི་རིགས་དག་གོ །འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་ཡང་སྔོན་པོའི་སྒྲ་ཡོན་ཏན་དེའི་རིགས་དང་ལྡན་པའི་རྫས་བརྗོད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྔོན་པོ་དེ་དོན་གཅིག་ལ་འཇུག་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་བོའི་བློ་ཨུཏྤལའི་དོན་ལ་ངེས་པའི་ངོ་བོར་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁུ་བྱུག་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྔོན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་གཞན་དུ་ཐེ་ཚོམ་ཟབ་བཅད་པའི་དོན་དུ་ཨུཏྤལའི་སྒྲ་སྦྱོར་བ་དོན་དང་བཅས་བ་ཁོ་ནའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐབས་ཀྱི་དོན་མི་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲའི་དོན་སྒྲུབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གསལ་བ་གཞི་མཐུན་པ་ལ་སོགས་པ་མི་འཐད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་སྐབས་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཨུཏྤལའི་སྒྲ་ཐེ་ཚོམ་བཅད་པའི་དོན་དུ་བརྗོད་ཀྱི་རྫས་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་སྒྲུབ་པ་སྒྲའི་དོན་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། ཨུཏྤལའི་སྒྲ་འཁྲུལ་པར་སྒྲོ་བཏགས་པའི་རྣམ་པར་བཅད་པ་ཙམ་ཉིད་སྟོན་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔོན་པོའི་སྒྲས་ཨུཏྤལ་ལ་སོགས་པའི་རྫས་བརྗོད་ཀྱི། ཡང་རྟོགས་པ་པོ་དེ་རེས་པ་མི་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ལ་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་སྒྲའི་དོན་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ངེས་པར་ཡུལ་དུ་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ལ་ནི་ཐེ་ཚོམ་གྱི་གོ་སྐབས་རྙེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ངེས་པ་དང་སྒྲོ་འདོགས་པའི་ཡིད་ནི་གནོད་པར་བྱ་བ་དང་གནོད་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་ཡང་སྔོན་པོ་དང་ཨུཏྤལའི་སྒྲ་དག་ནི་དོན་གཅིག་ལ་འཇུག་པ་མེད་མོད། དེའི་དོན་ཡོན་ཏན་དང་རིགས་དག་ནི་རྫས་གཅིག་ལ་འཇུག་པ་ཡོད་པ་དེའི་དོན་ཅན་འདི་དག་གཞི་མཐུན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འདི་ནི་མི་རིགས་ཏེ་ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་གཟུགས་དང་རོའི་སྒྲ་དག་ཀྱང་གཞི་མཐུན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་དོན་གཟུགས་དང་རོ་དག་ནི་ས་ལ་སོགས་པའི་རྫས་གཅིག་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་
― DTG191_Page_0702 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཨུཏྤལ་སྔོན་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་གཅིག་གི་ཡུལ་ཅན་གྱི་བློ་དེར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། རྫས་གཅིག་ལ་འདུ་བའི་ཡོན་ཏན་དང་རྫས་ཀྱི་རིགས་དག་ནི་གཉིས་ཀྱི་སོ་སོར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་གཅིག་གི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་མ་སྐྱེས་པ་ན་སྒྲ་དག་གི་གཞི་མཐུན་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྤྲོས་པས་ཆོག་གོ །འདི་སྙམ་དུ་གང་ཁོ་ན་སྔོན་པོའི་ཡོན་ཏན་དང་དེའི་རིགས་དག་དང་འབྲེལ་པའི་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་ཨུཏྤལའི་སྒྲས་བརྗོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། གཞན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་ཨུཏྤལའི་སྒྲ་དོན་མེད་པར་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་དེ་ཡི་རིགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ་ཞེན་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་བཅད་དོ། །རྟེན་ནི་ཐ་དད་དུ་ཡང་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞི་ཐ་དད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ཅི་སྟེ་གལ་ཏེ་ཡང་རྫས་དེ་ཉིད་སྔོན་པོའི་སྒྲས་བརྗོད་ཅིང་ཨུཏྤལའི་སྒྲས་ཀྱང་ཡིན་སྔོན་པོའི་སྒྲས་ནི་ཨུཏྤལའི་རིགས་དང་འབྲེལ་པའི་ངོ་བོར་རྫས་བརྗོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། སྔོན་པོའི་ཡོན་ཏན་དང་དེའི་རིགས་དང་འབྲེལ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཏེ། དེས་ནི་འདིའི་སྔོན་པོ་དང་ཨུཏྤལ་ཉིད་ཀྱིས་རིགས་དང་འབྲེལ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་བརྗོད་པར་འདོད་ནས་ཨུཏྤལའི་སྒྲ་འཇུག་པ་ན་དོན་མེད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དོགས་པ་བསུ་ནས་ལེན་འདེབས་པ་ནི། ཅི་སྟེ་སྔོན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཅི་སྟེ་སྔོན་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ཨུཏྤལ་ཉིད་དང་འབྲེལ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་དེའི་རིགས་དང་འབྲེལ་པའི་རྫས་མི་བརྗོད་ནས་ཞེས་འབྲེལ་ཏེ། དེ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གིས་སྔོན་པོ་དང་དེའི་རིགས་དང་འབྲེལ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་བརྗོད་པ་ན་ཨུཏྤལ་ཉིད་ཀྱི་རིགས་དང་འབྲེལ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྫས་བརྗོད་པར་མི་འགྱུར་བ་སྔོན་པོའི་ཡོན་ཏན་དང་དེའི་རིགས་དང་འབྲེལ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་ཨུཏྤལ་ཉིད་ཀྱི་རིགས་དང་འབྲེལ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཅི་ཙམ་དུ་རྫས་གཅིག་ལ་འབྲེལ་པ་ཅན་ཉིད་ཀྱིས་ངོ་བོ་གཉི་ག་ཡང་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་དག་ཀྱང་གཅིག་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ངོ་བོ་གཅིག་བརྗོད་པ་ན་ངོ་བོ་གཞན་མ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཁས་བླངས་ནས་ཀྱང་བརྗོད་དེ། ཨུཏྤལ་ཉིད་དང་འབྲེལ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་སྔོན་པོ་དང་དེའི་རིགས་དང་འབྲེལ་པའི་རང་བཞིན་ལས་གཞན་ཉིད་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད། དེ་ལྟ་ན་
― DTG191_Page_0703 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་ཨུཏྤལའི་སྒྲ་ནི་དོན་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཨུཏྤལ་དང་འབྲེལ་པའི་དངོས་པོའི་ཆ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སྔོན་པོའི་ཡོན་ཏན་དང་དེའི་རིགས་དག་གཉི་ག་དང་འབྲེལ་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཆ་མེད་པའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྔོན་པོའི་སྒྲ་ཉིད་ཀྱིས་བརྗོད་ལ། ངེས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་བློས་ཀྱང་ཡུལ་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་གང་ཞིག་བརྗོད་པའི་དོན་དུ་ཨུཏྤལའི་སྒྲ་དོན་དང་བཅས་པར་འགྱུར་བ་འདིའི་རང་གི་ངོ་བོ་མ་བརྗོད་པ་གཞན་ཅི་ཞིག་ཡོད། །འོད་པས་སྨྲས་པ། ཆ་མེད་པའི་དངོས་པོ་ལ་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡུལ་དུ་བྱས་ཀྱི་ཡུལ་ཆ་ཤས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདི་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲ་ནི་དོན་དུ་མའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཅིག་གི་སྒྲ་ནི་ཆ་ཤས་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དོགས་པ་བསུ་ནས་ལེན་འདེབས་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཆ་ཤས་ལས་གྲོལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆ་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མ་ལུས་ཆའི་རྣམ་རྟོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་དུ་བྱས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་མ་ལུས་པ་དང་ཆ་དག་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི། མ་ལུས་ཆ་ཡི་རྣམ་རྟོག་གོ །འདི་ནི་ངག་གི་དོན་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་ནས་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར། དང་པོ་ཉིད་དུ་སྔོན་པོའི་སྒྲས། །བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དེ་བསལ། །ཞེས་བྱ་བའི་དོན་འདི་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ་དེའི་དངོས་པོ་ཅི་འདྲ་བ་དེ་འདྲ་བ་ཉིད་བརྗོད་པ་ཡིན་གྱི་གང་ཞིག་བརྗོད་པའི་དོན་དུ་སྔོན་པོའི་སྒྲ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་དེའི་རང་བཞིན་འགའ་ཞིག་དོར་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་དངོས་པོ་དེ་ནི་ཆ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་ནི་ཚིག་གི་དོན་ཙམ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཇི་ལྟར་ཨུཏྤལའི་སྒྲ་དོན་མེད་པ་དེ་ལྟར་སྒྲའི་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་གཞན་དག་ཀྱང་སྦྱོར་བ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །སྦྱོར་བ་ཡིན་ན་ཡང་རྣམ་གྲངས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཤིང་དང་རྩ་བ་མཐུན་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བསྒྲེ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། རྣམ་པ་འདི་དག་ཉིད་ཀྱིས་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱོར་བའོ། །བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨྲ་བའོ། །བརྗོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨྲ་བའོ། །དེ་ནི། གཞན་དུ་དངོས་པོ་གཅིག་པུ་ལ། །སྒྲའམ་བློ་གཅིག་གིས་ཁྱབ་ན། །གཞན་ཡུལ་མ་ཡིན་དེ་ཡི་ཕྱིར། །རྣམ་གྲངས་
― DTG191_Page_0704 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ནི་ཉིད་དུ་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་དོ། །འདི་སྙམ་དུ་ཁྱེད་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་སྐད་ཅིག་གིས་བརྗོད་པའི་དངོས་པོའི་ཁྱད་པར་ལ་ཐེ་ཚོམ་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པར་ཐལ་བ་དང༌། སྒྲ་གཞན་མི་འཇུག་པར་ཐལ་བར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྱུར་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེའི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་དག་གཉིས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་དང་ཤེས་པ་དེ་དག་གིས་སོ། །ཕྱི་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་ཕྱིས་སོ། །ཅི་སྟེ་སྒྲའི་དོན་དུ་ཀུན་རྫོབ་པ་ལ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་གཞི་མཐུན་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་སྐྱོན་འདི་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་སྒྲ་ཡིས་རྣམ་རྟོག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྔོན་པོའི་སྒྲས་ཆེས་དང་པོར་སྔོན་པོ་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་ལས་ལྡོག་པའི་ཨུཏྤལ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡིད་གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་དག་མི་སྤོང་བ་ཕྱི་རོལ་གྱི་ངོ་བོར་ཞེན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཟུགས་བརྙན་སྐྱེད་པར་བྱེད་ལ། ཡང་ཨུཏྤལའི་སྒྲས་དེ་ཉིད་ཨུཏྤལ་མ་ཡིན་པ་ལས་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་དང་གཅིག་གིས་ངོ་བོ་སྒྲོ་འདོགས་པ་སྐྱེའོ། །དེའི་ཕྱིར་རིགས་པ་དེས་སྔོན་པོ་མ་ཡིན་པ་དང་ཨུཏྤལ་མ་ཡིན་པ་ལས་ལྡོག་པའི་ཕྱི་རོལ་དང་གཅིག་གི་ངོ་བོར་ཞེན་པའི་འཁྲུལ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཟུགས་བརྙན་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དེའི་ངོར་བྱས་ནས་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་གཞི་མཐུན་པ་ལ་སོགས་པར་རིགས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པར་མི་རིགས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དམ་པའི་དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རྟགས་དང་གྲངས་སོགས་འབྲེལ་པ་ནི། སེལ་བ་ལ་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་འདི་ནི། རྟགས་དང་གྲངས་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྟགས་དང་གྲངས་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ནི་དངོས་པོའི་ཆོས་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་སྟེ། རང་དབང་ཅན་མི་འདོད་པས་འདོད་པ་བཀོད་པའི་བརྡ་ཙམ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསལ་བ་རྣམས་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་ཡང་གི་སྒྲ་ལས་སེལ་བ་ཡང་ངོ༌། །སྦྱོར་བ་ནི་གང་ཞིག་གང་གི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའི་རྗེས་སུ་མི་བྱེད་པ་དེ་ནི་དེའི་ཆོས་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། མེའི་གྲང་བ་ཉིད་བཞིན་ནོ། །རྟགས་དང་གྲངས་ལ་སོགས་པ་གང་ཡང་དངོས་པོའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའི་རྗེས་སུ་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པའོ། །གཏན་ཚིགས་འདི་མ་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་
― DTG191_Page_0705 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཕྱིར། མཐའ་མ་འགྲམ་པ་དོགས་རྣམས་ཀྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་རྟགས་དངོས་པོར་གཏོགས་པའི་ཆོས་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་འགྲམ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་འགྲམ་པ་དང༌། མཐའ་མ་དང་དོགས་ཞེས་བྱ་བའི་རྟགས་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་སྒྲ་འཇུག་པས་དངོས་པོ་གཅིག་ངོ་བོ་གསུམ་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་ལ་ཕོ་དང་མོ་དང་མ་ནིང་ཞེས་བྱ་བའི་རང་བཞིན་གསུམ་རིགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ཉིད་ཉམས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འགལ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་ཡང་གཅིག་ཉིད་ནི་སྣ་ཚོགས་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ཡིན་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྒྲ་གཅིག་གིས་སམ། སྒྲ་གཞན་གྱིས་རྟགས་གསུམ་སྟོན་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར། དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ནོར་བུ་གཟི་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཁྲ་བོར་སྣང་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ཅི་སྟེ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རྟགས་གསུམ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ན་ཡང་སྟོན་པ་པོ་ངོ་བོ་གང་ཞིག་བརྗོད་པར་འདོད་པ་དེ་ཙམ་ཞིག་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དབང་གིས་སྣང་བ་ཤེས་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་གྱི། ཁྲ་བོར་སྣང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། དེའི་ཕྱིར། བརྗོད་འདོད་རྗེས་སུ་བྱེད་ན་ཡང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །བརྗོད་པར་འདོད་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་སྟེ། ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མའོ། །གལ་ཏེ་བརྗོད་པར་འདོད་པས་གཅིག་གི་ངོ་བོ་ལ་སེམས་པ་གཅིག་གི་ངོ་བོར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན། དེའི་ཚེ་ཤེས་པ་དེ་དག་དངོས་པོ་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་རྣམ་པས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་དུ་སྒྲ་བཞིན་ནོ། །དེའི་དབང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དབང་གིས་སོ། །གང་ཡང་འདི་སྙམ་དུ་འཇིག་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་རྣམས་ལ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་མོ་དང་ཕོ་དང་མ་ནིང་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་གནས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གནས་པར་གྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་བཅད་དོ། །གལ་ཏེ་གནས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་རྟགས་རྣམས་གནས་པ་སྟེ། རྟགས་རྣམ་པར་གཞག་པར་འགྱུར་ན་དེའི་ཚེ་
― DTG191_Page_0706 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྲམ་དང་ལུ་གུ་རྒྱུད་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་ཕར་མ་ཕྱེ་བར་རྟགས་གསུམ་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཐམས་ཅད་ལ་འགྲམ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་གནས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་འགྲམ་པ་དང་མཐའ་མ་དང་དོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་རྟགས་གསུམ་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་མཚན་ཉིད་ཧ་ཅང་ཐལ་བའི་སྐྱོན་ཡིན་ནོ། །འཁྲུལ་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཁྱབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་དག་ལ་གནས་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་ན་ཡང་མེད་པ་དང་ཉེ་བར་བརྗོད་པ་མེད་པ་དང་གསོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་དག་གིས་རྟགས་གསུམ་སྟོན་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟགས་རྣམ་པར་གཞག་པ་མ་ཁྱབ་པ་མ་ཡིན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལས་ཀྱང་མ་ཁྱབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གནས་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཉིད་རེ་རེ་ལ་རྟགས་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་སྒྲ་འཇུག་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་སྐྱེ་བ་ནི་འབྱུང་བ་ལ་བརྗོད་དོ། །འཇིག་པ་ན་ཉམས་པའོ། །བདག་གི་རང་གི་ངོ་བོ་ནི་གནས་པའོ། །དེ་ལ་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་འཇིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་སྐྱེད་པ་དང་འབྱུང་བ་དང་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མོ་དང་ཕོ་དང་མ་ནིང་གི་རྟགས་ཀྱི་སྒྲ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་པ་ལ་གནས་པ་དང་སྐྱེ་བ་དག་མེད་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་འཇིག་པ་དང་ཞིག་པ་དང་ཉམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་དག་གིས་བསྟན་པར་འགྱུར། ཡང་གི་སྒྲས་ནི་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་རང་གི་སྒྲས་ཇི་ལྟར་སྟོན་ཞེས་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གནས་པ་ལ་འཇིག་པ་དང་སྐྱེ་བ་དག་མེད་པའི་ཕྱིར་གནས་པ་དང་རང་བཞིན་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་དག་གིས་གནས་པ་དེ་རྒྱུ་གང་གིས་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །ཅི་སྟེ་ཡང་གནས་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ཕན་ཚུན་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདི་དག་རེ་རེ་ལ་རྟགས་གསུམ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། དེའི་ཕྱིར། ཅི་སྟེ་འདི་དག་དབྱེར་མེད་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་འདི་དག་ཕན་ཚུན་དུ་དབྱེ་བ་མེད་པའི་ངོ་བོར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་དོན་དམ་པར་རྟགས་གཅིག་ཁོ་ནར་འགྱུར་གྱི་རྟགས་གསུམ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་ན་རེ་གལ་ཏེ་མོ་ལ་སོགས་པ་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་རྣམས་ནི་
― DTG191_Page_0707 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ལང་ཉིད་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་ལ། གལ་ཏེ་མོ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྔར་སྤྱི་བརྟག་པར་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་བསལ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ངོ་བོའི་མོ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། མཚན་ཉིད་མི་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་དེ་དག་ཉིད་ལ་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་གཞན་མེད་ན་ཡང་རིགས་དང་ཡོད་པ་དང་སྤྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་མོ་དང་ཕོ་དང་མ་ནིང་གི་རྟགས་ཀྱི་སྒྲ་འཇུག་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་མ་ཁྱབ་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། རིགས་དང་ཡོད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྤྱི་རྣམས་ལ་ཡང་གཞན་པ་ཡི། །སྤྱི་ནི་རིགས་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱི་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཡང་བྱེ་བྲག་པའི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ལ་བརྟེན་ནས་བརྗོད་པ་ཡིན་གྱི། གང་གི་ཚེ་བརྡ་སྤྲོད་པ་བ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱི་ལ་ཡང་སྤྱི་གཞན་ཡོད་དོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཇི་སྐད་དུ། དོན་གྱི་རིགས་ནི་བརྗོད་ན་ཡང༌། །ཐམས་ཅད་རིགས་ནི་རྗོད་བྱེད་ཡིན། །གང་ཕྱིར་དངོས་རྣམས་བྱ་བ་ཡི། །མཚན་ཉིད་དུ་ནི་གནས་པ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་དོ། །བསྟན་བཅོས་གཞན་དུ་མཐོང་བའི་རིགས་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ངེས་པ་ནི་བརྡ་སྤྲོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཁས་བླང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། རིགས་རྣམས་ནི་ཤེས་པ་དང་བརྗོད་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བར་བྱ་བའི་འབྲས་བུས་དཔགས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ལ་ངེས་པ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་འབྲས་བུ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་སྤྱིའི་རྟེན་གྱི་རིགས་ནི་རིགས་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་ཏེ། བརྗོད་པ་དང་ཤེས་པའི་བྱ་བས་རྣམ་པར་གཞག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྤྱི་གསལ་བ་ཡང་དེ་འདྲ་བ་དེ་དག་གསལ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ཞེས་དེ་མ་ཐག་པའི་སྐྱོན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཐུན་མོང་བའི་སྐྱོན་འདི་ཡང་བཤད་པ། མེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་དག་ལ་རིགས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དངོས་པོའི་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དེ་དག་ལ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་སྦྱར་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྟགས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་མ་ཁྱབ་པ་ཅན་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་རྟགས་གསུམ་རྣམ་པར་གཞག་པ་འདི་ནི་འདོད་པས་སྦྱོར་བའི་བརྡ་ཙམ་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་
― DTG191_Page_0708 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་གྲུབ་པོ། །གྲངས་ཀྱང་དངོས་པོར་གཏོགས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གྲངས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གྲངས་ཀྱང་བརྡ་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་ཡིན་གྱི་དངོས་པོ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བཙུན་མོ་རྣམས་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་དངོས་པོ་ཐ་དད་པ་མེད་ཀྱང་རྗོད་པར་འདོད་པའི་དབང་གིས་ཉེ་བར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མང་པོ་ཉིད་དང་གཅིག་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་གྲངས་ནི་དངོས་པོར་གཏོགས་པའི་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་མི་དད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་ལ། དེ་ལ་ཆུ་རྣམས་དང༌། བཙུན་མོ་རྣམས་དང༌། བྱེ་མ་རྣམས་དང༌། ཆར་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དངོས་པོ་ཐ་དད་པ་མེད་པར་ཡང་མང་པོ་ཉིད་ཀྱི་གྲངས་འཇུག་ཅིང༌། དེ་བཞིན་དུ་ནགས་དང༌། ས་ཕུག་དང༌། འགྲོ་བ་དང་གྲོང་ཁྱེར་དྲུག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དོན་ཐ་དད་པ་ཡོད་ན་ཡང་གཅིག་ཉིད་ཀྱི་གྲངས་སུ་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ལ། མ་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་གསལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞོན་ནུ་མ་ལེན་གྱི་ལུགས་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་དོགས་པ་བསུ་བ་སྟེ། དེ་སྨྲས་པ་བཙུན་མོ་རྣམས་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་རེས་འགའ་རིགས་ལ་སྦྱོར་ལ། རེས་འགའ་ནི་གསལ་བ་ལ་སྦྱོར་ཏེ། དེ་ལ་གང་གི་ཚེ་རིགས་ལ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་གསལ་བར་རྟོགས་པའི་གྲངས་བླངས་ནས་འཇུག་སྟེ། གསལ་བ་རྣམས་ཀྱང་བུད་མེད་མང་པོ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་གསལ་བ་ལ་སྦྱོར་བ་ལ་དེའི་ཚེ་གསལ་བ་དེའི་ཆ་ཤས་ལག་པ་དང་རྐང་པ་ལ་སོགས་པ་མང་པོ་ཉིད་ཀྱི་གྲངས་བླངས་ནས་འཇུག་གོ །ནགས་ཀྱི་སྒྲས་དྷ་བ་དང་སེང་ལྡེང་དང་པ་ལ་ཤལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གསལ་བ་རྣམས་དེ་དང་འདུ་བའི་ཤིང་ཉིད་ཀྱི་རིགས་སུ་གཏོགས་པའི་གྲངས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཅན་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་ནགས་ཞེས་གཅིག་གི་ཚིག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། རིགས་སུ་གཏོགས་པའི་གྲངས་གཅིག་གི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་རྫས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་རྟ་ལ་སོགས་པའི་གསལ་བ་ལ་བརྟེན་པའི་རིགས་ཉིད་ནགས་ཀྱི་སྒྲས་བརྗོད་དོ། །དེས་ན་གཅིག་གི་ཚིག་ཏུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། རིགས་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སོ། །འོན་ཏེ་རྣམ་པ་འདི་
― DTG191_Page_0709 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལེན་འདེབས་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་རྣམ་པ་འདིས་ཤིང་དང་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་གི་ཚིག་ཐམས་ཅད་ཉམས་པར་འགྱུར་པ་ནི། ཆད་པར་འགྱུར་བ་སྟེ་ཐམས་ཅད་དུ་རིགས་པ་འདི་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་འདི་ལ་ཡང་དེ་ལ་རིགས་དང་གསལ་པ་ལ་གལ་ཏེ་ཤིང་ལ་སོགས་པ་སྦྱོར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལྟ་བུ་བརྗོད་པར་ནུས་སོ། །ཅི་སྟེ་ཤིང་ལ་སོགས་པ་གཞན་དུ་གསལ་བ་དང་ཡན་ལག་རྣམས་ལ་གྲངས་སུ་བརྗོད་པར་འདོད་པ་མེད་པར་འདོད་ན་གལ་ཏེ་དེ་ལྟན་དངོས་པོར་རྟོགས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་གྲངས་མེད་དེ་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཁོ་ནའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་བརྗོད་པར་འདོད་པ་དེ་ཉིད་བཙུན་མོ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་མང་པོའི་ཚིག་འདིའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ལ་རག་མོད་ཐ་དད་པ་མེད་ན་ཡང་དངོས་པོ་གཅིག་ཀྱང་མང་པོ་ཉིད་ཀྱི་བརྗོད་པར་འདོད་པས་དེའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང༌། ནགས་ཀྱི་སྒྲ་ཡང་གསལ་མང་པོ། །རིགས་དང་གྲངས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རམ། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ་རིགས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རིགས་ལ་ནི་གྲངས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ནི་རྫས་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་དེ་ལྟར་བྱེ་བྲག་པའི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ལ་མི་བརྟེན་པ་དེའི་ཚེ་གྲངས་མེད་པ་ན་དེ་ཇི་ལྟར་དྷ་བ་ལ་སོགས་པའི་གསལ་བ་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར། འདི་སྙམ་དུ་འབྲེལ་པ་དང༌། འབྲེལ་པ་ལས་སམ་དེ་དང་འབྲེལ་པ་ལས་འགྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་གི་ཚེ་གྲངས་རིགས་དང་ཐ་དད་པ་དེའི་ཚེ་དྷ་བ་ལ་སོགས་པ་གསལ་བ་རྣམས་གྲངས་གཅིག་ཉིད་དང་འབྲེལ་པའི་རིགས་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར། བརྒྱུད་པས་དེ་དྷ་བ་ལ་སོགས་པའི་གསལ་བ་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་གྲངས་རིགས་དང་ཐ་མི་དད་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་དངོས་སུ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར། དེས་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར་རིགས་དང་གྲངས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་གྲུབ་པོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལེན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། གལ་ཏེ་འབྲེལ་པ་དང་འབྲེལ་པ་ལས་སམ་དེ་དང་འབྲེལ་པ་ལས་དྷ་བ་ལ་སོགས་པའི་གསལ་བ་རྣམས་ལ་ནགས་ཀྱི་སྒྲ་འཇུག་པ་དེའི་ཚེ་ཤིང་གཅིག་ཀྱང་དེ་ལྟར་
― DTG191_Page_0710 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནགས་ཞེས་བརྗོད་པར་འགྱུར་ཏེ། འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་དྷ་བ་ལ་སོགས་པ་མང་པོ་རྣམས་ལ་ཡང་རིགས་དང་གྲངས་དང་འབྲེལ་པ་ཉིད་ལས་ནགས་ཞེས་བརྗོད་ཀྱི་གཞན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འབྲེལ་པ་དེ་ཡང་ཤིང་གཅིག་ལ་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རྗོད་པར་མི་བྱེད། ཡང་ན་གསལ་བ་མང་པོ་ལ་བརྟེན་པ་རིགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་གསལ་བ་མང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཕྱོགས་འདི་ལ་ཡང་ཤིང་གཅིག་ཀྱང་ནགས་ཞེས་བརྗོད་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་གསལ་བ་མང་པོ་ལ་བརྟེན་པའི་རིགས་ནགས་ཀྱི་སྒྲས་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དྷ་བ་ལ་སོགས་པའི་གསལ་བ་གཅིག་ལ་ཡང་གནས་ཏེ། དེ་ལྟར་ཡིན་དང་དྷ་བའི་བློ་དེའི་རྒྱུ་མཚན་ཐམས་ཅད་དུ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ་དེ་འང་ཤིང་གཅིག་ལ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ནགས་ཀྱི་བློར་མི་འགྱུར། རྗེས་སུ་འགྲོ་དང་ལྡོག་པ་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་ཉེ་བར་སྡུད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དེའི་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟགས་དང་གྲངས་སོགས་འབྲེལ་པ་ནི། །སེལ་བ་ལ་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་འདིར་བྱ་བ་དང་དུས་ལ་སོགས་པ་འབྲེལ་པ་བསྟན་པ་ནི། དེ་ལ་བྱ་བ་དུས་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལས་དང་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གིས་དོན་དང་པོ་ཉིད་དུ་བཀག་པ་ན་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་འདི་དག་གི་དངོས་པོའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བརྡ་ལས་བྱུང་བ་ནི་བརྡ་ཡིས་བྱས་པའོ། །ཡང་ན་འདི་དག་དངོས་པོའི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་དུ་ཆུག་མོད། དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཟུགས་བརྙན་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སེལ་བ་འཁྲུལ་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གསལ་བའི་བདག་ཉིད་དུ་ལེན་པའི་ཕྱིར། ཞེན་པའི་དབང་གིས་ཀྱང་བསལ་བའི་སྒོ་ནས་རྟགས་དང་གྲངས་ལ་སོགས་པའི་འབྲེལ་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ལ། དེས་ན། གསལ་བྱ་བསྟན་བྱ་མ་ཡིན་ཕྱིར། །འདི་དེའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་ཡོད་མིན། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ནི་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི་རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། །བསལ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སེལ་བར་བརྗོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སྒྲས་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བས་ནའོ། །འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེལ་བ་ལའོ། །ཀུན་བཤད་དག་ལ་གཞན་དག་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་
― DTG191_Page_0711 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དེ་ལ། །བློ་ལ་མངོན་པར་འདོད་པ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཀུན་བཤད་དག་ལ་གཞན་ལས་ལྡོག་པ་ཤེས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་མ་གྲུབ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཤེས་པར་འདོད་པ་ནི་དོན་གང་ཞིག་ལ་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཉེན་པ་པོའི་བློ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་སྦྱོར་གྱི་ཞེན་པས་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་མངོན་པར་འདོད་པའི་དོན་བསྟན་པ་ན་ཤུགས་ཀྱིས་མི་འདོད་པ་རྣམ་པར་བཅད་པ་རྟོག་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པ་དག་ནི་ཕན་ཚུན་རྣམ་པར་གཅོད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐམས་ཅད་མངོན་པར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཐམས་ཅད་འདོད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་དེའི་ཚེ་སྒྲའི་དོན་སོ་སོར་ངེས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་དོན་འགའ་ཞིག་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་ཉན་པ་པོ་དོན་འགའ་ཞིག་ལ་རིགས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཞིག་ལ་སྒྲ་ལས་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཐམས་ཅད་འདོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མི་རིགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བས་ན་འཚེད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་རྣམས་ཤུགས་ཀྱིས་མི་འདོད་པ་གཅོད་པར་རྟོགས་པ་གསལ་རབ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཤུགས་ཀྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་མི་འདོད་པ་གཅོད་པ་དེ་ཉིད་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འཚེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བཏང་སྙོམས་སུ་འདུག་པ་དང་གཞན་ཡང་ཟ་བའམ། རྒྱན་པོ་འགྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་གཞན་མ་ཡིན་པར་དགག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་གསལ་བར་བྱ་བ་ཡོད་དེ་དེས་ན། དེ་ལ་མ་ཡིན་དགག་པ་མིན། །ངོ་བོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་གྲུབ་པའོ། །མ་ཡིན་དགག་བདག་བསལ་བྱ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་པར་དགག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ལ། གསལ་བར་བྱ་བ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་རོ། །ངེས་པ་གང་དང་གང་འདོད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཏང་སྙོམས་སུ་འདུག་པ་ལ་སོགས་པའི་མ་ཡིན་པར་དགག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་བསལ་བར་བྱ་བ་དེ་དང་དེ་ཡོད་དོ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །གང་ཡང༌། མཚེད་དོ་ཞེས་ལ་དགག་མེད་པར། །རང་གི་ངོ་བོར་གནས་པ་ཡིན། །ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ལ་གཞན་ལ་རང་གི་ཚིག་དང་འགལ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འཚེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཡང་འདི་ཇི་ལྟར་ཕན་ཚུན་དུ་འགལ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། གཞན་གྱི་ངོ་བོ་དགག་
― DTG191_Page_0712 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་འདི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འཚེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་དོན་དུ་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པར་བཟུང་བ་འདིས་ངེས་པར་བཟུང་བ་འདིའི་ངོ་བོ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འཚེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གཞན་གྱི་ངོ་བོར་བཀག་ནས་བདག་ཉིད་གནས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ཁྱེད་ཅག་གིས་སྦྱར་བའི་ངེས་པར་བཟུང་བ་འདི་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་གཅད་པར་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་བསྒྲུབ་བྱ་ཉིད་དུ་ཤེས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ་ཉེ་བར་བརྗོད་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཁྱེད་ཅག་གཞན་སེལ་བ་ཉེ་བར་བརྗོད་པ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་དུ་འཛིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་གྲུབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་རྗོད་པར་བྱེད། ནམ་མཁའི་ཨུཏྤལ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་གྲུབ་པ་འགའ་ཞིག་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་ཉེ་བར་བརྗོད་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་ཡང་འདི་དོན་དམ་པའི་ཉེ་བར་བརྗོད་པ་མེད་པ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་རྟོགས་པ་པོ་འཁྲུལ་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཞེན་པའི་ཕྱིར་སེལ་པའི་ཉེ་བར་བརྗོད་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། འདིར་སྨྲས་པ། དེ་ལས་ཅིར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གལ་ཏེ་འདི་ཉེ་བར་བརྗོད་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདིར་སྐབས་ཀྱི་དོན་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཅི་ཞིག་ཐོབ་ཅེས་བྱ་བའོ། །འདིར་གཞན་གྱིས་སྨྲས་པ། དངོས་པོ་དང་འདི་ནི་ཆོས་མཚུངས་པ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེས་ན་ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོར་རྟོགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སེལ་བ་ཡང་དངོས་པོ་རྣམས་དང་ཆོས་མཚུངས་པ་ཉིད་དུ་སྣང་སྟེ། གྲུབ་པ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་དྲུག་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཁྱེད་ཅག་ཉིད་ཀྱིས་བསྒྲུབ་བྱ་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་དང༌། བྱུང་བར་གྱུར་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་མཚན་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ། །དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་བྱ་ཉིད་ཤེས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེའི་རྒྱུ་མཚན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་དང་ཆོས་མཚུངས་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནོ། །སྒྲུབ་པ་སོགས་དོན་གཉེར་
― DTG191_Page_0713 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཙང་སྦྲ་གཞན་སེལ་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། སྒྲུབ་པ་སོགས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སྒྲུབ་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དགག་པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པའི་ཕྱིར། དེ་བསྟན་པ་ན་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པར་མི་འདོད་པ་ཤུགས་ཀྱིས་འགེགས་པའི་ཕྱིར་འདི་ལ་ཡང་གཞན་སེལ་བར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དགག་པ་ལ་ཡང་དགག་ལྡན་ན། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ཡང༌། དེ་བཞི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་བཞིན་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགག་པ་བཞིན་ཡོད་ནའོ། །དེ་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། དགག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དོན་གྱི་སྒྲ་ནི་སྒྲུབ་པའི་སྒྲ་དང་འབྲེལ་པར་བྱའོ། །དེའི་འབྲེལ་པ་ནི་དགག་པ་དེའི་དགག་པའོ། །དེ་དགག་བྱ་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགག་པ་གསུམ་པས་བསྟན་པ་སྒྲུབ་པ་དང་བྲལ་བ་དགག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བཞི་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་པའོ། །བརྗོད་པར་འདོད་པ་དེ་ལ་ནི། །ཞེས་བྱ་ནི་དགག་པ་བཞི་པ་སྦྱོར་བ་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགག་པ་བཞི་པས་སོ། །གཞན་ལས་རྟོག་པ་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགག་པ་གསུམ་པས་བསྟན་པའི་དགག་པས་དབེན་པ་སྒྲུབ་པའི་ངོ་བོའི་དོན་གཟུགས་བརྙན་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་དག་ཉིད་དཔེ་དག་གིས་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འདི་ནི་མི་འཚེད་པ་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ནི་དེས་དབེན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཏང་སྙོམས་སུ་འདུག་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་དབེན་པའོ། །སྒྲུབ་པའི་ངག་དང་གཞན་ལས་ལྡོག་པར་མཚུངས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་འཚེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྒྲུབ་པའི་ངག་གི་ཤུགས་ཀྱིས་བཏང་སྙོམས་སུ་འདུག་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ལྡོག་པ་རྟོག་པ་དེ་བཞིན་དུ་དགག་པ་གཉིས་པ་ལ་ཡང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདི་ལ་ཡང་གཞན་ལས་ལྡོག་པར་གྲུབ་པའོ། །བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དགག་པ་བཞིན་པ་དཔེར་བརྗོད་དོ། །དང་ལ་སོགས་པ་དགག་པ་དང༌། །ལྡན་པ་མེད་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ། །དང་ལ་སོགས་པ་སྡུད་ལ་སོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སོགས་པའི་སྒྲ་སའམ་གྱི་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དོན་ཡིན་ལ། ཡང་གི་སྒྲ་ནི་དངོས་པོ་སྲིད་པ་དང་འཇིག་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ནིའི་སྒྲ་ནི་ཁྱད་པར་ཡིན་ལ་ཉིད་ནི་ངེས་པར་གཟུང་བའི་ཞེས་བྱ་བ་
― DTG191_Page_0714 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་སོགས་པ་བཟུང་ངོ༌། །དེ་ལས་གཞན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལས་གཞན་པའོ། །དེ་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་ལ་སོགས་པས་སོ། །ངག་གི་དོན་ལ་གཞན་ལྡོག་པས། །བསྟན་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ངག་གི་དོན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ལྷན་ཅིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕན་ཚུན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོས་འབྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་སོ། །འོན་ཏེ་ཚིག་གི་དོན་གཞན་ཡིན་ལ། ངག་གི་དོན་ཡང་གཞན་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཇི་ལྟར་ཚིག་གིས་གསལ་བར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ངག་གི་དོན་ཉིད་ཡང་ནོ་ཞེས་བརྗོད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་དག་པ་གཞན་མེད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཚིག་གི་དོན་ལས་མ་རྟོགས་པ་ཆ་མེད་པའི་ཁྲ་བོའི་བདག་ཉིད་དམ། །འདྲེས་པའི་ཁ་དོག་དང་མཚུངས་པའི་ངག་གི་དོན་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་དེ་འདྲ་བ་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཉིད་དཔེར་བརྗོད་པའི་སྒོ་ནས་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ནག་པ་བ་ལང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ངག་འདི་ལ་ནག་པ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ལས་དོན་གཞན་པ་བློ་ལ་སྣང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ནག་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་རྟོག་པ་ན། ཡང་ཤུགས་ཀྱིས་ནག་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་གཅོད་པ་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་གལ་ཏེ་བྱེད་པ་པོ་ལ་སོགས་པ་གཞན་རྣམ་པར་གཅོད་པར་མི་འདོད་པར་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་ནག་པ་ལ་སོགས་པ་བླངས་པ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་འགའ་ཞིག་ལ་འགའ་ཞིག་གི་ཐ་སྙད་མེད་པའི་ཕྱིར་འགྲོ་བའི་ངག་གི་གཡོ་བ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་སེལ་མིན་པའི་སྒྲ་སོགས་ལ། །བརྗོད་བྱ་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་གཞན་སེལ་མིན་པའི་སྒྲ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདིར་དོན་དམ་པར་ཁྱེད་ཅག་གིས་འདོད་པའི་རིགས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་སྒྲའི་དོན་སྒྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ངེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རིགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་སྔར་སྤྱི་བརྟག་པར་རྒྱས་པར་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཅི་ཞིག་ངེས་པར་བྱེད་ཅེ་ན། འོན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་གལ་ཏེ་སེལ་བའི་སྒྲའི་དོན་འགེགས་པའི་བློ་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདོད་ན་འོ་ན་
― DTG191_Page_0715 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སེལ་བ་སྒྲའི་དོན་དུ་ཁས་བླང་བར་མི་བྱ་སྟེ། དེ་འགེགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། དེ་ནི་སླུ་བྱེད་མིན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེལ་བ་མ་ཡིན་པའི་སྒྲ་ལ་སོགས་པའོ། །སླུ་བྱེད་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་སླུ་བར་མི་བྱེད་པས་ན་སླུ་བྱེད་དམ་འདི་ལ་མི་སླུ་བ་མེད་པས་སླུ་བྱེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དངོས་པོ་དང་འབྲེལ་པ་ཉམས་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལ། སྔར་རིགས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྒྲའི་དོན་དངོས་པོ་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་གཞན་སེལ་བ་མ་ཡིན་པའི་སྒྲ་ལ་སོགས་བ་ལས་སེལ་བའི་སྒྲའི་དོན་བཀག་པ་ལ་ཇི་ལྟར་བློ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ཀུན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་འགའ་ཞིག་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གོམས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་མཐུ་ཉིད་ཀྱིས་ཡང་དག་བ་མ་ཡིན་པའི་དོན་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྐྱེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེའི་དབང་གིས་དངོས་པོ་རྣམས་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞལ་བྱ་ཞེས་བྱའི་སྒྲ་སོགས་ཀྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། གཞལ་བྱ་ཞེས་བྱའི་སྒྲ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གཞལ་བྱ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲའི་བསལ་བར་བྱ་བ་མེད་དོ་ཞེས་གང་ལ་རྗོད་པར་བྱེད། རེ་ཞིག་གལ་ཏེ་དག་ལ་མི་གནས་པ་འབའ་ཞིག་པ་ཚིག་གཞན་དང་འབྲེལ་པ་དང་བྲལ་བའི་གཞལ་བྱ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་ལ་བརྟེན་པ་བརྗོད་པ་དེའི་ཚེ་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་སྟེ། དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་འབའ་ཞིག་ལ་སྦྱོར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྟོན་པ་ནི། རྟོག་ལྡན་རྣམས་ཀྱིས་གློ་བུར་དུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འབའ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་གཞན་དང་འབྲེལ་པའོ། །གློ་བུར་དུ་ཞེས་བྱ་བ་སྐབས་ལས་གཞན་དུའོ། །གང་གི་ཕྱིར་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྒྲ་སྦྱོར་བ་ནི་ཉན་པ་པོའི་སྐྱེ་བོ་རྗེས་སུ་གཟུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡིན་གྱི་ཞེན་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འབའ་ཞིག་ལ་སྦྱར་བས་ཉན་པ་པོ་འབའ་ཞིག་ཐེ་ཚོམ་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་བཟློག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཛིན་པར་བྱས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་སྟོན་པ་པོ་ཉན་པ་པོ་དེ་འབའ་ཞིག་ལ་ཐེ་ཚོམ་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་བློ་སྐྱེས་པ་བཟློག་ནས་ཐེ་ཚོམ་མེད་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་ན་དེས་འདི་རྗེས་སུ་གཟུང་བར་བྱས་པར་འགྱུར་གྱི། གཞན་
― DTG191_Page_0716 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འབའ་ཞིག་ལ་སྦྱར་བས་དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་གཟུང་བར་ནུས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཐེ་ཚོམ་ལ་སོགས་པ་བཟློག་པ་དང༌། ངེས་པ་སྐྱེད་པ་ན་ཉན་པ་པོ་རྗེས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་སྒྲ་སྦྱོར་བ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་འདི་དག་ལ་གནས་པ་ཉིད་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་པ་ན་འོན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཐེ་ཚོམ་དང་ནི་ཡིད་གཉིས་སོ། །ལ་ལ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དོན་ལའོ། །དེ་བཟློག་བྱའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེ་ཚོམ་དང་ཕྱི་ཅི་ལོག་དེ་དག་བཟློག་པའི་དོན་དུའོ། །དེ་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །དེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གིས་སོ།། ཅི་སྟེ་ངག་ལ་གནས་པ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བརྗོད་ན། དེ་ནི་མ་གྲུབ་པོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་ངག་ལ་གནས་པའི་གཞལ་བྱ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས། བློ་གྲོས་བླུན་པོ་རྣམས་ཏེ་ཤེས་པ་བླུན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་དོགས་པའི་གནས་སུ་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བཟློག་པས་དེའི་ཕྱིར་གཞལ་བྱ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་རྣམས་ལ་བཟློག་པར་བྱ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་གྲུབ་པོ། །གཞན་དུ་ན་ཞས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་བློ་གྲོས་བླུན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་དོགས་པ་ཟློག་པར་མི་བྱེད་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་སྙམ་དུ་ཉན་པ་པོ་ལ་དོགས་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་ཅུང་ཟད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཉན་པ་པོ་དོན་འགའ་ཞིག་ལ་ཐེ་ཚོམ་དུ་མི་འགྱུར་ན། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་གཞན་གྱིས་གདམས་པ་ལ་ལྟོས་པར་འགྱུར། གཞན་ངེས་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་འདྲི་བར་བྱེད་ཀྱི་གཞན་དུ་ན་བསྙོན་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་ཉན་པ་པོའི་དོགས་པའི་གནས་ཡོད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་སྒྲས་ཟློག་པར་མི་བྱེད་དོ་སྙམ་ན། ཇི་ལྟར་རང་བཞིན་དུ་གནས་བློ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་སྟེ་ཉན་པ་པོའི་མི་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཟློག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འདུ་བྱེད་དོ། །ངག་གང་ལ་དེའི་འདུ་བྱེད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་དེ་ཉིད་འདུ་མི་བྱེད་པའོ། །བརྗོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྟོན་པ་པོའོ། །ཇི་ལྟར་རང་བཞིན་དུ་གནས་བློ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྙོན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྒྲ་རྣམས་ནི་ཉན་པ་པོ་འདུ་བྱེད་པའི་དོན་དུ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་ངག་གང་ལ་གང་ཞིག་བཟློག་པར་བྱ་བ་བློ་གྲོས་མ་ངེས་པའི་དོགས་པའི་གནས་གང་ཞིག་ཡིན་ཞེས་དོགས་པ་ལ། གཟུགས་སོགས་
― DTG191_Page_0717 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངག་འདིས་སོ། །འདུ་བྱ་བ་དེ་མེད་པ་ནི་འདུ་བྱེད་པ་གང་ལ་ཡོད་པའི་འདུ་བྱེད་དོ། །བརྗོད་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲུབ་པ་པོ་ཐ་མལ་པའི་བློ་ཅན་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་བསྙོན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སློབ་མ་འདུ་བྱེད་པ་ཁོ་ནའི་སྒྲ་རྣམས་སྦྱར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་གང་ལ་རྨོངས་པའི་བློ་ཅན་ཡིད་གཉིས་ཀྱི་གནས་ཡིན་པས་སེལ་བ་དེ་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། ཤེས་པའི་ཤེས་བྱར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཤེས་པར་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངག་འདིས་སོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་སྒྲོ་བཏགས་པ་དེ་ལ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། མིག་ལ་བརྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྣ་བ་ལ་བརྟེན་པའི་ཤེས་པ་རྟག་པས་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོར་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་གྲངས་ཅན་ལ་སོགས་པའི་བློ་གྲོས་རྨོངས་པས་སྒྲོ་བཏགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཟུགས་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངག་འདིས་འགེགས་པ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ནི་མིག་ལ་བརྟེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། རྣ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཅི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མ་དང་བདག་མེད་པའི་ངོ་བོར་ཤེས་པར་བྱའམ་འོན་ཏེ་མ་ཡིན། ཅི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཐུགས་ཀྱིས་གཟུང་བར་བྱ་བའམ་འོན་ཏེ་མ་ཡིན། ཅི་གང་དག་ཤེས་པའང་མི་སྐྱེད་པའི་ཉེ་བར་བརྗོད་པ་ཐམས་ཅད་བྲལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱང་ཤེས་བྱ་ཡིན་ནམ་ཞེས་ཐེ་ཚོམ་དུ་གྱུར་པ་ལ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཤེས་པར་བྱ་ལ། དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཞིང༌། དངོས་པོ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱང་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་ཆོས་རྣམས་ལ་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པར་ཤེས་བྱ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོར་སྒྲོ་བཏགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་བཟློག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་དེ་ཚིག་ཙམ་གྱིས་བཟློག་པར་ནུས་ཤེ་ན། དེ་འདྲའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་སྨོས་ཏེ། དེ་འདྲའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོས་ཏེ། དེ་ནི་ཚད་མས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་དངོས་
― DTG191_Page_0718 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པོ་མེད་པར་ཤེས་བྱ་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་འགྲུབ་ཅེ་ན། མེད་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བདག་ཉིད་འདི་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེད་པའི་ངོ་བོས་སོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱང་ཅི་ཞིག་ལྟར་བློས་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་ཕྱིར་ཤེས་བྱ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དེ་ལ་ཐ་སྙད་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཅི་སྒྲ་རྣམས་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཞལ་བྱ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་སྐབས་སུ་གཞལ་བྱ་ཞེས་སྦྱོར་བ་ན། དེ་ལ་སྐབས་མི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་རྟོག་པ་པོ་དེ་ཡང་གཞལ་བྱ་འབའ་ཞིག་པའི་སྒྲ་ཐོས་པ་ལས་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་ཡིད་གཉིས་དང་བཅས་པའི་ངོ་བོའི་བློ་ཉེ་བར་སྐྱེ་བ་ཉིད་ཡིན་ལ། དེ་གལ་ཏེ་འབའ་ཞིག་པའི་སྒྲ་དོན་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་དེ་ཇི་ལྟར་དོན་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་དག་ལ་གནས་པའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདིར་བསྡུས་པའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། འབའ་ཞིག་པའི་སྒྲ་ཐོས་པ་ལས་དོན་རྟོགས་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་གྱི། །འོན་ཀྱང་དག་དག་ལ་དམིགས་པའི་དོན་དང་ལྡན་པའི་སྒྲ་ནི་འདྲ་བས་བློ་འཁྲུལ་པ་འབའ་ཞིག་པའི་སྒྲ་ཐོས་པ་ལས་དོན་རྟོགས་པར་རློམ་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ངག་གང་དག་ལ་གཞལ་བྱའི་སྒྲ་དམིགས་པའི་ཉན་པ་པོའི་དོན་ལ་བློ་དེ་རབ་ཏུ་མི་གནས་པ་ཡིད་གཉིས་ཀྱིས་ངོ་བོ་ཉེ་བར་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་དག་ལ་ཡང་མཚུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཅི་བུམ་པས་ཆུ་ལན་ནམ་འོན་ཏེ་སྙིམ་པས་ཡིན་ཞེས་སྦྱོར་བ་ན་སྐབས་མི་ཤེས་པ་དག་ཇི་སྙེད་ཅིག་ལ་དེས་བུམ་བས་ཞེས་སྦྱོར་བ་མཐོང་བ་དེ་སྙེད་ཀྱི་དོན་ལ་ངག་སྔ་མའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས། འདོད་པ་དང་ལྡན་པའི་རྟོག་པ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཇི་ལྟར་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་རྣམས་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དོན་རྗོད་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཞལ་བྱ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་རྣམས་ཀྱང་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་ཡང་གསལ་བར་རྟོགས་ན་ཡང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་དེ་ལ། གང་ཉིད་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་ཉིད་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་ཉིད་ནི་ཞེ་ན་པའི་དབང་གིས་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་སྒྲའི་དོན་ཉིད་དུ་བརྟགས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དེ་རྟོགས་པ་ན་ཤུགས་ཀྱིས་བརྗོད་པར་མི་འདོད་པ་སེལ་ཏེ་ལྡོག་པ་རྟོགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྒྲའི་དོན་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ་མ་ཁྱབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་རྨོངས་པའི་དོགས་པའི་གནས་
― DTG191_Page_0719 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་སློབ་དཔོན་གྱིས་ཤེས་བྱ་མ་ཡིན་པ་བརྟགས་པ་བྱས་ནས། དེ་རྣམ་པར་བཅད་ནས་ཤེས་བྱ་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཤེས་པའི་རྣམ་པར་བཀག་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རང་ཉིད་རིག་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ནུས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བྱ་བར་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །ཇི་ལྟར་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་རང་གིས་རིག་པར་བྱས་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་ཅེ་ན། དམིགས་པ་མེད་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་ལ་དོན་མེད་པར་ཡང་དམིགས་པ་མེད་དེ་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཀུན་ནས་འཛིན་པའི་སྒྲོ་བཏགས་པའི་ཤེས་པ་གནག་རྗིའི་བར་དུ་རང་རིག་པ་ཉིད་དུ་མངོན་སུམ་གྱིས་ཤིན་ཏུ་གསལ་བར་གྲུབ་པོ། །ཡུལ་དང་དུས་གཞན་དུ་གནས་པའི་དོན་རང་གི་ངོ་བར་གྲུབ་པོ། །ཡུལ་དང་དུས་གཞན་དུ་གནས་པའི་དོན་རང་གི་ངོ་ལ་དེའི་ངོ་བོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་ངོ་བོས་གཞན་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་གང་གིས་རྟོགས་པའི་ངོ་བོར་མཚུངས་ན་ཡང་ཡུལ་སོ་སོ་ལ་འདི་ནི་སྔོན་པོའི་རིགས་པ་ཡིན་གྱི་སེར་པོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཤེས་པ་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་འཇོག་པར་འགྱུར། ཁྱེད་ཀྱིས་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་དོན་གྱིས་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་ཁས་བླང་བར་བྱ་དགོས་པ་གོར་མ་ཆག་གོ །དེ་ཁས་བླངས་ནས་ཡང་ཤུགས་ཀྱིས་ཤེས་པ་རྣམ་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པ་ལས་མ་གཏོགས་པ་གཞན་རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་པར་ཉིད་དུ་ངེས་པར་བཟུང་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཁྱེད་ཅག་གི་རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཉིད་ཁོ་བོ་ཅག་གི་སྒྲ་གཞན་རྣམ་པ་དང་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་མིང་ལ་རྩོད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ། །དེ་ལྟར་ཞེས་སོགས་སྒྲ་དག་གིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། །དེ་ལྟར་ཞེས་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་ཡིན་གྱི་དེ་ལྟ་བུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་པ་གཞན་སྒྲོ་བཏགས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཞེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་རྣམ་པར་བཅད་པ་གསལ་རབ་ཏུ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྒྲའི་དོན་རྣམ་པར་གཞན་པ་མ་ཁྱབ་པ་ཅན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཀུ་མཱ་ར་རི་ལས་སྨྲས་པའི་སྐྱོན་བསལ་ནས་ད་ནི་འོད་བྱེད་པས་སྨྲས་པ་སེལ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ། ཐམས་ཅད་སྒྲ་ཡིས་དོན་
― DTG191_Page_0720 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གང་ཞིག །རྣམ་པར་གཅད་པར་བྱ་བར་རྟོགས། །ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ་ཐ་སྙད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་བཞིན་དུ་འབའ་ཞིག་པའི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གྲ་མི་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་ངག་ལ་གནས་པ་ཉིད་ལ་སྦྱོར་བས་བློ་གྲོས་རྨོངས་པའི་དོགས་པའི་གནས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བཟློག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །བསྒྲུབ་པར་འདོད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་པར་འདོད་པའོ། །བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དོན་དེ་ཡང་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཆ་ཤས་བསམ་པར་བྱ་བ་གང་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། ཕྱི་རོལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཅིག་སོགས་ཐམས་ཅད་མིན་ཞེ་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཆ་ཤས་ཐམས་ཅད་དགག་པ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཐ་སྙད་ལ་སྦྱོར་བའི་ངག་ལ་གནས་པའི་སྒྲ་དེ་ཐམས་ཅད་ཆ་ཤས་ཐམས་ཅད་དགག་པར་བརྗོད་པར་འདོད་ན། དེའི་ཚེ་རང་གི་དོན་སེལ་བར་འགྱུར་ན། གང་གི་ཕྱིར་བློ་གྲོས་རྨོངས་བའི་དོགས་པའི་གནས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དགག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་གི་དོན་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་ག་ལ་འགྱུར། དེ་བཞིན་གཉིས་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་དག་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གང་ཡང༌། དེ་ཅི་དངོས་པོའམ་དངོས་པོ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་དེ་ལ། །སེལ་བའི་དངོས་པོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་དང་པོ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ནི་ཇི་ལྟར་ངེས་པ་བཞིན། ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདི་ནི་འཁྲུལ་པས་ཕྱི་རོལ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་ལ། འདི་དེ་ལྟར་གནས་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དངོས་པོར་ཞེ་ན་ཕྱིར་མེད་པ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཏུ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པར་མི་ནུས་སོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ཞེ་ན། ཐ་དད་ཐ་མི་དད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཐ་དད་ཐ་མི་དད་ལ་སོགས་པ་ནི་ཐ་དད་ལ་སོགས་པའོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་རྟེན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ༌། །འདི་དག་ནི་དངོས་པོར་རྟོགས་པའི་ཆོས་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པའི་བཟོ་བོས་བྱས་པའི་ལུས་ཅན་གྱི་སེལ་བ་གནས་པ་རྙེད་པར་འགྱུར། གང་ཡང་སེལ་བ་ནི་བྱ་བའི་
― DTG191_Page_0721 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡུལ་བརྗོད་པར་བྱ་དོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་མ་གྲུབ་པ་སྟེ། སྒྲའི་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་སེལ་བ་ནི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་གཟུགས་བརྙན་དེ་ཡང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོའི་ངོ་བོར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་དགག་པ་ཙམ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཅི་བ་ལང་གི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ནམ་འོན་ཏེ་བ་ལང་མ་ཡིན་པའི་ཡུལ་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདི་གཉིས་འཐད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་བ་ལང་གི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པའི་ངོ་བོར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གིས་འདི་ལ་བསལ་བྱ་བ། །སུ་ཡིས་བ་ལང་བ་མིན་བརྟགས། །ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ལ། སྒྲ་ཡིས་དངོས་སུ་དོན་གཞན་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་གཞན་ལས་ལྡོག་པ་ཉིད་གཙོར་སྒྲས་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་འདིར་འགྱུར་ན། ཇི་སྲིད་དུ་དོན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གང་ཅུང་ཟད་བརྗོད་པ་དེ་ནི། ཇི་སྐད་དུ། དང་པོ་ཁོ་ནར་སྒྲ་ཡིས་ནི། །དོན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་བྱེད་པ་ཡིན། །དེ་རྟོགས་ན་ཡང་ཤུགས་ཀྱིས་ནི།། གཞན་ལས་ལྡོག་པ་རྟོགས་པ་ཡིན། །ཞེས་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་གྲུབ་པའི་མཐའ་མངོན་པར་མི་ཤེས་པས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུས་པའི་དོན་ཏོ། །ལྷག་མ་ནི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །ཐ་དད་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་བསལ་ཟིན་ཏོ། །གཞན་སེལ་བ་ནི་འདི་བརྗོད་བྱའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྨྲས་པ་དེ་ལ། གཞན་སེལ་བ་ཡི་བརྗོད་བྱ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལ་གཞན་སེལ་བའི་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གལ་ཏེ་གཞན་སེལ་བའི་སྒྲའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བྱེད་ན། དེའི་ཚེ་འདི་བསྒྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་དེས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་མི་འདོད་པ་ཐོབ་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཅི་སྒྲུབ་པ་སྒྲའི་དོན་ནམ་འོན་ཏེ་གཞན་སེལ་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་སྐབས་སུ་གཞན་སེལ་བ་སྒྲའི་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ན། རྟོག་པ་པོས་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སེལ་བ་ངེས་པ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ལ། ཤུགས་ཀྱིས་སྒྲུབ་པ་སྒྲའི་དོན་ཡིན་པ་བཀག་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཡིན་ན། དེ་ལ་ཡང་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་མཚན་ཉིད་སེལ་བ་དངོས་སུ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་དག་གིས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་དག་གིས་བསྟན་ལ་ཤུགས་ཀྱིས་ནི་གཞན་ལས་ལྡོག་པ་རྟོག་པའི་ཕྱིར་མི་འདོད་པར་འགྱུར་བ་མ་
― DTG191_Page_0722 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལ། ཐུག་པ་མེད་པའི་སྐྱོན་ཡང་མེད་དེ། ཤུགས་ཀྱིས་གཞན་ལས་ལྡོག་པ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་ནི་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པའི་སྐྱོན་འབྱུང་བའི་སྐྱོན་གྱི་གོ་སྐབས་མེད་དོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི། བརྗོད་བྱ་མིན་ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །གཞན་ཡང་ཉེ་བར་བརྗོད་མེད་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རྟོག་པ་གཅིག་པུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གལ་ཏེ་དོན་དམ་པར་གཅིག་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་བརྗོད་པར་བྱས་པར་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་ཁྱེད་ཅག་བཞད་གང་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། གང་གི་ཚེ་འཁྲུལ་པའི་རྟོག་པ་པོའི་ངོ་བོ་སློབ་དཔོན་གྱིས་འདི་རྟོག་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པ་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་མཁས་པ་རྣམས་བཞད་གད་དུ་བྱེད་པ་འཇུག་པར་འགྱུར། འོན་ཀྱང་བརྗོད་པར་འདོད་པ་མི་ཤེས་པར་སུན་འབྱིན་པར་ཁྱེད་ཅག་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ཤིན་ཏུ་བཞད་དག་ཀྱི་གནས་སུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཕྱིར་གང་དག་དགག་ལྡན་པ། །དེ་དག་འབའ་ཞིག་ཁོ་ན་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ངེས་པར་བཟུང་བའི་ཤུགས་ཀྱིས་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་དུ་དགག་པའི་སྦྱོར་བ་དེར་གཞན་ལས་ལྡོག་པའི་ཆ་རྟོག་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད། གང་དུ་དགག་པ་སྦྱོར་བ་མེད་པ་དེར་ཡང་རྟོག་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་རང་གི་བདག་ཉིད་ཁོ་ན་རྟོགས་སོ་ཞེས་ངེས་པར་གཟུང་བར་བྱེད་པ་ན་ཁྱེད་ཅག་གི་རང་གི་ཚིག་ཉིད་ཀྱིས་འདི་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ངེས་པར་གཟུང་བ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གང་དུ་རང་གི་བདག་ཉིད་ཁོ་ན་རྟོག་པ་དེར་ངེས་པར་གཟུང་བའི་ཤུགས་ཀྱིས་གཞན་སེལ་བ་ཡང་རྟོགས་སོ་ཞེས་གསལ་རབ་ཏུ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གཞན་དག་སེལ་བའི་སྒྲའི་དོན་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་མ་ཁྱབ་པ་ཡིན་པར་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་གང་ཞིག་ཕྱི་རོལ་གྱི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་གཞན་ལས་ལྟོས་པ་ནི་སེལ་བ་ལ་བརྟེན་པ་མེད་པ་དེ་ཅི་ལ་གནས་ནས་སེལ་བ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པར་བརྗོད། གདོན་མི་ཟ་བར་སེལ་བ་ནི་དངོས་པོ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་བར་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་ཏེ། དེ་ནི་གཞན་སེལ་བའི་དངོས་པོ་དང་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་པ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལེན་འདེབས་པར་བྱེད་དེ། མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་རྣམས་ལ་རང་བཞིན་གྱི་ངོ་བོ་འགའ་ཞིག་མེད་པའི་
― DTG191_Page_0723 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར། དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་སྒྲ་རྣམས་རིགས་ལ་སོགས་པ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་དོགས་པར་མི་བྱ་སྟེ། དངོས་པོ་ལ་འཇུག་པའི་སྒྲ་རྣམས་ནི་ཅིའི་ངོ་བོ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་གཟུགས་བརྙན་ཡིན་ཞེས་དོགས་པར་འགྱུར་གྱི་མེད་པ་ནི་དངོས་པོས་དཔེན་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་འཇུག་པའི་སྒྲ་རྣམས་ཇི་ལྟར་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་དུ་དོགས་པར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་སྒྲ་རྣམས་ནི་གཟུགས་བརྙན་ཙམ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཡུལ་མེད་པ་ཉིད་དུ་གསལ་རབ་ཏུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་དོགས་པའི་གནས་མེད་དོ། །དེ་ཉིད་སྟོན་པའོ། །དོན་གྱིས་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྒྲ་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་དག་གིས་སོ། །ཡང་གང་དག་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་སྒྲ་དེ་དག་གཟུགས་བརྙན་ཙམ་བརྙན་ཙམ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཚད་མས་དགོད་པར་བྱེད་པ་ནི། ཐེ་ཚོམ་དང་བཅས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། གང་དག་བརྡ་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་དེ་དག་དོན་གྱིས་སྟོང་པའི་མངོན་པར་བརྗོད་པས་བསྒོས་པའི་བག་ཆགས་ཙམ་གྱིས་སྤྲུལ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཟུགས་བརྙན་ཙམ་གྱི་དོན་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲོ་བཏགས་པའི་དོན་རྗོད་པར་བྱེད་པ་རྣམས་བཞིན་ནོ། །ཐེ་ཚོམ་དང་རྩོད་པའི་གཞིར་གྱུར་པའི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་རྣམས་ཀྱང་བརྡ་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །དེ་ལྟར་རང་ཉིད་ཀྱིས་རང་གི་ཕྱོགས་བསྒྲུབས་ནས། །གཞན་གྱི་ཕྱོགས་དགག་པའི་དོན་དུ་ཚད་མ་དགོད་པའི་ཕྱིར། སྒྲ་རྣམས་གཞན་གྱི་ཁས་བླངས་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཐ་དད་རང་གི་མཚན་ཉིད་དོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་རིགས་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྡ་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྟགས་པའི་དོན་བརྗོད་པ་བཞིན་ནོ། །གཏན་ཚིགས་གཉི་ག་ཡང་མ་ངེས་པ་ཉིད་སྤང་པའི་ཕྱིར། ཐ་དད་པ་ལ་སོགས་འདི་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། བརྡ་བྱ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་དང་གཞན་ལ་བརྟེན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྔར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་བརྡ་མི་སྲིད་པ་དང་བརྡ་དོན་མེད་པ་བསྒྲུབས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྟེ་དེའི་གཏན་ཚིགས་གཉི་ག་ཡང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ལྡོག་པ་ལ་ཐེ་ཆོམ་ཟ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་
― DTG191_Page_0724 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བས་གཞན་དག་གཏན་ཚིགས་དང་པོ་མ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་ཡིན་ཏོ། ཇི་ལྟར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྡ་མི་སྲིད་པ་དང༌། དོན་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་སེལ་བའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་མཚུངས་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་བརྡ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་རྣམས་དེ་ཙམ་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་ཡང་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྡའོ། །ཇི་ལྟར་འབྲས་བུར་བཅས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྲིད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་དེ་ལ་བརྡ་མི་སྲིད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འཆད་པ་པོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ནིའི་སྒྲ་ནི་རྒྱུའི་དོན་ཏོ། གང་གི་ཕྱིར་གཟུགས་བརྙན་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སེལ་བ་བརྡའི་ཡུལ་གང་ཡིན་པ་དེ་འཆད་པ་པོ་དང་ཉན་པ་པོ་གཉིས་ལ་ཅིག་ཅར་གྲུབ་པོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཤེས་པ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཚུ་རོལ་མཐོང་བ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་པ་ནི་སོ་སོར་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གཞན་གྱི་ཤེས་པ་ནི་ཚུ་རོལ་མཐོང་བ་གཞན་གྱིས་རིག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་དམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཐ་མི་དད་པ་གཟུགས་བརྙན་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་སེལ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་དང་འཆད་པ་པོ་དང་ཉན་པ་པོ་གཉི་ག་ལ་བརྡའི་ཡལ་གྱི་ངོན་གཅིག་པོ་འགའ་ཞིག་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། གང་དུ་བརྡ་བྱེད་པའམ་འཛིན་པ་ཡིན། དངོས་པོ་མ་གྲུབ་པ་ལ་སྨྲ་བ་པོར་བརྡ་བྱ་བར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ལ། ཉན་པ་པོས་གཟུང་བར་ནུས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་རང་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་པའི་དོན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་ཉན་པ་པོས་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འཆད་པ་པོས་རིག་པ་མ་ཡིན་ལ། གང་ཡང་འཆད་པ་པོས་རིག་པ་དེ་ནི་ཉན་པ་པོས་མ་ཡིན་ཏེ། རང་རང་གི་སྣང་བ་རིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བརྡའི་དུས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འཆད་པ་པོའམ་ཉན་པ་པོ་བརྡའི་དུས་སུ་གཟུགས་བརྙན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དེ་ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་སུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་སྐད་ཅིག་གིས་འཇིག་པ་ཉིད་ཀྱི་འགགས་ནས་རིང་དུ་ལོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་སུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དེ་བརྡའི་དུས་སུ་མཐོང་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་ན་གཞན་ཉིད་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དུ་བརྡ་བྱས་ནས་གཞན་གྱི་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རང་དང་རང་གི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལེན་འདེབས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གིས་དེ་ལ་བརྡ་མི་སྲིད་པའི་
― DTG191_Page_0725 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱོན་གྱིས་ཀླན་ཀ་བྱེད་བ་དོན་དམ་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་ཡང་སྒྲ་རྣམས་ཀྱིས་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་ཉིད་དུ་འདོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཐ་སྙད་འདི་ཐམས་ཅད་རང་གི་སྣང་བའི་ངོ་བོར་རབ་རིབ་ཅན་གཉིས་ཀྱིས་ཟླ་བ་གཉིས་མཐོང་བ་བཞིན་དུ་འཁྲུལ་བར་འདོད་དེ། དོན་གྱིས་སྟོང་པའི་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་སད་པ་ལས་སྒྲ་ལས་དོན་ངེས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཙམ་སྐྱེ་བ་ཁོ་ནར་ཟད་པའི་ཕྱིར་བསྐྱེད་པས་གཟུགས་བརྙན་དེ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་རྣམས་ཀྱིས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་ཀྱི། བརྗོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་ཡང་འཆད་པ་པོ་དང་ཉན་པ་པོ་དག་གིས་དོན་དམ་པར་རང་རང་གི་སྣང་བ་རིག་པ་དེ་ལྟར་ཡང་རབ་རིབ་ཅན་གཉིས་བཞིན་དུ་འཁྲུལ་པའི་ས་བོན་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་འཆད་པ་པོ་དང་ཉན་པ་པོ་དེ་དག་ཀྱང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཞེན་པ་ཉིད་དུ་མཚུངས་སོ། །འདི་ལྟར་འཆད་པ་པོ་འདི་སྙམ་དུ་ངས་རྟོག་པའི་དོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་འདིས་རྟོགས་སོ་སྙམ་དུ་བསམ་པ་འདིས་འཇུག་ལ་དེ་བཞིན་དུ་ཉན་པ་པོ་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་འཆད་པ་པོ་དང་ཉན་པ་པོ་འདི་དག་ཕན་ཚུན་དུ་དོན་གཅིག་ཏུ་ཞེན་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་ཤེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་གལ་ཏེ་དོན་དམ་པར་མི་ཤེས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་འཁྲུལ་པའི་ས་བོན་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། དོན་དམ་པར་རང་གི་སྣང་བའི་ངོར་བྱས་ནས་ཀྱང་རབ་རིབ་ཅན་གཉིས་བཞིན་དུ་ཐ་སྙད་འདི་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེས་ན་དོན་གཅིག་ཏུ་ཞེན་པའི་དབང་གིས་བརྡ་བྱེད་པར་འཐད་པ་ཉིད་དོ། །འདིར་དཔེ་སྨྲས་པ་དཔེར་ན་རབ་རིབ་ཀྱིས་ཉམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རང་དང་མཚུན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་དང་འདྲ་བས་ཏེ། རབ་རིབ་ཅན་གཞན་དང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བརྡ་དོན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོ་ན་པ་ནི། དེའི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་འདི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་བརྡ་དང་ཐ་སྙད་དུ་ཕྱིན་པའི་དུས་སུ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་འཆད་པ་པོ་དང་ཉན་པ་པོ་དེ་དག་གིས་ངེས་པའི་དོན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་དེ་ཞེན་པའི་དབང་གིས་འདོད་ཀྱི། དོན་དམ་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་སུ་ཡང་འཆད་པ་པོ་དང་ཉན་པ་པོ་དག་སྔར་དང་ཕྱིས་མཐོང་བའི་དོན་དག་གཅིག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཅིང་ཕྱིར་དོན་དམ་པ་ཉིད་དུ་མི་འདོད་ཅེ་ན། སྒྲ་ཡིས་སྤྲུལ་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྡུས་པའི་དཀའ་འགྲེལ་ལས་སྒྲའི་དོན་བརྟག་པ་སྟེ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་པའོ།། །།
| 
