གནས་བརྒྱད་ཆེན་པོའི་རྩ་བ།
ལྕེ་ཁྱི་འབྲུག།
གནས་བརྒྱད་ཆེན་པོའི་རྩ་བ་བཞུགས། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །བྱཱ་ཀ་ར་ཎའི་སྐད་ནི་གནས་བརྒྱད་དེ། བྱེད་པའི་གནས་དང༌། བསྡུ་བའི་གནས་དང༌། སྒྱུར་བའི་གནས་དང༌། དྲང་བའི་གནས་དང༌། འཇུག་པའི་གནས་དང༌། རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་གནས་དང༌། ཕྱོགས་ཀྱི་གནས་དང༌། དངོས་པོའི་གནས་སོ། །དེ་ལ་བྱེད་པའི་གནས་ནི། བྱེད་པའི་ཚིག་བརྒྱད་ཀྱི་ལུགས་དང༌། ཚིག་དྲུག་གི་ལུགས་དང༌། ཚིག་བཞིའི་ལུགས་སོ། །དེ་ལ་ཚིག་བརྒྱད་ནི་གང་བྱེད། གང་ལ་བྱེད། གང་གིས་བྱེད། གང་གི་ཕྱིར་བྱེད། གང་ལས་བྱེད། གང་གི་བྱེད། གང་ན་བྱེད། གང་ཞེས་བྱ་བ་བྱེད། །དང་པོ་ངོ་བོའི་ཚིག །གཉིས་པ་དམིགས་འཛིན་པའི་ཚིག །གསུམ་པ་བྱེད་པའི་ཚིག །བཞི་པ་ཆེད་དུ་བྱ་བའི་ཚིག །ལྔ་པ་འབྱུང་གནས་ཀྱི་ཚིག །དྲུག་པ་འབྲེལ་པའི་ཚིག །བདུན་པ་གནས་གཞིའི་ཚིག །བརྒྱད་པ་གདགས་པའི་ཚིག །ཚིག་དྲུག་ནི་གང་བྱེད། གང་ལ་བྱེད། གང་གིས་བྱེད། གང་གི་ཕྱིར་བྱེད། གང་ལས་བྱེད། གང་ལ་བྱེད། དང་པོ་ངོ་བོའི་ཚིག །གཉིས་པ་ལས་ཀྱི་ཚིག །གསུམ་པ་བྱེད་པའི་ཚིག །བཞི་པ་དགོས་ཆེད་ཀྱི་ཚིག །ལྔ་པ་རྒྱུའི་ཚིག །དྲུག་པ་གནས་གཞིའི་ཚིག །ཚིག་བཞིའི་ནི་གང་བྱེད། གང་ལ་བྱེད། གང་གིས་བྱེད། གང་ན་བྱེད། དང་པོ་དངོས་པོའི་ཚིག །གཉིས་པ་ལས་ཀྱི་ཚིག །གསུམ་པ་བྱེད་པའི་ཚིག །བཞི་པ་གཞིའི་ཚིག །དེ་དག་ནི་བྱེད་པའི་གནས་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྐད་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་བསྒྱུར་བའི་ལུགས་ཡིན་པས། ལུགས་རེ་རེས་བྱས་པ་གཅིག་ལ་སྦྱོར་བ་ཡིན་གྱི། བི་བྷཀྟ་ལྟ་བུ་མིང་ངོ་ཅོག་གི་སྒྲ་ལ་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །བསྡུ་བའི་གནས་ནི་བརྒྱད་དེ། འབྲུ་མང་པོ་པའི་བསྡུ་བ་དང༌། མདོར་བསྡུ་བ་དང༌། བྱེ་བྲག་བསྡུ་བ་དང༌། ཡན་ལག་གཉིས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཀུན་སྡུད་པ་ཙམ་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །གཞི་བསྡུ་བ་ནི་གཉིས་ཏེ། རིགས་བསལ་བའི་བསྡུ་བ་དང༌། རིགས་མ་བསལ་བའི་བསྡུ་བའོ། །དེ་དག་ནི་དེ་གཉིས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཀུན་སྡུད་པ་ཙམ་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །གཞི་གཅིག་ཏུ་བསྡུ་བའི་སྦྱོར་བ་ནི་གཉིས་ཏེ། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བྱེད་པའི་བསྡུ་བ་དང༌། སོ་སོ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བྱེད་པའི་བསྡུ་བའོ། །དེ་དག་ནི་གཞི་བསྡུ་བའི་སྦྱོར་བ་ཕྱོགས་སུ་བྱས་པ་ལས་མཚན་ཉིད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པའི་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེས་བུའི་བསྡུ་བ་
ནི་གསུམ་སྟེ། ལས་འཛིན་པའི་བསྡུ་བ་དང༌། བ་གཉིས་པའི་བསྡུ་བ་དང༌། བྱེད་པའི་ཚིག་གི་བསྡུ་བའོ། །དེ་རྣམས་ནི་ཡན་ལག་གཙོ་བོར་སྟོན་པའི་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །ཟླས་བསྡུ་བ་ནི་གཉིས་ཏེ། མཐུན་པ་བསྡུ་བ་དང༌། མི་མཐུན་པ་བསྡུ་བའོ། །དེ་དག་ནི་གཅིག་གི་ཟླས་གཅིག་ཤེས་པའི་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །བསྒྱུར་བའི་གནས་ནི་བཞི་སྟེ། བརྒྱུད་དེ་བསྒྱུར་བ་དང༌། ཡན་ལག་བསྒྱུར་བ་དང༌། རྣམ་གྲངས་བསྒྱུར་བ་དང༌། དྲང་ཐད་དུ་བསྒྱུར་བའོ། །དེ་ལ་བརྒྱུད་དེ་བསྒྱུར་བ་ནི། སྒྲ་གཅིག་གི་ཟུར་ལས་བརྒྱུད་པས་དོན་རྫོགས་པར་སྟོན་ནུས་པས་སྒྲ་གོ་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་གུ་ལུ་ཞེས་བྱ་བ་ལས་བརྒྱུད་པས། འཛམ་བུའི་འབྲས་བུ་སྨིན་པ་ནི། །དྲི་མ་མེད་པའི་ཆུ་ལ་ལྷུང༌། །ཉ་ཡིས་བཟའ་བའི་ཆེད་དུ་ནི། །གུ་ལུ་གུ་ལུ་ཞེས་སུ་སྨྲ། །ཞེས་ཟེར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡན་ལག་བསྒྱུར་བ་ནི། ཚིག་གཅིག་གི་སྒྲའི་ཡན་ལག་ཕྲལ་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཨ་པྲ་ཤི་ཁ་ཞེས་བྱ་བ་སོ་སོར་ཕྲལ་ལ། ཨ་ལས་བསྒྱུར་ན། ཨ་ནེ་ན་དྷི་ཛ་མི་ཏྲེ། པྲ་བིཥྚེ་ཧཾ་བནྡྷ་རེ། ཤི་ར་མཱ་ཀྲ་མྱ་བཱ་དེ་ནི། ཁ་གཾ་ནེ་ན་མུཎྜོ་པ་ཚི་ཏྱ། ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །རྣམ་གྲངས་བསྒྱུར་བ་ནི། སྒྲ་གཅིག་གི་རྣམ་གྲངས་དུ་མར་བསྒྱུར་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར། རི་འོད་ས་དང་རྡོ་རྗེ་དང༌། །མཐོ་རིས་བ་ལང་ཕྱོགས་རྣམས་སུ། །མཁས་པས་གཽ་སྒྲ་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་པ་ལྟ་བུ་འམ། སྐྱེ་དང་བདེན་དང་དེ་བཞིན་ཡོད། །སེམས་ཅན་འདས་དང་མི་མ་ཡིན། །ཅུང་ཟད་ལུས་དང་ས་ལ་སོགས། །འབྱུང་བའི་སྒྲ་ནི་མཁས་པས་བརྗོད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །དྲང་ཐད་དུ་བསྒྱུར་བ་ནི། ཉེ་བར་བསྒྱུར་བ་ཉི་ཚེའི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ་ཇི་ལྟར་བཅོམ་པ་དང་ལྡན་པའི་དོན་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་ཐམས་ཅད་དོ། །དྲང་བའི་གནས་ནི་མུ་བཞི་སྟེ། ཡིན་པ་དང༌། མ་ཡིན་པ་དང༌། གཉི་ག་ཡིན་པ་དང༌། གཉི་ག་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་དག་ལ་ཡང་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་མུ་བཞིར་དྲང་བ་དང༌། མུ་བཞི་ལས་དངོས་པོ་གཅིག་ཏུ་དྲང་བའོ། །དེ་ལ་གཅིག་ལ་མུ་བཞིར་དྲང་བ་ལ་ནི་ཆོས་གཅིག་བསྒྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་ནི་ཡིན་པ་བསྒྲུབ་པའོ། །མུ་བཞི་ལས་གཅིག་ཏུ་དྲང་བ་ལ་ནི་གཉིས་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་དང༌། ཁྱད་པར་གྱི་ཚིག་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ནི་ངོ་བོ་སྒྲུབ་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཡིན་པ་འགྲུབ་པའོ། །
ངོ་བོ་དགག་པའི་ཚུལ་གྱིས་མ་ཡིན་པ་འགྲུབ་བོ། །ཚུལ་གཞན་གྱི་སྒོ་ནས་ནི་གཉི་ག་ཡིན་པ་འགྲུབ་པོ། །ཚུལ་གཞན་གཅིག་གི་སྒོ་ནས་ནི་གཉི་ག་མ་ཡིན་པ་འགྲུབ་པོ། །ཁྱད་པར་གྱི་ཚིག་དང་ལྡན་པ་ལ་ནི། ཁྱད་པར་གྱི་གཞི་ཡིན་ལ་ཁྱད་པར་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཁྱད་པར་ཡིན་ལ་ཁྱད་པར་གྱི་གཞི་མ་ཡིན་པ་དང༌། གཉི་ག་ཡིན་པ་དང༌། གཉི་ག་མ་ཡིན་པའོ། །མུ་གསུམ་པ་ལ་ནི་ཁྱད་པར་ཡིན་ལ་ཁྱད་པར་གྱིས་ཞིམ་ཡིན་པ་མེད་དོ། །མུ་གཉིས་ལ་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་གཞི་ཡིན་པའང་མེད་དོ། །ཡི་གེ་འཇུག་པའི་གནས་ནི་བརྒྱད་དེ། སྒྲ་དང༌། སྐད་དང༌། མིང་དང༌། མཚན་མ་དང༌། བརྡ་དང༌། ཐ་སྙད་དང༌། ཚིག་དང༌། དོན་ནོ། །དེ་ལ་སྒྲ་ནི་ཤེས་བས་ཟིན་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། མ་ཟིན་པ་དང༌། གཉི་ག་ལས་བྱུང་བ་ལ་སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པ་དང༌། མི་སྟོན་བར་ཕྱེ་བ་དང༌། ལུང་དུ་སྟོན་པ་དང༌། མི་སྟོན་པ་དག་གོ །སྐད་ནི་བཞི་སྟེ། རང་བཞིན་དང༌། འདུས་བྱས་དང༌། ཟུར་བཅག་པ་དང༌། ཤ་ཟའི་འོ། །མིང་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་བླ་དགས་ཏེ་ཡི་གེ་འདུས་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །མཚན་མ་ནི་འདིས་མཚོན་པར་བྱེད་པས་མཚན་མ་སྟེ་སྣང་བར་ནུས་པའོ། །བརྡ་ནི་མིང་དང་མིང་ཅན་འབྲེལ་པར་བྱེད་པ་སྟེ་སྒྲ་དང་དོན་གྱི་སྤྱིའི་རྣམ་པ་གཞན་ལ་སྨྲ་བར་བྱེད་པའི་དུས་ཅན་གྱི་བདག་ཉིད་དོ། །ཐ་སྙད་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་དངོས་པོར་བརྟགས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་བརྟགས་པ་དང་འཇུག་པ་དང་བརྗོད་པར་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་དོ། །དེ་ལ་བརྡ་ནི་གོ་བར་བྱེད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ལ། ཐ་སྙད་ནི་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་ནོ། །ཚིག་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་ཏེ་མིང་འདུས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ནོ། །དོན་ནི་ཆོས་རང་གི་ངོ་བོ་ཇི་ལྟར་གནས་པའོ། །དེ་རྣམས་ལ་ཡི་གེ་ཇི་ལྟར་འཇུག་ཅེ་ན། དོན་གྱི་དངོས་གཞི་ལས་དོན་གྱི་སྤྱིའི་རྣམ་པ་སྐྱེའོ། །དེ་ལས་སྒྲ་སྤྱིའི་རྣམ་པ་སྐྱེའོ། །བརྡ་དང་ཐ་སྙད་འབྱུང་ངོ༌། །བརྡ་དང་ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་སྐབས་ན། ཡི་གེའི་ཚོགས་དང༌། མིང་གི་ཚོགས་དང༌། ཚིག་གི་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཡོད་དོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱི་ཚོགས་ལ་བརྟེན་ནས་སྒྲ་རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་འབྱུང་སྟེ་སྒྲ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ཐོབ་པོ། །སྒྲ་དེས་ཉན་པ་པོ་ལ་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་ན་སྔོན་བརྡའི་དུས་ཀྱི་དང་གཅིག་ཏུ་སྒོ་བཏགས་ཏེ་སྤྱི་གསལ་བར་བྱེད་
དོ། །དེས་དོན་གྱི་སྤྱི་སྒྲོ་བཏགས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་བརྗོད་ནས། དེས་དོན་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་བས་དེ་དག་ཡི་གེའི་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་གནས་ནི་བརྒྱད་དེ། གང༌། གང་ལ། གང་གིས། གང་གི་ཕྱིར། གང་ལས། གང་གི །གང་ལ། འདི་རྣམས་བོད་པ་དང་བཅས་པ་ནི། རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བདུན། བོད་པ་དང་བརྒྱད་དོ། །འདི་རྣམས་གཅིག་གི་ཚིག་དང༌། གཉིས་ཀྱི་ཚིག་དང༌། མང་པོའི་ཚིག་དང༌། གསུམ་གྱིས་ན་ཉི་ཤུ་གཅིག་གོ །དེ་ལ་སྒྱུར་བྱེད་ཀྱི་ཡི་གེ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་དང་སྒྲ་ཙམ་དུ་ཕྲད་ནས་སྒྲ་གཅིག་སྒྲ་ཐམས་ཅད་དུ་འགྱུར་དུ་རུང་བའི་དོན་ནི། བི་བྷཀྟ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་དོན་ཡིན་གྱི། བྱེད་པའི་གནས་ལྟ་བུ་སྐད་ཀྱི་དབྱིངས་ཙམ་ལ་བསྒྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཀྱང༌། སི་ཨཽ་ཛས་པྲ་ཐ་མཱ། ཨམ་ཨཽ་ཤས་དྭི་ཏཱི་ཡ། ཊཱ་བྷྱཾ་བྷི་ས་ཏྲི་ཏཱི་ཡ་དེ་བྷྱཱཾ་བྷྱས་ཙ་ཏུརྠི། ད་སི་བྷྱཱཾ་བྷྱས་པཉྩ་མི། ངས་ཨོས་ཨཱ་མ་ཥཥྛི། ངི་ཨོས་སུབ་སཔྟ་མི་ཞེས་བྱ་བ་བསྒྱུར་ན། རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བདུན་པོ་རེ་རེ་ལ་ཡང༌། གང༌། གང་དག །གང་རྣམས། གང་ལ། གང་དག་ལ། གང་རྣམས་ལ། གང་གིས། གང་དག་གིས། གང་རྣམས་ཀྱིས། གང་གི་ཕྱིར། གང་དག་གི་ཕྱིར། གང་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར། གང་ལས། གང་དག་ལས། གང་རྣམས་ལས། གང་གི །གང་དག་གི །གང་རྣམས་ཀྱི། གང་ལ། གང་དག་ལ། གང་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་བོད་པ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་བའི་དོན་ཡིན་ནོ། །ཕྱོགས་ཀྱི་གནས་ནི། སྒྲ་གཅིག་ཤེས་པ་དང༌། སྒྲ་གཅིག་ཤེས་པས་ཕྱོགས་ཀུན་ཤེས་པ་དང༌། སྒྲ་ཇི་སྙེད་པ་ཤེས་པས་ཕྱོགས་ཀུན་ཤེས་པ་དང༌། སྒྲ་ཕྱོགས་མེད་ཤེས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤེས་པའོ། །དེ་དག་ནི་སྐྱེས་བུ་རབ་འབྲིང་གིས་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོའི་གནས་ནི་ཆོས་ཅན་གྱི་སྒོ་ནས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་སྒྲུབ་པ་འམ། སྒྲ་སྐད་ཀྱི་སྒོ་ནས་དོན་གྱི་དངོས་པོ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་སྟེ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །བྱེད་པས་བྱེ་བྲག་རྣམ་པར་འབྱེད། །བྱ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་སྟོན། །བསྡུས་པས་ཡི་གེ་ཉུང་འགྱུར་ཞིང༌། །འབྲེལ་པ་འམ་མིང་ཡང་འདོགས་པར་བྱེད། །བསྒྱུར་བས་བསྒྱུར་བྱའི་མཐུ་ཤེས་ཤིང༌། །སྐད་བྱིངས་ཁོངས་སུ་ཆུད་པར་འགྱུར། །དྲང་བས་བཤད་པའི་དམིགས་པ་མཁས། །གཞན་སེལ་བ་ཡང་ཤེས་པར་འགྱུར། །འཇུག་པས་བརྡ་དང་ཐ་
སྙད་ཤེས། །དགོས་འབྲེལ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར། །དབྱེ་བས་སྒྱུར་བྱེད་རྐྱེན་ལ་མཁས། །སྒྲའོ་ཅོག་ལ་མཁས་པར་འགྱུར། །ཕྱོགས་ཀྱིས་སྐྱེས་བུ་རབ་འབྲིང་ཤེས། །དངོས་པོས་དོན་གྱི་དངོས་གཞི་རྟོགས། །མིང་ཅན་ཐ་དད་སྟོན་པ་དང༌། །མིང་དང་མིང་ཅན་འབྲེལ་པ་དང༌། །དགོས་པ་ཐ་དད་སྟོན་པའོ། །ཁ་ཅིག་སྦྱོར་བ་ཐ་དད་ཀྱང༌། །དགོས་པ་ཐ་དད་མ་ཡིན་དང༌། །ཕྱོགས་གཅིག་མཐུན་པར་སྟོན་པ་རྣམས། །སྒྲ་ཡི་མིང་གིས་ཤེས་པ་ཡིན། །ཚིག་ལ་མིང་གིས་སྦྱོར་བ་དང༌། །གང་ལ་ཚིག་གིས་སྦྱོར་བ་དང༌། །བྱེ་བྲག་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་རྣམས། །གང་གི་ཚིག་དོན་གཙོ་བོ་ཞེས། །སྦྱོར་བའི་དགོས་པ་ཐ་དད་པའང༌། །སྒྲ་ཡི་མིང་གིས་ཤེས་པ་ཡིན། །དབུལ་བ་འཇོམས་བྱེད་རྙེད་དཀའ་རིན་པོ་ཆེ། །བགྲོད་དཀའ་རྒྱ་མཚོ་ཆེ་ལ་གནས་པ་དག །ལེགས་པར་གྲུ་བཙུགས་དར་ཕྱར་རླུང་གིས་བསྐྱོད། །རིན་ཆེན་ཐོབ་བྱེད་གཞན་དུ་ཐབས་མེད་བཞིན། །སྡུག་བསྔལ་འཇོམས་བྱེད་དམ་ཆོས་རིན་པོ་ཆེ། །རྟོགས་དཀའ་གསུང་རབ་རྒྱ་མཚོ་དག་ལ་གནས། །ཡི་གེ་མིང་དང་ཚིག་གི་འབྲུ་བཙུགས་ཏེ། །སྒྲ་ཡི་དར་ཕྱར་ཤེས་རབ་རླུང་གིས་བསྐྱོད། །དམ་ཆོས་ཐོབ་བྱེད་གཞན་དུ་ཐབས་མེད་དོ། །ཅེ་ཁྱི་འབྲུག་གིས་བྱཱ་ཀ་ར་ཎའི་སྐད་མདོ་ཙམ་ཞིག་བསྒྱུར་བ་གནས་བརྒྱད་པོའི་རྩ་བ་རྫོགས་སོ། །