དགེ་བའི་བཤེས་གྲོགས་དང་དབེན་པ་བསྟེན་པའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པ།

༈ ཡང་སྟོན་པ་མཉན་ཡོད་ན་བཞུགས་པའི་ཚེ། ཡུལ་དེའི་ཚོང་དཔོན་སྔར་ཕྱུག་པོ་ཞིག་ཕྱིས་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས་དབུལ་བར་གྱུར་ནས་དེ་ལ་ཁྱེའུ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་མཛའ་བོ་དང་ཉེ་དུ་རྣམས་ཀྱི་སར་བཏང་སྟེ་དེ་དག་གིས་བྱམས་པར་བྱས་པ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ཕྱིས་ཞིག་ན་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་དུ་སོང་ནས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་མཇལ་བས། སེམས་དགའ་བར་གྱུར་པ་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་ལ་འཁོར་བ་ལས་སྐྱོ་བར་འགྱུར་བའི་ཆོས་བསྟན་པས། དེས་ཕ་མ་ལ་གནང་བ་ཞུས་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་ངོ་། །དེ་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ཀྱང་དབེན་པ་ལ་མི་དགའ་བས་སྔར་ལྟར་ཉེ་དུ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་འདུ་ཞིང་གནས་པ་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདོད་པའི་ཉེས་དམིགས་དང་དབེན་པའི་བསྔགས་པ་མང་པོ་གསུངས་ཏེ་ལན་གསུམ་གྱི་བར་དུ་ཁྱིམ་དུ་གནས་པ་ལས་བཟློགས་ནས་དབེན་པ་ལ་བཀོད་པས་མཐར་གྱིས་དགྲ་བཅོམ་པའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པ་ན། དེས་སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་ནས་གུས་པས་བསྟོད་ཅིང་རི་མོར་བྱས་སོ། །དེར་དགེ་སློང་རྣམས་ངོ་མཚར་དུ་གྱུར་ཏེ་དོན་དེ་གསོལ་པ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། ངས་ད་ལྟར་བླ་ན་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་བརྙེས་ཟིན་པའི་ཚེ། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལན་གསུམ་གྱི་བར་དུ་གྲོང་ལས་བཟློགས་ཏེ་དགོན་པའི་གནས་ལ་བཙུད་ནས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་བཞག་པ་འདི་ལྟ་བུ་ལ་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་ཅི་ཡོད་དེ། སྔོན་འདས་པའི་དུས་ན་དུག་གསུམ་མ་སྤངས་ཤིང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཚོ་ལས་མ་བརྒལ་བའི་སྐབས་སུའང་ངས་རང་གི་སྲོག་ཡོངས་སུ་བཏང་ནས། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་གྲོང་ནས་བཟློགས་ཏེ་དགོན་པའི་གནས་ལ་བཙུད་པ་དེ་ལེགས་པར་ཉོན་ཅིག སྔོན་འདས་པའི་དུས་རིའི་སུལ་ཉམས་དགའ་བ་ཞིག་ན་དྲང་སྲོང་དཀའ་ཐུབ་དྲག་པོ་སྤྱོད་པ་ཟས་སུ་འབྲས་བུ་དང་རྩ་བ་དང་ཆུས་འཚོ་བ། རི་དྭགས་ཀྱི་གཡང་གཞི་དང་ཤིང་ཤུན་གྱོན་པ་མེའི་སྦྱིན་སྲེག་བྱེད་པ་ཞིག་ཡོད་པ་ལ་དེའི་མཛའ་བོ་རི་བོང་མིའི་སྐད་ཤེས་པ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ཉིན་རེ་བཞིན་དུ་དྲང་སྲོང་གི་ཐད་དུ་ལན་གསུམ་དུ་འགྲོ་ཞིང་དེ་དང་གཏམ་སྨྲ་བ་ཞིག་ཡོད་པ་ལས། ཕྱིས་ཞིག་ན་ཐན་པ་ཆེན་པོ་བྱུང་སྟེ། དཀའ་ཐུབ་ཀྱི་ཚལ་གྱི་ཆུ་དང་འབྲས་བུ་སོགས་མེད་པར་གྱུར་པ་ན། དྲང་སྲོང་དེ་བཟའ་བ་མེད་པས་སེམས་མི་དགའ་སྟེ་རི་དྭགས་ཀྱི་གཡང་གཞི་དང་ཤིང་ཤུན་རྣམས་བརྟུལ་ཏེ་འགྲོ་བར་བརྩམས་པ་ན། རི་བོང་གིས་གར་གཤེགས་དྲིས་པས། དེས་གྲོང་དུ་འགྲོ་སྟེ་དེར་སློང་མོས་འཚོ་བར་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ཐོས་པ་དང་ཕ་དང་བྲལ་བ་ཙམ་དུ་སེམས་གདུང་བར་གྱུར་ནས་དྲང་སྲོང་དེའི་རྐང་པ་ལ་ཕྱག་བྱས་ཏེ། སྨྲས་པ། བདག་མི་འདོར་བར་གསོལ། གཅིག་ཏུ་ན་ཁྱིམ་གྱི་གནས་ནི་ཉེས་པ་དུ་མས་གང་ལ་དགོན་པའི་གནས་ནི་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ལགས་སོ་ཞེས་ལན་དུ་མར་བྱས་ཀྱང་ལྡོག་ཏུ་མ་བཏུབ་བོ། །དེར་རི་བོང་གིས་གལ་ཏེ་མི་འགྲོར་མི་རུང་ན་དེ་རིང་ཙམ་དུ་བཞུགས་ལ་སང་གང་དགར་བཞུད་ཅིག་ཅེས་སྨྲས་པས། དྲང་སྲོང་དེས་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་སྐྱེས་པ་འདི་དག་ནི་སྡུག་ཅིང་སོག་པ་ལ་སྲེད་པས་ན། འདིས་བདག་དེ་རིང་མགྲོན་དུ་འབོད་པར་ངེས་སོ་སྙམ་སྟེ་དེ་ལྟར་ཁས་བླངས་སོ། །དེ་ནས་ཉིན་པར་གྱི་བྱ་བ་བྱས་ཟིན་ཏེ། དྲོ་ལ་བབ་པ་ན་རི་བོང་དེ་འོངས་ནས་དྲང་སྲོང་ལ་བསྐོར་བ་བྱས་ཏེ་བདག་གིས་ནོངས་པ་གང་མཆིས་བཟོད་པར་མཛོད་ཅིག ཅེས་སྨྲས་ནས་ཚམ་ཚོམ་མེད་པར་མེའི་ནང་དུ་མཆོངས་སོ། །དེར་དྲང་སྲོང་དེ་མྱ་ངན་གྱིས་ནོན་ཏེ་མཆི་མ་འབྱིན་བཞིན་བུ་སྡུག་པ་ལ་མས་བྱམས་པ་བཞིན་དུ་མྱུར་བར་བླངས་ནས་བུ་འདི་ཅི་བྱེད་བྱས་པས། རི་བོང་ན་རེ། དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་དགོན་པའི་གནས་ལ་དགའ་བས་བདག་གི་ཤ་གསོལ་ལ་ཞག་གཅིག་གི་བར་དུ་འཚོ་བར་མཛོད་ཅིག ནགས་ཁུང་དག་ཏུ་སྐྱེས་པའི་རི་བོང་ལ། །སྲན་སྡེའུ་ཏིལ་དང་འབྲས་རྣམས་ཅང་མ་མཆིས། །བདག་གི་ལུས་འདི་ཞུགས་ལ་སྒྲོལ་མཛོད་ལ། །གསོལ་ཏེ་དེང་ཙམ་དཀའ་ཐུབ་ཚལ་དུ་བཞུགས། །དྲང་སྲོང་གི་ཚིག་དེ་ཐོས་ནས་སྨྲས་པ། དེ་ལྟ་ན་ཁྱོད་དང་དགོན་པ་སྙིང་དུ་སྡུག་པའི་ཕྱིར་འདི་ཉིད་དུ་སྲོག་དོར་ཡང་སླའི་གྲོང་དུ་མི་འགྲོའོ། །དེ་ཐོས་ནས་རི་བོང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དགའ་བར་གྱུར་ཏེ་ནམ་མཁའ་ལ་གྱེན་དུ་བལྟས་ཏེ། བདག་ནི་དགོན་པར་སོང་ནས་ཀྱང་། །དབེན་པ་ལ་ནི་ཡིད་དགའ་ན། །དེ་ཡི་བདེན་པའི་ཚིག་གིས་ནི། །དབང་ཆེན་ཆར་ནི་འབབ་པར་ཤོག ། ཅེས་སྨྲས་པའི་མོད་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཐུས་ལྷ་གནས་རྣམས་གཡོ་བར་གྱུར་པས་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་དེའི་རྒྱུ་རྟོགས་པ་ན་དེ་ལྟར་རིགས་ནས་ཆར་ཆེན་པོ་བབས་པས། དཀའ་ཐུབ་ཀྱི་གནས་རྣམས་འབྱོར་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་དྲང་སྲོང་དེས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རི་བོང་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་ན་གནས་བཞིན་དུ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་མངོན་དུ་བྱས་ནས། རི་བོང་དེ་ལ་སྨྲས་པ། ཁྱེད་ཀྱིས་དཀའ་བ་སྤྱད་པ་དང་བརྩོན་པ་དང་སྙིང་རྗེ་བའི་རང་བཞིན་འདིས་ཅི་ཞིག་བསྒྲུབ་པར་སེམས། དེས་སྨྲས་པ། བདག་འགྲོ་བ་མགོན་མེད་པ་རྣམས་སྒྲོལ་བར་བྱེད་པའི་སངས་རྒྱས་སུ་གྱུར་ཅིག དྲང་སྲོང་གིས། དེའི་ཚེ་བདག་ཀྱང་དྲན་པར་གྱིས་ཤིག རི་བོང་གིས་ཀྱང་དེ་ལྟར་བྱའོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། དེའི་དུས་ཀྱི་རི་བོང་དུ་གྱུར་པ་དེ་ནི་ང་ཡིན་ལ། དྲང་སྲོང་ནི་རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དགེ་སློང་དག་དེ་བས་ན་འདི་ལྟར་བསླབ་པར་བྱ་སྟེ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་། དགེ་བའི་གྲོགས་པོ་དང་། དགེ་བའི་རྟེན་དང་གནས་པར་བྱ་ཡི། སྡིག་པའི་བཤེས་གཉེན་དང་སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་དང་། སྡིག་པའི་རྟེན་དང་གནས་པར་མི་བྱའོ། །ཞེས་བཀའ་སྩལ་པ་ན་ཀུན་དགའ་བོས་གསོལ་པ། བཙུན་པ་བདག་གཅིག་པུ་དབེན་པར་མཆིས་ནས་ནང་དུ་ཡང་དག་འཇོག་ལ་ཞུགས་པ་ན་སེམས་ལ་འདི་ལྟ་བུའི་རྟོག་པ་བྱུང་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་། དགེ་བའི་གྲོགས་པོ་དང་། དགེ་བའི་རྟེན་འདི་ནི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པའི་ཕྱེད་ལགས་ཀྱི། སྡིག་པའི་བཤེས་གཉེན་དང་སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་དང་། སྡིག་པའི་རྟེན་ནི་དེ་ལྟ་མ་ལགས་སོ་སྙམ་བགྱིད་དོ། །བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ་ཁྱོད་དེ་སྐད་མ་ཟེར་ཅིག དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་དགེ་བའི་གྲོགས་པོ་དང་། དགེ་བའི་རྟེན་འདི་ནི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་རིལ་པོ་དང་། མ་འདྲེས་པ་དང་། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། ཡོངས་སུ་བྱང་བ་ཡིན་གྱི། སྡིག་པའི་བཤེས་གཉེན་དང་། སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་དང་། རྟེན་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་ཅན་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་རྣམས་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་ལས་ཡོངས་སུ་གྲོལ་བར་འགྱུར་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། རྒ་བ་དང་། ན་བ་དང་། འཆི་བ་དང་། མྱ་ངན་དང་། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་། འཁྲུགས་པའི་ཆོས་ཅན་རྣམས་དེ་དག་ལས་ཡོངས་སུ་གྲོལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས། འདིས་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གྲོགས་དང་དབེན་པ་བསྟེན་པའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །