སྦྱི་དོན་བརྒྱད་པ། ཐུན་མོང་རིག་གནས་སྐྱི་སྐོར་དང་བསྟན་པའི་གནས་ཆད་བཤད་པའི་སྐོར་བཟོ་རིག་བའི་སྐབས།

རྩ་བའི་ས་བཅད་བརྒྱད་པ་ཐུན་མོང་རིག་གནས་ཀྱི་སྐོར་ཇི་ལྟར་བྱུང་བའི་ཚུལ་དང་བསྟན་པའི་གནས་ཚད་བཤད་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ཐུན་མོང་རིག་གནས་ཀྱི་སྐོར་བྱུང་ཚུལ་ཅུང་ཟད་བསྙན་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་འཆད་དང་རྩོད་དང་རྩོམ་པ་གསུམ་མཁས་པའི་བྱ་བ་རྣམས་གསུམ་ཡིན། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་བསྟན་པ་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འཆད་པ། བསྟན་པ་ཡུན་རིང་རུ་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྩོམ་པ། བསྟན་པ་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པར་ཚར་གཅོད་པའི་ཕྱིར་རྩོད་པ་སྟེ། མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་འཇུག་པར་བྱ་འབི་སྒོ་རྣམ་པ་གསུལ་ལས་འདིར་ནི་དྲིན་ལན་གསབ་པའི་མདོ་ལས། གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རིག་པའི་དངོས་པོ་ལྔར་མ་བསླབས་ནས། ནམ་དུའང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་མི་ནུས་སོ། དེ་བས་ན་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར། རིག་པའི་དངོས་པོ་ལྔ་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། ཞེས་དང། འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་སྦྱོད་པའི་ས་ལས། རིག་པའི་གནས་ལྔ་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། ནང་རིག་པ་དང། གསོ་བའི་རིག་(སྨད་ཆ།༧༨༥)1. དང། གཏན་ཚོགས་ཀྱི་རིག་པ་དང། སྒྲའི་རིག་པ་དང། བཟོའི་ལས་ཀྱི་གནས་ཀྱི་རིག་པའོ། ཞེས་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གོ་འཕང་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམ་ཀྱིས་བསླབ་པར་བྱ་བའི་གནས་ནི། ཤེས་བྱ་རིག་པའི་གནས་རྣམ་པ་ལྔ་ཡིན་ལ། དེ་ལ་སྦྱི་མདོ་ལས། རིག་པའི་གནས་བཅོ་བརྒྱད་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་སྒོ་མང་དུ་བཤད་པ་རྣམས་ཀྱང། རིག་པའི་གནས་ལྔའི་ནང་དུ་འདུས་པར་བཤད་དེ། མཁས་པ་འཇུག་པའི་སྒོ་ལམ། དེ་ཡུལ་བརྡ་སྦྲོད་རྟོག་གེ་དང། འཚོ་བ་ཕྱི་ནང་རིག་ཅེས་གྲགས། ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ཡིན། དེ་དག་ལ་ལེགས་པར་སྦྱངས་པའི་དགོས་པ་ཡང། རྒྱལ་ཚབ་མི་ཕམ་མགོན་པོས། རིག་པའི་གནས་ལྔ་དག་ལ་མཁས་པར་མ་བྱས་ན། འཕགས་མཆོག་གིས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཉིད་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་གཞན་དག་ཚར་བཅད་རྗེས་བཟུང་དང། བདག་ཉིད་ཀུན་ཤེས་བྱ་ཕྱིར་དེ་ལ་དེ་བརྩོན་བྱ། ཞེས་དང། དེ་ཡང་སྒྲ་རིག་པས་ནི་ཚིག་དང། གཏན་ཚིགས་རིག་པས་ནི་དོན་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པ་ཚར་བཅད་དགོས་ཤིང། གཏན་ཚིགས་རིག་པས་ནི་འདོད་དགུ་སྦྱི་དང། གསོ་བ་རིག་པས་ནི་ཁྱད་པར་ནད་མེད་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྗེས་སུ་འཛིན་པ་དང། ནང་རིག་པས་ནི་བདག་གི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དད་ལམ་ཟབ་རྒྱས་ཀུན་ཤེས་ནས་ཉམས་སུ་བླངས་དགོས་པའི་ཕྱིར་རི། དེ་ལྟ་བུའི་རིག་གནས་སྔ་པོ་དེ་དག་འཆད་ལུགས་ལ་གོ་རིམ་སྣ་ཚོགས་ཤིག་འདུག་ཀྱང། འདིར་སྟག་ཚང་ལོ་(སྨད་ཆ།་ཚར་གཅོད་སྒྲ་དང་གཏན་ཚིགས་ཏེ། ཕྱི་རོལ་རིག་གནས་བཞི་དང་ནང་གི་དོན། ཞེས་གསུངས་པའི་གོ་རིམ་ལྟར་འཆད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་བཟོ་རིག་པ་ལ་(སྨད་ཆ།༧༨༦)སྦྱིར་རྣམ་པར་མ་གྱུར་པ་སེམས་ཀྱི་བཟོ་ནི་འཁོར་འདས་ཇི་ལྟར་གྲུབ་པ་སོགས་ཐམས་ཅད་དེ་ནང་རིག་པ་རྣམས་ཀྱང་འདིར་གཏོགས་སོ། བརྗོད་པ་སྒྲའི་བཟོ་ནི་ངག་གི་འགྱུར་བ་སྟེ་སྒྲ་སྙན་ངག་དང་དབྱིབས་ཀྱི་བཟོ་ལ་བྱེད་པ་པོ་དང་མ་འབྲེལ་བ་འཇིག་རྟེན་ཆགས་པ་སོགས་དང། བྱེད་པ་པོ་དང་འབྲེལ་བ་སྐབས་འདིའི་བཟོ་ཉིད་དོ། དེ་ཡང་གཅོ་བོ་སྐུ་གསུངས་ཐུགས་རྟེན་ཡིན་ལ་དེ་ལས་ཐོག་མར་བྱུང་ཚུལ་གྱི་གཞི་ནི་རི་མིའི་རྒྱལ་པོ་འཇིགས་ཐུལ་ཞེས་བྱ་བ་བྱུང་སྟེ་དེས་ཆོས་བཞིན་ས་བསྐྱངས་པས་ཚེ་ལོ་འབུམ་དུ་འབེལ་ཞིང་ཤིན་ཏུ་བདེ་བར་གྱུར། དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་དེས་དཀའ་ཐུབ་ཆེན་པོ་སྦྱད་པས་དབང་ཕྱུག་གིས་ཀྱང་མིའི་ཡུལ་མི་ཕེབས་པ་དང་བསྟན་བཅོས་ཐམས་ཅད་ཤེས་པའི་མཆོག་བྱོན་ནོ། དེའི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་ཞིག་གི་བུ་གཞོན་ནུ་གཅེས་པ་ཞིག་གློན་བུར་དུ་ཤི་བས་བྲམ་ཟེ་དེས་རྒྱལ་པོ་ཁྱོད་ཀྱིས་རྒྱལ་སྲིད་ཆོས་བཞིན་མ་བསྐྱངས་འདྲ་སྟེ། ཁྱོད་ཀྱི་འབངས་ལ་དུས་མིན་གྱི་འཆི་བ་བྱུང་སྟེ་བདག་གི་བུ་འཕྲོགས་སོ། ཁྱོད་ཀྱི་འབངས་ལ་དུས་མིན་གྱི་འཆི་བ་བྱུང་སྟེ་བདག་གི་བུ་འཕྲོགས་སོ། བུ་སླར་མ་སྩལ་ན་བདག་འདི་གར་ལྕེབ་བོ་ཞེས་བྱ་པས། རྒྱལ་པོས་བྲམ་ཟེ་དེས་རྒྱལ་པོ་ཁྱོད་དེ་གཤེན་རྗེའི་རྒྱལ་པོ་ཉི་མ་ལྟར་གཟི་བརྗིད་འབར་བའི་དྲུང་དུ་ཕྱིན་ཏེ་ཕྱག་འཚལ་ནས་བྲམ་ཟེའི་བུ་སྩལ་དུ་གསོལ་བྱས་པས། བདག་གིས་མ་ལེན་ཏེ་རང་རང་གི་ལས་སུ་ཟད་དོ། རྒྱལ་པོའི་བྱིན་ཞིག་དང། གཤེན་རྗེས་མི་རུང་ངོ་ཡང་ཡང་སྨྲས་ཏེ་མཐར་གཡུལ་བཤམས་ཏེ་ཕན་ཚུལ་མཚོན་ཆའི་ཆར་ཕབ་ཅིང། རྒྱལ་པོས་(སྨད་ཆ།༧༨༧)ལྷའི་མཚོན་ཆའི་ཆར་གྱིས་གཤིན་རྗེའི་འཁོར་ཐམས་ཅད་ཕམ་པར་བྱས་པས་གཤིན་རྗེས་ཀྱང་དབྱུག་པ་ཐོགས་ཤིང། རྒྱལ་པོས་ཀྱང་དབྱུག་པ་ཚངས་མགོ་ཅན་ཐོགས་ཏེ་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དངངས་པ་ན་ཚངས་པ་བྱོན་ཏེ་སོ་སོའི་ལས་སུ་ཟད་ཀྱིས་གཤིན་རྗེས་མ་ཉེས་སོ། འོན་ཀྱང་བྲམ་ཟེའི་བུ་རི་མོར་བྲིས་ཤིག་ཅེས་པ་ལྟར་རྒྱལ་པོས་བྲིས་ཏེ་ཚངས་པས་གསོན་པོར་བསླངས་ཏེ་བྲམ་ཟེ་ལ་གཏད། ཡི་དགས་ལ་ཅེར་བུ་ཟེར་བས་དེ་བཏུལ་བས་ལེགས་སོ། ཞེས་རྒྱལ་པོ་ལ་ཅེར་ཐུལ་དང་དང་པོར་རི་མོ་འབྲི་བ་པོ་ཡིན་པས་དང་པོར་འབྲི་བ་ཞེས་བཏགས། ཚངས་པས་བསྒོ་སྟེ་རྒྱལ་པོས་ཀྱང་གཤིན་རྗེ་ལ་ཕྱག་དང་མཆོད་པ་བྱས་ཏེ་ཀུན་དགའ་བར་གྱུར་ཏོ། སླར་རྒྱལ་པོས་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སོང་སྟེ་རི་མོ་འབྲི་ཚུལ་ཞུས་པས་རི་ཡི་མཆོག་ནི་རིང་རབ་ཡིན། སྒོ་ང་ལས་སྐྱེས་རྣམས་ཀྱི་ནི། གཅོ་བོ་ནམ་མཁའ་ལྡིང་ཡིན་ནོ། མི་ཡི་གཙོ་བོ་ས་བདག་སྟེ། དེ་བཞིན་རི་མོ་སྒྱུ་རྩལ་གཙོ། སོགས་དང། རྒྱལ་པོ་དེ་བཞིན་ཀྱིས་བསྔགས་ནས་བི་ཤཱ་ཀརྨས་སྟོན་པར་ལུང་བསྟན་ཞིང། དེས་འཁོར་ལོས་བརྒྱུར་པའི་ཚད་གཙོ་བོར་བྱས་ཏེ་ཚད་དང་མི་ལྡན་པའི་ཉེས་པ། ལྡན་པའི་ཕན་ཡོན་སོགས་བསྟན་ཞིང། ལུས་ལ་མཛེས་པ་མ་ཚང་ན། ཚད་དག་གིས་ནི་ཅི་ཞིག་བྱ། ཞེས་མཛེས་དགོས་པར་ཡང་བསྟན་ཏོ། དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་རི་མོ་བྲི་བ་ཐོག་མའི་བྱུང་ཚུལ་ཏེ། ཐུབ་པ་ཆེན་པོ་འདིའི་བསྟན་པ་འདིར་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་རྟེན་བྱུང་བ་གང་གི་སྔ་ཞེ་ན། ཐུགས་རྟེན་ཉིད་ཐོག་མར་བྱུང་སྟེ་ལུམྦིའི་ཚིལ་དུ་བལྟམས་ཚེ་རྒྱལ་པོ་ཟས་གཙང་མ་སོགས་ཀྱི་པདྨ་སྦུངས་པའི་མཆོད་རྟེན་(སྨད་ཆ།༧༨༨)བརྩིགས་པ་དང། སྟོན་པའི་སྐུ་གཟུགས་བྲིས་འབུར་གཉིས་ལས་བྲིས་སྐུ་ཐོག་མར་བྱུང་སྟེ། དེ་ལ་ཡང་དང་པོ་རྒྱལ་པོ་གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོ་ལ་ཡུལ་མཐའ་འཁོབ་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཨུ་ཏྲ་ཡ་ན་ཎ་ལ་སྐྱེས་སུ་བསྐུར་བ་དེ་ཡིན་ལ་དེ་ཡང་སྟོན་པའི་སྐུ་ལ་རིག་བྱེད་པ་དག་ལྟ་བས་མ་ངོམས་ནས་མིག་འབྲས་མྱོས་པ་ལྟ་བུར་གྱུར་སྐབས། སྟོན་པ་ཆུ་འགྲམ་དུ་བཞུགས། དེའི་སྐུ་བརྙན་ཆུ་ཀླུང་དུ་འཆར་བ་དཔེར་བགྱིས་པར་གྲགས་པ་དང། གཉིས་པ། སངྒི་ལའི་རྒྱལ་བོ་མོ་མུ་ཏིག་འཁྲི་ཤིང་གིས་མུ་ཏིག་བྲེ་བོ་ཆེ་གསུམ་སྟོན་པ་ལ་སྐྱེས་སུ་ཕུལ་བའི་སྐྱེས་ལན། རས་ཀྱི་གཞི་མར་རེ་མོ་ཅི་འཐན་སྐུ་ལས་འོད་ཟེར་བཀྱེ་སྟེ། དེ་སྟེང་རི་མོས་མནན་པ་འདི་སྐྱེ་མཆེད་གཙངསྟེ་ཁ་ཆེ་དང་ཡུལ་དབུས་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་དར་བར་བཤད་དེ། འདི་གཉིས་བསྟན་པ་འདིའི་བྲིས་སྐུའི་ཐོག་མ་ཡིན། སྦྱིན་བདག་རྣམས་ཀྱིས་དགེ་འདུན་གདུགས་ཚོད་ལ་སྦྱན་དྲངས་པའི་དུས་སྟོན་ལ་མ་གཤེགས་པའི་ཚེ་གྲལ་གྱི་ཐོག་མ་མི་བརྗེད་པར་མཐོང་ནས་ཁྱིམ་བདག་ཆེན་པོ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཞུས་ཤིང་གནང་སྟེ་རྒྱལ་བའི་སྐུ་གཟུགས་མང་དུ་བཞེངས་པར་བཤད་པ་ནི་འབུར་གྱི་ཐོག་མ་ཡིན་ནོ། ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལྷ་ཡུལ་དུ་གཤེགས་པའི་ཤུལ་དུ་གསལ་ལྡན་གྱི་རྒྱལ་པོ་འཁོར་བཅས་ཀྱིས་ཕྱག་དང་མཆོད་ཡུལ་དུ་ཙན་དན་ལས་བྱས་ཏེམཚར་སྡུག་དངོས་འདྲ་བ་བཞེངས་པའི་ཙན་དན་ཇོ་བོར་གྲགས་པ་ནི་དེང་སང་རྒྱ་ནག་ན་བཞུགས་པ་དངོས་ལས་བཤུས་པའི་པི་ཐང་བྱུང་བ་སོགས་བྲིས་འབུར་གྱི་རྣམ་གཞག་དང། ཁྱད་པར་སྟོན་པའི་འོད་ཀྱིས་རེག་པས་སྦོབས་པ་སྐྱེས་ཏེ་ཚངས་པ་དང་བརྒྱ་བྱིན་དང་རཱ་ཧུ་ལ་གསུམ་གྱི་སྐུ་གསུམ་གྱི་རྟེན་(སྨད་ཆ།༧༨༩)བཞེངས་པར་ཞུས་པ་ན། པི་ཤཱས་བཟོ་བ། བྱམས་པས་དཀོན་གཉེར། ཕྱག་རྡོར་གྱིས་སྐུ་སྲུང། དཔལ་མགོན་བདུན་ཅུས་སྲུང་མར་ཁས་བླངས། ཚངས་པས་ལྷའི་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་གཞུ་བཏུལ་བླུགས་ཏེ་མཆོད་རྟེན་ཟླུམ་པོ་ཁོ་རང་གི་འདོམ་གང་པ་ཁ་དོག་སྔོ་བསངས་ལན་བདུན་བསྐོར་བ་མཆོག་འགྲུབ་པ་བཞེངས་ཏེ་དཔལ་རེག་པ་མེད་པའི་མཆོད་རྟེན་དུ་གྲགས་ཏེ། འཕགས་ཡུལ་ལྷོ་ཕྱོགས་རྒྱ་མཚོའི་འགྲམ་ཀོངྐུ་ནའི་བཞུགས་པ་ཡིན་ཅིང། མཆོད་རྟེན་འདིས་ཁྱབ་པའི་འོག་ཀུན་ནི། རྗེ་ས་པཎ་གྱིས།(སྨད་ཆ།་རི་ཏྲ་ཞེས་པའི་ཡུལ་དེ་ཡིན་ཞིང། ཡུལ་དེར་རྡོ་རྗེ་ཕག་མོས་སྲིད་པ་གསུམ་གྱི་ཆང་འགུགས་པར་གྲགས་པས། སྦྱར་ཆང་དང་འབྲུ་ཆང་རྣམས་སྦྱར་ཐེངས་རེ་ལ་མང་དུ་བསིང་ནས། སླར་བཅུད་མེད་པར་སོང་ཚེ། ཡུད་ཙམ་རེ་བསྙལ་ནས་བཞག་ན་སླར་གསར་པར་འགྲོ་བ། དེ་འདྲ་ལན་བདུན་འབྱུང་བ། དུས་བཟང་ལ་ལུང་པ་ཀུན་ཆང་གི་དྲིས་ཁྱབ་པ་ཞིག་ཡོད་དོ། མཆོད་རྟེན་དེ་ལ་དུས་བཟང་རྣམས་སུ་ལྟས་མཆོད་པའི་རོལ་མོའི་སྒྲ་སྣ་ཚོགས་དང། སྦོས་ཀྱི་དྲི་དང་མཚན་མོར་མེ་མར་གྱི་སྣང་བ་དུ་མ་འབྱུང་བའང་ཀུན་གྱི་མཐོང་ཐོས་སུ་གྱུར་པ་ཡོད་དོ། མཆོད་རྟེན་དེ་ཡང་སོ་སྐྱེ་ཕལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མཐུན་སྣང་གྲུབ་པར་དུས་རྟག་ཏུ་ངུ་བའི་རྣམ་པར་མཐོང་བས་མི་རྣམས་ཀྱིས་ངུ་བ་ཅན་གྱིས་མཆོད་རྟེན་ཟེར་ཞེས་པཎྜི་ཏ་སངས་རྒྱས་སྦས་པའི་མགོན་པོས་མཇལ་བའི་ལོ་རྒྱུས་ལས་བྱུང་སྟེ། ཆོས་སྐྱོང་བའི་རྒྱལ་པོ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོས་རྒྱལ་པོ་བཀའ་ཆེམས་སུའང་རྒྱས་པར་གསུངས་སོ།(སྨད་ཆ།༧༩༠)རཱ་ཧུ་ལས་ཀླུའི་རིན་པོ་ཆེའི་ཚོགས་ལས་རྣམ་སྣང་གངས་ཅན་མཚོ་ལོངས་སྐུ་མཐིང་ག་མཉམ་བཞག་ཅན། དཔག་ཚད་བརྒྱད་ཅུ་པ་གསོལ་བ་བཏབ་ན་འབྲས་པཱ་ལུའི་ཆར་ཞག་བཅུ་གཉིས་སུ་འབེབས་པ་ལྟེ་བ་མན་ཕྱི་ཡི་རྒྱ་མཚོའི་ནང་དུ་ནུབ་ཅིང། དེ་ཡན་སྟེང་དུ་ཐོན་པས་ས་གསུམ་གྱིས་འགྲོ་བའི་དོན་མཛད་པ་བཞེངས། བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ལྷའི་རིན་ཆེན་ལྔ། བར་མའི་རིན་ཆེན་ལྔ། བར་མའི་འཆིང་བུ་ལྔ་བརྒྱ་རྩ་གཅིག་ལས་སྟོན་པ་དགུང་ལོ་བརྒྱད་པ་དང་བཅུ་གཉིས་པ་དང་ཉེར་ལྔ་པའི་སྐུ་ཚད་གསུམ་ཀའང་སྦྲུལ་སྐུ་ས་གནོན་མཉམ་གཞག། སེང་གེ་བརྒྱ་ཙ་བརྒྱད་ཀྱིས་བཏེགས་པའི་ཁྲི། རྒྱབ་ཡོལ་ལ་མཛད་པ་བཅུ་གཉིས། འོད་སྐོར་ལ་སངས་རྒྱས་སོ་ལྔ། གདུགས་ལ་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་དྲུག་སོགས་བཀོད་པ་བཞེངས་ཏེ་སྦྱན་སྔར་བྲིམས་པས། སྟོན་པའི་ཞལ་ནས་འོད་ཟེར་སྣ་ཚོགས་བཀྱེ་བས་འཇིག་རྟེན་བཀང། སངས་རྒྱས་བྱང་སེམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུགས་རྒྱུད་བསྐུལ། སླར་ལོག་སྐུ་གསུམ་འོད་ཀྱིས་ཁྱབ་སྟེ་རབ་ཏུ་གནས། ཞལ་དུ་ཞུགས་རྟེན་འདི་རྣམས་གང་དུ་བཞུགས་པར་སྲས་དང་སློབ་མའི་ཚོགས་གྲངས་མེད་པས་མཆོད། ཐེག་ཆེན་དང། ཁྱད་པར་སྐུ་གཟུགས་གཉིས་དང་སྦྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་བོད་ཡུལ་འདུལ་བར་འགྱུར་བ་སོགས་ཀྱིས་ཆེད་དུ་བརྗོད། ཉེར་ལྔ་པའི་སྐུ་ཚད་ལྷ་ཡུལ་དུ་སྦྱན་དྲངས་ཏེ་མཆོད། བརྒྱད་དང་བཅུ་གཉིས་པའི་ཚད་ལྷ་ཡུལ། ཨོ་རྒྱན་ཀླུ་ཡུལ། རྡོ་རྗེ་གདན་རྣམས་སུ་ལོ་ལྔ་བརྒྱ་ཕྲག་རེ་མཆོད་ནས་རྒྱ་ནག་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཅེ་ཝི་མའི་དུས་བཅུ་གཉིས་པའི་སྐུ་ཚད་ཀྱི་བཅས་རྒྱ་ནག་དང། བརྒྱད་པའི་སྐུ་ཚད་བལ་པོའི་རྒྱལ་པོའི་མཆོད་ཡུལ་དུ་བསྐུར། ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་སྐུ་རིང་ལ་གཉིས་ཀ་བོད་དུ་ཕེབས་པ། བཅུ་(སྨད་ཆ།༧༩༡)གཉིས་པའི་སྐུ་ཚད་ལྷ་སའི་ཇོ་བོ་དང། བརྒྱད་པའི་སྐུ་ཚད་ར་མོ་ཆེའི་ཇོ་བོ་ཡིན། ལོ་རྒྱུས་ལ་ལར་བཅུ་གཉིས་པ་བྱམས་པས་བཞེངས་པ་དང། བརྒྱད་པ་སངས་རྒྱས་འོད་སྲུང་གི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་ཀྲི་ཀིས་བཞེངས་པ་ལ་འོད་སྲུང་གིས་རབ་ཏུ་གནས་ཏེ་ཤཀྱ་ཐུབ་པ་དགུང་ལོ་བརྒྱད་པའི་སྐུ་ཚད་དུ་གྱུར་ཞེས་གསུངས་བྱ་བ་ཡང་བཤད་དོ། གསུང་རྟེན་ཡི་གེའི་བྱུང་ཚུལ་ནི། ཕྱི་རོལ་པ་དག་གིས་ཡི་གེའི་བྱེད་པོ་ནི་ལྷ་རྟག་ཞི་བ་སྟེ་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོས་བྱས་པར་བཤད། རྒྱ་གར་དུ་ཡི་གེ་འདྲ་བ་དུ་མ་ཡོད་ཚུལ་སོགས་སྟོན་པའི་སྐྱེས་རབ་རྒྱ་ཆེ་རོལ་པར་གསལ་བ་ལྟར། ཚངས་པའི་ཡི་གེ་སོགས་ཡིག་རིགས་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི་དང། གཞན་ཡང་ལན་ཝར། ངྷི་རི་ག། ནཱ་ག་ར་སོགས་ཡོངས་གྲགས་དང། རྒྱ་མཚོའི་མཐའི་ཡི་གེ་དང་ཟངས་གླིང་དང་སྲིན་པོའི་ཡི་གེ་སོགས་མཐའ་ཡས་ཤིང། གསུང་རྟེན་གླེགས་བམ་བྱུང་བའི་ཐོག་མ་ནི། འཁོར་ལོ་བར་པའི་ཚེ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་གསེར་གྱི་གླེག་བུ་ལ་བཻ་ཊཱུ)་སྔོན་པོའི་ཞུན་ལས་ཤེས་ཕྱིན་བྲིས་པ་དང། རྒྱལ་མཚན་རྩེ་མོའི་དཔུང་རྒྱན་སོགས་གླེགས་བམ་ལ་བྲིས་ནས་རྒྱལ་མཚན་གྱི་ཙེ་མོར་བཏགས་པས་ལྷ་མིན་གྱི་གཡུལ་བཟློག་དང། འདུལ་བ་ལུང་ལས་སྟོན་པའི་བཀའི་གླེགས་བམ་འཚོང་དུ་མ་གནང། མུ་སྟེགས་གཞུང་འཚོང་དུ་གནང་བ་སོགས་ཀྱི་བཀའ་པོད་ཡོད་པར་གྲུབ་ཅིང། བཀའ་བསྡུའི་ཚེ་སྡུད་པ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་རང་རང་གིས་ཡུལ་དུ་སོ་སོའི་སྐད་ཀྱིས་བྲིས་པར་བཤད། ཐུགས་རྟེན་ནི་བཀྲ་ཤིས་འབྱུང་དང། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ། ཆོས་འཁོར་མུ་སྟེགས་ཕམ་མཛད་ལྷ་བབས། དབྱེན་བསྡུམ་རྣམ་རྒྱལ་མྱ་ངན་འདས་རྣམས་མ་ཚད་པ་སོ་སོའི་སྐབས་སུ་བྱུང་ངོ། གཞན་ཡང་སྟོན་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ལོ་(སྨད་ཆ།༧༩༢)བརྒྱད་ཙམ་གྱི་བར་དུའང་མིའི་བཟོ་བོ་ལས་ཀྱི་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པས་སྐུ་གཟུགས་སོགས་ཀྱི་དངོས་སུ་འཕྲུལ་པ་སྐྱེ་ནུས་པའི་བཟོ་གནས་ངོ་མཚར་བ་དག་བྱེད་པ་བྱུང་ལ། དེ་རྣམས་རིམ་གྱི་ནུབ་ནས་ལྷའི་གཟོ་བོ་མང་པོ་མིར་སྦྲུལ་ནས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་སོགས་མ་གྷ་ངྷའི་རྟེན་ངོ་མཚར་ཅན་སོགས་བྱུང་པར་གྲགས། ཕྱིས་རྒྱལ་པོ་སངས་རྒྱས་ཕྱོགས་ཀྱི་དུས་བིརྦ་ས་ར་ཞེས་པས་འགྱུར་དང་རི་མོའི་བཀོད་པ་ལྷའི་བཟོ་དང་མཐུན་པར་བྱས་པའི་ལག་རྒྱུན་ལ་དབུས་ཀྱི་བཟོར་གྲགས་ལ་རྒྱལ་པོ་དང་ཚུལ་གྱིས་དུས་སྲག་ངྷ་རི་ཞེས་པའི་བཟོ་བོས་གནོད་སྦྱིན་གྱིས་བཞེངས་པ་དང་མཐུན་པའི་བྲིས་འབུར་གྱི་བཀོད་པ་བྱས་པའི་བཟོ་རྒྱུན་ལ་ནུབ་རྙིང་མར་གྲགས་པ་དང། རྒྱལ་པོ་དཔལ་ལྡན་ཆོས་སྐྱོང་གི་དུ་ངྷེ་མཱ་ན་ཞེས་པ་དང། དེའི་བུ་བིརྦ་ལོ་ཞེས་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཀླུའི་བཟོ་དང་མཐུན་པར་བྱས་པའི་བུའི་ལག་རྒྱུན་གྱིས་ལུགས་མ་རྣམས་ལ་ཤར་གྱི་ལྷ་དང། རི་མོ་ནི་ཕའི་ལག་རྒྱུན་ལ་ཤར་རིགས་དང། བུའི་ལག་རྒྱུན་ལ་དབུས་ཀྱི་རི་མོར་ངོས་འཛིན། ཀསྨི་རའི་ཡུལ་དུ་ཕྱིས་ཧ་སུ་རཱ་ཛ་ཞེས་པས་བྲིས་འབུར་གཉིས་ཀའི་སྲོལ་གཏོད་པ་ལ་དེང་སང་ཁང་ཆེམས་ཞེས་ཟེར་རོ། བོད་ཀྱི་ཡུལ་འདིར་ནི། སྔོན་ཆོས་རྒྱལ་མེས་དབོན་གྱི་དུས་སྦྲུལ་པའི་བཟོ་བོས་བྱས་པ་མང་ལ། དེ་ནས་རིམ་པར་སྔོན་བྲིས་འབུར་གཉིས་ཀ་རྒྱ་བལ་གྱི་ལག་རྒྱུན་ཤས་ཆེ་བ་བྱུང་ཞེས་ཟེར་ལ་ལྟར་དེ་དང་དེའི་ལུགས་སྲོལ་དང་འདྲ་རུང་དུ་སྣང་མོད། ལྷ་བཙུན་ཁུ་དབོན་གྱི་དུས་བྲིས་འབུར་གྱི་སྲོལ་རྒྱུན་མང་ཞིང། ཁྱད་པར་བྲིས་ལ་རྡོ་རྗེ་གདན་གྱི་སྟོན་པའི་སྐུ་ཚད་དགུང་ལོ་ཉེར་ལྔ་པ་ཅན་ལ་ཕྱིས་དྲི་བཟང་བྱུགས་པར་རས་བཀབ་སྟེ་བྲིས་རྒྱུན་སྦེལ།(སྨད་ཆ།༧༩༣)1. རྒྱ་གར་དང་བལ་པོ་ལ་དག་སོགས་ན་ཡོད་ཅིང། དེ་ཅུང་བྲིས་རྒྱུན་མི་ལེགས་པར་གྲགས་ཤིང། བལ་པོའི་ལྷ་བཟོ་བས་བྲིས་བལ་བྲིས་ཞེས་དང། དེ་རྗེས་སུ་ལྷ་བཟོ་ལ་མཁས་པ་རྡོ་པ་བཀྲས་རྒྱལ་ཞེས་པར་སློབ་དཔོན་ལས་མཁས་པའི་སློབ་མ་གཉིས་བྱུང་བ་ལྷོ་བྲག་ཕྱོགས་ནས་སྨན་ཐང་དུ་ཡང་ཐོན། རང་གི་སྐྱེ་བ་སྔོན་མ་རྒྱ་ནག་ཏུ་འཁྲུངས་དུས་བྲིས་པའི་པི་ཐང་རྒྱ་མཛད་ཆེན་པོར་གྲགས་པ་དེ་གཟིགས་པ་ཙམ་གྱིས་སྔོན་གནས་རྗེས་དྲན་གྱི་ཚུལ་བསྟན་པའི་རྒྱལ་རིགས་དང་ཉེ་བའི་ལྡན་ལུགས་ཀྱི་རི་མོ་འདི་ཐུགས་ལ་བཀྲ་ལམ་གྱི་ཤར་རྒྱུད་སྡེ་གཉིས་དང་བསྟུན་ཡིག་ཆ་མཛད་ཅིང། ཚུགས་ཆེན་བརྒྱད་ལ་ཤ་ཚུག་རེ་དང། ན་བཟའ་རྒྱན་སྦྲོད་རེ་བཅས་བཅུ་དྲུག་གིས་གཏན་ལ་ཕབ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་པཎ་ཆེན་དགེ་འདུན་གྲུབ་པ་ལ་མནལ་ལམ་དུ་རྗེ་བཙུན་སྒྲོལ་མས་འཇམ་དབྱངས་ཀྱི་སྦྲུལ་པ་ཞིག་འོང་བ་ཡོད་ཅེས་ལུང་བསྟན་པ་སྨན་བླ་དོན་གྲུབ་དང་མཇལ་བས་འཇམ་དབྱངས་ཀྱི་སྦྲུལ་པར་ངོས་འཛིན་གནང་བའི་སྨན་ཐང་བ་ཆེན་མོ་དང། གངས་དཀར་སྒང་སྟོད་ནས་བྱུང་བའི་མཁྱེན་བརྩེ་ཆེན་མོ་དེ་གཉིས་སོ་སོའི་བཞེད་པས་ལུགས་ཀྱང་ཅུང་ཟད་མི་མཐུན་པ་གྱུར་པ་དང། གཞན་ཡང་སྦྲུལ་སྐུ་བྱིའུ་བ་ཞེས་པ་འཁྲུངས་ས་ཡར་སྟོད་དུ་བྱུང་བ་བྲིས་ལ་བརྩོན་པ་བླ་ལྷག་ཏུ་ཆེ་བས་རྒྱབ་ཏུ་བྱང་ཤིང་དང་ཤོག་དཔེ་འབྲལ་མེད་དུ་བཅངས་ཤིང། བྲིས་རྒྱུན་ལེགས་པ་དང་བྲིས་དཔེ་ལེགས་པ་ཐོས་ན་ལེན་པར་ཕྱོགས་མཐའ་མྱུལ་བ་ཞིག་བྱུང་བར་བརྟེན་འདྲ་དཔེའི་སྒོ་ནས་སྦྲུལ་སྐུ་འདི་བྱེའུ་དང་དབྱེར་མ་མཆིས། ཞེས་མིང་བྱེའུ་ཐོགས་པ་ཞིག་བྱུང་འདུག་པ་(སྨད་ཆ།༧༩༤)དེ་ནི་སྨན་མཁྱེན་དར་ཅུང་མི་མཐུན་པའི་ལུགས་བཅས་རི་མོ་གསུམ་དུ་གྱེས་པའི་ཚུལ་སོགས་དེང་སང་བར་དར་རྒྱས་ཆེ། ཡང། ཀརྨ་པ་མི་སྐྱོད་ཞབས་ཀྱི་དུས་སྦྲུལ་སྐུ་ནམ་མཁའ་བཀྲ་ཤིས་ཞེས་པའི་རི་མོ་ལ་ཤིན་ཏུ་ཀམཁས་པ་ཞིག་བྱུང་སྟེ་ཞཱ་དམར་ལྔ་པའི་ལྗགས་བཀོད་ལྟར་རྒྱ་ནག་དང་མཐུན་པའི་བྲིས་རྒྱུན་སྦེལ་བ་ལ་སྒར་བྲིས་ཟེར་ཏེ་འདི་ཀརྨ་པ་ཉིད་ཀྱི་སྦྲུལ་པ་ཡིན་པར་ཡང་གྲགས་ཏེ་བྲིས་ཏེ་འདི་ཀརྨ་པ་ཉིད་ཀྱི་སྦྲུལ་པ་ཡིན་པར་ཡང་གྲགས་ཏེ་བྲིས་རྒྱུན་ཤིན་ཏུ་ལེགས། སྦྲུལ་སྐུ་ང་གཟིགས་ནི། གཙང་རྟ་ནག་ཏུ་འཁྲུངས། དབྱངས་ཅན་མའི་སྐུ་ཞིག་བྲིས་པས་རི་མོ་བྱེད་ཚུལ་ལ་མ་བདེ་བ་ཞིག་བྱུང་བ་ན་དབྱངས་ཅན་མས་ཞལ་དངོས་སུ་བསྟན་ནས་སྦྲུལ་སྐུ་ང་ལ་གཟིགས་དང་གསུངས་པས། དེ་ཕྱིན་སྦྲུལ་སྐུ་ང་ལ་གཟིགས་སུ་གྲགས་ཏེ་རིགས་པའི་གནས་ཀུན་ལ་མཁས་ཏེ་སྦྲུལ་སྐུ་ང་ལ་གཟིགས་སུ་གྲགས་ཏེ་རིགས་པའི་གནས་ཀུན་ལ་མཁས་ཏེ་སྦྲུལ་སྐུ་འཕྲང་ཁ་བ་ཡང་ཟེར། པཎ་ཆེན་དགེ་འདུན་གྲུབ་པས་གངས་ཅན་ཙམ་ན་རི་མོ་མཁས་པའི་མཆོག་ཏུ་བསྔགས་སོ། དེ་རྗེས་གཙང་པ་ཆོས་དབྱིངས་རྒྱ་མཆོ་རི་མོ་ཤིན་ཏུ་མཁས་པས་སྐུ་ཚུག་སྨན་རྙིང་པོར་བྱས་པ་ལ་སྨན་གསར་དུ་གྲགས་ཏེ་འདི་ཡང་རྒྱལ་བའི་དབང་པོ་ཀརྨ་པས་རི་མོ་མཁས་པར་འབྱུང་བར་ལུང་བསྟན་པ་ཡིན་འདུག། དུས་ཕྱིས་ཀུན་མཁྱེན་བསྟན་པའི་ཉིན་བྱེད་ཀྱིས་ཆག་ཚད་རྒྱུད་སྡེ་དང་མཐུན་པར་འཕགས་ཡུལ་དབུས་ཀྱི་བཟོ་བཀོདལྟར་ལ། རྒྱ་གར་བལ་ཡུལ་བོད་དང་རྒྱ་རིས་ཀྱི་ཡུལ་དབུས་ཀྱི་བཟོ་བཀོད་ལྟར་ལ། རྒྱ་གར་བལ་ཡུལ་བོད་དང་རྒྱ་རིས་ཀྱི་ཡུལ་སྣང་སོགས་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པར་ཕྱག་བྲིས་དང་ཞལ་བཀོད་ཀྱི་བྲིས་རྒྱུན་མཛད་དེ། འདི་དག་ནི་ལྷག་པའི་ལྷའི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་རི་མོ་བ་ཡིན་པས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ལ། གཞན་བཟོ་བོ་སོ་སོའི་ལག་རྩལ་གྱིས་རི་མོ་འདྲད་མིན་དུ་མ་སྣང་བ་རྣམས་ལ་(སྨད་ཆ།༧༩༥)དཔྱད་པས་མི་ཁྱབ་ཅིང། བོད་ཡུལ་འདིར་འཁུར་གྱི་ཐོག་མ་ནི་ཆོས་རྒྱལ་མེས་དཔོན་གྱི་དུས་སུ་སྦྲུལ་པའི་ལྟ་བཟོ་དང་ཕྱིས་དང་རྒྱ་བལ་གྱི་བཟོ་བཀོད་ཅི་རིགས་དར་ཞིང། ཁྱད་པར་དུ་སྦྲུལ་སྐུ་སླེའུ་ཆུང་བ་དང། པདྨ་མཁར་པ་གཉིས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བར་བཞེདལ། རྗེ་བརྒྱད་པའི་ཞལ་སློབ་ཀརྨ་སྲིད་བྲལ་ནས་སྒར་ལུགས་འབུར་སྐུའི་སྲོལ་ཡང་བྱུང་ཞིང། དུས་ཕྱིས་ཀུན་མཁྱེན་ལྔ་པ་རིན་པོ་ཆེའི་དུས་ཨེ་བ་ལྐུགས་པའམ་མིང་དངོས་ཧོར་དར་དུ་འབོད་པ་དང། སྦྲུལ་སྐུ་བག་བྲོ་གཉིས་བྱུང་སྟེ་ལག་རྒྱུན་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པས་སྦྲུལ་པའི་བཟོ་བོར་གྲགས་སོ། དེ་ལྟར་འབུར་དང་རི་མོའི་མཚན་ཉིད་ཚངས་པའི་ཚད་ཡིག་ཅེས་བྱ་བ་དང་དྲང་སྲོང་ཨ་ཏྲིའི་བུས་སྦྱར་བ་ལས་བྱུང་ལ། ཁྱད་པར་དུ་བླ་མ་དགོངས་པ་འདུས་པ་དང་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དང་བདེ་མཚོག་སྡོམ་འབྱུང་སོགས་ལས་གསུངས་སོ། བོད་ཀྱིས་བྱས་པའི་ཆག་ཚད་ཀྱི་ཡི་གེའང་མང་དུ་སྣང་ངོ། འདིར་སློབ་དཔོན་དཔའ་བོས་ཕྱི་རབས་པས་བྱས་པའི་ཆག་ཚད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་རྣམས་རྒྱུད་དང་མི་མཐུན་ཞིང། གཡས་རྐྱང་སོགས་ལ་མཐོ་ལྔར་྄བཤད་པའི་གདན་གྱི་བཞི་ཆ་མ་ནོན་པས་རྒྱལ་པོས་རྒྱལ་ས་ནོན་པས་རྒྱལ་པོས་རྒྱལ་ས་མ་ནོན་པ་སོགས་འད་ིབྱུང་བ་ཡིན་གནང་བཅོས་པ་འདི་རྣམས་དོར་བ་ལེགས་སོ། ཞེས་གསུངས་འདུག་སྟེ། ཧ་ཅང་རྣམ་འགྱུར་ཆེ་བའང་མི་ལེགས་པ་འདྲའོ། གསུང་བརྟེན་ནི། བོད་དུ་གནམ་རི་སྲོང་བཙན་ཡན་ལ་ཡི་གེ་མེད་པ་ལ། དེའི་སྲས་སྲོང་བཙན་གྱི་དུས་ཐོན་མི་སམྦྷོ་ཊ་རྒྱ་གར་དུ་ཡི་གེ་སློབ་ཏུ་བརྫངས་པས་བྲམ་ཟེ་ལི་བྱིན་དང་ལྷ་རིག་པའི་སེང་གེ་སོགས་བསྟེན་ནས་མཁས་པར་སྦྱངས། སླར་བོད་དུ་བྱོན་ནས་ཕོ་བྲང་སྐུ་མཁར་མ་ཏུར་སྐུ་མཚམས་མཛད་ནས་རྒྱ་ཡིག་ལྔ་བཅུ་(སྨད་ཆ།༧༩༦)བོད་ཡིག་སུམ་ཅུར་བསྡུས་ནས་གཏན་ལ་ཕབ་སྟེ་ཁ་ཆེའི་ཡི་གེ་ལ་དཔེ་བྱས་ནས་བརྩམས་པར་གྲགས། བོད་ཡུལ་དུ་ཡི་གེ་བྱུང་འབི་ཐོག་མ་ཡིན་ལ། ཐོན་མིའི་ཡིག་རྒྱུན་རིམ་གྱིས་བརྒྱུད་དེ་ཁྱུང་པོ་གཡུ་ཁྲི་དང། སུམ་པ་སྣོད་སྦྱིན་སོགས་ཀྱིས་དར་རྒྱས་སུ་མཛད་པ་རྫ་བ་ཆེན་དང་རྗ་བ་ཆུང། འབྲུ་ཆེན་དང་འབྲུ་ཆུང། འབྲུ་ཆེན་ལ་ལི་ལུགས་དང་ལྡན་ལུགས་ནི་འཕེལ་འགྲིབ་ཀྱི་རྣམ་དག་ཆད་ལ། ལྡན་མ་རྩེ་མའི་ལུགས་ཡིན་པས་སམ་ཡི་གེ་ཚད་དང་ལྡན་པས་ལྡན་ལུགས་སུ་གྲགས་པ་ལ། ལག་ཁྲིད་ཀྱི་རྒྱུན་མ་ཉམས་པར་ཁམས་དབུས་རྣམས་ས་དར་བར་སྣང་ལ། ཡི་གེ་འདི་དག་གི་ལྷན་ཐབས་ཐིག་རྩ་དང་བཅས་འཇམ་མགོན་པོ་རཱའི་ཞབས་ཀྱིས་གསལ་བར་མཛད་པ་ཡོད་ལ། གཞན་ཡང་རྒྱ་བས་གྱི་ཡི་གེ་རྒྱ་ནག་དང་སོག་པོ་སོགས་ཀྱི་ཡི་གེ་དང། ཧོར་ཡིག་རིགས་གསུམ་བླ་མ་འཕགས་པས་མཛད་པ་དང། ཆག་ལོ་ཡིག་གསར། འགོས་ལོ་ཡིག་གསར། ངོ་མཚར་ཡིག་གསར་སོགས་བོད་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་དཔྱོད་ཀྱི་རྩལ་ལས་ཤར་བའི་ཡི་གེ་རིགས་མི་འདྲ་བ་དུ་མ་སྣང་བ་དང། མཁའ་འགྲོའི་བརྡ་ཡིག་རྣམ་གྲངས་དུ་མ་སྣང་བ་སོགས་སློབ་བར་བྱ་བའི་ངེས་སུ་གྱུར་པ་མང་ཡང། དོན་གྱི་སྙིང་པོ་ནི་བཤར་རྫོབ་གཉིས་པོ་འདི་ཡིན་ཏེ། སློབ་དཔོན་ཐོན་མིའི། བསླབ་པ་ཀུན་གྱི་གཞི་འཛིན་ཅིང། རིག་བྱེད་སྨྲས་བ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ། མིང་ཚིག་བརྗོད་པ་ཀུན་གྱི་གཞི། ཡི་གེའི་སྦྱོར་བ་བཤད་པར་བྱ། ཞེས་གསུངས་(སྨད་ཆ།༧༩༧)1. ལྟར། རིག་པའི་གནས་ཐམས་ཅད་དང་གྲུབ་མཐའ་ལ་བཞུགས་མ་ཞུགས་པ་ཀུན་གྱི་རང་རང་གི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞི་ནི་ཡི་གེ་ཁོ་ན་ཡིན་ཞིང། ཀུན་ལ་མེད་དུ་མི་རུང་བ་ནི་འབྲི་ཀློག་གཉིས་པོ་འདི་ཁོ་ན་ཡིན་པས་ནན་ཏན་གྱིས་སློབ་པར་བྱའོ། གཞན་ཡང་འདུལ་བ་ལུང་ནས་འོང་སྲུང་ཆེན་པོའི་གཏམ་རྒྱུད་དང་སྦྱར་བའི་རིག་པའི་གནས་བཅོ་བརྒྱད་དང། སྒྱུ་དང་རྩལ་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི། བརྟག་པ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་བཟོ་ཡི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་ཡིན་ཞེས་མཁས་པ་དག་གིས་གསུངས་སོ། གཞན་ཡང་རྒྱ་དཀར་ནག་གི་བཟོ་བོས་བསྐྲུན་པའི་སངས་རྒྱས་བྱང་སེམས་ཀྱི་སྐུ་བརྙན་རོལ་མོ། ཇ་དང་དཀར་ཡོལ། གོས་དང། གོ་མཚན། རྟ་སོགས་དངོས་སྦྱད་ཀྱི་རིགས་རྣམས་བརྟག་ཐབས་དང་གསེར་འགྱུར་ལ་སོགས་པ་བཟོའི་བསྟན་བཅོས་སོགས་སྔོན་གྱི་ཡི་གེ་རྙིང་པའི་རིགས་དང་དགེ་སློང་ཁ་ཀ་རས་བྱས་པའི་ལེགས་བཤད་པད་དཀར་དང་བྱ་བཀྲ་ཤིས་དར་རྒྱས་སོགས་ཀྱིས་མཛད་པའི་ཡི་གེ་དང་དེ་དག་གི་དངོས་པོ་ངོ་སྦྲོད་སོགས་སོ་སོའི་ལུགས་སྲོལ་ཇི་སྙེད་པ་སོགས་ནི་ཐམས་ཅད་འབྲིར་མ་སྦོབས་སོ། སྦྱིར་མི་བོད་དུ་མ་འགྱུར་བར་སྣང་ལ་བི་ཤཱ་ཀརྨ་ནི་འཇམ་དབྱངས་དཀར་པོ་ཡིན་བར་བལ་པོ་རྣམས་འདོད་པར་སྣང་ལ་བསྟོད་པ་ལའང་ཤ་ཤ་ངྷ་ར་ཁོ་ན་འདོན་བར་སྣང་ངོ། ཞེས་ཆོས་འབྱུང་མཁས་པའི་དགའ་སྟོན་ལས་བཤད་དོ། བཟོ་རིག་པའི་སྐབས་སོ།།(སྨད་ཆ།༧༩༨)གསོ་བ་རིག་པའི་སྐབས། གསོ་བ་རིག་པ་ནི། ཉོན་མོངས་པས་བསྐྱེད་པའི་ཟག་བཅས་ལས་ཀྱིས་འཕངས་པ་རྣམ་སྨིན་གྱི་ལུས་འདི་ནི་འབྱུང་བཞི་འདུས་པ་ལས་གྲུབ་པའི་དབང་གིས། འབྱུང་བའི་ཚ་གྲང་མ་མཐུན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་རླུང་མཁྲིས་བད་ཀན་འདུས་པའི་ནད་བཞི་ཟས་དང་སྦྱོད་ལམ་མི་མཐུན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་བསྐྱེད་དེ་ཟུག་རྡུའི་ཚོར་བས་གཟིར་བར་བྱེད་ལ། དེ་གསོ་བའི་ཐབས་ནི་གསོ་བའི་རིག་པ་སྟེ། དཔལ་ལྡན་ཕོ་ཁལ་གྱིས། ཚེ་ནི་རིང་བར་འདོད་པ་ཡིས། ཆོས་དང་ནོར་དང་བདེ་བར་བསྒྲུབ། ཚེ་ཡི་རིག་བྱེད་ལུང་བཤད་པས། རབ་ཏུ་གུས་པར་བྱ་བ་གྱིས། ཞེས་པ་དང། བཤད་བརྒྱུད་ལས། འགྲོ་དྲུག་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་མི་ལུས་ལ། མི་ན་གནས་དང་ན་བ་གསོ་བ་དང། ཚེ་རིང་ཆོས་ནོར་བདེ་བ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། གསོ་བ་དང། གསོ་བ་པོ་དང་རྣམ་པ་བཞི་རུ་བཤད། ཅེས་པས་གསོ་བ་ནད་མེད་རིང་དུ་འཚོ་བ་དང་རྣམ་འགྱུར་ན་བ་གསོ་བ། གསོ་བར་བྱེད་པ་པོ་སྨན་པ་དང་ནད་གཡོག་རྣམས་སོ། ཡན་ལག་བརྒྱད་པར་གསོ་དཔྱད་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་མཐའ་དག་སྨན་དང། ནད་པ་དང། ནད་གཡོག་དང། སྨན་པ་སྟེ་དོན་བཞི་དང། དེ་རེ་རེ་ལའང་བཞི་བཞི་ཚང་དགོས་པར་བསྟན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། གསོ་བ་དག་ཏུ་བསྟན་པ་བཞི། སྨན་པ་སྨན་དང་ནད་གཡོག་དང། ནད་པ་ཡན་ལག་རྣམ་བཞི་སྟེ། རེ་རེའང་རྣམ་པ་བཞི་བཞི་(སྨད་ཆ།༧༩༩)ཡིན། སྨན་པ་མཁས་ཏེ་གཞུང་དོན་ཤེས། ལས་རྣམས་མཐོང་ཞིང་གཙང་བ་ཡིན། སྨན་ནི་ཆོ་ག་མང་པོ་དང། ཡོན་ཏན་མང་ལྡན་ཕུན་ཚོགས་འཕྲོད། ནད་གཡོག་རྗེས་བརྩེ་གཙང་སྦྲ་ཅན། སྒྲིམ་ཞིང་བློ་དང་ལྡན་པ་ཡིན། ནད་པ་ཕྱུག་ཅིང་བསྒོ་བ་ཉན། ཤེས་པར་ནུས་ཤིང་སྙིང་སྟོབས་ལྡན། ཞེས་དང། ཡང་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ཞེས་པ་ནི། ལུས་ལ་བྱེད་པ་གདོན་ལུས་སྟོང། མཚོན་དང་མཆེ་བ་རྒས་རོ་ཙ། གསོ་སྦྱད་གང་ལ་གནས་གྱུར་པ། ཡན་ལག་བརྒྱད་ཅེས་དེ་ལ་བརྗོད། ཅེས་གསུངས་སོ། དེ་ཡང་དང་པོ་བྱུང་ཚུལ་ནི། སྔོན་གྱི་དུས་ན་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་དབུས་སུ་བདུད་རྩི་བུམ་པ་གང་ཡོད་ཅེས་ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་ཡུལ་ན་གྲགས་སོ། དེའི་ཚེ་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དབང་པོ་སྒྲ་གཅན་གྱི། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་དབུས་ན་ཆུ་ཤེལ་གྱུ་བུམ་པ་རིན་པོ་ཆེའི་སྙིང་པོ་ལྟ་གསལ་བར་འདུག་པ་མཐོང་བས་འདི་ལྟར་ཁོ་བོས་མཐོང་ཞེས་ཡོངས་ལ་སྨྲས་སོ། དེའི་ཚེ་དེ་ལེན་པར་ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་བགྲོས་ནས། རི་རབ་ལ་སྲུབ་ཤིང་དང། ཀླུ་རྣམས་སྲུབ་ཐག་བྱས་ཏེ་མེས་པོ་ཚངས་པས་སྟིང་ནས་མར་མནན་ལ། ལྷ་དང་ལྷ་མིན་ཀུན་གྱིས་རབ་ཏུ་བསྲུབས་པའི་རྦ་གསེང་ནས། དུག་ཧ་ལ་ཧ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ཁ་དོག་ནག་པོ་གདོང་དགུ་པ་ཞིག་བྱུང་སྟེ། གང་གིས་མཐོང་བ་དང་ཐོས་པ་ཐམས་ཅད་སྐྲག་ཅིང་རྒྱལ་བར་གྱུར་ཏོ། ནད་བཞི་བརྒྱ་རྩ་བཞིའི་ཁ་རླངས་འཐུལ་བར་བྱེད་པའི་དུག་དེ་ནི་ཐུན་མོང་གི་རྫུ་འཕྲུལ་ཅན་གང་གིས་ཀྱང་ཐུལ་བར་མ་གྱུར་ཏེ། ཚངས་པའི་བསམ་པ་ལ། སྔོན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞལ་ནས། མ་འོངས་པའི་དུས་ན་དུག་ཧ་ལ་ཧ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཧཱུྃ་རིང་གིས་གཟིར་ཞིག་གསུངས་(སྨད་ཆ།༨༠༠)དེ་དྲན་ནས། ཚངས་པས་ཧཱུྃ་ཞེས་བརྗོད་པས། དུག་དེའི་སྣང་གཟུགས་ཞིག་ནས་རྒྱུ་བ་དང་མི་རྒྱུ་བའི་དུག་སོ་སོར་ཐིམ་པར་གྱུར་ཏོ། ཡང་བསྲུབ་པ་ལས་རིམ་པས་ལྷ་མོ་དཔལ་མོ་དང། ནོར་བུ་ཀོསྟུ་བྷ་དང། ཉི་མའི་ཤིང་རྟ་འདྲེན་པའི་རྟ་ལྗང་གུ་བདུན། སྒྲ་མཐོ་ཞེས་སམ་རྟ་མཆོག་ཅང་ཤེས་དང། ཟླ་བ་ཆུ་ཤེལ་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དང། ཆུ་ཤེལ་གྱི་བུམ་པ་བདུད་རྩིས་གང་བ་དང། དེ་དང་ཉེ་བར་མཐུན་པའི་སྨན་གཞན་དང་དྲང་སྲོང་གི་མཆོག་ཐང་ལ་འབར་སོགས་བྱུང་ཞེས། ཤ་ལི་ཧོ་ཏྲ་ལས་གསུངས་སོ། དེ་ཡང་རི་རབ་ཀྱི་སྟེང་རྣམ་པ་རྒྱལ་བའི་ཁང་བཟང་དུ་ཚངས་པ་དང་བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པའི་ལྷ་རྣམས་དང། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དབང་པོ་སྒྲ་གཙན་འཛིན་སོགས་ལྷ་མིན་བཅས་གྲལ་རིམ་པས་བཤམས་ནས་སྒྲ་གཅན་གྱིས་བུམ་པ་ཁ་ཕྱེ་སྟེ་འདྲེན་པར་བརྩམས་པའི་ཚེ། རཱ་ཧུ་ལའི་བསམ་པ་ལ། བདུད་རྩི་འདི་འདྲ་བ་ཤིན་ཏུ་རྙེད་པར་དཀའ་བས་རང་གིས་འཐུང་ནས་བྲོས་ནས་ལེགས་སྙམ་པའི་ཀུན་རྟོག་ངན་པ་ཤར་བཞིན་བདུད་རྩི་བཏུངས་ཏེ་རྫུའཕྲུལ་གྱིས་ནམ་མཁའ་ལ་བྲོས་སོ། ཚངས་པ་ལ་སོགས་པས་ཕྱི་བཞིན་དེད་པས་ཟིན་ལ་ཁད་པ་དང། སྒྲ་གཅན་གྱིས་ཁོ་རང་གི་བསོད་ནམས་ལས་གྲུབ་པ་མཚོན་ཆའི་འཁོར་ལོ་དམ་བཅའ་བཞི་ལྡན་བྱ་བ་ཡོད་པ་འཕངས་པས། ཚངས་པའི་མཁུར་ཆོས་ལ་ཕོག་པར་རྨ་བྱུང་བ་ནས། ཨ་ཐཱ་ཞེས་པའི་སྒྲ་བྱུང་བ་མཁུར་ཆོས་སྣང་བའི་རྐྱེན་གྱིས། སྔོན་ཐུབ་པ་ཆེན་པོས་གསུངས་པའི་གསོ་དཔྱད་འབུམ་པ་ཚངས་པས་དྲན་ཞེས་ལྷ་ཡུལ་དུ་གསོ་རིག་དར་བ་བྱུང་སྟེ། ཟླ་ཟེར་ལས། ཡི་གེ་ཨོ་དང་ཨ་ཐའི་སྒྲ། གཉིས་པོ་འདི་དག་སྔོན་ཚངས་པའི། མཁུར་ཆོས་བརྟོལ་ནས་བྱུང་བ་སྟེ། དེས་(སྨད་ཆ།༨༠༡)ན་འདི་དག་བཀྲ་ཤིས་ཡིན། ཞེས་གསུངས་སོ། ཚངས་པས་ཀྱང་འཁོར་ལོ་འཕངས་པས་སྒྲ་གཅན་གྱི་སྐེ་བཅད་དེ། སྙིང་པོ་སྡུས་པ་ལས། སྔོན་ཚེ་གཟའ་སྐར་རཱ་ཧུ་ལས། བདུད་རྩི་འཐུང་ཚེ་མགོ་བོ་ནི། སྒྲ་ལྡན་གྱིས་ནི་འཁོར་ལོས་བཅད། ཅེས་སོ། དེ་ནས་ཚངས་པས་སྐྱེ་རྒུའི་བདག་པོ་མྱུར་བ། དེས་ཉི་ལྡན་མའི་སྣ་ལས་སྐྱེས་རྒུའི་བདག་པོ་མྱུར་བ། དེས་ཉི་མའི་ཆུང་མ་ཉི་ལྡན་མའི་སྣ་ལས་སྐྱེས་པས་སྣང་སྐྱེས་སམ་ཐ་སྐར་ལ་སྐྱེས་པས་ཐ་སྐར་སྐྱེས་དང་ཀུན་འགྱེད་བུ་སྟེ་ཐ་སྐར་བུ་གཉིས། དེས་བརྒྱ་བྱིན་ཏེ། བརྒྱ་བྱིན་ལ་ལྷའི་དྲང་སྲོང་རྒྱུན་ཤེས་འོད་ཟེར་ཅན། གནས་འཇོག་སྟེ་སློབ་མ་གཙུག་ཕུད་ཅན་བདུན་དུ་གྲགས་པ་དག་དང། ཕ་ལྷ་དང་མ་མིའི་བུད་མེད་འདུས་པ་ལས་བུ་བྱུང་འབི་དྲང་སྲོང་རྒྱུན་ཤེས་ཀྱི་བུ་མེད་བཞིན་འཇུག། ཐང་ལ་འབར། རྐང་གཉིས་སྦྱོད། མུ་ཁྱུད་འཛིན་འགྲོ་སྐྱོང་བུ། གཤོལ་འགྲོ་སྐྱེས་རྣམས་ཀྱིས་བརྒྱ་བྱིན་དང་ཕ་ལས་ཐོས་ཏེ་གཞུང་འགྲེལ་རུ་བྱས་ཤིང། དེ་ནས་དྲང་སྲོང་ལུག་ནག། རྒྱ་སྐྱེགས་སྣ། མངའི་མཆོག། ལན་ཚཱའི་ལག། དཔལ་ལྡན་ཕྲེང་བ། དཔལ་ལྡན་ཕུན་ཚོགས། ལན་ཚཱའི་ལག། དཔལ་ལྡན་ཕྲེང་བ་། དཔལ་ལྡན་ཕུན་ཚོགས། ཉི་སྙིང། ཟླ་བའི་འོད་ཟེར་སོགས་ཀྱིས་གཞུང་མང་དུ་བྱས་པ་ཤ་ལི་ཧོ་ཏྲོ། ལེགས་ཐོས། ཛ་ལས་རྒྱལ་སོགས་ཀྱིས་རྒྱས་པར་བྱས་ཏེ་རྡོ་འཇོག་གི་སྨན་ཕ་རྒྱུན་ཤེས་ཀྱི་བུའི་བར་དུ་བྱུང་ཏེ་ལྷའི་ཡུལ་དུ་དར་ཚུལ་ལོ། མི་ཡུལ་དུ་དར་ཚུལ་ནི། སྔོན་སྣོད་བཅུད་ཆགས་ནས་རིང་པོར་མ་ལོན་པ་ན་མིའི་མིང་ལ་ཤེད་བུ་ཟེར་བའི་དུས་སུ་ཤེད་བུ་ཞིག་མ་ཞུབ་ན་སྟེ་ནད་པ་ལ་སྔ་བ་ཤེད་བུ། སྨན་པ་ལ་སྔ་བ་ཚངས་པ།(སྨད་ཆ།༨༠༢)སྨན་ལ་སྔ་བ་ཆུ་སྐོར་ཞེས་གྲགས་སོ། དེ་ནས་རིམ་གྱིས་མི་ཡུལ་དུའང་དར་རོ། སྟོན་པས་གསུངས་པའི་ཚུལ་ནི། འདུལ་བ་ལས་དགེ་སློང་ནད་པས་སྨན་པ་ལ་དྲ྄ིས་ཏེ་བྱའོ་ཞེས་ལུང་སྨན་གྱི་གཞིར་བཤད་པ་དང། འཚོ་བྱེད་གཞོན་ནུའི་བྱུང་བ་དང། སྨན་པ་ནད་དང་སྨན་ལ་མཁས་པའི་དབེས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒན་འཆི་བ་སེལ་བར་གསུངས་པ་དང། གསེར་འོད་དུ་བྱེད་ཆུ་འབེབས་ཀྱི་བྱུང་བའི་སྐབས་སུ་གསུངས་པ་མྱང་འདས་ཆེན་པོར་ཤེར་རབ་འཆལ་བ་ལ་སྨན་པ་བླུན་པོ་ཡོད་པ་སྨན་པ་མཁས་པས་ཐབས་ཀྱིས་སྐྲད་པའི་དཔེ་དང། ཁྱད་པར་དཔལ་ལྡན་རྒྱུད་བཞི་དང། བདུད་རྩི་བམ་པོ་ཆེ་ཆུང་དང། རྡོ་རྗེ་མཁའ་འགྲོ་དང། དུས་འཁོར་སོགས་སུ་དུ་མ་བཤད་དོ། བསྟན་བཅོས་ནི་ཀླུ་སྒྲུབ་ཞབས་ཀྱིས་སྦྱོར་བ་བརྒྱ་པ་འཚོ་བའི་མདོ་སོགས་དང། སློབ་དཔོན་དཔའ་བོས་བརྒྱད་པ་ཆེན་པོ་དང། ཁྱད་པར་སྙིང་པོ་བསྡུས་པ་རྩོམ་པའི་ཚེ། ས་གསུམ་དགེ་ལེགས་འབྱུང་བ་ཡི། དགེ་བའི་ལྟས་ནི་སྣ་ཚོགས་བྱུང། ཞེས་བཤད། གཞུང་དེ་ལ་རང་འགྲེལ་ཡང་མཛད་དོ། དཔལ་ཆེན་དགེ་བའི་སྲས་ཆགས་ལ་མངོན་དགའ་དེའི་སྲས་ཟླ་དགས། སློབ་དཔོན་དཔའ་བོའི་གཞུང་རྣམས་ལ་བརྟེན་ནས་སྙིང་པོ་བསྡུས་པ་འགྲེལ་པ་ཚིག་དོན་ཟླ་ཟེར་སྨིང་ཟུར་དུ་བཀོལ་པ་སྒྲ་སྦྱོར་ངེས་པ་སོགས་མཛད་དེ། དེ་དག་ནི་རྒྱ་གར་དུ་དར་ཚུལ་ལོ། རྒྱ་ནག་ཏུ་ནི་འཇམ་དཔལ་གྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཏེ་རྒྱལ་བློན་དང་ཧཱ་ཤང་དང་ནེ་ཅོ་སོགས་ཀྱིས་བཤད་དེ་ཅིའུའི་སྐབས་ཙམ་ནས་དར་རོ། བོད་དུ་སྨན་དཔྱད་བྱུང་བའི་ཐོག་མར་ཟས་སྦྱོད་སྦང་བླངས་ཕྲ་མོ་ཤེས་པ་ཙམ་སྔ་མོ་ནས་བྱུང་བ་ཡོད་ལ། གཞུང་རྒྱ་བཟས་སྨན་དཔྱད་ཆེན་མོ་ཞེས་པ་བསྣམས་(སྨད་ཆ།༨༠༣)ཧཱ་ཤང་མ་ཧཱ་དེ་ཝ་དང་ངྷ་མ་ཀོ་ཤས་བསྒྱུར། དེའི་ཚེ་རྒྱ་གར་ནས་བཛྲ་ངྷ་ཛ། རྒྱ་ནག་ནས་ཧེན་ཝོང་ཧད་དེ། སྟག་གཟིགས་གི་ཁྲོམ་ནས་ག་ལེ་ནོས་ཏེ་སྨན་པ་གསུམ་སྦྱན་དྲངས། སོ་སོའི་ལུགས་དུ་མ་བསྒྱར། ཐུན་མོ་དུ་མི་འཇིགས་པའི་མཚོན་ཆ་ཞེས་བམ་པོ་བདུན་པ་བརྩམས། ག་ལེ་ནོས་བླ་སྨན་དུ་བཞུགས། རུས་ཆུང་བཞིར་སློབ་ཏུ་བསྩལ་ཏེ་རིགས་མཐོ་དམན་མེད་པར་སློབ་པར་གནང། ཕྱིས་གྱིམ་ཤིང་ཀོང་ཇོས་རྩིས་དང་སྨན་དཔྱད་མང་དུ་བསྣམས། ཧཱ་ཤང་མ་ཧ་ཐི་ཐ་དང་རྒྱ་ཕྲུག་གར་མཁན་ལ་སོགས་པས་སོ་མ་རཱ་ཙ་ལེའུ་བརྒྱ་དང་བཅོ་ལྔ་པ་སོགས་བསྒྱུར། དེའི་ཚེ་ཁྲོམ་ནས་བོ་ཙི་ཙན་པ་ཤི་ལ་བྱབ་སྦྱན་དྲངས། རྒྱལ་པོའི་རྗེ་ཡིན་པས་བླ་སྨན་རྣམས་ལ་མིང་ཡང་ལྷ་རྗེར་བཏགས་ཏེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བཀར་བཏགས། སྨན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མཆོག་སྟོབ་པ། སྐྱེས་བསུ་རྟས་བྱེད་བ། ཡོན་གསེར་དུ་འབུལ་བ། བྱས་པ་དྲིན་དུ་གཟོ་བ་སོགས་ཀྱི་བཀར་བཏགས། སྨན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཁྱིམ་མཛེས་ནས་བོས་ཀྱང་མདོངས་གསོལ་དང་བསྙེན་བཀུར་དགྲ་བོ་ཡིན་ཡང་དང་གུས་ཀྱིས་བློ་གཏད་པ། ཟས་ནོར་ལ་འདོད་སྲེད་བྱས་རུང་སྐུར་བ་མི་འདེབས། ནད་པ་གསོ་བ་ལ་ཞུ་འབུལ། དྲག་ནས་གཏང་རག། རྟིང་བསྐུལ་སྐྱེའུ་སྐྱེལ་སོགས་བཅོ་ལྔ་གཙིགས་སུ་བཟུང། མངའ་བདག་གིས་སྨན་པ་བླ་མ་དང་ཕ་ཡིན་པས་བྱམས་པ་བསྐྱེད། ནད་པ་བུ་དང་སློབ་མ་ཡིན་པས་མཚང་ངན་ཕྱིར་མ་བརྗོད། མཛངས་ཀྱིས་ཁྲེལ་(སྨད་ཆ།༨༠༤)འཆོར་བས་ཁྱིམ་ནས་གདན་མ་བྱེད། ཡ་རབ་ཀྱི་ཚུལ་ལ་གནོད་པས་ཟས་ལ་མ་ངན། སྨན་སྦྱད་ལ་ལག་ཉེས་ཡོད་པས་ཆང་ལ་མ་དགའ། ཟུག་གཅོག་པ་ལ་ཁྱད་ཡོད་ཅིང་ཐལ་ཉེན་ཡོད་པས་ལེ་ལོ་དང་ཚོད་མོད་མ་བྱེད། སྨན་དཔྱད་གནད་དུ་མི་ཕོག་པས་ནད་པ་ལ་ངོ་ཚ་དང་ཚུལ་འཆོས་མ་བྱེད་ཅེས་ཞལ་ཐ་བདུན་མཛད། བྱང་ཁོག་ལེའུ་ལྔ་བཅུ་པ་སོགས་དཔྱད་རྒྱས་འབྲིངས་བསྡུས་པའི་སྨན་དཔྱད་ཀྱི་བསྟན་པ་བཅོས་མང་དུ་བྱུང། དེ་ལ་བླ་སྨན་དགུ་ནི་རྒྱ་གར་ནས་ཤཱནྟ་གབྷ། ཁ་ཆེ་ནས་གུ་ཏྱ་བཛྲ། རྒྱ་ནག་ནས་གེ་མདོ་འོད་ཆེན་སོགས་སྦྱན་དྲངས་ཏེ་བླ་སྨན་དགུར་གྲགས། གཞུང་མཐའ་ཡས་པ་བསྒྱུར། སྟོང་གསུམ་གང་བ་བོད་དུ་བཞུགས་ཏེ་གཡོར་སྟོད་གནང་ནས་མཐའ་བཞིར་གྲགས་ཏེ་བླ་སྨན་གྱི་གཙོ་བོའོ། གཞན་ཡང་བོད་སྨན་མཁས་པ་མི་དགུ་ནི། སྟོད་ན་བི་ཇི་ཆི་རྗེ་འུག་པ་གསུམ། སྨད་ནས་གཉའ་དང་ལྟོད་དང་མཐའ་ཞིང་གསུམ། བཀྲིན་གཡུ་ཐོག་བྲང་ཏི་མི་ཉག་གསུམ་ཟེར་ཏེ། འདི་དག་ལོ་རྒྱུས་གཞན་དུ་རྒྱལ་པོ་ཁྲི་སྲོང་གི་དུས་སུ་དུས་མཉམ་དུ་བྱུང་བར་བཤད་ཀྱང། དཔའ་བོས་ཆོས་འབྱུང་དུ་རིམ་གྱིས་བྱུང་བར་བཤད་དོ། བི་ཅིའི་སློབ་མ་སྟོད་གཞོར་མེས་པོ་བྲང་ཏི་རྒྱལ་མཉེས་ཞང་ལྷ་མོ་གཟིགས་རྣམས་ཀྱང་མཁར་པར་གྱུར་ཏེ་རྒྱལ་པོའི་བླ་སྨན་དུ་བཀུར་སྐད། ཁྱད་པར་མངའ་བདག་ཁྲི་སྲོང་གི་དུས། ལོ་ཆེན་བཻ་རོས་དཔལ་ལྡན་རྒྱུད་བཞི་བསྒྱུར་ཞིང་གཡུ་ཐོག་རྙིང་མ་སོགས་ལ་གནང། མངའ་བདག་ཙེ་ལྡེའི་དུས་སུ་ཨོ་རྒྱན་ནས་རྒྱལ་པོའི་ཆད་པས་བསད་དུ་ཕབ་ནས་སྦུགས་པའི་དྲང་སྲོང་མེ་ལྷ་ཞེས་བྱ་བ་མཁས་པ་(སྨད་ཆ།༨༠༥)ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་བྱོན་ཏེ་རྡེ་སྐོར་ཕྱི་ནང་གསང་གསུམ་སོགས་མཛད་ཅིང་གཞུང་མང་དུ་བསྒྱུར། ཁྱད་པར་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ནི་པ་ཎྜི་ཏ་ཛ་ན་རངྷ་ན་ལ་ལོ་ཙཱ་བ་རིན་ཆེན་བཟང་པོས་བསྒྱུར། ལོ་ཆེན་རིན་བཟང་གི་སློབ་མ་མང་མོད། སྨན་བཙུན་ལ་ཆེར་རྗེ་ཏེ་ས་མ་ནས་བཟུང་སྟེ་ཆེར་རྗེའི་བརྒྱུད་ཕ་ལ་ཆེ་རྗེ་ཞིག་པོ་སོགས་མཁས་པ་མང་དུ་བྱུང། ཡང་ལོ་ཆེན་གྱི་སློབ་མ་ཞང་ཞུང་པ་ཤེས་རབ་འོད། དེས་རྒྱ་སྟོན་གྲགས་པ་ཤེས་རབ། དེས་གཡུ་ཐོག་རྒྱ་གར་རྡོ་རྗེ། ཡང་ཞང་ཞུང་པ་ནས་རྔོག་རྒྱོགས་སྨན་པ་གཡུང་དྲུང་འདོར་གཡུ་ཐོག་གྲགས་པ། གཡུ་ཐོག་མགོན་པོ། ཡང་ཞང་སྟོན་གཟི་བརྗིད་འབར་དང། སྟོང་སྟོན་དཀོན་མཆོག་སྐྱབས་སོགས་ཀྱིས་ཀྱང་རྒྱ་གར་དུ་ཕྱིན་སྨན་དཔྱད་བསྒྱུར་བཤད་མཛད་ཅིང། དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བཀའ་གཡུ་ཐོག་ལ་བབས་པར་བཞེད་དོ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལས་ཁྱད་དུ་འཕགས་པ་གསོ་རིག་ཀུན་གྱི་རྒྱལ་པོ་དཔལ་ལྡན་རྒྱུད་བཞི་ནི། བཅོམ་ལྡན་སྟོན་མཆོག་ཤཱཀྱའི་རྒྱལ་པོས་འབར་བ་སྨན་གྱི་ནགས་སུ་སྨན་པའི་རྒྱལ་པོའིི་སྐུར་བཞེངས་ནས་སྦྲུལ་པའི་གྲོང་ཁྱེར་ལྟ་ན་སྡུག་དང་ཕྱོགས་ཀྱི་རི་བཞི་དང་བཅས་པའི་དབུས་སུ་ལྷ་མི་དྲང་སྲོང་སོགས་ཕྱིན་ནང་གི་འཁོར་རྣམས་ལ་གསུངས་པར་འདོད་ལ། བསྟན་པ་སྔ་དར་གྱི་དུས་སུ་ལོ་ཆེན་བཻ་རོས་ཁ་ཆེ་ཟླ་བ་མངོན་དགའ་ལ་ཞུས་ནས། ཨོ་རྒྱན་ཆེན་པོ་དང་ཆོས་རྒྱལ་གཉིས་ལ་ཕུལ་ཞིང། གཡུ་ཐོག་རྙིང་མ་སོགས་ལ་གནང་བ་བསམ་ཡས་དབུ་རྩེར་གཏེར་དུ་སྦས་པ་ལ་དགེ་བཤེས་གྲཱ་པ་མངོན་ཤེས་ཀྱིས་བཏོན་ནས་དབུས་པ་དར་གྲགས་ལ་གནང། དེས་རོག་སྟོན་དཀོན་མཆོག་སྐྱབས་ལ་གནང། དེས་གཡུ་ཐོག་ཡོན་ཏན་མགོན་པོར་ཕུལ་བར་གྲགས་ཏེ་སྦྱིན་འདི་ལ་བརྒྱུད་ཚུལ་མང་སྟེ།(སྨད་ཆ།༨༠༦)བརྒྱུད་ཚུལ་ཐམས་ཅད་གཡུ་ཐོག་ཡོན་ཏན་མགོན་པོ་ལ་བཞུགས་སོ། འདིར་མཁས་པ་ཁ་ཅིག་གི། རྩ་ཆུས་སྒོ་ནས་ནད་ངོས་འཛིན་པ་ནི། རྒྱ་གར་འཕགས་པའི་ཡུལ་ན་བཤད་པ་མེད། བོད་ཀྱི་སྨན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་མཛད་། ཅེས་ཟེར་ཏེ། གཡུ་ཐོག་པས་བརྩམས་པས་བཞེད་པ་དང། ཡང་གཡུ་ཐོག་པ་སྨན་པའི་རྒྱལ་པོར་སྦྲུལ་ནས་གསུངས་པ་ཡིན་ཟེར་བ་སོཔགས་སྣང་ཡང། གསེར་འོད་དམ་པའི་འགྱུར་གཅིག་ཏུ། རིགས་ཀྱི་ལྷ་མོ་བྱང་ཆུབ་ཡང་དག་པར་སྡུད་པ་ཚོང་དཔོན་གྱི་བུ་ཆུ་འབེབས་ཀྱིས་ནད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱས་པའི་ལེའུ་བཀའ་སྩལ་ཏོ། དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ནས་སངས་རྒྱས་སྨན་གྱི་བླ་རུ་སྐུ་སྦྲུལ་ནས་གསོ་བ་རིག་པ་བདུད་རྩི་སྙིང་པོ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་བཀའ་སྩལ་ཏོ་ཞེས་པ་ལྟར། སྦྱིར་རྒྱུད་བཀའ་ཡིན་པ་ཆོས་རྒྱལ་གདུང་བརྒྱུད་ནས་རིམ་པར་བརྒྱུད་ནས་གཏེར་དུ་མ་སོང་བའི་བརྒྱུད་ཚུལ་ཡོད་པ་དང། གྲ་མངོན་གྱིས་གཏེར་མ་ཡིན་པ་གྲ་པའི་གཏེར་འབྱུང་དང། རྒྱུད་བཞིའི་ལུང་གི་བརྒྱུད་གཏེར་མ་ཡིན་པ་གྲ་བའི་གཏེར་འབྱུང་དང། རྒྱུད་བཞིའི་ལུང་གི་བརྒྱུད་ཡིག་སོགས་ཀྱི་གསལ་ལྟར། འཇམ་མགོན་ས་རའི་ཞབས་ཀྱིས་བཞད་པ་བཞིན། འདིར་ཡང་བྲིས་པ་ཡིན་ལ། སྦྱིར་རྒྱུད་འདི་མ་ཟད་སྔོན་གྱི་ལོ་པཎ་དེ་དག་བཀའི་སྡུད་པ་པོ་ཡིན་ཕྱིར། དྲི་མེད་འོད་དུ་ཐེག་པ་གསུམ་བོད་གྱི་ཡུལ་དུ་ནོ་བོད་སྐད་ཀྱིས་བསྡུས་སོ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རྒྱུད་དང་མན་ངག་མང་པོ་དོན་འགྱུར་གྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་བོད་ཀྱི་ཡུལ་དུས་དང་འཚམས་པའི་སྐད་དང་བརྡས་ལེགས་པར་བཀྲལ་ནས་ཤིན་ཏུ་གོ་བདེ་བར་སྔོན་མེ་གསར་བྱུང་ལྟ་བུ་མཛད་པ་ལ་ཕྱིས་ཀྱི་མཁས་རློམ་ཁ་ཅིག་གིས་བྱཱ་ཀ་ར་ཎའི་ལུགས་སོགས་དང་མི་མཐུན་ས་སོགས་ལ་དཔྱད་གཞིར་བྱེད་པ་དག་བྱུང་ཀྱང་དོན་གྱིས་ཟབ་གནད་གཞན་ལས་བཟང། གོ་(སྨད་ཆ།༨༠༧)སླ། འཇུག་བདེ། སྒྲུབ་འབྲས་མི་བསླུ་བ་ཁོ་ན་སྔ་འགྱུར་བཀའ་གཏེར་ཐམས་ཅད་ཡིན་ཏེ། ཐ་སྙད་ཀྱི་སྦྲོས་པས་མ་བཅིངས་པར་དོན་གྱི་གནད་འཚོལ་བ་ལ་མཁས་པ་དག་གིས་ཐུགས་ཉམས་སུ་བཞེས་པ་མང་དུ་བྱུང་བ་ལྟར། འདིར་ཡང་སྔོན་གྱི་ལོ་ཆེན་བཻ་རོ་དང་ཨོ་རྒྱན་ཆེན་པོ་སོགས་ཀྱིས་བཀའ་བསྡུས་མཛད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་གཡུ་ཐོག་པས་ཀྱང་གསལ་ཆ་ཅུང་ཟད་མཛད་པ་ཡིན་འདུག་སྟེ། ཐང་ཡིག་ལས། དབུ་རྩེའི་གསོ་རིག་རྒྱུད་ཀྱི་གཏེར་ཁ་དང། ཞེས་པས་གཏེར་མ་ཡིན་པ་དང། སྨན་ཕྲེང་ལུང་བསྟན་ལས། སླར་ཡང་ཡོན་ཏན་མགོན་པོ་ཡིས། རྒྱུད་བཞིའི་ཚིག་དོན་གསལ་བར་བྱེད། ཅེས་པས་ཀྱང་གསལ་ལོ། རྒྱུད་བཞི་ཙམ་དུ་མ་ཟད་སློབ་དཔོན་རིན་པོ་ཆེས་མཛད་པའི་རྒྱུད་བདུད་རྩི་བུམ་པ་ཆེ་ཆུང། ར་མོ་ཤེལ་སྨན་ཀྱི་རྨུ་ཆུའི་བཅོས་སོགས་དང། གཞན་ཡང་འབམ་ལབ་བཅོང་གིས་བཅོས་ཐབས། པད་ཀན་གོམ་པ་དགུ་དང་གྲེ་ཐོག་གོ་བཅོས་སོགས་གཞུང་ཆེན་མོ་རྣམས་སུ་མིང་ཙམ་ཡང་མི་གྲགས་པ་མང་པོ་གཏེར་ཁ་སོ་སོ་ནས་བྱུང་བའི་མན་ངག་འདི་རྣམས་དེང་སང་གི་དུས་ན་ཕན་ཐོགས་གཞན་གྱི་འགྲན་དུ་མེད་པའི་འདི་དག་སློབ་དཔོན་རིན་པོ་ཆེའི་ཐུགས་རྗེ་ཁོ་ན་ལས་མཁས་གྲུབ་གཞན་གྱི་བློ་མཆོ་ལས་བྱུང་སྐད་མི་སྣང་ངོ། དེས་ན་འདི་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་བོད་ལ་སློབ་དཔོན་རིན་པོ་ཆེ་ལས་བཀའ་དྲིན་ཆེའི་ཐུགས་རྗེ་ཁོ་ན་ལས་མཁས་གྲུབ་གཞན་གྱི་བློ་མཆོ་ལས་བྱུང་སྐད་མི་སྣང་ངོ། དེས་ན་འདི་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་བོད་ལ་སློབ་དཔོན་རིན་པོ་ཆེ་ལས་བཀའ་དྲིན་ཆེའི་ཐུགས་རྗེ་ཁོ་ན་ལས་མཁས་གྲུབ་གཞན་གྱི་བློ་མཚོ་ལས་བྱུང་སྐད་མི་སྣང་གོ། དེས་ན་འདི་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་བོད་ལ་སློབ་དཔོན་རིན་པོ་ཆེ་ལས་བཀའ་དྲིན་ཆེ་བ་མེད་པར་རྟོགས་སོ། འོན་ཀྱང་གཡུ་ཐོག་གསར་རྙིང་སོགས་ཀྱི་ལ་ལོ་སྐོར་ལ་ལོ་རྒྱུས་མང་དུ་སྣང་ཡང། འདིར་ཡི་གེ་མང་གིས་དོགས་ཀྱི་སྐོར་ལ་ལོ་རྒྱུས་མང་དུ་སྣང་ཡང། འདིར་ཡི་གེ་མང་གིས་དོགས་ནས་མ་བྲིས་སི། དེ་ལ་གཡུ་ཐོག་ཡོན་ཏན་མགོན་པོ་གསར་མ་ནི། མྱ་སྟོད་འབྲེ་དང་ཁྱུང་གི་ཡུན་ནས་གདུང་འབྲེ། ལུགས་གཉིས་ལ་དབང་འབྱོར་བ་རྒྱ་གར་རྡོ་རྗེ་ཞེས་(སྨད་ཆ།༨༠༨)བྱ་བའི་མཁས་དེས་རྒྱ་རགས་ཀ་བ་ཕྲང་གི་གཞི་བདག་གི་ནད་བསམ་བས་གཏང་རག་ཏུ་བུད་མེད་གཡུ་རྒྱན་ཤིན་ཏུ་འཚོལ་བའི་རོ་དང་སྦྲས་ཏེ་གཡུ་ཐམས་ཅད་ཁང་ཐོག་ཏུ་བདལ་བས་གཡུ་ཐོག་པར་ཐོགས། དྲང་སྲོང་དྲུག་ཅུ་བསྒྲུབས་པས་དྲུག་དངོས་སུ་བྱོན་ཏེ་བརྒྱུད་པ་བྱིན་གྱིས་བརླབས། སྲས་བརྗིད་པོ་གྲགས་སེ་ཁྱུང་པོ་གསུམ་བྱུང། བརྗིད་པོའི་སྲས་འབུམ་སེང་མཆེད་གཉིས། ཁྱུང་པོའི་སྲས་ཡོན་ཏན་མགོན་པོ་འདི་ཡིན། འདིས་དྲང་སྲོང་རྩ་ར་ཀ་ལ་སོགས་བསྟེན་ན་སྨན་དཔྱད་སྦྱངས་ཚུལ་སོགས། རྣམ་ཐར་རྒྱས་པ་གོང་དུ་སྙིང་ཐིག་སྐབས་སུ་སྨོས་ཟིན་ལ། མན་ངག་ཤོག་དྲིལ་སྐོར་གསུམ་དང། བུ་དོན་མ་ལག་ལེན་པོད་རྒྱུད་སོགས་མཛད། རྒྱུད་ལ་ཟངས་མཆེན་དང་གསེར་མཆེན་གཉིས་མཛད། ཞལ་སློབ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་བྱུང་ཞིང་གཙོ་བོ་སུམ་སྟོན་ཆེན་པོ་ནས་རྒྱུད་བཞིའི་བཀའ་སྲོལ་རྒྱ་ཆེར་འཕེལ། གཞན་ཡང་གསོ་རིག་ལ་མཁས་པ་མང་དུ་བྱོན་པའི་སློབ་བརྒྱུད་ཀྱང་མང་ཡང་མཐའ་དག་ནི་བརྗོད་ཀྱིས་མི་ལངས་ལ། ཕྱིས་སུ་གསོ་རིག་ལ་མཁས་ཤིང། གྲགས་ཆེ་བ་བྱང་ཟུར་གཉིས་ལས། བྱང་པ་མི་དབང་རྣམ་རྒྱལ་གྲགས་བཟང་ནི། སྔོན་རྒྱ་ནག་གོང་མའི་ཁྲི་ལ་གནམ་གྱིས་བསྐོས་པའི་མི་ཉག་པེའུ་རྒྱལ་པོའི་གདུང་ལས་ས་སྐྱའི་ལས་ཆེན་གུའི་གུང་ཆོས་གྲགས་དཔལ་བཟང་པོའི་སྲས་སུ་འཁྲུངས། ཤེས་བྱ་རིག་པའི་གནས་ལྔ་ལ་མཁས་པའི་ཕུལ་དུ་ཕྱིས་པས་རྒྱལ་པོ་པཎྜི་ཏར་གྲགས། རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་སོགས་རྒྱལ་པོའི་ཆས་དང་བཅས་ཐལ་ངག་འཕེན་པ་ན། མཚན་ཉིད་ལ་མཁས་པའི་དགེ་བཤེས་རབ་འབྱམས་སྨྲ་བ་དག་གི་ཀྱང་རྩོད་པར་མི་ནུས་པར་གྲགས། ཁྱད་པར་སྨན་དཔྱད་ལ་ཤིན་ཏུ་མཁས་ཤིང་བསྟན་བཅོས་(སྨད་ཆ།༨༠༩)ཀྱང་མཛད། འདིའི་སློབ་བུ་མཁས་པ་མང་དུ་བྱོན་པའི་ནང་ནས་བྱང་རིགས་ལྡན་པའི་མིའི་ཉི་མས་སྨན་གྱི་བསྟན་བཅོས་ཀྱང་མཛད་ཅིང། སློབ་མཁས་པའང་མང་དུ་ཐོན་པའི་སློབ་བརྒྱུད་ལ་བྱང་ལུགས་སུ་གྲགས། ཟུར་ལུགས་ནི། དུས་ཕྱིས་སྨན་དཔྱད་གཟུགས་བརྙན་དུ་གྱུར་པ་ན་དཱགས་པོ་ལ་པར་ཞེས་པའི་ལུང་ཕྲན་རྩ་རི་དང་ཉེ་བའི་ཡུལ་སྨད་ན་ས་ཆར་ལ་ཐོག་དང་གཞིས་ཀར་ཟུང་མཁར་ཟེར་མཁར་ཏེ་ལ་ཐོག་ཟུར་མཁར་བ་ངྷརྨ་ལོ་མིའམ་མཉམ་ཉིད་རྡོ་རྗེ་དེ་སྦྱིར་ཆོས་དུ་མ་ལ་མངའ་དབང་འབྱོར་ཡང་རྙིང་ལུགས་དང་ཁྱད་པར་སྨན་དཔྱད་ཀྱིས་ཕྲིན་ལས་བསྐྱངས། གསོ་རིག་གི་མན་ངག་ཐམས་ཅད་ཐུགས་ཀྱི་ཀློང་ལས་ཤར་ཡང་མཁས་པ་མང་དུ་བསྟེན་ཏེ་བྱང་པ་རིག་ལྡན་མིའི་ཉི་མ་ལས་ཀྱང་སྨན་དཔྱད་གསན་ཚུལ་མཛད། ཁྱད་པར་དུ་གཡུ་ཐོག་པས་བྱིས་གྱིས་བརླབས་ཏེ། འབྱུང་བ་ལུས་འཁྲུག་གི་གེགས་སེལ་མན་ངག་བྱེ་བ་རིང་བསྲེལ་གྲངས་ཅན་གྲངས་མེད་དང་བླ་སྒྲུབ་གེགས་སེལ་སོགས་མཛད་དེ་གསོ་རིག་གི་བསྟན་པ་གཞི་ནས་གསོས། ཕྱིས་སྨན་པ་མཁས་པ་མང་དུ་བྱུང་བ་ནི་འདི་ཁོ་ནི་བཀའ་དྲིན་ཡིན་ནོ། དེ་ལ་སློབ་བརྒྱུད་མང་དུ་བྱུང་བས་དཱགས་ཀོང་ལྟོ་རྒྱུད་རྣམས་སུ་རྒྱ་ཆེར་འཕེལ། ཕྱད་པར་དེའི་ཡང་དབོན་ཟུར་མཁར་བ་བློ་གྲོས་རྒྱལ་པོས་རྒྱུད་བཞིར་ཞུས་དག་དང། པར་དུ་བརྐོ་པ་སོགས་མཛད། རྒྱས་འགྲེལ་མེས་པོས་ཞལ་ལུང་བརྩམས་ཀྱང་རྩ་བཤད་གཉིས་དང་ཕྱི་རྒྱུད་རྩ་མདོ་ཙམ་ལས་མ་གྲུབ་པར་གཤེགས། མེས་དབོན་འདི་གཉིས་ཀྱི་སློབ་བརྒྱུད་ལ་ཟུར་ལུགས་སུ་གྲགས་ཏེ་ས་འདི་གཉིས་གཙོ་བོ་ཆེ་བར་བཞེད་དོ། དུས་ཕྱིས་སྡེ་སྲིད་ཆེན་མོ་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོས་བྱང་པ་ལྷུབ་སྡིང་པ་སོགས་བསྟེན་ནས་སྨན་དཔྱད་ལ་(སྨད་ཆ།༨༡༠)མཁས་པར་སྦྱངས། སྔོན་གྱི་ལག་ལེན་འཆད་པར་ཉེ་བ་རྣམས་ཀྱང་འབད་པ་དུ་མས་བཙལ། སྨན་ངོ་རེ་རེ་ལའང་ཁུངས་དང་གཏན་ཚིགས་མང་པོས་གཏན་ལ་ཕབ་པས་འཁྱུད་དཔེ་རི་མོས་གསལ་བ་མཛད། དེ་བཞིན་དུ་རྩ་བརྒྱུད་སྡོང་འགྲེལ་དང་བྱ་ཁོག་ཡུལ་ཐིག་སོགས་ཀྱང་མཐོང་བས་རྟོགས་པའི་བྲིས་ཐང་དྲུག་ཅུ་སྐོར་གསར་སྦེལ་དང། སྨན་གྱི་ཁོག་དབུལ་བཻ་ཊཱུ)འི་མེ་ལོང་དང། རྒྱས་འགྲེལ་བཻ་ཊཱུ)་སྔོན་པོ། ལག་ལེན་ལྷན་ཐབས་མ་བུ་སོགས་གསུང་རྩོམ་དང་རྒྱུད་བཞི་རང་འགྲེལ། ལྷན་ཐབས་བཅས་པར་བརྐོ་བ། གཞན་ཡང་སྨན་གྱི་ཡིག་ཆ་མང་པོའི་པར་དང། ཁྱད་པར་དུ་བསྟན་པ་མི་ནུབ་པའི་བཙས་སུ་སྨན་གྱི་སློབ་གྲ་ལྕགས་རི་བཻ་ཊཱུ)་ངོ་མཚར་ལྟ་བ་སྡུག་གཉིས་པ་གསར་སྐྲུན་མཛད་པས་དེང་སང་བར་དུ་སློབ་རྒྱུན་མ་ཉམས་པར་གནས་པ་སོགས་གསོ་རིག་གི་བསྟན་པ་གཞི་བཞེངས་སུ་མཛད་པས་དངོས་ཅག་སྨན་པ་རྣམས་ལ་བཀའ་དྲིན་བླ་ན་མེད་པར་གྱུར་ཅིང། ཕྱིས་ཆོད་ཡིག་ནག་གཙང་མར་མི་སློབ་པ་དག་གིས་ཀྱང་སྨན་དཔྱད་བྱས་ནས་རིག་པ་འདི་ཆུང་གསན་པའི་སྐབས་འདིར་ཀུན་མཁྱེན་བསྟན་པའི་ཉིན་བྱེད་ཀྱིསས་བོད་ཀྱི་བཤད་སྲོལ་རྣམས་ཀ་མཁས་པར་སྦྱངས་ཤིང། ཁྱད་པར་དུ་བརྒྱད་པ་རྩ་འགྲེལ་སོགས་ནས་བཤད་པའི་སྨན་སྔོན་ཆད་བོད་འདིར་ཡོངས་སུ་མ་གྲགས་པ་མང་པོ་དང། སྔོན་ཆད་ཇི་ལྟ་བར་ངོས་མ་ཟིན་པ་དག་འཕགས་ཡུལ་གྱི་མཁས་པ་རྣམས་ལ་གཏུགས་ནས་ངོས་འཛིན་སྨན་སྦྱོར་ལག་ལེན་སོགས་བསླབ་ཅིང། དེ་བཞིན་དུ་རྒྱ་ནག་ལུགས་ཀྱི་བརྟག་ཐབས་དང་སྨན་དཔྱད་མང་པོ་གསར་འགྱུར་མཛད་ཅིང། གཞན་ཡང་མཐའ་ཁོབ་ལི་སུ་ཞེས་པའི་སྨན་འགའ་ཞིག་ཀྱང་བསྒྱུར་ལ། སྨན་ལྡུམ་(སྨད་ཆ།༨༡༡)འགའ་ཞིག་གི་འཁྲུངས་དཔེ་དང་རོ་བཀྲ་སོགས་ཀྱང་ཕྱག་བྲིས་གནང་བར་སྨན་ཡིག་ཟབ་མོ་འགའ་ཡང་མཛད་དེ་ཕྱོགས་འདིར་རིག་གནས་སྦྱིན་དང་ཁྱད་པར་གསོ་རིག་གི་བསྟན་པ་ཕྱོགས་ཙམ་སྣང་བ་འདི་ནི་རྗེ་འདིའི་བཀའ་དྲིན་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། གསོ་བ་རིག་པའི་སྐབས་སོ། སྒྲ་རིག་པའི་སྐབས། རིག་གནས་གསུམ་པ་སྒྲ་རིག་པ་ནི། དྲིན་ལན་གསང་བ་མདོ་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཅིའི་ཕྱིར་སྒྲ་རིག་པའི་བསྟན་བཅོས་ལ་བསླབ་པར་བྱེད་ཅེ་ན། སྒྲའི་ཚིག་ཡོངས་དག་པར་བརྒྱན་པ་དང། ཡོངས་སུ་མ་གྲགས་པའི་ཚིག་གི་དོན་གསལ་བར་སྟོན་མི་ནུས་པ་དང། དོན་ཐམས་ཅད་ཤེས་ཤིང་ཁོང་དུ་བཤིག་པ་དང། ངན་པར་ལྟ་བ་ལས་ལྡོག་ཅིང་སེམས་ཅན་འདུས་བའི་ཐབས་དང་མཁས་པས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྒྲའི་རིག་པའི་བསྟན་བཅོས་བསླབ་པར་བྱེད་དོ། ཞེས་གསུངས་སོ། དེ་ལ་ཡང། ཟིན་མ་ཟིན་དང། སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་མ་སྟོན་དང། སྙམ་མི་སྙན་གྱི་དབྱེ་བས་བརྒྱད་དུ་ཡོད་ཀྱང། སྒྲའི་བསྟན་བཅོས་སྨྲ་བ་ཀུན་ལ་འཇུག་པ་ལས། རིགས་སེལ་བ་དག། དུས་སེལ་དང། ཆེད་དང་མིང་དུ་གདགས་པ་བཞི། མི་ལྡན་སྒྲ་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། ཛམྦུའི་འབྲས་བུ་སྨིན་པ་ནི། དྲི་མ་མེད་པའི་ཆུ་ལ་ལྟུང། ཉ་ཡིས་བཟའ་བའི་ཕྱིར་དུ་ནི། འགུ་ལུ་འགུ་ལུ་ཞེས་སུ་སྨྲ། ཞེས་གསུངས་ཤིང། འདི་དག་ལ་གསུང་རབ་གཞན་དུ་འབྱུང་ལོ་ཐམས་ཅད་པའི་སྐད་(སྨད་ཆ།༨༡༢)ཤེས་པ་ཞེས་པའི་ར་སྙན་མཛད་པས་ཞར་བྱུང་སྒྲ་ཞེས་བྱུང་སྒྲ་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱང་བརྗོད་ལ། འདིར་ནི་ཟིན་པཇ་སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་ཅིང། ཚིག་ཏུ་ལྟུང་པའི་སྒོ་ནས་ལུང་སྟོན་པས་ན། བྱ་ཀ་ར་ཎ་ཞེས། ལུང་དུ་སྟོན་བའམ་བརྡ་སྦྲོད་པ་ཞེས་གྲགས། དེའི་བརྗེད་བྱ་ཐུན་མོང་པ་ནི་ཚོགས་པ་གསུམ་སྟེ། སྨྲ་བ་རྒྱན་གྱི་མེ་ཏོག་ལས། ངོ་བོ་ཙམ་དང་ཁྱད་པར་སྟོན། དེ་གཉིས་བརྟེན་དུ་གྱུར་པ་ནི། མིང་དང་ཚིག་དང་ཡི་གེ་ཡིན། ཞེས་པས་ཡི་གེ་དང་མིང་དང། ཚིག་ག་ཚོགས་པའོ། དེ་ལ་ཡི་གེ་ནི། བརྗོད་འདོད་ཀུན་ནས་བླངས་པས་གནས་དང། བྱེད་པ་དང། རྩོལ་བ་རྣམས་ཕྲད་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་སྐད་གདངས་འབའ་ཞིག་པ་སྟེ། དཔང་ལོ་ཆེན་པོས། བརྗོད་འདོད་དབང་གི་རླུང་གཡོས་ཤིང། དེ་ཡི་གནས་དང་བྱེད་པ་དང། རྩོལ་བ་སྐྱེས་པའི་སྐད་གདངས་འབའ་ཞིག་པ་སྟེ། དབང་ལོ་ཆེན་པོས། བརྗོད་འདོད་དབང་གི་རླུང་གཡོས་ཤིང། དེ་ཡི་གནས་དང་བྱེད་པ་དང། རྩོལ་བ་བསྐྱེད་དང་དབུགས་དབྱུང་དང། ལྷན་ཅིག་ཡི་གེའི་གདངས་རྣམས་སྐྱེ། ཞེས་པ་སྟེ། མཚན་གཞི་ནི་ཨཱ་ལོ་དང། ཀཱ་ལིའི་ཡི་གེ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ཀླ་ཀློའི་ཡི་གེ་དང་རྒྱ་ནག་སོགས་མ་ཡི་གེའི་ཚོགས་པ་མེད་པས་ཡིག་གཟུགས་ལ་ཐུག་པ་མེད་ཅིང། རྒྱ་བལ་དང་བོད་ཡུལ་སོགས་སུ་ཡི་གེ་དབྱངས་གསལ་གཉིས་སུ་བསྡུས་ཏེ་བཤད་པས་མིང་ཚིག་གསར་དུ་བྱུང་ཡང་ཡི་གེ་སྦྱོར་བ་ལ་དཀའ་བ་མེད་དོ། མིང་ནི་ཡི་གེ་འདུས་པ་ལས་བྱུང་ཡང་ཡི་གེ་སྦྱོར་བ་ལ་དཀའ་བ་མེད་དོ། མིང་ནི་ཡི་གེ་འདུས་༑པ་ལས་བྱུང་བའི་བརྗོད་བྱའི་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཙམ་བརྗོད་པར་བྱེད་པའི་སྒྲ་སྦྱི་སྣང་བ་སྟེ། ཀ་བ་དང། བུམ་པ་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། ཚིག་ནི་མིང་དུ་མ་འདུས་པོ་ལས་བྱུང་བ་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་སྟོན་པའི་སྒྲ་སྦྱི་དང་གནང་བ་སྟེ། ཙན་དན་ཀ་བའ། གསེར་གྱི་བུམ་པ་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། བརྡ་སྦྲོད་པའི་ལུགས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ནི། རང་བཞིན་དང། རྐྱེན་དང། རྣམ་འགྱུར་གསུམ་(སྨད་ཆ།༨༡༣)གྱིས་བསྡུས་ཏེ། བརྡ་སྦྲོད་སྙིང་པོ་གསལ་བ་ལས། རང་བཞིན་རྐྱེན་དང་རྣམ་འགྱུར་རྣམས། བརྡ་སྦྲོད་དག་གི་བརྗོད་བྱ་ཡིན། ཞེས་གསུངས། དེ་རང་བཞིན་ནི། རང་བཞིན་དབྱངས་དང་མིང་དེ་ལའང། ཐོག་མའི་རང་བཞིའི་བྱ་བའི་དོན། རྟགས་གསུམ་དབྱངས་དང་གསལ་བྱེད་མཐའ། ཟེས་པས་ཐོག་མའི་རང་བཞིན་ནི། དབྱངས་ཏེ། བྱ་བའི་དོན་ཞེས་ཀྱང་བྱ། གཉིས་པ་མིང་ནི། སྒྲ་བའི་ལུགས་འདིར་རྟགས་སུ་གྲགས་ཏེ། དབྱངས་དང་རྣམ་དབྱེ་བོར་བའི་དོན་དང་ལྡན་པའི་རྟགས་སོ། ཞེས་པ་བྱིངས་ལ་ཀྲིཏ་རྐྱེན་ཕྱིན་ཞིང་རྣམ་དབྱེ་མ་བྱིན་པའི་བར་སྐབས་ཀྱི་སྒྲའི་ཡན་ལག་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་ཅིང། གཉིས་པ་རྐྱེན་ནི་སྒྲ་རང་བཞིན་གཉིས་མིང་ཚིག་བྱིངས་གསུམ་གང་རུང་སྒྲུབ་པར་ཕྱེད་པོའི་སྒྲའི་ཡན་ལག་ལ་རྐྱེན་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཀུན་ཤེས་ལས། རྐྱེན་ལ་མཚན་ཉིད་རང་བཞིན་རྣམ་འགྱུར་དུ། སྒྲུབ་པར་བྱེད་ལ་སྒྲ་ཡི་ཡན་ལག་ཟེར། ཞེས་སོ། གསུམ་པ་རྣམ་འགྱུར་ནི། དཔང་ལོས། རང་བཞིན་རྐྱེན་དང་འབྲེལ་པའམ། ཡི་གེ་ཙམ་དང་འབྲེལ་བ་ཡི། བསྒྱུར་དང་དབྱེ་བ་རྣམ་འགྱུར་ཏེ། ཞེས་པས། མཚམས་སྦྱོར། མིང་ལེ། ཀུན་བཤད་ཀྲིཏ་དང་བཞེས་མདོའི་རྩ་བ་བརྟན་ལ། ཡན་ལག་ནི། བྱིངས་མདོ་དང། ཉེར་བསྒྱུར་དང། ཨུ་ཎ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། སྦྱིར་སྒྲ་འབྱུང་ཚུལ་ནི། སྔོན་སུམ་ཅུ་ཙ་གསུམ་དུ་སརྦ་ཛྙ་དེ་ཝ་སྟེ་ལྷ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཞེས་པའི་སྒྲ་མཁན་ཞིག་བྱུང། དེས་སརྦ་ཛྙ་བྱཱ་ཀ་ར་ཎ་ཞེས་པའི་སྒྲའི་བསྟན་བཅོས་མཛད་དེ་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་བཤད་པས་ལས་འཛམ་བུའི་གླིང་ལ་མ་དར། ལྷ་དེའི་སློབ་མ་ལྷ་དབང་བརྒྱ་ཡིས་ཨིནྡྲ་བྱཱ་ཀ་ར་ཎ་ཞེས་སྒྲའི་བསྟན་བཅོས་ཆེན་པོ་མཛད།(སྨད་ཆ།༨༡༤)དེའི་སློབ་མའམ་དྲང་སྲོང་ཕུར་བུས་ལེགས་པར་ཤེས་ནས་ལྷའི་བུ་རྣམས་ལ་བསྟན་པས་ལྷའི་བླ་མ་དང་སྒྲ་མཁན་ཞེས་མིང་ཡང་དུ་མར་གྲགས་ཤིང་རློམ་པའི་ང་རྒྱལ་ཆེ་བ་ལ། བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ཕྱིའི་རྒྱ་མཚོ་ལས་ཆུ་གསེར་གྱི་བུམ་པ་གང་བླངས། དེ་ལས་ཀྱང་ཀུ་ཤའི་ཐིགས་པ་གཅིག་བླངས་ཏེ། སྒྲ་མི་བསྟན་བཅོས་རྒྱ་མཚོ་ཙམ། གསུངས་པས། ཁོ་ཡིད་ཆད་དེ་སྒྲ་མི་འཆད་པར་དམ་བཅས་པ་ལ། ལྷའི་དབང་པོས་རང་གིས་ཇི་ལྟར་ཤེས་པ་སྟོན་ཅིང། ཕན་ཐོགས་པར་འགྱུར་རོ། ཞེས་བསྒོས་པས་དམ་བཅས་མི་འགལ་བའི་ཆེད་དུ། ཆོས་བརྒྱད་སློབ་དཔོན་ངེས་པར་འཛོམས། བཅུ་བཞི་ལ་ནི་སློབ་མ་འཇོམས། གནམ་སྟོད་ལ་ནི་རིག་པ་འཇོམས། ཚེས་གཅིག་ལ་ནི་ཐམས་ཅད་འཇོམས། ཞེས་དུས་གཉན་བཞི་བསྲུང་བར་བྱས་ཏེ་གཞན་ལ་བ སྟན་པས་སྒྲ་མཁན་ནམ་ལྷའི་བླ་མའི་ཞེས་གྲགས་སམ། གསུམ་པ་རྒྱ་གར་དུ་བྱོན་ཚུལ་ནི། པཱ་ཎི་བྱཱ་ཀ་ར་ཎ་འཇིག་རྟེན་དུ་མ་ཕེབས་གོང་དུ་ནང་པའི་ལུགས་ལ་སྒྲ་སྦྱོར་དུམ་ཀ་བསགས་ནས་སྦྱོར་བ་ལས་གཅིག་ཏུ་སྡེབ་པའི་བསྟན་བཅོས་མེད་པར་གྲགས། ཕྱི་རོལ་པ་ནི་ལྔ་མོ་ནས་ཡོད་པར་མངོན་ལ། གདུལ་བ་ལུང་ལས། ཤ་རིའི་བུས་ལོ་བཅུ་གཉིས་སུ་དབང་པོའི་བརྡའི་སྦྲོད་བཀླགས་པར་གསུངས་པས་སོ། བརྡ་སྦྲོད་བཀླགས་པར་གསུངས་པས་སོ། དེ་ལ་པ་ཎི་བྱཱ་ཀ་ར་ནི། འཇམ་དཔལ་རྩ་རྒྱུད་དུ། བྲམ་ཟེའི་ཁྱིའུ་པ་ཎི་ནི། ངེས་པར་ཉན་ཐོས་བྱང་ཆུབ་ཏུ། ང་ཡིས་ལུང་བསྟན་བྱས་པ་ཡིན། འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་བདག་ཉིད་ཆེ། དེ་ཡང་དེ་ཡིས་སྔགས་འགྲུབ་པའོ། ཞེས་(སྨད་ཆ།༨༡༥)བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྩ་རྒྱུད་དུ་སྒྲ་བྱེད་པར་ལུང་བསྟན་པའི་བྲམ་ཟེ་པཱ་ཎི་ཞེས་བྱ་པ་འཕགས་ཡུལ་ནུབ་ཕྱོགས་བྷི་རུ་ཀའི་ཚལ་དུ་སྐྱེས་ཏེ། སྒྲ་རིག་པ་ཤེས་སམ་མི་ཤེས་ལག་རས་མཁན་ལ་བསྟན་པ་ན་མི་ཤེས་པར་ལུང་བསྟན་པས། རང་ཉིད་ཀྱིས་གྲིའུ་ཆུང་གིས་ལག་རིས་བཅོས་ནས་ས་སྟེང་གི་བརྡ་སྦྲོད་པའི་སློབ་དཔོན་མཐའ་དག་བསྟེན། སྒྲ་ལེགས་པར་ཤེས་ཀྱང་ད་རུང་མ་ཚིམ་པར། འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་གི་རིགས་སྔགས་བསྒྲུབས་པས་འཕགས་པ་ཞལ་གཟིགས་ཏེ་ཅི་འདོད་གསུངས་པ་ལ་སྒྲ་ཤེས་པར་འཚལ་ཞུས་པས། ཨ་ཨི་ཎཱ་སོགས་ཡི་གེའི་བསྡུ་བ་གསུངས་པ་ཙམ་གྱིས་འཇིག་རྟེན་གསུམ་གྱི་སྒྲའི་སྦྱོར་བ་མཐའ་དག་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བྱས་པའི་བསྟན་བཅོས་མེད་པས་གཞུང་དེ་གཉིས་ནི་སྒྲ་གཞུང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞིང། ཡང་བསྡུ་བ་གསུམ་པའི་རྗེས་ཙམ་ཞིང་ན་རྒྱལ་པོ་ཙན་དན་སྐྱོང་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་བྱུང་སྟེ། དེ་སྐབས་བྲམ་ཟེ་ཨིནྡྲ་(སྨད་ཆ།་བ་ཞེས་པ་རྒྱལ་པོ་དེའི་གྲོགས་པོ་ཞིག་གི་ལྷའི་དབང་པོ་བསྒྲུབས་ནས་འགྲུབ་པ་ན། སྒྲའི་ངེས་གནས་ཞུས་ཏེ། དེས་བཤད་པ་དག་བྲིས་པ་ཨིནྡྲ་བྱཱ་ཀ་ར་ཎ་ཞེས་གྲགས་སོ། དེ་ལ་ཤོ་ལོ་ཀ་གཉིས་ཁྲི་ལྔ་སྟོང་ཡོད་པ་སྟེ། འདི་ལ་ལྷས་བསྟན་པའི་བརྡ་སྦྲོད་པ་ཞེས་ཟེར་རོ། ཡང་སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་དུས་ཙམ་ན། རྒྱལ་པོ་བདེ་བྱེད་ཀྱིས་སྒྲ་བསླབས་པའི་ཕྱིར་བྲམ་ཟེར྄་མཆོག་སྲེད་ཀྱིས་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ལྷག་མ་ཅན་རིག་སྔགས་ཀྱི་མཐུས་བཀུག་ནས་པ་ཎི་པའི་འགྲེལ་པ་ཤོ་ལོ་ཀ་འབུམ་གྱིས་འཆད་པར་བྱས་ཏེ། སློབ་དཔོན་དང་ཀླུའི་བར་དུ་ཡོལ་བར་(སྨད་ཆ།༨༡༦)བཅད། ཀླུས་བཤད་ཅིང། མཆོག་སྲེད་ཀྱིས་ཡི་གེར་འབྲི་བ་ལས། སྐབས་ཤིག་ན་འདིའི་ལུས་ཅི་འདྲ་སྙམ་ནས་ཡོལ་བ་བཏེགས་པས་སྦྲུལ་ཆེན་པོ་བསྐྱིངས་པ་མཐོང། ཀླུའི་ངོ་ཚ་ནས་བྲོས། དེར་འགྲེལ་པ་ཤོ་ལོ་ཀ་སྟོང་ཕྲག་ཉེར་ལྔ་ལས་མ་ཟིན་པས་ལྷག་མ་མཆོག་སྲེད་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་ཕྲབ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ཚད་དུ་བརྩམས་པ་དེ་ལ་མ་ཧཱ་བྷཱ་ཥཱ་ཞེས་གྲགས་ཏེ། འདི་ལ་ཀླུས་བསྟན་པའི་བརྡ་སྦྲོད་པ་ཟེར། དེ་ལ་སློབ་དཔོན་བྲམ་ཟེར་མཆོག་སྲེད་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་མངོན་པར་དད་པའི་བྲམ་ཟེའི་ལས་དྲུག་ལ་བཙོན་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་དང་མཛའ་བཤེས་སུ་གྱུར་པ་ཞིག་ཤར་ཕྱོགས་ར་རའི་ཡུལ་དུ་བྱུང་སྟེ། དེས་ལོ་བཅུ་གཉིས་སུ་སྦྱན་རས་གཟིགས་བསྒྲུབས་པས་འགྲུབ་སྟེ་ཞལ་དངོས་སུ་བསྟན་ནས་ཁྱོད་ཅི་འདོད་གསུངས་པ་ན། བདག་གྲུབ་པ་ཆེན་པོ་བརྒྱད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བས། དེ་ཕྱིན་ཆད་རིག་སྔགས་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟར་འདོད་པར་གྲུབ་ཅིང། རིག་པ་མཐའ་དག་ཀྱང་མ་བསླབས་པར་ཤེས་སོ། དེ་ནས་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་སོང་བས། རྒྱལ་པོ་སིནྟ་ཝ་ཧ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་ཡུལ་དུ་གནས་སོ། དེར་ཡང་སྔགས་དང་རྒྱུད་ཀྱི་སྦྱོར་བས་སེམས་ཅན་མང་པོ་ལ་ཕན་བཏགས། དེ་ནས་ཡུལ་ཝ་ར་ན་སིར་འོངས་ཏེ། རྒྱལ་པོ་བྷི་མ་ཤཀླའི་མཆོད་གནས་མཛད། དེར་རྒྱལ་པོ་དེས་བུ་མོ་དཔྱིད་ལྡན་མ་བྱ་བ་རིག་བྱེད་ལ་མཁས་པ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་བྲམ་ཟེ་མཆོག་སྲེད་ལ་སྦྱིན་པར་བྱས་པས། དཔྱིད་ལྡན་མ་ང་རྒྱལ་གྱིས་དྲེགས་པས་མཆོག་སྲེད་ལས་ཁོ་མོ་མཁས་པས་དེའི་གཡོག་མི་བྱེད་ཟེར་བས། མཆོག་སྲེད་ཀྱིས། འོ་ན་བདག་གི་སློབ་དཔོན་མཁས་པ་ཆེན་པོ་(སྨད་ཆ།༨༡༧)བདག་ལ་བློ་གྲོས་བརྒྱ་གྱུར་གྱིས་ཆེ་བ་ཞིག་ཡོད་པས་དེ་སྦྱན་དྲངས་ལ། དེ་ལ་རྒྱལ་པོས་དཔྱིད་ལྡན་མ་སྩོལ་ཅིག་ཅེས་བྱས་ནས། མ་ག་ངྷའི་གནས་རྗི་གཟུགས་བཟང་ཞིང་མཛེས་པ་ཤིན་ཏུ་བླུན་པ་ཞིག་ཡོད་པ་ལ། ཞག་འགར་ཁྲུས་དང་བསྐུ་མཉེ་བྱས་ཏེ། བྲམ་ཟེར་པཎྜི་ཏའི་ཆ་བྱད་དུ་བཅོས། ༀ་སཱ་སྟི་ཞེས་བྱ་བ་གཅིག་པུ་བསླབས། རྒྱལ་པོ་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་དང་བཅས་ཏེ་བཞུགས་པའི་དབུས་སུ་རྒྱལ་པོ་ལ་མེ་ཏོག་གཏོར་ཏེ། ༀ་སཱ་སྟི་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བརྗོད་ཅིག། གཞན་སུས་ཅི་དྲིས་བྱུང་ཡང་ལན་འདེབས་པར་མ་བྱེད་ཅིག། ཅེས་བསླབས་ནས་དེ་ལྟར་བྱེད་རྒྱུད་ལ། ཁོ་ཁ་བརྟབས་ཏེ་རྒྱལ་པོ་ཀྱིས་ཡི་གེ་བཞི་པོ་དེ་དག་གི་དོན་བཀྲལ་ཏེ། ཨུ་མ་ཡ་པ་ཧི་ཏོ་རུ་ཏྲ། ཤ་ཀ་ར་པ་ཧི་ཏོ་བི་ཥྞུ། ཊཾ་ཀ་ར་ཨུ་ལ་པཱ་ཎིཥྩ། རཀྵནྟུ་ཤི་བ་སརྦཱ་དཱ། ཞེས་པའི་དོན་ཏེ། ཤིས་པ་བརྗོད་པ་ཡིན་ཞེས་ཟེར་ནས་ཁ་བསྒྱུར་རོ། ཚིག་དེ་བོད་སྐད་ལ་ཨུ་མ་དང་བཅས་དྲག་པོ་དང། བདེ་ཕྱེད་དང་བཅས་འཇུག་སེལ་ཏེ། ཊཾ་ཚུལ་ཕྱག་ན་མདུང་ཐུང་ཡང། ཞི་བས་རྟག་ཏུ་བསྲུང་བར་མཛད། ཅེས་པའོ། དེ་ནས་དཔྱིད་ལྡན་མས་སྒྲའི་དོན་ལ་སོགས་པ་འགའ་དྲིས་ཀྱང་ཅང་མི་སྨྲ་བ་ལ། མཆོག་སྲེད་ཀྱིས་བདག་གི་སློབ་དཔོན་མཁས་པ་ཆེན་པོ་འདི་བུད་མེད་ཀྱིས་དྲིས་པ་ལ་ལན་ཅི་ལ་འདེབས། ཞེས་ཟེར་ནས་མགོ་རྨོངས་པར་བྱས་སོ། དེ་ནས་བྲམ་ཟེ་མཆོག་སྲེད་ལྷ་ཚོགས་སུ་བྲོས་སོ། དེར་གནག་རྗི་དེ་ལྷ་ཁང་རྣམས་སུ་འཁྲིད་ཀྱང་ཅི་ཡང་མི་ཟེར་རོ། དེ་ནས་ལྷ་ཁང་གི་ཕྱི་འཁྱམས་སུ་སྲོག་ཆགས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གཟུགས་བྲིས་པ་ལས། བ་ལང་གི་གཟུགས་བརྙན་(སྨད་ཆ།༨༡༨)མཐོང་བ་ན་ཁོ་དགའ་ནས། ཕྱུག་སྐྱོང་བའི་ནས་རྣམ་འགྱུར་བྱེད་པས། ཀྱེ་མའོ་འདི་ནི་བ་ལང་རྗི་བོ་ཞིག་ཏུ་ངེས་སོ་སྙམ་ནས་གདོད་བསླུས་པར་ཤེས་སོ། དེར་བྲམ་ཟེ་མཆོག་སྲེད་ཀྱིས་ཡུལ་ཐ་དད་པ་རྣམས་སུ་སྒྲ་ལ་སོགས་པའི་རིག་པའི་གནས་རྣམས་ཀྱང་མང་དུ་བསྟན་པར་བྱས་ཏེ། མཐར་ནག་པོ་ཆེན་པོའི་ཕྲག་པ་ལ་ཐོགས་ནས། རི་རབ་ཀྱི་རྩེ་མོ་ན་ཤིང་ཡོངས་འདུས་པ་བརྟོལ་ཡོད་པའི་གནས་སུ་གཤེགས་པ་ཡིན་ཞེས་གྲགས་སོ། གནག་རྗི་དེ་ཡང་སྙན་ངག་མཁས་རྣམས་ཀྱི་གཙུག་གི་ནོར་བུ་པཎྚི་ཏ་ནག་མོའི་ཁོལ་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ་ལོ་རྒྱུས་གཞན་དུ་ལྟའོ། དེར་གོང་དུ་སྨྲོས་པའི་རྒྱལ་པོ་བདེ་བྱེད། སློབ་དཔོན་བྲམ་ཟེ་མཆོག་སྲེད་ཀྱིས་བྱས་པའི་སྒྲ་དང་འགྲེལ་པ་ལ་ཡིད་ལ་ཆེས་བས། བྲམ་ཟེ་ས་བབྷ་ཝརྨ་ཞེས་པ་ལ་གཞོན་ནི་གདོང་དྲུག་བསྒྲུབ་ཏུ་བཙུག་གི། དེས་གྲུབ་ནས་ཁྱོད་ཅི་འདོད་ཟེར་བ་ན། ཨོ་ནྡྲ་བྱ་ཀ་ར་ཎ་ཤེས་པར་འཚལ་ལོ་བྱས་པས། སི་ངྔྷེ་ཝརྞ་ས་(སྨད་ཆ།་ཡ། ཞེས་བརྗོད་པ་ཙམ་གྱིས་སྒྲའི་དོན་མཐའ་དག་ལེགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་གྱུར་ཏོ། ཞེས་འབྱུང་སྟེ་ཀ་ལཱ་པའི་བྱུང་ཚུལ་སྔར་བོད་དུ་གྲགས་པའི་ལོ་རྒྱུས་དང་ཅུང་མི་མཐུན་ཞིང། ཀ་ལཱ་པ་ནི་རྨ་བྱའི་མདོངས། ཆ་བསགས་ལ་ནི་གསལ་བར་འཇུག། མདོ་ནི་དུམ་བུ་བཞི་ཡིས་བསྟན། ཟེར་བ་སོགས་ལ་མི་འཐད་པའི་ཚུལ་དང། ཀ་ལཱ་པ་ནི་སབྷ་ཝརྨ་ཉིད་ཀྱིས་བརྩམ་པར་འདོད་པ་དང། ཆ་བསགས་པའི་དོན་ཡང་ཉེ་བར་མཁོ་བའི་ཆ་ཤས་དག་བསགས་པའི་དོན་དང། དེ་བཞིན་དུ་སློབ་དཔོན་གྱི་མིང་ལའང་དབང་ཕྱུག་གོ་ཆར་འཆད་པ་ཡང་མ་དག་ཅིང། སརྦ་ཝརྨ་ཞེས་པ་ཡང་ཡིག་ནོར་ཡིན་ཏེ། པསྟ་ཝ་རྨ་ཞེས་བདུན་པའི་གོ་ཆར་ཀློག་དགོས་ཚུལ་དགོས་ཚུལ་སོགས་སྔར་གྲགས་པ་དང་(སྨད་ཆ།༨༡༩)མི་མཐུན་པ་འགའ་ཞིག་སྣང་མོད། སྔར་བོད་དུ་གྲགས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ལྟར་ན་ཀ་ལཱ་པའི་ཀུན་བཤད་བཞི་པ་ཡན་ཆད་གཞོན་ནུ་གདོང་དྲུག་གིས་བཤད་ཅིང། ཀ་ལཱ་པ་ཞེས་པ་ཆ་བསགས་ཀྱི་དོན་རྨ་བྱའི་མཇུག་སྒྲོ་ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་པའི་ཆ་བསགས་པའི་དོན་དུ་འཆད་པར་བྱེད་དོ། འདིར་རེ་ཞིག་ལོ་རྒྱུས་སྔར་གྲགས་པ་ལྟར་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་སྦྱིན་བདག་རྒྱལ་པོ་བདེ་སྦྱོད་བཟང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བཙུན་མོ་རྒྱལ་རིགས་ལས་བྱུང་བ་སང་ཀྲྀ་ཏའི་སྐད་ཤེས་པ་ཞིག་ཡོད་དེ། དེ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དུ་རྩེ་དགའ་ལ་ཕྱིན་པའི་དུས་རྒྱལ་པོས་བཙུན་མོ་ལ་ཆུ་ཐིགས་གཅིག་གཏོར་བས། མ་མོ་ད་ཀི་པིཉྩ་ཏི། བདག་ལ་ཆུ་མ་གཏོར་ཞེས་སྨྲས་པས། རྒྱལ་པོས་ཏིལ་གྱི་ལ་དུ་སླང་ཞེས་པར་གོ་ནས་བྱིན་པས། བཙུན་མོ་ན་རེ་ཅི་ཡིན་ཟེར། ད་ཅི་སླང་ཟེར་བ་དེ་ཡིན་བྱས་པས། རྒྱལ་པོ་སང་སྐྲི་ཏའི་སྐང་ཅུང་ཙམ་ཡང་མི་ཤེས་པ་བ་ལང་ལྟ་བུ་དང་ཁྱིམ་ཐབ་མི་བྱེད་བསམ་ཡི་མུག་པར་དམ་བཅས་པ་ན། རང་གི་ཞང་པོ་དབང་ཕྱུག་གོ་ཆས། རྒྱལ་པོས་སློབ་དཔོན་མཁས་པ་ཡང་རྙེད་པར་དཀའ། རྙེད་ཀྱང་ཡུན་རིང་མི་ཤེས་པས་རྒྱལ་པོའི་བྱ་བ་འཚོར། དེ་བས་ན་བདག་གི་འདོད་པའི་ལྷ་བསྒྲུབས་ནས་ལེགས་པར་ཤེས་པར་བྱས་ནས། རྒྱལ་པོ་ལ་ཚེགས་ཆུང་དུས་བསླབ་པར་བྱའོ་སྙམ་གཞོན་ནུ་ཀརྟི་ཀ་བསྒྲུབས་པས་ཞག་བདུན་ན་གཞོན་ནུ་སྨིན་དྲུག་རྨ་བྱ་ལ་ཞོག་པ། ལག་ན་མདུང་ཐུང་ཐོགས་པ་གཅིག་བྱུང་ནས། ཅི་ཤེས་པར་འདོད་ཟེར་བ་ལ། སྒྲ་ཤེས་པར་འཚལ་ལོ་ཞེས་སྨྲས་པས། སིངྔྷི་ཝ་རྞ་ས་མཱ་ནཱ་ཡ༔ ཞེས་པ་ནས། མཚམས་སྦྱོར་རྐང་པ་ལྔ། མིང་(སྨད་ཆ།༨༢༠)ལེ་རྐང་པ་དྲུག། ཀུན་བཤད་རྐང་པ་བཞི་བཤད་པས། དེ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཚལ་ལོ་ཞེས་བྱས། ལྷའི་བྱིན་རླབས་དང། རང་གི་བག་ཆགས་སད་པས་ཡང་དག་པར་ཤེས་སོ། རྨ་བྱའི་བཞོན་པ་གྱེན་དུ་བསྐྱོད་ནས་འཇུག་སྒྲོ་ཁྲ་བུན་གྱིས་མཐོང་བ་ན། འོན་ཀྱང་བསྟན་བཅོས་འདིའི་མིང་ཅི་ཟེར་བ་ཡིན་ནས་སྙན་ནས། དེ་བ་ཤཱསྟྲ་པ་བཟོད་པར་གསོལ་ལོ་ཞེས་སྨྲས་ཏེ་ཡི་གེར་བཀོད་པ་ལས་ཀུན་བཤད་རྐང་པ་ཕྱི་མ་བཞི་དང་ཀྲིཏྲ་རྐང་པ་དྲུག་ཤཱ་ར་ཝརྨ་ཉིད་ཀྱིས་མཛད་པར་གྲགས་ལ། རྒྱལ་པོ་ལ་བསླབས་པས་དེ་མ་ཐ་མཁས་པར་གྱུར་ཏེ། བདག་གི་ལག་གཡས་པདྨ་ཡོད། གཡོན་པ་ན་ནི་ཨུཏྤལ། ཡུ་བ་འཇམ་དང་ཙུབ་པ་དག། གང་འདོད་སྨོས་ཤིག་བཞིན་བཟང་མ། ཞེས་པ་བསྐུར་བས་དཔེ་མེད་པར་དགའ་ཞིང་མགུ་བར་གྱུར་ཏོ། བསྟན་བཅོས་དེ་ལ་དུརྒ་སིངྷས་འགྲེལ་བ་དུར་སེང་མཛད་ཅིང། ཨུ་ཎ་སོགས་ཀྱི་འགྲེལ་པའང་མཛད། འདི་ལ་ལེའུ་ཉེར་ལྔར་འཆད། ཨ་ཎ་སོགས་ཀྱི་འགྲེལ་པའང་མཛད། འདི་ལ་ལེའུ་ཉེར་ལྔར་འཆད། སློབ་ཚུལ་ཡང་དཔེར་བརྗོད་དངོས་བསྟན་ཙམ་སྟོན་པས་རྒྱལ་པོ་ལུགས་ཟེར། བྲམ་ཟེ་གྲགས་འབྱོར་གྱིས་ནང་པའི་སློབ་མ་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་འགྲེལ་པ་སློབ་མ་ལ་ཕན་པ་མཛད། དཔེར་བརྗོད་ཐམས་ཅད་བྱིངས་སྒྲུབ་འགའ་ཞིག་བྱེད་པས་དང་པོར་སློབ་པ་དཀའ་ཡང་མིང་ལེ་ཙམ་ཤེས་པ་ན་ཀ་ལཱ་པ་ཡོངས་རྫོགས་ཤེས་པར་འགྱུར་བས་པཎྜི་ཏའི་སློབ་ཚུལ་ཞེས་གྲགས། ཡང་རྒྱ་གར་ཤར་ཕྱོགས་ཤེས་པར་འགྱུར་བས་པཎྜི་ཞེས་པར་སྐུ་འཁྲུངས་པའི་སློབ་དཔོན་ཙནྡྲ་གི་མི་ཞེས་བྱ་བ་སྒྲ་དང་རྟོག་གེ་ལ་སོགས་པ་ཐུན་མོང་གི་རིག་གནས་ཐམས་ཅད་མ་བསླབས་པར་མཁྱེན་པས་ལོ་བདུན་གྱི་སྟེང་ནས་མུ་སྟེགས་ཀྱིས་རྒོལ་བ་ཚར་གཅོད་ནུས་(སྨད་ཆ།༨༢༡)1. དེས། སློབ་དཔོན་མྱ་ངན་མེད་པ་ལས་ལུང་མནོས་ཏེ། སྦྱན་རས་གཟིགས་དང་སྒྲོལ་མའི་རིག་སྔགས་བསྒྲུབས་པས་གྲུབ་ཅིང་མཁས་པ་ཆེན་པོར་གྱུར། འཕགས་པ་སྦྱན་རས་གཟིགས་ཀྱིས་བསྐུལ་ནས་གོ་མིའི་དགེ་བསྙེན་གྱི་བརྟུལ་ཞུགས་མཛད། ཟླ་གྲགས་ཀྱི་ན་ལེནྜར་སྦྱན་དྲངས་པའི་ཚེ་འཇམ་དབྱངས་ཀྱི་སྐུ་བརྙན་འཇམ་དཔལ་འོད་དངོས་སུ་གཟིགས་ཏེ་བསྟོད་པ་མཛད་པས་སྐུ་གཟུགས་ཀྱི་དབུ་ཡོན་པོར་མཛད་ནས་གསན་པ་བྱུང་བར་འཇམ་དཔལ་དབུ་ཡོན་མར་གྲགས། མཁས་པ་ཆེན་པོ་དེ་ཉིད་དང་ལོ་བདུན་དུ་རྩོད་པ་མཛད་པའི་ཚེ་ཙོད་པ་ཞིར་ཉེ་བའི་ཆེ། སྐབས་ཤིག་སྦྱན་རས་གཟིགས་ཀྱིས་དངོས་སུ་སློབ་པར་མཛད་པ་ཟླ་གྲགས་ཀྱིས་གཟིགས་པས། འཕགས་པ་ཉེ་རོང་མི་མངའ་འམ། ཞེས་གསོལ་བ་ན། དེ་ཉིད་དུ་རྡོ་སྐུར་གྱུར་ཏེ་ཆོས་སློབ་བཞིན་པའི་ཕྱག་སོར་ཀེ་རེར་ལུས་པས་འཕགས་པ་མཛུབ་ཀེ་མར་གྲགས། བུད་མེད་དབུལ་པོ་ཞིག་གིས་ན་ལེནྜར་སློང་དུ་འོངས་པ་ལ། སྐུ་ལ་གསོལ་བའི་ན་བཟའ་དང་བརྒྱད་སྟོང་པའི་གླེགས་བམ་ཞིག་ལས་གཞན་མེད་པས་ལོགས་བྲིས་ཀྱི་སྒྲོལ་མ་ལ་གསོལ་བ་བཏབ་པས་ལོགས་བྲིས་སྒྲོལ་མ་དངོས་སུ་གྱུར་ཏེ་སྐུའི་རྒྱན་ནོར་བུའི་ཕྲེང་བ་སོགས་ཕུད་ནས་སྩལ་བ་གནང་བས་ཚིམ། རི་མོའི་སྐུ་རྒྱན་མེད་པར་སོང་བ་སྒྲོལ་མ་རྒྱན་མེད་དུ་གྲགས། བསྟོད་པ་བརྒྱ་དང་བརྒྱད། ནང་རིག་པའི་བསྟན་བཅོས་བརྒྱ་དང་བརྒྱད། ཕྱི་རོལ་གྱི་བསྟན་བཅོས་བརྒྱ་དང་བརྒྱད། བཟོ་གནས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་བརྒྱ་དང་བརྒྱད། བསྟན་བཅོས་ཐོར་བུ་སྣ་ཚོགས་བཞི་བརྒྱ་དང་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་བརྩམས་པར་གྲགས། ཙནྡྲའི་གླིང་དང་སོངྒ་ལའི་གླིང་དང། རྒྱ་གར་ཤར་ཕྱོགས་དང་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱུད་དང། ༨༢༢)ཡུལ་དབུས་དང། ངྷ་ན་ཤྲིའི་གླིང་དང། རི་བོ་པོ་ཊ་ལ་རྣམས་སུ་འགྲོ་དོན་མཛད་ཅིང། ད་ལྟའང་པོ་ཊ་ལ་ན་སྐུ་དངོས་སུ་བཞུགས། ནཱ་ལེནྜར་ཟླ་གྲགས་ཀྱིས་མཛད་པའི་ཀུན་བཟང་སྒྲ་མདོ་གཟིགས་པས་དེ་ནི་ཚིག་གི་སྦྱོར་བ་ཤིན་ཏུ་ལེགས་ཤིང། རང་གི་དེ་དེ་ཙམ་དུ་མི་ལེགས་པར་མཁྱེན་ཏེ་འགྲོ་དོན་མི་འབྱུང་བར་དགོངས་པས་རྩནྡྲའི་གླེགས་བམ་ཁྲོན་པར་བསྐུར་བ་ན། རྗེ་བཙུན་མ་སྒྲོལ་མས། ཁྱོད་ཀྱི་འདི་གཞན་ཕན་གྱི་བསམ་པ་བཟང་པོས་བྱས་པས་མ་འོངས་པ་ན་སེམས་ཅན་ལ་ཤིན་ཏུ་ཕན་པར་འགྱུར་ལ་ཟླ་གྲགས་ཀྱིས་ནི་མཁས་པའི་བརྒྱལ་གྱིས་བརྩམས་པས་གཞན་ལ་ཕན་ཐོགས་ཆུང་ངུར་འགྱུར་རོ། དེའི་ཕྱིར་གླེགས་བམ་ཁྲོན་པ་ནས་ཕྱུངས་ཤིག་ཅེས་ལུང་བསྟན་པ་ལྟར་བླངས་པས་ཁྲོན་པ་དེའི་ཆུང་འཐུངས་པ་ཙམ་གྱིས་ཤེས་རབ་ཆེན་པོར་འགྱུར་པ་བྱུང་ཞེས་གྲགས། དབྱངས་ཅན་བྱཱ་ཀ་ར་ཎ་ནི་མཁས་པ་སྒོ་དྲུག་དང་དུས་མཚུངས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་འཕགས་ཡུལ་ལྷོ་ཕྱོགས་མ་ཧཱ་རཀ་སྟེ། ཡུལ་འཁོར་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱལ་ཁམས་བྲམ་ཟེའི་རིགས་སུ་འཁྲུངས་པའི་སློབ་དཔོན་ཨ་ནུ་བྷུ་ཏི་ཞེས་བྱ་བས་འཔགས་མ་དབྱངས་ཅན་མ་རྟག་ཏུ་མཆོད་པ་ལ་བརྩོན་པ་ཞིག་ཡོད་དོ། དེ་དུས་གཞན་ཞིག་ན་ཡུལ་དབུས་སུ་འོང། ཝ་ར་ན་སི་དང་ཉེ་བར་དཱ་ཞེས་པའི་གྲོང་གི་གམ་ཡོ་ཞིག་ཏུ་གྲོང་ཁང་བྱས་ཏེ་འདུག་གོ། དེར་དུས་སྟོན་གཅིག་ལ་བྲམ་ཟེ་སྒྲ་ཤེས་སྟོང་ཙམ་དང། མཁས་པའི་སྐྱེ་བོ་ཇི་སྙེད་འདུས་ཏེ། པཎྜི་ཏ་གསར་དུ་འོངས་པ་མ་ཆོད་བགམ་ཕྱིར་འབྲེལ་གཏམ་རྒྱ་ཆེན་པོས་ཉིན་ཞག་མང་པོ་འདས་སོ། དེར་ཉིན་ཞིག་སློབ་དཔོན་ངག་རྟབས་པས། སྐྱེས་བུ་རྣམས་ཞེས་པའི་དོན་ལ། སུམ་སུ་ཞེས་བརྗོད་(སྨད་ཆ།༨༢༣)རྒྱུ་ལ། སུམ་ཀཱུ་ཞེས་པ་ཞལ་ནས་མཐོན་པས། དེར་ཚོགས་ཀུན་གྱིས་བརྗོད་པ་མ་དག་ཞེས་བརྙས་སོ། དེར་བརྗོད་པ་ནོར་དགོངས་པ་ལ་ཐུགས་འཚེར་བས་འདི་ལྟ་བུ་སྔོན་གྱི་སྒྲ་མཁན་རྣམས་ཀྱི་བྱས་ཏེ། ནང་པར་པོ་ཏི་བསྟན་པར་བྱའོ་བྱས་ནས་གྱེས་སོ། དེའི་ནམ་ཕྱེད་ན། དེ་འདྲའི་པོ་ཏི་ཡེ་མེད་ན། ནང་པར་དེ་དག་གི་མདུན་དུ་གདོང་ཇི་ལྟར་ལྷ་དེ་ནས་ཤི་བ་མཆོག་ཅེས་རལ་གྲི་བཙལ་ཏེ་རང་གི་མགུལ་བཅོད་པར་གཟས་པས། ཁྲག་ཉིལ་གྱི་ལྟུང་བ་ན། འཕགས་མ་དབྱངས་ནས་མ་དངོས་སུ་བྱོན་ཏེ། བུ་བུ་བདག་ཉིད་ལ་གདུངས་བ་མ་བྱེད་ཅེས་དབུགས་ཕྱུང། དྲང་སྲོང་ཀ་ཏའི་བུས་བྱས་པའི་བར་ཏི་ཀ་ཞེས་པའི་གཞུང་ལས། བརྩོན་པ་ཆེན་པོའི་དོན་ལ་ཀཀ་ཨཱ་ག་མ་སྦྱིན་པར་བཤད་པའི་ཁུངས་བསྟན། རྨ་ལ་ཟུག་རྡུ་མེད་པར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་སོ། གསུང་ལས་ཁ་སང་ཚོགས་སུ་བདེན་པར་སྨྲས་ན། དེ་དུས་ཞལ་མཐོང་ནས་དོགས་པ་བཅད་ཆོག་རྒྱུ་ལ། གཡོ་སྒྱུའི་ངག་སྨྲས་པས་ང་ལ་མཐོང། ད་རེས་གདུང་བ་འདི་བརྩམས་པས་སྡིག་པ་དག་སྟེ། ང་མཐོང་བ་ཡིན་གསུངས། དེ་ནས་ལྷའི་མཐུས་མོའི་ཐུན་ཐ་མ་དེ་ཉིད་ལ་བྲིས་གྲུབ་ཅིང། ཡིག་ཤོག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བྲིས་ནས་ཡུན་རིང་ལོན་པའི་དཔེ་རྙིང་པ་འདྲ་བར་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། དེ་ནས་ཉི་མ་ཤར་བ་ནས་སྔར་བཞིན་རྒོལ་བ་པོ་རྣམས་ཚོགས་པའི་སར། ཀུ་རོའི་ཚུལ་དུ་གླེགས་བམ་བསྟན། ཀུན་ལ་གྲགས་པའི་གཞུང་ཀ་ཏའི་བུའི་ལུངས་དྲངས་པས་ཐམས་ཅད་མགུའོ། དེ་ནས་ཀྱལ་བཀྲོལ་ཏེ། མགུལ་གྱི་རྨ་བསྟན། མདང་གི་ལོ་རྒྱུས་བཤད་པས་ཐམས་ཅད་ངོ་མཚར་དུ་གྱུར།(སྨད་ཆ།༨༢༤)མཁས་པ་མང་པོས་མདོ་འདི་བཤད་པར་ཞུས་པས་ཚེ་གཅིག་བཤད་དོ། གཞན་ཡང་རྒྱ་གར་ན་བརྡ་སྦྲོད་པའི་གཞུང། ཤཊ་ཡ་བྱཱ་ཀ་ཎ་དང། སཏ་ཉྫ་ལི་དང། མ་ནུ་ཇོནྡྲ་བྱཱ་ཀ་ར་ཎ་དང། པྲཀྲྀ་ཡ་ཀཽ་མོ་དི་དང། མ་ངྷྱ་ཀཽ་མོ་དང། སཾ་ངྔྷཱཾ་ཏ་ཀཽ་མོ་དི་དང། བྷ་ཤ་བྱཱ་ཀ་ར་ཎ་དང། གཟུགས་ཀྱི་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང། གཞུང་བཅུ་པ་ཟེར་བ་སོགས་སྔོན་བོད་དུ་མ་གྲགས་པའི་སྒྲའི་གཞུང་མང་དུ་ཡོད་དོ། བཞི་པ་བོད་དུ་བསྐྱུར་ཚུལ་ནི། དེ་ཡང་བསྟན་པ་སྔ་དར་གྱི་དུས་ན་ལོ་པཎ་དེ་དག་སྒྲ་ལ་ཤིན་ཏུ་མཁས་ཀྱང་བཀའ་བསྟན་བསྒྱུར་བྱ་ལྕི་བ་དང་བོད་ལ་ཉེ་མཁོ་ཡང་མེད་པར་གཟིགས་ནས་སྒྲ་སོགས་བསྒྱུར་བར་མཛད། འོན་ཀྱང་བོད་བླུན་པའི་རང་སྐད་གསུང་རབ་ཀྱི་བརྡ་དང་སྦྱོར་ཤིན་ཏུ་དཀའ་བ་ལ་དགོངས་ནས། ལེགས་སྦྱར་གྱི་སྐད་གསར་དུ་བསྟན་པ་དང། གཏན་ཚིགས་དང་བཅས་བྲིས་པ་དང། སྒྲ་བཙན་པ་དང་དོན་བཙན་པ་སོགས་བཀས་བཅས་ནས། སྒྲ་སྦྱོར་བམ་གཉིས་དང། བྱེ་བྲག་རྟོགས་མཛོད་ཆེ་ཆུང། གནས་བརྒྱད་རྩ་འགྲེལ་སོགས་མཛད། ཁྱད་པར་དུ་ཐོན་མི་སམ་བྷོ་ཊས་བོད་ཀྱི་སྒྲ་མདོ་བརྒྱད་མཛད་ཀྱང་བསྟན་པ་འཕེལ་འགྲིབ་དབང་ལས་སུམ་རྟགས་གཉིས་ལས་གཞན་རྣམས་ནུབ་པར་གྲགས་སོ། བསྟན་པ་ཕྱི་དར་གྱི་སྐབས་པཎ་ཆེན་ཤཱཀྱ་ཤྲིའི་ཞབས་གྲས། པཎ་ཆེན་སང་གྷ་ཤྲི་དང། དཱ་ན་ཤི་ལ་ལས་རྗེ་བཙུན་ས་སྐྱ་པཎྜི་ཏས་སྒྲ་ཚད་གསན་ཅིང་དར་བར་མཛད། ཁྱད་པར་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་འཕགས་པ་རིན་པོ་ཆེས་བཀས་བསྐུལ་ནས་ཤོང་སྟོན་རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་གྱིས་ཀ་ཙན་གཉིས་ཀ་བསྒྱུར་ནས་འཆད་ཉན་གྱི་སྲོལ་གཏོད་པས་དེང་སང་བར་རྒྱུན་མ་ཉམས་པར་སྦང་ལོ་སོགས་ཀྱིས་སྐྱོངས་པའི་བཀའ་དྲན་ལས་དར་རྒྱས་(སྨད་ཆ།༨༢༥)སུ་གྱུར་ཏེ། དེ་རྗེས་ཇོ་ནང་ལོ་ཙཱ་བས་དབྱངས་ཅན་སྒྲ་མདོ་བསྒྱུར་ཞིང་འགྲེལ་པའང་མཛད། ཀུན་མཁྱེན་ལྔ་པ་རིན་པོ་ཆེ་བཀའ་དྲིན་ལས། འདར་པ་ལོ་ཆེན་གྱིས་པ་ཎི་པ་གསར་འགྱུར་དང་འགྲེལ་བ་ནོར་ཤིང་མཛད་ནས་སྒྲའི་སློབ་གྲ་ཡང་བཙུགས་སོ། དུས་ཕྱིས་ཀུན་མཁྱེན་བསྟན་པའི་ཉིན་བྱེད་ཀྱིས་སྒྲའི་བསྟན་བཅོས་མང་པོ་གསར་འགྱུར་དང་རྙིང་པ་རྣམས་ལ་འགྱུར་བཅོས་སོགས་མཛད་ནས་སྔོན་ཆད་བོད་སྔོན་མ་དག་གིས་ཇི་བཞིན་མ་ཤེས་པའི་ཟོལ་འཇོག་ཐམས་ཅད་ཐེར་ལ་བཏོན་ནས་རྒྱ་གར་མཁས་པའི་ལེགས་བཤད་དང་མཐུན་པའི་འཆད་ཉན་གྱི་སྲོལ་གཏོད། ཙནྡྲ་པའི་རྒྱས་འགྲེལ་སོགས་གནད་དུ་འགྲོ་བའི་བསྟན་བཅོས་ཀྱང་མང་དུ་མཛད་ནས་རིག་པ་འདི་ཕྱོག་ཀུན་ཏུ་གསལ་བར་མཛད་པ་ལས་སྔོན་ཆད་སུམ་ཀྱང་འགྲན་བྱར་མ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། བོད་ཀྱི་བརྡ་སྦྲོད་པའི་གཞུང་སུམ་དྲགས་གཉིས་ལའང་འགྲེལ་པ་གཞན་གྱིས་བསྐྲུན་དུ་མེད་པར་མཛད་ཡོད་དོ། སྒྲ་རིག་པའི་སྐབས་སོ། ཚད་མ་རིག་པའི་སྐབས། རིག་གནས་བཞི་པ་ཚད་མའི་རིག་པ་ནི། ཀུན་བཏུལ་ལས། མངོན་སུམ་དང་ནི་རྗེས་སུ་དཔག། ལྟར་སྣང་བཅས་པ་བདག་གི་རིག་བྱེད་དང་སྒྲུབ་པ་དང་ནི་སུན་འབྱིན་དག། ལྟར་སྣང་བཅས་པ་བཞོན་རྟོགས་བྱེད། ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར། མངོན་སུམ། རྗེས་དཔག། སྒྲུབ་ངག། ཐལ་འགྱུར་བཞི་པོ་རེ་རེ་ལ་ཡང། ཡང་དག་དང་ལྟར་སྣང་གཉིས་སུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ་དེ་ཡང་བསྡུ་ན། རང་གི་གཞལ་བྱ་རྟོགས་པའི་ཐབས་དང། རྟོགས་ནས་(སྨད་ཆ།༨༢༦)གཞན་རྗེས་སུ་འཛིན་པའི་ཐབས་གཉིས་སུ་འདུ་ཞིང། དེ་ཡང། ཚད་མ་བསླུ་མེད་ཅན་ཞེས་པས་ཚད་མའི་དོན་མི་བསླུ་བ་སྟེ། རང་གི་གཞལ་བྱ་མ་འཁྲུལ་པའི་འཇལ་བྱེད་ཞིག་ལ་འཇོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་བྲེ་ཚད་དང་སྲང་ཚད་བཞིན་ནོ། ཚད་མ་རིག་པ་དེ་ཇི་ལྟར་བྱུང་བའི་ལོ་རྒྱུས་ལ། སྟོན་པ་ནས་བརྒྱུད། དགྲ་བཅོམ་པ་ཆོས་སྐྱབས། པཎ་ཆེན་མེ་ཝམ་ག་དེས་མཁས་མཆོག་དབྱིག་གཉེན་ལ་གསུངས་ཤིང། དེས་གཞོན་ནུའི་དུས་སུ་རྩོད་སྒྲུབ་ཏུ་གྲགས་པའི་ཚད་མའི་བསྟན་བཅོས་ཀྱང་མཛད། དབྱིག་གཉེན་ལ་རང་ལས་མཁས་ཀྱི་སློབ་མ་བཞི་བྱུང་བའིི། ཚད་མ་རང་ལས་མཁས་པ་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་གླུང་པོ་སྟེ་དེ་ནི་ལྷོ་ཕྱོགས་གྲོང་ཁྱེར་སིངྒ་བཀྟ་ཞེས་བྱ་བ་ཀཉྩི་ཡུལ་དང་ཉེ་བ་ཞིག་ཏུ་བྲམ་ཟེའི་རིགས་སུ་འཁྲུངས་ཤིང། མུ་སྟེགས་ཀྱི་གྲུབ་མཐའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཤིན་ཏུ་མཁས་པར་བྱས་པ་གཅིག་གནས་མ་བུའི་སྡེ་པའི་མཁན་པོ་གླང་པོ་བྱིན་ཞེས་བྱ་བར་རབ་ཏུ་བྱུང་ཞིང་ཉན་ཐོས་ཀྱིས་སྡེ་སྣོད་གསུམ་ལ་མཁས་པར་བྱས་ནས། སྐབས་ཤིག་ནས་ལེཎྜར་བྱོན་ནས་མཁས་མཆོག་དབྱིག་གཉེན་བསྟེན་ཏེ། ཐེག་པ་གསུམ་ལ་མཁས་པར་སྦྱངས་ཤིང། ཁྱད་པར་རྣམ་རིག་པའི་གྲུབ་མཐའ་དང་ཚད་མ་ལ་མཁས་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་དག་གི་བསྟན་བཅོས་བརྒྱ་ཙ་སོགས་མཛད་པར་གྲགས། སླར་ཨོ་ཌི་བི་ཤའི་ཡུལ་དུ་གཤེགས་ནས་བསམ་གཏན་ལ་བཙོན་པར་མཛད་ཅིང། རང་གི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བློ་གྲོས་ཀྱི་མཐུ་ལས་བྱུང་བ་ལ་རྟོག་གེའི་ཚུལ་འདི་ལ་སྔར་བརྩམས་པའི་བསྟན་བཅོས་རྣམས་འཐོར་བ་བཞིན་དུ་གྱུར་པས་གཅིག་ཏུ་བྱ་བར་དགོངས་ཏེ། ཚད་མར་གྱུར་པ་འགྲོ་ལ་ཕན་བཞེད་པ། སྟོན་པ་བདེ་གཤེགས་སྐྱོ་བ་ལ་ཕྱག་བཙལ་ནས། ཚད་མ་(སྨད་ཆ།༨༢༧)བསྒྲུབ་ཕྱིར་རང་གི་གཞུང་ཀུན་ལས་བཏུལ་ཏེ་སྣ་ཚོགས་འཐོར་རྣམས་འདིར་གཅིག་བྱ། ཞེས་རྡོ་ཐལ་གྱི་བྲིས་པས་སགཡོ་བ་དང། ཕྱོགས་ཀུན་ཏུ་སྣང་བས་ཁྱབ་པ་དང། སྒྲ་ཆེན་པོ་གྲགས་པ་གྱུར། དེར་བྲམ་ཟེར་ནག་པོ་ཞེས་བྱ་བས། དེ་ལྟ་བུའི་ལྟས་ཡིན་པར་ཤེས་ཏེ། སློབ་དཔོན་བསོད་སྙོམས་ལ་བཞུད་པའི་ཤུལ་དུ་དེར་འོངས་ཏེ་བསུབས། དེ་ལྟར་ལན་གཉིས་བསུབས་པས། ལན་གསུམ་པ་ལ། འདི་ཀུ་རེ་དང་ཀྱལ་ཀའི་ཕྱིར་བསུབ་པ་ཡིན་ན་དགོས་དོན་ཡོད་པས་མ་བསུབ་ཅིག། གལ་ཏེ་དོན་ནོར་ཏེ་རྩོད་པར་འདོད་ན་ལུས་སྣང་བར་གྱིས། ཞེས་པ་བྲིས་ཏེ། བསོད་སྙོམས་ལ་བཞུང་པའི་ཤུལ་དུ་སྔར་བཞིན་འོངས་ཏེ་བསྡད་དོ། དེར་སློབ་སྙོམས་ལ་བཞུད་པའི་ཤུལ་དུ་སྔར་བཞིན་འོངས་ཏེ་བསྡད་དོ། དེར་སློབ་དཔོན་བྱོན་ཏེ་བསྟན་པ་དཔང་དུ་བཙུགས་ཏེ་ཙོད་པས། ལན་མང་པོར་མུ་སྟེགས་དེ་ཕྱིར་སོང་ངོ། དེར་བདག་ནི་གཅིག་པུའི་འཚིག་ཁད་བྱུང་སྟེ་མུ་སྟེགས་དེ་ཕྱིར་སོང་ངོ། དེར་བདག་ནི་གཅིག་པུའི་དོན་ཡང་མི་ནུས་ན་གཞན་དོན་ག་ལ་ནུས་སྙམ་དུ་རྡོ་ཐལ་ནམ་མཁར་འཕངས་ནས་འདི་ས་ལ་ལྟུང་ན་བྱ་ཆུབ་ཀྱིས་སེམས་བཏོང་ཞེས་དམ་བཅས་པས། འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་དངོས་སུ་བྱོན་ཏེ། ཐེག་པ་དམན་པའི་སེམས་མ་སྐྱེ་ཞིག། རྫོགས་བྱང་གི་བར་དུ་ཁོ་བོས་རྗེས་སུ་བཟུང་ངོ། བསྟན་བཅོས་དེ་ཡང་ལེགས་པར་རྩོམས་ཤིག། མུ་སྟེགས་ཀྱིས་གནོད་པར་མི་ནུས། མ་འོངས་བཅོས་དེ་ཡང་ལེགས་པར་རྩོམས་ཤིག། མུ་སྟེགས་ཀྱིས་གནོད་པར་མི་ནུས། མ་འོངས་པ་ན་བསྟན་བཅོས་ཀུན་གྱིས་མིག་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་རོ། ཞེས་ལུང་བསྟན་པའི་བསྟན་བཅོས་ཚད་མ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་མཛད་པ་སོགས། ངོ་མཚར་བའི་རྣམ་ཐར་མཐའ་ཡས་དེ་དབང་ཕྱུག་སྡེ་ལ་བཤད། དེས་རིགས་སྨྲ་ཀུན་གྱི་གཙུག་རྒྱན་དཔལ་ལྡན་ཆོས་གྲགས་(སྨད་ཆ།༨༢༨)ལ་བཤད། དེ་ཉིད་ནི་རྒྱལ་པོ་སེང་གེ་ལྔ་པ་དང། རྒྱལ་པོ་གསལ་པ་སོགས་རྒྱལ་སྲིད་ལ་འཁོར་ནས་མི་རིང་བའི་དུས་ན། ཡབ་བྲམ་ཟེའི་རིགས་ཀྱི་མུ་སྟེགས་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་རོག་ནནྡ་ཞེས་བྱ་བའི་བུར་སྐྱེ་བ་བརྙེས་ཏེ། ཆུང་ངུ་ནས་བཟོ་རིག་བྱེད། སྨན་དཔྱད། བརྡ་སྦྲོད་སོགས་དང་མུ་སྟེགས་ཀྱི་གྲུབ་མཐའ་ཀུན་ལ་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པས་མཁས་པར་གྱུར་ཅིང། བྲམ་ཟེ་རྣམས་ཀྱི་ལྷག་པར་བསྟོད་པའི་སྐབས་ཤིག། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་རབ་འགའ་རེ་གཟིགས་པས་རང་གི་སྟོན་པ་ལས་ཕྱིར་ཕྱོགས་ཤིང་སངས་རྒྱས་ལ་ཤིན་ཏུ་མོས་ཏེ། ནང་པའི་དགེ་བསྙེན་གྱི་ཆ་ལུགས་སུ་བསྒྱུར་བས། བྲམ་ཟེ་རྣམས་ཀྱི་གནས་ནས་བསྐྲད་དེ། དེ་ནས་ཡུལ་དབུས་སུ་བྱོན་ནས་མུ་སྟེགས་ཀྱི་བསྟན་པ་མིང་ཙམ་ཏུ་བྱའོ་དགོངས་ནས། ནང་པའི་ཚད་མ་སུས་མཁས་དྲིས་པས་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ་མཁས་ཟེར། གང་ན་བཞུགས་དྲིས་པས་གཤེགས་ནས་མེད་ཟེར། འོ་ན་དེའི་ལུགས་སུས་ཤེས་དྲིས་པས། ཡུལ་དབུས་ན་ཀུ་ཏ་ལ་ལ་ཞེས་པའི་གཙུག་ལག་ཁང་ན་དབང་ཕྱུག་སྡེ་ཞེས་བྱ་བས་ཤེས་ཟེར། དེར་བྱོན་ནས་ཀུན་ལས་བཏུས་ཚར་གཅིག་ཉན་པས་མུ་སྟེགས་ཀྱི་གྲུབ་མཐའ་རང་འཐད་སྙམས་པ་བྱུང། ཚར་གཉིས་ཉན་པས་འགའ་ཞིག་ནང་པ་འཐད་ལ་འགའ་ཞིག་མུ་སྟེགས་འཐད་སྙམ་པ་བྱུང། ཚར་གསུམ་ཉན་པའི་ཚེ་ཕྱིན་རོལ་པའི་གྲུབ་མཐའ་ཐམས་ཅད་ལོག་རྟོག་འབའ་ཞིག་ཏུ་རྟོགས་ཤིང྄། དབང་ཕྱུག་སྡེས་ཀྱང་རྟགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཚུལ་དྲུག་ཏུ་འདོད་པ་དང། རྟགས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་ལྡོག་ཁྱབ་གྲུབ་པར་འདོད་པ་སོགས་སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ལ་མ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་ལྡོག་ཁྱབ་གྲུབ་པར་འདོད་པ་སོགས་སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་བཞེད་པ་མིན་པའི་བརྗོད་པས། ཁྱོད་ཉིད་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ་དང་མཉམ་སྟེ་གྲུབ་(སྨད་ཆ།༨༢༩)མཐའ་ནོར་པ་རྣམས་སུན་ཕྱུང་ལ། ཚད་མ་ཀུན་ལས་བཏུས་ཀྱི་འགྲེལ་པ་ཡང་བགྱིས་ཤིག་ཅེས་སློབ་དཔོན་ལས་གནང་བ་ཐོབ་བོ། དེར་སྔགས་ཀྱི་སློབ་དཔོན་ཌིཾགིས་བསྟེན་ནས་དབང་ནོད་དེ་བསྒྲུབས་པས་ཧེ་རུ་ཀའི་ཞལ་བསྟན་ཏེ་དངོས་གྲུབ་ཐམས་ཅད་འགྲུབ། དེ་ནས་མུ་སྟེགས་ཀྱི་གྲུབ་མཐའི་གསང་ཚིག་སློབ་པར་བཞེད་ནས། ཁོལ་པོའི་ཆས་སུ་རྫུས་ཏེ་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱུད་དུ་བྱོན། མུ་སྟེགས་ཀྱི་གྲུབ་མཐའ་ལ་སུ་མཁས་དྲིས་པས་གཞོན་ནུ་རོལ་པ་མཁས་ཟེར། དེར་གཞོན་ནུ་རོལ་པ་དེ་མངའ་ཐང་ཆེན་པོ་ཐོབ་སྟེ། འབྲས་ས་ལུའི་ཞིང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང། བ་ལང་དང། མ་ཧེ། བྲན་ཕོ་མོ་ལྔ་བརྒྱ་རེ་དང་བཅས་པ་ཡིན་པས། སློབ་དཔོན་གྱིས་ཀྱང་ཕྱི་ནང་གི་ལས་ཐམས་ཅད་ཁོ་རང་གཅིག་པུས་གྲུབ་པར་མཛད་པས། གཞོན་ནུ་རོལ་པ་ཆུང་མར་བཅས་པ་དགའོ། ཁྱོད་ཅི་འདོད་ཟེར་བ་ལ། གྲུབ་མཐའ་ཉན་འཚལ་ལོ་སྨྲས་པས་རིག་པ་རྣམས་བསྟན་ཅིང། གསང་ཚིག་བུ་དང་ཆུང་མ་མ་གཏོགས་གཞན་ལ་མི་སྟོན་པ་འགའ་ཞིག་ལས་ཀྱི་བྱ་བས་མགུ་བར་བྱས་པས་ཤེས་སོ། དེར་བྲམ་ཟེ་ནོར་ལ་སྲེད་པས་ཡོན་མ་བྱིན་ན་ཉེས་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ། དེ་ཉིད་ཀྱི་བྱིན་པའི་གླང་དངུལ་པ་ཎ་ལྔ་བརྒྱ་ཡོད་པ་དང། ཕྱོགས་དེ་ན་གནས་པའི་གནོད་སྦྱིན་གཞན་ཞིག་ལས་ཀྱང་གསེར་བླངས་ཏེ། གསེར་གཞོན་ནུ་རོལ་པ་ལ་བྱིན། དངུལ་བྲམ་ཟེར་རྣམས་ལ་སྟོན་མོར་བྱས་ཏེ། དེའི་ནུབ་མོ་ཉིད་དུ་བྲོས་ནས་བྱོན་ཏེ་ཀཱ་ཀ་ཀུ་ཧ་ཞེས་པའི་ཚོད་འདུས་ཆེན་པོ་ཕོ་བྲང་དང་བཅས་ཡོད་པའི་སར་རྒྱལ་པོ་དྲུ་མ་རི་ཞེས་པ་ཡོད་པའི་སར་སྒོ་ཡིག་བཏབ་དེ་རྩོད་པར་འདོད་པ་སུ་ཡོད་བྱས་པས། བྲམ་ཟེ་ཀ་ན་གུབྷ་དང། གཞན་ལྟ་བ་དྲུག་ནས་གྲུབ་མཐའ་འཛིན་པ་ལྔ་(སྨད་ཆ།༨༣༠)བརྒྱ་ཙམ་དང་བཅས་ཟླ་བ་གསུམ་དུ་རྩོད་པས་ཐམས་ཅད་ཚར་བཅད། སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་ལ་བཅུག། དེར་གཞོན་ནུལ་རོལ་པས་དེའི་གཏམ་ཐོས་པས་ཁྲོས་ཏེ་བྲམ་ཟེ་འཁོར་དང་བཅས་འོངས་ཏེ་བསྟན་པ་དཔང་དུ་བཙུགས་ཏེ་རྩོད་པས་གཞོན་ནུ་རོལ་པའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་དམ་བཅའ་ལྔ་བརྒྱ་ཡོད་པ་ཐམས་ཅད་རིག་པའི་རྣམ་གྲངས་བརྒྱ་བརྒྱས་སུན་ཕྱུངས་པ་སོགས་རྣམ་ཐར་མཐའ་ཡས་པས་ཚད་མ་སྡེ་བདུན་རྩོམ་པའི་སྦྱིན་བདག་འཚོལ་བར་བཞེད་དེམ རྒྱལ་པོ་མེ་ཏོག་ཀུན་ཏུ་རྒྱས་པའི་སྒོ་དྲུང་དུ་ཕེབས་པ་ན་སུ་ཡིན་དྲིས་པས་ཤེས་རབ་ཅན་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ་སྟེ། ཙནྡྲ་གི་མི་རྗོད་པ་རྣམ་པར་དག། སྙན་ངག་དཔའ་བོ་ལས་བྱུང་སྡེབས་སྦྱོར་མཁས། ཕྱོགས་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་ང་མིན་སུ། ཞེས་གསུངས་པ་ན། ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པ་ཡིན་ནམ། ཞེས་དྲིས་པས་འཇིག་རྟེན་ན་དེ་ཁར་གྲགས་གསུངས་པས་རྒྱལ་པོ་དང་དེ་སྦྱིན་བདག་བྱས་ཏེ་ཚད་མ་སྡེ་བདུན་བརྩམས་ནས། གལ་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པ་ཡི། སྨྲ་བའི་ཉི་མ་ནུབ་པ་ན། ཆོས་རྣམས་གཉིད་ལོག་ཡང་ན་ཤང། ཆོས་མ་ཡིན་རྣམས་ད་སྡོད་ལོངས། ཞེས་ཆེད་དུ་བརྗོད་པ་རྒྱལ་པོའི་སྒོ་ཁང་དུ་བྲིས་ཏེ། མི་མཐུན་པའི་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཚར་བཅད་ཅིང། རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་རྒྱུན་རིང་པོར་དར་བར་མཛད་དོ། དེ་ལ་སྡེ་བདུན་ཞེས་པ་རྒྱས་པ་རྣམ་འགྲེལ། འབྲིང་རྣམ་ངེས། བསྡུས་པ་རིག་ཐིག་སྟེ་གཙོ་བོ་ལུས་ལྟ་བུའི་བསྟན་བཅོས་གསུམ་དང། དེ་ལས་འཕྲོས་པ་བཞི་ནི། རང་དོན་རྗེས་དཔག་ལས་འཕྲོས་ཏེ། རྒྱུད་གཞན་གྲུབ་པ་དང། རྩོད་པའི་རིག་པ་སྟེ་ཡན་ལག་གི་བསྟན་བཅོས་བཞིའོ།(སྨད་ཆ།༨༣༡)གསུམ་བོད་དུ་འགྱུར་ཚུལ་ནི། བསྟན་པ་སྔ་དར་གྱི་དུས་སུ་སྡི་བདུན་ཕྱི་མ་འགའ་དང། དུལ་ལྷའི་འགྲེལ་པ་སོགས་འགྱུར། ཕྱི་དར་ལ་རྨ་དགེ་བའི་བློ་གྲོས་ཀྱི་མདོ་དང་རྣམ་འགྲེལ་རྣམ་ངེས་འབྲེལ་ཆེན་དང་བཅས་པ་བསྒྱུར་ཞིང། ཁྱད་པར་རྔོག་ལོ་ཆེན་པོས་གསར་འགྱུར་དང་འ)ར་བཅོས་དུ་མ་མཛད་ནས་འཆད་ཉན་གྱི་གཏན་ལ་ཕབ། ནས་འགྲེལ་ནི་རྣམ་ངེས་ལ་ལྟོས་ནས་བཤད་རྒྱུན་མ་ནུབ་ཙམ་དུ་གནས་པ་ལས། ཕྱིས་ཆོས་རྗེ་ས་པཎ་གྱིས་རྩལ་དུ་བཏོན་ནས་བསྒྱུར་བཤད་ཀྱི་གཏན་ལ་ཕབ། འཕགས་པ་རིན་པོ་ཆེས་གསང་ཕུར་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་ཚད་རྒྱུགས་སྦྱར་བ་སོགས་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པར་མཛད་དོ། ཀུན་མཁྱེན་བསྟན་པའི་ཉིན་བྱེད་ཀྱིས་ཀྱང་མཚན་ཉིད་ལ་ཤིན་ཏུ་མཁས་པར་སྦྱངས་པས་གྲ་སྐོར་ཞིག་དང་ཚད་མའི་སློབ་གྲ་ཞིག་མཛད་བཞེད་བྱུང་ཡང་གནང་མ་གྲུབ། འོན་ཀྱང་ཚིག་གི་སྦྱོང་བརྡར་ཁ་ཤག་འགྱེད་པ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པར་དོན་གྱི་གནད་ཟབ་མོ་འཚོལ་བ་ལ་མཁས་ཤིང་སྨྲ་བའི་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོར་བཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། ཕྱི་རོལ་ཚད་མ་ནི་ནང་པའི་ཕྱོགས་ལྔ་ཡིན་ཏེ། རྩོད་ཚུལ་ཕྱོགས་འདྲར་སྣང་ཡང། དོན་གྱི་ཁས་ལེན་མི་མཚུངས་པས་ཁྱད་པར་ཆེའི། འོ་ན་ཐུན་མོང་རིག་པ་མི་ཟེར་རམ་སྙམ་ན། དེ་ནི་རྩོད་ངག་ཙམ་ལ་དགོངས་སོ། ཚད་མ་རིག་པའི་སྐབས་སོ། ནང་རིག་པའི་སྐབས། རིག་གནས་ལྔ་པ་ནང་རིག་པ་ནི། ཕྱི་རོལ་པ་སོགས་དང་ཐུན་མོང་དུ་མ་གྱུར་པའི་ཐར་པ་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གོ་འཕང་བླ་ན་མེད་པ་(སྨད་ཆ།༨༣༢)བསྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ཟབ་མོ་རྨད་དུ་བྱུང་བ་སྟོན་པ་ཡང་དག་པ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་དྲི་མ་མེད་པ་མདོ་རྒྱུས་དགོངས་འགྲེལ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་བརྗོད་བྱ་བསླབ་པ་གསུམ་དང་རྗོད་བྱེད་སྡེ་སྣོད་གསུམ་དུ་འདུས་ཤིང་ནང་གསེས་གྲུབ་མཐའ་བཞི་དང། སྔགས་ཕྱི་ནང་གཉིས་རྣམས་ཏེ། དེ་ཡང་ཆོས་རྣམས་བདེན་མེད་དུ་བློར་མི་ཚུད་པ་ལ་བྱེ་བྲག་སྨྲ་བ། དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ་བྱ་བྱེད་ལས་སུམ་ཡུལ་སྟེང་ནས་མ་གྲུབ་པའི་བློས་བཏགས་པར་འདོད་པ་ལ་མདོ་སྡེ་པ། ཕྱི་དོན་བཀག་ནས་གཟུང་འཛིན་གཉིས་སྟོང་གི་ཡེ་ཤེས་བདེན་གྲུབ་ཏུ་འདོད་པ་ལ་སེེམས་ཙམ་པ། གཟུགས་ནས་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་བར་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདེན་མེད་དུ་བློར་ཚུད་པའི་རིགས་པ་ལ་དབུ་མའི་གྲུབ་མཐའ་སྟེ་གྲུབ་མཐའ་ཆེན་པོ་བཞི་དང། དེ་བཞིན་དུ་སྔགས་ལའང་ཀུན་རྫོབ་རྫས་ཡོད་དུ་མི་འདོད་ཀྱང། བརྟགས་པའི་ཡོད་པ་མི་འགོག་པར་བསྒྱུར་བའི་ཐབ་བསྟན་པ་ཀྲི་ལོག་སྡེ་གསུམ་དང། ཀུན་རྫོབ་དུའང་ཆོས་རྣམས་མི་གཉིས་པའི་བསམ་སྦྱོད་དང་ལྡན་པས་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་སྣང་སྟོང་ཟུང་འཇུག་གི་ཆོས་སྐུར་རྟོགས་པར་བྱས་ནས་དེ་ཡི་དང་མ་བསམ་བཞག་མེད་པར་སྐྱོང་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་སྒོམ་པར་བྱེད་པས་སྦང་གཉིས་ཀྱི་ཐ་སྙད་ལས་གྲོལ་བ་རྣལ་འབྱོར་བླ་ན་མེད་པ་ནང་རྒྱུད་སྡེ་གསུམ་སྟེ། དེ་དག་ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་དྲང་ངེས་ཀྱི་དབྱེ་བས་ཆོས་འཁོར་གསུམ་དང་ཐེག་རིམ་དགུར་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཚུལ་སོགས་ཅུང་ཟད་ལེའུ་དང་པོའི་སྐབས་སུ་སྨོས་ཟིན་ལ། བསྟན་པ་དེ་ཉིད་འཕགས་བོད་གཉིས་སུ་ཇི་ལྟར་བྱོན་ཚུལ་ཡང་གསང་ཆེན་རྙིང་མ་བཀའ་གཏེར་གྱི་ཆོས་འབྱུང་རྒྱས་པ་དང། གཞར་བྱུང་སྔགས་གསར་མའི་ལོ་རྒྱུས་ཕྱོགས་(སྨད་ཆ།༨༣༣)ཙམ་བརྗོད་པ་དག་ལས་ཤེས་རབ་འགྱུར་ཕྱིར་བསྐྱར་ནས་འབྲི་དགོས་པ་མེད་དོ། ནང་རིག་པའི་སྐབས་སོ། རིག་གནས་ཆུང་བ་ལྔའི་སྐབས། ཞར་བྱུང་རིག་གནས་ཆུང་བ་ལྔ་ཇི་ལྟར་བྱུང་ཚུལ་ཅུང་ཟད་བརྗོད་ན། དེ་ཡང་མངོན་པར་འབྱུང་བའི་རྒྱུད་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་འདུན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཞན་དག་ལ་སྙན་པར་དངགས་པའི་བསྟན་བཅོས་དང། མིང་གཅིག་ཉིད་དོན་དུ་མར་བརྗོད་པའི་བསྟན་བཅོས་དང། ལྕི་བ་དང་ཡང་བའི་ཡི་གེ་བསྒྱུར་བ་དང་སྦེལ་བའི་སྒོ་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྡེབ་པའི་བསྟན་བཅོས་དང། མདོ་འཛིན་པ་དང། བཞད་གད་དང། སྐད་དུ་མ་གཞན་དུ་བསྒྱུར་བས་འགྲོ་བ་དགའ་བར་བྱེད་པ་ཟློས་གར་གྱི་བསྟན་བཅོས་དང། གྲངས་ཀྱི་རིག་པས་གཞལ་ཏེ་ངོ་མཚར་བར་སྟོན་པ་རྩིས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་རྣམས་ཀྱང་བསླབ་པར་བྱའོ། ཞེས་གསུངས་པ་ལ་དགོངས་ནས། དཔལ་ཁང་ལོ་ཙཱ་བས། སྐར་རྩིས་སྙན་ངག་སྡེ་སྦྱོར་དང། མངོན་བརྗོད་ཟློས་གར་འདི་ལྔ་ལ། རིག་གནས་ལྔ་ཞེས་འཕགས་ཡུལ་ན། གྲགས་པའི་བ་དན་རླུང་ལྟར་སྒྲོགས། ཞེས་གསུངས་པའི་གོ་རིམ་ལྟར་བརྗོད་པ་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་སྐར་རྩིས་ནི་ལྕགས་འབྲུག་ནག་པའི་ཉ་ལ་སྟོན་པས་ལྷོ་ཕྱོགས་གྲོང་ཁྱེར་དཔལ་ཡོན་ཅན་ཞེས་པའི་དབུས་སུ་དྲང་སྲོང་གི་ཆར་ཕབ་པ་ལས་སྟོད་ལྷ་དང་སྨད་མིས་བརྩིགས་པའི་དཔལ་ལྡན་འབྲས་སུ་སྦུངས་མཆོད་རྟེན་དུ་དཔལ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་གསུངས་ཤིང།(སྨད་ཆ།༨༣༤)དེ་ནས་ཆོས་རྒྱལ་ཟླ་བཟང་གི་ཤམ་བྷ་ལར་རྩ་རྒྱུད་བསྡུས་ཤིང་འགྲེལ་པས་བཀྲལ། དེ་ནས་ཆོས་རྒྱལ་བདུན་རྫོགས་ནས་ལོ་དྲུག་བརྒྱ་ནག་མི་བདག་འཇམ་དཔལ་གྲགས་པས་བསྡུས་རྒྱུད་མཛད། རིག་ལྡན་གཉིས་པ་པད་དཀར་གྱིས་འགྲེལ་ཆེན་དྲི་མེད་འོད་བཅོམ་སྟེ། དེ་ནས་རིག་ལྡན་བརྒྱད་ཀྱིས་ལོ་བརྒྱད་བརྒྱར་ཆོས་བསྟན་ཅིང། དེ་འོག་ཤིང་སྦྲེལ་ལ་རྒྱ་གར་ནུབ་ཕྱོགས་མ་ཁའི་ཡུལ་བ་ག་ད་ལ་སོས་རྣམས་སུ་ཀླ་ཀློའི་སྟོན་པ་སྦྲང་རྩིའི་བློ་གྲོས་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་བྱུང་སྟེ་ཕྱི་རོལ་བྱེད་པའི་རྩིས་བསྟན་ཏེ་འགྲོ་བ་མང་པོ་བསླུ་བ་ན། རིག་ལྡན་རྒྱ་མཚོ་རྣམ་རྒྱལ་ཁྲིར་ཕེབས་ནས་ལོ་བརྒྱ་དང་བརྒྱད་ཅུ་གྱ་གཉིས་སུ་ཆོས་གསུངས་ནས། མེ་ཁྱེར་རིག་ལྡན་རྒྱལ་དཀའ་ཁྲིར་ཕེབས་ཤིང་ཉུང་ངུའི་རྒྱུད་ཀྱི་དངོས་བསྟན་བྱེད་རྩིས་འདི་མཛད་ནས་ཕྱག་ལེན་དུ་བཏབ་སྟེ། ཕྱི་རོལ་གྱིརྩིས་དེ་ནུབ་པར་མཛད་དེ། ལོ་ཉིས་བརྒྱ་ཉེར་གཅིག་ཏུ་ཆོས་གསུངས་ཏེ་ཡབ་སྲས་གཉིས་ཀྱི་ལོ་གྲངས་བསྡོམས་པས་མེ་མཁའ་རྒྱ་མཚོ་གྲགས་ཤིང། དེ་འོག་མེ་ཡོས་ནི་མ་མཁའ་རྒྱ་མཚོར་བསྲེ་རྒྱུའི་འདས་ལོའི་ཐོག་མ་དང། རྒྱུད་འདི་ཆུ་བོ་ཤིནྟ་ལྷོར་ཕེབས་པའི་ལོ་ཡིན་ཏེ། འདི་སྐོར་ལ་མཁས་པ་རྣམས་བཞེད་པ་མི་མཐུན་པ་མང་ཡང་འདིར་ཕུག་ལུགས་པ་དང་དག་གི་འདོད་པ་ལྟར་བཀོད་པ་ཡིན་ནོ། རྒྱལ་དཀའ་གཤེགས་ནས་རིག་ལྡན་དྲུག་འདས་པའི་བདུན་པ་དཔལ་སྐྱོང་ལ་དུས་ཞབས་པས་ཞུས་པར་གྲགས་ཏེ། ལོ་རྒྱུས་མང་ཡང་འགྲོ་བའི་ལུགས་ལྟར་ན་སློབ་དཔོན་དེ་ནི་རྒྱ་གར་ཡུལ་དབུས་ཀྱི་རྒྱལ་རིགས་ཡིན། རིག་པའི་གནས་ལྔ་མ་མཁས། འཇམ་དཔལ་གྱི་སྦྲུལ་པར་གྲགས། སྒྲོལ་མས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པས་དེའི་ཞལ་དངོས་སུ་གཟིགས་ཐུན་མོང་གི་དངོས་གྲུབ་མཐའ་(སྨད་ཆ།༨༣༥)དག་བརྙེས། ལན་གཅིག་གི་ཆེ་རྗེ་བཙུན་མའི་ཞལ་ནས། བྱང་ཕྱོགས་ཤམ་བྷ་ལ་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུངས་ཤིང་ལུང་བསྟན་པའི་རྒྱུད་འགྲེལ་མང་པོ་བཞུགས་པས་དེ་འཚོལ་ཞིང་ཉན་དུ་སོང་ཞིག་གསུངས་པས། དེར་བྱོན་ཏེ་སྦྱན་རས་གཟིགས་དངོས་ལ་ཆོས་རྣམས་ཞུས་ཏེ་ཡུལ་དབུས་ཉིིད་དུ་བཞུགས་པཎྜི་ཏ་ལྔ་ལ་བཤད། དེའི་ནང་ནས་སིཥྚོ་ཨཱ་ཙརྱ་ཞེས་པ་དེ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་ཏེ། ཐོག་མར་དགེ་སྤོང་བློ་རྟུལ་བ་ཞིག་ཡིན་པས། བློ་རྣོ་བའི་སྒྲུབ་པ་མཛད་པས་ལྟས་རྗེས་སུ་བཟུང་སྟེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐོགས་མེད་དུ་ཤེས་པས་ཡུལ་དབུས་སུ་ངག་གི་བཟུང་སྟེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐོགས་མེད་དུ་ཤེས་པས་ཡུལ་དབུས་སུ་ངག་གི་དབང་ཕྱུག་གྲགས་པ་ཞེས་པཎ་ཆུང་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་བསྐོར་བ་ཞིག་ཏུ་གྱུར། དེའི་བརྒྱུད་པ་འཛིན་པ་དགེ་བསྙེན་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་སྟེ་འདི་ལ་སྲས་པཎྜི་ཏ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་ཞིག་ཡོད་པ་ལས། ན་རོ་པ་དང་སྟབས་གཅིག་ཏུ་དུས་ཞབས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཆོས་ཉན་པས་ཞབས་པ༑་ཆུང་ངུ་ཞེས་གྲགས། དེ་ལྟ་བུའི་ཡབ་སྲས་གཉིས་ཀྱི་དཔལ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་མི་ཞེས་ན་གསང་སྔགས་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་སྨྲས་པས། པཎྜི་ཏ་རྣམས་མ་དྲངས་ཏེ་ཡུལ་དབུས་སུ་འདུས་ཏེ་བི་ཀྲ་མ་ཤི་ལར་རྩོད་པས། ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མ་ཐུབ་སྟེ་ཞབས་སྦྱོ་བོར་བླངས་ཤིང་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཞུས། མཚན་ཡང་དུས་འཁོར་ཞབས་པ་ཞེས་གྲགས། དེ་ནས་རིམ་པར་རྒྱལ་སྲས་ནཱ་ལནྡལ་། དེས་ཁ་ཆེ་ཟླ་བ་མགོན་པོ་ལ་གནང་སྟེ་པཎྜི་ཏ་དེ་དང། འབྲོ་ལོ་ཤེས་རབ་གྲགས་གཉིས་གཀཡིས་བོད་ལ་བསྒྱུར་བའི་མེ་ཡོས་འདི་རབ་བྱུང་དང་པོ་ཡིན། རྒྱུད་འདི་འགྱུར་བྱེད་ཀྱི་ལོ་པཎ་མང་ལ། བུ་དོལ་སོགས་ཀྱིས་རྒྱ་ཆེར་སྦེལ་བ་ལས། སླར་རྩ་རྒྱུད་ལ་རྟེན་པའི་གྲུབ་རྩིས་མི་འདྲ་བ་དྲུག་ཙམ་ཡོད་པར་གྲགས་ཤིང། དེང་སང་མཚུར་རྩིས་དང་ཕུག་ལུགས་གཉིས་གྲགས་ཆེ་ཞིང་(སྨད་ཆ།༨༣༦)དར་རྒྱས་ཆེའི། དབྱངས་འཆར་ནི་དཔལ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་དབྱངས་ཀྱི་འཆར་ཚུལ་སོགས་དགག་བྱར་གསུངས་མོད། འོན་ཀྱང་འདི་ནི་ཕྱི་རོལ་པའི་ལུགས་ལྷ་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོས་གསུངས་པ་ཞིག་སྟེ། དེ་ཡང་དུས་ལྔ་མོ་ཞིག་ནས་གསུངས་པ་ལ་སླར་ཡང་ལྷ་ཨུ་མས་ཞུས་པར་བཤད་དེ། རྒྱུད་ལེའུ་བཅུ་པ་ལས། སྔོན་ཚེ་ལྷ་དང་ལྷ་མིན་དག། བ་སྦུ་ལྡང་བའི་གཡུལ་འགྱེད་ཚེ། ལྷ་ཡི་དབང་པོས་བདག་ལ་དྲིས། འདི་བཤད་ལྷ་མིན་ཕམ་པར་བྱས། བསྟན་བཅོས་གསང་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུད། གཡུལ་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བར་གྲགས། ཞེས་དང། དཔལ་ལྡན་གེ་ལ་ཤ་རི་ལ། ལྷ་མཆོག་བཅོམ་ལྡན་འདས་བཞུགས་ཏེ། ཞེས་སོགས་རིམ་པར་ཞུས་ཤིང་གསུངས། དྲི་བ་དང་ལན་གྱི་ཚུལ་དུ་རྒྱུད་ལེའུ་བཅུ་པ་འདི་གསུངས་པ། མི་ཡུལ་དུ་ལས་གྲུབ་ཨུཏྦྷལ་ཞེས་པས་སྦེལ་བར་གྲགས་ཏེ་དཔལ་ལྡན་ཁྱུ་མཆོག་རྒྱལ་མཚན་ལས། ལས་གྲུབ་ཨུཏྦྷལ་ཞེས་པས་སྦེལ་བར་གྲགས་ཏེ་དཔལ་ལྡན་ཁྱུ་མཆོག་རྒྱལ་མཚན་ལས། ལས་གྲུབ་ཨུཏྦྷལ་ཡི་གུས་ཏེ། དབྱངས་ཆར་བསྟན་བཅོས་འདི་ཉིད་ནི། ས་སྟེང་འཇིག་རྟེན་གསལ་བར་མཛད། ཅེས་འབྱུང་ངོ། འདི་ཉིད་བོད་ཡུལ་དུ་རྒྱ་གར་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་པཎྜི་ཏ་ཛ་ཡ་ཨ་ནནྟ་དང། གློ་བོ་ལོ་(སྨད་ཆ།་ཤེས་རབ་རིན་ཆེན་གྱིས་རྒྱས་པར་མཛད་ཅིང། གཞན་ཡས། སྦས་པ་གསལ་བྱེད་དང། རིན་ཆེན་རྒྱ་མཚོ་སོགས་དང། རྒྱུད་འདིར་བོད་འགྲེལ་ཡང་མང་དུ་ཡོད་དོ། ཀུན་མཁྱེན་བསྟན་པའི་ཉིན་བྱེད་ཀྱིས་འབྲས་རྩིས་རརྣ་མ་ལ་དང། མྱུར་རྟོགས་བྱ་བའི་གཞུང་གཉིས་གསར་བསྒྱུར་དང་མྱུར་རྟོགས་ལ་གསལ་བྱེད་ཀྱང་མཛད་ཡོད་དོ། ནག་ཙིས་ནི་བདག་གི་རིག་པ་བརྟགས་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་མཁོ་བ་འབྱུང་རྩིས་སམ་ནག་རྩིས་སུ་གྲགས་པ་ནི། བརྩི་བྱ་འབྱུང་བ་ལྔ་ལ།(སྨད་ཆ།༨༣༧)རྩི་བྱེད་རང་བཞིན་གཞིའི་གཙུག་ལག་དང། འབྱུང་བ་རང་རྒྱུད། སྣང་བ་ཡུལ། གཅོད་བྱེད་ཡུལ་འཛིན་པ་སེམས་ཀྱི་གབ་རྩེ་བཞིས་བསྡུས་པའི་མ་རིག་འཁྲུལ་སྣང་གི་གཙུག་ལས་གཉིས་ཀྱི་སྒོ་ནས་འཆད་པའི་བསྟན་བཅོས་སུ་གྲགས་པ་དང། ཐོག་མར་རྒྱ་བཟའ་(སྨད་ཆ།འུན་ཤིང་ཀོང་ཇོས་བསྣམས་ནས་དང་མཁས་པ་མི་བཞི་ལོ་(སྨད་ཆ།་ཁམས་པ་ཁྲ་མོ་སོགས་ནས་བརྒྱུད་པ་ཁྱུད་ནག་ཤག་དར་དང་གྲ་ཕུག་པ་སོགས་ཀྱིས་རྒྱ་ཆེར་སྦེལ་ལོ། དུས་ཕྱིས་ཀུན་མཁྱེན་བསྟན་པའི་ཉིན་བྱེད་ཀྱིས་སྔོན་གྱི་ནག་རྩིས་རྙིང་པ་རྣམས་དང་མི་མཐུན་པའི་རྒྱ་རྩིས་གསར་མ་སྲིད་པ་འཕྲུལ་གྱི་མེ་ལོང་ཕལ་ཆེར་བསྒྱུར་བ་མཛད་ཡོད་དོ། སྙན་དག་ནི། བརྗོད་བྱ་གང་ཞིག་བྱེད་སྙན་ཅིང་འཇེབས་ལ་ཉམས་འགྱུར་དུ་མ་དང་ལྡན་པས་ཟབ་བརླིང་རྟོགས་པར་དཀའ་བའི་ཚིག་སྦྱོར་ཕུན་ཚོགས་པ་ཞིག་སྟེ། གཞུང་ལས། དེ་ཕྱིར་མཁས་པས་སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ཀྱི། བྱ་བའི་ཆོ་ག་ངེས་པར་སྦྱར། ཞེས་གསུངས། དེ་ཡང་ལུང་དང་རྒྱན་གྱི་རྣམ་གཞག་སྐྱོན་སེམས་དང་བཅས་པས་བསྟན་ཏེ། ལུས་ལ་ཚིག་བཅད་ལྟུག་སྦེལ་མ་དང། རྒྱན་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ལམ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང། ཐུན་མོང་ལ་དོན་རྒྱན། སྒྲ་རྒྱན་གབ་ཚིག་གི་རྒྱན་སོགས་སུ་བཤ་དོ། འདིར་སྙན་ངག་གི་ལྷ་དབྱངས་ཅན་མའི་བྱུང་ཚུལ་ཆུང་ཟད་བརྗོད་ན། འཇིག་རྟེན་འདི་ཆགས་ནས་མི་རིང་བ་རྫོགས་ལྡན་གྱི་ཐོག་མའི་སྐབས་ཤིག། རི་རབ་ཀྱི་ལྷོ་ཕྱོགས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་བདུད་རྩིའི་(སྨད་ཆ།༨༣༨)རང་བཞིན་དུ་གནས་པ་ལ། ཕྱོགས་ཀུན་ནས་རླུང་བཀོད་པ་མཐའ་ཡས་པ་ལངས་ཏེ། དེས་རྒྱ་མཚོ་རྦ་རླབས་རྣམ་པ་དུ་མ་གཡོས་པ་ལས། སྲིད་པ་གསུམ་གྱི་བསྟན་པ་གཡོའི་སྒྲ་སྐད་ཐམས་ཅད་དྲི་ཟའི་གླུའམ་མིའམ་ཅིའི་དབྱངས་ལྟ་བུར་སྒྲ་སྙན་ཅིང་རྣ་བར་འཇེབས་པས་དཔག་ཚད་བྱེ་བར་ཁྱབ་ཅིང་གནས་སོ། དེའི་ཚེ་ཚངས་པ་ཆེན་པོ་མི་འཆི་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཚངས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་ན་སྦྱོད་པས་སྒྲ་དེ་རབ་ཏུ་གསན། ལོ་སྟོང་གི་བར་དུ་རྒྱ་མཚོ་གཡོ་བ་ལ་བལྟས་ཤིང་དེ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བའི་རོལ་མྱང་བས་འདུག་གོ། དེའི་ཚེ་སྲིད་པ་གསུམ་གྱི་སྒྲ་དབྱངས་དེ་རྣམས་འདུས་པ་ལས། ལྷ་མོ་མཚོར་སྒེག་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པས་ས་འོག་ས་སྟེང་ས་བླ་གསུམ་ན་འགྲན་ཟླ་མེད་པ་ཞིག་བྱུང་ངོ། འདིའི་ཡུམ་གྱི་དོད་རྒྱ་མཚོ་ཡི། ཚངས་པས་བསམ་པ་ནི་ཡབ་ཀྱི་དོད་ཡིན་པས། མཚོ་བྱུང་མ་དང། ཚངས་པའི་བུ་མོར་གྲགས་སོ། དེ་བས་གང་གི་ལྷ་མོ་དེ་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་ན་འདུག་སྟེ། གང་སྐྱེ་བོ་རྣམས་བདེན་པ་དང་བརྟུལ་ཞུགས་དང་ལྡན་ཅིང་འཚེ་བ་མེད་པར་འདུག་པས་ལྷ་མོ་དེ་དགའ་བས་གར་དག་བྱེད་པ་ན་བརྟན་གཡོ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡིད་དུ་འོང་བའི་སྒྲ་མཐའ་ཡས་པ་འབྱུང་ཞིང། ཡིད་ཅན་རྣམས་ཉམས་བག་བདེ་། བློ་གྲོས་རྒས་པས་སྙན་པའི་དབྱངས་ཀྱིས་དོན་དཔག་ཏུ་མེད་པར་རང་རང་བརྗོད་པར་གྱུར་ཏོ། ལྷ་དང་གནོད་སྦྱིན་དང་མི་དང་ཀླུ་རྣམས་སྦྱོད་པ་ལོག་པར་འདུག་པ་ན། ལྷ་མོ་དེ་ཡང་ཕྱིར་ཕྱོགས་ཏེ་འདུག་ན། སྒྲ་ཐམས་ཅད་ཉམས་ཤིང་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ལྡབ་ལྡིབ་ཏུ་སྨྲའོ། ཞེས་འབྱུང་ངོ། དེ་ནས་ལྷ་མོ་དེས་སྐུ་མང་པོར་སྦྲུལ་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པར་དགོངས་ནས། སྒྲ་དབྱངས་ལྷ་མི་རབ་བཀྲམ་ཞིག་བྱུང་ན་སེམས་ཅན་(སྨད་ཆ།༨༣༩)ཐམས་ཅད་མཁས་པར་འགྲོ་རྒྱུ་ལ་ལྷ་སོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་སྦྲུལ་མཚམས་ནས་བདུད་ཀྱི་བར་ཆད་ཀྱིས་རྒྱུན་འཆད་པས་འཇིག་རྟེན་ན་མཁས་པ་ཉུང་བ་རྒྱུ་ངེས་ཡིན་པར་གྲགས་སོ། ཞེས་འབྱུང་ངོ། འདིར་སྙོམས་ལས་མེད་པར་རིམ་པར་དབྱངས་པས་བསྟེན། ཞེས་པའི་དོན་བཞིན་རེ་ཚིག་ཉམས་མཚར་དུ་བྲིས་པ་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་དབྱངས་ལྷ་མོའི་བྱུང་ཚུལ་ལོ། སྙན་ངག་འཇིག་རྟེན་འབྱུང་ཚུལ་ནི་སྔོན་སྐྱེ་བ་དགུ་ཉིས་ཁྲི་བའི་དུས་སུ། དྲང་སྲོང་རྒྱས་པས་བརྩམས་པའི་བསྟན་ནབཅོས་བྷ་ར་ཏ་ཚོགས་བདག་གི་ཡིག་མཁན་བྱས་ནས་བྲིས་པར་གྲགས་པའི་གཞུང་ཤོ་ལོ་ཀ་འབུམ་ལྷག་བཅས་ཡོད་པར་གྲགས་ཤིང། གཞན་ཡང་མེ་བཞིན་འཇུག་པའི་བུ་མོས་བྱས་པའི་སྙན་ངག་སྒོམ་པའི་ཆོས་དང་གྲོགས་མཁར་གྱིས་བྱས་པའི་ར་མ་ན་ཡ་ན་དང། མ་རྟེན་ཊེ་ཡས་བྱས་པའི་ཨཥྚ་ད་ཤ་སུ་ར་དང། པཎྜི་ཏ་ནག་མོའི་ཁོལ་གྱིས་བྱས་པའི་སྙན་ངག་གཞོན་ནུ་འབྱུང་བ་དང། ར་མ་ཤྲ་མས་བྱས་པའི་བསྟན་བཅོས་ར་གྱུ་ཝམ་ཤ་སོགས་ཀྱི་དྲུང་སྲོང་རྣམས་ཀྱིས་བྱས་པའི་གཞུང་མང་པོ་ཡོད་པར་གྲགས་ཀྱང་བོད་དུ་མ་བྱུང་ལ། དེང་སང་བོད་དུ་གྲགས་པའི་སྙན་ངག་མེ་ལོང་གི་གཞུང་བྱེད་སོ་དཎྜི་ནི་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀའི་གྲུབ་མཐའ་ལ་མཁས་ཤིང། དངོས་གནས་ཕྱི་རོལ་པའི་པཎྜི་ཏ་ཞིག་ཡིན་པར་བཞེད་ལ། སྦྱིར་བཏང་དཔེར་བརྗོད་ནི་ཤར་པའི་ལམ་ལ་ལ་དཔག་བསམ་པ་འཁྲི་ཤིང་དང། ལྷོ་བའི་ལུགས་ལ་སྐྱེས་རབས་སོ་བཞི་པ་ཡིན་ཟེར་རོ། སྙན་ངག་མེ་ལོང་འདི་རྒྱ་གར་གྱི་མཁས་པ་ཆེན་པོ་སྙན་ངག་མཁན་ལཀྵི་ག་ར་དང་བོད་ཀྱི་ལོ་(སྨད་ཆ།་བ་མཁས་པ་ཆེན་པོ་ཤོངས་སྟོན་རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་བསྒྱུར་བཤད་མཛད་ཅིང། སླར་སྦང་ལོ་བློ་གྲོས་བརྟན་པས་འཆད་སྦེལ་(སྨད་ཆ།༨༤༠)མཛད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་རྒྱ་ཆེར་དར་ནས་དེང་སང་ཡང་སློབ་སྲོལ་མ་ནུབ་པར་བྱུང་ཞིང་འགྲེལ་མཛད་ཀྱང་མང་དུ་བྱུང་མོད། དུས་ཕྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་བསྟན་པ་ཉིན་བྱེད་ཀྱིས་བོད་སྔོན་མ་དག་གིས་ཇི་བཞིན་མ་མཁྱེན་པའི་ཚུལ་མཛད་པ་དག། རྒྱ་གར་གྱི་སློབ་དཔོན་དག་གི་དབང་ཕྱུག་གྲགས་པའི་འགྲེལ་པ་དང། རརྣ་མ་ཤྲིའི་འགྲེལ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་འཔགས་ཡུལ་མཁས་པའི་ལེགས་བཤད་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ལྗགས་བཤད་ཀྱིས་གཏན་ལ་ཕན་པ་བཞིན་སྐུ་ཞབས་ཁམས་སྦྲུལ་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱས་འགྲེལ་དང། རྗེའི་ཤལ་སློབ་པུཉྫི་ར་བ་བསོད་ནམས་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་བུར་ཤིང་སོགས་མཛད་པ་ཡོད་ལ། རྗེ་དེའི་གསུང་སྒྲོས་འཛིན་པའང་མང་དུ་བྱུང་ངོ། འདིར་ཁ་ཅིག་གིས་རིག་བྱེད་པའི་བཞིའི་སྙན་ཚིག་དང་སྙན་ངག་གཅིག་པར་འདོད་པ་ནི་མི་འཐད་དེ་སྙན་ཚིག་ནི། ས་མ་བེ་ད་ཞེས་བྱ་སྟེ། ༀ་ཡིག་དྲུག་གླུར་བླངས་ནས་འདྲེན་དགོས་པའི་བསྟོད་པ་དང། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྟོན་པ་སོགས་དོན་དུ་མ་ཅན་ཞིག་སྟེ། སྙན་ངག་ཏུ་འདོད་པ་འཁྲུལ་ལོ། སྡེབ་སྦྱོར་ནི། ཚིགས་བཅད་རྐང་པ་བཞི་པོ་རེ་དེ་ལའང། བྲིཏྟ་དང་ཛ་ཏིའི་སྡེབ་སྦྱོར་གང་རུང་བརྩིས་པས། ཡི་གེ་ལྕི་ཡང་སྦེལ་ནས་བརྗོད་བྱེད་ཐམས་ཅད་མཚུངས་པར་བརྗོད་པས་མཐོ་དམན་དུ་མི་འདོན་ཞིང་རྣ་བར་འཇེབས་པ་ཤིན་ཏུ་ངོ་མཚར་བ་དང་ལྡན་པ་ཞིག་སྟེ། དེ་ལ་བྲིཏྟ་དང་ཛ་ཏིའི་མཚན་ཉིད་ནི། ཡི་གེ་བགྲང་བ་བྲིཏྟ་དང། ཕྱི་མོ་བགྲང་བ་ཛ་ཏིའི་སྡེབ་སྦྱོར་དུ་བཤད། དེ་ལ་ལྕི་ཡང་གི་མཚན་ཉིད་ནི། རྩེགས་པའི་དང་པོ་རིང་པོ་དང། ང་རོ་ཅན་དང་རྣམ་བཅད་ལྡན། རྣམ་པར་རྫོགས་པས་རྐང་མཐར་གནས། ཡི་གེ་ལྕི་བར་ཤེས་པར་བྱ། ཞེས་གསུངས་ཏེ་(སྨད་ཆ།༨༤༡)དེ་ལས་གཞན་པའི་ཡི་གེ་རྣམས་ཡང་བའོ། དེ་ཡང་ཡི་གེ་གསུམ་རེ་ལ་ཚོགས་རེ་བྱས་པས་ལྕི་ཡང་གི་དབང་གི་ཚོགས་བརྒྱད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དང་པོ་བར་དང་མཐའ་རྣམས་སུ། ལྕི་བ་ཉིད་གྱུར་བྷ་ཛ་པ། ཡང་བ་ཉིད་གྱུར་ཡ་ར་ཏ། ལྕི་བ་ཡང་ཉིད་མ་ནའོ། ཞེས་སོ། དེ་ཡང་རེ་རེ་ལ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་སྟོན་པའི་ལྷ་རེ་རེ་ཡོད་དེ། བྷ་ཡིག་པ་གཞི་དཔལ་ནི་རྒྱས་བྱེད་ཛ་ཡིག་ཆུ་སྟེ་འཕེལ་བའོ་ར་ཡིག་མེ་སྟེ་འཆི། ས་ཡིག་རླུང་སྟེ་ཕ་རོལ་ཡུལ་དུ་རིང་པོར་འགྲོ་བྱེད་ཏ་ཡིག་ནམ་མཁའ་སྟོང་པའི་འབྲས། ཡ་ཡིག་ཉི་མ་རྒྱ་ཆེན་ནད་ནི་ལེན་བྱེད་མ་ཡིག་ཟླ་བ་གྲགས་པ་དྲི་མ་མེད། ན་ཡིག་ལྷ་སྟེ་བདེ་བར་བ་སྟེར་མཁས་པས་ཚོགས་རྣམས་ཀྱི་ནི་འབྲས་བུ་འདིར་རབ་བཤད། ཅེས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ཡང་དང་པོའི་ཚོགས་དེ་ལ་བརྟག་པར་བཤད་དོ། དེ་བཞིན་དུ་སྡེབ་སྦྱོར་ཡིུ་དགེ་དྲུག་པ་དབྱངས་སྒྲོགས་ནས་རྒྱུན་ཆགས་སམ་རབ་བསགས་ཀྱི་བར་གྱི་སྡེབ་སྦྱོར་ དེ་དག་ལའང་ལྷ་རེ་ཡོད་དེ། དཔེར་ན་སྡེབ་ག་ཡ་ཏྲིའི་ལྷ་རྟ་མགྲིན་ཏེ་འདི་ཕྱི་རོལ་པའི་ལྷ་ཞིག་ཡིན་ཏེ་དེའི་གཟུགས་ཀྱང་སྣང་ངོ། དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་བྱུང་འབི་ཚུལ་ནི་སྔོན་གྱི་དུས་ཤིག་ན་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་འགྲམ་བྱེ་མ་བརྡལ་བའི་ངོས་སུ་ཀླུ་ཞིག་གི་སྡེབ་སྦྱོར་གྱི་སྲསྟ་རའི་རི་མོ་བྲི་གོན་ཡོད་པ་ན་ནས་ནམ་མཁའ་ལྡིང་ཞིག་བྱུང་སྟེ་ཀླུ་དེ་ཟ་བར་བརྩམས་སོ། དེར་ཀླུ་དེས་བདག་རེ་ཞིག་མ་ཟ་ཞིག་སྲསྟ་རའི་འདི་ཚར་བར་བྱའོ། ཞེས་སྨྲས་པས་མཁའ་ལྡིང་དེས་ཀྱང་ཉན་སྟེ་སྲསྟ་རའི་རི་མོ་དགོད་པ་ལ་བསྟས་པས་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་གྱུར་ཏོ། ཀླུས་ཀྱང་རི་མོ་ཆར་བ་ན་ཟོ་ཞིག་ཅེས་བསྐུལ་བ་ན། ཁྱུང་དེས་ཁྱོད་ཀྱི་རི་མོ་འབྲི་བ་དེས་དོན་ཁོ་བོས་ཀྱང་ཤེས་པར་གྱུར་ཏེ། ད་ནི་ཁྱོད་བདག་གི་(སྨད་ཆ།༨༤༢)སློབ་དཔོན་དུ་གྱུར་ཟིན་པས་ཅི་བདེ་བར་བཞུགས་ཤིག་ཟེར་ནས་མཁའ་ལྡིང་དེ་རང་གནས་སུ་སོང་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། ཀླུ་དེ་ནི་སྡེབ་སྦྱོར་ཐོག་མའི་གཞུང་བྱེད་པོ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ལྟུག་མ་ཅན་ཞེས་པ་དེ་ཡིན་ཏེ། དྲང་སྲོང་དམར་སེར་ཅན་དུ་གྲགས་པའང་ཀླུ་དེའི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་པར་མངོན་ཏེ། རྒྱལ་བའི་ལྟས་འགྲེལ་བའི་མཆོད་བརྗོད་དུ། དམར་སེར་ཀླུ་དེ་རྒྱལ་གྱུར་ཅིག། ཞེས་འབྱུངས་ངོ། སྔོན་དུས་བོད་དུ་སྙིགས་དུས་ཀྱི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རརྣ་མཛད་པའི་སྡེབ་སྦྱོར་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་ལས་གཞན་མ་བྱུང་ཡང། དུས་ཕྱིས་བདག་གི་བླ་མ་ཀུན་མཁྱེན་བསྟན་པའི་ཉིན་བྱེད་ཀྱིས་ཐུབ་པ་ཀྲིཥྞ་མི་ཤྲས་མཛད་པར་སྡེབ་སྦྱོར་ཐོས་པས་ཆུབ་པ་རྩ་འགྲེལ་གཉིས་བསྒྱུར་བཤད་ཅིང། དམར་སེར་ཅན་གྱི་གཞུང་དང་རྒྱལ་བའི་ལྷའི་དཔེར་བརྗོད་བཅས་རྒྱ་དཔེ་ཕྱག་ཏུ་བཞུགས་ཀྱང་བསྒྱུར་བ་མ་གནང་ཡང་ལྗགས་བཤད་ལན་མང་དུ་གནང་བར་མཛད་དོ། མངོན་བརྗོད་ནི་ཆོས་རེ་རེ་ལ་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་དུ་མས་བརྗོད་པ་སྟེ་སློབ་དཔོན་འཆི་མེད་སེང་གེ་ཨ་མ་ར་ཀོ་ཥའམ་འཆི་མེད་མཛོད་མཛད། དེའི་འགྲེལ་པ་སུ་བྷུ་ཏི་ཙནྡྲས་མཛད་པའི་འདོད་འཇོ་སོགས་ལས་ཤེས་དགོས་ཏེ། དཔེར་ན་ཉི་མ་ལྟ་བུའི་དོན་གཅིག་ལ། མིང་གི་རྣམ་གྲངས། ནམ་མཁའི་ནོར་བུ་དང། རྟ་བདུན་རྒྱལ་པོ་དང། མིང་གི་རྣམ་གྲངས། ནམ་མཁའི་ནོར་བུ་དུ་དང། རྟ་བདུན་རྒྱལ་པོ་དང། རྟ་ལྗང་ཅན་སོགས། མིང་གི་ཁྱད་པར་དུ་མ་ཡོད་པ་དང། ཡང་མིང་གཅིག་ཉིད་དོན་མང་པོ་ལ་འཇུག་པ་དཔེར་ན་གོ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ལྟ་བུའི་མིང་གཅིག་ཉིད་དག་ལ་སོགས་པའི་དོན་དགུ་ལ་འཇུག་པར་བཤད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། འདིའི་བསྟན་བཅོས་ཨ་མ་ར་ཀོ་ཥ་དང། འགྲེལ་པ་འདོད་འཇོ་བཅས་ཀུན་མཁྱེན་བསྟན་པའི་(སྨད་ཆ།༨༤༣)ཉིན་བྱེད་གཞི་འགྱུར་དང། ཉིད་ཀྱིས་མཛད་པའི་འགྲེལ་པའང་ཡོད་དོ། གཞན་ཡང་མིང་དང་རྟགས་རྗེས་སུ་སྟོན་པའི་བསྟན་བཅོས་མང་པོ་བཞི་འགྱུར་དང་འཆད་ཉན་གྱིས་གཏན་ལ་ཕབ་པར་མཛད་དོ། ཟློས་གར་ནི་སྔོན་བྱུང་གི་གཏམ་བཞིན་གྱི་གཟུགས་བྱས་ཏེ་སྐད་རིགས་སོ་སོའི་གཏམ་དང་གླུ་ཟློས་གར་བྱེད་པ་ལ། སྐྱེས་བུའི་ལག་པ་དང། མགོ་བོའི་བསྒྱུར་བ་སྟེ་དཔེར་ན། ལག་པའི་པད་ཀོར་སོགས་ལན་མང་པོར་ཟློས་ཀྱང་མཛེས་ཤིང་ཡིད་དུ་འོང་བའི་གར་དུ་འགྱུར་བས་ཟློས་གར་ཏེ་ཡན་ལག་ལྔ་དང་ལྡན་པའོ། ཡན་ལག་ལྔ་ནི། ཟློས་གར། མདོ་འཛིན་པ་རོལ་མོ་པ། ཆས་སུ་ཞུགས་པ། བཞད་དད་པ་ལྔའོ། དེ་ཡང་ཅུང་ཟད་སྨྲོས་ཏེ་བརྗོད་ན། ངང་གི་སྦྱོར་བ་དུ་མ་དང། ལུས་ཀྱི་རྣམ་འགྱུར་སྣ་ཚོགས་པ་དང། དབྱངས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཐ་དད་པ་རྣམས་དང་ལྷའི་རྗེས་སུ་སྐྱེས་པ་དང། དྲང་སྲོང་གི་རྗེས་སུ་སྐྱེས་པ་དང། བློ་གསལ་གྱི་རྗེས་སུ་སྐྱེས་པ་ལ་སོགས་པ། འདྲེན་པ་དང། དཀྱུས་གཅིག་ཏུ་སྦྱར་བ་དང། དཀྱུས་གཉིས་པ་དང་ཕྱེད་ཕྱི་མ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམས་དང་ལྡན་ཞིང། རྫོད་བྱེད་ཀྱི་ཚོགས་ཕལ་ཆེར་ལ་ལེགས་སྦྱར་སཾསྐྲི་ཏའི་སྐད་གླུར་བླངས་པ་དང། བུད་མེད་ཀྱི་བརྗོད་པ་ཕལ་ཆེར་ལ་རང་བཞིན་གྱི་སྐད་དམ་སཾསྐྲི་ཏའི་སྒོ་ནས་གླུར་བླངས་པ་དང་བྲན་ཕོ་དང་བྲན་མོ་དང། བཞད་གད་མཁན་ལ་སོགས་པས་སྐབས་བཙལ་ཞིང། ཅོ་འདྲི་བ་དང། གླེང་སློབ་བ་ལ་སོགས་པ་ཕལ་ཆེ་བ་ནི། ཨ་ཝ་བྷྲཾ་ཤ་སྟེ་ཟུར་ཆག་གི་སྐད་དང། འབྱུང་པོ་དང་གནོད་སྦྱིན་དང། རོ་ལོངས་ལ་སོགས་པ་དང། མི་དང་མི་མ་ཡིན་པ་དང། འགའ་ཞིག་གི་སྐབས་སུ་བབས་པ་མགོ་སྨོས་(སྨད་ཆ།༨༤༤)བའམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཚིག། ཁྲོ་བ་དང། སྒེག་དང། ཆགས་པ་དང། བསྡིགས་ཚིག་དང། མི་བཟོད་པ་དང། གཞོགས་ལ་གྱེ་བ་ལ་སོགས་དག་ཕལ་ཆེ་བ། པི་ཤཱ་ཙི་ཞེས་པ་ཤ་ཟའི་སྐད་ཀྱིས་བརྗོད་པ་སྟེ། མདོར་ན་སྐད་རིགས་བཞིའི་ཟློས་གར་གྱི་འཚམས་ཤེས་པས་ཀྱང་མཁས་པ་ནས་བྱིས་པའི་བར་ཡིད་འཕྲོག་པ་སྟེ། དེ་དག་སྟོན་པའི་གཞུང་ནི། ཟློས་གར་གྱི་བསྟན་བཅོས་བྷ་ར་ཏ་དང། ཀླུ་ཀུན་ཏུ་དགའ་བའི་ཟློས་གར་ཞེས་རྒྱལ་པོ་སྦྲིན་གྱི་བཞོན་པའི་ཀླུའི་སྲོག་བསྐྱབས་པའི་སྐྱེས་རབས་དགའ་བའི་ལྷས་མཛད་པ་དང། འཇིག་རྟེན་ཀུན་ཏུ་དགའ་བའི་ཟློས་གར་གཙུག་གི་ནོར་བུའི་པར་བཏང་ནས་བྲམ་ཟེའི་དབུལ་བ་བསམ་ཕྱིར་རང་ཚོང་དུ་བཅུག་སྟེ་དགྲ་ལ་སྟེར་དུ་བཅུག་པས་ཐམས་ཅད་བཏུལ་བའི་སྐྱེས་རབས་ཙནྡྲ་གོ་མའི་མཛད་པ་ལ་སོགས་པ་ཟློས་གར་གྱི་བསྟན་བཅོས་རྣམས་སོ། འདིར་སྔོན་གྱི་མཁས་པ་དག་གིས། རིག་གནས་ཆུང་བ་ལྔ་པོ་སྒྲ་རིག་པའི་ཡན་ལག་ཏུ་བཞེད་པ་དང། རིག་གནས་ཆུང་བ་ལྔ་པོ་སྒྲ་རིག་པའི་ཡན་ལག་ཏུ་བཞེད་པ་དང། རིག་བྱེད་བཞིའི་ངེས་བརྗོད་ཀྱང་སྒྲ་རིག་པ་ཡིན་ཟེར་བའང་ཡོད་མོད། འདི་ལ་ཅུང་ཟད་དཔྱད་ན། སྐར་རྩིས་ནི་སྒྲའི་དོན་མ་མཆིས་པས་དེར་ཟད། སྙན་ངག་ཀྱང་སྐད་རིགས་བཞི་ལས་བརྩམས་རུང་བ་གཞུང་དུ་བཤད་ཕྱིར་ལེགས་སྦྱར་ཁོ་ནར་མ་ངེས་པས་ངག་བཟོར་བཏོགས་པས་བཟོ་རིགས་སུ་བསྡུ་བར་འོས་ཞེས་ཀུན་མཁྱེན་བསྟན་པའི་ཉིན་བྱེད་ཀྱིས་གསུངས་སོ། དཔེ་ན་སྡེབ་སྦྱོར་ཡང་སྙན་ངག་དང་མཚུངས་པར་སྐད་རིགས་བཞི་ཀར་སྡེབ་སྒྲིག་ཏུ་རུང་སྟེ། འོན་ཀྱང་བོད་སྐད་ལ་སྡེབ་སྦྱོར་སྒྲིག་མི་བཏུབ་པས་ཟུར་ཆག་ཀུན་ལ་མི་རུང་ངོ་སྙམ་ན་སྙན་ངག་གི་གཞུང་ནས་བཤད་པའི་ཟུར་ཆག་བ་གླང་རྗི་ལ་སོགས་ཞེས་པའི་ཡུལ་དེ་ནི་(སྨད་ཆ།༨༤༥)རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་མཐའ་ཞིག་ཏུ་ཡོད་པར་གྲགས་ཏེ། སྔོན་ཆར་ཆེན་པོ་བབས་པའི་དུས་ཤིག་ལྷ་ཁྱབ་འཇུག་གིས་ཡུལ་དེའི་སྟེང་དུ་རི་ཆེན་པོ་ཞིག་བཟུང་ནས་ཆར་བསྲུངས་ཤིང་གླང་རྗིའི་ཚུལ་དུ་སྦྲུལ་ནས་ཡུལ་དེ་བསྐྱངས་པས་གོ་བིནྡ་སྟེ་ཁྱབ་འཇུག་གི་མིང་བ་གླང་རྗི་ཞེས་པ་ཡུལ་དེ་མིང་དུ་ཆགས་པར་གྲགས་སོ། འདི་ལ་འགྲེལ་བྱེད་དག་གིས་བླུན་པོ་བ་གླང་རྗིའི་སྐད་ཅེས་པ་ནི་ཁུངས་མེད་བབ་རྩོལ་གྱི་གཏམ་ཏེ། ཡུལ་གང་དང་གང་གི་རྗི་བོ་རྣམས་ཡུལ་དེ་དང་དེའི་སྐང་ལས་རྗི་བོ་ལ་སྐད་ཟུར་པ་མེད་ཅིང། དེས་ན་སྙན་ངག་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་བོད་དང་རྒྱ་ནག་སོགས་ཀྱིས་མི་བཏུབ་སྟེ་སྡེབ་སྦྱོར་སྒྲིག་ཏུ་མི་རུང་བ་དང་བྱ་དཀའ་བའི་རྒྱན་རྣམས་ཀྱང་ཚུལ་མཐུན་མི་འབྱུང་བས་སྙན་ངག་ཙམ་པོ་བ་ཡིན་ཞེས་བདག་གི་བླ་མ་མཁས་པ་ཆེན་པོ་དོན་གྱི་པཎྜི་ཏ་ཚེ་དབང་ཀུན་ཁྱབ་ཀྱིས་གསུངས་ལས་ཐོས་སོ། ཟློས་གར་ནི་མིང་གིས་ཀྱང་སྒྲར་མི་གཏོགས་པར་ཤེས་ལ། ཟློས་གར་ཤེས་ན་སྐད་རིགས་ལ་མི་རྨོངས་ཞེས་པས་ཀྱང་གོ་ནུས་པར་སྣང་མོད། དེ་ན་མངོན་བརྗོད་མ་གཏོགས་གཞན་རྣམས་བཟོ་རིགས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་བསྡུ་བར་འོས་སོ། མངོན་བརྗོད་ནི་མིང་དང་རྟགས་ཐམ྄ས་ཅད་ལའང་བརྗོད་དུ་རུང་ཞིང། རྟགས་ཀྱི་འཇུག་ཚུལ་ཀྱང་ཡོད་མོད་ཀྱི། མིང་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་རྟགས་ནི་མཙོ་བོ་ལེགས་སྦྱར་ཁོ་ནའི་ཁྱད་ཆོས་སུ་ངེས་པས་འདི་ནི་བརྡ་སྦྲོད་པའི་ཡན་ལག་ཏུ་ངེས་པས་སྒྲའི་ཁོངས་སུ་འདུའོ། ཡང་སྡེབ་སྦྱོར་དང་སྙན་ངག་སོགས་ཀྱི་གཞུང་རྣམས་ལེགས་སྦྱར་གྱི་སྐད་དུ་ཡོད་པས་སོ་སྙམ་ན། དེ་ནི་རྒྱལ་བའི་གསུང་རབ་དང་བསྟན་བཅོས་ཕལ་ཆེར་ལེས་སྦྱར་གྱི་སྐད་(སྨད་ཆ།༨༤༦)དུ་འབྱུང་བས། དེ་དག་ཀྱང་དེར་འགྱུར་རོ། རིག་བྱེད་བཞིའི་ངེས་བརྗོད་ནི། རིག་བྱེད་བཞི་སྡེ་ལྷ་མཉེས་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་དུ་མ་སྟོན་པ་ཞིག་ཡིན་པར་སྣང་ལ། སྒྲ་དང་གཅིག་པར་འདོད་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་འཁྲུལ་ལོ། ཞེས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཞར་བྱུང་དུ་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ། རིག་གནས་ཆུང་བ་ལྔའི་སྐབས་སོ། བསྟན་བའི་གནས་ཚད་བཤད་པའི་སྐོར། གཉིས་པ་བསྟན་པའི་གནས་ཚད་བཤད་པ་ནི། འདུལ་བ་ཕྲན་ཚེགས་ལས་བསྟན་པ་ལོ་ལྔ་སྟོང་དུ་བཤད་པ་དང། འཕགས་པ་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པར་བསྟན་པའི་མོད་ལས། སླད་མའི་དུས་ལྔ་བརྒྱ་ཐ་མ་ལ། ཞེས་པའི་འགྲེལ་པར་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་དང། ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་དུས་ནི་སྟོང་ཞིག་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་གནས་སོ། དེ་ཡང་ཕྱེད་དུ་བགོས་ཏེ། ལྔ་བརྒྱ་པ་སྔ་མ་ནི་འཕེལ་བའི་དུས་སུ་བཞག་ལ་ལྔ་བརྒྱ་པ་ཐ་མ་ནི་འབྲི་བའི་དུས་ཞེས་བྱའོ། ཞེས་དང། སྙིང་རྗེ་པདྨ་དཀར་པོ་ལས། ང་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་དམ་པའི་ཆོས་ལོ་སྟོང་དུ་གནས་པར་གྱུར་ཅིག་ཡང་ལོ་བརྒྱར་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་གནས་པར་གྱུར་ཅིག། ཅེས་དང། ཟླ་བ་སྙིང་པོས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། ང་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་ལོ་ཉིས་སྟོང་དུ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། ཞེས་དང། ཆོས་ཉིད་རང་གི་ངོ་བོ་ལས་མི་གཡོ་བ་ཐ་དད་པར་སྣང་བའི་མདོར། འཇམ་དཔལ། ང་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ལོ་ལྔ་བརྒྱ་དང་དགུ་བརྒྱ་དང། སྟོང་དགུ་བརྒྱ་དང། ཉིས་སྟོང་དང། ཉིས་སྟོང་(སྨད་ཆ།༨༤༧)ལྔ་བརྒྱའི་བར་དུ་ཆོས་ལ་བརྟག་པའི་མཐའ་ལྔ་པོ་འདི་དག་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པའི་གང་ཟག་རིམ་པས་འབྱུང་ངོ། ཞེས་དང། རྡོ་རྗེ་གཅོད་པའི་འགྲེལ་པར། ལྔ་བརྒྱ་ཐ་མ་ལ། ཞེས་བྱ་བ་ལ། བརྒྱ་ཕྲག་ལྔའི་ཚོགས་ནི་ལྔ་བརྒྱ་སྟེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལྔ་བརྒྱ་ཕྲག་ལྔའི་བར་དུ་གནས་ཞེས་གྲགས་པས། དེའི་ཕྱིར་ཐ་མ་ཞེས་བྱེ་བྲག་ཏུ་གསུངས་སོ། ཞེས་དང། བསྐལ་བཟང་ལས་དམ་པའི་ཆོས་ལྔ་བརྒྱའི་བར་དུ་གནས་སོ། ལོ་ལྔ་བརྒྱའི་བར་དུ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ལྟར་སྣང་ངོ། ཞེས་དང། ཌཾ་ཥྚ་སེ་ནའི་འབུམ་ཊིག་དང། སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་དང། སློབ་དཔོན་འཇམ་དཔལ་གྲགས་པ་སོགས་ཀྱིས་ཀྱང་བཞེད་པ། ཕྱི་མའི་དུས་ལྔ་བརྒྱ་ཐ་མ་ཞེས་པ། ཕྱི་མའི་དུས་ལྔ་བརྒྱ་ཐ་མ་ཞེས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་པ་ལོ་ལྔ་སྟོང་དུ་གནས་པ་ལ་སྟོང་ཕྲག་རེ་རེ་རེ་ཕྱེད་ཕྱེད་དུ་བཅད་པས། ལྔ་བརྒྱ་ཕྲག་བཅུ་ལ་ལེའུ་བཅུར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་ལྔ་བརྒྱ་པ་དང་པོ་དང་གཉིས་པ་དང་གསུམ་པ་རྣམས་ལ་རིམ་པ་ལྟར་བཅོམ་པ་དང་ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང་རྒྱུན་དུ་བཞུགས་པ་མང་དུ་འབྱུང་བས་དེ་རྣམས་ཀྱི་ལེའུ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ལེའུ་གསུམ་དང། དེ་ནས་ལྔ་བརྒྱ་པ་བཞི་པ་དང་ལྔ་པ་དང་དྲུག་པ་རྣམས་ལ་གོ་རིམ་བཞིན་དུ་ལྷག་མཐོང་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་མང་དུ་བྱུང་བས་དེ་རྣམས་ཀྱི་ལེའུ་ཞེས་བྱ་སྟེ་སྒྲུབ་པའི་དུས་ཀྱི་ལེའུ་གསུམ་དང། དེ་ནས་ལྔ་བརྒྱ་པ་བདུན་པ་དང་བརྒྱད་པ་དང་དགུ་པ་རྣམས་ལ་རིམ་པ་བཞིན་དུ་མངོན་པ་དང་མདོ་སྡེ་དང་འདུལ་བ་སྟོན་པ་མང་དུ་བྱུང་བས་དེ་རྣམས་ཀྱི་ལེའུ་སྟེ་ལུང་གི་ལེའུ་གསུམ་དང། ལྔ་བརྒྱ་པ་བཅུ་པ་ནི། རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་རྟགས་ཙམ་ལས་ལྟ་སྦྱོད་པ་རྣལ་མ་དང་ནི་ལྡན་པས་(སྨད་ཆ།༨༤༨)རྟགས་ཙམ་འཛིན་པའི་ལེའུ་སྟེ་འདི་ཉིད་ལ་ལྔ་བརྒྱ་པ་ཐ་མ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། དེ་ལྟར་ན་མཁས་པ་ཕལ་ཆེར་ལོ་སྟོང་ལ་སོགས་པ་དགོངས་པ་ཅན་དང། ཡང་དག་པའི་བསྟན་པའི་གནས་ཚད་ལྔ་སྟོང་ཉིད་ལ་ཞལ་མཐུན་པ་ཤས་ཆེ་བ་དང། ལུང་དང་ཡང་མཐུན་ཤས་ཆེ་བས་རེ་ཞིག་འདིར་ཡང་ལྔ་སྟོང་དུ་གནས་པ་ཁས་བླངས་སོ། འོན་ཀྱང་འདི་ལ་ཀུན་མཁྱེན་བསམ་ཡས་པས་ཁས་བླངས་སོ། འོན་ཀྱང་འདི་ལ་ཀུན་མཁྱེན་བསམ་ཡས་པས་ནི་ལུང་གི་དུས་གསུམ་དང་སྒྲུབ་པའི་དུས་གསུམ་གི་རིམ་བརྗེས་ནས་ལུང་གི་དུས་གསུམ་སྔོན་མ་དང། སྒྲུབ་པའི་དུས་གསུམ་རྗེས་མར་མཛད་པས་མི་མཐུན་ཙམ་ཡོད་དོ། གང་ལྟར་ཡང་བསྟན་པ་འདས་ལུས་སོགས་ཀྱི་ལོ་ཚིགས་གི་རྣམ་གཞག་ལ་མཁས་པ་སོ་སོས་བཞེད་པ་མི་འདྲ་བ་དུ་མ་ཞིག་སྣང་སྟེ། འདིར་ཡང་ཅུང་ཟད་བརྗོད་ན། ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་སྦྱར་རས་གཟིགས་སྲོང་བཙན་ན་བཀའ་ཆེམས་ཀྱི་ལུགས་ལྟར་ན། ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་སྦྱན་རས་གཟིགས་སྲོང་བཙན་ན་བཀའ་ཆེམས་ཀྱི་ལུགས་ལྟར་ན། ད་ལྟའི་རབ་བྱུང་བཅུ་བཞི་པའི་ཐོག་མའི་མེ་མོ་ཡོས་འདི་ཡན་ལ་བཞི་སྟོང་ཉིས་རྒྱ་དྲག་འདས་ཤིང། ཐང་གི་ཡིག་ཚང་གི་ལུགས་ལ་ཉིས་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་བཅུ་བཞིའམ་ཡང་ན་དེ་ལ་དྲུག་ཅུ་སྐོར་གཅིག་གིས་དམན་པར་ཡང་འདོད་དོ། འདུལ་འཛིན་ནེལ་པ་པཎ་ཆེན་ནི་སུམ་སྟོང་དགུ་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་འདས་པ་འདོད་ལ། པཎ་ཆེན་ཤཀྱ་ཤཱི། ཨ་བྷ་ཀ་ར། ནམ་མཁའ་བཟང་པོ་སོགས་ཀྱིས་ནི་ཉིས་སྟོང་སུམ་བརྒྱ་བཅུ་འདས་པར་བཞེད། ཇོ་བོ་དི་བམ་ཀ་ར་དང། ཇོ་བོ་ཚུལ་ཁྲིམས་འབར། ཞང་ཚེ་སྦང། ཉང་བྲན་པ། ཆ་པ། མཆིམ་ཆེན། དབུས་པ་བློ་གསལ་སོགས་མང་པོ་ཞིག་གིས་སུམ་སྟོང་དབུ་བརྒྱ་ཞེ་གསུམ་འདག་ཅེས་ཟེར།(སྨད་ཆ།༨༤༩)བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་ས་སྐྱ་པཎྜི་ཏས་ནི་སུམ་སྟོང་དགུ་བརྒྱ་སོ་དགུ་འདས་པར་བཞེད་དེ། བཞད་པ་སྣ་ཚོགས་ཤིག་སྣང་སྟེ། དེ་ཡང་བཙོམ་ལྡན་འདས་ཐུབ་པའི་དབང་པོའི་འཁྲུངས་ལོ་ལ་ཁ་ཅིག་གིས་ས་གླང་ལ་འཁྲུངས་མེ་རྟ་ལ་གཤེགས་པར་བཞེད། དེ་བཞིན་དུ་ཤིང་གླང་ལ་འཁྲུངས་ཤིང་སྦྲེལ་ལ་གཤེགས་པ་དང། མེ་སྦྲུལ་ལ་འཁྲུངས་མེ་བྱི་ལ་གཤེགས། ས་འབྲུག་ལ་འཁྲུངས་མེ་ཕག་ལ་གཤེགས་པ་དང། ཤིང་བྱི་ལ་འཁྲུངས་ཆུ་ལུག་ལ་གཤེགས། མེ་ཡོས་ལ་འཁྲུངས་མེ་ཁྱི་ལ་གཤེགས་པ་སོགས་སྣ་ཚོགས་སྣང་བ་ལས། དེང་སང་གྲགས་ཆེ་བ་ས་སྐྱ་པའི་ལུགས་དང། མཚུར་ལུགས་ཕུག་ལུགས་གསུམ་དུ་ངེས་ལ། དེ་ལ་དཔལ་ས་སྐྱ་བའི་ལུགས་ལ་སྟོན་པ་མེ་མོ་ཡོས་ལ་ལྷུམས་སུ་ཞུགས། ས་ཕོ་འབྲུག་ལ་བལྟམས། ས་ཕོ་བྱི་བ་ལ་མྱ་གན་འདས་པར་བཞེད། དེ་ལྟར་ན་ད་ལྟའི་རབ་བྱུང་བཅུ་བཞི་པའི་མེ་ཡོས་འདི་ཡན་ལ་སུམ་སྟོང་དགུ་བརྒྱ་སོ་དགུ་འདས་ཏེ་འབྲས་བུའི་དུས་གསུམ་དང། སྒྲུབ་པའི་དུས་དང། ལུང་གི་དུས་ལས་མངོན་པའི་དུས་ཀྱི་ལྔ་བརྒྱ་ཕྲག་གཅིག་འདས་ནས། མདོ་སྡེའི་དུས་ལ་ལོ་བཞི་བརྒྱ་སོ་དགུ་འདས་ཏེ། ལྷག་མ་སྟོང་ཕྲག་གཅིག་དང་བཞི་བཅུ་ཡོད་དོ། མཚུར་ལུགས་ལ་མི་བསྐྱོད་ཞབས་སོགས་ཀྱིས་བཞེད་པ་ལྟར་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐུབ་པའི་དབང་པོ་ཆུ་མོ་ཕག་ལ་ལྷུམས་སུ་ཞུགས། ཤིང་ཕོ་བྱི་བ་ལ་བལྟམས། ཤིང་ཕོ་ཁྱི་ལ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས། ཆུ་མོ་ལུག་ལ་གཤེགས་པར་བཞེད་དེ། དེ་ལྟར་ན། ད་ལྟའི་མེ་ཡོས་འདི་ཡན་ལ་ཉིས་སྟོང་དྲུག་བརྒྱ་གྱ་དྲུག་འདས་ཏེ། འབྲས་བུས་དུས་གསུམ་དང། སྒྲུབ་པའི་དུས་ཀྱི་ཤེར་ཏིང་གཉིས་འདས་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྟེང་ནས་བརྒྱ་གྱ་དྲུག་འདས་(སྨད་ཆ།༨༥༠)ཏེ། ལྷག་ཉིས་སྟོང་སུམ་བརྒྱ་བཅུ་བཞི་ཡོད་དོ། བསྟན་བཅོས་པད་དཀར་ཞལ་ལུང་གི་རྗེས་འབྲང། བཻཌཱུ)་དཀར་པོ་སོགས་ཕུག་ལུགས་པ་རྣམས་ནི། སྟོན་པ་དོན་གྲུབ་ཅེས་པ་ས་མོ་ལུག་ལ་ལྷུམས་སུ་ཞུགས། ལྕགས་ཕོ་སྦྲེལ་ལ་སྐུ་བལྟམས། ཤིང་ཕོ་རྟ་ལ་སངས་རྒྱས། ལྕགས་ཕོ་འབྲུག་ལ་ཞི་བར་གཟིམས་ཞེས་བཤད་དེ། དེ་ལྟ་ན་ཉིས་སྟོང་དྲུག་བརྒྱ་གྱ་དགུ་འདས་ཏེ། འབྲས་བུའི་དུས་གསུམ་དང་སྒྲུབ་པའི་དུས་ཀྱི་ཤེས་རབ་དང་ཏིན་ངེ་འཛིན་གཉིས་འདས་ནས་ལྷག་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་དུས་ལས་བརྒྱ་གྱ་དགུ་འདས་ཏེ། ལྷག་མ་ཉིས་སྟོང་སུམ་བརྒྱ་བཅུ་གཅིག་ཡོད་དོ། དེ་ལྟར་ལུགས་གསུམ་པོ་འདི་གྲགས་ཆེ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ཀྱི་གཞན་རྣམ་གྲངས་མཐའ་ཡས་པར་པས་ནི། ད་ལྟ་གང་གི་དུས་ཡིན་ན་སྒྲུབ་པའི་དུས་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བོ་ཕལ་བ་རྣམས་སྐྱོ་ཤས་ཆེ་ཞིང་ཐར་པ་བསྒྲུབ་པ་ལ་འདུས་པ་མང་བའི་ཕྱིར་རོ། དེའི་ནང་གིའང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་སྒྲུབ་དུས་ཡོལ་ནས་སེམས་ཀྱི་སྒྲུབ་དུས་ལ་སླེབས་པའོ། སྔར་ལོ་ཇི་ཙམ་སོང་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་མེ་ཕོ་རྟའི་བར་ལ་ལོ་སུམ་སྟོང་ལྔ་བརྒྱ་དང་དྲུག་ཅུ་སོང། ཕྱིན་ཆད་ལོ་དགུ་བརྒྱ་དང་བརྒྱ་ཅུ་རྩ་བཞི་ཡོད་དོ། སུམ་སྟོང་ལྔ་བརྒྱ་དང་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་སོང་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཕྱིན་ལ་དགུ་བརྒྱ་དང་དྲུག་ཅུ་རྩ་བརྒྱད་ཡོད་དོ། རྟགས་ཙམ་འཛིན་པ་ནི་བསྟན་པར་མི་བརྩིའོ། ཞེས་གསུངས་ལ། དེ་ལྟར་ན་ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོ་ས་ཕོ་སྦྲེའུར་སྐུ་བལྟམས་ནས་དགུང་ལོ་ལྔ་བཅུ་རྩ་དྲུག་ཆུ་མོ་ཡོས་ལ་གཤེགས་པས་དེའི་བར་ལ་མེ་ཕོ་རྟ་མེད་པའི་ཕྱིར། ལྷུམས་སུ་ཞུགས་པའི་ལྔ་ལོ་ཟིལ་གནོན་མེ་ཕོ་(སྨད་ཆ།༨༥༡)རྟ་ཡིན་པར་མངོན་པས་དེ་ནས་ད་ལྟའི་བར་ལ་བཞི་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་རྩ་དྲུག་ཏུ་སླེབས་སོ། དེས་ཕྱིན་ཆད་ཀྱི་ལོ་དགུ་བརྒྱ་དང་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞི་གསུངས་པ་ལ་སྦྱངས་པས་ཀླུ་མིག་དབང་པོའི་གྲངས་སུ་འབྲི་བའི་ཕྱིར། དེང་སང་རབ་བྱུང་བཅུ་གསུམ་པའི་ཉི་མ་ཞེས་པ་ཆུ་ལག་ཏུ་སླེབས་པའི་དུས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་མཐར་སླེབས་པས་རྟགས་ཙམ་འཛིན་པ་ལ་ཇེ་ཉེར་འདུག་གོ། ཞེས་ཀུན་མཁྱེན་འཇིགས་མེད་གླིང་པས་གསུངས་སོ། དེ་དག་ལས་རང་ལུགས་ལ་གང་གཙོ་བོར་བཟུང་ཞེ་ན། བསྟན་བཙོས་འདིར་སློབ་དཔོན་རིན་པོ་ཆེའི་འཁྲུངས་ལོ་སོགས་བསྟན་རྩིས་ཐམས་ཅད་ཕུག་ལུགས་ཉིད་གཙོ་བོར་བཟུང་བར་བྱས་པའི་ཕྱིར། འདིར་ཡང་དེ་ལྟར་ཁས་ལེན་དགོས་ལ། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དབང་དུ་ནི་ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོས་བཞེད་པ་ཉིད་བཟུང་བར་འོས་མོད། འོན་ཀྱང་དཔྱད་པར་བྱ་བ་འདི་ཡོད་དེ། སྟོན་པ་མེ་ཡོས་ལ་ལྟུམས་སུ་ཞུགས་ནས། ས་འབྲུག་ལ་བལྟམས། མེ་མོ་ཕག་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བཞེད་དེ། རྗེ་བཙིན་ས་སྐྱ་པའི་ལུགས་དང། སྟོན་པ་གཤེགས་ལོ་མེ་ཕག་དང་ས་བྱིའི་ཁྱད་ཙམ་མ་གཏོགས་མཚུངས་ཀྱང་འདས་ལོ་སུམ་སྟོང་ལྔ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་ལྟར་ན་ལོ་བརྒྱ་དང་ཉེར་གཅིག་ཙམ་དང། སུམ་སྟོང་ལྔ་བརྒྱ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ལྟར་ན་ལོ་དགུ་བཅུ་གོ་གཉིསས་ཙམ་གྱི་ཁྱད་ཞུགས་པས། ཁོ་བོས་བློ་གྲོས་ཀྱིས་རྣམ་འབྱེད་བྱིས་པའི་སོར་རྩེས་དགོངས་པའི་ཚུ་གཏེར་གྱི་གཏིང་དཔོག་པ་ཞིག་མ་བྱུང་བས། སླར་དཔྱོད་ལྡན་རྣམས་ཀྱི་བློ་གྲོས་ཉིན་མོར་བྱེད་པས་དགོངས་དོན་གྱི་པདྨོ་བཞད་པ་དང་ཐེ་ཚོམ་གྱི་མུན་པ་ཞིག་པར་གསོལ་བ་འདེབས་སོ། དེ་ཡང་ལོ་ཟླ་ཞག་དུས་ཀྱི་རྣམས་གཞག་ལ་མངོན་པ་སོགས་ལ་དུས་ཀྱི་ཐུང་མཐའ་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐད་ཅིག་(སྨད་ཆ།༨༥༢)མ་གཅིག་ཡིན་ལ། དེ་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་ལ་དེའི་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག། དེ་དྲུག་ཅུ་ལ་ཐང་ཅིག། དེ་སུམ་ཅུ་ལ་ཡུད་ཙམ། དེ་སུམ་ཅུ་ལ་ཉིན་ཞག་གཅིག་དེ་སུམ་ཅུ་ལ་ཟླ་བ། ཟླ་བ་གཉིས་ལ་དུས་དང། དུས་དྲུག་ལོ་རུ་འགྱུར་བར་བཤད་དེ། མཛོད་ལས། སྐད་ཅིག་བརྒྱ་དང་ཉི་ཤུ་ལ། དེ་ཡི་སྐད་ཅིག་དེ་དག་ཀྱང། དྲུག་ཅུ་ལ་ནི་ཐང་ཅིག་གོ། ཡུད་ཙམ་ཉིན་ཞག་ཟླ་གསུམ་ནི། གང་ནས་གང་དུ་སུམ་ཅུར་འགྱུར། ཞག་མི་ཐུབ་དང་བཅས་པ་ཡི། ཟླ་བ་བཅུ་གཉིས་ལ་ལོ་གཅིག། ཅེས་འབྱུང་ཞིང་དུས་དྲུག་ཏུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚུལ་ཡང། བརྒྱད་པ་ལས། དགུན་ཟླ་རབ་སོགས་གཉིས་གཉིས། རིམ་བཞིན་དུས་ནི་དྲུག་ཏུ་བཤད། ཅེས་གསུངས་ཏེ། དགུན་སྨད་དང། དཔྱིད་དང། སོས་ཀ་དང། དབྱར་དང། སྟོན་དང། དགུན་སྨད་དང། དཔྱིད་དང། སོས་ཀ་དང། དབྱར་དང། སྟོན་དང། དགུན་སྟོད་དེ། དྲུག་ཏུ་དུས་ཀྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་བཤད་དོ། དཔལ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་ལུགས་ལྟར་ན། མི་དར་ནད་སོགས་རྐྱེན་གྱིས་མ་བསྒྱུར་བ་སོ་ན་གནས་པའི་དབུགས་འབྱུང་འཇུག་གནས་གསུམ་གཅིག་ཏུ་བགྲུངས་པའི་དབུགས་དྲུག་ལ་ཆུ་སྲང། ད་དྲུག་ཅུར་ཆུ་ཚོད། ཆུ་ཚོད་དྲུག་ཅུར་ཉིན་ཞག་རེ་སྟེ་སྐྱེས་བུས་དབུགས་ཉིས་ཁྲི་ཚིག་སྟོང་དྲུག་བརྒྱ་རེ་ལ་ཉིན་ཞག་གཅིག་གོ། ཟླ་བའི་དཀར་ནག་གི་འཕེལ་འགྲིབ་ཀྱི་ཆ་བཅོ་ལྔས་བཞག་པའི་ཆ་རེར་ཆུ་ཚོད་ང་དགུ། ཆུ་སྲང་གསུམ། དབུགས་ལྔ་རི་མཁའ་རིས་ཆ་བཅུ་དྲུག་ལ་ཞག་རེ་སྟེ་ཚེས་ཞག་དང། ཉི་མས་གོ་ལའི་སྐར་ཁྱིམ་བགྲོད་པའི་ཁྱིམ་ཟླ་དང། དེའི་སུམ་ཅུའི་ཆ་རེར་ཆུ་ཚོད་དྲུག་ཅུ། ཆུ་སྲས་ང་གཉིས། དབུགས་བཞི། རི་མཁའ་རིའི་ཆ་བརྒྱ་རེ་བརྒྱད། མདའ་རོ་ཆ་ལྔ་བཅུ་རྣམས་ཞག་གཅིག་སྟེ། ཁྱིམ་(སྨད་ཆ།༨༥༣)ཞག་དང། ཁྱིམ་ཞག་སུམ་ཅུ་ལ་ཁྱིམ་ཟླ་གཅིག། དེ་དྲུག་ལ་བགྲོད་པ་རེ། བགྲོད་པ་གཉིས་ལ་ལོ་གཅིག་སྟེ་ཁྱིམ་ཟླ་བཅུ་གཉིས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། ཁྱིམ་ལོ་དེར་ཉིན་ཞག་གིས་གཞལ་ན་ཉིན་ཞག་སུམ་བརྒྱ་རེ་ལྔ། ཆུ་ཚོད་བཅུ་དྲུག། ཆུ་སྲང་བཅུ་བཞི། དབུགས་གཅིག། འདོད་ཆ་བཅུ་གཉིས། རི་མཁའ་རིའི་ཆ་བརྒྱ་ཉེར་གཅིག་རྣམས་ཀྱི་ཁྱད་ཡོད་ལ། ཚེས་ཞག་གི་གྲངས་སུམ་བརྒྱ་དོན་གཅིག། ཆུ་ཚོད་བཞི། ཆུ་སྲང་སོ་དྲུག་དབུགས་ལྔ། འདོད་ཆ་བདུན་རྣམས་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་དགོངས་པར་གནས་ལ། དེ་ལྟར་གྱི་ཞག་གསུམ་པོ་འདི་རྣམས་གང་ཤུགས་ཆེ་ན། ཟླ་བ་མ་ལངས་ཀྱི་བར་དུ་ཉིན་ཞག་ཤུགས་ཆེ་སྟེ། མཁས་རྨོངས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མན་ལངས་ནས་ཞག་ཕྱི་མའི་ནམ་ལངས་ཀྱི་བར་ལ་ཉིན་ཞག་རེར་འཛོག་པ་དང། ཟླ་བར་ལོངས་ནས་ཚེས་ཟླ་ཤུགས་ཆེ་སྟེ། ཟླ་བ་སྟོང་གི་བར་ལ་ཟླ་རེར་འཛིན་ཏེ་ཉིན་ཞག་སུམ་ཅུ་མ་ལངས་ཡང་ཟླ་བ་རྫོགས་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་དང། ལོར་ལངས་ནས་ཁྱིམ་ལོ་ཤུགས་ཆེ་བས་ཁྱིམ་ཞག་དང་ཚེས་ཞག་དོད་མ་མཉམ་པས་ལོ་གསུམ་ནས་ཟླ་བཤོལ་རེ་འདོད་དགོས་པར་བཤད་དོ། དེས་ན་ལུགས་འདིར་ཞག་ཉིན་ཞག་དབང་ཆེ་ལ། ཟླ་བ་ཚེས་ཟླ་དབང་ཆེ་ཞིང། ལོ་ཁྱིམ་ལོ་དབང་ཆེ་བས་བསྟན་རྩིས་ཀྱི་སྐབས་འདིར་ཡང་ཁྱིམ་ལོ་གཙོ་བོར་འཛིན་དགོས་ལ། གཞན་དུ་ཞག་མ་གསུམ་གྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་འདི་མ་ཤེས་ན་ཚེས་ཀྱི་ཆད་ལྷག་དང་ཟླ་བཤོལ་འདོན་དགོས་པའི་དོན་སོགས་དཔྱིས་ཕྱིན་པར་མི་ཤེས་པས་ཚུལ་འདི་ཁོང་དུ་ཆུད་བ་གལ་ཆེའོ། དེ་ལྟར་ཚུལ་འདིས་གཞལ་བས་ལོ་སོགས་ཀྱི་འདས་ལུས་རྟོགས་པར་བྱ་དགོས་སོ། སྐབས་འདིར་བསྟན་པ་གང་དུ་སྡུད་(སྨད་ཆ།༨༥༤)པའི་ཡུལ་དང་ཚུལ་སོགས་ནི་ཟླ་བའི་སྙིང་པོའི་མདོའི་འགྲེལ་པ་དང། ཐང་ཡིག་ཆེན་པོ་ལས་བཤད་པ་རྣམས་འདིར་མ་བྲིས་པས་གཞན་དུ་ལྟའོ། གཉིས་པ་ལྔགས་ཀྱི་ལུགས་ནི། རྒྱུད་སྡེ་སོ་སོའི་བཞེད་ཚུལ་ཐ་དང་པས་ཐོར་ཙམ་སྨོས་ན། སྦྱི་ཙམ་དུ་རྒྱུད་སྡེ་འོག་མ་གསུམ་དང་ཕ་རྒྱུད་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ནམ་གནས་ཀྱི་བར་དུ་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་བསྟན་པའང་གནས་པར་བཞེད་དེ། འཇམ་དཔལ་རྩ་རྒྱུད་ལས། ཐུབ་པ་མཆོག་ནི་མེད་པ་ན། རྟག་ཏུ་སྔགས་སྨྲ་ལ་དད་པས། བསྟན་པའི་དོན་ནི་བྱེད་པར་འགྱུར། ཞེས་དང། སྟོབས་པོ་ཆེ་ལས། མདོ་སྡེ་ཡོངས་སུ་ནུབ་པའི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་ནུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ཞེས་དང། ཞལ་ལུང་ལས། འདི་ན་རྣམ་པར་འཕོ་བྱེད་པ། གང་གི་དུས་སུ་གནས་པ་དེར། སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་རིན་ཆེན་ཡང། གནས་པར་རབ་ཏུ་བཤད་པ་ཡིན། རྒྱུད་པའི་རིམ་པ་འདི་ཆད་ནས། སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་ནུབ་པ་རུ། ཀུན་གྱིས་རབ་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ། ཞེས་སོ། མ་རྒྱུད་རྣམས་ནི་བསྐལ་བ་ལས་འཇིག་པའི་དུས་སུའང་ཡུལ་ཉེར་བཞིའི་དཔའ་བོ་དང་རྣལ་འབྱོར་མས་ཉམས་སུ་བླངས་ཏེ་གནས་པས་རྟག་ཏུ་མི་ནུབ་པར་བཤད་དེ། མཁའ་འགྲོ་རྒྱ་མཚོ་ལས། ཤེས་རབ་རྒྱུ་ནི་རང་བྱུང་ཉིད། རང་གི་རང་བཞིན་རྟག་ཏུ་གནས། བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སུ། མི་འཇིག་གོ་འཕང་རྗེས་འགྲོ་བ། བསྐལ་བ་བསྲེག་པའི་དུས་སུ་ནི། གཞན་དུ་སོང་ནས་ཡང་དག་གནས་ཞེས་སོ། རྒྱུད་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩེ་མོ་དཔལ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་ལུགས་ལ་ནི། དུས་རྣམས་དག་གི་ལོ་ཡི་ཚད་ནི་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་རོ་བརྒྱ་དག་(སྨད་ཆ།༨༥༥)དང་བཅས་པ་སྟེ། རེ་རེ་དག་གི་ཚད་ནི་དུས་དང་མདའ་ཡིས་བསྒྱུར་བའི་མི་རྣམས་དག་གི་ལ་བརྒྱ་གང་ཡིན་པའོ། ཞེས་གསུངས་པའི་གླིང་བཞི་ཁྱོན་བསྡོམས་ཀྱི་བསྟན་པའི་གནས་ཚད་མི་ལོ་སྟོང་ཕྲག་ཉེར་གཅིག་དང་དྲུག་བརྒྱ་དང། གླིང་གཅིག་གི་ལྔ་སྟོང་བཞི་བརྒྱ་སྟེ་ལྷོ་གླིང་གསུམ་གཅིག་ཏུ་བྱས་པའི་ཚད་དང། དེ་ཡང་ཞིབ་པར་ལྷོ་གླིང་དབུས་མ་འདིར། རྩ་རྒྱུད་གསུངས་པ་ནས་དྲག་པོ་འཁོར་ལོས་ཀླ་ཀློ་མ་བཅོས་པའི་བར་ལ་ཐུབ་པའི་དུས་བཞི་སོགས་ནི། ཀ་ལཱ་པར་ཆོས་རྒྱལ་རིག་ལྡན་ཐོག་མ་བྱོན་པ་ནས་རྒྱ་མཚོ་རྣམ་རྒྱལ་ཡན་ལ་ལོ་ཚིག་སྟོང་ལྔ་བརྒྱ་གསུམ་དང། དེ་ནས་རྒྱ་མཚོ་རྣམ་རྒྱལ་བརྒྱ་གྱ་གཉིས། རྒྱལ་དཀའི་ཉིས་བརྒྱ་ཉེར་གཅིག་བསྣན་པ་ཚིག་སྟོང་དགུ་བརྒྱ་གོ་དྲུག། དེ་ནས་དྲག་པོ་འཁོར་ལོ་མ་བྱོན་ལ་ཡན་ལ་རིག་ལྡན་གཞན་རྣམས་བསྡོམས་པས་སུམ་སྟོང་ཉིས་བརྒྱ་དྲུག་འདས་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་རྫོགས་ལྡན་དང། ཉིས་ལྡན། སུམ་ལྡན། རྩོད་ལྡན་ཏེ་དུས་བཞིར་ཕྱེ་ལ། དེ་ནས་དྲག་པོ་འཁོར་ལོས་ཀླ་ཀློ་བཅོམ་ནས་རང་སྲས་ཚངས་པ་ཁྲིར་འཁོད་པ་ནས་ཉམས་གསོས་ཀྱི་དུས་བཞིའི་ཚད་ནུས་པའི་ཞག་གཅིག་གི་དབུགས་ཀྱི་གྲངས་མི་ལོ་ཉིས་ཁྲི་ཚིག་སྟོང་དྲུག་བརྒྱ་སྟེ་གླིང་བཅུ་གཉིས་ཁྱོན་བསྡོམས་ཀྱི་གྲངས་དང། འདི་བཅུ་གཉིས་ཀྱིས་ཕྱེ་བས་སྟོང་བརྒྱད་བརྒྱ་ཐོབ་པ་གླིང་གཅིག་གི་བསྟན་པའི་གནས་ཚད་དང། དེ་བཞིས་བགོས་པས་ཕྱིར་དར་དུས་བཞིའི་ཚད་དེ་ལྷོ་གླིང་འདིར་བསྟན་པ་སྔ་ཕྱི་བསྡོམས་པས་ལྔ་སྟོང་ཆིག་བརྒྱ་བཞི་འབྱུང་བ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་གནས་ཚད་དུ་བཤད་དོ། དུས་འཁོར་གྱི་ལུགས་འདི་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་བུ་སྟོན། བྱ་བདག་པ། ཇོ་ནང་པ། འཇམ་དབྱངས་ཆོས་མགོན། འགོས་(སྨད་ཆ།༨༥༦)ལོ་གཞོན་དུ་དཔལ། དཔལ་ལྡན་བླ་མ་དམ་པ། མཚུར་ཕུ་འཇམ་དབྱངས་ཆེན་པོ། གྲུབ་ཐོབ་ཨོ་རྒྱན་པ། གཡུང་སྟོན་རྡོ་རྗེ་དཔལ། བསྟན་འཛིན་བཟང་པོ། རོང་པ་ངག་དབང་གྲགས་པ། ཐེལ་པ་ཀུན་དགའ་རྒྱལ་མཚན་སོགས་ཀྱི་བཞེད་པ་མི་འདྲ་བ་དུ་མ་སྣང་ཡང་འདིར་བསྟན་བཅོས་བཻ་ཌཱུ)་དཀར་པོ་དང་པད་དཀར་ཞལ་ལུང་མ་བུའི་དགོངས་པ་ལྟར་མི་དབང་ཆེན་པོའི་བསྟན་བཅོས་དྲི་ལན་གཡའ་སེལ་ནས་བཤད་པ་ལྟར་བྲིས་པ་ཡིན་ནོ། མཆོག་གསང་འོད་གསལ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ལུགས་ནི། གོང་དུ་སྨོས་པའི་བསྟན་པའི་བཙས་གསུམ་པོ་དེ་གང་དུ་གནས་པར་བསྟན་པ་འབྱུང་སྟེ། ཐལ་འགྱུར་ལས། བཀའ་གསང་ངེས་པ་བཅུ་བདུན་དང། བསྟན་པའི་གཟེར་དང་འཕྲུལ་ཡིག་བཅས། སྦྲུལ་སྐུའི་ཞིང་ཁམས་ཐོག་མ་ལ། སྟོན་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ཡིས། སྟུག་པོ་བཀོད་པའི་གནས་སུ་བཟུང། དེ་ནས་ལྕང་ལོ་ཅན་གྱི་གནས། ཀུན་རིག་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཀྱིས། འདི་ཉིད་བཟུང་བས་རིགས་ལྔར་སྨིན། དེ་ནས་ང་ཡིས་བཟུང་བ་ཡིས། བསྟན་པའི་སྲོག་ཤིང་དམ་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་སྟོང་དང་རྩ་གཉིས་ནི། འདི་ལ་བརྟེན་པ་ངེས་པར་འབྱུང་ཞེས་སོ། ཚུལ་འདིས་ད་ལྟ་མི་མཛེད་འདིར་སངས་རྒྱས་སྟོང་བྱོན་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་ལའང་བསྟན་པའི་བཙས་གསུམ་གྱི་བྱིན་རླབས་ཡིན་པར་ལྟའོ། དེའང་རྡོ་རྗེ་འཆང་གིས་ཚངས་ཆེན་གྱི་ཞིང་ཁམས་བཀོད་ནས་བསྐལ་བ་གྲངས་མེད་འདས་པའི་རྗེས་ལ། ཞིང་འདིཆགས་པའི་མགོ་བརྩམས་པ་ན་བསྟན་པའི་བཙས་གསུམ་པོ་འདི་ནས་བྱང་ཕྱོགས་གཡོ་ལྡན་ཞེས་བྱ་བའི་ཞིང་ན་གནས་ཏེ། ཞིང་དེ་ཡང་སེམས་ཅན་སོ་སོའི་ལས་(སྨད་ཆ།༨༥༧)ཀྱིས་འདི་དག་འབྱུང་བའི་དུས་བདུན་མི་འབྱུང་བའི་དུས་བདུན་ཏེ་བཅུ་བཞི་ལ་དར་ནུབ་ཏུ་འགྱུར་རོ། འབྱུང་བའི་དུས་བདུན་ནི། སྙིང་པོ་ལྡན། རྫོགས་ལྡན། རྫོགས་ལྡན་ཆེན་པོ། ཉིས་ལྡན། སུམ་ལྡན། རྩོད་ལྡན། རྩོད་ལྡན་ཆེན་པོ་སྟེ་བདུན་ནོ། དེ་དག་གི་བར་དུ་ནུབ་པས་མུན་པའི་བསྐལ་པ་བདུན་ཞེས་བྱའོ། དེའང་སྔོན་སྟུག་པོ་བཀོད་པར་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོས་བཟུང། དེ་ནས་ལྕ་ལོ་ཅན་དུ་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཀྱིས་བཟུང། དེ་ནས་ཞིང་འདིའི་སྣོད་བཅུད་ཆགས་ནས་བསྐལ་པ་དང་པོ་དགའ་ལྡན་བརྩེགས་པ་སྟོན་པ་བྱོན་པས། བསྟན་པའི་བཙས་གསུམ་པོ་འདིར་བབས་ནས། རིམ་པ་བདུན་གྱིས་དར་ནུབ་བྱས་ཏེ་མཐར་གཞན་དུ་འཕོ་བ་ནི། སྒྲ་ཐལ་འགྱུར་ལས། འདི་ལྟར་བསྟན་པ་འདི་ཉིད་ལ། ལྷག་མའི་བསྟན་པ་འདི་ལྟ་བུ། དུས་ཀྱི་ངེས་པ་ཆེ་བར་བཤད། སྙིང་པོ་ལྡན་དང་རྫོགས་ལྡན་དང། རྫོགས་ལྡན་དག་ནི་ཆེན་པོ་དང། དེ་བཞིན་གཉིས་དང་སུམ་ལྡན་པ། རྩོད་ལྡན་དང་ནི་ཙོད་ལྡན་ཆེ། དེ་དག་རེ་རེའི་བར་དག་ཏུ། མུན་པའི་བསྐལ་པ་དྲུག་ཅུ་ལ། བསྟན་པའི་བཙས་ནི་གཞན་དུ་འགྱུར། ཞེས་སོ། དེ་ནས་རིམ་པ་བཞིན་དུ་བྱང་གཡོ་ལྡན། ལྷ་ཚོགས་ཚལ་སྐྱོབ། ཤར་ཕྱོགས་རྡོ་རྗེ་འགྱུར་བའི་རི། ནུབ་ཕྱོགས་བྷ་ཏི་པ་ལི་རྣམས་སུ་འཕེལ་འགྲིབ་འདིར་བབས་པས་བཤད་དེ། ཐལ་འགྱུར་ལས། དེ་ནས་ཡང་ནི་འདིར་བབས་ཏེ། རྡོ་རྗེ་གདན་ཞེས་འབྱུང་བའི་གནས། འདི་ཉིད་འཕེལ་ནས་འོད་འབར་བ། ལོ་ནི་ལྔ་བརྒྱ་ལྔ་བཅུའོ། འདི་ཉིད་བློ་གྲོས་བཟང་པོས་འཛིན། ཞེས་པ་ལྟར་ལས་བློ་གྲོས་བཟང་པོ་ནི་འདི་འཛིན་པ་ཐམས་ཅད་དང། ལོ་ལྔ་བརྒྱ་ནི་(སྨད་ཆ།༨༥༨)ལོ་བོ་ཆེ་ཞེས། ལོ་ལྔ་བརྒྱ་ལྔ་བརྒྱར་ལོངས་པའོ། ཞེས་ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོས་གསུངས་སོ། དེ་ཙམ་ཞིག་མའི་འཇིག་རྟེན་དུ་བསྐལ་པ་དང་པོ་ནས། ཚེ་ལོ་བཅུ་པའི་ཡ་ཐོག་འདིའི་བར་སྣང་ལ། གཞན་རྣམས་ནི་མི་ལ་ཡིན་པ་མཁའ་འགྲོ་མའི་གནས་སུ་དོན་བྱེད་པར་གྲགས་སོ། དེ་ལྟར་གང་གི་ལུང་དུ། ཚེ་ལོ་བཅུ་པའི་དུས་ལ་དར། དེ་ནས་མི་གནས་རང་པ་ལའོ། ཞེས་བཤད་མ་ཐག་པ་ལྟར་འཛམ་གླིང་འདིའི་འཕེལ་འགྲིབ་ལན་བདུན་རྫོགས་ཏེ། ཚེ་ལོ་བཅུ་པའི་བར་ཁུག་མན་ཆད་ལ་བསྟན་པའི་བཙས་གསུམ་ཡང་ཞིང་འདིར་མི་གནས་པར་འདི་ནས་ལྷོ་ཕྱོགས་མཛེས་ལྡན་བཀོད་པའི་ཞིང་དུ་འཕར། ཞིང་དེའི་མཛད་པ་ཡང་དར་འགྲིབ་བདུན་གྱིས་རྫོགས་ཚེ། བསྟན་པའི་བཙས་གསུམ་པོ་བྱང་ཕྱོགས་ཡངས་པ་སྐྱོབ་པའི་འཇིག་རྟེན་དུ་འཕར་བར་བཤད་དེ། ཞིང་ཁམས་དེར་སངས་རྒྱས་ཨུཏྦྷལ་མེ་ཏོག་གིས་བཟུང་ནས་དར་ནུབ་བདུན་རྫོགས་པའི་འོག་ཏུ། ནུབ་ཕྱོགས་གཙུག་ཕུད་དབྱངས་ཞེས་བྱ་བའི་འཇིག་རྟེན་དུ་འཕར་ནས། སངས་རྒྱས་འཁོར་བ་འཇིག་གིས་བཟུང། དེར་ལོ་འབུམ་ཕྲག་བདུན་དུ་དར་ནུབ་བདུན་གྱི་ཚུལ་དུ་གནས་པའི་འོག་ཏུ། ཞིང་ཁམས་དེ་དང། རྡོ་རྗེ་འཆང་གིས་བཀོད་པའི་ཚངས་ཆེན་གྱི་བསྐལ་བ་ན་ཡོད་པའི་ཞིང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འགྲོ་བ་མཐའ་དག་གདོད་མའི་སར་གྲོལ་ཏེ། ཚངས་ཆེན་གྱི་བསྐལ་པ་སྣོད་བཅུད་དང་བཅས་པ་སྟོངས་ཏེ་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་ལ་བསྐལ་པ་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་ལྔར་གནས་ཤིང། བསྟན་པའི་བཙས་གསུམ་ཡང་རྫོ་རྗེ་འཆང་གི་མཛད་པ་ཆེན་མོ་རྫོགས་པས། ཆོས་ཉིད་ཞི་བའི་དབྱིངས་སུ་རང་ཡལ་ནས་མི་སྣང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་བསྐལ་པ་(སྨད་ཆ།༨༥༩)སྟོངས་པར་གྱུར་ན་ཡང། ཡང་རེ་ཞིག་གི་ཚེ་རྡོ་རྗེ་འཆང་གིས་སྦྲུལ་པས་ཚངས་ཆེན་བཀོད་དེ་འགྲོ་བ་དབྱིངས་ནས་སྣང་བ་དང། བསྐལ་པ་ས་ཡ་དྲུག་འབུམ་དུ་གདུལ་བྱའི་སྣང་བ་ལ་འདུལ་བྱེད་ཀྱི་སྟོན་པ་བྱོན་དུས། བསྟན་པའི་བཙས་གསུམ་ཡང་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་བྱིན་རླབས་ལས་རང་ཤར་ཏེ། འཕེལ་འགྲིབ་མེད་པར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ་སྔ་མ་ལ། འཕེལ་འགྲིབ་མེད་པར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ་སྔ་མ་ལ། དེ་ནས་འཇིག་རྟེན་འོག་མ་ལ། བསྐལ་པ་ས་ཡ་དྲུག་འབུམ་དུ། སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་ཡུན་རིང་གནས། འདི་ལ་འཕེལ་འགྲིབ་འབྱུང་བ་མིན། འགྲོ་བ་རྣམས་ནི་སྨིན་བྱེད་དོ། ཞེས་བཤད་དོ། གཞན་ཡང་ཨོ་རྒྱན་རྡོ་རྗེ་འཆང་གི་ཟབ་མོ་གཏེར་གྱི་ཚུལ་རྣམས་ཡང། སངས་རྒྱས་གླིང་པའི་གཏེར་ལུང་ལས། མདོར་ན་སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་སྟོང་གི་བར། ཨོ་རྒྱན་བདག་ཀྱང་དེ་བཞིན་རེ་རེ་སྟེ། སངས་རྒྱས་བསྟན་གཞུག་བདག་གི་གཏེར་གྱིས་བསྐྱངས། ཞེས་དང། དྲི་མེད་ལྟུན་པོའི་གཏེར་མ་རྣམ་ཐར་དངོས་གྲུབ་འབྱུང་བའི་ཤོག་དྲིལ་ལས། སངས་རྒྱས་སྟོང་གི་བསྟན་པ་མ་རྫོགས་པར། ཨོ་རྒྱན་ང་ཡི་སྦྲུལ་པ་ཟད་མི་ཤེས། སའོག་གཏེར་ལ་དེ་བལ་སྨོས་ཅི་དགོས། ཞེས་སངས་རྒྱས་སྟོང་གི་བསྟན་པ་གནས་ཀྱི་བར་པདྨའི་གཏེར་ཆོས་གནས་པར་གསུངས་སོ། བྱེ་བྲག་ཐུབ་པ་ཆེན་པོ་འདིའི་བསྟན་པ་ཐུན་མོང་དུ་ནུབ་པ་ལྟར་སྣང་བའི་དུས་ན་གཏེར་ཆོས་རྣམས་ཀླུའི་ཡུལ་དུ་དར་ཏེ། གཏེར་ལུང་ལས། ཐུབ་པ་ཆེན་པོའི་བསྟན་ཏུ་བསྡུས་ནས། ཀླུ་ཡུལ་དུ་གདན་དྲངས་ཤིང། ཨོ་རྒྱན་བདག་གི་སྦྲུལ་པ་ཀླུའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དྲི་མེད་དཔལ་ཕྲེང་དུ་གྲགས་ཤིང། བསྐལ་(སྨད་ཆ།༨༦༠)1. རྫོགས་ལྡན་པརེ་དུ་བཞུགས་ནས་ཀླུའི་དོན་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། ཞེས་བཤད་དེ་སློབ་དཔོན་ཙནྡྲ་གོ་མིས། བསྟན་པ་རིན་ཆེན་མཆོག་ལྟར་བཟང་ལ་ཕན་མཛད་པ། རྣམ་པར་དག་ཚུལ་གང་ཡིན་ཀླུ་མགོའི་གདེང་ཀ་ཅན། ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་གཙུག་གི་རྒྱན་བཞིན་གུས་ནོས་ནས། ས་ཡི་སྟེང་ན་གནས་པའི་རབ་རིབ་སེལ་བར་བྱེད། ཅེས་གསུངས་ཏེ་སྦྱོར་ཆོས་མང་པོ་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ཀྱི་མཆོད་པའི་རྟེན་དུ་བཞུགས་པར་བཤད་པ་དང་ཚུལ་མཐུན་པར་སྣང་ངོ། གསུམ་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་འཆད་ཚུལ་ནི། མདོ་སྡེ་ལས་བརྒྱ་པ་ལས། རྒྱ་མཚོ་ཆུ་སྲིན་གནས་རྣམས་ལ། སངས་རྒྱས་དུས་ལས་ཡོལ་མི་མངའ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། སེམས་ཅན་གྱི་ལས་ཚུལ་བསམ་མི་ཁྱབ་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐུགས་རྗེ་དང་ཕྲིན་ལས་ཚད་མེད་པའི་འཇུག་པ་གཞར་ཡང་མི་བརྟུལ་བ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཤིས་སུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། གདུལ་བྱ་ཁ་གཅིག་གི་སྣང་ངོར་ནུབ་པ་ལྟ་སྣང་ཡང། དོན་ལ་ནུབ་པ་མེད་པར་བཤད་དེ། དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ལས། ནམ་མཁས་ཇི་སྙེད་ཁྱབ་གྱུར་པ། སྐུ་ཡིན་ཀྱང་ནི་དེ་སྙེད་ཁྱབ། སྐུ་ཡིས་ཇི་སྙེད་ཁྱབ་གྱུར་པ། སྐུ་ཡིན་ཀྱང་ནི་དེ་སྙེད་ཁྱབ། འོད་ཀྱི་ཇི་སྙེད་ཁྱབ་གྱུར་པ། གསུང་གིས་ཀྱང་ནི་དེ་སྙེད་ཁྱབ། ཅེས་གསུངས་ཏེ། དེའི་རང་བཞིན་རྒྱས་པ་ནི་ཀུན་མཁྱེན་གྱིས། དེའང་སྦྲུལ་སྐུ་ཐུབ་པ་ཆུ་ཟླ་བུ་གཅིག་འདས་ཀྱང། འོག་མིན་ན་བཞུགས་པའི་ལོངས་སྐུ་ཟླ་བ་དངོས་ལྟ་བུ་རྟག་ཏུ་བཞུགས་པས། སེམས་ཅན་གྱི་མོས་པ་(སྨད་ཆ།༨༦༡)དང་སྐལ་པའི་ཆུ་སྣོད་ནམ་བྱུང་གི་ཚེ་དེ་དང་འཚམས་པའི་སྦྲུལ་པ་དང། ཐེག་པ་གང་གིས་འདུལ་བའི་ཆོས་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་གདུལ་བྱ་གཅིག་གམ། བརྒྱ་འམ་གླིང་གཅིག་ནས་སྟོང་གསུམ་ལ་སོགས་པའི་གྲངས་དང་སྣང་བ་མཐུན་པ་ཇི་ཙམ་ཡོད་པ་དེར་དུས་ལྔ་ཕྱི་མེད་པར་འབྱུང་སྟེ། ཆུ་སྣོད་ཀྱི་གྲངས་ཇི་ཙམ་ཡོད་པ་དེར་ཟླ་བའི་གཟུགས་དེ་སྙེད་འཆར་བ་སྔ་ཕྱི་མེད་པ་བཞིན་ནོ། སྦྲུལ་པ་དང་འདི་དག་ཀྱང་འགྲོ་བའི་སྣང་ངོར་དར་ནུབ་ལྟར་སྣང་ཡང། དོན་ལ་འཆར་ནུབ་མེད་དེ་གཟུགས་བརྙན་རྨི་ལམ་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། ཚུལ་འདི་དག་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དེ་བླ་ན་མེད་པའི་སྐྱེས་བུ་ཞེས་བྱའོ། ཞེས་གསུངས་སོ། དེ་ནི་བླ་ན་མེད་པའི་བཤད་ཚུལ་ཡིན་ཏེ། ཡིད་བཞིན་རྣམ་པར་བཀོད་པའི་རྒྱུད་ལས། སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ཚོགས་ཆེན་པོ། ཇི་སྲིད་རྣམ་པར་གནས་དེ་སྲིད། སངས་རྒྱས་སྦྲུལ་པ་རྒྱུན་མི་ཆད། གྲོལ་བའི་ཆོས་ཀྱང་ནུབ་པ་མེད། ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་བཞད་དེ་གཞར་ཡང་ནུབ་པ་མེད་པར་དར་ཞིང་རྒྱས་སོ། དེར་ལྟར་བསྟན་པའི་གནས་ཚད་བཤད་ཟིན་ཏེ། ལེགས་པར་བཤད་པའི་སརྒ་བཀྲ་ཤིས་པའི་གྲངས་སུ་སྨོས་པར་དམ་བཅས་པ་བཞིན་མཐར་ཕྱིན་པ་ལེགས་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། བསྟན་པའི་སྙིང་པོ་སྔ་འགྱུར་ངེས་དོན་ཟབ་མོའི་ཆོས་ཀྱི་བྱུང་བ་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ལེགས་བཤད་མཁས་པ་དགའ་བྱེད་ངོ་མཚར་གཏམ་གྱི་རོལ་མཚོ་ལས། ཐུན་མོང་རིག་གནས་སྐོར་དང་བསྟན་པའི་གནས་ཚད་བཤད་པའི་སྐབས་ཏེ་སརྒ་བརྒྱད་པ་སྟེ་ཐ་མའོ། དེ་ལྟར་ཡང་དངོས་ཅག་ཐོས་པ་ཉུང་ཞིང་བཙོན་པ་ལྷོད་ལ་མ་སྦྱངས་ཤིང་མི་མཁས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་བདག་ལྟ་བུ་བསྟན་བཅོས་རྩོམ་པ་པོའི་(སྨད་ཆ།༨༦༢)འོས་སུ་མ་གྱུར་ཞིང།ལྷག་པར་ལོ་ཚོགས་ཀྱི་ཁུར་ལྕི་བས་ཁ་བཏོན་དང་ཡང་དག་འཇོག་ལ་གོམས་པར་བྱེད་པའི་འོས་སུ་མཆིས་མོད་ཅི། འོན་ཀྱང་འཇམ་མགོན་ས་སྐྱ་པཎྜོ་ཏས། གལ་ཏེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡི། བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ཀྱང་དེ་དོར་ཏེ། མགོན་པོ་གང་ལ་མཉེས་གྱུར་པ། དེ་ཡིན་ཕྲིན་ལས་བསྒྲུབས་པར་བགྱི། ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་དུ་ཁོ་བོས་ཀྱང་མི་ནུས་བཞིན་དུ་ཚུལ་འདིར་འབད་པ་ནི་བླ་མ་དམ་པ་རྣམས་དང་ཁྱད་པར་སྐྱེ་པ་དང་ཚེ་རབས་སུ་བཀའ་དྲིན་གྱིས་བསྐྱངས་པོའི་མཆོག་སྦྲུལ་རིན་པོ་ཆེའི་བཀའ་སྩལ་གུས་པའི་གཙུག་གིས་མཆོད་པ་དང་བསྟན་བཅོས་རྣམས་ལ་ཡང་ཡང་བལྟས་ཤིང། དེ་ཡང་སྔར་དུས་ཤིག་འདུལ་འཛིན་མཁྱེན་རབ་རྒྱ་མཚོས་མཛད་ཟེར་བ་གཡག་སྡེ་ཆོས་འབྱུང་དུ་གྲགས་པ་རྙིང་མའི་ཆོས་འབྱུང་རྒྱས་པ་ཞིག་མཐོང་ཡང་འདི་སྐབས་ལག་ཏུ་མ་སོན། གཞན་ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོའི་གྲུབ་མཐའ་མཛོད་དང་སྔགས་ཀྱི་དོན་སྦྱི་ཚངས་དབྱངས་འབྲུག་སྒྲ་དང་སྦྱི་དོན་ལེགས་བཤད་རྒྱ་མཚོ་ཡིད་བཞིན་མཛོད་རྩ་འགྲེལ་སོགས་ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོའི་བསྟན་བཅོས་རྣམས་དང། ཁྱད་པར་བཀའ་མའི་ལོ་རྒྱུས་རྣམས། འགོས་ལོ་ཆེན་པོས་དེབ་སྔོན་དང་དཔའ་བོའི་ཆོས་འབྱུང་མཁས་པའི་དགའ་སྟོན་གྱི་རྙིངམའི་སྐོར་དང། ཀུན་མཁྱེན་འཇིགས་མེད་གླིང་པ་དང་ཀ༔ཐོག་པའི་རྙིང་རྒྱུད་དཀར་ཆག་སོགས་ལ་བརྟེན་ཅིང། སྨིན་གླིང་མཁན་པོ་ཨོ་རྒྱན་བསྟན་འཛིན་རྡོ་རྗེས་མཛད་པའི་ཆོས་འབྱུང་ཉུང་ངུ་སོགས་ལའང་ཞིབ་མོར་དཔྱད། ཁ་སྐོང་དགོས་རིགས་རིག་འཛིན་གཏེར་བདག་གླིང་པས་མཛད་པའི་སྙིང་ཐིག་བླ་མ་བརྒྱུད་(སྨད་ཆ།༨༦༣)པའི་ཁོ་སྐོང་དང། ཕུར་པའི་ཆོས་འབྱུང་ངོ་མཚར་རྒྱ་མཚོའི་རྦ་རླབས། ཕུར་འགྲེལ་འབུམ་ནག་སོགས་དང། སྨིན་གླིང་མཁན་ཆེན་(སྨད་ཆ།་རྨཱ་ཤྲཱིའི་མདོ་དབང་བླ་མ་བརྒྱུད་པའི་རྣམ་བཤད་དང་མཁན་བརྒྱུད་ཀྱི་ཡི་གེ་སོགས་དང། གཞན་ཡང་རྒྱལ་རབས་ཆོས་འབྱུང་ཅི་རིགས་ནས་ཀྱང་ཅུང་ཟད་རེ་བྲིས་ཤིང། གཏེར་མའི་སྐོར་རྣམས་ནི། བླ་མ་སོག་ཟློག་པས་མཛད་པའི་ཨོ་རྒྱན་རིན་པོ་ཆེའི་རྣམ་ཐར་དང། ཟབ་ལུང་པ་དབང་གི་རྒྱལ་པོ་དང། ཤ་གཟུགས་པ་ངག་དབང་བཀྲ་ཤིས་རྣམ་རྒྱལ། གཏེར་ཆེན་ཉི་མ་གྲགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཛད་པའི་གཏེར་སྟོན་བརྒྱ་རྩའི་གཏེར་འབྱུང་རྣམས་ལ་ཞིབ་མོར་དཔྱད། ཁ་སྐོང་འོས་པ་རྣམས་ཀུན་མཁྱེན་ལྔ་པ་རིན་པོ་ཆེའི་གསན་ཡིག་དང། གཏེར་ཆེན་ཉི་གྲགས་ཀྱིས་མཛད་པའི་གཏེར་སྟོན་བརྒྱ་རྩའི་གསོལ་འདེབས་དང། གཏེར་སྟོན་སོ་སོའི་རྣམ་ཐར་འགའ་ནས་ཀྱང་ཁ་བསྐང། དྲང་སོ་གཏེར་སྟོན་ཤཀྱ་བཟང་པོ་ཚུན་གཏེར་སྟོན་སོ་སོའི་རྣམ་ཐར་ནས་བཏུས་ཤིང། ཕྱིས་བྱོན་འགའ་ཞིག་གི་ལོ་རྒྱུས་དཱགས་པོ་གཏེར་སྟོན་རིན་པོ་ཆེའི་ཞུས་ལན་ཕྱག་བྲིས་སུ་སྩལ་བ་སོགས་ལས་ཁ་བསྐང། གཏེར་སྟོན་རྣམས་དུས་ནམ་གྱི་ཚེ་བྱོན་པའི་སྔ་ཕྱིའི་གི་རིམ་ནི་ཐང་ཡིག་ལས་གསུངས་པ་རྣམས་ནི་དགོས་པའི་དབང་གིས་གོ་རིམ་དཀྲུགས་པས་སྒྲིབ་ཏུ་མི་བཏུབ་པས་དཀྲུས་ལྟར་དུབྲིས་ཤིང། དེ་ཕྱིན་དབང་པོའི་སྡེའི་གཏེར་སྟོན་བརྒྱ་ཙའིགསོལ་འདེབས་དང་ཀུན་མཁྱེན་ལྔ་པའི་གསན་ཡིག་ལྟེར་བྲིས་ཀྱང་གོ་རིམ་འགྲིགས་པ་ཞིག་མི་སྣང་བས། ཡོངས་གྲགས་རྣམས་ལམ་ཙམ་གང་འགྲིགས་གཤམ་དུ་ཅུང་ཟད་བྲིས་པ་ལྟར་ལས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཞིབ་པར་མི་སྣང་བ་འབྲི་བར་མ་ནུས། དག་སྣང་སྐོར་དང་(སྨད་ཆ།༨༦༤)གདན་རབས་ཀྱི་སྐོར་རྣམས་ཀྱང་རང་རང་གི་ཡིག་ཚང་སོགས་དང་བླ་མ་སོ་སོའི་རྣམ་ཐར་སོགས་ལས་བཏུས་ཤིང། གཞན་དག་རྒྱུན་དང་རྒྱུས་སྟེང་ནས་འབྲི་དགོས་པ་རྣམས་ཀྱང་འོལ་ཆོད་དང་རང་བཟོས་མ་བསླད་པར་གསང་པོར་བྲིས་ཤིང། སྔགས་གསར་མའི་སྐོར་རྣམས་རྒྱལ་རབས་དང་ཆོས་ལུགས་སོ་སོའི་ཆོས་འབྱུང་ཉི་ཤུ་སྐོར་གྱི་སྙིང་པོ་བཏུས་ཤིང། རིག་གནས་སྐོར་ཆོས་འབྱུང་མཁས་པའི་དགའ་སྟོན་པས་གསུངས་པ་དང། སྟག་ཚང་བའི་རིག་གནས་ཀུན་ཤེས་རྩ་འགྲེལ་དང། མཇལ་མགོན་ས་རེའི་ཞབས་ཀྱིས་བསྟན་བཅོས་གཡའ་སེལ་དང། སྨིན་གླིང་རྒྱས་སྲས་རརྣ་བི་ཇ་ཡས་མཛད་པ་རྣམས་ནས་བཏུས་ཤིང། ཁོ་བོའི་སློབ་དཔོན་མཁས་པ་ཆེན་པོ་དག་གིས་གསུང་སྒྲོས་སྔོན་མེད་ལེགས་བཤད་དུ་མ་ངག་གིསཀྱང་བརྒྱན་ཏེ་ལེགས་པར་བྲིས་པ་སྟེ། མདོར་ན་དགོས་མེད་སྦྱི་བརྟོལ་བསྐྱེད་པའི་གཟུ་ལུམ་སོགས་བབ་ཅོལ་གྱི་གོས་པ་མེད་པར་རྟོན་བྱ་བའི་འོས་སུ་མཆིས་པར་ཡོད་དམ་སྙམ་མོ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཚལ་པ་སི་ཏུ་དགེ་བའི་བློ་གྲོས་ཀྱིས། མཁས་པའི་ཡུལ་སར་མཁས་པའི་གཏམ་གྱིས་དགའ་བ་བསྐྱེད། བླུན་པོའི་མདུན་སར་གྲོང་པའི་ཚིག་གིས་དགའ་བ་བསྐྱེད། ཅེས་གསུངས་པ་བཞིན་གང་ཟག་སོ་སོའི་བློ་དང་མཐུན་པར་འཇུག་པ་ཞིག་མ་གཏོགས་བརྗོད་པ་མཐའ་དག་ཀུན་གྱི་རྣ་བར་འབབ་པ་ཞིག་མི་འོང་པར་འདུག་པས། འཇམ་དབྱངས་ས་སྐྱ་པཎྜི་ཏས། བློ་ཆེན་རྣམས་ལ་ཟབ་རྒྱ་ཆེ། བློ་ཆུང་བཟུང་(སྨད་ཆ།༨༦༥)བདེ་གོ་སླ་བ། དེ་ལས་ཟློག་ན་མཁས་རྨོངས་ཀྱི། སློབ་མ་དགའ་བ་བསྐྱེད་མི་ནུས། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་སློབ་མའི་བློ་གྲོས་ཀྱི་རིམ་པ་དང་བསྟུན་ཏེ་ཆོས་འཆད་པར་གསུངས་པ་དང་ཆ་མཆུངས་པར། ཁོ་བོ་ལྟ་བུ་རིགས་གཟུགས་བློ་ནོར་གྱིས་དབེན་པའི་དཱ་རི་དྲ་པའི་འཁྱལ་གཏམ་གྱི་ཀུ་མུ་ཏ་ལ་མཁྱེན་དཔྱོད་རྣམ་པར་ཡངས་པའི་མཁས་པ་ཆེན་པོ་དག་གི་སྦྱན་རས་ཀྱི་བུང་བ་གཡོ་བའི་གཞིར་མི་འོས་པས། རང་དང་སྐལ་མཉམ་བློ་དམན་དག་ལ་གོ་བདེ་ཕྱིར་ཡུལ་སྐད་གཙོ་བོ་བཏོན་ནས་སྨྲས་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་སྦྲུལ་སྐུ་གཏེར་བདག་གླིང་པས། མཁས་རྣམས་ལེགས་བཤད་ཚིག་གིས་དགའ་བ་བསྐྱེད། བླུན་པོ་ཇི་འདྲའི་གཏམ་ལའང་མགུ་བྱེད་མོད། ཀུན་ཡིད་འབབ་པ་སུ་ལང་འབྱུང་དཀའ་བས། བདག་ཀྱང་རེ་དོགས་མཐའ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ། ཞེ་གསུངས་པ་ལྟར། བརྗོད་བྱ་ཚིག་དོན་གང་ཡང་རེ་དགོས་ཀྱི་འཇུར་པར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། འདིར་སྨྲས་པ། སཱ་སྟིའི་དབྱངས་སྙན་ཕྱོགས་བརྒྱར་སྒྲོག་འདི་དཔྱིད་དུས་མྱོས་པའི་ཁུ་བྱུག་མ་ཡིན་བསྟན་པའི་བསྔགས་བརྗོད་བློ་གསལ་མགྲིན་པའི་རྒྱུད་མང་ཡིན། ངོ་མཚར་གཟུགས་བརྒྱའི་རྣམ་འགྱུར་གསལ་འདི་ནོར་བུའི་ཁང་བརྩེགས་གཟུགས་བརྙན་མ་ཡིན་སྔོན་བྱུང་བསྟན་པའི་ཡ་མཚན་གསལ་བྱེད་དེབ་ཐེར་ཡིན། དཔྱོད་ལྡན་ཡིད་ཀྱི་བསྟན་པ་འཕྲོག་འདི་མཛེས་སྡུག་ལུས་ཕྲའི་ཟུར་མིག་མ་ཡིན་ཚིག་དོན་རྣམ་བཀྲའི་ལེགས་བཤད་སྨྲ་མཁས་རྣམ་དཔྱོད་ཡིན། ཐོས་འཛིན་བདུད་རྩིའི་དགའ་སྟོན་མཆོག་འདི་ཐ་མལ་སྒྲུབ་གི་ག་ཞ་མ་ཡིན་སྔ་འགྱུར་ངོ་མཚར་གཏམ་དུ་གླེང་(སྨད་ཆ།༨༦༦)པའི་རྟོགས་བརྗོད་ཡིན། ཐུབ་བསྟན་སྙིང་པོ་ངེས་དོན་ཆུང་གཏེར་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེས་རླབས་ཕྲེང་ཅན། མཁས་དང་གྲུབ་བརྙེས་ལེགས་འཛིན་ཀླུ་དབང་བྱེ་བའི་ཚོགས་ཀྱིས་ཡོངས་བཟུངས་པའི། གསང་ཆེན་ཟབ་དོན་ནོར་བུའི་འབྱུང་གནས་ཡ་མཚན་དུ་མས་ཕྱུག་པའི་གཏམ། སྡེབ་ལེགས་ཚིག་གིས་དོན་བཟང་ལེགས་བཤད་གླུ་རུ་འཇོ་ལ་ཅིས་མི་སྦྲོ། གནའ་བོའི་ལོ་པཎ་སངས་རྒྱས་གཉིས་པ་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བ་ཆེ་རྣམས་ཀྱིས། གངས་ལྗོངས་ཕན་བདེའི་དཔྱིད་དུ་ཉེར་དྲངས་རྣམ་གསུམ་ཡོ་གའི་གསར་བཟང་ལས། གསང་ཆེན་ཆོས་ཚུལ་རྩིབ་སྟོང་རབ་བཀྲ་ཆོས་གཞན་བརྟན་པ་འཕྲོག་བྱེད་ཅིང། སྲིད་པའི་འཇིག་ཚོགས་དྲ་བ་གཅོད་བྱེད་སྐུ་བཞིའི་རྒྱལ་སར་དབང་གཞུའི་ཁེངས་འཕྲོག་དུ་ཀླུ་ལར། ངོ་མཚར་ཆོས་འབྱུང་ནོར་བུའི་དབང་སྦྲས་པས་ལོག་རྟོག་ལྷ་མིན་རིང་དུ་བྲོས། གཟུར་གནས་དཔྱོད་ལྡན་ལྷ་བརྒྱའི་དགའ་སྟོན་བསྟན་པའི་བླ་ན་བསྒྲེང་འོས་པའི། སྔོན་མེད་ལེགས་བཤད་རྒྱལ་མཚན་ཆེ་འདི་ཁོ་བོས་རྣམ་དཔྱོད་ཕྲག་ནས་ངོམ། འགའ་ཞིག་རང་གིས་ཐིག་པ་མ་མྱོང་གཞན་ལ་བསྙད་འདོད་སྐྱུག་པར་བརྩམས། བབ་ཅོལ་ཡལ་གའི་རི་དཱགས་ཇི་བཞིན་རྫུན་ཚིག་མི་གཙང་འཐོར་ལ་བྲེལ། ཁོ་བོས་གྲོས་དཱངས་ཤེལ་དྲི་མེད་ཐོས་མང་ཉི་འོད་དང་འགྲོགས་པའི། རྣམ་དཔྱོད་ཚོན་རིས་དབང་གཞུ་གསར་པས་ཀུན་ཡིད་འཕྲོག་པའི་དགའ་སྟོན་བྱེད། དེ་ཕྱིར་གསང་ཆེན་བསྟན་པའི་ལོ་རྒྱུས་དོན་མཐུན་ཡིད་ལ་སྦྲོ་བསྐྱེད་ཕྱིར། ལེགས་བཤད་སྲོང་པོའི་ཚིག་དོན་ཟབ་བརླིང་ཉམས་འགྱུར་བཻ་ཌཱུ)འི་རྒྱུད་མང། རྣམ་དཔྱོད་མཛེས་མའི་(སྨད་ཆ།༨༦༧)སོར་རྩེས་བསྐུལ་ཚེ་སྐབས་གསུམ་མེས་པོ་གཟུགས་གཞན་གྱི། སྔོན་བྱུང་ངོ་མཚར་གཏམ་དུ་གླེང་ཕྱིར་འཛིན་མའི་གཞི་ལ་འོངས་པ་བཞིན། སྔོན་དུས་བོད་ཡུལ་མཐའ་འཁོག་མུན་གླིང་ཡང་ཕན་བདེའི་འོད་སྟོང་དྲ་བས་ཁྱབ་མཛད་པའི། ཐུབ་བསྟན་ཉིན་བྱེད་འདྲེན་པའི་ཤིང་རྟ་ནི། སྔ་འགྱུར་ལོ་པཎ་ལས་གཞན་སུ་ཡོད་སྨྲོས། ཁྱད་པར་ཚད་མེད་ཐུགས་རྗེའི་གྲུ་ཆར་གྱིས། མི་བསྲུན་ལྷ་འདྲེ་གཟེངས་པའི་ཞུགས་བཅིལ་ནས། ཐུབ་བསྟན་དཔག་བསམ་རྩ་བ་ཆེས་བརླིང་བར། ཚུགས་པའི་བྱེད་པོ་ཨོ་རྒྱན་ལས་གཞན་མིན། མཐའ་འཁོབ་གདོལ་སྦྱོད་ཀྱིས་ཉོས་སྡིག་ལྷོའི་ཁུར། འཕྲོག་བྱེད་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་གླེགས་ཆེར་ཕྱེས་ནས། དུད་འགྲོའི་གླིང་ཡང་ལྷ་གནས་ལྟར་མཛད་པའི། བཀའ་དྲིན་བསམ་ན་ནམ་མཁའི་མཐའ་ཡང་བརྟུལ། ཁྱད་པར་གསང་ཆེན་བདུད་རྩིའི་དགའ་སྟོན་གྱིས་བསྐལ་བཟང་ཐར་བའི་སྨྱུ་གུ་བསྐྱེད་བསྲིངས་པས། གྲུབ་བརྙེས་རིག་འཛིན་དུ་མས་གསངས་ལྗོངས་ཀྱི། དབྱིགས་འཛིན་ཕང་པ་དོགས་པོར་གྱུར་ཅེས་གླེང། དེ་ཕྱིར་སྔོན་གྱི་ལོ་པཎ་དྲང་སྲོང་ཆེས། ཞལ་ལུང་འཆི་མེད་འབབ་ལྡན་ལམ་གསུམ་འགྲོ། བཤད་སྒྲུབ་རྒྱ་མཚོར་འཁྱིལ་བའི་རླབས་ཕྲེང་གིས། སྲིད་རྩེར་སྙེག་འདིར་གསང་ཆེན་རྙིང་མར་གྲགས། ཁྱད་པར་སྔ་འགྱུར་བསྟན་པའི་རྒྱལ་སྲིད་ལ། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་རྣམས་འཕྲིན་ལས་ཀྱི། ཟླ་ཤེལ་གངས་ལྗོངས་རལ་པའི་རྩེར་འཇོག་ཅིང། ངོ་མཚར་མཛད་བཟུང་ཕན་བདེའི་གཏེར་དུ་ངོམ། ཕྱི་དུས་ཆོས་ཚུལ་རྣམ་མང་གྲུབ་པའི་མཐའ། ཟབ་ཁྱད་སྙན་པའི་གྲགས་ལྡན་ཆོས་མང་ཡང། ཙེ་གཅིག་ཁོ་ནས་སྐུ་བཞིའི་རྒྱལ་སྲིད་མཆོག་(སྨད་ཆ།༨༦༨)མངོན་དུ་བྱེད་ལ་འདིར་མཚུངས་སྦངས་པ་བཞིན། ཟུང་འཇུག་རྟོགས་པའི་བདུད་རྩིའི་རོ་མྱོས་ཤིང། འོད་གསལ་སྣང་བཞིའི་ལང་ཆོ་དར་བབས་པས། གྲུབ་བརྙེས་བྱིའུ་ཁྱུ་ཙམ་ཞིག་མངོན་སུམ་དུ། འོད་སྐུར་གཤེགས་པའི་ཚུལ་ལ་སུ་ཡིས་སྙོན། འོན་ཀྱང་ཕྱོགས་འཛིན་གདོན་གྱིས་ལངས་པའི་རོ། དྲག་པོར་གླལ་བའི་ལྕེ་ཞགས་མཁས་རྣམས་ཀྱི། ལུང་རིགས་ཚེམས་ཀྱིས་བཅས་ནས་ལེགས་བཤད་གསེར། ལན་བརྒྱར་ངོམ་ནས་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཟིན་མོད། དེང་དུས་དུག་ལྔའི་ནང་ཁྲོལ་ཀུན་རུལ་ཡང། མཁས་རློམ་བཟང་རྫུས་ཕྱི་ཚུགས་མི་ཞིག་པའི། བཤེས་གཉེན་གཟུགས་བརྙན་འགའ་ཞིག་ཕྲག་དོག་མེས། མ་བཟོད་མུ་ཅོར་རིགས་ཚུལ་ཡིན་སྙམ་ཡང། རིས་མེད་སྐྱེས་ཆེན་གདེང་ཅ་དབང་པོ་རྣམས། དགྱེས་དགུས་རོལ་བའི་གསང་ཆེན་མ་དྲོས་ཀླུད། སྐལ་ངན་ཡི་དཱགས་མགྲིན་པ་ཕྲ་མོ་དང། མ་འཚམས་སྨྲ་བ་རང་སྐྱོན་ངོམ་མིན་ནམ། གསང་ཆེན་བསྟན་པའི་ཉི་མ་འོད་པོ་ཆེ། སྐྱེ་དགུའི་ལེགས་བྱས་ལྷ་ལམ་ཡངས་པ་རུ། རྒྱལ་བའི་ཕྲིན་ལས་ཤིང་རྟས་དྲངས་པའི་འོད། ཕྱོགས་འཛིན་སྦར་མོས་སྒྲིབ་འདོད་ངོ་ཚའི་མཐའ། སྔ་འགྱུར་རིང་ལུགས་ངོ་མཚར་དཔག་བསམ་ཕྲེང། ཕྱོགས་འཛིན་དྲི་མས་སྦག་འདོད་ཀུན་སློང་ཅན། སྐྱེ་ངན་ནགས་ཁྲོད་ཁ་ཏའི་མུ་ཅོར་གྱི། ཅ་ཅོའི་སྒྲ་ལ་བློ་ལྡན་སུ་ཡིད་རྟོན། ལྷ་ལམ་ལས་ཀྱང་ཐུགས་རྗེ་རྒྱ་ཆེ་ཞིང། གངྒཱ་ལས་ཀྱང་ཕྲིན་ལས་རྒྱུན་རིང་ལ། ཉི་མ་ལས་ཀྱང་མཐུ་སྟོབས་གཟི་འབར་བ། ཟླ་བ་ལས་ཀྱང་བདུད་རྩིའི་དཔལ་སྟེར་བྱེད། ལྷ་བཅས་འཇིག་རྟེན་མཆོད་འོས་བསྟན་འདི་ལ། སྐལ་མེད་ལག་འགྲོའི་རིགས་ཅན་མ་གཏོགས་(སྨད་ཆ།༨༦༩)པའི། གངས་ཅན་ནོར་འཛིན་ཡངས་པའི་ཁྱོན་འདི་ན། གུས་པས་མོ་མཆོད་ཤེས་ལྡན་སུ་ཡོད་མིན། ཁྱད་པར་སྔ་འགྱུར་བསྟན་པའི་གྲིབ་བསིལ་གྱིས། བོད་ཡུལ་ཕན་བདེའི་དཔྱིད་དུ་གལ་བསོས་ཚུལ། ཇི་བཞིན་བརྗོད་ན་སྟིང་གི་ཆུ་གཏེར་ལ། དད་པའི་རྦ་རླབས་མི་གཡོ་སུ་ཞིག་ཡོད། ཐུབ་བསྟན་སྒྲོན་མེས་གསང་ལྗོངས་མུན་པའི་གླིང། གསལ་མཛད་ཆོས་ཀྱི་དེད་དཔོན་དེ་རྣམས་ཀྱིས། བོད་ཡུལ་ཆོས་དཀར་སྣོད་དུ་སྩལ་བའི་དྲིན། གཟུགས་སུ་གྲུབ་ན་མཁའ་ཡང་སྣོད་དུ་ཆུང། དེ་ཕྱིར་འདི་ཚུལ་བརྗོད་བྱེད་ཨུཏྦྷལ། སྡེབ་ལེགས་ཚིག་གི་སྲེད་བུར་ལེགས་བསྟར་ན། ཕྱོགས་ཀྱི་བུ་མོའི་སྒྲ་འཛིན་མཛེས་བྱེད་དུ། མངོན་པར་བསྐྲུན་ལ་མོས་པ་ལྟོད་མ་གྱུར། གང་ཚེ་སྐལ་བཟང་སའི་ཐེག་ལེར། གསང་ཆེན་བསྟན་འིད་དགའ་ཚལ་ནི། དགེ་མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་གླིང། ས་ལ་འོག་མིན་གཉིས་པ་བཞིན། གང་ན་སྔོན་ཟླ་ཤེལ་ཀྱིས། བྱུག་པའི་སྟེང་མཐུ་དར་བའི་འབྲས། རུས་སུ་སྨིན་པའི་ཀུ་ས་ལི། མཁོས་བྲལ་དང་ནོར་ལྡན་པ་ཡོད། ནམ་ཞིག་ཆོས་སྦྱན་ཡངས་པའི་རྗེས། བཀའ་མཆིད་གནྡྷ་བྷའི་གླིང་བུས། ཚུལ་འདིར་ཁྱོད་མགྲིན་རྒྱུད་མང་དག། འཁྲོལ་བར་འོས་ཞེས་དབུགས་དབྱུང་སྩལ། དེ་ཚེ་ཚོས་ཀྱི་མདུན་བ་འགར། རྡོ་རྗེ་འཛིན་དབང་ཕལ་ཆེར་ཀྱང། འདོ་དོན་གཉེར་བའི་ཀ)་ར། ཐོས་འཛིན་ཀུན་དའི་དཔྱིད་དུ་ལྷུང། སྐྱེས་སྦྱོར་ལང་ཚོ་མ་སྨིན་པའི། རྣམ་དཔྱོད་བུས་པའི་སྟོབས་ཕྲ་ཡང། ལྷག་བསམ་ཕྲག་པར་ལྷུན་པོའི་གཏོས། འདེགས་བཟོད་སྙིང་སྟོབས་ཁུར་དུབླངས། འོན་ཀྱང་བདེན་གསོང་རྒྱ་མཚོའི་མར། རིས་མེད་ས་(སྨད་ཆ།༨༧༠)དགེའི་འདབ་གྲོལ་ལས། གྱ་གྱུའི་གདུང་བྱེད་རིང་སྦབ་པས། ཕྱོགས་ལྟུང་འདམ་སྐྱེས་བཞད་ཅི་འཚལ། དེ་ཚེ་རབ་གསལ་མགྲིན་པའི་རྔ། སྒྲོག་མཁས་ཕྱོགས་ཀྱི་མི་ན་ཀཱ། ཀུན་གསལ་གཞོན་ནུའི་ལང་ཚོའི་མཐའ། འཚོམ་པའི་ངལ་བ་བསྟེན་པར་གྱུར། བླ་མའི་གསུང་གི་བདུད་རྩིའི་རེག་པས་བདག་བློ་རྣམ་འཕེལ་ཆུང་གཏེར་འཛིང། གཟུར་གནས་གསོང་པོའི་བང་རིམ་གྱིས་མཛེས་རྣམ་དཔྱོད་མནྡ་རའི་ས་འཛིན། ལུང་རིགས་གདེངས་ཅན་དབང་པོའི་ཉེར་འཁྱུད་ཐོས་བཙོན་དཔུང་གིས་བསྲུབས་པ་ལས། ལེགས་བཤད་འོད་ཟེར་སྟོང་ཕྲག་དང་ལྡན་སྔོན་བྱུང་གསལ་བྱེད་གཏམ་འདི་བྱུང། གང་དག་རྙིང་བསྟན་ངོ་མཚར་རྒྱ་ཆེ་འཛམ་གླིང་ཐ་གྲུ་གཞལ་འདོད་རྣམས། རྫུན་མེད་ལེགས་བཤད་རྟ་བརྒྱས་མྱུར་དྲངས་ཡིད་ཆེས་ལུང་གི་འཁོར་ལོ་ཅན། རྨད་འབྱུང་གཏམ་གྱི་ཤིང་རྟ་ཆེ་འདིས་བདེ་བླག་ཉིད་དུ་བགྲོད་འགྱུར་གྱི། ངེས་མེད་ཕྱོགས་གཏམ་འཁར་བ་ལ་རྟེན་དེ་འདྲས་བགྲོད་འགྱུར་གྱི། ངེས་མེད་ཕྱོགས་གཏམ་འཁར་བ་ལ་རྟེན་དེ་འདྲས་བགྲོད་བྱ་ག་ལ་ཡིན། སྔ་འགྱུར་བསྟན་པའི་རྟོགས་བརྗོད་ནོར་བུས་ཡོངས་གང་རིན་པོ་ཆེ་ཡི་གཟིངས། ཆ་མེད་ཆུ་རྙོག་བརྒལ་བར་མི་འོས་ཆོས་དབྱིངས་དཱངས་མཚོར་སྙེག་གི་ཞེས། ཕྱོགས་འདིར་མིང་ཙམ་སྟོན་ལ་ཕྱོགས་ཚེ་ཁོ་བས་ཐོས་བརྩོན་ཞགས་བས་བཟུང། ལེགས་བཤད་རྟོད་ཕུར་བརྟན་པོ་བཏབ་ཡོད་རྙིང་བསྟན་འཛིན་རྣམས་དགྱེད་བསྐྱེད་མཛོད། ཚུལ་འདིའི་ལེགས་བྱས་སྐྱ་རིངས་ཀྱིས་དྲངས་འགྲོ་ཀུན་དགེ་ཚོགས་སྣང་མཛོད་འབུམ། འཁོར་གསུམ་ཡང་དག་ཤིང་རྟ་ལ་ཆིབས་བྱ་ཆེན་ལྷ་ལམ་ཆེར་འཇུག་མཐུས། སྲིད་པའི་ཚུ་བོ་རིངས་པར་སྐེམ་བྱས་ཉམ་ཐག་མ་རྣམས་དབུགས་དབྱུང་སྟེ། ཐར་གླིང་ཞི་བ་མཆོག་ཏུ་(སྨད་ཆ།༨༧༡)ཉམས་དགར་ངལ་བསོས་བས་སྟེགས་སྦྱིན་གྱུར་ཅིག། གནས་སྐབས་སུའང་ཕྱོགས་བཅུའི་དབྱིགས་འཛིན་ཕང་པར་འཁྱུད་པའི་སྐྱེ་དགུ་ཀུན། དུས་ཀྱི་འགྱུར་བ་རྩུབ་མོས་རེག་པའི་མི་ངས་མཐའ་དག་མིང་ཡང་མེད། ལེགས་སྦྱོད་དཔྱིད་དཔལ་ལང་ཚོ་དར་བས་སྲིད་ཞིའི་ཕུན་ཚོགས་དབྱར་བསུས་ཏེ། རྫོགས་ལྡན་གཞོན་ནུ་མཛའ་ནར་ཁུགས་པའི་དགའ་སྟོན་ཡོལ་མེད་སྦྱོད་གྱུར་ཅིག། ཐུབ་མཆོག་བསྟན་པའི་གངས་རི་ལས་འོངས་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེའི་ཆོས་ཀྱི་ཀླུང། རིས་མེད་བསྟན་པ་དབྱར་གྱི་མཚོ་བཞིན་ཕྱོགས་དུས་ཀུན་ཏུ་དར་ཞིང་རྒྱས། ཁྱད་པར་ངེས་གསང་རྫོགས་ཆེན་ཆོས་ཚུལ་གཞར་ཡང་མི་ནུས་མི་འགྲིབ་པར། དཀར་ཕྱོགས་ལ་འཛེག་སྟོན་ཟླའི་དཔལ་བཞིན་གོང་ནས་གོང་འཕེལ་ཉིད་གྱུར་ཅིག། མཁྱེན་པའི་སྦྱན་གྱིས་རིས་མེད་ཆོས་ཀུན་ཇི་བཞིན་གཟིགས་པའི་རྣམ་དཔྱོད་ངོམ། བརྩེ་བའི་ཕྱག་གིས་རིས་མེད་གདུལ་བྱ་ཅིག་ཅར་འདྲེན་པའི་ཐུགས་རྗེ་མངའ། ལྷག་པའི་ཐུགས་བསྐྱེད་རིས་མེད་བསྟན་ལ་སྟོན་ཟླ་ལས་དཀར་ཐུགས་མངའ་བའི། བསྟན་འཛིན་མཆོག་རྣམས་རིས་མེད་སྐྱེ་དགུའི་དཔལ་དུ་འཚོ་ཞིང་གཞེས་གྱུར་ཅིག། རྒྱལ་ཀུན་གསང་གསུམ་ཡེ་ཤེས་རོལ་པ་གདུལ་བྱའི་ཞིང་དུ་ཟློས་པའི་གར། རིག་འཛིན་ཡོངས་ཀྱི་ཟུར་ཕུད་རྩེ་ནས་འཇིགས་མེད་ཐེག་མཆོག་སྒོ་ངེས་སྒྲས། ས་གསུམ་ཁྱབ་མཛད་བརྟན་པའི་སྡེས་ཞབས་རྡོ་རྗེའི་ཁམས་སུ་བརྟན་གྱུར་ཅིག། བསྟན་བཅོས་འདི་ཡང་སྔོན་མེད་ལེགས་བཤད་དབྱར་རྔའི་སྙན་པའི་ཡིད་དྲངས་ཏེ། རིས་མེད་སྐྱེ་བོའི་དང་གསུམ་འཛིན་མ་དབྱར་དུ་དྲོས་པའི་ལང་ཚོ་ངོམ། དེ་ཡི་བསྟན་པའི་པད་ཚལ་(སྨད་ཆ།༨༧༢)བསྐྱེད་བསྲིད་དེ་དེས་རྙིང་བསྟན་གྱེན་ནས་གྱེན། འདྲེན་པའི་ཤིང་རྟ་བཞིན་དུ་གྱུར་ཏེ་བསྟན་པའི་རྒྱན་དུ་འབར་གྱུར་ཅིག། བྱེད་པོ་བདག་ཀྱང་ཡང་འབྱུང་སྲིད་པར་དལ་འབྱོར་མཆོག་ཐབས་བསྟན་ལ་ཞུགས། གཙུག་ལག་རྒྱ་མཚོར་རྣམ་དཔྱོད་ཆེས་གསལ་སྦོམ་གསུམ་དག་པའི་ཁོ་ལས་རྫོགས་གྲུབ་གཉིས་དཔག་བསམ་སྙེ་མ་གཡུར་ཟ་བསྟན་ལའང་བྱ་བ་ཆེར་བྱེད་ཅིང། མ་ལུས་ཡིད་ཅན་སྲིད་མཚོ་ལས་སྒྲོར་ཐར་གླིང་དེད་དཔོན་ཉིད་གྱུར་ཅིག། སྐྱེ་ཀུན་ཨུ་རྒྱན་ཆེན་པོའི་རྗེས་བཟུང་བྱིན་རླབས་བདུད་རྩིའི་བྲན་པ་ཡིས། ཚོགས་གཉིས་ས་བོས་དུས་སུ་སྨིན་པའི་སྐལ་བ་སྦོམ་པོའི་འཁྲི་ཤིང་གི། ཕྲིན་ལས་ཡལ་འདབ་ཕྱོགས་བརྒྱར་གཡོ་བས་གང་གི་རིང་ལུགས་སྲིད་མཐའི་བར། གོང་དུ་འདེགས་བཟོད་སྨོན་པའི་འབྲས་བུ་ཡིད་བཞིན་འདོད་འཇོའི་ལྕིང་གྱུར་ཅིག། སྦངས་རྟོགས་མཐར་ཕྱིན་རྫོགས་སངས་རྒྱས་དང་དེས་གསུང་ཞིང་བ་ལུང་རྟོགས་བདག་ཉིད་དམ་པའི་ཆོས། རིག་དང་གྲོལ་བའི་ཡོན་ཏན་གྱིས་མཛེས་རྣམ་གསུམ་འཔགས་པའི་ཚོགས་ཏེ་མཆོག་གསུམ་རིན་ཆེན་གྱི། རྣམ་དག་བདེན་མཐུས་གནས་སྐབས་མཐར་ཐུག་ཕན་བདེའི་རྒྱུད་གྱུར་བསམ་ཀུན་པདྨོ་མྱུར་བཞད་ཅིང། རེ་བའི་ཤིང་རྟ་མངོན་འདོད་འབྲས་བུས་ཕྱུར་བུར་འགེངས་པའི་བཀྲ་ཤིས་དཔལ་གྱིས་ཁྱབ་གྱུར་ཅིག། དེ་ལྟར་གསང་ཆེན་སྔ་འགྱུར་བསྟན་པའི་བྱུང་ཚུལ་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ལེགས་བཤད་མཁས་པ་དགའ་བྱེད་ངོ་མཚར་གཏམ་དྲིན་གྱིས་རྗེས་སུ་བསྐྱངས་པའི་མཆོག་གི་སྦྲུལ་པའི་སྐུ་རིན་པོ་ཆེ་ཆོས་སྦྱན་པདྨའི་འདབ་མ་ལྟར་ཡངས་པའི་དཔལ་རིག་པ་འཛིན་པ་འཇིགས་མེད་བརྟན་པའི་(སྨད་ཆ།༨༧༣)སྡེའི་ཞལ་སྔ་ནས་རྙིང་མ་བཀའ་གཏེར་སོ་སོའི་གདན་རབས་དང་བཅས་པའི་ཆོས་འབྱུང་རྒྱས་པ་ཞིག་ཁྱོད་ཀྱིས་རྩོམ་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཡང་ཁོ་བོ་བློ་དམན་ཞིང་ལེ་ལོ་དང་སྙིམ་ལས་ཆེ་བ་སོགས་ཀྱིས་རྒྱུས་རྩོམ་པ་རྔོ་མི་ཐོགས་ཚུལ་ནན་གྱིས་གསོལ་ཡང། སླར་ཡང་བཀའ་མཆིད་ཕྱག་བྲིས་མ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིང་བསྲེལ། གཏེར་བྱོན་ཨ་ཐམ་མ་སོགས་བྱིན་རྟེན་བཀྲ་ཤིས་པའི་ཁ་བཏགས་སྲིད་དུ་རིང་བ་དང་བཅས་བཀའི་འཁོར་ལོ་གསེར་སྐྲམ་ལྟར་ལྕི་བ་གཙུག་ཏུ་སོན་ཞིང། བཀའ་སྩལ་ཟློག་མེད་ནན་བསྐུལ་རྐུན་མ་ཁས་ལེན་གྱི་དཔེར་བརྩམས་འདུན་བགྱིས་པར། སླར་ཡང་རྒྱ་རོང་རྟག་བརྟན་སྒྲུབ་སྡེ་ནས་མཆོག་སྦྲུལ་རིན་པོ་ཆེ་མཁས་པ་དང་གྲུབ་པའི་རྣམ་ཐར་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་དུ་སོན་པའི་བསྟན་པ་ཡོངས་རྫོགས་ཀྱི་བཤེས་གཉེན་ཆེན་པོ་ནམ་མཁའ་ཚེ་དབང་མཆོག་གྲུབ་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས་བཀྲ་ཤིས་པའི་ཁ་བཏགས་འགྱོགས་འགྲོའི་བཞོན་པ་སྦུས་ལེགས་དང་བཅས་མཆོག་སྦྲུལ་རིན་པི་ཆེའི་གསུང་བཞིན་བསྒྲུབ་དགོས་པའི་བཀའ་ཕེབས་དང། སླར་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཟླ་འོད་གཞོན་ནུ་ཉིད་གསང་རྙིད་བསན་པའི་རྩ་ལག་ཏུ་བསམ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་བཞེས་པའི་འཕེལ་གདུང་ཟུང་སོགས་གཏེར་བྱོན་བྱིན་རྟེན་ཕོན་ཆེ་བ་བཀྲ་ཤིས་པའི་ཁ་བཏགས་སྲིད་དུ་རིང་བ་དང་བཅས་བཀའ་མཆིད་ཀྱི་ལམ་ནས་བསྐུལ་བ་གནང་བ་དང། ཉེ་ཆར་མཁས་ཤིང་གྲུབ་པའི་དབང་ཕྱུག་དགེ་རྩེ་བླ་མ་རིག་འཛིན་རྒྱལ་མཚོས་ཀྱང་བཀྲ་ཤིས་པའི་ཁ་བཏགས་སྲིད་དུ་རིང་བ་དང་བཅས་བསྐུལ་བ་སོགས་ལ་རྟེན་ནས་བརྩམས་པར་གྱིས་པའི་ཚེ། གདན་ས་ཆེན་པོ་དཔལ་གྱིས་ཀ༔༨༧༤)ཐོག་ནས་མཆོག་སྦྲུལ་རིན་པོ་ཆེ་དོན་གྱི་པཎྜི་ཏ་འགྱུར་མེད་ཚེ་དབང་མཆོག་གྲུབ་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང་ཕྱག་དཔེ་གཡར་གནང་དང་མེད་པ་རྣམས་བཙལ་གྲོགས་ཐུགས་རྩོལ་གནང་བ་སོགས་བཀའ་དྲིན་ཆེན་པོའི་རྗེས་སུ་བསྐྱངས་ཤིང། དེ་བཞིན་དུ་རྫོགས་ཆེན་མཆོག་སྦྲུལ་རིན་པོ་ཆེའི་སྐུ་ཞབས་ནས་ཀྱང་ཕྱག་དཔེ་གང་དགོས་གཡར་གནང་ལྷུག་སྩོལ་བཀའ་དྲིན་བསྐྱངས་པ་སོགས་ལ་བརྟེན་ནས། བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་ཤཱཀྱའི་རྒྱལ་པོ་ལྕགས་ཕོ་སྦྲེལ་ལ་སྐུ་བལྟམས་ཤིང་ལྕགས་འབྲུག་ས་གའི་ཉ་ལ་ཞི་བར་གཟིམས་པའི་ཚུལ་བསྟན་པ་ནས་བགྲང་བྱ་ཉིས་སྟོང་བདུན་བརྒྱ་གྱ་བརྒྱད་འདས་པ། བོད་ཡུལ་འདིར་བསྟོད་འགྲེལ་བརྡར་བཏགས་པའི་ལོའི་མིང་རབ་བྱུང་སོགས་དྲུག་ཅུ་ལས་དྲུག་ཅུ་སྐོར་བཅུ་གསུམ་འདས་ནས། རབ་བྱུང་བཅུ་བཞི་པའི་ཐོག་མར་སླེབས་པ་མེ་ཡོས་ཧོར་ཟླ་གཉིས་པ་ནས་བརྩམས་ཡང་གཞན་དབང་གིས་རྣམ་པར་གཡེང་བ་མང་པོས་ཅུང་ཟད་འགྱང་ཡང་རིམ་པར་ལྕགས་སྦྲུལ་ལོ་ཡན་ཆད་ཕལ་ཆེར་བརྩམས་གྲུབ་ཀྱང། ཡི་གེ་འགའ་ཞིག་ལག་ཏུ་མ་སོན་པས་ལོ་ཤས་འགོར་བར་སླར་ཡང་ཆུ་ཕོ་སྦྲེལ་ལོར་ལེའུ་དྲུག་པ་དང་སྔགས་གསར་མའི་རྒྱུད་ཚུལ་བཅས་བྲིས་ཤིང་ཧོལ་ཁང་ལུས་པ་རྣམས་ཀྱང་བསམ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཀྱང། སླང་ཡང་ཆུ་མོ་བྱ་ལོར་སྔར་བརྩམས་པ་རྣམས་ལ་ཞུས་དག་དང་བསྣན་དབྲི་ཡང་ཅི་རིགས་བགྱིས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་སྙིགས་དུས་ཀྱི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སི་ཏུ་རིན་པོ་ཆེ་བསྟན་པའི་ཉིན་བྱེད་ཐུགས་སྲས་ཟུང་དང་བཅས་པའི་བཀའ་དྲིན་ལས་རིག་གནས་འགའ་ཞིག་མིང་རྐྱང་ཙམ་ཐོས་ཤིང་དུས་གསུམ་གྱི་རྒྱལ་བ་རྣམས་དང་ཞལ་མི་གཉིས་པ་མཆོག་གི་རྡོ་རྗེ་(སྨད་ཆ།༨༧༥)སློབ་དཔོན་མཆོག་སྦྲུལ་རིན་པོ་ཆེ་ངེས་པ་དོན་གྱི་རྡོ་རྗེ་འཆང་པདྨ་ཐེག་མཆོག་བསྟན་པའི་རྒྱལ་མཚན་གྱི་ཞབས་རྡུལ་ལ་ཅུང་ཟད་རེག་ཅིང་བཀའི་སློབ་ཚོགས་ཡོངས་ཀྱི་གྲལ་མཐར་སོན་པའི་ཤལ་བ་རྨོངས་བརྟུལ་སྙོམས་ལས་མཁན། ཤཀྱའི་རྒྱལ་པོའི་བསྟན་པའི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པའི་མིང་ངག་དབང་བློ་གྲོས་སམ་མིང་གཞན་དབྱངས་ཅན་དགའ་བའི་བློ་གྲོས་ཞེས་བགྱི་བས་རེས་གཟའ་ལྷའི་བླ་མ་རྒྱུ་སྐར་རྒྱལ་དགའ་མ་དང་ལྷན་ཅིག་རྣམ་པར་རྩེ་བའི་དགའ་སྟོན་དང་ལྡན་པའི་ཡར་ཚེས་བཟང་པོ་ལ་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་་རྒྱལ་ཁྱབ་ཆེན་པོ་སྡེ་བཞི་དགེ་བཅུའི་དཔལ་ཡོན་གྱིས་མངོན་པར་མཐོང་བའི་མངའ་རིས་ཐུབ་བསྟན་སྟག་མོ་སྒང་བསྐལ་བཟང་ཕུན་ཚོགས་གླིང་གི་ཆོས་གྲ་ཆེན་པོར་ལེགས་པར་སྦྱར་བའི་ཡི་གེ་པ་ནི་དགེ་ཚུལ་ཀུན་བཟང་ཆོས་དར་གྱིས་བགྱིས་འདིས་ཀྱང་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་སྦྱི་དང་བྱེ་བྲག་ངེས་དོན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་བསྟན་པ་ཕྱོགས་དུས་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་དར་ཞིང་རྒྱས་ལ་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པའི་རྒྱུར་གྱུར་ཅིང། སཱ་སྟི་ལྱཱ་ཎཾ་བྷ་བ་ཏུ། ཨེ་མ་ཧོ། དཔལ་མཁྱེན་པ་གཉིས་ལྡན་སངས་རྒྱས་དང། ལམ་ལུང་དང་རྟོགས་པ་དམ་པའི་ཆོས། ཚོགས་བསགས་པའི་ཞིང་མཆོག་དགེ་འདུན་སྡེ། མགོན་མཆོག་གསུམ་བདེན་པས་དགེ་ལེགས་སྩོལ། སྔོན་བསྐལ་པ་རྫོགས་ལྡན་གསུམ་ལྡན་དང། གཉིས་ལྡན་གྱི་དུས་སུ་མི་རྣམས་ཀུན། རང་བཞིན་གྱིས་སྒོ་གསུམ་ཞིང་དུལ་དང། མི་དགེའི་ལས་ཤུགས་ཀྱིས་ཉུང་མོད་ཀྱང། དུས་ད་ལྟའི་མི་རྣམས་དེར་ལྡོག་ཚེ། ཁོང་ལ་ལས་རྣམ་དག་བསྟན་ཆོས་ཀྱང། དཔེ་འབྱུང་བྱས་ཉི་འོད་མི་བཟོད་(སྨད་ཆ།༨༧༦)ལྟར། ཆོས་བརྒལ་བརྟག་གི་ཐ་སྙད་རྩོམ་སྲིད་ཀྱང། དཔེ་ཉི་ཤར་སྦར་མོས་འགེབ་དང་མཚུངས། དུས་དེ་སྔ་དེ་སྔོན་ཡན་ཆོད་ལ། ཚུལ་འདི་ལྟའི་ཆོས་འབྱུང་འགའ་མངོན་ཀྱང། གཏམ་ཕྱོགས་སུ་མ་ལྟུངས་ཡིད་བཞིན་དབང། འདི་ཡོངས་ཀྱི་གྲུབ་མཐའི་རྒྱལ་མཚན་ཏོག། ལར་ཐོས་བསམ་སྒོམ་དང་འཆད་རྩོད་རྩོམ། གང་ཡིན་ཀྱང་སྒྲ་འཛིན་སྒོར་ལྟུངས་ཚེ། སེམས་དང་བ་འཕེལ་ཞིང་དང་གྱུར་ནས། དེའི་རྗེས་ཤེས་བྱམས་བརྩེའི་སྟོབས་རྒྱས་ན། ཡོངས་འགྲོར་ཕན་བསྟན་ལའང་དེ་བཞིན་ནོ། འདི་རང་གི་ཉམས་མྱོང་གསང་མ་ཐུབ། ཆོས་འདི་དང་མཇལ་བའི་དགའ་སྦྲོ་དང། དེར་མ་ཟད་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཐོབ། ཉིད་སྔོན་ནས་རྣམ་དཀར་སྦྱི་དང་ནི། ཁྱད་པར་དུ་ངག་གི་སྒྲིབ་དག་མཐུས། དུས་དེར་སྐབས་འཆད་རྩོད་རྩོམ་ལ་དབང། བྱེ་བྲག་གི་སྒྲིབ་དག་མཐུས། དུས་དེང་སྐབས་འཆད་རྩོད་རྩོམ་ལ་དབང། བྱ་བྲག་ཏུ་བློ་གྲོས་སྟོབས་དང་ལྡན། ཁྱོད་གྲུབ་མཐའ་ཡོངས་ཀྱི་སྦྱི་ནོར་དུ། དཔལ་འཆི་མེད་མགོན་པོའི་མངོན་རྟོགས་ཀྱིས། མགོན་ཤཱཀྱའི་བསྟན་པ་གནས་ཀྱི་བར། ཞབས་རབ་བརྟན་འགྲོ་དོན་ཡོངས་འགྲུབ་སྨོན། ཨེ་མ་ཧོ། སྔོན་བྱོན་གྱི་རྒྱན་དྲུག་མཆོག་གཉིས་དང། བོད་ཡུལ་གྱི་རིང་ཟོམ་མངའ་རིས་པ། ཀློང་ཆེན་སོགས་གང་གི་རྫུར་ཞུགས་ནས། རྩོད་བྲལ་གྱི་ཆོས་འབྱུང་འདི་རྩམ་སྙམ། དེའི་ཕྱིར་ན་རྣམ་དག་བསྟན་བསྟན་ཆོས་འདི། དབྱེ་ན་བསྡུམ་གྱི་མཆོད་རྟེན་ལྟར་གྱུར་ནས། བསྟན་འཛིན་རྣམས་ཐུགས་མཐུན་འགྲོ་རྣམས་བདེ། རང་གཞན་གྱི་དོན་རྣམས་ཐུགས་མཐུན་འགྲོ་རྣམས་བདེ། རང་གཞན་གྱི་དོན་རྣམས་ལྷུན་གྲུབ་ཤོག། ཅེས་པ་འདི་ནི་གྲུབ་ཆེན་ཀུན་བཟང་གཟན་ཕན་(སྨད་ཆ།༨༧༧)གྱིས་ཆོས་འབྱུང་ལ་བསྔགས་བརྗོད་གནང་འདུག་པ་དཀྱུས་སུ་བྲིས་པ་ཡིན་ནོ། དགེའོ། དགེའོ། དགེའོ། །
ༀ་སཱ་སྟི། བྱང་ཆོས་དྲུག་ལྡན་ཆོས་ཉིད་སྦྲོས་བྲལ་ཀ་ནས་དག་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། ལྷུན་གྲུབ་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ལྡན་བརྟག་པ་མི་འགྱུར་ཁ་སྦྱོད་བདུན་ལྡན་ལོངས་སྦྱོད་རྫོགས། གཉིས་མེད་ཤར་གྲོལ་དུས་མཉམ་སོ་སོར་གང་འདུལ་དེར་སྟོན་ཟུང་འཇུག་སྦྲུལ་པའི་ཚུལ། སྐུ་གསུམ་མི་ཕྱེད་གཅིག་བསྡུས་རིགས་བརྒྱའི་ཁྱབ་བདག་དཔལ་ལྡན་བླ་མས་ཤིས་ཆར་སྙིལ། ལུང་རྟོགས་མདོ་སྔགས་དྲི་མེད་རྒྱལ་བའི་བསྟན། ཆོས་ཕུད་བརྒྱད་ཁྲིའི་བྱེད་པོ་མཁས་གྲུབ་ཚོགས། རིས་མེད་བྱོན་ཀུན་ཇི་ལྟར་མཛད་པའི་ཚུལ། ཆོས་འབྱུང་ངོ་མཚར་གཏམ་གྱི་རོལ་མཚོ་ཞེས། རིམ་དགུའི་ལ་ཤན་འབྱེད་པ་ཐེགས་པའི་ཚུལ། རྒྱ་བོད་གྲུབ་མཐའ་ཡོངས་ཀྱི་སྦྱི་ནོར་ཆེ། ཉི་རྫོགས་ཀ༔ཐོག་དཱགས་པོ་ལ་སོགས་པའི། སྦྲུལ་པའི་སྐྱེས་ཆེན་མང་པོའི་བཀས་བསྐུལ་ཕྱིར། པཎ་གྲུབ་ངག་དབང་བློ་གྲོས་ཀྱིས་བསྡུས་པ། སྔོན་མེད་ལེགས་བཤད་དག་སྣང་འོད་པོ་ཆེས། ལོག་རྟོགས་ཕྱོགས་རིས་མུན་པ་རྩ་ནས་སྙིལ། མི་ཕྱེད་དང་དང་རྟོག་དཔྱོད་ཀྱིས་དྲངས་པའི། ངེས་གསང་ཤིང་རྟ་འདི་ཉིད་རྨད་དུ་བྱུངས། དེ་ཕྱིར་ཡིད་བརྟན་ཡི་གེའི་ཕྱི་མོ་རུ། གཅིག་ལས་དུ་མར་འཇོ་བའི་པར་གྱིས་ཕུལ། ལྷག་བསམ་མི་ཕྱེད་དཱངས་པས་ཉེར་དྲངས་ཏེ། སྔོན་གྱི་ལས་འཕྲོ་སྨོན་ལམ་མཚམས་སྦྱར་ནས། གྲུབ་དབང་ཤཱཀྱའི་རིགས་ཀྱི་བརྒྱུད། ཉི་སྦྲུལ་དྲུག་པའི་མིང་འཛིན་དེ་ཡིས་བསྐྲུན། ཞལ་འདེབས་དང་དང་འབྱོར་ལྡན་(སྨད་ཆ།༨༧༨)སྦྲུལ་པའི་སྐུ། བླ་གྲཱ་བུ་སོགས་ཀྱི་མཐུན་པའི་རྐྱེན། རིན་ཆེན་གཉིས་པ་བོད་སྲུང་དྲུག་བརྒྱ་དང། དྲུག་ཅུ་རེ་ལྔ་རྣམ་དཀར་ཡོན་སྦྱར་རྗེས། དེ་འཕྲོས་སྡེབ་རེར་རིན་འཁོར་ས་བཅུའི་གྲངས། བསྡོམས་པའི་བོད་རྡོས་སོ་དྲུག་ལྷག་ཙམ་གཅོས། གཞན་ཡང་བདག་རྐྱེན་ཇི་རིགས་མཚམས་སྦྱར་ནས། ཉི་གྲགས་བླང་བྲང་ཡོན་སྦྱོར་ལེགས་པར་བྱས། འབྲི་བརྐོ་པར་ཤིང་དག་ཞུས་ཀུན་རྫོགས་པར། ཆུ་མོ་ཕག་ནས་ལྕགས་མོ་ལུག་གི་བར། ཐེག་དགུའི་གྲངས་ལྡན་ལོ་ལ་སྲིང་རྫོང་དུ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་བཟང་པོས་པར་དུ་གྲུབ། དེ་ལས་བྱུང་བའི་དགེ་བས་རྗེ་བླ་མ། གངས་ཅན་མགོན་སོགས་སྦྱི་དང་བྱེ་བྲག་ཀུན། ཐུབ་བསྟན་འོད་གསལ་བསྟན་པའི་ཉི་མར་བཅས། བསྟན་འཛིན་སྐྱེས་བུ་གང་ན་སུ་བཞུགས་པ། ཞབས་པད་བསྐལ་པ་རྒྱ་མཚོར་རྟག་བརྟན་ཤོག། དེའི་མཐུས་རིས་མེད་བསྟན་པ་དབྱར་མཚོ་ལྟར། ཕྱོགས་དུས་ཀུན་ཏུ་མི་ཉམས་དར་ཞིང་རྒྱས། ནམ་ཡང་འགྲིབ་དང་ནུབ་པའི་མིང་མེད་པར། སྟོན་ཟླའི་དཔལ་བཞིན་གོང་ནས་འཕེལ་གྱུར་ཅིག། གནས་སྐབས་མ་རྣམས་ངལ་བ་ཀུན་གྱིས་དབེན། རྫོགས་ལྡན་བསྐལ་པ་བཟང་པོ་མགྲོན་དུ་ཁུག། མཐར་ཐུག་ཀུན་བཟང་གདོད་མའི་རྒྱལ་ས་ཆེར། ཚེགས་མེད་འཕོ་ཆེན་གློང་དུ་འཇུག་གྱུར་ཅིག། བཤད་དང་སྒྲུབ་པའི་མི་ནུབ་རྒྱལ་མཚན་ཆེ། མདོ་སྔགས་སྡེ་རྣམས་ལེགས་པར་བཟུང་བྱས་ནས། ཐུགས་མཐུན་ཁྲིམས་གཙང་ཕན་དང་བདེ་བ་ཡི། ཡོན་ཏན་འབད་མེད་ནམ་མཁའི་མཛོད་གྱུར་ཅིག། བླ་མས་བྱིན་རློབས་ཡི་དམ་དངོས་གྲུབ་སྟེར། མཁའ་འགྲོས་ཕྲིན་ལས་ཐོགས་མེད་ལྷུན་གྱིས་བསྒྲུབས། དམ་ཅན་ཆོས་སྐྱོང་བསྲུང་(སྨད་ཆ།༨༧༩)མས་བར་ཆད་མེད། དཔལ་ལྡན་རྩ་བ་གསུམ་གྱིས་བཀྲ་ཤིས་ཤོག། ཅེས་པ་འདི་ལྟར་སྲིང་རྫོང་འོད་གསལ་སྒྲུབ་སྡེར་འདི་ཉིད་དུ་བཞེངས་སྐབས་མཁན་ཐུབ་བསྟན་ངག་དབང་རྣམ་རྒྱལ་དང་གྲུབ་ཆེན་ཟླ་བ་རྡོ་རྗེ་བཟང་པོ་བཅས་ནས་བསྐུལ་ངོར་གྲུབ་པའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པའི་ཉི་སྦྲུལ་དྲུག་པ་ཐུབ་བསྟན་འོད་གསལ་བསྟན་པའི་ཉི་མའི་མ་ཨོ་རྒྱན་མཆོག་གྲུབ་ཀྱིས་སྦྱར་བ་ཕྱོགས་དུས་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་དགེ་ཞིང་བཀྲ་ཤིས་པར་གྱུར་ཅིག་སརྦ་མངྒ་ལམ། དགེའོ། །དགེའོ། །དགེའོ།། །