འཇམ་དཔལ་བཤེས་གཉེན་གྱི་སྒོམ་ཉམས་དྲུག་པ།

༄༅༔ ༔འཇམ་དཔལ་བཤེས་གཉེན་གྱི་སྒོམ་ཉམས་དྲུག་པ་བཞུགས་སོ༔ ན་མོ་ཤྲཱི་གུ་རུ་ཡེ༔ རང་རིག་རྟོགས་པའི་གདེང་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ༔ གཞི་ཡི་གནས་ལུགས་ཡིན་པ་གྲུབ་པ་མེད་པའི་རིག་པ་འདི༔ རང་སྣང་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་སུ་འཆར་ཚུལ་ཅིར་ཡང་མ་ངེས་པས༔ སྣང་སྲིད་ཀུན་ཀྱང་ཐམས་ཅད་རང་སྣང་ཡིན་པར་ཤེས་པས་ཆོས་སྐུའི་ཞིང་དུ་འཆར༔ ཤར་བ་དེ་ཉིད་རང་རང་སྣང་ཉིད་དུ་གྲོལ་གི་ཐོག་དེར་གྲོལ༔ དེ་དོན་བདེ་གཤེགས་ཀུན་གྱི་དགོངས་པ་ནི༔ སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐུགས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་བརྒྱལ་འཇམ་དཔལ་གཉེན་གྱི་ས་ཤྲཱི་སིང་ཧ་བ་བསླང་ཕྱིར་ཚིག་དྲུག་མན་ངག་ནི༔ འཁོར་འདས་གཉིས་ཀ་རང་སྣང་ཡིན་པར་ཤེས་པའི་མན་ངག༔ ཀྱི་སྲོག་ཐག་བཅད་པའི་ཕྱིར༔ འཆི་ཁའི་ཞལ་ཆེམས་རང་སེམས་རྣམ་དག་ཏུ་བསྟན་པ་རིག་པ་སྤྱི་བཏོལ་དུ་བསྟན་པའི་གདམས་ངག་ནི༔ སྙིང་གི་དཀྱིལ་དུ་སྦོས༔ ཤིན་ཏུ་དམ་པར་སཱ་མཱ་ཡཱ་དམ་ཚིག་དགོངས་པ་མཉམ་པར་ཞོག་ཅིག་མ་ཏི་ཏྲ་མ༔ དགོངས་པ་རང་ལ་གནས་པའི་གདིང་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ༔ དོན་གྱི་དགོངས་པ་སྒོམ་པའི་ཉམས་དྲུག་ཏུ་བསྟན་པ་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོའི་ལུང༔ འདི་ནི་ཡུལ་ལ་ནམ་མཁའ་སྟོང་པ་སྣང་བའི་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་དེ༔ རི་དཔེར་ན་དྭགས་རྒྱལ་ཇི་ལྟར་ཚུད་པ་བཞིན༔ བྱ་བྱེད་བྲལ་བའི་མཁའ་ལ་ནམ་མཁའ་སྤྲིན་དང་བྲལ་བ་ལ་མིག་དང་རིག་པ་གཏད་དེ་བརྟག་པར་བྱའོ༔ ཇི་ལྟར་འཇམ་དཔལ་བཤེས་གཉེན་བདག་གི་བློ་ལ་དགོངས་ཤར་བའི༔ བརྒྱལ་བ་བསླང་ཕྱིར་དོན་གྱི་དགོངས་པའི་ཞལ་ཆེམས་འདི༔ རིག་པའི་གཏད་ས་ལུས་ཀྱི་འདུག་སྟངས་དག མིག་གི་གནད་དང་བསྟུན༔ དགོངས་པའི་དོན་མན་ངག་གི་གནད་དྲུག་དྲུག་གིས་ཕྱི་ནས་བསྟན༔ ཀྱེ་མ་ཀྱེ་མ་རིགས་ཀྱི་བུ་ཤྲཱི་སིང་ཧ་ལ་བོས་ནས་ཆེན་པོ༔ དོན་གྱི་རིག་པ་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་གཅེར་བུ་མངོན་སུམ་ལུ་གུ་རྒྱུད་དུ་ལྟ་བར་འདོད་ན༔ རིག་པའི་ཡུལ་བཙལ་ནམ་མཁའ་སྤྲིན་བྲལ་བ་དང༔ ལུས་ཀྱི་འདུག་སྟངས་གནད་གཟིར་བ་དང༔ འགྲོ་འོང་གི་ལམ་རླུང་ཕྱིར་འཛིན་བཅད་པ་དང༔ གཏད་སའི་འབེན་དབྱིངས་གནད་གཟུང་བ་དང༔ མི་འགུལ་བ་གསུམ་ལ་གཞི་བཅའ་བ་དང༔ རྒྱ་ཆེ་བའི་ནམ་མཁའ་ལ་སྤར་གྱིས་རིག་པའི་རང་ངོ་ཟིན་པ་བཟུང་པའོ༔ ཐོག་མ་ཀ་དག་བབས་ཀྱི་འཁྲུལ་མ་མྱོང་བའི་སྤྱི་གཞི། ཡུལ་དང༔ འཁྲུལ་པ་སྣང་བ་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་མ་རིག་པའི་བག་ཆགས་རྒྱུད་ལ་ལངས་པའོ༔ ཡུལ་དང༔ གནས་པ་བརྟེན་པ་ལུས་ཀྱི་ཡུལ་རང་གི་སྙིང་གི་དཀྱིལ་ན་རིག་པའི་རྟེན་གནས་སོ༔ དང༔ ཉམས་སུ་བླང་བྱ་ནམ་མཁའ་སྤྲིན་དང་བྲལ་བའི་ཡུལ་དང༔ ནམ་མཁའ་ལ་རིག་པ་མངོན་སུམ་དུ་སྣང༔ ཇི་ལྟར་སྣང་ན་ལུ་གུ་རྒྱུད་དུ་སྣང་བའོ༔ གསལ་བ་དངོས་སྣང་ཁ་དོག་འོད་ཀྱི་ཡུལ་དེ་ཡང་འོད་དང་ཐིག་ལེ་དང་སྐུའི་སྣང་བ་དུས་འདི་ཉིད་ལ་འཆར་རོ༔ དང༔ ཐ་མ་འགྲོ་ས་རང་སྣང་བར་དོའི་ཡུལ་རང་གི་རིག་པ་ཡེ་ཤེས་འོད་སྐུའི་རྣམ་པར་སྣང་ཞིང་བེམས་པོར་མ་གྲུབ་ད་ལྟ་དེའི་དོན་ཉམས་སུ་བླངས་པས་འོད་སྣང་འདི་ཉིད་ལ་གཏན་ལ་ཕེབས་པས་བར་ཆོད་མེད་པར་སངས་རྒྱའོ༔ ལོ༔ སེང་གེའི་འདུག་སྟངས་རྐང་མཐིལ་གཉིས་སྤྲད་པུས་མོ་ཕྱིར་བསྒྲད་མཇིང་པ་ཡིད་ཙམ་གྱེན་ལ་བཏེག་སྟེ་སྟོད་སེང་གེ་ལྟར་བྱ་སྟེ་མིག་ནམ་མཁའ་ལ་གཏད༔ ཀྱིས་རིག་པ་གཅུན་པ་དང༔ གླང་པོ་ཆེའི་འདུག་སྟངས་ཀྱིས་ལྟ་བ་མིག་མི་འཛུམ་པར་ནམ་མཁའ་ལ་ཧར་པོར་ལྟ་གཡས་གཡོན་དུ་མི་ལྟའོ༔ དང༔ འདབ་ཆགས་ཀྱི་ལྡིང་ཐབས་ཀྱིས་ལྟ་བ་མིག་དེ་ཡང་ནམ་མཁའ་ཉིད་དང་མ་བྲལ་བར་ཡིད་ཙམ་གྱེན་ལ་ལྟའོ༔ སྤྱི་རྒྱ་རླབས་ཀྱིས་གཅོད་པ་དང༔ ཝ་མོའི་ཟུར་འགྲོས་ཀྱིས་ས་མནན་པ་དང༔ དེ་ཡང་ནམ་མཁའ་སྤྲིན་དང་བྲལ་བའི་དུས་སུ་རི་རྩེ་ལ་སོང་ལ་མིག་གཡས་ཀྱི་ཟུར་གྱིས་མནན་ཏེ་དཔུང་པའི་སྟེང་དུ་ལྐོག་མ་བཞག་ལ་ལྟ༔ སྐྱེས་བུའི་རྒྱང་ཐབས་ཀྱིས་དེ་ཡང་དབེན་པར་གན་རྐྱལ་དུ་ཉལ་ཏེ་ཡན་ལག་བཞི་ཀ་ཐར་རྩེ་བརྒྱངས་ལ་མིག་སྟེང་དུ་ལྟའོ༔ བར་སྣང་དུ་ཡིད་བཟུང་བ་དང༔ རྒྱ་མདུད་ཀྱི་དྲིལ་ལུགས་ཀྱིས་རང་གི་ཤེས་པ་མིག་ཏུ་དྲིལ་ཏེ་ཐིག་ལེ་དང་འདུ་འབྲལ་མེད་པར་བརྟག་གོ༔ ལུ་གུ་རྒྱུད་ཀྱི་ཁུངས་བཅད་པའོ༔ ཁ་སྣའི་དབུགས་ཡུད་ཙམ་ནང་དུ་འཐེན་དབུགས་ཁད་ཀྱིས་བསྡམས་ལ་ཡང་རིམ་གྱིས་ཕར་ལ་བཏང་སྟེ་འོག་སྒོ་བསྡམ་པར་བྱའོ། །པས་མ་རིག་པ་ལས་ཀྱི་རླུང་ལྡོག༔ ཤེས་པ་ནི་མིག་ནམ་མཁའ་ལ་མ་འགུལ་བར་གཏད་པས་རྣམ་རྟོག་གི་རྒྱུ་འགྲུལ་ཆོད༔ རིག་པ་མིག་ཏུ་བཅུག་པས་ཟླ་བ་ཕྱེད་མ་འགགས་བར་ལྟའོ༔ ངོ་བོ་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད༔ དབྱིངས་ཕྱི་ནང་འདྲེས་པས་ནམ་མཁའ་དང་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པའི་སྒྲོན་མ་དབྱིངས་ཀྱི་གོ་རར་ཆུད་པས༔ རིག་པ་ལ་འགྲོ་ས་མེད༔ དེ་ཉིད་དབྱིངས་དང་མ་བྲལ་བས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་རྟོག་ཆོད༔ རིག་པ་དབྱིངས་དང་ཕྱི་ནང་གཉིས་འདྲེས་པས་འཁྲུལ་པ་གཞི་ལ་སངས་པའོ༔ ནམ་མཁའ་སྤྲིན་དང་བྲལ་བ་དང༔ དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པ་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་དང༔ སྣང་བ་སྒྲིབ་གཡོགས་དང་བྲལ་བ་དང༔ ཐིག་ལེ་སྤྲོ་བསྡུ་དང་བྲལ་བ་དང༔ མིག་ཟུར་མནན་ཏེ་ཡིད་ཙམ་གྱེན་ལ་བཟློག་པས་འཇའ་ཚོན་གྱི་རྣམ་པ་ལྟ་བུ་ལ་གུག་གེ་བ་མཐིང་ཤས་ཆེ་བ་འཆར་བས་དེ་ལ་མིག་གཏད་སྟེ་དེ་ལྟར་འོད་ཟེར་ལ་གཏད་པས་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་རིམ་གྱིས་འོད་དུ་འཆར་རོ༔ དེ་ཉིད་རིག་པ་ཡིན་ནོ༔ ཤར་ཀྱང་འོད་དེ་ཉུང་འབྲུ་ཙམ་འགྲོ་ཞིང་དེ་ལ་གཏད་ན་རིམ་གྱིས་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཐིག་ལེ་འཆར་རོ༔ དེ་ལ་གོམས་པས་སྣང་སྲིད་ཐམས་ཅད་འོད་དང་ཐིག་ལེ་སྐུར་འགྱུར་རོ༔ འོད་སྣང་གསལ་འགྲིབ་བྲལ་བ་དང༔ དེ་ལྟར་གོམས་པས་སྣང་སྲིད་ཐམས་ཅད་འོད་དང་ཐིག་ལེར་འཆར་བས་བར་དོ་ལ་རག་མ་ལུས་པ་འཚང་རྒྱའོ༔ ལུ་གུ་རྒྱུད་འགྲོ་འོང་དང་བྲལ་དེ་ལྟར་འོད་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་ཉིད་ཀྱི་ནང་དུ་རང་གི་རིག་པའི་ངོ་བོ་དེ་ལུ་གུ་རྒྱུད་ལྕགས་སྒྲོག་ལྟ་བུའི་འོད་ཟེར་ལྔ་ཚང་བ་ཐིག་ལེ་ཉུང་འབྲུ་ཙམ་ལྔའི་ཆ་ཚང་བར་འཆར་ཏེ་དེ་ཡང་བཟུང་བར་དཀའ་བས་དེ་ལ་མིག་གཏད་པས་ཐམས་ཅད་སྐུའི་སྣང་བར་འཆར་རོ༔ དེ་ནི་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཟིན་པའོ༔ ལ་རང་གི་དེ་བཞིན་ཉིད་གཏད་པའོ༔ ལུས་མི་འགུལ་འདུག་སྟངས་གོང་དུ་བསྟན་པ་ལས་མ་ཞིག་པར་གནས་པའོ༔ བས་སྣང་བ་བཞི་ལ་བཞག་པ་དང༔ མིག་མ་འགུལ་བས་གཡས་གཡོན་དུ་མི་འགུལ་བར་ལུ་གུ་རྒྱུད་ལ་གཏད་དེ་བྱ་བྱེད་དང་བྲལ་བར་ལྟའོ༔ ལུ་གུ་རྒྱུད་ལ་གཟེར་ཐེབས་པ་དང༔ རིག་པ་མ་འགུལ་བས་དེ་ལྟར་མིག་དེ་ཉིད་ལ་གཏད་པས་ལུ་གུ་རྒྱུད་མི་འགུལ་བས་རྟོག་མེད་ཆོས་སྐུ་ཟང་ཐལ་ལོ༔ སྣང་སྲིད་ཆོས་སྐུར་གྲོལ་བ་དང༔ དེ་ཉིད་མ་འགུལ་བས་ལྟ་བའི་རང་ས་ཟིན་པས་འཁྲུལ་པ་ཀ་ནས་དག་པའོ༔ འཁྲུལ་པའི་སྣང་བ་རྒྱུན་ཆད་པ་དང༔ དེ་ལྟར་ཆོས་སྐུ་འགུལ་བ་མེད་པས་དེ་ཉིད་ཆོས་སྐུ་ཡིན་པས་གཞན་ནས་ཚོལ་བ་ཚི་ཆད་པ་ལས་གཉེན་པོ་མི་འགྱུར་བས་དེ་དང་མ་བྲལ་བར་གནས་པར་བྱའོ༔ ཡེ་ཤེས་ངོས་ཟིན་པ་དང༔ སྟོང་པ་ལས་འགུལ་བ་མེད་པས་སྐུ་དང་ཐིག་ལེའི་སྣང་བ་དེ་ཡང་བརྟགས་ན་དངོས་པོ་གང་དུའང་མ་གྲུབ་པར་འདུག་པས་ཆོས་སྐུ་ཡིན་པས་དངོས་པོར་གྲུབ་པ་མེད་ཅེས་བྱ་སྟེ་ཡིད་ཀྱི་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པས་སྟོང་པ་གསལ་བར་ཉམས་སུ་མྱོང་བའོ༔ འགྱུ་བྱེད་རང་སར་དྭངས་པའོ༔ སྣང་སྲིད་རིག་སྟོང་གསལ་བར་ཤར་བས་འོད་དང་འོད་ཁྱིམ་དང་རིག་པ་དང་རིག་པའི་སྐུ་དང་ཐིག་ལེ་དང་ཕྱེད་སྐུ་ལ་སོགས་ཤར་བས༔ ཐམས་ཅད་རིག་པའི་ངོ་བོ་ལུ་གུ་རྒྱུད་སྣ་ཚོགས་སུ་ཤར༔ བརྟན་པའི་ཚད་ནི་རྩལ་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ༔ བེམས་པོ་ལས་གྲོལ་བ་དང༔ ནམ་མཁའི་ཁམས་སུ་ལུ་གུ་རྒྱུད་ཀྱིས་ཁྱབ་པས་ཆོས་ཉིད་མ་ཐོག་ཏུ་གྲོལ་བ་དང༔ ཅིར་སྣང་འོད་སྣང་ལས་མ་འདས་པས་འབྱུང་བ་ལྔའི་བདུད་ལས་གྲོལ་བ་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་ཆ་ལས་འོད་ལྔ་རིག་པའི་ཡུལ་དུ་ཤར་བས་ངམ་གྲོག་དང་གཡང་ས་འགགས་ཏེ་སྣང་སྲིད་གཞལ་ཡས་ཁང་དུ་ཤར་བས་ལྷའི་དཀྱིལ་འཁོར་སྒོམ་མི་དགོས༔ དང༔ འཁོར་འདས་རང་ངོ་ཤེས་པས་རིག་པའི་ངོ་བོ་ལུ་གུ་རྒྱུད་ཅེར་མཐོང་དུ་མཐོང་བས་རྐྱེན་གཞན་ལ་རག་མ་ལུས་ཏེ་རང་ཡིན་པས་གཞན་ལ་ལྟོས་མི་དགོས་པའི་གནད་ཀའོ༔ ལྟོས་པའི་ཆོས་ལས་གྲོལ་བ་དང༔ སྟོང་པ་གསལ་བ་རིག་པར་འདྲེས་པས་རིག་པ་ཉིད་བེམས་པོ་མ་ཡིན་པས་རིག་པ་དངོས་པོ་ལས་འདས་པ་སྟོང་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་གསལ་ཆའོ༔ རྒྱུད་ལུང་གི་ཚིག་ལས་གྲོལ་བ་དང༔ དག་པའི་དབྱིངས་རྒྱ་བསྐྱེད་པས་རིག་པ་རང་ཐོག་ཏུ་སྤར་གྱིས་ཟིན་པ་ཅེས་བྱའོ༔ དེ་ལྟར་གཞན་སྣང་མ་ཡིན་རང་སྣང་ཡིན༔ གཞན་ནས་བྱུང་བ་མ་ཡིིན་རང་བྱུང་ནི༔ གཞན་ཤར་བ་མ་ཡིན་རང་ཤར་ཡིན༔ གཞན་གྱིས་བྱས་པ་མ་ཡིན་རང་ཡོད་ཡིན་ནོ༔ ཨཐྎ༔ འཇམ་དཔལ་བཤེས་གཉེན་དགོངས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཚེ་འོད་ཟེར་གྱི་ཕུང་པོ་དང་བཅས་ཏེ་ནམ་མཁའ་ལ་གཤེགས་པས་ཤྲཱི་སིང་ཧ་བརྒྱལ་ཞིང་ས་ལ་འགྱེལ་བར་གྱུར་ཏེ་ཀྱི་ཧུད་ཀྱི་སྒྲ་ཆེན་པོ་ཕྱོགས་བཅུར་འབོད་ཅིང་གནས་པ་ལས༔ ནམ་མཁར་སྒྲ་ཆེན་པོ་ཞིག་གྲགས་པར་གྱུར་ཏེ༔ དེ་ཉིད་བརྒྱལ་བ་སངས་ནས་བལྟས་པས་ནམ་མཁའ་འོད་ཕུང་གི་དཀྱིལ་ནས༔ མཉྫུ་ཤྲཱིས་ཕྱག་གཡས་པ་ཕྱུངས་ཏེ་བརྒྱལ་བ་བསླང་བའི་དོན་དུ༔ ཤྲཱི་སིང་ཧའི་ཕྱག་མཐིལ་དུ་རིན་པོ་ཆེ་ཟ་མ་ཏོག་གི་ནང་དུ་བཻ་ཌཱུརྱ་མཐིང་ཁ་ཞུན་མས་རང་ནན་དུ་བྲིས་པ་གཅིག་དུར་ཁྲོད་ཆེན་པོ་སོ་ས་གླིང་དེ་ཉིད་དུ་བབས་སོ༔ དེ་ཉིད་བབས་པ་ཙམ་གྱིས་རྟོགས་པའི་གདེང་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཏོ༔ འདི་ནི་འཇལ་དཔལ་བཤེས་གཉེན་གྱི་ཞལ་ཆེམས་སྒོམ་ཉམས་དྲུག་གིས་སྐྱེ་མེད་སྟོང་པའི་ཀློང་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བྱེད་པའི་མན་ངག་གསང་བ་བས་ཀྱང་ཆེས་གསང་བར་གྱུར་པ༔ ཉམས་སུ་བླང་བའི་ཕྱོགས་སུ་བསྟན་པ་རྫོགས་སོ༔ ༔ ༈ ཤྲཱི་སིང་ཧའི་གཟེར་བུ་བདུན་པ་བཞུགས་སོ༔ སརྦ་སནྟི་ཀ༔ སྟོང་གསལ་ཤེས་རབ་རྫོགས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ༔ ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་ཅིང་སྣ་ཚོགས་སྣང་བ་རང་གི་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཐམས་ཅད་ལ་ཤར་ཞིང་སྣང་བ་སྟེ་རིག་པ་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་ཅིང་ཁྱབ་པ་དེ་ལ་གལ་མདོའི་གཅན་ཕྲང་དུ་གཟེར་གདབ་པ་ནི༔ ཡི༔ རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་རྒྱ་ཡན་ཕྱོགས་མེད་ཤྲཱི་སིང་ཧའི་ལྟར་རང་གི་རིག་པ་ཉིད་འགྱུར་བ་མེད་པ་ངོ་བོ་ཀ་ནས་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡེ་ནས་ཡིན་པར་ཤེས་པས་ཤེས་བྱའི་དྲི་མས་མ་གོས་པར་སྣང་བའོ༔ དེ༔ མི་འགྱུར་ས་ལ་གཟེར་ཆེན་བཏབ་པའི་ཕྱིར༔ ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་འགྱུར་བའི་ཏི་ཀ་རྡོ་རྗེའི་ཕྲེང་བ་ཞེས་སོ༔ འཁོར་འདས་གཉིས་པོ་བསྲེ་འཕྲང་ལ་གཟེར་ཆེན་བདུན་པའི་མན་ངག་དགོངས་པ་བདུན་གྱི་དྲོད་ཚད་བདུན་གྱིས་ཐ་མ་སྣོད་བཅུད་རང་གྲོལ་དུ་ཤེས་པའོ༔ བདུན་ནི་འཁོར་འདས་གཉིས་ཀྱི་འཕྲང་དང༔ བློ་དངོས་གཉིས༔ རྟག་ཆད་གཉིས༔ ཡུལ་སེམས་གཉིས༔ ཆོས་ཅན་ཆོས་ཉིད་གཉིས༔ བྱིངས་རྒོད་གཉིས༔ སྣང་སྟོང་གཉིས་སུ་མེད་པར་བསྲེ་བ་དང་བདུན་ནོ༔ བཏབ་པས༔ མི་འགྱུར་བདེ་ཆེན་བདག་གི་བློ་ལ་མི་འདོད་ཀྱང་འདི་རང་མི་ལེགས༔ ཕྱི་ནང་གི་རྟགས་སྣ་ཚོགས༔ ཤར༔ དེ་དོན་མན་ངག་ཉི་མའི་ཟེར་འདྲ་བ༔ བརྒྱལ་བ་བུདྡྷའི་དགོངས་པ་ནི་ཐུགས་ལས་འདས་པ་མ་རིག་པའི་མིག་འབྱེད་པ་འདི་ཡེ་ཤེས་མདོ་བརྒྱལ་བ་བསླང་ཕྱིར་རྒྱུད་ཀུན་གྱི་བཅུད་ཕྱུངས་བ་ལས༔ བསླང་ཕྱིར་དགོངས་དོན་གསང་བ་འདི༔ གསལ་བའི་ཤེས་རབ་མཛོད་ཀྱི་སྒོ་ཕྱེ་ལ༔ དྲི་མ་མེད་པའི་རིག་པ་རྟོགས་པས་ཟད་མི་ཤེས་པའི་ལྟ་བ་འཁོར་འདས་གཉིས་སུ་མེད་པར་འདྲེས་པས་ནོར་བུ་རྙེད་པ་འདྲ་བས༔ ཡིད་བཞིན་ནོར་འདྲའི་དོན་འདི་རྟོགས་པར་གྱིས༔ འཁོར་འདས་གཉིས་བསྲེ་བའི་གདམས་ངག་གི་སྤྱོད་པ་ལ་དོར་བ་བསྟན༔ གསལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཟང་ཐལ་གྱིས་འཁོར་འདས་གཉིས་ཀྱི་མཚམས་སུ་ཐོབ་ཅིག༔ རིག་པ་ཀ་དག་གི་ཡེ་ཤེས་དྲི་མས་མ་བསྒྲིབས་པར་འཁོར་འདས་གང་གི་ངོ་བོར་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་ཉམས་འཆར༔ དེའི་ཚེ་སྣང་བ་ལ་བྱན་ཚུད་པའོ༔ ༧ ཡུལ་སེམས་གཉིས་བསྲེ་བའི་གཟེར་གྱིས་སྒོམ་པ་ལ་དོར་བ་བསྟན༔ སྒྲོན་མ་རང་སྣང་གི་གཟེར་གྱིས་ཡུལ་སེམས་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་ཐོབ་ཅིག༔ སྒྲོན་མ་ཉིད་འབྱུང་བའི་སྐྱོན་དང་བྲལ་བས་མིག་གི་ཡུལ་དུ་འོད་དང་ཐིག་ལེ་དུ་མ་འཆར་རོ༔ མི་འདོད་ཀྱང་སྐུ་སྣ་ཚོགས་པ་ཡང་འཆར་རོ༔ དེ་ནི་ཡེ་ཤེས་ལ་བྱན་ཚུད་པ་ཅེས་བྱའོ༔ བློ་དངོས་གཉིས་བསྲེ་བའི་གཟེར་གྱིས་ལྟ་བ་ལ་དོར་བ་བསྟན༔ ངོ་བོ་རང་དག་གི་གཟེར་བློ་དངོས་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་ཐོབ་ཅིག༔ རིག་པའི་རྩལ་སྣ་ཚོགས་སུ་ཤར་ཡང་དྲི་མ་མེད་པར་ཡེ་ནས་ཡོད་པས་རྩོལ་བཅས་མ་ཡིན་པའི་ཉམས་མི་འདོད་ཀྱང་འཆར་ཏེ་སྟོང་ཉིད་ལ་བྱན་ཚུད་པའོ༔ ༧ ཡིན་མིན་གཉིས་བསྲེ་བའི་མན་ངག་གིས་ཡིན་ཚུལ་ལ་དོར་བ་བསྟན་པ་ལྟ་བ་གྲོལ་ཡན་གྱིས་གཟེར་རྟག་ཆད་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་ཐོབ་ཅིག༔ རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཡེ་གདོད་མ་ནས་འཁོར་འདས་ཐམས་ཅད་ཡིན་པར་འདུག་པའི་ཉམས་འཆར་ཏེ་བཟང་ངན་གཉིས་མེད་དུ་བྱན་ཚུད་པའོ༔ ༧ ཆོས་ཅན་ཆོས་ཉིད་བསྲེ་བའི་མན་ངག་གིས་ཉམས་མྱོང་ལ་དོར་བར་བསྟན་པ༔ རིག་པ་ཆོས་མིན་གྱི་གཟེར་ཆོས་ཅན་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ཐོབ་ཅིག༔ བྱ་བྱེད་དང་བྲལ་བ་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡེ་གདོད་མ་ནས་ཡིན་པར་ཤེས་པའི་ཉམས་མི་འདོད་ཀྱང་འཆར་ཏེ་དེའི་ཚེ་ཆོས་ཉིད་སྤྲོས་བྲལ་བྱན་ཚུད་པའོ༔ ༧ བྱིང་རྒོད་གཉིས་བསྲེ་བའི་མན་ངག་གིས་དགོངས་པ་ལ་དོར་བ་བསྟན༔ སྒོ་ལྔ་རྒྱ་ཡན་གྱི་གཟེར་བྱིང་རྒོད་གཉིས་ཀྱི་བར་ལ་ཐོབ་ཅིག༔ ཆགས་ཞེན་མེད་པ་སྒོ་ལྔ་རང་ཡན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཡེ་ནས་རྩོལ་སྒྲུབ་ལས་འདས་པའི་ཉམས་མི་འདོད་ཀྱང་འཆར་རོ༔ དེའི་ཚེ་དབང་པོ་ལ་བྱན་ཚུད་པའོ༔ སྣང་སྟོང་གཉིས་བསྲེ་བའི་མན་ངག་གིས་འབྲས་བུ་ལ་དོར་བ་བསྟན༔ ཆོས་སྐུ་ཡེ་རྫོགས་ཀྱི་གཟེར་སྣང་སྟོང་གཉིས་ཀྱི་བར་ལ་ཐོབ་ཅིག༔ དེ་ལྟར་སྣང་ཞིང་སྲིད་པ་ཐམས་ཅད་ཡེ་ནས་རང་གི་རིག་པ་ལ་གཞན་རྩོལ་བཅས་ཡིན་པར་ཤེས་པས་འདི་ཉིད་ལ་རྟོགས་རྒྱུ་གང་ཡང་མེད་པའི་ཉམས་འཆར་ཏེ་རྟོགས་ཚད་ལ་བྱན་ཚུད་པའོ༔ ཨཐྎ༔ གསལ་བ་རང་ངོས་མ་བསྒྲིབས་པ་ཤེས་རབ་རང་གྲོལ་གཞན་ངོ་ལ་བཞག་པ་ནི་རྩ་དང་མེ་ཕྲད་པ་ལྟ་བུའོ༔ འཁོར་འདས་གཉིས་མེད་དུ་འདྲེས་པས་རྐྱེན་གཞན་ལ་རག་མ་ལུས་པར་ཐག་ཆོད་དྲན་བསམ་ཇི་ལྟར་འདུག་ཀྱང་རང་སྣང་ཡིན་པས་སྣང་བ་ལ་དབང་བསྒྱུར་ནུས་པའི་རྟགས་རྙེད་པའོ༔ སྣང་བ་ཅེར་གྲོལ་དུ་ཤེས་དྲན་བསམ་ལ་བྱན་ཚུད་པ་ནི་མུན་ཁང་དང་སྣང་བ་ཕྲད་པ་ལྟ་བུའོ༔ ཡུལ་སེམས་གཉིས་འདྲེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་རྐྱེན་ཉིད་སྐྱེ་མེད་དུ་གྲོལ་བར་ཐག་ཆོད་འགྱུ་བྱེད་རང་སར་དེངས་པས་ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་བསྒྱུར་ནུས་པའི་རྟགས་རྙེད་པའོ༔ རིག་པ་ཡེ་དག་གི་དགོངས་པ་བཞི་མངོན་དུ་ཤེས་པ་ནི༔ བློ་དངོས་གཉིས་འདྲེས་པས་རིག་པ་ལ་ཡེ་ནས་བར་མཚམས་མེད་པར་ཐག་ཆོད་བྱ་དངོས་པོ་གཤིས་ཀྱི་གནས་ལུགས་ཤེས་པས་སྟོང་ཉིད་ལ་དབང་བསྒྱུར་ནུས་པའི་རྟགས་རྙེད་པའོ༔ ཡིད་མཐུན་པའི་ཕོ་མོ་ཕྲད་པ་ལྟ་བུའོ༔ འདོད་ཆགས་ཀྱི་དུབ་པ་ཡོད་པ་སྐྱེ་བ་ལྟར་ཤེས་པ་གཞི་ཐོག་ཏུ་ཟང་ཐལ་ལོ༔ རང་ངོ་ཕྱོགས་བྲལ་གྱི་ཡེ་ཤེས་རང་རྐྱེན་དུ་ཤར་བས་ཡིན་མིན་གྱི་རྩིས་ལས་འདས་པ་ནི་ཡིན་མིན་གཉིས་འདྲེས་པས་ཕྱོགས་མེད་ཀྱི་ཤེས་པ་ཡུལ་མེད་དུ་ཤར་བར་ཐག་ཆོད་དྲན་རྟོག་གི་རྩིས་གདབ་ལས་འདས་པས་བཟང་ངན་གཉིས་སུ་མེད་པར་དབང་བསྒྱུར་ནུས་པའི་རྟགས་རྙེད་པའོ༔ བཞིན་དང་མེ་ལོང་ཕྲད་པ་མེ་ལོང་ལ་བཞིན་བསྟན་པས་རང་ངོ་ཤེས་པ་ལྟར་དངོས་པོ་རང་ཐོག་ཏུ་གྲོལ་བ་ཟང་ཐལ་ལོ༔ ལྟ་བུའོ༔ ལྟ་སྒོམ་ལས་གྲོལ་བའི་རྟོག་པ་སྣ་ཚོགས་རོལ་པར་ཤར་བས་ཆོས་ཅན་ཆོས་ཉིད་གཉིས་འདྲེས་པས་འབད་རྩོལ་དང་བྲལ་བར་ཐག་ཆོད་ཅིར་སྣང་རིག་པའི་སྣང་བར་ཤེས་པས་ཆོས་ཉིད་ལ་དབང་བསྒྱུར་ནུས་པའི་རྟགས་རྙེད་པའོ༔ བ་མོ་ལ་ཉི་མ་རེག་པ་རང་ཞུ་བ་དང་འདྲ་བར་ཉོན་མོངས་པ་ཆོས་ཉིད་དུ་ཟང་ཐལ་ལོ༔ ལྟ་བུའོ༔ སྣང་སྲིད་སོར་བཞག་གི་དགོངས་པ་ཡེ་རྒྱས་བཏབ་པས་ཡུལ་རྐྱེན་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་ནི་བྱིང་རྒོད་གཉིས་མེད་དུ་འདྲེས་པས་སྣང་སྲིད་འདི་དག་རང་བཞག་ཏུ་ཐག་ཆོད་ཚོགས་དྲུག་གི་ཤེས་པ་མཉམ་གཞག་ཏུ་ཤེས་པས་རྟོགས་ཚད་ལ་དབང་བསྒྱུར་ནུས་པའི་རྟགས་རྙེད་པའོ༔ བུ་གཅིག་པོ་དང་ཕྲད་པ་ལྟ་བུའོ༔ རྟོགས་དང་བྲལ་བ་འདྲ་བར་ཅིར་སྣང་འབྲས་བུ་ཡེ་རྫོགས་སུ་ཟང་ཐལ་ལོ༔ ཆོས་སྐུ་འབད་རྩོལ་མེད་པར་ཡེ་ནས་རང་དང་འདུ་འབྲལ་མེད་པ་ཡིན་པས་སྣོད་བཅུད་རང་སར་གྲོལ་བ་ནི་དབུལ་སྣང་སྟོང་གཉིས་སུ་མེད་པས་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་རྩོལ་སྒྲུབ་ལ་མ་ལྟོས་པར་བུདྡྷ་བར་ཐག་ཆོད༔ རིག་པ་རང་དག་གི་ལྟ་བས་ཅིར་སྣང་འབྲས་བུར་གྲོལ་བས་དགོངས་པ་ལ་དབང་བསྒྱུར་ནུས་པའི་རྟགས་རྙེད་པའོ༔ པོ་གཏེར་མཛོད་དང་ཕྲད་པ་དབུལ་བ་དང་བྲལ་བ་ལྟར་ཅིར་སྣང་འབྲས་བུ་ཡེ་རྫོགས་སུ་ཟང་ཐལ་ལོ༔ ལྟ་བུའོ༔ ཨཐྎ༔ ཤྲི་སིངྷ་དགོངས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཚེ་འོད་ཟེར་གྱི་ཕུང་པོ་དང་བཅས་ཏེ་ནམ་མཁའ་ལ་གཤེགས་པས༔ ཡེ་ཤེས་མདོ་བརྒྱལ་བཀྲ་ཤིས་ཁྲི་སྒོ་ན་བཞུགས་པའི་དུས་ཞིང་ས་ལ་འགྱེལ་བར་གྱུར་ཏེ་ཀྱེ་མ་ཀྱི་ཧུད་ཀྱི་སྒྲ་བསྒྲགས་པས༔ ནམ་མཁའ་ལ་སྒྲ་ཆེན་པོ་གྲགས་ཏེ༔ གསང་བའི་ཡི་གེ་རྣམས་བཀྲ་ཤིས་ཁྲི་སྒོའི་ཀ་བའི་བསམ་ལེན་ཡོད་ཀྱི་ལོངས་ལ་དུར་ཁྲོད་བྷ་སིང་དུ་སོང་བྱ་བ་བྱུང་ངོ༔ དེ་ཉིད་བརྒྱལ་སངས་ནས་བལྟས་པས༔ འོད་ཀྱི་དཀྱིལ་ནས་ཕྱག་གཡས་པ་ཕྱུངས་ཏེ༔ ཡེ་ཤེས་མདོ་བརྒྱལ་བ་ལས་བསླང་བའི་དོན་དུ་རིན་པོ་ཆེའི་ཟ་མ་ཏོག་སེན་གང་བ་གཅིག་ཕྱག་མཐིལ་དུ་བབས་སོ༔ དེ་ཉིད་བབས་པ་ཙམ་གྱིས་རྟོགས་པ་གདེངས་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཏོ༔ བཀྲ་ཤིས་ཁྲི་སྒོར་བབས་པ༔ ཤྲཱི་སིང་ཧའི་ཞལ་ཆེམས་གཟེར་བུ་བདུན་པ་ལོང་བའི་སྣ་ཁྲིད་དང་འདྲ་བ་རྫོགས་སོ༔ ༔