རྫོགས་ཆེན་གྱི་མན་ངག་ཁྱད་པར་བ་བདུན།

རྫོགས་ཆེན་གྱི་མན་ངག་ཁྱད་པར་བ་བདུན་བཞུགས། །རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །རང་སེམས་སྣ་རྩེར་གཏད་བྱས་ནས། དངོས་གྲུབ་ཚེ་འདིར་ཐོག་མེད་ཐོབ། དང་པོ་སངས་རྒྱས་སྒྲུབ་ཐབས་ནི། བསམ་མེད་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའོ། ༈ །སེམས་ཅན་རང་རིག་གི་བློས་བཅོས་པའི་ཐབས་ནི། དུམ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་ཀྱང་། ཡང་དག་པའི་ཐབས་མན་ངག་གི་རྒྱལ་པོ་འདི་ནི། སྙན་ཁུང་བརྒྱུད་པའི་མན་ངག་སྤུ་གྲི་ལྟ་བུ་སྟེ། གང་ཟག་འབུམ་ལས་འགའི་དོན་དུ་སྔོན་སྦྱངས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་འབྱུང་བས་སེམས་ལ་བླན་པར་བྱའོ། ༈ །དེ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་མན་ངག་འདི་ལ་ནི། རྒྱུ་ལ་བརྩལ་མི་དགོས་ཏེ། ཟུང་དུ་འཇུག་པའི་ཡེ་ཤེས་རང་ལུགས་སུ་གནས་པའོ། །རྐྱེན་ལ་རག་མ་ལས་ཏེ་ཐུག་ཕྲད་དུ་ཤུགས་ལས་འབྱུང་ཞིང་ལྷུག་པའོ། །འབྲས་བུ་སྐུ་གསུམ་ཡེ་ཤེས་རང་ཆས་ཡེ་ཤེས་ཟང་མ་སྟེ། འདི་ནི་རང་ལ་བྱིན་གྱིས་བརློབ་པའོ། ༈ །དེ་ལ་རྣམ་ཤེས་འདུས་པའི་གནས་སུ་བག་ཕབ་ལ་ཁོང་ཀློད་དེ་ཇི་བཞིན་དུ་སེམས་ཉིད་སེམས་ཉིད་ཐག་གཅོད་དེ་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བརྟན་པའི་བློ་བཞག་སྟེ། མི་གནས་པ་ཉིད་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། ༈ །ཡང་རང་གར་དགའ་བའི་སེམས་སུ་འཕྲོ་བའི་བློ་མི་བཟུང་པར་བཏད་པ་ནི། ཐོན་བབས་རང་འཐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་ནི། ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ། དམིགས་ཀྱིས་བཀར་བ་ནི་མི་གཡོ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནོ། །ཐང་ལ་ཕེབས་ན་བསམ་གཏན་ཉིད་དོ། །མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བློ་མི་གཞག །མི་ལྡོག །དྲང་པོར་གཏང་། ངེས་པར་ངང་ཞེན་ན་དེ་ཡང་མཐའ། དེ་ལ་ཚད་མ་གང་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། དེ་བས་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་འདོད་པ་ཡིན། རང་གི་སེམས་ཀྱི་རྩད་བཅད་དེ། སྣ་རྩེ་ཡིད་ནི་མི་སྟོར་ན། དེ་ཚེ་འདི་ལ་ཅི་བྱར་ཡོད། དེ་བས་རྩ་བ་དེ་ཤེས་བྱ། མན་ངག་སྤུ་གྲི་ལྟ་བུ། ཨི་ཐཱི། ༈ །རང་འབྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་མ་ཤར་བ་ཤར་བར་བྱེད་པ་འདི་ལ། དང་པོ་ཁམས་གསོ་ཞིང་དབེན་པ་ལ་གནས་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་བྱ་རྒོད་ནམ་མཁའ་ལ་འཕུར་བ་དང་འདྲ་སྟེ། སྟེགས་བཅའ་ཞིང་གདམས་ངག་ལ་གནས་པར་བྱའོ། ༈ །དེ་ནས་མདའ་མཁན་མདའ་སོད་པ་དང་འདྲ་སྟེ། རྩོལ་བ་དྲག་ཏུ་བྱས་ལ་ཐུན་དུ་གཞུག །དེ་ནས་ཐུན་ཚད་ནི་ཁམས་རབ་ལ་གོམ་པ་དྲུག་བཅུ་ཐེམ་པ། འབྲིང་ལ་བཞི་བཅུ། ཐ་མ་ཉི་ཤུ། དེ་ལ་ཐུན་གྲངས་ཀྱི་ཉི་མ་གཅིག་ལ་གསུམ་དུ་བཅད། དེ་ཡང་དང་པོ་ཁམས་རབ་ལ་དྲུག །འབྲིང་བཞི། ཐ་མ་ལ་གཉིས། ཞན་ན་རྩོལ་བ་ཀློད། སེམས་ཀྱི་སྐྱེ་ལུགས་ནི། ལ་ལ་ཐོད་རྒལ་དུ་སྐྱེ། ལ་ལ་གཅིག་ཅར་དུ་སྐྱེ། ལ་ལ་རིམ་གྱིས་སྐྱེའོ། །ཟིན་པའི་རྟགས་ནི། ལུས་འདར་བ་དང་ཤ་འཕྲིག་པ་དང་། འཕར་ཞིང་གཡོ་བ་དང་། ངལ་ཞིང་དུབ་པ་དང་། བཀྲག་མདངས་དང་ལྡན་པ་དང་། སྦྲིད་པ་དང་། ལུས་འགུལ་བ་འབྱུང་ངོ་། །རང་འབྱུང་ཡེ་ཤེས། ཤར་བ་བརྟན་པར་བྱེད་པ་ནི། སྐབས་སུ་ངལ་བསོ། བཅག་བཀུ་མཉེ་བྱ། ཁམས་དང་མཐུན་པའི་སྤྱོད་ལམ་བྱ། ཟས་བསྟེན། གོང་པས་ཐུན་གྱི་གྲངས་བསྙུངས་ལ་ཐུན་བསྲིང་། དེ་ཡང་ཁམས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཆད་དང་སྦྱར། དེ་ལ་བློ་བཞག་པའི་ཐབས་ནི། དང་པོར་བསྒྲིམས། བར་དང་ཐ་མར་ཀློད། ཡང་ན་བར་དུ་བསྒྲིམས་ལ་ཐ་མ་ཀློད། ཡང་ན་དང་པོ་དང་བར་མ་བསྒྲིབས་ལ་ཐ་མ་ཀློད ། འཛིན་རབ་ཏུ་གྱུར་པ་མགོ་ཞབས་སུ་ཀློད་ལ་བཞག །འཛིན་རབ་སྤྱིན་ཕོར་དུ་ལག་པར་བཅུག་པ་ལྟ་བུའོ། །འཛིན་བར་པ་ནི་འདག་པ་སྤྱིན་པོ་ལ་སྐོར་ཕོར་རྒྱབ་པ་སྙམ་བྱེད་པའོ། །ཐ་མ་ནི་རྩོལ་བ་དྲག་པ་ལ་ཐང་ངེ་སྡོད་པ་སྙམ་བྱེད་ལ། གཞན་ན་གནས་སམ་མི་གནས་ཆ་མེད་པ་སྙམ་བྱེད་པའོ། །དེ་ལ་བརྟེན་པའི་རྟགས་ནི། སྒྲའི་ཚེར་མས་མི་ཚུགས། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐུན་བརྐྱང་ནུས་པའོ། ༈ །བརྟན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་དུས་ནི། ལུས་སེམས་ཁོང་ཀློད་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་བདེ་བ་ཆེན་པོ་བྱ་བཙལ་དང་བྲལ་བ་ལ་མ་ཡེངས་པར་བྱ། ཐུན་འཚམས་དང་གྲངས་ནི་ཁམས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཚོད་དང་སྦྱར། ཁམས་བདེ་ན་ཐུན་བསྲིངས་ལ་ཐུན་གྲངས་ཉུང་དུ་བྱ། ཁམས་མི་བདེ་ན་ཐུན་བསྐངས་ལ་ཐུན་གྲངས་མང་དུ་བྱས། མདོར་ན་ཡེ་ཤེས་སྤྱི་བླུགས་དང་། ཡེ་ཤེས་ཐུག་ཕྲད་ཀྱི་བར་ནས་གདོན། རྫོགས་པའི་རྟགས་ནི། ལུས་ཡོད་དུ་མི་ཚོར་བ་དང་། ཤིང་བལ་གྱི་འདབ་མ་ལྟར་ཡང་པ་དང་། དབུགས་ཕྱི་ནང་དུ་རྒྱུ་བ་མི་འཚོར་བ་དང་། སེམས་ནམ་མཁའ་ལ་གནས་པ་སྙམ་བྱེད་པ་དང་། ཉམ་དགའ་བ་དང་། བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཡང་བགས་ཀྱིས་འབྱུང་ངོ་། །ཐུགས་ནས་ཐུགས་སུ་བརྒྱུད་པའི་མན་ངག་གོ། །ཨཱི་ཐཱི། ༈ །རྣལ་འབྱོར་པས་དང་པོ་ལྟ་བས་ཐག་བཅད། བར་དུ་བསྒོམ་པས་ཉམས་སུ་བླང་། ཐ་མ་སྤྱོད་པས་ལ་དོར་བའོ། ༈ །དང་པོ་ལྟ་བས་ཐག་བཅད་པ་ནི། རིག་པ་རྒྱུན་ཆགས་མཚན་མ་ཡོངས་དང་བྲལ་བར་བློ་རྒྱ་བསྐྱེད། རིགས་པ་ཁྱབ་བདལ་དུ་བཞག །མཐའ་དབུས་སུ་མི་རྟོག་ན་ལྟ་བའི་གོལ་ས་ཆུང་ངོ། །ཡིན་པ་གསུམ་གྱིས་ཐག་བཅད། སྐུ་གསུང་ཐུགས་སུ་ལ་བཟླ། རིན་པོ་ཆེ་གསེར་གླིང་དུ་ཕྱིན་པ་དང་འདྲ་སྟེ། ངན་ཅིང་དོར་བ་མེད། ལྕེ་སྤྱང་གི་མིག་དང་འདྲ་སྟེ། གཉིས་སུ་མེད་པར་ཐག་བཅད་དོ། ༈ །སྡེར་ཆགས་གསེབ་ཀྱི་སེང་གེ་དང་འདྲ་སྟེ། འཁོར་བས་པས་མི་འཇིགས་པའོ། ༈ །བར་དུ་བསྒོམ་པས་ཉམས་སུ་བླང་པ་དང་། སྤྱོད་པ་གཞན་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཨཱི་ཐཱི། ༈ །ཡེ་ཤེས་ངོས་གཟུང་གི་མན་ངག་ལ་ལྔ་ལས། ཡེས་ངོས་གཟུང་པའི་མན་ངག་ནི། དཔེར་ན་སྨན་པ་མཁས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། སྨན་པས་ནད་པ་རྩྭ་ཆུའི་སྒོ་ནས་ངོས་ཟིན་པ་དང་འདྲ་སྟེ། རྣལ་འབྱོར་པས་ཀྱང་སྟོན་པའི་ལུང་དང་། བླ་མའི་མན་ངག་དང་། རང་གི་ཉམས་ལ་བསྟན་ནས་ཡེ་ཤེས་ནམ་མཁའ་ལྟར་ཁྱབ་ཅི་རེ་གཅིག་པར་ངོས་ཟིན་པར་བྱའོ། ༈ །ཡེ་ཤེས་སྤྱི་བླུགས་ཀྱི་སྒོམ་པ་ནི། མེ་ལོང་གི་ངོས་ལ་ཉི་མ་ཤར་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། རྣལ་འབྱོར་པས་ཀྱང་འདི་གསལ་འདི་མི་གསལ་མེད་པ་ལ་བྱའོ། ༈ །ཚོགས་དྲུག་ལྷུག་པའི་མན་ངག་ནི། སྐྱེས་བུ་ནད་ཀྱིས་ཟིན་པ་ལ་ངོ་ཚ་བ་དང་མི་ཚ་བའི་རྟོག་པ་མེད་པ་དང་འདྲ་སྟེ། རྣལ་འབྱོར་པས་ཀྱང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རྟོག་པ་མེད་པར་གནས་པར་བྱའོ། ༈ །ཡེ་ཤེས་ཐུག་ཕྲད་ཀྱི་དགོངས་པ་ནི། སྨན་བཟང་པོས་གང་ལ་རེག་པ་སྨན་གྱི་བྱ་བ་བྱེད་པ་དང་འདྲ་བར། རྣལ་འབྱོར་པས་ཀྱང་ལྟ་བའི་བདུད་རྩིས་ཟིན་ན། ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བྱ་བ་བྱེད་དོ། ༈ །སེམས་གནས་པའི་མན་ངག་ནི། རུས་སྦལ་འཁར་གཞོང་དུ་འཁུབ་མི་ནུས་པ་དང་འདྲ་སྟེ། རྣལ་འབྱོར་པས་ཀྱང་བླ་མའི་མན་ངག་གིས་ཟིན་ན་ཤེས་པ་གཞན་དུ་མི་འཁུབ་པར་གནས་སོ། །ཨཱི་ཐཱི། ༈ །བྱང་ཆུབ་སེམས་ཅོག་བཞག་མའི་གདམས་ངག་ལ་དྲུག་སྟེ། གཞག་ཐབས་བསྟན་པ་དང་། བཙའ་ཐེབས་བསྟན་པ་དང་། བཅོས་ཐབས་བསྟན་པ་དང་། ཚད་བསྟན་པ་དང་། དྲོད་རྟགས་སྐྱེ་བའི་ཚུལ་བསྟན་པ་དང་། འབྲས་བུ་བསྟན་པ་དྲུག་གོ། །གཞག་ཐབས་བསྟན་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཁྱུང་ནམ་མཁའ་ལྡིང་བའི་ཚུལ་དུ་བཞག་པ་དང་། བྱ་ཐི་བ་ཚང་དུ་འཇུག་པར་ལྟར་གཞག་པ་དང་། བྱ་བ་བཏང་པའི་སྐྱེས་བུ་ལྟར་གཞག་པ་དང་གསུམ་མོ། །ཁྱུང་ནམ་མཁའ་ལ་ལྡིང་པ་ནི་གཤོགས་པ་ཐང་བཅད་དེ་ལྡིང་པ་དང་། རྩོལ་བསྒྲུབ་མེད་པར་ལྡིང་པ་དང་། འོག་མའི་དོན་གསལ་བ་ལྡིང་པ་དང་། འོག་མའི་ཡོན་ཏན་འདུས་པའི་ཚུལ་དུ་ལྡིང་པ་དང་། སྒོ་ངའི་ནང་ནས་གཤོག་དྲུག་རྒྱས་པར་ལྡིང་པ་དང་འདྲ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་རྣལ་འབྱོར་པས་ཀྱང་མཉམ་པ་ལ་འཇོག་པའི་དུས་སུ་ཤེས་པ་ཐང་བཅད་པ་ལ་གཞག་པ་དང་། རྩོལ་བསྒྲུབ་མེད་པར་གཞག་པ་དང་། ཐེག་པ་འོག་མའི་དོན་གསལ་བར་གཞག་པ་དང་། འོག་མའི་ཡོན་ཏན་འདུས་པའི་ཚུལ་དུ་གཞག་པ་དང་། འཁོར་བ་ན་གནས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཚུལ་དུ་གཞག་པའོ། །བྱ་ཐི་བ་ཚང་དུ་འཇུག་པ་ནི། རྩིས་རྡབ་མེད་པར་ཚང་དུ་འཇུག་པ་འདྲ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་རྣལ་འབྱོར་པས་ཀྱང་རྟོགས་པའི་དོན་ལ་བརྩིས་བརྡབ་མེད་པར་གཞག་པར་བྱའོ། །བྱ་བ་བཏང་བའི་སྐྱེས་བུ་ནི། སེམས་ཇི་ལྟར་གནས་པ་བཞིན་འཇོག་པ་དང་འདྲ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་རྣལ་འབྱོར་པས་ཀྱང་བློ་ཇི་ལྟར་གནས་པ་བཞིན་གཞག་པར་བྱའོ། །བཙའ་ཐབས་བསྟན་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། རྟ་རྨུ་རྒོད་ལྟར་བཙལ་བ་དང་། རིན་པོ་ཆེའི་གཏེར་ལྟར་བཙལ་བ་དང་། རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོ་ལྟར་བཙལ་བ་དང་གསུམ་མོ། །རྟ་རྨུ་རྒོད་འདུལ་བ་ནི་མ་ཡེངས་པར་འདུལ་པ་དང་འདྲ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་རྣལ་འབྱོར་པས་ཀྱང་རྟོགས་པའི་དོན་ལ་མ་ཡེངས་པར་བྱའོ། །རིན་པོ་ཆེའི་གཏེར་ལྟར་བཙལ་བ་ནི། གདོན་པའི་རྩོལ་བ་མ་བྱས་ན་ཆོམ་རྐུན་གྱིས་མི་ཚུགས་པ་དང་འདྲ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་རྣལ་འབྱོར་པས་ཀྱང་ཏིང་ངེ་འཛིན་བཏང་བའི་རྩོལ་བ་མ་བྱས་ན་བྱིང་དགོད་ཀྱིས་མི་ཚུགས་པའོ། །རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོ་ལྟར་བཙལ་བ་ནི། དམངས་ཐམས་ཅད་རྒྱལ་པོའི་མངའ་རིས་སུ་འདུས་པས་བཙུན་མོ་ལ་གནོད་པ་བྱེད་མི་ནུས་པ་དང་འདྲ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་རྣལ་འབྱོར་པས་ཀྱང་ཆོས་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དུ་རྟོགས་པས་གནོད་རྒྱུ་མེད་པར་གནས་པའོ། ༈ །བཅོས་ཐབས་བསྟན་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ནམ་མཁའི་སྤྲིན་ལྟར་བཅོས་པ་དང་། ཁང་སྟོང་གི་རྐུན་མོ་ལྟར་བཅོས་པ་དང་། དུག་ལ་སྔགས་ཀྱིས་བསད་པ་ལྟར་བཅོས་པ་དང་གསུམ་མོ། །ནམ་མཁའི་སྤྲིན་ལྟར་བཅོས་པ་ནི། རང་འབྱུང་རང་བཞིན་བཅོས་པའོ། །ཁང་སྟོང་གི་རྐུན་མོ་ལྟར་བཅོས་པ་ནི། བརྐུ་རྒྱུ་མ་རྙེད་ནས་སླར་ལ་ལོག་པ་དང་འདྲ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་རྣལ་འབྱོར་པས་ཀྱང་རྟོག་པ་རྩིང་ཞིབ་དག་བྱུང་ན་བརྟགས་ཤིང་དཔྱད་པས་མ་རྙེད་པར་གནས་པའོ། །དུག་ལ་སྔགས་ཀྱིས་བསད་པ་ལྟར་བཅོས་པ་ནི། སྔགས་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་ལ་དུག་གི་གནོད་པ་མི་ཚུགས་པ་དང་འདྲ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་རྣལ་འབྱོར་པས་ཀྱང་ལྟ་བའི་བདུད་རྩིས་ཟིན་ན་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བྱ་བ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཚད་བསྟན་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། གསལ་བའི་ཚད་ཏིལ་གྱི་མར་མེ་ལྟ་བུ། མི་གཡོ་བའི་ཚད་རྒྱ་མཚོའི་གཏིང་གི་ཆུ་ལྟ་བུ། ཡང་ཞིག་འཇམ་པའི་ཚད་ཤིང་བལ་གྱི་འདབ་མ་ལྟ་བུའོ། ༈ །དྲོད་རྟགས་སྐྱེ་བའི་ཚུལ་བསྟན་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཕྱིའི་དྲོད་རྟགས་ལུས་ཡོད་དུ་མི་ཚོར་བ་དང་། ནང་གི་དྲོད་རྟགས་དབུགས་རྒྱུ་བ་མི་ཚོར་བ་དང་། གསང་བའི་དྲོད་རྟགས་ཅིང་ཡང་མི་དམིགས་པའི་ཉམས་དགའ་བ་དང་། བདེ་བ་ཆེན་པོ་དག་ཀྱང་བགས་ཀྱིས་འབྱུང་ངོ་། །འབྲས་བུ་བསྟན་པ་ནི། སྐུ་གསུམ་ཡེ་ཤེས་བཞིའི་བདག་ཉིད་དོ། །ཨཱི་ཐཱི། རྣལ་འབྱོར་སུ་ཞིག་དོན་གཅིག་ཉན། །མ་ཡེངས་དོན་ལ་བློ་ཞག་དང་། །སྣང་མེད་འབྲས་བུ་ལན་ཆགས་མ། །ཞེས་ཀྱང་འབྱུང་ངོ་། །རྫོགས་སོ།། ༈ །།གསལ་དང་མི་རྟོག་མི་གཡོ་དང་། །འཇམ་དང་བདེ་བ་ཡིད་ཆེས་དང་། །ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་སྙོམས་པ་དང་། །མཉེན་ཞིང་ཡང་ལ་བཙལ་སླ་དང་། །གཏང་དཀའ་བ་དང་མཐུག་པ་དང་། །ཇི་ལྟར་བུ་ཡང་བརྟག་དཀའ་བ། །ཉམས་ཀྱིས་མན་ངག་སྤྱི་སྡོམ་ཡིན། །གསལ་བའི་ཉམས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། མར་མེ་ལྟ་བུ་དང་། སྐྱ་རིངས་ཤར་བ་ལྟ་བུ་དང་། ཟླ་བ་བདལ་པ་ལྟ་བུ་དང་། ཉི་མ་ཤར་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་འབྱུང་ངོ་། །གསལ་བ་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་ཞེ་ན། གདམས་ངག་སྔོན་དུ་བཏང་ཞིང་ཤེས་པ་ཁ་གཏོད་ལ་གཡེར་བག་ཅན་དུ་བྱ་བ་དང་། ངལ་དུབ་དང་། ཤ་ཆང་དང་། ཚད་ཁུང་སྤངས་པ་ལས་འབྱུང་ངོ་། །མི་རྟོག་པ་ནི། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རླུང་ཞིག་ནས་འདི་ལས་མི་རྟོག་ཏུ་མི་འདོད་སྙམ་པ་འབྱུང་ངོ་། །དེ་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་ཞེ་ན། སྤྱི་བླུགས་དང་ཐུག་ཕྲད་གོམས་པ་ལས་འབྱུང་ངོ་། །མི་གཡོ་བ་ནི། རྣམ་རྟོག་ཞི་ནས་སྤྱི་བླུགས་དང་ཐུག་ཕྲད་གང་ལྟར་བཞག་པ་ལྟར་འདུག་པའོ། །ཇི་ལྟར་བསྐྱེད་ན། ལུས་སེམས་ཁོང་ཀློད་པ་དང་འདྲངས་གྲགས་པ་དང་འདུ་འཛི་སྤངས་པ་ལས་འབྱུང་ངོ་། །འཇམ་པ་ནི། བྱིང་རྒོད་ཀྱི་ཐུག་དུ་ཞིག་ནས་རས་བལ་ལམ་ཤིང་བལ་ལྟ་བུའོ། །ཇི་ལྟར་བསྐྱེད་ན། ལུས་སེམས་ཁོང་པ་དང་གྲིམས་གྲགས་པ་ལ་སོགས་པ་སྤངས་པ་ལས་འབྱུང་ངོ་། །དད་པ་ནི་བྱིང་རྒོད་དང་བྲལ་ནས་རྒྱལ་མཚོ་ལྟར་དང་པའོ། །ཇི་ལྟར་བསྐྱེད་ན། ཐིག་ལེའི་དོན་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་དང་། མ་དད་པ་དང་། ཡིད་མ་ཆེས་པ་སྤངས་པ་ལས་འབྱུང་ངོ་། །བདེ་བ་ནི། ལུས་སེམས་ཀྱིས་གནོད་པ་ཞི་ནས་རྒོད་འཆོར་བ་ཙམ་དུ་དགའ་ཞིང་གཏོང་མི་ཕོད་པའོ། །ཇི་ལྟར་བསྐྱེད་ན་ཁམས་གསོ་ཞིང་ངལ་སོས་པ་ལས་འབྱུང་ངོ་། །ཡིད་ཆེས་པ་ནི། སྟོན་པ་ངེས་པའི་ལུང་དང་། བླ་མ་དམ་པའི་མན་ངག་དང་། རང་གི་ཉམས་ལ་ཡིད་ཆེས་ནས་གཞན་གྱིས་བཀྲིར་མི་བཏུབ་པའོ། །ཇི་ལྟར་བསྐྱེད་ཅི་ན་ལུང་དང་མན་ངག་ལས་ཡིད་ཆེས་པ་ལས་འབྱུང་ངོ་། །ཟབ་པ་ནི་གཞན་གྱིས་མི་རྟོགས་ཤིང་ཚིག་ཙམ་མ་ཡིན་པར་བློའི་གཏིང་དུ་ཡིད་ཆེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་བསྐྱེད་ན་གོང་དང་འདྲའོ། །རྒྱ་ཆེ་བ་ནི། རིས་མ་ཆད་པ་དང་། ཐམས་ཅད་དུ་ཐོགས་སྡུག་མེད་པའོ། །ཇི་ལྟར་སྐྱེ་ན་སྤྱི་བླུགས་གོམས་པ་ལས་འབྱུང་ངོ་། །སྙོམས་པ་ནི་གང་ཞེ་ན། གསལ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཐིབས་ཆགས་པ་དང་། མ་སྙོམས་པ་མེད་པའོ། །དེ་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་ཞེ་ན། རྩོལ་བ་ཀློད་ལ་སྤྱི་བླུགས་ཀྱི་དགོངས་པ་ལས་སྙོམས་པར་འགྱུར་རོ། །མཉེན་པ་གང་ཞེ་ན། སེམས་ལ་དབང་ཐོབ་སྟེ་གང་ལྟར་ཡང་བཏུབ་པའོ། །ཇི་ལྟར་སྐྱེ་ན་ཡུན་རིངས་སུ་གོམས་པ་ལས་འབྱུང་ངོ་། །ཡང་པ་ནི་ལུས་སེམས་སྲིན་བ ལ་ལྟར་ཡང་པ་སྟེ་འཇའ་ཚོན་ལྟར་འདུག་པའོ། །ཇི་ལྟར་སྐྱེ་ན་ངལ་དུབ་དང་། ཤ་ཆང་དང་འདོད་ཆགས་སྤངས་པའོ། །བཙལ་སླ་བ་ནི། སྒྲིམ་མི་དགོས་པ་དང་ཆུའི་རྒྱུན་བཞིན་ངང་གིས་མ་ཡེངས་པའོ། །ཇི་ལྟར་སྐྱེ་ན་སློབ་པའི་དུས་སུ་བརྩོལ་བ་དྲག་པོ་དང་། ཁམས་བདེ་བ་དང་འདུ་འཛི་སྤངས་པ་ལས་འབྱུང་ངོ་། །གཏང་དཀའ་བ་ནི། དམིགས་པ་དང་བྲལ་དཀའ་བ་སྟེ། སྤྱིན་ཕོར་དུ་ལག་པ་བཅུག་པ་ལྟ་བུའོ། །ཇི་ལྟར་སྐྱེ་ན། རྩོལ་བ་དྲག་ཞན་གྱི་བར་ནས་བཏོན་པ་ལས་འབྱུང་ངོ་། །མཐུག་པ་ནི། ཐོགས་ཆགས་མེད་པའི་བདག་ཉིད་དེ། སེང་སེང་པོ་དང་བྲལ་བའོ། །ཇི་ལྟར་སྐྱེ་གོང་དང་མཐུན། བརྟག་དཀའ་བ་ནི་ཐ་སྙད་གདགས་པ་དཀའ་བ་སྟེ། ལྐུག་པས་དོན་མྱོང་པ་དང་འཁུར་བར་ཆུ་བླུགས་པ་དང་ཟླ་བ་ཕྱེད་ཀྱི་བྱིས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཇི་ལྟར་སྐྱེ་ན་ཚད་མ་གསུམ་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་ལས་འབྱུང་ངོ་། །འདི་དག་ལས་གསལ་བའི་ཕྱོགས་གཅིག་དང་། སྙོམས་པའི་ཕྱོགས་གཅིག་སྲབ་པ་དང་། གསལ་བར་སྙོམས་པ་དང་། མཉེན་པའི་ཕྱོགས་གཅིག་གཏང་དཀའ་བ་དང་། མཐུག་པའི་མགོ་ལ་ཡོན་ཏན་དུ་འགྱུར་རོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་ཐམས་ཅད་ཡོན་ཏན་དུ་འགྱུར་རོ། །ཕྱིའི་ཉམས་ནི་རྨི་ལམ་བཟང་པོ་དང་། མི་མ་ཡིན་པའི་སྒྲ་ཐོས་པ་དང་། ལྷ་རྣམས་སྐོར་བ་བྱེད་པ་དང་། ཆོས་སྟོན་པ་དང་། ཐེ་ཚོམ་འདྲི་བ་དང་བདུད་རྩི་འདྲེན་པ་དང་། བདུད་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་ཡང་འབྱུང་ངོ་། །གང་བྱུང་ཡང་རང་བཞིན་མེད་པར་ཤེས་ན་དམ་པའི་རྟགས་སོ། །དགའ་བྲོད་སྐྱེས་ན་བར་ཆད་དུ་འགྱུར་རོ། །དགྲ་བཅོམ་བས་ཀྱང་མ་མྱོང་པ། རང་གིས་མྱོང་ནས། གཞན་གྱིས་ཀྱང་མྱོང་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདི་བརྩམས་སོ། །ནད་མེད་ཐིགས་པ། རྫོགས་སོ།། ༈ །།སྙན་ནས་སྙན་དུ་བརྒྱུད་པའི་མན་ངག་འདི་ཡང་། ལུང་དེ་ཉིད་བཅུ་པ་ལས། དམིག་མ་བཙུམས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་ནི། རྣལ་འབྱོར་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་འཕགས། སེང་གེའི་ལྟ་སྟངས་ཞེས་སུ་བརྗོད། དེ་ལ་བསྲེ་ཐབས་ཀྱི་མན་ངག་གསུམ། མཁས་པའི་མན་ངག་བཞི། འདུལ་བའི་མན་ངག་གཉིས། གཞག་ཐབས་ཀྱི་མན་ངག་དྲུག །ལུས་ཀྱི་ཁམས་གསོ་བ་དང་ལྔའོ། །དེ་ལ་བསྲེ་ཐབས་གསུམ་ནི། ཤེས་པ་དཔེ་ལ་བསྲེ་བ་དང་། རྟགས་ལ་བསྲེ་བ་དང་། དོན་ལ་བསྲེ་བའོ། །དེ་ལ་དཔེ་ལ་བསྲེ་བ་ནི། དང་པོ་གནས་དབེན་པ་སྒྲ་བའི་ཚེར་མ་མེད་པར་སྟན་བདེ་བ་ལ་འདུག་སྟེ། མིག་མདུན་གྱི་ནམ་མཁའ་ཁྲུ་གང་ཙམ་ལ་གཏད་དེ་མདུང་བཙུགས་པའམ། གཞུ་བརྡུངས་པའམ། ཁབ་མིག་ཏུ་སྐུད་པ་འཛུད་པ་ལྟར་དྲན་པ་ཏུ་རེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་མ་ཡེངས་པར་བྱ་བ་ནི། ཐུན་གསུམ་དུ་བཅད་ལ། ཐུན་དབུགས་ཀྱི་རྒྱུ་བས་ཚད་བཟུང་ལ། ཐུན་ཐང་གིས་བསྒྱུར་ཞིང་། བྱ་བ་ནི་དབུགས་དབྱུང་གསུམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྟགས་ལ་བསྲེ་བ་ན། དང་པོ་རུས་སྦལ་འཁར་གཞོང་དུ་བཅུག་པ་ལྟ་བུ་འབྱུང་ངོ་། །དེ་ནས་བྱེ་ཕྲུག་ལ་སེར་བུ་ཕོག་པ་ལྟ་བུ་དང་། རྒུན་འབྲུམ་ལྟ་བུ་དང་། མེ་སྟག་འཕྲོ་བ་ལྟ་བུ་དང་། ལྕགས་ཀྱི་སྦུ་གུས་ཆེ་འདྲེན་པ་ལྟ་བུ་དང་། བུང་བ་རྩི་ཆགས་པ་ལྟ་བུ་དང་། རྒྱ་མཚོའི་གཏིང་ན་ཉ་འཕྱོ་བ་ལྟ་བུ་དང་། རྩི་ཤིང་གི་ཁ་ན་རླུང་འཕྱོ་བ་ལྟ་བུ་འབྱུང་་ངོ་། །དོན་ལ་བསྲེ་བ་ནི་མིག་ཕྱེ་བཙུམས་མེད་པར་ཆོས་ཉིད་ཟབ་མོ་ལ་སེམས་ཆགས་ཏེ། དབུགས་རྒྱུ་བ་མི་ཚོར་བར་འདུག་པའོ། །མཁས་པ་བཞི་ལ། ལྟ་བ་ལ་མཁས་པ་སྟེ། གཉིས་མེད་མཉམ་པར་ཤེས་པའོ། །སྤྱོད་པ་ལ་མཁས་པ་ནི། ཅི་སྤྱོད་ཀྱང་སྒྱུ་མར་ཤེས་པའོ། །བསྒོམ་པ་ལ་མཁས་པ་ནི། ཡེངས་པ་མེད་པར་སེམས་ལ་ལྟ་བའོ། །སེམས་འཆོས་པ་ལ་མཁས་པ་ནི། བྱིང་ན་ལྷག་མཐོང་བསྐྱེད། ལུས་བསིང་། ཁྲུས་དང་འཕྲོ་འདུ་ཡང་བྱའོ། །རྒོད་ན་སེམས་གཏོད་པ་ལ་གནན་ཏེ། དམིགས་པ་སྐུ་གཟུགས་སམ། མེ་ལོང་གི་གཟུགས་བརྙན་ལ་གཏད་དོ། །སེམས་འདུལ་ཐབས་གཉིས་ལ། འགྲེང་རྡབས་བྱ་བ་དང་། རླུང་ལམ་དུ་གཞུག་པ་ཤེས་པར་བྱ་བའོ། །གཞག་ཐབས་དྲུག་ལ། སེམས་མཉམ་པའི་ངང་ལ་བཞག་པ་ནི། སྣང་སྲིད་ཐམས་ཅད་སེམས་ཡིན་ལ་སེམས་སྟོང་པའི་ངང་ལ་བཞག་པའོ། །ཆོས་ཉིད་དུ་གཞག་པ་ནི། རྣམ་རྟོག་དང་མཚན་མ་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པར་ཤེས་པའོ། །སེམས་ཡེ་ཤེས་སུ་བསྒྱུར་ལ་བཞག་པ་ནི། སྣང་སྲིད་ཐམས་ཅད་འབྱུང་ཡེ་ཤེས་སུ་བརྟགས་ལ་དེའི་ངང་ལ་བཞག་གོ། །ཤེས་པ་རང་རྡོལ་དུ་བཞག་པ་ནི། རིག་པ་ཁོང་ནས་ཤར་བའོ། །དབང་པོ་ལྷུག་པར་བཞག་པ་ནི། དབང་པོ་ཡན་དུ་བཅུག་ལ་གང་ཡང་རང་བཞིན་མེད་པར་ཤེས་པའོ། །ཤེས་པ་སྨྱུག་མར་བཞག་པ་ནི། ངང་གིས་དལ་བུས་དབུགས་ཆ་བསྙམས་ལ་མ་ཡེངས་ཙམ་དུ་གནས་ན་རིག་པའི་ཉི་མ་འཆར་ཏེ། མེ་ལོང་གི་གཡའ་དང་པ་ལྟར་འབྱུང་ངོ་། །ལུས་ཀྱི་ཁམས་གསོ་བ་ནི། ཁམས་དང་སྦྱར་ལ་བྲིད་ཅིང་བྱ་སྟེ། གནས་ཉམས་དགའ་བར་བྱ། གྲོགས་ཉམས་དགའ་བ་དང་འགྲོགས་སོ། ཁམས་ལོག་ནས་མཐོང་སྟངས་དམར་པོའམ་སེར་པོ་ནི་མ ཁྲིས་པ་སྐྱེས་པ་ཡིན་པས་དང་ཀ་དབྱེ། གྲིབ་མ་ལ་བཞག་གོ། །སྐྱུག་ན་བད་ཀན་སྐྱེས་པ་ཡིན་པས་བཅག་རན་བྱའོ། །འདར་ཞིང་སྐྱུག་པ་དང་མགོ་འཁོར་ན་རླུང་སྐྱེས་པ་ཡིན་པས་སྨན་མར་དང་བཅུད་ཅན་བཏང་ལ་བཅོས། ལུས་ཀྱང་ལྡེང་ཆུ་བཞིན་དུ་བཞག་གོ། །མན་ངག་ཅོག་བཞག་མ་རྫོགས་སོ།། །།ཨཱི་ཐཱི།། །།