cover

ཁྱབ་བདག་པདྨ་སྐལ་བཟང་གི་གསུང་འབུམ་གླེགས་བམ་བཅུ་དྲུག་པ།

མན་ངག་མཛོད་ཀྱི་ལྗགས་འགྲེལ་གདམས་ཟབ་ནོར་བུའི་གཏེར་མཛོད། ༼ཝཾ༽

ཁྱབ་བདག་པདྨ་སྐལ་བཟང་གི་གསུང་། མཁན་བསྟན་འཛིན་དགྲ་ལྷ་ཡིས་ཡི་གེར་ཕབ།

པདྨའི་འོད་སྣང་ཚོགས་པ།
ཀན་སུའུ་མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་།

མཁོ་རྒུའི་ལོངས་སྤྱོད་འཛོམས་ཀྱང་མ་བསགས་ཤིང་། །འདོད་ཡོན་འཁོར་མང་ཚོགས་ཀྱང་མ་ཞེན་པར། །བསླབ་གསུམ་སྡེ་སྣོད་རིག་པའི་བང་མཛོད་དེ། །སྤོང་དང་ཀློག་པའི་སྙིང་གི་དབུས་སུ་བསྐྱིལ། །
—རྫོགས་ཆེན་དཔོན་སློབ།

ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ།

༈ སྐྱེ་རྒུའི་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་རྒྱལ་བ་མཉམ་མེད་དོན་ཀུན་གྲུབ་པ་ཆེན་པོའི་གསང་གསུམ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒྱུ་འཕྲུལ་ངོ་མཚར་ཆོས་སྐུའི་རིང་བསྲེལ་གྱི་གཟུགས་སུ་བལྟམས་པ་གསུང་རབ་རྒྱལ་བའི་བཀའ་འགྱུར་རིན་པོ་ཆེ་དང་། ཐུབ་པའི་དགོངས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱི་བཀྲལ་ནུས་པའི་འཕགས་ཡུལ་པཎ་གྲུབ་རྣམས་ཀྱི་མཛད་པའི་བསྟན་འགྱུར་རིན་པོ་ཆེ་སྟེ་མདོ་སྔགས་གཉིས་ལྡན་གྱི་ཡོངས་རྫོགས་བསྟན་པ་རྒྱ་མཚོ་འདི་ཉིད། དེང་གི་ཆར་གངས་རིའི་ལྗོངས་ཀྱི་ཡེ་གེ་ཁོ་ནའི་གཟུགས་སུ་བཞུགས་པ་ནི་སྤྲུལ་པའི་མཁན་སློབ་ཆོས་གསུམ་གྱི་ཐུགས་བསྐྱེད་ཉག་གཅིག་ལས་བྱུང་བ་དང་། དེ་དག་མི་ནུབ་བརྒྱུད་འཛིན་ཡུན་གནས་ཀྱི་ཆེད་དུ་གངས་ལྗོངས་ཆོས་བརྒྱུད་ཁག་ལས་བྱོན་པའི་རིས་སུ་མ་ཆད་པའི་སྐྱེས་ཆེན་རྣམས་ཀྱིས་བཀའ་བསྟན་རིན་པོ་ཆེའི་དགོངས་སྙིང་ཅན་གྱི་གསང་རབ་གླེགས་བམ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་མཛད་ཅིང་། དཀའ་སྤྱད་ཐུགས་བརྩོན་སྣ་ཚོགས་གྱིས་མ་ཕྱི་གསར་བསྐྲུན་དང་བསྐྱར་བསྐྲུན་སོགས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་བཞུགས་པ་མཛད་མུས་བཞིན། དེང་གི་ཆར་གློག་རྡུལ་འཕྲུལ་ཆ་དང་དྲྭ་རྒྱའི་དུས་རབས་ཀྱི་འགྲོས་དང་བསྟུན་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་རིག་གཞུང་སྤྱི་མཚུངས་ལྟར། རྒྱལ་བའི་གསུང་རབ་རིན་པོ་ཆེ་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་འཕགས་བོད་མཁས་པའི་གཞུང་ལུགས་རྣམས་དྲྭ་ཐོག་ནས་བཤེར་འཚོར་དང་འདྲ་བཤུས་སྒྲིག་གཟོ་སོགས་སྟབས་བདེའི་ལམ་ནས་བཀོལ་སྤྱོད་ཐུབ་པའི་གཞི་རྒྱ་ཆེ་བའི་འཆར་འགོད་དངོས་སུ་ལས་བཞིན་པར། མཆོག་སྤྲུལ་མུ་ར་རིན་པོ་ཆེའི་གཙོས་པདྨའི་འོད་སྣང་ཚོགས་པ་ནས་༧སྐྱབས་རྗེ་པདྨ་སྐལ་བཟང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་གསུང་འབུམ་མཚན་བཟང་སོ་གཉིས་ཀྱི་གྲངས་ལྡན་ཅན་འདིར་གནང་འབྱོར་བྱུང་བ་ལགས་ན། ཁོང་རྣམ་པའི་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་མཛད་རྒྱས་ལ་སྙིང་ནས་ཐུགས་རྗེ་དང་བཀའ་དྲིན་བླ་ལྷག་ཏུ་ཆེ་ཞུ་བ་དང་ཆབ་གཅིག་སླད་ནས་ཀྱང་གསུང་རབ་རིན་པོ་ཆེ་ཅི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་གནང་ན་འདི་གར་འདྲ་བཤུས་གནང་སྩོལ་ཡོང་བར་ཅི་ནས་ཀྱང་བཀའ་དྲིན་མི་ཆུང་བ་ཞུ།

ཞེས་དྲྭ་རྒྱའི་དཔེ་མཛོད་འགན་འཛིན་པ་རྫོགས་ཆེན་བསྟན་འཛིན་རྣམ་དག་ནས་ཕུལ།།

མན་ངག་མཛོད་ཀྱི་ལྗགས་འགྲེལ་གདམས་ཟབ་ནོར་བུའི་གཏེར་མཛོད། ༼ཝཾ༽

མན་ངག་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཀྱི་ཟབ་གསང་སྙིང་པོའི་དོན་རྡོ་རྗེའི་ལྗགས་ཀྱིས་བཀྲལ་བ་སྐྱུད་བྱང་དུ་བསྡུས་པ་གདམས་ཟབ་ནོར་བུའི་གཏེར་མཛོད་ཅེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ།། ༼ཝཾ༽

ཉིན་བདུན་པའི་ཆོས་ཁྲིད།

འགྲོ་བ་མར་གྱུར་ནམ་མཁའི་མཐའ་མཉམ་གྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཐོག་མེད་ནས་མཐའ་མེད་ཀྱི་བར་དུ་འཁོར་བ་རིགས་དྲུག་གི་གནས་སུ་ལས་ཉོན་གྱི་གཞན་དབང་ཅན་དུ་གྱུར་ནས་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་ཁ་བརྒྱུད་དེ་འཁྱམས་པ་ཙམ་ཞིག་གིས་མི་ཚད་པར། རིགས་དྲུག་སོ་སོའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མནར་ནས་བདེ་བའི་གོ་སྐབས་སྐད་ཅིག་མ་ཙམ་ཡང་ཐོབ་པ་མེད་པའི་སེམས་ཅན་འདི་དག་ཐམས་ཅད་སྙིང་རེ་རྗེ། སྙིང་རྗེ་བ་དེ་ཡང་རང་གར་ཁ་ཡིས་ཟེར་ལོ་བཤད་ལོ་ཙམ་དང་། དེ་འདྲ་ཡིན་པ་རེད་བསམ་པ་ཙམ་ཞིག་མིན་པར། གདིང་གི་སྙིང་རྗེ་ཡོད་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ཡང་རང་ཉིད་ཤིན་ཏུ་སྙིང་ཉེ་བའི་མི་ཚེ་འདིའི་ཕ་མ་ལྟ་བུ་ཞིག འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་གི་ནང་ནས་སྡུག་བསྔལ་རགས་པ་ཆུང་ཞིང་བདེ་ཞིང་སྐྱིད་པར་འདོད་པའི་ལྷ་ཡུལ་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་སྐྱེས་ནས། ད་ལྟ་ལས་ཀྱི་འཕེན་པ་ཟད་ནས་གནམ་མདའ་ཤུགས་ཆད་བཞིན་ལྷ་ཡུལ་ནས་ཚེ་འཕོས་པས་མི་ཚད། འོག་མའི་གནས་རིས་ངན་སོང་གསུམ་ལས་གང་རུང་ཞིག་ཏུ་ལྟུང་བའི་འཕོ་ལྟུང་གི་སྡུག་བསྔལ་ལྷའི་ཞག་མ་བདུན་གྱི་ཡུན་མིའི་ལོ་གྲངས་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མར་མྱོང་བཞིན་ཡོད་པར་རིག་ན་སྙིང་རྗེ་བ་ལས་འོས་མེད་པ་ཡིན། དེ་བཞིན་དུ་ལྷ་མ་ཡིན་ལ་སྐྱེས་ནས་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་བསད་རྨས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བ་དང་། མིའི་ཡུལ་ལ་མཚོན་ན་ཁ་རྩང་བཤད་པར་ལྟར་དུ་ལས་ཚད་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གཞི་མ། བསགས་ཚད་ངན་སོང་གི་རུ་མ། མྱོང་ཚད་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སོ་ནམ། བཤད་ཚད་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ངུ་འབོད་ཡིན་ལ། དེ་མིན་པའི་ཐབས་མེད་དེ། མྱོང་རྒྱུ་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་དུས། སེམས་ཀྱི་ལོ་མ་ཁ། ཞེས་པའི་དཔེ་ལྟར་དུ་བཤད་རྒྱུ་དེ་ལས་མེད་པ་ཡིན། ཤི་བ་ཟེར་བ་ནི་དགྲ་ཆེན་གཅིག་པུ་ཡིན་པས། དེའི་མིང་ནས་བཟུང་ན་ཡང་འཇིགས་སྐྲག་སྐྱེས་ནས་དེའི་སྐོར་གྱི་གླེང་མོལ་ཡང་མ་ཕོད་པར་ཆགས་ཡོད་པ་དང་། དེས་མ་ཚད་ནད་དྲག་པོས་གཟིར་བ་དང་། སེམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དྲག་པོ་བཟོད་དཀའ་བར་བྱུང་དུས་བཟོད་ཐབས་བྲལ་ནས་འཆི་བ་གདམས་པའང་ཡོད་པ་ཡིན། སྡུག་བསྔལ་དེ་ཚོ་ནི་འཆི་བ་བས་ཀྱང་ཚབས་ཆེན་དོས་དྲག་ཡིན་པའི་རྟགས་ཡིན་པས་མིའི་གནས་སུའངཤུགས་དྲག་གི་སྡུག་བསྔལ་དེ་ལྟར་ཡོད་པ་ཡིན། དུད་འགྲོ་ལ་བསམ་ན་བདེ་སྐྱིད་ཅིག་ག་ལ་ཡོད། དཔེར་ན་ཕ་མ་རྒན་གསུམ་སྒོ་ཕྱུགས་ཤིག་གི་ལུས་བླངས་པ་དེ། དགུན་བཤས་བྱེད་གྲབས་སུ་ཡོད་ན་སྙིང་མི་རྗེ་དབང་ཞིག་ག་ལ་ཡོད། དམྱལ་བ་ཡི་དྭགས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བཤད་མི་ཕོད་པར་ཡོད་པ་ཤེས་གསལ་ལྟར་ཡིན་པས་བཤད་ཅི་དགོས། ཚེ་འདིའི་ཕ་མ་གཉེན་བཤེས་རང་ལ་ཤིན་ཏུ་གཅེས་ཤིང་བརྩེ་བས་སྐྱོང་མཁན་དེ་ཚོ། གསོན་འདི་ག་ལ་འདུག་དབང་མེད་པར་ཕྱི་མའི་ཡུལ་དུ། དུས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དུ་གྱུར་ནས་སོང་བ་དེ་དག དམྱལ་མེ་བཟོད་དཀའ་དང་ཁྲོ་ཆུ་ཁོལ་མ། ཡི་དྭགས་ཀྱི་བཀྲེས་སྐོམ་དག་གིས་མནར་བའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བཞིན་མེད་པ་ནི་སུ་ཞིག་གིས་ཟེར་ཤེས། གལ་སྲིད་ད་ལྟའི་སྐབས་སུ་ངན་འགྲོར་སྐྱེས་མེད་ན་ཡང་། ཐར་བའི་གོ་འཕང་ཐོབ་མེད་ཚེ་རིགས་དྲུག་གཅིག་ནས་གཅིག་ལ་ཁ་བརྒྱུད་ནས་མི་འཁྱམས་པར་གང་དུ་འགྲོ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཚེ་སྐྱེ་བ་ཐོག་མེད་ཚུན་ཆད་ཀྱི་ཕ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་ནས་མ་བཤད་ཀྱང་། ཚེ་འདིའི་གཉེན་ཉེ་ཏག་ཏག་མིན་ནིའི་ཐབས་མེད་དེ། འུ་ཚོས་འདེང་ཞིག་བརྒྱབ་ནས་བསམ་བློ་ཞིག་བཏང་ན། རང་རེའི་ཨ་ཕྱི་དང་ཨ་མེས། ཡང་ཕྱི་དང་ཡང་མེས་སོགས་སུ་དེད་ནས་བརྩིས་ན་མི་རབས་བརྒྱད་དགུ་ཙམ་ལས་བརྩི་ཤེས་པ་མིན་པ་ལས། གལ་སྲིད་མི་རབས་ནས་མི་རབས་བར་དུ་ཡར་དེད་ནས་བརྩི་ཤེས་ན་མིའི་འཇིག་རྟེན་དང་པོ་ཆགས་ཀྱི་བར་དུ་བརྩི་རུང་བས། འཇིག་རྟེན་འདིའི་མིའི་རིགས་ཐམས་ཅད་ཁྱིམ་ས་གཅིག་གི་གཉེན་ཉེ་ཡིན་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ཐོག་མེད་ནས་ད་ལྟའི་བར་དུ་སེམས་ཅན་སྣ་ཚོགས་པའི་ལུས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་སྐྱེ་བ་རྣམ་བཞི་རེས་བསྐོར་ནས་སྐྱེ་ཤིའི་ཁ་བརྒྱུད་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་པོ་ཡང་ཚེ་འདིའི་གཉེན་ཉེ་ཤ་སྟག་ཡིན། གཞན་ཡང་བདེ་བ་ཕྲན་ཚེགས་ཙམ་ཡིན་ཡང་ཐོབ་པར་འདོད་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཡིན་ཡང་མི་འདོད་པ་ལ་མཚུངས་ན་ཡང་། སྡུག་བསྔལ་ཟློག་པའི་སྟོབས་མེད་པ་དང་། བདེ་བ་སྒྲུབ་ཚུལ་གྱི་ཐབས་མ་ཤེས་པའི་དབང་གིས། མི་འདོད་བཞིན་དུ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་སྣ་ཚོགས་མྱོང་བཞིན་ཡོད་པས། སེམས་ཅན་མིག་གིས་མཐོང་ན་ཤ་མི་ཚ་བ་དང་སྙིང་མི་རྗེ་བའི་རང་དབང་མེད་པ་ནི། འདེང་ཞིབ་ཏུ་བརྒྱབ་ན་དེ་འདྲ་ཞིག་ཡིན་པས། ཁམས་གསུམ་སྲིད་པའི་སེམས་ཅན་གྲངས་མེད་འདི་དག་ཐམས་ཅད་བདེ་བའི་ཐབས་ཤིག་འགྲུབ་ཏུ་ཡོད་ན། བདག་གཅིག་པོ་ཅི་བྱུང་ཡང་བླ་ཡི་སྙམ་ནས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཞེས་པ་ཞིག་ལོགས་ཤིག་ནས་མ་བསྐྱེད་ན་ཡང་འབྱུང་དུ་ཆོག་པ་ཞིག་ཡིན་འདུག སེམས་དེ་ཡོད་ཀྱང་མཐའ་ཡས་པའི་སེམས་ཅན་འདི་དག་ལ་ཐབས་གང་ཞིག་དང་ཕན་གང་གདགས་དགོས་པའི་ཚུལ་རྣམས་མ་ཤེས་ན་རང་གར་ནུས་མེད་དུ་འདུག་པ་ལས་ཐབས་ཀྱིས་རྡུགས་པ་ནི། དཔེར་ན་ཆུས་ཁྱེར་གྱི་མི་གཉིས་གཅིག་གིས་གཅིག་ལ་སྐྱོབ་པའི་མཐུ་མེད་པ་དང་ཁྱད་མེད་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་ད་རེས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་འདི་ལ་འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་འདི་ལས་ཐར་བའི་ཐར་བ་ཆེན་པོའི་ལམ་སྣེ་ཟིན་པའི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་ཞིང་། གལ་སྲིད་ད་རེས་ཀྱི་སྐབས་འདི་ཤོར་ན་བསྐལ་བ་དུ་མའི་ཡུན་ལ་འདི་འདྲའི་གོ་སྐབས་རྙེད་དུ་མེད་པའི་དུས་འདིར་དེ་མ་ཤོར་བར་བྱེད་པས་མ་ཚད། ཉམས་ཐག་འགྲོ་དྲུག་གི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཀྱང་མ་ལུས་པ་ཐར་བའི་ལམ་དེར་འགོད་པར་བྱ་སྙམ་པའི་ཀུན་སློང་དེའི་སྟེང་དུ་སེམས་ཐག་གཅོད་པ་ནི། ཆོས་སྒོར་ཞུགས་པའི་དང་པོར་མེད་ཀྱི་ཐབས་མེད་ཡིན། སེམས་ཐག་བཅད་ནས་རང་གར་བསྡད་པས་ཅི་ཡང་མི་ཕན་པས་ཐར་ལམ་མ་ནོར་བ་དེར་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་རབ་ཡོད་པར་བྱེད་དགོས། དེ་ཡང་ཤེས་རབ་ནི་མཐོང་བྱེད་ཀྱི་མིག་དང་འདྲ་བས་མེད་ཐབས་ག་ལ་ཡོད་དེ། དཔེར་ན་ས་ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ལ་འགྲོ་དགོས་ཚེ་དང་པོར་མིག་གིས་བལྟས་ནས་དེ་ཕྱོགས་སུ་བགྲོད་བྱེད་ཀྱི་གོམ་པ་སྤོས་ནས་འགྲོ་བ་ལས་མིག་མེད་ན་ལམ་མི་ཆོད་པ་ལྟར་དུ་ཡིན་པར་གསུངས་པས། དང་པོར་ཐོས་པ་བཙལ་ནས་ཐོས་པའི་ཤེས་རབ་སྒྲུབ། དེ་ནས་ཐོས་དོན་བསམ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་གཏན་ལ་དབབ། མཐར་བསམ་དོན་སྒོམ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཉམས་སུ་ལེན་དགོས་པ་ཡིན་པས། དང་པོར་ཐོས་པའི་ཤེས་རབ་རང་རྒྱུད་ལ་བསྐྱེད་པ་ལ། བླ་མ་དགེ་བའི་གཤེས་གཉེན་ལས་ཆོས་ཉན་ནས་ཐོས་པ་བསྒྲུབ་དགོས། ཉན་པ་དེ་ཡང་དེའི་གྲལ་དུ་ཞུགས་པ་ཙམ་གྱིས་མི་ཆོག་པར། ཚིག་གི་བདུད་རྩི་འཐུང་བ་བཞིན། །རབ་ཏུ་བསྒྲིམས་ཏེ་ཆོས་ཉོན་ཅིག །ཅེས་པ་ལྟར་དུ་བློ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བསྒྲིམས་ནས། གཞུང་བཟང་འདི་ལས། ཚིག་འདིས་དོན་ནི་ཅི་ཞིག་བསྟན་སྙམ་དང༌། །དབྱེ་ན་གང་ཡིན་བསྡུ་ན་ཇི་ལྟ་བུ། །རྣམ་གྲངས་ཅི་ཞིག་གང་གི་ཕྱོགས་སུ་གཏོགས། །དྲིལ་ནས་ཉམས་ལེན་མཐའ་ནི་གང་ཡིན་ཞེས། །ལེགས་པར་བསམ་པས་རིན་ཆེན་ཆོས་སྒོ་འབྱེད། །ཅེས་པ་ལྟར་དུ་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་དོན་གྱི་གོ་བ་ཆགས་དུས་ཚུལ་མིན་ཡིད་བྱེད་ཀྱི་ཀུན་རྟོག་ལས་ལོག་པའི་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་བྱེད་ལ་གོམས་པ་རིམ་གྱིས་ཐོབ་ནས་ཡང་དག་པའི་དོན་དང་ཕྲད་པ་ཡིན་ཏེ། ཐོས་པའི་ཚོམས་ལས། ཐོས་པས་ཆོས་རྣམས་ཤེས་པར་བྱེད། །ཐོས་པས་སྡིག་ལས་ལྡོག་པར་བྱེད། །ཐོས་པས་དོན་མ་ཡིན་པ་སྤོང་། །ཐོས་པས་མྱ་ངན་འདས་པ་འཐོབ། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་ཐོས་པ་ནོར་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་དང་། གྲོགས་ཀྱི་དྭངས་རྩེ། དགྲ་འཇོམས་ཀྱི་མཚོན་ཆ། མུན་སེལ་གྱི་སྒྲོན་མེ། ཐམས་ཅད་ཀུན་འཛོམས། དཔལ་དང་གྲགས་པའི་གཏེར་གྱི་མཆོག་ཀྱང་ཡིན་པས། དེ་ལྟ་བུའི་རིན་ཐང་ཅན་དེ་རིན་མེད་ཀྱིས་ལོན་དུས་མ་བླངས་ན་བླུན་པོའི་ནང་གི་བླུན་པོ་དང་། ཀླད་མེད་ཀྱི་ནང་གི་གླེན་ལྐུགས་ཡིན་པའི་རྟགས་རེད། ཐོས་པ་ཙམ་ཁོ་ནས་མི་ཆོག་པར་བསམ་པའི་ཤེས་རབ་རྒྱུད་ལ་བསྐྱེད་དགོས་ཏེ། བསམ་པའི་དོན་དུ་ཐོས་པ་བསྟེན་པ་ཡིན་པས་གང་ཐོས་པའི་མདོ་དང་རྒྱུད་སྡེའི་དོན་དེ་ལ་བརྟགས་ཤིང་དཔྱད་པ་བྱས་ནས་ཐེ་ཚོམ་ཡོད་ཚད་པོ་བླ་མའི་མདུན་ནས་ཞུན་ཐར་བཅད་དེ་མ་རྟོགས་པ་དང་ལོག་པར་རྟོགས་པའི་དྲི་མ་མེད་པའི་དོན་ཡིད་ལ་ངེས་པར་བྱེད་དགོས་པའི་ཕྱིར། ཚིག་མ་ནོར་བ་འཛིན་པ་ལ་ཐོས་པ་དང་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཡིད་ལ་ངེས་པ་ལ་བསམ་པ་ཟེར་བ་ཡིན། ཐོས་བསམ་གཉིས་ཀ་བསྟེན་ནས་དེའི་ཆོག་པར་བྱས་ནས་སྒོམ་པ་དོར་ན་མི་རུང་སྟེ། དམ་པའི་ཆོས་ནི་ཉོན་མོངས་ཀྱི་ནད་ཞི་བར་བྱེད་པའི་སྨན་ཡིན་ལ། ཉོན་མོངས་ཀྱི་ནད་དེ་ཡོད་ཚེ་དེས་བསྐྱེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཟུག་རྔུ་དེ་འབྱུང་ཞིང་། ཐོས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པའི་ནད་གང་དང་གང་གི་གཉེན་པོ་སྨན་གང་དང་གང་ཡིན་པ་ཙམ་ཤེས་པ་དང་། བསམ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྨན་དེ་དག་གི་སྦྱོར་སྡེབ་ཇི་ལྟར་དགོས་པ་དང་། འཐུང་བའི་ཚུལ་ཇི་ལྟར་ཡིན་པ་དང་། ནད་གང་གང་ལ་ཕན་ཅི་འདྲའི་ཐོགས་པ་སོགས་ཤེས་ཡོད་ཀྱང་། སྒྲུབ་པ་ཉམས་ལེན་ལ་བརྟེན་ནས་ཐོས་བསམ་གྱིས་ཤེས་པའི་དོན་རྣམས་ཉམས་སུ་མ་བླངས་ཚེ། ནད་པ་ལ་སྨན་ཅི་དགོས་ཤེས་ཤིང་སྨན་ཡང་ལོན་ཡོད་ཀྱང་། དེ་ནད་པས་ཁོང་དུ་མ་འཐུངས་ན་ཕན་པ་མེད་པ་དང་ཁྱད་མེད་པ་ཡིན། དེས་ན་ད་སྒོམ་པའི་ཤེས་རབ་རྒྱུད་ལ་བསྟེན་དགོས། དཔེར་ན་བཟའ་བའི་ཆེད་དུ་ཟས་བསྒྲུབས་པ་བཞིན་དུ་བསྒོམ་པའི་དོན་དུ་ཐོས་བསམ་བསྟེན་པ་སྟེ། འཕགས་པ་སྡོང་པོ་བཀོད་པ་ལས། ཐོག་མར་ཉན་འདོད་བླ་མ་བསྙེན་བཀུར་བཟོད་དང་དེས་བྱས་ཤིང་། །རང་བཞིན་མེད་པའི་ཆོས་ལ་རབ་རྟོག་བསམ་གཏན་རྙེད་བྱེད་པ། །བདེ་གཤེགས་ཉིད་ནི་རྟོགས་འགྱུར་འགྲོ་བ་རྣམས་སྐོམ་སེམས་ཚིམ་བྱེད། །ཆོས་ཉིད་དེ་འདྲ་སྤྱོད་པ་མྱུར་དུ་བདེ་གཤེགས་འཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སོ་སོ་ཐར་བའི་མདོ་ལས་ཀྱང་། མང་དུ་ཐོས་པ་ནགས་ཀྱི་ནང་དག་ཏུ། །ལང་ཚོ་ཡོལ་བ་རྣམས་ཀྱི་གནས་པ་བདེ། །ཞེས་དང་། ཨོ་རྒྱན་རིན་པོ་ཆེ་ལྷོ་ནུབ་སྲིན་པོའི་ཡུལ་དུ་འབྱོན་ཁར། སུས་ཀྱང་མི་བསྟོངས་གཅིག་པུར་འཆི་བ་སོམས། །ཤོམ་ར་བློ་སྣ་མ་མང་རི་ལ་བསྟེན། །ཞེས་དང་། དབེན་གནས་རི་ཐང་མཚམས་སུ་མི་བྱེད་པར། །ང་ཡིས་བསྒྲུབས་པའི་སྒྲུབ་གནས་ཀུན་ཏུ་གཅེས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ། བླ་མ་དམ་པའི་བཀའ་བཞིན་དུ་ཚེ་འདིར་མ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་བླ་མེད་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ཞིག་བྱེད་དགོས་པས། དབེན་པའི་རི་ཁྲོད་འདི་རུ་རྩེ་གཅིག་ཏིང་འཛིན་བསྒོམ་པར་བྱ་སྙམ་པའི་བསམ་པ་སྔོན་དུ་བཏང་སྟེ། ཐོས་བསམ་གཉིས་ཀྱི་སྙིང་པོ་བླ་མ་དམ་པའི་གདམས་ངག་མན་ངག་སྙིང་གི་བདུད་རྩི་དེ་རྒྱུད་ལ་སྦྱར་ནས་བསྒོམ་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་སྙིངསྟོབས་དང་སྤྲོ་བའི་འདུན་པ་ལྡན་པའི་ཐོག་ནས་རི་ཁྲོད་དབེན་པའི་ཕྱོགས་ལ་གོམ་པ་བདུན་ཙམ་བོར་ན་ཡང་བསོད་ནམས་དཔག་མེད་འཐོབ་པ་ནི། འཕགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལས། གང་ལ་ལ་ཞིག་གིས་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་བསྐལ་བའི་བར་དུ་མེ་ཏོག་དང་། བདུག་སྤོས་དང་། ཞལ་ཟས་དང་། བདེ་བར་སྦྱར་བའི་ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྐལ་བར་མཆོད་པ་བས། རབ་ཏུ་སྐྱོ་བའི་སེམས་ཀྱིས་དགོན་པར་ཕྱོགས་ཏེ་གོམ་པ་བདུན་ཙམ་བོར་ན་འདི་དེ་བས་ཆེས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དཔག་ཏུ་མེད་དེ། ལུས་དང་སྲོག་ལ་བལྟ་བ་རབ་སྤོངས་ལ། །སྟོང་པ་ཞི་བ་མཆོག་ཏུ་བསྒོམ་པར་གྱིས། །བརྩོན་ཞིང་རབ་ཏུ་བརྩོན་པའི་ཡིད་ཀྱིས་ཀྱང་། །རི་དྭགས་བཞིན་དུ་དགོན་པར་གནས་པར་གྱིས། །ཞེས་སོ། །ཐོས་བསམ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཉམས་ལེན་རང་རྒྱུད་ལ་སྦྱར་ནས་སྒོམ་པ་དེ་ནི་རྒྱལ་བ་དགྱེས་པའི་རབ། སྨོན་པའི་གནས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག ཚོགས་གཉིས་རྫོགས་པའི་ཐབས་དམ་པ། དངོས་གྲུབ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་གཞི་མ། ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས། སྔོན་གྱི་རྒྱལ་བ་སྲས་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཤེགས་ཤུལ་ཡང་དེ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་ཐོས་བསམ་སྒོམ་པའི་ཤེས་རབ་ཟབ་མོ་རིམ་གྱིས་བསྟེན་ནས་ཐར་བའི་བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལ། གང་ཐོས་པ་བྱ་བའི་དམ་པའི་ཆོས་དེ་ལ་ཡང་། རྒྱལ་བ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གདུལ་བྱའི་ཁམས་དབང་བསམ་པ་དང་མཐུན་པར། བཀའ་འཁོར་ལོ་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དང་། སྔགས་རྒྱུད་རྒྱ་མཚོའི་ཆོས་འཁོར་ལྷ་མིའི་རིག་འཛིན་གྲུབ་པ་དྲང་སྲོང་གི་གནས་ལ་སོགས་པ་ནས་གསུངས་ཡོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་མཚོན་ན། བཀའ་རྒྱ་ཆེ་ལུང་གྲངས་མང་མན་ངག་ཐོར་བུའི་ཚུལ་གྱིས་བཞུགས་པ་དེ་དག རྒྱལ་བའི་རྒྱལ་ཚབ་ས་བཅུའི་དབང་ཕྱུག་ཆེན་མོ་དེ་དག་གིས་བཀའ་དང་བསྟན་བཅོས་སུ་བསྡེབས། སྡེ་སྣོད་དང་རྒྱུད་སྡེའི་རྣམ་གྲངས་སུ་གཏན་ལ་ཕབ་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་སྔགས་རྒྱུད་ཐེག་རྩེའི་བསྟན་པ། ཆོས་སྐུའི་དགོངས་པ་རྨ་མེད་པ་དེ། འཕགས་པའི་ཡུལ་གྱི་གསང་འཛིན་དགའ་རབ་དཔའ་བོ་དང་། གངས་ཅན་བོད་ཀྱི་ལྗོངས་འདི་ནས་ཀུན་མཁྱེན་རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་པས་ཤིང་རྟའི་སྲོལ་ཆེན་ཕྱེས་ནས་ད་ལྟའི་བར་དུ་བསྟན་པ་མཐར་རྒྱས་སུ་བཞུགས་ཏེ། བྱིན་རླབས་ཀྱི་བརྒྱུད་པ་མ་ཆད། སེལ་ཉམས་ཆག་གི་བསླད་མ་ཞུགས་པར་སྨིན་བྱེད་ཀྱི་དབང་། གྲོལ་བྱེད་ཁྲིད། ཉམས་ལེན་གྱི་གདམས་པ་དང་བཅས་པ། སྔ་འགྱུར་བཀའ་བབ་ཀྱི་ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་བཞི་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན། སྨིན་བྱེད་དབང་གི་ཆུ་བོ་སྐུར་ཐབས་ངོ་སྤྲོད་དང་བཅས་པ། གྲོལ་བྱེད་གདམས་པའི་ཆུ་བོའམ་ཉམས་ལེན་གདམས་པའི་ཆུ་བོ་དམར་ཁྲིད་གནད་བྱང་དང་བཅས་པ། ཕྱག་བཞེས་འཕྲིན་སྒྲུབ་ཀྱི་ཆུ་བོ་བསྟན་སྲུང་དྲག་སྔགས་དང་བཅས་པ། དཀྱུས་བཤད་གཞུང་གི་ཆུ་བོ་འགྲེལ་ཊིཀ་སྟོང་ཐུན་དང་བཅས་པ་ཡོད་པ་འདི་ཉིད་རང་རེའི་ཐོས་བསམ་སྒོམ་སྒྲུབ་ཀྱི་བགོ་སྐལ་ལ་སྤྱོད་པའི་སྐལ་བ་བཟང་པོ་ཐོབ་ཡོད་པ་ལས་ད་ལྟ་སྐབས་སུ་བབས་པ་ནི། རྒྱལ་བའི་ཆོས་མཛོད་མཐའ་དག་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འདུས་པའི་མཛོད་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་རྣམ་པ་བདུན་གྱི་ནང་ཚན། མན་ངག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནད་འདུས་པའི་མན་ངག་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་འདི་ཉིད་ལ་ཐོས་བསམ་འཆད་ཉན་བྱེད་པའི་སྐབས་སུ་བབས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ཇི་སྐད་དུ། ཐོས་པ་མེད་པ་སྲིད་ན་སྐྱོན་ཆེ་ཡང་། །ལོག་པར་ཐོས་པ་དེ་བས་སྡིག་ཆེ་བས། །མཁས་པའི་གཞུང་ལ་བལྟ་བ་ཡོད་དུས་འདིར། །ཐོས་པའི་མིག་དཀྱུས་ཅིའི་ཕྱིར་དག་མི་བགྱིད། །ཅེས་དང་། སྲིད་པ་འདི་ན་ཡིད་བཞིན་ནོར་གཅིག་པུ། །ཀུན་མཁྱེན་བླ་མའི་གཞུང་ལུགས་རིན་པོ་ཆེ། །འདི་ལས་གཞན་ལ་སངས་རྒྱས་ཡོད་མིན་ན། །འདི་ལ་རབ་དགའ་མི་སྐྱེ་སུ་ཞིག་ཡོད། །ཅེས་གསུངས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་གཞུང་བཟང་བླ་ན་མེད་པ། མདོ་རྒྱུད་མན་ངག་གི་དགོངས་པའི་སྙིང་དོན་དྲུག་ཚན་རེས་ཀྱང་སྐལ་ལྡན་ཐར་ལམ་ལ་འགོད་པའི་གནད་འདུས་པ་འདི་ཉིད་ལས་དེ་རིང་།

༡༨༠ ཚད་དྲུག་ལེགས་པར་གཏན་ལ་དབབ་པ་བསྟན་པ།

ཚད་དྲུག་ལེགས་པར་གཏན་ལ་དབབ་པ་ནི།།

རྒྱུ་འབྲས་ཕྲ་སྤྱད་དད་པ་ཆེ་བའི་ཚད།།

གཏམ་ལ་འཇིགས་པ་ཁྲེལ་འཛེམ་ཆེ་བའི་ཚད།།

ཡོན་ཏན་འགོ་བ་གྲོགས་པོ་བཟང་བའི་ཚད།།

སེམས་ཉིད་ཡུལ་བྲལ་སྒོམ་པ་བཟང་བའི་ཚད།།

སྐྱོན་ཡོན་མི་འཕྲོགས་ཉམས་ལེན་རྫོགས་པའི་ཚད།།

སྐུ་གསུམ་ལམ་སློང་ཟད་སར་སྐྱོལ་བའི་ཚད།།

ཚད་རྣམས་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་མཆོག་རབ་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཚད་དྲུག་ལེགས་པར་གཏན་ལ་དབབ་པའི་དང་པོ་ནི། དད་པ་ལ་དང་འདོད་ཡིད་ཆེས་ཀྱི་དད་པ་ལ་སོགས་པ་དབྱེ་བ་དུ་མ་ཡོད་པ་ལས་གཙོ་བོ་ཡིད་ཆེས་པའི་དད་པ་ཡོད་པ་གལ་ཆེ་ཞིང་། ཡིད་གང་ལ་ཆེས་དགོས་ན། རྒྱུ་འབྲས་ལ་ཡིད་ཆེས་དགོས་ཏེ། རྒྱུ་འབྲས་ལ་ཡིད་ཆེས་ཡོད་ཚེ་བདེན་བཞི་ལ་ཡིད་ཆེས་ཤིང་། བདེན་བཞི་ལ་ཡིད་ཇི་ལྟར་ཆེས་ན་ཀུན་འབྱུང་ལས་དང་ཉོན་མོངས་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་བདེན་པ་སྐྱེད་པ་ནི། བསླུ་མེད་བདེན་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་དང་། རྒྱུ་ལམ་བདེན་ལ་བརྟེན་ནས་འབྲས་བུ་འགོག་བདེན་འབྱུང་བ་བསླུ་མེད་ཡིན་པར་ཤེས་པ་ལ་རྒྱུ་འབྲས་ཡིད་ཆེས་ཀྱི་དད་པ་ཟེར་ཞིང་། ལས་རྒྱུ་འབྲས་ལ་ཡིད་ཆེས་གཏིང་ནས་ཡོད་ན་རྒྱུ་འབྲས་ཕྲ་ཞིང་ཕྲ་བ་ནས་བླང་དོར་བྱེད་པ་ལས་འཆོལ་ཉོག་ཏུ་མི་སྤྱད་ཅིང་། རྒྱུ་འབྲས་ཕྲ་ཞིང་ཕྲ་བ་ནས་འཆོལ་ཉོག་ལ་མི་སྤྱད་པ་ནི་དད་པ་ཡོད་པའི་ཚད་ཡིན་པ་དང་། གྲྭ་པ་སེར་མོ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་གོས་སྣེ་གསུམ་གོན་ན་བླ་ལུ་དང་། སྐེད་འཁོར་གསུམ་བཏགས་ན་དཔོན་ལུ་ཞེས་པ་ལྟར། གཙུག་སྐྲ་སོར་གསུམ་མཁན་སློབ་ཀྱི་མདུན་དུ་ཕུལ་ནས་སྟོན་པའི་ན་བཟའ་དམར་པོ་འདི་གྱོན་པ་ཡིན་ན་དེའི་འོས་བབས་ཀྱི་ལས་ལ་ཞུགས་དགོས་པ་ཡིན། དཔེར་ན་དམག་གོས་གོན་ནས་དམག་ཆས་བྱས་ན་མཚོན་ཆ་བཅུག་གཏོར་འཕེན་གསུམ་དང་དགྲ་ཐབས་སོགས་ཤེས་པར་བྱས་ནས་ཁོ་རང་གི་འོས་བབས་ཀྱི་བྱ་བ་བསྒྲུབ་དགོས་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ལས་ཁུངས་གཞན་དག་རྣམས་ལ་ཡང་རང་རང་གི་ལས་གོས་དང་ལས་རྟགས་ཡོད་པས་མ་ཚད་སོ་སོས་ཆེད་སྦྱོང་བྱས་པའི་རང་འཁྲིའི་ལས་འགན་བསྒྲུབ་དགོས་པ་ཡིན། དཔེ་དེ་དང་མཚུངས་པར་རང་རེས་དམར་སེར་ངུར་སྨྲིག་གི་རྟགས་འཆང་བ་འདི་ཡང་། སྟོན་པ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྗེས་འཇུག་ཡིན་པ་མཚོན་པའི་བརྡ་ཡིན་པས། མི་གཞན་གྱིས་ཀྱང་འདི་དག་ནི་གཞན་གནོད་གཞི་དང་བཅས་པ་སྤངས་ཤིང་སེམས་ཅན་ཕྲ་མོ་ཙམ་ལ་ཡང་འཚེ་བ་མི་ཕོད་པའི་དགེ་སྦྱོང་གི་རྟགས་ཆ་ལུགས་མཆང་མཁན་རེད་སྙམ་པ་ཡིན་པས། གཞན་ཕན་གཞི་དང་བཅས་པ་ཆེ་ཞིག་སྒྲུབ་མ་ནུས་ཀྱང་གཞན་གནོད་ཅན་གྱི་བསྟན་པའི་ཞབས་འདྲེན། བསྟན་ཞབས་སྡུད་པའི་དམར་སེར་རྟགས་ཅན། ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་སྤྱི་ལ་གནོད་པའི་གཏམ་ངན་གྱིས་ཁྱབ་པ་དེ་འདྲར་སོང་ན་མ་ལེགས་པ་ཡིན་སྙམ་པའི་གཏམ་ལ་འཇིགས་པ་ནི་ཁྲེལ་འཛེམ་ཆེ་བའི་ཚད་ཡིན་ཞེས་པའི་དོན་ཡིན། གཞན་དུ་ལྟོ་གོས་གཏམ་གསུམ་གྱི་ནང་ནས་གཏམ་འདི་ལ་ཞེན་པ་ཆོད་དཀའ་བར་འདུག ལྟོ་གོས་གཉིས་ཀ་ཤིན་ཏུ་བཟོད་སྲན་ཆུང་བའི་རིགས་ཤིག་མིན་ཚེ་ངན་ངོན་ཙམ་གྱིས་འཚོ་བར་བྱེད་ཐུབ་པ་ཡིན། གཏམ་མགོ་རྣ་འདིའི་ཕྱོགས་ནས་སྲོག་འབེན་ལ་འཛུགས་ཐུབ་པའང་ཡིན་པས་གཏམ་ལ་ཞེན་པ་བཅད་པ་གལ་ཆེ་བ་ཡིན། གྲོགས་དེ་དང་འགྲོགས་པས་ཡོན་ཏན་འགོ་བ་ཞིག་བྱུང་ན་གྲོགས་པོ་བཟང་བའི་ཚད་ཡིན་པ་དང་། སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དམིགས་གཏད་མཚན་མ་ཅན་གྱི་ཡུལ་དང་བྲལ་བ་དེ་སྒོམ་པ་བཟང་བའི་ཚད་དང་། སྐྱོན་ཡོན་ལ་བརྟེན་པའི་བསྟོད་སྨད་ཀྱི་ཚིག་གིས་མི་འཕྲོགས་པས་ན་ཐུབ་པ་དེ་ཉམས་ལེན་རྫོགས་པའི་རྟགས་ཚད་ཡིན་པ་དང་། རྫོགས་ཆེན་མན་ངག་སྡེའི་ཐོད་རྒལ་གྱི་སྐབས་སུ་སྐུ་གསུམ་ལམ་སློང་དུ་འཆར་ནས། ཉམས་ལེན་ལམ་དུ་བསླངས་ན་ཆོས་ཉིད་ཟད་པའི་སར་སྐྱོལ་བའི་ཚད་ཡིན་པ་སྟེ། ཚད་དེ་རྣམས་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་དེ་མཆོག་དང་རབ་ཏུ་གྱུར་བ་ཡིན་ནོ།།

༡༨༡ ཉེས་པ་དྲུག་ལྡན་མི་བྱ་བསྟན་པ།

ཉེས་པ་དྲུག་ལྡན་མི་བྱ་བསྟན་པ་ནི།།

སྡོམ་གསུམ་བླངས་ནས་ཉེས་ལྟུང་འཁུར་མི་བྱ།།

སྙིང་པོའི་དོན་བོར་ཚིག་ཕྱིར་འབྲང་མི་བྱ།།

བྱང་ཆུབ་མི་སྒྲུབ་ཆོས་བརྒྱད་ལྷུར་མི་བྱ།།

མི་ལུས་ཐོབ་ནས་སྟོང་པར་ལོག་མི་བྱ།།

ཟབ་དོན་རྙེད་ནས་དམན་པར་འཇུག་མི་བྱ།།

སྡེ་སྣོད་འཆད་མཁས་ཉམས་ལེན་མེད་མི་བྱ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཉེས་པ་དྲུག་དང་ལྡན་པས་ན་བྱ་མི་རུང་བ་རྣམ་པ་དྲུག་བསྟན་པ་ནི། སོ་བྱང་སྔགས་གསུམ་གྱི་སྡོམ་གསུམ་བླངས་ཏེ་དེའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཉེས་ལྟུང་མི་བཤགས་པར་འཁུར་བར་མི་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་དང་པོ་ཉིད་ནས་ཉེས་ལྟུང་མི་འབྱུང་བ་ནི་རབ་དང་། ཉེས་ལྟུང་བྱུང་ན་བཤགས་པ་བྱེད་པ་ཡང་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་མཆོག་ཡིན་གསུངས་པས་ཉེས་ལྟུང་བྱུང་ན་བཤགས་པ་བྱེད་པ་ནི་གལ་ཆེ་བ་ཡིན། སྙིང་པོའི་དོན་བོར་ནས་ཚིག་ཕྱིར་འབྲང་བ། སྙིང་པོ་དོར་ནས་ཤུན་པ་འཚོལ་བ་དེ་འདྲ་མི་རིགས་ཏེ། སྙིང་པོ་མེད་པའི་ཚིག་སྐམ་དེ་སྲོག་དང་བྲལ་བའི་མིའི་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་མི་བསྒྲུབ་པར་འཇིག་རྟེན་ཆོས་བརྒྱད་ཀྱི་བྱ་བ་ལྷུར་ལེན་པར་མི་བྱ་བ་དང་། དལ་འབྱོར་གྱི་མི་ལུས་རིན་པོ་ཆེ་ཐོབ་ནས་ལག་པ་སྟོང་པར་ལོག་པར་མི་བྱ་བ་སྟེ། ཚེ་གཅིག་ལུས་གཅིག་ལ་སངས་རྒྱས་ཐུབ་ན་སྨོས་མ་དགོས་ལ། མིན་ཡང་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་སྣང་བཞིའི་ས་ཚོད་ངེས་ཅན་ཞིག་ལ་ཐོན་ཡོད་ན་ཡང་ཁྱད་དུ་འཕགས་པ་ཡིན། དུས་འདིར་དེ་ཙམ་ཡོད་ཀྱང་སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱོན་པ་དང་ཁྱད་མེད་པ་ཡིན། མཐོང་ལམ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བདེན་པ་མཐོང་ཡོད་ན་ཡོན་ཏན་བརྒྱ་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་ལ་སོགས་པའི་ལམ་རྟགས་ཡོད་པ་དང་། མིན་ཡང་དཔེའི་ཡེ་ཤེས་ཙམ་ཞིག་རྒྱུད་ལ་བརྙེས་ཡོད་ཚེ་སྟོང་ཉིད་རྗེས་མཐུན་པ་ཞིག་རྟོགས་པ་ཡིན་པས་དེ་ལ་ནི་མེ་རྟགས་ཀྱི་དུ་བ། ཆུ་རྟགས་ཀྱི་རླངས་པ་ཡོད་པ་ཡིན། སྟོང་ཉིད་སྙིང་རྗེའི་སྙིང་པོ་ཅན་ཡིན་པས་སྔར་དང་མ་འདྲ་བའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་རྒྱུད་ལ་འཁྲུངས་ནས། ཞེ་སྡང་དང་ཁོང་ཁྲོ་ང་རྒྱལ་ལ་སོགས་པའི་རྩ་ཉོན་ཉེ་ཉོན་རྣམས་མངོན་གྱུར་མགོ་གནོན་ཞིང་ས་བོན་ཉམས་སྨད་པ་ཞིག་ཡིན་ངེས་ཏེ། ཐོས་རྟགས་ཞི་ཞིང་དུལ་བ་དང་། སྒོམ་རྟགས་ཉོན་མོངས་མེད་པ་ཟེར་བ་ཡིན། དེ་མིན་པར་ཐོས་པ་སུ་ཆེ་ང་རྒྱལ་ཆེ། སྒོམ་པ་སུ་བཟང་གསོག་འཇོག་མཁས་ཚེ་ཆོས་མ་འགྲུབ་པར་ཆོས་བརྒྱད་འགྲུབ་པའི་རྟགས་ཡིན། དེས་ན་དང་པོར་ཐེག་ཆེན་ཚོགས་ལམ་ཆུང་ངུའི་སྣེ་ཞིག་ཟིན་པ་ནི་མི་ལུས་སྟོང་ལོག་མ་བྱས་པའི་གོམ་པ་དང་པོ་རེད། ཐེག་ཆེན་སེམས་བསྐྱེད་གསར་དུ་སྐྱེས་པའི་གང་ཟག་དེས། མཉམ་བཞག་ལ་སྟོང་ཉིད་དང་། རྗེས་ཐོབ་ལ་སྙིང་རྗེའི་སྙིང་པོ་ཅན་གྱི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་མཐའ་དག་བསྒྲུབ་པ་ལ་འཇུག་པ་ནི་ཚོགས་ལམ་རེད། ཚོགས་ལམ་ལ་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་གསུམ་ཡོད་པ་ལས། ཚོགས་ལམ་ཆུང་ངུའི་སྐབས་སུ་ལུས་ཚོར་སེམས་ཆོས་དྲན་པ་ཉེར་བཞག་བཞི་སྒོམ་པར་བྱེད་པས་བདེན་བཞི་འཇུག་ལྡོག་གི་གནད་ངེས་དགོས་པ་ཡིན། སྤྱིར་ན་དོན་གཉིས་ལྡན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་སྙིང་རྗེས་སེམས་ཅན་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྫོགས་བྱང་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་པས། སེམས་ཅན་བློས་བཏང་བ་ལ་སོགས་པའི་རྩ་ལྟུང་དང་། གསང་སྔགས་ཀྱི་དམ་ཚིག་ནི་དེ་བས་ཀྱང་ཟབ་ཅིང་ཕྲ་བ་ཡིན་པར་ནི་ཇོ་བོ་རྗེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཡིན་པས། མི་ལུས་ཐོབ་ནས་སྟོང་པར་ལོག་མི་བྱ་ཞེས་པ་ནི་ངེས་པར་སེམས་པའི་གཞི་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ། །ཐེག་པ་གོང་མའི་ཟབ་དོན་རྙེད་ནས་དམན་པའི་ལམ་དུ་མི་ལྟུང་བ་སྟེ། དམན་པའི་ལྟ་སྤྱོད་ལ་འཇུག་པར་མི་བྱ་ཞིང་། ཆོས་སྡེ་སྣོད་གསུམ་ཁ་ཐོག་ནས་འཆད་ཤེས་ཀྱང་། དོན་དུ་ཉམས་སུ་བླངས་པ་མེད་པ་དེ་ལྟར་མི་བྱ་ཞེས་པ་སྟེ། ང་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་སྦྱངས་པ་མེད་པས་ཡོན་ཏན་ཞིག་ཅི་ལ་ཡོད་དེ། ཁ་ཡིས་ཀྱང་བཤད་མི་ཤེས་ཁི། ཉམས་ལེན་ནི་དེ་བས་ཀྱང་ག་ལ་ཡོད། ཆོས་བརྒྱུད་མཐུད་པའི་ཆེད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྲ་ཉག་གི་སྐབས་འདིར། ཁྱི་མེད་ས་ནས་ཞི་མིས་རུས་པ་མུར་ཏེ། ཡས་བཤད་མས་བཤད་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་ཀྱང་། དོན་ལ་འོན་པ་རོལ་མོ་མཁན་གྱིས་སྒྲ་སྙན་བཏང་བ་དང་ཁྱད་མེད་པར་གཞན་གྱིས་གོ་བ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་དག་སྣང་ཅན་གྱི་ལས་ཅན་ཚོ་ལ་བརྒྱུད་པའི་བྱིན་རླབས་ཀྱིས་ཕན་ཐོགས་ཀྱང་མངོན་སུམ་དུ་བྱུང་ནས་ཡོད་འདུག འོན་ཀྱང་འཆད་མཁན་ཁོ་རང་གི་རང་རྒྱུད་ལ་ཅི་ཡང་ཡོད་པ་མ་རེད། དེ་ལྟར་མ་བྱེད་གསུངས་པ་རེད། འདི་ལ་མཚན་གཞི་བཞག་ན་ང་བཞག་ཆོག་འདུག རོགས་པ་ལ་ལ་ཡོད་ནའང་ཐང་།

༡༨༢ སྒྲུབ་ལ་ཉེས་པ་བསམ་པའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

སྒྲུབ་ལ་ཉེས་པ་བསམ་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

བར་ཆོད་མང་ན་མཐུན་འཇུག་རྩིག་པ་བསྒྱེལ།།

འདུན་པ་མ་ལོག་ལོང་མེད་རྒྱུད་ལ་བསྟེན།།

སྙིང་རྗེ་མ་སྐྱེས་རང་ལ་དཔེ་ལོང་ལྟོས།།

བྱིན་རླབས་ཡལ་ན་མོས་གུས་བརྩོན་འགྲུས་བསྐྱེད།།

གནོད་བྱེད་མང་ན་ཞུན་འཐར་མང་དུ་སྦྱོངས།།

གཞན་དོན་འདོད་ན་སེམས་བསྐྱེད་སྨོན་ལམ་ཐོབ།།

དེ་ལྟར་བྱས་ན་ཉེས་པའི་སྐྱོན་ལས་གྲོལ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། སྒྲུབ་ལ་ཉེས་པ་བསམ་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི། ཆོས་སྒྲུབ་པ་ལ་བར་ཆོད་མང་ན་འཇིག་རྟེན་མཐུན་འཇུག་གྱི་རྩིག་པ་དེ་བསྒྱེལ་བར་གྱིས་དང་བར་ཆད་ལས་གྲོལ་བ་ཡིན། བར་ཆད་ཅེས་པ་ནི་འདྲེ་རྭ་ཅན་ནག་པོ་ཞིག་མིན་པར་འཇིག་རྟེན་མཐུན་འཇུག་པ་དང་འབྲེལ་ནས། ཡས་ཀྱི་ངོ་ལོན་དགོས་འདུག མས་ལ་མཐུན་སྡེབ་བྱེད་དགོས་འདུག་སྙམ་བའི་བྱ་བས་བྲེལ་ནས་དེ་ཁོ་ནའི་ངང་དུ་དུས་འདའ་བ་ནི་བར་ཆད་ཀྱི་བདུད་ཡིན་ཏེ། བར་ཆད་བདུད་ནི་ཅིར་ཡང་བརྫུ་ཡོང་། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། མདོར་ན་ཆོས་པའི་ཞེ་ལ་ཚུལ་མིན་ཡིད་བྱེད་ཀྱི་ཀུན་རྟོག་ཤར་ནས་སྡོད་མི་ཚུགས་པ་ནི་བར་ཆད་ཡིན་པས་དེ་གཅོད་པའི་མན་ངག་ལ་འདི་ཉིད་གསུངས་པ་ཡིན། ཚེ་འདིའི་ཞེན་པ་དང་འདུན་པ་མ་ལོག་ན་ལོང་མེད་རྒྱུད་ལ་བསྟེན་ནས་མི་རྟག་པ་བསྒོམ་དགོས་པ་དང་། གཞན་སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེ་མ་སྐྱེས་ན་རང་ལ་དཔེ་བླངས་ནས་ལྟ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། རང་དང་རང་གི་ཚེ་འདིའི་མ་ལྟ་བུ་ཞིག ད་ལྟ་རང་གི་མདུན་ནས་སྲོག་གཅོད་ཀྱི་ཤན་པས་གསོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཐབས་དུ་མས་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་དང་། བྱིན་རླབས་ཡལ་ན་བྱིན་རླབས་འདྲེན་བྱེད་ཀྱི་མོས་གུས་དང་བརྩོན་འགྲུས་བསྐྱེད་པའི་ཐབས་ལ་འབད་པ་བྱ་བ་དང་། གནོད་བྱེད་མང་ན་མན་ངག་གི་བདར་ཤ་ཆོད་པའི་ཆེད་དུ་གདམས་ངག་ཞུན་ཐར་བཅད་དེ་སྦྱོང་བར་བྱེད་པ་དང་། ཐེག་ཆེན་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས་གཞན་དོན་འདོད་པ་ཞིག་ཡིན་ཚེ། སེམས་བསྐྱེད་པ་ཙམ་ཞིག་གིས་མི་ཆོག་སྟེ། སེམས་མཆོག་བསྐྱེད་པ་མི་གཙོ་སྐྱེས་པ་གཙོ། ཞེས་གསུངས་པས། ཀུན་རྫོབ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྨོན་འཇུག་གི་བདག་ཉིད་ཅན་དེ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་དགོས། དེ་སྐྱེས་པ་ཙམ་ཞིག་གིས་ཀྱང་མི་ཆོག་པར། བླ་མ་རྒྱལ་བ་སྲས་དང་བཅས་པའི་སྤྱན་སྔ་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པར་ཁས་འཆེས་པ་ལྟར་དུ། དེའི་བསླབ་བྱའི་གནས་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་དགོས་པ་ཡིན་ཡང་། རང་ལ་ནུས་པ་ཆེ་ཞིག་རྒྱས་མེད་པའི་ད་ལྟའི་དུས་སྐབས་འདིར། འདུན་པ་དང་འབྲེལ་བ་དང་། སྨོན་པ་དང་འབྲེལ་བ་དང་། དམ་བཅའ་དང་འབྲེལ་བ་དང་། གསོལ་འདེབས་དང་འབྲེལ་བ་སྟེ། འབྲེལ་བ་བཞི་ལྡན་དང་མ་བྲལ་བའི་སྒོ་ནས་སེམས་བསྐྱེད་ཅིང་བསམ་པ་དག་པས་སྨོན་ལམ་བཏབ་ན་རང་ཤུགས་ཀྱིས་འགྲུབ་པ་ཡིན་པས་སྨོན་ལམ་འདེབས་པར་བྱེད་པ་གལ་ཆེ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་བྱས་ན་ཉེས་པའི་སྐྱོན་ལས་གྲོལ་བ་ཡིན་ནོ།།

༡༨༣ སྒྲུབ་པའི་དམ་ཆོས་ཚད་མ་དྲུག་ལྡན་བསྟན་པ།

སྒྲུབ་པའི་དམ་ཆོས་ཚད་མ་དྲུག་ལྡན་ནི།།

མདོ་རྒྱུད་ལུང་ཟིན་བཀའ་ཡི་ཚད་མ་དང༌།།

བརྒྱུད་པ་མ་ཆད་གདམས་ངག་ཚད་མ་དང༌།།

ཉམས་སེལ་མ་ཞུགས་བྱིན་རླབས་ཚད་མ་དང༌།།

འདྲ་མིན་མ་བསླད་ཡང་དག་ཚད་མ་དང༌།།

རང་རྒྱུད་ཁེལ་བ་ཉམས་མྱོང་ཚད་མ་དང༌།།

མངོན་སུམ་རྗེས་དཔག་གཏན་ཚིགས་ཚད་མ་དང༌།།

རྣམ་པ་དྲུག་ལྡན་ཤིན་ཏུ་གཅེས་པ་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། དམ་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པའི་དམ་ཆོས་ཚད་མ་དྲུག་ལྡན་ནི། མདོ་དང་རྒྱུད་ཀྱི་ལུང་གིས་ཟིན་པ་ཞིག་ཡིན་ན་བཀའ་ཡི་ཚད་མ་ཡིན་པ་དང་། བྱིན་རླབས་ཀྱི་བརྒྱུད་པ་མ་ཆད་པ་ནི་གདམས་ངག་ཚད་མ་ཡིན་པ་དང་། དམ་ཉམས་ཀྱི་སེལ་མ་ཞུགས་པ་ནི་བྱིན་རླབས་ཚད་མ་ཡིན་པ་དང་། འདྲ་མིན་འདྲ་ཆོས་ཀྱི་རྟོག་བཟོས་མ་བསླད་པ་དེ་ཡང་དག་པའི་ཚད་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཉམས་སུ་བླངས་ནས་རང་རྒྱུད་ལ་ཁེལ་བ་ནི་ཉམས་མྱོང་གི་ཚད་མ་ཡོད་པ་དང་། མངོན་སུམ་རྗེས་དཔག་རྣམས་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཚད་མ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་ཚད་མ་རྣམ་པ་དྲུག་ལྡན་པས་སྒྲུབ་པ་མཐར་དབྱུང་བ་ཤིན་ཏུ་གཅེས་སོ།།

༡༨༤ རང་སྐྱོན་མཚང་ནས་འབྲུ་བའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

རང་སྐྱོན་མཚང་ནས་འབྲུ་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

ངན་གཡོའི་ཁྲིམས་ཀྱིས་རང་མགོ་མ་བསྐོར་ཅིག།

མི་དགེའི་སྡིག་པས་རང་ཕུང་མ་སྒྲུབས་ཤིག།

ཞེན་འཛིན་ཕུང་འདྲེས་རང་བདུད་མ་འབེབས་ཤིག།

ཁོང་ཁྲོའི་སེམས་ཀྱིས་རང་སེམས་མ་དཀྲུགས་ཤིག།

རྣམ་གཡེང་འདུ་འཛིས་རང་དོན་མ་སླུ་ཅིག།

འཁོར་བའི་གཡང་སར་རང་ཉིད་མ་འདོར་ཅིག།

གྲོས་དེ་ཉན་ན་འདུན་མ་ལེགས་པར་འོང༌།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། རང་སྐྱོན་ངན་པ་དེ་མཚང་ནས་བཏོན་ཏེ་མ་ཕུད་ན་དམ་པའི་ཆོས་རྣལ་མ་ཞིག་འགྲུབ་པའི་དུས་མེད་པས། ལོག་པའི་ཆོས་དང་ངན་གཡོའི་ཁྲིམས་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་དམན་པ་ཡིས་རང་མགོ་རང་གིས་མ་བསྐོར་ཅིག གལ་ཏེ་བསྐོར་ན་ཚེ་རབ་གཞན་དག་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བརྗེད་འགྲོ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མི་དགེ་སྡིག་པའི་ལས་བསྒྲུབས་ནས་རང་གིས་རང་ཕུང་བ་དེ་འདྲ་མ་སྒྲུབས་ཤིག ཞེན་འཛིན་ནི་ཕུང་བར་བྱེད་པའི་འདྲེ་ཡིན་པས་རང་ལ་དེ་འདྲའི་འདྲེ་རྒན་དེ་ཉིད་བདུད་དུ་མ་འབེབས་ཤིག ཞི་བ་ལྷས། ས་སྟེང་འདི་དག་ཀོ་གཡོག་ཏུ། །དེ་སྙེད་ཀོ་བས་ག་ལ་ལང་། །ལྷམ་མཐིལ་ཙམ་གྱི་ཀོ་བས་ནི། །ས་སྟེང་ཐམས་ཅད་གཡོགས་དང་འདྲ། །གསུངས་པ་ལྟར་དུ་ནང་ནས་རང་གིས་ཞེ་སྡང་གི་དགྲ་བོ་དེ་ཐུལ་ཡོད་ན་ཁོང་ཁྲོ་བའི་སེམས་ཞི་བ་ཡིན་པས་རང་གི་སེམས་རང་གིས་མ་དཀྲུགས་ཤིག རྣམ་གཡེང་འདུ་འཛིའི་དབང་དུ་ཤོར་ཏེ་འདུ་འཛིའི་རྗེས་སུ་དེད་ནས་རང་དོན་སླུ་བྲིད་ཀྱི་དབང་དུ་མ་ཤོར་ཅིག འཁོར་བ་ནི་ཉམས་ང་བའི་གཡང་ས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན་པས། རང་གིས་ཤེས་བཞིན་དུ་དེར་འདོར་བར་མ་བྱེད་ཅིག ཚེ་རབས་གཏན་འདུན་གྲོས་དེ་དག་ཉན་ན་འདུན་མ་ལེགས་སུ་འོང་ངོ་།།

༡༨༥ མཐོ་དམན་དྲིལ་ནས་བསྟན་པའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

མཐོ་དམན་དྲིལ་ནས་བསྟན་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

ཡར་ལ་བླ་མ་ཡི་དམ་མཁའ་འགྲོ་མཆོད།།

མར་ལ་སྣོད་བཅུད་ལོངས་སྤྱོད་འབྲེལ་ཐག་ཆོད།།

བར་དུ་སྣང་སྟོང་ཟུང་འཇུག་དོན་ལ་སྦྱོངས།།

ཕར་ལ་དགེ་བ་སེམས་ཅན་དོན་ལ་བསྔོས།།

ཚུར་ལ་དཀོན་མཆོག་ཡོན་ཏན་རྒྱུད་ལ་སྦྱོར།།

བར་དུ་བདག་གཞན་དགེ་སྦྱོར་དམིགས་མེད་སྐྱོལ།།

དེ་ཡིས་ལམ་ཟབ་སྙིང་པོའི་དམ་ཆོས་འགྲུབ།།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། མཐོ་དམན་ཡར་མར་ཕར་ཚུར་དྲིལ་ནས་བསྟན་པའི་ཆོས་དྲུག་གི་གདམས་ངག་ནི། ཡར་ཏེ་གུས་པས་སྤྱི་བོར་མཆོད་པའི་ཡུལ་བླ་མ་ཡི་དམ་མཁའ་འགྲོ་སྟེ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷ་ཚོགས་ལ་མཆོད་པར་བྱེད་པ་དང་། མར་ཏེ་ཆོས་མ་ཡིན་པའི་འཁོར་བའི་སྣོད་བཅུད་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་ཞེན་པའི་འབྲེལ་ཐག་གཅོད་པར་བྱེད་པ་དང་། བར་དུ་གཉིས་མེད་མཉམ་པ་ཆེན་པོས་སྣང་སྟོང་ཟུང་འཇུག་གི་དོན་སྤྲོས་བྲལ་འོད་གསལ་གྱི་དོན་ལ་སྦྱོང་བར་བྱེད་པ་དང་། འདི་ཡང་ཐ་སྙད་དང་མཐུན་པར་གཞན་ཕར་ལ་བྱས་རང་ཚུར་ལ་བྱས་པ་དང་བསྟུན་ནས་ཚིག་གི་ཐ་སྙད་སྦྱར་ནས་གསུངས་པ་རེད། རང་གཞན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསགས་པའི་དགེ་རྩ་ཆེ་ཕྲ་མཐའ་དག ཕར་ཏེ་མཐའ་ཡས་པའི་གཞན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད། བླ་མེད་རྫོགས་བྱང་ཐོབ་པའི་དོན་དུ་བསྔོ་བར་བྱེད་པ་དང་། དཀོན་མཆོག་གི་བྱིན་རླབས་དང་དེའི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཚུར་རང་གི་རྒྱུད་ལ་སྦྱར་ནས། རང་ཉིད་དཀོན་མཆོག་གི་ལྷ་གྲལ་དུ་ཚུད་པར་བྱེད་པ་དང་། བར་དུ་བདག་གཞན་གྱི་དགེ་སྦྱོར་ཐམས་ཅད་དམིགས་མེད་འཁོར་གསུམ་ཡང་དག་གི་ས་ལ་སྐྱེལ་བར་བྱས་ན་དེ་ཡིས་ལམ་ཟབ་སྙིང་པོའི་དམ་ཆོས་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ།།

༡༨༦ ཆོས་དང་འཛོལ་བ་ཡ་ཆ་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

ཆོས་དང་འཛོལ་བ་ཡ་ཆ་རྣམ་དྲུག་ནི།།

མི་ལུས་ཐོབ་ནས་སྡིག་སྤྱོད་ཡ་རེ་ཆ།།

ཆོས་དང་ཕྲད་ནས་མི་བསྒྲུབ་ཡ་རེ་ཆ།།

ཚུལ་ཁྲིམས་ཐོབ་ནས་རལ་བ་ཡ་རེ་ཆ།།

དམ་ཚིག་ཉམས་པའི་སྒྲུབ་པ་ཡ་རེ་ཆ།།

ཆོས་ཀྱིས་རྙེད་འཚོལ་ལོག་འཚོ་ཡ་རེ་ཆ།།

རང་དོན་ཕྱལ་བའི་གཞན་དོན་ཡ་རེ་ཆ།།

བསམས་ཤིང་ཡི་མུག་གང་ཟག་མང་བར་གདའ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཆོས་དང་རང་རྒྱུད་འཛོལ་བའི་དབང་གིས་ཡི་ཆད་འགྱོད་པས་གདུང་ནས་ཡ་ང་ཡི་ཆད་ཅན་དུ་གྱུར་པའམ་ཡ་རེ་བའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ་ནི། མི་ལུས་ཐོབ་ནས་དལ་འབྱོར་སྟོང་ལོག་བྱས་ཏེ་སྡིག་པ་ལ་སྤྱོད་པ་དེ་ཡ་རེ་ཆ་བ་དང་། ཆོས་དང་ཕྲད་ནས་དམ་པའི་ཆོས་མི་བསྒྲུབ་པ་ཡང་ཡ་རེ་ཆ་བ་དང་། སོ་བྱང་སྔགས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་སྡོམ་པ་ཐོབ་ནས་སྡོམ་དམ་ཚིག་རལ་བ་དེ་ཡང་ཡ་རེ་ཆ་བ་དང་། སྒྲུབ་པའི་བྱིན་རླབས་དང་དངོས་གྲུབ་ནི། དམ་ཚིག་མ་ཉམས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐོབ་དགོས་པ་ཡིན་པས། དམ་ཚིག་ཉམས་པའི་སྒྲུབ་པ་དེ་ཡ་རེ་ཡ་རེ་ཆ་བའམ་ཡ་ང་ཡི་ཆད་ཀྱི་གནས་ཡིན་པ་དང་། རྙེད་པའི་དོན་དུ་ཆོས་བཤད་པ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཀྱིས་རྙེད་འཚོལ་གྱི་ལོག་འཚོ་དེ་ཡང་ཡ་རེ་ཆ་བ་དང་། རང་དོན་ཕྱལ་ནས་མ་འགྲུབ་པའི་གང་ཟག་གིས་གཞན་དོན་བྱེད་མདོག་པ་ཡང་ཡ་རེ་ཆ་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་བསམས་ཤིང་བསམས་ཤིང་ཡི་མུག་བྱེད་དགོས་པའི་གང་ཟག་སྙིགས་མའི་དུས་འདིར་མང་བར་གདའ་འོ།།

༡༨༧ ཆོས་ལ་འདྲེད་པའི་རྒྱུ་དྲུག་བསྟན་པ།

ཆོས་ལ་འདྲེད་པའི་རྒྱུ་དྲུག་བསྟན་པ་ནི།།

གྲོགས་ངན་བསྟེན་ན་དགེ་སྦྱོར་འདྲེད་པའི་རྒྱུ།།

བླ་མའི་སྐྱོན་རྟོག་མོས་གུས་འདྲེད་པའི་རྒྱུ།།

རྩོལ་བས་མི་སྒོམ་ཉམས་མྱོང་འདྲེད་པའི་རྒྱུ།།

ཡེང་བའི་ལམ་སྡོད་དམ་ཆོས་འདྲེད་པའི་རྒྱུ།།

གཞན་གྱི་སྐྱོན་རྟོག་དག་སྣང་འདྲེད་པའི་རྒྱུ།།

ལང་ཅན་རིག་པ་འཁྲུལ་བར་འདྲེད་པའི་རྒྱུ།།

རྒྱུ་དྲུག་སྤངས་ལ་དམ་ཆོས་བསྒྲུབ་པར་བྱ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཆོས་ལ་འདྲེད་པའམ་ཆོས་ལས་འདྲེད་པ་དམ་པའི་ལྷ་ཆོས་སྒྲུབ་པ་ལས་འབྱིད་ནས་ཆོས་སྒོར་མ་ཚུད་པའམ་ཚུད་ཀྱང་མ་ཆགས་ནས་ཆོས་ལས་ཕྱི་རོལ་ཏུ་ཤོར་བའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ། གྲོགས་ངན་པ་བསྟེན་ན་དར་ཐོག་ནས་མར་རང་ཤུགས་ཀྱིས་འདྲེད་པ་བཞིན་དུ་དགེ་སྦྱོར་རྣམས་མར་འགྲིབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་། བླ་མའི་སྐྱོན་ལ་རྟོག་ན་མོས་གུས་འདྲེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་། རྩོལ་བ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་མ་བསྒོམ་ན་ཉམས་མྱོང་ཡར་འཕེལ་བ་ལས་ལྡོག་སྟེ་མར་འདྲེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་། ཡེང་མ་ལམ་ལ་བསྡད་ན་དམ་ཆོས་མི་འགྲུབ་པར་དར་འབྱིད་དུ་འགྲོ་བ་དང་། གཞན་གྱི་སྐྱོན་རྟོག་འབའ་ཞིག་བྱས་ན་དག་སྣང་འགྲིབ་ནས་འདྲེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་། ངན་པ་ལང་ཤོར་ཅན་ནི་རིག་པ་འཁྲུལ་བར་འདྲེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་རྒྱུ་ངན་པ་དྲུག་པོ་སྤངས་ལ་དམ་ཆོས་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ།།

༡༨༨ དགྲ་དྲུག་སྤང་བར་གདམས་པའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

དགྲ་དྲུག་སྤང་བར་གདམས་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

དལ་འབྱོར་མི་ལུས་ལྟོ་རྒྱབ་དགྲར་མ་བསྐུར།།

གཞན་དོན་སེམས་བསྐྱེད་ཐེག་དམན་དགྲར་མ་བསྐུར།།

སེམས་ཉིད་ནོར་བུ་འཁྲུལ་བའི་དགྲར་མ་བསྐུར།།

ཚོགས་གཉིས་ཡིད་བཞིན་ཚེ་འདིའི་དགྲར་མ་བསྐུར།།

སྙིང་པོའི་སྒྲུབ་པ་ལེ་ལོའི་དགྲར་མ་བསྐུར།།

མོས་གུས་གདུང་སེམས་ལོག་ལྟའི་དགྲར་མ་བསྐུར།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། དགྲ་དྲུག་སྤང་བར་གདམས་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི། ཤིན་ཏུ་རྙེད་པར་དཀའ་ཞིང་རྙེད་ན་རིན་ཐང་ཅན་གྱི་དལ་འབྱོར་གྱི་མི་ལུས་རིན་པོ་ཆེ་རྙེད་པའི་སྐབས་འདིར། ལྟོ་རྒྱབ་ཁ་གསོ་རྒྱབ་འགེབས་ཙམ་ཞིག་གི་ཆེད་དུ་བརྩོན་པའི་དགྲར་མ་ཤོར་བར་བྱེད་དགོས་ཏེ། ཁ་རྒྱབ་ཙམ་ཞིག་ནི་དུད་འགྲོ་དང་ཐུན་མོང་ཡིན་པས་དོན་ཆུང་ཡིན་པས། དོན་ཆུང་ལ་གཡེངས་ནས་དོན་ཆེན་ཤོར་བར་མ་བྱེད་པར་རང་གཞན་དོན་གཉིས་འགྲུབ་པར་གྱིས་ཤིག གཞན་དོན་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་ཐེག་དམན་གྱི་རང་དོན་ཡིད་བྱེད་ཀྱི་དགྲ་ལ་མ་བསྐུར་ཅིག སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཆོས་སྐུའི་རང་ཞལ་མཇལ་བ་ནི། དགོས་འདོད་ཀྱི་ནོར་བུ་ཐོབ་པ་དང་འདྲ་ཡིན་པས། དེ་འཁྲུལ་བའི་དགྲར་མ་བསྐུར་ཅིག སྣང་བཅས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཐབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་སྦྱིན་སོགས་ཆོས་ལྔ་དང་། སྣང་མེད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཆོས་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་མཉམ་པར་བཞག་པ་སྟེ་ཐབས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ཤེས་རབ་དྲི་མ་མེད་པ་གཉིས་ཡ་མ་བྲལ་བར་བསགས་པ་ནི། དཔལ་ས་ར་ཧས་དོ་ཧ་མཛོད་ལས། སྙིང་རྗེ་དང་བྲལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཞུགས་གང་། །དེས་ནི་ལམ་མཆོག་རྙེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་སྙིང་རྗེ་འབའ་ཞིག་བསྒོམས་ན་ཡང་། །འཁོར་བ་འདིར་གནས་ཐར་བ་འཐོབ་མི་འགྱུར། །གང་དག་གཉིས་པོ་སྦྱོར་བར་ནུས་པ་དེ། །འཁོར་བར་མི་གནས་མྱ་ངན་འདས་མི་གནས། །ཞེས་ཡིད་བཞིན་གྱི་རིན་པོ་ཆེ་ལག་ཏུ་སོན་པ་དང་འདྲ་བར་ཚེ་འདི་དང་ཕྱི་མའི་རང་གཞན་གྱི་དོན་གཉིས་དང་། བསྟན་པའི་དོན་ཆེན་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས། ཚེ་འདིའི་དོན་ཆུང་གི་དགྲ་ལ་མ་བསྐུར་ཅིག སྙིང་པོའི་སྒྲུབ་པ་དེ་ལོང་མེད་རྒྱུད་ལ་བསྐྱེད་ནས་བསྒྲུབ་དགོས་པས་ལེ་ལོ་དང་གཡེང་བའི་དགྲར་མ་བསྐུར་ཅིག ལོག་ལྟ་ཅན་ལ་མོས་གུས་མེད་ལ་མོས་གུས་མེད་ན་དད་པ་མེད་ཅིང་། དད་པ་མེད་ན་བྱིན་རླབས་མི་འཇུག་པས་མོས་གུས་གདུང་སེམས་དེ་ལོག་ལྟའི་དགྲ་ལ་མ་བསྐུར་ཅིག

༡༨༩ འདོད་ཡོན་རང་གར་སྤྱོད་པའི་ཉེས་དྲུག་བསྟན་པ།

འདོད་ཡོན་རང་གར་སྤྱོད་པའི་ཉེས་དྲུག་ནི།།

གཟུགས་ཀྱིས་མིག་བསླུས་ཕྱེ་ལེབ་མར་མེ་བཞིན།།

སྒྲ་ཡིས་རྣ་བ་གླིང་བུ་རི་དྭགས་བཞིན།།

དྲི་ཡིས་སྣ་བསླུས་བུང་བ་ཙནྡན་བཞིན།།

རོ་ཡིས་ལྕེ་བསླུས་ཉ་མོ་ལྕགས་ཀྱུ་བཞིན།།

རེག་གིས་ལུས་བསླུས་གླང་ཆེན་འདམ་ཚུད་བཞིན།།

ཆོས་ཀྱིས་ཡིད་བསླུས་རྔ་མོ་བུ་ཤི་བཞིན།།

ཚོགས་དྲུག་ཡུལ་ལ་རང་གར་མ་སོང་འཚལ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། འདོད་ཡོན་རང་གར་སྤྱོད་པའི་ཉེས་དམིགས་རྣམ་པ་དྲུག་ནི། ཕྱེ་མ་ལེབ་གཟུགས་ལ་ཆགས་ནས་མར་མེའི་ནང་དུ་སྲོག་ཤོར་བ་དང་། གླིང་བུའི་སྒྲ་ཡིས་རི་དྭགས་བསླུས་ནས་རི་དྭགས་སྒྲ་ལ་ཆགས་པའི་སྐབས་སུ་རྔོན་པས་དུག་མདས་བསྣུན་ནས་བསད་པ་དང་། དྲི་ཡིས་སྣ་བསླུས་ནས་བུང་བ་ཙནྡན་གྱི་ཐང་ཆུ་ལ་འབྱར་ནས་ཤི་བ་དང་། རོ་ཡིས་ལྕེ་བསླུས་ནས་ཉ་མོ་ལྕགས་ཀྱུས་བཟུང་བ་དང་། རེག་གིས་ལུས་བསླུས་ནས་གླང་ཆེན་འདམ་ལ་ཚུད་པ་དང་། ཡིད་ཡུལ་དུ་གྱུར་བའི་ཆོས་ཀྱིས་ཡིད་བསླུས་ན་རྔ་མོང་གིས་བུ་སྟོར་བ་ལྟ་བུའི་སྡུག་བསྔལ་དྲག་པོ་མྱོང་བ་སྟེ། ཚོགས་དྲུག་ཡུལ་ལ་དེ་ལྟ་བུའི་རང་གར་མ་སོང་འཚལ་ལོ།།

༡༩༠ འགལ་བ་ལམ་དུ་སློང་བའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

འགལ་བ་ལམ་དུ་སློང་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

ཚེ་འདིའི་བློ་སྐྱེས་ཞེན་པ་ནང་ནས་ལོག།

ནད་གདོན་ཅི་བྱུང་སྡིག་སྒྲིབ་ཕྱགས་མར་ལྟོས།།

རྐྱེན་ངན་བར་ཆད་དགེ་བའི་སྐུལ་མར་ལྟོས།།

དགྲ་སྡང་གནོད་འཚེ་བཟོད་པའི་སྐུལ་མར་ལྟོས།།

རྣམ་རྟོག་གང་ཤར་ཡེ་ཤེས་གསལ་འདེབས་ལྟོས།།

སྣོད་བཅུད་སྣང་བ་རྒྱལ་བའི་ཞིང་དུ་ལྟོས།།

རྐྱེན་རྣམས་བྱང་ཆུབ་ལམ་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། འགལ་བ་ལམ་དུ་སློང་བའི་ཆོས་དྲུག་པོ་དེ་གང་ཡིན་ན། ཚེ་འདིའི་དོན་གཉེར་གྱི་བློ་སྐྱེས་ཚེ་ཞེན་པ་ནང་ནས་ལོག་པའི་བློ་སྦྱོང་གྱིས་ཤིག ནད་གདོན་ཅི་བྱུང་ཡང་སྔོན་ལས་ལྡོག་མེད་ཀྱི་དབང་གིས་ཡིན་པས་མི་ན་བའི་ཐབས་མེད་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་སྔོན་བསགས་ཀྱི་སྡིག་སྒྲིབ་རྣམས་མྱོང་སྟོབས་ཀྱིས་སམ་གཏོང་ལེན་བྱས་ན་དག་པ། བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་འཆད་ཉན་བྱེད་པའི་གང་ཟག་ཚེ་འདིར་མགོ་བོ་ན་བ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་། ཕྱི་མ་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བའི་སྡིག་སྒྲིབ་ཀྱང་འདག་པ་ཡིན་པས། སྡིག་སྒྲིབ་ཕྱགས་པའི་ཕྱགས་མ་རུ་ལྟོས་ཤིག རྐྱེན་ངན་བར་ཆད་དགེ་བའི་སྐུལ་མ་རུ་སོང་བ། རྗེ་མི་ལའི་རྣམ་ཐར་ལྟ་བུ་དང་། གཞན་ཡང་བསམ་ཤེས་པ་ཞིག་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྐུལ་མ་ནི་རྐྱེན་ངན་འདི་ལས་ལྷག་མེད་པ་ནི། དགྲས་ལོག་སྒྲུབ་བྱས་ཀྱང་ཐུགས་དམ་གྱི་བོགས་འདོན། །གཏམ་མ་ཉེས་ཁ་ཡོག་དགེ་སྐུལ་གྱི་ལྕག་འདེབས། །འདི་ཆགས་ཞེན་འཇིག་པའི་བླ་མ་རུ་འདུག་པས། །ཁོའི་དྲིན་ལན་འཁོར་ཐབས་མེད་པ་རུ་གཟིགས་མཛོད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་དགེ་བའི་སྐུལ་མར་ལྟོས་ཤིག བཟོད་པ་སྒོམ་པ་ལ་བསྒོམ་ཡུལ་མེད་ན་སྒོམ་མི་ནུས་པས་དགྲ་སྡང་གི་གནོད་འཚེ་བཟོད་པའི་སྐུལ་མ་རུ་ལྟོས་ཤིག རྣམ་རྟོག་གང་ཤར་ཐམས་ཅད་ཉམས་རྟོགས་ཅན་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གསལ་འདེབས་ཡིན་པས། དེ་ལ་བལྟ་བྱ་ལྟ་བྱེད་དང་བྲལ་བའི་ངང་ནས་ལྟོས་ཤིག གསང་སྔགས་དག་སྣང་གི་ལྟ་བས་སྣོད་བཅུད་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་རྒྱལ་བའི་ཞིང་དུ་ལྟ་བ། སྣང་བ་སྐུ། གྲགས་པ་གསུང་། དྲན་རྟོག་ཐུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཏེ། རྡོ་རྗེ་གསུམ་ལས་མ་འདས་པ་ཉིད་དུ་ལྟོས་ཤིག་དང་། དེ་ལྟར་བྱས་ན་རྐྱེན་རྣམས་བྱང་ཆུབ་ལམ་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ།།

༡༩༡ དེ་ལྟར་མ་ཤེས་མ་གོ་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

དེ་ལྟར་མ་ཤེས་མ་གོ་རྣམ་དྲུག་ནི།།

སྐྱོན་ཡོན་གཉིས་ལ་བླང་དོར་བྱེད་པ་དང༌།།

འགྲོ་དྲུག་ཞིང་ལ་མཐོ་དམན་བྱེད་པ་དང༌།།

རིག་པའི་དངོས་ལ་སྐྱེ་འགག་འཛིན་པ་དང༌།།

ཟང་ཀའི་ཤེས་པ་སྤང་གཉེན་བྱེད་པ་དང༌།།

རིག་པའི་དོན་ལ་སྦྱང་བགྲོད་འདོད་པ་དང༌།།

འབྲས་བུ་ལོགས་ནས་བསྒྲུབ་བྱར་འདོད་པ་དང༌།།

མཐོན་པོའི་དོན་གྱི་རང་བཞིན་མ་གོ་བས།།

བློ་དམན་བྱིས་པ་གྲོང་པའི་ཆོས་ལ་སྦྱོར།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་མ་ཤེས་མ་གོ་བའི་སྐྱོན་རྣམ་པ་དྲུག་པོ་དེ་གང་ཡིན་ན། སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་གཉིས་དབྱིངས་ཀྱི་ངོ་བོར་མཉམ་པ་ཡིན་ཡང་། དེ་ལྟར་མ་རྟོགས་ནས་སྐྱོན་ཡོན་གཉིས་ལ་བླང་དོར་བྱེད་པ་ནི་རྨོངས་པའི་ལུགས་ཡིན་པ་དང༌། མཐོ་དམན་གཉིས་སུ་འཛིན་པ་ཉོན་རེ་མོངས། །ཞེས་པ་ལྟར་དུ་འགྲོ་དྲུག་ཞིང་ལ་དག་དང་མ་དག་གི་མཐོ་དམན་གཉིས་འཛིན་བྱེད་པ་དང་། སྐྱེ་འགག་གནས་གསུམ་བྲལ་བའི་རིག་པའི་ངོ་ལ་སྐྱེ་འགག་རྟག་ཆད་དུ་འཛིན་པ་དང༌། ཐ་མལ་རང་བཞག་གི་མ་བཅོས་གཤིས་ཀྱི་གནས་ལུགས་ཟང་ཀ་མའི་སྤུ་མ་རྗེས་མདོག་མ་འགྱུར་པའི་ཤེས་པ་སྟེ། གསལ་བའི་ཆ་ནས་ཤེས་པ་ཡིན་ཡང་། ཡོད་མེད་ཀྱི་ཆ་ནས་སེམས་ཀྱང་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་སྤང་གཉེན་དུ་བྱེད་པ་དང༌། རིག་པའི་དོན་ལ་ས་ལམ་གཅིག་ཆར་དུ་རྫོགས་ཡོད་ཀྱང་དེ་ལ་སྦྱང་བགྲོད་རིམ་པ་ཅན་དུ་འདོད་པ་དང༌། འབྲས་བུ་རང་ཆས་སྐུ་གསུམ་ཡེ་ལྡན་དུ་ཡོད་པ་ཡིན་ཡང་ལོགས་ནས་བསྒྲུབ་བྱ་གཞན་དུ་འཚོལ་བར་འདོད་པ་སྟེ། གནས་ལུགས་ཀྱི་ལྟ་བ་མཐོན་པོའི་དོན་གྱི་རང་བཞིན་མ་གོ་བས། བློ་དམན་བྱིས་པ་རྣམས་གྲོང་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ལ་དེ་ལྟར་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ།།

༡༩༢ ཆོས་བསྒྲུབ་རྣམས་ལ་ངོ་ཚ་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

ཆོས་བསྒྲུབ་རྣམས་ལ་ངོ་ཚ་རྣམ་དྲུག་ནི།།

བསྟན་པའི་སྒོར་ཞུགས་སྡིག་སྤྱོད་ངོ་རེ་ཚ།།

ཐ་སྙད་ཚིག་ཞེན་མི་བསྒྲུབ་ངོ་རེ་ཚ།།

སེམས་བསྐྱེད་ཁས་བླངས་བདག་འཛིན་ངོ་རེ་ཚ།།

ཆོས་དང་འཇིག་རྟེན་བསྲེ་བ་ངོ་རེ་ཚ།།

ཆགས་སྡང་འཐབ་རྩོད་བྱེད་པ་ངོ་རེ་ཚ།།

ཆོས་དང་གང་ཟག་གཤེ་བ་ངོ་རེ་ཚ།།

ངོ་ཚ་ཚུལ་བཞིན་སྤོང་བ་ཤིན་ཏུ་དཀོན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཆོས་བསྒྲུབ་རྣམས་ལ་ངོ་ཚ་རྣམ་པ་དྲུག་བསྟན་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་བསྟན་པའི་སྒོར་ཞུགས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ན་བཟའ་གོན་པའི་ཆོས་པའི་མིང་བཟུང་བ་དག་གིས་ཆོས་མིན་སྡིག་པའི་ཕྱོགས་ལ་སྤྱོད་ན་ངོ་རེ་ཚ་བ་དང་། ཐ་སྙད་ཀྱི་ཚིག་ལ་ཞེན་ནས་ཐ་སྙད་ལས་འདས་པའི་ཡང་དག་རྣལ་མའི་གནས་ལུགས་ཀྱི་དོན་ཉམས་ལེན་བྱས་ནས་མི་བསྒྲུབ་པ་ནི་ངོ་རེ་ཚ་བའི་གནས་ཡིན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པར་ཁས་བླངས་ཀྱང་། གཞན་དོན་མི་བསྒྲུབ་པས་མ་ཚད་བདག་འཛིན་གྱིས་ཀུན་ནས་སློང་བའི་རང་འདོད་བྱེད་པ་དེ་ངོ་རེ་ཚ་སྟེ། ཕྱོགས་ཅུའི་རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་དང་། མཐའ་ཡས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དབུ་བསྐོར་བ་དང་མགོ་གཡོག་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་ཡིན་ཏེ་འུ་ཚོ་མི་ཞིག་གིས་གཞན་ཞིག་ལ་གཏན་འཁེལ་བའི་ཐ་ཚིག་བཏང་ནས་ཁས་བླངས་ཚར་དུས་དེ་མ་བསྒྲུབས་ན་ངོ་ཚ་རང་གིས་ཉོས་པ་ལྟར་ཡིན་པས་སོ། །ཆོས་དང་འཇིག་རྟེན་བསྲེ་བ་བྱས་ནས་སྒྲུབ་མདོག་པ་དེ་ཡང་འགྲུབ་ཏུ་མེད་པས་ངོ་རེ་ཚ་བའི་གནས་ཡིན་པ་དང་། གང་ཟག་ཆོས་པ་ལ་ཁས་འཆེས་པ་ཞིག་ཡིན་ཚེ་ཆགས་སྡང་གི་སྒོ་ནས་འཐབ་རྩོད་བྱེད་པ་ངོ་རེ་ཚ་བ་དང་། ཆོས་དང་གང་ཟག་གཤེ་བ་ཡས་ལ་སྐུར་བ་བཏབ་མས་ལ་ངན་སྨོད་བྱས་ན་རང་ཉིད་ངོ་ཚ་བའི་གནས་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་ཚ་དེ་དག་སྤང་བར་བྱ་དགོས་ཀྱང་ཚུལ་བཞིན་སྤོང་བར་བྱེད་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་དཀོན་པའི་གནས་སོ།།

༡༩༣ ཡང་དག་དོན་གྱི་གདམས་པ་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

ཡང་དག་དོན་གྱི་གདམས་པ་རྣམ་དྲུག་ནི།།

འདུ་འཛི་བདུད་ལས་ཡིན་གྱིས་འཁྲི་བ་ཆོད།།

བསོད་ནམས་བར་ཆོད་ཡིན་གྱིས་དགའ་བྲོད་བོར།།

ཆེ་གྲགས་བདུད་ལས་ཡིན་གྱིས་དམན་ས་ཟུངས།།

ཕྱོགས་འཛིན་རྟག་ཆད་ཡིན་གྱིས་དབྱིངས་གཅིག་དྲིལ།།

གནད་མེད་སྡུག་སྒུར་ཡིན་གྱིས་གདམས་པ་ཚོལ།།

ཉམས་མེད་ཁ་ལྟ་ཡིན་གྱིས་རྒྱུད་དང་སྦྱོར།།

དེ་ལྟར་བྱས་ན་ལེགས་པའི་ཡོན་ཏན་འགྲུབ།།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཡང་དག་དོན་ལ་སྦྱོར་བའི་གདམས་པ་རྣམ་པ་དྲུག་པོ་ནི་གང་ཡིན་ན། འདུ་འཛི་རྣམ་རྣམ་གཡེང་གི་ལས་དེ་བདུད་ལས་ཡིན་པས། འདུ་ལོང་མང་པོའི་འཁྲི་བ་དེ་ཆོད་ཅིག བསོད་ནམས་ཏེ་ཟང་ཟིང་གི་བྲེལ་ཟིང་མང་པོ་བྱུང་བ་འདི་བར་ཆོད་ཡིན་གྱིས་དེ་ལ་དགའ་བྲོད་བོར། ཆེ་གྲགས་སྒྲུབ་པ་ནི་བདུད་ཀྱི་ལས་ཡིན་གྱིས་དམན་པའི་ས་བཟུང་། ཧྲུལ་པོའི་གོས་གྱོན། དད་པ་དང་ངེས་འབྱུང་སྟེན་ཅིག ཕྱོགས་འཛིན་ནི་རྟག་ཆད་ཀྱི་མཐའ་ལ་ལྷུང་བ་ཡིན་གྱིས་མཐར་ཐུག་དབྱིངས་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་གཅིག་ཏུ་དྲིལ་ཅིག སྒོམ་པ་བ་རྣམས་ཀྱིས་སྒོམ་རྒྱུའི་མན་ངག་གི་གནད་མེད་པར་སྒོམ་མདོག་བྱེད་པ་ནི། རང་གར་སྡུག་སྒུར་བྱས་པ་སྲོག་ལ་རླུང་འཇུག་བྱེད་དང་། སྙིང་ནད་ན་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པས། དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ་གདམས་པའི་གནད་ཟབ་མོ་སྒོམ་བྱེད་པའི་རྟེན་དུ་འཚོལ་དགོས་པ་དང་། ཉམས་དང་རྟོགས་པ་མེད་ན་ལྟ་བའི་ཁ་བཤད་མཁས་ཀྱང་ཁ་ལྟ་ཡིན་གྱིས་ཉམས་ལེན་རང་རྒྱུད་དང་སྦྱོར་ཅིག དེ་ལྟར་བྱས་ན་ལེགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ།།

༡༩༤ རན་པའི་ཚོད་ཟིན་དྲུག་གིས་གདམས་པ་བསྟན་པ།

རན་པའི་ཚོད་ཟིན་དྲུག་གིས་གདམས་པ་ནི།།

སྐྱེ་ཤི་བར་དོ་འདིར་འཁྱམས་གྲངས་མང་བས།།

ད་རེས་འགྱུར་མེད་བཙན་ས་བཟུང་རེ་རན།།

སྡུག་བསྔལ་འཁྲུལ་འཁོར་འདིར་ཚུད་གྲངས་མང་བས།།

ད་རེས་བདེ་ཆེན་ས་ལ་འགྲོ་རེ་རན།།

སྐྱེ་ཤིའི་ཕུང་པོ་འདོར་ལེན་གྲངས་མང་བས།།

ད་རེས་འགྱུར་མེད་ཆོས་སྐུ་ཐོབ་རེ་རན།།

མ་རིག་མུན་ཁྲོད་འཐོམས་པ་གྲངས་མང་བས།།

ད་རེས་ཡེ་ཤེས་སྒྲོན་མ་སྦོར་རེ་རན།།

བདུད་བཞིའི་དམག་དཔུང་འདིས་བཅོམ་གྲངས་མང་བས།།

ད་རེས་འཁོར་བའི་གཡུལ་ངོ་བཟློག་རེ་རན།།

འདོད་པའི་ཁོལ་པོ་འདི་བྱས་གྲངས་མང་བས།།

ད་རེས་གཏན་གྱི་སོ་ནམ་ཟིན་རེ་རན།།

རན་པ་བས་ཀྱང་ཐལ་བར་གྱུར་འདི་སོམ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། རན་པའི་ཚོད་ཟིན་པ་དྲུག་གིས་གདམས་པ་གནང་བ་ནི། ཐོག་མེད་ནས་ད་ལྟའི་བར་སྐྱེ་ཤི་བར་དོ་གསུམ་ཁ་བརྒྱུད་ནས་འཁྱམས་གྲངས་མང་ཞིང་འཁྲུལ་ཚབ་ཆེ་བས། ད་རེས་ཕྱིན་ཆད་འདིར་ཁྱམ་མི་དགོས་པའི་འགྱུར་བ་མེད་པ་གདོད་མའི་གཏན་སྲིད་ཀྱི་བཙན་ས་བཟུང་རེ་རན་པ་དང་། འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་ཅན་གྱི་འཁྲུལ་འཁོར་འདིར་ཚུད་གྲངས་མང་ཞིང་། ཐོག་མེད་ནས་ད་ལྟའི་བར་དུ་འཁྱམས་པ་ཡིན་པས། ད་རེས་ནི་ཐོད་པ་བོར་ཆོག་གི་ཐོག་ནས་བདེ་ཆེན་ས་ལ་འགྲོ་རེ་རན་པ་དང་། སྐྱེ་ཤིའི་ཕུང་པོ་འདི་འདོར་ལེན་གྱི་གྲངས་སུ་བཏབ་ནས་སྐྱེ་བ་མང་པོ་མ་བླངས་བསམ་པ་ཞིག་དང་། སྐྱེ་ཤིའི་ཁ་མ་བརྒྱུད་བསམ་པ་ཞིག་འཁྱམས་ཀྱང་ཐར་བའི་ལམ་སྣེ་ཟིན་དུས་ཤིག་ཐོབ་མེད་པས། ད་རེས་དམ་པའི་ཆོས་དང་འཕྲད་ནས་གདམས་པ་ཟབ་མོ་ཐོབ་པའི་དུས་སྐབས་འདི་མི་ཤོར་བར་འགྱུར་མེད་ཆོས་སྐུ་ཐོབ་པའི་བཙན་ས་བཟུང་རེ་རན་པ་དང་། མ་རིག་མུན་པའི་ཁྲོད་ན་མགོ་འཐོམས་པ་ཡུན་རིང་ཞིང་གྲངས་མང་བས་ན། ད་རེས་ཀྱི་ཚེ་འདི་ལ་ཡེ་ཤེས་སྒྲོན་མ་སྦོར་རེ་རན་པ་དང་། དེ་སྔོན་གྱི་དུས་ཀུན་ལ་ཉམས་ཉེས་པ་བྱུང་བ་ནི་ཉོན་མོངས་ཕུང་པོ་འཆི་བདག་ལྷའི་བུའི་བདུད་དེ་བདུད་བཞིའི་དམག་དཔུང་འདིས་བཅོམ་གྲངས་མང་བའི་དབང་གིས་ཏེ། ད་རེས་དེ་རྣམས་ལ་རྒྱལ་ཁ་མི་སྟེར་བར་འཁོར་བའི་གཡུལ་ངོ་བཟློག་རེ་རན་པས་བདུད་བཞི་རྩད་ནས་བཅོམ་སྟེ། འཁོར་བའི་གཡུལ་ངོ་བཟློག་དགོས་པ་དང་། གཟུགས་མཛེས་སྒྲ་སྙན་ལ་སོགས་པའི་རྗེས་སུ་དེད་ནས་དེ་དག་གི་བསླུ་བྲིད་ཀྱི་དབང་དུ་སོང་བའི་འདོད་པའི་ཁོལ་བོ་འདི་བྱས་གྲངས་མང་བ། ཆོས་བརྒྱད་གཡེང་བའི་ཁོལ་བོར་མི་ཚེ་ཟད། །ཅེས་པ་ལྟར་ཡིན་པས། ད་རེས་གཏན་གྱི་སོ་ནམ་གྱི་བྱ་བའི་འདུན་ཕུགས་ཟིན་རེ་རན་པས་དེ་ཨེ་ཟིན་ལྟ་དགོས་པ་སྟེ། རང་རེས་ལོ་ཆུང་བསམ་རུང་སུམ་ཅུ་སོ་སྟོད་ལ་ཐོན་དུས་རྒས་པ་ལ་ཕྱོགས་པ་ཡིན་ཞིང་། རྒས་པའི་རྗེས་སུ་འཁོགས་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཡིན། དེ་ཡང་ལུས་འཁོགས་པས་མི་ཚད་སེམས་རྟོག་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ཇེ་ཞན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ཕྱིར་རན་པ་བས་འཕྱིས་པའི་ཚུལ་འདི་སོམས་ཤིག

༡༩༥ འགྲོ་བ་དྲུག་གི་དོན་ལ་བརྟག་པ་བསྟན་པ།

འགྲོ་བ་དྲུག་གི་དོན་ལ་བརྟག་པ་ནི།།

སྡུག་བསྔལ་རང་བཞིན་བདེ་བར་མ་ཤེས་ན།།

བདེ་བ་འདོད་པ་སྡུག་བསྔལ་ནད་དུ་ཆེ།།

ཆགས་སྡང་རང་རིག་མཉམ་ཉིད་མ་ཤེས་ན།།

འདོར་ལེན་བྱེད་པ་སྤང་བླང་ནད་དུ་ཆེ།།

རྐྱེན་ངན་རང་བཞིན་གྲོགས་སུ་མ་ཤེས་ན།།

ཐབས་ཤེས་གཞན་བརྟེན་འཆིང་བའི་གཟེབ་ཏུ་ཆེ།།

ལྟས་ངན་རང་བཞིན་གཡང་དུ་མ་ལོན་ན།།

དངོས་གྲུབ་ཉིད་ཀྱང་བདུད་དང་གོལ་བར་འགྲོ།།

རང་གི་སེམས་རྒྱུད་ཆོས་ཀྱིས་མ་བཏུལ་ན།།

ཚིག་ཚོགས་ཆེ་ཡང་ནེ་ཙོའི་འདོན་པར་འགྲོ།།

དགེ་བ་གང་བྱེད་སེམས་བསྐྱེད་མི་ལྡན་ན།།

ཉན་རང་ཉིད་དམ་བསོད་ནམས་ཆ་མཐུན་འགྲོ།།

དེ་བས་ཡང་དག་གནད་དུ་འགྲོ་བ་གཅེས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ འགྲོ་བ་དྲུག་གི་དོན་ལ་བརྟག་པ་གསུངས་པ་ནི། བརྟག་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་བདེ་བ་ཡིན་པར་ཤེས་དགོས་པ་ལས། དེ་མ་ཤེས་ནས་བདེ་བ་ཟུར་ནས་ཐོབ་འདོད་པ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ནད་དུ་ཆེ་བ་ཡིན་པ་དང་། ཆགས་སྡང་གི་ངོ་བོ་དེ་རང་རིག་མཉམ་ཉིད་དུ་ཤེས་དགོས་པ་ལས། དེ་མ་ཤེས་ནས་ཐེག་པ་དམན་པའི་ལུགས་ལྟར་དུ་འདོར་ལེན་བྱེད་པ་དེ་སྤང་བླང་གི་ནད་དུ་ཆེ་བ་ཡིན་པ་དང་། རྐྱེན་ངན་གྱི་རང་བཞིན་གྲོགས་སུ་ཤེས་དགོས་པ་ལས། དེ་མ་ཤེས་ནས་ཐབས་ཤེས་གཞན་ཟུར་ཞིག་ནས་བརྟེན་པ་ནི་འཆིང་བའི་གཟེབ་ཏུ་ཆེ་བ་ཡིན་པ་དང་། རྐྱེན་ངན་གྱི་རང་བཞིན་གྲོགས་སུ་འཆར་བའི་གནད་ཀྱི་དགོངས་པ་དེ་མ་ལོན་ན། དངོས་གྲུབ་ཉིད་ཀྱང་བདུད་དང་ལམ་གོལ་བར་འགྲོ་བ་ཡིན་པ་དང་། ཆོས་ཐོས་བསམ་བྱས་པ་དེས་རང་གི་སེམས་རྒྱུད་འདུལ་དགོས་པ་ལས། དེ་མ་བཏུལ་ན་ཚིག་ཚོགས་མང་པོས་འཆད་ཉན་ཆེ་ཡང་དོན་ལ་མེད་པའི་ནེ་ཙོའི་འདོན་པར་འགྲོ་བ་ཡིན་པ་དང་། བསྐྱེད་རྫོགས་རྫོགས་ཆེན་ལ་སོགས་པ་དགེ་བ་གང་བྱེད་སེམས་བསྐྱེད་དང་ལྡན་དགོས་པ་ལས། གལ་སྲིད་སེམས་བསྐྱེད་དང་མི་ལྡན་ན་དགེ་བ་ཆེ་ཆུང་གང་བྱས་ཀྱང་། རབ་ཡིན་ན་ཉན་རང་ཉིད་དམ་ཡང་ན་བསོད་ནམས་ཆ་མཐུན་གྱི་དགེ་བ་སྟེ་ཕྱི་མ་མངོན་མཐོ་ལྷ་མིའི་གོ་འཕང་འཐོབ་བྱེད་ཀྱི་དགེ་བ་ཙམ་ཞིག་གི་ཡན་དུ་འཕགས་པ་མིན་པས་ཡང་དག་པའི་གནད་དུ་འགྲོ་བ་གཉིས་ལ་མི་གནས་པའི་ཐར་བའི་རྒྱུར་འགྲོ་བ་ཞིག་གཅེས་སོ།།

༡༩༦ ཆོས་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་འོང་བའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

ཆོས་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་འོང་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

དབེན་པ་བསྟེན་ན་དགེ་སྦྱོར་འཕེལ་བར་འོང༌།།

གཞན་ལ་བསྟོད་ན་ཤུགས་ཀྱིས་དད་པར་འོང༌།།

རང་རྒྱུད་བཏུལ་ན་དགེ་བ་འཕེལ་བར་འོང༌།།

ནོར་བདུན་བསགས་ན་དབུལ་འཕོངས་སེལ་བར་འོང༌།།

ཡོན་ཏན་སྤེལ་ན་རྒྱལ་བའི་གདུང་འཛིན་འོང༌།།

འགྲོ་དྲུག་བསྐྱངས་ན་རྒྱལ་སྲས་སྤྱོད་པར་འོང༌།།

འོང་བ་བཞིན་དུ་མཛད་པའི་སྐྱེ་བོ་ཉུང༌།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཆོས་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་འོང་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི། འདུ་འཛི་བྲེལ་ཟིང་གི་གྲོང་ལས་བྲོས་ནས་དབེན་པའི་རི་ཁྲོད་བསྟེན་ན་དགེ་སྦྱོར་ངང་གིས་ཤུགས་ཀྱིས་འཕེལ་བར་འོང༌ཞིང་། གཞན་ལ་ངན་སྨོད་མི་བྱེད་པར་དེ་ལ་བསྟོད་པ་བྱས་ན་གཞན་དེ་དག་རང་ཉིད་ལ་རང་བཞིན་ཤུགས་ཀྱིས་དད་ཅིང་དགའ་བར་འོང་བ་སྟེ། འདི་རང་ཉིད་ལ་བསྟོད་པ་དང་དད་པ་བྱེད་པའི་ཆེད་དུ་གཞན་ལ་བསྟོད་པ་གྱིས་གསུངས་པ་མིན་པར་གཞན་ལ་ངན་སྨོད་མི་བྱེད་པའི་ཐོག་ནས་བསྟོད་པ་བྱས་ན་གཞན་གདུལ་བྱ་ཕ་རོལ་པོ་རང་ཉིད་ལ་དགའ་ཞིང་དད་པར་འགྱུར་ལ། དེས་ན་ཆོས་ཀྱིས་དེའི་རྒྱུད་བཏུལ་ནས་གདུལ་བྱ་དེ་ལ་ཕན་འདོགས་ནུས་པ་ཡིན་ཞེས་པའི་དོན་ཡིན། རང་རྒྱུད་གྱོང་པོ་འདི་འདུལ་དགོས་ཏེ། དེ་བཏུལ་ན་དགེ་བ་འཕེལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་། ཆོས་འདལ་བ་འདུལ་བ་ངས་མི་ཤེས། །རང་སེམས་གྱོང་པོ་འདུལ་ན་འདུལ་བ་ཡིན། །ཞེས་དང་། བདག་ཅག་གི་སྟོན་པས་ཀྱང་། རང་གི་སེམས་ནི་ཡོངས་སུ་འདུལ། །འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་ན། སེམས་འདུལ་བའི་ཁོངས་སུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་འདུ་ན་དགེ་བ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འཕེལ། དད་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་སོགས་འཕགས་པའི་ནོར་བདུན་བསགས་ན་འཁོར་བའི་གནས་སུ་འཁྱམས་པའི་དབུལ་ཞིང་ཕོངས་པ་སེལ་བར་འོང༌བ་དང་། རང་རྒྱུད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཡར་ལ་སྤེལ་ན་དུས་གསུམ་རྒྱལ་བའི་གདུང་འཛིན་པ་དང་དཔལ་ལྡན་བླ་མའི་བཀའ་དྲིན་གསོབ་ཐུབ་པ་ཞིག་འོང་བ་དང་། འགྲོ་དྲུག་གི་སེམས་ཅན་ཕན་པས་བསྐྱངས་ན་བྱང་སེམས་རྒྱལ་སྲས་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འོང༌བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་འོང་བ་དྲུག་དེ་ལྟར་ཡིན་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་མཛད་པའི་སྐྱེ་བོ་ཉུང༌བར་འདུག་གོ།

༡༩༧ གལ་ཆེ་དྲུག་གི་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་པ་བསྟན་པ།

གལ་ཆེ་དྲུག་གི་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་པ་ནི།།

མོས་གུས་དད་པ་གཏིང་ནས་སྐྱེ་དཀའ་བས།།

བཅོས་ཤིང་བློས་བསྒྱུར་འབད་པ་གལ་རེ་ཆེ།།

རྣམ་རྟོག་སྣ་ཚོགས་གྲོགས་སུ་འཆར་དཀའ་བས།།

ཅི་སྐྱེས་དྲན་པ་གྲོལ་བ་གལ་རེ་ཆེ།།

སྣོད་བཅུད་སྣང་བ་ཞིང་ཁམས་འཆར་དཀའ་བས།།

སྒྱུ་མ་རྨི་ལམ་ཤེས་པ་གལ་རེ་ཆེ།།

དགོངས་པ་རྟོགས་གྲོལ་དུས་མཉམ་འབྱུང་དཀའ་བས།།

ནན་ཏན་སྒོམ་པ་སྐྱེད་པ་གལ་རེ་ཆེ།།

དངོས་སུ་གཞན་ལ་ཕན་པ་འབྱུང་དཀའ་བས།།

སྨོན་པ་སེམས་བསྐྱེད་བསླབ་པ་གལ་རེ་ཆེ།།

ཆགས་ཞེན་འཛིན་པ་མེད་འདི་རབ་དཀའ་བས།།

བགས་ཀྱིས་འདོད་ཆུང་ཆོག་ཤེས་གལ་རེ་ཆེ།།

དེ་དག་བསླབས་པས་མྱུར་དུ་མཆོག་ལ་རེག།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། གལ་ཆེ་བ་རྣམ་པ་དྲུག་གི་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་པ་ནི། ཆོས་དང་བླ་མ་ལ་མོས་གུས་དད་པ་ཁ་ཞེ་སྙིང་ཁུང་རུས་པའི་གཏིང་ནས་དང་པོ་ཉིད་ནས་ཡོད་པ་ནི། སྔོན་བྱུང་གི་ལས་འཕྲོ་ཅན་ལས་གཞན་ལ་དཀའ་བ་ཡིན་པས་དང་པོ་རིམ་གྱིས་བློས་བཅོས་ཤིང་བསྒྱུར་ནས་སྦྱངས་ན་རིམ་གྱིས་བཅོས་མིན་གྱི་མོས་གུས་གཏིང་ཚུགས་པ་ཉམས་རྟོགས་མོས་གུས་སུ་འཆར་བ་ཡོང་བ་ཡིན་པ་དང་། རྣམ་རྟོག་སྣ་ཚོགས་གྲོགས་སུ་འཆར་དགོས་ཀྱང་། ཁས་བཤད་པ་ཙམ་ཞིག་གིས་མི་ཡོང་བས། རྣམ་རྟོག་ཅི་སྐྱེས་ཐམས་ཅད་གྲོལ་ནས་ཡལ་དུ་འཇུག་པ་གལ་ཆེ་བ་དང་། སྣོད་བཅུད་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ཞིང་ཁམས་སུ་འཆར་དགོས་ཀྱང་། ལས་དང་པོ་བ་ལ་དང་པོ་ཉིད་ནས་དག་པའི་སྣང་བ་དེ་འཆར་དཀའ་བ་ཡིན་པས། དང་པོ་སྒྱུ་མ་རྨི་ལམ་ཡིན་པར་ཤེས་པ་གལ་རེ་ཆེ་སྟེ། དེ་ནས་རིམ་གྱིས་ཞིང་ཁམས་སྦྱོང་བའི་ཉམས་ལེན་གྱི་གནད་ཟིན་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། ཆོས་སྐུའི་དགོངས་པ་ངོ་སྤྲད་པའི་སྐབས་སུ་དབང་རབ་ཡིན་ན་དགོངས་པ་རྟོགས་གྲོལ་དུས་མཉམ་དུ་འབྱུང་བ་ཡིན་ཡང་། ཐམས་ཅད་ལ་དེ་ལྟར་འབྱུང་བ་ནི་དཀའ་བས། ནན་ཏན་གྱི་སྒོ་ནས་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་ནས་སྒོམ་པ་རིམ་གྱིས་སྐྱེད་པ་གལ་རེ་ཆེ་བ་དང་། ད་ལྟ་ལས་དང་པོ་བ་བདག་འཛིན་མངོན་གྱུར་པ་ཟད་མེད་ཅིང་རང་དོན་གྱི་འཁྲི་བ་ཆོད་མེད་པའི་སྐབས་འདིར་དངོས་སུ་སེམས་ཅན་གཞན་ལ་ཕན་པ་ཆེན་པོ་ཞིག་འབྱུང་དཀའ་བས། དང་པོ་སྨོན་པ་སེམས་བསྐྱེད་བསླབ་པ་གལ་རེ་ཆེ་བ་དང་། ཆོས་པ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་ཆགས་ཞེན་འཛིན་པ་ཡོད་མི་རུང་བ་ཡིན་ཡང་། དང་པོ་ཉིད་ནས་ཆགས་འཛིན་མེད་པ་ནི་རབ་ཏུ་དཀའ་བས། བགས་ཀྱིས་སམ་རིམ་གྱིས་འདོད་ཆུང་ཆོག་ཤེས་བསླབ་པ་ནི་གལ་ཆེ་བ་སྟེ། དེ་ཡང་ཆགས་ཞེན་བདག་འཛིན་འདིའི་དབང་གིས་འཁོར་བར་འཁྱམས་ནས་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་པས། ཐོག་མར་འདོད་ཞེན་ཆུང་བ་རྒྱལ་བ་དགྱེས་པའི་ལམ་མཐའ་གཉིས་སུ་མ་ལྷུང་བ་བསླབས་པ་ནས་རིམ་གྱིས་རྣལ་འབྱོར་བའི་རྒྱུད་ཚོད་དང་བསྟུན་ནས་འཇུག་དགོས་པ་ལས་ཟས་མེད་གོས་མེད་མུ་སྟེགས་པའི་བརྟུལ་ཞུགས་འཛིན་དགོས་ཞེས་པའི་དོན་མིན་ནོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་བསླབས་པས་དུས་རིང་པོར་མི་ཐོགས་པར་མྱུར་བ་ཉིད་དུ་བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་གོ་འཕང་ལ་རེག་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ།།

༡༩༨ ཆོས་བྱེད་རུ་བརྒྱངས་བཅད་པ་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

ཆོས་བྱེད་རུ་བརྒྱངས་བཅད་པ་རྣམ་དྲུག་ནི།།

ཡར་གྱི་རུ་བརྒྱངས་ལྟ་བའི་གྲོས་ཐག་བཅད།།

མར་གྱི་རུ་བརྒྱངས་སྤྱོད་པའི་དུས་ཚོད་ཤེས།།

ཕར་གྱི་རུ་བརྒྱངས་ཡུལ་སྣང་སྒྱུ་མར་ཤེས།།

ཚུར་གྱི་རུ་བརྒྱངས་གཟུང་འཛིན་ཞེན་པ་དོར།།

ཕྱི་རུ་རུ་བརྒྱངས་ཐོས་བསམ་ཕྱོགས་མེད་བྱ།།

ནང་གི་རུ་བརྒྱངས་རང་རྒྱུད་དུག་ལྔ་འདུལ།།

དེ་ལྟར་མཛད་ན་འཁོར་བའི་དམག་དཔུང་ལོག།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཆོས་བྱེད་པ་ཞིག་གིས་དམག་གི་རུ་ཕྱོགས་ཀྱི་བརྒྱངས་བསྐྱེད་པའམ་དཔུང་རྒྱ་བསྐྱེད་པ་དྲུག་ནི། ཡར་གྱི་རུ་བརྒྱངས་ལྟ་བའི་གྲོས་ཐག་བཅད་དེ་ལྟ་བ་ཤོང་ཡངས་བར་བྱེད་པ་དང་། མར་གྱི་རུ་བརྒྱངས་སྤྱོད་པའི་རྣམ་གྲངས་མང་ན་ཡང་གང་དགོས་དུས་དང་བསྟུན་ཏེ་རང་རྒྱུད་ཀྱི་ཚོད་ལྟར་དུ་ཤེས་པར་བྱེད་པ་དང་། ཕར་གྱི་རུ་བརྒྱངས་གཏད་སོ་མེད་པའི་ཡུལ་སྣང་ཐམས་ཅད་མི་བདེན་པ་སྒྱུ་མ་དང་རྨི་ལམ་ལྟ་བུར་ཤེས་པར་བྱེད་པ་དང་། ཚུར་གྱི་རུ་བརྒྱངས་རང་རྒྱུད་ཀྱི་གཟུང་འཛིན་གྱི་ཞེན་པ་དོར་བར་བྱེད་པ་དང་། དང་པོར་ཐོས་པས་གཏན་ལ་མ་ཕབ་ན། །བསམ་དང་སྒོམ་པ་གནས་མིན་གཡང་ལ་འཁྱམས། །ཞེས་གསུངས་པས་ཕྱི་རུ་རུ་བརྒྱངས་ཐོས་བསམ་ཕྱོགས་མེད་དུ་བྱེད་པ་དང་། ནང་གི་རུ་བརྒྱངས་རང་རྒྱུད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་དུག་ལྔ་འདུལ་ཐབས་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་མཛད་ན་འཁོར་བའི་དམག་དཔུང་གི་རུ་ལོག་པའམ་ཟློག་ཐུབ་པ་ཡིན་ནོ།།

༡༩༩ ཉོན་མོངས་རེ་བ་ངན་པའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

ཉོན་མོངས་རེ་བ་ངན་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

རང་རྒྱུད་མ་བཏུལ་གཞན་རྒྱུད་ཐུལ་དུ་རེ།།

གོ་ཡུལ་རྟོགས་པས་གནས་ལུགས་ཤེས་སུ་རེ།།

དམིགས་བཅས་བསྒོམས་པས་ཉོན་མོངས་འདག་ཏུ་རེ།།

ཕྱོགས་འཛིན་ཆོས་ཀྱིས་ཐར་ལམ་བགྲོད་དུ་རེ།།

དགེ་བ་མ་བསྒྲུབ་མཐོ་རིས་ཐོབ་ཏུ་རེ།།

སྡིག་པ་མ་སྤངས་ངན་འགྲོར་མི་ལྟུང་རེ།།

རེ་བའི་མི་ལ་དགོས་པ་བསླུས་པར་མཆི།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའམ་ངལ་ཞིང་དུབ་ནས་རེ་བ་ངན་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི། རང་རྒྱུད་མ་བཏུལ་བར་གཞན་རྒྱུད་ཐུལ་དུ་རེ་བ་ནི་ལུས་སེམས་ངལ་ཞིང་དུབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་རང་རྒྱུད་གཏིང་ནས་ཐུལ་བ་ནི་འཕགས་ས་མ་ཐོབ་བར་དུ་མེད་ལ་དེའི་བར་དུ་གཞན་དོན་གཏན་ནས་མི་བསྒྲུབ་པ་ནི་མིན་པར། རང་རྒྱུད་འདུལ་བའི་ཞོར་དུ་དེའི་ཉམས་མྱོང་དང་སྦྲགས་ནས་གཞན་ལ་ཕན་པར་བསྒྲུབས་ནས་དེའི་ཚོད་ཀྱིས་ཕན་ཐོགས་པ་ཡིན་པས་དེ་ལྟར་བྱེད་དགོས་སོ། །ཐོས་བསམ་བྱེད་སྐབས་ཀྱི་གོ་ཡུལ་ཙམ་ཞིག་རྟོགས་ནས་ཤེས་པ་ལ་གནས་ལུགས་ཀྱི་བཞུགས་ཚུལ་ཤེས་སོ་སྙམ་དུ་རེ་བ་ནི། ངལ་ཞིང་དུབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པར་དང་། དམིགས་བཅས་གཏད་སོ་འཛིན་པ་ཅན་གྱི་སྒོམ་པས་ཉོན་མོངས་པ་སྦྱངས་ནས་འདག་ཏུ་རེ་བ་ནི། དེ་བཞིན་དུ་རེ་སྟོང་ཡིན་པ་དང་། ཕྱོགས་འཛིན་ཁོལ་བུ་འཆིང་བར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱིས་ཐར་ལམ་བགྲོད་དུ་རེ་ཡང་། འགྲུབ་ཏུ་མེད་པའི་ཉོན་མོངས་བྱེད་ཡིན་པ་དང་། དགེ་བ་གཏན་ནས་མ་བསྒྲུབས་པར་མཐོ་རིས་ལྷ་མིའི་གོ་འཕང་འཐོབ་ཏུ་རེ་བ་དང་། སྡིག་པ་གཏན་ནས་མ་སྤངས་ན་ཡང་ངན་འགྲོར་མི་ལྟུང་རེ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་རྒྱུ་མེད་ཀྱང་འབྲས་བུར་རེ་བའི་མི་ལ་འཐོབ་དགོས་པ་དེ་ལྟར་ཡོད་ཀྱང་རེ་བས་སྟོང་ནས་བསླུས་པར་མཆིའོ།།

༢༠༠ མ་ཚོར་དྲན་པ་སྟོར་བའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

མ་ཚོར་དྲན་པ་སྟོར་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

མི་ཚེ་ཉོན་མོངས་དུག་ལྔས་འདའ་བྱས་ནས།།

ངན་སོང་འགྲོ་བ་མ་ཚོར་དྲན་པ་སྟོར།།

ཁྱིམ་ཐབ་བུ་ཚས་འབྲེལ་བའི་སྒྲོག་ཞུགས་ནས།།

སྡུག་བསྔལ་མཚོར་བྱིང་མ་ཚོར་དྲན་པ་སྟོར།།

དགྲ་གཉེན་རིས་བཅད་ཆགས་སྡང་འདའ་བྱས་ནས།།

མར་འགྲོའི་ལས་སོང་མ་ཚོར་དྲན་པ་སྟོར།།

སྒོ་གསུམ་བྱ་བྱེད་གང་ཡང་མ་སྤངས་པར།།

སེམས་ཉིད་གནས་སུ་རེ་བས་དྲན་པ་སྟོར།།

ཚེ་འདིའི་འཇིག་རྟེན་བྱ་བ་མ་སྤངས་པར།།

ཐར་ལམ་སྙོགས་སུ་རེ་བས་དྲན་པ་སྟོར།།

སྟོང་ལྟའི་ཚིག་ལ་ཞེན་ནས་རྩོལ་བ་སྟོར།།

ཉམས་རྟོགས་དྲོད་རྟགས་རེ་བས་དྲན་པ་སྟོར།།

མ་ཚོར་དྲན་པ་སྟོར་བའི་མི་རེ་མང༌།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། མ་ཚོར་མ་ཤེས་པས་དྲན་པ་སྟོར་བའི་སྙིང་མེད་ཀྱི་ཆོས་དྲུག་ནི། ཚེ་གང་ལ་ཉོན་མོངས་དུག་ལྔ་ཏག་ཏག་གིས་དུས་འདའ་བས་མི་ཚེ་ཟད་པར་བྱས་པ་དེའི་འབྲས་བུ་ངན་སོང་ལ་འགྲོ་བ་མ་ཚོར་མ་ཤེས་པ་ནི་སྙིང་མེད་དྲན་པ་སྟོར་བ་ཡིན་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ཁྱིམ་ཐབ་དང་བུ་ཚས་འབྲེལ་བའི་འཆིང་བྱེད་ཀྱི་སྒྲོག་ཏུ་ཞུགས་ནས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་དུག་གི་མཚོར་བྱིངས་པ་དེ་མ་ཚོར་མ་ཤེས་པ་དང་། དགྲ་ཟེར་བའི་མི་དགའ་ས་ཞིག་དང་གཉེན་ཞེས་པའི་དགའ་ས་གཉིས་ལ་ཆགས་སྡང་རིས་སུ་བཅད་པ་ཤ་སྟག་གིས་དུས་འདའ་བར་བྱས་ནས་འཁྲུལ་སོང་བ་ནི། མར་ངན་སོང་ལ་འགྲོ་བའི་ལས་བསྒྲུབས་ཚར་སོང་བ་མ་ཚོར་བ་དང་། སྒོ་གསུམ་གྱི་བྱ་བ་དགུ་ཕྲུགས་སུ་སྤོང་དགོས་པ་ལ་སྒོ་གསུམ་གྱི་བྱ་བྱེད་གང་ཡང་མ་སྤངས་པར། ལུས་ཀྱིས་ལས་ཀ་ལས་ཞོར། ངག་གིས་འཆལ་གཏམ་བཤད་ཞོར། སེམས་ཀྱིས་འཁོར་བའི་རྣམ་རྟོག་མི་དྲན་དགུ་དྲན་བྱེད་ཞོར་དུ་སེམས་ཉིད་ཆོས་སྐུའི་ངང་དུ་གནས་སུ་རེ་བ་ཡང་སྙིང་མེད་དྲན་པ་སྟོར་བ་ཡིན་པ་དང་། ཚེ་འདིའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་དགྲ་འདུལ་གཉེན་སྐྱོང་ཆགས་སྡང་ཆོས་བརྒྱད་རྣམས་མ་སྤངས་པར། ཐར་ལམ་རྣམ་དག་ཏུ་སྙོགས་སུ་རེ་བ་དང་། སྟོང་ལྟའི་ཚིག་ཙམ་ལ་ཞེན་ནས་སྒོམ་རྣམ་དག་བརྩོན་རྒྱུ་བོའི་རྩོལ་བ་སྟོར་བའམ་བོར་བཞིན་དུ་ཉམས་རྟོགས་ཀྱི་དྲོད་རྟགས་ཤིག་འབྱུང་དུ་ཡོད་པ་རེ་བ་རྣམས་ནི་སྙིང་མེད་དྲན་པ་སྟོར་བ་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་མ་ཚོར་ནས་དྲན་པ་སྟོར་བའི་མི་རེ་མང་ངོ་།།

༢༠༡ བདག་གཞན་ཐུན་མོང་དགོས་པའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

བདག་གཞན་ཐུན་མོང་དགོས་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་བསམ་སྟེ་ཆོས་ལ་བསྐུལ།།

དད་གུས་རྒྱུན་དུ་བསྒོམས་ཏེ་རང་རྒྱུད་འདུལ།།

གསོ་སྦྱོང་འབད་པས་རང་གཞན་སྒྲིབ་པ་སྦྱོང༌།།

སེམས་བསྐྱེད་བཟང་པོས་རང་གཞན་དོན་གཉིས་འགྲུབ།།

སྨིན་གྲོལ་ལྡན་པས་རང་གཞན་དགེ་ལ་སྦྱོར།།

ཉམས་ལེན་བརྩོན་པས་རང་གཞན་འཁྲུལ་བ་གཞོམ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། བདག་གཞན་ཐུན་མོང་དགོས་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་བསམ་སྟེ་ཆོས་ལ་བསྐུལ་བར་བྱེད་པ་དང་། ཆོས་དང་བླ་མ་ལ་དད་པ་དང་གུས་པ་རྒྱུན་དུ་བསྒོམས་ཏེ་རང་རྒྱུད་འདུལ་བར་བྱེད་པ་དང་། མདོ་སྔགས་ལམ་གྱི་དགེ་བ་གསོ་ཞིང་སྡིག་པ་སྦྱངས་པའི་གསོ་སྦྱོང་ལ་འབད་པས་རང་གཞན་སྒྲིབ་པ་སྦྱོང༌བར་བྱེད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་བཟང་པོ་དང་ལྡན་པས་གཞན་མཐའ་ཡས་སེམས་ཅན་རྫོགས་བྱང་ལ་འགོད་པའི་ཞོར་དུ་རང་དོན་ལོ་ལེགས་ཀྱི་སྐབས་སུ་རྩྭ་སོ་མ་ཞོར་དུ་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་འགྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང་། རྟོགས་པས་བདག་རྒྱུད་གྲོལ་བར་བྱས་ནས་ཐུགས་རྗེས་གཞན་རྒྱུད་སྨིན་པར་བྱེད་པས་རང་གཞན་དགེ་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་དང་། མན་ངག་ཉམས་ལེན་གྱི་གནད་དང་ལྡན་པར་བརྩོན་པས་རང་དང་གཞན་གྱི་འཁྲུལ་བ་གཞོམ་པར་བྱེད་དགོས་སོ།།

༢༠༢ གཅེས་པའི་གནད་དྲུག་ལེགས་པར་བསྟན་པ།

གཅེས་པའི་གནད་དྲུག་ལེགས་པར་བསྟན་པ་ནི།།

འདི་ཕྱིའི་འདུན་གྲོས་ངན་པར་མ་སོང་གཅེས།།

ཐ་མལ་རྣམས་དང་སྤྱོད་ལམ་མ་འདྲེས་གཅེས།།

སྔོན་ལས་རགས་པས་རྒྱུ་འབྲས་ཞིབ་མོ་གཅེས།།

ཤེས་རབ་སྙིང་རྗེ་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བ་གཅེས།།

ཐབས་ཀྱི་འདོད་ཡོན་ལམ་དུ་སློང་བ་གཅེས།།

དབྱེར་མེད་རྟོགས་པས་བཙན་ས་འཛིན་པ་གཅེས།།

འདི་དང་སུ་ལྡན་རྣལ་འབྱོར་ཡང་རབ་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། གཅེས་པའི་གནད་དྲུག་ལེགས་པར་བསྟན་པ་ནི། བྱ་བ་གང་དང་གང་ཡིན་ན་ཐོག་མར་མགོ་ནས་འཕྱུགས་ན་འཕྱུགས་ངེས་ཡིན་པས་ཚེ་འདིའི་འདུན་མའི་གྲོས་དེ་ངན་པའི་ཕྱོགས་ལ་སོང་ན་ཕྱི་མའི་འདུན་མ་ཡང་རང་ཤུགས་ཀྱིས་བརླག་པ་ཡིན་པས་རང་གཞན་བདེ་ནས་བདེ་བར་འགྲོ་བའི་ཕྱོགས་ལ་འདུན་མའི་ཕུགས་སོ་གཏད་དགོས་པས་ཆོས་བརྒྱད་ཆགས་སྡང་གི་སྒྲོག་ལས་གྲོལ་བ་ནི་གནད་ཀྱི་ཡང་རྩེ་ཡིན་པས་གཅེས་པ་དང་། ཐ་མལ་བ་རྣམས་དང་སྤྱོད་ལམ་མ་འདྲེས་པ་བྱེད་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་གཅེས་ཏེ། དེ་དང་འདྲེས་ན་རང་ལ་ཤན་འབྱུང་སླ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཕྱི་མའི་བདེ་སྡུག་སྔོན་གྱི་ལས་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་པས་ན་རྒྱུ་འབྲས་ཞིབ་མོ་དབྱེ་འབྱེད་སྤང་བླང་ཤེས་པ་དེ་གནད་དུ་ཆེ་བ་དང་། ཐབས་ཤེས་ཟུང་དུ་འབྲེལ་དགོས་པས་ཤེས་རབ་དང་སྙིང་རྗེ་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བ་གཅེས་པ་ནི་གོང་གི་ས་ར་ཧ་ཡི་ལུང་དོན་ལྟར་དང་། ཐབས་ཀྱི་དགོས་པ་ནི་རྟོགས་པ་མཆོག་ལྡན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་འདོད་ཡོན་མ་སྤངས་ལམ་དུ་སློང་བ་གཅེས་པ་དང་། ཐབས་ཤེས་དབྱེར་མེད་དུ་རྟོགས་པས་འཁོར་བ་ལས་ཐར་བའི་བཙན་ས་འཛིན་པ་ཤིན་ཏུ་གཅེས་པ་སྟེ། དོན་འདི་དག་དང་ལྡན་པའི་གང་ཟག་དེ་རྣལ་འབྱོར་པ་ཡང་རབ་ཡིན་ནོ།།

༢༠༣ ཡེངས་མེད་ལམ་དུ་བསླང་བའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

ཡེངས་མེད་ལམ་དུ་བསླང་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

དང་པོའི་ལས་ཅན་འདུ་བྱེད་མ་ཡེངས་བྱ།།

མཉམ་རྗེས་སློབ་རྣམས་ཆོས་ཉིད་མ་ཡེངས་བྱ།།

གོམས་པས་དྲན་སྣང་ཡེ་ཤེས་མ་ཡེངས་བྱ།།

ཀློང་གྱུར་དུས་སུ་ཡེངས་མེད་ཡེངས་མཁན་མེད།།

བརྟན་པ་མཐར་ཕྱིན་ཡེངས་ཡུལ་ཆོས་ཉིད་ངེས།།

ཆོས་ཟད་དུས་ན་མཚོན་བརྗོད་ཡུལ་ལས་འདས།།

དེ་འདྲའི་ཚད་དུ་སྐྱོལ་བར་མཛད་པར་ཞུ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཡེངས་པ་མེད་པར་ལམ་དུ་བསླང་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི། དང་པོའི་ལས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འདུ་བྱེད་ཀྱི་དྲན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་རྟོག་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་དུ་མ་ཡེངས་པར་བྱ་བ་དང་། མཉམ་བཞག་དང་རྗེས་ཀྱི་རིམ་པ་ལ་སློབ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དྲན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་མཉམ་རྗེས་རིས་མེད་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལ་གནས་པ་མ་ཡེངས་པར་བྱ་བ་དང་། བསྒོམས་ནས་གོམས་པར་བྱས་པས་དྲན་སྣང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དང་། དྲན་རྟོག་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རོལ་བ་ལས་མ་འདས་པའི་ངང་དེར་མ་ཡེངས་པར་བྱ་བ་དང་། མཐར་ཐུག་སྒོམ་པ་ཀློང་དུ་གྱུར་བའི་དུས་སུ་ཡེངས་བྱ་མེད་ཅིང་ཡེངས་མཁན་ཡང་ཟུར་དུ་མེད་པས་དྲན་པ་ཞེས་པ་ཞིག་ལོགས་སུ་བསྟེན་མི་དགོས་པ་དཔེར་ན་རིན་པོ་ཆེའི་གསེར་གླིང་དུ་ཕྱིན་པ་ལྟ་བུ་དང་། ཀློང་གྱུར་གྱི་དུས་དེར་བརྟན་པ་མཐར་ཕྱིན་པས་ཡེངས་ཡུལ་ཆོས་ཉིད་ལས་གཞན་དུ་མེད་པ་དང་། རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ལམ་ནས་སྣང་བཞི་མཐར་ཕྱིན་ཏེ་ཆོས་ཉིད་ཟད་པའི་ས་རུ་འཁྱོལ་བའི་དུས་ན་མཚོན་བརྗོད་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་འདས་པ་སྟེ། ཉམས་ལེན་གྱི་ཚད་དེ་དེ་དང་དེ་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་སྐྱོལ་བར་མཛད་པར་ཞུའོ།།

༢༠༤ ནོར་ར་རེ་གཉིས་བརྟག་པའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

ནོར་ར་རེ་གཉིས་བརྟག་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

མོས་ཤིང་སྐྱོ་བས་ཤེས་པ་མ་བདེ་དང༌།།

རྐྱེན་ངན་དབང་གིས་མི་དགའ་ནོར་ར་རེ།།

ཚད་མེད་མོས་གུས་གཏིང་ནས་སྐྱེས་པ་དང༌།།

བཅོས་མའི་དད་པ་ཁ་ནས་སྐྱེས་པ་ནི།།

ཡུད་ཙམ་བལྟས་ན་ཕན་ཚུན་ནོར་ར་རེ།།

གཉེན་བཤེས་སྣང་སེམས་འཁྲི་ཐག་ཆོད་པ་དང༌།།

བརྩེ་མེད་སེམས་ཐག་རིང་བ་ནོར་ར་རེ།།

ཡི་དམ་དངོས་གྲུབ་མཆོག་རབ་སྟེར་བ་དང༌།།

བདུད་ཀྱི་བར་ཆད་ཆོ་འཕྲུལ་ནོར་ར་རེ།།

ཐུགས་རྗེས་མ་ལུས་འགྲོ་བ་འདྲེན་པ་དང༌།།

ཆོས་བརྒྱད་གཞན་དོན་གཟུགས་བརྙན་ནོར་ར་རེ།།

འོད་གསལ་ཆོས་ཉིད་ངང་ལ་འབྱམས་པ་དང༌།།

སྟོང་པ་ཧད་པོར་ཤོར་བ་ནོར་ར་རེ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ནོར་ར་རེའམ་ནོར་དུ་ཡོང་བས་འདྲ་གཉིས་ནོར་དོགས་ཡོད་པ་བརྟག་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི། དམ་པའི་ཆོས་དང་གོང་མའི་རྣམ་ཐར་ལ་མོས་ཤིང་འཁོར་བའི་གནས་ལ་སྐྱོ་བའི་དབང་གིས་ཤེས་པ་མ་བདེ་བ་སྐྱོ་ལྷང་ངེ་སོང་བ། རྗེ་མི་ལས། བྲག་དཀར་རྟ་སོ་དབུ་མ་རྫོང་། །དབུ་མ་རྫོང་གི་རྫོང་རྩེ་ན། །བོད་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་རས་པ་ང་། །ལྟོ་གོས་ཚེ་འདི་བློས་བཏང་ནས། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སྒྲུབ་པ་ལ། །ཞེས་དང་། མི་མེད་བྲག་གི་ཕུག་པ་ན། །སྐྱོ་ཆད་དེ་བ་ལ་སངས་དུས་མེད། །བླ་མ་དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་ལ། །ཡིད་དུང་ངེ་བ་ལ་འབྲལ་བ་མེད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། བྲག་ཕུག་སྟོང་པའི་ནང་ལ་འདུག་མ་མོས་ནས་སྡུག་སྐད་བཏོན་པ་མ་ཡིན་པར། འཁོར་བར་ངེས་འབྱུང་གིས་བསྐུལ་བའི་སྐྱོ་ཤས་དང་། བླ་མ་ལ་དད་པ་དང་དུང་བ་འབྲལ་བ་མེད་པར་ཡོད་པའི་ཚུལ་གསུངས་པ་དེ་ལྟ་བུ་དང་། རྐྱེན་ངན་དང་ཕྲད་པའི་དབང་གིས་མི་འདོད་པ་ཐོག་ཏུ་བབས་ནས་མི་དགའ་བ་གཉིས་ནོར་ར་རེའམ་ནོར་དུ་ཡོང་བ་ཡིན་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་རྫོགས་ཆེན་གྱི་སྐབས་སུ་འདྲ་ནོར་མང་པོ་ཡོད་པ། ཀློང་དྲུག་པ་ལས། ཤེས་རབ་རང་རྩལ་རྫོགས་པ་དང༌། །ཡིད་ཀྱི་དྲན་པ་ཕྱིར་ཤོར་གཉིས། །འདྲའོ་འདྲའོ་ནོར་ར་རེ། །གསང་ཆེན་ངེས་པའི་བདེན་ཚིག་དང༌། །ལྡེམ་དགོངས་གཅུད་པའི་གལ་ཚིག་གཉིས། །འདྲའོ་འདྲའོ་ནོར་ར་རེ། །ཞེས་སོགས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་དང་། ཚད་མེད་པའི་མོས་གུས་ཞེ་གཏིང་ནས་སྐྱེས་པ་དང་། ཞེ་གཏིང་ནས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱི་ཚུལ་བཅོས་མའི་དད་པ་ཁ་ནས་སྐྱེས་པ་དེ་གཉིས་ཀ་ནི། ཡུད་ཙམ་སྟེ་དང་པོ་ལྟ་ཙམ་བྱེད་པའི་སྐབས་སུ་ནོར་དོགས་ཡོད་པ། དཔལ་སྤྲུལ་རིན་པོ་ཆེ་ཚང་གིས། ཆོས་འདོད་ཡིན་ཟེར་གཡོན་པོའི་བསམ་སྦྱོར་མཁན། །དད་པ་མེད་པའི་ཕྱག་གིས་ཐལ་ཚུགས་སློང་། །མོས་གུས་མེད་པའི་ཁམས་འདྲི་སྙུན་ཞུ་གསོལ། །ངན་སྤྱོད་རྟོག་པའི་མིག་གིས་བྱ་ར་བྱེད། །གསུངས་པ་ལྟར་དུ། ཕྱི་ཚུལ་གྱི་རྣམ་འགྱུར་དད་ཅིང་གུས་མདོག་གིས་ཞུ་ལ་ཁད་དུ་ཡོད་ཀྱང་། དོན་ལ་རང་འདོད་ཀྱི་གཡོ་སྒྱུ་ཞིག་ཁོག་ལ་སྦས་ནས་དེའི་ཁ་ནས་ཚིག་ཅིག་ཨེ་ལོན་སོགས་ལ་སེམས་ནས་ཡོད་པས། དམིགས་ཡུལ་དེ་འགྲུབ་པའི་ཆེད་དུ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱག་གི་ཐལ་ཚུགས་སློང་བ་དང་ཕྱག་རྟེན་འབུལ་བ་སོགས་བྱེད་ཀྱང་དོན་དུ་རྔོན་པས་བོའུ་ཁོག་ཏུ་མདའ་རྫས་བརྫངས་པ་དང་ཁྱད་མེད་པ་ཡིན། དེ་འདྲ་དེ་ལ་ནོར་ཡ་མེད་དེ་དེ་ནས་གཞན་དུ་སོང་མ་ཐག་ཏུ་ངན་སྨོད་ལྐོག་ལབ་བྱེད་པ་དང་། ངན་རྟོག་གི་དབང་གིས་རྟ་རྐུན་རྟའི་ཉེ་སར་ཐོན་པ་བཞིན་དུ་གཡས་ལྟ་གཡོན་ལྟ་བྱས་ནས་སྐྱོན་བཙལ་བ་ཡིན། གཞན་ཕན་གྱི་སེམས་སྦྱངས་ནས་བཏང་སྙོམས་ཚད་མེད་ལ་གོམས་ནས་གཉེན་བཤེས་ལ་ལྷག་པར་དགའ་བའི་སྣང་སེམས་འཁྲི་ཐག་གི་ཞེན་པ་ཆོད་པ་དང༌། བརྩེ་མེད་སེམས་ཐག་རིང་བའི་མི་ངན་བཟང་ངན་དང་དགྲ་གཉེན་ངོ་མི་འབྱེད་པའི་བཏང་སྙོམས་ཐ་ཆད་ཅན་གཉིས་ནོར་ར་རེ་དང་། ཡི་དམ་གྱི་ལྷ་གྲུབ་ནས་མཆོག་དང་ཐུན་མོང་གི་དངོས་གྲུབ་མཆོག་རབ་སྟེར་བ་དང༌ནི། བདུད་ཀྱི་བར་ཆད་ཆོ་འཕྲུལ་བྱུང་བ་གཉིས་ཀ་ནོར་ར་རེ་དང་། ཐུགས་རྗེ་བརྩེ་བ་ཆེན་པོ་རྒྱུད་ལ་འབྱོངས་ནས་མ་ལུས་འགྲོ་བ་འདྲེན་པའི་ཁུར་ལེན་པ་དང་། ཆོས་བརྒྱད་དོན་དུ་གཉེར་ཞིང་གཞན་དོན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་འཛིན་མཁན་གཉིས་ནོར་ར་རེ། ཡང་སྒོམ་པ་འོད་གསལ་ཆོས་ཉིད་ངང་ལ་འབྱམས་ཀླས་པ་དང༌ནི། སྟོང་པ་ཧད་པོར་ཤོར་ནས་མི་རྟོག་ལྟེང་པོའི་ངང་ལ་འདུག་པ་རྗེ་རིན་པོ་ཆེས་ཧ་ཤང་གི་ལྟ་བ་དང་ཁྱད་མེད་ཅེས་པ་དེ་དང་ཡང་ནོར་ར་རེའོ།།

༢༠༥ དེ་དག་རང་བཞིན་བརྟག་པའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

དེ་དག་རང་བཞིན་བརྟག་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

སྐྱོ་བས་མ་བདེ་ཡུལ་མཆོག་ཕྲད་ན་སངས།།

རྐྱེན་ངན་གང་ལ་དགའ་བ་མེད་པའོ།།

གཏིང་ནས་མོས་གུས་ལུས་སེམས་འགྱུར་བ་སྟེ།།

ཁ་ནས་དད་པ་དབང་པོ་མདངས་མི་འགྱུར།།

འཁྲི་བ་ཆོད་པས་ཅིས་ཀྱང་དགོས་མེད་ཤེས།།

སེམས་ཐག་རིང་བ་གནས་སྐབས་བྱེ་བྲག་འོང༌།།

དངོས་གྲུབ་མཆོག་སྟེར་ཉམས་དགའ་བྱིན་འཐིབས་ལ།།

བདུད་ཀྱི་བར་ཆད་སྐྱི་ཟིང་ཤེས་པ་འཚུབ།།

འགྲོ་བ་འདྲེན་པ་རང་འདོད་འཁྲིས་མེད་ལ།།

ཆོས་བརྒྱད་གཞན་ཕན་རང་འདོད་རྙེད་བཀུར་འདོད།།

ཆོས་ཉིད་ངང་འབྱམས་དབང་པོ་དྭངས་ཤིང་གསལ།།

སྟོང་པ་ཧད་པོ་མུན་འཐོམས་ལྟ་བུ་སྟེ།།

དེ་ཕྱིར་མ་ནོར་བྱེ་བྲག་ཤེས་པ་གཅེས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། དེ་དག་གི་རང་བཞིན་བརྟག་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི། ལུས་སེམས་མི་བདེ་བའི་སྐྱོ་བ་ཡུལ་གྱི་དབང་གིས་མ་བདེ་བ་ལྟ་བུ་བྱུང་ན་ཡུལ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ས་སྐྱིད་པོ་སྣང་བ་སྤྲོ་ས་དང་འཕྲད་པའམ། ཡང་ན་རྣ་བར་འབབ་པའི་གཏམ་སྙན་དམ་པའི་རྣམ་ཐར་སྒྲོག་པ་ལྟ་བུ་དང་ཕྲད་ན་སངས་ཤིང་། དེ་ལས་གཞན་པ་རྐྱེན་ངན་དང་ཕྲད་པའི་དབང་གིས་ཡིན་ན་ནི་གང་ལའང་དགའ་བ་མེད་པའི་བཏང་སྙོམས་སྒོམ་པ་གནད་ཡིན་པ་དང་། ཁ་མིན་དོན་གྱི་གཏིང་ནས་མོས་གུས་ཤིག་ཡོད་ན་ལུས་སེམས་འགྱུར་ཞིང་། ཁ་དད་རྐྱང་པ་ཅན་ནི་དབང་པོ་མདངས་མི་འགྱུར་བ་ཡིན་པ་དང་། འཁྲི་བ་དངོས་སུ་ཆོད་པས་རྒྱུ་ནོར་ཟས་གོས་སོགས་ཅིས་ཀྱང་དགོས་མེད་དུ་ཤེས་ཤིང་། སེམས་ཐག་རིང་བ་ནི་ཡུལ་དུས་གནས་སྐབས་ཀྱི་དབང་གིས་བྱེ་བྲག་ཏུ་འོང༌བ་དང་། ཡི་དམ་ལྷས་དངོས་གྲུབ་མཆོག་སྟེར་བ་ཡིན་ན་ནི་ཉམས་དགའ་ཞིང་བྱིན་འཐིབས་པ་རིག་པ་དྭངས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྟགས་འབྱུང་བ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་དད་དང་སྙིང་རྗེ་ཇེ་ཆེ་ལ་འགྲོ་བ་སོགས་བྱུང་ན་བཟང་རྟགས་དང་། བདུད་ཀྱི་བར་ཆད་ཡིན་ན་དངངས་སྐྲག་ཤ་ཟིང་སྤུ་ཟིང་བྱེད་ཅིང་ཤེས་པ་འཚུབ་ནས་སེམས་མི་བདེ་བར་འབྱུང་བ་ཡིན་ལ། ཐུགས་རྗེས་འགྲོ་བ་འདྲེན་པ་ལ་རང་འདོད་ཀྱི་འཁྲིས་གཏན་ནས་མེད་ལ། ཆོས་བརྒྱད་དོན་གཉེར་ཅན་གྱི་ལྟར་སྣང་གི་གཞན་ཕན་སྒྲུབ་མཁན་ཞིག་ཡིན་ན་རང་འདོད་རྙེད་བཀུར་ལ་ཞེ་རྩེ་བཏད་ནས་ཡོད་པ་ཡིན། དེ་ཡང་རང་འདོད་ཀྱི་འཁྲི་བ་གཅོད་དགོས་དུས་འཕགས་ས་ལ་མ་ཐོན་ན་དཀའ་བ་ཡིན་ཡང་། ད་འུ་ཚོས་རྟེན་བཞེངས་བྱེད་པའམ། མཐོང་བརྒྱུད་ཀྱི་ཕྱག་ལེན་མི་ཉམས་པའི་ཆེད་དམ། ཀློག་པ་ཐོས་བསམ་པའི་འཆད་ཉན་གྱི་རྟེན་རྩ་ཞིག་གམ། སྤང་བ་བསམ་གཏན་པའི་མཚམས་སྒྲུབ་ཀྱི་རྐྱེན་དུ་ཕུལ་བ་མདོར་ན་གང་བསྒྲུབས་ན་སེམས་བསྐྱེད་དང་ལྷག་བསམ་གྱིས་ཟིན་པ། རང་ལ་གྲགས་པ་དང་སྙན་པ་ཡོང་ཆེད་དང་། དེའི་ཕག་ནས་དེའི་ཆེ་ཞིག་ཨེ་ཐོབ་བསམ་པ་སོགས་མེད་ཚེ་སོ་སྐྱེ་ཡི་གནས་སྐབས་ན་རང་འདོད་ཀྱི་འཁྲིས་མེད་ཟེར་ཆོག་པ་ཡིན། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་དུ་འབྱམས་པ་ཡིན་ན་དབང་པོ་དྭངས་ཤིང་སྒོ་ལྔ་འགགས་མེད་དུ་གསལ་ཏེ་ཡུལ་ལྔ་མཉམ་དུ་ཤར་བ་དང་། སྟོང་པ་ཧད་པོ་སྒྲིབ་པའི་ལུང་མ་བསྟན་གྱི་དབང་དུ་སོང་བ་ཡིན་ན་མུན་འཐོམས་མེ་མགོ་བཏུམ་བྱས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། རྒྱུ་མཚན་དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་དེ་དག་མ་ནོར་བ་བྱེ་བྲག་འབྱེད་ཤེས་པ་ཤིན་ཏུ་གཅེས་སོ།།

༢༠༦ གཅིག་ཆོག་དྲུག་གི་གདམས་ངག་བསྟན་པ།

གཅིག་ཆོག་དྲུག་གི་གདམས་ངག་བསྟན་པ་ནི།།

སྐྱེ་བ་གཅིག་ཆོག་ད་རེས་འབྲེལ་ཐག་ཆོད།།

ཚོགས་གསོག་གཅིག་ཆོག་བླ་མ་སངས་རྒྱས་ཁུར།།

བྱ་བ་གཅིག་ཆོག་བླ་མ་སངས་རྒྱས་བསྒྲུབ།།

བསླབ་པ་གཅིག་ཆོག་ཆོས་མིན་བྱ་བ་བོར།།

ངོ་སྤྲོད་གཅིག་ཆོག་འགྱུ་བ་ཆོས་ཉིད་སྤྲོད།།

ཉམས་ལེན་གཅིག་ཆོག་དེ་ཉིད་ངང་ལ་སྐྱོངས།།

དེ་ལ་མཉན་ན་མྱུར་དུ་བདེ་ཆེན་འགྲུབ།།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། གཅིག་ཆོག་དྲུག་གི་གདམས་ངག་བསྟན་པ་ནི། སྐྱེ་བ་གཅིག་གི་ཆོག་པ་ཞིག་བྱེད་བསམ་ན་ད་རེས་འཁོར་བའི་ཕྱི་ཚིས་དང་འབྲེལ་ཐག་ཆོད། ཚོགས་གསོག་གཅིག་ཆོག་ཅིག་བྱེད་བསམ་ན་བླ་མ་ལ་སངས་རྒྱས་དངོས་མཐོང་གི་དད་པས་སྤྱི་བོར་ཁུར་བར་གྱིས། བྱ་བ་གཅིག་གིས་ཆོག་པ་ཞིག་དགོས་ན་བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་དང་མི་འབྲལ་བའི་སྒོ་ནས་བླ་མ་སངས་རྒྱས་སུ་བསྒྲུབས་ཏེ་ཐུགས་ཡིད་དབྱེར་མེད་དུ་བསྲེ་བར་གྱིས། བསླབ་པ་སྣེ་མང་མི་སྤྱད་པར་གཅིག་གིས་ཆོག་པར་བྱེད་བསམ་ན་ཆོས་མིན་བྱ་བ་བོར་དང་བསླབ་གསུམ་ཐམས་ཅད་དེར་འདུས་པ་ཡིན། ངོ་སྤྲོད་གཅིག་ཆོག་ཅིག་དགོས་ན་རྣམ་རྟོག་གི་འགྱུ་བ་ཆོས་ཉིད་དུ་ངོ་སྤྲོད་པ། འགྱུ་རང་སར་བཞག་པས་ཆོས་སྐུར་གྲོལ། །རིག་པ་རང་གྲོལ་གྱི་བླ་མ་ལ་གསོལ་བ་འདེབས། །ཞེས་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་དགོས། ཉམས་ལེན་གཅིག་ཆོག་ཅིག་བསམ་ན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྟོང་ཉིད་དམིགས་བསམ་མཚན་མ་དང་བྲལ་བའི་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངང་ལ་སྐྱོངས་དང་། དེ་ལྟ་བུའི་མན་ངག་དྲུག་པོ་འདི་ལ་ཉན་ནས་བསྒྲུབ་ན་མྱུར་དུ་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་ས་ལ་ཐོན་ནས་འཁོར་བ་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པ་ཡིན་ནོ།།

༢༠༧ ཟབ་མོ་གནད་ཀྱི་གདམས་པ་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

ཟབ་མོ་གནད་ཀྱི་གདམས་པ་རྣམ་དྲུག་ནི།།

ཆོས་ཀྱིས་ཕན་འདོད་སེམས་ལ་གང་ཕན་བསྟེན།།

རང་རྒྱུད་འདུལ་འདོད་རང་གྲོས་རང་ལ་ཐོབ།།

ཆོས་སྐུ་ཐོབ་འདོད་ཐོལ་བྱུང་འགྱུ་ངོས་གཟུང༌།།

ཉམས་སྐྱོང་སེམས་ཉིད་ཡེངས་བོར་ནང་དུ་ལྟོས།།

འགྱུ་དྲན་གཅོད་འདོད་རླུང་སེམས་གཅུད་ལ་བོར།།

མཐར་ཐུག་སྐྱེལ་འདོད་མ་བཅོས་རྣལ་དུ་ཞོག།

འདི་ནི་ཡང་ཟབ་སྙིང་པོའི་གདམས་པ་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཟབ་མོ་གནད་ཀྱི་གདམས་པ་གལ་ཆེན་རྣམ་པ་དྲུག་སྟོན་པ་ནི། ཆོས་ཀྱིས་རང་རྒྱུད་ལ་ཕན་ཐོགས་པ་ཞིག་འདོད་ན། སེམས་ལ་གང་གིས་ཕན་ན་དེ་དང་དེའི་གདམས་ངག་དེ་བསྟེན་ཅིག རང་རྒྱུད་འདུལ་བར་འདོད་ན་རང་གི་རྒྱུས་དེ་མངོན་ཤེས་མེད་པ་གཞན་གྱིས་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པས་གྲོས་འདེབས་ཕན་ཐོགས་པ་དང་། གནད་ལ་ཁེལ་བ་ཞིག་གཞན་བསམ་པ་དཀར་བ་ཙམ་གྱིས་ཡོང་དཀའ་ཞིང་། གལ་ཏེ་ཡོང་བའི་དབང་དུ་བཏང་ཡང་དེས་སྐྱོན་མཚང་ཐེར་འདོན་བྱེད་སྐབས། འདིས་ཀྱང་ང་ལ་ངན་བརྗོད་བྱེད་འདུག་བསམས་ནས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འཛིན་པའང་ཡོད་པ་ཡིན་པས་རང་གིས་རང་ལ་གྲོས་བཏབ་སྟེ། དེ་སྔོན་གྱི་བྱ་བྱེད་འདི་དག་མུ་མཐུད་ན་ཕྱི་མར་ལམ་ཅི་འདྲ་ཞིག་གི་སྣེ་ལ་ཐོན་ནས་འདུག ད་ཁ་ཕྱིར་མ་འཁོར་ཚེ་ཉེན་ཁ་ཅན་ལ་ཐོན་པའི་གནས་ཚུལ་ལ་ཕྲད་ནས་འདུག་གམ་སོགས་ལེགས་པར་བསམས་ནས་གྲོས་འདེབས་བྱེད་དགོས་ཏེ། ཀུན་མཁྱེན་བླ་མས་རང་ལ་གྲོས་སུ་འདེབས་པ་རྡོ་རྗེའི་མགུར་ལས། གྲོས་འདིི་མཚང་ནས་བྲུས་ཏེ་མ་བཏབ་ན། །ཀུན་སྤྱོད་ངན་པ་འདི་ལ་འདོར་དུས་མེད། །བློ་འདི་ནང་དུ་ལྡོག་སྟེ་མ་བལྟས་ན། །རང་སྐྱོན་ངན་པ་འདི་ལ་ཐོན་དུས་མེད། །ཅེས་གསུངས་པས་རང་གིས་རང་གྲོས་ཐོབ་ཅིག ཆོས་སྐུ་ཐོབ་པར་འདོད་ན་འགྱུ་བ་འགྱུ་ཐོག་ནས་ངོ་སྤྲད་པའི་གདམས་ངག་ལ་བརྟེན་ནས་ཐོལ་བྱུང་གི་འགྱུ་བ་ངོས་གཟུང༌བར་བྱ། ཉམས་ལེན་གྱི་གནད་སྐྱོང་བའི་དུས་སུ་རང་བབས་སུ་བཞག་སྟེ་སེམས་ཉིད་ཡེངས་ལ་བོར་ནས་ནང་དུ་ལྟོས། འགྱུ་དྲན་གྱི་རྣམ་རྟོག་གཅོད་པར་འདོད་ན། རྣམ་རྟོག་ནི་རླུང་སེམས་འདུས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་པས་རླུང་སེམས་གཅུད་ལ་བོར་བ་བྱེད་པའི་ཐབས་ལ་བསྟེན། གཅུད་དུ་དྲིལ་ཏེ་གནད་དུ་བོར། །ཞེས་པ་འདི་རྫོགས་ཆེན་མན་ངག་སྡེའི་ཐུན་མིན་གྱི་ཆོས་སྐད་ཡིན། མཐར་ཐུག་གདོད་མའི་གྲོལ་ས་དེར་སྐྱེལ་བར་འདོད་ན། མ་བཅོས་གཉུག་མའི་རང་གཤིས་ཀྱི་ཐོག་ཏུ་རྣལ་དུ་ཞོག་དང་འདི་དག་ནི་ཡང་ཟབ་སྙིང་པོའི་གདམས་པ་ཡིན་ཞེས་འདི་དག་གཅིག་གི་ནང་དུ་ཡང་སྡེ་གསུམ་ཀློང་དགུའི་མན་ངག་གི་གནད་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ཡོད་པ་ཡིན། དེ་དག་ནི་རྣལ་འབྱོར་ཡང་རབ་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་ནོ།།

༢༠༨ ཕྱི་ནང་རྟེན་འབྲེལ་རྟགས་དྲུག་མན་ངག་བསྟན་པ།

ཕྱི་ནང་རྟེན་འབྲེལ་རྟགས་དྲུག་མན་ངག་ནི།།

དད་པ་སྐྱེས་རྟགས་འཇིག་རྟེན་བྱ་བ་གཏོང༌།།

བྱིན་རླབས་ཞུགས་རྟགས་དམན་པའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད།།

གཞན་ཕན་སེམས་རྟགས་ཅི་བྱས་གཞན་ལ་ཕན།།

མངོན་ཞེན་ལོག་རྟགས་ཆོས་བརྒྱད་མགོ་སྙོམས་པའོ།།

དོན་དམ་འབྱོར་རྟགས་གཉིས་འཛིན་ངང་གིས་ཆུང༌།།

རང་གྲོས་ཐེབས་རྟགས་དགེ་ལ་རྟག་པར་བརྩོན།།

རྟགས་རྣམས་ལྡན་དེ་སྲིད་པའི་ཕ་རོལ་འགྲོ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཕྱི་དང་ནང་གི་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་རྟགས་དྲུག་གི་མན་ངག་དེ་གང་ཡིན་ན། ཡིད་ཆེས་ཀྱི་དད་པ་ཞིག་ཆོས་ཕྱོགས་ལ་གཏིང་ནས་སྐྱེས་ཡོད་པའི་རྟགས་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་བློས་གཏོང་བར་བྱེད་པ་དང་། བྱིན་རླབས་ཞུགས་ཡོད་པའི་རྟགས་ལ་དམན་པའི་འདུ་ཤེས་ང་རྒྱལ་སྤངས་པའི་དམན་པ་ཁྱུ་མཆོག་རྭ་ཆད་པ་ལྟ་བུའི་འདུ་ཤེས་ཤིག་བསྐྱེད་པ་དང་། གཞན་ཕན་གྱི་སེམས་ཡོད་པའི་རྟགས་ལ་ཅི་བྱས་གཞན་ལ་ཕན་པ་བྱེད་པ་དང་དེ་དག་ཕན་པ་འབྱུང་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་འཁོར་བའི་བྱ་བ་ལ་མངོན་ཞེན་ལོག་ཡོད་པའི་རྟགས་ལ་ཆོས་བརྒྱད་མགོ་སྙོམས་པ་སྟེ། བསྟོད་པ་དང་སྨད་པ་གཉིས་ཀ་ཁྱད་མེད་པ་དང་། བྱིན་པ་དང་འཕྲོག་པ་གཉིས་པོ་ཁྱད་མེད་པ་ཡིན་ན་ཆོས་བརྒྱད་མགོ་སྙོམས་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་དམ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དོན་རྟོགས་ཏེ་དེའི་ཉམས་དང་རྟོགས་པ་ལ་དབང་འབྱོར་ཡོད་པའི་རྟགས་ལ་གཉིས་འཛིན་གྱི་སེམས་ངང་གིས་ཆུང༌བ་དང་། རང་གྲོས་རང་ལ་ཐེབས་ཡོད་པའི་རྟགས་ལ་དགེ་བའི་ལས་ལ་རྟག་པར་བརྩོན་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་བཟང་པོའི་རྟགས་རྣམས་སུ་དང་ལྡན་པ་དེ་ཉིད་སྲིད་པའི་ཕ་རོལ་མཆོག་ཏུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ས་ལ་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ།།

༢༠༩ རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་དྲུག་བསྟན་པ།

རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་དྲུག་ནི།།

གཞི་ཡི་རྫོགས་ཆེན་སེམས་ཉིད་གཏན་ལ་དབབ།།

ལམ་གྱི་རྫོགས་ཆེན་མཐའ་གྲོལ་གནད་དུ་བསྣུན།།

འབྲས་བུའི་རྫོགས་ཆེན་རེ་དོགས་ཟད་སར་སྐྱོལ།།

ཡུལ་གྱི་རྫོགས་ཆེན་སྣང་བ་འཛིན་མེད་གྲོལ།།

སེམས་ཀྱི་རྫོགས་ཆེན་རྣམ་རྟོག་གྲོགས་སུ་འཆར།།

དོན་གྱི་རྫོགས་ཆེན་འགྱུ་བ་རང་ཡལ་དངས།།

དེ་ལྟར་སུས་ཤེས་རྣལ་འབྱོར་རྒྱལ་པོ་ཆེ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་དྲུག་སྟེ། གཞི་ལམ་འབྲས་གསུམ་དང་ཡུལ་སེམས་དོན་གསུམ་གྱི་རྫོགས་ཆེན་བསྟན་པ་སྟེ། རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་མཐའ་དབུས་རྒྱ་ཆད་ཕྱོགས་ལྷུང་དང་བྲལ་བའི་རང་བྱུང་གི་རིག་པ། མ་བཅོས་དོན་གྱི་གནས་ལུགས་དེ་མཚན་མའི་ཆོས་ལས་རིང་དུ་འདས་ཤིང་ཉོན་མོངས་དང་རྣམ་རྟོག་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མའི་ཆོས་ཀྱིས་མི་ཆོད་མི་ཤིགས་པས་རྡོ་རྗེའི་སྒྲས་བསྙད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་གཞི་ཡི་རྫོགས་ཆེན་སེམས་ཉིད་ཀྱི་གཤིས་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་དེ་གཏན་ལ་དབབ། ལམ་གྱི་རྫོགས་ཆེན་སྤྲོས་པའི་མཐའ་ལས་གྲོལ་བ་དེ་ཉིད་གནད་དུ་བསྣུན། འབྲས་བུའི་རྫོགས་ཆེན་རེ་དོགས་གཉིས་འཛིན་གྱི་རྟོག་པ་ཟད་སར་སྐྱོལ། ཡུལ་གྱི་རྫོགས་ཆེན་ཕྱིའི་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་འཛིན་མེད་ངང་གིས་གྲོལ། སེམས་ཀྱི་རྫོགས་ཆེན་ནང་རྣམ་རྟོག་གང་ཤར་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གྲོགས་སུ་འཆར། དོན་གྱི་རྫོགས་ཆེན་འགྱུ་བ་རང་ཡལ་དང་གནས་པ་རང་སར་དྭངས། དེ་ལྟ་བུའི་རྫོགས་ཆེན་གྱི་དོན་དེ་སུས་ཤེས་ན་མ་བཅོས་རྣལ་མའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལ་དབང་འབྱོར་བའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་པས་རྣལ་འབྱོར་རྒྱལ་པོའོ།།

༢༡༠ གདེང་དུ་ཚུད་པའི་རྟགས་དྲུག་འཆར་བ་བསྟན་པ།

གདེང་དུ་ཚུད་པའི་རྟགས་དྲུག་འཆར་བ་ནི།།

བར་དོ་རང་ཞི་སྐྱེལ་མ་བཟང་པོ་འདྲ།།

སྒྲིབ་པ་རང་དག་ནོར་བུ་རང་དྭངས་འདྲ།།

ཉམས་མྱོང་རང་འབར་ཆང་གི་གླུམ་ལངས་འདྲ།།

བདེ་ཆེན་རང་འབར་གར་ཆང་འཐུངས་པ་འདྲ།།

སེམས་ཉིད་རང་ཟིན་སྦྲང་མ་རྩི་འབྱར་འདྲ།།

བྱིན་རླབས་ཤུགས་འབྱུང་ལོ་ཐོག་ལེགས་པ་འདྲ།།

དེ་ལྟར་འཆར་དུས་རྣལ་འབྱོར་ཆེན་པོ་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། གདེང་དུ་ཚུད་པའི་རྟགས་དྲུག་འཆར་བ་ནི། བར་དོ་འཁྲུལ་བའི་སྣང་བ་དེ་རང་སར་ཞི་བའི་མན་ངག་བར་དོ་ཚང་སྤྲུགས་ཀྱི་གདམས་པ་ནི་སྐྱེལ་མ་བཟང་པོ་དང་འདྲ་བ་དང་། སྒོམ་སྟོབས་ཀྱི་དབང་གིས་སྒྲིབ་པ་རང་དག་ལ་འགྲོ་བ་ནི་ནོར་བུ་རང་དྭངས་གསར་དུ་དྭངས་སུ་འཇུག་མི་དགོས་པ་ལྟ་བུ་དང་། ཉམས་མྱོང་རང་འབར་ལ་ཡོང་བ་ནི་ཆང་གི་གླུམ་ལངས་པ་དང་འདྲ་བར་རང་ཤུགས་ཀྱིས་འཆར་བ་དང་། བདེ་ཆེན་ནང་ནས་རང་ཤུགས་ཀྱིས་རང་འབར་བ་ནི་གར་ཆང་འཐུངས་ན་བདེ་དྲོད་རང་ཤུགས་ཀྱིས་འབར་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་དང་། སེམས་ཉིད་རང་ས་ཟིན་ནས་རང་སོར་གནས་པ་ནི་སྦྲང་མ་རྩི་ལ་འབྱར་ནས་གནས་པ་ལྟ་བུ་དང་། བྱིན་རླབས་ཤུགས་འབྱུང་རང་གཞན་ཕྱི་མའི་དོན་ཆེན་འགྲུབ་དུས་ཚེ་འདིའི་དོན་ཆུང་རང་ཤུགས་ཀྱིས་འགྲུབ་པ་ལོ་ཐོག་ལེགས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལྟར་འཆར་བའི་དུས་སུ་རྣལ་འབྱོར་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ།།

༢༡༡ ཆོས་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མ་ཉེ་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

ཆོས་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མ་ཉེ་རྣམ་དྲུག་ནི།།

མཆོད་གནས་ཉེ་འབྲེལ་བྱེད་པས་ཚོགས་གཉིས་ཕྱོགས་མ་ཉེ།།

སྒྲུབ་པ་དལ་ཁོམ་བྱེད་པས་དངོས་གྲུབ་ཕྱོགས་མ་ཉེ།།

དགེ་སྦྱོར་རྐྱེན་ཟློག་བྱེད་པས་སངས་རྒྱས་ཕྱོགས་མ་ཉེ།།

བཟླས་བརྗོད་ལོང་གཏམ་བྱེད་པས་ནུས་མཐུ་ཕྱོགས་མ་ཉེ།།

ཡོན་ཏན་ང་རྒྱལ་བྱེད་པས་གནས་ལུགས་ཕྱོགས་མ་ཉེ།།

ལག་ལེན་མི་ཆོས་བྱེད་པས་ལྷ་ཆོས་ཕྱོགས་མ་ཉེ།།

དེ་ལྟར་མ་སོང་ཤིན་ཏུ་གཅེས་པ་ལགས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཆོས་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་ཐག་མ་ཉེ་ཞིང་ཕྱོགས་སུ་མ་བཅར་བ་རྣམ་པ་དྲུག་ནི། གང་མཆོད་གནས་ལ་བསྟེན་པ་དེ་ཉེ་འབྲེལ་དང་དགའ་ཉེ་མཐུན་པ་ཡིན་པའི་དབང་གིས་འདིའི་ལག་འབྱོར་སོང་ན་བསམས་ནས་བཙལ་བ་ཡིན་ན་ཚོགས་གཉིས་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་མ་ཉེ་བ་དང་། སྒྲུབ་པ་དལ་ཚེ་ཁོམ་ཚེ་བྱེད་ཅིང་མི་ཁོམ་མི་དལ་ཚེ་སྐྱུར་བ་སྐབས་རེ་སྒྲུབ་ཅིང་སྐབས་རེ་འདོར་བའི་རེས་འཇོག་ཏུ་སོང་ན་དངོས་གྲུབ་ཐོབ་པའི་ཕྱོགས་སུ་མི་ཉེ་བ་དང་། དགེ་སྦྱོར་བྱེད་པ་དེ་རྐྱེན་ཟློག་འབའ་ཞིག་གིས་བྱེད་པ་ལ་སངས་རྒྱས་ཕྱོགས་ལ་མི་ཉེ་བ་ཡིན་པས། རབ་རྣམས་ཀྱིས་ཡི་དམ་གྱི་བཟླས་པ་མ་ཆག་པ་དང་། འབྲིང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཁ་ཏོན་མ་ཆག་པ་དང་། ཐ་མ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སྐྱབས་འགྲོ་སྒྲོལ་མ་མ་ཎི་སིདྡྷི་ལ་སོགས་པ་འགྲོ་ཞོར་འདུག་ཞོར་ལས་ཞོར་སོགས་ལ་བརྩོན་ཞིང་། དེ་དག་གི་སྐབས་སུ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་འབྲེལ། དམིགས་མེད་ཀྱི་ལྟ་བས་ཟིན། བསྔོ་སྨོན་གྱི་རྗེས་འདེབས་དང་འབྲེལ་ན་སྨོས་ཅི་དགོས་ཀྱང་། མིན་ཡང་ཕན་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་བཟང་པོ་དང་འབྲེལ་ནས་ཚིག་རྗེས་དོན་དྲན་ཡིན་ན་ཡང་རུང་ཞིང་། དེ་ལས་གཞན་དུ་ང་མི་ན་བའི་ཆེད་དང་། ང་མི་ཤི་བའི་ཆེད་དང་། ངེད་ཚང་བདེ་བའི་ཆེད་དང་། ང་ཚོང་ལས་རྒྱལ་བའི་ཆེད་ལ་སོགས་པ་ཁོ་ནར་བསམས་ཚེ་ཐར་བ་དམ་པ་སངས་རྒྱས་འགྲུབ་པའི་རྒྱུའི་ཕྱོགས་ཙམ་དུ་ཡང་འགྲོ་བ་མིན་ཏེ། ཐེག་ཆེན་ཐར་བ་ཆ་མཐུན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་ཟིན་དགོས་པ་དང་། ངན་སོང་ལ་མི་ལྟུང་བྱེད་ཀྱང་མིན་ཏེ། ཐེག་དམན་ཐར་བ་ཆ་མཐུན་ལ་ངེས་འབྱུང་གིས་ཟིན་དགོས་པའི་ཕྱིར། ཚེ་འདི་དང་ཕྱི་མ་མངོན་མཐོའི་གོ་འཕང་ཐོབ་དགོས་ན་ཡང་དགེ་བའི་སེམས་དང་འབྲེལ་བ་ཞིག་དགོས་པས། ཕྱི་མའི་རང་གཞན་གཉིས་དོན་ལ་བསམས་ནས་ཚོགས་བསགས་ན་རང་དོན་ཞོར་འབྱུང་ལ་ཡོང་བ་ཡིན་ནོ། །བསྐྱེད་རྫོགས་བཟླས་བརྗོད་ཀྱི་སྐབས་སུ་ལོང་གཏམ་དང་བསྲེས་ན་ནུས་མཐུ་ཡི་ཕྱོགས་ལ་མི་ཉེ་ཞིང་ནུས་པ་མི་ཐོན་པ་སྟེ། བསྐྱེད་རྫོགས་ཀྱི་སྐབས་སུ་གསལ་བརྟན་གྱི་ཚད་བརྒྱད་དང་། སྲོག་སྡོམ་གཟེར་བཞིའི་མན་ངག་ལ་སོགས་པའི་གནད་ལ་བསྣུན་ནས་ཡུལ་གསུམ་གྱད་དུ་གྱུར་པའི་ནུས་པ་ཐོན་པ་ཞིག་བྱེད་དགོས་པ་ལས། རང་གར་རྒྱ་བོད་ཧོར་གསུམ་གྱི་ཁ་བརྡ་བཤད་ཞོར་དུ་ཕྲེང་བ་རྒྱུ་ནག་བདའ་བདའ་བྱས་པ་ཙམ་གྱིས་ཅི་ཡང་མི་འོང་བས། དེ་ལ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གནད་ཆུང་བྱེད་མི་རུང་། བསྐྱེད་རྫོགས་ཀྱི་དམིགས་གནད་ཆེར་ཞིག་མ་ངེས་ཀྱང་བཟླས་པ་ངག་འཁྱལ་དང་མ་འདྲེས་པ་ཞིག་གྱིས་དང་གསང་སྔགས་ཀྱི་ནུས་པ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡིན། ཡོན་ཏན་ཅུང་ཟད་ཡོད་པས་ང་རྒྱལ་བྱེད་པ་ནི་གནས་ལུགས་དེ་བཞིན་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཕྱོགས་སུ་མ་ཉེ་བ་དང་། དུས་རྒྱུན་དུ་སོ་ནམ་ཚོང་ཁེ་རྔོན་རི་དྭགས་ལ་སོགས་པ་ཏག་ཏག་བྱེད་པ་དེས་ལྷ་ཆོས་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་མི་ཉེ་བ་སྟེ། ཏེ་ལོ་པས་ཉ་བསད་པ་དང་ཤནྟི་བས་རི་དྭགས་བསད་པ་ནི་མ་གཏོགས་ཏེ། སེ་གོལ་རེ་བརྡབས་དུས་ཡར་སོས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བུའི་མ་ཉེ་དྲུག་གི་ཕྱོགས་སུ་མ་སོང་བ་ཤིན་ཏུ་གཅེས་སོ།།

༢༡༢ ཁེ་ཉེན་ཆེ་བའི་གདམས་པ་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

ཁེ་ཉེན་ཆེ་བའི་གདམས་པ་རྣམ་དྲུག་ནི།།

དམུ་རྒོད་དག་དང་འབྲེལ་འདྲིས་བྱེད་པ་དང༌།།

རང་རྒྱུད་ངན་དང་ཆོས་ཀྱིས་འབྲེལ་པ་དང༌།།

གཉེན་པོ་མེད་པས་བསླབ་ཁྲིམས་ལེན་པ་དང༌།།

ཐོས་བསམ་མེད་པས་སྒོམ་པ་བྱེད་པ་དང༌།།

དམ་ཚིག་འཕྱལ་བའི་གསང་སྔགས་བསྒྲུབ་པ་དང༌།།

དེད་དཔོན་རྒྱ་མཚོར་ནོར་བུ་ལེན་པ་རྣམས།།

ཁེ་ཉེན་ཆེ་བས་ལེགས་པར་བརྟག་པ་གཅེས།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཡག་ཉེས་ཆེ་བའི་གདམས་པ་རྣམ་པ་དྲུག་ནི། དམུ་རྒོད་རྒྱུད་ལས་སུ་མ་རུང་ཞིང་མ་དུལ་བ་དག་དང་འབྲེལ་འདྲིས་བྱས་ན་རང་ཉིད་ལ་ངན་འགོས་སླ་བ་ཡིན་པས་དེ་ལྟར་བྱེད་པར་ཁེ་ཉེན་གང་ཆེ་བརྟག་དགོས་པ་དང་། རང་རྒྱུད་ངན་པ་དམུ་རྒོད་རྒྱུད་མ་རུང་བ་ཅན་དང་། གལ་ཏེ་སྤྱིར་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་འབྲེལ་བའམ་དེ་ལས་ཀྱང་ཟབ་མོའི་ཆོས་འབྲེལ་བ་བྱས་ན་དེའི་རྒྱུད་མ་རུང་བ་ཡིན་ཕྱིར་ཉིན་ཞིག་ལ་རང་རོགས་གཉིས་ཀ་དམྱལ་བར་ལྟུང་བར་བྱེད་པས་བརྟག་དགོས་པ་དང་། ཉོན་མོངས་ཀྱི་གཉེན་པོ་མེད་བཞིན་པས་བསླབ་ཁྲིམས་ལེན་པ་དེ་ལ་ཞིབ་ཀྱིས་བརྟག་ནས་བསླབ་པ་བླངས་པའི་དགེ་བས་ཆེ་བ་འདུག་གམ་གལ་ཏེ་ཉམས་པའི་སྡིག་པས་ཆེ་བར་འདུག་གམ་ཞེས་བསམ་བློ་དང་པོ་ཉིད་ནས་གཏོང་དགོས་པ་དང་། ཐོས་བསམ་སྔོན་སོང་མེད་པའི་སྒོམ་པ་བྱེད་སྔ་བྱེད་པས་ནི་བསྒོམ་བྱའི་གནད་ལོན་དུ་མེད་པས་དེ་ཡང་ཁེ་ཉེན་གང་གིས་ཆེ་བར་བརྟག་དགོས་པ་དང་། དམ་ཚིག་འཕྱལ་ནས་མ་དག་པའི་ཞོར་ལ་གསང་སྔགས་བསྒྲུབས་ན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཞིག་འགྲུབ་པ་མིན་ཕྱིར་སྒྲུབ་པ་བྱེད་ན་དགའ་འམ་མ་བསྒྲུབས་ན་བཟང་སྙམ་ནས་དང་པོར་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་དགོས་པ་དང་། དེད་དཔོན་རྒྱ་མཚོར་ནོར་བུ་ལེན་དུ་འགྲོ་དུས་ལོན་མི་ལེན་གྱི་གདེང་ཚད་རང་ལ་ཨེ་ཡོད་སྔོན་ནས་བརྟག་དཔྱད་དགོས་པ་སྟེ། དེ་དག་རྣམས་ཁེ་ཉེན་ཆེ་བས་ལེགས་པར་དང་པོར་བརྟག་པ་གཅེས་སོ།།

༢༡༣ ཉམས་སུ་ལེན་པའི་གདམས་ངག་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

ཉམས་སུ་ལེན་པའི་གདམས་ངག་རྣམ་དྲུག་ནི།།

སྣང་བ་ཅི་ཤར་རང་ངོ་རང་སངས་བཏང༌།།

རིག་པ་ཅི་རིག་རང་བྱུང་རང་དག་བཞག།

འགྱུ་བ་ཅི་འགྱུ་བྱ་ལམ་རྗེས་མེད་ཁྱེར།།

དབྱེར་མེད་མཐའ་གྲོལ་རྒྱ་ཡན་ཡེ་གྲོལ་ཐོང༌།།

གྲོལ་མཁན་བལྟས་པས་འཁོར་འདས་ཕུག་སྟོང་ལྟོས།།

གཉིས་འཛིན་ཞིག་པས་གནས་ལུགས་གཞི་ལ་བསྐྱལ།།

དེ་ལྟར་ཤེས་ན་ཐེག་མཆོག་དོན་ལ་མཁས།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཉམས་སུ་ལེན་པའི་གདམས་ངག་རྣམ་པ་དྲུག་པོ་དེ་གང་ཡིན་ན། སྣང་བ་ཅི་དང་གང་ཤར་ཡང་ཐད་ཀར་རང་ངོ་རང་སངས་ལ་བཏང་བར་བྱ་བ་དང་། རིག་པ་གང་དང་ཅི་རིག་ན་ཡང་རང་བྱུང་རང་དག་ཏུ་བཞག་པ་དང་། འགྱུ་བ་གང་ཤར་ཅི་འགྱུ་ཐམས་ཅད་པོ་བྱ་ལམ་ལ་རྗེས་མེད་པ་བཞིན་དུ་གང་ཤར་རང་གྲོལ་གྱི་ལམ་ལ་ཁྱེར་བ་དང་། གྲོལ་བྱ་དང་གྲོལ་མཁན་དབྱེར་མེད་མཐའ་བཞིའི་འཛིན་སྟངས་ནུབ་པའི་མཐའ་གྲོལ་རྒྱ་ཆད་ཕྱོགས་ལྷུང་དང་བྲལ་བའི་རྒྱ་ཆད་ཕྱོགས་ཡན། གཞིའི་བཞུགས་ཚུལ་ཡེ་ནས་འཕོ་འགྱུར་མེད་པའི་ཡེ་གྲོལ་ལ་ཐོངས་ཤིག དཔྱོད་མཁན་ཉིད་ལ་ཚུར་བརྟག་ན། །གང་དུའང་གྲུབ་པ་མེད་པ་ལ། །མེད་དོ་སྙམ་པའང་རང་གྲོལ་བ། །ཞེས་པ་ལྟ་བུའི་གྲོལ་མཁན་ལ་བལྟས་པས་འཁོར་འདས་གཞི་ནས་གྲོལ་བའི་ཕུགས་སྟོང་ལ་ལྟོས། དེ་ལྟར་གཉིས་འཛིན་ཞིག་པས་ན་གནས་ལུགས་གདོད་མའི་གཞི་ལ་བསྐྱལ་བ་སྟེ་དེ་ལྟར་ཤེས་ན་ཐེག་མཆོག་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་དོན་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ།།

༢༡༤ མིན་པ་དྲུག་གི་ལ་ཤན་དབྱེ་བ་བསྟན་པ།

མིན་པ་དྲུག་གི་ལ་ཤན་དབྱེ་བ་ནི།།

བསོད་ནམས་གྲགས་འདོད་བླ་མ་བཟང་པོ་མིན།།

ནོར་རྫས་ཆེར་འཛིན་ཆོས་སྒྲུབ་བཟང་པོ་མིན།།

མི་ཆོས་གཙོར་འཛིན་རབ་བྱུང་བཟང་པོ་མིན།།

བདག་ལྟ་ཕྱོགས་འཛིན་རྣལ་འབྱོར་བཟང་པོ་མིན།།

བསྐལ་བར་རིམ་བགྲོད་གསང་སྔགས་བཟང་པོ་མིན།།

ཕྱོགས་ལྷུང་རྒྱ་ཆད་རྫོགས་ཆེན་བཟང་པོ་མིན།།

ཀུན་མཉམ་ཡངས་པ་ཆེན་པོར་མཁྱེན་འཚལ་ལོ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། མིན་པ་དྲུག་གི་ལ་ཤན་གྱི་དབྱེ་བ་འབྱེད་པ་ནི། ཟས་ནོར་གྱི་འདུ་བ་དང་མི་མང་གིས་བཀུར་སྟི་བྱེད་པ་ལ་བསོད་ནམས་སུ་གྲགས་པ་སྟེ། སྐུ་བསོད་རྒན་པོ་གཡོ་ཅན་འདྲ། །ཞེས་པའི་བསོད་ནམས་དང་། ཆེ་འདོད་གྲགས་འདོད་གཉེར་བ་དེ་ནི་བླ་མ་བཟང་པོ་མིན་ལ་ཞེས་པ་སྟེ། དེའང་རང་ཉིད་དེའི་ཕྱོགས་སུ་མ་ཤོར་བར་གལ་ཆེ་བ་ལས་གཞན་བརྟག་དཀའ་ཕྱིར་བཟང་པོ་ཡིན་མིན་གྱི་ཁུར་མི་ལེན་ཞིང་བསྟོད་སྨད་གཉིས་ཀ་མི་བྱེད་པར་བཏང་སྙོམས་སུ་འཇོག་པ་དང་། ནོར་རྫས་ཆེས་ཆེར་བསྒྲུབས་ནས་དེ་ལ་མཐོང་ཆེན་དུ་བརྩི་མཁན་ནི་ཆོས་པ་བཟང་པོ་མིན་ལ། མི་ཆོས་གཙོར་འཛིན་ཁྱིམ་པའི་ཁ་འཛིན་བྱེད་པ་སྟེ་ཚོང་སོ་ནམ་དགྲ་འདུལ་གཉེན་སྐྱོང་ལ་སོགས་པ་རབ་བྱུང་གིས་བྱེད་པར་མི་འོས་པ་རྣམས་ལ་གོ་བ་ལས། རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་ལས། མི་ཡི་ཆོས་ལུགས་ལེགས་སྤྱད་ན། །ལྷ་ཡུལ་བགྲོད་པ་ཐག་མི་རིང་། །ལྷ་དང་མི་ཡི་ཐེམ་སྐས་ལ། །འཛེགས་ན་ཐར་བ་གམ་ན་འདུག །ཅེས་པའི་དགེ་བཅུའི་ཁྲིམས་སྲུང་བ་སོགས་ལ་མི་ཆོས་སུ་བརྗོད་པ་ལ་གོ་རྒྱུ་མིན་པ་སྟེ། མདོར་ན་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ནི་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཡིན་པས། གྲྭ་བ་བྱེད་ཚར་དུས་ཁྱིམ་པའི་བྱ་བ་བསྒྲུབ་མི་རུང་ཞིང་དེ་སྒྲུབ་པ་ནི་རབ་བྱུང་བཟང་པོ་མིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཁྱིམ་ཆུང་སྤངས་ནས་ཁྱིམ་ཆེན་བཟུང་བ་དགོན་གཞིས་ཆེན་པོ་ནས་ཚོང་སོ་ནམ། གཉེན་ཤ་ཆང་། མགྲོན་སྟོན་གྱིས་ཉི་མ་ནམ་ཚ་བསྐྱལ་ནའང་དེའི་ཕྱོགས་སུ་གླན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་གྲྭ་བས་མི་སྐྱ་ཡི་བྱ་བ་བསྒྲུབ་རྒྱུ་དེས་རང་གཅིག་པུས་མི་ཚད་པར་ཁྱིམ་སུན་འབྱིན་ནས། ཁྱིམ་པ་དག་དགེ་འདུན་ལ་དད་པ་ལོག་པའི་དབང་གིས་དམྱལ་བར་ལྷུང་བ་དང་། བསྟན་པའི་ཉམས་ཇེ་དམའ་རུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་བསྟན་པའི་ཞབས་འདྲེན་ཆེན་པོར་ཡང་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །བདག་ལྟ་མུ་སྟེགས་ཀྱི་ལྟ་བ་དང་འདྲ་བའི་ཕྱོགས་འཛིན་བྱས་ན་རྣལ་འབྱོར་བཟང་པོ་མིན་པ་དང་། གསང་སྔགས་ནི་མྱུར་ལམ་ཡིན་པས་བསྐལ་བར་རིམ་བགྲོད་བྱེད་པ་ནི་གསང་སྔགས་སྒྲུབ་ལུགས་བཟང་པོ་མིན་པའི་རྟགས་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ནི་གསང་སྔགས་མ་བཟང་བས་མིན་པར་སྒྲུབ་ལུགས་མ་བཟང་བས་ལན་པའོ། །ཕྱོགས་འཛིན་ཅན་གྱི་ཕྱོགས་སུ་ལྷུང་ནས་རྒྱ་དང་ཕྱོགས་ལ་ཆད་པ་ནི་རྫོགས་ཆེན་གྱི་ལྟ་བ་བཟང་པོ་མིན་པས་རྫོགས་ཆེན་གྱི་ལྟ་བ་ནི་ཀུན་མཉམ་ཡངས་པ་ཆེན་པོ་མཁའ་ལྟར་མཉམ་པ་ཞིག་ཏུ་མཁྱེན་པར་འཚལ་ལོ།།

༢༡༥ ཆོས་ཉིད་དོན་ལ་གཞག་པའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

ཆོས་ཉིད་དོན་ལ་གཞག་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

གཟུང་བའི་ཡུལ་ལ་སྒོ་ལྔས་རྟེན་མ་བྱེད།།

འཛིན་པའི་སེམས་ལ་སྤྲོ་བསྡུས་བཟོ་མ་བྱེད།།

བདེ་གསལ་ཞེན་མེད་རྣམ་རྟོག་འཕྲོ་མ་གཞུག།

རང་བྱུང་ལྷུག་པ་སྤྲོས་པའི་གོས་མ་གོན།།

ཆོས་ཉིད་རྒྱ་ཡན་སེམས་འཛིན་སྒྲོག་མ་གཞུག།

ཡངས་གྲོལ་བློ་ཡངས་འདུ་ཤེས་གཟེབ་མ་བཅིངས།།

དེ་ལྟར་སུས་ཤེས་ཡང་དག་དོན་ལ་ཉེ།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལ་གཞག་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི། གཟུང་བའི་ཡུལ་ལ་སྒོ་ལྔས་རྟེན་མ་བྱེད་པའམ་སྒོ་ལྔ་ཡུལ་ལ་མ་འཁྲུལ་ཞིག འཛིན་པའི་སེམས་ལ་སྤྲོ་བསྡུ་མང་པོས་བཟོ་བཅོས་མ་བྱེད་ཅིག བདེ་གསལ་གྱི་ཉམས་ལ་ཞེན་མེད་དུ་གནས་ནས་རྣམ་རྟོག་རང་ག་མའི་འཁྲུལ་བ་འཕྲོ་རུ་མ་གཞུག་ལ། རང་བྱུང་ལྷུག་པ་མ་བཅོས་པ་ལ་སྤྲོས་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གོས་མ་གོན་པ་སྟེ་སྤྲོས་མེད་ལ་སྤྲོས་པ་མ་འདོགས་ཤིག ཆོས་ཉིད་རྒྱ་ཆད་ཕྱོགས་ཡན་ལ་སེམས་འཛིན་གྱི་སྒྲོག་གིས་བཅིངས་ནས་འཆིང་དུ་མ་གཞུག་ཅིག ཡངས་ཤིང་གྲོལ་བའི་བློ་ཡངས་པ་དེ་འདུ་ཤེས་ཀྱི་གཟེབ་ལ་མ་བཅིངས་ཤིག་དང་དེ་ལྟར་སུས་ཤེས་ན་ཡང་དག་དོན་ལ་ཉེ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཡང་ལྟ་བ་ཤར་གྲོལ་གྱི་སྒོམ་པའིི་གེགས་སེལ་ཉམས་མྱོང་ཅན་གྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བའོ།།

༢༡༦ ཐེག་ཆེན་ཆོས་དོན་མ་གོ་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

ཐེག་ཆེན་ཆོས་དོན་མ་གོ་ཆོས་དྲུག་ནི།།

འགྲོ་ཀུན་རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་དམ་པ་ལ།།

དམན་པ་ཁྱད་གསོད་ཐེག་ཆེན་དོན་མ་གོ།

སློང་བ་ཐམས་ཅད་དགེ་བསྐུལ་དྲིན་ཅན་ལ།།

སེར་སྣའི་འཇུར་གེགས་ཐེག་ཆེན་དོན་མ་གོ།

གནོད་བྱེད་དགྲ་འདྲེ་བཟོད་པའི་ཡུལ་མཆོག་ལ།།

ཞེ་སྡང་ཁོང་ཁྲོ་ཐེག་ཆེན་དོན་མ་གོ།

ཉེས་སྐྱོན་ངན་སྨྲས་སྐྱོན་སེལ་གདམས་ངག་ལ།།

ངར་འཛིན་ཀོ་ལོང་ཐེག་ཆེན་དོན་མ་གོ།

རྙེད་བཀུར་སྙན་གྲགས་ཕུང་འདྲེའི་ནང་དབྱེན་ལ།།

ཆོས་བརྒྱད་རློམ་སེམས་ཐེག་ཆེན་དོན་མ་གོ།

བྱིན་རླབས་ནུས་མཐུ་བདུད་ཀྱི་སྣ་འདྲེན་ལ།།

ང་རྒྱལ་རློམ་སེམས་ཐེག་ཆེན་དོན་མ་གོ།

དེ་དག་མང་བས་འཁོར་བར་འཁྱམས་པ་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཐེག་ཆེན་ཆོས་དོན་མ་གོ་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི། འགྲོ་བ་ཀུན་ལ་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོས་ཏིལ་ལ་མར་བཞིན་ཁྱབ་ཡོད་ཕྱིར། སྒྲིབ་གཉིས་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་དག་ན་སངས་རྒྱས་དངོས་ཡིན་པ་ལ། འདིར་འབྲས་བུ་ལ་རྒྱུའི་མིང་གིས་སྨྲོས་ནས་རྒྱལ་སྲས་ཞེས་བསྙད་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཡིན་པ་ལ་ཡིན་པར་མ་ཤེས་པར་སེམས་ཅན་དམན་པའོ་སྙམ་ནས་ཁྱད་གསོད་བྱེད་པ་ནི་ཐེག་ཆེན་གྱི་དོན་མ་གོ་བ་ཡིན་པས་དེ་ལྟར་བལྟས་ན་སེམས་ཅན་སྨོད་པའི་ཉེས་པ་འབྱུང་བ་སྟེ། གནས་ཚུལ་ལ་སངས་རྒྱས་དང་སེམས་ཅན་ཁྱད་པར་མེད་པའོ། །སློང་བ་པོ་ཡོད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྦྱིན་པ་གཏོང་དུ་རུང་བས་ཐམས་ཅད་རང་ཉིད་དགེ་བར་བསྐུལ་བ་བྱེད་པའི་དྲིན་ཅན་ཤ་སྟག་ཡིན་པ་ལ། དེ་ལྟར་མ་ཤེས་ནས་སེར་སྣའི་འཇུར་གེགས་ཀྱིས་སློང་མོ་བ་མཐོང་མ་ཐག་ཏུ་ཚིག་པ་ཟོས་ནས་མི་སྦྱིན་པའམ་བྱིན་ནའང་ཆུང་ས་ཕྲ་ས་ངན་ས་སྡུག་ས་ཞིག་ནས་སྦྱིན་པ་ནི་ཐེག་ཆེན་གྱི་དོན་མ་གོ་བའི་རྟགས་ཡིན་པ་དང་། གནོད་བྱེད་དགྲ་འདྲེ་དེ་དོན་དངོས་སུ་བཟོད་པའི་ཡུལ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བ་ཡིན་པ་ལ། དེ་ལྟར་མ་ཤེས་པར་ཞེ་སྡང་ཁོང་ཁྲོ་བྱེད་པ་ནི་ཐེག་ཆེན་གྱི་དོན་མ་གོ་བས་ཡིན་པ་དང་། ཉེས་སྐྱོན་ངན་སྨྲས་ནི་སྐྱོན་སེལ་མཚང་འདོན་གྱི་གདམས་ངག་མཆོག་ཡིན་ནའང་། དེ་མ་ཤེས་པར་ང་ལ་མི་རིགས་པ་ཞིག་སྨྲས་སོ་སྙམ་ནས། ངར་འཛིན་ཆེ་བའི་དབང་གིས་ཁོང་ཁྲོས་ཀོ་ལོང་བྱེད་པ་དེའང་ཐེག་ཆེན་གྱི་དོན་མ་གོ་བའི་རྟགས་དང་། རྙེད་བཀུར་དང་སྙན་གྲགས་རྣམས་ནི་ཕུང་འདྲེའི་ནང་དབྱེན་ཡིན་པས། དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ཆོས་བརྒྱད་ལ་རློམ་སེམས་ཇེ་ཆེ་ལ་འགྲོ་བ་ནི་ཐེག་ཆེན་གྱི་དོན་མ་གོ་བས་ཡིན་པ་དང་། བྱིན་རླབས་ནུས་མཐུ་ལྟར་སྣང་བ་ཡོད་པ་དེ་ཚོ་བདུད་ཀྱི་སྣ་འདྲེན་ཡིན་པ་ལ། དེ་ལྟར་མ་ཤེས་ནས་ང་རྒྱལ་རློམ་སེམས་བྱས་ན་ཐེག་ཆེན་གྱི་དོན་མ་གོ་བ་སྟེ། གལ་ཏེ་འདྲེ་གདོན་གྱི་གནོད་པ་ལ་སོགས་པ་རང་གཞན་སུ་ལ་བྱུང་ནའང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྒོམ་པ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་བསྐྱེད་ནས་གསུར་བཏང་བ་དང་། སྨོན་ལམ་ཡང་དག་བྱས་པས་ཕན་པ་ཆེ་བ་ཡིན། ཐེག་ཆེན་གྱི་ལམ་དང་ཡང་མི་འགལ་ཞིང་ཉེས་ཆུང་ཕན་ཆེ་བའི་བྱ་བ་ཡིན་པར་སེམས་སོ། །ཐེག་ཆེན་གྱི་དོན་མ་གོ་བའི་བྱ་བ་དེ་དག་མང་བའི་དབང་གིས་འཁོར་བར་འཁྱམས་པ་ཡིན་ནོ།།

ཉིན་བརྒྱད་པའི་ཆོས་ཁྲིད།

ད་ཐེག་ཆེན་མདོ་སྔགས་ཀྱི་དམ་ཆོས་འཆད་ཉན་གྱི་སྐབས་འདིར། བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་ཐུགས་བསྐྱེད་པའི་བློ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཀུན་སློང་དང་ཀུན་སྤྱོད་དང་མ་བྲལ་བ་མཛད་ནས་གསན་དགོས་པ་ནི། ཆོས་ཚིག་བཞི་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཞིག་ཡན་ཆད་སུས་བཤད་ཀྱང་བསྐྱར་ནས་འཆད་བཞིན་ཡོད་པས། རང་རོགས་སེར་སྐྱ་རྒན་གཞོན་ཚང་མའི་རྣ་ལ་འཇག་ནས་ཡོད་པ་ཡིན་ཡང་། སེམས་མཆོག་བསྐྱེད་པ་མི་གཙོ་སྐྱེས་པ་གཙོ། །ཞེས་པ་ལྟར་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་ནས་སྐྱེས་པ་དེ་གཙོ་ཆེ་བ་ཡིན། གལ་སྲིད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དེ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་ཚེ། སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་ཐ་མལ་བ་ཡིན་ཡང་མིང་གནས་འགྱུར་ནས་རྒྱལ་བའི་སྲས་ཀྱི་མིང་ཐོབ་པ་དང་། དོན་གནས་འགྱུར་ནས་འཇིག་རྟེན་ལྷ་མི་བཅས་པའི་ཕྱག་གི་ཡུལ་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན། འོན་ཀྱང་སེམས་བསྐྱེད་སྡོམ་ཆོག་གི་ཚིག་རེ་ཟུང་འདོན་ཤེས་པ་ཙམ་དང་། སེམས་བསྐྱེད་པ་ཙམ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་སེམས། སྨོན་འཇུག་གི་བདག་ཉིད་ཅན་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བ་དང་། རང་འདོད་མེད་པའི་བསམ་པ་རྣམ་དག་ཅིག་ཡོང་དཀའ་བ་ཡིན་པས། སྨོན་འཇུག་གི་བསླབ་བྱ་སྡོམ་སྡུད་དོན་བྱེད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་སོགས་པ་སྲུང་ཞིང་མ་ཉམས་པ་དང་། ཉམས་ན་འཕྲལ་དུ་ལྟུང་བ་འཆགས་ཐུབ་པ་ཞིག་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ཡོང་བ་ལ་གཞི་རྩ་ཚད་མེད་བཞིས་བློ་སྦྱོང་བའི་རྨང་གཞི་བརྟན་པོ་ཞིག་དགོས་པ་ལས། དེ་མེད་ཚེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ཟེར་ཡང་། གལ་ལ་ཐུག་དུས་སེམས་ཅན་བློས་གཏོང་གི་རྩ་ལྟུང་སོགས་ཇི་མི་སྙམ་པར་འབྱུང་དུ་བཅུག་ནས། རང་རྒྱུད་ན་མེད་པའི་སྟོང་གཏམ་ཞིག་ཏུ་འགྲོ་བ་ཡིན། དེས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཀུན་སློང་གིས་མ་ཟིན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པ་དེ་ཐེག་ཆེན་ཐར་བ་ཆ་མཐུན་གྱི་གྲལ་དུ་འགྲོ་དོན་མེད་པ་ཡིན་ལ། འོན་ཀྱང་རང་འདོད་ཡིད་བྱེད་ཀྱི་བློ་མ་དོར་བའི་ཐེག་དམན་ཐར་བ་ཆ་མཐུན་གྱི་གྲལ་དུ་འགྲོའམ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བ་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་བློ་ཡོད་མེད་ལ་བརྟགས་ཤིང་དཔྱད་ཚེ། འཁོར་བ་ལ་ངེས་འབྱུང་ཙམ་ཡང་མེད་ན་ཐེག་དམན་གྱི་ཆོས་གྲལ་དུ་ཡང་འགྲོ་བ་མིན། དེ་བས་མན་ལྷུང་ན་ལེགས་སྨོན་དང་འཇིགས་སྐྱོབ་ཀྱི་ཆོས། གཞན་གྱི་བལྟ་སར་ཆོས་ཞུས་པ་དང་། ཐོབ་པ་དང་། ཆོས་ལ་དད་པ་ཅན་གྱི་མི་ཡ་རབས་ཤིག་གི་རྣམ་པ་སྟོན་པའི་ཆེད་ཙམ་དང་། ཡང་ན་འཇིགས་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ལས་གཡོལ་བའི་ཆེད་དམ་། ཡང་ན་དེ་གཉིས་གང་ཡང་མིན་པའི་མི་རྗེས་སུ་ཁྱི་དེད་པ་ལྟ་བུའི་ཅི་བསམ་འདི་དྲན་མེད་པ་སྟེ། དེ་རྣམས་ལས་མ་འདས་པ་ཞིག་ཡིན། དེས་ན་ཐོས་པ་དང་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་གྲོལ་བའི་མ་བསྒོམས་སངས་རྒྱས་ཆོས་ལྔ་ལྟ་བུ་ཡང་ཡོད་པས། ཞུ་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་ཕྱོགས་ནས་རྩ་ཆེ་ཆུང་ཡོད་ཀྱང་། གཙོ་བོ་ཆོས་ཆེ་ཆུང་གང་གི་གྲལ་འགྲོ་བ་ནི་བསམ་པའི་ཀུན་སློང་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་པས། བསམ་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཀུན་སློང་གིས་ཐེག་པ་དམན་པའི་ཆོས་ཞུས་ཀྱང་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཐར་བ་ཆ་མཐུན་དུ་འགྱུར་བ་དང་། བསམ་པ་དམན་པའི་ཀུན་སློང་ཞིག་ལས་མེད་ཚེ། ཆོས་མཐོན་པོ་ཟབ་མོ་ཅི་ཞིག་ཞུས་ཀྱང་ཀུན་སློང་གི་དབང་གིས་ཐེག་དམན་ཐར་བ་ཆ་མཐུན་ལས་མི་འཕགས་པའི་ཚུལ་རྣམས་ཤེས་པར་བྱས་ནས། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ལ་ལམ་དེར་མི་བརྒྱུད་པར་འགྲོ་ས་གཞན་མེད་པའི་བགྲོད་པ་གཅིག་པུའི་ལམ། བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དགོས་པ་ནི། ཡོད་ན་སངས་རྒྱས་སྒྲུབ་ལ་དེས་ཆོག་ཅིང་། །མེད་ན་སངས་རྒྱས་སྒྲུབ་ལ་ཐབས་ཆག་པ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཡིན། འོན་ན་སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་གང་ཟག་ཅིག་གིས་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་ཇི་ལྟར་འཇུག་དགོས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ནི་སྙིང་རྗེའི་རྩ་བ་ཅན་ཡིན་པས། ཐོག་མར་སྙིང་རྗེ་ནས་མགོ་བཟུང་སྟེ་རིམ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བ་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན། སྙིང་རྗེ་དེ་ཡང་བསམ་པ་བཟང་པོ་ལས་སྐྱེ་བ་ཡིན་པས། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐོག་མར་བསམ་པ་བཟང་པོ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་ཐབས་བྱས་ནས། དེ་ལ་གོམས་སུ་འཇུག་དགོས་པ་ཡིན། དེས་ན་གཏན་གྱི་བདེ་བ་ཐར་བ་དམ་པ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་དགོས་ཚེ། བཀའ་བསྟན་གྱི་དཔེ་ཆ་དག་གི་མགོ་དང་པོར་རྒྱ་གར་སྐད་དུ་ཞེས་བརྗོད་པ་ལྟ་བུའི་བསམ་པ་བཟང་པོ་ལ་སྦྱང་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ཡང་བསམ་པ་བཟང་པོ་ཞིག་དགོས་འདུག་སྙམ་པ་ཙམ་དུ་མི་འཇོག་པར། རང་ཉིད་བསམ་པ་བཟང་པོ་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ཏུ་བསྒྱུར་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ལ་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་བསམས་ན་ཐོག་མེད་ནས་བསམ་ངན་ཏག་ཏག་ལས་བསམ་བཟང་ལ་གོམས་པ་མེད་པས་དཀའ་བ་ལྟར་སྣང་ཡང་། ཕྱོགས་གཅིག་ནས་བསམས་ན་དེ་ལ་དཀའ་ཚེགས་མེད་དེ། དེ་ནི་ཉོ་བ་དང་། རྐོ་བ་དང་། སྐྱི་བ་དང་། གཡར་བ་གང་ཡང་མི་དགོས་པའི་བསམ་བློའི་སྒྱུར་སྟངས་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་དམ་པའི་ལྷ་ཆོས་བསྒྲུབས་ནས་འགྲུབ་པ་ཞིག་བྱེད་བསམ་ན་ཕྱི་བཤོལ་མེད་པར་དེ་མ་ཐག་ཏུ་སྒྲུབ་པ་ལས། སང་ཕོད་དང་། སང་ཉིན་དང་། དེའི་འཕྲོ་ནས་བསྒྲུབ་མདོག་པར་བྱེད་པ་ནི་མི་འགྲུབ་པའི་སྔ་ལྟས་ད་ནས་ཚང་ཚར་བ་ཡིན་པས། དུས་ད་ལྟ་ཉིད་དུ་ལངས་ནས་ཡོད་ན་ལང་བའི་ཐོག་ནས། བསྡད་ནས་ཡོད་ན་སྡོད་པའི་ཐོག་དེ་ནས་བསམ་པ་བཟང་པོ་བྱེད་དགོས་པས་མ་ཚད། དེའི་རྒྱུན་མི་ཉམས་པར་བསྐྱང་དགོས་པ་ལས། ཕྱིར་བཤོལ་བྱས་ན་མི་འགྲུབ་པ་ཡིན། དེ་ཡང་དང་པོར་རང་ཉིད་ཀྱི་སྙིང་ཉེ་བའི་མི་ལ་བསམ་བཟང་སྦྱོང་བ་དང་། དེ་ནས་རིམ་གྱིས་དགྲ་ལ་ཡང་བསམ་བཟང་སྦྱོངས་ནས་མཐར་དགྲ་གཉེན་གཉིས་ཀ་བསམ་བཟང་གི་ཡུལ་དུ་སྙོམས་ཐུབ་པ་ཞིག་དགོས་པ་ཡིན། དགྲ་ལ་བསམ་བཟང་བྱེད་པ་དང་པོར་དཀའ་བར་ལྟར་སྣང་ཡང་། དེ་ལ་ཞིབ་ཏུ་བསམ་བློ་བཏང་ན། འདི་དང་པོ་སྐྱེས་པ་ཉིད་ནས་ངའི་དགྲ་རུ་བྱས་ནས་བྱུང་བ་ཞིག་མིན་པར། རྗེས་ཀྱི་རྐྱེན་སྣ་ཚོགས་ལ་བརྟེན་ནས་དགྲ་རུ་གྱུར་པ་ཞིག་ཡིན། དེ་ཡང་དྲང་མོའི་བློ་ཡིས་གཞིགས་ན་ཕྱེད་ཁོ་ཡིས་ལན་པ་ཡིན་ཡང་། ཕྱེད་རང་གིས་ལན་ནས་ཡོད་པ་ཡིན། ཕར་ཕན་པ་ཁོ་ན་བསྒྲུབས་པ་ལས་གནོད་པ་མ་བྱས་ན་ཚུར་གནོད་སྐྱེལ་དོན་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། བཟང་ལན་ངན་གྱིས་འཇལ་བ་ནི་རེ་རེ་གཉིས་གཉིས་ལས་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ཡང་རང་གི་ཕྱོགས་ནས་ཁྲོ་བའི་རྣམ་འགྱུར་ཙམ་ཡང་མ་བསྟན་པར་སླར་ཡང་བྱམས་དང་སྙིང་རྗེ་བསྒོམས་ན། དེ་ཡང་ནམ་ཞིག་གཉེན་དུ་འགྱུར་སྲིད་པ་ཡིན། གཞན་ཡང་དེ་ལྟར་གྱུར་པ་ནི་སྐྱེ་བ་སྔོན་མར་ངས་དེ་ལ་གནོད་ཕར་བསྐྱལ་བའི་རྣམ་སྨིན་གྱི་འབྲས་བུ་ཚུར་ལ་འཁོར་བ་ཡིན་པ་དང་། དེས་ཀྱང་ང་ལ་སྡང་སེམས་འཆང་བའི་འབྲས་བུ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་མྱོང་དགོས་པས་སྙིང་རྗེའི་ཡུལ་ཡིན་པར་བསམ་པ་དང་། ང་རང་ཉིད་བཞིན་དུ་དགྲ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བདེ་བ་འདོད་པ་དང་། རང་གི་ཆོས་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་སུའང་བྱམས་སྙིང་རྗེ་ནས་མགོ་བཙུགས་ཤིང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་བསླབས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་བསྒྲུབ་དགོས་ཕྱིར། བྱམས་དང་སྙིང་རྗེ་བསྒོམ་ཡུལ་དང་། བཟོད་པ་བསྒོམ་ཡུལ་ནི་དགྲ་འདི་དང་འདི་དག་ཡིན་པས་དེ་དག་ཡོད་པའི་དབང་གིས་ངས་ཆོས་རྣམ་དག་འགྲུབ་པ་དེ་བྱུང་བས། དོན་ངོ་མས་བཤད་ན་གནོད་བྱེད་རྣམས་དྲིན་ཆེན་ཡིན་པ་དང་། དགྲ་དངོས་དེ་གཉེན་ཉེ་བ་འདི་དག་ཡིན་ངེས་ཏེ། འདི་དག་གིས་གསོན་པའི་ཚེ་ན་ཆོས་སྒྲུབ་ཏུ་མི་སྟེར་བའི་བཤོལ་བཏབས། འཆི་བའི་ཚེ་ན་བློས་མི་ཐོང་བར་ཞེ་ཆགས་བྱེད་པའི་རྐྱེན་བྱས་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ཞིབ་ཏུ་དཔྱད་ན་དགྲ་གཉེན་ཁྱད་མེད་པའི་བདེན་དོན་གྱི་ར་འཕྲོད་དུ་ཡོད་པ་ཡིན། དེ་ལ་ཁོ་ན་རེ་འདི་ནི་མིན་པ་ཞིག་ཡིན་པར་འཆད་པའི་བྲམ་ཟེའི་ར་སྐྱེས་ཁྱི་ལ་བསྒྱུར་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ཡང་སྔོན་ཞིག་གི་དུས་ཀྱི་ཚེ་བྲམ་ཟེ་ཞིག་གིས་ར་ཞིག་ལྷ་ལ་མཆོད་སྦྱིན་བྱེད་པར་ཁྲིད་ནས་འགྲོ་བའི་སྐབས་སུ། ཁྲམ་པ་མི་གསུམ་གྱིས་དེ་མཐོང་ནས། ངན་གྲོས་བྱས་ཏེ་ས་མདོ་གསུམ་ནས་སྒུག་བསྡད་པའི་མི་དང་པོ་དང་འཕྲད་སྐབས། དེས་ཨེ་བྲམ་ཟེ་ཞིག་གིས་ཁྱི་ཞིག་ཁྲིད་པ་ལ་ཨང་ཟེར་སྐབས། བྲམ་ཟེ་དེས། མི་འདི་ཚོས་ཅི་ཟེར་བ་ལ་ར་ཁྲིད་པ་ལ་ཡང་ཁྱི་ཁྲིད་པ་ཟེར་འདུག་བསམས་ནས་ཕྱིར་བལྟས་ཙམ་ཡང་མ་བྱས་པར་སོང་བ་དང་། ཡང་ས་ཁུག་གཅིག་ལ་ཐོན་དུས་མི་གཅིག་གིས་ཨེ་མཚར་བ་ལ་ཨང་བྲམ་ཟེ་ཞིག་གིས་ཁྱི་ཞིག་ཁྲིད་འདུག་ཟེར་དུས། བྲམ་ཟེ་ཡིས་ཕྱིར་བལྟས་ཤིག་ཤོར་ནས་ཁྱི་ཅི་ལ་ཡིན་ར་ཡིན་པ་ལ་བསམས་ནས་སོང་བ་དང་། ཡང་ས་ཁུག་གཅིག་ལ་ཐོན་ཚེ་ཁྲམ་པ་གསུམ་པ་དེས། ཅི་འདྲའི་ལྟས་ཀྱི་ངན་པ་ལ་བྲམ་ཟེ་གཙང་སྦྲ་ཅན་ཞིག་གིས་ཁྱི་ཞིག་ཁྲིད་ནས་འདུག་ཟེར་སྐབས། བྲམ་ཟེས་དེར་བདེན་དུ་བཟུང་ནས། འདི་ཕར་བལྟས་ན་ར་ལྟར་སྣང་ཡང་མི་མ་ཡིན་ཞིག་གིས་ངའི་མཆོད་སྦྱིན་ལ་བར་ཆད་བརྩམས་ནས། ངའི་ངོར་ཁྱི་ར་རུ་བརྫུས་ནས་ང་མིག་འཁྲུལ་དུ་བཅུག་པ་ཡིན་འདུག མི་གཅིག་མིན་གཉིས་མིན་གསུམ་གྱིས་བཤད་པས་བདེན་པ་ཡིན་ངེས་སྙམ་ནས་ར་དེ་བསྐྱུར་ནས་སོང་བས། ཁྲམ་པ་གསུམ་གྱི་འདོད་ཐོག་ལ་ཁེལ་སོང་བའི་ལོ་རྒྱུས་ལྟར་དུ། དགྲ་ནི་གནོད་བྱེད་ཡིན་བཞིན་དུ་ཕན་འདོགས་མཁན་ཡིན་པ་དང་། གཉེན་ཉེ་བ་བུ་ཚ་མཛའ་བཤེས་རྣམས་ནི་ཕན་བྱེད་ཀྱི་གྲོགས་ཡིན་བཞིན་དུ་གནོད་བྱེད་ཀྱི་དགྲ་ཡིན་པར་སྨྲས་པའོ་སྙམ་ན་མིན་ཏེ། དགྲ་གཉེན་གྱི་གནས་ཚུལ་དོན་དངོས་སུ་དེ་ལྟར་ཡིན་ཡང་དེ་ལྟར་མ་ཤེས་ནས་འཁྲུལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། དེ་ཙམ་གྱིས་མ་ཚད་པར་མིན་པ་ལ་ཡིན་པར་བཟུང་བའི་འཁྲུལ་སྣང་བདག་མེད་པ་ལ་བདག་དང་། ང་མེད་པ་ལ་ང་རུ་འཛིན་པ་དང་། མི་གཙང་བ་ལ་གཙང་བར་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་འབའ་ཞིག་ལ་སྤྱོད་པའི་དབང་གིས། མཐའ་མེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་འདི་འབྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ར་སྐྱེས་ཁྱི་ལ་འཁྲུལ་བའི་བྲམ་ཟེ་དངོས་ནི་རང་ཅག་གོ །དེས་ན་འཁྲུལ་བའི་ལམ་འདི་ནས་མ་འཁྲུལ་བའི་དྭངས་ཤིག་རྙེད་དགོས་པས། ཆོས་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་སུ་སེམས་ལ་བཅོས་བསྒྱུར་བྱས་ནས་བསྒྲུབས་ན་ཆོད་ཆེ་བ་ཡིན་ཕྱིར། སེམས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་རྣམས་བསྒྱུར་བར་བྱ་དགོས་པ་ཡིན། སེམས་ལ་འགྱུར་བ་ཐེབས་ཚེ་ལུས་ངག་ཀྱང་འགྱུར་བ་ཡིན། རྣལ་འབྱོར་པ་ལ་ལ་འཇའ་ལུས་སུ་གྲུབ་ནས། ལུས་བེམ་གོག་འོད་དུ་དེངས་ནས་ཤུལ་དུ་རོ་རུལ་བ་མི་གཙང་པའི་རྫས་སོ་དྲུག་གི་བདག་ཉིད་ཅན་མི་བསྐྱུར་བར་དངོས་མེད་དུ་དེངས་པ་ནི། སེམས་ཀྱི་སྦྱོང་བརྡར་མཐར་ཕྱིན་ནས་སེམས་ཉིད་འོད་གསལ་གྱི་དོན་རྟོགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ལུས་འོད་ལུས་གྱུར་ནས། རང་གཞན་གྱི་དོན་ཆེན་འགྲུབ་པ་ཡིན། དེ་དག་ཀྱང་དང་པོའི་དུས་སུ་བདག་ཅག་དང་ཁྱད་མེད་པར་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་ཐ་མལ་བ་ཤ་སྟག་ཡིན་ཡང་། དེ་དག་གིས་བསམ་པ་བཟང་པོ་ནས་མགོ་བཙུགས་ཏེ་སྦྱངས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་བྱུང་བ་ཡིན། དེས་ན་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་སྤྱི་དང་། ཁྱད་པར་དུ་དམྱལ་བ་ཚ་གྲང་། ཡི་དྭགས་བཀྲེས་སྐོམ། དུད་འགྲོ་གླེན་ལྐུགས། མིའི་སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དག་མི་མྱོང་བ་ཞིག་བྱེད་བསམས་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་རྒྱུད་ལ་བསྐྱེད་པར་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན། དེ་སྐྱེ་བར་བྱེད་པ་ལ་ཚེ་འདིའི་དགྲ་བོས་མགོ་བྱས་ནས་མཐའ་ཡས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་རྗེ་དང་། བྱམས་པ་དང་། དགའ་བ་དང་། བཏང་སྙོམས་རྣམས་བསྒོམ་དགོས་པ་ཡིན། དེ་དགོས་ན་དེ་ཡང་སྦྱོང་བའི་དུས་སུ་དང་པོ་བཏང་སྙོམས་ཚད་མེད་ནས་མགོ་བཟུང་སྟེ། རིམ་གྱིས་ཚད་མེད་བཞི་ལ་བློ་སྦྱོང་བ་ནི་ཐེག་ཆེན་ཆོས་ཀྱི་རྨང་གཞི་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་རྨང་གཞི་དེའི་སྟེང་ནས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ལ། ཐོག་མར་སེམས་བསྐྱེད་ཅེས་པའི་དོན་དེ་མ་ཤེས་ཐབས་མེད་ཡིན་པས། འདི་ནས་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་སྐོར་ནས་ཐུགས་གསོས་ཞུ་བ་ལ། སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐུགས་རྒྱུད་ཀྱི་སེམས་བྱུང་སེམས་པ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། དེ་ཡང་ཆེ་བ་བཞི་དང་ལྡན་ཞིང་དོན་གཉིས་ལ་དམིགས་པ་ཞིག་ཡིན་པས། ཆེ་བ་བཞི་ནི། སྤྲོ་བ་ཆེ་བ། སྒྲུབ་པ་ཆེ་བ། དོན་ཆེ་བ། འབྲས་བུ་ཆེ་བ་དང་བཞི་ཡིན། སྤྲོ་བ་ཆེ་བ་ནི་གོ་ཆའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་མཐའ་དག་ལ་ཐོས་བསམ་སྒོམ་པ་བྱེད་པ་དང་། གཞན་དོན་དུ་བསྐལ་བ་གྲངས་མེད་མང་པོར་སོགས་ཡུན་རིང་པོར་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་ལ་མི་སྐྱོ་བའོ། །སྒྲུབ་པ་ཆེ་བའམ་རྩོམ་པ་ཆེ་བ་ནི་སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་གོ་ཆ་བགོས་པ་ལྟར་དུ་སྒྲུབ་པའོ། །དོན་ཆེ་བ་ནི་བདག་གཞན་ལ་ཕན་པའི་ཆེད་དུ་དོན་གཉིས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བྱེད་པའོ། །འབྱུང་བ་ཆེ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་འགྲུབ་པའོ། །འབྲས་བུ་ཆེ་བའམ་འབྱུང་བ་ཆེ་བ་ནི་བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆེ་བ་བཞི་དང་ལྡན་པ་དང་། དོན་གཉིས་ལ་དམིགས་པ་ནི། སྙིང་རྗེས་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྫོགས་བྱང་ལ་དམིགས་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་དོན་གཉིས་ལྡན་པའི་སེམས་སེམས་བྱུང་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཞེས་བྱ་ལ། མདོར་བསྡུས་ནས་བཤད་ན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་བདག་བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་འཚང་རྒྱ་བ་རུ་དམ་བཅས་པའམ་ཁས་བླངས་པ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། དེའི་སེམས་བསྐྱེད་དེ་ལ་དབྱེ་བ་བྱས་ན། སའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་དབྱེ་བ་དང་། བརྡ་དང་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཐོབ་ཚུལ་གྱི་དབྱེ་བ་དང་། བདེན་གཉིས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་མང་བ་ལས། སའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ནི། མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ཚོགས་སྦྱོར་གྱི་ལམ་གྱི་སེམས་བསྐྱེད། དང་བ་ཙམ་གྱི་མོས་པའི་སྒོ་ནས་བླངས་པ་དང་། ས་དང་པོ་ནས་བདུན་པའི་བར་གྱི་སེམས་བསྐྱེད་བདག་གཞན་མཉམ་ཉིད་ཀྱི་སེམས་ཐོབ་ནས། བདག་གཞན་གྱི་དོན་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་བློ་འབྱོངས་པས་ལྷག་བསམ་དག་པའི་སེམས་བསྐྱེད་དང་། ས་བརྒྱད་པ་ནས་བཅུ་བའི་བར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་ཡོད་པས། ཕར་ཕྱིན་རྣམས་ལ་རྩོལ་མེད་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་སྒྲིབ་གཉིས་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་སྤངས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་འབྲས་བུ་མཐར་ཐུག་པ་རྣམས་དང་། བརྡ་དང་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཐོབ་ཚུལ་གྱི་དབྱེ་བ་ནི། མོས་སྤྱོད་ཀྱི་ས་འཇིག་རྟེན་ཆོས་མཆོག་མན་ཆད་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་དེ་བརྡ་ལས་ཐོབ་པ་སྟེ། རང་ཉིད་ཀྱི་དགེ་རྩ་དང་། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་སེམས་བསྐྱེད་འབོག་པའི་ཚིག་གིས་བརྗོད་པ་བཞིན་དུ་དམ་བཅས་པ་ཞིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ས་དང་པོ་ཡན་ཆད་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་དེ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཐོབ་པ་སྟེ་དེ་གཉིས་དང་། བདེན་གཉིས་ཀྱི་ཐོག་ནས་དབྱེ་བ་ལ། ཀུན་རྫོབ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ནི། སྨོན་དང་འཇུག་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་། དོན་དམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རང་སེམས་སྤྲོས་བྲལ་གྱི་དོན་རྟོགས་པ་སྟེ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བདེན་པ་རྟོགས་པའི་རྣམ་པ་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་བརྙེས་པའོ། །དེ་ཡང་ས་ཐོབ་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་གྱི་སེམས་བསྐྱེད་དབྱེར་མེད་ཟུང་འཇུག་གི་ངོ་བོར་རྟོགས་པ་དང་། བླང་བ་བརྡ་ལས་ཐོབ་པ་ནི། གཞན་གྱིས་བསྟན་ཅིང་གཞན་གྱི་ངག་གི་རིག་བྱེད་ལས་སེམས་བསྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་སྐྱེ་བ་ལ་ཡང་གྲོགས་སྟོབས་ལས་སྐྱེ་བ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལས་དང་། རྒྱུ་སྟོབས་ལས་ནི་རིགས་ཀྱི་མཐུ་དང༌། དགེ་རྩའི་སྟོབས་ལས་ཏེ་རིགས་རྒྱས་པ་ལས་དང༌། མང་དུ་ཐོས་པའི་སྟོབས་དང༌། དགེ་བ་གོམས་པའི་སྟོབས་ལས་ཏེ་ཚེ་འདི་ལ་རྟག་ཏུ་ཉན་འཛིན་འཆད་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་སྐྱེ་བ་ཡང་ཡོད་དོ། །དེ་ཡང་དང་པོ་མི་བརྟན་པ་དང་ལྷག་མ་བཞི་བརྟན་པའོ། །དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ནས་བསྐལ་ཆེན་གྲངས་མེད་གཅིག་གི་བར་དུ། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་མཆོད་ཅིང་མཉེས་པར་བྱས་ནས། ཆོས་ཉན་བསམ་བསྒོམས་པའི་སྒོ་ནས་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་གིས་བསྡུས་པའི་ཚོགས་གཉིས་རྒྱ་ཆེར་བསགས་པའི་རྒྱུ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས། ཆོས་ཐམས་ཅད་གཟུང་འཛིན་དང་རྟག་ཆད་ལ་སོགས་པའི་གཉིས་ཆོས་སུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེས་པའི་རྟོགས་པ་དམ་པ་བརྙེས་པ་དེ་ལ། སེམས་བསྐྱེད་དམ་པའམ་དོན་དམ་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ཅེས་བྱ་ལ། དེ་ལྟ་བུའི་ཐེག་ཆེན་ཐུན་མོང་བའི་འགྲོས་ལྟར་དུ་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་ཚུལ་དེ་ངེས་པར་བྱས་ནས། གསང་ཆེན་སྔགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ན། ཐབས་མང་དཀའ་བ་མེད་པའི་སྒོ་ནས་ཚོགས་གཉིས་རྫོགས་སྟོབས་ཆེ་ཞིང་། ཐུན་མིན་ལམ་གྱི་མྱུར་ཁྱད་ཀྱིས་འཕགས་པའི་མྱུར་ལམ་ཡིན་པ་དང་། དེའི་ནང་ནས་ཀྱང་འོད་གསལ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ཤིན་ཏུ་མྱུར་བའི་ལམ། ཚེ་ལུས་གཅིག་གི་ཐོག་ནས་ཀྱང་རང་ལ་བརྩོན་འགྲུས་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་དམ་པ་བརྙེས་ཐུབ་པའི་རྫོགས་ཆེན་མན་ངག་སྡེའི་ཀ་དག་ཁྲེགས་ཆོད་དང་། ལྷུན་གྲུབ་ཐོད་རྒལ་གཉིས་མེད་ཟུང་འཇུག་གི་ལམ་ལ་བརྟེན་ནས། ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ཁྱད་ཆོས་དྲུག་གིས་གྲོལ་ནས། སྐད་ཅིག་གཅིག་གིས་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་དང་། སྐད་ཅིག་གཅིག་གིས་རྫོགས་སངས་རྒྱས་པའི་སྐབས་སུ། ཟག་མེད་རང་ངོ་ཤེས་པའི་དགེ་ཚོགས་ཀྱིས་བསྐལ་བ་མང་པོའི་ཚོགས་གཉིས་གཅིག་ཆར་དུ་འདུམ་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་གོ་བའི་ཐོག་ནས་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་ཀུན་སློང་དང་བཅས་པས། ཐོས་བསམ་སྒོམ་པའི་རིམ་པ་གོ་མ་ནོར་བའི་ལམ་ལ་འཇུག་པ་ལ། སྐབས་སུ་བབས་པ་གང་ཞིག་འཆད་ཉན་བྱ་བ་ནི། རྫོགས་ཆེན་བསྟན་པའི་ཤིང་རྟ་གངས་ལྗོངས་འཇམ་པའི་དབྱངས་དངོས་རྣམ་གསུམ་གྱི་ཡ་གྱལ། རྒྱལ་བའི་དབང་པོ་ཀློང་ཆེན་པ་དྲི་མེད་འོད་ཟེར་ཞེས་མཚན་ཉི་ཟླ་ལྟར་ཡོངས་སུ་གྲགས་པ་གང་ཉིད་ཀྱིས། ཆོས་སྐུའི་བསྟན་པའི་བཙས་སུ་བཞག་པའི་མཛོད་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་རྣམ་པ་བདུན་དུ་བཞུགས་པའི་ནང་ཚན། མན་ངག་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་འདི་ཉིད་འཆད་པའི་སྐབས་ནས་ཐོག་མར་དགེ་བ་ཀླད་ཀྱི་དོན་དང་། བར་དུ་དགེ་བ་གཞུང་གི་དོན་ལས་ཀྱང་མང་ཞིག་སོང་སྟེ་དེ་རིང་།

༢༡༧ སྤངས་ནས་བསྡད་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

སྤངས་ནས་བསྡད་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

འདུ་འཛི་གཡེང་བའི་ཡུལ་སྤངས་དབེན་པར་སྡོད།།

སྡེ་ཚན་ཕྱོགས་རིས་སྤངས་ལ་འདྲིས་མེད་སྡོད།།

འཇིག་རྟེན་སོ་ནམ་འབྲེལ་སྤངས་བདེ་བར་སྡོད།།

མང་པོའི་ཚོགས་སྤངས་གཅིག་ཏུ་དབེན་པར་སྡོད།།

དོན་དང་བྱ་བ་མང་སྤངས་དབེན་པར་སྡོད།།

མི་དགེ་ལུང་མ་བསྟན་སྤངས་དགེ་བར་སྡོད།།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། སྤངས་ནས་བསྡད་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དྲུག་དེ་གང་ཡིན་ན། འདུ་འཛིའི་བྲེལ་ཟིང་གི་གཡེང་བའི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ནས་དབེན་པའི་གནས་སུ་གཅིག་པུར་སྡོད། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ངེད་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་ཁོ་ཡི་ཕྱོགས་ཟེར་བ་དང་། ཆོས་ཕྱོགས་ནས་ཀྱང་ངེད་ཀྱི་ཆོས་བརྒྱུད་དང་། ཁོ་ཡི་ཆོས་བརྒྱུད་ལ་སོགས་པའི་ཕྱོགས་རིས་གཅོད་པ་དང་། ཐ་ན་དགོན་སྡེ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་དགོན་སྟོད་སྨད་དང་ཕྱོགས་བཞི། གྲོང་པ་ཆུ་ཉིན་སྲིབ་ལ་སོགས་པའི་སྡེ་ཚན་དང་རིས་སུ་བཅད་ནས་རྩོད་པ་དེ་དག་སྤངས་ཏེ་འབྲེལ་འདྲིས་མེད་པར་སྡོད། འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་སོ་ནམ་ཚོང་ཁེ་དང་བསྐྱེད་བུན་ལ་སོགས་པའི་འབྲེལ་བ་དེ་དག་སྤངས་ལ་བདེ་བར་སྡོད། མང་པོའི་ཚོགས་པའི་བྲེལ་ཟིང་གི་ཁུར་བོ་དེ་སྤངས་ནས་གཅིག་པུར་དབེན་པའི་གནས་སུ་སྡོད། འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་དོན་མང་བ་དང་བྱ་བ་མང་བ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ལ་དབེན་པའི་གནས་སུ་ཆོས་བསྒྲུབས་ནས་སྡོད། མི་དགེ་བ་དང་འདི་དང་དེ་མེད་པའི་ལུང་མ་བསྟན་གྱི་སྙོམ་ལས་དེ་དག་སྤངས་ནས། སེམས་དགེ་ལུས་དགེའི་དགེ་བ་ལ་བརྩོན་བཞིན་སྡོད་ཅིག

༢༡༨ དེ་ལྟར་བསྡད་དུས་ཀྱི་བྱ་བ་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

དེ་ལྟར་བསྡད་དུས་བྱ་བ་རྣམ་དྲུག་ནི།།

རིག་པ་གཅེར་བུ་རང་ངོ་ཟིན་པར་བྱ།།

སེམས་ཀྱི་གནས་ལུགས་གཏན་ལ་དབབ་པར་བྱ།།

ཤེས་པ་སྙམ་བྱེད་འདུན་མ་བྲལ་བར་བྱ།།

དངོས་འཛིན་གཟའ་གཏད་ཆེད་དུ་གཟུང་མི་བྱ།།

བརྩོན་འགྲུས་འདོད་བློ་རང་སར་ཆོད་པར་བྱ།།

བྱེད་མཁན་ངོ་བོ་ཟད་སར་སྐྱོལ་བར་བྱ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་བསྡད་དུས་ཀྱི་བྱ་དགོས་པ་རྣམ་པ་དྲུག་ནི། རིག་པའི་ངོ་བོ་ལ་སྒྲིབ་བྱེད་ཀྱིས་མ་གོས་པའི་གཅེར་བུ་དེ་ཉིད་ཀྱི་རང་ངོ་ཟིན་པར་བྱ། སེམས་ཀྱི་གནས་ལུགས་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བ་ཡེ་ཇི་བཞིན་པ་གནས་ལུགས་ངོ་མ་དེ་ཉིད་གཏན་ལ་དབབ་པར་བྱ། ཤེས་པ་སྙམ་བྱེད་ཀྱི་བདུད་དང་འབྲེལ་བའི་སྤྲོས་པའི་འདུན་མ་སྣ་ཚོགས་དང་བྲལ་བར་བྱས་ནས་འདུག་པར་བྱ། དངོས་པོ་དང་མཚན་མར་འཛིན་པའི་གཟའ་གཏད་ལ་ཆེད་དུ་གཟུང་བར་མི་བྱ་བར་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བར་བྱ། བརྩོན་འགྲུས་བྱེད་པའི་སྐབས་སུ་རང་འདོད་འཁྲུལ་བ་ཅན་གྱི་བློ་བྱུང་ན་རང་སར་ཆོད་པར་བྱ། དེ་ལྟར་བྱེད་མཁན་གྱི་གང་ཟག་སྒོམ་པ་བ་དེ་ངོ་བོ་དོན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་གོམས་པ་ཀློང་དུ་གྱུར་ཏེ། སྣང་བའི་ཡུལ་དང་ཞེན་པའི་ཆོས་ཟད་པའི་ས་ལ་སྐྱོལ་བར་བྱའོ།།

༢༡༩ རིག་པ་བསམ་གཏན་གནས་པའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

རིག་པ་བསམ་གཏན་གནས་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

སྣང་ཚུལ་མ་འགགས་བཀྲ་ཡལ་སིང་ངེ་བ།།

ཤེས་པ་མ་རྨུགས་ཡེ་རེ་སིང་ངེ་བ།།

འཕྲོ་རྒོད་མ་སྙོགས་རང་དྭངས་སིང་ངེ་བ།།

འཕྲོ་རྒོད་མ་ཤོར་མཉམ་པར་ལྷན་ནེ་བ།།

རྨུགས་འཐིབས་མེད་པར་རང་སང་ལྷག་གེ་བ།།

མཐའ་བཞིར་མ་བསྐྱོད་རང་བབས་ཕྱལ་ལེ་བ།།

མཚན་ཉིད་དྲུག་ལྡན་གོལ་ས་མེད་པ་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། རིག་པ་བསམ་གཏན་གྱི་ངང་ལ་གནས་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི། མཉམ་པར་བཞག་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཚོགས་དྲུག་གི་སྣང་ཚུལ་མ་འགགས་ཤིང་དེ་ལ་འཛིན་པ་ཡང་མ་ཞུགས་པའི་བཀྲ་ཡལ་སྟོང་པ་སིང་ངེ་བ་དང་། ཤེས་པ་མ་རྨུགས་པའམ་རྨུན་པོ་མུན་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཡེ་རེ་གསལ་སིང་ངེ་བ་དང་། འཕྲོ་རྒོད་ཀྱི་རྗེས་སུ་མ་སྙོགས་པའི་རྙོག་པ་རང་དྭངས་ཤིང་གསལ་ངར་དང་ལྡན་པའི་སིང་ངེ་བ་དང་། འཕྲོ་རྒོད་ཀྱི་དབང་དུ་མ་ཤོར་བ་མཉམ་པར་གཅིག་གི་ངང་དུ་ཐ་དད་མེད་པའི་ལྷན་ནེ་བ་དང་། རྨུགས་འཐིབས་བྱིང་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒོམ་སྐྱོན་མེད་པར་རང་སང་ལྷག་གེ་བ་སྟེ། དྭངས་ཆ་སྒྲིབ་པའི་བྱིང་བ་དང་། གསལ་ཆ་སྒྲིབ་པའི་རྨུགས་པ་ནི་སྒོམ་སྐྱོན་ཡིན་པས་དེ་དག་དང་བྲལ་བའི་ལྷག་མཐོང་སྐྱོན་མེད་དགོས་པ་དང་། མཐའ་བཞིར་སྤྲོས་པར་མ་བསྐྱོད་རང་བབས་སུ་གང་བྱུང་མཉམ་པ་ཕྱལ་ལེ་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་མཚན་ཉིད་དྲུག་ལྡན་གྱི་སྒོམ་པ་དེ་ལ་གནས་ན་གོལ་ས་དང་འཕྱུག་ས་མེད་པའོ།།

༢༢༠ ལྟ་སྒོམ་ཉམས་སུ་བླང་བའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

ལྟ་སྒོམ་ཉམས་སུ་བླང་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

ཅིར་སྣང་ལྟ་བར་ཤེས་པས་གྲུབ་མཐའི་འཛིན་པ་གྲོལ།།

ཅིར་སེམས་སྒོམ་པར་ཤེས་པས་ཐུན་མཚམས་རིས་ལས་གྲོལ།།

ཅི་བྱས་འཛིན་མེད་སྤྱོད་པས་ཆེད་འཛིན་ཞེན་པ་གྲོལ།།

ཅིར་སྣང་དགོངས་པར་ཤར་བས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་གྲོལ།།

ཅིར་བགྲོད་ཆོས་ཉིད་ཆོད་པས་ས་ལམ་ཚད་མར་གྲོལ།།

ཅི་བསྒྲུབ་སྐུ་ལྔར་གྲུབ་པས་འབྲས་བུའི་ཞེན་པ་གྲོལ།།

དེ་འདྲའི་རྣལ་འབྱོར་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ལྟ་སྒོམ་ཉམས་སུ་བླང་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི། ཅིར་སྣང་འཛིན་མེད་ཀྱི་ལྟ་བར་ཤེས་པས་ན་གྲུབ་མཐའི་ཞེན་ཕྱོགས་ཀྱི་འཛིན་པ་རང་སར་གྲོལ་ནས། མཁས་པ་དབུས་ལ་ཡང་མི་གནས། །ཞེས་པའི་ཚད་ལ་ཐོན་པར་བྱ་བ་དང་། ཅིར་སེམས་གང་དྲན་གྱི་རྣམ་རྟོག་ཐམས་ཅད་སྒོམ་པར་ཤེས་པས། ཐུན་དང་ཐུན་མཚམས་ཀྱི་རིས་ལས་གྲོལ་བ་དང་། ཅི་བྱས་འཛིན་མེད་དུ་སྤྱོད་པས་ན་ཆེད་འཛིན་གྱི་ཞེན་པའི་སྒྲོག་ལས་གྲོལ་བ་དང་། ཅིར་སྣང་ཅི་ཤར་ཐམས་ཅད་ཆོས་སྐུའི་དགོངས་པར་ཤར་བས། ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཐམས་ཅད་གྲོལ་བ་དང་། ཅིར་བགྲོད་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་ནས་ས་ལམ་ཆིག་ཆོད་དུ་ཕྱིན་པས་ས་ལམ་ཚད་མར་གྲོལ་བ་དང་། ཅི་བསྒྲུབ་ཐམས་ཅད་སྐུ་ལྔ་ཡེ་ཤེས་ལྔར་གྲུབ་པས། འབྲས་བུ་ལོགས་ནས་འཚོལ་བའི་ཞེན་པ་རང་སར་གྲོལ་བ་སྟེ། དེ་འདྲའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ནི་ཡངས་དོག་མེད་པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའོ།།

༢༢༡ སྐྱོན་དྲུག་བརྟགས་ཏེ་སྤང་བར་བསྟན་པ།

སྐྱོན་དྲུག་བརྟགས་ཏེ་སྤང་བར་བྱ་བ་ནི།།

དད་བརྩོན་ལྡན་ཡང་བླ་མ་འབྲལ་སྔས་ན།།

ལམ་མཐར་མ་ཕྱིན་བྱེའུ་ཕྲུག་མ་བྲལ་འདྲ།།

རྒྱུ་འབྲས་གོ་ཡང་འདོད་བློ་མ་ཞིག་ན།།

རྐྱེན་དབང་འཆོར་བ་གཡོ་སྒྱུ་ཁྲམ་པ་འདྲ།།

ཤེས་རབ་ཆེ་ཡང་ཉམས་སུ་མ་ལོན་ན།།

དགོས་དུས་མི་བསྟོངས་གཡུལ་ངོར་མཚོན་སྟོར་འདྲ།།

རང་ངོ་འཕྲོད་ཀྱང་གོམས་འདྲིས་མ་བྱས་ན།།

རྣམ་རྟོག་དགྲས་ཁྱེར་གཡུལ་ངོའི་བུ་ཆུང་འདྲ།།

སྒོམ་ཡུན་རིང་ཡང་ཞེན་བློ་མ་ཞིག་ན།།

ངལ་བ་དོན་མེད་རབས་ཆད་ཁེ་གྲགས་འདྲ།།

ཡིན་མིན་ཤེས་ཀྱང་ཕྱོགས་རིས་མ་ཕྱེད་ན།།

ཉོན་མོངས་རོ་ལྡང་མདེའུ་ཤའུ་འདྲ།།

དེ་བས་སྐྱོན་དབང་མ་སོང་ཤིན་ཏུ་གཅེས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། སྐྱོན་དྲུག་ལ་ལེགས་པར་བརྟགས་ཏེ་སྤང་བར་བྱ་བ་ནི། སྤྱིར་དད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ལྡན་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ཡང་། བླ་མ་དང་འབྲལ་སྔ་སོང་ན། སྒྲོ་འདོགས་ཆོད་པའི་ལམ་མཐར་མི་ཕྱིན་པ་ནི་དཔེར་ན་བྱེའུ་ཕྲུག་མ་དང་བྲལ་སྔ་ནས་རང་མགོ་མ་ཐོན་པ་དང་འདྲ་བ་དང་། རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་གོ་ཡང་འདོད་ཞེན་གྱི་བློ་ཞིག་པའི་ཚད་དུ་མ་ཕྱིན་ན། འདུ་འཛི་སོགས་རྐྱེན་ངན་དང་ཕྲད་ཚེ་དེའི་དབང་དུ་འཆོར་བ་ནི། གཡོ་སྒྱུ་ལ་མཁས་པའི་ཁྲམ་པ་གཏད་སོ་མེད་པའི་དབང་དུ་ཤོར་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། གླང་པོ་འདུལ་སྦྱོང་མཁན་གྱིས་གླང་ཆེན་གྱི་ལུས་ཐུལ་ཀྱང་སེམས་མ་ཐུལ་བའི་གཏམ་རྒྱུད་ལྟར་དུ། ཡུལ་གྱི་རྐྱེན་ནི་དུག་ལས་ཀྱང་ཐུ་བ་ཡིན་པས་ཡུལ་གྱི་རྐྱེན་དབང་དུ་ཤོར་བ་ཡིན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཆེ་ཡང་ཐོས་དོན་དེ་ཉིད་ཉམས་སུ་ལེན་དགོས་པ་ལས་ཉམས་སུ་མ་བླངས་ན་ཕན་མེད་པ་དང་། འདིའི་ཤེས་རབ་འདི་ཐོས་བསམ་སྒོམ་པའི་ཤེས་རབ་སྟེ། དེ་ལ་དབྱེ་བར་བྱས་ན་གནས་ལྔ་རིག་པ་ཀུན་རྫོབ་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་དང་། གནས་ལུགས་རིག་པ་དོན་དམ་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཡོད་པའི་ནང་གི་ཕྱི་མ་ལ་གོ་དགོས་སམ་སྙམ། ཤེས་བྱ་རབ་འབྱམས་ལ་མཁས་པའི་ཤེས་རབ་ཆེ་ཡང་ཉམས་སུ་མ་བླངས་ན་དགོས་དུས་མི་བསྟོངས་པའམ་མི་ཕན་པ། གཡུལ་ངོར་ཕྱིན་ནས་གཡུལ་འབྱེད་པའི་གལ་འགག་ལ་ཐུག་དུས་མཚོན་སྟོར་བའམ་མཚོན་ཆ་བོར་སོང་བ་དང་འདྲ་བ་དང་། གནས་ལུགས་ཀྱི་རང་ངོ་འཕྲོད་ཡོད་ཀྱང་དེ་ལ་ཡུན་རིང་གོམས་འདྲིས་དགོས་པ་ལས། གལ་ཏེ་གོམས་འདྲིས་མ་བྱས་ན་རྣམ་རྟོག་གི་དགྲ་ཡིས་ཁྱེར་བ་གཡུལ་ངོའི་བུ་ཆུང་རྐྱེན་དབང་དུ་ཤོར་ནས་མགོ་ཐོན་དཀའ་བ་དང་འདྲ་བ་དང་། སྒོམ་ཡུན་རིང་ཡང་ཞེན་འཛིན་གྱི་བློ་མ་ཞིག་ན། ལོ་གསུམ་ལོ་དགུ་ཚེ་ཕྱེད་སོགས་སུ་མཚམས་ལ་འདུག་ཁུལ་བྱས་ཀྱང་། ངལ་བ་དོན་མེད་དཔེར་ན་རབས་ཆད་ཁེ་གྲགས་ཆེ་ཡང་རྗེས་ཀྱི་བརྒྱུད་འཛིན་མེད་པ་དང་འདྲ་བ་དང་། ཡིན་མིན་གྱི་གནད་ཤེས་ཀྱང་འཁྲུལ་དང་མ་འཁྲུལ་གྱི་ཕྱོགས་རིས་མ་ཕྱེད་ན། ཉོན་མོངས་ཀྱི་དུག་རོ་སླར་ཡང་ལྡང་བ། དཔེར་ན་མདེའུ་མགོ་ཤ་ནང་དུ་ལྷག་པ་དེས་ན་ཚ་སླར་སྐྱེད་པའི་རྒྱུ་བྱེད་པ་དང་འདྲ་བ་སྟེ། རྒྱུ་མཚན་དེ་ལྟར་བས་ན་སྐྱོན་དབང་དུ་མ་སོང་བ་ཤིན་ཏུ་གཅེས་པའོ།།

༢༢༢ གནས་ལུགས་རྟོགས་ན་མི་དགོས་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

གནས་ལུགས་རྟོགས་ན་མི་དགོས་རྣམ་དྲུག་ནི།།

རང་ལུས་རི་བོར་དྲི་མེད་སེམས་གནས་ན།།

རི་ངོགས་དབེན་པའི་དགོན་པ་བསྟེན་མི་དགོས།།

གང་བྱུང་ཆོས་ཉིད་ངང་ལས་མི་འདའ་ན།།

དུས་ཚོད་ངེས་གཟུང་སྡུག་རྒུར་མཚམས་མི་དགོས།།

སྣང་གྲགས་ཡེ་ཤེས་རོལ་བར་འཆར་བ་ན།།

ཐུན་མཚམས་བར་བཅད་ཆེད་དུ་བསྒོམ་མི་དགོས།།

སྤང་ཐོབ་མཚན་མ་གཞི་ལ་རང་དག་ན།།

མཚན་བཅས་བསགས་སྣང་འདུན་མ་བཏང་མི་དགོས།།

ཅིར་སྣང་སྐུ་གསུམ་ཞིང་དུ་འཆར་བ་ན།།

སྒོམ་སྒྲུབ་ཡུལ་ལ་གཉེན་པོ་བསྟེན་མི་དགོས།།

དགོངས་པ་ཕྱོགས་མེད་རྒྱ་ཡན་འཆར་བ་ན།།

རེ་དང་དོགས་པའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་མི་དགོས།།

དེ་དང་སུ་ལྡན་ཡེ་ཤེས་དོན་དང་མཇལ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། གནས་ལུགས་རྟོགས་ན་མི་དགོས་པའི་ཆོས་རྣམ་པ་དྲུག་ནི། རང་ལུས་ཅོག་བཞག་རི་བོ་ལྟ་བུ་ལ་ཡོད་པའི་དྲི་མེད་ཀྱི་སེམས་སམ་མ་བཅོས་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་ཞལ་མཇལ་ནས། དེའི་ངང་དུ་རང་བབས་སུ་རྟག་པར་གནས་ཐུབ་ན། རི་ངོགས་དབེན་པའི་དགོན་པ་ཞིག་ཟུར་ནས་བསྟེན་མི་དགོས་པས་གནས་གང་དུ་བསྡད་ཀྱང་ཁྱད་པར་མེད་པའོ། །གང་བྱུང་ཅི་བྱེད་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་གཅིག་གི་ངང་ལས་མི་འདའ་བའི་འོད་གསལ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རུ་ཤར་ཡོད་ན། དུས་ཚོད་ངེས་གཟུང་འདི་ཙམ་ཞིག་ལ་འདུག་པའི་དམ་བཅའ་ཡིན་ཟེར་བ་ལྟ་བུའི་སྡུག་སྒུར་གྱི་མཚམས་གཅད་མི་དགོས་པའོ། །སྣང་གྲགས་མཐོང་ཐོས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རོལ་བར་འཆར་བའི་མཉམ་བཞག་གི་སྐབས་སུ། ས་གཞིའི་ཆུ་ཕྲན་ཐམས་ཅད་མཐའ་ཡི་རྒྱ་མཚོའི་ཀློང་དུ་ཐིམ་པ་ལྟར་དུ། ཆོས་ཅན་གྱི་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་རིག་སྟོང་སྐྱེ་འགག་མེད་པའི་ཀློང་དུ་མ་སྤངས་ཡེ་གྲོལ་དུ་གཟིགས་པའི་གནད་ཆུ་བརྒྱ་ཟམ་འོག་གཅིག་ཏུ་འདུས་པ་དང་འདྲ་བ་དེ་ཤེས་ན། ཐུན་དང་ཐུན་མཚམས་ཀྱིས་བར་བཅད་ནས་ཆེད་དུ་བསྒོམ་མི་དགོས་སོ། །སྤང་ཐོབ་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ཀ་དག་གི་གཞི་ལ་རང་སར་དག་ཡོད་ན། ཟག་བཅས་མཚན་མ་དང་བཅས་པའི་ཚོགས་བསགས་ཀྱི་སྣང་བའི་འདུན་མ་ཆེད་དུ་བཏང་མི་དགོས་སོ། །ཅིར་སྣང་ཐམས་ཅད་དག་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྐུ་གསུམ་གྱི་ཞིང་དང་རོལ་བ་ཉིད་དུ་འཆར་ཐུབ་པ་ཡིན་ན། སྒོམ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཡུལ་ལ་གཉེན་པོ་ཟུར་ནས་བསྟེན་མི་དགོས་སོ། །ཆོས་སྐུའི་དགོངས་པ་གཞི་གྲོལ་ཕྱོགས་མེད་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བ་རྒྱ་ཡན་ཕྱོགས་སུ་མ་ལྷུང་བ་དེ་འཆར་བ་ན། གཡང་ས་མེད་ན་དོགས་པ་གང་ན་ཡོད། །ཅེས་གསུངས་པ་དང་འདྲ་བར་རེ་དང་དོགས་པའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་མི་དགོས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རྟོགས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་དེ་དག་དང་སུ་ལྡན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་པ་དེས་འོད་གསལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དོན་དང་མཇལ་ནས་ཡོད་པའོ། །འདི་དག་ནི་རྟོགས་པ་མཆོག་ལྡན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་པའི་དགོངས་སྤྱོད་དོ།།

༢༢༣ འགྲོ་བ་དྲུག་གི་མན་ངག་བསྟན་པ།

འགྲོ་བ་དྲུག་གི་མན་ངག་བསྟན་པ་ནི།།

མི་དགེ་ཐུབ་པའི་མི་དེ་རང་བཞིན་དཔའ་བོར་འགྲོ།།

དུག་ལྔ་ཁོང་གསོད་མི་དེ་སྐྱེས་བུ་མཐུ་ཅན་འགྲོ།།

དམིགས་འཛིན་མེད་པའི་མི་དེ་དགེ་སྦྱོར་ཅན་དུ་འགྲོ།།

ཤེས་བཞིན་བག་ཡོད་འཆང་དེ་མཁས་ཤིང་མཛངས་པར་འགྲོ།།

གནོད་འཛུགས་སྤོང་བའི་མི་དེ་གོ་མཚོན་ཅན་དུ་འགྲོ།།

དམ་ཅན་བསྐོར་བའི་མི་དེ་འཁོར་འབངས་ཅན་དུ་འགྲོ།།

དེ་ལྟར་ཅི་འགྲོ་བྱ་བ་གདམས་པའི་མཆོག།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། འགྲོ་བ་དྲུག་གི་མན་ངག་བསྟན་པ་ནི། མི་དགེ་བ་འཇོམས་ཤིང་དེའི་དབང་དུ་མི་ཤོར་བས་མ་ཚད་དགེ་བའི་ཚུགས་ཐུབ་པའི་མི་དེ་རང་བཞིན་གྱིས་དཔའ་བོར་འགྲོ་བ་དང་། རང་རྒྱུད་ན་ཡོད་པའི་ཉོན་མོངས་དུག་ལྔ་རང་གི་ཁོང་ན་གནས་པ་དེ་དུག་སྨན་དུ་བསྒྱུར་བ་ལ་སོགས་པའི་ཐབས་ཀྱིས་གསོད་ཅིང་མཐུ་མེད་པར་བྱེད་པའི་མི་དེ་སྐྱེས་བུ་ནུས་མཐུ་ཅན་དུ་འགྲོ་བ་དང་། དམིགས་གཏད་དང་མཚན་འཛིན་མེད་པ་འཁོར་གསུམ་ཡང་དག་ཏུ་ཤེས་པའི་མི་དེ་དགེ་སྦྱོར་ཅན་དུ་འགྲོ་བ་དང་། རང་རྒྱུད་ལ་ཉེས་པ་བྱུང་མིན་རྟོག་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་བཞིན་དང་། འཇུག་ལྡོག་གི་གནས་ལ་གཟོབ་པ་ལྷུར་ལེན་པའི་བག་ཡོད་པ་འཆང་བའི་མི་དེ་མཁས་ཤིང་མཛངས་པར་འགྲོ་དང་། གཞན་ལ་ཕར་གནོད་འཛུགས་བྱས་ན་ཚུར་དགྲ་མང་བས། དགྲ་འགོག་པའི་ཆེད་དམ་དགྲ་ཡིས་མི་ཐུབ་པའི་ཆེད་དུ་གོ་མཚོན་ཉར་ཚགས་བྱེད་པ་ལྟར་དུ། ཕར་གནོད་འཛུགས་བྱེད་པ་སྤོང་བའི་མི་དེ་གོ་མཚོན་ཡོད་པའི་མི་བཞིན་དུ་དོགས་པ་མི་དགོས་པ་ཅན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་པ་དང་། དམ་ཅན་ཆོས་སྐྱོང་སྲུང་མ་རྣམས་ཀྱིས་འབྲལ་མེད་བསྐོར་ནས་ཡོད་པའི་མི་དེ་མངའ་ཐང་དང་འཁོར་འབངས་མཐའ་ནས་རྒྱས་པ་ཅན་དུ་འགྲོ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཅི་འགྲོ་གང་འགྲོའི་ཐབས་ལ་འབད་པ་བྱ་བ་ནི་གདམས་པའི་མཆོག་ཡིན་ནོ།།

༢༢༤ བསླུ་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

བསླུ་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

རང་རིག་མ་བསླངས་གཞན་རིག་རྫུན་པོས་བསླུ།།

འོད་གསལ་མ་ཡིན་ཞི་གནས་ལྟེང་པོས་བསླུ།།

ཆིག་ཆོད་མ་ཡིན་བཏང་སྙོམས་འབྱམས་པས་བསླུ།།

རང་དག་མ་ཡིན་རྣམ་རྟོག་ཉིང་འཁྲུལ་བསླུ།།

ཟུང་འཇུག་མ་ཡིན་བྱར་མེད་ཁ་འབྱམས་བསླུ།།

རང་གནས་མ་ཡིན་རྩེ་གཅིག་སེམས་འཛིན་བསླུ།།

འདྲ་གཉིས་བསླུ་བས་དོན་མེད་མ་བཏང་ཅིག།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། བསླུ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི། རང་རིག་མངོན་དུ་མར་གྱུར་པའམ་མ་བསླངས་བར་དུ་གཞན་རིག་ཁ་ཕྱིར་བལྟས་ཀྱི་གཟུང་འཛིན་རྫུན་པོ་དེས་བསླུ་བ་ཡིན་པ་དང་། འོད་གསལ་གྱི་རིག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཞི་གནས་ལྟེང་པོའམ་མི་རྟོག་ལྟེང་པོ་དེས་སྒོམ་ཆེན་ནམ་ཡིན་ཡིན་དུ་བསླུ་བ་ཡིན་པ་དང་། ས་ལམ་ཆིག་ཆོད་ཀུན་རྫོགས་མ་ཡིན་པར་བཏང་སྙོམས་ལུང་མ་བསྟན་གྱི་ངང་དུ་འབྱམས་པས་ཀྱང་སྒོམ་ཆེན་བསླུ་བ་ཡིན་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་རྟོག་རང་དག་མ་ཡིན་པར་རྣམ་རྟོག་ཉིང་འཁྲུལ་དུ་བྱུང་བ་དེ་ཡེ་ཤེས་སུ་བཟུང་ན་བསླུ་བ་ཡིན་པ་དང་། ཟུང་འཇུག་གཉིས་མེད་ཀྱི་དོན་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་པར་བྱར་མེད་ཁ་བཤད་རྐྱང་པ་བྱས་ནས་འབྱམས་ན་བསླུ་བ་ཡིན་པ་དང་། རང་བཞིན་ཡེ་གནས་བབས་ཀྱི་བསམ་གཏན་མ་ཡིན་པར་རྩེ་གཅིག་སེམས་འཛིན་རྐྱང་པས་བསླུ་བ་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་འདྲ་གཉིས་སུ་བྱུང་ནས་བསླུ་བས་དོན་མེད་མ་བཏང་ཞིག

༢༢༤ འགྲོ་བ་དྲུག་གི་རང་བཞིན་བསྟན་པ།

འགྲོ་བ་དྲུག་གི་རང་བཞིན་བསྟན་པ་ནི།།

དམིགས་མེད་རང་བཞིན་མ་རྟོགས་དགེ་བཅུ་འཆིང་བར་འགྲོ།།

རང་ལ་ཞེན་ལོག་མ་སྐྱེས་སྤྲོས་མེད་བླང་དོར་འགྲོ།།

ཆོས་འདས་དབྱིངས་སུ་མ་བྱས་བསྒོམས་ཀྱང་བློ་བྱས་འགྲོ།།

ཐུག་ཕྲད་རང་ངོ་མ་རྟོགས་བསྒོམས་ཀྱང་བཅོས་མར་འགྲོ།།

ངང་དྭངས་གནས་ལུགས་མ་ཤེས་བསྒོམས་ཀྱང་རྟོག་པར་འགྲོ།།

ཡེ་གྲོལ་འཛིན་མེད་མ་ཤེས་བསྒོམས་ཀྱང་མཚན་མར་འགྲོ།།

འགྲོ་བའི་གནས་ལས་ལོག་པ་ཤིན་ཏུ་གཅེས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། འགྲོ་བ་དྲུག་གི་རང་བཞིན་བསྟན་པ་ནི། འདིའི་སྐབས་ཀྱི་དམིགས་མེད་ནི་དུས་རྒྱུན་དུ་འཆད་བཞིན་པའི་དམ་པ་གསུམ་གྱི་ཡ་གྱལ་དངོས་གཞི་དམིགས་མེད་དམ་པ་དེ་ལ་གོ་ཞིང་། དེ་ལྟ་བུའི་དམིགས་མེད་དེ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཤེས་བྱའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གི་ངོས་ནས་གྲུབ་པ་རྡུལ་ཙམ་ཡང་མེད་དེ། ཡུལ་ལ་ལྟོས་ནས་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཚུར་བཏགས་པ་དང་། ཡུལ་ཅན་ལ་ལྟོས་ནས་ཡུལ་ཞེས་ཕར་བཏགས་པ་ཙམ་ལས་ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་གྲུབ་པ་ཕྲ་མོ་ཡང་མེད་པར་ཐག་ཆོད་ཚེ། སྣང་བ་ལོང་ལོང་འདི་སྨིག་རྒྱུ་དང་། མིག་ཡོར་བཞིན་དུ་རྟེན་འབྱུང་གི་རང་བཞིན་ཙམ་ལས་མེད་པར་ཐག་ཆོད་པའམ། ཡང་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པ་ཡིན་པས་བསོད་ནམས་ཀྱང་འཁོར་གསུམ་ཡང་དག་གི་ངོར་མི་དམིགས་ཤིང་། ཐ་སྙད་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ངོར་རྨི་ལམ་གྱི་ནང་ནས་བསོད་ནམས་གསོག་པ་ལྟར་དུ། སྣང་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་མ་གྲུབ་པའི་ངང་ནས། དགེ་བ་ཆུང་ཆུང་ལ་ཁྱད་གསོད་མི་བྱེད་པ་དང་། ཆེན་པོ་ལ་དཔའ་མི་ཞུམ་པའི་ཐོག་ནས་སྤྱད་དགོས་པ་ལས། དམིགས་མེད་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་མ་རྟོགས་པའི་དགེ་བཅུ་ནི་འཆིང་བའི་རྒྱུ་རུ་འགྲོ་བ་དང་། བདག་མེད་ཀྱི་དོན་རྟོགས་ནས་རང་ལ་གཅེས་འཛིན་གྱི་ཞེན་པ་གཏིང་ནས་ལོག་པ་ཞིག་མ་སྐྱེས་ན་སྤྲོས་མེད་ཀྱི་དོན་ཁ་ནས་བཤད་ཀྱང་དོན་བླང་དོར་གྱི་ལྟ་བ་ཅན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་པ་དང་། ཆོས་ཟད་ཆོས་ལས་འདས་པའི་མ་བཅོས་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་རིག་པར་མ་བྱས་ཚེ་བསྒོམས་ཀྱང་བློ་བྱས་ཀྱི་རྣམ་རྟོག་ཏུ་འགྲོ་བ་ཡིན་པ་དང་། ཐུག་ཕྲད་རང་ངོ་ཤེས་པའི་འོད་གསལ་གྱི་ཡེ་ཤེས་མ་རྟོགས་ན་ཡུལ་སེམས་གཉིས་འཛིན་གྱིས་བཅིངས་ནས་བསྒོམས་ཀྱང་བཅོས་མའི་རྣལ་འབྱོར་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་པ་དང་། རང་གི་ངང་གིས་དྭངས་པའི་གནས་ལུགས་སྨྲ་བསམ་བརྗོད་བྲལ་གྱི་དོན་མ་ཤེས་ན་བསྒོམས་ཀྱང་སེམས་ལམ་བྱེད་ཙམ་ནི་ཐ་མལ་གྱི་རྣམ་པ་རྟོག་པར་འགྲོ་བ་ཡིན་པ་དང་། ཡེ་གྲོལ་བསྐྱར་གཞི་མེད་པའི་འཛིན་མེད་དེ་མ་ཤེས་ན་བསྒོམས་ཀྱང་མཚན་མ་ཅན་གྱི་བསྒོམ་པར་འགྲོ་བ་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་འགྲོ་བ་དྲུག་པོའི་གནས་དེ་ལས་ལོག་ཐུབ་པ་ཞིག་བྱེད་པ་ཤིན་ཏུ་གཅེས་སོ།།

༢༢༥ གསོད་པ་དྲུག་གི་གདམས་ངག་བསྟན་པ།

གསོད་པ་དྲུག་གི་གདམས་ངག་བསྟན་པ་ནི།།

འདྲེ་གདོན་ཞི་བར་འདོད་ན་ལུས་སྲོག་གཅེས་འཛིན་སོད།།

མཐུན་འཇུག་བྱ་བར་འདོད་ན་ང་རྒྱལ་ཁེངས་སེམས་སོད།།

སྡུག་བསྔལ་ཞི་བར་འདོད་ན་གཉིས་འཛིན་མཚན་མ་སོད།།

གནས་ལུགས་དགོངས་པ་འདོད་ན་གཉེན་པོ་མཆོག་འཛིན་སོད།།

གཉིས་མེད་ཡེ་ཤེས་འདོད་ན་སྒོམ་བློའི་གཉེན་པོ་སོད།།

ཚེ་གཅིག་བྱང་ཆུབ་འདོད་ན་ཕྱི་བཤོལ་ལེ་ལོ་སོད།།

དེ་དག་ལྡན་ན་གང་ཡིན་བདུད་བཞིའི་དགྲ་ལས་རྒྱལ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། གསོད་པ་དྲུག་གི་གདམས་ངག་བསྟན་པ་ནི། འདྲེ་གདོན་བར་ཆད་ཞི་བར་འདོད་ན་རང་ཉིད་ཀྱི་ལུས་སྲོག་ལ་གཅེས་པར་འཛིན་པའི་བདག་འཛིན་འདི་ཐོག་མ་ཉིད་ནས་གསད་དགོས་པ་ཡིན་ཏེ། བྲག་སྲིན་མོའི་གླུ་ལས། འདྲེ་ངར་མ་ཞེས་པ་ངར་འཛིན་ཡིན། །ཞེས་པ་ལྟར་ངར་འཛིན་སྙེམས་བྱེད་ཀྱི་བདུད་འདི་བསད་ན་འདྲེ་གདོན་བར་ཆད་ཐམས་ཅད་བསད་པ་ཡིན་པ་དང་། རང་ཉིད་ཀྱིས་ང་རྒྱལ་ཁེངས་སེམས་སྤངས་ན་མཐུན་འཇུག་ཡོང་བ་ཡིན་ཏེ། ང་རྒྱལ་དང་ཁེངས་སེམས་ཀྱི་དབང་གིས་གཞན་བརྙས་བཅོས་ཀྱི་ཁ་ཡི་ཚིག ལུས་ཀྱི་བྱ་སྤྱོད། ལག་གི་རྣམ་འགྱུར་ཚང་མས་གཞན་མི་དགའ་བར་བྱེད་པ་ཡིན། དེ་ལ་གཞན་དག་གིས་ཁོ་རང་བཟང་ན་ཁོ་རང་བཟང་བསམས་ནས་འགྲོགས་མི་འདོད་པར་འབྱུང་བ་ཡིན། དེ་ལྟར་ཚང་མས་མ་དགའ་བར་དགྲ་བལྟས་དུས་སྐྱོན་རང་ལ་ཡོད་པའི་རྟགས་ཡིན། དེས་ན་ང་རྒྱལ་ཁེངས་སེམས་སྤངས་ནས་དམན་པའི་ས་གཟུང་ཧྲུལ་བོའི་གོས་གྱོན་དགོས་ཏེ། དམན་ས་གོང་མའི་གདན་ས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདི་འཇིག་རྟེན་མཐུན་འཇུག་ཏག་ཏག་བྱས་ནས་ཆོས་བརྒྱད་ཨེ་འགྲུབ་ལྟོས་ཟེར་བ་མ་ཡིན་པར། མཐུན་འཇུག་བྱས་ནས་ཀུན་གྱི་མིག་ལ་མཛའ་བ་ཞིག་བྱས་ཏེ་རང་གི་ང་རྒྱལ་ཁེངས་དྲེགས་ཀྱི་སེམས་དེ་མར་སོད་ཅིག་ཅེས་པའི་དོན་ཡིན། འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་འདིའི་རྩ་བ་ནི་གཉིས་འཛིན་ཡིན་པ་དེས་ན། སྡུག་བསྔལ་ཞི་བར་འདོད་ན་གཉིས་འཛིན་མཚན་མར་འཛིན་པའི་དགྲ་དེ་སོད་ཅིག གནས་ལུགས་མ་བཅོས་པའི་དགོངས་པ་དེ་ཤེས་པར་འདོད་ན་གཉེན་པོ་རང་ལྟ་མཆོག་འཛིན་དེ་བསད་ནས་མེད་པར་གྱིས་ཤིག སྒོམ་དང་མི་སྒོམ་མེད་པའི་གཉིས་མེད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བར་འདོད་ན་ཆེད་དུ་བསྒོམ་དགོས་བསམ་པའི་སྒོམ་བློའི་གཉེན་པོ་དེ་ཉིད་སོད་ཅིག ཚེ་གཅིག་ལ་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འདོད་ན་ཆོས་སྒྲུབ་པ་ལ་ཕྱི་བཤོལ་མ་བྱེད་པ་ཕྱི་བཤོལ་གྱི་སེམས་དེ་གསད་པ་དགོས་པ་ལས། ལེ་ལོ་ཕྱི་བཤོལ་གྱིས་སང་ཉིན་དང་། གནངས་ཉིན་དང་། སང་ཕོད་དང་། གནངས་ཕོད་དང་། ཚེ་སྨད་ལ་བསྒྲུབ་དགོས་པར་བསམ་ན་ཚེ་གཅིག་ལ་སངས་རྒྱས་འགྲུབ་པ་མིན་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་གསོད་པ་དྲུག་གི་གདམས་ངག་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་གང་ཟག་གང་དང་སུ་ཡིན་ཡང་བདུད་བཞིའི་དགྲ་ལས་རྒྱལ་བ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །བདུད་བཞི་བཅོམ་ཚུལ་འདི་ལ་མདོ་སྔགས་གཉིས་ཀ་ལ་མི་འདྲ་བའི་ཁྱད་པར་ཡོད་ཅིང་། དེ་ཡང་སྔགས་ལྟར་དུ་བཤད་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རང་བཞིན་དུ་ཤེས་པས་ཉོན་མོངས་པའི་བདུད་བཅོམ་པ་དང་། ཕུང་ལྔ་རྒྱལ་བ་རིགས་ལྔའི་རང་བཞིན་དུ་ཤེས་པས་ཕུང་པོའི་བདུད་བཅོམ་པ་དང་། རིག་པ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་སྐྱེ་འཆི་བགྲེས་རྒུད་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་རང་བཞིན་ཤེས་པས་འཆི་བདག་གི་བདུད་བཅོམ་པ་དང་། མཉམ་ཉིད་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་དེ་ལ་སྐྱེ་འཆི་ལ་སོགས་པ་མི་རྟག་པའི་ཆ་གང་གིས་ཀྱང་མ་གོས་པར་བར་ཆད་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཡིན་པར་ཤེས་པས་ལྷའི་བུའི་བདུད་བཅོམ་པའོ།།

༢༢༦ མེད་པ་དྲུག་གི་རང་བཞིན་བསྟན་པ།

མེད་པ་དྲུག་གི་རང་བཞིན་བསྟན་པ་ནི།།

སེམས་ཅན་ཅི་མགུ་བྱས་ན་རྒྱལ་མཆོད་ལོགས་ན་མེད།།

གཞན་དོན་དང་ལེན་བྱས་ན་ཐར་ལམ་ལོགས་ན་མེད།།

དབྱེ་བསལ་གཉིས་མེད་རྟོགས་ན་མཉམ་ཉིད་ལོགས་ན་མེད།།

ཡུལ་སེམས་གཉིས་མེད་རྟོགས་ན་ཆོས་ཉིད་ལོགས་ན་མེད།།

འཁོར་བ་བདེན་མེད་ཤེས་ན་མྱང་འདས་ལོགས་ན་མེད།།

སྒྲུབ་མཁན་ངོ་བོ་སྟོར་ན་གོལ་སྒྲིབ་བསལ་དུ་མེད།།

དེ་ལྟར་རྟོགས་རྣམས་ཆོས་སྐུ་རང་ཆས་འགྲུབ།།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། མེད་པ་དྲུག་གི་རང་བཞིན་ཇི་ལྟར་བསྟན་པ་ཡིན་ན། སེམས་ཅན་ཅི་མགུ་གང་མགུའི་ལས་ཀ་དེ་བྱས་ན་རྒྱལ་བ་མཆོད་པ་དེ་ལས་ལོགས་ན་མེད་པ་ཡིན། ཕྱི་རོལ་བས་རང་གི་སྟོན་པ་མཆོད་དུས་སེམས་ཅན་གྱི་སྲོག་བཅད་པའམ་དཀའ་ཐུབ་ཀྱིས་ལུས་གདུང་བར་བྱས་ནས་དེ་མགུ་ཐབས་བྱེད་པ་ཡིན་ཡང་། རང་ཅག་ནང་བ་སངས་རྒྱས་པས་དེ་ལྟར་མིན་པར་སེམས་ཅན་མགུ་ཐབས་བྱས་ནས་རྒྱལ་བ་མཆོད་པ་བྱེད་པ་ཡིན། དེ་ཡང་རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་དང་པོ་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་ཐུགས་བསྐྱེད་པ་ནས་བཟུང་། མཐར་མངོན་པ་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་གསང་གསུམ་མི་ཟད་རྒྱན་གྱི་འཁོར་ལོ་བཀོད་ནས་རྟག་ཁྱབ་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་མཛད་པ་འབྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་བདེ་སྟེར་བ་ཁོ་ན་ཡིན་པས། བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་སློབ་པ་ལམ་ལ་ཡོད་པའི་གནས་སྐབས་ན་སྟག་མོ་ལྟོགས་པ་ལ་ལུས་བཏང་བ་དང་། ཆོས་ཚིག་བཞི་ཙམ་གྱི་དོན་དུ་དབུ་བཏང་བ་དང་། དམྱལ་བའི་གནས་ནས་ཟླ་བོའི་སྡུག་བསྔལ་རང་གི་སྟེང་དུ་ལེན་པ་སོགས་ཅི་མཛད་གང་བྱེད་ཐམས་ཅད་སེམས་ཅན་འབའ་ཞིག་གི་དོན་དུ་ཡིན་པས། རང་ཅག་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱལ་བ་དགྱེས་པའི་མཆོད་པ་རྒྱུ་ནོར་ལོངས་སྤྱོད་ཕུལ་ནའང་རང་གི་ཞེན་འཛིན་གྱི་སེར་སྣའི་མདུད་པ་གྲོལ་བའི་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། རང་ཉིད་ལ་འབུལ་བའི་སྙིང་སྟོབས་ཡོད་ན་རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བ་ཆེན་པོས་དགྱེས་བཞིན་དུ་བཞེས་པའི་ནུས་པ་ཡོད་པས། བཞེས་པ་ལྟར་དུ་ཚོགས་ཀྱང་རྫོགས་པ་ཡིན་ཡང་། མཆོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ནས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི། རྒྱལ་བའི་ཆོས་འཛིན་ནས་ཆོས་འཆད་ཉན་དང་སྒྲུབ་པ་ཉམས་ལེན་བྱེད་པ་དེ་ཡིན་པས་མ་ཚད། མཆོག་གསུམ་དང་རྩ་གསུམ་ཀུན་འདུས་ཀྱི་ངོ་བོ་བྱིན་རླབས་དངོས་གྲུབ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་བླ་མ་ཡིན་ཞིང་། བླ་མ་མཉེས་བྱེད་ཀྱི་ཐབས་མཐར་ཐུག་ནི། དེའི་ཐུགས་ཀྱི་དགོངས་བཞེད་དམ་པའི་ཆོས་བཟུང་ནས་མཛད་རྒྱུན་བསྐྱངས་པ་དེ་ཡིན་ཏེ། གསེར་དང་བོང་བ་མཉམ་པའི་འཕགས་མཆོག་ལ། །གླིང་བཞིའི་ཕུན་ཚོགས་བསྟབ་ཀྱང་ཅི་བགྱི་སྟེ། །དེ་ཡི་ཐུགས་ལ་བརྣག་པའི་ཆོས་བཟུང་ན། །དགོངས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཞེས་གྲགས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ། མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་བླ་མ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་དངོས་པོ་བརྒྱ་འབུལ་སྟོང་འབུལ་བྱེད་པ་བས། སྒྲུབ་པའི་རྒྱལ་མཚན་བཙུགས་ནས་འཆད་ཉན་གྱི་རྒྱུན་སྤེལ་ན་དེས་ལྷག་ཅིང་། སྤྱིར་བཤད་ན་ཕྱོགས་བཅུ་སངས་རྒྱས་མཆོད་པ་བས་བླ་མའི་བ་སྤུའི་ཁུང་བུ་གཅིག་མཆོད་པས་བཟང་བར་གསུངས་ཤིང་། དམ་པའི་ཆོས་བཟུང་ན་བླ་མས་གཙོས་པའི་དབྱིངས་ན་བཞུགས་པའི་རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་ཐམས་ཅད་དགྱེས་པ་ཡིན། སེམས་ཅན་མགུ་ཐབས་ལ་ཡུན་ནས་ཡུན་དང་ཕུགས་ནས་ཕུགས་སུ་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱིས་ཕན་བཏགས་པ་བས་ལྷག་མེད་ཅིང་། དམ་པའི་ཆོས་མ་ཤེས་ཤིང་ཐར་བའི་ལམ་མ་རྙེད་པས་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བ་ཡིན་ལ། གལ་ཏེ་དེ་མྱོང་མི་དགོས་པའི་ཐབས་ཤིག་ཤེས་ན། འཆི་མི་དགོས་པའི་ཐབས་ཤེས་པ་བས་བརྒྱ་འགྱུར་སྟོང་འགྱུར་འབུམ་འགྱུར་གྱིས་ལྷག་སྟེ། འཆི་མི་དགོས་ཐབས་ཅིག་ཤེས་ན་ཅི་དགའ་སྟེ། ལོ་བརྒྱ་མ་དགོས་བརྒྱད་ཅུ་ཐམ་པ་རུ་སོན་དུས་རྒས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གཟིར་ནས་འཆི་ན་ཅི་མ་རུང་བསམ་པ་ཡིན། འཆི་མི་དགོས་པའི་ཐབས་ཤིག་བསམ་ན་སྐྱེ་མི་དགོས་པའི་ཐབས་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན། སྐྱེ་འཆིའི་འཁོར་ལོ་འདི་རྒྱུན་ཆད་དགོས་ཚེ་འཁོར་བའི་འཁོར་ལོའི་གནས་འདི་མིན་པའི་ཐར་བ་དམ་པའི་གནས་ཤིག་རྙེད་དགོས་པ་ཡིན་ན། དམ་པའི་ཆོས་ལས་གཞན་གྱིས་དེ་སྒྲུབ་ཐབས་མེད་པ་ཡིན། དེས་ན་སེམས་ཅན་མགུ་ཐབས་ཆོས་ཀྱིས་གྱིས། ཆོས་བཤད་པ་དེ་ཡང་བསམ་པ་དག་པས་རང་གིས་ཆེ་ཤེས་ཆུང་ཤེས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་འདོགས་ཆོག་པ་ལས། མང་པོ་ཤེས་པ་ཙམ་གྱིས་ཕན་འདོགས་ཐུབ་པའི་ངེས་པ་མེད་དེ། དགེ་སློང་ལེགས་སྐར་གྱིས་བདེ་སྣོད་བཅུ་གཉིས་བློར་སོང་ཡང་ཐ་མར་ཡི་དྭགས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་སྐྱེས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས། སེམས་དག་པའི་སྙིང་རྗེའི་སྒོ་ནས་མ་ཎི་ཚར་གཅིག་དུད་འགྲོ་ཞིག་གི་རྣ་ལམ་ལ་བསྒྲགས་ཀྱང་དེ་ཐོས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རྒྱུད་ལ་ཐར་བའི་ས་བོན་ཐེབས་ནས་ཕན་པ་འབྱུང་བ་ཡིན། མི་གཅིག་ལ་སྲོག་མ་གཅོད། རྐུ་མ་བྱེད། གཞན་ལ་གནོད་མ་བསྐྱལ་མ་གཏོགས། རྣམ་སྨིན་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་རང་ལ་འཁོར་བ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་ན་དེ་ཡང་ཆོས་ཡིན་ཞིང་། གཞན་ཕན་ཡང་ཡིན་པས་སེམས་ཅན་མགུ་བྱེད་རྒྱལ་བ་དགྱེས་པའི་ཐབས་ཚང་མ་དེར་འདུས་ནས་ཡོད་པ་ཡིན། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཟེར་བ་དེ་ཡུན་རིང་གི་སྦྱོང་བ་ཅན་ནམ། ཡང་ན་ལས་འཕྲོ་ཅན་ཞིག་གམ། ཡང་ན་ཚོགས་བསགས་ཅན་ཞིག་ལ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཡང་། དེའི་ཕྱོགས་ལ་བརྩོན་པ་བྱས་ན་འགྲུབ་ཏུ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། བརྩོན་ཡང་མི་འགྲུབ་པའི་ཆོས་ཤིག་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། བརྩོན་པ་མ་བྱས་ན་ལོ་བརྒྱར་སོང་ཡང་བསྐྱེད་མེད་པ་ཡིན། གཞན་ཕན་གྱི་སེམས་མེད་པ་ཞིག་གིས་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཐར་ལམ་མི་ཟིན་ཅིང་། གཞན་ཕན་རྒྱུད་ན་ཡོད་ན་གཞན་དོན་རང་ཤུགས་ཀྱིས་འགྲུབ་པ་ཡིན་པས། གཞན་ཕན་གྱི་སེམས་སྙིང་རྗེས་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྫོགས་བྱང་ལ་དམིགས་པ་ཡོད་ཚེ་ཐར་ལམ་རང་ཤུགས་ཀྱིས་ཟིན་པ་དང་། དབྱེ་བསལ་སྟེ་སྤང་བླང་གཉིས་མེད་དུ་རྟོགས་ནས་གཉིས་འཛིན་གྱི་ཞེན་པ་གཏིང་ནས་ཆོད་ན་བཟང་ངན་མཉམ་ཉིད་ཟེར་བ་ཞིག་ལོགས་ན་མེད་པ་དང་། ཡུལ་སེམས་གཉིས་མེད་བར་སྣང་དག་པ་ལྟ་བུའི་མཉམ་ཉིད་ཀྱི་དོན་རྟོགས་ན་ཆོས་ཉིད་ཅེས་པ་ཞིག་ལོགས་ནས་བཙལ་དུ་མེད་པ་དང་། འཁོར་བའི་རང་བཞིན་ནི་མྱང་འདས་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ལ་ཀུན་འབྱུང་ལས་ཉོན་དེ་སྤྲིན་ཚོགས་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཉི་མ་ལྟ་བུ་ལ་ཀུན་འབྱུང་ལས་ཉོན་གྱི་རྟོག་ཚོགས་ཉི་མའི་ཟེར་དང་འདྲ་བར་འབྱུང་བ་ཡིན་པས། རང་ལས་བྱུང་བའི་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་དེའི་དོན་རྟོགས་ནས་འཁོར་བ་བདེན་མེད་དུ་ཤེས་ན་མྱང་འདས་ཟེར་བ་ཞིག་ལོགས་ན་མེད་པ་དང་། སྒྲུབ་མཁན་གྱིས་ང་འོ་སྙམ་པའི་ངར་འཛིན་གྱི་ངོ་བོ་བཙལ་ནས་མ་རྙེད་པར་ཁུངས་སྟོར་ན་གོལ་སྒྲིབ་ཟེར་བ་ཞིག་ཟུར་ནས་བསལ་དུ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་རྟོགས་པའི་ཉམས་ལེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་སྐུ་རང་ཆས་སུ་ཡོད་པ་དེའི་དོན་རྟོགས་ནས་འགྲུབ་པའོ།།

༢༢༧ དཀའ་བ་དྲུག་གི་རང་བཞིན་བསྟན་པ།

དཀའ་བ་དྲུག་གི་རང་བཞིན་བསྟན་པ་ནི།།

ཆོས་ལ་ཞུགས་དཀའ་དེ་བས་མི་ལྡོག་དཀའ།།

སྡེ་སྣོད་ཤེས་དཀའ་དེ་བས་རྒྱུད་སྦྱོར་དཀའ།།

དམ་ཚིག་ཐོབ་དཀའ་དེ་བས་ལེགས་བསྲུང་དཀའ།།

ཟབ་དོན་ཕྲད་དཀའ་དེ་བས་ཉམས་ལེན་དཀའ།།

དགོངས་པ་སྐྱེ་དཀའ་དེ་བས་སྐྱོང་བ་དཀའ།།

གཞན་དོན་བྱེད་དཀའ་དེ་བས་སྐྱོ་བཟོད་དཀའ།།

སངས་རྒྱས་འདོད་ན་དཀའ་ཡང་བསྒྲུབ་འཚལ་ལོ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། དཀའ་བ་དྲུག་གི་རང་བཞིན་བསྟན་པ་ནི། ཆོས་ལ་ཞུགས་པའི་སྐབས་སུ་ཐོག་མར་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ཤེས་པ་དང་། དེ་ནས་དེའི་བསླབ་བྱ་ལ་སློབ་ཅིང་སྲོག་ལ་བབས་ཀྱང་དཀོན་མཆོག་གསུམ་མི་སྤོང་པ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐར་བའི་ལམ་སྣེ་ཟིན་དགོས་པས། དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ལ་ཞུགས་པ་ནི་དཀའ་བས་མ་ཚད་དེ་བས་དེ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཡང་དཀའ་བ་སྟེ། དང་པོ་ཆོས་ལམ་ལ་ཞུགས་ནས་ཐ་མར་ལས་མཐའ་ལོག་པ་ཡང་ཡོད་པ་ཡིན། དེ་ཡང་ལ་ལ་ལྟ་བའི་སྟེང་ནས་དང་། ལ་ལ་སྤྱོད་པའི་སྟེང་ནས་ལོག་པ་ཡིན། ཁྱད་པར་དུ་ལྟ་བ་ལོག་ན་རང་རྒྱུད་མ་རུང་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་པས། སྤྱོད་པའི་ཐོག་ནས་ལྡོག་ཀྱང་ལྟ་བའི་ཐོག་ནས་མི་ལྡོག་པའི་ཐབས་བྱེད་དགོས་ཤིང་། སྡེ་སྣོད་གསུམ་ལ་ཐོས་བསམ་བྱས་ནས་ཤེས་པ་དཀའ་བ་སྟེ། མི་དབང་པོ་རྣམ་རིག་གསལ་བ་ཞིག་ཡིན་ཡང་སྔོན་བསགས་ཀྱི་ལས་མེད་པས་དཔེ་ཆ་ལ་བལྟས་ཀྱང་མི་ཤེས་པ་མང་དུ་ཡོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་བས་ཀྱང་རྒྱུད་ལ་སྦྱོར་བ་དཀའ་བ་སྟེ། དཔེ་ཆ་བ་དུ་མ་ཡོད་ཀྱང་རྒྱུད་ལ་སྦྱར་ནས་གྲུབ་པ་བརྙེས་པ་དཀོན་པོར་ཆགས་ཤིང་སྙིགས་མའི་རང་གཤིས་ངོམས་བཞིན་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དབང་ཐོབ་པའི་སྒོ་ནས་དམ་ཚིག་ཐོབ་པ་ཡང་དཀའ་བ་སྟེ། དེ་ཡང་དབང་སྐུར་བ་པོ་རྡོ་རྗེ་སློབ་དཔོན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཚང་བ་དཀའ་ཞིང་། ཞུ་བ་པོ་རྡོ་རྗེ་སློབ་མའི་མཚན་ཉིད་ཚང་བ་ཡང་དཀའ་བ་དང་། གཉིས་ཀ་འཛོམས་ཏེ་རྒྱུ་གཉིས་རྐྱེན་བཞི་ལ་སོགས་པ་ཚོགས་པ་ཡང་ཤིན་ཏུ་དཀའ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ད་རུང་དེ་བས་ཀྱང་དབང་སྲོག་གི་དམ་ཚིག་ལེགས་པར་སྲུང་བ་དཀའ་བ་སྟེ། སྔགས་ཀྱི་དམ་ཚིག་ས་མ་ཡ་འབུམ་སྡེའི་གྲངས་ཙམ་བརྩི་ཤེས་པ་ཡང་དཀའ་བའི་ཕྱིར། ཟབ་དོན་གྱི་གདམས་ངག་ཟབ་མོ་དང་ཕྲད་པར་དཀའ་བ་དང་། དེ་བས་ཀྱང་དེ་ཡུན་ནས་ཡུན་དུ་རྒྱུན་བསྐྱངས་པའི་ཉམས་སུ་ལེན་པ་མཐར་ཕྱིན་པར་བྱེད་པ་དེ་དཀའ་བ་དང་། དགོངས་པ་སྐྱེ་བའམ་ལྟ་བའི་ངོ་ཤེས་པ་དཀའ་ལ་དེ་བས་ཀྱང་དེའི་ངང་སྐྱོང་བའི་སྒོམ་པ་དཀའ་བ་དང་། ཆོས་རྣམ་དག་གིས་རང་དོན་སྒྲུབ་མི་ཤེས་པ་ཞིག་གིས་གཞན་དོན་བྱེད་ཐབས་མེད་པས་དཀའ་ལ་དེ་བས་ཀྱང་སྐྱོ་བ་དང་དཀའ་ཐུབ་ཀྱི་བཟོད་པ་ཡོང་བ་དཀའ་བ་སྟེ། དེ་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་བསྒྲུབས་ནས་གཏན་བདེའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་འདོད་ན། དཀའ་ཡང་སྙིང་རྗེས་དྲངས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་ནས་རིམ་གྱིས་བསྒྲུབ་པར་འཚལ་ལོ།།

༢༢༨ ངོ་མཚར་ཆེ་བའི་གདམས་ངག་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

ངོ་མཚར་ཆེ་བའི་གདམས་ངག་རྣམ་དྲུག་ནི།།

དད་བརྩོན་ཡོད་ན་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ལ།།

དགོས་སུ་སྤྱད་རྒྱུ་ཡོད་པ་ངོ་མཚར་ཆེ།།

མོས་གུས་ཡོད་ན་བླ་མ་སངས་རྒྱས་ལ།།

གདམས་ངག་མཉན་དུ་ཡོད་པ་ངོ་མཚར་ཆེ།།

ཟབ་མོའི་ཐབས་ཀྱིས་ཟིན་ན་འདོད་ཡོན་ལྔ།།

མ་སྤངས་སྤྱད་པས་གྲོལ་བ་ངོ་མཚར་ཆེ།།

བརྩོན་པས་ཉམས་སུ་བླངས་ན་སེམས་ཅན་གྱིས།།

ཚེ་གཅིག་སངས་རྒྱས་འགྲུབ་པ་ངོ་མཚར་ཆེ།།

རྟོགས་པའི་ངང་ལ་མ་ཡེངས་བསྒོམས་བྱས་ན།།

གཏིང་གསལ་ཆོས་ཉིད་མངོན་གྱུར་ངོ་མཚར་ཆེ།།

དཀྱིལ་འཁོར་གསུམ་ལ་རྟག་ཏུ་འདྲིས་བྱས་ན།།

སྐུ་གསུམ་ཡེ་ཤེས་འཆར་བ་ངོ་མཚར་ཆེ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ངོ་མཚར་ཆེ་བའི་གདམས་ངག་རྣམ་དྲུག་ནི། རང་ཉིད་ལ་དད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ཡོད་ན་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ལ། གང་དགོས་དགོས་སུ་སྤྱད་དུ་ཡོད་པ་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་སྟེ། ད་རེས་དལ་འབྱོར་ཚང་བའི་རྟེན་བཟང་ཐོབ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་དང་མཇལ་ནས་གདམས་ངག་ཁྱད་པར་ཅན་ཐོབ་པ་འདི་དག་ལ་བསམ་ཤེས་ན་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བ་སྟེ། ད་སྔོན་ལུས་རྟེན་འདྲ་མིན་ཅི་འདྲ་མ་བླངས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་སྐལ་བ་མ་ཐོབ་པ་དང་། བླ་མ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདམས་ངག་མ་གོ་ནས་ད་བར་དུ་ལྷག་ནས་ཡོད་པ་དང་། ཕྱིས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ན་ཡང་། ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོས། ད་ནི་གང་ན་ཡང་དགེ་བའི་བཤེས་ཉུང་ཞིང་། །སྡིག་པའི་གྲོགས་ལྡན་འཇིག་རྟེན་བསྟོད་ལ་ལྟོས། །ཞེས་པ་ལྟར་ཡིན་པས། ཆོས་ཐོས་སུ་ཡོད་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་བཏང་དུ་ཡོད་པ་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་དང་། རང་ཉིད་ལ་མོས་གུས་ཡོད་ན་བླ་མ་སངས་རྒྱས་དངོས་བྱོན་གྱི་མདུན་ནས། གདམས་ངག་མཉན་དུ་ཡོད་པ་འདི་ཡང་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་དང་། གསང་སྔགས་ཟབ་མོའི་ཐབས་ཀྱིས་ཟིན་ན་འདོད་ཡོན་ལྔ་པོ་མ་སྤངས་བཞིན་དུ་སྤྱད་པས་གྲོལ་བ་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་དང་། ཡང་ཟབ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་གདམས་པའི་ཟབ་ཁྱད་ཀྱི་ངོས་ནས་བཤད་ན་གང་ཟག་སྣོད་ལྡན་གྱིས་བརྩོན་པས་ཉམས་སུ་བླངས་ན། ཚེ་ལུས་འདི་གཅིག་གི་ཐོག་ནས་སངས་རྒྱས་འགྲུབ་པ་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་དང་། རྟོགས་པ་དོན་གྱི་ཡེ་ཤེས་འོད་གསལ་བའི་ངང་ལ་མ་ཡེངས་པར་བསྒོམས་པར་བྱས་ན། གཏིང་གསལ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཉིད་འགྱུར་མེད་ཀྱི་དོན་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་དང་། སྣང་བ་སྐུའི་དཀྱིལ་འཁོར་དང་། གྲགས་པ་གསུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་དང་། དྲན་རྟོག་ཐུགས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཏེ་སྒོ་གསུམ་དཀྱིལ་འཁོར་གསུམ་མམ་རྡོ་རྗེ་གསུམ་ལ་རྟག་ཏུ་འདྲིས་པར་བྱས་ན། ཆོས་ལོངས་སྤྲུལ་བའི་སྐུ་གསུམ་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། གཞི་གནས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་གསུམ་དང་། མཚན་ཉིད་འཛིན་པའི་ཡེ་ཤེས་ལྔ་དང་། ཡུལ་ལ་ཁྱབ་པའི་ཡེ་ཤེས་གཉིས་ཏེ་དེ་དག་མ་འབད་པ་འཆར་བ་ངོ་མཚར་ཆེའོ།།

༢༢༩ ཆོས་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་སྐྱོན་དྲུག་བསྟན་པ།

ཆོས་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་སྐྱོན་དྲུག་བསྟན་པ་ནི།།

བྱེ་བྲག་མི་ཤེས་ལྟ་བའི་མིག་དང་བྲལ།།

གཏན་དུ་དགོས་པ་དགེ་སྦྱོར་གྲོགས་དང་བྲལ།།

ཐར་བར་ཁྲིད་བྱེད་བཤེས་གཉེན་ལོང་ཁྲིད་མེད།།

ཐོགས་པར་བྱེད་པ་ཐོས་བསམ་འཁར་བ་ཆག།

མི་འདོད་ཉོན་མོངས་གཟུང་འཛིན་གདོན་གྱིས་བརླབས།།

ཐར་མེད་སྲིད་ལས་ངན་སོང་གཡང་མཆོང་བ།།

ཉེས་པ་དྲུག་ལྡན་འགྲོ་བ་འདི་དག་ཀུན།།

སྙིང་རྗེས་བཟོད་དཀའ་མཆི་མ་འཁྲུག་ནའང་།།

ལས་ངན་མ་ཟད་དྲང་བའི་ཐབས་དང་བྲལ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཆོས་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་སྐྱོན་དྲུག་བསྟན་པ་ནི། བཟང་ངན་གྱི་བྱེ་བྲག་མི་ཤེས་ཤིང་གནས་དང་གནས་མིན་ཧ་མ་གོ་བའི་ལྟ་བའི་མིག་དང་བྲལ་བ་དེ་སྐྱོན་ཆེ་བ་དང་། ཚེ་རབས་གཏན་དུ་དགོས་པ་ནི་དགེ་སྦྱོར་ཡིན་པས་དེའི་གྲོགས་དང་བྲལ་ན་སྐྱོན་ཆེ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་ཅན་གྱི་འཁོར་བ་ལས་ཐར་དགོས་ན་ཐར་བའི་ལམ་སྣེ་ཟིན་དགོས་ལ། དེ་དགོས་པ་ལ་ཐར་བའི་ལམ་ལ་འདི་ལྟར་འགྲོ་དགོས་ཟེར་བའི་ལམ་ཁྲིད་བྱེད་མཁན་གྱི་བཤེས་གཉེན་ཞིག་དགོས་པ་དེས་ན། ཐར་པར་ཁྲིད་མཁན་བཤེས་གཉེན་ལོང་ཁྲིད་དང་འདྲ་བ་དེ་མེད་པ་སྐྱོན་ཆེ་བ་ཡིན་པས། སྐྱེ་བོ་མི་ནག་པ་ཁྱིམ་པ་ཕོ་མོ་ཡིན་ཡང་ཐོས་བསམ་བྱེད་དགོས་ན་དམར་མདོག་གྱོན་ནས་བསྟན་པའི་སྒོ་རུ་ཞུགས་པ་ཞིག་ཡིན་ཚེ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྟེན་ནས་ཐོས་བསམ་མི་དམན་པ་རེ་མ་བྱས་ན་རང་དོན་ཤོར་བའི་སྙིང་རྗེའི་ཡུལ་ཡིན། དཔལ་སྤྲུལ་ཚང་གིས། དེས་ན་གནད་དོན་མེད་པའི་ཆོས་གཟུགས་དང་། །འཁྲུལ་སྣང་ཚེ་འདི་སྒྲུབ་པའི་བན་འཁྱམས་དང་། །དཀོར་ཟན་དལ་ཁོམ་མེད་པའི་བླ་ཆུང་གིས། །ལད་མོ་མ་བྱེད་རང་སེམས་ཆོས་ཀྱིས་ཐུལ། །ཞེས་གསུངས་པས། གྲྭ་ཆུང་རྣམ་པས་དཔེ་ཆར་བལྟས་ནས་རྒྱུད་ལ་སྦྱོར་ཨེ་ཐུབ་ལྟོས། ཡས་ཚང་གི་བུས་རྒྱུ་ཅི་ཞིག་འདྲ་ཁྱེར་ཡོང་བ་དང་། མས་ཚང་གི་བུས་དོན་ཅི་ཞིག་འདྲ་ཞིག་འགྲུབ་ཡོད་འདུག་ཟེར་བཞིན་འུར་ལངས་ནས་གཤོག་ཞབས་ལ་རླུང་དྲངས་ཁ་མ་འཇུག་དེ་བདུད་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་ཡིན། ཉིན་གཅིག་སེམས་ཁ་ནང་དུ་བསྐོར་ནས་བལྟས་དུས་ཡོན་ཏན་ནི་ཉོ་རྒྱུ་མི་རྙེད། ཤི་ཁར་རྒྱུ་ཡིས་རང་དང་ཁྱིམ་ཚང་ལ་མི་ཕན། གཞན་དོན་དེ་བས་ཀྱང་ག་ལ་འགྲུབ། དེས་ན་ཕུགས་བསམ་འདུན་ལམ་མ་ནོར་བ་ཤིན་ཏུ་གཅེས་པ་ཡིན། ལག་ཏུ་ཐོགས་ནས་བརྟེན་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་ཐོས་བསམ་གྱི་འཁར་བ་སྟེ་ལག་རྟེན་ཆག་ནས་མེད་པ་དང་། མི་འདོད་པའི་སྣ་ཐམས་ཅད་འདྲེན་པར་བྱེད་པའི་ཉོན་མོངས་གཟུང་འཛིན་གྱི་གདོན་གྱིས་རང་རྒྱུད་བརླབས་པ་དང་། ཐར་མེད་ཀྱི་སྲིད་པའི་མཚོ་ལས་ངན་སོང་གི་གཡང་སར་མཆོང་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་ཉེས་པ་དྲུག་ལྡན་གྱི་འགྲོ་བ་འདི་དག་ཀུན་མཐོང་བའི་སྐབས་སུ། ཀུན་མཁྱེན་ཀློང་ཆེན་པ་ཁོང་གི་ཐུགས་ལ་འཁྲུངས་པའི་སྙིང་རྗེས་བཟོད་དཀའ་ཞིང་སྤྱན་ནས་མཆི་མ་འཁྲུགས་ནའང་། ལས་ངན་མ་ཟད་བར་དུ་འདི་རྣམས་དྲང་བའི་ཐབས་དང་བྲལ་བས་སྨོན་ལམ་རེ་འདེབས་པ་ཙམ་ལས་བྱ་ཐབས་བྲལ་བའོ།།

༢༣༠ ལོག་པར་མ་སོང་དྲུག་གི་གདམས་པ་བསྟན་པ།

ལོག་པར་མ་སོང་དྲུག་གི་གདམས་པ་ནི།།

དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་ཞབས་ཏོག་མ་གྲུབ་ཀྱང༌།།

སྡིག་པ་མ་སོག་ངན་འགྲོའི་འཇིགས་པ་སོམས།།

བླ་མ་མཆོག་ལ་མོས་གུས་མ་གྲུབ་ཀྱང༌།།

སྒྲོ་སྐུར་མ་འདེབས་ལོག་ལྟའི་ཉེས་དམིགས་སོམས།།

མཆེད་གྲོགས་རྣམས་ལ་བརྩེ་གདུང་མ་འགྲུབ་ཀྱང༌།།

ཕྲག་དོག་མ་བྱེད་དམ་ཉམས་ཉེས་དམིགས་སོམས།།

རང་གི་ཕ་ཆོས་གཞུང་བཞིན་མ་གྲུབ་ཀྱང༌།།

ཆོས་མཛད་མ་སྨད་ལས་ངན་ཉེས་དམིགས་སོམས།།

འཁྲུལ་སྣང་དངོས་ལ་བདེན་འཛིན་མ་ཞིག་ཀྱང༌།།

རྟག་པར་མ་འཛིན་ཕྱི་ནང་འགྱུར་བ་སོམས།།

དངོས་སུ་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་མ་འགྲུབ་ཀྱང༌།།

གནོད་པ་མ་སྐྱེལ་ལས་འབྲས་རྟེན་འབྲེལ་སོམས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ལོག་པར་མ་སོང་དྲུག་གི་གདམས་པ་ནི། བླ་མ་དཀོན་མཆོག་ལ་མཆོད་པ་དང་། ཞབས་ཏོག་དང་། དྲིན་ལན་འཇལ་བྱེད་བཟང་ཤོས་ནི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་གདུང་འཛིན་ཅིང་། བླ་མ་དམ་པའི་དགོངས་པ་སྒྲུབ་པའི་ལུང་དང་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་བསྟན་པ་དེ་ཉིད། བཤད་དང་སྒྲུབ་པས་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་བ་དེ་ཡིན་ལ། དེ་བཟང་རབ་ཅིག་གིས་མ་གཏོགས་མི་འགྲུབ་པ་ཡིན་སྙམ་མི་དགོས་ཏེ། ཚིག་འབྲུ་གཅིག་གི་དོན་ཤེས་ཀྱང་། །དེ་ཡང་ལུང་གི་བསྟན་པ་ཡིན། །དགེ་སེམས་སྐད་ཅིག་གཅིག་སྐྱེས་ཀྱང་། །དེ་ཡང་རྟོགས་པའི་བསྟན་པ་ཡིན། །གསུངས་པས་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པས་ལུས་སེམས་དགེ་བ་ལ་བཞག་ན་དཀོན་མཆོག་ལ་མཆོད་པ་དང་ཞབས་ཏོག་བྱས་པ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་ཞབས་ཏོག་ཆེན་པོ་ཞིག་མ་གྲུབ་ཀྱང༌། སྡིག་པ་མ་བསགས་མ་གཏོགས་ངན་སོང་ངན་འགྲོའི་འཇིགས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡོད་པས་དེ་དག་ལེགས་པར་སོམས་ཤིག ཐར་ལམ་རྣམ་དག་ཅིག་ཟིན་ཏེ་ཚེ་གཅིག་སངས་རྒྱས་འགྲུབ་དགོས་ན་བླ་མ་མཆོག་ལ་མོས་གུས་ཚད་མེད་ཡོད་དགོས་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་དེ་ཙམ་ཞིག་མ་གྲུབ་ཀྱང༌། སྐྱོན་མེད་པ་ལ་ཡོད་པར་བཏགས་པའི་སྒྲོ་འདོགས་དང་། ཡོན་ཏན་ཡོད་པ་ལ་མེད་པར་སྨྲ་བའི་སྐུར་འདེབས་མ་བྱེད་པར་ལོག་པར་ལྟ་བའི་ཉེས་དམིགས་ལ་བསམ་བློ་ཐོང་ཞིག མཆེད་གྲོགས་འདི་དག་ནི་འདི་ནས་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོའི་བར་དུ་མར་མེ་དང་སྡོང་བུ་བཞིན་དུ་འགྲོག་དགོས་པ་ཡིན་པས་འདི་རྣམས་ལ་བརྩེ་གདུང་བསྐྱེད་དགོས་པ་ཡིན་ལ། གལ་སྲིད་བརྩེ་གདུང་མ་འགྲུབ་ཀྱང༌། ཕྲག་དོག་མ་བྱེད་མ་གཏོགས་ཕྲག་དོག་བྱས་ན་དམ་ཉམས་སུ་འགྲོ་ལ། དམ་ལས་ཉམས་ན་ཉེས་དམིགས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་ཡོད་པའི་ཚུལ་ལ་ལེགས་པར་སོམས་ཤིག རང་ཉིད་གང་གི་བསྟན་ཞབས་སུ་ཞུགས་ཡོད་ན་དེའི་ཆོས་དེ་རང་གི་ཕ་ཆོས་ཡིན་པས་དེ་གཞུང་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་དགོས་ལ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་དུ་མ་འགྲུབ་ཀྱང༌། ཆོས་བརྒྱུད་གཞན་དང་ཆོས་མཛད་གཞན་མ་སྨད་མ་གཏོགས། ལས་ངན་ཉེས་དམིགས་བསགས་པའི་རྣམ་སྨིན་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་འབྱུང་བའི་ཚུལ་སོམས་ཤིག ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བདེན་པ་མ་མཐོང་པའི་མི་ཡིས་འཁྲུལ་སྣང་ལ་དངོས་པོར་ཞེན་པའི་བདེན་འཛིན་བཤིག་མི་ནུས་པས་དེ་ལྟར་མ་ནུས་ཀྱང༌། འདི་སྣང་ལ་རྟག་པར་མ་འཛིན་པར་ཕྱི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དང་། ནང་བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་གྱི་འགྱུར་བའི་ཚུལ་རྣམས་ལེགས་པར་སོམས་ཤིག ད་ལྟ་སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་སྐབས་སུ་དངོས་སུ་གཞན་ལ་ཕན་ཆེན་པོ་ཞིག་འདོགས་བསམ་ན་ཡང་འགྲུབ་དཀའ་བས་དེ་ལྟར་མ་འགྲུབ་ཀྱང༌། གནོད་པ་མ་སྐྱེལ་བར་ལས་འབྲས་དང་རྟེན་འབྲེལ་བསླུ་མེད་ལ་བསམ་བློ་ཐོང་ཞིག་ཅེས་པའོ།།

༢༣༡ ཉན་ན་རིགས་པ་དྲུག་གི་གདམས་ངག་བསྟན་པ།

ཉན་ན་རིགས་པ་དྲུག་གི་གདམས་ངག་ནི།།

ཅུང་ཟད་བྱ་བ་ཆག་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལྟོས།།

དགེ་སྦྱོར་ཆག་ལ་སྡུག་བསྔལ་བྱ་བར་རིགས།།

དངོས་པོའི་བདེ་འགྱུར་ཆག་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལྟོས།།

ཉམས་མྱོང་འཕེལ་ཆག་སྡུག་བསྔལ་བྱ་བར་རིགས།།

ཞག་གཅིག་ཟས་སྐོམ་ཆག་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལྟོས།།

ཐུན་བཞིའི་དགེ་སྦྱོར་ཆག་ལ་སྡུག་བསྔལ་རིགས།།

ཚེ་འདིའི་དགྲ་མགོ་མ་ཐུལ་སྡུག་བསྔལ་ལྟོས།།

ཉོན་མོངས་དགྲ་མགོ་ཤོར་ལ་སྡུག་བསྔལ་རིགས།།

འཁྲུལ་བའི་བཟའ་ཚོ་ཤི་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལྟོས།།

གཏན་གྲོགས་ཆོས་དང་བྲལ་ལ་སྡུག་བསྔལ་རིགས།།

བྱ་བྱེད་ཅུང་ཟད་ཆག་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལྟོས།།

དལ་འབྱོར་ཆོས་སྤྱོད་ཆག་ལ་སྡུག་བསྔལ་རིགས།།

རིགས་པའི་དོན་ལ་བསམས་ན་ཤིན་ཏུ་དགེ།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཉན་ན་འོས་ཤིང་རིགས་པའི་གདམས་ངག་དྲུག་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་དེ་རིང་བྱེད་དགོས་པ་དེ་ལས་མ་ནུས་པར་ཆག་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་ལྟོས་དང་། དགེ་སྦྱོར་སྒྲུབ་པ་ནི་འདི་ཕྱི་རང་གཞན་གཉིས་དོན་གྱི་ཕུགས་ཀྱི་བྱ་བ་ཆེན་པོ་ཡིན་པས་དེ་ཆག་སོང་ཚེ་སྡུག་བསྔལ་བྱ་བར་རིགས་པ་དང་། དངོས་པོའི་སྒོ་ནས་བདེ་བ་འགྱུར་བ་ཉེར་སྤྱད་ལྟ་བུ་ཞིག་ཆག་པའམ་མེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་ལྟོས་དང་། དེ་བས་ཉམས་ལེན་གྱི་ཐོག་ནས་ཉམས་མྱོང་གི་འཕེལ་ཁ་ཆག་ནས་འཕེལ་མེད་དུ་གྱུར་པ་ལ་སྡུག་བསྔལ་བྱ་བར་རིགས་པ་དང་། ཞག་གཅིག་ཟས་སྐོམ་ཆག་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་ལྟོས་དང་། ཐུན་བཞིའི་དགེ་སྦྱོར་ཆག་ན་སྡུག་བསྔལ་བྱེད་རིགས་པ་སྨོས་ཅི་དགོས། ཚེ་འདིའི་དགྲ་མགོ་མ་ཐུལ་ནས་དགྲ་སྡང་བས་གཙེས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་ལྟོས་དང་། ཉོན་མོངས་ཀྱི་དགྲ་བོའི་མགོ་དེ་མ་ནོན་ནས་ཤོར་སོང་བའི་དབང་གིས་ཚེ་རབས་གཏན་དུ་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པས་དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་བྱ་བར་རིགས་པ་དང་། ཕ་མ་ལ་སོགས་པའི་བཟའ་ཚོ་གཉེན་ཉེ་བུ་ཚ་དམར་ཐང་ཅན་སྐྱེ་བ་རེ་རེ་བཞིན་ཡོད་པ་དག་ཤི་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་ལྟོས་དང་། ཚེ་རབས་གཏན་གྱི་གྲོགས་པོ་བཟང་པོ་ད་རེས་ཙམ་ལས་ཕྲད་དཀའ་བ་དེ་བྲལ་བ་ལ་དེ་བས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་བྱ་བ་རིགས་པ་དང་། ཁྱིམ་ལས་ཙག་ཙིག་ལྟ་བུའི་བྱ་བྱེད་ཅུང་ཟད་རེ་ཆག་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་ལྟོས་དང་། དལ་འབྱོར་ལྡན་པའི་ལུས་རྟེན་རིན་ཐང་ཅན་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་སྤྱོད་ཟབ་མོ་ལ་བརྩོན་པ་དེ་ཆག་པ་ལ་དེ་བས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་བྱ་རིགས་པ་སྟེ། རིགས་ཤིང་འཐད་པའི་དོན་དེ་དག་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་ཤེས་ན། འདི་དང་ཕྱི་མ་ཀུན་ཏུ་རང་གཞན་ཐམས་ཅད་ལ་ཤིན་ཏུ་དགེ་ཞིང་ལེགས་པ་ཡིན་ནོ།།

༢༣༢ ཚུལ་བཞིན་བསྒྲུབ་པའི་བོར་བ་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

ཚུལ་བཞིན་བསྒྲུབ་པའི་བོར་བ་རྣམ་དྲུག་ནི།།

འཁོར་བའི་འདམ་རྫབ་འཇིག་རྟེན་བྱ་བ་བོར།།

བྱུར་གྱི་གདོས་ཐག་ཁྱིམ་ཐབ་བུ་ཚ་བོར།།

བྱིས་པའི་རྩེད་མོ་འཁྲུལ་སྣང་བདེན་ཞེན་བོར།།

མགོ་བསྐོར་སླུ་བྲིད་འདོད་ཡོན་ལོངས་སྤྱོད་བོར།།

བདུད་ཀྱི་ཞགས་པ་གཞན་གྱི་བཀུར་གནས་བོར།།

ཕ་མེས་ཕུང་སྲི་མ་རིག་གཟུང་འཛིན་བོར།།

དེ་ལྟར་བྱས་ན་འཁོར་བའི་གནས་ལས་ཐར།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཚུལ་བཞིན་བསྒྲུབས་ཏེ་བོར་བའམ་མེད་པར་བྱེད་དགོས་པ་རྣམ་པ་དྲུག་ནི། འཁོར་བའི་བྱ་བ་འདི་འདམ་རྫབ་ལྟར་ནང་དུ་བྱིང་ན་ཐར་དཀའ་བ་ཡིན་པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་འདི་རྒྱབ་ཏུ་བོར་ཏེ་བསྐྱུར་དགོས་ཏེ། འདི་ནམ་སྐྱུར་ན་དེ་དུས་ཟིན་པ་ལས་ཚར་རྒྱུ་ཟིན་རྒྱུ་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་པས། འཆི་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་འགྲུབ་ཏུ་མེད་པ་ཡིན། བྱུར་ལྟས་ངན་གྱི་སྣ་འདྲེན་དང་འཁོར་བ་ལས་མི་ཐར་བར་བྱེད་པའི་གདོས་ཐག་རྟ་འདོགས་བྱེད་ཀྱི་ཐག་པ་ལྟ་བུ་ནི་ཁྱིམ་ཐབ་བུ་ཚ་འདི་དག་ཡིན་པས་དེ་དག་བློས་བཏང་ནས་བོར་ཅིག བྱིས་པའི་རྩེད་མོ་དང་འདྲ་བའི་འཁྲུལ་སྣང་ལ་འཁྲུལ་བ་ཡིན་པ་མ་ཤེས་ནས་བདེན་པར་ཞེན་པ་ཡིན་པས་དེ་བོར་བ་བྱ་དགོས་པ་དང་། མགོ་བསྐོར་སླུ་བྲིད་བྱེད་པའི་འདོད་ཡོན་འདི་ནི་སླུ་བྱེད་ཀྱི་བདུད་དངོས་ཡིན་པས་ལོངས་སྤྱོད་ལ་ཕྱི་བལྟས་མ་བྱེད་པར་བོར་ལ་ཐོང་། གཞན་གྱིས་བདག་ལ་བརྩི་བཀུར་བྱས་པའི་དབང་གིས་འདོར་དུ་མ་ནུས་པ་ནི་བདུད་ཀྱི་ཞགས་པ་དང་ཁྱད་མེད་པས། དེ་འདྲའི་བདུད་ཀྱི་ཞགས་པ་གཞན་གྱི་བཀུར་གནས་སུ་འདུག་པ་དེ་བོར་བ་གྱིས་ཤིག་ཅེས་པ་སྟེ། ཆོས་མི་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་བདུད་ཀྱི་ཞགས་པ་དངོས་ནི་གཞན་གྱིས་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་དེ་ཡིན་ལ་དེ་ཆོས་བརྒྱད་ལ་ཞེན་པ་ཅན་གྱིས་འདོར་ཐུབ་དཀའ་ཡང་། ཆོས་རྣམ་དག་བསྒྲུབ་བསམ་ན་ངེས་པར་བོར་དགོས་པ་ཡིན། ཕ་མེས་ཀྱི་དུས་ནས་ཞུགས་པའི་ཆུང་སྲི་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་སྲི་ནི་མ་རིག་གཟུང་འཛིན་གྱི་གདོན་འདི་ཡིན་པས་དེ་མེད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་བྱས་ན་འཁོར་བའི་གནས་ལས་ཐར་བ་དང་། གལ་ཏེ་དེ་ལས་ལྡོག་ན་ད་རུང་འཁོར་བར་མཐའ་མེད་དུ་འཁྱམས་པ་ཡིན་ནོ།།

༢༣༣ གདམས་པའི་གནས་དྲུག་ཆིངས་སུ་བསྟན་པ།

གདམས་པའི་གནས་དྲུག་ཆིངས་སུ་བསྟན་པ་ནི།།

ཐུག་ཕྲད་ཀུན་གྲོལ་མ་ཤེས་སྣང་བའི་རྟོག་མི་ཆོམས།།

ཅེར་མཐོང་ཅེར་གྲོལ་མ་ཤེས་གཉིས་འཛིན་རྩད་མི་ཆོད།།

ཉམས་མྱོང་གཏིང་གསལ་མ་ཤེས་མི་རྟོག་ལྟེངས་པོར་འཆོར།།

གཉིས་སྣང་འཁྲུལ་བར་མ་གོ་ཞེན་ཆགས་འཁྲིས་མི་ཆོད།།

ཚེ་ལ་ལོང་མེད་མ་ཤེས་དགེ་སྦྱོར་ཐང་ལྷོད་འཆོར།།

རིག་པའི་རྩལ་ཁ་མ་འབྱོངས་འགྲོ་དྲུག་གཡང་མི་ཆོད།།

དེ་དག་གནད་ལ་ལེགས་པར་བསླབ་པ་གཅེས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། གདམས་པའི་གནས་དྲུག་པོ་དེ་ཆིངས་སུ་བསྟན་པ་ནི། ཐུག་ཕྲད་ཀུན་གྲོལ་གྱི་གདམས་པ་དེ་མ་ཤེས་ན་ཕྱིའི་སྣང་བ་ལ་གཟུང་བའི་རྟོག་པ་དེ་མི་ཆོམས། ཅེར་མཐོང་དང་ཅེར་གྲོལ་མ་ཤེས་ན་ནང་གཉིས་སུ་འཛིན་པའི་རྩ་བ་མི་ཆོད། སྒོམ་ཉམས་མྱོང་གི་སྟེང་ནས་གཏིང་གསལ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་དེ་མ་ཤེས་ན་མི་རྟོག་ལྟེངས་པོ་ཧ་ཤང་གི་ལུགས་ལ་འཆོར་པའི་ཉན་ཡོད། ན་ནིང་ཡང་དེ་དང་དེ། ད་ལོ་ཡང་དེ་དང་དེ་ཡིན་ཚེ་དེ་ལས་མ་འདས་པ་ཡིན། གཉིས་སྣང་གི་འཛིན་པ་འདི་འཁྲུལ་བར་མ་གོ་ན་ཞེན་ཆགས་ཀྱི་འཁྲིས་སམ་འཁྲུལ་བ་མི་ཆོད། ཚེ་ལ་ལོང་མེད་པའི་ཚུལ་དེ་མ་ཤེས་ན་དགེ་སྦྱོར་ལ་ཐང་ལྷོད་འཆོར་ཏེ་མཚམས་རེ་གྲིམ་པ་དང་། མཚམས་རེ་ལྷོད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། རིག་པའི་རྩལ་ཁ་མ་འབྱོངས་ན་འགྲོ་དྲུག་འཁྲུལ་བའི་གཡང་ས་མི་ཆོད་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་གདམས་པ་དྲུག་པོ་དེ་དག་གི་གནད་ལ་ལེགས་པར་བསླབ་པ་གཅེས་སོ།།

༢༣༤ མཐར་ཐུག་དྲུག་གིས་གནད་འགག་བསྡམ་པ་བསྟན་པ།

མཐར་ཐུག་དྲུག་གིས་གནད་འགག་བསྡམ་པ་ནི།།

སྡུག་པའི་མཐར་ཐུག་ཡིན་གྱིས་གཞན་གྱི་མགོ་དཔོན་བོར།།

སྐྱིད་པའི་མཐར་ཐུག་ཡིན་གྱིས་བྱ་བ་ཐེངས་པར་གྱིས།།

ཕུང་བའི་མཐར་ཐུག་ཡིན་གྱིས་མི་དགེའི་སྤྱོད་པ་སྤོངས།།

འཚེངས་པའི་མཐར་ཐུག་ཡིན་གྱིས་དགེ་ལ་སྤྱོད་པ་བསྒྲུབས།།

བཟང་པོའི་མཐར་ཐུག་ཡིན་གྱིས་འཇིག་རྟེན་རྒྱབ་ཏུ་བོར།།

ངན་པའི་མཐར་ཐུག་ཡིན་གྱིས་ཆོས་ལས་ལྡོག་པ་ཞོག།

དེ་ལྟར་བྱས་ན་ཡང་རབ་དམ་པའི་རྩེ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། མཐར་ཐུག་དྲུག་གིས་གནད་འགག་ཇི་ལྟར་བསྡམ་པ་ནི། བཟང་བྱས་པ་རྣམས་ཇི་མི་སྙམ་པ་རུ་འཇོག་ཅིང་། ངན་སྐྱོན་གྱི་ལེ་ཁག་ཚང་མ་ནི་རང་གཅིག་པུས་ཁུར་དགོས་པ་དང་། གཅིག་མགུ་ཐབས་ཐོན་ཡང་གཞན་དེ་མགུ་ཐབས་མི་ཐོན་པ་དང་། གཅིག་གི་རེ་བ་སྐང་ཐུབ་ཀྱང་གཞན་རྣམས་མི་དགའ་བའི་གནས་སུ་གྱར་བ་དེས་ན་སྡུག་པའི་མཐར་ཐུག་ཡིན། ཡང་སྒོས་སུ་བླ་མ་གྲྭ་བ་ཆོས་པ་ཞིག་གིས་མགོ་དཔོན་བྱེད་པ་ནི་ལྷག་ཏུ་སྡུག་པ་སྟེ། ཆོས་མི་འགྲུབ་པར་དམྱལ་བ་འགྲུབ་པའི་སྔ་ལྟས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་བོ་མི་ནག་པ་ཞིག་ཡིན་རུང་མགོ་དཔོན་བྱེད་པ་བས་སྤྲང་ནས་འགྲོ་བས་དགའ་ངེས་ཏེ། ཆོས་འཇིག་རྟེན་གཉིས་ཀ་མཉམ་དུ་སྒྲུབ་མི་རུང་ཞིང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདེ་ཐབས་སྒྲུབ་མི་ཤེས་པས་ཚེ་འདིར་དཀའ་ཞིང་། ཕྱི་མ་ལ་ཡང་དཀའ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་ཚད་མེད་པའི་ས་བོན་སྡིག་པ་འབའ་ཞིག་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་སྡུག་པའི་མཐར་ཐུག་ཡིན་གྱིས་གཞན་གྱི་མགོ་དཔོན་བོར་ཅིག འོ་ན་དེ་བས་སྐྱིད་མེད་པའི་སྐྱིད་པའི་མཐར་ཐུག་དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་ཐེངས་པའམ་བྱ་བའི་ཚོད་ཟིན་ནས་མཚམས་འཇོག་ཤེས་པ་དེ་ཡིན། འདི་དང་ཕྱི་མའི་ཕུང་བྱེད་མཐར་ཐུག་ནི་མི་དགེའི་སྤྱོད་པ་ཡིན་པས་དེ་སྤོངས་ཤིག སེམས་འཚེངས་པའི་མཐར་ཐུག་ཡིན་གྱིས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ལས་དཀར་པོའི་དགེ་བ་ལ་སྤྱོད་པ་དེ་སྒྲུབས་ཤིག བཟང་པོའི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐར་ཐུག་ཡིན་གྱིས་འཇིག་རྟེན་ཚེ་འདིའི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་རྒྱབ་ཏུ་བོར་དང་དེར་ལེགས་པའི་ལམ་ཐམས་ཅད་ཚང་ནས་ཡོད་པ་ཡིན། ངན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐར་ཐུག་ཡིན་གྱིས་ཆོས་ལས་ལྡོག་པ་ཆོས་དང་མི་འཐུན་པ་ཐམས་ཅད་མ་བྱེད་པར་ཞོག་ཅིག་དང་། དེ་ལྟར་བྱས་ན་འདི་ཕྱི་གཉིས་ཀྱི་ཚོད་ཐིག་པའི་སྐྱེ་བོ་ཡང་རབ་དམ་པའི་རྩེ་རུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ།།

༢༣༥ སྤང་བ་དྲུག་གིས་རང་རྒྱུད་གདུལ་བ་བསྟན་པ།

སྤང་བ་དྲུག་གིས་རང་རྒྱུད་གདུལ་བ་ནི།།

མི་གཙང་གཅིན་རྟུག་ཡིན་གྱིས་ཟས་ཀྱི་སྲེད་པ་ཆོད།།

སྙན་གྲགས་བྲག་ཆ་ཡིན་གྱིས་འཇིག་རྟེན་གྲགས་པ་སྤངས།།

འཁྲུལ་སྣང་དགྲ་རུ་ལྡང་གིས་ཆགས་སྡང་འདུན་མ་སྤངས།།

དུག་ལྔའི་མཚོན་ཆ་འཛུགས་ཀྱིས་གཟུང་འཛིན་ང་བདག་སྤངས།།

ཆེ་བཙན་ལྷ་ཆོས་འཆོར་གྱིས་མི་ཆེན་ལད་མོ་སྤངས།།

སྡིག་འཕེལ་དགེ་སྦྱོར་ཆག་གིས་ནོར་རྫས་གསོག་གྲུན་སྤངས།།

དེ་ལྟར་བྱས་ན་སྒྲུབ་པ་འཕེལ་བར་མཆི།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། སྤང་བ་དྲུག་གིས་རང་རྒྱུད་ཇི་ལྟར་གདུལ་བའི་ཐབས་ནི། ཟས་འདི་མི་གཙང་གཅིན་རྟུག་གི་རྒྱུ་ཡིན་གྱིས་ལུས་ཁམས་འཚོ་བྱེད་ཙམ་ལས་ཟས་ཀྱི་ཞེན་པ་ཆོད་ལ་ཟ་ཚོད་འཐུང་ཚོད་རན་པོ་གྱིས། སྙན་གྲགས་ལོ་འདོད་བྱེད་པ་ནི་དགོས་པ་དང་དོན་སྙིང་མེད་པ་བྲག་ཆ་ལྟ་བུ་ཉི་མ་གཅིག་གཉིས་ཙམ་གྱི་ཚེ་ཡིན་པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་གྲགས་པ་སྤངས་ལ་མ་སྒྲུབས་ཤིག ཆགས་སྡང་གི་དབང་གིས་འཁྲུལ་སྣང་དགྲ་རུ་ལྡང་ནས་དགྲ་ལ་ཟད་དུ་མེད་པ་ཞིག་ཡོང་བ་ཡིན་པས། ཆགས་སྡང་གི་འདུན་མ་འདི་སྤངས་ན་དགྲ་མེད་བདེ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་པ་དང་། གཟུང་འཛིན་ང་བདག་མ་སྤངས་ན་དུག་ལྔའི་མཚོན་ཆ་འཛུགས་ཀྱིས་གཟུང་འཛིན་ང་བདག་དེ་ཅི་ཐུབ་ཀྱིས་སྤོངས་ཤིག མི་ཆོས་ཀྱི་ཆེ་བཙན་མཐོ་སྙེགས་ང་རྒྱལ་བྱས་ན་ལྷ་ཆོས་ཀྱི་ཆེ་བ་ཤོར་ནས་ཕྱི་མའི་དོན་ཆེན་མི་འགྲུབ་པ་ཡིན་གྱིས། ཆོས་སྒྲུབ་དུས་མི་ཆེན་གྱི་སྟངས་བྱེད་མི་རུང་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སློབ་པ་ལམ་ལ་གནས་སྐབས་དབུའི་སྦྱིན་པ་བཏང་ཚེ་ཡང་། རང་གི་ལག་གིས་སྟེར་ནས་སྦྱིན་དགོས་གསུངས་ཏེ། རང་གི་དབུ་བཅད་པའི་དུས་རང་གི་ཕྱག་ཏུ་ལྷུང་བར་བྱས་ནས་ཕྱག་ལས་ཕར་ལེན་དུ་འཇུག་པ་ཡིན། ནོར་རྫས་གསོག་གྲུན་གྱིས་སྡིག་པ་འཕེལ་བ་དང་དགེ་སྦྱོར་ཆག་པ་ཡིན་པས་ནོར་རྫས་གསོག་གྲུན་དེ་སྤོངས་ཤིག་དང་། དེ་ལྟར་བྱས་ན་སྒོམ་སྒྲུབ་ཉམས་ལེན་དང་ཉམས་རྟོགས་འཕེལ་བ་ཡིན་ནོ།།

༢༣༦ ཆོད་ཉིད་དོན་དང་མཇལ་བའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

ཆོས་ཉིད་དོན་དང་མཇལ་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

ཅེར་མཐོང་ངོ་ཤེས་ཉམས་མྱོང་གཏིང་ནས་སད།།

ཉམས་ཞེན་རང་ལོག་སྣང་བ་རྗེས་མེད་སངས།།

འཇིག་རྟེན་རྟོག་བྲལ་ཡེ་ཤེས་ཟང་ཐལ་ཤར།།

འདི་དྲུག་སུ་ལྡན་ཆོས་ཉིད་ཉམས་སུ་མྱོང་།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དོན་དང་མཇལ་བའི་ཆོས་རྣམ་པ་དྲུག་ནི། རིག་པ་ཅེར་མཐོང་གི་རང་ངོ་ཤེས་པ་དང་གཅིག ཉམས་མྱོང་གཏིང་ནས་སད་པ་དང་གཉིས། ཉམས་བདེ་གསལ་མི་རྟོག་པའི་ཞེན་པ་རང་ལོག་པ་དང་གསུམ། གང་ཤར་སྣང་བ་རྗེས་མེད་དུ་སངས་པ་དང་བཞི། འཇིག་རྟེན་གྱི་རྟོག་པ་དང་བྲལ་ནས་གཟུང་འཛིན་རང་སར་གྲོལ་བ་དང་ལྔ། ཡེ་ཤེས་ཟང་ཐལ་བསྒོམ་མེད་དུ་ཤར་བ་དང་དྲུག་སྟེ། འདི་དག་དང་སུ་ལྡན་པའི་གང་ཟག་དེས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའོ།།

༢༣༧ འདུ་ཤེས་དྲུག་གི་གདམས་པ་བསྟན་པ།

འདུ་ཤེས་དྲུག་གི་གདམས་པ་བསྟན་པ་ནི།།

དུས་གསུམ་ཐུན་ཕྱེ་མི་རྟག་འདུ་ཤེས་སྒོམས།།

གཉེན་དང་མཛའ་བཤེས་མགྲོན་པོའི་འདུ་ཤེས་སྒོམས།།

གར་འདུག་གནས་ལ་མགྲོན་ཁང་འདུ་ཤེས་སྒོམས།།

ཟས་ནོར་ལོངས་སྤྱོད་རྩེད་མོའི་འདུ་ཤེས་སྒོམས།།

བྱ་བ་གང་བྱེད་རྨི་ལམ་འདུ་ཤེས་སྒོམས།།

ཉེ་རིང་གར་འགྲོ་འཆི་བའི་འདུ་ཤེས་སྒོམས།།

དེ་དག་ལྡན་ན་འཁོར་བའི་གནས་ལས་ཐར།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། དུས་རྒྱུན་བསྟེན་དགོས་པའི་འདུ་ཤེས་དྲུག་གི་གདམས་པ་བསྟན་པ་ནི། འདས་པ་འགགས་ནས་མེད་པ་དང་། མ་འོངས་པ་མ་སྐྱེས་ནས་མེད་པ་དང་། དེ་གཉིས་ཀྱི་བར་ནི་བཏགས་པ་ཙམ་ལས་དོན་དུ་མ་གྲུབ་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་དུས་གསུམ་གྱི་ཐུན་ཕྱེས་ནས་དཔྱད་ཚེ་དུས་གསུམ་དང་འབྲེལ་བའི་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པར་འདུ་ཤེས་པ་དེ་ཡང་ཡང་ཡིད་ལ་བྱས་ནས་སྒོམས་ཤིག གཉེན་དང་མཛའ་བཤེས་ཀྱི་རིགས་འདི་དག་ཀྱང་ཡུན་རིང་མི་འགོར་བར་འབྲལ་ངེས་ཡིན་པས་མགྲོན་པོའི་འདུ་ཤེས་སྒོམས། གང་དུ་བསྡད་པའི་གནས་འདི་ཞག་གཅིག་གླས་ནས་ཕྱི་ཉིན་སྐྱུར་རྒྱུ་ཡིན་པས་མགྲོན་ཁང་གི་འདུ་ཤེས་སྒོམས། ཟས་ནོར་ལོངས་སྤྱོད་ལ་ཞེན་པ་མེད་པར་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན་པས་དེ་ལ་རྩེད་མོ་རྩེ་བཞིན་ཡོད་པའི་འདུ་ཤེས་སྒོམས། བྱ་བ་ཆེ་ཆུང་གང་བྱེད་ཐམས་ཅད་ལ་བདེན་འཛིན་དང་ཞེན་འཛིན་མི་བྱེད་པར་རྨི་ལམ་འཁྲུལ་བ་ལྟ་བུའི་འདུ་ཤེས་བསྒོམས་ནས། ད་ལྟ་བདེན་འཛིན་གཏན་ནས་མེད་པར་བྱ་མི་ནུས་ཀྱང་བདེན་འཛིན་ཆུང་བ་ལ་བརྩོན་དགོས། ཡུལ་ཐག་ཉེ་རིང་གང་དུ་སོང་ན་ཡང་ཚུར་ཨེ་ཐོན་ཅི་ཤེས་བསམ་པའི་འཆི་བའི་འདུ་ཤེས་སྒོམས་ཤིག དེ་ཡང་ས་ཆ་གང་དུ་སོང་ཡང་ཚུར་ཨེ་འཁོར་ཅི་ཤེས་བསམ་པའི་འདུན་པ་བྱེད་པ་དང་། ནམ་འཆི་ནི་ཆ་མེད་པ་ཡིན་བསམ་པ་དང་། འཆི་རན་དུས་ལ་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་ཁྱོད་ཤི་རན་པ་ཡིན་མི་ཟེར་བ་དང་། རང་ཤི་སྣང་མི་འཆར་བཞིན་དུ་ཤི་དུས་ལས་འཕྲོ་བྱེད་འཕྲོའི་ཆེད་དུ་རྩོད་པ་སོགས་འབྱུང་བ་དང་། རང་ཤི་བའི་རྗེས་སུ་དེ་དག་གིས་ནོར་རྫས་བགོ་བཤའ་སོགས་ལ་མ་མཐུན་ནས་འཐབ་མོ་འབྱུང་བ་དང་། འཆི་བ་ལ་བབས་པའི་སྐབས་དེར་འགའ་རེས་སྣག་ཚ་དང་ཤོག་བུ་བཟུང་ནས་ཡི་གེ་རྒྱོབས་སོགས་ཟེར་བ་ལས། དེ་དུས་རང་ལ་ཉམས་ལེན་གྱི་གསལ་འདེབས་ཙམ་ཡང་མེད་པར་རྣམ་རྟོག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཕྱོགས་སུ་འཁྲིད་ནས་འཁྲུལ་དུ་འཇུག་པ་སོགས་ཀྱི་ཚུལ་བསམ་ནས་མི་རྟག་པ་ཡང་ཡང་བསྒོམ་དགོས་ཏེ། དགེ་བཤེས་པུ་ཏོ་བ་ལ་རྐྱེན་ངན་སྦྱོང་ཚུལ་གྱི་གདམས་ངག་ཞུས་པས། པུ་ཏོ་པའི་ཞལ་ནས། ཁྱོད་ཀྱིས་འཆི་བ་མི་རྟག་པ་མང་དུ་སོམས་དང་། དེར་འཆི་ངེས་པའི་བློ་གཅིག་བྱུང་ན། སྡིག་པ་སྤོང་བ་ལ་དཀའ་རྒྱུ་མེད། དགེ་བ་སྒྲུབ་པ་ལ་དཀའ་རྒྱུ་མེད་པ་ཞིག་འོང་གི དེའི་སྟེང་དུ་ཁྱེད་ཀྱིས་བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་མང་དུ་སྒོམས་དང་། དེ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་ན། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་ལ་དཀའ་རྒྱུ་མེད་པ་ཞིག་འོང་གི དེའི་སྟེང་དུ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་གནས་ལུགས་སྟོང་པ་ཉིད་མང་དུ་སྒོམས་དང་། དེ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་ན། འཁྲུལ་བ་སྦྱོང་བ་ལ་དཀའ་རྒྱུ་མེད་པ་ཞིག་འོང་གི ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་འཁོར་བའི་གནས་ལས་ཐར་བ་ཡིན་ནོ།།

༢༣༨ གཅེས་པ་དྲུག་གི་གདམས་ངག་བསྟན་པ།

གཅེས་པ་དྲུག་གི་གདམས་ངག་བསྟན་པ་ནི།།

སེམས་ཉིད་དོན་མཐོང་རྟོགས་པའི་རང་ཉམས་གཅེས།།

གདམས་ངག་མཚང་ཤེས་གོ་བའི་ཤེས་རབ་གཅེས།།

དཀའ་བའི་གནད་ཁྲོལ་གྲུབ་མཐའི་དོན་མཐོང་གཅེས།།

གོ་ཆ་ཐུབ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་དག་གཅེས།།

འཁྲུལ་བ་ཆོད་པའི་ཤེས་རབ་དྲི་མེད་གཅེས།།

ཆེད་འཛིན་གྲོལ་བའི་སྤྱོད་པ་གཏད་མེད་གཅེས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། གཅེས་པ་དྲུག་གི་གདམས་ངག་བསྟན་པ་ནི། སེམས་ཉིད་མ་བཅོས་རྣལ་མའི་དོན་རྟོགས་ཚེ་རྟོགས་པའི་རང་ཉམས་སྐྱེ་བ་ཡིན་པས། དེ་ལྟ་བུའི་རྟོགས་པའི་རང་ཉམས་དེ་ཤིན་ཏུ་གཅེས་པ་དང་། གདམས་ངག་གི་སྟོབས་ཀྱིས་རང་ཉིད་ཀྱི་མཚང་དེ་ཤེས་པ་ཡིན་པས། བླ་མས་མཚང་ཐོག་ཏུ་རྒོལ་བ་མཛད་ན་མཚང་ཐོག་ཏུ་ཁེལ་བ་ནི་རང་གིས་གདམས་ངག་གདམས་ངག་ཏུ་གོ་བའི་ཤེས་རབ་ཡོད་དགོས་པ་ལས་གོ་བ་མེད་ན་ལོག་སྒྲུབ་ཏུ་འགྲོ་བ་ཡིན་པས། གདམས་ངག་གདམས་ངག་ཏུ་ཤེས་པའི་ཤེས་རབ་གཅེས་པ་དང་། དཀའ་བའི་གནད་ཁྲོལ་བར་བྱེད་པ་ལ་གྲུབ་མཐའ་གོང་འོག་མཐའ་དག་གམ། རང་གང་ལ་འཇུག་པའི་གྲུབ་མཐའ་དེའི་གནད་བསླངས་ནས་དེའི་དོན་མཐོང་བ་གཅེས་པ་དང་། མཚོན་གྱིས་མི་འབིགས་པའི་གོ་ཆ་བགོས་པ་ལྟར་དུ་འཆལ་ཚུལ་ཐུབ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་དག་དེ་ཤིན་ཏུ་གཅེས་པ་དང་། འཁྲུལ་བ་རྩད་ནས་གཅོད་པའི་ཤེས་རབ་དྲི་མ་མེད་པ་དེ་ཤིན་ཏུ་གཅེས་པ་དང་། ཆེད་འཛིན་གྱི་ཞེན་པ་ལས་གྲོལ་བའི་བརྟུལ་ཞུགས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་གཟའ་གཏད་མེད་པ་དེ་ཉིད་ཤིན་ཏུ་གཅེས་པའོ།།

༢༣༩ ལམ་དུ་སློང་བ་སྤྱི་ཡི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

ལམ་དུ་སློང་བ་སྤྱི་ཡི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

མར་གྱི་ཟག་ཆུ་བསྡམས་པའི་རྒྱུ་འབྲས་ཕྲ་མོ་སྤྱད།།

ཡར་གྱི་ཕུ་ཐག་བསྲིངས་པ་མཐོན་པོའི་རྩེ་མོ་སྙེགས།།

བར་གྱི་འཕྲེད་ཁ་བཅད་པ་ཆོས་སྤྱོད་སྲང་དུ་གཞུག།

སྦྱོར་བ་ཐེག་དམན་ལས་ལྡོག་བྱང་ཆུབ་སེམས་བསྐྱེད་བྱ།།

དངོས་གཞི་བདེན་ཞེན་དགག་པ་རང་བཞིན་མེད་ཤེས་དང༌།།

རྗེས་ལ་ལམ་དུ་བསྒྱུར་བ་འཁོར་གསུམ་དག་པར་བསྔོ།།

དེ་དྲུག་ལྡན་ན་དགེ་སྦྱོར་ལམ་དུ་འགྲོ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ལམ་དུ་སློང་བ་སྤྱི་ཡི་ཆོས་དྲུག་པོ་ནི། ལུང་པའི་ཆུ་ལུང་གཞུང་གི་ཐུར་དུ་རྒྱུག་པ་སླ་བ་ཡིན་པས་དེ་འགོག་པར་བྱེད་པ་ལ་གསེང་ཕྲ་མོ་ནས་ཟགས་པའི་ཆུ་ཡིན་ཡང་བསྡམས་དགོས་པ་ལས་འགོག་མི་ཐུབ་པ་བཞིན་དུ། རྒྱུ་འབྲས་བླང་དོར་གྱི་གནས་ཕྲ་མོ་ཙམ་ནས་འཇུག་ལྡོག་བྱས་ནས་སྤྱད་པ་དགོས་པ་ལས་ངན་སོང་གི་སྐྱེ་སྒོ་ཁེགས་པ་མིན་པ་དང་། ཡར་གྱི་ལུང་པའི་ཕུ་ཐག་གི་རི་རྩེ་མཐོན་པོ་ལ་བསྲིངས་པ་བཞིན་དུ་ལྟ་བའི་མཐོང་རྒྱ་དེ་མཐོན་པོའི་རྩེ་མོ་ལ་སྙེགས་པར་གྱིས་ཤིག བར་གྱི་འཕྲེད་ཁ་ལུང་པའི་ཐད་ནས་བཅད་དེ་སོང་ན་ས་ཆོད་ལྟར་དུ་ཆོས་སྤྱོད་སྲང་ངམ་ཚད་དུ་གཞུག་པར་བྱ་བ་དང་། སྦྱོར་བ་སྔོན་འགྲོའི་ཆོས་ཐེག་དམན་ལས་ལྡོག་པའི་ཆེད་དུ་དགེ་རྩ་ཐབས་ཀྱིས་ཟིན་པ་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དང་། དངོས་གཞི་དམིགས་པ་མེད་པ་བདེན་ཞེན་དགག་ནས་དགེ་རྩ་རྐྱེན་གྱིས་མི་ཤིགས་པར་བྱེད་པ་རང་བཞིན་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པ་དང༌། རྗེས་ལ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་ལམ་དུ་བསྒྱུར་བ་དང་དགེ་བ་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བྱེད་ལ། བསྔོ་བྱ་བསྔོ་བྱེད་བསྔོ་ཡུལ་གྱི་འཁོར་གསུམ་དག་པར་བསྔོ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། སོ་སྐྱེའི་གནས་སྐབས་ན་འཁོར་གསུམ་ཡང་དག་གི་བསྔོ་བ་མཚན་ཉིད་པ་ཞིག་ཡོང་བ་མིན་ཡང་། ཕྱོགས་བཅུའི་དུས་གསུམ་གྱི་རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་བསྔོས་པ་ལྟར་དུ་ངས་བསྔོ་བ་ཡིན་བསམས་ན་འཁོར་གསུམ་ཡང་དག་གི་དོད་ཐུབ་པ་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་དྲུག་ལྡན་ན་དགེ་སྦྱོར་ལམ་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ།།

༢༤༠ འཁྲོལ་ཆགས་ཡངས་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

འཁྲོལ་ཆགས་ཡངས་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

བློ་རྒྱ་ཆུང་བས་མི་འོང་སྡེ་སྣོད་འཁྲོལ་ཤེས་དགོས།།

ཤེས་ནས་འབྱམས་པས་མི་འོང་གདམས་ངག་འཁྲོལ་ཤེས་དགོས།།

ཟབ་མོས་སྐྲག་པས་མི་འོང་རྒྱུད་སྡེའི་འཁྲོལ་ཤེས་དགོས།།

ཚིག་ཕྱིར་འབྲེངས་པས་མི་འོང་བསྒྲུབ་པའི་འཁྲོལ་ཤེས་དགོས།།

ཕྱོགས་ཆའི་གྲུབ་མཐས་མི་འོང་གང་ལ་འཁྲོལ་ཤེས་དགོས།།

ཐེ་ཚོམ་སོམ་ཉིས་མི་འོང་ངེས་ཤེས་འཁྲོལ་ཤེས་དགོས།།

དེ་ལྟར་སུས་ཤེས་ཆོས་ཀུན་གཅིག་ཏུ་འདུས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། འཁྲོལ་ཆགས་ཏེ་གུ་དོག་མ་ཡིན་པ་ཡངས་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་དྲུག་ནི། ཐར་བ་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ལ་བློ་རྒྱ་ཆུང་ཆུང་ཐོས་པ་ཉུང་ཉུང་ཞིག་གིས་མི་འོང་བས་སྡེ་སྣོད་ཀྱི་ཁོག་ཐམས་ཅད་འཁྲོལ་ཤེས་དགོས། མདོ་སྔགས་ཀྱི་གཞུང་མང་པོ་ཤེས་ཀྱང་ཁ་ཚིག་གི་ཐོག་ནས་འབྱམས་སོང་བས་མི་འོང་བར་དེའི་གནད་ཀྱི་གདམས་ངག་གི་ཁོག་འཁྲོལ་ནས་གདམས་ངག་གནད་དུ་དྲིལ་བའི་གཞུང་ལུགས་གདམས་པར་ཤེས་པའི་ཉམས་ལེན་དགོས། ཆོས་ཟབ་མོས་སྐྲག་པས་མི་འོང་བས་གསང་སྔགས་ཀྱི་རྒྱུད་སྡེའི་ཁོག་དོན་རྣམས་འཁྲོལ་ཤེས་དགོས། དེ་ཡང་ཚིག་ཕྱིར་འབྲེངས་པས་མི་འོང་བས་སྒྲུབ་པའིཁོག་གནད་འཁྲོལ་ཤེས་པ་ཞིག་དགོས། ཕྱོགས་ཆ་སྟེ་མདོ་སྔགས་ཕྱོགས་རེ་བ་དང་། སྔགས་རྒྱུད་ཕྱོགས་རེ་བའི་གྲུབ་མཐའ་ཉི་ཚེ་བ་ཞིག་གིས་མི་འོང་བར་མདོ་སྔགས་རྒྱུད་སྡེ་སྤྱི་ཡི་གནད་ཀྱི་སྙིང་པོ་འཁྲོལ་ཤེས་པ་ཞིག་དགོས། དེ་ཡང་ཐེ་ཚོམ་དང་སོམ་ཉིས་མི་འོང་བས་ངེས་ཤེས་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ལྡན་པས་གནད་དུ་འཁྲོལ་ཤེས་པ་ཞིག་དགོས། དེ་ལྟར་སུས་ཤེས་ཆོས་ཀུན་འགལ་འདུ་མེད་པའི་གནད་གཅིག་ཏུ་འདུས་པར་ཤེས་པའོ།།

༢༤༡ ཡང་དག་དོན་ལ་སྦྱར་བའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

ཡང་དག་དོན་ལ་སྦྱར་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

ཅི་བསླབ་གཞན་གྱི་དོན་དུ་སྦྱར་བ་དང༌།།

སྙིང་རྗེས་སྡུག་བསྔལ་རང་ཉམས་སྦྱར་བ་དང༌།།

ལོངས་སྤྱོད་ཅི་བྱུང་ཚོགས་སུ་གཏང་བ་དང༌།།

སྡོམ་གསུམ་དམ་ཚིག་གཙང་མ་བསྲུང་བ་དང༌།།

སྤྱོད་ལམ་ཆོས་ཉིད་དག་དང་མ་བྲལ་དང༌།།

མོས་གུས་གདུང་བས་གསོལ་བ་གདབ་པ་རྣམས།།

དམ་པའི་རྣམ་ཐར་ཡིན་ནོ་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ།།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཡང་དག་དོན་ལ་སྦྱར་བའི་ཆོས་རྣམ་པ་དྲུག་ནི། གང་ཅི་བསླབ་པ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཅན་གཞན་གྱི་དོན་དུ་སྦྱར་བ་སྟེ། སྤྱིར་གྲྭ་བ་དང་བཙུན་མ་སུ་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་དང་། ཁྱད་པར་དུ་གྲྭ་ས་པ་ཐོས་པ་སློབ་གཉེར་བྱེད་པ་ཞིག་གིས་གཞུང་བཀའ་པོད་ལྔ་དང་། གྲྭ་ས་འདིའི་ཕྱག་སྲོལ་ལྟར་ན་གཞུང་ཆེན་བཅུ་གསུམ་ཆ་ལག་དང་བཅས་པ་ལ་ཐོས་བསམ་བྱེད་པའི་དམིགས་ཡུལ་ནི། གཞན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་སྦྱོར་བའི་ཆེད་དུ་སྦྱོང་བས་མ་ཚད། དེའི་དོན་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ལ་བརྩོན་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་བྱ་སྙམ་པའི་ཀུན་སློང་སྔོན་དུ་འགྲོ་དགོས་པ་དང་། དེ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ལ་སྦྱིན་སོགས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་བསླབ་དགོས་པས་ད་ལྟ་ཉིད་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་ཆོས་ཚིག་བཞི་པ་གཅིག་ལས་མ་ཤེས་ཀྱང་དེ་གཞན་ལ་སློབ་པ་སོགས་ཆེ་ཐུབ་ཆུང་ཐུབ་ཀྱིས་བརྩོན་དགོས་པ་ཡིན། སྙིང་རྗེ་ཚད་མེད་སྒོམ་པའི་སྐབས་སུ་ཤན་པས་གསོད་སར་ཁྲིད་པའི་སེམས་ཅན་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་དམིགས་ནས། དེ་ཡང་ན་རང་ཉིད་དམ་། ཡང་ན་ཚེ་འདིའི་མ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་པར་བསྒོམ་དགོས་པར་གསུངས་པས། བཤའ་ཟོག་དང་། བཤའ་ལུག་དང་། ལ་ཁའི་རི་དྭགས་དང་། ཆུ་ནང་གི་ཉ་མོ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་སྲོག་གི་རྒྱུ་བ་འདོར་ལ་ཕྱོགས་པའི་སྐབས་སུ། རང་ཉིད་ཡིན་པར་སེམས་ཐོག་ཏུ་བླངས་པའི་སྒོ་ནས་སྙིང་རྗེས་སྡུག་བསྔལ་རང་ཉམས་ལ་སྦྱར་བར་བྱས་ན། རང་གི་ལུས་ལ་དཔེ་བླངས་ནས་གཞན་ལ་གནོད་པ་མི་བསྐྱལ་བ་ཞིག་ཡོང་བ་ཡིན། ལོངས་སྤྱོད་ཅི་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་རླུང་ཁྱེར་གྱི་རྫས་བཞིན་དུ་ཚོགས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་རྫས་སུ་གཏང་བ་དང༌། སོ་བྱང་སྔགས་ཀྱི་སྡོམ་པ་གསུམ་གྱི་དམ་ཚིག་དང་སྡོམ་པ་གཙང་མ་མིག་གི་འབྲས་བུ་བཞིན་དུ་བསྲུང་བ་དང༌། སྤྱོད་ལམ་གང་བྱས་ཀྱང་ཆོས་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པ་སྣང་སྟོང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་ངང་དང་མ་བྲལ་བ་ཞིག་བྱེད་པ་དང༌། མོས་གུས་གདུང་བས་བླ་མ་དཀོན་མཆོག་ལ་གསོལ་བ་གདབ་པ་སྟེ། འདི་དག་རྣམས་ནི་དམ་པའི་རྣམ་ཐར་ཡིན་ནོ་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ།།

༢༤༢ ན་བ་ལམ་དུ་བསླང་བའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

ན་བ་ལམ་དུ་བསླང་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

ན་བས་འཁོར་བའི་ལས་ངན་ཟད་པར་བྱེད།།

ན་བས་ཉོན་མོངས་དྲི་མ་འཁྲུ་བར་བྱེད།།

ན་བས་མོས་གུས་གདུང་བའི་གསོལ་འདེབས་བྱེད།།

ན་བས་བརྩོན་འགྲུས་དགེ་སྦྱོར་སྐུལ་མ་བྱེད།།

ན་བས་ཐར་བའི་ལམ་དང་སྤྲོད་པར་བྱེད།།

ན་བས་རྩལ་སྦྱོང་བོགས་འདོན་གསལ་འདེབས་བྱེད།།

དེ་ཕྱིར་ན་བ་མཁས་པས་ལམ་དུ་བསླང༌།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ན་བ་ལམ་དུ་བསླང་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི། ན་བས་སྔར་བསགས་ཀྱི་འཁོར་བའི་ལས་ངན་ཟད་པར་བྱེད་པ་དང་། ན་བས་ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མ་འཁྲུ་བར་བྱེད་པ་དང་། ན་བའི་རྐྱེན་ངན་དེས་བསྐུལ་ནས་མོས་གུས་གདུང་བའི་གསལ་འདེབས་ཀྱང་བྱེད་པ་དང་། ན་བའི་རྗེས་སུ་འཆི་བ་ཡོང་བར་བསམས་ནས་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་ཞིང་དགེ་སྦྱོར་གྱི་སྐུལ་མ་བྱེད་པ་དང་། ན་བའི་རྐྱེན་དེས་བསྐུལ་ནས་ཐར་བའི་ལམ་དང་སྤྲོད་པར་བྱེད་པ་དང་། ན་བས་རྩལ་སྦྱོང་བོགས་འདོན་གསལ་འདེབས་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ཇི་སྐད་དུ། ན་བས་ཚེ་འདིའི་ཞེན་པ་ཆུང་། །ན་བས་དགེ་སྦྱོར་དྲག་ལ་འདེད། །ན་བས་སྔོན་བསགས་ལས་ངན་འཛད། །ན་བ་ཆོས་ཀྱི་སྐུལ་འདེད་ཡིན། །ཞེས་ཀྱང་གསུངས་པ་དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་བ་དེས་གོ་ཆེན་བཅད་ནས་རྣལ་འབྱོར་པའི་ལམ་གྱི་བོགས་འདོན་དང་རྩལ་སྦྱོང་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་མཁས་པས་ལམ་དུ་བསླང༌བར་བྱའོ།།

༢༤༣ ཤེས་པ་དྲུག་གི་གདམས་ངག་བསྟན་པ།

ཤེས་པ་དྲུག་གི་གདམས་ངག་བསྟན་པ་ནི།།

གནོད་བྱེད་དགྲ་འདྲེ་ཕན་འདོགས་ལྷར་ཤེས་དང༌།།

ཉེ་འབྲེལ་བརྩེ་གདུང་མར་འདྲེན་གནོད་སྐྱེལ་དང༌།།

རང་རྒྱུད་ཉོན་མོངས་དགྲ་སྡང་ཚེར་མ་དང༌།།

ངར་འཛིན་སྲུང་སྐྱོབ་གནོད་བྱེད་འགོང་པོ་དང༌།།

མི་མཐུན་རྐྱེན་ངན་ཐར་ལམ་བོགས་འབྱིན་དང༌།།

སྙན་གྲགས་བསྟོད་པ་སྐྱོན་གྱི་ངན་ཚང་དུ།།

ཤེས་པར་བྱ་བ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་དྲུག་གཅེས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཤེས་པ་དྲུག་གི་གདམས་ངག་བསྟན་པ་ནི། གནོད་བྱེད་དགྲ་འདྲེ་ལ་བརྟེན་ནས་ངེས་འབྱུང་གི་སྐུལ་མ་བྱེད་པས་ན་དགྲ་འདྲེ་དེ་ཕན་འདོགས་པའི་ལྷར་ཤེས་པ་དང་། གཞན་ཡང་། རྟོགས་ན་གདོད་མའི་མགོན་དང་རོ་གཅིག་ཀྱང་། །མ་རྟོགས་སྣང་ངོར་རང་རྒྱུད་དྲེགས་པའི་ཚུལ། །ཞེས་པ་ལྟར་དུ་རྟོགས་དང་མ་རྟོགས་ཀྱིས་ལྷ་འདྲེ་རུ་འགྱུར་བ་ཡིན་པ་དང་། ཉེ་འབྲེལ་ལ་བརྩེ་གདུང་གི་ཞེན་པ་ཡོད་པ་དེས་འཁོར་བའི་གནས་སུ་འཆིང་ནས་མི་ཐར་བ་བྱེད་པས། དེ་ནི་མར་འདྲེན་བྱེད་ཀྱི་གནོད་སྐྱེལ་མཁན་ཞིག་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པ་དང་། རང་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ནི། དགྲ་སྡང་དང་ཚེར་མ་བཞིན་དུ་རང་གི་གནོད་བྱེད་ཡིན་པར་ཤེས་དགོས་པ་དང༌། ངར་འཛིན་གྱི་སྒོ་ནས་རང་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པ་ནི། གནོད་བྱེད་འགོང་པོ་ཞིག་ལ་གཅེས་སྤྲས་བྱས་པ་དང་འདྲ་བ་ཡིན་པ་དང་། མི་མཐུན་པའི་རྐྱེན་ངན་བྱུང་བ་དེ་ལམ་དུ་ལྷོང་ཐུབ་ན་ཐར་ལམ་གྱི་བོགས་འབྱིན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་པ་དང་། སྙན་གྲགས་བསྟོད་པ་དེ་གནས་སྐབས་ཉམས་དགའ་ཡང་མཐར་གནོད་སྐྱེལ་བྱེད་ཡིན་པས་སྐྱོན་གྱི་ངན་ཚང་དུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་སྟེ། དེ་དག་ནི་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེ་བ་རྣམ་དྲུག་ཡིན་པས་གཅེས་པར་བྱའོ།།

༢༤༤ ངེས་དོན་སྙིང་པོའི་གདམས་ངག་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

ངེས་དོན་སྙིང་པོའི་གདམས་ངག་རྣམ་དྲུག་ནི།།

སྐྱེ་མེད་ངང་ལས་འཁྲུལ་གཞི་ངོས་གཟུང་ཞིང༌།།

འགག་མེད་འཆར་དུས་འཁྲུལ་བ་རྩད་ནས་ཆོད།།

གཉིས་མེད་རྟོགས་པས་འཁོར་བ་རུ་བཟློག་ཅིང༌།།

བློ་དངོས་རང་གྲོལ་མཐའ་བཞིའི་གེགས་རྣམས་བསལ།།

ལྟ་བས་ཕུ་བཅད་འཁོར་འདས་ཁོག་དགྲོལ་ཞིང༌།།

སྤྱོད་པས་མདའ་ཁྲོལ་སྤྱོད་ལམ་ལམ་དུ་སློང༌།།

འདི་དག་ཟབ་དོན་སྙིང་པོ་མཐར་ཐུག་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། མཐར་ཐུག་ངེས་པ་དོན་གྱི་སྙིང་པོའི་གདམས་ངག་རྣམ་དྲུག་ནི། གཞི་སྐྱེ་མེད་ཀྱི་ངང་ལས་མ་རྟོགས་འཁྲུལ་སྣང་དུ་ཤར་བའི་འཁྲུལ་གཞི་དེ་ཉིད་ངོས་གཟུང་ཞིང༌། སྐྱེ་མེད་ཀྱི་དབྱིངས་ལས་འགག་མེད་དུ་འཆར་བའི་གནད་ཤེས་དུས་འཁྲུལ་བ་དེ་ཉིད་རྩད་ནས་ཆོད་པ་ཡིན་པ་དང་། དེ་ལྟ་བུའི་སྐྱེ་འགག་གཉིས་མེད་ཀྱི་དོན་རྟོགས་པས་འཁོར་བའི་རུའམ་ཕྱོགས་བཟློག་ཅིང༌། ཤྲཱི་སིངྷས་གཟེར་བུ་བདུན་གསུངས་པ་ལས། ངོ་བོ་རང་དག་གི་གཟེར་བློ་དངོས་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་གདབ་པ་ཡིད་མཐུན་པའི་ཕོ་མོ་འཕྲད་པ་ལྟ་བུའི་མན་ངག ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་བློ་དང་དངོས་པོ་རང་སར་གྲོལ་བས་མཐའ་བཞིའི་གེགས་རྣམས་བསལ་བ་སྟེ། གཟེར་བུ་བདུན་གདབ་ས་ནི། འཁོར་འདས་གཉིས། རྟག་ཆད་གཉིས། ཡུལ་སེམས་གཉིས། བྱིང་རྒོད་གཉིས། བློ་དངོས་གཉིས། ཆོས་ཅན་དང་ཆོས་ཉིད་གཉིས། སྣང་བ་དང་སྟོང་པ་གཉིས་རྣམས་ཡིན་པ་ལས། བློ་དངོས་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་གདབ་པ་ངོ་བོ་རང་དག་གི་གཟེར་གྱིས་སྐྱེ་འགག་ལ་སོགས་པའི་མཐའ་བཞིའི་གེགས་བསལ་བ་ཡིན་པས་ན་གཟེར་གཞན་གྱི་གནད་ཀྱང་འདིར་འདུས་པར་བསྟན་པའོ། །ལྟ་བ་མཐོ་དགོས་པའི་གནད་ཀྱིས་ལུང་པའི་ཕུ་དང་རི་རྒྱལ་གྱི་རྩེ་མོ་ལ་དཔེར་བྱེད་པ་དང་། སྤྱོད་པ་ཞིབ་ཅིང་དམའ་དགོས་པའི་གནད་ཀྱིས་ལུང་པའི་མདའ་དང་ཆུ་བོའི་གཞུང་ལ་དཔེར་བྱེད་པ་ཡིན་པས། ལྟ་བས་ཕུ་ཐག་བཅད་ནས་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཁོག་དགྲོལ་ཞིང༌། སྤྱོད་པས་ལུང་མདའི་ཁོག་ལྟ་བུ་དེ་ཁྲོལ་ཞིང་སྤྱོད་ལམ་ལམ་དུ་སློང༌བར་བྱེད་པ་སྟེ། འདི་དག་ནི་མཐར་ཐུག་ཟབ་མོའི་དོན་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་གནད་ཀྱི་སྙིང་པོ་ཡིན་ནོ།།

༢༤༥ བྱ་བ་དྲུག་གིས་གནད་དུ་བརྡེག་པ་བསྟན་པ།

བྱ་བ་དྲུག་གིས་གནད་དུ་བརྡེག་པ་ནི།།

མི་གཞི་འགྱུར་མེད་ཆོས་ལས་མི་བཟློག་བྱ།།

སེམས་ལ་གཡོ་མེད་གཞན་གྱིས་མ་ཁྲེལ་བྱ།།

དད་གུས་འགྲིབ་མེད་རེས་འགར་མ་སོང་བྱ།།

བསླབ་གསུམ་གཅེས་སྤྲས་ཉེས་ལྟུང་མ་གོས་བྱ།།

རྟག་ཏུ་འཆི་བསམ་སྙོམ་ལས་མ་ལུས་བྱ།།

ཐུག་ཕྲད་ཉོན་མོངས་གཉེན་པོས་རང་གྲོལ་བྱ།།

དེ་དྲུག་ལྡན་ན་དགོས་པ་ཐམས་ཅད་འགྲུབ།།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། བྱ་བ་དྲུག་གིས་སྐྱོན་མཚང་གི་གནད་ཀྱི་སྲོག་རྩ་ལ་བརྡེག་ཅིང་གཅོད་པར་བྱེད་པའི་མན་ངག་ནི། མི་གཞི་འགྱུར་མེད་གཤིས་བཟང་ཡ་རབས་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་དམ་པའི་ཆོས་ལས་མི་བཟློག་པར་བྱ་བ་དང་། སེམས་ལ་གཡོ་བ་མེད་པས་གཞན་གྱིས་མ་ཁྲེལ་བ་བྱ་བ་དང་། དད་གུས་འགྲིབ་པ་མེད་པ་རེས་འགའ་བ་དང་ཕྱོགས་རེ་བར་མ་སོང་བ་བྱ་བ་དང་། རང་རྒྱུད་ཀྱི་བསླབ་པ་གསུམ་པོ་ལ་གཅེས་སྤྲས་བྱས་ནས་ཉེས་ལྟུང་གིས་མ་གོས་པར་བྱ་དང་། བསླབ་གསུམ་ནི་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཉམས་སུ་ལེན་དགོས་ཏེ། བསླབ་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ནི་དགེ་བསྙེན་ཡན་ཆད་སོ་ཐར་རིས་བདུན་གང་རུང་གི་སྡོམ་པ་ཞུས་པ་ཞིག་ཡིན་དུས་བསྲུང་དགོས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བསླབ་པ་བློ་ལྡོག་རྣམ་བཞི་དང་། ཚད་མེད་བཞི་དང་། བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་ནས་རྫོགས་ཆེན་གྱི་དོན་སྒོམ་པའི་བར་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དགོས་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་ཡང་གོང་ནས་བཤད་པ་ལྟར་གནས་ལྔ་རིག་པ་དང་། གནས་ལུགས་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ལ་བརྩོན་དགོས་པའོ། །དུས་རྟག་ཏུ་འཆི་བ་མི་རྟག་པ་བསམ་ནས་སྙོམ་ལས་སུ་མ་ལུས་པར་བྱ་བ་དང་། ཐུག་ཕྲད་འཛིན་མེད་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་གཉེན་པོས་རང་སར་གྲོལ་བར་བྱ་དགོས་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་དྲུག་དང་ལྡན་ན་དགོས་པ་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པའོ།།

༢༤༦ ཡེ་ཤེས་སྦར་བའི་གདམས་པ་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

ཡེ་ཤེས་སྦར་བའི་གདམས་པ་རྣམ་དྲུག་ནི།།

འཛིན་མེད་ངང་དུ་སྣང་བ་ས་ལེ་བ།།

གཉིས་མེད་ངང་དུ་མཉམ་པར་ལྷན་ནེ་བ།།

གསལ་དག་ངང་དུ་རང་དྭངས་སང་ངེ་བ།།

འོད་གསལ་ངང་དུ་རང་གསལ་སལ་ལེ་བ།།

ཆོས་ཉིད་ངང་དུ་དགའ་འཛུམ་ཤིག་གེ་བ།།

བློ་འདས་དབྱིངས་སུ་ཡངས་པ་ཕྱལ་ལེ་བ།།

མ་བཅོས་རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོར་འགྲུབ།།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་སྦར་བའི་གདམས་ངག་རྣམ་པ་དྲུག་ནི། འཛིན་ཞེན་མེད་པའི་ངང་དུ་དམིགས་འཛིན་བྲལ་བའི་སྣང་བ་མ་འགགས་པ་བཀྲ་ས་ལེ་བ། གཉིས་མེད་མཉམ་པའི་ངང་དུ་སྤང་ལ་བེ་ཕུར་བཏབ་པ་བཞིན་དུ་མཉམ་པར་ལྷན་ནེ་བ། གསལ་དག་ངང་དུ་གཟུང་འཛིན་གྱི་དྲི་མས་མ་སྦགས་པར་རང་དྭངས་སང་ངེ་བ། འོད་གསལ་སྟོང་པའི་ངང་དུ་རང་གསལ་འགག་མེད་དུ་སལ་ལེ་བ། ཅིར་སྣང་ཆོས་ཉིད་ངང་དུ་གནས་པས་དུས་རྟག་ཏུ་དགའ་འཛུམ་ཤིག་གེ་བ། བློ་འདས་དབྱིངས་སུ་ནམ་འཁའི་དཀྱིལ་ནས་མདུང་བསྐོར་བྱས་པ་དང་འདྲ་བར་ཐོགས་ས་དང་ཞེན་ས་མེད་པའི་ཡངས་པ་ཕྱལ་ལེ་བ། དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་དྲུག་པོ་དང་ལྡན་ན་མ་བཅོས་རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོར་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ།།

༢༤༧ རང་བཞིན་གནད་དང་བསྲེ་བའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

རང་བཞིན་གནད་དང་བསྲེ་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

རང་རིག་བློ་འདས་གཉུག་མའི་ཡེ་ཤེས་ལ།།

རང་བབས་སྒོམ་པ་འོད་གསལ་ཆེན་པོ་ནི།།

གྲིམས་པར་བསྒྲིམས་ལ་ལྷོད་པར་གློད་པ་སྟེ།།

ཕྱལ་བར་མ་ཤོར་མ་ཡེངས་དྲན་པས་ཟིན།།

འཕྲོ་གནས་རིས་མེད་མཉམ་པའི་ངང་གཅིག་ལ།།

ཕྱོགས་བྲལ་ནམ་མཁའ་འདྲ་བའི་རང་བཞིན་ནི།།

ཆོས་སྐུ་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ།།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། རང་བཞིན་གནད་དང་བསྲེ་བར་གདམས་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི། རང་རིག་འོད་གསལ་བློ་ལས་འདས་པའི་གཉུག་མའི་ཆོས་སྐུའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ལ། ཆེ་འཛིན་བློ་ཡི་བཀོད་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་རང་བབས་སུ་སྒོམ་པའི་འོད་གསལ་ཆེན་པོ་དེ་ནི། མ་ལབ་སྒྲོན་གྱིས། གྲིམས་ཀྱིས་སྒྲིམ་ལ་ལྷོད་ཀྱིས་གློད། །དེ་ན་ལྟ་བའི་གནད་ཅིག་ཡོད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ། གྲིམས་པར་བསྒྲིམས་ལ་ལྷོད་པར་གློད་པ་སྟེ་གྲིམས་ལྷོད་རན་པོ་དང་། རྣམ་རྟོག་གང་སྐྱེས་བདག་པོ་མེད་པའི་ཕྱལ་བར་མ་ཤོར་ཞིང་མ་ཡེངས་པ་དྲན་པས་ཟིན་པ་དང་། འཕྲོ་གནས་གང་ཡིན་ཡང་རིས་མེད་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་ལ་མཉམ་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་གཅིག་ལ་འབྱམས་པའི་ཕྱོགས་བྲལ་ནམ་མཁའ་འདྲ་བའི་རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་དོན་དེ་ནི། ཆོས་སྐུ་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལྷུན་མཉམ་གཅིག་གི་ངོ་བོ་ལ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའོ།།

༢༤༨ མི་གནས་འཕོ་འགྱུར་མེད་པའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

མི་གནས་འཕོ་འགྱུར་མེད་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

རིག་པ་སྟོང་གསལ་སྤྲོས་དང་བྲལ་བ་ལ།།

གཟུང་འཛིན་རེ་དོགས་དྲི་མས་མ་བསླད་པར།།

རང་བབས་སོ་མ་གཅེར་བུ་རང་གའི་ངང༌།།

མི་བསམ་མི་སྤྱད་མི་བསྒོམ་མི་རྟོག་པར།།

སལ་ལེ་སེང་ངེ་ཡེ་རེ་ཝལ་ལེ་བ།།

ཤར་གྲོལ་རིས་མེད་ཐ་མལ་ཤེས་པ་ནི།།

མ་ལུས་སྡུག་བསྔལ་སྤྲོས་ཀུན་ཞི་བྱེད་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། མི་གནས་འཕོ་འགྱུར་མེད་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི། རིག་པ་སྟོང་གསལ་འགག་མེད་ཡེ་ནས་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བ་དེ་ལ། གཟུང་འཛིན་རེ་དོགས་ཀྱི་རྣམ་རྟོག་གིས་སྤགས་པའི་དྲི་མས་མ་བསླད་པར། རང་བབས་མ་བཅོས་སོ་མ་གཅེར་བུ་རང་གའི་ངང༌དུ། བློས་མ་བཅོས་པས་མི་བསམ། ཅིར་ཡང་འཛིན་པ་མེད་པས་ན་མི་སྤྱད། ཆེད་དུ་འཛིན་པས་མི་བསྒོམ། རེ་དོགས་ཀྱི་འཛིན་པས་མི་རྟོག་པར་འཛིན་མེད་དུ་སྣང་བའི་སལ་ལེ་བ། གསལ་དག་གི་ངང་ལ་དྭངས་སེང་ངེ་ཡོད་པའི་སེང་ངེ་བ། མ་བཅོས་རང་གའི་ངང་དུ་ཡོད་པའི་ཡེ་རེ་བ། རྒྱ་མཚོ་རླབས་དང་བྲལ་བ་བཞིན་དུ་མི་རྟོག་འཛིན་མེད་ཀྱི་ངང་ལ་འཕྲོ་གནས་གཉིས་མེད་དུ་འཆར་བའི་ཝལ་ལེ་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་ཤར་གྲོལ་རིས་སུ་མེད་ཅིང་བཟོ་མེད་ཐ་མལ་གྱི་ཤེས་པ་དེ་ནི། མ་ལུས་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཀུན་ནས་སམ་དུས་གཏན་དུ་ཞི་བར་བྱེད་པ་ཞིག་ཡིན་ནོ།།

༢༤༩ ཆོས་ཉིད་མཉམ་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

ཆོས་ཉིད་མཉམ་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

མཐའ་གྲོལ་རིག་པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ལ།།

འཁོར་འདས་རིས་མེད་སྤང་བླང་ཐ་སྙད་བྲལ།།

བྱར་མེད་ཆོས་སྐུ་གཞི་གྲོལ་ལྟ་བའི་ངང༌།།

གང་ལའང་མི་སེམས་དམིགས་འཛིན་བྲལ་བ་ནི།།

གནས་ལུགས་རང་བཞིན་ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན།།

བློ་ཡི་སྙེམས་བྲལ་ཞེན་པའི་འཁྲིས་ཆོད་པ།།

རྒྱལ་བ་ཀུན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ།།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཆོས་ཉིད་མཉམ་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་དྲུག་ནི། མཐའ་གྲོལ་གྱི་རིག་པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་ཕྱོགས་ཆ་དང་བྲལ་བ་དེ་ལ། འཁོར་འདས་ཀྱི་རིས་མེད་ཅིང་སྤང་བླང་གི་ཐ་སྙད་དང་བྲལ་བ། བྱར་མེད་བྱས་ཆོས་དང་བྲལ་བ་ཆོས་སྐུ་གཞི་གྲོལ་ཆེན་པོ་མཐར་ཐུག་གི་ལྟ་བའི་ངང༌ལ། རྣམ་པར་རྟོག་པས་བཟང་ངན་གང་ལའང་མི་སེམས་པའི་དམིགས་འཛིན་དང་བྲལ་བ་ནི། གནས་ལུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ། སྒྲ་གཅན་འཛིན་གྱི་ཡུམ་བསྟོད་ལས། སྨྲ་བསམ་བརྗོད་མེད་ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །མ་སྐྱེས་མ་འགག་ནམ་མཁའི་ངོ་བོ་ཉིད། །སོ་སོ་རང་རིག་ཡེ་ཤེས་སྤྱོད་ཡུལ་བ། །དུས་གསུམ་རྒྱལ་བའི་ཡུམ་གྱུར་རྫོགས་པ་ཆེ། །ཞེས་གསུངས་པ་ཁ་བསྒྱུར་ཆོག་པ་དང་དོན་གཅིག་པ་དང་། བློ་ཡི་སྙེམས་པ་དང་བྲལ་ཏེ་ཞེན་འཛིན་གྱི་འཁྲིས་སམ་འཁྲི་བ་ཆོད་པ་ནི། རྒྱལ་བ་ཀུན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའོ།།

༢༥༠ རིག་པ་ཆོས་ཉིད་གནས་པའི་ཚད་དྲུག་བསྟན་པ།

རིག་པ་ཆོས་ཉིད་གནས་པའི་ཚད་དྲུག་ནི།།

དད་པའི་ངང་ལ་ཁམས་སོས་ཡལ་ལེ་བ།།

གནས་ལུགས་ངང་ལ་ལྷུན་ཆགས་མེར་རེ་བ།།

བསམ་གཏན་ངང་ལ་བརྗིད་ཆགས་ལྷན་ནེ་བ།།

ཉམས་མྱོང་ངང་ལ་བཀྲག་ཕྱིན་སལ་ལེ་བ།།

ཆོས་ཉིད་ངང་ལ་དྭངས་ཆགས་སང་ངེ་བ།།

རང་རིག་ངང་ལ་ངར་ཆགས་ཧུར་རེ་བ།།

དེ་ལྟར་བསྒོམས་པས་ཡེ་ཤེས་རིག་པའི་ཀློང༌།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། རིག་པ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་དུ་གནས་པའི་ཚད་དྲུག་ནི། དད་པའི་ངང་ལ་ཁམས་སོས་ནས་སྣང་བ་གནས་འགྱུར་བའི་སྤྲོ་ཡལ་ལེ་བ། གནས་ལུགས་ཀྱི་ངང་ལ་དྭངས་ཤིང་མི་གཡོ་བའི་ལྷུན་ཆགས་མེར་རེ་བ། བསམ་གཏན་གྱི་ངང་ལ་བཞག་བསལ་མེད་པ་སྤང་ལ་བེ་ཕུར་བཏབ་པ་བཞིན་དུ་བརྗིད་ཆགས་ལྷན་ནེ་བ། ཉམས་མྱོང་གི་ངང་ལ་བཀྲག་ཕྱིན་ནོར་བ་མེད་པའི་མདངས་སལ་ལེ་བ། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་ལ་རང་གིས་རང་དྭངས་ཆགས་པའི་སང་ངེ་བ། རང་རིག་ངང་ལ་ངར་ཆགས་ཧུར་རེ་བ་རིམས་ནད་བྱང་བའི་སྐྱེས་བུ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལྟར་བསྒོམས་པས་ཡེ་ཤེས་རིག་པའི་ཀློང༌ལས་ནམ་ཡང་མི་འདའ་འོ།།

༢༥༡ སྐལ་བཟང་སྣོད་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

སྐལ་བཟང་སྣོད་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

མོས་གུས་ཚུད་པས་ཅི་བྱས་དད་མི་ལྡོག།

ཆོས་ལ་དད་པས་དགེ་སྡིག་རྒྱུ་འབྲས་འཛེམ།།

དམ་ཚིག་གཙང་བས་མཆེད་ལ་བརྩེ་གདུང་ཆེ།།

ཆོས་དང་འདྲེས་པས་དགེ་སྦྱོར་གཅེས་སྤྲས་བྱེད།།

གཉེན་པོ་ཆེ་བས་རྐྱེན་ངན་རང་སར་གྲོལ།།

བྲོད་པ་རྙེད་པས་སྒོམ་སྒྲུབ་བརྩོན་པ་ནི།།

དམ་ཆོས་རིན་ཆེན་སྣོད་མཆོག་ལགས་པར་གསུངས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། སྐལ་བཟང་སྣོད་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི། བླ་མ་ལ་ཚད་མེད་པའི་མོས་གུས་རང་རྒྱུད་ལ་ཚུད་པས། ཅི་མཛད་ལེགས་པར་མཐོང་ནས་ནམ་ཡང་དད་པ་མི་ལྡོག་པ་དང་། ཆོས་ལ་དད་པས་ན་དགེ་སྡིག་རྒྱུ་འབྲས་ལ་འཛེམས་ནས་བླངས་དོར་གྱི་གནས་འཆོལ་ཉོག་ཏུ་མི་སྤྱོད་པ་དང་། དམ་ཚིག་གཙང་བས་མཆེད་དང་ལྕམ་དྲལ་ལ་བརྩེ་གདུང་ལྷག་པར་དུ་ཆེ་བ་དང་། ཆོས་དང་རང་རྒྱུད་འདྲེས་པས་དགེ་སྦྱོར་ལ་གཅེས་སྤྲས་བྱེད་པ་ལས་གང་བྱུང་དེས་ཆོག་མི་བྱེད་པ་དང་། གཉེན་པོ་ཆེ་བས་རྐྱེན་ངན་གང་བྱུང་ཡང་དེའི་དབང་དུ་མི་འགྲོ་བར་རང་སར་གྲོལ་ཐུབ་པ་དང་། ཆོས་སྒྲུབ་པའི་འབྲས་བུ་གང་འཚམས་ཤིག་ཉམས་མྱོང་གི་ཐོག་ནས་ཤེས་ཏེ་ཆོས་ལ་བྲོད་པ་རྙེད་པས་སྒོམ་སྒྲུབ་ལ་བརྩོན་པ་ལྷག་པར་དུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་དམ་ཆོས་རིན་ཆེན་གྱི་སྣོད་མཆོག་གཙང་མ་ལགས་པ་མདོ་རྒྱུད་དག་ལས་གསུངས་པའོ།།

༢༥༢ སྣོད་ངན་དོན་ཆུང་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

སྣོད་ངན་དོན་ཆུང་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ་ནི།།

ཡུན་རིང་བསྒོམས་ཀྱང་རང་རྒྱུད་མ་གྲོལ་ན།།

དགོན་པར་གནས་ཀྱང་དོན་ཆུང་རི་དྭགས་འདྲ།།

སྡེ་སྣོད་ཤེས་ཀྱང་གཉེན་པོར་མ་སོང་ན།།

ཐོས་བསམ་ཆེ་ཡང་དོན་ཆུང་ནེ་ཙོ་འདྲ།།

བླ་མ་བསྟེན་ཡང་གདམས་པ་མ་ལོན་ན།།

འདོ་སྟོར་རྒྱ་མཚོའི་འགྲམ་དུ་སྐོམ་རིད་ལུས།།

གདམས་ངག་ཡོད་ཀྱང་རྒྱུད་ལ་མ་འབྱོར་ན།།

བཅངས་པ་དོན་ཆུང་སྨན་དཔྱད་ཡི་གེ་འདྲ།།

དྲོད་རྟགས་ཐོབ་ཀྱང་སེམས་ཉིད་མ་རྟོགས་ན།།

སྒོམ་པ་དོན་ཆུང་མུ་སྟེགས་ལམ་ཞུགས་འདྲ།།

དཀའ་སྤྱད་ཆེ་ཡང་ཡོན་ཏན་མ་སྐྱེས་ན།།

འབད་པ་དོན་ཆུང་སྤང་ཕུག་འཕྱི་བ་འདྲ།།

དེ་བས་གནད་དུ་འགྲོ་བ་ཤིན་ཏུ་གཅེས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། གོང་དུ་སྣོད་ལྡན་སྐལ་བཟང་གི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་དེ་ལས་ལྡོག་པའི་སྣོད་ངན་དོན་ཆུང་ཅན་གྱི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ་ནི། དུས་ཡུན་རིང་པོར་ཕྱག་རྫོགས་ལ་སོགས་པའི་དོན་བསྒོམས་ཀྱང་རང་རྒྱུད་མ་གྲོལ་ནས་སྔར་བས་སྤུ་ཙམ་ཇེ་བཟང་དུ་སོང་མེད་ན། དགོན་པ་དབེན་པའི་རི་ཁྲོད་དུ་རང་གར་གནས་ཀྱང་དོན་ཆུང་བ་རི་དྭགས་རྣམས་དང་ཁྱད་མེད་པ་དང་། སྡེ་སྣོད་མང་པོ་ཞིག་ཁ་ནས་བཤད་ཤེས་ཀྱང་དོན་ལ་རང་རྒྱུད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོར་སོང་མེད་ན། ཐོས་བསམ་ཆེ་ཡང་དོན་ཆུང་ནེ་ཙོ་དང་འདྲ་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་ཆོས་བརྒྱད་ཀྱི་ཞེན་པ་ཇེ་ཆུང་དུ་སོང་ཡོད་ན་ཆོས་དེ་ཉིད་གཉེན་པོར་སོང་བའི་རྟགས་ཡིན་པས། དེ་ཡང་བདག་གཅེས་འཛིན་གྱི་གཉེན་པོར་འགྲོ་དགོས་པ་ལས་དགེ་སེམས་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་སྐྱེས་པ་ཚུན་ཆད་ང་རང་གི་དོན་དུ་ཡིན་བསམས་པར་བྱས་ན་ཐེག་ཆེན་གྱི་གྲལ་ཙམ་དུ་མི་འགྲོ་ལ། གཉེན་པོར་ཡང་སོང་མེད་པའི་རྟགས་ཡིན། གཟུང་འཛིན་གྱི་བདེན་ཞེན་མེད་པ་ཞིག་རེད་མེད་ན་ཐོས་བསམ་ཆེ་ཡང་དོན་ཆེན་པོ་འགྲུབ་མེད་པས་ནེ་ཙོས་འདོན་པ་འདྲ་སོང་བ་ཡིན་པས། དཔལ་སྤྲུལ་ཚང་གིས་ཁེངས་སྐྱུང་མཛད་དེ། རང་ལ་སྦྱར་ཏེ་གཞན་ལ་གོ་བའི་གདམས་ངག་འདི་ལྟར་གསུངས་ཡོད་དེ། ནེ་ཙོའི་འདོན་པ་ལྟ་བུའི་ཉམས་ལེན་འདི། །འཁྲུལ་མེད་རྒྱལ་བསྟན་ཡིན་སྙམ་བདག་ལ་མེད། །ཅེས་གསུངས་ཡོད། བླ་མ་མང་པོ་ལ་བསྟེན་པ་བྱས་ན་ཡང་ཐུགས་རྒྱུད་ཀྱི་གདམས་པའི་ཡོན་ཏན་མ་ལོན་ནས་བྱིན་རླབས་ཀྱི་དགོངས་རྒྱུད་མ་འཕོས་ན། སྐོམ་པས་གཟིར་བའི་གང་ཟག་དེ་སྐོམ་སེལ་གྱི་གནད་དམ་འདོ་ཆུ་བཏུང་བ་དེ་སྟོར་བའམ་ཤོར་ནས་རྒྱ་མཚོའི་འགྲམ་དུ་ཁ་སྐོམ་ལུས་རིད་དུ་ལྷག་པ་འདྲ་བ་དང་། གལ་ཏེ་གདམས་ངག་ཅིག་ལོན་ཡོད་ཀྱང་དེ་རང་གི་རྒྱུད་ལ་སྦྱར་བའི་སྒོ་ནས་འབྱོར་བ་མ་བྱས་ན། གདམས་ངག་གི་ཡི་གེ་བཅངས་ནས་ཡོད་ཀྱང་དོན་ཆུང་ལག་ལེན་དུ་མི་ཐེབ་པའི་ནད་པ་ཞིག་གིས་སྨན་དཔྱད་ཀྱི་ཡི་གེ་ཞིག་ཉར་ཚགས་བྱས་པ་དང་འདྲ་བ་དང་། བདེ་གསལ་མི་རྟོག་པ་ལ་སོགས་པའི་དྲོད་རྟགས་ཕྲན་བུ་རེ་ཐོབ་ཀྱང་སེམས་ཉིད་ཀྱི་གོ་དོན་མ་རྟོགས་ན། སྒོམ་པ་དོན་ཆུང་མུ་སྟེགས་པའི་ལམ། ཕུར་བུ་པས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱང་མེད་པར་སྒོམ་པ་དང་། གྲངས་ཅན་པས་རྣམ་འགྱུར་ཆད་པའི་སྟོང་པ་སྒོམ་པ་དང་། ཉི་མ་བས་སྣང་བ་སྤང་བའི་སྟོང་པ་སྒོམ་པ་དང་། ཛཱ་ཡ་དྷ་ར་བས་ཚོགས་དྲུག་ཡུལ་དང་བཅས་པ་སྐྱོན་དུ་བལྟས་ནས་མི་རྟོག་པ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་སྒོམ་པ་དང་། བྱེ་བྲག་བས་དྲན་པ་སྐྱོན་དུ་བལྟས་ནས་དྲན་མེད་རྩེ་གཅིག་སྒོམ་པ་དང་། ཞི་བ་བས་ཐམས་ཅད་སེམས་སུ་བལྟས་ནས་སེམས་དེ་ལས་མ་ཡེངས་པར་སྒོམ་པ་དང་། རིག་བྱེད་པས་བདེ་སྡུག་རྣམ་རྟོག་གང་ཡང་སྤངས་ནས་ནམ་མཁའ་ལྟར་སྒོམ་པ་རྣམས་ལ་ཞུགས་ནས་དྲོད་རྟགས་ཀྱང་ཅུང་ཟད་རེ་ཐོབ་པ་ཡོད་ཀྱང་ཕན་ཐོགས་ཅན་གྱི་དྲོད་རྟགས་མ་ཡིན་པ་དང་འདྲ་བ་དང་། དཀའ་སྤྱད་མང་པོ་བྱས་ཀྱང་ཡོན་ཏན་རང་རྒྱུད་ལ་མ་སྐྱེས་ན། འབད་པ་དོན་ཆུང་སྤང་ཕུག་གི་འཕྱི་བ་ཁུང་དུ་ཉལ་ནས་བསྡད་ཀྱང་དོན་མེད་པ་དང་འདྲ་བ་དེ་བས་ན། ཉམས་ལེན་བྱས་ན་གནད་དུ་འགྲོ་བ་ཞིག་ཤིན་ཏུ་གཅེས་པ་ཡིན་ནོ།།

༢༥༣ བླ་མ་མཆོག་གི་རྟགས་དྲུག་བསྟན་པ།

བླ་མ་མཆོག་གི་རྟགས་དྲུག་བསྟན་པ་ནི།།

བསྟེན་ཚེ་བག་དྲོ་ཆོས་ལ་བློ་འགྲོ་ན།།

བསྒྲུབས་པའི་བྱིན་རླབས་སྤྲིན་ཕུང་ཡོད་པའི་རྟགས།།

སློབ་མ་སྒྲུབ་བཅུག་ཡོན་ཏན་སྣ་མང་ན།།

ཟབ་མོའི་སྙན་བརྒྱུད་གདམས་པ་ཆེ་བའི་རྟགས།།

འཁོར་དང་ཡོ་བྱད་གཞན་ཤོར་ཕྲག་དོག་མེད།།

འཇིག་རྟེན་མངོན་ཞེན་འདོད་བློ་ཟད་པའི་རྟགས།།

བློ་རིག་གང་ཡང་ལམ་དུ་འཇུག་ཤེས་ན།།

འགྲོ་དོན་ཐབས་མཁས་ཐུགས་རྗེ་ཡོད་པའི་རྟགས།།

སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་ཕན་འདོགས་རྒྱ་ཆེ་ན།།

ཚད་མེད་སེམས་བསྐྱེད་སྙིང་རྗེ་འབྱོངས་པའི་རྟགས།།

ཁོང་ཡངས་བློ་བདེ་བྱ་བ་བྲལ་བ་ན།།

གནས་ལུགས་རྟོགས་པའི་གདེང་དང་ལྡན་པའི་རྟགས།།

དེ་འདྲའི་མཚན་ལྡན་བླ་མ་བཙལ་ལ་བསྟེན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། གདམས་ངག་བླ་མ་ལས་ཐོབ་པ་དང་། རྟོགས་པའི་བྱིན་རླབས་བླ་མ་ལས་འཕོ་དགོས་པ་ཡིན་པས། བླ་མ་བརྟག་པ་གནད་ཆེ་བ་ཡིན་ཕྱིར་འདིར་བླ་མ་མཆོག་གི་རྟགས་དྲུག་བསྟན་པ་ནི། བླ་མ་དེ་དང་པོ་བསྟེན་པའི་ཚེ་ན་བག་དྲོ་ཞིང་ཆོས་ཕྱོགས་ལ་བློ་འགྲོ་བ་ཞིག་བྱུང་ན། དེའི་བླ་མ་དེ་ལ་བསྒྲུབས་པའི་བྱིན་རླབས་ཀྱི་སྤྲིན་ཕུང་ཞིག་ཡོད་པའི་རྟགས་ཡིན་པ་དང་། སློབ་མ་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་པ་ཉམས་ལེན་བྱེད་དུ་འཇུག་པ་དང་། བླ་མ་རང་ཉིད་ལ་ཡོན་ཏན་གྱི་རིགས་སྣ་མང་པོ་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ཡིན་ན། དེའི་བླ་མ་དེ་ལ་ཟབ་མོའི་སྙན་བརྒྱུད་ཀྱི་གདམས་པ་ཆེ་བའི་རྟགས་ཡིན་པ་དང་། འཁོར་དང་ཡོ་བྱད་ལ་སོགས་པ་གཞན་ལ་ཤོར་སོང་ཡང་དེ་ལ་ཕྲག་དོག་མེད་ན། འཇིག་རྟེན་གྱི་མངོན་ཞེན་དང་འདོད་ཞེན་གྱི་བློ་ཟད་ནས་ཆོས་བརྒྱད་སྤངས་པའི་རྟགས་ཡིན་པ་དང་། བློ་དང་རིག་པ་གང་ཡང་གཞན་དོན་གྱི་ལམ་དུ་འཇུག་ཤེས་པ་ཞིག་ཡིན་ན། སེམས་ཅན་གྱི་འགྲོ་དོན་ལ་ཐབས་མཁས་དང་ཐུགས་རྗེ་ཡོད་པའི་རྟགས་ཡིན་པ་དང་། སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་བ་རྣམས་ལ་ཕན་འདོགས་རྒྱ་ཆེན་པོ་གནང་ན། ཚད་མེད་པའི་སེམས་བསྐྱེད་དང་སྙིང་རྗེ་ཐུགས་རྒྱུད་ལ་འབྱོངས་ཡོད་པའི་རྟགས་ཡིན་པ་དང་། ཁོང་དོག་བློ་སྣ་ཚབ་ཚུབ་ཅན་མ་ཡིན་པར་ཁོང་ཡངས་བློ་བདེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་ཆོས་བརྒྱད་དོན་གཉེར་དང་བྲལ་བ་ཞིག་ཡིན་ན། གནས་ལུགས་མ་བཅོས་པའི་དོན་རྟོགས་པའི་གདེང་དང་ལྡན་པའི་རྟགས་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་འདྲ་བའི་ཡོན་ཏན་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཆ་ཚང་ལྡན་པའི་བླ་མ་བཙལ་ལ་བསྟེན་པར་བྱ།།

༢༥༤ ཆོས་སྒྲུབ་རྣམས་ཀྱི་རྟགས་དྲུག་སྤང་བ་བསྟན་པ།

ཆོས་སྒྲུབ་རྣམས་ཀྱི་རྟགས་དྲུག་སྤང་བ་ནི།།

མི་ཆོས་ཁ་འཛིན་ཆེ་ན་ཆགས་སྡང་ཡོད་པའི་རྟགས།།

ཅི་བྱས་སྡང་བར་མཐོང་ན་ལོག་ལྟ་སྐྱེས་པའི་རྟགས།།

འཁྲུལ་སྣང་གཅེས་འཛིན་མང་ན་དགེ་སྦྱོར་འགྲིབ་པའི་རྟགས།།

ཕ་ཡུལ་ཡོ་བྱད་སོག་ན་ཆོས་ལས་ལོག་པའི་རྟགས།།

ཚེ་འདི་དོན་དུ་གཉེར་ན་བར་ཆད་བདུད་ཀྱི་རྟགས།།

ཆོས་ལ་ངེས་ཤེས་མེད་ན་ཐར་ལམ་སྟོར་བའི་རྟགས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། གོང་དུ་བླ་མ་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་ནས་ད་བླ་མ་དམ་པ་དེ་ལས་གདམས་པ་ཐོབ་ནས་སྒྲུབ་པ་ཉམས་ལེན་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ངན་པའི་རྟགས་དྲུག་སྤང་དགོས་པར་བསྟན་པ་ནི། དགྲ་འདུལ་གཉེན་སྐྱོང་ཏག་ཏག་བྱས་ནས་མི་ཆོས་ཀྱི་ཁ་འཛིན་ཆེ་ན་ཆགས་སྡང་ནང་དུ་ཡོད་པའི་རྟགས་ཡིན་པ་དང་། ཅི་བྱས་སྡང་བར་མཐོང་སྟེ་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་དགྲ་རུ་ལོག་ནས་མིག་སྔ་དེ་ན་ལེགས་པའི་དངོས་པོ་གཅིག་ཀྱང་མེད་ན། ཁོ་རང་གི་རྒྱུད་ལ་ལོག་ལྟ་སྐྱེས་པའི་རྟགས་ཡིན་པ་དང་། འཁྲུལ་སྣང་སྒྱུ་མའི་ནོར་རྫས་དང་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་གཅེས་འཛིན་ཤིན་ཏུ་མང་ན། དེའི་གང་ཟག་དེའི་དགེ་སྦྱོར་མར་འགྲིབ་ཁི་ཡོད་པའི་རྟགས་ཡིན་པ་དང་། ཕ་ཡུལ་ཏག་ཏག་ཏུ་འཁོར་ནས་རྒྱུ་ལོངས་སྤྱོད་ཡོ་བྱད་གསོག་པ་ཤ་སྟག་ལ་བརྩོན་ན། ཆོས་ལས་ཕྱིར་ལོག་ནས་ཆོས་དང་རྒྱབ་འགལ་རེད་པའི་རྟགས་ཡིན་པ་དང་། ཚེ་འདི་འབའ་ཞིག་དོན་དུ་གཉེར་ནས་ཕྱི་མའི་ཕུགས་འདུན་ལ་བསམ་པ་མ་འཁོར་ན། བར་ཆད་བདུད་ཀྱི་དབང་དུ་འགྲོ་བའི་རྟགས་ཡིན་པ་དང་། དམ་པའི་ཆོས་དང་གདམས་ངག་ལ་ངེས་ཤེས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་ན་ཐར་ལམ་སྟོར་ནས་བོར་ཡོད་པའི་རྟགས་ཏེ། །དམ་པའི་ཆོས་ཚུལ་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་བསམ་པ་དག་གིས་འདི་དག་སྤང་བའམ་འདི་དག་གི་ཕྱོགས་སུ་མ་ཤོར་བར་གྱིས་དང་། ཆོས་མཐུན་ཡང་དག་གི་ལམ་རྙེད་ནས་མྱུར་དུ་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ལས་གྲོལ་བའི་བྱང་ཆུབ་དམ་པ་བརྙེས་ཏེ། རང་གཞན་གྱི་དོན་གཉིས་མཉམ་དུ་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ལ་ངེས་ཤེས་མེད་ན་ཐར་ལམ་སྟོར་བའི་རྟགས། །ཞེས་པའི་མཚམས་འདིར་དེ་རིང་བཞག་ནས། སང་ཉིན་ནོར་བ་དྲུག་གི་རང་བཞིན་སྤང་བ་ནས་འཆད་རྒྱུ་བྱེད། ད་འདིའི་མན་ངག་འདི་དག་གི་ནང་དུ་མདོ་རྒྱུད་ཀྱི་ཆོས་ཚུལ་མ་ལུས་པའི་ཉིང་བཅུད་གནད་ཀྱི་སྙིང་པོ་མ་འདུས་པ་མེད་པར་བསྡུས་ནས་གསུངས་ཡོད་པས། གདུལ་བྱ་བློ་དམན་འབྲིང་མཆོག་གསུམ་གྱི་གདམས་པ་ཐམས་ཅད་ཚང་ནས་ཡོད་པ་ཡིན། ད་རེས་ཀྱི་སྐབས་འདིར་གཙོ་བོ་བློ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་དུ་བཀྲལ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གོང་མའི་ཆོས་སྐད་ཟབ་དོན་གྱི་གནད་འདྲིལ་བ་དེ་དག་ཀྱང་། ཡེ་གསང་ཐབས་ཀྱིས་ཆོད་པའི་ཚུལ་དུ་བཞག་པ་དེ། དབང་རྣོན་ཉམས་མྱོང་ཅན་ལ་ཉམས་མྱོང་གི་ཕྱོགས་སྟོན་ཙམ་དུ་འགྲོ་བའི་ཚིག་འགའ་རེའི་གསལ་འདེབས་ཀྱང་ཞུས་པ་ཡིན། ད་ཁྱེད་རྣམ་པའི་དད་མོས་ཀྱི་ཐོག་ནས་ཆོས་འདིའི་བརྒྱུད་པ་བཟང་པོའི་ཉེ་བརྒྱུད་ཀྱི་གདམས་ངག་ཕུལ་ཐུབ་པས་མ་ཚད། ང་རང་ངོས་ནས་ཀྱང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དང་མཉམ་དུ་སྐྱོར་སྦྱོང་གི་བག་ཆགས་ཤིག་འཇོག་ཏུ་ཡོད་པ་འདི་ཡང་། སྙོམ་ལས་པ་ང་འདྲ་བ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་བརྒྱ་ལམ་རེས་འགའ་རེད་བསམ་བཞིན་ཡོད། ད་གང་ལྟར་མཆོག་ཕལ་འབྲིང་གསུམ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མན་ངག་ཐོབ་པའི་དོན་པོ་ནི། ཐོབ་ཡིག་གསོག་པའི་ཆེད་ཙམ་མ་ཡིན་པར་རྒྱུད་ལ་སྦྱར་ནས་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ནི། གནད་ཆེན་ནང་གི་གལ་ཆེན་ཡིན་པའི་ཚུལ་གསར་བུ་ཚོ་ལ་གསལ་འདེབས་སུ་ཞུས་པ་ཡིན། དགེ་བསྙེན་ཆོས་ཞུ་པ་ཚོས་ཆོས་ཞུ་དུས་ཚོགས་འདུ་འཚོགས་ནས་གཏམ་བཤད་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པའི་སྣང་བ་དང་། གར་སྟེགས་ཀྱི་མི་སྣ་ཡི་འཁྲབ་སྟོན་གྱི་ལྟད་མོ་ལ་ལྟ་བཞིན་ཡོད་པའི་ཉམས་འཇོག་དང་། སློབ་གྲྭ་ཞིག་གི་དགེ་རྒན་གྱིས་སློབ་ཕྲུག་ལ་ཡི་གེ་སློབ་ཀྱིན་ཡོད་པའི་སྣང་བ་ཙམ་ཞིག་གི་གྲལ་དུ་འཇོག་མི་ཉན། ཆོས་ཞུ་དུས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྐྱོབ་པའི་ཆེད་དུ། རང་ཉིད་ནུས་པ་ཅན་ཞིག་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུ་ཆོས་ཞུ་བ་ཡིན་སྙམ་པའི་ཀུན་སློང་གི་ཐོག་ནས། གོང་གི་དམིགས་མེད་དམ་པ་བཤད་པ་དེ་དང་ཡང་མ་བྲལ་བའི་སྒོ་ནས། ཆོས་གསུངས་པའི་བླ་མས་ཆོས་གང་གསུངས་ན་བླ་མ་དེ་ཉིད་དེའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་གཙོ་བོ་ཡིན་པར་བསྒོམས་ནས། དེའི་ཞལ་ནས་འོད་ཟེར་འཕྲོས་པ་རང་གི་སྙིང་ཁར་ཕོག་པས་མ་རིག་པའི་མུན་པ་བསལ་ཏེ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་རྒྱས་པ་དང་། ཆོས་གསུང་བའི་གནས་དེ་ཡང་དག་པའི་ཞིང་ཁམས་ཤིག་གི་འདུན་པ་གཏད་པ་དང་། ཆོས་ཞུ་རོགས་ཚང་མ་ཡང་དཔའ་བོ་མཁའ་འགྲོའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་དག་དྲན་གྱིས་དང་ཕན་ཡོན་ཆེ་བ་ཡིན། ཕན་ཡོན་ཆེ་བ་ཙམ་གྱིས་མི་ཚད་ཕྱིན་ཆད་ཞིང་ཁམས་སྦྱོང་བའི་ནུས་པ་ཡང་རྒྱུད་ལ་ཞོག་པ་ཡིན། དེ་ནས་མཇུག་ཏུ་བསྔོ་བའི་འདུན་པ་ཡང་། རྒྱལ་བ་སྲས་དང་བཅས་པས་ཇི་ལྟར་བསྔོས་པ་བཞིན་དུ། དགེ་བ་དེ་ཉིད་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རྫོགས་བྱང་ཐོབ་པའི་ཆེད་དུ་བསྔོ་བ་ཡིན་བསམ་དགོས། ལར་སེར་སྐྱ་སུ་ཡིན་ཡང་ཆོས་ཁྲིད་ཡིན་ན་འདྲ། འཚོགས་པ་ཡིན་ན་འདྲ། གང་གི་སྐབས་སུ་ཡང་གཙུག་ལག་ཁང་དང་ཆོས་གྲྭའི་ནང་དུ་ཐོན་ཚར་དུས། འཇིག་རྟེན་གྱི་གཏམ་ཉོག་མི་བཤད་པར་ངག་བཅད་བྱེད་དགོས། སྤྱིར་པདྨའི་ཐང་དུ་ལྷ་ཁང་ནང་ནས་འཚོགས་དང་ཆོས་ཁྲིད་ཀྱི་སྐབས་སུ་སྐད་ཆ་བཤད་པའི་སྲོལ་མེད་ཀྱང་། ད་རུང་ཕྱིན་ཆད་ངེས་པར་དུ་ཡོད་མི་རུང་། དེ་ནས་རྒན་ཞུགས་རྣམས་དང་། གྲྭ་བ་གུར་ནང་དུ་བཞུགས་པ་རྣམ་པས་སྐུ་བསིལ་དུ་མ་འཇུག ས་རློན་གྱིས་ལུས་ལ་མི་གནོད་པའི་གདན་དང་ཉལ་ཁྲི་ལ་ཐུགས་བསམ་རེ་བཞེས་པར་མཛོད། སང་ཉིན་ཡང་བསྐྱར་མཇལ་ཡོང་།

ཉིན་དགུ་བའི་ཆོས་ཁྲིད།

ཡང་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རྣམ་མཁྱེན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་རིན་པོ་ཆེར་འགོད་པར་བྱ། དེའི་ཆེད་དུ་དམ་པའི་ཆོས་ཟབ་མོ་ཉན་ནས་དེའི་དོན་ཚུལ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་པར་བགྱི་སྙམ་པའི་ཐུགས་བསྐྱེད་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཀུན་སྤྱོད་དང་བཅས་ཏེ་གསན་པར་བྱ་དགོས། དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་པའི་དམིགས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྒྲུབ་པ་ཆེན་པོ་དང་། ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཆེན་པོ་བདུན་དང་ལྡན་པ་ནི་ཐེག་ཆེན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བརྩེ་བའི་སྙིང་རྗེའི་བསམ་པས་ཀུན་ནས་བསླངས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་སྨོན་དང་འཇུག་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བར་བྱེད་པ་ལ། ཐོག་མར་བཅོས་མིན་གྱི་སྙིང་རྗེ་ཡོད་དགོས། སྙིང་རྗེ་དེ་ཡང་བསམ་པ་བཟང་པོ་ནས་སྦྱང་དགོས་ཞེས་གོང་ནས་བཤད་པས། ཐོག་མར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཕ་མར་མ་གྱུར་པ་མེད་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རང་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འཁོར་བའི་གནས་འདི་ནས་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་འབྲས་ཏག་ཏག་ལ་ཁོར་མོ་ཡུག་ཏུ་སྤྱོད་ཅིང་། དེ་ཡང་འདོད་པ་བདེ་བ་འདོད་པའི་ཚུལ་ལ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཀྱང་བླུན་ཞིང་གཏི་མུག་པས་བདེ་བའི་རྒྱུ་དགེ་བ་སྒྲུབ་མི་ཤེས། ཆོས་དགེ་བ་ཞིག་བསྒྲུབ་དགོས་ཚེ་གཅིག་བས་གཅིག་གིས་དཀའ་བ་རྡོ་ཁུར་ནས་གྱེན་དུ་སོང་བ་ལྟ་བུའི་སྣང་བ་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཡང་ཁག་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དཀར་བོ་དགེ་བའི་ལས་བསྒྲུབས་པའི་གོམས་པ་སྐྱེ་བ་ཡང་སྔོན་ཞིག་ནས་མེད་པའི་དབང་གིས། ད་གློ་བུར་དུ་དགེ་བ་སྒྲུབ་ལུགས་བསླབ་ཚེ་ལག་ལེན་དུ་མི་ཐེབས་པའི་དཀའ་ཚེགས་ཆེན་པོ་དེ་ལས་བརྒལ་མི་ཐུབ་པ་ཞིག་འབྱུང་བ་ཡིན། དེ་བཞིན་དུ་སྡུག་བསྔལ་མི་འདོད་པ་ཡང་རང་གཞན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་གཅིག་མཚུངས་ཡིན་ཡང་། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་མི་དགེ་སྡིག་པའི་ལས་སྤོང་མི་ཐུབ་པས་མ་ཚད། མི་དགེ་སྡིག་པའི་ལས་ཤིག་སྒྲུབ་ཚེ་ཆུ་ཐུར་དུ་རྒྱུག་པ་ལ་སྣེ་ཁྲིད་མི་དགོས་པར་ཐུར་གང་དུ་ཡོད་པ་དེར་རང་བཞིན་གྱིས་འབབ་པ་བཞིན་དུ། མི་དགེ་སྡིག་པའི་ལས་ལ་ཚེ་རབས་སྔོན་མ་རྣམས་སུ་གོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ད་ལྟའི་སྐྱེ་བ་འདི་ལ་ཡང་དེ་སྒྲུབ་པ་ལ་དགའ་ཞིང་རང་ཤུགས་ཀྱིས་འཇུག་པ་ཡིན། འཇིག་རྟེན་གྱི་གང་ལེགས་པ་དང་བཟང་ཞིང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་ཚད་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དཀའ་བ་སྤྱད་ནས་བསྐྲུན་འོང་བ་ཤ་སྟག་སྟེ། དཔེར་ན་མཁར་ཁང་བརྩེགས་མཐོ་ཞིང་མཛེས་པ་ཞིག་ཡོད་ན། དེ་ནི་དཀོན་པའི་རྒྱུ་དང་དཀའ་ངལ་བརྒྱ་ཕྲག་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བ་ཡིན་པ་དང་། ལོངས་སྤྱོད་འབྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དག་ཀྱང་། གཅིག་ན་སྔར་བསགས་བསོད་ནམས་ཀྱི་འབྲས་བུ། གཉིས་སུ་ཚེ་འདི་ལ་ཡང་དཀའ་བ་སྣ་མང་གིས་བསྒྲུབས་ཡོང་བ་ཁོ་ན་ཡིན། ཡོན་ཏན་ཅན་གྱི་མཁས་པའི་ཤེས་ཡོན་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ན་ཡང་མི་ཚེ་གང་བོར་འབད་པ་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ཏེ། སྦྱངས་པས་ཐོབ་བའི་ཡོན་ཏན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་བས་ཐོབ་བའི་མཁྱེན་རབ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་ཡང་། དེ་ཡང་རྒྱུ་མེད་ཀྱི་འབྲས་བུ་མིན་པར་སྐྱེ་བ་སྔོན་མའི་སྦྱངས་འབྲས་ཡིན། དེ་བཞིན་དུ་ཐོབ་དང་གོ་ས་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་ཡང་། འབད་པ་བརྒྱ་ཕྲག་ལ་བརྟེན་ནས་ཐོབ་པ་ཞིག་ཡིན། ད་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཕུན་ཚོགས་ཆ་ངེ་ཆུང་ངེ་དེ་དག་ཐོབ་པར་དེ་འདྲའི་འབད་པ་ཞིག་དགོས་ན། དམ་པའི་ཆོས་ཚེ་རབས་གཏན་གྱི་འདུན་མ་རང་གཅིག་པུས་མི་ཚད་མཐའ་ཡས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་གཏན་བདེའི་སར་བཀོད་ནས། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉག་མ་གཅིག་ཀྱང་མྱོང་མི་དགོས་པའི་དོན་ཆེན་སྒྲུབ་པའི་ཆེད་དུ་དཀའ་བ་སྤྱད་དགོས་པ་ནི་སྨོས་ཅི་དགོས་ཞེས་བསམ་དགོས། དེ་ལྟ་བུའི་དཀའ་ལས་དེ་ལ་མི་སྐྲག་པ་མ་ཟད། བསྐལ་བའི་ཡུན་དང་འགྲོ་མང་གི་མཐའ་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་ལུས་སྲོག་ལ་ཡང་མི་བལྟ་བའི་འབད་པ་དང་དཀའ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་སྤྱད་པར་བྱའོ་སྙམ་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་དཔའ་བོའི་མཚན་སྦྱར་བ་ཡིན། དེས་ན་རང་རེ་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་སྒོ་རུ་ཞུགས། ཐེག་ཆེན་སོ་ཐར་གྱི་སྡོམ་པ་རིགས་བདུན་ལས་གང་རུང་ཞིག་ཞུས་ནས་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དུས། ཕྱོགས་བཅུའི་རྒྱལ་བ་སྲས་དང་བཅས་པ་ནས་བླ་མ་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་ཆེན་པོ་རྣམས་ལ་དགོངས་སུ་གསོལ་ནས་དཔང་པོར་བཞག་སྟེ། ཉི་མ་དེ་རིང་ནས་བཟུང་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འཛིན་པས་མ་ཚད། སྔོན་གྱི་བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་ཐུགས་ཇི་ལྟར་བསྐྱེད་པ་ལྟར་དུ་བདག་གིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཡིན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་དག་ལའང་དེ་བཞིན་དུ་བསླབ་པ་ཡིན་ཞེས་ཁས་བླངས་དམ་བཅས་པས་མ་ཚད། ང་ནི་དུས་དེ་རིང་ནས་བཟུང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རུ་གྱུར་སོང་བས། རིགས་དང་མཐུན་པའི་ལས་གཞན་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པ་ལས་རིགས་དེ་རྫོབ་པར་མི་བྱེད་པས། ལྷ་དང་ལྷ་མིན་མི་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་དགའ་བར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་གཏམ་ཆེན་པོ་བཤད་ཟིན་པ་ཡིན་པས་ཁ་བཤད་དོན་ལ་གནས་དགོས། དེས་མ་ཚད་ད་དུང་གསང་བ་སྔགས་ལ་ཞུགས་ནས། སྨིན་བྱེད་ཀྱི་དབང་དང་གྲོལ་བྱེད་ཀྱི་ཁྲིད་ཞུས་ཡོད་པས་སྔགས་ཀྱི་རང་སྲོག་དམ་ཚིག་ལ་ཐུག་པས་དམ་ཚིག་རྣམ་པར་དག་པར་བྱེད་པ་དང་། བྱིན་རླབས་རྒྱུད་ལ་ཨེ་འཕོ་མོས་གུས་ལ་རག་ལས་པས། ངོ་སྤྲད་པ་ཙམ་གྱིས་མི་ཆོག་པར་སྒྲུབ་ལ་བརྩོན་པར་བྱེད་དགོས་ཏེ། བསྐལ་བ་མང་པོའི་མཐའ་ཚེ་རབས་སྐྱེ་བའི་ཕྲེང་བ་རྗེས་མར་སྒུག་མི་དགོས་པར་ལོ་དང་ཟླ་བའི་ཁ་གྲངས་ཀྱིས་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འགྲུབ་པའི་ལམ་ཟབ་མོ། གདམས་པ་མྱུར་མོ་དང་ཕྲད་ནས་དཀའ་བ་སྤྱད་ས་ལོན་དུས་མི་སྤྱོད་ཟེར་བ་ནི་མི་སྲིད་པའི་དཔེ་དང་དོན་ཞིག་ལ་ཐུག་ཡོད་པ་ཡིན། གོང་ནས་ཞུས་པ་བཞིན་དུ་སྔོན་གྱི་སྐྱེ་བ་རྣམས་སུ་གོམས་པ་བཟང་པོའི་བག་ཆགས་མེད་པས་དགེ་བའི་ལས་སྒྲུབ་པ་ལ་འཚེར་སྣང་ཡོད་ཀྱང་། གོམས་ན་སླ་བར་མི་འགྱུར་བ་ནི་ཤེས་བྱར་མི་སྲིད་པ་ཡིན་པས་གོམས་ན་ཇེ་སླར་འགྲོ་བ་ཡིན། དམ་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པ་འདི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་ཁྱིམ་ཚང་ཞིག་གིས་ལས་དཀས་བསྡུར་རྒྱུ་མེད་པར་མ་ཟད། སྡེ་ཕྱོགས་ཤིག་དང་། མི་རིགས་ཤིག་གམ། རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་མ་དགོས་འཛམ་བུ་གླིང་གི་ཁུར་ལེན་པའི་མིའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་བས་དོན་ཆེ་བ་ནམ་མཁས་གར་ཁྱབ་ཀྱི་མཐའ་ཡས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ཆེན་སྒྲུབ་བཞིན་ཡོད་པས། དེའི་དོན་དུ་དཀའ་བ་སྤྱད་པ་ཙམ་གྱིས་མ་ཚད་སྲོག་ལུས་གྲངས་མེད་གཏོང་བར་བྱེད་དགོས་ཀྱང་འོས་ཤིང་རིགས་པ་མ་ཟད་བསོད་ནམས་ཀྱི་བགོ་སྐལ་ཡིན། གཞན་ཡང་འཇིག་རྟེན་འདིའི་ནང་གི་རང་གི་མི་ཚེ་གཅིག་པུ་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ན། ནང་སེམས་ཀྱི་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་དཔལ་ཡོན་ཞིག་མེད་ཚེ། ཕྱིའི་དངོས་པོའི་ཚེ་གཡོག་ཅིག་ཕར་བྱེད་དགོས་སར་ཐུག་དུས་མ་འཇོན་པའི་ས་ཚོད་ལ་ཐུག་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། ད་སྔ་ཉི་མ་ཡན་ཆོད་ལ་ས་འདིའི་ཐོག་ཏུ་རྐང་རྗེས་བཀོད་ཚད་པོ་ཐམས་ཅད། འཇིག་རྟེན་ཚེ་འདིའི་བྱ་གཞག་ཟིན་མེད་ནམ་མཁའི་འཇའ་དང་འདྲ་བ་དེ་དེད་དེད་པའི་མཐར་ཅི་ཡང་མ་ཐོབ་ནས་སྐལ་མེད་ལག་སྟོང་དུ་གྱུར་པས་མ་ཚད་སྡིག་དང་སྡུག་བསྔལ་གཉིས་ཀ་མི་ཐེག་རྒྱུ་རེ་སྐེར་ཁུར་ནས་མིག་མཆི་མ་ཙ་རེ་འགྲོ་དགོས་ཐུག་ཡོད་པ་ཡིན། ད་རང་ཡང་དེ་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་འདེད་རྒྱུ་ལས་མ་མཐའ་དུས་བཟོད་དཀའ་བའི་གནས་ལ་ཐོན་ནས་ཡོད། དེ་བཟོད་ཐུབ་པར་མི་འདུག་བསམས་ཚེ་བྱ་རིག་པ་ཅན་གྱིས་ནམ་ཚོད་བཟུང་ནས། ད་མ་ལེགས་པར་འདུག་སྔོན་མ་དེ་དག་ལ་ཅི་ཡོང་རྗེས་མ་ལ་ཡང་འབྱུང་ཤག་ཤག་རེད། ཚེ་ཕྱེད་ཉི་མའི་ནམ་ཚོད་ལ་ཐོན་པས་མ་ཟད། ལུས་ཀྱི་འབྱུང་བཞི་རྒུད་ཅིང་འབྱུང་བ་འཁྲུགས། ནད་ཀྱིས་མནར་བ་སོགས་གང་ལ་བལྟས་ཀྱང་། འཆི་བདག་ཨ་ཁུ་ཆོས་རྒྱལ་གྱི་སྔ་ཆ་ཐེངས་འགའ་འབྱོར་ཟིན་པས། ནམ་ཞིག་ལ་ཟློག་ཐབས་མེད་པར་ཁ་འོ་དོད་འབོད་བཞིན་ཁྲིད་དུས་ཁྲིད་རྐྱང་ཡིན། དེའི་སྐབས་སུ་རྒྱུ་ནོར་རྫས་དང་ཁྱིམ་བཟའ་ཚང་མ་དགོས། ལུས་འབྱུང་བཞི་ང་དང་ངའི་ཡིན་བསམ་པ་འདི་ཡང་དོར་ནས་གྲོགས་མེད་ཁེར་རྐྱང་དུ་འགྲོ་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་ཡིན་པ་ཤེས་ནས་ད་དུང་སྔར་བཞིན་དུ་ཕྱིའི་དངོས་པོ་ཞིག་གི་དོན་དུ་དབང་མེད་དུ་རྒྱུག་པ་ནི་སེམས་མེད་བེམ་པོའི་འཕྲུལ་འཁོར་ཞིག་དང་ཁྱད་ག་ལ་ཡོད། སྤྱིར་བཤད་ན་མི་ལ་མིའི་རིན་ཐང་མེད་ན་རྒྱུ་ནོར་ཡོད་ཀྱང་བ་གླང་གསེར་རྒྱན་ཅན་དང་འདྲ་བར་སྙིང་པོས་དབེན་པ་ཡིན། དེས་ན་ཆོས་ཕྱོགས་ལ་བརྩོན་པ་བསྐྱེད་ནས་མི་ལུས་དོན་དང་ལྡན་པར་བྱེད་པ་ནི་བྱ་བ་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོ་དག་ལས་ཆེས་གལ་འགང་ཆེ་བར་བརྩི་དགོས། དེ་ཡང་དཔེར་ན་རྒྱ་མཚོའི་ནང་གི་ནོར་བུ་ལེན་དགོས་ན་ཁྱིམ་གཞིས་བློས་གཏོང་ཕོད་པ་ཞིག་ལས་རང་གར་ལས་སླ་མོ་ཞིག་གིས་ཐོབ་པ་མིན་པར་བཞིན་དུ་ཚེ་འདིའི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་བློས་གཏོང་མ་ནུས་ཚེ་ཆོས་རྣམ་དག་ཅིག་འགྲུབ་ཏུ་མེད་པ་ཡིན། དེས་ན་རང་གཞན་གཉིས་དོན་འགྲུབ་པའི་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས། མདོ་སྔགས་ཀྱི་རྫོགས་སྨིན་སྦྱོང་བའི་ལམ་ལ་འཇུག་པ་འདི་ཉིད་ལམ་མ་ནོར་བ་ཞིག་རེད་བསམ་པ་དང་། ད་རེས་དེ་ཉིད་བསོད་ནམས་ཀྱི་བགོ་སྐལ་དུ་ཐོབ་པ་ནི་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་བསམ་དགུ་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་བྱེད་ཅིག་རྙེད་པ་ལས་ཀྱང་ལྷག་པ་ཡིན་པས་འདི་ཉིད་ཆུད་ཟོས་འཕྲོ་བརླག་ཤོར་མི་རུང་བསམ་དགོས། ད་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་དེ་འགྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལ་དང་པོ་བསམ་པ་བཟང་པོ་ནས་མགོ་འཛུགས་དགོས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཐམས་ཅད་ཚིག་གཉིས་ཀྱི་ནང་དུ་བསྡུས་ན་འདུས་པ་ཡིན། དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན་གཞན་ལ་ངེས་པར་དུ་ཕན་འདོགས་དགོས་ཞེས་པ་དང་། གལ་ཏེ་ཕན་ཆེན་པོ་འདོགས་མ་ཐུབ་ཀྱང་གཞན་ལ་འཚེ་བ་མ་བྱེད་ཅེས་པ་དེ་གཉིས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་འདུས་པ་ཡིན། དེ་ཡང་ཚིག་སྔ་མ་གཞན་ལ་ངེས་པར་ཕན་གདགས་དགོས་གསུངས་པ་དེའི་ནང་དུ་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་དང་། ཕྱི་མ་ཕན་མ་ཐོགས་ན་གནོད་མ་སྐྱེལ་གསུངས་པ་དེའི་ནང་དུ་ཐེག་དམན་གྱི་ཆོས་སྐོར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་འདུས་ཡོད་པ་ཡིན། དེས་ན་རང་ཅག་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་སྒོར་ཞུགས་ནས། སེམས་ཅན་གཞན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པར་ཁས་བླངས་པ་ཞིག་གིས་ཐོག་མར་བསམ་པ་བཟང་པོའི་རྨང་གཞི་དེའི་སྟེང་ནས་ཚད་མེད་རྣམ་བཞིའི་བློ་སྦྱོང་བསླབ་དགོས། གལ་ཏེ་དེ་ཡག་པ་ཞིག་མ་སྦྱངས་དུས་མཐའ་ཡས་སེམས་ཅན། ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ། ཡུན་རིང་མི་འགོར་འཆི་བ་སོགས་གང་ལྟར་བཤད་ཀྱང་། ཤིང་མདའ་སྒྲོ་མེད་ནགས་སུ་འཕངས་པ་འདྲ་བར། དུ་འཕངས་ཀྱང་གར་སོང་འདིར་བརྒྱབ་མེད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། དེ་ལ་ཚད་མེད་བཞི་ནི་བྱམས་དང་སྙིང་རྗེ་དགའ་བ་བཏང་སྙོམས་བཞི་ལ་ཟེར་ཞིང་། དེ་བཞི་ཚད་མེད་པ་མཐའ་མེད་པ་ཞིག་མ་ཡིན་པར་སྤྱིར་བཏང་བ་ཞིག་ཡིན་ན་དེ་ལ་ཚད་མེད་བཞིའི་མིང་མི་འཇུག་པར་ཚངས་པའི་གནས་པ་བཞི་ཞེས་གྲགས་པ་ཡིན། དེ་ནི་ཚངས་རིས་ལྷ་ཡུལ་དུ་སྐྱེ་བྱེད་ཙམ་ཡིན། དེ་བཞི་བོ་ཚད་མེད་པ་ཞིག་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རྒྱུའི་ངོ་བོ་རུ་གྱུར་པའི་ཚད་མེད་རྣམ་པ་བཞི་ཐར་བ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གོ་འཕང་འགྲུབ་བྱེད་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན། དེ་ཡང་བརྩེ་བས་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པར་འདོད་པ་བྱམས་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་དང་འབྲལ་བར་འདོད་པ་སྙིང་རྗེ། དེ་གཉིས་དང་མི་འབྲལ་བར་འདོད་པ་དགའ་བ་དང་། དགྲ་གཉེན་ཆགས་སྡང་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་སྙོམས་པར་འདོད་པ་ལ་བཏང་སྙོམས་ཞེས་ཟེར་བ་ཡིན། ཚད་མེད་བཞི་བོ་དེ་ཉམས་སུ་ལེན་དུས། བཞི་བོ་དེ་བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་གཉིས་ཀྱི་ནང་དུ་བསྡུས་ནས་ཉམས་སུ་བླངས་ནའང་ཆོག་པ་ཡིན། དེ་གཉིས་ཀྱི་ནང་དུ་མ་འདུས་པའི་ལྷག་པོ་ཞིག་མེད་པ་ཡིན། ཚད་མེད་བཞི་བོ་ནི་འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་ཡོངས་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་སྒྲུབ་པའི་སྙིང་པོ་ཅན་ཞིག་ཡིན་པས་ཚད་མེད་སྔ་མ་གསུམ་བདེ་བའི་དགོངས་པ་དང་། ཕྱི་མ་དེ་ཕན་པའི་དགོངས་པ་སྟེ། མདོར་ན་ཕན་དང་བདེ་བའི་དགོངས་པ་ལས་མ་འདས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་རེད། དང་པོར་ཚད་མེད་བཞི་སྒོམ་པ་ནས་མགོ་བཙུགས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་གོམས་སླ་བས། བགྲང་བའི་སྐབས་སུ་བྱམས་པ་ནས་མགོ་བཙུགས་ཀྱང་དངོས་སུ་སྒོམ་པའི་སྐབས་སུ་བཏང་སྙོམས་ནས་མགོ་འཛུགས་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་སྙིང་ཐིག་གི་སྔོན་འགྲོའི་ཁྲིད་ཡིག་ཆེན་མོའི་སྐབས་ལྟར་དུ་ཡིན་ལ། འདི་ལྟ་བུ་མ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་སྐོར་ནས་གླེང་ཡོང་དུས་ཚེ་རབས་སྔོན་མ་ནས་དེའི་བག་ཆགས་ཡོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཅན་ཞིག་ཡིན་ན། དུ་བ་ཡོད་པའི་རྟགས་ཀྱིས་ལ་ཕར་རྒྱབ་ཏུ་མེ་ཡོད་པར་ཤེས་པ་བཞིན་དུ། རྟགས་བཞི་དང་ལྡན་པའི་གང་ཟག་དེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རིགས་ཅན་ཞིག་ཡིན་པར་ཤེས་པ་ཡིན། རྟགས་བཞི་བོ་དེ་གང་དང་གང་ཡིན་ཞེ་ན། མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། སྦྱོར་བའི་སྔོན་དུ་སྙིང་རྗེ་དང༌། །མོས་པ་དང་ནི་བཟོད་པ་དང༌། །དགེ་བ་ཡང་དག་སྤྱོད་པ་ནི། །རིགས་ཀྱི་རྟགས་སུ་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་ཐེག་ཆེན་དུ་ཞུགས་ནས་སྦྱོར་བ་སེམས་མ་བསྐྱེད་པའི་སྔོན་ནས་ཀྱང་། སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་ཅན་མཐོང་དུས་སྙིང་རྗེ་རང་ཤུགས་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་དང་གཅིག ཐེག་ཆེན་གྱི་ཟབ་དང་རྒྱ་ཆེའི་ཆོས་ཐོས་ནས་དོན་དེ་ཙམ་མ་ཤེས་ཀྱང་རང་བཞིན་གྱིས་དེར་མོས་པ་སྐྱེ་བ་དང་གཉིས། གཞན་དོན་དུ་དཀའ་བ་སྤྱད་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཤིག་ཐོས་ན་དེར་མི་སྐྲག་པར་དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་ལ་བསམས་ནས་སེམས་ཀྱིས་བཟོད་ནུས་པ་དང་གསུམ། ཕར་ཕྱིན་དྲུག་གི་དགེ་བ་རྣམས་སུ་དགའ་བཞིན་སྤྲོ་བཞིན་དུ་དེར་སྤྱོད་བསམ་པ་དང་བཞི་སྟེ། དེ་དག་ལས་ལྡོག་ན་ཐེག་ཆེན་གྱི་རིགས་མ་ཡིན་ཞིང་། སྤྱིར་རིགས་ཀྱི་དབྱེ་བའི་ཐོག་ནས་བཤད་ན། ངེས་པའི་རིགས་དང་། མ་ངེས་པའི་རིགས་གཉིས་སུ་འབྱེད་པ་དང་། ངེས་པའི་རིགས་ནི་ཉན་རང་བྱང་སེམས་ཀྱི་རིགས་གསུམ་པོ་དེར་ངེས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་གསེར་རྡོ་བཞུས་ན་གསེར་དང་། དངུལ་རྡོ་བཞུས་ན་དངུལ་དང་། ཞ་རྡོ་བཞུས་ན་ཞ་ཉེར་འགྱུར་འགྲོ་བ་བཞིན་དུ། རང་རང་གི་ཁམས་གང་ཡིན་ན་དེར་གནས་པས། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཆོས་གང་བསྟན་ཀྱང་རང་རང་གི་རིགས་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་མ་གཏོགས་གཞན་གང་དུ་ཡང་བསྒྱུར་མི་ནུས་པས་རྐྱེན་གྱིས་མི་འཕྲོག་པ་དང་། རིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ན་རྐྱེན་གྱིས་འཕྲོག་པ། དཔེར་ན་རས་དཀར་པོར་ཚོས་གང་དང་གང་འགོས་ན་དེ་དང་དེའི་མདོག་ཏུ་འགྱུར་འགྲོ་བ་བཞིན་དུ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཆོས་གང་དང་གང་བསྟན་ན་དེ་དང་དེའི་ལམ་དུ་སོང་ནས་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ། མདོར་བསྡུས་ན་རིགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་དེ་ལྟར་བཞི་རུ་ངེས་པ་དང་། རིགས་གཏན་ནས་ཆད་པ་རང་ལུགས་ལ་མི་བཞེད་ན་ཡང་། གནས་སྐབས་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་གང་ཟག་ལ་ལ་ལ་སྨན་བྱིན་པའང་དུག་དུ་འགྱུར་བའང་ཡོད་དེ། བླ་མས་ལས་རྒྱུ་འབྲས། དཀོན་མཆོག་གི་ཡོན་ཏན། ས་ལམ་གྱི་རྣམ་བཞག་སོགས་ཇི་ཙམ་ཞིག་བཤད་ཀྱང་བ་སྤུ་ཙམ་ཡང་མི་འགུལ་ཞིང་། མ་རབས་སྡིག་སྤྱོད་ཀྱི་ལོག་པའི་སྐད་ཆ་ཞིག་གོ་དུས་རྣམ་རིག་དྭངས་འགྲོ་བའི་རིགས་ཅན་དེ་འདྲའང་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཡང་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཀྱང་སྐྱོབ་ཏུ་མེད་པར་གསུངས་ཤིང་། ཇི་ལྟར་དུ་སྐྱོབ་ཏུ་མེད་ཅེ་ན། དཔེར་ན། སྨན་པ་ཅི་ཙམ་བཟང་ཡང་ནད་པས་སྨན་འཐུང་ཁ་མ་ཉན་ན་ནད་ལ་ཕན་ཐོགས་མི་འབྱུང་བ་དང་། ནམ་མཁའི་ཉི་མ་འོད་ཟེར་ཇི་ལྟར་ཆེ་ཡང་ཁ་བྱང་བསྟན་གྱི་བྲག་ཕུག་ནང་དུ་མི་འཆར་བ་ལྟར་དུ། སངས་རྒྱས་ལ་སེམས་ཅན་སྐྱོབ་པའི་ཡོན་ཏན་ཀུན་དང་ལྡན་ཡང་གདུལ་བྱའི་གང་ཟག་དེ་དང་བཟང་པོའི་ལས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་མེད་ན་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པས་མནར་ནས་ཡར་འདྲེན་གྱི་ནུས་པས་དབེན་པ་ཡིན། དེ་འདྲ་བ་ནི་ཉུང་མཐའི་ནང་གི་ཉུང་མཐའ་ཁ་ཤས་རེད་མ་གཏོགས། སྤྱིར་བཤད་ན་བོད་ཆོས་ལྡན་གྱི་ས་ཆ། འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་གདུལ་ཞིང་རིགས་གསུམ་སེམས་དཔའི་སྤྲུལ་བ་རྒྱུན་མི་ཆད་ས། ཕོ་ཐམས་ཅད་འཕགས་པའི་དགེ་བསྙེན་དང་། མོ་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱི་ལྷ་མོ་ཡིན་པར་གསུངས་པས་ཐེག་ཆེན་གྱི་རིགས་ཅན་མིན་པ་མེད་དགོས་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་ད་ལྟ་ནི་སྙིགས་མ་ལྔ་བདོ་བའི་དུས་ཡིན་ཞིང་། ཁྱད་པར་དུ་ཁྱིམ་པའི་དགེ་ཕྱོགས་རྒུད་པ་ཉོན་མོངས་པའི་སྙིགས་མ་དང་། རབ་བྱུང་གི་དགེ་ཕྱོགས་རྒུད་པ་ལྟ་བའི་སྙིགས་མ་ཡིན་གསུངས་པ་ལྟར་དང་། སྤྱིར་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་སྒྲུབ་པའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་གང་ཡིན་ཟེར་ན། ཡུན་རིང་མི་འགོར་བར་ཚེའི་མཐར་གཏུགས་ནས་ཕུང་པོ་དུར་ཁྲོད་ནང་དུ་འཕེན་རྒྱུ་ཡིན་པ་དེ་གཞན་ལ་ཡོང་ནའང་རང་ལ་མགྱོགས་པོར་མི་ཡོང་སྙམ་པའི་རྟག་འཛིན་དེ་ལས་གནོད་ཆེ་བ་ཞིག་མེད་པ་ཡིན། དེས་ན་རང་གི་འཁྲུལ་བ་རང་གིས་རྟོག་ནས། མི་རྟག་འཆི་བ་དེ་རིང་ཡོང་དང་སང་ཉིན་ཡོང་མི་ཤེས་པའི་དྲན་སྐུལ་རང་གིས་རང་ལ་བྱེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ལྕག་གིས་ཐབས་ཤེས་ཀྱི་རྟ་མཆོག་བསྐུལ་ན། ད་སྔོན་དམ་ཆོས་རང་གིས་བསྐྱུར་ནས་མ་འགྲུབ་པ་རེད་མ་གཏོགས་བསྒྲུབས་ན་མི་འགྲུབ་པ་ཞིག་ཤེས་བྱའི་ལུགས་སུ་ཡོད་པ་མ་རེད་ཅེས་བསམ་དགོས། དེ་ལྟ་བུ་གང་བྱུང་ཅི་བབས་ཀྱི་དྲན་སྐུལ་ཞུས་པ་དང་ཆབ་ཅིག་ཏུ། སྐབས་སུ་བབས་པ་གང་ཞིག་འཆད་ཉན་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རིམ་པ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་རྒྱུད་འབུམ་ཕྲག་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞིའི་སྙིང་བཅུད། ཡང་ཟབ་སྙིང་པོ་རྒྱུད་ཆེན་བཅུ་བདུན་གྱི་མན་ངག་གི་སྙིང་པོ། གསང་འཛིན་དགའ་རབ་དཔའ་བོའི་ཐུགས་ཀྱི་ཐིག་ལེ་མ་མཁའ་འགྲོའི་ཞལ་རླངས་ཐུལ་ལེ་བའི་དགོངས་པའི་ཡང་མཛོད་བཅུད་དུ་ཕྱུང་བ་སྙིང་ཐིག་གོང་མའིི་བཀའ་སྲོལ་རྒྱ་ཆེ་བ་པཎྜྀ་ཏའི་ལུགས་སུ་བཀྲལ་བ། ཟབ་དང་རྒྱ་ཆེའི་ཆོས་སྐུའི་སྟོན་པའི་བཀའ་མཛོད། ཀློང་ཆེན་མཛོད་བདུན་ཞེས་ཡོངས་སུ་གྲགས་པའི་ནང་ཚན་ལས། མན་ངག་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཀྱི་གླེགས་བམ་རིན་པོ་ཆེ་འཆད་ཁྲིད་ཀྱི་སྐབས་ལས་ཁ་རྩང་ཡན་ཆད་མང་དག་ཅིག་སོང་ནས་དེ་རིང་གི་སྐབས་སུ་བབས་པ་ནི།

༢༥༥ ནོར་བ་དྲུག་གི་རང་བཞིན་བསྟན་པ།

ནོར་བ་དྲུག་གི་རང་བཞིན་བསྟན་པ་ནི།།

འདི་ཕྱིའི་སྐྱབས་གནས་བླ་མ་མི་མཆོད་པར།།

མགུ་བྱེད་ཉེ་འབྲེལ་སྐྱོང་བ་ཤིན་ཏུ་ནོར།།

དངོས་གྲུབ་རྩ་བ་བཟླས་བརྗོད་མི་བྱེད་པར།།

ཟད་མེད་ལོང་གཏམ་གཏོང་བ་ཤིན་ཏུ་ནོར།།

དད་སོགས་འཕགས་པའི་ནོར་བདུན་མི་གསོག་པར།།

སྡུག་བསྔལ་རྩ་བ་ནོར་སོག་ཤིན་ཏུ་ནོར།།

སེམས་ཉིད་དོན་གྱི་གནས་ལུགས་མི་སྒོམ་པར།།

རྣམ་གཡེང་འདུ་འཛིའི་བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་ནོར།།

ཉེས་པའི་འབྱུང་གནས་ངར་འཛིན་མི་འདུལ་བར།།

ཁེ་གྲགས་ལོ་འདོད་མངོན་རློམ་བྱེད་པ་ནོར།།

མ་རིག་མུན་སེལ་ཐོས་བསམ་མི་བྱེད་པར།།

སྙམ་བྱེད་མུན་པའི་བླུན་སྒོམ་བྱེད་པ་ནོར།།

ནོར་བ་སྤངས་ན་ཐར་ལམ་ཉེ་བར་འགྱུར།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ནོར་བ་དྲུག་གི་རང་བཞིན་བསྟན་པ་ལ། ཚེ་འདི་དང་ཕྱི་མའི་སྐྱབས་གནས་གཅིག་ཆོག་དང་། མཆོད་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་རྩ་བའི་བླ་མ་ལ་མཆོད་དགོས་པ་ཡིན་ཡང་དེ་ལ་མཆོད་པ་མི་བྱེད་པར། མགུ་བྱེད་ཀྱི་གཉེན་དང་ཉེ་འབྲེལ་སྐྱོང་བ་དོན་གྱི་གཙོ་བོར་འཛིན་པ་ཤིན་ཏུ་ནས་ཀྱང་ནོར་བ་ཡིན་པ་དང་། དངོས་གྲུབ་ཀྱི་རྩ་བ་ཡི་དམ་ཡིན་ཞིང་། ཡི་དམ་བསྒྲུབས་ནས་དངོས་གྲུབ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་རྩ་བ་བཟླས་བརྗོད་མི་བྱེད་པར། ཟད་མེད་འཁྲུལ་བའི་ལོང་གཏམ་དོན་མེད་ཏག་ཏག་བཏང་ནས་ཉིན་མཚན་འདའ་བར་བྱེད་པ་དེ་ཤིན་ཏུ་ནོར་བ་དང་། དད་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་གཏོང་ལ་གོམས་པ་ལ་སོགས་པ་འཕགས་པའི་ནོར་བདུན་པོ་མི་གསོག་པར། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྩ་བ་རྒྱུ་ནོར་ཞིག་ཨེ་སོག་བལྟས་ནས། དེ་ཏག་ཏག་ལ་འབད་པ་བྱེད་པའང་ཤིན་ཏུ་ནས་ཀྱང་ནོར་བ་སྟེ། དཔལ་སྤྲུལ་རིན་པོ་ཆེས། སེར་སྣས་བཅིངས་པའི་ཟས་ནོར་ཕལ་ཆེར་ཞིག །ཤི་བའི་ཚེ་ན་དོན་མེད་མི་རྣམས་ཀྱིེས། །འཐབ་རྩོད་གཡོ་སྒྱུ་སྣ་ཚོགས་ཐབས་མང་པོས། །རང་གར་ཁྱེར་ན་སྡིག་དང་རྣམ་སྨིན་དག །ཁོ་ལ་བཞག་ནས་སོང་བ་གཟིགས་ལགས་སམ། །ཞེས་པ་ལྟར་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་མ་བཅོས་དོན་གྱི་གནས་ལུགས་བྱར་མེད་རྫོགས་ཆེན་གྱི་དོན་དེ་ཉིད་མི་སྒོམ་པར། དོན་མེད་རྣམ་གཡེང་འདུ་འཛིའི་དབང་དུ་ཤོར་བའི་འཁྲུལ་བའི་བྱ་བ་མནོག་ཆུང་ཚེ་འདིའི་དོན་ལ་བརྩོན་པ་ནི་ནོར་བ་དང་། ཉེས་པ་དང་རྒུད་པའི་རྩ་བའམ་འབྱུང་གནས་ངར་འཛིན་གྱི་འགོང་པོ་འདི་ཉིད་ནང་ནས་མི་འདུལ་བར། ཁེ་གྲགས་ལོ་འདོད་དམ་གྲགས་འདོད་མངོན་རློམ་ང་རྒྱལ་བྱེད་པ་ནོར་བ་དང་། སྐྱེས་རབས་ལས། ཐོས་པ་གཏི་མུག་མུན་སེལ་སྒྲོན་མེ་ཡིན། །རྐུན་པོ་ལ་སོགས་མི་འཁྱེར་ནོར་གྱི་མཆོག །ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པའི་དགྲ་འཇོམས་མཚོན་ཆ་ཡིན། །ཐབས་ཚུལ་མན་ངག་སྟོན་པའི་གྲོགས་ཀྱི་མཆོག །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ། མ་རིག་པའི་རྨོངས་པའི་མུན་པ་སྙིང་ཁུངས་ནས་སེལ་བར་བྱེད་ཅིང་ཐར་ལམ་གྱི་སྣང་བ་ཐོབ་པའི་ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་མི་བྱེད་པར། ཡིན་པར་རློམ་པའི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་སྙམ་བྱེད་མུན་པའི་བླུན་སྒོམ་བྱེད་པ་ཐོམ་ཡོ་རེ་བ་ཞིག་གི་ནང་དུ་འདུག་པ་ནི་ནོར་བ་ཡིན་པ་སྟེ། ནོར་བ་དེ་དག་སྤངས་ན་ཐར་ལམ་ལ་ཉེ་ཞིང་ལེགས་པའི་ལམ་དུ་ཕྱིན་པར་འགྱུར་རོ།།

༢༥༦ གདམས་ངག་དྲུག་གིས་གནད་དུ་བསྣུན་པ་བསྟན་པ།

གདམས་ངག་དྲུག་གིས་གནད་དུ་བསྣུན་པ་ནི།།

རྐ་མེད་ཡུར་བར་མི་འབབ་མཁས་པའི་བླ་མ་བསྟེན།།

འཁྲུལ་བར་འགྲོ་བའི་རྟེན་ཡིན་ལོག་དམན་བྱ་བ་དོར།།

གཞན་གྱི་ངན་སྤྱོད་འགོ་བས་མི་དང་འགྲོགས་མི་བྱ།།

བསམ་གཏན་གཡེང་བའི་ཚེར་མ་ཐ་སྙད་ཚིག་མ་རྩོད།།

བྲེལ་དོ་ཟིན་པའི་དུས་མེད་བྱ་བྱེད་འཕྲོ་ལ་བོར།།

དངོས་གྲུབ་རིང་བར་འགྱུར་བས་ཡི་དམ་གཞན་མ་སྤེལ།།

བཟའ་བཏུང་སྲེད་པ་འཕེལ་བས་གང་བྱུང་འཚོ་བ་བསྟེན།།

དེ་ལྟར་བྱས་ན་ཀུན་སྤྱོད་དགེ་བ་འཕེལ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། གདམས་ངག་དྲུག་གིས་གནད་དུ་བསྣུན་པའམ་གནད་ལ་བརྡེག་པའི་མན་ངག་ནི། ཆུའི་རྐ་མེད་ན་ཆུ་ཡུར་བ་ནས་ཞིང་ལ་མི་འབབ་པ་དང་མཚུངས་པས་བརྒྱུད་པའི་བྱིན་རླབས་དང་ལྡན་པའི་མཁས་པའི་བླ་མ་བསྟེན་དགོས། རང་ཉིད་འཁྲུལ་བར་འགྲོ་བའི་རྟེན་ནམ་རྐྱེན་ཡིན་པས་ལོག་པ་དང་དམན་པའི་བྱ་བ་ཐ་ཆད་རྣམས་དོར་དགོས། གཞན་གྱི་ངན་སྤྱོད་དེ་རིམས་ནད་ཅིག་དང་འདྲ་བར་གཅིག་གི་སྐྱོན་གཅིག་ལ་འགོ་བ་ཡིན་པས་སྤྱིར་མི་དང་སྒོས་ཁྱད་པར་དུ་ངན་སྤྱོད་སྣ་དགུ་ཚང་བའི་མི་དང་འགྲོགས་མི་བྱ། སྤང་བ་བསམ་གཏན་པ་ཞིག་ཡིན་ཚེ་བསམ་གཏན་གྱི་གཡེང་བའི་ཚེར་མ་ཡིན་པས་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཚིག་གི་ཐོག་ནས་མ་རྩོད། བྲེལ་དོ་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བཞག་ཟིན་ཡོང་དུས་དང་འགྲུབ་ཡོང་དུས་ཤིག་མེད་པས་། བྱས་ན་མི་ཟིན་བསྐྱུར་ན་ཟིན། །ཞེས་གསུངས་པས་བྱ་བ་བྱེད་འཕྲོ་དེ་ནས་བསྐྱུར་ནས་བོར་བ་ལས་ཚར་སྒུག་བྱས་ཏེ་ཚར་བའི་དཔེ་མེད་པས་བོར་ལ་ཐོངས། དངོས་གྲུབ་རིང་བར་འགྱུར་བས་ངས་ཡི་དམ་གྱི་ལྷ་འདི་དང་འདི་སྒྲུབ་བཞིན་ཡོད་ཅེས་གཞན་ལ་ངོམས་ནས་མ་སྤེལ། འོན་ཀྱང་དེང་སང་ཁྱབ་བསྒྲགས་ཀྱིས་ཆེ་ཡོད་ཆུང་ཡོད་ཐམས་ཅད་རྣམ་ཐར་གྱི་ནང་དུ་བཀོད་པར་བྱས་འདུག བཟའ་བཏུང་ནི་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ཡིན་པས་སྤྱད་ཅིང་སྤྱད་ལ་སྲེད་པ་འཕེལ་ཡོང་བས། གང་བྱུང་གི་འཚོ་བ་ཞིག་བསྟེན་དགོས། ཀློང་ཆེན་པས། འདོད་པ་ཟད་ན་འཕགས་པ་དངོས་ཡིན་ལ། །འདོད་པ་ཆུང་ན་འཕགས་པའི་རིགས་ཞེས་བྱ། །འདོད་ལྡན་སྡུག་བསྔལ་ཉོན་མོངས་འཕེལ་བ་ལྟར། །འདོད་པ་ཆུང་རྣམས་ངང་གིས་དགེ་བ་འཕེལ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་ཀུན་སྤྱོད་དགེ་བ་ཡི་ཕྱོགས་སུ་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ།།

༢༥༧ སློབ་དཔོན་ངན་པའི་སྐྱོན་དྲུག་འགོ་བ་བསྟན་པ།

སློབ་དཔོན་ངན་པའི་སྐྱོན་དྲུག་འགོ་བ་ནི།།

བཤེས་གཉེན་ངན་པ་བསྟེན་པའི་སློབ་མ་དག།

གྲུབ་མཐའ་ངན་པས་རྟག་ཆད་མཐར་འཛིན་འགོ།

སྤྱོད་པ་ངན་པས་མི་དགེ་ལོག་པར་འཁྲིད།།

གྲུབ་རྟགས་ངན་པས་ཁོང་ཁྲོ་གདུག་རྩུབ་འཕེལ།།

སྒོམ་པ་ངན་པས་འཁྲུལ་སྣང་བག་ཆགས་སྦྱོར།།

ཉམས་ལེན་ངན་པས་འཇིག་རྟེན་ཆོས་ལ་འཆེལ།།

འབྲས་བུ་ངན་པས་འཁོར་བ་ངན་སོང་ལྟུང༌།།

དེ་ཕྱིར་དད་ལྡན་ཐར་ལམ་གཉེར་རྣམས་ཀྱིས།།

བར་ཆད་བདུད་དུ་སློབ་དཔོན་ངན་པ་ཆེ།།

དེ་བས་བརྟགས་ཏེ་རབ་ཏུ་སྤང་བར་བྱ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། སློབ་དཔོན་ངན་པ་བསྟེན་པའི་སྐྱོན་དྲུག་རང་རྒྱུད་ལ་འགོ་བ་དེ་གང་ཡིན་ན། སྤྱིར་སློབ་དཔོན་ངན་པ་བསྟེན་མི་རུང་མ་གཏོགས་དེའི་སྐྱོན་ཆ་ཐམས་ཅད་འགོ་ཡོང་བ་ཡིན་ཏེ། བཤེས་གཉེན་ངན་པ་དེ་བསྟེན་པའི་སློབ་མ་དག་ལ་གྲུབ་མཐའ་ངན་པ་ཞིག་ལས་ཡོད་དོན་མེད་དེ་བཤེས་གཉེན་ངན་པ་ཡིན་པས་དེས་རང་གི་གྲུབ་མཐའ་ངན་པ་དེ་བསྟན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་ཡོད་པ་རྟག་པའི་མཐའ་དང་མེད་པ་ཆད་མཐར་འཛིན་པའི་ལྟ་བ་ངན་པ་དེ་འགོས་ནས་ཐོག་མར་ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། དེ་ནས་ལྟ་བ་དེ་དང་འདྲ་བའི་སྤྱོད་པ་ངན་པ་རང་ཤུགས་ཀྱིས་འགོས་ནས་སློབ་མ་དེ་མི་དགེ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་ལམ་དུ་འཁྲིད་པ་དང་། གྲུབ་མཐའ་ངན་པ་མི་སྟེགས་པའི་རིག་སྔགས་ལྟ་བུའི་མཐུ་ཡིས་གྲུབ་རྟགས་ངན་པ་རྒྱུད་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཁོང་ཁྲོ་གདུག་རྩུབ་རྣམས་ཡར་འཕེལ་བ་དང་། དེའི་ལྟ་སྤྱོད་གཉིས་དང་འབྲེལ་བའི་སྒོམ་པ་དེ་སྒོམ་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་འགྲོ་ཐབས་མེད་པས་ལམ་གོལ་ལམ་ནོར་གྱི་སྒོམ་པ་ངན་པས་འཁྲུལ་སྣང་བག་ཆགས་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། ཉམས་ལེན་ངན་པས་རང་རྒྱུད་ལ་ངེས་འབྱུང་དང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མི་སྐྱེ་བར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ལ་འཆེལ་ནས་ཆོས་བརྒྱད་དོན་གཉེར་ཅན་དུ་འགྲོ་བ་དང་། དེ་ལྟ་བུའི་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་པ་ནོར་བའི་འབྲས་བུ་ངན་པས་འཁོར་བ་དང་ངན་སོང་དུ་ལྟུང༌བར་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར། དད་པ་དང་ལྡན་པའི་གང་ཟག་ཐར་ལམ་གཉེར་བ་རྣམས་ཀྱིས། བར་ཆད་བདུད་ཀྱི་ནང་ནས་སློབ་དཔོན་ངན་པ་འདི་བསྟེན་པ་ལས་ཐུ་བ་མེད་པས་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པའི་སྐབས་སུ་ལེགས་པར་བརྟག་དགོས། བརྟག་ལུགས་ཀྱང་མངོན་སུམ་གྱིས་བརྟག་པ་དང་། རྗེས་དཔག་གིས་བརྟག་པ་དང་། གཞན་ལ་སྐད་ཆ་འདྲི་བ་དང་། མོ་ལུང་པྲ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་དགོས་ཐུག་ཀྱང་བརྟེན་ནས་བརྟག་པ་གལ་ཆེ་བ་རེད། བསྟེན་ཚར་དུས་སྤང་ལུགས་མེད་པས་དེའི་དུས་སུ་ཅི་མཛད་ལེགས་མཐོང་གིས་བསྟེན་དགོས། འོན་ཀྱང་ཧ་ཅང་ངན་པའི་བདུད་རིགས་བརྫུ་བག་ཅན་གྱི་དབང་དུ་འགྲོ་བ་ལ་ཕྱོགས་བཞིན་ཡོད་ན་མཐའ་གཅིག་ཏུ་དེའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་མི་རུང་བ་ཡིན། དེང་གི་དུས་འདིར་བོད་ཆོས་ལྡན་གྱི་ཡུལ་དུ་སྐྱེས་ཀྱང་ཀླད་མེད་ཤེས་མེད་འགའ་རེ་མི་སྟེགས་པའི་ཆོས་ལ་ཞུགས་ནས་མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་དགོས་ཟེར་བ་འདུག་ཀྱང་། ལྟ་ལོག་འཁྱམས་པོ་རང་ཡུལ་ལ་གསར་དུ་མ་བཙུད་ན་ལེགས་པ་ཡིན། དེ་ནི་ཚོང་དོན་ལ་སོགས་པ་གནད་ཆུང་ལ་བལྟ་རྒྱུ་ཞིག་མིན་པར་དོན་དག་ཆེན་པོ་དང་ཐུག་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ།།

༢༥༨ གྲོགས་ངན་སྤྱོད་པ་འགོ་བའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

གྲོགས་ངན་སྤྱོད་པ་འགོ་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

བསམ་མེད་བྱིས་དང་འགྲོགས་ན་དོན་ཆུང་སྤྱོད་པ་འགོ།

ན་ཕྲད་གཞོན་དང་འགྲོགས་ན་རྩེ་རྒོད་སྤྱོད་པ་འགོ།

ཁྱིམ་པ་རྣམས་དང་འགྲོགས་ན་སོ་ནམ་ཁེ་གྲགས་འགོ།

ཚོང་པ་དག་དང་འགྲོགས་ན་ཁེ་སྤོགས་གསོག་གྲུན་འགོ།

ཞེ་སྡང་ཅན་དང་འགྲོགས་ན་གདུག་རྩུབ་སྤྱོད་པ་འགོ།

གཉེན་བཤེས་སྐྱོང་དང་འགྲོགས་ན་ལྟོ་གོས་བཟའ་འཚོལ་འགོ།

དེ་བས་གྲོགས་ངན་སྤངས་ལ་གྲོགས་བཟང་ཆོས་ལྡན་བསྟེན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། གྲོགས་ངན་སྤྱོད་པ་ངན་པ་འགོ་བའི་ཆོས་དྲུག་སྤང་བར་བྱ་བ་ནི། བསམ་མེད་ཀྱི་བྱིས་པ་ཆུང་ཆུང་དང་འགྲོགས་ན་དོན་ཆུང་ལ་དོན་གཉེར་འདུ་འགོད་བྱེད་པའི་སྤྱོད་པ་འགོ་བ་སྟེ། ཆོས་ཕྱོགས་ནས་བསམ་བློ་བཏང་ན་དད་དང་ངེས་འབྱུང་ལ་སོགས་པ་རྒྱུད་ལ་མེད་པའི་སོ་སྐྱེ་ཐ་མལ་པ་ལ་བསམ་མེད་ཀྱི་བྱིས་པ་ཞེས་འགྲེལ་ན་ཆོག་ཀྱང་། གཙོ་བོ་འདི་ནས་ན་ཆུང་བྱིས་པ་ལ་གོ་དགོས། ན་ཕྲ་ལོ་གཞོན་དར་ལ་བབས་པ་དང་འགྲོགས་ན་རྩེ་རྒོད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་འགོ་བ། དེ་ཡང་སྤྱིར་བཏང་ལོ་ཉུང་རྩེད་མོར་དགའ་བ་ཡིན་ཡང་མ་རབས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཅན་དང་འགྲོགས་ན་འགྲོག་མཁན་ལོ་ཆུང་ཡིན་ཚེ་སྤྱོད་པ་ལྷག་ཏུ་འགོ་སླ་བ་རེད། ཡང་འགའ་རེ། གཞོན་ཡང་རྒན་པའི་ཉེ་བར་བྱེད་ལ་དགའ། །མཁས་པར་གྱུར་ཀྱང་ཤེས་པའི་ང་རྒྱལ་མེད། །ཅེས་པ་ལྟ་བུ་ཡང་ཡོད་པ་ཡིན། ཁྱིམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཤད་རྒྱུ་དང་ལས་རྒྱུ་ནི་སོ་ནམ་ཁེ་གྲགས་ལས་མེད་པས་དེ་རྣམས་དང་འགྲོགས་ཡུན་རིང་ན་དེ་དག་འགོ་བ་དང་། ཚོང་པ་དག་དང་འགྲོགས་ན་ཁེ་སྤོགས་གསོག་གྲུན་འགོ་གསུངས་ན། ཚོང་པ་དག་གིས་ཚོང་བརྒྱབ་རབས་ཁེ་ཟོས་ཚུལ། གཅིག་ཟོས་རབས་གཉིས་བཅད་རབས་སོགས་བཤད་ཚེ་དེར་ཧེབ་ལངས་ནས་རང་གིས་ཀྱང་ཁེ་སྤོགས་གསོག་གྲུན་དགོས་འདུག་སྙམ་ནས་འགོ་བ་དང་། གྲོགས་ཞེ་སྡང་ཅན་དང་འགྲོགས་ན་དེའི་གདུག་རྩུབ་སྤྱོད་པ་འགོ་བ་དང་། གཉེན་བཤེས་སྐྱོང་རྒྱུ་ཏག་ཏག་གིས་དུས་འདའ་བ་རྣམས་དང་འགྲོགས་ན་ཚེ་གཅིག་ལ་ལྟོ་གོས་བཟའ་འཚོལ་གྱི་སྤྱོད་པ་འགོ་བ་སྟེ། སྤྱིར་འཇིག་རྟེན་གྱི་མི་ལུས་ཤིག་བླངས་ནས། ཟས་གོས་ཉེར་སྤྱད་མེད་ན་འདུག་ཐབས་མེད་པ་རེད། དེ་རིང་ཁ་རྩང་གི་དུས་སྐབས་སུ་སྤྱི་ཚོགས་སྤྱི་ཁྱབ་ཀྱིས་ཡར་རྒྱས་སུ་འགྲོ་བའི་སྐབས་ཡིན་པས། བླ་མ་གྲྭ་བ་ཡིན་རུང་དཀའ་སྤྱད་སྡུག་སྒུར་བྱེད་མཁན་དཀོན་པས་མ་ཚད་དེ་ལྟར་བྱེད་དགོས་དོན་ཡང་མེད། འོན་ཀྱང་དགོས་རྒྱུ་མང་དྲགས་ན་འདོད་པའི་ཁ་གང་རྒྱུ་མེད་པས། ནམ་ཞིག་མི་དགོས་རྒྱུ་ཤུལ་དུ་མེད་པ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་བ་ཡིན། དེ་དུས་བཟང་དཔེ་ཡར་ལ་མི་འགྲན་པ་ངན་དཔེ་ཐུར་དུ་བལྟས་ནས་འགྲན་བསྡུར་བྱེད་ས་ཆས་ཅ་ལག་དང་། ལ་རྒྱ་འཚོ་ས་རླངས་འཁོར་དང་ཤོག་སྒོར་སོགས་ལ་སོང་ནས་སེམས་ཁ་ལ་གང་དུས་དང་། ཧེབ་རྒན་ལ་སོད་དུས་ཤིག་མེད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། དེའི་སྐབས་སུ་བསམ་ངན་འདྲ་དང་མི་འདྲ་འཆར་ནས་ལུགས་དང་མི་མཐུན་ཅིང་ཁྲིམས་དང་འགལ་བས་མ་ཚད། ཆོས་དང་མི་མཐུན་པའི་བྱ་སྤྱོད་བརྩམས་ནས་ཚེ་འདི་ཕྱི་གཉིས་ཀ་ཕུང་བར་བྱེད་པ་ནི། འདོད་པ་ཆེ། ཆོག་མ་ཤེས། ཚོད་མ་ཟིན་པའི་ཁུངས་ནས་བྱུང་བ་རེད། གྲྭ་པ་སེར་མོ་བ་ཡང་མི་ཞིག་ཡིན་དུས་ཕ་མ་སྤུན་སྲིང་མེད་པ་ཞིག་དང་། དེར་ཤ་ཚ་གཅེས་ཞེན་མེད་པ་ཞིག་སུ་ཡོད། དེ་དག་གིས་ཀྱང་ད་བར་དུ་རྔུལ་ཆུ་ཤ་ཁྲག་གི་ཐིགས་པ་དང་བརྗེས་ནས་བསགས་པའི་ཟས་གོས་ཀྱིས་བསྐྱངས་པ་ཡིན་པས། དེ་ལ་དྲིན་ལན་དང་ཟོས་དོམ་ཞིག་སྤྲོད་དགོས་ངེས་ཅན་ཡིན། དེ་ཡང་སྔར་གྱི་དུས་དང་ད་ལྟའི་དུས་མི་འདྲ་བས་ཟོས་དོམ་ལྔ་ལོག་བཅུ་ལོག་སྤྲོད་དགོས། འོན་ཀྱང་དེ་རྣམས་ལ་ཁ་གསོ་རོགས་བྱེད་པ་ཙམ་ལས་དྲིན་ལན་ཆོས་ཀྱིས་འཇལ་ནས་དེ་དག་ལ་ཚེ་འདི་ཕྱི་གཉིས་ཀར་བདེ་སྐྱིད་འཐོབ་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་ལམ་ལ་བཙུད་ནས་ལམ་ལ་སློབ་ཏུ་འཇུག་པ་གལ་ཆེ་བ་ལས། དཀོར་རྒྱུ་དཀོར་ཟས་དེ་དག་ལ་ལོངས་སུ་སྤྱོད་དུ་བཅུག་ན་ཕན་མ་དགོས་གནོད་ཀྱི་གཞི་མ་ཁྲོ་ཆུ་ཁོལ་མ་བླུད་པ་དང་འདྲ་བར་ཡང་འགྱུར་ཐང་བ་དང་། ཕ་མ་ཉེ་འབྲེལ་ཤེས་ཆེན་བསམ་བཟང་ཡིན་ཚེ་བུ་གྲྭ་པས་ཆོས་མགོ་ཐོན་ན་དགའ་བ་ལས། དང་པོ་སྐྱ་སེར་གཉིས་ཀའི་ལམ་དུ་ཞུགས་ནས་མཐར་སྐྱ་སེར་གཉིས་ཀའི་གོ་མི་ཆོད་མཁན་དུ་གྱུར་ཚེ་འགྱོད་པ་དང་སེམས་ནད་ཀྱི་གཞི་རུ་འགྱུར་བ་ཡིན། དེ་ཡང་གྲྭ་ཆུང་གསར་བུ་འགའ་རེ་ཞིག་ལ་ཆ་མཚོན་ན་དང་པོ་བསམ་མེད་ཀྱི་སྐབས་སུ་ཅི་ཡིན་འདི་ཡིན་མེད་ནས་གྲྭ་པའི་གྲལ་དུ་ཞུགས་པའི་རྗེས་སུ་ནར་སོན་ནས་བལྟས་དུས། སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་ལས་དང་མོས་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ཡིན་པ་དང་། ཐམས་ཅད་པོ་བསོད་ནམས་ཅན་ངུར་སྨིག་གི་རྒྱལ་མཚན་འཆང་མཁན་ཤ་སྟག་མིན་པའི་དབང་གིས། བསླབ་ལ་བརྩོན་མི་ནུས་མཁན་ཡང་ཡོད་པ་ཡིན། དེ་དག་ལ་སྒེར་རང་ངོས་ཀྱིས་འདང་རྒྱག་ཅིག་ཡོད་དགོས་པས་མ་ཚད་སྤྱིའི་བསྟན་པའི་ལ་རྒྱ་ལའང་བསམ་བློ་བཏང་ནས་འདི་ལྟ་བུའི་ཝ་མིན་སྦྲེ་མིན་ཞིག་གིས་ཅི་ཡང་མི་འོང་ངོ་བསམས་ནས་བསླབ་པ་ཡར་ཕུལ་བར་གྱིས་དང་། དེའི་ཉིན་ནས་སྐྱ་ལམ་སེར་ལམ་ཁ་ཁ། འབྲོང་བྲེ་མོའི་རྫ་ལམ་སོ་སོ་རུ་འགྲོ་བ་ཡིན། སོར་ཐར་གྱི་སྡོམ་པ་བསྲུང་མི་ནུས་ཀྱང་གསང་སྔགས་ཀྱི་དམ་ཚིག་ཉམས་པའི་དམ་ཉམས་དང་མི་འདྲ་བས། དེ་ནས་བཟུང་སྟེ་བླ་མ་དང་དགོན་པ་ལ་འབྲེལ་བ་བྱེད་མི་རུང་པ་ནི་མིན་པས། ཐུབ་ན་བསྟན་པའི་སྦྱིན་བདག་དང་། དགེ་བཅུའི་ཁྲིམས་བསྲུངས་ནས་ཟབ་དོན་ལ་ཉམས་ལེན་གྱིས། དེ་ནས་བཟུང་སྟེ་ལས་ཀྱི་མཐའ་ལོག་དགོས་པའི་དོན་མེད་དེ། ད་དུང་། ཙམ་པ་ཀ་ཡི་མེ་ཏོག་རྒས་གྱུར་ཀྱང་། །མེ་ཏོག་ཕལ་བ་བརྒྱ་ཡིས་དོ་ཟླར་མེད། །ཅེས་གསུངས་པ་ནང་བཞིན་རེད། རྒྱུ་མཚན་དེ་ལྟ་བས་ན་གྲོགས་ངན་པའི་རིགས་སྤངས་ལ་གྲོགས་བཟང་པོ་ཆོས་དང་ལྡན་པ་ཤ་སྟག་བསྟེན་པར་བྱའོ།།

༢༥༩ བྱུར་ངན་ཁྱིམ་ཐབ་བསྟེན་པའི་ཉེས་དྲུག་བསྟན་པ།

བྱུར་ངན་ཁྱིམ་ཐབ་བསྟེན་པའི་ཉེས་དྲུག་ནི།།

མི་རྟག་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་ཀྱང་སྒྲུབ་པ་ལེ་ལོས་འཁྱེར།།

དད་པ་ཤེས་རབ་འཛོམ་ཡང་བྱ་བའི་སྐབས་མི་རྙེད།།

ཚེ་འདི་དགོས་མེད་ཤེས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་བློས་མི་ཐོངས།།

ཟབ་མོའི་གདམས་པ་ཡོད་ཀྱང་ཉམས་ལེན་ཡིད་སྨོན་ལུས།།

ཐོས་བསམ་ཤེས་རྒྱ་ཆེ་ཡང་རང་གཞན་ཕན་མི་ཐོགས།།

གནས་ལུགས་ལྟ་བ་གོ་ཡང་ཐ་མལ་ངང་དུ་འཆི།།

དེ་འདྲའི་དབང་དུ་མ་སོང་ཤིན་ཏུ་གཟབ་པར་བྱ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཕུང་བར་བྱེད་པའི་བྱུར་ངན་ཁྱིམ་ཐབ་བསྟེན་བའི་ཉེས་པ་རྣམ་དྲུག་སྟེ་འདི་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམས་ལ་གསུངས་པ་ཡིན། ཁྱིམ་ཐབ་བསྟེན་པའི་དབང་གིས་མི་རྟག་པའི་སེམས་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་ནས་ཡོད་ཀྱང་། ཁྱིམ་གྱི་བྱ་བས་བྲེལ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་སྒྲུབ་པ་ཉམས་ལེན་ཐམས་ཅད་བྱ་བ་ངན་ཞེན་གྱི་ལེ་ལོས་འཁྱེར་བ་དང་། དད་པ་དང་ཤེས་རབ་གཉིས་ཀ་འཛོམས་པ་ཞིག་ཡིན་ཡང་བཟའ་ངན་མི་ལོ་འདུག་ཚེ་དམ་ཆོས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་གོ་སྐབས་མི་རྙེད་པ་དང་། ཞེ་ནས་ཚེ་འདི་དགོས་མེད་ཡིན་པར་ཤེས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་བཟའ་མི་ཁྱིམ་ཚང་དང་པང་བུ་རྒྱུད་བློས་མ་ཐོངས་ནས་དེ་རྣམས་སྐྱུར་བའི་ཐབས་མེད་ནས་ལུས་པ་དང་། ཟབ་མོའི་གདམས་པ་ཞིག་སྔར་ཐོས་ཡོད་ཀྱང་ཉམས་ལེན་དགོས་སོ་སྙམ་པའི་ཡིད་སྨོན་ཙམ་དུ་ལུས་པ་མ་གཏོགས་སྒྲུབ་པའི་དབང་དང་གོ་སྐབས་མེད་པ་དང་། ཐོས་བསམ་ཤེས་རྒྱ་ཆེ་ཡང་རང་གཞན་ལ་ཕན་མི་ཐོགས་པ་དང་། གནས་ལུགས་ཀྱི་ལྟ་བ་གོ་ཞིང་ཟབ་མོའི་དབང་ཐོབ་ཀྱང་སྒོམ་པའི་སྐལ་བ་མ་ལྡན་པས་ཐ་མལ་གྱི་ངང་དུ་འཆི་བ་སྟེ། དང་པོ་ཉིད་ནས་དེ་འདྲའི་དབང་དུ་མ་སོང་བ་ཤིན་ཏུ་གཟབ་པར་བྱ་བ་གལ་ཆེའོ།།

༢༦༠ བསླུ་བྲིད་བདུད་ཀྱི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

བསླུ་བྲིད་བདུད་ཀྱི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ་ནི།།

ནོར་སྲེད་ཅན་རྣམས་རྫས་ཀྱིས་བསླུས་པའི་བདུད།།

མཁྱེན་རྒྱ་ཅན་རྣམས་ཡོན་ཏན་བསླུས་པའི་བདུད།།

མཐོན་པོའི་རིགས་རྣམས་སྐྱེས་པས་བསླུས་པའི་བདུད།།

འདུ་བ་ཅན་རྣམས་བསོད་ནམས་བསླུས་པའི་བདུད།།

ལས་ངན་ཅན་རྣམས་རྐྱེན་ངན་བསླུས་པའི་བདུད།།

གྲགས་འདོད་ཅན་རྣམས་གཏམ་གྱིས་བསླུས་པའི་བདུད།།

ཤིན་ཏུ་མང་བས་དེ་དབང་མ་སོང་བྱ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། བསླུ་བྲིད་ཅེས་མགོ་གཡོགས་བྱེད་པའི་བདུད་ཀྱི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ་ནི། གང་ཟག་ལ་ལ་ཞིག་རྒྱུ་ཏག་ཏག་བསམ་མཁན་ཏེ། ལར་མ་གཞི་འདོད་ཁམས་པ་ཡིན་དུས་འདོད་ཡོན་ལ་མི་ཞེན་པ་ནི་དཀོན་ཀྱང་། ཤིན་ཏུ་འཐས་པའི་ནོར་སྲེད་ཅན་ནོར་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པ་དག་ནོར་རྫས་ཀྱིས་བསླུས་པའི་བདུད་ཀྱིས་ཁྱེར་ནས་ཆོས་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་མེད་པ་དང་། མཁྱེན་རྒྱ་ཅན་ཡོན་ཏན་གྱི་རིགས་ཅུང་ཟད་ཤེས་པ་རྣམས་ཡོན་ཏན་སྦྱོང་རྒྱུ་ཏག་ཏག་ལ་ཞེན་ནས་འདོར་མ་ཐུབ་པའི་བདུད་ཀྱིས་བསླུས་ནས་ཟིན་པ། གཅིག་ཤེས་དགོས་བསམ་པ་ཁོ་ནས་དུས་འདས་པས་ཉམས་ལེན་གྱིས་རྒྱུད་ལ་སྦྱར་དུ་མ་ཐུབ་པ་དང་། མཐོན་པོའི་རིགས་རྣམས་སྐྱེ་ས་མཐོན་པོ་རིགས་རུས་པ་ཅན་ཡིན་བསམས་པའི་དྲེགས་པས་བསླུས་པའི་བདུད་ཀྱི་དབང་དུ་སོང་བ་དང་། མི་ནོར་ཟས་གསུམ་གྱི་འདུ་བ་ཅན་རྣམས་སྔར་བསགས་ཀྱི་བསོད་ནམས་ལས་བྱུང་ཡང་དེར་གཡེངས་པའི་བདུད་ཀྱིས་བསླུས་པ་དང་། སྔར་བསགས་ཀྱི་ལས་ངན་ཅན་རྣམས་རྐྱེན་ངན་པ་མང་པོ་འདྲ་དང་མི་འདྲ་ཐོག་ཏུ་བབས་ནས་འདི་ཕྱིིའི་དོན་ཆེན་མ་འགྲུབ་པར་བསླུས་པའི་བདུད་དང་། གྲགས་འདོད་ཅན་སྙན་གྲགས་འབའ་ཞིག་དོན་གཉེར་བྱེད་པ་དེ་དག་བསྟོད་པའི་གཏམ་གྱིས་བསླུས་ནས་དེ་ལ་བདེན་པར་བཟུང་སྟེ་མཐོ་སྣང་ཆེ་སྣང་ཤར་བའི་བདུད་ཀྱིས་ཟིན་པ་སྟེ། སྙན་པའི་གཏམ་གྱིས་འཛམ་གླིང་གང་གྱུར་ཀྱང་། །རང་ཉིད་འཆི་ཚེ་ཕན་པ་གཅིག་ཀྱང་མེད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་གྲགས་སྐམ་སྟོང་བ་དེས་ཕན་པ་ཅི་ཡང་མེད་ཀྱང་དེས་བསླུས་ནས་གཡེངས་པའི་བདུད་ཀྱིས་ཟིན་ཏེ་ཆོས་སྒྲུབ་པ་ལ་གོ་སྐབས་མི་སྟེར་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་བདུད་ཀྱི་རིགས་ཤིན་ཏུ་མང་བ་ཡིན་པས་དེ་དག་གི་དབང་དུ་མ་སོང་བར་བྱའོ།།

༢༦༡ བསླབ་ཉེས་དྲེད་པོར་སོང་བའི་སྐྱོན་དྲུག་བསྟན་པ།

བསླབ་ཉེས་དྲེད་པོར་སོང་བའི་སྐྱོན་དྲུག་ནི།།

ཐ་མལ་བསམ་བློ་བྱ་བྱེད་ལོང་གཏམ་མང༌།།

འཁྲུལ་བའི་ཉེས་སྤྱོད་གཅིག་ཕྱིར་གཅིག་མཐུད་འབྱུང༌།།

ལྟ་བར་བདག་འཛིན་ཆགས་སྡང་སྣ་ཚོགས་སྤྱོད།།

སྒོམ་པར་ངན་སེམས་ལོག་ལྟ་རྒྱུན་མི་འཆད།།

སྤྱོད་པར་མི་དགེ་ཆོས་མིན་སྣ་ཚོགས་སྤྱོད།།

ཆོས་ལ་བློ་འདྲེད་ཚེ་འདིའི་དབང་སོང་བ།།

དེ་དག་ཐར་བའི་ལམ་སྟོར་དྲེད་པོ་སྟེ།།

བསླབ་ཉེས་ངན་ལང་ཆེ་བས་རིང་དུ་སྤང༌།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། བསླབ་ཉེས་ཞེས་པ་འདི་བསླབ་པའམ་སྦྱོང་བ་ཉེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཉམ་ཉེས་ནས་དྲེད་པོར་སོང་བའི་སྐྱོན་དྲུག་ནི། ཆོས་དང་མི་མཐུན་པའི་འཇིག་རྟེན་ཐ་མལ་གྱི་བསམ་བློ་དང་འཆལ་སྤྱོད་མང་བས་མ་ཚད་དེ་དང་འབྲེལ་བའི་དོན་མེད་ཀྱི་ལོང་གཏམ་མང༌བ་དང་། བསམ་པ་ཉེས་པའི་དབང་གིས་འཁྲུལ་བའི་ཉེས་སྤྱོད་མ་རུང་བ་གཅིག་ཕྱིར་གཅིག་མཐུད་འབྱུང༌བ་བྱ་ངན་རེ་རེའི་མཐར་སྤྱོད་ངན་རེ་རེ་འབྱུང་བ་དང་། ལྟ་བ་ལ་བདག་འཛིན་དང་བདག་རྟོག་ཡོད་པའི་དབང་གིས་ཆགས་སྡང་སྣ་ཚོགས་པ་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། སྒོམ་པ་ལ་ཡང་ངན་སེམས་དང་ལོག་ལྟ་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་འབྱུང་བ་དང་། སྤྱོད་པ་ལའང་མི་དགེ་བ་ཆོས་མིན་སྣ་ཚོགས་པ་སྔར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཅས་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མིན་ཡང་། མིག་འཕྲུལ་ལྟ་བུར་འགྱུར་བའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་རྒུད་པ་དང་འགྲོགས་པའི་ཉེས་སྤྱོད་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དག་སྤྱོད་པ་དང་། ཆོས་གོ་མྱོང་དང་ཐོས་མྱོང་ཡོད་ནས་ཁས་བཤད་ཤེས་ཀྱང་དོན་ལག་ལེན་དུ་འདེབས་མི་ཐུབ་པས་མ་ཚད། དེ་སྔོན་གོ་མྱོང་བའི་དབང་གིས་ད་གསར་དུ་ཐོས་ཀྱང་། བརྒྱ་རྫས་ཤྭ་རྭ་ཀོག་ཐོ་ལ། །ཆར་ཟ་ཟིལ་བབས་པས་བང་རྒྱུ་དང་། །སྟོང་རྫས་མཛོ་རྭ་སྨུག་པོ་ལ། །མེ་དམར་མོ་འབར་བས་ཚིག་རྒྱུ་མེད་མཁན། ཀུན་ལ་ཁྱད་གསོད་ཉེ་བར་མ་ཞི་བ། །དོན་ལ་རྨོངས་པའི་མཁས་པ་ཡ་མཚན་ཅན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་དོན་ལ་རྨོངས་ཤིང་ཚིག་ཙམ་བཤད་ཤེས་པ། ཚིག་ལས་འདྲེད་ནས་དོན་ལས་འཆོལ་བ། ཆོས་ལས་བློ་ཉམས་ནས་དར་ཤུད་བྱས་པ་བཞིན་དུ་འདྲེད་སོང་བའི་མར་སྐོགས་གྱོང་པོ་སྣུམ་གྱིས་མི་ཐུལ་བ་དང་འདྲ་བའི་དྲེད་པོའི་མཚན་གཞི་ང་ཡིན་ཟེར་མཁན་ལྟ་བུ་རང་རོགས་གཉིས་ཀའི་ནང་དུ་ཡོད་པ་དེ་དག་ནི་ཐར་བའི་ལམ་སྟོར་བའི་དྲེད་པོ་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ཅི་ཞིག་གིས་ཉེས་ཤེ་ན། བསླབ་ཉེས་ངན་ལང་ཆེ་བའི་དབང་གིས་ཡིན་པས་དེ་དག་རིང་དུ་སྤང༌བར་བྱའོ། །འདི་དག་ནི་མན་ངག་གི་ཆོས་ཡིན་པས་རང་ལ་ཚུར་ཁ་སྐོར་ནས་རང་ཉིད་དེ་ལྟར་ཡིན་མིན་བརྟགས་ཤིང་དཔྱད་ནས་ཡིན་པར་མཐོང་ཚེ་བསྒྱུར་ཏེ་མིན་པར་བྱེད་པ་དང་། མིན་ཚེ་དགའ་བ་སྒོམ་ནས་ཕྱིན་ཆད་དེ་ལྟར་དུ་མི་འགྱུར་བའི་དམ་བཅའ་དང་སྨོན་ལམ་བཏབ་སྟེ། མན་ངག་ནི་རང་རྒྱུད་དུ་སྦྱར་བྱའི་སྨན་དུ་ཤེས་དགོས། འདི་དག་གཞན་སྐྱོན་ལྟ་བྱེད་དུ་སོང་དུས་མན་ངག་བསྟེན་མ་ཤེས་པ་ཡིན་པས། དྲེད་པོ་ཞེས་པ་རྒྱང་ཞིག་ལ་ཡོད་པ་དང་གཞན་གྱི་སྟེང་ལ་ཡོད་རྒྱུ་འབའ་ཞིག་ལ་བསམ་བློ་མི་གཏོང་བར་རང་ལ་ཚུར་ཁ་སྐོར་ནས་ཉམས་སུ་ལེན་དགོས་སོ།།

༢༦༢ དགེ་སྡིག་འདྲེས་མ་སྤང་བའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

དགེ་སྡིག་འདྲེས་མ་སྤང་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

བཅུད་མེད་ཆགས་སྡང་འཕེལ་བའི་སློབ་དཔོན་མ་བསྟེན་ཅིག།

སྣོད་མེད་ཉེས་སྐྱོན་རྟོག་པའི་སློབ་མ་མ་བསྟེན་ཅིག།

མི་དགེ་སྡིག་པ་བསགས་པའི་དགེ་བ་མ་བྱེད་ཅིག།

བཀུར་སྟི་ཁ་ལན་རེ་བའི་སྦྱིན་པ་མ་བཏང་ཅིག།

ཟས་ནོར་ཉེ་འབྲེལ་གསོ་བའི་མཆོད་པ་མ་བྱེད་ཅིག།

གཡོ་སྒྱུས་རྙེད་པ་འཚོལ་བའི་ཆོས་བཤད་མ་བཏང་ཅིག།

འདི་ལ་ཉན་ན་ཆོས་དང་མཐུན་པར་འོང༌།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། གང་སྤང་བྱ་རུ་གྱུར་པའི་དགེ་སྡིག་འདྲེས་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་དྲུག་པོ་ནི། ཡོན་ཏན་གྱི་བཅུད་མེད་ཅིང་ཆགས་སྡང་གི་སྐྱོན་གྱིས་ཁེངས་པའི་སློབ་དཔོན་བསྟེན་དུ་མི་རུང་སྟེ། སློབ་མ་ལ་སྦྱིན་རྒྱུའི་ཡོན་ཏན་གྱི་བཅུད་ཁོ་རང་ལ་ཡང་མེད་ཅིང་། ཡོན་ཏན་གྱི་བཅུད་མེད་པའི་ཤུལ་དུ་ཆགས་སྡང་སོགས་ཉོན་མོངས་པའི་སྐྱོན་གྱིས་གང་བ་ཡིན་པས། དེ་ལྟ་བུའི་ཆགས་སྡང་ཅན་ལ་བརྟེན་ན་གང་ལ་བརྟེན་པ་དེ་ཡི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་ཆགས་སྡང་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྣོད་མེད་པའམ་སྣོད་ཡང་དག་མིན་པའི་སློབ་མ་ཉེས་སྐྱོན་རྟོག་པར་དགའ་བའི་སློབ་མ་བསྟེན་དུ་མི་རུང་སྟེ། བླ་མས་ཅི་གསུངས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལེགས་པའི་ཕྱོགས་སུ་མི་སེམས་པར། ངན་པར་རྟོག་ནས་སྐྱོན་ཁོ་ནར་འདྲེན་པ་དེ་འདྲ་དེ་འཁོར་དུ་བསྡུས་ཀྱང་ཕན་པ་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་། ད་ལྟ་ལྷོད་ལྷོད་འདྲ་ཡང་ནམ་ཕུགས་མི་བསྐྱང་། །དེ་རིང་ཤེས་ཤེས་འདྲ་ཡང་ག་ལེར་རྗེས་མེད། །བརྒྱ་ལ་ལོབ་ནས་སོང་ཡང་སེམས་ལ་མི་བསྐོར། །དོ་གལ་ཆེ་འདོག་ཁུར་བའི་སློབ་མ་སྐྱུར་ཐོངས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །མི་དགེ་སྡིག་པས་བསགས་པའི་དགེ་བ་ལྟར་སྣང་བ་བྱེད་མི་རུང་སྟེ། དེ་ཡང་། རྟེན་ཆེན་བཞེངས་དང་ཡོ་ལང་འགྱེད་ལ་སོགས། །དགེ་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་སྡིག་གསོག་པའི་རྒྱུ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ། རྟེན་ཆེན་པོ་བཞེངས་པ་དང་། གདན་ས་རྒྱ་བསྐྱེད་བཏང་བ་དང་། ཆོས་ཚོགས་ཆེན་པོ་འཚོགས་པ་དང་། གཏོང་སྒོ་ཆེན་པོ་བྱེད་པ་སྟེ་དེ་ཚོ་ངན་པ་མ་རེད་དགེ་བ་རེད། ཁྱད་པར་བསམ་པ་བཟང་ན་དེ་བས་ཀྱང་ཡག་པ་རེད། འོན་ཀྱང་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སྡིག་ཆེན་པོ་བསགས་པ། དཔེར་ན་དཀོར་འབུལ་ཟོག་བཤས་ལ་བརྒྱབ་པ་དང་། གཞན་གྱི་རྒྱུ་རྫས་ཀྱི་སྒོར་མོ་མགོ་གཡོགས་ནས་ཁྱེར་ཡོང་བ་དང་། རྟེན་བཞེངས་ཀྱི་ཐེབས་རྩའི་དོན་དུ་མི་ཆོས་བླ་མའི་རྫུན་བཤད་ནས་མི་བསླུ་ཐབས་ཀྱིས་བླངས་པ་དེ་དག་ནི། ཀློང་ཆེན་པས་རྒྱུ་ལ་ཁམས་འདུས་མེ་ཏོག་ཕྲེང་ལྡན་གྱི་ནང་དུ། གནོད་འཚེའི་སྦྱིན་པ་དགེ་བ་བྱས་པར་རློམ། །ཆོས་མིན་བྱས་ནས་བདེ་འགྲོ་ཐོབ་ཏུ་རེ། །རྣམ་བཞག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་འདིས་ཁམས་འདི་འདུས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཡིན་པས། སྡིག་པ་བསགས་པའི་དགེ་བ་དེ་དག་ནི་བྱེད་པ་ལས་མི་བྱེད་པས་དགའ་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་རང་རེའི་གདན་ས་འདི་ནས་ཚོགས་སུ་དམར་ཟས་འདྲེན་ཆོག་པ་མ་རེད་མ་གཏོགས། ཚོགས་མང་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་བསྡུས་ནས་དེར་ཤ་ཁྲག་གི་སྟོན་མོ་ཞིག་བཏང་ན་དེར་ཤ་བུད་དུ་འགྲོ་ས་འདུག སེམས་ཅན་ཅི་ཙམ་ཞིག་གི་སྲོག་གཅད་དགོས་ས་འདུག ཤ་ཉོས་ཡོང་བ་ཡིན་ཡང་ཚོང་པས་དེའི་མ་རྩ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་དེའི་འཕྲོར་དེ་བས་མང་གི་ཕྱུགས་ཟོག་ཉོས་ནས་གསོད་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་རུ་འགྱུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བཀུར་སྟི་ཁ་ལན་དང་རྣམ་སྨིན་ལ་རེ་བའི་སྦྱིན་པ་ཕན་ཡོན་ཆུང་བས་མ་གཏོང་ཞིག ཟས་ནོར་ཉེ་འབྲེལ་གསོ་བའི་མཆོད་པ་ནི་མ་དག་པའི་སྦྱིན་པ་ཡིན་པས་མ་བྱེད་ཅིག ཆོས་བཤད་ཁྲམ་པའི་ཁ། །བསྐྱེད་རིམ་སྤྲེའུའི་མིག །ཅེས་པ་ལྟར་དུ་ཚུལ་འཆོས་ཅན་གྱིས་རང་རྒྱུད་ལ་མེད་ཀྱང་མི་ཐོག་ལ་བཤད་མཁས་པའི་གཡོ་སྒྱུ་ཅན་གྱིས་གཡོ་སྒྱུས་རྙེད་པ་འཚོལ་བའི་ཆོས་བཤད་མ་གཏོང་ཞིག དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིའི་ནང་དུ་དོན་མཐུན་དོན་སྤྱོད་ཅེས་གསུངས་ཡོད་པས། ཆོས་བཤད་མཁན་རང་ཉིད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་གཞན་གྱིས་བརྟག་ཀྱང་སླད་མེད་ཅིང་། རྙེད་པ་དང་སྙན་གྲགས་ཀྱི་དོན་དུ་མ་ཡིན་པར་གཞན་ལ་ཕན་པའི་བསམ་པ་གཅིག་པུས་ཀུན་ནས་སློང་དགོས་པ་སྟེ། མན་ངག་འདི་དག་ལ་ཉན་ནས་དང་དུ་བླངས་ན་ཆོས་དང་མཐུན་པར་འོང༌ངོ་།།

༢༦༣ ལོ་འདོད་དོན་དང་འགལ་བའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

ལོ་འདོད་དོན་དང་འགལ་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

ཐ་མལ་བློ་མ་ལོག་པའི་ཆོས་པ་ཡིན་ལོ་དང༌།།

དད་གུས་བསྙེན་བཀུར་མེད་པའི་བླ་མ་བསྟེན་ལོ་དང༌།།

ཆོས་དང་རང་རྒྱུད་མ་འདྲེས་སྟོན་ཆེན་ཡིན་ལོ་དང༌།།

འདུ་འཛི་སྙོམ་ལས་མ་སྤངས་དགོན་པ་བསྟེན་ལོ་དང༌།།

ཡོན་ཏན་གོང་དུ་མི་འཕེལ་བསམ་གཏན་སྒོམ་ལོ་དང༌།།

སྒྲུབ་པ་གནད་དུ་མ་བསྣུན་གཞན་དོན་བྱེད་ལོ་དང༌།།

འདི་དྲུག་འདྲ་མིན་འཆོལ་བས་མཁས་པས་རིང་དུ་སྤང༌།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ལོ་འདོད་དམ་གྲགས་ངན་ལ་ཞེན་པའི་དབང་གིས་ཆོས་ཀྱི་དོན་དང་འགལ་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི། ཆོས་པ་སྟེ་དམ་པའི་ལྷ་ཆོས་སྒྲུབ་པ་པོའི་གང་ཟག་དེ་ཐ་མལ་ལས་བློ་ལོག་པ་ཞིག་ཡིན་དགོས། ཐ་མལ་དེ་གང་ཡིན་ན་འཇིག་རྟེན་ཐ་མལ་བ་འཁོར་བ་ལ་ངེས་འབྱུང་མ་སྐྱེས། ལས་རྒྱུ་འབྲས་ལ་ཡིད་ཆེས་ཞན། འཇིག་རྟེན་ཆོས་བརྒྱད་རྙེད་བཀུར་གྲགས་སྙན་ལ་སོགས་པ་ལ་ཞེན་ཅིང་ཆགས། ང་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པའི་གཟུང་འཛིན་བདག་རྟག་གི་བློ་དང་མ་བྲལ་བ་ཞིག་ལ་ཐ་མལ་ཟེར་བ་ཡིན། དེ་རྣམས་ལ་བློ་ལོག་སོང་བ་ཞིག་ལ་ཆོས་པ་ཞེས་སུ་གྲགས་པ་ཡིན། ཆོས་པ་དེ་ལའང་རབ་འབྲིང་ཐ་གསུམ་གྱི་དབྱེ་བ་ཕྱེས་ནས། ཆོས་པ་ཐ་མ་ཡིན་ཡང་ཐེག་པ་དམན་པ་དང་ཐུན་མོང་གི་ཆོས་འཇིག་རྟེན་ཆོས་བརྒྱད་ལས་བློ་ལོག་ནས་འཁོར་བར་ཞེན་ལོག་གི་ངེས་འབྱུང་ཡོད་དགོས། འབྲིང་ཞིག་གི་དབང་དུ་བཏང་ན། རང་འདོད་ཡིད་བྱེད་ཀྱི་བློ་མེད་པར་ཅི་བྱེད་གཞན་དོན་འབའ་ཞིག་བྱེད་པ་ལྟ་སྤྱོད་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བ་ཞིག་ངེས་པར་དུ་ཡིན་དགོས་ཏེ། དེ་ནི་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཁྱད་ཆོས་ཡིན་པས་ཐེག་ཆེན་པའི་ཆ་རྐྱེན་དེ་ཚང་དགོས་པའི་ཕྱིར། ཆོས་པ་རབ་ཅིག་ཡིན་ན་ད་རུང་དེའི་ཐོག་ཏུ་ལྟ་བ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་རྩིས་ཟིན་ཏེ་བདེན་འཛིན་རང་རྒྱུད་པ་ལས་ལོག་པའི་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་འབྲས་ཀྱི་འཁྱེར་སོ་དང་ལྡན་པ་ཞིག་དགོས་པ་ཡིན། འོ་ན་ཁྱེད་རང་གང་ཅན་པོའི་གྲལ་ན་ཡོད་ཅེས་ང་ལ་འདྲི་ན། ང་རང་ནི་གང་གི་གྲལ་ནའང་མ་ཐེ་བ་ཞིག་ཡིན། དེས་ན་དུས་ངས་རྒྱུན་དུ་ཚོགས་ལམ་ཆུང་ངུའི་སྣེ་ཟིན་མེད་མཁན་ཞིག་ཡིན་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན། དེས་ཕྱིར། ཐ་མལ་བློ་མ་ལོག་པའི་ཆོས་པ་ཡིན་ལོ་དང༌། །ཞེས་པ་འདིའི་མཚན་གཞི་དེ་ང་ལ་ཟེར་འདུག་བསམ་པ་ཞིག་བྱུང་། དད་གུས་པ་བསྙེན་བཀུར་གཅིག་ཀྱང་མེད་པའི་བླ་མ་བསྟེན་ལོའམ་བསྟེན་ཁུལ་བྱས་པ་དང་། ཆོས་དང་རང་རྒྱུད་མ་འདྲེས་ཀྱང་ཁ་བཤད་ཀྱིས་སྟོན་ཆེན་ཡིན་ལོ་དང༌། འདུ་འཛི་སྙོམ་ལས་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་མ་སྤངས་པར་དགོན་པ་བསྟེན་ལོ་དང༌། དེང་སང་འཛམ་བུའི་གླིང་འདིར་མགོ་སེར་ནག་གཉིས་ཀའི་ནང་ན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་བཤད་པ་ཡིན་ཟེར་ནས་ཟབ་ཆོས་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱེད་མཁན་མང་པོ་ཡོད་འདུག དེ་དག་རང་རང་ལ་དགོས་པ་རེ་དང་དམིགས་ཡུལ་རེ་མེད་པར་རང་གར་བསྟན་པ་ནི་མིན་ངེས་ཀྱང་། ད་འགའ་རེས་ལོ་ཉི་ཤུ་སུམ་ཅུའི་རིང་ལ་ཁྲིད་ཡིག་གང་ཟབ་ཟབ་དང་། བླ་མ་གང་བཟང་བཟང་གི་མན་ངག་ཐར་ཐོར་ཁྱེར་ཡོང་ནས་མ་བཤད་བསམ་རྒྱུ་ཅི་ཡོད་ཀྱང་། སློབ་མའི་རྒྱུད་ལ་ཡར་བསྐྱེད་ནི་ལོ་བཅུ་སོང་ན་ཡང་དེ་དང་དེ། ཉི་ཤུ་སོང་ན་ཡང་དེ་དང་དེ་རུ་གྱུར་ནས་ཡོན་ཏན་གོང་དུ་མི་འཕེལ་བ་ནི་བསམ་གཏན་སྒོམ་ལོ་སྟེ་སྒོམ་ཁུལ་སོང་བས་ཡིན། བླ་མ་རྫུན་མས་སྒོམ་རྫུན་མ་ཞིག་བསླབས་ནས་དེ་སློབ་མས་བསྒོམ་ཁུལ་བྱས་ཀྱང་ཡར་བསྐྱེད་མེད་པ་ཡིན། འུ་ཚོའི་འཁོར་ཡུག་གི་ནང་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་ཆ་མཚོན་ན། ལ་ལ་ནི་རྒན་ཞུགས་ཡིན་པ་ཡོན་ཏན་སྦྱོང་བ་དང་ཐོས་བསམ་ལ་བརྟེན་མ་མྱོང་ཡང་། འཆི་ཁར་མི་འཇིགས་པའི་ཉམས་ལེན་གྱི་གདེང་དང་ལྡན་པ་ཡང་མཐོང་དུ་ཡོད་པ་དང་། ཡང་ལ་ལ་ཐོས་བསམ་གྱི་གོ་བའི་ཐད་ནས་ཁྲིད་ཡིག་རེ་ཟུང་རང་གིས་ཀྱང་འབྲི་ཤེས་པ་ཡིན་ཡང་དོན་དང་མ་འབྲེལ་བ་ང་འདྲ་འདྲ་ཡང་ཡོད་པ་རེད། དེས་ན་བསམ་གཏན་སྒོམ་ལོ་རུ་སོང་ཡོད་མེད་ནི་བྱམས་སྙིང་རྗེ་ངེས་འབྱུང་བྱང་སེམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་འཕེལ་དང་མི་འཕེལ་ལ་བལྟ་དགོས་པ་ཡིན། རང་ཉིད་ཀྱི་སྒྲུབ་པ་གནད་དུ་མ་བསྣུན་གོང་ནས་གཞན་དོན་བྱེད་ལོ་བྱེད་པ་སྟེ། སྤྱིར་ན་གཞན་དོན་བྱེད་པ་ལ་རང་སྣང་དབང་དུ་འདུས་ནས་གཞན་སྣང་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཐུབ་ནི་ཞིག་ཡིན་དགོས་ཏེ། རང་རྒྱུད་མ་དུལ་བར་གཞན་དོན་རླབས་ཆེན་འབྱུང་བ་མིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་ཇོ་བོ་རྗེ་ལ་འཁོར་སློབ་མ་རྣམས་ཀྱིས་ཚོགས་པ་སྐྱོང་བའི་དུས་ནམ་ཡིན། གཞན་དོན་བྱེད་པའི་དུས་ནམ་ཡིན། གཤིན་པོར་འཕོ་བ་འདེབས་པའི་དུས་ནམ་ཡིན་ཞེས་ཡར་དྲི་བ་ཞུས་དུས། ཚོགས་པ་སྐྱོང་བའི་དུས་དེ་སྟོང་ཉིད་རྟོགས་ཤིང་མངོན་ཤེས་སྐྱེ་སྐབས་ཀྱི་དུས་སུ་ཡིན། གཞན་དོན་བྱེད་པའི་དུས་དེ་རང་དོན་ཟད་ཙ་ན་ཡིན། གཤིན་པོ་ལ་འཕོ་བ་འདེབས་པའི་དུས་དེ་མཐོང་ལམ་ཐོབ་དུས་ཡིན། ཞེས་གསུངས་པས་སྒྲུབ་པ་གནད་དུ་མ་བསྣུན་པར་གཞན་དོན་བྱེད་རྒྱུ་ཡོད་པ་མིན། དང་པོ་གཞན་དོན་བསྒྲུབས། དེ་ནས་ཚོགས་པ་བསྐྱངས། དེ་ནས་རང་དོན་སྒྲུབ་པ་ཉམས་ལེན་བྱེད་པ་དེ་ཡང་གོ་ལྡོག་ཏུ་སོང་བ་ཡིན་པས། གསང་སྔགས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་སློབ་དཔོན་དང་ཟབ་མོའི་མན་ངག་གི་གདམས་ཁྲིད་འདེབས་མཁན་དེ་མ་མཐའ་ཡང་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་ཐོན་ནས་རང་རྒྱུད་ལ་བོགས་ཕྲན་བུ་ཐོབ་པ་ཞིག་དགོས་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་ལུས་ངག་གི་སྒོ་ནས་བསམ་སྤྱོད་དག་པའི་གཞན་ཕན་གཏན་ནས་མ་བྱེད། ཁྱོད་ཀྱིས་སྟོང་ཉིད་མ་རྟོགས་མངོན་ཤེས་མ་ཐོབ་བར་དུ་ཆོས་ཚིག་གཅིག་ཀྱང་མ་བཤད་ཅེས་པའི་དོན་ནི་མིན་ཏེ། སྦྱིན་པའི་མཆོག་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ཡིན་པས་ཚོགས་ཆུང་རིམ་ནས་རྫོགས་པའི་དོན་དུ་ད་ལྟ་ནས་གཞན་ཕན་གྱི་སྤྱོད་པ་རུ་སློབ་དགོས་པ་ཡིན་པས། མདོར་ན་གཞན་ལ་ཆོས་བཤད་ཅིང་ཚོགས་པ་ཞིག་བསྡུ་དུས་ཀུན་རྫོབ་སེམས་བསྐྱེད་བླངས་ལ་མ་ཉམས་པ་རྒྱུད་ལ་ཡོད་དགོས་པ་སྟེ། འདི་དྲུག་འདྲ་མིན་འཆོལ་བས་མཁས་པས་རིང་དུ་སྤང༌བར་བྱའོ།།

༢༦༤ ཟོལ་མ་དྲུག་གིས་བསླུ་བའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

ཟོལ་མ་དྲུག་གིས་བསླུ་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

ལྟ་བ་ཟོལ་མ་གདེང་དུ་མ་ཚུད་པའི།།

གཡམ་རྒྱུག་སྤྲོས་བྲལ་འདིས་ཀྱང་རང་སེམས་སླུ།།

སྒོམ་པ་ཟོལ་མ་གནད་དུ་མ་ཐེབས་པའི།།

བླུན་སྒོམ་ཡིད་དཔྱོད་འདིས་ཀྱང་རང་སེམས་སླུ།།

སྤྱོད་པ་ཟོལ་མ་བག་དང་མི་ལྡན་པའི།།

སྨྱོ་སྤྱོད་རྩིང་པོ་འདིས་ཀྱང་རང་སེམས་སླུ།།

དམ་ཚིག་ཟོལ་མ་ཉེས་ལྟུང་མི་འཛེམ་པའི།།

སྲུང་སྡོམ་ངོ་ལྐོག་འདིས་ཀྱང་རང་སེམས་སླུ།།

ཐོས་བསམ་ཟོལ་མ་སངས་རྒྱས་མི་འདོད་པའི།།

ང་མཁས་གྲགས་འདོད་འདིས་ཀྱང་རང་སེམས་སླུ།།

འབྲས་བུ་ཟོལ་མ་སེམས་ཉིད་མ་རྟོགས་པའི།།

ཕྱི་དུས་ཡིད་སྨོན་འདིས་ཀྱང་རང་སེམས་སླུ།།

སླུ་བྲིད་དབང་དུ་མ་སོང་ཤིན་ཏུ་གཅེས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཟོལ་མ་སྟེ་ངོ་མ་མ་ཡིན་པ་དྲུག་གིས་བསླུ་བའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ་ནི། ལྟ་བ་མ་རྟོགས་ཀྱང་རྟོགས་སྣང་ཤར་བའི་ཟོལ་མའམ་རྫུས་མ་གདེང་དུ་མ་ཚུད་པའམ་གདེང་མ་རྙེད་པའི་གཡམ་རྒྱུག་གམ་ཧོལ་རྒྱུག་གིས་སྤྲོས་བྲལ་ཏེ་ཡོད་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་བསམ་གཏན་ལ་སྤྲོས་བྲལ་གྱི་མིང་བཏགས་པའི་ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་པ་འདིས་རང་སེམས་སླུ་བར་བྱེད་པ་དང་། ལྟ་བ་ཟོལ་མ་དེས་རྒྱུན་སྐྱོང་བའི་སྒོམ་པ་དེ་ཟོལ་མ་ལས་འོས་མེད་པས་དེ་ལྟ་བུའི་སྒོམ་པ་ཟོལ་མ་གནད་དུ་མ་ཐེབས་པའི་བླུན་སྒོམ་ཡིད་དཔྱོད་ཀྱི་སྒོམ་པ་གོལ་ཤོར་ནོར་བའི་འཕྲང་ལས་མ་ཐར་བ་འདིས་ཀྱང་རང་སེམས་སླུ་བ་ཡིན་པ་དང་། དེ་དང་འདྲ་བའི་སྤྱོད་པ་ཟོལ་མ་གཟོབ་པ་ལྷུར་ལེན་པའི་བག་དང་མི་ལྡན་པའི་སྨྱོ་སྤྱོད་མིའི་ཆོས་ལས་ཀྱང་འདས་པའི་སྤྱོད་པ་རྩིང་པོ་འདིས་ཀྱང་རང་སེམས་སླུ་བ་དང་། དམ་ཚིག་ཟོལ་མ་ཉེས་ལྟུང་འཛེམ་པ་ལྟ་ཅི་ཉེས་ལྟུང་གི་རྣམ་གྲངས་ཙམ་ཡང་མ་ཤེས་ནས་མི་འཛེམ་པའི་སྲུང་སྡོམ་ངོས་ནས་ནི་སྲུང་མདོག་སྟོན་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་ལྐོག་ནས་མི་བསྲུང་བ་འདིས་ཀྱང་རང་སེམས་སླུ་བ་དང་། ཐོས་བསམ་ཟོལ་མ་སངས་རྒྱས་པར་མི་འདོད་པའི་ཀུན་སློང་གཞན་ང་རང་ཉིད་མཁས་པའི་གྲགས་པ་ཞིག་ཐོབ་པར་འདོད་པའི་ཆོས་བརྒྱད་དང་འདྲེས་པ་འདིས་ཀྱང་རང་སེམས་སླུ་བ་ཡིན། སྤྱིར་ན་ཐོས་བསམ་མེད་པ་ཞིག་དང་བསྡུར་ན་ཐོག་མའི་ཀུན་སློང་གང་ལྟར་ཡིན་ཡང་ཐོས་བསམ་བྱས་ནས་ཐོས་པ་ནི་མ་རིག་མུན་པ་སེལ་བའི་སྒྲོན་མེ་ཡིན་པས་རིམ་གྱིས་གནད་རྒྱུ་མཚན་ཤེས་པ་ལ་ཕྱོགས་པའི་གང་ཟག་དེ་མཆོག་ཡིན་ཏེ། དེང་གི་དུས་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་མིན་ཡང་བསྟན་པའི་ཞབས་འདེགས་པ་ཞིག་ལ་འགྲོ་བ་ཡིན། འོན་ཀྱང་ཀུན་སློང་གི་ཁྱད་པ་གནམ་ས་འདྲ་ཞིག་ཡོད་པས། གཞན་ཕན་གྱི་སེམས་ཀྱིས་བསྟན་ལ་ལྷག་བསམ་ཟོལ་མེད་ཀྱིས་ཐོས་བསམ་བྱས་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚད་ནི་གཞལ་དུ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུ་ཟོལ་མའམ་བཅོས་མ་སེམས་ཉིད་ཀྱི་རང་ངོ་མ་རྟོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཕྱི་དུས་ཤིག་ལ་ཡིད་སྨོན་བྱེད་པ་འདིས་ཀྱང་རང་སེམས་སླུ་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་སླུ་བྲིད་ཀྱི་དབང་དུ་མ་སོང་བ་ཤིན་ཏུ་གཅེས་སོ།།

༢༦༥ མི་རིགས་བྱ་བ་སྤང་བའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

མི་རིགས་བྱ་བ་སྤང་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

ཕ་མེས་བླ་འཚོང་ཆོས་དཔག་ཁྲམ་མ་བྱེད།།

སྤུན་གྲོགས་དམེ་ཤོར་མཆེད་གྲོགས་རྩོད་མ་བྱེད།།

སྤྱི་ཡུལ་ཁྲིམས་འཇིག་ཆོས་མིན་ལས་མ་བྱེད།།

ངན་སྐྱུགས་དུག་འཐོར་གཞན་གྱི་རྔན་མ་འདྲེན།།

ཚོད་མེད་ཞལ་བཙེ་གང་ཟག་ཆོས་མ་གཤེ།

མ་བཅོལ་གཉེར་བ་མི་ཆོས་འདུན་མ་ཞོག།

བཅོལ་ཞིང་དབང་བ་ཆོས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་བསྒྲུབ།།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། རིགས་ཤིང་འཐད་པ་མིན་ཞིང་འོས་པ་མིན་པའི་བྱ་བ་སྤང་དགོས་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི། ཕ་མེས་ཡ་རབས་ཀྱི་སྲོལ་བཟང་རྣམས་ཤེས་པར་བྱས་ནས་ལག་ལེན་དུ་མི་བསྟར་བར་འཆོལ་ཉོག་ཏུ་སྤྱོད་པས་མེས་པོའི་བླ་འཚོང་ཞིང་རུས་མར་འདྲུད་བྱེད་ཀྱི་མི་ཆོས་ཚོད་དཔག་བྱེད་པའི་ཁྲམ་པ་མ་བྱེད་ཅིག སྤུན་དང་གྲོགས་པོའི་བར་དུ་ནང་དམེ་ཤོར་བ་དང་མཆེད་གྲོགས་ཀྱི་བར་དུ་རྩོད་པ་མ་བྱེད། ཁམས་གསུམ་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་སྤྱིའི་མཆེད་དང་། ཆོས་ལྡན་གྱི་མི་ཚང་མ་བྱེ་བྲག་དང་ནང་གི་མཆེད་ཡིན། འུ་ཚོ་བོད་ཀྱི་མིར་མཚོན་ན་ཤ་རུས་གཅིག་གིས་འབྲེལ་བའི་སྤུན་ཡིན། ནང་དམེ་བྱེད་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཐ་ཆད་རེད། ནང་དམེ་ཕྱི་དམེ་ཚང་མ་ཐ་ཆད་རེད། འོན་ཀྱང་བོད་ན་དར་བ་མང་ཆེ་བ་ནང་དམེ་ཏག་ཏག་ཡིན་པ་རེད། སྤུན་གྲོགས་དམེ་ཤོར་ཕ་མེས་ཀྱི་བླ་བཙོངས་པ་ཡིན། རང་གར་དམེ་བྱེད་ཉུང་ཡང་དོན་ཆུང་ཆུང་ཞིག་གིས་སློང་བ་རེད། འདིའི་དམེ་འཁྲུགས་འདི་མི་འོང་བའི་ཆེད་དུ་དོན་ཆུང་ལ་བཟོད་སྒོམ་བྱེད་པ་དང་། ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རང་ཅི་འདྲ་རོགས་ཀྱི་འདེང་རྒྱག་དང་། བསམ་བློ་གུ་ཡངས་མོ་རེ་བཏང་ནས་ཕན་ཚུན་མ་འཆམ་པ་བྱུང་ན་གཏམ་གྱིས་གྲོས་མཐུན་བྱེད་དགོས། དེ་དག་ཀྱང་གྲྭ་པ་བླ་སེར་ཞིག་ལ་ཁུར་བཏང་མེད་བསམ་རྒྱུ་མེད་དེ་དེ་ཡང་གཞན་ཕན་གྱི་བྱ་བ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྤྱི་ཡུལ་གྱི་ཁྲིམས་འཇིག་པའི་ཆོས་མིན་གྱི་ལས་བྱས་ནས་སྤྱི་ལ་སྤྱི་ཁྲིམས་ཤིག་མེད་ན་མི་ཆགས་ཐབས་མེད་པ་ཡིན་པས་དེ་ཉམས་སུ་མི་འཇུག་པ་དང་། ཁ་ཨ་ཀྲད་འདྲ་ཞིག་གི་ནང་ནས་། གཏམ་ལྷམ་རྩྭ་འདྲ་ཞིག་བུད་ནས། ཤར་འཕུང་ལྷོ་རྫོད་ཀྱི་ངན་སྐྱུགས་དུག་འཐོར་ལྟ་བུའི་གཞན་གྱི་རྔན་ནམ་གཞན་ལ་ངན་སྨོད་སུན་འབྱིན་གྱི་གཏམ་ངན་འདྲེན་པ་མ་བྱེད་ཅིག ཡུལ་གཉན་པོ་ལ་ཚོད་མེད་ཞལ་བཙེའམ་ཅོ་འདྲི་བྱས་ནས་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་གཤེ་བ་མ་བྱེད་ཅིག མ་བཅོལ་གཉེར་བ་མ་བབས་ཁུར་ལེན་བྱས་ནས་ཡས་མས་ཐམས་ཅད་ལ་བྲེལ་དོ་བའི་མི་ཆོས་ཀྱི་འདུན་མ་སྐྱུར་ལ་ཞོག བཅོལ་ཞིང་དབང་བ་རང་ཉིད་ཀྱི་ཐོག་ཏུ་བབས་པའི་ལས་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་སྒྲུབ་པར་གྱིས་དང་མ་ནོར་བའི་ལས་ནི་དེ་ཀའོ།།

༢༦༦ གྲོང་ཡུལ་ཕྱིན་པའི་ཉེས་པ་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

ཚུལ་བཞིན་ཆོས་ལ་སྒྲུབ་པར་ཞུགས་རྣམས་ཀྱིས།།

གྲོང་ཡུལ་ཕྱིན་པའི་ཉེས་པ་རྣམ་དྲུག་ནི།།

ཉམས་གྲིབ་ཕོག་པས་ཉམས་དང་བྱིན་རླབས་ཡལ།།

ཉོན་མོངས་ལྡང་བས་བསླབ་གསུམ་སྲུང་སྡོམ་ཤོར།།

དམ་བཅའ་འཆག་པས་རྐྱེན་དང་བར་ཆད་མང༌།།

འཁྲུལ་སྣང་འགོས་པས་ལྟ་སྒོམ་རྩལ་གསུམ་ཤོར།།

ཐ་མལ་འགོས་པས་རང་རྒྱུད་ཆོས་ལས་འདྲེད།།

ལས་ངན་དབང་གིས་ཐ་མལ་ཁྱིམ་ཐབ་འགྲོ།།

དེ་ཕྱིར་གྲོང་ཡུལ་མི་འགྲིམ་དབེན་པ་བསྟེན།།

རྒྱ་ལམ་འགྲོ་ཡང་བཙོན་རའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས།།

དབང་པོ་ཡུལ་ལ་མ་ཡེངས་ཤིན་ཏུ་གཟབ།།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཚུལ་བཞིན་དུ་དམ་པའི་ཆོས་ལ་སྒྲུབ་པ་ཉམས་ལེན་བྱེད་པར་ཞུགས་པ་རྣམས། གྲོང་ཡུལ་མི་ནག་སྐྱེ་བོ་གནས་པ་རུ་ཕྱིན་པའམ་དེར་སོང་པའི་ཉེས་པ་རྣམ་པ་དྲུག་ནི། གྲོང་ནག་གི་གསེབ་ན་རྒྱུན་དུ་བསྡད་ན་ཉམས་གྲིབ་ཀྱིས་ཕོག་ནས་གོས་པས། སྔར་ཡོད་ཀྱི་ཉམས་དང་རྟོགས་པའི་བྱིན་རླབས་ཡལ་བ་དང་། བརྟུལ་ཞུགས་བརྟན་པར་མ་སོན་གང་དང་གང་། །ཡུལ་དང་གྲོགས་ལ་བརྟེན་ནས་མཐོ་དམན་བྱེད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་གྲོང་ཡུལ་ན་ཆགས་སྡང་གི་རྐྱེན་མང་བས། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཉོན་མོངས་རགས་པ་ལྡང་ནས་བསླབ་པ་སྲུང་སྡོམ་ལ་སྐྱོན་འབྱུང་བ་དང་། གྲོང་ཡུལ་གྱི་འདུ་འཛིའི་དབང་གིས་ཐུན་གྱི་དམ་བཅའ་འཆག་པས་ཉམས་ལེན་ལ་བརྩོན་པ་ལྷོད་པའི་རྐྱེན་དང་བར་ཆད་མང༌དག་འབྱུང་བ་དང་། གྲོགས་ངན་ལྟ་སྤྱོད་མ་དག་པ་ཏག་ཏག་དང་འགྲོགས་ནས་འཁྲུལ་བ་རྒྱ་འབྱམས་སུ་སོང་བའི་གནད་ཀྱིས་འཁྲུལ་སྣང་གི་སྐྱོན་འགོས་ཏེ་ལྟ་སྒོམ་གྱི་རྩལ་གསུམ་ཤོར་བ་དང་། ཐ་མལ་གྱི་སྤྱོད་པ་ངན་པ་ཚང་མ་རང་ལ་འགོས་པས་རང་རྒྱུད་ཆོས་ལས་འདྲེད་ཅིང་ཉམས་ནས་ཆོས་ལས་ཁ་ཐག་ཇེ་རིང་དུ་འགྲོ་བ་དང་། ལས་ངན་པ་ཆུ་ཀློང་ཐུར་དུ་རྒྱུག་པའི་ཤུགས་ལྟ་བུ་དེས་དེད་པའི་དབང་གིས་ཐ་མལ་ཁྱིམ་ཐབ་ཅན་ལ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པ་མང་བ་དེའི་ཕྱིར་ན་གྲོང་ཡུལ་མི་འགྲིམ་དབེན་པ་བསྟེན་པ་ཤིན་ཏུ་ནས་ཀྱང་གལ་ཆེ་བ་དང་། གལ་ཏེ་བརྒྱ་ལམ་རེས་འགའ་ཞིག་ལ་འགྲོ་དགོས་ཐུག་པ་མ་སོང་ཐབས་མེད་གཞན་དོན་ལ་སོགས་པ་རུ་ཁེལ་ན་འགྲོ་དགོས་པའི་དུས་སུ་ཡང་གྲོང་མི་ནག་གི་ཁྱིམ་འདི་ནི་བཙོན་ར་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་ལ་བསམ་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས། དབང་པོ་ཡུལ་ལ་མ་ཡེངས་ཡུལ་ཕྱིར་ཞེན་པས་མ་འབྲངས་པར་ཤིན་ཏུ་གཟབ་པར་བྱའོ། །ཆོས་ལྡན་ཆོས་ཀྱིས་འཚོ་བའི་གང་ཟག་གྲོང་ཡུལ་དུ་འགྲོ་རྒྱུ་འདི་ལྟ་བུར་བཀག་ཡོད་པས་གྲོང་ཡུལ་དུ་གཏན་འདུག་བྱས་པའི་ཉེས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡོད་པ་ནི་སྨོས་མ་དགོས་ལ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱོན། དམ་ཆོས་འདུལ་བའི་བསླབ་ཁྲིམས་བཅས་ནས་ཐོག་མར་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ནས་བཟུང་སྟེ་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་གྲོང་ནས་རྒྱང་གྲགས་ཀྱིས་འཕགས་པའི་དགོན་པར་གནས་འཆའ་དགོས་པར་གསུངས་པ་དེས་ན། ཁྱིམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་དགེ་འདུན་པ་དགེ་འདུན་འདུ་བའི་གནས་དགོན་པའི་ནང་ནས་མཇལ་ན་དང་བ་ལྷག་པར་འདྲེན་པ་དང་། ཁྱིམ་པ་རང་ཉིད་དང་མཉམ་འགྲོ་མཉམ་འདུག་མཉམ་ཟ་མཉམ་འཐུང་བྱས་པས་མཉམ་འགྲོགས་ཀྱི་བདུད་ཞུགས་ནས་ནམ་ཞིག་དད་པ་ལྡོག་པ་མ་ཟད། མནའ་མཉམ་ཁུར་ཚོང་མཉམ་བརྒྱབ་བྱས་པའི་དབང་གིས་སྟོན་པའི་ན་བཟའ་དམར་པོ་དེ་དང་མིག་འདྲིས་ཁུར་ནས་དགོན་པའི་གདོང་གྲལ་གྱི་ནང་དུ་བཞུགས་པའི་དུས་སུའང་དད་པ་དེ་ཙམ་མེད་པར་གྱུར་ཚེ་ཁྱིམ་པ་སུན་འབྱིན་དུ་སོང་བ་ཡིན་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་འབྲེལ་འདྲིས་ཆེ་བའི་དབང་གིས་ནམ་ཞིག་ལ་འཛིང་རྩོད་འཐབ་མོ་བྱུང་ནས་གྲི་མགོ་འཕུར་རེས་བྱེད་དུས་ཆོས་གོས་འོག་གི་དུག་མདའ་ཕར་ཚད་ནའང་ཤིན་ཏུ་ཐ་ཆད་ཅིང་། ཚུར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ན་བཟའ་ཅན་ལ་མཚོན་ཆ་ཚད་ན་ཡང་ཉེས་པའི་ཐོག་ཏུ་ཉེས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། དེས་ན་གྲྭ་པ་དགོན་ན་འདུག་པ་ལ་ཡོན་ཏན་ཆེན་པོ་ཡོད་དོ།།

༢༦༧ སྒྲུབ་པའི་གནས་དྲུག་ཆིངས་སུ་བཅིང་བ་བསྟན་པ།

སྒྲུབ་པའི་གནས་དྲུག་ཆིངས་སུ་བཅིང་བ་ནི།།

ལྟ་བའི་གནས་ལུགས་སངས་རྒྱས་དགོངས་པར་སྐྱོལ།།

ཉམས་ལེན་མན་ངག་ཐབས་ཀྱིས་གནད་དུ་གཟིར།།

རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་གཏན་ཚིགས་འགག་ཏུ་གཏེམས།།

སྐྱེ་ཚུལ་གནད་རྣམས་ཡུལ་སྣང་ཐུག་ཕྲད་གྲོལ།།

ཐམས་ཅད་སེམས་ཉིད་འགྱུར་མེད་ངང་དུ་བསྡམ།།

ཆོས་སྤྱི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོར་བཅིང་བ་སྟེ།།

འདི་དག་གནད་བསྣུན་ཚེ་འདིས་བྱང་ཆུབ་འགྲུབ།།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། སྒྲུབ་པ་ཉམས་ལེན་བྱེད་པའི་གནད་ཀྱི་གནས་རྣམ་པ་དྲུག་ཆིངས་སུ་བཅིང་ནས་བསྟན་པ་ནི། ལྟ་བའི་གནས་ལུགས་དེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡེ་སངས་རྒྱས་པའི་དགོངས་པ་ལ་སྐྱོལ། ཉམས་ལེན་དེ་མན་ངག་གི་ཐབས་ཀྱིས་གནད་ངོ་མའི་ཐོག་ཏུ་གཟིར་བར་གྱིས། མཐར་ཐུག་གི་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་འོད་གསལ་ལྷུན་གྲུབ་དེ་སྒྲ་ཚིག་བརྗོད་པའི་གཏན་ཚིགས་འགག་ཏུ་གཏེམས་ནས་སྨྲ་བསམ་བརྗོད་བྲལ་གྱི་ཆིངས་སུ་ཆིངས། རིག་རྩལ་གྱི་རྟོག་པ་སྐྱེ་ཚུལ་གྱི་གནད་ནི་རྣམ་རྟོག་རྣམས་ཡུལ་སྣང་ཐུག་ཕྲད་རང་གྲོལ་དུ་འགྲོ་བ་གྱིས། ཐམས་ཅད་སེམས་ཉིད་འགྱུར་མེད་ཆོས་དབྱིངས་ཆེན་པོའི་ངང་དུ་འགག་སྡོམས། འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་སྤྱི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོར་བཅིང་བ་སྟེ། འདི་དག་ནི་ཤྲཱི་སེང་ཧའི་འདེབས་ལུགས་གསུམ། ཆོས་ཟད་ཀ་དག་ཆེན་པོར་ལ་བཟླ། བྱ་བྲལ་ཟང་ཐལ་རྗེན་པར་འགག་བསྡམ། ཡང་གྲོལ་མཉམ་པ་ཆེན་པོར་ཆིངས་སུ་བཅིང་བར་གསུངས་པ་དང་དོན་གཅིག་གོ །འདི་དག་ཐམས་ཅད་གནད་དུ་བསྣུན་ཐུབ་ན་ཚེ་སྐྱེ་བ་འདིར་བྱང་ཆུབ་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ།།

༢༦༨ གཞི་དྲུག་འདིངས་པའི་གདམས་ངག་བསྟན་པ།

གཞི་དྲུག་འདིངས་པའི་གདམས་ངག་བསྟན་པ་ནི།།

ཤེས་རབ་གཞི་འདིངས་ཐོས་བསམ་སྦྱོར་བ་དང༌།།

ཐེག་ཆེན་གཞི་འདིངས་སེམས་བསྐྱེད་བསླབ་པ་དང༌།།

བྱིན་རླབས་གཞི་འདིངས་བརྒྱུད་པ་བཟང་བ་དང༌།།

རྟོགས་པའི་གཞི་འདིངས་སེམས་ཉིད་རྟོགས་པ་དང༌།།

ཡོན་ཏན་གཞི་འདིངས་དད་བརྩོན་འབྲེལ་བ་དང༌།།

བདེ་སྐྱིད་གཞི་འདིངས་འཁོར་བ་སྤང་བ་སྟེ།།

དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་མཛད་པའི་རྗེས་སུ་སློབ།།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། གཞི་དྲུག་འདིངས་བའམ་གདིང་བར་བྱེད་པའི་གདམས་ངག་བསྟན་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་གཞི་འདིངས་པའམ་གཞི་ཞིག་འཇོག་པར་བྱེད་པ་ལ་ཐོས་བསམ་སྦྱོར་བ་གནད་དུ་ཆེ་བ་དང༌། ཐེག་ཆེན་གྱི་གཞི་འདིངས་བྱེད་ནི་སེམས་བསྐྱེད་ཡིན་པས་དེར་བསླབ་པ་དང༌། བྱིན་རླབས་ཀྱི་གཞི་འདིངས་བར་བྱེད་དགོས་ན་བླ་མ་དམ་པ་བརྒྱུད་པ་བཟང་བོ་བར་མ་ཆད་པ་ཞིག་དགོས་པ་དང༌། ཉམས་དང་རྟོགས་པའི་གནད་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་གཞི་ཞིག་འདིང་བ་བྱེད་པ་ལ་སེམས་ཉིད་མཐའ་བྲལ་གྱི་དོན་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་གྱི་གཞི་འདིང་བར་བྱེད་པ་ལ་མེད་ཀྱི་ཐབས་མེད་ནི་དད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་འབྲེལ་བ་དང༌། གཏན་དུ་བདེ་ཞིང་སྐྱིད་པའི་གཞི་འདིངས་བར་བྱེད་པ་ལ་འཁོར་བ་གཏན་དུ་སྤང་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་གཞི་འདིང་བ་དྲུག་གི་གདམས་ངག་དམ་པ་གོང་མ་རྣམས་ཀྱི་མཛད་སྤྱོད་ཡིན་པ་དེའི་རྗེས་སུ་སློབ་ཅིག

༢༦༩ ཟང་ཟིང་ནོར་རྫས་བསགས་པའི་སྐྱོན་དྲུག་བསྟན་པ།

ཟང་ཟིང་ནོར་རྫས་བསགས་པའི་སྐྱོན་དྲུག་ནི།།

དུག་ལྔའི་རྟེན་ཡིན་ཆགས་སྡང་ཟག་པ་འཕེལ།།

སེར་སྣའི་འཆིང་བྱེད་ཡི་དྭགས་ལས་ངན་སོག།

འཇིག་རྟེན་ཆོས་སོང་བྱང་ཆུབ་ལམ་དང་བྲལ།།

སྐྱེད་འཕེལ་བསྐྱང་སྲུང་མི་ཚེ་སྡུག་བསྔལ་ཟད།།

ཉམས་ལེན་ཆོས་འཛོལ་ལྷ་མིའི་ངན་སྨྲས་འདུ།།

བར་ཆད་བདུད་ཡིན་ཐ་མར་སྲོག་ལ་རྒོལ།།

དེ་བས་ནོར་རྫས་གསོག་གྲུན་སྐྱེད་འཕེལ་ཀུན།།

དམ་ཆོས་སྒྲུབ་པས་རིང་དུ་སྤང་བར་བྱ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཟང་ཟིང་ནོར་རྫས་བསགས་པའི་སྐྱོན་དྲུག་དེ་གང་ཡིན་ན་ནི། ནོར་རྫས་འདི་དུག་ལྔ་བོ་བསྐྱེད་པའི་རྟེན་ཡིན་པས་ཆགས་སྡང་གི་ཟག་པ་འཕེལ་བ་སྟེ། རྒྱུ་ནོར་གསོག་སྐྲུན་བྱེད་པ་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་ཆགས་ཞེན་འཕེལ་བ་དང་། དེ་བསགས་དང་བསྲུངས་དང་བརླགས་པའི་ཁོངས་ནས་ཁོང་ཁྲོ་ཚིག་རྩུབ་གནོད་སེམས་ཕྲག་དོག་ལ་སོགས་པ་འཕེལ་བ་དང་། དེ་དག་རྨོངས་པ་ཁྱབ་བྱེད་ཀྱི་ཚུལ་དུ་འདིར་སྣང་ལ་ཞེན་ནས་ཕྱི་མའི་ཕུགས་འདུན་རྒྱག་མི་ཤེས་པ་དང་། རྒྱུ་ནོར་ལ་སེར་སྣའི་དབང་གིས་ཕྱི་མ་ངན་འགྲོ་ཡི་དྭགས་ལ་སྐྱེ་བའི་ལས་ངན་རྣམས་སོག་ནས་ད་ལྟ་ནས་ཀྱང་ཡི་དྭགས་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་འཇུངས་ཤིང་འཇུར་གེགས་བྱེད་པ་དང་། བྱ་བ་ཐམས་ཅད་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་སུ་སོང་ནས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་དང་བྲལ་བ་དང་། བསགས་དང་བསྲུངས་དང་བརླགས་པའི་གདུང་བ་ཡིས། །ནོར་ནི་ཕུང་ཁྲོལ་མཐའ་ཡས་ཤེས་པར་བྱ། །ནོར་ལ་ཆགས་པས་གཡེངས་པར་གྱུར་པ་རྣམས། །སྲིད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་སྐབས་མེད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ། བརྒྱ་ཉིས་བརྒྱ་དང་། ཉིས་བརྒྱ་སུམ་བརྒྱར་ཨེ་འགྱུར་གྱི་སྐྱེད་འཕེལ་དང་ཉར་ཚགས་བདག་སྐྱོང་དང་དགྲ་རྐུན་སྲུང་བ་སོགས་ཀྱིས་མི་ཚེ་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཟད་པ་དང་། ཉམས་ལེན་གྱི་ཆོས་དང་འཛོལ་ནས་དཀར་ཕྱོགས་ཀྱི་ལྷ་མི་དགའ་ཞིང་བྱ་བ་ལམ་དུ་མི་འགྲོ་བ་དང་མིའི་ངན་སྨྲས་མང་པོར་འདུ་བ་དང་། རྒྱུ་ནོར་གསོག་གྲུན་གྱི་ངང་དུ་མི་ཚེ་ཤོར་འགྲོ་བ་དེ་ཆོས་པ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་བར་ཆད་ཀྱི་བདུད་དངོས་ཡིན་པས་ཐ་མར་ཏེ་མཐར་རྒྱུའི་དོན་དུ་སྲོག་ལ་རྒོལ་ནས་ཤོར་བ་དང་། རྒྱུ་མཚན་དེ་ལྟ་བས་ན་ནོར་རྫས་གསོག་གྲུན་དང་སྐྱེད་འཕེལ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དམ་ཆོས་སྒྲུབ་པའི་ཆོས་པ་ཞིག་ཡིན་ཚེ་རིང་དུ་སྤང་བར་བྱའོ།།

༢༧༠ བཟའ་ཚང་ལེགས་པར་བཙལ་བའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

བཟའ་ཚང་ལེགས་པར་བཙལ་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

ཕ་ཡི་དམ་པར་ཆོས་དབྱིངས་འགྱུར་མེད་ཚོལ།།

མ་ཡི་དམ་པར་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཚོལ།།

བུ་ཡི་དམ་པར་རང་བྱུང་ཁྱེའུ་ཆུང་ཚོལ།།

གྲོགས་ཀྱི་དམ་པར་གཉིས་མེད་ཟུང་འཇུག་ཚོལ།།

ནོར་གྱི་དམ་པར་སེམས་ཉིད་ནོར་བུ་ཚོལ།།

གནས་ཀྱི་དམ་པར་སྐུ་གསུམ་ཞིང་ཁམས་ཚོལ།།

དེ་དག་འཛོམས་ན་རིག་པའི་གཏན་ཡུལ་ཟིན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། བཟའ་ཚང་ལེགས་པ་མ་འདྲ་བ་ཞིག་བཅའ་དགོས་བསམས་ན། ཕ་ཡི་དམ་པར་གཞི་ཆོས་དབྱིངས་འགྱུར་བ་མེད་པ་ཀ་དག་གདོད་ནས་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཚོལ། མ་ཡི་དམ་པར་རང་བྱུང་གི་འབྲས་བུའི་ཡེ་ཤེས་ལྷུན་གྲུབ་བྱ་རྩོལ་དང་བྲལ་བ་དེ་ཉིད་ཚོལ་། བུ་ཡི་དམ་པར་རང་བྱུང་གི་རིག་པའི་ཁྱེའུ་ཆུང་ལམ་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཚོལ། གྲོགས་ཀྱི་དམ་པར་སྣང་སྟོང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་གཉིས་མེད་མཉམ་པ་ཉིད་ཟུང་འཇུག་གི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཉིད་ཚོལ། ནོར་ཐམས་ཅད་ཀྱིི་ནང་ནས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བ་དམ་པ་དེ་གང་ཡིན་ན་སེམས་ཉིད་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་གནས་ལུགས་དོན་གྱི་ནོར་བུ་ཡིན་པས་དེ་ཉིད་ཚོལ། གནས་ཀྱི་དམ་པ་གནས་ཁྱད་པར་ཅན་སངས་རྒྱས་སྐུ་གསུམ་གྱི་ཞིང་ཁམས་གཞན་ནས་མ་འོང་རང་ལ་གནས་པ་དེ་ཉིད་ཚོལ། དེ་ལྟ་བུའི་ཕ་མ་བུ་གསུམ་གྲོགས་དང་ནོར་གནས་དེ་དག་འཛོམས་ན་རིག་པའི་གཏན་ཡུལ་ཟིན་ནས་ཁྱིམ་བཟང་པོ་ཞིག་བཅའ་ཐུབ་པའོ།།

༢༧༡ ཉམས་ལེན་སྲོལ་དུ་འཇུག་པའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

ཉམས་ལེན་སྲོལ་དུ་འཇུག་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

འཁོར་བའི་སྐྱེལ་མར་སྐྱབས་འགྲོ་ཉམས་སུ་བླང༌།།

སོ་ནམ་ལས་སུ་ཆོས་སྤྱོད་ཉམས་སུ་བླང༌།།

མྱུར་མགྱོགས་རྟ་ཕོར་ཐབས་ལམ་ཉམས་སུ་བླང༌།།

ནོར་གྱི་དབྱིག་ཏུ་ཚོགས་གཉིས་ཉམས་སུ་བླང༌།།

ཁེ་སྤོགས་འཕེལ་དུ་ཡོན་ཏན་ཉམས་སུ་བླང༌།།

ཟས་སྐོམ་བཅུད་དུ་གདམས་ངག་ཉམས་སུ་བླང༌།།

དེ་ལྟར་སུས་བྱས་གོང་མའི་བརྒྱུད་པ་ཟིན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཉམས་ལེན་ལམ་སྲོལ་དུ་འཇུག་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི། སྐྱེལ་མ་བཟང་བོ་ཞིག་གིས་དགྲ་དོགས་དགོས་ས་ཞིག་ནས་བསྐྱལ་ན་མགོ་ཐོན་ལམ་ཡག་ཏུ་འདོད་པའི་སར་བདེ་བླག་ཏུ་འབྱོར་བར་བྱེད་པ་བཞིན་ཡིན་པས་འཁོར་བའི་སྐྱེལ་མར་སྐྱབས་འགྲོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་མ་ཐོབ་བར་དུ་ཉམས་སུ་བླང་དགོས་པ་དེས་ན་སྐྱབས་འགྲོ་སེམས་བསྐྱེད་འདི་དག་དང་པོ་མགོ་ཞིག་ནས་ཉམས་སུ་བླངས་པས་ཆོག་པ་དཔེར་ན་འབུམ་ལྔ་བསགས་ཚར་དུས་མི་དགོས་པ་དེ་འདྲ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞིང་པ་སོ་ནམ་པ་ཞིག་ལ་ཆ་མཚོན་ན་དབྱར་དགུན་སྟོན་དཔྱིད་ཀུན་ཏུ་ཞིང་དང་ལོ་ཏོག་ལ་ཕན་པའི་བྱ་བ་ཆག་མེད་རྒྱུན་དུ་བྱེད་དགོས་པ་བཞིན་དུ། ཆོས་པ་དག་གིས་ཀྱང་ཆོས་སྤྱོད་ཀྱི་ཉམས་ལེན་རྒྱུན་མི་ཆད་པ་དགོས་པ་དང་། ས་ཐག་རིང་གཅད་དགོས་ན་མྱུར་མགྱོགས་ཀྱི་རྟ་ཕོར་བརྟེན་དགོས་པ་ལྟར་དུ་ས་ལམ་མྱུར་བགྲོད་བྱེད་བསམ་པ་ཞིག་གིས་ཐབས་ལམ་ཁྱད་པར་ཅན་ཉམས་སུ་བླང་དགོས་པ་དང་། འཁོར་བའི་གནས་ནས་བྲོས་ཏེ་ཐར་ལམ་སྙེགས་པ་ཞིག་གིས་མེད་ཐབས་མེད་པའི་ནོར་གྱི་དབྱིག་ནི་ཚོགས་གཉིས་ཡིན་པས་ཉམས་སུ་བླང་དགོས་པ་དང་། ཁེ་སྤོགས་འཕེལ་དུ་ཡོན་ཏན་ཉམས་སུ་བླང༌། སྐྱེད་ཁེ་ཞིག་ཡར་འཕེལ་དགོས་འདུག་བསམས་ན་ཡོན་ཏན་ཉམས་སུ་ལོངས་དང་ཁེ་སྤོགས་ཀྱི་སྐྱེད་དེར་འཕེལ་དུ་ཡོད་པ་ཡིན། མི་རྣམས་ལུས་སྟོབས་རྒྱས་དགོས་ཚེ་ཟས་སྐོམ་གྱི་བཅུད་ལ་བརྟེན་དགོས་པ་དང་འདྲ་བར་ཐར་ལམ་བགྲོད་པ་དམ་པའི་ལུས་ཟུངས་ཤིག་རྒྱས་དགོས་དུས་གདམས་ངག་གི་བཅུད་བཟང་ཉམས་སུ་བླང་དགོས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་དུ་སུས་བྱས་པ་དེས་གོང་མའི་བརྒྱུད་པ་ཡང་དག་པ་ཟིན་ནས་དམ་པའི་རྒྱལ་ས་ཟིན་པ་ཡིན་ནོ།།

༢༧༢ རིག་པ་ལམ་གཞུག་གདམས་ངག་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

རིག་པ་ལམ་གཞུག་གདམས་ངག་རྣམ་དྲུག་ནི།།

སྐབས་སུ་རང་སྣང་མཐུན་པའི་རྐྱེན་གྲོགས་ལྟོས།།

རང་སྣང་ཤེས་པས་ཉམས་མྱོང་གྲོགས་སུ་འཆར།།

སྐབས་སུ་མི་མཐུན་གནོད་པའི་རྐྱེན་སྣང་ལྟོས།།

འཁྲུལ་བ་ཞེན་ལོག་གནད་དུ་ཆེ་བ་ཡིན།།

སྐབས་སུ་གྲོགས་དང་གཞན་གྱི་བླ་མ་ལྟོས།།

བཟང་ངན་ཤེས་ན་ཉམས་ལེན་སྐུལ་མ་ཡིན།།

སྐབས་སུ་མཁའ་ལ་འབྱུང་བཞིའི་ཆོ་འཕྲུལ་ལྟོས།།

སེམས་ཉིད་ངང་དུ་འབད་རྩོལ་ཞིག་པ་ཤེས།།

སྐབས་སུ་རང་གི་ཡུལ་མཁར་ལོངས་སྤྱོད་ལྟོས།།

སྒྱུ་མར་ཤེས་པས་འཁྲུལ་སྣང་ཞེན་པ་ལོག།

སྐབས་སུ་གཞན་གྱི་མི་ནོར་ལོངས་སྤྱོད་ལྟོས།།

སྙིང་རྗེར་ཤེས་པས་འཁོར་བའི་འདོད་པ་སྤོང༌།།

མདོར་ན་སྣ་ཚོགས་སྣང་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ།།

རང་བཞིན་བརྟགས་པས་བདེན་ཞེན་འཁྲུལ་བ་འཇིག།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། རིག་པ་ལམ་གཞུག་གི་གདམས་ངག་རྣམ་དྲུག་དེ་གང་ཡིན་ན། སྐབས་དང་སྐབས་སུ་རང་སྣང་དང་མཐུན་པའི་རྐྱེན་དང་གྲོགས་རང་ཉིད་གང་ལ་མོས་པའི་ས་ཕྱོགས་དང་། གང་ཉན་པར་འདོད་པའི་གཏམ་སྙན་དང་། གང་དང་འགྲོགས་པར་འདོད་པའི་གྲོགས་སོགས་ལ་ལྟོས་དང་། དེ་ཚོ་རང་སྣང་ལས་འཆར་བར་ཤེས་པས་ན་ཉམས་མྱོང་གི་གྲོགས་སུ་འཆར་བ་ཡིན་པ་དང་། ཡང་སྐབས་དང་སྐབས་སུ་མི་མཐུན་གནོད་པའི་རྐྱེན་སྣང་ཡུལ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་དང་། གྲོགས་མི་དགའ་ས་ལ་སོགས་པར་ལྟོས་དང་། འཁྲུལ་བར་ཞེན་ལོག་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་གནད་དུ་ཆེ་བ་ཡིན། སྐབས་དང་སྐབས་སུ་གྲོགས་གཞན་དང་གཞན་གྱི་བླ་མ་ལ་ལྟོས་དང་གྲོགས་དང་བླ་མ་དེ་ཚོའི་བཟང་ངན་གྱི་དབྱེ་བ་ཤེས་པ་ཡིན་པས། གཅིག་ན་ཉམས་ལེན་གནད་ཀྱི་སྐུལ་མ་དང་། གཉིས་ན་བཟང་ངན་གྱི་དབྱེ་བ་འབྱེད་ཤེས་པ་ཡིན། ཡང་སྐབས་དང་སྐབས་སུ་མཁའ་ལ་འབྱུང་བཞིའི་ཆོ་འཕྲུལ་ནམ་མཁའ་ནས་གློག་འཁྱུག་པ་དང་། འབྲུག་གི་སྒྲ་གྲགས་པ་དང་། ཆར་བྱུང་བ་དང་། སེར་བ་འབེབ་པ་དང་། སྤྲིན་འཐིབས་པ་དང་། ན་བུན་འཁྲིགས་པ་སོགས་ལ་ལྟོས་ཤིག་དང་། གང་བྱུང་དེ་དག་ཐམས་ཅད་རེ་ཞིག་ནས་ནམ་མཁའི་ངང་དུ་གཞི་མེད་རང་སངས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིན། དེ་དང་འདྲ་བ་རྟོག་པའི་སྤྲིན་ཚོགས་དགེ་དང་མི་དགེའི་གཟུགས་བརྙན་གང་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཉིད་འོད་གསལ་བའི་དབྱིངས་སུ་འབད་རྩོལ་མི་དགོས་པར་ཞིག་ནས་རང་ཞུ་རང་ཐིམ་དུ་འགྲོ་བར་ཤེས་པ་ཡིན། ཡང་སྐབས་དང་སྐབས་སུ་རང་གི་ཡུལ་མཁར་ལོངས་སྤྱོད་ལ་ལྟོས་དང་། སྔར་ཡོད་པ་ད་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་མི་རྟག་པའི་ངང་ཚུལ་སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་ཡིན་པར་ཤེས་པས་རང་ཉིད་ཀྱི་འཁྲུལ་སྣང་དང་ཞེན་པ་གཏིང་ནས་ལོག་པའི་དཔེ་དངོས་སུ་མཐོང་བའི་ཕན་པ་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་དང་སྐབས་སུ་གཞན་གྱི་མི་ནོར་ལོངས་སྤྱོད་དང་དེའི་བྱུང་བ་ལ་བལྟས་དུས། བསགས་པ་ཐམས་ཅད་ལོངས་སྤྱད་ལོང་མ་བྱུང་བ་དང་། ནོར་རྫས་ཕྱི་མའི་ཡུལ་དུ་ཁྱེར་ས་མེད་པ་དང་། ཚེ་གཅིག་ལ་དཀའ་བས་བསགས་པ་དེ་ཉིན་གཅིག་ལ་སྟོང་སོང་བ་སོགས་ལ་ལྟོས་དང་། དེ་དག་ལ་སྙིང་རྗེ་སྐྱེ་བ་དང་བདེ་སྐྱིད་ལ་ཞེན་ཅིང་ཆགས་པའི་འདོད་པ་སྤོང་བར་བྱེད་དོ། །མདོར་ན་འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སྣ་ཚོགས་སྣང་བའི་ཆོས་འདི་དག་རྣམས་ལ་ངེས་པར་སེམས་ནས་དེ་དག་གི་རང་བཞིན་བརྟགས་པས་རང་ཉིད་ཀྱི་བདེན་ཞེན་ཞིག་ནས་འཁྲུལ་བའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་འཇིག་པ་ལ་ཕན་པ་ཆེའོ།།

༢༧༣ བལྟས་པས་ལེགས་པར་མཐོང་བའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

བལྟས་པས་ལེགས་པར་མཐོང་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

ཕྱི་རོལ་སྣང་བ་དུས་བཞིའི་འགྱུར་ལྡོག་ལྟོས།།

མི་རྟག་སྐྱོ་ཤས་བློ་སྣ་ཐུང་བ་འཆར།།

ཕན་བཏགས་ལན་དུ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ལྟོས།།

སྙིང་ནས་ཞེན་ལོག་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་འཆར།།

དོན་མེད་གཞན་གྱིས་ཆགས་སྡང་བྱེད་པ་ལྟོས།།

ངེས་འབྱུང་དྲག་པོས་གང་ལའང་དགོས་མེད་འཆར།།

བསྐྱངས་པའི་བུ་ཚས་ཕ་མར་མི་བསྟོངས་ལྟོས།།

གཞན་ལ་བློ་ལྟོས་རེ་བ་ཆུང་བ་འཆར།།

འབྱོར་ལྡན་ཤི་ནས་སྒྲེན་མོར་སོང་བ་ལྟོས།།

ཡོ་བྱད་གཉེན་འདུན་ཞེན་པ་ལོག་པ་འཆར།།

ཐར་ལམ་དེད་དཔོན་བླ་མའི་སྐུ་དྲིན་ལྟོས།།

སྙིང་ནས་མོས་གུས་མཆི་མ་གཡོ་བ་འཆར།།

དེ་ལྟར་བདེ་སྡུག་འཁྲུལ་བའི་རྐྱེན་རྣམས་ལ།།

ལེགས་པར་བསམས་ཏེ་ངེས་འབྱུང་སྐྱོ་ཤས་བསྐྱེད།།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། ལེགས་པར་བལྟས་པས་ལེགས་པར་མཐོང་བའི་ཆོས་དྲུག་དེ་གང་ཡིན་ན། ཕྱི་རོལ་གྱི་སྣང་བ་ནམ་ཟླ་དུས་བཞིའི་འགྱུར་ལྡོག་དབྱར་གཞུག་ལ་སྟོན་དང་། སྟོན་གཞུག་ཏུ་དགུན་ལ་སོགས་པས་འགྱུར་བ་ལ་ལྟོས་དང་། མི་རྟག་སྐྱོ་ཤས་སྐྱེ་ནས་བློ་སྣ་ཐུང་བར་འཆར་བ་དང་། དྲིན་ཅན་གྱི་ཕ་མ་སོགས་ཀྱིས་ཆུང་དུས་དྲིན་གྱིས་བསྐྱངས་ནས་ཕན་བཏགས་པའི་ལན་དུ། རང་ལག་ཁྱོག་པ་དང་དེ་དག་རྒས་པའི་སྐབས་སུ་བཀུར་བསྟི་མེད་ནས་ཡི་མུག་ཏུ་འཇུག་པའི་ཚུལ་ལ་ལྟོས་དང་། སྙིང་ནས་ཞེན་ལོག་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་འཆར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དོན་མེད་ཚེ་འདིའི་བྱ་བཞག་ཆུང་ཆུང་ཞིག་གི་དོན་དུ་ཡང་ཆགས་སྡང་གི་སྒོ་ནས་ལས་ངན་སྣ་ཚོགས་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་དང་། འཁོར་བའི་ལས་དེར་ངེས་འབྱུང་དང་སྐྱོ་ཤས་དྲག་པོ་སྐྱེས་ནས་ཚེ་འདིིའི་བྱ་བཞག་ཐམས་ཅད་ལ་དགོས་མེད་ཀྱི་སྣང་བ་འཆར་བ་ཡིན་པ་དང་། ཕ་མས་དྲིན་གྱིས་བསྐྱངས་པའི་བུ་ཚས་མི་བསྟོངས་པའམ་ཕན་པས་མི་བསྐྱངས་པའི་ཚུལ་ལ་ལྟོས་དང་། མི་གཞན་ལ་བློ་ལྟོས་ཀྱི་རེ་བ་ཆུང་བ་དེ་འཆར་བ་ཡིན་པ་དང་། གསོན་ཚེ་རྒྱུ་ནོར་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་འབྱོར་བ་ལྡན་པའི་མི་ཤི་བའི་སྐབས་སུ་ཇི་ལྟ་བུའི་ཕྱུག་པོ་ཞིག་ཡིན་རུང་སྒྲེན་མོ་གཅེར་བུར་ཁབ་སྐུད་ཙམ་ཁྱེར་དབང་མེད་པར་མར་གྱི་ནང་ནས་སྤུ་བཏོན་པ་ལྟར་དུ་སོང་བ་ལ་ལྟོས་དང་། རྒྱུ་ནོར་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་ཡོ་བྱད་དང་གཉེན་འདུན་ཐམས་ཅད་ལ་ཞེན་པ་ལོག་པའི་ཉམས་སྣང་འཆར་བ་ཡིན་པ་དང་། ཐར་བའི་ལམ་དུ་འཁྲིད་པའི་དེད་དཔོན་བླ་མ་དམ་པའི་སྐུ་དྲིན་ལ་ལྟོས་དང་། སྙིང་ནས་མོས་གུས་ཀྱི་མཆི་མ་གཡོ་བ་ཞིག་འཆར་བ་ཡིན། དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་འདིར་སྣང་གི་བདེ་སྡུག་འཁྲུལ་བའི་རྐྱེན་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལ། ལེགས་པར་བསམས་པའི་གནད་ཤེས་པ་བྱས་ཏེ་ངེས་འབྱུང་སྐྱོ་ཤས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ།།

༢༧༤ སྐབས་སུ་ལེགས་པར་ལྟ་བའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

སྐབས་སུ་ལེགས་པར་ལྟ་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

སྐབས་སུ་རང་གཞན་ལུས་ཀྱི་བྱེད་སྤྱོད་ལྟོས།།

གར་མཁན་རྩེད་མོ་འདྲར་མཐོང་བདེན་མེད་འཆར།།

སྐབས་སུ་ངག་གི་སྨྲ་བརྗོད་སྒྲ་ལ་ལྟོས།།

གྲགས་སྟོང་བྲག་ཅ་འདྲར་མཐོང་བརྗོད་མེད་འཆར།།

སྐབས་སུ་ཡིད་ཀྱི་བདེ་སྡུག་ཅི་ཤར་ལྟོས།།

རིག་པའི་རོལ་བར་མཐོང་བས་གནས་ལུགས་འཆར།།

སྐབས་སུ་འགྱུ་དྲན་རྟོག་པའི་རང་ངོ་ལྟོས།།

རང་ཡལ་ཤེས་པ་ཆོས་སྐུ་ཅེར་མཐོང་འཆར།།

སྐབས་སུ་སེམས་ཉིད་མ་གཡོས་ངང་ལ་ལྟོས།།

འཕྲོ་འདུ་མེད་མཐོང་ཟད་པའི་དགོངས་པ་འཆར།།

སྐབས་སུ་ཅོག་གཞག་བྱ་བཙལ་བྲལ་ལ་ལྟོས།།

བྱར་མེད་མཐོང་བས་བློ་བདེ་ཁོང་ནས་འཆར།།

དེ་ལྟར་སུས་ཤེས་ཟབ་མོའི་དོན་ལ་མཁས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། སྐབས་སུ་ལེགས་པར་ལྟ་བའི་ཆོས་དྲུག་དེ་གང་ཡིན་ན། སྐབས་དང་སྐབས་སུ་རང་གཞན་གྱི་ལུས་ཀྱི་བྱེད་སྤྱོད་ལས་ལུགས་བཅའ་སྟངས་ལ་ལྟོས་དང་། གར་མཁན་གྱིས་ལུས་ཀྱི་རྩེད་མོའི་རྣམ་འགྱུར་འདྲ་དང་མི་འདྲར་བརྫུས་པར་མཐོང་བས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བརྫུས་པ་ཙམ་ལས་བདེན་མེད་དུ་ཤེས་པ་འཆར་བ་ཡིན་པ་དང་། སྐབས་དང་སྐབས་སུ་རང་དང་གཞན་གྱི་ངག་གི་སྨྲ་བརྗོད་སྣ་ཚོགས་སྨྲས་པ་ལ་ལྟོས་དང་། གྲག་བཞིན་དུ་སྟོང་བའི་བྲག་ཅ་འདྲ་བར་མཐོང་ནས་ཆོས་སྐུའི་གསུང་བརྗོད་དུ་མེད་པ་འཆར་བ་ཡིན། སྐབས་སུ་རང་གི་ཡིད་ཀྱི་བདེ་སྡུག་ཅི་ཤར་ལ་ལྟོས་དང་། རིག་པའི་རོལ་བ་བལྟ་བྱ་ལྟ་མཁན་དང་བྲལ་བ་མེད་བཞིན་དུ་མ་འགག་པར་སྣང་བ་དེ་རིག་པའི་རོལ་བ་ཡིན་པར་མཐོང་བས་ན་གནས་ལུགས་རྟོགས་པ་བཅོས་མིན་འཆར་བའི་སྒོ་བྱེ་བ་ཡིན་པ་དང་། སྐབས་དང་སྐབས་སུ་རྣམ་རྟོག་འགྱུ་དྲན་གྱི་རྟོག་པ་སེམས་ཕྱི་རུ་འཕྲོ་བའི་རང་ངོ་ལ་ལྟོས་དང་། རང་ཡལ་གྱི་ཤེས་པ་ཆོས་སྐུ་ཅེར་མཐོང་སྒྲིབ་མེད་དུ་འཆར་བ་སྟེ་འཕྲོ་ཐོག་ཏུ་ཆོས་སྐུ་རང་གསལ་ངོ་ཤེས་པ་ཡིན། སྐབས་དང་སྐབས་སུ་སེམས་ཉིད་རང་གི་ངོ་བོ་མ་གཡོས་པར་གནས་པའི་ཆོས་སྐུའི་རང་ངོ་ལ་ལྟོས་དང་། སེམས་ཉིད་འཕྲོ་འདུ་མེད་པར་གནས་པའི་ཐོག་ནས་རང་ངོ་མཐོང་སྟེ་འཕྲོ་འདུའི་རྣམ་རྟོག་ཟད་པའི་དགོངས་པ་འཆར་བ་ཡིན། སྐབས་དང་སྐབས་སུ་ཅོག་གིས་གཞག་པ་བྱ་བཙལ་བྲལ་བའི་ངོ་བོ་ལ་ལྟོས་དང་། བྱར་མེད་བྱས་ཆོས་བྲལ་བའི་རང་ངོ་མཐོང་བས་ན་གང་ལའང་ཡིད་སྨོན་མེད་པའི་བློ་བདེ་ཁོང་ནས་འཆར་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་རྫོགས་ཆེན་གྱི་མན་ངག་སུས་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཟབ་མོའི་དོན་ལ་མཁས་པའོ།།

༢༧༥ རང་བཞིན་ལེགས་པར་བསམ་པའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

རང་བཞིན་ལེགས་པར་བསམ་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

སྐྱེ་རྒ་ན་འཆིའི་དམག་ལ་བག་ཟོན་བསྐྱེད།།

སྔར་བསགས་ལས་ཀྱི་བུ་ལོན་ད་རེས་སྦྱངས།།

གཟུང་འཛིན་འཇིགས་པའི་འཕྲང་ལས་ད་རེས་བྲོས།།

རྣམ་སྨིན་སྡིག་པའི་ཁུར་པོ་རྒྱབ་ཏུ་བོར།།

འཛད་ངེས་ཚེ་ཡི་ཐར་ལམ་བྱང་ཆུབ་སྒྲུབས།།

འཆི་བའི་ལ་ཆེན་རྒལ་ལ་བསམ་བློ་ཐོངས།།

དེ་ལྟར་བྱས་ན་ཐར་བའི་སྐམ་སར་སྙེགས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། རང་བཞིན་ལེགས་པར་བསམ་པའི་ཆོས་དྲུག་དེ་གང་ཡིན་ན། སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་བཞི་བོ་དེ་དམག་གི་དཔུང་ཆེན་དང་འདྲ་བས་དེ་ལ་བག་ཟོན་བསྐྱེད་དགོས་པ་དང་། སྔར་སྐྱེ་བ་སྔོན་མར་བསགས་པའི་ལས་ཀྱི་བུ་ལོན་ཐམས་ཅད་ད་རེས་ཀྱི་ལུས་རྟེན་འདི་ལ་སྦྱངས་ནས་ཚེ་རབས་རྗེས་མར་བུ་ལོན་འཇལ་མི་དགོས་པར་རྟེན་འདིའི་ཐོག་ནས་ཐར་ལམ་སྙོགས་པ་ཞིག་བྱེད་པ་དང་། གཟུང་དང་འཛིན་པའི་འཇིགས་པའི་འཕྲང་དམ་པོ་འཁོར་བའི་ནང་དུ་ད་བར་དུ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ནས་མི་ཐར་བ་ལས་ད་རེས་འབྲོས་དགོས་པ་དང་། སྔོན་བསགས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་སྡིག་པའི་ཁུར་པོ་ད་རེས་རྒྱབ་ཏུ་བོར་ནས་འཕེན་ཐུབ་པ་བྱེད་པ་དང་། འཛད་ངེས་པ་ཟད་འགྲོ་ཤག་ཤག་ཡིན་པའི་ཚེ་ཡི་ཚད་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ནས་ཐར་ལམ་མ་ནོར་བའི་བྱང་ཆུབ་སྒྲུབས་ཤིག འཆི་བ་ནི་དཔེར་ན་ལ་ཆེན་པོ་ཞིག་དང་འདྲ་ལ། དེ་ཡང་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ལ་དེ་ངེས་པར་རྒྱག་དགོས་པ་ན། འགའ་རེ་ནི་ལའི་རྩ་བ་ནས་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་ལ། འགའ་རེ་ནི་ལ་རྐེད་ནས་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། འགའ་རེ་ལ་སྒང་གི་ཉག་ག་མདའ་ལྟོང་འདྲ་དེར་ཐོན་བཞིན་ཡོད་པ་ལ་བསམ་བློ་ཐོངས་ཤིག དེ་ལྟར་རང་བཞིན་ལེགས་པ་བསམ་པའི་ཆོས་དྲུག་ལ་བསམ་བློ་བསྐོར་ནས་བསམ་པར་བྱས་ན་ཐར་བའི་སྐམ་སར་སྙེགས་པའོ།།

༢༧༦ གཅུད་ལ་བོར་བའི་དམ་ཆོས་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

གཅུད་ལ་བོར་བའི་དམ་ཆོས་རྣམ་དྲུག་ནི།།

སྐྱུག་ལོག་བསམ་པས་འཁོར་བ་གཅུད་ལ་བོར།།

བརྩོན་འགྲུས་བསྟེན་ནས་ཉམས་ལེན་གཅུད་ལ་བོར།།

མོས་གུས་གསོལ་བས་བླ་མ་གཅུད་ལ་བོར།།

དམ་ཚིག་བསྙེན་སྒྲུབ་ཡི་དམ་གཅུད་ལ་བོར།།

གཏོར་ཚོགས་བརྩོན་པས་མཁའ་འགྲོ་གཅུད་ལ་བོར།།

ཡང་ཟབ་གདམས་པས་ལྟ་སྒོམ་གཅུད་ལ་བོར།།

དེ་ལྟར་སུས་བྱས་དངོས་གྲུབ་མྱུར་དུ་ཐོབ།།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། གཅུད་ལ་བོར་བའམ་གནད་དུ་བོར་བའི་དམ་ཆོས་རྣམ་པ་དྲུག་ནི། སྐྱུག་ལོག་སྟེ་ཞེན་ལོག་གི་ངེས་འབྱུང་ལ་བསམ་པས་འཁོར་བ་གཅུད་ལ་བོར་བའམ་གནད་ལ་བོར་ཏེ་དགོས་མེད་དུ་འདོར་ཐུབ་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཤུགས་དྲག་པོ་བསྟེན་ནས་ཉམས་ལེན་གཅུད་ལ་བོར་ནས་གནད་དུ་བསྣུན་པ་དང་། མོས་གུས་ཀྱི་སྒོ་ནས་གསོལ་བ་བཏབ་པས་བླ་མ་སྒོམ་པ་ནི་དེ་ཉིད་གནད་དུ་བསྣུན་ནས་གཅུད་ལ་བོར་བ་ཡིན་པ་དང་། དམ་ཚིག་སྲུང་བའི་བསྙེན་སྒྲུབ་ཀྱིས་ཡི་དམ་སྒྲུབ་པ་ནི་གཅུད་ལ་བོར་ནས་དངོས་གྲུབ་ཐོབ་པ་དང་། མཁའ་འགྲོ་སྒྲུབ་དུས་གཏོར་ཚོགས་ཀྱི་མཆོད་པ་རྒྱུན་མི་ཆད་པ་མཆོད་ལ་བརྩོན་པས་མཁའ་འགྲོ་གནད་ལ་བསྣུན་ནས་གཅུད་ལ་བོར་ཐུབ་པ་དང་། ཡང་ཟབ་ཀྱི་གདམས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱིས་ལྟ་སྒོམ་གནད་དུ་བསྣུན་ནས་གནད་ལ་བོར་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་སུས་བྱས་ན་དངོས་གྲུབ་མྱུར་དུ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ།།

༢༧༧ མཉམ་པ་དྲུག་དགོས་ལེགས་པར་བསྟན་པ།

མཉམ་པ་དྲུག་དགོས་ལེགས་པར་བསྟན་པ་ནི།།

འགྲོ་དྲུག་ཕ་མར་ཤེས་པས་དགྲ་དང་བུ་མཉམ་དགོས།།

ནོར་རྫས་འཁྲུལ་སྣང་ཤེས་པས་གསེར་དང་བོང་མཉམ་དགོས།།

གཤིས་ལ་ལས་འབྲས་མེད་པས་དགེ་སྡིག་མཉམ་ཤེས་དགོས།།

ཚོགས་དྲུག་ཆོས་ཉིད་ཤེས་པས་མཉམ་རྗེས་མེད་ཤེས་དགོས།།

ཉོན་མོངས་ཡེ་ཤེས་གསལ་བས་སྤང་བླང་མེད་ཤེས་དགོས།།

གནས་ལུགས་གདོད་ནས་དག་པས་འཁོར་འདས་མཉམ་ཤེས་དགོས།།

དེ་ལྟར་མཉམ་ཤེས་ཆེན་པོའི་རྣལ་འབྱོར་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། མཉམ་པ་དྲུག་དགོས་པའི་ཚུལ་ལེགས་པར་བསྟན་པ་ནི། འགྲོ་དྲུག་གི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཕ་མ་ཡིན་པར་ཤེས་པས་ན་ཚེ་འདིའི་དགྲ་དང་ཚེ་འདིའི་བུ་ངོ་མཉམ་པའི་བཏང་སྙོམས་ཚད་མེད་དགྲ་དང་བུ་གཉིས་ཀ་ཁྱད་མེད་པ་གཅེས་པ་ཞིག་དགོས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་སྒྱུ་མའི་ནོར་རྫས་འདི་སླུ་བྱེད་ཀྱི་འཁྲུལ་སྣང་ཙམ་ཞིག་ཏུ་ཤེས་པས་གསེར་དང་བོང་བ་གཉིས་ལ་ཞེན་ཆགས་མེད་པའི་ཆ་ནས་འདྲ་བ་ཞིག་དགོས། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཤིས་ལ་ལས་འབྲས་མཚན་མ་གྲུབ་པ་ཞིག་མེད་པ་ཡིན་པས་དགེ་སྡིག་མཉམ་པར་ཤེས་པའི་ངེས་ཤེས་ཅན་གྱི་ལྟ་དགོངས་མཐོན་པོ་ལ་གནས་དགོས་པ་དང་། ཕྱི་ཚོགས་དྲུག་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རོལ་བར་ཤེས་པས་ན་མཉམ་བཞག་དང་རྗེས་ཐོབ་དབྱེ་བ་མེད་པར་ཤེས་པ་ཞིག་དགོས་པ་དང་། ཉོན་མོངས་གནས་སུ་དག་པ་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རང་བཞིན་ནམ་ཉོན་མོངས་རང་གྲོལ་ཡེ་ཤེས་སུ་གསལ་བས་དོན་ལ་སྤང་བླང་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་ཤེས་པ་ཞིག་དགོས། གནས་ལུགས་གཞི་ཡི་བཞུགས་ཚུལ་འཁོར་འདས་གདོད་ནས་དག་པ་ཡིན་པས་འཁོར་འདས་གཉིས་ཀ་མཉམ་པར་ཤེས་དགོས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་མཉམ་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་ནི་ཆེན་པོའི་རྣལ་འབྱོར་ཡིན་ནོ།།

༢༧༨ མི་འཇུག་དྲུག་གི་གདམས་ངག་བསྟན་པ།

མི་འཇུག་དྲུག་གི་གདམས་ངག་བསྟན་པ་ནི།།

ཅིར་སྣང་བདེན་མེད་རྟོགས་པས་འཁྲུལ་སྣང་ཡིད་མི་འཇུག།

ཅི་བྱས་དོན་མེད་རྟོགས་པས་འཇིག་རྟེན་ཡིད་མི་འཇུག།

རང་དོན་གོལ་སར་རྟོགས་པས་ཐེག་དམན་ཡིད་མི་འཇུག།

གཞི་ལ་སྐྱེ་མེད་རྟོགས་པས་སྐྱེ་འགག་ཡིད་མི་འཇུག།

སེམས་ཉིད་དམིགས་མེད་རྟོགས་པས་མཚན་འཛིན་ཡིད་མི་འཇུག།

ཆོས་ཉིད་བྱ་བྲལ་རྟོགས་པས་རྩོལ་སྒྲུབ་ཡིད་མི་འཇུག།

གནས་ལུགས་རྟོགས་པའི་རྟགས་སུ་ཤུགས་ལ་འཆར།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། མི་འཇུག་དྲུག་གི་གདམས་ངག་བསྟན་པ་ནི། ཅིར་སྣང་གང་ཤར་ཐམས་ཅད་བདེན་མེད་དུ་རྟོགས་པས་ན་འཁྲུལ་བའི་སྣང་བ་ཞིག་ལ་ཡིད་མི་འཇུག་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་འདི་སྣང་གི་བྱ་བ་ཅི་བྱས་ཐམས་ཅད་དོན་མེད་དུ་རྟོགས་སོང་བས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཕྱོགས་སུ་ཡིད་མི་འཇུག་ཅིང་བློས་ཞེན་མི་འབྱུང་བ་དང་། རང་དོན་ཞི་བ་ཕྱོགས་གཅིག་པ་སྒྲུབ་པ་དེ་སྤྱིར་ཐེག་ཆེན་དང་སྒོས་རྫོགས་ཆེན་གྱི་ལུགས་སུ་དེ་གོལ་སར་ཡིན་པར་རྟོགས་པས་ན་ཐེག་དམན་གྱི་ཕྱོགས་སུ་ཡིད་མི་འཇུག་པ་དང་། གཞི་ཀ་དག་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་པར་འཁོར་འདས་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཡིན་པར་རྟོགས་པས་སྐྱེ་འགག་གི་ཕྱོགས་སུ་ཡིད་མི་འཇུག་པ་དང་། སེམས་ཉིད་ཆོས་སྐུའི་ངོ་བོ་དམིགས་མེད་བསམ་བརྗོད་དང་བྲལ་བར་རྟོགས་པས་ན་མཚན་འཛིན་ལ་ཡིད་མི་འཇུག་པ་དང་། ཆོས་ཉིད་བྱ་བ་བྲལ་བར་རྟོགས་པས་ན་དེ་ལ་རྩོལ་སྒྲུབ་དཔྱད་དཔྱོད་ཀྱི་ཡིད་མི་འཇུག་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཡིད་མི་འཇུག་པ་དྲུག་གི་གདམས་ངག་གིས་གནས་ལུགས་རྟོགས་པའི་རྟགས་སུ་ཉམས་རྟོགས་ཤུགས་ལ་འཆར་བ་ཡིན་ནོ།།

༢༧༩ མ་སོང་དྲུག་གི་གདམས་ངག་བསྟན་པ།

མ་སོང་དྲུག་གི་གདམས་ངག་བསྟན་པ་ནི།།

ལམ་ཁྱེར་གཡོམ་རྒྱུག་མ་སོང་ཕྲ་རགས་རྣམ་རྟོག་འཇོམས།།

ས་ལམ་གཡོམ་རྒྱུག་མ་སོང་སྒྲིབ་གཉིས་སྤང་བྱ་ཞིང༌།།

རྒྱུ་འབྲས་གཡོམ་རྒྱུག་མ་སོང་དགེ་སྡིག་བླང་དོར་བྱེད།།

སྒོམ་པ་གཡོམ་རྒྱུག་མ་སོང་རང་གསལ་འཛིན་པ་མེད།།

སྤྱོད་པ་གཡོམ་རྒྱུག་མ་སོང་བྱ་བྱེད་ཆོས་ལ་སྤྱོད།།

མཛད་སྤྱོད་གཡོམ་རྒྱུག་མ་སོང་དམ་པའི་རྣམ་ཐར་སྐྱོང༌།།

དེ་དང་གང་ལྡན་དམ་ཆོས་སྙིང་པོར་འགྲུབ།།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། མ་སོང་དྲུག་གི་གདམས་ངག་བསྟན་པ་ནི། གདམས་ངག་ལམ་དུ་ཁྱེར་འོས་པ་དེ་ཉིད་གཡོམ་རྒྱུག་གམ་ཧོལ་རྒྱུག་ཏུ་མ་སོང་བར་ཕྲ་རགས་འཁྲུལ་བའི་རྣམ་རྟོག་ལམ་དུ་ཁྱེར་ནས་རྣམ་རྟོག་གཞི་མེད་རྩ་བྲལ་དུ་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་ལས། ས་དང་ལམ་ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་ཐོབ་ཡོད་པ་དང་། ལམ་རྟགས་མཐོན་པོའི་ཡོན་ཏན་གང་དག་ཅིག་ཐོབ་ཡོད་པ་ཁ་ནས་བཤད་ཀྱང་དོན་དུ་མེད་པའི་གཡོམ་རྒྱུག་དུ་མ་སོང་བར་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་གཉིས་སྤང་བར་བྱ་ཞིང༌། རྒྱུ་འབྲས་གཡོམ་རྒྱུག་ཁྱད་གསོད་དུ་མ་སོང་བར་དགེ་སྡིག་རྒྱུ་འབྲས་གཞུང་བཞིན་དུ་བསྲུངས་ནས་བླང་དོར་བྱེད་དགོས་པ་དང་། སྒོམ་པ་གཡོམ་རྒྱུག་ཡིན་སྙམ་ལ་ཡོད་ཀྱང་དོན་དུ་ཅི་ཡིན་འདི་ཡིན་མ་ཤེས་པའི་ཐོམ་མེའི་ངང་དུ་མ་སོང་བར་རང་གསལ་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བའི་ཏིང་འཛིན་བསྟེན་དགོས་པ་དང་། སྤྱོད་པ་གཡོམ་རྒྱུག་ཆལ་ལེ་ཆོལ་ལེ་རུ་མ་སོང་བར་བྱ་བྱེད་ཅི་མཛད་ཐམས་ཅད་ཆོས་ལ་སྤྱོད་པ་ཞིག་དགོས་ཤིང་། མཛད་སྤྱོད་གཡོམ་རྒྱུག་མ་སོང་བ་ཚུལ་མིན་གྱི་སྤྱོད་པ་མ་དད་ལོག་ལྟའི་གཞི་རུ་མ་སོང་བར་དམ་པའི་རྣམ་ཐར་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སྐྱོང༌བ་སྟེ། དེ་དག་དང་གང་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་དེས་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་སྤྱོད་པས་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ།།

༢༨༠ སྐྱོན་དྲུག་སྤོང་བར་གདམས་པའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

སྐྱོན་དྲུག་སྤོང་བར་གདམས་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

ལྟ་བ་རྟོགས་ཆོག་དེ་ནས་བྱ་རྒྱུ་མེད།།

ཉམས་ལེན་ཁ་འབྱམས་སྐྱོན་དེ་ངོས་ཟིན་དགོས།།

བསམ་གཏན་རང་གསལ་ངང་དུ་གནས་པ་བཙལ།།

སྒོམ་པ་སྙེམས་བྱེད་དོན་དེ་ངོས་ཟིན་དགོས།།

དངས་གསལ་མ་ཕྱེད་བྱིང་འཐིབས་འཁྱིམས་པ་ཙམ།།

སེམས་འཛིན་གོལ་བའི་སྐྱོན་དེ་ངོས་ཟིན་དགོས།།

གཅིག་ལ་ཨ་འཐས་དྲོད་རྟགས་སྐྱེས་ན་ཡང༌།།

ཀོར་ཙེར་བཅིངས་པའི་སྐྱོན་དེ་ངོས་ཟིན་དགོས།།

གཅིག་ལ་བལྟས་པས་གཉིས་སུ་བྱུང་ཚོར་འཕྲོ།།

རྣམ་རྟོག་རྐུན་བུའི་སྐྱོན་དེ་ངོས་ཟིན་དགོས།།

མཉམ་བཞག་དུས་ན་དུག་ལྔ་མགོ་ནོན་ཡང༌།།

རྗེས་ལ་རགས་སྐྱེ་རྩ་བ་མ་ཆོད་སྐྱོན།།

ད་རུང་སེམས་ཉིད་མ་རྟོགས་ངོས་ཟིན་དགོས།།

ངོས་ཟིན་བྱས་ཏེ་གཉེན་པོས་གྲོལ་བ་གཅེས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། སྐྱོན་དྲུག་སྤོང་བར་གདམས་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི། ལྟ་བ་རྟོགས་པས་ཆོག་ལ་དེ་ནས་བྱ་རྒྱུ་མེད་པ་ཡིན་ཕྱིར་བྱ་བྱེད་དེ་བས་མང་ན་ཡང་སྐྱོན་ཡིན་པས། ཉམས་ལེན་དོན་དུ་མེད་པའི་ཁ་འབྱམས་སྐྱོན་དེ་ངོས་ཟིན་པར་བྱས་ནས་སྤོང་དགོས། བསམ་གཏན་རང་གསལ་གྱི་ངང་དུ་གནས་པ་བཙལ་དགོས་པས་གསལ་སྟོང་མཉམ་པར་མ་ཤར་ནས། སྒོམ་པ་སྙེམས་བྱེད་ཀྱི་དོན་རེ་དོགས་ཀྱི་སྐྱོན་དེ་ངོས་ཟིན་དགོས། དྭངས་གསལ་མ་ཕྱེད་ན་བྱིང་རྨུགས་འཐིབས་པས་འཁྱིམས་པའམ་སྐོར་ནས་འཁྲི་བ་ཙམ་གྱི་སེམས་འཛིན་དེ་གོལ་བའི་སྐྱོན་ཡིན་པས་ན་ངོས་ཟིན་དགོས་པ་དང་། འཕྲོ་གནས་ལྟ་བུ་གཅིག་ལ་ཨ་འཐས་ནས་དེར་ཆེད་དུ་བཟུང་བའི་དྲོད་རྟགས་ཕྲན་བུ་སྐྱེས་ན་ཡང༌། ཀོར་ཙེ་འམ་ཁོལ་བུར་བཅིངས་པའི་སྐྱོན་དེ་ཉིད་ངོས་ཟིན་དགོས་པ་དང་། གཅིག་ལ་བལྟས་པས་གཉིས་སུ་འཛིན་པ་བདག་ཏུ་འཁྲུལ་བའི་བྱུང་ཚོར་འོག་འགྱུའི་རྟོག་པ་ཕུབ་མའི་ཞབས་ཀྱི་ཆུ་ལྟ་བུ་དེ་འཕྲོ་ན་། དེ་ནི་རྣམ་རྟོག་རྐུན་བུ་འཇབ་པའི་སྐྱོན་ཡིན་པས་དེ་ངོས་ཟིན་དགོས་ཤིང་། མཉམ་བཞག་གི་དུས་ན་དུག་ལྔ་མགོ་ནོན་པ་ལྟར་སྣང་ཡང༌། རྗེས་ཐོབ་ཀྱི་སྐབས་སུ་རྣམ་རྟོག་ཕུབ་མའི་འོག་གི་ཆུ་ལྟ་བུ་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ཉོན་མོང་རགས་པ་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་བྱེད་པ་ནི་རྩ་བ་མ་ཆོད་པའི་སྐྱོན་ཡིན་ལ། དེ་ནི་ད་རུང་སེམས་ཉིད་མ་རྟོགས་པའི་སྐྱོན་ཡིན་པས་ངོས་ཟིན་པར་བྱ་དགོས་པས། ངོས་ཟིན་བྱས་ཏེ་གཉེན་པོས་གྲོལ་ཐུབ་པ་བྱ་བ་གཅེས་སོ།།

༢༨༡ ལ་བཟླ་དྲུག་གིིས་འཁོར་བ་བསྒྲལ་བ་བསྟན་པ།

ལ་བཟླ་དྲུག་གིས་འཁོར་བ་བསྒྲལ་བ་ནི།།

གནས་ལུགས་རང་བཞིན་བློ་ཡི་ཡུལ་ལས་འདས།།

གཞི་ཡི་དུས་སུ་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ལ་རྟོག།

མྱོང་འཛིན་ཞེན་རྟོག་འཁོར་བའི་ཆོས་ཡིན་པས།།

ལམ་གྱི་དུས་སུ་ཉམས་མྱོང་ཆོས་མི་སྒོམ།།

རྣམ་དག་སྤྱོད་ཡུལ་འཁོར་འདས་གཉིས་མེད་པས།།

འབྲས་བུའི་དུས་ན་སེམས་ཅན་དོན་མི་བྱེད།།

རང་རིག་བློ་ཡིས་མ་བསླད་གནས་ལུགས་གཞི།།

ཤེས་བྱའི་ཡུལ་དང་བྲལ་བས་སྤྲོས་དང་བྲལ།།

ཅིར་ཡང་མི་ཤེས་མི་འཛིན་ཡང་དག་ལམ།།

དྲན་བསམ་འཚོལ་འཕྲོའི་དམིགས་གཏད་ཀུན་དང་བྲལ།།

མཚན་མར་མི་དམིགས་མཐར་ཐུག་འབྲས་བུའི་མཆོག།

སྒྲིབ་མེད་ཟང་ཀ་རང་གསལ་ཕྱོགས་ལྷུང་བྲལ།།

དེ་ལྟར་སུས་ཤེས་ཡངས་པའི་རྣལ་འབྱོར་ཆེ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ལ་བཟླ་བའམ་ཐག་བཅད་པའི་དོན་དྲུག་གིས་འཁོར་བ་བསྒྲལ་བ་ནི། གནས་ལུགས་དོན་དམ་པའི་རང་བཞིན་དེ་རྣམ་རྟོག་བློ་ཡི་ཡུལ་ལས་འདས་པ་ཞིག་ཡིན་པས་། གཞི་ཡི་དུས་སུ་སེམས་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཚུལ་རྟོག མྱོང་འཛིན་དང་དེར་ཞེན་རྟོག་ཡོད་ན་དེ་འཁོར་བའི་ཆོས་ཡིན་པས། ལམ་གྱི་དུས་སུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཞེན་ཚོར་གྱི་ཆོས་དེ་མི་བསྒོམ་པར་གྱིས། རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་འཁོར་འདས་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཡིན་པས་ན། འབྲས་བུའི་དུས་ན་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཆེད་དུ་མི་བྱེད་དེ་བྱ་བྱེད་ལས་འདས་པའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རང་རིག་ཡེ་ཤེས་སྤྲོས་མཐའ་དང་བྲལ་བ་དེ་བློ་ཡིས་མ་བསླད་སེམས་ཀྱིས་མ་བཅོས་པའི་གནས་ལུགས་ཀྱི་གཞི་ཡིན་པས་དེ་ནི། ཡོད་པ་མ་ཡིན་རྒྱལ་བས་འདི་མ་གཟིགས། །མེད་པ་མ་ཡིན་འཁོར་འདས་ཀུན་གྱི་གཞི། །འགལ་འདུ་མ་ཡིན་བརྗོད་བྱའི་ཡུལ་ལས་འདས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་ཤེས་བྱའི་ཡུལ་དང་བྲལ་བས་ན་སྤྲོས་པའི་མཐའ་ཐམས་ཅད་དང་ཡེ་ནས་བྲལ་བ་དང་། ཅིར་ཡང་མི་ཤེས་མི་འཛིན་ཡང་དག་ལམ། །གསུངས་ན་གནས་ལུགས་ཀྱི་དོན་དེ་དམིགས་གཏད་ཀུན་དང་བྲལ་བ་ཡིན་པས་ན་ཤེས་བྱ་ཤེས་བྱེད་དང་བྲལ་བས་ཅིར་ཡང་མི་ཤེས་ཤིང་། འཛིན་བྱ་འཛིན་བྱེད་དང་བྲལ་བས་ཅིར་ཡང་མི་འཛིན་པའི་ཡང་དག་པའི་ལམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན། དྲན་བསམ་འཚོལ་འཕྲོའི་དམིགས་གཏད་ཀུན་དང་བྲལ་བ་དང་། དེའི་ཕྱིར་ན་ཡུལ་དང་མཚན་མར་མི་དམིགས་པར་རང་གྲོལ་གྱུར་བའི་མཚན་མའི་སྒྲོ་འདོགས་བྲལ་བའི་ཡེ་གྲོལ་དེ་ཉིད་མཐར་ཐུག་གི་འབྲས་བུའི་མཆོག་སྟེ། དེ་ཡང་སྒྲིབ་མེད་ཟང་ཀ་རང་གསལ་མཉམ་ཉིད་རྒྱ་ཆད་ཕྱོགས་ལྷུང་དང་བྲལ་བའི་ངང་ལ་ལྟ་བས་ལ་བཟླས་པ་དེ་ལྟར་སུས་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ཡངས་པ་ཆེན་པོའི་རྣལ་འབྱོར་བ་འཁོར་འདས་ཡེ་གྲོལ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་རྣམ་འབྱོར་བྱ་བྲལ་གྱི་རྒྱལ་པོའོ།།

༢༨༢ རྟོགས་པ་དྲུག་གི་རང་བཞིན་བསྟན་པ།

རྟོགས་པ་དྲུག་གི་རང་བཞིན་བསྟན་པ་ནི།།

གཞན་གྱིས་སྒྲས་རྟོགས་བླ་མའི་མན་ངག་དང༌།།

སྣང་བའི་ཡུལ་རྟོགས་བདེན་མེད་སྒྱུ་མ་དང༌།།

འཛིན་པའི་སེམས་རྟོགས་རྩ་བྲལ་ནམ་མཁའ་དང༌།།

རིག་པའི་ངོ་རྟོགས་སྒྲིབ་མེད་གཅེར་བུ་དང༌།།

མཐོང་བའི་དོན་རྟོགས་བློ་ཡི་མཐའ་འདས་དང༌།།

སྒོམ་པའི་གདེང་རྟོགས་གཞི་མའི་ཟད་ས་སྟེ།།

གང་གིས་དེ་རྟོགས་དགོངས་པ་ནམ་མཁའི་ངང༌།།

བྱ་བྱེད་མེད་པར་ཡེ་བབས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ།།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། རྟོགས་པ་དྲུག་གི་རང་བཞིན་བསྟན་པ་ནི། གཞན་གྱི་སྒྲས་གནས་ལུགས་ཀྱི་དོན་དེ་ཇི་ལྟར་རྟོགས་ན་བླ་མའི་མན་ངག་གིས་རྟོགས་པ་དང༌། སྣང་བའི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟ་བུར་རྟོགས་ན་བདེན་མེད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་རྟོགས་པ་དང་། འཛིན་པའི་སེམས་རྟོགས་པ་ནི་གཞི་མེད་རྩ་བྲལ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་རྟོགས་པ་དང༌། རིག་པའི་ངོ་བོ་ཇི་ལྟར་རྟོགས་ན་གཟུང་འཛིན་གྱིི་སྒྲིབ་གཡོགས་མེད་པར་གཅེར་བུ་རུ་རྟོགས་པ་དང༌། མཐོང་བའི་དོན་དེ་རྟོགས་ཚུལ་ནི་བློ་ཡི་མཐའ་ལས་འདས་པར་རྟོགས་པ་དང༌། སྒོམ་པའི་གདེང་རྟོགས་ནི་ཆོས་ཅན་བུ་ཡི་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་གཞི་ཆོས་ཉིད་མ་ཡི་ཀློང་དུ་ཟད་པའི་ས་སྟེ། གང་ཟག་གང་གིས་དེ་ལྟར་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་བ་དེ་དགོངས་པ་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པའི་ངང༌ལ་གནས་པ་ཡིན་པས། དེ་ཡི་ཚེ་ན་བྱ་བྱེད་རྩོལ་སྒྲུབ་མེད་པར་ཡེ་བབས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ།།

༢༨༣ བདུད་ཀྱི་བར་དུ་གཅོད་པའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

བདུད་ཀྱི་བར་དུ་གཅོད་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

བླ་མ་བོར་ནས་སྡིག་གྲོགས་བསྟེན་པ་དང༌།།

བྱང་ཆུབ་བོར་ནས་འཁོར་བའི་ལམ་ཞུགས་དང༌།།

རང་དོན་བོར་ནས་གཞན་དོན་ལྟར་སྣང་བྱེད།།

དགོས་མེད་བོར་ནས་འཇིག་རྟེན་ཆོས་བརྒྱད་གཉེར།།

དབེན་པ་བོར་ནས་འདུ་འཛི་རྣམ་གཡེང་ཞུགས།།

གཉིས་མེད་བོར་ནས་མཚན་མ་ཚིག་ཕྱིར་འབྲེང༌།།

དེ་འདྲའི་མི་ལ་བདུད་ཀྱིས་བྱིན་བརླབས་པས།།

འདི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་གཏན་གྱི་འདུན་མ་འཕྱུགས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། བདུད་ཀྱི་བར་དུ་གཅོད་པའི་ཆོས་དྲུག་དེ་གང་ཡིན་ན་ནི། བསྟེན་དགོས་རྒྱུ་འཁོར་བའི་གནས་ནས་འདྲེན་པའི་བླ་མ་དེ་མི་བསྟེན་པར་བོར་ནས་སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་མི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པ་དང༌། ཐར་བ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་དེ་བོར་བའམ་ཕར་འཕངས་ནས་འཁོར་བའི་ལམ་དུ་ཞུགས་པ་དང༌། རང་དོན་གྱི་ལམ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེ་བོར་ནས་གཞན་དོན་ལྟར་སྣང་ཞིག་བྱེད་པ་སྟེ། འདི་རང་དོན་ཉི་ཚེ་བ་ཉན་རང་གི་ལམ་ལྟ་བུར་གསུངས་པ་མིན་པར་གཞན་དོན་བྱེད་པ་ལ་དང་པོར་རང་ཉིད་ཀྱི་ནུས་པ་བསྒྲུབ་དགོས་པ་སྟེ། རང་ཉིད་ལ་ནུས་པ་མེད་ན་གཞན་དོན་འགྲུབ་པ་མིན་ཕྱིར་རང་དོན་ཆོས་སྐུ་བསྒྲུབས་ནས་གཞན་དོན་གཟུགས་སྐུས་འགྲོ་བའི་དོན་བྱེད་དགོས་པས། ཐོག་མར་རང་ལ་ཡོན་ཏན་གྱི་ནུས་པ་མེད་ན་གཞན་ལ་ཕན་མི་ཐོགས་པར་གཞན་དོན་ལྟར་སྣང་བར་འགྲོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏེ། གཞན་ལ་ཕན་མི་ཐོགས་པའི་ཁར་འཇིག་རྟེན་ཆོས་བརྒྱད་ཀྱི་བྱ་བ་བསྒྲུབས་པ་དེ་གཞན་དོན་ལྟར་སྣང་བ་རེད་ཅེས་གསུངས་པ་ཡིན། གཞན་དོན་བྱེད་པ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་རང་དོན་ཞེས་བཤད་ཀྱང་དོན་དུ་གཞན་དོན་ཡིན་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རིགས་ཅན་གྱིས་རང་གི་དོན་སྒྲུབ་པ་མིན་པས་ཅི་བྱེད་གཞན་དོན་ལས་མེད་པ་ཡིན། དེས་ན་གཞན་དོན་སྒྲུབ་པ་ལའང་རང་སྨིན་པ་ཞིག་མིན་ན་གཞན་སྨིན་པ་དང་གྲོལ་བའི་ལམ་དུ་ཇི་ལྟར་དུ་འགོད། དེས་ན་གཞན་དོན་བྱེད་པ་ལ་དེའི་ནུས་པ་བསྒྲུབ་དགོས་པས་དེ་སྒྲུབ་པ་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་སྐབས་སུ་རང་དོན་གྱི་སྒྲར་སྦྱར་བ་ཡིན། ཚེ་འདིའི་བྱ་བཞག་ཐམས་ཅད་དགོས་མེད་རེད་ཅེས་བསམ་པ་དེ་བོར་ནས་འདི་སྣང་འཇིག་རྟེན་ཆོས་བརྒྱད་ཀྱི་དོན་གཉེར་བྱེད་པ་དང་། དབེན་པའི་གནས་དེ་བོར་ནས་གྲོང་ལ་སོགས་པར་སོང་སྟེ་འདུ་འཛི་དང་རྣམ་གཡེང་ལ་སོགས་པར་ཞུགས་པ་དང་། གཉིས་མེད་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་སྒོམ་པ་དེ་བོར་ནས་མཚན་མ་ཚིག་ཕྱིར་འབའ་ཞིག་ལ་འབྲངས༌ནས་དོན་མེད་ཀྱི་ལས་ལ་གཡེང་བ་སྟེ། དེ་འདྲའི་མི་དེ་ལ་བདུད་ཀྱི་བྱིན་རླབས་ཞུགས་པ་ཡིན་པས། ཚེ་འདི་དང་ཕྱི་མར་སྡུག་བསྔལ་ཏེ། གཏན་གྱི་འདུན་མ་དེ་ཉིད་འཕྱུགས་པ་ཡིན་ནོ།།

༢༨༤ ཡེང་མེད་བྱ་ར་བཏང་བའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

ཡེང་མེད་བྱ་ར་བཏང་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

སྤྱོད་པའི་རང་བཞིན་གླང་ཆེན་ཡན་འདྲ་འདི།།

ཉམ་ངའི་འདམ་དུ་ཚུད་དམ་བྱ་ར་བཏང༌།།

ལྟ་བའི་རང་བཞིན་སྣང་སྟོང་དབྱེར་མེད་འདི།།

བདག་འཛིན་འདྲེ་ཡིས་ཁྱེར་རམ་བྱ་ར་བཏང༌།།

རིག་པའི་ངང་དྭངས་འོད་གསལ་ཁྱེའུ་ཆུང་འདི།།

འཁྲུལ་བའི་རྗེས་ཕྱིར་འབྲངས་སམ་བྱ་ར་བཏང༌།།

བྱིན་རླབས་རྩ་བ་མོས་གུས་ལོ་ཐོག་འདི།།

ལོག་ལྟའི་སད་ཀྱིས་ཁྱེར་རམ་བྱ་ར་བཏང༌།།

བྱང་ཆུབ་ཐར་ལམ་བགྲོད་པའི་སྒྲོན་མེ་འདི།།

འདོད་པའི་རླུང་གིས་གཡོས་སམ་བྱ་ར་བཏང༌།།

འཆི་མེད་བདུད་རྩི་བླ་མའི་གདམས་ངག་འདི།།

ཐེ་ཚོམ་དུག་དང་འདྲེས་སམ་བྱ་ར་བཏང༌།།

དེ་ཕྱིར་ཡེངས་མེད་བྱ་ར་གཅེས་པ་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཡེང་མེད་བྱ་ར་བཏང་བའམ་སོ་བྱེད་དགོས་པའི་ཆོས་དྲུག་དེ་གང་ཡིན་ན་ནི། གླང་པོ་ཆེ་མ་དུལ་བ་དེ་རི་ཡན་མ་ཡིན་ཕྱིན་དེའི་སྤྱོད་པ་བྱུང་རྒྱལ་ཡིན་པས་དེ་ལུས་རེག་བྱར་ཆགས་ནས་ཉམ་ངའི་འདམ་དུ་ཚུད་དམ་བྱ་ར་བཏང་བ་བཞིན་དུ་སྤྱོད་པ་མ་དུལ་བའི་དབང་གིས་ཉམ་ངའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་འདམ་དུ་བྱིངས་སམ་བྱ་ར་བཏང་དགོས་པ་དང་། ལྟ་བའི་རང་བཞིན་སྣང་དང་སྟོང་བ་གཉིས་སུ་མ་ཡིན་པ་དབྱེར་མེད་པའི་བདག་ཉིད་འདི་བདག་གཉིས་འཛིན་གྱི་འདྲེ་ཡིས་ཁྱེར་རམ་མ་ཁྱེར་བྱ་ར་བཏང༌དགོས། རིག་པའི་རང་བཞིན་གསལ་ཞིང་དྭངས་པ་འོད་གསལ་གྱི་ཁྱེའུ་ཆུང་འདི་རྣམ་རྟོག་འཁྲུལ་བའི་རྗེས་ཤུལ་དུ་འབྲངས་སམ་ཡང་ན་མ་འབྲངས་པའི་བྱ་ར་བཏང་ནས་རང་གིས་རང་ལ་སོ་བྱེད་དགོས། བྱིན་རླབས་ཀྱི་རྩ་བ་མོས་གུས་ཡིན་པས་མོས་གུས་ཀྱི་ལོ་ཏོག་སྨིན་ཞིང་རྡོལ་བ་འདི། ལོག་ལྟའི་སད་ཀྱིས་ཁྱེར་རམ་བྱ་ར་བཏང་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཐར་ལམ་ལ་བགྲོད་པར་བྱེད་པའི་ལམ་གྱི་སྒྲོན་མེ་འདི། འདོད་པའི་མདའ་ལ་སོགས་པ་བདུད་ཀྱི་བར་ཆད་ཀྱི་རླུང་གིས་གཡོས་སམ་བྱ་ར་བཏང༌། རྙེད་པ་ཙམ་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ནད་ལས་གྲོལ་བར་བྱེད་པའི་སྨན་འཆི་བ་མེད་པའི་བདུད་རྩི་ལྟ་བུའི་བླ་མའི་གདམས་ངག་འདི། ཐེ་ཚོམ་གྱི་དུག་དང་འདྲེས་སམ་མ་འདྲེས་བྱ་ར་བཏང༌དགོས་པ་དེ་ཕྱིར་ཡེངས་མེད་བྱ་ར་གཅེས་པ་ཡིན་ནོ།།

༢༨༥ ཡང་དག་དོན་ལ་མི་རྟོགས་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

ཡང་དག་དོན་ལ་མི་རྟོགས་ཆོས་དྲུག་ནི།།

སྐྱེ་བློས་སྐྱེ་མེད་མི་རྟོགས་བློ་འདས་ཕྱིར།།

དངོས་བློས་སྟོང་ཉིད་མི་རྟོགས་ཡུལ་འདས་ཕྱིར།།

བྱ་བློས་བྱར་མེད་མི་རྟོགས་བྱ་བྲལ་ཕྱིར།།

སྙམ་བློས་གཉིས་མེད་མི་རྟོགས་བསམ་བྲལ་ཕྱིར།།

ཞེན་བློས་མཐའ་བྲལ་མི་རྟོགས་ཕྱོགས་བྲལ་ཕྱིར།།

སྤྱོད་བློས་སྤྲོས་མེད་མི་རྟོགས་སྤྲོས་འདས་ཕྱིར།།

དངོས་པོ་མཚན་མར་མ་འཛིན་གནས་ལུགས་དོན།།

མ་བསམས་ཟང་ཀ་ཐ་མལ་དམིགས་རྟོག་བྲལ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཡང་དག་དོན་ལ་མི་རྟོགས་ཆོས་དྲུག་ནི། སྐྱེ་འཇིག་ལ་སོགས་པ་མཚན་མར་འཛིན་པའི་བློ་ཡིས་སྐྱེ་མེད་བློ་ལས་འདས་པའི་དོན་མི་རྟོགས་ཏེ། སྐྱེ་མེད་ཀྱི་དོན་ལ་སོགས་པ་ནི་བློ་ལས་འདས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན། དོན་དམ་བློ་ཡི་སྤྱོད་ཡུལ་མིན། །བློ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་པར་འདོད། ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། དངོས་འཛིན་ཅན་གྱི་བློས་སྟོང་ཉིད་མི་རྟོགས་ཏེ། སྟོང་ཉིད་ནི་དངོས་འཛིན་གྱི་ཡུལ་ལས་འདས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བྱ་བྱེད་རྩོལ་བ་ཅན་གྱི་བློས་བྱར་མེད་ཀྱི་དོན་དེ་མི་རྟོགས་ཏེ། དེ་ནི་བྱར་མེད་བྱ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། ཡས་མས་སེམས་པར་བྱེད་པའི་སྙམ་བྱེད་ཀྱི་བློས་གཉིས་མེད་ཀྱི་དོན་རྟོགས་པ་མིན་ཏེ། དེ་ནི་བསམ་བློའི་བརྗོད་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཞེན་འཛིན་ཕྱོགས་རེ་བའི་བློས་མཐའ་བྲལ་བསམ་བརྗོད་ལས་འདས་པའི་དོན་མི་རྟོགས་ཏེ། དེ་ནི་མཐའ་བྲལ་རིས་མེད་མཉམ་ཉིད་ཕྱོགས་བྲལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྤྱོད་པ་སྤྲོས་པ་ཅན་གྱི་བློས་སྤྲོས་མེད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དོན་མི་རྟོགས་ཏེ། དེ་ནི་སྤྲོས་པའི་བློ་ལས་འདས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་གནས་ལུགས་ཀྱི་དོན་ལ་དངོས་པོ་དང་མཚན་མར་མ་འཛིན་ལ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བློས་མ་བསམས་ཤིག དེ་ནི་བསམ་བརྗོད་དང་བྲལ་བ་ཟང་ཀ་མ་ཐ་མལ་དམིགས་རྟོག་དང་བྲལ་བའོ།།

༢༨༦ གནས་ལུགས་རང་ངོ་བརྟག་པའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

གནས་ལུགས་རང་ངོ་བརྟག་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

རང་རིག་ཟང་ཀ་བཅོས་བསླད་མེད་པ་ནི།།

ཐ་མལ་མ་ཡིན་ལུང་མ་བསྟན་ལས་ལོག།

ཀུན་རྟོག་མ་ཡིན་གཟུང་འཛིན་གཉིས་དང་བྲལ།།

གཉེན་པོ་སེམས་མིན་སྤང་གཉེན་ཀུན་ལས་འདས།།

གཞན་གྱིས་མི་མཐོང་སོ་སོ་རང་རིག་སྟེ།།

རང་ཞེས་མི་དམིགས་དམིགས་མྱོང་ཀུན་ལས་འདས།།

རྟག་ཏུ་ཡོད་ཀྱང་གསང་འདི་ཤེས་དཀའ་བས།།

རྟོགས་དང་མི་རྟོགས་ཀུན་འདས་ཀུན་ཁྱབ་ཡིན།།

གང་གིས་འདི་ཤེས་གནས་ལུགས་དོན་ལ་མཁས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། གནས་ལུགས་རང་ངོ་བརྟག་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི། རང་རིག་ཀ་ནས་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་མ་བཅོས་ཟང་ཀ་བཅོས་བསླད་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་པས། དེ་ནི་ཐ་མལ་འཁྲུལ་བའི་རྣམ་རྟོག་ཀྱང་མ་ཡིན་ལ། ལུང་མ་བསྟན་ལས་ཀྱང་ལོག་པ་ཞིག་ཡིན། དེ་ནི་གཉིས་འཛིན་གྱི་ཀུན་རྟོག་མ་ཡིན་པས་མ་ཚད། དེའི་རང་ངོ་གཟུང་འཛིན་གཉིས་དང་བྲལ་བ་ཡིན། དེ་ནི་གཉེན་པོའི་སེམས་མིན་ཏེ། སྤང་བྱ་དང་གཉེན་པོའི་ཆོས་ཀུན་ལས་འདས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བལྟ་བྱ་ལྟ་མཁན་དང་བྲལ་བས་གཞན་གྱིས་མི་མཐོང་བས་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ། སོ་སོ་རང་རིག་ཡེ་ཤེས་སྤྱོད་ཡུལ་བ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་དང་། རང་ཞེས་པའང་མི་དམིགས་ཏེ། དམིགས་པ་དང་མྱོང་བ་ཀུན་ལས་འདས་པས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རིག་པ་ཡེ་ཤེས་དེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོས་འགྲོ་བ་ཡོངས་ལ་ཁྱབ། །ཅེས་གསུངས་པ་བཞིན་དུ་རྟག་ཏུ་ཡོད་ཀྱང་ཡོད་པའི་གསང་འདི་སུ་ཡིན་ཡིན་གྱིས་ཤེས་དཀའ་བས། རྟོགས་དང་མི་རྟོགས་ཀུན་ལས་འདས་ཤིང་རྟོགས་དང་མི་རྟོགས་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པ། ལུས་ཀྱིས་ཡན་ལག་ལ་ཁྱབ་ཀྱང་ཡན་ལག་གིས་ལུས་ལ་མ་ཁྱབ་པ་ལྟར་དུ། ཆ་མེད་ཀུན་འགྲོ་ཁྱབ་པ་པོ། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་དུ་གོ་དགོས་པས། གང་ཟག་གང་གིས་འདིའི་ངང་ཚུལ་འདི་ཤེས་ན་གནས་ལུགས་ཀྱི་དོན་ལ་མཁས་པའོ། །དེ་རིང་གནས་ལུགས་རང་ངོ་བརྟག་པའི་ཆོས་དྲུག་གི་མཐའ་མའི་མཇུག་སྡུད་བསྡུས་དོན་གྱི་ཚིག གང་གིས་འདི་ཤེས་གནས་ལུགས་དོན་ལ་མཁས། །ཞེས་པ་འདིར་འཇོག་རྒྱུ་བྱེད། ད་དགེ་བསྙེན་ཕོ་མོ་རྣམས་ཀྱིས་འདིའི་མན་ངག་མཛོད་ཀྱི་ཡི་གེ་ལ་ཡང་བལྟ་རེ་བྱས་ཀྱང་མི་གོ་སའི་རྫོགས་ཆེན་གྱི་ཆོས་སྐོར་དེ་ཚོ་གོ་བ་མིན་པས་བསྐྱུར་ནས་བར་མཆོང་གྱིས། ཆོས་ཁྲིད་ཀྱི་སྐབས་སུའང་དེ་ཚོ་ལ་ཐུག་དུས་ཁྲིད་བཤད་པ་ལྟ་བུའི་ཞིབ་འགྲེལ་བྱེད་ཀྱིན་མེད་པས་ཚིག་ཙམ་རེ་གོ་ཡང་དོན་གོ་བ་མིན། དེས་ན་གསང་སྔགས་ཁྲོམ་བསྒྲགས་ཀྱི་ཉེས་པ་འབྱུང་མི་ངེས། གོང་ནས་བཤད་པ་བཞིན་དུ་ཡེ་གསང་ཐབས་ཀྱིས་ཆོད་ནས་ཡོད་པས་མ་གསང་ཡང་གསང་བ་དང་ཁྱད་མེད་པ་ཡིན། གོ་བདེ་མོ་བློ་སྦྱོང་གི་སྐོར་དེ་ཚོ་ཡང་ཉན་ཡང་བལྟ་རེ་བྱས་ནས་རང་རྒྱུད་ལ་སྦྱར་ཨེ་ཐུབ་ལྟོས་དང་། རང་གི་སེམས་ལ་ཕན་པ་ཡོད་ཅིང་ཁམས་དང་མཐུན་པ་ཡང་མང་རབས་ཡོད་པ་ཡིན། འདིར་ཆོས་ཞུ་རུ་ཡོང་ནས་འདིའི་གདམས་ངག་དྲུག་ཚན་གཅིག་ཙམ་དང་། དྲུག་ཚན་གཅིག་ལས་ཚིག་འབྲུ་མ་གཅིག་ཙམ་ཞིག་བསལ་ནས། འདི་སེམས་ལ་འཛིན་དགོས་ཉམས་སུ་ལེན་དགོས་བསམ་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་བྱུང་ན། དེ་ནི་སེམས་ཀྱི་རྟེན་ཕུར། ཚེ་གང་པོར་ཉར་ཚགས་ཆོག་པ་ཞིག་ལོན་ཡོད་པས་འདིར་ཡོང་བའི་གོ་ཡང་ཆོད་སོང་བ་ཡིན་པ་དང་། གཞན་ཡང་སྐོར་བ་སྐོར་བྱེད། མ་ཎི་འདོན་བྱེད་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འདིར་འདུས་པ་དང་། འདི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཡིན་པས་བློ་ལ་འཛིན་བདེ་བའང་ཡིན། མདོར་ན་སོང་ན་འགྲོ་རྟེན། བསྡད་ན་འདུག་རྟེན། དགོས་མཁོ་ཆེ་བ། རིན་ཐང་གཞལ་མེད་ཡིན་པས་ད་ལྟ་ནས་སེམས་ཀྱི་རྒྱབ་རྟེན་བཅོལ་ས་ཞིག་ཡོད་དགོས་མ་གཏོགས། ན་སོ་རྒས་གཞོན་སུ་ཡིན་ཡང་རང་གར་འཆི་བདག་གཤིན་རྗེ་དང་གདོང་ཐུག་རྒྱུར་སྒུག་བཞིན་འདས་ཚེ་དཀའ་ཚེགས་ཆེན་པོར་འཕྲད་ངེས་པ་ཡིན། དེས་ན་མི་ཚེ་སྐྱིད་ལ་འཁོར་བ་དང་། ཕྱི་མ་བདེ་བ་ཅན་དུ་བགྲོད་པར་བྱེད་པའི་རྟ་བྲོ་རོགས་གསུམ་འདི་ཡིན་བསམ་པ་ཞིག་ད་ནས་ཉེར་བསྡོགས་ཚགས་སུ་ཚུད་དེ། འཆི་བདག་གི་བདུད་པོ་ད་ལྟ་ཟུར་དུ་ཐོན་ཡང་ཧ་ལས་ཧང་སང་མི་དགོས་པར་སེམས་སྐྱིད་ཀྱིས་ཁེངས་ཤིང་། བཞིན་འཛུམ་གྱིས་ཁེངས་བཞིན་འགྲོ་ཆོག་པ་ཞིག་དགོས་པ་ཡིན་ནོ།།

ཉིན་བཅུ་བའི་ཆོས་ཁྲིད།

མ་གྱུར་འགྲོ་བ་ནམ་མཁའི་མཐའ་དང་མཉམ་པའི་སེམས་ཅན། རྒྱུ་ཀུན་འབྱུང་འཁོར་བའི་ལས་ཉོན་གྱིས་འབྲས་བུ་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་འདི་བསྐྱེད་དེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པས་དངོས་སུ་གནོད་པ་དང་། ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པས་བརྒྱུད་ནས་གནོད་ཅིང་ཐོག་མེད་ནས་མཐའ་མེད་ཀྱི་བར་དུ་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་བར་མེད་དུ་མནར་བཞིན་ཡོད་པའི་ཁམས་གསུམ་རིགས་དྲུག་གི་སེམས་ཅན་འདི་དག་ཐམས་ཅད་སྙིང་རེ་རྗེ་སྙམ་པའི་སྙིང་རྗེ་ཞིག་བསྒོམ་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་སྙིང་རྗེ་ཞིག་ཅིའི་ཕྱིར་དུ་བསྒོམ་དགོས་ཤེ་ན། དེ་དག་གིས་ནི་དོས་དྲག་པའི་སྡུག་བསྔལ་མུ་མཐའ་མེད་པ་འདི་མྱངས་ནས་ཉམ་ཉེས་པའི་དབང་གིས་ཏེ། དེ་ཡང་ད་ལྟ་མཐོང་དུ་མེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་དག་མི་བཤད་པར་རིག་ཤག་ཤག་ཤེས་ཤག་ཤག་གི་གནས་ཚུལ། རང་རང་སོ་སོའི་ཁ་རང་ཐོག་ལ་བསྐོར་ནས་བཤད་ན། འུ་བུ་ཅག་ལ་མཚོན་ན་ད་ལྟ་མཐོ་རིས་རྣམ་གསུམ་གྱི་ཡ་གྱལ་མིའི་འཇིག་རྟེན་ན་ཡོད་པས། དེའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སེམས་པར་བྱས་ནས་ལེགས་པར་དཔྱད་ན་དང་པོ་སྐྱེ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ནི། བཙའ་བའི་དུས་གྱད་སྟོབས་པོ་ཆེ་ཞིག་གིས་རྐང་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་རྩིག་ངོར་བརྒྱབ་པ་ལྟ་བུའི་སྡུག་བསྔལ་དང་། རུས་པའི་འཕྲུལ་འཁོར་གྱི་བར་ནས་བཙའ་སྐབས་ལྕགས་ཀྱི་འཇུར་མིག་ནས་དྲངས་པ་ལྟ་བུའི་སྡུག་བསྔལ་ཡོད་པས། བཙའ་སྒོ་དོག་པ་རྣམས་བཙའ་མི་ནུས་པར་དེ་ཉིད་དུ་འཆི་བའམ། ཡང་ན་མ་བུ་གཉིས་ཀ་འཆི་བ་དང་། མིན་ཡང་ཤི་ལ་ཐུག་པའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བ་སྟེ། ཨོ་རྒྱན་ཆེན་པོས། མ་བུ་གཉིས་ཀ་གཤིན་ཡུལ་གོམ་ཕྱེད་བོར། །མ་ཡི་ཁ་རུས་མ་གཏོགས་རུས་ཚིགས་བྱེ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་དང་། དེ་ནས་བྱིས་པ་བསམ་མེད་དེས་སྐེས་མགོ་མི་ཁྱོག རྐང་པས་ལུས་མི་ཁྱོག དྲོས་འཁྱག་བཀྲེས་སྐོམ་གང་བྱུང་ཡང་ཅེ་རེ་བལྟས་ནས་ངུ་བ་ལས་ཅི་ཡང་མི་ཤེས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དེ་ལོའི་ཁྱུད་འཁོར་དུ་མར་མྱོང་བ་དང་། འུ་ཚོ་རོང་འབྲོག་གི་བྱིས་པ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་ལོ་གྲངས་བདུན་བརྒྱད་ཀྱི་ཐོག་ཏུ་སོན་ཚེ་སྐད་ཡིག་བསླབ་ཁུལ་གྱིས་མི་ཤེས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་། དེའི་ཐོག་ཏུ་དེང་སང་གི་རིག་གནས་ཀྱི་སྣེ་མོ་རེ་ལ་འཐམས་ཏེ་སློབ་གྲྭ་ཞིག་ལ་སོང་ནས་སློབ་སྦྱོང་སྤུས་དག་ཅིག་བྱེད་ན་རང་ལོ་ཉི་ཤུ་ཡན་ཞིག་ཏུ་མ་ཐོན་གྱི་བར་དུ་སྡུག་སྤྱད་དཀའ་འབད་ལ་བརྩོན་དགོས་པ་དང་། དེའི་མཚམས་སུ་ལས་ཀ་ཞིག་གི་སྣེ་མོ་ལ་འཇུས་ནས་སྐྱ་རྒྱུད་ཅིག་ཡིན་ན་ཁྱིམ་སོ་བཟུང་སྟེ་སྡུག་བསྔལ་གསར་བའི་རྨང་གཞི་མཇུག་རྫོགས་རྒྱུ་མེད་པ་ཞིག་གི་མགོ་ཚུགས་ནས། མི་འགྲུབ་ལས་དགོས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ། མི་ཟིན་ཁྱིམ་སྟོར་གྱི་སྡུག་བསྔལ། གོང་མ་བཀུར་དགོས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ། འོག་མ་བསྐྱང་དགོས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ། མཉམ་པར་འགྲོགས་མ་ཤེས་པའི་སྡུག་བསྔལ། ཁ་མཆུ་ཟེར་རྗོད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ། ན་ཚ་ཤི་ཆད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ། རྒྱག་རེས་འཛིང་རྩོད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ། ཡོད་པ་བོར་དོགས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ། མེད་པ་འཚོལ་དགོས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ། མཐོན་པོས་བརྙས་བཅོས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ། དམའ་མོས་སྙད་འཚོལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ། བཟའ་གཉིས་འཛིང་རྩོད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ། དེའི་དབང་གིས་ནངས་ཆུ་ཁྲག་འཐུང་འཐུང་གི་སྡུག་བསྔལ། ནུབ་ཆུ་རྣག་འཇིབ་འཇིབ་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ། དེའི་སྟེང་ལ་བཟའ་གཉིས་ཕན་ཚུན་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་ཁོང་ཁྲོ་དང་ཞེན་ལོག་སྟེར་བའི་སྡུག་བསྔལ། འོན་ཀྱང་འཐོར་འབྲལ་དུ་འགྲོ་མི་བཏུབ་པའི་སྡུག་བསྔལ། ཁ་ཡར་གྲགས་པ་ཙམ་གྱིས་མཚང་འབྲུ་དང་སྨ་འབེབས་མྱོང་བའི་སྡུག་བསྔལ། གཉེན་ཉེ་ཡིན་ཡང་ཁ་ཟེར་དང་བརྙས་སྨོད་བྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ། དེས་མ་ཚད་པར་མ་རབས་ཚང་གི་རྒྱུད་པ་རྣམས་ཀྱང་། ཁ་ཡུ་ལུང་ཟད་ཡར་སོང་ཞེས་ཀྱང་མར་ལ་འགྲོ་བ། མར་སོང་ཞེས་ཀྱང་ཡར་ལ་འགྲོ་བ། ཁྱི་དེད་པ་ལམ་དུ་མི་འགྲོ་བ་ཏག་ཏག་རྐུ་རྫུན་གཉིས་དང་དུ་བ་སྣ་ཐ་སོགས་ལ་བསླབ་མ་དགོས་བྱང་ནས་ཡོད་པ། བཟང་ཡ་རབས་ཀྱི་བྱ་བ་སྤྱོད་པ་ཡར་དཔེ་ཞྭ་ལ་འགྲན་པ་ཞིག་བྱེད་དུ་བཅུག་ན། བོང་བུ་འཁྱག་ཐོག་ནས་དེད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་འདྲ་ཁོ་ནས་ཉི་མ་ནམ་ཚ་སྐྱེལ་ནས་ལོ་གྲངས་དུ་སོང་མ་གོ་མ་ཚོར་བཞིན་དུ་འདས་པའི་ལོ་རྩིས་ཤིག་བརྒྱབ་དུས་མི་ཚེ་ཉི་མའི་ཡག་ཤོས་བཟང་ཤོས་པོ་དོན་མེད་སྡུག་གི་ནང་ནས་ཟད་ཤོར་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན། སྡུག་དེ་ཙམ་ཁོ་ན་ཡིན་ན་སྐྱོན་མེད་པར་འདུག་ཀྱང་། སྡུག་དེ་བས་ཆེ་མེད་པ་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་དགོས་པའི་གནས། མཐོ་དམན་སྐྱ་སེར་མེད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མགོ་ལ་བབས་ནས་གསོན་ཟས་སུ་བྱེད་པའི་འཆི་བདག་གཤིན་རྗེའི་སྒུག་མ་དེ་དབུགས་རྟ་རྔ་འདྲ་བོ་ཕྲོག་ཏུ་ནམ་ཐོན་ཆ་མ་འཚལ་ཞིང་། གལ་ཏེ་དེ་ཐོན་པའི་ཉི་མ་ཚེས་པའི་སྐབས་སུ་ད་སྔ་ཉི་མ་ཡོན་ཆོད་དུ། ཆུང་ནས་ཆེ་བའི་བར། གཞོན་ནས་རྒས་པའི་བར་དུ་དཀའ་བ་ཁྱད་དུ་བསད། ངལ་བ་དང་དུ་བླངས་ནས་བརྒྱ་ཕྲག་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཁུར་ཆེན་གྱི་འོག་ནས་བྱས་པའི་རིག་གནས་ཀྱི་སྦྱང་བརྩོན། བཟའ་བཏུང་གི་རྩོལ་སྒྲུབ། གོང་གི་མི་ལ་ངོ་སྲུང་དང་ངོ་དགའ། ཐད་ཀའི་མི་ལ་འབྲེལ་འདྲིས་ཀྱི་བྲེལ་དོ། འོག་གི་མི་ལ་གསོ་སྐྱོང་གི་སེམས་ལས། གཏམ་ངན་རྣ་སྡུག་དཀའ་ལས་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཁྱད་དུ་བསད་ནས་རྒྱུག་རྒྱུག་འདུར་འདུར་གྱི་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་ཡ་མ་བརླ་རུ་སོང་ནས། མི་ཚེའི་གར་སྟེགས་ཀྱི་སྟེང་ནས་འཁྲབ་སྟོན་མིག་འཁྲུལ་གྱི་རྩེད་མོའི་མཇུག་བསྡུས་སོང་བ་ཡིན། མཇུག་བསྡུས་ན་བསྡུས་ངེས་སུ་སོང་ནས་ཚེ་ཕྱི་མའི་རྣམ་སྨིན་མྱོང་མཁན་དང་། ལས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་མཁན་ཞིག་མེད་ན་ཆོག་ཀྱང་། དེ་ལྟར་མིན་པར་ལས་རྒྱུ་འབྲས་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་ཆོས་དེ་མི་བསླུ་བ་ཡིན་པར་ནི། ཕྱིའི་རྟེན་འབྲེལ་ས་བོན་ལས་མྱུ་གུ་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ། མ་རིག་པ་ལས་འདུ་བྱེད་སོགས་ནས་སྐྱེ་བ་ནས་རྒ་ཤི་བར་གྱི་ནང་གི་རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་ལུགས་འབྱུང་སྲིད་པའི་འཁོར་ལོ་མུ་མཐའ་མེད་པར་འཁོར་བའི་དུས་སུ། བསགས་ཚད་བྱས་ཚད་ཀྱི་སྡིག་པའི་ཕུང་པོ་འདི་རི་རབ་འདྲ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ། གཅིག་མ་ཆད་གཉིས་མ་ལུས་པར་ཡོད་པ་དེ་གསོག་མཁན་ཁོ་རང་གི་སྐེ་ཐོག་མ་གཏོགས་འགྲོ་ས་མེད་ཅིང་། འདིའི་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་ན་བསམ་བློ་ཞིག་བཏང་ཚེ། ཉི་ཚན་ཞིག་གི་ནང་ནས་འབུ་ཞིག་ཚིག་ནས་འཆི་འགྲོ་བ་དང་། མི་ཞིག་ལ་མི་འདོད་པ་ཐོག་བབ་ཏུ་བྱུང་ནས་སྡུག་སྨྲེ་འདོན་བཞིན་ཡོད་པ་གཉིས་ཀ་ལ་ཁྱད་མེད་པར་མངོན་ཏེ། སྐྱེ་བ་རྗེས་མར་དེ་གཉིས་གང་སྐྱིད་མི་འཚལ་བ་ཡིན་པ་དང་། ད་འུ་ཚོས་མཐོ་རིས་ན་ཡོད་པའི་མི་ཞིག་གི་ལོ་རྒྱུས་རྣམ་ཐར་འཆད་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་། དེ་དག་ལ་ཕ་མ་ཤི་རབས། བུ་ཚ་མ་འཚམས་རབས། བཟའ་བ་ཁ་ཡར་འཐོར་རབས། ནད་དང་ན་ཚས་མནར་རབས། དགྲས་ཟོས་ཆུས་ཁྱེར་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་ཀྱིས་མི་ལང་བར་འཆད་དུ་ཡོད་ལ། དམྱལ་བ་དང་ཡི་དྭགས་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཕར་ཞོག་མཐོ་རིས་མིའི་སྡུག་བསྔལ་དེ་དག་མྱོང་མ་དགོས་རྣ་བས་གོ་ཚེ་སྐྱི་གཡའ་བྱེད་དུ་འདུག་པ་ནི་དེ་ལྟར་དང་། དེ་བཞིན་དུ་དུད་འགྲོའི་སྡུག་བསྔལ་ནི་ཤེས་བཞིན་པ་སྟེ། རང་རེའི་སྒོ་ན་ཡོད་པའི་ཁལ་འགེལ་རྨོ་བཀོལ་བྱས་བྱས་པ་དང་། མར་འབྲི་བཞོས་བཞོས་པའི་མཐའ་མར། ཡང་ན་གཞན་གྱི་བཤས་ལག་ཏུ་སྤྲད་པ་དང་། ཡང་ན་རང་གི་སྒོ་བཤས་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་གི་སྡུག་བསྔལ་བཤད་ཚོད་མེད་པ་ཞིག་ཡོད་པ་ཡིན། འུ་ཚོའི་སྐད་ཆ་འདི་གང་ནས་འཕྲོས་པ་ཡིན་ན་རིགས་དྲུག་གི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྙིང་རེ་རྗེ་ཞེས་པ་དེ་ལས་འཕྲོས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་སྙིང་ལོས་རྗེ་དེ་འདྲའི་སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་པ་རེད་ཅེས་པ་ཡིན། དེ་ལ་འགའ་རེས་རང་མི་དགའ་བའི་དགྲ་བོ་ལ་སྙིང་རྗེ་མི་རིགས་བསམ་པ་ཡོད་ཀྱང་། དགྲ་དེ་དག་གིས་ཚུར་ལ་གནོད་བསྐྱལ་བ་དང་། ངན་སེམས་འཚགས་པའི་རྣམ་སྨིན་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་མྱོང་དགོས་ཤིང་། ཁྱད་པར་དུ་འུ་ཚོའི་རྒྱུད་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རེ་སྐྱེས་ཡོད་ན། ཕ་རོལ་པོའི་ཉེས་དམིགས་ལྷག་ཏུ་ཆེ་ཞིང་། དེའི་དབང་གིས་ཉིན་རེ་བཞིན་དུ་དམྱལ་བའི་བཙོ་བསྲེག་གི་སྡུག་བསྔལ་དང་། ཤ་ཚལ་བ་ཁྲག་ཐིགས་པ་རུ་བྱས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་དང་ཡང་དུ་མྱོང་བཞིན་ཡོད་པ་དེ་ད་ལྟ་མིག་གིས་མཐོང་དུ་ཡོད་ན་དེ་ལ་ཤ་མི་ཚ་བ་དང་སྙིང་མི་རྗེ་བའི་རང་དབང་ཞིག་ག་ལ་ཡོད། དེས་ན་ངེས་པར་དུ་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པའི་སྙིང་རྗེ་བསྒོམ་པར་བྱ་དགོས་པས། ད་ལྟའི་སྐབས་ཀྱི་སྙིང་རྗེ་ཆུང་ཆུང་རང་གི་དགའ་ཉེ་མཐུན་པ་ལ་ཡོད་པའི་ཆགས་ཞེན་དང་འབྲེལ་བ་དེ་དང་། གཞན་དོན་མེད་ཡིན་ཡང་ཉམ་ཆུང་ཉམ་ཐག་སྡུག་པོ་དག་མཐོང་ཚེ་ཡོད་པའི་སྙིང་རྗེ་ཕྲ་མོ་དེ་ཡར་ལག་ཆགས་སུ་བཅུག་ནས་ཚད་མེད་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་བསྒྱུར་ནས་བསྒོམ་དགོས་པ་ཡིན། རང་གཞན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་སྒྲུབ་པ་ཞིག་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དེ་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་མེད་ཐབས་མེད་པ། ཞིང་གི་ནང་དུ་ཆུ་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་མེད་ན་ཐབས་མེད་པ་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ཕྱིར་ཆོས་ཚིག་བཞི་བ་གཅིག་ཙམ་ནམ་བཤད་ལ་སྙིང་རྗེ་བསྒོམ་དགོས་པའི་ཚུལ་གལ་པོར་ཆེ་ལ་ནན་ཏན་དུ་བཤད་པ་ཡིན། ཁྱད་པར་དུ་ཉམས་ལེན་པ་དག་གིས་གནས་ལུགས་རྟོགས་པའི་བློ་དང་མ་བྲལ་བའི་ངང་ནས་བྱམས་སྙིང་རྗེ་སྒོམས་དང་། ཡོངས་ལ་སྙོམས་པའི་སྙིང་རྗེ་དང་བྱམས་པས་མ་ཚད་པར། ཚད་མེད་བཞི་མིང་དོན་མཚུངས་པ་ཞིག་ཡོང་བ་ཡིན། དེས་ན་གནས་ལུགས་ཇི་བཞིན་རྟོགས་པའི་བློ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ཞེས་པ་ནི། གང་དུ་ཡང་མི་རྟོག་ཅིང་གར་ཡང་རྒྱ་མ་ཆད་པ་མཐའ་བཞི་སྤྲོས་པ་ཀུན་བྲལ་ཞིག་ཡིན་ལ། དེ་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་ཅིས་ཞེ་ན། དེ་ནི་གནས་ལུགས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཐེག་ཆེན་ཐུན་མོང་གི་ལུགས་ལྟར་དུ་བྱས་ན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་དངོས་དང་དངོས་མེད་ཡོད་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་མཐའ་ཐམས་ཅད་ལས་གྲོལ་བ་ཞིག་ཡིན་པས། དེ་ལྟ་བུའི་བདེན་གཉིས་དབྱེར་མེད་ཀྱི་གནས་ལུགས་ཡེ་ཇི་བཞིན་པ་དེ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ལས། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པ་ཡིན་པ་ནི། རྒྱལ་སྲས་ཞི་བ་ལྷས་ཀྱང་། གང་ཚེ་དངོས་དང་དངོས་མེད་དག །བློ་ཡི་མདུན་ན་མི་གནས་པ། །དེ་ཚེ་རྣམ་པ་གཞན་མེད་པས། །དམིགས་པ་མེད་པར་རབ་ཏུ་ཞི། །ཞེས་དང་། རྒྱུད་རྒྱལ་གསང་བ་སྙིང་པོ་ལས། གང་གིས་དམིགས་མེད་མི་ཤེས་པ། །དེ་ཡིས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མི་ཤེས། །དེ་ཕྱིར་དངོས་དང་དངོས་མེད་པ། །འཇིག་པས་དམིགས་མེད་ཤེས་པར་གྱིས། །ཞེས་དང་། ཕལ་པོ་ཆེ་ལས། ཆོས་རྣམས་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་མི་ཤེས་པར། །དེ་ཡིས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་མཐོང་བ་མེད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། དགག་རྟོག་སྒྲུབ་རྟོག་གང་ཡིན་ཡང་རྣམ་རྟོག་ལས་མི་འདའ་ལ། མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ནི་དགག་རྟོག་སྒྲུབ་རྟོག་གཉིས་ཀའི་མཐའ་ལས་འདས་པ་ཡིན་པས་དེ་གཉིས་ཀ་མིན་ཏེ་གང་དུ་ཡང་མི་རྟོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྤྲོས་པ་མཐའ་དག་ཁེགས་པ་ལ་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་ལོ་སྙམ་དུ་འཛིན་པ་ཙམ་ཡང་མེད་ཅིང་། དེ་ཡོད་ན་ད་དུང་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་མ་ཁེགས་པས་དེ་ལ་སྤྲོས་བྲལ་གྱི་ཐ་སྙད་མི་ཐོབ་པ་ཡིན། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་གསལ་ཞིང་རིག་པ་དེ་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་གནས་ལུགས་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་བ་དེ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན། རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དེ་ཡེ་ཤེས་ཡིན། དེས་ན་སྒྲིབ་གཉིས་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐར་ཐུག་པ་དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན། ཡེ་ཤེས་དེ་ལ་ཡང་ཆོས་ཉིད་གཟིགས་པའི་ཆ་ནས་ཇི་ལྟ་བ་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་། ཆོས་ཅན་མཐའ་དག་གཟིགས་པའི་ཆ་ནས་ཇི་སྙེད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་ལྡོག་ཆ་ཐ་དད་ནས་བཏགས་པ་དང་། ངོ་བོའི་སྟེང་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉག་གཅིག་ལས་ཐ་དད་པ་ཞིག་མེད་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་བདེན་གཉིས་དབྱེར་མེད་ཀྱི་གནས་ལུགས་དེ་མཐར་ཐུག་གཟིགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པས། ཆོས་ཅན་རྣམ་ཤེས་ཚོགས་བརྒྱད་དང་། དེའི་རང་བཞིན་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་གཉིས་ཀ་གཅིག་ཐ་དད་གང་དུ་ཡང་ཁས་བླང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་མདོ་ལམ་ནས་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡོན་ཏན་ཡེ་ལྡན་དུ་ཡོད་གསུངས་པ་ནི། མདོ་སྔགས་མཚམས་སྦྱོར་གྱི་ཚུལ་དུ་གསུངས་པ་ཡིན་ལ། མདོ་ལམ་ནས་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའི་རང་བཞིན་ད་ལྟ་ནས་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་ལམ་དངོས་གསུངས་པ་མེད་ཅིང་། སྔགས་སྤྱིའི་སྐབས་སུ་ཡང་དབང་གིས་སྨིན་པར་བྱ་བ་སོགས་སྨིན་གྲོལ་གྱི་ལམ་བརྒྱུད་ནས་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་བཅར་ཕོག་ཏུ་ངོ་སྤྲོད་པའི་མན་ངག་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། མདོ་སྔགས་གཉིས་ཀའི་ལམ་གྱི་མྱུར་བུལ་ནི་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་འོད་གསལ་རྫོགས་ཆེན་གྱི་ལམ་ནས་སྐུ་གསུམ་ལྷུན་གྲུབ་གཉུག་མ་རིག་སྟོང་གི་ཡེ་ཤེས་རྗེན་པར་འཆར་དུ་ཡོད་པ་ནི། རྒྱུ་མཚན་ཉིད་ཐེག་པའི་དབུ་མ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡོད་པ་མིན་ཏེ། དབུ་མས་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་སྤྲོས་བྲལ་གྱི་དབྱིངས་ལ་ཆོས་དབྱིངས་ཞེས་གསུངས་ལ། དེ་འདྲའི་སྤྲོས་བྲལ་གྱི་དོན་དེ་ཡང་ཚོགས་ལམ་གྱིས་གོམས་པའི་མཐུ་ལ་བརྟེན་ནས་མཐོང་ལམ་གྱི་སྐབས་སུ་མངོན་དུ་འགྱུར་བ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། དེ་འདྲའི་མཐོང་ལམ་དེ་ཡང་དབང་རྣོན་ཡིན་ཡང་བསྐལ་བ་གྲངས་མེད་གཅིག་གི་བསགས་སྦྱང་དགོས་པ་ལས་དེ་བས་མྱུར་དུ་ཐོབ་རུང་ཚུལ་མ་གསུངས་པ་དང་། སྔགས་ཀྱི་སྐབས་སུ་དབང་གིས་སྨིན་ཅིང་ངོ་སྤྲད་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་དཔེ་ཡི་ཡེ་ཤེས་ད་ལྟ་ནས་ངོ་འཕྲོད་དུ་ཡོད་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་དུ་མདོ་སྔགས་གཉིས་ཀའི་དགོངས་པ་ལྟོ་ཞིག་སྦྱར་ན། སེམས་ཉིད་གཉུག་མའི་ཡེ་ཤེས་མངོན་དུ་ཤར་བ་དེ་དག་ས་པས་སྲིད་ཞི་མཉམ་ཉིད་ཀྱི་དགོངས་པ་དང་། གཟུགས་སྐུ་དག་སྣང་གི་འོད་གསལ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ནི་དག་ས་པས་ཞིང་དག་སྦྱོར་དང་མཐུན་པར་གསུངས་པ་ཡིན། སྔགས་མཚན་བཅས་ཀྱི་ཐབས་ཀྱི་ལམ་མདོ་ལམ་ལས་དེ་ལྟར་འཕགས་པ་ཡིན་ཡང་། དེ་དག་ནི་དཔེ་ཡི་ཡེ་ཤེས་དོན་གྱི་ཡེ་ཤེས་མཚོན་བྱེད་ཀྱི་ལམ་ཙམ་ཞིག་ཡིན་ལ། དེས་མཚོན་པར་བྱ་བའི་མཚོན་བྱ་དོན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཐད་ཀར་འཆད་པའི་རྫོགས་ཆེན་གྱི་ལམ་ནི་དེ་བས་ཀྱང་མྱུར་བ་ཡིན། དེས་ན་རྫོགས་ཆེན་གྱི་ལམ་ནས་གང་སྣང་སྐུ་གསུམ་གྱི་རོལ་བར་ཤར་ཏེ་ཚེ་འདིར་སངས་རྒྱས་ནུས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ཆོས་སྐུ་ཀ་དག་གི་དགོངས་པ་ཁྲེགས་ཆོད་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་ཤིང་། གཟུགས་སྐུ་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་དགོངས་པ་ཐོད་རྒལ་གྱིས་མཐོང་སྟེ་མྱུར་དུ་རྫོགས་སངས་རྒྱས་པ་ཡིན། ད་དེ་དག་གིས་མདོ་དོན་ཚིག་གི་རྩ་བ་གང་བཤད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཐར་བ་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པ་ནི་རང་སེམས་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཡེ་ཤེས་རྟོགས་པ་ལ་རག་ལས་ཤིང་། དེ་འདྲའི་རྟོགས་པ་སྐྱེ་བ་ནི་བླ་མའི་བྱིན་རླབས་ལ་རག་ལས་པ་དང་། བྱིན་རླབས་རང་རྒྱུད་ལ་འཇུག་པ་ནི་མོས་གུས་ཀྱི་རྟེན་འབྲེལ་ཁོ་ན་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན། དེས་ན་རྟོགས་པ་དོན་གྱི་བརྒྱུད་པ་དང་ལྡན་པའི་བླ་མ་དམ་པ་རང་ཉིད་དང་ཚེ་རབས་སྔོན་མར་ལས་འབྲེལ་ཡོད་པ་ཞིག་ལ་བསྟེན་ནས། དེ་ལ་རྩེ་གཅིག་དད་དང་འདུན་པས་ཡིད་ཁྱེད་ཤེས་ཀྱིས་གསོལ་བ་བཏབ་ན། རྐྱེན་མོས་གུས་ཀྱིས་བྱས་ཏེ་བླ་མའི་རྟོགས་པ་སློབ་མ་ལ་འཕོས་ཏེ། ཅིར་སྣང་བླ་མར་ཤར་བའི་བསྐྱེད་རིམ་དང་། ཐུགས་ཡིད་དབྱེར་མེད་འདྲེས་པའི་རྫོགས་རིམ་འཆར་ནས། རང་བཞིན་རྗོད་པ་བྲལ་བའི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་གནས་ལུགས་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་ན་ཐབས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ཤེས་རབ་སྟོང་པ་ཉིད་དབྱེར་མེད་དུ་གྱུར་པ་དེ་ཉིད་ལམ་གྱི་སྲོག་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་སོང་ཡོད་པས། དེའི་དུས་སུ་སྟོང་ཉིད་སྙིང་རྗེའི་སྙིང་པོ་ཅན་གྱི་སྙིང་རྗེའི་རང་མདངས་ཚད་མེད་པའི་ཐུགས་རྗེ་ལ་ཤར་ནས་དོན་གཉིས་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་མཛད་པ་དང་འཕྲིན་ལས་རྒྱ་ཆེན་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་རྟག་ཁྱབ་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་འབྱུང་བའི་གོ་དོན་རྣམས་ཤ་ཟིན་སྤུ་ཟིན་གྱིས་ཞུས་ནས། སྐབས་འདིར་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་མཁྱེན་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་ལམ་བཟང་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ཟབ་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མཛོད། ཀློང་ཆེན་མཛོད་བདུན་གྱི་ནང་ནས་མན་ངག་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་འཆད་ཉན་བྱེད་བཞིན་པའི་སྐབས་ལས། དྲུག་ཚན་མང་དག་ཅིག་ཞུས་གྲུབ་ནས་དེ་རིང་།

༢༨༧ རང་བཞིན་མངོན་དུ་ཕྱུང་བའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

རང་བཞིན་མངོན་དུ་ཕྱུང་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

རྟོགས་པའི་དུས་ན་རང་གསལ་སང་ངེ་བ།།

མི་རྟོག་དུས་ན་མ་འགགས་ཝལ་ལེ་བ།།

ཅིར་སྣང་དུས་ན་རང་གསལ་ལྷག་གེ་བ།།

གཟུང་འཛིན་དུས་ན་ཀུན་གསལ་སལ་ལེ་བ།།

མཉམ་བཞག་དུས་ན་མཐའ་གྲོལ་སང་ངེ་བ།།

འཕྲོ་གནས་མཉམ་དུས་བར་མེད་ཧ་རེ་བ།།

འདི་འདྲའི་གནད་ཤེས་རྣལ་འབྱོར་རྩེ་མོར་ཕྱིན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། གོང་ནས་བཤད་མ་ཐག་པའི་རང་བཞིན་བརྗོད་བྲལ་གྱི་ཡེ་ཤེས་གནས་ལུགས་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ལྟ་བའི་གནད་མངོན་དུ་ཕྱུང་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི། རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་དེ་ཉིད་རྟོགས་པའི་དུས་ན། གསལ་བྱ་གསལ་བྱེད་དང་བྲལ་བའི་རང་གསལ་དྭངས་སང་ངེ་བ་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་མི་གཡོ་མཉམ་པ་ལྟ་བུ་དང་། མི་རྟོག་པའི་དུས་ན་མ་འགགས་ཀྱང་ཅིར་ཡང་འཆར་བ། མཚོ་ལ་གཟའ་སྐར་གྱི་གཟུགས་བརྙན་བཀྲ་བ་ལྟ་བུའི་འཛིན་མེད་ཀྱི་ཝལ་ལེ་བ་དང་། ཅིར་སྣང་གི་དུས་ན་རང་གསལ་ཟུང་འཇུག་གི་ཡེ་ཤེས་ལྷག་མཐོང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས་ལྷག་གེ་བ་དང་། གཟུང་འཛིན་གྱི་རྣམ་པ་ལྟ་བུའི་སྣང་ཡུལ་འགགས་མེད་དུ་འཆར་བའི་རྗེས་ཐོབ་ཀྱི་དུས་ན། ཚོགས་དྲུག་ཆ་མཉམ་གྱི་སྣང་ཡུལ་ཀུན་གསལ་སལ་ལེ་བ་དང་། མཉམ་བཞག་གི་དུས་ན་ཡོད་མེད་ཡིན་མིན་ལ་སོགས་པའི་མཐའ་ལས་གྲོལ་བའི་མཐའ་གྲོལ་སང་ངེ་བ་དང་། འཕྲོ་བ་དང་གནས་པ་མཉམ་ཚེ་འཕྲོ་གནས་བར་མེད་དུ་ཟང་ཐལ་ཧ་རེ་བ་སྟེ། གནད་འདི་དག་ཤེས་པའི་རྣལ་འབྱོར་བ་དེ་ཉིད་ཐེག་པ་མཆོག་གི་འབྲས་བུའི་རྩེ་མོར་ཕྱིན་པའོ།།

༢༨༨ ཁྱད་དུ་བསད་ནས་བསྒྲུབ་པ་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

ཁྱད་དུ་བསད་ནས་བསྒྲུབ་པ་རྣམ་དྲུག་ནི།།

ངལ་དུབ་བཀྲེས་སྐོམ་སྡུག་བསྔལ་ཁྱད་བསད་དགོས།།

མི་ཡུལ་འབྲེལ་འདྲིས་སོ་ནམ་ཁྱད་བསད་དགོས།།

དགྲ་གཉེན་ཆགས་སྡང་ཁེ་གྲགས་ཁྱད་བསད་དགོས།།

སྒོ་ལྔའི་ཡུལ་ལ་ཆགས་ཞེན་ཁྱད་བསད་དགོས།།

བསྟོད་སྨད་ཚིག་ལ་དགག་སྒྲུབ་ཁྱད་བསད་དགོས།།

དྲན་རྟོག་རང་ཡལ་སྤང་གཉེན་ཁྱད་བསད་དགོས།།

དེ་ལྟར་ལྡན་ན་ཐར་ལམ་བྱང་ཆུབ་འགྲུབ།།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་ཁྱད་དུ་བསད་ནས་སྣང་མེད་དུ་བསྐྱུར་ཏེ་བསྒྲུབ་དགོས་པ་རྣམ་པ་དྲུག་ནི། ཐར་ལམ་སྒྲུབ་པའི་གནས་སྐབས་སུ་ངལ་དུབ་བཀྲེས་སྐོམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་འཛེམས་མེད་ཀྱིས་ཁྱད་དུ་བསད་ནས་བསྒྲུབ་དགོས་པ་དང་། མི་ཡུལ་གྱི་མཐོན་པོ་བཀུར་བ་དང་། དམའ་མོ་སྐྱོང་བ་དང་། མཉམ་པར་བསྟུན་པ་དང་། གྲགས་པ་བསྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆེད་དུ་འབྲེལ་འདྲིས་བྱེད་པ་དང་། སོ་ནམ་ཚོང་ཁེ་ལ་སོགས་པ་མདོར་ན་འཇིག་རྟེན་ཚེ་འདིའི་བྱ་བཞག་ཐམས་ཅད་ཁྱད་དུ་བསད་ནས་སྤོང་དགོས་པ་དང་། དགྲ་གཉེན་གྱི་ཆགས་སྡང་སྟེ་དགྲ་ལ་དགྲའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་སྡང་བ་དང་། གཉེན་ལ་གཉེན་གྱི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་ཆགས་པ་དང་། གཞན་ཡང་ཁེ་བཟང་སྙན་གྲགས་བསྒྲུབ་པ་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་དུ་བསད་པར་བྱ་དགོས་པ་དང་། སྒོ་ལྔའི་ཡུལ་མིག་གཟུགས་དང་རྣ་བ་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཆགས་ཤིང་ཞེན་པ་མཐའ་དག་ཁྱད་དུ་བསད་ནས་སྤོང་དགོས་པ་དང་། གཞན་གྱིས་བསྟོད་པ་དང་སྨད་པའི་ཚིག་ལ་ངན་པ་དགག་པ་དང་བཟང་པོ་སྒྲུབ་པའི་འདོར་ལེན་ཁྱད་དུ་བསད་དེ་སྣང་མེད་ལ་གཏོང་དགོས་པ་དང་། དྲན་རྟོག་རང་ཡལ་ཡིན་པས་དེ་ལ་སྤང་བྱ་དང་གཉེན་པོ་སྤྲད་པ་ཁྱད་དུ་བསད་དེ་སྤོང་དགོས་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་ཁྱད་བསད་དྲུག་དང་སུ་ལྡན་ན་ཐར་ལམ་བྱང་ཆུབ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བའོ།།

༢༨༩ ཕ་རོལ་ཕྱིན་དྲུག་མ་བྲལ་སྒྲུབ་པ་བསྟན་པ།

ཕ་རོལ་ཕྱིན་དྲུག་མ་བྲལ་སྒྲུབ་པ་ནི།།

སྦྱིན་པ་སེར་སྣའི་དགྲ་ལ་མ་བསྐུར་ཅིག།

ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བའི་ཇག་པས་མ་འཇོམས་ཤིག།

བཟོད་པ་ཁོང་ཁྲོའི་མཚོན་གྱིས་མ་དབུག་ཅིག།

བརྩོན་འགྲུས་ལེ་ལོའི་སྒྲོག་ཏུ་མ་འཆིངས་ཤིག།

བསམ་གཏན་གཡེང་བའི་དུག་དང་མ་བསྲེ་ཞིག།

ཤེས་རབ་རྨོངས་པའི་མུན་པས་མ་སྒྲིབས་ཤིག།

དེ་ལྟར་མི་མཐུན་དྲུག་པོ་སྤངས་ལ་སྒྲུབས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་དང་མ་བྲལ་བ་བྱས་ཏེ་བསྒྲུབ་དགོས་པར་བསྟན་པ་ནི། སྦྱིན་པ་བྱེད་དུས་སེར་སྣའི་དགྲ་ལ་མ་བསྐུར་ཅིག ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཚུལ་འཆལ་གྱི་ཇག་པས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་མ་འཇོམས་ཤིག དལ་བའི་རྟེན་ལ་དལ་བའི་སྤྱོད་ལམ་ཅན། །དུལ་བའི་སྒོ་གསུམ་འདུལ་བའི་ཁྲིམས་ཀྱིས་བསྡམས། །གདུལ་དཀའི་གཞན་རྒྱུད་ཞི་བའི་ཆོས་ཀྱིས་འདུལ། །འདུལ་འཛིན་མཆོག་དེ་རྒྱལ་བའི་རྒྱལ་ཚབ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་སུ་ཚུལ་ཁྲིམས་གཙང་མ་དེ་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞི་རྟེན་དང་། རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་གནས་ཡོད་མེད་ཀྱང་འདུལ་བའི་བསྟན་པ་ཡོད་མེད་ཀྱིས་ཕྱེ་བ་སྟེ། གཞི་གསུམ་ཚུལ་འདི་གང་དུ་གནས་པ་དེར། །རྒྱལ་བསྟན་རིན་ཆེན་གནས་ཞེས་གདགས་འོས་ལ། །ཡུལ་དབུས་ཡུལ་གྱི་སྙིང་པོ་དམ་པ་ཞེས། །བསྔགས་པའི་མེ་ཏོག་འདི་མིན་གང་ལ་འཐོར། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཁྲོ་བ་མེད་པའི་བཟོད་པ་དེ་ཉིད་དེ་དང་འགལ་བའི་ཁོང་ཁྲོའི་མཚོན་གྱིས་མ་དབུག་ཅིག དགེ་ལ་སྤྲོ་བའི་བརྩོན་འགྲུས་དེ་ཉིད་དེའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལེ་ལོའི་སྒྲོག་ཏུ་མ་འཆིངས་ཤིག དམིགས་པ་ལ་རྩེ་གཅིག་པའི་བསམ་གཏན་གྱི་འགལ་ཟླ་རྣམ་པར་གཡེང་བའི་དུག་དང་མ་བསྲེ་ཞིག མི་ཤེས་པའི་སྨག་རུམ་གསལ་བྱེད་ཀྱི་ཤེས་རབ་དེ་རྨོངས་པའི་མུན་པས་མ་སྒྲིབས་ཤིག་སྟེ། མདོར་ན་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་པོའི་རང་རང་གི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་མ་འདྲེས་པར་བྱས་ནས་ཕྱིན་དྲུག་རྣམ་པར་དག་པ་ཞིག་བསྒྲུབ་དགོས་སོ།།

༢༩༠ འབྲེལ་མེད་དྲུག་གི་རང་བཞིན་བཤད་པ་བསྟན་པ།

འབྲེལ་མེད་དྲུག་གི་རང་བཞིན་བཤད་པ་ནི།།

སྡུག་བསྔལ་རྒྱན་མཐོང་མི་ལ་ཐར་བའི་ལས་འབྲེལ་མེད།།

སྤྱོད་པ་ངོ་སྲུང་མི་ལ་འཁྲུལ་ཞིག་ལས་འབྲེལ་མེད།།

ཐོས་བསམ་ཁེ་གྲགས་མི་ལ་ཉམས་ལེན་ལས་འབྲེལ་མེད།།

མི་དགེ་སྡིག་སྤྱོད་མི་ལ་མཐོ་རིས་ལས་འབྲེལ་མེད།།

སྙོམ་ལས་ལེ་ལོའི་མི་ལ་ཉམས་མྱོང་ལས་འབྲེལ་མེད།།

བདག་ལྟ་ཆགས་སྡང་མི་ལ་སྒྲུབ་པའི་ལས་འབྲེལ་མེད།།

དེ་འདྲའི་འབྲེལ་མེད་དབང་དུ་རང་ཉིད་མ་སོང་གཅེས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། འབྲེལ་མེད་དམ་ལས་འབྲེལ་མེད་པ་དྲུག་གི་རང་བཞིན་བཤད་པ་ནི། སྡུག་བསྔལ་རྒྱན་ལྟར་དུ་མཐོང་བའི་མི་དེ་ལ་ཐར་བའི་ལས་འབྲེལ་མེད་པ་སྟེ། འདི་དག་ལ་རང་བསམ་བློ་ཞིག་བཏང་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་རྒྱན་ལ་ལེན་པ་ཏག་ཏག་ཡིན་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་འདོད་པ་མིན་ཡང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་འབའ་ཞིག་སྒྲུབ་བཞིན་ཡོད་དེ། དཔེར་ན་རང་ཉིད་ཆེ་ཐབས་གྲགས་ཐབས་བྱེད་པའི་སྐབས་སུ། དེ་ལ་མི་གཞན་དག་གིས་ཕྲག་དོག་དང་བརྙས་སྨོད་འབྱུང་བ་དང་། དེའི་རྐྱེན་གྱིས་རང་གཞན་གཉིས་ཀ་མི་བདེ་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུན་མི་ཆད་པའི་འཛིང་རྩོད་བྱུང་བ་དང་། ཡང་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་སྒྲུབ་པའི་ཆེད་དུ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བ་སྟེ། ལ་ལས་ནོར་རྫས་ཐོབ་པའི་དོན་དུ་རྐུ་འཕྲོག་བཅོམ་གསུམ་བྱེད་པ་དང་། དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ཕྱི་མ་རྣམ་སྨིན་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ཐོབ་པ་ནི་སྨོས་ཅི་དགོས་ཀྱང་། ཚེ་འདི་ལ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་མང་དུ་འབྱུང་བ་དཔེར་ན། གྱོད་དང་ཁ་མཆུ་ཐུག་ཅིང་། དེའི་སྐབས་སུ་ཁེ་དང་རྒྱལ་ཁ་ཞིག་ལེན་ན་རྒྱན་ཡིན་བསམ་ཁུལ་བྱེད་ཀྱང་དེ་ལ་བདེ་བ་མེད་པ་ནི། རང་ལ་ཁེ་ཁ་ཐོབ་ཀྱང་དེ་དང་མཉམ་དུ་གཞན་ཞིག་ཕམ་དགོས་པས། དེས་ཉིན་ཞིག་ལན་ཞིག་ཨེ་འཕྲོད་བལྟས་ནས་གྱོད་ཀྱི་རྗེས་སུ་དགྲ་ལངས་པའང་ཡོད་པ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་དགྲ་ང་ཁེ་ཁྱོད་ཕམ་ཏག་ཏག་གིས་མི་ཚེ་བཅད་ནས་མི་ཕར་ལ་ཐུབ་ཀྱང་སྐྱིད་པོ་མེད་ཅིང་། རང་ཚུར་ལ་ཕམ་ན་དེ་བས་ཀྱང་སྡུག་པ་ཡིན་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་གོ་ས་མཐོན་པོ་ལ་ཡོད་པའི་མི་དྲག་རྣམས་ནི་དེ་བས་ཀྱང་སྡུག་སྟེ། ཡུལ་གྲུ་གཅིག་དང་རྒྱལ་ཁབ་གཅིག་གི་སྡུག་ཚང་མ་དེས་ཁུར་ནས་ཡོད་ཅིང་། ཐམས་ཅད་མགུ་ཐབས་སུས་ཀྱང་དཀའ་བས་ཉིན་ཅིག་ཐུར་ལ་འགྲོ་བའི་ཉིན་དེར། ནག་ནག་ཡོ་ཡོ་ཚང་མ་དེའི་མགོར་འཇོག་པ་ཡིན། མདོར་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་ཞིག་བསྒྲུབས་ཚད་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་རྒྱན་དུ་བླངས་པ་འབའ་ཞིག་ཡིན་པས། དེ་ལྟ་བུ་དག་ལ་ཐར་བའི་ལས་འབྲེལ་མེད་པ་ཡིན་ཕྱིར། ཐར་བའི་ལམ་སྣ་འཚོལ་མཁན་ཞིག་ཡིན་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་རྒྱབ་ཏུ་འདོར་དགོས་སོ། །སྤྱོད་པ་གང་བྱེད་ཀྱང་མི་ངོ་སྲུང་ཐབས་དང་། མིན་ཡང་གཞན་གྱི་དབང་དང་ཤུགས་ཏག་ཏག་ལ་ཤོར་ནས་ཡོད་ཚེ་རང་ལ་དགོས་པའི་དམ་ཆོས་འགྲུབ་པ་མིན་ལ། དེང་སང་གི་བསྟན་དགོན་ལ་གཟིགས་མཁན་ཞིག་ཡིན་ཚེ། བཤད་དང་སྒྲུབ་པས་བསྟན་པ་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་གསུམ་གྱི་མཐུན་རྐྱེན་དུ་དབང་འབྱོར་བ་གཉིས་ཀའི་ཐད་ནས་མི་དང་འབྲེལ་འདྲིས་མི་མཛད་ཀ་མེད་དུ་ཐུག་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་གནའི་གོམས་སྲོལ་ལམ་དུས་ཕྱིས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྤེལ་སྟངས་ལ་སླད་སྐྱོན་ཞུགས་པའི་དབང་གིས་ཡོད་ཀྱང་། སྲིད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་མཛད་པ་ཐབས་མཁས་ཅན་གྱིས་བསྐྱངས་ན་རྒྱན་ཡིན་ན་ཐང་ཡང་། ཐབས་ལ་མི་མཁས་པའི་རྨོངས་པ་ཞིག་དེའི་རྗེས་ཤུལ་ལ་སྙེག་ཁུལ་བྱེད་དུས། ངོ་སྲུང་གིས་མི་ཚད་གཞོགས་སློང་དང་ཐོབ་འཇལ་སོགས་ལོག་པའི་འཚོ་བ་ཐམས་ཅད་འདྲེན་ནས་ཆོས་པ་རྣམ་དག་འཁྲུལ་ཞིག་ཆོས་བརྒྱད་ཀྱི་བྱ་བ་སྤོང་མཁན་གྱི་ལས་འབྲེལ་དེ་ལ་མེད་པའོ། །ཐོས་བསམ་གྱི་བྱ་བ་ལ་འཇུག་པའི་སྐབས་སུ་དང་པོ་ཉིད་ནས་ཁེ་དང་གྲགས་པ་ཞིག་གི་ཕྱོགས་སུ་ཁས་འཐེན་པའི་ལེགས་སྨོན་གྱི་ཀུན་སློང་ལས། ངས་བསྟན་པའི་སྲོག་འཛིན་དགོས་བསམ་པ་དང་། སེམས་ཅན་བདེ་བ་ལ་འགོད་པའི་ཆེད་དུ་རྒྱལ་བའི་འཕྲིན་ལས་ཤིག་བསྒྲུབ་དགོས་པ་བསམ་པའི་ཟུར་ཙམ་དུ་ཡང་མེད་པའི་མི་ལ་ཉམས་ལེན་གྱི་ལས་འབྲེལ་མེད་པ་ཡིན་པས། ཐོག་མ་ཉིད་ནས་ལེགས་སྨོན་དང་རང་དོན་ལ་མ་འདྲེས་པ་ནི་དཀའ་ཡང་། ནམ་ཞིག་ཐོས་པ་རང་རྒྱུད་ལ་འདྲེས་ནས་གནད་ཤེས་པའི་སྐབས་སུ་ཉམས་ལེན་གྱི་གནད་དང་འབྲེལ་ནས་གཞུང་ལུགས་གདམས་པར་ཤར་བའི་ཉམས་ལེན་རྒྱུད་ལ་སྦྱར་ནས་ལས་འབྲེལ་ཡོད་པ་རུ་བསྒྲུབ་དགོས་སོ། །མི་དགེ་སྡིག་ལས་འབའ་ཞིག་ལ་སྤྱོད་པའི་མི་ལ་མཐོ་རིས་ལྷ་མིའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པའི་ལས་འབྲེལ་མེད་པ་དང་། ཆོས་སང་སྒྲུབ་གནངས་སྒྲུབ་ཀྱི་སྙོམ་ལས་དང་ལེ་ལོ་འབའ་ཞིག་གི་ངང་ལ་ཤོར་ནས་ཕྱིར་བཤོལ་གྱིས་འདའ་བའི་མི་ལ་ཆོས་ཉམས་སུ་ལེན་པ་དང་ཉམས་མྱོང་ཐོབ་པའི་ལས་འབྲེལ་མེད་པ་དང་། བདག་ལྟ་དམ་པོ་ལ་ཞེན་ནས་ཆགས་སྡང་གིས་དུས་འདའ་བའི་མི་ལ་དམ་ཆོས་སྒྲུབ་པའི་ལས་འབྲེལ་མེད་པ་སྟེ། དེ་འདྲ་བའི་ལས་འབྲེལ་མེད་པའི་དབང་དུ་རང་ཉིད་མ་སོང་བ་གཅེས་སོ་ཞེས་གདམས་པའོ།།

༢༩༡ བསྒོམ་དུས་སེམས་ལ་བལྟ་ཐབས་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

བསྒོམ་དུས་སེམས་ལ་བལྟ་ཐབས་རྣམ་དྲུག་ནི།།

རེས་འགའ་སེམས་དེ་གནས་ཤིང་བརྟན་ལ་བལྟ།།

སྐྱེ་འགག་གནས་གསུམ་བྲལ་བར་སུས་ཤེས་པ།།

སེམས་ཉིད་རང་དབང་ཐོབ་པར་གོམས་པའི་གནད།།

རེས་འགའ་དེ་དུས་ཉམས་མྱོང་རང་ངོ་བལྟ།།

མི་གནས་ཆགས་ཡུལ་མེད་པར་སུས་ཤེས་པ།།

དགའ་བྲོད་རང་སྣང་སྐྱེ་མེད་རྟོགས་པའི་གནད།།

རེས་འགའ་ཡོན་ཏན་གོང་འཕེལ་རྣམས་ལ་བལྟ།།

མ་འགག་ཆོ་འཕྲུལ་རང་གྲོལ་སུས་ཤེས་པ།།

སྐྱེ་མེད་ཡོན་ཏན་འབྱུང་བ་སྤྱོད་པའི་གནད།།

རེས་འགའ་མཉམ་བཞག་ཆོས་ཉིད་དོན་ལ་བལྟ།།

རང་བྱུང་བདེ་ཆེན་ཡེ་དག་སུས་ཤེས་པ།།

ཆོས་ཀུན་མཉམ་ཉིད་ལམ་དུ་སློང་བའི་གནད།།

རེས་འགའ་ཕྱི་ནང་རིག་པ་རང་བབས་བལྟ།།

འཁོར་བ་གཟུང་འཛིན་བྲལ་བ་སུས་ཤེས་པ།།

དོན་དམ་ཉག་གཅིག་རྩད་ནས་ཆོད་པའི་གནད།།

རེས་འགའ་མ་བསྒོམ་རིག་པ་རང་བབས་བལྟ།།

ལྟ་སྒོམ་བྱར་མེད་ཟང་ཀ་སུས་ཤེས་པ།།

ཆོས་སྐུ་རང་ངོ་ཅེར་མཐོང་སྤྲོད་པའི་གནད།།

གནད་དྲུག་ལྡན་པའི་སྐལ་བཟང་རྣལ་འབྱོར་པ།།

ཆོས་ཟད་ངང་དུ་བློ་ཟད་ཉམས་རེ་དགའ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། བསྒོམ་དུས་རང་གི་སེམས་ལ་རང་གིས་བལྟ་བའི་ཐབས་རྣམ་པ་དྲུག་ནི། རེས་འགའ་སེམས་དེ་གནས་ཤིང་བརྟན་པའི་སྐབས་ལ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། དེ་དུས་སྐྱེ་འགག་གནས་གསུམ་དང་བྲལ་བའི་གཞི་མེད་རྩ་བྲལ་ཆེན་པོར་སུས་ཤེས་པ་དེ་ཡིས། སེམས་ཉིད་ཆོས་སྐུ་སྒོམ་པ་ལ་རང་དབང་ཐོབ་པར་གོམས་པའི་གནད་ངེས་པའི་ཕྱིར། རེས་འགའ་ཉམས་མྱོང་ཤར་བའི་རང་ངོ་ལ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་བལྟས་པའི་གནས་སྐབས་ན་མི་གནས་ཤིང་ཆགས་ཡུལ་མེད་པར་སུས་ཤེས་པ་དེ་ཡིས། ཉམས་དགའ་ཞིང་བྲོད་པའི་སེམས་ཀྱི་རང་སྣང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་རྟོགས་པའི་གནད་ངེས་པའི་ཕྱིར། རེས་འགའ་རང་ཉིད་ཀྱི་གོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཡོན་ཏན་གོང་དུ་འཕེལ་བའི་ཚུལ་རྣམས་ལ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་ཡང་མཆོག་ཏུ་མི་འཛིན་པར་མ་འགག་ཆོ་འཕྲུལ་རང་གྲོལ་ཟང་ཐལ་དུ་སུས་ཤེས་པ་དེ་ཡིས། སྐྱེ་མེད་གནས་འགག་བྲལ་བའི་ཡོན་ཏན་འབྱུང་བའི་སྤྱོད་པའི་གནད་ངེས་པའི་ཕྱིར། རེས་འགའ་མཉམ་པར་བཞག་སྟེ་ཆོས་ཉིད་མ་བཅོས་པའི་དོན་ལ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། རང་བྱུང་བདེ་ཆེན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཡེ་གདོད་མ་ནས་དག་པ་སུས་ཤེས་པ་དེ་ཡིས། ཆོས་ཀུན་མཉམ་ཉིད་ཀྱི་དགོངས་ཀློང་ཆེན་པོ་ལམ་དུ་སློང་བའི་གནད་ངེས་པའི་ཕྱིར། རེས་འགའ་ཕྱི་ནང་གཟུང་འཛིན་དུ་གཞན་ནས་གྲུབ་པ་མེད་པ་རིག་པ་རང་བབས་ཀྱི་ངོ་བོ་ལ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་བལྟས་པས་འཁོར་བ་གཟུང་འཛིན་དང་བྲལ་བ་སུ་ཡིས་ཤེས་པ་དེ་ཡིས། འཁྲུལ་གྲོལ་དོན་དམ་ཉག་གཅིག་རྩད་ནས་ཆོད་པའི་གནད་ངེས་པའི་ཕྱིར། རེས་འགའ་ཆེད་དུ་མ་བསྒོམས་རྩོལ་བས་མ་བསྒྲུབས་པའི་རིག་པ་རང་བབས་ཀྱི་ངོ་བོ་ལ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། ལྟ་སྒོམ་བློས་བྱར་མེད་ཀྱི་ཟང་ཀ་རྗེན་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པར་སུས་ཤེས་པ་དེ་ཡིས། མི་གནས་ཆོས་སྐུའི་རང་ངོ་རྗེན་པར་ཅེར་མཐོང་དུ་ངོ་སྤྲོད་པའི་གནད་ངེས་པ་ཡིན་པས། དེ་ལྟར་གནད་དྲུག་ལྡན་པའི་སྐལ་བཟང་གི་རྣལ་འབྱོར་པ་དེ་ཉིད། ཆོས་ཟད་ཀྱི་ངང་དུ་བློ་ཡང་ཟད་ནས་གདོད་མའི་རྒྱལ་སར་གཤེགས་པ་ཉམས་རེ་དགའ་འོ།།

༢༩༢ ངན་པའི་རང་བཞིན་རྣམ་དྲུག་སྤང་བ་བསྟན་པ།

ངན་པའི་རང་བཞིན་རྣམ་དྲུག་སྤང་བ་ནི།།

སེར་སྣ་སྡུག་འཁུམས་མི་ཡིས་ཕྱི་མའི་རྒྱགས་མི་སོག།

དད་མེད་བླ་མ་མི་བསྟེན་གདམས་པའི་ནོར་མི་སོག།

གང་ཤེས་ཉམས་ལེན་མི་བརྩོན་བྱང་ཆུབ་ལམ་མི་རྙེད།།

མཛའ་བཤེས་ཉེ་འབྲེལ་ཆགས་པས་བར་དོར་ཟླ་མི་རྙེད།།

བདག་ལྟ་ངར་འཛིན་ཆོས་ཀྱིས་བདུད་བཞིའི་དཔུང་མི་བཟློག།

འདོད་པའི་ཁོལ་པོ་བྱེད་པས་གཏན་ཡུལ་ཚུགས་མི་ཟིན།།

ངན་པའི་ལས་དྲུག་བསགས་པའི་ཉེས་པ་རང་ལ་འཁོར།།

དེ་བས་བཟང་པོའི་ལས་ལ་བསླབ་པ་གཅེས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ངན་པའི་རང་བཞིན་རྣམ་པ་དྲུག་དེ་སྤང་དགོས་པར་གདམས་པ་ནི། མི་སེར་སྣ་ཅན་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་ཕྱོགས་ལ་སྡུག་གི་ལག་པ་འཁུམས་འདུག་པ་དེས། ཕྱི་མའི་རྒྱགས་ཆས་མི་སོག་པ་སྟེ། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་ནས་རྒྱུ་ནོར་ཕྱི་མའི་ཡུལ་དུ་སྐྱེལ་མི་ནུས་པ་དག་ཤི་བའི་ཚེ་རྒྱུ་རྫས་ཤུལ་དུ་ལུས་ནས་ཕྱི་མའི་བྲོ་ཆས་མེད་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ཞེས་པའི་དོན་ཡིན། དད་པ་མེད་པའི་མི་ཡིས་བླ་མ་མི་བསྟེན་ཞིང་། བླ་མ་མ་བསྟེན་པས་དེའི་གདམས་པ་མི་ཐོབ་པ་དང་། གདམས་པ་མ་ཐོབ་པས་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ནོར་མི་སོག་པའོ། །གདམས་པ་གང་ཤེས་ན་དེ་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ལ་མི་བརྩོན་པས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་རྙེད་པ་མིན་པ་དང་། བར་དོའི་གནས་སྐབས་ན་གྲོགས་བཟང་པོ་དང་འགྲོག་བསམ་ན་མཛའ་བཤེས་དང་ཉེ་འབྲེལ་ལ་ཆགས་ཞེན་ཡོད་མི་རུང་མ་གཏོགས་བར་དོར་ཟླ་བོའམ་གྲོགས་པོ་བཟང་པོ་མི་རྙེད་ཅེས་པ་སྟེ། འདི་སྲིད་པ་བར་དོའི་གནས་སྐབས་ལ་གོ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ན། ཆགས་ཞེན་མེད་ན་གྲོགས་བཟང་པོ་དཔའ་བོ་མཁའ་འགྲོའི་ཚོགས་དང་འགྲོགས་ནས། རྣམ་གྲོལ་དབུགས་ཆེན་འབྱིན་པའི་ཞིང་ཁམས་ལ་དབུགས་འབྱིན་པའི་གོ་བ་དང་། འདི་འཆི་ཁའི་བར་དོ་ལ་གོ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ན། ཆགས་ཞེན་མེད་པར་བདེ་བ་ཅན་གྱི་ཞིང་ཁམས་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་དེར་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་བཞི་འགྲུབ་པ་ཞིག་ཡིན་ན། དེའི་སྐབས་སུ་མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཆར་འབབ་པ་དང་། རོལ་མོ་སྙན་འཇེབས་ཀྱི་སྒྲ་གྲགས་པ་དང་། འཇའ་ཚོན་སྣ་ལྔའི་ལམ་བསྟན་ཏེ་སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཁོར་དང་བཅས་པ་བསུ་མར་བྱེད་པར་འབྱོན་པ་ཡིན། དེའི་དུས་སུ་སེམས་དགའ་ནས་རིག་པ་སྤྲོ་ཤར་རེ། གནད་གཅོད་འཆི་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་། བར་དོ་འཁྲུལ་བའི་འཇིགས་སྐྲག་ཅི་ཡང་མི་མྱོང་བར་བདེ་བ་ཅན་གྱི་ཞིང་ཁམས་སུ་གྲོགས་བཟང་པོ་ས་ཐོབ་ཀྱི་སེམས་དཔའ་དག་དང་འགྲོགས་ནས་སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་རྫོགས་སངས་རྒྱས་པའོ། །བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་མདུད་པ་དམ་པོས་བཅིངས་ནས་ང་དང་ང་ཡིར་འཛིན་ན། བདུད་བཞིའི་རྩ་བ་ངར་འཛིན་སྙེམས་བྱེད་ཀྱི་བདུད་ཡིན་པས་བདུད་བཞིའི་དཔུང་མི་བཟློག་པ་དང་། འདོད་པའི་ཁོལ་པོའམ་འདོད་པའི་གཡོག་ཏུ་སོང་བས་གཏན་ཡུལ་གྱི་ཚུགས་མི་ཟིན་པའམ་འཆར་གཞི་ལེགས་པོའི་གཞི་འདིང་མི་ཐུབ་པ་དང་། ངན་པའི་ལས་དྲུག་རང་གིས་བསགས་པའི་ཉེས་པ་རྣམས་རང་གི་སྟེང་ལ་ཚུར་འཁོར་བ་ཡིན་པ། དེས་ན་བཟང་པོའི་ལས་ལ་བསླབ་པ་ཤིན་ཏུ་གཅེས་སོ།།

༢༩༣ དགོས་པ་དྲུག་གི་རང་བཞིན་བཤད་པ་བསྟན་པ།

དགོས་པ་དྲུག་གི་རང་བཞིན་བཤད་པ་ནི།།

དང་པོར་ཡིད་ཕམ་ངེས་འབྱུང་སྐྱེ་དགོས་ཏེ།།

ཡུལ་ལ་མི་འཇུག་ཆོས་ལ་དམིགས་པ་དགོས།།

དེ་ནས་ཤེས་པ་ངལ་གསོ་ཤེས་དགོས་ཏེ།།

རྒྱལ་བའི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་སུ་གློད་ཤེས་དགོས།།

དེ་ནས་སེམས་ལ་དབུགས་ཆེན་འབྱིན་དགོས་ཏེ།།

རྟོགས་པའི་གདེང་གིས་ཉམ་ང་མེད་པ་དགོས།།

དེ་ནས་བློ་མཆོག་བདེ་ཆེན་ཐོབ་དགོས་ཏེ།།

ཀ་དག་ས་ལ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་དགོས།།

དེ་ནས་བདེ་བ་གཞན་ལ་སྤེལ་དགོས་ཏེ།།

འཕྲིན་ལས་རྣམ་བཞིས་འགྲོ་བ་འདྲེན་པ་དགོས།།

དེ་ནས་མི་ལྡོག་ས་ལ་གནས་དགོས་ཏེ།།

ལྷུན་གྲུབ་ཕྱག་རྒྱ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་དགོས།།

དགོས་པ་དྲུག་གིས་མཐར་ཕྱིན་བྱ་བ་གཅེས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། དགོས་པ་དྲུག་གི་རང་བཞིན་དུ་གདམས་པ་ནི། དང་པོར་འཁོར་བའི་གནས་ལ་ཡིད་ཕམ་པའམ་བློ་ལྡོག་པའི་སྐྱོ་ཤས་དང་ལྡན་ཞིང་ཐར་བ་འདོད་པའི་ངེས་འབྱུང་ཞིག་སྐྱེ་དགོས་ཏེ། འཁོར་བའི་འདོད་ཡོན་གྱི་ཡུལ་ལ་མཁྲིས་ནད་ཅན་ལ་སྣུམ་ཟན་བྱིན་པ་ལྟར་དུ་མི་འཇུག་པས་མ་ཚད་ཆོས་ལ་དམིགས་པ་ཐར་བ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གོ་འཕང་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཞིག་དགོས་པའི་ཕྱིར། ཐོག་མེད་ནས་ངལ་ཞིང་དུབ་པའི་སེམས་དེས་འཁྲུལ་རྟོག་ཆོས་དབྱིངས་སུ་ཞི་བའི་དམིགས་མེད་མཚན་མ་དང་བྲལ་བའི་ངང་ལ་ངལ་གསོ་ཤེས་དགོས་ཏེ། མཚན་མའི་སྒྲུབ་རྟོག་ལས་འདས་པའི་རྒྱལ་བའི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་གསང་བ་གསུམ་གྱི་ངང་དུ་གློད་ཤེས་དགོས་པའི་ཕྱིར། དེ་ནས་ཆོས་ཅན་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ལ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དབུགས་ཆེན་འབྱིན་དགོས་ཏེ། གནས་ལུགས་ཇི་བཞིན་པའི་དོན་རྟོགས་པའི་གདེང་གིས་སྐྱེ་རྒ་ན་འཆིས་གཙོས་པའི་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཉམ་ང་བ་མེད་པ་ཞིག་དགོས་པའི་ཕྱིར། དེ་ནས་བློ་མཆོག་བརྙེས་པའི་བདེ་ཆེན་ཐོབ་པར་བྱ་དགོས་ཏེ། རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་བསྟན་དོན་ཀ་དག་གི་ས་ལ་རིག་པའི་བཙན་ས་ཟིན་ནས་མངོན་དུ་འགྱུར་དགོས་པའི་ཕྱིར། དེ་ནས་རང་གིས་བརྙེས་པའི་བདེ་བ་གཞན་ལ་སྤེལ་དགོས་ཏེ། ཞི་རྒྱས་དབང་དྲག་གི་འཕྲིན་ལས་རྣམ་པ་བཞིས་འགྲོ་བ་འདྲེན་ཐུབ་པ་ཞིག་དགོས་པའི་ཕྱིར། དེ་ནས་ནམ་ཡང་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ལ་གནས་པར་བྱ་དགོས་ཏེ། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་ནང་གསལ་ཆོས་སྐུའི་དབྱིངས་ལས་མ་གཡོས་བཞིན་དུ། ཕྱིར་གསལ་གཟུགས་སྐུའི་ཚུལ་གྱིས་འགྲོ་བ་འདུལ་བའི་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་ལྟར་འགྲོ་དོན་འབད་མེད་དུ་འབྱུང་བ་དེ་མངོན་དུ་འགྱུར་བར་བྱ་དགོས་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བུའི་དགོས་པ་དྲུག་གིས་ལམ་དང་འབྲས་བུའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཐར་ཕྱིན་པར་བྱ་བ་གཅེས་སོ།།

༢༩༤ མ་སྐྱོལ་ལམ་དུ་བསླང་བའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

མ་སྐྱོལ་ལམ་དུ་བསླང་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

མ་བསྒོམས་སྣ་ཚོགས་འགྱུ་དྲན་རང་ངོ་ལྟོས།།

གང་བྱུང་རང་སར་རང་ངོ་ཤེས་པ་དེས།།

ཅིར་སྣང་སྐྱེ་མེད་ཞིང་དུ་གྲོལ་བར་ངེས།།

སྒོམ་ལ་འཇུག་པའི་སྦྱོར་བའི་ཤེས་པ་ལྟོས།།

བདེ་སྡུག་རྒྱུ་མཐུན་མཉམ་པར་ཤེས་པ་དེས།།

བླང་དོར་མཉམ་ཉིད་དབྱེར་མེད་གྲོལ་བར་ངེས།།

དངོས་གཞི་ཟག་མེད་མ་སྐྱེས་བར་ལ་ལྟོས།།

སེམས་ཉིད་ཀུན་སྣང་རང་བཞིན་ཤེས་པ་དེས།།

རིམ་གྱིས་སེམས་འཇུག་སྐྱེ་མེད་ཚུད་པར་ངེས།།

མཉམ་བཞག་ལས་ལངས་རྗེས་ཤེས་ངོ་ལ་ལྟོས།།

སེམས་ཉིད་དོན་དང་གཉིས་མེད་འདྲེས་ཤེས་དེས།།

མཉམ་རྗེས་དབྱེར་མེད་ངང་དུ་ཚུད་པར་ངེས།།

དེ་རྗེས་གང་འགྱུས་རྣམ་རྟོག་རང་ངོ་ལྟོས།།

ཉོན་མོངས་གང་སྐྱེས་རང་ཞིར་ཤེས་པ་དེས།།

སྣང་ཤེས་ཐོག་མའི་གཞི་ལ་སྦྱོར་བར་ངེས།།

སྦྱོར་དངོས་རྗེས་གསུམ་གཅིག་ཏུ་དྲིལ་ལ་ལྟོས།།

གསུམ་ག་རྗེས་མེད་བྱ་ལམ་ཤེས་པ་དེས།།

དུས་གསུམ་རང་བཞིན་གནད་ཅིག་རྟོགས་པར་ངེས།།

དེ་ལྟར་ཤེས་ན་རྗེས་ཤེས་ཆོས་ཉིད་འཆར།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཆེད་དུ་མ་སྐྱོལ་བར་ལམ་དུ་བསླང་བར་བྱ་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི། ཆེད་དུ་མ་བསྒོམས་པར་སྣ་ཚོགས་འགྱུ་དྲན་གྱི་རྟོགས་པའི་རང་ངོ་ལ་ལྟོས་དང་། བལྟས་པའི་སྐབས་སུ་གང་བྱུང་ཐད་ཀར་རང་སར་རང་ངོ་ཤེས་པ་དེས། ཅིར་སྣང་གར་ཤར་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་མེད་འགག་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཞིང་དུ་གྲོལ་བར་ངེས། སྒོམ་ལ་འཇུག་པའི་སྦྱོར་བའི་ཤེས་པ་དེའི་རང་ངོ་ལ་ལྟོས་དང་། བདེ་སྡུག་གཉིས་ཀ་རྒྱུ་མཐུན་བཟང་ངན་མེད་པར་མཉམ་པར་ཤེས་པ་དེས། བླང་དོར་གཉིས་ཀ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ངང་དུ་དབྱེར་མེད་པར་གྲོལ་བར་ངེས། མཉམ་བཞག་གི་དངོས་གཞི་ཟག་མེད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་མ་སྐྱེས་པའི་བར་ལ་ལྟོས་དང་། སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཀུན་ཏུ་སྣང་བའི་རང་བཞིན་ཤེས་པ་དེས། རིམ་གྱིས་སེམས་ཉིད་འོད་གསལ་བའི་གནས་ལུགས་ལ་འཇུག་ཅིང་སྐྱེ་མེད་ཀྱི་གདེང་དུ་ཚུད་པར་ངེས། མཉམ་བཞག་དེ་ལས་ལངས་པའི་སྐབས་ཀྱི་རྗེས་ཤེས་ཀྱི་ངོ་ལ་ལྟོས་དང་། རྗེས་ཤེས་དེ་ཉིད་སེམས་ཉིད་སྔར་མཉམ་པར་བཞག་པ་དང་དབྱེར་མེད་ཀྱི་དོན་དང་གཉིས་སུ་མེད་པར་བསྲེ་ཞིང་འདྲེས་ཤེས་པ་ཞིག་ཡོང་བ་དེས། མཉམ་རྗེས་དབྱེར་མེད་པའི་ངང་དུ་གང་སྣང་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རུ་ཚུད་པར་ངེས། དེའི་རྗེས་སུ་གང་འཕྲོ་ཞིང་འགྱུས་པའི་རྣམ་རྟོག་གི་རང་ངོ་དེ་ལ་ལྟོས་དང་། ཉོན་མོངས་གང་སྐྱེས་རང་གྲོལ་རང་ཞི་ལ་འགྲོ་བར་ཤེས་པ་དེས། སྣང་བ་དང་ཤེས་པ་ཐ་མི་དད་པར་མ་བཅོས་ཐོག་མའི་གཞི་ལ་སྦྱོར་བར་ངེས། དེ་ལྟར་ན་སྦྱོར་དངོས་རྗེས་གསུམ་ཐ་མི་དད་པ་གཅིག་ཏུ་དྲིལ་ལ་ལྟོས་དང་། སྦྱོར་དངོས་རྗེས་གསུམ་ག་རྗེས་མེད་བྱ་ལམ་ལྟ་བུར་ཤེས་པ་དེས། དུས་གསུམ་འཕོ་འགྱུར་དང་བྲལ་བའི་རང་བཞིན་གྱི་གནད་ཅིག་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་ངེས། དེ་ལྟར་ཤེས་ན་རྗེས་ཤེས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་དུ་འཆར་ནས་མཉམ་རྗེས་དབྱེར་མེད་ཆུ་བོ་རྒྱུན་གྱི་ཉམས་ལེན་བསྐྱང་ཐུབ་པའོ།།།

༢༩༥ ཡོན་ཏན་དྲུག་ཚང་རང་བཞིན་བཤད་པ་བསྟན་པ།

ཡོན་ཏན་དྲུག་ཚང་རང་བཞིན་བཤད་པ་ནི།།

འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་བྲེད་ནས་སྐྱབས་འཚོལ་དང༌།།

དད་པས་རྒྱུད་འདུལ་རྒྱལ་བའི་རྗེས་སུ་སློབ།།

བསོད་ནམས་ཆེ་མཐོང་གཏོང་ཕོད་ཚོགས་གཉིས་འབད།།

བརྩོན་པའི་ལྕག་འདེབས་ཉིན་མཚན་དགེ་ལ་འབད།།

ངོ་ཚ་ཁྲེལ་ཡོད་ཆོས་ཕྱོགས་སྲོག་གཏོང་ཕོད།།

ཤེས་རབ་དོན་དཔྱོད་སྣང་ཤེས་ཆོས་ཉིད་འཁྱེར།།

དེ་དག་ཚང་རྣམས་འཁོར་བའི་ཕ་རོལ་འགྲོ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཡོན་ཏན་དྲུག་ཚང་བའི་རང་བཞིན་བཤད་པ་ནི། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་སྐྲག་ཅིང་བྲེད་ནས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འཚོལ་བ་བྱིས་པ་ཁྱིས་བདའ་དུས་མི་ཆེན་ལ་སྐྱབས་འཚོལ་བ་ལྟ་བུ་དང༌། བླ་མ་དཀོན་མཆོག་ལ་དད་པ་བརྟན་པོ་དེས་རང་རྒྱུད་འདུལ་ཞིང་རྒྱལ་བའི་རྗེས་སུ་སློབ། བསོད་ནམས་ཆེན་པོའི་གཞིར་གྱུར་པར་མཐོང་ནས་གཏོང་ཕོད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཚོགས་གཉིས་བསགས་པ་ལ་འབད། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ལྕག་འདེབས་ཏེ་རྟ་མཆོག་ལྕག་གིས་སྐུལ་བ་ལྟར་དུ་ཉིན་མཚན་དགེ་བའི་ལས་ལ་བརྩོན་པ་ལ་འབད་དགོས་པ་དང་། ངོ་ཚ་བ་དང་ཁྲེལ་ཡོད་པས་དམ་པའི་ཆོས་ཕྱོགས་སུ་སྲོག་ཀྱང་གཏོང་བར་ཕོད་པའི་དམ་བཅའ་བ་དང་ནི། ཤེས་རབ་ཆེ་བས་དོན་ལ་དཔྱོད་ཅིང་སྣང་ཤེས་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་གཅིག་གི་དབྱིངས་སུ་འཁྱེར་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་དག་ཚང་བའི་གང་ཟག་རྣམས་འཁོར་བའི་ཕ་རོལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སར་འགྲོ་བ་ལ་ཚེགས་མེད་དོ།།

༢༩༦ ཅིས་ཀྱང་དགོས་པའི་བསྒྲུབ་བྱ་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

ཅིས་ཀྱང་དགོས་པའི་བསྒྲུབ་བྱ་རྣམ་དྲུག་ནི།།

ཚེ་འདིའི་བྱ་བ་མི་གཙང་འདམ་རྫབ་བོར།།

མཐའ་གྲོལ་ཡེ་ཤེས་ཁྲི་གདུགས་ཅི་འཆར་གྱིས།།

མ་རིག་མུན་པའི་སྨག་རུམ་ཅི་སངས་གྱིས།།

ཉམས་རྟོགས་སྒྲོ་བཏགས་མྱུ་གུ་ཅི་སྐྱེས་གྱིས།།

གཟུང་འཛིན་འཁྲུལ་སྣང་རྨི་ལམ་ཅི་སངས་གྱིས།།

འབྲས་བུ་སྐུ་གསུམ་ནོར་བུ་ཅི་ལོན་གྱིས།།

དམ་པའི་གདམས་ངག་ཡིན་ནོ་སེམས་ལ་ཞོག།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཅིས་ཀྱང་དགོས་པའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་རྣམ་པ་དྲུག་དེ་གང་ཡིན་ན། ཚེ་འདིའི་འདིར་སྣང་གི་བྱ་བ་རྣམ་གཡེང་འདུ་འཛིའི་ལས་ཐམས་ཅད་མི་གཙང་བའི་འདམ་རྫབ་བཞིན་དུ་བོར། མཐའ་གྲོལ་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཁྲི་གདུགས་ཉི་མ་ལྟ་བུ་དེ་ཅི་འཆར་གྱིས། ཡེ་ཤེས་དེ་ཡིས་མ་རིག་པའི་སྨག་རུམ་ཅི་སངས་གྱིས། དོན་ལ་མེད་ཀྱང་ས་ལམ་བརྩི་བའི་ཆེད་དུ་ཉམས་རྟོགས་ཀྱི་སྒྲོ་བཏགས་བྱས་པའི་མྱུ་གུ་ཅི་སྐྱེས་བྱས་ནས་ཉམས་རྟོགས་གོང་འཕེལ་གྱིས། གཟུང་འཛིན་འཁྲུལ་སྣང་གི་རྨི་ལམ་འདི་ཅི་སངས་བྱས་ནས་འཁྲུལ་བའི་ངང་དུ་མ་འབྱམས། འབྲས་བུ་སྐུ་གསུམ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ནོར་བུ་དེ་ཅི་ལོན་གང་ལོན་གྱིས། དེ་དག་རྣམས་ནི་དམ་པའི་གདམས་ངག་ཡིན་ནོ་སེམས་ལ་ཞོག་ཅིག

༢༩༧ རང་བཞིན་མཆོག་ལ་བསླབ་པའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

རང་བཞིན་མཆོག་ལ་བསླབ་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

འཁྲུལ་བའི་ལུས་ཀྱི་བྱ་བྱེད་སྤངས་པ་དང༌།།

དོན་མེད་ངག་གི་སྨྲ་བརྗོད་སྤངས་པ་དང༌།།

རྣམ་རྟོག་ཡིད་ཀྱི་འཕྲོ་འདུ་སྤངས་པ་དང༌།།

འདོད་ཡོན་རང་གའི་ཞེན་འཛིན་སྤངས་པ་དང༌།།

རྣམ་གཡེང་འདུ་འཛིའི་འབྲེལ་འདྲིས་སྤངས་པ་དང༌།།

གཞན་སེམས་འཛིན་པའི་ངོ་སྲུང་སྤངས་པ་སྟེ།།

འདི་དང་སུ་ལྡན་དམ་ཆོས་ཚུལ་བཞིན་འོང༌།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། རང་བཞིན་མཆོག་ལ་བསླབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི། འཁྲུལ་སྣང་ཚེ་འདིའི་དབང་དུ་སོང་བའི་ལུས་ཀྱི་བྱ་བྱེད་ལས་ཀ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་དང༌། དོན་མེད་ཚེ་གཅིག་ལ་བཤད་བཞིན་ཡོད་པའི་ངག་གི་སྨྲ་བརྗོད་ཀྱི་ཚིག་འཆལ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་དང༌། ཚུལ་མིན་ཡིད་བྱེད་ཀྱི་རྣམ་རྟོག་ཡིད་ཀྱི་འཕྲོ་འདུ་དགག་སྒྲུབ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་དང༌། གཟུགས་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་འདོད་ཡོན་རང་ག་མའི་ཞེན་འཛིན་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་དང༌ནི། རྣམ་གཡེང་འདུ་འཛིའི་འབྲེལ་འདྲིས་ཆགས་ཞེན་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་དང༌། མགུ་བར་རེ་ནས་གཞན་གྱི་སེམས་འཛིན་པའི་ངོ་སྲུང་དང་ངོ་དགའ་བཤད་པ་དེ་དག་སྤངས་པ་སྟེ། འདི་དག་སུ་ལ་ལྡན་ན་དམ་པའི་ཆོས་ཚུལ་བཞིན་དུ་འོང༌བའི་རྟགས་ཡིན་ནོ།།

༢༩༨ འདོད་པའི་གཟེབ་ཏུ་བཅིང་བའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

འདོད་པའི་གཟེབ་ཏུ་བཅིང་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

སྤྲོས་པའི་བློ་དང་བྲལ་བར་འདོད་པ་དང༌།།

བདེ་སྟོང་དབྱེར་མེད་ཟུང་འཇུག་འདོད་པ་དང༌།།

དམིགས་མེད་མཁའ་ལྟར་རྣམ་དག་འདོད་པ་དང༌།།

སྟོང་པ་ཡེ་ཤེས་སྙིང་པོ་ཅན་འདོད་དང༌།།

རིག་པ་འོད་ཀྱི་ཁང་བུ་ཅན་འདོད་དང༌།།

གདོད་ནས་ཡེ་གྲོལ་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་འདོད།།

ཕྱོགས་རེའི་དོན་མཐོང་གླང་ཆེན་སྨོས་པ་བཞིན།།

བདག་ལྟའི་དངོས་པོ་མཚན་མ་ཞེན་པ་ཡིན།།

དེ་བས་ཕྱོགས་འཛིན་བདག་ལྟའི་གཟེབ་བོར་ལ།།

ཡིན་མིན་མེད་པའི་རང་རིག་ཕྱོགས་བྲལ་ནི།།

མཐའ་གྲོལ་ཡངས་པ་ཆེན་པོར་ཐག་ཆོད་ཅིག།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། འདོད་པའི་གཟེབ་ཏུ་བཅིང་བར་འགྱུར་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི། སྤྲོས་པའི་བློ་དང་བྲལ་མི་དགོས་པ་མིན་ཡང་ཆེད་དུ་སྤྲོས་བློ་དང་བྲལ་བར་འདོད་པ་ནི་ཆེད་འཛིན་ཡིན་པས་དེ་སྤངས་ནས་མཐའ་གྲོལ་ཡང་བ་ཆེན་པོར་ཐག་ཆོད་དགོས་པ་དང༌། བདེ་སྟོང་དབྱེར་མེད་པའི་ཟུང་འཇུག་དེ་ཉིད་འདོད་ཅིང་དེ་ལ་ཆེད་དུ་འཛིན་པ་དང༌། ཆོས་ཉིད་དམིགས་མེད་ནམ་མཁའ་ལྟར་རྣམ་པར་དག་པར་འདོད་པའི་བློ་མཚན་མ་ཅན་དང༌། སྟོང་པ་སྟོང་རྐྱང་མ་ཡིན་པར་རིག་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྙིང་པོ་ཅན་དུ་འདོད་པའི་ཕྱོགས་འཛིན་གྱི་བློ་དང༌། ངོ་བོའི་གཞི་དང་གནས་སྐབས་ཀྱི་གཞིའི་བཞུགས་ཚུལ་མ་ཕྱེད་པར་རིག་པ་འོད་ཀྱི་ཁང་བུ་ཅན་དུ་འདོད་པ་དང༌། གདོད་ནས་ཡེ་གྲོལ་དུ་གྱུར་བའི་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་དངོས་འཛིན་ཅན་དུ་འདོད་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་ཕྱོགས་རེ་བའི་དོན་ཙམ་ལས་ཆ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མ་གོ་བའི་ལོང་བ་དྲུག་གིས་གླང་ཆེན་གྱི་གཟུགས་ལ་དཔྱད་ནས་མཐོང་ཚུལ་དྲུག་སྨོས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས། ཚིག་བཟང་ངན་གང་གི་ཐོག་ནས་བཤད་ཀྱང་བདག་ལྟའི་དངོས་པོ་མཚན་མར་ཞེན་པ་ལས་མ་འདས་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་ཡིན་པས་ཕྱོགས་སུ་འཛིན་པ་བདག་ལྟའི་གཟེབ་བམ་འཆིང་བྱེད་ཀྱི་དྲ་བ་དེ་ཉིད་བོར་ལ། ཡིན་མིན་གྱི་མཐའ་ཐམས་ཅད་ལས་གྲོལ་བའི་རང་རིག་ཕྱོགས་མེད་མཐའ་དང་བྲལ་བ་ནི། མཐའ་གྲོལ་ཡངས་པ་ཆེན་པོ་རུ་གནས་པས་དེའི་ངང་དུ་ཐག་ཆོད་ཅིག

༢༩༩ ཉམས་སུ་ལེན་པའི་རང་འགགས་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

ཉམས་སུ་ལེན་པའི་རང་འགགས་རྣམ་དྲུག་ནི།།

ཕྱི་རོལ་གཟུང་བའི་ཤེས་པ་རང་འགགས་དང༌།།

ནང་གི་འཛིན་རྟོག་ཤེས་པ་རང་འགགས་དང༌།།

གསང་བ་སྣང་ངོ་དམིགས་པ་རང་འགགས་དང༌།།

ཁོ་ན་ཉིད་དྲན་ཆད་ཆོད་རང་འགགས་དང༌།།

མཐར་ཐུག་ཉམས་སྣང་རང་ངོ་རང་འགགས་དང༌།།

མཉམ་རྗེས་རེས་འཇོག་རིག་པ་རང་འགགས་ཏེ།།

འདི་དྲུག་མཐར་ཕྱིན་དགོངས་པ་ཟད་སར་སྐྱོལ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཉམས་སུ་ལེན་པའི་རང་འགགས་རྣམ་པ་དྲུག་ནི། ཕྱི་རོལ་གཟུང་བའི་ཡུལ་དུ་ཞེན་པའི་ཤེས་པ་རང་འགགས་སུ་འགྲོ་བ་དང༌། ནང་གི་འཛིན་སེམས་ཞེས་པའི་འཛིན་རྟོག་གི་ཤེས་པ་རང་སར་འགགས་པ་དང༌། གསང་བ་སྣང་ངོར་དམིགས་པའི་འདུ་ཤེས་ཙམ་ཡང་རང་འགགས་སུ་འགྲོ་བ་དང༌། གནས་ལུགས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དྲན་པས་ཆད་ཆོད་དུ་བྱུང་བ་རང་འགགས་དང༌། མཐར་ཐུག་ཉམས་ཀྱི་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་པའི་རང་ངོ་རང་འགགས་དང༌། མཉམ་རྗེས་གཉིས་སུ་འཛིན་པའི་རེས་འཇོག་གི་རིག་པ་རང་འགགས་ཏེ། རང་འགགས་ཀྱི་རྣམ་པ་འདི་དྲུག་དེ་མཐར་ཕྱིན་ནས་ཆོས་སྐུའི་དགོངས་པའི་ཀློང་དུ་ཟད་སར་སྐྱོལ་དགོས་སོ།།

༣༠༠ མ་འདས་དྲུག་གིས་ཉམས་སུ་བླང་བ་བསྟན་པ།

མ་འདས་དྲུག་གིས་ཉམས་སུ་བླང་བ་ནི།།

རང་ལུས་རྒྱལ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་མ་འདས་དང༌།།

ངག་བརྗོད་གསུང་གི་འགྲོ་དོན་མ་འདས་དང༌།།

ཡིད་ནི་ཆོས་སྐུའི་དགོངས་པ་མ་འདས་དང༌།།

བཟའ་བཏུང་བདུད་རྩིའི་མཆོད་ལས་མ་འདས་དང༌།།

འགྲོ་འདུག་སྒྱུ་མའི་འཕྲིན་ལས་མ་འདས་དང༌།།

ཉམས་ལེན་ཆོས་ཉིད་དོན་ལས་མ་འདས་དང༌།།

རྣམ་པ་དྲུག་ལ་གང་གིས་བསླབས་གྱུར་པ།།

གསང་མཆོག་རྒྱལ་པོའི་མཛོད་ལ་སྤྱོད་པ་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། མ་འདས་པ་རྣམ་པ་དྲུག་གིས་ཉམས་སུ་བླང་དགོས་པར་གདམས་པ་ནི། རང་ལུས་གདན་གསུམ་ཚང་བའི་རང་བཞིན་རྒྱལ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལས་མ་འདས་པ་དང༌། ངག་གི་སྨྲ་བརྗོད་རྒྱལ་བའི་གསུང་གི་འགྲོ་དོན་ལས་མ་འདས་པ་ཡིན་པ་དང༌། ཡིད་ཀྱི་དྲན་རྟོག་འགྱུ་འཕྲོ་ཐམས་ཅད་ཆོས་སྐུའི་དགོངས་པ་ཟབ་མོ་ལས་མ་འདས་པ་དང༌། ལུས་རྒྱལ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་བཟའ་བཏུང་ཚོགས་འཁོར་གྱི་བདུད་རྩིའི་མཆོད་པ་ལས་མ་འདས་པ་ཡིན་པ་དང༌། འགྲོ་འདུག་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མའི་ཕྱག་རྒྱ་འཕྲིན་ལས་སྟངས་སྟབས་ཀྱི་ངོ་བོ་ལས་མ་འདས་པ་ཡིན་པ་དང༌། ཉམས་ལེན་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལས་མ་འདས་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་མ་འདས་པ་རྣམ་པ་དྲུག་པོ་དེ་ལ་གང་གིས་བསླབས་པར་གྱུར་པའི་གང་ཟག་དེ། གསང་མཆོག་རྒྱལ་པོའི་མཛོད་ལ་མངའ་དབང་བསྒྱུར་ནས་སྤྱོད་པ་ཡིན་ནོ།།

༣༠༡ འཁོར་བའི་རང་བཞིན་དཔེ་དྲུག་བསྟན་པ།

འཁོར་བའི་རང་བཞིན་དཔེ་དྲུག་བསྟན་པ་ནི།།

གང་ཡང་བདེན་མེད་སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུ་འདྲ།།

དེ་བཞིན་འཁྲུལ་སྣང་སྣ་ཚོགས་རྨི་ལམ་འདྲ།།

སྣང་དུས་རང་བཞིན་མེད་པ་ཆུ་ཟླ་འདྲ།།

བཟང་ངན་བདེ་སྡུག་འགྱུར་བས་སྤྲིན་དང་འདྲ།།

ཚོར་དང་མ་ཚོར་མི་རྟག་ཟིལ་བ་འདྲ།།

རང་བྱུང་རང་ཞིག་ཆུ་ཡི་ཆུ་བུར་འདྲ།།

དེ་ལྟར་རྒྱུད་ལ་སྦྱར་ཏེ་བསྒོམ་པ་གཅེས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། འཁོར་བའི་རང་བཞིན་དཔེ་དྲུག་བསྟན་པ་ནི། འདི་ལྟར་སྣང་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གང་དུ་ཡང་བདེན་པར་གྲུབ་པ་མེད་པར་སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུ་དང་སྒྱུ་མའི་རྟག་གླང་སོགས་དང་འདྲ་བ་དང་། དཔེ་དེ་བཞིན་དུ་འཁྲུལ་བའི་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་པ་དེ་མདང་གི་རྨི་ལམ་དང་འདྲ་བ་དང་། སྣང་དུས་ཉིད་ནས་རང་བཞིན་མེད་པ་ཆུ་ནང་གི་ཟླ་བའི་གཟུགས་བརྙན་དང་འདྲ་བ་དང་། བཟང་ངན་བདེ་སྡུག་གི་རི་མོ་དེ་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པས་མི་བརྟན་པར་སྤྲིན་དང་འདྲ་བ་དང་། ཚོར་བ་དང་མ་ཚོར་བའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་ནངས་སྔ་མོའི་རྩྭ་མགོའི་ཟིལ་བ་ཉི་མ་ཤར་ཙམ་གྱིས་སྐམ་དུ་འགྲོ་བ་དང་འདྲ་བ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟག་པ་མེད་ལུགས་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ན་རང་བྱུང་རང་ཞིག་དཔེར་ན་ཆུའི་ཆུ་བུར་དང་འདྲ་བ་སྟེ། འཁོར་བའི་རང་བཞིན་གྱི་དཔེ་དེ་ལྟར་རྒྱུད་ལ་སྦྱར་ཏེ་སྒོམ་མེད་ཀྱི་ངང་དུ་བསྒོམ་པ་གཅེས་སོ།།

༣༠༢ མྱང་འདས་རང་བཞིན་དཔེ་དྲུག་བསྟན་པ།

མྱང་འདས་རང་བཞིན་དཔེ་དྲུག་བསྟན་པ་ནི།།

སྣ་ཚོགས་སེམས་ཉིད་འདུས་པ་ཉི་ཟེར་སྙིང་པོ་འདྲ།།

སེམས་ཉིད་སྐྱོན་གྱིས་མ་གོས་འདམ་གྱི་པདྨ་འདྲ།།

ཡོན་ཏན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་འདྲ།།

རང་གསལ་རྟོག་པས་མ་བསྒྲིབས་ཉི་ཟླ་སྤྲིན་བྲལ་འདྲ།།

ཀུན་ཁྱབ་ཕྱོགས་ལྷུང་མེད་པ་སྟོང་གསལ་ནམ་མཁའ་འདྲ།།

ཀུན་རྫོབ་འཕེལ་འགྲིབ་མེད་པས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་འདྲ།།

དེ་ལྟར་སུས་ཤེས་འཁོར་འདས་གཉིས་མེད་གྲོལ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། མྱང་འདས་རང་བཞིན་མེད་པའི་དཔེ་དྲུག་བསྟན་པ་ནི། སྣ་ཚོགས་སེམས་ཀྱི་འཕྲོ་འདུ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཉིད་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་གཅིག་ལ་འདུས་པ་དང་འཕྲོ་བ་ནི། དཔེར་ན་ཉི་མའི་ཟེར་གྱི་འཕྲོ་གཞིའི་སྙིང་པོ་ལས་འོད་རྣམས་འཕྲོ་བ་དང་འདྲ་བ་དང་། དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་ཉིད་དེ་སྐྱོན་གྱིས་མ་གོས་པ་ནི་འདམ་གྱི་པདྨ་འདམ་ལས་སྐྱེས་ཀྱང་འདམ་གྱི་དྲི་མས་མ་གོས་པ་དང་འདྲ་བ་དང་། སེམས་ཉིད་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ལ་ཡོན་ཏན་རང་ཆས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཐད་ནས་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་དང་འདྲ་བ་དང་། རང་གསལ་གྱི་གནས་ཚུལ་དེ་རྟོག་པས་མ་བསྒྲིབས་པ་ཉི་ཟླ་སྤྲིན་དང་བྲལ་བ་དང་འདྲ་བ་དང་། དམིགས་མེད་ཀུན་ཁྱབ་ཕྱོགས་ལྷུང་མེད་པ་འདི་ཞེས་མཚོན་བརྗོད་དང་བྲལ་བ་སྟོང་གསལ་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བ་དང་། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཆོས་ཀྱིས་འཕེལ་འགྲིབ་བྱེད་དུ་མེད་པས་ན་དེ་ཉིད་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་བྲི་བ་དང་གང་མེད་པ་དང་འདྲ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་སུས་ཤེས་པ་ནི་འཁོར་འདས་གཉིས་སུ་མེད་པར་གྲོལ་བ་ཡིན་ནོ།།

༣༠༣ གཅེས་པ་དྲུག་གིས་རང་ལ་བསྐུལ་བ་བསྟན་པ།

གཅེས་པ་དྲུག་གིས་རང་ལ་བསྐུལ་བ་ནི།།

རང་མདུན་རང་གིས་བཅད་དེ་ཆོས་ལ་འཇུག་པ་གཅེས།།

རང་བསྐུལ་རང་ལ་བཏབ་སྟེ་དགེ་སྦྱོར་བསྐུལ་བ་གཅེས།།

རང་གྲོས་རང་ལ་བཏབ་སྟེ་གཉེན་པོ་བསྟེན་པ་གཅེས།།

རང་ལས་རང་གིས་བྱས་ཏེ་དཀའ་བ་སྤྱད་པ་གཅེས།།

རང་མགོ་རང་གིས་བཏོན་ཏེ་སྒྲུབ་པ་མཐར་ཕྱིན་གཅེས།།

རང་གཉེན་རང་གིས་བསྐྱངས་ཏེ་འགྲོ་དྲུག་བསྒྲལ་བ་གཅེས།།

སྤྱི་ཡི་གདམས་ངག་ཡིན་པས་སེམས་ལ་ཞོག།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། གཅེས་པ་དྲུག་གི་གདམས་ངག་གིས་རང་ལ་སྐུལ་མ་བཏབ་པ་ནི། རང་ཐག་རང་གིས་གཅད། །སྣ་ཐག་མགོ་ལ་དཀྲི། །ཞེས་པ་ལྟར་དུ་རང་གི་མདུན་མའི་ཐག་དེ་རང་གིས་བཅད་པ་སྨྱོན་པ་འུར་ལངས་པ་ལྟར་དུ་སུས་ཀྱང་བཅོས་སུ་མེད་པའི་ཐོག་ནས་དམ་པའི་ཆོས་ལ་འཇུག་པ་གཅེས་པ་དང་། གཞན་གྱི་ཅི་ཟེར་མི་བལྟ་བར་རང་ལ་སྐུལ་མ་རང་གིས་བཏབ་སྟེ་རང་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་གསུམ་དགེ་སྦྱོར་གྱི་ཕྱོགས་ལ་བསྐུལ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་ནས་ཀྱང་གཅེས་པ་དང་། གཞན་སུ་ལ་ཡང་གྲོས་བྱེད་དུ་མེད་པར་རང་གི་གྲོས་དེ་རང་ལ་བཏབ་ནས་རྒྱུད་མ་རུང་བར་མི་འགྱུར་བའི་གཉེན་པོ་བསྟེན་པའང་ཤིན་ཏུ་གཅེས་པ་དང་། རང་གི་ཆུས་དེ་རང་གིས་མི་འཚོ་བར་སུས་འཚོ་སྟེ་དེས་ན་རང་ལས་རང་གིས་བྱས་ཏེ་དམ་པའི་ཆོས་སྤྱོད་པའི་ཕྱོགས་ལ་དཀའ་བ་སྤྱད་པ་གཅེས་པ་དང་། རང་མགོ་ཐོན་པ་རང་གིས་བྱེད་དགོས་པས་ལྷ་བླ་མ་དཀོན་མཆོག་གིས་མ་འཁྲུལ་བའི་ལམ་བསྟན་པ་དེ་ལ་རང་ཉིད་འཇུག་ཅིང་རང་ལས་རང་གིས་བྱས་ནས་རང་མགོའི་ཉི་མ་ཆོས་ཀྱིས་བཏོན་ཏེ་ཉམས་ལེན་སྒྲུབ་པ་མཐར་ཕྱིན་པར་བྱེད་པ་གཅེས་པ་དང་། རང་གི་གཉེན་རང་གིས་བསྐྱངས་དགོས་པ་ཡིན་པས་ཁམས་གསུམ་འགྲོ་དྲུག་གི་སེམས་ཅན་རྣམས་རང་གིས་བསྐྱངས་ཏེ་འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོ་ལས་བསྒྲལ་བ་གཅེས་པ་སྟེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་སྤྱི་ཡི་གདམས་ངག་ཡིན་པས་སེམས་ལ་ཞོག་ཅིག

༣༠༤ རྒྱུད་དང་དགེ་སྦྱོར་བསྲེ་བའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

རྒྱུད་དང་དགེ་སྦྱོར་བསྲེ་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

དགེ་སྡིག་ཅི་བྱས་ཡང་ཡང་བརྟག་པར་བྱ།།

ཐ་མལ་རང་གའི་རྣམ་རྟོག་གདུལ་བར་བྱ།།

རྟག་ཏུ་གུས་པས་གསོལ་བ་ཡེངས་མེད་གདབ།།

བཀའ་དང་བསྟན་བཅོས་གཞུང་བཞིན་ནན་ཏན་བྱ།།

རྟོགས་པའི་གདེང་གིས་རང་སྣང་བསླང་བར་བྱ།།

ཅི་བྱེད་ཕྱོགས་བྲལ་དགོངས་པས་ཟིན་པར་བྱ།།

དེ་ལྟར་བྱས་ན་ཐར་ལམ་བྱང་ཆུབ་འགྲུབ།།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། རྒྱུད་དང་དགེ་སྦྱོར་གཉིས་ཀ་བསྲེ་བའི་ཐབས་ཀྱི་ཆོས་དྲུག་ནི། རང་ཉིད་ཀྱི་དགེ་བ་དང་སྡིག་པ་ཅི་བྱས་གང་བྱས་ལ་ཡང་དང་ཡང་དུ་བརྟགས་པར་བྱས་ཏེ་དགེ་སྡིག་དཀར་ནག་གི་རྩིས་གྲངས་བྱ་བ་དང་། ཐ་མལ་རང་ག་མའི་རྣམ་རྟོག་ཐམས་ཅད་ཐབས་དང་གཉེན་པོས་གདུལ་བར་བྱ་དགོས་པ་དང་། དུས་རྟག་ཏུ་གུས་ཤིང་གདུང་བས་གསོལ་བ་ཡེངས་མེད་དུ་གདབ་པ་དང་། རྒྱལ་བའི་བཀའ་དང་རྗེས་འཇུག་མཁས་པའི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ནང་ནས་ཇི་ལྟར་གསུངས་པ་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་པ་ལ་ནན་ཏན་བྱ་བ་དང་། ཉམས་དང་རྟོགས་པའི་གདེང་གིས་རང་སྣང་ལམ་དུ་བསླང་བར་བྱ་བ་དང་། ཅི་བྱེད་ཐམས་ཅད་ཕྱོགས་རིས་དང་བྲལ་བའི་དགོངས་པ་མཁའ་ལྟར་ཁྱབ་པས་ཟིན་པར་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་བྱས་ན་ཐར་ལམ་བྱང་ཆུབ་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ།།

༣༠༥ ཆོས་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མ་སོང་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

ཆོས་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མ་སོང་རྣམ་དྲུག་ནི།།

དད་པའི་ཞིང་ས་མེད་ན་བདེ་བའི་འབྲས་མི་འབྱུང༌།།

མཁས་བཙུན་བླ་མ་མེད་ན་རིག་པའི་མུན་མི་སེལ།།

སྐྱིད་བདེའི་དམ་ཆོས་མ་སྤྱད་སྡུག་བསྔལ་མཚོ་མོ་རྡོལ།།

དགེ་བཅུས་ལམ་སྣ་མ་དྲངས་ཆོས་ཀྱི་རྩ་བ་ཤོར།།

ད་ལྟའི་ཡུལ་ནས་མ་ཕྱིན་སྙོམས་ལས་སྒྲོག་གིས་བཅིངས།།

ཤེས་རབ་མིག་དང་མ་ལྡན་འཁོར་བའི་གཡང་སར་ལྷུང༌།།

དེ་ལྟར་མ་སོང་འབད་པས་བསྒྲུབ་པ་གཅེས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཆོས་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་སྔོན་དུ་མ་སོང་ན་མི་འགྲུབ་པའི་བྱ་བ་རྣམ་པ་དྲུག་ནི། དད་པའི་ཞིང་ས་གཤིན་པོ་དེ་མེད་ན་བདེ་བའི་འབྲས་བུ་འབྱུང་ཐབས་མེད་པ་དང་། ལམ་སྟོན་མཁས་བཙུན་གྲུབ་པ་གཉིས་ལྡན་གྱི་རྒྱལ་སར་གཤེགས་པའི་བླ་མ་དམ་པ་ཞིག་མེད་ན་རིག་པའི་སྒྲིབ་བྱེད་ཀྱི་མུན་པ་དེ་མི་སེལ་བ་དང་། སྐྱིད་པ་དང་བདེ་བའི་འབྱུང་གནས་དམ་པའི་ཆོས་དེ་མ་སྤྱད་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཚོ་མོ་རྡོལ་ནས་སྡུག་བསྔལ་ཟད་མེད་མྱོང་བ་དང་། དགེ་བ་བཅུ་ཡི་ལམ་གྱི་སྣ་མ་དྲངས་ཚེ་ཆོས་ཀྱི་རྩ་བ་ཤོར་བ་དང་། ད་ལྟའི་འདུ་འཛིའི་ཡུལ་ནས་ཕྱིན་ཏེ་དབེན་པའི་གནས་སུ་མ་སྙོག་ན་སྙོམས་ལས་ཀྱི་སྒྲོག་གིས་ད་དུང་བཅིངས་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་དང་མ་ལྡན་ན་འཁོར་བའི་གཡང་སར་ལྷུང་སྟེ་ལོང་བས་ལོང་བསྙབས་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་འཁྱམས་པ་ཡིན་པས། དེ་ལྟ་བུའི་ཚུལ་ལ་མ་སོང་བར་འབད་པའི་སྒོ་ནས་བསྒྲུབ་པ་ཤིན་ཏུ་གཅེས་སོ།།

༣༠༦ མ་བྱས་རེ་བ་དྲུག་གི་རང་བཞིན་བསྟན་པ།

མ་བྱས་རེ་བ་དྲུག་གི་རང་བཞིན་ནི།།

སྡིག་སྤྱད་ངན་སོང་སྡུག་བསྔལ་མི་མྱོང་རེ།།

དགེ་བ་མ་བྱས་བདེ་འགྲོ་ཐོབ་ཏུ་རེ།།

ཉོན་མོངས་མ་སྤངས་འཁྲུལ་བ་འདག་ཏུ་རེ།།

ཚོགས་གཉིས་མ་འབད་སངས་རྒྱས་ཐོབ་ཏུ་རེ།།

ཅི་བྱེད་ཚེ་འདི་བྱས་པས་ཕྱི་མ་བདེ་རུ་རེ།།

ཐར་ལམ་ཆོས་ལ་མ་སྤྱད་འཁོར་བར་མི་འཁྱམ་རེ།།

རེ་བ་འདོད་ཀྱང་ཐོག་ཏུ་མི་འབབ་མཆི།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། རྒྱུ་སྔོན་སོང་མ་བྱས་པའི་རེ་བ་དྲུག་གི་རང་བཞིན་མི་འགྲུབ་པར་བསྟན་པ་ནི། སྡིག་པ་སྤྱད་སྤྱད་ནས་ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་མི་མྱོང་བའི་རེ་བ་བྱེད་དུ་མེད་ལ། དེ་ལྟར་བྱས་ཀྱང་འདོད་ཐོག་ལ་འབབ་པ་མིན་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་དགེ་བ་གཏན་ནས་མ་བྱས་པར་བདེ་འགྲོ་ཐོབ་ཏུ་རེ་བ་དང་ནི། ཉོན་མོངས་མ་སྤངས་ནས་འཁྲུལ་བ་འདག་ཏུ་རེ་བ་དང་། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་ལ་འབད་པ་མ་བྱས་པར་སངས་རྒྱས་ཐོབ་ཏུ་རེ་བ་དང་། ཅི་བྱེད་ཐམས་ཅད་ཚེ་འདིའི་བྱ་བར་བྱས་པས་ཕྱི་མར་བདེ་འགྲོ་ཐོབ་ཏུ་རེ་བ་དང་། ཐར་ལམ་གྱི་ཆོས་ལ་མ་སྤྱད་བཞིན་དུ་འཁོར་བར་མི་འཁྱམ་པར་རེ་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་རེ་བ་དེ་དག་སྟོང་པ་ཡིན་པས་འདོད་པར་བྱས་ཀྱང་ཐོག་ཏུ་མི་འབབ་མཆི་སྟེ་ཐོག་ཏུ་མི་འབབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའོ།།

༣༠༧ བདེ་འགྲོ་མཐོ་རིས་ཐོབ་པའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

བདེ་འགྲོ་མཐོ་རིས་ཐོབ་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

སྔོན་བསགས་ལེགས་པར་སྤྱད་པའི་ལས་འཕྲོ་ཡོད།།

ད་ལྟ་སྒོ་གསུམ་གཡོ་མེད་དྲང་པོར་གནས།།

སེམས་ཅན་རིགས་ལ་རྣམ་པར་འཚེ་བ་མེད།།

ལས་འབྲས་དད་པས་དགེ་སྡིག་ཤན་ཐང་ཕྱེད།།

ཡང་དག་ངེས་དོན་ལྟ་བ་བཟང་ལ་མོས།།

དད་གུས་ལྡན་པས་ཆོས་ལ་བརྩོན་པ་སྟེ།།

མཐོ་རིས་དགའ་བདེ་ལག་པའི་མཐིལ་ན་ཡོད།།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། བདེ་འགྲོ་མཐོ་རིས་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི། སྐྱེ་བ་སྔོན་མ་རྣམས་སུ་བསགས་པའི་རྣམ་དཀར་གྱི་དགེ་བ་ལེགས་པར་སྤྱད་པའི་ལས་འཕྲོ་ད་ལྟ་མཐུད་དུ་ཡོད་པ་དང་། ད་ལྟའི་སྐབས་སུ་ཡང་སྒོ་གསུམ་གཡོ་དང་སྒྱུ་མེད་པར་དྲང་པོར་གནས་པ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་རིགས་གང་དང་གང་ལ་ཡང་རྣམ་པར་འཚེ་བ་མེད་པ་དང་ནི། ལས་རྒྱུ་འབྲས་ལ་ཡིད་ཆེས་ཀྱི་དད་པ་ཡོད་པས་ན་དགེ་སྡིག་གི་ཤན་ཐང་ངམ་དབྱེ་བ་ཕྱེད་ཐུབ་པ་དང་། ཡང་དག་པའི་ངེས་དོན་གྱི་ལྟ་བ་བཟང་པོ་ལ་ལྷག་པར་མོས་པ་དང་། དད་པ་དང་གུས་པ་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་དམ་པའི་ཆོས་ལ་བརྩོན་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་འཇིག་རྟེན་ཡང་དག་གི་ལྟ་བ་ཡོད་པའི་གང་ཟག་དེ་མཐོ་རིས་ལྷ་དང་མི་ཡི་དགའ་བདེ་ཐམས་ཅད་ལག་པའི་མཐིལ་ན་ཡོད་པ་བཞིན་དུ་འགྲུབ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ།།

༣༠༨ ངན་སོང་འགྲོ་བ་དག་གི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

ངན་སོང་འགྲོ་བ་དག་གི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

རང་གར་ཁྲོ་ཞིང་ངང་རྒྱུད་རྩུབ་པ་དང༌།།

དགེ་ལ་སྨོད་ཅིང་སྡིག་པའི་ལས་ལ་བསྟོད།།

ཐབས་ཀྱིས་གཞན་བསླུ་གཡོ་དང་སྒྱུར་ལྡན་ཞིང༌།།

གཞན་དག་ཕུན་ཚོགས་མཐོང་ལ་ཕྲག་དོག་བྱེད།།

ནོར་རྫས་ཞེན་ཆགས་སེར་སྣ་གཏོང་སེམས་མེད།།

གཞན་ལ་ཁྱད་གསོད་ང་རྒྱལ་རློམ་སེམས་ཆེ།།

འདི་དག་སུ་ལྡན་ངན་སོང་མདུན་ནས་བསུ།།

སྡུག་བསྔལ་ཚད་མེད་ཐར་བའི་དུས་མེད་མྱོང༌།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བའི་སེམས་ཅན་དག་གི་ཆོས་དྲུག་ནི། རང་གར་རྒྱུ་མཚན་ཅི་ཡང་མི་དགོས་པར་ཁྲོ་ཞིང་རྒྱུན་དུ་ངང་རྒྱུད་རྩུབ་པ་དང༌། དགེ་བ་དང་དགེ་བ་སྒྲུབ་པའི་གང་ཟག་ལ་སྨོད་ཅིང་དེ་ལ་བསྐུར་བ་འདེབས་ཤིང་། སྡིག་པའི་ལས་དང་སྡིག་པ་སྒྲུབ་མཁན་གྱི་གང་ཟག་ལ་བསྟོད་པ་བྱེད་པ་དང་། སྒྱུ་གཡོ་རྒྱགས་དང་འཚིག་པ་དང་། །འཁོན་འཛིན་རྣམ་འཚེ་དྲི་མ་དྲུག །ཅེས་པའི་ཉེ་ཉོན་དྲི་མ་དྲུག་ལས། ཐབས་ཀྱིས་གཞན་བསླུ་ཞིང་འདྲིད་པར་བྱེད་པའི་གཡོ་དང་སྒྱུར་ལྡན་པ་དང་། གང་ཟག་གཞན་དག་ལ་ཚེ་རིང་བ་དང་། ནད་མེད་པ་དང་། འབྱོར་བ་རྒྱས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕུན་ཚོགས་ཡོད་པར་མཐོང་ན་དེ་ལ་ཕྲག་དོག་བྱེད་པ་དང་། ནོར་རྫས་ལ་ཞེན་ཆགས་ཆེ་ཞིང་། སེར་སྣ་ཆེ་བས་གཏོང་ཕོད་ཀྱི་སེམས་ཤིག་གཏན་ནས་མེད་པ་དང་། རང་མཐོང་དང་ཁེངས་པ་ཆེ་བས་གཞན་ལ་ཁྱད་གསོད་བྱེད་ཅིང་རྒྱུན་དུ་ང་རྒྱལ་རློམ་སེམས་ཆེ་བ་སྟེ། སྐྱོན་འདི་དག་དང་སུ་ལྡན་རྣམས་ངན་སོང་གིས་མདུན་ནས་བསུ་ཞིང་། སྡུག་བསྔལ་ཚད་མེད་མྱོང་བ་ལས་ཐར་བའི་དུས་མེད་པར་བསྐལ་བ་མང་པོར་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་ནོ།།

༣༠༩ ཐར་ལམ་སྒྲུབ་པའི་དམ་ཆོས་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

ཐར་ལམ་སྒྲུབ་པའི་དམ་ཆོས་རྣམ་དྲུག་ནི།།

མོས་གུས་དྲག་པོས་བླ་མ་མཁས་བསྟེན་ལ།།

ཐོས་བསམ་རྒྱ་སྐྱེད་རྩ་བ་ཆོད་པ་ཡིན།།

བྱིན་རླབས་མགོན་སྐྱབས་མེད་ན་བར་མ་དོར།།

བར་ཆོད་བདུད་ཀྱིས་བསླུ་བས་དཀོན་མཆོག་ཁུར།།

དགྲ་གཉེན་ཡིད་འབྱུང་མ་སྐྱེ་ཉོན་མོངས་ཀྱི།།

འདམ་ལས་མི་ཐོན་ཆགས་སྡང་བདུད་ལས་ཁྲོལ།།

ཤེས་བཞིན་བྱ་རས་མ་ཟིན་ངན་སོང་གི།

གཡང་སར་སྐྱུར་བས་བག་ཡོད་རྒྱུན་དུ་བསྟེན།།

ཆོས་སྤྱོད་དཔུང་དང་མི་ལྡན་འཁོར་བ་ཡི།།

གཡུལ་ངོ་མི་བཟློག་གསོ་སྦྱོང་ལས་ལ་འབད།།

དམིགས་མེད་རྩིས་མ་ཟིན་ན་འདུས་བྱས་ཀྱི།།

དགེ་བས་བྱང་ཆུབ་མི་འགྲུབ་ཤེས་རབ་སྦྲེལ།།

དེ་ལྟར་བརྩོན་ན་བྱང་ཆུབ་མྱུར་དུ་འགྲུབ།།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཐར་ལམ་བསྒྲུབས་ནས་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་དམ་པའི་ཆོས་རྣམ་པ་དྲུག་ནི། དང་པོ་མོས་གུས་དྲག་པོས་བླ་མ་སྤྱིར་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་མཁས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཞིག་བསྟེན་ལ། ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་རྒྱ་སྐྱེད་པར་བྱས་ན་ཆོས་ཀྱི་རྩ་བ་ཆོད་ནས་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་ངེས་ཤེས་རྙེད་པ་དང་། དམ་པའི་བྱིན་རླབས་རང་རྒྱུད་ལ་ཞུགས་པའི་མགོན་དང་། སྐྱབས་དང་། དཔུང་གཉེན་ཞིིག་མེད་ན་ཆོས་སྒྲུབ་པའི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བར་མ་དོ་རུ་བར་ཆོད་པའི་བདུད་ཀྱིས་བསླུ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་པས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་པོ་སྤྱི་བོའི་གཙུག་ཏུ་ཁུར་ཅིག དེ་ཡང་སེར་སྐྱ་སུ་ཡིན་ཡང་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་འགྲོ་བྱེད་པ་ལས་ལྷག་པའི་བར་ཆད་སེལ་བྱེད་ཀྱི་ཞབས་བརྟན་རིམ་གྲོ་ཞིག་དགོས་པ་མིན་པས། རྒྱུན་དུ་སྐྱབས་འགྲོ་ལ་ཡི་དམ་དུ་བྱས་ནས་མ་ཆགས་པ་བྱེད་པ་ནི་གནད་དུ་ཆེའོ། །དགྲ་གཉེན་ངེས་པ་མེད་པའི་འཁོར་བའི་སྣང་ཚུལ་ལ་ཡིད་འབྱུང་བ་མ་སྐྱེས་ན། ཉོན་མོངས་ཀྱི་འདམ་ལས་མི་ཐོན་པ་ཡིན་པས། དགྲ་གཉེན་ཆགས་སྡང་གི་བདུད་ལས་ཁྲོལ་ཅིག ལམ་དང་ལམ་མིན་ཤེས་པའི་ཤེས་བཞིན་གྱི་བྱ་རའམ་སོ་པས་མ་ཟིན་ན་ངན་སོང་གི་གཡང་སར་སྐྱུར་ཞིང་ལྷུང་བས་བག་ཡོད་པ་རྒྱུན་དུ་སྟེན་ཅིག ཆོས་སྤྱོད་ཀྱི་དཔུང་ཆེན་པོ་དང་མི་ལྡན་ན་འཁོར་བ་ཡི་གཡུལ་ངོ་མི་བཟློག་པས། དགེ་བ་གསོ་ཞིང་སྡིག་པ་སྦྱོང་བའི་ལས་ལ་དུས་རྒྱུན་དུ་འབད་པ་གྱིས་ཤིག དམིགས་པ་མེད་པ་འཁོར་གསུམ་རྣམ་པར་དག་པའི་རྩིས་མ་ཟིན་ན་ཟག་བཅས་འདུས་བྱས་ཀྱི་དགེ་བ་ཐེག་དམན་ཐར་བ་ཆ་མཐུན་ཙམ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་མི་འགྲུབ་པས། གྲོགས་ཤེས་རབ་དང་ངེས་པར་དུ་སྦྲེལ་བར་གྱིས་ཤིག་དང་། དེ་ལྟར་བརྩོན་པར་བྱས་ན་བྱང་ཆུབ་དམ་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་མྱུར་དུ་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ།།

༣༡༠ ཚོགས་བསགས་དགེ་ལ་འབད་པའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

ཚོགས་བསགས་དགེ་ལ་འབད་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

ཡར་ལ་གོང་མའི་བཀུར་སྟི་ཚོགས་ཆེ་བས།།

བླ་མ་ཡི་དམ་མཁའ་འགྲོ་མཆོད་པ་གཅེས།།

མར་ལ་འོག་མའི་ཕན་འདོགས་ཚོགས་ཆེ་བས།།

ཚད་མེད་སྙིང་རྗེས་སྡུག་ཕོངས་བསྐྱང་བ་གཅེས།།

ནང་དུ་ཕྱོགས་མེད་དམ་ཆོས་ཚོགས་ཆེ་བས།།

ཐོས་པ་བསམ་པ་སྒོམ་པ་བརྩོན་པར་གྱིས།།

ཕར་ལ་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་ཚོགས་ཆེ་བས།།

སེམས་བསྐྱེད་ཆོས་བཤད་མགོན་སྐྱབས་དཔུང་གཉེན་མཛོད།།

ཚུར་ལ་མཚན་མའི་དམིགས་མེད་ཚོགས་ཆེ་བས།།

ངར་འཛིན་རློམ་སེམས་མཚན་མར་འཛིན་པ་སྤངས།།

བར་དུ་གནས་ལུགས་སྒྲུབ་པ་ཚོགས་ཆེ་བས།།

མཐར་ཐུག་དོན་གྱི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་པོ་སྒྲུབས།།

དེ་ལྟར་སྤྱད་ན་མྱུར་དུ་སངས་རྒྱས་འགྲུབ།།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཚོགས་བསགས་དགེ་ལ་འབད་དགོས་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི། ཚོགས་བསགས་པའི་ཞིང་ལ་ཡར་མར་གཉིས་སུ་ཕྱེས་ནས་ཡར་གོང་མའི་ཚོགས་ཞིང་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལ་བཀུར་སྟི་ཇི་ལྟར་བྱས་པ་དེ་ལྟར་དུ་ཚོགས་སམ་བསོད་ནམས་ཆེ་བ་ཡིན་པས། བྱིན་རླབས་ཀྱི་རྩ་བ་བླ་མ། དངོས་གྲུབ་ཀྱི་རྩ་བ་ཡི་དམ། འཕྲིན་ལས་ཀྱི་རྩ་བ་མཁའ་འགྲོ་དང་། དེ་ཐམས་ཅད་འདུས་པའི་སྐྱབས་གནས་གཅིག་ཆོག་མ་ནི་བླ་མ་ཡིན་ཕྱིར། བླ་མའི་བ་སྤུའི་ཁུང་བུ་ཞིག་མཆོད་ན་སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་མཆོད་པའི་བསོད་ནམས་དང་མཉམ་པར་གསུངས་པས་བླ་མ་དང་མཁའ་འགྲོ་ལ་མཆོད་པ་གཅེས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་མཆོད་པ་རབ་ནི་སྒྲུབ་པའི་མཆོད་པ་ཡིན་པས་གཞན་ལ་ཕན་པའི་ཆེད་དུ་ཐེག་ཆེན་མདོ་སྔགས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་ཉམས་སུ་བླངས་ན་ཐུགས་དགོངས་རྫོགས་པ་ཡིན། མར་སྙིང་རྗེའི་ཞིང་ལ་འོག་མ་སྡུག་བསྔལ་ཇི་ལྟར་ཆེ་བ་དེ་ལྟར་དུ་ཕན་འདོགས་པའི་ཚོགས་རྫོགས་སྟོབས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ཆེ་བས། ཚད་མེད་པའི་སྙིང་རྗེས་གང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་གང་ཕོངས་པ་རྣམས་བསྐྱང་བ་དེ་ཉིད་གཅེས་པ་སྟེ། ཕན་འདོགས་པ་ལས་ཆོས་ཀྱི་ཕན་འདོགས་པ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང་། གནོད་པ་སྤོང་བ་ལས་སྲོག་གཅོད་པ་སྤོང་བ་གཙོ་བོར་འཛིན་དགོས་པ་དང་། ནང་དུ་ཕྱོགས་མེད་ཀྱི་དམ་ཆོས་སྒྲུབ་པ་དེ་ཚོགས་བསགས་བསོད་ནམས་ཆེ་བར་ཡོད་པས། ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་དང་སྒོམ་པ་ལ་བརྩོན་པར་གྱིས། ཕར་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་འདི་བས་ཚོགས་ཆེ་བ་ཞིག་མེད་པས། ཐོག་མར་གལ་ཆེ་བ་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་གཞི་བཅས་ནས་དམ་པའི་ཆོས་བཤད་དེ་སེམས་ཅན་ཉམ་ཐག་གི་མགོན་དང་སྐྱབས་དང་དཔུང་གཉེན་མཛོད། དེ་ཡང་སེམས་ཅན་ལ་མགོན་སྐྱབས་དང་དཔུང་གཉེན་བྱེད་པ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་སེལ་ཐབས་བྱེད་པ་དེ་ཡིན་ལ། སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་སྡུག་བསྔལ་དུ་མ་མྱངས་ནས་ཉམ་ཐག་པར་ཡོད་པས། དེ་ལྟ་བུའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པར་དཔྱད་ཚེ་ཀུན་འབྱུང་ལས་དང་ཉོན་མོངས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ཕྱིར། དེ་ཡང་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་སྔར་བསགས་ལས་དང་ཉོན་མོངས་ཀྱི་འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བཞིན་པ་དང་། ཕྱོགས་གཅིག་ནས་རྨོངས་པའི་གཞན་དབང་དུ་གྱུར་ནས་ཕྱི་མའི་སྡུག་བསྔལ་འདྲེན་པའི་ལས་གསོག་བཞིན་ཡོད་པས། གནས་སྐབས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཕྲན་ཚེགས་རེ་བསལ་བ་དང་། ཕན་ཆུང་ཆུང་རེ་བཏགས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྩ་བ་འདོན་པར་བྱེད་ཐུབ་པ་མིན། དེ་བས་ཀུན་འབྱུང་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་བཟློག་ཐབས་ཤིག་བྱས་ན་ཕྱི་མའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྩ་བ་ཆོད་པ་མེ་ཤི་ན་དུ་བ་ཆད་པ་ལྟར་དུ་འགྲོ་བ་དང་། དེའི་སྟེང་དུ་ད་ལྟའི་སྡུག་བསྔལ་མྱུར་དུ་བྱང་ཐབས་ཀྱི་ལམ་ཟབ་མོ་བསྟན་པར་བྱས་ན་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་ཐོགས་དངོས་སུ་འབྱུང་བས། འདི་དང་ཕྱི་མའི་བདེ་སྐྱིད་འབྱུང་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་མི་འབྱུང་བའི་ཐབས་དམ་པའི་ཆོས་བསྒྲུབ་པ་ལས་མེད་ཅིང་། སེམས་ཅན་རྨོངས་པའི་གཞན་དབང་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་དམ་ཆོས་སྒྲུབ་མི་ཤེས་པས། བླ་སེར་དགེ་འདུན་པ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱིས་ཟིན་པའི་དམ་པའི་ཆོས་བཤད་དེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་སྒོ་ལ་འཛུད་པ་དང་། དེ་ནས་རང་རང་གི་རྒྱུད་ཚོད་དང་བསྟུན་པའི་ཉམས་ལེན་ཤེས་པར་བྱས་ནས་སེམས་ཅན་གཅིག་གིས་ཐར་ལམ་ཟིན་པར་བྱས་ཚེ། དེ་དག་ཚེ་རབས་གཏན་དུ་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་མི་དགོས་པས་མ་ཚད། དེས་སེམས་ཅན་གཞན་ཕན་བདེ་ལ་འགོད་པ་སོགས་ཀྱི་ཕན་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པས་ཕར་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་འདོགས་ན་དེ་འདྲ་དགོས་པ་དང་། ཚུར་རང་གི་ཕྱོགས་ནས་མཚན་མའི་ཆོས་ཀྱི་དམིགས་གཏད་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བ་དམིགས་མེད་ཀྱི་ལྟ་བ་རྟོགས་པ་ནི་ཚོགས་ཆེ་བའམ་བསོད་ནམས་ཆེ་བ་ཡིན་པས། ངར་འཛིན་གྱི་རློམ་སེམས་བདག་འཛིན་མངོན་གྱུར་མཚན་མར་འཛིན་པ་དེ་ཉིད་སྤོངས་ཤིག བར་དུ་གནས་ལུགས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྒྲུབ་པ་དེ་ཚོགས་ཆེ་བ་ཡིན་པས། གནས་ལུགས་མཐར་ཐུག་དོན་གྱི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་པོ་དེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་སྤྱད་ན་མྱུར་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ།།

༣༡༡ རང་ཕུང་རང་གིས་བསྒྲུབ་པའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

རང་ཕུང་རང་གིས་བསྒྲུབ་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

བྱམས་པས་སྨྲ་བའི་གདམས་ངག་མི་ཉན་ཏེ།།

རུས་སྦལ་ཁ་ནས་ཤིང་ཤོར་འདྲ་བས་ཕུང༌།།

ལས་ངན་བྱས་ནས་སྐྱིད་པར་འདོད་པ་དེ།།

ཁོང་དུ་དུག་ཟོས་བདེ་བར་འདོད་འདྲས་ཕུང༌།།

བླ་མ་བོར་ནས་སྡིག་གྲོགས་བསྟེན་པ་དེ།།

སྐྱེལ་མ་བཞག་ནས་དགྲ་གསེབ་ཕྱིན་འདྲས་ཕུང༌།།

ལྷ་ཆོས་བབས་ནས་མི་ཆོས་སྤྱོད་པ་དེ།།

རྒྱལ་སྲིད་བབས་ནས་ཕྱུགས་རྟ་འཚོ་འདྲས་ཕུང༌།།

དེ་ལྟར་མ་སོང་ཤིན་ཏུ་གཅེས་པ་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། རང་ཕུང་རང་གིས་བསྒྲུབ་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི། གཞན་གྱིས་བྱམས་པ་དང་བརྩེ་བའི་ངག་གིས་སྨྲས་པའི་ཕན་པའི་གདམས་ངག་བཤད་ན་དེ་ལ་མི་ཉན་ཏེ། ཕན་པའི་གདམས་ངག་ལ་མ་ཉན་ན། རུས་སྦལ་གྱི་ཁ་ནས་ཤིང་ཤོར་ནས་ཕུང་བ་དང་འདྲ་སྟེ། དེ་ཡང་བྱ་ངང་བ་གཉིས་ཀྱི་ཤིང་ཐུར་ཞིག་བཟུང་ནས་འཕུར་གྲབས་བྱེད་དུས་རུས་སྦལ་ཞིག་གིས་ངས་ཁ་ཡིས་བཟུང་ནས་འུ་ཚོ་མཉམ་དུ་འཕུར་ཟེར་བ་ལ། ངང་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཁྱོད་ཀྱི་ཁ་ནས་གཏམ་མ་སྨྲ་མ་གཏོགས་ཕུང་བར་འགྱུར་རོ་ཟེར་ནས་ཁ་ཏ་བྱས་ཏེ། ཁོ་ཚོ་མཉམ་དུ་འཕུར་ནས་ཡོང་དུས་ས་སྟེང་གི་མི་འགའ་ཞིག་གིས་རིག་ནས། ཅི་འདྲའི་བློ་ཐབས་མཁས་པ་ཨང་སུ་ཞིག་གིས་དྲན་པ་ལ་ཟེར་ནས་འུར་སྒྲོག་པའི་ཚེ། རུས་སྦལ་གྱིས་ངང་པའི་ཁ་ལ་མ་ཉན་པར་ངས་དྲན་པ་ཡིན་ཟེར་དུས་ཁ་ཡི་ཤིང་ཤོར་ནས་ལྷུང་སོང་བ་ཡིན། ལས་ངན་མི་དགེ་བ་བསགས་པར་བྱས་ནས་ད་རུང་སྐྱིད་པར་འདོད་པ་དེ་ནི་ཁོང་དུ་དུག་ཟོས་ནས་ད་དུང་བདེ་བར་འདོད་པ་དང་འདྲ་བས་ཕུང་བ་ཡིན་པ་དང་། བླ་མ་དམ་པར་བསྟེན་པ་དེ་བོར་ནས་སྡིག་གྲོགས་བསྟེན་པ་དེ། སྐྱེལ་མ་བཞག་ནས་དགྲ་དམག་གི་གསེབ་ལ་ཕྱིན་པ་འདྲ་བར་ཕུང་བ་དང་། ལྷ་ཆོས་སྒྲུབ་པ་ལས་བབས་ནས་མི་ཆོས་ཀྱི་དགྲ་འདུལ་གཉེན་སྐྱོང་ལ་སྤྱོད་པ་དེ། རྒྱལ་སྲིད་ཀྱི་ཐོག་ནས་མར་ལ་བབས་ནས་ནོར་ཕྱུགས་དང་ནི་རྟ་འཚོ་བར་བྱེད་པ་རྒྱལ་པོ་མ་བྱས་པར་རྟ་རྫི་བྱས་པ་དང་འདྲ་བས་ཕུང་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་རྣམས་སུ་མ་སོང་བ་ཤིན་ཏུ་གཅེས་པ་ཡིན་ནོ།།

༣༡༢ མ་སོང་དྲུག་གིས་རང་གྲོས་བཏབ་པ་བསྟན་པ།

མ་སོང་དྲུག་གིས་རང་གྲོས་བཏབ་པ་ནི།།

གྲོང་བར་མ་སོང་རི་ཁྲོད་དབེན་པ་བསྟེན།།

གདོལ་ཆོས་མ་སོང་སྒོ་གསུམ་ཞི་དུལ་ལྡན།།

བློ་རྒོད་མ་སོང་བློ་སྣ་ཆོས་ལ་ཁུག།

ཁྲེལ་མེད་མ་སོང་ཁས་བླངས་དམ་བཅའ་བསྒྲུབ།།

དམ་མེད་མ་སོང་བླ་མ་མཆེད་གྲོགས་བཀུར།།

སྡུག་འཁུམས་མ་སོང་ཡངས་པ་ཁྲོལ་ལེ་བ།།

བློ་བདེའི་མལ་དུ་ཉལ་བ་ཤིན་ཏུ་གཅེས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ལས་དང་པོ་བ་རྣམས་ལ་གནད་ཆེ་བའི་མ་སོང་དྲུག་གམ་མི་འགྲོ་བར་བྱ་བ་དྲུག་གིས་རང་གྲོས་རང་ལ་བཏབ་པ་ནི། ཆོས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའི་ཆེད་དུ་གྲོང་བར་མ་སོང་བའམ་མི་འགྲོ་བར་རི་ཁྲོད་དབེན་པ་བསྟེན་པ་དང་། གདོལ་སྤྱོད་མཁན་གྱི་ཆོས་སུ་མ་སོང་བར་སྒོ་གསུམ་ཞི་དུལ་དང་ལྡན་པར་དགོས་པ་དང་། བློ་རྒོད་དྲན་བསམ་མང་པོ་ཅན་དུ་མ་སོང་བར་བློ་སྣ་ཆོས་ལ་ཁུག་པར་བྱས་ནས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང་། ཁྲེལ་མེད་དུ་མ་སོང་བར་ཁས་བླངས་དམ་བཅའ་ཚུལ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་པ་དང་། དམ་ཚིག་འགལ་ཉམས་རལ་གྱིས་མེད་པར་མ་སོང་བར་བླ་མ་མཆེད་གྲོགས་ལ་བཀུར་བ་དང་། སྒོམ་པ་པ་ནི་ངེས་ཤེས་ནང་ནས་འཁྲུངས་ཁོ་ཐག་གདིང་ནས་ཆོད་པ་ཞིག་དགོས་པས་སྡུག་འཁུམས་ཏེ་རང་གར་སྡུག་སྒུར་བྱེད་པ་རུ་མ་སོང་བར་གནས་ལུགས་མ་བཅོས་པའི་ངང་དུ་རང་ཤར་ཡངས་པ་ཁྲོལ་ལེ་བར་བློ་བདེའི་མལ་དུ་ལུས་སེམས་ཁོང་གློད་ནས་མི་ཡེངས་མི་སྒོམ་གྱི་ངང་ལ་ཉལ་བ་ཤིན་ཏུ་གཅེས་སོ།།

༣༡༣ ཕངས་པ་དྲུག་གིས་ལེགས་པར་བསམ་པ་བསྟན་པ།

ཕངས་པ་དྲུག་གིས་ལེགས་པར་བསམ་པ་ནི།།

ཕ་རྒན་དྲིན་ཅན་བླ་མ་བཀའ་དྲིན་ཅན།།

བརྗེད་དུ་ཕངས་པས་བསྙེན་བཀུར་གསོལ་བ་ཐོབ།།

མ་རྒན་དྲིན་ཅན་འགྲོ་དྲུག་སེམས་ཅན་རྣམས།།

སྡུག་ཏུ་ཕངས་པས་བདེ་ཆེན་ལམ་སྣ་དྲོངས།།

རང་ཉིད་དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའི་སྒོ་གསུམ་འདི།།

དལ་དུ་ཕངས་པས་གཞན་དོན་དགེ་ལ་བཀོལ།།

གྲོགས་མཆོག་རྣམས་དང་དངོས་གྲུབ་ཡི་དམ་ལྷ།།

འབྲལ་དུ་ཕངས་པས་རྟག་ཏུ་གུས་པས་འགྲོགས།།

བུ་མཆོག་རང་བྱུང་ཁྱེའུ་ཆུང་མཛེས་པ་འདི།།

འཁྲུལ་དུ་ཕངས་པས་ཆོས་ཉིད་བཙན་ས་ཟུངས།།

ཕ་ནོར་སེམས་ཉིད་ནོར་བུ་རིན་ཆེན་འདི།།

ཤོར་དུ་ཕངས་པས་མ་ཡེངས་གཅེས་སྤྲས་ཀྱིས།།

གཏན་སྲིད་འཛིན་ན་གདམས་པ་དེ་དྲུག་གཅེས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཕངས་པའམ་གྱོང་ཆེན་པོ་དྲུག་གིས་ལེགས་པར་བསམ་པ་ནི། ཚེ་འདིའི་ལུས་སྲོག་བསྐྱེད་པའི་ཕ་ལས་ཀྱང་ལྷག་པའི་ཆོས་སྲོག་བསྐྱེད་པའི་ཕ་རྒན་དྲིན་ཅན་བླ་མ་བཀའ་དྲིན་ཅན་དེ་ནི། བརྗེད་དུ་ཕངས་པའམ་བརྗེད་མི་བྲ་བས་ན་ཞལ་བཞུགས་ཚེ་བསྙེན་བཀུར་བྱོས་གསོལ་བ་ཐོབ་ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་བླ་མ་ཞལ་བཞུགས་ཚེ་དེ་ལ་བསྙེན་བཀུར་དང་གསོལ་འདེབས་བྱེད་དགོས་ཀྱང་། གཙོ་བོ་ངོ་ལྐོག་དང་འདས་བཞུགས་མེད་པར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་ནི་བླ་མའི་ཞབས་ཏོག་རྣམ་གསུམ་གྱི་ནང་ནས་མཆོག་ཡིན་ནོ། །ཚེ་འདིའི་སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་མི་ཚད་པར་སྐྱེ་ལུས་གྲངས་མེད་མང་པོར་ལུས་བསྐྱེད་པའི་མ་རྒན་དྲིན་ཅན་འགྲོ་དྲུག་གི་སེམས་ཅན་རྣམས། སྡུག་ཏུ་ཕངས་པས་ཤ་ཚ་དང་སྙིང་རྗེའི་སྒོ་ནས་དམ་པའི་ཆོས་ལ་བརྟེན་ཏེ་བདེ་ཆེན་ལམ་སྣ་ལ་འདྲོང་ནུས་པ་ཡང་། མཚན་ཙམ་ཐོས་པས་ངན་འགྲོའི་སྡུག་བསྔལ་སེལ། །ཞེས་པ་ལྟར་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཚན་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྣ་ལམ་དུ་ལན་གཅིག་བསྒྲགས་ཀྱང་ངན་སོང་གི་གནས་ལས་དྲངས་ནས་བདེ་ཆེན་གྱི་ས་ལ་རིམ་གྱིས་འགོད་པ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐུགས་བསྐྱེད་དང་སྨོན་ལམ་ལ་བསླུ་བ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་དགེ་སྡིག་བླང་དོར་གྱི་དམིགས་ཕྱེས་ནས་སྲོག་བཅད་ན་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བ་དང་། སྲོག་སྐྱོབ་བྱས་ན་མཐོ་རིས་ཐོབ་པ་ལྟ་བུའི་རྒྱུ་དགེ་སྡིག་གི་ལས་བསགས་ན་འབྲས་བུ་བདེ་སྡུག་སྨིན་ཚུལ་རྣམས་གཞན་ཕ་རོལ་པོས་ཤེས་པར་བྱས་ན་བདེ་ཆེན་གྱི་ལམ་སྣ་ལ་དྲངས་པ་ཡིན་པས། རང་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་ཡིན་ཡང་གཞན་བདེ་ཆེན་ཐར་བའི་ལམ་སྣ་ལ་འདྲེན་ལུགས་དེ་ལྟར་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །རང་ཉིད་རྙེད་དཀའི་དལ་འབྱོར་ཚང་བའི་སྒོ་གསུམ་གྱི་རྟེན་རིན་ཐང་ཅན་འདི་ཐོབ་ནས་ཡོད་དུས་འདིར། རང་གར་སོས་དལ་ཚེ་འདི་ཡེངས་མ་ལམ་གྱི་ངང་དུ་འཛད་དུ་འཇུག་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཕངས་པས། ཐེག་ཆེན་ཆོས་ཀྱི་སྙིང་པོ་གཞན་དོན་དགེ་ལ་བཀོལ་སྟེ་སྒྲུབས་ཤིག གྲོགས་མཆོག་ཆོས་ཀྱི་མཆེད་པོ་དག་དང་དངོས་གྲུབ་ཀྱི་རྩ་བ་ཡི་དམ་གྱི་ལྷ་རྣམས་དང་འབྲལ་དུ་ཕངས་པས་རྟག་ཏུ་གུས་པ་ཆེན་པོས་འགྲོགས་པ་དང་། བུ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བ་རང་བྱུང་གི་རིག་པའི་ཁྱེའུ་ཆུང་མཛེས་པ་འདི་རང་ངོ་མ་ཤེས་ནས། འཁྲུལ་དུ་ཕངས་པས་ན་ཆོས་ཉིད་རང་གནས་ཀྱི་བཙན་ས་ཟུངས། ཕ་ནོར་སེམས་ཉིད་ཆོས་དབྱིངས་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ནོར་བུ་རིན་ཆེན་ལྟ་བུ་འདི། དབུལ་པོའི་ལག་ནས་ནོར་བུ་ཤོར་བ་དང་འདྲ་བར་ནོར་ངོ་མ་ཤེས་པར་ཤོར་དུ་ཕངས་པས་ན་མ་ཡེངས་པའི་སྒོ་ནས་གཅེས་སྤྲས་བྱེད་པ་སྟེ། གཏན་གྱི་རྒྱལ་སྲིད་འཛིན་ན་གདམས་པ་དེ་དྲུག་མཆོག་ཏུ་གཅེས་སོ།།

༣༡༤ ཆོས་མཐར་མ་ཕྱིན་ཉེས་པ་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

ཆོས་མཐར་མ་ཕྱིན་ཉེས་པ་རྣམ་དྲུག་ནི།།

སྲིད་པར་སྐྱེ་བའི་སྡུག་བསྔལ་མི་འདོད་ཀྱང༌།།

ཆུ་འབུར་སས་མི་ནོན་པ་ལྟ་བུ་འབྱུང༌།།

རྒས་ཤིང་འཁོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་མི་འདོད་ཀྱང༌།།

མེ་ཏོག་སད་ཀྱིས་རྙིང་བ་བཞིན་དུ་འོང༌།།

ན་བའི་སྡུག་བསྔལ་དྲག་པོ་མི་འདོད་ཀྱང༌།།

གསེར་མིག་ཉ་མོ་བྱེ་ཚན་བསྒྲེས་བཞིན་འོང༌།།

རང་གཞན་འབྲལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་མི་འདོད་ཀྱང༌།།

རྔ་མོ་རང་གི་བུ་སྟོར་བཞིན་དུ་འོང༌།།

དགྲ་འདྲེས་གནོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་མི་འདོད་ཀྱང༌།།

བྱེའུ་ཆུང་ཁྲ་ཡིས་འདེད་པ་ལྟ་བུ་འོང༌།།

འཆི་བའི་སྡུག་བསྔལ་དྲག་པོ་མི་འདོད་ཀྱང༌།།

མར་མེ་རླུང་གིས་བཏབ་བཞིན་འོང་བ་སྟེ།།

འདི་དག་བསམས་ནས་ཆོས་ལ་བརྩོན་པར་མཛོད།།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཆོས་མཐར་མ་ཕྱིན་ན་ཉེས་པ་རྣམ་པ་དྲུག་འབྱུང་བ་ནི། སྲིད་པ་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་གནས་འདིར་སྐྱེ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ནི་སུ་ཞིག་གིས་འདོད་པ་མིན་ཡང་། ཆུ་འབུར་བ་སས་མནན་ཡང་མི་ནོན་པ་བཞིན་དུ་ལས་སྔར་བསགས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ལྡོག་ཏུ་མེད་པར་འབྱུང་བ་དང་། རྒས་ཤིང་འཁོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་མགོ་སེ་བོ་རུ་གྱུར་པ་དང་། སོ་ལྷུང་བ་དང་། ལུས་ཀྱི་མདངས་ཤོར་བ་དང་། སེམས་ཀྱི་སྟོབས་ཞན་པ་དེ་དག་སུས་ཀྱང་མི་འདོད་ཀྱང༌། མེ་ཏོག་གསར་བ་སད་ཀྱིས་ཁྱེར་ནས་རྙིང་སོང་བ་བཞིན་དུ་འོང་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་རྒ་བས་མི་ཚད་ན་བའི་སྡུག་བསྔལ་དྲག་པོ་རླུང་མཁྲིས་བད་ཀན་ལ་སོགས་པ་མི་འདོད་ཀྱང༌། སྔོན་ལས་ལྡོག་མེད་ཀྱི་དབང་གིས་གསེར་མིག་ཉ་མོ་བྱེ་ཚན་ལ་བསྒྲེས་པ་བཞིན་དུ་འོང་བ་དང་། ཕ་མ་སྤུན་སྲིང་ལ་སོགས་པ་རང་གཞན་འབྲལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་འདི་གཅིག་སེམས་གཅིག་ལ་ཡོད་པ་ཞིག་གིས་མི་འདོད་ཀྱང༌། རྔ་མོ་ནི་སེམས་ཅན་རང་གི་བུ་ལ་ལྷག་པར་གཅེས་པ་ཞིག་ཡིན་པའི་དབང་གིས་དེའི་བུ་སྟོར་བའི་སྐབས་སུ་སྡུག་བསྔལ་དོས་དྲག་ལ་ཡུན་རིང་བར་མྱོང་བ་བཞིན་དུ་འོང་བ་དང་། དགྲ་དང་འདྲེས་གནོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་མི་འདོད་རྐྱེན་ངན་ཐོག་བབས་ནི་སུས་ཀྱང་མི་འདོད་ཀྱང༌། ལས་ཀྱི་ལན་ཆགས་འཁོར་བའི་དུས་སུ་བྱེའུ་ཆུང་ཁྲ་ཡིས་འདེད་པ་ལྟ་བུ་རུ་འོང༌བ་དང་། འཆི་བའི་སྡུག་བསྔལ་དྲག་པོ་དེ་སུས་ཀྱང་མི་འདོད་ཀྱང༌། སྲོག་གཅོད་འཆི་བདག་གི་གཤེད་མ་དེས་འཆི་ཁའི་དབུགས་བསྡུས་ནས་མར་མེ་རླུང་གིས་བཏབ་བཞིན་དུ་འོང་བ་སྟེ། འདི་དག་གི་ཚུལ་ལ་ལེགས་པར་བསམས་ནས་ཆོས་ལ་བརྩོན་པར་མཛོད་ཅིག

༣༡༥ འདོད་ཀྱང་མི་འོང་གདམས་པ་རྣམས་དྲུག་བསྟན་པ།

འདོད་ཀྱང་མི་འོང་གདམས་པ་རྣམ་དྲུག་ནི།།

བཟའ་ཚང་ཉེ་འབྲེལ་འདི་དང་དུས་རྟག་ཏུ༌།།

མི་འབྲལ་འགྲོགས་པར་འདོད་ཀྱང་འབྲལ་བར་ངེས།།

བཟང་པོའི་གནས་མལ་འདི་རུ་དུས་རྟག་ཏུ།།

མི་འབྲལ་འདུག་པར་འདོད་ཀྱང་འགྲོ་བར་ངེས།།

བདེ་སྐྱིད་ལོངས་སྤྱོད་འདི་དང་དུས་རྟག་ཏུ།།

མི་འབྲལ་སྤྱོད་པར་འདོད་ཀྱང་འབོར་བར་ངེས།།

དལ་འབྱོར་མི་ལུས་མཆོག་འདི་དུས་རྟག་ཏུ།།

མི་འབྲལ་རྟག་པར་འདོད་ཀྱང་འཆི་བར་ངེས།།

བཟང་པོའི་བླ་མ་འདི་དང་དུས་རྟག་ཏུ།།

མི་འབྲལ་ཆོས་ཉན་འདོད་ཀྱང་འབྲལ་བར་ངེས།།

དམ་པའི་གྲོགས་བཟང་རྣམས་དང་དུས་རྟག་ཏུ།།

མི་འབྲལ་འགྲོགས་པར་འདོད་ཀྱང་འབྲལ་ངེས་པས།།

དེ་རིང་ཉིད་ནས་བརྩོན་པའི་གོ་བགོས་ཏེ།།

འབྲལ་མེད་བདེ་ཆེན་གླིང་དུ་བགྲོད་རེ་རན།།

སྐྱོ་ཤས་གཏིང་ནས་སྐྱེ་བའི་གྲོགས་རྣམས་ལ།།

ཆོས་མེད་སྤྲང་པོ་བདག་གིས་དེ་སྐད་བསྐུལ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། འདོད་ཀྱང་མི་འོང་གདམས་པ་རྣམ་དྲུག་ནི། ཁྱིམ་བཟའ་ཚང་གཉེན་ཉེ་འབྲེལ་འདི་དག་དང་དུས་རྟག་ཏུ་མི་འབྲལ་བར་འགྲོགས་པར་འདོད་ཀྱང་། འདུག་དབང་མེད་པར་འབྲལ་བར་ངེས་པ་དང་། རང་རང་སོ་སོའི་འདུག་གནས་བཟང་པོའི་གནས་མལ་འདི་རུ་ཞེན་པའི་དབང་གིས་དུས་རྟག་ཏུ། མི་འབྲལ་འདུག་པར་འདོད་ཀྱང་འདུག་དབང་མེད་པར་འགྲོ་བར་ངེས་པ་དང་། ཚེ་འདིའི་མི་ཡུལ་གྱི་བདེ་སྐྱིད་ལོངས་སྤྱོད་འདི་དང་དུས་རྟག་ཏུ་མི་འབྲལ་བར་སྤྱོད་པར་འདོད་ཀྱང་སྤྱོད་དབང་མེད་པར་འབོར་བར་ངེས་པ་དང་། དལ་འབྱོར་ཚང་བའི་མིའི་ལུས་རྟེན་མཆོག་འདི་མི་འབྲལ་རྟག་པར་འདོད་ཀྱང་། དེ་ལྟར་མིན་པར་ནམ་ཞིག་འཆི་བར་ངེས་པ་དང་། མཚན་ལྡན་ལས་ཀྱིས་འབྲེལ་བའི་བཟང་པོའི་བླ་མ་འདི་དང་དུས་རྟག་ཏུ། མི་འབྲལ་བར་འདི་ལྟར་དུ་ཆོས་ཉན་པར་འདོད་ཀྱང་འབྲལ་བར་ངེས་པ་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་བླ་མའི་ཐུགས་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་གནས་ལུགས་དོན་གྱི་བླ་མ་དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུགས་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་དང་གཉིས་སུ་མེད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་ཤེས་ནས། རང་སེམས་དང་གཉིས་མེད་དུ་བསྒོམས་ན་འབྲལ་བ་མེད་ཀྱང་དེ་མ་ཤེས་ན་མཚོན་བྱེད་དཔེ་ཡི་བླ་མ་གཟུགས་སྐུའི་བཀོད་པ་འདི་དང་འབྲལ་བར་ངེས་པ་ཡིན་ཞེས་བསྟན་པའོ། །དམ་པའི་གྲོགས་བཟང་ཡ་རབས་ཆོས་ཀྱི་མཆེད་པོ་རྣམས་དང་དུས་རྟག་ཏུ་མི་འབྲལ་བར་འགྲོགས་པར་འདོད་ཀྱང་། དེ་ཡང་འགྲོགས་དབང་མེད་པར་འབྲལ་ངེས་པར་ཅན་ཡིན་པས། མཐའ་བཞིའི་བསྡུས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ལ་སྐྱོ་བ་བསྐྱེད་ནས་ཕྱི་བཤོལ་མེད་པར་དེ་རིང་ཉིད་ནས་བརྩོན་པའི་གོ་ཆ་ལེ་ལོས་མི་བརྫི་བ་ཞིག་བགོས་ཏེ། འབྲལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་མེད་པའི་འབྲལ་མེད་བདེ་ཆེན་གྱི་གླིང་དུ་བགྲོད་རེ་རན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྐྱོ་ཤས་གཏིང་ནས་སྐྱེ་བའི་མ་མཐོང་ཕྱི་རབས་ཀྱི་གྲོགས་པོ་རྣམས་ལ། ཆོས་མེད་སྤྲང་པོ་ཀུན་མཁྱེན་བླ་མ་བདག་གིས་དེ་སྐད་དུ་བསྐུལ་བའོ།།

༣༡༦ མི་འདོད་ངང་གིས་འོང་བའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

མི་འདོད་ངང་གིས་འོང་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

འཁོར་བའི་ཆོས་ལ་དགོས་མེད་རྒྱབ་ཏུ་བོར།།

མྱང་འདས་བདེ་བ་མི་འདོད་ངང་གིས་འོང༌།།

དཀར་པོའི་ཆོས་ལ་དད་བརྩོན་ཕྱོགས་མེད་གྱིས།།

བདེ་སྐྱིད་དམ་ཆོས་མི་འདོད་ངང་གིས་འོང༌།།

ཅི་སྤྱོད་བླ་མ་དམ་པའི་གསུང་བཞིན་སྒྲུབས།།

ཟབ་མོའི་གདམས་པ་མི་འདོད་ངང་གིས་འོང༌།།

ཚད་མེད་བཞི་ལ་རང་གི་སེམས་སྦྱོངས་དང༌།།

གཞན་དོན་འགྲོ་དོན་མི་འདོད་ངང་གིས་འོང༌།།

འདོད་བློ་བོར་ལ་ཅི་ཡོད་ཚོགས་སུ་ཐོངས།།

ལོངས་སྤྱོད་འབྱོར་པ་མི་འདོད་ངང་གིས་འོང༌།།

སངས་རྒྱས་དགོངས་པ་འདུ་འབྲལ་མེད་པ་སྒོམས།།

འཁྲུལ་སྣང་བདག་འཛིན་ངང་གིས་སྟོངས་པར་འོང༌།།

གཞུང་བཞིན་བསྒྲུབས་ན་དེ་ལྟར་འོང་བར་ངེས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། མི་འདོད་ཀྱང་ངང་གིས་འོང་བར་བྱེད་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི། འཁོར་བའི་ཆོས་ལ་ཞེན་པ་མི་བྱེད་པར་དགོས་མེད་དུ་བལྟས་ནས་རྒྱབ་ཏུ་བོར་དང་། སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བའི་མྱང་འདས་ཀྱི་བདེ་བ་དེ་མི་འདོད་ངང་གིས་འོང༌བ་དང་། དཀར་པོ་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་དད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ཕྱོགས་མེད་གྱིས་དང་། བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་གཞི་མ་དམ་ཆོས་མི་འདོད་ཀྱང་རང་རྒྱུད་ལ་ངང་གིས་འོང༌བ་དང་། ལས་བྱ་བ་ཅི་སྤྱོད་ཅི་སྒྲུབ་ཐམས་ཅད་བླ་མ་དམ་པའི་གསུང་བཞིན་སྒྲུབས་དང་། ཟབ་མོའི་གདམས་པ་མི་འདོད་ཀྱང་རང་ཤུགས་ངང་གིས་འོང༌བ་སྟེ། དེ་ཡང་བླ་མ་དམ་པ་ཡིན་པས་གསུང་ལས་དམ་ཆོས་དང་གདམས་ངག་མིན་པ་ཞིག་འབྱུང་དོན་མེད་ལ། གསུང་བཞིན་བསྒྲུབས་ཀྱང་ཆོས་དང་མི་མཐུན་པ་ནི་དམ་པ་མིན་པའི་རྟགས་སོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཉམས་ལེན་བྱེད་མཁན་ཡིན་ན་མ་སྦྱངས་ཐབས་མེད་ཀྱི་བྱམས་དང་སྙིང་རྗེ་དགའ་བ་བཏང་སྙོམས་ཏེ་ཚད་མེད་བཞི་ལ་རང་གི་སེམས་སྦྱོངས་དང༌། བློ་དེ་འབྱོངས་དུས་གཞན་དོན་འགྲོ་དོན་མི་འདོད་ཀྱང་རང་བཞིན་ངང་གིས་འགྲུབ་འོང༌བ་དང་། འདོད་ཞེན་དང་རྒྱུ་རྔམ་རྣམས་བོར་ལ་ཅི་ཡོད་ཀྱིས་ཚོགས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་དང་། བསོད་ནམས་བསགས་པའི་བསྟན་རྩ་ལ་ཐོངས་དང་། ལོངས་སྤྱོད་འབྱོར་པ་མི་འདོད་བཞིན་དུ་ངང་གིས་འོང༌བ་ཡིན་ཏེ། ནོར་ལོངས་སྤྱོད་ནི་འབད་པ་རྐྱང་བས་འབྱུང་བ་མིན་པར་བསོད་ནམས་བསགས་ན་འབྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འོ་ན་ཆོས་མེད་ནོར་ཅན་རྣམས་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་དག་ནི་སྔོན་བསགས་ཀྱི་བསོད་ནམས་ཡོད་པའི་དབང་གིས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པ་དང་རང་སེམས་འདུ་འབྲལ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་དོན་སྒོམས་དང་། འཁྲུལ་སྣང་བདག་འཛིན་ངང་གིས་སྟོངས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདའ་འོང་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་རང་རང་སོ་སོའི་གཞུང་བཞིན་དུ་བསྒྲུབས་ན་དེ་ལྟར་དུ་འོང་བར་ངེས་སོ།།

༣༡༧ དགོས་པའི་ཆོས་དྲུག་ལེགས་པར་བསམ་པ་བསྟན་པ།

དགོས་པའི་ཆོས་དྲུག་ལེགས་པར་བསམ་པ་ནི།།

འཁོར་བའི་འཁྲུལ་སྣང་འདི་ལ་སྐྱུག་ལོག་པ།།

རོ་མྱགས་འདམ་མཐོང་ལྟ་བུའི་ཞེན་ལོག་དགོས།།

མི་དགེ་ལས་ངན་རྣམས་ལ་འཛེམ་པ་ནི།།

བག་མ་ཡོང་མ་ཐག་འདྲ་བག་ཡོད་དགོས།།

ཆོས་མིན་ལས་ལ་འགྱོད་པའི་བློ་སྐྱེས་པས།།

སྐྱེས་བུས་དུག་འཐུངས་སྡུག་བསྔལ་དྲན་འདྲ་དགོས།།

ཉོན་མོངས་སྤང་བྱ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ནུས་པ།།

རི་དྭགས་རྒྱལ་པོ་འདྲ་བའི་གཉེན་པོ་དགོས།།

རྣམ་རྟོག་ཅི་སྐྱེས་རང་སར་གྲོལ་ནུས་པ།།

ལན་ཚྭ་ཆུ་ཐིགས་འདྲ་བའི་ཐུག་ཕྲད་དགོས།།

ཆོས་དང་ཆོས་མིན་ལེགས་པར་འབྱེད་ཤེས་པ།།

ངང་པའི་མཆུ་དང་འདྲ་བའི་ཤེས་རབ་དགོས།།

དེ་དྲུག་ལྡན་ན་དམ་ཆོས་ཀུན་དང་མཐུན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། དགོས་པའི་ཆོས་དྲུག་ལེགས་པར་བསམ་པ་ནི། འཁོར་བའི་འཁྲུལ་སྣང་འདི་དག་མཐོང་ཚེ་མ་ཆགས་པར་སྐྱུག་ལོག་པ་ནི། རོ་མྱགས་ཀྱི་འདམ་མཐོང་བ་ལྟ་བུའི་ཞེན་ལོག་དགོས་པ་དང་། མི་དགེ་བའི་སྡིག་ལས་ངན་པ་རྣམས་ལ་འཛེམ་པར་བྱ་བ་དེ་ནི། བག་མ་གསར་བ་ཁྱིམ་རྒྱུས་མེད་ལ་ཡོང་མ་ཐག་པ་དང་འདྲ་བར་གཟོབ་པ་ལྷུར་བླངས་ནས་བག་ཡོད་པར་བྱ་དགོས་པ་དང་། ཆོས་མིན་གྱི་ལས་བྱས་པ་ལ་འགྱོད་པའི་བློ་སྐྱེས་པས། སྐྱེས་བུས་དུག་འཐུངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བ་རྗེས་སུ་དྲན་ཚེ་སྔར་མ་ཤེས་པའི་དབང་གིས་འཐུངས་པ་ལ་འགྱོད་པ་དང་། ཕྱིས་སུ་ཅི་ལ་བབས་ཀྱང་མི་འཐུང་སྙམ་པ་དང་འདྲ་བར་འགྱོད་སྡོམ་དགོས་པ་སྟེ། འགྱོད་པ་ཡོད་ན་ལས་རྣམས་མ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཉོན་མོངས་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་ཀྱི་སྤང་བྱ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་གཉེན་པོས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ནས་དྲུངས་ནས་འབྱིན་ནུས་པ། དཔེར་ན་རི་དྭགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་སེངྒེས་སྡེར་ཆགས་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ནས་ཚར་བཅད་པ་དང་འདྲ་བ་ཞིག་དགོས་པ་དང་། རྣམ་རྟོག་བཟང་ངན་ཅི་ཞིག་སྐྱེས་ཀྱང་རང་སར་གྲོལ་ནུས་པ། ལན་ཚྭ་ཆུ་ལ་ཐིགས་མ་ཐག་ཏུ་ཞུ་ནས་ཆུ་རུ་འགྲོ་བ་དང་འདྲ་བར། རྣམ་རྟོག་ལྟ་བས་རྩིས་ཟིན་ནས་ཐུག་ཕྲད་ཀྱི་གྲོལ་བ་ཞིག་དགོས་པ་དང་། ཆོས་དང་ཆོས་མིན་པ་ལེགས་པར་འབྱེད་ཤེས་པ་དེ། ངང་པའི་མཆུ་ཡིས་ཆུ་དང་འོ་མ་སོ་སོར་ཕྱེས་ནས་ལེན་ཤེས་པ་དང་འདྲ་བའི་ཤེས་རབ་ཞིག་དགོས་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་དགོས་པ་དྲུག་དང་ལྡན་ན་དམ་ཆོས་ཀུན་དང་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་རིང་མཚམས་འདིར་འཇོག་རྒྱུ་བྱེད། ད་དུས་ཚོད་ཟེར་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་མྱུར་མགྱོགས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་མིག་འབྱེད་འཛུམ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་ཕྱིར་འོང་མེད་པའི་ས་ལ་འདས་པས། རང་རེས་མན་ངག་མཛོད་ཀྱི་ཆོས་ཁྲིད་འདི་ཁ་སང་ཁས་ཉིན་ཞིག་ལ་བཤད་པ་ཡིན་སྙམ་པའི་ངང་ནས་ཟླ་ཕྱེད་ཀྱི་དུས་ལ་ཉེ་ཞིང་། ཆོས་ཁྲིད་ཀྱི་མཇུག་ཀྱང་རྫོགས་ལ་ཉེ་བཞིན་ཡོད་པ་ཡིན། ད་ལྟ་ནམ་ཟླ་སྟོན་མཇུག་ལ་ཐོན་ནས་རང་རེ་འདུས་པ་མཉམ་དུ་འཚོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་རིང་པོར་མི་འགོར་ནས་རང་རང་གི་གནས་ལ་ཕྱིར་དེངས་པའི་ཕྱོགས་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་བའི་སྐབས་སུ་བབས་ནས་ཡོད་པ་འདིས་ཀྱང་མི་རྟག་མངོན་སུམ་གྱི་བརྡ་ཆོས་སྟོན་པ་ཡིན། ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོས། ཤིང་རྣམས་ཡལ་ག་ལོ་མ་ལྷུང་བ་དང་། །ཚལ་རྣམས་མེ་ཏོག་འདབ་མ་རྙིང་མཐོང་ནས། །རིང་པོར་མི་ཐོགས་འཆི་བ་དྲན་བྱས་ཏེ། །ཡོན་ཏན་འབྱུང་གནས་དབེན་པ་བསྟེན་པར་མཛོད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ། དེ་ཉིན་དང་པོར་རྩི་ཤིང་གི་ཁ་འབུས་པ་དང་། མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་མདངས་བཀྲ་བའི་དབྱར་གྱི་རྗེས་སུ་སྟོན་ཚེས་ནས། སྟོན་སེར་རླུང་བུས་གདུངས་ནས་ཤིང་ལོ་ས་ལ་ལྷུང་། མེ་ཏོག་གི་འདབ་ལོ་འཐོར་བ་འདིས་ཀྱང་། མི་ཚེ་ཉི་མས་ལ་མོ་བརྒལ་ནས་རིང་པོར་མི་ཐོགས་པར་འཆི་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པའི་བརྡ་ཆོས་སྟོན་པ་ཡིན་པས། འཆི་བ་ཐོག་ཏུ་བབས་པའི་སྐབས་སུ་འཇིགས་སྐྲག་མེད་པའི་དཔའ་གདེང་ཐོབ་པའི་ཆེད་དུ། ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་དབེན་པ་བསྟེན་ནས་ཉམས་ལེན་ལ་འབད་དགོས་པ་ཡིན་ལ། དབེན་པ་ཟེར་བ་དེ་ཡང་གནས་དབེན་པ་དམ་པའི་སྒྲུབ་གནས་ལ་གསུངས་པ་ཡིན་ཡང་། དེ་ཡང་མཐའ་གཅིག་ཏུ་མི་མེད་ཀྱི་ས་སྟོང་ཞིག་ཡིན་པའི་ངེས་པ་མེད་དེ། དབེན་གསུམ་ཞི་བའི་རྒྱལ་ས་ཞེས་གསུངས་པས། གཙོ་བོ་ནང་ལུས་འདུ་འཛིས་དབེན་པ་དང་། གསང་བ་སེམས་མི་དགེ་བའི་རྣམ་རྟོག་གིས་དབེན་པ་གཉིས་གལ་ཆེ་བར་གསུངས་པ་དང་། ཉམས་ལེན་རང་རྒྱུད་ལ་འབྱོར་བའི་གང་ཟག་རབ་གཅིག་ལ་མཚོན་ན། གནས་གང་དུ་བསྡད། གྲོགས་སུ་དང་འགྲོགས་ཀྱང་དམ་པའི་ཆོས་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་གྲོགས་དང་བོགས་འབྱིན་ལ་འགྲོ་བ་ཡང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ད་གང་ལྟར་ཡང་འདུས་པ་མི་རྟག་འབྲལ་བའི་ཆོས་ཅན། རང་རང་སོ་སོའི་གནས་ལ་འགྲོ་རན་ནས་གྱེས་ན་ཡང་། ས་ཁ་ཐག་རིང་ཐུང་ལ་མ་ལྟོས་པར་དམ་པའི་གདམས་ངག་སྙིང་གི་དྲོད་བཅུད་གཅིག་གིས་འབྲེལ་ནས་ཡོད་པས། ཕྱིའི་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཆུ་ཟླའི་རི་མོའི་རྐྱེན་བཟང་ངན་སྣ་ཚོགས་གང་དང་གང་བྱུང་ཡང་། ནང་རང་སེམས་དམ་པའི་ལྷ་ཆོས་ཀྱི་མན་ངག་ཟབ་མོའི་དོན་གྱི་བཅུད་དང་མ་བྲལ་ན། གང་སྣང་གང་ཤར་ཐམས་ཅད་མི་བདེ་བ་དང་མི་སྐྱིད་པ་ཞིག་ཡོད་པ་མིན་པས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐུགས་བདེ་བག་ཡངས་མཛད་པ་ནི་དུས་དང་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་གལ་ཆེ་བ་ཡིན། ཕྱིའི་ལྷགས་རླུང་དང་གྲང་ངར་ཇེ་ཆེ་རུ་འགྲོ་ཞིང་འགྲོ་ལ། ནང་རྣལ་འབྱོར་པའི་ཉམས་རྟོགས་ཀྱི་རྩལ་ཤུགས་དང་བདེ་དྲོད་ཇེ་ཆེ་ལ་སྦར་དགོས་པ་ཡིན་པས། གོང་ནས་གསུངས་མ་ཐག་པའི་དལ་འབྱོར་མི་ལུས་མཆོག་འདི་དུས་རྟག་ཏུ། །མི་འབྲལ་རྟག་པར་འདོད་ཀྱང་འཆི་བར་ངེས། །བཟང་པོའི་བླ་མ་འདི་དང་དུས་རྟག་ཏུ། །མི་འབྲལ་ཆོས་ཉན་འདོད་ཀྱང་འབྲལ་བར་ངེས། །དམ་པའི་གྲོགས་བཟང་རྣམས་དང་དུས་རྟག་ཏུ། །མི་འབྲལ་འགྲོགས་པར་འདོད་ཀྱང་འབྲལ་ངེས་པས། །དེ་རིང་ཉིད་ནས་བརྩོན་པའི་གོ་བགོས་ཏེ། །འབྲལ་མེད་བདེ་ཆེན་གླིང་དུ་བགྲོད་རེ་རན། །སྐྱོ་ཤས་གཏིང་ནས་སྐྱེ་བའི་གྲོགས་རྣམས་ལ། །ཆོས་མེད་སྤྲང་པོ་བདག་གིས་དེ་སྐད་བསྐུལ། །གསུངས་པ་དེ་སླར་ཡང་རྗེས་སུ་བཟློས་ནས་སྐུལ་མ་ཞུས་པའོ།།

ཉིན་བཅུ་གཅིག་པའི་ཆོས་ཁྲིད།

འགྲོ་བ་ནམ་མཁས་གར་ཁྱབ་ལ་མ་ཁྱབ་པ་མེད་པའི་མཐའ་ཡས་པའི་སེམས་ཅན། རང་ཉིད་ཇི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྡུག་བསྔལ་བའི་སེམས་ཅན་འདི་དག་ཐམས་ཅད། གནས་སྐབས་ཙམ་དུ་མ་ཡིན་པར་གཏན་བདེ་རྫོགས་བྱང་གི་ས་ལ་འགོད་པའི་ཆེད་དུ། དམ་པའི་ཆོས་ཟབ་མོ་ཉན་འཆད་འཛིན་འཆང་དང་བཀླག་པར་བྱའོ་སྙམ་པའི་ཀུན་སློང་དང་ཆོས་ནམ་བཤད་ཀྱི་སྐབས་སུ་འོར་བ་ལྟར་དུ་འབྲལ་མི་རུང་བས་མ་ཚད། ད་དུང་དེའི་དོན་ཇི་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་དགོས་སྙམ་པའི་ཀུན་སློང་དེ་ཚེ་རབས་བསྐལ་བ་མང་པོ་རུ་མི་བརྗེད་པར་ཤོག་ཅིག་ཅེས་པའི་སྨོན་ལམ་ཡང་དང་ཡང་དུ་འདེབས་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀུན་སློང་བཟང་པོ་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་འདུན་པ་འདིའི་ཐོག་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཛད་སྤྱོད་རླབས་ཆེན། རྫོགས་སྨིན་སྦྱངས་པ་རྒྱ་མཚོ་མཐར་སོན་དགོས་པས་དང་། བྱོན་བཞུགས་འབྱོན་འགྱུར་གྱི་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལམ་དེར་བརྟེན་ནས་རྫོགས་སངས་རྒྱས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཞིང་འདིའི་ད་ལྟའི་སངས་རྒྱས་ལྟ་བུ་ལ་མཚོན་ན། བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་མཉམ་མེད་ཐུབ་པའི་དབང་པོས་དང་པོར་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་ཐུགས་བསྐྱེད་པ་དེ་ལ་བཤད་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་མང་པོ་ཡོད་པ་སྟེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལུགས་སུ་རྒྱལ་པོ་གསལ་གྲགས་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་བའི་ཚེ་ན་ཐུགས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་པ་དང་། ཐེག་ཆེན་གྱི་ལུགས་སུ་མདོ་སྡེ་བསྐལ་བ་བཟང་པོ་ལས་རྫ་མཁན་གྱི་ཁྱེའུ་སྣང་བྱེད་དུ་གྱུར་བའི་གནས་སྐབས་སུ་ཐུགས་བསྐྱེད་པ་དང་ནི་། སྙིང་རྗེ་པད་དཀར་ལས་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་རྒྱ་མཚོའི་རྡུལ་དུ་སྐྱེ་བ་བཞེས་སྐབས་སུ་ཐུགས་བསྐྱེད་པ་དང་། དྲིན་ལན་བསབས་མདོ་ལས་དམྱལ་བའི་ཤིང་རྟ་འདྲེན་པའི་གྱད་པཀྴི་ཏར་སྐྱེ་བ་བཞེས་དུས་སུ་ཐུགས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་པ་དང་། ཡང་འགའ་རེའི་ནང་དུ་ཚོང་དཔོན་གྱིི་བུ་མངོན་དགའ་འཁྲུངས་པའི་དུས་དང་། ཡང་རྒྱལ་པོ་འོད་ལྡན་དུ་གྱུར་དུས་ཐུགས་བསྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་བཤད་ཚུལ་མང་བས་མི་ཚད་པར། ཚོགས་གསོག་ཚུལ་གྱི་དུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་ཡང་འདྲ་མི་འདྲ་མང་པོ་གསུངས་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་ཚུལ་ལ་ཡང་མདོ་སྔགས་ཀྱི་བཤད་ཚུལ་སྣ་ཚོགས་པ་ཞིག་ཡོད་པ་ཡིན། མདོ་ལུགས་སྤྱིའི་ལུགས་སུ་སྲོད་ལ་བདུད་བཏུལ། གུང་ལ་མཉམ་པར་བཞག ཐོ་རངས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་དང་། སྔགས་ལྟར་ན་ཡང་རྒྱུད་སྡེ་བཞི་སོ་སོའི་དགོངས་བཞེད་ཡོད་པ་ལས། དེ་ལས་བླ་མེད་སྤྱིའི་དབང་དུ་བྱས་ན་སྔར་རང་གིས་ཞིང་སྦྱངས་པ་ལས་གྲུབ་པའི་འོག་མིན་གྱི་ཞིང་ཁམས་དེར། སྨོན་ལམ་ལེགས་པར་སད་པའི་འཁོར་དང་བཅས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འོད་ཟེར་ཆེན་པོའི་དབང་བསྐུར་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེས། དཔའ་བར་འགྲོ་བའམ་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མངོན་དུ་མཛད་ནས། སྒྲིབ་པའི་བག་ཆགས་ཕྲ་མོའང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མེ་ལྕེས་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་བསྲེགས་ནས་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པར་བཤད་པ་དང་ནི། དེ་བཞིན་དུ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་རང་ལུགས་ཐུན་མིན་གྱི་ལུགས་སུ་བཤད་པ་སོགས་མང་ན་ཡང་། དེ་དག་ཐམས་ཅད་གདུལ་བྱའི་ཁམས་དབང་མོས་པ་དང་བསྟུན་པ་སྟེ། འཇམ་དཔལ་མཚན་བརྗོད་ལས། ཐེག་པ་སྣ་ཚོགས་ཐབས་ཚུལ་གྱིས། །འགྲོ་བའི་དོན་ལ་སྟོན་པ་པོ། །གསུངས་པ་ལྟར་དུ་གདུལ་བྱ་མོས་པ་སྣ་ཚོགས་ཅན་དེ་དག་འདུལ་བའི་ཕྱིར་དུ་གསུངས་པ་དང་སྣང་བ་འབའ་ཞིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གང་ལྟར་ཡང་ཐམས་ཅད་མདོ་འགག་གཅིག་ཏུ་དྲིལ་ན་ལམ་མྱུར་བུལ་གྱི་ཁྱད་པར་ཙམ་མ་གཏོགས་པར། བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་ཐུགས་བསྐྱེད་པ་ལ་མཐུན་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་ཡིན་དུས་བྱོན་དང་འབྱོན་འགྱུར་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྲས་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་སྙིང་རྗེའི་སེམས་ལས་འཁྲུངས་ཤིང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་པས། དེ་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པའི་རང་རེ་ལམ་ཞུགས་ཀྱི་སོ་སོ་སྐྱེ་བོས་ཀྱང་། སྔོན་གྱི་བདེ་བར་གཤེགས་པ་སྲས་དང་བཅས་པས་ཇི་ལྟར་བསླབས་པ་ལྟར་དུ། བདག་གིས་ཀྱང་འགྲོ་ལ་ཕན་པའི་ཆེད་དུ་བསླབ་པར་བགྱིའོ་ཞེས་ཁས་བླངས་དམ་བཅའ་བྱས་པ་དེ་མི་ཉམས་པའི་ཕྱིར་དུ། ནངས་རེ་བཞིན་དུ་དམ་བཅའ་ཐུན་རེ་བཞིན་དུ་བརྟག་དཔྱད་གཏོང་དགོས་པས། ནམ་མཁས་གར་ཁྱབ་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་ཞེས་པའི་ཚིག་ཙམ་ཞིག་ངག་ལ་བྱང་ན་ཡང་ཕན་པ་རྒྱ་ཆེན་འབྱུང་བའི་སྒོ་རུ་འགྲོ་ངེས་ཏེ། ནམ་ཞིག་དུས་ཀྱི་ཚེ་ན་ཁ་ཙམ་མིན་པའི་དོན་ལ་སེམས་རེ་ཕྱོགས་རྒྱུའི་དགོས་པ་དེ་ལྟར་ཆེ་བ་རེད་སྙམ་པ་ཡིན། དེས་ན་སྦྱོར་བ་སེམས་བསྐྱེད། དངོས་གཞི་དམིགས་མེད། རྗེས་བསྔོ་བ་སྟེ་དམ་པ་གསུམ་ཞེས་བཤད་རུང་མ་བཤད་རུང་། འཁོར་བར་ངེས་འབྱུང་གི་བློ་གཤའ་མ་ཞིག་སྐྱེས་པའི་ཐོག་ནས་ཐབས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། ཤེས་རབ་སྟོང་བ་ཉིད་རྟོགས་པའི་བློ་དང་མ་བྲལ་བའི་ཐབས་ཤེས་ཟུང་འཇུག་དམིགས་པ་མེད་པས་ཁྱབ་པ་ཞིག་ཡོད་ན་མདོ་དོན་དེའི་ནང་དུ་འདུས་པ་ཡིན། རང་གཞན་སུ་ཡིན་རུང་ཆོས་ཁ་ནས་བཤད་ཀྱང་། དོན་དུ་མི་འགྲུབ་པར་འབྱུང་བའི་རྩ་བ་ནི་འདི་སྣང་ཚེ་འདིའི་ཞེན་པ་དེ་སྤངས་མ་ཐུབ་པས་ཡིན། དེའང་རྩ་བ་དེད་ནས་སོང་ན་བདག་འཛིན་གྱི་བློ་འདི་ཤུགས་དྲག་པ་དང་། འདིའི་བག་ཆགས་ཀྱི་དྲི་མ་དེ་འཐུག་ཆེ་སོང་བས་ལན་པ་ཡིན། དེས་ན་དང་པོ་མགོ་ཞིག་ནས་ས་ལམ་མཐོན་པོའི་སྤངས་རྟོགས་དང་། ལྟ་དགོངས་མཐོན་པོའི་ཉམས་ལེན་བཤད་འདུག་པ་ལས། བསམ་པ་བཟང་པོ་ནས་མགོ་འཛུགས། ཚད་མེད་བཞིས་གཞུང་བསྲངས་ནས། སྨོན་དང་འཇུག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་ཉག་མ་རེ་རེ་ཡིན་ཡང་རྒྱུད་ལ་ཨེ་སྐྱེ་བལྟས་ན། རིམ་གྱིས་རྫོགས་ཆེན་གྱི་གདམས་པ་དང་། བླ་མའི་ཞལ་ཤེས་ལས་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་དོན། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གནས་ལུགས་དོན་གྱིི་ཡེ་ཤེས། ཀ་ལྷུན་ཟུང་དུ་འཇུག་པའི་བསྟན་དོན་དེ་གོ་ནས་གོམས་པ་བརྟན་ཡོང་དུས། ནམ་ཞིག་མཚོན་བྱེད་དཔེའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཉིད་མཚོན་བྱ་དོན་གྱི་ཡེ་ཤེས་སུ་གོ་འཕོས་ཏེ་དོན་དམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་པ་དང་ཆབས་ཅིག་ཏུ། མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་བརྩེ་བའི་ཐུགས་རྗེ་གཉིས་ཁ་མ་བྲལ་བའི་སྒོ་ནས། ད་ལྟའི་སྐབས་ཀྱི་སྟོང་ཉིད་སྙིང་རྗེ་དང་འབྲེལ་བའི་སྦྱོང་བ་གོམས་པར་བྱས་པའི་ལག་རྗེས་སྟོབས་སུ་བདོ་ནས། ཚོགས་གཉིས་མཉམ་དུ་རྫོགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས། ཐབས་སྣང་བཅས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་གཟུགས་སྐུ་རྣམ་གཉིས་འགྲུབ་པ་དང་། ཤེས་རབ་སྣང་མེད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་ཆོས་སྐུ་འགྲུབ་པ་ཡིན་པས། སྐུ་གསུམ་གྱི་འཆར་གཞི་ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ་དང་བཅས་པའི་སྐུ་བཞི་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་བདག་ཉིད་མངོན་དུ་གྱུར་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་གཞི་བདེན་གཉིས་ཟུང་འཇུག་ཡིན་པའི་གནད་དེས། ལམ་ཚོགས་གཉིས་ཟུང་འཇུག་ལ་བརྟེན་ནས་འབྲས་བུ་སྐུ་གཉིས་ཟུང་འཇུག་མངོན་དུ་བྱ་དགོས་ཕྱིར། དང་པོ་ལམ་ལ་སློབ་དུས་ནས་ཀྱང་ཐབས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་འབྲེལ་བའི་སྟོང་ཉིད་གདུལ་བྱའི་བློ་རིམ་དང་འཚམ་པར་སྟོན་དགོས་པས། ཆོས་དུང་ནམ་འབུད་དུ་ཕ་མ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་ཞེས་སྐུལ་འདེབས་བྱས་པ་ཡིན། དེས་ན་དང་པོ་ཉིད་ནས་ཁ་ཡིས་ཆེན་པོ་བཤད་མ་བཤད་མེད་པར་ཚེ་འདི་བློས་བཏང་བའི་འཁོར་བར་ངེས་འབྱུང་གི་བློ་ཞིག་སྐྱེ་བའི་ཆེད་དུ། བློ་ལྡོག་རྣམ་བཞི་ནས་སྦྱང་དགོས་པ་ཡིན་པས། ངེས་འབྱུང་རྣམ་དག་རྒྱུད་ལ་མ་སྐྱེས་ཐབས་མེད་ཡིན། དཔེར་ན་དགྲ་འཛིང་སའི་དམག་ས་ཞིག་ནས། གདོད་མའི་མིའི་ལུགས་སྲོལ་གྱི་ཁྲབ་རྨོག་འཁོར་གསུམ་བསྐོར་ཏེ། གཞུ་སྟེང་དུ་མདའ་བཞག་ནས་འཕེན་སྐབས་སུ་རྨོག་གི་འདབ་རས་མདའ་འཕེན་མི་བདེ་ན། ལྷམ་ཕུད་པ་དང་། དོར་མ་ཕུད་པ་དང་། རྒྱབ་ཀྱི་ཁྲབ་ཕུད་པ་སོགས་བྱས་ཀྱང་བེད་ཡོད་པ་མ་རེད། མི་བདེ་འདུག་བྱེད་ཀྱི་རྨོག་ཁོ་རང་ཕུད་བཞག་ན་གཞི་ནས་མདའ་འཕེན་བདེ་བར་འགྱུར་བ་བཞིན་དུ། ཚེ་གཅིག་ཡུན་ལ་ཕན་པའི་དམ་ཆོས་སྒྲུབ་དུས་སུ་ཡང་། ཤོམ་ཤོམ་དང་། ཆས་གྲབས་བྱས་པས་བེད་ཡོད་པ་མ་ཡིན། གནའ་མི་ཞིག་གིས་བོའུ་ཤེད་ཀྱིས་འཕོངས་ཞེས་སྐད་ཤུགས་ཆེན་པོའི་བོས་པ་བཞིན་དུ་ངས་ཆོས་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཞེས་ཤེད་ཀྱིས་མི་སྔུན་ནས་སྐད་བརྒྱབ་ཀྱང་བེད་ཡོད་པ་མ་ཡིན། འདུག་མི་ཐུབ་པ་ཞིག་གིས་ང་རྫ་མགོ་གངས་ཁྲོད་དེ་བས་མཐོ་མེད་པའི་སར་སོང་ནས་མི་ལོ་ཅི་ཞིག་འདྲ་ཞིག་ལ་འདུག་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་པའི་དམ་བཅའ་བྱས་པས་ཀྱང་བེད་ཡོད་པ་མ་ཡིན། འོ་ན་བེད་ཡོད་ཤག་ཤག་དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། མདའ་འཕེན་བདེ་བ་ལ་མགོ་ན་ཡོད་པའི་རྨོག་འདབ་ར་ཅན་པོ་དེ་མར་ཕུད་ན་ཆོག་པ་བཞིན་དུ་ཚེ་འདི་ལ་ཞེན་པ་དེ་སྤོང་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ཐུབ་དུས་ཆོས་རྣམ་དག་འགྲུབ་རྒྱུའི་ཁག་ཐེག་འགན་ལེན་ཐམས་ཅད་ཆོག་པ་ཡིན། དེ་མེད་དུས་གང་ནས་བཤད་ཀྱང་འལ་འོལ་ཕར་འགྱང་ཞིག་ལས་མེད་པས། གོང་ནས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་རྐུན་མ་ནགས་སུ་སོང་ཡང་རྐང་རྗེས་སྤང་ལ་བཅད་པ་དང་། འདྲེ་ཤར་དུ་བཞག་ནས་གླུད་ནུབ་ཏུ་བཏང་བ་ལྟར་དུ། ཞེན་མེད་ཁ་ནས་བཤད་ཀྱང་བདག་འཛིན་ཁོག་ཏུ་བཞག་སྟེ་ཉམས་སུ་རན་པའི་ཆོས་ཤིག་མི་འགྲུབ་པ་ཡིན། ད་ཆོས་བཤད་ཅེས་པ་འདི་ཡང་གྲོས་མགོ་ཞིག་བསྡུས་ནས་བློ་ཇུས་ཤིག་བཏོན་པ་སྟེ། འུ་ཚོའི་ཐོག་ཏུ་འདི་ལྟ་བུའི་མི་སྐྱིད་པའི་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་ཤིག་ཡོང་བཞིན་ཡོད་པ་འདི། ཇི་ལྟར་བྱས་ནས་འགོག་དགོས་པ་དང་ཐབས་ཇི་ལྟར་བྱས་ན་ལེགས། བདེ་སྐྱིད་ལོངས་སྤྱོད་འདི་དང་ཡུན་གཏན་དུ་མི་འབྲལ་བར་ཇི་ལྟར་བྱེད་དགོས། འདི་ལ་ཐབས་འདི་ལྟར་བྱས་ན་ལེགས་སམ་སོགས་ཀྱི་གྲོས་གཞི་མང་པོ་བཏོན་ནས་ཐབས་ཤེས་ཕུད་པ་ཡིན། ཡང་འགའ་རེས་བསམས་ན་ཆོས་བཤད་ཅེས་པ་འདི་སྡུག་རབས་ཐ་རབས་ཏག་ཏག་བཤད་པ་ཞིག་རེད་བསམ་ན་ཐང་ཡང་། སྡུག་རབས་རང་ཐོག་ཏུ་ཡོད་པ་དེ་གཏམ་གྱི་གཞི་མ་རུ་འཕངས་ནས་མི་སྡུག་པའི་ཐབས་ཀྱི་གྲོས་མགོ་འདོན་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། ཚིག་མགོ་རྔ་གཏུགས་ནས་ཉན་ལོང་མ་བྱུང་བར་ཁྱོད་དམུས་སོང་ན། སྐབས་ཤིག་ལ་ཁྱོད་རང་ཁ་བྱང་བསྟན་གྱི་བྲག་ཕུག་ཅིག་གི་ནང་དུ་འུག་རྒན་ཞིག་དང་མཉམ་དུ་འདུག་དགོས་པའི་སྔ་ལྟས་ཐོན་པ་རེད། ཨ་ལ་རྩེད་མོ་ཡིན། ཆོས་དང་མན་ངག་གི་ཐ་སྙད་ཆོས་སྐད་དང་མ་བསྲེས་པར། འུ་ཚོའི་ད་ལྟའི་གནས་ཚུལ་གྱི་འཚོ་བ་དངོས་ཀྱི་བབས་དང་བསྟུན་ནས་བསམ་བློ་བཏང་ན། འུ་ཚོ་འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་འདི་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ན། དཀའ་ངལ་དང་སྡུག་བསྔལ་འདྲ་མིན་སྣ་ཚོགས་པ་ཐོག་བབ་ཏུ་འབྱུང་བ་ཞིག་ཡིན་ལ། དེ་ལས་ཀྱང་ཕྱི་ནས་ཡོང་བའི་དཀའ་ངལ་འགའ་རེ་ཟློག་ཏུ་མེད་པར་ཐད་ཀ་ཐད་དུ་ཡོང་བ་དང་། ཡང་དཀའ་ངལ་དང་སྡུག་བསྔལ་མང་ཆེ་བ་ཞིག་རང་གི་སེམས་ཀྱིས་བཟོས་པ་ཤ་སྟག་ཡིན་ལ། སེམས་ཀྱིས་བཟོ་ཚུལ་ཡང་སེམས་ཁོ་རང་ལ་ཆ་རྐྱེན་ཞིག་མ་ཚང་བའི་དབང་གིས་སྡུག་བསྔལ་དང་ན་ཚ་གཟེར་ཟུག་དེ་མྱོང་བ་ཡིན། དཀའ་ངལ་ཁོ་རང་གི་ངོས་ནས་བཤད་ན། དེ་ནི་མི་ལ་མི་དགོས་པ་དང་། མེད་ན་དགའ་བ་དང་། རང་ཉིད་ཀྱིས་སེལ་ཐབས་བྱས་ནས་སེལ་ཐུབ་པ་ཞིག་ཡིན། དེ་ཡང་དེང་སང་གི་སྐད་ཆའི་ཐོག་ནས་བཤད་ན་སེམས་ཀྱི་ལྟ་ཚུལ་ཡང་དག་པ་ཞིག་མེད་པའི་དབང་གིས་དེ་ལྟར་བྱུང་བ་ཡིན། དེས་ན་སེམས་ཀྱི་ལྟ་ཚུལ་ཡང་དག་པ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་རང་གཞན་གྱི་བདེ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཞིག་ལ་གལ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་ནི་སྨོས་མ་དགོས་ལ། ཞིབ་འཇུག་པ་བཅོས་མ་ཞིག་གིས་བལྟས་ན་ཡང་། ལྟ་བ་དང་གྲུབ་མཐའ་ལ་མ་ལྟོས་པར་གཞན་ལ་བརྩེ་བའི་སྙིང་རྗེའི་སེམས་དང་། གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སེམས་ཁུར་བྱེད་པ་དང་། རང་གཅེས་འཛིན་ཏག་ཏག་གཙོ་བོ་མི་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་རྣམས་མིའི་རིགས་ལ་ཚང་དགོས་པ་ཤེས་བཞིན་ཡོད་ལ། དེས་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐོག་གི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ནས་ཆེས་རིན་ཐང་ཆེ་ཤོས་དེ་སྙིང་རྗེ་ཡིན་ཞིང་། དེ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་རྩ་ཆེན་སྔོག་འདོན་བྱེད་པ་དང་། དེའི་རིན་ཐང་བེད་སྤྱོད་བྱེད་པ་དང་། དེ་ཁྱབ་སྤེལ་གཏོང་ཐུབ་མཁན་དེ་རང་རེ་མིའི་འགྲོ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། མི་ལས་ཀྱང་གང་སུ་ཞིག་གིས་དེའི་རྒྱུ་ནོར་རྩ་ཆེན་དེ་བདག་བརྒྱབ་ནས་བསམ་པ་བཟང་པོ་དང་ཀུན་སློང་བཟང་པོའི་རིན་ཐང་དེ་བེད་སྤྱོད་གཏོང་ཤེས་ན། དེ་ཉིད་ལུས་བདེ་ཞིང་སེམས་སྐྱིད། འདོད་བློ་ཡང་གང་ཐུབ་པས་མི་ཚད་པར་དེའི་འཁོར་ཡུག་གི་མི་ཡིས་ཀྱང་དྲོད་བཅུད་འོད་སྣང་གི་ཟེར་ཐོབ་ནས་ཞེ་མཐུན་དགའ་སྐྱིད་ཀྱི་ཚོར་བ་ལ་རོལ་ཐུབ་པ་ཡིན། གལ་ཏེ་དེ་ཉིད་ཡུལ་གྲུ་མང་པོ་ཞིག་ཏུ་ཁྱབ་བརྡལ་དུ་སྤེལ་ཐུབ་ན་དེ་བས་ཀྱང་མང་བ་ཞིག་གིས་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་ཚོར་བ་ལ་དེ་བཞིན་དུ་རོལ་ཐུབ་པ་ཡིན། དེ་ཡང་མི་ཡིན་ཚད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱད་བཞིན་དང་། གཟུགས་དབྱིབས་དང་། ལོངས་སྤྱོད་དང་། འབྱོར་བ་དང་། འཚོ་བའི་སྤྱོད་སྟངས་སོགས་འདྲ་བ་མིན་ཡང་། བདེ་བ་འདོད་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་མི་འདོད་པའི་ཕྱོགས་ནས་བཤད་ན་མི་གཅིག་གི་དཔེ་ཡིས་ཐམས་ཅད་ཀུན་ལ་ཁེབས་པ་ཞིག་ཡིན། དེ་ལྟར་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅིའི་ཕྱིར་སྙམ་ན། ངའོ་སྙམ་པའི་གཅེས་འཛིན་གཅིག་དང་བསྡུར་ཐབས་མེད་པ་ཞིག་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པ་འདིའི་ཁོངས་ནས་བྱུང་བ་ཡིན། དེ་ལྟར་བྱས་ནས་བསམ་བློ་བཏང་ན་ང་ཞེས་རང་ལ་མཛུ་གུ་བཙུགས་ནས་སྐད་ཆ་བཤད་པའི་སྐབས་སུ། ང་ནི་གཅིག་པུ་བ་ཞིག་ཡིན་ལ། ང་ལས་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་མཐའ་ཡས་པའི་སེམས་ཅན་ཚང་མ་གཞན་ཡིན་པས། འུ་ཚོས་སྔར་མེད་རིན་ཐང་ཅན་གྱི་བྱམས་སྙིང་རྗེ་མ་འདྲ་བ་ཞིག་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་ཐབས་བྱེད་དགོས་ན། ད་སྔོན་ལྟར་དུ་ང་དང་གཞན་ཞེས་ཕྱོགས་གཉིས་སུ་བཅད་པ་རྐྱང་བ་ལ་བསམ་བློ་མི་གཏོང་བར་། གང་ཟག་ཕུང་གསུམ་པ་བར་གྱི་གཏམ་དྲང་མོ་བཤད་པའི་མི་ཞིག་ཡོད་ན། མི་དེས་འདི་ལྟར་བཤད་ངེས། ཁྱོད་རང་གཅེས་འཛིན་བྱེད་པ་ཁག་མེད་དེ་ཁྱོད་རང་གིས་ཁྱོད་རང་ལོས་གཅེས་ཀྱང་། གཞན་པ་འདི་ཙམ་མང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་མཚུངས་སུ་རང་གིས་རང་ལ་གཅེས་པ་ཡིན་པས་མ་ཚད། རང་རང་གི་བདེ་བ་སྒྲུབ་པའི་ཐོབ་ཐང་ཡང་ཁྱོད་དང་འདྲ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་གཅིག་དང་མང་པོ་གཉིས་ཀའི་ཁེ་ཕན་སྡུར་ས་ལ་ཐུག་དུས་མང་ཕྱོགས་གནད་ཆེན་བྱེད་པ་ལས་འོས་མེད་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་བྱས་ནས་བསམ་བློ་བཏང་ན། མཐའ་ཡས་པའི་སེམས་ཅན་གཞན་དེ་ལྟར་མང་པོ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་ང་གང་ཟག་གཅིག་བས་གནད་ཆེན་བྱེད་དགོས་པ་དེ་རང་གིས་ཤེས་ཡོང་བ་རེད། དེའི་དུས་སུ་འདམ་ཁ་ཞིག་བསྐོར་ནས་ཁྱོད་ཀྱིས་རང་ཉིད་ཀྱི་བདེ་བ་ཐོབ་པའི་དོན་དུ་གཞན་ཐམས་ཅད་བཀོལ་སྤྱོད་གཏོང་བ་ཡིན་ནམ། གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་རང་ཉིད་བཀོལ་སྤྱོད་གཏོང་བ་ཡིན་ཞེས་དྲིས་ན་དེ་ལ་བསམ་བློ་ཞིག་གཏོང་ངེས། དེ་ལྟར་སེམས་ཤིང་དཔྱད་པའི་སྐབས་སུ་གཞན་དེ་ལྟར་མང་བ་ཞིག་བཀོལ་སྤྱོད་བྱས་ནས་ང་གཅིག་པུ་བདེ་ཐབས་བྱས་ན། གཞན་དེ་འདྲའི་མང་པོ་ཞིག་གི་བདེ་བ་བློས་བཏང་ཟིན་པས། དེ་དུས་ང་ལུས་བདེ་བར་ཡོད་ཀྱང་། སེམས་སྐྱིད་པོར་འོང་བར་མི་འདུག་པས་དེ་བས་ང་གཅིག་པུའི་བདེ་བ་བློས་བཏང་ནས། གཞན་ཐམས་ཅད་ལ་བདེ་བ་ཐོབ་པ་བདམས་པར་བྱས་ན་གཞན་ཐམས་ཅད་ལ་བདེ་བ་ཐོབ་པ་དང་། བདག་རང་གི་ཁོངས་ན་ཡོད་ཚད་པོས་ཕན་ཐོགས་སོང་བ་རེད། དེ་ཐོགས་སོང་ན་ཅི་འདྲའི་དགའ་བ་ལ། ཅི་འདྲའི་སྐྱིད་པ་ལ། དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ཐམས་ཀྱི་གཞི་དེ་ན་ཡོད་འདུག་བསམ་པར་བྱུང་དུས། སེམས་ཀྱི་འཁྱེར་སོ་དེའི་ཐོག་ནས་མ་བཅོས་པའི་བྱམས་དང་སྙིང་རྗེ་བསྐྱེད་དགོས་པ་དང་། དེ་བསྐྱེད་ཐུབ་པ་ཡང་ཡིན་པས། ལྟ་ཚུལ་འདིའི་ཐོག་ནས་བྱམས་སྙིང་རྗེ་བསྐྱེད་པ་ཞིག་བྱུང་ན་དགྲ་བོ་ལ་ཡང་སྙིང་རྗེས་ཁྱབ་ཐུབ་པ་ཞིག་འབྱུང་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་དེ་ལྟ་བུའི་སྙིང་རྗེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ལ་བཟོད་ཅིང་བསྲན་ཐུབ་པའི་བཟོད་པ་ཞིག་ངེས་པར་དུ་ཡོད་དགོས་པས། བཟོད་བསྲན་དེ་སྦྱོང་བ་ལ་དགེ་རྒན་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བ་དེ་སུ་ཞིག་ཡིན་ན་དགྲ་བོ་ཡིན་པས། བཟོད་བསྲན་དེ་དགྲ་བོས་མ་གཏོགས་ཕ་མ་གཉེན་བཤེས་ལ་སོགས་པ་སུས་ཀྱང་སློབ་ཐུབ་པ་མ་ཡིན། དེས་ན་ལྟ་བ་དང་གྲུབ་མཐའི་སྐད་ཆ་མང་པོ་བཤད་མ་བཤད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཆོས་ཀྱི་སྙིང་པོ་ནི་སྙིང་རྗེ་ཡིན། ཉིན་རེའི་མི་ཚེའི་དུས་ཚོད་ཀྱི་ནང་དུ་བྱམས་སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་ཞིང་རང་འདོད་ཆུང་བའི་མི་ཚེ་ཞིག་བསྐྱལ་ཏེ། རྒྱུན་གྱི་ཉམས་ལེན་དེ་ལ་བྱས་ན་ཆོས་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་རང་ཤུགས་ཀྱིས་གཏན་བདེ་ཐར་བའི་ལམ་སྣེ་དེ་ཟིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན། གལ་ཏེ་ཉམས་ལེན་དེ་དང་བྲལ་སོང་བ་ཡིན་ན། ཅི་འདྲའི་མཐོ་བཤད་དང་ཆེ་བཤད་བྱས་ཀྱང་ཕན་པ་མེད་ལ། ཕྱིའི་མཐུན་རྐྱེན་གྱི་དངོས་པོའི་འབྱོར་བ་ཡར་རྒྱས་སོང་ཞིང་སོང་ལ་ནང་སེམས་ཀྱི་བདེ་སྐྱིད་དེ་མེད་དུས། མི་བདེ་བ་དང་། མི་སྐྱིད་པ་དང་། འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་པའི་སྣང་བ་དང་། བག་གྲང་བ་གྲོགས་མེད་ཁེར་རྐྱང་གི་སྣང་བ་ཅན། རྒྱབ་རྟེན་ས་སྐྱབས་བཅོལ་ས་མེད་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་བའི་དབང་གིས། འབྱོར་བ་ཅན་མང་པོས་དེ་རིང་ཁ་སང་རང་ལྕེབས་བྱེད་དགོས་ཐུག་པ་ལ་སོགས་པས་མཚོན་ནས། མདོར་ན་བདེ་སྐྱིད་ཅེས་པ་དེ་ནང་རང་གི་སེམས་ལས་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱིས་འཚོལ་བ་མ་གཏོགས་པར། ཕྱི་དངོས་པོའི་འབྱོར་བས་བྱ་རྒྱུ་མེད་པའི་གནད་དེ་དེང་སང་འཛམ་གླིང་གི་ས་སྒང་འདིའི་ཐོག་གི་གནས་ཚུལ་ལ་བལྟས་ན་ཡང་ཤེས་གསལ་ལྟར་ཡིན། དེས་ན་ཕྱིའི་དངོས་པོའི་གསོག་སྐྲུན་ལས་ནང་སེམས་ཀྱི་བདེ་སྐྱིད་དེ་ཆོས་ཀྱིས་བསྐྲུན་པར་བྱས་ན། ལོངས་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དེ་རུ་ཡོད་པའི་ཚུལ་དེ་རང་གིས་ཤེས་པས་མ་ཚད་གཞན་ལ་ཡང་བཤད་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ཚོ་ཁ་བརྡའི་ཐོག་ནས་ཞོར་འཕྲོས་སུ་བཤད་ནས་ད་སྐབས་སུ་བབས་པ་འུ་ཚོས་ཆོས་དུང་བུས་ནས་གང་བཤད་པར་བྱ་བ། རྒྱལ་བའི་ཆོས་སྒོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གི་སྙིང་པོ། མདོ་རྒྱུད་ཆོས་མཛོད་རྒྱ་མཚོའི་ཉིང་བཅུད་དེ་ཉིང་ཁུ་རུ་ཚུར་བསྡུས་པའི་ཀུན་བཟང་དགོངས་པའི་ཐུགས་བཅུད། དགའ་རབ་དཔའ་བོའི་ཐུགས་ཐིག མ་མཁའ་འགྲོ་འབུམ་གྱི་སྙིང་གི་དྭངས་མ། སྒྲ་ཚིག་ཡི་གེའི་རྣམ་པ་རུ་ཤར་སོང་བའི་ཀློང་ཆེན་མཛོད་བདུན་གྱི་ནང་ཚན། མན་ངག་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་འདི་ཉིད་འཆད་ཁྲིད་ཀྱི་སྐབས་ལས་མང་ཆེ་བ་ཞིག་སོང་ནས་དེ་རིང་།

༣༡༨ རྣལ་འབྱོར་རབ་ལ་དགོས་པའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

རྣལ་འབྱོར་རབ་ལ་དགོས་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

ལྟ་བ་རྒྱལ་པོ་འདྲ་བས་ས་ཟིན་དགོས།།

སྤྱོད་པ་བློན་པོ་འདྲ་བས་དུས་ཤེས་དགོས།།

སྲུང་སྡོམ་སྒོ་སྲུང་འདྲ་བས་རྐྱེན་ཐུབ་དགོས།།

ཤེས་རབ་བྲན་དང་འདྲ་བས་ཀུན་ཁྱབ་དགོས།།

རྣམ་རྟོག་སྤྲིན་དང་འདྲ་བས་རང་ཡལ་དགོས།།

ཡོན་ཏན་མཛོད་ཁང་འདྲ་བས་གང་ཡང་དགོས།།

དེ་དང་ལྡན་ན་དོན་གཉིས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ།།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། རྣལ་འབྱོར་པ་རབ་ལ་དགོས་པའི་ཆོས་དྲུག་དེ་གང་ཡིན་ན། ལྟ་བ་དེ་རྒྱལ་པོ་དང་འདྲ་བ་ཡིན་པས་ལྟ་བས་ཐག་ཆོད་ནས་རང་ས་ཟིན་དགོས་པ་དང་། སྤྱོད་པ་བློན་པོ་འདྲ་བས་དུས་ཤེས་དགོས་པ་སྟེ་སྤྱོད་པ་རང་ཉིད་ཀྱི་ཉམས་ལེན་གྱི་དུས་དང་བསྟུན་ཤེས་དགོས་པས། དང་པོར་ཐོས་བསམ་ལེན་པར་བྱེད་པ་བུང་བ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་རྫོགས་ཆེན་གྱི་སྐབས་ནས་སྤྱོད་པའི་རྒྱལ་བོ་བདུན་དང་སྤྱོད་པ་ཉེར་གཅིག་ལ་སོགས་པ་དུས་དང་བསྟུན་ནས་གསུངས་ཡོད་པ་དེ་དག་དང་། སྡོམ་པ་དང་དམ་ཚིག་སྲུང་བར་བྱེད་པ་དེ་སྒོ་སྲུང་དང་འདྲ་བ་ཡིན་པས་ན་སྒོ་སྲུང་པས་སྒོ་སྲུང་བའི་སྐབས་སུ་ཚ་གྲང་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་ཐུབ་དགོས་པ་དང་འདྲ་བར། འདོད་ཡོན་དང་རྣམ་གཡེང་གི་རྐྱེན་ཐུབ་དགོས་པ་དང་། ཤེས་རབ་དེ་ལས་བྱེད་མཁན་གྱི་བྲན་དང་འདྲ་བ་ཡིན་པས་ན། འདི་དུས་དགོས་ལ་འདི་དུས་མི་དགོས་ཞེས་བཤད་དུ་མེད་པར་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པར་ཐར་བ་སྒྲུབ་པའི་ལམ་ལ་མཁོ་བ་ཐམས་ཅད་ཤེས་དགོས་པ་དང་། རྣམ་རྟོག་དེ་གློ་བུར་བའི་ཆོས་འཁྲུལ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་མཁའ་ལ་སྤྲིན་དེངས་པ་དང་འདྲ་བས་རྣམ་རྟོག་རྗེས་མཐུད་མེད་པར་རང་སར་ཡལ་དུ་འཇུག་དགོས་པ་དང་། ཡོན་ཏན་དེ་ཕྱུག་པོའི་མཛོད་ཁང་དང་འདྲ་བར་ཅི་འདོད་གང་དགོས་ཐམས་ཅད་ལེན་དུ་ཡོད་པ་ཞིག་དགོས་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་དགོས་པ་དྲུག་དང་ལྡན་ན་རང་གཞན་གྱི་དོན་གཉིས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའོ།།

༣༡༩ བཟང་པོར་བསྒྲུབ་པའི་དམ་ཆོས་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

བཟང་པོར་བསྒྲུབ་པའི་དམ་ཆོས་རྣམ་དྲུག་ནི།།

རྗེ་དཔོན་རྒྱལ་པོར་འདོད་ན་རང་ཉིད་ཆོས་ལ་བསྐུལ།།

དཔའ་བོའི་རྒྱལ་པོར་འདོད་ན་ཉོན་མོངས་དགྲ་དཔུང་ཆོམས།།

གཙོ་བོའི་རྒྱལ་པོར་འདོད་ན་བཀའ་ལུང་འདུན་གྲོས་ཆོས།།

མཐུ་སྟོབས་རྒྱལ་པོར་འདོད་ན་བདག་ལྟའི་འགོང་པོ་ཐུལ།།

ཕྱུག་པོའི་རྒྱལ་པོར་འདོད་ན་ཚོགས་གཉིས་ལོངས་སྤྱོད་སྒྲུབས།།

སྨན་པའི་རྒྱལ་པོར་འདོད་ན་རང་སྐྱོན་གཅོང་ནད་ཐོན།།

དེ་ལྟར་ཤེས་ན་ལྷ་མིའི་གཙོ་བོར་འགྱུར།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། རང་ཉིད་བཟང་པོར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་དམ་ཆོས་རྣམ་དྲུག་ནི། རྗེ་དཔོན་གྱི་ནང་གི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་འདི་ཕྱི་གཉིས་ཀར་རང་དབང་ཅན་ཞིག་བྱེད་པར་འདོད་ན་རང་ཉིད་དམ་པའི་ཆོས་ལ་བསྐུལ་ནས་དམ་ཆོས་སྒྲུབས་ཤིག རང་ཉིད་དཔའ་བོའི་ནང་གི་རྒྱལ་པོ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བ་ཞིག་བྱེད་པར་འདོད་ན་དགྲ་ཆེན་ཉོན་མོངས་པའི་དགྲ་དཔུང་ཆོམས་དང་དཔའ་བོ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བ་སྟེ་དཔའ་བོའི་རྒྱལ་པོ་ཡིན། རང་ཉིད་གྲོས་བྱེད་ཀྱི་ནང་ནས་འདུན་མའི་གཙོ་འཛིན་བྱེད་པའི་རྒྱལ་པོར་འདོད་ན་རྒྱལ་དང་དེ་སྲས་ཀྱི་བཀའ་ལུང་ལ་འདུན་གྲོས་ཆོས་དང་གཙོ་བོའི་ནང་གི་རྒྱལ་པོ་རུ་འགྱུར་བ་ཡིན། རང་ཉིད་མཐུ་སྟོབས་ཀྱི་ཐད་ནས་དེའི་ཡན་དུ་མེད་པའི་མཐུ་སྟོབས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཞིག་བྱེད་པར་འདོད་ན་བདག་ལྟའི་འགོང་པོ་ཐུལ་དང་གདུལ་དཀའ་བའི་རང་ཉིད་ཀྱི་བདག་ལྟའི་འགོང་པོ་དེ་ཐུལ་ཚེ། གཞན་སྣང་འདུལ་ཐུབ་པའི་མཐུ་སྟོབས་རང་ཤུགས་ཀྱིས་མངའ་བའི་མཐུ་སྟོབས་ཆེན་པོའི་བདག་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །རང་ཉིད་ཕྱུག་པོའི་ནང་གི་ཕྱུག་པོའི་རྒྱལ་པོར་འདོད་ན་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་སྒྲུབས་དང་འདི་ཕྱི་ཐམས་ཅད་ལ་འབྱོར་བ་ཡོད་པའི་ཕྱུག་པོ་རུ་འགྱུར་བ་ཡིན་པ་དང་། རང་ཉིད་སྨན་པའི་རྒྱལ་པོར་འདོད་ན་རང་སྐྱོན་གཅོང་ནད་ལྟ་བུ་ཕྱིར་ཐོན་ཅིག་དང་སྨན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་བྱེད་དུ་ཤེས་ན་འགྲོ་བ་འདྲེན་པའི་དེད་དཔོན་ལྷ་མིའི་གཙོ་བོ་རུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ།།

༣༢༠ དགྲ་ལ་བག་ཟོན་བྱ་བའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

དགྲ་ལ་བག་ཟོན་བྱ་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

ཆོས་ལ་ངེས་འབྱུང་དད་པ་སྐྱེས་པའི་ཚེ།།

གཉེན་འདུན་གྲོས་འདེབས་བརྩེ་གདུང་དགྲ་རུ་ལྡང༌།།

འཁོར་བའི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་སྤང་བའི་ཚེ།།

ཆགས་ཞེན་འཁྲི་བ་རང་གི་དགྲ་རུ་ལྡང༌།།

ཆོས་སྤྱོད་ཟས་ནོར་སྦྱིན་གཏོང་བྱས་པའི་ཚེ།།

གཞན་གྱི་ཁར་འདྲེན་རློམ་སེམས་དགྲ་རུ་ལྡང༌།།

ཟབ་མོའི་གདམས་ངག་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་ཚེ།།

ཡིད་གཉིས་སོམ་ཉི་ཐེ་ཚོམ་དགྲ་རུ་ལྡང༌།།

གོང་འཕེལ་ཉམས་ཀྱི་དྲོད་རྟགས་ཤར་བའི་ཚེ།།

དགའ་བྲོད་ཞེན་འཛིན་དམིགས་བཅས་དགྲ་རུ་ལྡང༌།།

སྣ་ཚོགས་ཡོན་ཏན་འཆར་སྒོ་ཕྱེད་པའི་ཚེ།།

ང་རྒྱལ་རློམ་སེམས་རང་མཐོང་དགྲ་རུ་ལྡང༌།།

ལྡང་བའི་དགྲ་ལ་བག་ཟོན་བྱ་བ་གཅེས།།

བྱམས་སེམས་བཟོད་པ་བསྒོམ་པའི་གོ་ཆ་མཆོག།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། དགྲ་ལ་བག་ཟོན་ནམ་དོགས་ཟོན་བྱ་བའི་ཆོས་དྲུག་དེ་གང་ཡིན་ན། ཆོས་ཕྱོགས་ལ་ངེས་འབྱུང་དང་དད་པ་ཞིག་སྐྱེས་ནས་ཆོས་བསྒྲུབ་བསམ་པའི་ཚེ་ན། གཉེན་འདུན་གྱི་གྲོས་འདེབས་ཤ་ཚ་ཁུལ་དང་རུས་ན་ཁུལ་གྱིས་ཕྱི་བཤོལ་བྱེད་པ་མང་བའི་བརྩེ་གདུང་དེ་དེའི་སྐབས་སུ་དགྲ་རུ་ལྡང༌བ་ཡིན། འཁོར་བའི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་སྤང་དགོས་ས་རུ་ཐུག་པའི་ཚེ་ན། ཆགས་ཞེན་འཁྲི་བ་རང་གི་ཁོངས་ནས་འབྱུང་བས་དེ་དགྲ་རུ་ལྡང༌བ་ཡིན། ཆོས་ལ་སྤྱད་ནས་ཟས་ནོར་ལ་སོགས་པའི་སྦྱིན་གཏོང་བྱེད་པའི་ཚེ་ན། གཞན་གྱི་ཁར་འདྲེན་ཏེ་གཞན་གྱིས་ལེགས་པ་དང་བཟང་བར་སྨྲས་པས་དེ་ལ་རློམ་སེམས་དང་མཆོག་འཛིན་གྱི་སེམས་སྐྱེས་པ་དེ་དགྲ་རུ་ལྡང༌བ་ཡིན་པ་དང་། ཟབ་མོའི་གདམས་ངག་ཉམས་སུ་ལེན་པར་བྱེད་པའི་ཚེ་ན། ཐེ་ཚོམ་སྔོན་ནས་ཆོད་ཡོད་དགོས་པ་ལས་དེའི་སྐབས་སུ་ཡིད་གཉིས་དང་སོམ་ཉིའི་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེ་བ་དེ་དགྲ་རུ་ལྡང་བ་ཡིན་པ་དང་། སྒོམ་པའི་ཡོན་ཏན་གོང་དུ་འཕེལ་ནས་ལུས་སེམས་ཀྱི་སྟེང་དུ་ཉམས་ཀྱི་དྲོད་རྟགས་ཕྲན་བུ་རེ་ཤར་བའི་ཚེ། དེ་དུས་བདག་ནི་ཁྱད་པར་བ་རུ་གྱུར་པའོ་བསམས་ནས་དགའ་བྲོད་ཞེན་འཛིན་དམིགས་བཅས་ཀྱི་དགྲ་རུ་ལྡང༌བ་ཡིན་པ་དང་། ལམ་རྟགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འཆར་སྒོ་ཅུང་ཟད་ཕྱེད་པའི་ཚེ་ན། དེར་ང་རྒྱལ་དང་རློམ་སེམས་རང་མཐོང་རྣམས་དགྲ་རུ་ལྡང༌བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་ལྡང་བའི་དགྲ་འདྲ་མིན་དེ་དག་ལས་ཐར་འདོད་ཀྱི་གང་ཟག་གིས་བག་ཟོན་བྱ་བ་གཅེས་ཏེ། བྱམས་སེམས་དང་བཟོད་པ་གཉིས་སྒོམ་པ་པོ་རྣམས་ཀྱི་དགྲས་མི་ཐུབ་པའི་གོ་ཆ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བ་ཡིན་པས་སོ།།

༣༢༡ ཆོས་བྱེད་མི་ལ་མིང་དྲུག་གདགས་པ་བསྟན་པ།

ཆོས་བྱེད་མི་ལ་མིང་དྲུག་གདགས་པ་ནི།།

རང་མགོ་ཆོས་སུ་ཐོན་ན་དྲག་པོ་ཡིན།།

སྒོ་གསུམ་དགེ་ལ་འཛུད་ན་དད་ལྡན་ཡིན།།

གཡོ་སྒྱུ་ཟོལ་ཁྲམ་མེད་ན་བཟང་པོ་ཡིན།།

ལོག་པའི་ལམ་ལོག་ཤེས་ན་བློ་ལྡན་ཡིན།།

མི་ཚེ་ཆོས་ཀྱིས་སྐྱེལ་ན་མདོ་ཅན་ཡིན།།

གཞན་ཕན་སྙིང་རྗེ་ཆེ་ན་ཐེག་ཆེན་ཡིན།།

དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ལམ་བསླབ་པར་བྱ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཆོས་ཚུལ་བཞིན་བྱེད་པའི་མི་ལ་མིང་དྲུག་ཇི་ལྟ་བུའི་སྒོ་ནས་གདགས་པ་ནི། རང་མགོ་ཆོས་སུ་ཐོན་པའམ་རང་གི་ཆོས་མགོ་རང་གིས་ཐོན་ཐབས་ཐོན་ན་དྲག་པོའམ་མི་རྒོད་པོ་དང་བུ་ངར་བ་ཡིན། སྒོ་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་དགེ་བ་ལ་འཛུད་ཐུབ་པ་ཞིག་ཡིན་ན་དེའི་མིང་ལ་དད་ལྡན་ཞེས་པའི་མིང་དུ་གདགས་ཆོག་པ་ཡིན། གཡོ་སྒྱུ་དང་ཟོལ་ཁྲམ་སྟེ་བཅོས་མའི་ཚུལ་དུ་འཆོས་པ་མེད་ན་དེའི་མིང་ལ་མི་བཟང་པོ་ཞེས་གདགས་ཆོག་པ་ཡིན། གཞན་གྱི་དབང་ལ་སོགས་པས་དང་པོ་ལོག་པའི་ལམ་དུ་སོང་ཡང་མཐར་དེ་ལས་ལོག་ཤེས་ན་བློ་ལྡན་ཞེས་པའི་མིང་དེ་ཐོབ་པ་ཡིན། མི་ཚེ་དེ་སྡིག་ལས་ལྡོག་ནས་ཆོས་ཀྱིས་སྐྱེལ་ཐུབ་ན་མི་དེ་མདོ་ཅན་ནམ་མདོ་ཡོད་ཡིན་གསུངས་ནས་དེ་ལས་ལྡོག་ན་མདོ་མེད་ཡིན་པར་ཤུགས་ཀྱིས་བསྟན་པ་དང་། ཐེག་ཆེན་གྱི་ལམ་དུ་ཞུགས་པ་ཨེ་ཡིན་གཞན་ཕན་ཡོད་མེད་ཀྱིས་ཤེས་ཤིང་གཞན་ཕན་སྤྱོད་དང་མི་སྤྱོད་སྙིང་རྗེར་རག་ལས་པ་ཡིན་པས་གཞན་ཕན་སྙིང་རྗེ་ཆེ་ན་ཐེག་ཆེན་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ལམ་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ།།

༣༢༢ སྡུག་བསྔལ་རྒྱ་ལས་ཐར་བའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

སྡུག་བསྔལ་རྒྱ་ལས་ཐར་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

རྙེད་དཀའི་མི་ལུས་ཐོབ་ནས་ཆོས་དང་འཕྲད།།

མཚན་ལྡན་བླ་མ་མཇལ་ནས་མོས་གུས་ཐོབ།།

འཁོར་བའི་བྱ་བ་སྤངས་པས་འདུ་འཛི་མེད།།

ཟབ་མོའི་གདམས་པ་འཆང་བས་གོལ་སྒྲིབ་མེད།།

སྤྱོད་ལམ་དགེ་བས་འདའ་བས་སྙོམ་ལས་མེད།།

བདེ་ཆེན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པས་དམིགས་འཛིན་བྲལ།།

དེ་དྲུག་ལྡན་ན་ཟུག་རྔུ་ལྡང་མི་ནུས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱའམ་འཛིན་བྱེད་རྙི་ལྟ་བུ་དེ་ལས་ཐར་བར་བྱེད་པའི་ཆོས་དྲུག་དེ་གང་ཡིན་ན། རྙེད་པར་དཀའ་བའི་དལ་རྟེན་གྱི་མི་ལུས་རིན་པོ་ཆེ་འདི་ཐོབ་ནས་དམ་པའི་ཆོས་དང་འཕྲད་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱ་ལས་ཐར་བ་ཡིན་པ་དང་། མཚན་ཉིད་ཀུན་ལྡན་གྱི་བླ་མ་དམ་པའི་ཞལ་མཇལ་ནས་མོས་གུས་ཐོབ་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱ་ལས་ཐར་བ་ཡིན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་འཁོར་བའི་བྱ་བ་དེ་སྤངས་ཏེ་འདུ་འཛི་མེད་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱ་ལས་ཐར་བ་དང་། ཟབ་མོའི་གདམས་པ་འཆང་བས་གོལ་སྒྲིབ་མེད་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱ་ལས་ཐར་བ་ཡིན་པ་དང་། སྤྱོད་ལམ་དགེ་བས་འདའ་ཞིང་སྙོམ་ལས་མེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཅན་དེས་ཅི་བྱེད་དགེ་བ་ཤ་སྟག་ཡིན་པས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱ་ལས་ཐར་བ་ཡིན་པ་དང་། བདེ་བ་ཆེན་པོའི་ཡེ་ཤེས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པས་དམིགས་འཛིན་བྱ་རྩོལ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་དག་དྲུག་པོ་དང་ལྡན་ན་ཉོན་མོངས་པའི་ཟུག་ངུ་ལྡང་མི་ནུས་པའམ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱ་ལས་ཐར་བའོ།།

༣༢༣ ཤེས་པ་དྲུག་གི་གདམས་པ་བསྟན་པ།

ཤེས་པ་དྲུག་གི་གདམས་པ་བསྟན་པ་ནི།།

དབེན་པར་སྐྱོ་བས་གཅིག་པུར་མི་ཚུགས་ན།།

སེམས་འཛིན་ལ་སོགས་ཉམས་ལེན་མེད་པར་ཤེས།།

མང་པོའི་མི་དང་འགྲོགས་པར་མི་ཤེས་ན།།

ཐབས་ལ་མི་མཁས་རང་རྒྱུད་ངན་པར་ཤེས།།

བླ་མ་བསྟེན་ཡང་ཆོས་མིན་མི་སྤོང་ན།།

དེ་ཡི་བྱིན་རླབས་ཡོན་ཏན་མ་འགོས་ཤེས།།

ཁེངས་ཤིང་མ་དུལ་ང་རྒྱལ་ཆེ་བ་ན།།

ཉམས་མྱོང་རྩི་མེད་གནས་ལུགས་མ་རྟོགས་ཤེས།།

གདམས་ངག་ཆུང་ལ་ལེ་ལོ་ཆེ་བ་ན།།

ཐར་ལམ་མི་སྙོགས་འཁོར་བར་འཁྱམས་པར་ཤེས།།

རང་དོན་གཙོར་འཛིན་སྙིང་རྗེ་མེད་པ་ན།།

ཐེག་ཆེན་ལམ་དང་སེམས་བསྐྱེད་མེད་པར་ཤེས།།

རྟགས་ལ་བརྟེན་ནས་ནང་གི་ཚུལ་རིག་པས།།

ཆོས་མིན་ལོག་པར་ཞུགས་པ་སྤང་འཚལ་ལོ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། རྟགས་ལ་བརྟེན་ནས་གང་ཡིན་ཤེས་ཡོང་བ་དྲུག་གི་གདམས་པ་བསྟན་པ་ནི། དབེན་པའི་གནས་སུ་སོང་ཡང་ཡུན་རིང་བསྡད་ན་སྐྱོ་བས་གཅིག་པུར་མི་ཚུགས་པར་རི་ཁྲོད་དུ་ཕྱིན་ཀྱང་ཕྱིར་ལོག་པ་དེ་ལ། སེམས་འཛིན་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་འཛིན་གྱི་ཉམས་ལེན་མེད་པར་ཤེས་པ་དང་། མང་པོའི་མི་དང་ཡུན་རིང་དུ་འགྲོགས་པར་མི་ཤེས་པར་གང་ལ་སོང་ན་སུ་དང་འགྲོགས་ཀྱང་། རྩོད་གླེང་དང་ཁ་མཆུ་འབྱུང་བའི་མི་དེ་ནི། ཐབས་ལ་མི་མཁས་ཤིང་གཞན་དང་བསྟུན་མི་ནུས་པའི་གཤིས་རྒྱུད་ངན་པའི་རྟགས་ཡིན་པ་དང་། བླ་མ་ཡུན་རིང་དུ་བསྟེན་པར་བྱས་ཀྱང་ཆོས་མིན་གྱི་བསམ་སྤྱོད་གཏན་ནས་མི་སྤོང་མཁན་ཞིག་ཡིན་ན། མོས་གུས་མེད་པའི་དབང་གིས་བླ་མ་དམ་པ་དེ་ཡི་བྱིན་རླབས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཁོ་རང་ལ་མ་འགོས་པའི་རྟགས་སུ་ཤེས་པ་དང་། ང་ནི་གཟུགས་མཛེས་པ་དང་། རིགས་མཐོ་བ་དང་། ནོར་ཕྱུག་པ་ཡིན་བསམས་ནས་མ་དུལ་བར་ང་རྒྱལ་གྱིས་ཁེངས་ན། དེ་ནི་ཉམས་མྱོང་གི་རྩི་མེད་ཅིང་གནས་ལུགས་ཀྱི་དོན་མ་རྟོགས་པ་ཞིག་ཡིན་པར་ཤེས་ཏེ། ཡོན་ཏན་གྱི་མཆོག་དང་ཐར་བའི་ཟོང་ནི། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཏིང་འཛིན་དང་། ཤེས་རབ་གསུམ་སྟེ་དེ་ལྟ་བུའི་བསླབ་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་མེད་པའི་དབུལ་ཕོངས་ཅན་ཏེ། བསླབ་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་དང་ཉམས་རྟོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཅན་ཞིག་ཡིན་ན་རས་བལ་རྡོག་པས་བརྫིས་པ་ལྟར་དུ་དམན་ས་འཛིན་མཁན་ཞིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་བླ་གྲྭ་སུ་ཡིན་ཡང་ང་རྒྱལ་དང་ཁྱད་པར་དུ་མི་གཞན་ལ་ཁྱད་གསོད་བྱེད་མི་རུང་མ་གཏོགས། རང་གི་ནང་ཆ་ཕྱིར་ཕྱུང་ནས་བསྟན་པ་ལས་མ་འདས་སོ། །གདམས་ངག་ནི་ཆུང་ལ་ལེ་ལོ་ནི་ཆེ་བར་སོང་ན། ཐར་ལམ་མི་སྙོགས་པར་འཁོར་བར་ཕྱིིར་འཁྱམས་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པ་དང་། རང་གི་དོན་གཙོ་བོར་བཟུང་ནས་གཞན་ཕན་སྙིང་རྗེའི་བསམ་པ་ཞིག་གཏན་ནས་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་ན། དེ་ལ་ཐེག་ཆེན་གྱི་ལམ་དང་སེམས་བསྐྱེད་མེད་པར་ཤེས་པ་དང་། སྤྱིར་བཏང་གི་འདང་བརྒྱབ་ན་དེང་སང་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྣམས་ཞི་བའི་གཟིམ་ཁྲི་ལ་མནལ་ཟིན་པའི་རྗེས་ཀྱི་དུས་འདིར། རང་དོན་ཡིད་བྱེད་ཀྱིས་ཀུན་ནས་བསླངས་ཏེ་ང་སྡིག་པ་ཆེ་བས་ཕྱི་མའི་ལམ་ནས་ཅི་རེད་འགྲོ་སྙམ་ནས་ཕྱི་མར་ཕན་པའི་ཆོས་ཤིག་སྒྲུབ་པ་ལ་སྙིང་རུས་བྱེད་པ་རྣམས་ད་ལྟའི་གནས་སྐབས་སུ་ཆོས་པ་རབ་ལ་བརྩི་བ་རུ་འདུག་མོད། འོན་ཀྱང་ཁ་ནས་གཞན་ཕན་ལ་སོགས་པ་བཤད་པ་ཡིན་རུང་དོན་དུ་རང་དོན་ཙམ་ཞིག་སྒྲུབ་ཐུབ་མིན་དཀའ་བའི་གནས་སུ་ཡོད་པས། ཐེག་ཆེན་མ་དགོས་ཐེག་དམན་གྱི་ལམ་ལ་ཚུད་ཡོད་མེད་འཕྱང་མོ་ཉུག་གི་གཞིའོ། །མདོར་ན་ཕྱིའི་རྟགས་ལ་བརྟེན་ནས་གང་ཟག་དེའི་ནང་གི་ཚུལ་རིག་པ་ཡིན་པ་དུ་བ་ལས་མེ་ཡོད་པར་དཔོག་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་ན། ཆོས་པའི་མིང་འཆང་ཐར་བའི་ལམ་ལ་ཞུགས་པ་ཞིག་ཡིིན་དུས་ཆོས་མིན་ལོག་པར་ཞུགས་པ་སྤངས་ནས་ཐར་ལམ་རྣམ་དག་ཅིག་སྙིང་ནས་བསྟེན་འཚལ་ལོ།།

༣༢༤ ཆུད་གཟན་དྲུག་གི་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པ།

ཆུད་གཟན་དྲུག་གི་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པ་ནི།།

ངན་སོང་མི་འཇིགས་སྡིག་པའི་ལས་ངན་སོག།

རྙེད་དཀའི་དལ་འབྱོར་མི་ལུས་ཆུད་རེ་གཟན།།

ཆོས་སྒོར་ཞུགས་ནས་ཕྱོགས་རིས་ཆགས་སྡང་བྱེད།།

ཡང་དག་དོན་གྱི་དད་པ་ཆུད་རེ་གཟན།།

ཐོས་བསམ་ཚིག་གི་ང་རྒྱལ་རྡོ་འཇོང་འཆང༌།།

གནས་ལུགས་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཆུད་རེ་གཟན།།

ཟབ་མོའི་གསང་སྔགས་ཉམས་ལེན་དོན་བཞག་ནས།།

གནད་མེད་བརྩོན་འགྲུས་དཀའ་ཐུབ་ཆུད་རེ་གཟན།།

ཟུང་འཇུག་གཉིས་མེད་ཡེ་ཤེས་མཆོག་བོར་ནས།།

སྣང་སྟོང་མཐར་འཛིན་སྒོམ་པ་ཆུད་རེ་གཟན།།

རི་ངོགས་དབེན་གནས་ཆོས་འགྲུབ་གནས་བཞག་ནས།།

སྡེ་དགོན་གྲོང་འགྲིམ་དངོས་གྲུབ་ཆུད་རེ་གཟན།།

དེ་བས་དེ་དག་ལམ་དུ་མ་སོང་གཅེས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཆུད་གཟན་ནས་འཕྲོ་བརླག་ཏུ་སོང་བ་རྣམ་པ་དྲུག་གི་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པ་ནི། རྨོངས་པའི་གཞན་དབང་དུ་སོང་བ་དུད་འགྲོ་དང་ཀླ་ཀློའི་རང་གཤིས་ཅན་ལུས་ལ་ཚེར་མ་ཟུག་པ་ཙམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ལའང་གཟེ་རེ་དང་དངངས་སྐྲག་ཆེ་ཡང་། རྒྱུ་འབྲས་ལ་ཡིད་ཆེས་ཀྱི་དད་པ་དང་བྲལ་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྐྲག་མ་ཤེས་པའི་དབང་གིས་མི་འཇིགས་པར་མི་དགེ་སྡིག་པའི་ལས་ངན་སོག་པར་བྱེད་པ་དེས། རྒྱུ་དཔེ་གྲངས་གསུམ་གྱི་ཐོག་ནས་རྙེད་པར་དཀའ་བའི་དལ་འབྱོར་ཚང་བའི་ལུས་རྟེན་ཆུད་རེ་གཟན་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བསྟན་པའི་ཆོས་སྒོར་ཞུགས་ནས་ཕྱོགས་རིས་ཆགས་སྡང་བྱེད་རུང་བ་མིན། རྒྱ་གར་ན་གྲུབ་མཐའ་སྡེ་བཞི་མ་གཏོགས་མེད་ལ། བོད་ན་ཆོས་བརྒྱུད་ཆེན་པོ་ཁག་བཞི་དང་། དེ་ལ་ནང་ཚན་དུ་ཕྱེ་ན་སྒྲུབ་བརྒྱུད་བསྟན་པའི་ཤིང་རྟ་བརྒྱད་དང་། བཤད་བརྒྱུད་འདེགས་པའི་ཀ་ཆེན་བཅུ་གཉིས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་གྲངས་ཡོད་པ་ཐམས་ཅད། སྟོན་པ་གཅིག་གི་བསྟན་པ་ཐེག་ཆེན་མདོ་སྔགས་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་ཆོས་ཤ་སྟག་ཡིན་པས་ཐམས་ཅད་ལ་དད་པའི་ཐོག་ནས་རང་གང་ལ་ཞུགས་པའི་ཆོས་དེ་ཉམས་ལེན་དང་སྒྲུབ་པ་མཐར་ཕྱིན་པར་བྱེད་དགོས་པ་ལས། ཡས་མ་ཉན་ཚུལ། མས་མ་བཟང་ཚུལ། ངེད་ཚང་བཟང་རབས་བཤད་ནས་མི་ཤེས་པ་དང་མ་གུས་པའི་དབང་གིས་སར་གནས་ཀྱི་སེམས་དཔའ་ལ་བསྐུར་བ་བཏབས་ནས་ཡང་དག་དོན་གྱི་དད་པ་ཆུད་རེ་གཟན་ནས་ངན་སོང་གི་གཏིང་རྡོ་ལ་འགྱུར་བ་དང་། ཐོས་བསམ་རྒྱུད་ལ་མ་སྦྱར་བར་ཚིག་གི་རྒྱག་བཙོག་བྱེད་པའི་ང་རྒྱལ་གྱི་རྡོ་འཇོང་ངམ་རྡོ་ལོག་ཅིག་འཆང༌ནས་གཞན་རྒྱུད་སྲེག་པར་བྱེད་ན། ཐོས་བསམ་སྒོམ་པའི་དོན་པོ་གནས་ལུགས་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་དང་བྲལ་ནས་ཆུད་རེ་གཟན་པ་དང་། ལམ་ཟབ་མོའི་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཉམས་ལེན་གྱི་དོན་དེ་བཞག་ནས། ཉམས་ལེན་གྱི་ཐབས་དང་གནད་མེད་པ་ཞིག་ལ་སྡུག་བཙིར་གྱིས་བརྩོན་འགྲུས་དང་དཀའ་ཐུབ་བྱེད་པའང་ཆུད་རེ་གཟན་པ་དང་། འོད་གསལ་བདེ་སྟོང་ཟུང་འཇུག་གཉིས་མེད་དོན་གྱི་ཡེ་ཤེས་མཆོག་དེ་ཉིད་བོར་ནས། སྣང་སྟོང་མཐར་འཛིན་གྱི་སྒོམ་པ་བློས་བྱས་སེམས་ཀྱི་འདུ་འཕྲོ་བྱེད་པ་དེ་ཆུད་རེ་གཟན་པ་ཡིན་པ་དང་། རི་ངོགས་སམ་བྲག་སྐྱིབས་ཀྱི་དབེན་པའི་གནས་དམ་ཆོས་རང་བཞིན་གྱིས་འགྲུབ་པའམ་ཏིང་ངེ་འཛིན་རང་ཤུགས་ཀྱིས་སྐྱེ་བའི་གནས་དེ་བཞག་ནས། འདུ་འཛིའི་གནས་སྡེ་བ་དང་དགོན་པའི་མིང་ཡོད་པའི་ཁྱིམ་ཆུང་སྤངས་པའི་ཁྱིམ་ཆེན་ཅན་གྱི་དགོན་པ་སྟེ་དེ་ལྟ་བུའི་སྡེ་གྲོང་འགྲིམས་ནས་འཁྱར་ན་དངོས་གྲུབ་ཆུད་རེ་གཟན་པ་དེ་བས་ཆུད་གཟན་པར་འགྱུར་བའི་ལམ་དེ་དག་ཏུ་མ་སོང་བ་ཤིན་ཏུ་ནས་ཀྱང་གཅེས་སོ།།

༣༢༥ གོང་མའི་རྗེས་སུ་སྙེགས་པའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

གོང་མའི་རྗེས་སུ་སྙེགས་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

སྡིག་སྒྲིབ་བག་ཆགས་རྩད་ནས་གཅོད་འདོད་ན།།

སེམས་ཉིད་རང་བཞིན་གཞི་རྩ་བྲལ་བ་ལྟོས།།

དགོས་འདོད་ནོར་བུ་ཡིད་བཞིན་བཙལ་འདོད་ན།།

ཟབ་མོའི་ལམ་ལ་རྩོལ་བ་རྒྱུན་དུ་བསྲིངས།།

གནས་ལུགས་དོན་གྱི་ཆོས་ཉིད་རྟོགས་འདོད་ན།།

བཙལ་བས་མི་རྙེད་རང་བཞིན་ཞོག་ལ་ལྟོས།།

གདམས་ངག་ཉམས་ལེན་རྒྱུད་ལ་སྦྱོར་འདོད་ན།།

རང་རྒྱུད་ཐུལ་ལ་དེ་ནས་ཉམས་སུ་ལོངས།།

སྙིང་ནས་དམ་ཆོས་ཚུལ་བཞིན་སྒྲུབ་འདོད་ན།།

ཚེ་འདི་བློས་ཐོངས་ཞེན་ཐག་འཁྲི་བ་ཆོད།།

གོང་མའི་རྗེས་སུ་མྱུར་དུ་སྙེགས་འདོད་ན།།

མཛད་སྤྱོད་ལྟོས་ལ་སྒྲུབ་པ་སྙིང་པོར་གྱིས།།

འདི་དག་གནད་ཀྱི་མན་ངག་སྙིང་པོ་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། གོང་མའི་རྗེས་སུ་སྙེགས་འདོད་ན་ཇི་ལྟར་དགོས་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི། འཁོར་བར་འཁྱམ་བྱེད་ཀྱི་རྩ་བ་སྡིག་སྒྲིབ་བག་ཆགས་ཡིན་པས་དེ་རྩད་ནས་གཅོད་པར་འདོད་ན། སེམས་ཉིད་དོན་གྱི་གནས་ལུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་གཞི་རྩ་དང་བྲལ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ལ་ལྟོས་ཤིག དགོས་འདོད་ཅི་བསམ་འགྲུབ་པའི་ནོར་བུ་བསམ་དོན་ཐམས་ཅད་ཡིད་བཞིན་དུ་འགྲུབ་པ་ཞིག་བཙལ་ནས་ཐོབ་པར་འདོད་ན། ཟབ་མོའི་ལམ་ལ་རྩོལ་བ་རྒྱུན་དུ་བསྲིངས་ནས་གདམས་པ་ཟབ་མོ་རྒྱུན་དུ་བསྟེན་ཏེ་ཡུན་རིང་པོར་འབད་པ་བྱེད་དགོས་པ་དང་། བཅོས་མ་མིན་པའི་གནས་ལུགས་དོན་གྱི་ཆོས་ཉིད་དངོས་སུ་རྟོགས་པར་འདོད་ན། བྱ་བྱེད་དང་རྩོལ་བའི་ཡུལ་མིན་ཕྱིར་བཙལ་བས་མི་རྙེད་པས་མ་བཙལ་བྱ་རྩོལ་བྲལ་བའི་ངང་དུ་རང་བཞིན་རང་བབས་སུ་ཞོག་ལ་ལྟོས་དང་རྟོགས་པ་སྟེ། རང་བཞིན་བཞག་པས་འོད་གསལ་ཉི་ཟླ་འཆར། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །དེ་ཡང་ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མིན་གྱི་སྔོན་འགྲོ་སྔོན་དུ་སོང་བས་མ་ཚད། དབང་གིས་སྨིན་ཅིང་ཁྲིད་ཀྱིས་གྲོལ་བ་སྟེ་མཚན་ལྡན་གྱི་བླ་མས་རིག་པ་ངོ་སྤྲོད་ཀྱི་སྐབས་གདམས་ངག་ཐེབས་པ་དག་གིས་དེ་ལྟར་རྟོགས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལས་གཞན་དུ་རང་བཞིན་གྱིས་བཞག་ན་ཐ་མལ་བ་ད་ལྟའི་འདི་ལས་མི་འཕགས་པས། ཇི་ཙམ་བཟང་ཡང་ལུང་མ་བསྟན་ཙམ་དང་། ཡང་ན་ཀུན་གཞིའི་ཁམས་ལ་ལྕགས་ཀྱི་དྲྭ་མིག་ཏུ་ཚུད་པ་ལྟར་དུ་ཕར་འཇུག་ཤེས་ཀྱང་ཚུར་འབུད་མི་ཤེས་པ། བསོད་ནམས་ཀྱིས་ཁྱོག་ན་གཟུགས་མེད་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བ་དང་། མ་ཁྱོག་ཚེ་འཕྱི་བ་སོགས་དུད་འགྲོའི་ལུས་རྟེན་གྱི་རྒྱུ་རུ་འགྱུར་བ་ལའང་ཐང་མེད་དོ། །དེས་ན་གདམས་ངག་ཡང་དག་པར་ཉམས་སུ་ལེན་པས་རྒྱུད་ལ་སྦྱོར་འདོད་པ་ཡིན་ན། དང་པོར་བློ་སྦྱོང་གིས་རང་རྒྱུད་ཐུལ་ལ་དེ་ནས་གདམས་ངག་ཉམས་སུ་ལོངས༌ཤིག་དང་གོ་རིམ་མ་འཆོལ་བའོ། །སྙིང་ཁོང་རུས་པའི་གཏིང་ནས་དམ་པའི་ཆོས་རྣམ་པར་དག་པ་ཚུལ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་པར་འདོད་ན། དང་པོར་ཚེ་འདི་བློས་ཐོངས་དང་ཞེན་ཐག་གི་འཁྲི་བ་ཆོད་ནས་ཆོས་ཚུལ་བཞིན་དུ་འགྲུབ་པ་ལས་ཚེ་འདི་བློས་མ་ཐོངས་དུས་ཆོས་བརྒྱད་ཀྱི་ཞེན་པ་ཡོད་པས་དམ་པའི་ཆོས་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པ་ཡིན། དེ་ཡང་ཚེ་འདི་བློས་གཏང་དགོས་ཞེས་པ་དེ། ཚེ་འདི་བློས་བཏང་ནས་རང་མེད་གྱིས་ཤོག་ཅེས་པའི་དོན་མིན་པར་ཚེ་འདིའི་དོན་ཆུང་གི་བྱ་བ་བློས་བཏང་ནས་ཕྱི་མའི་དོན་ཆེན་སྒྲུབས་ཤིག་ཅེས་པའི་དོན་ཡིན། དེས་ན་ཚེ་འདི་བློས་མི་ཐོངས་པ་ནི་ཆོས་བརྒྱད་ལ་ཞེན་པ་མ་ཆོད་པ་ཡིན། གལ་སྲིད་ཆོས་བརྒྱད་ལ་ཞེན་པ་མེད་ན་ཟས་གོས་གནས་ཁང་སོགས་ཀྱི་ཉེར་སྤྱོད་ལ་བཀག་པ་མེད་དེ། ཞེན་པ་མེད་ན་གོས་འབུམ་རི་བ་སོགས་གྱོན་དུ་རུང་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཀའ་ལས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དམ་པ་གོང་མ་དག་གི་རྗེས་སུ་མྱུར་དུ་སྙེགས་པར་འདོད་ན་དེ་དག་གི་དམ་པའི་རྣམ་ཐར་དང་མཛད་སྤྱོད་ལ་ལྟོས་ལ་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པ་སྙིང་པོར་གྱིས་ཤིག་དང་། དྲུག་པོ་འདི་དག་གནད་ཀྱི་མན་ངག་སྙིང་པོ་ཡིན་ནོ།།

༣༢༦ སྤྱི་ཡི་ཚུལ་དང་མི་མཐུན་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

སྤྱི་ཡི་ཚུལ་དང་མི་མཐུན་ཆོས་དྲུག་ནི།།

རང་གི་ངན་སྤྱོད་སྣ་དགུ་ཚང་བྱས་ནས།།

གཞན་དག་མགུ་རེ་ཆོས་པའི་ལུགས་མ་ཡིན།།

རང་གི་གཡོ་སྒྱུ་ཁྲམ་གསུམ་ཚང་བྱས་ནས།།

དཀོན་མཆོག་མཉེས་རེ་ཆོས་པའི་ལུགས་མ་ཡིན།།

དབེན་པའི་གནས་སུ་བརྩོན་པས་མི་བསྒྲུབ་པར།།

ཆོས་ལ་རེ་འཁང་ཆོས་པའི་ལུགས་མ་ཡིན།།

ཚིག་ཏུ་སྙིང་རྗེ་ལག་ལེན་རང་འདོད་སྒྲུབ།།

གཞན་དོན་འགྲུབ་རེ་ཆོས་པའི་ལུགས་མ་ཡིན།།

སེམས་ལ་བདག་འཛིན་ཁ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད།།

ཐར་ལམ་སྙོགས་རེ་ཆོས་པའི་ལུགས་མ་ཡིན།།

སེམས་ལ་རང་ལྟ་ཁ་ལ་མཐའ་བྲལ་ཟེར།།

གནས་ལུགས་རྟོགས་རེ་ཆོས་པའི་ལུགས་མ་ཡིན།།

དེ་བས་བསྟན་པ་སྤྱི་ཡི་སྲོལ་ཉམས་སྤང༌།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཆོས་པ་སྤྱི་ཡི་ཚུལ་དང་མི་མཐུན་པའི་ཆོས་དྲུག་དེ་གང་ཡིན་ན། རང་གི་ངོས་ནས་ངན་སྤྱོད་སྣ་དགུ་མི་བྱེད་རྒྱུ་ཞིག་མེད་པར་བྱས་ནས། ད་དུང་གཞན་དག་མགུ་བའི་རེ་བ་བྱེད་པ་ནི་ཆོས་པའི་ལུགས་མ་ཡིན་ཏེ། ངན་སྤྱོད་སྣ་དགུས་བསྟན་པ་མགོ་ནས་བཤིག་ན་དེ་བསྟན་པའི་བླ་བཙོང་ཡིན་པ་དང་། ཁྱད་པར་བསྟན་འཛིན་གྱི་མིང་བཟུང་ནས་བསྟན་པའི་སེལ་བྱས་ན་དེ་བདུད་ཀྱི་སྤྲུལ་བ་ཡིན་པ་རྟགས་ཀྱིས་གྲུབ་པ་ཡིན། དེ་བཞིན་དུ་བསྟན་འཛིན་ཡང་དག་ཡིན་ན་མངོན་སུམ་ཚད་མའི་ལམ་ནས་མཐོང་དུ་ཡོད་པའི་རྟགས་ཡོད་དགོས། རྟགས་དང་གཏན་ཚིགས་གཙོ་བོར་བྱེད་པ་ནི་རིགས་པ་སྨྲ་བའི་ལུགས་ཡིན། གཞན་ཡང་རང་གི་རྒྱུད་ན་གཡོ་སྒྱུ་ཁྲམ་གསུམ་ཚང་བ་ཞིག་བྱས་ནས། ད་དུང་དཀོན་མཆོག་གསུམ་པོ་མཉེས་པའི་རེ་བ་བྱེད་པའང་ཆོས་པའི་ལུགས་མ་ཡིན་པ་དང་། དབེན་པའི་གནས་སུ་བརྩོན་པས་སྒྲུབ་པ་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་སྒོ་ནས་རྒྱུད་ལ་སྦྱར་ནས་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་བྱ་བ་མི་བསྒྲུབ་པར། ང་ད་དུང་ཡོན་ཏན་ཞིག་མི་སྐྱེ་བ་ཅིའི་ཕྱིར་བསམས་ནས་ཆོས་ལ་རེ་འཁང་བྱེད་པ་ཆོས་པའི་ལུགས་མ་ཡིན་ཏེ་རང་གིས་མ་འགྲུབ་པ་ལས་ཆོས་ཀྱིས་མ་འགྲུབ་པ་མིན་པའི་ཕྱིར། ཚིག་ཏུ་སྙིང་རྗེ་བར་བཤད་ཀྱང་ལག་ལེན་དུ་རང་འདོད་འབའ་ཞིག་བསྒྲུབས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་ཉིན་རྟག་པར་ཚིག་བཞི་རེ་ལས་མ་བཏོན་ཡང་ཐེག་ཆེན་མདོ་སྔགས་ཀྱི་ཆོ་ག་དང་སྒྲུབ་པ་རྒྱུན་ཁྱེར་གང་བྱས་ཀྱང་། སྐྱབས་འགྲོ་སེམས་བསྐྱེད་མེད་ས་ཞིག་མེད་པ་དང་། ཇི་ལྟར་སྔོན་གྱི་བདེ་གཤེགས་ཀྱིས། །ཞེས་སོགས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་རྟེན་མཛུབ་མོ་ཙམ་ཞིག་ལས་མ་མཇལ་ཡང་ལེན་ཁུལ་བྱེད་པ་ཡིན་ཡང་། དོན་དུ་སྙིང་རྗེ་དང་འབྲེལ་བ་དཀོན་པོ་ཡིན་པ་དང་། ཆོས་བཤད་པའི་ཚེ་ཡང་མ་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཞེས་པ་ནི་ཁར་བྱང་ནས་ཡོད་ཀྱང་། དོན་ལག་ལེན་གྱི་ཐོག་ནས་ཅི་བྱེད་ཐམས་ཅད་རང་འདོད་ཀྱིས་ཁྱེར་ཏེ། བྱང་སྡོམ་བླངས་པ་དེ་ཡང་འདི་ནི་དགེ་བ་རླབས་ཆེན་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་རིང་ཉིད་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྲས་ཀྱི་རིགས་སུ་གཏོགས་པ་དང་། སྡིག་པ་འདིས་འདག་པ་དང་། བསྐལ་ཆེན་མང་པོའི་ཚོགས་འདིས་སྡུད་པ་རེད་སོགས་བསམས་པའི་ཕུགས་དེ་དེད་ནས་ཡོང་ན་རང་འདོད་ལ་ཐུག་ཡོད་དུས་དེ་ནི་རང་འདོད་ཆེ་བའི་ཅོལ་ཆུང་ཡིན་པས་བསླབ་སྤྱོད་ཀྱང་སྲུང་མི་ཐུབ་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་དམ་པ་ལ་འགྲོ་བ་མིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་འབད་པ་བྱེད་དགོས་ཏེ། དང་པོ་མ་དག་པའི་སེམས་ཅན་རང་འདོད་ཅན་ཞིག་གིས་སྦྱངས་ནས་སྐབས་ཤིག་རང་དོན་དང་བྲལ་ནས་སངས་རྒྱས་འགྲུབ་དགོས་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་བོན་མེད་པ་ཞིག་དང་། འབད་ཀྱང་ཐར་བ་མི་ཐོབ་པ་ཞིག་མེད་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་ཁས་སྙིང་རྗེ་བཤད་ཅིང་ལག་གིས་རང་འདོད་བསྒྲུབས་ནས་ད་དུང་གཞན་དོན་འགྲུབ་པར་རེ་བ་ནི་ཆོས་པའི་ལུགས་མ་ཡིན་པ་དང་། སེམས་ལ་བདག་འཛིན་དམ་ཧྲང་ངེ་ཡོད་པ་ཞིག་གིས་ཁ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་བཤད་དེ། ཐར་ལམ་སྙོགས་པར་རེ་བ་ཡང་ཆོས་པའི་ལུགས་མ་ཡིན་པ་དང་། སེམས་ལ་རང་ལྟའམ་བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་མདུད་པ་དམ་པོ་བརྒྱབ་ཡོད་པ་ཞིག་གིས་ཁ་ལ་སྟོང་ཉིད་དང་མཐའ་བྲལ་ཟེར་བ་རྐྱང་པ་ཞིག་གིས། གནས་ལུགས་རྟོགས་པར་རེ་བ་དེའང་ཆོས་པའི་ལུགས་མ་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་ཆོས་པ་སྤྱི་ཡི་ཚུལ་དང་མི་མཐུན་ཞིང་བསྟན་པ་སྤྱི་ཡི་སྲོལ་ཉམས་པར་བྱེད་པས་སྤང༌དགོས་སོ། །འདི་ཚོ་ལ་ལྟ་དུས་འདི་ཡང་ང་ལ་གསུངས་འདུག དེ་ཡང་ང་ལ་གསུང་བར་འདུག་གོ་སྙམ་པ་ཤ་སྟག་ཏུ་འདུག་པ་ནི་གདམས་ངག་གི་མཆོག་མཚང་ལ་རྒོལ་བ་གསུངས་པ་དེ་ཡིན་པས། རང་སྐྱོན་གྱི་མཚང་རང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ཤེས་ཐུབ་དགོས་པ་དང་། ཤེས་ནས་སྤང་ཐབས་ལ་འབད་དགོས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཀློང་ཆེན་པས་དུས་ལ་མངོན་པར་སྐྱོ་བ་བི་ཛ་ཧ་ར་ལས། མི་རྟག་ཚིག་ཏུ་འཆད་ཀྱང་རྟག་པར་འཛིན། །ཚད་མེད་སྙིང་རྗེ་བརྗོད་ཀྱང་རྒྱུད་མ་ཐུལ། །ཐམས་ཅད་བདེན་མེད་ཟེར་ཡང་དངོས་པོར་ཞེན། །འདོད་ཡོན་འདུ་འཛི་ཟེར་ལ་སེམས་འདི་སྐྱོ། །རང་ཉིད་བཤེས་གཉེན་དམ་པ་རློམ་ན་ཡང་། །ཀུན་ལ་ཁྱད་གསོད་ཉེ་བར་མ་ཞི་བ། །དོན་ལ་རྨོངས་པའི་མཁས་པ་ཡ་མཚན་ཅན། །ཆོས་མེད་དྲེད་པོར་གྱུར་ལ་སེམས་འདི་སྐྱོ། །གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ།།

༣༢༧ ཤིན་ཏུ་དགེ་ཞིང་ལེགས་པའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

ཤིན་ཏུ་དགེ་ཞིང་ལེགས་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

བསྟན་པ་གནས་ཤིང་དལ་འབྱོར་ཐོབ་དུས་འདིར།།

འཁོར་བའི་དོང་ལས་མྱུར་དུ་འབྲོས་རེ་རན།།

ཐོས་བསམ་སྙིང་པོའི་ཉམས་སུ་ལེན་དུས་འདིར།།

རང་རྒྱུད་ཁེངས་པའི་ཆོས་དང་བསྲེ་རེ་རན།།

སྣ་ཚོགས་སྡུག་བསྔལ་འགལ་རྐྱེན་མང་དུས་འདིར།།

སྒྲུབ་པའི་ཆོས་ལ་སྙིང་རུས་བསྐྱེད་རེ་རན།།

ཚོགས་དྲུག་སྒོ་ལ་ཡུལ་དྲུག་ཤར་དུས་འདིར།།

གཟུང་འཛིན་གཉིས་སྣང་རང་སར་གྲོལ་རེ་རན།།

ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་པའི་དོན་ལ་བསྒོམ་དུས་འདིར།།

རིག་པའི་རྩལ་སྦྱོང་ཕྱོགས་མེད་བྱེད་རེ་རན།།

གཏན་གྱི་འདུན་མ་ད་རེས་བསྒྲུབ་དུས་འདིར།།

བརྩེ་བའི་གདམས་ངག་འབད་པས་སྒྲུབ་རེ་རན།།

དེ་ལྟར་གཉེན་པོས་རང་ཚོད་མ་ཟིན་ན།།

འཆི་དུས་ལུས་ལ་འཆི་བདག་བཞད་གད་བྱེད།།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་བྱས་ན་ཤིན་ཏུ་དགེ་ཞིང་ལེགས་པའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ་ནི། རྒྱལ་བ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་ད་དུང་གནས་ཤིང་མ་ཉམས་པ་དང་། རང་ངོས་ནས་ཀྱང་དལ་འབྱོར་གྱི་རྟེན་བཟང་ཐོབ་ཡོད་པའི་དུས་འདིར། འཇིགས་སུ་རུང་བའི་འཁོར་བའི་དོང་ཆེན་འདི་ལས་མྱུར་དུ་འབྲོས་རེ་རན་པ་ཡིན་པ་དང་། འཁོར་བའི་གནས་ནས་འབྲོས་དུས་རྟ་ཟིན་སྒ་ཟིན་བྱས་ནས་བྲོས་པའམ། ཡང་ན་འཕྲུལ་ཆས་ཀྱི་འཁོར་རིལ་ཞིག་ཏུ་བསྡད་ནས་ས་ཡུལ་བརྗེས་ནས་འབྲོས་འགྲོ་ས་མེད་དེ། དུག་ཁོག་ཏུ་བཟུང་ནས་ང་དུག་ལ་འབྲོས་པ་ཡིན་ཞེ་ན་སྨྱོན་པའི་སྐད་ཆ་ཡིན་པ་དང་ཁྱད་མེད་པ་ཡིན། འོ་ན་ཇི་ལྟ་བུའི་སྒོ་ནས་འབྲོས་དགོས་པ་རེད་ཅེ་ན། བསྟན་པ་གནས་ཤིང་དལ་འབྱོར་ཐོབ་དུས་འདིར་སྙིང་ནས་སྙིང་པོའི་ལྷ་ཆོས་རྣམ་དག་ཅིག་བསྒྲུབས་ནས་འབྲོས་དགོས་ལ། དེ་ཡང་མགོ་ངེས་འབྱུང་གིས་འཛིན་དགོས་པས། དལ་འབྱོར་རྙེད་པར་དཀའ་བ་དང་། ཚེ་ལོང་མེད་ཡིན་པ་དང་། ལས་རྒྱུ་འབྲས་བསླུ་བ་མེད་པ་དང་། ངན་སོང་དུ་སྐྱེས་ན་སྡུག་བསྔལ་ཆེ་བ་སྟེ་དེ་རྣམས་ཁ་བཤད་མིན་པའི་དོན་ཐོག་ནས་ཤེས་ཚེ། འཁོར་བ་ལས་བློ་ལྡོག་སྟེ་དེ་ལས་ཐར་འདོད་ཀྱི་བློ་དང་བཅས་པའི་ངེས་འབྱུང་རྣམ་དག་བསྐྱེད་པའི་གོམ་པ་དང་པོ་དོར་ནས། སྙིང་རྗེས་ཀུན་ནས་བསླངས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་རྒྱུད་ལ་བསྐྱེད་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ཡང་འཁོར་བའི་གནས་ལས་འབྲོས་ལུགས་ཐ་མ་ནི། ངེས་འབྱུང་གིས་ཀུན་ནས་བསླངས་ཏེ་རང་གཅིག་པུ་ཐར་བའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་དང་། འབྲོས་ལུགས་རབ་ནི་སྙིང་རྗེ་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་བསླངས་ཏེ་མ་རྒན་འགྲོ་དྲུག་གི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱ་མཚོ་ལས་ཐར་བའི་ཆེད་དུ་ཐེག་ཆེན་མདོ་དང་སྔགས་ཀྱི་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་གསུམ་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ལ་བརྩོན་པའོ། །ཐོས་བསམ་བྱས་པའི་སྙིང་པོའི་དོན་ཉམས་སུ་བླངས་ནས་གནད་ལ་ཕབ་པའི་དུས་འདིར། རང་རྒྱུད་ཁེངས་པའམ་རང་རྒྱུད་གང་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་དང་རང་གི་རྒྱུད་བསྲེ་རན་པ་སྟེ། ཆོས་དང་རང་རྒྱུད་མ་འདྲེས་ནས་ཆོས་ཀྱིས་རང་རྒྱུད་ལ་ཕན་མེད་པ། དཔེར་ན་ཆོས་རང་གིས་སྦྱངས་པས་མི་ཚད་པར་མི་ལ་བཤད་ནས་ཚེ་ཕྱེད་སོང་ཡོད་ཀྱང་ཆོས་དང་རང་རྒྱུད་བསྲེ་ཐུབ་མེད་པའི་དབང་གིས་བདག་འཛིན་གྱི་སྤུ་རིས་གྲ་མ་ཉམས་དྲི་མ་ཞུགས་པར་ཡོད་ན་རང་རྒྱུད་དང་པོའི་ས་ནས་སོར་གང་མ་འཕགས་པ་དང་། ཆོས་སྒྲུབ་པའི་ཚེ་སྣ་ཚོགས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་འགལ་རྐྱེན་མང་པོ་ཞིག་བྱུང་ན་དེའི་སྐབས་སུ་སྒྲུབ་པའི་ཆོས་ལ་སྙིང་རུས་ལྷག་པར་དུ་བསྐྱེད་རེ་རན་པ་དང་། མིག་སོགས་རྣམ་ཤེས་ཚོགས་དྲུག་གི་སྒོ་ལ་གཟུགས་སོགས་ཡུལ་དྲུག་གི་སྣང་བ་ཤར་བའི་དུས་འདིར། གཟུང་དང་འཛིན་པ་གཉིས་སུ་སྣང་བའི་གཟུང་འཛིན་རྒྱང་ཆད་དུ་སྣང་བའི་བློ་འདི་རང་སར་གྲོལ་ནས་འཛིན་མེད་མཉམ་པ་ཆེན་པོའི་ངང་དུ་དྭངས་རེ་རན་པ་དང་། ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་པའི་དོན་ལ་བསྒོམས་ནས་ཉམས་ལེན་གནད་དུ་དྲིལ་བའི་དུས་འདིར། གང་ཤར་གསལ་སྟོང་འཛིན་མེད་ཀྱི་རིག་པའི་རང་རྩལ་སྦྱངས་ནས་བྱ་བྲལ་རྒྱ་ཡན་ལྷུན་མཉམ་གྱི་ཕྱོགས་མེད་སྤྱོད་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ཉམས་ལེན་བྱེད་རེ་རན་པ་དང་། ཚེ་རབས་གཏན་གྱི་འདུན་མ་ད་རེས་ཚེ་ལུས་འདིའི་སྟེང་ནས་བསྒྲུབ་པའི་དུས་སྐབས་འདིར། བརྩེ་བའི་གདམས་ངག་གནང་བ་དེ་འབད་པས་སྒྲུབ་རེ་རན་པས། ད་ལྟ་རན་པའི་དུས་འདིར་མ་བསྒྲུབས་ན་དཀའ་ཚེགས་ཆེན་པོ་དང་ཕྲད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དང་པོ་ཆོས་ལམ་དུ་མ་ཞུགས་གོང་དུ་མ་ཤེས་པའི་དབང་དུ་སོང་བ་དང་། དེ་ནས་གཟུགས་བརྙན་ཙམ་གྱི་ཆོས་ལམ་དུ་ཞུགས་ཁུལ་བྱས་ནས་གོས་ཀྱི་ཚོན་མདོག་ཅིག་བསྒྱུར་ཀྱང་། ཕྱི་བསྒྱུར་ཀྱང་ནང་འགྱུར་བ་དཀའ་བའི་ཚད་ལ་ཐོན་ནས་བསག་རྒྱུ་སྡིག་པ་ཤ་སྟག་ལ་སོང་། དེ་ནས་ཆོས་མང་པོ་ཞུས་ལོ་དང་། ཉམས་ལེན་ཡང་མང་རབ་ཏུ་བྱས་ལོ་དང་། ཁ་ཏོན་དགེ་སྦྱོར་མི་ཆད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་ཁུལ་བྱས་ཀྱང་། ལུས་ངག་གི་དགེ་སྦྱོར་དང་མཐུན་པའི་ནང་སེམས་ཀྱི་ཀུན་སློང་དང་མཐུན་པའི་ལྟ་སྤྱོད་རྣམ་དག་ཅིག་ད་དུང་དཀའ་བའི་ཚད་ལ་ཐོན་ནས། ཉིན་རེའི་དགེ་སེམས་དང་སྡིག་ལས་གཉིས་ཀ་བསྡུར་ཡོང་ན་དགེ་སེམས་ཀྱི་རྡེའུ་དཀར་པོས་ཆ་ཤས་མང་པོ་ཞིག་ཟིན་མེད་པའི་ས་ཚོད་ལ་སླེབས་ནས་འཆི་དུས་ཐ་མལ་དུ་ལུས་པའི་སྐབས་སུ་འཆི་བདག་གི་བཞད་གད་དེ་ཆོས་པ་ཡིན་མདོག་པར་ཡོད་ཀྱང་ཚད་འདི་ལྟ་བུ་ལ་ཐོན་པ་ལ་ཞེས་པའི་ཁྲེལ་དགོད་བྱེད་བཞིན་ཐུར་དུ་འཁྲིད་པ་ཡིན་ནོ།།

༣༢༨ མི་འགྲུབ་འགལ་བ་གླབ་ཅོལ་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

མི་འགྲུབ་འགལ་བ་གླབ་ཅོལ་ཆོས་དྲུག་ནི།།

རང་གིས་རང་ལ་རང་དབང་མ་ཐོབ་པར།།

གཞན་དབང་བྱེད་འདོད་འགལ་བ་གླབ་ཅོལ་ཞིག།

རང་ཕན་མ་བསྒྲུབས་ཕན་འདོགས་མི་ནུས་བཞིན།།

གཞན་ཕན་སྒྲུབ་འདོད་འགལ་བ་གླབ་ཅོལ་ཞིག།

རང་ཉིད་སློབ་མའི་མཚན་ཉིད་མི་ལྡན་པར།།

སློབ་དཔོན་བྱེད་འདོད་འགལ་བ་གླབ་ཅོལ་ཞིག།

རང་ཉིད་ཀོ་སྐམ་བཞིན་དུ་མ་དུལ་བར།།

གཞན་རྒྱུད་འདུལ་བ་འགལ་བ་གླབ་ཅོལ་ཞིག།

རང་ལ་འདིར་རྒྱག་རྟོགས་པའི་གདེང་མེད་པར།།

གཞན་ལ་སྒོམ་འབོགས་འགལ་བ་གླབ་ཅོལ་ཞིག།

རང་ཉིད་ཐ་མལ་ཀུན་སྤྱོད་མ་ལོག་པར།།

གཞན་དག་ཆོས་འགོད་འགལ་བ་གླབ་ཅོལ་ཞིག།

དེ་འདྲའི་རང་བཞིན་སྐྱོན་གྱིས་མ་གོས་གཅེས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། མི་འགྲུབ་འགལ་བ་ཅན་གྱི་གླབ་ཅོལ་ལམ་བབ་ཅོལ་གྱི་ཆོས་དྲུག་དེ་གང་ཡིན་ན། དང་པོ་རང་རྒྱུད་དུལ་བའི་རང་དབང་རང་གིས་མ་ཐོབ་པར་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་དུ་ཤོར་སོང་བ་ཞིག་གིས། གཞན་ལ་དབང་བྱེད་འདོད་ནི་འགལ་བ་ལྟག་སྤྲོད་གླབ་ཅོལ་ཏེ་བབ་ཅོལ་གྱི་ལས་ཡིན་པ་དང་། གཞན་དོན་སྒྲུབ་པའི་ཆེད་དུ་རང་རྒྱུད་ལ་ནུས་པ་ཡོད་པ་བྱེད་པའི་རང་ཕན་མ་བསྒྲུབས་པས་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་མི་ནུས་པ་ཡིན་བཞིན་དུ། ད་དུང་གཞན་ཕན་སྒྲུབ་འདོད་བྱེད་པར་རློམ་པ་དེ་འགལ་བ་གླབ་ཅོལ་ཡིན་པ་དང་། རང་ཉིད་སློབ་མ་ཞིག་བྱེད་པའི་ཆ་ཚད་དམ་མཚན་ཉིད་མི་ལྡན་པར། གཞན་གྱི་སློབ་དཔོན་བྱེད་པར་འདོད་པ་དེ་འགལ་བ་གླབ་ཅོལ་དཔེར་ན་ང་འདྲ་བ་ལ་གསུངས་པ་རེད། དོན་ངོ་མས་བཤད་ན་རང་ཉིད་སློབ་མ་ཚད་འཚམས་ཤིག་གི་ཆ་ཚད་མི་ལྡན་བཞིན་དུ་ད་རུང་གཞན་ལ་བཤད་རྒྱུ་འདི་ཚོ་མ་བབས་པའི་ལས་རེད། འདིའི་གོང་འོག་གི་དྲུག་པོ་འདི་ཚང་མ་ང་ལ་ཚད་གཞི་བླངས་འདུག་བསམ་རྒྱུའི་མཚན་གཞི་བྱེད་ཆོག་པར་འདུག ཡིན་ཡང་དུས་རབས་འདིའི་བསྟན་སྲོག་ཆོས་བརྒྱུད་མཐུད་པའི་དོན་དུ་བསམ་བློ་བཏང་བའི་ཀུན་སློང་གི་དབང་དུ་བྱས་ན་འགལ་གཞི་དེ་ཙམ་ཞིག་མི་ཆེ་བ་ཡིན་ནམ་སྙམ་པ་ཡིན། རང་ཉིད་ཀོ་གྱོང་སྐམ་པོ་བཞིན་དུ་རྒྱུད་མ་དུལ་བར། གཞན་གྱི་རྒྱུད་འདུལ་བ་དེ་འགལ་བ་གླབ་ཅོལ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། རང་ལ་ཚེ་འདིར་རྒྱགས་ཕྱེ་ལྟ་བུའི་རྟོགས་པའི་གདེང་མེད་པར་རམ་ཡང་ན་རང་མདའ་འདི་ནས་འཕངས་ན་མདེའུ་འདིར་རྒྱག་པར་འདུག་སྙམ་པའི་ཞེ་ཚོད་དང་རྟོགས་པའི་གདེང་མེད་པར། གཞན་ལ་སྒོམ་འབོགས་ནས་ཕྱག་རྫོགས་ཀྱི་ཁྲིད་བཤད་པ་ནི་འགལ་བ་གླབ་ཅོལ་ཡིན་པ་དང་། རང་ཉིད་ཀྱིས་མི་དགེ་བ་ཙམ་ཞིག་སྤངས་ནས་ཐ་མལ་གྱི་ཀུན་སྤྱོད་ལས་མ་ལོག་བཞིན་དུ། གཞན་དག་ཆོས་ལ་འགོད་པའི་ཚུལ་བྱེད་པ་དེ་ཡང་འགལ་བ་གླབ་ཅོལ་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་འདྲའི་རང་བཞིན་གྱི་སྐྱོན་དྲུག་པོ་དང་དེ་ལས་གཞན་པའི་སྐྱོན་གྱིས་མ་གོས་པ་ཤིན་ཏུ་ནས་ཀྱང་གཅེས་སོ།།

༣༢༩ དམ་ཆོས་ལེགས་པར་བསྐུལ་བའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

དམ་ཆོས་ལེགས་པར་བསྐུལ་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

དོན་མེད་འཇིག་རྟེན་བྱ་བ་སྤོང་འདོད་ན།།

དད་པ་སྐྱེ་དུས་བྱ་བྱེད་འཕྲོ་ལ་ཞོག།

བྱས་ཀྱང་ཆུ་གཉེར་འདྲ་སྟེ་ཟིན་དུས་མེད།།

དབེན་པའི་གནས་སུ་ཕྱིན་ནས་སྒྲུབ་འདོད་ན།།

དྲན་དུས་དྲན་པ་ཤོལ་མེད་དེ་ཀར་སོང༌།།

དེ་དུས་མ་ཕྱིན་འགལ་རྐྱེན་ཤོལ་འདེབས་མང༌།།

བླ་མ་བསྟེན་དུས་ཅི་གསུང་བཀའ་ཉན་དགོས།།

ངས་བྱས་ཡུས་ཀྱིས་ཐུགས་ཟིན་དུས་མི་འོང༌།།

སེམས་ཉིད་བལྟ་དུས་མ་བཅོས་རང་བཞག་དགོས།།

མ་བཞག་བཅོས་མས་རང་ངོ་མཐོང་དུས་མེད།།

ཡོན་ཏན་འཚོལ་དུས་བརྩོན་འགྲུས་གཉུག་བསྲིང་དགོས།།

ངང་ཐུང་རེས་འཇོག་ཡོན་ཏན་རྫོགས་དུས་མེད།།

ཟད་སར་སྐྱེལ་དུས་གནས་ལུགས་ས་ཟིན་དགོས།།

གཞན་དུ་བཙལ་བས་རྙེད་པའི་དུས་མི་འོང༌།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། དམ་ཆོས་རྣལ་མ་སྒྲུབ་པ་ལ་ལེགས་པར་བསྐུལ་བའི་ཆོས་རྣམ་པ་དྲུག་ནི། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་རུ་གྱུར་པའི་དོན་མེད་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བར་འདོད་ན། ངེས་འབྱུང་དང་དད་པ་སྐྱེ་བའི་དུས་སུ་བྱ་བྱེད་ཐམས་ཅད་འཕྲོ་ལ་བཞག་དགོས་པ་ལས་ཚར་སྒུག་བྱེད་དུ་མེད་དེ། བྱས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཚར་དུས་གཅིག་ལངས་ནས་ཚར་དུ་མེད་པ་ཆུའི་གཉེར་མ་དང་འདྲ་བར་གཅིག་གི་ཟླ་ལ་གཅིག་བྱུང་ནས་ཟིན་དུས་ཤིག་མེད་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་བྱས་ན་མི་ཟིན་བསྐྱུར་ན་ཟིན་པས་ལས་འཕྲོ་བྱེད་འཕྲོ་ལ་བཞག་ཐུབ་དགོས་པ་ལས། སང་ཉིན་བྱེད་དགོས་བསམ་དུ་མེད་དེ་སང་ཉིན་གྱི་རྗེས་སུ་སང་ཉིན་ཟད་དུ་མེད་པ་ཡོད་པས་སོ། །ཁྱད་པར་དུ་དབེན་པའི་གནས་སུ་ཕྱིན་ནས་སྒྲུབ་པ་བྱེད་འདོད་ན། དྲན་དུས་དྲན་པ་དེའི་ཐོག་ནས་ཤོལ་ལམ་ཕྱི་བཞག་མེད་པར་དེ་ཀར་སོང༌། དེ་དུས་མ་ཕྱིན་པའམ་འགྲོ་མ་ཐུབ་དུས་འགལ་རྐྱེན་ཤོལ་འདེབས་བྱེད་མཁན་མང༌པོ་ཐོན་ནས་མཐར་འགྲོ་མི་བཏུབ་པར་འགྱུར་བ་དང་། བླ་མ་བསྟེན་དུས་བླ་མས་ཅི་གསུང་གི་བཀའ་ཉན་དགོས་པ་ལས། ཡར་བླ་མ་ལ་ངས་སྒྲུབ་པ་བྱས་རབས་ཀྱི་ཡུས་འདྲེན་བྱས་པས་བླ་མའི་ཐུགས་ཟིན་པའི་དུས་མི་འོང་བའི་ཕྱིར། བླ་མའི་ཐུགས་ཟིན་པར་བྱེད་པ་ལ་ཞབས་ཏོག་རྣམ་གསུམ་གྱི་ནང་ནས་ཡང་རབ་སྒྲུབ་པའི་མཆོད་པ་འབུལ་དགོས་ལ། དེ་ཡང་གཞན་དོན་སྒྲུབ་པ་ལ་འདུས་པ་ཡིན། དེ་སྒྲུབ་པའི་ནུས་པ་ཁྱད་འཕགས་ཤིག་ཐོབ་པའི་ཆེད་དུ་ལུང་རྟོགས་གཉིས་ཀྱི་ནང་ནས་རྟོགས་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པས་ཉམས་སུ་ལེན་པ་དེ་གཙོ་བོ་ཡིན་ཞིང་། ཕན་སེམས་སྣ་གཅིག་ཙམ་སྐྱེ་བ་དང་། ཆོས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་ཙམ་བཤད་པ་ཡང་ལུང་རྟོགས་གཉིས་ཀྱིི་ནང་དུ་མ་འདུས་པ་ཞིག་མེད་དོ། །སེམས་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ལྟ་དུས་མ་བཅོས་རང་བཞག་གིས་རང་བབས་སུ་འཇོག་དགོས་པ་ལས། དེ་ལྟར་མ་བཞག་པར་བཅོས་ཤིང་བསྒྱུར་བས་སེམས་ཉིད་ཀྱི་རང་ངོ་མཐོང་བའི་དུས་མེད་པའོ། །ཐོས་བསམ་གྱི་ཡོན་ཏན་འཚོལ་དུས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་གཉུག་གམ་རྒྱུན་བསྲིང་ཐུབ་དགོས་པ་ལས། ངང་ཐུང་རེས་འཇོག་ཅན་དང་པོར་ཨ་གསར་གྱི་དུས་སུ་སྙིང་རུས་བྱེད་མདོག་པར་ཡོད་ཀྱང་ཉིན་ཁ་ཤས་ནས་འཇའ་ཡལ་བ་ལྟར་འགྲོ་བའི་མཚམས་རེར་ཡོད་ལ་མཚམས་རེར་མེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ཡོན་ཏན་རྫོགས་དུས་ཤིག་དང་ཆ་ཚང་དུས་མེད་པ་དང་། རྫོགས་ཆེན་གྱི་ཆོས་ཉིད་ཟད་སར་སྐྱེལ་བའི་རྒྱུན་སྐྱོང་དུས་གནས་ལུགས་དོན་གྱི་བཙན་ས་ཟིན་དགོས་པ་ལས། རང་ལ་ཡོད་པ་གཞན་དུ་བཙལ་བས་རྙེད་པའི་དུས་མི་འོང༌ངོ་།།

༣༣༠ གནས་ལུགས་སྒྲུབ་པའི་གཉེན་པོ་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

གནས་ལུགས་སྒྲུབ་པའི་གཉེན་པོ་རྣམ་དྲུག་ནི།།

ཆེ་བཟང་མཐོ་ས་མི་གཟུང་དམན་པའི་འདུག་སར་བསྡད།།

མང་པོའི་མགོ་དཔོན་མི་བྱ་བཟང་པོའི་འོག་ཏུ་ཞུགས།།

བཟང་འདོད་སྙན་གྲགས་མི་སྒྲུབ་ངར་འཛིན་རི་བོ་སྒྱེལ།།

རང་འདོད་རྒྱལ་ཁ་མི་སྒུག་ཆོག་ཤེས་ཕམ་ཁ་བླང༌།།

མི་ངོའི་དཀར་ནག་མི་བལྟ་རང་རྒྱུད་དགེ་སྡིག་ལྟ།།

ཚོགས་དྲུག་ཡུལ་ལ་མི་ཡེངས་སེམས་ཀྱི་རང་ངོ་ལྟོས།།

དེ་ལྟར་རྣམ་པ་དྲུག་ལྡན་སྒྲུབ་པ་གནད་དུ་ཕྱིན།།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། གནས་ལུགས་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་སུ་བསྟེན་དགོས་པའི་གཉེན་པོ་རྣམ་པ་དྲུག་ནི། དམན་ས་གོང་མའི་གདན་ས་ཡིན་པས་ཆེ་བཟང་གི་གོ་ས་མཐོན་པོ་མི་གཟུང་བར་དམན་པའི་འདུག་སར་བསྡད་པར་བྱ་བ་དང་། བསྟན་པ་དང་སེམས་ཅན་གྱི་བདེ་དོན་གྱི་ཆེད་དུ་མིན་པའི་ཡོན་ཏན་མེད་པའི་རང་ཆེ་དེ་རང་སྨ་རང་གིས་འབེབས་བྱེད་ཡིན་པ་དང་། སྤྱིར་སྟེང་ནས་བཀོད་འདོམས་བྱེད་པ་ལ་བདེ་བ་མེད་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་མ་རབས་དམུ་རྒོད་ཀྱི་སྡིག་སྤྱོད་མང་པོའི་མགོ་འཚོས་ན་ཐ་མར་རང་གཞན་གཉིས་ཕུང་དུ་འགྱུར་བ། བྱ་མི་ཐོན་ཁ་མགོན་བསྐྱུར་ན་མཛེས། །ཞེས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་ཆོས་པ་དག་གིས་མང་པོའི་མགོ་དཔོན་མི་བྱ་བར་བཟང་པོ་བླ་མ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་འོག་ཏུ་ཞུགས་ནས་ཅི་གསུང་གི་བཀའ་བཞིན་སྒྲུབས་དང་སྒྲུབ་པ་མཐར་ཕྱིན་ནས་འབྲས་བུ་གྲོལ་རྟགས་རྙེད་པ་ཞིག་ཡོང་བ་དང་། བཟང་འདོད་སྙན་གྲགས་ཀྱི་ཆོས་བརྒྱད་མི་བསྒྲུབ་པར་ངར་འཛིན་གྱི་རི་བོ་རྨང་ནས་བསྒྱེལ་བར་བྱ་སྟེ། གྲགས་པ་སྐམ་པོའི་ཚིག་གི་རོ་མ་ལ་ཞེན་པ་ནི་བླུན་པོའི་བསམ་བློ་དངོས་ཏེ། འཆི་བའི་ཚེ་གྲགས་པ་སྐམ་པོས་ནི་སུ་ལའང་ཕན་པ་ཏིལ་ཙམ་མེད་པ་ནི། དེང་སང་གི་དུས་འདིར་སྙན་གྲགས་ཅན་མང་པོ་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མནར་བཞིན་འཆི་བ་མངོན་གསལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རང་འདོད་ཀྱི་རྒྱལ་ཁ་ཞིག་ཨེ་ཐོབ་བསམས་ནས་མི་སྒུག་པར་འདོད་ཆུང་ཆོག་ཤེས་ཀྱི་ཕམ་ཁ་དེ་བླངས༌ན་དོན་གྱིས་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་པ་ཡིན་པ་དང་། མིའི་ངོ་སྲུང་གི་བྱ་བ་དེ་བསྒྲུབས་ནས་མི་ངོའི་དཀར་ནག་འཚོ་བའི་ངོ་སྲུང་བྱེད་བཞིན་མི་འདུག་པར་རང་རྒྱུད་ཀྱི་དགེ་སྡིག་དཀར་ནག་གི་ཚོད་ལྟ་དགོས་པ་དང་། ཕྱི་ཚོགས་དྲུག་གི་ཡུལ་ལ་མི་ཡེངས་པར་ནང་སེམས་ཉིད་ཀྱི་རང་ངོ་ལ་ལྟོས་ཤིག་དང་། དེ་ལྟར་རྣམ་པ་དྲུག་པོ་དེ་ལྡན་ན་སྒྲུབ་པ་གནད་དུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ནོ།།

༣༣༡ ངེས་པ་རྣམ་དྲུག་མན་ངག་བསྟན་པ།

ངེས་པ་རྣམ་དྲུག་མན་ངག་བསྟན་པ་ནི།།

མོས་གུས་གདུང་སེམས་བཅས་ཏེ་གསོལ་བ་འདེབས་ནུས་ན།།

སེམས་ཉིད་རང་ངོ་རྟོགས་ཤིང་བྱིན་རླབས་འཇུག་པར་ངེས།།

རང་བབས་བྱར་མེད་ངང་ལ་ལྷུག་པར་གློད་ཤེས་ན།།

རང་རིག་གཉིས་མེད་ཡེ་ཤེས་ཇི་བཞིན་གསལ་བར་ངེས།།

གཉིས་འཛིན་མཚན་མའི་རྣམ་རྟོག་རང་ངོ་བལྟ་ཤེས་ན།།

རང་ཐོག་བཅོས་བསླད་མེད་པར་རང་སར་གྲོལ་བར་ངེས།།

འཁྲུལ་སྣང་གཟུང་འཛིན་རྣམ་རྟོག་རང་སར་འཇོག་ཤེས་ན།།

རང་དྭངས་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་རང་བཞིན་འཆར་བར་ངེས།།

ཐབས་ཀྱིས་རིག་པ་གཅུན་ན་གནས་ལུགས་གདོད་མའི་གཞི།།

མི་གཡོ་སྤྲོས་དང་བྲལ་བའི་ལྷུན་གྲུབ་འཆར་བར་ངེས།།

སྙོམ་ལས་ལེ་ལོ་མེད་པར་བརྩོན་འགྲུས་རྒྱུན་བསྲིངས་ན།།

ས་ལམ་ཡོན་ཏན་དྲོད་རྟགས་ནང་ནས་འཆར་བར་ངེས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ངེས་པ་རྣམ་པ་དྲུག་འབྱུང་བའི་མན་ངག་བསྟན་པ་ནི། མོས་གུས་གདུང་སེམས་ཀྱི་ཤུགས་དྲག་པོ་དང་བཅས་ཏེ་རྩ་བའི་བླ་མ་ལ་གསོལ་བ་འདེབས་ནུས་ན། གནས་ལུགས་མ་བཅོས་པའི་སེམས་ཉིད་ཀྱི་རང་ངོ་རྟོགས་ཤིང་བྱིན་རླབས་ཀྱི་འཇུག་པ་རང་རྒྱུད་ལ་ཐོབ་པར་ངེས་པ་སྟེ། རྟོགས་པ་དོན་བརྒྱུད་ཀྱི་བདག་པོའི་བྱིན་རླབས་དེ་རང་རྒྱུད་ལ་འདྲེན་ཐབས་ནི། བླ་མ་ལ་མོས་གུས་དང་དད་པ་ཡོད་མེད་རྐྱང་བའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བས། མོས་གུས་རབ་ཅིག་ཡོད་ན་བྱིན་རླབས་རབ་དང་། མོས་གུས་འབྲིང་ཞིག་ཡོད་ན་བྱིན་རླབས་འབྲིང་དང་། མོས་གུས་ཐ་མ་ལས་མེད་ན་བྱིན་རླབས་ཐ་མ་ཞིག་ལས་མི་འཐོབ་པའོ། །གནས་ལུགས་མ་བཅོས་པའི་དོན་རང་བབས་བྱར་མེད་ཀྱི་ངང་ལ་ལྷུག་པར་གློད་པའམ་རང་བབས་སུ་གློད་ཤེས་ན། རང་ལ་ཡེ་ནས་ཡོད་པའི་རང་རིག་གཉིས་མེད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཇི་བཞིན་དུ་གསལ་བར་ངེས་པ་དང་། བཟང་ངན་གཉིས་འཛིན་གྱི་མཚན་མའི་རྣམ་རྟོག་གང་ཤར་གྱི་རང་ངོ་ལ་བལྟ་ཤེས་ན། གདངས་གྲོལ་བ་རང་ཐོག་ཏུ་བཅོས་བསླད་མེད་པར་རང་སར་གྲོལ་བར་ངེས་པ་དང་། འཁྲུལ་སྣང་གཟུང་འཛིན་གྱི་བློ་གཉིས་འཛིན་གྱི་རྣམ་རྟོག་རང་བབས་མ་བཅོས་སོ་མའི་ངང་དུ་རང་སར་འཇོག་ཤེས་ན། རང་གི་ངང་གིས་དྭངས་པའི་རང་དྭངས་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནང་ནས་ཚུར་འཆར་བར་ངེས་པ་སྟེ། འདི་དག་ནི་ཀ་དག་ཁྲེགས་ཆོད་ཀྱི་དགོངས་པ་བསྟན་པ་དང་། བཞུགས་སྟངས་གསུམ་དང་གཟིགས་སྟངས་རྣམ་གསུམ་ལ་སོགས་པའི་ཐབས་ཀྱིས་རིག་པ་གཅུན་པར་བྱས་ན། གནས་ལུགས་གདོད་མའི་གཞི་མི་གཡོ་སྤྲོས་དང་བྲལ་བའི་ཡེ་གདངས་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་འཆར་སྒོ་སྣ་ཚོགས་འཆར་བར་ངེས་པ་སྟེ་ལྷུན་གྲུབ་ཐོད་རྒལ་གྱི་དགོངས་པ་བསྟན་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་གཞི་ཀ་དག་དང་ཁྲེགས་ཆོད། ལམ་ལྷུན་གྲུབ་དང་ཐོད་རྒལ་ལ་སྙོམ་ལས་ལེ་ལོ་མེད་པར་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་རྒྱུན་བསྲིངས་ཐུབ་ན། ས་ལམ་གྱི་ཡོན་ཏན་དང་དྲོད་རྟགས་ནང་ནས་ཚུར་འཆར་བར་ངེས་པའོ།།

༣༣༢ ཡིན་པ་དྲུག་གི་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པ།

ཡིན་པ་དྲུག་གི་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པ་ནི།།

གཞན་དག་གཡོ་སྒྱུས་བསླུས་ན་རང་ཉིད་བསླུས་པ་ཡིན།།

གཞན་ལ་རྒྱལ་ཁ་བྱིན་ན་རང་ལ་བྱིན་པ་ཡིན།།

གཞན་ལ་གདུག་རྩུབ་གནོད་པ་རང་ལ་བསྐྱལ་བ་ཡིན།།

གཞན་ལ་ཇི་ལྟར་ཕན་བཏགས་རང་ལ་བཏགས་པ་ཡིན།།

གཞན་ལ་ཕྲག་དོག་གཤེ་སྐུར་རང་ལ་བཏབ་པ་ཡིན།།

གཞན་དོན་ཚོགས་གཉིས་ཅི་བསགས་རང་ལ་བསགས་པ་ཡིན།།

དེ་འདྲ་གོ་བ་དཀོན་ཏེ་རྒྱུད་ལ་འགེལ་བ་དཀོན།།

དེ་བས་དེ་ཉིད་དོན་ལ་རང་གི་སེམས་སྦྱང་བྱ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཡིན་པ་དྲུག་གི་རྣམ་གྲངས་དེ་ངེས་དགོས་པར་བསྟན་པ་ནི། མི་མཁས་རྨོངས་པའི་གཞན་དབང་དུ་གྱུར་པ་དག་གིས་གཞན་དག་གཡོ་སྒྱུས་བསླུས་ནས་ཁེ་དང་རྒྱལ་ཁ་བླངས་ཡོད་པར་རློམ་ནའང་དོན་གྱིས་ཕམ་ཁ་རང་གིས་ཉོས་པ་ཡིན་པས་གཞན་དག་གཡོ་སྒྱུས་བསླུས་པ་ནི་རང་ཉིད་བསླུས་པ་ཡིན། དེས་ན་གཞན་ལ་རྒྱལ་ཁ་བྱིན་དང་དོན་དུ་རང་ལ་བྱིན་པ་དང་འདྲ་བ་ཡིན་པ་སྟེ། ཁྱད་པར་དུ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཞིག་གིས་གཞན་གྱིས་རང་ལ་གནོད་བསྐྱལ་ན་ངས་དེ་ལ་ཕན་གདགས་པར་བྱའོ་སྙམ་པའི་དམ་བཅའ་ཞེ་ལ་ལེན་པས་མི་ཚད་ལག་ལེན་གྱི་སྟེང་དུ་བཀོལ་ཅི་ནུས་བྱས་ན་རིམ་གྱིས་ཇེ་བཟང་དུ་འགྲོ་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་གདུག་རྩུབ་ཀྱི་སྒོ་ནས་གནོད་པ་བསྐྱལ་བ་ནི་དོན་དུ་རང་གིས་རང་ལ་འཚེ་བར་བྱས་པ་དང་ཁྱད་པར་མེད་པ་སྟེ། དེའི་སྡིག་སྒྲིབ་ཉེས་ལྟུང་གི་རྣམ་སྨིན་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་རང་གིས་ཁུར་དགོས་པའི་ཕྱིར། གཞན་ལ་ཇི་ལྟར་ཕན་བཏགས་པ་དེ་དོན་དུ་རང་ལ་བཏགས་པ་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་དགེ་བ་རང་ལ་འབྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཕྲག་དོག་གི་བསམ་པའི་དབང་གིས་གཞན་ལ་གཤེ་སྐུར་བཏབ་ངན་སྨོད་བྱས་ན་དོན་དུ་རང་ལ་ངན་སྨོད་བྱས་པ་དང་འདྲ་བ་ཡིན་པ་དང་། གཞན་དོན་དུ་ཚོགས་གཉིས་ཅི་ཙམ་བསགས་པ་དེ་ནི་རང་ལ་བསགས་པ་དང་འདྲ་བ་ནི་དེའི་དགེ་རྩ་ཐམས་ཅད་རང་གིས་ཀྱང་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དགེ་བ་སྒྲུབ་ཚེ་གཞན་དོན་དུ་སྒྲུབ་པའི་སེམས་བསྐྱེད་དང་ལྡན་ན་དེ་གཞན་ལ་མ་གཏོགས་རང་ལ་མེད་པ་དེ་ལྟར་མིན་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་དུ་དགེ་རྩ་གཞན་ལ་བསྔོས་པས་ཀྱང་རང་ཉིད་ཀྱི་དགེ་རྩ་གོང་ནས་གོང་དུ་བླ་ལྷག་ཏུ་འཕེལ་བ་ལས་བསོད་ནམས་འགྲིབ་པ་ནི་མི་སྲིད་དོ། །ཡང་དེ་ལ་བསམས་ནས་གཞན་དོན་བཅོས་མ་བྱས་ན་དེ་གཞན་དོན་གྱི་གྲས་སུ་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་པར་རང་དོན་ཡིད་བྱེད་ཀྱིས་བསླད་པ་ཡིན། རང་དོན་ཡིད་བྱེད་ལ་ཁ་དོག་གང་གིས་བསྒྱུར་ཀྱང་རང་དོན་ཡིད་བྱེད་ཡིན་པས་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་གྲལ་དུ་འགྲོ་བ་མ་ཡིན། གནའ་ཞིག་ལ་ཝ་མོ་ཞིག་ཚོས་རྫའི་ནང་དུ་ལྷུང་ནས་སྤུ་མདོག་ཚོས་ཀྱིས་འགྱུར་དུས། ཁོ་རི་དྭགས་མ་འདྲ་བ་ཞིག་ཡིན་པའི་རྫུན་གྱིས་མགོ་བསྐོར་ནས་སེང་གེས་ཀྱང་རྒྱབ་ཏུ་ཁུར་བར་བྱས་པའི་ཉིན་ཞིག་རྐུབ་བུད་ནས་ཉམ་དམས་སོང་བ་ལྟར་དུ། ངེས་འབྱུང་ཙམ་རྒྱུད་ལ་མ་སྐྱེས་པ་ནི་ཐེག་དམན་གྱི་གྲལ་དུའང་མི་ཚུད་ན་ཐེག་ཆེན་ལྟ་ཅི་སྨོས། དེས་ན་ཡིན་མདོག་པར་བསྟན་ཀྱང་མཐར་རང་མདོག་མངོན་པ་ཡིན། དེས་ན་ངེས་འབྱུང་དང་བྱང་སེམས་ནས་མགོ་བརྩམས་ཏེ་བསླབ་པར་གལ་ཆེ་ལ། འོན་ཀྱང་དེ་དང་དེ་འདྲ་བ་གོ་བ་དཀོན་པས་མ་ཚད་རྒྱུད་ལ་འགེལ་བ་ནི་དེ་བས་ཀྱང་དཀོན་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་ཚུལ་དེ་དག་ཉིན་རྟག་པར་འཆད་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་། བཤད་མཁན་གྱིས་ནེ་ཙོའི་འདོན་པ་དང་། ཉན་མཁན་གྱིས་རྫ་རྒྱབ་ཆུ་བླུག་ཏུ་གྱུར་ནས་ནང་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་མ་འབྱོར་ནས་མི་ཚེ་ཐོས་པས་བསྐྱལ་ཡང་རང་རྒྱུད་མཐོ་གང་གིས་ཇེ་བཟང་དུ་མེད་པ་ནི་ལམ་ལོག་ལམ་སྟོར་གྱི་ཕྱོགས་སུ་འཕྱན་པ་ཡིན་པས་གོ་བ་རྒྱུད་ཐོག་ཏུ་བཀལ་ནས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལ་རང་གི་སེམས་ཉིད་སྦྱང་བར་བྱ་བ་གལ་ཆེའོ།།

༣༣༣ འཛིན་པ་མེད་པའི་རྣམ་གྲངས་དྲུག་པོ་བསྟན་པ།

འཛིན་པ་མེད་པའི་རྣམ་གྲངས་དྲུག་པོ་ནི།།

དད་གུས་མེད་པའི་མི་ལ་ཐུགས་རྗེས་འཛིན་པ་མེད།།

ཤེས་རབ་མེད་པའི་མི་ལ་ཐོས་བསམ་འཛིན་པ་མེད།།

དམ་ཚིག་མེད་པའི་མི་ལ་དངོས་གྲུབ་འཛིན་པ་མེད།།

བསླབས་ཀྱང་མི་ཉན་མི་ལ་ཁ་ཏས་འཛིན་པ་མེད།།

རང་རྒྱུད་ངན་པའི་མི་ལ་ཆོས་ཀྱིས་འཛིན་པ་མེད།།

དྲིན་གཟོ་མེད་པའི་མི་ལ་ཕན་ཐོགས་འཛིན་པ་མེད།།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། འཛིན་པ་མེད་པའི་རྣམ་གྲངས་ཡོད་མི་ནུས་པ་དྲུག་ནི། དད་པ་དང་གུས་པ་མེད་པའི་མི་ལ་ལྷ་དང་བླ་མས་ཐུགས་རྗེས་འཛིན་པའི་ཐབས་མེད་དེ། དད་པའི་ཨ་ལོང་མེད་ན། ཐུགས་རྗེའི་ལྕགས་ཀྱུས་འཛིན་ཐབས་མེད་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་བ་སྔོན་མར་ཐོས་བསམ་ལ་འབད་པ་མ་བྱས་པས་སྐྱེས་སྟོབས་ཀྱི་ཤེས་རབ་གཏན་ནས་མེད་པའི་མི་ལ་ཐོས་བསམ་མི་ཆགས་པས་ཐོས་བསམ་འཛིན་པ་མེད་པ་དང་། གསང་སྔགས་ཀྱི་སྐབས་སུ། གསང་སྔགས་སེང་གེའི་འོ་མ་འདྲ། རིན་ཆེན་གསེར་སྣོད་མ་ལགས་པའི། །སྣོད་གཞན་ཕལ་བར་བླུགས་གྱུར་ན། །སྣོད་ཀྱང་ཆགས་ལ་བཅུད་ཀྱང་ཟགས། །གསུངས་པ་ལྟར་དུ། གངས་སེང་དཀར་མོའི་འོ་མ་ལྟར་དུ་དཀོན་ཞིང་འགངས་ཆེ་བའི་གསང་སྔགས་ཀྱི་བཅུད་བཟང་དེ། གསེར་སྣོད་ལྟ་བུའི་དཀོན་ཞིང་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དམ་ཚིག་ཅན་གྱི་སློབ་མ་ལས་དམ་ཚིག་མེད་པའི་མི་ལ་དངོས་གྲུབ་འཛིན་པའི་ནུས་པ་མེད་པ་དང་། ཇི་ཙམ་བསླབས་ཤིང་བཤད་ཀྱང་མི་ཉན་པའི་མི་ལ་ཁ་ཏ་བྱས་པ་འཛིན་པ་མེད་པ་དཔེར་ན། བསོད་ནམས་ཟད་པའི་བུ་རྒྱུད་ལ། །ཁ་ཏ་བྱས་དང་མ་བྱས་མེད། །ཕྱི་ཁ་ཆད་པའི་ཨ་ཀྲད་ལ། །ཡང་འཐེན་བྱས་དང་མ་བྱས་མེད། །ཅེས་པ་བཞིན་དུ་ཇི་ཙམ་བསླབས་ཀྱང་སྨན་བླུད་པ་དུག་ཏུ་སོང་བ་ལྟར་དུ་ཤ་ཚ་རུང་ཕན་མི་ཐོགས་པ་དང་། རང་རྒྱུད་ངན་པའི་མི་གཤིས་ངན་ཀུན་གཞི་ཐ་ཆད་པ། ལས་མཐའ་ལོག་པ་དེ་ལ་ཆོས་བཤད་ཀྱང་ཁོག་ཏུ་ཆགས་པ་མེད་པས་ཆོས་ཀྱིས་འཛིན་པ་མེད་པ་སྟེ། སློབ་མ་ལ་ཡོན་ཏན་མེད་ན་སློབ་ཆོག་ཀྱང་། མི་གཤིས་ངན་པ་དེ་ལ་བྱ་ཐབས་མེད་ཚུལ་སྔོན་གྱི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལྟར་དང་། བྱས་པ་ཤེས་ཤིང་དྲིན་གཟོ་མེད་པའི་མི་ལ་ཕན་པ་སྟེར་མཁན་ཉུང་བས་དེའི་རྒྱུད་ལ་ཕན་ཐོགས་ཅན་གྱི་བྱ་བ་འབྱུང་དཀའ་བའོ།།

༣༣༤ ཆོས་ཀྱིས་རྡུགས་པར་བསྟན་པ་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

ཆོས་ཀྱིས་རྡུགས་པར་བསྟན་པ་རྣམ་དྲུག་ནི།།

ནང་ནས་ཉོན་མོངས་དགྲ་རུ་མ་མཐོང་ན།།

ཕྱི་ནས་བླ་མའི་གདམས་པ་རྡུགས་པར་གདའ།།

ཚེ་འདིའི་བྱ་བ་རྒྱབ་ཏུ་མ་བོར་ན།།

ཉམས་ལེན་འགྲུབ་པའི་དུས་ཤིག་རྡུགས་པར་གདའ།།

རྒས་ཀའི་ཕྱི་ཚིས་སྡུག་དོགས་མ་སྤངས་ན།།

སྙིང་ནས་བརྩོན་པའི་དམ་ཆོས་རྡུགས་པར་གདའ།།

ནང་ནས་རང་ལ་ངེས་ཤེས་མ་སྐྱེས་ན།།

ཆོས་དང་བླ་མའི་མོས་གུས་རྡུགས་པར་གདའ།།

འཁོར་བའི་སྡིག་སྤྱོད་མི་དགེ་མ་སྤངས་ན།།

འཕགས་པའི་ཐུགས་རྗེས་འདྲེན་པ་རྡུགས་པར་གདའ།།

གཅིག་ཏུ་ཨ་འཐས་བདེན་ཞེན་མི་འདོར་ན།།

ཕྱོགས་རིས་མེད་པའི་གདམས་པ་རྡུགས་པར་གདའ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཆོས་ཡིན་ཡང་མཐུ་རྡུགས་པར་བསྟན་པ་རྣམ་པ་དྲུག་ནི། སློབ་མ་རང་ཉིད་ཀྱིས་ནང་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་དགྲ་དེ་དགྲ་བོ་ཡིན་པ་རུ་མ་མཐོང་ན། ཕྱི་ནས་བླ་མས་ལན་བརྒྱར་གསུངས་ཀྱང་བླ་མའི་གདམས་པ་མཐུ་རྡུགས་ནས་གོ་མི་ཆོད་པར་འགྱུར་བ་དང་། འདིར་སྣང་ཚེ་འདིའི་དོན་མེད་པའི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་བསྐྱུར་ནས་རྒྱབ་ཏུ་མ་བོར་ན། ཉམས་ལེན་འགྲུབ་པའི་དུས་ཤིག་མེད་པར་རྡུགས་པར་གདའ་བ་དང་། གསོན་ཚེ་ད་ལྟའི་སྐབས་འདིའི་ཟས་གོས་ཙམ་མ་ཡིན་པར་རྒས་ཀའི་དུས་བེད་སྤྱོད་གཏང་རྒྱུ་དང་། ཤི་རྗེས་ཀྱི་ཆོས་སྐལ་དགེ་ལས་ལ་སོགས་པའི་གྲབས་ཤོམ་ཕྱི་ཚིས་ཀྱི་སྡུག་དོགས་དེ་མ་སྤངས་ན། སྙིང་ནས་བརྩོན་པའི་དམ་ཆོས་བསླད་མེད་ཕན་ཐོགས་ཅན་གྱི་མཐུ་རྡུགས་པར་གདའ་བ་དང་། ནང་ནས་ཚུར་རང་གི་རྒྱུད་ལ་ངེས་ཤེས་ཤིག་མ་སྐྱེས་ན། ཆོས་ཟབ་མོ་དང་བླ་མ་བཟང་པོའི་མན་ངག་ཡིན་ཡང་དེ་མཐུ་རྡུགས་པར་གདའ་བ་དང་། འཁོར་བའི་སྡིག་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་མི་དགེ་བ་རང་ཉིད་ཀྱིས་མ་སྤངས་ན། འཕགས་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཁོ་ནས་འདྲེན་དགོས་དུས་དཀའ་བ་ཡིན་པས་རང་གིས་ཡར་འཐམ་པ་དང་། འཕགས་པས་ཡར་འཐེན་པ་གཉིས་ཀ་གང་ཞིག་མ་འཛོམས་ན་ཡང་མཐུ་རྡུགས་པར་གདའ་བ་དང་། གཅིག་ཏུ་ཨ་འཐས་པའི་བདེན་འཛིན་གྱི་ཞེན་པ་འདི་མི་འདོར་བ་ཞིག་ཡིན་ན། ཕྱོགས་རིས་མེད་པའི་གདམས་པ་གང་ཡིན་ཡང་མཐུ་རྡུགས་པར་གདའ་འོ།།

༣༣༥ ཡི་ཆད་དགོད་རེ་བྲོ་བའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

ཡི་ཆད་དགོད་རེ་བྲོ་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

འདུག་དང་མི་འདུག་རང་དབང་ཆ་མེད་པའི།།

གནས་ཀྱི་སོ་ཚིས་ཡི་ཆད་དགོད་རེ་བྲོ།།

སྤྱོད་དང་མི་སྤྱོད་རང་དབང་ཆ་མེད་པའི།།

ནོར་གྱི་གསོག་གྲུན་ཡི་ཆད་དགོད་རེ་བྲོ།།

གོན་དང་མི་གོན་རང་དབང་ཆ་མེད་པའི།།

གོས་ཀྱི་རྩོལ་སྒྲུབ་ཡི་ཆད་དགོད་རེ་བྲོ།།

ཟ་དང་མི་ཟ་རང་དབང་ཆ་མེད་པའི།།

ཟས་ཀྱི་བྱ་བྱེད་ཡི་ཆད་དགོད་རེ་བྲོ།།

འགྲོགས་དང་མི་འགྲོགས་རང་དབང་མེད་པ་ཡི།།

གྲོགས་ཀྱི་ཉེས་ཁ་ཡི་ཆད་དགོད་རེ་བྲོ།།

བསྟོངས་དང་མི་བསྟོངས་རང་དབང་མེད་པ་ཡི།།

བུ་ཚའི་གཅེས་སྤྲས་ཡི་ཆད་དགོད་རེ་བྲོ།།

འཇིག་རྟེན་འཁྲུལ་བའི་སྤྱོད་པ་མཐོང་ཙ་ན།།

ཡི་ཆད་དགོད་རེ་བྲོ་བ་ཤིན་ཏུ་མང༌།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། རྟག་འཛིན་ལ་སོགས་པས་ཚོད་མ་ཐིག་པའི་བྱ་བ་ཡི་ཆད་དགོད་རེ་བྲོ་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི། འདུག་དང་མི་འདུག་གི་རང་དབང་ཡོད་མེད་ཀྱི་ཆ་མེད་པའི་མཁར་ལས་སོགས་གནས་ཀྱི་བཟོ་བཀོད་ཀྱི་སོ་ཚིས་མང་པོ་བྱེད་པ་ནི་ཡི་ཆད་དགོད་རེ་བྲོ་བའི་སྣང་ཚུལ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། རྒྱུ་རྫས་ལོངས་སྤྱོད་ལ་སྤྱད་པའི་དབང་ཡོད་མེད་ཀྱི་ཆ་མེད་པའི་མི་ཚེ་གང་པོ་ནོར་གྱི་གསོག་གྲུན་ལ་འབད་ནས་གསོག་པ་དེ་ཡི་ཆད་དགོད་རེ་བྲོ་བ་སྟེ། སྤྱིར་ན་རྒྱུ་ནོར་ལོངས་སྤྱོད་དུ་གྲགས་པ་འདི་དག་ནི་ཐུན་མོང་བ་ལས་མེད་དེ། གང་ཟག་སོ་སོ་ལ་རང་གི་ལས་དང་བསྟུན་པའི་ཟ་གོན་རེ་བྱེད་པའི་དབང་ཡོད་པས། རྒྱུ་ནོར་དེ་རང་གི་ལག་ཏུ་ཡོད་དུས་ངའི་ཡིན་བསམ་པ་ཡིན་ཡང་དེ་ནི་དུས་ཉི་ཚེ་བ་ཡིན་པས་དེ་གཞན་ཞིག་གི་ལག་ཏུ་ངེས་པར་འགྲོ་བ་ཡིན། དེའི་ཚེ་དེས་ཀྱང་ཉིན་ཤས་ཀྱི་རིང་ལ་ངའི་ཡིན་སྙམ་པར་བྱེད་པ་ཡིན། དཔེར་ན་བོད་ཀྱི་རྒྱུ་ནོར་རྩ་ཆེན་དུ་བརྩི་བའི་གཟི་ལྟ་བུ་ཞིག་གམ། ད་དུང་དེ་བས་ཀྱང་ཡུན་རིང་བའི་ཕ་ལམ་གྱི་རིགས་འདི་ལྟ་བུ་ལ་མཚོན་ན་བདག་པོ་ཤིན་ཏུ་མང་པོས་ལག་བརྒྱུད་བྱས་ནས་བྱུང་བ་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་དུ་ས་ཆ་དང་ཡུལ་རིས། ཁང་ཁྱིམ་དང་མངའ་འབངས་ལ་སོགས་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་དེ་དང་དེའི་རང་བཞིན་ཞིབ་ཏུ་དཔྱད་ན་བཞད་གད་བྲོ་བའི་ཆོས་སུ་ཡོད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གོན་ལོང་ཡོད་མེད་མི་ཤེས་པས་གོན་དང་མི་གོན་གཉིས་ཀྱི་རང་དབང་རང་ལ་ཆ་མེད་པའི་གོས་ཀྱི་རྩོལ་སྒྲུབ་བྱེད་པ་འདིའང་ཡི་ཆད་དགོད་རེ་བྲོ་བ་ཡིན་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་བསགས་པར་བྱས་པ་དེ་ནམ་ཟ་དང་། ཟ་བའི་ལོང་གི་རང་དབང་ཡོད་མེད་ཀྱི་ཆ་མེད་པའི་ཟས་ཀྱི་བྱ་བྱེད་ཀྱི་འདུ་འགོད་བྱེད་པ་འདི་ཡི་ཆད་དགོད་རེ་བྲོ་བ་དང་། འགྲོགས་དང་མི་འགྲོགས་ཀྱི་རང་དབང་མེད་པ་ཡི་གྲོགས་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཉེས་ཆ་དང་ཉེན་ཁ་ལ་མ་འཛེམས་པ་དེ་ཚོ་ཡི་ཆད་དགོད་རེ་བྲོ་བ་དང་། བསྟོངས་དང་མི་བསྟོངས་ཏེ་ཕན་འདོགས་དང་མི་འདོགས་ཀྱི་རང་དབང་མེད་པར་མི་ལོ་བཅུ་ཕྲག་ཁ་ཤས་ཀྱི་མཚམས་ནས་གཏན་བྲལ་དུ་འགྲོ་བའི། བུ་ཚའི་གཅེས་སྤྲས་བྱེད་པ་དེ་ཡི་ཆད་དགོད་རེ་བྲོ་བ་སྟེ། དེ་དང་དེ་འདྲ་བའི་འཇིག་རྟེན་འཁྲུལ་བའི་སྤྱོད་པ་སྣ་ཚོགས་མཐོང་ཙ་ན། ཡི་ཆད་དགོད་རེ་བྲོ་བ་ཤིན་ཏུ་མང༌ངོ་།།

༣༣༦ དགོས་པ་དྲུག་གི་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པ།

དགོས་པ་དྲུག་གི་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པ་ནི།།

འཇིག་རྟེན་བྱ་བ་ཅིས་ཀྱང་འབོར་དགོས་ཤིང༌།།

མ་རིག་མུན་པ་ཅིས་ཀྱང་སངས་པ་དགོས།།

གཟུང་འཛིན་མཁར་པོ་ཅིས་ཀྱང་འགྱེལ་དགོས་ཤིང༌།།

ཉམས་རྟོགས་ཡོན་ཏན་ཅིས་ཀྱང་གོང་འཕེལ་དགོས།།

ཟུང་འཇུག་ཡེ་ཤེས་ཅིས་ཀྱང་འཆར་དགོས་ཤིང༌།།

སྐུ་གསུམ་ནོར་བུ་ཅིས་ཀྱང་ལོན་པ་དགོས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། བླང་དགོས་པ་དྲུག་གི་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པ་ནི། ཆོས་པ་ཞིག་བྱེད་བསམ་ནས་བཟུང་སྟེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་འདི་ངེས་པར་དུ་བློས་གཏོང་དགོས་པ་ལས་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་བློས་གཏོང་མ་ནུས་པར་ཚེ་འདི་ལ་ཞེན་ན་ཆོས་པ་མིན་པ་དེས་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་ཅིས་ཀྱང་འབོར་དགོས་ཤིང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་དོར་བ་ཙམ་གྱིས་མ་ཚད་པར་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་བསྟེན་ནས་མ་རིག་པའི་མུན་པ་ཅིས་ཀྱང་དྭངས་ཤིང་སངས་པ་ཞིག་བྱེད་དགོས། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་མཁར་ཆེན་པོ་འདི་ཅིས་ཀྱང་རྨང་ནས་འགྱེལ་བར་བྱས་ཏེ་མེད་པར་བྱེད་དགོས་ཤིང་། དེ་དང་མཉམ་དུ་ཉམས་དང་རྟོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཅིས་ཀྱང་གོང་དུ་འཕེལ་བར་བྱ་དགོས་ལ། ཟུང་འཇུག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཉིད་ཅིས་ཀྱང་འཆར་དགོས་ཤིང༌། ཟད་མི་ཤེས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་སྐུ་གསུམ་གྱི་ནོར་བུ་དེ་ཉིད་ཅིས་ཀྱང་ལོན་པར་བྱ་དགོས་སོ།།

༣༣༧ ཡ་ཆའི་རྣམ་གྲངས་དྲུག་པོ་བསྟན་པ།

ཡ་ཆའི་རྣམ་གྲངས་དྲུག་པོ་བསྟན་པ་ནི།།

རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ལོ་མང་ལོན་ན་ཡང༌།།

སྲུང་སྡོམ་གནང་བཀག་མི་ཤེས་ཡ་རེ་ཆ།།

ཆོས་སྒོར་ཞུགས་ནས་ལོ་མང་ལོན་ན་ཡང༌།།

དགེ་སྡིག་ད་གཟོད་བསླབ་དགོས་ཡ་རེ་ཆ།།

ཐེག་ཆེན་ཞུགས་ནས་ལོ་མང་ལོན་ན་ཡང༌།།

སེམས་བསྐྱེད་བསླབ་ཕྱོགས་མི་ཉེ་ཡ་རེ་ཆ།།

ཐོས་བསམ་བྱས་ནས་ལོ་མང་ལོན་ན་ཡང༌།།

ཉམས་ལེན་བློ་ཁ་མ་ཕྱོགས་ཡ་རེ་ཆ།།

སྒོམ་པ་བྱས་ནས་ལོ་མང་ལོན་ན་ཡང༌།།

དྲོད་རྟགས་ཡོན་ཏན་མ་སྐྱེས་ཡ་རེ་ཆ།།

ལྟ་བ་རྟོགས་ནས་ལོ་མང་ལོན་ན་ཡང༌།།

དངོས་ཞེན་འཁྲུལ་བ་མ་ཞིག་ཡ་རེ་ཆ།།

འདི་དག་མཁར་ལས་ཐོག་མར་བྱས་རྗེས་སུ།།

རྩིག་རྨིང་གདོད་ནས་བླང་བ་ཤིན་ཏུ་མཚར།།

བརྟགས་ཤིང་དགོད་བྲོ་བསམས་ཤིང་ཡི་མུག་པས།།

དམ་པ་བསྟེན་ལ་ཐོས་བསམ་སྒོམ་པ་སྒྲུབས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཡ་རེ་ཆ་བའམ་ཡི་རེ་མུག་པའི་རྣམ་གྲངས་དྲུག་པོ་བསྟན་པ་ནི། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དགེ་ཚུལ་གྱིས་མ་ཚད་དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པ་མནོས་ནས་ལོ་མང་ལོན་ན་ཡང༌། ཆོས་འདུལ་བ་མི་ཤེས་བན་དེ་སྐྱིད་ཅེས་པ་ལྟར་དུ་ད་དུང་སྲུང་སྡོམ་གནང་བཀག་གི་གནས་རྣམས་མི་ཤེས་པ་ནི་ཡ་རེ་ཆ་བའམ་ཡི་རེ་མུག་པ་དང་། རང་རེ་རྫོགས་ཆེན་པའི་ཆོས་བརྒྱུད་འདི་ལ་མཚོན་ན་དགེ་ཚུལ་གསར་བུ་ཞིག་ཐོག་མར་ཡར་ཞུགས་དུས་དགེ་ཚུལ་གྱི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་ཀཱ་རི་ཀཱ་ལྔ་བཅུ་བ་ཐོས་བསམ་དང་རྩ་བ་ཡང་བློ་འཛིན་བྱེད་དུ་འཇུག་པ་ཡིན། དེ་ནས་ངེས་འབྱུང་དང་བྱང་སེམས། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་རྣམ་དག་ཅིག་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བའི་ཆེད་དུ་རྩ་འཇུག་བཞི་སྤྱོད་ཟབ་མོ་དབུ་མའི་གཞུང་ནས་དབུ་བཙུགས་ཏེ་སྦྱང་དགོས་པས་མ་ཚད་དེ་དང་མཉམ་དུ་འདུལ་བ་གསུངས་དར་བ་ཡིན། དགེ་ཚུལ་སློང་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྡོམ་པ་ཞུས་པ་ཙམ་གྱིས་མི་ཚད་པར་བསྲུང་བྱའི་བསླབ་པའི་གཞི་ཐམས་ཅད་ཤེས་པའི་དོན་དུ་བསྟན་རྩ་དམ་ཆོས་འདུལ་བའི་རྩ་བ་དེ་བརྟན་པོ་ཞིག་ཚུགས་པར་བྱས་ཏེ། དེ་ནས་མཛོད་དང་ཕར་ཕྱིན་སོགས་ལ་འཇུག་པ་ནི་བསྟན་པའི་བབས་ལ་གཟིགས་པའི་ཕྱག་སྲོལ་རྣམ་དག་དེ་ལྟར་མཛད་ཡོད་པ་ཡིན། དེས་ན་བསྟན་པ་ལ་ཞུགས་ཚད་པོས་འདུལ་བ་ཤེས་དགོས་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་དག་གིས་འདུལ་བ་མཁྱེན་དགོས་པ་ཡིན། ཆོས་སྒོར་ཞུགས་ནས་ལོ་མང་ལོན་ཞིང་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱང་མང་དུ་ཐོབ་ཡོད་ཀྱང་། དགེ་སྡིག་བླང་དོར་གྱི་གནས་རྣམས་ད་གཟོད་བསླབ་དགོས་པ་ནི་ཡ་རེ་ཆ་བ་དང་། ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་སྒོ་རུ་གཟུགས་བརྙན་ཙམ་གྱིས་ཞུགས་ནས་ལོ་མང་པོ་ཞིག་ལོན་ན་ཡང༌། སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་བསླབ་པའི་ཕྱོགས་སུ་མི་ཉེ་བ་ནི་ཡ་རེ་ཆ་བ་སྟེ། དེ་ཚོའི་ཕྱོགས་ལ་རང་བསམ་རང་གིས་བཏང་ན་ཆུང་ནས་ཆོས་ལ་ཞུགས། ཆོས་ཐེག་ཆེན་གྱིས་མ་ཚད་རྫོགས་ཆེན་ལ་བསྙབས་ནས་ཡོད་ཀྱང་། མགོ་མཐོ་ས་ན་བཏགས་ཀྱང་སྐེ་དམའ་ས་ནས་ཆད་ཅེས་པའི་དཔེ་ལྟར་དུ། ཐེག་ཆེན་མ་དགོས་ཐེག་དམན། ཐེག་དམན་མ་དགོས་ནང་བའི་སྐྱབས་འོག་ཏུ་ཚུད་ཡོད་མེད་ཀྱང་འཕྱང་མོ་ཉུག་ལ་ཐོན་ནས་ཡ་ཆ་ཡི་མུག་གི་གནས་མང་བ་དང་། འོན་ཀྱང་ཡི་མུག་ནས་འདུག་རྒྱུ་ཡོད་པ་མིན་ཏེ། ཤི་མདའ་དགུ་བརྒྱབ་ན་སོས་པའི་རེ་བ་དང་། སྤྲང་བེར་ཀ་བཟུང་ན་ཕྱུག་པའི་རེ་བ་ཞེས་པ་ལྟར་དུ། ཐར་བའི་ལམ་སྣ་ཡིན་གཅིག་མིན་གཉིས་ཨེ་ཟིན་བལྟ་དགོས་པ་ཡིན། ཐོས་བསམ་གྱི་གཟུགས་བརྙན་ཙམ་ཞིག་བྱས་ནས་ལོ་མང་པོ་ལོན་པ་ཡིན་ན་ཡང༌། ཉམས་ལེན་གྱི་ཕྱོགས་སུ་བློ་ཁ་མ་ཕྱོགས་པ་ནི་ཡ་རེ་ཆ་ལ་ཡི་རེ་མུག་པ་ཡིན་པ་དང་། འདི་དག་ཐམས་ཅད་གདམས་ངག་མཚང་ཐོག་ལ་རྒོལ་བ་རེད། ཉམས་ལེན་ཁས་བཤད་ནས་ལོ་མང་པོ་སོང་ཡོད་ཀྱང་ཉམས་ལེན་གྱི་ཕྱོགས་ཙམ་ཞིག་རང་རྒྱུད་ལ་ཉེ་ཡོད་པ་མིན་ཞིང་། ད་སྔོན་མ་ཉེ་ན་བླ་ཡང་ད་དུང་ཉེ་བའི་ཤོམ་ར་ཞིག་མེད་དུས་ཡི་ཆད་སྡུག་གི་མཆི་མ་གང་ན་འཕོ་དགོས་མི་ཤེས་ས་རུ་ཐུག་པ་རེད། སྒོམ་པ་བྱས་ནས་ལོ་མང་ལོན་ཞིང་གདམས་ངག་མིང་གང་ཆེ་དང་དབང་ཁྲིད་གང་ཟབ་ཟབ་ཞུས་ནས་ཡུན་རིང་སོང་ན་ཡང༌། དད་པ་དང་སྙིང་རྗེ། ངེས་འབྱུང་དང་བློ་སྣ་ཇེ་ཐུང་ཙམ་ཞིག་སོང་མེད་པའི་ཚུལ་ལ་བལྟས་ན་ད་རུང་དྲོད་རྟགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་མ་སྐྱེས་པ་ཡ་རེ་ཆ་ཞིང་ཡི་རེ་མུག་པའི་གནས་ཡིན་པ་དང་། ལྟ་བ་རྟོགས་ཡོད་མདོག་པར་བྱས་ནས་ལོ་མང་རབ་ལོན་ན་ཡང༌། དངོས་ཞེན་གྱི་འཁྲུལ་བ་མ་ཞིག་སྟེ་ཚིག་རྩུབ་མོ་ཙམ་ཞིག་གི་སྣ་མ་ཁྱོག་ན་ཡི་རེ་མུག་ཡ་རེ་ཆ་བ་སྟེ། འདི་དག་དཔེར་ན་མཁར་གྱི་ལས་ཀ་དེ་ཐོག་མར་བྱས་རྗེས་སུ། རྩིག་རྨིང་ད་གདོད་གཞི་ནས་བྱེད་པ་དང་འདྲ་བར་ཤིན་ཏུ་མཚར་བའམ་སྨད་པའི་གནས་སོ། །འདི་དག་ལ་བརྟགས་ཤིང་བརྟགས་ན་དགོད་བྲོ་བ་དང་། བསམས་ཤིང་བསམས་ན་ཡི་མུག་པའི་གནས་སུ་འདུག་པས། བཤེས་གཉེན་དམ་པ་ལ་སྒོ་གསུམ་གུས་པ་ཆེན་པོས་བསྟེན་ཏེ་གསུང་གི་བདུད་རྩི་མནོས་ནས་ཐོས་བསམ་སྒོམ་པ་སྒྲུབས་ཤིག་དང་དེ་འདྲའི་ཡི་མུག་བྱེད་མི་དགོས་སོ།།

༣༣༨ ཆོས་ཉིད་རང་ཆས་གནད་དྲུག་བསྟན་པ།

ཆོས་ཉིད་རང་ཆས་གནད་དྲུག་བསྟན་པ་ནི།།

མ་བརྟག་མ་དཔྱད་རང་ངོ་རང་གིས་མཐོང༌།།

མ་བསམས་མ་ཕྱིས་འཁོར་བ་ཀ་ནས་དག།

མ་བཅད་མ་བཀྲོལ་མཚན་མ་རང་སར་གྲོལ།།

མ་བཙལ་མ་བསྒྲུབས་སྐུ་ལྔ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ།།

མ་སྤངས་མ་བླངས་སྐྱོན་ཡོན་མཐའ་ལས་འདས།།

མ་བྱས་མ་འབད་འཕྲིན་ལས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ།།

དེ་ལྟར་སུས་ཤེས་སྙིང་པོའི་གནད་ལ་མཁས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཆོས་ཉིད་གཞན་ནས་བཙལ་མི་དགོས་པར་རང་ཆས་སུ་ཡོད་པའི་གནད་དྲུག་བསྟན་པ་ནི། རང་ལས་མ་གཏོགས་པར་གཞན་ནས་བཙལ་ཏེ་རྙེད་དུ་མེད་པས་མ་བརྟགས་མ་དཔྱད་པར་རང་བབས་ལ་ཞོག་དང་རང་ལ་ཡོད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རང་ངོ་རང་གིས་མཐོང༌བར་འགྱུར་བ་ཡིན། ཆེད་དུ་མ་བསམས་རྩོལ་བས་བྱི་དོར་བྱས་ཏེ་མ་ཕྱིས་པར་འཁོར་བ་ཁོ་རང་གི་ངོ་བོ་ཀ་ནས་དག་པའམ་གདོད་ནས་དག་པ་ཡིན་པ་དང་། ཆེད་དུ་གཟུང་འཛིན་གྱི་ཐག་པ་མ་བཅད་ཅིང་ཞེན་འཛིན་གྱི་མདུད་པ་མ་བཀྲོལ་ཡང་སྤྲོས་པའི་མཚན་མ་རང་སར་གྲོལ་ནས་ཡོད་པ་དང་། གཞན་དུ་མ་བཙལ་ཞིང་གང་དུ་ཡང་མ་བསྒྲུབས་ཀྱང་སྐུ་ལྔ་རང་ཤུགས་ཀྱིས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་དང་། སྐྱོན་ཆེད་དུ་མ་སྤངས་ཤིང་ཡོན་ཏན་ཆེད་དུ་མ་བླངས་ཀྱང་། གནས་ལུགས་འཁྲུལ་མ་མྱོང་བ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ན་སྐྱོན་ཡོན་གཉིས་ཀྱི་མཐའ་ལས་འདས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། མ་བྱས་མ་འབད་ཀྱང་སྣ་ཚོགས་པའི་འཕྲིན་ལས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ནས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་གནད་དེ་དག་སུས་ཤེས་སྙིང་པོའི་དོན་ལ་མཁས་པའོ།།

༣༣༩ བཤེས་གཉེན་མཁས་པའི་གདམས་ངག་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

བཤེས་གཉེན་མཁས་པའི་གདམས་ངག་རྣམ་དྲུག་ནི།།

དད་མེད་དད་པ་བསྐྱེད་ལ་མཁས་པ་དང༌།།

བླང་དོར་གནས་ལ་སློབ་པར་མཁས་པ་དང༌།།

སྒྲུབ་པས་གནད་དུ་གཏོང་ལ་མཁས་པ་དང༌།།

བར་ཆད་བགེགས་ལས་སྐྱོབ་པར་མཁས་པ་དང༌།།

ཟུང་འབྲེལ་སྙན་བརྒྱུད་སྟོན་ལ་མཁས་པ་དང༌།།

རྐྱེན་ངན་ལམ་དུ་བསྒྱུར་ལ་མཁས་པའོ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། བཤེས་གཉེན་མཁས་པའི་མཚན་ཉིད་བརྟག་པའི་གདམས་ངག་རྣམ་དྲུག་དེ་གང་ཡིན་ན། དད་པ་མེད་པའི་མི་ལ་དད་པ་བསྐྱེད་པའམ་དད་པ་ཡོད་འཇུག་པ་ལ་མཁས་པ་དང༌། བླང་བྱ་དགེ་བའི་ལས་དོར་བྱ་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་དང་ཉེས་དམིགས་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་དགེ་སྡིག་བླང་དོར་གྱི་གནས་ལ་གདུལ་བར་བྱ་བ་དག་སློབ་པར་བྱེད་པ་ལ་མཁས་པ་དང༌། སྒྲུབ་པ་ཉམས་ལེན་གྱིས་གནད་དུ་གཏོང་བའམ་གནད་ལ་ཁེལ་དུ་འཇུག་པ་ལ་མཁས་པ་དང༌། སྒོམ་སྒྲུབ་ཀྱི་སྐབས་སུ་སྤྱིར་བར་ཆད་དང་བགེགས། ཁྱད་པར་དུ་སྒོམ་པའི་སྐྱོན་ལས་སྐྱོབ་པར་མཁས་པ་དང༌། ལྟ་སྤྱོད་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་མན་ངག་སྙན་བརྒྱུད་སྟོན་པའི་གནད་ལ་མཁས་པ་དང༌། རྐྱེན་ངན་ལམ་དུ་བསྒྱུར་ལྟས་ངན་གཡང་དུ་ལེན་པ་ལ་མཁས་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་འཕྲད་ན་མཚན་ལྡན་གྱི་བླ་མ་ཡིན་པའོ།།

༣༤༠ རིགས་པ་དྲུག་གི་རང་བཞིན་བསྟེན་པ།

རིགས་པ་དྲུག་གི་རང་བཞིན་བསྟེན་པ་ནི།།

ཐ་མལ་ནད་ལ་སྨན་པ་བསྟེན་ཚོད་དུ།།

འཁོར་བའི་ནད་འབྱིན་བླ་མ་བསྟེན་པར་རིགས།།

འཇིགས་པའི་འཕྲང་ལ་སྐྱེལ་མ་བསྟེན་ཚོད་དུ།།

བར་དོའི་སྐྱབས་ལ་བླ་མ་བསྟེན་པར་རིགས།།

གྲོས་འདུན་ཆེད་དུ་རྒན་རབས་བསྟེན་ཚོད་དུ།།

གཏན་གྱི་གྲོས་འདུན་བླ་མ་བསྟེན་པར་རིགས།།

ཁ་ཉེན་དབང་གིས་རྗེ་དཔོན་བསྟེན་ཚོད་དུ།།

རྐྱེན་ངན་ཞི་ཕྱིར་བླ་མ་བསྟེན་པར་རིགས།།

གྲུ་པས་ཐབས་མཁས་མཉན་པ་བསྟེན་ཚོད་དུ།།

སྡུག་བསྔལ་མཚོ་སྒྲོལ་བླ་མ་བསྟེན་པར་རིགས།།

ཚོང་པས་རྒྱ་མཚོའི་དེད་དཔོན་བསྟེན་ཚོད་དུ།།

བྱང་ཆུབ་འགྲུབ་ཕྱིར་བླ་མ་བསྟེན་པར་རིགས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། རིགས་ཤིང་འཐད་ཅིང་སྒྲུབ་པར་འོས་པའི་གདམས་ངག་དྲུག་གི་རང་བཞིན་བསྟེན་དགོས་པར་གདམས་པ་ནི། ཐ་མལ་གྱི་ལུས་ཁམས་མི་བདེ་བའི་ནད་འབྱིན་པའི་ཆེད་དུ་སྨན་པ་བསྟེན་པའི་ཚོད་དུ། འཁོར་བའི་གཅོང་ནད་ཆེན་པོ་འདི་འབྱིན་ནས་གཏན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་སེལ་བར་བྱེད་པ་ལ་བླ་མ་དམ་པ་སྨན་པ་མཁས་པ་ལྟ་བུ་འདི་དེ་བས་ཀྱང་བསྟེན་པར་རིགས་པ་དང་། འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་ཡོད་སའི་ཉམ་ང་བའི་འཕྲང་ལ་འགྲོ་བའི་སྐབས་སུ་སྐྱེལ་མ་དཔའ་བོ་བསྟེན་པའི་ཚོད་ཙམ་དུ། ཤི་བར་དོའི་འཇིགས་སྐྲག་གི་སྐབས་སུ་ཐོན་དུས་དེའི་སྐྱབས་ལ་བླ་མ་བསྟེན་པར་རིགས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་གྲོས་འདུན་གྱི་ཆེད་དུ་ཕ་ཁུ་རྒན་རབས་ཐམས་ཅད་ལ་བློ་འདྲི་ཡུལ་གྱི་བློ་ཕུགས་གྲོས་ཕུགས་ལ་བཞག་ནས་བསྟེན་པའི་ཚོད་ཙམ་དུ། གཏན་གྱི་གྲོས་འདུན་སྒྲུབ་པའི་ཆེད་དུ་བླ་མ་དམ་པ་ལ་ཅིས་ཀྱང་བསྟེན་པར་རིགས་པ་དང་། ཁ་ཉེན་ནམ་ཁས་དམན་དབང་ཆུང་དུ་གྱུར་ནས་གཞན་གྱིས་བརྙས་ཤིང་སྨོད་དུས་དེའི་དབང་གིས་རྗེ་དཔོན་དམ་པ་ཞིག་སྐྱབས་སུ་བཙལ་ནས་བསྟེན་པའི་ཚོད་དུ། འཕྲལ་རྐྱེན་ངན་པའི་བར་ཆད་ཞི་བའི་ཕྱིར་དུ་བླ་མ་དམ་པ་ལ་བསྟེན་པར་རིགས་ཤིང་འོས་པ་དང་། ཆུ་བོའི་ཕ་རོལ་དུ་བདེ་བླག་ཏུ་ཐོན་དགོས་པའི་གྲུ་དོན་གཉེར་བྱེད་པའི་མི་ཞིག་གིས་ཐབས་མཁས་ཀྱི་མཉན་པའམ་གྲུ་བ་བསྟེན་ཚོད་ལྟར་དུ། འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་འདི་ལས་སྒྲོལ་བར་བྱེད་པ་ལ་བླ་མ་དམ་པ་དེད་དཔོན་ལྟ་བུ་དེ་བསྟེན་པར་རིགས་པ་དང་། རྒྱ་མཚོའི་གླིང་དུ་ནོར་བུ་ལེན་དུ་འགྲོ་བའི་ཚོང་པས་རྒྱ་མཚོ་ལས་སྒྲོལ་བར་བྱེད་པའི་དེད་དཔོན་བསྟེན་པ་ལྟར་དུ། གཏན་བདེ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གོ་འཕང་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་དུ་བླ་མ་དམ་པ་བསྟེན་པར་རིགས་པ་སྟེ། གོང་འོག་གི་དཔེ་རྣམ་པ་དྲུག་ལ་བརྟེན་ནས་འོས་ཤིང་རིགས་པའི་རྣམ་པ་དྲུག་བསྟན་པའོ།།

༣༤༡ ལྟོས་པ་དྲུག་གི་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པ།

ལྟོས་པ་དྲུག་གི་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པ་ནི།།

ད་ལྟའི་ནད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཟུག་རྔུ་ལྟོས།།

ངན་སོང་གསུམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་བཟོད་དམ་སོམས།།

བཙོན་རར་བཟུང་རྣམས་འབྲོས་པའི་འབད་རྩོལ་ལྟོས།།

འཁོར་བའི་བཙོན་རར་རང་བརླག་བྱེད་དམ་སོམས།།

ཚེ་འདིའི་ལྟོ་གོས་རྩོལ་བ་བྱེད་ལ་ལྟོས།།

གཏན་གྱི་སོ་ནམ་ད་རེས་འཆོར་བ་སོམས།།

ཡུད་ཙམ་འགྲོགས་པའི་གྲོགས་ངན་སྐྱོན་ལ་ལྟོས།།

བཟོད་དཀའི་སེམས་ཅན་འགྲོགས་དཀའ་བཟོད་དམ་སོམས།།

ཐ་མལ་གཡང་སར་བག་ཟོན་བྱེད་ལ་ལྟོས།།

ངན་སོང་གཡང་སར་འགྲོ་བའི་སྡུག་བསྔལ་སོམས།།

ཚེ་འདིའི་བཟའ་ཚོ་ཤི་བའི་མྱ་ངན་ལྟོས།།

གཏན་གྲོགས་ཆོས་དང་བྲལ་བའི་རང་བཞིན་སོམས།།

དེ་ལྟར་བསམས་ན་སྲིད་པའི་ཕ་རོལ་འགྲོ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ལྟོས་དང་ཤེས་རྒྱུ་ཡོད་པའི་ལྟོས་པ་དྲུག་གི་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པ་ནི། ད་ལྟའི་སྐབས་སུ་རླུང་མཁྲིས་བད་ཀན་ལ་སོགས་པའི་ནད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དེ་དང་དེའི་ཟུག་རྔུ་མྱོང་བ་ལ་ལྟོས་དང་། ངན་སོང་གསུམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ནི་དེ་བས་ཁྲི་འགྱུར་འབུམ་འགྱུར་གྱིས་ཆེ་བས་དེ་བཟོད་ཐུབ་པར་འདུག་གམ་ལེགས་པར་སོམས་ཤིག འཇིག་རྟེན་པའི་བཙོན་རར་བཟུང་བ་རྣམས་ཉེས་ཆད་ཕོག་པར་སྐྲག་ནས་འབྲོས་པའི་ཐབས་ལ་འབད་རྩོལ་བྱེད་ཅིང་བྲོས་ས་ཞིག་ལ་ངེས་པར་མྱུར་དུ་བྲོས་པ་ཡིན་པའི་ཚུལ་ལ་ལྟོས་དང་། དེ་ལས་ཀྱང་ཚབས་ཆེ་བའི་འཁོར་བའི་བཙོན་ར་དེའི་ནང་དུ་རང་གིས་རང་བརླག་བྱེད་པ་ལས་དེ་ནས་འབྲོ་པའི་ཐབས་ལ་མི་བརྩོན་པར་སོས་དལ་དུ་འདུག་པར་ཕོད་དམ་བསམ་བློ་ལེགས་པར་ཐོངས་ཤིག ཚེ་འདིའི་ལྟོ་གོས་ཀྱི་དོན་དུ་རྩོལ་བ་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་དང་། སྐྱེ་བ་ཚེ་རབས་མང་པོའི་གཏན་གྱི་སོ་ནམ་རླབས་ཆེན་དེ་ད་རེས་སྒྲུབ་ཆོག་པས་མ་ཚད་སྒྲུབ་ཤེས་པའི་དུས་སུ་ཐོན་པའི་སྐབས་འདིར་དོན་ཆེན་འཆོར་དུ་འཇུག་པ་རུང་ངམ་ལེགས་པར་སོམས་ཤིག ཡུན་ཐུང་ཐུང་དུས་ཡུད་ཙམ་ཞིག་ལ་འགྲོགས་དགོས་ན་འགྲོགས་དཀའ་བའི་འཁོར་བའི་གནས་ཀྱི་གྲོགས་ངན་གྱི་ངན་སྐྱོན་ལ་ལྟོས་དང་། བཟོད་དཀའ་བའི་སེམས་ཅན་སྐྱོན་ཅན་མང་པོ་དང་ཡུན་རིང་སྐྱེ་བ་མང་པོ་རུ་འགྲོགས་དགོས་ན་དེ་བཟོད་ས་ཨེ་འདུག་སོམས་ཤིག ཐ་མལ་གྱི་གཡང་སར་ལྷུང་ན་ཆུང་ན་རྨ་ཙམ་དང་། འབྲིང་ན་རྐང་ལག་བཅག་པ་དང་། ཆེ་ན་ཚེ་འདིའི་སྲོག་ལ་ཉེན་ཁ་ཡོད་པ་ལ་བག་ཟོན་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་དང་། ངན་སོང་གི་གཡང་ས་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བ་ཚེ་རབས་མང་པོ་རུ་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བའི་གནས་དེ་ལ་འཛེམ་དགོས་པར་འདུག་གམ་བསམ་བློ་ཐོངས་ཤིག སྐྱེ་བ་ཚེ་འདིའི་མགྲོན་ཁང་གི་མགྲོན་པོ་ལྟ་བུའི་བཟའ་ཚོ་ཤི་བའི་མྱ་ངན་ལ་ལྟོས་དང་། གཏན་གྱི་གྲོགས་བཟང་པོ་དམ་པའི་ཆོས་དང་བྲལ་བའི་རང་བཞིན་ནི་དེ་བས་བརྒྱ་ཕྲག་གིས་གཞལ་དུ་མེད་པར་སྡུག་པ་ཡིན་ན་འབྲལ་དུ་ཕོད་པར་འདུག་གམ་སོམས་ཤིག་དང་། དེ་ལྟར་བསམས་ན་སྲིད་པའི་ཕ་རོལ་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ།།

༣༤༢ ཉམས་སུ་ལེན་པའི་མན་ངག་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

ཉམས་སུ་ལེན་པའི་མན་ངག་རྣམ་དྲུག་ནི།།

བར་སྣང་ངོས་ལ་ཉི་མ་ཤར་བ་ལྟར།།

རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་གསལ་སྟོང་གནད་ལ་དབབ།།

རི་རབ་རྩེ་ནས་རི་ཕྲན་ཀུན་མཐོང་ལྟར།།

སེམས་ཉིད་དོན་མཐོང་དགོངས་པའི་རྩེ་མོར་དཔྱད།།

གསེར་གླིང་ཕྱིན་དུས་བོང་བ་མི་རྙེད་ལྟར།།

ཡེང་རྐྱེན་ཡུལ་རྣམས་ཆོས་ཉིད་རང་ངོ་སྤྲད།།

སེར་བུ་རྡུལ་བྲལ་མཁའ་ལ་འགྱུ་བ་ལྟར།།

རྣམ་རྟོག་མཚན་མ་རང་སར་དྭངས་སུ་གཞུག།

མཚོན་ཚོགས་འཕངས་པ་མེ་ཏོག་ཆར་གྱུར་ལྟར།།

ཅི་སྣང་ཐམས་ཅད་ཆོས་སྐུའི་ལམ་དུ་བླང༌།།

སེང་གེ་རྩལ་གསུམ་རང་ལ་རྫོགས་པ་ལྟར།།

རེ་དོགས་མཚན་མ་མཉམ་ཉིད་ཟིལ་གྱིས་མནན།།

དེ་ལྟར་སུས་ཤེས་ཡང་ཟབ་གནད་ལ་མཁས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། འདིའི་ཉམས་སུ་ལེན་པར་འོས་པའི་མན་ངག་རྣམ་པ་དྲུག་ནི། བར་སྣང་གི་ངོས་ལ་ཉི་མ་ཤར་བ་ན་སྟོང་གསལ་མཐའ་དབུས་དང་བྲལ་བ་ལྟར་དུ། རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ལུགས་དེའང་གསལ་སྟོང་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བ་ཞིག་ཡིན་པས་དེའི་གནད་ལ་དབབ་པར་བྱ། རི་རབ་ཀྱི་རྩེ་མོར་སོང་ནས་བལྟས་ན་དམའ་བའི་རི་ཕྲན་ཀུན་དུས་གཅིག་ལ་མཐོང་བ་ལྟར་ཡིན་པས། སེམས་ཉིད་མ་བཅོས་པའི་དོན་མཐོང་བའི་དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུགས་ཀྱི་དགོངས་པའི་རྩེ་མོར་གྱུར་བ་ཨ་ཏི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ལྟ་བ་དེའི་ཐོག་ནས་དཔྱད་པ་ཞིག་ཞོག རིན་པོ་ཆེའི་གསེར་གྱི་གླིང་དུ་ཕྱིན་དུས་བོང་བའམ་ས་རྡོ་དང་གྱོ་མོ་ལ་སོགས་པ་ཕལ་བ་མི་རྙེད་པ་ལྟར་ཡིན་པས། ཡེང་རྐྱེན་གྱི་ཡུལ་རྣམས་ཆོས་ཉིད་དུ་གྲོལ་བ་བུད་ཤིང་མེ་རུ་བསྒྱུར་བ་ལ་བུད་ཤིང་ལོགས་ན་མེད་པ་ལྟར་དུ་རང་ངོ་སྤྲད་པར་བྱ། སྟོན་ཀའི་སེར་བུའམ་རླུང་ཕྲན་རྡུལ་དང་བྲལ་བ་མཁའ་ལ་འགྱུ་བ་ལྟར་ཡིན་པས། རྣམ་རྟོག་མཚན་མ་གང་ཤར་ཐམས་ཅད་རང་ས་རང་སར་དྭངས་སུ་གཞུག་དགོས། བདུད་ཀྱི་དཔུང་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྐུ་ལ་མཚོན་ཆའི་ཆར་འབེབས་དུས་མཚོན་ཆའི་ཚོགས་འཕངས་པ་ཐམས་ཅད་མེ་ཏོག་གི་ཆར་བར་གྱུར་སོང་བ་ལྟར་ཡིན་པས། ཅི་སྣང་གང་ཤར་ཐམས་ཅད་ཆོས་སྐུའི་ལམ་དུ་བླང༌བ། ཅི་ཤར་རིག་སྟོང་རྗེན་པའི་ཟས། །ཅི་འགྱུ་ཆོས་སྐུ་རྒྱལ་པོའི་རྩལ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་བྱ་དགོས་པ་དང་། གཅན་གཟན་གྱི་རྒྱལ་པོ་སེང་གེ་དེ་ལུས་ལ་རྩལ་གསུམ་རང་ཤུགས་ཀྱིས་རྫོགས་ཡོད་པ་ལྟར་ཡིན་པས། རེ་དོགས་ཀྱི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པར་བྱ་བ་དེ་ལྟར་སུས་ཤེས་ཀྱང་ཟབ་གནད་ལ་མཁས་པའོ།།

༣༤༣ ཐེག་པའི་ལམ་ཁྱེར་དྲིལ་བའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

ཐེག་པའི་ལམ་ཁྱེར་དྲིལ་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

སྣོད་བཅུད་འཁྲུལ་སྣང་ངོ་སྤྲད་དག་སྣང་ལམ་དུ་ཁྱེར།།

འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་ངོ་སྤྲད་སྙིང་རྗེ་ལམ་དུ་ཁྱེར།།

འགྲོ་དྲུག་ཕ་མར་ངོ་སྤྲད་བྱམས་པ་ལམ་དུ་ཁྱེར།།

རྒྱུ་འབྲས་རྟེན་འབྲེལ་ངོ་སྤྲད་སྡོམ་གསུམ་ལམ་དུ་ཁྱེར།།

དབང་བཞི་སྒོ་གསུམ་ངོ་སྤྲད་བསྐྱེད་རྫོགས་ལམ་དུ་ཁྱེར།།

སྣང་གྲགས་སེམས་ཉིད་ངོ་སྤྲད་ཆོས་ཉིད་ལམ་དུ་ཁྱེར།།

དེ་དང་ལྡན་ན་གོལ་ས་སྒྲིབ་པ་མེད།།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཐེག་པའི་ལམ་ཁྱེར་གནད་དུ་དྲིལ་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི། སྣོད་བཅུད་འཁྲུལ་སྣང་འདི་དོན་དུ་རྒྱལ་བའི་ཞིང་ཁམས་རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་པར་ངོ་སྤྲད་ནས་དག་སྣང་ལམ་དུ་ཁྱེར་དགོས་ཏེ་གསང་སྔགས་དག་སྣང་གི་ལམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འཁོར་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཅན་ཆུ་སྲིན་གདུག་པའི་ཁ་ལྟ་བུ་ཡིན་པར་ངོ་སྤྲད་ནས་སྙིང་རྗེ་ལམ་དུ་ཁྱེར་བར་བྱ་དགོས། འགྲོ་དྲུག་ཕ་མ་ཡིན་པར་ངོ་སྤྲད་ནས་ཚད་མེད་བཞི་ལས་བྱམས་པ་ལམ་དུ་ཁྱེར་བ་དང་། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བར་ངོ་སྤྲད་ནས་སོ་བྱང་སྔགས་ཀྱི་སྡོམ་གསུམ་ལམ་དུ་ཁྱེར་ཏེ་སྡོམ་དམ་ཚིག་རྣམ་པར་དག་པས་རང་ལམ་གྱི་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང་། བུམ་པའི་དབང་དང་། གསང་བའི་དབང་དང་། ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབང་དང་། ཚིག་དབང་རིན་པོ་ཆེ་སྟེ་དབང་བཞི་བོ་བསྐུར་བས་སྒོ་གསུམ་ཀུན་གཞི་དང་བཅས་པའི་སྒྲིབ་པ་དག་པའི་ཆེད་དུ་ངོ་སྤྲད་ནས་བསྐྱེད་རིམ་དང་རྫོགས་རིམ་ལམ་དུ་ཁྱེར་བར་བྱེད་པ་དང་། སྣང་ཞིང་གྲགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སེམས་ཉིད་ཆོས་དབྱིངས་སྐྱེ་བ་མེད་པར་ངོ་སྤྲད་ནས་ཆོས་ཉིད་ལམ་དུ་ཁྱེར་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་ལམ་ཁྱེར་དེ་དག་གི་གནད་དང་ལྡན་ན་གོལ་ས་དང་སྒྲིབ་པ་མེད་དོ།།

༣༤༤ ལེ་ལོར་མི་འཇོག་གནད་ཀྱི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

ལེ་ལོར་མི་འཇོག་གནད་ཀྱི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

དབེན་གནས་བས་མཐའ་བཙལ་འདོད་ཕྱི་ཐལ་འགྲོ།།

སེམས་ལ་གཟུང་འཛིན་དབེན་པར་བྱ་བ་གནད།།

གདམས་ངག་ཚིག་ལས་བཙལ་འདོད་ཕྱི་ཐལ་འགྲོ།།

ཐབས་ལམ་ཉམས་ལེན་ཟབ་མོ་བཙལ་བ་གནད།།

འཚོ་བ་གསོག་གྲུན་ལྟོས་པ་ཕྱི་ཐལ་འགྲོ།།

གང་བྱུང་ཆོག་ཤེས་བྱ་འཚོལ་བསླབ་པ་གནད།།

སྒོམ་སྒྲུབ་བྲེལ་ཤོམ་རྗེས་བྱེད་ཕྱི་ཐལ་འགྲོ།།

བྱ་བྱེད་རྩལ་འཕྲོ་བོར་ནས་བྱེད་པ་གནད།།

ཉམས་རྟོགས་བསགས་སྦྱོང་བསྐྱལ་ཏེ་ཕྱི་ཐལ་འགྲོ།།

ཟབ་མོ་གནད་བསྣུན་བཙན་ཐབས་བསྐྱེད་པ་གནད།།

ས་ལམ་རིམ་གྱིས་འཚོལ་བ་ཕྱི་ཐལ་འགྲོ།།

སེམས་ཉིད་སྐུ་གསུམ་བརྟན་ཞིང་གོམས་པ་གནད།།

ཉམས་སུ་བླངས་ན་སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་འགྲུབ།།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། དམ་ཆོས་སྒྲུབ་པའི་དུས་སུ་ལེ་ལོར་མི་འཇོག་པའི་གནད་ཀྱི་ཆོས་དྲུག་ནི། དམ་ཆོས་སྒྲུབ་པའི་དབེན་པའི་གནས་འཚོལ་བ་དེ་བས་མཐའ་འམ་ས་སྟོང་ཞིག་བཙལ་བར་འདོད་པ་ནི་ཕྱི་ཐལ་ཆེས་པའི་གྲས་སུ་འགྲོ་བས། ཕྱིའི་དབེན་པ་རྐྱང་བས་མི་ཆོག་པར་ནང་གི་སེམས་ལ་གཟུང་འཛིན་གྱིས་དབེན་པར་བྱ་བ་གནད་ཡིན་པ་དང་། ཉམས་ལེན་གྱི་གནད་རྣམས་བླ་མའི་གདམས་ངག་ལ་བསྟེན་དགོས་པ་ལས་གདམས་ངག་ཚིག་ལས་བཙལ་འདོད་པ་དེའང་ཕྱི་སོ་རུ་ཐལ་ཉན་ཆེ་བའི་བྱ་བ་ཡིན་པས། ཉམས་ལེན་གྱི་གནད་ཐབས་ཀྱི་མྱུར་ལམ་ཟབ་མོ་དེ་བཙལ་བ་གནད་ཡིན་པ་དང་། སྒྲུབ་པ་ཉམས་ལེན་བྱེད་པའི་སྐབས་སུ་འཚོ་བ་མཚམས་ཆས་རྣམས་གསོག་གྲུན་ལ་ལྟོས་པ་དེ་ཡང་ཕྱི་ཐལ་ལ་འགྲོ་བས། འཚོ་བ་གང་བྱུང་དེས་ཆོག་གི་བྱ་འཚོལ་བསླབ་པ་གནད་དེ་འཚོ་བ་བྱ་འཚོལ་བྱི་འཚོལ་ཞེས་བཀའ་གདམས་པའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་འདུག་པ་དེ་ལྟར་ཏེ། བྱ་དང་བྱི་བས་ཟས་འཚོལ་བ་ལྟར་ཟས་གོས་ཡུལ་ངེས་མེད་ནས་འཚོལ་བ་ལས་གཏན་ཁེལ་བའི་འབྱུང་ཁུངས་མེད་པར་དགོས་པ་དང་། སྒོམ་སྒྲུབ་ཉམས་ལེན་བྱེད་པ་དེ་བྲེལ་བའི་དབང་དུ་སོང་ནས་ཤོམ་ར་ཙམ་ཞིག་གི་རྗེས་ནས་བྱེད་འདོད་པ་ནི་ཕྱི་ཐལ་ཆེས་པའི་ཕྱོགས་སུ་འགྲོ་བས། བྱས་ན་མི་ཟིན་བསྐྱུར་ན་ཟིན། །ཅེས་པ་ལྟར་དུ་བྱས་པས་མི་ཟིན་པར་ནམ་བསྐྱུར་གྱི་དུས་དེར་ཟིན་པས་བྱ་བྱེད་དང་རྩོལ་བའི་འཕྲོ་ཐམས་ཅད་བོར་ནས་ཉམས་ལེན་བྱེད་པ་གནད་ཡིན་པ་དང་། སྤྱིར་ཉམས་རྟོགས་སྐྱེ་བ་བསགས་སྦྱང་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་ཡང་ཉམས་རྟོགས་སྐྱེ་བའི་དོན་དུ་བསགས་སྦྱང་གཅིག་པུས་མི་ཚེ་བསྐྱལ་ཏེ་གནད་གཞན་མི་བཙལ་བ་ཡང་ཕྱི་ཐལ་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་པས། གདམས་ངག་ཟབ་མོ་གནད་དུ་བསྣུན་ནས་བྱིན་རླབས་ལ་བརྟེན་པའི་ཉམས་རྟོགས་བཙན་ཐབས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དེ་ཉིད་གནད་ཡིན་པ་དང་། འོག་མའི་ལམ་ནས་ངལ་བ་ཆེན་པོས་ས་ལམ་རིམ་གྱིས་འཚོལ་ནས་ཡུན་རིང་པོར་འགོར་བ་དེའང་ཕྱི་ཐལ་འགྲོ་ཆེས་པ་ཞིག་ཡིན་པས། སེམས་ཉིད་ཆོས་དབྱིངས་ཆེན་པོ་སྐུ་གསུམ་རང་ཆས་ཀྱི་ལམ་དུ་སྦྱོང་བ་བརྟན་ཞིང་གོམས་པར་བྱ་བ་གནད་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཕྱི་ཐལ་ཆེས་པ་དྲུག་གི་དབང་དུ་མ་ཤོར་བར་བརྩོན་པས་ལ་འུར་ཉམས་སུ་བླངས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་གཏན་བདེའི་གོ་འཕང་བདེ་བླག་ཏུ་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ།།

༣༤༥ གནས་དྲུག་དོན་ལ་བསླབ་པའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

གནས་དྲུག་དོན་ལ་བསླབ་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

ཉམས་པ་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་ལ་གནས།།

ཚོགས་གཉིས་མི་ངོམས་ཕ་རོལ་ཕྱིན་ལ་གནས།།

ཤེས་རབ་སྦྱང་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་ལ་གནས།།

བསམ་གཏན་བསྒྲུབ་ཕྱིར་དགོན་པ་དབེན་ལ་གནས།།

འདུ་བྱེད་སྐྱུང་ཕྱིར་སྦྱངས་པའི་དོན་ལ་གནས།།

ས་མཆོག་བསྒྲུབ་ཕྱིར་བླ་མ་བཀུར་ལ་གནས།།

དེ་ལྟར་སུ་གནས་ཐེག་མཆོག་ལམ་ཆེན་ཞུགས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། གནས་པ་དྲུག་གི་དོན་ལ་བསླབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི། སེམས་མཆོག་བསྐྱེད་པ་མི་གཙོ་སྐྱེས་པ་གཙོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྐྱེས་ནས་མི་ཉམས་པ་དེ་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེ་བས་ནམ་ཡང་ཉམས་པ་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་རང་རྒྱུད་ལ་རྟག་ཏུ་གནས་པར་བྱེད་པ་དང་། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་མི་ངོམས་པར་གསོག་དགོས་པས་སྦྱིན་སོགས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་དང་། ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིན་དྲུག དྲུག་དྲུག་སོ་དྲུག་གི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་ཕར་ཕྱིན་ལ་གནས་པར་བྱ་བ་དང་། རང་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་རབ་སྦྱང་ཞིང་ཆེར་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དུ་དུས་རྟག་ཏུ་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་ལ་གནས་པར་བྱ་བ་དང་། བསམ་གཏན་སྒྲུབ་ཅིང་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་དུ་གནས་དབེན་པ་དགོན་པའི་གནས་སུ་གནས་པར་བྱ་བ་དང་། འདུ་བྱེད་ཟས་གོས་ཀྱི་རྩོལ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་མང་པོ་སྐྱུང་བའམ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དུ་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་བཅུ་གཉིས་དང་ལྡན་པའི་དོན་ལ་གནས་པར་བྱ་བ་དང་། གོང་མའི་འབྲས་བུ་འཐོབ་པའི་ས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བ་དེ་ཉིད་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་དུ། བླ་མ་དམ་པ་ལ་བཀུར་སྟི་དང་ཕུ་དུད་བྱ་བ་དེ་ལ་གནས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་གནས་དགོས་པ་དྲུག་ལ་སུ་གནས་པ་དེ་ནི་ཐེག་པ་མཆོག་གི་ལམ་ཆེན་དུ་ཞུགས་པའོ།།

༣༤༦ ཉལ་ན་མལ་དྲུག་ལེགས་པར་བསྟན་པ།

ཉལ་ན་མལ་དྲུག་ལེགས་པར་བསྟན་པ་ནི།།

ལུས་སེམས་གཡོ་བ་སྤང་ཕྱིར་དགོན་པའི་མལ།།

བདག་གཞན་གདུང་བ་མེད་ཕྱིར་ཚངས་པའི་མལ།།

རང་བཞིན་འགྱོད་པ་མེད་ཕྱིར་ལེགས་པའི་མལ།།

ཡོན་ཏན་བསྒྲུབ་ཕྱིར་ཡང་དག་འཇོག་པའི་མལ།།

བརྩམས་པ་མཐར་ཕྱིན་བྱ་ཕྱིར་གྲུབ་པའི་མལ།།

སྔོན་ནས་ལེགས་པར་སྦྱང་ཕྱིར་ལྷུན་གྲུབ་མལ།།

མལ་དྲུག་སུ་ཉལ་བདེ་ཞིང་སྐྱིད་པ་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། སྤྱོད་ཡུལ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་སྦྱར་ནས་ཉལ་ན་མལ་དྲུག་ལེགས་པར་བསྟན་པ་ནི། ལུས་སེམས་གཡོ་བ་དང་རྩོལ་བའི་བྱ་བཞག་མང་པོའི་བྱེད་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དུ་དགོན་པའམ་དབེན་པའི་མལ་དགོས་པ་དང་། བདག་དང་གཞན་ཐམས་ཅད་གདུང་བས་གཟིར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དུ་སྤྱོད་པ་གཙང་མ་ཞིག་བྱེད་དགོས་པས་ཚངས་པའི་མལ་དགོས་པ་དང་། རང་བཞིན་གྱིས་འགྱོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དུ་ལེགས་པའི་མལ་འཚོལ་དགོས་པ་དང་། ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མིན་གྱི་ཡོན་ཏན་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་དུ་ནང་དུ་ཡང་དག་འཇོག་པའམ་མི་གཡོ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་པ་ལ་མཉམ་པར་འཇོག་པའི་མལ་དགོས་པ་དང་། བརྩམས་པ་མཐར་ཕྱིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུ་བྱ་བའི་ལས་ལ་འགྲུབ་པའི་མཐའ་ཡོད་པའི་གྲུབ་པའི་མལ་ཞིག་དགོས་པ་དང་། སྔོན་ནས་ལམ་ལ་ལེགས་པར་བསླབས་ནས་སྦྱང་བའི་ཕྱིར་དུ་ས་ལམ་གཞི་ནས་རྫོགས་པའི་ལྷུན་གྲུབ་རྫོགས་ཆེན་གྱི་གནད་འབྱུང་བའི་མལ་དགོས་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་མལ་དྲུག་ཏུ་སུ་ཉལ་བ་དག་ནི་བདེ་ཞིང་སྐྱིད་པ་ཡིན་ནོ།།

༣༤༧ ཐེག་ཆེན་རྣམས་ཀྱི་འགྲོ་བའི་ས་དྲུག་བསྟན་པ།

ཐེག་ཆེན་རྣམས་ཀྱི་འགྲོ་བའི་ས་དྲུག་ནི།།

སངས་རྒྱས་ཆོས་འདོད་ཆོས་ཉིད་ངང་དུ་འགྲོ།།

སེམས་ཅན་དོན་འདོད་གང་འཚམས་ཆོས་སྟོན་འགྲོ།།

རང་སེམས་རྟོགས་འདོད་དུག་གསུམ་མེད་པར་འགྲོ།།

ཤེས་རབ་ཐོབ་འདོད་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུན་དུ་འགྲོ།།

གདུལ་བྱའི་དབང་གིས་སྐྱེ་བ་ཀུན་ཏུ་འགྲོ།།

ཐར་ལམ་འདོད་པས་བླ་མ་བསྟེན་དུ་འགྲོ།།

དེ་ལྟར་སུ་འགྲོ་སངས་རྒྱས་ཆོས་བསླབ་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཐེག་ཆེན་པ་རྣམས་ཀྱི་འགྲོ་བར་བྱ་བའི་ས་དྲུག་ནི། སངས་རྒྱས་སའི་ཆོས་དང་ཡོན་ཏན་ཐོབ་པར་འདོད་པས་ཆོས་ཉིད་བྱ་རྩོལ་མེད་པའི་ངང་དུ་འགྲོ་བར་བྱ་དགོས་པ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པར་འདོད་ན་གང་ལ་གང་འཚམས་ཀྱི་ཆོས་སྟོན་པར་འགྲོ་དགོས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་ཡོད་པ་ཞིག་བྱེད་དགོས་བསམས་ནས་རྟ་ནོར་ལུག་གསུམ། གསེར་དངུལ་དར་ཟབ་སོགས་ཀྱི་ནོར་ལོངས་སྤྱོད་དམ། དེ་རིང་ཁ་རྩང་གི་གནས་སྐབས་སུ་ཆེས་བྲིམ་ཁ་ཚ་བའི་སྒོར་མོ་འབུམ་དངུལ་ལྟ་བུ་ཞིག་བྱིན་ཀྱང་། དེ་ཉམ་ཆུང་གི་མདོག་ལ་བལྟས་ནས་འཕྲོག་པའམ། ཡང་ན་སྤྲང་པོ་རྒྱགས་རྒྱུ་ངན་པ་ཞིག་ཡིན་ན་རྒྱུ་རྩ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སྡིག་ལས་བྱེད་པའམ། སྤྲང་པོ་ངན་ལང་སོང་བ་ཞིག་ཡིན་ན་ཟ་འདོད་འགུལ་འཚེར་དུ་འགྲོ་བ་སོགས་མ་ངེས་པས་སྦྱིན་པ་བྱིན་ཀྱང་། ཕན་གནོད་གང་ལ་འགྲོ་བ་ཆ་མི་འཚལ་བ་དང་། ཡང་ན་གཅིག་ལ་ཐོབ་གོ་ས་བྱིན་ནས་མི་ས་ལྷ་གྲས་ཤིག་ལ་བཞག་ཀྱང་དེ་གཞན་ཕན་གྱི་སེམས་དང་ལྡན་པ། བརྒྱ་ལུག་འཚོ་བའི་རྫི་བོ། སྟོང་རྟ་འདོགས་སའི་ཕུར་བ་རུ་ཆོག་པ་ཚེ་འདི་ཕྱི་གཉིས་ཀྱི་བདེ་བའི་ལམ་སྣེ་འདྲེན་ཐུབ་པ་ཞིག་ཏུ་སོང་ན་མ་གཏོགས་ལ། གཞན་དུ་ངན་པ་ཡར་ས་ཐོན་ན་ར་ལེ་རིལ་ལེ་བཅོ་བརྒྱད། སྲན་མ་རྔ་ཐོག་བཞག་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་མི་འགྱུར་བའི་ངེས་པ་མེད་པས། མིང་དང་གོ་ས་བྱིན་པ་དེས་དེར་ཕན་མི་ཐོགས་པ་དང་། དེས་སེམས་ཅན་གཞན་ལ་ཕན་མི་ཐོགས་པར་ཐ་མར་རང་གཞན་གཉིས་ཕུང་དུ་འགྱུར་བའང་ཡོད་པས། ཁེ་ཆེ་ཞིང་ཉེན་མེད་པ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱིས་བླང་དོར་གྱི་གནས་བསྟན་ནས་དེ་ལ་ཤེས་སུ་འཇུག་པ་དེ་ཡིན། འུ་ཚོའི་མི་ཤི་ནས་ཞག་གསུམ་ཞེ་དགུའི་ནང་དུ་ཡོད་དུས་རྟ་ཕོ་བདམས་བསལ་མ་དེ་ལ་སྒ་སྟན་སྲབ་གསུམ་དང་། ས་ཆ་འགའ་རེས་ལྭ་བ་དང་སྣོད་ཐབ་ཆ་དང་བཅས་པ་ཤི་བོའི་རྗེས་སུ་བཏང་ནས་བླ་རྒན་རེའི་ལག་ཏུ་འཇོག་པར་བྱེད་པ་ཡིན། དེའི་དུས་སུ་ཕན་ཐོགས་མཁན་དག་གིས་ཐོགས་ངེས་ཀྱང་། མང་ཆེ་བ་དཀའ་བའི་གནས་སུ་ཐོན་པས་གསོན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བརྒྱབ་ཐལ་འཕང་ཐལ་ཞེས་པའི་གོ་རེ་ཆོད་པ་ཙམ་ལས་དཀའ་བ་ནི། ཨོ་རྒྱན་ཆེན་པོས། མཚན་བྱང་མགོ་ལ་དབང་བསྐུར་བྱེད་ཙ་འཕྱིས། །རྣམ་ཤེས་བར་དོར་ཁྱི་གླེན་བཞིན་དུ་འཁྱམས། །མཐོ་རིས་དྲན་ཏེ་དེ་ལ་དཀའ་ལས་ཡོད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་ད་ལྟ་མི་གསོན་པོའི་ཤ་ཚུགས་མ་འགྱུར་ཞིང་ཕར་བཤད་ཚུར་གླེང་གི་གོ་བརྡ་འཕྲོད་ཅིང་། ཤི་བོའི་མཚན་བྱང་གི་འགོར་རྣམ་ཤེས་ཨེ་ཁུག་ལྟ་མི་དགོས་པའི་སྐབས་འདིར་བླང་དོར་གྱི་གནས་བསྟན་ནས་བཤད་ན་ཕན་པ་ཆེ་བ་ཡིན། གལ་ཏེ་ཐབས་མེད་ལས་མེད་ཀྱི་དབང་གིས་བཤད་ཀྱང་སྒྲུབ་ཁ་མི་ཉན་པར་ཐབས་མེད་པ། ལྷ་ཡི་རྒྱལ་པོས་ཆར་ཕབ་ཀྱང་། །ས་བོན་མི་རུང་མི་འཁྲུངས་ལྟར། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་བྱུང་གྱུར་ཀྱང་། །སྐལ་བ་མེད་པས་བཟང་མི་མྱོང་། །ཞེས་པ་ལྟར་གྱུར་ཚེ་སྐབས་ཤིག་ལ་སྨོན་ལམ་དག་པས་མཚམས་སྦྱོར་ཙམ་ལས་ཐབས་མེད་ལ། དེ་ལས་གཞན་དུ་གང་ལ་གང་འཚམས། ཁམས་དང་དབང་པོ། བསམ་པ་དང་མོས་པ་ལ་བསྟུན་པའི་ཆོས་སྟོན་སར་འགྲོ་ནས་ཕན་འདོགས་དགོས་སོ། །རང་གི་སེམས་ཉིད་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་རྟོགས་པར་འདོད་ན། དུག་གསུམ་མེད་པའི་ཆོས་ལམ་ལ་དོན་གཉེར་བྱེད་པར་འགྲོ་དགོས་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཐོབ་པར་འདོད་པས་གོང་ནས་གསུངས་པ་བཞིན་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་དོན་དུ་རྒྱུན་མི་གཅོད་པར་ཆོས་ལམ་དུ་ཞུགས་ཏེ་འགྲོ་བ་དང་། གདུལ་བྱ་འདུལ་བའི་དབང་གིས་གང་ལ་གང་འདུལ་གྱིས་སྐྱེ་བའི་ཕྲེང་བ་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བར་བྱེད་པ་དང་། ཐར་བའི་ལམ་མཆོག་བགྲོད་པར་འདོད་པས་མཚན་ལྡན་གྱིི་བླ་མ་བསྟེན་དུ་འགྲོ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་གང་ཟག་སུ་ཞིག་འགྲོ་བ་དེ་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་བསླབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མཐའ་བསྡུས་པའོ། །དེ་རིང་། དེ་ལྟར་སུ་འགྲོ་སངས་རྒྱས་ཆོས་བསླབ་ཡིན། །ཞེས་པ་འདིར་བཞག་ནས་སང་ཉིན་ཡིད་གནས་དགོས་པའི་རྣམ་གྲངས་རྣམ་དྲུག་ནས་འཆད་རྒྱུ་བྱེད། སྤྱིར་མན་ངག་མཛོད་འདི་ཡིད་ལ་འཛིན་བདེ་བའི་ཆེད་དུ་དགོངས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རེ་རེས་དོན་རེ་རེ་དང་། དྲུག་ཚན་གཅིག་གིས་ལམ་གནད་ཀྱི་གདམས་པ་ཆ་ཚང་རེ་བསྟན་པ་དང་། མཚམས་རེ་དྲུག་ཚན་གྱི་ནང་གསེས་རེ་རེའི་ནང་དུ་གཏན་ཚིགས་རྒྱུ་མཚན་དགོས་པ་དང་བཅས་པ་ཚིག་རྐང་གཉིས་སམ་གསུམ་གྱིས་བསྟན་པ་ཡང་ཡོད་འདུག ངས་ཀྱང་ཁྱེད་རྣམ་པ་དང་མཉམ་དུ་ཞིབ་མཇལ་ཐེངས་གཅིག་གྲུབ་སོང་བས་སྐལ་བ་བཟང་བྱུང་། འདི་ནི་རྒྱ་ཆེན་སྡུད་པའི་བསྟན་བཅོས་མན་ངག་དུམ་ཁྲིགས་ཕྱོགས་བསྡུས་སུ་བཀོད་པ་རྒྱལ་པོའི་མཛོད་ཁང་ལྟ་བུ་མ་ཚང་བ་གཅིག་ཀྱང་མེད་ཅིང་གང་དགོས་ལེན་དུ་ཡོད་པ་དང་། དེ་ཡང་ལེན་ཁ་བདེ་མོ་དྲུག་ཚན་རེ་རེས་ཀྱང་གནད་འདུས་ཆ་ཚང་དུ་བསྟན་ནས་ཡོད་པས་མ་ཚད། འདི་མན་ངག་གི་ཡི་གེ་ཡིན་པས་གོ་དཀའ་བའི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ཚིག་གིས་མ་གསུངས་པར་ཕལ་བའི་སྐད་ཀྱིས་དོན་རྒྱ་ཆེན་མཚོན་པར་བྱས་ཏེ་གསུངས་པ་ཡིན། འདི་ཉམས་ལེན་བྱེད་དུས་གཞན་སྐྱོན་འཚོལ་བའི་ཐུར་མ་རུ་མི་འཛིན་པར། རང་སྐྱོན་འབའ་ཞིག་གི་སྟེང་དུ་བསྐོར་ནས་རང་གིས་རང་ལ་ལྟ་བར་བྱེད་པའི་མེ་ལོང་དུ་འཛིན་དགོས། འདི་གསན་ནས་ཐོབ་ཡིག་གི་ནང་དུ་ལེ་ཚན་གཅིག་གསར་བ་བསྣན་དུ་ཡོད་པ་ཙམ་དུ་མི་འཇོག་པར། གཙོ་བོའི་དོན་པོ་འདི་གསན་པའི་རྗེས་སོར་གྱི་ཐུགས་རྒྱུད་དུ། འཁོར་བ་ལ་ངེས་འབྱུང་དང་སྐྱོ་ཤས། བླ་མ་དཀོན་མཆོག་ལ་དད་དང་མོས་གུས། སེམས་ཅན་ལ་བྱམས་དང་སྙིང་རྗེ། བླང་དོར་གྱི་གནས་ལ་དྲན་དང་ཤེས་བཞིན་བག་ཡོད་པ་རྣམས་སྔར་ལས་ལྷག་ཅིང་མི་འབྲལ་བ་ཞིག་ཡོང་བ་ལ་ཐུགས་བཞག་མཛད་པ་གལ་ཆེ་བས་མ་ཚད། ཐུགས་རྒྱུད་སྙིང་རྗེས་གང་བའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མཆོག་བརྙེས་ནས། མཐའ་ཡས་འགྲོ་ཁམས་རྒྱ་མཚོ་ལ་ཕན་བདེ་སྒྲུབ་པའི་ཐུགས་བསྐྱེད་མི་ཉམས་པར་བྱེད་པ་ནི་སྨོས་ཅི་དགོས། འཕྲལ་དང་འཕྲལ་དུ་རིགས་མཐུན་གྱི་མིའི་འགྲོ་བ་བཤད་ན་སྐད་བརྡ་འཇགས་པ་རྣམས་ལ། སྐད་བརྡ་འཕྲོད་ཤག་ཤག་ཡིན་པས་རྣམ་པ་རེ་རེའི་ངོས་ནས་མ་མཐའ་ཡང་གང་ཟག་བརྒྱ་ཕྲག་ཁ་ཤས་སམ་ཡང་ན་བཅུ་ཕྲག་འགའ་རེ་ལ་དད་དང་སྙིང་རྗེའི་བག་ཆགས་རེ་སེམས་སུ་སིམ་པའི་ཐབས། ཐ་ན་ཁ་བརྡ་ཚུན་ཆོད་ཀྱིས་བྱུང་ན་དེ་དག་གི་རྒྱུད་ལ་ཐར་བའི་ས་བོན་རེ་ཐེབས་ནས་ཕན་ཐོགས་པ་དང་། ཡང་ནུས་པ་ཅན་དག་གིས་དེ་བས་མང་ཕན་པ་བྱུང་ན་རང་རེས་འདི་ནས་འཆད་ཉན་བྱས་པ་དེ་བསྟན་དང་འགྲོ་བའི་གསོས་སྨན་ཆེ་ཚོད་ཆུང་མིན་རེ་སྨིན་པ་ཡིན། འདི་གསན་མཁན་གྱི་གྲལ་དུ་མཁན་སྤྲུལ་མང་བས་མ་ཚད། ཐོས་བསམ་སློབ་གཉེར་མཛད་མཁན་གྱི་མཁས་པ་ཡང་ཅི་འདྲའི་མང་འདུག དད་དང་སྙིང་རྗེའི་ས་བོན་ཙམ་རེ་གཞན་རྒྱུད་དུ་འཇོག་པ་ལ་མཁས་པ་མིན་ན་ཡང་ཆོག་པས། དགེ་བསྙེན་ཕོ་མོ་དག་གིས་ཀྱང་རང་རང་གི་ཉེ་གཞི་རྩ་ལག་དང་རང་རྩའི་བུ་ཚ། གྲོང་རོགས་ཁྱིམ་མཚེས་སོགས་ལ་མི་ཚེ་ལ་རྟག་བརྟན་མེད་ལུགས་དང་། འདི་སྣང་ལ་ཞེན་ཆགས་ཆེ་ན་ཕྱི་མ་ཕན་པའི་དམ་པའི་ལྷ་ཆོས་འགྲུབ་དཀའ་རབས་དང་། སྙིང་རྗེ་དང་གཞན་ཕན་གྱི་སེམས་རྒྱུད་ལ་མེད་དུས་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་གྲལ་དུ་མི་འགྲོ་བའི་ཚུལ། ཆོས་དགེ་སྡིག་དེ་ལྟར་སྣང་གི་གཟུགས་བརྙན་ཆེ་ཆུང་མིན་པར་བསམ་པའི་ཁྱད་པ་ཡིན་ལུགས། དམ་པ་གསུམ་དང་མ་འབྲེལ་ན་ཆོས་གང་བྱས་ཀྱང་ཐེག་དམན་གྱི་ཆོས་ལས་མི་འཕགས་ཚུལ། དེའང་ངེས་འབྱུང་གི་སེམས་དང་བྲལ་ན་ཐེག་དམན་གྱི་ཆོས་སུའང་མི་འགྲོ་བའི་ཚུལ་སོགས་ཤོད་དང་། མི་རེ་རེའི་སེམས་སུ་ཕན་ཐོགས་བྱུང་ཚེ་དེ་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ཡིན། སྦྱིན་པ་ལྟ་བུ་གཅིག་གི་ནང་དུ་ཕར་ཕྱིིན་དྲུག་པོ་འདུ་ལུགས་ཀྱང་ཡོད་པ་ཡིན། ཚོགས་གཉིས་དེ་ལྟར་བྱས་ནས་ཆུང་རིམ་ནས་སོག་དགོས་པ་ཡིན། མདོར་ན་སེར་སྐྱ་མཆོག་དམན་སུ་ཡིན་ཡང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་ཐབས་ཏེ། དེ་ཡང་མ་སྐྱེས་པ་བསྐྱེད་པ་དང་། སྐྱེས་པ་མི་ཉམས་པར་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་ཐབས་ལ་བརྩོན་པ་ལྷོད་མེད་དུ་མཛད་གལ་ཆེ་ཞེས་ཞུས་པའོ།།

ཉིན་བཅུ་གཉིས་པའི་ཆོས་ཁྲིད།

ད་ཐེག་ཆེན་མདོ་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་ཚུལ་ཟབ་མོ་འཆད་ཉན་བྱེད་པའི་སྐབས་འདིར། བྲམ་ཟེས་རིག་བྱེད་ཀློག་པ་དང་། རྒན་པོས་གནའ་སྒྲུང་བཤད་པ་ལ་ཉན་པ་དང་། ཟློས་གར་གྱི་འཁྲབ་སྟོན་ལ་བལྟས་པ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པར། བསམ་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཀུན་སློང་སྙིང་རྗེས་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྫོགས་བྱང་ལ་དམིགས་པའི་དོན་གཉིས་སམ་ཟུར་གཉིས་དང་ལྡན་པ་དེའི་ཐོག་ཏུ། ཐུན་མིན་སྔགས་ཀྱི་སྒོས་ཆོས་ཁྱད་པར་ཅན་ཐབས་རྒྱ་ཆེ་བ་གསང་བ་སྔགས་ཀྱི་ཀུན་སློང་། སྣོད་བཅུད་ཐམས་ཅད་ཐ་མལ་མ་ཡིན་པར་དག་པའི་རང་བཞིན་ལ་གསལ་བཏབ་པའི་སྟེང་དུ། དལ་རྟེན་རྙེད་པ་དཀའ་ཚུལ་དང་། རྙེད་ན་ཕན་པ་ཆེ་ལུགས། ཆོས་གདམས་ངག་འཆི་སོས་ཀྱི་བདུད་རྩི་ལྟ་བུ་འདི། ལས་སྐལ་བ་བཟང་བའི་གང་ཟག་ཅིག་མིན་ན་སུ་ཡིན་ཡིན་གྱིས་མི་ཐོབ་པའི་ཚུལ་དང་། འདི་ཐོབ་ན་ཐར་བ་རང་ལག་ལ་ཡོད་པ་དང་། དེས་མ་ཚད་ཚེ་ལ་རྟག་བརྟན་མེད་ལུགས་དང་། འཆི་རྐྱེན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཡིན་ཚུལ། ས་གང་ནས་ཤི་དང་གནས་འདི་ནས་ཤི། ཤི་རྐྱེན་ཅི་དང་གང་ཞིག་གིས་ཤི་དང་། ལར་དེ་རིང་ཤི་དང་སང་ཉིན་ཤི། གཞན་ཡང་ན་ཚའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ལུས་མནར། མི་འདོད་རྐྱེན་ངན་གྱིས་སེམས་མནར་ནས། འཆི་བསམ་ཡང་དབུགས་འཆད་མི་བཏུབ་པར་གསོན་འདི་པའི་ངང་ནས་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་དགོས་པ་སོགས་ཅི་འགྱུར་སུས་ཤེས། མདོར་ན་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་འདི་དག་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ན། འགྲོ་བ་རིས་དྲུག་གི་གནས་རིས་གཞན་དག་བཤད་མ་དགོས་པར། རང་རེའི་ལུས་ཐོག་ན་ཡོད་པའི་ལས་ཉོན་གྱི་གཞན་དབང་ལ་སོང་ནས། སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བཞིན་ཡོད་པ་འདིས་ཀྱང་ཤེས་ཤིང་མཚོན་ཐུབ་པ་ཞིག་ཡིན་པས། ད་འདི་ལྟ་བུའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་འདི་ལས་ཐར་བའི་ཆེད་དུ། ལུས་སྲོག་ལོངས་སྤྱོད་དང་བཅས་པ་ཅི་ཞིག་གཏོང་དགོས་པ་དང་། འབད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ཤིག་བྱེད་དུ་ཡོད་པ་དང་། བྱེད་པའི་གོ་སྐབས་ཤིག་ཐོབ་དུས་མི་བསྒྲུབ་པ་ནི། རྨོངས་པས་མི་ཚད་བླུན་པོ་དང་། བླུན་པས་མི་ཚད་སྨྱོན་པ་གདོན་ཁོག་ལ་ཞུགས་པ་ཞིག་ཡིན་ན་མ་གཏོགས། གཞན་དུ་འདི་ཕྱི་རང་གཞན་གྱི་དོན་ཆེན་བསྒྲུབ་པའི་བྱ་བ་ཞིག་ལ་བརྩོན་དུ་ཡོད་པའི་སྐབས་འདིར་མི་བརྩོན་པར་ཡེངས་མ་ལམ་དུ་མི་ཚེ་འཛད་དུ་འཇུག་པ་ནི། ཁོག་པའི་ནང་ན་སེམས་ཤིག་མེད་པའི་རྟགས་རེད་སྙམ་པའི་ཀུན་སློང་བསྐྱེད་ནས། བསམ་བློ་ནང་དུ་བསྐོར་ནས་འདེང་ཞིག་རྒྱོབ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལས་བདེ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་མ་མྱོང་བའི་སེམས་ཅན་སོ་སྐྱེ་ཐ་མལ་བ་འདི་དག་གིས། དམྱལ་བ་རང་ཡུལ་ལ་སྐྱོ། ཞེས་པའི་གཏམ་དཔེ་ཞིག་ཡོད་པ་ནི། དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་ལ་དམྱལ་བའི་གནས་ལ་སྐྱིད་སྣང་གི་ཞེན་ཆགས་ཀྱི་སེམས་ཤིག་ཅི་ལ་ཡོད་ཀྱང་། དམྱལ་བ་དང་ཕྱོགས་མཚུངས་པའམ། དམྱལ་བའི་ལམ་དང་ཐག་མི་རིང་བའི་མི་དགེའི་སྡིག་སྤྱོད་ཀྱི་མི་ཡུལ་འདིར་སྡུག་སྣང་མི་ཤར་བར་ཞེན་ཅིང་ཆགས་མཁན་ཡོད་པ་ཡིན་ཞེས་པའི་གོ་བ་ཡིན་ངེས། འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་ཅན་ཕུང་པོ། །ཞེས་པ་ལྟར་དུ་སྣོད་བཅུད་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པས་བསྡུས་པས་བདེ་བ་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་ཡོད་པར་མིན་པ་ནི། འཁོར་བའི་གནས་ན་བདེ་བ་མེད། །མི་གཙང་ཁང་བར་དྲི་ཞིམ་མེད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་ཡིན། ད་དེ་ལྟ་བུའི་སྡུག་བསྔལ་ཅན་གྱི་འཁོར་བའི་གནས་འདི་ལས། ཐམས་ཅད་ལ་འདྲ་མཉམ་དུ་ཡོད་པའི་སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་བདུད་ཀྱི་ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་བཞི་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་བསམ་བློ་ཞིག་བཏང་ཚེ། འདི་ལ་བདུད་ཀྱི་ཆུ་བོ་གསུངས་པའི་དོན་ནི། གནོད་ཅིང་འཚེ་བར་བྱེད་པ་ལ་བདུད་ཅེས་ཟེར་བས། སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་བཞི་འདིས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་རྩུབ་མོ་མི་བཟོད་པ་སྟེར་བར་བྱེད་པ་བདུད་ཀྱི་མཚོན་ཆ་རྩུབ་མོ་དང་ཁྱད་མེད་པས་ན་བདུད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན། འོ་ན་འདི་ལ་བདུད་ཀྱི་མཚོན་ཆ་མི་ཟེར་བར་ཆུ་བོ་ཟེར་ནས་སྒྲ་བསྒྱུར་དགོས་དོན་ཅི་ཞེ་ན། ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་དེ་དྭངས་པའི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ནས་འབབ་པ་ནས་བཟུང་མཐར་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ནང་ལ་མ་ཐོན་གྱི་བར་དུ་ཉིན་མཚན་བར་མེད་དུ་བཞུར་རྒྱུན་མི་ཆད་པ་དང་། ཡང་རྒྱ་མཚོར་འབབ་ཅིང་འཁོར་བ་ལྟར་དུ། རྒ་ན་ཤི་བའི་སྡུག་བསྔལ་འདི་སྐྱེ་བ་ལས་བྱུང་ཞིང་། སྐྱེ་བ་དེ་ཡང་མ་རིག་པ་ནས་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་ནས་སྲིད་པའི་བར། ཡང་དེ་ནས་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤི་སོགས་བརྒྱུད་ནས་རྟེན་འབྲེལ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ལས་དང་ཉོན་མོངས་སྡུག་བསྔལ་གསུམ་པོ་རུ་འཁོར་ནས། སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་བསྐྱེད་པའི་འཁོར་བའི་འཁོར་ལོ་འདི་གྲུབ་པས་ན། སྐྱེ་རྒ་ན་འཆིའི་སྡུག་བསྔལ་བཞི་བོ་འདི་ལ་བདུད་ཀྱི་ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་བཞི་ཞེས་གྲགས་པ་ཡིན། དེས་ན་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞི་རྩ་དེད་ནས་སོང་ན། སྲིད་རྩ་ལྷན་སྐྱེས་ཀྱི་ངར་འཛིན་མ་རིག་པ་དེ་ལ་ཐུག་ནས་ཡོད་པ་ཡིན། དེས་ན་ཐར་བའི་ལམ་ཁྲིད་ཀྱི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རང་ཉིད་ཐར་བ་དམ་པའི་གྲོང་ཁྱེར་ལ་ཕྱིན་མྱོང་བའི་ལམ་རྒྱུས་མཁན་ཞིག་བཙལ་ནས། དེའི་བཀའ་བཞིན་དུ་བདག་འཛིན་འཕུང་བྱེད་ཀྱི་འདྲེ་རྒན་དེ་འདུལ་བའི་གཉེན་པོར་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ནང་གི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མེ་ཆེན་སྦར་བའི་ཆེད་དུ། དམ་པའི་ཆོས་ཟབ་མོ་སྨན་འཆི་སོས་ཀྱི་བདུད་རྩི་ལྟ་བུ་དེ་ཐོབ་ནས། བདག་ཉིད་ནད་པ་ལྟ་བུའི་ཉོན་མོངས་པའི་ནད་དེ་དྲག་ནས་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཟུག་རྔུ་མི་མྱོང་བའི་ཆེད་དུ། སྨན་པ་མཁས་པ་ལྟ་བུའི་དམ་པའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྟེན་ནས་ཆོས་ཞུ་བ་དང་། དེའི་དོན་པོ་སྨན་ཁོག་ཏུ་བཏུང་ནས་ནད་ཇེ་དྲག་ཏུ་སོང་བ་བཞིན་དུ་དམ་པའི་ཆོས་རྒྱུད་ལ་སྦྱར་ཏེ་ཉོན་མོངས་པའི་ནད་གཞི་ཇེ་ཆུང་དུ་སོང་ནས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་འབྱུང་རྩ་གཏན་ནས་ཆོད་པར་བྱེད་པ་ནི་ཆོས་ཞུ་བའི་ཐོག་མཐའ་བར་གྱི་བྱ་བྱེད་ལས་གསུམ་དེ་ལྟར་ཡིན། འོན་ཀྱང་དམིགས་ཡུལ་ཁྱད་པར་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། ང་ཞེས་པའི་གཅིག་པུ་འདི་དང་། གཞན་ཟེར་བའི་མང་པོ་མཐའ་ཡས་པ་སྟེ་གཉིས་སུ་ཡོད་པ་ཡིན། དེ་ལས་གཞན་ཞེས་པ་དེའི་ནང་དུ་སུ་ཡོད་ན། རང་གི་ཚེ་འདིའི་ཕ་མ་དང་སྤུན་སྲིང་སོགས་ཀྱི་ཉེ་འབྲེལ་རྣམས་ཡོད་པ་ཡིན། ད་དུང་སུ་ཡོད་བལྟས་ན་སྐྱེ་བ་སྔོན་མའི་དེ་དག་དང་། ཡང་དེའི་སྔོན་མའི་དེ་དག་དང་། ཡང་དེའི་སྔོན་གྱི་དེ་དག་ལ་དེད་ནས་སོང་ན་ཐུག་མེད་ཀྱི་བར་དུ་འགྲོ་བ་ལས་འདི་ཙམ་ཞིག་གི་བར་ཡིན་ཞེས་མགོ་འཛིན་རྒྱུ་མེད་པ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་སྐྱེ་བ་རེ་རེ་བཞིན་དུ་ཕ་མ་སྤུན་སྲིང་ཡོད་ཤག་ཤག་ཡིན་པས། ན་ནིང་གི་ཕ་མ་དང་ད་ལོའི་ཕ་མ། ས་གཞན་དུ་ཡོད་པའི་ཕ་མ་དང་ཟུར་དུ་ཡོད་པའི་ཕ་མ་ལ་ཁྱད་མེད་པའི་ཕྱོགས་ལ་བསམ་བློ་ཞིབ་ཏུ་བཏང་ཚེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ངོ་མ་ཕ་མ་ཡིན་པར་འདུག ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་ཞེས་པ་དེ་ལ་རྒྱུ་མཚན་ཞིག་ཡོད་ནས་འདུག དེ་ཡང་ཐག་རིང་རྒྱང་གི་སྐད་ཆ་ཞིག་མིན་པར་རང་གིས་བརྟགས་པས་ཀྱང་ཤེས་པར་འདུག་སྙམ་པའི་བློ་སྐྱེས་ནས། ད་རེས་ཀྱི་བར་དུ་སྒྲོག་དེ་མ་ཁྲོལ་མདུད་པ་དེ་མ་ཞིག་པ་ནི་ཅི་འདྲའི་ཐབས་སྡུག་ཨང་། ད་ནི་ཚིག་གི་གནད་གསང་གོ་ཞིང་ལུང་བའི་ཕུ་ཐག་རིག་བྱུང་བས། འདི་ལྟར་དུ་ཐ་མེ་ཐོམ་མེར་འདུག་རྒྱུ་ཞིག་མ་རེད། ངའི་དར་མའི་མི་ཚེ་རིང་མོ་དེ་ཅི་འདྲའི་སྟོང་གྱོང་དུ་ཤོར་བ་ལ། དེའི་དུས་སུ་ཨ་རོགས་དེ་འདྲའི་ཨེ་ཡིན་ནམ་ཟེར་མཁན་ཙམ་ཡང་མེད་པ་ནི་ཅི་འདྲའི་ཐན་ལྟས་ཤིག་ཡིན་པས་མ་ཚད། ཅི་འདྲའི་དམུ་གབ་ཀྱི་ཞྭ་མོ་ཞིག་གོན་ནས་བཀབ་སོང་བ་ལ་ཨང་། གནའ་གེ་སར་བདུད་ཡུལ་དུ་སོང་དུས་བདུད་མོ་དམེ་བཟས་བརྗེད་ཟས་དང་བརྗེད་ཆུ་དྲངས་པས་ལོ་དགུ་གར་སོང་མ་ཤེས་ནས་མགོ་འཁོར་བ་དང་གཅིག་པ་ལ་བསམས་ནས། མི་ཞིག་ཡིན་དུས་དེ་ལྟར་རྨོངས་གཉིད་ལས་སད་དགོས་པ་ཡིན། ད་དུང་མ་སད་ཚེ་རྩྭ་ཟ་ཆུ་འཐུང་ཙམ་ནི་གཡག་རྒན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཤེས་པ་དང་། དགྲ་ལ་འཁོན་གཉེན་ལ་དགའ་བ་ཙམ་ནི་དུད་འགྲོ་སྒོ་ཁྱི་ཡིན་ཡང་ཤེས་པ་སྟེ། ཁྱི་འདྲིས་བཟང་ལ་ལས་ལོ་མང་པོའི་རིང་ལ་བདག་པོ་མི་བརྗེད་པར་ཤེས་པ་ཡིན་པས། དེ་འདྲ་དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་ཡ་རབས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་མེད་པས་མ་ཟད་མི་ཞིག་ཡིན་པའི་ཁྱད་ཆོས་ཙམ་ཡང་མེད་པ་ཡིན། དེས་ན་བློ་ཐག་རང་གིས་བཅད་དེ། ཁ་ཕོ་སོར་གསུམ་ནང་དུ་བསྡམས་ནས་སེམས་ཐག་ཆོད་པའི་བུ་རྒོད་ཅིག་ཡིན་ཚེ་འཇིག་རྟེན་ཚེ་འདིའི་ཞེན་ཆགས་རྒྱབ་ཏུ་བསྐྱུར་ནས་དམ་པའི་ལྷ་ཆོས་ཉིན་མཚན་འགོར་མེད་དུ་བསྒྲུབ་རན་པས་མི་ཚད་འཕྱིས་པའི་དུས་ལ་ཐོན་ཡོད་པ་ཡིན། གཅིག་སྒྲུབ་དུས་རང་གཞན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་མི་བསྒྲུབ་པར་རང་གཅིག་པུ་བདེ་བ་ལས་མ་བདེ་བས་དགའ་བར་འདུག་སྟེ། སྐྱེ་བ་ཚེ་རབས་ཀྱི་ཕ་མ་དང་སྙིང་ཉེའི་སྤུན་སྲིང་བཟའ་ཚང་རྣམས་ལ་བསམ་བློ་མི་གཏོང་བའི་ཁྲེལ་མེད་པོར་ཆགས་པ་དང་། དེ་དག་རྣམས་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་རྩུབ་མོ་མྱོང་བཞིན་པ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པ་ནི་རིགས་ཤིང་འཐད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་རང་གཞན་ཚང་མ་མགོ་ཞིག་ཐོན། ལམ་ཡག་ཅིག་དགོས་ན། སྐྱབས་དང་སྐྱོབ་པ་མགོན་དང་དཔུང་གཉེན་ཐུབ་པ། མགོ་བཏགས་ན་ཁེ་རྒྱལ་ཡོད་པའི་དཔོན་ཞིག་ལ་བཅར་དགོས་པ་ལས། ཁོ་རང་ཉིད་ཅི་འགྱུར་མི་ཤེས་པ་ཞིག་ལ་སྐྱབས་སུ་བྱས་ན་དོན་མེད་རང་སྡུག་གི་རྒྱུ་ཡིན་པས། སྐྱབས་བསླུ་མེད་དཀོན་མཆོག་རྣམ་གསུམ་ལ་བསྟེན་ན་དེས་སྐྱོབ་ཐུབ་པ་རེད་བསམ་དགོས། འོ་ན་དཀོན་མཆོག་གསུམ་དེ་གང་ན་ཡོད་པ་ཡིན། དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ཞེས་རྩད་བཅད་ན། སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་ཐུག་ནས་འགྲོ་བ་དང་། དེ་ལས་ཤར་བའི་ལོངས་སྐུ་དང་སྤྲུལ་བའི་སྐུ་སྟེ་གཟུགས་སྐུ་གཉིས་བཅས་ཡོད་ཀྱང་། ད་ཆོས་སྐུ་མ་དགོས་ལོངས་སྐུ་ཡང་ས་བཅུ་སེམས་དཔའ་ལས་མི་མཇལ་བས་རང་རེ་དང་མཇལ་བའི་སྐལ་བ་མི་འདུག སྤྲུལ་སྐུ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་འཇིག་རྟེན་ལ་བྱོན་པ་ཡིན་ཡང་མཇལ་བའི་སྐལ་བ་དང་མ་ལྡན་པར་འདི་ལྟར་ལྷག་ནས་ཡོད་པ་ཡིན། འོ་ན་ད་ཇི་ལྟར་དགོས་པ་ཡིན་ཟེར་ན་དཀོན་མཆོག་ཀུན་འདུས་ཀྱི་ངོ་བོ་བླ་མ་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་དེ་ཉིད་འཇིག་རྟེན་གྱི་མི་ཡི་རྣམ་པ་རུ་བྱོན་ནས། ཟ་ཉལ་འགྲོ་འདུག་དང་སྐད་བརྡའི་སྨྲ་རྗོད་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་དང་མཐུན་པར་འཇུག་ནས། བལྟས་ན་མཇལ་དུ་ཡོད་པ། བཤད་ན་གོ་བརྡ་འཕྲོད་པ། བསྟུན་ན་སེམས་ཁམས་དང་འཕྲོད་པའི་རྣམ་པ་རུ་ལུང་བ་གཅིག་གི་ནང་ན་མཉམ་སྐྱེ་མཉམ་རྒུད་ཀྱི་ཚུལ་དུ་ཕེབས་པ་དེའི་ཞལ་གྱི་གདམས་ངག་དེ་སངས་རྒྱས་མངོན་སུམ་མཇལ་བ་དང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་དད་དང་མོས་གུས་ཀྱི་ཐོག་ནས་ལེགས་པར་ཉན་ཏེ། ལག་ལེན་ལ་བཏབ་ན་ཕྱོགས་བཅུའི་རྒྱལ་བའི་བྱིན་རླབས་རང་རྒྱུད་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་རྒྱལ་བའི་སྐུ་གཟུགས་ཕྱག་དད་པའི་ཡུལ་དུ་བཞུགས་པ་འདིའི་རྒྱུ་རྩ་ལ་དཔྱད་པ་བཏང་ན། ལྕགས་རག་ཟངས་སོགས་ཀྱིས་བྱས་པ་ཞིག་རེད་མོད། འོན་ཀྱང་རབ་གནས་ཚད་ལྡན་དང་། བྱིན་འབེབས་ཚད་ལྡན་བྱས་པའི་སྐུ་གཟུགས་དེ་ལ་གཏམ་ཕར་བཤད་ཀྱི་ལན་པོ་ཚུར་ལ་རྒྱག་པའི་སྣང་བ་དཀར་དམར་གྱི་རྣམ་རྟོག་ཡོད་པ་མིན་ཡང་། རྒྱལ་བའི་ཐུགས་རྗེའི་ཕྲིན་ལས་ཀྱི་འཇུག་པས་གདུལ་བྱ་དད་པ་ཅན་ལ་བྱིན་རླབས་འཇུག་པའི་རྒྱལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཁྱབ་ཡོད་པ་ཡིན། གསུང་རབ་གླེགས་བམ་ལ་མཚོན་ནའང་དཔེ་དེ་བཞིན་དུ། ཤོག་བུའི་ཐོག་ལ་བྲིས་པའི་སྣག་ཚའི་རི་མོ་ལྡན་མིན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཡི་གེའི་གཟུགས་རིས་ཤིག་ཡིན་ཡང་། དད་པ་ཅན་དང་ཤེས་རབ་ཅན་ལ་བླང་དོར་གྱི་གནས་སྟོན་པའི་གཟུགས་ཀྱི་སྤྲུལ་བའི་སྐུ་གསང་གསུམ་གྱི་ནུས་བྱིན་ཅན་ཞིག་ཡིན་པ་རེད། བླ་མ་ལ་མཚོན་ནའང་དཔེ་དེ་དང་ཉེ་བར་ཆ་མཚུངས་ཏེ། མཚོན་བྱ་དོན་གྱི་བླ་མ་ཐུགས་ཡིད་དབྱེར་མེད་དུ་བསྲེ་ས་དེ་ནི་དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུགས་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་དང་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཡིན་ཡང་། མཚོན་བྱེད་རྟགས་ཀྱི་བླ་མ་གང་ལ་གང་འདུལ་མི་ལ་མིའི་ཚུལ་དང་། དུད་འགྲོ་ལ་དུད་འགྲོའི་ཚུལ་བྱས་ཏེ་མཐུན་པས་མཐུན་པར་འདུལ་ཚེ། བླ་མ་མིའི་རྣམ་པ་རུ་མི་འབྱོན་པའི་ཐབས་མེད་པ་ཡིན། ས་ཆ་ལ་ལས་ངེད་ཀྱི་ས་ཆའི་བླ་མ་དག་ཐ་ཤལ་བ་ཡིན་པ་ལ་ཟེར་ཡང་། བསྟན་བཤིག་བདུད་སྤྲུལ་བླ་མར་བརྫུས་པ་དག་ནི་མ་གཏོགས་ལ། གཞན་དུ་ཁྱེད་ཅག་གི་རིས་ཀྱི་གདུལ་བྱའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་བསྐོས་ཐང་གི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་བླ་མ་དང་། དེའི་མཛད་པ་ཕྲིན་ལས་རྒྱས་དང་མི་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་ཡང་གདུལ་བར་བྱ་བའི་སེམས་ཅན་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན། དེས་མ་ཚད་འཇིག་རྟེན་གཏམ་གྱི་ཁ་དཔེ་ལ། ཕ་མ་གཏན་གྲོགས་གནས་མལ་གསུམ། །ཚེ་སྔོན་ཐོད་པས་གར་བསྐོས་ཡིན། །ན་ས་ཤི་ས་དུར་ས་གསུམ། །གཤིན་རྗེའི་ཁྲོམ་ལ་གང་བཏབ་ཡིན། །ཞེས་པ་ལྟར་དུ་ཡུལ་དང་གནས་མལ་སོགས་ཀྱང་དེའི་རང་བཞིན་ཏེ། ལ་ལ་ནི་ས་ཆ་སྐྱིད་ཅིང་ཡིད་དུ་འོང་བ། འབྱོར་བ་རྒྱས་ཤིང་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་སར་སྐྱེས་པ་དང་། ལ་ལ་ནི་ས་ཆ་ཡ་ང་ཞིང་མི་སྐྱིད་པ། ལོ་ཉེས་དང་ས་ཚིག་ཆེ་ས། འབྱུང་བཞིའི་གནོད་འཚེ་སྒོས་སུ་མང་ས་ལ་གནས་སུ་འཆའ་དགོས་བྱུང་བ་ཡིན། དེ་ཡང་ལས་ཀྱི་བསྐོས་ཐང་ཡིན་པས་བསྒྱུར་ཏུ་མེད་པ་སྟེ། ཐང་དཀར་རྒོད་ཀྱིས་ཁྱི་རོ་ཟ། །བཙོག་པར་ཤེས་ཀྱང་ལྟོགས་པ་རེད། །སྤྱང་ཐང་སྔོན་མོས་རི་རྩིབས་འགྲིམ། །དཀའ་བ་ཤེས་དེ་བསྐོས་ཐང་རེད། །ཅེས་པ་ལྟར་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་རིང་ངས་འདི་ནས་ཁྱིམ་པ་ཕོ་མོ་རྒན་ཞུགས་རྣམས་ལ་འཚམས་པའི་སྐད་ཆ་ཤ་སྟག་སྨྲ་བཞིན་འདུག་ཀྱང་། དགེ་འདུན་པ་རྣམ་པ་ལ་དབྱར་ཟླ་གསུམ་གྱི་རིང་དུ་ཁ་བརྡ་ཞུས་ཟིན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན། དེས་ན་རང་ཡུལ་གྱི་བླ་མ་དག་བཟང་ངན་གང་ལྟར་སྣང་ཡང་ཐམས་ཅད་སྡེ་ཡུལ་བ་རང་གི་ཁ་རྗེ་བསོད་ནམས་དང་མཐུན་པ་ཞིག་ཡིན་པས་མ་ཚད། བླ་མའི་གདུལ་ཞིང་དག་དང་མ་དག་གི་སྣང་བའང་དཔེ་དེ་དང་མཚུངས་པར་སྔོན་གྱི་ཚོགས་བསགས་སྟོབས་དང་། ཐུགས་བསྐྱེད་སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་ལས་བྱུང་བ་ཞིག་ཡིན་པས། རང་ཡུལ་གྱི་བླ་གྲྭ་ལ་དད་པ་དག་སྣང་སྦྱོངས་དང་དད་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་བྱིན་རླབས་རང་རྒྱུད་ལ་འདྲེན་པ་ཡིན། ད་ང་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་སོ་སྐྱེ་ཐ་མལ་བ་ལ་དམ་པའི་མཚན་བཏགས་བཞག་པ་ཞིག་རེད་ཀྱང་། ནམ་མཁའི་ཉི་མའི་ཚ་དྲོད་ཀྱིས་ས་ཐོག་གི་རྩྭ་སྐམ་འབར་ཐབས་བྱེད་དགོས་ན། དེའི་བར་དེར་མེ་ཤེལ་ཉི་མའི་རང་འོད་ལེན་པ་ཞིག་ཡོད་དགོས་པ་ལྟར་དུ། དམ་པའི་ཆོས་བཤད་པའི་དཀོན་མཆོག་གི་འཕྲིན་པ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་རུང་བའི་ཚུལ་ནི། ལར་དེ་རིང་ཉི་མ་དྲོ་བ་ཞིག་ཤར་ན་ཡང་དེ་རྒྱལ་བའི་འཕྲིན་ལས་ཡིན་པ་དང་། ཆོས་དུང་དཀར་བོ་ཟེར་བ་དེ་འབུའི་ཀོག་ཅིག་ཡིན་ཡང་། ཆོས་ལ་བསྐུལ་བའི་བརྡ་བྱེད་དུས་སྒྲ་གོ་ཚད་ངན་སོང་ལ་མི་ལྟུང་བར་གསུངས་པ་དེས་འགྲུབ་པ་ཡིན། ད་བཤད་བསམ་རྒྱུའི་ནང་དོན་གྱི་སྙིང་པོ་དངོས་དེ་གང་ཡིན་ཟེར་ན། ད་རེས་ཆོས་ལྡན་གྱི་མི་ལུས་ལན་གཅིག་ཐོབ་པ་འདི་ལ་བརྟེན་ནས། སྐྱེས་ན་སྐྱེས་གོ་ཆོད་པ་དང་། ཆོས་བྱེད་ན་བྱས་གོ་ཆོད་པ་ཞིག་དགོས་པས། མ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་རྗེ་དང་ལྷག་བསམ་ཡོད་པ་ཙམ་གྱི་རྒན་མོ་སེམས་བཟང་གི་བསམ་པས་གོ་ཆེན་པོ་ཞིག་བཅད་པ་དང་དོན་ཆེན་པོ་ཞིག་མི་འགྲུབ་པས། མ་ལག་རྡུམ་མའི་བུ་ཆུས་ཁྱེར་བ་ལྟར་དུ་གཅིག་ངུས་ནས་ལྟ་མི་འདུག་པར། ཕ་དཔའ་བོའི་བུ་དགྲ་ལག་ཏུ་ལུས་པ་བཞིན་དུ་རང་གར་མི་བཞག་པར། ཕ་མ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྐྱོབ་པའི་ཆེད་དུ་ཉོན་མོངས་པའི་དགྲ་དང་གཡུལ་སྤྲད་དགོས་ན་འདྲ། དབང་དུ་བསྡུ་དགོས་ན་འདྲ། མདོར་ན་ཅི་དགོས་ཀྱང་དེར་འཇུག་ནས་འཐམ་པའི་ཆོད་སེམས་བརྟན་པོ་ཡོད་པའི་སྐྱེ་ཕོ་རབ་ཀྱི་གཏམ་དེ་རྡོ་ཐོག་ལ་རི་མོ་བྲིས་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ཡང་བྱ་བའི་མགོ་ནས་འཇུག་དགོས་པ་ཡིན་པས། འཁོར་བར་ཞེན་ལོག་གི་ངེས་འབྱུང་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་ཐོག་ནས། སྐྱབས་ཀྱི་དྭངས་མ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་པོ་ལ་བཟུང་སྟེ། དུས་རྒྱུན་དུ་བཤད་འདུག་རྒྱུའི་བསམ་པ་བཟང་པོ་ནས་མགོ་འཛུགས། ཚད་མེད་བཞིས་གཞུང་བསྲངས་པའི་སྒོ་ནས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དགོས། དེ་ཡང་བསྐྱེད་པ་ཙམ་གྱིས་མི་ཆོག་པར་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་ཐབས་ཀྱི་ཐོག་ནས་སྨོན་དང་འཇུག་པའི་བསླབ་བྱ་སྡོམ་སྡུད་དོན་བྱེད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་གསུམ་སྲོག་ལྟར་བསྲུངས་ནས། སྦྱིན་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་བཟོད་པ་བརྩོན་འགྲུས་ལ་སོགས་པའི་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་དང་། སྦྱིན་དང་སྙན་སྨྲ་ལ་སོགས་པའི་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞི་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་བཤད་དུས་དགེ་བསྙེན་ཕོ་མོ་དག་གིས་གོ་དོན་ཇི་ལྟར་འཛིན་མི་ཤེས་པས། དོན་རེ་རེ་བཞིན་དུ་ཚིག་གི་ནག་འགྲོས་སུ་བཀོད་ན། བླ་མ་དམ་པ་ལ་བསྟེན། དགེ་བའི་གྲོགས་པོ་དང་འགྲོགས། མདོ་རྒྱུད་ཟབ་མོ་ལ་བལྟ། འཆི་བ་ཡེངས་མེད་ཀྱིས་བསམ། ལས་རྒྱུ་འབྲས་བསླུ་མེད་ལ་ཡིད་ཆེས་བྱེད་པ་དེ་དག་གི་ཐོག་ནས། གཙོ་ཆེ་བ་དད་པ་མོས་གུས་གོང་དུ་ཡར་འཕེལ་དུ་འཇུག་དགོས་པ་ཡིན། དད་པ་མར་འགྲིབ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་དེ་གང་ཡིན་ན། བླ་མ་དང་མཆེད་གྲོགས་ཀྱི་སྐྱོན་ལ་རྟོག་པ་དང་། ཐ་མལ་སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་དང་འགྲོགས་པ་དང་། ལེ་ལོ་རྣམ་གཡེང་ཆེ་བ་དང་། ཆོག་ཤེས་མེད་པར་འདོད་ཡོན་ལ་བག་མེད་ཀྱིས་སྤྱོད་པ་སྟེ་དེ་དག་གི་ཁོངས་ནས་འབྱུང་བ་ཡིན་པས། དེ་དག་ཐམས་ཅད་སྤངས་བར་བྱས་པས་མ་ཚད། སྐྱུགས་ནད་ཅན་གྱིས་སྣུམ་ཟན་མཐོང་བ་ལྟ་བུའི་འཁོར་བའི་འཁྲུལ་སྣང་གིས་ཡིད་སུན་ནས་དེར་འཇུག་པ་ལྷོད་པ་དང་། བུ་ཆུང་མ་ལ་གདུང་བ་ལྟ་བུའི་བླ་མ་དཀོན་མཆོག་ལ་དད་པ་དང་། སྐོམ་པས་ཆུ་འཐུང་བ་ལྟ་བུའི་ཐོས་བསམ་སྒོམ་པ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་དང་། དབུལ་པོས་གསེར་རྙེད་པ་ལྟ་བུའི་བསླབ་སྡོམ་ལ་གཅེས་སྤྲས་བྱེད་པ་དང་། ཚོང་པ་གསེར་གླིང་ལ་ཐོན་པ་ལྟ་བུའི་དགེ་སྦྱོར་ཉམས་སུ་ལེན་པར་བརྩོན་འགྲུས་བྱེད་པ་དང་། མི་འདོད་ཆེན་ཚོང་འདུས་ཀྱི་ཁྲོམ་ལ་ཐོན་པ་ལྟ་བུའི་ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་འགལ་མེད་དང་གཞུང་ལུགས་ཐམས་ཅད་གདམས་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་དག་རྟེན་མི་ལུས་རིན་ཆེན་རྙེད་པ་འདིའི་ཐོག་ནས་འགྲུབ་དགོས་པ་ཡིན་པས། མདོར་ཚིག་གཅིག་ལ་དྲིལ་ནས་བཤད་ན་རང་རྒྱུད་ཆོས་ཀྱིས་ཐུལ་ནས་ཆོས་དང་གང་ཟག་མ་འཛོལ་བར་བྱེད་པ་གལ་ཆེའོ། །བླ་མ་གྲྭ་པ་སེར་མོ་བ་ཞིག་གམ་ཁྱད་པར་དུ་མི་ཚེའི་ལྷག་མ་སྒྲུབ་པ་ཉམས་ལེན་ལ་བརྩོན་འདོད་པ་ཞིག་ལ་ཆ་མཚོན་ན། ཆོས་སྒྲུབ་པའི་འགལ་རྐྱེན་ཆེ་ཤོས་སྦྱིན་བདག་གི་ངོ་འཛིན་བྱེད་པ་དང་། གཞན་ཡང་རང་མཐོང་དང་ང་རྒྱལ་སོགས་ཀྱང་སྤང་བ་ལ་བརྩོན་དགོས་པ་ནི་ལྟ་ཅི་སྨོས་ལ། དབེན་པའི་རི་ཁྲོད་ཅིག་ལ་གནས་སུ་བཅས་ནས་སྡོད་ཚེ་རང་གིས་རང་ལ་འདེང་ཞིག་བརྒྱབ་ནས། ག་རེ་འཆི་བ་ད་ལྟ་ཐོག་ལ་བབས་ན་ང་ལ་མི་འཇིགས་པའི་གདེང་ཅི་ཞིག་ཡོད་འདུག ཞེ་འགྱོད་དང་འཚེར་སྣང་འདུག་གམ། བར་དོར་བཙན་ས་ཟིན་པའི་ཐབས་ཡོད་དམ་ཞེས་ཁ་ནང་དུ་བསྐོར་ནས་བསམ་བློ་བཏང་ཚེ། སེམས་ཉིད་རང་ངོ་ཤེས་པའི་གོ་བ་སྐམ་པོ་གནད་དུ་ཁེལ་ལ་མ་ཁེལ་བ་ཞིག་གིས་ཆོག་པ་མིན་པས། དུས་རྒྱུན་ནམ་ཡིན་ཡིན་ལ་རང་ངོ་སྐྱོང་དགོས་པ་སྟེ། འཁོར་བ་ཐོག་མེད་ནས་འཁྲུལ་བའི་བག་ཆགས་དང་། ད་ལྟའི་སྐབས་ཀྱི་སེམས་ལ་རང་བཞིན་མེད་པར་གོ་བའི་ཉམས་ཤིག་ཤར་བ་དེ་གཉིས་ཀ་ཤེད་ཆེ་ཆུང་ཞིག་བསྡུར་ན་ཤེད་ཡ་འདང་དཀའ་བ་ཡིན། དེ་མ་འདང་བའི་རྐྱེན་གྱིས་ད་དྲན་པས་ཟིན་ཀྱང་ད་འཁྲུལ་འགྲོ་བའི་ནད་རོ་འདི་བྱུང་བ་ཡིན། དེ་ཡང་འཁྲུལ་ཚད་དེ་འཁོར་བ་དང་། དྲན་ཚད་དེ་ལམ། རྟོགས་ཚད་དེ་མྱང་འདས་ཡིན་པས། ལས་དང་པོ་བ་ཞིག་ཡིན་ན་ད་ལྟའི་སྐབས་སུ་དྲན་པ་ལམ་གྱི་རྩ་བར་འཛིན་དགོས་པ་ཡིན། དྲན་པ་ཡང་མེད་ལ་འཁྲུལ་བ་ཡང་མེད་པའི་ཚད་ལ་ཐོན་དུས་མྱང་འདས་ཀྱི་དགོངས་པ་རྟོགས་པ་ཡིན། ད་རུང་དེ་ཙམ་གྱིས་མི་ཆོག་ཅིང་། སྒོམ་པ་པོ་ཞིག་ལ་ཆ་མཚོན་ན་གཟུགས་མེད་བཞི། བསམ་གཏན་བཞི། འགོག་པ་གཅིག་སྟེ་སྙོམས་འཇུག་དགུའི་སེམས་དང་འཛོལ་ས་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་ཡིན། ཡང་སྒོས་སུ་ཐོས་བསམ་གྱི་མཛད་པ་ཆེན་པོ་བྱེད་མ་མྱོང་བའི་ཀུ་སཱ་ལུ་པ་ཞིག་ཡིན་ན། སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེ་བསྒོམས་ནས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དང་། བླ་མ་ལ་མོས་གུས་བསྐྱེད་ནས་ཐུགས་ཡིད་གཅིག་འདྲེས་ཀྱི་ངང་ལ་མཉམ་པར་བཞག་སྟེ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་རྫོགས་པའི་སྒོ་ནས། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མ་འཁྲུལ་བའི་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་འཆར་ཐབས་བྱེད་དགོས་པས། ཚོགས་གཉིས་རྫོགས་པའི་ཐབས་དམ་པ་དང་འབྲལ་དུ་མི་རུང་སྟེ། ཆུ་ཀླུང་ཆེན་པོའི་རྒྱུད་ལས། དོན་དམ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི། །ཚོགས་བསགས་སྒྲིབ་པ་དག་པའི་ལག་རྗེས་དང་། །རྟོགས་ལྡན་བླ་མའི་བྱིན་རླབས་ཁོ་ན་ལས། །ཐབས་གཞན་བསྟེན་པ་རྨོངས་པར་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་མོས་གུས་དང་དེའི་གྲོགས་བརྩོན་འགྲུས་ཡོད་པའི་གང་ཟག་ལ་བླ་མའི་གདམས་ངག་དྲན་པ་ཞེས་པ་དེ་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡོད་པས་དང་པོར་དང་བའི་དད་པས་བྱིན་རླབས་འཇུག་པ་དང་། དེ་ནས་སྒྲིབ་པ་དག་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་བྱེད་པ་ཡིན། རྐྱེན་ངན་ཐོག་ལ་ནམ་བབས་ན་བླ་མ་དྲན་པ་འབྱུང་ཞིང་། དེས་ཉམས་རྟོགས་འཕེལ་བའི་གསོས་བྱེད་པས་མ་ཚད། དེའི་སྐབས་སུ་སེམས་ཅན་གཞན་གནས་ལུགས་མ་རྟོགས་པ་དང་། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལ་བསྟེན་མི་ཤེས་ཤིང་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་འབྲས་ལས་ལྡོག་མི་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་དབང་མེད་དུ་སྐྱེ་བ་ཡིན། དེས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་རླབས་པོ་ཆེ་འཕྲལ་དང་འཕྲལ་དུ་རྫོགས་པ་དང་། དེའི་དུས་སུ་འབྲས་བུའི་བདག་ཉིད་བློ་འདས་ཀྱི་དྲན་པ་ཡེངས་མི་ཤེས་པ་ཞིག་ནང་ནས་ཚུར་ཤར་བས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱང་མཉམ་དུ་རྫོགས་པ་དང་། སྐབས་དེར་དེའི་ངང་ལ་བཞག་པས་ས་ལམ་གྱི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་སོང་ནས་བླ་མའི་དགོངས་བརྒྱུད་ཀྱི་བྱིན་རླབས་དང་རྟོགས་པ་སློབ་མ་ལ་འཕོས་ནས། བསྒོམ་བྱ་སྒོམ་བྱེད་དང་བྲལ་བའི་རྟོགས་པ་གཤིས་ཐོག་ཏུ་ཕེབས་པའི་ཐུགས་ཡིད་འདྲེས་པ་ཞེས་པ་དེར་སླེབས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཉམས་ལེན་གྱི་གནད་ཕྲན་བུ་ཞོར་དུ་ཞུས་པ་དང་ཆབས་ཅིག་ཏུ་སྐབས་སུ་བབས་པ་གང་ཞིག་གསན་པར་བྱ་བའི་དམ་ཆོས་མན་ངག་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཅེས་བྱ་བ། རྒྱལ་བ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མདོ་རྒྱུད་ཆོས་ཚུལ་རྒྱ་མཚོ་ཇི་སྙེད་ཅིག་གསུང་གི་འཕྲིན་ལས་ཀྱིས་སྣང་བར་མཛད་པའི་དོན་ཟབ་སྙིང་པོར་དྲིལ་བ། ཚིག་ཉུང་། དོན་འདུས། གོ་སླ། ཁྱེར་བདེ་བའི་མན་ངག་དྲུག་ཚན་དུ་དྲིལ་བའི་རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་པས་ཕྱི་རབས་བསྟན་པའི་བཙས་སུ་བཀའ་གཙིགས་བཀའ་ཆེམས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་བཞག་པའི་ཟབ་ཆོས་འདི་ཉིད་འཆད་པའི་སྐལ་བཟང་ཐོབ་པའི་སྐབས་ལས། ཁ་རྩང་ཡན་ཆད་མང་དག་ཅིག་སོང་ནས་དེ་རིང་གི་ཐོག་མར།

༣༤༨ ཡིད་གནས་དགོས་པའི་རྣམ་གྲངས་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

ཡིད་གནས་དགོས་པའི་རྣམ་གྲངས་རྣམ་དྲུག་ནི།།

དགེ་བའི་རྩ་བ་རྩོམ་ལ་ཡིད་གནས་དགོས།།

ཆོས་ལ་ནན་ཏན་ལྷུར་བླང་ཡིད་གནས་དགོས།།

བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ཡིད་ཞུགས་ཡིད་གནས་དགོས།།

གཞན་དོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་ལ་ཡིད་གནས་དགོས།།

ཉིན་མཚན་ཆོས་ཉིད་དོན་ལ་ཡིད་གནས་དགོས།།

ངེས་འབྱུང་སྐྱོ་ཤས་བསྐྱེད་ལ་ཡིད་གནས་དགོས།།

དེ་ལྟར་གང་བྱེད་རྒྱལ་སྲས་ལམ་བཟང་ཞུགས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཡིད་གནས་པའམ་བརྟན་པར་བྱ་དགོས་པའི་རྣམ་གྲངས་རྣམ་པ་དྲུག་གང་ཡིན་ན། དམ་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པའི་ཆོས་པ་ཞིག་ཡིན་ན་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྩོམ་ཞིང་སྤེལ་བ་ལ་ཡིད་གནས་པར་བྱ་བ་སྟེ་དགེ་བ་རྩོམ་པ་དེའི་སྟེང་དུ་སེམས་གནས་དགོས་པ་དང་། དམ་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པ་ལ་ཡ་ལེ་ཡོ་ལེའི་དབང་དུ་མ་སོང་བར་ནན་ཏན་ལྷུར་བླང་བ་ལ་ཡིད་གནས་པར་བྱ་དགོས་པ་དང་། དམན་ལམ་དུ་མི་བསྙེག་པར་བླ་མེད་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཡིད་ཞུགས་ཤིང་གནས་པར་བྱ་དགོས་པ་དང་། དེ་བྱེད་པ་ལ་སྙིང་རྗེའི་རྩ་བ་ཅན་གྱི་གཞན་དོན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་དུས་རྟག་ཏུ་ཡིད་གནས་དགོས་པ་དང་། རྫོགས་ཆེན་སྒོམ་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་ཉིན་དང་མཚན་མོའི་དུས་དྲུག་ཏུ་ཆོས་ཉིད་མི་གཡོ་བའི་དོན་ལ་མཉམ་རྗེས་ཐ་མི་དད་པར་ཡིད་གནས་པར་བྱ་དགོས་པ་དང་། བློ་ལྡོག་རྣམ་པ་བཞིས་བློ་སྦྱངས་ན་ངེས་འབྱུང་དང་སྐྱོ་ཤས་སྐྱེ་བ་ཡིན་པས། དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ་དང་། ཚེ་མི་རྟག་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཚེ་འདི་སྒྲུབ་པའི་བསམ་པ་ལས་བློ་ལྡོག་པ་དང་། འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས་དང་། ལས་རྒྱུ་འབྲས་གཉིས་ཀྱིས་ཚེ་ཕྱི་མའི་འཁོར་བ་སྒྲུབ་བསམ་པ་ལས་བློ་ལྡོག་པ་དང་། དེའི་ཐོག་ཏུ་ཀུན་མཁྱེན་ཡབ་སྲས་ཀྱི་ཆོས་བརྒྱུད་འདིའི་ཁྱད་ཆོས་རང་འདོད་སྒྲུབ་པའི་བསམ་པ་ལས་བློ་ལྡོག་པ་སྟེ། མདོར་ན་ཚེ་འདི་དང་ཕྱི་མ་བདག་བདེ་གསུམ་སྒྲུབ་པའི་བསམ་སྦྱོར་གསུམ་ལས་བློ་ལྡོག་ནས་ཐར་བའི་ལམ་ལ་སློབ་པར་བྱེད་པའི་ངེས་འབྱུང་སྐྱོ་ཤས་བསྐྱེད་པ་ལ་ཡིད་གནས་དགོས་པ་དང་། བློ་ལྡོག་གི་སྐོར་འདི་གོ་མ་མྱོང་བ་དང་། བཤད་མི་ཤེས་པ་མེད་ཀྱང་དེ་ལྟར་མི་འགྲུབ་པ་ནི་ལག་ཏུ་མ་བླངས་པས་དང་། དེ་ནི་དད་དང་སྐྱོ་ཤས་ཁ་ཡིས་བཤད་པ་ཙམ་ལས་དོན་ལ་མེད་པས། དམ་ཆོས་སྒྲུབ་ལུགས་ཤེས་ཀྱང་སྒྲུབ་སྟངས་མ་རེད་པའི་དབང་གིས། བློ་སྦྱོང་གི་རྨང་ལེགས་པོར་མ་ཞོག་པས་གང་བྱེད་རྒྱལ་སྲས་ཀྱི་ལམ་བཟང་ལ་འཇུག་མ་ནུས་པ་ཡིན་པས། དེ་ལས་ལྡོག་པ་རྣམས་ནི་རྒྱལ་སྲས་ཀྱི་ལམ་བཟང་ལ་ཞུགས་པའོ།།

༣༤༩ ངག་དྲུག་གི་རྣམ་གྲངས་རབ་ཏུ་བསྟན་པ།

ངག་དྲུག་རྣམ་གྲངས་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ནི།།

སེམས་ཅན་སྤྱོད་པ་མི་ཟད་སྟོན་པའི་ངག།

ཆོས་ཚུལ་རྒྱ་མཚོ་རབ་ཏུ་སྟོན་པའི་ངག།

སངས་རྒྱས་ཡོན་ཏན་བསྔགས་པ་བརྗོད་པའི་ངག།

ཐེག་ཆེན་མི་ཟད་རབ་ཏུ་སྟོན་པའི་ངག།

ཕྱོགས་བཅུའི་ནམ་མཁའ་ཆོས་སྒྲས་འགེངས་པའི་ངག།

འཁོར་བ་འཇིག་ཅིང་མྱ་ངན་འདའ་སྟོན་ངག།

དེ་དག་སུ་ལྡན་རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་ཆེ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ངག་དྲུག་གིས་གཏམ་བཤད་ལུགས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ནི། སྐྱེས་བུ་མཆོག་གི་གསུང་སེམས་ཅན་གྱི་སྤྱོད་པ་མི་ཟད་པ་མཐའ་ཡས་པ་དེ་དང་དེ་ལ་བསྟུན་ནས་འདུལ་ཐབས་བསྟན་པའི་ངག་དང་། གསུང་གཅིག་ཡན་ལག་རྒྱ་མཚོའི་སྒྲ་སྐད་ཀྱིས། །རྒྱལ་བ་ཀུན་དབྱངས་ཡན་ལག་རྣམ་དག་པ། །ཞེས་པ་ལྟར་དུ་རྒྱལ་བའི་ཆོས་ཚུལ་རྒྱ་མཚོ། བློ་དང་དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་སྟོན་པའི་ངག་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་དགོས་ན་སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་ངག་གིས་ཇི་བཞིན་དུ་རྗོད་མི་ནུས་ཀྱང་རང་སྐལ་དང་མཚུངས་པའི་བསྔགས་པ་བརྗོད་པའི་ངག་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་མི་ཟད་པ་རབ་ཏུ་སྟོན་པའི་ངག་དང་། འགྲོ་བ་ཀུན་གྱི་བསམ་པ་དང་མཐུན་པར་ཕྱོགས་བཅུའི་ནམ་མཁའ་མི་ཟད་པ་དེ་སྙེད་ལ་ཆོས་སྒྲས་འགེངས་པར་བྱེད་པའི་ངག་དང་། ཁམས་གསུམ་འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གནས་འཇིག་ཅིང་ཐར་བ་དམ་པ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ངག་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའིི་ངག་དེ་དག་དང་སུ་ལྡན་ན་དེ་ནི་རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་བདག་ཉིད་ཆེན་པོའོ། །ད་ལྟ་ལམ་ལ་སློབ་པའི་གང་ཟག་དག་གིས་ཀྱང་གང་ལ་གང་འཚམས་བསླབ་དགོས་སོ།།

༣༥༠ ལུས་དྲུག་རྣམ་འཕྲུལ་རབ་ཏུ་བསྟན་པ།

ལུས་དྲུག་རྣམ་འཕྲུལ་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ནི།།

མི་རྣམས་སྨིན་ཕྱིར་མི་ཡི་ལུས་དང་ནི།།

ངན་སོང་གདུལ་ཕྱིར་མི་མ་ཡིན་པའི་ལུས།།

ལྷ་དང་ལྷ་མིན་སྨིན་མཛད་ལུས་དང་ནི།།

ཆུང་ངུ་འདུལ་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་རང་རྒྱལ་ལུས།།

ཐེག་ཆེན་འགོད་ཕྱིར་སེམས་དཔའི་ལུས་དང་ནི།།

དབང་རྫོགས་བྱ་ཕྱིར་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་ལུས།།

མངའ་དབང་འབྱོར་བ་རྣམས་ལ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ།།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ ལུས་དྲུག་གི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་བ་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ནི། མི་རྣམས་སྨིན་པའི་ཕྱིར་དུ་མི་ཡི་ལུས་སུ་བསྟན་པ་རྒྱལ་བ་ཤཱཀྱ་སེངྒེ་ལྟ་བུ་དང་ནི། ངན་སོང་གི་སེམས་ཅན་གདུལ་བའི་ཕྱིར་དུ་མི་མ་ཡིན་པའི་ལུས་སུ་བསྟན་པ་དཔེར་ན་ཟངས་མདོག་དཔལ་གྱི་རི་བོ་རུ་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་སྲིན་རྒྱལ་རཀྵ་ཐོད་ཕྲེང་གི་སྐུར་བཞེངས་པ་ལྟ་བུ་དང་། ལྷ་དང་ལྷ་མིན་སྨིན་པར་མཛད་པའི་ལུས་ལྷའི་བུ་དམ་པ་ཏོག་དཀར་པོ་ལྟ་བུ་དང་། ཆུང་ངུ་འདུལ་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་རང་རྒྱལ་གྱི་ལུས་སུ་བསྟན་པ་སྤྲུལ་བའི་ཉན་ཐོས་མཆོག་ཟུང་ལྟ་བུ་དང་། ཐེག་ཆེན་ལ་འགོད་པའི་ཕྱིར་དུ་བསྟན་པའི་ལུས་འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་དབྱངས་དང་སྤྱན་རས་གཟིགས་ལྟ་བུ་དང་། ལས་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་གསང་བ་སྔགས་ཀྱི་དབང་གི་ཆུ་བོ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུ་སྣང་བའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ལ་སོགས་པའི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་ལུས་ཏེ། འབྲས་བུ་ལ་མངའ་དབང་འབྱོར་བའི་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ཕྱིར་གསལ་མཚན་དཔེའི་བཀོད་པ་དེ་ལྟར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ།།

༣༥༡ རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་མགོ་དྲུག་བསྟན་པ།

རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་མགོ་དྲུག་བསྟན་པ་ནི།།

ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་འདུ་བའི་ཕྱིར།།

ཡོན་ཏན་མཆོག་ལྡན་བླ་མ་འདུད་པའི་མགོ།

དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་གདུང་རྒྱུད་མི་བཅད་ཕྱིར།།

བདེ་གཤེགས་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་བླངས་བསྡུས་པའི་མགོ།

སྟོང་གསུམ་ཀུན་གྱི་བདག་པོར་འགྱུར་བྱའི་ཕྱིར།།

རྣམ་དག་ཟབ་མོ་མོས་པ་བླངས་པའི་མགོ།

འགྲོ་ཀུན་བྱང་ཆུབ་ལམ་ལ་དགོད་བྱའི་ཕྱིར།།

སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་བྱེད་མགོ།

གོང་ན་མེད་པའི་ཆོས་རབ་འགྲུབ་བྱའི་ཕྱིར།།

ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་ལ་གནས་པའི་མགོ།

ཁམས་གསུམ་ཀུན་གྱིས་མཆོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར།།

དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་མགོ།

དེ་ལྟར་ལྡན་རྣམས་ས་མཆོག་དཀྱིལ་འཁོར་འགྲུབ།།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་ཡན་ལག་གི་དྭངས་མ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བའི་མགོ་དྲུག་བསྟན་པ་ནི། ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་འདུ་ཞིང་ཕྱག་བྱ་བའི་གནས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུ། ཡོན་ཏན་མཆོག་དང་ལྡན་པའི་བླ་མ་དམ་པ་ལ་འདུད་པའི་མགོ་དང་ལྡན་པ་དང་། དཀོན་མཆོག་རིན་པོ་ཆེ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་གདུང་རྒྱུད་མི་བཅད་པར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དུ། བདེ་བར་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བླངས་ནས་བསྡུས་པའི་མགོ་དང་ལྡན་པ་དང་། ས་ལམ་གྱི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་རྫོགས་ནས་བསོད་ནམས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སྟོང་གསུམ་ཀུན་གྱི་བདག་པོར་འགྱུར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུ། རྣམ་དག་ཟབ་མོའི་ཆོས་ལ་མོས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བླངས་པའི་མགོ་དང་ལྡན་པ་དང་། འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་ཀུན་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་ལ་དགོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་མགོ་དང་ལྡན་པ་དང་། དེའི་ཡན་དང་གོང་ན་མེད་པའི་ཆོས་རབ་ཏུ་ཟབ་མོ་འགྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོའི་དོན་ལ་རྟག་ཏུ་གནས་པའི་མགོ་དང་ལྡན་པ་དང་། ཁམས་གསུམ་ཀུན་གྱིས་མཆོད་པ་དང་། བཀུར་སྟི་དང་། ཕུ་དུད་བྱར་འོས་པའི་གནས་འཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུ། དགེ་བའི་རྩ་བ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བླ་མེད་རྫོགས་བྱང་ཐོབ་པའི་དགེ་རྩ་རུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་མགོ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཡན་ལག་གི་དྭངས་མ་མགོ་དེ་ཉིད་ཡན་ལག་ཀུན་ལས་གནད་ཆེ་བ་ལྟར་དུ་དམ་ཆོས་སྒྲུབ་པ་ལ་གནད་ཆེ་བའི་མགོ་དྲུག་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་དག་པའི་ས་མཆོག་རྒྱལ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་འཁོར་ལོ་ལྷུན་གྱིས་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ།།

༣༥༢ རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་རྣ་བ་དྲུག་ལྡན་བསྟན་པ།

རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་རྣ་བ་དྲུག་ལྡན་ནི།།

སྙན་མིན་སྙན་ཐོས་དགག་སྒྲུབ་མེད་པ་དང༌།།

ཉན་ནས་གཏམ་ཐོས་མི་འདོད་སྨོད་མི་བྱེད།།

སེམས་དཔའ་འབྱུང་བའི་གཏམ་ཐོས་སྤྲོ་བ་སྐྱེད།།

མི་ཁོམ་སྐྱེས་ཐོས་སྙིང་རྗེའི་གོ་ཆ་གྱོན།།

སངས་རྒྱས་བསྔགས་ཐོས་འདོད་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ།།

ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་སྒྲ་ཀུན་བྲག་ཅར་ཤེས།།

དེ་ལྟར་ཉན་པའི་རྣ་བ་དྲུག་ལྡན་བྱ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རྣ་བ་དྲུག་དེ་གང་ཡིན་ན། སྙན་པ་མ་ཡིན་པ་སྨད་པའི་ཚིག་ལྟ་བུ་དང་། སྙན་པའི་གཏམ་བསྟོད་བསྔགས་ལ་སོགས་པ་གང་ཐོས་ཀྱང་དེར་དགག་སྒྲུབ་མེད་པའི་རྣ་བ་དང༌། རྒྱ་བོད་ཤར་ནུབ་ལྷོ་བྱང་གི་སྐད་ཆ་སོགས་ཉན་ནས་ཐོས་པར་མི་འདོད་ཅིང་གལ་ཏེ་ཐོས་ན་ཡང་དེར་སྨོད་པར་མི་བྱེད་པའི་རྣ་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་གིས་སྔོན་དཀའ་བ་སྤྱད་པའི་སྐབས་ཀྱི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་ཚུལ་སོགས་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བའི་སྐྱེས་རབས་དང་རྣམ་ཐར་ལོ་རྒྱུས་སོགས་ཀྱི་གཏམ་ཐོས་པས་སྤྲོ་བ་སྐྱེད་པའི་རྣ་བ་དང་། སེམས་ཅན་ལས་མ་དག་པ་མི་ཁོམ་པའི་གནས་ལ་སྐྱེས་པ་དེ་དག་གི་གནས་ཚུལ་ཐོས་པས་དེ་ལ་མི་བཟོད་པའི་སྙིང་རྗེ་སྐྱེས་ནས་གོ་ཆ་གྱོན་པའི་རྣ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ལ་བསྔགས་པར་བརྗོད་པ་ཐོས་ནས་དེ་ཐོབ་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་དུ་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པའི་རྣ་བ་དང་། ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སྒྲ་ཐམས་ཅད་བྲག་ཅར་ཤེས་པའི་རྣ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཉན་པའི་རྣ་བ་དྲུག་དང་ལྡན་པར་བྱ་དགོས་སོ།།

༣༥༣ རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་བའི་མིག་དྲུག་བསྟན་པ།

རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་བའི་མིག་དྲུག་ནི།།

འཇིག་རྟེན་གཟུགས་རྣམས་བལྟ་ཕྱིར་ཤ་ཡི་མིག།

སེམས་ཅན་རིགས་རྣམས་བལྟ་ཕྱིར་ལྷ་ཡི་མིག།

སེམས་ཅན་དབང་པོ་བལྟ་ཕྱིར་ཤེས་རབ་མིག།

ཆོས་རྣམས་ཇི་བཞིན་བལྟ་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་མིག།

སྒྲིབ་པ་མེད་པར་བྱ་ཕྱིར་ཆགས་མེད་མིག།

ཆོས་དབྱིངས་བལྟ་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་མིག།

དེ་དང་ལྡན་པས་སེམས་ཅན་དོན་ཡོངས་འགྲུབ།།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་བར་བྱེད་པའི་མིག་དྲུག་ནི། འཇིག་རྟེན་ཁམས་ཀྱི་ཕྲ་རགས་ཀྱི་གཟུགས་རྣམས་བལྟ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུ་ཤ་ཡི་མིག་དང་། དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་རིགས་རྣམས་མཐོང་ཞིང་བལྟ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུ་ལྷ་ཡི་མིག་ཐོབ་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིི་ཁམས་དང་དབང་པོ་བལྟ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུ་དབང་པོ་དང་བསམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཇི་བཞིན་པར་བལྟ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུ་ཆོས་ཀྱི་མིག་དང་། སྒྲིབ་པ་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུ་དམིགས་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྔྱིངས་ཟག་མེད་ཀྱི་དོན་ལ་བལྟ་བའི་ཆགས་པ་མེད་པའི་མིག་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡེ་ཇི་བཞིན་པར་བལྟ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མིག་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་མིག་དེ་དག་དང་ལྡན་པས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ།།

༣༥༤ རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་ལག་པ་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་ལག་པ་རྣམ་དྲུག་ནི།།

རྒྱལ་མོས་ཡིད་ཆེས་བྱ་ཕྱིར་དད་པའི་ལག།

སློང་བ་ཡིད་བཞིན་ཚིམ་བྱེད་གཏོང་བའི་ལག།

ཐེ་ཚོམ་བཅད་ཕྱིར་ཐོས་པ་དམ་པའི་ལག།

སེམས་ཅན་འདོན་ཕྱིར་བདེ་བར་འཇོག་པའི་ལག།

འགྲོ་ལ་ཆོས་སྟོན་སེར་སྣ་མེད་པའི་ལག།

ཚོགས་སྡུད་རྒྱལ་མཆོད་རིམ་གྲོ་བྱེད་པའི་ལག།

དེ་དང་ལྡན་པས་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་སྟོན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། རྒྱལ་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཡོད་པའི་ལག་པ་རྣམ་དྲུག་ནི། རྒྱལ་བ་རྣམས་ལ་མོས་པ་དང་ཡིད་ཆེས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུ་དད་པའི་ལག་པ་དང་ནི། སློང་བ་རྣམས་ལ་སྐྱོབ་འདོད་ཀྱིས་ཡིད་བཞིན་དུ་ཚིམ་པར་བྱེད་པའི་གཏོང་བའི་ལག་པ་དང་། འདི་དག་གི་ལྡོག་ཕྱོགས་ནི་བསྡམས་ནས་ཡོད་པའི་ལག་པ་སེར་སྣ་ཅན་དང་། རྐུ་བའི་ལག་པ་མི་གཙང་བ་དང་། འཕྲོག་པའི་ལག་པ་གདུག་རྩུབ་ཅན་ལ་སོགས་པ་ལ་གོ་ཆོག་པ་ཡིན། ཐེ་ཚོམ་བཅད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུ་ཐོས་པ་དམ་པ་བསྟེན་པ་ཐོས་པའི་ལག་པ་དང་། སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་དོང་ནས་འདོན་པའི་ཕྱིར་བདེ་བའི་གནས་གང་ཡིན་པར་དེར་འཇོག་པའི་ལག་པ་དང་། འགྲོ་ལ་ཆོས་སྟོན་ནས་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་སེར་སྣ་མེད་པའི་ལག་པ་དང་། རང་གི་རྒྱུད་ལ་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་སྡུད་ཅིང་རྒྱལ་བ་ལ་མཆོད་པའི་རིམ་གྲོ་བྱེད་པའི་ལག་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་ལག་པ་དེ་དག་དང་ལྡན་པས་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་སྟོན་པའོ།།

༣༥༥ རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་རྐང་པ་དྲུག་ལྡན་བསྟན་པ།

རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་རྐང་པ་དྲུག་ལྡན་ནི།།

སྨོན་ལམ་རྫོགས་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་རྐང་པ་དང༌།།

བྱང་ཆུབ་ཆོས་སྡུད་བརྩོན་འགྲུས་རྐང་པ་དང༌།།

བརྩམས་པ་མཐར་ཕྱིན་དམ་བཅའི་རྐང་པ་དང༌།།

བླ་མའི་བཀའ་སྒྲུབ་མཐུན་པའི་རྐང་པ་དང༌།།

ཐོས་པས་མི་ངོམས་ཤེས་རབ་རྐང་པ་དང་།།

ལེགས་པར་སྤྱོད་བྱེད་ནན་ཏན་རྐང་པ་སྟེ།།

དྲུག་ལྡན་སྐྱེས་བུ་རྒྱལ་བའི་ས་རབ་བགྲོད།།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། རྒྱལ་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཡོད་པའི་རྐང་པ་དྲུག་ལྡན་ནི། སྨོན་ལམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་པའི་སྨོན་ལམ་གྱི་ནང་དུ་འདུ་བ་དང་། དེ་འདྲའི་སྨོན་ལམ་འགྲུབ་པ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྟོབས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞིག་ཡོད་དགོས་པ་དེས་ན་སྨོན་ལམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྐང་པ་དང༌ལྡན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྡུད་པར་བྱེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་རྐང་པ་དང་། བརྩམས་པ་མཐར་ཕྱིན་པར་བྱེད་པའི་དམ་བཅའ་བརྟན་པོའི་རྐང་པ་དང༌། བླ་མའི་བཀའ་གསུང་ཇི་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་པ་དང་མཐུན་པའི་རྐང་པ་དང་། མཁས་པ་ཆོས་ཀྱིས་མི་ངོམས། །རྒྱ་མཚོ་ཆུ་ཡིས་མི་ངོམས། །ཞེས་པ་བཞིན་དུ་ཐོས་པས་མི་ངོམས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྐང་པ་དང་། ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་སྤངས་ནས་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་ལྷུར་ལེན་པར་བྱེད་པའི་ནན་ཏན་གྱི་རྐང་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་རྐང་པ་དྲུག་ལྡན་གྱི་སྐྱེས་བུ་དེ་རྒྱལ་བའི་ས་རབ་ལ་ཚེགས་མེད་པར་བགྲོད་པར་བྱེད་དོ།།

༣༥༦ བདུད་ཀྱིས་མི་ཚུགས་གོ་ཆ་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

བདུད་ཀྱིས་མི་ཚུགས་གོ་ཆ་རྣམ་དྲུག་ནི།།

འགྲོ་བ་སྐྱོབ་པ་བྱམས་པའི་གོ་ཆ་དང༌།།

བརྩམས་པ་མཐར་ཕྱིན་སྨོན་ལམ་གོ་ཆ་དང༌།།

འགྲོ་བ་བསྒྲལ་བ་སྙིང་རྗེའི་གོ་ཆ་དང༌།།

མ་རིག་སེལ་བ་ཤེས་རབ་གོ་ཆ་དང༌།།

ཐེག་ཆེན་སེམས་ལྡན་བཟོད་པའི་གོ་ཆ་དང༌།།

དགེ་བ་མངོན་སྒྲུབ་ཐབས་མཁས་གོ་ཆ་རྣམས།།

རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་ས་མཁན་སྤྱོད་པའི་གྲོགས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། བདུད་ཀྱིས་མི་ཚུགས་ཤིང་སྲུང་བར་བྱེད་པའི་གོ་ཆ་རྣམ་པ་དྲུག་ནི། བྱམས་པ་ཚད་མེད་རྒྱུད་ལ་མ་སྐྱེས་ན་འགྲོ་བ་སྐྱོབ་མི་ནུས་པས་འགྲོ་བ་རྣམས་སྐྱོབ་པར་བྱེད་པའི་བྱམས་པའི་གོ་ཆ་དང༌ནི། བརྩམས་པ་མཐར་ཕྱིན་པར་བྱེད་པ་ལ་སྨོན་ལམ་གནད་ཆེ་བས་མ་ཚད། སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་མཐུ་གྲུབ་ཡོད་ན་བརྩམས་པ་མཐར་ཕྱིན་པར་འགྱུར་བས་བརྩམས་པ་མཐར་ཕྱིན་པར་བྱེད་པའི་སྨོན་ལམ་གྱི་གོ་ཆ་དང༌། འགྲོ་བ་རྣམས་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བ་ལས་སྒྲོལ་བར་བྱེད་པའི་སྙིང་རྗེའི་གོ་ཆ་དང༌། མ་རིག་པའི་མུན་པ་སེལ་བ་ལ་ཤེས་རབ་ཉི་མའི་གོ་ཆ་དང༌། ཐེག་ཆེན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ལ་བཟོད་སྲན་ཐུབ་པའི་གོ་ཆ་དང་། དགེ་བ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་ཅིང་སྒྲུབ་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་གོ་ཆ་རྣམས་ནི། རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱལ་བའི་ས་ལ་བགྲོད་པའི་ས་མཁན་ནམ་ལམ་མཁན། རྫོགས་སྨིན་སྦྱངས་པར་སྤྱོད་པའི་གྲོགས་ཡིན་ནོ།།

༣༥༧ མཚོན་དྲུག་འཆང་བའི་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པ།

མཚོན་དྲུག་འཆང་བའི་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པ་ནི།།

གཉིས་འཛིན་གཅོད་པ་མཉམ་ཉིད་མཚོན་དང་ནི།།

ཉོན་མོངས་གཅོད་པ་ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་མཚོན།།

ལོག་འཚོ་གཅོད་པ་ཡང་དག་འཚོ་མཚོན་དང༌།།

འཆལ་བ་རྒྱུན་གཅོད་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་དག་མཚོན།།

སེར་སྣའི་གཟེབ་གཅོད་གཏོང་བའི་མཚོན་དང་ནི།།

སེམས་ཅན་སྨིན་བྱེད་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོའི་མཚོན།།

དེ་དག་དང་ལྡན་སྲིད་པའི་འཁྲི་ཤིང་གཅོད།།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། མཚོན་ཆ་རྣམ་པ་དྲུག་འཆང་བའི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་ཚུལ་བསྟན་པ་ནི། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་སུ་སྣང་བའི་གཉིས་འཛིན་གཅོད་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚོན་ཆ་དང་ནི། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་གཅོད་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཚོན་དང་། ལོག་པའི་འཚོ་བ་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ལ་ཡང་དག་པའི་འཚོ་བའི་མཚོན་དང༌ནི། ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བ་རྒྱུན་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་དག་གི་མཚོན་དང་། སེར་སྣའི་གཟེབ་བམ་དྲ་བ་དེ་ཉིད་གཅོད་པར་བྱེད་པ་གཏོང་བ་དམ་པའི་མཚོན་དང་ནི། སེམས་ཅན་གཅིག་གི་ཆེད་དུ་བསྐལ་བ་བརྒྱར་འབད་ཅིང་སྨིན་པར་བྱེད་དགོས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བའི་བློ་སྟོབས་ཆེན་པོའི་མཚོན་སྟེ། དེ་དག་དང་ལྡན་ན་སྲིད་པའི་འཁྲི་ཤིང་གི་ནགས་ཚལ་སྟུག་པོ་ལྟ་བུ་དེ་གཅོད་ཐུབ་པ་ཡིན་ནོ།།

༣༥༨ ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་གདམས་ངག་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་གདམས་ངག་རྣམ་དྲུག་ནི།།

འགྲོ་ཀུན་ཡེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཤེས་མོད་ཀྱང༌།།

སེམས་ཅན་བསྒྲལ་ཕྱིར་ཚོགས་གཉིས་རྒྱ་ཆེར་བསྒྲུབ།།

སངས་རྒྱས་ཞིང་རྣམས་མཁའ་འདྲར་ཤེས་ན་ཡང༌།།

ཞིང་ཁམས་སྦྱངས་ལ་བརྩོན་འགྲུས་དཔེ་མེད་རྩོམ།།

སེམས་ཅན་སྨིན་ལ་རབ་ཏུ་མི་སྐྱོ་ཞིང༌།།

བདག་མེད་དོན་གྱི་མཚན་ཉིད་མ་སྤངས་ཤིག།

མངོན་པར་ཤེས་པས་རྣམ་པར་འཕྲུལ་བྱ་ཞིང༌།།

ཆོས་དབྱིངས་ངང་ལས་གཡོ་བ་མེད་པར་བྱ།།

བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་མི་གཏོང་ཞིང༌།།

ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་འབྱུང་བར་གྱིས།།

ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོས་ཐམས་ཅད་ཚིམ་བྱེད་ཅིང༌།།

ཆོས་ཉིད་ངང་ལས་ཡོངས་སུ་འདའ་མི་བྱ།།

དེ་དང་ལྡན་རྣམས་བདེ་གཤེགས་གོ་འཕང་ཐོབ།།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཕུལ་དུ་བྱུང་བའམ་ཁྱད་དུ་འཕགས་པའི་གདམས་ངག་རྣམ་པ་དྲུག་ནི། གནས་ཚུལ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ན་འགྲོ་ཀུན་ཡེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཡིན་པ་ལ་ཡིན་པར་ཤེས་མོད་ཀྱང༌། སྣང་ཚུལ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ན་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བཙོན་རར་གནས་པས་དེ་དག་བསྒྲལ་བའི་ཕྱིར་དུ་ཚོགས་གཉིས་ཕུལ་བྱུང་རྒྱ་ཆེན་བསྒྲུབ་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱོགས་དུས་མུ་མེད་དུ་ཁྱབ་པས་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བར་ཤེས་ན་ཡང༌། དེ་ཉིད་རང་ངོས་ནས་མངོན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དུ་ཞིང་ཁམས་དག་པར་སྦྱངས་ལ་བརྩོན་འགྲུས་དཔེ་མེད་པ་སྟེ་དཔེ་ཟླ་ལས་འདས་པ་རྩོམ་པར་བྱེད་པ་དང་། སེམས་ཅན་སྨིན་པར་བྱ་བའི་གཞན་དོན་ལ་རབ་ཏུ་མི་སྐྱོ་བའམ་སེམས་མི་ཞུམ་ཞིང༌། དངོས་པོ་ལ་ཞེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་བདག་འཛིན་དང་། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་གང་ཟག་གི་བདག་འཛིན་གཉིས་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་དང་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པའི་དོན་གྱི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་མ་སྤངས་ཤིག མངོན་པར་ཤེས་པས་རྣམ་པར་འཕྲུལ་བའི་སྒོ་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བསྒྲུབས་ན་འགྲུབ་སླ་བས་དེ་ལྟར་བྱ་ཞིང་། དེ་ཡང་དེ་བཞིན་ཉིད་ཆོས་དབྱིངས་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་ངང་ལས་ནམ་ཡང་གཡོ་བ་མེད་པར་བྱ་བ་དང་། དུས་ཀུན་ཏུ་སྲོག་ལ་བབས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་མི་གཏོང་ཞིང༌། དེ་དང་ཆབས་ཅིིག་ཏུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དེ་ཉིད་རང་རྒྱུད་ལ་འབྱུང་བར་གྱིས་ཤིག ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བརྙེས་ནས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོས་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཚིམ་པར་བྱེད་ཅིང༌། ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངང་ལས་ཡོངས་སུ་འདའ་བར་མི་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་གདམས་པ་དེ་དག་དང་ལྡན་པ་རྣམས་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ།།

༣༥༩ བདུད་ཀྱི་ལས་དྲུག་ཤེས་ནས་སྤང་བར་བསྟན་པ།

བདུད་ཀྱི་ལས་དྲུག་ཤེས་ནས་སྤང་བ་ནི།།

གཞན་དོན་སེམས་ཞུམ་བསམ་པ་འཁྲུགས་པ་དང༌།།

དོན་རྒྱ་ཆུང་ངུས་མགུ་ཞིང་གཅིག་ལས་མི་བཟོད་དང༌།།

ཆོས་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་ཞིང་དམ་པའི་ཆོས་སྤོང་དང༌།།

སེམས་ཅན་སྨིན་པར་མི་བྱེད་གཅིག་པུ་ཐར་འདོད་དང༌།།

རང་ཉིད་འཁོར་བས་སྐྲག་ནས་སྤྱོད་པ་རླབས་ཆེན་འདོར།།

སྨོན་ལམ་ལྷག་པར་མི་དམིགས་ཉོན་མོངས་ཞི་བར་འདོད།།

འདི་དག་བདུད་ཀྱི་ལས་ཏེ་རིང་དུ་སྤང༌།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། བདུད་ཀྱི་ལས་དྲུག་པོ་ཤེས་པར་བྱས་ནས་སྤང་བར་བྱ་བ་ནི། ལས་བྱ་བའི་མགོ་ཞིག་ནས་གཞན་དོན་བྱེད་པ་ལ་སེམས་ཀྱི་དཔའ་ཞུམ་ནས་བསམ་པ་འཁྲུགས་ཏེ། གཞན་ཕན་གྱི་སེམས་སྐྱེར་མི་འདོད་པ་ནི་ཐེག་ཆེན་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་བར་ཆད་རང་འདོད་ཡིད་བྱེད་ཀྱི་བདུད་ལས་ཡིན་པ་དང་། དོན་རྒྱ་ཆུང་ངུས་མགུ་སླ་ཞིང་བྱ་བ་གཅིག་ལས་མང་པོ་དང་རྒྱ་ཆེན་པོ་སྒྲུབ་པ་མི་བཟོད་པའི་བདུད་ཀྱི་ལས་དང་། སྤྱིར་ཆོས་ལ་ཐེ་ཚོམ་པ་དང་ཁྱད་པར་དུ་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་ལ་ཡིད་གཉིས་ཟ་ཞིང་དམ་པའི་ཆོས་སྤོང་བའི་བདུད་ལས་དང༌། མཐའ་ཡས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྨིན་པར་མི་བྱེད་ཅིང་བདག་རང་ཉིད་གཅིག་པུ་ཐར་བར་འདོད་པའི་བདུད་ལས་དང༌ནི། རང་ཉིད་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་སྐྲག་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་རླབས་ཆེན་འདོར་བའི་བདུད་ལས་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་སྨོན་ལམ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཀུན་ལས་ལྷག་པ་ལ་མི་དམིགས་པར། རང་ཉིད་རྐྱང་པ་ཐར་བའི་ཉོན་མོངས་ཞི་བའི་འགོག་པ་ཙམ་ཞིག་དོན་དུ་གཉེར་བའི་བདུད་ལས་ཏེ། འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་བདུད་ཀྱི་ལས་ཡིན་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལམ་དུ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རིང་དུ་སྤང༌བར་བྱའོ།།

༣༦༠ གོང་མས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་རྟགས་དྲུག་བསྟན་པ།

གོང་མས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་རྟགས་དྲུག་ནི།།

བླ་མེད་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་མཆོག་སྐྱེ།།

བདུད་ཀྱི་ལས་རྣམས་ཤེས་ནས་རྣམ་པར་བཟློག།

ཐེག་ཆེན་ཆོས་ཐོས་དེ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད།།

འཁོར་བར་གཞན་དོན་སྒྲུབ་ལ་སྐྱོ་བ་མེད།།

ཉན་རང་ཆོས་སྟོན་དེ་ལ་མཆོག་འཛིན་མེད།།

དགོངས་པ་རྟོགས་ཀྱང་སྤྱོད་པ་སྒྲུབ་ལ་བརྩོན།།

རྒྱལ་སྲས་ཆོས་མཆོག་ཞུགས་རྣམས་མཛད་སྤྱོད་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། གོང་མས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་རྟགས་ནི་བླ་མེད་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མཆོག་དེ་རང་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བ་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་མཆོག་དེ་རང་གི་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་རན་ཁར་ཉི་མ་ཤར་བའི་སྔ་རོལ་དུ་སྐྱ་རེངས་ཤར་བ་ལྟ་བུའི་རིགས་སད་པའི་རྟགས་དེ་ཡོང་བ་ཡིན། རིགས་སད་པ་དེ་ལ་ཡང་ཆོས་སྐུའི་རིགས་སད་པ་དང་། གཟུགས་སྐུའི་རིགས་སད་པ་གཉིས་ཡོད་པ་ལས་དང་པོ་རང་བཞིན་ཆོས་སྐུའི་རིགས་སད་པའི་རྟགས་ནི། དབུ་མ་འཇུག་པ་ལས། སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་དུས་ནའང་སྟོང་པ་ཉིད་ཐོས་ནས། །ནང་དུ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཡང་དང་ཡང་དུ་འབྱུང་། །རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལས་བྱུང་མཆི་མས་མིག་བརླན་ཞིང་། །ལུས་ཀྱི་བ་སྤུ་ལྡང་བར་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ། །དེ་ལ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐོབ་བློའི་ས་བོན་ཡོད། །དེ་ཉིད་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་སྣོད་ནི་དེ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ལ་དམ་པའི་དོན་གྱི་བདེན་པ་བསྟན་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་རྟགས་དེ་ལྟ་བུ་འབྱུང་བ་དང་། གཟུགས་སྐུ་ཆོས་ཅན་གྱི་རིགས་སད་པའི་རྟགས་ནི། མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ལས། སྦྱོར་བའི་སྔོན་དུ་སྙིང་རྗེ་དང་། །མོས་པ་དང་ནི་བཟོད་པ་དང་། །དགེ་ལ་ཡང་དག་སྤྱོད་པ་ནི། །རིགས་ཀྱི་རྟགས་སུ་ངེས་པར་བཤད། །ཅེས་གསུངས་པ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེ་སྐྱེ་བ་དང་། ཐབས་ཟབ་མོའི་དོན་ལ་མོས་པ་སོགས་ཏེ། དེ་འདྲའི་རྟགས་རྣམ་པ་གཉིས་འབྱུང་བ་ཡིན་ལ། དེ་ལྟ་བུའི་རིགས་སད་པའི་རྟགས་དང་ལྡན་པའི་གང་ཟག་གིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཉན་ཞིང་བསླབས་པ་དང་། ཚོགས་བསགས་སྒྲིབ་སྦྱོང་བྱས་ན་དེའི་རྒྱུད་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྐྱེ་བ་ཡིན་པ་དང་། དེ་དག་ཅི་ཡང་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་བཤད་ནའང་གར་སོང་འདིར་བརྒྱབ་མེད་པ། སེམས་ཅན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་གཞན་དོན་དགོས་ཚུལ་སོགས་བཤད་ཀྱང་ཁྱི་ལ་སྐར་མ་བསྟན་པ་ལྟ་བུ་ལས་མེད་ཅིང་། མ་རབས་ལོག་པའི་སྤྱོད་པ་ཞིག་ལ་ཐུག་དུས་སློབ་མི་དགོས་སྣང་བ་རང་དྭངས་སུ་ཡོད་པ་ནི། ལོག་སྲེད་ཅན་ཞེས་པ་དཀར་པོ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རིགས་དང་བྲལ་བའི་གང་ཟག་ཡིན་པས། དེས་བླ་མ་དང་། སྤྲུལ་སྐུ་དང་། མཁན་པོ་དང་། དགེ་བཤེས་སོགས་སུ་ཡིན་ཟེར་བ་དང་། ཁ་ཏོན་བཏོན་ཡོད་ཚུལ་དང་། སྒྲུབ་པ་བྱས་ཡོད་རབས་དང་། མཚམས་ལ་བསྡད་ཡོད་པ་སོགས་གང་ལྟར་སྨྲས་ཀྱང་། རྒྱུད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་ད་རུང་གནམ་ས་བཞིན་དུ་རིང་ནས་ཡོད་པ་ཡིན། དེས་ན་དམ་པ་གོང་མའི་བྱིན་རླབས་ཐོབ་ཡོད་པའི་རྟགས་སུ་རྒྱུད་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྐྱེ་བ་དང་། དེ་སྐྱེ་བའི་སྔོན་རྟགས་ལ་རིགས་སད་དགོས་པའོ། །བདུད་ཀྱི་ལས་མང་པོ་དག་ཤེས་ནས་དེ་ལས་རྣམ་པར་བཟློག་པ་དང་། ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་ཐོས་ནས་དེ་ལ་ནན་ཏན་དུ་བྱེད་ཅིང་འཇུག་པ་དང་། འཁོར་བར་གཞན་དོན་སྒྲུབ་པ་ལ་སྒྱིད་ལུག་པ་དང་དཀའ་བའི་སེམས་དང་སྐྱོ་བ་མེད་པ་དང་། ཉན་རང་གི་ཆོས་སྟོན་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གདུལ་བྱ་འདུལ་ཚུལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་རེད་བསམ་པ་ཙམ་ལས་དེ་ལ་མཆོག་འཛིན་མེད་པ་དང་ནི། དགོངས་པ་གནས་ལུགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བྱར་མེད་དུ་རྟོགས་ཀྱང་ལྟ་ཕྱོགས་སུ་སྤྱོད་པ་མ་ཤོར་བར། ལག་ལེན་ཞིབ་མོའི་སྒོ་ནས་སྒྲུབ་པ་ལ་བརྩོན་པ་ནན་ཏན་དུ་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་གོང་མའི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་རྟགས་ཐོབ་པའི་རྒྱལ་སྲས་ཆོས་མཆོག་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཛད་སྤྱོད་དོ།།

༣༦༡ ཆོས་སྟོན་འདོད་པ་དག་གི་བདུད་དྲུག་བསྟན་པ།

ཆོས་སྟོན་འདོད་པ་དག་གི་བདུད་དྲུག་ནི།།

མགོན་པོ་མེད་ལ་དམ་ཆོས་མི་སྟེར་བདུད།།

སྣོད་ལྡན་སློབ་མ་ཁྱད་དུ་གསོད་པ་བདུད།།

ཟང་ཟིང་ཆེད་དུ་དམ་ཆོས་སྟོན་པ་བདུད།།

སྣོད་མིན་རྣམས་ལ་ཟབ་མོ་སྟོན་པ་བདུད།།

ཐེག་མཆོག་མོས་པ་ཐེག་དམན་སྟོན་པ་བདུད།།

གང་མོས་མི་སྟོན་ཕྱོགས་འབྱམས་སྟོན་པ་བདུད།།

འདི་དག་རྣམས་ཀྱིས་མ་བསླུས་ཤིན་ཏུ་གཅེས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཆོས་སྟོན་པར་འདོད་པ་དེ་དག་ལ་ཡོང་དུ་ཉེ་བའི་བདུད་དྲུག་ནི། མགོན་པོ་སྟེ་ཆོས་བཤད་པའི་སྐྱབས་དང་དཔུང་གཉེན་མེད་པ་ལ་དམ་ཆོས་མི་སྟེར་བ་ནི་བདུད་ཀྱི་ལས་ཡིན་པ་དང་། སྣོད་ལྡན་གྱི་སློབ་མ་ཕྲད་ཀྱང་དེ་ཉིད་ཁྱད་དུ་བསད་ནས་ཆོས་མི་སྟེར་བ་ནི་བདུད་ལས་ཡིན་པ་དང་། ཟང་ཟིང་རྒྱུ་ནོར་གྱི་ཆེད་དུ་དམ་ཆོས་སྟོན་པ་སྒོར་རྡོག་ཆ་རེ་ཐོབ་པའི་ཆེད་དུ་རྒྱ་ལུ་རྒྱ་མོ་རྣམས་ལའང་ཟབ་ཆོས་ཁྱབ་བརྡལ་དུ་བསྒྲགས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། འདི་ཡང་རྒྱ་རྒྱ་མོ་སྡུག་པོ་རེད་ཅེས་བཤད་པ་མིན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཅན་སྣོད་ལྡན་སུ་ཡིན་ཅི་ཤེས་ཀྱང་། སྒོར་རྡོག་ལག་ལ་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་སྣོད་ལྡན་ཡིན་པའི་ཁྱབ་པ་ཡང་ག་ལ་ཡོད། སྣོད་མིན་གྱི་སློབ་མ་རྣམས་ལ་དམ་ཆོས་ཟབ་མོ་སྟོན་པ་དེ་ཡང་བདུད་ལས་ཡིན་པ་དང་། ཐེག་པ་མཆོག་གི་ཆོས་མོས་པའི་གང་ཟག་ལ་ཐེག་དམན་གྱི་ལམ་སྟོན་པ་ཡང་བདུད་ལས་ཡིན། གདུལ་བྱ་གང་མོས་ཀྱི་རྒྱུད་དང་འཚམས་པར་ཆོས་སྟོན་དགོས་པ་ལ་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་པར་ཕྱོགས་འབྱམས་སམ་ཐམས་ཅད་འདྲ་མཉམ་གྱིས་སྟོན་པ་ཡང་བདུད་ལས་ཡིན་པ་སྟེ། བདུད་འདི་དག་རྣམས་ཀྱིས་མ་བསླུས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་གཅེས་སོ།།

༣༦༢ སློབ་མས་ལོག་པའི་བདུད་དྲུག་སྤང་བ་བསྟན་པ།

སློབ་མས་ལོག་པའི་བདུད་དྲུག་སྤང་བ་ནི།།

བཤེས་གཉེན་བོར་ནས་སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་བསྟེན།།

ལམ་སྟོན་མགོན་བྲལ་བདུད་ཀྱིས་ཟིན་པ་ཡིན།།

ཐེག་ཆེན་བོར་ནས་ཐེག་དམན་ཉན་པ་ནི།།

གོལ་ས་ལམ་ལོག་བདུད་ཀྱིས་ཟིན་པ་ཡིན།།

ཐར་ལམ་བོར་ནས་འཇིག་རྟེན་ཤེས་བྱ་འཚོལ།།

བྱ་བྱེད་སྤྱོད་ལོག་བདུད་ཀྱིས་ཟིན་པ་ཡིན།།

སྐྱེ་བར་མི་དགའ་མྱ་ངན་འདའ་དོན་གཉེར།།

སེམས་བསྐྱེད་གོ་ཆའི་བདུད་ཀྱིས་ཟིན་པ་ཡིན།།

རང་གིས་མ་ཐོས་དམ་པའི་ཆོས་ལ་སྨོད།།

བླང་དོར་འཁྲུལ་བའི་བདུད་ཀྱིས་ཟིན་པ་ཡིན།།

དགེ་སྡིག་སྤང་བླང་ཆོས་མིན་མི་ཤེས་པ།།

མ་རིག་མུན་འཐིབས་བདུད་ཀྱིས་ཟིན་པ་ཡིན།།

སྣོད་ལྡན་རྣམས་ཀྱིས་དེ་དྲུག་སྤང་བ་གཅེས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། སློབ་མ་ཞིག་གི་ངོས་ནས་ལོག་པའི་བདུད་དྲུག་སྤང་དགོས་པ་དེ་གང་ཡིན་ན། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་དུ་ཡོད་བཞིན་དུ་དེ་ཕར་བོར་ནས་མ་རབས་སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་ཚུར་ལ་བསྟེན་པ་ནི། ལམ་སྟོན་གྱི་མགོན་དང་བྲལ་བའི་བདུད་ཀྱིས་ཟིན་པ་ཡིན། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་སྒོར་ཞུགས་བཞིན་དུ་དེ་བོར་ནས་ཐེག་དམན་གྱི་ཆོས་ལ་ཞུགས་ནས་ཉན་པ་ནི། གོལ་ཞིང་འཁྱམས་པའི་ས་ལམ་ལོག་པར་ཞུགས་པའི་བདུད་ཀྱིས་ཟིན་པ་ཡིན། ཐར་ལམ་རྣམ་དག་སྒྲུབ་པའི་མདོ་སྔགས་ཀྱི་རིག་གཞུང་དེ་བོར་ནས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཤེས་བྱ་འདྲ་མིན་སྣ་ཚོགས་འཚོལ་བ་ནི། ཆོས་མིན་གྱི་བྱ་བ་བྱེད་ཅིང་སྤྱོད་པ་ལོག་པའི་བདུད་ཀྱིས་ཟིན་པ་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ཐར་ལམ་རྣམ་དག་འཚོལ་མཁན་ཞིག་ཡིན་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྔགས་ཀྱི་གཞུང་ལ་ཐོས་བསམ་བྱས་ནས། དེའི་དོན་བླ་མའི་མན་ངག་ལ་གཏུག་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ལས་གཞན་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཤེས་བྱ་སྣ་མང་། སྐད་རིགས། ཡིག་རིགས། གློག་འཕྲུལ་རྫས་སྦྱོར་ལ་སོགས་པ་ཐར་བའི་དངོས་རྒྱུ་མིན་ཞིང་། འོན་ཀྱང་ཀུན་སློང་དག་པའི་ཐོག་ནས་བསྒྲུབས་པའི་དགོས་པ་ཅན་ཡིན་ན་བདུད་ལས་མིན་པ་ཡང་ཡོད་ངེས་པ་དང་། ཐབས་ལ་མ་མཁས་ན་ལོག་པའི་ཤེས་རབ་ལ་འགྱུར་བ་དང་། བདུད་ལས་ཀྱི་ཤེས་རིག་ཡོན་ཏན་ལྟར་སྣང་བས་ལམ་ལོག་ལ་ཁྲིད་པའང་ཡོད་པ་ཡིན། གཞན་དོན་དུ་སྐྱེ་བ་ལེན་པར་མི་དགའ་བར་རང་དོན་ཞི་བདེའི་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བ་དེ། སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་གོ་ཆ་འདོར་བའི་བདུད་ཀྱིས་ཟིན་པ་ཡིན། རང་གིས་ཐོས་མ་མྱོང་པའི་དམ་པའི་ཆོས་ལ་སྨོད་པ་ནི། བླང་དོར་འདོར་ལེན་མ་ཤེས་པར་འཁྲུལ་བའི་བདུད་ཀྱིས་ཟིན་པ་ཡིན། ལས་དགེ་སྡིག་གི་རྣམ་དབྱེ་ཞིབ་མོར་མ་ཤེས་པས་གང་སྤང་བར་བྱ་བ་དང་གང་བླང་བར་བྱ་བ་ལ་རྨོངས་ནས་ཆོས་མིན་ཆོས་སུ་འདུ་ཤེས་པའི་མི་ཤེས་པས་སྒྲིབ་པ་དེ། མ་རིག་མུན་འཐིབས་ཀྱི་བདུད་ཀྱིས་ཟིན་པ་ཡིན། སྣོད་དང་ལྡན་པའི་སློབ་མ་རྣམས་ཀྱིས་བདུད་ཀྱིས་བརླབས་པའི་ལས་དེ་དྲུག་སྤང་བ་གཅེས་སོ།།

༣༦༣ བདུད་ཀྱི་ལས་ཀྱིས་མི་ཚུགས་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

བདུད་ཀྱི་ལས་ཀྱིས་མི་ཚུགས་ཆོས་དྲུག་ནི།།

ང་རྒྱལ་སྤངས་ནས་བཤེས་གཉེན་བསྙེན་བཀུར་བྱེད།།

ཁོང་ཁྲོ་སྤངས་ནས་གཞན་གྱི་བསྔགས་པ་བརྗོད།།

སྙོམ་ལས་སྤངས་ནས་ཟབ་མོའི་དོན་ལ་བརྩོན།།

ཕྱོགས་འཛིན་སྤངས་ནས་སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀུན་འཚོལ།།

ཕྱོགས་རིས་སྤངས་ནས་ཟུང་འཇུག་ལམ་དུ་ཞུགས།།

བྱ་བྱེད་སྤངས་ནས་སྒྲུབ་པ་སྙིང་པོར་བྱེད།།

དེ་དང་སུ་ལྡན་བདུད་དཔུང་འཇོམས་པར་ནུས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་བདུད་ཀྱི་ལས་ཀྱིས་མི་ཚུགས་པའི་ཆོས་རྣམ་པ་དྲུག་ནི། ང་རྒྱལ་དང་མཐོ་འདོད་སྤངས་ནས་ཡང་དག་པའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད། ཕྲག་དོག་དང་ཁོང་ཁྲོ་ལ་སོགས་པ་སྤངས་ནས་གང་ཟག་གཞན་གྱི་ཡོན་ཏན་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད། སྙོམ་ལས་དང་ལེ་ལོ་སྤངས་ནས་ཟབ་མོའི་གདམས་ངག་གི་དོན་ལ་རྒྱུན་དུ་བརྩོན། ངའི་རྒྱུད་ལ་ཆོས་མ་འདྲ་བ་ཞིག་ཡོད་རབས་དང་། ངའི་ཆོས་བརྒྱུད་དེ་བཟང་རབས་དང་། ཡང་ངའི་ཆོས་བརྒྱུད་དང་ཁྱོད་ཀྱི་ཆོས་བརྒྱུད་ལ་སོགས་པའི་ཕྱོགས་རིས་ཀྱི་ཞེན་འཛིན་སྤངས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀུན་ཕྱོགས་རིས་མེད་པར་འཚོལ། ཡོད་མེད་རྟག་ཆད་ཀྱི་ཕྱོགས་རིས་སྤངས་ནས་སྣང་སྟོང་ཟུང་འཇུག་གམ་དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་ཟུང་འཇུག་གི་ལམ་དུ་ཞུགས། འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བྱེད་འཁྲུལ་བ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ནས་དམ་ཆོས་སྒྲུབ་པའི་ཉམས་ལེན་སྙིང་པོར་བྱེད་པ་ལ་འཇུག དེ་ལྟ་བུའི་ཡོན་ཏན་དང་སུ་ལྡན་པ་དེ་དག་གིས་བདུད་ཀྱི་དཔུང་ཚོགས་འཇོམས་ཤིང་སྤ་བཀོང་བར་ནུས་པ་ཡིན་ནོ།།

༣༦༤ ཐེག་ཆེན་བསླབ་པ་འཆོར་བའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

ཐེག་ཆེན་བསླབ་པ་འཆོར་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

དཀོན་མཆོག་སྤོང་ཞིང་མཆོད་འོས་བསླུ་བ་དང༌།།

ལྷག་པའི་བསམ་སྤངས་གཡོ་སྒྱུས་སྤྱོད་པ་དང༌།།

རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ལ་ཚིག་ངན་སྨྲ་བ་དང༌།།

གཞན་དགེ་བྱེད་ལ་འགྱོད་པ་བྱེད་པ་དང༌།།

ཐེག་མཆོག་ཞུགས་ལ་ཁོང་ཁྲོ་ཕྲག་དོག་བྱེད།།

ཐབས་ཤེས་ཡ་བྲལ་ལམ་ལ་ཞུགས་པ་སྟེ།།

འདི་དྲུག་སྤངས་ལ་རྟག་ཏུ་ནན་ཏན་བྱ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཐེག་ཆེན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་སྡོམ་པ་བླངས་ནས་དེས་དེའི་བསླབ་པ་འཆོར་བའམ་ཤོར་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི། དཀོན་མཆོག་གསུམ་པོ་སྤོང་ཞིང་མཆོད་འོས་ཀྱི་ཞིང་དག་པ་རྣམས་བསླུ་བ་དང༌ནི། ལྷག་པའི་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་སྤངས་ནས་ཕྱོགས་བཅུའི་རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་དང་། མཐའ་ཡས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བསླུས་ནས་གཡོ་སྒྱུས་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་སྤྱོད་པ་དང༌ནི། རྙེད་བཀུར་ལ་སོགས་པའི་ཆེད་དུ་ཕྲག་དོག་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་གིས་རྒྱལ་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཚིག་ངན་སྨྲ་བ་སྟེ། ཁམས་གསུམ་སེམས་ཅན་བསད་ལས་སྡིག་ཆེ་བ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་སྐུར་བ་བཏབ། །དོན་མེད་སྡིག་ཆེན་བསགས་པ་མཐོལ་ལོ་བཤགས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་དང་། གཞན་གྱིས་དགེ་བ་བྱེད་པ་ལ་འགྱོད་པ་བྱེད་དུ་འཇུག་པ་སྟེ་ནག་པོའི་ཆོས་བཞི་དང༌། ཐེག་པ་མཆོག་གི་ལམ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་ཁོང་ཁྲོ་དང་ཕྲག་དོག་བྱེད་པ་དང་། ཐབས་ཤེས་ཡ་བྲལ་བ་ཐེག་པ་དམན་པའི་ལམ་ལ་ཞུགས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། འདི་དྲུག་མ་སྤངས་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ད་ལྟ་སྐྱེ་ཡོད་ཀྱང་སྐྱེ་བ་རྗེས་མ་རྣམས་ལ་འཕྲོ་མཐུད་མི་ཐུབ་པར་ཉམས་སུ་འགྲོ་བ་འདི་དག་དྲུག་པོ་སྤང་བ་ལ་རྟག་ཏུ་ནན་ཏན་བྱའོ།།

༣༦༥ གཞན་དོན་སྤྱོད་ཚེ་གཤེ་སྐུར་བྱུང་བ་ལ་མི་སྐྱོ་བའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

གཞན་དོན་སྤྱོད་ཚེ་ཕྲག་དོག་གཤེ་སྐུར་འབྱུང༌།།

དེ་ལ་སྐྱོ་བ་ལོག་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

རང་གིས་གཞན་ལ་སྨད་པའི་རྣམ་སྨིན་དང༌།།

ཉོན་མོངས་ལས་ངན་འཛད་པའི་ཐབས་ཆེན་དང༌།།

ཉེས་ཀུན་མཚང་ནས་འབྱིན་པའི་ཁ་ཏ་དང༌།།

མཐོ་དམན་མི་བྱེད་ཁྱི་སྒྲ་ཟུགས་འདྲ་དང༌།།

བཟོད་པའི་ཡུལ་འགྱུར་དགེ་འཕེལ་ལས་ཡོད་དང༌།།

ངོས་གཟུང་རྗེས་མེད་སྟོང་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་བསྟེན།།

འདི་དག་བསམས་ལ་ཁོང་ཁྲོའི་ཟུག་རྔུ་དང༌།།

མི་དགའ་སྐྱོ་བ་སྤངས་ལ་གཞན་དོན་བྱ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། མི་ཞིག་གིས་ཕན་གནོད་ཅན་གྱི་བྱ་བ་ཞིག་མ་བསྒྲུབས་པར་རང་གར་བསྡད་ཚེ་དེ་ལ་གོ་རྒྱུ་རིག་རྒྱུ་ཅི་ཡང་ཡོད་པ་མིན་ལ། གཞན་དོན་རླབས་པོ་ཆེ་ལ་སྤྱོད་ཚེ་ལྷག་པར་དུ་ཕྲག་དོག་དང་འགྲན་སེམས་ཀྱི་དབང་གིས་གཤེ་སྐུར་བྱེད་དུ་ཡོང་བ་ཡིན། ཆོས་འཇིག་རྟེན་གཉིས་ཀྱི་ཐད་ནས་ཀྱང་དེ་ལྟར་ཡིན། དེ་ལ་སྐྱོ་བའི་སེམས་མི་སྐྱེ་བར་སྐྱོ་བ་དེ་ལས་ལོག་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ་ནི། ངའི་ཚེ་གང་པོར་སུ་ལ་ཡང་གནོད་པའི་ལས་མ་བྱས་པས་མ་ཚད་ཕན་བཏགས་པའི་རྣམ་གྲངས་ཀྱང་ཡོད་ལ། འོན་ཀྱང་འདི་དག་གིས་འདི་ལྟར་སྨོད་པ་ནི་ཚེ་རབས་སྔོན་མ་རྣམས་སུ་ཕར་ལ་ངན་སྨོད་བྱས་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ད་ལྟའི་སྐྱེ་བ་འདིར་བྱུང་བ་རེད་བསམ་པ་དང་། གཞན་དོན་བྱེད་པའི་སྐབས་འདིར་འོས་མིན་གྱི་ཁ་སྨྲས་གླེང་བརྗོད་དང་གཤེ་བསྐུར་བྱུང་ན་དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་སྔར་བསགས་ཀྱི་ལས་ངན་འཛད་པའི་ཐབས་ཆེན་པོ་རེད་བསམ་པ་དང་། རང་ཉིད་ཀྱིས་མཐོང་མ་ཐུབ་པའི་སྐྱོན་དང་ཉེས་པ་ཀུན་མཚང་ནས་འབྱིན་པར་བྱེད་པའི་ཁ་ཏ་བཟང་པོ་རུ་མཐོང་བར་བྱེད་པ་དང་། བཟང་ངན་གྱི་སྟོད་སྨད་དང་སྒྲོ་སྐུར་གང་བྱས་ཀྱང་དེ་ལ་དགའ་སྡུག་གི་མཐོ་དམན་མི་བྱེད་པ་ཁྱི་སྒྲ་ཟུགས་ན་དེར་ཚིག་ལན་མི་དགོས་པར་དོན་མེད་ལ་བཞག་པ་ལྟར་དུ་བྱེད་པ་དང་། གཞན་གྱིས་གཤེ་ཞིང་སྐུར་བ་བཏབ་ན་དེ་ནི་བཟོད་པའི་ཡུལ་དུ་འགྱུར་བ་དང་ནི། དེ་ལ་བསྟེན་ནས་དགེ་བ་འཕེལ་བས་ལས་བཟང་པོ་གསོག་པའི་གོ་སྐབས་ཡོད་པའི་རྐྱེན་བཟང་པོ་རུ་ལྟ་བ་དང་། ད་དུང་རབ་ཡིན་ན་ངོས་གཟུང་རྗེས་མེད་སྟོང་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་བར་སྣང་གི་བྱ་རྗེས་ལྟ་བུའི། སྒྲ་གྲགས་སྟོང་གི་མན་ངག་རྒྱུད་ལ་བསྟེན་པའི་གོ་སྐབས་བཟང་པོ་ཐོབ་པར་ལྟ་བ་སྟེ། གདམས་ངག་འདི་དག་བསམ་པའི་སྒོ་ནས་གཞན་དོན་བྱེད་པའི་སྐབས་ཀྱི་ཁོང་ཁྲོའི་ཟུག་རྔུ་དང༌། མི་དགའ་བའི་སྐྱོ་བ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ལ་གཞན་དོན་བྱ་དགོས་ཏེ། དཔའ་ཆེན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྗེས་སུ་བསླབས་ནས་གཞན་དོན་བྱེད་ཚེ་བདུད་ཀྱི་རིས་སུ་གཏོགས་ཚད་མི་དགའ་ཞིང་། བདུད་ཀྱི་རིས་སུ་གཏོགས་པ་མིན་ཡང་བདུད་སྙིང་ལ་ཞུགས་པའི་མིའི་སེམས་ལ་ཡང་ངན་སེམས་བདུད་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་ཞུགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས། གཞན་ཕན་བསྟན་འགྲོའི་དོན་སོགས་བྱ་བ་བཟང་པོ་ཅུང་ཟད་ཅིག་སྒྲུབ་པའི་ཚེ་ན་ཡང་དེ་ལ་ཕྲག་དོག་གི་གཤེ་སྐུར་འབྱུང་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་ལ། དེ་ལྟར་ཅི་ཡང་མེད་པའི་འཇམ་ཤ་ལེ་ཡོད་པས་ནི་ཅི་ཡང་འགྲུབ་ཀྱིན་མེད་པའི་རྟགས་ཡིན་པས་བར་ཆད་དེ་ལྟ་བུ་ཡོད་པ་ཡིན། དེས་ན་གཞན་དོན་སྒྲུབ་དུས་སྐྱོ་ངལ་སྤང་དགོས་པས་ལྐོག་ནས་གཤེ་སྐུར་ངན་སྨོད་མ་དགོས་ངོས་ནས་དཀྲུགས་ནས་འཚེ་བ་བྱུང་ཡང་གཞན་དོན་དམ་བཅའི་རི་མོ་ནམ་ཡང་འདོར་དུ་མི་རུང་ངོ་།།

༣༦༦ འཁོར་གྱི་ལོག་སྒྲུབ་བཟོད་པའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

འཁོར་གྱི་ལོག་སྒྲུབ་བཟོད་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

སླར་ཡང་ལྷག་པའི་སྙིང་རྗེས་གཟུང་བ་དང༌།།

འཁོར་གཞན་རྣམས་ལ་རེ་བ་བསྐྱུངས་པ་དང༌།།

སྔ་ཕྱིར་བྱུང་བའི་རྣམ་གྲངས་བསམ་པ་དང༌།།

རང་གི་ལས་དང་རྐྱེན་ལ་བསམ་པ་དང༌།།

སུ་དང་འགྲོགས་ཀྱང་ཚུལ་དེ་དཔག་པ་དང༌།།

ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་སྒྱུ་མར་བསམ་པ་སྟེ།།

འཁོར་ངན་སྐྱོ་ལ་གཉེན་པོ་དེ་དྲུག་བསྟེན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། འཁོར་གྱིས་ལོག་སྒྲུབ་མི་འདོད་པ་སྒྲུབ་མི་འོས་པ་བསྒྲུབས་པ་དེ་ལ་བཟོད་པའི་ཆོས་དྲུག་པོ་ནི། འཁོར་གྱིས་ལོག་སྒྲུབ་བྱས་ནས་ཕར་ལ་ཕན་བཏགས་པའི་ལན་ལ་ཚུར་ལ་གནོད་པ་བྱས་ཡོང་ན་སླར་ཡང་ལྷག་པའི་སྙིང་རྗེ་བསྐྱེད་ནས་རྗེས་སུ་གཟུང་བ་དང་། འཁོར་གཞན་རྣམས་ལ་འདིས་ང་ལ་ཕན་པ་ཆེན་པོ་བྱ་ཡོང་སྙམ་པའི་རེ་བ་ཆེན་པོ་མི་བྱེད་པར་བསྐྱུང་དགོས་ཏེ། རེ་ཆེན་བཅས་ནས་དེ་མ་འགྲུབ་དུས་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་མི་རེད་པ་མང་རབ་འབྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། སྔ་ཕྱིར་བྱུང་བའི་རྣམ་གྲངས་ལ་བསམ་ནས་འཁོར་རྣམས་ཀྱིས་ལས་ཉེས་བྱས་པའི་ནོར་ཕྱོགས་ཡོད་ཀྱང་། བྱ་བ་བཟང་པོ་བསྒྲུབས་པའི་ཕྱོགས་ཀྱང་ཡོད་བསམ་ནས་བསམ་བློ་རྒྱ་ཆེ་ས་ནས་བཏང་སྟེ་ཁོག་རྒྱ་ཆེར་སྐྱེད་བྱེད་པ་དང་། འཁོར་གྱིས་མ་འོས་པ་རང་ལ་བྱེད་པ་ནི་རང་གིས་སྔར་བསགས་ཀྱི་ལས་དང་རྐྱེན་ལ་བསྟེན་ནས་བྱུང་བར་བསམ་པ་དང༌། སུ་དང་སུ་ལ་འགྲོགས་ཀྱང་སེམས་ཅན་གྱི་རང་གཤིས་ཀྱི་ཚུལ་དེ་འདྲ་ཡིན་ངེས་སྙམ་པའི་ཚོད་དཔག་ལེན་ཐུབ་པ་དང༌། རབ་ཡིན་ན་ཐམས་ཅད་མདང་གི་རྨི་ལམ་དང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་བསམ་པ་སྟེ། འཁོར་ངན་གྱིས་སྐྱོ་བ་ལ་གཉེན་པོ་དེ་དྲུག་བསྟེན་དགོས་སོ།།

༣༦༧ རྟག་ཏུ་གདབ་པའི་སྨོན་ལམ་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

རྟག་ཏུ་གདབ་པའི་སྨོན་ལམ་རྣམ་དྲུག་ནི།།

གང་དུ་སྐྱེས་པའི་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ།།

མཐོ་རིས་ཡོན་ཏན་བདུན་ལྡན་ཐོབ་པར་ཤོག།

སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་ཆོས་དང་ཕྲད་གྱུར་ཅིང༌།།

ཚུལ་བཞིན་བསྒྲུབ་པའི་རང་དབང་ཡོད་པར་ཤོག།

དེར་ཡང་བླ་མ་དམ་པ་མཉེས་བྱེད་ཅིང༌།།

ཉིན་དང་མཚན་དུ་ཆོས་ལ་སྤྱོད་པར་ཤོག།

ཆོས་རྟོགས་ནས་ནི་སྙིང་པོའི་དོན་བསྒྲུབས་ཏེ།།

ཚེ་དེས་སྲིད་པའི་རྒྱ་མཚོ་རྒལ་བར་ཤོག།

སྲིད་པར་དམ་པའི་ཆོས་རབ་སྟོན་བྱེད་ཅིང༌།།

གཞན་ཕན་སྒྲུབ་ལ་སྐྱོ་ངལ་མེད་པར་ཤོག།

རླབས་ཆེན་གཞན་དོན་ཕྱོགས་རིས་མེད་པ་ཡིས།།

ཐམས་ཅད་ཕྱམ་གཅིག་སངས་རྒྱས་འགྲུབ་པར་ཤོག།

སྨོན་ལམ་རྒྱལ་པོ་འདི་དག་རྟག་ཏུ་གདབ།།

བསོད་ནམས་ཕན་ཡོན་ཚད་མེད་ནམ་མཁའ་བཞིན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། རྟག་ཏུ་གདབ་དགོས་པའི་སྨོན་ལམ་རྣམ་དྲུག་དེ་གང་ཡིན་ན། གང་དང་གང་དུ་སྐྱེས་པའི་སྐྱེ་བའི་རབས་ཐམས་ཅད་དུ། རིགས་གཟུགས་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པའི་མཐོ་རིས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བདུན་དང་ལྡན་པའི་ལུས་རྟེན་ཐོབ་པར་ཤོག་ཅེས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་རིགས་གཟུགས་ལང་ཚོ་དམན་པ་དང་། ཚེ་ཐུང་ནད་ཀྱིས་མནར་ན་གཞན་དོན་མི་འགྲུབ་པ་ཡིན་པས་ཐོག་མར་མཐོ་རིས་ཀྱི་རྟེན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞིག་ཐོབ་པ་གལ་ཆེ་བས་དེ་ལྟར་སྨོན་པའོ། །མཐོ་རིས་ཀྱི་ལུས་རྟེན་ཐོབ་པ་ཙམ་གྱིས་མི་ཚད་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་དམ་པའི་ཆོས་དང་འཕྲད་པར་གྱུར་ཅིང༌འཕྲད་ནས་ཀྱང་གཞན་དབང་སོགས་སུ་མ་ཤོར་བར་ཆོས་ཚུལ་བཞིན་བསྒྲུབ་པའི་རང་དབང་ཡོད་པར་ཤོག་ཅིག སྐྱེ་བ་གང་དང་གང་བླངས་པ་དེ་དང་དེར་བླ་མ་དམ་པ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་འཕྲད་ཅིང་། འཕྲད་པས་མི་ཚད་དེ་ལ་མཉེས་པ་གསུམ་གྱིས་བསྟེན་པར་བྱས་ནས། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་མགོན་དང་བཅས་པས་ཉིན་དང་མཚན་དུ་གཡེལ་བར་མེད་པར་དམ་པའི་ཆོས་ལ་སྤྱོད་པར་ཤོག་ཅིག ཟབ་མོའི་ཆོས་ཀྱི་དོན་རྟོགས་ནས་ནི་སྙིང་པོའི་དོན་དེ་ཇི་བཞིན་དུ་བསྒྲུབས་ཏེ། སྐྱེ་བ་ཚེ་དེས་སམ་ཚེ་དེར་སྲིད་པའི་རྒྱ་མཚོ་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་གནས་ལས་རྒལ་བར་ཤོག་ཅིག རང་དོན་ཞི་བ་ཕྱོགས་གཅིག་པ་ལ་མི་ཞེན་པར་སྲིད་པའི་འགྲོ་བ་ཡོད་དོ་ཅོག་ལ་དམ་པའི་ཆོས་རབ་ཏུ་སྟོན་པར་བྱེད་ཅིང༌། གཞན་སེམས་ཅན་གྱི་ཕན་བདེ་སྒྲུབ་པ་ལ་སྐྱོ་དུབ་དང་ངལ་བའི་སེམས་སྤུ་ཙམ་ཡང་མེད་པར་ཤོག་ཅིག རླབས་ཆེན་གྱི་གཞན་དོན་སྒྲུབ་པ་དེ་ཡང་ཕྱོགས་དང་རིས་སུ་ཆད་པ་མེད་པ་ཡིས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཕྱམ་གཅིག་གམ་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སངས་རྒྱས་འགྲུབ་པར་ཤོག་ཅིག་ཅེས་པའི་སྨོན་ལམ་གྱི་རྒྱལ་པོ་འདི་དག་དུས་རྟག་ཏུ་གདབ་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་བསོད་ནམས་དང་ཕན་ཡོན་ནི་ཚད་མེད་ནམ་མཁའ་བཞིན་དང་ཟད་མེད་རྒྱ་མཚོ་བཞིན་དུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ།།

༣༦༨ ཆོས་མཛོད་འཛིན་པའི་གདམས་པ་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

ཆོས་མཛོད་འཛིན་པའི་གདམས་པ་རྣམ་དྲུག་ནི།།

གཡོ་སྒྱུ་མེད་པས་དམ་ཆོས་ཚོལ་བ་དང༌།།

ཆོས་ལ་ནན་ཏན་གུས་པས་བསྒྲུབ་པ་དང༌།།

གཞན་ལ་བསྟོད་ཅིང་ཡོན་ཏན་བསྔགས་པ་བརྗོད།།

ཆོས་སྨྲ་རྣམས་ལ་སྟོན་པའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད།།

བཀུར་སྟི་རིམ་གྲོ་སྲི་ཞུས་རྟག་བསྟེན་ཅིང༌།།

སྐྱོ་ངལ་མེད་པས་ཆོས་མཛོད་འཛིན་པ་སྟེ།།

རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་རྨད་བྱུང་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་མཛོད་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་གདམས་པ་རྣམ་པ་དྲུག་ནི། རང་གི་ཚེ་འདིའི་རྙེད་བཀུར་སྙན་གྲགས་སོགས་འདོད་ནས་ཆོས་འཚོལ་ན་གཡོ་སྒྱུས་ཆོས་འཚོལ་བ་ཡིན་པ་དང་། སྙིང་ནས་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པས་བསྟན་དང་འགྲོ་བའི་དོན་ལ་བསམས་ན་གཡོ་སྒྱུ་མེད་པ་ཡིན་པས། ལྷག་བསམ་དག་པས་དམ་ཆོས་བཙལ་ནས་ཆོས་མཛོད་འཛིན་པར་བྱེད་པ་དང་། དམ་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པའི་གནས་སྐབས་ན་སླ་ཆོས་ཀྱིས་གང་བྱུང་དེས་ཆོག་མི་བྱེད་པར་ནན་ཏན་དང་གུས་པ་ལྷུར་བླངས་ནས་སྒྲུབ་པ་དང༌། གཞན་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཛོད་འཛིན་པ་དག་ལ་བསྟོད་ཅིང་དེ་དག་གི་ཡོན་ཏན་དང་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་དང་། དམ་པའི་ཆོས་སྨྲ་བའི་གང་ཟག་རྣམས་ལ་སྟོན་པའི་འདུ་ཤེས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང་། དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་སྨྲ་བའི་གང་ཟག་ལ་བཀུར་སྟི་རིམ་གྲོ་དང་སྲི་ཞུ་ཡིས་དུས་རྟག་ཏུ་བསྟེན་ཅིང༌། སྐྱོ་བ་དང་ངལ་དུབ་མེད་པས་སྟོན་པའི་དམ་ཆོས་ཀྱི་མཛོད་དེ་ཉིད་འཛིན་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུས་རྒྱལ་བའི་ཆོས་ཀྱི་མཛོད་འཛིན་པ་ནི་རྒྱལ་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་རྨད་དུ་བྱུང་བའོ།།

༣༦༩ ཚད་མེད་དྲུག་གིས་འགྲོ་བ་དྲང་བ་བསྟན་པ།

ཚད་མེད་དྲུག་གིས་འགྲོ་བ་དྲང་བ་ནི།།

སྡུག་བསྔལ་བྲལ་འདོད་སྙིང་རྗེ་ལག་ཏུ་བླང༌།།

བདེ་ལ་འགོད་འདོད་བྱམས་པ་ལག་ཏུ་བླང༌།།

བདེ་ཐོབ་མི་འབྲལ་དགའ་བ་ལག་ཏུ་བླང༌།།

ཉེ་རིང་མེད་པའི་བཏང་སྙོམས་ལག་ཏུ་བླང༌།།

འཇུག་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པ་ལག་ཏུ་བླང༌།།

འཁོར་གསུམ་མི་རྟོག་དམིགས་མེད་ལག་ཏུ་བླང༌།།

སེམས་བསྐྱེད་སྤེལ་བའི་དོན་ལ་བསླབ་པ་གཅེས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཚད་མེད་བཞིའི་ཐོག་ལ་དམིགས་པ་དང་དམིགས་པ་མེད་པ་གཉིས་བསྣན་ནས་དྲུག་གིས་འགྲོ་བ་དྲང་བ་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བར་འདོད་པ་སྙིང་རྗེ་སྟེ། དེ་ཡང་རང་གི་རྩ་བའི་མ་ལ་དམིགས་ནས་དེ་གསོད་སར་ཁྲིད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་སེམས་ཐོག་ལ་ལེན་པའི་སྒོ་ནས་སྙིང་རྗེ་ལག་ཏུ་བླངས་ཏེ་འབྱོང་བར་བྱ། སེམས་ཅན་བདེ་ལ་འགོད་ཅིང་བདེ་བ་དང་ལྡན་པར་འདོད་པའི་བྱམས་པ་ལག་ཏུ་བླང༌བར་བྱ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་མེད་པའི་བདེ་བ་ཐོབ་པ་དང་མི་འབྲལ་བར་འདོད་པའི་དགའ་བ་དེ་ཉིད་གོམས་པར་བྱས་ནས་ལག་ཏུ་བླང༌བར་བྱ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཉེ་རིང་དང་ཆགས་སྡང་མེད་པའི་བཏང་སྙོམས་དྲང་སྲོང་གི་མགྲོན་འགྱེད་པ་ལྟ་བུ་དེ་ཉིད་ལག་ཏུ་བླང༌བར་བྱ། སྒོམ་པའི་སྐབས་སུ་བཏང་སྙོམས་སྔོན་མར་བྱས་ནས་སྒོམ་པ་རྒྱུན་གྱི་སྔོན་འགྲོའི་སྐབས་ལྟར་དང་། རང་ལུགས་ཚད་མེད་བཞིའི་སྒོ་ནས་སྒོམ་པ་དང་ནི་རྒྱུ་འབྲས་ཡན་ལག་བདུན་ལྡན་དུ་སྒོམ་པ་གཉིས་ཀ་དོན་གཅིག་ལ་འབབ་པ་ཡིན། འདི་མ་བསྒོམས་ན་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་ལམ་ལ་ཚུད་བྱེད་ཀྱི་སྨོན་པ་སེམས་བསྐྱེད་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བ་མིན་པས། འདི་ཡིག་ངོ་ཙམ་ཡང་མི་ཤེས་པ་ཞིག་གིས་སྒོམ་ན་ཡང་སྒོམ་མི་ཤེས་པ་མེད་ལ། སྔར་མ་བསྒོམས་པས་འདི་ལྟ་བུའི་ཐ་མལ་དུ་ལྷག་པ་ཡིན། ད་ལྟ་མ་བསྒོམས་ན་ཡང་འདི་བཞིན་དུ་ལུས་པ་དང་། ད་དུང་ཕྱིན་ཆད་མ་བསྒོམས་ན་འཁོར་བ་མཐའ་མེད་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན། དེས་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྒོམ་པ་ལ་སྔོན་དུ་ཚད་མེད་བཞི་སྒོམ་པར་གལ་ཆེའོ། །བྱང་ཆུབ་འཇུག་པའི་ཆོས་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་དང་བསྡུ་དངོས་བཞི་ལ་ཞུགས་ཏེ་དམིགས་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལག་ཏུ་བླང༌བར་བྱ། འཁོར་གསུམ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་དམིགས་མེད་ཀྱི་སྟོང་བ་ཉིད་ཀྱི་དོན་དེ་ཉིད་ལག་ཏུ་བླང༌བར་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་ཅིང་དེ་ཉིད་སྤེལ་བའི་དོན་ལ་བསླབ་པ་ནི་ཆོས་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ཤིན་ཏུ་གཅེས་པའོ། །ད་དེ་དག་གི་དོན་བསྡུས་ནས་བཤད་ན། དང་པོ་ཐེག་ཆེན་གྱི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྣམ་པའི་མདུན་ནས། ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རྩལ་དུ་བཏོན་ནས་ཉན་པ་དང་། དེ་དང་མཉམ་དུ་བློ་སྦྱོང་གི་ཚིག་དོན་རྣམས་བློ་ལ་བཟུང་ནས་བྱང་ཆུབ་པར་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་བློ་སྦྱོང་བ་དང་། དེའི་ཐོག་ལ་རང་ནུས་གང་ཡོད་ཀྱིས་ཚོགས་བསགས་སྒྲིབ་སྦྱོང་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་དག་གོང་འཛོམས་དུས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བ་ཡིན། དེ་ཡང་མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། གྲོགས་སྟོབས་རྒྱུ་སྟོབས་རྩ་བའི་སྟོབས། །ཐོས་སྟོབས་དགེ་བ་གོམས་པའི་སྟོབས། །མི་བརྟན་པ་དང་བརྟན་འབྱུང་བ། །ཞེས་གསུངས་པའོ།།

༣༧༠ སངས་རྒྱས་ཆོས་དྲུག་ལེགས་པར་བསྒྲུབ་པ་བསྟན་པ།

སངས་རྒྱས་ཆོས་དྲུག་ལེགས་པར་བསྒྲུབ་པ་ནི།།

སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་བརྩེ་བའི་མིག་གིས་བལྟ།།

བྱ་དང་མི་བྱའི་འདུ་བྱེད་ཇི་བཞིན་ཤེས།།

བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་ཡེ་ཤེས་ཇི་ལྟར་རྟོགས།།

སེམས་ཅན་དོན་དུ་འཁོར་བ་མི་སྤོང་ཞིང༌།།

རང་བཞིན་མི་རྟོག་འཁོར་བས་གོས་པ་མེད།།

སངས་རྒྱས་འདོད་ན་བརྩོན་པས་བསྒྲུབ་པ་སྟེ།།

རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་ཕུན་ཚོགས་སྤྱོད་པ་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཆོས་དྲུག་ལེགས་པར་བསྒྲུབ་པ་ནི། སེམས་ཅན་མིག་གིས་རིག་དུས་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཀུན་ལ་བརྩེ་བའི་མིག་གིས་བལྟ་ཞིང་འཛུམ་པའི་མདངས་ཀྱིས་བསུ་དགོས་པ་དང་། བྱ་འོས་པ་དང་མི་འོས་པའི་འདུ་བྱེད་གང་ཡིན་ཇི་བཞིན་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པའི་ཚུལ་རྣམས་ཤེས་པར་བྱས་ནས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་ཡང་དེ་མི་སྤོང་ཞིང༌། རང་བཞིན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་བརྙེས་པས་ན་པདྨ་འདམ་གྱིས་མ་གོས་པ་བཞིན་དུ་འཁོར་བའི་སྐྱོན་གྱིས་གོས་པར་མེད་པར་བྱེད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་འདོད་ན་བསྐལ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡུན་དུ་འབད་དགོས་ཀྱང་བརྩོན་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་སྟེ། དེ་དག་ནི་རྒྱལ་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་སྤྱོད་པ་ཡིན་ནོ།།

༣༧༡ བར་ཆད་དྲུག་གི་རང་བཞིན་སྤང་བ་བསྟན་པ།

བར་ཆད་དྲུག་གི་རང་བཞིན་སྤང་བ་ནི།།

ཐོས་ཉུང་གྲོང་ལ་སོགས་པར་འཇུག་པ་སྤང༌།།

སྲུང་སྡོམ་མི་ལྡན་གཞན་གྱི་བཀུར་སྟི་སྤང༌།།

དབང་པོ་མ་བསྡམས་བུད་མེད་ལྟ་བ་སྤང༌།།

མཉམ་པར་མ་བཞག་དབང་པོའི་འཇུག་པ་སྤང༌།།

ལུས་སེམས་རྩུབ་པས་མི་མཐུན་གནས་པ་སྤང༌།།

འཚོ་བ་མ་དག་ཚུལ་འཆོས་བཅོས་མ་སྤང༌།།

དེ་དག་མ་སྤངས་བདུད་ཀྱིས་བསླུས་པར་འགྱུར།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། བར་ཆད་དྲུག་གི་རང་བཞིན་སྤང་བ་བསྟན་པ་ནི། ཐོས་པ་ཉུང་བའི་གང་ཟག་གྲོང་ལ་སོགས་པ་འདུ་འཛིའི་གནས་མ་དྲངས་དྲོལ་བའི་ཁྲོད་དུ་འཇུག་པ་སྤང༌བར་བྱ། སྲུང་སྡོམ་དང་མི་ལྡན་པའི་གང་ཟག་གིས་གཞན་གྱི་བཀུར་སྟི་སྤང༌དགོས་པ་ལས། མ་སྤངས་ན་སྐྱེ་བ་ཕྱི་མར་རྣམ་སྨིན་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་དང་། དབང་པོའི་སྒོ་མ་བསྡམས་པའི་གང་ཟག་གིས་བུད་མེད་དང་སྐྱེས་པ་མཚན་མི་མཐུན་པ་ལ་འདོད་པས་ལྟ་བ་སྤང༌བར་བྱ་བ་དང་། དུས་རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་བཞག་པ་ཞིག་ཡིན་ན་མ་གཏོགས་ལ། མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་དྲན་པའམ་ཤེས་བཞིན་མེད་པའི་གང་ཟག་གིས། དབང་པོའི་འཇུག་པ་སྟེ་ཡར་ལྟ་མར་ལྟའི་རྣམ་གཡེང་བྱེད་པ་སྤང་བར་བྱ་དགོས་པ་དང་། ལུས་སེམས་མཐུན་པོ་མ་ཡིན་པ་འགྲོགས་ན་མི་བདེ་བའི་གྲོགས་ཀྱིས་ལུས་སེམས་རྩུབ་པོར་བྱེད་པ་ཡིན་པས། མི་མཐུན་གྲོགས་དང་མཉམ་དུ་གནས་པ་སྤངས༌ནས་འགྲོགས་བདེ་བའི་གྲོགས་དང་མཉམ་པོར་སྡོད་པའམ། ཡང་ན་རང་ཉིད་གཅིག་པུར་འདུག་པར་བྱ་བ་དང་། འཚོ་བ་མ་དག་པ་ལོག་པའི་འཚོ་བ་ལ་འགྲོ་བར་བྱེད་པའི་ཚུལ་འཆོས་ལ་སོགས་པ་བཅོས་མ་ཐམས་ཅད་སྤང༌བར་བྱའོ། །དེ་དག་མ་སྤངས་ན་དེ་འདྲའི་གང་ཟག་དེ་བདུད་ཀྱིས་བསླུས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། བདུད་ཅེས་པ་ཁ་གདངས་མིག་ཅེར་སོང་བ་ཞིག་མིན་ལ། དེ་ལྟར་ཡིན་དགོས་པའི་ངེས་པའང་མེད། ཆོས་དང་འགལ་བར་བྱས་ཚེ་རང་གི་ལུས་སེམས་ཡིན་ཡང་བདུད་དུ་གྱུར་ནས་མཐར་ངན་སོང་ལ་འཕེན་པའོ།།

༣༧༢ ངན་པའི་གྲོགས་དྲུག་སྤང་བར་གདམས་པ་བསྟན་པ།

ངན་པའི་གྲོགས་དྲུག་སྤང་བར་གདམས་པ་ནི།།

འཇིག་རྟེན་རྒྱང་འཕེན་མུ་སྟེགས་ཅན་མི་འགྲོགས།།

སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་འདི་དོན་གཉེར་མི་འགྲོགས།།

བརྩེ་མེད་རང་དོན་ཉན་ཐོས་རྣམས་མི་འགྲོགས།།

གཞན་ཕན་བློ་བྲལ་རང་རྒྱལ་འདོད་མི་འགྲོགས།།

ཟང་ཟིང་རྙེད་སྡུད་གཡེང་བར་གྱུར་མི་འགྲོགས།།

རྙེད་བཀུར་གྲགས་འདོད་འཁོར་མང་བསྟེན་མི་འགྲོགས།།

ངན་པ་འགྲོགས་ན་དེ་བས་ཆེས་ངན་འགྱུར།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ངན་པའི་གྲོགས་དྲུག་སྤང་བར་གདམས་པ་ནི། འཇིག་རྟེན་རྒྱང་དུ་འཕེན་པའི་མུ་སྟེགས་ཅན་དང་མི་འགྲོགས་པ་སྟེ། མདོར་ན་ལྟ་བ་རྟག་ཆད་ཅན་དང་། སྤྱོད་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ཅན་དེ་དག་དབུལ་ཕྱུག་མཐོ་དམན་གང་ཡིན་ཡང་འགྲོག་པར་མི་རུང་སྟེ། དེའི་ལྟ་ངན་དང་སྤྱོད་ངན་རང་ལ་ཤུགས་ཀྱིས་འགོ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་ཚེ་འདིའི་དོན་ཏག་ཏག་གཉེར་བར་བྱེད་པ་དང་ཡང་འགྲོགས་པར་མི་བྱ་སྟེ། སྣང་བ་འདི་བསླུ་སྐྱེན་པ་དང་། རིག་པ་འདི་ཅོལ་ཆུང་བའི་དབང་གིས་ཡར་འདེགས་བརྒྱ་བས་མར་འཐེན་གཅིག་གིས་སྡུག་སྟེ་རང་ཉིད་ལ་ངན་སྐྱོན་འགོ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བརྩེ་མེད་རང་འདོད་གཉེར་མཁན་གྱི་ཉན་ཐོས་རྣམས་དང་ཡང་འགྲོག་པར་མི་བྱ་སྟེ། འགྲོགས་ན་དེའི་ལྟ་སྤྱོད་འགོས་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཕན་གྱི་བློ་དང་བྲལ་བའི་རང་རྒྱལ་འདོད་པའི་གང་ཟག་དང་ཡང་མི་འགྲོགས་པ་དང་། ལྟར་སྣང་གི་ཐེག་ཆེན་པ་ཡིན་ཡང་ཟང་ཟིང་རྙེད་པ་འབའ་ཞིག་སྡུད་པའི་གཡེང་བར་གྱུར་པ་དང་ཡང་འགྲོགས་པར་མི་བྱ། རྙེད་བཀུར་གྲགས་འདོད་ཅན་གྱི་གང་ཟག་ཆོས་བརྒྱད་དོན་གཉེར་གྱི་སྒོ་ནས་འཁོར་མང་པོ་བསྟེན་པའི་མི་དང་ཡང་མི་འགྲོགས་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་གྲོགས་ངན་པ་དག་དང་འགྲོགས་ན་ནམ་ཞིག་རང་ཡང་ངན་པར་འགྱུར་བས་མི་ཚད། དེ་བས་ཀྱང་ཆེས་ཆེར་ངན་པར་འགྱུར་ཉེན་ཡོད་པས་གྲོགས་ངན་པ་དང་མ་འགྲོགས་ཤིག།

༣༧༣ གཅེས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

གཅེས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ་ནི།།

བདག་མེད་རྟོགས་ལ་སེམས་ཅན་སྙིང་རྗེ་གཅེས།།

སྟོང་ཉིད་མོས་ལ་ལས་འབྲས་ཡིད་ཆེས་གཅེས།།

ཞི་བར་གནས་ལ་སྲིད་པར་མི་གནས་གཅེས།།

སྦྱིན་པ་གཏོང་ལ་རྣམ་སྨིན་མི་རེ་གཅེས།།

ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་ལ་རློམ་སེམས་སྤང་བ་གཅེས།།

དགོན་པར་གནས་ལ་ཡོ་བྱད་སྐྱུང་བ་གཅེས།།

འདི་དྲུག་ལྡན་ན་དམ་ཆོས་ཚུལ་བཞིན་འགྲུབ།།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། གཅེས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམ་དྲུག་དེ་གང་ཡིན་ན། བདག་མེད་ཀྱི་དོན་རྟོགས་པའི་སྟོང་ཉིད་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བ་ལ་སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེ་བྱེད་པ་དེ་ཤིན་ཏུ་གཅེས་ཏེ། སྟོང་ཉིད་སྙིང་རྗེའི་སྙིང་པོ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྟོང་ཉིད་དུ་མོས་པ་རྣམས་ལ་ལས་འབྲས་ཡིད་ཆེས་གཅེས་པར་བྱ་སྟེ། སྟོང་ལྟ་ཧད་པོ་རྒྱུ་འབྲས་མི་འཛེམ་པའི་ཕྱོགས་སུ་གོལ་བ་ལ་གཟབ་པར་བྱ་དགོས་པའི་ཕྱིར། ཞི་བར་གནས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དོན་དུ་གཉེར་མཁན་ལ་སྲིད་པར་མི་གནས་པ་སྟེ་འཇིག་རྟེན་ལ་མ་ཆགས་པ་གཅེས། སྦྱིན་པ་གཏོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ལན་དང་རྣམ་སྨིན་ལ་མི་རེ་བ་ཤིན་ཏུ་གཅེས། ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་མཁན་རྣམས་ལ་རང་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་བ་དེ་ཉིད་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་རློམ་སེམས་མེད་པར་གཅེས། དགོན་པའམ་དབེན་པར་གནས་པའི་གང་ཟག་ལ་ཡོ་བྱད་མང་པོ་ནི་གཡེང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་ཡོ་བྱད་སྐྱུང་བ་གཅེས་ཏེ། སྦྱངས་ཡོན་ལ་གནས་པས་ཡོ་བྱད་སྙུང་བར་བྱ་དགོས་པའི་ཕྱིར། འདི་དྲུག་པོ་དེ་སུ་ལ་ལྡན་ན་དམ་ཆོས་ཚུལ་བཞིན་དུ་འགྲུབ་པའོ།།

༣༧༤ དམ་ཆོས་བསྟེན་པའི་དགོས་པ་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

དམ་ཆོས་བསྟེན་པའི་དགོས་པ་རྣམ་དྲུག་ནི།།

རང་གཞན་ཀུན་གྱི་ཤེས་རབ་སྦྱང་བ་དང༌།།

འཁོར་དུ་འདུས་པའི་ཐེ་ཚོམ་བཅད་པ་དང༌།།

བསྟན་པ་སྐྱོང་ཞིང་དམ་ཆོས་འཛིན་པ་དང༌།།

བླང་དོར་དམིགས་ཤེས་ལོག་པའི་ལམ་ལྡོག་དང༌།།

མཐོ་དམན་ཁྱད་ཤེས་ཟབ་མོའི་ལམ་འཇུག་དང༌།།

གྲུབ་པའི་མཐའ་ཤེས་གོལ་སྒྲིབ་ཆོད་པ་སྟེ།།

ཆོས་སྨྲ་རྣམས་ཀྱིས་བརྩོན་པའི་དགོས་པ་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། དམ་ཆོས་བསྟེན་པའི་དགོས་པ་རྣམ་དྲུག་དེ་གང་ཡིན་ན། རང་གཞན་ཀུན་གྱི་ཤེས་རབ་ཡར་འཕེལ་ཞིང་རྨོངས་པ་མར་སྦྱང་བ་དང་། འཁོར་དུ་འདུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྐྱོང་བའི་སེམས་འཛིན་ཞིང་དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་པ་ལ་འཇུག་པ་དང༌། ལེགས་ཉེས་བླང་དོར་གྱི་དམིགས་སམ་གནད་ཤེས་པས་ལོག་པའི་ལམ་ལས་ལྡོག་པ་དང༌། ཐེག་པའི་མཐོ་དམན་གྱི་ཁྱད་པར་ཤེས་ནས་གང་ཟབ་མོའི་ལམ་དེ་ཉིད་ལ་འཇུག་དང༌། གྲུབ་པའི་མཐའ་གོང་འོག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནད་ཤེས་ཤིང་འོག་མར་གོལ་བའི་སྒྲིབ་པ་ཆོད་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་ཆོས་སྨྲ་བ་དང་། ཉན་པ་དང་། ཀློག་པ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བརྩོན་པར་བྱ་དགོས་པ་ཡིན་ནོ།།

༣༧༥ སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་ཕྲད་པའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་ཕྲད་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

བསླབ་གསུམ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་དག་བསྲུང་བ་དང་།།

རྩེ་གཅིག་ཏིང་འཛིན་རྒྱལ་བའི་སྐུར་བསྒོམ་དང༌།།

མོས་གུས་མཆོད་བསྟོད་བཟླས་པ་རྟག་བརྩོན་དང༌།།

བྱ་བྱེད་གཡེང་བོར་སེམས་ཉིད་བལྟ་བ་དང༌།།

ཉོན་མོངས་མེད་ཀྱང་སྲིད་ན་སྐྱེ་བ་ལེན།།

གཡེལ་མེད་བརྩོན་པ་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་འབད།།

ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་བཟང་པོའི་སྨོན་ལམ་འདེབས།།

འདི་དྲུག་བརྩོན་ན་རྒྱལ་བས་རྗེས་སུ་འཛིན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་ཚེ་རབས་ཀུན་ཏུ་ཕྲད་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི། ཚུལ་ཏིང་ཤེར་གྱི་བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་ཚུལ་ཁྲིམས། སོ་བྱང་སྔགས་གསུམ་གྱི་སྡོམ་དམ་ཚིག་རྣམ་པར་དག་པ་བསྲུང་བ་དང་ནི། མི་གཡེང་བར་རྩེ་གཅིག་ཏུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མཉམ་པར་བཞག་པའི་སྒོ་ནས་བསྐྱེད་རིམ་རྒྱལ་བའི་སྐུ་བསྒོམ་པ་དང༌། མོས་གུས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མཆོད་བསྟོད་དང་ལྷའི་སྲོག་སྔགས་ཀྱི་བཟླས་པ་ལ་རྟག་ཏུ་བརྩོན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་བྱེད་པའི་གཡེང་བ་བོར་ནས་སེམས་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་བལྟ་བ་དང༌། རང་ཉིད་ལ་ཉོན་མོངས་མེད་པས་ལས་ཉོན་གྱི་དབང་གིས་མ་ཡིན་པར་སྲིད་པའི་གནས་སུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་སྐྱེ་བ་ལེན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་གིས་སྐྱེ་བ་ལེན་པ་དང་། དབང་བཅུ་ཐོབ་སྟེ་སྐྱེ་བ་ལ་དབང་བས་རང་དབང་གིས་སྐྱེ་བ་འཛིན་པ་སྟེ་གང་རུང་ལ་གོ་ཆོག་ཀྱང་གཙོ་བོ་སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་གིས་སྐྱེ་བ་འཛིན་པ་ལ་གོ་འདུག་སྙམ། གཡེལ་བ་མེད་པར་བརྩོན་པ་དེ་དཀར་པོ་དགེ་བའི་ཆོས་ཕྱོགས་ལ་འབད་པ་བྱེད་པ་དང་། དུས་རྒྱུན་དུ་ལྷག་བསམ་རྣམ་པར་དག་པའི་སྒོ་ནས། ནམ་ཡང་སངས་རྒྱས་བྱོན་པ་དང་མཇལ་བ་དང་། དམ་པའི་ཆོས་གནས་པ་དང་། འགྲོ་བ་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་ལས་སྒྲོལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཟང་པོའི་སྨོན་ལམ་འདེབས་པ་སྟེ། འདི་དྲུག་ལ་བརྩོན་ན་རྒྱལ་བས་རྗེས་སུ་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ།།

༣༧༦ སྲོག་ལ་བབས་ཀྱང་མི་གཏོང་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

སྲོག་ལ་བབས་ཀྱང་མི་གཏོང་རྣམ་དྲུག་ནི།།

གཞན་དོན་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་མི་གཏོང༌།།

ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་དམ་པའི་ཆོས་མི་གཏོང༌།།

འཁོར་བར་འཁྱམས་པའི་སེམས་ཅན་བློས་མི་གཏོང༌།།

སྒྲིབ་སྦྱོང་སྙིང་པོ་དགེ་བའི་རྩ་མི་གཏོང༌།།

ལམ་འདྲེན་བླ་མ་ཡི་དམ་ལྷ་མི་གཏོང༌།།

འཕགས་ལམ་ས་སྦྱོང་མཐོན་པོའི་ལམ་མི་གཏོང༌།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། སྲོག་ལ་བབས་ཀྱང་མི་གཏོང་བར་བྱེད་པའི་དོན་རྣམ་པ་དྲུག་ནི། སྲོག་ལ་བབས་ཀྱང་སྐྱེ་བར་དཀའ་བའི་གཞན་དོན་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མི་གཏོང༌བ་དང་། ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་དང་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱང་དེ་བཞིན་མི་གཏོང༌བ་དང་། སྲོག་ལ་བབས་ཀྱང་འཁོར་བར་འཁྱམས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་རིགས་བློས་མི་གཏོང༌བ་དང་། སྲོག་ལ་བབས་ཀྱང་སྒྲིབ་སྦྱོང་གི་སྙིང་པོ་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་ཉིད་མི་གཏོང༌བ་དང་། ལམ་སྣ་འདྲེན་པའི་བླ་མ་དང་ཡི་དམ་གྱི་ལྷ་མི་གཏོང༌བ་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་ས་སྦྱངས་ནས་མཐོན་པོའི་ལམ་ལ་བརྩོན་པ་མི་གཏོང༌བ་སྟེ། འདི་ཚོ་ཐག་རིང་གི་སྐད་ཆ་རེད་བསམ་རྒྱུ་མེད་པར་ད་ལྟ་སོ་སྐྱེ་ལས་དང་པོ་བའི་སྐབས་སུའང་སྨོན་པའི་ཡུལ་དུ་བྱས་ནས་རིམ་གྱིས་འཕགས་ལམ་ལ་འཇུག་པ་སྲོག་ལ་བབས་ཀྱང་གཏོང་མི་རུང་ངོ་།།

༣༧༧ གཉེན་པོ་སྟོབས་སུ་གྱུར་པའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

གཉེན་པོ་སྟོབས་སུ་གྱུར་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

ཇི་ལྟར་ཕོངས་ཀྱང་དགེ་སྦྱོར་མི་འདོར་དང༌།།

ཇི་ལྟར་བཟང་ཡང་ངན་པ་མི་བརྙས་དང༌།།

སྐུལ་མཁན་མེད་ཀྱང་གཞན་གྱི་ཐར་ལམ་འདྲེན།།

ཕན་པ་བཏགས་ཀྱང་ལན་ལ་རེ་བ་མེད།།

གནོད་པ་བསྐྱལ་ཡང་གནོད་ལན་ཁོང་ཁྲོ་མེད།།

དྲན་དང་ཤེས་བཞིན་གཉེན་པོ་སྤྱོད་པའོ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། གཉེན་པོ་སྟོབས་སུ་གྱུར་པའི་ཆོས་དྲུག་དེ་གང་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་ཕོངས་ཤིང་དབུལ་བར་གྱུར་ཀྱང་དགེ་སྦྱོར་མི་འདོར་བ་དང༌། རང་ཉིད་ཇི་ལྟར་བཟང་ནས་གོ་ས་མཐོན་པོར་སླེབས་ཀྱང་ངན་པ་དང་དམན་པར་མི་བརྙས་པ་སྟེ། ངན་ལ་བརྙས་བཅོས་བྱེད་མཁན་གྱིས་ཁོ་རང་ངན་པ་ཡིན་པའི་རྟགས་སྟོན་པ་ཡིན་པས། ངན་པ་རྣམས་མཐོ་ས་ལ་ཐོན་དུས་རང་བས་དམའ་བ་ལ་བརྙས་བཅོས་བྱེད་པ་ཡིན། སྐུལ་མཁན་དང་ཟེར་མཁན་སུ་ཡང་མེད་ཀྱང་། མ་བསྐུལ་བཞིན་དུ་མ་འདྲིས་པའི་མཛའ་བཤེས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་གཞན་གྱི་ཐར་བའི་ལམ་སྣ་འདྲེན་པར་བྱེད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཛད་པ་རེད། ཕན་པ་ཕར་ལ་བཏགས་ཀྱང་ལན་ཚུར་ལ་ཡོང་བའི་རེ་བ་མེད་པས་མ་ཚད་དེའི་རྣམ་སྨིན་ལ་ཡང་རེ་བ་མེད་པར་བྱེད་དགོས་པ་དེས་ན་ཆོས་བརྒྱད་དང་མ་འདྲེས་པ་དང་། རང་འདོད་ཡིད་བྱེད་དང་མ་འདྲེས་པ་དང་། དམིགས་མེད་ཀྱི་རྩིས་ཟིན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་ཟིན་པ་རྣམས་གལ་ཆེའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་སྐབས་སུ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ལས་བརྒྱ་བས། ཁོང་ཁྲོའི་ལས་གཅིག་གིས་ཚབས་ཆེ་བ་ཡིན་པས། གང་ལ་གནོད་པ་བྱས་ཀྱང་བདེ་འབྲེལ་བ། །བདེ་བའི་འབྱུང་གནས་དེ་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆི། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་དུ་གནོད་པ་བསྐྱལ་ཡང་གནོད་ལན་ལ་ཁོང་ཁྲོ་མེད་པར་བྱས་ནས་དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་གྱི་གཉེན་པོ་ལ་སྤྱད་པར་བྱའོ།།

༣༧༨ བྱང་ཆུབ་ཆོས་འགྲུབ་ཐབས་མཁས་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

བྱང་ཆུབ་ཆོས་འགྲུབ་ཐབས་མཁས་རྣམ་དྲུག་ནི།།

སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་བྱམས་དང་སྙིང་རྗེ་ལྟ།།

འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟར་ཤེས་པ་དང༌།།

ཉོན་མོངས་མེད་ཀྱང་སྲིད་ན་སྐྱེ་བ་ལེན།།

དེ་ཡང་འགྲོ་ལ་ཕན་པ་མི་འདོར་དང་།།

སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་འདོད་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན།།

ཐམས་ཅད་དམིགས་མེད་མཁའ་ལྟར་ཤེས་པ་དང༌།།

བྱང་ཆུབ་བསྔོ་བ་ཐབས་མཁས་སྤྱོད་པ་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཆོས་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་མཁས་རྣམ་པ་དྲུག་ནི། རིས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་ལྟ་བ་དང་། འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟར་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ཤེས་པ་དང༌ནི། ཉོན་མོངས་མེད་ཀྱང་སྨོན་ལམ་དང་དབང་འབྱོར་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྲིད་ན་སྐྱེ་བ་ལེན་པ་དང་། སྐྱེ་བ་འཛིན་པའི་སྐབས་དེ་ལ་ཡང་འགྲོ་ལ་ཕན་བདེ་སྒྲུབ་པ་མི་འདོར་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་འདོད་ཅིང་དེ་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་དམིགས་པ་མེད་པ་མཁའ་ལྟར་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་མཁས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཡིན་ནོ།།

༣༧༩ ཐབས་ཆེན་དྲུག་གི་རིམ་པ་བསྟན་པ།

ཐབས་ཆེན་དྲུག་གི་རིམ་པ་བསྟན་པ་ནི།།

དགེ་བ་ཆུང་ངུ་ཆེན་པོར་བསྒྱུར་བའི་ཐབས།།

ཅུང་ཟད་བསྔོ་དང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བྱེད།།

ཚེགས་ཆུང་བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་བསྒྲུབ་པའི་ཐབས།།

འཕགས་པའི་གཉེན་གནས་གཞན་དག་ལམ་དུ་འཇུག།

གཞན་གྱི་ཞེ་འགྲས་ཁོང་ཁྲོ་སེལ་བའི་ཐབས།།

སེམས་ཅན་མཐུན་འཇུག་ལས་བཞིས་ཕན་འདོགས་བྱེད།།

ཐ་མལ་འགྲོ་བ་བསྟན་ལ་དྲང་བའི་ཐབས།།

མཐུན་པའི་གཏམ་སྨྲ་ཟས་གོས་ལོངས་སྤྱོད་སྦྱིན།།

ལམ་ཞུགས་སྐྱེ་བོ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཐབས།།

གང་མོས་བློ་ཁྲིད་ཐེག་ཆེན་བསྔགས་པ་བརྗོད།།

སྨིན་པ་དེ་དག་གྲོལ་བར་བྱེད་པའི་ཐབས།།

ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེན་གནད་འགྲོའི་ཆོས་རབ་བསྟན།།

དེ་དག་དང་ལྡན་གཞན་དོན་དཀའ་བ་མེད།།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཐབས་ཆེན་དྲུག་གི་རིམ་པ་བསྟན་པ་དེ་གང་ཡིན་ན། དགེ་བའི་གཟུགས་བརྙན་ཆུང་ངུ་ཡང་དོན་དུ་ཆེན་པོར་བསྒྱུར་བའི་ཐབས་ནི། དགེ་བ་ཅུང་ཟད་ཡིན་ཡང་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་བསྔོ་བ་དང་། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བྱེད་པ་གཉིས་ཡིན་པ་དང་། ཚེགས་དཀའ་ལས་ཆུང་ཆུང་ཞིག་གིས་བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་སྒྲུབ་པའི་ཐབས་དེ་གང་ཞེ་ན། འཕགས་པའི་གཉེན་བསྟེན་ཞིང་དེའི་ཐབས་ལ་རང་ཉིད་གནས་པ་དང་། གཞན་དག་ཀྱང་དེའི་ལམ་དུ་འཇུག་པའོ། །གཞན་གྱི་ཞེ་འགྲས་དང་ཁོང་ཁྲོ་སེལ་བའི་ཐབས་དེ་གང་ཡིན་ན། སེམས་ཅན་གཞན་ལ་མཐུན་པར་འཇུག་ཅིང་ལས་བཞི་སྟེ། བསྡུ་བ་རྣམ་བཞིའམ། ཞི་རྒྱས་དབང་དྲག་གི་ལས་བཞི་ཡི་སྒོ་ནས་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པའོ། །ཐ་མལ་གྱི་འགྲོ་བ་སོ་སྐྱེ་རང་རྒྱུད་པ་བསྟན་པ་ལ་ཁ་དྲང་བའི་ཐབས་ནི། མཐུན་པའི་གཏམ་སྨྲ་ཟས་གོས་ལོངས་སྤྱོད་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། གང་ཟག་གི་ཁམས་དབང་དང་བསྟུན་ནས། ལ་ལ་ལ་མཐུན་པའི་གཏམ་སྨྲས་ནས་བསྟན་པའི་ཆོས་སྒོ་ལ་ཞུགས་ཐབས་བྱེད་པ་དང་། ལ་ལ་ལ་ཟས་གོས་ལོངས་སྤྱོད་སྦྱིན་ནས་ཡང་བསྟན་ལ་བཀྲི་བར་བྱེད་དགོས་སོ། །ལམ་ལ་ཞུགས་ཟིན་གྱི་སྐྱེ་བོ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ཇི་ལྟར་དགོས་ཤེ་ན། དང་པོ་གང་མོས་ཀྱི་ཆོས་བཤད་ནས་རིམ་གྱིས་བློ་ཁྲིད་པའི་རྗེས་སུ། ཐེག་ཆེན་ལམ་གྱི་བསྔགས་པ་བརྗོད་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་འཛུད་པར་བྱེད་པ་དང་། ཐེག་ཆེན་གྱི་ལམ་ལ་ཞུགས་པའི་གང་ཟག་སྨིན་ཟིན་པ་དེ་དག་གྲོལ་བར་བྱེད་པའི་ཐབས་དེ་གང་ཡིན་ན། ཟབ་པ་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་དོན་སྟོན་པ་དང་། རྒྱ་ཆེ་བ་ས་ལམ་གྱི་རྣམ་བཞག་ལ་སོགས་པ་གནད་དུ་འགྲོ་བའི་ཆོས་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་སྟེ། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞི་དང་འབྲེལ་བའི་ཐབས་ཆེན་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་གཞན་དོན་བྱེད་རྒྱུ་ལ་དཀའ་བ་མེད་དོ།།

༣༨༠ མི་མཐུན་ལམ་དུ་འཇུག་པའི་ཐབས་དྲུག་བསྟན་པ།

མི་མཐུན་ལམ་དུ་འཇུག་པའི་ཐབས་དྲུག་ནི།།

མཐུན་པར་འཇུག་ཐབས་རང་སྤྱོད་ཞི་དུལ་གྱིས།།

གཞན་བསྟོད་ཡི་རང་མཐུན་པས་དེ་ནས་འཇུག།

བསྒྲག་ཅིང་འགེང་ཐབས་ཚུལ་བཞིན་ཁྱེད་བསྒྲུབས་ན།།

མཐུན་རྐྱེན་སྒྲུབ་ཅེས་དམ་པའི་ཆོས་ལ་འཇུག།

མི་མཐུན་འཁྲུག་ཐབས་རེ་ཞིག་ཁྲོ་ཚུལ་དང༌།།

ཅུང་ཟད་གནོད་བྱ་དམ་པའི་ཆོས་ལ་གཞུག།

སྡིགས་པའི་ངན་ཐབས་ཕན་སེམས་སྡིགས་མོ་ཡིས།།

ཚོམ་རྔམས་བྱ་ཞིང་ཚུལ་བཞིན་ལམ་དུ་གཞུག།

ལན་འདོད་ཐབས་ནི་དྲིན་འོག་བཙུད་ལ་གཞུག།

རྣམ་དག་ཐབས་ནི་རྣམ་འཕྲུལ་འགྲོ་དོན་ཏེ།།

རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱིས་ཐབས་མཁས་གཞན་ཕན་བྱ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། མི་མཐུན་པའི་གང་ཟག་དེ་སྔོན་ལམ་དུ་མ་ཞུགས་པ་དེ་ལམ་ལ་འཇུག་པའི་ཐབས་དྲུག་ནི། མཐུན་པར་འཇུག་པའི་ཐབས་ལ་ཐོག་མར་རང་ཉིད་ཀྱི་སྤྱོད་ལམ་དེ་ཞི་དུལ་དང་བ་འདྲེན་པ་ཞིག་གྱིས་ཤིག་དང་། དེ་ནས་གཞན་ཕ་རོལ་པོའི་སེམས་མགུ་ནས་བསྟོད་བསྔགས་དང་ཡི་རང་བྱེད་པ་ཞིག་ཏུ་ཆགས་ཚེ་མཐུན་པ་ཡིན་པས་དེ་ནས་དེ་ཡང་རིམ་གྱིས་འཇུག་པ་ཡིན་པ་དང་། དང་པོ་གོ་བར་བྱེད་པའི་གཏམ་བསྒྲག་ཅིང་འགེང་ཐབས་ཏེ་ཕ་རོལ་པོ་མགུ་ཞིང་སེམས་གང་བར་བྱས་ཏེ་དེ་ནས་གང་བསྒྲགས་པ་དེ་ཚུལ་བཞིན་དུ་ཁྱོད་ཀྱིས་བསྒྲུབས་ན། མཐུན་རྐྱེན་གང་དང་གང་དགོས་པ་སྒྲུབ་ཅེས་དམ་པའི་ཆོས་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་དང་། མི་མཐུན་པའི་འཁྲུག་ཐབས་ཀྱིས་ཆོས་ལ་བསྐུལ་བའི་ཐབས་ནི། རེ་ཞིག་དང་པོར་ཁྲོ་བའི་ཚུལ་དང༌བཅས་པས་ཅུང་ཟད་གནོད་པར་བྱ་བའི་ཚུལ་བྱས་ནས་དམ་པའི་ཆོས་ལ་གཞུག་པར་བྱ་བ་དང་། སྡིགས་པའི་ངན་ཐབས་ཀྱིས་ལམ་ལ་འཇུག་པ་ནི། བསམ་པ་ཕན་སེམས་ཀྱི་ཐོག་ནས་ལྟར་སྣང་ལ་སྡིགས་མོ་བྱས་པ་ཡིས། ཚོམ་རྔམས་ཏེ་སྐྲག་སེམས་བསླང་བར་བྱ་ཞིང་། དེ་ནས་ཕན་སེམས་ཀྱི་བསམ་པས་ཀུན་ནས་བསླངས་ཏེ་རྣམ་པ་དྲག་པོའི་སྒོ་ནས་ཚུལ་བཞིན་ལམ་དུ་གཞུག་པ་དང་། ཕར་ལ་ཕན་ཞིག་འདོགས་ན་ཚུར་ལ་ཕན་ལན་ཞིག་བྱེད་པ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཕན་འདོད་ཀྱི་ཐབས་ཀྱིས་ལམ་ལ་འཇུག་པ་ནི། དང་པོ་ཕན་བཏགས་ནས་དྲིན་འོག་ཏུ་འཛུད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་མི་ཐ་ཤལ་བ་ཕར་ལ་ཕན་བཏགས་ཀྱང་ཚུར་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཞིག་མིན་ཚེ་དྲིན་ལན་འཇལ་བ་ཡིན་པས་དེ་ལྟ་བུའི་ཐོག་ནས་ཆོས་ལམ་ལ་གཞུག་པ་དང་། རྣམ་པར་དག་པའི་ཐབས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་བའམ་སྤྲུལ་བས་གདུལ་བྱ་ལམ་ལ་འཇུག་པའི་འགྲོ་དོན་བྱེད་པ་སྟེ། རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལྟ་བུའི་ཐབས་མཁས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་གཞན་ཕན་གྱི་བྱ་བ་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ།།

༣༨༡ རྒྱ་ཆེན་དོན་ལ་བསླབ་པའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

རྒྱ་ཆེན་དོན་ལ་བསླབ་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་འགྲོ་ལ་ཕན་འདོད་དང༌།།

ཞེ་སྡང་འཚེ་མེད་ཀུན་ལ་བྱམས་སེམས་དང༌།།

རྨོངས་མེད་ཐབས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་བསྒྲལ་འདོད་དང༌།།

ཕྲག་དོག་མེད་བློས་མཉམ་ཉིད་བདེ་འགོད་དང༌།།

ང་རྒྱལ་རློམ་མེད་གཞན་དོན་འབའ་ཞིག་དང༌།།

སེར་སྣའི་འཁྲིས་མེད་དགེ་ཚོགས་བཏང་བློ་དང༌།།

ལྡན་པས་ཕན་བདེ་བྱེད་པ་བསླབ་པ་གཅེས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། རྒྱ་ཆེན་དོན་ལ་བསླབ་པའི་ཆོས་དྲུག་དེ་གང་ཡིན་ན། འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་ནམ་མཁའ་མ་ཞིག་གི་བར་དུ་འགྲོ་ལ་ཕན་པར་འདོད་ནས་བསླབ་པ་འབྲེལ་བ་བཞི་ལྡན་དང་། ཞེ་སྡང་གིས་ཀུན་ནས་བསླངས་པའི་འཚེ་བ་མེད་པར་ཀུན་ལ་བྱམས་སེམས་དང༌ལྡན་པ་དང་། རྨོངས་པ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྣང་བ་བསྟེན་ནས་ཐབས་གང་ལ་གང་འདུལ་གྱིས་འགྲོ་བ་བསྒྲལ་བར་འདོད་པ་དང༌ནི། ཕྲག་དོག་མེད་པའི་བློས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་བདེ་བ་ལ་འགོད་པ་དང༌། ང་རྒྱལ་དང་རློམ་སེམས་མེད་པར་གཞན་དོན་འབའ་ཞིག་སྤྱོད་པ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་དང་དམ་པའི་ཆོས་ཕྱོགས་ནས་སེར་སྣའི་འཁྲིས་མེད་པར་དགེ་ཚོགས་བཏང་བའི་བློ་དང་ལྡན་པ་དང་། འདི་དག་གི་སྐབས་སུ་གཞན་དོན་སྒྲུབ་པ་དང་གཞན་ཕན་སྤྱོད་དགོས་པ་འབའ་ཞིག་གསུངས་པ་ནི། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་སྙིང་པོ་ཡིན་པས་ཏེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སློབ་པ་ལམ་ལ་ཡོད་པའི་གནས་སྐབས་སུ་བསྐལ་ཆེན་གྲངས་མེད་མང་པོ་ལ་ཚོགས་བསགས་དགོས་དོན་ཡང་གཞན་ཕན་གྱི་ཆེད་དང་། སངས་རྒྱས་ནས་ཆོས་འཁོར་རིམ་པ་གསུམ་བསྐོར་དོན་ཡང་གཞན་ཕན་གྱི་ཆེད་དང་། ད་ལྟ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་གནས་ནས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ཡོད་རྒྱུ་དེ་ཡང་གཞན་ཕན་གྱི་ཆེད་དང་། བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུའི་མཛད་པ་ཡང་གཞན་ཕན་གྱི་མཛད་པ་གཅིག་པོ་ལས་མ་འདས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དེས་ན་ཐེག་ཆེན་གྱི་ལམ་ལ་ཞུགས་ནས་ཕན་བདེ་བྱེད་པ་ལ་བསླབ་པ་ཤིན་ཏུ་གཅེས་སོ།།

༣༨༢ བདག་འཛིན་རྩད་ནས་གཅོད་པའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

བདག་འཛིན་རྩད་ནས་གཅོད་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

རྒྱལ་རྣམས་བདག་གི་མགོན་སྐྱབས་བྱེད་པ་བཞིན།།

བདག་གིས་དེ་དག་གྲོགས་སུ་ཅི་འགྲོ་བྱ།།

རྒྱལ་སྲས་ཚོགས་རྣམས་མགོན་སྐྱབས་བྱེད་པ་བཞིན།།

བདག་གིས་དེ་དག་གྲོགས་སུ་གཞན་ཕན་སྒྲུབ།།

དམ་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་བདག་གི་གྲོགས་བྱེད་བཞིན།།

བདག་གིས་དེ་དག་དམ་ཚིག་སྟོང་གྲོགས་བྱ།།

སངས་རྒྱས་ཆོས་རྣམས་མགོན་སྐྱབས་གྱུར་པ་བཞིན།།

བདག་གིས་ཆོས་ཀྱི་གྲོགས་གྱུར་ལེགས་བསྒྲུབ་བྱ།།

བརྩེ་བའི་རང་བཞིན་བདག་གི་གྲོགས་གྱུར་བཞིན།།

བདག་གིས་དེ་དག་གྲོགས་གྱུར་དགེ་ལ་འབད།།

དམ་པའི་བླ་མ་བདག་གི་མགོན་གྱུར་བཞིན།།

བདག་གིས་སེམས་ཅན་མགོན་གྱུར་ཕན་བྱེད་བྱ།།

སྙམ་དུ་བསམ་ཞིང་གུས་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། བདག་འཛིན་རྩད་ནས་གཅོད་པའི་ཆོས་དྲུག་གསུངས་པ་ནི། རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་དང་པོར་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་ཐུགས་བསྐྱེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་ད་ལྟའི་བར་ལ་བདག་སོགས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མགོན་སྐྱབས་མཛད་པ་བཞིན་དུ། བདག་གིས་ཀྱང་དེ་དག་གི་གྲོགས་སུ་ནུས་པ་གང་ཡོད་ཀྱིས་ཅི་འགྲོར་བྱས་ནས་རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་ན་མཐུ་བསྡོངས་དཔུང་བསྡོངས་ཀྱི་ཐོག་ནས་བདག་འཛིན་རྩད་ནས་ཆོད་པའི་ཐབས་ཡོད་པ་དང་། རྒྱལ་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བདག་སོགས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མགོན་སྐྱབས་བྱེད་པ་བཞིན་དུ། བདག་གིས་ཀྱང་ཕར་ལ་དེ་དག་གི་མཛད་པའི་གྲོགས་སུ་གཞན་ཕན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང་། དམ་ཅན་ཆོས་སྐྱོང་བའི་སྲུང་མ་རྣམས་ཀྱིས་བདག་གི་གྲོགས་བྱེད་པ་བཞིན་དུ། བདག་གིས་ཀྱང་དེ་དག་གི་དམ་ཚིག་བསྲུངས་ནས་སྟོང་གྲོགས་སམ་དཔུང་གྲོགས་བྱ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་འདི་རྣམས་བདག་གཞན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མགོན་སྐྱབས་དང་དཔུང་གཉེན་དུ་གྱུར་པ་བཞིན་དུ། བདག་གིས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་གྲོགས་སུ་གྱུར་པའི་དམ་པའི་ཆོས་དེ་ཉིད་འཛིན་ཅིང་གཞན་ལ་བཤད་དེ་ལེགས་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་། བརྩེ་བའི་རང་བཞིན་དགེ་འདུན་པ་ཐམས་ཅད་བདག་གི་གྲོགས་སུ་གྱུར་པ་བཞིན་དུ། བདག་གིས་ཀྱང་དེ་དག་གི་གྲོགས་སུ་འགྱུར་བར་བྱས་ཏེ་དགེ་བ་ལ་འདུན་ཅིང་འབད་པ་བྱ། དམ་པའི་བླ་མ་དེས་དབང་བསྐུར་བ་དང་། རྒྱུད་བཤད་པ་དང་། མན་ངག་སྟོན་པའི་བཀའ་དྲིན་གྱིས་བསྐྱངས་ནས་བདག་གི་མགོན་དུ་གྱུར་བ་བཞིན་དུ། བདག་གིས་ཀྱང་དེའི་དྲིན་ལན་གསབ་པའི་ཆེད་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་མགོན་དུ་གྱུར་པ་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་ཞིག་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལས། བླ་མ་དམ་པའི་ཐུགས་ལ་བརྣག་པ་ནི་གཞན་དོན་འབའ་ཞིག་ཡིན་པས་དེའི་དྲིན་ལན་གཞན་དོན་མིན་པས་འགྲུབ་པ་མིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་སྙམ་དུ་བསམ་ཞིང་གུས་པས་གཞན་དོན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་དགོས་པས། དེ་ཡང་ཆོས་བསྟན་ནས་ཆོས་བསྒྲུབ་དུ་འཇུག་པ་ནི་གཞན་དོན་བྱེད་ཐབས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བ་ཉག་གཅིག་ཡིན་པར་ཤེས་དགོས་སོ།།

༣༨༣ རྣམ་དག་དྲུག་གི་རང་བཞིན་བསྟན་པ།

རྣམ་དག་དྲུག་གི་རང་བཞིན་བསྟན་པ་ནི།།

ཐོས་བསམ་རྣམ་དག་ཕྱོགས་མེད་དགོངས་པ་རྟོགས།།

ལྟ་བ་རྣམ་དག་ཟུང་འཇུག་དོན་ལ་མཁས།།

སྒོམ་པ་རྣམ་དག་གཉིས་འཛིན་རང་སར་སངས།།

སྤྱོད་པ་རྣམ་དག་རང་རྒྱུད་དྲི་མ་མེད།།

ཉམས་རྟོགས་རྣམ་དག་འགག་མེད་རྩལ་དུ་འབྱོངས།།

དངོས་གྲུབ་རྣམ་དག་ཆོས་ཉིད་ཀློང་དུ་གྱུར།།

དེ་ལྟར་ལྡན་ན་ཐེག་ཆེན་དོན་ལ་མཁས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། རྣམ་དག་དྲུག་གི་རང་བཞིན་བསྟན་པ་ནི། ཐོས་བསམ་རྣམ་དག་ཕྱོགས་རིས་མེད་པའི་དགོངས་པ་རྟོགས་དགོས། ལྟ་བ་རྣམ་དག་ཟུང་འཇུག་སྤྲོས་བྲལ་གྱི་དོན་ལ་མཁས་དགོས། སྒོམ་པ་རྣམ་དག་གཉིས་འཛིན་གྱི་རྣམ་རྟོག་རང་སར་སངས་དགོས། སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་དག་པ་རང་རྒྱུད་ལ་མ་དག་པའི་དྲི་མ་མེད་པ་ཞིག་དགོས། ཉམས་རྟོགས་རྣམ་པར་དག་པ་སྐྱེ་མེད་འགག་པ་མེད་པའི་རྩལ་རང་ཤུགས་སུ་འབྱོངས་པ་ཞིག་དགོས། དངོས་གྲུབ་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཀློང་དུ་གྱུར་ནས་ཇི་བཞིན་དུ་རྟོགས་པ་ཞིག་དགོས། དེ་ལྟར་ལྡན་ན་ཐེག་ཆེན་གྱི་དོན་ལ་མཁས་པའོ།།

༣༨༤ བདག་ལས་གཞན་གཅེས་བསྒྲུབ་པའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

བདག་ལས་གཞན་གཅེས་བསྒྲུབ་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

བདག་གཞན་བླང་དོར་མཐོང་ཚོར་འདི་ལྟར་བྱ།།

བདག་གི་སྡུག་བསྔལ་ཁྱད་དུ་བསད་བྱས་ལ།།

གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཞི་ལ་བརྩོན་པ་བསྐྱེད།།

བདག་གི་བདེ་བ་ཁྱད་དུ་བསད་བྱས་ལ།།

གཞན་གྱི་བདེ་བ་བསྒྲུབ་ལ་བརྩོན་པ་བསྐྱེད།།

བདག་གི་དུག་ལྔ་རྣམ་རྟོག་ཁྱད་བསད་ལ།།

གཞན་གྱི་ཉོན་མོངས་འཇོམས་ཕྱིར་བརྩོན་པ་བསྐྱེད།།

བདག་གི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་བ་ཁྱད་བསད་ལ།།

གཞན་གྱི་ཡེ་ཤེས་བསྐྱེད་ལ་བརྩོན་པ་བསྐྱེད།།

བདག་གི་སྒྲིབ་གཉིས་སྦྱོང་བ་ཁྱད་བསད་ལ།།

གཞན་གྱི་སྒྲིབ་གཉིས་སྦྱོང་ཕྱིར་བརྩོན་པ་བསྐྱེད།།

བདག་གི་ཚོགས་གཉིས་བསག་པ་ཁྱད་བསད་ལ།།

གཞན་གྱི་ཚོགས་གཉིས་བསག་ཕྱིར་བརྩོན་པ་བསྐྱེད།།

དེ་ལྟར་སུ་བྱེད་མྱུར་དུ་རང་དོན་འགྲུབ།།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། བདག་ལས་གཞན་གཅེས་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི། བདག་དང་གཞན་གྱི་བླང་དོར་གྱི་གནས་མཐོང་ཚོར་གྱི་ཐོག་ནས་འདི་ལྟར་བྱ་དགོས་ཏེ། འཁོར་བའི་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་ཅན་ཡིན་པས་བདག་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཡོད་ཀྱང་བདག་གི་སྡུག་བསྔལ་གང་བྱུང་དེ་ཁྱད་དུ་བསད་བྱས་ལ། གཞན་སེམས་ཅན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཞི་བའི་ཐབས་ལ་བརྩོན་པ་བསྐྱེད་དགོས་པ་ཡིན། ད་ལྟ་དངོས་སུ་མ་ཐུབ་ན་ཡང་དེ་ལྟར་སེམས་བསྐྱེད་དགོས། བདག་ལ་བདེ་བ་དགོས་ཀྱང་བདག་གི་བདེ་བ་ཁྱད་དུ་བསད་བྱས་ལ། གཞན་གྱི་བདེ་བ་དེ་གནད་ཆེན་དུ་བཟུང་ནས་གཞན་གྱི་བདེ་བ་བསྒྲུབ་པ་ལ་བརྩོན་པ་བསྐྱེད་དགོས། ད་ལྟ་ལུས་ངག་གི་ཐོག་ནས་དངོས་སུ་མ་ཐུབ་ཀྱང་སེམས་ཐོག་ནས་སྦྱོང་བ་དང་སྨོན་པར་བྱེད་དགོས། བདག་ཀྱང་འཆིང་བ་ཀུན་ལྡན་དུ་ཡོད་ཀྱང་བདག་གི་དུག་ལྔ་རྣམ་རྟོག་ཅི་ཡོད་ན་དེ་ཁྱད་དུ་བསད་ལ། གཞན་སེམས་ཅན་གྱི་ཉོན་མོངས་འཇོམས་ཕྱིར་བརྩོན་པ་བསྐྱེད་པ་དང་། འོ་ན་རང་རྒྱུད་མ་ཐུལ་ན་གཞན་རྒྱུད་འདུལ་མི་ཐུབ་པ་མིན་ནམ་ཞེ་ན་ལྷག་བསམ་རྣམ་པར་དག་པས་རང་དོན་ལ་འཁྲི་བ་མེད་ན་དགག་བྱ་མེད་པའི་ཐོག་ཏུ་དེ་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའོ། །བདག་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་ཡིན་པས་སྟོང་ཉིད་དོན་སྤྱི་ཙམ་ཞིག་ཀྱང་རྟོགས་མེད་ཀྱང་བདག་གི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་བ་ཁྱད་དུ་བསད་ལ། གཞན་རྒྱུད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་བསྐྱེད་པ་ལ་བརྩོན་པ་བསྐྱེད་དགོས་པ་ཡིན། སྙིང་རྗེ་ཆེ་ན་རང་ཤུགས་ཀྱིས་འདི་ལྟར་བསམ་ངེས། བདག་གི་སྒྲིབ་གཉིས་ཁ་ཞིག་དམའ་མེད་ཀྱང་དེ་སྦྱོང་བ་ཁྱད་དུ་བསད་པར་བྱས་ལ། གཞན་སེམས་ཅན་གྱི་སྒྲིབ་གཉིས་སྦྱོང་བའི་ཕྱིར་དུ་བརྩོན་པ་བསྐྱེད་པ་དང་། བདག་གི་ཚོགས་གཉིས་བསག་རྒྱུ་ནི་གལ་ཆེ་སྟེ། ཚོགས་མ་བསགས་ན་སྒྲིབ་པ་མི་འདག་པས་འཁོར་བར་འཁྱམས་པ་ཡིན་ཡང་། བདག་གི་ཚོགས་གཉིས་བསག་པ་ཁྱད་དུ་བསད་པར་བྱས་ལ། གཞན་སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་གཉིས་བསག་ཕྱིར་བརྩོན་པ་བསྐྱེད་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་སུ་ཞིག་གིས་བྱེད་པ་དེས་མྱུར་དུ་གཞན་དོན་སྒྲུབ་པའི་ཞོར་དུ་རང་དོན་ཤུགས་འབྱུང་གིས་མྱུར་དུ་འགྲུབ་པ་ཡིན་ལ། ཐ་མལ་པས་ནི་རང་དོན་ཏག་ཏག་བསྒྲུབས་ཀྱང་མ་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ།།

༣༨༥ དགོངས་པ་དཔག་པར་དཀའ་བའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

དགོངས་པ་དཔག་པར་དཀའ་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

རྒྱལ་སྲས་ཀུན་གྱི་སྤྱོད་པ་མ་ལུས་པ།།

གཅིག་ཏུ་བསྡོམས་པ་བདག་གིས་སྤྱད་སྙམ་དང༌།།

བདག་གིས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ཚེ་བདེ་གཤེགས་རྣམས།།

ཀུན་མཉམ་འཕྲིན་ལས་བདག་གིས་བསྒྲུབ་སྙམ་དང༌།།

སེམས་ཅན་རེ་རེའི་ཕྱིར་ཡང་བདག་གིས་ནི།།

བསྐལ་བ་གྲངས་མེད་སྡུག་བསྔལ་བཟོད་སྙམ་དང༌།།

རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱིས་སྤྱད་པར་མ་ནུས་པའི།།

སེམས་ཅན་དོན་རབ་དཀའ་བ་སྤྱད་སྙམ་དང༌།།

དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཞིང་ཁམས་རེ་རེར་ཡང༌།།

སངས་རྒྱས་མཛད་པ་བསམ་ཡས་བསྒྲུབ་སྙམ་དང༌།།

དེ་དག་བདག་གིས་རྫོགས་པར་མ་བྱས་ན།།

རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་བསླུས་པར་འགྱུར་སྙམ་པའི།།

གོ་ཆ་ཆེན་པོ་དྲུག་ནི་རྟག་ཏུ་བགོ།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། རྒྱལ་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བས་ན་དཔག་པར་དཀའ་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི། རྒྱལ་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་ཀུན་གྱི་སྤྱོད་པ། བསྟན་པ་ལ་བྱ་བ་བྱེད་པ་དང་། སེམས་ཅན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ལ་སོགས་པ་མ་ལུས་པ་གཅིག་ཏུ་བསྡོམས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བདག་གཅིག་གིས་སྤྱད་པར་བྱ་སྙམ་པའི་སྤོབས་པ་དང༌། སྙིང་སྟོབས་དང་། སྨོན་ལམ་ཁྱད་པར་ཅན་དང་། བདག་གིས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཐོབ་ནས་སངས་རྒྱས་པའི་ཚེ་ན། བདེ་བར་གཤེགས་པ་གང་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་རྣམས་དང་། ཀུན་ནས་མཉམ་པའི་འཕྲིན་ལས་ཐམས་ཅད་བདག་གཅིག་གིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་སྙམ་པའི་སྙིང་སྟོབས་དང་སྨོན་ལམ་འདེབས་པ་དང་ནི། སེམས་ཅན་བརྒྱ་སྟོང་གྲངས་མེད་པ་དེ་དག་རེ་རེའི་ཕྱིར་ཡང་བདག་གིས་ནི་ཉིན་ཞག་དང་ལོ་ཟླ་ཙམ་མིན་པར་བསྐལ་བ་གྲངས་མེད་ལ་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་དགོས་ཐུག་ཀྱང་བཟོད་པར་བྱ་སྙམ་པའི་སྙིང་སྟོབས་དང༌གོ་ཆ་ཁྱད་པར་ཅན་བགོ་བ་དང་ནི། འདས་པའི་ས་ལ་བཞུགས་པའི་རྒྱལ་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་སྤྱད་པར་མ་ནུས་པའི་སྤྱོད་པ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་པའི་ཆེད་དུ་དཀའ་བ་ཅི་ཞིག་སྤྱད་དགོས་ན་དེ་སྤྱད་སྙམ་པ་དང༌། རྡུལ་གཅིག་གི་སྟེང་དུ་རྡུལ་སྙེད་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་ཡོད་ཅིང་དེ་ལྟ་བུ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཞིང་ཁམས་རེ་རེར་ཡང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་བསམ་ཡས་མཐའ་ལས་འདས་པ་ཞིག་བདག་གིས་བསྒྲུབ་སྙམ་པ་དང༌ནི། དེ་ལྟ་བུའི་སྙིང་སྟོབས་ཀྱི་གོ་ཆ་བགོས་པ་དེ་དག་བདག་གཅིག་གིས་རྫོགས་པར་མ་བྱས་ན་ནི་བདག་གིས། རྒྱལ་བ་སྲས་དང་བཅས་པ་བསླུས་པར་འགྱུར་སྙམ་པའི་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་དྲུག་ནི་དུས་རྟག་ཏུ་བགོ་བར་བྱའོ།།

༣༨༦ བདུད་ཀྱིས་མི་ཐུབ་གོ་ཆ་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

བདུད་ཀྱིས་མི་ཐུབ་གོ་ཆ་རྣམ་དྲུག་ནི།།

ཉ་པ་ཤན་པ་ཞིང་པ་དམག་མི་དང༌།།

ཚོང་པ་བྲན་ཁོལ་འཚོ་བ་ཙམ་གྱི་ཕྱིར།།

ཚ་གྲང་བཀྲེས་སྐོམ་གཅེས་པའི་སྲོག་དོར་ནས།།

སྙོམ་ལས་མེད་པར་རྟག་ཏུ་སྒྲུབ་བྱེད་ན།།

དཔེ་དྲུག་མཐོང་ནས་ཚད་མེད་འགྲོ་བའི་ཕྱིར།།

རྙེད་དཀའི་བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་ལ་ནན་ཏན་བསྐྱེད།།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། འདིར་བདུད་ལས་དོན་ཆུང་ལ་གཡེང་བའི་དཔེ་དྲུག་ཤེས་པར་བྱས་ནས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ལ་བརྩོན་པའི་གོ་ཆ་རྣམ་པ་དྲུག་བསྟན་པ་ནི། དེ་ལ་དཔེ་དྲུག་ནི། ཉ་པ་དང་གཅིག ཤན་པ་དང་གཉིས། ཞིང་པ་དང་གསུམ། དམག་མི་དང་བཞི། ཚོང་པ་དང་ལྔ། བྲན་ཁོལ་དང་དྲུག་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་འཚོ་བ་ཟས་གོས་ཙམ་གྱི་དོན་ཆུང་ཆུང་གི་ཕྱིར་རམ་དེའི་ཆེད་དུ། ཚ་གྲང་བཀྲེས་སྐོམ་སོགས་བཟོད་པར་བྱེད་པས་མ་ཚད་གཅེས་པའི་སྲོག་ཀྱང་དོར་ནས། དེའི་བྱ་བ་དེ་སྒྲུབ་པ་ལ་སྙོམ་ལས་དང་ལེ་ལོ་མེད་པར་རྟག་ཏུ་རང་རང་གི་ལས་གང་ཡིན་ན་དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལྟ་བུའི་དཔེ་ཉ་པ་ལ་སོགས་པ་དྲུག་དེ་མཐོང་ནས་དོན་ཆེན་པོ་ཚད་མེད་འགྲོ་བའི་དོན་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་དུ། རྙེད་དཀའ་པའི་བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་པ་ལ་ནན་ཏན་བསྐྱེད་འོས་སོ་ཞེས་པ་སྟེ་རང་རེས་བསམ་བློ་ཞིབ་ཏུ་བཏང་ན། ཉ་པ་དང་། ཞིང་པ་དང་། འབྲོག་པ་དག་གིས་ཟས་གོས་ཡོ་བྱད་ཅུང་ཟད་ཀྱི་དོན་དུ་དཀའ་སྤྱད་དང་སྡུག་བསྔལ་ཉིན་བཞིན་བར་མ་ཆད་དུ་མྱངས་ནས་མི་ཚེ་དེ་ལ་ཉིན་མི་དལ་མཚན་མི་ཉལ་བར་ཡོད་ལ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཁྱད་དུ་བསད་པའི་དཀའ་སྡུག་གི་ཆ་ཤས་ཕྲ་མོ་ཙམ་ཞིག དོན་ཆེན་རང་གཞན་གཉིས་ཀའི་གཏན་བདེ་བྱང་ཆུབ་འགྲུབ་པའི་ཆེད་དུ་བརྩོན་མ་ཐུབ་པར་ད་རུང་ཡང་རང་རྒྱུད་ཐ་མལ་དུ་ལུས་པ་ཡིན་པའི་དཔེ་འདི་ཚོ་ལ་བལྟས་ཡོང་ཚེ། རང་གིས་རང་ལ་ཧ་ལས་པ་དང་ཡིད་མུག་པ་དང་སྐྱོ་བ་སྐྱེ་བའི་འོས་སུ་གྱུར་པ་ཞིག་གོ །དེ་རིང་རྙེད་དཀའི་བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་ལ་ནན་ཏན་བསྐྱེད། །ཅེས་པ་འདིར་འཇོག་རྒྱུ་བྱེད།

ཉིན་བཅུ་གསུམ་པའི་ཆོས་ཁྲིད།

ད་རང་རེ་འདི་ན་ཆོས་གྲྭ་གཅིག་གི་ནང་ན་ཆོས་གཅིག་གིས་བསྡུས་ནས་མཉམ་དུ་འཛོམས་པའི་བླ་གྲྭ་དགེ་འདུན་པ་མན་ཆོད། ཁྱིམ་པ་དགེ་བསྙེན་གྱི་རྟེན་ཅན་ཡན་ཆོད། ལར་གང་ཟག་གི་ཚོད་གང་ཟག་གིས་སུས་ཟིན་ཏེ། རྒྱལ་བ་ཤཱཀྱ་སེངྒེས་ཁོང་དང་ཁོང་ལྟ་བུ་མ་གཏོགས་གང་ཟག་གི་ཚོད་གང་ཟག་གིས་མི་ཟིན་གསུངས་པས་ན། ང་ལྟ་བུ་སོ་སྐྱེ་ཕལ་པས་ག་ལ་ཟིན། སངས་རྒྱས་བྱང་སེམས་ཀྱི་སྤྲུལ་བ་མཚན་དང་ཆོ་ལོས་གསལ་ཁ་མ་བཏོད་པ་ཡང་འདིའི་ནང་དུ་ཅི་འདྲ་འདྲ་མེད། ལུས་གང་ཟག་མི་ཡི་གཟུགས་སུ་གྲུབ་ཀྱང་། སེམས་སྐྱེ་མེད་ཆོས་སྐུའི་རྒྱལ་ས་ཟིན་སོང་བའི་སྦས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཡང་གང་མང་མང་ཡོད་རྒྱུ་རེད། སྔོན་སྨོན་དང་ཐུགས་བསྐྱེད་དུས་བབ་ཀྱི་དབང་གིས་མ་འོངས་བསྟན་དང་འགྲོ་བའི་གསོས་སྨན་ཆེན་པོར་འགྱུར་རྒྱུའི་བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་ཆེན་ཡང་དེ་བཞིན་ཅི་འདྲ་མེད། གཞན་ཡང་ལས་ཉོན་གྱི་དབང་དུ་སོང་ནས་མཐའ་མར་ལས་ཀྱི་མཐའ་ཆོས་ལམ་ལས་ལོག་པ་དང་། ཆོས་དྲེད་ཆོས་རྒྱུས་མཁན་ཡང་མེད་མི་སྲིད་པ་ནི་ཅི་ལ་ཡིན། ད་གང་ལྟར་ཡང་ཚང་མ་སྤྱི་སྙོམས་དབང་བཙན་དུ་བྱས་ན་སྔར་བསགས་བསོད་ནམས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཆོས་འདོད་དོན་གཉེར་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་གྲོགས། ལམ་གཅིག་ལ་སྙེགས། དམིགས་ཡུལ་གཅིག་ལ་བརྟེན་པའི་ལམ་འགྲུལ་ཟླ་ཡི་གྲོགས་པོ་དོན་མཐུན་འདུན་པ་གཅིག་ལ་དྲིལ་བ་ཤ་སྟག་ཡིན་པས། རང་རེའི་བར་དུ་གཅིག་གིས་ལམ་ཁྲིད། གཞན་པ་རྣམས་དེའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་མཁན་བྱས་ནས། ཡང་དག་ལམ་གྱི་སྐྱེལ་མ་དང་འཁོར་བའི་མཚོ་ལས་སྒྲོལ་བའི་དེད་དཔོན། ཐར་བའི་གྲོང་དུ་འཁྲིད་པའི་ས་མཁན་གྱི་བླ་མའི་མིང་ང་ལྟ་བུ་ལ་བཏགས་ཀྱང་དོན་གྱིས་མི་ཐོབ། འོན་ཀྱང་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་བརྒྱུད་པ་ཞེས་པ་དེ། ཆུ་ཕུགས་གངས་ལ་ཐུག་པ་ལྟར་དུ་ཞལ་ནས་སྙན་དུ་བརྒྱུད་དགོས་པ་ཞིག་ཡིན་པས། དུས་རབས་གསར་རྙིང་གི་ཁྱད་པར་དང་། སྐྱེས་སྔ་ཕྱིའི་མི་རབས་སྔོན་རྗེས་ཀྱི་དབང་གིས་ངས་མར་འཁོར་ནས་འདོན་མདོག་མདོག་དང་ཁྱེད་རྣམ་པ་ཡར་འཁོར་ནས་གསན་པའི་ཚུལ་བསྟན་པ་ལ། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཆེ་བ་འདོན་ཕྱིར་དུ་ངས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་དང་ལེན་བྱས་པ་ཡིན། འདི་ལ་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་བསམ་བློ་བཏང་ན། སྤྱིར་ཆོས་འཆད་མཁན་གྱི་ཆ་ཚད་དང་། སྒོས་ཁྱད་པར་དུ་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཟབ་ཁྲིད་སྤེལ་མཁན་གྱི་ཚད་དང་མཚན་ཉིད་རྣམས་ཚང་མ་དགོས་ད་ཕྱོགས་ཙམ་མི་ཉེ་ཡང་། ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་འདེང་བརྒྱབ་ན། དཔལ་མགོན་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས། ཇི་ལྟར་བདེ་གཤེགས་སྐུ་གཟུགས་ཤིང་ལས་ཀྱང་། །བགྱིས་པ་ཅི་འདྲའང་རུང་སྟེ་མཁས་པས་མཆོད། །དེ་བཞིན་བདག་གི་སྙན་ངག་འདི་ངན་ཡང་། །དམ་ཆོས་བརྗོད་ལ་བརྟེན་སླད་སྨད་མི་བགྱི། །གསུངས་པ་ལྟར་དུ། ང་བཤད་མཁན་རང་ག་བའི་མི་ཞིག་ཡིན་ཡང་། བཤད་རྒྱུ་དམ་པའི་ཆོས་ཡིན་པས། ཁ་རྩང་ཞིག་ནས་འུ་ཚོས་བཤད་པ་ནང་བཞིན། ཆོས་དུང་དཀར་པོ་གཡས་འཁྱིལ་དེ། བལྟས་ན་སྲོག་ཆགས་འབུ་ཞིག་གི་སྐོགས་ཡིན་ཡང་། དོན་སྐྱེ་བ་ལྔ་པ་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་དུང་ཞེས་བཀྲ་ཤིས་པའི་རྫས་ལས་གྲུབ་པས་མི་ཚད་པར་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུལ་བརྡ་བྱས་ན། སྒྲ་ཙམ་ཐོས་ནའང་ངན་སོང་དུ་མི་འགྲོ་བའི་འབྲེལ་བ་གྲུབ་པ་ཡིན་པ་ལ་དཔྱད་པར་བྱས་ན། འུ་བུ་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་ཐ་མལ་བ་ཡིན་ཡང་། མགྲིན་པ་ཆོས་དུང་དཀར་པོའི་ཚུལ་དུ་བྱས་ནས། ཆོས་ལ་སྐུལ་བའི་གཏམ་ཙམ་གྱིས་མི་ཚད་པར། མདོ་རྒྱུད་ཟབ་མོའི་དགོངས་དོན་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་ཐུགས་ཀྱི་གསང་བ་སྒྲ་རུ་སྣང་བ་དེ། བརྗོད་འདོད་ཀྱི་རྟོག་པའི་རླུང་གིས་བསྐུལ་ནས། གནས་དང་བྱེད་པའི་རྐྱེན་རྩོལ་ལས་སྒྲར་གྲགས་པ། རྗོད་པ་ངག་གི་སྟེང་ནས་ཡི་གེའི་གཟུགས་བརྙན་དུ་སྣང་བའི་བརྡར་གྱུར་པ། སྐད་དང་ཐ་སྙད་ཀྱི་གོ་བརྡ་འཕྲོད་བྱེད་ཀྱི་གླེགས་བམ་གསོན་པོ་ཞིག་གི་ཚབ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པས། དེ་ཡང་འགལ་འདུ་ཅན་ནི་ག་ལ་ཡིན་ཏེ། བྱ་དང་ལྗོན་ཤིང་ཆུ་ཀླུང་རོལ་མོ་སོགས་ལས་ཆོས་སྒྲ་འབྱུང་བའང་ནང་བ་སངས་རྒྱས་པ་མཆོག་གསུམ་སྐྱབས་ཡུལ་དུ་འཛིན་པ་དག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་འཕྲིན་ལས་ཀྱི་ཆེ་བ་རུ་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་བསམ་བློ་བཏང་ན། བྱེད་པ་པོ་ལ་ཡོད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་དང་། བྱ་བ་ཡུལ་ལ་ཡོད་པའི་ཕྲིན་ལས་གདུལ་བྱའི་དད་མོས་གཉིས་ཀ་ནང་ཕྲད་པར་བྱེད་པ་ལ། ནམ་མཁའི་ཉི་མས་ས་གཞིའིི་རྩི་ཤིང་སྲེག་པ་ལ་བར་དུ་མེ་ཤེལ་བརྒྱུད་དགོས་པ་ལྟར་དུ། བརྒྱུད་པའི་བྱིན་རླབས་ཀྱི་བར་ཐག་མཐུད་བྱེད་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་འགྲོ་བའི་ཡིད་ཆེས་རང་ངོས་ནས་ཀྱང་ཡོད་པའི་ཐོག་ནས། ངག་ཕལ་བའི་སྒྲ་ཚིག་ཐ་མལ་བའི་སྣང་ཚུལ་ཅན་འདི། ངེས་དོན་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒྲར་འགྱུར་བས་མ་ཚད་པར་འདི་འགྲོ་བ་གཟུགས་ཅན་དང་གཟུགས་མེད་དེ་དག་གི་སྐད་དུ་འགྱུར་ནས་ཀྱང་ཕན་ཐོགས་པར་ཤོག་ཅེས་པ་དང་། ལྷ་ཀླུ་གནོད་སྦྱིན་དྲི་ཟ་གྲུལ་བུམ་གྱིས་གཙོས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ངས་ཆོས་འཆད་པའི་གནས་འདིར་འདུས་ནས་ཉན་དང་། གང་ཞིག་ཐོས་ན་གཏན་དུ་བདེ་བར་བྱེད་པའི་བདེ་གཤེགས་ཀྱི་གསུང་སྙན་ངས་སྒྲོག་པ་ཡིན་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ། ཁ་སྟོང་བ་ཞིག་ཏུ་མི་འགྲོ་བའི་འདུན་པ་དང་སྨོན་པའང་ཡོད་པ་ཡིན། དེ་ལ་གང་བཤད་པར་བྱ་བའི་དམ་པའི་ཆོས་ནི། བདུད་རྩི་ཞི་བ། འདུས་མ་བྱས་པ། འགོག་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པའི་རང་བཞིན། མཐར་གཏུགས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐུགས་རྒྱུད་ན་བཞུགས་པའི་ཡོན་ཏན་དེ་ཡིན་པས། དེ་ལྟ་བུའི་ལམ་དང་འབྲས་བུའི་ཆོས་རྣམས་རྗོད་བྱེད་ཐེག་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རིམ་པ་རྣམས་བདེ་བར་གཤེགས་པས་གདུལ་བྱའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འདུལ་བའི་དོན་དུ། སེམས་ཅན་སོ་སོའི་ཁམས་དང་དབང་པོ་དང་བསམ་པ་དང་མོས་པ་ཐ་དད་པའི་བགོ་སྐལ་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བར་གསུངས་ཡོད་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་། ངས་ནི་ཁྱོད་ལ་ཐར་བའི་ཐབས་བསྟན་གྱིས། །ཐར་བ་རང་ལ་རག་ལས་བརྩོན་པར་གྱིས་གསུངས་ནས། ཁོང་གིས་ཁྱེད་རྣམས་ལ་ཐར་བའི་ཐབས་བསྟན་ཟིན་པས། དེ་ལྟར་དུ་ཨེ་བྱེད་ཁྱེད་རྣམས་ལ་རག་ལས་པ་རེད་ཡིན་གསུངས་པ་རེད། དེས་ན་རང་རེའི་ཆོས་འཆད་ཉན་ཞིག་བྱས་པ་འདི་ཡང་། བདེ་བར་གཤེགས་པས་འདི་ལྟར་གསུངས་འདུག་པས་འུ་ཚོས་ཇི་ལྟར་བྱས་ན་བཟང་། གང་ལྟར་བྱས་ན་ལེགས་ཞེས་རང་རོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདེ་ཐབས་སྐྱིད་ཐབས་ཀྱི་བློ་དང་བཀོད་པའི་ཇུས་འདོན་དང་། དམ་ཆོས་ལག་ལེན་ལ་འདེབས་ཐབས་ཤིག་གི་གྲོས་མགོ་འདོན་བཞིན་ཡོད་པ་ཡིན། རང་གཞན་མ་བགོས་ཐུན་མོང་གི་ལུས་སེམས་གང་གི་ཐད་ནས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་ཞིག་ལ་དབྱར་ཉི་ཚན་གྱི་ནང་དུ་རྔུལ་ཆུ་ཡོང་བ་ཙམ་དང་། དགུན་གྲང་ངད་ཀྱི་ནང་ནས་མཛུབ་རྩེ་འཁྱག་པ་ཙམ་ཡང་མི་འདོད་པ་ཡིན་ན། དེ་ལས་ཆེ་བའི་ཚ་གྲང་གནད་གཅོད་དང་འཁྱག་ལྟོགས་སྐོམ་གསུམ་ཞིག་ག་ལ་འདོད། བདེ་བའི་ཕྱོགས་ནས་བསམ་བློ་བཏང་ན་ཡང་། ལུས་དཀའ་ནས་ཐང་ཆད་ནས་བསྡད་ཡོད་དུས་ཤིག་ལ་ངལ་ཞིག་གསོ་རྒྱུ་དང་། སེམས་ལ་ཡིད་མི་བདེ་བའི་ཟས་ཤིག་རྙེད་ཡོད་དུས་ཤིག་ལ་སེམས་གསོ་ཞིག་ཐོབ་པ་ཡན་ཆད་འདོད་ཅིང་དགོས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་གཅིག་མཚུངས་ཡིན་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ལུས་སེམས་ཀྱི་བདེ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་འབྲལ་འདོད་ཡོད་པའི་ཕྱོགས་ནས། ང་ཚོ་མིའི་རིགས་ཀྱིས་མི་ཚད་པར་བྱ་དང་བྱེའུ། རི་དྭགས་དང་གཡུང་དྭགས། འབུ་སྲིན་གྲོག་སྦུར་སོགས་སྲོག་ཆགས་ཕྲ་མོ་ཡན་ཆད་ཀྱི་འགྲོ་དྲུག་གི་སེམས་ཅན་གང་དང་གང་ཡིན་ཡང་། བདེ་བ་མི་འདོད་པ་ཞིག་མེད་ལ། དེ་བཞིན་དུ་སྡུག་བསྔལ་འདོད་མཁན་ཞིག་དང་། བདེ་བ་དེ་དོན་གཉེར་མི་བྱེད་མཁན་གྱི་སེམས་ཅན་གཅིག་ཙམ་ཡང་མེད་དེ། སྡུག་ཆེ་ནས་རང་སྲོག་རང་གིས་ལྕེབས་པ་དག་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་ནས་བདེ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ལས་བདེ་བ་མི་འདོད་པ་ནི་ག་ལ་ཡིན། འོན་ཀྱང་བདེ་བའི་ཐབས་ལམ་དེ་ཁ་ཤས་ཀྱིས་མ་རྙེད་པ་དང་། ཁ་ཤས་ཀྱིས་ཨེ་རྙེད་ཙམ་ཡང་ལྟ་མ་ཤེས་པའི་དབང་གིས་འདོད་པ་བདེ་བ་འདོད་ཀྱང་སྤྱོད་པ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་འབྲས་ལ་སྤྱད་ནས། ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་གནས་སྡུག་བསྔལ་ཅན་གཉིད་མ་བདེ་བའི་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་རྨི་རྒྱུ་ཡོད་ཀྱང་སད་རྒྱུ་མེད་པའི་རིགས་དྲུག་གི་གནས་འདིར་ཐོག་མེད་ནས་ད་བར་དུ་དབང་མེད་དུ་འཁྱམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་གི་གནས་ལས་འུ་ཚོའི་མིག་གིས་རིག་ཏུ་ཡོད་པ་ནི་རིགས་མཐུན་མིའི་འགྲོ་བའི་ནང་གི་ཁ་ཤས་དང་དུད་འགྲོའི་ཆ་ཤས་ཙམ་ལས་མེད་མོད། མ་མཐོང་ཡང་ཁྱི་ཆེ་ཆུང་རང་གི་སྒོ་རྩ་ལ་བལྟས་ན་ཤེས་པ་ལྟར་དུ། རིགས་མི་མཐུན་པའི་འགྲོ་བའི་བདེ་སྡུག་ལ་ཁྱད་པར་ཆེ་བ་ནི། རིགས་མཐུན་མིའི་འགྲོ་བའི་ནང་ལ་བལྟས་པས་ཀྱང་ངེས་ནུས་ཏེ། དེ་ཡང་འགའ་རེ་སྔར་བསགས་བསོད་ནམས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་གནས་སྐབས་སུ་བདེ་བ་ཕྱོགས་རེ་བའི་ཆ་ནས་ལྷ་ཡུལ་གྱི་བདེ་བ་ལ་འགྲན་དུ་བཟོད་པ་ལྟ་བུ་དང་། སྔར་བསགས་ལས་ངན་གྱི་རྣམ་སྨིན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཁ་ཤས་ཀྱིས་ནི་གསོན་པོའི་མི་ལུས་ཀྱི་ཐོག་ནས་ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་སོགས་སྐྱིད་སྡུག་འདྲ་འདྲེས་ཀྱི་སྣང་བ། སྐྱིད་ལ་སྡུག་པའི་འཇིག་རྟེན་མི་ཡུལ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་དང་། ད་ལྟའི་སྣང་བ་འདི་ལ་བསམ་བློ་རེ་བཏང་ནས་མི་ཚེ་སྟོད་སྨད་བར་གསུམ་ལ་འདེང་རེ་བརྒྱབ་ཅིང་ཡིད་ཡུལ་དུ་བླངས་ན། མིག་འཁྲུལ་བརྙན་ཆས་གྱི་ངོས་སུ་ཤར་བ་དང་། བྱིས་པས་རྩེད་མོ་བྱས་པའི་སྣང་བ་ལྟ་བུ་ལས་ཡིད་རྟོན་ཆོག་སའི་དོན་ལ་གྲུབ་པ་ཞིག་མེད་པ་ཡིན། གསོན་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ལ་སྐྱེས་ནས། ཚེ་འདིའི་སྣང་བ་ཁྲ་ཁྲ་ཟིང་ཟིང་བ་འདི་ཤར་ནས་མ་ཨ་མའི་ནུ་ཞོས་འཚོ་བཞིན་དུ་ཆུང་བྱིས་པའི་རྩེད་གྲོགས་རྣམས་དང་རྩེད་རྡོ་མཉམ་དུ་བསྒྲིགས་པ་ནས་བཟུང་། ཡུན་རིང་པོར་སོང་མེད་པའི་སྣང་བ་ཡེངས་མ་ལམ་དེའི་ངང་དུ། འགའ་རེས་ཡིག་རྩིས་རིག་གནས་རེ་སྦྱོང་ཁུལ་དང་། འགའ་རེས་འཇིག་རྟེན་ཁྱིམ་གྱི་བྱ་བཞག་ལ་འབད་ཁུལ་གྱིས་མི་རབས་སྔོན་མ་རྣམས་ཀྱི་བྱ་བའི་ལད་མོ་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་གཞོན་དར་མའི་དུས་སུ་སེར་སྐྱ་ཕོ་མོ་སུ་ཡིན་ཡང་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ན་ངའི་ཡན་དུ་སུ་ཡོད་ཙམ་ཞིག་མ་བསམས་ཀྱང་། ང་ཡང་གཞན་ལས་མི་དམན་པ་ཞིག་ཡིན་སྙམ་ནས་སྣང་བ་ཨ་སྔོན་དགུང་བས་མཐོ་ཁུལ་བྱེད་པས་དུས་འདས་ནས། ལ་ལས་ཁ་རྩང་ད་ཞག ལ་ལས་ན་ནིང་གཞེས་ནིང་ཞིག་ལས་སོང་མེད་པའི་སྣང་བ་འཛིན་པ་ཡིན་ཡང་། དོན་ཉམས་སུ་བླངས་ནས་ལོ་རྩིས་ཤིག་བརྒྱབ་ཚེ། འགའ་རེ་གཞོན་པའི་དུས་མཇུག་ཏུ་ཐོན་ནས་ཡོད་པ་དང་། འགའ་རེ་ན་ཚོད་ཡོལ་ནས་རྒས་རྟགས་ཐོད་པའི་ཐོག་ཏུ་དོད་ཡོད་པ་དང་། འགའ་རེ་ནད་ན་ཚས་བཟུང་། ལོ་ནམ་ཟླས་མནན། ལུས་འབྱུང་བཞི་གཟུགས་མགོར་མི་ཆགས་ཤིང་། གནའ་ལུས་དང་ད་སེམས་གཉིས་ཀ་མ་འགྲིགས་ནས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཁུར་བོ་མང་པོས་མནན་ནས་བྱུང་དུས། འུ་ཚོས་ཚེ་རིང་ལོ་བརྒྱ་ཟེར་ནས་ཁ་གཡང་སྨོན་ལམ་བྱེད་ཀྱང་། རྒས་པའི་སྡུག་བསྔལ་རྒས་པ་ཁོ་རང་མ་གཏོགས་པས་མི་ཤེས་པའི་ས་ཚོད་ལ་ཐོན་ཚེ། ད་དུང་གསོན་པོའི་ས་ཆ་ལ་འདུག་རྒྱུ་ཡོད་ཀྱང་། སྐྱིད་རྒྱུ་དགའ་རྒྱུའི་སྣང་བ་མེད་པ་དང་། ཤི་བ་རེད་ཟེར་ན་ཁྱིམ་ནོར་རྫས། པང་བུ་རྒྱུད། ཚ་ཉེ་གཞི་སོགས་མི་རྒྱུ་ཚང་མར་ཞེ་མཁྲེང་ཞིང་། བསྡད་ན་སྐྱིད་མེད། ཤི་ན་བློས་མ་ཐོང་བཞིན་དུ། ཤི་བར་དོ་སྐྱབས་མེད་མགོན་མེད་ལ་ཉེ་ཞིང་ཉེ་ལ་སྐྲག་སྣང་དང་འཇིགས་སྣང་ཇེ་ཆེ་ལ་འགྲོ་བ་སོགས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན། ད་དེ་ལྟ་བུའི་འདས་དོན་གྱི་ཕྱོགས་ལ་ཕྱིར་བལྟས་ཤིག་བྱས་ནས་བརྟགས་ཤིང་དཔྱད་ནས་མི་ཚེའི་བྱ་བའི་ཕྱོགས་སྡོམ་ཞིག་བྱས་ཚེ། ན་ནིང་གཞེས་ནིང་ཙམ་ཞིག་ཡིན་སྙམ་པའི་དུས་ཀྱི་ཁྱུད་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་། མི་ཚེའི་ཡག་ཤོས་བཟང་ཤོས་ཀྱི་ཚེ་སྲོག་གི་རྒྱུན་དེ་ཅི་འདྲའི་ཆུད་ཟོས་སུ་བཏང་བ་ལ། ཚེ་འདི་དང་ཕྱི་མ་ལ་རང་གཞན་གཉིས་དོན་ཡིན་པའི་སྙིང་པོ་ཅན་དོན་ཉག་མ་གཅིག་ཀྱང་འགྲུབ་མི་འདུག ཆུང་ནས་དུས་འདི་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་ཉིན་གཅིག་ཉི་མ་གཅིག་ལ་ཁོམ་པ་མེད་པར་བྱས་བྱས་བསགས་བསགས་ཚང་མ། ཚེ་ཕྱི་མའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཁུར་བོ་ལྕི་བྱེད་ཅིག་ལས་ཅི་ཡང་མེད་པར་ཤེས་ཏེ། ཕོ་ཚོང་ཕམ་ཁུར་བའི་ཞེ་འགྱོད་ཀྱི། །སྡུག་ཁོག་ལ་ཡོད་པས་ཡི་མུག་སྐྱེ། །ཞེས་པ་ལྟ་བུའི་བྱ་བའི་མཐའ་ཞིག་ལ་ཐུག་དུས། སུ་ཞིག་འཇིགས་ཆེན་འདི་ལས་བདག །ལེགས་པར་སྐྱོབ་པར་བྱེད་འགྱུར་ཞེས། །བྲེད་ཤ་ཐོན་པའི་མིག་བགྲད་ནས། །ཕྱོགས་བཞིར་སྐྱབས་དག་འཚོལ་བར་བྱེད། །ཕྱོགས་བཞིར་སྐྱབས་མེད་མཐོང་ནས་ནི། །དེ་ནས་ཀུན་ཏུ་ཡི་མུག་འགྱུར། །ཞེས་པ་ལས་མ་འདས་པ་ཡིན་པས་ཐབས་མེད་འུ་ཐུག་གིས་མིག་རིལ་ཕར་ཅེར་ཚུར་ཅེར་གྱིས་སྒུར་འདུག་པ་ལས་མེད་དེ། དེ་དག་གང་ཞིག་ལ་སྐྱོབ་འདོད་ཀྱི་སེམས་ཙམ་ཡོད་ཀྱང་སྐྱོབ་པའི་ནུས་པས་དབེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ས་འདིའི་སྟེང་དུ་རྐང་རྗེས་བཀོད་ཚད་པོས་བྱས་བྱས་འདུར་འདུར་གྱི་མཐའ་འབྲས་ཅི་ཡང་མ་འགྲུབ་པར་སེམས་ཡུས་ཀྱིས་གང་། མིག་མཆི་མས་གང་། བྲང་སེན་རྗེས་ཀྱིས་གང་ནས་ཕྱིར་ལྡོག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱི་མའི་ལམ་ཆེན་ལ་ཞུགས་པ་ཤ་སྟག་ཡིན། ད་རེས་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱོན་པའི་དུས་སྐབས་དང་ཁེལ་བས་མ་ཚད། བསྟན་པ་དམ་ཆོས་མ་ནུབ་པར་རྗེས་ཟིན། དེ་ལས་ཀྱང་ཟབ་ཆོས་ཁྱད་འཕགས་གསང་སྔགས་ཀྱི་མྱུར་ལམ་ལ་ཞུགས་ནས་ཡོད་པ་དང་། དེས་མ་ཚད་དེར་ཇི་ལྟར་འཇུག་དགོས་པའི་གནད་དང་རྒྱུ་མཚན་ཤེས་ཤིང་། འཆད་ཉན་སྒོམ་སྒྲུབ་ཀྱི་སྲོལ་མ་ཉམས་པའི་ཐོག་ནས། གདན་ས་ཆོས་འཁོར་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན། དམ་པའི་ཆོས་ཁ་ནང་དུ་བཅུག་ནས་ལག་ནང་དུ་གཏོད་བཞིན་ཡོད་པའི་སྐབས་འདིར། འདི་ལྟར་བསམ་དགོས། ང་ནི་ཐོག་མེད་ནས་ད་ལྟའི་བར་དུ་ལམ་ལོག་ལམ་གོལ་མ་རུང་བའི་གནས་སུ་འཕྱན་ནས་ཆུ་བོ་ཤུགས་དྲག་གིས་རིལ་མ་དེད་པ་བཞིན་དུ་འཁོར་བའི་རྒྱུན་ཕྱོགས་སུ་སྐྱེལ་བཞིན་ཡོད་པ་ལས། ད་རེས་རྡོག་ཅིག་གཏད་ས་ལོན་པའི་སྐབས་འདིར་བསམ་བློ་ཡང་དག་པའི་ཕྱོགས་སུ་བཏང་ནས་ལམ་དེ་ཕྱོགས་ལས་ཕྱིར་ལྡོག་ནས་འདི་ཕྱོགས་སུ་འཇུག་པར་བྱས་ན། སྐྱིད་ལ་ཤར་རྒྱུ་ཞིག་དང་། སྡུག་ལ་འཛད་རྒྱུ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ཤེས་པར་བྱ་དགོས། དེ་ཡང་ཆོས་ཉན་ཞེས་པ་དེ་ཡང་དེ་སྔོན་མ་ཤེས་མ་གོ་བའི་བློ་རིག་པའི་འཆར་སྒོ་གསར་བ་ཞིག་ཕྱེ་བ་ཡིན། དེས་ན་འདི་ཕྱི་ཀུན་ཏུ་ཕན་དང་བདེ་བ་འགྲུབ་བྱེད་ཀྱི་དམ་པའི་ཆོས་དེ་ཉམས་ལེན་གྱི་གནད་དུ་དྲིལ་ནས་བྱིན་པ་དེ། སྔར་མེད་པའི་སྟོབས་དང་ནུས་པ་རང་མགོ་འདོན་པས་མི་ཚད་གཞན་གྱི་སྐྱབས་མགོན་ཡང་བྱེད་ཐུབ་པའི་ནུས་པ་རྣམས་རང་ཉིད་ལ་ཡོད་དུ་འཇུག་པའི་སྐད་ཆ་དང་བསམ་བློའི་འཁྱེར་སོའི་གནད་རྣམས་ཤེས་དགོས་པ་ལས་བཟང་ངན་གྱི་གནད་གསང་ཅི་ཡང་མི་ཤེས་པར་ཁ་གདང་བཞིན་འདུག་པ་ནི་ཚབས་ཆེན་གྱི་རྨོངས་གཉིད་ལས་ད་དུང་མ་སད་པ་ཡིན། དེས་ན་མ་ཤི་གསོན་པོའི་སྣང་བ་འདི་ཡོད་པའི་སྐབས། རང་ལུས་འདོམ་གང་གྲུ་བཞི་ལ་དགྱེ་དགུ་གཉིས་ཀ་རང་ལག་ཡིན་པའི་དུས་ཚོད་འདིར། བྱ་བ་བཟང་ངན་ཡག་ཉེས་ཅི་བྱེད་རང་ལག་ལ་ཡོད་པས། རེ་ས་སྐྱབས་གནས་དམ་པའི་ཆོས་མ་གཏོགས་མེད་པའི་ཡུལ་ཁ་རིག་པར་བྱས་ནས། སྙིང་ལ་རུས་པ་བཅངས་པའི་ཁ་ཕོ་སོར་གསུམ་བསྡོམས་ནས། ངས་ད་སྔོན་འདི་བར་དུ་སྙིང་མེད་འཁོར་བའི་བྱ་བཞག་ལ་ཅི་འདྲས་འབད་པ་ཞིག་བྱས་པ་དང་། དགྲ་གཉེན་ཆགས་སྡང་གི་ལས་དང་བྱ་བ་ལ་ནམ་ཉིན་མཚན་ཚེ་སྟོད་ཚེ་སྨད་གང་གི་སྐབས་སུ་ཡང་། བསམ་བློ་འདི་མ་བཏང་བསམ་པ་དང་བློ་དྲན་འཕྲུལ་འདི་མ་བཀོད་ཅེས་པ། རྒྱུ་ཚེགས་གཉིས་ཀས་འབད་རྩོལ་མ་བྱས་སྙམ་པ་ཞིག་མེད་ཀྱང་འགྲུབ་པ་འདི་ལས་མ་བྱུང་བ་ཡིན། ད་རེས་ཚེ་འདི་ཕྱི་གཉིས་ཀའི་སོང་ན་འགྲོ་རྟེན། བསྡད་ན་འདུག་རྟེན། རང་གཞན་གཉིས་ཀའི་གཏན་བདེ་སྒྲུབ་པའི་དུས་སུ་བབ་ཡོད་པའི་དུས་སྐབས་འདི་ཤོར་ན་ཤོར་ངེས་ཡིན་པས། བློ་སྔོན་ནས་དྲན་ན་མཁས་པ་དང་། རྗེས་ནས་དྲན་ན་འགྱོད་པ། ཟེར་བ་དང་འགྱོད་པ་ནི་ལས་ཀྱི་ཐ་མའོ་སྙམ་པའི་འདང་བསམ་བློ་སྔོན་དུ་བཏང་ནས། དམ་པའི་ཆོས་སྒོ་རུ་མ་ཞུགས་པར་རང་གར་མི་རྗེས་སུ་ཁྱི་དེད་པ་བཞིན་དུ་ཅི་བསམ་འདི་དྲན་མེད་པ་ཞིག་གིས། ཆོས་གོ་བའི་ཕན་ཡོན་ཙམ་ཡོད་ཀྱང་འགྲུབ་བའི་ནང་དོན་ཡོད་པ་མིན། དེས་ན་དོན་ཆུང་འཇིག་རྟེན་ཚེ་འདིའི་བྱ་བ་ཞིག་སྒྲུབ་པའི་དུས་སུའང་མགོ་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་ཚད་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ཨེ་ཡོང་གི་འབད་པ་བྱེད་དགོས་ན། རང་གཞན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཚེ་རབས་གཏན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་བྲལ་བའི་བདེ་བ་ཞིག་དང་འཕྲད་ཐབས་བྱེད་པ་ལ་བརྩོན་པ་བསྐྱེད་ལོས་དགོས་སྙམ་པའི་ཀུན་སློང་གི་ཐོག་ནས། ཆོས་ཕྱིར་དཀའ་སྤྱད་བཟོད་པའི་བཟོད་པ། སྔོན་བཅོམ་ལྡན་འདས་སློབ་པ་ལམ་གྱི་སྐབས་སུ་ཆོས་ཚིག་བཞི་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གི་ཆེད་དུ་སྐུ་ལུས་མེ་དོང་དུ་མཆོངས་པ་དང་། སྐུ་ལུས་ལ་ལྕགས་ཀྱི་འཛེར་མ་སྟོང་གདབས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད་པ་ཡིན། ད་རེས་དེ་ལྟར་མ་དགོས་པར་གདམས་ངག་སྒོ་སྐྱེལ་བྱེད་པའི་དུས་སུ་ད་དུང་གནད་མ་ཤེས་ན། དུད་འགྲོའི་ནང་གི་དུད་འགྲོ་ཐ་མ་ཞིག་དང་ཁྱད་མི་འདུག་བསམས་ནས་དམ་བའི་ལྷ་ཆོས་སྒྲུབ་པ་ལ་ལ་འུར་ད་ལྟ་ཉིད་དུ་བརྩོན་དགོས་པའི་སྐུལ་འདེབས་ཀྱི་བསམ་བློ་ནང་དུ་སྐོར་བ་ནི་ཆོས་འགྲུབ་པའི་གོམ་པ་དང་པོ་ཡིན་པས་དེ་ལྟ་བུ་ལ་འཇུག་པ་ལྷུར་ལེན་པའི་ཐོག་ནས། སྐབས་སུ་བབས་པ་གང་ཞིག་གསན་པར་བྱ་བ། རྟོགས་པའི་དབང་ཕྱུག་ལྷ་བཙུན་ཆེན་པོ་དང་། །དགོངས་པའི་ཀློང་བརྡོལ་རིག་འཛིན་འཇིགས་མེད་གླིང་། །བསྟན་པའི་མངའ་བདག་གཏེར་ཆེན་བླ་མ་སོགས། །ཀུན་མཁྱེན་གཞུང་ལས་བྱིན་བརྒྱུད་ཐོབ་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་ཀུན་མཁྱེན་རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་པའི་གསུང་གི་གསང་མཛོད། ཆོས་ཕུང་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གི་སྙིང་པོ་གཅིག་ཏུ་དྲིལ་བ། བྱོན་བཞུགས་འབྱོན་པར་འགྱུར་བའི་རིག་འཛིན་བརྒྱུད་པ་དང་བཅས་པའི་དགོངས་བརྒྱུད་རྟོགས་པའི་ཕ་ཕོགས་བརྙེས་སའི་བསྟན་བཅོས་ཆེན་པོ། མཛོད་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་རྣམ་པ་བདུན་གྱི་ནང་ནས་མན་ངག་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་འཆད་ཉན་གྱི་སྐབས་ནས་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་འདིའི་བརྗོད་བྱ་གཞུང་དོན་མང་ཆེ་བ་སོང་ནས་དེ་རིང་།

༣༨༧ བདུད་དྲུག་སྤང་བར་གདམས་པའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

བདུད་དྲུག་སྤང་བར་གདམས་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

ཐར་ལམ་སེམས་བསྐྱེད་གཞན་དོན་སྒོམ་སྒྲུབ་བོར།།

རང་དོན་སྙན་གྲགས་བསྒྲུབས་ན་ཁེ་གྲགས་བདུད།།

རང་རྒྱུད་ཐ་མལ་གནས་ལས་མ་འཕགས་པར།།

འཕགས་པའི་སྤངས་རྟོགས་ཚིག་རྩོད་དྲེད་པོའི་བདུད།།

རྩེ་གཅིག་བསམ་གཏན་ཕྱི་དུས་རབ་བཞག་ནས།།

འབྲས་བུ་ཡིད་སྨོན་རེ་བ་ལེ་ལོའི་བདུད།།

རི་ངོགས་དབེན་པ་བསྟེན་པ་རབ་སྤངས་ནས།།

ཁེ་སྤོགས་སོ་ནམ་འབུན་སྐྱེད་འདོད་པའི་བདུད།།

ལུང་རིགས་མན་ངག་ཐོས་བསམ་རབ་སྤངས་ནས།།

བླུན་སྒོམ་ཡིད་དཔྱོད་སྤོམ་ཡོར་རྨོངས་པའི་བདུད།།

རང་སྐྱོན་ཁོང་དུ་སྦས་ནས་གཞན་གྱི་སྐྱོན།།

མེད་ཀྱང་སྒྲོ་འདོགས་གཤེ་བ་ཕྲག་དོག་བདུད།།

རང་རྒྱུད་བདུད་ཀྱིས་མ་ཟིན་ཤིན་ཏུ་གཅེས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། བདུད་དྲུག་སྤང་བར་གདམས་པའི་མན་ངག་གི་ཆོས་དྲུག་ནི། བྱེད་འོས་ཤིང་བྱེད་དགོས་རྒྱུའི་ཐར་ལམ་གྱི་སེམས་བསྐྱེད་དང་གཞན་དོན་གྱི་སྒོམ་སྒྲུབ་རྣམས་ཕར་བོར་ནས། མི་དགོས་རྒྱུ་རང་དོན་སྙན་གྲགས་བསྒྲུབས་པར་བྱས་ན་དེའི་མིང་ལ་ཁེ་གྲགས་ཀྱི་བདུད་ཟེར་བ་ཡིན་པས། སྙན་གྲགས་མེད་ནས་ཤོར་སོང་བ་ཞིག་མེད་པས་མ་ཚད། ཆོས་ཕྱོགས་ནས་ཐོབ་པ་ཡིན། ཐར་བའི་ལམ་དེ་བསྒྲུབ་དགོས་ཏེ། དེ་སྒྲུབ་ན་འདི་ཕྱི་གཉིས་ཀ་རུ་ཕན་ཐོགས་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་ཐར་ལམ་སྒྲུབ་པ་ལ་ངེས་འབྱུང་རྣམ་དག་དང་གཞན་ཕན་གྱི་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་དགོས་པས། ཁེ་གྲགས་ཀྱི་བདུད་ནི་དེའི་དགྲ་ཡིན། རང་རྒྱུད་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་ཐ་མལ་བའི་གནས་ཙམ་ལས་ད་དུང་མ་འཕགས་པར། འཕགས་པའི་སྤངས་རྟོགས་ཀྱི་ཚད་འཇལ་བའི་ཚིག་གི་རྩོད་པ་བྱེད་པ་འདི་དྲེད་པོའི་བདུད་ཡིན་པ་དང་། རྩེ་གཅིག་གི་བསམ་གཏན་ཉམས་ལེན་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ཕྱིི་དུས་ཤིག་ལ་བཞག་ནས། འབྲས་བུ་འཕྲལ་དུ་ཐོབ་རྒྱུའི་ཡིད་སྨོན་གྱི་རེ་བ་བྱེད་པ་དེ་ལེ་ལོའི་བདུད་ཡིན། རི་ངོགས་དབེན་པའི་གནས་བསྟེན་པ་དེ་རབ་ཏུ་སྤངས་ནས། གྲོང་ནས་ཁེ་སྤོགས་སོ་ནམ་བུན་སྐྱེད་བྱེད་པ་ནི་འདོད་པ་ཆེ་བའི་བདུད་ཆོས་ཀྱི་བར་ཆད་དོ། །ལུང་དང་རིགས་པ་དང་མན་ངག་གི་ཐོས་བསམ་བྱེད་པ་རབ་ཏུ་སྤངས་ནས། ཐོས་པ་མེད་པའི་བླུན་སྒོམ་ཡིད་དཔྱོད་ལས་མ་འདས་པ་སྤོམ་ཡོར་རམ་སྤྱི་བཤད་ཙམ་ནི་རྨོངས་པའི་བདུད་ཡིན་པ་དང་། རང་སྐྱོན་དེ་ཁོང་དུ་སྦས་ནས་མི་རིག་ཁུལ་དང་མེད་ཁུལ་བྱས་ནས་གཞན་གྱི་སྐྱོན་གལ་སྲིད་མ་རིག་ཀྱང་ཡོད་པར་བཤད་ནས་སྒྲོ་ཡར་བཏགས་ནས་གཤེ་བ་དང་ནི་སྐུར་བ་འདེབས་པ་དེ་ཕྲག་དོག་གི་བདུད་ཡིན་གསུངས། དེ་ལྟ་བུའི་རང་རྒྱུད་བདུད་ཀྱིས་མ་ཟིན་པ་ནི་དཔེ་ཆ་བ་སྒོམ་པ་བ་སྒྲིབ་སྦྱོང་བ་སུ་ཡིན་ཡང་ཤིན་ཏུ་གཅེས་སོ།།

༣༨༨ མི་བསྐྱོད་སྐྱོན་ལས་ཐར་བའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

མི་བསྐྱོད་སྐྱོན་ལས་ཐར་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

ཉན་རང་སེམས་ཀྱིས་མི་བསྐྱོད་རི་རྒྱལ་འདྲ།།

ཉོན་མོངས་རྣམ་རྟོག་མི་བསྐྱོད་ནམ་མཁའ་འདྲ།།

རྙེད་བཀུར་འཆིང་བས་མི་བསྐྱོད་འཕགས་པ་འདྲ།།

ན་ཚ་སྡུག་བསྔལ་མི་བསྐྱོད་ས་གཞི་འདྲ།།

བཀྲེས་སྐོམ་ཚ་གྲང་མི་བསྐྱོད་རྒྱ་མཚོ་འདྲ།།

གདོན་བགེགས་འཚེ་བས་མི་བསྐྱོད་མེ་དཔུང་འདྲ།།

དེ་དང་སུ་ལྡན་ཐེག་མཆོག་དོན་ལ་གནས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། རྐྱེན་གྱིིས་མི་བསྐྱོད་ཅིང་སྐྱོན་ལས་ཐར་བར་བྱེད་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི། ཉན་རང་གི་སེམས་རང་འདོད་ཡིད་བྱེད་ཀྱིས་མི་བསྐྱོད་པར་རི་རྒྱལ་དང་འདྲ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་འདུན་པ་ཞིག་དང་། ཉོན་མོངས་དང་རྣམ་རྟོག་གིས་མི་བསྐྱོད་པ་ནམ་མཁའ་འདྲ་བ་སྟེ། ནམ་མཁའ་ལ་འབྱུང་བཞིའི་ཆོ་འཕྲུལ་ཅི་བྱུང་ཡང་འགྱུར་བ་མེད་པ་ཡིན་པ་ལྟ་བུ་དང་། རྙེད་བཀུར་ལ་སོགས་པ་འཆིང་བས་མི་བསྐྱོད་པ་ནི་ཞེན་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་འཕགས་པ་འདྲ་བར་རྙེད་བཀུར་ལ་ཆགས་པ་མི་བྱེད་པ་དང་། ན་ཚ་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་དམ་ཆོས་སྒྲུབ་པ་ལ་མི་བསྐྱོད་པ་ས་གཞི་དང་འདྲ་བ་སྟེ། ས་འདི་ལ་སྐྱོ་བ་མེད་ཅིང་འཁང་ར་མེད་པར་བཟང་ངན་ཐམས་ཅད་ཁུར་དུ་འཛིན་པའི་དཔེར་འཇོག་པ་ལྟར་ཡིན་པ་དང་། བཀྲེས་སྐོམ་ཚ་གྲང་གིས་ཆོས་ལ་ཕྱི་བཤོལ་བྱེད་པས་མི་བསྐྱོད་པ་ནི་རྒྱ་མཚོ་རྟག་ཏུ་འཕེལ་འགྲིབ་དང་འཕོ་འགྱུར་མེད་པ་ལྟ་བུ་དང་། གདོན་དང་བགེགས་ཀྱི་འཚེ་བས་བསྐྱོད་མི་ཐུབ་པ་དམ་ཆོས་སྒྲུབ་པ་ལ་བར་ཆད་བྱེད་མི་ནུས་པ་མེ་དཔུང་འབར་བ་འདྲ་བ་སྟེ། མེ་དཔུང་ཆེན་པོ་འབར་དུས་རླུང་བྱུང་ཡང་འབར་བའི་གྲོགས་སུ་འགྱུར་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དཔེ་དེ་ལྟ་བུ་དག་དང་སུ་ལྡན་དེ་དག་ནི་ཐེག་པ་མཆོག་གི་དོན་ལ་གནས་པའོ།།

༣༨༩ ཤིན་ཏུ་གཅེས་པའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

ཤིན་ཏུ་གཅེས་པའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ་ནི།།

རང་བདེ་གཞན་བདེ་བྱེད་པ་ཤིན་ཏུ་གཅེས།།

གོང་མས་དམན་པའི་དོན་བྱེད་ཤིན་ཏུ་གཅེས།།

བདེ་ལེགས་སེམས་ཅན་དྲིན་ཤེས་ཤིན་ཏུ་གཅེས།།

གནོད་ལན་ཕན་བདེ་བྱེད་པ་ཤིན་ཏུ་གཅེས།།

རྒྱལ་བ་མཆོད་པས་སེམས་ཅན་དོན་བྱེད་གཅེས།།

རང་བདེ་བོར་ནས་གཞན་སྡུག་བསལ་བ་གཅེས།།

འདི་དག་ཐེག་ཆེན་གཞུང་སྲོལ་ཆེན་པོ་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་ལམ་ལ་ཞུགས་པའི་གང་ཟག་ཅིག་ལ་ཤིན་ཏུ་གཅེས་པའི་ཆོས་རྣམ་པ་དྲུག་བསྟན་པ་ནི། སོ་སོ་སྐྱེ་བོས་རང་ཉིད་བདེ་ཐབས་ཤིག་མ་གཏོགས་བསམ་བློ་གཏོང་བ་མིན་ཡང་ཐེག་ཆེན་ལ་སློབ་པའི་གང་ཟག་གིས་རང་བདེ་བར་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་ཡང་བདེ་བ་སྟེར་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་གཅེས་ཤིང་། ཐོབ་དང་གོ་ས་དབང་དང་འབྱོར་བ་དང་ཡོན་ཏན་ལ་སོགས་པའིི་ཐད་ཀྱི་ཕལ་བ་ལས་མཐོ་བའི་གོང་མ་དག་གིས་རང་ལས་དམན་པའི་སེམས་ཅན་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་ཤིན་ཏུ་གཅེས་པ་སྟེ། ད་སྔོན་ད་བར་དུ་རང་ཏག་ཏག་ལ་གཅེས་པའི་ཆགས་ཞེན་གྱིས་འཁོར་བའི་གནས་ལ་འཁྱམས་པ་ཡིན་ཞིང་། ད་རེས་ནི་གཞན་གཅེས་པའི་སེམས་དེའི་ཐོག་ནས་རང་གཞན་གྱི་དོན་ཆེན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་དགོས་པ་བསྟན་པ་སྟེ། དཔེར་ན་དགོན་པའི་བསྟན་བདག་བླ་སྤྲུལ་ཞིག་ལ་ཆ་མཚོན་ན། བཤད་སྒྲུབ་ལས་གསུམ་གྱི་ནང་དུ་ཞུགས་པའི་གྲྭ་ཚང་འདུས་པ་དང་། སྡེ་ཡུལ་འབངས་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་ལྟོས་པ་ཅན་ཡིན་པས། གོང་མས་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ཇི་ལྟ་བུའི་སྒོ་ནས་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན། དེ་རྣམས་ལ་ཁ་ཟས་རྒྱབ་གོས་ཕུལ་ནས་གསོ་དགོས་པ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། རྒྱུ་ཟས་ནོར་གྱིས་ཕན་བཏགས་ན་སྦྱིན་པ་ཡིན་པས་ལོས་བཟང་ཡང་། མི་གཅིག་ལ་བརྟེན་ནས་མི་མང་པོ་འཚོ་དཀའ་ཞིང་གལ་སྲིད་ཉིན་ཞིག་ལ་དེ་མེད་ཚེ་ཇི་ལྟར་བྱེད། ལར་མ་གཞི་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྱིམ་པ་ལ་བསྔགས་པ་ཡིན། འོ་ན་དེ་རྣམས་ལ་ཕན་པའི་ཐབས་གང་དགོས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱིས་ཕན་འདོགས་དགོས་པ་ཡིན་ཏེ། ཁྱིམ་པ་ཕོ་མོ་ཞིག་ཡིན་ན་དང་པོ་འཇིག་རྟེན་ཡ་རབས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ནས་མགོ་བཟུང་སྟེ་རང་གཞན་གཉིས་ཕན་འདི་བདེ་ཕྱི་སྐྱིད་ཀྱི་དམ་པའི་ལྷ་ཆོས་བསྒྲུབ་ཏུ་བཅུག་ནས་ཐར་བའི་ལམ་སྣེ་ཞིག་ཟིན་ཐབས་བྱེད་དགོས་པ་དང་། གྲྭ་པ་སེར་མོ་བའི་ཕྱོགས་ནས་བཤད་ན། དཔེ་ཆ་པ་དང་། སྒོམ་པ་པ་དང་། དེ་གཉིས་ཀ་མིན་པའི་ཁ་འདོན་དགེ་སྦྱོར་རེ་ལ་འབད་ཅིང་གསུར་ཆུ་གཏོར་རེ་མི་ཆགས་པར་བྱེད་པའི་དགེ་སྡིག་སྤང་བླང་ལ་འཛེམ་མཁན་གྱི་སྒྲིབ་སྦྱོང་བ་ཞིག་ཡིན་ནའང་འདྲ་སྟེ། ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་སེམས་བསམ་པ་རྣམ་དག་རེ་དང་། སྙིང་རྗེས་དྲངས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རེ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་ཐབས་རེ་བྱེད་ཤེས་ན་དེ་མཛད་དགོས་པ་ཡིན། དོན་གྱི་བསྟན་པ་འཇིག་རྟེན་གྱིི་ཁམས་སུ་གནས་ན་སེམས་ཅན་གྱི་བདེ་སྐྱིད་དེ་ལས་འབྱུང་བ་ཡིན། མདོར་ན་གང་ཟག་རེ་རེའི་རྒྱུད་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ཆ་ཚང་རེ་བཞུགས་པ་ཡིན་པས། རང་ངོས་ནས་གཅེས་སྐྱོང་བྱེད་དགོས་པའི་ཐུགས་ཁུར་སློབ་སྟོན་རེ་གནང་བ་སྟེ་གོང་མས་དམན་པའི་དོན་དེ་ལྟ་བུ་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན། ཡང་དེ་ནི་བླ་སྤྲུལ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་འོས་འགན་ཡིན་པས་ང་ལ་ཁུར་ཐང་མེད་ཅེས་ཟེར་རྒྱུ་མེད་དེ། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཞིག་ཡིན་ནས་བཟུང་སྟེ་ཐུན་མོང་དུ་བསྟན་པའི་འགན་མ་བགོས་ཕྲག་བབ་ཏུ་ཡོད་པས་མ་ཚད། མི་རེའི་ངོས་ནས་རང་རྒྱུད་ཀྱི་བསྟན་པ་དྭངས་གཙང་ཞིག་ཡོང་ན་བསྟན་པ་འཇིག་རྟེན་ཐུང་མོང་གི་མིག་རྒྱན་དུ་འགྱུར་བ་ཞིག་འོང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་གྲྭ་པ་གྲྭ་རྐྱང་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་དེའི་མན་ན་ཡོད་པ་དེ་ཁྱིམ་པ་ཕོ་མོ་དག་རེད། ལར་གང་ཟག་གི་ཚོད་གང་ཟག་གིས་ཟིན་པ་མིན་པས་ཡན་མན་ཟེར་སུས་ཤེས་ཀྱང་། ཡིག་ངོ་རེ་ཟིན་མི་ཟིན་དང་དགེ་སྡིག་བླང་དོར་གྱི་གནས་རེ་སྦྱོང་སྔ་ཕྱིའི་ཁྱད་པ་དང་། ཡང་སྒོས་སུ་ཕྱག་དད་པས་ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་དགེ་འདུན་པའི་གྲལ་མཇུག་ནས་སྐྱབས་གནས་མཆོད་པའི་ཡུལ་ཞིང་ས་ཁྱད་པར་ཅན་ཡིན་པར་བསམ་བཞིན་ཡོད་པས། སྦྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ལས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་བཏང་ནས་དེ་རྣམས་ཀྱི་དགེ་ངོ་སྡིག་ངོ་རེ་ཤེས་ཐབས་དང་། ཐ་ན་ཡ་རབས་ཀྱི་སྤྱོད་བཟང་ཞིག་ཚུན་ཆོད་ཤེས་ཐབས་བྱེད་པ་སྟེ། གོང་མ་དག་གིས་དམན་པའི་དོན་དེ་ལྟར་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན། དེས་ན་བླ་མ་སེར་མོ་བ་ཞིག་གིས་བྱེད་དགོས་པ་ལས་གཞན་པས་ལས་རྒྱུ་ཞིག་མ་རེད་བསམ་རྒྱུ་ཡོད་པ་མིན། དེས་མ་ཚད་མིའི་མན་དུ་མིག་རིག་ལག་ཟིན་དུ་ཡོད་པ་ནི་དུད་འགྲོ་རྣམས་ཡིན་པས། སྐྱ་སེར་སུ་ཡིན་ཡང་རྔོན་རི་དྭགས་སྒོ་བཤས་ལ་སོགས་པ་མི་དགེ་བའི་ལས་སྣ་རེ་སྤངས་ན་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་འབྱུང་བ་དང་རང་ཉིད་ཀྱིས་བསོད་ནམས་བསགས་པ་ཡིན་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་འབྲེལ་ན་དགེ་རྩ་རྒྱུན་མི་ཆད་པ་དགེ་བ་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་ནས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་འཐོབ་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་ཡང་ཡིན་པས། དུད་འགྲོ་ཞིག་གི་རྣ་ལམ་དུ་མ་ཎི་རྡོག་མ་གཅིག་བཏོན་པ་ཡང་དེ་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ཡིན། ས་སྟོང་ལུང་སྟོང་ཞིག་ཏུ་ཐོན་ཚེ་སྐད་ཆེན་པོར་བྱས་ནས་མ་ཎི་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཚན་བརྗོད་དང་འབུ་སྲིན་ཕྲ་མོ་ཚུན་ཆོད་ཀྱིས་དེ་གོ་སོང་ན་ཐར་བའི་ས་བོན་ཐེབས་པ་ཡིན། གཞན་ཡང་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་མི་འབུམ་ཕྲག་མང་པོ་ཡོད་ས་ཞིག་ནས་མ་ཎི་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཚན་རེ་བརྗོད་པར་བྱས་ནས་དེ་རྣམས་ཀྱི་རྣ་ལམ་དུ་ཐོས་ན་ཕན་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་འབྱུང་བ་ཡིན། གོང་མས་དམན་པའི་དོན་བྱེད་ཤིན་ཏུ་གཅེས་ཞེས་པ་དེའི་གོ་བ་དེ་ལྟར་དུ་བླངས་ན་ཆོག་པ་ཡིན། བདེ་ལེགས་དང་ཕུན་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། གཏན་བདེ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པ་དེ་ཡིན་པ་རེད། དེ་ནི་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུ་དེ་མ་སེམས་ཅན་མེད་ན་འབྱུང་ཐབས་མེད་པ་དང་། མ་སེམས་ཅན་མེད་ན་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཡང་མེད་པ་ཡིན་པས་སོ། །དེས་ན་མ་རྒན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དྲིན་ཤེས་ཤིང་དྲན་པ་དེ་ཤིན་ཏུ་ནས་ཀྱང་གཅེས་པ་དང་། དགྲ་ལ་སོགས་པས་གནོད་པ་བྱས་ན་དེའི་དུས་སུ་བཟོད་པ་སྒོམ་པའི་སྟབས་ལེགས་ཤིག་ལ་ཁེལ་བ་སྟེ། དགྲས་ལོག་སྒྲུབ་བྱས་ཀྱང་ཐུགས་དམ་གྱི་བོགས་འདོན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཡིན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སྤྱིར་སྤྱོད་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལམ་དུ་ཁྱེར་ཤེས་པ་དང་ཁྱད་པར་དུ་ཚུར་གནོད་པ་བྱས་ཀྱང་ཕར་ཕན་འདོགས་དགོས་ཏེ། ཕ་རོལ་པོ་ནི་རྨོངས་པའི་གཞན་དབང་དུ་གྱུར་པའི་སྐྱེ་བ་ཚེ་རབས་མང་པོའི་མ་རྒན་དེ་ལ་སྙིང་རྗེ་ལྷག་ཏུ་བསྐྱེད་པ་དཔེར་ན་མ་གཅིག་ལ་བུ་དགུ་ཡོད་ན་ཐམས་ཅད་ལ་མི་གཅེས་པ་མེད་ཀྱང་ན་བའི་བུ་ལ་ལྷག་པར་དུ་བརྩེ་བ་བཞིན་དུ། ཉོན་མོངས་པའི་ནད་ཀྱི་གདུང་བ་དྲག་པོས་མནར་བ་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་ལྷག་པོར་བྱེད་པ་ཤིན་ཏུ་གཅེས་པ་ཡིན། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་རྙེད་པ་དཀའ་བའི་དུས་སྐབས་ཤིག་གོ །ཡར་མཆོད་ཡུལ་གྱི་ཞིང་ས་རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་ཡིན་པས། རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་མཆོད་པས་ན་ཚོགས་རྫོགས་པ་དང་། ཚོགས་རྫོགས་པས་གཞན་དོན་བྱེད་པའི་ནུས་པ་དང་ལྡན་ཕྱིར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་གཅེས་པ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་དེ་ཡང་རྒྱལ་བ་མཉེས་པའི་མཆོད་པ་ཡིན་པས་ཕན་ཚུན་གོ་བ་ལེན་ཆོག་པ་ཡིན། རང་གི་བདེ་བ་བོར་བའམ་བློས་བཏང་ནས་གཞན་སེམས་ཅན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་སེལ་བ་ལ་བརྩོན་པར་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་ཤིན་ཏུ་ནས་ཀྱང་གཅེས་པ་ཡིན་པ་སྟེ། གླང་རི་ཐང་པ་ངོ་ནག་པས་སེམས་ཅན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ལ་དགོངས་ནས་ཁོང་གི་སྐུ་ཚེ་གང་པོ་རུ་ཞལ་ངོ་འཛུམ་ཙམ་ཡང་བྱེད་མ་མྱོང་བ་ཡིན། དེ་འདྲ་དེའི་སེམས་ཅན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཐུགས་སུ་ཡོད་པའི་དབང་གིས། སེམས་ཅན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་སེལ་ཐུབ་པ་ལ་བདེ་བ་རུ་འཛིན་པ་ཡིན། འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་གཞུང་གི་རྒྱལ་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་སྲོལ་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ། །ད་སྐབས་དང་སྐབས་སུ་ཚིག་གི་འབྲུ་དེད་ནས་ཧང་ཧང་ཙམ་གྱིས་མར་འགྲོ་དུས་འདིའི་གོ་བའི་སྤྱི་ཁོག་སྟོར་བ་དང་མ་ཟིན་པའི་སྐྱོན་འབྱུང་ཉེན་ཡོད་པར་འདུག་པས། འདིའི་དྲུག་ཚན་རེའི་ནང་དུ་རྒྱལ་བའི་ཆོས་མཛོད་ཀྱི་གནད་བསྡུས་ནས་ཡོད་ན་དེ་ཇི་ལྟར་འདུས་པ་དང་། དངོས་ཤུགས་གཉིས་ཀ་ནས་ཇི་ལྟར་བསྟན་པའི་དོན་དེ་སྟོར་རུང་བ་མིན། དེ་ནི་མན་ངག་མཛོད་བཤད་པའི་སྐབས་ཀྱི་མན་ངག་དངོས་དེ་ཡིན། དུས་ཚོད་དང་བསྟུན་པའི་ལྡེབ་གྲངས་ཀྱི་ས་ཆོད་དགོས་དུས་ཚིག་རེའི་ཐོག་ནས་མང་པོ་ཞིག་བཤད་དུ་མི་ལོང་ཡང་། དཔེར་ན་ཤིན་ཏུ་གཅེས་པའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ་ནི་གསུངས་པ་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན། གཅེས་པ་དྲུག་གི་ནང་ན་ཐེག་ཆེན་གྱི་གཞུང་སྲོལ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ནས་གསུངས་འདུག ཐེག་ཆེན་ཟེར་དུས་ཁྱབ་ཆེན་པོ་རྒྱལ་བའི་ཆོས་མཛོད་དེའི་ནང་འདུས་པ་ཞིག་ཡིན་པས། དེའི་འགྲེལ་བ་ལ་པོ་ཏི་བརྒྱ་ཁ་ལོངས་པ་བརྩམས་ན་ཡང་ཆོག་པ་ཡིན། འདིའི་དྲུག་ཚན་འདི་རྣམས་རང་གར་དྲུག་རེ་དྲུག་རེའི་ཁ་ལོངས་པར་བྱས་པ་ཙམ་ཞིག་ག་ལ་ཡིན། གོང་དུ་ཚད་མེད་དྲུག་གསུངས་པ་དེ་དག་གི་སྐབས་སུ་ཞིབ་རྒྱས་སུ་བཤད་པ་མ་བྱུང་བ་ལས། ཚད་མེད་བཞིའི་སྟེང་དུ་དམིགས་པ་དང་དམིགས་མེད་གཉིས་ཀ་བསྣན་ནས་དྲུག་བྱས་པ། འཇུག་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པ་ལག་ཏུ་བླང་། །འཁོར་གསུམ་མི་རྟོག་དམིགས་མེད་ལག་ཏུ་བླང་། །སེམས་བསྐྱེད་སྤེལ་བའི་དོན་ལ་བསླབ་པ་གཅེས། །ཞེས་གསུངས་ནས་ཚད་མེད་བཞི་བོ་དེའི་ཐོག་ཏུ་འཇུག་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པ་ལག་ཏུ་བླང་ཞེས་པ་དེས། ཚད་མེད་སྔ་མ་ལྔ་དེ་ཀུན་རྫོབ་སེམས་བསྐྱེད་ཡིན་པར་བསྟན་པ་དང་། ཕྱི་མ་འཁོར་གསུམ་མི་རྟོག་དམིགས་མེད་ལག་ཏུ་བླང་། །ཞེས་པ་འདིས་དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་བསྟན་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་བདེན་གཉིས་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་ནང་ན་མདོ་ལམ་ཐམས་ཅད་འདུས་པ་དང་། དེ་གསང་སྔགས་ཀྱི་ལམ་དང་སྦྱར་ན་དམིགས་པ་ཅན་གྱིས། མཚན་བཅས་ཐབས་བསྐྱེད་པའི་རིམ་པ་བསྟན་པ་དང་། དམིགས་མེད་དམ་མཚན་མེད་ཀྱིས་ཤེས་རབ་རྫོགས་པའི་རིམ་པ་བསྡུས་ནས། ལམ་རིམ་གཉིས་དང་། དབང་དང་། དམ་ཚིག་དང་། དཀྱིལ་འཁོར་དང་། སྔགས་དང་། ཕྱག་རྒྱ་དང་། མཆོད་པ་དང་། འཕྲིན་ལས་ལ་སོགས་པ་སྔགས་ཀྱི་དེ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དེའི་ནང་དུ་བསྡུས་ནས། ཐ་མའི་ཚིག་གི་ནང་ན་སེམས་བསྐྱེད་སྤེལ་བའི་དོན་ལ་བསླབ་པར་བྱ་གསུངས་པ་དེས། མདོ་སྔགས་ཀྱི་ལམ་ཐམས་ཅད་སེམས་བསྐྱེད་གཅིག་གི་ཁོངས་སུ་བསྡུས་པའི་མན་ངག་གི་དོན་བསྡུས་ཏེ་བཀོད་པ་གསལ་བར་མཛད་པ་ཤ་སྟག་ཡིན། ཐམས་ཅད་ལ་གོ་བ་དེ་ལྟར་དུ་ལེན་དགོས། ངོ་མ་དལ་མོར་བྱས་ཏེ་བཤད་རྒྱུ་ཞིག་ཡིན་ན་ཉིན་རེ་དྲུག་ཚན་བཞི་རེ་ཙམ་གྱི་ཡན་ལ་མ་སོང་བར་བྱས་ན། ཚིག་དོན་གཉིས་ཀའི་འགྲེལ་བ་ཞིབ་མོ་ཞིག་འབྱུང་བར་འདུག་བསམ་པ་ཞིག་རེད། ཀློང་ཆེན་པའི་གཞུང་ཐམས་ཅད་དེ་ལྟར་རེད། མན་ངག་གི་གཞུང་བཤད་དུས་ཚིག་གི་འབྲུ་གནོན་ལོས་དགོས་ཀྱང་དོན་གྱི་འབྲེལ་བཀོད་ནས་སྤྱི་ཆིངས་དང་དགོས་གནད་ཟིན་པར་བྱས་ཏེ། དེ་ཉམས་སུ་ཇི་ལྟར་ལེན་པའི་ལག་ལེན་གྱི་གནད་དང་སྦྲེལ་བ་ནི་གལ་ཆེའི་ནང་གི་དོན་ཆེན་ཡིན་ནོ།།

༣༩༠ བཀའ་དྲིན་ཆེ་བའི་གདམས་པ་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

བཀའ་དྲིན་ཆེ་བའི་གདམས་པ་རྣམ་དྲུག་ནི།།

འཚེ་བས་ཉེན་ནས་ཆོས་དང་ཕྲད་པ་སྟེ།།

ཐར་ལམ་རྙེད་པས་གནོད་བྱེད་བཀའ་དྲིན་ཆེ།།

སྡུག་བསྔལ་ཡིད་དབྱུང་ཆོས་དང་ཕྲད་པ་དེ།།

གཏན་བདེ་རྙེད་པས་སྡུག་བསྔལ་བཀའ་དྲིན་ཆེ།།

མི་མིན་གནོད་པས་ཆོས་དང་འཕྲད་པ་དེ།།

འཇིགས་མེད་རྙེད་པས་འདྲེ་གདོན་བཀའ་དྲིན་ཆེ།།

མི་སོགས་སྡང་བས་ཆོས་དང་འཕྲད་པ་དེ།།

ཕན་བདེ་རྙེད་པས་སྡང་བྱེད་བཀའ་དྲིན་ཆེ།།

རྐྱེན་ངན་དྲག་པོས་ཆོས་དང་འཕྲད་པ་དེ།།

འགྱུར་མེད་ལམ་རྙེད་རྐྱེན་ངན་བཀའ་དྲིན་ཆེ།།

གཞན་གྱིས་བསྐུལ་བས་ཆོས་དང་འཕྲད་པ་དེ།།

སྙིང་པོའི་དོན་རྙེད་སྐུལ་མཁན་བཀའ་དྲིན་ཆེ།།

མཉམ་དུ་དྲིནགཟོ་དགེ་བ་དེ་ལ་བསྔོ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། བཀའ་དྲིན་ཆེ་བའི་གདམས་པ་རྣམ་དྲུག་བཤད་པ་ནི། འཚེ་བས་ཉེན་ནས་ཆོས་དང་ཕྲད་པ། རྗེ་བཙུན་མི་ལ་རས་པ་ལ་ཨ་ཁུ་ཨ་ནེ་གཉིས་ཀྱིས་སྡུག་བཀལ་ནས་མནར་གཅོད་བཏང་བའི་རྐྱེན་གྱིས། དང་པོ་མཐུ་བསླབས་དགྲ་ལ་རྟགས་བསྟན། དེ་ནས་སེར་བ་ཕབ་དགྲ་ཡུལ་དུ་གནོད་པ་བསྐྱལ། དེ་ལྟ་བུའི་སྡིག་སྡུག་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཐུགས་སུན་ནས་འཁོར་བ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་ནས། ལྷོ་གྲོ་བོ་ལུང་གི་དགོན་པར་སྐྱེས་མཆོག་སྒྲ་བསྒྱུར་གྱི་རྒྱལ་བོ་མར་བ་ལོ་ཙཱའི་མདུན་དུ་བཅར་ནས་དཀའ་ཆེན་དཀའ་ཆུང་མང་རབས་སྤྱད་མཐར་ཟབ་མོའི་གདམས་ངག་ཐོབ་ནས་སྐུ་ཚེ་དེར་ཟུང་འཇུག་རྡོ་རྗེ་འཆང་གི་གོ་འཕང་བརྙེས་པ་ལྟ་བུ་དང་། གཞན་ཡང་སྐྱིད་སྐྱིད་བདེ་བདེ་རུ་ཡོད་དུས་སུ་འཁོར་བར་ཞེན་ལོག་དང་ངེས་འབྱུང་སྐྱེ་དཀའ་ཞིང་། མི་འདོད་པ་ཐོག་ཏུ་བབས་ནས་དགྲས་འཇིགས་ཆུས་ཁྱེར་དང་། དགྲ་གྱོད་ཐོག་ཏུ་བབས་ནས་མི་གཅེས་མ་དབང་བའི་མྱ་ངན་གྱིས་ནོན་པ་དང་། ནད་དང་ན་ཚ་རང་གི་ལུས་ཐོག་ཏུ་བྱུང་བ་དང་། མ་ཉེས་ཁ་ཡོག་གི་ངན་ལྷོང་ཕོག་པ་དང་། ལོ་ན་རྒས་རྒུད་དུ་སོང་བ་སོགས་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡོང་བར་ཤོག་ཅེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་སའི་འཚེ་བ་སྣ་ཚོགས་པའི་ཉེན་ཁ་ཐོག་ཏུ་བབ་དུས། བསམ་བློ་ནང་དུ་བསྐོར་ན་དམ་པའི་ཆོས་མ་གཏོགས་པའི་རེ་ས་ཞིག་མེད་པ་དང་། དེ་ཡང་ཐེག་ཆེན་མདོ་སྔགས་ཀྱི་ལམ་བདེ་ཞིང་མྱུར་བ་འདིར་ཞུགས་ནས་ཐར་བའི་བྱང་ཆུབ་སྡུག་བསྔལ་མེད་པའི་གཏན་བདེ་ཞིག་ཟིན་དགོས་འདུག་བསམས་པའི་ངེས་འབྱུང་རྣམ་དག་གིས་རྒྱུད་བསྐུལ། རང་ཅི་འདྲ་བ་རོགས་ཀྱང་ཡིན་པར་ཤེས་ནས་སྙིང་རྗེས་དྲངས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱང་སྐྱེས་ནས་ཐར་ལམ་རྣམ་དག་ཅིག་ཟིན་ཡོང་བ་ཡིན། དེ་དུས་བཀའ་དྲིན་སུ་ཆེ་བ་རེད་ཟེར་ན་གནོད་བྱེད་བཀའ་དྲིན་ཆེ་བ་ལས་གཉེན་ཉེ་བ་བཀའ་དྲིན་ཆེ་བ་མིན་ཏེ། འཇམ་པོའི་ཐབས་བཀོད་ལ་བརྟེན་འཁོར་བའི་འདམ་དུ་སླར་ཡང་འཕེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་དགྲས་འཚེ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་དང་ཕྲད་པས་དགྲ་བཀའ་དྲིན་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །སྤྱིར་ན་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་སེམས་ཤེས་པ་ཞིག་ཡིན་དུས་དེས་ཡིད་འབྱུང་བ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་། སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཐོག་ཏུ་བབས་ནས་ཕ་མ་སྤུན་སྲིང་གྲོགས་དགའ་མཛའ་དེ་དག་ལ་གློ་བུར་དུ་འཆི་བདག་གི་ཞགས་པ་ཐེབས་ནས་ཡུན་རིང་འགྲོགས་པའི་དབང་མེད་པར་ཤི་གསོན་སྣང་བ་སོ་སོ་བྲལ་ཚེ། འདི་སྣང་སྐད་ཅིག་མའི་བདེ་སྐྱིད་འདི་རྟག་བརྟན་མེད་པར་སེམས་དཔའི་ཡིད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ལུས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བས་བརྒྱ་འགྱུར་དུ་ཆེ་བ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་སྡུག་བསྔལ་ཆེ་བའི་སྐབས་དེར་སེམས་ཡོད་ཀྱི་མི་ཞིག་ཡིན་ཚེ། ང་དང་འདྲ་བར་གཅེས་དགུ་དམར་དགུ་དག་དང་ཁ་བྲལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དྲག་པོ་ཉམས་སུ་མྱོང་མཁན་ནི་གྲངས་ཀྱིས་མི་ཆོད་པ་ཡོད་ཅིང་། དེ་དག་དང་བཅས་པའི་རང་གཞན་གཉིས་ཀས་གཏན་བདེ་ཐོབ་ནས། ཕྱིན་ཆད་སྡུག་བསྔལ་འདི་ལྟ་བུ་གཏན་དུ་མྱོང་མི་དགོས་པའི་ཆེད་དུ་ཐར་ལམ་རྣམ་དག་ཅིག་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ་སྙམ་ནས་གཏན་བདེ་རྙེད་པ་ཡིན་པས། སྐྱིད་ན་མི་དགའ་སྡུག་ན་དགའ། ཞེས་གསུངས་པ་ནི་ཐུགས་མད་པ་སྟེ། སྐྱིད་ན་མི་དྲན་དགུ་དྲན་འདོད་པས་ཆོག་མི་ཤེས་ནས་རང་གཞན་མི་བདེ་བའི་རྒྱུ་བསྒྲུབས་པ་དང་། སྡུག་ན་སྡུག་བསྔལ་ལམ་དུ་ཁྱེར། ལྟས་ངན་གཡང་དུ་བླངས། རྐྱེན་ངན་གྲོགས་སུ་བསྒྱུར་ནས་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་ཡིན་པས་སྡུག་བསྔལ་བཀའ་དྲིན་ཆེ་བའོ། །མི་མིན་ལྷ་འདྲེའི་གནོད་པ་བྱུང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་དམ་ཆོས་བདུད་ཀྱི་གཅོད་ཡུལ་ཟབ་མོ་དང་འཕྲད་པས། ཡུམ་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་དགོངས་དོན་རྟོགས་ནས་ནང་སྙེམས་བྱེད་ཀྱི་བདུད་ཚོགས་བཅོམ་ནས་འཇིགས་པ་མེད་པའི་དཔའ་གདེང་རྙེད་པས་ན་འདྲེ་གདོན་བཀའ་དྲིན་ཆེ་བ་དང་། མི་ལ་སོགས་པས་སྡང་ནས་སྡུག་པོར་བཏང་བས་ངེས་འབྱུང་སྐྱོ་ཤས་སྐྱེས་ནས་ཆོས་དང་འཕྲད་པ་དེ། རྐྱེན་དེའི་དབང་གིས་ཕན་དང་བདེ་བའི་ལམ་རྙེད་པས་ན་སྡང་བྱེད་དེ་དག་བཀའ་དྲིན་ཆེ་བ་དང་། གོང་དུ་བཤད་པ་ལྟ་བུའི་མི་འདོད་པ་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་དུ་བཅོས་སུ་མེད་པའི་ནད་མཛེ་ནད་ལྟ་བུ་ཞིག་ལུས་ཐོག་ཏུ་བྱུང་བ་ལྟ་བུའི་རྐྱེན་ངན་དྲག་པོའི་དབང་གིས་ཆོས་དང་འཕྲད་པ་དང་དེའི་དབང་གིས་འགྱུར་མེད་ཐར་བའི་ལམ་རྙེད་པ་དང་། རྐྱེན་དེ་མ་བྱུང་ན་མི་རྙེད་པ་ཡིན་པས་རྐྱེན་ངན་དེ་དག་བཀའ་དྲིན་ཆེ་བ་དང་། གཞན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ནམ་མིན་ཡང་ཆོས་མཐུན་གྱི་གྲོགས་བཟང་པོ་ཕ་མ་ཉེ་འབྲེལ་ཡ་རབས་དམ་ཆོས་ལ་བློ་དཀར་མཁན་དེ་དག་གིས་བསྐུལ་བ་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་དམ་པའི་ཆོས་དང་འཕྲད་པ་དེ། ཟབ་དོན་སྙིང་པོའི་དོན་རྙེད་པ་ཡིན་པས་བློ་སྣ་ཆོས་ཕྱོགས་སུ་སྐུལ་མཁན་དེ་ཚོ་བཀའ་དྲིན་ཆེ་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་དྲིན་ཅན་དེ་དག་ལ་མཉམ་དུ་དྲིན་གཟོས་ནས་རང་ཉིད་ཀྱིས་བསྒྲུབས་པའི་དགེ་རྩ་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལ་བསྔོ་བར་བྱའོ།།

༣༩༡ འཚེ་བ་ལམ་སློང་གཏན་ཚིགས་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

འཚེ་བ་ལམ་སློང་གཏན་ཚིགས་རྣམ་དྲུག་ནི།།

གནོད་པའི་སྐྱབས་གནས་བླ་མ་ཕྲད་ཕྱིར་དང༌།།

སྡུག་བསྔལ་སྐྲག་ནས་ཆོས་ལ་འཇུག་ཕྱིར་དང༌།།

ཚད་མེད་གཅིག་སྐྱེས་སེམས་བསྐྱེད་འཕེལ་ཕྱིར་དང་།།

སེམས་ཅན་དོན་སྦྱངས་བསག་སྦྱོང་བརྩོན་ཕྱིར་དང༌།།

རང་ངོ་བལྟས་པས་རྟོགས་པ་བསྐྱེད་ཕྱིར་དང༌།།

ས་ལམ་ཡོན་ཏན་གོང་དུ་འཕེལ་ཕྱིར་དང༌།།

དགེ་ལ་བསྐུལ་ཕྱིར་གནོད་འཚེ་དང་དུ་བླང༌།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། འཚེ་བ་དང་གནོད་པ་གང་བྱུང་ལམ་སློང་གི་གཏན་ཚིགས་རྣམ་པ་དྲུག་ནི། གནོད་པ་མེད་ན་སྐྱབས་གནས་མི་འཚོལ་ཞིང་གནོད་པ་ཡོད་པས་འཇིགས་དད་གཉིས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིན་པས། དཀོན་མཆོག་ཀུན་འདུས་ཀྱི་ངོ་བོ་བླ་མ་ཕྲད་པའི་ཕྱིར་དུ། གནོད་འཚེ་གང་བྱུང་ནའང་དང་དུ་བླང་དགོས་པ་དང་། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སྐྲག་ནས་དམ་པའི་ཆོས་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དུ། གནོད་འཚེ་གང་བྱུང་དང་དུ་བླང་བ་དང་། ཚད་མེད་རྣམ་བཞིའི་ནང་ནས་གཅིག་སྐྱེས་ཀྱང་སེམས་བསྐྱེད་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ན་གནོད་འཚེ་དང་དུ་བླང་བར་བྱ་དགོས་པ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པ་ལ་སྦྱངས་པའི་ཚོགས་བསགས་སྒྲིབ་སྦྱོང་ལ་བརྩོན་པའི་ཕྱིར་ཡང་གནོད་འཚེ་གང་བྱུང་དང༌དུ་བླང་བ་དང་། སེམས་ཉིད་ཀྱི་རང་ངོ་བལྟས་པས་ཉམས་དང་རྟོགས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་གནོད་འཚེ་གང་བྱུང་དང༌དུ་བླང་བ་དང་། རྟོགས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་གོམས་པའི་འབྲས་བུ་ས་ལམ་གྱི་ཡོན་ཏན་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བའི་ཕྱིར་དུ་ཡང་གནོད་འཚེ་དང༌དུ་བླང་བར་བྱ་བ་སྟེ། མདོར་ན་སེམས་ཅན་གཞན་དགེ་བ་ལ་བསྐུལ་ཕྱིར་ལ་སོགས་པའི་གཞན་དོན་གྱི་ཆེད་དུ་གནོད་འཚེ་གང་བྱུང་དང་དུ་བླང་བར་བྱའོ།།

༣༩༢ གཞན་དོན་བསྒྲུབས་པའི་ཕན་ཡོན་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

གཞན་དོན་བསྒྲུབས་པའི་ཕན་ཡོན་རྣམ་དྲུག་ནི།།

འཇིགས་ཀུན་བསྐྱབ་པའི་སྐྱེལ་མ་བྱེད་པ་དང༌།།

གདོན་བགེགས་རྣམས་ཀྱི་སྲུང་བ་བྱེད་པ་དང༌།།

འདུ་བའི་ནད་སེལ་སྨན་པ་བྱེད་པ་དང༌།།

བར་ཆད་བདུད་སེལ་དཔའ་བོ་བྱེད་པ་དང༌།།

ལས་དང་ཉོན་མོངས་རྩད་ནས་གཅོད་པ་དང༌།།

ཚོགས་གཉིས་རྫོགས་ནས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་སྟེ།།

དཔག་མེད་ཕན་ཡོན་ནམ་མཁའི་དབྱིངས་བཞིན་ནོ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། གཞན་དོན་བསྒྲུབས་པའི་ཕན་ཡོན་རྣམ་དྲུག་སྟེ། དེ་ཡང་གནས་སྐབས་ཚེ་འདིའི་འཇིགས་པ་དགྲ་ཇག་ཆོམ་རྐུན་ནད་དང་དབུལ་ཕོངས་སོགས་ལས་བསྐྱབས་ནས་སྐྱེལ་མ་བྱེད་པ་དང་། མཐར་ཐུག་སྲིད་ཞིའི་རྒུད་པ་མཐའ་དག་ལས་བསྐྱབས་ནས་ཕན་བདེ་སྒྲུབ་པའི་ཕན་ཡོན་རྣམས་བསྟན་པ་སྟེ། གཞན་དོན་སྒྲུབ་པའི་དབང་གིས་རང་ཉིད་ཆུ་འཕྲང་ཆོམ་རྐུན་ལ་སོགས་པ་འཇིགས་པ་ཀུན་ལས་སྐྱོབ་པའི་སྐྱེལ་མ་བྱེད་པ་དང༌། མི་མིན་གྱི་འཚེ་བ་གདོན་དང་བགེགས་ཀྱི་རིགས་རྣམས་ཀྱི་གནོད་པ་མི་ཚུགས་པའི་ཐབས་སུ་གསང་སྔགས་དང་རིག་སྔགས་ཀྱིས་སྲུང་བ་བྱེད་པ་སྟེ། སྤྱིར་ན་གདོན་བགེགས་ཀྱི་རིགས་སུ་གྱུར་བའི་ལྷ་འདྲེ་མཐུ་བོ་ཆེ་དེ་རྣམས་རྒྱོབ་རྒྱོབ་སོད་སོད་ཧཱུྃ་ཧཱུྃ་ཕཊ་ཕཊ་ཀྱིས་ཁ་ནས་ངར་སྐད་བསྒྲགས་པ་ཙམ་གྱིས་ལྟ་དགོངས་ཏིང་འཛིན་མེད་ན་འདུལ་མི་ནུས་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་གཞན་སེམས་ཤེས་པའི་མངོན་ཤེས་ཡོད་པས་དེའི་ཁོག་ན་ཅི་ཡོད་ཤེས་འགྲོ་བ་ཡིན། དེ་བས་གཞན་ཕན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་ནས་བྱམས་དང་སྙིང་རྗེས་ཆོས་བཤད་བཀའ་བགོ་སོགས་བྱས་ན་དེ་རྣམས་ཀྱིས་གནོད་པ་མི་བྱེད་པའི་ཐོག་ཏུ་སྲུང་བ་བྱེད་པ་ཡིན། འབྱུང་བཞིའི་ཁམས་འཁྲུགས་པའི་འདུ་བའི་ནད་སེལ་ཐབས་སུ་སྨན་པ་བྱས་ནས་དེའི་ནད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། བསམ་པ་བཟང་ན་འདུ་བའི་ནད་སེལ་བའི་སྐུ་རིམ་ཞབས་བརྟན་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་ཆོས་མིན་ནག་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་བར་ཆད་ཀྱི་བདུད་སེལ་བའི་དཔའ་བོ་བྱེད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བ་དེ་རྒྱུ་ཀུན་འབྱུང་ལས་ཉོན་གྱིས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ཕྱིར་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་རྩད་ནས་གཅོད་པ་དང༌། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་རྫོགས་ནས་བླ་ན་མེད་པ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རླབས་ཆེན་གྱི་སྤྱོད་པ་དེ་དག་སྤྱད་ན་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཕན་ཡོན་ནམ་མཁའི་དབྱིངས་བཞིན་དུ་ཕ་མཐའ་གཞལ་དུ་མེད་པའོ། །དེ་ཡང་བསམ་པ་བཟང་ན་འདུ་བའི་ནད་སེལ་བའི་སྐུ་རིམ་ཞབས་བརྟན་དུ་འགྱུར་བ་སོགས་གོང་དུ་བཤད་པ་ལྟར། འུ་ཚོས་དམ་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པ་ནི་ད་སྔོན་ཚོགས་མ་བསགས་སྒྲིབ་པ་མ་སྦྱངས་ནས་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་གནས་སུ་སྡུག་བསྔལ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་མྱོང་བ་ཡིན། ད་དམ་པའི་ལྷ་ཆོས་ལ་བརྟེན་པའི་ཚོགས་བསགས་སྒྲིབ་སྦྱོང་བྱས་ནས་སྡུག་བསྔལ་མེད་པའི་གཏན་བདེ་ཞིག་ཐོབ་དགོས་སྙམ་པ་ནི་ཆོས་སྒྲུབ་པའི་དམིགས་ཡུལ་ཡིན། དེས་ན་ཚོགས་གཉིས་བསགས་པ་ལ་གཞན་དོན་སྒྲུབ་པ་ལས་ལྷག་མེད་པ་དང་། གཞན་དོན་སྒྲུབ་པ་ནི་གཞན་ཕན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་མི་འབྲལ་བའི་དབང་གིས་བྱུང་བ་ཡིན། འོན་ཀྱང་ངའི་ཚོགས་རྫོགས་པའི་དོན་དུ་གཞན་དོན་བྱེད་དགོས་ལ། གཞན་དོན་མ་བསམས་དུས་ཚོགས་དེ་རྫོགས་པ་མ་རེད་བསམས་ནས་ཁ་གཞན་དོན་དུ་ཡོད་ཀྱང་དོན་རང་དོན་དུ་སོང་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་རྒྱབ་འགལ་བ་ཡིན་ཏེ། ཉན་རང་རྣམས་ཀྱིས་གཞན་དོན་གཏན་ནས་མི་མཛད་པ་ཞིག་ག་ལ་ཡིན། དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྫུ་འཕྲུལ་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་དོན་བསྒྲུབས་རབས་གསུངས་ཡོད། འོན་ཀྱང་ཕུགས་རང་ཉིད་ཀྱི་ཞི་བདེ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་འདུན་པ་དེ་དང་མ་བྲལ་བས། ཐེག་ཆེན་བཅོས་མིན་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ཐུབ་མེད་པ་ཡིན། དེས་ན་རང་དོན་གཏན་ནས་མེད་པའི་གཞན་ཕན་ལྷག་པའི་བསམ་པས་ཀུན་ནས་བསླངས་ན་ཕན་ཡོན་དེ་ལྟར་ཆེ་བའོ།།

༣༩༣ རབ་ཏུ་བསྔགས་པའི་ཕན་ཡོན་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

རབ་ཏུ་བསྔགས་པའི་ཕན་ཡོན་རྣམ་དྲུག་ནི།།

སྡིག་ཆེན་མ་ལུས་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་དང༌།།

སངས་རྒྱས་ཅན་གྱིས་བསྔགས་པར་འགྱུར་བ་དང༌།།

འཁོར་བ་སྤང་ཞིང་ཕན་བདེ་འགྲུབ་པ་དང་།།

རྒྱལ་སྲས་ས་ཐོབ་མཆོད་སྡོང་འགྱུར་བ་དང༌།།

ཚད་མེད་འགྲོ་བའི་དེད་དཔོན་འགྱུར་བ་དང༌།།

གནས་སྐབས་མཐར་ཐུག་དོན་གཉིས་ཕུན་སུམ་ཚོགས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པས་རབ་ཏུ་བསྔགས་པའི་ཕན་ཡོན་རྣམ་པ་དྲུག་པོ་དེ་གང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་ན་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་གྱིས་ལོ་སྟོང་གི་མུན་པ་ཡིན་ཡང་འཇོམས་པ་བཞིན་དུ་ཐོག་མེད་ནས་བསགས་པའི་སྡིག་ཆེན་མ་ལུས་པ་སྐད་ཅིག་གཅིག་གིས་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཕྱོགས་བཅུ་དུས་གསུམ་ན་བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་མངའ་བ་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྟོད་ཅིང་བསྔགས་པར་འགྱུར་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེས་འཁོར་བ་སྤངས་ཤིང་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་འགྲུབ་པ་དང་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་སྐྱེས་གྱུར་ན་སྐད་ཅིག་གིས། །འཁོར་བའི་བཙོན་རར་བསྡམས་པའི་ཉམ་ཐག་རྣམས། །བདེ་གཤེགས་རྣམས་ཀྱི་སྲས་ཞེས་བརྗོད་བྱ་ཞིང་། །འཇིག་རྟེན་ལྷ་མིར་བཅས་པས་ཕྱག་བྱར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ། རྒྱལ་སྲས་ཀྱི་ས་སྟེ་གོ་ས་ཐོབ་ནས་ཆོས་ཀྱི་མཆོད་སྡོང་དུ་འགྱུར་བ་དང༌། ད་ལྟའི་སྐབས་སུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྐྱེས་པའི་ཕན་ཡོན་གྱིས་སྐྱེ་བ་ཕྱི་མ་རྣམས་སུ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དེ་དང་མི་འབྲལ་བར་སེམས་བསྐྱེད་རྒྱ་ཇེ་ཆེར་འགྱུར་ཞིང་། དེའང་འཕེན་པའི་སྟོབས་དང་། དཀར་བོ་ས་བོན་གྱི་སྟོབས་དང་། སུན་འབྱིན་པའི་སྟོབས་དང་། སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་དང་། གོམས་པའི་སྟོབས་ཏེ་སྟོབས་ལྔ་བོ་ཚང་བ་གལ་ཆེ་བ་དང་། ཚད་མེད་མཐའ་ཡས་པའི་འགྲོ་ཁམས་རྒྱ་མཚོའི་ལམ་ཁྲིད་པའི་དེད་དཔོན་དམ་པར་འགྱུར་བ་དང༌ནི། གནས་སྐབས་དང་མཐར་ཐུག་གི་དོན་གཉིས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འགྲུབ་ནུས་པ་ཡིན་ནོ།།

༣༩༤ གནས་ལུགས་གཏན་ལ་དབབ་པའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

གནས་ལུགས་གཏན་ལ་དབབ་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

གནས་ལུགས་འགྱུར་མེད་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་དང༌།།

མི་གཡོ་འགག་མེད་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུ་དང༌།།

རྟོག་མེད་འདོད་འབྱུང་ནོར་བུ་ལྟ་བུ་དང༌།།

རྐྱེན་གྱིས་ཐ་དད་ག་བུར་ལྟ་བུ་དང༌།།

གསལ་སྟོང་རྙོག་མེད་མེ་ལོང་ལྟ་བུ་དང༌།།

ཀུན་ཁྱབ་ཕྱོགས་མེད་ཏིལ་མར་ལྟ་བུ་དང༌།།

རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་གཏན་ལ་དབབ་པ་གཅེས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ལུགས་ཆོས་ཉིད་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་བཞུགས་ཚུལ་གཏན་ལ་དབབ་པའི་ཆོས་དྲུག་དེ་གང་ཡིན་ན། གཞིའི་གནས་ལུགས་ཡེ་ནས་འགྱུར་བ་མེད་པ་རྒྱ་ཆད་ཕྱོགས་ལྷུང་དང་བྲལ་བ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་དང༌། མི་གཡོ་འགག་པ་མེད་པ་འཕེལ་འགྲིབ་དང་བྲལ་བའི་བྲི་གང་མེད་པ་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུ་དང༌། རྟོག་པ་མེད་ཀྱང་འགྲོ་བའི་ཁམས་ལ་དགོས་འདོད་འབྱུང་བ་འདོད་འབྱུང་ནོར་བུ་ལྟ་བུ་དང༌། འཁྲུལ་མ་འཁྲུལ་རྐྱེན་གྱིས་ཐ་དད་དུ་བསྒྱུར་བ་ག་བུར་ལྟ་བུ་དང༌། སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་སེམས་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་དེ་གསལ་སྟོང་རྙོག་པ་མེད་པ་མེ་ལོང་དྭངས་པའི་དཀྱིལ་ལྟ་བུ་དང༌། གཞི་རྒྱུད་རང་བཞིན་གྱི་ཡེ་ཤེས་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་དེས་ཀུན་ལ་ཁྱབ་ཅིང་ཕྱོགས་དང་རིས་སུ་མ་ཆད་པ་དཔེར་ན་ཏིལ་མར་ལྟ་བུ་སྟེ། རྒྱུད་བླ་མ་ལས་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དེ་དཔེ་རྣམ་པ་དགུའི་སྒོ་ནས་བཤད་པ་དང་། ཆོས་དབྱིངས་བསྟོད་པའི་ནང་ནས་དཔེ་རྣམ་པ་དྲུག་གི་སྒོ་ནས་བཤད་ཡོད་ཅིང་། འདིའི་སྐབས་སུའང་གནས་ལུགས་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་དེ་དཔེ་རྣམ་པ་དྲུག་གིས་བཤད་པ་སྟེ། དེས་གནས་ལུགས་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་ཆོས་དྲུག་དཔེ་དྲུག་དང་སྦྲགས་ནས་མདོར་བསྟན་ནས། ད་འདི་ནས་མར་རེ་རེ་བཞིན་དུ་ཆོས་དྲུག་དྲུག་གི་མཐུན་དཔེ་དང་སྦྱར་ནས་རྒྱས་པར་བཤད་པ་སྟེ།

༣༩༥ དང་པོ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

དང་པོ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

ཕྱོགས་ལྷུང་མེད་པས་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་དང༌།།

རྒྱ་ཆད་མེད་པས་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་དང༌།།

ཡངས་དོག་མེད་པས་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་དང༌།།

མཐོ་དམན་མེད་པས་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་དང༌།།

ཁ་དོག་དབྱིབས་མེད་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་དང༌།།

འཁོར་འདས་ཀུན་འབྱུང་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའོ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། གོང་ནས་གནས་ལུགས་འགྱུར་མེད་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་དང་གསུངས་པ་དེ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ། དང་པོ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་ཆོས་དྲུག་གི་ཐོག་ནས་བཤད་ན། གནས་ལུགས་མ་བཅོས་པའི་དོན་དེ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་ལྷུང་བ་མེད་པས་དཔེ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་དང༌། ཡང་རྒྱ་གར་ཡང་ཆད་པ་མེད་པས་ཀྱང་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་དང༌། ཆོས་དབྱིངས་མཉམ་པ་ཆེན་པོ་རུ་ཡངས་དོག་མེད་པ་ཡིན་པས་ཀྱང་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་དང༌། དེ་ལ་མཐོ་དམན་གྱི་ཕྱོགས་སུ་ལྷུང་བ་དང་རིས་སུ་ཆད་པའི་གུ་ཡངས་དོག་མེད་པས་ན་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་དང༌། མཚན་མའི་ཆོས་ལས་རིང་དུ་འདས་པས་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་སོགས་མེད་པས་ཀྱང་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་དང༌། མེད་ལས་ཅི་ཡང་འབྱུང་བ་འཁོར་འདས་ཀུན་འབྱུང་བའི་གཞིར་གྱུར་བས་ན་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་སྟེ། ནམ་མཁའ་སྤྲིན་ལ་མ་ལྟོས་ཀྱང་སྤྲིན་ནམ་མཁར་ལྟོས་པའི་དཔེ་ལ་སོགས་པའི་གོ་དོན་དང་གཅིག་གོ།

༣༩༦ གཉིས་པ་རྒྱ་མཚོ་འདྲ་བའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

གཉིས་པ་རྒྱ་མཚོ་འདྲ་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

གནས་ལུགས་ཡངས་ཤིང་རྒྱ་ཆེ་རྒྱ་མཚོ་འདྲ།།

དངོས་མེད་ཟང་ཐལ་གཏིང་ཟབ་རྒྱ་མཚོ་འདྲ།།

བློ་ཡིས་དཔག་དཀའ་ཚད་མེད་རྒྱ་མཚོ་འདྲ།།

མཐའ་གཉིས་མི་གཡོ་དྭངས་པ་རྒྱ་མཚོ་འདྲ།།

ཀློང་ཡངས་མ་འགགས་རང་གསལ་རྒྱ་མཚོ་འདྲ།།

རྟོག་པའི་རྦ་རླབས་རང་གྲོལ་རྒྱ་མཚོ་འདྲ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། གོང་ནས་མི་གཡོ་འགག་མེད་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུ་དང་ཞེས་གསུངས་པས་གཉིས་པ་རྒྱ་མཚོ་འདྲ་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ལུགས་དེ་ཡངས་ཤིང་རྒྱ་ཆེ་བ་གཡོ་འགུལ་མེད་པ་ཡིན་པས་ན་རྒྱ་མཚོ་དང་འདྲ། འདི་ཡིན་གྱི་ངོས་གཟུང་ས་མེད་པ་དངོས་མེད་ཟང་ཐལ་གཏིང་དཔོག་པ་དཀའ་བས་ན་གཏིང་ཟབ་རྒྱ་མཚོ་དང་འདྲ། སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་གཉིས་འཛིན་གྱི་བློ་ཡིས་དཔག་ཅིང་གཞལ་དཀའ་བ་ཚད་མེད་པ་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་དང་འདྲ། འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐའ་འམ་རྟག་ཆད་ཀྱི་མཐའ་གཉིས་ལ་མི་གནས་པས་མི་གཡོ་དྭངས་པའི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་དང་འདྲ། ཀུན་ཤོང་རྒྱ་ཆེན་ཁྱོན་ཡངས་ཀྱི་ཀློང་ཡངས་ཤིང་མ་འགགས་པར་རང་གསལ་འཆར་བ་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་དང་འདྲ། རྒྱ་མཚོའི་རྦ་རླབས་རྒྱ་མཚོར་ཐིམ་པ་བཞིན་དུ་རྟོག་པའི་རྦ་རླབས་རིག་པའི་ངང་དུ་རང་གྲོལ་བས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་དང་འདྲའོ།།

༣༩༧ གསུམ་པ་ནོར་བུ་འདྲ་བའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

གསུམ་པ་ནོར་བུ་འདྲ་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

རྟོག་མེད་དགོས་འདོད་འབྱུང་བས་ནོར་བུ་འདྲ།།

བྱུང་ཡང་ཕྱོགས་ལྷུང་མེད་པས་ནོར་བུ་འདྲ།།

གནས་ལུགས་རང་བཞིན་དག་པས་ནོར་བུ་འདྲ།།

རྩལ་ལས་རྒྱན་དུ་ཤར་བས་ནོར་བུ་འདྲ།།

དྭངས་གསལ་སྤྲོས་པ་མེད་པས་ནོར་བུ་འདྲ།།

ཐམས་ཅད་དབྱིངས་གཅིག་རང་བཞིན་ནོར་བུ་འདྲ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། གསུམ་པ་ནོར་བུ་འདྲ་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི། གནས་ལུགས་མ་བཅོས་པའི་དོན་ཆོས་དབྱིངས་ཀུན་ཁྱབ་འདུས་མ་བྱས་པའི་བདག་ཉིད་དེ་ནི་མཚན་མར་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་མེད་བཞིན་དུ་སྣ་ཚོགས་འགྲོ་བའི་ཉེར་འཚོའི་དགོས་འདོད་འབྱུང་བས་ན་ནོར་བུ་དང་འདྲ། བྱུང་ཡང་དགོས་འདོད་འདི་འབྱུང་བ་དང་འདི་མི་འབྱུང་གི་ཕྱོགས་ལྷུང་མེད་པས་ཀྱང་ནོར་བུ་དང་འདྲ། གནས་ལུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡེ་ནས་དག་ཅིང་གསལ་བས་ན་ནོར་བུ་དང་འདྲ། རྩལ་ལམ་ནུས་པའི་རོལ་བ་ལས་སྣ་ཚོགས་པའི་རྒྱན་དུ་ཤར་བས་ཀྱང་ནོར་བུ་དང་འདྲ། དེའི་རང་བཞིན་དྭངས་གསལ་མཚན་མའི་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བ་སྤྲོས་པ་ཉེ་བར་ཞི་བ་ཡིན་པས་ན་ནོར་བུ་དང་འདྲ། སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་ཡང་ཐམས་ཅད་དབྱིངས་གཅིག་གི་རང་བཞིན་དུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ནོར་བུ་དང་འདྲ་ཞིང་ཆོས་མཚུངས་པའོ།།

༣༩༨ བཞི་བ་ག་བུར་འདྲ་བའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

བཞི་བ་ག་བུར་འདྲ་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

མ་རྟོགས་འཁོར་བ་འབྱུང་བས་ག་བུར་འདྲ།།

རིགས་དྲུག་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བས་ག་བུར་འདྲ།།

རྟོགས་ནས་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བས་ག་བུར་འདྲ།།

སྐུ་གསུམ་ཞི་བདེ་འགྲུབ་པས་ག་བུར་འདྲ།།

གཞི་ལ་གཉིས་ཀ་མེད་པས་ག་བུར་འདྲ།།

རྐྱེན་གྱིས་ཐ་དད་སྣང་བས་ག་བུར་འདྲ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། བཞི་པ་ག་བུར་འདྲ་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི། ག་བུར་དེ་རྐྱེན་སྣ་ཚོགས་དང་འཕྲད་པས་ནུས་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་འགྱུར་བའི་བྱེད་ལས་སྣ་ཚོགས་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ཡིན་པ་བཞིན་དུ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འདི་རྟོགས་དང་མ་རྟོགས་པའི་དབང་གིས་འཁོར་འདས་སྣ་ཚོགས་སུ་འབྱུང་བ་དེ་མཚོན་པ་སྟེ། གཞི་དང་འཁྲུལ་ཚུལ་ཁྱབ་ཚུལ་དང་གསུངས་པ་ལྟར་དུ། གཞི་ཀུན་ཁྱབ་ཆོས་དབྱིངས་ཆེན་པོ་ལས་རྐྱེན་འཁྲུལ་བའི་སྣང་བ་ཤར་ནས་མ་རྟོགས་འཁོར་བ་འབྱུང་བས་ན་སྨན་ག་བུར་དང་འདྲ། འཁྲུལ་སྣང་རགས་པ་དེ་ཉིད་ཆེས་ཆེར་བརྡོལ་བས་ན་རིགས་དྲུག་གི་སྡུག་བསྔལ་རགས་པ་མྱོང་བ་ཡིན་པས་ན་ག་བུར་དང་འདྲ། གཞི་མ་འཁྲུལ་བ་ལ་དེ་ལྟ་བུར་རྟོགས་ནས་རྟོགས་པའི་རྐྱེན་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བས་ན་ག་བུར་དང་འདྲ། གྲོལ་ཆའི་ཆོས་སྐུ་དེ་ཉིད་སྐུ་གསུམ་ལྷུན་འགྲུབ་ཀྱི་ཞི་བདེ་རུ་འགྲུབ་པས་ན་ག་བུར་དང་འདྲ། གཞི་ལ་འཁོར་འདས་གཉིས་ཀ་མེད་པས་དོན་ལ་ཅི་ཡང་མ་གྲུབ་པ་ཡང་ག་བུར་དང་འདྲ། གཞི་ལ་གཉིས་སུ་མེད་ཀྱང་རྐྱེན་ཐ་དད་ཀྱིས་སྣང་ཚུལ་ཐ་དད་དུ་སྣང་བས་ཀྱང་ག་བུར་འདྲ་བའོ།།

༣༩༩ ལྔ་པ་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

ལྔ་པ་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

གནས་ལུགས་གཞི་ནས་གསལ་བས་མེ་ལོང་འདྲ།།

སྒྲིབ་གཡོགས་གཡའ་དང་བྲལ་བས་མེ་ལོང་འདྲ།།

རོལ་བ་འགག་མེད་འཆར་བས་མེ་ལོང་འདྲ།།

མཚན་ཉིད་གཉིས་སུ་མེད་པས་མེ་ལོང་འདྲ།།

རྟོག་མེད་ངང་དྭངས་གནས་པས་མེ་ལོང་འདྲ།།

རང་གསལ་ཡེ་ནས་དག་པས་མེ་ལོང་འདྲ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ལྔ་པ་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཆོས་དྲུག་ནི། གནས་ལུགས་རང་གི་ངོ་བོ་གཞི་ནས་གསལ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་པས་ན་མེ་ལོང་དང་འདྲ། དེ་ལ་སྒྲིབ་གཡོགས་ཀྱི་གཡའ་དང་བྲལ་བས་ཀྱང་མེ་ལོང་དང་འདྲ། མེ་ལོང་གི་ངོར་གཟུགས་བརྙན་ཅི་ཡང་འཆར་ཆོག་པ་ལྟར་དུ་རོལ་བ་འགག་མེད་དུ་འཆར་བས་ཀྱང་མེ་ལོང་དང་འདྲ། མཚན་ཉིད་བཟང་ངན་གཉིས་སུ་མེད་པས་ཀྱང་མེ་ལོང་དང་འདྲ། མེ་ལོང་གི་ངོར་གཟུགས་བརྙན་གང་ཤར་ཡང་མེ་ལོང་ལ་རྣམ་རྟོག་མེད་པ་ལྟར་དུ་ཆོས་དབྱིངས་རྟོག་མེད་ངང་དྭངས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡེ་ནས་འགྱུར་བ་མེད་པར་གནས་པས་མེ་ལོང་དང་འདྲ། གནས་ལུགས་རང་གསལ་ལ་ཡེ་ནས་མ་དག་པའི་ཆ་ཙམ་གྱིས་མ་གོས་ཤིང་དག་མ་དག་གཉིས་སུ་མ་གྲུབ་པར་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པས་ན་མེ་ལོང་དང་འདྲའོ།།

༤༠༠ དྲུག་པ་ཏིལ་མར་འདྲ་བའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

དྲུག་པ་ཏིལ་མར་འདྲ་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

སེམས་ཅན་སངས་རྒྱས་ཁྱབ་པས་ཏིལ་མར་འདྲ།།

རྒྱུ་འབྲས་སྐྱེ་ཤི་སྣང་བས་ཏིལ་མར་འདྲ།།

སེམས་ཉིད་ཡུལ་ལ་སྣང་བས་ཏིལ་མར་འདྲ།།

ཡུལ་རྟོག་སེམས་ཉིད་གྲོལ་བས་ཏིལ་མར་འདྲ།།

བསྒོམས་ན་ཆོས་སྐུར་འཆར་བས་ཏིལ་མར་འདྲ།།

འབྲས་བུ་རྒྱུར་མི་ལྡོག་པས་ཏིལ་མར་འདྲ།།

དེ་ལྟར་རྟོགས་ན་གནས་ལུགས་དོན་ལ་མཁས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། དཔེ་དྲུག་པ་ཏིལ་ལ་མར་གྱིས་ཁྱབ་པ་ལྟ་བུའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ་ནི། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོས་འགྲོ་བ་ཡོངས་ལ་ཁྱབ། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་བོན་གྱིས་ཁྱབ་པས་ཏིལ་ལ་མར་གྱིས་ཁྱབ་པའི་ཏིལ་མར་དང་འདྲ་བ་ཡིན། ཏིལ་མར་གྱིས་དོན་སྣ་ཚོགས་བྱེད་པ་ལྟར་དུ་རྒྱུ་འབྲས་སྐྱེ་ཤི་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བས་ཀྱང་ཏིལ་མར་འདྲ། ཏིལ་མར་གྱི་སྒྲོན་མེས་གསལ་བའི་དོན་བྱེད་པ་ལྟར་དུ་སེམས་ཉིད་ཡུལ་ལ་སྣང་བས་ན་ཡང་ཏིལ་མར་འདྲ། རྒྱུ་རྐྱེན་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བའི་ཏིལ་མར་གྱི་མར་མེ་དེ་རྒྱུ་རྐྱེན་ཟད་ནས་མི་སྣང་བ་ལྟར་དུ་ཡུལ་རྟོག་གི་འཛིན་པ་འདི་སེམས་ཉིད་ཆོས་སྐུར་གྲོལ་བས་ཏིལ་མར་དང་འདྲ་བ་ཡིན། ཏིལ་མར་འབར་རྐྱེན་དང་འཕྲད་ན་མེ་ལྕེ་ལྷག་པར་དུ་གསལ་བ་ལྟར་དུ་བསྒོམས་ན་ཆོས་སྐུར་འཆར་བས་ཏིལ་མར་འདྲ། འབྲས་བུ་ཏིལ་མར་དེ་ཉིད་ཏིལ་གྱི་རྒྱུར་སླར་ཡང་མི་ལྡོག་པ་བཞིན་དུ་གྲོལ་བ་སླར་ཡང་འཁྲུལ་བའི་དབང་དུ་མི་འགྱུར་བས་ཀྱང་ཏིལ་མར་དང་འདྲ། དེ་ལྟར་དཔེ་དྲུག་དང་དོན་དྲུག་དང་སྦྱར་བའི་གནད་ཇི་བཞིན་དུ་རྟོགས་ན། དེ་ནི་གནས་ལུགས་ཀྱི་དོན་ལ་མཁས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཡིན་པས་ན་བསྒོམས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པ་རྙེད་པ་ཡིན་ནོ།།

༤༠༡ གཉིས་སྣང་ཞེན་པ་གཅོད་པའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

གཉིས་སྣང་ཞེན་པ་གཅོད་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

རྨི་ལམ་དཔེས་མཚོན་སྣང་བ་སེམས་སུ་སྤྲད།།

རྨི་ལམ་སད་པས་སྟོང་ལྟར་སྣང་བ་ཡང༌།།

རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་མ་རིག་སངས་ཚེ་དག།

ཕྱི་རོལ་ཡུལ་གྱི་བདེན་འཛིན་འཇིག་པ་ཡིན།།

སྒྱུ་མའི་དཔེས་མཚོན་སྣང་སེམས་ནུས་མཐུར་སྤྲད།།

གང་སྣང་གིས་སྟོང་བག་ཆགས་འཁྲུལ་བར་ཤེས།།

གཟུགས་བརྙན་དཔེས་མཚོན་སེམས་ཉིད་རང་བཞིན་སྤྲད།།

སྣང་བས་སྟོང་སྟེ་གཟུང་འཛིན་བྲལ་བར་ཤེས།།

ན་བུན་དཔེས་མཚོན་སེམས་ཀྱི་རོལ་བར་སྤྲད།།

ཡུལ་སྣང་རང་ཡལ་སྟོང་པར་རྟོགས་པ་ཡིན།།

འཇའ་ཚོན་དཔེས་མཚོན་སེམས་ཀྱི་རྒྱན་དུ་སྤྲད།།

མཁའ་ལ་ཐིམ་ལྟར་རང་སྣང་ཡེ་ཤེས་གྲོལ།།

མན་ཤེལ་དཔེས་མཚོན་སེམས་ཀྱི་རང་གདངས་སྤྲད།།

རང་ངོ་རང་གདངས་གཉིས་མེད་ཡེ་ཤེས་གྲོལ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། གཉིས་སྣང་ཞེན་པ་གཅོད་པའི་ཆོས་དྲུག་ནི། རྨི་ལམ་དང་། སྒྱུ་མ་དང་། གཟུགས་བརྙན་དང་། ན་བུན་དང་། འཇའ་ཚོན་དང་། མན་ཤེལ་གྱི་དཔེ་དྲུག་གིས་གཉིས་སྣང་ཞེན་པ་གཅོད་པའི་ཆོས་དྲུག་གིས་བསྟན་པ་སྟེ། རྨི་ལམ་དུ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་ཡང་ནང་སེམས་ལས་ཤར་བ་མ་གཏོགས་ཕྱི་རོལ་ན་མེད་པའི་དཔེ་ཡིས་མཚོན་ནས་སྣང་བ་སེམས་ལས་ལོགས་སུ་མ་གྲུབ་པར་ངོ་སྤྲད་པས། རྨི་ལམ་སད་པས་རྨི་ལམ་ནང་གི་བདེ་སྡུག་ཐམས་ཅད་ཡོད་པ་མིན་པ་དེ་དང་དེས་སྟོང་པ་ལྟར་དུ། སྣང་བ་འདི་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ནས་བདེན་འཛིན་གྱི་མ་རིག་པ་སངས་པའི་ཚེ་ན་དག་པ་ཡིན་པ་ནི། དཔལ་ལྡན་ཟླ་བས། སད་པར་གཉིས་སྣང་ཡོད་མིན་ལྟར། །གཏི་མུག་གཉིད་སད་དེ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཡིན་པས་ཕྱི་རོལ་ཡུལ་གྱི་བདེན་འཛིན་ཐམས་ཅད་འཇིག་པ་ཡིན་པ་དང་། སྒྱུ་མའི་མཁན་པོས་ཤིང་བུ་དང་རྡེའུ་སེམས་ཅན་དུ་བསྒྱུར་བ་ནུས་པའི་སྒྱུ་མའི་དཔེས་མཚོན་ནས་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་དེ་སེམས་ཀྱི་ནུས་མཐུར་ངོ་སྤྲད་པས། གང་སྣང་གང་ཤར་ཐམས་ཅད་དེ་དང་དེ་དག་གིས་སྟོང་ཡང་སྣང་བ་ནི་བག་ཆགས་འཁྲུལ་བའི་དབང་གིས་སྣང་བ་ཡིན་པར་ཤེས་པ་དང་། རྐྱེན་ལ་བརྟེན་ནས་སྣང་བའི་གཟུགས་བརྙན་དེ་ཤར་ཡང་དོན་ལ་མ་གྲུབ་པའི་དཔེས་མཚོན་ནས་མེད་ལ་སྣང་བའི་སེམས་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ངོ་སྤྲད་པས། གང་སྣང་སྣང་བས་སྟོང་སྟེ་དོན་ལ་གཟུང་འཛིན་དང་བྲལ་བར་ཤེས་པ་དང་། ན་བུན་ནམ་མཁའ་ལས་བྱུང་ཞིང་སླར་ནམ་མཁར་ཐིམ་པའི་དཔེས་མཚོན་ནས་སྣ་ཚོགས་སྣང་བ་སེམས་ཀྱི་རོལ་བར་ངོ་སྤྲད་པས། ཡུལ་སྣང་ཕྱི་རོལ་དུ་ཡོད་པ་ལྟར་སྣང་བ་དེ་རང་ཡལ་སྟོང་པའི་ངོ་བོ་རུ་རྟོགས་པ་དང་། རྒྱུ་རྐྱེན་ཚོགས་པའི་འཇའ་ཚོན་ནམ་མཁར་ཤར་བའི་དཔེས་མཚོན་ནས་རོལ་བ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་སེམས་ཀྱི་རྒྱན་དུ་ངོ་སྤྲད་པས། འཇའ་ཚོན་མཁའ་ལ་ཐིམ་པ་ལྟར་དུ་རང་སྣང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངང་དུ་གྲོལ་བ་དང་། མན་ཤེལ་ལམ་འཇའ་ཤེལ་གྱི་དཔེས་མཚོན་ནས་ཤེལ་ལ་ཉི་འོད་ཕོག་པ་ན་ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་སུ་འཆར་བ་ལྟར་དུ། སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་སེམས་ཀྱི་རང་གདངས་སུ་ངོ་སྤྲད་པས། རང་ངོ་རང་གདངས་གཉིས་ཀ་མ་བུ་གཉིས་མེད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སུ་གྲོལ་བ་སྟེ་དེ་ནི་གཉིས་སྣང་ཞེན་པ་གཅོད་པའི་ཆོས་དྲུག་གོ །སྣང་བ་སེམས་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་ལམ་ཡང་ན་སེམས་རང་གི་རྣམ་པ་དེ་ཉིད་དེ་ལྟར་སྣང་བ་སྟེ་གང་ལྟར་བཤད་ཀྱང་། སྣང་བ་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ནི་ཐེག་ཆེན་མདོ་སྔགས་ཐུན་མོང་གི་མན་ངག་གོ།

༤༠༢ ངོ་སྤྲོད་དྲུག་གི་བསྡུ་བའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

ངོ་སྤྲོད་དྲུག་གི་བསྡུ་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

དོན་གྱི་ཀུན་གཞི་གཉིས་མེད་རིས་བྲལ་དང༌།།

དེ་ལས་འཁྲུལ་སྣང་འཁོར་བའི་རང་བཞིན་དང༌།།

འཁྲུལ་སྣང་འཁྲུལ་འཛིན་རང་སེམས་ཆོ་འཕྲུལ་དང༌།།

དེ་ལས་བཟློག་པ་གཞི་མེད་རྩལ་སྦྱོང་དང༌།།

སྣང་སེམས་རང་ལོག་ཡེ་ཤེས་གྲོལ་བ་དང༌།།

ཡེ་ཤེས་རང་དྭངས་གདོད་མར་བཙན་ས་ཟིན།།

འདི་དྲུག་ཆོས་ཀྱི་སྤྱི་ཆིངས་གལ་པོ་ཆེ།།

རྟོགས་པ་ཙམ་གྱིས་རང་བཞིན་འཚེངས་པ་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ངོ་སྤྲོད་རྣམ་པ་དྲུག་གི་ཆིངས་ཀྱིས་བསྡུ་བའི་སྤྱི་ཆིངས་ཀྱི་ཆོས་དྲུག་དེ་གང་ཡིན་ན། ཀུན་གཞི་ཞེས་པའི་སྒྲ་ཚིག་འདི་ལ་ཡེ་དོན་གྱི་ཀུན་གཞི་དང་། སྦྱོར་བ་དོན་གྱི་ཀུན་གཞི་དང་། བག་ཆགས་སྣ་ཚོགས་པའི་ཀུན་གཞི་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བ་ཡོད་པ་ལས། དོན་གྱི་ཀུན་གཞི་ནི་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མཉམ་པ་ཆེན་པོ་གཉིས་མེད་རིས་སུ་བྲལ་བ་དེ་དང་། དེ་ལས་མ་རྟོགས་འཁྲུལ་སྣང་འཁོར་བའི་རང་བཞིན་སྣང་བ་དང༌། འཁྲུལ་སྣང་འཁྲུལ་འཛིན་ཐམས་ཅད་རང་སེམས་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་ཙམ་དང༌། འཁྲུལ་བ་དེ་ལས་བཟློག་པ་ལ་གཞི་མེད་བློ་འདས་བྱར་མེད་ཀྱི་རྩལ་སྦྱོང་བྱེད་པ་དང༌། སྣང་སེམས་ཐམས་ཅད་རང་ལོག་ནས་ཡེ་ཤེས་ཉག་གཅིག་ཏུ་གྲོལ་བ་དང༌། རང་ལ་འཆར་བའི་ཡེ་ཤེས་རང་དྭངས་མ་བུ་གཉིས་མེད་ཕྱམ་གཅིག་ཏུ་གྲོལ་ནས་གདོད་མར་བཙན་ས་ཟིན་པ་སྟེ། འདི་དྲུག་ནི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་སྤྱི་ཆིངས་གལ་པོ་ཆེ་མ་དག་འཁོར་བ་ལྟར་དུ་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་དག་པ་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་འདི་ནི། སྤྱིར་ན་སྔགས་རྫོགས་མ་ཧཱ་ཡོ་ག་མན་ཆོད་ཀྱི་ལྟ་བ་ཡང་ཡིན་པས་ཆོས་ཀྱི་སྤྱི་ཆིངས་གལ་ཆེན་ཡིན་པས། འདི་དོན་རྟོགས་པ་ཙམ་གྱིས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣལ་འབྱོར་པ་ཐམས་ཅད་འཚེངས་པ་ཡིན་ནོ།།

༤༠༣ སྐུ་གསུམ་ངོ་སྤྲོད་ཀྱི་དང་པོ་ལྷུན་གྲུབ་བསྟན་པ།

ཟབ་དོན་མཐར་ཐུག་སྐུ་གསུམ་ངོ་སྤྲོད་ནི།།

རྣམ་པ་དྲུག་ལས་དང་པོ་ལྷུན་གྲུབ་ནི།།

ཤེལ་གོང་མེ་ལོང་ཉི་ཟེར་རྣམ་པ་དང༌།།

ངང་དྭངས་རང་བཞིན་བདག་ཉིད་གསུམ་ཉིད་དོ།།

ཆོས་སྐུ་རང་བཞིན་རྣམ་པར་དག་པའི་ངང༌།།

ཤེལ་གོང་དྲི་མེད་གདོད་ནས་དག་པ་འདྲ།།

ལོངས་སྐུ་འདུག་ཚུལ་འོད་གསལ་རང་བཞིན་ཏེ།།

མེ་ལོང་དག་པའི་ནང་ན་གཟུགས་བརྙན་འདྲ།།

སྤྲུལ་སྐུ་སྣང་ཚུལ་ཕྱི་ནང་མེད་བདག་ཉིད།།

ཉི་ཟླའི་ཟེར་བཞིན་ཕྱོགས་བཅུར་འཕྲོ་བ་ཡིན།།

འདི་དག་རང་ལ་ཡེ་ནས་ལྷུན་གྲུབ་པས།།

གཞན་ནས་མ་ཚོལ་རང་ཆས་ཤེས་པར་གྱིས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ད་ནི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ཟབ་དོན་གྱི་མཐར་ཐུག་སྐུ་གསུམ་ངོ་སྤྲོད་པ་སྟེ། འདི་ལ་རྣམ་པ་དྲུག་ལས་དང་པོ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་བཞུགས་ཚུལ་ནི། དཔེ་ཤེལ་གོང་དང་གཅིག མེ་ལོང་དང་གཉིས། ཉི་ཟེར་གྱི་རྣམ་པ་དང༌གསུམ་དང་། དོན་ངང་དྭངས་དང་གཅིག རང་བཞིན་དང་གཉིས། བདག་ཉིད་དང་གསུམ་གྱིས་མཚོན་ནས་དཔེ་དང་དཔེ་ཅན་དུ་སྦྱར་ནས་བཤད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ཆོས་སྐུ་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པ་དག་པའི་ངང་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ན། ཤེལ་གོང་དྲི་མེད་གསར་དུ་དག་མི་དགོས་པར་དང་པོ་གདོད་མ་ཉིད་ནས་རྣམ་པར་དག་པ་དང་འདྲ་བ་དང་། ལོངས་སྐུའི་འདུག་ཚུལ་སྐུ་གསུམ་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་ཆ་དེ་འོད་གསལ་བའིི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་པ་དེ་ཇི་ལྟ་བུས་བསྟན་ཞེ་ན། མེ་ལོང་དག་པའི་ནང་ན་གཟུགས་བརྙན་འགག་མེད་དུ་འཆར་བ་དང་འདྲ་བ་དང་། གསུམ་པ་ཉི་ཟེར་གྱི་དཔེས་བདག་ཉིད་བསྟན་པ་དེ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ན། སྤྲུལ་སྐུ་གང་ལ་གང་འདུལ་གྱིས་སྣང་ཚུལ་དེ་གང་མཚན་འཛིན་གྱི་ཡུལ་དེར་ཆུ་སྣོད་དུ་ཟླ་གཟུགས་ལྟར་སྣང་བ་ཙམ་ལས། མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་དུ་ཕྱི་ནང་བར་གསུམ་ན་མེད་པའི་བདག་ཉིད། ཉི་མ་དང་ཟླ་བའི་ཟེར་བཞིན་དུ་ཕྱོགས་བཅུ་མུ་མེད་པར་འཕྲོ་བ་སྟེ། སྐུ་གསུམ་པོ་འདི་དག་ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཐུགས་རྗེའི་ཚུལ་དུ་རང་ལ་ཡེ་ནས་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་བཞུགས་པས་ན། གླང་པོ་ཁྱིམ་དུ་བཞག་ནས་གླང་རྗེས་ནགས་སུ་འཚོལ་བ་ལྟར་དུ་སྐུ་གསུམ་རང་ཆས་སུ་ཡེ་ནས་གནས་པ་ལ་གཞན་ནས་མི་འཚོལ་བར་རང་ལ་རང་ཆས་སུ་ཡོད་པ་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག།

གཉིས་པ་ནོར་བུ་འགག་མེད་ངོ་སྤྲད་པ།

གཉིས་པ་ནོར་བུ་འགག་མེད་ངོ་སྤྲད་པ།།

རང་བཞིན་གྱིས་དག་ངོ་བོ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ།།

འོད་གསལ་མ་འགགས་རང་བཞིན་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས།།

ཡེ་ཤེས་མ་འགགས་ཐུགས་རྗེ་སྤྲུལ་བའི་སྐུ།།

རང་ཆས་ཉིད་དེ་གྱད་ཀྱི་ནོར་བུ་བཞིན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། གཉིས་པ་ནོར་བུའི་དཔེ་ཡིས་འགག་མེད་དུ་ངོ་སྤྲད་པ་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པ་ངོ་བོ་སྟོང་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་། དེའི་གདངས་འོད་གསལ་བའི་ཆ་མ་འགགས་པ་རང་བཞིན་གྱིས་གསལ་བ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ། དེའི་མཁྱེན་ཆའི་ཡེ་ཤེས་མ་འགགས་པ་ཐུགས་རྗེ་སྤྲུལ་བའི་སྐུ་སྟེ། སྐུ་གསུམ་པོ་འདི་དེ་ལྟ་བུའི་རང་ཆས་སུ་ཡོད་པ་ནི་གྱད་སྟོབས་ཆེན་གྱི་མགོའི་སྤྱི་བོའི་གཙུག་ཏུ་རང་གྲུབ་ཏུ་ཡོད་པའི་ནོར་བུ་ཁྱད་ཆོས་གསུམ་དང་ལྡན་པ་ལྟ་བུའོ།།

གསུམ་པ་ཉི་མ་རང་ཤར་ངོ་སྤྲད་པ།

གསུམ་པ་ཉི་མ་རང་ཤར་ངོ་སྤྲད་པ།།

ཉི་མའི་སྙིང་པོ་ཟང་ཐལ་མི་རྟོག་ལྟར།།

རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་མི་རྟོག་ཆོས་ཀྱི་སྐུ།།

སྤྲིན་གྱིས་མ་བསྒྲིབས་རང་གསལ་དག་པ་བཞིན།།

སྒོ་ལྔ་ཧར་སངས་གསལ་བ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས།།

ཟེར་རྣམས་ཀུན་ཏུ་འཆར་ཞིང་སྣང་བ་ལྟར།།

ཡུལ་དྲུག་འཆར་བ་མ་འགགས་སྤྲུལ་བའི་སྐུ།།

ནམ་ལངས་ཉི་ཤར་འདྲ་བའི་རང་རིག་ལ།།

སྐུ་གསུམ་རང་ཆས་རང་ངོ་ཤེས་པར་གྱིས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། གསུམ་པ་ཉི་མ་རང་ཤར་གྱི་ངོ་སྤྲད་ནི། ཉི་མའི་སྙིང་པོ་ལ་འདི་བྱ་འདི་བྱེད་ཀྱི་རྣམ་རྟོག་མེད་པ་ཟང་ཐལ་མི་རྟོག་པ་ཡིན་པ་ལྟར་དུ། རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་མི་རྟོག་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བ་སྟོང་བ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡིན་པ་དང་། ཉི་མ་སྤྲིན་གྱིས་མ་བསྒྲིབས་པར་རང་གསལ་དག་པ་བཞིན་དུ། སྒོ་ལྔ་འགག་མེད་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བར་ཧར་སངས་ངང་གིས་གསལ་བ་དེ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་དང་། ཉི་མའི་ཟེར་རྣམས་ཕྱོགས་ཀུན་ཏུ་འཆར་ཞིང་གང་དུའང་སྣང་བ་ལྟར་དུ། གཟུགས་སོགས་ཡུལ་དྲུག་ཏུ་འཆར་བ་དེ་མ་འགགས་པ་སྤྲུལ་བའི་སྐུ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་ནམ་ལངས་ཉི་ཤར་འདྲ་བའི་རང་རིག་ཡེ་ནས་སངས་རྒྱས་པའི་ངོ་བོ་ལ། ཆོས་ལོངས་སྤྲུལ་བའི་སྐུ་གསུམ་རང་ཆས་སུ་རྫོགས་པའི་རང་ངོ་ཇི་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་ངོ་སྤྲད་པའོ།།

བཞི་པ་དབྱིངས་ཤར་ཉི་མས་ངོ་སྤྲད་པ།

བཞི་པ་དབྱིངས་ཤར་ཉི་མས་ངོ་སྤྲད་པ།།

མཁའ་ལྟར་རྣམ་དག་ཆོས་ཉིད་ཆོས་སྐུ་ལ།།

ཉི་ལྟར་རང་བྱུང་འོད་གསལ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས།།

རང་བཞིན་གཉིས་མེད་རིག་སྟོང་སྤྲུལ་བའི་སྐུ།།

རང་ལ་ཡོད་པ་རང་ངོ་ཤེས་པར་གྱིས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། བཞི་པ་དབྱིངས་ལ་སྐུ་གསུམ་རང་ཆས་སུ་ཤར་བ་ཉི་མས་ངོ་སྤྲད་པ་དེ་གང་ཡིན་ན། མཁའ་ལྟར་རྒྱ་ཆད་ཕྱོགས་ལྷུང་དང་བྲལ་བའི་སྐུ་སྒྲིབ་གཉིས་ཡེ་ནས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་ཉིད་དེ་ཆོས་སྐུ་ཡིན་ལ། མཁའ་ལ་ཉི་མ་ཤར་བ་ལྟར་དུ་རང་བྱུང་ངང་གིས་འོད་གསལ་བ་དེ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་སྐུ་དང་། རང་བཞིན་སྣང་སྟོང་གཉིས་མེད་རིག་སྟོང་ཀུན་ཁྱབ་དེ་སྤྲུལ་བའི་སྐུ་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་སྐུ་གསུམ་རང་ལ་ཡོད་པ་དེ་རང་ངོ་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག

ལྔ་པ་དཔེ་དོན་རྟགས་གསུམ་ངོ་སྤྲད་པ།

ལྔ་པ་དཔེ་དོན་རྟགས་གསུམ་ངོ་སྤྲད་པ།།

དཔེ་ནི་མཁའ་ལྟར་རྣམ་དག་ཆོས་ཀྱི་སྐུ།།

རྒྱ་ཆད་ཕྱོགས་ལྷུང་ཀུན་ལས་འདས་པ་ཡིན།།

དོན་ནི་འོད་གསལ་རང་དག་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས།།

ཡེ་ནས་ལྷུན་གྲུབ་འདུས་མ་བྱས་པ་ཡིན།།

རྟགས་ནི་རང་འོད་དངོས་སྣང་སྤྲུལ་བའི་སྐུ།།

སྒྲོན་མ་རང་གསལ་ཡིད་ཆེས་བསྐྱེད་པ་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ལྔ་པ་དཔེ་དོན་རྟགས་གསུམ་གྱི་ཐོག་ནས་ངོ་སྤྲད་པ་ནི། དཔེ་ལ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་མེ་ལོང་བཀོད་པ་ཡང་ཡོད་ཀྱང་སྐབས་འདིར། ནམ་མཁའ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། དོན་འོད་གསལ་འགྱུར་མེད། རྟགས་སྒྲོན་མའི་སྣང་བ་དང་གསུམ་གྱིས་གསུངས་པ་ལ། དཔེ་ནི་མཁའ་ལྟར་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི། རྒྱ་གར་ཡང་མ་ཆད་ཕྱོགས་གང་དུ་ཡང་མ་ལྷུང་བར་ཀུན་ལ་ཁྱབ་ཅིང་ཀུན་ལས་འདས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། དོན་ནི་འོད་གསལ་ཡེ་ནས་རང་དག་པ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་སྟེ། ཡེ་ནས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་འདུས་མ་བྱས་པ་ཡིན་པ་དང་། རྟགས་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་འོད་དངོས་སུ་སྣང་བ་སྤྲུལ་བའི་སྐུ་སྟེ། བཞུགས་སྟངས་དང་གཟིགས་སྟངས་ཀྱིས་གཅུན་ཚེ་སྒྲོན་མ་རང་ལ་གསལ་ནས་ཡིད་ཆེས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་ནོ།།

༤༠༤ དྲུག་པ་དབྱིངས་རིག་མཐར་ཐུག་གི་ངོ་སྤྲོད་བསྟན་པ།

དྲུག་པ་དབྱིངས་རིག་མཐར་ཐུག་སྤྲད་པ་ནི།།

མཁའ་ལྟར་ཆོས་དབྱིངས་ཀ་དག་ཆོས་ཀྱི་སྐུ།།

དབྱིངས་ལྟར་འདུག་ཚུལ་འོད་གསལ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས།།

ཕྱོགས་དང་བྲལ་ལྟར་རིག་སྟོང་སྤྲུལ་བའི་སྐུ།།

རང་རིག་ངང་འདིར་ཡེ་ནས་གྲུབ་ཟིན་པས།།

གཞན་དུ་མ་ཚོལ་རྙེད་པའི་དུས་མེད་དོ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ངོ་སྤྲོད་དྲུག་པ་དེ་དབྱིངས་རིག་མཐར་ཐུག་གི་ངོ་སྤྲད་པ་སྟེ། ནམ་མཁའ་ལྟར་དུ་ཆོས་དབྱིངས་སྟོང་བ་ཀ་ནས་དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་། ཆོས་དབྱིངས་ཟག་མེད་སྐྱེ་འགག་དང་བྲལ་བ་ལྟར་དུ་འདུག་ཚུལ་འོད་གསལ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་དང་། དེ་ཉིད་ཕྱོགས་དང་རིས་སུ་བྲལ་བ་ལྟར་དུ་རིག་སྟོང་ཟུང་དུ་འཇུག་པའི་སྤྲུལ་བའི་སྐུ་སྟེ། དེ་དག་རང་རིག་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངང་འདིར་ཡེ་ནས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཟིན་པས་ན། ཡང་གླང་པོ་ཁྱིམ་དུ་བཞག་ནས་གླང་རྗེས་ནགས་སུ་འཚོལ་བ་ལྟར་དུ་རང་ལ་ཡོད་པ་གཞན་ལས་བཙལ་དུ་ཡོད་པར་མ་འཛིན་མ་གཏོགས་རྙེད་པའི་དུས་མེད་དོ།།

༤༠༥ དེ་ལྟར་མ་ཤེས་པ་ནི་རྡོ་བ་གསེར་སྒྲུབ་སོགས་དང་འདྲ་བར་བསྟན་པ།

དེ་ལྟར་མ་ཤེས་རྡོ་བ་གསེར་སྒྲུབ་དང༌།།

དམུས་ལོང་གསེར་ཚོལ་ཉི་མ་སྤྲིན་བསྒྲིབས་དང༌།།

རྐང་མེད་རྐས་འཛེག་ལོང་བས་ལྷ་ཁང་ཕྱིན།།

མུན་ནག་ཟླ་ཤར་ལྟ་བུར་འགྲོ་བ་སྟེ།།

གསལ་གསལ་འདྲ་ཡང་མ་རིག་བག་ཞར་ཡོད།།

དེ་བས་མ་ནོར་ལེགས་པར་ཐག་བཅད་ནས།།

སེམས་ཉིད་དོན་ལ་བརྟན་པ་ཐོབ་པ་གཅེས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་དཔེ་དྲུག་གིས་མཚོན་པའི་དོན་དེ་རྨོངས་པས་བསྒྲིབས་ནས་མ་ཤེས་པའི་དབང་གིས་སྐུ་གསུམ་གཞན་ནས་བཙལ་བ་ནི། རང་བཞིན་ཕལ་གྱི་རྡོ་བ་གསེར་དུ་བསྒྲུབས་ཀྱང་འགྲུབ་ཏུ་མེད་པ་དང་། དམུས་ལོང་གིས་གསེར་འཚོལ་ཡང་རྙེད་དུ་མེད་པ་དང་། ཉི་མ་ཡོད་ཀྱང་སྤྲིན་གྱིས་བསྒྲིབས་ནས་ངོ་བོ་མི་མཐོང་བ་དང༌། རྐང་མེད་རྐས་ལ་འཛེག་ཀྱང་སྟེང་དུ་མི་ཕྱིན་པ་དང་། ལོང་བས་ལྷ་ཁང་དུ་ཕྱིན་ཀྱང་མ་མཐོང་བ་དང་། སྤྲིན་རུམ་འཁྲིགས་པའི་མུན་ནག་གི་ནང་དུ་ཟླ་བ་ཤར་ཡང་གསལ་ཐག་ཆོད་མེད་པ་ལྟ་བུར་འགྲོ་བ་སྟེ། གསལ་གསལ་ལྟ་བུ་རུ་སྣང་ཡང་མ་རིག་བག་ལ་ཞ་བ་ཡོད་པ་ཡིན་པ། དེ་བས་ན་ལྟ་བས་མིག་ལྡན་གྱིས་གཟུགས་ལ་བལྟས་པ་བཞིན་དུ་མ་ནོར་མ་འཁྲུལ་བར་ལེགས་པར་ཐག་བཅད་ནས། སྒོམ་པས་སེམས་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལ་བརྟན་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཤིན་ཏུ་གཅེས་སོ།།

༤༠༦ མཉམ་རྗེས་འབྲལ་མེད་དགོངས་པ་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

མཉམ་རྗེས་འབྲལ་མེད་དགོངས་པ་རྣམ་དྲུག་ནི།།

དཔེ་རྣམ་དྲུག་གིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ལས།།

དང་པོ་བར་སྣང་སེར་བུའི་དཔེས་མཚོན་ནས།།

གསལ་དག་ཡེ་ཤེས་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་ངང༌།།

འགྱུ་བ་དག་གྲོལ་རང་དྭངས་ཉམས་སུ་བླང༌།།

ཟང་ཐལ་འཛིན་མེད་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན།།

དེ་ལྟར་མ་ཤེས་རྩེ་གཅིག་ཏིང་འཛིན་ནི།།

མར་མེ་རླུང་གིས་བསྐྱོད་བཞིན་རྐྱེན་མི་ཐུབ།།

གཉིས་པ་ནམ་ལངས་ཉི་ཤར་དཔེས་མཚོན་ནས།།

ངང་དྭངས་གསལ་འགྲིབ་མཐའ་བྲལ་ཉམས་སུ་བླང༌།།

རང་དག་གསལ་དྭངས་ཡེ་ཤེས་མྱོང་བ་ཡིན།།

དེ་ལྟར་མ་ཤེས་རིམས་ནད་ཐེབས་པ་ལྟར།།

བྱིང་རྨུགས་འཕྲོ་རྒོད་གནས་ལུགས་དོན་ལ་སྒྲིབ།།

གསུམ་པ་རླུང་མེད་མར་མེའི་དཔེས་མཚོན་ནས།།

སྣང་སེམས་གཡོ་འགུལ་མེད་པར་ཉམས་སུ་བླང༌།།

མ་བཅོས་མཉམ་པ་ཆེན་པོ་མྱོང་བ་ཡིན།།

དེ་ལྟར་མ་ཤེས་བུ་ཆུང་ངན་པ་ལྟར།།

ཐུན་མཚམས་བསྒོམས་པས་དགོས་དུས་མི་བསྟོངས་ཉིད།།

བཞི་པ་ནམ་མཁའ་ཀློང་ཡངས་དཔེས་མཚོན་ནས།།

གསལ་ཁྱབ་མཐའ་སྟོང་ཕྱམ་གདལ་ཉམས་སུ་བླང༌།།

རེ་དོགས་འཛིན་གྲོལ་དགོངས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང༌།།

དེ་ལྟར་མ་ཤེས་བྱ་བྲན་གཤོག་ཆག་གིས།།

མཁའ་ལ་འཕུར་བཞིན་བརྩོན་འགྲུས་གཡང་སར་ལྷུང༌།།

ལྔ་པ་རྒྱ་མཚོ་རྦ་རླབས་དཔེས་མཚོན་ནས།།

རང་བྱུང་ཀློང་ཐིམ་ངང་དུ་ཉམས་སུ་བླང༌།།

སྐྱེ་འགག་གནས་གསུམ་ཆོས་ཉིད་ཀློང་འདྲེས་མྱོང༌།།

དེ་ལྟར་མ་ཤེས་གཞི་ལ་གཉིས་བཟུང་ན།།

དགག་སྒྲུབ་གཟུང་འཛིན་ཡུལ་དང་འབྲལ་མི་ནུས།།

དྲུག་པ་ཆུ་ཕྲན་རྒྱ་མཚོ་དཔེས་མཚོན་ནས།།

རྟོག་ཚོགས་སེམས་ཉིད་ངང་འདུས་ཉམས་སུ་བླང༌།།

དུ་མ་རོ་གཅིག་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་མྱོང༌།།

དེ་ལྟར་མ་ཤེས་ཡུངས་ཀར་བང་འཐོར་ལྟར།།

རྟོག་པའི་རྣམ་གྲངས་སྙིང་པོས་འདུལ་མི་ནུས།།

དེ་འདྲའི་མན་ངག་གནད་དུ་བསྣུན་ཤེས་ན།།

ཆུ་བོ་རྒྱུན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་ཆེན་པོ་ཡིན།།

དེ་ལྟར་མ་ཤེས་ཆུ་ཕྲན་སྐམས་པ་ལྟར།།

ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་པས་རྐྱེན་མི་ཐུབ་པ་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། མཉམ་རྗེས་འབྲལ་བ་མེད་པའི་དགོངས་པ་རྣམ་དྲུག་ནི། དཔེ་རྣམ་པ་དྲུག་གིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ལས། དང་པོ་བར་སྣང་ཁམས་ཀྱི་རླུང་ཕྲན་སེར་བུ་ལྡང་བའི་སྐབས་སུ་ནམ་མཁའ་ལ་གཡོ་འགུལ་མེད་པའི་དཔེས་མཚོན་ནས། རིག་པ་གསལ་དག་གི་ཡེ་ཤེས་རྒྱ་ཆད་ཕྱོགས་ལྷུང་དང་བྲལ་བ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ། ངེས་ཤེས་སྒྲོན་མེ་ལས། དེ་ཚེ་ཐད་ཀའི་ནམ་མཁའ་ལ། །བལྟས་པ་བཞིན་དུ་རང་གི་སེམས། །འགྱུ་བཞིན་པ་ལ་སྟོང་པ་ཡི། །ངེས་ཤེས་ཁོ་ཐག་ཆོད་པ་དགོས། །ཞེས་པ་ལྟ་བུའི་ངང་དེར་རྣམ་རྟོག་གི་འགྱུ་བ་རང་དག་གིས་གྲོལ་བའི་རང་དྭངས་དེ་ཉིད་ཉམས་སུ་བླང་བར་བྱ་དགོས་ཏེ། འགྱུ་ཡང་རང་གྲོལ་དུ་སངས་ནས་ཟང་ཐལ་འཛིན་མེད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་གྲོལ་བའི་འགྱུ་བ་དག་དྲན་རང་དྭངས་ཀྱི་མན་ངག་དེ་མ་ཤེས་པར་རྩེ་གཅིག་འཇུར་བུའི་ནང་དུ་དྲངས་པ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ནི། མར་མེ་རླུང་གིས་བསྐྱོད་ཚེ་རྐྱེན་མི་ཐུབ་པར་འཆི་བ་བཞིན་དུ། སྒོམ་པས་ཡུལ་རྐྱེན་མི་ཐུབ་པར་ཐ་མལ་པར་འགྲོ་བ་དང་། གཉིས་པ་ནམ་ལངས་ནས་ཉི་མ་ཤར་བས་མིག་ལྡན་གྱིས་གཟུགས་གསལ་བོར་མཐོང་བའི་དཔེས་མཚོན་ནས། རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ངང་གིས་གསལ་ཞིང་དྭངས་གསལ་འགྲིབ་མེད་མཐའ་དབུས་དང་བྲལ་བ་དེ་ཉིད་ཉམས་སུ་བླང་དགོས་ཏེ། རང་དག་ངང་གིས་དྭངས་པའི་གསལ་དྭངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་མྱོང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་སྒོམ་པའི་གནད་མ་ཤེས་ན། སྐྱེས་བུ་ལ་རིམས་ནད་ཐེབས་པའི་ཚེ་བདེ་དུས་རེད་དུས་གཅིག་ཀྱང་མེད་པ་ལྟར་དུ། ཡང་མིན་ན་བྱིང་འགྲོ་བ་དང་། ཡང་མིན་ན་རྨུགས་ཤིང་འཐིབ་པ་དང་། ཡང་མིན་ན་ཕྱིར་འཕྲོ་བ་དང་། ཡང་མིན་ན་རྒོད་ཅིང་འབྱམས་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་དུ་སོང་ནས་གནས་ལུགས་ཀྱི་དོན་ལ་སྒྲིབ་པ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་རླུང་གི་དགྲ་མེད་པའི་མར་མེ་དེ་གཡོ་འགུལ་མེད་པར་གསལ་བའི་དཔེས་མཚོན་ནས། སྣང་སེམས་རིག་སྟོང་དབྱེར་མེད་ཀྱི་ངང་ནས་གཡོ་འགུལ་མེད་པར་ཉམས་སུ་བླང་དགོས་ཏེ། མ་བཅོས་མཐའ་དང་བྲལ་བའི་མཉམ་པ་ཆེན་པོའི་ཡེ་ཤེས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་དུ་མ་ཤེས་ན་བུ་ཆུང་ངན་པ་ཁ་ཉན་མེད་པ་དེ་འགག་ལ་ཐུག་དུས་མེད་པ་བཞིན་དུ། མཉམ་བཞག་ཐུན་དུ་བཅད་དུས་སྐྱོན་མེད་ལྟ་བུར་སྣང་ཡང་རྗེས་ཐོབ་ཐུན་མཚམས་ཀྱི་སྐབས་སུ་བབ་ཚེ་སྒོམ་པ་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་སོང་ནས། སྒོམ་པས་དགོས་དུས་མི་བསྟོངས་པར་རྐྱེན་ངན་ཐོག་ཏུ་བབ་དུས་ཐ་མལ་བ་རུ་འགྱུར་བ་ཉིད་དོ། །བཞི་བ་ནམ་མཁའ་ཀློང་ཡངས་དགུང་སྟོད་ཨ་སྔོན་མཐོན་པོ་ལ་བལྟས་ན་ཡངས་ཧ་རེ་། མཐོ་ལྷང་ངེ། གསལ་སང་ངེ་བ་ཞིག་ཡིན་པའི་དཔེས་མཚོན་ནས། རིག་པ་སྟོང་གསལ་སྒྲིབ་གཡོགས་དང་བྲལ་བ་དེ་གསལ་ཞིང་ཁྱབ་པ་དང་། མཐའ་བྲལ་སྟོང་པ་ཕྱམ་གདལ་མཉམ་པ་རྒོད་ཐང་དཀར་གྱིས་གནམ་འཕང་གཅོད་དུས་སུ་གཡང་ས་ལ་ཉམ་མི་ང་བ་ལྟ་བུའི་ཡེ་མཉམ་ཆེན་པོར་ཉམས་སུ་བླང་བར་བྱ་དགོས་ཏེ། རེ་དོགས་ཀྱི་འཛིན་པའམ་ཞེན་པ་གྲོལ་ནས་དགོངས་པ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཀློང་ཆེན་པོ་ཉམས་སུ་མྱོང༌བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་མ་ཤེས་ཚེ་དཔེར་ན་འཕུར་བའི་གཤོག་རྩལ་མེད་པའི་བྱ་བྲན་གཤོག་པ་ཆག་སོང་བ་ཞིག་ནམ་མཁའ་ལ་འཕུར་བ་བཞིན་དུ། བརྩོན་འགྲུས་བྱེད་མདོག་པར་བསྟན་ཀྱང་རེ་དོགས་ཀྱི་གཡང་ས་རུ་ལྷུང་བ་ལས་མེད་པའོ། །ལྔ་བ་རྒྱ་མཚོ་ལས་རྦ་རླབས་བྱུང་ཡང་རྦ་རླབས་རྒྱ་མཚོ་རང་ལ་ཐིམ་འགྲོ་བའི་དཔེ་ཡིས་མཚོན་ནས། རྩལ་དང་རོལ་བ་ཅི་ཤར་ཐམས་ཅད་རང་བྱུང་ཀློང་ཐིམ་གྱི་ངང་དུ་ཉམས་སུ་བླང་དགོས་ཏེ། སྐྱེ་འགག་གནས་གསུམ་པོ་ཆོས་ཉིད་གཅིག་གི་ཀློང་དུ་འདྲེས་པའི་ཆོས་དབྱིངས་མཉམ་ཉིད་ཀྱི་དགོངས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང༌བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་མ་ཤེས་པར་གཞི་ལ་བཟང་ངན་གཉིས་སུ་བཟུང་ན། དགག་སྒྲུབ་སྤང་བླང་གི་གཟུང་འཛིན་གྱི་ཡུལ་དང་འབྲལ་མི་ནུས་པར་འཆིང་བ་ཡིན་ནོ། །དཔེ་དྲུག་པ་ཆུ་ཕྲན་ཅི་ཙམ་མང་ཡང་མཐར་རྒྱ་མཚོ་གཅིག་གི་ནང་དུ་འདུས་པ་དེའི་དཔེས་མཚོན་ནས། རྟོག་ཚོགས་ཅི་ཙམ་མང་ཡང་སེམས་ཉིད་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་མ་འདུས་པ་ཞིག་མེད་པར་འདུས་པ་དེ་ཉིད་ཉམས་སུ་བླང་དགོས་ཏེ། དུ་མ་རོ་གཅིག་ཆོས་དབྱིངས་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་གི་ཀློང་དུ་འུབས་ཀྱིས་འདུས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང༌བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་མ་ཤེས་ན་ཡུངས་ཀར་གྱི་བང་བ་འཐོར་ན་བསྡུ་རྒྱུ་བདག་རྒྱུ་མེད་པ་ལྟར་དུ། རྟོག་པའི་རྣམ་གྲངས་གྲངས་ཀྱིས་མི་ཆོད་པ་ཤར་བ་རྣམས་སྙིང་པོ་ཉམས་སུ་ལེན་པས་འདུལ་མི་ནུས་པ་ཡིན་པས་རྟོག་ཚོགས་སེམས་ཉིད་ཀྱི་ངང་དུ་རོ་གཅིག་པ་ཞིག་དགོས་སོ། །དེ་འདྲ་བའི་དུ་མ་རོ་གཅིག་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་གི་མན་ངག་གནད་དུ་བསྣུན་ཤེས་ན། མཉམ་རྗེས་དབྱེར་མེད་ཉིན་མཚན་སྒོམ་ལས་མི་འདའ་བའི་ཆུ་བོ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པ་ལྟ་བུའི་རྣལ་འབྱོར་ཆེན་པོ་ཡིན་ལ། དེ་ལྟར་མ་ཤེས་ན་ཆུ་ཕྲན་གྱིས་ཚུགས་མི་ཐུབ་པར་སྐམ་འགྲོ་བ་ལྟར་དུ། ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་པས་མཐར་གཏུགས་ན་རྐྱེན་མི་ཐུབ་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ།།

༤༠༧ ལྟ་བའི་གནད་དྲུག་གི་དང་པོ་གཟུང་འཛིན་མེད་པའི་ལྟ་བ་བསྟན་པ།

ལྟ་བའི་རང་ས་གཟུང་བའི་གནད་དྲུག་ལས།།

དང་པོ་གཟུང་འཛིན་མེད་པའི་ལྟ་བ་ལ།།

རང་རིག་གཉིས་མེད་རང་ས་གཟུང་བ་ནི།།

ཡུལ་དྲུག་སྟོང་པས་གཟུང་བའི་མཐའ་ལས་གྲོལ།།

རང་གསལ་ཡེ་ཤེས་འཛིན་པའི་མཐའ་ལས་གྲོལ།།

གཟུང་འཛིན་གཉིས་མེད་གཉིས་ཀའི་མཐའ་ལས་གྲོལ།།

མཐའ་གྲོལ་མིང་ཙམ་གཉིས་མེད་མཐའ་ལས་གྲོལ།།

དེ་ལྟར་རྟོགས་པས་གང་ལའང་ཞེན་འཛིན་མེད།།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། ལྟ་བའི་རང་ས་གཟུང་བའི་གནད་དྲུག་ལས། དང་པོ་གཟུང་འཛིན་མེད་པའི་ལྟ་བ་དེ་ལ། རང་རིག་ཡེ་ཤེས་གཟུང་འཛིན་གཉིས་མེད་ཀྱི་རང་ས་གཟུང་བ་ནི། ཕྱིའི་གཟུགས་སོགས་ཡུལ་དྲུག་བདེན་པར་མ་གྲུབ་ཅིང་སྟོང་པས་ན་གཟུང་བའི་མཐའ་ལས་གྲོལ། ནང་སེམས་ཉིད་རང་གསལ་གྱི་ཡེ་ཤེས་འཛིན་པའི་མཐའ་ལས་གྲོལ། གཟུང་འཛིན་གཉིས་མེད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་གཟུང་འཛིན་གཉིས་ཀའི་མཐའ་ལས་གྲོལ། མཐའ་གྲོལ་དེ་ཡང་མིང་མེད་མིང་དུ་སོང་བ་ལྟ་བུ་ལས་མིང་ཙམ་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་པས་ན་གཉིས་མེད་ཀྱི་མཐའ་ལས་གྲོལ། གཟུང་འཛིན་གཉིས་མེད་མཉམ་གྲོལ་གྱི་ཡེ་ཤེས་དེ་ལྟར་དུ་རྟོགས་པས་ན་གང་ལའང་ཞེན་འཛིན་མེད་པའོ།།

༤༠༨ གཉིས་པ་ལྟ་བས་རང་ས་གཟུང་བའི་ནམ་ངག་བསྟན་པ།

གཉིས་པ་ཡོད་མེད་རྟག་ཆད་ལས་གྲོལ་བའི།།

ལྟ་བས་རང་ས་གཟུང་བའི་མན་ངག་ནི།།

རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པས་མེད་པའི་མཐའ་ལས་གྲོལ།།

རྟོག་པའི་དྲི་མ་མེད་པས་ཡོད་པའི་མཐའ་ལས་གྲོལ།།

ཡུལ་མེད་མིང་དང་བྲལ་བས་གཉིས་ཀའི་མཐའ་ལས་གྲོལ།།

རོལ་བ་གཉིས་ཀར་སྣང་བས་གཉིས་མེད་མཐའ་ལས་གྲོལ།།

ཡེ་གྲོལ་ཡོངས་གྲོལ་ཆེན་པོར་ཤེས་པར་གྱིས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། གཉིས་པ་ཡོད་མེད་དང་ཡིན་མིན། སྐྱེ་འགག་དང་རྟག་ཆད་ལ་སོགས་པའི་མཐའ་ཐམས་ཅད་ལས་གྲོལ་བའི་ལྟ་བས་རང་ས་གཟུང་བའི་མན་ངག་དེ་གང་ཡིན་ན། ཡེ་ནས་ཡོད་པའི་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པས་ན་མེད་པ་དང་ཆད་པའི་མཐའ་ལས་གྲོལ་བ་ཡིན། གཟུང་འཛིན་རྟོག་པའི་དྲི་མ་མེད་པས་ན་ཡོད་པ་རྟག་པའི་མཐའ་ལས་ཀྱང་གྲོལ་བ་ཡིན། ཡུལ་མེད་པའི་མིང་དང་བྲལ་བ་ཡིན་པས་ན་གཉིས་ཀའི་མཐའ་ལས་གྲོལ་བ་ཡིན། རོལ་བའི་འཆར་ཚུལ་དེ་གཉིས་ཀར་སྣང་བས་ན་གཉིས་མེད་ཀྱི་མཐའ་ལས་ཀྱང་གྲོལ་བ་ཡིན་པས། དེ་ལྟར་ཡེ་ནས་གྲོལ་བའི་ཡེ་གྲོལ་ཆེན་པོ་ལ་ཡོངས་སུ་གྲོལ་བའི་གནས་ལུགས་ཆེན་པོར་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག

༤༠༩ གསུམ་པ་སྐྱེ་འགག་གྲོལ་བར་ས་བཟུང་བསྟན་པ།

གསུམ་པ་སྐྱེ་འགག་གྲོལ་བར་ས་བཟུང་ནི།།

མཁའ་ལྟར་སྐྱེ་གཞི་མ་གྲུབ་སྐྱེ་བའི་མཐའ་ལས་གྲོལ།།

རོལ་བ་མ་འགགས་འགག་པའི་མཐའ་ལས་གྲོལ།།

སྐྱེ་དུས་སྐྱེ་མེད་གཉིས་ཀའི་མཐའ་ལས་གྲོལ།།

ལྟ་བྱེད་མ་གྲུབ་གཉིས་མེད་མཐའ་ལས་གྲོལ།།

རང་བཞིན་དབྱིངས་གཅིག་དག་པར་རྟོགས་པར་གྱིས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། གསུམ་པ་སྐྱེ་འགག་ཐམས་ཅད་གྲོལ་བ་རུ་ས་བཟུང་བ་ནི། གཞི་སྐྱེ་མེད་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་དེ་སྐྱེ་གཞི་མ་གྲུབ་པས་ན་སྐྱེ་བའི་མཐའ་ལས་གྲོལ་ཞིང་། གཞི་སྣང་རོལ་བ་མ་འགགས་པས་འགག་པའི་མཐའ་ལས་གྲོལ་བ་དང་། སྐྱེ་དུས་ཉིད་ནས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མེད་པས་གཉིས་ཀའི་མཐའ་ལས་གྲོལ་བ་དང་། ལྟ་བྱེད་དོན་ལ་མ་གྲུབ་པས་གཉིས་མེད་ཀྱི་མཐའ་ལས་གྲོལ་ཏེ། རང་བཞིན་དབྱིངས་གཅིག་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་ཉིད་རྟོགས་པར་གྱིས་ཤིག

༤༡༠ བཞི་པ་སྣང་སྟོང་ལས་གྲོལ་ས་བཟུང་བསྟན་པ།

བཞི་པ་སྣང་སྟོང་ལས་གྲོལ་ས་བཟུང་ནི།།

རང་བཞིན་གསལ་བས་སྟོང་པའི་མཐའ་ལས་གྲོལ།།

རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྣང་བའི་མཐའ་ལས་གྲོལ།།

དབྱེ་བསལ་མེད་པས་གཉིས་ཀའི་མཐའ་ལས་གྲོལ།།

གཟའ་གཏད་མེད་པས་གཉིས་མེད་མཐའ་ལས་གྲོལ།།

རང་གྲོལ་མཉམ་པ་ཆེན་པོར་ཤེས་པར་གྱིས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། བཞི་པ་སྣང་སྟོང་ལས་གྲོལ་བའི་ས་བཟུང་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ལུགས་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་རང་བཞིན་གསལ་བ་ཡིན་པས་ན་སྟོང་བའི་མཐའ་ལས་གྲོལ། ངོ་བོ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡིན་པས་ན་སྣང་བའི་མཐའ་ལས་གྲོལ། སྣང་སྟོང་དང་རྟོག་དང་མི་རྟོག་གི་དབྱེ་བསལ་མེད་པ། འདི་ལ་བསལ་བྱ་ཅུང་ཟད་མེད། །བཞག་པར་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་མེད། །ཡང་དག་ཉིད་ལ་ཡང་དག་ལྟ། །ཡང་དག་མཐོང་ན་རྣམ་པར་གྲོལ། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་དུ་གཉིས་ཀའི་མཐའ་ལས་གྲོལ། གཟའ་གཏད་མེད་པའམ་མཚན་མར་འཛིན་པའི་གཉིས་མེད་ཀྱི་སྒྲོག་གིས་བཅིངས་པ་མེད་པས་ན་གཉིས་མེད་ཀྱི་མཐའ་ལས་གྲོལ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་རང་གིས་རང་གྲོལ་བའི་རང་གྲོལ་མཉམ་པ་ཆེན་པོའི་གནས་ལུགས་དེ་ཉིད་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག

༤༡༡ ལྔ་པ་རྟག་ཆད་ལས་གྲོལ་ས་བཟུང་བསྟན་པ།

ལྔ་པ་རྟག་ཆད་ལས་གྲོལ་ས་བཟུང་ནི།།

ཅི་ཤར་ངོ་བོ་སྟོང་པས་རྟག་པའི་མཐའ་ལས་གྲོལ།།

སྟོང་པ་སྣ་ཚོགས་འཆར་བས་ཆད་པའི་མཐའ་ལས་གྲོལ།།

སྣང་སྟོང་འདུ་འབྲལ་མེད་པས་གཉིས་ཀའི་མཐའ་ལས་གྲོལ།།

ལྟ་མཁན་རང་ངོ་དག་པས་གཉིས་མེད་མཐའ་ལས་གྲོལ།།

ཐམས་ཅད་ཡེ་ནས་མ་སྐྱེས་གདོད་ནས་དག་པར་གཟུང༌།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ལྔ་པ་རྟག་ཆད་ཀྱི་མཐའ་ལས་གྲོལ་བའི་ས་བཟུང་བ་ནི། རིག་པའི་ངོ་ཁར་ཅི་ཤར་ཡང་ཤར་དུས་ཉིད་ནས་ངོ་བོ་སྟོང་བ་ཡིན་པས་ན་ཡོད་པ་རྟག་པའི་མཐའ་ལས་གྲོལ། སྟོང་པ་དེ་ལས་རྟེན་འབྱུང་འགག་མེད་སྣ་ཚོགས་སུ་འཆར་བས་ན་མེད་པ་ཆད་པའི་མཐའ་ལས་གྲོལ། སྣང་བ་དང་སྟོང་བ་དུང་དང་དཀར་པོ་བཞིན་དུ་འདུ་འབྲལ་མེད་པས་གཉིས་ཀའི་མཐའ་ལས་ཀྱང་གྲོལ་བ་ཡིན། དཔྱོད་མཁན་ཉིད་ལ་ཚུར་བརྟགས་ན། །གང་དུའང་གྲུབ་པ་མེད་པ་ལ། །མེད་དོ་སྙམ་པའང་རང་གྲོལ་བ། །འདི་ནི་གདོད་མའི་གྲོལ་ས་སྟེ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་ལྟ་མཁན་རང་ངོ་དག་པས་གཉིས་མེད་ཀྱི་མཐའ་ལས་གྲོལ། མདོར་ན་ཐམས་ཅད་ཡེ་ནས་མ་སྐྱེས་ཤིང་གདོད་ནས་རྣམ་པར་དག་པར་གཟུང་བར་བྱའོ།།

༤༡༢ དྲུག་པ་བཟང་ངན་གྲོལ་བར་ས་བཟུང་བསྟན་པ།

དྲུག་པ་བཟང་ངན་གྲོལ་བར་ས་བཟུང་ནི།།

མཐོན་པོར་མ་ཆད་བཟང་པོའི་མཆོག་འཛིན་སངས།།

དམའ་མོར་མ་ཆད་ངན་པའི་སྤང་བློ་སངས།།

གཉིས་སུ་མ་ཆད་གཉིས་འཛིན་རང་སར་སྟོང༌།།

གཉིས་མེད་མ་ཆད་མུ་མཐའ་ཀུན་ལས་གྲོལ།།

དེ་ལྟར་ལྟ་བའི་རྫོང་ཆེན་མ་ཤེས་ན།།

རང་ཚུགས་མི་ཐུབ་གོལ་སྒྲིབ་ལྡང་བ་དང༌།།

འོག་མའི་དོན་ལས་བོགས་མི་ཐོན་པར་འགྱུར།།

དེས་ན་ས་བཟུང་གནད་ཀྱི་མན་ངག་གཅེས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། དྲུག་པ་བཟང་ངན་ཐམས་ཅད་གྲོལ་བར་ས་བཟུང་བ་ནི། མཐོན་པོ་དང་བཟང་པོར་མ་ཆད་པས་བཟང་པོའི་མཆོག་འཛིན་གྱི་རྟོག་པ་སངས། དམའ་མོ་དང་ངན་པར་མ་ཆད་པའམ་སྤང་བྱར་མ་གྲུབ་པས་ན་ངན་པ་སྤང་བློའི་རྟོག་པ་ཡང་སངས། གཉིས་སུ་མ་ཆད་གཉིས་འཛིན་རང་གི་ས་ནས་རང་སར་སྟོང༌བ་དང་། གཉིས་མེད་དུ་མ་ཆད་མུ་མཐའ་ཀུན་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ལྟར་ལྟ་བའི་རྫོང་ཆེན་པོ་དེ་མ་ཤེས་ན། ལྟ་བས་རང་ཚུགས་མི་ཐུབ་ནས་དམན་པའི་གོལ་སྒྲིབ་ལྡང་བ་དང༌ནི། འོག་མའི་དོན་ལས་ཡར་སོར་གང་འཕར་རྒྱུ་མེད་པར་ཆགས་ནས་བོགས་མི་ཐོན་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། དེ་ལ་འོག་མ་ཚོ་དང་བསྡུར་ནས་བོགས་ཐོན་དགོས་པས་མ་ཚད། རྒྱུད་གསང་སྙིང་དང་དུས་འཁོར་གྱི་ཡེ་ཤེས་རྣམས་ལས་ཀྱང་བོགས་ཐོན་དགོས་པ་དང་། དེས་མི་ཚད་རྫོགས་ཆེན་སེམས་ཀློང་གི་སྡེ་ལས་ཀྱང་མན་ངག་སྡེ་འདི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཚུལ་གྱི་སྟེང་ནས་བོགས་ཐོན་དགོས་པ་ཡིན། རྒྱུ་མཚན་དེས་ན་ས་བཟུང་གནད་ཀྱི་མན་ངག་འདི་ཚོ་ཤིན་ཏུ་གཅེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་རིང་ཐམས་ཅད་གྲོགས་སུ་ཤར་བ་ཤིན་ཏུ་གཅེས། །ཞེས་པ་འདིར་བཞག་ནས། སང་ཉིན་རྣམ་རྟོག་གྲོགས་སུ་སློང་བའི་ཆོས་དྲུག་ནས་མན་ངག་གི་གཞུང་འདིའི་བར་དུ་དགེ་བ་གཞུང་གི་དོན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནས་ཐ་མར་དགེ་བ་མཇུག་དོན་དང་བཅས་པའི་ཐེངས་འདིའི་ཆོས་ཁྲིད་ཚན་པ་གཅིག་ཡོངས་སུ་གྲུབ་ནས་དགེ་བ་རྫོགས་བྱང་དུ་བསྔོ་བའི་སྐབས་སུ་ཁེལ་བ་དང་། དེ་དང་མཉམ་དུ་འདིའི་ནང་གི་རྣམ་པ་མང་ཆེ་བ་ཞིག་སང་ཉིན་ནས་གནས་སྐབས་རིང་ལ་གྱེས་ཕྱག་ཕུལ་ཏེ་སླར་ཡང་མི་འབྲལ་ལྷན་དུ་འཛོམས་པའི་སྨོན་ལམ་དང་བཅས་པའི་ཕེབས་སྐྱེལ་ཞུ་རན་པ་རེད། སང་ཉིན་སླར་ཡང་ཐེངས་གཅིག་མཇལ་ཡོང་།

ཉིན་བཅུ་བཞི་པའི་ཆོས་ཁྲིད།

དེ་ཡང་ཇི་སྐད་དུ། ཉིན་མོ་གཏུག་འབྲེལ་ལས་མང་བྱ་དགོས་སྙམ། །མཚན་མོ་གཉིད་བྲོ་མྱུར་དུ་ཉལ་དགོས་བསམ། །ཉིན་མཚན་མཐའ་དག་དེ་འདྲའི་ངང་སོང་ན། །མི་ཚེའི་ལྷག་མ་ཞེས་བྱ་གཞན་ཡོད་མིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ། ད་རང་རེ་སེར་སྐྱ་ཕལ་བའི་རིགས་འདི་དག་ཐམས་ཅད། ཉིན་རེའི་ནམ་ཡར་ལང་གི་ཉི་མ་མགོ་ཐོག་ཤར་དུས་ནས་ཀྱང་། དེ་རིང་གི་ཉི་མ་འདི་ལ་མི་འདི་དང་འདི་དག་ལ་གཏུག་འབྲེལ་བྱེད་པ་དང་། དེ་ལ་གཏམ་འདི་དང་འདི་དག་བཤད་ཅིང་། ལས་བྱ་བ་འདི་དང་འདི་དག་བསྒྲུབ་དགོས་བསམ་པས་མ་ཚད། གཡོ་སྒྱུ་དྲན་འཕྲུལ་བསམ་ངན་སྦྱོར་རྩུབ་དང་མ་བྲལ་བས་དུས་འདའ་བ་དང་། མཚན་དགོང་མོའི་དུས་ལ་བབ་དུས་གཉིད་བྲོ་ནས་རོ་བཞིན་ཉལ་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་ལོ་དང་ཟླ་བའི་ཁྱུད་མོ་འཁོར་ཏེ་སོང་བའི་ཤུལ་དུ་དུས་ཀྱི་ལྷག་མ་ཞེས་པ་ཞིག་འཆི་ལ་མ་ཐུག་གི་བར་དུ་ཡོད་པ་མིན། དེ་ལྟ་བུའི་ཉིན་མཚན་ལྟེབ་བསྣོལ་གྱིས་མི་ཚེ་འཛད་པའི་ཚུལ། མདོ་སྡེ་མྱང་འདས་དང་ཁྲིད་ཡིག་དག་ལས་དཔེ་ཡི་བརྡ་ཆོས་སུ་འདི་ལྟར་གསུངས་ཡོད་དེ། དེ་ཡང་མི་ཞིག་གཡང་གཟར་ཅན་གྱི་བྲག་རི་མཐོན་པོ་རྩེ་མོ་དགུང་ལ་ཟུག་ཅིང་། རྩ་བ་དུག་མཚོའི་ནང་དུ་ནུབ་ནས་ཡོད་པའི་བྲག་ངོས་གཟར་མོ་ལག་ངོ་ལྟ་བུ་ཞིག་ནས་ཐུར་དུ་ལྷུང་ཚེ། བྲག་དེའི་བར་སྐེད་ཅིག་ན་རྩྭ་ཕོན་སྤར་གང་ཡོད་པ་ལ་འཇུ་ས་རྙེད་ནས་དེ་ལ་དམ་དུ་བཅངས་ཤིང་། འདར་ཧྲི་ལི་ལི་ཡོད་པའི་སྐབས་དེར། རྩྭ་ཕོན་དེའི་གཡས་ཕྱོགས་ཀྱི་བྲག་གི་སེར་ཁ་ཞིག་ནས། བྱི་བ་དཀར་པོ་གཅིག་བྱུང་སྟེ་རྩྭ་འཇག་མ་གཅིག་བཅད་དེ་ཁྱེར་ནས་སོང་། གཡོན་ཕྱོགས་ཀྱི་བྲག་གི་སེར་ཁ་ཞིག་ནས། བྱི་བ་ནག་པོ་གཅིག་བྱུང་ནས་རྩྭ་འཇག་མ་གཅིག་བཅད་དེ་ཁྱེར་ནས་སོང་། དེ་གཉིས་རེས་མོས་བྱས་ནས། རྩྭ་ཕོན་ནི་ཇེ་ཆུང་ལ་སོང་ནས་མེད་པར་གྱུར་ཚེ་ལྷུང་བ་ལས་འོས་མེད་པ་དང་། ལྷུང་ས་ནི་དུག་མཚོ་ལས་གཞན་དུ་མེད་ལ། དུག་མཚོའི་ནང་ལ་ལྷུང་ཚེ་དུག་སྦྲུལ་དང་ཆུ་སྲིན་གཏུམ་པོ་དག་གི་ཁ་ལས་གཞན་དུ་འགྲོ་ས་མེད་པ་བཞིན་དུ། ཉིན་མཚན་དཀར་ནག་གཉིས་ཀ་ལྟེབ་བསྣོལ་ནས་ཟད་པ་ནི། ཚེ་འདིའི་ཡེངས་མ་ལམ་གྱི་སྒོ་ནས་དོན་ཉི་ཚེ་བ་རེ་ལ་གཡེངས་ནས་མི་ཚེའི་ནང་གི་རིན་ཐང་ཅན་གྱི་དུས་ཚོད་བཅུ་གཉིས་པོ་མ་ཚོར་བཞིན་དུ་དེར་ཟད་པ་དང་། དགོང་མོ་གཉིད་བྲོ་ནས་ཤི་བ་དང་ཁྱད་མེད་ཀྱིས་འདའ་བ་དེ་འདྲ་བ་རེས་མོས་ཀྱིས་སོང་བའི་མཐར་མི་ཚེ་རྩྭ་ཕུང་ལྟ་བུ་དེ་འདུག་ཆས་ཏག་ཏག་གིས་ཟད་ནས་འདུག་ལོང་མ་གཏད་པ་ཡིན་པས་རྩྭ་ཕུང་ཟད་པ་དང་ཁྱད་མེད་ཅིང་། དེར་མ་ཆགས་པར་དུག་མཚོའི་ནད་དུ་ལྷུང་བ་བཞིན་དུ། ཚེ་འདིའི་ལུག་ངག་ཡིད་གསུམ་གྱི་བྱེད་ལས་བསག་སྟངས་ལ་བསམ་བློ་ཞིག་བཏང་ན། ད་ངན་སོང་མིན་པར་འགྲོ་ས་མེད་པ་ནི། ཕྱི་མ་གར་སྐྱེས་ད་ལྟའི་ལས་ཀྱིས་ཤེས་པ་ཡིན། ད་དེ་ལྟ་བུའི་འཇིགས་སྐྲག་ཅན་གྱི་གནས་སྐབས་སུ་བྲག་རིའི་རྩེ་མོ་ནས་མར་སྐས་རིང་ཞིག་བསྣར་ནས། མིང་ནས་བཟུང་སྟེ་ཁྱོད་མ་སྐྲག། འདི་ལས་ཐར་བའི་རེ་བ་དང་ཐར་སའི་ལམ་ཡོད་པ་ཡིན། འདིའི་སྐས་འདི་ལ་བརྒྱུད་ནས་ཤོག་དང་། ཁྱོད་འདུག་ས་གཞལ་ཡས་ཁང་། འདུག་གདན་དར་ཟབ་དང་འབོལ་གདན། བཟའ་བཏུང་འཆི་མེད་ཀྱི་བདུད་རྩི། རྩེ་གྲོགས་ལྷ་དང་ལྷ་མོ་ཡིན་པས། ཁྱོད་མ་སྡུག་པར་སྙིང་རུས་བསྐྱེད་དང་ཤི་མི་དགོས་ལྷ་ལུས་ལེན་པ་ཡིན་ཞེས་དབུགས་ཕྱུང་ན་དགའ་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་སྐྱེ་བ་བཞིན་དུ། འཁོར་བའི་གནས་སྐྱེ་རྒ་ན་འཆིའི་སྡུག་བསྔལ་ཅན་འདིར། ཚེ་ཟད་པ་ནི་དཀན་གཟར་བྲག་རིའི་ངོས་ཀྱི་རྦབ་ཆུ། བར་སྣང་སྐད་ཅིག་གི་གློག་དམར། མདའ་ཤུགས་ཆེན་འབེན་ལ་བཅར་བ་དང་འདྲ་བར། མི་འདོད་བཞིན་དུ་ཤི་ཡུལ་ལ་གོམ་པ་སྤོས་ནས་ལས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ཏེ་རྣམ་སྨིན་མྱོང་བ་ལས་འོས་མེད་པ་ཡིན། དེས་ན་འཆི་བ་ཤེས་བཞིན་དུ་དམ་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་མ་ཤེས་པ་དང་། སྐྲག་མི་དགོས་པའི་བཙན་ས་ཞིག་འཛིན་མ་ཐུབ་ཚེ་མི་ཞིག་གི་མིང་མེད་པ་དང་། ཡ་ཁོག་སྟོད་ལ་གཡུ་ལོ་ཡོད་པ་དེས་གོ་མ་ཆོད་པ་ཡིན། ཡང་འདི་ལྟར་གསུངས་ཏེ། རང་བློ་ཆོས་ལ་བཅུག་ཀྱང་མི་འཇུག་པ། །ཚེ་སྔོན་བཟང་གོམས་མེད་པའི་ལག་རྗེས་ཏེ། །ད་ལྟའི་མི་ཚེའང་ངན་གོམས་ལ་བཏང་ན། །ཕྱི་མའི་ཚེར་ཡང་ལམ་བཟང་ཇི་ལྟར་རྙེད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ། ད་ལྟའི་སྐབས་འདིར་མི་དགེའི་སྡིག་ལས་ངན་གཡོ་འཕྲུལ། མགོ་སྐོར་ངན་སེམས་སོགས་གཞན་ལ་གནོད་པའི་ལས་ཤིག་བྱེད་དུས་ནམ་མཁའ་གྱེན་ལ་ལངས་པ་ལྟ་བུ་དང་། གཞན་སེམས་ཅན་ཞིག་ལ་མ་འདོད་པ་བྱུང་ནས་སྡུག་བསྔལ་བཞིན་ཡོད་པར་ཐོས་དུས། བཞིན་ལ་འཛུམ་ལངས་མགོ་ལ་བྲེལ་ཕོག་གསལ་གསལ་རིག་རིག་ཏུ་འགྲོ་བ་དང་། གཞན་དཀར་པོ་དགེ་བའི་ལས་ཕྱག་སྐོར་མཆོད་འབུལ། མཚམས་བསྙེན་སྒྲུབ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་ཆོས་འཆད་ཉན་གྱི་སར་ཐོན་དུས་ཁྱི་རྒྱ་ལུ་ལ་སྐར་མ་བསྟན་ན་གཅིག་ཟུག་པ་ལས་གཞན་མེད་པ་དང་ཁྱད་མེད་ཅིང་། མིའི་སྔོན་ནས་མ་སོང་ཐབས་མེད་ཀྱིས། ཆོས་ར་རྡོག་པས་གཅིག་བརྫིས་ཀྱང་སེམས་རྣམ་ཤེས་དེ་ཕྱོགས་སུ་མི་འཁོར་བས་མ་ཚད། མ་དོད་ཤར་རེ་འདུག་ལུགས་ཚུན་གྱིས་ཀྱང་ཆོས་པ་ཞིག་མིན་པའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཕྱི་ལ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དང་། ཁ་བརྡ་རྣམ་གཡེང་དང་མི་དགེའི་སྡིག་ལས་ཤིག་བྱེད་ཞོར་དུ་ཐེ་ཚོམ་ལོག་ལྟ་ཞིག་མིན་པ་ཞེ་ལ་ཤར་རྒྱུ་མེད་པ་ཡིན། ད་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཚེ་སྔོན་གྱི་བཟང་གོམས་མེད་པའི་ལག་རྗེས་ཀྱི་དབང་གིས་ཡིན། དེའི་ཐོག་ཏུ་ད་ལྟའི་མི་ཚེ་འདི་ཡང་ངན་གོམས་ལ་བཏང་ན་ཕྱི་མའི་ཚེ་རབས་རྣམས་སུ་དེ་བས་ཀྱང་ཐ་ཤལ་བ་ཤ་སྟག་ཡིན། དེ་ཡང་ད་ལྟའི་སྐབས་འདིར་ལེགས་ཉེས་དཔྱོད་པའི་རྣམ་འབྱེད་ཀྱི་ཤེས་རབ་མེད་པས་ཡིན་ལ། དེ་ཅིས་ལན་ན། སྐྱེ་བ་སྔོན་མར་སྦྱོང་མ་མྱོང་བས་ལན་པ་ཡིན། དེས་ན་ཚེ་འདིར་ཐོས་བསམ་གྱི་ཤེས་རབ་བསྐྱེད་ནས། བློ་རྩེ་དམ་པའི་ཆོས་ལ་མ་གཏད་ན་ཕྱི་མ་དེ་བས་ཀྱང་ཇེ་སྡུག་ཏུ་འགྲོ་བ་ཡིན། ཆོས་ཤེས་པ་དེ་བསྒྲུབས་ན་ལེགས་ཤིང་བསྒྲུབ་དགོས་པར་འདུག་ཀྱང་། དེ་སྒྲུབ་ཤེས་རྒྱུ་ཅན་དང་སྒྲུབ་ནུས་རྒྱུ་ཅན་ཞིག་ཨེ་ཡིན་ན། ཡང་སྒོས་སུ་ང་ལྟ་བུས་སྒྲུབ་ཤེས་རྒྱུ་མ་རེད་ལ་སྒྲུབ་ནུས་པ་ཡང་མིན་སྙམ་ནས་འདོར་བ་ནི་རིགས་ཤིང་འཐད་པ་མིན་ཏེ། དམ་པའི་ཆོས་ནི་རང་གིས་མ་བསྒྲུབས་པར་ཕར་བསྐྱུར་བཞག་པ་ལས་སྙིང་ནས་བརྩོན་པ་བསྐྱེད་དེ་བསྒྲུབས་ཀྱང་མ་འགྲུབ་པ་ནི་ཤེས་བྱའི་དཔེ་ལ་ཡོད་པ་མིན། དེས་ན་ཉི་མ་ནི་ཀུན་གྱི་ཉི་མ་ཡིན་པས་གླིང་བཞིའི་རྒྱལ་ཁམས་ལ་ཤར་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར་དུ། དམ་ཆོས་ཀྱང་ཀུན་གྱི་དམ་ཆོས་ཡིན་པས་སྙིང་རུས་སུ་ལ་ཡོད་ན་ཉི་མ་རེ་རེ་བཞིན་དུ་མང་རབ་འགྲུབ་པ་ཡིན་པ་དང་། རང་གིས་མ་འབད་དུས་ཚེ་གང་སོང་ཡང་ཐ་མལ་དུ་ལུས་པ་ཡིན། འཇིག་རྟེན་གྱི་འཁྲུལ་བའི་བག་ཆགས་བསགས་ནས་ཡར་འདྲེན་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱིས་བྱེད་ལུགས་ཤིག་དང་། སྐྱིད་སྡུག་གང་བྱུང་གི་རེ་ལྟོས་འཇིག་རྟེན་ལ་བཅོལ་ནས་འཆི་ཚེ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་པོ་རང་མཇལ་དུ་ཡོང་བ་ནི་དཀའ་བར་གསུངས་ཡོད་པས། ཆོས་ཚིག་རེ་ཡིན་ཡང་དོན་གཉེར་གྱིས་དང་ཆུ་ཐིགས་བསགས་པ་རྒྱ་མཚོའི་དཔེ་བཞིན་དུ། ཐོས་པའི་ནོར་གྱིས་ཕྱུག བསམ་དོན་སྒོམ་པར་དྲིལ་ན་འཛམ་བུ་གླིང་གི་ནོར་བས་དགའ་བའི་འདི་བདེ་ཤི་སྐྱིད་ཀྱི་ལམ་རྙེད་དུ་ཡོད་པ་ཡིན། ད་དེ་ལྟ་བུའི་ཐུགས་འདུན་དང་བཅས་ཏེ་ཐེག་ཆེན་ལམ་གྱི་རྩ་བ་དམ་པ་གསུམ་དང་མི་འབྲལ་བའི་སྒོ་ནས་གང་ཞིག་གསན་པར་བྱ་བ་མན་ངག་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། ཐོག་མར་དགེ་བ་ཀླད་ཀྱི་དོན་བཤད་བྱའི་ཡན་ལག་བཤད་པའི་ཆོས་སྔོན་ལ་སོང་ནས། བར་དུ་དགེ་བར་གཞུང་གི་དོན་ལས་ཀྱང་བཤད་བྱ་མན་ངག་གཞུང་གི་དོན་མང་ཆེ་བ་ཞུས་གྲུབ་སྟེ། དེ་རིང་རྫོགས་ཆེན་སྒོམ་པའི་རྣལ་འབྱོར་བའི་ཉམས་ལེན་བོགས་འདོན་དང་གེགས་སེལ་གྱི་སྐོར་དང་། མཐར་ཐུག་འབྲས་བུ་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་རྣམས་བཤད་ཅིང་། ཐ་མར་དགེ་བ་མཇུག་གི་དོན་ལ་ཉེ་བའི་སྐབས་ལས་དེ་རིང་ནི།

༤༡༣ རྣམ་རྟོག་གྲོགས་སུ་སློང་བའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

རྣམ་རྟོག་གྲོགས་སུ་སློང་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི།།

རྣམ་ཤེས་རང་ཡལ་སེར་བུ་ལྟ་བུར་ཁྱེར།།

རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ནང་ནས་འཆར་བ་ཡིན།།

འགྱུ་བ་རང་དག་བར་སྣང་གློག་ལྟར་སྦྱངས།།

ཅི་འགྱུས་རང་གསལ་ཡེ་ཤེས་འཆར་བ་ཡིན།།

དྲན་པ་རང་སངས་ཆུ་རྙོག་ལྟ་བུར་ཁྱེར།།

ཅི་དྲན་རང་བྱུང་རྒྱལ་བའི་དགོངས་པར་འཆར།།

ཅི་རྟོག་ཆོས་ཉིད་ལིངས་པ་གྲོགས་སུ་ཁྱེར།།

བླང་དོར་མེད་པའི་དགོངས་པ་ཁོང་ནས་འཆར།།

འཛིན་པ་རང་ཟད་ཡུལ་མེད་གྲོགས་སུ་ཁྱེར།།

གཞི་མེད་མཐོང་ཡལ་ཡེ་ཤེས་རང་ལ་འཆར།།

རང་གདངས་གསལ་དག་ཀློང་གསལ་གྲོགས་སུ་ཁྱེར།།

ཝལ་པོ་རྗེས་མེད་ཡེ་ཤེས་ཁོང་ནས་འཆར།།

དེ་ལྟར་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་རྣལ་འབྱོར་ལ།།

རྣམ་རྟོག་ཉིད་ལས་ཡེ་ཤེས་འཆར་བ་ཡིན།།

ཤིང་སྐམ་དག་ལས་མེ་ཆེན་འབར་བ་ལྟར།།

ཐམས་ཅད་གྲོགས་སུ་འཆར་བ་ཤིན་ཏུ་གཅེས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཐབས་དང་ལྡན་པས་རྣམ་རྟོག་གྲོགས་སུ་སློང་བའི་ཆོས་དྲུག་ནི། རྣམ་ཤེས་སམ་རྣམ་རྟོག་དེ་ཉིད་རང་ཡལ་དུ་འགྲོ་བ་བར་སྣང་གི་སེར་བུ་ལྟ་བུར་ཁྱེར་ཤེས་པ་གྱིས་དང་། རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་འགགས་མེད་དུ་ནང་ནས་ཚུར་འཆར་བ་ཡིན། འགྱུ་བ་རང་སར་དག་པ་བར་སྣང་གློག་ལྟར་ཡིན་པར་སྦྱངས་ནས་ཤེས་པར་གྱིས་དང་། ཅི་འགྱུས་ཅི་ཤར་ཐམས་ཅད་རང་གསལ་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོར་འཆར་ནས་བུད་ཤིང་མེའི་ཁ་སྣོན་དུ་སོང་བ་ལྟ་བུ་ཡིན། སྤྱིར་འདུ་བྱེད་ཀྱི་དྲན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣལ་འབྱོར་པའི་ཉམས་དང་བསྟུན་པའི་དྲན་པའི་ཐ་སྙད་མང་པོར་ཡོད་ཀྱང་། དྲན་བྱ་དྲན་བྱེད་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དྲན་པའི་ཀློང་དུ་མ་བཅོས་རང་བབས་སུ་བཞག་ནས་རང་སངས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་དུ་དྭངས་པར་ཁྱེར་ཤེས་པར་གྱིས་དང་། དེའི་སྐབས་སུ་ཅི་དྲན་ཡེ་ཤེས་སུ་འཆར་ནས་རྣམ་རྟོག་ཐམས་ཅད་རང་བྱུང་རྒྱལ་བའི་དགོངས་པར་འཆར་བར་འགྱུར་བ་ཡིན། ཅི་དང་ཅིར་རྟོག་ཀྱང་ཆོས་ཉིད་ལས་མ་འདས་པ་ལིངས་པའམ་རྔོན་པ་གྲོགས་སུ་ཁྱེར་ན་མདའ་མཁན་ཕྱི་ན་མེད་པ་བཞིན་དུ་གྲོགས་སུ་ཁྱེར་ཤེས་ན་བླང་དོར་མེད་པའི་དགོངས་པ་བཟོ་མེད་ཁོང་ནས་འཆར་བ་ཡིན། འཛིན་པ་རང་སར་ཟད་དེ་ཡུལ་མེད་གྲོགས་སུ་ཁྱེར་ཤེས་ན་གཞི་མེད་རྩ་བྲལ་ཡིན་པས་མཐོང་ཡལ་གྱི་ཡེ་ཤེས་རང་ལ་འཆར་བ་ཡིན། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་གདངས་གསལ་ཞིང་དག་པ་ཀློང་གསལ་ཡངས་པ་ཆེན་པོ་དེ་གྲོགས་སུ་ཁྱེར་ཤེས་ན། ཝལ་པོ་བྱ་ལམ་རྗེས་མེད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་བཟོ་མེད་དེ་ཉིད་ཁོང་ནས་ཚུར་འཆར་བ་ཡིན། དེ་ལྟར་ཐེག་རྩེའི་དགོངས་པ་འདི་ཉིད་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ལ་སྤང་བླང་དགག་སྒྲུབ་མི་དགོས་པར་རྣམ་རྟོག་ཉིད་ལས་ཡེ་ཤེས་འཆར་བ་ནི། ཤིང་སྐམ་པོ་དག་ལ་མེ་ཆེན་འབར་ཚེ་ཤིང་ཇི་ཙམ་མང་བ་དེ་ཙམ་དུ་མེ་ཡང་མཆེད་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་རྟོག་ཤར་ཚད་ཡེ་ཤེས་སུ་གྲོལ་ནས། ཅི་ཤར་ཆོས་སྐུའི་ཡོ་ལང་ལས་མ་འདས་པར་ཐམས་ཅད་གྲོགས་སུ་འཆར་བར་བྱེད་པ་སྟེ་དེ་འདྲའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ལ་རྣམ་རྟོག་གིས་མི་གནོད་པས་མ་ཚད་རྣམ་རྟོག་གྲོགས་སུ་འགྱུར་བ་ཡིན་པས་དེ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་གཅེས་སོ།།

༤༡༤ ཆོས་ཉིད་ངང་ལ་གནས་པའི་གནད་དྲུག་བསྟན་པ།

ཆོས་ཉིད་ངང་ལ་གནས་པའི་གནད་དྲུག་ནི།།

རྩ་རླུང་ཁམས་རྣམས་རང་གནད་དགོད་པའི་གནད།།

ལུས་ནི་བསམ་གཏན་ཆོས་དྲུག་བཅའ་བ་དང༌།།

ཐ་མལ་རང་གའི་འཁྲུལ་སྣང་དགྲོལ་བའི་གནད།།

སྣོད་བཅུད་རྒྱལ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཤེས་པ་དང༌།།

བདེ་བ་ཆེན་པོ་རང་ལུགས་འབར་བའི་གནད།།

འོག་སྒོ་བསྡམས་ཏེ་སྟེང་རླུང་བསྡུ་བ་དང༌།།

རྟོག་མེད་ཆོས་ཉིད་ངང་ལ་གནས་པའི་གནད།།

ལྕེ་རྩེ་གྱེན་བཟློག་རྐན་གཉིས་མ་རེག་བྱ།།

རང་གསལ་ཡེ་ཤེས་མཁའ་ལ་དག་པའི་གནད།།

མིག་གཉིས་མཐོ་གང་ནམ་མཁར་གཏད་པ་དང༌།།

གཉུག་མའི་ཡེ་ཤེས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་གནད།།

སེམས་ཉིད་མ་བཅོས་གློད་ནས་དྭངས་སངས་བཞག།

དེ་ལྟར་ཐབས་ལྡན་ཆོས་ཉིད་ངང་ལ་གནས།།

བརྩོན་པས་གནད་དུ་བསྣུན་ཅིག་སྐལ་ལྡན་ཀུན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། བརྩོན་པས་གནད་དུ་བསྣུན་ཐུབ་ན་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་ལ་གནས་པའི་གནད་རྣམ་པ་དྲུག་བསྟན་པ་ནི། རྩ་དང་རླུང་དང་ཐིག་ལེའི་ཁམས་རྣམས་རང་གནད་ལ་དགོད་པའི་གནད་ལ། ལུས་ནི་རྐང་པ་སྐྱིལ་ཀྲུང་དང་ལག་གཉིས་མཉམ་བཞག་སོགས་བསམ་གཏན་ཆོས་དྲུག་བཅའ་བ་དང་། ཐ་མལ་རང་གའི་འཁྲུལ་སྣང་དེ་ཉིད་ཐད་ཀར་དགྲོལ་བའི་གནད་ནི། སྣོད་བཅུད་དག་པ་རབ་འབྱམས་རྒྱལ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་ཤེས་པ་དང་། ལུས་ལ་བདེ་བ་ཆེན་པོ་རང་ལུགས་སུ་འབར་བའི་གནད་ནི། འོག་སྒོ་གྱེན་དུ་བསྡམས་ཏེ་སྟེང་རླུང་ཐུར་དུ་བསྡུ་བ་དང་། རྟོག་མེད་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་ལ་གནས་པའི་གནད་ནི། ལྕེ་རྩེ་ཡ་རྐན་ལ་ཕྱོགས་ཏེ་གྱེན་དུ་ལྡོག་ནས་ལྕེ་རྩེ་དང་རྐན་གཉིས་མ་རེག་པ་ཙམ་དུ་བྱ་བ་དང་། རང་གསལ་ཡེ་ཤེས་མཁའ་ལ་དག་པའི་གནད་ནི། མིག་གཉིས་སྨིན་མཚམས་ནས་མཐོ་གང་གི་ནམ་མཁའི་གནས་སུ་གཏད་པ་དང་། གཉུག་མ་མ་བཅོས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡེ་ནས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་གནད་ནི། སེམས་ཉིད་མ་བཅོས་རང་བབས་སུ་ལྷོད་ཀྱིས་གློད་ནས་དྭངས་སངས་ཀྱི་ངང་དེར་བཞག་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་ཐབས་ཀྱི་མན་ངག་དང་ལྡན་པ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་ལ་གནས་པ་ཡིན་པས། བརྩོན་པ་ཆེན་པོས་གནད་དུ་སྣུན་ཅིག་ཤེས་རབ་ཅན་གྱི་སྐལ་ལྡན་ཀུན་ཅེས་གདམས་པའོ།།

༤༡༥ ཆོས་ཉིད་ངང་ལ་བཞག་ཐབས་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

ཆོས་ཉིད་ངང་ལ་བཞག་ཐབས་རྣམ་དྲུག་ནི།།

མན་ངག་དྲུག་གིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ལ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཡང་དག་པའི་དོན་མཐོང་བར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་ལ་མཉམ་པར་བཞག་པའི་ཐབས་རྣམ་པ་དྲུག་དེ་མན་ངག་དྲུག་གིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ལ་ཞེས་མཚམས་སྦྱར་ནས།

དང་པོ་དུས་གསུམ་དབྱེར་མེད་ཀྱི་མན་ངག་བསྟན་པ།

དང་པོ་དུས་གསུམ་དབྱེར་མེད་མན་ངག་གིས།།

གཉིས་འཛིན་བློ་ཡི་རྟོག་མཐའ་བསལ་བ་ནི།།

འདས་རྗེས་མི་དཔྱད་མ་འོངས་སྔུན་མི་བསུ།།

ད་ལྟ་འཛིན་མེད་ངང་དུ་ལྷན་གྱིས་བཞག།

ཅེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་དང་པོ་དུས་གསུམ་དབྱེར་མེད་ཀྱི་མན་ངག་གིས་སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་གཉིས་འཛིན་བློ་ཡི་རྟོག་མཐའ་བསལ་བ་ནི། གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེས། འདི་ལྟར་ཡིད་ཀྱི་ཡུལ་དུ་འགྱུ་བ་ཡི། །ཉོན་མོངས་དུག་ལྔའི་རྟོག་པ་ཅི་ཤར་ཡང་། །སྔོན་བསུ་རྗེས་དཔྱོད་བློ་ཡིས་བཅོས་མི་གཞུག །འགྱུ་བ་རང་སར་བཞག་པས་ཆོས་སྐུར་གྲོལ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ། འདས་པའི་རྗེས་མི་དཔྱོད། མ་འོངས་པའི་སྔུན་མི་བསུ། ད་ལྟ་འཛིན་མེད་ཀྱི་ངང་དུ་ལྷན་ནེར་བཞག་པར་བྱ་བའོ།།

གཉིས་པ་ཐི་བྱ་ཚང་དུ་འཇུག་པའི་མན་ངག་བསྟན་པ།

ཐི་བྱ་ཚང་དུ་འཇུག་པའི་མན་ངག་གིས།།

རེ་དོགས་གཉིས་ཀྱི་རྟོག་མཐའ་བསལ་བ་ནི།།

ད་ལྟའི་སེམས་ལ་འབྱུང་འཇུག་གཉིས་མེད་པས།།

མ་ཡེངས་མཉམ་ཉིད་ངང་ལ་གློད་ལ་ཞོག།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཐི་བྱ་ནི་ཅང་ཤེས་པ་ཡིན་པས་དང་པོ་ཚང་བཅའ་དུས་བརྟགས་ཤིང་དཔྱད་ནས་ཉེན་མེད་པའི་གནས་ཤིག་ལ་ཚང་བཅས་ཟིན་དུས་རྗེས་སོར་ཚམ་ཚོམ་མེད་པར་ཚང་དུ་འཇུག་པ་ལྟ་བུའི་མན་ངག་གིས་དང་པོར་སྒྲོ་འདོགས་བཅད་དེ་དེ་ནས་རེ་དོགས་གཉིས་ཀྱི་རྟོག་མཐའ་བསལ་བའི་གནད་ལ་བསྣུན་པ་ནི། ད་ལྟ་བའི་སེམས་ལ་འབྱུང་བ་དང་འཇུག་པ་གཉིས་སུ་མེད་པས་ན། གཉིས་མེད་ཀྱི་ཚུལ་དེར་མ་ཡེངས་པར་མཉམ་ཉིད་ཀྱི་ངང་ལ་གློད་ལ་ཞོག་ཅེས་རེ་དོགས་ཐེ་ཚོམ་བྲལ་བའི་མན་ངག་བསྟན་པའོ།།

གསུམ་པ་སྐྱེས་བུ་བྱ་བ་བཏང་བའི་མན་ངག་བསྟན་པ།

སྐྱེས་བུ་བྱ་བ་བཏང་བའི་མན་ངག་གིས།།

གཟའ་གཏད་འཛིན་པའི་རྟག་མཐའ་བསལ་བ་ནི།།

སེམས་ཉིད་གནས་ལུགས་མ་བཅོས་མཉམ་པའི་ངང༌།།

འཛིན་བྲལ་ཆེན་པོར་བོར་ལ་ཕྱམ་གཅིག་བཞག།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། སྐྱེས་བུ་བྱ་བ་བཏང་བའི་མན་ངག་གིས་འདི་བྱ་འདི་བྱེད་ཀྱི་གཟའ་གཏད་ཆེད་དུ་འཛིན་པའི་རྟོག་མཐའ་བསལ་བ་ནི། སེམས་ཉིད་བཟོ་མེད་གནས་ལུགས་མ་བཅོས་པ་གཉིས་འཛིན་ཕྱོགས་ལྷུང་དང་བྲལ་བའི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ངང་གཉིས་མེད་འཛིན་བྲལ་ཆེན་པོར་གཉིས་སུ་འཛིན་པ་ཐམས་ཅད་བོར་ལ་ཡེ་རྫོགས་ཕྱམ་གཅིག་གི་ངང་དུ་བཞག་པར་བྱ་བའོ།།

བཞི་བ་ཁྱུང་ཆེན་ནམ་མཁར་ལྡིང་བའི་མན་ངག་བསྟན་པ།

ཁྱུང་ཆེན་ནམ་མཁར་ལྡིང་བའི་མན་ངག་གིས།།

ཐེ་ཚོམ་གཉིས་འཛིན་རྟོག་མཐའ་བསལ་བ་ནི།།

ཤེས་པ་མཐར་བཅད་རང་བྱུང་རྣལ་མའི་ངང༌།།

ཡངས་པ་ཆེན་པོར་བོར་ལ་ཕྱམ་གཅིག་བཞག།

ཅེས་གསུངས་ན། ཁྱུང་ཆེན་ནམ་མཁའ་ལ་ལྡིང་བའི་མན་ངག་གིས་ཐེ་ཚོམ་གཉིས་འཛིན་གྱི་རྟོག་པའི་མཐའ་དབྱིངས་སུ་བསལ་བ་ནི། ཤེས་པ་མཐར་བཅད་དམ་ཤེས་པ་སྤྲོས་པའི་མཐའ་དང་བྲལ་ནས་རང་བྱུང་མ་བཅོས་པའི་གནས་ལུགས་རྣལ་མའི་ངང་ཡངས་པ་ཆེན་པོ་དེར་འཛིན་པ་བོར་ལ་སྤྲོས་མེད་ཕྱམ་གཅིག་གི་ངང་དུ་བཞག་པའོ།།

ལྔ་བ་ནམ་ལངས་ཉི་ཤར་དག་པའི་མན་ངག་བསྟན་པ།

ནམ་ལངས་ཉི་ཤར་དག་པའི་མན་ངག་གིས།།

ཡུལ་སྣང་སྣ་ཚོགས་རྟོག་མཐའ་བསལ་བ་ནི།།

དབང་པོ་མི་བསྡུ་འགྱུ་བ་མི་དགག་པར།།

ཚོགས་དྲུག་ལྷུག་པར་བཏང་སྟེ་གློད་ལ་བཞག།

ཅེས་གསུངས་ན། ནམ་ལངས་ཏེ་ཉི་མ་ཤར་བས་མུན་པ་བསལ་ནས་སྣང་བས་ཁྱབ་པ་ལྟར་རྣམ་པར་དག་པའི་མན་ངག་གིས། ཡུལ་སྣང་སྣ་ཚོགས་སུ་འཆར་བའི་རྟོག་མཐའ་བསལ་བ་ནི། དབང་པོ་སྒོ་ལྔ་ནང་དུ་མི་བསྡུ། ཕྱིའི་རྟོག་པའི་འགྱུ་བ་རྩོལ་བས་མི་དགག ད་ལྟའི་ཚོགས་དྲུག་མ་འགགས་པར་བཀྲ་ལམ་མེ་བའི་ངང་དུ་ལྷུག་པར་རམ་རང་བཞག་ལ་གློད་པའོ།།

དྲུག་པ་མཚན་མ་རང་སར་དྭངས་པའི་མན་ངག་བསྟན་པ།

མཚན་མ་རང་སར་དྭངས་པའི་མན་ངག་གིས།།

སྣ་ཚོགས་རྣམ་རྟོག་རྟོག་མཐའ་བསལ་བ་ནི།།

ཅི་སྣང་ཡུལ་ལ་བླང་དོར་གཉིས་མེད་པར།།

མ་བཅོས་སོ་མའི་ངང་ལ་ཇི་བཞིན་བཞག།

དེ་ལྟར་བཞག་རྣམས་གཉིས་མེད་ངང་གནས་པས།།

མཐའ་གྲོལ་ཀློང་ཡངས་དགོངས་པ་འཆར་བར་ངེས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། མཚན་མར་འཛིན་པའི་རྟོག་ཚོགས་རང་སར་དྭངས་པའི་མན་ངག་གིས། དགའ་སྡུག་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྟོག་མཐའ་བསལ་བ་ནི། ཅི་ལྟར་ཤར་གང་ལྟར་སྣང་བའི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལ་བླང་དོར་གཉིས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པར། མ་བཅོས་རང་གར་གནས་པའི་ངང་དེར་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་གློད་དེ་བཞག་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་བཞག་ཐབས་དྲུག་གིས་བཞག་པའི་གང་ཟག་དེ་དག་རེ་དོགས་གཉིས་འཛིན་གྱི་མཐའ་ལས་གྲོལ་ནས་ཀློང་ཡངས་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་དགོངས་པ་འཆར་བར་ངེས་སོ་ཞེས་ཆོས་ཉིད་ངང་ལ་གནས་པའི་གནད་དྲུག་རྒྱས་པར་བསྟན་པའོ།།

༤༡༦ བསྒོམ་པའི་སྤྱི་སྐྱོན་རྣམ་པ་དྲུག་བསྟན་པ།

བསྒོམ་པའི་སྤྱི་སྐྱོན་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ་ནི།།

གསལ་དྭངས་མ་ཕྱེད་མི་རྟོག་ལྟེང་པོར་སོང་།།

ཆེད་དུ་གསལ་བསྒོམས་ཡེ་ཤེས་ཕྱོགས་ཆད་སོང་།།

འཕྲོ་བ་ནང་བསྡུས་སེམས་འཛིན་ཀོལ་ཙེར་སོང༌།།

གཏིང་གསལ་མ་རྟོགས་ཁ་འབྱམས་ཕྱལ་བར་སོང༌།།

གཏིང་ཐག་མ་ཆོད་ཐེ་ཚོམ་རྐྱེན་དབང་སོང༌།།

སྒོ་གསུམ་བཅོས་མས་རྣམ་རྟོག་ཉིང་འཁྲུལ་སོང༌།།

དེ་ལྟར་སྐྱོན་དྲུག་གང་བྱུང་སྒྲིབ་པ་སྟེ།།

ཡང་དག་དོན་འདོད་རྣམས་ཀྱིས་བསལ་ནས་བསྒོམ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། བསལ་ནས་འདོར་བར་བྱ་བའི་བསྒོམ་པའི་སྤྱི་སྐྱོན་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ་ནི། གསལ་ཆ་དང་དྭངས་ཆ་མ་ཕྱེད་ན་མི་རྟོག་ལྟེང་པོ་ཞི་གནས་རྟོག་མེད་ཀྱི་ངང་དུ་སོང་བ་དང་། ཡང་ཆེད་དུ་གསལ་ཆ་རྩལ་དུ་བཏོན་ནས་བསྒོམས་ཀྱང་གསལ་སྟོང་གཉིས་མེད་མི་ཤེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཕྱོགས་ཆད་དུ་སོང་བ་དང་། འཕྲོ་བ་ནང་དུ་བསྡུས་ཆེ་བའི་དབང་གིས་སེམས་འཛིན་ཀོལ་ཙེའམ་ཁོལ་བུར་སོང་ནས་གུ་དོག་དྲག་པ་དང་། གཏིང་གསལ་གྱི་ཡེ་ཤེས་ནང་ནས་ཤར་བ་མ་རྟོགས་པས་སེམས་སྡེ་ལྟར་དུ་ཁ་འབྱམས་ཕྱལ་བ་ཕུ་མེད་མདོ་མེད་དུ་སོང་བ་དང་། གཏིང་གི་ཐག་མ་ཆོད་པས་ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྐྱེན་དབང་ལ་སོང་བ་དང་། སྒོ་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་བཅོས་མ་ཡི་ཐོག་ནས་སེམས་རྣམ་རྟོག་ཐ་མལ་དུ་ཉིང་འཁྲུལ་དུ་སོང་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་སྐྱོན་དྲུག་པོ་དེ་ལས་གང་བྱུང་ཡང་ཉམས་ལེན་ལ་བར་དུ་གཅོད་པའི་སྒྲིབ་པ་ཡིན་པས། ཡང་དག་པའི་དོན་མཐོང་བར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་དག་བསལ་ནས་བསྒོམ་པར་བྱའོ།།

༤༡༧ གོལ་ས་དྲུག་གི་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པ།

གོལ་ས་དྲུག་གི་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པ་ནི།།

སྐྱེ་མཆེད་མུ་བཞིའི་སྒོམ་པ་ཡིད་བྱེད་དང༌།།

ཀུན་རྫོབ་རྒྱུ་འབྲས་མེད་འཛིན་ཆད་ལྟ་དང༌།།

གཟུང་འཛིན་མི་འགྱུར་རྟག་པ་ཆེན་པོར་འཛིན།།

ཡུལ་སྣང་དགྲ་དང་ཚེར་མར་བལྟས་ནས་སོང༌།།

ཐམས་ཅད་སེམས་བསྡུས་རང་རིག་རང་གསལ་བསྒོམ།།

རྟོག་ཚོགས་ལྷར་འགྱུར་དོན་ལས་འགྱངས་པ་སྟེ།།

དེ་དྲུག་མ་སོང་ཆོས་ཉིད་ཕྱོགས་བྲལ་ཀློང༌།།

མཉམ་པ་ཆེན་པོའི་ངང་ལས་མ་འདས་གཅེས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། མཉམ་པ་ཆེན་པོའི་ངང་ལས་མི་འདའ་བར་བྱེད་པ་ལ་གོལ་ས་དྲུག་གི་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པ་ནི། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས། ཅི་ཡང་མེད་པ། ཡོད་མིན་མེད་མིན་ཏེ་གཟུགས་མེད་སྐྱེ་མཆེད་མུ་བཞིའི་སྙོམས་འཇུག་གི་སྒོམ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། ཀུན་རྫོབ་རྒྱུ་འབྲས་ཐམས་ཅད་མེད་པར་འཛིན་པའི་ཆད་པར་ལྟ་བ་དང་། གཟུང་དང་འཛིན་པ་ཐམས་ཅད་མི་འགྱུར་རྟག་པ་ཆེན་པོར་འཛིན་པའི་རྟག་པར་ལྟ་བ་དང་། ཡུལ་སྣང་ཐམས་ཅད་དགྲ་ལྟ་བུ་དང་ཚེར་མ་ལྟ་བུར་བལྟས་ནས་སྤང་གཉེན་གཡུལ་སྤྲད་དུ་སོང་བ་དང་། ཐམས་ཅད་སེམས་ཡིན་སྙམ་སྟེ་སེམས་ལ་ཐུགས་གཏད་ནས་ཤེས་པ་རང་རིག་རང་གསལ་དུ་སྒོམ་པ་དང་། རྟོག་ཚོགས་གང་ཤར་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་ཅན་གྱི་ལྷར་གྱུར་ནས་དོན་ལས་འགྱངས་པ་སྟེ། རྫོགས་ཆེན་སྒོམ་པ་དག་གི་གོལ་ས་དང་། ནོར་ས་དང་། འཆུག་ས་རྣམས་ཡིན་པས་དེ་དྲུག་གི་དབང་དུ་མ་སོང་བར་བྱེད་ཅིང་། ཆོས་ཉིད་ཕྱོགས་མེད་ཕྱོགས་དང་བྲལ་བའི་ཀློང་མཉམ་པ་ཆེན་པོའི་ངང་ལས་མ་འདས་པར་ཤིན་ཏུ་གཅེས་སོ།།

༤༡༨ སྐྱོན་དྲུག་བྱུང་ན་བཅོས་པའི་ཐབས་དྲུག་བསྟན་པ།

སྐྱོན་དྲུག་བྱུང་ན་བཅོས་པའི་ཐབས་དྲུག་ནི།།

མཁའ་ལ་སྤྲིན་དེངས་ལྟ་བུར་བཅོས་པ་ནི།།

སེམས་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་ཅི་ཤར་ཡང༌།།

ཆོས་ཉིད་མཁའ་ལ་རང་བཞིན་དྭངས་པས་བཅོས།།

ཁང་སྟོང་རྐུན་མས་ཕྱིན་ལྟར་བཅོས་པ་ནི།།

རྣམ་རྟོག་ངོ་བོ་རང་བཞིན་མེད་པ་དེ།།

ཅི་སྐྱེས་དུས་ནས་མ་སྐྱེས་ངོས་གཟུང་མེད།།

གློད་པ་ཙམ་ལས་བསལ་དུ་མེད་པར་བཅོས།།

དགུན་གྱི་ནགས་མེ་མཆེད་ལྟར་བཅོས་པ་ནི།།

ཡུལ་རྟོག་ཅི་བྱུང་དེ་ཉིད་ངོ་བརྟགས་པས།།

ཆོས་ཉིད་གྲོགས་སུ་སྤར་བས་བཅོས་པར་བྱ།།

དུག་ལ་སྔགས་ཀྱིས་བཏབ་ལྟར་བཅོས་པ་ནི།།

རྣམ་རྟོག་སྐྱེ་མེད་ངང་དུ་བསད་པས་བཅོས།།

འབངས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་མཐོང་ལྟར་བཅོས་པ་ནི།།

དུག་ལྔ་སྐྱེ་དུས་ངོས་གཟུང་རང་གློད་པས།།

ཆོས་ཉིད་དོན་དང་རང་ངོ་ཕྲད་པར་བཅོས།།

གཟིངས་ཀྱི་བྱ་རོག་ལྟ་བུར་བཅོས་པ་ནི།།

འཕྲོ་རྒོད་ཅི་བྱུང་ཆོས་ཉིད་ལྡོག་པ་ལས།།

གཞན་དུ་འགྲོ་ས་མེད་པའི་ངང་དུ་བཅོས།།

དེ་ལྟར་གནད་དྲུག་འགྱུས་དྲན་ཅི་སྐྱེས་ཀུན།།

རང་ཐོག་རང་དག་རང་སངས་དགྲོལ་བ་གཅེས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། རང་དག་རང་གྲོལ་དུ་འགྲོ་བར་བྱེད་པ་ལ་སྐྱོན་དྲུག་བྱུང་ན་བཅོས་པའི་ཐབས་དྲུག་སྟེ། མཁའ་ལ་སྤྲིན་དེངས་ལྟ་བུའི་བཅོས་ལུགས་དང་། ཁང་སྟོང་དུ་རྐུན་མ་ཕྱིན་པ་ལྟ་བུའི་བཅོས་ལུགས་དང་། དགུན་གྱི་ནགས་མེ་མཆེད་པ་ལྟ་བུའི་བཅོས་ལུགས་དང་། དུག་ལ་སྔགས་ཀྱིས་བཏབ་པ་ལྟ་བུའི་བཅོས་ལུགས་དང་། འབངས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་མཐོང་བ་ལྟ་བུའི་བཅོས་ལུགས་དང་། གཟིངས་ཀྱི་བྱ་རོག་ལྟ་བུའི་བཅོས་ལུགས་དང་དྲུག་ཡོད་པ་ལས་དང་པོ་མཁའ་ལ་སྤྲིན་འཁོར་བ་དེ་ནམ་མཁའི་ཀློང་དུ་ཐིམ་ནས་མེད་པ་ལྟར་དུ་བཅོས་པ་ནི། སེམས་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་རྣམ་རྟོག་སྣ་ཚོགས་གང་དང་ཅི་ཤར་ཡང་ཆོས་མ་བཅོས་པའི་མཁའ་ལ་རང་སར་བཞག་ཚེ་རང་བཞིན་གྱིས་དྭངས་པ་དེས་བཅོས་པར་བྱའོ། །གཉིས་པ་ཁང་སྟོང་གི་ནང་དུ་རྐུན་མ་འཛུལ་ན་ཁང་སྟོང་ལ་ཤོར་རྒྱུ་དང་རྐུན་མ་ལ་ཐོབ་རྒྱུ་མེད་པ་ལྟ་བུའི་བཅོས་པ་ནི། རྣམ་རྟོག་གི་ངོ་བོ་དང་པོ་ཉིད་ནས་རང་བཞིན་མེད་པ་དེ། ཅི་སྐྱེས་དུས་ནས་མ་སྐྱེས་པའམ་སྐྱེས་པའི་དུས་ནས་ཀྱང་མ་སྐྱེས་པ་ཡིན་པས་ངོ་བོ་ངོས་གཟུང་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ལ། དེས་ན་མ་བཅོས་རང་བབས་སུ་ལྷོད་ཀྱིས་གློད་དེ་བཞག་པ་ཙམ་ལས་བསལ་དུ་མེད་པར་བཅོས་དགོས་པའོ། །གསུམ་པ་དགུན་གྱི་ནགས་ལ་མེ་ཇི་ལྟར་མཆེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་མེའི་སྟོབས་ཇེ་ཆེར་འགྲོ་བ་དེ་ལྟར་དུ་བཅོས་པ་ནི། ཡུལ་འཛིན་གྱི་རྣམ་རྟོག་ཅི་ཤར་ཡང་དེ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་ལ་བརྟགས་པས་ན། གཏད་མེད་རིག་སྟོང་རྗེན་པའི་ངང་དུ་བཞག་ཚེ་རྣམ་རྟོག་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གྲོགས་སུ་གྱུར་ནས་ནགས་མེ་ལ་སྦར་བ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་མེའི་ཀློང་དུ་སྦར་བས་བཅོས་པར་བྱ་བ་དང་། བཞི་བ་དུག་ལ་སྔགས་ཀྱིས་བཏབ་ན་སྨན་དུ་སྒྱུར་ཐུབ་པ་ལྟར་དུ་བཅོས་པ་ནི། རྣམ་རྟོག་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ངང་དུ་བསད་པས་བཅོས་པའོ། །ལྔ་བ་འབངས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་མཐོང་ཚེ་ངོ་ཤེས་ནས་གུས་པས་འདུད་པ་བཞིན་དུ་བཅོས་པ་ནི། དུག་ལྔ་སྐྱེས་པའི་དུས་སུ་ངོས་བཟུང་ནས་དེ་ལ་རྗེས་མཐུད་མེད་པར་རང་སར་གློད་པས། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དོན་དང་རང་ངོ་ཕྲད་པས་དེ་ལྟར་དུ་བཅོས་པ་དང་། དྲུག་པ་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ནང་གི་གཟིངས་ཀྱི་བྱ་རོག་ཇི་ལྟར་འཕུར་ཡང་སླར་གཟིངས་ལ་འབབ་པ་ལྟ་བུར་བཅོས་པ་ནི། རྣམ་རྟོག་འཕྲོ་བ་དང་རྒོད་པ་ཅི་བྱུང་ཡང་མཐར་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་དུ་ལྡོག་པ་ལས། གཞན་དུ་འགྲོ་བ་མེད་པའི་བཅོས་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་གནད་དྲུག་གི་མན་ངག་གིས་རྣམ་རྟོག་འགྱུ་དྲན་ཅི་སྐྱེས་ཐམས་ཅད་རྣམ་རྟོག་རང་གི་ཐོག་ཏུ་རང་དག་རང་སངས་ཀྱིས་ཐེ་ཚོམ་སེམས་ཀྱི་མདུད་པ་དགྲོལ་བར་གཅེས་སོ།།

༤༡༩ ཡང་དག་རྟོགས་པའི་གདེང་གི་རྟགས་དྲུག་བསྟན་པ།

ཡང་དག་རྟོགས་པའི་གདེང་གི་རྟགས་དྲུག་ནི།།

སྐྱོན་ཡོན་གང་ལའང་དཔའ་བཀོང་ཞུམ་པ་མེད།།

གདོས་བཅས་ལུས་ལ་རང་སེམས་ཆོས་སྐུར་ཞུགས།།

འཁོར་བར་མ་ཆགས་གཞན་དོན་སྐྱོ་དུབ་མེད།།

གོལ་སྒྲིབ་ཕྱོགས་བྲལ་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་རྫོགས།།

བདུད་རྣམས་ཆོས་ཉིད་བར་ཆད་ཉམ་ང་མེད།།

བདེ་སྡུག་མཁའ་ཀློང་སྤང་བླང་རེ་དོགས་མེད།།

དེ་ལྟར་རྟོགས་རྣམས་གནས་ལུགས་མཐར་ཕྱིན་འགྱུར།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཡང་དག་རྟོགས་པའི་གདེང་ཐོབ་པའི་རྣལ་འབྱོར་བ་དག་གི་ཉམས་རྟོགས་ཀྱི་རྟགས་རྣམ་པ་དྲུག་ནི། སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་གང་དང་གང་སྣང་ཞིང་ཤར་བ་དེ་དག་ལའང་དཔའ་བཀོང་བ་དང་ཞུམ་པའི་སེམས་མེད་པ་དང་། ཕྱི་གདོས་བཅས་ཀྱི་ལུས་སྔར་ལུགས་ལྟར་ཡོད་ཀྱང་ནང་གི་སེམས་སྔར་དང་མི་འདྲ་བར་ཆོས་སྐུ་རུ་ཞུགས་པ་དང་། འཁོར་བའི་གནས་དོན་ལུས་གསུམ་ལ་མ་ཆགས་ཤིང་གཞན་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་ལ་སྐྱོ་དུབ་མེད་པ་དང་། གོལ་སྒྲིབ་ཐམས་ཅད་སེལ་ཞིང་ཕྱོགས་བྲལ་གྲྭ་ཟུར་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་དབྱིངས་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་ཏུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་། བདུད་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་དུ་གྲོལ་ནས་བར་ཆད་དང་ཉམ་ང་བག་ཚ་མེད་པ་དང་། བདེ་སྡུག་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའི་ཀློང་གི་སྤྲིན་ལྟར་དུ་སྤང་བླང་རེ་དོགས་མེད་པ་རང་སར་གྲོལ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་གནས་ལུགས་ཀྱི་རྟོགས་པ་མཐར་ཕྱིན་ནས་གྲུབ་པའི་རྒྱལ་ས་ཆེན་པོར་གཤེགས་པ་ཡིན་ནོ།།

༤༢༠ ཡང་དག་བརྟན་པ་ཐོབ་པའི་ཚད་དྲུག་བསྟན་པ།

ཡང་དག་བརྟན་པ་ཐོབ་པའི་ཚད་དྲུག་ནི།།

སྣང་སྲིད་ཆོས་རྣམས་སྒྱུ་མའི་རང་སྣང་ཞིང༌།།

རང་བཞིན་མེད་པའི་རྟགས་ལ་རྒྱུན་དུ་འཆར།།

ཉོན་མོངས་ངོ་བོ་ཡེ་ནས་ཀ་དག་པས།།

དུག་ལྔ་མི་འཁྲུགས་རང་གསལ་ཡེ་ཤེས་འཆར།།

སྐྱོན་ཡོན་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོར་ཡེ་ཤར་བས།།

བླང་དོར་གཉིས་ཀྱི་འདུན་པ་རང་སངས་འཆར།།

སྙིང་པོའི་དོན་ལ་གཞན་སྣང་མེད་རྟོགས་པས།།

དྲན་རྟོག་ཆོས་ཉིད་ངང་དུ་གསལ་བ་དང༌།།

སེམས་ཉིད་ནོར་བུ་རང་ལ་རྙེད་གྱུར་པས།།

འཆི་འཕོའི་འཇིགས་བྲལ་ཉམ་ང་མེད་པ་འཆར།།

རང་སེམས་ཆོས་ཉིད་སངས་རྒྱས་དོན་མཐོང་བས།།

བརྩོན་འགྲུས་རེ་དོགས་འཆིང་བ་གྲོལ་བ་འཆར།།

དེ་འདྲའི་རྣལ་འབྱོར་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། སྒོམ་ལ་ཡང་དག་པའི་བརྟན་པ་ཐོབ་པའི་ཚད་རྣམ་པ་དྲུག་འཆར་བ་ནི། སྣང་སྲིད་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སྣང་དུས་ཉིད་ནས་མ་གྲུབ་པ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་རུ་སྣང་ཞིང་། རང་བཞིན་མེད་པའི་རྟགས་རྣལ་འབྱོར་པའི་ཉམས་རྟོགས་ལ་རྒྱུན་དུ་འཆར་བ་དང་། ཆགས་སོགས་ཉོན་མོངས་པའི་ངོ་བོ་ནི་ཡེ་ཐོག་མ་ཀ་ནས་དག་པ་ཡིན་པས། རྣལ་འབྱོར་པ་ལ་དུག་ལྔ་མི་འཁྲུགས་པར་ཞེ་སྡང་གསལ་སྟོང་མེ་ལོང་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པའི་རང་གསལ་གྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་འཆར་བ་དང་། སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་གང་དུ་སྣང་ཡང་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་གཅིག་གི་ངོ་བོ་རུ་ཡེ་ནས་ཤར་བ་ཡིན་པས། བླང་དོར་གཉིས་ཀྱི་འདུན་པ་རང་སངས་རང་དྭངས་ལ་འཆར་བ་དང་། སྙིང་པོའི་དོན་གནས་ལུགས་ཀྱི་བཞུགས་ཚུལ་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་ལས་གཞན་དུ་སྣང་བ་མེད་པར་རྟོགས་པས་ན་དྲན་རྟོག་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་དུ་གསལ་བ་དང་། སེམས་ཉིད་ཀྱི་ནོར་བུ་རང་ལ་ཡོད་པ་རང་གིས་རྙེད་པར་གྱུར་པ་ཡིན་པས། འདི་ནས་འཆི་བ་དང་ཕ་རོལ་དུ་འཕོ་བའི་འཇིགས་པ་དང་བྲལ་ནས་ཉམ་ང་དང་བག་ཚ་བ་མེད་པར་འཆར་བ་དང་། རང་སེམས་ཆོས་ཉིད་ལས་གཞན་པའི་སངས་རྒྱས་མེད་པའི་དོན་མཐོང་བས། བརྩོན་འགྲུས་རེ་དོགས་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་འཆིང་བ་གྲོལ་བར་འཆར་བ་སྟེ། དེ་འདྲ་བའི་རྣལ་འབྱོར་པ་དེ་ཉིད་ལུས་གང་ཟག་མི་ཡི་ལུས་སུ་སྣང་ཡང་དོན་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ཡིན་ནོ།།

༤༢༡ དགོངས་པ་ཀློང་དུ་གྱུར་པའི་གདེང་དྲུག་བསྟན་པ།

དགོངས་པ་ཀློང་དུ་གྱུར་པའི་གདེང་དྲུག་ནི།།

ཆོས་རྣམས་མཐའ་བྲལ་དབུ་མར་རྟོགས་པ་དང༌།།

ཟུང་འཇུག་འོད་གསལ་ཆེན་པོར་རྟོགས་པ་དང༌།།

མཉམ་ཉིད་བདེ་བ་ཆེན་པོར་རྟོགས་པ་དང༌།།

གཉིས་མེད་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་རྟོགས་པ་དང༌།།

ལྷུན་གྲུབ་ཕྱོགས་བྲལ་ཆེན་པོར་རྟོགས་པ་དང༌།།

ཀ་དག་རྣལ་མར་རྟོགས་པ་མཐར་ཕྱིན་ཡང༌།།

དེ་དག་རྟོགས་པར་འདོད་པ་པོ་མེད་ཅིང༌།།

རྟོགས་པ་ཉིད་ལ་རློམ་པའི་སེམས་མེད་པས།།

སྒྱུ་མའི་རྣལ་འབྱོར་དཔེ་དང་བྲལ་བ་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། སྒྱུ་མའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དགོངས་པ་ཀློང་དུ་གྱུར་པའམ་ཚད་དུ་ཕྱིན་པའི་གདེང་དྲུག་བསྟན་པ་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤྲོས་པའི་མཐའ་དང་བྲལ་བའི་དབུ་མ་ཆེན་པོར་རྟོགས་པ་དང་། གཉིས་མེད་དབྱིངས་ཡེ་ཟུང་འཇུག་གསལ་སྟོང་འོད་གསལ་ཆེན་པོར་རྟོགས་པ་དང་། འཁོར་འདས་མཉམ་ཉིད་རོ་གཅིག་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་ཡེ་ཤེས་སུ་རྟོགས་པ་དང་། གཉིས་མེད་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་ཆོས་དབྱིངས་ཆེན་པོར་རྟོགས་པ་དང༌། ལྷུན་གྲུབ་སྐུ་གསུམ་རང་ཆས་སུ་ཡོད་པ་ཕྱོགས་བྲལ་རིས་མེད་ཆེན་པོར་རྟོགས་པ་དང་། ཀ་དག་གདོད་མའི་གནས་ལུགས་མ་བཅོས་ཆོས་སྐུའི་དགོངས་པ་དེ་ཉིད་རྣལ་མར་རྟོགས་པའི་རྟོགས་ཚད་མཐར་ཕྱིན་ན་ཡང་། ཐམས་ཅད་དམིགས་པ་མེད་པར་རྟོགས་པས་དེ་དག་རྟོགས་པར་འདོད་པའི་རློམ་པ་པོ་མེད་ཅིང་། རྟོགས་པ་དེ་ཉིད་ལ་རློམ་པར་བྱེད་པའི་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་མེད་པས་ན་སྒྱུ་མའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ནི་དཔེ་ཡི་ཡུལ་ལས་འདས་ཕྱིར་དཔེ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ།།

༤༢༢ དེ་ལྟར་རྟོགས་པའི་གྲོལ་ཚུལ་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

དེ་ལྟར་རྟོགས་པའི་གྲོལ་ཚུལ་རྣམ་དྲུག་ནི།།

ཕྱི་རོལ་ཡུལ་རྣམས་སྣང་བའི་དུས་ཉིད་ནས།།

སྣང་ཐོག་གྲོལ་བ་ཆབ་རོམ་ཆུར་ཞུ་འདྲ།།

ནང་དུ་རིག་པའི་ཆོས་རྣམས་རིག་དུས་ནས།།

རིག་ཐོག་གྲོལ་བ་ཆུ་བུར་ཆུར་ཐིམ་འདྲ།།

བར་དུ་འགྱུ་བའི་ཡིད་གཉིས་འགྱུ་དུས་ནས༌།།

འགྱུ་ཐོག་གྲོལ་བ་བར་སྣང་གློག་འགྱུ་འདྲ།།

སྒྲོ་བཏགས་མིང་རྣམས་གྲག་པའི་དུས་ཉིད་ནས།།

མིང་ཐོག་གྲོལ་བ་བྲག་ཅའི་སྒྲ་དབྱངས་འདྲ།།

གཟུང་བའི་གྲུབ་མཐའ་འདོད་པའི་དུས་ཉིད་ནས།།

འདོད་ཐོག་གྲོལ་བ་མཁའ་ལ་འཇའ་ཡལ་འདྲ།།

བསྒྲུབ་པའི་འབྲས་བུ་གྲུབ་ཐོག་ཉིད་གྲོལ་བ།།

ནོར་བུའི་རྒྱལ་ལ་དགོས་འདོད་འབྱུང་བཞིན་ཏེ།།

རང་བཞིན་རང་གྲོལ་གཉེན་པོ་རང་སར་དེངས།།

མིང་མེད་ཡུལ་བྲལ་དགོངས་པར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ།།

དེ་ལྟར་རབ་རྣམས་སྐྱེ་ཤི་བར་དོར་གྲོལ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་དེ་སྐྱེ་ཤི་བར་དོའི་གནས་སྐབས་ན་གྲོལ་ཚུལ་རྣམ་པ་དྲུག་གི་ཐོག་ནས་བསྟན་པ་ནི། སྤྱིར་ན་གྲོལ་བ་ལ་རྫོགས་ཆེན་གྱི་གཞུང་ནས། ཡེ་གྲོལ་དང་། ཡང་གྲོལ་དང་། རང་གྲོལ་དང་། མཐའ་གྲོལ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་ལ། སྐབས་འདིར་སྣང་ཐོག་ནས་གྲོལ་བ་དང་། རིག་ཐོག་ནས་གྲོལ་བ་དང་། འགྱུ་ཐོག་ནས་གྲོལ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་བཞག་མཛད་པ་ལས་སྣང་ཐོག་ནས་གྲོལ་བ་ནི། ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་གཟུགས་སྒྲ་དྲི་རོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐོག་མར་སྣང་བའི་དུས་དེ་ཉིད་ནས་གྲོལ་བ་ཆབ་རོམ་དེ་ཉིད་ཐོག་མ་ཉིད་ནས་ཆུའི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་དེ་ཆུར་ཞུ་བ་ལྟ་བུ་དང་། རིག་ཐོག་ནས་གྲོལ་བ་ནི། ནང་དུ་རིག་པའི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་རིག་པའི་དུས་དེ་ཉིད་ནས་གྲོལ་བ་ཆུ་བུར་ཆུའི་རང་བཞིན་ལས་མ་འདས་པ་དེ་ཉིད་ཆུར་ཐིམ་ནས་ཐ་དད་མེད་པར་གྲོལ་བ་དང་། འགྱུ་ཐོག་ནས་གྲོལ་བ་ནི། བར་དུ་འགྱུ་བའི་ཡིད་གཉིས་དེ་འགྱུ་བའི་དུས་དེ་ཉིད་ནས་གྲོལ་བ་བར་སྣང་གི་གློག་འགྱུ་བ་བཞིན་དུ་འགྱུ་བ་དང་གྲོལ་བ་དུས་མཉམ་པ་དང་། མིང་ཐོག་ནས་གྲོལ་བ་ནི། སྒྲོ་བཏགས་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་རྣམས་སྒྲ་རུ་གྲག་པའི་དུས་དེ་ཉིད་ནས་གྲོལ་བ་བྲག་ཅའི་སྒྲ་དབྱངས་དང་འདྲ་བ་དང་། འདོད་ཐོག་ནས་གྲོལ་བ་ནི། ཕྱོགས་ཞེན་གྱིས་བཟུང་བའི་གྲུབ་མཐའ་ཐོག་མར་ཁས་བླངས་ནས་འདོད་པའི་ཐོག་དེ་ཉིད་ནས་གྲོལ་བ་མཁའ་ལ་འཇའ་ཡལ་བ་དང་འདྲ་བར་གྲུབ་མཐའི་ཁས་ལེན་མེད་པར་གྱུར་སོང་བ་དང་། གྲུབ་ཐོག་ནས་གྲོལ་བ་ནི། སྒྲུབ་པའི་འབྲས་བུ་གྲུབ་པའི་ཐོག་དེ་ཉིད་ནས་གྲོལ་བ་འབྲས་བུ་ལ་ཆེད་འཛིན་མེད་པ་ནོར་བུའི་རྒྱལ་པོ་དགོས་འདོད་ཀུན་འབྱུང་ལ་གསོལ་བ་བཏབ་ན་དགོད་འདོད་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། རང་བཞིན་རང་གིས་གྲོལ་བས་གཉེན་པོ་རང་སར་དེངས་པ། མིང་མེད་ཡུལ་བྲལ་གྱི་དགོངས་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཡིན་པས། དེ་ལྟར་གོམས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་རབ་རྣམས་ནི་ཚེ་འདིའམ་སྐྱེ་ཤི་བར་དོ་ལ་གྲོལ་བ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ།།

འབྲིང་རྣམས་ཆོས་ཉིད་བར་དོར་གྲོལ་བ་བསྟན་པ།

འབྲིང་རྣམས་ཆོས་ཉིད་བར་དོར་གྲོལ་བ་ནི།།

དྲུག་ཚན་གཉིས་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ལས།།

ཞེས་མཚམས་སྦྱར་བ་ནི་རྣལ་འབྱོར་པ་དབང་པོ་འབྲིང་རྣམས་ཆོས་ཉིད་བར་དོར་ཇི་ལྟར་གྲོལ་བའི་ཚུལ་རྣམས་དྲུག་ཚན་གཉིས་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ལས་དྲུག་ཚན་དང་པོ་ནི།

༤༢༣ དང་པོ་ལུས་རྒྱའི་དོར་ལུགས་རྣམ་དྲུག་བསྟན་པ།

ལུས་རྒྱའི་དོར་ལུགས་རྣམ་པ་དྲུག་པོ་ནི།།

ཕྱི་ནང་སེམས་སུ་འདུས་པའི་དུས་ཀྱི་ཚེ།།

གཟུང་བའི་ཡུལ་དང་བྲལ་བའི་དུས་ཡིན་ལ།།

སེམས་ཉིད་ཡེ་ཤེས་དབང་དུ་འདུས་པའི་ཚེ།།

འཛིན་པའི་སེམས་དང་རང་བཞིན་བྲལ་བ་ཡིན།།

རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་བག་ཆགས་སྦུབས་འདུས་ཚེ།།

ས་རླུང་ཆུ་ལ་ཐིམ་པས་ལུས་མི་ཐེག།།

འཕོ་བར་བྱ་ཞིང་བཤང་གཅི་དྲི་ངན་འབྱུང༌།།

ཆུ་རླུང་མེ་རུ་ཐིམ་པས་ལུས་ཀྱི་ཡན་ལག་འཕྲ།།

བྱད་ལ་རྡུལ་ཆགས་ཁ་ཆུ་སྣ་ཆུ་འཛག།

མེ་རླུང་རླུང་ཐིམ་ཁ་སྣའི་ཆུ་སྐམ་ཞིང༌།།

ལུས་ཀྱི་དྲོད་ཤོར་ཁ་སྣའི་གཟི་མདངས་སྡུད།།

འདི་ཡི་དུས་སུ་རྐང་མཐིལ་དྲོད་འདུས་ན།།

དམྱལ་བར་སྐྱེ་ཞིང་གསང་བར་ཡི་དྭགས་དང༌།།

ལྟེ་བ་བྱོལ་སོང་སྙིང་ག་མི་དང་ནི།།

མགྲིན་པ་ལྷ་མིན་མིག་འདུས་ལྷར་སྐྱེ་ལ།།

སྤྱི་བོར་དྲོད་ཡལ་བླ་མེད་འབྲས་བུ་འཐོབ།།

རླུང་གི་རླུང་རྣམས་རྣམ་ཤེས་ཐིམ་པའི་དུས།།

ཕྱི་དབུགས་བརྩེགས་འབྱུང་ནང་དུ་སྡུད་མི་ཤེས།།

མིག་གི་རང་འོད་སྒྲོན་མ་ཡལ་འགྱུར་ཞིང༌།།

ཕྱི་ཡི་དབུགས་འཆད་རྣམ་ཤེས་འོད་གསལ་ཐིམ།།

ནང་དབུགས་འཆད་ཅིང་ལུས་སེམས་འབྲལ་བ་སྟེ།།

ལུས་དེ་དེར་བཞག་ཡེ་ཤེས་དབྱིངས་ལ་འཆར།།

འདི་དག་ཐོག་མར་འབྱུང་བའི་ཐིམ་ཚུལ་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ལུས་རྒྱའི་དོར་ལུགས་རྣམ་པ་དྲུག་ཡོད་པའི་དང་པོ་ནི། ཕྱིའི་སྣང་བ་ནང་སེམས་སུ་འདུས་པའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་ན། ནང་འཁྲུལ་རྟོག་གཟུང་བའི་ཡུལ་དང་བྲལ་བའི་དུས་ཡིན་པ་དང་། གཉིས་པ་ནི། སེམས་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངང་དུ་འདུས་པའི་ཚེ་ཡིན་པས་དེའི་དུས་སུ་འཛིན་པའི་སེམས་དང་རང་བཞིན་བྲལ་བ་ཡིན་པ་དང་། གསུམ་པ་ནི། རིག་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྩལ་གྱི་བག་ཆགས་འོད་གསལ་གྱི་སྦུབས་སུ་འདུས་པའི་ཚེ། རླུང་ལྔའི་རྒྱུ་བ་དབྱིངས་སུ་ཐིམ་ནས་འབྱུང་བ་རགས་པའི་ཐིམ་རིམ་འཆར་ཚེ་ས་རླུང་ཆུ་ལ་ཐིམ་པས་ལུས་མི་ཐེག། ཨིག་གི་སྒྲ་འབྱུང་ཞིང་དབུགས་འཕོ་བར་བྱ་བ་དང་འཆི་བའི་རྟགས་བཤང་གཅི་ལ་དྲི་ངན་འབྱུང་བ་དང་། བཞི་བ་ནི། ཆུ་ཡི་རླུང་མེ་རུ་ཐིམ་པས་ལུས་ཀྱི་ཡན་ལག་སྡོད་མི་ཚུགས་པར་འཕྲ་ཞིང་གཡོ་བ་དང་བྱད་དམ་ངོ་གདོང་ལ་རྡུལ་ཆགས་ནས་ཁ་ཆུ་སྣ་ཆུ་རང་དབང་མེད་པར་འཛག་པ་དང་། ལྔ་བ་ནི། མེ་ཡི་རླུང་རླུང་ལ་ཐིམ་ནས་ཁ་སྣའི་ཆུ་སྐམ་ཞིང་། ལུས་ཀྱི་དྲོད་ཤོར་ནས་ཁ་སྣའི་གཟི་མདངས་ཐམས་ཅད་ནང་དུ་སྡུད་པ་དང་། འདི་ཡི་དུས་སུ་འཆི་བའི་གང་ཟག་དེས་རྐང་མཐིལ་ལ་དྲོད་འདུས་ན་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བའི་རྟགས་ཡིན་པ་དང་། དྲོད་གསང་བར་འདུས་ན་ཡི་དྭགས་དང་། ལྟེ་བར་དྲོད་འདུས་ན་བྱོལ་སོང་དང་། མགྲིན་པར་འདུས་ན་ལྷ་མིན་གྱི་གནས་སུ་སྐྱེ་བ་དང་། མིག་ལ་འདུས་ན་ལྷར་སྐྱེས་པའི་རྟགས་དང་། སྤྱི་བོར་དྲོད་ཡལ་ན་བླ་ན་མེད་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །དྲུག་པ་ནི། རླུང་གི་རླུང་རྣམ་ཤེས་ལ་ཐིམ་པའི་དུས་སུ་རྟགས་ཅི་ལྟར་འབྱུང་བ་ནི། ཕྱི་དབུགས་ཉིས་བརྩེགས་སུ་འཕེན་པ་འབྱུང་ཞིང་དབུགས་ནང་དུ་སྡུད་མི་ཤེས་པ་དང་། མིག་གི་སྒྲོན་མ་དེའི་དུས་སུ་ཡལ་བར་འགྱུར་ཞིང་། ཕྱི་ཡི་དབུགས་ཆད་ནས་རྣམ་ཤེས་འོད་གསལ་ལ་ཐིམ་པ་ཡིན། དེ་ནས་ནང་དབུགས་ཆད་ཅིང་ལུས་སེམས་སམ་བེམ་རིག་འབྲལ་བ་སྟེ། ལུས་བེམ་གོག་དེ་དེར་བཞག་ཅིང་ཡེ་ཤེས་དབྱིངས་ལ་འཆར་བའི་དུས་ཡིན་པ་སྟེ། འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་འབྱུང་བའི་ཐིམ་ཚུལ་ཡིན་ནོ།།

༤༢༤ དྲུག་ཚན་གཉིས་པ་དབང་པོའི་གྲོལ་ཚུལ་བསྟན་པ།

དྲུག་ཚན་གཉིས་པ་དབང་པོའི་གྲོལ་ཚུལ་ལ།།

རྣམ་པ་དྲུག་ལས་དང་པོ་བསྟན་པ་ནི།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། དྲུག་ཚན་གཉིས་པ་དབང་པོ་རབ་འབྲིང་ཐ་གསུམ་གྱི་གྲོལ་ཚུལ་ལ། རྣོན་པོ་དང་ཐ་མ་གཉིས་གཉིས་སུ་ཕྱེས་པའི་རྣམ་པ་དྲུག་ལས་དང་པོ་ནི་ཞེས་མཚམས་སྦྱར་བའོ།།

དང་པོ་དབང་པོ་རབ་ཀྱི་རྣོན་པོའི་གྲོལ་ཚུལ།

དབང་པོ་རབ་ཀྱི་རྣོན་པོ་དེ་ཉིད་ལ།།

བར་དོ་མི་འཆར་ལུས་རྒྱ་བྲལ་མ་ཐག།

ཆོས་ཉིད་ལྷག་མཐོང་ཆེན་པོར་རང་གསལ་ནས།།

སྤྲོས་པའི་མཐའ་དང་བྲལ་བར་གནས་པ་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། འདིར་རབ་ཐ་གཉིས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་འབྲིང་འདུས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་དབང་པོ་རབ་ཀྱི་རྣོན་པོ་དེ་ཉིད་ལ་ནི་བར་དོ་གཏན་ནས་མི་འཆར་བར་ལུས་ཀྱི་རྒྱ་དེ་ཉིད་བྲལ་མ་ཐག་ཏུ་ཆོས་ཉིད་ལྷག་མཐོང་གི་ཡེ་ཤེས་ཆེན་མོ་རང་གསལ་ནས་སྤྲོས་པའི་མཐའ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བར་གནས་ནས་གྲོལ་བ་ཡིན་ནོ།།

གཉིས་པ་དབང་པོ་རབ་ཀྱི་རྟུལ་པོའི་གྲོལ་ཚུལ།

གཉིས་པ་དབང་པོ་རབ་ཀྱི་རྟུལ་པོ་ནི།།

སྐད་ཅིག་གསུམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་པ་སྟེ།།

ལུས་སེམས་བྲལ་བའི་སྐད་ཅིག་དང་པོ་ལ།།

རང་གསལ་ཆོས་སྐུ་རྟོག་བྲལ་ཆེན་པོ་འཆར།།

སྐད་ཅིག་གཉིས་པར་ལོངས་སྐུ་ཟེར་དུ་འཆར།།

སྐད་ཅིག་གསུམ་པར་འོད་གསལ་རྣམ་གྲོལ་ནས།།

མཁའ་ལྟར་མཉམ་ཉིད་ཆོས་སྐུའི་ངང་དུ་གནས།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། གཉིས་པ་དབང་པོ་རབ་ཀྱི་རྟུལ་བོ་དེ་ཉིད་གྲོལ་བའི་ཚུལ་ནི། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སྐད་ཅིག་གམ་རྣམ་གྲོལ་གྱི་སྐད་ཅིག་གསུམ་ལ་གྲོལ་བ་ཐོབ་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ལུས་སེམས་སོ་སོ་བྲལ་བའི་སྐད་ཅིག་དང་པོའི་གནས་སྐབས་དེ་ལ། ཡེ་ཤེས་རང་གསལ་གྱི་ཆོས་སྐུ་རྟོག་བྲལ་ཆེན་པོའི་ཉམས་འཆར་ཞིང་། སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་དེའི་ཟེར་གྱི་ཚུལ་དུ་འཆར་བ་དང་། སྐད་ཅིག་གསུམ་པར་འོད་གསལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངང་དུ་གྲོལ་ནས། མཁའ་ལྟར་མཉམ་ཉིད་མི་གཡོ་ཆོས་སྐུའི་ངང་དུ་གནས་པ་ཡིན་ནོ།།

གསུམ་པ་དབང་པོ་འབྲིང་གི་རྣོན་པོའི་གྲོལ་ཚུལ།

གསུམ་པ་འབྲིང་གི་རྣོན་པོ་ཞག་གཅིག་གམ།།

གསུམ་དུ་རྟོག་བྲལ་བརྒྱལ་ཐབས་གནས་པ་སྟེ།།

དེ་ཉིད་སངས་ནས་ཡེ་ཤེས་འོད་དུ་འཆར།།

སྐུ་ཡི་རང་འོད་གསུང་གི་རང་སྒྲ་དང༌།།

ཐུགས་ཀྱི་ཟེར་གདངས་ཞག་ལྔར་འཆར་དུས་སུ།།

སྐུ་གསུང་ཐུགས་སུ་རང་ངོ་ཤེས་པས་གྲོལ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། གསུམ་པ་དབང་པོ་འབྲིང་གི་རྣོན་པོ་དེ་ཉིད་ནི། རྟོག་པ་བྲལ་ནས་བརྒྱལ་ཐབས་སུ་གནས་པ་སྟེ། བརྒྱལ་བ་དེ་ཉིད་ཡར་སངས་ནས་སམ་དེ་ལས་སད་ནས་ཡེ་ཤེས་ཐམས་ཅད་འོད་དུ་འཆར་ཏེ། ཞི་ཁྲོའི་སྐུ་ཡི་རང་འོད་དང་། གསུང་གི་རང་སྒྲ་དང་། ཐུགས་ཀྱི་ཟེར་གདངས་རྣམས་ཞག་ལྔར་འཆར་ཞིང་། དེའི་དུས་སུ་སྒྲ་འོད་ཟེར་གདངས་རྣམས་སྐུ་གསུང་ཐུགས་སུ་ངོ་ཤེས་པས་གྲོལ་བ་ཡིན་ནོ།།

བཞི་བ་དབང་པོ་འབྲིང་གི་རྟུལ་བོའི་གྲོལ་ཚུལ།

བཞི་པ་དབང་པོ་འབྲིང་གི་རྟུལ་པོ་ནི།།

ཞག་གསུམ་བར་རམ་ལྔ་རུ་བརྒྱལ་ཐབས་གནས།།

དེ་སངས་ཡེ་ཤེས་ལྔ་འཕྲོ་འོད་གསལ་ཏེ།།

དངངས་སྐྲག་མ་སྐྱེས་འཇིགས་མེད་རང་སྣང་གྲོལ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། བཞི་བ་རྣལ་འབྱོར་པ་དབང་པོ་འབྲིང་གི་རྟུལ་བོ་ནི། དབང་པོའི་ཁྱད་པར་གྱི་དབང་གིས་ཞག་གསུམ་གྱི་བར་རམ་ལྔ་རུ་བརྒྱལ་ཐབས་སུ་གནས་པ་སྟེ། བརྒྱལ་བ་དེ་ཉིད་ལས་ཡར་སངས་ནས་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ཡི་འོད་འཕྲོ་བའི་འོད་གསལ་གྱི་སྣང་བ་འཆར་བ་སྟེ། དེ་ལ་དངངས་སྐྲག་མ་སྐྱེས་པར་འཇིགས་པ་མེད་པའི་གདེང་རྙེད་ནས་རང་སྣང་དུ་ཤེས་པའི་སྐབས་དེར་གྲོལ་བ་ཡིན་ནོ།།

ལྔ་བ་དབང་པོ་ཐ་མའི་རྣོན་པོའི་གྲོལ་ཚུལ།

ལྔ་བ་དབང་པོ་ཐ་མའི་རྣོན་པོ་ནི།།

ཞག་གསུམ་བར་དུ་རིག་པ་བརྒྱལ་ཐབས་གནས།།

དེ་སངས་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ཡི་འོད་གསལ་ཏེ།།

ཞག་ལྔ་ལོན་ནས་ཡེ་ཤེས་སྣང་བ་ནུབ།།

འོད་ལས་ཡུལ་དང་སྒྲ་ལས་ཟེར་དང་ནི།།

ཟེར་ལས་རྟོག་པར་ཤར་དང་དེ་ཡི་ཚེ།།

སྔོན་གྱི་ཡུལ་དང་ནོར་དང་མི་རྣམས་ཀྱི།།

དྲན་པ་སད་དུས་སྔ་མའི་ཆོས་དྲན་ནས།།

གཉེན་པོ་སད་དེ་འཛིན་མེད་རང་གསལ་གྱི།།

ཡེ་ཤེས་རང་ཤར་བར་དོའི་སྣང་བ་གྲོལ།།

ཆོས་དབྱིངས་ངང་དུ་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ལྔ་བ་དབང་པོ་ཐ་མའི་རྣོན་པོ་ནི། ཞག་གསུམ་བར་དུ་རིག་པ་བརྒྱལ་ཐབས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་གནས་པ་དེ་ལས་སངས་ནས་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ཡི་འོད་གསལ་འཆར་ཏེ། ཞག་ལྔ་ལོན་ནས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་ནུབ་པ་ཡིན། འོད་ལས་ཡུལ་དུ་འཁྲུལ་བ་དང་། སྒྲ་ལས་ཟེར་དུ་སྣང་བ་དང་། ཟེར་ལས་རྟོག་པ་ཤར་བ་དང་དུས་མཉམ་པའི་ཚེ་སྔོན་གྱི་ཡུལ་དང་། རྒྱུ་ནོར་དང་། གཉེན་གྲོགས་དང་། ཡུལ་མི་རྣམས་ཀྱི་དྲན་པ་སད་དུས་སྔ་མའི་ཉམས་ལེན་གྱི་ཆོས་དྲན་ནས་། གཉེན་པོ་སད་དེ་འཛིན་མེད་རང་གསལ་གྱི་ཡེ་ཤེས་དེ་རང་ཤུགས་ཀྱིས་ངང་གིས་ཤར་ནས་བར་དོའི་སྣང་བ་ལས་གྲོལ་ནས་ཆོས་དབྱིངས་ཆེན་པོའི་ངང་དུ་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ཡིན་ནོ།།

དྲུག་པ་དབང་པོ་ཐ་མའི་རྟུལ་པོའི་གྲོལ་ཚུལ་ནི།

དྲུག་པ་དབང་པོ་ཐ་མའི་རྟུལ་པོ་ནི།།

ཞག་གཅིག་རིག་པ་བརྒྱལ་ཐབས་གནས་པ་ལས།།

དེ་སངས་ཡེ་ཤེས་སྣང་བ་ཞག་གཅིག་འཆར།།

དེ་ནུབ་སྔ་མའི་གཟུགས་སུ་ཡོད་སྙམ་ཞིང༌།།

དབང་པོ་ཀུན་ཚང་གར་ཡང་ཐོགས་མེད་རྒྱུ།།

རྣམ་ཤེས་རྟེན་བྲལ་ཡུལ་དང་འདུག་ས་ཚོལ།།

ལས་ཀྱིས་མངལ་སྒོ་ཐ་དད་འཇུག་པ་ལས།།

དེ་ཉིད་མི་ལུས་ཡོན་ཏན་བདུན་ཐོབ་ནས།།

ཟབ་མོའི་ཆོས་ཕྲད་སྐྱེ་བ་དེས་གྲོལ་འགྱུར།།

དེ་ཡང་ཤིན་ཏུ་སྡིག་པ་ཅན་རྣམས་ལ།།

བར་དོ་མི་སྣང་ལུས་སེམས་བྲལ་མ་ཐག།

རང་སྣང་འཁྲུལ་ནས་དམྱལ་བར་སྣང་བ་ཡིན།།

སྡིག་པ་འབྲིང་སྤྱད་བར་དོ་ཡུན་ཐུང་གནས།།

དེ་ནས་ངན་སོང་གཞན་གཉིས་མྱོང་བ་ཡིན།།

དགེ་སྡིག་ཆ་སྙོམས་བར་དོ་ཡུན་རིང་སྟེ།།

ཞག་གྲངས་བཞི་བཅུ་རྩ་དགུ་གནས་པ་ལས།།

དེ་ནས་ལས་ཀྱི་ལུས་ལེན་འགྱུར་བ་ཡིན།།

དེ་ཡང་ཆོས་ཉིད་བར་དོ་ནུབ་པ་ལས།།

རྟུལ་པོ་གཉིས་ལ་སྲིད་པའི་བར་དོ་འཆར།།

དེ་བས་ད་ལྟ་མི་དགེ་རྣམ་སྤངས་ཏེ།།

དགེ་སྒྲུབ་སེམས་ཉིད་གཏན་སྲིད་ཟིན་པ་གཅེས།།

ཕན་པའི་གདམས་ངག་ཡིན་ནོ་སེམས་ལ་ཞོག།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། དྲུག་པ་དབང་པོ་ཐ་མའི་རྟུལ་པོ་ནི། ཞག་གཅིག་རིག་པ་བརྒྱལ་ཐབས་ཀྱིས་གནས་པ་ལས། དེ་ནས་བརྒྱལ་བ་དེ་སངས་ནས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་ཞག་གཅིག་ལ་འཆར་བ་ཡིན། འདིར་བཤད་ཀྱི་ཞག་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་ཞག་སྟེ་གསོན་པོའི་སྐབས་ཀྱི་མཉམ་བཞག་གི་གནས་ཆ་རིང་ཐུང་གི་ཚད་ཀྱིས་ཕྱེ་བ་ཡིན་པས། བསམ་གཏན་ལ་མཉམ་པ་གཏན་ནས་བཞག་མ་མྱོང་བ་ཞིག་ལ་ཡུད་ཙམ་གྱི་སྣང་བ་ལས་ཡོད་པ་མིན་པས་ངོ་ཤེས་ལོང་དང་གྲོལ་ལོང་ཐམས་ཅད་ཡོད་པ་མིན། འོད་གསལ་གྱི་སྣང་བ་དེ་ནུབ་པ་དང་སྲིད་པ་བར་དོའི་སྔ་མའི་གཟུགས་སུ་ཡོད་པར་སྙམ་ཞིང་། དབང་པོ་ཀུན་ཚང་བའི་སྣང་བ་ཅན་མའི་མངལ་དང་གྲོལ་བའི་ས་མ་གཏོགས་པའི་གནས་ཀུན་ཏུ་གར་ཡང་ཐོགས་པ་མེད་པར་རྒྱུ་བ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་དང་བྲལ་བས་རྣམ་ཤེས་རྟེན་ས་མེད་པས་ཡིད་སྐྱོ་ཞིང་ཡུལ་དང་འདུག་ས་འཚོལ། ལས་ཀྱི་དབང་གིས་མངལ་སྒོ་བཟང་ངན་མ་ངེས་པ་ཐ་དད་ལ་འཇུག་པ་ལས། སྨོན་ལམ་དག་པས་མཚམས་སྦྱར་ནས་དེའི་སྐབས་སུ་རིགས་བཟང་པོ་དང་། དབང་པོ་ཚང་བ་ལ་སོགས་པའི་མི་ལུས་མཐོ་རིས་ཡོན་ཏན་བདུན་དང་ལྡན་པ་ཐོབ་ནས། ཟབ་མོའི་ཆོས་འདི་ལྟ་བུ་དང་ཕྲད་ནས་སྐྱེ་བ་དེར་གྲོལ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཤིན་ཏུ་སྡིག་པ་ཅན་རྣམས་ལ་བར་དོ་མི་སྣང་བར་ལུས་སེམས་བྲལ་མ་ཐག་ཏུ་རང་སྣང་འཁྲུལ་ནས་དམྱལ་བར་སྣང་བ་མར་གྱི་ཟང་ཐལ་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན། སྡིག་པ་འབྲིང་དུ་བྱེད་པ་ལ་ནི་བར་དོ་ཡུན་ཐུང་དུ་གནས་ཤིང་། བར་དོའི་སྣང་བ་རྫོགས་པའི་མཚམས་དེ་ནས་ཡི་དྭགས་དང་དུད་འགྲོ་ངན་སོང་གཞན་གཉིས་སུ་སྐྱེས་ཏེ་དེའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བ་ཡིན་ལ། དགེ་སྡིག་དཀར་ནག་ཆ་སྙོམས་པ་ཅན་ལ་བར་དོ་ཡུན་རིང་བ་སྟེ། དེ་ཡང་རིང་བའི་མཐའ་མིའི་ཞག་གྲངས་བཞི་བཅུ་རྩ་དགུ་ཙམ་དུ་གནས་པ་དང་། དེ་ནས་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་ལུས་ལེན་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། དེ་ཡང་ཆོས་ཉིད་བར་དོའི་སྣང་བ་ནུབ་སོང་དུས་དབང་པོ་རྟུལ་བོའི་རབ་ཐ་གཉིས་ལ་སྲིད་པ་བར་དོ་འཆར་བ་ཡིན། རྒྱུ་མཚན་དེ་ལྟ་བས་ན་ད་ལྟ་གསོན་པོར་ཡོད་པའི་སྐབས་སུ་མི་དགེ་སྡིག་པའི་ལས་རྣམས་སྤངས་ཏེ་དཀར་པོ་དགེ་བ་སྒྲུབ་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་འོད་གསལ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ལམ་དུ་ཞུགས་ནས་སེམས་ཉིད་ཆོས་སྐུའི་གཏན་སྲིད་ཟིན་པ་ཞིག་བྱེད་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་གཅེས་སོ། །དེ་དག་ནི་ཕན་པའི་གདམས་ངག་ཡིན་ནོ་སེམས་ལ་བཞག་ནས་ལག་ལེན་ཏུ་འཁྱོལ་བར་གྱིས་ཤིག དེ་ཡན་གྱིས་ལམ་གྱི་ཆོས་བསྟན་པ་རྣམས་སོང་ནས་འབྲས་བུའི་ཆོས་བསྟན་པ་ལ།

༤༢༥ མཐར་འབྲས་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ།

མཐར་ཐུག་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་ཚེ།།

མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ་ནི།།

གཟུང་འཛིན་འཁྲུལ་བའི་བག་ཆགས་ཀུན་བྲལ་ནས།།

འཁྲུལ་སྣང་འཁྲུལ་འཛིན་དབྱིངས་སུ་ནུབ་པ་ཡིན།།

སྤྲིན་དེངས་ཉི་མཁའ་བཞིན་དུ་དག་པའི་ཚེ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། མཐར་ཐུག་གི་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་ཚེ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་ཆོས་དྲུག་བསྟན་པ་ནི། ཆོས་སྐུའི་དབྱིངས་སུ་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་གནས་སྐབས་ན་གཟུང་འཛིན་འཁྲུལ་བའི་བག་ཆགས་ཀུན་དང་བྲལ་ནས་འཁྲུལ་སྣང་འཁྲུལ་འཛིན་ཐམས་ཅད་དབྱིངས་སུ་ནུབ་པ་ཡིན་ལ། དེའི་དུས་སུ་སྤྲིན་དེངས་པའི་ཉི་མ་དང་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་དག་ཅིང་སངས་པར་གྱུར་པའི་ཚེ་ན་སྐུ་གསུམ་གྱི་དབྱེ་བ་ཇི་ལྟར་འབྱེད་པའི་ཚུལ་བསྟན་པ་ལ་མཚམས་སྦྱར་བའོ།།

དང་པོ་ཆོས་སྐུ་དག་པ་གཉིས་ལྡན་བསྟན་པ།

དང་པོ་ཆོས་སྐུ་དག་པ་གཉིས་ལྡན་ནི།།

གསལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཉིད་དབྱིངས་སུ་ཤར།།

སྤྲོས་བྲལ་འོད་གསལ་ཁྱབ་གདལ་ཆེན་པོ་ཉིད།།

ལྷུན་གྲུབ་ཀ་དག་ཕྱོགས་ལ་གྲོལ་བ་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། དང་པོ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ངོ་བོ་ཡེ་དག་དང་གློ་བུར་བྲལ་དག་གི་སྤངས་རྟོགས་མཐར་ཕྱིན་པའི་དག་པ་གཉིས་ལྡན་ནི། གསལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཉིད་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་དབྱིངས་སུ་ཤར་བའི་སྤྲོས་བྲལ་འོད་གསལ་ཁྱབ་གདལ་ཆེན་པོ་དེ་ཉིད། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་ཀ་ནས་དག་པའི་ཕྱོགས་ལ་གྲོལ་བ་ཡིན་ནོ།།

གཉིས་པ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་སྐུ་དག་པ་བསྟན་པ།

གཉིས་པ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་སྐུ་དག་པ་ནི།།

དེ་ཉིད་ངང་ལས་ས་བཅུའི་སེམས་དཔའ་ལ།།

འཇའ་ཚོན་ལྟ་བུ་རིགས་ལྔ་གངས་ཆེན་མཚོ།།

མཚན་རྫོགས་དཔེ་བྱད་འབར་བ་སྣང་བ་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། གཉིས་པ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་ནི། ཆོས་སྐུ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ངང་ལོངས་སྐུ་ངེས་པ་ལྔ་ལྡན་ལས་ཕྱི་གསལ་ས་བཅུའི་སེམས་དཔའ་ལ་སྣང་བའི་རང་ལུགས་ཀྱི་ཕྱེད་སྤྲུལ་ལོངས་སྐུ་རུ་བཞེད་པ་དེ། སྣང་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་མ་གྲུབ་པ་འཇའ་ཚོན་ལྟ་བུའི་རིགས་ལྔ་གངས་ཆེན་མཚོའི་རྣམ་པ་མཚན་བཟང་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་དཔེ་བྱད་བརྒྱད་ཅུ་ལ་སོགས་པ་རྫོགས་ཤིང་འབར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ཚུལ་དུ་སྣང་ཞིང་གསལ་བ་ཡིན་ནོ།།

གསུམ་པ་སྤྲུལ་སྐུའི་ཟླ་གཟུགས་གདུལ་བྱར་སྣང་བར་བསྟན་པ།

གསུམ་པ་སྤྲུལ་སྐུའི་དེ་ཉིད་ཟླ་གཟུགས་བཞིན།།

གདུལ་བྱའི་ཆུ་སྣོད་གང་ཡོད་དེར་སྣང་སྟེ།།

བཟོ་དང་སྐྱེ་བ་མཆོག་གི་སྤྲུལ་བ་སོགས།།

གང་ལ་གང་འདུལ་དེ་ལ་དེར་སྣང་བས།།

འགྲོ་དྲུག་གནས་ན་སྲིད་པ་ཇི་སྲིད་བར།།

སེམས་ཅན་དོན་མཛད་འཕྲིན་ལས་བསམ་མི་ཁྱབ།།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། གསུམ་པ་སྤྲུལ་སྐུའི་དེ་ཉིད་ནི་ནམ་མཁའི་ཟླ་བ་ལས་ཆུ་ནང་གི་ཟླ་གཟུགས་བཞིན་དུ་ལས་སྨོན་མཐུན་པའི་གདུལ་བྱའི་ཆུ་སྣོད་གང་དང་གང་ན་ཡོད་པ་དེ་དང་དེར་སྤྲུལ་བའི་གཟུགས་སུ་སྣང་བ་སྟེ། དེ་ཡང་བཟོ་སྤྲུལ་བའི་སྐུ་དང་། སྐྱེ་བ་སྤྲུལ་བའི་སྐུ་དང་། མཆོག་གི་སྤྲུལ་བའི་སྐུ་ལ་སོགས་པ་གང་ལ་གང་འདུལ་དེ་ལ་དེར་སྣང་གིས་འགྲོ་བ་དྲུག་གནས་སུ་འཕྲིན་ལས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་མཛད་པའོ། །འདི་ལ་རང་བཞིན་སྤྲུལ་བ་འགྲོ་འདུལ་སྤྲུལ་བ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བ་གཞུང་ལྟར་ཡིན་ལ། དེས་སྐུ་གསུམ་བསྟན་པ་སོང་ནས་སྐུ་ལ་བརྟེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དྲུག་ལྡན་བསྟན་པ་ནི།

སྐུ་ལ་བརྟེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དྲུག་ལྡན་ནི།།

ཆོས་དབྱིངས་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཉིད་འཕོ་འགྱུར་མེད།།

མེ་ལོང་ཡེ་ཤེས་རང་གསལ་ཀུན་སྣང་གཞི།།

མཉམ་ཉིད་ཡེ་ཤེས་རོ་གཅིག་འབྱེད་པ་མེད།།

ཀུན་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ཇི་སྙེད་ཇི་བཞིན་གཟིགས།།

བྱ་གྲུབ་ཡེ་ཤེས་མཛད་པ་བསམ་མི་ཁྱབ།།

ལྷུན་གྲུབ་ཡེ་ཤེས་འདུས་མ་བྱས་ཉིད་ནི།།

དཔེ་བྲལ་རྒྱལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀུན་གྱི་བདག།

ནོར་བུ་བཞིན་དུ་མི་རྟོག་དོན་ཀུན་འབྱུང༌།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། སྐུ་ལ་བརྟེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དྲུག་ལྡན་ཏེ་རྒྱུན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་སྟེང་དུ་ཡེ་ཤེས་ཐམས་ཅད་དང་མི་འབྲལ་བའི་གཞི་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང་དྲུག་སྟེ། དེ་ཡང་ཆོས་དབྱིངས་ཡེ་ཤེས་ནི་ཆོས་ཉིད་དུས་གསུམ་ཀུན་ཏུ་འཕོ་འགྱུར་མེད་པ། མེ་ལོང་ཡེ་ཤེས་ནི་རང་གསལ་ཀུན་སྣང་བའི་གཞི། མཉམ་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ནི་རོ་གཅིག་འབྱེད་པ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཅན། ཀུན་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ཏེ་སོ་སོ་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཇི་སྙེད་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཇི་བཞིན་གཟིགས་པ། བྱ་གྲུབ་ཡེ་ཤེས་ནི་མཛད་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ། ལྷུན་གྲུབ་ཡེ་ཤེས་འདུས་མ་བྱས་ཉིད་ནི། དཔེ་ཟླ་དང་བྲལ་བའི་རྒྱལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀུན་གྱི་བདག་པོ། ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཀྱང་འགྲོ་བའི་དོན་ཀུན་ངང་གིས་འབྱུང་བའོ།།

བཞི་པ་ཐུགས་རྗེ་འགྲོ་ལ་འབྱུང་ཚུལ་བསྟན་པ།

བཞི་པ་ཐུགས་རྗེ་འགྲོ་ལ་འབྱུང་ཚུལ་ནི།།

སེམས་བསྐྱེད་སྨོན་ལམ་ཚོགས་གཉིས་བསགས་པ་དང༌།།

ལྷུན་གྲུབ་ངང་ལས་ཡེ་ཤེས་སྟོབས་ཀྱིས་འབྱུང༌།།

ཞེས་གསུངས་ན། བཞི་པ་དེ་ལས་ཐུགས་རྗེ་འགྲོ་ལ་ཇི་ལྟར་འབྱུང་ཚུལ་ནི། དང་པོ་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་ཐུགས་བསྐྱེད་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ཁྱད་པར་འཕགས་པའི་སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་ལྔ་བརྒྱ་ལ་སོགས་པ་བཏབ་ཅིང་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུ་བསགས་པ་དང༌། ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་ངང་ལས་འབད་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་འགྲོ་དོན་ལྷུན་གྲུབ་དུ་འབྱུང་ངོ་།།

ལྔ་པ་ཐུགས་རྗེ་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་ཚུལ་བསྟན་པ།

ལྔ་པ་ཐུགས་རྗེ་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་ཚུལ་ནི།།

རང་བཞིན་ཤུགས་ཀྱིས་ཐུགས་རྗེ་སྐྱེ་བ་དང༌།།

ཡུལ་དང་ཕྲད་པའི་ཐུགས་རྗེ་སྐྱེ་བ་དང༌།།

བསྐུལ་ཞིང་གསོལ་བ་གདབ་ལས་སྐྱེ་བའོ།།

ཞེས་གསུངས་ན། ཐུགས་རྗེ་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བའི་ཚུལ་ལ་ནི། རང་བཞིན་ཤུགས་ཀྱིས་ཐུགས་རྗེ་ཉི་མ་དང་དེའི་འོད་ཟེར་ལྟ་བུའི་ཚུལ་དུ་སྐྱེ་བ་དང་། ཡུལ་དང་ཕྲད་པའི་ཐུགས་རྗེ་སྐྱེ་བ་ནི་ཉི་མས་པད་མོ་རྒྱས་པ་ལྟ་བུ་དང༌། བསྐུལ་ཞིང་གསོལ་བ་གདབ་པ་ལས་ཐུགས་རྗེ་སྐྱེ་བ་ནི་བུ་ཆུང་གིས་མ་ལ་བོས་དུས་དེའི་སེམས་ཀྱིས་དེ་ལ་བསྐྱངས་པ་ལྟ་བུའོ།།

དྲུག་པ་དེ་ལས་འགྲོ་དོན་མཛད་ཚུལ་བསྟན་པ།

དྲུག་པ་དེ་ལས་འགྲོ་དོན་མཛད་ཚུལ་ནི།།

རྟེན་ཅན་རྟེན་མེད་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་སྟེ།།

ཕྱོགས་ཆར་ཆད་རྣམས་འདི་བཞི་ངེས་བྱ་བ།།

ཆོས་སྐུས་གོ་འབྱེད་རྟེན་མེད་དོན་མཛད་ཅིང༌།།

སྨོན་ལམ་སེམས་བསྐྱེད་ནུས་པས་སྒྲིབ་སྦྱངས་ཏེ།།

འགྲོ་ལ་གཟུགས་སྐུ་སྣང་བར་མཛད་པའོ།།

ལོངས་སྐུ་ཡེ་ཤེས་ཐུགས་རྗེ་རང་སྣང་བས།།

རྟེན་ཅན་དོན་མཛད་ས་བཅུའི་སྒྲིབ་པ་སྦྱོང༌།།

ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་མཛད་དབྱིངས་ཀྱི་སྐུ།།

ཡོད་མེད་སྒྲོ་སྐུར་ཞི་བའི་ངང་ཉིད་ལས།།

གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་གང་འདོད་དེར་སྣང་བས།།

སྣ་ཚོགས་སྤྲུལ་བས་དོན་ཀུན་མཛད་པ་ཡིན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། འབྲས་བུ་སྐུ་བཞིའི་རྣམ་བཞག་ལས་དྲུག་པ་དེ་ལས་འགྲོ་བའི་དོན་མཛད་པའི་ཚུལ་ནི། རྟེན་ཅན་དང་གཅིག རྟེན་མེད་དང་གཉིས། ངོ་བོ་ཉིད་དང་གསུམ་སྟེ་ངོ་བོའི་ཐོག་ནས་གསུམ་དང་། ཕྱོགས་ཆར་ཆད་རྣམས་སམ་དབྱེ་བའི་སྟེང་ནས་རྟེན་ཅན་ལོངས་སྤྲུལ་གཉིས་དང་། རྟེན་མེད་ཆོས་སྐུ་དང་ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ་སྟེ་བཞི་རུ་ངེས་པར་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ཡང་ཆོས་སྐུས་ནང་གསལ་གྱི་དབྱིངས་གོ་འབྱེད་ཅིང་གཟུགས་སྐུ་གཉིས་ལྟ་བུའི་རྟེན་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་འགྲོ་དོན་མཛད་ཅིང་། སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་དང་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་ནུས་པས་འགྲོ་བའི་སྒྲིབ་པ་སྦྱངས་ཏེ། འགྲོ་བའི་ཁམས་ལ་གཟུགས་སྐུ་གཉིས་སུ་རྣམ་པར་སྣང་བར་མཛད་པའོ། །གཟུགས་སྐུ་གཉིས་ལས་ལོངས་སྐུ་དེ་ལས་ཡེ་ཤེས་དང་ཐུགས་རྗེ་ཕྱི་གསལ་དུ་ངང་གིས་སྣང་བ་ཡིན་པས་ན། མཚན་དཔེ་རྫོགས་པའི་རྟེན་ཅན་གྱིས་དོན་མཛད་ནས་གདུལ་བྱ་ས་བཅུ་བའི་སེམས་དཔའི་སྒྲིབ་པ་སྦྱོང་བར་མཛད་པ་དང་། ངོ་བོ་ཉིད་སྐུས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པའི་དབྱིངས་ཀྱི་སྐུ་དེ་ནི། ཡོད་མེད་སྒྲོ་སྐུར་ཞི་བའི་ངང་སྐུ་གསུམ་གྱི་ཁྱབ་བྱེད་དུ་གནས་པ་དེ་ཉིད་ལས། ཆོས་སྐུའི་ངང་ལས་ལོངས་སྐུའི་གདངས་དང་། དེ་ལས་དག་དང་མ་དག་གི་གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་གང་ལ་གང་འདུལ་དེ་ལ་དེར་སྣང་བས་སྣ་ཚོགས་སྤྲུལ་བས་འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཀུན་མཛད་པ་ཡིན་ཞེས་སྤྱིའི་བཤད་པ་སོང་ནས། ད་ནི་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཡོད་མེད་ཀྱི་འདོད་ཚུལ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་རྣམ་བཞག་བསྟན་པ་སྟེ།

གྲུབ་པའི་མཐའ་ལས་རྟེན་ཅན་དོན་མཛད་པ།།

མཐར་ཐུག་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ས་དེ་ན།།

སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་གྲུབ་པས་དོན་མཛད་འདོད།།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། དགོངས་པ་ལེན་ཚུལ་གྱི་དབང་གིས་གྲུབ་པའི་མཐའ་འགའ་ལས་གཟུགས་སྐུ་རྟེན་ཅན་གྱིས་འགྲོ་བའི་དོན་མཛད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་མཐར་ཐུག་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ན་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཞེས་པ་ཞིག་གྲུབ་པས་དོན་མཛད་པར་འདོད་པ་སྟེ་འདོད་པ་དང་པོ་དང་།

རྟེན་མེད་དེ་ལྟར་གྲུབ་པས་འགག་མེད་དེ།།

འོན་ཀྱང་དྲང་སྲོང་མཆོད་སྡོང་བསྒྲུབས་པ་བཞིན།།

སྨོན་ལམ་དབང་གིས་དེ་ལྟར་སྣང་བར་འདོད།།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ་དང་ཆོས་སྐུ་རྟེན་མེད་དེ་ལྟར་གྲུབ་པས་ན་འགག་པ་མེད་པ་ཉིད་དེ། སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་མེད་ཀྱང་དྲང་སྲོང་གིས་མཆོད་སྡོང་བསྒྲུབས་པ་བཞིན་དུ། སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་གིས་འགྲོ་བའི་དོན་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་སྣང་བར་འདོད་པ་སྟེ་རང་སྟོང་གི་ལུགས་སྔ་རབས་པའི་བཞེད་པའོ།།

ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་གཉིས་མཛད་པ་ཡང༌།།

དེ་དག་གཉིས་ལྟར་ཡོད་མེད་སྒྲོ་སྐུར་གྲོལ།།

དབྱེར་མེད་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་དེ་ལས།།

ཇི་ལྟར་འཚམས་པར་བཞག་ནས་དོན་བྱེད་འདོད།།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུས་དོན་གཉིས་མཛད་པ་དེ་ཡང་རྟེན་བཅས་དང་རྟེན་མེད་དེ་དག་གཉིས་ལྟར་ཡོད་མེད་སྒྲོ་སྐུར་གྱི་མཐའ་ལས་གྲོལ་བ་ཡིན། སྐུ་གསུམ་དབྱེར་མེད་ཡེ་ཤེས་སྣང་སྟོང་ཟུང་འཇུག་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་དེ་ལས་ཇི་ལྟར་འཚམས་པར་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་མེད་པའི་ངང་ནས་འགྲོ་བའི་དོན་བྱེད་པར་འདོད་པ་ནི་གསུམ་པ་སྟེ།

འདི་དག་གསུམ་ཡང་དོན་ལ་གཅིག་དགོས་པས།།

སྔ་མ་ལྟ་བུར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ།།

དེ་ཡིས་ཕྱོགས་འཛིན་ཡོད་མེད་གཟེབ་ལས་གྲོལ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། འདོད་པ་འདི་གསུམ་པོ་ཡང་བཤད་ཚུལ་ཙམ་ལས་དོན་ལ་གཅིག་དགོས་པས་ན། སྐུ་གསུམ་ངོ་བོ་དབྱེར་མེད་ལྡོག་པ་ཐ་དད་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་གིས་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་སུ་གྲུབ་པའི་དོན་གཉིས་མཛད་པ་སངས་རྒྱས་ལ་ཡེ་ཤེས་ཡོད་པའི་ལུགས་སྔ་མ་ལྟར་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ། དེ་ཡིས་ཕྱོགས་འཛིན་དང་ཡོད་མེད་དུ་སྨྲ་བའི་སྤྲོས་པའི་གཟེབ་ལས་གྲོལ་བ་ཡིན་ནོ།།

འབྲས་བུའི་དོན་བསྡུ་བ་གདམས་པ་དང་བཅས་པ་བསྟན་པ།

དེ་ལྟར་བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་བརྙེས་པ་ནི།།

སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་མོས་པ་ཕུན་ཚོགས་ལ།།

ཐུན་མོང་ཁྱད་པར་མཆོག་གི་ལམ་གསུམ་ལ།།

བརྟེན་ནས་འབད་པས་རིམ་གྱིས་གོང་བགྲོད་དེ།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་འབྲས་བུ་བརྙེས་པ་དེ་ནི། གང་ལ་གང་འདུལ་གྱིས་འགྲོ་བའི་དོན་མཛད་པའི་ཡུལ་གདུལ་བྱ་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་མོས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཅན་ལ། ཐུན་མོང་དང་ཁྱད་པར་མཆོག་གི་ལམ་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་འབད་པ་བྱས་པས་རིམ་གྱིས་ས་ལམ་གོང་ནས་གོང་དུ་བགྲོད་དེ། ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་ལྟ་བུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པས་ན་སྟེ། སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་ཞིག་ཡིན་ཡང་འགྲུབ་ཏུ་ཡོད་ལ། དེ་ཡང་བརྩོན་འགྲུས་ལ་རག་ལས་ཡོད་པས་ཐར་ལམ་དེ་ལྟ་བུ་སྒྲུབ་པ་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་བརྩོན་པ་མི་འདོར་བར་འབད་པ་ཤིན་ཏུ་གཅེས་སོ། །དེས་མདོར་བསྟན་ནས་ཕྱི་རབས་པ་རྣམས་ལ་སླར་ཡང་རྒྱས་པར་གདམས་པ་གནང་བ་ནི།

དེང་སང་དུས་ངན་བསམས་ཤིང་སྐྱོ་བ་འཕེལ།།

ཚེ་ལ་ལོང་མེད་ཡེངས་མའི་ལམ་ལ་འཛད།།

ཤེས་བྱ་ཐུག་མེད་སྤྲོས་ལ་ཟད་པ་མེད།།

དེ་བས་ཉིན་མཚན་སྙིང་པོའི་ཆོས་སྒྲུབས་ཤིག།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། དེང་སང་སྙིགས་མ་ལྔ་བདོ་བའི་དུས་ངན་བསམས་ཤིང་བསམ་བཞིན་སྐྱོ་བ་འཕེལ་བའི་རྒྱུ་ཞིག་སྟེ། ཚེ་ཡི་སྙིགས་མའི་དུས་ལ་བབས་ནས་ལོང་མེད་པའི་དུས་སུ་ཐོན་པར་མ་ཟད། ཡུན་ཐུང་གི་མི་ཚེ་དེ་ཡང་དོན་མེད་ཡེངས་མ་ལམ་ལ་འཛད་པར་བྱེད་པ་དང་། ཤེས་བྱ་བསླབ་དགོས་གནས་ལ་མཐར་ཐུག་པ་མེད་དེ། ཤེས་བྱ་ནམ་མཁའི་གཟའ་སྐར་འདྲ། །བསླབ་དགོས་གནས་ལ་ཟད་མཐའ་མེད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང་། སྤྲོས་པ་སྣ་ཚོགས་ལ་ཡང་ཟད་པ་མེད་པས་ན། དེ་བས་ཉིན་མཚན་ཀུན་ཏུ་སྙིང་པོའི་ཆོས་གྱིས་ཤིག་གསུངས་པས། ངེས་འབྱུང་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱིས་གཞི་བྱས། དད་དང་དམ་ཚིག་རྣམ་པར་དག་པས་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་ཚུལ་བཞིན་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ལ་སྙིང་པོ་བྱེད་པ་གལ་ཆེའོ།།

ཚེ་འདིའི་བྱ་བ་ཤི་ཤིར་ཟིན་དུས་མེད།།

གཅིག་གིས་གཅིག་ཁྲིད་ཆུ་ཡི་གཉེར་མ་འདྲ།།

འཆི་དུས་བསྟོངས་སམ་ལེགས་པར་སེར་ཐོབ་ལ།།

དེ་རིང་ཉིད་ནས་ཐར་བའི་བྱང་ཆུབ་སྒྲུབས།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཚེ་འདིའི་བྱ་བ་ལ་ཤི་ཤི་ཆད་ཆད་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་འབད་ཀྱང་ཟིན་རྒྱུ་དང་འགྲུབ་ཡོང་རྒྱུ་ཞིག་མེད་པར་བྱ་བ་གཅིག་གིས་གཅིག་ཁྲིད་པ་ཆུ་ཡི་གཉེར་མ་དང་འདྲ་བ་དང་། བྱ་བ་དེ་དག་གིས་འཆི་དུས་བསྟོངས་པའམ་སྐྱོབ་པར་འདུག་གམ་ལེགས་པར་སེར་ཐོབ་པ་སྟེ་ལེགས་པར་སོམ་ལ་ཕྱི་བཤོལ་གྱི་དབང་དུ་མི་གཏོང་བར་དེ་རིང་ཉིད་ནས་ཐར་བའི་བྱང་ཆུབ་ཡང་དག་པ་ཞིག་བསྒྲུབ་དགོས་སོ།།

གར་འགྲོ་ཅིར་འགྱུར་བདག་ལ་ཆ་ཡོད་པ།།

སུས་བསྟོངས་འདིར་བདེ་མི་འཇིགས་གདེང་ཅི་ཡོད།།

དེ་བས་ད་ལྟ་རང་དབང་ཡོད་དུས་སུ།།

གཏན་ཡུལ་ཐར་བའི་གནས་སུ་སྙེགས་རེ་རན།།

ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། སྐྱེ་བ་ཕྱི་མ་གར་འགྲོ་དང་ལུས་ཅི་འདྲ་ཞིག་ལེན་པར་འགྱུར་བའི་བདག་ལ་ཆ་ཡོད་པའི་དཔའ་ཚད་ཡོད་པ་དང་། སུས་བསྟོངས་པའམ་སྐྱོབ་ནས་ཚེ་འདིར་བདེ་བ་འཐོབ་རྒྱུའི་མི་འཇིགས་པའི་གདེང་ཅི་ཞིག་ཡོད་དེ་མེད་ངེས་པས། དེ་བས་ད་ལྟ་རང་དབང་ཡོད་པའི་དུས་སྐབས་འདིར་གཏན་དུ་བདེ་བའི་ཡུལ་ཐར་བའི་གནས་སུ་སྙེགས་རེ་རན་པའོ།།

ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་མཛའ་བཤེས་གཉེན་འདུན་དང༌།།

ཚེ་འདིའི་སྣང་བ་མ་ལུས་ཀུན་བོར་ནས།།

གཅིག་པུ་སུས་ཀྱང་མི་བསྟོངས་འགྲོ་བ་སོམས།།

དེ་དུས་སྐྱབས་དང་དཔུང་གཉེན་ཚོལ་རེ་རན།།

ད་ལྟའི་འདི་བཞིན་གཏན་དུ་མི་འོང་བས།།

གནམ་ས་འགྲེ་ལྡོག་འཆི་བདག་འབྱུང་བའི་ཚེ།།

བདག་གིས་ཅི་བྱ་དེ་དུས་སུ་ལ་རེ།།

དེ་བས་ད་ལྟ་དམ་པའི་ཆོས་སྒྲུབས་ཤིག།

མཛངས་དང་གྲོས་འདུན་མཁས་དང་མི་མཁས་དང་།།

འཆི་དུས་རག་སྟེ་དགེ་བའི་དཔུང་ཚོགས་བསྐྱེད།།

སྙིང་པོའི་སེམས་ཉིད་གཉུག་མའི་དོན་ལ་སྒོམས།།

མཐོ་རིས་བདེ་འགྲོའི་དགའ་བདེ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ།།

ཐར་བའི་གནས་བཟང་རིན་ཆེན་ཕོ་བྲང་དུ།།

རྒྱལ་བས་སྔུན་བསུ་རང་རིག་ཡེ་ཤེས་མཆོག།

བྱང་ཆུབ་འབྱོར་པ་ཤིན་ཏུ་མཐའ་ཡས་ཤིང༌།།

རྟག་ཏུ་མི་འགྱུར་བདེ་ཆེན་དོན་ལ་སྤྱོད།།

ཆོས་མེད་སྤྲང་པོ་བདག་གིས་དེ་སྐད་བསྐུལ།།

ཕན་པའི་སྙིང་གཏམ་ལགས་ཀྱིས་སེམས་ལ་ཞོག།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། ལུས་ཞེས་པ་བདག་ཏུ་འཛིན་གཞིའི་ཕུང་ཁམས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅན་འདི་དང་། ལོངས་སྤྱོད་གནས་དང་གནས་མིན་སྣ་ཚོགས་ཡོ་བྱད་ཚེ་གཅིག་ལ་འབད་པས་བསགས་པ་དང་། མཛའ་བཤེས་དགའ་ཉེ་མཐུན་གྲོགས་གཉེན་འདུན་དང་བཅས་པ་དང་། ཚེ་འདིའི་སྣང་བ་ཡོད་དོ་ཅོག་གཅིག་ཀྱང་མ་ལུས་པ་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་ཀུན་བོར་ནས་གྲོགས་མེད་གཅིག་པུ་མར་གྱི་དཀྱིལ་ནས་སྤུ་ཕྱུང་བ་བཞིན་དུ་སུས་ཀྱང་མི་བསྟོངས་པའམ་མི་སྐྱོབ་པར་འཇིག་རྟེན་ཕྱི་མའི་ལམ་ཆེན་ལ་འགྲོ་བའི་ཚུལ་དེ་ལ་བསམས་ནས། དེ་དུས་ཕན་པ་ཡོད་པའི་སྐྱབས་དང་སྐྱོབ་མ་མགོན་དང་དཔུང་གཉེན་དེ་ད་ལྟ་ནས་འདི་ཡིན་སྙམ་པ་ཞིག་ཚོལ་རེ་རན་པ་སྟེ། སྐྱིད་ཆོས་རྒྱགས་ཆོས་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་རྣམ་པར་དག་པ། གཞན་མགོ་གནས་སྐབས་འདོན་མ་ཐུབ་ཀྱང་རང་མགོ་ཐོན་པ་ཞིག་རན་པའི་དུས་ལ་བབས་ཡོད་དེ། ད་ལྟ་གསོན་པོའི་སྣང་བ་འདི་དུས་གཏན་དུ་མི་འོང་བར་འཆི་བ་ཞེས་པ་དེ་ངེས་པར་དུ་ཡོང་བ་ཡིན་པས། དེའི་དུས་སུ་གནམ་ས་འགྲེ་ལྡོག་ལྟ་བུའི་འགྱུར་བ་ཆེན་པོ་བྱུང་བའམ། གནམ་ས་འགྲེ་ལྡོག་གི་སྣང་བ་ཡང་ཤར་བ་ཡིན་ན་དུས་དེའི་ཚེ་བདག་གིས་རེ་ལྟོས་སུ་ལ་འཆའ་བ་ཡིན། དེ་བས་ད་ལྟ་ལོང་ཁོམ་ཡོད་པའི་གནས་སྐབས་སུ་དམ་པའི་ཆོས་ཤིག་སྒྲུབས་དང་དེའི་དུས་སུ་སེམས་ཁུར་མི་དགོས་པ། ང་འཆི་བས་འཇིགས་ནས་རི་ལ་བྲོས། །ནམ་འཆི་ཆ་མེད་བསྒོམས་བསྒོམས་ནས། །ད་འཆི་བའི་འཇིགས་པ་བོར་ནས་ཐལ། །ཞེས་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །མཛངས་པ་མ་འོངས་ཚོད་དཔག་ནུས་མཁན་ཞིག་ཡིན་མིན་དང་། གྲོས་འདུན་ལ་མཁས་དང་མི་མཁས་ཐམས་ཅད་འཆི་དུས་ལ་རག་ལས་པའམ་འཆི་བའི་ཉིན་མོར་ཧ་གོ་བ་ཡིན་པ་དེས་ན། དགེ་བའི་དཔུང་ཚོགས་ཀྱི་སྟོབས་ད་ལྟ་ནས་བསྐྱེད་པར་བྱས་ན། འཆི་བའི་དུས་སུ་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་དགོས་པ་མིན་པས། རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་དོན་ཉམས་སུ་བླངས་ནས་སྙིང་པོ་སེམས་ཉིད་གཉུག་མའི་དོན་ལ་སྒོམས་པར་གྱིས་ཤིག་དང་། མཐོ་རིས་བདེ་འགྲོའི་དགའ་བདེ་ཐར་བ་སྒྲུབ་པའི་ཞོར་དུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །མ་ཟད་དེའི་གནས་སྐབས་ན་ཐར་བའི་གནས་བཟང་རིན་པོ་ཆེའི་ཕོ་བྲང་གི་ནང་དུ་རྒྱལ་བས་སྔུན་ནས་བསུ་བ་དང་བཅས་ཏེ་རང་རིག་ཡེ་ཤེས་མཆོག་གི་རྒྱལ་ས་ལ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་འབྱོར་བ་རྒྱ་མཚོ་ཤིན་ཏུ་མཐའ་ཡས་པས་བརྒྱན་ཞིང་། རྟག་ཏུ་མི་འགྱུར་བའི་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་དོན་ལ་སྤྱོད་པའི་རྒྱལ་ཐབས་ལ་མངའ་དབང་སྒྱུར་ཆོག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་སྐུལ་མ་དེ་ནི་ཆོས་མེད་ཀྱི་སྤྲང་པོ་ཀུན་མཁྱེན་ཀློང་ཆེན་པ་བདག་གིས་དེ་སྐད་དུ་། མ་འོངས་ཕྱི་རབས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ལ་སྐུལ་མ་བཏབ་པས་མ་ཚད་ཕན་པའི་སྙིང་གཏམ་ཡང་ལགས་པས་སེམས་ལ་ཞོག་ཅིག་ཅེས་བར་དུ་དགེ་བ་གཞུང་གི་དོན་ཆ་ཚང་རྫོགས་པའོ།།

ཐ་མར་དགེ་བ་མཇུག་གི་དོན་བཤད་པ།

དེ་ལྟར་ཆོས་ཚུལ་ཡོན་ཏན་རིན་ཆེན་མཛོད།།

དྲུག་ཚན་རེས་ཀྱང་སྙིང་པོའི་དོན་འགྲུབ་པ།།

ཡིད་བཞིན་རིན་ཆེན་གདམས་པའི་སྙིང་པོ་འདི།།

དད་ལྡན་ཐར་བ་བསྒྲུབ་རྣམས་དོན་དུ་སྤྲོས།།

ཞེས་གསུངས་ན། དེ་ལྟར་ཆོས་ཚུལ་མཐའ་དག་རྫོགས་པའི་ཡོན་ཏན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཀྱི་གཞུང་བཟང་འདིའི་གཞུང་དོན་མཐའ་དག་ཉམས་སུ་བླངས་ན་སྨོས་ཅི་དགོས། དེ་ལས་དྲུག་ཚན་རེས་ཀྱང་སྙིང་པོའི་དོན་ཐར་བ་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གོ་འཕང་འགྲུབ་པར་བྱེད་པ། ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་རྙེད་པ་ལྟ་བུའི་གདམས་ངག་གི་སྙིང་པོ་འདི་ཉིད། དད་ལྡན་ཐར་བ་བསྒྲུབ་པར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་ཀློང་ཆེན་པ་བདག་གིས་སྤྲོས་པའོ།།

མཇུག་བསྔོ་བ་བསྟན་པ།

དགེ་བ་དེ་ཡིས་བདག་དང་འགྲོ་བ་ཀུན།།

མ་ལུས་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའི་སར་གཞོལ་ནས།།

སྤངས་དང་རྟོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཕུན་ཚོགས་ཏེ།།

དོན་གཉིས་ལྷུན་གྲུབ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོར་ཤོག།

ཅེས་གསུངས་ན། དགེ་བ་དེ་ཡིས་བདག་དང་མཐའ་ཡས་པའི་འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀུན། གཅིག་ཀྱང་མ་ལུས་པ་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའི་དག་པ་གཉིས་ལྡན་གྱི་སྐུ་མངོན་དུ་བྱས་ཏེ་སངས་རྒྱས་པའི་སར་གཞོལ་ནས། སྤངས་པ་དང་རྟོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་གྱུར་ཏེ། རང་གཞན་དོན་གཉིས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ནས་ཁམས་གསུམ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་ཤོག་ཅིག་ཅེས་བདག་གཞན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བསྔོ་བ་མཛད་པའོ།།

སྨོན་ལམ་བསྟན་པ།

བདག་ཀྱང་དེང་ནས་ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ།།

སྲིད་ན་མི་སྐྱོ་སེམས་ཅན་དོན་བསྒྲུབ་ཅིང༌།།

དམ་པ་རྣམས་ལས་ཆོས་ཀྱི་མཛོད་ཐོས་ཏེ།།

ཚུལ་བཞིན་བསྒྲུབ་པས་རྒྱལ་བ་མཉེས་པར་ཤོག།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། བདག་ཀྱང་དེང་ནས་ཚེ་རབས་སྐྱེ་བའི་ཕྲེང་བ་ཐམས་ཅད་དུ། གཞན་དོན་དུ་སྲིད་པའི་གནས་སུ་བསྐལ་བར་གནས་དགོས་ཀྱང་མི་སྐྱོ་བར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བསྒྲུབ་ཅིང་། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དམ་པ་རྣམས་ལས་ཆོས་ཀྱི་མཛོད་མང་དུ་ཐོས་ཏེ། དེ་ཡང་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་མི་ཚད་ཆོས་ཚུལ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབས་པས་རྒྱལ་བ་མཉེས་པར་ཤོག་ཅེས་པ་སྟེ་རྒྱལ་བའི་ཆོས་ལ་བརྟེན་ཏེ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་དགོས། ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་དང་སྤོང་ཀློག་གཉིས་ཀས་རྒྱལ་བ་མཉེས་པ་ལས་གཞན་གྱིས་མཉེས་པ་མིན་པས་དེ་ལྟར་བྱེད་པར་ཤོག་ཅིག་ཅེས་པའོ།།

བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ཀྱང་སེམས་ཅན་མི་འདོར་ཞིང༌།།

འཁོར་བར་གནས་ཀྱང་ཉེས་པས་ཀྱང་མི་གོས།།

མཐོང་ཐོས་དྲན་རེག་ཐར་བའི་ལམ་འདྲེན་པས།།

རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་རབ་ཏུ་མཉེས་པར་ཤོག།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། བདག་རང་གི་ངོས་ནས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ཀྱང་གཞན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མི་འདོར་ཞིང་། འཁོར་བར་གནས་ཀྱང་པདྨོ་འདམ་དུ་གནས་པ་འདམ་གྱི་དྲི་མས་མ་གོས་པ་ལྟར་དུ་ཉེས་པས་ཀྱང་མི་གོས་པ་དང་། མཐོང་ཚད་ཐོས་ཚད་དྲན་ཚད་རེག་ཚད་ཐམས་ཅད་ཐར་བའི་ལམ་དུ་འདྲེན་པར་ནུས་པས། རྒྱལ་བ་སྲས་དང་བཅས་པ་རབ་ཏུ་མཉེས་པར་ཤོག་ཅིག་ཅེས་པའོ།།

སྐལ་ལྡན་རྣམས་ལ་ཟབ་མོའི་ཆོས་སྟོན་ཅིང༌།།

སྐལ་མེད་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་ས་བོན་འདེབས།།

སྒྲུབ་པ་ལྷུར་ལེན་ཉམས་ལེན་མཐར་ཕྱིན་པས།།

དཔལ་མགོན་བླ་མ་དམ་པ་མཉེས་པར་ཤོག།

ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་སྣོད་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་ཟབ་མོའི་ཆོས་དངོས་སུ་སྟོན་ཅིང༌། སྐལ་མེད་སྣོད་མིན་རྣམས་ལ་ཡང་དཔེར་ན་དུད་འགྲོའི་རྣ་ལམ་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཚན་བསྒྲགས་པ་ལྟ་བུ་དང་། བཏགས་གྲོལ་ཞིག་མགོར་བཞག་པ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཀྱི་ས་བོན་འདེབས་པ་དང་། སྒྲུབ་པ་ལྷུར་ལེན་པ་དང་དེའི་ཉམས་ལེན་མཐར་ཕྱིན་པས། དཔལ་མགོན་བླ་མ་དམ་པ་མཉེས་པ་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་བར་ཤོག་ཅེས་པའི་སྨོན་ལམ་རྣམ་པར་དག་པས་མཐའ་བསྡུས་པའོ།།

མཛད་བྱང་བསྟན་པ།

མན་ངག་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཅེས་བྱ་བ། བདེ་བར་གཤེགས་པའི་གསུང་རབ་ལ་མང་དུ་ཐོས་པའི་ནོར་གྱིས་འབྱོར་ཞིང༌། ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བའི་དོན་ལ། ཐོས་པ་དང༌། བསམ་པ་དང༌། སྒོམ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ལེགས་པར་སྦྱངས་པ། ཐེག་པ་མཆོག་གི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཀློང་ཆེན་རབ་འབྱམས་ཀྱིས་སྦྱར་བ་རྫོགས་སོ།། །།

ཞེས་པ་སྟེ། དེ་ལ་མན་ངག་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཀྱི་དྲུག་ཚན་རེ་རེ་ལ་ཡང་རྒྱལ་བའི་ཆོས་ཚུལ་མཐའ་དག་རྫོགས་ཤིང་ཐར་བ་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སྙིང་པོའི་དོན་སྒྲུབ་པའི་མན་ངག་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་ལྟ་བུ། འདི་ཕྱི་རང་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཕྲལ་དང་ཡུན་གྱི་དོན་འགྲུབ་པའི་གདམས་པ་ཆ་ཚང་ཞིབ་རྒྱས་སུ་ཕུལ་གྲུབ་པའོ།། །། ༈ ད་རེས་རང་རེ་འདི་ན་ཆོས་གཅིག་གིས་མཉམ་དུ་བསྡུས་པའི་སྡེ་སྣོད་འཛིན་པ་བླ་སྤྲུལ་མཁན་གསུམ། མདོ་སྔགས་རབ་འབྱམས་པ་འཆད་རྩོད་རྩོམ་གསུམ་གྱིས་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་གསུམ་མཛད་བཞིན་པའི་ཐོས་བསམ་པ། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་གནད་ཀྱི་གདམས་པ་ཟབ་མོ་ཉམས་ལེན་མཛད་པའི་སྤོང་བ་བསམ་གཏན་པ། ཐུན་བཞིའི་རྣལ་འབྱོར་ཆགས་མེད་མཛད་ནས་འཁོར་བའི་ཆོས་ལ་ཕྱི་ཕྱག་འཚལ་ནས་གྲོགས་བྱ་དང་རི་དྭགས་ལ་མཛད་པའི་བྱ་བཏང་རི་ཁྲོད་པ། ཆོས་སྡེ་ཆེན་པོའི་བྱ་བ་ལས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཁྱད་པར་དུ་སྔ་འགྱུར་རྙིང་མ་པ་ལ་མཚོན་ན། བརྒྱུད་པ་དྲུག་ལྡན་དང་དགུ་ལྡན་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན། བཀའ་བབས་ཀྱི་ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་བཞིའི་ནང་དུ་འདུས་པའི་རྒྱུད་སྡེ་དང་སྒྲུབ་སྡེ་འབྲེལ་བའི་སྒྲུབ་སྡེའི་རིང་བརྒྱུད་བཀའ་མ། ཉེ་བརྒྱུད་གཏེར་མ། ཟབ་མོ་དག་སྣང་གི་བརྒྱུད་པའི་བཀའ་སྲོལ་གྱི་མཐོང་བ་བརྒྱུད་པའི་ཕྱག་ལེན། དམ་པ་གོང་མའི་ཕྱག་བཞེས་ཇི་བཞིན་དུ་མཛད་པའི་གྲུབ་དབང་རྫོགས་ཆེན་པའི་ཚོམ་བུ་ཚོགས་སྒྲུབ་ཆ་ལག་དང་བཅས་པའི་བསྟན་སྲོག་མི་ཉམས་རྒྱུན་འཛིན་མཛད་པའི་དགོན་ཆེན་གཞུང་གི་ཕྱོགས་བཞིའི་གྲྭ་ཚང་། དགེ་ཆོས་ལས་འཛིན། དབུ་མཆོག་བརྒྱད་ཅུས་དབུ་བྱས་པ། གཞན་ཡང་ཆོས་འདོད་དོན་གཉེར་ཅན་ས་ཕྱོགས་གང་ས་གང་ནས་ཕེབས་པའི་སྦྱངས་ཡོན་ལ་གནས་པའི་གྲྭ་ཇོ་སེར་བརྒྱ་ཚོ་དུ་མ་དང་། དགེ་བསྙེན་ཕོ་མོ་བཅས་པ་འདི་བཞིན་དུ་ཉིན་རྟག་པར་ཆོས་ར་གཅིག་གི་ནང་དུ་མཉམ་དུ་འཚོགས་རྒྱུ་བྱུང་བ་ནི། སྟབས་ལེགས་སྟེས་དབང་གིས་ཇི་བྱུང་བྱུང་གང་འདོད་འདོད་དུ་རང་གར་འཛོམས་པ་ཞིག་ཅི་ལ་ཡིན། དུས་ལ་བབས་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་ཚོགས་ཚེ་དབྱར་མེ་ཏོག་སྣ་བརྒྱ་དུས་གཅིག་ལ་བཞད་པ་དང་འདྲ་བར། འདི་ཡང་སྔོན་གྱི་ལས་དང་སྨོན་ལམ་གཅིག་ཏུ་མཐུན་པའི་དབང་གིས་ཆོས་ཟབ་མོ་འཆད་ཉན་ལ་མཉམ་དུ་ཞུགས་རྒྱུ་བྱུང་བའི་སྐལ་བ་བཟང་པོ། ཁྱེད་རྣམ་པ་ཙམ་གྱིས་མ་ཚད་ང་རང་ཉིད་ལ་མཚོན་ན་ཡང་ལྡན་སོང་བ་ཞིག་རེད། ང་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་ཆ་བཞག་ན་དུས་རྒྱུན་པར་རྣམ་དྲུག་ལ་ཞུ་བཞིན་པ་ལྟར་དུ། མིང་ལ་དམ་པའི་སྐྱེས་བུ་གོང་མ་ཞིག་གི་མཚན་གྱི་རས་མ་ཞིག་བཏགས་ཡོད་ཀྱང་། དོན་ལ་སོར་སྐྱེ་ཐ་མལ་བ་འཆིང་བ་ཀུན་ལྡན་ཞིག་ལས་མ་འདས་པ་ནི་རང་བློ་རང་ལ་ལྐོག་ཏུ་མ་གྱུར་པ་ཡིན་ཞིང་། ཡིན་ན་ཡང་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རིགས་ཅན་གྱི་གདུལ་བྱ་ཞིག་ཏུ་གྱུར། དམ་པ་གོང་མ་སངས་རྒྱས་དངོས་བྱོན་དེ་ཚོའི་ཞལ་མཇལ་བ་དང་གསུང་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་མ་ཚད། གདམས་ངག་གི་བདུད་རྩི་ཐོབ་པ་ལ་བརྟེན་ནས། མྱི་ངན་ཡང་ཡོད་ལན་དང་། ཤིང་ངན་ཡང་དཀྱུ་ལན་ཞིག་གིས། ལར་མ་གཞི་མདོ་ཁམས་རྫོགས་ཆེན་པ་མཚན་ཆེ་ན་ཡང་། དུས་འགྱུར་ཡོ་ལང་གི་སྐབས་སུ་དམ་པ་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་སྐད་ཆའི་ཐོག་ནས་བཤད་ན། ཆོས་པ་རབ་བསད། འབྲིང་སྤྱུགས། ཐ་མ་བྲན་དུ་བཀོལ་ནས་མེད་པར་གྱུར་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་མི་ནག་ཕལ་བའི་བཤད་སྟངས་ཀྱི་ཐོག་ནས་བཤད་ན། སྐྱེས་སྐྱེས་དམར་ཡག་སྟག་ལ་སྐྱེས་ཀྱང་། ཤི་ཤི་སྔོན་མོའི་གྲི་ལ་ཞ། ཞེས་པ་ལྟར་དུ། དེའི་སྐབས་ཀྱི་དུས་རབས་ཀྱི་འགྲོས་ཀྱི་བསམ་བློའི་འཁྱེར་སོ་དང་ལ་རྒྱའི་ཐོག་ནས། དུས་རབས་ཤིག་གི་ལ་མོ་བརྒྱབས་ཏེ། ཤི་ཤི་བརྒྱ་ཡི་འཕྲོ་མ། གསོན་གསོན་བརྒྱ་ཡི་མགོ་མ་ངེད་བླ་རྒན་ཁ་ཤས་མ་གཏོགས་ཅུང་མ་ལྷག་པ་དང་། དེ་ལས་ཀྱང་རྫོགས་ཆེན་ཚང་ཞེས་མིང་གདགས་སའི་རྫོགས་ཆེན་བླ་བྲང་གཞུང་གི་མི་ལ་ང་གཅིག་པུ་ལས་མ་ལྷག་པ་ཡིན། གཅིག་དགུ་ལྔ་བཅུ་ང་དགུའི་ལོར་རྫོགས་སྤྲུལ་སྐུ་ཕྲེང་དྲུག་པ་འཇིགས་བྲལ་བྱང་ཆུབ་རྡོ་རྗེ་དང་། ཡོངས་འཛིན་འཇིགས་མེད་ཡོན་ཏན་མགོན་པོ་རྣམ་པ་གཉིས་དང་གཟིམ་ཁང་གཅིག་གི་ནང་ནས་ཁ་བྲལ་ཏེ། གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེ་ལྷོ་ནུབ་སྲིན་པོའི་ཡུལ་དུ་འབྱོན་པར་དགོངས་ཚེ་རྒྱལ་སྲས་མུ་ཏིག་བཙན་པོས། སློབ་དཔོན་བཞུད་ན་སྐྱབས་དང་བྲལ་ལོ་སྙམ༔ རྒྱབ་ནས་དྲོ་བའི་སློག་པ་བཤུས་སོ་སྙམ༔ མདུན་ནས་བརྟེན་པའི་འཁར་བ་མེད་དོ་སྙམ༔ འོད་ཀྱིས་དྲོས་པའི་ཉི་ཟླ་ནུབ་བོ་སྙམ༔ ཚེ་འདིར་གཅེས་པའི་མིག་དང་བྲལ་ལོ་སྙམ༔ ཞེས་པ་ལྟར་དུ་གྱུར་ནས་ཕོ་ལོ་བཅུ་དྲུག་གི་ཐོག་ནས་དྭ་ཕྲུག་སྐྱབས་མེད་དུ་ལུས་ཀྱང་། མི་རྟག་འགྱུར་བའི་རང་གཤིས་དེ་སུ་ལ་ཡང་འབྱུང་བ་ཡིན་པས། སེམས་དེ་ན་འགྱུར་དུ་མེད་པའི་དྲོད་ཐིག་ཅི་འདྲ་ཞིག་ལྷག་ཡོད་པ་ཡིན་ན། འདའ་ཀའི་གསུང་གི་ཞལ་ཆེམས་ཀྱི་ཚིག་ཁ་ཤས་ཀྱི་མཇུག་ལ་ཁྱོད་ཡིན་གསུངས་པའི་ཚིག་གཉིས་ཀྱི་ཚིག་མཐའ་དེ་ནི་ཡི་གེའི་མཇུག་ལ་ཐེལ་ཙེས་མནན་པ་བཞིན་དུ། མི་ལོ་ལྔ་བཅུ་ང་གཅིག་གི་རིང་གི་དབྱར་དགུན་སྟོན་དཔྱིད་ཀྱི་དུས་དུ་བརྗེས་ཀྱི་ཚེ་ལ་བརྗེད་དུ་མེད་པར་ཡིད་ལ་ཁྲིག་གེར་ཆགས་ནས་ཡོད་པ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་ཚེ་དབང་ལོ་གྲངས་ཤིག་དང་མཉམ་པོར་རྟེན་འདིའི་ཐོག་ནས་དམ་པ་གོང་མ་དེ་རྣམས་དང་ཞལ་གྱེས་ན་ཡང་། ལས་ཡག་ཉེས་གཉིས་ཀྱི་དུས་ཚོད་འཕོ་འགྱུར་གྱིི་སྐབས་སུ་བསྟན་པ་རང་རྒྱུད་ནས་གསོ་བའི་སེམས་རྟེན་དེ་འཆང་ནས། མཆོག་གསུམ་དམ་པའིི་ཐུགས་རྗེ་དང་། སྐྱེས་ཆེན་དམ་པ་ཚོའི་ཐུགས་བསྐྱེད། སྐྱེ་དགུའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་མཐུ་སྟོབས་ཀྱིས་དེང་ཡང་དར་བསྟན་པའི་མེ་རོ་སློང་བའི་སྐབས་སུ་ཁེལ་ནས། བྱ་བ་སྣ་མང་གི་བརྒྱུད་རིམ་གྱི་དུས་ཚོད་རིང་པོའི་མཐའ་མཇུག་ལ་སྐལ་ལྡན་རྣམས་དང་མཉམ་དུ་འཛོམས་ནས། འདིའི་ཡང་དབེན་གྱི་རི་ཁྲོད་འདིར་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ཆིག་བརྒྱུད་ཀྱི་མན་ངག་གི་སྙན་བརྒྱུད་ཟབ་མོའི་ཞལ་ཕྱེས་ནས་ད་ལོ་མི་ལོ་བརྒྱད་ལོན་སོང་བ་ཡིན། ང་རང་ངོས་ནས་དམ་པ་གོང་མའི་ཐུགས་རེ་མི་བཏང་ཙམ་གྱི་སྒྲུབ་པའི་མཆོད་པའི་དགོངས་རྫོགས་ཤིག་འགྲུབ་ཡོད་སྙམ་པའི་ཐོག་ནས་བྱ་བ་བྱས་ཚར་ཁུར་བོར་ཚར་ཟེར་བ་མིན་ཡང་། སང་ཉིན་ཤི་ཡང་བློ་ལྷག་མེད་པའི་ཚོད་ལ་ཐོན་ཡོད་པ་ཡིན། དེའི་མི་ལོ་བརྒྱད་ཀྱི་རིང་ལ་ཡེ་ཤེས་བླ་མའི་ཁྲིད་ཞིབ་རྒྱས་ཁྲིད་སྦྱོང་དང་བཅས་པ་ད་ལོའི་འདི་ཡིས་ཐེངས་དྲུག་སོང་བ་རེད། བླ་མ་ཡང་ཏིག་ཅིག་མཁན་སྤྲུལ་ཉུང་ཤས་ཤིག་ལ་གངས་རི་ཐོད་དཀར་ནས་ཁྲིད་འཆར་བྱས་པ་དེ་བར་ཆད་ཀྱི་དབང་དུ་སོང་ནས་འདོན་རྒྱུ་མ་བྱུང་ཡང་། སང་ཕོད་འདི་བཞིན་དུ་འཚོ་ནས་ཡོད་ན་མཚོ་སྔོན་པོའི་མཚོ་སྙིང་ནས་ཁྲིད་འཆར་ཡིན། ཀློང་ཆེན་མཛོད་བདུན་གྱི་ཐེག་མཆོག་མཛོད་ལས་གཞན་པ་རྣམས་འཇིགས་མེད་ཡོན་ཏན་མགོན་པོའི་མདུན་ནས་ཐོབ་པ་དང་། ཐེག་མཆོག་མཛོད་འདི་མཁན་པོ་ཐུབ་བསྟན་སྙན་གྲགས་ཀྱི་མདུན་ནས། གྲུབ་དབང་རྫོགས་ཆེན་པའི་ཕོ་བྲང་གི་ཡང་སྟེང་། གཟིམ་སྐྱིལ་འཆི་མེད་གྲུབ་པའི་དགའ་ཚལ་གྱི་ནང་ནས་བླ་གྲྭ་མང་པོ་ཞིག་དང་མཉམ་དུ་ཞུས་པ་ཡིན། ཨ་བུ་ལྷ་སྒང་ཚང་གི་མདུན་ནས། བསྐལ་མང་གོང་ནས་གཡོ་སྒྱུ་སྤངས་པའི་ཐུགས། །ཞེས་པའི་སྨོན་ལམ་ད་ལྟ་འདོན་བཞིན་ཡོད་པ་འདི་ལས་གཞན་ཅི་ཡང་ཐོབ་མ་མྱོང་། ང་རྫོགས་ཆེན་ལ་ཐོན་དུས་ཁོང་གི་སྤྱན་འགྲིབས་ཚུལ་བསྟན་ཚར་འདུག འོན་ཀྱང་ཁོང་གིས་ང་ལ་བཀའ་བཏད་དང་སྨོན་ལམ་མཛད་ནས་ཐུགས་བསྐྱེད་དམིགས་བསལ་བ་མཛད་པ་ནི་ངས་ད་དུང་ཡང་དྲན་འདུག བསྐལ་མང་གོང་གི་སྨོན་ལམ་གྱི་ཕྱག་དཔེ་ཞིག་དང་། གནའ་དཀར་སྔོ་ཁྲ་ཁེབས་སྡེར་གཉིས་ཀ་ཡོད་པ་མངར་རིགས་ཀྱིས་ཁེངས་པ་ཞིག་གནང་ནས། སྨོན་ལམ་འདི་བློ་ལ་འཛིན་ཤོག་ངས་རྒྱུགས་ལེན་རྒྱུ་ཡིན་གསུངས་བྱུང་། དེ་ངས་བརྗེད་མི་འདུག ད་ལྟ་རྒྱུགས་སྤྲད་པའི་ཚུལ་རེད། ང་དེ་དུས་ལོ་བཅུ་ལ་ཐོན་པའི་དུས་ཡིན། དེའི་ཕྱི་ལོར་ཁོང་དགོངས་པ་རྫོགས་སོང་བ་རེད། ང་དེ་དུས་རྫོགས་ཆེན་འཇིགས་བྲལ་བྱང་ཆུབ་རྡོ་རྗེ་དང་ངེད་དཔོན་གཡོག་གཉིས། རྫོང་གསར་འཇམ་དབྱངས་མཁྱེན་བརྩེ་ཆོས་ཀྱི་བློ་གྲོས་ཀྱི་མདུན་ནས་དབང་ལུང་ཞུ་བར་ཡོད་ཀྱང་། ཁོང་གིས་སྐུ་ཚེ་གང་བོར་གཟིགས་མཛད་པའི་མཛོད་བདུན་གྱི་ཕྱག་དཔེ་དེ་ང་ལ་སྤྲོད་ཤོག་གསུངས་ནས་ཞལ་ཆེམས་བཞག་པ་རེད། ཕྱག་དཔེ་ང་དགུའི་ལོར་བརླགས་སོང་། ངས་དུས་རྒྱུན་པར་ཁོང་གི་ཐ་མའི་གསུང་དེ་ལ་དགོས་པ་རྒྱུ་མཚན་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོད་ངེས་ཅན་ཡིན་པས། ཉིད་ཀྱིས་དགོངས་བརྒྱུད་གཏད་ལུགས་ཤིག་གིས་མཛོད་བདུན་དེ་དོན་གྱིས་ཐོབ་ནས་ཡོད་བསམ་བཞིན་ཡོད། ཡིན་ན་ཡང་ཁྱེད་རྣམ་པའི་གསན་ཡིག་གི་ནང་དུ་འཇིགས་མེད་ཡོན་ཏན་མགོན་པོ་ནས་བརྒྱུད་པ་དེ་འབྲི་དགོས། སྒྲ་ཚིག་གི་ཐོག་ནས་དངོས་སུ་ཐོབ་ས་ཁོང་རེད། བྱིན་རླབས་ཆུ་བོ་གཅིག་འདྲེས་ཡིན་ངེས། དེ་ལྟར་བཤད་ན་འགའ་རེས་ཁོ་རང་གིས་གནའ་ཡི་རྫོགས་ཆེན་གྱི་བླ་མ་ཚོ་མ་འདྲ་བ་ཏག་ཏག་ཡིན་སྣང་ཤར་འདུག་སྙམ་ན་མི་ཤེས་ཏེ། དེ་ནི་ངེས་པར་མི་འདྲ་བའི་ཁྱད་ཆོས་ཡོད་པ་ཡིན། ཁོང་རྣམ་པ་ནི་གཞན་དགའ་རིན་པོ་ཆེའི་དངོས་སློབ་ཐུགས་སྲས་ཀྱི་ཐུ་བོ་ཏག་ཏག་རེད། གཞན་དགའ་ཚང་ནི། ས་བཀའ་རྙིང་གསུམ་གྱི་བཤད་པའི་བསྟན་པ་འཛུགས་མཁན་ཡིན། དེ་རྣམ་པས་མདོ་སྔགས་གང་གསུངས་ཀྱང་ཁྱད་ཆོས་དམིགས་བསལ་བ་ཡོད་པ་རེད། ངས་ཁྱད་པར་དེ་འདྲ་ཞིག་ཡོད་སྣང་མ་ཤར་ཡང་། ད་བལྟས་དུས་མི་འདྲ་བའི་ཁྱད་པར་ཡོད་སྣང་ལྷག་ཏུ་འཆར་གྱིན་འདུག སེམས་ཕངས་པ་ཞིག་ལ་དེ་དུས་གསུང་ཆོས་ལྗགས་རྩོམ་མཛད་རྒྱུའི་ཞུ་སྐུལ་དང་། གསུངས་ཡོད་པ་དག་གི་བཀའ་བསྡུ་ཐུབ་མི་འདུག་བསམ་པ་ཞིག་བྱུང་། ཁོང་རྣམ་པ་ཡང་བྱ་བཏང་སྦས་པའི་རྣལ་འབྱོར་སྦྱངས་ཡོན་ལ་གནས་པ་ཤ་སྟག་ཡིན་པས། ཕྱིན་ཆད་ཀྱི་མཚན་གྱི་གྲགས་པ་ལ་སོགས་པ། ཆོས་བརྒྱད་ཀྱི་ཕྱོགས་ནས་དོན་གཉེར་མཛད་པའི་དྲི་ཙམ་མེད་པའི་དབང་གིས་གསུང་ཆོས་གསར་བ་མ་མཛད་པ་ཡིན་སྙམ། དེས་ན་དེ་རྣམ་པ་མི་འདྲ་བའི་ཁྱད་པར་འདི་ཡིན་ཞེས་པའི་གསུང་ཆོས་མང་པོ་ཞིག་བསྟན་རྒྱུ་ཡོད་པ་མིན་ཡང་། སློབ་མ་རེ་རེ་གཉིས་རེ་དེང་སང་ལྷག་ཡོད་པ་རྣམས་ལ་བལྟས་ན་ཡང་ཤེས་ཏེ། དུས་ཕྱིས་ཡོད་པའི་ར་སྐོར་ཐུབ་ནོར། མི་ཉག་རྩ་ར་ཆོས་གྲགས། རྒྱ་གར་གྱི་དཔལ་ཡུལ་བཤད་གྲྭ་འཛུགས་མཁན་གྱི་ཨ་སྐྱོང་མཁན་པོ་བརྩོན་འགྲུས། རིས་མེད་ཆོས་འབྱུང་རྩོམ་མཁན་གྱི་གོ་འཇོ་མཁར་ལེགས་སྤྲུལ་སྐུ། ཨ་སྐྱོང་བླ་མ་རྟོགས་ལྡན་ཚང་། གཟན་དཀར་སྤྲུལ་སྐུ་ཚང་། དུས་ཕྱིས་ལྷག་ཡོད་པ་རྣམས་དེ་ཚོའི་གྲལ་རེད། དུས་ཕྱིས་ཤྲཱི་སེངྷའི་ཆོས་གྲྭ་དབུ་འཛུགས་དུས་སྔོན་གྱི་དེ་རྣམ་པའི་རྒྱུན་མཐུད་མཁན་དེ་མ་འདྲ་བ་ཞིག་དགོས་རྒྱུ་རེད་བསམས་ནས། གཏམ་ཡས་ཉན་མས་ཉན་གྱིི་ཐོག་ནས་མང་པོ་ཞིག་རུག་ནས་ཐམས་ཅད་ལ་གསུང་དུ་བཅུག་པ་ཡིན། འགའ་རེས་དེ་འདྲའི་དཀའ་ལས་བྱེད་པ་ལས་རང་གིས་གཟབ་གཟབ་བྱས་ན་དགའ་ངེས་པ་ཟེར་མཁན་རང་སྡེ་གཞན་སྡེ་གཉིས་ཀའི་ནང་ན་མང་པོ་ཡོད་ཀྱང་། བྱ་བའི་བསྐོས་ཐང་ཞིག་གིས་བྱ་གཞག་གཞན་དག་ཅིག་ལ་བསྟན་དོན་གནད་ཆེན་ཡིན་བསམ་ཁུལ་བྱས་པའི་བྲེལ་དོ་ཡིས་དུས་ཚོད་ནམ་ཟླ་འདས་སོང་བ་རེད། ངོ་མས་བཤད་ན་མི་ལོ་བཅོ་ལྔ་ཉི་ཤུ་ལ་དུམ་རིས་ལྔ་དྲུག་པོ་འཕུར་གྱིན་བསྡད་ན་སུ་ཡིན་ཡང་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཤེས་ནས་ལོས་ཡོད། དགོས་གནད་ཅུང་ཟད་རེ་ཟིན་འདུག་བསམས་ན་ཤོག་ཐོག་གི་རི་མོ་དེབ་ཁ་ཤས་རེ་བྲིས་ཡོད་ན་ཐང་ཡང་། བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་དང་རྐྱེན་གྱི་གཞན་དབང་འགྲོ་རྒྱུ་ཞིག་ཡིན་པས། མདོར་ན་ལོ་ཉི་ཤུའི་ཉི་མ་སྟོང་ཟད། ཝ་དམར་པོའི་གྲ་ཁ་རླུང་ཟད་ལ་སོང་ནས། ད་ལོ་ཕོ་ལོ་དྲུག་ཅུའི་ཡ་མཐའ་བདུན་ཅུའི་ནང་ན་ཉེ་བའི་དུས་ཚོད། གནའ་གཏམ་བཤད་ན་རྒས་རྟགས། བྲོས་རབས་བཤད་ན་སྡར་རྟགས་ཟེར་བའི་སྟེང་ལ་སླེབས་ཡོད་པ་རེད། ད་ནི་ཆོས་གོས་སེར་པོ་ཞིག་གི་ཁ་འོག་ནས་ཤོག་ཀ་ལི་ཞིག་ལག་ཏུ་བཟུང་སྟེ། བསྟན་པའི་རྗེས་འཇུག་དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་ཅིང་སྨྲ་བ་ཞིག་གི་ཚུགས་ཀ་བཏོད་ནས། འདིར་སྣང་རྨི་ལམ་འདྲ་དེའི་ཐ་མའི་ཕྱོགས་སྡོམ་བྱེད་པའི་འདེང་རེད། ངའི་རྗེས་སུ་འདེད་འདོད་པ་རེ་རེ་གཉིས་རེ་ཡོད་ན་དེ་འདྲའི་ངང་ཚུལ་ལ་སྙོགས་དང་། བསྟན་པའི་ཞབས་འདྲེན་མཁན་དུ་མི་འགྲོ་ཙམ་དང་། ཆོས་བརྒྱུད་བརྫད་པར་བྱས་མེད་པའི་བློ་གཏད་བྱེད་ཆོག་པ་ཡིན། མདོར་དོན་བསྡུ་ན་ཀློང་ཆེན་མཛོད་བདུན་གྱི་ནང་ནས། ན་ནིང་ཚིག་དོན་མཛོད་དང་། ད་ལོ་མན་ངག་མཛོད་གཉིས་ཀ་བཤད་ཁྲིད་ཀྱི་ཚུལ་བྱས་ཟིན་ལ། ད་རུང་འདི་བཞིན་འགྱང་བར་བྱས་ན་མི་ཚེའིི་འགྱུར་བ་ཟེར་བ་ཚོད་མི་ཐིག་པ་དང་། ཚེ་མི་རྟག་པའི་ཕྱོགས་ནས་མིན་ཡང་ངའི་མིག་གཡོན་པ་འདི་ལ་སྔོན་མ་རྨས་སྐྱོན་ཆེན་པོ་ཕོག་མྱོང་བས། སྨན་པ་མཁས་པ་ཚོས་ཟེར་ན་ལོ་གཅིག་ལོ་གཉིས་ཀྱིས་སྐྱོན་འབྱུང་ངེས་ཟེར་གྱིན་འདུག ཉི་མ་ཁ་ཤས་ཀྱི་མཚམས་ནས་བཤགས་བཅོས་ཤིག་ཀྱང་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན། མདོར་ན་ཅི་ས་གང་ཐད་ནས་རྟག་འཛིན་བྱེད་རྒྱུ་མེད་པས། སང་ཕོད་ཤི་མེད་ན་མཛོད་ལྷག་མ་རྣམས། དང་པོར་ཁྲིད་ལུང་ཞིག་གི་ཚུལ་དུ་ཚར་གཅིག་འདོན་ནས། དེའི་འཕྲོར་སྐབས་དང་བསྟུན་ནས་ལྟ་ཞོར་བྱེད་ཆོག་བསམས་པ་ཡིན་པས། སང་ཕོད་ཀྱི་ཆོས་ཁྲིད་ཀྱི་གཙོ་བོ་དེ་མཛོད་བདུན་ཡིན་པའི་ཆ་ཡིན། ད་ལོའི་སྐབས་འདིར་དབྱར་ཟླ་གསུམ་ནས་སྟོན་ཟླ་འདི་འདྲ་ཞིག་གི་རིང་ལ་འདི་འདྲའི་དགེ་འདུན་པ་མང་པོ་དང་། ད་ཞག་འབུམ་མཆོད་ཆེན་མོའི་སྐབས་སུ་ཚོད་ཚོད་ཀྱིས་གྲྭ་བ་ཁྲི་ཕྲག་ལས་བརྒལ་འདུག་སྙམ་པ་འཛོམས་ན་ཡང་། བྱེའུ་འཛུལ་མ་ཞིག་གིས་གློ་དགྲ་མ་ཡོང་བར་ཚང་མ་ཡོངས་རྫོགས་སྐུ་ཁམས་གསལ་དྭངས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཕྱིར་ཕེབས་པ་དང་། འདིར་བཞུགས་རྣམ་པ་ཡང་སང་ཉིན་ནས་མང་ཆེ་བ་རང་རང་སོ་སོའི་ཕྱོགས་སུ་ཕེབས་རན་པ་ཡིན་པ་ནི། འདུས་པ་ཐམས་ཅད་འབྲལ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པ་སྟེ། དེས་མི་ཚད་ལུས་འབྱུང་བཞི་ཚོགས་པའི་རྡུལ་ཕྲན་ཡང་འབྱུང་བ་སོ་སོའི་ཀློང་ལ་ཐིམ་རྒྱུ་ཅན་ཞིག་ཡིན་པས། གང་སྣང་བརྡ་དང་དཔེ་ཆོས་སུ་ཤར་བ་ཞིག་ལ་ནི། འདིས་ཀྱང་མི་རྟག་པའི་བརྡ་ཆོས་སྟོན་བཞིན་ཡོད་པ་ཡིན། ད་རྣམ་པ་ཚང་མ་ཕྱོགས་གང་དུ་ཕེབས། གནས་གང་དུ་བཞུགས་ཀྱང་། ས་ཁ་ཐག་རིང་པོ་ལེ་བར་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་ཕྲག་དང་། ལ་ཆུ་ལུང་བ་མང་པོ་བརྒལ་ནས་སོང་ཡང་། སེམས་ཁ་ཐག་ཉེ་མོ་ལྷ་ཁང་ཆོས་གྲྭ་གཅིག་གི་ནང་དུ་འཚོགས་པ་ལ་འདི་བཞིན་ལས་འབྲལ་དུ་མེད་པ་ཡིན། དགུན་ཁ་བའི་གྲང་ངར་གྱི་ལྷགས་རླུང་གི་སྟོབས་འཕེལ་བའི་དུས་ཚོད་ཡིན་ཡང་། ཁྱེད་རྣམ་པས་ཉམས་དང་རྟོགས་པའི་བདེ་དྲོད་ཀྱིས་འཁོར་ཡུག་ཉེ་འཁོར་དང་བཅས་པ་དྲོས་པ་ཞིག་གྱིས། རང་ཡུལ་ཆགས་སྡང་ཆོས་བརྒྱད་ཀྱི་ཕ་ས་ཡིན་པས་སྐྱོ་སུན་འཁོར་བའི་ཚེར་མ་རྣོ་བ་ཡིན་ཡང་། གང་ཤར་འོད་གསལ་རིག་པའི་བོགས་འདོན་མཛད་ནས། ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་པའི་རང་གཤིས་ཉམས་མ་ཤོར་མ་མཛོད་དང་སེངྒེ་དཀར་མོས་གངས་ཟིན་པ་ལྟ་བུའི་གཏན་སྲིད་ཟིན་དུ་ཡོད་པ་ཡིན། དེ་ནས་ཐ་མའི་གཏམ་ལ་རྣམ་པ་ཚང་མ་སྐུ་ཁམས་བདེ་ཐང་ཡོང་། ཆོས་མཛད་ལ་བར་ཆད་མེད། ཐུགས་བཞེད་ཆོས་བཞིན་དུ་འགྲུབ་ནས། མ་འོངས་ཀྱི་གནམ་ལོ་གསར་ཚེས་ལ། སླར་ཡང་བོད་མདོ་ཁམས་ཉི་མ་ཤར་ལྷོའི་ཕྱོགས་ཀྱི། ཁྲོ་ཟིལ་ཁྲོམ་རྡོ་རྗེ་གཡང་དྲུང་རྩལ་གྱི་གངས་རི་དཀར་པོ་འདིའི་གཡོན་ཟུར། མདོ་ཁམས་གྲུབ་དབང་རྒྱལ་བ་རྫོགས་ཆེན་པའི་གདན་སའི་ལྷོ་ཕྱོགས་པདྨ་རྒྱས་པའི་སྐྱེད་ཚལ། རྫོགས་ཆེན་པདྨ་ཐང་ལུང་རྟོགས་པདྨའི་དགའ་ཚལ་གྱི་གནས་འདིར། ཞལ་མཉམ་འཛོམས་དགྱེས་ཞལ་ཡང་མཇལ་གྱི་སྒོ་ནས། ཆོས་ཀྱི་བདུད་རྩིས་མཉམ་དུ་འཚོ་བའི་སྨོན་འདུན་དང་བཅས་ཏེ། རེ་ཞིག་ཆོས་མཚམས་འདི་ནས་འཇོག་རྒྱུ་བྱེད། དེ་ལྟར་ཆོས་འཆད་ཉན་བྱས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་མཚོན་པའི་རང་གཞན་གྱི་དུས་གསུམ་བསགས་ཡོད་ཀྱི་དགེ་རྩ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཏེ་བསྡོམས་པའི་མཐུས། ཀུན་མཁྱེན་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ཕྱོགས་དུས་གནས་སྐབས་ཀུན་ཏུ་དར་ཞིང་རྒྱས། བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་ཚེ་ཞབས་པད་ཡུན་རིང་དུ་བརྟན། དགེ་འདུན་འདུས་པའི་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུགས་མཐུན། ཁྲིམས་གཙང་། བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ། མཐའ་ཡས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མྱུར་དུ་རྣམ་མཁྱེན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གོ་འཕོང་ཐོབ་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དུ་བསྔོ་བའི་ཐུགས་འདུན་ཟབ་མོ་གནང་བར་ཞུ།། །། ༈ བསོད་ནམས་འདི་ཡིས་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་ཉིད། །ཐོབ་ནས་ཉེས་པའི་དགྲ་རྣམས་ཕམ་བྱེད་ཅིང་། །སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་རྦ་རླབས་འཁྲུགས་པ་ཡི། །སྲིད་པའི་མཚོ་ལས་འགྲོ་བ་སྒྲོལ་བར་ཤོག། ༈ འཇམ་དཔལ་དཔའ་བོས་ཇི་ལྟར་མཁྱེན་པ་དང་། །ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། །དེ་དག་ཀུན་གྱི་རྗེས་སུ་བདག་སློབ་ཅིང་། །དགེ་བ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་བསྔོ།། ༈ ཆོས་ཚུལ་འདི་ཡང་ཉི་ཟླའི་དཀྱིལ་འཁོར་བཞིན། །ཕྱོགས་ཀྱི་ཐ་གྲུ་ཀུན་ཏུ་གྲགས་གྱུར་ཏེ། །བློ་གྲོས་པདྨོ་རབ་ཏུ་རྒྱས་བྱེད་ཅིང་། །སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་དར་ཞིང་རྒྱས་པར་ཤོག། ༈ ན་མོ་གུ་རུ། །བསྐལ་མང་གོང་ནས་གཡོ་སྒྱུ་སྤངས་པའི་ཐུགས། །བཅོས་མའི་ཚུལ་སྤོང་དྲང་ཞིང་བདེན་པའི་གསུངས། །ཚུལ་འཆོས་མི་མངའ་ཚུལ་དང་མཐུན་པའི་སྐུ། །ཐུབ་པ་དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་ལ་ཕྱག་འཚལ། །ཐུབ་པ་དེ་སྲས་བདེན་པའི་དོན་གཟིགས་པའི། །བདེན་གསུངས་མངའ་བ་བདེན་ཚིག་གྲུབ་པའི་ཚོགས། །ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ཐར་བའི་ལམ་ཞུགས་པ། །དེ་དག་ཀུན་ལ་གུས་པས་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །བདག་ནི་དེང་ནས་སྐྱེ་དང་ཚེ་རབས་སུ། །རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་ཁྱེད་དང་མི་འབྲལ་ཞིང་། །རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་ཁྱེད་ཀྱིས་རྗེས་བཟུང་ནས། །རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་ཁྱེད་བཞིན་འགྲུབ་པར་ཤོག །ལུས་སྤྱོད་ཚུལ་འཆོས་མེད་པར་དུལ་བ་དང་། །ངག་ཚིག་རྫུན་གཏམ་མེད་པར་བདེན་པ་དང་། །སེམས་སྤྱོད་གཡོ་སྒྱུ་མེད་པར་དྲང་བ་ཡིས། །ཆོས་མཐུན་གྲོགས་དང་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པར་ཤོག །ཐར་བའི་ལམ་ལ་དང་པོར་འཇུག་པའི་སྒོ། །འཁོར་བའི་གནས་ནས་དང་པོར་བྲོས་པའི་ལམ། །ཉམས་ལེན་ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་དང་པོའི་འགོ །བཅོས་མེད་ངེས་འབྱུང་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བར་ཤོག །ཡོད་ན་སངས་རྒྱས་སྒྲུབ་ལ་དེས་ཆོག་ཅིང་། །མེད་ན་སངས་རྒྱས་སྒྲུབ་ལ་ཐབས་ཆག་པ། །སངས་རྒྱས་འགྲུབ་པའི་ས་བོན་མ་ནོར་བ། །རྣམ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་མཆོག་བསྐྱེད་པར་ཤོག །གོང་ནས་གོང་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་མཆོག་འཕེལ། །ཚེ་རབས་ཀུན་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་མི་བརྗེད། །ཡང་དང་ཡང་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་བསྒོམས་ནས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་ལ་འཇུག་པར་ཤོག །ཐུབ་པ་མཆོག་དང་འཇམ་དཔལ་དཔའ་བོ་དང་། །ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་སྤྱོད་པ་གང་ཡིན་པ། །བདག་གི་ཚེ་རབས་སྤྱོད་ཀུན་དེ་འདྲ་བར། །གྱུར་ནས་དོན་གཉིས་སྤྱོད་པ་ལྷུན་གྲུབ་ཤོག །ཚེ་གཅིག་སངས་རྒྱས་སྒྲུབ་པའི་ལམ་བཟང་ཅན། །དུས་གཅིག་དོན་གཉིས་སྒྲུབ་པའི་ཐབས་མཁས་པོ། །ཚུལ་གཅིག་འཁོར་འདས་དབྱེར་མེད་ལྟ་བ་ཡིས། །ལམ་གཅིག་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པར་འཇུག་པར་ཤོག །ལམ་འདིའི་ལམ་སྒོམ་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པའི་ཚོགས། །ཀུན་ལ་བདེ་སྟོང་བསྐྱེད་པའི་གྲོགས་བགྱིད་ཅིང་། །ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་མཚོན་པའི་སྒོར་གྱུར་པའི། །ལམ་གཅིག་མཁའ་འགྲོའི་གླིང་དུ་རོལ་བར་ཤོག །བཅོས་མ་སྤང་བའི་སེམས་ཉིད་གཉུག་མའི་ཞལ། །བཅོས་མ་མིན་པར་རང་ངོ་རྗེན་པར་མཐོང་། །བཅོས་བསླད་བྲལ་བའི་མཉམ་བཞག་རྒྱུན་བསྐྱངས་ཏེ། །བཅོས་མེད་དོན་གྱི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་ཤོག །གནས་སྐབས་སུ་ཡང་བསམ་པའི་དོན་ཀུན་འགྲུབ། །གསོན་པའི་ཚེ་ན་བསམ་པ་ངན་པ་མེད། །འཆི་བའི་ཚེ་ན་གནད་གཅོད་སྡུག་བསྔལ་མེད། །ཤི་ནས་འཁྲུལ་སྣང་འཇིགས་སྐྲག་མེད་པར་ཤོག །བདག་མཐོང་ཐོས་དང་དྲན་རེག་འགྲོ་བ་ཀུན། །ངེས་འབྱུང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས། །ཇི་ལྟར་རིག་པ་ཇི་བཞིན་རྒྱུད་སྐྱེས་ནས། །མྱུར་དུ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་ཤོག །སངས་རྒྱས་ཉི་མ་མཚན་དཔེའི་ཞལ་མཐོང་ཞིང་། །དམ་ཆོས་ཉི་མ་སྙིང་གི་བདུད་རྩིར་སྤྱོད། །དགེ་འདུན་ཉི་མ་ཐར་བའི་གྲོགས་གྱུར་ནས། །མཆོག་གསུམ་ཉི་མའི་འོད་དང་མི་འབྲལ་ཤོག །སྒྲུབ་པ་པོ་ཉི་མའི་ཐུགས་བཞེད་བཞིན་བཙུན་གཟུགས་དཔལ་དགེས་བྲིས་པའོ།། ༈ བྱང་ཆུབ་སེམས་མཆོག་རིན་པོ་ཆེ། །མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་སྐྱེས་གྱུར་ཅིག །སྐྱེས་པ་ཉམས་པ་མེད་པར་ཡང་། །གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བར་ཤོག། ༈ བྱང་ཆུབ་སེམས་དང་མི་འབྲལ་ཞིང་། །བྱང་ཆུབ་སྤྱོད་ལ་གཞོལ་བ་དང་། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་གཟུང་ཞིང་། །བདུད་ཀྱི་ལས་རྣམས་སྤང་བར་ཤོག། ༈ ཧྲཱིཿ སྔོན་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཙུག་གཏོར་ཅན། །འཕགས་པའི་ཡུལ་དུ་གྲུབ་ཆེན་ཀུ་ཀུ་རི། །ཁ་བ་ཅན་དུ་དཔལ་ལྡན་ཐང་པ་ཞེས། །པདྨ་རིག་འཛིན་ཞབས་ལ་གསོལ་བར་འདེབས། །བསྟན་པ་ཡུན་རིང་གནས་པའི་བཀྲ་ཤིས་ཤོག། ༈ ཐུབ་བསྟན་མཛེས་པའི་རྒྱན་གཅིག་ཀློང་ཆེན་པ། །བཤད་སྒྲུབ་བསྟན་པའི་མངའ་བདག་འཇིགས་མེད་གླིང་། །མཚུངས་མེད་བླ་མའི་བསྟན་པ་སྲིད་མཐའི་བར། །བཤད་སྒྲུབ་ཐོས་བསམ་སྒོམ་པས་འཛིན་གྱུར་ཅིག། ༈ དཔལ་ལྡན་མཁས་གྲུབ་བྱེ་བའི་གཙུག་གི་རྒྱན། །མདོ་སྔགས་ལུང་རྟོགས་བསྟན་པའི་ཤིང་རྟ་ཆེ། །འཇིགས་བྲལ་སྔ་འགྱུར་རྒྱལ་བ་རྫོགས་ཆེན་པ། །ཤྲཱི་སེང་ཆོས་གྲྭའི་བསྟན་པ་རྒྱས་གྱུར་ཅིག། ༈ གངས་རིའི་ར་བས་བསྐོར་བའི་ཞིང་ཁམས་སུ། །ཕན་དང་བདེ་བ་མ་ལུས་འབྱུང་བའི་གནས། །སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོ་ཡི། །ཞབས་པད་སྲིད་མཐའི་བར་དུ་བརྟན་གྱུར་ཅིག། ༈ སྐར་མ་རབ་རིབ་མར་མེ་དང་། །སྒྱུ་མ་ཟིལ་བ་ཆུ་བུར་དང་། །རྨི་ལམ་གློག་དང་སྤྲིན་ལྟ་བུ། །འདུས་བྱས་ཆོས་རྣམས་དེ་ལྟར་བལྟ།།

དེ་ལྟར་མདོ་རྒྱུད་རིམ་དགུའི་ཐེག་པ་ཡི།།

ཟབ་མོའི་གནད་ཀུན་བཅུད་དུ་རབ་དྲིལ་ནས།།

ཉམས་སུ་སྟར་བྱེད་མན་ངག་རིན་པོ་ཆེ།།

དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པའི་གདམས་ཟབ་ནོར་བུའི་གཏེར།།

རིག་པའི་རང་རྩལ་འབར་བའི་རྣམ་དཔྱོད་ཀྱིས།།

མ་འདྲེས་སོ་སོ་འབྱེད་པའི་རྡོ་རྗེའི་ངག།

ཐབས་ཤེས་ཡི་གེའི་འཕྲུལ་དུ་བསྡེབས་པའི་གཟུགས།།

སུ་དང་ཕྲད་ཀྱང་སྲིད་པ་ཧྲུལ་པོར་བྱེད།།

རྒྱལ་བ་ཀུན་གྱི་གསང་གསུམ་ནུས་པའི་རྩལ།།

ངུར་སྨྲིག་གིས་རོལ་ཆོས་རྗེ་འགྲོ་བའི་མགོན།།

དངོས་སུ་མཇལ་དང་རྣམ་དབྱེར་ཡོད་མིན་ཕྱིར།།

གུས་པས་ལོངས་ཤིག་མ་འོངས་རྗེས་འཇུག་ཀུན།།

རྒྱལ་བ་གང་གི་འགྲོ་འདུལ་ཕྲིན་ལས་གཟུགས།།

གདུལ་བྱའི་དཔལ་དུ་འདྲེན་ལ་ཅུང་ཟད་ཙམ།།

བརྩོན་པའི་དགེ་དེས་འགྲོ་དྲུག་གནས་སྟོངས་ནས།།

བདག་ཀྱང་བརྟན་པའི་འཁོར་ལོ་ཇི་བཞིན་ཤོག།

དེ་ལྟ་བུའི་མདོ་རྒྱུད་ཐེག་རིམ་དགུ་ཡི་གནད་ཐམས་ཅད་སྟན་ཐོག་གཅིག་ལ་ཇི་ལྟར་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་རིམ་པ་མ་འདྲེས་པར་གཏན་ལ་འབེབ་པར་བྱེད་པའི་མན་ངག་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཀྱི་སྐྱུད་བྱང་འདི་ཉིད། རྗེ་གང་གི་ཞལ་སློབ་ཡོངས་ཀྱི་ཐ་ཤལ་བ་བསྟན་འཛིན་དགྲ་ལྷ་ཡིས་རབ་བྱུང་བཅུ་བདུན་པའི་ལྕགས་མོ་ཡོས་ཀྱི་ལོའི་དམར་ཕྱོགས་དགའ་བ་གཉིས་པ་བཅུ་དྲུག་འོད་ལྡན་གསོ་བའི་ལྷ་མོའི་ཁབ་ཏུ་རྩེན་པའི་འགྲུབ་སྦྱོར་བཟང་པོ་ལ་རུ་དམ་ཡང་དབེན་རྫོགས་ཆེན་པདྨ་ཐང་ལུང་རྟོགས་པདྨའི་དགའ་ཚལ་གྱི་ཉེ་ཞོལ་རང་སྐྱིལ་སྤོང་ཁང་དུ་མཇུག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བགྱིས་པ་དགེའོ།། དགེའོ།། དགེའོ།། །།