cover

ཁྱབ་བདག་པདྨ་སྐལ་བཟང་གི་གསུང་འབུམ་གླེགས་བམ་བཅོ་བརྒྱད་པ།

ཆགས་མེད་བདེ་སྨོན་གྱི་ཚིག་དོན་རྣམ་བཤད་རིན་ཆེན་པདྨ་རཱ་གའི་ཕྲ་ཚོམ།

ཁྱབ་བདག་པདྨ་སྐལ་བཟང་གི་གསུང་། ཞལ་སློབ་བསྟན་འཛིན་དགྲ་ལྷ་ཡིས་བསྡུས།

པདྨའི་འོད་སྣང་ཚོགས་པ།
ཀན་སུའུ་མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་།

མཁོ་རྒུའི་ལོངས་སྤྱོད་འཛོམས་ཀྱང་མ་བསགས་ཤིང་། །འདོད་ཡོན་འཁོར་མང་ཚོགས་ཀྱང་མ་ཞེན་པར། །བསླབ་གསུམ་སྡེ་སྣོད་རིག་པའི་བང་མཛོད་དེ། །སྤོང་དང་ཀློག་པའི་སྙིང་གི་དབུས་སུ་བསྐྱིལ། །
—རྫོགས་ཆེན་དཔོན་སློབ།

ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ།

༈ སྐྱེ་རྒུའི་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་རྒྱལ་བ་མཉམ་མེད་དོན་ཀུན་གྲུབ་པ་ཆེན་པོའི་གསང་གསུམ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒྱུ་འཕྲུལ་ངོ་མཚར་ཆོས་སྐུའི་རིང་བསྲེལ་གྱི་གཟུགས་སུ་བལྟམས་པ་གསུང་རབ་རྒྱལ་བའི་བཀའ་འགྱུར་རིན་པོ་ཆེ་དང་། ཐུབ་པའི་དགོངས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱི་བཀྲལ་ནུས་པའི་འཕགས་ཡུལ་པཎ་གྲུབ་རྣམས་ཀྱི་མཛད་པའི་བསྟན་འགྱུར་རིན་པོ་ཆེ་སྟེ་མདོ་སྔགས་གཉིས་ལྡན་གྱི་ཡོངས་རྫོགས་བསྟན་པ་རྒྱ་མཚོ་འདི་ཉིད། དེང་གི་ཆར་གངས་རིའི་ལྗོངས་ཀྱི་ཡེ་གེ་ཁོ་ནའི་གཟུགས་སུ་བཞུགས་པ་ནི་སྤྲུལ་པའི་མཁན་སློབ་ཆོས་གསུམ་གྱི་ཐུགས་བསྐྱེད་ཉག་གཅིག་ལས་བྱུང་བ་དང་། དེ་དག་མི་ནུབ་བརྒྱུད་འཛིན་ཡུན་གནས་ཀྱི་ཆེད་དུ་གངས་ལྗོངས་ཆོས་བརྒྱུད་ཁག་ལས་བྱོན་པའི་རིས་སུ་མ་ཆད་པའི་སྐྱེས་ཆེན་རྣམས་ཀྱིས་བཀའ་བསྟན་རིན་པོ་ཆེའི་དགོངས་སྙིང་ཅན་གྱི་གསང་རབ་གླེགས་བམ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་མཛད་ཅིང་། དཀའ་སྤྱད་ཐུགས་བརྩོན་སྣ་ཚོགས་གྱིས་མ་ཕྱི་གསར་བསྐྲུན་དང་བསྐྱར་བསྐྲུན་སོགས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་བཞུགས་པ་མཛད་མུས་བཞིན། དེང་གི་ཆར་གློག་རྡུལ་འཕྲུལ་ཆ་དང་དྲྭ་རྒྱའི་དུས་རབས་ཀྱི་འགྲོས་དང་བསྟུན་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་རིག་གཞུང་སྤྱི་མཚུངས་ལྟར། རྒྱལ་བའི་གསུང་རབ་རིན་པོ་ཆེ་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་འཕགས་བོད་མཁས་པའི་གཞུང་ལུགས་རྣམས་དྲྭ་ཐོག་ནས་བཤེར་འཚོར་དང་འདྲ་བཤུས་སྒྲིག་གཟོ་སོགས་སྟབས་བདེའི་ལམ་ནས་བཀོལ་སྤྱོད་ཐུབ་པའི་གཞི་རྒྱ་ཆེ་བའི་འཆར་འགོད་དངོས་སུ་ལས་བཞིན་པར། མཆོག་སྤྲུལ་མུ་ར་རིན་པོ་ཆེའི་གཙོས་པདྨའི་འོད་སྣང་ཚོགས་པ་ནས་༧སྐྱབས་རྗེ་པདྨ་སྐལ་བཟང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་གསུང་འབུམ་མཚན་བཟང་སོ་གཉིས་ཀྱི་གྲངས་ལྡན་ཅན་འདིར་གནང་འབྱོར་བྱུང་བ་ལགས་ན། ཁོང་རྣམ་པའི་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་མཛད་རྒྱས་ལ་སྙིང་ནས་ཐུགས་རྗེ་དང་བཀའ་དྲིན་བླ་ལྷག་ཏུ་ཆེ་ཞུ་བ་དང་ཆབ་གཅིག་སླད་ནས་ཀྱང་གསུང་རབ་རིན་པོ་ཆེ་ཅི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་གནང་ན་འདི་གར་འདྲ་བཤུས་གནང་སྩོལ་ཡོང་བར་ཅི་ནས་ཀྱང་བཀའ་དྲིན་མི་ཆུང་བ་ཞུ།

ཞེས་དྲྭ་རྒྱའི་དཔེ་མཛོད་འགན་འཛིན་པ་རྫོགས་ཆེན་བསྟན་འཛིན་རྣམ་དག་ནས་ཕུལ།།

ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད།

ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཅེས་བྱ་བ།

ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་འདི་ཉིད་འཆད་པ་ལ། མཚན་གྱི་དོན། བྱ་བ་རྩོམ་པའི་ཕྱགགཞུང་གི་དོན། མཇུག་གི་དོན་དང་བཞི་ལས། དང་པོ། རྒྱ་གར་སྐད་དུ། མ་ཧཱ་ཡཱ་ན་ཨུ་པ་དེ་ཤ་ཤཱཙིནྟ་རཏྣཀོ་ཥ་ནཱ་མ། བོད་སྐད་དུ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཅེས་བྱ་བ། གཉིས་པ། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གསུམ་པ་ལ་བསྟན་བཅོས་རྩོམ་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཡན་ལག བརྩམ་བྱ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ལུས་དངོས། མཇུག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་བྱ་བ་དང་གསུམ། དང་པོ་ལ། མཆོད་པར་བརྗོད་པ། བརྩམ་པར་དམ་བཅའ་བ་གཉིས། དང་པོ། ཐུགས་རྗེའི་མཁའ་དབྱིངས་འོད་གསལ་དག་པ་ལ། །མཁྱེན་བརྩེའི་དཀྱིལ་འཁོར་གང་བས་མཛེས་བྱས་ཤིང་། །མཐའ་ཡས་སྐྱེ་དགུའི་འདོད་སྟེར་རོལ་པ་ཅན། །ཕན་བདེའི་འོད་སྟོང་འཕྲོ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གཉིས་པ། སྐལ་བཟང་རྣམས་ཀྱིས་དོན་དུ་གཉེར་བྱ་བ། །ཐར་པའི་མཆོག་སྟེ་དེ་ཉིད་སྒྲུབ་པའི་ཐབས། །ཀུན་གྱི་ནང་ནས་རྩེ་མོར་གྱུར་པ་ཞིག །དེང་སང་བདག་གིས་རབ་ཏུ་གསལ་བར་བྱ། །གཉིས་པ་ལ། འཁོར་བའི་རང་བཞིན་སྤང་བྱར་བསྟན་པ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རང་བཞིན་བླང་བྱར་བསྟན་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། སྣང་ཚོད་འཇིག་རྟེན་གྱི་བཀོད་པ་དང་། དེ་དག་གི་བདེ་སྡུག་སྣང་ཚུལ་བསྟན་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། གཞི་གང་ལས་སྣང་བ་དང་། གང་སྣང་བའི་འཇིག་རྟེན་གཉིས། དང་པོ་ལ། གཞི་ཆོས་ཉིད་ངོས་བཟུང་བ་དང་། དེ་ལས་ཇི་ལྟར་སྣང་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ། ཐོག་མའི་འོད་གསལ་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཉིད། །དོན་གྱི་ཀུན་གཞི་རང་བཞིན་འདུས་མ་བྱས། །ཡེ་ནས་རྣམ་དག་ཉི་མཁའ་ལྟ་བུ་ལས། །གཉིས་པ་ལ། ཇི་ལྟར་སྣང་ཚུལ་དངོས། དེའི་རང་བཞིན་བརྟག་ཅིང་ཤེས་པར་གདམས་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། བག་ཆགས་གསུམ་གྱི་སྣང་བ་འབྱུང་ཚུལ་མདོར་བསྟན་པ། དེ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ། མ་རིག་ཀུན་བརྟགས་གློ་བུར་སྒྲིབ་པའི་སྤྲིན། །གཟུང་འཛིན་འཁྲུལ་པའི་བག་ལ་ཉལ་ལངས་པས། །ཡུལ་དང་དོན་དང་ལུས་སུ་བག་ཆགས་ཏེ། །རིག་པའི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་སྙིང་པོ་བསྒྲིབས། །ཇི་ལྟར་སྤྲིན་གྱིས་མཁའ་དབྱིངས་ཉི་བསྒྲིབས་བཞིན། །ཡོན་ཏན་མི་མངོན་འཁྲུལ་སྣང་བདེ་སྡུག་སྣང་། །སྤྲིན་ལས་ཆར་བྱུང་ལོ་ཏོག་འཕེལ་བ་བཞིན། །མ་རིག་གཟུང་འཛིན་སེམས་སྤྲིན་རབ་གཡོས་པས། །དགེ་སྡིག་ལས་ཀྱི་ཆར་བབས་དེས་བསྐྱེད་པའི། །འབྲས་བུ་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་རང་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་རྒྱས་བཤད་ལ། སྣང་བ་གསུམ་གྱི་རང་བཞིན་དངོས་བསྟན་པ་དང་། དེ་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པ་དགག་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ་བསྟན་བཤད་བསྡུ་གསུམ། དང་པོ། འཁྲུལ་སྣང་ཇི་སྙེད་བག་ཆགས་གསུམ་ཉིད་ལས། །གཉིས་པ། ཡུལ་གྱི་བག་ཆགས་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དང་། །དེ་ལ་བརྟེན་པའི་གཟུགས་སོགས་ཡུལ་ལྔའོ། །དོན་གྱི་བག་ཆགས་རྣམ་ཤེས་ཚོགས་བརྒྱད་དང་། །དེ་ལ་བརྟེན་པའི་དགེ་སྡིག་ལས་རྣམས་སོ། །ལུས་ཀྱི་བག་ཆགས་འགྲོ་དྲུག་སོ་སོའི་གཟུགས། །དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཡན་ལག་ཉིང་ལག་གོ །གསུམ་པ། དེ་ལྟར་ཀུན་གཞིའི་སྟེང་དུ་བག་ཆགས་གསུམ། །ཐོག་མེད་དུས་ནས་བཞག་པ་དེ་གོམས་པས། །ཚེ་རབས་ཀུན་དུ་དེ་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན། །གཉིས་པ་ལོག་རྟོག་དགག་པ། མི་ཤེས་པ་དག་ཐམས་ཅད་སེམས་ཡིན་ལོ། །སྣང་བ་རྣམ་གསུམ་དོན་ལ་ཤིན་ཏུ་རྨོངས། །སྐྱོན་མང་ཕན་ཚུན་འཆོལ་ཞིང་ཧ་ཅང་ཐལ། །སྐྱོང་བྱེད་དག་གི་ལུགས་ངན་དེ་སྤོངས་ཤིག །གཉིས་པ་སྣང་བ་དེ་དག་གི་རང་བཞིན་ཤེས་པར་བྱ་བ་ལ། དངོས་དང་། དེ་ལྟར་བརྟགས་པའི་ཕན་ཡོན་གཉིས། དང་པོ་ལ། སྣང་གསུམ་སྒྱུ་མ་ལྟར་སྣང་བར་ཤེས་པ་དང་། སྣང་བ་དེ་དག་སེམས་ལ་རག་ལས་པར་བསྟན་པ་གཉིས། དང་པོ། འདི་ལྟར་ཡུལ་ལས་གཟུང་བའི་རྣམ་རྟོག་དང་། །དོན་ལས་འཛིན་པའི་རྣམ་རྟོག་རྣམ་གཉིས་སྐྱེ། །དེ་ལས་ཉོན་མོངས་གཟེབ་དང་རྟེན་བྱེད་དེ། །མི་མཁས་བདེན་པར་ཞེན་པས་རྟག་ཏུ་འཁོར། །འདི་དག་ཐམས་ཅད་དོན་ལ་མེད་ན་ཡང་། །གཟུང་འཛིན་དབང་གིས་རྟེན་འབྲེལ་སྒྱུ་མར་སྣང་། །ཇི་སྲིད་གཟུང་འཛིན་དབྱིངས་སུ་མ་ནུབ་པར། །རྒྱུ་འབྲས་ལས་ཡོད་དེ་ཡིས་སྤྲུལ་པ་སྟེ། །གཉིས་པ་ལ། དངོས་དང་། དེའི་དཔེ་འགོད་པ་གཉིས། དང་པོ། སེམས་ཀྱིས་འདུ་བྱེད་སེམས་ཀྱིས་ལས་ཀུན་བྱེད། །སེམས་ལ་སྣང་ཞིང་སེམས་ཀྱིས་བརྟགས་པས་ན། །འཁྲུལ་པའི་སེམས་གདུལ་སླད་དུ་འབད་པར་མཛོད། །གཉིས་པ། ཇི་ལྟར་དྷདུ་ར་ཡིས་མྱོས་པ་ལ། །སྣ་ཚོགས་སྣང་བ་མི་འདྲ་ཅི་ཤར་ཡང་། །ཐམས་ཅད་འཁྲུལ་པའི་གཟུགས་ཏེ་དོན་ལ་མེད། །དེ་བཞིན་སེམས་འཁྲུལ་པ་ཡིས་སྦྱར་བ་ཡི། །འགྲོ་དྲུག་འཁྲུལ་སྣང་མ་ལུས་ཇི་སྙེད་ཀུན། །མེད་སྣང་སྟོང་པའི་གཟུགས་བརྙན་ཤེས་པར་མཛོད། །གཉིས་པ་བརྟགས་པའི་ཕན་ཡོན། དེ་ལྟར་འཁོར་བའི་རང་བཞིན་གཟུགས་བརྙན་བཞིན། །ཐོག་མ་གང་ལས་བྱུང་བ་བརྟག་པར་གྱིས། །དེ་ཡིས་མྱ་ངན་འདས་པའི་རང་བཞིན་ཤེས། །སྲིད་ལས་རྣམ་གྲོལ་བདེ་གཤེགས་དབང་པོར་འགྱུར། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། གཞི་ལས་འཁོར་བའི་གྲུབ་ཚུལ་བསྟན་པའི་ལེའུ་སྟེ་དང་པོའོ།། ༈ །།གཉིས་པ་གང་སྣང་བའི་འཇིག་རྟེན་བསྟན་པ་ལ། འདུལ་བྱེད་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་མདོར་བསྟན་པ་དང་། བྱེ་བྲག་མི་མཇེད་ཀྱི་ཞིང་རྒྱས་པར་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། འདུལ་བྱེད་ཞིང་དང་སྟོན་པར་སྣང་ཚུལ་མདོར་བསྟན། དེ་རྒྱས་པར་བཤད། དེ་དག་གི་དོན་བསྡུས་ཤིང་དེ་ལ་དད་པའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པ་གསུམ། དང་པོ། དེ་ལྟར་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བར་སྣང་བ་ན། །རྒྱལ་བའི་ཐུགས་རྗེས་ཞིང་ཁམས་རྣམ་བཀོད་དེ། །འགྲོ་བའི་དོན་ཀུན་སྒྲུབ་ལ་ནོར་བུ་བཞིན། །སྲིད་ནས་ཞི་བར་རབ་ཏུ་འདྲེན་པར་མཛད། །ནམ་མཁའི་མཐའ་ཀླས་སེམས་ཅན་ཞིང་རྣམས་སུ། །དུས་གསུམ་རྒྱལ་བས་དོན་ཆེན་མཛད་པ་ལས། །ཞིང་འདིའི་སྟོན་པས་ཇི་ལྟར་འདུལ་བའི་ཚུལ། །རེ་ཞིག་བསྡུས་ཏེ་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ནི། །གཉིས་པ་ལ། ཞིང་རྒྱས་བཤད་དང་། སྟོན་པ་རྒྱས་བཤད་གཉིས། དང་པོ་ལ། སྐུ་གསུམ་གྱི་ཞིང་སྤྱིར་བསྟན་པ་དང་། གཞི་སྙིང་མེ་ཏོག་གིས་བརྒྱན་ཞིང་བྱེ་བྲག་ཏུ་བསྟན་པ་གཉིས། དང་པོ། སྟོན་པ་ཡིད་བཞིན་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ཉིད། །ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་སུ་བྱང་ཆུབ་ནས། །ཆོས་སྐུའི་ངང་ལས་ལོངས་སྐུར་ལྷུན་གྲུབ་སྟེ། །ཐུགས་གསུང་སྐུ་ཡི་སེམས་དཔའ་གསུམ་སྤྲུལ་ནས། །འགྲོ་དྲུག་གནས་སུ་སེམས་ཅན་དོན་མཛད་ཅིང་། །དུས་རིང་ཐོག་མཐའ་མེད་པར་བཞུགས་པ་ལས། །གཉིས་པ། ཁྱད་པར་མི་མཇེད་འཇིག་རྟེན་དོན་མཛད་པ། །ཆོས་སྐུའི་དབྱིངས་ནས་སྟུག་པོ་བཀོད་པའི་ཞིང་། །རང་སྣང་འོད་གསལ་རྣམ་ལྔའི་འོད་སྤྲོས་པས། །རིན་ཆེན་པདྨའི་སྙིང་པོས་བརྒྱན་པའི་ཞིང་། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་སྐུས་ཉེ་བར་བརྟེན་པ་ནི། །གཞི་དང་སྙིང་པོ་མེ་ཏོག་བརྒྱན་པ་སྟེ། །མི་མཇེད་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་ཡི་རྡུལ་ཕྲན་དང་། །གྲངས་མཉམ་ཞིང་གིས་ཞིང་དེར་བརྒྱན་པའོ། །དེ་ན་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་གངས་ཆེན་མཚོའི། །སྐྱིལ་ཀྲུང་གཅིག་གིས་པད་སྡོང་ཁེབས་པར་བཞུགས། །དེ་ཡི་བ་སྤུའི་བུ་ག་ཐམས་ཅད་ནས། །སྤོས་ཆུའི་རྒྱུན་འབབ་དེ་སྟེང་སངས་རྒྱས་ཞིང་། །གྲངས་མེད་བརྗོད་འདས་བཀོད་པས་དོན་མཛད་ཅིང་། །མཉམ་གཞག་སྟེང་ན་སྤོས་ཆུའི་རྒྱ་མཚོ་ལས། །པད་སྡོང་རྒྱ་ཆེན་ཟེའུ་འབྲུ་དཔག་ཡས་སྟེང་། །རེ་རེ་བཞིན་ཡང་ཞིང་ཁམས་དཔག་མེད་གནས། །ཁྱད་པར་ཟེའུ་འབྲུ་དབུས་མའི་སྟེང་ཉིད་ན། །སྟོང་གསུམ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་བརྩེགས་མ་སྟེ། །ཕན་ཚུན་གྲངས་མེད་ཟ་འོག་བེར་ཁྱིམ་བཞིན། །དང་པོ་དཔལ་འབྱུང་འོད་ཟེར་རྣམ་སྣང་ཞིང་། །གཉིས་པ་པད་མོ་དཔལ་གྱིས་བརྒྱན་པ་སྟེ། །གསུམ་པ་རིན་ཆེན་བརྒྱན་སྣང་བཀོད་པའི་ཞིང་། །བཞི་པ་མེ་ཏོག་སིལ་མ་བཀྲམ་པ་སྟེ། །ལྔ་པ་དགེ་བ་སྣ་ཚོགས་དག་པའི་ཞིང་། །དྲུག་པ་མེ་ཏོག་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་ཞིང་། །བདུན་པ་ཡང་དག་འབྱུང་བའི་གཟི་བརྗིད་དབྱངས། །བརྒྱད་པ་སྒྲ་དབྱངས་མི་ཟད་སྒྲོག་པའི་ཞིང་། །དགུ་པ་རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན་བཅུ་པ་ནི། །རྣམ་པར་སྣང་ཡིན་བཅུ་གཅིག་སྣང་བའི་མདོག །བཅུ་གཉིས་པ་ནི་རྣམ་སྣང་དང་བའི་ཞིང་། །བཅུ་གསུམ་མི་མཇེད་འཇིག་རྟེན་ཁམས་འདི་ཡི། །ཤར་ན་ཁེབས་ལྡན་ལྷོ་ན་རྟག་པ་དང་། །ནུབ་ན་རྡུལ་བྲལ་བྱང་ན་ཡོངས་དགའི་ཞིང་། །སྟེང་ན་འོད་འཕྲོ་དྲི་མེད་བཅུ་བཞི་པ། །བཅོ་ལྔ་པ་ནི་རིན་ཆེན་བརྒྱན་པའི་ཞིང་། །བཅུ་དྲུག་རྡུལ་བྲལ་བཅུ་བདུན་དག་པར་སྣང་། །བཅོ་བརྒྱད་རིན་ཆེན་འོད་འཕྲོ་བཅུ་དགུ་པ། །རབ་སྣང་སྣང་བྱེད་དེ་བཞིན་ཉི་ཤུ་པ། །འོད་བྱེད་འོད་འཕྲོ་ཉི་ཤུ་གཅིག་གཉིས་ཏེ། །སྣང་ལྡན་རབ་མཛེས་ཉི་ཤུ་གསུམ་བཞི་ཡིན། །ཉི་ཤུ་ལྔ་པ་རབ་ཏུ་དགའ་བའི་ཞིང་། །དེ་ལྟར་ལྔ་ཚན་རྣམ་ལྔའི་རང་བཞིན་ཡང་། །སྐུ་གསུང་ཐུགས་དང་ཡོན་ཏན་ཕྲིན་ལས་ཏེ། །སྐུ་ཡི་སྐུ་སོགས་ཞིང་ཁམས་ཉི་ཤུ་ལྔ། །མི་མཇེད་ཐུགས་ཀྱི་ཐུགས་ཏེ་ཁྱད་པར་ཞིང་། །གསང་ཆེན་ཚེ་གཅིག་ངེས་པའི་སྙིང་པོས་བརྒྱན། །གཉིས་པ་སྟོན་པར་སྣང་ཚུལ་ལ། ཞིང་སྤྱི་བྱེ་བྲག་གི་སྟོན་པར་སྣང་ཚུལ་དང་། དེ་ལ་དོགས་པ་སྤང་བ་གཉིས། དང་པོ། དེ་ལྟར་ལོངས་སྐུའི་གཞིར་གནས་ཞིང་རྣམས་སུ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་རྣམ་སྣང་ཆེན་པོ་ཡི། །སྤྲུལ་པས་འདུལ་བྱེད་སྟོན་པ་སོ་སོར་སྣང་། །ཁྱད་པར་སྟོང་གསུམ་མི་མཇེད་འཇིག་རྟེན་འདིར། །སངས་རྒྱས་སྟོང་གི་སྒྲོན་མ་རྣམ་པར་བཀོད། །རང་བཞིན་གཅིག་ཉིད་དེ་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན། །གཉིས་པ། ཐུན་མོང་མདོ་ལས་ཡུལ་འཁོར་སྐྱོང་གི་བུ། །སྟོང་རྣམས་སོ་སོར་སེམས་བསྐྱེད་འཚང་རྒྱར་གསུངས། །དེ་ནི་བསྐལ་བཟང་འདི་ཡི་གདུལ་བྱའི་ངོར། །སངས་རྒྱས་རྣམ་འཕྲུལ་དེ་ལྟར་བསྟན་པ་སྟེ། །དགོས་ཆེད་དམན་རྣམས་འཇུག་དང་བུ་སྟོང་པོ། །ལུང་བསྟན་པས་ནི་ལྷ་མི་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག །གྲངས་མེད་བཟོད་ཐོབ་བྱང་ཆུབ་ངེས་ཕྱིར་ཡིན། །དེས་ན་ཚུལ་འདི་དོན་གྱི་དགོངས་པར་བཟུང་། །མདོར་བསྡུས་ཤིང་དད་པར་གདམས་པ། སངས་རྒྱས་ཐུགས་རྗེས་སྲིད་གསུམ་རྣམ་གྲོལ་ཕྱིར། །སྣ་ཚོགས་ཐབས་ཆེན་མང་པོས་ཕན་བདེ་མཛད། །ཞིང་དང་སྟོན་པར་སྤྲུལ་པས་འགྲོ་ཀུན་གྱི། །མཐའ་ཡས་རེ་སྐོང་བྱང་ཆུབ་ས་མཐོར་འདྲེན། །རྒྱལ་བའི་བྱིན་བརླབས་རྣམ་འཕྲུལ་དེ་འདྲའོ། །ཚུལ་འདི་ཐོས་ནས་མི་དངངས་དད་གྱུར་པ། །དེ་དག་མྱུར་དུ་འཇིག་རྟེན་མགོན་པོར་འགྱུར། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། འགྲོ་བའི་དོན་དུ་ཞིང་ཁམས་རྣམ་པར་བཀོད་པའི་ལེའུ་སྟེ་གཉིས་པའོ།། ༈ །།གཉིས་པ་བྱེ་བྲག་མི་མཇེད་ཀྱི་ཞིང་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ། སྡོམ་གྱིས་མདོར་བསྟན་པ། ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ། དེ་ལྟར་རྒྱལ་བའི་ཞིང་ཁམས་སྣང་བ་ལས། །ཁྱད་པར་མི་མཇེད་འཇིག་རྟེན་བསྟན་པ་ནི། །ཆགས་གནས་འཇིག་སྟོངས་བསྐལ་པ་རྣམ་བཞི་ལས། །གཉིས་པ་ལ། ཆགས་པའི་བསྐལ་པ་བཤད་པ། གནས་བསྐལ་བཤད་པ། འཇིག་སྟོང་གི་བསྐལ་པ་བཤད་པ་གསུམ། དང་པོ་ལ། མདོར་བསྟན། རྒྱས་བཤད། དོན་བསྡུ་གསུམ། དང་པོ། དང་པོ་ལ་ཡང་བཅུད་རྣམས་ཡས་ཆགས་ཤིང་། །ནམ་མཁའ་ལ་བརྟེན་སྣོད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །ས་གཞི་ལ་བརྟེན་སྣོད་རྣམས་མས་ཆགས་ཏེ། །འདི་དག་མདོར་བསྡུས་རིམ་པས་དབྱེ་བ་ནི། །གཉིས་པ་རྒྱས་བཤད་ལ། སྣོད་ཆགས་ཚུལ་དང་། བཅུད་ཆགས་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ་ལ། སྣོད་སྤྱིར་བསྟན་པ་དང་། དེ་ལས་སྟོང་དང་པོ་སོགས་སུ་འཇོག་ཚུལ་བཤད་པ་དང་གཉིས་ཀྱི་དང་པོ་ལ། བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ། རྟེན་གཞི་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་གསུམ་དག་ལས། །གཉིས་པ་ལ། རྟེན་གཞི་དཀྱིལ་འཁོར་ལྔ་བཤད་པ། རྟེན་རི་གླིང་མཚོ་གསུམ་བཤད་པ། དེ་ལ་བརྟེན་པ་སེམས་ཅན་གྱི་གནས་བྱེ་བྲག་པ་བཤད་པ་གསུམ། དང་པོ། དང་པོ་འབྱུང་བ་རིམ་བརྩེགས་རང་བཞིན་ཚུལ། །སྟོངས་པའི་བར་བསྐལ་རྫོགས་པའི་རྗེས་ཉིད་དུ། །ཡིད་མཁའ་རྣམ་དག་ནམ་མཁའ་དཀར་གསལ་རྒྱ། །སྟོང་གསུམ་དང་མཉམ་སྟེང་དུ་རླུང་ཆགས་ཏེ། །སྲུབ་བྱེད་ཀུན་ཁྱབ་རྩུབ་འགྱུར་སྡུད་བྱེད་དང་། །སྨིན་བྱེད་འབྱེད་བྱེད་རྣམ་དྲུག་རིམ་པ་བཞིན། །བསྲུབས་བརྡལ་གཏོར་དང་སྡུད་ཆགས་སོ་སོར་འབྱེད། །མདོག་ལྗང་རྒྱ་གྲམ་དབྱིབས་འདྲ་མུ་ཁྱུད་བཅས། །རྔམས་སུ་དཔག་ཚད་ས་ཡ་དྲུག་འབུམ་ལ། །རྒྱར་ནི་གྲངས་མེད་སྲ་མཁྲེགས་རྡོ་རྗེ་འདྲ། །གསེར་གྱི་སྙིང་པོ་ཅན་སྤྲིན་འདུས་པ་ལས། །དེ་སྟེང་ཆར་བབས་ཆུ་ཡི་དཀྱིལ་འཁོར་ནི། །ཞི་བ་གསལ་དག་ཅེས་བྱ་ཀུན་ནས་ཟླུམ། །རྔམས་སུ་དཔག་ཚད་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་གཅིག་དང་། །ཉི་ཁྲི་རྟེན་བྱེད་རླུང་གིས་མཐའ་ནས་བསྐོར། །སྲུབ་བྱེད་རླུང་གིས་ཆུ་དེ་རྣམས་བསྲུབས་པས། །དེ་སྟེང་ས་ཡི་དཀྱིལ་འཁོར་གྲུ་བཞིར་ཆགས། །རྔམས་སུ་དཔག་ཚད་སུམ་འབུམ་ཉི་ཁྲི་ལ། །རྒྱ་ཁྱོན་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་སྟོང་ཕྲག་གསུམ། །བརྒྱ་ཕྲག་ཕྱེད་དང་ལྔ་དང་བཅས་པའོ། །གཉིས་པ་ལ་བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ། དེ་སྟེང་རྟེན་ནི་རི་མཚོ་གླིང་རྣམས་ལས། །གཉིས་པ། རི་བཤད་པ་དང་། མཚོ་བཤད་པ། གླིང་བཤད་པ་གསུམ། དང་པོ་ལ། རི་གླིང་ཐུན་མོང་གི་རྒྱུ་དང་། སོ་སོའི་ངོ་བོ་གཉིས། དང་པོ། ཆུ་དང་ས་བསྲུབས་སྤྲིན་ལས་ཆར་བབས་པས། །ལྷུན་པོ་གསེར་རི་མུ་ཁྱུད་གླིང་རྣམས་ནི། །འབྱེད་སྡུད་རབ་འབྲིང་ཐ་མའི་རླུང་གིས་གྲུབ། །གཉིས་པ་ལ། ལྷུན་པོ་བཤད་པ་དང་། རི་བདུན་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། དངོས་དང་། རི་གླིང་ཐུན་མོང་གི་ཡས་མན་གྱི་ཚད་བསྟན་པ་གཉིས། དང་པོ། རི་རབ་རིན་ཆེན་ཕྱོགས་བཞི་རིམ་པ་བཞིན། །དངུལ་དང་བཻ་ཌཱུརྱ་ར་པདྨརཱ་ག་གསེར། །དེ་ཡིས་ཕྱོགས་བཞིའི་ནམ་མཁའ་འང་དེ་བཞིན་ནོ། །རི་རབ་བང་རིམ་བཞི་ལས་འོག་མ་ནི། །རྡོ་རྗེ་ཅན་ཏེ་ནང་གི་རི་རབ་ནས། །ཞེང་དུ་དཔག་ཚད་སྟོང་ཕྲག་བཅུ་དྲུག་འཕགས། །ཆུར་ནི་སུམ་འགྱུར་ཀུན་ལ་ཤེས་པར་བྱ། །གཉིས་པ་རྣམ་སྤུངས་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཞེང་འཕགས། །གསུམ་པ་ཤེལ་འོད་འབར་བ་བཞི་སྟོང་འཕགས། །བཞི་པ་འཁོར་ལོ་རྣམ་བརྩེགས་ཉིས་སྟོང་འཕགས། །ཆུ་མཚམས་ནས་བཟུང་རི་རབ་ཕྱེད་དུའོ། །གཉིས་པ། ལྷུན་པོ་ཆུ་ལས་བརྒྱད་ཁྲི་འཕགས་པ་སྟེ། །ཆུ་ཡི་ནང་དུ་རི་གླིང་ཀུན་མཚུངས་པར། །བརྒྱད་ཁྲི་ནུབ་ཅིང་གསེར་གྱི་ས་གཞིར་གནས། །གཉིས་པ། གསེར་གྱི་རི་བདུན་གྲུ་བཞིར་བསྐོར་བ་ནི། །གཉའ་ཤིང་འཛིན་དང་དེ་བཞིན་གཤོལ་མདའ་འཛིན། །སེང་ལྡེང་ཅན་དང་བལྟ་ན་སྡུག་པ་དང་། །རྟ་རྣ་རྣམ་འདུད་མུ་ཁྱུད་འཛིན་རི་རྣམས། །ནང་མའི་ཕྱེད་ཕྱེད་ཕྱི་མའི་གནམ་འཕང་སླེབས། །ཞེང་དུ་ཆུ་ལས་འཕགས་པ་དེ་ཙམ་མོ། །ཁོར་ཡུག་རི་ནི་ལྕགས་ལས་གྲུབ་པ་སྟེ། །མུ་ཁྱུད་འཛིན་རིའི་ཕྱེད་དུ་སླེབ་ཅེས་གྲགས། །གཉིས་པ་མཚོ་ནི། དེ་དག་ནང་གི་མཚོ་ཡི་བྱེ་བྲག་ཀྱང་། །ཤིང་རྟའི་སྲོག་ཤིང་ཙམ་གྱི་ཆར་བབས་པས། །རི་གླིང་ཀུན་གྱི་བར་རྣམས་གང་བས་མཚོ། །རོལ་མཚོ་ཡན་ལག་བརྒྱད་ལྡན་ཆུས་གང་བའི། །ཞེང་རྣམས་རི་བདུན་སོ་སོ་དང་མཉམ་ཞིང་། །ཆུར་ཡང་སུམ་འགྱུར་ཀུན་ལ་མཚུངས་པ་ཡིན། །མུ་ཁྱུད་འཛིན་ནས་ཁོར་ཡུག་བ་ཚྭ་ཅན། །ཕྱི་ཡི་རྒྱ་མཚོའི་ཞེང་དུ་སུམ་འབུམ་དང་། །སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་དཔག་ཚད་ལྡན། །གསུམ་པ་གླིང་ནི། གླིང་རྣམས་ས་གཞི་ཆུ་དང་ཁད་མཉམ་མཐོ། །ལུས་འཕགས་ཟླ་གམ་ངོས་གསུམ་ཉིས་སྟོང་རེ། །འབུར་ངོས་དཔག་ཚད་སུམ་བརྒྱ་ལྔ་བཅུའོ། །འཛམ་གླིང་སོག་ཁ་ངོས་གསུམ་དེ་དང་འདྲ། །ངོས་གཅིག་དཔག་ཚད་ཕྱེད་དང་བཞི་པའོ། །བ་གླང་སྤྱོད་ཟླུམ་ཁོར་ཡུག་བདུན་སྟོང་དང་། །ལྔ་བརྒྱ་ཞེང་དུ་སྟོང་ཕྲག་ཕྱེད་དང་གསུམ། །སྒྲ་མི་སྙན་གླིང་གྲུ་བཞི་ངོས་རེའི་ཆ། །དཔག་ཚད་ཉིས་སྟོང་མཐའ་སྐོར་བརྒྱད་སྟོང་ངོ་། །ལུས་དང་ལུས་འཕགས་རྔ་ཡབ་རྔ་ཡབ་གཞན། །གཡོ་ལྡན་དང་ནི་དེ་བཞིན་ལམ་མཆོག་འགྲོ། །སྒྲ་མི་སྙན་ཟླ་རྣམས་ནི་གཙོ་བོའི་ཕྱེད། །གསུམ་པ་བརྟེན་པ་སེམས་ཅན་གྱི་གནས་ལ། བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ། བྱེ་བྲག་སེམས་ཅན་གནས་གཞན་རྣམ་གཉིས་ལས། །གཉིས་པ་ལ། ངན་སོང་དང་། མཐོ་རིས་ཀྱི་གནས་གཉིས། དང་པོ་ལ་བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ། ངན་སོང་དག་གི། གཉིས་པ་ལ། དམྱལ་བ་ཡི་དྭགས་དུད་འགྲོ་གསུམ། དང་པོ། དམྱལ་བའི་རང་བཞིན་གནས། །ཏི་སེའི་འོག་ནས་དཔག་ཚད་ཉི་ཁྲི་ན། །མནར་མེད་དེའི་སྟེང་གཞན་བདུན་བརྩེགས་མར་གནས། །དེ་དང་འདབས་འབྱོར་གྲང་དམྱལ་བརྒྱད་པོ་ཡང་། །ཚ་དམྱལ་རྣམས་ལ་འགྲན་པ་བཞིན་དུ་གནས། །ཉི་ཚེའི་གནས་ལ་ངེས་པ་མ་མཆིས་ཤིང་། །ཉེ་འཁོར་བ་ནི་ཚ་དམྱལ་འཁོར་དུ་གནས། །གཉིས་པ། ཡི་དྭགས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་འོག །དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱ་འདས་པ་རྩ་བའི་གནས། །ཡན་ལག་ལྷ་མིའི་འཇིག་རྟེན་དག་ནའང་ཡོད། །གསུམ་པ། དུད་འགྲོ་བྱིངས་གནས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་སྟེ། །ཁ་འཐོར་ལྷ་མིའི་ཡུལ་ན་གནས་པ་ཡིན། །གཉིས་པ་མཐོ་རིས་ལ་མི། ལྷ་གཉིས། དང་པོ། མཐོ་རིས་མི་རྣམས་གླིང་བཞི་གླིང་ཕྲན་ཏེ། །རྔ་ཡབ་སྲིན་པོ་གནས་ཕྱིར་གཞན་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ་བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ། ལྷ་གནས་གཉིས་ལས་གཉིས་པ་ལ། འདོད་ལྷ། གཟུགས་ཁམས་གཉིས། དང་པོ་ལ། དངོས་དང་། ཞར་ལ་ལྷ་མིན་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ་མདོར་བསྟན། རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ། འདོད་ལྷའི་གནས་དྲུག་སྟེ། །གཉིས་པ། ས་ལ་བརྟེན་པ་དང་། མཁའ་ལ་བརྟེན་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། རྒྱལ་ཆེན་རིས་བཞི་དང་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གཉིས། དང་པོ། རྒྱལ་ཆེན་རིས་བཞི་རི་རབ་བང་རིམ་དང་། །ཉི་ཟླ་སྐར་མའི་གཞལ་མེད་ཁང་ན་གནས། །ལྷུན་པོའི་ཕྱེད་ན་ཉི་ཟླ་གཟའ་སྐར་ཏེ། །ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་དཔག་ཚད་ལྔ་བཅུ་གཅིག །འོག་གཞི་མེ་ཤེལ་མཐའ་ཆགས་གསེར་ལས་གྲུབ། །ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་དཔག་ཚད་ལྔ་བཅུ་པ། །འོག་གཞི་ཆུ་ཤེལ་མཐའ་ཆགས་དངུལ་ལས་གྲུབ། །གཉིས་ཀའི་ནང་ན་ལྷ་ཡི་གྲོང་ཁྱེར་ཏེ། །སྐྱེད་ཚལ་རྫིང་དང་ལམ་སྲང་རིན་ཆེན་གཞི། །མེ་ཏོག་ཆར་པ་པུས་ནུབ་ངང་གིས་འབབ། །རྙིང་པ་འདོར་ཞིང་གསར་པ་གསལ་བར་འགྲེམས། །སྐར་མའི་ཚོགས་ཀྱང་ཆུ་ཤེལ་སྙིང་པོ་སྟེ། །གསེར་གྱི་ར་བས་ལེགས་བསྐོར་ལྷ་ཡི་གྲོང་། །རྒྱང་གྲགས་གཅིག་ནས་དྲུག་གི་བར་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་གསེར་ཟངས་ཆུ་ཤེལ་འཁར་བ་ལ། །རྒྱང་གྲགས་གཅིག་ནས་བཅོ་བརྒྱད་བར་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ། གནས་སྤྱི་དང་། འབྱོར་པའི་ཁྱད་པར་གཉིས། དང་པོ། རི་རབ་སྟེང་ན་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གནས། །མ་འདྲེས་འཕྲེང་འབར་གཟི་བརྗིད་མཆོག་ལ་སོགས། །ཉེ་དབང་གནས་རིས་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་། །གཙོ་བོའི་གནས་ཏེ་རྩ་གསུམ་མཐོ་རིས་ཡུལ། །རི་རབ་རྩེ་མོའི་ངོས་བཞིའི་རྒྱ་ཁྱོན་ལ། །ངོས་རེར་དཔག་ཚད་བརྒྱད་ཁྲིར་གནས་པའི་སྟེང་། །གཉིས་པ་ལ་བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ། གྲོང་ཚལ་ས་གཞི་ཤིང་དང་འདུན་ས་ལས། །གཉིས་པ་ལྔ་ལས་དང་པོ་གྲོང་ནི། དབུས་ན་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་ཁང་བཟངས་མཆོག །ངོས་རེར་དཔག་ཚད་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་པ། །མཐའ་སྐོར་སྟོང་ཡོད་ལྷ་ཡི་གྲོང་ཁྱེར་ལས། །གྱེན་དུ་དཔག་ཚད་ཕྱེད་དང་ལྔ་འཕགས་ཤིང་། །བ་གམ་བརྒྱད་ལ་ཁང་བརྩེགས་བདུན་བདུན་གནས། །དེ་དག་རེ་རེར་གནས་ཁང་བདུན་བདུན་ནོ། །ཕྱི་རོལ་སྐྱེད་ཚལ་རིན་ཆེན་རྫིང་བུར་བཅས། །དེ་ཡི་ཕྱི་རོལ་གྲོང་ཁྱེར་བལྟ་ན་སྡུག །ངོས་རེ་དཔག་ཚད་ཉིས་སྟོང་ལྔ་བརྒྱ་པ། །འཕངས་སུ་ཕྱེད་དང་གསུམ་སྟེ་གསེར་ལས་བྱས། །གསེར་གྱི་ར་བས་བསྐོར་ཞིང་མཛེས་པ་སྟེ། །དགུ་བརྒྱ་དགུ་བཅུ་རྩ་དགུའི་སྒོ་ཆེན་རྣམས། །འཕངས་སུ་དཔག་ཚད་ཕྱེད་དང་གསུམ་པ་སྟེ། །ཞེང་དུ་ཕྱེད་དང་གཉིས་བཅས་སྒོ་སྲུང་ལྡན། །ལམ་སྲང་དཔག་ཚད་ཉིས་སྟོང་ལྔ་བརྒྱ་པ། །ཞེང་དུ་བཅུ་གཉིས་འཇམ་ཞིང་བདེ་བ་སྟེ། །རྫིང་དང་རིན་ཆེན་ལྗོན་ཤིང་པདྨ་བརྒྱན། །གྲོང་ཁྱེར་ཕྱི་རོལ་རིན་ཆེན་ར་བ་བདུན། །བར་བར་འོབས་བདུན་ཆུ་མཚོ་ངང་པས་བརྒྱན། །རིན་ཆེན་གྲུ་ན་ལྷ་རྣམས་རྩེད་འཇོ་འཕེལ། །རི་རབ་རྩེ་མོའི་མཚམས་བཞིར་ཁང་བརྩེགས་བཞི། །དཔངས་སུ་དཔག་ཚད་ཕྱེད་དང་ལྔ་པ་ལ། །ངོས་རེར་བརྒྱ་དང་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་པ། །གནོད་སྦྱིན་ལག་ན་རྡོ་རྗེའི་ལྷ་རིགས་གནས། །གཉིས་པ་ཚལ་ནི། ལྷ་ཡི་སྐྱེད་ཚལ་ར་བ་རྣམ་བཞི་ཡང་། །བལྟ་ན་སྡུག་ནས་དཔག་ཚད་ཉི་ཤུ་ཉིད། །ཕྱོགས་བཞིར་འདས་པའི་མཚམས་ན་གནས་པ་ལས། །ཤར་ན་ཤིང་རྟ་སྣ་ཚོགས་སྐྱེད་མོས་ཚལ། །རིན་ཆེན་རྫིང་དང་ལྗོན་ཤིང་གོས་དང་རྒྱན། །ལྷ་ཡི་བུ་མོས་དགའ་བར་བྱས་པའོ། །ལྷོ་ན་རྩུབ་འགྱུར་ཞེས་བྱའི་སྐྱེད་མོས་ཚལ། །གཡུལ་འགྱེད་ཚེ་ན་ཞེ་སྡང་འཕེལ་བ་སྟེ། །རིན་ཆེན་མཚོན་དང་གོ་ཆ་སྲ་བ་འབྱུང་། །ནུབ་ན་འདྲེས་ཚལ་རྫིང་བུ་བཟང་པོ་ནས། །སྣ་ཚོགས་ལོངས་སྤྱོད་འདྲེས་མར་འབྱུང་བའོ། །བྱང་ན་དགའ་ཚལ་ལྷ་ཡི་བུ་མོས་གང་། །བསྐལ་བཟང་འདྲེན་པ་སྟོང་གི་ཤིང་དང་བཅས། །ལོངས་སྤྱོད་དགའ་བ་ལྷག་པར་འཕེལ་བ་ཡིན། །དེ་དག་ཆུ་ཞེང་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་སྟེ། །དབྱིབས་ལེགས་གསེར་གྱི་ར་བ་དཔག་ཚད་གཅིག །རིན་ཆེན་ལྕོག་གིས་ཀུན་ནས་མཛེས་པར་བརྒྱན། །ནང་གི་གཞི་རྣམས་གསེར་གྱི་བྱེ་མར་བརྡལ། །རིན་ཆེན་སྐྱེད་ཚལ་རྫིང་བུ་ཆུ་བྱས་གང་། །མེ་ཏོག་ཕང་ཕུང་བུང་བ་གར་བྱེད་མཛེས། །གསུམ་པ་ས་གཞི་ནི། ཚལ་རྣམས་ཕྱི་རོལ་དཔག་ཚད་ཉི་ཤུ་ན། །ས་གཞི་བཟང་པོ་རྣམ་བཞི་རིམ་པ་བཞིན། །སྣ་ཚོགས་རྩུབ་འགྱུར་འདྲེས་པ་དགའ་བ་སྟེ། །རིན་ཆེན་ས་གཞིར་ལྗོན་ཤིང་ཆུ་མཚོས་བརྒྱན། །ཚད་དང་བཀོད་པ་ཚལ་དང་འདྲ་བའོ། །བཞི་བ་ཤིང་ནི། ཤིང་ནི་གྲོང་ཁྱེར་མཆོག་དེའི་བྱང་ཤར་ན། །ཡོངས་འདུ་ས་བརྟོལ་འཕངས་སུ་དཔག་ཚད་བརྒྱ། །རྩ་བར་ལྔ་ཟུག་ཕྱོགས་བཞིའི་ཡལ་ག་ལ། །དཔག་ཚད་ལྔ་ཕྲག་བཅུ་བཅུ་རབ་ཏུ་རྒྱས། །སྙིང་པོའི་རྩེ་མོ་གདུགས་ལྟར་ལྔ་བཅུས་བརྒྱན། །དེ་ཉིད་འོད་ཀྱིས་ཕྱོགས་རྣམས་གསལ་བར་བྱས། །དྲི་བསུང་ཞིམ་པོས་རྫི་ཕྱོགས་དཔག་ཚད་བརྒྱ། །རྫི་ཕྱོགས་མ་ཡིན་ལྔ་བཅུར་ཁྱབ་པའི་གྲོང་། །ཨར་མོ་ནིག་འདྲའི་རྡོ་ལེབ་མཛེས་པ་སྟེ། །ཆུ་ཞེང་དཔག་ཚད་ལྔ་བཅུའི་རང་བཞིན་ལ། །དབང་པོའི་ཁྲིར་བཅས་མེ་ཏོག་ཆར་འབབ་པས། །ལྷ་རྣམས་དབྱར་དུས་ཟླ་བ་བཞིར་གནས་སོ། །ལྔ་བ་འདུན་ས་ནི། བལྟ་ན་སྡུག་ནས་དཔག་ཚད་ཕྱེད་དང་བཞིའི། །ལྷོ་ནུབ་ཆོས་བཟངས་ལྷ་ཡི་འདུན་ས་སྟེ། །ཆུ་ཞེང་སུམ་བརྒྱ་མཐའ་སྐོར་དགུ་བརྒྱ་ཟླུམ། །དབུས་ན་རིན་ཆེན་ཁང་བརྩེགས་འོད་འབར་བ། །ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱིས་ས་ལ་མ་རེག་དྲུང་། །ལྷ་རྣམས་རང་གི་སྲིད་དང་བྱ་བ་ལས། །ཉམས་པ་བསྲུང་ཕྱིར་བགྲོ་བའི་གནས་ཡོད་དོ། །གཉིས་པ། ནམ་མཁའ་ལ་བརྟེན་འདོད་ལྷའི་གནས་བཞི་ནི། །གཟའ་སྐར་བཞིན་དུ་མཁའ་ལ་སྣང་བ་སྟེ། །རྒྱ་ཚད་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་ནས་བཟུང་སྟེ། །གོང་ནས་གོང་དུ་ཉིས་འགྱུར་འཕགས་པ་ཡིན། །གཉིས་པ་ལྷ་མིན། ལྷ་མིན་རི་རབ་ཆུ་མཚམས་མན་ཆད་ཀྱི། །ཁོང་གསེང་ནང་ནས་རིམ་པས་སྒྲ་གཅན་དང་། །དཀར་ཕྲེང་འགུལ་ཕྲེང་ཐགས་བཟངས་རིས་རྣམས་ཏེ། །རྒྱུ་ནི་ཡི་དྭགས་ལས་ཀྱིས་འཕངས་པ་ལ། །རྫོགས་བྱེད་ལྷ་ཡི་ལས་ཀྱིས་རྫོགས་བྱས་པས། །ལྷ་དང་འགྲན་པའི་དཔལ་དང་འབྱོར་པས་མཛེས། །ཁོང་གསེང་གསེར་གྱི་ས་གཞི་བཟང་པོའི་དབུས། །དབང་པོའི་ཁང་བཟངས་མཆོག་ནི་གདམས་པ་ཅན། །གྲོང་ཁྱེར་གསེར་ལྡན་འདུན་ས་ནོར་བཟངས་དང་། །སྐྱེད་ཚལ་ཀུན་དགའ་ར་དང་རབ་དགའ་དང་། །དགའ་བ་དགའ་བའི་ཀུན་དགའ་ར་བའོ། །ས་གཞིའི་མིང་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བ་སྟེ། །ཤིང་གི་མཆོག་ནི་ཙི་ཏྲ་པ་ཏྲིའོ། །རྡོ་ལེབ་བཟང་པོ་གླང་ཆེན་གངས་བརྩེགས་དང་། བཟོད་པར་དཀའ་དང་རྟ་མཆོག་རབ་མྱུར་རོ། །གཉིས་པ་གཟུགས་ཁམས་ལ། གནས་དང་། རྒྱ་ཁྱོན་གཉིས། དང་པོ་ལ། གཟུགས་ཁམས་ཀྱི་གནས་བསྟན་པ། ཞར་ལ་གཟུགས་མེད་ལ་དངོས་སྣང་གི་གནས་མེད་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ། གཟུགས་ཁམས་གནས་རིས་རྣམ་པ་བཅུ་བདུན་ནི། །བསམ་གཏན་བཞིའི་བར་ཆུང་འབྲིང་ཆེ་ཐོབ་པས། །ཚངས་རིས་ནས་བཟུང་འབྲས་བུ་ཆེའི་བར་རོ། །བསམ་གཏན་བཞི་པོ་སྤེལ་མར་རབ་བསྒོམས་པས། །ཆུང་འབྲིང་ཆེན་པོ་ཆེས་ཆེ་མཆོག་ཆེ་བས། །མི་ཆེ་བ་ནས་འོག་མིན་བར་དག་ཏུ། །འཕགས་པའི་གནས་གཞན་གཙང་རིས་རྣམ་ལྔའོ། །དེ་དག་གོང་ན་སྲིད་པ་ཐ་མའི་གནས། །འོག་མིན་རྣམ་མཛེས་ས་བཅུ་ཐོབ་པའི་གནས། །དྭངས་ཤིང་གསལ་ལ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན། །གཉིས་པ། གཟུགས་མེད་པ་ལ་དངོས་སྣང་གནས་མེད་དོ། །གཉིས་པ། གཟུགས་ཁམས་ཀྱི་རྒྱ་ཁྱོན་དང་། ཞར་ལ་གནས་སོ་སོའི་མཐོ་ཁྱད་བསྟན་པ་གཉིས། དང་པོ། རྒྱ་ཁྱོན་ཚད་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་རིམ་བཞིན། །གླིང་བཞི་པ་དང་སྟོང་གཅིག་སྟོང་གཉིས་གསུམ། །འབྲས་བུ་ཆེ་བའི་བར་དུ་བསྟན་པ་སྟེ། །གནས་གཙང་རིས་ལྔ་རྒྱ་ཁྱོན་ཚད་མེད་དོ། །གཉིས་པ། མཐོ་ཁྱད་བར་ཐངས་འཛམ་བུའི་གླིང་ཉིད་ནས། །རྒྱལ་ཆེན་བཞི་དང་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་བར། །དཔག་ཚད་བཞི་ཁྲི་བཞི་ཁྲི་ཡོད་པ་སྟེ། །དེ་ནས་མཚེ་མར་བརྒྱད་ཁྲི་དགའ་ལྡན་དུ། །ཆིག་འབུམ་དྲུག་ཁྲི་ཡོད་པའི་ཆས་གཞལ་ཏེ། །གོང་ནས་གོང་མར་བགྲོད་པའི་བར་སྣང་ལ། །འཛམ་བུའི་གླིང་ནས་གནས་དེར་ཇི་ཙམ་ཞིག །ཡོད་པའི་བར་ཐག་གོང་མར་བརྩིས་པ་ཡིས། །འོག་མིན་བར་དུ་མཐོ་ཁྱད་ཤེས་པར་བྱ། །གཉིས་པ་དེ་ལས་སྟོང་དང་པོ་སོགས་ཀྱི་འཇོག་ཚུལ་ལ། གླིང་བཞི་རི་རབ་འདོད་ལྷ་དྲུག་པོ་དང་། ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་གཅིག་དང་བཅས་པ་ལ། །གླིང་བཞི་པ་ཡི་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ཞེས་བྱ། །མུ་ཁྱུད་ཉི་ཟླའི་འཆར་ཚད་མཉམ་པས་བསྐོར། །དེ་ཉིད་སྟོང་མཐར་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་དང་། །མཐོ་ཁྱད་མཉམ་པའི་ལྕགས་རིས་བསྐོར་བ་ནི། །སྤྱི་ཕུད་སྟོང་གི་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ཞེས་བྱ། །དེ་སྟོང་བར་མའི་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ཡིན་ཏེ། །གཞན་འཕྲུལ་དང་མཉམ་ལྕགས་རིས་ཀུན་ནས་བསྐོར། །དེ་སྟོང་སྟོང་གསུམ་འཇིག་རྟེན་ཆེན་པོའི་མཐར། །ཚངས་རིས་དང་མཉམ་ལྕགས་རིས་བསྐོར་བ་ན། །གླིང་བཞི་རི་རབ་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་བར། །ཐེར་འབུམ་གཅིག་སྟེ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་རེ། །འདི་དག་འོག་གཞི་རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡང་། གཅིག་ལ་བརྟེན་པས་མཉམ་དུ་ཆགས་འཇིག་གནས། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། སྣོད་ཆགས་ཚུལ་བསྟན་པའི་ལེའུ་སྟེ་གསུམ་པའོ།། ༈ །།གཉིས་པ་བཅུད་ཆགས་ཚུལ་ལ། མདོར་བསྟན། རྒྱས་བཤད་གཉིས། དང་པོ། དེ་ནས་བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཆགས་ཚུལ་ལ། །གཟུགས་མེད་གཟུགས་དང་འདོད་པའི་ཁམས་གསུམ་ལས། །རྒྱས་བཤད་ལ། གཟུགས་མེད། གཟུགས། འདོད་ཁམས་གསུམ། དང་པོ་ལ། དངོས་དང་། སྒྲ་དོན། རྩོད་སྤང་གསུམ། དང་པོ། ཐོག་མར་གཟུགས་མེད་རང་བཞིན་བསྟན་པ་ནི། །སྔར་བཞིན་ཐོག་མའི་འོད་གསལ་ལས་འཁྲུལ་ཏེ། །མ་རིག་སས་བསྡུས་བསམ་གཏན་བཞིར་གོལ་བས། །གཟུགས་མེད་བཞི་པོ་གོང་ནས་འོག་མར་མཆེད། །ནམ་མཁར་བརྟེན་ནས་རིམ་པར་གནས་ཚུལ་ནི། །པདྨརྣམ་པར་བརྩེགས་པའི་ནམ་མཁའ་ལ། །ཡོད་མིན་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཉེ་བར་བརྟེན། །ཏིང་འཛིན་གཅིག་གིས་བསྐལ་ཆེན་བརྒྱད་ཁྲི་འདའ། །དེ་འོག་དཔག་ཚད་སྟོང་ཕྲག་སུམ་ཅུ་ན། །རྣམ་རོལ་འཁོར་ལོ་ཅན་གྱི་ནམ་མཁའ་ལ། །ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་བརྟེན་པ་ནི། །བསྐལ་ཆེན་དྲུག་ཁྲིའི་བར་དུ་གནས་པའོ། །དེ་ནས་དཔག་ཚད་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུའི་འོག །རྣམ་རོལ་འཁོར་ལོ་འཕྲོ་བའི་ནམ་མཁའ་ལ། །རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་བསྐལ་ཆེན་བཞི་ཁྲིར་གནས། དེ་འོག་དཔག་ཚད་སྟོང་ཕྲག་གཅིག་ཉིད་ན། །སྤྲིན་ཆེན་རྣམ་པར་རོལ་པའི་ནམ་མཁའ་ལ། །ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་བསྐལ་ཆེན་ཉི་ཁྲིར་གནས། །གཉིས་པ། དེ་ལྟར་གཟུགས་མེད་རྣམ་པ་བཞི་པོ་ཡང་། །འདོད་གཟུགས་ཇི་བཞིན་གདོས་བཅས་འོད་མིན་པས། །རྣམ་ཤེས་མི་གཡོ་ཏིང་འཛིན་རྩེ་གཅིག་ཉིད། །ཡི་དྭགས་དག་དང་བར་དོའི་སེམས་ཅན་བཞིན། །འགྱུ་བྱེད་ཡིད་ཀྱི་ལུས་སུ་མེད་པས་ན། །རྣམ་ཤེས་ནང་གསལ་ཏིང་འཛིན་ཞི་བདེར་གནས། །དམྱལ་ལྟར་མྱོང་རིག་སྡུག་བསྔལ་ལུས་མེད་པས། །རྩེ་གཅིག་ཞི་བདེའི་བསམ་གཏན་ཆུ་བོས་བརླན། །དེ་ཕྱིར་སྟོང་རིག་ཏིང་འཛིན་ལུས་ཞེས་བྱ། །གསུམ་པ། དེ་ལྟར་རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་ཚུལ་བསྟན་པས། །གཟུགས་མེད་པ་ལ་གནས་གཟུགས་འདོད་པ་མིན། །གནས་ནི་ཁང་ཁྱིམ་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། །གཟུགས་ནི་རང་མཚན་ཕན་ཚུན་སྣང་ནུས་པ། །དེ་མེད་ཕྱིར་ན་གཟུགས་གནས་དངོས་སྣང་མེད། །བརྟེན་པར་བསྟན་པས་ཡོད་ན་མིང་བཞི་ཡི། །ཕུང་པོ་ཉིད་ཀྱང་དེ་ལྟར་འགྱུར་བ་ཉིད། །ནམ་མཁའི་གོ་རིམ་བསྟན་པས་དེར་འགྱུར་ན། །གང་དུ་ཤི་སའང་དེ་དང་ཅིས་མི་མཚུངས། །དེས་ན་ཚུལ་འདི་རྒྱུད་སྡེར་རབ་ཏུ་བཤད། །ལེགས་བཤད་དམ་པའི་ཕུལ་དུ་འདི་ཟུངས་ཤིག །གཉིས་པ། དེ་ནས་གཟུགས་ཁམས་དག་གི་རང་བཞིན་ནི། །བསམ་གཏན་བཞི་དང་དགེ་བ་བཅུ་འབྲས་ཀྱིས། །འོད་ཀྱི་ལུས་ལ་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་བརྟེན་ནས། །ཏིང་འཛིན་དགའ་བས་ཡུན་རིང་གནས་པ་ཡིན། །ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་འོག་དག་ནས། །དཔག་ཚད་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་གཞལ་བ་ན། །རིན་ཆེན་མཆིང་བུ་རྣམ་བཀོད་ནམ་མཁའ་ལ། །གོང་མ་ལས་མཆེད་འོད་གསལ་དྭངས་པའི་གཟུགས། །ཏིང་འཛིན་སྐྱོན་མེད་འཕགས་པའི་གནས་ཐོབ་སྟེ། །གནས་གཞན་སྣང་བ་ཀུན་གྱི་རྩེར་གྱུར་པས། །འོག་མིན་ཞེས་བྱ་དེར་གནས་ལྷ་རྣམས་ཀྱང་། །ལུས་བོངས་དཔག་ཚད་ཁྲི་དང་དྲུག་སྟོང་ལ། །ཚེ་ཡི་ཚད་ཀྱང་བར་བསྐལ་དེ་སྙེད་ཐུབ། རིན་ཆེན་མཐོན་མཐིང་སྤྲས་པའི་ནམ་མཁའ་ལ། །ཤིན་ཏུ་མཐོང་སྟེ་ལུས་བོངས་དཔག་ཚད་ནི། །བརྒྱད་སྟོང་ཚེ་ཡང་བར་བསྐལ་དེ་སྙེད་དོ། །རིན་ཆེན་རྣམ་མཛེས་ཞེས་བྱའི་ནམ་མཁའ་ལ། །གོང་མ་ལས་མཆེད་གྱ་ནོམ་སྣང་བའི་ལྷ། །ལུས་བོངས་དཔག་ཚད་བཞི་སྟོང་གསལ་བ་ལས། །ཚེ་ཡང་བར་བསྐལ་དེ་སྙེད་ཐུབ་པ་ཡིན། །རིན་ཆེན་ཟེ་བ་སྨུག་གུའི་ནམ་མཁའ་ལ། །མི་གདུང་བ་སྟེ་དཔག་ཚད་ཉིས་སྟོང་ལུས། །ཚེ་ཡང་བར་གྱི་བསྐལ་པ་དེ་སྙེད་དོ། །རིན་ཆེན་ཤེལ་ཁང་བརྩེགས་པའི་ནམ་མཁའ་ལ། །མི་ཆེ་བ་སྟེ་ལུས་བོངས་དཔག་ཚད་སྟོང་། །ཚེ་ཡང་བར་བསྐལ་སྟོང་ཕྲག་གཅིག་ཡིན་ནོ། །རིན་ཆེན་རབ་མཛེས་རྣམ་བརྡལ་ནམ་མཁའ་ལ། །འབྲས་བུ་ཆེའི་ལྷ་དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱའི་ལུས། །ཚེ་ཡང་བར་གྱི་བསྐལ་པ་དེ་སྙེད་དོ། །རིན་ཆེན་ཀ་ལིས་སྤྲས་པའི་ནམ་མཁའ་ལ། །བསོད་ནམས་སྐྱེས་ལྷ་ལུས་བོངས་དཔག་ཚད་ནི། །ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་བར་བསྐལ་དེ་སྙེད་ཚེ། །རིན་ཆེན་སྤྲིན་ཚོགས་སྟུག་པོའི་ནམ་མཁའ་ལ། །སྤྲིན་མེད་ལྷ་དེ་ལུས་བོངས་དཔག་ཚད་ནི། །བརྒྱ་དང་ཉེར་ལྔ་བར་བསྐལ་དེ་སྙེད་ཚེ། །རིན་ཆེན་འོད་འབྱིན་ཞེས་བྱའི་ནམ་མཁའ་ལ། །དགེ་རྒྱས་དཔག་ཚད་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞིའི་ལུས། །ཚེ་ཡི་ཚད་ཀྱང་བར་བསྐལ་དེ་སྙེད་དོ། །རིན་ཆེན་ཨིནྡྲནཱི་ལའི་ནམ་མཁའ་ལ། །ཚད་མེད་དགེའི་ལྷ་ལུས་བོངས་དཔག་ཚད་ནི། །སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་བར་བསྐལ་དེ་སྙེད་ཚེ། །རིན་ཆེན་པེ་ཏངྐི་ལིང་ནམ་མཁའ་ལ། །དགེ་ཆུང་དཔག་ཚད་བཅུ་དྲུག་བར་བསྐལ་ཚེ། །རིན་ཆེན་ཤྲཱི་ཀུ་ཏྲའི་ནམ་མཁའ་ལ། །འོད་གསལ་དཔག་ཚད་བརྒྱད་ལུས་ཚེ་མཚུངས་ལྡན། །རིན་ཆེན་ཀེ་ཀེ་རུས་སྤྲས་ནམ་མཁའ་ལ། །ཚད་མེད་འོད་ལྷ་དཔག་ཚད་བཞི་པའི་ལུས། །ཚེ་ཡང་བར་གྱི་བསྐལ་པ་དེ་སྙེད་དོ། །རིན་ཆེན་དཔའ་བའི་འོད་ཀྱི་ནམ་མཁའ་ལ། །འོད་ཆུང་དཔག་ཚད་གཉིས་ལུས་ཚེ་མཚུངས་སོ། །རིན་ཆེན་ཀེ་རུ་ཛ་ཡི་ནམ་མཁའ་ལ། །ཚངས་ཆེན་ལུས་བོངས་དཔག་ཚད་ཕྱེད་དང་གཉིས། །ཚེ་ཡང་བར་གྱི་བསྐལ་པ་དེ་སྙེད་དོ། །རིན་ཆེན་ས་མི་ཀ་ཡི་ནམ་མཁའ་ལ། །ཚངས་པ་ཀུན་འཁོར་དཔག་ཚད་གཅིག་ལུས་ཚེ། །རིན་ཆེན་པི་ཏང་ཀ་ཡི་ནམ་མཁའ་ལ། །ཚངས་རིས་དཔག་ཚད་ཕྱེད་ལུས་བར་བསྐལ་ཕྱེད། །དེ་དག་གཞལ་མེད་ཁང་བཅས་རྫུས་སྐྱེས་པས། །ཕ་དང་མ་མེད་ཀུན་རྫོགས་གོས་དང་བཅས། །ཏིང་འཛིན་ཟས་སྤྱོད་ཁམ་གྱིས་མི་འཚོ་སྟེ། །རྣམ་བཞིའི་ཡོན་ཏན་རང་བཞིན་ཉིད་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་འདོད་ཁམས་ལ། མཐོ་རིས་དང་། ངན་སོང་གཉིས། དང་པོ་ལ། ལྷ། མི་གཉིས། དང་པོ་ལ་དངོས་དང་། ཞར་བྱུང་ལྷ་མིན་གཉིས། དང་པོ་ལ་བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ། འདོད་པའི་ཁམས་ལ་ལྷ་རིགས་དྲུག་བཤད་པ། །གཉིས་པ་ལ། མཁའ་ལ་གནས་པ་དང་། ས་ལ་གནས་པའོ། །དང་པོ་ལ། གནས་སོ་སོའི་བྱེ་བྲག་དང་། གནས་དེ་དག་གི་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་འགའ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གནས་བཞི་པོ། དཔག་བསམ་རིན་ཆེན་བརྒྱན་པའི་ནམ་མཁའ་ལ། །གཞན་འཕྲུལ་རྒྱང་གྲགས་ཕྱེད་དང་གཉིས་པའི་ལུས། །གཞུ་འདོམ་ཕྱེད་དང་བརྒྱད་བརྒྱའི་རང་བཞིན་ཏེ། །ལོ་སྟོང་དྲུག་བརྒྱ་ཉིན་ཞག་གཅིག་བརྩིས་པའི། །རང་ལོ་ཁྲི་དང་དྲུག་སྟོང་ཐུབ་པ་ཡིན། །དཔག་བསམ་མཐོང་མཛེས་ཞེས་བྱའི་ནམ་མཁའ་ལ། །འཕྲུལ་དགའ་རྒྱང་གྲགས་གཅིག་དང་བཞི་ཆའི་ལུས། །གཞུ་འདོམ་ལྔ་བརྒྱ་བརྒྱ་དང་ཉི་ཤུ་ལྔ། །མི་ལོ་བརྒྱད་བརྒྱ་ཉིན་ཞག་གཅིག་བརྩིས་པའི། །རང་ལོ་བརྒྱད་སྟོང་བར་དུ་གནས་པ་ཡིན། །དཔག་བསམ་མིག་མཛེས་བརྒྱན་པའི་ནམ་མཁའ་ལ། །དགའ་ལྡན་ཆོས་མཆོག་ལོངས་སྤྱོད་དགའ་བ་ཅན། །རྒྱང་གྲགས་གཅིག་ལུས་གཞུ་འདོམ་ལྔ་བརྒྱ་སྟེ། །མི་ལོ་བཞི་བརྒྱ་ཉིན་ཞག་གཅིག་བརྩིས་པའི། །རང་ལོ་བཞི་སྟོང་བར་སྙེད་ཐུབ་པའོ། །དཔག་བསམ་ཡིད་འགྱུར་བརྒྱན་པའི་ནམ་མཁའ་ལ། །འཐབ་བྲལ་ལུས་བོངས་རྒྱང་གྲགས་བཞི་གསུམ་སྟེ། །གཞུ་འདོམ་སུམ་བརྒྱ་བདུན་ཅུ་རྩ་ལྔའོ། །མི་ལོ་ཉིས་བརྒྱ་ཞག་གཅིག་བརྩིས་པ་ཡི། །རང་ལོ་ཉིས་སྟོང་བར་སྙེད་གནས་པའོ། །གཉིས་པ། དེ་ལྟར་འདོད་ལྷའི་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་ཚོགས་ཏེ། །བདུད་རྩིའི་ཟས་སོགས་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེའོ། །འདོད་པ་སྤྱོད་པའང་གཞན་འཕྲུལ་ནས་རིམ་བཞིན། །བལྟས་དགོད་ལག་བཅངས་གཉིས་གཉིས་འཁྱུད་པ་སྟེ། །རིམ་བཞིན་གཅིག་གཉིས་གསུམ་བཞིར་ལྡན་པ་ཉིད། །བཙའ་བའང་པང་ནས་གོས་མེད་གཅེར་བུ་སྟེ། །ལོ་བཅུ་ནས་བཟུང་ལོ་ལྔའི་བར་རིམ་བཞིན། །འཛམ་གླིང་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་ན་ཚོད་ཉིད། །གཉིས་པ་ས་ལ་བརྟེན་པ་ལ། རྩ་གསུམ་པ་དང་། རྒྱལ་ཆེན་རིས་བཞི་གཉིས། དང་པོ། དཔག་བསམ་ཡོངས་འདུས་བརྒྱན་པའི་ས་གཞི་ལ། །སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་རྒྱང་གྲགས་བཞི་ཆ་གཉིས། །གཞུ་འདོམ་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུའི་རང་བཞིན་ལུས། །མི་ཡི་ལོ་བརྒྱ་རང་ལོ་སྟོང་ཕྲག་གཅིག །གཉིས་པ། རི་རབ་རིན་ཆེན་སྣ་བཞིའི་བང་རིམ་ལ། །རྒྱལ་ཆེན་རིས་བཞི་རྒྱང་གྲགས་བཞི་ཆའི་ལུས། །གཞུ་འདོམ་བརྒྱ་དང་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔའོ། །མི་ལོ་ལྔ་བཅུ་ཉིན་ཞག་གཅིག་བརྩིས་པའི། །རང་ལོ་ལྔ་བརྒྱའི་བར་དུ་གནས་པའོ། །གཉིས་པ་ལྷ་མིན་ནི། ལྷ་མིན་རྣམས་ལ་རིགས་ནི་རྣམ་པ་ལྔ། །ཚེ་དཔལ་ལྷ་དང་སྟོབས་ཆེན་གནོད་སྦྱིན་དང་། །རྩུབ་འགྱུར་བདུད་དང་གསོད་བྱེད་སྲིན་པོ་དང་། །གདུག་པ་ཀླུ་ཡི་རིགས་ཏེ་འགྲོ་བའང་དེ། །ལུས་དང་ཚེ་ཡང་མ་ངེས་སྣ་ཚོགས་པའོ། །མི་ལ། གླིང་བཞི་སྤྱིར་ཆགས་ཚུལ་དང་། བྱེ་བྲག་འཛམ་གླིང་ཆགས་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ། མི་རྣམས་འོད་གསལ་ལས་མཆེད་འཛམ་གླིང་དུ། །རིང་ཞིག་གནས་ལས་གཉིས་མཆེད་ལུས་འཕགས་སུ། །རྫུས་སྐྱེས་དེ་ནས་སྒྲ་མི་སྙན་མཆེད་ཅིང་། །དེ་ལས་བ་ལང་སྤྱོད་པ་ཉེ་བར་མཆེད། །འཛམ་གླིང་ལུས་ཚད་ཚེ་ལོ་དཔག་མེད་ནས། །བརྒྱད་ཁྲི་ཡན་ཆད་རང་ཁྲུ་སུམ་ཅུ་གཉིས། །ཕྱིས་ནི་ཁྲུ་བཞི་ཕྱེད་དང་བཞི་པ་ཉིད། །ལུས་འཕགས་མི་རྣམས་རང་ཁྲུ་བརྒྱད་པ་སྟེ། །ཚེ་ལོ་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་ཐུབ་པའོ། །བ་ལང་སྤྱོད་མི་ལུས་ཁྲུ་བཅུ་དྲུག་པ། །ཚེ་ལོ་ལྔ་བརྒྱ་སྒྲ་མི་སྙན་སྟོང་སྟེ། །ལུས་ཁྲུ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ངེས་པ་ཡིན། །གཉིས་པ། དང་པོ་བརྫུས་ཏེ་སྐྱེས་ནས་ཆགས་ཚུལ་དང་། མཐར་སྐྱེ་གནས་ལྷག་མ་རིམ་གྱིས་བྱུང་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ་ལ་དངོས་དང་། ཞར་ལ་གླིང་གི་ཁྱད་ཆོས་དང་མཐུན་པའི་སྒྲ་དོན་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ། ཁྱད་པར་འཛམ་གླིང་སེམས་ཅན་ཆགས་ཚུལ་ནི། །འོད་གསལ་ལྷ་ལས་བསོད་ནམས་ཆུང་ངུ་ཞིག །གླིང་འདིར་འོངས་རྗེས་ཡང་གཅིག་དེ་བཞིན་བྱུང་། །ཟླ་ཞེས་མངོན་བརྗོད་དེ་ནས་མང་ཞིག་མཆེད། །མཁའ་ལ་འགྲོ་ཞིང་འོད་བཅས་དགའ་བདེའི་ཟས། །ཚེ་ལོ་དཔག་མེད་ཉོན་མོངས་མངོན་གྱུར་མེད། །དེ་ཚེ་བསྐལ་པ་དང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །གྲོང་མེད་ས་གཞི་ཁད་མཉམ་མཛེས་པ་སྟེ། །ཉི་ཟླ་མེད་ཅིང་སྐྱེས་པ་བུད་མེད་མེད། །ཀུན་ཀྱང་རྫུས་སྐྱེས་སེམས་ཅན་ཞེས་བྱར་གྲགས། །དེ་ནས་རིང་མོ་ཞིག་ན་མཁའ་དབྱིངས་ལས། །མི་སྣང་ཞེས་གྲགས་ཚུན་ཆད་མི་ཞེས་གྲགས། །དེ་ནས་ཚེ་དང་འོད་བྲི་བསོད་ནམས་ཆུང་། ཉོན་མོངས་མངོན་གྱུར་མེད་ཀྱང་ལངས་སུ་ཉེ། །འདི་དུས་གླིང་གཞན་མི་རྣམས་མཆེད་པ་ཡིན། །གཉིས་པ། འཛམ་བུ་གླིང་ཞེས་རབ་ཏུ་གྲགས་པ་ཡང་། རྡོ་རྗེ་གདན་ནས་བྱང་དུ་རི་ནག་པོ། །དགུ་འདས་གངས་རིའི་བྱང་ན་སྤོས་ངད་ལྡན། །དེ་གཉིས་བར་ན་མ་དྲོས་མཚོ་ཆེན་ནི། །གྲུ་བཞི་ཆུ་ཞེང་དཔག་ཚད་ལྔ་བཅུ་པ། །ཡན་ལག་བརྒྱད་ལྡན་ཆུ་ཡིས་གང་བའོ། །ཕྱོགས་བཞི་ཁ་འབབ་བཞི་ལས་འབབ་པའི་ཆུ། །གངྒཱ་སིནྡྷ་པཀྵུ་སི་ཏ་རྣམས། །མ་དྲོས་མཚོ་ལ་ལན་བདུན་གཡས་བསྐོར་ནས། །ཆུ་བྲན་ལྔ་བརྒྱའི་འཁོར་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ། །ཕྱོགས་བཞིའི་རྒྱ་མཚོར་ངང་གིས་འབབ་པ་ཡིན། །མཚོ་འགྲམ་ཛམྦུ་བྲྀཀྵའི་སྡོང་པོ་ལས། །ཤིང་ཏོག་མཚོར་ལྷུང་གསེར་དུ་གྱུར་པ་ནི། །ལན་གྲངས་བཅུ་དྲུག་བཞུས་པའི་གསེར་དང་མཚུངས། །ཛམ་བུའི་ཤིང་གིས་བརྒྱན་ཕྱིར་དེ་སྐད་གྲགས། །གཉིས་པ། དེ་ནས་མི་རྣམས་དགའ་བདེས་གཡེངས་གྱུར་པས། །ཚེ་ལོ་བྱེ་བ་དག་ན་སྒོང་སྐྱེས་ཏེ། །ཀུན་ཀྱང་འོད་ལྔའི་སྒོ་ང་ལས་སྐྱེས་ཤིང་། །འོད་ནི་འདོམ་བདུན་རླུང་གིས་མཁའ་ལ་འགྲོ། །དེ་ནས་ཚེ་ལོ་ས་ཡ་དྲུག་འབུམ་ན། །འོད་བྲི་འདོམ་གང་དྲོད་གཤེར་སྐྱེ་བ་སྟེ། །འདོད་འཇོའི་བ་དང་ཅང་ཤེས་རྟ་མཆོག་བྱུང་། །དེ་ནས་མི་རྣམས་འདོད་པས་གཡེངས་གྱུར་ནས། །ཚེ་དཔལ་འབྱོར་པའང་རིམ་གྱིས་བྲི་བར་གྱུར། །སླར་ཡང་དཔག་བསམ་ཤིང་ལས་འདོད་བྱུང་སྟེ། །འབྲས་བུ་ཟ་ཞིང་ལོ་མ་གོས་སུ་གྱོན། །ཕན་ཚུན་མཐོང་དང་རེག་ན་བདེ་བ་འབྱུང་། དེ་ནས་ཕོ་མོའི་དབང་པོ་སྲོལ་དོད་ཅིང་། །ཕན་ཚུན་བལྟས་པས་རེག་པའི་འདོད་ཆགས་བྱུང་། །ཤིང་བཅད་པ་ལས་འདོད་འབྱུང་ལྗོན་ཤིང་ནུབ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་བསོད་ནམས་བྲི་བ་ཡིས། །སྦྲང་རྩིའི་རོ་འདྲ་ས་ཡི་བཅུད་ཟ་ཞིང་། །ཕན་ཚུན་དགོད་པས་ཚིམ་པའི་འདོད་ཆགས་བྱུང་། །འོད་ཉམས་གཏི་མུག་དབང་གིས་མུན་པ་བྱུང་། སྤྱི་མཐུན་ལས་ཀྱིས་ཉི་ཟླ་གཟའ་སྐར་བྱུང་། །ཉིན་མཚན་ལ་སོགས་དུས་ཚིགས་ཡོད་པར་གྱུར། །དེ་ནས་རིམ་བཞིན་ས་ཡི་ཞག་དང་ནི། །མྱུ་གུའི་ཚལ་དང་ཕུབ་མ་མེད་འབྲས་བྱུང་། །རགས་པའི་ཟས་དེས་བཤང་གཅིའི་ལམ་དང་ནི། །ཕོ་མོའི་དབང་པོའང་ལེགས་པར་དོད་གྱུར་པས། །འཁྱུད་ཅིང་དབང་པོ་སྦྱོར་བའི་འདོད་ཆགས་བྱུང་། །ངོ་ཚའི་དབང་གིས་འཇག་ཁྱིམ་བྱུང་བ་སྟེ། །དེ་དག་ཡན་ཆད་བསྐལ་པ་རྫོགས་ལྡན་ནོ། །དེ་ནས་ལེ་ལོས་གསོག་འཇོག་བྱས་པ་ཡིས། །འབྲས་ལ་ཕུབ་ཤུན་བརྔས་པའང་མངོན་པར་གྱུར། །སོ་སོར་བགོས་པས་ཕན་ཚུན་བརྐུ་བ་བྱུང་། །དེ་ཚེ་རང་བཞིན་བཟང་བའི་སྐྱེས་བུ་ཞིག །ཀུན་གྱིས་བཀུར་བས་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། །མང་པོས་བཀུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ཐོག་མར་བྱུང་། །འགའ་ཞིག་ཁྱིམ་ནས་ཕྱི་རོལ་ཕྱོགས་པ་ལ། །བྲམ་ཟེ་ཞེས་གྲགས་གཙང་སྦྲ་སྤྱོད་པ་བྱུང་། །འགའ་ཞིག་ཁྱིམ་གནས་འབྱོར་ལྡན་ཕ་མ་བཀུར། །དེ་དག་མིང་ཡང་རྗེའུ་རིགས་ཞེས་སུ་གྲགས། །འགའ་ཞིག་ཆོས་མིན་སྤྱོད་པས་དམངས་རིགས་ཞེས། །མི་རིགས་རྣམ་བཞིར་གྲགས་པ་དེ་ནས་བྱུང་། །གཉིས་པ་ངན་སོང་ལ། དམྱལ་བའི་ཆགས་ཚུལ་དང་། ཡི་དྭགས་དང་དུད་འགྲོའི་ཆགས་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ། ངན་སོང་དག་ལས་དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་ནི། །གང་ཞིག་བདག་པོར་འགྱུར་བའི་ལས་བསགས་པས། །གཤིན་རྗེའི་རྒྱལ་པོར་གྱུར་རྗེས་དེ་ཡི་འཁོར། །དམྱལ་བའི་སྲུང་མ་རྣམས་དང་ཁྱི་དང་བྱ། །མེ་དང་མཚོན་རྣམས་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་བྱུང་། །གཉིས་པ། དེ་བཞིན་ཡི་དྭགས་དུད་འགྲོའི་ཆགས་ཚུལ་ཡང་། །རང་རང་ལས་ཀྱིས་གནས་རིགས་དེར་སྣང་སྟེ། །ཡུལ་དོན་ལུས་ཀྱི་སྣང་བ་སྡུག་བསྔལ་སྣང་། །གསུམ་པ་སྣོད་བཅུད་ཆགས་པའི་བསྐལ་པའི་མཇུག་བསྡུ་བ། དེ་ལྟར་དམྱལ་གནས་སེམས་ཅན་གཅིག་སྐྱེས་པ། །དེ་སྲིད་བར་སྙེད་ཆགས་པའི་བསྐལ་པ་སྟེ། །སྣོད་ཆགས་པ་ལ་བར་བསྐལ་གཅིག་དང་ནི། །བཅུད་ལ་བཅུ་དགུ་བསྡོམས་པས་ཉི་ཤུ་ཉིད། །འཇིག་རྟེན་ཆགས་པའི་བསྐལ་པ་ལགས་པར་གསུངས། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཆགས་པའི་རང་བཞིན་བསྟན་པའི་ལེའུ་སྟེ་བཞི་པའོ།། ༈ །།གཉིས་པ་གནས་པ་ལ། གང་གནས་པའི་འཇིག་རྟེན་བཤད་པ། དེ་དག་གི་རྩོམ་གཞི་ཕྲ་བ་ངོས་བཟུང་བའོ། །དང་པོ་ལ་བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ། དེ་ནས་གནས་པའི་བར་བསྐལ་ཉི་ཤུ་ནི། །ཐོག་མ་བར་དང་ཐ་མ་གསུམ་ཉིད་དེ། །དང་པོ་ཚེ་ལོ་དཔག་མེད་ནས་བཟུང་ནས། །བཅུ་པའི་བར་དུ་ཉིས་བརྒྱ་བརྒྱ་བརྒྱས་འབྲི། །ཡ་ཐོག་རིང་མོ་འགྲིབ་པའི་བསྐལ་པའོ། །དེ་ནས་འཕེལ་དང་འགྲིབ་གཉིས་ཟུང་གཅིག་གིས། །ཚན་པ་བཅོ་བརྒྱད་འཕེལ་འགྲིབ་བར་ཁུག་སྟེ། །བརྒྱ་བརྒྱ་དག་ན་སྡེ་ཚན་འཕེལ་འགྲིབ་བྱེད། །དེ་ནས་སྔར་བཞིན་ཡར་སྐྱེ་མར་འགྲིབ་ནི། །མ་ཐོག་རིང་མོ་ཞེས་སུ་གྲགས་པ་ཡིན། །ཡ་ཐོག་མ་ཐོག་བར་ཁུག་བཅས་པ་ལ། །བར་བསྐལ་ཉི་ཤུ་རང་བཞིན་གནས་པར་འདོད། །གཉིས་པ། འཕེལ་འགྲིབ་ཀྱི་ཚུལ་བཤད་པ་དང་། གནས་དུས་ཀྱི་ཆོས་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ་བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ། འདི་དག་འཕེལ་འགྲིབ་ཅུང་ཟད་བཤད་པ་ནི། །གཉིས་པ་ལ། འགྲིབ་ཚུལ་བཤད་པ་དང་། འཕེལ་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ། བརྒྱད་ཁྲིའི་དུས་ན་གྲོང་ཁྱེར་འབྱོར་པ་ཡིས། །ས་གཞི་བྱ་གག་འཕུར་བས་སླེབ་ཙམ་གང་། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་དག་ཀྱང་མང་བྱུང་ཞིང་། །འབྱོར་བ་རྒྱ་ཆེ་འདོད་ལྷའི་ཡུལ་དང་འགྲན། །དེ་ནས་མི་དགེའི་དབང་གིས་མར་འགྲིབ་སྟེ། །དྲུག་ཁྲི་པ་དང་ཉི་ཁྲི་བཅུ་པའི་བར། །ཚེ་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་ཡོན་ཏན་འགྲིབ། །བཅུ་པའི་ཚེ་ན་རྣམ་རྟོག་ཉོན་མོངས་རགས། །མི་རྣམས་ལུས་བོངས་མཐོ་གང་ཆག་གང་ལ། །ཉིན་འཚིག་ནུབ་འཁྱགས་དབུལ་ཕོངས་འཚེ་བས་གདུངས། །འབྲུ་བཟང་ནུབ་སྟེ་དྲུག་ཅུའི་ཁ་ཟས་དང་། །ལྭ་བ་གྱོན་ཞིང་དར་ཟབ་ལ་སོགས་ནུབ། །ལན་ཚྭ་གཏན་མེད་ཞོ་ལས་མར་མི་འབྱུང་། །ཕ་མ་དགེ་སྦྱོང་བྲམ་ཟེ་ལ་སོགས་པ། །མི་བཀུར་སྨོད་ཅིང་ངན་པ་རྣམས་ལ་བསྟོད། །དེ་དག་ཟད་བྱེད་མཚོན་ནད་མུ་གེ་ལས། །དང་པོ་མཚོན་གྱི་བསྐལ་པ་འབྱུང་ཚུལ་ནི། །མི་རྣམས་ཕན་ཚུན་འཁྲུགས་ཅིང་སྡང་བ་ལས། །ས་ལས་ཅི་བླངས་མཚོན་ཆའི་རང་བཞིན་འགྱུར། །གཅིག་གིས་གཅིག་གསོད་ངན་སོང་གནས་སུ་ལྟུང་། །དེ་ནས་ནད་ཀྱིས་ཐེབས་ཤིང་འཆི་བར་འགྱུར། །མི་རྣམས་ལྷག་མ་མུ་གེས་ཚར་འབྱིན་ཏེ། །གབ་ཚེ་བ་དང་རུས་གོང་དཀར་པོ་དང་། །ཐུར་མ་བ་སྟེ་བཀྲེས་སྐོམ་འབར་བས་གདུངས། །གཉིས་པ། དེ་ནས་འཕེལ་བའི་རིམ་པ་བསྟན་པ་ནི། །འགའ་ཞིག་ལུས་པ་གྲོང་ཁྱེར་འོངས་པ་ན། །གཅིག་གིས་གཅིག་མཐོང་དགའ་བའི་སེམས་སྐྱེས་ཏེ། །སྲོག་གཅོད་སྤངས་པས་བུ་དང་བུ་མོ་རྣམས། །ཉི་ཤུ་པར་གྱུར་མ་བྱིན་ལེན་སྤངས་པས། །བཞི་བཅུ་པ་སྟེ་རིམ་བཞིན་འདོད་ལོག་དང་། །ཕྲ་མ་ངག་འཁྱལ་རྩུབ་མོ་བརྣབ་སེམས་དང་། །གནོད་སེམས་ལོག་ལྟ་མི་རིགས་འདོད་པ་དང་། །ཆགས་དང་ལོག་པའི་ཆོས་རྣམས་སྤངས་པ་ཡིས། །བརྒྱ་དང་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བརྒྱ་སྟོང་དང་ནི། །ཉིས་སྟོང་ལྔ་སྟོང་ཁྲི་དང་ཉི་ཁྲི་དང་། །བཞི་ཁྲི་བརྒྱད་ཁྲིའི་བར་དུ་གོང་འཕེལ་ལོ། །ཚེ་བཞིན་གཟུགས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་ཚོགས་འཕེལ། །བར་ཁུག་རྣམས་ལ་མི་རབས་བཅུ་གཉིས་ཏེ། །ཡ་ཐོག་མ་ཐོག་དེ་བས་རིང་བ་ཡིན། །གཉིས་པ་གནས་དུས་ཆོས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ལ། སྤྱི་དང་། བྱེ་བྲག་གཉིས། དང་པོ། དེ་ལྟར་གནས་དུས་ཆོས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཀྱང་། །འགྲོ་བ་དྲུག་དང་སྐྱེ་བ་རྣམ་པ་བཞི། །གཞི་དྲུག་དུས་བཅུ་དངོས་པོ་བཅུ་བདུན་དང་། །ཡོ་བྱད་བཅུ་བཞི་རྗེས་སུ་སྤྱོད་པ་བརྒྱད། །འཇིག་རྟེན་སྤྱོད་བཅུ་གཏམ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ། །ཉེས་རྩོམ་ཉེར་གཉིས་དེ་བཞིན་སེམས་ཅན་རིགས། །དྲུག་ཅུ་རྩ་གསུམ་དུས་བརྒྱད་འཇུག་པ་བཞི། །འཚོ་བ་དྲུག་དང་ཀུན་ནས་བསྲུང་བ་དྲུག །ང་རྒྱལ་བདུན་དང་རྒྱགས་པ་རྣམ་པ་བདུན། །ཐ་སྙད་བཞི་དང་ཐ་སྙད་མང་པོའི་གཞི། །མཁས་པ་དྲུག་དང་བཀའ་ཡི་དངོས་པོ་དགུ། །འཁོར་གྱི་དངོས་པོ་བརྒྱད་ལ་སོགས་པར་གྲགས། །གཉིས་པ། དེ་ལྟར་གནས་ཚེ་ཁྱད་པར་གཞན་བསྟན་པ། །བཀྲེས་སྐོམ་འདོད་ཡོད་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་མེད། །གླིང་གསུམ་ཁ་ཟས་རྣམ་པ་མང་ལྡན་ཞིང་། །སྒྲ་མི་སྙན་ན་སཱ་ལི་གཅིག་པུ་ཉིད། །འདོད་ལྷ་བདུད་རྩི་ཡན་ཆད་ཏིང་འཛིན་ཟས། །མི་ལ་བཤང་གཅི་ལྷ་རྣམས་ལ་ཡོད་མིན། །གླིང་གསུམ་ཆར་འབབ་ཆེ་ཆུང་སྣང་བ་སྟེ། །སྒྲ་མི་སྙན་ལྷ་རྣམས་ལ་དེ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་ནོར་འབྲུ་ཉོ་ཚོང་ལོ་ལེགས་ཉེས། །ཆེད་དུ་བྱས་པའི་གནས་ཀྱང་མཚུངས་པ་ཉིད། །གླིང་གསུམ་འདོད་ལྷའི་གནས་ན་ཁ་དོག་བཞི། །གཟུགས་དང་སྒྲ་མི་སྙན་ན་དཀར་པོ་ཉིད། །གླིང་གསུམ་རས་བལ་དར་ཟབ་སྣལ་མའི་གོས། །སྒྲ་མི་སྙན་ལྷ་དྲུག་ན་སྲབ་འཇམ་ཡང་། །གླིང་གསུམ་ཚ་གྲང་སྒྲ་མི་སྙན་ལྷ་མེད། །སྒྲ་མི་སྙན་རྣམས་མ་གཏོགས་འདོད་ལྷ་མི། །བག་མ་གཏོང་ལེན་གོང་མའི་ཁམས་ན་མེད། །རྗེ་འབངས་བྲན་གཡོག་ཕོ་མོ་མཚུངས་པར་བརྗོད། །འདོད་ལྷ་དྲུག་ལ་ནོར་ཡོད་འབྲུ་མེད་ཅིང་། །སྒྲ་མི་སྙན་ན་འབྲུ་ཡོད་ནོར་མེད་ལ། །གཉེན་མེད་གཟུགས་དང་འདྲ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གླིང་གསུམ་འབྲུ་ནོར་གཉེན་དང་ལྡན་པ་ཉིད། །ཚངས་རིས་ལ་སོགས་གོང་མའི་ཁམས་ན་མེད། །རྫུས་སྐྱེས་རོ་མེད་གཞན་རྣམས་རོ་དང་བཅས། །འགྲོ་བ་འང་རང་གི་རྫུ་འཕྲུལ་གྲུབ་པའམ། །གཞན་ལ་བརྟེན་ནས་གོང་མར་ཕྱིན་འགྱུར་གྱི། །གཞན་དུ་འོག་མས་གོང་མ་མཐོང་བ་མེད། །ཚངས་རིས་ལ་སོགས་འཛམ་གླིང་འོང་བའི་ཚེ། །འོག་མའི་སར་བརྟེན་སྤྲུལ་པས་འོང་བའོ། །གླིང་བཞིའི་མི་ལ་ཉིན་མཚན་སྣང་བའི་ཆ། །འདོད་ལྷར་པདྨ་བྱེ་དང་ཟུམ་པས་འབྱེད། །སྒྲ་མི་སྙན་པ་ཤི་ནས་རྩ་གསུམ་སྐྱེ། །གཞན་རྣམས་མ་ངེས་ལས་ཀྱིས་སྣ་ཚོགས་ཉིད། །གཉིས་པ་རྩོམ་གཞི་ཕྲ་བ་ངོས་བཟུང་བ་ལ། བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ། དེ་དག་རྣམས་ཀྱང་བསྡུ་ན་གསུམ་ཉིད་དེ། །གཟུགས་དང་དུས་དང་མིང་ལས་རབ་ཏུ་དབྱེ། །གཉིས་པ་ལ། གཟུགས་ཀྱི་མཐའ། དུས་ཀྱི་མཐའ། མིང་གི་མཐའ་གསུམ། དང་པོ། གཟུགས་མཐའ་ཕྲ་རབ་རྡུལ་ཏེ་བདུན་འགྱུར་གྱིས། །ཕྲ་རབ་རྡུལ་ཕྲན་ལྕགས་ཆུ་རི་བོང་ལུག །གླང་དང་ཉི་ཟེར་སྲོ་མ་ཤིག་ནས་སོར། །སོར་མོ་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་ཁྲུ་གང་སྟེ། །ཁྲུ་བཞི་གཞུ་གང་དེ་ཉིད་ལྔ་བརྒྱ་ལ། །རྒྱང་གྲགས་གཅིག་སྟེ་དགོན་པའི་ཚད་དུ་བསྟན། །རྒྱང་གྲགས་བརྒྱད་ལ་དཔག་ཚད་ཅེས་བྱའོ། །གཉིས་པ། དུས་མཐའི་སྐད་ཅིག་མ་སྟེ་སེ་གོལ་གྱི། །དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞིའི་ཆ་གཅིག་བརྒྱ་ཉི་ཤུ། །དེ་ཡི་སྐད་ཅིག་དྲུག་ཅུ་ཐང་ཅིག་སྟེ། །སུམ་ཅུ་ཡུད་ཙམ་སུམ་ཅུ་ཉིན་ཞག་གཅིག །སུམ་ཅུ་ཟླ་བ་བཅུ་གཉིས་ལོ་གཅིག་གོ །གསུམ་པ། མིང་མཐའ་ཡི་གེ་སིལ་བུ་འདུས་པ་ལས། །མིང་འབྱུང་བརྟགས་ན་ཡི་གེ་སིལ་བུ་ཉིད། །སྤུ་དང་ཐག་པ་གཡག་རྔ་ནེའུ་གསིང་བཞིན། །མིང་ལས་ཚིག་འབྱུང་བཀའ་དང་བསྟན་བཅོས་ཉིད། །བརྟགས་ན་ཡི་གེ་སིལ་བུ་མ་འབྱར་བའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། གནས་པའི་བསྐལ་པ་བསྟན་པའི་ལེའུ་སྟེ་ལྔ་པའོ།། ༈ །།གསུམ་པ་འཇིག་སྟོངས་ཀྱི་བསྐལ་པ་བཤད་པ་ལ། འཇིག་སྟོངས་ཀྱི་ཚུལ་བཤད་པ་དང་། དེ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཐར་པར་བསྐུལ་བ་གཉིས། དང་པོ་ལ། འཇིག་པ་དང་། སྟོངས་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། འཇིག་པའི་ཐོག་མ་ངོས་བཟུང་བ་དང་། ཇི་ལྟར་འཇིག་ཚུལ་དང་། འཇིག་པའི་ཡུན་བཤད་པ་གསུམ། དང་པོ། དེ་ནས་འཇིག་པའི་བསྐལ་པ་བསྟན་པ་ནི། །གནས་པ་རྫོགས་ནས་དམྱལ་བའི་འཇིག་རྟེན་དུ། །གསར་དུ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་གང་ཡིན་པ། །འཇིག་པའི་ཐོག་མ་དང་པོ་དེ་ནས་འཇོག །གཉིས་པ་ལ། བཅུད་འཇིག་པ་དང་། སྣོད་འཇིག་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ༑ངན་སོང་དང་། མཐོ་རིས་གཉིས། དང་པོ། ལས་ཟད་རྣམས་ནི་མཐོ་རིས་སྐྱེ་འགྱུར་ཞིང་། །དམྱལ་མྱོང་ལས་མ་ཟད་རྣམས་གཞན་དག་གི། དམྱལ་གནས་རྣམས་སུ་འཕོ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན། །དེ་བཞིན་ཡི་དྭགས་དུད་འགྲོ་རྣམས་མཚུངས་ཏེ། །ངན་སོང་གསུམ་ན་སེམས་ཅན་མེད་པར་འགྱུར། །གཉིས་པ་ལ། མི་དང་། ལྷ་གཉིས། དང་པོ། མི་ཡི་འཇིག་རྟེན་གླིང་བཞིའི་འཇིག་ཚུལ་ཡང་། །སྒྲ་མི་སྙན་པ་རྩ་གསུམ་སྐྱེ་འགྱུར་ཞིང་། །གཞན་གསུམ་མཚུངས་པར་བསམ་གཏན་སྐྱེ་བ་ནི། །མི་ཞིག་སློབ་དཔོན་མེད་པར་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས། །བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ཐོབ་ནས་བསྒྲགས་པ་ནི། །དབེན་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བདེ་ཞི་བའོ། །ཞེས་སྒྲ་གླིང་གསུམ་བསྒྲགས་ཚེ་མི་རྣམས་ཀུན། །བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ཐོབ་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ། །འོད་གསལ་ལྷར་སྐྱེས་གླིང་རྣམས་སྟོངས་པར་གྱུར། །གཉིས་པ་ལ་འདོད་ལྷ་དང་། གཟུགས་གཉིས། དང་པོ། དེ་བཞིན་འདོད་ལྷས་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ཐོབ། །འོད་གསལ་སྐྱེས་ཚེ་འདོད་ཁམས་སྟོངས་ཞེས་བྱ། །གཉིས་པ། དེ་ནས་གཟུགས་ཁམས་འཇིག་པའང་དེ་བཞིན་ཏེ། །བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ཐོབ་པར་བསྒྲགས་པའི་སྒྲ། །ཐོས་ནས་བསྒྲུབས་པས་ཚངས་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀུན། །འོད་གསལ་ལྷར་སྐྱེས་ཚངས་གནས་སྟོངས་པར་གྱུར། །གཉིས་པ་སྣོད་ལ། རྒྱུ་གང་གིས་འཇིག ཇི་ལྟར་འཇིག་པའི་ཁྱད་པར་གཞན་བསྟན་པ་གཉིས། དང་པོ། དེ་ནས་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་འཇིག་པ་ནི། །མེ་ཆུ་རླུང་གིས་བསྲེག་བཤལ་འཐོར་བ་སྟེ། །ཉི་མ་གཅིག་གིས་རྩྭ་ཤིང་ནགས་ཚལ་སྲེག །གཉིས་ཀྱིས་ལྟེང་ཀ་ཆུ་ཀླུང་མ་ལུས་སྐེམ། །གསུམ་གྱིས་ཆུ་ཀླུང་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་སྐེམ། །བཞི་ཡིས་མ་དྲོས་མཚོ་ཆེན་སྐེམ་པ་སྟེ། །ལྔ་ཡིས་རྒྱ་མཚོ་དཔག་ཚད་བརྒྱད་སྐེམ་ཞིང་། །རིམ་གྱིས་ཆུ་ཐིགས་གཅིག་ཀྱང་མེད་པར་བྱེད། །དྲུག་གིས་ས་ཆེན་གངས་རི་བཅས་པ་སྲེག །བདུན་གྱིས་རི་གླིང་གསེར་གྱི་ས་གཞིའི་བར། །ཐམས་ཅད་ལྷག་མ་མེད་པར་སྲེག་པ་ཡིན། །མེ་དེས་དམྱལ་བའི་གཞིར་ཁྱབ་སྲེག་ཅིང་འབར། །གྱེན་དུ་རླུང་གིས་རབ་ཏུ་བསྐྱོད་པ་ཡིས། །ཚངས་པའི་གཞལ་མེད་ཁང་རྣམས་བསྲེགས་པ་ན། །འོད་གསལ་ལྷ་ཡི་བུ་རྣམས་དངངས་ཤིང་སྐྲག །རྒན་པོ་དག་གིས་སྔོན་ཡང་བྱུང་ཞེས་སྒྲོག །དེ་ལྟར་མེ་ཡིས་ལན་བདུན་བསྲེགས་པའི་རྗེས། །མཁའ་ལས་ཆར་བབས་སྟོང་གསུམ་ཁྱབ་པ་ལས། །བསམ་གཏན་གཉིས་པ་མན་ཆད་ཞིག་པར་འགྱུར། །བསྲེགས་པའི་ཐལ་བ་ཆུ་དང་འདྲེས་པར་གནས། །དེ་ནས་རླུང་གིས་ཕྱོགས་བཅུར་གཏོར་བ་ཡིས། །བསམ་གཏན་གསུམ་པ་མན་ཆད་ཞིག་པར་འགྱུར། །རྡུལ་ཕྲན་ཆ་མེད་མཁའ་དབྱིངས་གཅིག་ཏུ་འཁྱིལ། །གཉིས་པ། དེ་ཡང་བསམ་གཏན་གསུམ་ན་རིམ་པ་བཞིན། །རྟོག་དཔྱོད་མེ་འདྲ་དགའ་བདེ་ཆུ་དང་འདྲ། །དབུགས་ཀྱི་འབྱུང་རྔུབ་རླུང་དང་འདྲ་བ་སྟེ། །སྐྱོན་གསུམ་མཚུངས་ལྡན་འབྱུང་བ་གསུམ་གྱིས་འཇིག །བཞི་པ་ན་མེད་གཞན་གྱིས་མི་འཇིག་ཀྱང། །རང་གི་ལས་ཀྱིས་དེ་ནས་འཆི་འཕོར་སྣང་། །ས་ཡིས་མི་འཇིག་སྣོད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཕྱིར། །བསམ་གཏན་འཇིག་པའི་སྔོན་དུ་དེ་ཡི་ལྷ། །གོང་མར་སྐྱེ་བ་ཆོས་ཉིད་ལགས་པར་གསུངས། །གསུམ་པ་ཡུན། དེ་ལྟར་འཇིག་པ་བར་བསྐལ་ཉི་ཤུའོ། །གཉིས་པ་སྟོངས་བསྐལ་ཞར་བྱུང་བཅས་པ་ནི། ཞིག་ནས་སྟོངས་ཏེ་ནམ་མཁའ་གཅིག་གི་ངང་། །བར་བསྐལ་ཉི་ཤུའི་ཡུན་དང་མཉམ་པ་ཡིན། །དེ་ནས་ཡང་གཅིག་ཆགས་པའི་མགོ་རྩོམ་མོ། །ཉིས་པ་ཐར་པར་བསྐུལ་བ། དེ་ལྟར་ཕུན་ཚོགས་སྣང་བའི་འཇིག་རྟེན་ཡང་། །མི་བརྟན་མེད་པར་འགྱུར་བའི་སྐབས་ཡོད་ན། །སྲིད་ལ་དགའ་བའི་རང་བཞིན་དེ་སྤོངས་ལ། །ཞི་བདེ་ཐར་པའི་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ་པར་མཛོད། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། འཇིག་པ་དང་སྟོངས་པའི་བསྐལ་པ་བསྟན་པའི་ལེའུ་སྟེ་དྲུག་པའོ།། །།གཉིས་པ་འཇིག་རྟེན་དེའི་བདེ་སྡུག་སྣང་ཚུལ་ལ། མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཚུལ་གྱིས་མདོར་བསྟན། དེ་དག་གི་རང་བཞིན་རྒྱས་པར་བཤད། སྡུག་བསྔལ་གསུམ་བསྟན་ཏེ་བཤད་པའི་མཇུག་བསྡུ་བའོ། །དང་པོ། དེ་ལྟར་སྣོད་བཅུད་རང་བཞིན་བསྟན་པ་ལས། །དེ་ཡི་བདེ་སྡུག་སྤེལ་མའི་སྣང་ཚུལ་ནི། །འགྲོ་དྲུག་ལས་ཀྱིས་སོ་སོར་མྱོང་བ་ཡིན། །དགེ་བས་བདེ་འགྲོ་བདེ་བ་ཐམས་ཅད་དང་། །མི་དགེས་ངན་འགྲོ་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དོ། །སྤེལ་མས་བདེ་སྡུག་འདྲེས་མར་མྱོང་བ་ནི། །ལས་ཚུལ་སྣ་ཚོགས་དབང་གིས་སྣང་བ་ཡིན། །གཉིས་པ་ལ། ཁམས་གོང་མའི་རང་བཞིན་དང་། འདོད་པའི་རང་བཞིན་གཉིས། དང་པོ་ལ། བདེ་བ་ཡོད་ཚུལ་དང་། སྡུག་བསྔལ་ལས་མ་འདས་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ། འདི་ལྟར་བསམ་གཏན་གཟུགས་མེད་ཁམས་ན་ཡང་། །དགེ་བས་བསྐྱེད་པའི་བསམ་གཏན་ཞི་བདེ་དང་། །ཚེ་རིང་བསྐལ་པར་གནས་པ་དེ་ཡོད་ཀྱང་། །གཉིས་པ། ཟག་བཅས་འཁོར་བ་ཡིན་ཕྱིར་རྟག་པ་མེད། །མི་དགེའི་དབང་གིས་དེ་ནས་ཚེ་འཕོའི་ཚེ། །ཕྱི་མའི་གནས་ལ་སྐྲག་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལྡན། །གཉིས་པ་འདོད་ཁམས་ལ་བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ། འདོད་ཁམས་ན་ཡང་བདེ་སྡུག་སྣ་ཚོགས་ཏེ། །གཉིས་པ་ལ། ངན་འགྲོ་བདེ་འགྲོ་གཉིས། དང་པོ་ལ། སྡུག་བསྔལ་དང་། བདེ་བ་ཡོད་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ། སེམས་དམྱལ་ཡི་དྭགས་དུད་འགྲོའི་འཇིག་རྟེན་ན། །རང་རང་མི་དགེས་བསྐྱེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ནི། །ཚ་གྲང་བཀྲེས་སྐོམ་གསོད་གཅོད་བརྡེག་འཚོག་སོགས། །བཟོད་དཀའ་ཡུན་རིང་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་དང་། །གཉིས་པ། རང་རང་སྔོན་དགེས་བསྐྱེད་པའི་བདེ་འབྲས་ནི། །ཡི་དྭགས་ཟས་སོགས་རྙེད་དང་ཅུང་ཟད་བདེ། །ཉིན་མཚན་འགྱུར་ཏེ་བར་འགའ་སྡུག་བསྔལ་ཆུང་། །རྒྱལ་དང་དེ་སྲས་རྫུ་འཕྲུལ་འོད་བཀྱེ་བས། །སྡུག་བསྔལ་ཞི་འགྱུར་གང་དེ་བདེ་བའི་འབྲས། །སྤེལ་མར་སྣང་བ་ལས་ལས་གྱུར་པ་ཡིན། །གཉིས་པ་བདེ་འགྲོ་ལ། མི་དང་། ལྷ་མིན། ལྷ་གསུམ། དང་པོ་ལ། བདེ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་གཉིས། དང་པོ། མི་རྣམས་ལ་ཡང་གནས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང་། །འཁོར་དང་གྲགས་འབྱོར་ཚེ་རིང་ནད་མེད་སོགས། །བདེ་བའི་ཆར་སྣང་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དང་། །གཉིས་པ། སྡུག་བསྔལ་ཡང་ནི་སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་དང་། །བཤེས་བྲལ་དགྲ་དང་ཕྲད་ཅིང་མི་འདོད་དང་། །སྡུག་བསྔལ་འབྱོར་པ་རྒུད་ཅིང་ཕོངས་པས་ཉེན། །མི་བསྔགས་ཚ་གྲང་བཀྲེས་སྐོམ་ལ་སོགས་པ། །སྣ་ཚོགས་མང་ལྡན་བཟོད་དཀའ་རྣམས་དང་ལྡན། །དེ་ཀུན་རང་གི་འཁྲུལ་སྣང་ལས་ལས་གྱུར། །གཉིས་པ་ལྷ་མིན་ལ། སྡུག་བསྔལ་དང་། བདེ་བ་གཉིས། དང་པོ། ལྷ་མིན་རྣམས་ལའང་རང་བཞིན་གྱིས་ལྷ་ཡི། །དཔལ་ལ་སྡང་ཕྱིར་འཁྲུག་དང་ཡིད་མི་བདེ། །ཕན་ཚུན་འཚེ་ཞིང་མི་བསྲུན་རྩུབ་པ་སྟེ། །གཉིས་པ། མེ་ཏོག་ཕྲེང་བརྒྱུས་འབྱོར་པའི་སྐྱེད་མོས་ཚལ། །བདུད་རྩིའི་ཟས་དང་ཁང་བརྩེགས་བཞོན་པ་སོགས། །བདེ་མང་ཡུན་རིང་སྤྱད་ཀྱང་ངོམས་པ་མེད། །གསུམ་པ། སྤྱི་བྱེ་བྲག་གཉིས། དང་པོ་ལ། བདེ་བ་སྡུག་བསྔལ་གཉིས། དང་པོ། གཞན་འཕྲུལ་ལ་སོགས་འདོད་ལྷ་དྲུག་ན་ཡང་། །བདེ་མང་ལྷ་ཡི་འབྱོར་པས་ཉམས་དགའ་ཡང་། །གཉིས་པ། རྨི་ལམ་སད་བཞིན་སྤངས་ནས་འགྲོ་དགོས་ལ། །འཆི་འཕོ་ལྟུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་དཔག་མེད་ལྡན། །གཉིས་པ་ལ། བདེ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་གཉིས་ལས། དང་པོ། ཁྱད་པར་རི་རབ་རྩེར་གནས་ལྷ་རྣམས་ཀྱི། །དགེ་བས་བསྐྱེད་པའི་འབྱོར་བདེ་རབ་མང་པོ། །གྲོང་དང་སྐྱེད་ཚལ་རྡོ་ལེབ་ཤིང་ཆེན་དང་། །དབང་པོའི་བཙུན་མོ་བུ་སྟོང་དཔའ་བ་སྟེ། །མེ་ཏོག་མགོར་བརྒྱན་ལྷ་མོ་རྣམས་ཀྱིས་གང་། །ཅང་ཤེས་སྤྲིན་གྱི་ཤུགས་འཆང་རྟ་མཆོག་དང་། །རབ་བརྟན་གླང་པོ་ས་སྲུང་བུ་མཛེས་ཀྱི། །མགོ་བོ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་སྟེང་རོལ་ཞིང་། །རྩེ་དགའི་དུས་སྟོན་ཉིན་མཚན་ཕྱད་པར་སྤྱོད། །གཉིས་པ་ལ། སྡུག་བསྔལ་སྤྱིར་བསྟན་པ། འཐབ་རྩོད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ། སྡུག་བསྔལ་ཡང་ནི་འཆི་འཕོ་ལྟུང་བ་དང་། །ལྷ་མིན་རྣམས་དང་འཐབ་རྩོད་གཡུལ་འགྱེད་དོ། །གཉིས་པ། རྒྱུ་ནི་གསུམ་སྟེ་འཛམ་གླིང་ལས་དང་ནི། །ཤིང་དང་བུ་མོ་ལྟ་ལས་གྱུར་པའོ། །དཀར་ཕྱོགས་དག་དང་དེ་བཞིན་ནག་པོ་ཡི། །ཀླུ་དང་བར་སྣང་ལྷ་རྣམས་འཁྲུག་པ་སྟེ། །སྲིད་དང་སྡེར་བཅས་རྩོད་ཅིང་འབྱེད་པར་བྱེད། །དཀར་ཕྱོགས་ཀླུ་མཆོག་བརྒྱད་དང་ནག་པོ་ཡི། །ཀླུ་རྣམས་གཡུལ་འགྱེད་བར་སྣང་ལྷས་དཔུང་གནོན། །སྒྲ་གཅན་འཁྲུགས་ཏེ་རྩོད་པ་ཕམ་གྱུར་པ། །དེ་ཚེ་རྒྱལ་ཆེན་རིས་བཞིའི་ལྷ་མཆོག་ལྷགས། །དཀར་འཕྲེང་གནས་ནས་འགུལ་འཕྲེང་འཁྲུག་པ་འགྱེད། །ཕམ་གྱུར་ཐགས་བཟངས་རིས་སྦྲན་བསྐྱོད་པ་ཡིས། །རི་རབ་འགུལ་ཚེ་དབང་པོ་ཉེ་དབང་བཅས། །རྩུབ་འགྱུར་ཚལ་སོང་གོ་ཆ་རབ་བགོས་ཏེ། །རབ་བརྟན་བཞོན་པ་ལྷ་ཡི་དཔུང་དང་བཅས། །རི་རབ་ཆུ་མཚམས་ཐུག་པར་བསུ་བ་ལས། །གཡུལ་འགྱེད་རི་རབ་འཕེན་ཞིང་ཉི་ཟླ་འཛིན། །ལྷ་རྣམས་གྱེན་དུ་མི་འགྲེང་བདུན་དུ་འཕགས། །རབ་དཀར་བསོད་ནམས་སྟོབས་ལས་གྱུར་པ་ཡིན། །ལྷ་མིན་དཔུང་རྒྱལ་རི་རབ་རྩེར་སོན་ཞིང་། །ལྷ་རྣམས་གྲོང་ཁྱེར་སྒོ་འཕར་ཞག་བདུན་གཅོད། །ལྷ་མིན་ཕམ་གྱུར་གསེར་གྱི་ས་གཞིའི་གྲོང་། །ཞག་བདུན་སྒོ་འཕར་བཅད་དེ་གནས་པ་ཡིན། །དེ་ལྟར་ལྷ་དང་ལྷ་མིན་རྩོད་པ་ལས། །སྡུག་བསྔལ་མང་ལྡན་སྡར་མ་རྣམས་བྱེར་ཞིང་། །བརྒྱལ་འགྱུར་མྱ་ངན་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བ་ཡིན། །གསུམ་པ་མཇུག་བསྡུ། དེ་འདྲའི་འཁོར་བ་མེ་ཡི་འོབས་འདྲ་ལས། །བློ་ལྡན་རྣམས་ཀྱིས་ཐར་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ། །འཁོར་བའི་གནས་ན་ཡིད་བརྟན་འགའ་མེད་དེ། །བདེ་བར་སྣང་ཡང་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད། །གཏན་དུ་འཁོར་བ་ཟོ་ཆུན་འཁྱུད་མོ་འདྲ། །དེ་ཕྱིར་དེ་ལས་ཐར་ཕྱིར་བརྩོན་འཚལ་ལོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། སྣོད་བཅུད་ཀྱི་བདེ་སྡུག་བསྟན་པའི་ལེའུ་སྟེ་བདུན་པའོ།། ༈ །།རྡོ་རྗེའི་གནས་གཉིས་པ་མྱང་འདས་ཀྱི་རང་བཞིན་བླང་བྱར་བསྟན་པ་ལ། སྦྱོང་བྱེད་ལམ་བཤད་པ་དང་། སྦྱངས་པའི་འབྲས་བུ་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། ལམ་དངོས་དང་། ལམ་དེ་ཇི་ལྟར་བགྲོད་པའི་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ་ལ། ཐོས་པ་དང་། བསམ་པ་དང་། སྒོམ་པ་གསུམ། དང་པོ། གང་ལས་ཐོས་པར་བྱ་བའི་ཡུལ། ཇི་ལྟར་ཐོས་པར་བྱ་བའི་ཚུལ། ཐོས་པ་དངོས་ཀྱི་དོན་གཏན་ལ་དབབ་པ་གསུམ། དང་པོ་ལ། མཐུན་ཕྱོགས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བརྟེན་པར་གདམས་པ་དང་། མི་མཐུན་ཕྱོགས་སྡིག་གྲོགས་སྤང་བར་གདམས་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། མཚམས་སྦྱར་ཏེ་མདོར་བསྟན་པ་དང་། དེ་རྒྱས་བཤད་གཉིས། དང་པོ། དེ་ནས་འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་རྒྱ་མཚོ་ལས། །བརྒལ་ཕྱིར་དེད་དཔོན་དཔལ་ལྡན་བླ་མ་བསྟེན། །བསྟེན་བྱ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་མཚན་ཉིད། བརྟེན་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན། ཇི་ལྟར་བསྟེན་ཚུལ་གསུམ། དང་པོ་ལ། བཤེས་གཉེན་གྱི་མཚན་ཉིད་བདུན་བསྟན་པ་དང་། དེ་ལས་ཅི་རིགས་བསྟེན་རུང་བར་བསྟན་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ་བདུན་ལས། དང་པོ་ཡིད་བཞིན་མཆོག་གི་བླ་མ་ནི། དེ་ཡང་ཐབས་མཁས་ཐུགས་རྗེ་དཔག་མེད་ཅིང་། །མདོ་རྒྱུད་ཡིད་བཞིན་མཛོད་མངའ་འགྲོ་བ་འདྲེན། །སྐྱོན་བྲལ་ཡོན་ཏན་རྫོགས་པའི་བླ་མ་ནི། །སྙིགས་མའི་དུས་སུ་སངས་རྒྱས་དངོས་དང་མཚུངས། །རབ་དང་སྲི་ཞི་གུས་པས་སྤྱི་བོས་བསྟེན། །གཉིས་པ་རང་བཞིན་ཡོན་ཏན་རྫོགས་པའི་བླ་མ་ནི། རང་བཞིན་ཡོན་ཏན་རྫོགས་པའི་བླ་མ་ནི། །རིགས་བཟང་ངོ་ཚ་ཁྲེལ་ཡོད་དབང་པོ་ཚང་། །བྱམས་དང་སྙིང་རྗེ་ཤེས་རབ་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་། །མང་ཐོས་སྒོ་གསུམ་དུལ་ཞིང་བཟོད་ཆེན་ལྡན། །གསོང་ཞིང་དེས་ལ་གྱ་གྱུ་མེད་པ་སྟེ། །ཡིད་བཞིན་རིན་ཆེད་དད་བརྒྱའི་གཙུག་གིས་བསྟེན། །གསུམ་པ་སྲིད་ལས་རྣམ་གྲོལ་མཆོག་རབ་བླ་མ་ནི། སྲིད་ལས་རྣམ་གྲོལ་མཆོག་རབ་བླ་མ་ནི། །ཡུལ་དང་རྒྱང་བསྲིང་མི་ཆོས་རྒྱབ་ཏུ་བོར། །དགོས་མེད་རང་བཞིན་ནོར་རྫས་ཞེན་པ་ཆུང་། །རྒྱུ་འབྲས་ཡིད་ཆེས་དགེ་སྡིག་བླང་དོར་བྱེད། །ཚེ་འདི་བློས་ཐོངས་ཡུན་གྱི་དོན་ཆེན་སྒྲུབ། །ཐེག་ཆེན་དོན་ལྡན་འགྲོ་དོན་ཐབས་མཁས་སྤྱོད། །བརྟགས་ཤིང་ངོ་མཚར་དཔལ་ལྡན་ཆོས་ཀྱི་རྗེ། །རྟག་ཏུ་འབྲལ་མེད་སྐྱོ་ངལ་མེད་པར་བསྟེན། །བཞི་བ་ཤེས་རབ་རྒྱ་ཆེ་སྐལ་བཟང་བླ་མ་ནི། ཤེས་རབ་རྒྱ་ཆེ་སྐལ་བཟང་བླ་མ་ནི། །རིག་གནས་ཀུན་མཁྱེན་ཤེས་བྱའི་དཀྱིལ་འཁོར་རྒྱས། །ཐོས་བསམ་རྒྱ་ཆེ་གྲུབ་མཐའི་ཚིག་དོན་མཁས། །ལྟ་སྤྱོད་ཕུལ་བྱུང་གང་གིས་སྨད་དུ་མེད། །ལུང་རིགས་དང་ལྡན་རང་བཟོ་གཟུ་ལུམ་མེད། །གདུལ་བྱའི་བློ་རིགས་བརྟགས་ནས་ཆོས་སྟོན་ཅིང་། །བྱང་ཆུབ་ལམ་འདྲེན་དེད་དཔོན་བློ་མིག་ཅན། །རིན་ཆེན་ཐར་གླིང་བགྲོད་དེ་གུས་པས་བསྟེན། །ལྔ་བ་རིམ་བརྒྱུད་བྱིན་རླབས་ལྡན་པའི་བླ་མ་ནི། རིམ་བརྒྱུད་བྱིན་རླབས་ལྡན་པའི་བླ་མ་ནི། །གོང་མ་མཉེས་བྱས་གྲུབ་ཐོབ་བརྒྱུད་པ་འཛིན། །ཐུགས་མཛོད་ལོན་པས་སྙན་བརྒྱུད་གདམས་པ་ལྡན། །ཕྱག་བཞེས་མཐོང་བས་དོན་གཉིས་སྒྲུབ་ལ་མཁས། །སྒྲུབ་ལ་བརྩོན་པས་དངོས་གྲུབ་སྤྲིན་ཚོགས་བརྙེས། །གཞན་སྣང་བསྒྱུར་ནུས་ཐར་པའི་ལམ་སྣ་འདྲེན། །མདོ་རྒྱུད་བཀའ་བབས་དམ་ཚིག་གཙང་གྱུར་པ། །དེ་འདྲའི་མཁས་གྲུབ་དཔལ་མགོན་སྤྱི་བོས་བསྟེན། །དྲུག་པ་ཐུགས་རྗེས་ལམ་སྣ་འདྲེན་པའི་བླ་མ་ནི། ཐུགས་རྗེས་ལམ་སྣ་འདྲེན་པའི་བླ་མ་ནི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་འབྱོངས་རྟག་ཏུ་གཞན་དོན་སྤྱོད། །བྱིན་རླབས་ཞུགས་པས་གཞན་སྣང་བྱིན་གྱིས་རློབས། །ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་འབྲས་ཉམས་མྱོང་དྲོད་རྟགས་ལྡན། །ནུས་མཐུ་རབ་ལྡན་གདོན་བགེགས་བར་ཆད་སེལ། །ཐབས་མཁས་ཐར་ལམ་འགྲོ་བ་འདྲེན་པའི་མཆོག །མཚུངས་མེད་འཇིག་རྟེན་རྒྱན་གྱུར་གུས་པས་བསྟེན། །བདུན་པ་མཐར་ཐུག་སྙིང་པོའི་དོན་སྟོན་བླ་མ་ནི། མཐར་ཐུག་སྙིང་པོའི་དོན་སྟོན་བླ་མ་ནི། །འབྲེལ་ཚད་རྣམ་གྲོལ་ཟབ་མོའི་དོན་ལ་སྦྱོར། །ལམ་ཟབ་སྙིང་པོས་རང་གནས་ཆོས་སྐུ་སྤྲོད། །བོགས་འདོན་ཟབ་མོས་ཉམས་རྟོགས་གོང་འཕེལ་བྱེད། །མཐར་ཕྱིན་རྟོགས་པས་གནས་ལུགས་གཞི་ལ་སྐྱེལ། །ཐབས་ལམ་ཟབ་མོས་གང་ཡང་ལམ་དུ་སྒྱུར། །གདམས་པ་མང་ལྡན་ཤེས་རྒྱུད་འགྲོལ་ལ་མཁས། །ཚེ་འདིར་འཁོར་བའི་ཆུ་བོ་སྒྲོལ་ནུས་པ། །དེད་དཔོན་ཡིད་བཞིན་སྨན་པའི་རྒྱལ་པོ་ནི། །ཀུན་ལས་འཕགས་ཕྱིར་མཚུངས་མེད་གུས་པས་བསྟེན། །གཉིས་པ་དེ་ལས་ཅི་རིགས་བསྟེན་རུང་བར་བསྟན་པ། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཡོན་ཏན་མཆོག་དག་ལས། །ཀུན་ལྡན་བླ་མ་ཨུ་དུམྦ་ར་ཙམ། །ཕལ་ཆེར་ལྡན་པའང་སངས་རྒྱས་དང་འདྲ་ཞིང་། །དྲུག་ཚན་ཙམ་ལྡན་དེ་ཡང་བསྟེན་རུང་སྟེ། །སྙིགས་མའི་དུས་འདིར་རབ་ཏུ་རྙེད་དཀའི་ཕྱིར། །རབ་ཏུ་གུས་པ་ཆེན་པོས་བསྟེན་པར་བྱ། །གཉིས་པ་བསྟེན་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ལ། བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ། འབྲལ་མེད་རྒྱུན་དུ་བསྟེན་པར་གདམས་པ་ཡང་། །གཉིས་པ་ལ། གཏན་གྱི་འདུན་གྲོས་སྟོན་པ། བླང་དོར་གྱི་མིག་ཕྱེད་པ། ཞིང་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ། སྐྱབས་བླ་ན་མེད་པ། ཡོན་ཏན་རྒྱས་པར་བྱེད་པ། སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱ་བ་བྱེད་པ་སྟེ་རྒྱུ་མཚན་དྲུག་ལས། དང་པོ་ནི། གཏན་གྱི་འདུན་གྲོས་ཐར་ལམ་ཟབ་མོ་ཉིད། །བླ་མ་ལས་གཞན་གང་གིས་སྟོན་མི་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་བླ་མ་བསྟེན་པར་བྱ། །གཉིས་པ། དགེ་སྡིག་སྤང་བླང་ཟབ་མོའི་གནད་སྟོན་ཅིང་། །སྡུག་བསྔལ་ནད་སེལ་མ་རིག་འཐིབས་པོ་སེལ། །ཤེས་རབ་མིག་འབྱེད་ཐར་ལམ་སྣང་བྱེད་པ། །བླ་མ་ལས་གཞན་མེད་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་བསྟེན། །གསུམ་པ། ཐར་ལམ་བསྒྲུབ་པའང་ཚོགས་གཉིས་རྫོགས་ལ་རག །དེ་ཡི་རྟེན་ཡང་བླ་མ་ལས་ལྷག་པ། །ལྷ་བཅས་འཇིག་རྟེན་ཀུན་ན་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཞིང་གི་མཆོག་གྱུར་གུས་པས་རྟག་ཏུ་བསྟེན། །བཞི་བ། ངན་འགྲོའི་སྲིད་དང་བར་ཆད་འཇིགས་རྣམས་ལས། །སྐྱོབ་ཕྱིར་སྐྱབས་ཀྱི་དམ་པའང་གཞན་མེད་དེ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱང་བླ་མ་ལ་བསྟེན་ཕྱིར། །ལོག་འགྲོའི་འཇིགས་བྲལ་ཕྱིར་ཡང་རྟག་ཏུ་བསྟེན། །ལྔ་བ། ཡོན་ཏན་རྫོགས་བྱེད་པ་ཡང་གཞན་མེད་དེ། །བླ་མ་ལ་བརྟེན་དེ་ལས་ཕུན་ཚོགས་ཕྱིར། །ཐོག་མ་བར་དང་མཐར་ཡང་རྣམ་གྲོལ་གྱི། །ཡོན་ཏན་འབྱོར་སླད་རབ་དང་གུས་པས་བསྟེན། །དྲུག་པ། ཁྱད་པར་སྙིགས་དུས་བརྩེ་ལྡན་བླ་མ་ལས། །གཞན་ཞིག་བདག་གི་སྟོན་པར་མི་འགྱུར་བས། །རྒྱལ་ལས་ལྷག་པའི་གུས་པ་ཆེན་པོས་བསྟེན། །གསུམ་པ་ཇི་ལྟར་བསྟེན་ཚུལ་ལ། དངོས་དང་། དེ་ལྟར་བསྟེན་པའི་ཕན་ཡོན་གཉིས། དང་པོ་ལ། ཐོག་མར་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བཙལ་ནས་བསྟེན་པ་དང་། བར་དུ་མཉེས་པ་བསྒྲུབས་ཏེ་བསྟེན་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ་ལ། གུས་པས་བཙལ་ཞིང་བསྟེན་པ་དང་། དེ་ལྟར་བསྟེན་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་དཔེས་བསྟན་པ་གཉིས། དང་པོ། དེ་ཡང་དཔལ་ལྡན་བླ་མ་དམ་པ་དག །གང་ན་བཞུགས་པའི་ཡུལ་ཕྱོགས་དེར་བགྲོད་དེ། །དད་གུས་སྲི་ཞུ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པས། །ཐོག་མ་ཉིད་ནས་མཉེས་བྱས་ཡང་དག་བཙལ། །རྙེད་ནས་སྐྱོ་ངལ་མེད་པར་བསྟེན་བྱ་སྟེ། །དོན་ཆེན་བསྒྲུབ་ལ་ངང་ཆེན་གུས་པས་བསྲིང་། །དེ་ཚེ་མི་མཐུན་རྐྱེན་རྣམས་གྲངས་མང་བས། །ཡིད་འབྱུང་ཕྱིར་ཕྱོགས་བློ་མང་སྐྱེ་བ་ལ། །བདུད་དུ་ཤེས་ནས་སླར་ཡང་གུས་མཆོག་གིས། །ནོར་བུ་རྙེད་པ་མི་འདོར་སྤྱི་བོས་བསྟེན། །གཉིས་པ་ལ། རང་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་དཔེས་བསྟན་པ་དང་། གུས་པར་བྱ་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་དཔེས་བསྟན་པ་གཉིས། དང་པོ། ཇི་ལྟར་ཆུ་རྙོག་པ་ལས་དྭངས་པ་ཡི། །གཟུགས་བརྙན་འཆར་ནུབ་རྙོག་བྲལ་ནོར་བུ་ལྟར། །སྒྲིབ་པའི་ཆུ་དྭངས་ཡོན་ཏན་གཟུགས་བརྙན་སྟོན། །རྡོ་ཁམས་གསེར་དང་ས་འོག་རིན་ཆེན་གཏེར། །པདྨའི་ནང་གནས་བདེར་གཤེགས་ཇི་ལྟ་བར། །ཁྱབ་བདག་ཁམས་གཙང་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོ་སྟོན། །མཚན་མོའི་མུན་ནག་སྣང་བ་ཇི་ལྟ་བུ། །ཐར་གླིང་གང་དུ་ཉེར་འགྲོ་དེད་དཔོན་བཞིན། །ཆུ་གཏེར་ཟབ་མོའི་འབྱུང་གནས་བགྲོད་པར་བྱེད། །དེ་སླད་དམ་པ་རྣམས་ལ་བསྟེན་པར་བྱ། །གཉིས་པ། དཀའ་ཐུབ་དཔུང་གཉེན་དཔའ་བོ་རྒྱལ་པོ་དང་། །སློབ་དཔོན་སྨན་པ་ཕན་འདོགས་གྲོགས་ཀྱི་དཔེས། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་ལ་བརྩོན་པར་བྱ། །དེས་ནི་འདི་ཕྱིར་བདེ་ལེགས་ཆོས་འགྲུབ་བོ། །གཉིས་པ་མཉེས་པས་བསྟེན་པར་བྱ་བ་ལ། ཟང་ཟིང་། སྤྱོད་ལམ་གྱིས། སྒྲུབ་པས་མཉེས་པར་བྱ་བ་གསུམ། དང་པོ། རང་ལ་བདོག་པས་ཉེ་བར་མཉེས་བྱ་སྟེ། །ཆོས་ཀྱི་ཡོན་ནི་གཞལ་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཚོགས་རྫོགས་བར་ཆད་ཞི་ཞིང་དཔལ་འབྱོར་ལྡན། །བྱང་ཆུབ་ཞི་བ་མྱུར་དུ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཅུང་ཟད་ཕུལ་ལ་ཁེ་རྔམས་མི་སྒྲོག་ཅིང་། །གཞན་དུ་མི་བགྲང་འགྱོད་པར་ཡོང་མི་བྱ། །འདི་ཕྱིའི་དོན་ཆེན་འགྲུབ་པའི་ཐབས་ཡིན་ཕྱིར། །ལེགས་དགུས་མཆོད་ཅིང་རྟག་ཏུ་བསྙེན་བཀུར་བྱ། །གཉིས་པ་ལ་བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ། སྤྱོད་ལམ་མཆོག་གིས་མཉེས་པར་བྱ་བ་ཡང་། །གཉིས་པ་ལ། ལུས། ངག ཡིད་གསུམ། དང་པོ་ལ། བླང་བྱ་དང་། སྤང་བྱ་གཉིས། དང་པོ། ལུས་ཀྱིས་ཕྱག་དང་བསྐོར་བ་མཆོད་པ་འབུལ། །བར་ཆད་བསྲུང་དང་མངག་གཞུག་གཡོག་བྱ་དང་། །ལྡང་དང་གདན་འདིང་བསྐུར་སྟི་སྣ་ཚོགས་བྱ། །གཉིས་པ། སྤང་བྱའི་སྤྱོད་ལམ་མི་གུས་བག་མེད་ནི། །འབྲུ་ཚུགས་བལྟ་དང་བཞིན་གཉེར་ཐལ་མོ་རྡེབ། །རྒྱབ་ཟུར་སྟོན་དང་རྐང་ལག་རྐྱོང་བ་དང་། །ཉལ་འཕྲེས་འཐབ་འཛིངས་རྩེད་འཇོ་འཇོ་སྒེག་བྱེད། །མཆིལ་སྣབས་འདོར་དང་གྲིབ་མ་འགོང་པ་དང་། །བཞུད་ཚེ་མ་གནང་མདུན་འགྲོས་ཞབས་རྗེས་བརྫི། །མལ་སྟན་བཞོན་པ་ནོར་རྫས་སྤྱོད་པ་དང་། །སྐུ་ལ་ཚད་འཇལ་ན་བཟའ་བཞུགས་གདན་འགོང་། །མ་གུས་མི་ཤེས་ཉེས་དེ་སྤང་བར་བྱ། །གཉིས་པ་ངག་ལ་སྤང་བླང་གཉིས། དང་པོ། ངག་ཀྱང་སྙན་པས་བསྟོད་དང་སྐྱབས་སུ་འགྲོ། །ཚིག་འཇམ་སྙན་པས་ཞེ་ས་རིམ་གྲོར་བཅས། །གསུང་བཞིན་སྒྲུབ་ཅིང་ཅི་གསུང་ལེགས་ཞེས་བརྗོད། །གཞན་ལའང་བླ་མའི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་བྱ་ཞིང་། །དབྱངས་སྙན་དད་དང་བཅས་པས་གསོལ་བ་གདབ། །གཉིས་པ། ངག་གི་མི་དགེ་སྣ་ཚོགས་སྤང་བར་བྱ། །བླ་མའི་དྲུང་དུ་རྫུན་དང་ཕྲ་མ་དང་། །ཚིག་རྩུབ་ཅ་ཅོ་ངག་འཁྱལ་བྲེ་མོའི་གཏམ། །བཀའ་གཅོག་གདོང་ཟློག་ཞེ་གཅོད་ལྐོག་ནས་གཤེ། །ཅོ་འདྲི་ལ་སོགས་ངག་གི་སྒྲིབ་པ་སྤང་། །གསུམ་པ་ཡིད་ལ། བླང་བྱ་སྤང་བྱ་གཉིས། དང་པོ། ཡིད་ཀྱིས་བླ་མའི་ཡོན་ཏན་དྲན་བྱ་ཞིང་། །དད་གུས་ཆེན་པོས་འཕྲད་དཀའི་བློ་བསྐྱེད་ལ། །རྗེས་བཟུང་འགྲོ་བ་གཞན་ལའང་གུས་པར་བྱ། །གཉིས་པ། མ་དད་ལོག་པར་ལྟ་དང་ཁོང་ཁྲོ་དང་། །རྟག་ཏུ་སྐྱོན་ལ་སེམས་དང་བརྙས་སེམས་དང་། །འགྲན་སེམས་གནོད་འཚེའི་སེམས་དང་ང་རྒྱལ་སེམས། །མཛད་སྤྱོད་འགལ་བར་འཛིན་དང་མ་དད་སེམས། །བརྣབ་སེམས་གནོད་སེམས་ལོག་ལྟའི་སེམས་རྣམས་སྤང་། །གསུམ་པ་སྒྲུབ་པ། གསུང་བཞིན་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པས་མཆོད་པ་ནི། །ཐོས་པ་དམ་པའི་དོན་རྣམས་བསམ་བྱ་སྟེ། །ནགས་མཐར་སོང་ནས་སྙིང་པོའི་དོན་ལ་འབད། །སྒྲུབ་པས་དུས་འདའ་གོང་མའི་གདུང་འཚོབ་བཟུང་། །དཔལ་ལྡན་བླ་མའི་རྣམ་ཐར་བསྒྲུབ་པ་ཡང་། །སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བསམ་བྱས་ལ། །བདག་ཀྱང་དེང་ནས་དེ་ཡི་རྗེས་བསླབས་ཏེ། །དམ་པའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་བྱེད་དོན་དུ། །ཐོས་བསམ་བསྒོམ་པའི་ཚུལ་ལ་ནན་ཏན་བྱ། །གཉིས་པ་ཕན་ཡོན། དེ་ལྟར་སྣ་ཚོགས་ཐབས་མང་ཉིད་སྒོ་ནས། །བླ་མ་བསྟེན་པའི་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་ཏེ། །ཡང་དག་ལམ་ཆུད་བླང་དོར་དམིགས་རྣམ་ཕྱེད། །ཚོགས་རྫོགས་སྒྲིབ་བྱང་བར་ཆད་རབ་ཞི་ཞིང་། །རང་ཡང་སྐྱེ་བོ་དམ་པའི་གནས་ཐོབ་ནས། །མྱུར་དུ་ཐར་པའི་གྲོང་དུ་ཕྱིན་པའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པའི་ལེའུ་སྟེ་བརྒྱད་པའོ།། ༈ །།གཉིས་པ་མི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་སྤང་བ་ལ། མཚམས་སྦྱོར་ཏེ་མདོར་བསྟན། དེ་དག་རྒྱས་པར་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ། དེ་ལྟར་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལེགས་བསྟེན་ནས། །སྡིག་པའི་བཤེས་གཉེན་གྲོགས་དང་བཅས་པ་སྤང་། །གཉིས་པ་ལ། མི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་སྤང་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན། དེ་ལྟར་སྤང་བའི་ཕན་ཡོན་གསུམ། དང་པོ། དེ་ཡང་ཉོན་མོངས་ཤས་ཆེ་རང་རྒྱུད་ངན། །ཚེ་འདི་དོན་གཉེར་སྲིད་ལས་ཡིད་མ་བྱུང་། །ཐོས་བསམ་རྒྱ་ཆུང་ཤེས་བྱའི་གནས་ལ་རྨོངས། །དད་བརྩོན་མི་ལྡན་དགེ་ཚོགས་རིང་དུ་བྱེད། །སྒོ་གསུམ་མ་དུལ་ཁེངས་དང་བཅོས་པའི་ཚུལ། །གཞན་ལ་གཤེ་ཞིང་དག་སྣང་མོས་གུས་མེད། །ཟས་སྐོམ་ནོར་དང་ལོག་པའི་ཆོས་ལ་སྲེད། །སྡོམ་དང་དམ་ཚིག་འཆལ་ཞིང་རང་རྒྱུད་རྩུབ། །འགྲོགས་ཚད་ཉོན་མོངས་ལོག་པའི་ལམ་ལ་འགོད། །མི་དགེ་འཕེལ་ཞིང་དགེ་ལེགས་འགྲིབ་པ་སྟེ། །སྡིག་པའི་བཤེས་གཉེན་གྲོགས་བཅས་མཚན་ཉིད་ལགས། །གཉིས་པ་ལ། དེ་དག་དང་འགྲོགས་པའི་ཉེས་པ་དང་། དེས་ན་དེ་སྤང་བར་གདམས་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ་སྤྱི་བྱེ་བྲག་གཉིས། དང་པོ། དེ་དང་འགྲོགས་པའི་ཉེས་པ་ཚད་མེད་དེ། །རང་རྒྱུད་ངན་ཞིང་དག་སྣང་ཆུང་བ་དང་། །ཕྱོགས་རེས་ཁེངས་ཤིང་རང་ཕྱོགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན། །བདག་བསྟོད་གཞན་སྨོད་ཡང་དག་ཆོས་སྤོང་ཞིང་། །ཐེག་ཆེན་དགེ་བའི་བཤེས་ལ་སྐུར་པ་འདེབས། །ནོར་རྫས་སྲེད་ཅིང་ཆགས་སྡང་དུག་མདའ་འཕེན། །ཚེ་འདིའི་དབང་གྱུར་ཐར་ལམ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས། །དགེ་ལེགས་འགྲིབ་ཅིང་མི་དགེ་འཕེལ་བ་ཡིན། །གཉིས་པ། གཞན་ཡང་གང་དང་འགྲོགས་པ་དེ་འགོ་སྟེ། །གཏི་མུག་ཅན་བསྟེན་ཐོས་བསམ་ཤེས་རབ་འགྲིབ། །ཞེ་སྡང་ཅན་ལས་མ་རུངས་རང་རྒྱུད་ངན། །འདོད་ཆགས་ཅན་ལས་ཡུལ་ལ་སྲེད་པ་འཕེལ། །ང་རྒྱལ་ཤས་ཆེ་ཕྱོགས་རིས་གཉིས་འཛིན་འགོ །ཕྲག་དོག་ཤས་ཆེ་འགྲན་སེམས་ཟུག་རྔུ་ཉིད། །སྤེལ་མ་དང་འགྲོགས་ཉེས་ཀུན་སྤེལ་མར་འགོ །ངེས་འབྱུང་མེད་དང་ཚེ་འདིར་མངོན་དགའ་དང་། །འདུན་གྲོས་མཁན་དང་རྩེད་འཇོ་འཇོ་སྒེག་ཅན། །ཆེ་བཙན་ནོར་ལ་སྲེད་དང་ཁེ་སྤོགས་མཁན། །ལས་བྱེད་ལ་སོགས་གང་དང་འགྲོགས་གྱུར་དེའི། །ཀུན་སྤྱོད་སྐལ་བ་ངན་པ་འགོས་པར་འགྱུར། །རྨོངས་པ་དག་དང་འགྲོགས་པའི་ཉེས་པ་ཡང་། །ཤེས་བྱའི་གནས་ལ་རྨོངས་དང་ཕྱོགས་རེས་ཁེངས། །ཐར་ལམ་མི་ཤེས་ལོག་པའི་ལམ་བགྲོད་འགྱུར། །དད་བརྩོན་མེད་དང་འགྲོགས་པས་དགེ་བ་འགྲིབ། །སྒྲུབ་ལ་གཡེལ་ཞིང་མོས་གུས་ཉམས་པར་བྱེད། །ཐེག་དམན་དང་འགྲོགས་གཅིག་པུ་ཞི་ལ་མོས། །སེམས་སྟོབས་ཆུང་ཞིང་གཞན་དོན་སྙིང་རྗེ་མེད། །ཐེག་མཆོག་དོན་དང་འགལ་བའི་ཉེས་མང་ལྡན། །ལྟ་དང་ཏིང་འཛིན་མེད་དང་བསླབ་པ་འཆལ། །ཐ་མལ་རིག་ཤེས་སྐྱོང་དང་རྙེད་པ་འཚོལ། །གནད་མེད་གཅིག་པུར་ཞེན་དང་སྟོང་ལྟ་ཅན། །ཉམས་མེད་ཐ་སྙད་མཁན་དང་འགྲོགས་པ་ན། །དེ་དག་བྱུར་འགོ་དོན་མེད་ཚིག་ཕྱིར་འབྲེང་། །ནེ་ཙོའི་འདོན་པ་འདྲ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན། །གཉིས་པ་ལ། དངོས་དང་། བརྟགས་ནས་སྤང་དགོས་པའི་འཐད་པ་དཔེས་འགོད་པ་གཉིས། དང་པོ། དེ་དག་དང་འགྲོགས་ཐར་ལམ་བར་དུ་གཅོད། །དགེ་འགྲིབ་བདེ་འགྲོའི་གནས་ཀྱང་མི་འགྲུབ་ན། །ཞི་བདེའི་བྱང་ཆུབ་འགྲུབ་པ་སྨོས་ཅི་དགོས། །དེས་ན་སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་སྤང་བར་བྱ། །གཉིས་པ་ལ། ཆོམ་རྐུན་གྱི་དཔེས་བཤེས་གཉེན་ངན་པ་སྤང་བར་གདམས་པ་དང་། སྐྱེལ་མ་དང་ཉོ་ཚོང་གི་དཔེས་སྟོན་པ་དང་ཆོས་ལྟར་སྣང་སྤང་བར་གདམས་པ་གཉིས། དང་པོ། ཇི་ལྟར་ལམ་འཕྲང་བགྲོད་པའི་མགྲོན་པོ་དག །ཆོམ་རྐུན་འཇིགས་པས་བཅོམ་ལའང་འཇིགས་ལྟ་ན། །དེ་ཡིས་ཚེ་འདིའི་ནོར་དང་སྲོག་འདོར་གྱི། །གཏན་གྱི་བདེ་བ་འཕྲོག་པར་ཡོང་མི་ནུས། །མི་དགེའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པའི་འགྲོ་བ་རྣམས། །དམ་པས་བརྙས་ཤིང་དཀར་ཕྱོགས་ལྷས་འདོར་བས། །གནོད་མང་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་གནས་འདིར་ཡང་ཕུང་། །ཕྱི་མར་ངན་འགྲོ་གཏན་དུ་སྲིད་མཚོར་འཁྱམ། །བདེ་བའི་ནོར་མཆོག་བྲལ་ལ་མི་འཇིགས་པའི། །སྐྱེ་བོ་དེ་ནི་བདུད་ཀྱིས་བསླུས་པ་ལགས། །གཉིས་པ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་རབ་རྟོག་དཔེ། །སྐྱེལ་མའི་ཡུལ་དེ་བཟང་ངན་རྟོག་ཅིང་འདྲི། །ཐར་པ་འདོད་ལ་བཤེས་གཉེན་དྲི་རྟོག་མེད། །བློ་གྲོས་བླུན་པོ་བདུད་སྡེས་དངོས་སུ་བཅོམ། །དམན་པའི་ནོར་དག་ཉོ་ཚོང་བྱེད་ན་ཡང་། །རང་གི་མི་ཤེས་གཞན་ལ་དྲི་བར་བྱེད། །དེང་སང་གང་བྱུང་ཆོས་ཀྱི་ལམ་དེར་འཇུག །རྣམ་དཔྱོད་མིག་མེད་ཐོས་བསམ་སྣང་བ་མདོངས། །མིག་ལྡན་གཞན་ལ་དྲི་བའི་རྟོག་པ་མེད། །ཐར་འདོད་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་བདུད་ཀྱིས་བསླུས། །གསུམ་པ་བརྟགས་ནས་སྤང་བའི་ཕན་ཡོན། འདིར་ནི་སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་བརྟགས་ཏེ་སྤང་། །དེ་ཡི་ཕན་ཡོན་དམ་པ་ཚད་མེད་དེ། །ལོག་པར་མི་ལྟུང་རྟག་ཏུ་དགེ་བ་འཕེལ། །དམ་པས་བསྟོད་ཅིང་ཡོན་ཏན་ཚོགས་རབ་འགྲུབ། །དྲན་དང་ཏིང་འཛིན་ཤེས་རབ་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་། །འདིར་ཡང་བདེ་ལ་ཕྱི་མར་ལེགས་པ་སྟེ། །མཐོ་རིས་གངྒཱའི་ཆུ་ངོགས་ལེགས་བགྲོད་ཅིང་། །ཞིང་རྣམས་རྒྱལ་སྲས་འབྱོར་པས་ཡོངས་གང་མཐོང་། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་སྤང་བའི་ལེའུ་སྟེ་དགུ་པའོ།། ༈ །།གཉིས་པ་ཇི་ལྟར་ཐོས་པར་བྱ་བའི་ཚུལ་ལ། སློབ་དཔོན་གྱིས་འཆད་ཚུལ་དང་། སློབ་མས་ཉན་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ་ལ། ལེའུ་མཚམས་སྦྱོར་དང་། སྐབས་དོན་དངོས་གཉིས། དང་པོ། དེ་ལྟར་སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་སྤངས་བྱས་ཤིང་། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཡོངས་སུ་བསྟེན་པ་ན། །དེ་ལས་དང་པོ་ཐོས་པའི་ཤེས་རབ་བསྐྱེད། །འདི་ནི་ཐར་པའི་རྩ་བ་ལགས་པར་གསུངས། །གཉིས་པ་ལ། གང་ལ་བཤད་པའི་ཡུལ། ཇི་ལྟར་བཤད་པའི་ཚུལ། དེ་ལྟར་བཤད་པའི་ཕན་ཡོན་གསུམ། དང་པོ། དེ་ལ་མང་ཐོས་ཡོན་ཏན་བཅུ་ལྡན་གྱི། །བླ་མ་མཆོག་དེས་སྐལ་བཟང་སློབ་མ་ལ། །དམ་པའི་ཆོས་ནི་ཡོངས་སུ་འཆད་པ་ན། །ཐོག་མར་སྣོད་ཀྱི་དབང་པོ་བརྟག་པ་གཅེས། །བྱིས་དང་རྒན་བཞིན་ཁ་ཟས་ཐ་དད་ལྟར། །དེ་ཡི་ཆོས་ཀྱང་རང་བཞིན་ཐ་དད་དོ། །གཉིས་པ་ལ། གོ་རིམ་ཇི་ལྟར་བཤད་པ་དང་། ཆོས་གང་བཤད་པ། ཚུལ་ཇི་ལྟར་འཆད་པ་གསུམ། དང་པོ་ལ། དངོས་དང་། དེ་ལྟར་བཤད་པའི་ཕན་ཡོན། མ་བཤད་པའི་ཉེས་དམིགས་གསུམ། དང་པོ། དེ་ནས་རིམ་པར་ཁྲིད་པའི་ཚུལ་གྱིས་བཤད། །གཉིས་པ། དེས་ནི་ཐེག་པའི་རིམ་པ་ཤེས་པ་དང་། །ཡོན་ཏན་གོང་འཕེལ་འཇིགས་དངངས་སྐྲག་པ་མེད། །ནོར་བ་མེད་ཅིང་ལྟ་སྤྱོད་ཟུང་འབྲེལ་འགྱུར། །གསུམ་པ། དེ་ལྟར་མ་བཤད་སྐྱོན་ནི་ཚད་མེད་དེ། །གོང་འོག་སྔ་ཕྱིའི་རིམ་པ་དང་བྲལ་བས། །བསྟན་པའི་སྤྱི་སྲོལ་རིམ་པ་ཉམས་པ་དང་། །བློ་ཆུང་དངངས་སྐྲག་ལོག་ལྟས་འདོར་བ་དང་། །གོ་རིམ་མ་ཤེས་ཟབ་མོར་མི་རྟོགས་དང་། །འདུས་བྱས་དགེ་བ་ཁྱད་དུ་གསོད་པ་དང་། །སྒྲོ་སྐུར་རྒྱུར་འགྱུར་རྒྱུ་འབྲས་འཆོལ་བ་དང་། །བླང་དོར་མི་ཤེས་ཤེས་བྱའི་དོན་ལ་རྨོངས། །ཐེག་ཆེན་སེམས་བསྐྱེད་སྙིང་རྗེ་སྤངས་པ་དང་། །སྟོང་ལྟ་དང་ལྡན་ངན་འགྲོར་བསླུས་པ་དང་། །བྱར་མེད་ཟེར་ནས་ཐ་མལ་ལུས་པ་དང་། །མ་སྨིན་འགྲོ་ལ་གསང་བ་སྒྲོག་པ་སྟེ། །ཉེས་མང་ལྡན་ཕྱིར་ཐེག་པ་རིམ་གྱིས་བཤད། །གཉིས་པ་གང་བཤད་པ་ལ། སྤྱི་དང་། བྱེ་བྲག་གཉིས། དང་པོ། བཤད་བྱའི་ཆོས་ནི་ཐེག་པའི་རྣམ་གྲངས་དང་། །བླང་དོར་ཤེས་བྱའི་གནས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དོ། །གཉིས་པ། དང་པོའི་ལས་ཅན་རྣམས་ལ་རྒྱུ་འབྲས་དང་། །ལམ་ཞུགས་རྣམས་ལ་ཐེག་པའི་རྣམ་གྲངས་དང་། །གཞན་དོན་སྤྱོད་ལ་རིག་པའི་གནས་ལྔ་སོགས། །ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེའི་རིམ་པ་རྣམས་བཤད་དོ། །གསུམ་པ། ཚུལ་ཇི་ལྟར་འཆད་པ་ལ། མི་མཐུན་ཕྱོགས་སྤང་བ་དང་། མཐུན་ཕྱོགས་བསྒྲུབ་པ་གཉིས། དང་པོ། དེ་ཡང་མི་མཐུན་རྐྱེན་རྣམས་སྤང་བ་ནི། །ཕྱི་ནང་འདུ་འཛི་བསྙེན་བཀུར་ཟང་ཟིང་དང་། །ཆང་དང་གཉིད་རྨུགས་དྲན་པ་ཉམས་ལ་སོགས། །ཐོས་པའི་དོན་ལ་བར་ཆད་འགྱུར་རྣམས་སྤང་། །གཉིས་པ་ལ། སྦྱོར་དངོས་རྗེས་གསུམ་ལས། དང་པོ། ཕྱོགས་དེར་ཁྲི་སྟན་མཆོད་པ་སྣ་ཚོགས་དང་། །མཎྚལ་ལ་སོགས་བཀོད་པས་བརྒྱན་པར་བྱ། །དེ་ནས་སྟོན་པ་སྟན་ལ་སྐྱིལ་ཀྲུང་བཅས། །གཉིས་པ་ལ། བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བྱ་བ་དང་། སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བྱ་བ་དང་གཉིས། དང་པོ། སེམས་བསྐྱེད་བསྐྱེད་རྫོགས་ངང་ལ་བཤད་པར་བྱ། །སྤྲུལ་སྐུའི་ཆོས་ལ་ཤཱཀྱའི་རྒྱལ་པོ་དང་། །ལོངས་སྐུའི་གསང་སྔགས་རིགས་ལྔ་རྡོ་རྗེ་འཆང་། །ཆོས་སྐུ་ནམ་མཁའ་འདྲ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ། །ཀུན་བཟང་ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་ཡུམ་བསམ། །ཡང་ན་རང་རང་ཆོས་དེའི་སྟོན་པར་བསམ། །ཆོས་ཀྱི་ཚིག་དོན་ནོར་འཁྲུལ་སྐྱོན་མེད་པར། །དོན་གསལ་དབྱངས་སྙན་མོས་པ་ཇི་བཞིན་བཤད། །དབྱངས་དེས་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ཀུན་ཁྱབ་གྱུར་ཏེ། །སེམས་ཅན་ཀུན་ཐོས་མ་རིག་སངས་པར་བསམ། །གཉིས་པ། དེ་ཚེ་འཆད་པའི་ཕ་རོལ་ཕྱིན་དྲུག་ནི། །ཚིག་དོན་ལེགས་བཤད་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་སྟེ། །ཉོན་མོངས་མེད་བཤད་ཚུལ་ཁྲིམས་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །སྐྱོ་ངལ་བཟོད་པ་སྤྲོ་བས་བརྩོན་འགྲུས་ཏེ། །མ་ཡེངས་བསམ་གཏན་འབྱེད་པ་ཤེས་རབ་བོ། །གསུམ་པ། རྗེས་ལ་སེམས་ཅན་དོན་དུ་བསྔོ་བ་བྱ། །བཀའ་དྲིན་དྲན་པས་དམ་ཆོས་གུས་པ་བསྐྱེད། །གསུམ་པ་ཕན་ཡོན། དེ་ཡི་ཕན་ཡོན་དྲན་དང་ཏིང་འཛིན་དང་། །ཉོན་མོངས་རྙོག་བྲལ་སྤོབས་པ་ཟད་མི་ཤེས། །ཆོས་མཛོད་འཛིན་དང་བདེ་གཤེགས་ཆོས་ཐོས་དང་། །ལྷ་མིས་བསྟོད་ཅིང་གྲགས་དང་བསམ་དགུ་འགྲུབ། །ཚེ་རབས་ཀུན་ཏུ་ཆོས་དང་མི་འབྲལ་ཞིང་། །མྱུར་དུ་བདེ་གཤེགས་ཆོས་ཆར་འབེབས་པ་ཐོབ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། འཆད་པ་པོ་སློབ་དཔོན་གྱི་ལེའུ་སྟེ་བཅུ་པའོ།། ༈ །།གཉིས་པ་སློབ་མས་ཇི་ལྟར་ཉན་ཚུལ་ལ། བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ། དེ་ནས་ཉན་བྱེད་སློབ་མའི་ཆོས་ཚུལ་ནི། །གཉིས་པ་ལ། སྐྱོན་ཡོན་གྱི་སྒོ་ནས་གང་གིས་ཉན་པ་པོ་བསྟན་པ་དང་། དུས་ནམ་གྱི་ཚེ་ཉན། ཚུལ་ཇི་ལྟ་བུས་ཉན་པར་གདམས་པ་གསུམ། དང་པོ། དང་པོ་ལ་མདོར་བསྟན་པ་དང་། བྱེ་བྲག་རྒྱས་པར་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ། སྐྱོན་རྣམས་སྤངས་ལ་གུས་པས་མཉན་པར་བྱ། །གཉིས་པ་ལ། ཉེས་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་བཤད་པ་དང་། ཡོན་ཏན་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ། མ་གུས་ལ་སོགས་བདུད་ཀྱི་ལས་དྲུག་དང་། །ང་རྒྱལ་ལ་སོགས་སྒྲིབ་པའི་ལས་དྲུག་དང་། །ཚུལ་དུ་འཆོས་སོགས་ཆོས་སྤང་ལས་དྲུག་དང་། །ཟང་ཟིང་གཉེར་སོགས་གཡེང་བའི་སྐྱོན་དྲུག་དང་། །རྙེད་བཀུར་ཆགས་སོགས་ལོག་པའི་སྐྱོན་དྲུག་དང་། །གཞན་དུ་བྱེད་སོགས་གོལ་བའི་ཆོས་དྲུག་སྟེ། །ཉེས་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་སྤངས་ལ་ཉན། །གཉིས་པ། གང་ཚེ་ལེགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་མཉན་བྱ་བ། །ནོར་བུའི་འདུ་ཤེས་ལ་སོགས་གཅེས་པ་དྲུག །ཉོན་མོངས་བཟོད་སོགས་དཀའ་བའི་སྤྱོད་པ་དྲུག །ཐོས་མང་གཉེར་སོགས་རྐྱེན་གྱིས་མི་འགྱུར་དྲུག །སྙིང་རྗེ་བསྐྱེད་སོགས་ཆེད་དུ་བྱ་བ་དྲུག །བྱེ་བྲག་ཤེས་སོགས་དགོས་པ་རྣམ་པ་དྲུག །ཆོས་འཚོལ་ལ་སོགས་བྱ་བ་རྣམ་དྲུག་སྟེ། །ཡོན་ཏན་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་ལྡན་པས་ཉོན། །ཉིས་པ། མཉན་པའི་དུས་ནི་གཉེན་པོར་ཆེ་དུས་སུ། །དུས་སུ་འདོམས་པའི་གདམས་པ་བཙལ་བར་བྱ། །གསུམ་པ་ལ། དངོས་དང་། དེའི་ཕན་ཡོན་གཉིས། དང་པོ་ལ། སྦྱོར་དངོས་རྗེས་གསུམ། དང་པོ། དེ་ཡང་རྣམ་གཡེང་འདུ་འཛི་རྣམས་སྤངས་ལ། །ཆོས་ཀྱི་མཆོད་པ་དངོས་དང་ཡིད་མཆོད་ནས། །ཕྱག་འཚལ་དྲང་པོར་འདུག་སྟེ་ཐལ་མོ་སྦྱར། །གཉིས་པ་ལ། བསམ་སྦྱོར་ཕུན་ཚོགས་གཉིས། དང་པོ། མ་ཡེངས་གུས་པའི་ཚུལ་གྱིས་མཉན་པར་བྱ། །དེ་ཡང་རང་ཉིད་འཇམ་དཔལ་བསམས་པ་ཡི། །སྙིང་ནང་ཆོས་ཀྱི་འོད་ཟེར་ཕོག་པར་བསམ། །ཐོས་པའི་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞི་དང་། །ལྡན་བྱས་རབ་དྭང་གུས་པའི་ཡིད་ཀྱིས་མཉན། །གཉིས་པ། མེ་ཏོག་སྟན་སོགས་དབུལ་བ་སྦྱིན་པ་སྟེ། །སྒོ་གསུམ་རབ་བསྡམས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །གནོད་པ་བཟོད་པ་སྤྲོ་བ་བརྩོན་འགྲུས་ཏེ། །མ་ཡེངས་ཐོས་པ་འཛིན་པ་བསམ་གཏན་ཉིད། །ཐེ་ཚོམ་སྒྲོ་འདོགས་གཅོད་པ་ཤེས་རབ་མཆོག །གསུམ་པ། རྗེས་ལ་ཆོས་དང་སྟོན་པའི་བཀའ་དྲིན་བསམ། །སྒྱུ་མའི་ངང་ལས་བྱང་ཆུབ་བསྔོ་བ་བྱ། །གཉིས་པ། དེ་ཡི་ཕན་ཡོན་ཤིན་ཏུ་ཚད་མེད་དེ། །ཆོས་རྔ་བསྒྲགས་པ་ཐོས་པའི་སེམས་ཅན་ཡང་། །ངན་སོང་རྣམ་གྲོལ་ཉན་པ་སྨོས་ཅི་འཚལ། །ཤེས་རབ་ཏིང་འཛིན་དྲན་པའི་གཟུངས་ཐོབ་ཅིང་། །སྤང་བླང་མཚམས་ཕྱེད་དགེ་འཕེལ་སྡིག་ཀུན་སྲབ། །ལྷ་མིས་བསྟོད་ཅིང་མ་རིག་མུན་པ་སངས། །པདྨི་སྟེང་མཛེས་རྒྱ་ཆེན་ཆོས་ཐོས་ཤིང་། །མྱུར་དུ་ཆོས་རྒྱལ་མྱ་ངན་མེད་ཐོབ་འགྱུར། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། ཉན་པ་པོ་སློབ་མའི་ཆོས་ཀྱི་ལེའུ་སྟེ་བཅུ་གཅིག་པའོ།། ༈ །།གསུམ་པ་ཐོས་པ་དངོས་ཀྱི་དོན་གཏན་ལ་དབབ་པ་ལ། མདོར་བསྟན། རྒྱས་བཤད་གཉིས། དང་པོ། དེ་ནས་གཏན་ལ་དབབ་བྱའི་ཆོས་བསྟན་པ། །སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཆོས་རྣམས་མ་ལུས་ཏེ། །སྤང་བླང་དབང་གིས་ཕྱི་ནང་གཉིས་སུ་བསྟན། །གཉིས་པ་ལ། སྤང་བྱ་ཕྱི་རོལ་པ། བླང་བྱ་ནང་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ་བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ། དང་པོ་ཕྱི་རོལ་མུ་སྟེགས་སྡེ་པ་ལ། །སྟོན་པ་དྲུག་དང་འཇིག་ཚོགས་ཉི་ཤུ་དང་། །དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་དང་། །སྡེ་ཚན་བཅུ་གཅིག་ཏརྐ་སྡེ་ལྔའོ། །གཉིས་པ་ལ། སྟོན་པ་དྲུགའཇིག་ཚོགས་ཉི་ཤུ། དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས། སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ། སྡེ་ཚན་བཅུ་གཅིགཏརྐ་སྡེ་ལྔ་བཤད་པ་དྲུགདང་པོ། སྟོན་པ་དྲུག་ནི་འོད་སྲུངས་རྫོགས་བྱེད་དང་། །གནག་ལྷས་བུ་དང་ཡང་དག་རྒྱལ་བ་ཅན། །ལྭ་བ་ཅན་དང་ནོག་ཅན་གཉེན་གྱི་བུ། །རང་རང་ལྟ་ལ་ཆགས་ཏེ་ཀུན་ཏུ་སྨད། །གཉིས་པ། གཟུགས་སོགས་ཕུང་ལྔ་བདག་སྟེ་དེར་བདག་གནས། །བདག་ལས་དེ་བྱུང་དེ་ལ་བདག་དབང་སྒྱུར། །དེ་དག་བདག་ཏུ་རྟོག་པ་ཉི་ཤུ་སྟེ། །ཡང་དག་མིན་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་ཉེས་ཀུན་འཛིན། །གསུམ་པ། རྟག་པར་སྨྲ་སོགས་སྔོན་མཐའ་བཅོ་བརྒྱད་དང་། །འདུ་ཤེས་ཡོད་སོགས་ཕྱི་མཐའ་བཞི་བཅུ་བཞི། །ཀུན་ཀྱང་ཚུལ་མིན་ལྟ་ལ་ཞུགས་པས་ན། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་བློ་སྲིད་པ་མཛེས་བྱེད་ཉིད། །བཞི་པ། ལོ་མ་ཅན་སོགས་བརྒྱ་དང་ཉི་ཤུ་ཉིད། །དུས་གསུམ་བསྒྲེས་པས་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་ཡང་། །ཡང་དག་ལམ་བྲལ་རྟག་ཆད་ཁོར་མོར་འཁྱམས། །ལྔ་པ་མདོར་བསྟན། རྒྱས་བཤད། གོང་གི་དོན་བསྡུས་ཏེ་དགག་པ་གསུམ། དང་པོ། སྡེ་ཚན་བཅུ་གཅིག་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་ནི། །སྔོན་དང་ཕྱི་མཐའ་ད་ལྟ་གསུམ་ཕྱེ་སྟེ། །གཉིས་པ། མགོ་སྙོམས་བཅུ་དང་རྟག་པ་ཐེར་ཟུག་དགུ། །བསྙོན་སྨྲ་དྲུག་དང་བསམ་གཏན་དད་པ་བདུན། །སྟོན་པ་དྲུག་དང་བློན་པོ་རྣམ་པ་དྲུག །ཞར་བྱུང་བཞི་དང་ཏརྐ་སྡེ་དྲུག་དང་། །རྒྱུར་ལྟ་བཞི་དང་མཁན་པོ་རྣམ་པ་གཉིས། །གསང་བར་སྨྲ་དང་དེ་ལྟར་བཅུ་གཅིག་གོ །གསུམ་པ། དེ་དག་བསྡུ་ན་རྟག་ཆད་གཉིས་ཡིན་ལ། །རགས་ཕྲའི་འགྱུར་དང་མི་ལྡན་དོན་མེད་པས། །རྟག་པ་མེད་ལྟར་ཆད་པའང་ག་ལ་ཡོད། །དྲུག་པ་ལ་བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ། རང་བཞིན་མང་ལྡན་རྣམ་གྲངས་དེ་དག་ཉིད། །གྲངས་ཅན་བྱེ་བྲག་སྤྱོད་པ་གཅེར་བུ་པ། །ཕུར་བུ་པ་དང་དེ་ལྟར་ལྔ་ཉིད་དོ། །གཉིས་པ་ལ་ལྔ་ཡོད་པ་ལས་དང་པོ་གྲངས་ཅན་པ་ནི། གྲངས་ཅན་བདག་དང་གཙོ་བོ་རྣམ་འགྱུར་དག །ཤེས་པས་གྲོལ་བར་སྨྲ་བ་གང་དེ་རྫུན། །རང་བཞིན་ཐ་དད་འགལ་བ་ཉེ་བར་སྡུད། །གཉིས་པ་བྱེ་བྲག་པ་ནི། བྱེ་བྲག་པ་དག་ཤེས་བྱའི་དོན་དྲུག་གིས། །རྣམ་གྲོལ་སྒྲུབ་སྟེ་ཡང་དག་མ་ཡིན་ཉིད། །ཁྱབ་འཇུག་ལྷར་འཛིན་རིག་བྱེད་ཚད་མར་སྨྲ། །དམ་བཅའ་བཅུ་ལས་གྲོལ་བ་སྒྲུབ་པར་འདོད། །དེ་ཡང་རྣམ་གྲོལ་ཕན་པའི་དོན་མེད་པས། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་གཞུང་གང་དེ་དོར་བར་བྱ། །གསུམ་པ་རིག་བྱེད་པ་ནི། རིག་བྱེད་ཚད་མར་བྱེད་ལས་ཁྱད་པར་དུ། །གསང་ཚིག་གྲོལ་བར་སྨྲ་བའི་ཕྱོགས་དེ་ནི། །མཁའ་ལྟར་ཁྱབ་བདག་ཁྱད་པར་དགུ་ལྡན་ཉིད། །ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་བརྟགས་རྒྱ་མཚོའི་རླབས། །བརྒལ་དཀའ་སྲིད་པའི་ཆུ་གཏེར་བྱེད་དེ་མཚར། །བཞི་བ་གཅེར་བུ་པ། གཅེར་བུ་པ་དག་ཚངས་པའི་རྗེས་འགྲོ་ཞིང་། །རྒྱལ་བས་བསྟན་དེ་ཚད་མར་བྱེད་པ་ཡི། །ཚིག་གི་དོན་བདུན་དུ་མ་གཅིག་པར་འདོད། །དེས་ནི་དམ་པའི་དེ་ཉིད་སྤངས་པས་ན། །སྲིད་པའི་ནགས་ཁྲོད་སྟུག་པོར་གནས་པ་ཡིན། །ལྔ་བ་ཕུར་བུ་པ། ཕུར་བུ་པ་དག་གཞུང་ལམ་བདུན་པོ་ལ། །ཉེ་བར་བརྟེན་ནས་ནམ་མཁའི་རྗེས་འགྲོ་བས། །རང་གཞན་བསླུ་བས་འཇིག་རྟེན་ཀུན་གནོད་བྱེད། །གཉིས་པ་བླང་བྱ་ནང་པ་ལ། བསྟན་བཤད་བསྡུ་གསུམ། དང་པོ། ཐར་པ་དམ་པའི་རྗེས་འགྲོ་རྒྱལ་བའི་གཞུང་། །གང་དག་འཛིན་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས། །ཐེག་པ་དམན་དང་བླ་ན་མེད་པའོ། །ཐེག་པ་ཆུང་ངུ་དང་། ཆེན་པོ་གཉིས། དང་པོ་ལ་བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ། དམན་པའང་དབང་པོའི་རིམ་པས་རྣམ་པ་གཉིས། །ཉན་ཐོས་དང་ནི་རང་སངས་རྒྱས་པ་ཉིད། །གཉིས་པ་ལ། ཉན་ཐོས། རང་རྒྱལ་གཉིས། དང་པོ། སྤྱི་བྱེ་བྲག་གཉིས། དང་པོ་ལ་བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ། ཉན་ཐོས་ལ་ནི་སྡེ་ཚན་རང་བཞིན་དང་། །གྲུབ་པའི་མཐའ་སྟེ་རྣམ་པ་གསུམ་ཉིད་དོ། །རྒྱས་བཤད་ལ། སྡེ་ཚན། རང་བཞིན། གྲུབ་མཐའ་གསུམ། དང་པོ། ཕལ་ཆེན་པ་དང་གནས་བརྟན་རབ་དབྱེ་བས། །སྡེ་ཚན་བཅོ་བརྒྱད་ཕྱིས་ནི་གཞན་ཡང་དབྱེ། །གཉིས་པ། ཉན་ཐོས་ལམ་གང་ཚུལ་གནས་ཐོས་དང་བསམ། །དགེ་སྦྱོང་ཆོས་སོགས་ལམ་དང་ཐར་པ་དག །ཐུན་མོང་མཐུན་ཕྱིར་བདེན་པ་དགག་བྱ་ཉིད། །གསུམ་པ། གྲུབ་པའི་མཐའ་དག་དབྱེ་ན་རྣམ་པ་གཉིས། །ཐུན་མོང་པ་དང་སོ་སོའི་རིམ་པའོ། །ཐུན་མོང་འདོད་པ་རྣམ་པ་བདུན་ཉིད་དེ། །དམན་པ་དགག་པས་འདིར་ནི་རབ་ཤེས་བྱ། །གཉིས་པ་བྱེ་བྲག་ལ་བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ། སོ་སོའི་རང་བཞིན་རྣམ་པ་གཉིས་ཉིད་དེ། །བྱེ་བྲག་པ་དང་མདོ་སྡེ་སྤྱོད་པའོ། །གཉིས་པ་ལ། བྱེ་སྨྲ་དང་། མདོ་སྡེ་པ་གཉིས། དང་པོ། བྱེ་བྲག་སྨྲ་བས་ཤེས་བྱ་གཞི་ལྔ་སོགས། །རྣམ་བདུན་གཞུང་གི་དོན་རིག་ཡང་དག་མིན། །གཉིས་པ། མདོ་སྡེ་སྤྱོད་པས་སྐྱེད་བྱེད་རྐྱེན་བཞི་སོགས། །རྣམ་བདུན་ཚུལ་དེ་ཡང་དག་ལྟ་བ་མིན། །གཉིས་པ། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་རྟེན་འབྲེལ་ཉིད་སྒོ་ནས། །ཡང་དག་དམིགས་པར་རྟོགས་པའང་གཞན་ཉིད་དོ། །གཉིས་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ། རྒྱུའི་ཐེག་པ་དང་། འབྲས་བུའི་ཐེག་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། སྤྱི་བྱེ་བྲག་གཉིས། དང་པོ། གངས་ཆེན་མཚོ་འདྲ་སངས་རྒྱས་ཐེག་པ་ཆེ། །གོ་ཆ་མཆོག་སོགས་བདུན་གྱིས་འཕགས་པས་ན། །ཐེག་པ་མཁའ་འདྲ་གཞལ་མེད་ཁང་ཆེན་ཉིད། །གཉིས་པ་ལ་བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ། ཐེག་མཆོག་རང་བཞིན་ཐ་དད་མ་མཆིས་ཀྱང་། །ཤིང་རྟ་འདྲེན་བྱེད་ལྟ་བ་གསུམ་ཉིད་ལས། །སེམས་ཙམ་རང་རྒྱུད་ཐལ་འགྱུར་ཞེས་སུ་གྲགས། །གཉིས་པ་ལ། སེམས་ཙམ། རང་རྒྱུད། ཐལ་འགྱུར་གསུམ། དང་པོ། སེམས་ཙམ་པ་ནི་རྣམ་ཤེས་དོན་དམ་འདོད། །སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་ཚུལ་གཉིས་རིམ་པ་ལས། །འདོད་དོན་ཐུན་མོང་རང་གསལ་ཡེ་ཤེས་དང་། །ཀུན་བརྟགས་གཞན་དབང་ཡོངས་གྲུབ་ལ་སོགས་ཉིད། །དོན་སྣང་ཤེས་པར་འདོད་དང་མི་འདོད་ལས། །རྣམ་པ་བདེན་རྫུན་གཉིས་སུ་གྲགས་དེ་ནི། །ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་སྦྱར་བ་ཉིད། །གཉིས་པ། རང་རྒྱུད་སྡེ་པས་བདེན་གཉིས་དབྱེ་བ་ཡིས། །ཆོས་རྣམས་ཡོད་མེད་སྤྲོས་པ་རབ་འགོག་ཅིང་། །སྣང་བའི་རྣམ་གཞག་ཞིབ་མོར་བྱེད་དེ་ཡང་། །གོང་འོག་རང་བཞིན་རྣལ་དོན་གཞན་དུ་འགྱུར། །གསུམ་པ། རྒྱལ་བའི་དགོངས་པ་མཐར་ཐུག་སྙིང་པོའི་དོན། །ཐལ་འགྱུར་པས་ནི་སྤྲོས་པ་ཀུན་འགོག་སྟེ། །ཆོས་ཀུན་རྟེན་འབྲེལ་སྟོང་ཉིད་རང་བཞིན་མེད། །བདེན་གཉིས་སྒྱུ་མ་མཐའ་བྲལ་ཉིད་སྒོ་ནས། །ལམ་དང་འབྲས་བུའི་ཆོས་རྣམས་མཐར་ཕྱིན་བྱེད། །གཉིས་པ་འབྲས་བུའི་ཐེག་པ་ལ། ཁྱད་ཆོས་དང་། ཁྱད་གཞི་དངོས་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ། འབྲས་བུ་གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པ་ཉིད། །རྒྱུ་ཡི་ཆོས་ལས་ཁྱད་པར་དུ་མས་འཕགས། །གཉིས་པ་ལ་བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ། གསང་སྔགས་ཆེ་མཆོག་རྣམ་པ་བཞི་དག་ལས། །གཉིས་པ་གསང་སྔགས་ཕྱི་པ་དང་། ནང་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། སོ་སོའི་རྣམ་གཞག་དང་། ཐུན་མོང་གི་རྣམ་གཞག་གཉིས། དང་པོ་ལ། བྱ་སྤྱོད། རྣལ་འབྱོར་གསུམ། དང་པོ། བྱ་བའི་རྒྱུད་དུ་བདེན་པ་གཉིས་ལྟ་བས། །ཁྲུས་དང་གཙང་སྦྲ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་ཡིས། །རྗེ་ཁོལ་ལྟ་བས་དངོས་གྲུབ་ཐོབ་པར་འདོད། །གཉིས་པ། སྤྱོད་པའི་རྒྱུད་དུ་གཙང་སྦྲ་དག་དང་ནི། །སྤུན་གྲོགས་ཚུལ་གྱིས་དངོས་གྲུབ་འདོད་པ་ཡིན། །གསུམ་པ། རྣལ་འབྱོར་རྒྱུད་དུ་གཙང་སྦྲ་གྲོགས་ཙམ་ལ། །སེམས་ཀྱི་སྒོམ་པ་གཙོ་བོར་འདོད་པ་སྟེ། །ཕྱག་རྒྱ་བཞི་དང་མངོན་བྱང་རྣམ་པ་ལྔས། །རང་ཉིད་དམ་ཚིག་གཞན་ནས་ཡེ་ཤེས་ལྷ། །གཉིས་མེད་བསྒོམས་པས་དངོས་གྲུབ་ཐོབ་པར་འདོད། །གཉིས་པ། དེ་དག་ཀུན་ཀྱང་བདེན་གཉིས་རེས་འཇོག་འཛིན། །གཉིས་པ་ནང་པ་ལ། སྔགས་ཕྱི་པ་ལས་འཕགས་ཚུལ་དང་། ནང་པ་དངོས་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ། གཞི་དང་ལམ་དང་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་གྱིས། །ཕྱི་ནང་གསང་བའི་རང་བཞིན་ཤེས་པར་བྱ། །གཉིས་པ་ལ། སྤྱིའི་ངོ་བོ་དང་། བྱེ་བྲག་སོ་སོའི་དབྱེ་བ་གཉིས། དང་པོ། རྣལ་འབྱོར་ཆེན་པོས་ཆོས་ཀུན་མཉམ་པའི་ངང་། །དབུ་མ་ཆེན་པོ་རོ་མཉམ་དག་པ་ལས། །ཁྱད་པར་ཕུང་པོ་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ཀུན། །དཀྱིལ་འཁོར་གཅིག་ཏུ་ཤེས་པས་རྣམ་བསྒོམ་སྟེ། །གང་ཡང་ཐབས་མཆོག་རྒྱལ་པོས་གྲོགས་སུ་བསྒྱུར། །བསྐྱེད་རྫོགས་ཟུང་འཇུག་བདེན་པ་དབྱེར་མེད་ཉིད། །བསྒོམས་པས་ཚེ་འདིར་དངོས་གྲུབ་ཐོབ་པར་བཞེད། །གཉིས་པ་ལ་བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ། དབྱེ་ན་ཕ་མ་གཉིས་མེད་རྒྱུད་དག་ལས། །གཉིས་པ་ལ། ཕ་རྒྱུད། མ་རྒྱུད། གཉིས་མེད་རྒྱུད་གསུམ། དང་པོ། བསྐྱེད་རིམ་ཐབས་རླུང་རྫོགས་རིམ་གཙོར་འདོད་པ། །རྣལ་འབྱོར་ཕ་རྒྱུད་བླ་ན་མེད་པ་ཡིན། །གཉིས་པ། རྫོགས་རིམ་ཤེས་རབ་ཐིག་ལེ་གཙོར་འདོད་པ། །རྣལ་འབྱོར་བླ་མེད་མ་ཡི་རྒྱུད་ཅེས་བྱ། །གསུམ་པ། གཉིས་ཀ་དག་མཉམ་ཡེ་ཤེས་གཙོར་འདོད་པ། །གཉིས་མེད་རྒྱུད་སྡེ་བླ་ན་མེད་པ་སྟེ། །གསུམ་པ་མཇུག་བསྡུ། ནང་པའི་ཆོས་ཀུན་བསྡུ་ན་དེ་ཙམ་མོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། བཤད་བྱ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་པའི་ལེའུ་སྟེ་བཅུ་གཉིས་པའོ།། ༈ །། གཉིས་པ་བསམ་པའི་ཤེས་རབ་ལ་སྤྱི་དང་། ཁྱད་པར་གྱི་བསམ་བྱ་གཉིས། དང་པོ། དེ་ལྟར་ཐོས་པ་དམ་པས་བརྒྱན་རྗེས་སུ། །བསམ་པའི་ཤེས་རབ་ངེས་པར་རྒྱུད་ལ་བསྐྱེད། །དེ་ཡང་ཐོས་པའི་དོན་རྣམས་ཐམས་ཅད་དང་། །གཉིས་པ། བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ། ཁྱད་པར་བསམ་བྱ་རྣམ་པ་ལྔ་ཉིད་ལས། ། གཉིས་པ་ལ། རྟེན་ཆོས་ལ་ཕྱོགས་པའི་བསམ་བྱ། སེམས་ལ་ཆོས་སྣང་བའི་བསམ་བྱ། ཆོས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའི་བསམ་བྱ་གསུམ། དང་པོ་ལ། རྟེན་དོན་ཡོད་པར་བྱ་བའི་བསམ་བྱ་དང་། མྱུར་དུ་དོན་ཡོད་པར་བྱ་བའི་བསམ་བྱ་གཉིས། དང་པོ་ལ། རང་བཞིན་མདོར་བསྟན། རྣམ་གྲངས་རྒྱས་པར་བཤད། དེ་ལྟར་བསམ་པའི་ཕན་ཡོན་གསུམ། དང་པོ་ནི། དང་པོ་དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ་བསམ་པ་ནི། །གཉིས་པ་ལ། རྙེད་དཀའི་ཚུལ་བསམ་པ་དང་། དེ་ཤེས་ནས་དོན་ཡོད་པར་བྱ་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ་ལ། མི་མཐུན་ཕྱོགས་བྲལ་བའི་ཚུལ། མཐུན་རྐྱེན་ཚང་བ། དེ་ལྟ་བུའི་རྟེན་རྙེད་དཀའི་དཔེ་བསམ་པ་གསུམ། དང་པོ་ལ་བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ། མི་ཁོམ་ལས་ལོག་མིར་གྱུར་དབང་པོ་ཚང་། །ཆོས་ལྡན་ཡུལ་སྐྱེས་བཟང་པོའི་ལས་འཕྲོ་སད། །ལས་མཐའ་མ་ལོག་བསྟན་པ་གནས་ལ་དད། །ཆོས་ལྡན་གྲོགས་མང་ཤིན་ཏུ་རྙེད་པར་དཀའ། །གཉིས་པ་ལ། མི་ཁོམ་པ་དང་བྲལ་ཚུལ། མིར་གྱུར་པ། ཕྱི་མ་དྲུག་བཤད་པ་གསུམ། དང་པོ་ལ། བསྟན་བཤད་བསྡུ་གསུམ་གྱི་དང་པོ། དང་པོ་མི་ཁོམ་ལས་བསམ་རྙེད་དཀའ་ནི། །གཉིས་པ་ལ། རང་རྒྱུད་རྟེན་གྱིས་མི་ཁོམ་པ་བརྒྱད། ཕྲལ་བྱུང་རྐྱེན་གྱིས་མི་ཁོམ་པ་བརྒྱད། རིས་ཆད་བློ་ཡིས་མི་ཁོམ་པ་བརྒྱད། དང་པོ། དམྱལ་བ་ཡི་དྭགས་དུད་འགྲོ་ཚེ་རིང་ལྷ། །ཀླ་ཀློ་ལོག་ལྟ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སྟོངས་པ། །ལྐུགས་པ་དང་བརྒྱད་ཆོས་ཀྱི་སྣོད་མ་གྱུར། །གཉིས་པ། དུག་ལྔ་འཁྲུག་དང་བླུན་རྨོངས་བདུད་ཀྱིས་ཟིན། །ལེ་ལོ་ཅན་དང་ལས་ངན་མཚོ་ཆེན་རྡོལ། །གཞན་དབང་འཇིགས་སྐྱོབ་ཆོས་ལྟར་བཅོས་པ་སྟེ། །འཕྲལ་བྱུང་རྐྱེན་གྱིས་མི་ཁོམ་རྣམ་པ་བརྒྱད། །ཐར་ལམ་ཆོས་ཀྱི་སྣོད་མིན་ཕྱིན་ཅི་ལོག །གསུམ་པ། འཆིང་བ་དམ་ལྡན་ཀུན་སྤྱོད་ཤིན་ཏུ་ངན། །འཁོར་བས་མི་སྐྲག་དད་པ་ཅུང་ཟད་མེད། །མི་དགེ་སྡིག་སྤྱོད་ཆོས་ལ་སེམས་པ་མེད། །སྡོམ་དང་དམ་ཚིག་ཉམས་པ་ཞེས་བྱ་བ། །རིས་ཆད་བློ་ཡིས་མི་ཁོམ་རྣམ་པ་བརྒྱད། །ཆོས་ལས་རིང་གྱུར་ཐར་ལམ་སྒྲོན་མེ་ནུབ། །གསུམ་པ། དེ་དག་རྣམས་སུ་བདག་ཅག་མ་སྐྱེས་པས། །སྤྲོ་དགའ་བསྐྱེད་དེ་དམ་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་འཚལ། །གཉིས་པ་མིར་གྱུར་པ་ནི། འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་ཙམ་གྱི་ལུས་མཐོང་ན། །མི་ལུས་ཐོབ་པ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་རྙེད་འདྲ། །མི་ལུས་ནང་ནས་དད་ལྡན་ཆོས་ཀྱི་རིགས། །དེ་བས་དཀོན་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཐོབ་དང་མཚུངས། །དེ་བས་རྟག་ཏུ་དལ་འབྱོར་བསམ་འཚལ་ལོ། །གསུམ་པ་ཕྱི་མ་དྲུག་པོ། དེ་བཞིན་དབང་པོ་མ་ཚང་མཐའ་འཁོབ་སྐྱེས། །ཆོས་ལ་ལས་མེད་ལས་ཀྱི་མཐའ་ལོག་ཅིང་། །བསྟན་ལ་མ་དད་ཆོས་མིན་སྡིག་པའི་གྲོགས། །ཤིན་ཏུ་གྲངས་མང་རབ་ཏུ་བསམ་བྱས་ནས། །དེ་དག་མ་གྱུར་ཆོས་ལྡན་ལུས་རྙེད་འདི། །ཉིན་མཚན་ཀུན་ཏུ་ངེས་པར་བསམ་པར་བྱ། །གསུམ་པ། མཐུན་པའི་རྐྱེན་ལ་བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ། ཆོས་ལ་སྤྱོད་པའི་འབྱོར་པ་ལེགས་ཚང་པ། །གཉིས་པ་རང་འབྱོར་དང་།གཞན་འབྱོར་གཉིས། དང་པོ། དཀར་པོའི་ལས་འཕྲོ་སད་པར་བསྟན་པ་ཡང་། །མིར་གྱུར་དབུས་སྐྱེས་དབང་པོ་ཚང་ཞིང་དད། །ལས་མཐའ་མ་ལོག་ཡང་དག་ལྟ་བ་ཅན། །དེ་དག་ཐོབ་དཀའ་ལས་འཕྲོར་ལྡན་པ་ཡིན། །གཉིས་པ། གཞན་འབྱོར་ཚང་བས་རྙེད་དཀའ་བརྩོན་པ་ཡང་། །སྟོན་བྱོན་ཆོས་གསུངས་བསྟན་པ་གནས་རྗེས་ཞུགས། །བརྩེ་ལྡན་བཤེས་དང་མཐུན་པའི་རྐྱེན་འབྱོར་པ། །རབ་ཏུ་དཀོན་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམ་འཚལ་ལོ། །གསུམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་རྙེད་དཀའི་དཔེ། དལ་འབྱོར་དཔེས་མཚོན་རྙེད་པར་དཀའ་བ་ཡང་། །མཚོ་དབུས་གཡེངས་པའི་གཉའ་ཤིང་བུ་ག་རུ། །རུས་སྦལ་མགྲིན་ཆུད་སྲིད་ཀྱི་ངན་སོང་ལས། །མིར་གྱུར་རྙེད་དཀའ་དེ་བཞིན་རྩིག་ངོས་ཀྱི། །ཞལ་ཞལ་ལོགས་ལ་སྲན་མ་ཆགས་སྲིད་ཀྱི། །མིར་གྱུར་ན་ཡང་ཡུལ་དབུས་སྐྱེ་བ་དཀོན། །ཨུ་དུམྦ་ར་འཇིག་རྟེན་འབྱུང་དཀའ་བ། །དེ་བས་ཆོས་ཞུགས་ཡང་དག་ལམ་འཕྲད་དཀོན། །ཁབ་མིག་རས་ཡུག་ཆུད་པ་དཀའ་བས་ཀྱང་། །ལམ་རྙེད་དེ་དག་ཚུལ་བཞིན་སྒྲུབ་པ་དཀོན། །མཚོ་གླིང་དག་ནས་ནོར་བུ་རྙེད་པས་ཀྱང་། །ཡང་དག་བླ་མ་རྙེད་པར་དཀའ་བས་ན། །དེ་དག་བསམས་ལ་བརྩོན་པས་སྒྲུབ་འཚལ་ལོ། །གསུམ་པ་དལ་འབྱོར་དོན་ཡོད་པར་བྱ་བ་ལ། དོན་མེད་ཀྱི་བྱ་བ་དོར་བ་དང་། དོན་ཡོད་པར་སྒྲུབ་པ་གཉིས། དང་པོ། དོན་མེད་བྱ་བ་དོར་ནས་སྒྲུབ་པ་ཡང་། །ཐར་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་དགེ་བ་མ་གཏོགས་པ། །གང་ཡང་དོར་ནས་ཆོས་ལ་བརྩོན་དགོས་ཏེ། །འཁྲུལ་པའི་བྱ་བ་དོན་མེད་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ། །འཆི་དུས་མི་ཕན་སྙིང་པོ་མེད་དེའི་ཕྱིར། །དུག་སྦྲུལ་གཟེབ་བཞིན་ངེས་པར་སྤང་འཚལ་ལོ། །ཚེ་འདིའི་སོ་ཚིས་གྲོགས་དང་གྲོས་འདུན་དང་། །ལོངས་སྤྱོད་ཕྱོགས་རིས་གྲུབ་མཐའ་ངན་པ་རྣམས། །དལ་འབྱོར་ཆུད་གསོན་ཕུང་ཁྲོལ་ལགས་པས་སྤང་། །གཉིས་པ། རྟག་ཏུ་དྲན་དང་ཤེས་བཞིན་བག་ཡོད་པས། །དལ་འབྱོར་བསམས་ཏེ་ཐར་པའི་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ། །འགྲོ་ཉལ་འདུག་དང་ཟས་ལ་སོགས་པ་ནའང་། །ལེ་ལོ་ལ་སོགས་སྐྱོན་དྲུག་རྣམ་སྤངས་ནས། །མངོན་མཐོ་ངེས་ལེགས་དོན་ཆེན་བསྒྲུབ་པ་ན། །བཀྲེས་པས་ཟས་མཐོང་ལ་སོགས་དཔེས་འཇུག་སྟེ། །ཉིན་མཚན་ཀུན་ཏུ་དགེ་ལ་བརྩོན་པར་བྱ། །གསུམ་པ། དེ་ཡི་ཕན་ཡོན་ཚེ་འདི་བློས་ཐོངས་ཤིང་། །ཕྱི་མ་དོན་གཉེར་བརྩོན་འགྲུས་མེ་བཞིན་འབར། །དལ་ཁོམ་མེད་པར་དགེ་བས་དུས་འདའ་ཞིང་། །མྱུར་དུ་སྲིད་གསུམ་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་འགྲོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། དལ་འབྱོར་རྙེད་པར་དཀའ་བ་བསམ་པའི་ལེའུ་སྟེ་བཅུ་གསུམ་པའོ།། །། ༈ གཉིས་པ་རྟེན་མྱུར་དུ་དོན་ཡོད་པར་བྱ་བ་མི་རྟག་པར་བསམ་པ་ལ། བསམ་པར་བྱ་བ་མདོར་བསྟན། དེའི་རང་བཞིན་རྒྱས་པར་བཤད། དེ་བསམ་པའི་ཕན་ཡོན་གསུམ། དང་པོ། དེ་ལྟར་རྙེད་དཀའི་དལ་འབྱོར་རྙེད་གྱུར་ཀྱང་། །སྐད་ཅིག་མི་རྟག་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་ཏེ། །སྲིད་གསུམ་སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་བསླུ་བར་འགྱུར། །གཉིས་པ་མི་རྟག་པའི་ཚུལ་བསམ་པ་དང་། དེ་གོམས་པའི་ཚད་གཉིས། དང་པོ་ལ། འཆི་ངེས་པ། འཆི་ཚེ་གཞན་གྱིས་མི་ཕན་པ། དེས་ན་འཆི་བ་དྲན་པར་གདམས་པ་གསུམ། དང་པོ་ལ་མི་རྟག་པ་སོ་སོའི་རང་བཞིན་བསྟན་པ་དང་། དེ་དག་གི་མཇུག་བསྡུ་བ་གཉིས། དང་པོ་ལ། རགས་པ་རྒྱུན་གྱི་མི་རྟག་པ་དང་། ཕྲ་བ་སྐད་ཅིག་གི་མི་རྟག་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། རྒྱུན་འཇིག་པའི་མི་རྟག་པ་དང་། རྒྱུན་འགྱུར་བའི་མི་རྟག་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། སྣོད་མི་རྟག་པ་དང་། བཅུད་མི་རྟག་པ་གཉིས། དང་པོ། འདི་ལྟར་གླིང་བཞིའི་འབྱོར་པས་བརྒྱན་པ་ཡི། །སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་མི་རྟག་འཇིག་པའི་དཔེས། །དབུ་བ་རྡོས་འདྲའི་ལུས་ཀྱང་ཤེས་པར་གྱིས། །གཉིས་པ་ལ། ལུས། འདུས་པ། ལོངས་སྤྱོད། བདེ་བ་མི་རྟག་པ་བཞི། དང་པོ། ད་ལྟའི་ས་སྟེང་འགྲོ་བ་འདི་ཀུན་ཀྱང་། །ལོ་བརྒྱའི་ནང་དུ་ངེས་པར་མེད་པར་འགྱུར། །སྐྱེས་པ་ཐམས་ཅད་རིམ་བཞིན་འཆི་བས་ཀྱང་། །བདག་གི་ཚེ་འགྲོ་འཆི་བར་འགྱུར་བ་སོམས། །གཉིས་པ། ཚོང་དུས་བཞི་མདོ་མགྲོན་ཁང་གནས་རྣམས་སུ། །ཕྱོགས་ཀྱི་སྐྱེ་བོ་འདུས་ཤིང་འགྱེས་པའི་དཔེས། །འདུས་པ་འབྲལ་ཞེས་སྙིང་ནས་ངེས་པར་བསམ། །གསུམ་པ། ལོངས་སྤྱོད་འབྱོར་པ་ཕུན་ཚོགས་དང་ལྡན་པའི། །གྲོང་རྣམས་སྟོངས་ཤིང་མེད་པར་གྱུར་པའི་དཔེས། །བསགས་པ་འཛད་ཅེས་ནོར་རྣམས་གང་ལ་ཡང་། །མི་རྟག་སྙིང་པོ་མེད་པས་མ་ཆགས་བྱ། །བཞི་པ། མཐོ་རིས་གྲོང་གི་འབྱོར་པས་མངོན་མཐོ་བ། །ཤི་བའི་འོག་ཏུ་ངན་འགྲོར་ལྟུང་བའི་དཔེས། །འབྱོར་ཚེ་དྲེགས་པས་སྙེམས་པ་མེད་པར་མཛོད། །གཉིས་པ་རྒྱུན་འགྱུར་བའི་མི་རྟག་པ། ཕྱི་ནང་དུས་བཞི་ན་ཚོད་འགྱུར་བས་ཀྱང་། །མི་རྟག་འཆི་བར་ངེས་ཀྱིས་རྟག་འཛིན་སྤོངས། །གཉིས་པ་ཕྲ་བའི་མི་རྟག་པ། གཟུགས་ནི་རྡུལ་ཕྲན་དུས་ནི་སྐད་ཅིག་མ། །བར་སྣང་གློག་འགྱུ་བཞིན་དུ་མི་རྟག་པས། །མྱུར་བ་ཉིད་དུ་དམ་པའི་ཆོས་སྒྲུབས་ཤིག །གཉིས་པ་དོན་བསྡུ། སྣ་ཚོགས་སྣོད་དང་འགྲོ་བ་གཡོ་འགྱུར་ཞིང་། །སྒྱུ་མ་ཆུ་ཤིང་བཞིན་དུ་སྙིང་པོ་མེད། །དེ་ཕྱིར་མི་རྟག་ཅེས་བྱས་འཁོར་བ་འདི། །བདག་བྱས་བཟུང་སྟེ་བཏང་བ་འགའ་ཡང་མེད། །འབྱུང་བཞི་འདུས་ཕྱིར་སྣོད་བཅུད་འཇིག་པ་ཅན། །ལུས་ཅན་གཡོ་བའི་གྲོང་ཁྱེར་རྙིང་པར་འགྱུར། །མཐའ་བཞིས་བསྡུས་ཕྱིར་རྟག་པ་འགའ་ཡང་མེད། །ཚེ་ལ་ངེས་མེད་ནམ་འཆི་ཆ་མེད་པས། །ངེས་པར་འཆི་ཞེས་སྙིང་ནས་བསམ་པར་བྱ། །གཉིས་པ་འཆི་ཚེ་གཞན་གྱིས་མི་ཕན་པ་ལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བས་མི་ཕན་པ་དང་། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱིས་ཕན་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ་ལ། གང་གིས་ཀྱང་འཆི་བ་ལ་མི་བསྟོངས་པ་དང་། གང་ལའང་ཡིད་བརྟན་མེད་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ། འཆི་བར་གྱུར་ཚེ་གནས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང་། །གཉེན་དང་དཔའ་རྩལ་དཔུང་གཉེན་ལ་སོགས་ཀྱིས། །བསྟོངས་པ་འགའ་མེད་དམ་པའི་ཆོས་སྒྲུབས་ཤིག །གཉིས་པ། ཚོང་དུས་འགྲོན་དང་ཆུ་འགྲམ་ལྗོན་ཤིང་དང་། །འབྲུག་སྒྲ་སྤྲིན་དང་འགྲོ་བ་ཉི་ཟླའི་འགྲོས། །མི་རྟག་གཡོ་བས་མྱུར་དུ་འཆི་བ་སོམས། །གཉིས་པ་ཆོས་ཀྱིས་ཕན་ཚུལ། འཆི་དུས་དཔུང་གཉེན་མཆོག་གསུམ་དགེ་ཚོགས་ཏེ། །དམ་པ་བསྟེན་ཞིང་སྙིང་པོའི་དོན་བསྒྲུབ་འཚལ། །གསུམ་པ། སྤྱོད་ལམ་ཀུན་ཏུ་འཆི་བ་དྲན་པར་བྱ། །གཉིས་པ། གོམས་པའི་ཚད་ནི་འདུས་བྱས་འཇིག་པར་མཐོང་། །བརྩོན་ལྡན་འཇིགས་དང་ཚེ་འདིའི་བྱ་བ་འདོར། །སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་ཐ་མལ་མི་སྡོད་ཅིང་། །ངེས་འབྱུང་སྐྱོ་ཤས་བློ་སྣ་ཐུང་བ་འབྱུང་། །གསུམ་པ། དེ་ཡི་ཕན་ཡོན་ཤིན་ཏུ་མཐའ་ཡས་ཏེ། །འཁོར་བའི་ཉེས་སྤོང་ཡོན་ཏན་ངང་གིས་འདུ། །རྟག་འཛིན་ལས་གྲོལ་དགྲ་གཉེན་ཆགས་སྡང་ཞིག །དགེ་ལ་རབ་བརྩོན་ཚེ་འདི་འཁྲུལ་པར་ཤེས། །ཚོགས་གཉིས་རབ་རྫོགས་གྲགས་ལྡན་ལྷས་གཟིགས་ཤིང་། །བདེ་བར་ཚེ་ཡི་དུས་བྱེད་མཐོ་རིས་འགྲོ། །མྱུར་དུ་འཆི་མེད་བདུད་རྩིའི་གོ་འཕང་ཐོབ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། ཚེ་མི་རྟག་པར་བསམ་པའི་ལེའུ་སྟེ་བཅུ་བཞི་པའོ།། །། ༈ གཉིས་པ་སེམས་ལ་ཆོས་སྣང་བའི་བསམ་བྱ་དད་པ་ལ་བསམ་བྱ་མདོར་བསྟན། དེ་རྒྱས་པར་བཤད། དེ་ཡི་ཕན་ཡོན་གསུམ། དང་པོ། དེ་ལྟར་མི་རྟག་རྟོགས་པའི་རང་བཞིན་རྗེས། །གཅིག་ཏུ་གཅེས་པ་དད་པའི་དཔུང་ཚོགས་བསྐྱེད། །གཉིས་པ་ལ། དད་པའི་རང་བཞིན། དེ་བསྐྱེད་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན། ཇི་ལྟར་བསྐྱེད་པའི་ཚུལ་གསུམ། དང་པོ། འདོད་པའི་དད་པས་རྒྱུ་འབྲས་བླང་དོར་བྱེད། །མོས་པའི་དད་པས་ཡུལ་མཆོག་སེམས་རབ་གཞོལ། །གུས་པའི་དད་པས་བག་ཡོད་མཆོག་དང་ལྡན། །དང་བའི་དད་པས་ཡོན་ཏན་སེམས་རབ་དྭངས། །ཡིད་ཆེས་དད་པས་ཆོས་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟད། །ངེས་སེམས་དད་པས་ཐོས་བསམ་སྒོམ་པ་ཡི། །ཆོས་མཆོག་རྣམས་ལ་ལྷག་པར་དད་པའོ། །གཉིས་པ་ལ། དད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཡོན་ཏན། མི་ལྡན་པའི་ཉེས་དམིགས་གཉིས། དང་པོ། དད་པའི་རང་བཞིན་ས་གཞི་བཟང་པོ་འདྲ། །ཆོས་ཀུན་གཞིར་གྱུར་དགེ་ཚོགས་རྣམ་འཕེལ་བྱེད། །དད་པ་གཟིངས་འདྲ་སྲིད་པའི་ཆུ་བོ་སྒྲོལ། །སྐྱེལ་མ་དང་འདྲ་བདུད་དང་ཉོན་མོངས་སྐྱོབ། །བཞོན་པ་དང་འདྲ་ཐར་པའི་གླིང་དུ་འདྲེན། །ནོར་བུའི་རྒྱལ་ལྟར་ཅི་བསམ་འགྲུབ་པ་སྟེ། །དཔའ་བོ་དང་འདྲ་སྡིག་ཏོ་ཟིལ་གྱིས་གནོན། །ཚོགས་བསགས་དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ནོར་མཆོག་ལགས། །གཉིས་པ། སྐལ་མེད་རྣམས་ལ་དད་པ་ཅུང་ཟད་མེད། །དེ་ཡི་སྐྱོན་ནི་ཤིན་ཏུ་མཐའ་ཡས་ལྡན། །མཚོ་གཏིང་རྡོ་འདྲ་ཐར་པའི་སྐམ་དང་བྲལ། །མཉན་མེད་གྲུ་འདྲ་སྲིད་ལས་སྒྲོལ་དུས་མེད། །ལག་རྡུམ་ཕྱིན་འདྲ་དགེ་བའི་བགོ་སྐལ་མེད། །ས་བོན་འཚིག་འདྲ་བྱང་ཆུབ་མྱུ་གུ་མེད། །ལོང་བ་དང་འདྲ་ཆོས་གཟུགས་སྣང་བ་མེད། །འཁོར་དོང་ཆུད་འདྲ་གཏན་དུ་འཁོར་བར་འཁྱམས། །གསུམ་པ་ལ། དང་པོ་དད་པ་བསྐྱེད་པ། མཐར་བརྟན་པར་བྱ་བ་གཉིས། དང་པོ་ལ། རྒྱུ་རྐྱེན་འབྲས་བུའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང་། དེ་དག་གི་མཇུག་བསྡུས་ཏེ་དད་པར་གདམས་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། དད་པ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ། སྤེལ་བའི་རྐྱེན། འབྲས་བུ་གོམས་པའི་ཚད་གསུམ། དང་པོ་ལ། བླང་བྱ་དད་པ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ། སྤང་བྱ་འགྲིབ་པའི་རྐྱེན་གཉིས། དང་པོ་ལ། ཡུལ་གང་ལ་སྐྱེ་བ་དང་། ཚུལ་གང་གིས་འཕེལ་བ་གཉིས། དང་པོ། ཆོས་དཀར་དད་པ་སྐྱེ་བའི་ཡུལ་དྲུག་ནི། །འདོད་པའི་དད་པ་སྲིད་ལ་སྐྱོ་བས་སྐྱེ། །མོས་པའི་དད་པ་གྲོགས་ངན་སྐྱོ་བས་སྐྱེ། །གུས་པའི་དད་པ་ཚེ་འདིར་སྐྱོ་བས་སྐྱེ། །དང་བའི་དད་པ་ཡུལ་མཆོག་དག་ལས་སྐྱེ། །ཡིད་ཆེས་དད་པ་རྒྱུ་འབྲས་ཐོས་ལས་སྐྱེ། །ངེས་སེམས་དད་པ་ཐོས་བསམ་དག་ལས་སྐྱེ། །གཉིས་པ། རྒྱུ་ལ་བརྟེན་ནས་གོང་དུ་སྤེལ་བ་ཡང་། །དམ་པ་བསྟེན་དང་དགེ་གྲོགས་མདོ་རྒྱུད་བལྟས། །འཆི་བ་བསམས་དང་ལས་འབྲས་ཡིད་ཆེས་བྱས། །ཐོས་བསམ་སྒོམ་པ་སྔར་བས་བརྩོན་པ་སྟེ། །དེ་ལས་དད་པ་གོང་འཕེལ་ཉིད་དུ་འགྲུབ། །གཉིས་པ་འགྲིབ་རྐྱེན་ནི། འགྲིབ་པའི་རྐྱེན་ནི་བླ་མའི་སྐྱོན་ལ་རྟོག །ཐ་མལ་དང་འགྲོགས་འདོད་ཡོན་རང་གར་སྤྱོད། །ལེ་ལོ་སྙོམ་ལས་འཇིག་རྟེན་བྱ་བ་མང་། །དེ་དག་ལ་སོགས་ཆོས་མིན་ལས་རྣམས་ཏེ། །བདུད་ཀྱིས་བྱིན་བརླབས་དུས་སུ་འགྲིབ་པར་གསུངས། །གཉིས་པ་རྐྱེན་ལ། རྐྱེན་ལས་སྐྱེ་བའི་དུས་སུ་བསྐྱེད་པ་ནི། །སྐྱེ་ཤིའི་འཕོ་འགྱུར་མཐོང་དང་ནད་གདོན་གཙེས། །སྡུག་བསྔལ་ཐོག་ཏུ་བབས་དང་ཆོས་ཐོས་དང་། །གོང་མའི་རྣམ་ཐར་ཐོས་དང་སྐྱེས་རབས་མཐོང་། །དེ་དག་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་ཚེ་འཕྲོ་མཐུད་ལ། །དད་པའི་མཆོག་རབ་རྟག་ཏུ་བསྒོམ་པར་བྱ། །གསུམ་པ་ཚད་ནི། ཚད་ནི་སྲིད་ལ་སྐྱོ་ཞིང་དཀོན་མཆོག་གུས། །ཐོས་བསམ་དོན་གཉེར་བསླབ་གསུམ་གཅེས་སྤྲས་བྱེད། །དགེ་ལ་སྤྲོ་ཞིང་སྡིག་ལ་ཤིན་ཏུ་འཛེམ། །ཡོན་ཏན་གོང་མ་ཐོབ་པ་རྣམས་སུ་བཞེད། །གསུམ་པ་མཇུག་བསྡུ། བཙལ་བའི་ཐབས་ཀྱིས་དད་པ་མ་བསྐྱེད་ན། །དགེ་ལེགས་མི་འགྲུབ་གཏན་དུ་སྲིད་པར་འཁྱམས། །དེ་ཕྱིར་གང་དང་གང་ལ་བརྟེན་ནས་ཀྱང་། །དད་པ་བསྐྱེད་པའི་ཐབས་ལ་འབད་པར་བྱ། །གཉིས་པ་བརྟན་པར་བྱ་བ་ལ། སྤང་བྱ་དང་། བླང་བྱ་གཉིས། དང་པོ། དད་པའི་གོལ་ས་ཤེས་ནས་སྤང་བ་ནི། །དམ་པའི་དྲུང་དུ་དད་ལས་གཞན་དུ་མིན། །ཅུང་ཟད་རྐྱེན་གྱིས་འཕེལ་དང་འགྲིབ་པ་ཅན། །རྐྱེན་ངན་སོལ་ནས་དད་པ་ཅུང་ཟད་མེད། །བློ་མང་གང་ལའང་འཇུག་ལ་ཐང་མི་ཐུབ། །གཅིག་ཏུ་མ་ངེས་གང་བདེར་སྤྱོད་པ་ཅན། །གཏད་མེད་བབ་ཅོལ་ཕྲ་མོའི་རྐྱེན་གྱིས་ཟློག །འདི་དྲུག་སྤངས་ལ་བློ་གཏད་རྒྱུན་དུ་བྱ། །གཉིས་པ། དང་པོ་རབ་བརྟགས་དད་པའི་ཡུལ་རྣམས་ལ། །ཕྱི་ནས་མི་འགྱུར་རི་རྒྱལ་ལྟ་བུ་དང་། །འཕེལ་དང་འགྲིབ་མེད་ཉི་མཁའ་རྒྱ་མཚོ་ལ། །ཐང་ལྷོད་གཉིས་མེད་གཞུ་མོའི་རྒྱུད་དང་མཚུངས། །སྐྱོ་དུབ་མེད་པ་གྲུ་ཟམ་ལྟ་བུ་ལ། །རྒྱུན་ཆད་མེད་པ་ཆུ་བོའི་གཞུང་ཆེན་བཞིན། །མཉེན་ལྕུག་ལྡན་པ་དར་ཐག་ལྟ་བུ་ལ། །རྐྱེན་གྱིས་མི་འཕྲོགས་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་བསྟེན། །གསུམ་པ། དད་པའི་ཕན་ཡོན་རྣམ་གྲངས་དཔག་ཏུ་མེད། །དཀར་པོའི་ཆོས་ཀུན་གཞིར་གྱུར་སྡུག་བསྔལ་སེལ། །བྱང་ཆུབ་ལམ་འདྲེན་ཟབ་མོའི་སྣོད་དུ་གྱུར། །དམ་པས་དགོངས་ཤིང་ཡོན་ཏན་ཕུན་ཚོགས་ལྡན། །དེ་ཕྱིར་སྐྱེ་བོ་དམ་པའི་ཚུལ་དགེ་བས། །དད་བརྒྱའི་འདབ་སྟོང་རྒྱས་ལ་ནན་ཏན་མཛོད། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། དད་པའི་རང་བཞིན་བསམ་པའི་ལེའུ་སྟེ་བཅོ་ལྔ་པའོ།། །།གསུམ་པ་ཆོས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའི་བསམ་བྱ་ལ། ཐུན་མོང་སྲིད་ཞིའི་དགེ་བ་འགྲུབ་པའི་བསམ་བྱ་དང་། ཐུན་མིན་ངེས་ལེགས་ཀྱི་ཆོས་འགྲུབ་པའི་བསམ་བྱ་གཉིས། དང་པོ་ལ། མདོར་བསྟན། རྒྱས་བཤད། དོན་བསྡུ་གསུམ། དང་པོ། དེ་ནས་དད་ལྡན་རྣམས་ཀྱིས་བསམ་བྱ་བ། །རྒྱུ་འབྲས་ལས་ཏེ་དགེ་སྡིག་བླང་དོར་བྱ། །གཉིས་པ་ལ། ཆ་མཐུན་གཉིས་ཀྱི་དབྱེ་བ་དང་།སོ་སོའི་རང་བཞིན་གཉིས། དང་པོ། དགེ་བའི་ལས་ནི་བསོད་ནམས་ཆ་མཐུན་དང་། །ཐར་པ་ཆ་མཐུན་རྣམ་པ་གཉིས་དག་ལས། །གཉིས་པ་ལ། བསོད་ནམས་ཆ་མཐུན་དང་། ཐར་པ་ཆ་མཐུན་གཉིས། དང་པོ་ལ། སྤྱི་བྱེ་བྲག་གཉིས། དང་པོ། སྲིད་པའི་བདེ་འབྲས་བསྐྱེད་པའི་དགེ་བ་རྣམས། །བསོད་ནམས་ཆ་མཐུན་ལགས་པར་ཐུབ་པས་གསུངས། །གཉིས་པ་ལ། བླང་བྱ་དགེ་བཅུ་དང་། སྤང་བྱ་མི་དགེ་བཅུ་གཉིས། དང་པོ་ལ། ལས་ཀྱི་ངོ་བོ་དང་། འབྲས་བུ་གཉིས། དང་པོ། རྣམ་གྲངས་མང་ཡང་བསྡུ་ན་དགེ་བ་བཅུ། །ལུས་གསུམ་ངག་བཞི་ཡིད་ཀྱི་གསུམ་དག་སྟེ། །གཉིས་པ་ལ་སྤྱི་བྱེ་བྲག མཇུག་བསྡུ་གསུམ། དང་པོ། འདི་བཅུ་བསམ་གཏན་གཟུགས་མེད་མ་འབྲེལ་བས། །འདོད་པའི་ལྷ་མིའི་བདེ་འབྲས་བསྐྱེད་པ་ཉིད། །བསམ་གཏན་གཟུགས་མེད་དང་འབྲེལ་གོང་མ་གཉིས། །གཉིས་པ་ལ། རྣམ་སྨིན་སོགས་ཀྱི་འབྲས་བུ་དང་། མྱོང་བ་རྒྱུ་མཐུན་གྱི་འབྲས་བུ་གཉིས། དང་པོ། དགེ་བས་བདེ་འགྲོ་བདེ་བའི་རིགས་ཀུན་བསྐྱེད། །གཉིས་པ། སྲོག་གཅོད་སྤངས་པས་ཚེ་རིང་ནད་མེད་ཅིང་། །མ་བྱིན་ལེན་སྤངས་འབྱོར་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །ལོག་པར་གཡེམ་སྤངས་ཁྱིམ་ཐབ་དགྲ་ཟླ་མེད། །རྫུན་དུ་སྨྲ་སྤངས་གཞན་གྱིས་བསྟོད་པ་དང་། །རྩུབ་མོ་རྣམས་སྤངས་སྙན་པར་སྨྲ་བས་བདེ། །ཕྲ་མ་རྣམས་སྤངས་མཐོང་ན་མི་མཐུན་མེད། །འཁྱལ་པ་སྤངས་པས་ཚིག་བཟུང་འོས་པར་འགྱུར། །བརྣབ་སེམས་སྤངས་པས་རེ་བ་འགྲུབ་པ་སྟེ། །གནོད་སེམས་སྤངས་པས་ཡིད་འོང་མཐོང་ན་ཞི། །ལོག་ལྟ་སྤངས་པས་ལྟ་བ་བཟང་བ་སྟེ། །གསུམ་པ་མཇུག་བསྡུ་བ། མཐོ་རིས་བགྲོད་པའི་ཤིང་རྟ་དགེ་བ་བཅུ། །མངོན་མཐོ་བདེ་འདོད་རྣམས་ཀྱིས་དང་དུ་ལོང་། །གཉིས་པ་མི་དགེ་བ་ལ།མི་དགེའི་འབྲས་བུ་བསྟན་པ་དང་། དེའི་མཇུག་བསྡུ་བ་གཉིས། དང་པོ་ལ། སྤྱི་བྱེ་བྲག་གཉིས། དང་པོ། མི་དགེའི་ལས་བཅུ་ངན་སོང་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ། །གཉིས་པ་ལ། རྣམ་སྨིན་དང་། མྱོང་བ་རྒྱུ་མཐུན་གཉིས། དང་པོ། ཆེ་འབྲིང་ཆུང་ངུས་དམྱལ་བ་ཡི་དྭགས་དང་། །དུད་འགྲོར་ལྟུང་འགྱུར་སྣ་ཚོགས་སྡུག་བསྔལ་ལྡན། །གཉིས་པ། མཐོ་རིས་ཐོབ་ཀྱང་དེ་ཡི་སྡུག་བསྔལ་འགྲུབ། །སྲོག་བཅད་པས་ནི་ཚེ་ཐུང་ནད་མང་ཞིང་། །མ་བྱིན་བླངས་པས་དབུལ་ཞིང་ཕོངས་པར་འགྱུར། །ལོག་པར་གཡེམ་པས་ཁྱིམ་ཐབ་དགྲ་ཟླར་བཅས། །རྫུན་དུ་སྨྲས་པས་སྐུར་པ་མང་འགྱུར་ཞིང་། །ཕྲ་མས་བཤེས་བྲལ་ཕན་ཚུན་མི་མཐུན་འགྱུར། །རྩུབ་མོས་མི་སྙན་འཁྱལ་པས་ངག་མི་བཙུན། །བརྣབ་སེམས་ཡིད་ལ་རེ་བ་མི་འགྲུབ་ཅིང་། །གནོད་སེམས་འཇིགས་བཅས་ལོག་ལྟས་ལྟ་ངན་ཉིད། །གསུམ་པ་མཇུག་བསྡུ། དེ་ལྟར་མི་དགེ་བཅུ་པོ་དུག་འདྲ་བས། །སེམས་ཤེས་རྣམས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་སྤང་འཚལ་ལོ། །གཉིས་པ། ཐར་པ་ཆ་མཐུན་ལ། མཚན་ཉིད་དང་། ངོ་བོ་གཉིས། དང་པོ། ཐར་པའི་ལམ་ནི་ཞི་བ་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ། །སྲིད་ལས་འདའ་བྱེད་སྡུག་བསྔལ་སྤོང་བར་བྱེད། །གཉིས་པ་ལ་ཐེག་གསུམ་སྤྱིར་བསྟན་པ་དང་། ཐེག་ཆེན་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ། གང་ཞིག་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ལམ་ཞུགས་པའི། །འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ལེགས་པར་བསྒྲུབ་པ་ནི། །སོ་སོའི་སེམས་བསྐྱེད་ཚད་མེད་བཞི་བསྒོམ་ཞིང་། །ཕར་ཕྱིན་དྲུག་སྤྱོད་བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་ཆོས་བསྒྲུབ། །ཉིན་མཚན་བརྩོན་པས་དགེ་བར་གྱུར་རྣམས་ཡིན། །གཉིས་པ་ལམ་གྱི་མདོ་གནད་བསྟན་པ་དང་། ལམ་གྱི་ཆིངས་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ། ཁྱད་པར་ཐེག་ཆེན་དགེ་བ་རླབས་པོ་ཆེ། །སྦྱོར་བ་སེམས་བསྐྱེད་དངོས་གཞི་དམིགས་པ་མེད། །རྗེས་ལ་བསྔོ་བས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་ནི། །ཐར་ལམ་བགྲོད་པའི་གཅེས་པ་རྣམ་གསུམ་ཉིད། །གཉིས་པ། རྩོམ་པ་ཐམས་ཅད་གཞན་དོན་འབའ་ཞིག་སྤྱོད། །ལྟ་བ་མཁའ་འདྲ་སྟོང་ཉིད་བཅོ་བརྒྱད་དང་། །སྒོམ་པ་འོད་གསལ་ཕྱོགས་ཆོས་སུམ་ཅུ་བདུན། །སྤྱོད་པ་སྐྱོན་མེད་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་དྲུག །འབྲས་བུ་བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་འགྲུབ་པ་ཡིན། །གསུམ་པ་ལས་ཀྱི་མཇུག་བསྡུ་བ་ལ། སྤང་བླང་སོ་སོའི་མཇུག་བསྡུ་བ་དང་། མཐར་ཐུག་གི་བླང་བྱ་ངོས་བཟུང་བའོ། །དང་པོ། སྤང་བྱ་སྤང་བའི་ཚུལ ། བླང་བྱ་བླང་བའི་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ། འདི་ལྟར་སྣང་སྲིད་འཁོར་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀུན། །དགེ་དང་མི་དགེའི་བག་ཆགས་ལས་བྱུང་སྟེ། །ལས་མ་ཟད་པར་འཁྲུལ་སྣང་སྟོངས་མི་སྲིད། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་མི་དགེ་སྤང་བར་བྱ། །གཉིས་པ། དག་པའི་རྒྱལ་སྲས་ལམ་གྱི་ཡོན་ཏན་དང་། །རྣམ་གྲོལ་རྒྱལ་བའི་འབྱོར་པ་ཕུན་ཚོགས་ཀུན། །ཚོགས་གཉིས་བསགས་པས་ཁམས་ལ་སྒྲིབ་གཉིས་བྲལ། །དགེ་ཚོགས་ལས་བྱུང་ཤེས་ནས་འབད་པར་མཛོད། །གཉིས་པ་ལ། དངོས་དང་། ཇི་ལྟར་བླང་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ། དགེ་བའང་བསོད་ནམས་ཆ་མཐུན་འཁོར་བའི་རྒྱུ། །དེ་ལས་ལོག་སྟེ་ཐར་པ་ཆ་མཐུན་བསྒྲུབ། །འཁོར་བ་སྤང་ཕྱིར་དེ་རྒྱུ་སྤང་འཚལ་ལོ། །གཉིས་པ། ཕ་རོལ་ཕྱིན་ལྔ་སྣང་བཅས་བསོད་ནམས་དང་། །ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་ཚོགས་གཉིས་བསྟེན་པར་མཛོད། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། ལས་རྒྱུ་འབྲས་བསམ་པའི་ལེའུ་སྟེ་བཅུ་དྲུག་པའོ།། །།གཉིས་པ་ཐུན་མིན་ངེས་ལེགས་འགྲུབ་པའི་བསམ་བྱ་ལ། འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་དུ་བསམ་པ་དང་། མྱང་འདས་ཞི་བདེར་བསམ་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ་བསྟན་བཤད་བསྡུ་གསུམ། དང་པོ ། དེ་ནས་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་བསམ་བྱ་སྟེ། །སྙིང་པོ་མེད་ཅིང་རྟག་མི་ཐུབ་པའི་ཕྱིར། །ཁམས་གསུམ་རིགས་དྲུག་སྲིད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལས། །མྱུར་དུ་འདའ་བའི་ཐབས་ལ་འབད་པར་བྱ། །གཉིས་པ་ལ། དམྱལ་བ། ཡི་དྭགས། དུད་འགྲོ། མི། ལྷ་མིན། ལྷ་ཡི་སྡུག་བསྔལ་དྲུག དང་པོ་ལ་བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ། དམྱལ་བའི་གནས་ན་སྡུག་བསྔལ་དཔག་ཏུ་མེད། །གཉིས་པ་ལ། ཚ་དམྱལ་གྲང་དམྱལ་གཉིས། དང་པོ་ལ། དངོས་དང་། ཚེ་ཚད་གཉིས། དང་པོ་ལ། དངོས་གཞིའི་གནས་དང་། ཉེ་འཁོར་གཉིས། དང་པོ། ཡང་སོས་ཕན་ཚུན་མཚོན་གྱིས་འདེབས་པ་ལས། །ཡང་ཡང་སྐྱེ་ཤིའི་སྡུག་བསྔལ་བཟོད་གླགས་མེད། །ཐིག་ནག་ལྕགས་ཀྱི་སོག་ལེས་གཤོག་པ་སྟེ། །བསྡུས་འཇོམས་རི་དང་གཏུན་དང་ལྗོངས་སུ་འཐག །ངུ་འབོད་ལྕགས་ཁྱིམ་འབར་བར་སྲེག་བྱེད་ཅིང་། །ངུ་འབོད་ཆེན་པོ་ལྕགས་ཁྱིམ་ཉིས་རིམ་སྲེག །ཚ་བ་མདག་མེ་འབར་བའི་ས་གཞི་ལ། །པགས་པ་བཤུས་ཏེ་ཕུར་བུས་རྒྱོང་པ་དང་། །རབ་ཏུ་ཚ་བ་ཕྱི་ནང་མེས་གདུང་ཞིང་། །ཟངས་ཞུན་ཁོལ་མས་ལུས་ཀུན་རྡུལ་དུ་སྲེག །མནར་མེད་ལྕགས་ཁང་འབར་བས་བཟོད་གླགས་མེད། །རྡུང་དང་འཚོག་དང་གཤོག་དང་ཕྱེ་མར་འཐག །འཚེད་དང་འབིགས་དང་ལྕགས་ལེབ་འབར་བས་དཀྲི། །གཉིས་པ། ཕྱི་རོལ་ཕྱོགས་བཞིར་ཉེ་འཁོར་བཅུ་དྲུག་སྟེ། །རོ་མྱགས་འདམ་དང་ཆུ་བོ་རབ་མེད་དང་། །སྤུ་གྲིའི་ཐང་དང་རལ་གྲི་ལོ་མའི་ཚལ། །ཤལ་མའི་སྡོང་པོས་ཀུན་ནས་འཁོར་བ་ལ། །དམྱལ་བ་པ་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་སྤྱོད། །གཉིས་པ། ཚེ་ཚད་ཡང་སོས་ལ་སོགས་དྲུག་པོ་ནི། །འདོད་ལྷའི་ཚེ་དང་ཉིན་ཞག་མཉམ་པ་ཡི། །རང་ལོ་དེ་སྙེད་བར་དུ་ཐུབ་པ་སྟེ། །རབ་ཏུ་ཚ་བས་བར་བསྐལ་ཕྱེད་ཐུབ་ཅིང་། །མནར་མེད་བར་བསྐལ་གཅིག་ཏུ་གནས་པར་གསུངས། །གཉིས་པ་གྲང་དམྱལ་ལ། དངོས་དང་། ཚེ་ཚད་གཉིས། དང་པོ། གངས་དང་ཁ་བའི་བུ་ཡུག་ལངས་པ་ཡིས། །རབ་ཏུ་སྦྲེབས་པའི་ལུས་ཅན་རྣམ་བརྒྱད་ནི། །ཆུ་བུར་ཅན་དང་ཆུ་བུར་རྡོལ་བ་ཅན། །ཨ་ཆུ་ཟེར་དང་ཀྱི་ཧུད་སོ་འཐམས་དང་། །པདྨ་ལྟར་གས་ཨུཏྤ་པདྨ་ཆེ། །གྲང་བས་ཉམ་ཐག་སྡུག་བསྔལ་ཕ་མཐའ་ཡས། །གཉིས་པ། ཚེ་ཚད་ཁལ་བརྒྱ་ཤོང་བའི་ཏིལ་སྦྱངས་ནས། །ལོ་བརྒྱར་ཏིལ་གཅིག་ཕྱུང་བས་ཟད་གྱུར་པ། །ཆུ་བུར་ཅན་ཚེ་ལྷག་མ་ཉི་ཤུར་འགྱུར། །གཉིས་པ་ཡི་དྭགས་ལ་དངོས་དང་། ཚེ་ཚད་གཉིས། དང་པོ། ཡི་དྭགས་བཀྲེས་སྐོམ་འཚེ་བས་སྡུག་བསྔལ་བ། །ཕྱི་ཡི་སྒྲིབ་ཅན་བཟང་དགུ་མཐོང་ནའང་བསྐམས། །ནང་གི་སྒྲིབ་ཅན་གློ་སྙིང་མེར་འབར་ཞིང་། །སྤྱི་མཐུན་སྒྲིབ་ཅན་ཟས་སྐོམ་ཡིད་ལ་བཏགས། །བཅུ་གཉིས་ལོར་ཡང་ཆུ་ཡི་སྒྲ་མི་ཐོས། །གཞན་གྱིས་འཚེ་དང་བསྲུང་བར་སྣང་བའོ། །གཉིས་པ། ཚེ་ཚད་མི་ཡི་ལོ་བརྒྱ་ཡི་དྭགས་ཞག །རང་ལོ་ལྔ་བརྒྱར་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བ་ཡིན། །གསུམ་པ་དུད་འགྲོ་ལ་དངོས་དང་། ཚེ་ཚད་གཉིས། དང་པོ། དུད་འགྲོ་རྣམས་ལའང་གཅིག་གིས་གཅིག་ཟ་ཞིང་། །འཚེ་དང་བཀོལ་སྤྱོད་གསོད་གཅོད་སྡུག་བསྔལ་མང་། །གཉིས་པ། ཚེ་ལ་མ་ངེས་བསྐལ་པ་ལ་སོགས་སོ། །བཞི་པ། མི་རྣམས་ལ་ཡང་བདེ་བའི་སྐབས་མེད་དེ། །སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་དགྲ་དང་འཚེ་བ་མང་། །བཤེས་བྲལ་འདོད་པས་ཕོངས་དང་མི་འདོད་མྱོང་། །འདོད་པ་མ་གྲུབ་ཚ་གྲང་ངལ་དུབ་དང་། །ཕན་པའི་ལན་དུ་གནོད་དང་དྲིན་མི་གཟོ། །འཁོར་གྱིས་ལོག་སྒྲུབ་དོན་མེད་ཕྲག་དོག་དང་། །མི་བསྔགས་དོན་མེད་སྒྲོ་སྐུར་དཔག་ཏུ་མེད། །ལྔ་པ། ལྷ་མིན་རྣམས་ལའང་ཁྲོ་དང་འཁྲུག་པ་དང་། །མི་འདོད་ཐོག་ཏུ་འབབ་དང་འཆི་ལ་སོགས། །སྣ་ཚོགས་སྡུག་བསྔལ་མང་ལྡན་བདེ་བ་མེད། །དྲུག་པ། ལྷ་རྣམས་ལ་ཡང་འཆི་འཕོ་ལྟུང་ལ་སོགས། །སྡུག་བསྔལ་ཆུ་མཚོ་མཐའ་ཡས་དཔག་ཏུ་མེད། །གསུམ་པ་དོན་བསྡུ། དེ་ལྟར་འཁོར་བ་མེ་ཡི་འོབས་འདྲ་སྟེ། །བདེ་བའི་སྐབས་མེད་ཟོ་ཆུན་འཁྱུད་མོ་བཞིན། །གཅིག་ནས་གཅིག་བརྒྱུད་ཐོག་ཐ་མེད་པ་ལས། །བློ་བཟང་རྣམས་ཀྱིས་ཐར་ཕྱིར་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད། །གཉིས་པ་མྱང་འདས་ཞི་བདེར་བསམ་པ་ནི། སྙིང་པོ་མེད་པ་དེ་འདྲའི་འཁོར་བ་ལས། །ཐར་པའི་མཆོག་ནི་མྱ་ངན་འདས་པ་སྟེ། །ཞི་བདེ་བསིལ་བའི་བདུད་རྩི་བླ་ན་མེད། །རྟག་བརྟན་འཕོ་འགྱུར་མེད་ཅིང་སྤྲོས་དང་བྲལ། །ཡོན་ཏན་རང་བཞིན་ལུས་རྫོགས་རྒ་ཤི་མེད། །སྒྲིབ་བྲལ་རྙོག་པ་མེད་ཅིང་ཕན་བདེའི་གནས། །འགྲོ་བའི་སྐྱབས་དང་དཔུང་གཉེན་གྱུར་པ་དེར། །བློ་བཟང་རྣམས་ཀྱིས་བགྲོད་ཕྱིར་བརྩོན་པར་བྱ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་དུ་རྟོག་ཅིང་མྱང་འདས་བདེ་བར་བསམ་པའི་ལེའུ་སྟེ་བཅུ་བདུན་པའོ།། །།གསུམ་པ་སྒོམ་པའི་ཤེས་རབ་ལ། མདོར་བསྟན། རྒྱས་བཤད་གཉིས། དང་པོ། དེ་ལྟར་བསམ་བྱ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ན། །སྒོམ་བྱུང་ཤེས་རབ་རྒྱུད་ལ་བསྐྱེད་པར་བྱ། །ཐེག་གསུམ་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ལམ་གསུམ་ལས། །འདིར་ནི་བླ་མེད་སྙིང་པོའི་དོན་ལ་འཇུག །གཉིས་པ་ལ། གནས་ལུགས་གཏན་ལ་དབབ་པ་དང་། སྒོམ་པས་ཉམས་སུ་བླང་བ་གཉིས། དང་པོ་ལ། དགོས་པ་དང་བཅས་ཏེ་མདོར་བསྟན། དེའི་རང་བཞིན་རྒྱས་པར་བཤད། དེ་ལྟར་རྟོགས་པའི་ཕན་ཡོན་གསུམ། དང་པོ། དེ་ལ་དང་པོ་གནས་ལུགས་ཤེས་པ་གཅེས། །ཐེག་པའི་དབང་གིས་རྣམ་པ་མང་ན་ཡང་། །ངེས་པའི་སྙིང་པོ་བདེན་པ་དབྱེར་མེད་དེ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་གསང་བའི་མཛོད་ཁང་ཡིན། །གཉིས་པ་ལ། གཞི་བདེན་གཉིས་དབྱེར་མེད་དུ་གཏན་ལ་ཕབ་པ། ལམ་འཁོར་འདས་དབྱེར་མེད་དུ་ཉམས་སུ་ལེན་པ། ཐོབ་བྱ་གཞི་འབྲས་དབྱེར་མེད་དུ་ལ་བཟླ་བ་གསུམ། དང་པོ་ལ། བདེན་གཉིས་དབྱེར་མེད་ཀྱི་ངོ་བོ། དབྱེར་མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གཉིས། དང་པོ། དེ་ཡི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་ཡེ་ཤེས་ཏེ། །ཐོག་མ་མེད་ནས་རབ་ཞི་སྤྲོས་མེད་བདག །ཉི་མཁའ་བཞིན་ཏེ་ལྷུན་གྲུབ་འདུས་མ་བྱས། །རང་བཞིན་རྣམ་དག་ཆེན་པོར་ཡེ་གནས་པས། །སྣང་སྟོང་དབྱེར་མེད་གྲུབ་བསལ་འགྲོ་འོང་མེད། །གཉིས་པ་ལ་བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ། ཀུན་རྫོབ་རྣམ་ཆད་རྣམ་དབྱེའི་ཡུལ་འདས་པས། །བརྟགས་པའི་བདེན་གཉིས་འདས་ཕྱིར་སྤྲོས་ཀུན་ཞི། །བདེན་པ་དབྱེར་མེད་གྲུབ་དང་མ་གྲུབ་མེད། །དབྱིངས་ལ་སྣང་སྟོང་རང་བཞིན་གཉིས་མེད་པས། །བདེན་པ་དེ་ཡང་དབྱེར་མེད་ཅེས་སུ་བརྗོད། །གཉིས་པ་རྒྱས་བཤད་ལ། སྣང་ཚུལ་ཐ་སྙད་ལ་བདེན་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་བ། གནས་ཚུལ་དོན་དམ་པར་དབྱེར་མེད་གཅིག་ཏུ་བསྟན་པ་གཉིས། དང་པོ། ཐ་སྙད་བདེན་གཉིས་ཚུལ་གྱིས་རབ་དབྱེ་ན། །འདི་ལྟར་འཁྲུལ་སྣང་འཁོར་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀུན། །མི་བདེན་བསླུ་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་ལགས། །ཟབ་ཞི་འོད་གསལ་མྱ་ངན་འདས་པའི་ཆོས། །འགྱུར་མེད་རང་བཞིན་དོན་དམ་བདེན་པར་འདོད། །གཉིས་པ། ཀུན་རྫོབ་འདི་ལྟར་སྣ་ཚོགས་སྣང་བ་འདི། །སྒྱུ་མ་ཆུ་ཟླ་སྤྲུལ་པ་གཟུགས་བརྙན་བཞིན། །རང་བཞིན་མེད་ལ་སྣང་བ་གང་ཡིན་འདི། །ཤིན་ཏུ་བརྟགས་ན་གཞི་རྩ་དངོས་མེད་པས། །མཁའ་འདྲ་སྟོང་ཞིང་མཚན་ཉིད་ཆད་པ་སྟེ། །མ་བརྟགས་ཉམས་དགའ་སྣ་ཚོགས་སྒྱུ་མ་བཞིན། །བག་ཆགས་འཁྲུལ་པའི་རྟེན་འབྲེལ་ལས་བྱུང་བ། །ཇི་ལྟར་དྷདུ་ར་ཡི་སྣང་བ་བཞིན། །འདི་ལྟར་རང་བཞིན་སྟོང་ལ་བདག་མེད་པ། །དེ་ཉིད་དེ་ཡི་གནས་ལུགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། །དོན་དམ་ཞེས་བྱ་སྣང་ཆ་ཀུན་རྫོབ་སྟེ། །སྣང་དུས་ཉིད་ནས་སྐྱེ་སོགས་གྲུབ་མེད་པས། །རང་བཞིན་དེ་ཡིན་བདེན་པ་དབྱེར་མེད་དོ། །གཉིས་པ་ལམ་འཁོར་འདས་དབྱེར་མེད་ལ། དངོས་དང་། དེ་ལ་ལོག་རྟོག་དགག་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། གནས་ལུགས་ལ་འཁོར་འདས་དབྱེར་མེད་དུ་བསྟན་པ་དང་། སྣང་ཚུལ་གྱིས་མི་གནོད་པར་བསྟན་པ་གཉིས། དང་པོ། དེ་ཡི་རང་བཞིན་གདོད་ནས་དག་པ་དང་། །འོད་གསལ་དོན་དམ་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་པས། །འཁོར་འདས་གཉིས་མེད་བདེན་པ་དབྱེར་མེད་དོ། །གཉིས་པ། འདི་ལྟར་སྣང་ཡང་འཁོར་བ་མ་གྲུབ་པས། །རང་བཞིན་མེད་དེ་དབྱིངས་ཀྱི་དོན་དམ་དང་། །ཐ་དད་སོ་སོར་དབྱེ་བའི་ཆོས་མེད་པས། །འཁོར་འདས་དབྱེར་མེད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན། །གཉིས་པ། འདི་ལས་གཞན་དུ་རྟོག་པ་ལོག་པའི་བློ། །གནས་ལུགས་དོན་ལ་རབ་ཏུ་རྨོངས་པ་ཡིན། །འཁྲུལ་ངོར་ཇི་ལྟར་སྣང་བཞིན་རྒྱུ་འབྲས་ཡོད། །དེ་ཕྱིར་དགེ་སྡིག་བླང་དོར་ཤེས་པ་གཅེས། །གསུམ་པ་ཐོབ་བྱ་གཞི་འབྲས་དབྱེར་མེད་ལ། ངོ་བོ་མདོར་བསྟན། རང་བཞིན་རྒྱས་པར་བཤད། དེ་དག་གི་མཇུག་བསྡུ་བ་གསུམ། དང་པོ། འགྱུར་མེད་དོན་དམ་བདེན་པའི་རང་བཞིན་ནི། །འོད་གསལ་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ལྷུན་གྲུབ་སྟེ། །སྟོང་གསལ་རིག་པ་དབྱེར་མེད་ཆོས་ཉིད་དོ། །གཉིས་པ་ལ། རང་བཞིན་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ངོས་བཟུང་བ། དེ་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱོགས་གཞན་དགག་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། དངོས་དང་། དེ་ཡི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་གཉིས། དང་པོ་ལ། དོན་གྱི་ངོ་བོ་མདོར་བསྟན། དེ་དཔེས་རྒྱས་པར་བཤད། དེ་དག་གི་མཇུག་བསྡུ་བ་དང་གསུམ། དང་པོ། འདི་ཉིད་རང་བཞིན་ལྷུན་གྲུབ་དཀྱིལ་འཁོར་ཏེ། །ཡེ་ནས་ལྷུན་རྫོགས་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོ་ཅན། །རྣམ་དག་སྤྲོས་བྲལ་ཕྱོགས་ལྷུང་ཀུན་དང་བྲལ། །ཟབ་ཞི་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་འདུ་འབྲལ་མེད། །གཉིས་པ། དཔེ་ལ་བསྟན་བཤད་བསྡུ་གསུམ། དང་པོ། འདི་ཉིད་འགྲོ་བ་ཀུན་ལ་ཡོད་པའི་དཔེ། །ས་འོག་གཏེར་དང་བུམ་ནང་མར་མེ་དང་། །པད་ནང་སྐུ་འདྲར་མཁས་པས་ཤེས་པར་བྱ། །གཉིས་པ་ལ། གཞི་སོ་སྐྱེའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་དཔེ། འཕགས་པའི་སའི་གནས་སྐབས། མཐར་ཐུག་དག་པའི་སྐབས་ན་ཡོད་ཚུལ་གྱི་དཔེ་གསུམ། དང་པོ། ཇི་ལྟར་དབུལ་པོའི་ས་འོག་རིན་ཆེན་གཏེར། །རང་ལ་ཡོད་ཀྱང་མ་ཤེས་ཕོངས་པ་ལྟར། །ལྷུན་གྲུབ་སངས་རྒྱས་རང་ལ་ཡོད་གྱུར་ཀྱང་། །ལུས་ངག་སེམས་ཏེ་ཚོགས་བརྒྱད་སས་བསྒྲིབས་པས། །སྲིད་པའི་ཉེས་ཚོགས་དབུལ་བས་རྒྱུན་དུ་ཕོངས། །དེ་ལས་ལྷ་ཡི་མིག་ལྡན་མིས་མཐོང་ནས། །གཏེར་དེ་འབྱིན་པའི་ཐབས་བསྟན་དེས་ཕྱུང་བས། །རང་བཞིན་འབྱོར་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལྟར། །དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་གནས་ལུགས་དེ་བསྟན་པས། །ཇི་བཞིན་བསྒྲུབས་པས་སངས་རྒྱས་རང་ལས་རྙེད། །དོན་གཉིས་ཕུན་ཚོགས་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུར་འགྱུར། །གཉིས་པ། ཇི་ལྟར་བུམ་ནང་སྒྲོན་མེ་འོད་གསལ་ཡང་། །བུམ་པས་བསྒྲིབས་ཏེ་ཕྱི་རོལ་མི་མངོན་ལྟར། །སྙིང་པོའི་ཆོས་སྐུ་རང་ལ་གནས་ན་ཡང་། །སྒྲིབ་པའི་བུམ་པས་བསྒྲིབས་ཕྱིར་ཡོངས་མི་སྣང་། །དེ་ལས་བུམ་པ་བཅག་ན་སྣང་བ་ལྟར། །ས་རྣམས་སྒྲིབ་པ་གང་ཡིན་བྲལ་བ་ན། །འཇིག་རྟེན་སྒྲོན་མེ་ཀུན་ཏུ་སྣང་བར་བྱེད། །གསུམ་པ། ཇི་ལྟར་པད་ནང་བདེ་གཤེགས་སྐུ་ཡོད་ཀྱང་། །པདྨ་གཏུམས་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་སྣང་བ་མེད། །དེ་བཞིན་གཟུང་འཛིན་འདབ་སྟོང་གིས་བསྒྲིབས་པས། །རང་གསལ་རྒྱལ་བའི་དབང་པོ་མཐོང་མི་ནུས། །ནམ་ཞིག་འདབ་མ་ཁ་ཕྱེ་གསལ་བ་ལྟར། །གཟུང་འཛིན་འཁྲུལ་སྣང་འདབ་མ་ལས་གྲོལ་ཚེ། །བྱང་ཆུབ་སྐུ་གསུམ་རང་ལ་སྣང་བར་འགྱུར། །གསུམ་པ། དེ་ཕྱིར་ཆོས་དབྱིངས་དོན་དམ་འོད་གསལ་ནི། །རང་ལ་ཡོད་པའི་གནས་ལུགས་ཤེས་པར་མཛོད། །གཉིས་པ། འདི་ལ་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་མང་ཡོད་དེ། །འཁོར་འདས་འབྱུང་བས་དབྱིངས་ཞེས་རབ་བརྗོད་ཅིང་། །ཡེ་ནས་ཡོད་པས་རང་བཞིན་ལྷུན་གྲུབ་ཅེས། །དྲི་མས་བསྒྲིབས་ཕྱིར་སྙིང་པོའི་ཁམས་དང་ནི། །གནས་ལུགས་ཡིན་ཕྱིར་དོན་དམ་བདེན་པ་དང་། །གདོད་ནས་དག་ཕྱིར་འོད་གསལ་དྲི་མེད་ཉིད། །མཐའ་གཉིས་གནས་བསལ་དབུ་མའི་རང་བཞིན་དང་། །སྤྲོས་ལས་འདས་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །སྟོང་གསལ་རྣམ་དག་བདེན་པ་དབྱེར་མེད་དང་། །འཕོ་འགྱུར་མེད་པས་ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད། །ལ་སོགས་མིག་ལྡན་མཁས་པ་རྣམས་བཞེད་དོ། །གཉིས་པ་ཚུལ་དེ་མི་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་བཀག་པ། ཚུལ་འདི་མི་ཤེས་སྟོང་པ་ཕྱང་ཆད་པ། །ཚིག་ཏུ་ཡོད་མེད་མཐའ་བྲལ་ཞེས་སྨྲ་ཡང་། །བྲལ་གཞི་མི་ཤེས་སྲིད་རྩེའི་ལྟ་བ་ཅན། །བསྟན་པ་འདི་ལས་ཕྱི་རོལ་གྱུར་པའི་ཕྱིར། །ནམ་མཁའི་ཡིད་ཅན་ཐལ་བས་བྱུགས་པ་རུང་། །གསུམ་པ་མཇུག་བསྡུ་བ། གང་འདིར་སྟོན་པས་ཆོས་ཀྱི་མཛོད་གསུངས་པ། །ཀུན་གྱི་སྙིང་པོ་འོད་གསལ་རྩེ་མོའི་ལམ། །ལྷུན་གྲུབ་གཞི་ཡི་གནས་ལུགས་འདི་ཞེས་བྱ། །གསུམ་པ་དེ་ལྟར་རྟོགས་པའི་ཕན་ཡོན། ཡང་ཟབ་ལྟ་བའི་མཐར་ཐུག་འདི་ཤེས་པས། །གོལ་སྒྲིབ་ལས་གྲོལ་རྟག་ཆད་ཀུན་དང་བྲལ། །བསྒྲུབ་པ་དོན་ཡོད་མྱུར་དུ་འཚང་རྒྱ་ཞིང་། །མདོ་རྒྱུད་ཀུན་ལ་ལྟ་བའི་མིག་དང་ལྡན། །དེ་ཕྱིར་གནས་ལུགས་འོད་གསལ་མཁྱེན་པར་མཛོད། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། གནས་ལུགས་གཏན་ལ་དབབ་པའི་ལེའུ་སྟེ་བཅོ་བརྒྱད་པའོ།། །།གཉིས་པ་སྒོམ་པས་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ལ། སྔོན་འགྲོ། དངོས་གཞི། རྗེས་གསུམ། དང་པོ་ལ་མདོར་བསྟན། རྒྱས་བཤད་གཉིས། དང་པོ། དེ་ལྟར་གནས་ལུགས་ཤེས་ནས་བསྒོམ་པར་བྱ། །དེ་ལ་ཐོག་མར་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ནི། །སྐྱབས་སུ་འགྲོ་ཞིང་བྱང་ཆུབ་སེམས་བསྐྱེད་ནས། །གསང་སྔགས་ཕྱི་ནང་བསྐྱེད་པའི་རིམ་པ་བསྒོམ། །གཉིས་པ་ལ། ལམ་གྱི་གཞི་སྐྱབས་འགྲོ། ལམ་གྱི་རྩ་བ་སེམས་བསྐྱེད།ལམ་གྱི་རྟེན་བསྐྱེད་རིམ་བསྒོམ་པ་གཉིས།དང་པོ་ལ། སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་ཡུལ། སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་ཚུལ། སྐྱབས་སུ་སོང་བའི་ཕན་ཡོན་གསུམ། དང་པོ་ལ་བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ། སྐྱབས་འགྲོའི་ཡུལ་ནི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ཉིད་དེ། །གཉིས་པ་ལ། རྒྱུའི་སྐྱབས་འགྲོ་དང་། འབྲས་བུའི་སྐྱབས་འགྲོ་གཉིས། དང་པོ་ལ། གནས་སྐབས་སྐྱབས་གསུམ་གྱི་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང་། མཐར་ཐུག་སྐྱབས་གཅིག་ཏུ་སྒྲུབ་པ་གཉིས། དང་པོ། རྒྱུ་ཡི་ཡུལ་གྱུར་གཞན་རྒྱུད་བྱོན་ཟིན་པའི། །སངས་རྒྱས་སྐུ་གསུམ་སྤངས་རྟོགས་འཕྲིན་ལས་ལྡན། །ཆོས་ནི་འགོག་ལམ་བདེན་པ་རྣམ་པ་གཉིས། །དགེ་འདུན་སར་བཞུགས་རྒྱལ་སྲས་འཕགས་རྣམས་ཏེ། །གནས་སྐབས་དེ་གསུམ་མཚུངས་པར་སྐྱབས་སུ་འགྲོ། །གཉིས་པ། མཐར་ཐུག་སངས་རྒྱས་ཆོས་སྐུ་ཉག་གཅིག་སྟེ། །དཀོན་མཆོག་མཐར་ཐུག་སྐྱབས་ཀྱི་དམ་པ་ཉིད། །ལམ་བདེན་ཀུན་རྫོབ་རྒྱལ་སྲས་སྒྲིབ་བཅས་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ལས་མཐར་ཐུག་སྐྱབས་གང་ཞིག །གཉིས་པ་འབྲས་སྐྱབས་ལ། དངོས་དང་། རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་བསྟན་པ་གཉིས། དང་པོ། འབྲས་བུའི་སྐྱབས་འགྲོ་དཀོན་མཆོག་རྣམ་པ་གསུམ། །རང་ལ་འགྲུབ་འདོད་སླད་དུ་སྨོན་པ་ཡིན། །གཉིས་པ། དེ་ཡང་རྒྱུ་ཡི་སྐྱབས་འགྲོས་རྒྱུ་བྱས་ཏེ། །རང་རྒྱུད་དཀོན་མཆོག་འབྲས་བུའི་སྐྱབས་འགྲུབ་འདོད། །གཉིས་པ་ཇི་ལྟར་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་ཚུལ་ལ། འདུན་པ་དང་། ཆོ་གའི་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ། སངས་རྒྱས་སྟོན་པ་ཆོས་ལ་ལམ་དང་ནི། །དགེ་འདུན་གྲོགས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ། །གཉིས་པ། དེ་ལྟར་སྐྱབས་ཡུལ་ཤེས་ནས་སྐྱབས་འགྲོ་བ། །མདུན་གྱི་ནམ་མཁར་དཀོན་མཆོག་རབ་བསམས་ལ། །དངོས་དང་ཡིད་ཀྱི་མཆོད་སྤྲིན་རྒྱ་མཚོས་མཆོད། །བདག་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཐལ་སྦྱར་ཏེ། །གསུམ་ལ་ཕྱོགས་པས་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བར་བསམ། །བླ་མ་སངས་རྒྱས་ཆོས་དང་ཚོགས་མཆོག་ལ། །ལན་གསུམ་བར་དུ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བར་བྱ། །གསུམ་པ། དེ་ཡི་ཕན་ཡོན་གནས་སྐབས་བསམ་པ་འགྲུབ། །ནང་པར་ཚུད་དང་ཆོས་ཀུན་རྟེན་དུ་འགྱུར། །གནོད་པས་མི་བརྫི་སངས་རྒྱས་ཞབས་དྲུང་སྐྱེ། །མཐར་ཐུག་དོན་གྱི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་པོ་འགྲུབ། །དེ་ཕྱིར་ཐོག་མར་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བར་བྱ། །གཉིས་པ་སེམས་བསྐྱེད་ལ། ངོ་བོ། དབྱེ་བ། བསྐྱེད་ཚུལ། ཕན་ཡོན་བཞི། དང་པོ་ལ། མཚན་ཉིད། རང་བཞིན། གང་ལྟར་བསྐྱེད་པའི་ཁྱད་པར་དཔྱད་པ་གསུམ། དང་པོ། དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་མཆོག་བསྐྱེད་པ་ནི། །གཞན་ཀྱི་དོན་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་འདོད་པ་སྟེ། །གཉིས་པ། སྨོན་དང་འཇུག་པའི་རང་བཞིན་གཉིས་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ། སེམས་སེམས་བྱུང་གང་ལྟར་བསྐྱེད། རྣམ་ཤེས་ཡེ་ཤེས་གང་ལྟར་བསྐྱེད་པའི་ཁྱད་པར་གཉིས། དང་པོ། སེམས་བསྐྱེད་པས་ནི་སེམས་བྱུང་ཞར་ལ་བསྐྱེད། །སེམས་ནི་དོན་གྱི་ངོ་བོ་རང་སྟོབས་རིག །སེམས་བྱུང་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་རང་སྟོབས་རིག །གཉིས་པ། འཁོར་བའི་དུས་ན་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་གིས། །བྱ་དང་བྱེད་པ་རྣམ་པར་གཡོ་བས་ན། །ཡེ་ཤེས་མི་སྣང་ཕྱིར་ན་སེམས་བསྐྱེད་དེ། །ཡེ་ཤེས་རབ་གསལ་དོན་ལ་ནུས་པ་འཇོག །རྒྱུན་མཐར་སེམས་འགག་དེས་བསྐྱེད་ཆོ་ག་ལས། །ཉེ་བར་ཐོབ་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ལྡོག་ན་ཡང་། །དེ་ཡིས་ནུས་ལྡན་ཡེ་ཤེས་ལ་བགོས་པ། །སངས་རྒྱས་སར་རྒྱས་ཐུགས་རྗེས་དོན་མཛད་ལ། །སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ཅེས་བྱར་བརྗོད། །གཉིས་པ་དབྱེ་བ། ཚོགས་དང་སྦྱོར་བར་ཁམས་དེའི་རང་བཞིན་ཉིད། །མོས་པས་དོན་སྤྱིའི་ཚུལ་དུ་འཇལ་བས་ན། །སེམས་བསྐྱེད་དེ་ཡང་མོས་པས་བྱུང་ཞེས་བརྗོད། །དང་པོའི་ས་ནས་བདུན་པའི་བར་ཉིད་དུ། །ཁམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ཕྱོགས་རེ་རྣམ་དག་པས། །ཡེ་ཤེས་རྒྱ་ཆེ་ལྷག་བསམ་དག་ཅེས་བརྗོད། །དག་པའི་སར་ནི་སྒོ་ལྔ་ཀུན་གཞིའི་ཤེས། །རྣམ་དག་སྨོན་ལམ་ཡོན་ཏན་རྒྱ་ཆེ་བས། །རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ཅེས་སུ་བརྗོད། །ཁམས་ལ་སྒྲིབ་བྲལ་སངས་རྒྱས་ས་དེ་ནི། །སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ཅེས་བྱར་བརྗོད། །གསུམ་པ། ཇི་ལྟར་བསྐྱེད་ཚུལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡིན་ཏེ། །བླ་མ་མཆོག་དང་དཀོན་མཆོག་དྲུང་དུ་ལེན། །བླ་མར་ལེན་ཚེ་དེ་ཡིས་ཆོས་བཤད་དེ། །སྔོན་འགྲོ་ཡན་ལག་བདུན་པ་སྐྱབས་འགྲོར་བཅས། །དངོས་གཞི་རྒྱལ་དང་དེ་སྲས་བླ་མ་མཆོག །དགོངས་སུ་གསོལ་ཞེས་ལེགས་པར་བརྗོད་རྗེས་སུ། །ཇི་ལྟར་སྔོན་གྱི་རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་ཀྱིས། །བྱང་ཆུབ་ཐུགས་བསྐྱེད་བསླབ་ལ་གནས་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་བདག་གིས་འགྲོ་ལ་ཕན་དོན་དུ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་བསྐྱེད་བསླབ་ལ་གནས་པར་བགྱི། །དེ་སྐད་ཅེས་ནི་ལན་གསུམ་བརྗོད་པར་བྱ། །བཞི་པ། དེ་ཡི་ཕན་ཡོན་དམ་པ་ཚད་མེད་དེ། །རྒྱལ་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མིང་ཐོབ་ཅིང་། །ལྷར་བཅས་འཇིག་རྟེན་ཀུན་གྱི་མཆོད་སྡོང་འགྱུར། །དགེ་བ་ཐམས་ཅད་ཐར་པའི་ལམ་འགྱུར་ཞིང་། །སྡིག་པ་མཐའ་ཡས་ཉེས་ཟད་བསོད་ནམས་འཕེལ། །ཐར་ལམ་རྙེད་ཅིང་མངོན་མཐོ་ངེས་ལེགས་འགྲུབ། །གསུམ་པ་བསྐྱེད་རིམ་ལ། བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ། དེ་ལྟར་སེམས་མཆོག་བསྐྱེད་པར་གྱུར་མ་ཐག །གསང་སྔགས་རྗེས་ཞུགས་སྐལ་བཟང་འགྲོ་མཆོག་གིས། །རང་རང་མོས་པའི་ཡི་དམ་ལྷར་བསྒོམ་མོ། །གཉིས་པ་ལ། སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཆོས་དང་། དངོས་གཞི་གཉིས། དང་པོ། སྔོན་དུ་རིག་གཏད་རྗེས་གནང་དབང་ལ་སོགས། །རྒྱུད་སྡེ་མཆོག་ལས་གསུངས་བཞིན་སྨིན་བྱས་ལ། །གཉིས་པ་ལ་བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ། གྲོལ་བྱེད་བསྐྱེད་རྫོགས་དོན་ལ་བསྒོམ་པར་བྱ། །གཉིས་པ་ལ། དངོས་གཞི་བསྐྱེད་རིམ་དང་། ཞར་བྱུང་རྫོགས་རིམ་བསྟན་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ་དངོས་དང་། དེའི་ཕན་ཡོན་གཉིས། དང་པོ། འདི་ལྟར་ཕྱི་སྣོད་ཞིང་དང་སེམས་ཅན་ལྷ། །རང་ལུས་གཞལ་ཡས་ཁང་མཛེས་ངག་སྔགས་ཏེ། །སེམས་ནི་ལྷར་གསལ། གཉིས་པ། ཐ་མལ་ཞེན་པ་འགོག །དབྱིངས་ཀྱི་རྗེས་འགྲོ་སྒྲིབ་པའི་དྲི་མ་སེལ། །གཉིས་པ། དེ་རྗེས་སེམས་ཉིད་མི་དམིགས་ཆོས་ཉིད་ངང་། །སེམས་ཉིད་འོད་གསལ་རྫོགས་པའི་རིམ་པ་བསྒོམ། །འདི་ནི་ངེས་དོན་རྒྱུད་སྡེའི་དགོངས་པ་ཡིན། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། བསམ་གཏན་གྱི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ལེའུ་སྟེ་བཅུ་དགུ་པའོ།། །།གཉིས་པ་དངོས་གཞི་ལ། བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ། དེ་ནས་དངོས་གཞི་ཇི་ལྟར་བསྒོམ་པ་ནི། །དང་པོ་དབེན་ཞིང་ཡིད་འོང་གནས་དག་ཏུ། །སྔོན་འགྲོའི་ཆོས་རྣམས་རིམ་པར་རྫོགས་མ་ཐག །དངོས་གཞི་འོད་གསལ་ཡེ་ཤེས་བསྒོམ་པར་བྱ། །གཉིས་པ་ལ་ཐབས་ཞི་གནས་བསྒྲུབ་པ་དང་། ཐབས་བྱུང་ལྷག་མཐོང་བསྒོམ་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གཉིས། དང་པོ། དེ་ཡང་ཐབས་མེད་ཤེས་རབ་མི་སྐྱེ་བས། །ཐོག་མར་སྣ་ཚོགས་ཐབས་ཀྱིས་བསམ་གཏན་བཙལ། །དམིགས་པའི་རྟེན་ལས་མི་དམིགས་སྐྱེ་བ་སྟེ། །དེ་ལས་ཆོས་ཉིད་ཡེ་ཤེས་འཆར་བས་ན། །དང་པོ་ཞི་གནས་བསྐྱེད་པའི་རིམ་པ་ཡང་། །རང་རང་རྒྱུད་ལས་ཇི་སྐད་གསུངས་བཞིན་བསྒོམ། །གཉིས་པ་ལ། མདོར་བསྟན། རྒྱས་བཤད། དེ་ཐབས་ཡིན་ཚུལ་གསུམ།དང་པོ། འདིར་ནི་མདོར་བསྡུས་ཅུང་ཟད་བསྟན་པ་ནི། །ལུས་ལ་རྩ་གནས་དེ་ལ་རླུང་དང་ཁམས། །རང་བཞིན་བརྟེན་ཕྱིར་དེ་དག་གནད་བསྣུན་གཅེས། །གཉིས་པ་ལ། རྟེན་རྩ་རླུང་གི་རྣལ་འབྱོར་དང་།བརྟེན་པ་ཁམས་ལ་བསླབ་པའི་རྣལ་འབྱོར་གཉིས། དང་པོ། ལུས་ཀྱི་ཆ་བསྲངས་རྡོ་རྗེ་སྐྱིལ་ཀྲུང་ལ། །ལག་པ་པུས་བཀབ་མཇིང་པ་ཅུང་ཟད་དགྱེ། །དབུགས་ནི་ཐད་སོ་མིག་ནི་འགུལ་མི་བྱ། །རླུང་རོ་ཕྱིར་གདོན་འཇམ་རླུང་ནང་དུ་བཟུང་། །རླུང་ནི་ཁ་སྦྱར་རྩ་གསུམ་འཁོར་ལོ་གསལ། །ཁ་དོག་གྲངས་དང་རེག་བྱ་དབྱིབས་བསྒོམས་པས། །རྣམ་རྟོག་རང་འགག་གསལ་དངས་ཕྱེད་པར་གནས། །མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ངོ་སྤྲད་ལྷག་མཐོང་བསྒོམ། །གཉིས་པ། དེ་ནས་ཁམས་ལ་བསླབ་པའི་རིམ་པ་ཡང་། །ཨ་ཤད་མེ་ཡིས་རི་བོང་ཅན་བཞུ་བས། །བདེ་ཆེན་ངང་ལ་མི་རྟོག་སྦྱངས་རྗེས་སུ། །འཁོར་ལོ་བཞི་དབུས་རྩ་གསུམ་སྟེང་འོག་ལས། །ཉི་ཟླའི་འགྲོས་ཅན་དབུ་མར་མཉམ་ཞུགས་ཏེ། །དབུས་སུ་རྣམ་འདྲེས་ཨེ་ཝཾ་ཟུང་འཇུག་ནི། །ལྔ་ལྡན་ཆེས་ཕྲ་འོད་གསལ་ངང་ཉིད་ལས། །མཆོག་རབ་རྣམས་ལ་ནམ་མཁའི་གཟུགས་ཅན་ཏེ། །གཞན་ལ་མི་རྟོག་ཞི་གནས་འགྲུབ་པ་ཡིན། །གསུམ་པ། མདོ་དང་བསྟན་བཅོས་དག་ལས་རླུང་དང་ནི། །ཕྱི་རོལ་དམིགས་པའི་རྟེན་ལ་སེམས་བཟུང་བས། །ཞི་གནས་བསྒྲུབ་དང་འདི་ནི་མཚུངས་པར་བསྟན། །གཉིས་པ་ཐབས་བྱུང་ལ། རང་བྱུང་འོད་གསལ་གྱི་ལྷག་མཐོང་ངོས་བཟུང་བ་དང་། ལོག་པར་རྟོག་པ་གཞན་གྱི་ལུགས་དགག་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། ཐོག་མར་ངོ་སྤྲོད་པའི་ཚུལ། བར་དུ་ངང་སྐྱོང་བའི་ཚུལ། མཐར་དེ་ལས་ཡོན་ཏན་འབྱུང་བའི་ཚུལ་གསུམ། དང་པོ། ཐབས་དེས་འགྲུབ་པའི་ལྷག་མཐོང་ཡེ་ཤེས་ནི། །གསལ་བདེའི་ངང་དེར་གནས་དང་མི་གནས་དང་། །ཡོད་མེད་ཡིན་མིན་མཚོན་བརྗོད་འདས་པའི་མདངས། །རང་རིག་སྤྲོས་བྲལ་དྭངས་གསལ་ལྷག་གེ་བ། །རྒྱ་ཆད་ཕྱོགས་མེད་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ལ། །དྭངས་གསལ་མི་གཡོ་ཉི་ཟླའི་དཀྱིལ་འཁོར་བཞིན། །ཀུན་རྟོག་རྙོག་བྲལ་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུ་དེས། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་སེམས་ཉིད་འོད་གསལ་དུ། །དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ངོ་སྤྲོད་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། །ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་ཏེ་རྟག་ཏུ་བསྒོམ་པར་བྱ། །གཉིས་པ། མཚན་མའི་རྣམ་རྟོག་གང་དང་གང་ཤར་ཡང་། །གནས་ལུགས་ངང་དེར་ཆུ་ལ་རླབས་བཞིན་གྲོལ། །གློད་པས་རང་ཞི་ངང་དྭངས་མ་ཤོར་གཅེས། །མ་བྱིང་མ་རྨུགས་རྒོད་པར་མ་གྱུར་ཅིང་། །མ་ཆགས་མི་གཡོ་རྒྱུ་བ་ཀུན་དང་བྲལ། །བསམ་གཏན་དྭངས་པས་ཤེས་རབ་རྒྱུན་ཆད་མེད། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་བསྒོམ། །འདི་ནི་ཡང་ཟབ་སྙིང་པོའི་གདམས་པ་ཡིན། །གསུམ་པ། དེ་ལས་སྤྱན་དང་མངོན་ཤེས་སྐྱེ་འགྱུར་ཞིང་། །ཉིན་མཚན་ཏིང་འཛིན་ཕྱད་པར་གྲོལ་བ་དང་། །གཟུངས་སྤྲིན་ཡེ་ཤེས་ཉི་མ་ཁོང་ནས་འཆར། །རྩ་རླུང་ལས་རུང་ཡོན་ཏན་ཚོགས་འཕེལ་བས། །ས་རྣམས་གོང་བགྲོད་གྲུབ་པ་རྣམ་གཉིས་ཐོབ། །དེ་ཕྱིར་འདི་འདྲའི་གནད་ལ་གོམས་པར་མཛོད། །གཉིས་པ་ལོག་རྟོག་དགག་པ་ལ། ཕྱོགས་སྔ་གསུམ་སོ་སོའི་ལུགས་འབྲེལ་མེད་དུ་བསྟན་པ་དང་། དེ་འདྲའི་རིགས་ཅན་གཞན་དང་ཡང་ཐུན་མོང་དུ་དགག་པས་མཇུག་བསྡུ་བ་གཉིས། དང་པོ། གང་ལ་གནད་མེད་སྤྲོས་བྲལ་ཚིག་ཏུ་ཤོར། །རྟོག་པའི་བཟོ་རྒྱས་མཐའ་བྲལ་གདེང་བཅས་ཏེ། །རྣམ་རྟོག་ཅི་སྐྱེས་སྐྱེ་འགག་གྲངས་འདེབས་ཀྱང་། །གནས་ལུགས་དོན་དང་རྒྱང་རིང་གནམ་ས་བཞིན། །ཟང་ཐལ་ཆིག་རྫོགས་འབྲེལ་ཐག་ཆད་པ་ཡི། །སལ་ལེ་ཧྲིག་གེ་བར་མཚམས་ངོས་བཟུང་ནས། །དོན་མཐོང་འདོད་པས་དོན་མེད་ཕྱིན་ཅི་ལོག །སྐད་ཅིག་ཡུད་ཙམ་ངོས་བཟུང་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། །སྔ་ཕྱི་སྒོམ་མིན་བར་དེར་སུ་ཡིས་བཅུག །དེ་འདྲའི་ལམ་ངན་མདོ་རྒྱུད་དང་འགལ་བས། །ཐར་པ་འདོད་ན་རིང་དུ་སྤང་བར་བྱ། །རབ་ཀྱིས་སོར་གཞུག་འབྲིང་གིས་ངང་ལ་བསྐྱང་། །ཐ་མས་སོ་སོར་རྩལ་སྦྱང་ཞེས་སྨྲ་བ། །མུན་པའི་བློ་ཅན་སྔོན་མེད་གླང་ཆེན་ཞིག །གཉིས་པ། གཞུང་ལུགས་ཀུན་ལས་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་མཆོག །ཟབ་ཞི་སྤྲོས་བྲལ་གནས་ལུགས་བསྒོམ་པར་གསུངས། །དེ་དང་འགལ་གྱུར་ལམ་ངན་ཇི་སྙེད་པ། །དེང་སང་དར་བས་ཐར་འདོད་རྣམས་ཀྱིས་སྤང་། །རྩ་བའི་ས་བཅད་གསུམ་པ་རྗེས་ཀྱི་བྱ་བ། མཉམ་གཞག་དངོས་གཞིའི་ངང་ལས་ལངས་མ་ཐག །སྒྱུ་མར་ཤེས་པས་གཞན་དོན་བསྔོ་བར་བྱ། །རྗེས་སྣང་སྣང་སྲིད་དཀྱིལ་འཁོར་ཤེས་བྱ་སྟེ། །སྒྱུ་མའི་དཔེ་བརྒྱད་ཚུལ་གྱིས་སྤྱད་པར་བྱ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། འོད་གསལ་མཆོག་གི་བསྒོམ་པ་བསྟན་པའི་ལེའུ་སྟེ་ཉི་ཤུ་པའོ།། །།གཉིས་པ་ལམ་ཇི་ལྟར་བགྲོད་ཚུལ་ལ། མདོར་བསྟན། རྒྱས་བཤད་གཉིས། དང་པོ། དེ་ལྟར་བསྒོམ་པས་བགྲོད་པའི་ས་ལམ་ཡང་། །ཕྱི་ནང་སྦྱར་ཏེ་ལེགས་པར་བཤད་པ་ནི། །ཚོགས་དང་སྦྱོར་མཐོང་སྒོམ་པའི་ལམ་བཞི་པོ། །ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་སངས་རྒྱས་འགྲུབ་དེའི་ཕྱིར། །བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ནི། །དཀྱིལ་འཁོར་དག་གིའང་རྣམ་དག་ཆོས་སུ་གསུངས། །འཁོར་ལོ་བཞི་པོའི་རླུང་སེམས་ལས་རུང་ཚེ། །ལམ་བཞིའི་ཡོན་ཏན་རིམ་བཞིན་འཆར་བ་སྟེ། །དབུ་མའི་རྩ་མདུད་གཉིས་གཉིས་གྲོལ་བ་ལས། །ས་བཅུའི་ཡོན་ཏན་ནང་ནས་འཆར་བར་བཞེད། །གཉིས་པ་ལ་དངོས་དང་། ས་ལམ་གྱི་ཡོན་ཏན་ལྡན་ཚུལ་ལ་དཔྱད་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། ཚོགས། སྦྱོར། མཐོང་། བསྒོམ་བཞི། དང་པོ་ལ། སྤྱི་བྱེ་བྲག་གཉིས། དང་པོ། སྤྲུལ་པའི་འཁོར་ལོར་རླུང་སེམས་ལས་རུང་བས། །ཚོགས་ལམ་གསུམ་པོའི་དྲོད་རྟགས་འཆར་བ་སྟེ། །སངས་རྒྱས་སྤྲུལ་སྐུའི་ཞལ་མཐོང་སྤྲུལ་པ་འགྱེད། །གཉིས་པ་ལ། ཚོགས་ལམ་ཆུང་ངུ་། འབྲིང་། ཆེན་པོ་གསུམ། དང་པོ། ཚོགས་ལམ་ཆུང་ངུར་དྲན་པ་ཉེར་གཞག་སྟེ། །ལུས་ལྷར་བསྐྱེད་པ་ལུས་དྲན་ཉེ་བར་གཞག །བྱུང་ཚོར་རྣམ་རྟོག་ཡེ་ཤེས་བསྒྱུར་བ་ནི། །ཚོར་བ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་སྟེ། །སེམས་དང་སེམས་བྱུང་སྤྲོས་པ་ཉེར་ཞིའི་བསྒོམ། །སེམས་དྲན་ཉེར་གཞག་རྫོགས་པའི་རིམ་པ་སྟེ། །སྣང་བཏགས་ཆོས་ཀུན་སྒྱུ་མར་ཤེས་པ་ནི། །ཆོས་དྲན་ཉེར་གཞག་ལགས་པར་རྒྱུད་ལས་གསུངས། །གཉིས་པ། འབྲིང་དུ་ཡང་དག་སྤོང་བཞིའི་རིམ་པ་ནི། །དེ་ལྟར་བསྒོམ་པས་དགེ་དང་མི་དགེ་ཡི། །ཞེན་པ་བཞི་པོ་ཡང་དག་སྤོང་བ་སྟེ། །མི་དགེའི་ཆོས་རྣམས་མ་སྐྱེས་མི་བསྐྱེད་ཅིང་། །སྐྱེས་པ་གཞོམ་ཕྱིར་འབད་རྩོལ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམ། །དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་མ་སྐྱེས་བསྐྱེད་པ་སྟེ། །སྐྱེས་པ་སྤེལ་ཕྱིར་འབད་རྩོལ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམ། །གསུམ་པ། ཆེན་པོར་རྫུ་འཕྲུལ་རྐང་བཞི་བསྒོམ་པ་ཡང་། །བསྐྱེད་རྫོགས་དོན་ལ་མ་ཡེངས་རྩེ་གཅིག་ཏུ། །དྲན་དང་འདུན་དང་དཔྱོད་དང་སེམས་རྣམས་ཀྱི། །ཏིང་འཛིན་སྐྱོན་མེད་ཞི་བ་བསྒོམ་པ་ལས། །རླུང་སེམས་ལས་རུང་རྫུ་འཕྲུལ་ལེགས་གྲུབ་ནས། །དག་པའི་ཞིང་བགྲོད་སྤྲུལ་སྐུར་ཆོས་རབ་ཉན། །གཉིས་པ་སྦྱོར་ལམ། སྤྱི་བྱེ་བྲག་གཉིས། དང་པོ། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་རླུང་སེམས་ལས་རུང་བས། །སྦྱོར་བའི་ལམ་གྱི་ཡོན་ཏན་འཆར་བ་ནི། ། གཉིས་པ་ལ། དྲོད་རྩེ་གཉིས་དང་། བཟོད་མཆོག་གཉིས་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ། དད་བརྩོན་དྲན་པ་ཏིང་འཛིན་ཤེས་རབ་ཀྱི། །དབང་པོ་ལྔ་ཉིད་དྲོད་རྩེར་བསྒོམས་པ་ཡིས། །རྨི་ལམ་སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་འབྱོངས་པ་དང་། །བདེན་པའི་ཚིག་གྲུབ་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་ལྡན། །ལུས་ཀྱི་ཤིག་སྲོ་འབུ་སྲིན་མེད་པ་ཡིན། །གཉིས་པ། སྟོབས་ལྔའི་རང་བཞིན་བཟོད་པ་ཆོས་མཆོག་བསྒོམ། །ངན་སོང་རྣམས་ཆད་དགེ་རྩ་བརྟན་པ་དང་། །ཏིང་འཛིན་རྫུ་འཕྲུལ་སྔོན་ལས་མཆོག་ཏུ་འཕགས། །གསུམ་པ་མཐོང་ལམ། ལོངས་སྤྱོད་འཁོར་ལོའི་རླུང་སེམས་ལས་རུང་བས། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་བདེན་མཐོང་མཐོང་ལམ་གྱི། །ཡོན་ཏན་བརྒྱ་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་དབང་སྒྱུར་ཞིང་། །ལོངས་སྐུའི་ཞིང་བགྲོད་རིགས་ལྔའི་སངས་རྒྱས་མཐོང་། །དྲན་དང་ཏིང་འཛིན་ཤེས་བརྩོན་བཏང་སྙོམས་དགའ། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི། །ཡན་ལག་བདུན་པོ་དག་ཀྱང་རྫོགས་པར་འགྱུར། །བཞི་པ་སྒོམ་ལམ་ལ། སྤྱི། བྱེ་བྲག་གཉིས། དང་པོ། བདེ་ཆེན་འཁོར་ལོའི་རླུང་སེམས་ལས་རུང་བས། །སྒོམ་ལམ་ས་དགུའི་ཡོན་ཏན་འཆར་བ་སྟེ། །གཉིས་པ་ལ། སའི་ངོ་བོ། ཡོན་ཏན། ནང་དུ་སྦྱར་བ་གསུམ། དང་པོ། དྲི་མེད་འོད་འཕྲོ་འོད་བྱེད་ཆུང་ངུ་གསུམ། །སྦྱང་དཀའ་མངོན་གྱུར་རིང་སོང་འབྲིང་པོ་གསུམ། །མི་གཡོ་ལེགས་བློ་ཆོས་སྤྲིན་ཆེན་པོ་གསུམ། །གཉིས་པ། དེ་དག་སོ་སོའི་ཡོན་ཏན་རླབས་ཆེ་བ། །སྟོང་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་ལ་སོགས་རྒྱ་ཆེན་ཏེ། །གསུམ་པ་ལ། སྤྱི། བྱེ་བྲག་གཉིས། དང་པོ། རྩ་འདབ་ཕྲ་མོའི་མདུད་པ་རབ་གྲོལ་བས། །འཁོར་བའི་རང་བཞིན་ཉོན་མོངས་རླུང་སེམས་ནུབ། །མྱ་ངན་འདས་ཞི་ཡེ་ཤེས་རླུང་མཆོག་འཕེལ། །དེ་ལྟར་ས་བཅུའི་བགྲོད་པ་དེ་དག་ལས། །གཉིས་པ། དབུ་མར་རོ་རྐྱང་མདུད་པ་ཉི་ཤུ་གཅིག །གཉིས་གཉིས་གྲོལ་བས་ས་བཅུ་རེ་རེ་ཐོབ། །ཐ་མས་གཙུག་ཏོར་རྩེ་མོའི་ས་མཆོག་འགྲུབ། །གཉིས་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚུལ་ལ་དཔྱད་པ་ལ། སྤྱི། བྱེ་བྲག་གཉིས། དང་པོ། གང་ཚེ་གོང་མའི་རྟོགས་པར་ཕྱིན་གྱུར་ཅིང་། །སངས་རྒྱས་བར་དུ་བགྲོད་པ་དེ་དག་ལ། །ཡོན་ཏན་འདི་དག་ཉི་དང་ཟེར་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ། གཞན་ལུགས་དགག་པ། རང་ལུགས་བཞག་པ་གཉིས། དང་པོ། ཁ་ཅིག་ས་ལམ་ཡོན་ཏན་དྲང་དོན་ཟེར། །ལ་ལ་རྟོགས་པ་ཐོབ་ཀྱང་ཡོན་ཏན་མེད། །ཡོད་དང་ཆ་གཉིས་འདོད་པ་རྨོངས་པའི་བློ། །རང་གི་ལྟ་ལ་ཆགས་ཤིང་ཞེན་བྱས་ནས། །མ་ནོར་ཆོས་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་འདི་སྤང་། །གཉིས་པ། འདིར་ནི་ལམ་བསྒོམས་པ་ལས་ཡོན་ཏན་ཚོགས། །དབྱར་ཁའི་མེ་ཏོག་བཞིན་དུ་རྣམ་འཕེལ་ཞིང་། །ས་ལམ་བགྲོད་ནས་སངས་རྒྱས་འདོད་དེའི་ཕྱིར། །སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ནོར་བུ་དང་འདྲ་ཡང་། །བེམ་པོའི་དཔེར་མིན་རྟོག་མེད་ལྷུན་གྲུབ་ལས། །མཐའ་ཡས་འགྲོ་བ་སྲིད་རྩེའི་བར་དུ་ཁྱབ། །འདི་ནི་མདོ་རྒྱུད་དགོངས་པ་མཐུན་པར་གསུངས། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། ལམ་བགྲོད་པའི་ས་མཚམས་བསྟན་པའི་ལེའུ་སྟེ་ཉེར་གཅིག་པའོ།། །།གཉིས་པ་འབྲས་བུ་ལ། བསྟན། བཤད། བསྡུ་གསུམ། དང་པོ། དེ་ལྟར་བསྒོམས་པས་དག་པའི་འབྲས་བུ་ནི། །སྤངས་རྟོགས་མཐར་ཕྱིན་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཏེ། །ཇི་ལྟར་ཉི་ཟླ་སྤྲིན་དང་བྲལ་བ་བཞིན། །ཁམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ཀུན་དང་བྲལ་བ་ན། །བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་ལྷུན་གྲུབ་ཡོན་ཏན་སྣང་། །གཉིས་པ་ལ་སྤྱི་བྱེ་བྲག་གཉིས། དང་པོ། ལུས་དང་དོན་དང་ཡུལ་དུ་སྣང་བ་ཡི། །སྒྲིབ་པའི་བག་ཆགས་གསུམ་པོ་རབ་གྲོལ་ཏེ། །བུམ་ཆག་མར་མེ་པདྨཁ་བྱེའི་སྐུ། །ལྷུན་གྲུབ་ཡོན་ཏན་རྫོགས་ཏེ་མངོན་སུམ་སྣང་། །སྒྲིབ་གསུམ་བག་ཆགས་སོ་སོར་གྲོལ་བ་ལས། །ཞིང་དང་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་བའི་སྐུར་སྣང་སྟེ། །ཇི་སྙེད་ཇི་བཞིན་གཟིགས་པ་རྣམ་དག་ཡིན། །གཉིས་པ་ལ། རྟེན་སྐུ། བརྟེན་པ་ཡེ་ཤེས། མཛད་པ་ཕྲིན་ལས་གསུམ། དང་པོ་ལ། སྐུ་ལྔ་སོ་སོར་བཤད་པ་དང་། རང་བཞིན་གཅིག་ཏུ་བསྟན་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། སྐུ་གསུམ་བཤད་པ། བདེ་ཆེན་གྱི་སྐུ་བཤད་པ། མངོན་བྱང་རྡོ་རྗེའི་སྐུ་བཤད་པ་གསུམ། དང་པོ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང་། །སྤྲུལ་པའི་སྐུ་རྣམ་མཁའ་དང་ཉི་བཞིན་དང་། །དེ་ཡི་གཟུགས་བརྙན་དངས་བའི་མཚོར་སྣང་བཞིན། །གཉིས་པ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་བདེ་ཆེན་ཡེ་ཤེས་སྐུ། །ཀུན་གྱི་བདག་སྟེ་ཟག་མེད་མཚོན་བརྗོད་འདས། །ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ་ཁྱབ་བདག་ཆོས་ཉིད་དེ། །བདེ་ཆེན་ཉིད་ལས་གཞན་ཞིག་ཡོད་མ་ཡིན། །གསུམ་པ། མངོན་བྱང་མི་འགྱུར་རྡོ་རྗེའི་བདག་ཉིད་སྐུ། །སྤངས་རྟོགས་མཐར་ཕྱིན་འཕོ་འགྱུར་མེད་པ་ཡིན། །གཉིས་པ་རང་བཞིན་གཅིག་ཏུ་བསྟན་པ་ནི། དེ་ལྟར་སྐུ་རྣམས་དབྱེར་མེད་དབྱིངས་གཅིག་སྟེ། །འོད་གསལ་སྙིང་པོ་སྒྲིབ་ཀུན་བྲལ་བ་ཉིད། །སྟོང་དང་སྣང་དང་འཕྲོ་དང་དབྱེར་མེད་པས། །ཐ་དད་བརྗོད་ཀྱང་བརྡ་ཙམ་བཏགས་པ་ཉིད། །གཉིས་པ་ཡེ་ཤེས། དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་ལྔ་ཡང་། །ཆོས་དབྱིངས་མེ་ལོང་མཉམ་ཉིད་སོ་སོར་རྟོག །བྱ་གྲུབ་ཡེ་ཤེས་རང་བཞིན་ལྷུན་གྲུབ་སྟེ། །དང་པོ་ཆོས་སྐུ་གཉིས་པ་ལོངས་སྐུའི་བདག །གསུམ་པ་བདེ་ཆེན་ལྷག་མ་སྤྲུལ་སྐུ་སྟེ། །ངོ་བོ་དབྱེར་མེད་ལྡོག་པ་ཐ་དད་ཉིད། །གསུམ་པ། མཛད་པའི་ཕྲིན་ལས་སྤྲུལ་སྐུའི་རོལ་པ་སྟེ། །གང་ལ་གང་འདུལ་དེ་ལ་དེར་སྣང་ཞིང་། །མོས་པའི་རྗེས་འགྲོ་བློ་དང་འཚམས་པར་འབྱུང་། །སྲིད་པ་ཇི་སྲིད་ཕན་བདེ་མཛད་པ་སྟེ། །ལམ་གྱི་རྟེན་དང་ལམ་དང་འབྲས་བུ་ལ། །འགོད་མཛད་འགྲོ་ཀུན་ཐར་ལམ་འདྲེན་པའོ། །གསུམ་པ་དོན་བསྡུ། འདི་དག་རྣམ་གྲོལ་འབྲས་བུའི་མཆོག་རབ་སྟེ། །འོད་གསལ་མཐར་ཐུག་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། བསྒོམ་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་འབྲས་བུའི་ལེའུ་སྟེ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་པའོ།། །།གསུམ་པ་མཇུག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་བྱ་བ་ལ། ཚུལ་ཇི་ལྟར་བརྩམས་པ་དང་། དེ་ལྟར་བརྩམས་པའི་དགེ་བ་བསྔོ་བ་གཉིས། དང་པོ་ལ། དགོས་པ་དང་བཅས་པའི་གཞུང་ཇི་ལྟར་བརྩམས་ཚུལ་དང་། རྩོམ་པ་པོ་ཇི་ལྟ་བུས་བརྩམས་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ། དེ་ལྟར་མདོ་རྒྱུད་མན་ངག་སྙིང་པོའི་དོན། །སྐལ་བཟང་རྣམས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་རྟོགས་བྱའི་ཕྱིར། །ཐོས་བསམ་བསྒོམ་པའི་རིམ་པ་མ་ནོར་བ། །འཁོར་འདས་སྤང་བླང་ཚུལ་གྱིས་ལེགས་པར་བཤད། །གཉིས་པ། ཚུལ་འདི་བློ་གྲོས་ཡངས་པའི་ནམ་མཁའ་ལ། །ཐོས་བསམ་བསྒོམ་པའི་ཆུ་འཛིན་རབ་འཁྲིགས་ཏེ། །ཕན་བདེའི་གློག་ཕྲེང་འབྲུག་སྒྲ་སྒྲོགས་པ་ལས། །རིན་ཆེན་ཆོས་ཆར་འཇིག་རྟེན་རྒྱན་གྱུར་བརྩམས། །གཉིས་པ་ལ། གཞུང་བརྩམས་པའི་དགེ་བ་བསྔོ་བ་དང་། བསྔོ་བ་དེའི་དོན་བསྡུས་ཏེ་བསྔོ་བ་གཉིས། དང་པོ་ལ། རིགས་ལྔ་ལས་དང་པོ་རྣམ་སྣང་གངས་ཆེན་མཚོ་ཐོབ་པར་བསྔོ་བ་ནི། བསོད་ནམས་སྟོན་ཀའི་ཟླ་རྒྱས་དང་འདྲ་བས། །འགྲོ་ཀུན་ཆོས་དབྱིངས་དག་པའི་ནམ་མཁའ་ལ། །ཤིན་ཏུ་མི་གཡོ་ཟག་མེད་ཐུགས་རྗེའི་ལྷ། །མགོན་པོ་གངས་ཆེན་མཚོར་གྱུར་ཐོབ་པར་ཤོག །གཉིས་པ་རྡོ་རྗེ་མི་བསྐྱོད་པར་ཐོབ་པར་བསྔོ་བ་ནི། རབ་དགེ་དྲི་མེད་གང་དེས་སྐྱེ་དགུའི་ཚོགས། །ཉོན་མོངས་རྙོག་བྲལ་ཡེ་ཤེས་ཀླུ་དབང་གནས། །ཟབ་ཡངས་བརྩེ་སྤྲིན་སྙིང་པོ་དང་ལྡན་པ། །མགོན་པོ་མི་འཁྲུགས་མཚོ་ཆེན་ཐོབ་པར་ཤོག །གསུམ་པ་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་སུ་བསྔོ་བ་ནི། ཡོན་ཏན་ཚོགས་མངའ་མཆོག་དགེ་དྲི་མེད་ཀྱིས། །ཚོགས་གཉིས་ལས་གྲུབ་ཡོན་ཏན་རྫོགས་པའི་གཙོ། །སྲིད་ཞིའི་བདེ་འབྱུང་ཕན་བདེའི་ཆར་འབབ་པ། །མགོན་པོ་རིན་ཆེན་འབྱོར་པ་མཐའ་ཡས་ཤོག །བཞི་བ་སྣང་བ་མཐའ་ཡས་སུ་བསྔོ་བ་ནི། དགེ་བ་འདི་ཡིས་བདག་དང་འགྲོ་བ་ཀུན། །འཆི་བདག་ལ་སོགས་བདུད་བཞི་རྣམ་བཅོམ་སྟེ། །སྐྱེ་རྒ་ན་འཆིའི་མཚོ་ཆེན་ལས་སྒྲོལ་བ། །མགོན་པོ་ཚེ་མཐའ་ཡས་པ་ཐོབ་པར་ཤོག །ལྔ་བ་དོན་ཡོད་གྲུབ་པར་བསྔོ་བ་ནི། ཡིད་བཞིན་དགེ་མཆོག་རྒྱ་ཆེར་ལྷུན་མཐོ་བས། །འགྲོ་ཀུན་འདོད་དགུའི་རེ་བ་རྫོགས་པའི་དཔལ། །ཕྲིན་ལས་མཐར་ཕྱིན་དངོས་གྲུབ་ཆར་འབེབས་པའི། །མགོན་པོ་དོན་ཀུན་གྲུབ་པ་ཐོབ་པར་ཤོག །གཉིས་པ་ལ། གཏན་དང་སྐབས་ཀྱི་ཕན་བདེའི་རྒྱུར་བསྔོ་བ་དང་། ཕན་བདེའི་རྒྱུའི་གཙོ་བོ་ཆོས་ཚུལ་རྒྱས་པའི་ཆེད་དུ་བསྔོ་བ་གཉིས། དང་པོ། ཡིད་བཞིན་བསྔོ་བ་རྒྱ་ཆེན་གྱུར་པ་དེས། །རང་གཞན་སྲིད་པའི་རྒྱ་མཚོ་ལས་བརྒལ་ནས། །ཚེ་རབས་ཀུན་ཏུ་གཞན་ལ་ཕན་བརྩོན་ཅིང་། །ཆོས་རྔ་བསྒྲགས་པས་འཇིག་རྟེན་གྲགས་པར་ཤོག །གཉིས་པ། ཆོས་ཚུལ་འདི་ཡང་ཉི་ཟླའི་དཀྱིལ་འཁོར་བཞིན། །ཕྱོགས་ཀྱི་ཐ་གྲུ་ཀུན་ཏུ་གྲགས་གྱུར་ཏེ། །བློ་གྲོས་པདྨ་རབ་ཏུ་རྒྱས་བྱེད་ཅིང་། །སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་དར་ཞིང་རྒྱས་པར་ཤོག །བཞི་པ་མཇུག་གི་དོན་ལ་མཛད་བྱང་ནི། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཅེས་བྱ་བ། རང་གཞན་གྱི་གྲུབ་པའི་མཐའ་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་ཏུ་སོན་པའི་དགེ་སློང་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་བློ་གྲོས་ཀྱིས་ལེགས་པར་སྦྱར་བ་རྫོགས་སོ།། །།དགེའོ། །དགེའོ། །དགེའོ།། །།

གླེང་གཞི།

ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཀྱི་ཟབ་གསང་སྙིང་པོའི་དོན་རྡོ་རྗེའི་ལྗགས་ཀྱིས་བཀྲལ་བ་སྐྱུད་བྱང་དུ་བསྡུས་པ་རྨོངས་མུན་སེལ་བའི་སྣང་མཛོད་ཅེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ།། ༼ཨོྃ༽

ཀུན་མཁྱེན་བླ་མ་ཡིད་བཞིན་དབང་གི་རྒྱལ་པོ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ།།

རྣམ་པར་སྣང་མཛད་གངས་ཆེན་མཚོ་ཡི་འཇིག་རྟེན་རྣམ་པར་འཕྲུལ་བའི་གཞིར།།

དེ་སྙེད་འདུལ་བྱེད་སྒྱུ་འཕྲུལ་རེ་རེས་རྡུལ་སྙེད་འགྲོ་ཁམས་སྒྲོལ་བའི་ཚེ།།

ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་ཕ་མཐར་སོན་པའི་རོལ་གར་རྩེན་པའི་ཐབས་མཁས་པོ།།

བདག་སོགས་འགྲོ་བའི་སྙིང་གི་མུན་སེལ་དཔལ་ལྡན་བླ་མ་གཙུག་ན་རྒྱལ།།

རིག་སྟོང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་བློ་ཐིམ་ཡང་།།

རིག་རྩལ་ཕྱོགས་མེད་འབར་བའི་བློ་གྲོས་འབུམ།།

རིག་གདངས་འགག་མེད་ཀློང་ནས་ཤར་བའི་མཐུས།།

རིག་པའི་གནས་ཀུན་མཁྱེན་འདི་ཀུན་མཁྱེན་རྗེ།།

མཐའ་དག་ཤེས་བྱའི་གནས་ཀུན་རབ་གསལ་ཞིང་།།

མདོ་རྒྱུད་གྲུབ་མཐའ་རྒྱ་མཚོའི་མན་ངག་མཛེས།།

གཅིག་ཤེས་ཀུན་གྲོལ་དྲུག་བྲལ་གསུམ་ལྡན་གཞུང་།།

རྡོ་རྗེའི་ལྗགས་ཀྱིས་བཀྲལ་དེའི་ཟིན་ཐུན་བསྡེབ།།

དེ་ཡང་དུས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། དུས་བཞི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀ་དག་ཐོག་མའི་དུས་རྟག་པར་རྒྱུན་གྱི་འཁོར་ལོ་ལས་མ་གཡོས་བཞིན་དུ་ཐུན་མོང་གི་སྣང་ངོར་འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པའི་དུས་ལྕགས་མོ་ཡོས་ཀྱི་ལོའི་གྲོ་བཞིན་ཟླ་བའི་ཚེས་ལྔའི་ཉིན། གནས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། ཟངས་མདོག་དཔལ་གྱི་རི་བོ་པདྨ་འོད་ཀྱི་ཕོ་བྲང་གངས་རྒྱན་གསེར་གྱི་པདྨའི་གན་དྷོ་ལ་ཆེན་པོར། འཁོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། རིག་འཛིན་ཕོ་མོ་དཔའ་བོ་མཁའ་འགྲོའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་མ་འོངས་བསྟན་པའི་སྲོག་རྒྱུན་མཐུད་པར་ཐུགས་བསྐྱེད་སྨོན་ལམ་གཅིག་ཏུ་མཐུན་ནས་མཁན་སྤྲུལ་དགེ་འདུན་འདུས་པའི་རྣམ་པར་བྱོན་པ་རྣམས་ལ། སྟོན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དུས་གསུམ་རྒྱལ་བའི་སྤྱི་གཟུགས། རིགས་དང་དཀྱིལ་འཁོར་རྒྱ་མཚོའི་ཁྱབ་བདག ཨོ་རྒྱན་རྡོ་རྗེ་འཆང་གི་ཐུགས་ཀྱི་གསང་བ་ཆེན་པོ། ལྔ་བརྒྱ་བའི་འགྲོ་ལ་ལྷག་པར་བརྩེ་བའི་ཀུན་སྣང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་རོལ་རྩལ་ལས་དགེ་སྦྱོང་ངུར་སྨྲིག་གི་རྣམ་པར་འཆང་བ། མཆོག་གསུམ་གྱི་ངོ་བོ། རྩ་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད། སྐུ་གསུམ་གྱི་རང་གཟུགས། ཁམས་གསུམ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ། ཆོས་རྗེ་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ། འགྲོ་ཁམས་རྒྱ་མཚོའི་མུན་སེལ་གྱི་སྒྲོན་མེ། མ་འདྲིས་པའི་སེམས་ཅན་ཡོངས་ཀྱི་རྩ་ལག་དམ་པ། ཐེག་མཆོག་འབྲུག་སྒྲ་ཟབ་མོས་སྐྱེ་དགུ་མ་རིག་པའི་གཉིད་ལས་སློང་བའི་སྟོན་པ་ཆེན་པོ། ཁྱབ་བདག་རྩ་བའི་བླ་མ་བཀའ་དྲིན་སུམ་ལྡན་གྱི་བདག་ཉིད་གང་གིས། ཆོས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྤང་བླང་གི་གནས་ཀུན་ཡིད་བཞིན་དུ་ལེགས་པར་སྟོན་ཅིང་། ཐོས་བསམ་སྒོམ་པའི་ཆོས་ཚུལ་མཐའ་དག་གི་མཛོད་ཁང་ཆེན་མོའི་དགོངས་དོན་ཐང་མར་བརྡལ་བ་སྐྱུད་བྱང་དུ་བསྡུ་བ་ལ། དེ་ཡང་ཁྱབ་བདག་གང་གིས་ཐུགས་ཟབ་མོའི་ཏིང་འཛིན་ལས་མ་གཡོས་བཞིན་དཀར་ལ་སྨུག་པའི་ཞལ་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་འཁོར་ཚོགས་ཡོངས་ལ་མངོན་པར་ཕྱོགས་ཏེ། བརྩེ་བའི་སྤྱན་རས་ཀྱིས་གཟིགས་བཞིན་ཅུང་ཟད་འཛུམ་པའི་ཉམས་དང་བཅས་བཀའ་བསྩལ་བ་ནི་འདི་ལྟར།།

ཉིན་དང་པོའི་ཆོས་ཁྲིད།

ཡང་གནས་འདི་ནས་ན་ནིང་ཞལ་གྱེས་ཞུས་པའི་དུས་ཚོད་ནས་བཟུང་སྟེ་བརྩིས་ཡོང་ན་རང་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མི་ཚེའི་དུས་ཚོད་ཀྱི་ནང་ནས་ལོའི་ཁྱུད་འཁོར་ཞིག་འདས་པའི་རྗེས་སུ། སླར་ཡང་ཚེ་སྔོན་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པས་གཞི་བྱས། སྦྱིན་སོགས་དགེ་བས་འཕེན་པའི་གྲོགས་བྱས། སྨོན་ལམ་དྲི་མ་མེད་པས་མཚམས་སྦྱར་བའི་རྣམ་དཀར་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་མི་དམན་པ་ཞིག་མཉམ་དུ་བསགས་ཤིང་སྨོན་པའི་ལས་འཕྲོ་བཙན་པོ་སྟོབས་སུ་སྨིན་པའི་མཐུ་ལས། དལ་བརྒྱད་འབྱོར་བཅུ་ཚང་བའི་ལུས་འདི་བཟུང་བས་མི་ཚད། དུས་ཀྱི་ཐ་མ་འདིར་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་གྲུ་ཆེན་པོ་ལ་མཉམ་དུ་ཞུགས་ནས། འཁྲུལ་སྣང་འཁོར་བའི་མཚོ་ཆེན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྦ་ཀློང་དྲག་པོ་ཅན་དེ་བརྒལ་ནས། ཐར་བ་རིན་པོ་ཆེའི་གླིང་དུ་ཕྱིན་པར་བྱེད་པའི་ལམ་བཙལ་ནས་མཉམ་དུ་འཇུག་པའི་དོན་མཐུན་ཟླ་ཡི་གྲོགས་པོ་ཤ་སྟག་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ཕལ་བའི་གྲོགས་ཀྱིས་སྒྲུན་དུ་མེད་པའི་ཁྱད་པར་ཅན། ཚེ་རབས་གཏན་གྱི་འདུན་མ་རང་གཞན་འཕྲལ་ཕུགས་ཀྱི་བྱ་གཞག་གལ་ཆེན་ལ་མཚུངས་པར་འཇུག་པའི་ཆོས་གྲོགས་རྣམས་དང་ཡང་བསྐྱར་ཐེངས་གཅིག་མཇལ་འཛོམས་བྱུང་བ་ལ་སེམས་གཏིང་ནས་སྤྲོ་བ་ཆེན་པོ་བྱུང་། སྤྱིར་ན་ཕུང་པོ་འཇིག་པའི་ཚོགས་ལ་བདག་ཏུ་བརྟེན་བཅས་པའི་རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་བརྟན་གཡོའི་འཇིག་རྟེན་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་འཁྲུལ་སྣང་ལ་རྟག་བརྟན་ཞིག་ཅི་ཡོད། ཁྱད་པར་དུ་དེང་སང་ཚེ་དང་དུས་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྙིགས་མ་ལྔ་བདོ་བའི་སྐབས་དང་ཁེལ་ཡོད་པས། ཕྱོགས་གཅིག་ནས་འཇིག་རྟེན་གྱི་འབྱོར་བ་ཡར་འཕེལ་གྱི་ཕྱོགས་ཙམ་རེ་ཡོད་ན་ཡང་། ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་བལྟས་ན་སྙིགས་མའི་རང་རྟགས་དབང་མེད་དུ་ངོམས་ནས། སྤྱི་ལ་འབྱུང་བཞིའི་གནོད་འཚེ། དམག་འཁྲུག་ཁེང་ལོག ནད་ཡམས་དང་མུ་གེ བྱེ་བྲག་སྒེར་སོ་སོ་ལའང་འདུ་འཁྲུགས་ཀྱི་འཆི་ནད། དགྲ་གདོན་དང་རྐུན་ཇག་ལ་སོགས་པའི་འཚེ་བས་མནར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལྷག་པར་ཆེ་བའི་དུས་ཚོད། ཡང་སྒོས་སྐྱེས་བུའི་ཚེ་སྲོག་ནི་ནམ་མཁའི་སྐར་མདའ་བརྒྱུགས་པ་བཞིན་ཡུད་ཙམ་གྱིས་ཚེའི་སྨད་ལ་གཏུགས་ནས། ན་ནིང་ཡོད་པ་ད་ལོ་མེད་པ་དེ་དག་ཀྱང་། རང་རེ་དང་འདྲ་བར་ནད་མེད་འཚོ་ཁམས་ལྡན་པས་ཡུན་རིང་འདུག་འདེང་ལས་བློ་བུར་ཚེ་ཡི་བར་ཆད་ཅིག་ཡོད་སྣང་ཙམ་ཡང་མ་ཤར་ཏེ་ཚེ་འདིའི་བྲེལ་དོ་ཁོ་ནས་འདའ་བཞིན་པའི་སྐབས་སུ། གློ་རྒྱག་གིས་ཚེའི་དུས་བྱས་ནས་འཆི་བདག་གཤིན་རྗེས་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དུ་འགྲོ་འདོད་མེད་ཀྱང་དབང་མེད་དུ་ཁྲིད་ནས་འགྲོ་དགོས་ཐུག་པའང་གང་མང་མང་བྱུང་བས་མ་ཚད། ནང་སྐྱེ་བོའི་བསམ་བློའི་འགྱུར་བ་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ན་ཡང་། བཟང་ཡ་རབས་མེ་ལྕེ་གྱེན་དུ་འབར་འདྲ་བོ་ལས། ངན་མ་རབས་ཀྱི་བློ་སྣ་ཆུ་རྒྱུན་ཐུར་དུ་རྒྱུག་པ་ལྟ་བུ་དེས་ཤུགས་དྲག་ནས། བསམ་ངན་དང་གཡོ་སྒྱུ། ངན་སེམས་དང་ཕྲག་དོག་གི་སྟོབས་བདོ་བའི་སྙིགས་མའི་དུས་ཚོད། སྤྱིར་བར་ཆད་ཀྱི་རྐྱེན་མང་ཞིང་། བྱེ་བྲག་དམ་པའི་ལྷ་ཆོས་རྣམ་དག་ལ་ཞུགས་མཁན་ཞིག་ཡིན་དུས་དེའི་ཚོད་ཀྱི་བདུད་དང་བར་ཆད་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱང་འདྲ་མིན་དུ་བརྫུས་ནས་བར་དུ་གཅོད་པའི་དུས། མདོར་ན་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་གི་རྐྱེན་ངན་བར་ཆད་ཀྱི་རླུང་འཚུབས་པའི་བར་གསེང་འདི་ནས། རང་རེ་མཉམ་དུ་འཛོམས་ཏེ་སེམས་ལྷོད་ལ་ཕབ་ནས་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་བདུད་རྩི་ཚེ་རབས་བསྐལ་བ་མང་པོར་མཇལ་ཞིང་ཐོས་པ་དཀའ་བ་མ་ཟད། ཐོས་ནས་སྒྲུབ་པ་ཉམས་ལེན་བྱེད་པ་ཡང་དེ་བས་དཀོན་པའི། མི་ཚེའི་ནང་གི་རིན་ཐང་ཅན་གྱི་མཛད་པ། འཁོར་བའི་གཅོང་ནད་འཇོམས་པའི་སྨན་མཆོག ཐར་བའི་སྲོག་རྩ་མཐུད་པའི་འཆི་སོས་ཀྱི་བདུད་རྩི་ལྟ་བུ་འདི་ལ་ལོངས་སྤྱད་ནས་འཇུག་ཏུ་ཡོད་པ་འདི་ནི། ཚེ་གང་དུས་བརྒྱའི་ཟ་མ་ལན་གཅིག སྔར་བསགས་བསོད་ནམས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་གྲུབ་པ་འདི་དང་བསྟུན་ནས། རང་རང་གི་ངོས་ཀྱི་འཆད་ཉན་གྱི་གོ་སྐབས་བཟང་པོ་མི་བརླག་པར་དལ་འབྱོར་དོན་ལྡན་རང་གཞན་གཉིས་ཕན་ཞིག་བྱེད་དགོས་སྙམ་པའི་སྤྲོ་སེམས་དང་སྤོབས་པ་གཉིས་ཀ་ལྡན་པ་ཞིག་གལ་ཆེ་བ་ཡིན། དེ་ལ་སྤྱིར་མིའི་སེམས་ཞེས་པ་འདི་ཕྱིའི་ཡུལ་གྲོགས་གནས་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པའི་གཞན་དབང་ཅན། ཕྱིའི་ཡུལ་གྱི་སྣང་བརྙན་ཡིད་དུ་འོང་མི་འོང་ལ་བརྟེན་ནས་དགའ་སྡུག་གི་ཚོར་བ་འབྱུང་བ་ཡིན་ཀྱང་། རྩ་བ་དེད་ནས་སོང་ན་ནང་རང་གི་སེམས་ལ་རག་ལས་པ་རེད། དཔེར་ན་ཐད་དུ་ཡོད་པའི་མི་ཕ་རོལ་པོ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན། དེ་ལ་ལའི་དགྲ་ཡིན་པས་ཡིད་དུ་མི་འོང་ཞིང་། ཡང་ལ་ལའི་གཉེན་ཡིན་པས་ཡིད་དུ་འོང་བར་སྣང་བ་ཡིན། ཡང་ལ་ལ་ལ་མཚོན་ན་བཏང་སྙོམས་པ་ཡིན་པས་དེ་ལ་དགའ་སྡུག་གཉིས་ཀའི་སྣང་བ་མི་འདུག དེ་དག་ཀྱང་རྟག་བརྟན་མེད་པར་སེམས་ཀྱི་ལྟ་ཕྱོགས་དང་མཉམ་དུ་འགྱུར་སླ་བ། དཔེར་ན་ཚེ་སྟོད་ཡིད་འོང་གི་གྲོགས་པོ་དེ་ཚེ་སྨད་ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་དགྲ་ལ་འགྱུར་བ་ཡོད་པས་མ་ཚད། དོན་ཆུང་ངུ་རེའི་རྐྱེན་དང་། དུས་ཐུང་ངུ་སྔ་ཕྱི་དྲོ་ཙམ་ལ་ཡང་འགྱུར་བ་ཕྲད་པའང་ཡོད་པ་ཡིན། དེ་བཞིན་དུ་སེམས་སྤྲོ་བའི་ཉིན་ཞིག་ལ་གནས་ཕྱག་དར་གད་སྙིགས་ཀྱི་ཁྲོད་དུ་ཉལ་དགོས་ཀྱང་སེམས་ལ་བདེ་སྐྱིད་འཁོར་བ་ཡིན། སེམས་ཀྱི་བདེ་སྐྱིད་ཁོག་ན་ཡོད་དུས་ཕྱི་རོལ་གྱི་འཁོར་ཡུག་རང་ཤུགས་ཀྱིས་ཉམས་དགའ་བར་སོང་ནས་སྐྱིད་པའི་སྣང་བར་འཆར་བ་ཡིན། སེམས་སྡུག་པའི་ཉིན་ཞིག་ལ་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་ངམ་ལྷའི་ཡུལ་ལ་འགྲན་བཟོད་པའི་སྐྱེད་མོའི་ཚལ་དུ། ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་འབྱོར་བ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་བཞིན་བསྡད་ཀྱང་ཡིད་མི་བདེ་བའི་གཅོང་ནད་ནང་དུ་ཡོད་པའི་དབང་གིས་སེམས་ལ་སྤྲོ་བ་མི་སྐྱེ་བ་ཡིན། དེས་ན་མི་ང་ཞེས་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་གཞི་ནི་ལུས་སེམས་འདི་གཉིས་ལས་མེད་ལ། དེ་ལས་ཀྱང་སེམས་ནི་གཙོ་བོ་དང་ལུས་ངག་གཉིས་ཀ་དེའི་འཁོར་བྲན་གཡོག་ལྟ་བུ་ཡིན་ཕྱིར། དམ་པའི་ལྷ་ཆོས་སྒྲུབ་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་སྦྱོང་བརྡར་ཞིག་དང་། ཆོས་ནི་སེམས་ཁམས་ཀྱི་སྨན་དང་། ཆོས་སྒྲུབ་པའང་སེམས་ཁམས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་ཞིག་ལ་གྱུར་ནས་ཡོད་པ་ཡིན། འཁོར་འདས་བདེ་སྡུག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཏེར་སྒོ་སེམས་འདིའི་སྟེང་ནས་འབྱེད་ནུས་པས། སེམས་འཁྲུལ་བའི་དབང་དུ་ཤོར་ནས་སད་དུ་མེད་པའི་འཁོར་བ་རྨི་ལམ་ལྟ་བུའི་སྡུག་བསྔལ་འདི་མྱོང་བ་ཡིན་ཅིང་། གལ་ཏེ་སེམས་འདིའི་རང་ངོ་མཐོང་ནས་སྒྲིབ་པའི་དྲི་མ་མཐའ་དག་དག་ཅིང་། ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་མངོན་དུ་གྱུར་ནས་སྤངས་རྟོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ལ་སངས་རྒྱས་ཞེས་སུ་གྲགས་པ་ཡིན་ལ། དེའི་དུས་སུ་མཁའ་མཉམ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བྱེད་པ་དང་། འགྲོ་དོན་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་འབྱུང་བ་ཡིན་པས་ཆོས་བསྒྲུབས་པའི་དོན་གོ་ཐམས་ཅད་དེ་དུས་ཆོད་པ་ཡིན། ད་དེ་ཙམ་མ་བྱུང་ཡང་འཆི་བའི་འཇིགས་སྐྲག་བོར་བ་ཞིག་བྱུང་ཡང་ཆོག་པ་ཡིན་ཏེ། ཚེ་འདིར་སངས་རྒྱས་མ་ཐོབ་ཀྱང་མཐོ་རིས་རིམ་བརྒྱུད་ཀྱིས་ཐར་ལམ་ལ་སྙེག་ཏུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་འབྲས་བུ་དེ་མ་ཐོབ་པའི་ལམ་གྱི་དུས་ད་ལྟའི་སྐབས་འདིར་ཕྱིའི་འབྱུང་ལུས་འདི་མི་འཁྱག་མི་ལྟོགས་པའི་ཟས་གོས་ཀྱི་མཐུན་རྐྱེན་དང་འཕྲལ་མཁོའི་ཉེར་སྤྱད་རེ་སྟབས་པར་བྱས་ནས། གཙོ་བོ་ནང་རང་གི་སེམས་ཀྱི་བདེ་སྐྱིད་དང་སྤྲོ་སྣང་སེམས་ཁོ་རང་གི་ཐོག་ནས་འབྱུང་ཐབས་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན། དཔེར་ན་དེ་རིང་ཆོས་ཚིག་གཅིག་གོ་བ་དེ་ད་ལྟ་ཉིད་ནས་སེམས་ཀྱི་སྨན་དུ་ཐིངས་སོང་ན། ཆོས་ཐུན་གཅིག་གི་ནང་དུ་ཞུགས་པའི་དུས་ཚོད་དེ་འཕྲོ་བརླག་ལ་མ་སོང་ཞིང་། དེའི་སྨན་ཐུས་གཅིག་དེ་ཚེ་གཅིག་ལ་བེད་སྤྱོད་གཏང་ཆོག་པ་དང་། རང་གཞན་སུ་ལ་ཡང་འཕྲོད་ངེས་ཡིན། དེ་ལྟར་རིམ་གྱིས་བསགས་ན་ཆུ་ཡི་ཐིགས་པ་ཉག་ཕྲ་ཡང་སྣོད་ཆེན་རིམ་གྱིས་གང་བར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུ་ཡིན། ཆོས་བསྒྲུབས་ན་སེམས་ཀྱི་འགྱུར་བ་ཆེན་པོ་སེམས་བསྐྱེད་དང་སྙིང་སྟོབས་འབྱུང་བས་མ་ཟད། འཇིག་རྟེན་གྱི་མི་ཚེ་སྐྱིད་ཀྱིས་བསྐྱལ་ནས་རང་ཉེ་འཁོར་དང་བཅས་པ་བདེ་ལ་འགོད་པའི་སྐྱེས་ཕོ་རབ་མོ་རབ་ཅིག་དགོས་ཚེ། རང་སེམས་ཁོང་ཡངས་དཀྱེལ་ཆེ་དང་། ཕན་སེམས་བསམ་པ་བཟང་པོ་ལྡན་པའི་སྐྱིད་ཉི་མ་འདྲ་བོ་རང་གི་སྙིང་ནས་ཤར་ཏེ་ཡོད་པ་ཞིག་བྱེད་དགོས་པ་ལས། རང་སེམས་མུན་ཆུ་བཞིན་ཐུར་དུ་རུབ་ནས་མིག་རྒྱང་གྱེན་དུ་ལྟ་བའི་འདེང་རྒྱག་མེད་པར་སེམས་བག་འཁུམས་པའི་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་དགྲ་རུ་ལང་བ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན། སྣོད་བཅུད་ཐམས་ཅད་དགྲ་རུ་ལངས་ནས། ཐད་དེ་ནས་ཚག་སྒྲ་ཆེ་ཞིག་གྲགས་ཀྱང་ང་ལ་གནོད་པ་ཞིག་རེད་བསམ་ནས་བཟེ་རེ་ཅན་ལ་གནོད་འཚེ་མང་བའི་དུས་སུ་མ་འཇོན་པ་ཡིན། ཁྱད་པར་དུ་ཆོས་པའི་བྱང་ཁོག་ནང་གི་སེམས་དེ་སྐྱེ་བོ་རྨོངས་པ་ཆོས་མེད་ཕལ་བ་ཞིག་དང་མ་འདྲ་བ་ཞིག་དགོས་པ་ཡིན། དེ་འདྲ་དང་མི་འདྲའི་རང་རྒྱུགས་རང་གིས་བླངས་དང་རྐྱེན་ངན་དང་ཕྲད་དུས་ཧ་གོ་བ་རེད། རྐྱེན་ངན་གྲོགས་འགྱུར། ལྟས་ངན་གཡང་ལེན་གྱི་གདམས་པ་མ་ཤེས་ནས་ཤ་ཟ་གྲིབ་མ་འདྲེ་མཐོང་དུ་ལོག་ནས་ཆོས་པ་རླུང་ནང་གི་མར་མེས་རང་ཚུགས་ཟིན་དཀའ་བ་ཡིན། མདོར་ན་ད་འདི་ནས་ངས་ཅི་ཞིག་འཆད་བཞིན་ཡོད་ཟེར་ན། རང་རེ་འདི་ལྟ་བུའི་ཆོས་ར་གཅིག་གི་ནང་དུ་དམ་པའི་ལྷ་ཆོས་ལ་མཉམ་དུ་ལོངས་སྤྱོད་རྒྱུའི་བསྐལ་བ་བཟང་པོ་ཚེས་པ་འདི། ལོ་མང་པོའི་རྗེས་སུ་ཕྱིར་བལྟས་བྱས་ན། བལྟ་རིན་ཡོད་པ་དང་། བཤད་རིན་ཆོག་པའི་རིན་ཐང་ཅན་ཞིག་ཏུ་མཐོང་སྲིད་པ་དང་། རྣམ་པ་ཚོས་མི་ཚེའི་སྟོད་དུ་ཆོས་ཕྱོགས་མཛད་པའི་རྨང་གཞི་བཟང་པོ་རེ་ཞོག་ན། ཚེ་རྐེད་དང་ཚེ་སྨད་ལ་སྐྱིད་པའི་ཉི་མ་མགོ་ནས་མི་ནུབ་པའི་དོན་ཆེན་གྱི་ལག་འབབ་ཆེ་ཆུང་ནི་གང་ཟག་སོ་སོའི་བསམ་བློ་གཏོང་ལུགས་དང་དོན་གཉེར་གྱི་བརྩོན་པའི་རྒྱུན་བསྲིང་ཐུབ་མིན་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་པས། གཙོ་བོ་ཐུགས་བདེ་བག་ཕེབས་ཀྱིས་མཉམ་དུ་ཆོས་འཆད་ཉན་ལ་དགྱེས་བཞིན་སྤྲོ་བཞིན་དུ་འཇུག་པ་གལ་ཆེ་ཞེས་ཞུས་པ་ཡིན། ང་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་དམ་པའི་མཚན་གྱི་ཅོད་པན་རྫོགས་ཆེན་པདྨ་བཛྲའི་སྐྱེ་བའི་ཕྲེང་བ་ཞིག་ཡིན་པར་གསུངས་མྱོང་ན་ཡང་། གང་ཟག་རང་ངོས་བཤད་ན་རང་བློ་རང་ལ་ལྐོག་ཏུ་མ་གྱུར་པ་ཡིན་ཕྱིར། སོ་སྐྱེ་འཆིང་བ་ཀུན་ལྡན། ཐུན་མོང་ཐེག་པའི་ཚོགས་ལམ་ཆུང་ངུའི་སྣེ་ཙམ་ཡང་མ་ཟིན་པ་ཞིག་ཡིན་པ་ནི་དུས་རྒྱུན་དུ་ཞུས་པ་ལྟར་དུ་ཡིན་པས། འདིར་བཞུགས་ཀྱི་མཁྱེན་ཡོན་རྣམ་དཔྱོད་མཛད་པ་ཕྱག་རྗེས་གང་གི་ཐད་ནས་ཀྱང་མི་དམན་པའི་མཁན་སྤྲུལ་གཉིས་ཀའི་མཚན་ཉིད་ཚང་བའི་བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་ཆེན་དག་དང་། དམ་པའི་མཚན་གྱི་གསལ་ཁ་མ་གཏད་པའི་སྦས་པའི་ཚུལ་ཅན། མ་འོངས་བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་ཆེན་དམ་པ་མཛད་འཕྲིན་རྨད་བྱུང་དང་ལྡན་པ་མང་རབ་ཏུ་བཞུགས་ནས་ཡོད་ཀྱང་། འཇིག་རྟེན་མནའ་མིའི་གཏམ་དཔེ་ལ། རིང་རྭ་ཅོས་རིང་ཡང་། སྐྱེས་རྣ་ཅོས་སྔ་བ་ཡིན་ཞེས་པ་ལྟར་དུ། ང་ནི་དུས་རབས་སྔ་མའི་དུས་སྟོད་ཀྱི་མི། དམ་པའི་སྐྱེས་ཆེན་མང་པོའི་ཞལ་མཇལ་གསུང་ཐོས་ཀྱི་སྐལ་བ་ཐོབ་པ་དང་། དབང་ལུང་ཁྲིད་གསུམ་གྱི་རྒྱུན་ནི་གང་ཟག་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་དགོས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། ད་སྐབས་དུས་རབས་མི་རབས་བརྗེ་མཚམས་དང་འཕོ་འཚམས་ཀྱི་སྐབས་དང་ཁེལ་ནས། བུ་ལན་མ་རེད་ས་ལན་རེད། ཅེས་པ་ལྟར་དུ་བསྟན་པའི་བབས་རིམ་འཁོར་ཕྱོགས་ཀྱི་བྱ་གཞག་ལ་མ་འཇུག་ཐབས་མེད་ཀྱི་འོས་འགན་བབས་ནས་འདི་བཞིན་སྤེལ་བ་ཡིན། དམ་པ་གོང་མའི་ཐུགས་རེ་དགོངས་འདུན་རྫོགས་པའི་མཆོད་པ་དམ་པའང་ཡིན་ཆགས་ཡིན། ཆོས་ཀྱི་ཆེ་བ་འདོན་ཕྱིར་ང་ཁ་མར་ལ་འཁོར་ནས་འཆད་ཚུལ་བྱེད་དུས། ཁྱེད་རྣམ་པའི་དད་མོས་ཐུགས་བསྐྱེད་ཀྱི་སྟོབས་དང་། ཆོས་ཉིད་དང་ཆོས་ཅན་བསླུ་བ་མེད་པའི་བདེན་པའི་སྟོབས་དང་། བརྒྱུད་པ་སེལ་མེད་ཀྱི་དམ་ཚིག་གཙང་མའི་མཐུ་ཡིས་རྒྱལ་བའི་ཐུགས་རྗེ་དང་བྱིན་རླབས་སྨྲ་བ་པོའི་ངག་ལ་ཞུགས་པས་མ་ཚད། སྒྲ་ཚིག་ཆོས་ཀྱི་རང་སྒྲ་དེས་ཁྱེད་རྣམ་པའི་ཐུགས་རྒྱུད་ཀྱི་རིགས་ཁམས་ལ་སྒྲིབ་བྱེད་ཀྱི་དྲི་མ་སེལ་བའི་གསོས་ཤིག་ཐེབས་ངེས་བསམ་བཞིན་ཡོད། ད་ས་ཆ་འདི་ནི་སྔ་འགྱུར་རྫོགས་ཆེན་པའི་གདན་ས། རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་རྒྱུད་སྡེ་འཆད་ཉན་བྱེད་སའི་ཐུན་མོང་མིན་པའི་བསྟི་གནས་ཁྱད་པར་ཅན་ཞིག་ཡིན་པས་མ་ཚད། དམ་པ་གོང་མ་མང་པོ་གྲུབ་པ་བརྙེས་པའི་ཡང་དབེན་ཀྱང་ཡིན་ཕྱིར། བསྟན་པ་ཡང་དར་གྱི་སྐབས་འདིར་རྫོགས་ཆེན་གདན་ས་རང་རྐང་གི་སྔ་འགྱུར་སྡེ་གསུམ་ཀློང་དགུའི་ཆོས་བརྒྱུད་ཀྱི་བསྟན་པའི་མེ་རོ་གསོས་ནས་ད་ལྟའི་བར་ལ་ལོ་ངོ་བཅུ་ཕྲག་ལྷག་ཅིག་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་སྟེ། སྔར་ངའི་ཆོས་གྲོགས་རྒན་པ་ཨ་སྐྱོང་རྟོགས་ལྡན་བློ་གྲོས་རྒྱ་མཚོ་ཚང་གིས་མི་ལོ་བཞིའི་རིང་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ཁྲིད་གསུངས་པ་དང་། དེ་རྗེས་ངས་དེ་ལ་མཐུད་ནས་ལོ་དགུ་ཙམ་གྱི་རིང་ལ་བཏོན་དང་འདོན་བཞིན་པ་འདི་རེད། ལོ་འདིས་ཡེ་ཤེས་བླ་མའི་ཁྲིད་མི་ཉག་ནས་བཏོན་གྲུབ་མ་རག་པ་ཡིན་ལ། ད་ལོའི་གདན་ས་རང་གི་གཙོ་ཆེའི་ཆོས་ཁྲིད་ཀློང་ཆེན་མཛོད་བདུན་མུ་མཐུད་ནས་འདོན་འཆར་ན་ནིང་ཞིག་ནས་བྱས་པ་རེད། ངའི་མཛོད་བདུན་གྱི་ཁྲིད་རྒྱུན་ནི་ཐེག་མཆོག་མཛོད་ལས་གཞན་པའི་མཛོད་དྲུག་པོ་དེ་འཇིགས་མེད་ཡོན་ཏན་མགོན་པོའི་མདུན་ནས་ཐོབ་པ་དང་། ཐེག་མཆོག་མཛོད་དེ་མཁན་ཆེན་ཐུབ་བསྟན་སྙན་གྲགས་ཚང་གི་མདུན་ནས་ཐོབ་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་ཨ་བུ་སྒང་གི་བཀའ་གཏད་དང་ཞལ་ཆེམས་གནང་བ་དེ་འདས་རྗེས་ང་ལ་བབས་པ་ཡིན་ཞེས་པ་མིན་ཀྱང་། གནད་ཀྱི་དགོས་པ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་སྙམ་པ་ཡིན། ད་ཨ་བུ་ལྷ་སྒང་ཞུ་དུས་ཨ་བུ་ཞེས་པ་ནི་ས་ཆ་འདི་ཡས་མས་ཀྱི་གཅེས་པའི་མིང་གིས་འབོད་ཚུལ་ཞིག་རེད། དཔེར་ན་དཔལ་སྤྲུལ་འཇིགས་མེད་ཆོས་ཀྱི་དབང་པོ་ལ་མི་རྣམས་ཀྱིས་ཨ་བུ་ཞེས་ཞུ་བའི་སྐབས་སུ་ཁོང་གིས་དེར་ཧྲལ་བོ་ཞེས་པ་ཞིག་བསྣན་ཨ་བུ་ཧྲལ་བོ་ཞེས་གསུངས་འདུག་པ་ལྟ་བུ་རེད། ཡིག་སྐད་ལ་ཇོ་ཇོ་ཞེས་པ་དེ་རེད། གཅེས་མིང་དང་གུས་ཞབས་གཉིས་ལྡན་གྱི་ཚིག་ཅིག་རེད། གཞན་ཡང་དཔལ་ལྡན་ཨ་ཏི་ཤ་ལ་ཇོ་བོ་རྗེ་ཞེས་འབོད་པ་དང་། སྟོན་པ་ཤཱཀྱ་མུ་ནེའི་སྐུ་བརྙན་ལ་ཇོ་བོ་ཞེས་ཞུས་པ་ལྟ་བུ་རེད། ཨ་བུ་ལྷ་སྒང་གི་མཚན་དངོས་ལ་རྫོགས་ཆེན་མཁན་པོ་ལྷ་རྒྱལ་ཞུ་བ་དང་། བརྒྱུད་འདེབས་ནང་དུ་པདྨ་ཐེག་མཆོག་བློ་ལྡན་ལ་གསོལ་བ་འདེབས། ཞེས་པ་དེ་རེད། ཁོང་དགུང་ལོ་ཉེར་དགུ་ལ་སོན་སྐབས་ལས་ཐོག་མཁན་ཆེན་ཁྲི་པའི་ཐུགས་འགན་བཞེས་ཟིན་པ་ནས་ཐ་མའི་དགུང་གྲངས་བརྒྱད་ཅུ་ལྷག་གི་བར་དུ་གཤིན་རྗེའི་སྒྲུབ་ཕུག་ནས་རྫོགས་ཆེན་མན་ངག་སྡེའི་ཉམས་ལེན་ཐེམ་པ་སྤངས་ནས་མཛད་པའི་བྱ་བཏང་གི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཆེན་པོ། ཐོད་རྒལ་སྣང་བཞིའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ཉམས་ལེན་མཐར་ཕྱིན་ནས་ཆོས་ཟད་ཆོས་སྐུའི་དགོངས་པ་བརྙེས་པའི་ལམ་རྟགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མངའ་བའི་དམ་པའི་སྐྱེས་ཆེན་ཁྱད་འཕགས་ཤིག་ཡིན་ལ། ངས་སྔོན་ཐེངས་མ་མང་པོར་ཞུས་པ་ལྟར་དུ། ང་ལོ་བཅུར་སོན་པའི་སྐབས་ཀྱི་དུས་རབས་སྔོན་མའི་དུས་སྐེད་ཕྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་དགུ་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་ང་གསུམ་གྱི་ལོར་གདན་སར་འདིར་ཐོག་མར་ཐོན་པའི་དུས་དེར་ཁོང་སྤྱན་གྱིས་མི་གཟིགས་པའི་དུས་ཡིན་པས། ཁོང་གི་མདུན་ནས་ཆོས་འབྲེལ་བཀའ་གཏད་ཙམ་ལས་ཐོབ་མ་མྱོང་ལ། ད་ལྟའི་དུས་ཚོད་འདིར་བཀའ་གཏད་དང་ཆོས་འབྲེལ་ཙམ་ནི་ཅང་གི་སར་མི་འཇོག་པ་ལྟ་བུར་སྣང་ན་ཡང་། དོན་ངོ་མས་བཤད་ན་མང་པོ་ཞིག་ཉན་དགོས་པའི་ངེས་པའང་མེད་དེ། ཤྲཱི་སེང་ཧས་སློབ་དཔོན་པདྨ་ལ། ཤར་ཤར་མ་ཞེན་ཤར་ཤར་ཤར་མ་ཞེན། །ལ་སོགས་པའི་ཚིག་ཁ་ཤས་ཤིག་གསུངས་ནས་ཕྱག་གཡས་པའི་སྡིག་མཛུབ་ནམ་མཁའ་ལ་གཏད་དུས་རྟོགས་གྲོལ་དུས་མཉམ་བརྡ་ཙམ་ཞིག་གིས་དོན་གྱི་དགོངས་པ་མཉམ་སོང་བ་ལྟ་བུ་དང་། བེམ་པོ་ས་རྡོ་དང་ཟངས་རག་གི་སྣང་བརྙན་ལ་རབ་གནས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཡེ་ཤེས་པ་བསྟིམ་པར་བྱས་ཚེ་སངས་རྒྱས་དངོས་ཀྱི་བྱིན་རླབས་དེ་ལ་ཞུགས་ནས་རྗེས་སུ་བྱིན་རླབས་ཟད་མེད་དུ་འཐོབ་ཏུ་ཡོད་པ་ཡིན་ན་གང་ཟག་གི་ཤེས་རྒྱུད་ལ་བྱིན་རླབས་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འཇུག དེས་ན་ངས་ཨ་བུ་ལྷ་སྒང་ལས་ཆོས་མང་པོ་ཞིག་མ་ཐོབ་ཀྱང་ཁོང་གིས་ཐུན་མོང་མིན་པའི་ཐུགས་བརྩེ་ཆེན་པོ་མཛད་ནས། ན་མོ་གུ་རུ། བསྐལ་མང་གོང་ནས་ཞེས་པའི་དཔལ་སྤྲུལ་ཚང་གི་གསུངས་པ་དེའི་དཔེ་ཞིག་གནང་ནས། བློ་ལ་ཟུངས་ཤོག་རྒྱུགས་ལེན་རྒྱུ་ཡིན་གསུངས་བྱུང་། དེའི་ཕྱི་ལོ་ཙམ་ལ་ཁོང་དགོངས་པ་ཆོས་དབྱིངས་སུ་ཐིམ་པ་རེད། དགོངས་པ་རྫོགས་ཁར་ཉེར་གནས་རྨེ་བ་ཨོ་རྒྱན་དང་། སྐུ་ཚ་དབང་ཕྱུག་ཚེ་རིང་ལ་ཞལ་ཆེམས་གནང་ནས་མཛོད་བདུན་གྱི་ཕྱག་དཔེ་དེ་ང་ལ་སྤྲོད་ཤོག་གསུངས་ཡོད་འདུག དེའི་སྐབས་རྫོགས་ཆེན་ཚང་གི་བླ་སྤྲུལ་མཁན་གསུམ་སེངྒེའི་གདང་འཛོམས་དུས་ཡིན་ཀྱང་ང་བྱིས་པ་ལོ་བཅུ་གཅིག་བཅུ་གཉིས་ཅན་ཞིག་ལ་གནང་བ་ནི་ཕྱི་མའི་དུས་ཀྱི་ཆོས་བརྒྱུད་ལ་དགོངས་ནས་གཟིགས་པ་རྒྱང་རིང་ལ་གཟིགས་འདུག་པ་ནི་ད་ལྟར་བལྟས་ན་ཤེས་པ་འདི་རེད། དེས་ན་ངའི་མཛོད་བདུན་གྱི་ཁྲིད་ལུང་དངོས་ཞུ་ས་ཁོང་མིན་ཀྱང་དོན་བརྒྱུད་ཀྱི་དགོངས་པ་འཕོས་པའི་ཐུགས་དགོངས་གཏད་བྱུང་སྙམ་པའི་ཡིད་ཆེས་དང་ངེས་ཤེས་རང་བློ་རང་ལ་འཁེལ་ཆོག་པ་ཞིག་ཡོད་པ་ཡིན་པ་དང་། བརྒྱུད་པ་འདི་མ་འོངས་ཕྱི་རབས་ཀྱི་བསྟན་རྗེས་འཛིན་པའི་རྣམ་པ་ལྷན་རྒྱས་ཀྱི་ཕྱག་ལ་འཕྲོད་པ་ནི། ང་དུས་ངན་གྱི་རྒུད་པའི་ནང་ནས་ནད་མུག་མཚོན་འཁྲུགས་ཁྲིམས་འཇིགས་ལ་སོགས་པ་གང་གིས་ཀྱང་མ་ཚུགས་ནས་གསོན་པའི་དོན་གོ་ཆོད་པ་ཡིན་པར་སེམས་བཞིན་ཡོད། མཛོད་བདུན་གྱིས་མ་ཚད་པར་ངལ་གསོ་སྐོར་གསུམ་ཤིང་རྟ་རྣམ་གསུམ་དང་བཅས་པའི་ཁྲིད་རེ་བཤད་རྒྱུའི་སྐལ་བ་ལྡན་ན་ཅི་མ་རུང་སྙམ་པའི་རེ་སྨོན་ཡང་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། འོན་ཀྱང་དུས་སྙིགས་མའི་ཚེ་ལ་རྟག་བརྟན་མེད་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་དྲུག་ཅུའི་སྟན་སྨད་དང་བདུན་ཅུའི་སྔས་འགོ་བྱེད་པའི་ལོ་ལོན་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་དེ་བས་ཀྱང་རྟག་བརྟན་མེད་ཤག་ཤག་རེད། གཉིས་ན་སྔར་ལུས་ཕུང་ལ་བརྡབ་སྐྱོན་སོང་བའི་དབང་གིས་མིག་གཡོན་པ་འདི་སྐྱོན་ཅན་དུ་འགྱུར་ཡོད་པས་འདི་ལ་སྨན་པས་སྒྲིབ་སྐྱོན་འབྱུང་ངེས་ཞེས་བཤད་པ་དང་། ན་ནིང་བཤགས་བཅོས་བྱས་ཀྱང་མིག་གི་མཐོང་ནུས་དངོས་ལ་ཕན་པ་ཅི་ཡོད་ད་དུང་ཆེར་ཞིག་མི་ངེས་ལ། སྐབས་རེར་ལོ་རྟག་པར་འཆད་པ་ལས་འབྲི་དགོས་པ་འགའ་རེ་བྲིས་ན་སྤྱི་བྱེ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་ཆེའམ་སེམས་པའང་འདུག ཡང་སྐབས་རེར་མི་དང་འབྲེལ་གཏུག་བྱེད་པ་ལ་འཚེར་སྣང་ཤར་ནས་གཅིག་པུར་ཁུག་ཅིག་ལ་ཉལ་བ་ནི་ཁོ་བོའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་ད་ནི་གཏུག་འབྲེལ་ཁ་བརྡའི་མཇུག་རྫོགས་པ་ཡིན་བསམ་གྱིན་ཡོད། དེས་ན་ཀློང་ཆེན་མཛོད་བདུན་ནི་མང་བ་ཡིན་པས་མཛོད་རེ་རེ་བཞིན་བསྣར་ན་ཆ་ཚང་འབུལ་མི་ཐུབ་པར་འབྱུང་བའམ། བླ་མ་རྣམ་པ་ཡང་ཐུགས་བྲེལ་ཆེ་ཞིང་། ཁག་ཀྱང་མི་འདུག་བསྟན་འགན་གྱི་གཟིགས་རྒྱ་ཆེ་བས་རེད། དེས་ན་དང་པོ་སྔོན་དུ་ལུང་ཞིག་ཤར་འདོན་བྱས་ན་བསམ་བྱུང་། ཡང་རྣམ་པ་འགའ་རེས་ལུང་རྒྱུན་སྤེལ་མཁན་ཡོད་པར་འདུག་ཁྲིད་གོ་ཆོད་ཅིག་བྱེད་རྒྱུ་གལ་ཆེ་ཞེས་གསུངས་འདུག དེས་རྐྱེན་གྱིས་གང་དགའི་ཐག་ཆོད་མེད་པར་ཡུན་རིང་དུ་ལུས་ནས། ཆོས་བརྡ་རྒྱག་རྒྱུ་སོགས་ཀྱང་ཅང་འཐུས་ཤོར་གྱུར་ཀྱང་། མཐར་ཕྱོགས་གཉིས་ལ་མ་ལྷུང་བ་ནི་གོ་བདེ་ས་ནས་ཁྲིད་མ་ལུང་གིས་སྡེབ་གྲངས་ཆོད་པ་ཞིག་དང་། གནད་ཆེ་སའི་སྐབས་ནས་རྟ་རྒྱུག་མ་མིན་ཙམ་གྱི་ཞིབ་བཤད་བྱེད་ཞོར་དུ་སྡེབ་གྲངས་ཆོད་པ་ཞིག་ཨེ་ཡོང་བསམ་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་ང་ལ་མཚོན་ན་དུས་རྒྱུན་དུ་བརྩོན་འགྲུས་ཞན་པ་དང་། དང་པོ་ནས་ཀྱང་རྟ་ཐོག་གི་བླ་མ་ཆོས་བརྒྱད་ཀྱི་ཁོལ་པོ་ཡིན་པས་སློབ་མ་ཞིག་གི་ཐོས་བསམ་བྱེད་མ་མྱོང་བ་ཞིག་གིས་བླ་མ་ཞིག་གི་འཆད་ཁྲིད་བྱེད་པ་ནི་གཡག་སྣར་ཁུ་ཚུར་དངོས་ཡིན་པས། ཚར་གཅིག་མཇལ་དགོས་ཀྱང་དེར་ཐོག་མ་ཕྱིན་པ་ཞིག་ཡིན་ཕྱིར་ད་རེས་ཁྲིད་རྒྱུན་སྤེལ་བའི་དགོས་གནད་འདི་དང་བསྟུན་ནས་རང་གཞན་གཉིས་ཀས་མཉམ་དུ་བག་ཆགས་རེ་བཞག་ནས་ཚར་གཅིག་མཇལ་ཐུབ་ན་དེ་ཡང་བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་རེད་སྙམ་པ་ཡིན། མདོར་ན་དེ་རིང་ནས་ཡིད་བཞིན་མཛོད་ཀྱི་ཐོག་མའི་དབུ་འཛིན་པ་ལ་ཁེལ་བ་ཡིན་པས། ད་འདིའི་མཛད་པ་པོ་རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་པ་ནི་གསང་འཛིན་དགའ་རབ་དཔའ་བོ་སླར་ཡང་གངས་ཅན་ལྗོངས་སུ་བྱོན་པ་དང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་རྫོགས་ཆེན་བསྟན་པའི་ཤིང་རྟ་ཉག་གཅིག་ཡིན་ལ། སྤྱིར་བསྟན་བཅོས་འཆད་ཉན་གྱི་ཐོག་མར་གང་འཆད་བྱའི་བསྟན་བཅོས་དེ་ཉིད་མཛད་པ་པོ་སུས་མཛད་ཀྱི་རྣམ་ཐར་རེ་བཤད་སྲོལ་ཡོད་པས། ད་རེས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་འཆད་པའི་སྐབས་སུ་ཡང་། དད་ཅིང་དང་བ་འདྲེན་པ་དང་། བརྩོན་པ་ལྷུར་ལེན་གྱི་མོས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཆེད་དུ། འདིའི་མཛད་པ་པོ་རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་པའི་རྣམ་ཐར་རགས་བསྡུས་ཐོར་བུ་ཞིག་ངག་རྒྱུན་དང་སྦྲེལ་ནས་ཞུ་ན། ད་རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་པ་འདི་རབ་གནས་ས་སྤྲེལ་ལོར་འཁྲུངས་པ་ནི་ཡོངས་གྲགས་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་རབ་གནས་ས་སྤྲེལ་ཏེ་རབ་བྱུང་ལྔ་བའི་ས་ཕོ་སྤྲེལ་གྱི་ལོར་སྐུ་འཁྲུངས་ཤིང་། རབ་བྱུང་དྲུག་པའི་ཤིང་ཕོ་འབྲུག་གི་ལོར་སྐུའི་བཀོད་པ་བསྡུས་པའི་བར་ལོ་ལྔ་བཅུ་ང་དྲུག་ལ་འཚོ་གཞེས་གནང་ཞིང་། དེ་ཡང་དེང་སང་གི་འབོད་སྟངས་དང་བསྟུན་པའི་ཕྱི་ལོའམ་སྤྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་སུམ་བརྒྱ་དང་བཅུ་མེད་བརྒྱད་ཀྱི་དུས་ཏེ་གཅིག་གསུམ་ཐིག་བརྒྱད་ཀྱི་ལོར་འཁྲུངས་པ་ཡིན་པས། འཁྲུངས་ནས་ད་ལྟའི་ལྕགས་མོ་ཡོས་ལོ་འདིའི་བར་ལ་ལོ་བདུན་བརྒྱ་དང་གསུམ་ཙམ་ཞིག་སོང་བ་ཡིན། འདས་ལོ་ནས་བརྩིས་ན་དེ་ལས་ལྔ་བཅུ་ང་དྲུག་མར་ཕྲིས་པ་དེ་རེད། དེ་ཡང་། ལྔ་རིག་སྣང་བའི་ཉིན་བྱེད་ས་པཎ་རྗེ། །མདོ་སྔགས་ལེགས་བཤད་འབྱུང་གནས་ཙོང་ཁ་པ། །ཡོངས་རྫོགས་བསྟན་པའི་མངའ་བདག་ཀློང་ཆེན་ཞབས། །གངས་ལྗོངས་འཇམ་པའི་དབྱངས་དངོས་རྣམ་གསུམ་ཡིན། །ཞེས་པའི་གངས་ལྗོངས་འཇམ་དབྱངས་རྣམ་གསུམ་ལས་བྱོན་སྔ་བ་ནི་ས་སྐྱ་པཎ་ཆེན་ཡིན་པས་རབ་བྱུང་གསུམ་པའི་ཆུ་སྟག་ལོར་འཁྲུངས་ནས་ད་ལྟའི་བར་ལོ་བརྒྱད་བརྒྱ་ཉེར་དགུ་འདས་པ་དང་། རྗེ་རིན་པོ་ཆེ་རབ་བྱུང་དྲུག་པའི་མེ་བྱ་ལ་འཁྲུངས་པ་ཡིན། ད་ལྟའི་བར་ལ་རྩིས་ན་ལོ་དྲུག་བརྒྱ་གྱ་བཞི་ཙམ་འདས་ཡོད་པས། ས་པཎ་རབ་བྱུང་གསུམ་པའི་ནང་དང་། ཀློང་ཆེན་པ་རབ་བྱུང་ལྔ་བ། རྗེ་རིན་པོ་ཆེ་རབ་བྱུང་དྲུག་པའི་ནང་ལ་འཁྲུངས་པ་ཡིན། ལོ་རྒན་དྲུག་ཅུའི་སྐོར་གཅིག་རབ་བྱུང་རེ་བརྩིས་པའི་ད་ལྟ་རབ་བྱུང་བཅུ་བདུན་པའི་སྐབས་ལ་ཐོན་པ་ཡིན། རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་པ་སྐུ་འཁྲུངས་ས་དེ་དབུས་ཀྱི་ས་ཆ་ཡིན། དབུས་དེ་ལ་ཡང་དབུ་རུ་དང་གཡོ་རུ་གཉིས་ཡོད་པ་ལས་གཡོ་རུ་གྲ་ནང་གི་ས་ཆར་འཁྲུངས་པ་དང་། རུས་ནི་སློབ་དཔོན་པདྨའི་དངོས་སློབ་རྗེ་འབངས་ཉེར་ལྔའི་ནང་གི་རྟ་མགྲིན་སྤྲུལ་བའི་གྲུབ་ཆེན་རྒྱལ་བ་མཆོག་དབྱངས་ཀྱི་གདུང་རྒྱུད་མི་རབས་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་པ་ཡིན་པར་གསུངས་ལ། དེ་ཡང་ཡབ་སློབ་དཔོན་བསྟན་པ་སྲུང་དང་ཡུམ་འབྲོག་བཟའ་བསོད་ནམས་རྒྱན་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་འཁྲུངས་ཤིང་། འཁྲུངས་མ་ཐག་ཏུ་ནམ་གྲུ་རེ་མ་ཏི་དངོས་སུ་བྱོན་ནས་ཕྱག་གིས་བླངས་ཏེ་དེ་ནས་བཟུང་འགོ་ཞིང་མི་འབྲལ་བར་བསྲུངས་པའི་ལོ་རྒྱུས་སོགས་མང་བ་དང་། སྐུ་ཆུང་དུས་ནས་ཀྱང་གཞན་དང་མི་འདྲ་བའི་དད་དང་སྙིང་རྗེ་དང་བློ་གྲོས་ཀྱི་རྩལ་རྒྱས་ནས་མི་འཕྲོག་པའི་རྣམ་དཔྱོད་མཚུངས་པ་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་པས། དགུང་ལོ་ལྔ་ནས་འབྲི་ཀློག་མཁྱེན་པ་དང་། དགུང་ལོ་དགུ་ཙམ་གྱི་ཐོག་ནས་གྲྭ་ཕྱི་ཚོང་འདུས་ནས་ཉི་ཁྲི་བརྒྱད་སྟོང་གཉིས་ཀ་བརྒྱ་ཚར་རེ་བཀླགས་ནས་ཐུགས་ལ་ཆུད་པ་དང་། དགུང་ལོ་བཅུ་གཉིས་ཙམ་ནས་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་འདུལ་བའི་གྲྭ་སྐོར་ལ་ཞུགས་པ་དང་། རིས་མེད་མཁས་པའི་དབང་པོ་མང་པོའི་ཞབས་ལ་གཏུགས་ཏེ་ཤེས་བྱ་རིག་པའི་གནས་མཐའ་དག་ལ་གསན་བསམ་མཛད་རབས་རྣམ་ཐར་ལས་གསལ་ལ། གསང་ཕུའི་རིག་གྲྭ་རུ་སྐབས་ཤིག་ལ་བཞུགས་ནས་མི་གཡོ་བ་དང་དབྱངས་ཅན་མ་རྣམས་ཀྱི་ཞལ་གཟིགས། དེ་ནས་རིས་མེད་ཀྱི་ཆོས་གྲྭ་མང་པོར་བྱོན་ནས་མདོ་སྔགས་རིག་གནས་དང་བཅས་པའི་གསན་བསམ་མཐར་ཕྱིན་ནས་མཁས་པའི་གྲགས་པས་ས་སྟེང་ཁྱབ་སྟེ། ངག་གི་དབང་པོའི་འཆད་ལུགས་མཐོང་ཙ་ན། །སྐུ་མཆེད་གསུམ་པོའི་ཆོས་འཆད་དིག་དིག་པོ། །ཀློང་ཆེན་རབ་འབྱམས་རིག་གྲྭར་རྩོད་ཙ་ན། །ཕྱྭ་གཙང་དན་གསུམ་རྩོད་པ་རྐྱང་རྐྱང་པོ། །ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོའི་རྩོམ་པ་མཐོང་ཙ་ན། །བུ་དོལ་ཤེར་གསུམ་རྩོམ་པ་མོག་མོག་པོ། །ཞེས་གྲགས་པར་གྱུར་པ་ཡིན། གསང་ཕུ་ནས་བྱོན་ནས་ཅོག་ལའི་བྲག་ལ་མུན་པའི་རྣལ་འབྱོར་ལ་བཞུགས་ཚེ་རྗེ་བཙུན་སྒྲོལ་མས་ཞལ་གཟིགས་བྱིན་རླབས་དང་སྔོན་ནས་ལས་འབྲེལ་ཡོད་པའི་རིག་འཛིན་བླ་མ་ཀུ་མ་ར་ཛ་དང་མཇལ་དགོས་པའི་ལུང་སྟོན་གནང་བ་ཡིན། དེ་ནས་ཡར་སྟོད་སྐྱལ་གྱི་ཕུར་རིག་འཛིན་བླ་མ་ཀུ་མཱ་ར་ཛ་བཞུགས་པའི་དྲུང་དུ་བྱོན་ནས། བླ་མ་མཇལ་སྐབས་བླ་མས་མདང་གི་འོད་གསལ་གྱི་གཟིགས་སྣང་ལ་བརྟགས་ཡོང་ན་ཁོ་བོའི་ཆོས་བརྒྱུད་ཁྱེད་ཀྱིས་འཛིན་པར་འདུག་ཅེས་ལུང་བསྟན་ཐོབ་པ་དང་། དེ་དུས་ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོ་དགུང་ལོ་ཉི་ཤུ་རྩ་དྲུག་བདུན་གྱི་སྐབས་ཡིན་ལ། སྐབས་དེར་ཉམས་ལེན་མཛད་དུས་ཕྱེ་བྲེ་གསུམ་དང་དངུལ་ཆུ་རིལ་བུ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་གིས་ཟླ་བ་གཉིས་ཀྱི་གསོལ་ཆས་མཛད་པ་དང་། སྒྱེ་ཞིག་གིས་གོས་གདན་གཉིས་ཀའི་གོ་བཅད་པ་སོགས་ཀྱི་དཀའ་བ་སྤྱད་ནས། སྡེ་གསུམ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་བཀའ་ཡོངས་རྫོགས་དབང་ཁྲིད་ལུང་དང་མན་ངག་རྒྱབ་རྟེན་དང་བཅས་པ་ཐུགས་ཉམས་ལ་བཞེས་པ་དང་། བསམ་ཡས་མཆིམས་ཕུ་ནས་ལོ་བདུན་དམ་བཅའི་སྐབས་མཆིམས་ཕུའི་ལྷུན་གྲུབ་སྒང་ནས་ཕག་མོ་ནག་མོའི་ཞལ་ལན་བདུན་ལ་གཟིགས་པ་དང་། གནོད་སྦྱིན་ཛཾ་བྷ་ལས་ནོར་བུ་ཕུར་བ་དང་། རྡོ་རྗེ་གཡུ་སྒྲོན་མས་རང་ཞལ་སྟོན་ནས་རང་གི་ཕྱི་ནང་གསང་བའི་སྒྲུབ་ཐབས་དང་བཅས་པ་ཕུལ་བའི་ལོ་རྒྱུས་དང་། མཆིམས་ཕུའི་དགེ་འུའི་གོང་ལ་བཞུགས་དུས་གུ་རུ་ཞི་བ་དང་། ཕག་མོ་དམར་མོ། རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ། རྟ་མགྲིན་དང་སྒྲོལ་མ་ལ་སོགས་པ་ཡི་དམ་མང་པོའི་ཞལ་གཟིགས་པ་དང་། མཁའ་སྤྱོད་དག་པའི་ཞིང་ལ་བྱོན་ནས་མཁའ་འགྲོ་སྙིང་ཐིག་གི་རྗེས་གནང་ཐོབ་པ་དང་། ལྷ་སའི་ཇོ་བོ་ཤཱཀྱ་མུ་ནེའི་མཛོད་སྤུ་ནས་འོད་ཟེར་འཕྲོས་ནས་ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱི་མཛོད་སྤུར་ཐིམ་དུས་སྐུའི་སྐྱེ་བ་དུ་མར་པཎྜི་ཏ་མང་པོའི་སྐྱེ་བ་བཞེས་པ་དང་། བྱ་རྒོད་སྤུང་རི་དང་ལི་ཡུལ་སོགས་ནས་སྐྱེ་བ་སྔོན་མར་ཐུབ་པའི་མདུན་ནས་ཐོས་པའི་ཆོས་མང་པོ་ཐོགས་མེད་དུ་ཐུགས་ལ་ཤར་རབས་དང་། དབུ་རུ་ཞྭ་པདྨ་དབང་ཆེན་ལ་ཕེབས་ནས་དེའི་ལྷ་ཁང་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་ཞིག་གསོས་མཛད་ཚུལ་དང་། དགུང་ལོ་ཉེར་བརྒྱད་ཙམ་གྱི་ཐོག་ནས་མཆིམས་ཕུའི་རི་མོ་ཅན་ནས་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་སྒོ་ཕྱེས་མཛད་ནས་སྤྲོས་བཅས་ཀྱི་དབང་གནང་སྐབས་འོད་མཐིང་ཁ་ཁྱབ་པ་ཆེན་པོའི་ཕྱོགས་དུས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པ་དང་། སྤྲོས་མེད་ཀྱི་དབང་གི་དགོང་མོར་ལྔ་ལྡན་མཇའ་ཟེར་གྱི་སྣང་བས་ཁྱབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐོང་ཆོས་སུ་གྱུར་བ་དང་། ཨོ་རྒྱན་རིན་པོ་ཆེ་སྐུ་མདོག་མཐིང་ཀ་ཅན་དང་། མཚོ་རྒྱལ་དམར་མོ་ཕྱག་ན་བུམ་པ་བསྣམས་པའི་གུ་རུ་ཡབ་ཡུམ་ལ་འཁོར་དཔའ་བོ་མཁའ་འགྲོ་དང་བཅས་པ་བྱོན་ནས། མཁའ་འགྲོ་སྙིང་ཐིག་གི་བྱིན་རླབས་རྗེས་གནོང་དང་བཅས་དངོས་སུ་སྩལ་བ་དང་། ཆོས་རྒྱལ་ཁྲི་སྲོང་སྡེ་བཙན་གྱི་སྲས་མོ་ལྷ་ལྕམ་པདྨ་གསལ་གྱི་སྐྱེ་བའི་ཕྲེང་བ་རྗེས་སུ་དྲན་ནས་མཁའ་འགྲོ་སྙིང་ཐིག་གི་ཆོས་ཀྱི་བདག་པོར་སྔར་གུ་རུའི་ལུང་སྟོན་པ་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་དང་། ཨོ་རྒྱན་ཆེན་པོས་མཚན་ལ་དྲི་མེད་འོད་ཟེར་དང་། ཡེ་ཤེས་མཚོ་རྒྱལ་གྱིས་མཚན་ལ་རྡོ་རྗེ་གཟི་བརྗིད་དུ་གསོལ། ཨ་ཏི་བཀོད་པ་ཆེན་པོ་དང་སྒྲ་ཐལ་འགྱུར་རྩ་བའི་རྒྱུད་ཀྱི་ནང་ནས་ལུང་གིས་ཟིན་པ་ནི། དེ་འོག་བློ་གྲོས་མཆོག་གིས་འཛིན། །གསུངས་པ་དང་། བཀའ་ཆེམས་ལས། བློ་གྲོས་མིང་ཅན་ཐོགས་མེད་བྱ་བཞིན་རྒྱུ། །གསུངས་པ་སོགས་ལུང་གིས་ཟིན་པ་ཡང་མང་བ་དང་། རྩ་བ་གསུམ་གྱི་ལྷ་ཚོགས་མང་པོའི་ཞལ་གཟིགས་ལུང་སྟོན་ཐོབ་རབས་རྣམས་རྣམ་ཐར་རྒྱས་པ་དག་ལས་གསལ་བ་དང་། རྣམ་ཐར་མཐོང་བ་དོན་ལྡན་གྱི་ནང་ན་བར་སྐབས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་འདི་ལྟར་གསུངས་ཏེ། ཁྲོམ་ནས་ཆོས་བཤད་གངྒཱའི་ཆུ་རྒྱུན་འདྲ། །རིག་གྲྭར་རྩོད་དུས་འབྲུག་སྒྲ་སྒྲོག་པ་འདྲ། །བསྟན་བཅོས་རྩོམ་དུས་རི་གཟར་རྦབ་ཆུ་འདྲ། །མཉམ་པར་འཇོག་དུས་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་འདྲ། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་། སྒྲུབ་གནས་གཙོ་བོ་ནི། གྲ་ཕུ། བསམ་ཡས་མཆིམས་ཕུ། གསང་ཕུ། ཅོག་ལ་བྲག ཡར་སྟོད་ལྕམ་གྱི་ཕུ། ལྷ་རིང་བྲག་རྣམས་དང་། ཤུག་གསེབ་ཨོ་རྒྱན་རྫོང་གངས་རི་ཐོད་དཀར་སྙིང་པོའི་མགུལ་ནི་གཙོ་བོ་ཞིག་ཡིན་ལ། དེ་ནས་མཛོད་བདུན་རྩོམ་མཛད་དུས་མ་གཟའ་རྡོར་གསུམ་གྱིས་སྣག་ཤོག་གི་ལས་བྱས་ནས་རྩོམ་རབས་མཛད་བྱང་དག་ལས། རྣལ་འབྱོར་པ་དྲིི་མེད་འོད་ཟེར་གྱིས་རང་བྱུང་པདྨའི་གནས་སུ་སྦྱར་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་དང་། ཨོ་རྒྱན་གྱི་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་པདྨ་ཡབ་ཡུམ་གྱིས་བྱིན་གྱིས་རླབས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་དྲི་མེད་འོད་ཟེར་གྱིས་གངས་རི་ཐོད་དཀར་གྱི་མགུལ་ཨོ་རྒྱན་རྫོང་གི་གནས་མཆོག་དམ་པར་ཞེས་གནས་དུས་གཉིས་ཀའི་མིང་དང་སྦྲགས་ནས་གསུངས་པ་དང་། སྟོན་གྱི་ཚེ་མེ་ཏོག་དང་འབྲས་བུ་སྨིན་པའི་དུས་སུ་བཀོད་པའོ་གསུངས་པ་དང་། གངས་རི་ཐོད་དཀར་གྱི་ངོས་ཨོ་རྒྱན་རྫོང་གི་གནས་མཆོག་དམ་པར་སྟོན་ཁའི་ཟླ་བ་དང་པོའི་མེ་ཏོག་དང་འབྲས་བུ་སྨིན་པའི་ཚེ་བྲིས་ཞེས་པ་དང་། ཡང་གྲ་ཕུ་ནས་གསུངས་སམ་སྙམ་པ་འགའ་རེའི་ནང་དུ། རང་དང་གཞན་གྱི་གྲུབ་པའི་མཐའ་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་ཏུ་སོན་པ་དགེ་སློང་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་བློ་གྲོས་ཀྱིས་གྲ་རི་རིན་པོ་ཆེ་པདྨ་བརྩེགས་པའི་འདབས་དཔལ་ལྡན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་གླིང་དུ་ལེགས་པར་བཀོད་ཅེས་གསུངས་པ་དང་། མཛོད་འགྲེལ་པདྨ་དཀར་པོ་འདི་དེ་ནས་གསུངས་པ་ཡིན། ཡང་མཛད་བྱང་འགའ་རེ་ལ་མང་དུ་ཐོས་པའི་སྙན་ངག་མཁན་ཀུན་མཁྱེན་ངག་གི་དབང་པོས་གངས་རི་ཐོད་དཀར་གྱི་མགུལ་འོད་ཟེར་སྤྲིན་གྱི་སྐྱེད་མོས་ཚལ་གྱི་ནང་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་ཁང་བཟང་མཆོག་ཟླ་བ་ཆུ་ཤེལ་གྱི་མཚེར་བའི་གནས་སུ་སྦྱར་བ་ཞེས་གསུངས་པ་དང་། གཞི་སྟོད་ཏི་སྒྲོ། ལྷོ་བྲག མོན་ཡུལ། འབྲུག་བུམ་ཐང་ཐར་བ་གླིང་རྣམས་ལ་བྱོན་ནས་འགྲོ་དོན་དཔག་མེད་བྱུང་བ་ཡིན། སྐུ་ཚེའི་སྨད་ལ་སློབ་མའི་འདུ་བ་རྒྱས་པའི་སྐབས་སུ་ཁྲི་ཕྲག་དུ་མ་ལས་བརྒལ་བ་དང་། ཆེ་དགུ་དུ་མས་གཙུག་གི་ནོར་བུར་བཀུར་ན་ཡང་སྦྱོང་བའི་ཡོན་ཏན་བཅུ་གཉིས་ལ་གནས་པ་དགེ་སློང་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་བྱ་བྲལ་སྦས་པའི་ངང་ཚུལ་ལས་རྟག་ཏུ་མི་འདའ་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཡ་མཚན་ཅན་མངའ་བ་ཡིན། ལོ་རྒྱུས་རྒྱས་པ་དག་ན་ལོ་ཚིགས་དང་བཅས་པ་གསལ་ཞིང་། དགོང་ལོ་ལྔ་ཅུ་ང་དྲུག་པའི་སྐབས་ཤིག་ལ། ད་ནི་མི་སྡོད་པདྨ་ལས་འབྲེལ་རྩལ། །འཆི་མེད་བདེ་ཆེན་བཙན་ས་འཛིན་དུ་འགྲོ། །གཡུལ་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་ལྷ་དབང་དང་། །རྒྱ་མཚོར་དོན་ཡང་འགྲུབ་པའི་ཚོང་པ་བཞིན། །ལ་སོགས་པ་གསུངས་ནས་རྒྱལ་ཟླ་བའི་ཚེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་ཉིན་པར་དགོངས་པ་ཆོས་དབྱིངས་ལ་ཐིམ་ནས་མངོན་པར་རྫོགས་པ་སངས་རྒྱས་པ་ནི། ཁྲིད་ཡིག་ཡེ་ཤེས་བླ་མ་ལས། ཀུན་མཁྱེན་བླ་མ་དགོངས་པ་ཆོས་དབྱིངས་སུ་ཐིམ་པ་དེ་མངོན་པར་རྫོགས་པ་སངས་རྒྱས་པའི་མཚན་གཞི་ལ་བཞག་པ་ལྟར་དང་། ཐུགས་སྲས་བརྒྱུད་འཛིན་གྱི་བུ་སློབ་ལ། གྲགས་པ་ཐོབ་པའི་མཁས་གྲུབ་གསུམ། ཉེ་བའི་ཐུགས་སྲས་ལྔ། བསྟན་པ་འཛིན་པའི་བཤེས་གཉེན་བཞི། གྲུབ་པ་ཐོབ་པའི་གང་ཟག་རྣམ་བཞི་ལ་སོགས་པ་རབ་ཏུ་མང་ཞིང་། དེ་དག་གི་ཡང་སློབ་ཀྱིས་བརྒྱུད་པས་དེང་གི་བར་ས་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་གང་བ་འདི་བཞིན་པ་དང་། གསུང་རབ་ཆོས་སྐུའི་རིང་བསྲེལ་ཕྱི་རབས་འགྲོ་བའི་བགོ་སྐལ་ལ་ཆོས་སྐུའི་མཆོད་སྡོང་ཆེན་པོར་བཞག་པའི་མཛོད་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་རྣམ་པ་བདུན། ངལ་གསོ་སྐོར་གསུམ། དེའི་འགྲེལ་བ་ཤིང་རྟ་རྣམ་གསུམ། སྙིང་ཐིག་པོད་བཞིའམ་སྙིང་ཐིག་ཡ་བཞི་ལ་སོགས་པ་བཅུ་ཕྲག་རིག་པའི་གནས་མདོ་རྒྱུད་རྒྱ་མཚོའི་དགོངས་དོན་འགྲེལ་བའི་གསུང་ཆོས་ད་ལྟ་མཇལ་དུ་ཡོད་པའི་ཆོས་ཚན་ཆེ་བ་ཏག་ཏག་རྩིས་ཀྱང་ཆོས་ཚན་བརྒྱ་དང་དྲུག་ཅུ་ཙམ་ཞིག་ཡོད་པ་འདི་ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོ་དངོས་སུ་བཞུགས་དང་ཁྱད་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། ངས་ནི་ཁྱོད་ལ་ཐར་པའི་ལམ་བསྟན་གྱི། །ཐར་པ་རང་ལ་རག་ལས་བརྩོན་པར་གྱིས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་གསུང་གི་བདུད་རྩིས་བསྐྱངས་ནས་སྐལ་ལྡན་ཐར་ལམ་ལ་འདྲེན་པ་ལས་གཞན་པའི་ཐབས་མཆོག་ཡོད་པ་མིན་ལ། དེའི་སྐབས་ཀྱི་གསུང་། རྒྱུ་ལ་ཁམས་འདུས་པ་མེ་ཏོག་གི་ཕྲེང་ལྡན་དང་། རྐྱེན་ལ་ཁམས་འདུས་པ་ཀ་ཁ་སུམ་ཅུ། དུས་ལ་མངོན་པར་སྐྱོ་བའི་རབས་བི་ཛ་ཧ་རཾ་སོགས་ལ་བལྟས་ན་ལེགས་ལམ་མཐོང་བའི་མིག་བསྒྲིབས་ནས་དམ་པའི་ཞལ་མ་འཚོ་བ་ཡང་ཡོད་པར་གོ་ཞིང་། རྣམ་གྲོལ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་རིས་མེད་ཀྱིི་གང་ཟག་སྤྱི་དང་། ཁྱད་པར་སྔ་འགྱུར་རྙིང་མའི་བསྟན་ཞབས་སུ་སྐྱེས་ཏེ་དེའི་གྲུབ་མཐའ་འཛིན་པ་ཞིག་ཡིན་ན། རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ཐེག་པའི་རྣམ་བཞག་དང་། ཁས་ལེན་གྱི་འཛིན་མཚམས་ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོའི་དགོངས་བཞེད་དྲི་མ་མེད་པ་འཛིན་ཐུབ་ན་རྙིང་མ་པ་མིང་དོན་མཚུངས་པ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ལ། དེ་ལས་གཞན་དུ་ཕྱོགས་པ་ནི་རྒྱལ་བུ་རྐང་འཁྱམས་ཡིན་པར། རྒྱལ་དབང་ལྔ་བ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རིས་མེད་ཀྱི་ཆོས་སྤྱན་མངའ་བའི་དམ་པ་མང་དག་གིས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་ཡིན་པས། རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་འཆད་ཉན་སྒོམ་སྒྲུབ་གང་གི་སྐབས་ཡིན་ཀྱང་། ཀློང་ཆེན་པའི་མན་ངག་གི་གཞུང་དང་སྡེབ་པར་མ་ནུས་ཚེ། བརྡ་ཕྲན་ཚིག་འཆལ་ཐ་ཐོར་གྱིས་ལྟ་སྒོམ་གྱི་མཐའ་རྒྱ་ཆེ་ཞིག་ཆོད་པ་མིན་ལ། ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོའི་གསུང་ནི་ཚིག་ལ་བསྒྲིམས་པ་བརྡ་ཡི་སྡེབ་སྦྱོར་གཙོར་འདོན་དང་། དཔྱད་གཞིའི་ཡིག་རིགས་སོགས་ལ་ལྟོས་མི་དགོས་པར་དགོངས་པའི་ཀློང་ནས་མ་བཅོས་རང་བྱུང་གིས་བརྡོལ་བའི་དོན་གྱི་སྤྱི་རྒྱ་རླབས་ཀྱིས་བཅད་པའི་གསུང་ཁྱུང་ཆེན་མཁའ་ནས་ལྡིང་བ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་པ་ནི། ངེད་ཚོས་ཆོས་བརྒྱུད་ཀྱི་མི་ཐོག་སྔོན་མའི་དམ་པ་གོང་མ་དཔལ་སྤྲུལ་ཚང་དང་མི་ཕམ་ཚང་གིས་འདིའི་གསུང་གི་ཆེ་བ་མང་རབས་གསུངས་པ་ལས་དཔེར་ན། མི་ཕམ་ཚང་གིས། དེ་ལྟར་དགའ་རབ་གཉིས་པ་ཆོས་ཀྱི་རྗེའི། །དོན་ལ་རྣམ་ངེས་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་གི་ཚུལ། །རྟོན་པ་རྣམ་བཞིའི་བརྡ་དང་ངེས་འབྲེལ་བ། །བཅོས་མིན་རིག་པའི་གསང་ནས་དལ་གྱིས་ཤར། །ཞེས་གྲགས་སྙན་གྱི་རེ་བས་བརྩམས་པའི་གཞུང་ལུགས་ཕལ་གྱིས་དོ་ཟླ་མིིན་པའི་ཁྱད་ཆོས་མངའ་ཚུལ་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལྟ་བུའི་རྒྱལ་བ་གཉིས་པ་ཀུན་མཁྱེན་ཀློང་ཆེན་པའི་གསུང་རབ་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུར་བཞུགས་པ་དག་ལས། སྐབས་འདིར་རང་རེའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་བགོ་སྐལ་དུ་ཐོབ་པའི་ཀློང་ཆེན་མཛོད་བདུན་འཆད་ཉན་བགྱི་བའི་སྐབས་ལས། དགོས་པའི་དབང་གིས་ཚིག་དོན་མཛོད་དང་མན་ངག་མཛོད་གཉིས་ཀ་བཤད་པ་སྔོན་དུ་སོང་ནས། གོ་རིམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་མཛོད་ཆེན་བདུན་གྱི་ཐོག་མ་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་འདི་ཉིད་འཆད་པའི་སྐབས་ཡིན་ལ། འདི་ནི་མདོ་རྒྱུད་བསྟན་བཅོས་མཐའ་དག་གི་དོན་ཐོས་བསམ་སྒོམ་པས་གཏན་ལ་འབེབ་ཅིང་། ཐེག་པ་དང་གྲུབ་མཐའ་སྤྱིའི་གནད་སྟོན་པའི་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་བསྟན་བཅོས་ཆེན་མོ་རྩ་བ་ལེའུ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་པ་དང་། དེའི་དགོངས་འགྲེལ་ཊིཀ་ཆེན་པདྨ་དཀར་པོ་ད་ལྟར་འཆད་བཞིན་པ་འདི་ཉིད་དང་། ཁྲིད་ཡིག་ཟབ་དོན་རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོ་དང་བཅས་པ་ཡོད་པ་དང་། དེ་ནས་གྲུབ་མཐའ་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ནང་པའི་མདོ་སྔགས་ཀྱི་ལྟ་གྲུབ་གསར་རྙིང་གི་བཞེད་སྲོལ་རིགས་པའི་འཕུལ་མཚམས་དང་བཅས་པ་རྒྱ་ཆེར་སྟོན་པ་དེ་གྲུབ་མཐའ་མཛོད་ལེའུ་བརྒྱད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅན་དང་། དེ་ནས་མཛོད་གསུམ་པ་མན་ངག་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་བསླབ་བྱ་དང་གདམས་པའི་སྒོ་ནས་ལམ་དང་འབྲས་བུའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དྲུག་ཚན་དྲུག་ཚན་གྱི་ཆིངས་ཀྱིས་བཅིངས་པ། དྲུག་ཚན་གཅིག་ཙམ་སེམས་ལ་འཆང་ན་ཡང་མན་ངག་རིན་པོ་ཆེ་རིན་ཐང་གཞལ་མེད་ཡིན་པ་དེ་རང་རེས་ཀྱང་བློ་སྦྱོང་ལྟར་དུ་བཀྲལ་བ་གཙོ་ཆེར་བྱས་ནས་འཆད་ཉན་ཐེངས་གཅིག་བྱས་མ་ཐག་པ་དེ་དང་། དེ་ནས་མཛོད་བཞི་བ་ཆོས་དབྱིངས་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་རྩ་བ་ལེའུ་བཅུ་གསུམ་པ་འགྲེལ་བ་ལུང་གི་གཏེར་མཛོད་ཀྱིས་རྒྱ་ཆེར་བཀྲལ་བ་རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་དགོངས་དོན་རྗེན་པར་སྟོན་པའི་མན་ངག དཔལ་སྤྲུལ་ཚང་གིས་མཛོད་བདུན་བལྟ་བསྐུལ་ལས། ཆོས་དབྱིངས་མཛོད་འདི་ཆོས་ཀྱི་ཉིང་ཁུ་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་གཞུང་བཟང་འདི་འདྲ་སྲིད་འདི་ན། །མཐོང་གྲོལ་ཡིན་ཏེ་ཐོས་གྲོལ་དྲན་གྲོལ་ཡིན། །འབྲེལ་པ་ཐོགས་ཚད་མ་འོངས་སངས་རྒྱས་ཡིན། །ཅེས་གསུངས་པ་དེ་དང་། དེ་ནས་རང་བྱུང་འོད་གསལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གནས་ལུགས་རྒྱས་པར་སྟོན་པ་ཐེག་མཆོག་རྡོ་རྗེ་རྩེ་མོས་རང་ལུགས་ཀྱི་དམ་ཚིག་གི་མདོ་ཆིངས་ཆེན་པོ། མེད་པ། ཕྱལ་བ། ལྷུན་གྲུབ། གཅིག་པུ་བཞིའི་ཆིངས་ཀྱིས་བཅིངས་ནས་རྡོ་རྗེའི་གནས་བཅུ་དྲུག་གི་རྣམ་པར་སྟོན་པ་རྩ་བ་ལེའུ་ལྔ་བ་དེའི་འགྲེལ་བ་དང་བཅས་པ་དང་། དེ་ནས་ཐེག་མཆོག་མཛོད་རྫོགས་ཆེན་གསང་བ་མན་ངག་སྡེའི་རྒྱུད་བཅུ་བདུན་མན་ངག་བརྒྱ་དང་བཅུ་དགུའི་དོན་འགྲེལ་རིམ་ཁང་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔའི་བདག་ཉིད་པོད་ཆེན་སྔ་ཕྱི་གཉིས་སུ་བཞུགས་པ་དེ་དང་། དེ་ནས་ཚིག་དོན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ལམ་ཁྱེར་གནད་ཀྱི་དོན་འགྲེལ་ཟབ་མོ་གཞི་དངོས་པོ་གཤིས་ཀྱི་གནས་ལུགས་སྟོན་པ་ནས་མཐའ་ཐུག་འབྲས་བུའི་གྲོལ་ས་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་། གཞི་དང་འཁྲུལ་ཚུལ་ཁྱབ་ཚུལ་དང་། གནས་དང་ལམ་དང་སྒོ་དང་ཡུལ། །ཉམས་ལེན་ཚད་དང་བར་མ་དོ། །གྲོལ་ས་ཉིད་དང་བཅུ་གཅིག་གོ །ཞེས་རྡོ་རྗེའི་གནས་བཅུ་གཅིག་གི་སྡོམ་གྱི་ས་བཅད་བཞག་ནས་གསུངས་པ་རང་རེས་བཤད་ཟིན་པའོ། །སྐབས་འདིར་དཔལ་སྤྲུལ་ཚང་གིས། །སྲིད་པ་འདི་ན་ཡིད་བཞིན་ནོར་གཅིག་པུ། །ཀུན་མཁྱེན་བླ་མའི་གཞུང་ལུགས་རིན་པོ་ཆེ། །འདི་ལས་གཞན་ལ་སངས་རྒྱས་ཡོད་མིན་ན། །འདི་ལ་རབ་དགའ་མི་སྐྱེ་སུ་ཞིག་ཡོད། །ཅེས་བསྔགས་པའི་མཛོད་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་རྣམ་པ་བདུན་གྱི་ཐོག་མ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་འདི་ཉིད་འཆད་ཉན་གསན་བཞེས་མཛད་པ་ལ། མ་གྱུར་ནམ་མཁའི་མཐའ་དང་མཉམ་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྐུ་བཞི་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ཡི་བདག་ཉིད་རྒྱལ་བ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་རིན་པོ་ཆེར་འགོད་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ། དམ་པའི་ཆོས་ཟབ་མོ་རྒྱལ་བའི་དགོངས་པ་བདེ་བླག་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་བསྟན་བཅོས་ཆེན་པོ་འདི་ཉིད་ཉན་ཞིང་ཇི་ལྟར་གསུངས་པ་ལྟར་ཚུལ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབས་ཏེ། རྟེན་འདི་ལ་དོན་གཉིས་ལྷུན་གྲུབ་མགོན་པོ་རྡོ་རྗེ་འཆང་གི་གོ་འཕང་ཐོབ་པ་ཞིག་བྱ་དགོས་སྙམ་པའི། བསམ་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཀུན་སློང་དོན་གཉིས་ལྡན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་དང་། ཐབས་རྒྱ་ཆེ་བ་གསང་བ་སྔགས་ཀྱི་ལྟ་སྤྱོད་ཟབ་མོ་དང་འབྲེལ་བཞིན་དུ། ཆོས་གསན་པའི་ཀུན་སྤྱོད་མདོ་རྒྱུད་བསྟན་བཅོས་དག་ལས་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བ་བཞིན་དང་། ཁྱད་པར་དུ་ཀུན་མཁྱེན་ཆོས་རྗེ་ཉིད་ཀྱི་ཞལ་ནས། ཁྱད་པར་ཐེག་ཆེན་དགེ་བ་རླབས་པོ་ཆེ། །སྦྱོར་བ་སེམས་བསྐྱེད་དངོས་གཞི་དམིགས་པ་མེད། །རྗེས་ལ་བསྔོ་བས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་ནི། །ཐར་ལམ་བགྲོད་པའི་གཅེས་པ་རྣམ་གསུམ་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ། སྦྱོར་བ་སེམས་བསྐྱེད། དངོས་གཞིི་དམིགས་མེད། རྗེས་སྔོ་བ་བཅས་པའི་དམ་པ་གསུམ་ཚང་བའི་སྒོ་ནས་གསན་དགོས་ལ། དེ་ཡང་གང་ཞིག་གསན་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཚན་འདིའི་ཐོག་མར། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཀྱི་འགྲེལ་བ་པདྨ་དཀར་པོ་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་ཞེས་གླེགས་བམ་འདིའི་དབུའི་ཞལ་བྱང་དུ་རྩ་འགྲེལ་གཉིས་ཀའི་མཚན་གྱི་རྣམ་གྲངས་གསལ་བོར་བསྟན་པ་འདི་ཉིད་འཆད་པ་ལ། ཐོག་མར་དགེ་བ་ཀླད་ཀྱི་དོན། བར་དུ་དགེ་བ་གཞུང་གི་དོན། ཐ་མར་དགེ་བ་མཇུག་གི་དོན་དང་གསུམ་གྱི་ཆིངས་ཀྱིས་བཅིངས་ནས་འཆད་པའི། ཐོག་མར་དགེ་བ་ཀླད་ཀྱི་དོན་ལ། མཚན་གྱི་དོན་དང་། ཕྱག་འཚལ་བ་གཉིས་ཡོད་པ་ལས། དང་པོ།

མཚན་གྱི་དོན།

དང་པོ་མཚན་རྒྱ་གར་གྱི་སྐད་དུ་སྨྲས་པ་ནི། རྒྱ་གར་སྐད་དུ་། མ་ཧཱ་ཡཱ་ན་ཨུ་པ་དེ་ཤ་ཤཱསྟྲ་ཙིནྟཱ་རཏྣ་ཀོ་ཥ་པྲྀཏྟི་པུཎྜ་རཱི་ཀ་ནཱ་མ། འདིར་འགྲེལ་བ་བཤད་པའི་ཞོར་དུ་རྩ་བ་རང་ཤུགས་ཀྱིས་ཐོབ་པས་རྩ་བ་ཟུར་ནས་འདོན་མི་དགོས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། མཚན་རྒྱ་སྐད་དུ་སྨྲས་པའི་སྐབས་སུ་ཡང་གཞུང་རྩ་བའི་མཚན་དངོས་མ། མ་ཧཱ་ཡཱ་ན་ཨུ་པ་དེ་ཤ་ཤཱསྟྲ་ཙིནྟ་རཏྣ་ཀོ་ཥ་ནཱ་མ། ཞེས་པ་ལ་འགྲེལ་བའི་སྐབས་སུ་ཀོ་ཥ་དང་ནཱ་མའི་བར་དུ་པྲྀཏྟི་པུཎྜ་རཱི་ཀ་ཞེས་པ་ཞིག་བསྣན་པ་ནི་འགྲེལ་བ་པདྨ་དཀར་པོ་ཞེས་པའི་དོན་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་རྒྱ་དཀར་ནག་གི་ཟླས་ཕྱེས་པའི་ཡུལ་གྲུ་དེ་ལ་བརྗོད་བདེའི་དབང་གིས་རྒྱ་གར་དང་། དེའི་སྐད་ནི་སཾ་སྐྲྀ་ཏའི་སྐད་ལ་གོ་ཞིང་། དེ་ཡང་སྔོན་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱ་གར་རྡོ་རྗེའི་གདན་དུ་སངས་རྒྱས་ནས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་དེ་ཡང་འགྲོ་བ་སོ་སོའི་སྐད་དང་མཐུན་པར་ཚངས་པའི་དབྱངས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཡིན་ཀྱང་། གཙོ་བོ་མིའི་འགྲོ་བ་ལ་སཾ་སྐྲྀ་ཏའི་སྐད་ཀྱིས་གསུངས་པ་དང་། དེ་ལས་ལོ་པཎ་བཀའ་དྲིན་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་བོད་སྐད་དུ་བསྒྱུར་བ་ཡིན་པས། སྐད་ལ་བག་ཆགས་བཞག་ན་རྒྱུད་ལ་བྱིན་རླབས་འཇུག་པ་ཡིན་པ་དང་། མ་འོངས་པ་ན་རང་ཉིད་འཚང་རྒྱ་བའི་དུས་སུ་སྐད་དང་ཡི་གེ་འདི་ལྟ་བུས་གཞན་ལ་ཆོས་སྟོན་ནུས་པ་ལ་སོགས་པའི་དགོས་པ་དང་ལྡན་པས་ན་འདི་རྒྱ་འགྱུར་མ་མིན་ཀྱང་། དགོས་པ་དེ་ལྡན་གྱིས་རྒྱ་གར་གྱི་སྐད་དུ་སྨྲས་པའོ། །བོད་སྐད་དུ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཀྱི་འགྲེལ་པ་པདྨ་དཀར་པོ་ཞེས་བྱ་བ། གསུངས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ཡཱ་ན་ཞེས་པའི་སྒྲ་ཐེག་པའམ་བཞོན་པར་འཇུག་པ་ཡིན་པས། གོང་ནས་གོང་དུ་འདེགས་ཤིང་ཐར་བའི་ལམ་གོང་མར་འགོད་པའི་བཞོན་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལའང་ཐེག་པ་དམན་འབྲིང་ལས་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་ཡིན་པས། དམིགས་པ་ཆེ་དང་སྒྲུབ་པ་དང་། །ཡེ་ཤེས་བརྩོན་འགྲུས་ཐབས་མཁས་དང་། །ཡང་དག་འགྲུབ་དང་འཕྲིན་ལ་ཆེ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་དམིགས་པ་དང༌། སྒྲུབ་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། ཐབས་མཁས་དང༌། གྲུབ་པ་དང༌། ཕྲིན་ལས་ཏེ་ཆེན་པོ་བདུན་དང་ལྡན་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་རྒྱུད་བཀའ་དང་བསྟན་བཅོས་མཐའ་དག་གི་དོན། ཐོས་དོན་བསམ། བསམ་དོན་བསྒོམས་ཏེ་གཏན་ལ་འབེབ་པར་བྱེད་པས། ཐེག་པ་དང་གྲུབ་མཐའ་སྤྱིའི་གནད་བསྟན་པའི་མན་ངག་གི་གནད་དང་གཞུང་གཅིག་ཏུ་དྲིལ་བ་འཆོས་སྐྱོབ་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་བསྟན་བཅོས། ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་དོན་བཟང་འདིའི་ནང་དུ་མ་ཚང་མ་འདུས་པ་མེད་པར་ཐར་བ་འདོད་པའི་གང་ཟག་གི་ཡིད་ཀྱི་རེ་བ་ཐམས་ཅད་སྐོང་བར་བྱེད་པ། ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་དགོས་འདོད་ཀུན་འབྱུང་ལྟ་བུའི་བྱེད་ལས་དཔེ་ཡི་སྒོ་ནས་མཚན་བཏགས་པ་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཀྱི་རང་འགྲེལ་གནང་བ་པདྨ་དཀར་པོ་དག་ཅིང་དྭངས་ལ་དྲི་མ་མེད་པ། མདངས་བཀྲ་དབྱིབས་ལེགས་རེག་བྱ་འཇམ་པ། བདུད་རྩིའི་ཟིལ་མངར་གྱི་བཅུད་དང་ལྡན་པ། སྐལ་བཟང་བུང་བའི་ཚོགས་ཀུན་དགའ་བར་བྱེད་པའི་མཚུངས་ཆོས་ཅན། ཉེས་པའི་སྐྱོན་དང་བྲལ་ཞིང་འཆོས་སྐྱོབ་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པས་བརྗོད་བྱ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ཤིང་། རྗོད་བྱེད་ཡན་ལག་རྫོགས་པ། མཆོད་པའི་རྫས་རྣམས་ཀུན་གྱི་མཆོག་ཏུ་བསྔགས་པའི་ལྷ་རྫས་པདྨ་དཀར་པོའི་མཚན་གྱིས་བསྙད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཞེས་པའི་ཐོག་མའི་ཞལ་བྱང་གིས་ཀྱང་། དབང་རབ་ལ་དབུ་མཚན་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་དབུ་ཞབས་ཀྱི་དོན་རྟོགས་པའི་དགོས་པ་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ལྟར་བསྟན་ནས་སྐད་གཉིས་ཤན་སྦྱར་ན། མ་ཧཱ་ཡཱ་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ། ཨུ་པ་དེ་ཤ་མན་ངག ཤཱསྟྲ་བསྟན་བཅོས། ཙིནྟ་ཡིད་བཞིན། རཏྣ་རིན་པོ་ཆེ། ཀོ་ཥ་མཛོད། པྲྀཏྟི་འགྲེལ་བ། པུཎྜ་རཱི་ཀ་པདྨ་དཀར་པོ། ནཱ་མ་ནི་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེའི་ཡན་མཚན་རྒྱ་གར་སྐད་དུ་སྨྲས་པའི་དོན་བོད་སྐད་ཀྱི་གོ་བའི་ཐོག་ནས་ལེགས་པར་བཀྲལ་བའི་ཐོག་མ་དགེ་བ་ཀླད་དོན་གྱི་དང་པོ་མཚན་སྨྲས་པ་སོང་ནས་གཉིས་པ།

བྱ་བ་རྩོམ་པའི་ཕྱག

འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་ཡང་ཉེས་པའི་རྩུབ་རེག་དང་བྲལ་བས་འཇམ་ཞིང་དོན་གཉིས་འབྱོར་བའི་དཔལ་དང་ལྡན་པ་གང་ཞིག རྒྱལ་བ་ཀུན་གྱི་ཡབ་ཏུ་གྱུར་ཅིང་རྒྱལ་སྲས་གཞོན་ནུའི་ཚུལ་གྱུར་བའི་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུའི་སྐུར་གྱུར་པ་ལ་སྒོ་གསུམ་གུས་པས་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་གཞུང་རྩ་བའི་སྡེ་སྣོད་ངོས་འཛིན་གྱི་ཕྱག་དང་། རང་འགྲེལ་རྩོམ་པ་པོས་འགྲེལ་བའི་ཕྱག་ཀྱང་ཡིན་ནོ།།

འགྲེལ་བའི་མཆོད་བརྗོད།

སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་ལ་མཆོད་པར་བརྗོད་པ།

དེ་ནས་འགྲེལ་བ་ལ་ཡང་མཆོད་པར་བརྗོད་པ་དང་རྩོམ་པ་དམ་བཅའ་གཉིས་ཡོད་པའི་མཆོད་པར་བརྗོད་པ་ལའང་། སྐྱབས་ཀྱི་མཆོག་དཀོན་མཆོག་རིན་པོ་ཆེ་གསུམ་ལ་མཆོད་པར་བརྗོད་པའི་ཐོག་མར་སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་ལ་མཆོད་པར་བརྗོད་པ་ནི། གང་གི་ཞལ་བཟང་ལྟ་བས་མི་ངོམས་གེ་སར་འཛུམ་པའི་མདངས་བཀྲ་ཞིང་།།

མཚན་དཔེའི་གཟི་འོད་ཟེའུ་འབྲུ་གསལ་བས་འགྲོ་ཀུན་མིག་གི་བདུད་རྩིར་གྱུར།།

ཐུགས་རྗེའི་འདབ་མ་ཀུན་ནས་དཀྱུས་རིང་འཇིག་རྟེན་གསུམ་གྱི་ཁོངས་ཁྱབ་པའི།།

ཐུབ་དབང་པདྨདཀར་པོའི་ཞབས་པད་དེ་རིང་བདག་བློའི་ཡིད་མཚོར་སྐྱོངས།།

ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་ཐུབ་པའི་དབང་པོ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མཚན་དང་དཔེ་བྱད། ཡེ་ཤེས་དང་ཡོན་ཏན། མཛད་པ་དང་ཕྲིན་ལས་ཐམས་ཅད། དྲི་མེད་པདྨ་དཀར་པོའི་གེ་སར་དང་ཟེར་འབྲུ་འདབ་ཡངས་བཅས་པའི་གཟུགས་སུ་བཀོད་ནས། རྣམ་འདྲེན་སྟོང་གི་དབུས་ན་པད་དཀར་ལྟར་བསྔགས་པའི་རྒྱལ་བ་ཤཱཀྱ་སེང་གེའི་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས། ཐུགས་རྗེ་ཕྲིན་ལས་དང་བཅས་པ་གསལ་བར་བསྟན་པ་དང་། ཀུན་མཁྱེན་བླ་མ་ཉིད་ཀྱི་ཐུགས་རྒྱ་མཚོའི་གཟུགས་སུ་བཀོད་པའི་ཡིད་མཚོར་སྐྱོངས་ཞེས་ཇི་ལྟ་ཇི་སྙེད་མཁྱེན་པའི་རྒྱལ་བའི་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་ཡེ་ཤེས་དང་། ཁོང་གི་ཤེས་བྱ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་གྱི་རྩལ་མི་འཕྲོག་པའི་རྣམ་དཔྱོད་གཉིས་རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་ཚུལ་ཅན་ནམ་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་ཚུལ་དུ་པདྨ་མཚོ་ལ་གནས་པ་བཞིན་དུ་འདའ་བ་མེད་པར་སྐྱོངས་ཞེས་སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་ལ་མཆོད་པར་བརྗོད་ནས།

དམ་ཆོས་དཀོན་མཆོག་ལ་མཆོད་པར་བརྗོད་པ།

གཉིས་པ་དམ་ཆོས་དཀོན་མཆོག་ལ་མཆོད་པར་བརྗོད་པ་ནི།

སྐུ་གསུམ་ཡོན་ཏན་ཆ་ཤས་གང་བས་མཁྱེན་བརྩེའི་རྣམ་འགྲོས་རབ་བརྟན་ཅིང་།།

ཐུགས་རྗེའི་རྟ་བདུན་ཤུགས་ཀྱིས་བསྐྱོད་པས་འགྲོ་ཀུན་དགེ་ལེགས་ཉིན་མོར་བྱེད།།

དམ་ཆོས་འོད་ཟེར་དྲྭ་བ་འགྱེད་པས་མ་རིག་མུན་པ་རབ་སེལ་ཞིང་།།

ས་གསུམ་ཐར་ལམ་པདྨ་འབྱེད་པས་བདག་བློའི་འདབ་སྟོང་རྒྱས་པར་མཛོད།།

ཅེས་གསུངས་པ་ནི། པདྨའི་གཉེན་དུ་ཉི་མ་ཆེ་ཞིང་ཉི་མའི་ཟེར་གྱིས་པདྨོ་འབྱེད་པའི་བྱེད་ལས་དང་མཐུན་པར། སླར་ཡང་འགོག་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་དཀོན་མཆོག་དེ། ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་གང་བ་དང་། རྟ་བདུན་གྱི་ཤུགས་ཀྱིས་བསྐྱོད་པ་དང་། འོད་ཟེར་གྱི་དྲྭ་བ་འགྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་སུ་བཀོད་ནས། ས་གསུམ་འགྲོ་བའི་ཐར་ལམ་གྱི་པདྨོ་འབྱེད་པའི་སྐུ་གསུམ་སྟོན་པའི་བསྟན་པ་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱིས་བདག་བློའི་པདྨོའི་འདབ་སྟོང་འབྱེད་པར་བྱས་ནས་མཁྱེན་རབ་གྱི་ཡོན་ཏན་འབར་བར་མཛོད་ཅེས། ཆོས་དཀོན་མཆོག་བརྗོད་མེད་བརྗོད་པའི་ཚིག་ཏུ་ཤར་ནས་ས་གསུམ་འགྲོ་བློའི་པདྨ་འབྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་ཉིན་མོར་བྱེད་པའི་འོད་སྣང་གི་གཟུགས་སུ་བཀོད་ནས་མཆོད་བརྗོད་མཛད་པ་དང་།

དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་ལ་མཆོད་པར་བརྗོད་པ།

གསུམ་པ་དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་ལ་མཆོད་པར་བརྗོད་པ་ནི།

ཇི་སྙེད་ཇི་བཞིན་དོན་ཀུན་གཟིགས་པས་མཁྱེན་བརྩེའི་དཀྱིལ་འཁོར་རབ་གང་ཞིང་།།

འགྲོ་ཀུན་མཚན་མོའི་མུན་པ་སེལ་བས་བློ་གྲོས་ཀུནྡའི་གཉེན་དུ་གྱུར།།

སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་སྒྲིབ་པ་མེད་པས་ཆོས་དབྱིངས་མཁའ་ལ་མཛེས་པ་གང་།།

འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུ་པདྨ་བཅས་ཏེ་ཀུན་ནས་དགེ་བའི་གཙུག་གིས་མཆོད།།

ཅེས་གསུངས་པ་ནི། དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་ཟླ་བའི་གཟུགས་སུ་བཀོད་ནས། དེའི་མཁྱེན་གཉིས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་རྒྱས་པ་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཉ་གང་བ་དེས་མཚན་མོའི་མུན་པ་སེལ་བ་དང་ཆབས་ཅིག་ཏུ་སྐལ་ལྡན་བློ་གྲོས་རྒྱས་པ་དེ་ཉིད། ཀུནྡའམ་མེ་ཏོག་ཀུ་མུ་ད་རྒྱས་པའི་གཉེན་དུ་གྱུར་བ་དང་འདྲ་བའི་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ཆོས་དབྱིངས་མཁའ་ལ་མཛེས་པ་གང་ཡིན་པ་རྒྱལ་ཀུན་མཁྱེན་རབ་གཅིག་བསྡུས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་པའི་ཚུལ་འཆང་བ་འཕགས་པ་འཇམ་པའི་དབྱངས་དང་རྒྱལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གསང་གསུམ་ནུས་བྱིན་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཏེ་སླར་ཡང་རྒྱལ་བ་གཉིས་པའི་ཚུལ་དུ་བྱོན་པ་རྒྱལ་དབང་པདྨཱ་ཀ་རའི་མཚན་གྱིས་བསྟན་པ་དང་བཅས་པས་མཚོན་པའི་འཕགས་པའི་དགེ་འདུན་ལ་མཆོད་པར་བརྗོད་ནས།

འགྲེལ་བའི་རྩོམ་པར་དམ་བཅའ་བ།

གཉིས་པ་འགྲེལ་བ་རྩོམ་པར་དམ་བཅའ་བ་ནི།

ཆོས་ཚུལ་གེ་སར་པདྨའི་མཚོ་གླིང་ལས།།

ཤིན་ཏུ་མདངས་བཀྲ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེའི་དོན།།

གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཏེ་ལེགས་པར་བསྟན་པ་ནི།།

ཡིད་བཞིན་མཛོད་ཀྱི་འགྲེལ་པ་གསལ་བར་བྱ།།

ཞེས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་འདིའི་གོང་འོག་རྣམས་སུ་པདྨའི་གཟུགས་སུ་བཀོད་པའི་གཟུགས་ཅན་གྱི་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་ནས་གསུངས་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཀྱི་འགྲེལ་བ་པདྨ་དཀར་པོ་ཞེས་པའི་མཚན་དེ་གསལ་བ་མཛད་པ་དང་མཉམ་དུ་ཐུབ་པའི་ཆོས་ཚུལ་ཟབ་རྒྱས་ཀྱི་ཕུང་པོ་འདུས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་འདི་ཉིད་བརྩམ་པར་དམ་བཅས་པའོ།།

བར་དུ་དགེ་བ་གཞུང་གི་དོན།

ད་ནི་གང་འགྲེལ་བྱའི་བསྟན་བཅོས་དངོས་ཀྱི་གཞུང་དོན་ལ། བསྟན་བཅོས་རྩོམ་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཡན་ལག བརྩམ་བྱ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ལུས་དངོས། མཇུག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་བྱ་བ་དང་གསུམ་གྱི་ནང་ནས། དང་པོ་བསྟན་བཅོས་རྩོམ་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཡན་ལག་ལའང་ནང་གསེས་ཀྱི་མཆོད་པར་བརྗོད་པ་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱག་འཚལ་བ། བརྩམ་པར་དམ་བཅའ་བ་དང་གཉིས་ཡོད་པའི་དང་པོ།

མཆོད་པར་བརྗོད་པ་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱག་འཚལ་བ།

བསྟན་བཅོས་འདིའི་ལུས་རྣམ་བཞག་དང་འབྲེལ་བའི་མཚམས་སྦྱར་བ་ནི། དེ་ལ་གང་གི་ཚེ་ཐུབ་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པ་ནི་ཆོས་ཉིད་དེ། ཉི་མ་ཤར་བ་ན་པདྨ་རྒྱས་པ་བཞིན། འདིར་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་མི་མཇེད་དུ་མཆོག་གི་སྤྲུལ་པས་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་ཚུལ་བསྟན་པ་ལས། གླིང་བཞི་པ་བར་མའི་འཇིག་རྟེན་འདིར་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་དག་གི་སྙིང་པོ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་ལ། དེའི་ཚུལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་གསལ་བར་བསྟན་པ་ནི། མདོ་དང་། རྒྱུད་དང་། བསྟན་བཅོས་ཆེན་པོ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་གི་ཚིག་དོན་བརླིང་ཞིང་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་རྣམས་གཅིག་ཏུ་བསྡོམས་ཏེ་ཤིན་ཏུ་གསལ་ཞིང་གོ་སླ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཚིག་ཉུང་ངུས་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་གནས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་བརྩམ་པར་འདོད་ནས། ཞེས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་གང་གི་ཚེ་ཐུབ་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དང་པོར་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད། བར་བསྐལ་ཆེན་གྲངས་མེད་གསུམ་དུ་ཚོགས་བསགས། མཐར་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པ་ནི་ཆོས་ཉིད་དེ། རྒྱལ་བའི་མཛད་པ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པ་ཉིད་ལས་མ་འདས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་ཉི་མ་ཤར་བ་ན་པདྨ་རྒྱས་པ་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པ་བཞིན། འདིར་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཉིད་མི་མཇེད་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདིར་མཆོག་གི་སྤྲུལ་པས་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་ཚུལ་རྒྱ་མཚོར་བསྟན་པ་ལས། སྟོན་པ་སྤྲུལ་བའི་སྐུ་གཅིག་གི་གདུལ་ཞིང་གླིང་བཞི་པ་བར་མའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདིར་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བསྐོར་བ་དག་གི་བསྟན་བྱའི་ངེས་དོན་སྙིང་པོ་ནི་གང་ཡིན་ཅེ་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་ལ། དེའི་ཚུལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་གསལ་བར་བསྟན་པ་ནི། མདོ་དང་། རྒྱུད་དང་། དགོངས་འགྲེལ་གྱི་བསྟན་བཅོས་ཆེན་པོ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་གི་ཚིག་དོན་བརླིང་ཞིང་བློ་གྲོས་རྩིང་པོས་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་རྣམས་གཅིག་ཏུ་བསྡོམས་ཏེ་ཤིན་ཏུ་གསལ་ཞིང་གོ་སླ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུ་། རྗོད་བྱེད་ཀྱི་ཚིག་ཉུང་ངུས་བརྗོད་བྱ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་གནས་སྟོན་པར་བྱེད་པའིམན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་བརྩམ་པར་འདོད་ནས། དང་པོ་ཕྱག་འཚལ་བ་ནི། ཐུགས་རྗེའི་མཁའ་དབྱིངས་འོད་གསལ་དག་པ་ལ། །མཁྱེན་བརྩེའི་དཀྱིལ་འཁོར་གང་བས་མཛེས་བྱས་ཤིང་། །མཐའ་ཡས་སྐྱེ་དགུའི་འདོད་སྟེར་རོལ་པ་ཅན། །ཕན་བདེའི་འོད་སྟོང་འཕྲོ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ལ་བསྔགས་པ་སྟེ། གཟུགས་ཅན་གྱི་རྒྱན་དུ་ལེགས་པར་བཀོད་ནས། ཞི་བའི་ཐུགས་རྗེ་དམིགས་པ་མེད་པ་ནི་ནམ་མཁའི་དབྱིངས་ལྟར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་དག་ཅིང་འོད་གསལ་བ་ཆོས་སྐུའི་ངང་ལས། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པའི་མཁྱེན་རབ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་རབ་ཏུ་བརྩེ་བའི་བྱམས་པ་ཆེན་པོས་ཕྱོགས་ཀྱི་མཐར་ཁྱབ་པ་ནི། དཀྱིལ་འཁོར་གང་བའི་ཐ་སྙད་དུ་ལེགས་པར་བརྗོད་དེ། སྟོན་ཀའི་ཟླ་བ་རྒྱས་པ་ཉིད་བཞིན་ནོ། །ཡོན་ཏན་དེ་ལྟ་བུའི་རྟེན་ཆོས་ཀྱིས་མཛེས་པར་བྱས་པ་ནི་རྟེན་གཞི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་སྟེ་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོས་འབར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ངང་ལས་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་གདུལ་བྱ་སོ་སོའི་མོས་པ་དང་སྐལ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་སྣང་བ་ནི། ཚད་མེད་མཐའ་ཡས་པའི་སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ཀྱི་འདོད་པའི་རེ་བ་ཐམས་ཅད་སྟེར་བའི་རོལ་པར་ཤར་བ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ལས་གནས་སྐབས་ཕན་པ་དང་། མཐར་ཐུག་ཞི་བདེའི་དོན་གཉིས་བསྒྲུབས་པས་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ལ་ཁྱབ་པར་འགྲོ་བ་ནི་ཕན་བདེའི་འོད་སྟོང་འཕྲོ་བ་སྟེ། སྐུ་གསུམ་མཛད་པ་དང་བཅས་པའི་རང་བཞིན་ལེགས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་བསྟན་བཅོས་འདིའི་རྡོ་རྗེའི་གནས་བརྗོད་བྱ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་ཀུན་མདོར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གཞི་སྐུ་གསུམ་དབྱེར་མེད་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་དང་། ལམ་སྐུ་གསུམ་དབྱེར་མེད་ཟུང་འཇུག་ཆེན་པོ་དང་། འབྲས་བུ་སྐུ་གསུམ་དབྱེར་མེད་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ངོས་བཟུང་བའོ། །དེ་ལྟར་བརྗོད་བྱ་དང་མཐུན་པའི་མཆོད་པར་བརྗོད་པས། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་རང་བཞིན་རྟོགས་པ་དང་། རྩོམ་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་དང་། བློ་གྲོས་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་བ་དང་། བར་དུ་གཅོད་པ་ཞི་བ་དང་། རང་ཉིད་དམ་པར་རྟོགས་པ་སྟེ་དགོས་པ་ལྔ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དོ།། ཞེས་པ་སྟེ། གཞུང་རྩ་བའི་མཆོད་བརྗོད་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད་པར་མཛད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་སྙན་ངག་གི་གཟུགས་ཅན་གྱི་རྒྱན་དུ་ལེགས་པར་བཀོད་ནས། མཚན་རྟོག་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ཐུགས་རྗེ་གང་ལའང་དམིགས་པ་མེད་པ་མཁའ་ལྟར་ཁྱབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ནམ་མཁའི་དབྱིངས་ལྟར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་དག་ཅིང་འོད་གསལ་བ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡི་ངང་དེ་ལས། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་མ་འདྲེས་པར་གཟིགས་པའི་མཁྱེན་རབ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བུ་གཅིག་པའི་མ་ལྟར་རབ་ཏུ་བརྩེ་བའི་བྱམས་པ་ཆེན་པོས་ཕྱོགས་ཀྱི་མཐར་ཁྱབ་པ་ནི། སྟོན་ཀའི་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ཆ་ཤས་ཡོངས་སུ་གང་བའི་ཐ་སྙད་དུ་ལེགས་པར་བརྗོད་དེ། ཡོན་ཏན་དེ་ལྟ་བུའི་རྟེན་ཆོས་ཀྱིས་མཛེས་པར་བྱས་པའི་མདངས་ནང་གསལ་གྱི་སྐུ་དེ་ཉིད་ནི། རྟེན་གཞི་ངེས་པ་ལྔ་ལྡན་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་སྟེ་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོས་དཔལ་འབར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ངང་ལས་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་གདུལ་བྱ་སོ་སོའི་མོས་པ་དང་སྐལ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་གསལ་གྱི་སྐུ་དེ་ནི། ཚད་མེད་མཐའ་ཡས་པའི་སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ཀྱི་འདོད་པའི་རེ་བ་ཐམས་ཅད་སྟེར་བའི་རོལ་པར་ཤར་བ་གང་ཡིན་པའོ། །ཞེས་སྐུ་གསུམ་སྟོན་པའི་བཞུགས་ཚུལ་དང་འཆར་ཚུལ་བསྟན་པའོ། །དེ་ལས་འཕྲལ་ཕུགས་རང་གཞན་གྱི་གནས་སྐབས་ཕན་པ་དང་། མཐར་ཐུག་ཞི་བདེའི་དོན་གཉིས་བསྒྲུབས་པར་བྱས་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ལ་ཁྱབ་པར་འགྲོ་བ་ནི་ཕན་དང་བདེ་བའི་ཕྲིན་ལས་ཀྱི་འོད་སྟོང་འཕྲོ་བ་སྟེ། ཞེས་ཕྱག་འཚལ་བའམ་མཆོད་པར་བརྗོད་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་རྐང་པ་བཞི་འདིས་སྐུ་གསུམ་མཛད་པ་དང་བཅས་པའི་རང་བཞིན་ལེགས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་སྐུ་གསུམ་མཛད་པ་དང་བཅས་པའི་རང་བཞིན་ལེགས་པར་བསྟན་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་མ་ཚད་འདིས་ནི་བསྟན་བཅོས་འདིའི་རྡོ་རྗེའི་གནས་བརྗོད་བྱ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་ཀུན་མདོར་བསྟན་པའང་ཡིན་ཏེ། ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེའི་དོན་ཀུན་གཞི་ལམ་འབྲས་གསུམ་གྱི་ནང་དུ་མ་འདུས་པ་མེད་པ་ཡིན་པས་ན་གཞི་སྐུ་གསུམ་དབྱེར་མེད་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་དང་། ལམ་སྐུ་གསུམ་དབྱེར་མེད་ཟུང་འཇུག་ཆེན་པོ་དང་། འབྲས་བུ་སྐུ་གསུམ་དབྱེར་མེད་བདེ་བ་ཆེན་པོར་ངོས་བཟུང་བའོ། །དེ་ཡང་གཞི་སྐུ་གསུམ་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་བཞུགས་པས་ལམ་སྐུ་གསུམ་ཟུང་འཇུག་བསྒྲུབ་ཏུ་ཡོད་པ་དང་ནི། དེ་དང་མཚུངས་པར་འབྲས་བུ་སྐུ་གསུམ་དབྱེར་མེད་མངོན་དུ་འགྱུར་དུ་ཡོད་པའོ། །དེ་ལྟར་བརྗོད་བྱ་དང་མཐུན་པའི་མཆོད་པར་བརྗོད་པས། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་རང་བཞིན་རྟོགས་པ་དང་། རྩོམ་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་དང་། བློ་གྲོས་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་བ་དང་། བར་དུ་གཅོད་པ་ཞི་བ་དང་། རང་ཉིད་དམ་པར་རྟོགས་པ་སྟེ་དགོས་པ་ལྔ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་རྩ་བའི་ཚིག་རྐང་དང་པོ་གསུམ་གྱིས་སྐུ་གསུམ་མཛད་པའི་རང་བཞིན་བསྟན་པའི་སྔགས་པ་བརྗོད་པ་དང་ཆབས་ཅིག་ཏུ་རྐང་པ་རྗེས་མས་ཕྱག་འཚལ་བའི་དོན་གསལ་བར་བྱས་ནས། གཞི་ལམ་འབྲས་བུ་དང་སྐུ་གསུམ་དབྱེར་མེད་པ་དེ་ལྷུན་གྲུབ་དང་། ཟུང་འཇུག་དང་། བདེ་བ་ཆེན་པོའི་རང་བཞིན་གསུམ་དུ་ངོས་བཟུང་ནས་བསྟན་བཅོས་འདིའི་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེའི་བརྗོད་བྱ་དོན་གྱི་ལུས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་གཞི་ལམ་འབྲས་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པའི་ལུས་རྣམ་བཞག་དང་འབྲེལ་བའི་བརྗོད་བྱ་དངོས་མདོར་བསྟན་པ་དང་ཆབས་ཅིག་ཏུ་ཕྱག་མཛད་ནས། དེ་ལྟར་བྱས་པས་མགོན་པོ་ཀླུས། བསྟན་བཅོས་བྱེད་པོས་སྟོན་པ་ལ། །མཆོད་པ་བརྗོད་པ་འབྲས་མེད་མིན། །སྟོན་པ་དང་ནི་བསྟན་བཅོས་ལ། །དད་འདུན་བསྐྱེད་པར་བྱ་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པ་ལྟར་དུ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་རང་བཞིན་རྟོགས་པ་དང་། རྩོམ་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་དང་། བློ་གྲོས་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་བ་དང་། བར་དུ་གཅོད་པ་ཞི་བ་དང་། རང་ཉིད་དམ་པར་རྟོགས་པ་སྟེ་དགོས་པ་ལྔ་དང་ལྡན་པར་བསྟན་པའོ། །གཉིས་པ།

བརྩམ་པར་དམ་བཅའ་བ།

དེ་ནས་བརྩམ་པར་དམ་བཅའ་བ་ནི། སྐལ་བཟང་རྣམས་ཀྱིས་དོན་དུ་གཉེར་བྱ་བ། །ཐར་པའི་མཆོག་སྟེ་དེ་ཉིད་སྒྲུབ་པའི་ཐབས། །ཀུན་གྱི་ནང་ནས་རྩེ་མོར་གྱུར་པ་ཞིག །དེང་སང་བདག་གིས་རབ་ཏུ་གསལ་བར་བྱ། །དམ་པ་རྣམས་ནི་བསྟན་བཅོས་རྩོམ་པ་ན་ཐོག་མར་མཆོད་པར་བརྗོད་དེ། བར་ཆད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱས་མ་ཐག་ཏུ་མཐར་ཕྱིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བརྩམ་པར་དམ་བཅའ་བ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་ནི་ཅུང་ཟད་བྱ་དཀའ་བ་དང་། ཚིག་དོན་གྱི་གནས་བརླིང་བས་སྒྱིད་ལུག་པ་དང་། གཞན་གྱིས་འཚེ་བ་དང་། རང་གི་སྐྱོ་ངལ་མཐོང་ནས་བར་མ་དོར་འདོར་བར་སེམས་པ་ལས་ཡོངས་སུ་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་འདོད་པའི་སྐྱེ་བོ་གང་ཡིན་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐལ་པ་བཟང་པོ་སྟེ། དེ་དག་གིས་དོན་དུ་གཉེར་བྱའི་མཆོག་ཐར་པ་ཡིན་ལ། དེ་བསྒྲུབ་པའི་ཐབས་ཀྱི་རྩེ་མོ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལམ་སྟེ། དེའི་ཚུལ་རབ་ཏུ་བཟང་པོ་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བ་ཞིག་བསྟན་པར་བྱའོ་ཞེས་དམ་བཅའ་བ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་འདིའི་དགོས་འབྲེལ་ལེགས་པར་བསྟན་པ་ཉིད་དེ། སྐྱེས་བུ་བློ་གྲོས་ཅན་དག་གང་ལ་འཇུག་པ་ན། འདི་ལ་བརྗོད་བྱ་དང་། དགོས་པ་དང་། ཉིང་དགོས་དང་། འབྲེལ་བ་ཅི་ཞིག་ཡོད་སྙམ་ནས་ལེགས་པར་རྟོག་ཅིང་། དེ་དག་མཐོང་ནས་ལེགས་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་འདིར་བརྗོད་པ། ཟབ་པ་དང་། རྒྱ་ཆེ་བའི་གནས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གང་ཞིག འཁོར་བ་སྤང་ཞིང་ཐར་པ་བསྒྲུབ་པར་འདོད་པས་ཐོས་པ་དང་། བསམ་པ་དང་། བསྒོམ་པའི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་ནི་འདིས་བརྗོད་པར་བྱ་བའོ། །དེའི་རང་བཞིན་ལེའུ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་ལས། ལེགས་པར་བརྟགས་ཏེ་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་ཐར་པའི་ལམ་དུ་ཞུགས་པ་ནི་དགོས་པའོ། །ཞུགས་པ་མཐར་ཕྱིན་པའི་བྱང་ཆུབ་འགྲུབ་པ་ནི་དགོས་པའི་དགོས་པ་སྟེ་ཉིང་དགོས་སོ། །བརྗོད་བྱ་དང་རྗོད་བྱེད་ལ་བརྟེན་ནས་རྟོགས་པ་བཞིན་བསྒྲུབས་པའི་འབྲས་བུ་འགྲུབ་པ་སྟེ་དེ་དག་ཀྱང་གཅིག་ལ་བརྟེན་ནས་གཅིག་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་འབྲེལ་བ་ཅན་དུ་འབྱུང་བ་ནི་འབྲེལ་བའོ། །དེ་དག་གིས་བསྟན་བཅོས་རྩོམ་པ་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ཞེས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་དམ་པའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་བསྟན་བཅོས་རྩོམ་པ་ན་ཐོག་མར་ཡུལ་དམ་པ་ལ་མཆོད་པར་བརྗོད་པས་བར་ཆད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱས་མ་ཐག་ཏུ་གང་བརྩམ་པ་དེ་ཉིད་མཐར་ཕྱིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བརྩམ་པར་དམ་བཅའ་བ་ཡང་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། ལུགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ཤེས་རབ་སྡོང་བུ་ལས། དམ་པ་ཁས་འཆེ་མང་པོ་མི་བྱེད་ཅིང་། །གལ་ཏེ་དཀའ་བའི་ཁས་ནི་བླངས་གྱུར་ན། །རྡོ་ལ་རི་མོ་བྲིས་པ་ཇི་བཞིན་དུ། །ཤི་ཡང་གཞན་དུ་འདོར་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་པ་ལྟར་དམ་པས་ཁས་འཆེས་ནས་ཞལ་གྱིས་བཞེས་ཟིན་རྗེས་དམ་བཅའ་བརྟན་ཅིང་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལྟར་མ་ཡིན་པ་གཞན་དུ་ན་ཅུང་ཟད་བྱ་དཀའ་བ་དང་། ཚིག་དོན་གྱི་གནས་བརླིང་བས་སྒྱིད་ལུག་པ་དང་། གཞན་གྱིས་འཚེ་བ་དང་། རང་གི་སྐྱོ་ངལ་མཐོང་ནས་བར་མ་དོར་འདོར་བར་སེམས་པ་སོགས་འབྱུང་སྲིད་པས་དེ་ལས་ཡོངས་སུ་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བརྩམ་པར་དམ་བཅས་པའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འདོད་པའི་སྐྱེ་བོ་ཆོས་ཀྱི་སྐལ་པ་བཟང་པོ་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་གིས་དོན་དུ་གཉེར་བྱའི་མཆོག་ཐར་པ་དམ་པ་དེ་སྒྲུབ་པའི་ཐབས་ཀྱི་རྩེ་མོ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལམ་དེའི་ཚུལ་མ་རྟོགས་པ་དང་། ལོག་པར་རྟོགས་པ་དང་། ཕྱོགས་ཙམ་རྟོགས་པ་དང་། ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་མ་རྟོགས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་གྱིས་མ་གོས་པའི་རབ་ཏུ་བཟང་པོ་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བའི་གནད་ཐམས་ཅད་མན་ངག་ཏུ་འདུས་ཤིང་ཚང་ལ་མ་ནོར་བ་ཞིག་བསྟན་པར་བྱའོ་ཞེས་བརྩམ་པར་དམ་བཅས་པའོ། །གཞན་ཡང་སྐྱེས་བུ་བློ་གྲོས་དང་ལྡན་པ་དག་བསྟན་བཅོས་གང་ཞིག་ལ་འཇུག་ཅིང་བློ་ཕྱོགས་པ་ན། ཐོག་མ་ཉིད་ནས་འདི་ལ་བརྗོད་བྱ་དང་། དགོས་པ་དང་། ཉིང་དགོས་དང་། འབྲེལ་བ་ཅི་ཞིག་ཡོད་སྙམ་ནས་ལེགས་པར་རྟོག་ཅིང་། དགོས་འབྲེལ་ཡན་ལག་བཞི་མ་ཚང་ན་ཡང་དག་པའི་བསྟན་བཅོས་མ་ཡིན་པར་བརྩིས་ནས་འདོར་བ་དང་། དེ་དག་ཇི་བཞིན་ཡོད་ཚེ་ཡང་དག་པར་མཐོང་ནས་ལེགས་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་འདིར་དགོས་སོགས་ཆོས་བཞི་ཡང་བསྟན་པ་སྐབས་སུ་བབས་པས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་ནི་བསྟན་བཅོས་འདིའི་དགོས་འབྲེལ་སོགས་ལེགས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ཟབ་པ་དང་། རྒྱ་ཆེ་བའི་གནས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གང་ཞིག འཁོར་བ་སྤང་ཞིང་ཐར་པ་བསྒྲུབ་པར་འདོད་པས་ཐོས་པ་དང་། བསམ་པ་དང་། བསྒོམ་པའི་ངོ་བོ་རུ་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་འདིའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་། །དེའི་རང་བཞིན་ལེའུ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་སུ་བཞུགས་པ་ལས། དེ་དག་གི་དོན་ལ་ལེགས་པར་བརྟགས་ཏེ་ཁོང་དུ་ཆུད་ཅིང་ཐར་པའི་ལམ་དུ་ཞུགས་པ་ནི་དགོས་པ་དང་། ཞུགས་པ་མཐར་ཕྱིན་པའི་བྱང་ཆུབ་འགྲུབ་པ་ནི་དགོས་པའི་དགོས་པ་སྟེ་ཉིང་དགོས་ཡིན་ལ། བརྗོད་བྱ་རྗོད་བྱེད་ལ་བརྟེན་ནས་རྟོགས་པ་བཞིན་བསྒྲུབས་པས་མཐར་ཐུག་གི་འབྲས་བུ་འགྲུབ་པ་དང་། དེ་དག་ཀྱང་གཅིག་ལ་བརྟེན་ནས་གཅིག་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་འབྲེལ་བ་ཅན་དུ་འབྱུང་བ་ནི་འབྲེལ་བའོ། །དེ་དག་གིས་བསྟན་བཅོས་རྩོམ་པ་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ད་འདིའི་ཚིག་རེ་རེ་དང་དོན་རེ་རེའི་མཐའ་དཔྱད་དང་བཅས་པ། མདོ་རྒྱུད་ཀྱི་ལུང་རེ་རེ་དང་སྦྲེལ་ནས་སྤྲོས་པ་ཤིན་ཏུ་ཆེན་པོས་བཤད་ན་ཡིད་བཞིན་མཛོད་འདི་གཅིག་པུ་ཡང་ལོ་གཅིག་ལ་བཤད་ཐུབ་པ་མི་འདུག་སྟེ། འདིའི་རྒྱབ་ཆོས་མདོ་དང་རྒྱུད་སྡེ་ཡོད་ཚད་པོ་ཡིན་ལ། མདོ་རྒྱུད་བསྟན་བཅོས་ཡོད་ཚད་པོའི་དོན་འདིའི་ནང་དུ་དྲིལ་ཡོད་པས་འདི་དེ་དག་གི་རྩ་བ་རེད་ཅེས་བརྗོད་ནའང་ཆོག་པ་ནི། འདི་ཡི་གནས་དེ་ཡིན་པས་ཆོས་མངོན་མཛོད། །ཅེས་པ་ལྟར་དང་། འདི་ལ་མདོ་རྒྱུད་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཅེས་ཞུས་ན་ཆོག་པའང་ཡིན། དེས་ན་འུ་ཚོས་རྒྱུན་སྤེལ་རྒྱུའི་དགོས་གནད་གཙོ་བོར་བཟུང་ནས་ལྡེབ་གྲངས་ཀྱི་ས་ཆོད་དགོས་པས་མདོར་བསྡུས་པར་འཆད་པ་ལས་འོས་མེད། དེ་ཡན་གྱིས་བསྟན་བཅོས་བརྩམ་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཡན་ལག་བཤད་པ་སོང་ནས་གཉིས་པ་ལ། འཁོར་བའི་རང་བཞིན་སྤང་བྱར་བསྟན་པ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རང་བཞིན་བླང་བྱར་བསྟན་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། སྣང་ཚོད་འཇིག་རྟེན་གྱི་བཀོད་པ་དང་། དེ་དག་གི་བདེ་སྡུག་སྣང་ཚུལ་བསྟན་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། གཞི་གང་ལས་སྣང་བ་དང་། གང་སྣང་བའི་འཇིག་རྟེན་གཉིས། དང་པོ་ལ། གཞི་ཆོས་ཉིད་ངོས་བཟུང་བ་དང་། དེ་ལས་ཇི་ལྟར་སྣང་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ།

གཞི་ཆོས་ཉིད་ངོས་བཟུང་བ།

ད་ནི་འཇུག་ཡུལ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ལུས་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། འཁོར་བའི་རང་བཞིན་སྤང་བྱར་བསྟན་པ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རང་བཞིན་བླང་བྱར་བསྟན་པ་གཉིས་ནི་འདིའི་ལུས་རྣམ་པར་གཞག་པ་རྡོ་རྗེའི་གནས་སོ། །དེ་ལ་མ་རིག་པ་འཁྲུལ་པའི་འཁོར་བ་གང་ལས་འཁྲུལ་པའི་གཞི་ཉིད་དང་པོར་བཤད་པ། ཐོག་མའི་འོད་གསལ་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཉིད། །དོན་གྱི་ཀུན་གཞི་རང་བཞིན་འདུས་མ་བྱས། །ཡེ་ནས་རྣམ་དག་ཉི་མཁའ་ལྟ་བུ་ལས། །མ་རིག་པའི་བག་ཆགས་གཡོས་པས་ན། སེམས་ཅན་རྣམས་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དོ། །གཞི་དེ་ཡང་འཁོར་བ་ལ་ལྟོས་པའི་རྟེན་གཞི་ནམ་མཁའ་ལྟར་གདོད་མ་ནས་སྟོང་ཞིང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བདག་མེད་པ། ཉི་ཟླ་ལྟར་འོད་གསལ་ཞིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་སྟེ། ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་གནས་པས་འཕོ་འགྱུར་མེད་པ། སྤྲོས་པའི་མཐའ་ལས་འདས་པས་ངང་གིས་འོད་གསལ་བ། སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་འདུ་འབྲལ་མེད་པའི་དབྱིངས་སུ་གནས་པས་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ། འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་རྟེན་པའི་གནས་ལུགས་དོན་གྱི་ཀུན་གཞི་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདུས་མ་བྱས་ཤིང་ཡེ་ནས་རྣམ་དག་ཆེན་པོར་གནས་པའོ། །དེ་ཡང་འཁོར་བའི་ཆོས་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་རྟེན་པ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་བརྟེན་པ་ནི། ཉི་མཁའི་ངོས་ན་སྤྲིན་ཕུང་བརྟེན་པ་ལྟར། གཞི་ལ་མ་རེག་མ་འབྱར་ལ་དེའི་ངང་ལ་གནས་པ་སྟེ། དོན་ལ་རང་བཞིན་མེད་པས་རྟེན་དང་བརྟེན་པར་མ་གྲུབ་བཞིན་དུ་བརྟེན་པར་སྣང་བ་ནི་བཏགས་པ་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རྒྱུད་བླ་མ་ལས། ས་ནི་ཆུ་ལ་ཆུ་རླུང་ལ། །རླུང་ནི་མཁའ་ལ་རབ་ཏུ་གནས། །མཁའ་ནི་རླུང་དང་ཆུ་དག་དང་། །ས་ཡི་ཁམས་ལ་གནས་མ་ཡིན། །དེ་བཞིན་ཕུང་པོ་ཁམས་དབང་རྣམས། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་དག་ལ་བརྟེན། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་ཚུལ་བཞིན་མིན། །ཡིད་ལ་བྱེད་ལ་རྟག་ཏུ་གནས། །ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་ཡིད་བྱེད་ནི། །སེམས་ཀྱི་དག་པ་ལ་རབ་གནས། །སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཆོས་རྣམས་ནི། །ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་གནས་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཉི་མ་དང་ཟེར་ལྟར་དབྱེར་མེད་དུ་བརྟེན་ཏེ་ཡེ་ནས་འདུ་འབྲལ་མེད་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་དག་གི་རང་བཞིན་རྒྱས་པར་འོག་ཏུ་འཆད་པས་འདིར་མི་སྤྲོའོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ད་ནི་འཇུག་ཡུལ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ལུས་དེ་ཉིད་འཁོར་བའི་རང་བཞིན་སྤང་བྱར་བསྟན་པ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རང་བཞིན་བླང་བྱར་བསྟན་པའི་སྤྱིའི་ཆིངས་ཆེན་པོ་གཉིས་ཀྱིས་བཅིངས་ནས་བཤད་པའི་དང་པོ་ལས་མ་རིག་པ་འཁྲུལ་པའི་འཁོར་བ་དེ་ཉིད་གང་ལས་འཁྲུལ་པའི་གཞི་ཉིད་དང་པོར་བཤད་པ་ནི། གང་ལས་འཁྲུལ་བའི་གཞི་དེ་ལས་མ་རིག་པའི་བག་ཆགས་གཡོས་པས་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་གཞི་བཤད་པའི་གནས་སྐབས་ན། གྲུབ་མཐའ་རྗེས་སུ་འཛིན་པའི་གཞི་དྲུག་སྐྱོན་ཅན་དུ་བསྟན་པ་དང་། ལམ་རྗེས་སུ་འཛིན་པའི་ཀ་དག་སྐྱོན་མེད་ཀྱི་གཞི་རང་གཞུང་དུ་བསྟན་པའི་བཤད་ཚུལ་ཡོད་པ་ལས། གང་ལས་འཁྲུལ་བ་བྱུང་བའི་ཡེ་ཐོག་གཞི་ཡི་ཀ་དག་དེ་ནི་སྨྲ་བསམ་བརྗོད་འདས་ཆེན་པོ་ཡོད་མེད་ཀྱི་མཐའ་ལས་འདས་པ། ངོ་བོ་ཀ་དག་ཡིན་པས་རྟག་པའི་མཐའ་ལས་གྲོལ་ཞིང་། རང་བཞིན་ལྷུན་གྲུབ་ཡིན་པས་ཆད་པའི་མུ་དང་བྲལ་བ། འོད་གསལ་སྟོང་བའི་ཆོས་ཉིད་ཆོས་སྐུ་འགྱུར་མེད་ཀྱི་དགོངས་པ་དེ་འཁོར་འདས་གང་དུའང་མ་གྲུབ་པ་ནམ་མཁའ་ལྟར་གནས་པ། དེ་ཡང་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་གནས་པས་འཕོ་འགྱུར་མེད་ཅིང་། སྤྲོས་པའི་མཐའ་ལས་འདས་པས་ངང་གིས་འོད་གསལ་བ་དང་། སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་འདུ་འབྲལ་མེད་པའི་དབྱིངས་སུ་གནས་པས་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་དང་། འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་རྟེན་པས་གནས་ལུགས་དོན་གྱི་ཀུན་གཞི་སོགས་ཕྱོགས་རེའི་ཆ་ནས་གཞལ་བའི་མིང་སྣ་ཚོགས་གང་བཏགས་ཀྱང་དོན་དུ་འདུས་མ་བྱས་ཤིང་ཡེ་ནས་རྣམ་དག་ཆེན་པོར་གནས་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། དེ་ལྟ་བུའི་ཐོག་མའི་འོད་གསལ་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དེ་ཉིད་ལ་ཀུན་གཞིའི་སྒྲ་ཡིས་བསྙད་པའི། དོན་གྱི་ཀུན་གཞི་རང་བཞིན་འདུས་མ་བྱས་པ་ཡེ་ནས་རྣམ་དག་ཉི་མ་དང་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་དེས། འཁོར་འདས་ཀྱི་འཆར་གཞི་བྱེད་པའི་བབ་དེ་ཇི་ལྟར་བསྟན་ཅེ་ན། དབྱིངས་གདོད་མའི་ཡེ་གཞི་དེ་ལ་ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཐུགས་རྗེ་གསུམ། ངང་དང་རང་བཞིན་བདག་ཉིད་གསུམ་གྱིས་དྲུག་དང་། ཀ་དག་ཉིད་དང་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱིས། ངོ་བོ་གཅིག་ལ་ལྡོག་པས་ཕྱེ་ན་བརྒྱད་དུ་གནས་པ་དེའི་ངང་དེ་ནས་གཞི་སྣང་དུ་ཤར་བས་གྲོལ་འཁྲུལ་གཉིས་ཀྱི་གཞི་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་གཞི་ལ་མ་རིག་པ་ཡོད་པ་མིན་ཀྱང་། རྩལ་ལས་འཁྲུལ་བ་བྱུང་བ་སྟེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་དང་ཉི་མའི་རང་ངོས་ནས་བཤད་ན་སྤྲིན་ཡོད་པ་མིན་ཀྱང་སྤྲིན་གློ་བུར་དུ་བྱུང་བ་ལྟར་དུ། གཞི་མ་འཁྲུལ་བ་དེ་ལ་འཁྲུལ་བ་མེད་ཀྱང་། འཁྲུལ་བ་ལ་གཞིའི་རྣམ་པ་ཐག་ཁྲ་སྦྲུལ་དུ་སྣང་བ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ལ། གཞི་ལ་གྲོལ་འཁྲུལ་གཉིས་ཀ་མེད་པས་གཞི་ཀ་དག་གྲོལ་འཁྲུལ་ལས་འདས་པ་ཞིག་ཡིན་ཀྱང་། གནས་ཆ་ནས་གཉིས་སུ་མེད་ཀྱང་སྣང་ཆ་ནས་གཉིས་སུ་ཆད་པ་ལྟར་དུ་སྣང་བ་ཡིན་པས། མཐའ་གཅིག་ཏུ་གཞི་ལ་འཁྲུལ་བ་མེད་ཅེས་མེད་མཐའ་རྩལ་འདོན་ཁོ་ན་མ་བྱས་པར་གཞི་ལ་འཁྲུལ་བ་ཡོད་ཅེ་ནའང་རུང་བར་སེམས་ཏེ། ཆོས་ཉིད་ལ་ཆོས་ཅན་ཡོད་ཅེས་བརྗོད་ན་ཡང་། ཆོས་ཉིད་རང་གི་ངོ་བོ་ཡོད་མེད་ཀྱི་མཐའ་ལས་འདས་པ་དང་། ཆོས་ཅན་དེའི་གནས་ལུགས་ལས་གཞན་དུ་ཆོས་ཉིད་ཅེས་པ་ཞིག་མ་གྲུབ་པར་གོ་ཆོག་པ་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་གཞི་ལ་འཁྲུལ་བ་ཡོད་ཅེས་སྨྲས་ཚེ་མེ་དང་ཚ་བ་ལྟར་དུ་གཞི་འཁྲུལ་བ་དང་དབྱེར་མེད་དུ་མི་གོ་བར། ནམ་མཁའ་ལ་སྤྲིན་ཡོད་ཅེས་པའི་ཐ་སྙད་དང་མཚུངས་པར་འབྲལ་རུང་ཅན་དུ་གོ་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་བརྟགས་ཤིང་དཔྱད་པས་མཐའ་བཅད་ན་སྐྱོན་གྱི་མཐའ་ཁེགས་པ་དང་། ཡིན་ལུགས་དོན་ཐོག་ཏུ་འཇོག་དུས་རང་ལུགས་སྒྲིབ་པའི་སྐྱོན་མེད་པར་ཟུང་དུ་ཆུད་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་ན་གཞི་ལ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་རྟེན་པ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་བརྟེན་ལུགས་ནི། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རྒྱུད་བླ་མ་ལས་གསུངས་པ་ལྟར་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཉི་མ་དང་ཟེར་ལྟར་དབྱེར་མེད་དུ་བརྟེན་ཏེ་ཡེ་ནས་འདུ་འབྲལ་མེད་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོར་ན་གཞི་ཆོས་ཉིད་ངོས་བཟུང་བ་ཐོག་མའི་འོད་གསལ་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་གནས་ལུགས་དོན་གྱི་ཀུན་གཞིའི་སྒྲས་བསྙད་པ་དེ་ཉིད། ཡེ་ནས་འདུས་མ་བྱས་པ་རྣམ་དག་ནམ་མཁའི་དཔེས་འཁོར་འདས་ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་གཞི་གྱུར་བ་ཚིག་ཉུང་དོན་གྱི་སྒྲོམ་གྱིས་སྤྱིར་བསྟན་ནས། ཞིབ་པར་འོག་ནས་འཆད་འགྱུར་ལ་ཞལ་འཕངས་ནས་ས་བཅད་གཉིས་པ་དེ་ལས་ཇི་ལྟར་སྣང་ཚུལ་ལ། ཇི་ལྟར་སྣང་ཚུལ་དངོས། དེའི་རང་བཞིན་བརྟགས་ཤིང་ཤེས་པར་གདམས་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། བག་ཆགས་གསུམ་གྱི་སྣང་བ་འབྱུང་ཚུལ་མདོར་བསྟན་པ། དེ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ།

བག་ཆགས་གསུམ་གྱི་སྣང་བ་འབྱུང་ཚུལ་མདོར་བསྟན་པ།

གཞི་དེ་ལྟ་བུའི་ངང་ནས། མ་རིག་ཀུན་བརྟགས་གློ་བུར་སྒྲིབ་པའི་སྤྲིན། །གཟུང་འཛིན་འཁྲུལ་བའི་བག་ལ་ཉལ་ལངས་པས། །ཡུལ་དང་དོན་དང་ལུས་སུ་བག་ཆགས་ཏེ། །རིག་པའི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་སྙིང་པོ་སྒྲིབ། །ཐོག་མའི་གནས་ལུགས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ངང་ལས། ཐོག་མ་མེད་པའི་མ་རིག་པ་རང་ཆས་གསལ་ནུས་ཀྱི་རྣམ་པར་བྱུང་སྟེ། དེ་ཉིད་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུང་འཛིན་བག་ལ་ཉལ་ལངས་པ་ནི་གློ་བུར་གྱི་སྒྲིབ་པ་སྟེ། ཀུན་གཞིའི་སྟེང་དུ་སེམས་ཀྱི་བག་ཆགས་གསུམ་གཞག་པ་ནི། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་དང་། དེ་དག་འཛིན་པའི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་དོན་དང་། རང་གི་ལུས་སུ་མེད་བཞིན་སྣང་བའི་བག་ཆགས་པས་གདོད་མའི་གཞི་དང་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་འོད་གསལ་སྙིང་པོ་ལ་མེ་ལོང་གི་སྟེང་དུ་རྡུལ་ཆགས་པ་ལྟར་བསྒྲིབས་ཏེ་འཁོར་བ་འདིར་འཁྱམས་པ་ནི། སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲྭ་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུད་ལས། ཨེ་མ་ཧོ་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ལས། །རང་གི་རྣམ་རྟོག་ལས་ཀྱིས་སྤྲུལ། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་ཐོག་མའི་གནས་ལུགས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་གཞི་དེ་ཉིད་ཀྱི་ངང་ལས་གཞི་སྣང་ཤར་བའི་གནས་སྐབས་ན་མ་རིག་པ་གསུམ་དང་མཚུངས་ལྡན་གྱིས་ཤར་བ་སྟེ། དེ་ཡང་རང་སྣང་རང་ངོ་མ་ཤེས་པའི་རྒྱུ་བདག་ཉིད་གཅིག་པའི་མ་རིག་པ་དང་། རང་ངོ་མ་ཤེས་པ་དང་ཤེས་པ་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཤར་བ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་མ་རིག་པ་དེ་གཉིས་ལས། གཟུང་འཛིན་རྒྱང་ཆད་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་བསྐྱོད་པའི་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་མ་རིག་པ། དང་པོར་ང་ཞེས་བདག་ལ་ཞེན་གྱུར་ཅིང་། །བདག་གི་འདི་ཞེས་དངོས་ལ་ཆགས་བསྐྱེད་པ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་དེ་གསུམ་ཤེས་པ་གཅིག་ལ་ལྡོག་པ་ཐ་དད་ཀྱིས་ངོ་བོ་གཅིག་ཏུ་ཡོད་པ་དེ་ལས། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་གྱི་བག་ཆགས་དང་གཅིག དེ་དག་འཛིན་པའི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་དོན་གྱི་བག་ཆགས་དང་གཉིས། རང་གི་ལུས་སུ་མེད་བཞིན་སྣང་བའི་ལུས་སུ་བག་ཆགས་པ་གསུམ་གྱིས་གདོད་མའི་གཞི་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་དང་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་འོད་གསལ་སྙིང་པོ་ཉི་མ་ལྟ་བུ་ལ་གློ་བུར་གྱི་སྒྲིབ་བྱེད་མེ་ལོང་གི་སྟེང་དུ་རྡུལ་ཆགས་པ་ལྟར་བསྒྲིབས་ཏེ་འཁོར་བ་འདིར་འཁྱམས་པ་ནི། སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲྭ་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུད་ལས། ཨེ་མ་ཧོ་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ལས། །རང་གི་རྣམ་རྟོག་ལས་ཀྱིས་སྤྲུལ། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །སྒྲིབ་པའི་དཔེ་ནི། ཇི་ལྟར་སྤྲིན་གྱིས་མཁའ་དབྱིངས་ཉི་བསྒྲིབས་བཞིན། །ཡོན་ཏན་མི་མངོན་འཁྲུལ་སྣང་བདེ་སྡུག་སྣང་། །གདོད་མ་ནས་འོད་གསལ་བའི་དབྱིངས་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་ངང་ནས་ཡེ་ཤེས་ཉི་མ་ལྟར་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་ཡེ་ནས་གནས་ཀྱང་གློ་བུར་གྱི་སྒྲིབ་པ་སྤྲིན་དང་འདྲ་བས་བསྒྲིབས་པའི་ཕྱིར། དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་ཆོས་སྐུ་དང་གཟུགས་སྐུ་ལ་ཡོད་པའི་ཡོན་ཏན་ཚད་མེད་པ་དག་སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་གནས་སྐབས་ན་སྣང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འཁྲུལ་སྣང་གི་བདེ་སྡུག་སྣ་ཚོགས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་སྤྲིན་ཕུང་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་ཞིང་། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སྦྱང་དུ་རུང་བ་གློ་བུར་བ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་འགྲེལ་ལས། སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་ཏེ། །སྒྲིབ་པ་རྣམས་ནི་གློ་བུར་བ། །ཞེས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་པ་སྟེ། སྒྲིབ་པའི་དཔེ་གདོད་མ་ནས་འོད་གསལ་བའི་དབྱིངས་མཁའ་དབྱིངས་དྭངས་མའི་ངོས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཉི་མ་ལྟར་སྟོང་གསལ་དབྱེར་མེད་ཀྱི་ངང་དུ་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་ཡེ་ནས་གནས་ཀྱང་གློ་བུར་གྱི་སྒྲིབ་པ་སྤྲིན་དང་འདྲ་བས་གཡོར་ནས་ཉི་འོད་སྔར་བཞིན་མི་སྣང་བའི་ཆ་ལྟར་དུ། དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་གཉིས་རིམ་པ་བཞིན་དུ་ཆོས་སྐུ་དང་གཟུགས་སྐུ་ལ་ཡོད་པའི་ཡོན་ཏན་ཚད་མེད་པ་དག་སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་གནས་སྐབས་འཁྲུལ་སྣང་གི་ངོ་ཁ་ན་སྣང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དབྱིངས་རང་བཞིན་རྣམ་དག་ལ་ཡེ་ཤེས་སྒྲིབ་མེད་རང་ཆས་སུ་ཡོད་ཀྱང་། རྒྱུ་གསུམ་རྐྱེན་བཞིའི་དམིགས་པ་མ་དག་པའི་ཆ་ནས་སྣང་བའི་ངོ་ཁ་རུ་ཤེས་པ་གཟུང་འཛིན་ཅན་དུ་འཁྲུལ་ནས་ཡུལ་དྲུག་གི་འཛིན་པ་མ་འགགས་པས། ཉོན་མོངས་དྲུག་གི་བག་ཉལ་ལྡང་ནས་རིག་པའི་འོད་གསལ་བསྒྲིབས་ཏེ་ཡུལ་དྲུག་གི་སྣང་བར་འཁྲུལ་བདེ་སྡུག་སྣ་ཚོགས་པར་འཁྲུལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་འཕོ་འགྱུར་མེད་པ་ཡེ་ནས་འོད་གསལ་ཞིང་། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སྦྱང་དུ་རུང་བ་གློ་བུར་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་སྤྲིན་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། སྤྲིན་ལས་ཆར་བྱུང་ལོ་ཏོག་འཕེལ་བ་བཞིན། །མ་རིག་གཟུང་འཛིན་སེམས་སྤྲིན་རབ་གཡོས་པས། །དགེ་སྡིག་ལས་ཀྱི་ཆར་བབས་དེས་བསྐྱེད་པའི། །འབྲས་བུ་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་རང་བཞིན་ནོ། །ཆར་སྤྲིན་དག་ནི་ནམ་མཁར་གཡོ་བ་དང་། ཆར་བབས་པ་དང་། ལོ་ཏོག་འཕེལ་བའི་རྒྱུར་གྱུར་བ་ལྟར། སེམས་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པའི་ངང་ལས་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའི་གཟུང་འཛིན་གྱི་ཞེན་པ་གཡོས་ཏེ། འཁོར་བར་འདུ་བྱེད་པའི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་རབ་ཏུ་མང་པོ་བསགས་པ་ལས། ཁམས་གསུམ་རིགས་དྲུག་གི་སྣང་བ་སོ་སོ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ལོ་ཏོག་རྣམ་པར་འཕེལ་བས་མགལ་མེའི་འཁོར་ལོ་བཞིན་དུ་འཁོར་བ་ཉིད་དེ། དབུ་མ་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བ་ལས། འཁོར་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་མགལ་མེ་ཡི། །འཁོར་ལོ་ལྟ་བུར་ཕན་ཚུན་དུ། །རྒྱུ་ཅན་འདི་ནི་འཁོར་བར་འདོད། །ཅེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་མཁའ་ལས་སྤྲིན་བྱུང་བ་དང་། སྤྲིན་ལས་ཆར་བབ་ཅིང་། དེས་ས་གཞིའི་ལོ་ཏོག་བསྐྱེད་པ་ལྟར་དུ། སེམས་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པའི་གཞི་ཅི་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་ངང་ལས་མ་རིག་གཟུང་འཛིན་གྱི་ཞེན་པའི་སེམས་སྤྲིན་གཡོས་ནས། འཁོར་བར་འདུ་བྱེད་པའི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་རབ་ཏུ་མང་པོ་བསགས་པའི་ལས་ཀྱིས་ཆར་བབས་པ་དེས། ཁམས་གསུམ་འཁོར་བ་མཐའ་མེད་ཀྱི་གནས་སུ་འཕངས་ནས་འཁྲུལ་བའི་དབང་གིས་རིག་པ་དྲི་མེད་དྲི་བཅས་སུ་སོང་། ཀ་དག་གི་རིག་པ་རྟོག་པས་འབགས། ཡིད་དྲུག་གིས་བཅིང་བའི་དབང་གིས་ལུས་རྡུལ་ཕྲན་ཆ་མེད་ཀྱི་དྲ་བར་ཚུད་ནས་ཁམས་གསུམ་རིགས་དྲུག་གི་སྣང་བ་སོ་སོ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ལོ་ཏོག་རྣམ་པར་འཕེལ་བས་མགལ་མེའི་འཁོར་ལོ་བཞིན་དུ་འཁོར་བ་ནི། འཇུག་པ་ལས། ཟོ་ཆུན་འཕྱན་ལྟར་རང་དབང་མེད་པ་ཡི། །གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ཡན་གྱིས་བག་ཆགས་གསུམ་གྱི་རང་བཞིན་མདོར་བསྟན་ནས། གཉིས་པ་རྒྱས་བཤད་ལ། སྣང་བ་གསུམ་གྱི་རང་བཞིན་དངོས་བསྟན་པ་དང་། དེ་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པ་དགག་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ་བསྟན་བཤད་བསྡུ་གསུམ། དང་པོ།

སྣང་བ་གསུམ་གྱི་རང་བཞིན་མདོར་བསྟན་པ།

དེ་ལྟར་འཁོར་བ་ན་བག་ཆགས་གསུམ་གྱི་དབྱེ་བ་རྒྱས་པར་བསྟན་པ་ནི། འཁྲུལ་སྣང་ཇི་སྙེད་བག་ཆགས་གསུམ་ཉིད་ལས། །ཐོག་མ་མེད་པའི་བག་ཆགས་རྣམ་པ་མི་འདྲ་བ་གསུམ་ཀུན་གཞི་ལ་བཞག་པས་སྣང་བ་མི་འདྲ་བ་གསུམ་ཐ་དད་དུ་སྣང་སྟེ། ཞེས་མདོར་བསྟན་པའོ། །གཉིས་པ།

སྣང་བ་གསུམ་གྱི་རང་བཞིན་རྒྱས་པར་བཤད་པ།

ཡུལ་གྱི་བག་ཆགས་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དང་། །དེ་ལ་བརྟེན་པའི་གཟུགས་སོགས་ཡུལ་ལྔའོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཡུལ་གྱི་བག་ཆགས་ཀུན་གཞི་ལ་བཞག་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྣང་བ་མི་འདྲ་བ་ཕྱི་རོལ་སྣོད་བཅུད་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་གཟུགས་དང་། སྒྲ་དང་། དྲི་དང་། རོ་དང་། རེག་བྱ་སྟེ། ཕྱི་ནང་གང་ནའང་མེད་ཀྱང་ཕྱི་རོལ་ན་ཡོད་པ་ལྟར་སྣང་བ། སེམས་ལ་ཤར་ནས་དེ་དག་ལ་དོན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྟེ་གཟུགས་མཛེས་དང་མི་མཛེས་དང་། སྒྲ་སྙན་མི་སྙན། དེ་བཞིན་དུ་དྲི་རོ་སོགས་ཀྱང་ཡིད་དུ་འོང་མི་འོང་གིས་སྤང་བླང་དགག་སྒྲུབ་ཏུ་འཛིན་པའི་ཡུལ་བྱེད་དོ། །ཞེན་ཡུལ་དུ་སྣང་བ་ལ་འདི་ནི་གཟུགས་སོ་ཞེས་ཕྱི་རོལ་ཏུ་རྟོག་པ་ནི་གཟུང་བའི་རྟོག་པའོ། །སྒྲ་ལ་སོགས་པའང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་གཟུང་རྟོག་བསྟན་ནས། གཉིས་པ་དོན་གྱི་བག་ཆགས་བསྟན་པ་འཛིན་རྟོག་ནི། ནང་གི་བདག་ཉིད་སེམས་སུ་སྣང་བ་ནི་ཞེས་པས་མཚམས་སྦྱར་ནས། དོན་གྱི་བག་ཆགས་རྣམ་ཤེས་ཚོགས་བརྒྱད་དང་། །དེ་ལ་བརྟེན་པའི་དགེ་སྡིག་ལས་རྣམས་སོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། བག་ཆགས་སྣ་ཚོགས་པའི་ཀུན་གཞི་ལ་བརྟེན་ནས། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་དེ་ལས་མཆེད་པ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་དང་། དབང་པོའི་ཡུལ་རིག་པའི་རྗེས་སུ་ཡིད་ཤེས་དང་། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དེ་རྣམ་པ་བརྒྱད་དུ་སྣང་བའི་རྣམ་ཤེས་ཚོགས་བརྒྱད་ནི་འཛིན་པའི་སེམས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དག་ལ་རྟོག་པ་ནི་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འཛིན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རྣམ་ཤེས་ཚོགས་བརྒྱད་འཛིན་པའི་སེམས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ལས་དཀར་ནག་དགེ་སྡིག་གསོག་ཚུལ་ནི། ཀུན་གཞི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་པ་དེ་ནི་ངོ་བོ་སྒྲིབ་ལུང་བསྟན་གྱི་མ་རིག་པ། རྣམ་པ་སྣང་ཡུལ་གང་དང་ཡང་མ་འབྲེལ་བའི་རྟོག་མེད་ཙམ་དུ་གནས་པས་གཟུགས་མེད་པའི་བག་ཆགས་འཛིན་པ་ཡིན་ལ། དེའི་ངང་ལས་གསལ་དྭངས་རིག་པའི་ཆ་ཙམ་ཡུལ་དང་མ་འབྲེལ་བ་ནི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། འདི་ཡུལ་དང་དངོས་སུ་མ་འབྲེལ་པ་སྟེ། དངོས་སུ་འབྲེལ་ན་སྒོ་ལྔའི་རྣམ་ཤེས་ཡིན་པས་སོ། །གཏན་ནས་མ་འབྲེལ་པའང་མིན་ཏེ་སྣོད་བཅུད་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་དམིགས་པའི་རྣམ་པས་སོ། མཆེད་འགག་གི་གཞིར་གྱུར་བའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་དེས་གཟུགས་ཀྱི་བག་ཆགས་འཛིན་ཅིང་། དེ་ལས་མཆེད་པ་སྐྱེ་འགག་གི་རྣམ་པ་ཅན་སྒོ་ལྔའི་རྣམ་ཤེས་རྟོག་མེད་ཀྱང་གཟུགས་ཀྱི་ས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བག་ཆགས་འཛིན་ཏོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དང་ཡིད་ཤེས་གཉིས་ཀྱིས་ནི་འདོད་པའི་བག་ཆགས་རགས་པ་འཛིན་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་པའོ། །ཡིད་ཅེས་པ་ཉན་ཐོས་པའི་ལུགས་ལྟར་ན་དྲུག་པོ་འདས་མ་ཐག་པ་ཡི། །རྣམ་ཤེས་གང་ཡིན་དེ་ཡིད་དབང་། །ཅེས་པ་ལྟར་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོས་བཞེད་པ་མིན་པས། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ལ་ཡིད་དང་། དེའི་ཉོན་ཡིད་དེ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་རྟེན་ཡིན་ནོ། །ཚོགས་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ཀྱང་རང་རང་གི་ཡུལ་རྟོག་པ་མེད་པ་དང་། རྟོག་བཅས་ཀྱིས་འཛིན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཛིན་པའི་སེམས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ལས་ནི་རྣམ་ཤེས་ཚོགས་བརྒྱད་དེས་ཀུན་ནས་བསླངས་ཏེ་བསགས་པའི་དགེ་བ་བསོད་ནམས་ཆ་མཐུན་དང་། མི་དགེ་བ་རྣམས་ནི་སེམས་ལ་བག་ཆགས་པ་གསེར་དང་གཡའ་བཞིན་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་ཡུལ་གྱི་བག་ཆགས་དང་དོན་གྱི་བག་ཆགས་གཉིས་ཀ་བསྟན་ནས་ཞོར་དུ་དེ་ཉིད་ལྡོག་ཐབས་ནི། སེམས་དང་སེམས་བྱུང་འཇུག་པ་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱ་བ་ནི་སྤྲོས་བྲལ་དབུ་མ་ཆེན་པོའི་དོན་ཏོ། །འཁོར་བའི་འཁྲུལ་སྣང་ཇི་སྙེད་པ་ཐམས་ཅད་བག་ཆགས་གསུམ་གྱི་དབང་གིས་བྱུང་བའི་བག་ཆགས་གསུམ་པ་ནི། དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་ཤེས་དག་ཉེ་བར་བརྟེན་པ། ལུས་ཀྱི་བག་ཆགས་འགྲོ་དྲུག་སོ་སོའི་གཟུགས། །དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཡན་ལག་ཉིང་ལག་གོ །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ལྷ་དང་མི་ལ་སོགས་པ་སོ་སོའི་ལུས་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བས་བདག་གི་ལུས་ཞེས་མངོན་པར་ཞེན་པའི་གདགས་གཞི་འདི་གྲུབ་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཞེན་ནས་བདེན་འཛིན་ཨ་འཐས་པས་ཐ་ན་རྨི་ལམ་དུའང་ཆུ་དང་མེ་དང་གཡང་ས་དང་དགྲ་དང་ཁྱི་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བ་ན་རང་གི་ལུས་ལ་གནོད་པར་མཐོང་ནས་འབྲོས་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་སྣང་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ཡང་ཡན་ལག་ཉིང་ལག་དུ་མ་འདུས་པའི་ཚོགས་པ་ལ་ལུས་ཞེས་བཏགས་ཏེ། ད་དུང་དེ་ལས་གཞན་དུ་གྱུར་བ་ནམ་ཞིག་བེམ་རིག་འབྲལ་ཅིང་ཤུལ་དུ་ལུས་པས་ཀྱང་ལུས་ཞེས་བྱའོ། །འོ་ན་ལྷ་ལ་ཤུལ་དུ་ལུས་སུ་མེད་པས་མི་འཐད་ཅེ་ན། ལྷ་རྣམས་ལ་ཤུལ་དུ་ལུས་པ་མེད་ཀྱང་། སྣང་བ་འོད་ཀྱི་ལུས་དང་། སྟོང་རིག་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ལུས་དང་། རྣམ་སྨིན་གྱི་ལུས་དེ་དག་དང་འབྲལ་བའི་ཆ་ནས་ལུས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །བག་ཆགས་གསུམ་གྱི་དབང་གིས་ཡུལ་དོན་ལུས་སུ་གྲུབ་ནས་འཁོར་བར་འཁོར་ཚུལ་བསྟན་པ་སོང་ནས། གསུམ་པ།

སྣང་བ་གསུམ་གྱི་རང་བཞིན་གྱི་དོན་བསྡུ་བ།

ལུས་དང་དོན་དང་ཡུལ་དུ་སོ་སོར་སྣང་བ་ཅི་ཡིན། ཡང་ན་ཐམས་ཅད་ཡུལ་དུ་སྣང་བས་ཆོག་མོད། ཡང་ན་དོན་དང་ལུས་རྐྱང་བར་སྣང་བས་ཆོག་མོད་སྙམ་ན་དེ་ལྟར་གང་བྱས་ན་ཆོག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སོ་སོར་སྣང་བའི་འཐད་པ་འགོད་པ། དེ་ལྟར་ཀུན་གཞིའི་སྟེང་དུ་བག་ཆགས་གསུམ། །ཐོག་མེད་དུས་ནས་བཞག་པ་དེ་གོམས་པས། །ཚེ་རབས་ཀུན་ཏུ་དེ་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། བག་ཆགས་སྣ་ཚོགས་པའི་ཀུན་གཞི་ལ་བག་ཆགས་ཐ་དད་པ་གསུམ་ཡོད་པས། དེའི་དབང་གིས་སྣང་ཚུལ་ལ་ཡང་སྣང་བ་མི་འདྲ་བ་གསུམ་ཤར་བ་ནི། ས་བོན་ཐ་དད་པ་གསུམ་ལས་མྱུ་གུ་ཐ་དད་པ་རེ་རེ་བྱུང་ཡིན་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལྟར་སྣང་བ་དེ་ཡང་སྐྱེ་བ་གཅིག་གམ་གཉིས་ཀྱིས་མ་ཚད་ཐོག་མེད་ནས་མཐའ་མེད་ཀྱི་བར་གང་དང་གང་དུ་སྐྱེས་ཀྱང་བག་ཆགས་མ་ཟད་ཀྱི་རིང་ལ་དེ་ལྟར་སྣང་བའི་འཁྲུལ་བའི་སྣང་བ་མི་ཟད་པ་ནི་རྨི་ལམ་གྱི་ལུས་དང་སེམས་དང་ཡུལ་དུ་སྣང་བ་བཞིན་ཏེ། སྔོན་གྱི་བག་ཆགས་ཀྱི་དབང་གིས་ཐ་དད་པ་གསུམ་དུ་སྣང་ཚུལ་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་ནི། ཐོག་མ་མེད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་ཚེ་རབས་སྔ་མ་རྣམས་བསྐྱེད་ལ། དེའི་རྒྱུན་གོམས་པས་ཚེ་འདི་བསྐྱེད་ཅིང་། ཉིན་པར་གྱིས་རྨི་ལམ་བསྐྱེད་པ་དང་། ཚེ་འདིའི་བག་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུན་ལས་ཕྱི་མའི་ལུས་དང་དོན་དང་ཡུལ་དུ་འཆར་བ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་འདི་དག་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་དུ། རྣམ་གསུམ་རྣམ་གསུམ་སྣང་བ་ཅན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཀུན་གཞི་ལ་བག་ཆགས་རྣམ་པ་གསུམ་བཞག་པས། སྣང་བ་མི་འདྲ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་སྣང་བ་ཅན་ཡིན་ཞེས་མགོན་པོ་བྱམས་པས་བསྟན་ཏོ་ཞེས་པའོ། །རྣམ་གསུམ་རྣམ་གསུམ་ཞེས་བའི་རྣམ་གསུམ་སྣང་བ་དང་པོ་ནི། གནས་དོན་ལུས་ཀྱི་སྣང་བ་གསུམ་སྟེ། དེ་ཡང་ཀུན་གཞིའི་སྟེང་དུ་སེམས་ཀྱི་བག་ཆགས་མི་འདྲ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་བཞག་པས་འཁྲུལ་སྣང་མི་འདྲ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་བྱུང་སྟེ། གཟུགས་སྒྲ་དྲི་རོ་རེག་བྱའི་ཡུལ་དྲུག་དང་། དེ་དག་འཛིན་པའི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཏེ་དོན་དང་། རང་གི་ལུས་སུ་མེད་བཞིན་སྣང་བའི་བག་ཆགས་པས་མེ་ལོང་ལ་རྡུལ་ཆགས་པ་ལྟར་སེམས་ཀྱི་འོད་གསལ་བསྒྲིབས་ཏེ་འཁོར་བར་འཁྱམས་པ་ཡིན་ལ། རྣམ་གསུམ་སྣང་བ་ཕྱི་མ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དང་། འཛིན་པ་སྒོ་ལྔའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཡུལ་སྣ་ཚོགས་ཡོངས་སུ་གཅོད་ཅིང་དེ་དང་དེར་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །དེའི་གཟུང་འཛིན་གྱི་རྣམ་པའི་སྣང་བ་དྲུག་པོ་དེ་ཀུན་གཞིར་བཞག་པའི་བག་ཆགས་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་སྣང་བ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་གྱི་ལུང་དོན་དེ་ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོས་གནད་ལ་ཕིགས་པའི་རྩལ་འདོན་མཛད་པའོ། །དེ་ཡན་གྱིས་བག་ཆགས་གསུམ་གྱི་སྣང་བ་འབྱུང་ཚུལ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་སོང་ནས། གཉིས་པ།

དེ་ལ་ལོག་རྟོག་དགག་པ།

ད་ནི་མང་དུ་ཐོས་པའི་མིག་དང་བྲལ་ཞིང་ཐེག་པ་མཆོག་གི་ཚུལ་ལས་རིང་བ་གཟུ་ལུམ་ཅན་དག་གི་ལོག་པར་རྟོག་པ་དགག་པ་ནི། མི་ཤེས་པ་དག་ཐམས་ཅད་སེམས་ཡིན་ལོ། །སྣང་བ་རྣམ་གསུམ་དོན་ལ་ཤིན་ཏུ་རྨོངས། །སྐྱོན་མང་ཕན་ཚུན་འཆོལ་ཞིང་ཧ་ཅང་ཐལ། །སྐྱང་བྱེད་དག་གི་ལུགས་ངན་དེ་སྤོངས་ཤིག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཚུལ་མི་ཤེས་པར་ཤེས་རློམ་བྱེད་པ་དག་སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཕྱི་ནང་སྣོད་བཅུད་ཐམས་ཅད་རང་གི་སེམས་ཡིན་ཞེས་མངོན་རློམ་དང་བཅས་ནས་སྨྲ་བས་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ཞིག་ལམ་ནོར་དུ་ཁྲིད་ནས་བསླུ་བར་སྣང་ངོ་། །དེ་ལྟར་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་གཞུང་ལས་སྣང་བ་རྣམ་གསུམ་གསུངས་པའི་དོན་ཡང་མ་གོ་སྟེ། སེམས་སུ་བག་ཆགས་བཞག་པ་དག་སེམས་ཡིན་གྱི། ལུས་དང་ཡུལ་དུ་བཞག་པ་དག་སེམས་ག་ལ་ཡིན། ལུས་དང་ཡུལ་དུ་བཞག་པ་དག་ཀྱང་སེམས་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་སྐྱོན་རབ་ཏུ་མང་སྟེ། ལུས་དང་སྣང་བ་མིག་གིས་བལྟར་ཡོད་ཅིང་དེ་དག་རེག་གཟུགས་སུ་གྲུབ་པ་ལྟར་སེམས་ཀྱང་ལྟར་ཡོད་རེག་གཟུགས་སུ་གྲུབ་པ་དེར་འགྱུར་བའམ། སེམས་མཐོང་ཐོས་སུ་མི་རུང་བ་བཞིན་དུ་ལུས་དང་ཡུལ་རྣམས་མཐོང་ཐོས་སུ་མི་རུང་བར་འགྱུར་བ་དང་། སེམས་ལ་ལུས་དང་ཡུལ་རྣམ་བཞིན་དུ་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་དང་མཐོང་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་དང་། གང་ཟག་གཅིག་སངས་རྒྱས་པའམ་ཡང་ན་གང་ཟག་དེ་ཉིད་ངན་སོང་དུ་སོང་དུས་དེ་ལ་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ཀུན་སྣང་བ་དེ་ལྟར་འགྱུར་བ་དང་། མང་པོ་སྣང་ཡུལ་གཅིག་པས་མང་པོའི་ཤེས་པ་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་བ་དང་། སྣང་བ་རྣམས་ཞིག་པར་གྱུར་པ་ན་སེམས་ཞིག་པ་དེར་འགྱུར་བ་དང་། ས་ཆུ་མེ་རླུང་སེམས་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་བས་ཐམས་ཅད་རང་གི་སེམས་ཟེར་བ་མུ་སྟེགས་རིག་བྱེད་པ་དག་གི་ཕྱོགས་ལ་བསླན་པར་རིགས་སོ། །ཕན་ཚུན་འཆོལ་བའང་ཡིན་ཏེ་ཤེས་པས་རང་གི་ཡུལ་རིག་པ་ལྟར་ཡུལ་བེམ་པོས་ཀྱང་རང་རིག་པར་ཐལ་ཞིང་ཡུལ་བེམ་པོ་ཕྱི་ན་ཡོད་པ་ལྟར་དུ་རང་གི་སེམས་ཕྱི་རོལ་ན་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ་ཅིའི་ཞེ་ན་སྣང་བ་སེམས་ཡིན་པ་བརླམས་པས་སྣང་བ་ཕྱི་རོལ་ན་འདུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྣང་བ་རང་གི་ནང་ན་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ་སེམས་ནང་ན་གསལ་རིག་ཏུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྣང་ཡུལ་ཕྱི་རོལ་ན་ཡོད་པ་དང་། རང་རིག་ནང་ན་ཡོད་པ་གཉིས་ཐ་དད་དུ་སྣང་བ་ཤིན་ཏུ་མི་རིགས་ཏེ། ངོ་བོ་གཅིག་ལ་ཆ་གཉིས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཁས་ལེན་པ་དེ་ནི་ཧ་ཅང་ཐལ་ཏེ་རང་མ་སྐྱེས་པའི་དུས་ནས་རང་གི་སེམས་ས་ཕྱོགས་འདིར་གྲུབ་པར་ཐལ། སྣང་བ་འདི་རང་མ་སྐྱེས་པའི་དུས་ནས་ཕྱོགས་འདིར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང་། རང་ཤི་ན་ཕྱོགས་འདིའི་སྣང་བ་ས་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པའང་མེད་པར་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་སྣང་བ་སེམས་ཡིན་ན་རང་ཡུལ་གཞན་དུ་ཕྱིན་དུས་སྣང་བ་འདི་ཡང་དེར་འཕོ་བར་ཐལ་ཏེ་འདི་རང་གི་སེམས་ཡིན་ལ། སེམས་དེ་རང་གི་རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་གཞན་དུ་ཕྱིན་དུས་རང་གི་སེམས་ཕྱོགས་འདིར་ལུས་པར་ཐལ་ཏེ་སྣང་བ་འདི་འདུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ལ་སོགས་པ་སྐྱོན་གྱི་རྣམ་གྲངས་རབ་ཏུ་མང་བའི་ཕྱིར་སྐྱོང་བྱེད་དེ་བ་གླང་རྫི་ལྟར་བླུན་ལ་ཐོས་པ་མེད་པ་དག་གི་ལུགས་ངན་རབ་ཏུ་སྤང་བར་བྱའོ། །གཞི་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་པ་ལས་ཅིར་ཡང་སྣང་སྟེ་བག་ཆགས་སྣ་ཚོགས་པའི་ཀུན་གཞིའི་སྟེང་ན། ཡུལ་དང་དོན་དང་ལུས་གསུམ་གྱི་བག་ཆགས་བཞག་སྟེ་འཁྲུལ་བའི་དབང་གིས། མེད་སྣང་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་སྣང་བ་འདིར་ཞེན་ཅིང་འཁྲུལ་ནས་མཐའ་མེད་དུ་འཁྱམས་པ་ལས་ཐམས་ཅད་སེམས་ལས་བྱུང་ནི་མིན་ཏེ། །སེམས་སུ་བག་ཆགས་པ་དེ་སེམས་ཡིན་ན། ལུས་དང་ཡུལ་དུ་སྣང་བའི་ཡུལ་མིག་གིས་རིག་ཏུ་ཡོད་པ་ལྟར་དུ་སེམས་མིག་གིས་རིག་ཏུ་ཡོད་པ་ཐལ་བ་དང་། ཡང་ན་སེམས་མཐོང་ཞིང་ཐོས་མི་རུང་བ་ལྟར་དུ་ཡུལ་དོན་ཡང་མཐོང་ཐོས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་གྲུབ་མི་རུང་བ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་མང་པོ་བབ་པ་གོང་ནས་གསུངས་བ་ལྟར་དུའོ། །དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཐ་ཆད་རྨོངས་པས་མ་གཏོགས་མི་བཤད་པའི་གཏམ་མོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །མདོ་ལས། གང་སྣང་དེ་འདྲའི་བདག་ཉིད་དོ། །ཞེས་པ་དང་། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་ཁམས་གསུམ་པོ་འདི་དག་ནི་སེམས་ཙམ་མོ་ཞེས་པ་དང་། བག་ཆགས་ཀྱིས་ནི་དཀྲུགས་པའི་སེམས། །དོན་དུ་རབ་ཏུ་སྣང་བ་འབྱུང་། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པས་སེམས་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན་དེ་ལ་ལན་སྨྲས་པ། དེ་ནི་སྣང་བ་དང་སྣང་ཡུལ་ཐ་དད་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའི་སྣང་བ་སེམས་ཡིན་ཞེས་གོ་བར་བྱ་སྟེ། སྣང་མི་སྣང་དུ་འཛིན་པ་རང་གི་སེམས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྣང་བ་སེམས་ཡིན་པ་སྐད་ཀྱིས་དྲང་དོན་བསྟན་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་དོན་ལོག་པ་ཞིག་བདེན་པར་འཛིན་པ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ལུགས་འགོག་པ་ལ་དགོངས་ཀྱི། རི་ལ་སོགས་པ་སེམས་སུ་བསྟན་པ་མ་ཡིན། རིའོ་སྙམ་པ་ལ་སོགས་པ་དོན་དུ་རྟོག་པའི་ཞེན་སྣང་རྟོག་ཅིང་དཔྱོད་པ་དེ་ཉིད་སེམས་སུ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །སྣང་མི་སྣང་ངེས་པ་ནི་སེམས་ཡིན་ན་སྣང་བ་ཙམ་སེམས་སུ་བཞག་པས་ཆོག་པ་ཡིན་ཀྱང་། སྣང་ཡུལ་སེམས་སུ་བརླམས་པ་མི་རིགས་པར་སྨྲ་བའོ། །དེས་ན་སྣང་ཡུལ་རི་ལ་སོགས་པ་སེམས་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ལས་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་འབྲས་ལས་སྐྱེ་འགག་ལ་སོགས་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱི་རོལ་དུ་སྣང་བའི་དོན་འདི་དག་དོན་ཡོད་པ་ལྟར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་དུ་སྣང་བའི་བག་ཆགས་འཁྲུལ་སྣང་འདི་ཡོད་པས་ཕྱི་རོལ་རགས་པར་སྣང་བ་རྩོམ་གཞི་རྡུལ་ཕྲན་ལ་སོགས་པར་གཞན་དུ་འཛིན་གྱི། ཁོ་བོ་ཅག་ནི་སེམས་ལ་སྣང་བའི་བག་ཆགས་འཁྲུལ་པ་དྷ་དུ་ར་ལ་སོགས་པའི་སྣང་བ་ལྟར་ཕྱི་ནང་གང་ཡང་མ་ཡིན་གང་དུའང་མ་གྲུབ་ཀྱང་། མེད་བཞིན་སྣང་བ་གཞི་མེད་རྩ་བ་དང་བྲལ་བར་འདོད་པས་རང་བཞིན་མེད་པར་སྨྲ་བ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སྣང་བ་དང་སྣང་ཡུལ་ཕྱེད་པ་ཤིན་ཏུ་གཅེས་སོ། །སྣང་བ་ཞེས་པ་ཅི་ཞེ་ན། སྣང་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་མེད་བཞིན་སྣང་བ་རྨི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་དང་འདྲ་ལ། དེ་དང་དེར་འཛིན་པའི་འཁྲུལ་བའི་སེམས་ཀྱི་དབང་དུ་གྱུར་བ་སྟེ། དཔེར་ན་མིག་ལམ་དུ་ཐག་ཁྲ་རིག་དུས་སྦྲུལ་དུ་འཁྲུལ་བ་དང་འདྲ་ཞིང་། །ཐག་ཁྲ་སྦྲུལ་དུ་འཁྲུལ་བྱེད་དམ་དེར་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཤེས་པ་རྣམ་རྟོག་སྔོན་མ་དེ་ལ་རྟོག་དཔྱོད་ཞུགས་ནས་ཡང་འཛིན་བྱེད་སྐབས། དེ་ལ་གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་སྣང་ནས་འཁྲུལ་བ་ཞེས་ཟེར་ལ། །གཟུང་བ་ནི་སྦྲུལ་དུ་སྣང་བའི་ཐག་ཁྲ་དང་། །འཛིན་པ་ནི་རང་གི་ཤེས་པ་ཡིན་པར་འཆད་ན་མི་རིགས་ལ། སྣང་ཡུལ་ནི་རི་ལ་སོགས་པ་སྤྱི་མཐུན་དུ་སྣང་བ་དེ་ཡིན་པས་རང་ཉིད་ཡོད་མེད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་བྱེད་པ་མིན་ཅིང་། །སྣང་བ་དང་སྣང་ཡུལ་ཕྱེད་ནས་འཆད་པ་ནི་ཀློང་ཆེན་པ་བརྒྱུད་པ་བཅས་ཀྱི་རང་ལུགས་དྲི་མ་མེད་པའི་འཇོག་མཚམས་ཡིན་ལ། །དེས་གཟུང་བ་ཡུལ་དང་འཛིན་པ་སེམས་སུ་ཞེན་པ་དང་། ཐམས་ཅད་སེམས་སུ་འདོད་པའི་ལོག་རྟོག་བཀག་སྟེ། གཉིས་པ་སྣང་བ་དེ་དག་གི་རང་བཞིན་ཤེས་པར་བྱ་བ་ལ། དངོས་དང་། དེ་ལྟར་བརྟགས་པའི་ཕན་ཡོན་གཉིས། དང་པོ་ལ། སྣང་གསུམ་སྒྱུ་མ་ལྟར་སྣང་བར་ཤེས་པ་དང་། སྣང་བ་དེ་དག་སེམས་ལ་རག་ལས་པར་བསྟན་པ་གཉིས། དང་པོ།

སྣང་གསུམ་སྒྱུ་མ་ལྟར་སྣང་བར་ཤེས་པ།

ད་ནི་སྣང་བ་གསུམ་ལས་གཟུང་འཛིན་དུ་བྱེད་པའི་ལས་བཤད་པ་ནི། འདི་ལྟར་ཡུལ་ལས་གཟུང་བའི་རྣམ་རྟོག་དང་། །དོན་ལས་འཛིན་པའི་རྣམ་རྟོག་རྣམ་གཉིས་སྐྱེ། །ལུས་ལས་ཉོན་མོངས་གཟེབ་དང་རྟེན་བྱེད་དེ། །མི་མཁས་བདེན་པར་ཞེན་པས་རྟག་ཏུ་འཁོར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཡུལ་དུ་སྣང་བ་ལ་སྣང་བར་བཟུང་བས་གཟུང་བའི་རྟོག་པ་སྐྱེ་ཞིང་། ཚོགས་བརྒྱད་ནང་ན་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གནས་པ་དང་ཕྱིར་འཆར་བ་ན་སེམས་ཞེས་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་སྐྱེ་ཞིང་། ལུས་ནི་གཟུང་འཛིན་དུ་སྐྱེ་བའི་རྟེན་དང་བདེ་སྡུག་གི་གནོད་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་གནས་བྱེད་དེ། ཡུལ་དོན་ལུས་ཀྱི་སྣང་བ་གསུམ་ལ་བདེན་པར་ཞེན་པས་རྟག་ཏུ་སྲིད་པར་འཁྱམ་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་མེ་ལོང་གི་ནང་དུ་བྱད་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་ཤར་དུས་མེ་ལོང་གི་ནང་དུ་བྱད་འཕོ་དགོས་པ་མིན་ཅིང་། སྣང་དུས་ནས་ཀྱང་བྱད་ལས་གཞན་པའི་ཆོས་ཤིག་གྲུབ་པ་མེད་པ་ལྟར་དུ། ཡུལ་དུ་སྣང་བ་ལ་གཟུང་རྟོག་དང་། དེ་འཛིན་གྱི་ཤེས་པ་ལ་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་སྐྱེས་ནས། གཟུང་འཛིན་གྱི་རྟེན་དང་བདེ་སྡུག་གི་གནོད་པ་སྒྲུབ་པའི་གནས་ཀྱི་ལུས་མངོན་དུ་བྱས་ཏེ། སྣང་བ་གསུམ་གྱི་སླུ་བྲིད་བྱད་མེ་ལོང་དུ་ཤར་ལྟ་བུ་ལ་བདེན་པར་ཞེན་པས་སྲིད་པར་འཁྱམས་ཤིང་སྡུག་བསྔལ་བའོ། །ཇི་སྐད་དུ་ཡུལ་འཁོར་སྐྱོང་གིས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། ཆོས་རྣམས་གང་ལ་རང་བཞིན་འགའ་མེད་དེ། །སྒྱུ་མ་སྨིག་རྒྱུ་ཆུ་ཡི་ཟླ་བ་འདྲ། །མི་མཁས་བདེན་པར་ཞེན་པས་འཆིང་གྱུར་ཏེ། །རྟག་ཏུ་རྫ་མཁན་འཕང་ལོ་བཞིན་དུ་འཁོར། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །ད་ནི་རང་བཞིན་མེད་པའི་འཁོར་བ་གཟུགས་བརྙན་དང་འདྲ་ཡང་གཟུང་འཛིན་དབྱིངས་སུ་མ་ནུབ་པ་དེ་སྲིད་དུ་ལས་འབྲས་ལ་གཅེས་སྤྲས་སུ་གདམས་པ་ནི། འདི་དག་ཐམས་ཅད་དོན་ལ་མེད་ན་ཡང་། །གཟུང་འཛིན་དབང་གིས་རྟེན་འབྲེལ་སྒྱུ་མར་སྣང་། །ཇི་སྲིད་གཟུང་འཛིན་དབྱིངས་སུ་མ་ནུབ་པར། །རྒྱུ་འབྲས་ལས་ཡོད་དེ་ཡི་སྤྲུལ་པ་སྟེ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཆོས་ཉིད་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ལ་ལྟོས་ནས་འཁོར་བ་དང་དེ་བསྐྱེད་པའི་ལས་མེད་ཀྱང་། སྟོང་རྟེན་འབྱུང་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བས་ན་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་རང་གི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་ལས་སྣ་ཚོགས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་འཁོར་བ་སྒྱུ་མ་དང་འདྲ་བ་སྣང་བས། དེའི་རྒྱུ་འབྲས་སྤང་བླང་འདོར་ཞེན་ཚུལ་བཞིན་དུ་སྤྱད་དགོས་ཏེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་མཐའ་དག་དབྱིིངས་སུ་ནུབ་པ་ན་ལས་མེད་དེ། དེའི་དུས་སུ་སྒྱུ་མའི་རྫས་དང་རིག་སྔགས་ནུབ་པ་ལྟར་དུ་རྒྱུ་མ་རིག་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུང་འཛིན་གྱི་རྟོག་པ་དབྱིངས་སུ་ནུབ་པ་དེ་ཉིད་མངོན་དུ་མ་བྱས་ཀྱི་བར་དུ་ལས་ཡོད་དེ། མ་རིག་པ་དང་དེས་བསྐྱེད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་མ་ཟད་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ན། འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་འབྲས་བླང་དོར་དུ་བྱ་བ་གཅེས་ཏེ། འཁོར་བའི་འཁྲུལ་སྣང་མེད་བཞིན་སྣང་བ་སྤྲུལ་པ་དང་འདྲ་བ་ལས་དེས་བསྐྱེད་ནས་རྒྱུན་དུ་སྡུག་བསྔལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་འཁྲུལ་བར་སྣང་བའི་གཟུང་འཛིན་གྱི་སྣང་བ་ཤར་བ་ཐམས་ཅད། ཆུའི་ཟླ་བ་དང་སྨིག་རྒྱུའི་ཆུ་ལྟར་དུ་སྐྱེ་བར་སྣང་དུས་ཉིད་ནས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཡིན་པར་དོན་རྟོགས་ན་འཁྲུལ་བ་གཞི་ལ་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་པ་ལ། དངོས་དང་། དེའི་དཔེ་འགོད་པ་གཉིས། དང་པོ།

དངོས་བཤད་པ།

དེ་ལྟར་སྒྱུ་མ་གཟུགས་བརྙན་སྤྲུལ་བ་སོགས་དང་འདྲ་བའི་ལས་དེ་ཉིད་གང་གིས་གསོག་ཅིང་བསྐྱེད་ཅེ་ན། སེམས་ཀྱིས་འདུ་བྱེད་སེམས་ཀྱིས་ལས་ཀུན་བྱེད། །སེམས་ལ་སྣང་ཞིང་སེམས་ཀྱིས་བརྟགས་པས་ན། །འཁྲུལ་པའི་སེམས་འདུལ་སླད་དུ་འབད་པར་མཛོད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ལས་ནི་རྒྱུ་ཀུན་འབྱུང་གི་རང་བཞིན་ཡིན་ལ། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་ཁོ་ན་སྟེ། དེ་དག་གི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་ནི། སེམས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་ལས་གྱུར་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཀྱིས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་མ་བསྟན་པའི་ལས་ཀུན་གསོག་ཅིང་ལས་ཀྱི་བྱེད་པ་ཐ་དད་པའི་དབང་གིས་འཁྲུལ་སྣང་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་དག རྨི་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ལྟར་རང་གི་སེམས་ལ་སྣང་ཞིང་། སེམས་ཀྱིས་གཟུང་འཛིན་དུ་བརྟགས་པས་འཁྲུལ་པ་བརྒྱུད་མར་བྱུང་སྟེ། འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ལས། སེམས་འདི་ལས་འདུ་བྱེད་པའོ། །འདུ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེས་ནི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་མ་བསྟན་པ་རྣམས་འདུ་བྱེད་དོ། །འདུ་བྱས་པ་ལས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་བར་མ་རྣམས་མངོན་པར་སྣང་ངོ་། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཞེས་སྣང་བ་སེམས་ལ་རག་ལས་པར་བསྟན་པའོ། །སྣང་བ་སེམས་སུ་རག་ལས་པ་དེའི་ཕྱིར་ན་རང་གི་སེམས་འདུལ་ཞིང་སྦྱོང་བ་ལ་འབད་པར་རིགས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་ཆོས་ཉིད་སྐྱེ་མེད་ཀྱི་ངང་ནས་ཆོས་ཅན་སྐྱེ་འགག་བདེ་སྡུག་ལ་སོགས་པ་སྣང་ན་ཡང་། སྐྱེ་མེད་ཀྱི་ངང་ལ་འཕེལ་འགྲིབ་ཡོད་པ་མིན་པ་དང་། སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་ཀྱང་། ཆོས་ཅན་སེམས་ཀྱི་འཁྲུལ་སྣང་ལ་བདེ་སྡུག་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་ཡིན། དེ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཉིད་ལས་གཡོས་མ་མྱོང་པར་ཤེས་པའི་སེམས་ཀྱི་འདུལ་སྦྱོང་གིས་འཁྲུལ་བའི་སེམས་བཏུལ་ནས་མ་འཁྲུལ་བའི་ཆོས་ཉིད་རྟོགས་པར་བྱ་རིགས་སོ། །གཉིས་པ།

དེའི་དཔེ་འགོད་པ།

དེ་ལྟར་འཁྲུལ་སྣང་དུ་ཤར་བ་དག་གི་དཔེ་ནི། ཇི་ལྟར་དྷ་དུ་ར་ཡིས་མྱོས་པ་ལས། །སྣ་ཚོགས་སྣང་བ་མི་འདྲ་ཅི་ཤར་ཡང་། །ཐམས་ཅད་འཁྲུལ་པའི་གཟུགས་ཏེ་དོན་ལ་མེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཐང་ཕྲོམ་མམ་དྷ་དུ་རའི་ཁུ་བ་འཐུངས་པ་དག་གིས་ནམ་མཁའ་དང་ས་གཞི་ཐམས་ཅད་སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་ལ་སོགས་པས་གང་བར་འཁྲུལ་སྣང་སྣ་ཚོགས་སུ་མཐོང་ན་ཡང་། མཐོང་བའི་དུས་ཉིད་ནས་འཁྲུལ་ངོར་ཤར་བ་དེ་དག་མེད་དོ། །འོན་ཀྱང་འཁྲུལ་བར་སྣང་བ་ནི་རྫས་དྷ་དུ་ར་དེས་སེམས་འཁྲུལ་བའི་དབང་གིས་ཕྱི་རོལ་སྣ་ཚོགས་པར་ཤར་བ་སྟེ་དེ་ནི་དོན་ལ་མེད་བཞིན་འཁྲུལ་སྣང་ཁོ་ནའོ། །མེད་བཞིན་དུ་སྣང་བའི་དཔེ་ཉེ་བར་བཀོད་པ། དེ་ཡིས་བསྟན་པའི་དཔེ་ཅན་ནི། དེ་བཞིན་སེམས་འཁྲུལ་བ་ཡིས་སྦྱར་བ་ཡིས། །འགྲོ་དྲུག་འཁྲུལ་སྣང་མ་ལུས་ཇི་སྙེད་ཀུན། །མེད་སྣང་སྟོང་པའི་གཟུགས་བརྙན་ཤེས་པར་མཛོད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། སྣང་སྲིད་སྣོད་བཅུད་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དོན་ལ་རྡུལ་གྱི་ཆ་ཕྲ་མོ་བརྒྱར་གཤགས་པ་ཙམ་དུ་ཡང་ཕྱི་སྣང་བའི་ཡུལ་གཞན་དང་། ནང་འཛིན་པའི་སེམས་རང་དང་། དེ་ལས་གཞན་པའི་ཆོས་གང་དུའང་གྲུབ་པ་མེད་དེ། གློ་བུར་བའི་རང་བཞིན་མེད་བཞིན་དུ་སྣང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་རིག་པའི་རྩལ་དེ་གཟུང་འཛིན་དུ་ཤར་ནས་སེམས་ཉིད་བདག་མེད་ལ་བདག་དང་། སྣང་བ་གཞན་མེད་ལ་གཞན་དུ་བཟུང་ནས། ང་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པ་འདི་བྱུང་བ་ཡིན་པས། མེད་བཞིན་སྣང་བའི་འཁྲུལ་བའི་རྩ་བ་འདི་ཆོད་པར་གྱུར་ན། སེམས་ཀུན་བྱེད་རྒྱལ་པོ་རང་བྱུང་རང་ལ་ཐིམ་ནས་སྤྲིན་ཚོགས་ནམ་མཁའ་རུ་དེངས་པའི་ཤུལ་ལྟར་དུ་འཁྲུལ་བ་རང་དྭངས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ཅིང་། ད་དུང་དཔེ་ཡི་རྣམ་པ་གཞན་གཅིག་ཏུ་ན་ཆང་གིས་མྱོས་པའམ་བཟི་བ་ན་ས་ཕྱོགས་ཀྱི་ལི་ལི་འཁོར་བར་སྣང་ཡང་འཁོར་བ་མེད་པ་བཞིན་ཏེ། འཕགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྒྱལ་པོའི་མདོ་ལས། ཇི་ལྟར་མི་དག་ཆང་གིས་མྱོས་པ་ན། །ས་ནི་ཀུན་ཏུ་འགུལ་སྙམ་བྱེད་མོད་ཀྱི། །ས་ནི་གཡོས་ཤིང་འགུལ་བར་གྱུར་པ་མེད། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཤེས་པར་གྱིས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེས་སྣང་བ་སེམས་སུ་ཤར་ཡང་དཔེ་དྷ་དུ་ར་ཟོས་པའི་མིའི་སྣང་བ་དང་། ཆང་གིས་མྱོས་པའི་སྣང་བ་ལྟར་དུ་དོན་ལ་མ་གྲུབ་པའི་མེད་སྣང་སྟོང་པའི་གཟུགས་བརྙན་དུ་ཤེས་དགོས་པར་བསྟན་པའོ། །གཉིས་པ།

བརྟགས་པའི་ཕན་ཡོན།

ད་ནི་དོན་བསྡུ་བས་མེད་བཞིན་སྣང་བའི་འཁྲུལ་གཞི་གདོད་མའི་རང་བཞིན་ཤེས་པར་བྱ་བ་ལ་གདམས་པ་ནི། དེ་ལྟར་འཁོར་བའི་རང་བཞིན་གཟུགས་བརྙན་བཞིན། །ཐོག་མ་གང་ལས་བྱུང་བ་བརྟག་པར་གྱིས། །དེ་ཡིས་མྱ་ངན་འདས་པའི་རང་བཞིན་ཤེས། །སྲིད་ལས་རྣམ་གྲོལ་བདེ་གཤེགས་དབང་པོར་འགྱུར། །ཞེས་གསུས་ཏེ། རང་བཞིན་མེད་པའི་འཁོར་བ་མེ་ལོང་ནང་གི་གཟུགས་བརྙན་དང་འདྲ་བ་འདི་ཉིད་དང་པོ་གང་ལས་བྱུང་བའི་གཞི་དབྱིངས་གདོད་མའི་འོད་གསལ་སྙིང་པོ་བཞུགས་ཚུལ་དང་ཡིན་ལུགས་ལེགས་པར་བརྟག་པས་དེའི་རང་བཞིན་ཤེས་པ་ན། གཟུང་འཛིན་མཁའ་ལྟར་དག་པ་དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་འོད་གསལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་པས་སྲིད་པའི་འཁྲུལ་སྣང་ཆ་དང་བཅས་པ་ལས་གྲོལ་ཏེ་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་གདོད་མའི་རང་བཞིན་བརྟག་པར་བྱ་སྟེ། འཕགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྒྱལ་པོ་ལས། ནམ་ཞིག་འཇིག་རྟེན་ཁམས་འདི་བྱུང་བ་དང་། །བྱུང་ནས་ཞིག་སྟེ་འཇིག་རྟེན་ཁམས་འདི་མེད། །ཇི་ལྟར་སྔོན་བཞིན་ཕྱིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། །ཐོག་མ་གང་ལས་བྱུང་བ་བརྟག་པར་གྱིས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ལེའུ་དང་པོ་གཞི་ལས་འཁོར་བའི་འཁྲུལ་ཚུལ་བསྟན་པ་འདིའི་ནང་དོན་མདོར་བསྡུ་ན། ཆོས་ཉིད་དོན་གྱི་ཀུན་གཞི་ནི། གཞི་མ་བཅོས་པའི་རང་བཞིན། གནས་ལུགས་རྣལ་མ་དོན་གྱི་འོད་གསལ། འཁོར་འདས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ངང་དེ་ལས། གློ་བུར་འཁྲུལ་བའི་བག་ཆགས་ནམ་མཁའ་ལས་སྤྲིན་བྱུང་བ་ལྟར་དུ་གཡོས་པ་ལས་བག་ཆགས་སྣ་ཚོགས་པའི་ཀུན་གཞི་ལ་བརྟེན་ནས། ཡུལ་དོན་ལུས་གསུམ་གྱི་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་མུ་མེད་པར་ཤར་ནས། མེད་བཞིན་སྣང་བ་སྒྱུ་མ་མཁན་གྱི་སྤྲུལ་བ་ལྟ་བུར་སྲིད་པ་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་གནས་འདི་སྣང་ཞིང་འཁོར་བ་ཡིན་ལ། དེ་འཁོར་དུས་ཉིད་ནའང་སྣང་ཙམ་ཤར་བ་དེ་ཉིད་ལས་མ་གཏོགས་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པ་རྡུལ་ཙམ་ཡང་མེད་ཅིང་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་པས་ན། ཇི་ལྟར་སྣང་ཡང་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དབྱིངས་ལས་དེ་ལྟར་གཡོ་བ་མེད་པའི་ཚུལ་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། གཞི་ལས་འཁོར་བའི་གྲུབ་ཚུལ་བསྟན་པའི་ལེའུ་སྟེ་དང་པོའི་འགྲེལ་པའོ།། །།གཉིས་པ་གང་སྣང་བའི་འཇིག་རྟེན་བསྟན་པ་ལ། འདུལ་བྱེད་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་མདོར་བསྟན་པ་དང་། བྱེ་བྲག་མི་མཇེད་ཀྱི་ཞིང་རྒྱས་པར་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། འདུལ་བྱེད་ཞིང་དང་སྟོན་པར་སྣང་ཚུལ་མདོར་བསྟན། དེ་རྒྱས་པར་བཤད། དེ་དག་གི་དོན་བསྡུས་ཤིང་དེ་ལ་དད་པའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པ་གསུམ། དང་པོ།

འདུལ་བྱེད་ཞིང་དང་སྟོན་པར་སྣང་ཚུལ་མདོར་བསྟན།

གོང་དུ་ལེའུ་དང་པོ་ནས་བཤད་པ་དེ་ལྟར་འཁོར་བའི་འཁྲུལ་སྣང་གང་ལས་བྱུང་བའི་རང་བཞིན་ལེགས་པར་རྟོགས་ནས་ཇི་ལྟར་སྣང་བའི་འཇིག་རྟེན་བཀོད་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་སྐད་བཤད་མ་ཐག་པ། དེ་ལྟར་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བར་སྣང་བ་ན། །རྒྱལ་བའི་ཐུགས་རྗེས་ཞིང་ཁམས་རྣམ་བཀོད་དེ། །འགྲོ་བའི་དོན་ཀུན་སྒྲུབ་ལ་ནོར་བུ་བཞིན། །སྲིད་ནས་ཞི་བར་རབ་ཏུ་འདྲེན་པར་མཛད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟར་འཁྲུལ་བ་རང་སྣང་ཡིན་པར་མ་ཤེས་ཤིང་མ་རིག་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་གང་དུ་བྱུང་བ་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཚད་མེད་པའི་ཐུགས་རྗེ་མངའ་བས་གཟིགས་ཏེ། ཡོངས་སུ་འདུལ་བའི་ཞིང་ཁམས་རྣམ་པར་བཀོད་ཅིང་། གདུལ་བྱའི་སེམས་ཅན་སོ་སོའི་ཁམས་དབང་མོས་པའི་སྐལ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་དོན་མཛད་པ་ནི་གཡོ་བ་དང་འབད་པའི་རྩོལ་བ་མེད་པར་ངང་གིས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འབྱུང་སྟེ། སྲིད་པ་ནས་ཞི་བར་འདྲེན་པའི་ཕྲིན་ལས་རབ་ཏུ་མཛད་དེ། ཞེས་ཆོས་སྐུ་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་ངང་ལས་མ་གཡོས་བཞིན་དུ། ལོངས་སྐུའི་རྣམ་པར་བཞེངས་ཏེ། སྤྲུལ་སྐུ་གང་འདུལ་གྱི་མཛད་པ་བསྟན་པའི་ཞིང་ཁམས་བཀོད་ནས་དེ་དང་དེའི་ངོ་ཁར་སྣང་བའི་མཛད་པ་ཕྲིན་ལས་ཀྱིས་གདུལ་བྱའི་ཁ་ལོ་གྱེན་དུ་བསྒྱུར་བ་མཛད་པ་ཡིན་ཏེ། གསང་བའི་སྙིང་པོ་ལས། མ་རིག་སྨིན་མཛད་འདུལ་བའི་ཕྱིར། །བྱུང་ནས་མྱ་ངན་འདའ་བར་སྟོན། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་མཛད་པ་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཚུལ་ནི། ནམ་མཁའི་མཐའ་ཀླས་སེམས་ཅན་ཞིང་རྣམས་སུ། །དུས་གསུམ་རྒྱལ་བས་དོན་ཆེན་མཛད་པ་ལས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དཔག་ཏུ་མེད་པའི་སེམས་ཅན་གྲོལ་བའི་སར་འགོད་པ་ནི། ཕྱོགས་བཅུ་ནམ་མཁའི་མཐས་ཁྱབ་པར་སེམས་ཅན་གྱིས་ཁྱབ་པ་དེ་སྙེད་དུ། འདས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བ་དང་། མ་འོངས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཁྱབ་ཅིང་དོན་མཛད་པའོ། །སྐུ་གསུམ་གྱི་སྟོན་པས་ཕྱོགས་དང་དུས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་གདུལ་བྱའི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པ་སྤྱིར་བསྟན་ནས་བྱེ་བྲག་དེ་དག་ལས་ཁྱད་པར་དུ་མི་མཇེད་ཀྱི། ཞིང་འདིའི་སྟོན་པས་ཇི་ལྟར་འདུལ་བའི་ཚུལ། །རེ་ཞིག་བསྡུས་ཏེ་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ནི། །ཞེས་མདོར་བསྟན་པའོ། །གཉིས་པ་ལ། ཞིང་རྒྱས་བཤད་དང་། སྟོན་པ་རྒྱས་བཤད་གཉིས། དང་པོ་ལ། སྐུ་གསུམ་གྱི་ཞིང་སྤྱིར་བསྟན་པ་དང་། གཞི་སྙིང་མེ་ཏོག་གིས་བརྒྱན་ཞིང་བྱེ་བྲག་ཏུ་བསྟན་པ་གཉིས། དང་པོ།

སྐུ་གསུམ་གྱི་ཞིང་སྤྱིར་བསྟན་པ།

འདི་ལྟར་འཁོར་འདས་ཀུན་གྱི་དཔལ་དུ་གྱུར་བ། སྟོན་པ་ཡིད་བཞིན་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ཉིད། །ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་སུ་བྱང་ཆུབ་ནས། །ཆོས་སྐུའི་ངང་ལས་ལོངས་སྐུར་ལྷུན་གྲུབ་སྟེ། །ཐུགས་གསུང་སྐུ་ཡི་སེམས་དཔའ་གསུམ་སྤྲུལ་ནས། །འགྲོ་དྲུག་གནས་སུ་སེམས་ཅན་དོན་མཛད་ཅིང་། །དུས་རིང་ཐོག་མཐའ་མེད་པར་བཞུགས་པ་ལས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་ཐོག་མཐའ་མེད་པའི་དུས་སུ་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་ཐོག་མའི་སངས་རྒྱས་འོད་མི་འགྱུར་བ་མགོན་པོ་འདི་ནི། ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་གནས་སྐབས་ན་སྟོང་གསལ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སྟོང་བ་གསལ་བའི་ངོ་བོ་ཅན་དེ་ཉིད་སྟོན་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་སྐུའི་གནས་སྐབས་ན་གསལ་བ་རིག་པའི་རང་བཞིན་རིགས་ལྔའི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱའོ། །སྤྲུལ་པ་སྐུའི་གནས་སྐབས་ན་ཀུན་ཁྱབ་ཐུགས་རྗེའི་བདག་ཉིད་དུ་སྣང་བ་ཐུབ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱའོ། །གང་གི་ཚེ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་བརྙེས་པ་དེའི་ཚེ་ལྷུན་གྲུབ་སྟུག་པོ་བཀོད་པའི་རྒྱན་ཉིད་དུ་བཞུགས་ཏེ། དེའི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ལས་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྲངས་མེད་པ་སྤྲུལ་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པ་ལས། ཁྱད་པར་དུ་ཐུགས་ཀྱི་སེམས་དཔའ་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ་དང་། གསུང་གི་སྤྱན་རས་གཟིགས་དང་། སྐུའི་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུ་རྣམས་ཏེ་ཐུགས་གསུང་སྐུ་ཡི་སྤྲུལ་བ་རྒྱལ་སྲས་སེམས་དཔའ་རྣམ་གསུམ་དུ་སྤྲུལ་ཏེ། འགྲོ་བ་དྲུག་གི་གནས་རིགས་མ་ལུས་པར་དོན་མཛད་པ་ནི། སྲིད་པ་ཇི་སྲིད་མ་སྟོངས་པ་དེ་སྲིད་དུ་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ།

གཞི་སྙིང་མེ་ཏོག་གིས་བརྒྱན་ཞིང་བྱེ་བྲག་ཏུ་བསྟན་པ།

དེ་ལྟར་ནམ་མཁའ་ཁྱབ་པར་སྣོད་བཅུད་ཀྱི་ཞིང་བཀོད་པའི་རང་བཞིན་ལས། དེ་དག་གི་ཁོངས་སུ་ཆུད་པའི་ཆས་གཞལ་ན་སྐྲ་རྩེའམ་ཡུངས་འབྲུའི་ཁྱོན་ཙམ་དུ་སྣང་བའི་འདུལ་ཞིང་འདི་ཉིད་ཇི་ལྟར་བཀོད་ཅིང་སྒྲོན་མ་སྣང་བར་བྱས་པའི་ཚུལ་ནི། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་གྲངས་ལས་འདས་པའི་ཞིང་ཁམས་ལས། ཁྱད་པར་མི་མཇེད་འཇིག་རྟེན་དོན་མཛད་པ། །ཆོས་སྐུའི་དབྱིངས་ནས་སྟུག་པོ་བཀོད་པའི་ཞིང་། །རང་སྣང་འོད་གསལ་རྣམ་ལྔའི་འོད་སྤྲོས་པས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་རུ་བྱོན་པ་ནི་ཆོས་སྐུའི་དབྱིངས་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་ངང་ན་དེ་དང་དབྱེར་མེད་པའི་ཞིང་ཁམས་ཡེ་ཤེས་རིན་པོ་ཆེའི་སྣང་བ་ལས་རང་ཤར་བ་ནི་ལྷུན་གྲུབ་སྟུག་པོ་བཀོད་པའི་རྒྱན་ཉིད་དེ། སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་འདུ་འབྲལ་མེད་པའི་དགོངས་པ་ལས་མི་གཡོ་བར་བཞུགས་པ་དེ་ལས་འོད་ཟེར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་སྤྲོས་ཏེ། ལོངས་སྐུའི་ཞིང་དང་སངས་རྒྱས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སྤྲུལ་ཏེ། དེ་དག་རེ་རེས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་ལ་གནས་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་དོན་མཛད་པར་གྱུར་ཏོ། །ཞེས་ཆོས་སྐུའི་ངང་ལས་མ་གཡོས་བཞིན་དུ་ལོངས་སྐུར་སྣང་ཚུལ་བསྟན་པའོ། །དེ་ལས་རིགས་ལྔ་གངས་ཆེན་མཚོའི་བཀོད་པར་སྣང་ཚུལ་དེ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ལོངས་སྐུ་དེ་དག་རེ་རེའི་ཐུགས་ཀ་ནས་ཀྱང་སྤྲུལ་པ་སྐུའི་ཞིང་ཁམས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་སྤྲོས་ནས་སྤྲུལ་པ་སྐུའི་སངས་རྒྱས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སྤྲུལ་ཏེ། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་དོན་མཛད་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་བཀོད་དེ་དོན་མཛད་པའི་ཚུལ་ནི་སྔར་བཞིན་ཆོས་སྐུའི་དབྱིངས་རང་སྣང་སྟུག་པོ་བཀོད་པ་ནས་ཡེ་ཤེས་རང་སྣང་བའི་རིགས་ལྔ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་རྣམ་སྣང་ལས་འོད་འཕྲོས་པས། རིན་ཆེན་པདྨའི་སྙིང་པོས་བརྒྱན་པའི་ཞིང་། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་སྐུས་ཉེ་བར་བརྟེན་པ་ནི། །གཞི་དང་སྙིང་པོ་མེ་ཏོག་བརྒྱན་པ་སྟེ། །མི་མཇེད་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་ཡི་རྡུལ་ཕྲན་དང་། །གྲངས་མཉམ་ཞིང་གིས་ཞིང་དེར་བརྒྱན་པ་ཡིན། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ལོངས་སྐུ་དེ་དག་རེ་རེའི་ཐུགས་ཀ་ནས་སྤྲུལ་བའི་ཞིང་ཁམས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་སྤྲོས་པ་དེའི་ཚེ་རང་བཞིན་རྣམ་པར་དག་པའི་ནམ་མཁའ་ལ་འོད་ཟེར་དེ་དག་ཀུན་ཏུ་འཁྱིལ་བས་འོག་གཞི་རིན་པོ་ཆེའི་པདྨའི་འདབ་མ་ཡངས་ཤིང་གནམ་འཕང་ནམ་མཁའི་དབྱིངས་ལྟར་མཐའ་ཡས་པས་ཁྱབ་པ་ཞིག་བྱུང་ངོ་། །ཞིང་ཁམས་འདི་ཉིད་དེ་ལ་བརྟེན་ཏེ་གནས་པའི་ཕྱིར་གཞི་མེ་ཏོག་གིས་བརྒྱན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྒྱ་ཆེ་བའི་ཚད་ནི་མི་མཇེད་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འབུམ་ཕྲག་བཅུའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་གྲངས་དང་མཉམ་པའི་ཞིང་ཁམས་རྣམ་པར་བཀོད་པའི་ཚད་བཞིན་ནོ། །ཞིང་དེ་དག་རེ་རེའི་ཁོངས་ནའང་ཞིང་ཁམས་ཚད་མེད་པས་བརྒྱན་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན། འཇམ་དཔལ་གྱི་ཞིང་གི་སྙིང་པོ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་གི་ལོ་མ་རེ་རེའི་སྟེང་དང་འོག་ན་ཞིང་ཁམས་ཚད་མེད་པ་གནས་པར་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །འོག་གཞི་རིན་པོ་ཆེ་རྒྱ་ཆེན་པདྨའི་འདབ་མ་ཡངས་ཤིང་རྒྱ་ཆེ་བ་ལ་བརྟེན་པའི་རྣམ་སྣང་གངས་ཆེན་མཚོའི་སྐུ་ལ་བཀོད་པའི་ཞིང་ཁམས་འདི་ཉིད་སྤྱི་དང་། བྲེ་བྲག་ལ་གཞི་དང་སྙིང་པོ་མེ་ཏོག་གིས་བརྒྱན་པའི་ཞིང་ཁམས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་པདྨ་ཆེན་པོ། དེ་ན་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་གངས་ཆེན་མཚོའི། །སྐྱིལ་ཀྲུང་གཅིག་གིས་པད་སྡོང་ཁེབས་པར་བཞུགས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ནི་སྐུ་ཆེ་བའི་བཀོད་པ་སྟེ། རབ་ཏུ་མི་གཡོ་ཞིང་རྟག་པར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་བཞུགས་པ། དེ་ཡི་བ་སྤུའི་བུ་ག་ཐམས་ཅད་ནས། །སྤོས་ཆུའི་རྒྱུན་འབབ་དེ་སྟེང་སངས་རྒྱས་ཞིང་། །གྲངས་མེད་བརྗོད་འདས་བཀོད་པས་དོན་མཛད་ཅིང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་སྐུའི་བཀོད་པས་དོན་མཛད་ཅིང་སྣང་བ་ནི་འདི་ལྟར་སྐུ་མཉམ་པར་བཞག་པའི་སྟེང་འོག་ཕྱོགས་མཚམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བ་སྤུའི་ཁུང་བུ་རེ་རེ་ནས་ཀྱང་སྤོས་ཆུའི་རྒྱུན་གངས་ཆེན་མཚོ་འབབ་པ་ལས། དེ་ཐམས་ཅད་ནའང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་གངས་ཆེན་མཚོ་གྲངས་མེད་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པས་བརྒྱན་ཞིང་། སངས་རྒྱས་དང་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་དེ་སྙེད་སྣང་བས་དོན་མཛད་དོ། །དེས་རྣམ་སྣང་གངས་ཆེན་མཚོའི་སྐུ་ལས་བཀོད་པའི་གངས་ཆེན་མཚོ་དཔག་མེད་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་སྤྱིར་བསྟན་ནས། བྱེ་བྲག་ཏུ་ཞིང་འདི་ཉིད་ཇི་ལྟར་ཆགས་ཚུལ་བཤད་པ་ནི། དེ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་ཕྱག་གཉིས། མཉམ་གཞག་སྟེང་ན་སྤོས་ཆུའི་རྒྱ་མཚོ་ལས། །པད་སྡོང་རྒྱ་ཆེན་ཟེའུ་འབྲུ་དཔག་ཡས་སྟེང་། །རེ་རེ་ཞིང་ཡང་ཞིང་ཁམས་དཔག་མེད་གནས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་ཡས་མན་དུ་གྲངས་མཐུན་པར་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་རྩ་ལྔ་བརྩེགས་མ་ལ་ཕན་ཚུན་དུ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་གནས་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས། ཁྱད་པར་ཟེའུ་འབྲུ་དབུས་མའི་སྟེང་ཉིད་ན། །སྟོང་གསུམ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་བརྩེགས་མ་སྟེ། །ཕན་ཚུན་གྲངས་མེད་ཟ་འོག་བེར་ཁྱིམ་བཞིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་ཕྱག་གི་མཐིལ་ན་དྲི་ཞིམ་སྨན་གྱི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་གནས་པའི་ནང་ན་པདྨའི་སྡོང་པོ་ཟེའུ་འབྲུ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་གནས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་སྙིང་པོ་མེ་ཏོག་གིས་བརྒྱན་པའི་འཇིག་རྟེན་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཟེའུ་འབྲུ་དབུས་མའི་སྟེང་ན་ཞིང་ཁམས་བཀོད་པ་དག་ཡས་མན་དུ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་བརྩེགས་ཤིང་། ཕན་ཚུན་དུ་གྲངས་མེད་པར་གནས་པ། ཐམས་ཅད་ཟ་འོག་གི་བེར་ཁྱིམ་ཁ་ཕྱེ་བ་ལྟར་གཟུགས་དང་བཀོད་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་བཀྲ་ཞིང་སངས་རྒྱས་དང་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རང་སྣང་བའོ། །ཞིང་ཁམས་བརྩེགས་མ་འདི་དག་གི་འོག་གཞི། དང་པོ་དཔལ་འབྱུང་འོད་ཟེར་རྣམ་སྣང་ཞིང་། །གཉིས་པ་པདྨ་དཔལ་གྱིས་བརྒྱན་པ་སྟེ། །གསུམ་པ་རིན་ཆེན་རྒྱན་སྣང་བཀོད་པའི་ཞིང་། །བཞི་པ་མེ་ཏོག་སིལ་མ་བཀྲམ་པ་སྟེ། །ལྔ་པ་དགེ་བ་སྣ་ཚོགས་དག་པའི་ཞིང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འགྲོ་བའི་རྒྱུད་ལས་ཉོན་དང་མི་མཇེད་པའམ་དུག་གསུམ་འདྲེས་མར་གྱུར་བ་སོ་སོར་མི་མཇེད་པས་ན་མི་མཇེད་ཅེས་བྱ་ལ། དེ་ལྟ་བུའི་མི་མཇེད་འཇིག་རྟེན་འདིའི་འོག་ན་དཔལ་འབྱུང་བ་འོད་ཟེར་རྣམ་པར་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཞིང་ཁམས་ཡོད་དེ། དེ་ན་བདེ་བར་གཤེགས་པ་དྲི་མེད་མར་མེ་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། །དེའི་སྟེང་ན་པད་མོ་དཔལ་གྱིས་བརྒྱན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཞིང་ཁམས་ཡོད་དེ། དེ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སེང་གེའི་འོད་ཟེར་དྲི་མེད་ཅེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། །དེའི་སྟེང་ན་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་སྣང་བའི་ཞིང་ཁམས་ན་སངས་རྒྱས་རྡོ་རྗེ་འོད་ཟེར་བཞུགས་སོ། །དེའི་སྟེང་ན་མེ་ཏོག་སིལ་མ་བཀྲམ་པའི་ཞིང་ཁམས་ན་སངས་རྒྱས་འོད་ཟེར་དགའ་བའི་སྟོབས་བཞུགས་སོ། །དེའི་སྟེང་ན་དགེ་བ་སྣ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཞིང་ཁམས་ན་སངས་རྒྱས་དབང་པོའི་དཔལ་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། །དེ་ནས། དྲུག་པ་མེ་ཏོག་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་སྟེ། །བདུན་པ་ཡང་དག་འབྱུང་བའི་གཟི་བརྗིད་དབྱངས། །བརྒྱད་པ་སྒྲ་དབྱངས་མི་ཟད་སྒྲོགས་པའི་ཞིང་། །དགུ་པ་རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན་བཅུ་པ་ནི། །རྣམ་པར་སྣང་ཡིན་བཅུ་གཅིག་སྣང་བའི་མདོག །བཅུ་གཉིས་པ་ནི་རྣམ་སྣང་དང་བའི་ཞིང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ལྔ་པ་དེའི་སྟེང་ན་མེ་ཏོག་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་ཞིང་ཁམས་ཡོད་དེ། དེ་ན་སངས་རྒྱས་གྲགས་པ་དབང་ཕྱུག་བཞུགས་སོ། །དེའི་སྟེང་ན་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བའི་གཟི་བརྗིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཞིང་ཁམས་ན་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་རྒྱ་མཚོ་བཞུགས་སོ། །དེའི་སྟེང་ན་སྒྲ་དབྱངས་སྒྲོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཞིང་ཁམས་ན་སངས་རྒྱས་གཟི་བརྗིད་ཐུབ་མེད་བཞུགས་སོ། །དེའི་སྟེང་ན་རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན་ཞེས་བྱ་བའི་ཞིང་ཁམས་ན་སངས་རྒྱས་འཕགས་པའི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། །དེའི་སྟེང་ན་རྣམ་པར་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཞིང་ཁམས་ན་སངས་རྒྱས་ཆོས་ཉིད་ཚད་མེད་པ་བཞུགས་སོ། །དེའི་སྟེང་ན་སྣང་བའི་མདོག་ཅེས་བྱ་བའི་ཞིང་ཁམས་ན་སངས་རྒྱས་ཚངས་པའི་དབང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། །དེའི་སྟེང་ན་རྣམ་སྣང་དང་བའི་ཞིང་ཁམས་ན་སངས་རྒྱས་འོད་ཟེར་བཀོད་པ་བཞུགས་སོ། །དེའི་སྟེང་ན། བཅུ་གསུམ་མི་མཇེད་འཇིག་རྟེན་ཁམས་འདི་ཡི། །ཤར་ན་ཁེབས་ལྡན་ལྷོ་ན་རྟག་པ་དང་། །ནུབ་ན་རྡུལ་བྲལ་བྱང་ན་ཡོངས་དགའི་ཞིང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་འདིར་སྐྱེས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་དུག་གསུམ་འདྲེས་མར་གྱུར་པས་མི་མཇེད་པའི་ཕྱིར་མི་མཇེད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ལས་མི་མཇེད་པའི་ཕྱིར་མི་མཇེད་ཅེས་མདོ་སྡེ་པདྨ་དཀར་པོ་ལས་གསུངས་སོ། །དེས་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་གསང་སྔགས་ཀྱི་གདུལ་ཞིང་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་དང་འདབ་འབྱོར་དུ། ཤར་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཁེབས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་དེ། ལྷོ་ན་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ནུབ་ན་རྡུལ་བྲལ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། བྱང་ན་ཡོངས་སུ་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་དོ། །མི་མཇེད་འཇིག་རྟེན་འདིའི། སྟེང་ན་འོད་འཕྲོ་དྲི་མེད་བཅུ་བཞི་པ། །བཅོ་ལྔ་པ་ནི་རིན་ཆེན་བརྒྱན་པའི་ཞིང་། །བཅུ་དྲུག་རྡུལ་བྲལ་བཅུ་བདུན་དག་པར་སྣང་། །བཅོ་བརྒྱད་རིན་ཆེན་འོད་འཕྲོ་བཅུ་དགུ་པ། །རབ་སྣང་སྣང་བྱེད་དེ་བཞིན་ཉི་ཤུ་པ། །འོད་བྱེད་འོད་འཕྲོ་ཉི་ཤུ་གཅིག་གཉིས་ཏེ། །སྣང་ལྡན་རབ་མཛེས་ཉི་ཤུ་གསུམ་བཞི་ཡིན། །ཉི་ཤུ་ལྔ་པ་རབ་ཏུ་དགའ་བའི་ཞིང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། མི་མཇེད་འདིའི་སྟེང་ན་བཅུ་བཞི་པ་འོད་འཕྲོ་སྣང་བ་དྲི་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཞིང་ན་སངས་རྒྱས་ཉི་མ་དྲི་མེད་སྤྱན་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། །དེའི་སྟེང་ན་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་རབ་ཏུ་བརྒྱན་པའི་སྙིང་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཞིང་ན་སངས་རྒྱས་ཆགས་མེད་ཡེ་ཤེས་བཞུགས་སོ། །དེའི་སྟེང་ན་རྡུལ་དང་བྲལ་བའི་ཞིང་ན་སངས་རྒྱས་དཔལ་གྱི་རྒྱལ་མཚན་བཞུགས་སོ། །དེའི་སྟེང་ན་ཡོངས་སུ་དག་ཅིང་སྣང་བའི་ཞིང་ན་སངས་རྒྱས་ནམ་མཁའ་ཀུན་ཏུ་སྣང་བའི་འོད་བཞུགས་སོ། །དེའི་སྟེང་ན་རིན་ཆེན་འོད་འཕྲོའི་ཞིང་ན་སངས་རྒྱས་བསོད་ནམས་སྤྲིན་གྱི་འཕགས་པ་བཞུགས་སོ། །དེའི་སྟེང་ན་རབ་ཏུ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཞིང་ན་སངས་རྒྱས་སྣང་མཛད་མར་མེའི་རྒྱལ་པོ་བཞུགས་སོ། །དེའི་སྟེང་ན་སྣང་བྱེད་ཀྱི་ཞིང་ན་སངས་རྒྱས་འོད་ཟེར་བཀོད་པ་བཞུགས་སོ། །དེའི་སྟེང་ན་འོད་བྱེད་ཀྱི་ཞིང་ན་སངས་རྒྱས་ཀུན་ཏུ་གཟིགས་པའི་དབང་པོ་བཞུགས་སོ། །དེའི་སྟེང་ན་འོད་འཕྲོ་བཀོད་པའི་ཞིང་ན་སངས་རྒྱས་འོད་ཟེར་རྒྱལ་པོ་བཞུགས་སོ། །དེའི་སྟེང་ན་སྣང་ལྡན་གྱི་ཞིང་ན་སངས་རྒྱས་ཀུན་ཏུ་སྣང་མཛད་བཞུགས་སོ། །དེའི་སྟེང་ན་རབ་མཛེས་ཀྱི་ཞིང་ན་སངས་རྒྱས་མེ་ཏོག་ཀུན་ཏུ་རྒྱས་པ་བཞུགས་སོ། །དེའི་སྟེང་ན་མདངས་རབ་ཏུ་དགའ་བའི་ཞིང་ན་སངས་རྒྱས་རབ་ཏུ་དགའ་བའི་དཔལ་བཞུགས་སོ། །ཞིང་དེ་དག་གི་ངེས་བྱེད་དམ་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་འཐད་པ་བཤད་པ་ནི། ཇི་སྐད་བསྟན་པ། དེ་ལྟར་ལྔ་ཚན་རྣམ་ལྔའི་རང་བཞིན་ཡང་། །སྐུ་གསུང་ཐུགས་དང་ཡོན་ཏན་ཕྲིན་ལས་ཏེ། །སྐུ་ཡི་སྐུ་སོགས་ཞིང་ཁམས་ཉི་ཤུ་ལྔ། །མི་མཇེད་ཐུགས་ཀྱི་ཐུགས་ཏེ་ཁྱད་པར་ཞིང་། །གསང་ཆེན་ཚེ་གཅིག་ངེས་པའི་སྙིང་པོས་བརྒྱན། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཞིང་ཁམས་བརྩེགས་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔར་ངེས་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔའི་དབང་གིས་ཕྱེ་བ་སྟེ་ཡས་ནས་མར་གཞལ་བའི་དང་པོ་སྐུའི་སྐུའི་ཞིང་། གཉིས་པ་སྐུའི་གསུང་། གསུམ་པ་སྐུའི་ཐུགས། བཞི་པ་སྐུའི་ཡོན་ཏན། ལྔ་པ་སྐུའི་ཕྲིན་ལས་ཀྱི་ཞིང་ལྔ་ནི་གཙུག་ཏོར་དང་ཞལ་དང་ཉེ་བའོ། །དེ་ནས་དྲུག་པ་ལ་གསུང་གི་སྐུའི་ཞིང་། བདུན་པ་གསུང་གི་གསུང་། བརྒྱད་པ་གསུང་གི་ཐུགས། དགུ་པ་གསུང་གི་ཡོན་ཏན། བཅུ་པ་གསུང་གི་ཕྲིན་ལས་ཀྱི་ཞིང་ལྔ་ནི། མགྲིན་པ་དང་ཉེ་བའོ། །དེ་ནས་བཅུ་གཅིག་པ་ཐུགས་ཀྱི་སྐུའི་ཞིང་། བཅུ་གཉིས་པ་ཐུགས་ཀྱི་གསུང་། བཅུ་གསུམ་པ་མི་མཇེད་འདི་ཉིད་ཐུགས་ཀྱི་ཐུགས་ཀྱི་ཞིང་སྟེ། ཁྱད་པར་ཆེན་པོའི་ཞིང་ཞེས་བྱ་བས། གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པ་ཚེ་གཅིག་གིས་གྲོལ་བའི་ཆོས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་ཡང་དེ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་བཅུ་བཞི་པ་ཐུགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་བཅོ་ལྔ་པ་ཐུགས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་ཀྱི་ཞིང་ངོ་། །འདི་ལྔ་ནི་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཀྱི་ཐུགས་ཀ་དཔལ་གྱི་བེའུ་ལ་ཉེ་བས་ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱིས་འདུལ་བའི་ཕྱིར་ཐུགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ནོ། །དེ་ནས་བཅུ་དྲུག་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་སྐུའི་ཞིང་། བཅུ་བདུན་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་གསུང་གི་ཞིང་། བཅོ་བརྒྱད་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཐུགས་ཀྱི་ཞིང་། བཅུ་དགུ་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཞིང་། ཉི་ཤུ་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཕྲིན་ལས་ཀྱི་ཞིང་སྟེ་ལྟེ་བའི་ཐད་སོར་ཉེ་བའོ། །དེ་ནས་ཉེར་གཅིག་པ་ཕྲིན་ལས་ཀྱི་སྐུའི་ཞིང་། ཉེར་གཉིས་པ་ཕྲིན་ལས་ཀྱི་གསུང་གི་ཞིང་། ཉེར་གསུམ་པ་ཕྲིན་ལས་ཀྱི་ཐུགས་ཀྱི་ཞིང་། ཉེར་བཞི་པ་ཕྲིན་ལས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཞིང་། ཉེར་ལྔ་པ་ཕྲིན་ལས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་ཀྱི་ཞིང་སྟེ་ལྔ་ནི་གསང་གནས་ཀྱི་ཐད་དང་ཉེ་བའོ། །སྤྱིར་ན་སྟོན་པ་སྐུ་གསུམ་གྱི་ཐུགས་རྗེས་འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པའི་གདུལ་ཞིང་ཆོས་དབྱིངས་དང་མཉམ་པས་ཚད་བཟུང་རིས་ཀྱིས་གཞལ་ནུས་པ་མིན་ཀྱང་། མི་མཇེད་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་འདི་བསྟན་པ་ལ། རྣམ་སྣང་གངས་ཆེན་མཚོའི་སྐུ་ལ་བརྟེན་པའི་ཞིང་ཁམས་གྲངས་མེད་ཡོད་པ་ལས། ཕྱག་གཉིས་མཉམ་པར་བཞག་པའི་སྟེང་གི་སྤོས་ཆུའི་རྒྱ་མཚོའི་པད་སྡོང་གི་ཟེར་འབྲུ་དབུས་མའི་སྟེང་ན། ཞིང་ཁམས་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་བརྩེགས་མར་གནས་པ་ལས། ད་ལྟ་རང་རེ་གནས་ཡོད་པའི་ཞིང་ཁམས་འདི་ཉིད་བཅུ་གསུམ་པ་ཡིན་པ་དང་། བཅུ་གསུམ་པ་འདི་མི་མཇེད་ཐུགས་ཀྱི་ཐུགས་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་ཡིན་ཕྱིར། ཀུན་བཟང་ཐུགས་ཀྱི་བསྟན་པ་གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེའི་ཐེག་པ་དར་བའི་གནས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་ངོས་འཛིན་པ་ཡིན་ལ། སངས་རྒྱས་ཕལ་བོ་ཆེའི་ནང་ན། འཇིག་རྟེན་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་བརྩེགས་མར་གནས་པར། །གསུངས་པ་དེ་དང་སྤྱི་ཁོག་ནས་འདྲ་ཡང་འདིར་ནི་ཐུན་མིན་རྒྱུད་ཀྱི་ལུགས་སུ་བྱས་ནས་གསུངས་པའོ། །དེ་ཡན་གྱིས་སྐུ་གསུམ་གྱི་ཞིང་ཁམས་སྤྱིར་བསྟན་པ་དང་། གཞི་སྙིང་མེ་ཏོག་གི་བརྒྱན་པའི་ཞིང་ཁམས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བསྟན་ནས། ད་ནི་ཞིང་ཁམས་སུ་སྒྲོན་མ་རྣམ་པར་བཀོད་ཚུལ་བསྟན་པ་ནི། གཉིས་པ་སྟོན་པར་སྣང་ཚུལ་ལ། ཞིང་སྤྱི་བྱེ་བྲག་གི་སྟོན་པར་སྣང་ཚུལ་དང་། དེ་ལ་དོགས་པ་སྤང་བ་གཉིས། དང་པོ།

ཞིང་སྤྱི་བྱེ་བྲག་གི་སྟོན་པར་སྣང་ཚུལ།

ཞིང་ཁམས་སུ་སྒྲོན་མ་རྣམ་པར་བཀོད་པའི་ཚུལ་ནི། དེ་ལྟར་ལོངས་སྐུའི་གཞིར་གནས་ཞིང་རྣམས་སུ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་རྣམ་སྣང་ཆེན་པོ་ཡིས། །སྤྲུལ་པས་འདུལ་བྱེད་སྟོན་པ་སོ་སོར་སྣང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུ་ལོངས་སྐུའི་སྣང་བ་ལ་བརྟེན་པའི་ཞིང་ཁམས་ཚད་མེད་པ་དེ་དག་ཏུ། རྣམ་པར་སྣང་མཛད་གངས་ཆེན་མཚོ་ཆེན་པོའི་གནས་ཐམས་ཅད་ལས་འོད་ཟེར་འཕྲོས་པའི་རྩེ་མོ་ལས་གང་ལ་ཅིས་འདུལ་བའི་སྤྲུལ་པ་གྲངས་མེད་པར་སྣང་བར་འགྱུར་ཏེ། སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་དོན་མཉམ་དུ་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རྣམ་སྣང་གངས་ཆེན་མཚོའི་དོན་ནི། གངས་ཆེན་པོ་ལྔའི་དབུས་སུ་མཚོ་ཆེན་གཅིག་ཡོད་པ་དང་། མཚོ་དེའི་ནང་དུ་གངས་ཆེན་པོའི་གཟུགས་བརྙན་ལྔ་འཆར་བ་ལ་དཔེར་བྱས་ནས། སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཡོན་ཏན་ཕྲིན་ལས་ལྔའི་མཛད་པ་ཇི་ལྟར་སྣང་ཡང་། གཅིག་གི་བདག་ཉིད་དུ་འདུས་པས་ཆེན་པོ་དང་། ཡང་མཚོ་ཆེན་པོ་ལྔའི་དབུས་སུ་གངས་ཆེན་པོ་གཅིག་ཡོད་པ་དང་། མཚོ་རེ་རེའི་ནང་དུ་གངས་ཆེན་པོའི་གཟུགས་བརྙན་རེ་རེར་སྣང་བ་ལ་དཔེར་བྱས་ནས། སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཡོན་ཕྲིན་ལས་ལྔ་བོ་རེ་རེས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པ་སྟེ། དེས་ན་དཔེ་མཚོ་གཅིག་གི་ནང་དུ་གངས་ལྔ་འཆར་བ་དང་། གངས་གཅིག་པོ་མཚོ་ལྔའི་ནང་དུ་འཆར་བ་ལྟར་དུ་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཡོན་ཏན་ཕྲིན་ལས་ཀྱི་སྣང་ཚུལ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་འདུས་ལ་། གཅིག་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་ཤར་བས་ན་དོན་དུ་གཅིག་དང་དུ་མའི་མཐའ་ལས་གྲོལ་བ་དང་། འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཀྱང་མ་ལུས་པ་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཡོན་ཏན་ཕྲིན་ལས་ལྔར་ཡེ་ནས་གནས་པ་ལྷུན་རྫོགས་ཐིག་ལེ་ཆེན་པོའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས། གནས་ཚུལ་ཇི་བཞིན་པའི་དཔེ་དོན་སྦྲེལ་ནས་གངས་ཆེན་མཚོ་ཆེན་པོ་ཞེས་འགྲེལ་དགོས་པར་སེམས་སོ། །དེ་རིང་གི་ཆོས་ཁྲིད་ཀྱི་མཚམས་དང་པོ་དེ་འདི་ནས་བཞག་ན་ལྡེབ་གྲངས་ཀྱི་ཚོད་འདི་ཙམ་རེ་བྱས་ན་དུས་བཀག་དང་ཧ་ལམ་འགྲིག་འདུག་སྙམ། དེ་རིང་དང་པོར་ཐོག་མ་དགེ་བ་ཀླད་ཀྱི་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་བསྟན་བཅོས་བརྩམ་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཡན་ལག་བཤད་པ་དང་། དེ་ནས་བར་དུ་དགེ་བ་གཞུང་དོན་དངོས་ལ་འཇུག་པའི་ལེའུ་དང་པོ་དེས་འཁོར་བའི་རང་བཞིན་སྤང་བྱར་བསྟན་པ་དང་། འཁོར་བ་ཞེས་པའི་འཁྲུལ་སྣང་དེ་ཡུལ་དོན་ལུས་སུ་ཇི་ལྟར་སྣང་ཞིང་གཞི་ལས་འཁོར་བའི་གྲུབ་ཚུལ་བསྟན་པའི་ལེའུ་དེ་སོང་ནས། གཉིས་པ་ཞིང་ཁམས་བཀོད་ཚུལ་ལས་ཀྱང་འགའ་ཞིག་སོང་ནས། སང་ཉིན་སྟོང་གསུམ་མི་མཇེད་ཀྱི་ཞིང་འདིར་སྒྲོན་མ་བཀོད་ཚུལ་ནས་འཆད་རྒྱུ་ཡིན། ད་རེས་ཀྱི་ཆོས་ཁྲིད་འདིའི་ནང་གི་རྣམ་པ་མང་པོ་ཞིག་ད་སྔོན་ཡན་ཆད་ཀྱི་མི་ལོ་དགུའམ་བཅུའི་ཡར་སྔོན་ནས་འདིར་ཕེབས་ནས། ང་དང་མཉམ་དུ་པདྨའི་ཡང་དབེན་འདིར་གནས་བཅས་ཏེ། རྫོགས་ཆེན་མན་ངག་སྡེའི་ཆོས་བཀའ་ལ་འཆད་ཉན་སྒོམ་སྒྲུབ་མཛད་ནས་བཞུགས་དང་བཞུགས་བཞིན་པ་དག་ཡིན་ལ། འདིའི་ནང་དུ་ལོ་གསུམ་དུས་བཀག་གིས་བཅད་པའི་དམ་བཅའ་ཅན་གྱི་མཚམས་པ་ཡང་ཡོད་ལ། ཡང་ལོ་ཁ་ཤས་ཚུན་ནས་དབྱར་སྟོན་དུ་འདིའི་ཆོས་ཁྲིད་ཀྱི་ནང་དུ་ཞུགས་པ་དང་། དགུན་དཔྱིད་དུ་འདིའི་ཉིན་སྲིབ་ཀྱི་མཚམས་ཁང་དང་སྒྲུབ་གནས་རྣམས་དང་། ཡང་ན་ས་ཆ་གཞན་དག་གི་སྒྲུབ་གནས་སམ་ཆོས་སྒར་ཁག་དང་རང་ཡུལ་གྱི་དགོན་སྡེ་སྒྲུབ་གྲྭ་སོ་སོར་ཉམས་ལེན་མཛད་པར་བྱོན་པ་ཡང་གང་མང་མང་ཡོད་ཅིང་། འདིའི་ཉིན་སྲིབ་ཀྱི་གཉུག་མར་གནས་པའི་ཇོ་སེར་རྣམས་ལ་མཚོན་ན་ལོ་གཅིག་ལ་ཞག་པོ་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་ཡོད་པའི་དུས་ཀྱི་འཆར་གཞི་དེ། དབྱར་སྟོན་གྱི་ཞག་མ་བརྒྱ་ལ་ཆོས་ཁྲིད་ཞུས་ནས། དགུན་དང་དཔྱིད་ཀྱི་དུས་ཚོད་དེ་ཁག་གཉིས་སུ་བགོས་ནས་ལོ་གསར་སྔོན་གྱི་ཞག་བརྒྱ་ཁ་སྐོང་དང་བཅས་པ་ལ་སྔོན་འགྲོའི་ཁྲིད་སྦྱོང་མཛད་རྒྱུ་དང་། ལོ་གསར་རྒྱབ་ཀྱི་ཞག་བརྒྱ་ཁ་སྐོང་དང་བཅས་པ་ལ། རྫོགས་ཆེན་ཀློང་ཆེན་སྙིང་ཐིག་གི་ཁྲིད་ཡིག་ཆེན་མོའི་དངོས་གཞིའི་ཁྲིད་སྦྱོང་མཛད་ནས། སོས་འགོ་དང་སྟོན་མཇུག་གི་དུས་ཚོད་འཕྲོ་མ་ཅང་ཞིག་ལྷག་པ་དེ་ལ་ཁམས་གསེང་དང་སྦྲགས་པའི་འཚོ་ཆས་བུད་ཤིང་ལ་སོགས་པའི་གྲབས་གཤོམ་མཛད་པ་དང་། ལོ་གསར་གྱི་ཉིན་མ་ཁ་ཤས་སུ་དེའི་དུས་སྟོན་དང་འབྲེལ་བའི་དགེ་སྦྱོར་གཞན་ལ་འཇུག་རྒྱུ་དེ་ལྟ་བུའི་མཛད་པ་སྐྱོང་གིན་ཡོད་ཅིང་། ལོ་མའི་ཁྲིགས་སུ་ཆོས་ཁྲིད་ཀྱི་ནང་དུ་གསར་དུ་ཞུགས་པའང་གང་མང་མང་བྱུང་ཞིང་། ད་ལོའང་ས་ཐག་རིང་པོ་ནས་ཕེབས་པ་ཡང་འདི་བཞིན་མང་པོ་ཡོད་པ་རེད། གང་ལྟར་ཐག་རིང་ཐུང་ལ་མ་ལྟོས་པའི་ཆོས་འདོད་དོན་གཉེར་ཅན་གྱི་ཆོས་གྲོགས་མང་པོ་ཞིག་ཕེབ་འདུག འདིའི་ནང་དུ་མདོ་དབུས་ཁམས་གསུམ་གྱི་རིས་མེད་དགོན་སྡེ་མང་པོའི་དགེ་འདུན་པ་བཞུགས་ཤིང་། དེ་དག་ཀྱང་རང་ཡུལ་རྒྱབ་ཏུ་བསྐྱུར། མི་ཡུལ་དང་དུ་བླངས། སྐུ་ངལ་སྣ་ཚོགས་ལ་མ་མཛེམས་ནས། ས་ནག་འདོམ་དུ་བཞལ། སྤྲིན་དཀར་ཐོད་དུ་གཏུགས་ནས་ཕེབས་པ་ཡིན་པས། དེའི་བྱུང་རིམ་བྱོན་བཞུགས་ཀྱི་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་ཐད་ནས་བལྟས་པ་ལྟ་བུའི་ལས་སླ་བོ་ཞིག་གང་ན་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་ལ་འོ་རྒྱལ་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་རེད། ཁྱད་པར་དུ་དེང་སང་གི་སྲིད་འཛིན་ས་ཁོངས་ཀྱིས་བཅད་ལུགས་ཀྱིས་འབོད་པ་ལྟར་བྱས་ན། བོད་ལྗོངས་ནས་ཕེབས་པ་ཚང་མས་དམིགས་གསལ་གྱི་ཉེན་ཁ་སྣ་ཚོགས་སུ་མ་མཛེམས་ནས་ཕེབས་པ་རེད། དགོན་པ་འགའ་རེའི་དགེ་འདུན་པ་ཁག་དགོས་ནས་མཚན་བྲོས་བྱས་ནས་ཞབས་ཐང་མར་ཡུན་རིང་བྲོས་མ་སྡ་སྡོང་གིས་ཕེབས་དགོས་ཐུག་པ་དང་། འགའ་རེ་དང་པོ་ལམ་གཞན་དག་ཏུ་ཕེབས་པའི་ཚུགས་ཀ་བསྟན་ནས་མཐར་འདིར་སྤོམ་སྡོང་བྱས་ནས་བྱོན་པ་སོགས། འུ་ཚོ་མདོ་ཁམས་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་དང་མ་འདྲ་བའི་བླ་ལྷག་གི་འོ་བརྒྱལ་ཆེན་པོ་མཛད་ནས་ཕེབས་པ་དེ་ལྟར་མང་པོ་ཡོད་པས། ཁོང་རྣམ་པས་ཆོས་ཕྱིར་དཀའ་སྤྱད་ཀྱི་མཛད་པ་མིག་ལྟོས་ཞུ་འོས་པ་ཞིག་རེད་སྙམ། དེ་ལྟར་ཕྱོགས་བཞི་མཚམས་བརྒྱད་ནས་དམིགས་ཡུལ་གཅིག་གི་དོན་དུ་འདིར་ཕེབས་པ་ཡིན་ལ། འདིའི་རི་ཁྲོད་དབེན་པའི་གནས། རྫ་སྤང་གངས་དང་གཡའ་ཁྲོད་དང་། ནགས་ཀྱི་ར་བས་བསྐོར་བའི་སྤང་ཐང་གི་སྐྱེད་ཚལ་འདི་ནི་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཤིང་། དམ་པ་གོང་མའི་སྒྲུབ་གནས། མཁས་གྲུབ་མང་པོ་བྱོན་པའི་རྗེས་ཤུལ་ཁྱད་པར་ཅན་ཡིན་ལ། གནས་འདིར་ཐོན་ཚེ་སྔར་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ངོ་མཚར་ཅན་གྱི་གཏམ་ཙམ་ཞིག་དང་། གྲོགས་སུ་བྱ་དང་རི་དྭགས་དང་། ཆོས་མཐུན་གྱི་མཆེད་གྲོགས་ཚོར་མཐོང་ཐོས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་ཡོད་པ་ཙམ་ལས། ད་ཡོད་ཀྱི་མཐུན་རྐྱེན་འདི་འཛོམས་ཟེར་རྒྱུ་མེད་ཀྱང་། གཙོ་བོ་ཆོས་དོན་གཉེར་བྱེད་མཁན་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་ཆོས་ཀྱི་མཐུན་རྐྱེན་ཚོགས་པ་གཞི་རྩར་འཛིན་དགོས་པ་ཡིན་པས། རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ཀློང་ཆེན་སྙིང་ཐིག་གི་རྩ་བའི་ཁྲིད་རྒྱུན་འདི་བཞིན་དུ་སྤེལ་དང་སྤེལ་བཞིན་པ་ཡིན་པས་མ་ཚད། རང་རེ་མཉམ་དུ་ཆོས་ཀྱི་བདུད་རྩི་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ཆོག་པའི་བགོ་སྐལ་ཡང་ཐོབ་ཡོད་པ་རེད། དེའི་ཐོག་ཏུ་ད་ལོ་ནས་དབུ་བཟུང་སྟེ་མཁན་སྤྲུལ་སྡེ་སྣོད་འཛིན་པ་མིང་ལ་མི་རྟོན་དོན་ལ་རྟོན་ཆོག་པའི་དོན་གྱི་བསྟན་འཛིན་ཚོས་ཀྱང་ཆོས་ཁྲིད་གསུང་རྒྱུའི་འཆར་འགོད་བྱེད་འཆར་ཡིན་ལ། གཙོ་བོ་རྒྱུད་སྡེའི་ཁོག་ཕུད་པའི་སྔ་འགྱུར་མདོ་སྒྱུ་སེམས་གསུམ་གསང་སྔགས་གསར་རྙིང་དང་འབྲེལ་བའི་རྒྱུད་བཤད་གཙོ་བོར་འཛིན་པའི་འོག་དེ་ནས། ལས་དང་པོ་པ་དང་བསྟུན་པའི་ཐུན་མོང་བློ་སྦྱོང་གི་སྐོར་དང་། ཤེས་བྱ་ཕྲན་ཚེགས་དང་བཅས་པ་དགོས་མཁོ་དང་བསྟུན་ཞོར་བྱས་ན་བསམས་པ་ཡིན། མདོར་ན་ཆོས་ཀྱིས་འཚོ། ཆོས་ལ་སྤྱོད། ཆོས་བཞིན་བྱེད་པའི་ཆོས་དང་མཐུན་པའི་ལྗོངས་དང་ཁོར་ཡུག་ཆོས་མིན་གྱི་བསམ་སྤྱོད་ལས་རིང་དུ་འདས་པའི་དབེན་པའི་རྒྱལ་ས་ཞི་བའི་གནས་གཙང་མ་ཞིག་སྔར་ནས་ཡིན་པ་ལ། ཕྱིན་ཆད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཡུན་དུ་བྱི་དོར་བྱེད་རྒྱུའི་མཚོན་དཔེ་ཞིག་འཇོག་འཆར་ཡིན། དེས་ན་འདི་ན་ཕེབས་བཞུགས་མཛད་པ་ཚང་མ་འཇིག་རྟེན་གྱི་རྣམ་གཡེང་འདུ་འཛི་སྐྱིད་འདོད་ཆོས་བརྒྱད་དོན་གཉེར་དུ་ཕེབས་པ་མིན་པར། ཆོས་ཞུགས་ཆོས་འདོད་དོན་གཉེར་དུ་ཕེབས་པ་ཏག་ཏག་ཡིན་པས་དོན་མཐུན་ཟླ་ཡི་གྲོགས་པོ། ཆོས་གཅིག་གིས་མཉམ་དུ་བསྡུས་པའི་མཆེད་ལྕམ་ཤ་སྟག་ཡིན་པས། ཆོས་འདོད་དོན་གཉེར་ཅན་གྱི་ཆོས་པ་ངོ་མ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་མཐུན་རྐྱེན་ཚོགས་ཞེས་པའི་མིང་བཏགས་རིན་ཡོད་པ་ཞིག་རེད། སྤྱིར་དུས་རིང་ཐོག་མེད་ནས་ད་ལྟའི་བར་དང་། ཁྱད་པར་ཚེ་འདིའི་ཐོག་གི་མི་ཚེའི་སྟོད་ཀྱི་ལོ་ཟླ་རིང་མོ་རུ་འཇིག་རྟེན་འཁོར་བའི་བྱ་བཞག་དང་འབྲེལ་བའི་ཆོས་བརྒྱད་དཀར་ནག་ཁྲ་གསུམ་ཟིན་མེད་ཀྱིས་བྲེལ་དོས་སུན་སུན་དཀའ་དཀའི་དབང་གིས་ཐང་ཆད་པའི་སེམས་ཀྱི་ངལ་གསོ་བྱེད་སའི་བསམ་གཏན་སྒོམ་པའི་བསྟི་གནས་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་ཕེབས་པ་ཡིན་ན། ཕྱིའི་གནས་དབེན་པས་མ་ཚད། ནང་གི་སེམས་དབེན་པ། གསང་བ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གེགས་དང་གོལ་སས་དབེན་པའི་དབེན་གསུམ་ཞི་བའི་རྒྱལ་ས་རང་ཉིད་ཀྱིས་བདག་གིར་བཞེས་མཛད་དགོས་པ་ཡིན། མང་པོ་ཚོགས་པའི་དགོན་གནས་དང་སྡེ་ཁག་རྣམས་ལ། དགེ་བསྐོས་དང་། དགོན་དཔོན་ཡོད་པ་དང་། མིན་ཀྱང་ཚོགས་པ་དང་ལས་རིགས་ཀྱི་སྡེ་ཚན་གང་ཡིན་ཀྱང་། མགོ་ནག་མི་ལ་མགོ་བཅའ། །མགོ་རྭ་ཅོ་ཅན་ལ་རྫི་བོ་ཡོད་དར་ན་ཡང་། འུ་གུས་ཆོས་གྲྭ་བཟང་ནས་མི་ལོ་དགུའམ་བཅུ་བོའི་ཚེ་ལ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་མ་བྱེད་དང་ངས་འདི་ལྟར་བྱེད་ཡོང་ཟེར་མཁན་ཞིག་ཅུང་མ་ཡོད་པ་རེད། སྤྱིར་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱིས་རྒྱུད་དུལ་ནས། འདུལ་བའི་སྲབ་ཀྱིས་བསམ་སྤྱོད་ཀྱི་གཏོང་འཛིན་བྱེད་མཁན་ཞིག་ཡིན་དུས། དེའི་ཕན་དུ་ཆོས་པ་ཞེས་པ་ཞིག་མེད་པས། དེ་ལ་ཆོས་ཁྲིམས་པ་ཞིག་ཟུར་ནས་དགོས་རྒྱུ་མ་རེད་སྙམ་པས་ཡིན། འོན་ཀྱང་དུས་ཚོད་སྙིགས་མ་ལྔ་བདོ་བའི་སྐབས་སུ་ལེགས་སྨོན་དང་འཇིགས་སྐྱོབ་ཀྱིས་ཆོས་ལྟར་བཅོས་པའི་ཆོས་པ་བཏགས་པ་བ་དང་། བརྐུ་ཐབས་སུ་གནས་པའི་རབ་བྱུང་གི་རྟགས་ཙམ་འཆང་བའང་ཡོད་མི་སྲིད་པ་མིན་པས། ཕྱིན་ཆད་གལ་ཏེ་དེ་ལྟའི་རིགས་མཆིས་སྲིད་ན་སོ་བྱང་སྔགས་གསུམ་སོ་སོའི་རང་གཞུང་ལ་བཀའ་འདྲི་ཞུ་ཞོར་དུ་སོ་ཐར་གྱི་ནན་ཏུར་གྱི་ལས་ནས། བྱང་སེམས་ཀྱི་རྩ་ལྟུང་འཆགས་ལུགས་དང་། གསང་སྔགས་ཀྱི་དམ་ཚིག་གི་རྣམ་བཞག་རྣམས། སྟོན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་སེང་གེ་དང་། རྡོ་རྗེ་འཆང་གི་རྣམ་པར་བཞེངས་པ་ཚོས་མདོ་སྔགས་ཀྱི་བཅའ་སྒྲིག་མཛད་པ་རྣམས་རང་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཚད་ཤིང་དུ་བཞག་ནས་བྱི་དོར་བྱེད་དགོས་པའང་ཡིན། མདོར་ན་བསྟན་པའི་རྣམ་བཞག་དང་མཐུན་པའི་བསྟན་པའི་བྱ་བ་མཛད་རྒྱུ་དེ་ནི། བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་ས་ཕྱོགས་དང་མི་རིགས། སྐད་ཡིག་དང་ཡུལ་སྲོལ་སོགས་མ་གཅིག་ཀྱང་། བརྡ་གཅིག་གིས་གོ་བརྡ་འཇགས་པ་དང་། སྟོན་པའི་རྗེས་འཇུག་ཡོད་ཚད་པོ་དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་རྒྱུ་དེ་ལ་གོམ་ཁ་གཅིག་མཚུངས་འགྱུར་བྱེད་ཡིན། དེས་ན་གནས་འདི་ནི་རིས་མེད་ཆོས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསྟི་གནས། ཆོས་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕ་ཁྱིམ་ཡིན་ལ། འདི་ལ་བདག་པོ་འདི་དང་མགྲོན་པོ་འདི་ཞེས་པ་ཞིག་ཡོད་པ་མིན་པར། འདི་ན་བཞུགས་སྐབས་གནས་འདི་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་ཁྱིམ་རེད། ཕ་གཞིས་རེད། ཚང་མས་ཐུགས་བདེ་བདེ་བག་ཡངས་ཡངས་མཛད་དགོས། རྣལ་འབྱོར་པ་སྣང་སྲིད་དག་པ་རབ་འབྱམས་སུ་ཤར་བ་ཞིག་གིས་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་དག་པ་ལས་མ་དག་པ་ཞིག་ཡོད་པ་མིན་ལ། དེ་ཙམ་མིན་ཀྱང་སྤྱོད་ཡུལ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་མདོ་སྡེ་ལ་སོགས་པ་ནས་འབྱུང་བ་ལྟར་དུ་སྣང་གྲག་མཐོང་ཐོས་ཐམས་ཅད་དག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་ལམ་ཁྱེར་གྱིས་དང་ཐམས་ཅད་དག་པ་དང་དགེ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན། དེ་བཞིན་དུ་ཉིན་མཚན་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱིས་འདའ་ཞིང་འབྲེལ་ཚད་དོན་ལྡན་གྱི་དགོངས་སྤྱོད་ལས་ཐུགས་གཡོ་བ་མེད་པར་མཛད་པའང་གལ་ཆེ་བའི་ཐུགས་གསོས་ཞུས་པ་དང་ཆབས་ཅིག་ཏུ། དེ་ལྟར་ཆོས་འཆད་ཉན་བགྱིས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་མཚོན་ཏེ་རང་གཞན་གྱི་དུས་གསུམ་བསགས་དང་ཡོད་པའི་དགེ་རྩ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཤིང་བཟླུམས་ཏེ་བསྡོམས་པའི་མཐུས། ཀུན་མཁྱེན་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ཕྱོགས་དུས་ཀུན་ཏུ་དར་ཞིང་རྒྱས། བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་གང་ན་སུ་བཞུགས་ཐམས་ཅད་གྱི་སྐུ་ཚེ་ཞབས་པད་ཡུན་རིང་དུ་བརྟན། དགེ་འདུན་འདུས་པའི་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུགས་མཐུན། ཁྲིམས་གཙང་། བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀུན་བདེ་སྐྱིད་རྫོགས་ལྡན་གྱི་དཔལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་དེ། མཐར་ཐུག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བླ་མེད་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གོ་འཕང་རིན་པོ་ཆེར་འགོད་པའི་ཕྱིར་དུ། རྗེ་བཙུན་འཇམ་པའི་དབྱངས་དང་། འཕགས་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པས་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་ཇི་ལྟར་བསྔོས་པ་བཞིན་དུ་བསྔོ་བའི་ཐུགས་འདུན་ཟབ་མོ་གནང་བར་ཞུ།།

ཉིན་གཉིས་པའི་ཆོས་ཁྲིད།

ནམ་མཁའི་མཐའ་དང་མཉམ་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཕ་མ་ཡིན་པ་རེད། ཕ་མ་སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་དོན་ལ་དམ་པའི་ཆོས་ཉན་པ་དང་། ཉན་པ་དེའི་དོན་བསྒྲུབས་ནས་མ་གྱུར་ནམ་མཁའི་མཐའ་དང་མཉམ་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད། འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱ་མཚོ་འདྲ་བ་དེ་ལས་བསྒྲལ་བ་བགྱི་བསམ་པ་དེ། ཁ་སྟོང་པས་འདོན་པ་ཙམ་ཞིག་གིས་མ་ཚད་པར་ཞེ་གཏིང་ནས་དེ་ལྟར་དུ་སེམས་པའི་དོན་གཉིས་ལྡན་པའི་སེམས་བསྐྱེད། སྙིང་རྗེས་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྫོགས་བྱང་ལ་དམིགས་པའི་བསམ་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཀུན་སློང་རྣམ་པར་དག་པ་ཞིག་ནི། ཐེག་ཆེན་མདོ་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་འཆད་ཉན་གང་གི་སྐབས་ཡིན་ནའང་མེད་ཐབས་མེད་པ། ཆོས་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་ཡིན་ཀྱང་གང་ཟག་ཐེག་ཆེན་པར་མ་སོང་ན་སྒྲུབ་དང་བསྒྲུབ་བྱ་འགལ་བ་ལྟར་སྣང་བ་ཞིག་ལས་ཐེག་ཆེན་མཚན་ཉིད་པའི་ཆོས་འཆད་ཉན་དུ་མི་འགྲོ་བ་ཡིན། དེས་ན་དམ་པའི་ལྷ་ཆོས་སྒྲུབ་པའི་གང་ཟག་རང་ཉིད་ལ་རང་གིས་དགེ་རྒན་བྱེད་ན། དང་པོར་རང་ཉིད་ཀྱི་བློ་ཆོས་སུ་འགྲོ་བ་དང་། ཆོས་ལམ་དུ་འགྲོ་བ། ལམ་འཁྲུལ་བར་ཞིག་པ། འཁྲུལ་བ་ཡེ་ཤེས་སུ་འཆར་བ་ཞིག་བྱས་ནས། དེ་ནས་གདུལ་བྱའི་སེམས་ཅན་གཞན་རང་ཉིད་གང་དུ་ཕྱིན་པའི་ལམ་དེར་བཀྲི་ཐབས་དགོས་པ་ལས། མ་སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེ་ཙམ་ཞིག་སྐྱེས་ཀྱང་། སྡུག་སྨྲེ་བཏོན་པ་ཙམ་ལས་སྐྱོབ་པའི་ཐབས་དང་ནུས་པ་མེད་ཚེ། མ་ལག་རྡུམ་མའི་བུ་ཆུས་ཁྱེར་སྐབས་བལྟས་ནས་འདུག་པའམ། ཡང་ན་ཆུས་ཁྱེར་གྱི་མི་གཅིག་གིས་གཅིག་ལ་སྐྱབས་མ་ནུས་པར་ཆུར་མཉམ་དུ་བྱིངས་སུ་འཇུག་པ་ལས་ཐབས་མེད་པ་དང་འདྲ་བ་ཡིན། འོ་ན་གང་ལྟར་དགོས་ཞེ་ན། ཕ་དཔའ་བོའི་བུ་དགྲ་སྔོན་ལ་ལུས་པ་དང་འདྲ་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྫོགས་བྱང་ལ་དམིགས་པའི་ཐབས་ཁྱད་པར་ཅན་དེ། རང་བློ་ཆོས་སུ་འགྲོ་བ་ལས་རྙེད་དགོས་པ་ཡིན་པས། བློ་ཆོས་སུ་འགྲོ་བར་བྱེད་པ་ལ་ཐོག་མ་ཉིད་ནས་རྙེད་དཀའ་འཇིག་སླའི་དལ་འབྱོར་གྱི་རྟེན་བཟང་ཆུད་གཟན་དུ་མི་རུང་བའི་ངེས་ཤེས་ནང་ནས་རྙེད་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ཡང་ཀུན་མཁྱེན་རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་པས། རྙེད་པ་དཀའ་ཞིང་འཇིག་པ་སླ་བའི་ལུས། །དལ་འབྱོར་གྲུ་བོ་ཐོབ་དུས་མ་འབད་ན། །སྲིད་པའི་མཚོ་ལས་ནམ་ཡང་མི་ཐར་ཞིང་། །སྣ་ཚོགས་སྡུག་བསྔལ་མང་ལྡན་རྒྱུན་མི་ཆད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་རྟེན་མི་ལུས་རིན་ཆེན་ཞེས་པ་ནི། ལུས་དལ་དང་འབྱོར་བ་རྣམ་གཉིས་དང་ལྡན་པ་དང་། སེམས་དད་པ་རྣམ་གསུམ་དང་ལྡན་པ་དེ་སངས་རྒྱས་སྒྲུབ་པའི་རྟེན་གྱི་གང་ཟག་དུ་བཟུང་ཞིང་། དེ་ནི་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ལས་ཀྱང་རྙེད་པ་དཀའ་བས་མི་ཚད། རྙེད་ན་དོན་ཆེན་པོ་ལྡན་པའི་འགངས་ཆེན་པོ་ཅན་ཞིག་ཀྱང་ཡིན་ལ། ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་ཞེས་པའི་དགོས་འདོད་ཐམས་ཅད་བསམ་པ་ཙམ་གྱིས་འགྲུབ་པ་ཞིག་ངོ་མས་རྙེད་དུ་ཡོད་ཀྱང་། དེས་ཚེ་འདིས་འདོད་དོན་ཙམ་ཞིག་སྒྲུབ་པ་ལས་ཕན་པ་མེད་ལ། ཆོས་ལྡན་དལ་འབྱོར་གྱི་ལུས་ལས་རང་གཞན་གཏན་བདེའི་གོ་འཕང་རྙེད་ཐུབ་ཅིང་། འོན་ཀྱང་དེ་སྔར་བསགས་ཀྱི་བསོད་ནམས་ཁྱད་པར་ཅན་ཞིག་སྔོན་ལ་མ་སོང་ན་རྙེད་དཀའ་བ་དང་། གལ་ཏེ་རྙེད་ཀྱང་འཇིག་པར་སླ་བ་ཆུའི་ཆུ་བུར་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ཕྱིར། ད་རེས་རྙེད་དཀའི་དལ་འབྱོར་འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་དུ་སྒྲོལ་བར་བྱེད་པའི་གྲུ་ལྟ་བུ་དེ་རྙེད་ཅིང་ཐོབ་ནས་རང་ལག་ལ་ཡོད་བཞིན་དུ་དམ་ཆོས་ཚུལ་བཞིན་བསྒྲུབས་ནས་ཐར་བ་ཐོབ་ཐབས་ལ་མ་འབད་ན། སྲིད་པ་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་མཐའ་དང་དབུས་མི་མངོན་པ་འདི་ལས་ནམ་ཡང་མི་ཐར་ཞིང་། སྐྱེ་རྒ་ན་དང་འཆི་བའི་བདུད་ཀྱི་ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་བཞི། སྡུག་བསྔལ་འགྱུར་དང་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་གསུམ། འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་བརྒྱད་དང་བཅུ་དྲུག་ལ་སོགས་པའི་སྣ་ཚོགས་སྡུག་བསྔལ་འདྲ་དང་མི་འདྲའི་རྣམ་པ་མང་ལྡན། དེ་ཡང་མཚམས་རེར་བདེ་ཞིང་མཚམས་རེར་སྡུག་བསྔལ་བ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པར། འཁོར་བར་ཁབ་ཀྱི་རྩེ་ཙམ་ཡང་། །བདེ་བ་ནམ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའི་སྡུག་བསྔལ་མང་ཞིང་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་མྱོང་བ་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཅེས་གསུངས་པའོ། །འོ་ན་དེ་ལྟ་བུའི་འཁོར་བ་དེ་གང་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ཞེ་ན། ཁ་སང་གསུངས་པ་དང་འདྲ་བར་གཞི་སྟོང་བ་ཉིད་ལས་བྱུང་ཞིང་། དེ་ཡང་ཁོའི་རང་བཞིན་སྟོང་བ་ཉིད་ཡིན་ལ། གཞི་ལས་གཞི་སྣང་ལ་ཤར་དུས་སྣང་བ་རང་སྣང་དུ་ངོ་མ་ཤེས་ནས་འཁྲུལ་བ་དང་། རྣམ་པ་ནི་འཁྲུལ་བ། མཚན་ཉིད་སྡུག་བསྔལ་དུ་ཤར་བ་ཞིག་ཡིན། འོ་ན་མྱང་འདས་ཞེས་པ་དེ་ཇི་ལྟར་ཞིག་ཡིན་ཅེ་ན། དེ་ཡང་རང་བཞིན་སྟོང་བ་ཉིད། གཞི་ལས་གཞི་སྣང་ཤར་བའི་གནས་སྐབས་སུ་རང་སྣང་ལ་རང་ངོ་ཤེས་ནས་གྲོལ་བ་དང་། རང་བཞིན་སྟོང་བ་ཉིད་ཡིན་པ་གང་ཞིག་རྣམ་པ་འཁྲུལ་བ་ཐམས་ཅད་ཟད་ཅིང་ཡལ་བ། ཚུལ་འཁྲུལ་བ་དང་བྲལ་བ། མཚན་ཉིད་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཞིག་ཡིན། དེས་ན་ཁམས་གསུམ་སེམས་ཅན་འཁོར་བ་འཁྱམ་པ་དེ་གཞི་སྟོང་བ་ཉིད་ལས་འཁྲུལ་ཞིང་། འཁྲུལ་བའི་འཁྲུལ་ལུགས་དེ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ན། རྒྱུ་མ་རིག་པའི་དབང་གིས། ཚུལ་འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ། དཔེ་བཞག་ན་གཉིད་དང་རྨི་ལམ་བཞིན་དུ། དུས་ཐོག་མེད་ནས་འཁྲུལ་བ་ཞིག་ཡིན། དེ་ལྟར་འཁྲུལ་བ་ལ་སྐྱོན་ཆ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ན། སྡུག་བསྔལ་འབའ་ཞིག་ལ་སྤྱོད་ནས་བདེ་བའི་གོ་སྐབས་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་མེད་པ་འདི་འབྱུང་བ་ཡིན། དེ་ལྟར་ན་འཁོར་བར་འཁྲུལ་བ་ཡིན་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་མྱོང་ཡུན་རིང་ལུགས་ལ་བསམ་ནས། ད་རེས་དལ་རྟེན་ཐོབ་ནས་ཐར་བའི་ལམ་སྣེ་ཞིག་རྙེད་པ་ལ་ཕྱོགས་པ་འདི་ཤོར་དུ་འཇུག་མི་རུང་བསམ་པའི་འདང་ཞིག་མ་ཕོག་དུས། སྔར་འཁྲུལ་འཁྲུལ་བ་འདིའི་ཐོག་མ་མཐོང་དུ་མེད་ཅིང་། ད་འཁྲུལ་འཁྲུལ་བའི་ཕྱི་མཐའ་འདི་ནས་ཟད་འདུག་སྙམ་པའི་མ་མཐའ་མཐོང་དུ་མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་དེའི་ཕྱིར། ཀློང་ཆེན་པས་ཀྱང་། གང་ཞིག་ཐོས་ན་སྐྱེ་ཤི་རྒྱུན་ཆད་དེ། །བདེ་ཆེན་མཆོག་དང་ནམ་ཡང་མི་འབྲལ་བ། །ཞི་བའི་ཆོས་མཆོག་རིན་ཆེན་གྲུ་བཟང་གིས། །སྲིད་གསུམ་ཉོན་མོངས་ཆུ་གཏེར་བརྒལ་ཕྱིར་འབད། །ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་དམ་པའི་ལྷ་ཆོས་ཞི་བསིལ་རྙོག་པ་དང་བྲལ་བ་གང་ཞིག་ལ་ཡིད་ཕྱོགས་ཏེ་བློ་ཆོས་སུ་འགྲོ་བའི་མོས་པ་དང་འདུན་པའི་སྒོ་ནས་དམ་པའི་ཆོས་ཉོན་མོངས་ཀྱི་ནད་སེལ་བའི་བདུད་རྩིའི་སྨན་མཆོག་སྐྱེ་ཤིའི་འཁོར་རྒྱུན་གྱི་རྩ་བ་གདིང་ནས་ཆོད་དེ། ནམ་གཞུག་གཏན་གྱི་འདུན་མ་ཚེ་རབས་གཏན་གྱི་བདེ་བ་ཆེན་པོ། མཆོག་གི་བདེ་བ་དང་དུས་ནམ་ཡང་མི་འབྲལ་བར། གང་ཞིག་ཐོས་ཤིང་དེས་དོན་བསམས་ཤིང་བསྒོམས་པས་སྐྱེ་ཤིའི་འཁོར་རྩ་རྒྱུན་ཆོད་པར་བྱེད་པ། ཉོན་མོངས་པའི་ནད་ཞི་བས་ཞི་བ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚ་གདུང་འཇོམས་པར་བྱེད་པས་བསིལ་བ། དེ་ལྟ་བུའི་ཞི་བའི་ཆོས་མཆོག་རིན་པོ་ཆེའི་གྲུ་བཟང་འདྲ་བོ་དེ། རང་ལག་རང་དབང་ལ་ཡོད་པའི་སྐབས་འདིར་སྲིད་གསུམ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་། རྒྱུ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་ཀྱི་ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་ལས་བརྒལ་ནས་ཕ་རོལ་ཐར་བའི་སྐམ་སར་ཕྱིན་ཐུབ་པར་འབད་དགོས་པར་གདམས་པའོ། །དེ་ལྟར་བཤད་དུས་ང་དང་ང་འདྲ་བ་ཆོས་ཁ་ཡིས་བཤད་ཅིང་མིང་ལ་ཆོས་པ་ཐོགས། ཆོས་པའི་ཆ་ལུགས་ཀྱང་འཆང་། རང་གིས་ཀྱང་ཆོས་པ་ཡིན་པར་རློམ་པ་དག ངོ་མས་ཨ་ཉོག་གད་ལ་བཅར་ནས་ཆོས་པའི་ཆོས་རྒྱུགས་ཤིག་རང་གིས་རང་ལ་བླངས་ན། བློ་ཆོས་སུ་འགྲོ་བའི་ཆོས་པའི་གོམ་པ་དང་པོའི་གོམ་ཁ་ལར་མི་འཁྱོངས་པ། ཁ་ཡིས་དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ་འདི་ལྟ་བུ་རྙེད་ཡོད་དུས་ཟེར་ཁུལ་བྱེད་ཀྱང་། དལ་འབྱོར་ཇི་འདྲ་བྱས་ནས་ཚང་ཡོད་པ་དང་། དལ་རྟེན་བཟང་པོ་ཞིག་རྙེད་ཡོད་མེད་རང་གིས་རང་ལ་འདང་རྒྱག་དང་རྩིས་བཤེར་ཞིག་ཕབས་ན། དལ་བ་བརྒྱད་ཀྱི་ནང་ནས་དམྱལ་བ་ཡི་དྭགས་དུད་འགྲོ་ལ་སོགས་པའི་གནས་བདུན་དུ་མ་སྐྱེས་པར་མི་ལུས་ཤིག་བླངས་ཡོད་ཀྱང་། དེ་ཁ་སྐོང་བྱེད་ཀྱི་བརྒྱད་པ་ལོག་ལྟ་ཅན་མིན་ཟེར་ཐག་ཆོད་འདུག་གམ། རྒྱུ་འབྲས་ཚད་མའི་ཆོས་ལ་ཡིད་མི་ཆེས་ཤིང་དེ་ལ་དད་པ་མེད་མཁན་ཡང་ཡང་དག་ལྟ་ལས་ལྡོག་པའི་ལོག་ལྟ་ཅན་ཨུས་རེད། ལས་རྒྱུ་འབྲས་དང་སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་ཡོད་པ་ཁས་འཆེ་བ་ཙམ་མིན་པར་ཞེ་གདིང་གིས་རྒྱུ་འབྲས་འགྲོ་སྟངས་ཀྱི་གནད་ཤེས་ནས་དེ་བསླུ་བ་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཡིད་ཆེས་ཤིག་ཡོད་ན། སྐྱེས་བུ་རབ་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་སངས་རྒྱས་སྒྲུབ་པ་དང་། འབྲིང་གིས་རང་ཉིད་འཁོར་བ་ལས་གྲོལ་བའི་ཞི་བདེའི་གོ་འཕང་ཐོབ་བའི་ནུས་པ་སྒྲུབ་པ་དང་། ཐ་མའམ་སྐྱེས་བུ་ཆུང་ངུ་ཡིན་ཀྱང་རང་ཉིད་ངན་སོང་ལ་མི་ལྟུང་བའི་ལྷ་མིའི་ལུས་འཐོབ་པ་ལ་འབད་ཅིང་བརྩོན་པ་ཡིན། མིང་ལ་རབ་བྱུང་ཐོགས་ནས་མཆོད་གནས་མཆོག་གསུམ་གྱི་བཞུགས་གྲལ་ལ་བསྡད་ནས་ཡོད་ཀྱང་། དོན་ཁྱིམ་པ་འཇིག་རྟེན་ཡང་དག་གི་ལྟ་ལ་དད་མཁན་ཞིག་གི་དད་པ་དང་བསམ་པ་རྣམ་དག་ཅིག་མེད་པ་འདིས་དལ་བརྒྱད་ཁ་མ་གང་བའི་མཚང་ལྷང་ལ་བུད་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་འབྱོར་བཅུའི་ཐད་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ན་ཡང་། རང་འབྱོར་གྱི་ཐད་ནས་མི་ལུས་ཐོབ་པ་དང་། ཆོས་ཚིགས་ཀྱི་ཡུལ་དབུས་སུ་སྐྱེས་པ་དང་། དབང་པོ་ཚང་བ་རྣམས་ཚོགས་ཡོད་ཀྱང་། ལས་མཐའ་མ་ལོག་པ་དང་། གནས་ལ་དད་པ་གཉིས་ཀའི་ཐད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཚང་དཀའ་བ་རེད། དང་པོ་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་སོར་བྱང་སྔགས་གསུམ་གྱི་སྡོམ་ཁྲིམས་མནོས། བར་དུ་དེ་ལས་འགལ་བ་མིན་ན་ཅི་ཡིན། བསླབ་པ་སྲུང་མི་དགོས་བསྲུང་བྱ་གང་ཡིན་ཙམ་ཞིག་མི་ཤེས་པ་རུ་གྱུར། ཐ་མར་གོས་དམར་པོ་གྱོན་པ་ཙམ་མ་གཏོགས་འཇིག་རྟེན་ཁྱིམ་པའི་བྱ་ལས་དང་གཉིས་སུ་མ་མཆིས་པའི་ཚོང་སོ་ནམ་དགྲ་འདུལ་གཉེན་སྐྱོང་ཏག་ཏག་གིས་དུས་འདའ་སོང་ནས་ཉེས་སྤྱོད་ཆེན་པོའི་གཡང་སར་ལྷུང་དུས་ལས་མཐའ་ལོག་པ་མིན་ན་ཅི་ཞིག་ཡིན། གནས་ལ་དད་པའི་ཕྱོགས་ལ་བསམ་བློ་ཞིག་བཏང་ན། ཡང་དག་པའི་དམ་ཆོས་དང་། དེ་སྟོན་པའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་དད་ཅིང་གུས་པས་བསྟེན་མ་ཤེས་པའི་དབང་གིས། ཆོས་ཐོས་བསམ་འཆད་ཉན་སྒོམ་སྒྲུབ་ལ་བློ་ཁ་མི་ཕྱོགས་ཤིང་། དམ་པའི་སྐྱེས་བུ་རེ་དང་འཕྲད་ཀྱང་ཁེ་རུ་ཞིག་ཡང་དག་པར་་མཐོང་བ་ནི། མ་རིག་པའི་མིག་སྐྱོན་གྱིས་བསྒྲིབས་པའི་དབང་གིས་ཐམས་ཅད་སྐྱོན་དུ་མཐོང་ནས་ལོག་སྒྲུབ་བྱེད་པ་རེད། གཞན་འབྱོར་གྱི་ཐད་ནས་བསམ་བློ་བཏང་ན་ཡང་། སངས་རྒྱས་བྱོན་པའི་བསྐལ་བ་ལ་ཁེལ་བ་དང་དེས་ཆོས་གསུངས་ནས་བསྟན་པ་གནས་པའི་དུས། ཐུབ་པའི་བསྟན་ཞབས་མ་བསྡུས་སྐབས་ལ་སྐྱེས་ནས་ཡོད་ཀྱང་། བསྟན་པ་ལ་ཞུགས་པ་དང་བཤེས་གཉེན་དམ་པས་ཟིན་པ་གཉིས་ཀ་འཕྱང་མོ་ཉུག་གི་གཞི་ཡིན་ཏེ། བསྟན་པར་ཞུགས་པ་ལ་དང་པོ་བསྟན་པ་ངོས་ཟིན་དགོས་ཏེ། ཁང་པའི་ནང་དུ་འཛུལ་དགོས་ན་ཁང་པ་གང་ཡིན་དང་སྒོ་གང་ན་ཡོད། ཇི་ལྟར་ནང་དུ་ཞུགས་དགོས་པ་རྣམས་ཤེས་དགོས་པ་ལྟ་བུ་རེད། ཐ་ན་བསྟན་པ་གང་ཡིན་ཙམ་ཡང་མ་ཤེས་དུས་དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ཞུགས། བསྟན་པ་མི་ཤེས་བསྟན་འཛིན་རློམ་པར་མཚར། །ཞེས་གསུངས་པའི་མཚར་འདི་ངོ་མཚར་གྱི་མཚར་མ་ཡིན་པར་མཚང་ནས་བརྗོད་པའི་ཁྲེལ་ཚིག་གི་མཚར་རེད། བཤེས་གཉེན་དམ་པས་ཟིན་ཡོད་ན་ལེགས་པའི་ལམ་ལ་ཇི་འདྲ་བྱས་ཀྱང་འགྲོ་བ་རེད། འགྲོས་མགྱོགས་ཞན་ལ་མ་ལྟོས་པར་ཁ་འཁོར་ས་གྱེན་ལ་ཕྱོགས་པ་རེད་ཀྱང་། ལར་བཤེས་གཉེན་དམ་པ་ཇི་འདྲའི་དཀོན་པ་དང་། དེ་གང་ཡིན་བརྟག་མི་ཤེས། འདྲ་འདྲ་བ་ལ་ནོར་དོགས་ཆེ། གལ་ཏེ་བཤེས་གཉེན་དམ་པ་འཕྲད་པའི་དབང་དུ་སོང་ནས་དེས་ཐུགས་རྗེས་བཟུང་ན་ཡང་། འཛིན་སའི་ཡུལ་གྱི་མཚན་ཉིད་མ་ཚང་ན། བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་ཐུགས་རྗེ་ཅན་གྱི་སྐུ་འཁྲིས་ནས་ཉེ་གནས་ལེགས་སྐར་ཡི་དྭགས་ལ་སྐྱེས་པ་དང་། ལྷས་བྱིན་གསོན་གསོན་ཁར་དམྱལ་བ་འཐེན་སོང་བ་ཡིན་པས། བཤེས་གཉེན་དམ་པས་བཟུང་ཡང་འཛིན་ཐབས་མེད་པར་ཡང་གྱུར་ཡོད་ན། ད་ནི་རང་ཉིད་ཀྱི་ད་ལྟའི་བསམ་སྤྱོད་གང་ལ་བལྟས་ཀྱང་དལ་འབྱོར་བཅོ་བརྒྱད་ཙམ་ཡང་ཚང་མེད་པའི་གནས་སྟངས་འདིའི་སྟེང་ལ་སླེབས་ཡོད་པས། ད་ནི་མ་ཡིན་ཡིན་ཁུལ་བྱས་ཀྱང་ཕན་པ་མེད་པས་མ་ཟད་ལེ་ལན་གྱི་རྩ་བ་རང་ལ་འཁོར་ནས་ཡོད་པ་ཡིན། དེས་ན་རྒྱལ་སྲས་ཞི་བ་ལྷས། དལ་འབྱོར་འདི་ནི་རྙེད་པར་ཤིན་ཏུ་དཀའ། །སྐྱེས་བུའི་དོན་སྒྲུབ་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་ལ། །གལ་ཏེ་འདི་ལ་ཕན་པ་མ་བསྒྲུབས་ན། །ཕྱིས་འདི་ཡང་དག་འབྱོར་པར་ག་ལ་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པའི་སྐྱེས་བུ་ཞེས་པ་དེ་རྒྱ་གར་སྐད་པུ་རུ་ཥ་ཞེས་པ་དེའི་སྒྲ་ལས་དྲངས་ན་སྟོབས་སམ་ནུས་པ་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་པས། དལ་འབྱོར་ཐོབ་པའི་རྟེན་བཟང་གི་ལུས་ལ་མངོན་མཐོ་དང་ངེས་ལེགས་སྒྲུབ་པའི་སྟོབས་སམ་ནུས་པ་ཡོད་པས་ན་སྐྱེས་བུ་ཞེས་བཏགས་པ་ཡིན། ད་སྐྱེས་བུ་ཞིག་གི་མཚན་ཉིད་མ་ཚང་དུས་ཆོས་པ་ཞིག་གི་མཚན་ཉིད་མི་ཚང་བ་ཡིན་ལ། དེ་མ་ཚང་དུས་རང་དོན་ཙམ་ཡང་ཚགས་སུ་མི་ཚུད་པ་ཞིག་གིས་གཞན་དོན་ཁ་བཤད་སྟོང་པ་ཙམ་ཞིག་ལས་འགྲུབ་ཁུངས་དེ་བས་ཀྱང་ཡོད་པ་མིན། དེས་ན་གཞན་དོན་ཁུར་དུ་ལེན་པའི་དམ་བཅས་པ་དེས། ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་སྲས་བཅས་བླ་མ་དང་བཅས་པ་དང་། མར་གྱུར་ནམ་མཁའི་མཐའ་མཉམ་གྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་བཅས་པ་བསླུས་པ་མིན་ན་ཅི་ཡིན། རང་གིས་ཅི་བཤད་རང་གིས་མ་ཤེས་ནས་བཤད་ཐོག་ནས་འདའ་སོང་བ་རེད། དེས་ན་ཆོས་ཉམས་ལེན་གྱི་ཐོག་མར་རང་བློ་ཆོས་སུ་འགྲོ་དགོས་པ་དེ་ཐོག་མའི་གོམ་པ་དང་པོ་ཡིན་པ་དང་། དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ་འདི་ལ་མ་བསམས་ན། །སྤྲོ་དགའི་དམ་ཆོས་འདི་ལ་འོང་དུས་མེད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཡིན་པའི་གནད་ཀྱི་མན་ངག་རང་ཉམས་དང་བསྟུན་ཏེ་ཞུས་པ་དང་བཅས། སྐབས་སུ་བབས་པ་གང་ཞིག་འཆད་ཉན་བྱ་བ། ཐེག་པ་ཀུན་གྱི་རྒྱལ་པོ་འོད་གསལ་རྫོགས་ཆེན་སྙིང་ཐིག་གི་བཀའ་བབ་བསྟན་པའི་ཤིང་རྟ་བ་ཆེན་པོ། ཆོས་རྗེ་རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་པའི་གསུང་རབ་དྲི་མ་མེད་པ། ངེས་གསང་སྙིང་པོའི་གྲུབ་མཐའི་གཞི་ལམ་འབྲས་བུའི་རྣམ་བཞག་གི་གནད་མཐའ་དག་ཚང་ནས་ཡོད་པ། ཀློང་ཆེན་མཛོད་བདུན་གྱི་ཐོག་མར་གྱུར་བ་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་འཆད་པའི་སྐབས་ཡིན་ལ། ད་དམ་པའི་ཆོས་ལུང་དང་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་དེ་བརྗོད་བྱ་དང་རྗོད་བྱེད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་ཞིག་ཡིན་པས། རྟོགས་པའི་ཆོས་ཐོབ་པ་ལས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་འགྱུར་བ་ཡིན་ལ། རྟོགས་པའི་ཆོས་ཐོབ་པ་དེ་ཡང་ལུང་གི་ཆོས་ཐོས་པ་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་ཅིང་། ལུང་གི་ཆོས་མིང་ཚིག་ཡི་གེའི་རང་བཞིན་ཅན་ལ་འཆད་ཉན་བྱེད་དགོས་པ་ནི། ཀྱེ་ལགས་ཡོན་ཏན་མཆོག་གི་རང་བཞིན་ནི། །དམ་པའི་གཞུང་ལ་མ་བརྟེན་རང་བཟོས་མིན། །རྒྱ་མཚོ་ཆེ་ལས་ནོར་བུ་མཆོག་འབྱུང་གི །དམན་པའི་ཡུལ་ལས་རང་གར་ཅི་ཞིག་རྙེད། །ཅེས་པ་དང་། ཐོས་པ་མེད་པ་སྲིད་ན་སྐྱོན་ཆེ་ཡང་། །ལོག་པར་ཐོས་པ་དེ་བས་སྡིག་ཆེ་བས། །མཁས་པའི་གཞུང་ལ་བལྟ་བ་ཡོད་དུས་འདིར། །ཐོས་པའི་མིག་དཀྱུས་ཅི་ཕྱིར་དག་མི་བགྱིད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཡིན་པར་མཁྱེན་བཞིན་པས་ཐོས་བསམ་འཆད་ཉན་ལ་ཞུགས་པ་ལ། གང་འཆད་ཅིང་ཉན་པར་འཇུག་བཞིན་པ། མདོ་རྒྱུད་བསྟན་བཅོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྙིང་པོ་གཞུང་གཅིག་ཏུ་དྲིལ་བ་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཀྱི་འགྲེལ་བ་པདྨ་དཀར་པོ་འདི་ཉིད། ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་གྱི་དགེ་བའི་ཆིངས་ཀྱིས་བཅིངས་ནས་བཤད་པ་ལས། ཁ་རྩང་ཡན་ཆད་ལ་ཐོག་མར་དགེ་བ་ཀླད་ཀྱི་དོན་གྱི་མཚན་སྨོས་པ། མཚན་དོན་འགྲེལ་བ། ཕྱག་འཚལ་བ་དེ་ཚོ་སོང་བས་མི་ཚད། བསྟན་བཅོས་བརྩམ་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཡན་ལག མཆོད་པར་བརྗོད་པ། བརྩམ་པར་དམ་བཅའ་བ་སོགས་ཀྱང་སོང་ནས། བར་དུ་དགེ་བ་གཞུང་དོན་ལ་ཐུག་པ་རེད། བར་དུ་དགེ་བ་གཞུང་དོན་གྱི་བརྩམ་བྱ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ལུས་དངོས། འཁོར་བའི་རང་བཞིན་སྤང་བྱར་བསྟན་པ་དང་ནི། མྱང་འདས་ཀྱི་རང་བཞིན་བླང་བྱར་བསྟན་པའི་སྤྱི་དོན་ཆིངས་ཆེན་པོ་གཉིས་ཀྱི་ནང་ནས། དང་པོའི་སྐབས་ཀྱི་སྣང་ཚོད་འཇིག་རྟེན་གྱི་བཀོད་པ། དེའི་བདེ་སྡུག་གི་སྣང་ཚུལ་བསྟན་པ་གཉིས་ཀའི་ནང་ནས། གཞི་ཆོས་ཉིད་ངོས་བཟུང་། དེ་ལས་ཇི་ལྟར་སྣང་ཚུལ། བག་ཆགས་གསུམ་གྱི་སྣང་བ་བྱུང་ཚུལ། སྣང་བ་གསུམ་གྱི་རང་བཞིན་ཇི་ལྟར་ཡིན་པ། གཞིི་ལས་འཁོར་བའི་གྲུབ་ཚུལ་གྱི་ལེའུ་དང་པོ་སོང་བ་དང་། གཉིས་པའི་སྐབས་ནས་གཞི་དེ་ལས་སྣང་བའི་འཇིག་རྟེན་བཀོད་པ་ལ། ཞིང་ཁམས་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག འདུལ་བྱེད་སྟོན་པའི་སྣང་ཚུལ་བསྟན་པའི་སྐབས་ཀྱི། ཞིང་ཁམས་བསྟན་པ་སོང་ནས། སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐབས་ཀྱི་སྤྱིར་བཤད་པ་སོང་མ་ཐག་གི་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པ་དེ་ལས་བཀོལ་བུའམ་ཁོལ་བུར་གྱུར་པ། ཁྱད་པར་སྟོང་གསུམ་མི་མཇེད་འཇིག་རྟེན་འདིར། །སངས་རྒྱས་སྟོང་གི་སྒྲོན་མ་རྣམ་པར་བཀོད། །རང་བཞིན་གཅིག་ཉིད་དེ་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟར་སྟོན་པ་གངས་ཆེན་མཚོས་མི་མཇེད་ཀྱི་ཞིང་འདིར་གང་གིས་འདུལ་བ་གཟིགས་པ་ན། སངས་རྒྱས་སྟོང་གི་རིམ་པས་མཚན་ཐ་དད་ཆོས་ཐ་དད་རྣམ་པ་ཐ་དད་པས་འདུལ་བར་མཁྱེན་ནས། སྔོན་ཐོག་བསྐལ་པ་མཛེས་པར་སྣང་བ་ལ་ཁྱེའུ་སྟོང་སྤྲུལ་ནས། གཞན་གྱི་དོན་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནས་རིམ་གྱིས་ལམ་སྦྱོང་བའི་ཚུལ་བསྟན་ནས། མཐར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བསྟན་པ་ནི། ངོ་བོ་གཅིག་ཉིད་དུས་ཐ་དད་པར་རྣམ་འཕྲུལ་སངས་རྒྱས་སྟོང་སྣང་བས་དོན་མཛད་པར་བཀོད་དེ་སྤྲུལ་པ་ནི། ཡབ་སྲས་མཇལ་བའི་མདོ་ལས། དཔའ་བོ་ཆེན་པོ་ཐབས་མཁས་ཏེ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་སྨིན་བྱའི་ཕྱིར། །བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱར་རྒྱལ་བ་ཉིད། །རབ་ཏུ་མང་པོ་སྟོན་མཛད་ནས། །ད་དུང་དུ་ཡང་འདྲེན་པ་ཁྱོད། །སངས་རྒྱས་མང་པོ་སྟོན་པར་མཛད། །ཅེས་པའི་ཚུལ་གྱིས་གང་གིས་འགྲོ་བ་འདུལ་བར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ། སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་དང་། ལམ་སྦྱོང་བ་དང་། ས་ནས་སར་འཕར་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ལ་སོགས་པར་སྟོན་ཅིང་། ཐ་ན་བྱ་དང་རི་དྭགས་ལ་སོགས་པའི་བར་དུ་བྱེད་དོ། །ཞེས་ཆོས་སྐུ་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་ངང་ལས་མ་གཡོས་བཞིན་དུ། ལོངས་སྐུ་ངེས་པ་ལྔ་དང་ཁ་སྦྱོར་བདུན་ལྡན་གྱི་བདག་ཉིད་དེས། སྤྲུལ་བའི་བཀོད་པས་གདུལ་བྱའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་དོན་མཛད་པའི་ཚེ། རིག་པའི་སྐྱེས་བུ་ཐུབ་པར་སྣང་ནས་དོན་མཛད་ཚུལ་ཞིག་དང་། སེམས་དཔར་སྣང་ནས་དོན་མཛད་ཚུལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་པ་ལས། འདིར་རིག་པའི་སྐྱེས་བུ་ཐུབ་པར་སྣང་ནས་དོན་མཛད་ཚུལ་བསྟན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ངོ་བོ་གཅིག་ལས་མ་འདས་ཀྱང་དུས་ཐ་དད་པར་རྣམ་པ་སོ་སོར་སྣང་བ། སངས་རྒྱས་སྟོང་གི་རྣམ་པར་བྱོན་པས་མ་ཚད་པར། བྱ་དང་རི་དྭགས། ཤིང་དང་པདྨ། ཆུ་ཀླུང་དང་རོལ་མོ། གྲུ་དང་ཟམ་པ་ལ་སོགས་པ་བཀོད་ནས་སྣ་ཚོགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་འགྲོ་བའི་དོན་མཛད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་སུ་སྣང་བ་དེའང་གདུལ་བྱའི་འབད་པ་དོན་ཡོད་པར་བསྐུལ་བའི་ཆེད་དུ། ལམ་མས་སྦྱོང་གི་རིམ་པ། དང་པོར་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནས་ས་ལམ་བགྲོད་ཚུལ་དང་བཅས་པའི་ཚུལ་རྣམས་བསྟན་པ་སྟེ། དེའང་སངས་རྒྱས་སྟོང་དང་། དཔེ་མེད་པའི་སེམས་དཔའ་གཉིས་སྤྲུལ་པ་ལས་སྔར་ནི་བཞི་ཐལ་ཏེ། འཁོར་བ་འཇིག གསེར་ཐུབ། འོད་སྲུངས་དང་། ད་ལྟའི་རྣམ་འདྲེན་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའོ། །འོ་ན་བསྐལ་བ་འདིར་དེ་དག་ལ་རྣམ་གཟིགས། མར་མེ་མཛད། རིན་ཆེན་གཙུག་ཏོར་ཅན་གསུམ་བསྣན་པའི་རབས་བདུན་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་དག་ནི་བར་གྱི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱའོ། །སྟོང་གི་གྲངས་སུ་བགྲང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ད་དུང་དུ་ཡང་མ་འོངས་པ་ན་དེ་ལྟ་བུ་མང་དུ་འབྱུང་བར་གསུངས་སོ། །ཞེས་པ་དེས་ནི་རིག་པའི་སྐྱེས་བུ་ཐུབ་པར་སྣང་ནས་རིགས་ལྔ་གངས་ཆེན་མཚོའི་སྐུ་ལས་སྤྲུལ་བའི་ཐུབ་པ་གྲངས་མེད་འཕྲོས་ཏེ། རིགས་དྲུག་སོ་སོའི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པའི་ནང་ནས། སྟོང་གསུམ་མི་མཇེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གཞི་དང་སྙིང་པོ་མེ་ཏོག་གིས་བརྒྱན་པ་འདི་ལ། སྤྲུལ་བ་སོ་སོའི་དོན་མཛད་པའི་སྤྱིའི་གོ་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་བྱེ་བྲག་གི་དགོས་གནད་བཤད་པའོ། །ད་ནི་དམིགས་བསལ་ཚེ་ལོ་བརྒྱ་བའི་སྐབས་འདིར་བྱོན་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་བྱོན་པའི་ཚུལ་དང་མཛད་ཚུལ་གསུངས་པ་ནི། དེ་ལ་ཚེ་ལོ་བརྒྱ་པའི་དུས་འདིར་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་བྱོན་ཚུལ་ནི། ཐེག་པ་ཆུང་ངུ་རྣམས་ནི་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་འཆིང་བ་མཐའ་དག་དང་བཅས་པ་གཅིག་གིས་ལམ་བསྒྲུབས་པས་སངས་རྒྱས་པར་འདོད་ལ། ཞེས་ཐེག་པ་དམན་པ་དག་གིས་སངས་རྒྱས་ནི། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་གསུམ་གྱི་ཚོགས་མི་རྟག་པ་བཅུ་དྲུག་གི་ལམ་དང་འབྲེལ་བར་ཉམས་སུ་བླངས་པས། མི་ཤེས་པ་གཉིས་ཀ་སྤངས་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་འདོད་པ་ཡིན་ལ། དེའང་བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་ལ་མཚོན་ན། དང་པོ་ཐུགས་བསྐྱེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་སྲོད་ལ་བདུད་བཏུལ་བ་ཕན་ཆད་ཐར་པ་ཆ་མཐུན་ཙམ་ལ་གནས་པའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང་། གང་གི་མཚན་ཐོག་གཅིག་པོ་དེ་ཉིད་ལ་སྦྱོར་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་དྲོད་ལ་སོགས་པ་བཞི། མཐོང་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་སྐད་ཅིག་མ་བཅོ་ལྔ་རྣམས། སྟན་ཐོག་དེ་ཉིད་དུ་རྫོགས་པར་མཛད་ནས་ཐོ་རངས་སྒོམ་ལམ་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་ཉོན་མོངས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པ་དྲུང་ནས་ཕྱུང་སྟེ་སངས་རྒྱས་པར་འདོད་ལ། དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་པ་དེ་ཡང་ཐུགས་རྒྱུད་ཀྱི་ཟད་པ་དང་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཉིད་ཡིན་གྱི། ཕྱིའི་གཟུགས་ཕུང་དེ་ཉིད་ནི་སྡུག་བསྔལ་བདེན་པ་ཡིན་པས་སངས་རྒྱས་སུ་མི་འདོད་དེ། ལྷས་བྱིན་གྱིས་སྒྱོགས་འཕངས་པའི་ཚེ་ཞབས་བསྣད་པའི་ཚོར་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་སོགས་ཚུལ་བསྟན་པ་མ་ཡིན་པར་བཟུང་ནས་དྲང་དོན་ཐད་དྲང་དུ་ཁས་ལེན་པར་བྱེད། འོན་ཀྱང་ཐུགས་རྒྱུད་ལ་དཔགས་ནས་སངས་རྒྱས་པ་ཡིན་པས་མཛད་པ་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་དང་། སྐུ་ལུས་ལ་དཔགས་ནས་ལྷག་བཅས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་འདོད་ཅིང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནས་ལྷག་མེད་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་བཞུགས་པ་ཡིན་པས་བེམ་རིག་གི་འཇུག་པ་རྒྱུན་ཆད་ནས་ཞིང་ཁམས་གཞན་དུ་གཟུགས་སྐུའི་རྣམ་འཕྲུལ་སྟོན་པ་སོགས་དང་། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་སྐུ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་གཞག་ཀྱང་མི་འདོད་ཅིང་ལྷག་བཅས་ལྷག་མེད་གཉིས་ལས་ལོགས་སུ་གྱུར་པའི་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའང་ཁས་མི་ལེན་པའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་པ་ཁ་ཅིག་དགའ་ལྡན་ནས་འཕོ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ་རྡོ་རྗེའི་གདན་དུ་བཞུགས་ནས་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་མཉམ་པར་གཞག་ཚུན་ཆད་ས་བཅུ་པའི་སེམས་དཔའ་ལས། དེ་ནས་སངས་རྒྱས་པའོ་ཞེས་འདོད་ཅིང་། ཁ་ཅིག་དཀའ་བ་སྤྱད་པའི་ཚེ་ཐུགས་འོག་མིན་དུ་སངས་རྒྱས་ནས་དེ་ནས་སྙིང་པོ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འགྲོ་བ་དང་། བདུད་འདུལ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བསྟན་པའི་བར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པའོ་ཞེས་འདོད་དོ། །ཁ་ཅིག་འོག་མིན་དུ་ཐོག་མར་སངས་རྒྱས་ནས་ཞིང་འདིར་མཛད་པ་བཅུ་གཉིས་སུ་སྤྲུལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདོད་དེ། དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུགས་ཀྱི་དང་པོ་སྟོན་པ་འདི་ཚོང་དཔོན་གྱི་ཁྱེའུ་སྣང་བྱེད་དུ་གྱུར་པའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཆེན་པོའི་དྲུང་དུ་ཐུགས་བསྐྱེད། བར་དུ་གྲངས་མེད་གསུམ་དུ་ཚོགས་བསགས། མཐར་མཛད་པ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་སངས་རྒྱས་པར་འདོད་དེ། འདིར་ནི་དེ་ཐམས་ཅད་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་སུ་སངས་རྒྱས་པ་དེའི་རྣམ་འཕྲུལ་དེ་ལྟར་བསྟན་པར་འདོད་པས། དང་པོ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུལ་པར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སངས་རྒྱས་སངས་རྒྱས་ཚུལ་གྱི་ཐད་ནས་ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གི་འདོད་ཚུལ་སྤྱི་ཁོག་གིས་གསུངས་པ་དང་། ཁྱད་པར་ཐེག་ཆེན་སྔགས་ཀྱི་བཞེད་ཚུལ་ཅུང་ཟད་མི་འདྲ་བར་ཁ་ཅིག་གིས་ཞེས་དབྱེ་རིམ་གསུངས་པ་ནི། སྒྱུ་འཕྲུལ་གསང་བ་སྙིང་པོའི་དགོངས་པ་འགྲེལ་ཚུལ་སྔོན་གྱི་སྒྱུ་འཕྲུལ་མཁན་པོ་ཚོས་དགོངས་པ་འདྲ་མིན་དུ་བཀྲལ་བའི་རྒྱུད་འགྲེལ་སོ་སོའི་དགོངས་པ་ལྟར་དུ་ཡིན་ལ། འདིར་ཐེག་པ་སོ་སོའི་འདོད་ཚུལ་ཞིབ་པར་ཞུས་ན། ཉན་ཐོས་བྱེ་བྲག་སྨྲ་བས་གོང་ནས་བཤད་པ་ལྟར་དུ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དབང་པོ་རྣོན་པོ་སྲིད་པ་ཐ་མ་པ་ཞིག་གིས་བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་བརྩམས་ནས་སངས་རྒྱས་པ་དེས། སངས་རྒྱས་རང་གི་སྨོན་ལམ་དང་འདུལ་བྱའི་སེམས་ཅན་གྱི་སྐལ་བ་རུ་འཇིག་རྟེན་འདི་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ཡིན་ཀྱང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་ན་ཞི་བའི་དབྱིངས་སུ་གཏན་དུ་བཞུགས་ནས་ཕྱིན་ཆད་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མི་མཛད་པར་འདོད་པ་དང་། མདོ་སྡེ་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྲིད་པ་ཐ་མ་པའི་ལུས་དེ་རྣམ་སྨིན་གྱི་ཕུང་པོ་ཡིན་ཀྱང་། སྨོན་ལམ་གྱིས་གྲུབ་པའི་ལུས་ཤིག་ཡིན་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཀྱང་གདུལ་བྱའི་དོན་དུ་འགྱུར་ན། ཞི་བའི་དབྱིངས་ནས་སྤྲུལ་བ་འབད་རྩོལ་མེད་པར་འབྱུང་བ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་མ་གྱུར་ན་མི་འབྱུང་བར་བཞེད་པ་སྟེ། འདི་ནི་གཞུང་ལུགས་ཕལ་ཆེ་ཉན་ཐོས་ཡིན་ཅིང་ཚུལ་ཐེག་ཆེན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པས་ན་མདོ་སྡེ་པ་ཞེས་བྱ་ལ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཕར་ཕྱིན་ཐེག་པ་དང་། སྔགས་གཉིས་ཡོད་པ་ལས་ཕར་ཕྱིན་ཐེག་པའི་ནང་དུ་ཡང་ཐུན་མོང་ཐེག་པའི་བརྡ་ཆད་ལྟར་དུ་བྱས་ན། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་དབུ་མ་པ་དང་། གྲགས་སྡེ་སྤྱོད་པའི་དབུ་མ་པ་གཉིས་སུ་ཕྱེ་ཞིང་། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་དབུ་མ་པ་ལ་ཡང་། རང་རྒྱུད་གོང་འོག་གཉིས་སུ་ཕྱེ་སྲོལ་ཡོད་ཅིང་། སེམས་ཙམ་པ་ལ་རང་རྒྱུད་འོག་མ་ཞེས་པའི་སྐབས་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལ་ཡང་རྣམ་བདེན་རྫུན་གཉིས་སུ་ཕྱེ་ཞིང་དེ་ལ་ཡང་རྣམ་བཅས་པ་དང་། རྣམ་མེད་པ་ཞེས་གསུང་སྲོལ་ཡོད། རྣམ་བཅས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་དོན་དུ་སྣང་པ་དེ་དག་སེམས་ལས་ལོགས་སུ་མེད་པར། སེམས་ཉིད་ལུས་དང་གནས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དུ་སྣང་བ་ཡིན། སངས་རྒྱས་ཚེ་ཉོན་མོངས་པ་མཐའ་དག་དང་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གཟུགས་སྐུ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་དང་། དེའི་རྒྱན་ལ་སོགས་པར་སྣང་བས་སེམས་ཅན་གྱི་འགྲོ་དོན་བྱེད་ལ། དེ་ཡང་མ་དག་པའི་འགྲོ་བ་ལ་སྤྲུལ་བ་དང་། དག་པའི་གདུལ་བྱ་ལ་ལོངས་སྐུར་སྣང་བ་དང་། དུས་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་འདོད་པ་དང་། རྣམ་མེད་པས་ཁམས་གསུམ་པའི་སེམས་ཀྱང་དོན་ལྟར་སྣང་བའི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བར་བཞེད་པས་རྣམ་མེད་པའམ་རྣམ་རྫུན་པ་ཞེས་གྲུབ་མཐའི་མིང་ཡང་དེ་ལྟར་ཐོགས་པའོ། སྣང་བ་འདི་སེམས་དང་དེ་ཉིད་ལས་གཞན་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་བག་ཆགས་ཤིག་ཡིན་ཅིང་། སངས་རྒྱས་པའི་ཚེ་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་དག་ནས་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་བྲལ་བའི་སྐད་ཅིག་མའི་མཚན་ཉིད་རྒྱུན་འབྲེལ་བ་སྐྱེ་ཞིང་། དེ་སྨོན་ལམ་དང་ཐུགས་རྗེ་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོའི་དབང་གིས་གཟུགས་སྐུ་མངོན་པར་སྣང་བས་ནི། ནོར་བུ་དང་དཔག་བསམ་ཤིང་ལྟར་འགྲོ་དོན་འབྱུང་བ་འདོད་པ་དང་། དེའི་གྲུབ་མཐའི་བློ་སྐྱོན་ནི་སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་དང་འབྲེལ་བའི་ཡེ་ཤེས་དེ་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ཁས་ལེན་པའོ། །རང་རྒྱུད་གོང་མ་ལྟར་དུ་བྱས་ན། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་ལས་གྲུབ་པའི་ངང་དུ་སངས་རྒྱས་དུས་དོན་དམ་པར་གང་གི་ཡང་རང་བཞིན་དུ་མ་གྲུབ་པ་ཞིག་ཡིན། དོན་ལ་བྱ་བ་དང་བྱེད་པ་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་འདོགས་གཞི་ཞིག་མེད་ཀྱང་། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སྨོན་ལམ་དང་ཐུགས་རྗེའི་དབང་གིས་ས་གནས་ཀྱི་སེམས་དཔའ་ལ་ལོངས་སྐུ་དང་། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང་ཉན་རང་ལ་སྤྲུལ་བའི་སྐུར་སྣང་ནས་དོན་མཛད་པར་འདོད་པ་ཡིན། གྲགས་སྡེ་སྤྱོད་པའི་དབུ་མ་པའི་ལུགས་ལྟར་ན། སངས་རྒྱས་པའི་དུས་སུ་ནམ་མཁའི་ཁམས་སུ་སྤྲིན་དེངས་པ་བཞིན་དུ་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་གི་འཇུག་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་ཞི་བས། སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་ཀྱང་། སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་ལས་གདུལ་བྱའི་གཞན་སྣང་དུ་གཟུགས་སྐུ་གཉིས་སྣང་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པར་བཞེད་པ་ནི། ཞི་སྐུ་དཔག་བསམ་ཤིང་ལྟར་གསལ་གྱུར་ཅིང་། །ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་ཇི་བཞིན་རྣམ་མི་རྟོག །འགྲོ་གྲོལ་བར་དུ་འཇིག་རྟེན་འབྱོར་སླད་རྟག །འདི་ནི་སྤྲོས་དང་བྲལ་ལ་སྣང་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །གསང་སྔགས་ལའང་ཕྱི་ནང་གཉིས་སུ་ཡོད་པའི་སྔགས་ཕྱི་པ་སྤྱི་ཁྱབ་ཀྱིས། སངས་རྒྱས་ནི་ཚོགས་གཉིས་དཔག་མེད་ལས་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོའི་བདག་ཉིད། ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཞིང་ཁམས་རྣམས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོའི་སྐུ། དག་པའི་སེམས་དཔའི་འཁོར་གྱིས་བསྐོར་བ། ཇི་ལྟར་འདུལ་བའི་དབང་དང་བཅས་པས་དོན་མཛད་པ། སྤྲུལ་བའི་སྐུ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་ཞིག་ཏུ་འདོད་པ་ཡིན། སྔགས་ནང་པའི་བསྐྱེད་པ་མ་ཧཱ་ཡོ་ག་ལྟར་ན། ཡེ་ནས་སངས་རྒྱས་སུ་གནས་པ་དེ་ཉིད་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མངོན་དུ་བྱས་ཚེ། ཆོས་སྐུ་དང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་སྐུ་གསལ་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པའི་ངང་དེ་ལས་སྤྲུལ་བའི་སྐུར་སྣང་ཞིང་རྟག་ཏུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་བཞེད་པ་དང་། ཨ་ནུ་ཡོ་ག་ལྟར་ན་ཀུན་བཟང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོའི་མངའ་དབང་སྤྲུལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་དེ། ཟག་མེད་ཀྱི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་སྟེ་ཚད་མེད་མི་འགྱུར་མཆོག་གི་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་བདག་ཉིད་ལ་གདུལ་བྱ་སྦྱོར་བ་ཞིག་ལ་བཞེད་པ་དང་། རྫོགས་པ་ཆེན་པོས་ནི་ཡེ་ནས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་འདུ་འབྲལ་མེད་པ་དེ་ཉིད། ལྷུན་སྟུག་པོ་བཀོད་པའི་ཞིང་ཁམས་སུ་མཁའ་ལྟར་ཁྱབ་པའི་འོད་གསལ་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར། བདེ་གསལ་གཅིག་དང་ཐ་དད་ཀྱི་སྤྲོས་པ་ལས་འདས་པ་དེ་ལས། རང་བྱུང་གི་ཐུགས་རྗེ་དང་མཛད་པས་སྐུ་གསུམ་གདུལ་བྱའི་འཇིག་རྟེན་འདིར་ཕྱོགས་མཐར་གཏུགས་པར་སྣང་བ་ཡིན་པར་བཞེད་པ་སྟེ། རགས་བསྡུས་ཀྱིས་བཤད་ན་དེ་འདྲ་ཨེ་རེད་གོ །འདི་ནས་དངོས་བསྟན་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བ་ཁ་གཅིག་གི་འདོད་ཚུལ་གསུངས་ནས་རང་ལུགས་རྣམ་པར་བཞག་པ་ནི། འདིར་ནི་དེ་ཐམས་ཅད་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་སུ་སངས་རྒྱས་པ་དེའི་རྣམ་འཕྲུལ་དེ་ལྟར་བསྟན་པར་འདོད་པས་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་འདི། འོག་མིན་དུ་ཡེ་སངས་རྒྱས་པའི་སྐུ་གསུམ་སྟོན་པར་སྣང་བའི་རྣམ་འཕྲུལ་ཞིང་ཁམས་འདིར་དང་པོ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནས། མཐར་སངས་རྒྱས་པའི་བར་གྱི་སྤྲུལ་བའི་མཛད་པ་བསྟན་པར་སྣང་བ་ཞིག་ལ་གོ་དགོས་ལ། འོག་མིན་ཞེས་པ་གནས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། ཨ་ཀ་ནིིཥྛའི་སྒྲ་ལས་དྲངས་ན་དམན་པར་མ་གྱུར་པའམ་འོག་མ་མ་ཡིན་པའི་གོང་མར་གྱུར་བའི་དོན་ཡིན་པས། གནས་སུ་གྱུར་བ་གང་ཞིག་དེའི་གོང་ན་ཆེས་འཕགས་པའི་གནས་གཞན་མེད་པ་འོག་མིན་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན། དེ་ལའང་ཆོས་ལོངས་སྤྲུལ་སྐུའི་འོག་མིན་གཉིས་སུ་ཕྱེ་བ་དང་། སྤྲུལ་སྐུའི་འོག་མིན་ལའང་། གསང་བ་སྙིང་པོ་ལས། འོག་མིན་བླ་མེད་གནས་མཆོག་ཏུ། །སྐུ་ནི་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཚུལ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཁོར་རྣམས་ལ། །དེ་བཞིན་གསུང་མཆོག་མི་སྨྲ་སྟེ། །སྐུ་ཡིས་ཆོས་རྣམས་འཇལ་བར་སྟོན། །མེ་ལོང་བསྟན་པའི་ཚུལ་བཞིན་དུ། །དངོས་ཀྱི་མདོག་ངན་ཐམས་ཅད་སེལ། །འཁོར་གྱི་དེ་བཞིན་སྐུ་བལྟས་ན། །བྱང་ཆུབ་སྒྲིབ་པ་གཏིང་དཔག་མེད། །མེ་ལོང་བཞིན་དུ་སྐུ་ལ་སྣང་། །དེ་ནས་ས་བཅུ་རིམ་གྱིས་འབྱོང་། །བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ཡང་དག་འཐོབ། །ཅེས་གསུངས་པའི་རང་བཞིན་སྤྲུལ་བའི་ཞིང་དང་། ལེགས་པར་གྲུབ་པའི་རྒྱུད་ལས། གཙང་མའི་འོག་མིན་རྣམ་མཛེས་པར། །གྲུབ་པ་དབང་པོ་ལ་སོགས་ལ། །རིག་སྔགས་གཟུངས་སྔགས་རྣལ་འབྱོར་དང་། །རྒྱུ་ཆོས་དུ་མས་ཚིམ་པར་མཛད། །ཅེས་གསུངས་པའི་གཙང་རིས་ཀྱི་འོག་མིན་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བ་མང་ཞིང་། དེ་དག་གི་དོན་བསྡུས་ན། འདིར་ནི་དེ་ཐམས་ཅད་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་སུ་སངས་རྒྱས་པ་དེས་རྣམ་འཕྲུལ་དེ་ལྟར་བསྟན་པ་འདོད་པས། ཞེས་པ་དེ་རུ་འདུས་པའོ། །དེ་ཡན་གྱིས་ཞིང་སྤྱིི་དང་བྱེ་བྲག་གི་སྟོན་པ་སྣང་ཚུལ་སོང་ནས་གཉིས་པ།

དེ་ལ་དོགས་པ་སྤང་བ།

ད་ནི་མཚན་ཉིད་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་འདོད་པ་བརྗོད་པས་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པ་དང་འགལ་བར་དོགས་པ་སྤངས་པ་ལ། དང་པོ་འདོད་པ་འགོད་པ་ནི། ཐུན་མོང་མདོ་ལས་ཡུལ་འཁོར་སྐྱོང་གི་བུ། །སྟོང་རྣམས་སོ་སོས་སེམས་བསྐྱེད་འཚང་རྒྱར་གསུང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཐེག་པ་ཐུན་མོང་ཞེས་བརྗོད་པ་ནི། སྐབས་འདིར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ཐེག་པ་གཉིས་ཀར་སྐབས་འགའ་ཞིག་འདོད་པ་མཐུན་པ་མཚན་ཉིད་ལྟར་འཇོག་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་བརྗོད་དོ། །དེ་དག་གི་ལུང་། མདོ་སྡེ་པདྨདཀར་པོ་ལས། སྔོན་འདས་པའི་དུས་ཀྱི་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པའི་ཡང་གྲངས་མེད་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་འདས་པའི་ཚེ་ན། བསྐལ་པ་ཆེན་པོ་མཛེས་པར་སྣང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམ་པར་བརྒྱན་པ་ཞེས་བྱ་བར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པའི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་བའི་ཚེ། རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་གྲོང་ཁྱེར་རྣམ་པར་དག་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བར་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ཡུལ་འཁོར་སྐྱོང་ཞེས་བྱ་བ་གླིང་བཞི་ལ་དབང་བ། རྒྱལ་སྲིད་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་དང་ལྡན་པ། བཙུན་མོའི་འཁོར་བདུན་འབུམ་ཡོད་པ། བུ་དཔའ་རྩལ་དང་ལྡན་པ་སྟོང་དུ་ཚང་བ་ཡོད་པ་ཞིག་བྱུང་ངོ་། །བུ་དེ་དག་ལས་ཕྱིས་བཙུན་མོ་དམ་པ་དཔེ་མེད་མ་དང་། མ་སྨད་མ་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་ཀྱི་པང་དུ་ཁྱེའུ་རེ་རྫུས་ཏེ་སྐྱེས་སོ། །དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པའི་རྒྱལ་པོ་དེས་བུ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་བཀོད། ལུང་བསྟན་པ་ན་ལྷ་དང་མིའི་སྐྱེ་དགུ་ལས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་གྲངས་མེད་པ་ཞིག་གིས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་བོ། །ཁ་ཅིག་གིས་ནི་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །དེ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འོག་རོལ་ཏུ་རྒྱལ་པོ་དེས་རང་གི་བུ་རྣམས་ལ་སྨྲས་པ། ཁྱེད་རྣམས་ལས་ཐོག་མར་གང་འཚང་རྒྱ་བ་ཡིན། དེ་ནས་དེ་དག་གིས་སྨྲས་པ། བདག་ཅག་རྣམས་ཀྱི་མིང་བྲིས་ཏེ་རིན་པོ་ཆེའི་བུམ་པར་སྩལ་བས་མཁྱེན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་དེས་ཁྱེའུ་རྣམས་ཀྱི་མིང་བྲིས་ཏེ། རིན་པོ་ཆེའི་བུམ་པར་བཅུག་ནས་ཞག་བདུན་དུ་མཆོད་པ་བྱས་ཏེ་ཐོག་མར་གང་སངས་རྒྱ་བར་འགྱུར་བ་བརྟག་གོ་སྙམ་པ་ལས་བུམ་པ་ནས་མིང་བྱུང་བས། ཐོག་མར་གཞོན་ནུ་རྣམ་པར་དག་པའི་བློ་གྲོས་བྱུང་། དེ་སངས་རྒྱས་པ་ནི་འཁོར་བ་འཇིག་གོ །དེ་ནས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་སྡེ་བྱུང་སྟེ་གསེར་ཐུབ་བོ། །དེ་ནས་དབང་པོ་ཞི་བ་བྱུང་སྟེ་འོད་སྲུངས་སོ། །དེ་ནས་དོན་ཐམས་ཅད་གྲུབ་པ་བྱུང་སྟེ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཐ་ཆུང་བློ་མཐའ་ཡས་ཀྱི་བར་དུ་བྱུང་སྟེ་དེ་སངས་རྒྱས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་མོས་པའོ། །ཁྱེའུ་ཆོས་ཀྱི་སེམས་དཔའ་དང་ཆོས་ཀྱི་བློ་གྲོས་གཉིས་ནི་འཇམ་དཔལ་དང་བརྒྱ་བྱིན་གཉིས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བར་བསྐུལ་བ་པོའོ། །ཞེས་འབྱུང་བས། ཞེས་པ་སྟེ། ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོའི་གསུང་ལ་ལུང་མང་བ་རེད། དེས་དབང་གིས་བསམ་ཡས་ལུང་མང་པ་ཞེས་གྲགས་པ་ཡིན། དེ་ཡང་ཀུན་མཁྱེན་བླ་མ་ཉིད་ནས། ཐེག་མཆོག་མཛོད་ལས། སྐྱེས་བུ་ཁ་ཅིག་ལུང་ལ་མི་དགའ་ན་གཏི་མུག་ཅན་བློ་གྲོས་མེད་པར་ཤེས་སོ། །མཁས་པ་དག་ནི་ལུང་གི་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་ལུང་ལ་མི་དགའ་བ་ཡོད་པ་མཁས་རྟགས་མིན་པར་བླུན་རྟགས་ཡིན་པར་གསུངས་ལ། ཁོང་གི་གསུང་རྣམས་ནི། ཚད་མ་གསུམ་གྱི་སྲང་ལ་བཅལ་ན་སྲེག་བཅད་བརྡར་པའི་གསེར་བཞིན་དུ་ཇེ་དག་ཇེ་གསལ་དུ་འྒགྲོ་བ་རྒྱན་དྲུག་མཆོག་གཉིས་ཀྱི་ལེགས་བཤད་དང་ཁྱད་པར་མེད་པར་ཡིན་པས། འཇམ་མགོན་མི་ཕམ་རིན་པོ་ཆེས་ཡིད་བཞིན་མཛོད་རྫོགས་ཆེན་པར་མ་ཞུ་དག་མཛད་དུས། དེ་ལྟར་དགའ་རབ་གཉིས་པ་ཆོས་ཀྱི་རྗེའི། །དོན་ལ་རྣམ་ངེས་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་གི་ཚུལ། །རྟོན་པ་རྣམ་བཞིའི་བརྡ་དང་ངེས་འབྲེལ་བ། །བཅོས་མིན་རིག་པའི་གསང་ནས་དལ་གྱིས་ཤར། །ཞེས་པ་དང་། ལེགས་བཤད་རིན་ཐང་བྲལ་བའི་མཛོད་ཆེན་པོ། །བློ་ལྡན་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་ཀྱི་འདོད་འཇོ་སྟེ། །རྣམ་མང་ནོར་བུས་བཀང་བའི་བང་མཛོད་ཀྱང་། །འདི་ལ་བསྒྲུན་ན་སྐྲ་རྩེའི་ཟིལ་པར་མཚུངས། །ཞེས་པ་དང་། །དཔའ་སྤྲུལ་རིན་པོ་ཆེས། ཀློང་ཆེན་མཛོད་བདུན་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་ཡིད་བཞིན་མཛོད་ལ། སྲིད་པ་འདི་ན་ཡིད་བཞིན་ནོར་གཅིག་པུ། །ཀུན་མཁྱེན་བླ་མའི་གཞུང་ལུགས་རིན་པོ་ཆེ། །འདི་ལས་གཞན་ལ་སངས་རྒྱས་ཡོད་མིན་ན། །འདི་ལ་རབ་དགའ་མི་སྐྱེ་སུ་ཞིག་ཡོད། །ཅེས་བསྔགས་བརྗོད་མཛད་པའོ། །འདི་གང་ཟག་ཕལ་པས་སྒྲིམ་པོའི་བློ་ཡི་འཇུར་བུ་མགྲིན་ཁུང་དོག་མོའི་ནང་དུ་བརྒྱབ་ནས་བརྩམས་པ་དང་འདྲ་བ་མིན་པས། འདིའི་མདོ་རྒྱུད་ཀྱི་ལུང་མང་པོ་དག་གི་ལུང་ཁུངས་ཀྱི་མཚན་ཙམ་ཡང་ཐོས་ཆུང་ང་ཅན་པོས་གོ་མ་མྱངས་པའང་མང་པ་རེད། ལུང་ཁུངས་ལ་ལ་སྐབས་སྐབས་སུ་ཡར་མར་འདྲེས་པ་ལྟར་ཡོད་ཀྱང་དེ་ནོར་བ་བཅོས་རྒྱུའི་ཡིག་ནོར་མིན་པར། ཀློང་ཆེན་པས་བསྟན་བཅོས་མང་པོ་འདི་དག་དབེན་པའི་གནས་ནས་དཔྱད་གཞི་དཔེ་ཀློག་ཙམ་ཡང་མ་མཛད་པར་བརྩམས་པའི་ཡ་མཚན་གྱི་ཆེ་བའི་ཆེ་རྟགས་མཚོན་པ་ཡིན་པས་འདི་བཅོས་མི་དགོས། བཅོས་མི་ཉན་ཞེས་དམ་པ་གོང་མ་ཚོའི་ཞལ་རྒྱུན་གསུང་འཕྲོས་ཡོད་པ་ལྟར་དུ་ཡིན། མི་ཕམ་རིན་པོ་ཆེས་ཀྱང་འདི་ཞུ་དག་མཛད་དུས་འདིའི་རྩོམ་གཞིའི་ཕྱག་དཔེའི་སྟེང་ནས་ལྗགས་རྩོམ་འདི་ལྟར་མཛད་འདུག་པས་རྡོ་རྗེའི་གསུང་གི་ཟུར་ཙམ་ཡང་མི་ཉམས་པར་བྱས་ན་བྱིན་རླབས་ཆེ་བས་སོར་བཞག་བྱས་པ་ཡིན་གསུངས་པ་དང་། ལུང་ཁུངས་འདྲ་འདྲེས་དེ་ཚོ་ལ་དོན་དུ་ནོར་བ་གཏན་ནས་མེད་པས་མ་ཚད་བརྟག་ཤེས་པ་ཞིག་གིས་བལྟས་ན་ཡ་མཚན་པའི་ཡོན་ཏན་དུ་གནས་པ་ཡིན་པས་ན་ཕྱིན་ཆད་སུས་ཀྱང་མ་བཅོས་ཞེས་གསུངས་ཡོད། དེ་ལས་གཞན་པའི་བརྡ་དག་དང་འགལ་བའི་ཡིག་ནོར་ངོ་མ་དེ་ཁ་ཁ་རེད། དེ་བྱི་དོར་གཙང་སྦྲའི་ཞབས་ཞུ་མ་བྱས་ནའང་སྐྱོན་ཡིན་འདུག་སྙམ། མདོ་སྡེ་པད་དཀར་གྱི་ནང་དུ་སྐལ་བཟང་གི་སངས་རྒྱས་ལུང་བསྟན་པའི་ཁྱེའུ་དེ་དག་དེའི་འོག་ཏུ་སོ་སོའི་སེམས་བསྐྱེད་ཚུལ་བསྐལ་པ་བཟང་པོའི་མདོ་ལས་གསུངས་པ་ལྟར་སེམས་བསྐྱེད་ནས། ལམ་བསྒྲུབས་ཏེ་སྨོན་ལམ་དང་ལས་མཐུན་པས་བསྐལ་པ་བཟང་པོ་ལ་སངས་རྒྱས་པའོ། །ཞེས་འདོད་དོ། །དེ་ལྟར་སོ་སོར་བསྟན་པ་དང་། འདིར་གཅིག་གི་སྤྲུལ་པར་བསྟན་པ་གཉིས་འགལ་ལོ་སྙམ་ན་མི་འགལ་བར་བཤད་དེ། སོ་སོར་བསྟན་པ། དེ་ནི་བསྐལ་བཟང་འདི་ཡི་གདུལ་བྱའི་ངོར། །སངས་རྒྱས་རྣམ་འཕྲུལ་དེ་ལྟར་བསྟན་པ་དེ། །དགོས་ཆེད་དམན་རྣམས་འཇུག་དང་བུ་སྟོང་པོ། །ལུང་བསྟན་པས་ནི་ལྷ་མི་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག །གྲངས་མེད་བཟོད་ཐོབ་བྱང་ཆུབ་ངེས་ཕྱིར་ཡིན། །དེས་ན་ཚུལ་འདི་དོན་གྱི་དགོངས་པར་གཟུང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཚུལ་དེ་ནི་དགོངས་ཏེ་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཞེས་པ་འདི་དྲང་ངེས་ལྡེམ་དགོངས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཅན་དུ་གསུངས་པ་མིན་པར་དོན་གྱི་ཡིན་ལུགས་དངོས་དེ་དགོངས་ཏེ་གསུངས་པའོ་ཞེས་པའི་དོན་ཡིན། དགོངས་པ་ཅན་ཡིན་ཏེ་ཞུམ་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་དང་། སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཆེད་སོགས་ཡིན་པར་མ་གསུངས་སམ་ཞེ་ན། །འདིར་སོ་སོར་བསྟན་པ་དང་། གཅིག་ཏུ་བསྟན་པ་འགལ་མེད་དུ་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་ཡིན་པས་སོ་སོར་བསྟན་ནས་དྲང་བའི་དོན་དུ་གསུངས་བ་དེའང་། དོན་དུ་ངེས་པའི་དོན་བཞིན་བསྟན་པ་ཡིན་པའི་གནད་ཀྱིས་འགལ་མེད་དུ་སྒྲུབ་ཐུབ་པ་དེས་ན་སོ་སོར་གསུངས་བའི་དགོངས་པ་ནི། བསྐལ་པ་བཟང་པོའི་སེམས་ཅན་རྣམས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཚན་དང་རྣམ་གྲངས་གཅིག་གིས་མི་འདུལ་ཞིང་སྟོང་གིས་འདུལ་བ་ལ་དེ་ལྟར་རིམ་གྱིས་སྣང་བ་དང་། སེམས་སོ་སོར་བསྐྱེད་ནས་ཚོགས་གཉིས་གསོག་པར་བསྟན་པ་ཡང་སེམས་ཅན་བློ་རབ་ཏུ་དམན་པ་ཁ་ཅིག་སངས་རྒྱས་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་འབྱུང་བ་སྤྲུལ་པ་རྣམས་ཏེ། བདག་ལྟ་བུས་བྱང་ཆུབ་ག་ལ་འགྲུབ་སྙམ་པའི་ཞུམ་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར། དང་པོ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་། བར་དུ་ཚོགས་བསྐལ་པ་དུ་མར་གསོག་པ་རྣམས་བསྟན་ཏོ། །ཚོགས་གསོག་དུས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྤྱོད་པ་རླབས་པོ་ཆེ་བསྟན་པ་དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་པ་དང་འཇུངས་པ་རྣམས་གཏོང་བ་ལ་དཔའ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བསྟན་ཏོ། །ཡང་བུ་སྟོང་ལུང་མ་བསྟན་ན་དེ་དུས་ཀྱི་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་དེ་དག་གིས་བཟོད་པ་མི་ཐོབ་ལ། བསྟན་པས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཡང་ཁྱེའུ་སྟོང་རྩ་གཉིས་འབྱུང་བར་སྤྲུལ་ཏེ་ལུང་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གཅིག་གི་རོལ་པ་དེ་ལྟར་སྣང་བར་ཟུངས་ཤིག དེར་མ་ཟད་ལོངས་སྐུའི་ཞིང་ལ་བརྟེན་པའི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ན་སྣང་བའི་སངས་རྒྱས་དེ་དག་གཅིག་གི་རོལ་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ལས། ང་ཉིད་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དག་པ་ཅན་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཟི་བརྗིད་བཀོད་པའི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་ཏེ་ཆོས་སྟོན་ཏོ་ཞེས་པ་ནས་ཕྱོགས་བཅུ་གཞན་རྣམས་སུ་ཡང་གསུངས་ཤིང་། ང་ཉིད་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམ་པར་གཟིགས་སུ་གྱུར་ཏོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཚུལ་འདི་དྲང་དོན་དུ་འཆད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་དགོངས་པ་ལས་གནམ་ས་བཞིན་ནོ། །ཞེས་དྲང་ངེས་ལྡེམ་དགོངས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་བཤད་དུས་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་སྐུ་ཚེ་སོགས་དམན་པར་བལྟ་བར་ཟློག་པའི་ཕྱིར་དུ་དེ་ལྟར་གསུངས་ཞེས་འགྲེལ་བའི་སྐབས་ཡོད་ཀྱང་། ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོས་ཐེག་ཆེན་ཐུན་མིན་གྱི་དགོངས་པ་རྩལ་འདོན་མཛད་དུས། དེ་དྲང་དོན་རྐྱང་པ་མིན་པར་ངེས་དོན་དུ་ཐམས་ཅད་གཅིག་གིས་སྤྲུལ་བ་ཡིན་པར་གསུངས་པའོ། །གསུམ་པ།

མདོར་བསྡུས་ཤིང་དད་པར་གདམས་པ།

ད་ནི་མཇུག་བསྡུ་བ་བསྟན་པ་ནི། སངས་རྒྱས་ཐུགས་རྗེས་སྲིད་གསུམ་རྣམ་གྲོལ་ཕྱིར། །སྣ་ཚོགས་ཐབས་ཆེན་མང་པོས་ཕན་བདེ་མཛད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟར་ཚད་མེད་པའི་ཐུགས་རྗེས་ནམ་མཁའི་དབྱིངས་དང་མཉམ་པའི་ཁམས་གསུམ་གྱི་སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་གོ་འཕང་ལ་འགོད་པའི་ཐབས་སྣ་ཚོགས་པས་གནས་སྐབས་ཕན་པ་དང་།མཐར་ཐུག་བདེ་བ་ཐོབ་པར་མཛད་པ་ནི། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཕྲིན་ལས་ཆེན་པོར་མངའ་དབང་འབྱོར་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཕྲིན་ལས་ཆེན་པོར་མངའ་དབང་ཇི་ལྟར་འབྱོར་ན། ཆོས་སྐུ་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་ངང་ལས་མ་གཡོས་བཞིན་དུ། ལོངས་སྐུ་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོའི་སྣང་བ་ལྔའི་རིགས་སུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་འཕོ་འགྱུར་མེད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་གཅིག་ཏུ་མ་གྲུབ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་དང་། དུ་མར་མ་གྲུབ་ལོངས་སྐུ་གཅིག་གི་རང་སྣང་ཞིང་། སངས་རྒྱས་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་སྐུའི་ངང་དེ་ལས་སྤྲུལ་སྐུར་སྣང་བའི་ཞིང་ཁམས་ཚད་མེད་དུ་བཀོད་པ་ནི། གསང་སྙིང་ལས། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་དབང་སྒྱུར་ཡེ་ཤེས་དཀྱིལ་འཁོར་ཐུགས་རྗེའི་ངང་། །རང་སྣང་བ་ཉིད་ཏིང་འཛིན་གཟུགས་བརྙན་སྒྱུ་མ་རྣམ་དག་གསལ་བ་ནི། །ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། མདོར་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་གསུམ་དང་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་དང་ཞིང་ཁམས་ཀྱང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཅིང་ཚད་མེད་དེ། སྡོང་པོ་བཀོད་པའི་མདོ་ལས། སྤུ་ཡི་རྩེ་མོ་གཅིག་ལ་ཡང་། །ཞིང་རྣམས་བྱེ་བ་བསམ་མི་ཁྱབ། །སྣ་ཚོགས་དབྱིབས་ཀྱང་ཐ་དད་དེ། དེ་དག་འདྲེས་པར་གྱུར་པ་མེད། །ཅེས་གསུངས་པས། ནམ་མཁས་གང་དུ་ཁྱབ་པར་ཆོས་སྐུ་དང་ལོངས་སྐུས་ཁྱབ་ཅིང་། སེམས་ཅན་གྱི་གང་ཁྱབ་པར་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་དང་འཕྲིན་ལས་ཀྱིས་ཁྱབ་པས་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་ཞིང་ཁམས་ལ་ཕྱོགས་དང་རིས་སུ་ཆད་པ་མེད་པས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཕྲིན་ལས་ལ་མངའ་དབང་འབྱོར་བའོ། །སྣ་ཚོགས་པའི་ཐབས་ཆེན་མང་པོས་ཇི་ལྟར་ཕན་བདེ་མཛད་ཅེ་ན། ཞིང་དང་སྟོན་པར་སྤྲུལ་པས་འགྲོ་ཀུན་གྱི། །མཐའ་ཡས་རེ་སྐོང་བྱང་ཆུབ་ས་མཐོར་འདྲེན། །རྒྱལ་བའི་བྱིན་རླབས་རྣམ་འཕྲུལ་དེ་འདྲའོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་ལོངས་སྐུའི་གཞིར་གནས་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་ནམ་མཁའི་མཐའ་ཁྱབ་པར་བཀོད་དེ། དེ་དག་ཏུ་སྟོན་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྒྲོན་མ་རྣམ་པར་བཀོད་ནས། དེ་ན་གནས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་འཁོར་བ་ལས་མ་གྲོལ་བ་ཇི་སྲིད་དུ་དོན་མཛད་པ་ནི། འགྲོ་བའི་ཡིད་ལ་རེ་བ་ཐམས་ཅད་རྫོགས་པར་སྐོང་བས་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུའི་རྒྱལ་པོ་དང་འདྲ་ལ། མཐར་ཐུག་བྱང་ཆུབ་གསུམ་ལ་སོ་སོའི་སྐལ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་འགོད་པས་དེད་དཔོན་རིན་པོ་ཆེ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྣམ་འཕྲུལ་ཚད་མེད་པ་ནི་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཚུལ་དེ་ལྟ་བུ་མངའ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་འདིར་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་ཞིང་ཁམས་རྣམ་པར་བཀོད་པའི་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་སེམས་རབ་ཏུ་དང་བར་བྱའོ། །གང་ལ་དང་བ་བྱ་བའི་ཡུལ་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐེག་པ་སོ་སོའི་འདོད་ཚུལ་དང་། མཐའ་ཐུག་ཐེག་པ་གཅིག་ཏུ་དྲིལ་ཅིང་། གཅིག་དང་དུ་མར་མ་གྲུབ་པའི་ངང་དེ་ལས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འཁོར་བ་ལས་མ་གྲོལ་བ་ཇི་སྲིད་དུ་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུའི་རྒྱལ་པོ་དང་། དེད་དཔོན་རིན་པོ་ཆེའི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་བ་ལྟར་དུ་སྣང་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྣམ་འཕྲུལ་ཚད་མེད་རྨད་དུ་བྱུང་བ་དེ་ཉིད་ཤེས་ནས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བ་བསྟན་ནས། །ད་ནི་དེ་ལྟར་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཕན་ཡོན་བསྒྲགས་པ་ནི། ཚུལ་འདི་ཐོས་ནས་མི་དངངས་དད་གྱུར་པ། །དེ་དག་མྱུར་དུ་འཇིག་རྟེན་མགོན་པོར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པ་དག་ལ་གྲགས་པའི་ཞིང་དང་སྟོན་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་དང་བཅས་པའི་ཚུལ་རྒྱ་མཚོ་བློ་དང་ལྡན་པ་གང་གིས་ཐོས་ནས་མི་དངངས་ཤིང་དད་པ་དེ་དག་ནི་མྱུར་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་མཛེས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་སངས་རྒྱས་ཕལ་པོ་ཆེའི་མདོ་ལས། གང་གིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཚུལ་རྒྱ་མཚོ་མི་ཟད་པ་སྣ་ཚོགས་ལ་འཇུག་པའི་སྒོ་རབ་ཏུ་ཐོས་ནས། མི་དངངས་ཤིང་དད་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་ནི་མྱུར་དུ་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོ་མཛེས་པར་བྱེད་པའོ། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། འགྲོ་བའི་དོན་དུ་ཞིང་ཁམས་རྣམ་པར་བཀོད་པའི་ལེའུ་སྟེ་གཉིས་པའི་འགྲེལ་པའོ།། །།ཞེས་དེ་ཡན་གྱིས་རྒྱལ་བའི་ཐུགས་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཞིང་ཁམས་སུ་སྒྲོན་མ་རྣམ་པར་བཀོད་པའི་ཚུལ་སྤྱི་དང་། ཁྱད་པར་དུ་སྟོང་གསུམ་མི་མཇེད་ཀྱི་ཞིང་འདིར་སངས་རྒྱས་སྟོང་གི་སྒྲོན་མ་རྣམ་པར་བཀོད་ཚུལ། དེ་དག་གིས་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་སངས་རྒྱས་པའི་འདོད་ཚུལ། གདུལ་བྱའི་དབང་ལས་ཐ་དད་པར་བསྟན་ནའང་། འདི་ཐམས་ཅད་ཐོག་མེད་ཀྱི་དུས་ནས་སངས་རྒྱས་པ་དེའི་རྣམ་འཕྲུལ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་དོགས་སློང་དང་། མཇུག་སྡུད་དང་། དད་པར་གདམས་པ་དང་ས་བཅད་རྣམ་པར་གསུམ་གྱིས་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་རྟེན་བརྟེན་པར་བཅས་པའི་ཞིང་ཁམས་བཀོད་པའི་ལེའུ་གཉིས་པ་བཀྲལ་ནས། གང་སྣང་བའི་འཇིག་རྟེན་བསྟན་པའི་ས་བཅད་དང་པོ། ཞིང་ཁམས་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་བཤད་པ་ལས། དང་པོ་སོང་ནས་གཉིས་པ་བྱེ་བྲག་མི་མཇེད་ཀྱི་ཞིང་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ། སྡོམ་གྱིས་མདོར་བསྟན་པ། ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ།

སྡོམ་གྱིས་མདོར་བསྟན་པ།

དེ་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་ལ་བརྟེན་པའི་ཞིང་ཁམས་ནམ་མཁའི་དབྱིངས་ལྟར་ཁྱབ་པ་དང་། དེའི་ཁོངས་སུ་ཆུད་པའི་དུམ་བུའི་འཇིག་རྟེན་མི་མཇེད་ཀྱི་འབྲེལ་རྣམ་པར་གཞག་པ་མདོར་བསྟན་ནས། ད་ནི་དེའི་རང་བཞིན་རྒྱས་པར་བཤད་པའི་ཕྱིར། སྡོམ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཐོག་མར་བཀོད་པ་ནི། ཞེས་མཚམས་སྦྱར་ནས། དེ་ལྟར་རྒྱལ་བའི་ཞིང་ཁམས་སྣང་བ་ལས། །ཁྱད་པར་མི་མཇེད་འཇིག་རྟེན་བསྟན་པ་ནི། །ཆགས་གནས་འཇིག་སྟོངས་བསྐལ་པ་རྣམ་བཞི་ལས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། བཤད་མ་ཐག་པའི་ཚུལ་དེ་ལྟར་ཞིང་ཁམས་བཀོད་པའི་གཞི་དང་སྙིང་པོ་མེ་ཏོག་གིས་བརྒྱན་པ་ལས་སྟོང་གསུམ་མི་མཇེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་བསྟན་པ་ལ་སྣོད་དང་བཅུད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཆགས་ཚུལ་དང་། གནས་པ་དང་། འཇིག་པ་དང་། སྟོངས་པའི་བསྐལ་པ་བཞིས་ལེགས་པར་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བསྐལ་བ་ཆགས་གནས་འཇིག་སྟོང་བཞིའི་སྡོམ་གྱིས་མདོར་བསྟན་ནས། གཉིས་པ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ། སྣོད་ཆགས་ཚུལ་དང་། བཅུད་ཆགས་ཚུལ་གཉིས། དེ་ལ་ཡང་ཆགས་པའི་བསྐལ་པ་བཤད་པ། གནས་བསྐལ་བཤད་པ། འཇིག་སྟོང་གི་བསྐལ་པ་བཤད་པ་གསུམ། དང་པོ་ལ། མདོར་བསྟན། རྒྱས་བཤད། དོན་བསྡུ་གསུམ། དང་པོ། དེ་ལ་དང་པོ་ཆགས་པའི་བསྐལ་པ་གཏན་ལ་དབབ་པ་ལ། དང་པོ་ལ་ཡང་བཅུད་རྣམས་ཡས་ཆགས་ཤིང་། །ནམ་མཁའ་ལ་བརྟེན་སྣོད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །ས་གཞི་ལ་བརྟེན་སྣོད་རྣམས་མས་ཆགས་ཏེ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་འཇིག་རྟེན་སྟོངས་པའི་བར་བསྐལ་ཉི་ཤུ་རྫོགས་ནས། ཆགས་པའི་མགོ་འཛིན་པ་ན། ནམ་མཁའ་ལ་བརྟེན་པའི་གཞལ་མེད་ཁང་རྣམས་ནི་གོང་མ་ནས་ཆགས་ལ། བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་གོང་ནས་འོག་ཏུ་མཆེད་པ་ཡིན་ནོ། །ས་གཞི་ལ་བརྟེན་པ་རྣམས་ནི་འོག་མ་ནས་ཆགས་ཏེ། རེ་ཞིག་ཐོག་མར་ས་གཞི་ལ་བརྟེན་པ་རྣམས་ཀྱི་རིམ་པ་བཤད་པ་ནི། འདི་དག་མདོར་བསྡུས་རིམ་པས་དབྱེ་བ་ནི། །ཞེས་མདོར་བསྟན་པ་དང་། གཉིས་པ་རྒྱས་བཤད་ལ། སྣོད་ཆགས་ཚུལ་དང་། བཅུད་ཆགས་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ་ལ། སྣོད་སྤྱིར་བསྟན་པ་དང་། དེ་ལས་སྟོང་དང་པོ་སོགས་སུ་འཇོག་ཚུལ་བཤད་པ་དང་གཉིས་ཀྱི་དང་པོ་ལ། བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ།

མདོར་བསྟན་པ།

རྟེན་གཞི་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་གསུམ་དག་ལས། །ཞེས་དེ་ལས་ལེགས་པར་བརྩམས་ཏེ་བསྟན་པ་ལ། ཐུན་མོང་བ་མདོ་དང་མཐུན་པ་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་གདགས་པ་དང་། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་གོང་དུ་འཕགས་པ་དག་ནི་ཕལ་པོ་ཆེ་དང་། རྒྱུད་ཀྱི་གནས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མདོར་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པར་བྱ་བ་ལས། གཉིས་པ་ལ། རྟེན་གཞི་འབྱུང་བ་ལྔའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལྔ་བཤད་པ། རྟེན་རི་གླིང་མཚོ་གསུམ་བཤད་པ། དེ་ལ་བརྟེན་པ་སེམས་ཅན་གྱི་གནས་བྱེ་བྲག་པ་བཤད་པ་གསུམ། དང་པོ།

རྟེན་གཞི་དཀྱིལ་འཁོར་ལྔ་བཤད་པ།

དང་པོ་ཆགས་པ་བསྟན་པ་ལ། རྟེན་གཞི་འབྱུང་བ་རྣམས་དང་། རྟེན་རི་ལ་སོགས་པ་དང་། བརྟེན་པ་སེམས་ཅན་པ་རྣམས་ལས། དང་པོ་འབྱུང་བ་རིམ་བརྩེགས་རང་བཞིན་ཚུལ། །སྟོངས་པའི་བར་བསྐལ་རྫོགས་པའི་རྗེས་ཉིད་དུ། །ཡིད་མཁའ་རྣམ་དག་ནམ་མཁའ་དཀར་གསལ་རྒྱ། །སྟོང་གསུམ་དང་མཉམ་སྟེང་དུ་རླུང་ཆགས་ཏེ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། འཕགས་པ་ཡོན་ཏན་རིན་པོ་ཆེ་སྡུད་པ་ལས། མཁའ་ལ་རླུང་བརྟེན་དེ་ལ་ཆུ་ཡི་ཕུང་པོ་བརྟེན། །དེ་ལ་ས་ཆེན་འདི་བརྟེན་དེ་ལ་འགྲོ་བ་བརྟེན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རིམ་པས་བཤད་པ་ནི། ཞེས་པ་སྟེ། ཆགས་གནས་འཇིག་སྟོང་བཞིའི་སྔོན་མ་གང་ཡིན་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ནི། འཁོར་བ་ཐོག་མེད་དང་། དངོས་མཐའ་དངོས་མེད། བརྗོད་མཐའ་བརྗོད་མེད། རྟོག་མཐའ་མི་རྟོག་པ་ལ་ཐུག་པ་སྟེ། མདོར་ན་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་གཅིག་ཏུ་ཐུག་པས་གོང་དུ་གཞི་ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་པ་ལས་ཅིར་ཡང་སྣང་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་ཐམས་ཅད་སྟོང་བའི་ངང་ལས་སྣོད་བཅུད་ཀྱི་སྣང་བ་རྣམས་ཤར་བའོ། །དེས་ན་སྣོད་བཅུད་གཉིས་བཤད་པའི་གནས་སྐབས་སུ། བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་སྐྱེ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ་བཤད་པ་དང་། སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆགས་པ་ནས་བཤད་དགོས་པས། དེ་ཡང་སྟོང་པའི་རྗེས་ལ་དང་པོ་ནམ་མཁའ་ནི། རྒྱུ་སེམས་ཅན་སྤྱི་མཐུན་གྱི་ལས་ཏེ། འདིའི་དུས་ན་ཡིད་རྣམ་པར་དྭངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ནམ་མཁའ་དཀར་བའི་འོད་དང་ལྡན་པ། ཚད་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཅིག་གི་སྣོད་རྟེན་པར་བྱེད་པ་ཆགས་སོ། །དེའི་སྟེང་དུ་རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ཏེ། ཞེས་འདི་ཆགས་པའི་རྒྱུ་ལ་རིང་བའི་རྒྱུ་དང་ཉེ་བའི་རྒྱུ་གཉིས་ལས་ནི་འདིར་སྐྱེ་བའི་རིང་རྒྱུ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཐུན་མོང་གི་ལས་སམ་སྤྱིི་མཐུན་གྱི་ལས་སོ། །ཉེ་བའི་རྒྱུ་ནི་རླུང་སྟེ་ཞེས་མཚམས་སྦྱར་བ་ནས། རླུང་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སྲུབ་བྱེད་ཀུན་ཁྱབ་རྩུབ་འགྱུར་སྡུད་བྱེད་དང་། །སྨིན་བྱེད་འབྱེད་བྱེད་རྣམ་དྲུག་རིམ་པ་བཞིན། །བསྲུབས་བརྡལ་གཏོར་དང་སྡུད་ཆགས་སོ་སོར་འབྱེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། རྣམ་པར་སྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རླུང་ཞེས་བྱ་བ་སྔོ་ལ་འཕྱུར་བ་ལངས་པ་ལས། ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་བྱེད་ཀྱི་རླུང་གིས་ཕྱོགས་ཀུན་ཏུ་བརྡལ་བས་ནམ་མཁའ་ལ་ན་བུན་ལྟར་འཁྲིགས། རྩུབ་འགྱུར་གྱི་རླུང་ཡཾ་ཞེས་པའི་རང་སྒྲ་དང་བཅས་པས་ནམ་མཁའ་ལ་སྤྲིན་བཞིན་གཏོར། རྣམ་པར་སྡུད་བྱེད་ཀྱི་རླུང་གིས་དེ་དག་བསྡུས་པས་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་དཔངས་འཐུག་པར་བྱས། སྨིན་བྱེད་མེའི་རླུང་དམར་གསལ་ལས་མེ་མཆེད་ནས་བསྲེགས་པས་རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་འཇམ་ཞིང་ཁོད་སྙོམས་པར་ཆགས། འབྱེད་བྱེད་རླུང་གི་རླུང་ཞེས་བྱ་བས་ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་པ་འུར་གྱིས་ལངས་པ་ལས་དེ་དག་སོ་སོར་གཏོར། དེ་ནས་སྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རླུང་གིས་བསྲུབས་པས་ལེགས་པར་ཆགས་སོ། །ཞེས་རླུང་རྡོ་རྗེ་རྒྱ་གྲམ་མོ། །རླུང་དེའི་ཁ་དོག་དང་ཚད་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། མདོག་ལྗང་རྒྱ་གྲམ་དབྱིབས་འདྲ་མུ་ཁྱུད་བཅས། །རྔམས་སུ་དཔག་ཚད་ས་ཡ་དྲུག་འབུམ་ལ། །རྒྱར་ནི་གྲངས་མེད་སྲ་མཁྲེགས་རྡོ་རྗེ་འདྲ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྡུད་པ་ལས་ཀྱང་། མཁའ་ལ་རླུང་བརྟེན་དེ་ལ་ཆུ་ཡི་ཕུང་པོ་བརྟེན། །དེ་ལ་ས་ཆེན་འདི་བརྟེན་དེ་ལ་འགྲོ་བ་བརྟེན། །ཞེས་གསུངས་པའོ། །རླུང་དེའི་ཁ་དོག་ནི་ནོར་བུ་ཨིནྡྲནཱི་ལའི་རྣམ་པ་ལྟ་བུའོ། །དབྱིབས་ནི་རྡོ་རྗེ་རྒྱ་གྲམ་ལ་མུ་ཁྱུད་ཟླུམ་པོས་བསྐོར་བ་ལྟ་བུའོ། །ཚད་ནི་རྔམས་སུ་འམ་འཐུག་ཚད་དམ་མཐོ་ཚད་ལ་དཔག་ཚད་ས་ཡ་དྲུག་འབུམ་དང་རྒྱར་གྲངས་མེད་པ་ཡོད་དོ། །བྱེད་ལས་སྲ་ཞིང་མཁྲེགས་པ་དེས་ཆུ་ལ་སོགས་པ་བརྟེན་པའི་ལས་བྱེད་དོ། །ཞེས་མཁའ་ལ་རླུང་བརྟེན་པ་དང་རླུང་དེ་ལ་ཆུའི་ཕུང་པོ་བརྟེན་དགོས་པའོ། །དེ་ནས་ཆུའི་དཀྱིལ་འཁོར་ནི་སྟེང་གི་ནམ་མཁའ་ལ། གསེར་གྱི་སྙིང་པོ་ཅན་སྤྲིན་འདུས་པ་ལས། །དེ་སྟེང་ཆར་བབས་ཆུ་ཡི་དཀྱིལ་འཁོར་ནི། །ཞི་བ་གསལ་དག་ཅེས་བྱ་ཀུན་ནས་ཟླུམ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆགས་པའི་རྗེས་ལ། ཆུའི་རྒྱུ་ནི། ནམ་མཁར་སྤྲིན་གསེར་གྱི་སྙིང་པོ་ཅན་འདུས་པ་ལས། ཆར་གྱི་རྒྱུན་ཤིང་རྟའི་སྲོག་ཤིང་ཙམ་དུ་བབས་པའི་དབང་གིས་བྱུང་བའོ། །དེ་ཡང་ཞི་བ་གསལ་དག་གི་ཆུ་ཞེས་བྱ་བ་དབྱིབས་ཟླུམ་པོ་ཟླ་བ་རྒྱས་པ་ལྟ་བུ་ཆགས་སོ། །ཞེས་ཆུའི་དབྱིབས་ཟླུམ་པོ་ཟླ་བ་ཟླུམ་པོ་ལ་དཔེར་བཞག་ནས་གསུངས་པ་དང་། ཆུའི་དཀྱིལ་འཁོར་དེའི་ཚད་ནི། རྔམས་སུ་དཔག་ཚད་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་གཅིག་དང་། །ཉི་ཁྲིི་རྟེན་བྱེད་རླུང་གིས་མཐའ་ནས་བསྐོར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཆུ་དེའི་རྔམས་སུ་དཔག་ཚད་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་གཅིག་དང་ཉིས་ཁྲི་འམ་ཉི་ཁྲིའོ། །དེ་གཞན་དུ་མི་འབོ་བ་ནི། མཐའ་སྐོར་རྣམས་ནས་རྟེན་པར་བྱེད་པའི་རླུང་གིས་འཁོར་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་སའི་དཀྱིལ་འཁོར་ནི། སྲུབ་བྱེད་རླུང་གིས་ཆུ་དེ་རྣམས་བསྲུབས་པས། །དེ་སྟེང་ས་ཡི་དཀྱིལ་འཁོར་གྲུ་བཞིར་ཆགས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆགས་པའི་རྒྱུ་ནི་ཆུའི་འོག་རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ལས་སྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རླུང་ཞེས་བྱ་བ་གཟིར་ཞིང་མནན་བའི་སྒྲ་དང་བཅས་པ་ཞིག་བྱུང་ནས། རྒྱུ་དེ་དག་ཀུན་ནས་བསྡུས་ཤིང་བསྲུབས་པ་ལས། གསེར་གྱི་ས་གཞི་མཚོ་ལ་དར་ཆགས་པ་ལྟར་གྲུབ་སྟེ། གྲུ་བཞི་ཁ་དོག་སེར་པོར་གྱུར་ཏོ། །ཚད་ནི། རྔམས་སུ་དཔག་ཚད་སུམ་འབུམ་ཉི་ཁྲི་ལ། །རྒྱ་ཁྱོན་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་སྟོང་ཕྲག་གསུམ། །བརྒྱ་ཕྲག་ཕྱེད་དང་ལྔ་དང་བཅས་པའོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཆུ་ཡི་ཟབས་སུ་ཞེས་པ་གཏིང་ཟབ་ཀྱི་ཚད་དོ། །དཔག་ཚད་འབུམ་ཕྲག་བརྒྱད་ཡོད་པའི་མཚོར་གྱུར་ལ་ལྷག་མ་ནི་ས་ཡི་ཚད་དེ་རྔམས་སུ། དཔག་ཚད་སུམ་འབུམ་ཉི་ཁྲི་ལ། ཆུ་དང་ས་གཉིས་ཀའི་རྒྱར་ནི་དཔག་ཚད་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་དང་། སྟོང་ཕྲག་གསུམ་བརྒྱ་ཕྲག་ཕྱེད་དང་ལྔའོ། །མཐའ་བསྐོར་ནི་སུམ་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་གིས་རྟེན་པའི་གཞི་རྣམས་གཏན་ལ་ཕབ་ཟིན་ཏོ། །ཞེས་དང་པོ་རྟེན་གཞི་འབྱུང་ལྔའི་དཀྱིལ་འཁོར་བཤད་པ་སོང་ནས། གཉིས་པ་ལ་བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ།

མདོར་བསྟན་པ།

ད་ནི་དེ་དག་ལ་བརྟེན་པ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། སའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོ། དེ་སྟེང་རྟེན་ནི་རི་མཚོ་གླིང་རྣམས་ལས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་རི་དང་མཚོ་དང་། གླིང་རྣམས་ལ། ཞེས་མདོར་བསྟན་ནས། གཉིས་པ་ལ། རི་བཤད་པ་དང་། མཚོ་བཤད་པ། གླིང་བཤད་པ་གསུམ། དང་པོ་ལ། རི་གླིང་ཐུན་མོང་གི་རྒྱུ་དང་། སོ་སོའི་ངོ་བོ་གཉིས། དང་པོ།

རི་གླིང་ཐུན་མོང་གི་རྒྱུ་བཤད་པ།

ཆུ་དང་ས་བསྲུབས་སྤྲིན་ལས་ཆར་བབས་པས། །ལྷུན་པོ་གསེར་རི་མུ་ཁྱུད་གླིང་རྣམས་ནི། །འབྱེད་སྡུད་རབ་འབྲིང་ཐ་མའི་རླུང་གིས་གྲུབ། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། རིའི་རྒྱུ་ནི་གསེར་གྱི་ས་གཞིའི་སྟེང་དུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་རླུང་གིས་ཆུ་དང་སའི་དཀྱིལ་འཁོར་བསྲུབས་ཤིང་། ནམ་མཁའ་ལས་ཁམས་སྣ་ཚོགས་པ་ཅན་གྱི་སྤྲིན་ལས་ཆུའི་རྒྱུན་ཡུན་རིང་དུ་བབས་པ་ལས་གྲུབ་བོ། །དེ་ཡང་ཁམས་རབ་འབྱེད་སྡུད་ཀྱི་རླུང་ལས་རི་རབ་ལྷུན་པོ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ། འབྲིང་འབྱེད་སྡུད་ཀྱི་རླུང་ལས་གསེར་གྱི་རི་བདུན་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ། ཁམས་ཐ་མ་འབྱེད་སྡུད་ཀྱི་རླུང་ལས་ཕྱི་རོལ་ཁོར་ཡུག་ལྕགས་རི་དང་། གླིང་བཞི་གླིང་ཕྲན་དང་བཅས་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་གྲུབ་པར་གྱུར་ཏོ། །ཞེས་ཐུན་མོང་གི་རྒྱུ་བཤད་ནས། གཉིས་པ་རི་གླིང་སོ་སོའི་ངོ་བོ་བཤད་པ་ལ། ལྷུན་པོ་བཤད་པ་དང་། རི་བདུན་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། དངོས་དང་། རི་གླིང་ཐུན་མོང་གི་ཡས་མན་གྱི་ཚད་བསྟན་པ་གཉིས། དང་པོ།

ལྷུན་པོ་དངོས་བཤད་པ།

དེ་ལ་དབུས་ཀྱི་རིའི་རྒྱལ་པོ། རི་རབ་རིན་ཆེན་ཕྱོགས་བཞི་རིམ་པ་བཞིན། །དངུལ་དང་བཻ་ཌཱུརྱ་ར་པདྨརཱ་ག་གསེར། །དེ་ཡི་ཕྱོགས་བཞིའི་ནམ་མཁའ་འང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དབུས་ཀྱི་རི་རྒྱལ་ལྷུན་པོ་ནི་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བཞི་ལས་གྲུབ་སྟེ། ཤར་ཕྱོགས་དངུལ་ལས་གྲུབ་པས་དཀར་པོ། ཁ་ཅིག་ཤེལ་ལས་གྲུབ་པར་འདོད་པ་ཡང་ཡོད། ཞེས་གསུངས་པས་དཀར་པོའི་རིགས་འདི་ལ་དངུལ་ལམ་དུང་ལྟར་དཀར་པའི་དཀར་པོ་དང་། ཤེལ་ལྟར་དཀར་པའི་དཀར་པོ་གཉིས་སུ་ཡོད་ཅིང་། འུ་ཚོས་རྡོར་སེམས་སྒོམ་ཟླས་སྐབས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་སེམས་པའི་སྐུ་མདོག་དེ་ཤེལ་ལྟར་དཀར་བའི་དཀར་ལུགས་སུ་བཞེད་པ་ལས། རི་རབ་དང་། གཞལ་ཡས་ཁང་གི་ཕྱོགས་མདོག་སོགས་ཀྱི་དཀར་པོ་ནི་དུང་ལྟར་དུ་དཀར་བ་ལ། དྭངས་ཤིང་གསལ་བ་ཤེལ་ལྟར་དུ་གསལ་བཏབ་ན་འགལ་བ་མིན་ནོ། །ལྷོ་བཻཌཱུརྱ་ལས་གྲུབ་པས་སྔོན་པོ། ནུབ་པདྨ་རཱ་ག་སྟེ་ཆུ་ཤེལ་དམར་པོ་ལས་གྲུབ་པས་དམར་པོའོ། །བྱང་གསེར་ལས་གྲུབ་པས་སེར་པོའོ། །ཕྱོགས་བཞིའི་ནམ་མཁའི་མདོག་ཀྱང་དེ་དག་ཏུ་སོ་སོར་སྣང་ངོ་། །ཞེས་རི་རབ་ཀྱི་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱུ་དང་ཁ་དོག་བཤད་ནས་དབྱིབས་བཤད་པ་ནི། ལྷུན་པོ་མཛེས་པར་བྱེད་པའི། རི་རབ་བང་རིམ་བཞི་ལས་འོག་མ་ནི། །རྡོ་རྗེ་ཅན་ཏེ་ནང་གི་རི་རབ་ནས། །ཞེང་དུ་དཔག་ཚད་སྟོང་ཕྲག་བཅུ་དྲུག་འཕགས། །ཆུར་ནི་སུམ་འགྱུར་ཀུན་ལ་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རི་རྒྱལ་ལྷུན་པོ་དེ་ལ་ཆུའི་སྟེང་ན་གྱེན་དུ་ཡར་བང་རིམ་བཞི་ལས། འོག་ཏུ་རླུང་གི་བང་རིམ་གཡུའི་རྡོ་རྗེ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་རི་རབ་ལས་ཕྱིར་དཔག་ཚད་སྟོང་ཕྲག་བཅུ་དྲུག་འཕགས་པའོ། །ཟུར་ནས་ཟུར་གྱི་རིང་ཚད་ལ་ཞེང་ནས་སུམ་འགྱུར་ཏེ། བང་རིམ་ལྷག་མའི་ཆུར་ཇི་ཙམ་ཡོད་པ་ཞེང་དུ་སུམ་འགྱུར་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཆུར་ནི་སུམ་འགྱུར་ཀུན་ལ་ཤེས་པར་བྱ་ཞེས་གསུངས་པའི་དོན། གྲུ་བཞིར་མཉམ་ཕན་ཆོད་ཤར་ནུབ་ལྟ་བུའི་ཐད་ཀའི་ཞེང་དང་། མཐའ་བསྐོར་གྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གི་ཞེང་མཉམ་པས་ན། གྲུ་བཞི་རྣམས་ལ་ནི་ཐད་ཀའི་ཞེང་གི་ཚད་དེའི་བཞི་འགྱུར་མཐའ་ཁོར་ཡུག་ཏུ་ཡོད་ལ། ཟླུམ་པོ་ལ་ནི་སུམ་འགྱུར་ཡོད་པས། འདིར་བཞི་འགྱུར་སུམ་འགྱུར་ཡི་གེ་ནོར་རམ་སྙམ་སྟེ། གཞན་དུ་བང་རིམ་དང་། རི་མཚོ་རྣམས་ཁ་ཞེང་ཆེ་ཆུང་སྣ་ཚོགས་བྱུང་བས། རོལ་མཚོ་དང་པོ་ལ་ནི་རང་གི་ཁ་ཞེང་དཔག་ཚད་བརྒྱད་ཁྲི་ཡོད་པ་སུམ་འགྱུར་བྱས་པ་ཉིས་འབུམ་བཞི་ཁྲི་ཕྱོགས་རེ་རེའི་མཐའ་ཚད་དུ་ཡོད་པ་མ་གཏོགས་གཞན་ལ་རང་གི་ཁ་ཞེང་གིས་ནི་མི་འགྲིག་ལ། གྲུ་བཞི་སྤྱིའི་མཐའ་ཚད་ཀྱི་སུམ་ཆ་བཟུང་ན་འགྲིག་མོད། དེ་ཕྱོགས་རེའི་སུམ་ཆའང་ཡིན་པས་གོ་རྒྱུའང་ལྷག་པོ་མེད་པས་འདིའི་གནད་གང་ཡིན་བརྟག་པར་བྱ་དགོས་ལ། གལ་ཏེ་ཤར་ནུབ་ལྟ་བུའི་མཐའ་ཚད་མ་བཟུང་བར་མེ་ནས་རླུང་གི་གྲྭའི་བར་གྱི་ཐད་ཀའི་རིང་ཐུང་གི་ཚད་དེ་སུམ་འགྱུར་དུ་བྱས་པས་གྲུ་བཞིའི་མཐའ་ཁོར་ཡུག་ཏུ་གཞལ་ན་ཅུང་ཟད་ཅིག་ལྷག་ནའང་། ཕྱི་ནས་སྲད་བུ་སོགས་ཀྱིས་འཇལ་བས་མཐའ་ཚད་རགས་པ་འགྲིག་པ་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་ནམ་དགོངས་དོན་གཞན་བཙལ་བར་བྱའོ། །བང་རིམ། གཉིས་པ་རྣམ་སྤུངས་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཞེང་འཕགས། །གསུམ་པ་ཤེལ་འོད་འབར་བ་བཞི་སྟོང་འཕགས། །བཞི་པ་འཁོར་ལོ་རྣམ་བརྩེགས་ཉིས་སྟོང་འཕགས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གཉིས་པ་ཆུ་ལས་གྲུབ་པའི་བང་རིམ་རྣམ་པར་སྤུངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཕྱིར་འཕགས་སོ། །གསུམ་པ་ཤེལ་འོད་འབར་བ་སྟོང་ཕྲག་བཞི་ཕྱིར་འཕགས་པའོ། །བཞི་པ་འཁོར་ལོ་རྣམ་པར་བརྩེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་སྟོང་ཕྲག་གཉིས་ཕྱིར་འཕགས་པའོ། །སྲིད་དམ་མཐོ་དམན་དུ་ཇི་ཙམ་ཞེ་ན། ཆུ་མཚམས་ནས་བཟུང་རི་རབ་ཕྱེད་དུའོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། བང་རིམ་བཞི་པོ་དེ་དག་གི་ཆུ་མཚམས་ནས་གཅིག་གི་སྟེང་ནས་གཅིག་སྟེང་དུ་འཕགས་པའི་བར་གྱི་ཐག་ནི་སྟོང་ཕྲག་བཅུ་བཅུ་སྟེ་བཞི་ཁྲི་ཡོད་པས་རི་རབ་ཀྱི་ཕྱེད་དུ་ཕྱིན་པའོ། །ཞེས་ལྷུན་པོ་དངོས་ཀྱི་ཚད་བཤད་ནས་གཉིས་པ།

རི་གླིང་ཐུན་མོང་གི་ཡས་མན་གྱི་ཚད་བསྟན་པ།

རི་རབ། ལྷུན་པོ་ཆུ་ལས་བརྒྱད་ཁྲི་འཕགས་པ་སྟེ། །ཆུ་ཡི་ནང་དུ་རི་གླིང་ཀུན་མཚུངས་པར། །བརྒྱད་ཁྲི་ནུབ་ཅིང་གསེར་གྱི་ས་གཞིར་གནས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རི་དགུ་དང་གླིང་བཅུ་གཉིས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གསེར་གྱི་ས་གཞིའི་སྟེང་ནས་སྐྱེས་པས་ཆུའི་ནང་དུ་དཔག་ཚད་བརྒྱད་ཁྲི་ནུབ་པར་ཀུན་གཅིག་ཅིང་། ལྷུན་པོ་ཆུ་ལས་སྟེང་དུ་བརྒྱད་ཁྲི་འཕགས་པས་དཔག་ཚད་འབུམ་དྲུག་ཁྲིའོ། །དེའང་ཤིན་ཏུ་མཛེས་ཤིང་ལྷུན་ཆགས་པས་རི་དབང་ལྷུན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་ལྷུན་པོ་དངོས་དང་རི་གླིང་ཐུན་མོང་གི་ཚད་བཤད་ནས། གཉིས་པ།

རི་བདུན་བཤད་པ།

དེའི་ཕྱི་རོལ་ན། གསེར་གྱི་རི་བདུན་གྲུ་བཞིར་བསྐོར་བ་ནི། །གཉའ་ཤིང་འཛིན་དང་དེ་བཞིན་གཤོལ་མདའ་འཛིན། །སེང་ལྡེང་ཅན་དང་བལྟ་ན་སྡུག་པ་དང་། །རྟ་རྣ་རྣམ་འདུད་མུ་ཁྱུད་འཛིན་རི་རྣམས། །ནང་མའི་ཕྱེད་ཕྱེད་ཕྱི་མས་གནམ་འཕང་སླེབ། །ཞེང་དུ་ཆུ་ལས་འཕགས་པའང་དེ་ཙམ་མོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ལྷུན་པོ་དབུས་ན་གནས་པ་ལ་གསེར་གྱི་རི་བདུན་གྱིས་གྲུ་བཞིར་བསྐོར་བ་ལས། རི་ནང་མ་གཉའ་ཤིང་འཛིན་ནི་ཤིང་རྟའི་གཉའ་ཤིང་ལྟར་རྩེ་མོ་དྲང་བའོ། །ཞེས་འདི་ནི་འདྲ་བ་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་ནས་མིང་དེ་ལྟར་ཐོགས་པའོ། །དེ་ནས་ཕྱི་རོལ་ཏུ་རིམ་པ་བཞིན། གཤོལ་མདའ་འཛིན་ནི་གཤོལ་མདའ་ལྟར་རྩེ་མོ་དྲང་བའོ། །སེང་ལྡེང་ཅན་ནི་རྩེ་མོ་ན་སེང་ལྡེང་གི་ནགས་ཡོད་པའོ། །བལྟ་ན་སྡུག་ནི་རྩེ་མོ་མཛེས་པའོ། །རྟ་རྣ་ནི་སྟེང་ན་བྲག་རྟའི་རྣ་བ་ལྟ་བུ་ལོགས་སུ་ཆད་པ་ཞིག་ཡོད་པའོ། །རྣམ་འདུད་ནི་རྩེ་མོ་ནང་དུ་ཅུང་ཟད་འདུད་པའོ། །མུ་ཁྱུད་འཛིན་ནི་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐའ་སྐོར་དུ་འཁོར་ལོའི་མུ་ཁྱུད་བཞིན་བསྐོར་བས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །རི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ནང་མ་རྣམས་ཇི་ཙམ་འཕགས་པའི་ཕྱེད་ཕྱེད་ཀྱིས་ཕྱི་མ་རྣམས་དམའ་བ་སྟེ། གསེར་རི་དང་པོ་ལ་དཔག་ཚད་བཞི་ཁྲི། གཉིས་པ་ལ་ཉི་ཁྲི། གསུམ་པ་ལ་ཁྲི། བཞི་པ་ལ་ལྔ་སྟོང་། ལྔ་པ་ལ་ཉིས་སྟོང་ལྔ་བརྒྱ། དྲུག་པ་ལ་སྟོང་དང་ཕྱེད་དང་སུམ་བརྒྱ། བདུན་པ་ལ་དྲུག་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔའོ། །ཞེང་དུ་སོ་སོ་ཆུ་ལས་གྱེན་དུ་འཕགས་པའི་དཔངས་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་སྙེད་དོ། །ཞེས་པ་སྟེ་འདིའི་རླུང་ཆུ་ས་ཡི་དཀྱིལ་འཁོར་དང་། རི་གནས་མཚོ་དང་ལྷ་གནས་ལ་སོགས་པའི་ཆགས་དབྱིབས་བཀོད་པ་སྤྱིར་བཏང་གིས་འཇིག་རྟེན་གདགས་པ་དང་། མངོན་པ་མཛོད་ཀྱི་དགོངས་པ་དང་མཐུན་པ་ཡིན་ལ། །འོན་ཀྱང་འདིའི་ཁུངས་ནི་ཡིད་བཞིན་བཀོད་པ་མཆོག་གི་རྒྱུད་དང་། བི་མའི་མུ་ཏིག་ཕྲེང་འགྲེལ་སོགས་མ་བུ་རིས་འབྲེལ་བས་གཙོ་བོའི་ཆ་ནས་རྒྱུད་ཀྱི་དགོངས་དོན་ཡིན་དགོས་པ་ལ། མཚམས་རེ་འགའ་ནས་སྣོད་བཅུད་ཆགས་གནས་སོགས་ཀྱི་ཐད་ནས་རྒྱུད་ཀྱི་ཐུན་མིན་གྱི་དགོངས་པའང་གསལ་བ་ཡིན། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕྱི་རོལ། འཁོར་ཡུག་རི་ནི་ལྕགས་ལས་གྲུབ་པ་སྟེ། །མུ་ཁྱུད་འཛིན་རིའི་ཕྱེད་དུ་སླེབ་ཅེས་གྲགས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཕྱིའི་ལྕགས་རིའི་མུ་ཁྱུད་ནི་ལྕགས་ལས་གྲུབ་པ་སྟེ། མུ་ཁྱུད་འཛིན་གྱི་ཕྱེད་དུ་སླེབ་པས་ཆུ་ནས་སུམ་བརྒྱ་དང་ཕྱེད་དང་བཅུ་གསུམ་གྱེན་དུ་འཕགས་ཤིང་། ཞེང་དུ་དེ་སྙེད་དོ། །དེས་ནི་རི་བཤད་པ་སོང་ནས། གཉིས་པ།

མཚོ་བསྟན་པ།

ད་ནི་མཚོ་བསྟན་པར་བྱ་བ་ནི། ཞེས་མཚམས་སྦྱར་ནས། དེ་དག་ནང་གི་མཚོ་ཡི་བྱེ་བྲག་ཀྱང་། །ཤིང་རྟའི་སྲོག་ཤིང་ཙམ་གྱི་ཆར་བབས་པས། །རི་གླིང་ཀུན་གྱི་བར་རྣམས་གང་བས་མཚོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རྒྱུ་ནི་རི་གླིང་ཀུན་གྱི་སྟེང་གི་ནམ་མཁའ་ལས་ཆར་གྱི་རྒྱུན་ཤིང་རྟའི་སྲོག་ཤིང་ཙམ་དུ་བབས་པས་རོལ་མཚོ་རྣམས་ཀྱང་གང་བར་བྱེད་ཅིང་། ཞེས་པ་འདི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ཆགས་ས་དེ་མིན་པར་སའི་སྟེང་གི་མཚོ་ཞེས་གསལ་བར་གསུངས་ནས་བྱེ་བྲག་ཕྱེས་པའོ། །ས་ཆེན་པོའི་སྟེང་དུ་ཡང་ཆུས་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་པས་རྒྱ་མཚོ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པར་བྱེད་དོ། །ནང་གི རོལ་མཚོ་ཡན་ལག་བརྒྱད་ལྡན་ཆུས་གང་བའི། །ཞེང་རྣམས་རི་བདུན་སོ་སོ་དང་མཉམ་ཞིང་། །ཆུར་ཡང་སུམ་འགྱུར་ཀུན་ལ་མཚུངས་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རོལ་མཚོ་བདུན་ནི་ཡན་ལག་བརྒྱད་ལྡན་གྱི་ཆུས་གང་བ་སྟེ། ཡན་ལག་བརྒྱད་པོ་གང་ཞེ་ན། འདུལ་བ་ལུང་ལས། བསིལ་དང་ཞིམ་དང་ཡང་དང་འཇམ། །དྭངས་དང་དྲི་མ་མེད་པ་དང་། །འཐུངས་ན་ལྟོ་བར་བྱམས་པ་དང་། །མགྲིན་པ་ལ་ཡང་མི་གནོད་དང་། །ཡན་ལག་བརྒྱད་ལྡན་ཆུར་འདོད་དོ། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །ཡན་ལག་བརྒྱད་ལྡན་གྱི་ཆུ་ལ་ལྷའི་ཆུ་ཡན་ལག་བརྒྱད་ལྡན་དང་། མིའི་ཆུ་ཡན་ལག་བརྒྱད་ལྡན་གྱི་དབྱེ་བ་དང་ཁྱད་པ་ཡོད་པ་ལས། འདི་མིའི་འཇིག་རྟེན་གཙོ་བོར་བཤད་པའི་སྐབས་ཡིན་པས་མིའི་ཆུ་ཡན་ལག་བརྒྱད་ལྡན་ལྟར་བཤད་པའོ། །མུ་ཁྱུད་འཛིན་ནས་ཕྱིའི་ཁོར་ཡུག་གི་བར་གྱི་རྒྱ་མཚོ་ནི་བ་ཚྭའི་ཆུའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རོལ་མཚོ་ཞེ་ན། ཀླུ་ཆེན་པོ་བརྒྱད་མཆོག་རིང་བསྐལ་བའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་ཀླུ་ཆེན་པོ་བརྒྱད་ཚེ་ཚད་རིང་བ་བསྐལ་པར་གནས་ཤིང་རྩེ་བ་དང་རོལ་པའི་གནས་ཡིན་པས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཀླུ་བརྒྱད་ནི། དགའ་བོ་དང་། ཉེར་དགའ་དང་། རྟའི་གཞི་དང་། བཏང་བཟུང་དང་། གཟི་ཅན་དང་། ཡུལ་འཁོར་སྲུང་དང་། ནག་པོ་ཆེན་པོ་དང་། ཨེ་ལའི་འདབ་བོ། །དེ་དག་ཀྱང་ལྷ་མ་ཡིན་དང་གཡུལ་འགྱེད་པ་ན། བརྒྱ་བྱིན་གྱི་དམག་གི་དཔུང་བྱེད་པ་སྐྱེ་བ་རྣམ་པ་བཞི་ཀ་ལས་སྐྱེ་བའོ། །མཚོ་དེ་དག་གི་ཚད་ནི། མཚོ་ནང་མ་རི་རབ་དང་གཉའ་ཤིང་འཛིན་གྱི་ཐངས་ཁ་ཞེང་ལ་དཔག་ཚད་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུའོ། །ཞེས་དཔག་ཚད་བརྒྱད་ཁྲིའོ། །ཤར་ནུབ་ལྟ་བུའི་རྒྱའི་ཚད་ནི་ཕྱོགས་བཞི་རེ་རེའང་དེའི་སུམ་འགྱུར་རོ། །ཞེས་པ་འདིའི་སུམ་འགྱུར་ཞེས་པ་འདི་བཞི་འགྱུར་ཡིན་དགོས་པ་འདྲ་ཡང་། དེ་ལྟར་གསུངས་པ་འདི་རི་རབ་ཀྱི་སྐབས་ཀྱི་བང་རིམ་གོང་མའི་སུམ་འགྱུར་དུ་འགྲེས་པ་ལྟར་དུ་འདིའང་ཕྱི་མ་དག་གི་སུམ་འགྱུར་ཨེ་ཡིན་སྙམ། ཡི་གེ་ནོར་བ་མིན་ཤེས་ཆེ་སྙམ་པ་ནི་བསམ་བློ་མང་པོར་མ་བཏང་བའི་ཐད་ཀའི་གོ་བ་ལེན་ལུགས་ཞིག་ཡིན། རོལ་མཚོ་དེའི་ནང་སྐོར་ནི་རི་རབ་ངོས་ལ་ཁོར་ཡུག་ཏུ་སུམ་འབུམ་ཉི་ཁྲི་ཕྱིས་སྐོར་གཉའ་ཤིང་འཛིན་གྱི་ངོས་ལ་དཔག་ཚད་དགུ་འབུམ་དྲུག་ཁྲིའོ། །གཉའ་ཤིང་འཛིན་གྱི་ཕྱི་རོལ་མཚོ་གཉིས་པ་ལ་དཔག་ཚད་བཞི་ཁྲི་ཞེང་དུ་ཡོད་པས་རི་དེའི་སྲིད་དང་མཉམ་མོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་ནང་གི་རིའི་སྲིད་དང་དེའི་ཕྱིའི་མཚོ་མཉམ་པ་ལས། གཤོལ་མདའ་འཛིན་གྱི་ཕྱི་རོལ་ལ་ཞེང་དུ་ཉི་ཁྲི་སེང་ལྡེང་ཅན་གྱི་ཕྱི་རོལ་ལ་ཁྲི། བལྟ་ན་སྡུག་གི་ཕྱི་རོལ་ལ་ལྔ་སྟོང་། རྟ་རྣའི་ཕྱི་རོལ་ན་ཉིས་སྟོང་ལྔ་བརྒྱ། ཐ་མ་རྣམ་འདུད་ཕྱིའི་རོལ་མཚོ་ལ་སྟོང་དང་ཕྱེད་དང་སུམ་བརྒྱ་ཞེང་དུ་ཡོད་པ་དེ་ཙམ་སུམ་འགྱུར་རིང་ནས་རིང་ཚད་དུ་ཡོད་དོ། །དང་པོའི་ཞེང་ནི་རི་རབ་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གི་ཁ་ཞེང་དང་མཉམ་ལ། ལྷག་མ་དྲུག་རི་དྲུག་གི་སྲིད་དང་མཉམ་པར་འདོད་དོ། །མུ་ཁྱུད་འཛིན་ནས་ཁོར་ཡུག་བ་ཚྭ་ཅན། །ཕྱི་ཡི་རྒྱ་མཚོའི་ཞེང་དུ་སུམ་འབུམ་དང་། །སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་དཔག་ཚད་ལྡན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། མུ་ཁྱུད་འཛིན་ནས་མུ་ཁྱུད་འཛིན་ཆེན་པོའི་བར་ལ་རྒྱ་མཚོའི་ཁ་ཞེང་དུ་དཔག་ཚད་འབུམ་ཕྲག་གསུམ་དང་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་ཡོད་དོ། །རི་མཚོ་བཤད་པ་སོང་ནས། གསུམ་པ།

གླིང་བཤད་པ།

དེ་ནས། གླིང་རྣམས་ས་གཞི་ཆུ་དང་ཁད་མཉམ་མཐོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་གླིང་སོ་སོ་ཆགས་པའི་རྒྱུ་ནི་རྒྱ་མཚོའི་སྟེང་གཏིང་གི་རི་རབ་ཀྱི་ཕྱོགས་བཞིར་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་ནང་དུ་བལྟས་པ་དང་། ཕྱིར་བལྟས་པའི་རླུང་གླིང་སོ་སོའི་དབྱིབས་དང་འདྲ་བ་ལངས་ནས། ཆུ་དེ་དག་ལས་གླིང་བཞི་ཆགས་པའི་རང་གི་དངོས་པོ་བག་ལ་ཞ་བ་ཡོད་པ་བསྡུས་ནས་ཐུར་དུ་ཟུག་ཅིང་གྱེན་དུ་ཆུ་དང་ཁད་མཉམ་དུ་གནས་པ་ལས་ཅུང་ཟད་མཐོ་ཙམ་དུ་གནས་པར་བྱས་སོ། །དུས་ནི་སྔར་བསྟན་པ་བཞིན་ཁམས་འབྱེད་སྡུད་ཐ་མའི་ཚེ་གྲུབ་བོ། །ཞེས་ཁམས་ཐ་མའི་རླུང་གིས་ཕྱི་རོལ་འཁོར་ཡུག་གི་ལྕགས་རི། གླིང་བཞི། གླིང་ཕྲན་དང་བཅས་པ་གྲུབ་ཅེས་ལྟར། དེ་ཡང་རང་གི་དངོས་པོ་ལས་བྱུང་བའི་གླིང་བཞི་གླིང་ཕྲན་དང་བཅས་པས་གནས་པའོ། །དེ་ལ་ཤར་གྱི། ལུས་འཕགས་ཟླ་གམ་ངོས་གསུམ་ཉིས་སྟོང་རེ། །འབུར་ངོས་དཔག་ཚད་སུམ་བརྒྱ་ལྔ་བཅུའོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འཛམ་བུ་གླིང་གི་མི་རྣམས་ལས་ལུས་ཆེར་འཕགས་པས་ལུས་འཕགས་སོ། །དེའི་གླིང་ཆེན་ནི་དབྱིབས་ཟླ་བ་ཕྱེད་པ་ལྟ་བུ་ཁད་མཉམ་པའི་ངོས་ཁ་བཅད་པ་ལྟ་བུ་ནི་རི་རབ་ལ་བསྟན་ཅིང་། འབུར་ཁོར་ཡུག་ལ་བསྟན་པའི་ངོས་གསུམ་ལ་དཔག་ཚད་ཉིས་སྟོང་ཉིས་སྟོང་ཡོད་པ། འབུར་གྱི་ངོས་ཆུང་ལ་དཔག་ཚད་སུམ་བརྒྱ་ལྔ་བཅུའོ། །སྤྱིར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆགས་དབྱིབས་དང་གླིང་བཞི་གླིང་ཕྲན་གྱི་བཀོད་པ་ལ་སོགས་པ་མདོ་རྒྱུད་སོ་སོ་ནས་འདྲ་མིན་མང་པོ་གསུངས་ཡོད་པ་རྣམས། གཅིག་ཡིན་པ་དང་གཞན་མིན་པའི་ངེས་པ་དང་། འཐད་མིན་གྱི་བསམ་བློ་གཏོང་རྒྱུ་མེད་པ་འདྲ་སྟེ། བཟང་པོ་སྤྱོད་པའི་སྨོན་ལམ་གྱི་ནང་དུ། རྡུལ་གཅིག་སྟེང་ན་རྡུལ་སྙེད་སངས་རྒྱས་རྣམས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལ་རྡུལ་སྙེད་ཀྱི་གྲངས་དང་མཉམ་པའི་སངས་རྒྱས་རྡུལ་གཅིག་གི་སྟེང་དུ་ཤོང་ས་མི་འདུག་བསམ་མི་རིགས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་བསམ་པ་ཉི་ཚེ་བས་ཁྱབ་པ་མིན། དགོས་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་དབང་གིས་འཇིག་རྟེན་ཆགས་དབྱིབས་སྣ་ཚོགས་སུ་བསྟན་ཡོད་པ་ཡིན། དེས་ན་རིའི་རྒྱལ་པོའི་རི་རབ་བསྟན་དུ་མེད་ཚེ་མཎྜལ་འབུལ་ལུགས་རྩོམ་ངོས་མི་གསལ་སྙམ་ནས་ངོ་ཚ་དགོས་པ་མིན་པ་དང་། གནམ་གྲུའི་ནང་ནས་ས་སྒང་ཟླུམ་པོ་ལ་ཉི་མ་དང་མཉམ་དུ་སྐོར་བ་བརྒྱབ་དུས་གླིང་བཞི་གླིང་ཕྲན་རིག་མ་སོང་བསམས་ནས་ཐེ་ཚོམ་ཤོར་དགོས་པ་མིན་ཏེ། དུས་འཁོར་དང་མངོན་པར་འཇིག་རྟེན་ཆགས་ཚུལ་གྱི་བཤད་པ་མི་འདྲ་མོད། གདུལ་བྱ་སོ་སོ་ལ་དགོས་པ་ཐ་དད་པས་གསུངས་པའི་རྣམ་བཞག་གཞན་དང་གཞན་གྱི་མཐའ་དཔོག་པ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རི་རབ་ཀྱི་ལྷོའི། འཛམ་གླིང་སོག་ཀ་ངོས་གསུམ་དེ་དང་འདྲ། །ངོས་གཅིག་དཔག་ཚད་ཕྱེད་དང་བཞི་བའོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རྡོ་རྗེ་གདན་ནས་བྱང་དུ་རི་ནག་པོ་དགུ་འདས་པ་ན་གངས་རི་དང་། སྤོས་ངད་ལྡན་གྱི་བར་ན་མཚོ་མ་དྲོས་པ་དེའི་འགྲམ་ན་ཤིང་འཛམ་བུ་པྲིཀྵ་ཡོད་པས་འཛམ་བུའི་གླིང་ངོ་། །དབྱིབས་སོག་ཀ་སྟེ་གྲུ་བཞི་ནར་མོ་ཤིང་རྟའི་རྣམ་པ་ལྟར་གནས་པའོ། །ངོས་རིང་བ་གསུམ་ལ་དཔག་ཚད་ཉིས་སྟོང་ཉིས་སྟོང་ལྷོ་ཕྱོགས་ཁོར་ཡུག་ངོས་ཀྱི་ཐུང་བ་ལ་དཔག་ཚད་ཕྱེད་དང་བཞི་པ་དབུས་སུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྲིད་པ་ཐ་མ་པའི་བཞུགས་གནས་རྡོ་རྗེའི་གདན་དང་བཅས་པའོ། །དེ་ཡང་སྙིང་པོ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་གིས་བརྒྱན་པ་སྟེ། ཉན་ཐོས་པ་ལྟར་ན་རྡོ་རྗེ་རྩེ་ལྔ་པ་གྱེན་དུ་བསླངས་པའི་དབུས་མ་ལ་ཤིང་ཡོད་པ་ལ། རྭ་བཞི་ལ་མཆོད་རྟེན་རེ་རེ་ཡོད་པའི་བར་ན་རྒྱང་གྲགས་ཕྱེད་པར་འདོད་ཅིང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལྟར་ན་རྡོ་རྗེ་རྒྱ་གྲམ་གྱི་ལྟེ་བ་ལ་ཤིང་སྐྱེས་པ། རྭ་བཞི་ལ་རྡོ་རྗེ་ཕུར་པའི་མཆོད་རྟེན་རེ་ཡོད་པ། བར་གྱི་ཐངས་སུ་རྒྱང་གྲགས་རེ་རེ་ཡོད་པར་འདོད་དོ། །ཞེས་པ་སྟེ་ད་ལྟ་མཇལ་རྒྱུ་ཡོད་པའི་མཆོད་རྟེན་དེ་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་བཞེངས་པ་རེད། འདིའི་བཤད་པ་འདི་གཙོ་བོ་ས་དབྱིབས་ལ་གོ་དགོས་པ་ཨེ་ཡིིན་ནམ་སྙམ། དེ་ནི་བསྐལ་པ་བཟང་པོའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་བླ་ན་མེད་པར་སངས་རྒྱ་བའི་གནས་ཏེ། མེ་བདུན་ཆུ་གཅིག་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་གནོད་པ་མེད་པར་གནས་པར་འདོད་དོ། །ཞེས་མེ་བདུན་ཆུ་གཅིག་གིས་མི་འཇིག་པ་གསུངས་པ་དེ་ཡང་ཡེ་ཤེས་བླ་མའི་ནང་དུ་བར་དོའི་སེམས་ཅན་དེ་མའི་མངལ་དང་རྡོ་རྗེའི་གདན་ནས་མི་ཐར་གསུངས་པ་ལ་གོ་དོན་གྱི་གནད་སློང་བ་དང་འདྲ་བའམ་སྙམ། ཤིང་གཅིག་པུ་དེ་ཉིད་དུས་སྔ་ཕྱིར་མིང་འགྱུར་བས་ཤིང་སྟོང་གི་རྣམ་གྲངས་ཡོད་པ་ལྟར་བྱུང་སྟེ། སྔོན་འོད་སྲུངས་སངས་རྒྱས་པ་ན་ནྱགྲོ་ཏའི་ལྗོན་པ། ད་ལྟ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་སངས་རྒྱས་པ་ན་མྱ་ངན་མེད་པ། མ་འོངས་པ་ན་བྱམས་པ་སངས་རྒྱ་བའི་ཚེ་ཀླུ་ཤིང་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པའོ། །ནུབ་ཀྱི། བ་གླང་སྤྱོད་ཟླུམ་ཁོར་ཡུག་བདུན་སྟོང་དང་། །ལྔ་བརྒྱ་ཞེང་དུ་སྟོང་ཕྲག་ཕྱེད་དང་གསུམ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ལོངས་སྤྱོད་འདོད་འཇོའི་བ་དང་། སྟོབས་ཆེན་གྱི་གླང་པོ་ཆེ་ལ་ཤས་ཆེར་སྤྱོད་པས་བ་གླང་སྤྱོད་དོ། །དབྱིབས་ཟླུམ་པོ་ཁོར་ཡུག་ཏུ་དཔག་ཚད་བདུན་སྟོང་ལྔ་བརྒྱ། ཁ་ཞེང་ལ་སྟོང་ཕྲག་ཕྱེད་དང་གསུམ། ཟླུམ་པོའི་སུམ་ཆའི་ཚད་དེ་ཚངས་ཐིག་གི་ཚད་ཡིན་པ་ནི་རྩམ་ཁུག་གི་མཐིལ་སྤྲད་མཁན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཤེས་པ་རེད། བདུན་སྟོང་ལྔ་བརྒྱ་གསུམ་དུ་བགོས་དུས་སྟོང་ཕྲག་ཕྱེད་དང་གསུམ་ཡིན། བྱང་གི སྒྲ་མི་སྙན་གླིང་གྲུ་བཞི་ངོས་རེའི་ཆ། །དཔག་ཚད་ཉིས་སྟོང་མཐའ་སྐོར་བརྒྱད་སྟོང་ངོ་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཤ་ཟའི་སྐད་དུ་སྨྲ་བའམ། འཆི་བའི་ཞག་བདུན་གྱི་གོང་ནས་ཁྱོད་འཆི་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་ལས་འབྱུང་བས་སྒྲ་མི་སྙན་ཞེས་བྱའོ། །དབྱིབས་གྲུ་བཞིའི་ངོས་རེ་ལ་དཔག་ཚད་ཉིས་སྟོང་ཉིས་སྟོང་སྟེ་མཐའ་སྐོར་དུ་བརྒྱད་སྟོང་ཡོད་པའོ། །དེས་ཡན་གླིང་བཞི་པོ་བཤད་ནས་གླིང་བཞི་པོ་དག་གི་གླིང་ཕྲན། ལུས་དང་ལུས་འཕགས་རྔ་ཡབ་རྔ་ཡབ་གཞན། །གཡོ་ལྡན་དང་ནི་དེ་བཞིན་ལམ་མཆོག་འགྲོ། །སྒྲ་མི་སྙན་ཟླ་རྣམས་ནི་གཙོ་བོའི་ཕྱེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ ཤར་གྱི་གླིང་ཆེན་གྱི་གཡས་གཡོན་ན། ཞེས་འུ་ཚོས་མཎྜལ་གྱི་ཚོམ་བུ་འབུལ་བ་དང་འདྲ་བར་གླིང་རང་གི་གཡས་དང་གཡོན་གྱི་ཕྱོགས་ན་ལུས་དང་ལུས་འཕགས་ཆུང་ངུ་གཉིས། ལྷོའི་གླིང་ཆེན་གྱི་གཡས་གཡོན་ན། རྔ་ཡབ་དང་། རྔ་ཡབ་གཞན་གཉིས། ནུབ་ཀྱི་གླིང་ཆེན་གྱི་གཡས་གཡོན་ན། གཡོ་ལྡན་དང་། ལམ་མཆོག་འགྲོ་གཉིས། བྱང་གི་གླིང་ཆེན་གྱི་གཡས་གཡོན་ན། སྒྲ་མི་སྙན་དང་། སྒྲ་མི་སྙན་གྱི་ཟླ་གཉིས་སོ། །གླིང་རྣམས་ཀྱི་མདུན་རྣམས་རི་རབ་ལ་བསྟན་པའོ། །ཚད་ནི་གླིང་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དེའི་ཕྱེད་ཕྱེད་རང་རང་གི་གླིང་གཡོག་ལ་ཡོད་དོ། །དེ་དག་གིས་སྤྱིའི་རང་བཞིན་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཡན་གྱིས་རྟེན་གཞིའི་འབྱུང་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལྔ་དང་། བརྟེན་རི་མཚོ་གླི་གསུམ་གྱི་བཤད་པ་སོང་ནས། གསུམ་པ་བརྟེན་པ་སེམས་ཅན་གྱི་གནས་ལ། བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ།

བརྟེན་པ་སེམས་ཅན་གྱི་གནས་མདོར་བསྟན་པ།

ད་ནི། སེམས་ཅན་གྱི་གནས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ལ། ངན་སོང་གི་གནས་དང་། མཐོ་རིས་ཀྱི་གནས་གཉིས་ལས། བྱེ་བྲག་སེམས་ཅན་གནས་གཞན་རྣམས་གཉིས་ལས། །ཞེས་མདོར་བསྟན་ཏེ། གཉིས་པ་ལ། ངན་སོང་དང་། མཐོ་རིས་ཀྱི་གནས་གཉིས། དང་པོ་ལ་བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ།

ངན་སོང་གི་གནས་མདོར་བསྟན་པ།

ངན་སོང་དག་གི། ཞེས་མདོར་བསྟན་པའོ། །སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་འདི་མས་ནས་ཡར་ཆགས་པ་ཡིན་ཅིང་། དེ་དང་བསྟུན་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་གནས་བྱེ་བྲག་པའང་མས་ནས་ཡར་ཆགས་པ་གསུངས་པའང་ཡོད་དོ། །གཉིས་པ་ལ། དམྱལ་བ་ཡི་དྭགས་དུད་འགྲོ་གསུམ། དང་པོ།

དམྱལ་བའི་གནས་རྒྱས་པར་བཤད་པ།

དམྱལ་བའི་རང་བཞིན་གནས། །ཏི་སེའི་འོག་ནས་དཔག་ཚད་ཉི་ཁྲི་ན། །མནར་མེད་དེ་སྟེང་གཞན་བདུན་བརྩེགས་མར་གནས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ངན་སོང་གི་དང་པོ་དམྱལ་བ་ནི། འཛམ་བུ་གླིང་གི་ས་འོག་གངས་རི་ཏི་སེའི་ཐད་ནས་ཐུར་དུ་དཔག་ཚད་ཉི་ཁྲི་ན་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོ་མནར་མེད་པའི་གནས་ཡོད་དེ། ལྕགས་ཀྱི་ཁང་པ་དཔངས་དང་རྒྱར་དཔག་ཚད་ཉི་ཁྲི་ཡོད་པ་སྟེ། འཛམ་བུའི་གླིང་ནས་དེའི་ས་གཞི་ལ་ཐུག་པར་བཞི་ཁྲི་ཡོད་དོ། །དེའི་སྟེང་ཉི་ཁྲིའི་ཆ་ལ་རབ་ཏུ་ཚ་བ་དང་། ཚ་བ་དང་། ངུ་འབོད་དང་། ངུ་འབོད་ཆེན་པོ་དང་། བསྡུས་འཇོམས་དང་། ཐིག་ནག་དང་། ཡང་སོས་རྣམས་གོང་དུ་བརྩེགས་མར་ཡོད་དོ། །དེ་དག་གི་བར་ན་དཔག་ཚད་ཉིས་སྟོང་ཉིས་སྟོང་གིས་བཅད་པའོ། །ཚ་དམྱལ་གྱི་གནས། དེ་དང་འདབ་འབྱོར་གྲང་དམྱལ་བརྒྱད་པོ་ཡང་། །ཚ་དམྱལ་རྣམས་ལ་འགྲན་པ་བཞིན་དུ་གནས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཡང་སོས་ནས་བྱང་དུ་དཔག་ཚད་ཉི་ཤུ་ན་ཆུ་བུར་ཅན་གྱི་གནས་ཡོད་པ་ལྟར་དེའི་འོག་ནས་འོག་གི ཆུ་བུར་རྡོལ་པ་ཅན་དང་། ཨ་ཆུ་ཆུ་ཟེར་བ་དང་། ཀྱི་ཧུད་ཟེར་བ་དང་། སོ་ཐམ་ཐམ་པ་དང་། ཨུཏྤ་ལྟར་གས་པ་དང་། པདྨ་ལྟར་གས་པ་དང་། པདྨ་ཆེན་པོ་ལྟར་གས་པ་སྟེ། རིམ་པ་ལྟར། ཚ་བའི་དམྱལ་བ་འོག་མ་ནས་བྱང་དུ་དཔག་ཚད་ཉི་ཤུ་ཉི་ཤུ་ན་ཡོད་དོ། །དེ་ཡང་སྡིག་པ་རླབས་ཆེན་སྤྱད་པ་རྣམས་ནི་མནར་མེད་ནས་པདྨ་ཆེན་པོ་ལྟར་གས་པར་སྐྱེའོ། །དེ་ནས་རབ་ཏུ་ཚ་བ་ནས་པདྨ་ལྟར་གས་པར་སྐྱེ་བ་སྟེ། ཕན་ཚུན་སྤེལ་ནས་གོང་ནས་གོང་དུ་ལས་ཅུང་ཟད་སྲབ་པ་ན་སྐྱེའོ། །ཞེས་ཚ་དམྱལ་གྱི་གནས་མཛོད་དང་མཐུན་ལ། འདི་དང་འདབ་འབྱོར་གྱི་གྲང་དམྱལ་བརྒྱད་པོ་དེའི་སྟེང་འོག་གི་བར་ཚད་ན་སྟོང་ཕྲག་གཉིས་རེས་ཆོད་གསུངས་པ་འདི་སའི་དངོས་གཞི་དང་མཐུན་པར་གསུངས་སོ། །དེ་ནས། ཉི་ཚེའི་གནས་ལ་ངེས་པ་མ་མཆིས་ཤིང་། །ཉེ་འཁོར་བ་ནི་ཚ་དམྱལ་འཁོར་དུ་གནས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཉི་ཚེ་བ་ནི་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་གནས་མེད་དེ། མིའི་གནས་ཀྱིའང་ཆུ་བོ་དང་། རི་དང་། ཡ་ངའི་ས་ཕྱོགས་དང་། རྒྱ་མཚོའི་འགྲམ་ལ་སོགས་པ་ན་མང་པོའི་གནས་དང་། རེ་རེའི་གནས་ཡོད་དོ། །ཞེས་འུ་ཚོ་མིའི་འགྲོ་བས་རང་གི་སྡེ་རིས་དེའི་ནང་གི་འཛམ་བུ་གླིང་པ་ཙམ་དང་དུད་འགྲོ་རེ་གཉིས་མིན་པའི་མི་མ་ཡིན་པའི་འགྲོ་བ་གཞན་མི་མཐོང་བ་ཡིན་ཕྱིར། ཉི་ཚེ་བ་རྣམས་མིའི་གནས་ན་ཡོད་འདུག་མོད་ཀྱང་ཕལ་བའི་མིག་གིས་མཐོང་བ་མིན་ལ། དེས་ན་འདི་འོག་དཔག་ཚད་ཉི་ཁྲིའམ་བཞི་ཁྲི་ན་དམྱལ་བའི་གནས་ཡོད་པ་དེའང་ས་བརྐོས་ན་མནར་མེད་དུ་ཐུག་ས་མ་རེད་ཅེས་ཟེར་བ་ནི་བླུན་གཏམ་ཡི་མུག་པའོ། །ཉེ་འཁོར་བ་ནི་ཡང་སོས་ལ་སོགས་པ་རེ་རེ་ལའང་ཕྱོགས་བཞི་ན་ལྷག་པའི་གནོད་པ་བཞི་བཞི་སྟེ་བཅུ་དྲུག་བཅུ་དྲུག་ཡོད་པས་འཁོར་བའོ། །འདི་དག་གི་ཚེ་ཚད་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་འོག་ཏུ་འཆད་པས་འདིར་མི་སྤྲོའོ། །ཞེས་དམྱལ་གནས་བཤད་ནས། ངན་སོང་གི་གནས་གཉིས་པ།

ཡི་དྭགས་ཀྱི་གནས་རྒྱས་པར་བཤད་པ།

དེ་ནས་ངན་སོང་གཉིས་པ། ཡི་དྭགས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་འོག །དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱ་འདས་པ་རྩ་བའི་གནས། །ཡན་ལག་ལྷ་མིའི་འཇིག་རྟེན་དག་ནའང་ཡོད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། རྩ་བའི་གནས་ནི་འཛམ་བུའི་གླིང་འདི་ཉིད་ལས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་འོག་དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱས་བཅད་པ་ན་ཡོད་ཅིང་། ཡན་ལག་ནི་ལྷ་དང་མིའི་གནས་ནའང་ཡོད་དོ། །གསུམ་པ།

དུད་འགྲོའི་གནས་རྒྱས་པར་བཤད་པ།

ངན་སོང་གསུམ་པ། དུད་འགྲོ་བྱིངས་གནས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་སྟེ། །ཁ་འཐོར་ལྷ་མིའི་ཡུལ་ན་གནས་པ་ཡིན། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། བྱིངས་ཀྱི་གནས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ཡིན་ཅིང་ཁ་འཐོར་བ་ནི་མིའི་ཡུལ་དང་འདོད་ལྷའི་གནས་ནའང་ཡོད་ཅིང་། བསྡུས་པས་སའི་ནང་དང་། ཐང་དང་། རི་དང་། ཤིང་དང་། ཆུ་དང་། ནམ་མཁའ་དང་། མེའི་ནང་ན་ཡང་ཡོད་པར་བཤད་དོ། །དེ་ཡན་གྱིས་ངན་སོང་གི་གནས་བཤད་པ་སོང་ནས། གཉིས་པ་མཐོ་རིས་ལ་མི། ལྷ་གཉིས། དང་པོ།

མིའི་གནས་རྒྱས་པར་བཤད་པ།

མཐོ་རིས་ཀྱི་གནས་ལ་དང་པོ། མཐོ་རིས་མི་རྣམས་གླིང་བཞི་གླིང་ཕྲན་ཏེ། །རྔ་ཡབ་སྲིན་པོ་གནས་ཕྱིར་གཞན་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། མི་རྣམས་ཀྱི་གནས་ནི་གླིང་བཞི་གླིང་ཕྲན་བདུན་ལས་བརྒྱད་མེད་པ་ཅི་ཞེ་ན། རྔ་ཡབ་ཀྱི་གླིང་ཕྲན་སྲིན་པོ་གནས་པའི་ས་ཡིན་པས་སྲིན་པོའི་གནས་ཁ་ཤས་ཡི་དྭགས་ཀྱི་འགྲོ་བར་སྡུད་དེ། གསང་སྙིང་ལས། ཡི་དྭགས་སྲིན་པོ་ཆེན་པོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གདུལ་ཞིང་རཱུ་ཏྲའི་སྐྱེ་བརྒྱུད་བསྟན་དུས་ཡི་དྭགས་སྲིན་པོ་ཆེན་པོ་གསུངས་པའང་ཡོད་དོ། །དེས་ནི་མཐོ་རིས་ཀྱི་གནས་དང་པོ་མིའི་གནས་བཤད་ནས་གཉིས་པ་ལ་བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ།

ལྷའི་གནས་མདོར་བསྟན་པ།

ལྷ་གནས་གཉིས་ལས་ཞེས། འདོད་པ་དང་། གཟུགས་ཀྱི་ལྷའི་གནས་གཉིས་ལས། གཉིས་པ་ལ། འདོད་ལྷ། གཟུགས་ཁམས་གཉིས། དང་པོ་ལ། དངོས་དང་། ཞར་ལ་ལྷ་མིན་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ་མདོར་བསྟན །རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ།

འདོད་ལྷའི་གནས་དངོས་མདོར་བསྟན་པ།

མཐོ་རིས་ཀྱི། འདོད་ལྷའི་གནས་དྲུག་སྟེ། །ཞེས་མདོར་བསྟན་ནས་གཉིས་པ། ས་ལ་བརྟེན་པ་དང་། མཁའ་ལ་བརྟེན་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། རྒྱལ་ཆེན་རིས་བཞི་དང་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གཉིས། དང་པོ།

རྒྱལ་ཆེན་རིས་བཞིའི་གནས་བསྟན་པ།

རྒྱལ་ཆེན་རིགས་བཞི་རི་རབ་བང་རིམ་དང་། །ཉི་ཟླ་སྐར་མའི་གཞལ་མེད་ཁང་ན་གནས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདོད་ལྷ་དྲུག་གི་དང་པོ་རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་ལྷ་ནི། འདི་ས་ལ་བརྟེན་པར་གསུངས་ན་ཉི་ཟླ་ས་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ནམ་བསམ་དགོས་པ་མིན་ཏེ་རྟ་ཞོན་མང་པོའི་ནང་དུ་དྲེའུ་ཞོན་པ་རེ་རེ་གཉིས་རེ་ཡོད་ཀྱང་རྟ་བ་དུམ་གཅིག་བཤར་བྱུང་ཞེས་བརྗོད་ཆོག་པ་བཞིན་ནོ། །བང་རིམ་བཞི་དང་། ཉི་ཟླ་གཟའ་སྐར་གྱི་སྟེང་ན་གནས། དེ་ཡང་བང་རིམ་དང་པོ་ན་ལག་ན་ཡོལ་གོ་ཐོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གནས། གཉིས་པ་ན་མེ་ཏོག་གི་ཕྲེང་བ་ཐོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ལྷའི་རིགས་གནས། གསུམ་པ་ན་སྦྲང་ཆང་གིས་རྟག་ཏུ་མྱོས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ལྷ་གནས། བཞི་པ་ན་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིའི་གནས་དང་། དེ་དག་གི་འཁོར། ཤར་ན་དྲི་ཟ། ལྷོ་ན་གྲུལ་བུམ། ནུབ་ན་ཀླུ། བྱང་ན་གནོད་སྦྱིན་གྱི་རིགས་རྣམས་གནས་སོ། །ཕོ་བྲང་གི་རིགས་བཞི་ལས། ཤར་ཕྱོགས་ན་རྒྱལ་པོ་ཡུལ་འཁོར་སྲུང་གི་ཕོ་བྲང་ཡུལ་འཁོར་སྲུང་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ལྷོ་ན་འཕགས་སྐྱེས་པོའི་ཕོ་བྲང་འཕགས་སྐྱེས་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ནུབ་ན་སྤྱན་མི་བཟང་གི་ཕོ་བྲང་སྣ་ཚོགས་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་དང་། བྱང་ན་རྣམ་ཐོས་སྲས་ཀྱི་ཕོ་བྲང་ལྕང་ལོ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་དོ། །དེ་དག་གི་ཚད་ནི་ཀུན་ཀྱང་ངོས་རེ་དཔག་ཚད་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་པ། ནང་གི་ས་གཞི་ཚོན་སྣ་བརྒྱས་བཀྲ་བར་བྱས་པ། ཤིང་བལ་གྱི་འདབ་མ་ལྟར་རྐང་པ་བཞག་ན་ནེམ་ཞིང་བཏེག་ན་སྤར་བ་སྙམ་པ། གསེར་གྱི་བྱེ་མ་བརྡལ་བ་ལ་ཙནྡ་གྱི་ཆུས་ཆག་ཆག་བཏབ་པ། ལྷའི་མེ་ཏོག་མནྡ་ར་བས་པུས་ནུབ་ཙམ་དུ་ཁེབས་ཤིང་། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བཞིས་བརྩིགས་པའི་རྫིང་ན་ཆུ་སྦྲང་རྩི་ལྟ་བུས་གང་བ། རྫིང་གི་འགྲམ་ན་མེ་ཏོག་དང་དུས་དང་བསྟུན་པའི་གོས་རྣམ་བཞི་འབྱུང་བའི་དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་དང་། ཆུ་དང་། ཐང་ལས་སྐྱེས་པའི་མེ་ཏོག་དང་། དེ་ལ་གནས་པའི་བྱ་དང་། བུང་བ་སྙན་སྙན་ལྟར་སྒྲོག་པས་མཛེས་པར་བྱས་པ་ལ་སོགས་པ་ལོངས་སྤྱོད་དཔག་ཏུ་མེད་པས་ཉེ་བར་བརྒྱན་པའོ། །གཞན་ཡང་གཉའ་ཤིང་འཛིན་རིའི་སྟེང་གི་ཕྱོགས་བཞི་ན་རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་ཕོ་བྲང་ཡོད་ཅིང་། གསེར་གྱི་རི་བདུན་ལ་ཡང་རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིགས་ཀྱི་ལྷའི་གྲོང་ཁྱེར་མཛེས་པས་བརྒྱན་ཞིང་། ཁོར་ཡུག་གི་རིའི་རྩེ་མོ་དང་། རིའི་ལྷ་དང་། ཤིང་གི་ལྷ་དང་། ནགས་ཀྱི་ལྷ་ཡན་ཆད་རྒྱལ་ཆེན་རིགས་བཞིའི་ལྷར་གཏོགས་པས། རྒྱལ་ཆེན་རིགས་བཞི་དེ་དག་གི་གནས་རིས་ཤིན་ཏུ་མང་ངོ་། །དེ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་ཉི་ཟླ་གཟའ་སྐར་གྱི་ལྷའི་གནས་བཤད་པ་ནི། ལྷུན་པོའི་ཕྱེད་ན་ཉི་ཟླ་གཟའ་སྐར་ཏེ། །ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་དཔག་ཚད་ལྔ་བཅུ་གཅིག །འོག་གཞི་མེ་ཤེལ་མཐའ་ཆགས་གསེར་ལས་གྲུབ། །ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་དཔག་ཚད་ལྔ་བཅུ་པ། །འོག་གཞི་ཆུ་ཤེལ་མཐའ་ཆགས་དངུལ་ལས་གྲུབ། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། རི་དབང་ལྷུན་པོའི་ཕྱེད་མཚམས། གཉའ་ཤིང་འཛིན་གྱི་རྩེ་དང་མཉམ་པའི་ཐད་སོ་ནས་ཉི་ཟླ་གཟའ་སྐར་རྣམས་འཆར་ཏེ། ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་དཔག་ཚད་ལྔ་བཅུ་རྩ་གཅིག་ཁ་ཞེང་དང་། ཁོར་ཡུག་ལ་སུམ་འགྱུར་རོ། །ཞེས་པ་སྟེ་དེ་ཡང་གཞལ་བྱ་འཇལ་བྱེད་ཀྱི་ཚད་རྣམས་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ཚད་ཐིག་གཅིག་གི་ཐོག་ཏུ་ངེས་པ་བྱེད་མི་དགོས་ཏེ། ཆེ་བ་ལ་ཆུང་བས་འཇལ་ན་རི་དང་ནམ་མཁའ། མཐོ་དང་མཐེབ་ཀྱིས་ཚད་འཛིན་བྱེད་ཆོག་པ་དང་། དཔག་ཚད་ཁྲི་ཕྲག་མང་པོའི་རྡུལ་ཚད་ཅན་གྱི་གཟུགས་རིས་ཤོག་བུའི་ཐོག་ཏུ་རི་མོ་ཆུང་ངུར་བསྡུས་ནས་དེའི་རྡུལ་ཆ་བོངས་བསྐྱེད་པ་ལྟོས་ནས་ཡར་མི་བསླེབ་པའི་ཚད་དུ་འཇོག་ཆོག་པ་དང་། དཔེ་མེ་ལོང་གི་ངོས་སུ་ཡུལ་ལྗོངས་ཤར་བ་དང་། མིག་མཐེབ་གང་གིས་འཁོར་ཡུག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་མཐའ་རྒྱ་ཆོད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས། མདོ་རྒྱུད་ཀྱི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དགོངས་པ་གཡག་སྣ་ཁུ་ཚུར་རྐྱང་པས་ལོན་པ་མིན་ནོ། །འོག་གཞི་མེ་ཤེལ་ལས་གྲུབ་པས་ཤིན་ཏུ་ཚ་ཞིང་འོད་ཟེར་ཆེ་བའོ། །ཟླ་བ་ནི་ཁ་ཞེང་དཔག་ཚད་ལྔ་བཅུ། ཉིན་མོའི་ཉི་འོད་ཚ་བ་དང་། མཚན་མོའི་ཟླ་འོད་བསིལ་བ་ཡིན་པས། མེ་ཤེལ་གྱིས་ཚ་བ་དང་། ཆུ་ཤེལ་གྱིས་བསིལ་བ་བསྐྱེད་པའི་བདག་ཉིད་ཅན། སྟེང་འོག་ཀྱང་ལྟོས་འཇོག་ཅན་དོན་ལ་མ་གྲུབ་པའི་གོ་བའང་འཐད་སྒྲུབ་ཀྱི་རིགས་པས་བཤད་ན་ངེས་ཤེས་གསར་བ་ཁྱད་པ་ཅན་འབྱུང་བ་ཡིན། ཁོར་ཡུག་ཏུ་ཟླུམ་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་སུམ་འགྱུར་རོ། །འོག་གཞི་ཆུ་ཤེལ་ལས་གྲུབ་པས་བསིལ་ཞིང་འོད་ཟེར་ཧ་ཅང་ཡང་མི་གསལ་བའོ། །ཉི་མའི་སྟེང་གི་ཁོར་ཡུག་ཏུ་གསེར་གྱི་ར་བ་དང་ཟླ་བ་ལ་དངུལ་གྱི་ར་བས་ལེགས་པར་བསྐོར་བའོ། །ཞེས་པ་འདི་དག་མཐོང་བྱེད་དབང་པོའི་ཁྱད་པར་གྱིས་མཐོང་བ་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་འདྲ་མིན་ཡོད་པས། ལྷ་ཡུལ་ལ་ལྷ་དང་། མི་ཡུལ་དུ་མི་དང་བསྟུན་ནས་གསུངས་པ་ཡིན་གྱི། གཞན་དུ་ན་འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་ལ་མདུན་གྱི་ཆུ་ཕོར་གང་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གཉིས་ཀའི་རྔམས་སུ་དཔག་ཚད་ཕྱེད་དང་དྲུག་དང་དཔག་ཚད་གཅིག་གི་བཅོ་བརྒྱད་ཆ་གཅིག་སྟེང་དུ་གནས་སོ། །ཆེ་ཆུང་ཡང་གོང་དུ་བཤད་པ་ལྟར་དུའོ། །ཟླ་བའི་ཐོག་ཏུ་སོང་ཟེར་མཁན་ཡོད་ཀྱང་ལྷ་གནས་མཐོང་མི་སྲིད་དེ། མིག་གིས་གོང་མའི་གཟུགས་མི་མཐོང་། །གསུངས་པའི་ཕྱིར། །ཉི་ཟླ། གཉིས་ཀའི་ནང་ན་ལྷ་ཡི་གྲོང་ཁྱེར་ཏེ། །སྐྱེད་ཚལ་རྫིང་དང་ལམ་སྲང་རིན་ཆེན་གཞི། །མེ་ཏོག་ཆར་བ་པུས་ནུབ་ངང་གིས་འབབ། །རྙིང་པ་འདོར་ཞིང་གསར་པ་གསལ་བར་འགྲེམས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་གཉིས་ཀའི་སྟེང་གི་གསེར་དང་དངུལ་གྱི་ར་བ་ནི་དཔག་ཚད་ཕྱེད་པས་ཀུན་ནས་ཟླུམ་པར་བསྐོར་བ། ར་བ་དེ་དག་ལ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བཞི་ལས་བྱས་པའི་ལྕོག་ཡོད་པ་ནང་གི་ས་གཞི་ནི་ཚོན་སྣ་བརྒྱས་བཀྲ་བར་བྱས་པ། ཤིང་བལ་ལྟར་འཇམ་ཞིང་རྐང་པ་བཏེག་ན་འཕར་བ་དང་། མནན་ན་ནེམ་གྱིས་བྱེད་པ། ལྷའི་མེ་ཏོག་མནྡ་ར་བས་པུས་ནུབ་ཙམ་དུ་ཁེབས་ཏེ། རྙིང་པ་རླུང་གིས་འཐོར་ལ་གསར་བ་འགྲེམས་པ། ནང་གི་ལམ་སྲང་ནི་ཆུར་དཔག་ཚད་ལྔ་པ། ཞེང་དུ་ཕྱེད་དང་གཉིས་པ། དབྱིབས་ལེགས་ཤིང་བལྟ་ན་སྡུག་པ། གསེར་གྱི་བྱེ་མ་བརྡལ་ཞིང་ཙནྡ་གྱི་ཆུས་བཏབ་པའོ། །ལམ་དེའི་འགྲམ་གཉིས་ན་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བཞི་ལས་བྱས་པའི་རྫིང་བུ་ཆུ་མངར་བསིལ་སྦྲང་རྩི་ལྟ་བུས་གང་བས་བརྒྱན་པ། རྫིང་གི་འགྲམ་ན་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བའི་དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་ཡོད་པའོ། །ལྷའི་བུ་ཉི་མ་དང་ཟླ་བའི་གྲོང་ཁྱེར་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བཞི་ལས་གྲུབ་པ་ལྷ་དང་ལྷ་མོ་མང་པོས་གང་ཞིང་དགའ་བར་བྱས་པའོ། །ཉི་ཟླ་སྐར་གསུམ་གྱི་ལྷ་གནས་ཐམས་ཅད་རྒྱལ་ཆེན་རིགས་བཞིར་གཏོགས་པ་ཡིན་པ་གོང་ནས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །སྐར་མའི་ཚོགས་ཀྱང་ཆུ་ཤེལ་སྙིང་པོ་སྟེ། །གསེར་གྱི་ར་བས་ལེགས་བསྐོར་ལྷ་ཡི་གྲོང་། །རྒྱང་གྲགས་གཅིག་ནས་དྲུག་གི་བར་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྐར་མ་ཡང་ཆུ་ཤེལ་ལས་གྲུབ་པ་སྟེང་གི་ཁ་ཆགས་གསེར་གྱི་ར་བས་བསྐོར་ཞིང་ས་གཞི་དང་ལམ་སྲང་བཟང་པོ་ལྷའི་གྲོང་ཁྱེར་གྱིས་བརྒྱན་པ་སྟེ། སྐར་མ་ཆེ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཞེང་དུ་རྒྱང་གྲགས་དྲུག་ཆུང་བ་རྣམས་ལ་གཅིག་སྟེ་བར་མ་རྣམས་ནི་དེའི་བར་གྱི་ཚད་གང་ཡིན་པའོ། །འདིར་དཔྱོད་པ་ཞུགས་པ་དང་ལྡན་པ། ཁ་ཅིག་གསེར་ཟངས་ཆུ་ཤེལ་འཁར་བ་ལ། །རྒྱང་གྲགས་གཅིག་ནས་བཅོ་བརྒྱད་བར་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། པཎྚི་ཏ་ཛི་ན་མི་ཏྲ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གིས་བཞེད་ཀྱིས། སྐར་མ་དེ་དག་གི་རྒྱུ་གསེར་ཟངས་འཁར་བ་གསུམ་ཀ་ཅི་རིགས་པ་ཡིན་ལ། ཚད་ཀྱང་ཆེ་བ་རྒྱང་གྲགས་བཅོ་བརྒྱད་ནས་ཆུང་བ་གཅིག་ཡིན་ཞེས་འདོད་དོ། །འདོད་ལྷའི་གནས་དང་པོ་རྒྱལ་ཆེན་རིགས་བཞིའི་ལྷ་གནས་བཤད་ནས། འདོད་ལྷའི་གནས་གཉིས་པ་ལ། གནས་སྤྱི་དང་། འབྱོར་པའི་ཁྱད་པར་གཉིས། དང་པོ།

སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་གནས་སྤྱིར་བསྟན་པ།

འདོད་ལྷའི་གནས་གཉིས་པ་ནི། རི་རབ་སྟེང་ན་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གནས། །མ་འདྲེས་ཕྲེང་འབར་གཟི་བརྗིད་མཆོག་ལ་སོགས། །ཉེ་དབང་གནས་རིགས་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་། །གཙོ་བོའི་གནས་ཏེ་རྩ་གསུམ་མཐོ་རིས་ཡུལ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དབུས་ཀྱི་རི་དབང་ལྷུན་པོའི་སྟེང་ན་དབང་པོ་དང་ཉེ་དབང་གི་གནས་མ་འདྲེས་པ་དང་། ནོར་བུ་སྙིང་པོ་དང་། ཡོངས་འདུས་གནས་པ་དང་། རྣམ་མཛེས་གནས་པ་དང་། དགའ་བའི་ཚལ་གནས་པ་དང་། ཕྲེང་བ་འབར་བ་དང་། གཟི་བརྗིད་མཆོག་དང་། མཐོང་བར་སྤྱོད་པ་དང་། འཁོར་ན་གནས་པ་དང་། རིགས་མཐུན་པ་དང་། ནོར་བུ་འཆང་བ་དང་། མདོག་བཟང་ཆེ་བ་དང་། ས་ལ་ཤིང་ཟུག་དང་། ནོར་བུ་སྣང་བ་དང་། ཆོས་བཟང་འདུན་ས་ལ་སོགས་པ་ལྷ་གནས་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་ན་གཙོ་བོ་ཉེ་དབང་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས། ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་དང་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་ཡོད་པས་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་ཞེས་བྱའོ། །རི་རབ་རྩེ་མོ་ངོས་བཞིའི་རྒྱ་ཁྱོན་ལ། །ངོས་རེ་དཔག་ཚད་བརྒྱད་ཁྲིར་གནས་པའི་སྟེང་། །ཞེས་གནས་སྤྱིར་བསྟན་ནས། གཉིས་པ་ལ་བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ།

སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་འབྱོར་བའི་ཁྱད་པར་མདོར་བསྟན་པ།

གྲོང་ཚལ་ས་གཞི་ཤིང་དང་འདུན་ས་ལས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རི་དབང་དེའི་རྩེ་མོའི་ཚད་ནི་ངོས་རེ་རེ་ལ་དཔག་ཚད་བརྒྱད་ཁྲི་བརྒྱད་ཁྲི་ཡོད། དེའི་སྟེང་ན་གྲོང་དང་གཅིག སྐྱེད་མོས་ཚལ་དང་གཉིས། ས་གཞི་དང་གསུམ། ཤིང་ཆེན་པོ་དང་བཞི། འདུན་ས་བཟང་པོ་སྟེ་ལྔ་གནས་པ་ལས། དང་པོ་གྲོང་ལའང་ནང་གསེས་ཀྱི། ལྷའི་དབང་པོའི་ཁང་བཟང་དང་། སྤྱིའི་གྲོང་བལྟ་ན་སྡུག་དང་། མཚམས་ཀྱི་གནས་སོ། །གཉིས་པ་ལ་ལྔ་ལས། དང་པོ།

སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་གྲོང་རྒྱས་པར་བཤད་པ།

དབང་པོའི་གནས་ནི། དབུས་ན་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་ཁང་བཟང་མཆོག །ངོས་རེ་དཔག་ཚད་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་པ། །མཐའ་སྐོར་སྟོང་ཡོད་ལྷ་ཡི་གྲོང་ཁྱེར་ལས། །གྱེན་དུ་དཔག་ཚད་ཕྱེད་དང་ལྔ་འཕགས་ཤིང་། །བ་གམ་བརྒྱད་ལ་ཁང་བརྩེགས་བདུན་བདུན་གནས། །དེ་དག་རེ་རེ་གནས་ཁང་བདུན་བདུན་ནོ། །ཕྱི་རོལ་སྐྱེད་ཚལ་རིན་ཆེན་རྫིང་བུར་བཅས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རི་རབ་ཀྱི་སྟེང་ལྷ་སྤྱིའི་གྲོང་ཁྱེར་བལྟ་ན་སྡུག་གི་དབུས་ན་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་ཁང་བཟང་ངོས་རེ་ལ་དཔག་ཚད་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་པ། མཐར་སྐོར་དུ་དཔག་ཚད་སྟོང་ཡོད་པ་ལས་བལྟ་ན་སྡུག་ལས་གྱེན་དུ་དཔག་ཚད་ཕྱེད་དང་ལྔ་འཕགས་པ་ནང་གི་རྨང་རྟེན་དང་ཐེམ་སྐས་དང་ཀ་བ་རྣམས་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བཞི་ལས་བྱས་པ། ཀ་སྟན་དང་ཀ་ཞུ་དང་། བྲེ་དང་ཕྱམ་གདུང་རྣམས་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ལས་གྲུབ་པ། རིན་པོ་ཆེའི་དྲ་བ་དང་ཆུན་འཕྱང་དང་མཛེས་བྱེད་དུ་མས་སྤྲས་པའོ། །ཁང་བཟང་དེ་ལ་བ་གམ་བརྒྱད་ཡོད་དེ། རེ་རེ་ལའང་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་བདུན་བདུན་ན་གནས་ཁང་བདུན་བདུན་གྱིས་བརྒྱན་ཞིང་། ཕྱི་རོལ་གྱི་སྐྱེད་མོས་ཚལ་ཤིང་རྟ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ནང་ན་རྫིང་བུ་བཞི་ཡོད་དེ། ཆུ་ཞེང་དུ་དཔག་ཚད་ལྔ་བཅུ་པ། རྩིག་པ་དང་ཐེམ་སྐས་དང་ལན་ཀན་ཐམས་ཅད་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ལས་གྲུབ་པ་ན་ཆུ་བྱ་དང་། པདྨཆེན་པོས་བརྒྱན་པ་ཡོད་དོ། །རྫིང་འགྲམ་ན་འདོད་དགུ་འབྱུང་བའི་དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་དང་བཅས་པའོ། །ཞེས་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་གནས་ཀྱི་ལྷའི་དབང་པོའི་ཁང་བཟང་བསྟན་ནས་གཉིས་པ་སྤྱིའི་གྲོང་ནི། དེ་ཡི་ཕྱི་རིམ་གྲོང་ཁྱེར་བལྟ་ན་སྡུག །ངོས་རེ་དཔག་ཚད་ཉིས་སྟོང་ལྔ་བརྒྱ་པ། །དཔངས་སུ་ཕྱེད་དང་གསུམ་སྟེ་གསེར་ལས་བྱས། །གསེར་གྱི་ར་བས་བསྐོར་ཞིང་མཛེས་པ་སྟེ། །དགུ་བརྒྱ་དགུ་བཅུ་རྩ་དགུའི་སྒོ་ཆེན་རྣམས། །དཔངས་སུ་དཔག་ཚད་ཕྱེད་དང་གསུམ་པ་སྟེ། །ཞེང་དུ་ཕྱེད་དང་གཉིས་བཅས་སྒོ་སྲུང་ལྡན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྤྱིའི་གྲོང་ཁྱེར་བལྟ་ན་སྡུག་ཅེས་བྱ་བ་རྒྱལ་བྱིིན་གྱི་ཕོ་བྲང་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་ཁང་བཟང་གི་ཕྱོགས་བཞིའི་ཕྱི་རོལ་ན་བསྐོར་ནས་འཁོར་བར་ཡོད་དོ། །བལྟ་ན་སྡུག་གི་གྲོང་ཁྱེར་དེའི་ངོས་རེ་ལ་དཔག་ཚད་ཉིས་སྟོང་ལྔ་བརྒྱ་པ། ཞེས་པས་འདི་གྲུ་བཞི་རི་རབ་ཀྱི་རྩེའི་དབྱིབས་དང་འདྲ་བའོ། །ཀུན་ཏུ་བསྐོར་བས་དཔག་ཚད་ཁྲི་པ། དཔངས་སུ་ཕྱེད་དང་གསུམ་པ། རྩིག་པ་གསེར་ལས་བྱས་ཤིང་གསེར་གྱི་ར་བས་བསྐོར་བ། ནང་གི་ས་གཞི་ནི་དབྱིབས་ལེགས་ཤིང་བལྟ་ན་སྡུག་པ། ཚོན་སྣ་བརྒྱ་རྩ་གཅིག་གིས་བཀྲ་བར་བྱས་ཤིང་། ཤིང་བལ་གྱི་འདབ་མ་ལྟར་འཇམ་པ། གྲོང་ཁྱེར་དེའི་སྒོ་ཆེན་ནི་དགུ་བརྒྱ་དང་དགུ་བཅུ་རྩ་དགུ་ཡོད་དེ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་འཕངས་སུ་དཔག་ཚད་ཕྱེད་དང་གསུམ་དང་། ཞེང་དུ་དཔག་ཚད་ཕྱེད་དང་གཉིས་པ། ནོར་བུ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྒོ་རྒྱན་སྐར་མའི་གཟུགས་སུ་བྱས་པ་བཞི་བཞི་དང་། ཟླ་བ་ཚེས་པ་ལྟ་བུ་དང་། བ་གླང་གི་རྨིག་པ་ལྟ་བུ་དང་། མེ་ལོང་ལྟ་བུས་བརྒྱན་ཞིང་། སྒོ་རེ་རེར་ཡང་ལྷའི་སྲུང་མ་གོ་ཆ་དང་མཚོན་ཆས་སྤྲས་པ་ལྔ་བརྒྱ་ལྔ་བརྒྱ་འཁོད་པའོ། །གྲོང་ཁྱེར་དེའི། ལམ་སྲང་དཔག་ཚད་ཉིས་སྟོང་ལྔ་བརྒྱ་པ། །ཞེང་དུ་བཅུ་གཉིས་འཇམ་ཞིང་བདེ་བ་སྟེ། །རྫིང་དང་རིན་ཆེན་ཤིང་དང་པདྨ་བརྒྱན། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ལམ་སྲང་གི་རིང་ཚད་སྲིད་དུ་དཔག་ཚད་ཉིས་སྟོང་ལྔ་བརྒྱ་པ། ཞེང་དུ་བཅུ་གཉིས་པ་དབྱིབས་ལེགས་ཤིང་ཙནྡ་གྱི་ཆུས་ཆག་ཆག་བཏབ་པ། དེའི་གཡས་གཡོན་ན་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བཞི་ལས་གྲུབ་པའི་རྫིང་བུ་སྦྲང་རྩིའི་ཆུ་བསིལ་བས་གང་བ། ཨུཏྤ་དང་། པདྨཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཁེབས་པ། ཆུ་བྱ་རྩེ་བ། རྫིང་འགྲམ་ན་རིན་པོ་ཆེ་དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་ལྗོན་པ་ལས་མེ་ཏོག་དང་གོས་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་ཞིང་། ལྷའི་བྱ་སྐད་སྙན་པར་སྒྲོག་པས་བརྟེན་པའོ། །གྲོང་ཁྱེར་ཕྱི་རོལ་རིན་ཆེན་ར་བ་བདུན། །བར་བར་འོབས་བདུན་ཆུ་མཚོ་ངང་བས་བརྒྱན། །རིན་ཆེན་གྲུ་ན་ལྷ་རྣམས་རྩེད་འཇོ་འཕེལ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཕྱི་རོལ་ན་ར་བ་རིམ་པ་བདུན་གྱིས་བསྐོར་བའི་བར་བར་ན་ཆུ་མཚོ་དང་ངང་པས་བརྒྱན་པའི་འོབས་རིམ་པ་བདུན་བདུན་གྱིས་བསྐོར་བ་རྣམས་ཀྱི་ཟབས་དང་ཁ་ཞེང་ལ་དཔག་ཚད་རེ་རེ་ཡོད་པར་རིན་པོ་ཆེའི་གྲུ་གཟིངས་ན་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་ལྷ་རྣམས་ཞུགས་ཏེ་རྩེ་བ་ཡོད་དོ། །ཞེས་གོང་ནས་གྲོང་ཞེས་པའི་ས་བཅད་གཅིག་ལ་ནང་གསེས་ཀྱི་ལྷ་དབང་གི་ཁང་བཟང་དང་། སྤྱིའི་གྲོང་བལྟ་ན་སྡུག་གཉིས་བཤད་པ་སོང་ནས། གསུམ་པ་མཚམས་ཀྱི་གནས་ནི། རི་རབ་རྩེ་མོའི་མཚམས་བཞིར་ཁང་བརྩེགས་བཞི། །དཔངས་སུ་དཔག་ཚད་ཕྱེད་དང་ལྔ་པ་ལ། །ངོས་རེར་བརྒྱ་དང་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་པ། །གནོད་སྦྱིན་ལག་ན་རྡོ་རྗེའི་ལྷ་རིགས་གནས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རི་རབ་རྩེ་མོའི་མཚམས་བཞི་ན་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་བཞི་ཡོད་དོ། །འཕངས་སུ་དཔག་ཚད་ཕྱེད་དང་ལྔ་པ། ངོས་རེ་ལ་དཔག་ཚད་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་པ། ཁོར་ཡུག་ཏུ་ལྔ་བརྒྱ་ཡོད་པ་ན་གནོད་སྦྱིན་ལག་ན་རྡོ་རྗེ་ཞེས་བྱ་བའི་ལྷ་རིགས་གནས་སོ། །ཁང་བརྩེགས་བཞི་པོའི་བར་ཐངས་རི་རབ་རྩེ་མོའི་ཁ་ཆགས་ལ་ཕྱོགས་ཀྱི་རིན་པོ་ཆེའི་ར་བ་དཔག་ཚད་གསུམ་པས་བསྐོར་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་ཡན་གྱིས་གྲོང་བསྟན་ནས། སྐྱེད་ཚལ། ས་གཞི། ཤིང་ཆེན་པོ། འདུན་ས་སྟེ་ལྔ་རུ་བཤད་པའི་ནང་གི་གཉིས་པ་སྐྱེད་ཚལ་ནི།

སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་ཚལ་རྒྱས་པར་བཤད་པ།

དེ་ནས། ལྷ་ཡི་སྐྱེད་ཚལ་ར་བ་རྣམ་བཞི་ཡང་། །བལྟ་ན་སྡུག་ནས་དཔག་ཚད་ཉི་ཤུ་ཉིད། །ཕྱོགས་བཞིར་འདས་པའི་མཚམས་ན་གནས་པ་ལས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གྲོང་ཁྱེར་བལྟ་ན་སྡུག་ནས་ཕྱོགས་བཞིར་དཔག་ཚད་ཉི་ཤུ་རེ་དཔགས་པའི་ས་ན། ལྷ་རྣམས་ཀྱི་རྩེད་མོའི་ས་སྐྱེད་མོས་ཚལ་བཞི་ལས། ཞེས་པས་གླིང་ག་རྡོག་མ་བཞི་ཡོད་པའི་གོ་བ་མིན་པར་འདི་ཆེ་ལོང་གིས་བསྡུས་པའི་སྐྱེད་ཚལ་རིགས་བཞི་ལ་གོ་བའོ། །དང་པོ། ཤར་ན་ཤིང་རྟ་སྣ་ཚོགས་སྐྱེད་མོས་ཚལ། །རིན་ཆེན་རྫིང་དང་ལྗོན་ཤིང་གོས་དང་རྒྱན། །ལྷ་ཡི་བུ་མོས་དགའ་བར་བྱས་པའོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཤར་ཤིང་རྟ་སྣ་ཚོགས་པའི་སྐྱེད་མོའི་ཚལ་དེ་ན་རིན་པོ་ཆེའི་ཤིང་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བརྒྱན་ཅིང་། ཚལ་བཞི་པོ་ནའང་རོ་བྲོ་བའི་རྫིང་བུ་བཞི་ཡོད་དེ། ཆུ་ཞེང་དུ་དཔག་ཚད་ལྔ་བཅུ་པ། གསེར་དང་། དངུལ་དང་། བཻ་ཌཱུརྱ་་དང་། ཤེལ་ལས་བྱས་པའི་ཕ་གུས་བརྩིགས་ཤིང་ཐེམ་སྐས་ཡོད་པ། ལན་ཀན་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བྱས་པར་སྦྲང་རྩི་ལྟ་བུའི་ཆུས་གང་ཞིང་ཤིང་ལྗོན་པ། ལྷའི་གོས་དང་། མེ་ཏོག་དང་། འབྲས་བུས་བརྒྱན་པ་མང་པོས་བརྒྱན་ཅིང་། ཁྱད་པར་ཚལ་འདིར་ཤིང་རྟ་བཟང་པོ་ལྷའི་བུ་མོ་མཛེས་མས་དགའ་བར་བྱས་ཤིང་འདྲེན་པའོ། །ལྷོ་ན་རྩུབ་འགྱུར་ཞེས་བྱའི་སྐྱེད་མོས་ཚལ། །གཡུལ་འགྱེད་ཚེ་ན་ཞེ་སྡང་འཕེལ་བ་སྟེ། །རིན་ཆེན་མཚོན་དང་གོ་ཆ་སྲ་བ་འབྱུང་། །ཞེས་གསུངསས་ཏེ། རྩུབ་འགྱུར་གྱི་ཚལ་ན་རྫིང་བུ་ཤིང་དང་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་རྩུབ་པར་གྱུར་པ་ཡོད་པས། ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་སྤྱོད་པ་ན་ལྷ་མ་ཡིན་ལ་གཡུལ་འགྱེད་པར་མོས་པའོ། །ལྷ་རྣམས་ནི་རྒྱུད་དུལ་ཞིང་ཞི་བ་རྒྱུན་དུ་ཁྲོ་བའི་སེམས་འཆར་དཀའ་བས། རྩུབ་འགྱུར་ཚལ་གྱི་ཆུ་དང་རྫིང་བུ་ཤིང་ཏོག་རྣམས་ལོངས་སྤྱད་པས་བག་ཉལ་ཕྲ་བ་ལྡང་སྟེ་ཞེ་སྡང་སྐྱེས་ནས་ཁྲོ་འཁྲུགས་རྔམས་པའི་ང་རོ་དང་ལྡན་པ་གྱུར་དུས། ལྷ་མིན་དང་གཡུལ་འགྱེད་པའི་གོ་ཆ་དང་མཚོན་ཆ་གང་འདོད་པ་དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་ལས་ལེན་ཆོག་ཆོག་གིས་འབྱུང་བ་ཡིན་པས་ཤིང་ལས་རིན་པོ་ཆེའི་གོ་ཆ་ཤིན་ཏུ་སྲ་བ་དང་། འཁོར་ལོ་དང་། མདའ་བོ་ཆེ་ལ་སོགས་པའི་མཚོན་ཆ་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །ནུབ་ན་འདྲེས་ཚལ་རྫིང་བུ་བཟང་པོ་ནས། །སྣ་ཚོགས་ལོངས་སྤྱོད་འདྲེས་མར་འབྱུང་བའོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདྲེས་པའི་ཚལ་དེ་ན་རྫིང་བུ་འདྲེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདོད་དགུར་འདྲེས་པར་འབྱུང་བ་དང་། རིན་པོ་ཆེའི་ཤིང་དང་། མེ་ཏོག་དང་། ལྷའི་བུ་མོ་ལ་སོགས་པ་འདྲེས་པར་གྱུར་པས་ལོངས་སྤྱོད་འཚོལ་བར་ཡོད་པའོ། །བྱང་ན་དགའ་ཚལ་ལྷ་ཡི་བུ་མོས་གང་། །བསྐལ་བཟང་འདྲེན་པ་སྟོང་གི་ཤིང་དང་བཅས། །ལོངས་སྤྱོད་དགའ་བ་ལྷག་པར་འཕེལ་བ་ཡིན། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། དགའ་བའི་ཚལ་ན་རྫིང་བུ་བཟང་པོ་དགའ་བ་ཞེས་པ་དང་། ཤིང་དང་། མེ་ཏོག་དང་། ལྷའི་བུ་མོའི་དགའ་བས་བརྒྱན་པ་སྟེ། དེར་སྤྱད་པས་ལྷག་པར་དགའ་བ་འཕེལ་བའོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་རིང་འདིར་བཞག་ནས། སང་ཉིན་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་སྐྱེད་ཚལ་ར་བ་རྣམ་བཞིའི་ནང་གི་བྱང་ཕྱོགས་དགའ་བའི་ཚལ་གྱི་ཡོན་ཏན་གཞན་དག་གི་ངོས་ནས་བཤད་ན་ཆོག་གི ལྡེབ་ཐུང་འཕྲུལ་དཔར་མ་འདིའི་ལྡེབ་ཉེར་ལྔ་རེ་ཉིན་རེ་སོང་ན་ཟླ་བ་གཅིག་ནི་ནང་ཚུན་དུ་ཡིད་བཞིན་མཛོད་ཀྱི་འགྲེལ་ཊཱིཀ་པདྨ་དཀར་པོ་འདི་ཚར་གཅིག་བུད་འགྲོ་ཁི། ད་དེ་རིང་ཁ་རྩང་བླ་མ་ལ་བཤད་ལོང་མེད་ཅིང་། སློབ་མ་ལ་ཉན་ལོང་མེད་པའི་དུས་ཚོད། ལོང་མེད་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་ལུགས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འགྲོ་བའི་སྐབས་རེད། ཨ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། དམ་པའི་རིགས་ཅན་རྣམས་ནི་དལ་རུང་བྲེལ་རུང་གཞན་དོན་འབའ་ཞིག་ཡིན་རྒྱུ་རེད། མགོ་ལ་སེམས་ཅན་ཁུར་ཆེན་ཁྱེར་བ་ཡི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དལ་གྱིས་འགྲོ་མི་མཛེས། །ཞེས་གསུངས་པ་རེད། དལ་གྱིས་མི་འགྲོ་བའི་ལུགས་ལ་ཡང་རྣམ་གྲངས་ཡོད་པ་ལས། ཡིན་གཅིག་མིན་གཉིས་དལ་གྱིས་མི་འགྲོ་པར་རྒྱུགས་དགོས་ཞེས་པ་མིན། བརྒྱུགས་ཏག་ཏག་གིས་བསྟན་པ་ཨེ་ཟིན་མི་ཤེས། གནའ་རྫོགས་ཆེན་དགོན་པའི་གྲྭ་རྒོད་ཁ་རྒྱག་བཤད་མཁན་འགའ་རེས། སུ་ཞིག་སུ་གོ་བསྟན་པའི་སུག་པོ་རེད་ཅེས་ཟེར་མྱངས་པ་ལྟར་དུ་འགྱུར་ངེས། དུས་སྙིགས་མའི་རང་གཤིས་རང་ཤུགས་ཀྱིས་བདོ་བའི་གནས་སྐབས་སུ། ཆོས་ཟླ་ཁྲིད་རེར་གསན་ལོང་ཡོད་པ་འདི་ཡང་བསྟན་པ་འཛིན་པའི་མཛད་པ་ཟེར་དགོས། ད་དུང་ཐོས་པ་རང་རྒྱུད་ལ་སྦྱར་ཐུབ་ན་དོན་གྱི་བསྟན་པའི་བྱི་དོར་ཡང་ཡིན། ཐོས་བསམ་སྒོ་གསུམ་གྱི་ཕན་དུ་བསྟན་པ་ཇི་ལྟར་འཛིན། རྗོད་བྱེད་ལུང་གི་ཆོས་ཐོས་པས་བཟུང་། བརྗོད་བྱ་རྟོགས་པའི་ཆོས་བསམ་སྒོམ་གྱིས་འཛིན་པ་ནི་བསྟན་པ་འཛིན་ལུགས་མ་ནོར་པ་ཡིན། འཛམ་གླིང་མཛེས་པའི་རྒྱན་དྲུག་མཆོག་གཉིས། འཕགས་པའི་ཡུལ་གྱི་གྲུབ་ཆེན་བརྒྱད་ཅུ། བོད་ཀྱི་མཁན་སློབ་ཆོས་གསུམ། རྗེ་འབངས་ཉེར་ལྔ། གངས་ཅན་བསྟན་པའི་སྲོལ་འབྱེད་བཤད་བརྒྱུད་འདེགས་པའི་ཀ་ཆེན་དང་། སྒྲུབ་བརྒྱུད་འདྲེན་པའི་ཤིང་རྟ་ཚོས་ཀྱང་། ལུང་རྟོགས་ཀྱི་བསྟན་པ་བཤད་སྒྲུབ་ཀྱིས་བཟུང་ནས་བསྒྲུབས་འབྲས་མངོན་དུ་གྱུར་བ་ཡིན་པས། རང་རེ་དེ་རྣམ་པའི་རྗེས་འཇུག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་དག་གི་ཞབས་རྗེས་བསྙེག་རྒྱུ་ནི་ཆོས་པ་ཞིག་གི་འདུན་མའི་ཕུག་སོ་མ་ནོར་པ་རེད། ཆོས་ཁྲིད་འདི་ཚོ་ཞུས་པ་ཙམ་དུ་མི་འཇོག་པར་སྐྱོར་སྦྱོང་བྱེད་ནས་ཚར་ཁ་ཤས་གཟིགས་དགོས། དོན་ལ་བསམ་ནས་དེ་རང་རྒྱུད་ལ་སྦྱར་ཨེ་ཐུབ་བལྟ་དགོས། དེ་ཐུབ་ན་ཆོས་ཞུས་པའི་གོ་ཆོད་ནས་ཕན་ཐོགས་བྱུང་བ་ཡིན། འདིའི་ནང་གི་དགེ་འདུན་པ་མང་ཆེ་བ་གྲྭ་གཞོན་སྡེ་སྣོད་འཛིན་པ་ཤ་སྟག་རེད། གཞོན་ཡང་རྒན་པའི་ཉེ་བར་ཞི་ལ་དགའ། །མཁས་པར་གྱུར་ཀྱང་ཤེས་པའི་ང་རྒྱལ་མེད། །ཅེས་པ་བཞིན་དུ་རང་རྒྱུད་ཞི་ཞིང་དུལ་བ་མཁས་པ་ཡོན་ཏན་ལ་ངོམ་པ་མེད་པ་རྒྱ་མཚོ་ཆུ་ཡིས་མི་ངོམ་པ་ལྟར་དང་། ཁྲིམས་ཀྱི་ས་གཞི་བརྟན། ཚུལ་དང་ཀུན་སྤྱོད་མཛེས། དམན་ས་གོང་མའི་གདན་ས་རུ་སྙེག་པའི་སྡེ་སྣོད་གསུམ་འཛིན་གྱི་ཐོས་བསམ་པ་མང་ཆེ་བ་རེད། ཉུང་ཤོས་ཁྱིམ་ནས་ཐོན་ནས་རིང་པོ་མ་ལོན་པ་དང་། ཁ་ཤས་གྲོང་དང་དགོན་པའི་ཉིས་གོ་བཅད་དགོས་མཁན་ཡང་རེ་གཉིས་ཡོད་མི་སྲིད་པ་ཡང་མིན་པ་རེད། གང་ལྟར་ཡང་ན་བཟའ་ངུར་སྨིག་གི་རྒྱལ་མཚན། སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གནང་བའི་རྟགས་ཆ་ལུགས་འདི་འཆང་ནས་བཟུང་། དད་ལྡན་དང་བ་འདྲེན་པའི་མིག་རྒྱན། ཕྱི་ནང་ཆ་མཚུངས་པའི་མཛད་པ་སྐྱོང་དགོས་པ་ལས། ལེགས་སྨོན་དང་འཇིག་སྐྱོབ་ཀྱི་ཕྱིའི་རྟགས་ཆ་ལུགས་རྗེས་པ་ཙམ་གྱིས་དགེ་འདུན་པ་མཚན་ཉིད་ཚང་བ་ཞིག་གྱུར་མེད་པས། ཕྱིའི་མི་སྔུན་གྱི་མཛེས་ཆོས་གནད་ཆེ་བ་མིན། སོར་སྐྱེ་བྱིས་པའི་སེམས་ཅན་རྨོངས་པ་ཏག་ཏག་ཡིན་པས་དེའི་བསྟོད་སྨད་ལ་རྟག་བརྟན་དང་ཆགས་འཇོག་ཡོད་པ་མིན། དེ་རིང་དགའ་དུས་བསྟོད་པ་དང་། སང་ཉིན་མི་དགའ་དུས་སྨད་པ་བྱེད་པ་ཡིན། རྨོངས་པ་དགའ་བྱེད་དེ་མཁས་པ་མགུ་བྱེད་ཨེ་ཡིན་ཀྱང་ཤེས་པ་མིན་པས། དབྱིངས་ནས་རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་ཀྱིས་མ་ཁྲེལ་པ་ཞིག་དང་། རང་བློ་རང་ལ་ལྐོག་ཏུ་མ་གྱུར་པས་རང་རྒྱུགས་རང་ལ་འཕྲོད་ན་ཆོག་སྟེ། དེས་ཚེ་རབས་གཏན་གྱི་གོ་ཆོད་པའི་ཕྱིར། མི་ཚེ་ལ་རྟག་བརྟན་མི་འདུག ཚེ་རིང་ན་ལོ་བཅུ་ཕྲག་དང་། འབྲིང་ན་ད་ལོ་སོང་ཕོད། ཐུང་ན་དོ་དགོང་སང་དགོང་། ལོ་རྒན་གཞོན་སྔོན་ལ་སུ་འཆི་དང་། དུས་ནམ་ཞིག་ལ་འཆི་རྐྱེན་ཅིས་འཆི་མི་ཤེས་པ་ཡིན། ཁ་འཁོར་ལོང་མེད་པར་དོན་ཆེན་འགག་ལ་ཐུག་པའི་དུས་ཚོད་ཤར། ཤི་གསོན་གཉིས་ཀྱི་ས་མཚམས་སུ་གློ་བུར་དུ་ཐོན་དུས། མིན་ན་ཡིན་འདོག་གི་ཚུལ་འཆོས་ཤིག་གིས་གོ་ཆོད་པར་མི་འདུག དེས་ན་གྲོང་དགོན་གཉིས་ཀྱི་ཁ་བར་ནས་འདུ་འཛི་བྲེལ་ཟིང་གིས་འོ་བརྒྱལ་བའི་བདུད་ཀྱི་བར་ཆད་སེལ་ཐབས་ཅི་ཞིག་དགོས་པ་ཡིན་ཟེར་ན། བློ་ཕ་ལ་མི་འདྲི། གྲོས་མ་ལ་མི་བྱེད། གཉེན་གྲོགས་མཛའ་བཤེས་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་འདིར་སྣང་གི་ཞེན་ཆགས་ཀྱི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱི་བལྟས་ཞིག་ཀྱང་མི་བྱེད་པར་སེམས་ཐག་ཅོག་གེ་བཅད་དགོས་པ་ཡིན། །སེམས་ཐག་མི་ཆོད་པར་ཁྱི་ངན་སྐོར་ཁ་ནས་མངགས་པ་ལྟར་དུ་ཕྱི་བལྟས་བྱེད་ཞོར་དུ་ཟུག་ཚེ་ཆོས་འཇིག་རྟེན་གང་ལ་ཐུག་ཀྱང་རྩ་བ་ཅང་མེད་རྟགས་རེད། ད་ལམ་གང་ལ་དེད་ཁ་གང་ལ་འཁོར་ན་དེའི་ཕུག་ལ་གཏུག་དགོས་པ་ཡིན། སྐྱེས་ཕོ་རབ་ཅིག་གིས་ཚེ་སྟོད་བཤད་པ་ཚེ་སྨད་ལ་ཡོད། ཕོ་ངན་པས་ཁ་རྩང་བཤད་པ་དེ་རིང་མེད། ཅེས་གྲགས་པ་ཡིན། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐ་མལ་པ་དང་འགྲོག་བཞིན་བསྡད་ན་ཁྱིམ་གྱི་མི་ནག་སྐྱེ་བོའི་སྐྱོན་འགོ་སླ་བ་ཡིན་ཏེ། རྒྱལ་སྲས་ཞི་བ་ལྷས། བྱིས་དང་འགྲོགས་ན་བྱིས་པ་ལ། །བདག་བསྟོད་གཞན་ལ་སྨོད་པ་དང་། །འཁོར་བར་དགའ་བའི་གཏམ་ལ་སོགས། །མི་དགེ་ཅིས་ཀྱང་ངེས་པར་འབྱུང་། །ཞེས་པ་གསུངས་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་དུ་གོ་རྒྱུ་བདག་བསྟོད་གཞན་སྨོད། ལས་རྒྱུ་སྡིག་སྡུག་རྒྱུ་འབྲས་ལས་མེད་དུས། ཇི་ལྟར་བཟང་བ་ཞིག་ཡིན་ཀྱང་ནམ་ཞིག་འགོས་སྐྱོན་དྲི་མ་དེ་འགོས་ནས། འདུལ་བ་ལུང་ལས། གང་ཞིག་རབ་ཏུ་བྱུང་ཡང་ཡོན་ཏན་སྣོད་མ་གྱུར། །སྐྲ་དང་ཁ་སྤུ་བྲེགས་ཀྱང་དགེ་སྦྱོང་ཚུལ་མ་ཞུགས། །རབ་བྱུང་དེ་ནི་རབ་བྱུང་མ་ཡིན་ཁྱིམ་པའང་མིན། །ཆུ་མེད་ཁྲོན་པ་རི་མོའི་མར་མེ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་པའི་མཚོན་དཔེ་རུ་འགྲོ་བ་ཡིན། དེས་ན་ཁྱིམ་ཕ་མས་བུ་རྒྱུད་བློས་བཏང་ནས་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་ན་བྱུང་བ་ལྟར་དུ། གྲོང་ལས་རྒྱང་གྲགས་ཀྱིས་ཆོད་པའི་དགོན་པ་དབེན་པའི་གནས་སུ་མངག་དགོས་པ་ཡིན། མངགས་ནས་མི་རྒོད་ཁ་ཤས་རི་བརྒྱབ་བྱས་ན་དེ་བས་ཀྱང་ཐུ་བ་ཡིན་པས། དམ་པའི་སྐྱེས་བུ་ལ་བརྟེན། དམ་པའི་ཆོས་དང་མི་འབྲལ་བའི་མཐུན་རྐྱེན་ཚོགས་ཁ་འཇུག་དགོས། སྤྱིར་བཏང་གི་མི་མ་དགོས་དམ་པའི་སྐྱེ་སྤྲུལ་གྱི་མིང་ཆེན་བཏགས་ནས་གདུགས་གསེར་ཁྲི་གཉིས་ཀྱི་ཁ་བར་དུ་འཇོག་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ཀ་ཁ་ག་ང་འགོ་ནས་སློབ་དགོས་པར་ཨུས་འདུག ཡོངས་འཛིན་བཟང་བ་ཞིག་དང་མ་འཕྲད། རྒྱུ་དག་རང་གཤིས་ངན་པ་ཅན་དང་ཀུན་ཡིན་ཚེ། ངན་པའི་རང་གཤིས་བསླང་ལ་བུད་ནས་བསྐྱོར་དང་མ་བསྐྱོར་། གཡོར་དང་མ་གཡོར་མེད་པར་བྱེ་མ་སྤར་མོས་བཟུང་བ་ལྟར་དུ་ཟག་ནས། རྟེན་འབྲེལ་མགོ་ནས་ནོགས། ཆུ་འགོ་ཕུ་ནས་ཉོག་པ་གང་མང་མང་རང་གཞན་གཡས་གཡོན་གང་ལ་བལྟས་ཀྱང་ཤེས་གསལ་ཡིན་པའི་འདྲ་དཔེ་དེ་ལྟར་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན། དེས་ན་ཁ་ཤོའི་མིང་ལ་གཡང་སྐྱབས་དང་། སྦལ་བའི་མིང་ལ་ཀླུ་སྐྱབས་ཞེས་བཏགས་རུང་མ་བཏགས་རུང་། ཡག་བརྗོད་བྱས་ཀྱང་མ་བྱས་རུང་། བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་ཚད་ཤིང་གིས་བཅལ་ཚེ། ལྟ་བཟོད་མ་དགོས་བཤད་བཟོད་དང་། བཤད་བཟོད་མ་དགོས་ཉན་བཟོད་མེད་པ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་བ་ཡིན། དེས་ན་གྲྭ་ཆུང་ལམ་ལ་གཞག་རྒྱུ་དེ་གྲྭ་ཆུང་རང་ཉིད་ལ་ལོས་ལྟོས་ཀྱང་། གཙོ་བོ་ཁྱིམ་ཕ་མས་སྐྱེལ་མ་བཟང་ཞན་ལ་ཐུག་ནས་ཡོད། ད་རེས་འདིའི་ཆོས་ཁྲིད་ཀྱི་ནང་དུ་དགེ་བསྙེན་ཕོ་མོ་ཡང་དགོས་པའི་དབང་གིས་ཞུགས་བཅུག་ནས། དགེ་འདུན་པའི་གྲལ་མཐའ་ནས། ཆོས་དགེ་འདུན་གཉིས་ཀྱི་ཞིང་ས་ལ་གསོལ་འདེབས་དང་སྨོན་ལམ་རེ་རྒྱག་བཅུག་པ་ཡིན། ཆོས་སྒྲ་དེ་རྣ་ལམ་དུ་གོ་སོང་ན་གདུང་གསེབ་ཀྱི་བྱ་དང་བྱིའུ། ཉེར་འཁྲིས་ཀྱི་ཁྱི་དང་བྱི་ལ་རྣམས་ཀྱང་ངན་སོང་དུ་མ་ལྷུང་བའི་རབས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱང་མང་རབ་ཡོད་པས། གདན་ས་ཆོས་འཁོར་ཆེན་པོའི་འདབ་དང་ཉེར་འགྲམ་ནས། ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་མ་ཐོབ་པའི་མི་སྐྱ་ཕོ་མོ་རྣམས་ཆོས་མེད་ལག་སྟོང་དུ་ལུས་ནས། དུ་སོང་སོང་ངན་སོང་གི་གནས་སུ། རྡོ་ལྗིད་མོ་རྐེ་རུ་བཏགས་ནས། མཚོ་ཞབས་མེད་གདིང་ཆེན་གྱི་ནང་དུ་མཆོངས་བ་དང་ཁྱད་མེད་པར་ཏག་ཏག་འགྱུར་ཚེ། འགྲོ་བའི་འདྲེན་སྟོན་ཡིན་པར་བཤད་པ་དེ་ཁ་བཤད་མ་གཏོགས་ལག་ལེན་ལ་མ་ཐེབས་པ་རེད་བསམ་པ་ཡིན། དམ་པའི་ལྷ་ཆོས་ཀྱི་ནང་དོན་གྱི་འགྲོ་ངོ་འདུག་ཕྱོགས་ཀྱི་གོ་བ་མ་ལེན་དུས། དུ་བ་མ་འཐེན། ཆང་མ་འཐུང་། སྲོག་མ་བཅད། ཁྱོད་རང་སྡུག་པ་རེད་ཅེས་བཤད་ཀྱང་ཕན་སེམས་གནོད་དུ་ལོག་འགྲོ་བ་ཡིན། དེ་རྣམས་ལ་ཡང་ཁག་མེད་པ་སྟེ། ལས་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་འགྲོ་སྟངས་མི་ཤེས་པའི་དབང་གིས་བཟང་བྱས་དུས་ངན་རེད་བསམ་འགྲོ་བ་རེད། སེམས་ཅན་སྙིང་རྗེའི་ཡུལ་ཡིན་པའང་དེས་ཡིན། དེ་ནི་བཟོད་པ་སྒོམ་པའི་རྟེན་མི་ལོན་རྒྱུ་དེ་ཡིན། དེ་ལ་ངོ་མ་བཤད་ན་ཉོས་ནས་རིན་པ་གོང་ཆེན་ཀྱང་སྦྱིན་འོས་པ་ཡིན་ཏེ། གནའ་ཇོ་བོ་རྗེར་ཉེ་གནས་ཁར་མི་ཉན་མཁན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ཞིག་ཡོད་པ་ལ། ཁྱེད་ཀྱི་ཞབས་ཕྱི་འདི་བརྗེ་བར་འོས་ཞུས་པ་ལ། བརྗེ་མི་ཉན་འདི་ལྟར་བུ་རྙེད་དཀའ། བཟོད་པ་སྒོམ་རྟེན་དུ་འགའ་རེས་སྤྲེལ་འུ་ཡང་འཚག་པས་འདི་བཟང་པོ་ཡིན་ཅེས་གསུངས་པ་ཡིན། བཟང་བ་ཞིག་ལ་དགྲས་ལོག་སྒྲུབ་ཇི་ཙམ་བྱས་ཀྱང་ཐུགས་དམ་གྱི་བོགས་འདོན། རྟ་མགྱོགས་པ་ལ་ཀི་བཏབ་པ་ལྟར་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན། དེས་ནས་དགེ་བསྙེན་ཚོས་ཆོས་འདི་ལྟ་བུ་ཉན་དུས་གཞུང་ཆེན་པོ་འདི་འདྲའི་ཚིག་དོན་གཉིས་ཀའི་ཆ་ནས་གོ་མི་ཐུབ་གོ་ཤིན་ཏུ་དཀའ་བ་ཡིན། ཁྱད་པར་དུ་ཀློང་ཆེན་མཛོད་བདུན་འདི་ལྟར་བུ་ནི་རྒྱ་ཆེ་བ་པཎྜིཏའི་ལུགས་སུ་བཀྲལ་བ། ཁྱེད་ཉན་མཁན་གྱི་ཁྱིམ་པ་ཕོ་མོ་ཚོ་མ་དགོས་བཤད་མཁན་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་མཐིལ་རྟོགས་པ་མིན་ཀྱང་། བརྒྱུད་པའི་བྱིན་རླབས་འཇུག་པ་དང་། ཐོས་པའི་ཕན་ཡོན་ཆེ་བ་ཡིན། དེས་ན་གནར་ཆོས་ཕྱོགས་ནས་སྐལ་བ་བཟང་པོ་རེད་ཟེར་ཡང་། སྔོན་ང་ཆུང་དུས་སུ་བཟང་ངན་མཐོ་དམན་བར་གསུམ་གྱི་ནང་དུ་དགེ་འདུན་པ་དང་ཆོས་མཉམ་དུ་ཐོབ་པ་དཀོན་པ་ཡིན། ཐོབ་ཐང་གོ་ས་ཅན་འགའ་རེས་ཆོས་སྒྲ་རེ་གཉིས་གོ་སྲིད་ན་ཐང་ཡང་། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ནི་དཀོན་པོ་རེད། ངས་མཐོང་མྱོང་གི་མི་དྲག་དྲག་དག་གི་ནང་དུ་གནའ་བྱ་རྒོད་སྟོབས་ལྡན་ཟེར་བ་ཞིག་ཡོད་པ་དེས་བླ་མ་ཆེ་བ་རྣམས་དང་ཐུག་སྐབས་ཉམས་ལེན་གྱི་བསྐོར་ནས་བཤད་འདུག་མཁན་ཞིག་ཡིན་དར། དད་པ་ཅན་ཞིག་ཀྱང་ཡིན། དེས་ན་འདིར་ཡོད་ཀྱི་ཁྱིམ་པ་ཕོ་མོ་ཚོས་ཀྱང་འདེང་རྒྱོབས་དང་སྐལ་བ་བཟང་བ་ཡིན། དེ་ངའི་དྲིན་ཡང་ཅང་མ་རེད། ཁྱེད་རང་ཚོའི་བསོད་ནམས་རེད། དགེ་འདུན་པ་ཇོ་སེར་རྣམས་ལ་མཉམ་འགྲོགས་ཀྱི་བདུད་དབང་དུ་མ་ཤོར། ང་དང་ཁྱོད་ཟེར་བཞིན་མ་འདུག སྐྱབས་འགྲོའི་སྡོམ་པ་ཞུས་ནས་བཟུང་དགག་སྒྲུབ་ཆ་མཐུན་གྱི་བསླབ་བྱ་དགུ་སྲུང་དགོས། ཐ་ན་ལྷན་པ་སེར་པོ་ཞིག་ས་ཐོག་ཏུ་ལྷུང་ཡོད་ཚེ་དེ་དགེ་འདུན་གྱི་ན་བཟའི་ཁ་དོག་ཡིན་ཕྱིར་གཙང་སར་བཞག་ནས་ཕྱག་མཆོད་འབུལ་གྱིས་བཀུར་སྟི་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན་ན། རབ་བྱུང་སྡེ་སྣོད་འཛིན་པ་ངོ་མ་ཞིག་ལ་ཁྱད་གསོད་བྱས་དུས་རང་གིས་སྐྱབས་འགྲོའི་བསླབ་བྱ་ཉམས་པ་ཡིན་པར་ཤེས་དགོས། འདི་ལྟ་བུའི་དགེ་འདུན་འདུས་པ་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ་མཇལ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་བདུད་རྩིའི་རོ་མྱོང་བཞིན་འདུག་ཆོག་པ་ཅི་འདྲའི་སྐལ་བ་བཟང་བ་ལ། འདི་བཞིན་དུ་ཤི་བར་དོའི་གནས་སྐབས་སུ་མཇལ་བར་ཤོག་སོམས་དང་། དད་པ་དང་སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་མཇལ་བས་མ་ཚད་ལམ་སྣ་འདྲེན་པ་ཡིན། དད་པ་ཡོད་ན་ཁྱི་སོ་ལས་རིང་བསྲེལ་འཁྲུངས་རབས་དང་། དད་པ་མེད་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ཟུར་ནས་འགའ་རེ་དམྱལ་བ་ཡི་དྭགས་སུ་སྐྱེ་རབས་ཀུན་བཟང་ཞལ་ལུང་ནས་གསུངས་ཡོད་ཨུས་འདུག ཀུན་བཟང་ཞལ་ལུང་ལ་བལྟ་རྒྱུ་ཉན་རྒྱུ་དགེ་བསྙེན་རྣམས་ཀྱིས་བྱེད་བཞིན་ཡོད་རྒྱུ་རེད། འགའ་རེས་ཁས་ལེན་ཡང་མང་པོ་བྱས་པ་རེད། ད་ལོའི་ཞིང་སྒྲུབ་སྐབས་སུ་ཡིག་རྒྱུགས་དང་ཆོས་རྒྱུགས་གཉིས་ཀ་ལེན་རྒྱུ་ཡིན། ལོ་མའི་ཁྲིགས་སུ་བཤད་པར་ཕན་ཐོགས་ཨེ་ཡོད་ཀྱང་དེ་དུས་ཤེས་པ་རེད། འབྲོག་པའི་ནང་དང་གྲོང་ནང་ན་ཡོད་པ་ཚོར་དེ་ལྟར་སྔ་ཆ་རྒྱོབ། ཚོགས་ན་ཡོད་པ་རྒྱུགས་ལེན་པའི་ངེས་པ་མེད། མི་གྲངས་ཀྱི་ཐོ་དེབ་ལ་བལྟས་ནས་རྒྱན་འདི་ལ་བབ་ཐལ་ཞེས་ཚོགས་ཐོག་ན་སྔོན་བརྡ་བརྒྱབ་ནས་ཚོགས་ཐོག་ནས་ལེན་རྒྱུ་ཡིན། རྫོགས་ཆེན་འབྲོག་རུ་སྡེ་བ་མོ་དུད་སྟོང་ཟེར་ནས་མང་སྣང་ཤར་ཡང་། མི་སྟོང་ཕྲག་འགའ་རེས་ས་ཆེ་སའི་བཟོ་གྲྭ་ཞིག་གི་ལས་ཀའི་ལས་གྲྭ་པའི་ཁ་གྲངས་ཀྱང་ལོངས་པ་མིན། སྡེ་དགོན་ཡུལ་ཞེས་པ་དེ་ཡུལ་དགོན་གད་པ་ལྟག་འོག མཛོ་རྒན་རྩིབ་མ་གཡས་གཡོན་ཟེར་བ་ཡིན་པས་ཁྱིམ་གཅིག་གི་སྐྱ་སེར་མིང་སྲིང་ལྟ་བུ་ཡིན། རི་ཁྲོད་ཀྱི་ཆོས་པས་འཇིག་རྟེན་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་སྔར་ནས་ཕྱོགས་འདེང་ཡིན་ཀྱང་། བརྩེ་བའི་སྙིང་རྗེ་དགྲ་ཟིན་ཁྱད་མེད་པ་མ་བྱམས་བུ་ལ་འཁྲི་བ་ལྟ་བུ་ཞིག་དགོས་པ་ནི་ཆོས་པ་ཞིག་གིས་འདོར་ཐབས་མེད་པའི་བྱམས་སྙིང་རྗེ་གཉིས་ཀྱི་རྩ་བའོ། །དེས་ན་དམ་པའི་ལྷ་ཆོས་སྒྲུབ་ལུགས་འདི་ལ། དམ་པའི་ལྷ་ཆོས་ནོར་རྫས་ཀྱིས་སྒྲུབ་ཐབས་ཤིག་དང་། ལུས་ངག་གིས་སྒྲུབ་ལུགས་ཤིག་དང་། སེམས་ཀྱིས་སྒྲུབ་ལུགས་རྣམས་ཡོད་པའི་ནང་གི་ཆོད་ཆེ་བ་དེ་སེམས་ཀྱིས་ཆོས་སྒྲུབ་རྒྱུ་འདི་ཡིན། སེམས་ཀྱིས་ཆོས་ཡག་པ་ཞིག་སྒྲུབ་མ་ཤེས་གོང་དུ། ལུས་ངག་གིས་ཕྱག་སྐོར་དང་། ཁ་ཏོན་བཟླས་བརྗོད། རྒྱུ་ནོར་གྱིས་མཛུབ་མགོའི་མཆོད་པས་བསོད་ནམས་གསོག་དགོས་པ་རེད། དེའང་དགེ་སྡིག་གཟུགས་བརྙན་ཆེ་ཆུང་གི་རྗེས་སུ་མི་འགྲོ་བར་བསམ་པའི་ཀུན་སློང་བཟང་ངན་ལ་ཐུག་ཡོད་པར་གསུངས་ཡོད་པ་དེ་ཚོ་སེམས་ལ་ཞོག དེའི་འཕྲོར་གཤིན་རྗེའི་སྒྲུབ་ཕུག་ཏུ་དེང་སང་བཞུགས་པའི་ལོ་གསུམ་གྱི་མཚམས་པ། མཚོ་སྔོན་པ་པདྨ་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་གནས་མཇལ་ཡོང་མཁན་ཚོས་ཕུལ་བསྡད་པ་རྣམས་བསགས་པའི་བསྡོམས་སྒོར་སུམ་སྟོང་དང་། ཁ་དར་བཞི་བཅུ་ཞེ་ལྔ་བཅས་ཡོད་པ་དེ་ཁོང་ལ་མཚམས་རྒྱག་གིས་འདང་འདུག་པས་མི་དགོས་ཞེས་ངའི་རྩར་བསྐུར་ཡོང་ཐལ། སྒོར་མོ་ནི་འདི་རེད་འདིའི་ནང་དུ་རྒྱ་ཤོག་ལྔ་ལོ་བཅུ་ལོ་སོགས་འདྲ་མིན་ཐམས་ཅད་ཡོད་འདུག འདོད་ཆུང་ཆོག་ཤེས་ཆོས་པའི་སྤྱི་ནོར་ཡིན་པ་རེད། འདོད་པ་ཟད་ན་འཕགས་པ་དངོས་ཡིན་ལ། །འདོད་པ་ཆུང་ན་འཕགས་པའི་རིགས་ཞེས་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ནས་ཡོད། འདི་ལྟ་བུ་ནི་སྔོན་ཆད་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ནང་དུ་ཡོད་པ་ལས་ཉེ་ཆར་ཡོད་ཚད་དངུལ་གྱིས་བསླུས། མིའི་རིན་ཐང་ཡང་དངུལ་དང་བརྗེ་བའི་སྤྱི་ཚོགས་འདི་ལྟ་བུའི་ནང་ན་ཤིན་ཏུ་དཀོན་པའི་མཛད་པ། རྗེས་སུ་ཡི་རང་དང་བསྔགས་བརྗོད་བྱ་ཡུལ་རེད་བསམ་བྱུང་། འདི་འཚོག་ལ་ཉེ་བའི་འབུམ་མཆོད་ཆེན་མོའི་ཐེབས་རྩའི་ནང་དུ་གཞག་རྒྱུ་ཡིན། གཞུང་ལས་ཁང་གི་འགན་འཛིན་པས་བདག་རྒྱོབ། ད་དུང་འདི་དང་འདྲ་བའི་སྡེ་སྣོད་འཛིན་པ་འགའ་རེས་བསྙེན་རྫོགས་ཀྱི་ལས་གྲལ་དུ་ཞུགས་ནས་འབུལ་བ་མ་བླངས་པར་ང་ལ་སྤྲད་པའང་འདིའི་ནང་དུ་ཡོད། ད་རུང་ཁོང་གིས་ཆོས་བཤད་དུས་དངུལ་སྐར་མ་གང་ཡང་ལེན་མ་མྱངས་གསུང་ཁི། མཚན་ནས་བཟུང་ན་དགྱེས་སྣང་ཨེ་ཡོད་མི་ཤེས་དེ་ཚོ་འཁོར་ཡུག་གི་དོན་གསར་རེད། འགའ་རེས་བསམས་ན་མི་གླན་པ་ཟེར་བ་དེ་ན་ཡོད་འདུག རིན་མེད་དུ་དངུལ་སྦྱིན་དུས་མི་ལེན་པ་སྨྱོས་པ་རེད་བསམ་མཁན་ཡོད་སྲིད་ཀྱང་། དངུལ་ཞེས་པ་འདིའི་ཡོང་ཁུངས་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ན་སླ་མོ་ཞིག་མིན་པར་ཁྲག་དང་དངུལ་ཆུའི་རིན་པ། སྡུག་དཀའ་ལས་ཏག་ཏག་བརྒྱབ་ནས་ཐོབ་པ་ཞིག་ཡིན། འགའ་རེས་དཀའ་ལས་རྒྱག་མ་དགོས་པར་སླ་མོ་བྱས་ནས་ལོན་ཐལ་བསམས་རུང་། ཚེ་ཕྱི་མའི་ཡུལ་ནས་ཤ་རྩིབ་མའི་བར་ནས་འཚབ་དགོས་ན་དེ་དུས་སླ་མོ་མིན། ཁྱད་པར་དུ་ལོག་འཚོའི་རྒྱུ་རྫས་འདི་འཚབ་རན་དུས་དེ་བས་ཀྱང་དཀའ་བ་ཡིན། རྒྱུ་ནོར་འདི་ལ་འདོད་པ་ཇི་ཙམ་ཆེ་ན་སྡུག་བསྔལ་དེ་ཙམ་གྱིས་ཆེ་བར། ཀློང་ཆེན་པས། འདོད་ལྡན་སྡུག་བསྔལ་ཉོན་མོངས་འཕེལ་བ་ལྟར། །འདོད་པ་ཆུང་རྣམས་ངང་གིས་བདེ་བར་འཕེལ། །ཞེས་གསུངས་ཡོད་པས། ལྷོ་འཛམ་བུ་གླིང་གི་རྒྱུ་དེ་མི་ཞིག་ལ་ཡོད་ན་ཁོ་ལ་ད་དུང་ནུབ་བ་གླང་སྤྱོད་ཀྱི་རྒྱུ་དགོས་བསམ་པ་ཡིན། རྒྱལ་པོ་ང་ལས་ནུའི་གཏམ་རྒྱུད་ནང་བཞིན་སུམ་ཅུའི་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷ་ཡུལ་མན་ལ་དབང་བསྒྱུར་རུང་མཐའ་གཞུག་ད་དུང་འདོད་པ་མ་གང་ནས་སྡུག་བསྔལ་མྱངས་ནས་ཤི་ཐལ་ཞེས་ཤོད་ཅེས་ཁོ་རང་གིས་ཁ་ཆེམས་བཞག་པ་ལྟ་བུ་རེད། ཆོག་ཤེས་ཀྱི་ནོར་ཡོད་ན་གླིང་བཞི་ལ་དབང་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོས་ཀྱང་བསྡུར་རྒྱུ་མེད་པར་དེ་བས་ཀྱང་ཕྱུག་ཡིན། འདོད་པ་ཆུང་རྣམས་བདེ་བ་ངང་གིས་དེ་ལྟར་བྱས་ནས་འཕེལ་བ་རེད། དེ་ཚོ་འདིའི་འཁོར་ཡུག་གི་དོན་གསར་དང་འབྲེལ་བ་ཞོར་དུ་ཞུས་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་ཆོས་འཆད་ཉན་བྱས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་མཚོན་ཏེ་རང་གཞན་གྱི་དུས་གསུམ་བསགས་དང་ཡོད་ཀྱི་དགེ་རྩ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཤིང་བཟླུམས་ཏེ་བསྡོམས་པའི་མཐུས། ཀུན་མཁྱེན་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ཕྱོགས་དུས་ཀུན་དུ་དར་ཞིང་རྒྱས། བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་གོང་ན་སུ་བཞུགས་ཐམས་ཅད་གྱི་སྐུ་ཚེའི་ཞབས་པད་ཡུན་རིང་དུ་བརྟན། དགེ་འདུན་འདུས་པའི་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུགས་མཐུན། ཁྲིམས་གཙང་བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀུན་བདེ་སྐྱིད་རྫོགས་ལྡན་གྱི་དཔལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་དེ་མཐར་ཐུག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བླ་ན་མེད་པ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གོ་འཕང་རིན་པོ་ཆེར་འགོད་པའི་ཕྱིར་དུ་རྗེ་བཙུན་འཇམ་པའི་དབྱངས་དང་འཕགས་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པས་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་ཇི་ལྟར་བསྔོས་པ་བཞིན་དུ་བསྔོ་བའི་ཐུགས་འདུན་ཟབ་མོ་གནང་བར་ཞུ།།

ཉིན་གསུམ་པའི་ཆོས་ཁྲིད།

འགྲོ་བ་ནམ་མཁའི་མཐའ་དང་མཉམ་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་བསྒྲུབ་རྒྱུའི་ཐེག་ཆེན་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཀུན་སློང་རྣམ་པར་དག་པ་ཞིག་འཆང་ནས། དེ་དོན་ཐོག་ལ་འཁྱོལ་བའི་སྒོ་ནས་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱིས་འགྲོ་བའི་སེམས་རྒྱུད་འདུལ་བ་བྱེད་པ་ལ། ཐོག་མར་སེམས་ཅན་གྱི་འདྲེན་སྟོན་བྱེད་མཁན་རང་ཉིད་ཀྱི་བློ་སྣ་ཆོས་ལ་ཕྱོགས། བློ་ཆོས་སུ་འགྲོ་བ་བྱེད་རྒྱུ་བོ་ཆོས་པ་ཞིག་གི་གོམ་པ་དང་པོ་ཡིན་ཅེས་ཁ་སང་གོང་ནས་བཤད་པ་རེད། རང་བློ་ཆོས་སུ་འགྲོ་བ་བྱེད་པ་ལ་བློ་ཆོས་སུ་འགྲོ་ཁ་མི་འཇུག་པའི་འགོག་རྐྱེན་དེ་གང་ལ་ཐུག་ཡོད་ཟེར་ན། འཁོར་བ་ལས་བློ་ལོག་མ་དོ། ངེས་འབྱུང་རྣམ་དག་ཅིག་སྐྱེ་མ་དོ། འཁོར་བའི་ངན་སྐྱོན་དེར་སྐྱོན་དུ་མ་ཤེས་པ་དེས། སྡུག་བསྔལ་ལ་སྡུག་བསྔལ་དུ་མ་མཐོང་། མཐོང་ཡང་སྤང་ཐབས་དང་ཟློག་ཐབས་མ་ཤེས། ཤེས་ཀྱང་ཕྱི་བཤོལ་གྱི་དབང་དུ་སོང་ནས། ཤན་པའི་ལག་ལ་ཚུད་པའི་བཤས་རའི་ནང་གི་དུད་འགྲོ་དང་འདྲ་བར་མིག་མཆི་མ་ཧྲིལ་ལེར་སྒུར་ནས་འདུག་འདུག་རྒྱུ་མ་གཏོགས་པའི་ཐབས་མེད་པ་རེད། དེ་ལྟ་བུའི་རང་གཞན་སེམས་ཅན་ལས་ངན་རང་དབང་རང་ལ་མེད་ཅིང་ཉོན་མོངས་དུག་ལྔ་དུག་གསུམ་གྱི་ནད་ཀྱིས་གཟིར་བའི་ལས་ཀྱི་གཞན་དབང་ལ་སྤྱོད་པའི་ཉམས་ཐག་རྣམས་སྐྱོབ་པའི་ཆེད་དུ། སངས་རྒྱས་སྐུ་གསུམ་གྱི་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་བརྩེ་བའི་ཐུགས་རྗེ་མཛད་པའི་འཕྲིན་ལས་ཀྱིས་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་སྐྱོབ་ཐབས་མཛད་བཞིན་ཡོད་ལ། རྒྱལ་བའི་མཛད་པ་དེ་སེམས་ཅན་གྱི་གཞན་དོན་ཡིན་པས། ཉིན་མཚན་དུས་དྲུག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་གྱིས་སེམས་ཅན་ལ་གཟིགས་བཞིན་ཡོད་པ་ཡིན། དེའི་རྗེས་འཇུག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་དང་བསྟུན་པའི་མཛད་པ་བསྐྱངས་ན་རྒྱལ་བའི་འཕྲིན་ལས་པ། ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་འཛིན་མཁན་མིང་དང་དོན་མཚུངས་པ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་བ་ཡིན། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གདུལ་བྱ་ཐར་ལམ་ལ་འདྲེན་པ་དེ་ཡང་གཙོ་བོ་གསུང་གི་འཕྲིན་ལས་ཀྱི་ཆོས་གསུངས་ནས། ཆོས་ཀྱི་བདུད་རྩིས་གདུལ་བྱའི་སེམས་ཁམས་སྨིན་པར་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན་ན། བློ་ཆོས་སུ་མ་སོང་དུས་ཆོས་དགེ་བའི་གཟུགས་བརྙན་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན་པས་ཅི་ཙམ་བསྒྲུབས་པར་བྱས་ཀྱང་ཆོས་དངོས་མིན་ལ། དེ་སྒྲུབ་མཁན་ཡང་ཆོས་པ་དག་མ་དངོས་མ་ཡིན་པ་རེད། དེས་ན་ཚེ་འདི་ཕྱི་གཉིས་ཕན་གྱི་དོན་ཞིག་ཚེ་འདི་ཐོག་ནས་འགྲུབ་རྒྱུ་མེད་པ་ནི་རྡོ་བཙོས་ནས་ཁུ་བ་འབུད་བསྒུག་བྱས་པ་དང་འདྲ་འདྲ་ཡིན་པ་རེད། ཆོས་བསྒྲུབས་ཏེ་དེའི་འབྲས་བུ་ཚེ་འདི་ཕྱི་གཉིས་ཀ་ལ་ཕན་བྱེད་གཅིག་ལག་ལ་ལོན་དགོས་འདུག་བསམ་ན། ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྔོན་དུ་བློ་ཆོས་སུ་འགྲོ་བར་བྱས་ནས་ཆོས་ཕྱོགས་ངོ་མ་ལ་རང་བློ་འཁོར་ཐུབ་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ངོ་མ་འཁོར་ཡོད་དུས་བསམ་རྒྱུ་ཆོས་དང་དྲན་རྒྱུ་བླ་མ་ལས་མེད་པ་ཞིག་ཏུ་འགྲོ་བ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུ་ངེས་པར་དུ་རེད་ཀྱང་དགོས་པ་ཡིན། དེ་དགོས་ན་བློ་ལྡོག་རྣམ་བཞིས་བློ་མ་སྦྱངས་ཐབས་མེད་ཡིན་པས། ཁ་རྩང་དལ་འབྱོར་རང་ལ་ཚང་ཡོད་མེད་བཤད་པ་ལྟར་དུ། དལ་འབྱོར་བཅོ་བརྒྱད་དམ་རང་ལུགས་ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོས་གསུངས་པའི་དལ་འབྱོར་གྱི་ཆོས་སོ་བཞི་ཚང་ཟེར་རྒྱུ་དེ། དཀའ་མོ་དཀོན་གསུམ་ཡིན་པ་ནི་རང་རྒྱུགས་རང་གིས་བླངས་དུས་ཤེས་ངེས་ཡིན། འོན་ཀྱང་དལ་འབྱོར་ཚང་དང་མི་ཚང་སོགས་གང་གི་ཐད་ནས་བཤད་ཀྱང་། ད་རེས་མཐོ་རིས་མིའི་ལུས་རྟེན་ཞིག་བླངས། དམ་པའི་ཆོས་དང་འཕྲད། ཆོས་དེ་ཡང་རང་ཉིད་ལ་བརྩོན་པ་སྙིང་སྟོབས་ཡོད་ན་བསྐལ་བ་གྲངས་མེད་སྐྱེ་བ་ཚེ་རབས་མང་པོ་ལ་སྒུག་མི་དགོས་པར། ཚེ་འདིས་ལུས་འདིའི་ཐོག་ནས་འཁོར་བའི་གནས་ལ་ཕྱིར་ཕྱག་འཚལ་ཆོག་པའི་ཆོས་དེ་ལྟ་བུ་ཞིག་དང་རང་སྒོ་རང་ཁྱིམ་ནས་འཕྲད་ཡོད་པ་ཡིན་པས། ཆོས་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་འདྲ་ཞིག་དང་འཕྲད་པས་མ་ཟད། དེ་སྒྲུབ་ན་བསྒྲུབ་ལུགས་ཤིག་དང་། བསྒྲུབ་དགོས་པའི་དགོས་པ་རྒྱུ་མཚན་རྣམས་ཀྱང་གོ་ཡོད། འོན་ཀྱང་ཧ་ངེ་ཧང་ངེ་། འ་རེ་འུར་རེའི་བྱ་གཞག་གི་ངང་ནས་ད་ལྟ་མི་ཡོང་བར་འདུག་ཀྱང་རྗེས་ཤིག་ནས་བསྒྲུབ་ཆོག་སྙམ་པའི་ཕྱིར་བཤོལ་ལ་བརྟེན་ནས་ཤོར་སོང་བ་ལ་ཨང་སྙམ་ནས། ཐ་མའི་ཉལ་སའི་ནང་དུ་ནད་ཀྱི་ཟུག་གཟེར་དང་མཉམ་དུ་སྙིང་འགྱོད་ཡོད་ན་བྱ་མ་ལེགས་པ་ཡིན། དེ་དུས་འཕྱིས་པ་དང་ཤོར་བ་གཉིས་ཀ་བྱུང་ནས་ཡོད། དེས་ན་དེ་རིང་མིན་སང་ཉིན་ཡིན་བསམ་པའི་ལེ་ལོ་ཕྱི་བཤོལ་གྱི་བློ་ངན་འདིས་མགོ་སྐོར་གཏོང་ངེས་ཡིན། སྤྱིའི་དུས་ཚོད་ཀྱི་སང་ཉིན་ལ་འཛད་དུ་མེད་ཀྱང་། འུ་བུ་རང་ཉིད་ལ་དབང་བའི་སང་ཉིན་མང་རབ་ནི་འདས་ཟིན་ལ། རྗེས་ཀྱི་སང་ཉིན་ཇི་ཙམ་ཞིག་ལྷག་ཡོད་པ་ནི་ཤེས་སུ་མེད་པས། ཚེ་མི་རྟག་པ་འདི་ལ་འདང་ཞིག་བརྒྱབས་ན་ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོས། དལ་འབྱོར་ཐོབ་ཀྱང་ཡིད་བརྟན་འགའ་མེད་དེ། །ཐམས་ཅད་མི་བརྟན་འགྱུར་ཞིང་སྙིང་པོ་མེད། །སྐད་ཅིག་མི་རྟག་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་ཏེ། །མྱུར་དུ་འཆི་ཞིང་སྙིང་ནས་གསན་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་དལ་འབྱོར་ཐོབ་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་དཀའ་བ་ཡིན་ཕྱིར་རྙེད་དཀའི་དལ་འབྱོར་ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། མི་ལུས་ལོན་ཚད་དལ་འབྱོར་ཚང་བ་ཤ་སྟག་ག་ལ་ཡིན། བརྒྱ་བརྒྱའི་ནང་ན་རེ་རེ་གཉིས་གཉིས་ཡོད་དམ་མེད་ཀྱི་ཚད་ཡིན། གལ་ཏེ་སྔར་བསགས་བསོད་ནམས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་དལ་འབྱོར་བཅོ་བརྒྱད་ཚང་བའི་མི་ལུས་ཤིག་ཐོབ་ཡོད་པའི་དབང་དུ་བཏང་ན་ཡང་། ང་ནི་དལ་འབྱོར་ཚང་བའི་མི་ལུས་ཡིན་བསམས་ཏེ་སྙོམ་ལས་ཀྱི་ངང་ལ་དུས་གྲོན་པར་ཉལ་ནས་ཆོས་སྒྲུབ་པར་ཕྱིར་བཤོལ་བྱས་ན་བློ་ཉེས་ལ་སོང་བ་ཡིན། ལུས་འདི་ལ་སྙིང་པོ་མེད། ཚེ་འདི་ལ་རྟག་བརྟན་མེད། ཐམས་ཅད་འགྱུར་ཞིང་འགྲོ་བས་ན་འགྲོ་བ་ཞེས་པ་ཡིན། མི་ཚེ་རྟག་པ་མེད་ལུགས་ལ་བསམ་པ་ནི། ནམ་ཞིག་ལ་འཆི་ངེས་ཡིན་སྙམ་པ་རྐྱང་པ་ཞིག་མིན་པར་སྐད་ཅིག་སྐད་ཅིག་གིས་འགྱུར་ཞིང་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན། ཚེ་འདི་ཉི་མ་བཞིན་དུ་ཕར་ཕར་འགྲོ། །འཆི་བདག་གྲི་སོ་བཞིན་དུ་ཚུར་ཚུར་འོང་། །གསུངས་པ་དང་འདྲ་བར་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་སོང་བཞིན་དུ་འཆི་ལ་ཇེ་ཉེ་རུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་དེས་ན་འཆི་བ་ནི་ནམ་ཡོང་ཆ་མེད་ཡིན་བསམས་ནས་དུས་རྒྱུན་དུ་སྙིང་ནས་དྲན་པར་བྱེད་དགོས། དེ་དྲན་པ་ལས་ཕན་པ་ཅི་ཞིག་འབྱུང་ཞེ་ན། བློ་ཆོས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་ཕན་པ་ཡོད་ཅིང་། བློ་ཆོས་སུ་སོང་ན་སེམས་དང་ཆོས་འདྲེས། ཆོས་དང་སྤྱོད་ལམ་འདྲེས། ཅི་བྱས་དགེ་བར་འགྱུར་ནས། རང་གཞན་གྱི་དོན་གཉིས་ལྷུན་གྱི་འགྲུབ་པ་ཞིག་འོང་བ་ཡིན། གལ་ཏེ་བློ་ཆོས་སུ་མ་སོང་ན། རང་བློ་ལ་ཆོས་ཀྱི་དྲི་མ་ཞིག་མི་བྲོ། བློ་དང་ཆོས་ཁ་ཁ་སོ་སོར་སོང་དུས། གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་བློ་ཐོག་ནས་བཏོན་ཤེས་ཀྱང་། ཁས་བཤད་པ་དེ་ནེ་ཙོའི་མ་ཎི་དང་། འཆད་རྩོད་དེ་ལོག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་ཤོར་བའི་ཉེན་ཁ་ཡོད་པ་ཡིན། དེས་ན། དུས་ནི་ཡུན་ཐུང་རིག་པའི་རྣམ་པ་མང་། །ཚེ་ཡི་ཚད་ཀྱང་ཇི་ཙམ་མི་ཤེས་པས། །ངང་པས་ཆུ་ནང་ནས་ནི་འོ་མ་བཞིན། །གང་ཞིག་གཅེས་པ་དེ་ནི་བསྟེན་པར་གྱིས། །གསུངས་པར་ལྟར་དུ། རང་གཞན་འདི་ཕྱིར་ཕན་པའི་དམ་པའི་ལྷ་ཆོས་གང་ལ་གསན་བསམ་བྱས་ཀྱང་དེ་ཉིད་ཉམས་ལེན་གྱི་གནད་དུ་བཟུང་ནས་ཐམས་ཅད་གདམས་པར་དྲིལ་ནས་རང་རྒྱུད་དུ་སྦྱར་ཐུབ་ན་ཐམས་ཅད་གཅེས་པ་ཡིན། བློ་ཆོས་སུ་འགྲོ་བའི་བེད་ཡོད་ན་ཆེ་སའི་བཀའ་དང་བསྟན་བཅོས། ཆུང་སའི་ཕན་པའི་བསླབ་བྱ་ཚིག་གཅིག་རྒད་པོ་རྒད་མོ་རྣམས་ཀྱི་ཁ་ནས་གོ་བ་དག་ཀྱང་གཅེས་པའི་བསླབ་བྱ་ཡིན། ཀློང་ཆེན་པས་ཡང་གསུངས་པ། ཡིད་བརྟན་མེད་དོ་ལུས་སྲོག་འབྲལ་དུ་ཉེ། །སང་དང་བདག་གི་ཚེ་ཟད་དུས་འདས་གཉིས། །སྔོན་ལ་གང་འབྱུང་ངེས་པ་མེད་དོ་ཞེས། །དེ་རིང་ཉིད་ནས་ངེས་པར་བསམ་པར་བྱ། །ཞེས་འུ་ཚོ་ཕྱི་རབས་ཀྱི་རྗེས་འཇུག་ལ་གདམས་པ་གནང་བ་སྟེ། ཚེ་འདི་དང་ལུས་འདི་ལ་ཡིད་བརྟན་དང་བློ་གཏད་ཡོད་པ་མིན། ལེགས་པར་གཟོབ་ལུས་སྲོག་གཉིས་ཀ་འབྲལ་ནས་སོ་སོར་འགྱུར་དུས། འཆི་བ་ཞེས་པའི་འཇིགས་སྐྲག་ཅན་དེ་རང་ཐོག་ལ་ཐོན་པ་ཡིན། དབུགས་རྟ་རྔ་འདྲ་བོ་ཕར་འཕངས་ནས་ཚུར་ལ་མ་འཐེན་དུས་ཤི་བ་རེད། དེ་ཐག་རིང་རྒྱང་གི་སྐད་ཆ་ཞིག་རེད་མ་བསམས། ལུས་སྲོག་འབྲལ་བ་ལ་ནི་ཚེགས་མེད་པས་སང་ཉིན་དང་བདག་གི་ཚེ་གཉིས་ཀ་སྔོན་ལ་གང་བྱུང་ངེས་པ་མེད་པས་སང་ཉིན་ཚེས་ལོངས་མེད་པར་ཤི་ནའང་ལ་ཐང་མེད་ཅེས་གསུངས་པ་ཡིན། དེས་ན་སང་ཉིན་ལ་མ་བཞག་མ་གཏོགས་སང་ཉིན་ལ་ཟད་དུ་མེད། དེ་རིང་སྒྲུབས་པར་གྱིས། དེ་རིང་ལའང་ཕྱི་དྲོར་མ་བཞག་པར་ད་ལྟ་བསྒྲུབས་ལ་ཤོག་ཅེས་པའི་དོན་རེད། ད་དེ་ལྟ་བུའི་བློ་ཆོས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་སྙིང་ནས་འཆི་བ་བསམ་ནས་དམ་པའི་ལྷ་ཆོས་ལ་འབད་དགོས་པའི་ཐུགས་གསོས་དྲན་བསྐུལ་དང་བཅས་སྟེ། གང་ཞིག་འཆད་ཉན་བགྱི་བཞིན་པ་ཀློང་ཆེན་མཛོད་བདུན་འདི་ཉིད་ལས། ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཀྱི་འགྲེལ་ཏྲིཀ་པདྨ་དཀར་མོ་འདི་ཉིད་དམ་པ་གོང་མའི་ཕྱག་སྲོལ་བཞིན་འཆད་པ་ལ། ཐོག་མར་དགེ་བ་ཀླད་ཀྱི་དོན། བར་དུ་དགེ་བ་གཞུང་གི་དོན། ཐ་མར་དགེ་བ་འཇུག་གི་དོན་དང་གསུམ་ལས། ཐོག་མར་དགེ་བ་ཀླད་ཀྱི་དོན་སོང་ནས། བར་དུ་དགེ་བ་གཞུང་དོན་གྱི་ཚན་པ་འདི་ལ་ཡང་། སྤྱིའི་ཆིངས་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་བཅིངས་ནས་བཤད་པའི་ནང་ནས། འཁོར་བའི་རང་བཞིན་དེ་ཉིད་སྤང་བྱར་སྟོན་པའི་སྐབས་ལས། སྐུ་གསུམ་གྱི་ཞིང་ཁམས་སྤྱིར་བསྟན། གཞི་སྙིང་མེ་ཏོག་གིས་བརྒྱན་པའི་ཞིང་བྱེ་བྲག་ཏུ་བསྟན། དེ་ལས་སྟོང་གསུམ་མི་མཇེད་ཀྱི་ཞིང་འདིས་ཆགས་ཚུལ་དང་ནི། འདིར་བཤད་སྟོན་པའི་བྱོན་ཚུལ་སོགས་ཀྱི་མདོར་བསྟན་དང་། དོན་བསྡུས། དོགས་སྤང་ལ་སོགས་པ་འགའ་ཞིག་དང་། བྱེ་བྲག་ཏུ་མི་མཇེད་ཀྱི་ཞིང་གི་རྒྱས་བཤད་ཀྱི་སྐབས་ཀྱི། ཆགས་གནས་འཇིག་སྟོང་བཞིའི་བསྐལ་བའི་རི་རླུང་མཚོ་གསུམ་གྱི་ཆགས་ཚུལ་སོགས་ཀྱི་རྟེན་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཆགས་ཚུལ་བཤད་ནས། བརྟེན་པ་བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་བཤད་སྐབས་རེད། དེ་ལས་ཀྱང་ངན་སོང་གི་གནས་གསུམ་བཤད་ཚར་ནས། མཐོ་རིས་ལྷའི་ནང་གསེས་འདོད་པའི་ལྷ་གནས་བཤད་པའི་སྐབས་ཀྱི། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷ་གནས་ཀྱི། གྲོང་དང་། སྐྱེད་ཚལ། ས་གཞི། ལྗོན་པ། འདུན་ས་རྣམས་བཤད་པའི་ནང་ནས་ཚལ་བཤད་པའི་སྐབས་སུ་བབ་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ཚལ་དེ་ལ་བསྐལ་པ་བཟང་པོའི་སངས་རྒྱས་སྟོང་གི་གཟིམས་ཁྲི་རིན་པོ་ཆེའི་ཤིང་ལྗོན་པའི་ནང་ན་ཡོད་པའི་འོད་ཟེར་ལྷ་ཕལ་བས་ལྟ་བར་མི་བཟོད་ཀྱང་བསོད་ནམས་ཀྱི་མཐུས་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་བཟོད་པས་བལྟ་བར་ནུས་པའི་ལོགས་ལ་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་རབས་དང་། ལེགས་ཉེས་དང་། གཡུལ་དུ་འཇུག་པའི་ཚེ་གནོད་པས་རྫི་བར་ནུས་པ་དང་མི་ནུས་པའི་མཚན་མ་མེ་ལོང་དུ་ཤར་བའི་གཟུགས་བརྙན་ལྟར་གསལ་བ་ཡོད་དོ། །སྐྱེད་མོས་ཚལ་གྱི་གཞི། དེ་དག་ཆུ་ཞེང་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་སྟེ། །དབྱིབས་ལེགས་གསེར་གྱི་ར་བ་དཔག་ཚད་གཅིག །རིན་ཆེན་ལྕོག་གིས་ཀུན་ནས་མཛེས་པར་བརྒྱན། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། སྣ་རིང་ཐུང་ངམ་ཆུར་དཔག་ཚད་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ། ཞེང་དུ་དེ་སྙེད་གཅིག་དང་། །ཆུ་ནི་དཔང་མཐོ་དམན་དང་། ཞེང་ནི་ཞེང་ཁ་ཆེ་ཆུང་ཡིན་པར་གསུངས་ཡོད་ཀྱང་སྐབས་ཀྱི་གོ་བས་བཤད་དགོས་འདུག་སྙམ། མཐའ་སྐོར་དུ་དཔག་ཚད་སྟོང་ཡོད་པ། དབྱིབས་ལེགས་ཤིང་བལྟ་ན་སྡུག་པ། གསེར་གྱི་ར་བ་དཔག་ཚད་གཅིག་པས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཞིང་ར་བ་ལ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བཞིའི་ལྕོག་གིས་མཛེས་པའོ། །དེ་དག་གི་ཞེས་པའི་ཚིག་གིས་སྐྱེད་ཚལ་ཤིན་ཏུ་མང་བ་ཡང་གོ་ཐུབ་ཡིན། ནང་གི་གཞི་རྣམས་གསེར་གྱི་བྱེ་མར་བརྡལ། །རིན་ཆེན་སྐྱེད་ཚལ་རྫིང་བུ་ཆུ་བྱས་གང་། །མེ་ཏོག་ཕང་ཕུང་བུང་བ་གར་བྱེད་མཛེས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ནང་གི་ས་གཞི་ལ་གསེར་གྱི་བྱེ་མ་བརྡལ་བ། ཚོན་སྣ་བརྒྱ་རྩ་གཅིག་གིས་སྤེལ་བ། ཤིན་ཏུ་འཇམ་ཞིང་རེག་ན་བདེ་བ། བཏེག་ན་འཕར་བ་སྙམ་པ། མནན་ན་ནེམ་བྱེད་པ། མེ་ཏོག་མནྡ་ར་བས་པུས་ནུབ་ཙམ་དུ་ཁེབས་པ་ལ་བུང་བ་སྙན་པར་སྒྲོག་པ་དག་གར་བྱེད་ཅིང་། མཚོ་དང་རྫིང་བུ་བཟང་པོས་བརྒྱན་པར་བྱས་པའོ། །དེ་དག་ཏུ་འགྲོ་བའི་ལམ་ཡང་ཆུའམ་སྣར་དཔག་ཚད་ཉི་ཤུ་ཞེང་དུ་ཕྱེད་དང་གཉིས་པ། གསེར་གྱི་བྱེ་མ་བརྡལ་ཞིང་ཙནྡ་གྱི་ཆུས་ཆག་ཆག་བཏབ་པའི་འགྲམ་ན་ཤིང་ལྗོན་པ་མེ་ཏོག་དང་འབྲས་བུས་བརྒྱན་པ་ཚར་དུ་སྦྲེངས་པ་ཡོད་དོ། །ཞེས་སྐྱེད་ཚལ་བཤད་ནས་གསུམ་པ།

སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ས་གཞི་བཤད་པ།

དེ་ལྟ་བུས་མཛེས་པར་བརྒྱན་པའི་སྐྱེད་མོས། ཚལ་རྣམས་ཕྱི་རོལ་དཔག་ཚད་ཉི་ཤུ་ན། །ས་གཞི་བཟང་པོ་རྣམ་བཞི་རིམ་པ་བཞིན། །སྣ་ཚོགས་རྩུབ་འགྱུར་འདྲེས་པ་དགའ་བ་སྟེ། །རིན་ཆེན་ས་གཞི་ལྗོན་ཤིང་ཆུ་མཚོས་བརྒྱན། །ཚད་དང་བཀོད་པ་ཚལ་དང་འདྲ་བའོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཕྱོགས་བཞིའི་ཚལ་བཞི་བོ་ལས་ཕྱི་རོལ་ཏུ་གཞལ་བའི་དཔག་ཚད་ཉི་ཤུ་ན་ཚལ་སོ་སོའི་མིང་དང་བཀོད་པ་མཐུན་པའི་ས་གཞི་བཟང་པོ་མི་འདྲ་བ་རིགས་བཞི་ཡོད་དེ། གང་ཡིན་ཞེ་ན་ས་གཞི་སྣ་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བ་དང་། འདྲེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། རྩུབ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་དང་། དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དག་གོ །ས་གཞི་དེ་དག་ན་མཛེས་པར་བྱེད་པའི་རྒྱན་ལམ་སྲང་དང་། ཚད་དང་བཀོད་པ་ནི་ཚལ་རྣམས་དང་འདྲ་བ་ལས། བར་བར་ན་འཆག་པ་དང་འདུག་པའི་ཤང་ཤོང་མཉམ་ལ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཐངས་ཀ་བདེ་བར་གནས་པ་ཡོད་དོ། །ཚལ་དང་ས་གཞི་དག་ཏུ་འགྲོ་བའི་ལམ་གྱི་བར་ན་རྟ་དང་གླང་པོ་དང་། ཤིང་རྟ་ལ་སོགས་པའི་ཞོན་པ་དུལ་བ་སྣ་ཚོགས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་ནི་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་གྲོང་དང་སྐྱེད་ཚལ་ས་གཞི་བཤད་པ་སོང་ནས་བཞི་བ།

སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་ཤིང་བཤད་པ།

ལྷ་རྣམས་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་དཔག་བསམ་གྱི། །ཤིང་ནི་གྲོང་ཁྱེར་མཆོག་དེའི་བྱང་ཤར་ན། །ཡོངས་འདུ་ས་བརྟོལ་འཕང་དུ་དཔག་ཚད་བརྒྱ། །རྩ་བར་ལྔ་ཟུག་ཕྱོགས་བཞིའི་ཡལ་ག་ལ། །དཔག་ཚད་ལྔ་ཕྲག་བཅུ་བཅུ་རབ་ཏུ་རྒྱས། །སྙིང་པོ་རྩེ་མོ་གདུགས་ལྟར་ལྔ་བཅུས་བརྒྱན། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། བལྟ་ན་སྡུག་གི་བྱང་ཤར་ན། ལྷ་རྣམས་འདུ་བའི་གཞིར་གྱུར་ཅིང་རི་རབ་ཀྱི་ས་གཞི་བརྟོལ་ནས་བྱུང་བའི་ཤིང་ཡོངས་འདུ་ས་བརྟོལ་ཞེས་བྱ་བ། རྩ་བ་དཔག་ཚད་ལྔ་ཐུར་དུ་ཟུག་ཅིང་། གྱེན་དུ་དཔག་ཚད་བརྒྱ་འཕགས་པའི་ཡལ་ག་བཞི་ཕྱོགས་བཞིར་གྱེས་པ་ལས། དཔག་ཚད་ལྔ་བཅུ་ལྔ་བཅུས་མཛེས་ཤིང་། རྩེ་མོ་ཀུན་ནས་ཟླུམ་པ་གདུགས་ལྟར་འདུག་པའང་དཔག་ཚད་ལྔ་བཅུ་སྟེ། རིན་པོ་ཆེའི་དྲ་བ་དང་། ལྷའི་གོས་ཀྱིས་དཔྱངས་པའི་ཤིང་བཟང་པོ་དེ་ལ། དེ་སྙེད་འོད་ཀྱིས་ཕྱོགས་རྣམས་གསལ་བར་ཁྱབ། །དྲི་བསུང་ཞིམ་པོས་རྫི་ཕྱོགས་དཔག་ཚད་བརྒྱ། །རྫི་ཕྱོགས་མ་ཡིན་ལྔ་བཅུར་ཁྱབ་པའི་དྲུང་། །ཨར་མོ་ནིག་འདྲའི་རྡོ་ལེབ་མཛེས་པ་སྟེ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ལྷའི་ཤིང་དེའི་འོད་ཀྱིས་དཔག་ཚད་ལྔ་བཅུ་ཁོ་ར་ཁོར་ཡུག་ཏུ་ཁྱབ་ཅིང་མེ་ཏོག་དང་། འབྲས་བུ་དང་། ལོ་མ་དང་། སྡོང་པོའི་དྲི་ངད་ཀྱི་རྫི་ཕྱོགས་སུ་རླུང་གི་སེར་བུས་ཁྱེར་བ་ལས་དཔག་ཚད་བརྒྱར་ཁྱབ་ཅིང་རང་བཞིན་དུ་དཔག་ཚད་ལྔ་བཅུ་པ་སྟེ། ལྷ་རྣམས་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ཡིད་ལ་བསམས་པ་དང་མཉམ་དུ་འབྱུང་བའི་ཤིང་གི་དྲུང་ན་རིན་པོ་ཆེ་ཨར་མོ་ནིག་ལྟར་དཀར་བའི་རྡོ་ལེབ་ཡོད་དོ། །དེའི་ཚད་དང་བཀོད་པའི་ཡོན་ཏན་ནི། ཆུ་ཞེང་དཔག་ཚད་ལྔ་བཅུའི་རང་བཞིན་ལ། །དབང་པོའི་ཁྲིར་བཅས་མེ་ཏོག་ཆར་འབབ་པར། །ལྷ་རྣམས་དབྱར་དུས་ཟླ་བ་བཞིར་གནས་སོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རྡོ་ལེབ་དེའི་ཆུ་དང་ཞེང་དུ་དཔག་ཚད་ལྔ་བཅུ་ལྔ་བཅུས་ཁྱབ་པའི་གྲུ་བཞི་པ་མཐའ་སྐོར་དུ་ཉིས་བརྒྱ་དང་འཕང་ངམ་གྱེན་དུ་དཔག་ཚད་ཕྱེད་དང་དྲུག་དང་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་ཆ་གཅིག་གིས་ལྷག་པ། དབྱིབས་ལེགས་ཤིང་ཚོན་སྣ་བརྒྱ་རྩ་གཅིག་གིས་བཀྲ་བར་བྱས་པའི་གཞི་འཇམ་ཞིང་། བཏེག་ན་འཕར་ཞེས་བྱེད་ལ། མནན་ན་ནེམ་པ། མེ་ཏོག་མནྡ་ར་བས་པུས་ནུབ་ཙམ་དུ་ཁེབས་པའི་དབུས་ན། དབང་པོའི་ཁྲི་ལ་ལྷ་གཞན་རྣམས་ཀྱི་ཁྲིས་བསྐོར་བ། ལྷ་ཉུང་ངུར་འདུས་པས་ཀྱང་དེའི་སྟེང་ཡངས་པར་མི་མངོན་ལ། མང་པོས་ཀྱང་དོག་པར་མི་མངོན་པ་ཡོད་དོ། །དེར་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་ལྷ་རྣམས་དབྱར་ཟླ་བ་བཞིར་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའོ། །རྡོ་ལེབ་དེའི་འགྲམ་ན་ཤིང་ལྗོན་པ་མེ་ཏོག་དང་། གོས་དང་ནོར་བུ་དང་། ཁ་ཟས་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་བསྒྲེངས་ཤིང་ཤིང་རྟ་སྣ་ཚོགས་དང་། རྒྱན་སྣ་ཚོགས་དང་། རོལ་མོ་སྣ་ཚོགས་དང་། བདུད་རྩི་དང་། སྦྲང་ཆང་དང་། དྲི་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བསྒོས་པའི་བཟའ་བཏུང་སྣ་ཚོགས་པས་བརྒྱན་ཞིང་། དེ་དག་འབྲིམ་པའི་ལྷའི་བུ་དང་། བུ་མོ་རབ་ཏུ་མང་པོ་དང་། ཡང་ཐོག་དང་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་དང་། ལྟད་མོའི་ས་དང་། བསིལ་ཁང་དང་། རྩེད་འཇོ་དང་། གླུ་གར་བྱེད་པའི་ལྷ་མོ་རབ་ཏུ་མང་པོ་དང་། རོལ་མོ་དང་སིལ་སྙན་སྒྲོགས་པའི་ལྷ་མང་པོས་གང་བར་བྱས་པ་ཡོད་དོ། །དེ་ཡན་གྱིས་གྲོང་དང་སྐྱེད་ཚལ་ས་གཞི་ཤིང་ལྗོན་པ་བཞི་བཤད་ནས་ལྔ་བ།

སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་འདུན་ས་བཤད་པ།

འདུན་ས་ནི། བལྟ་ན་སྡུག་ནས་དཔག་ཚད་ཕྱེད་དང་བཞིའི། །ལྷོ་ནུབ་ཆོས་བཟང་ལྷ་ཡི་འདུན་ས་སྟེ། །ཆུ་ཞེང་སུམ་བརྒྱ་མཐའ་སྐོར་དགུ་བརྒྱ་ཟླུམ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གྲོང་ཁྱེར་དེའི་ལྷོ་ནུབ་ནས་དཔག་ཚད་ཕྱེད་དང་བཞི་དཔགས་པ་ན། ཆོས་བཟང་ལྷའི་འདུན་ས་ཡོད་དེ་ཆུ་དང་ཞེང་དུ་དཔག་ཚད་སུམ་བརྒྱ་པ། མཐའ་སྐོར་དུ་དཔག་ཚད་དགུ་བརྒྱ་པ། ཟླུམ་པོའི་མཐར་སྐོར་ཚངས་ཐིག་གིས་སུམ་འགྱུར་རེད། ཀུན་ནས་ཟླུམ་པོར་གྱུར་པའི། དབུས་ན་རིན་ཆེན་ཁང་བརྩེགས་འོད་འབར་བ། །ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱིས་ས་ལ་མ་རེག་དྲུང་། །ལྷ་རྣམས་རང་གི་སྲིད་དང་བྱ་བ་ལས། །ཉམས་པ་བསྲུང་ཕྱིར་འགྲོ་བའི་གནས་ཡོད་དོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་འདུན་ས་ཞེས་བྱ། དགོས་པ་ནི་གང་ཞེ་ན། ལྷ་རྣམས་འདུས་ནས་ཡང་དག་པའི་བྱ་བའི་དོན་རྣམས་གྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་འདུན་ཅིང་བསྟོད་པ་ཉིད་དང་། རང་གི་དཔལ་ལས་ཉམས་པ་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་ན་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་ས་ཕྱོགས་ཀུན་ནས་ཟླུམ་ཞིང་མཛེས་པའི་དབུས་ན་བཻ་ཌཱུརྱ་ལས་བྱས་པའི་ཀ་བ་ཟུར་བརྒྱད་པ་སྐྲ་རྩེ་ཙམ་གྱིས་ཁང་པ་བརྩེགས་པའི་རྟེན་ལ་མ་རེག་པར་བཏེག་པའི་ཁང་བུ་དོན་ཐམས་ཅད་གྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་དེ། དེའི་དྲུང་ན་ལྷའི་དབང་དེའི་ཁྲི་དང་ཁྲི་གཞན་དག་ཀྱང་རབ་ཏུ་མང་པོ་དག་བཤམས་པ་ལ་ལྷ་རྣམས་འདུག་ནས་བྱ་བ་དང་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་བཀའ་ཡིས་བགྲོ་གླེང་བྱེད་པའི་གནས་དག་ཡོད་དོ། །འདོད་ལྷ་རིས་དྲུག་གི་ས་ལ་བརྟེན་པའི་ལྷ་གནས་རིགས་གཉིས་ཏེ། རྒྱལ་ཆེན་རིགས་བཞི་དང་། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གཉིས་བཤད་ཟིན་པའོ། །དེ་དག་གིས་ས་གཞི་ལ་བརྟེན་པའི་གནས་དག་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཞེས་མཇུག་སྡོམ་མཛད་པའོ། །འདོད་ལྷ་རིགས་དྲུག་གི་ནང་གི་རྒྱལ་ཆེན་རིགས་བཞི་དང་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གཉིས་ནི་ས་གཞིར་བརྟེན་པའི་ལྷ་གནས་ཡིན་ཅིང་། །རྒྱལ་ཆེན་རིགས་བཞིའི་ལྷ་གནས་རི་རབ་ཀྱི་བང་རིམ་བཞི་དང་དེའི་མན་དུ་ཆགས་ཤིང་། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་ལྷ་གནས་རི་རབ་ཀྱི་རྩེ་མོར་ཆགས་པ་དང་། དེ་མིན་འདོད་ལྷའི་ལྷ་རིགས་གཞན་བཞི་པོ་ནམ་མཁའ་ནས་ཡར་ཆགས་པའོ། །གཉིས་པ།

མཁའ་ལ་བརྟེན་པའི་འདོད་ལྷ་བཤད་པ།

ད་ནི་ནམ་མཁའ་ལ་བརྟེན་པའི་འདོད་པའི་གནས་རིགས་བསྟན་པ་ནི། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་སྟེང་གི ནམ་མཁའ་ལ་བརྟེན་འདོད་ལྷའི་གནས་བཞི་ནི། །གཟའ་སྐར་བཞིན་དུ་མཁའ་ལ་སྣང་བ་སྟེ། །རྒྱ་ཚད་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་ནས་བཟུང་ནས། །གོང་ནས་གོང་དུ་ཉིས་འགྱུར་སྤགས་པ་ཡིན། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། སྔོན་གྱི་དགེ་བ་ཟག་བཅས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་འདོད་པའི་ལྷ་གནས་ས་གཞི་དང་མ་འབྲེལ་བ་བཞི་ནི། འཐབ་བྲལ་དང་། དགའ་ལྡན་དང་། འཕྲུལ་དགའ་དང་། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་རྣམས་ཏེ། བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཡས་ནས་མར་ཆགས་པས། དུས་ནི་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་སྔར་ཆགས་ལ། གཞལ་ཡས་ཁང་ནི་ནམ་མཁའི་དབྱིངས་ན་གཟའ་སྐར་བཀྲམ་པ་བཞིན་དུ་གནས་སོ། །དེ་དག་གི་རྒྱ་ཁྱོན་ཡང་། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་ལས་ཉིས་འགྱུར་གྱིས་འཐབ་བྲལ་ཆེ་བ་ལྟར་གོང་མ་གསུམ་ལའང་མཚུངས་པར་བརྗོད་དོ། །ཞེས་མཐབ་བྲལ་དགའ་ལྡན་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་གསུམ་པོ་གཉིས་འགྱུར་གྱིས་ཆེ་ཞེས་འདོད་ལྷ་དྲུག་པོ་བསྟན་ནས། གཉིས་པ།

ཞར་ལ་ལྷ་མིན་བསྟན་པ།

ཞར་ལ་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གནས་རིས་བསྟན་པ་ནི། ལྷ་མིན་རི་རབ་ཆུ་མཚམས་མན་ཆད་ཀྱི། །ཁོང་གསེང་ནང་ནས་རིམ་པས་སྒྲ་གཅན་དང་། །སྐར་ཕྲེང་མགུལ་ཕྲེང་ཐགས་བཟང་རིས་རྣམས་ཏེ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་ལུས་དང་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང་འདོད་པའི་རང་བཞིན་ལྷ་དང་འདྲ་ཡང་རིགས་དང་སྐལ་པ་ལྷ་དང་མི་འདྲ་བའི་ཕྱིར་ལྷ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་དག་གི་རྩ་བའི་གནས་རི་རབ་ཀྱི་ཆུ་མཚམས་མར་བཅད་ནས་གསེར་གྱི་ས་གཞི་ལ་ཐུག་པའི་བར་གྱི་ཁོང་གསེང་ན་ཡོད་པའི་གནས་ཀྱང་གོང་མ་ལས་འོག་མ་བཟང་བར་སྣང་ངོ་། །ཆུ་མཚམས་ཀྱི་ཁོང་གསེང་ན་སྒྲ་གཅན་དང་། དེ་ནས་དེའི་འོག་ན་སྐར་ཕྲེང་། སྐར་ཕྲེང་གི་གྲོང་དེའི་འོག་ན་མགུལ་ཕྲེང་ཅན་དང་། གསེར་གྱི་ས་གཞི་ལ་ཐགས་བཟང་རིས་རྣམས་ཡོད་པའོ། །ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གནས་རིས་དེ་དག་ཏུ་སྐྱེ་བ་འགྲུབ་པའི། རྒྱུ་ནི་ཡི་དྭགས་ལས་ཀྱིས་འཕངས་པ་ལ། །རྫོགས་བྱེད་ལྷ་ཡི་ལས་ཀྱིས་རྫོགས་བྱས་པས། །ལྷ་དང་འགྲན་པའི་དཔལ་དང་འབྱོར་པས་མཛེས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྔོན་གྱི་ལས་སྤེལ་མར་འདྲེས་པ་ལས། འགྲོ་བ་གང་དུ་འཕེན་ཞིང་སྐྱེ་བ་འགྲུབ་པའི་ལས་དང་། སྐྱེས་པའི་རྟེན་དེར་བདེ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་སོགས་པ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ལས་ཐ་དད་དུ་མ་བསགས་པ་སྟེ། འདིར་ཡང་རྒྱུ་འཕེན་བྱེད་ཡི་དྭགས་ཀྱི་ལས་ཀྱིས་འཕངས་ཀྱང་རྫོགས་བྱེད་བསོད་ནམས་ཆ་མཐུན་ལྷའི་དགེ་བས་རྫོགས་པར་བྱས་པས། ལྷ་དང་འགྲན་པར་བཟོད་པའི་འབྱོར་བ་ཡོད་པའོ། །སྤྱིར་གྱི་ལས་ལ་རྣམ་པར་དཀར་བ་དང་། རྣམ་པར་གནག་པ་དང་། འདྲེས་མ་གསུམ་ལ་འགྲོ་བ་སྤྱོད་པས་ན། ཞེས་འཕེན་རྫོགས་འདི་ལ་མུ་བཞིའི་དབྱེ་བ་ཡོད་པ་ལས་འཕེན་བྱེད་དགེ་བས་འཕངས། རྫོགས་བྱེད་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་བདེ་བ་མྱོང་བ་དང་། འཕེན་བྱེད་དགེ་བས་འཕངས་ཏེ་བདེ་འགྲོ་གྲུབ་ཀྱང་། རྫོགས་བྱེད་མི་དགེ་བས་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་ལ་རྒྱུན་དུ་སྤྱོད་པ་དང་། འཕེན་བྱེད་དགེ་བས་འཕངས། རྫོགས་བྱེད་འདྲེས་མའི་འབྲས་བུ་བདེ་སྡུག་འདྲེས་མ་ལ་སྤྱོད་པའི་རིགས་ཏེ་ལྷ་མིའི་མཐོ་རིས་ཀྱི་གནས་ན་རབ་ཏུ་མང་བ་བཞིན་ནོ། །ཡང་འཕེན་བྱེད་མི་དགེ་བས་འཕངས། རྫོགས་བྱེད་ཀྱང་མི་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བ་དང་། འཕེན་བྱེད་མི་དགེ་བས་འཕངས། རྫོགས་བྱེད་འདྲེས་མའི་ལས་འབྲས་བདེ་སྡུག་འདྲེས་མ་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། འཕེན་བྱེད་མི་དགེ་བས་འཕངས་ཀྱང་རྫོགས་བྱེད་དགེ་འབྲས་ཀྱི་བདེ་བར་རྫོགས་པ་ལྷའི་བྱ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། ངན་སོང་ན་ཤིན་ཏུ་མང་ངོ་། །འདྲེས་མ་ནི་དགེ་མི་དགེ་གཉིས་ཀ་རྒྱུ་བྱེད་པའི་གྲོགས། འབྲས་བུ་མྱོང་བའི་གྲོགས་སུ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །མདོར་དྲིལ་ན་དགེ་བའི་ལས་ཀྱིས་བདེ་འགྲོ་དང་། བདེ་བའི་རིགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆ་རྣམས་བསྐྱེད་ལ། མི་དགེ་བ་ལས་ངན་འགྲོ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རིགས་ཐམས་ཅད་བསྐྱེད་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ལྷ་མ་ཡིན་དུ་སྐྱེས་པ་དེ་དག་གིས་ལས་དང་འབྲས་བུའི་འཕེན་པ་འདྲེས་མར་གྱུར་པས་བྱུང་བའི་གནས་རིགས་དེ་དག་གི་བསྐལ་པ་བཟང་བ་ནི་འོག་ནས་གོང་དུ་དཔལ་དང་ཕུན་ཚོགས་ཇེ་བཟང་དུ་འགྱུར་བ་ལས། རི་རབ་ཀྱི། ཁོང་གསེང་གསེར་གྱི་ས་གཞི་བཟང་པོའི་དབུས། །དབང་པོའི་ཁང་བཟང་མཆོག་ནི་གཏམས་པ་ཅན། །གྲོང་ཁྱེར་གསེར་ལྡན་འདུན་ས་ནོར་བཟང་དང་། །སྐྱེད་ཚལ་ཀུན་དགའ་ར་དང་རབ་དགའ་དང་། །དགའ་བ་དགའ་བའི་ཀུན་དགའ་ར་བའོ། །ཞེས་གསུས་ཏེ། གསེར་གྱི་ས་གཞིའི་སྟེང་ན་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་འབྱོར་བ་ལྟ་བུའི་གནས་དང་བཀོད་པ། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་མཆོག་རྣམས་ལ་ཡོད་དེ། འཇིག་རྟེན་གདགས་པའི་མདོ་ལས། ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་ལྟར། དེ་ཡང་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་ཁང་བཟང་ལྟ་བུ་ནོར་བུའི་མཛོད་དང་ཡོད་བྱད་འདོད་ཡོན་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་འབྱོར་ཞིང་གང་བས་གཏམས་པ་ཅན་དང་། ལྷ་ཡུལ་བལྟ་ན་སྡུག་ལྟ་བུའི་གྲོང་ཁྱེར་གསེར་ལྡན་དང་། དེ་བཞིན་དུ་འདུན་ས་ནོར་བཟང་དང་། སྐྱེད་མོས་ཚལ་ཀུན་དགའ་ར་བ་དང་། རབ་ཏུ་དགའ་བ་དང་། དགའ་བ་དང་། དགའ་བའི་ཀུན་དགའ་ར་བའོ། །ས་གཞིའི་མིང་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བ་སྟེ། །ཤིང་གི་མཆོག་ནི་ཙི་ཏྲ་པ་ཏྲིའོ། །རྡོ་ལེབ་བཟང་པོ་གླང་ཆེན་གངས་བརྩེགས་དང་། །བཟོད་པར་དཀའ་དང་རྟ་མཆོག་རབ་མྱུར་རོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཚལ་བཞི་པོ་དེ་དག་གི་ཕྱི་རོལ་ན་ས་གཞི་བཟང་པོའི་མིང་ཡང་ལྷ་ཡུལ་གྱི་ཚལ་དེ་དག་དང་མཚུངས་ཏེ། ས་གཞི་བཟང་པོ་ཀུན་དགའ་ར་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཤིང་ཆེན་པོ་ནི་ཙི་ཏྲ་པ་ཏྲིའོ། །རྡོ་ལེབ་ནི་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྡོ་ལེབ་རབ་ཏུ་བཟང་པོའོ། །ལྷའི་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དུ་སྤྱོད་པའི་གླང་པོ་ཆེ་ས་སྲུང་གི་བུ་ལྟ་བུ་ནི། གླང་པོ་ཆེ་ཏི་སེ་གངས་བརྩེགས་དང་། གཡུལ་ངོར་སྤྱོད་པ་རབ་བརྟན་ལྟ་བུ་ནི། གཡུལ་གྱི་གླང་པོ་བཟོད་པར་དཀའ་བའོ། །རྟའི་མཆོག་ནི་སྤྲིན་གྱི་ཤུགས་ཅན་ལྟ་བུ། རྟའི་རྒྱལ་པོ་རབ་མྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལྷ་དང་ཆ་འདྲ་བ་ཡོད་དོ། །དེ་དག་གི་གོང་ན་སྐར་ཕྲེང་གི་གནས་དང་། སྒྲ་གཅན་གྱི་གནས་དག་ནི་རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་ལྷ་རྣམས་དང་འགྲན་པའི་དཔལ་དང་སྐལ་བ་བཟང་པོར་འབྱོར་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷ་ཡུལ་གྱི་དཔལ་དང་འབྱོར་བ་གང་བཟང་ཐམས་ཅད་གོང་ནས་གོང་དུ་ཡར་ཡོད་པ་དང་། ལྷ་མིན་གྱི་སྐལ་བ་བཟང་པོ་འོག་རིམ་ནས་མར་ཡོད་པའི་ཁྱད་པར་རོ། བདུད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་དགའ་རབ་དབང་ཕྱུག་ནི་འགྲོ་བའི་རིས་ལྷ་མིན་གྱི་ནང་དུ་གཏོགས་པས་རི་རབ་ཀྱི་ཁོང་གསེང་མ་ཡིན་པའི་གནས་སུ་ཡོད་པའི་ལྷ་མིན་གྱི་རིགས་སུ་བགྲང་པའི་འཁོར་དང་བཅས་པའི་གནས་ནི། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་ནང་དུ་གཏོགས་པའི་གནས་གཞན་ཁྱད་པར་ཅན་ཡིན་ནོ། །ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་འགའ་ནི། འཛམ་བུའི་གླིང་དང་། གླིང་གཞན་དང་། རྒྱ་མཚོ་དང་། མུ་ཁྱུད་དང་། རི་རབ་ལ་སོགས་པ་ངེས་པ་མེད་པ་ན་ཡོད་དེ་བདུད་རིགས་ཀྱི་མི་མ་ཡིན་རྣམས་སོ། །དེ་དག་གིས་འདོད་པའི་གནས་རིས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ཞེས་འདོད་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་གནས་ས་གཞིར་བརྟེན་པ་གཉིས་དང་། ཞོར་དུ་ལྷ་མིན་གྱི་གནས་དང་བཅས་པ་དང་། ནམ་མཁའ་ལ་བརྟེན་པའི་གནས་བཞི་དང་བཅས་པའི་འདོད་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་གནས་དྲུག་པོ་བཤད་ཟིན་ནས། གཉིས་པ་གཟུགས་ཁམས་ལ། གནས་དང་། རྒྱ་ཁྱོན་གཉིས། དང་པོ་ལ། གཟུགས་ཁམས་ཀྱི་གནས་བསྟན་པ། ཞར་ལ་གཟུགས་མེད་ལ་དངོས་སྣང་གི་གནས་མེད་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ།

གཟུགས་ཁམས་ཀྱི་གནས་བསྟན་པ།

དེ་ནས་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་བསམ་གཏན་བཞིའི་གནས་སོ་སོར་བཤད་པ་ནི། འདོད་ཁམས་ལས་གྱེན་དུ་འཕགས་པའི། གཟུགས་ཁམས་གནས་རིས་རྣམ་པ་བཅུ་བདུན་ནི། །བསམ་གཏན་བཞིའི་བར་ཆུང་འབྲིང་ཆེ་ཐོབ་པས། །ཚངས་རིས་འབྲས་བུ་ཆེ་བའི་བར་དུའོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྔོན་བསམ་གཏན་ཟག་བཅས་བསོད་ནམས་སྐྱེས་རིམ་པར་བསྒོམ་པ་ལས་གཟུགས་ཁམས་གནས་རིས་བཅུ་བདུན་དུ་སྐྱེ་བའི་རིམ་པ་ནི། བསམ་གཏན་དང་པོ་ཆུང་ངུ་དང་། འབྲིང་དང་ཆེན་པོར་བསྒོམས་པ་རྫོགས་པ་ལས། ཚངས་རིས་དང་། ཚངས་པ་མདུན་ན་འདོན་དང་། ཚངས་ཆེན་རྣམས་དང་། འུ་ཚོས་སྡོམ་བྱང་ལས། དང་པོར་ཚངས་རིས་མདུན་འདོན་ཚངས་ཆེན་གསུམ། །ཞེས་པ་དེ་དང་། །བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ཆུང་ངུ་དང་། འབྲིང་དང་ཆེན་པོ་གྲུབ་པ་ལས། འོད་ཆུང་དང་། ཚད་མེད་འོད་དང་། འོད་གསལ་རྣམས་དང་། གཉིས་པར་འོད་ཆུང་ཚད་མེད་འོད་འོད་གསལ། །ཞེས་པ་དེ་དང་། བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ཆུང་ངུ་དང་། འབྲིང་དང་ཆེན་པོར་རྫོགས་པས། དགེ་ཆུང་དང་། ཚད་མེད་དགེ་དང་། དགེ་རྒྱས་རྣམས་དང་། གསུམ་པར་དགེ་ཆུང་ཚད་མེད་དགེ་དགེ་རྒྱས། །ཞེས་པ་དང་། བསམ་གཏན་བཞི་པ་ཆུང་ངུ་དང་། འབྲིང་དང་། ཆེན་པོར་ཐོབ་པས་སྤྲིན་མེད་དང་། བསོད་ནམས་སྐྱེས་དང་། འབྲས་བུ་ཆེ་བ་སྟེ། སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་གནས་གཞན་གསུམ་གྱི་བར་དུའོ། །བཞི་པར་སྤྲིན་མེད་འོད་དང་བསོད་ནམས་སྐྱེས། །འབྲས་བུ་ཆེ་གསུམ་དེ་སྟེང་གནས་གཙང་ལྔ། །ཞེས་པ་སྟེ། བསམ་གཏན་གྱི་གནས་བཞི་བོ་རེ་རེ་ལ་སོ་སྐྱེའི་གནས་གསུམ་རེ་སྟེ་བཞི་གསུམ་བཅུ་གཉིས་དང་། དེའི་ཁར་གནས་གཙང་ལྔ་བསྣན་པས་བཅུ་བདུན་རེད། འདིར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་གནས་གཞན་དང་འཕགས་པའི་གནས་གཞན་ཞེས་པའི་གཞན་ནི། སྐྱེས་འཕགས་ཀྱི་གནས་གཅིག་ལ་གཅིག་ལྟོས་ཀྱིས་ཅིག་ཤོས་གཞན་གྱི་སྒྲས་བསྟན་པ་ཙམ་ཡིན་པར་འདུག དེའི་གོང་མ་འཕགས་པའི་གནས་གཞན་གྲུབ་པའི་ཚུལ་ནི། བསམ་གཏན་བཞི་པོ་སྤེལ་མར་རབ་བསྒོམས་པས། །ཆུང་འབྲིང་ཆེན་པོ་ཆེས་ཆེ་མཆོག་ཆེ་བས། །མི་ཆེ་བ་ནས་འོག་མིན་བར་དག་ཏུ། །འཕགས་པའི་གནས་གཞན་གཙང་རིས་རྣམ་ལྔའོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། བསམ་གཏན་དང་པོ་དང་བཞི་པ་སྤེལ་བ་ཆུང་ངུ་། དང་པོ་དང་གཉིས་པ་བསྡོམས་པ་ལས། བཞི་པ་སྤེལ་བ་འབྲིང་། དང་པོ་གཉིས་པ་གསུམ་པ་གསུམ་དང་། བཞི་པ་སྤེལ་བ་ཆེན་པོ། བསམ་གཏན་བཞི་པོ་ནང་ཚན་རེ་རེ་ཞིང་བཞི་པ་དང་སྤེལ་བ་ཆེས་ཆེ་བ། དེ་དག་ཐོད་རྒལ་དུ་བསྒོམས་པ་མཆོག་ཏུ་ཆེན་པོའོ། །ཐོད་རྒལ་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་པོའི་ལ་ལ་དོར་བ་ནས་མཆོང་པའི་བར་དུ་བཞི་པ་བསྒོམས་པས་ཏེ། མས་ཡར་རིམ་དང་། རིམ་མིན་དུ་གཅིག་ནས་གསུམ་གྱི་བར་ནས། ཡས་མར་བོར་བའི་བར་དུ་བཞི་པ་བསྒོམས་པའོ། །དེ་ལྟར་བསྒོམས་པས་གཙང་མའི་གནས་རིས་མི་ཆེ་བ་དང་གཅིག མི་གདུང་བ་དང་གཉིས། གྱ་ནོམ་སྣང་བ་དང་གསུམ། ཤིན་ཏུ་མཐོང་བ་དང་བཞི། འོག་མིན་ཏེ་གཙང་རིས་ལྔ་རྣམས་སོ། །གཟུགས་ཁམས་གནས་རིས་དེ་དག་བཅུ་བདུན་པོ་ཐམས་ཅད་འདས་པའི་ཡང་རོལ་ན་འོག་མིན་ཆེན་པོ་བསྟན་པ་ནི། གནས་རིགས། དེ་དག་གོང་ན་སྲིད་པ་ཐ་མའི་གནས། །འོག་མིན་རྣམ་མཛེས་ས་བཅུ་ཐོབ་པའི་གནས། །དྭངས་ཤིང་གསལ་ལ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། འདིས་ནི་འོག་མིན་རྣམ་མཛེས་ཆེན་པོ་དང་། དེའི་ཞོར་དུ་གཟུགས་མེད་ལ་དངོས་སྣང་གི་གནས་མེད་ཚུལ་ཡང་བསྟན་པ་སྟེ། གནས་གཙང་མ་ལྔ་ལས་འདས་པ་ན་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོའི་གནས་ཡོད་དོ། །ས་བཅུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བསྒོམས་པ་རྣམས་དེར་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། ཉན་རང་འཕགས་པས་གཙང་རིས་ལྔ་བགྲོད་པ་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཕགས་པ་རྣམས་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་གནས་ཀྱིས་ཀྱང་ཕྱེའོ། །སྤྱིར་ན་འོག་མིན་ཞེས་པའི་སྒྲའི་འཇུག་ཡུལ་ཐད་དྲངས་ཀྱིས་འཆད་པར་བྱེད་ན། གནས་སུ་གྱུར་པ་གང་ཞིག་དེའི་གོང་ན་ཆེས་འཕགས་པའི་གནས་གཞན་མེད་པ་འོག་མིན་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཅེས་ཁ་རྩང་ཞིག་ནས་བཤད་པ་ཡིན། འདི་ལ་གསང་ཆེན་རྡོ་རྗེའི་ཐེག་པའི་སྐབས་སུ་ཆོས་ལོངས་སྤྲུལ་སྐུའི་འོག་མིན་གྱི་དབྱེ་བ་ཕྱེས་ཡོད་ཅིང་། དེ་ལ་ཆོས་སྐུའི་འོག་མིན་ནི། མཐའ་དབུས་ཕྱོགས་ཆ་གང་དུའང་གཞག་ཏུ་མེད་ཅིང་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ངོ་བོ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐར་ཐུག་གི་བགྲོད་བྱ་དམ་པ་སྟེ། ཀུན་བྱེད་ལས། སྟོན་པ་ཆོས་སྐུའི་གནས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། །འོག་མིན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཕོ་བྲང་སྟེ། །ཡང་དག་དོན་གྱི་འོག་མིན་དེ་རུ་བཤད། །ཅེས་པ་དེ་ཡིན། ལོངས་སྐུའི་འོག་མིན་ནི། ཆོས་སྐུའི་དབྱིངས་དེ་ལས་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོའི་སྣང་བར་རང་བྱུང་བ་འོད་ཀྱི་གཞལ་ཡས་ཁང་དང་གཙོ་འཁོར་དུ་སྣང་བ། ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རིགས་སུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་འཕོ་འགྱུར་མེད་པ་སྟེ། དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་རོལ་བ་ལས་གཞན་གྱིས་ལོངས་སྤྱོད་ཡུལ་གྱུར་པ་མིན་པའི་འོག་མིན་ཆེན་པོ་སྟེ། སྒྱུ་འཕྲུལ་རྡོ་རྗེ་ལས། གཙང་མའི་རིགས་དག་སྤངས་པ་ཡི། །འོག་མིན་ཆེན་པོའི་གནས་མཆོག་ན། །རིགས་བདག་ཕྱག་རྒྱ་ལྷུན་གྲུབ་སྐུ། །གཅིག་དང་དུ་མ་རྣམ་སྤངས་པ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་སྤྱི་གཟུགས་ཏེ། །གདོད་ནས་ཐེག་ཆེན་མཛོད་ཉིད་ཕྱིར། སྒྲིབ་པ་མཐའ་སྤངས་གདུལ་བྱ་ལ། །སྐད་ཅིག་གཅིག་གིས་སྣང་བར་མཛད། །ཅེས་པ་དེ་ཡིན། དེའང་གཙང་མའི་གནས་སྤངས་ཞེས་པ་ནི། དེའི་ཡན་དུ་འགྲོ་སའི་ས་ཞིག་གམ། ནམ་མཁའ་ཞིག་ཏུ་ཡོད་ཅེས་པ་མིན་པར་དེ་ལས་འདས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྣང་བ་ལས་འཕགས་པ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་ཡིན། དེས་ན་བློས་ཕྱོགས་ཆར་བཅད་པའི་གནས་ཞིག་མིན་པར། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པའི་དབང་གིས་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་གང་དུ་སྣང་བ་དེ་ཉིད་རྒྱལ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་གྲུབ་པ་ཞིག་ཡིན། དེ་ཉིད་ལོངས་སྐུའི་རང་སྣང་དག་པའི་ཞིང་ཁམས་ཡིན་པས་ན་གཙང་མའི་འོག་མིན་དང་། སར་གནས་ཀྱི་སྣང་བ་རང་བཞིན་སྤྲུལ་སྐུའི་འོག་མིན་གཉིས་ལས་ཀྱང་སྣང་བ་དེ་ཉིད་ཁྱད་དུ་འཕགས་པའོ། །སྤྲུལ་སྐུའི་འོག་མིན་ལ་གཉིས་ཏེ། གདུལ་བྱ་ས་ལ་གནས་པའི་དོན་དུ་རང་བཞིན་སྤྲུལ་སྐུའི་ཞིང་དང་། འདྲེས་མའི་དོན་དུ་གཙང་མ་རིས་ཀྱི་འོག་མིན་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། དབུས་ན་འོག་མིན་ཁང་བུ་བརྩེགས་པའམ་སྟུག་པོ་བཀོད་པ། ཤར་ན་མངོན་པར་དགའ་བ། ལྷོ་ན་རིན་པོ་ཆེས་བརྒྱན་པ། ནུབ་ན་བདེ་བ་ཅན། བྱང་ན་ལས་རབ་གྲུབ་པའི་ཞིང་ལྔར་འཁོར་ས་བཅུའི་སེམས་དཔའ་ལ། སྟོན་པ་རིགས་ལྔས་ཆོས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་གྲངས་ཞལ་དང་ལྗགས་ལས་འོད་ཟེར་འཕྲོས་པའི་རྩེ་ལས་རང་སྣང་ཞིང་། མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་སྣང་བས་སྒྲིབ་པ་སྦྱང་བར་འདོད་དེ། གསང་བ་སྙིང་པོ་ལས། འོག་མིན་བླ་མེད་གནས་མཆོག་ཏུ། །སྐུ་ནི་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཚུལ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཁོར་རྣམས་ལ། །དེ་བཞིན་གསུང་མཆོག་མི་སྨྲ་སྟེ། །སྐུ་ཡིས་ཆོས་རྣམས་འཇལ་བར་སྟོན། །མེ་ལོང་བསྟན་པའི་ཚུལ་བཞིན་དུ། །དངོས་ཀྱི་མདོག་ངན་ཐམས་ཅད་སེལ། །འཁོར་གྱི་དེ་བཞིན་སྐུ་བལྟས་ན། །བྱང་ཆུབ་སྒྲིབ་པ་གཏིང་དཔག་མེད། །མེ་ལོང་བཞིན་དུ་སྐུ་ལ་སྣང་། །དེ་ནས་ས་བཅུ་རིམ་གྱིས་འབྱོང་། །བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ཡང་དག་འཐོབ། །ཅེས་པ་ལྟར་ཡིན་ལ། གཉིས་པ་འདྲེས་མའི་ཚུལ་དུ་གཙང་མ་རིས་ཀྱི་འོག་མིན་བསྟན་པ་ནི། མི་མཇེད་ལ་སོགས་པ་འགྲོ་དྲུག་སེམས་ཅན་གྱི་སྣང་བ་དང་མཐུན་པའི་གནས་ཀྱི་མཆོག་རང་རང་གི་འཇིག་རྟེན་དེའི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་བསམ་གཏན་བཞི་པའི་གནས་གཙང་མ་རིས་ཀྱི་ལྷ་ལྔའི་གནས་ཀྱི་འོག་མིན་རགས་པའི་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པ། དྭངས་མ་འོད་ཀྱི་རང་བཞིན་ལས་གྲུབ་པའི་གནས་གཞལ་ཡས་ཁང་ལ་སོགས་པ་བཀོད་པའི་བྱེ་བྲག་སྣ་ཚོགས་པས་བརྒྱན་པ་དེར། འཇིག་རྟེན་དུ་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བའི་ཚེ་སྤྲུལ་པའི་དང་པོ་ལོངས་སྐུ་དང་ཆོས་མཐུན་པ་མཚན་དཔེས་བརྒྱན་པའི་སངས་རྒྱས་སུ་བསྟན་ནས་ལྷ་དང་གྲུབ་པ་དང་རིག་སྔགས་འཆང་གི་དབང་པོ་ཚད་མེད་པ་ལ། བྱ་བ་དང་སྤྱོད་པ་དང་། རྣལ་འབྱོར་གྱི་རྒྱུད་ལ་སོགས་པ་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཐེག་པ་དུ་མས་འདུལ་བར་ཀུན་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །དེ་སྐད་དུའང་ལེགས་པར་གྲུབ་པའི་རྒྱུད་ལས། གཙང་མའི་འོག་མིན་རྣམ་མཛེས་པར། །གྲུབ་པ་དབང་པོ་ལ་སོགས་ལ། །རིག་སྔགས་གཟུངས་སྔགས་རྣལ་འབྱོར་དང་། །རྒྱུ་ཆོས་དུ་མས་ཚིམ་པར་མཛད། །ཅེས་སོ། །འདི་ནས་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོའི་གནས་ཞེས་གསུངས་པ་དང་། ས་བཅུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་རྣམས་ནི་དེར་སྐྱེ་ཞེས་པ་དང་། ཉན་རང་འཕགས་པས་གཙང་རིས་ལྔ་བགྲོད་པ་ལས་བྱང་སེམས་རྣམས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་གནས་ཀྱིས་ཕྱེའོ། །ཞེས་པ་འདི་དག་གིས་ནི། འོག་མིན་གྱི་སྟེང་ན་འོག་མིན་གྱི་གནས་གཅིག་སྟེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཉིས་ཆགས་ཡོད་ཅེས་པའི་དོན་མིན་པར། འོག་མིན་ཆེན་པོ་དང་རྣམ་མཛེས་ཞེས་པའི་ཚིག་གིས་ཀྱང་གོ་ཐུབ་པ་དང་། དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་ནི་ལོངས་སྐུ་ཡིན་ཅིང་། ས་བཅུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་བྱང་སེམས་རང་བཞིན་སྤྲུལ་བ་སྐུ་ཡི་འཁོར་ཡིན། དེ་ཉན་རང་འཕགས་པ་ལས་འཕགས་དགོས་དུས་གསང་སྔགས་སྔ་འགྱུར་པའི་ཐུན་མིན་གྱི་ཆོས་སྐད་དུ་འོག་མིན་འདིི་ལ། དོན་གྱི་འོག་མིན་དང་གཅིག རྟགས་ཀྱི་འོག་མིན་དང་གཉིས། རིག་པའི་འོག་མིན་དང་གསུམ། གསང་བའི་འོག་མིན་དང་བཞི། གནས་ཀྱི་འོག་མིན་དང་ལྔར་གསུངས་པའི་ནང་གི་འཇིག་རྟེན་གནས་ཀྱི་འོག་མིན་གཙང་རིས་ལྷ་ལྔའི་ཡ་གྱལ། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བཞུགས་གནས་ཡིན་པ་གང་ཞིག འོག་མིན་སྔ་མ་བཞི་རྫོགས་པའི་ངེས་པ་ལྔ་ལྡན་མི་བཟད་རྒྱན་འཁོར་ལྔའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་ཟླ་གཟུགས་ཆུ་སྣོད་དུ་འཕོས་པ་ལྟ་བུའི་དག་པའི་འཁོར་དུ་སྣང་བའི་ལྡོག་ཆ་ནས་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོའི་གནས་ཞེས་གནས་ཀྱི་འཕགས་ཆོས་བསྟན་པ་ཡིན་ནམ་སྙམ། གཉིས་པ།

ཞར་ལ་གཟུགས་མེད་ལ་དངོས་སྣང་གི་གནས་མེད་ཚུལ་བསྟན་པ།

གཟུགས་མེད་པ་ལ་དངོས་སྣང་གནས་མེད་དོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གཟུགས་མེད་པའི་རིས་བཞི་ལ་དངོས་སྣང་གི་གཟུགས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་པས། དེའི་གནས་སུ་གྲུབ་པའང་རགས་པ་དང་ཕྲ་བ་གང་ཡང་མེད་དོ། །ཞེས་གཟུགས་མེད་ཀྱི་ཁམས་ལ་དངོས་སྣང་གི་གནས་མེད་པའི་འཇུག་སྡོམ་མཛད་ནས། གཉིས་པ། གཟུགས་ཁམས་ཀྱི་རྒྱ་ཁྱོན་དང་། ཞར་ལ་གནས་སོ་སོའི་མཐོ་ཁྱད་བསྟན་པ་གཉིས། དང་པོ།

གཟུགས་ཁམས་ཀྱི་རྒྱ་ཁྱོན་བསྟན་པ།

གཟུགས་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་གནས་དེ་དག་ལ། རྒྱ་ཁྱོན་ཚད་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་རིམ་བཞིན། །གླིང་བཞི་པ་དང་སྟོང་གཅིག་སྟོང་གཉིས་གསུམ། །འབྲས་བུ་ཆེ་ཡི་བར་དུ་བསྟན་པ་སྟེ། །གནས་གཙང་རིས་ལྔ་རྒྱ་ཁྱོན་ཚད་མེད་དོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། བསམ་གཏན་དང་པོའི་ལྷ་གནས་ཀྱི་རྒྱ་ཁྱོན་མཚུངས་པར། གླིང་བཞི་པའི་འཇིག་རྟེན་གཅིག་གི་ཚད་དང་མཉམ་ལ། གཉིས་པའི་ལྷ་གནས་གསུམ་ནི་རེ་རེ་བཞིན་སྟོང་དང་པོ་སྤྱི་ཕུད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་རེ་དང་མཚུངས་ཤིང་། གསུམ་པ་རྣམས་སྟོང་གཉིས་པ་བར་མ་རེ་དང་མཉམ་ལ། བཞི་པའི་སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་གནས་གཞན་སྤྲིན་མེད་འོད། བསོད་ནམས་སྐྱེས། འབྲས་བུ་ཆེ་གསུམ་པོ་ནི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོ་རེ་དང་མཚུངས་སོ། །མི་ཆེ་བ་ནས་སྲིད་རྩེའི་འོག་མིན་བར་གྱི་གཙང་རིས་ལྷ་ལྔའི་གནས་ལ་རྒྱར་ཚད་མེད་པ་ནམ་མཁའ་ལ་གཟའ་སྐར་བཀྲམ་པ་དང་འཇའ་ཚོན་ཤར་བ་ལྟར་གནས་པར་འདོད་དོ། །གཉིས་པ།

ཞར་ལ་གནས་སོ་སོའི་མཐོ་ཁྱད་བསྟན་པ།

གནས་རིས་དེ་དག་གི མཐོ་ཁྱད་བར་ཐངས་འཛམ་བུའི་གླིང་ཉིད་ནས། །རྒྱལ་ཆེན་བཞི་དང་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་བར། །དཔག་ཚད་བཞི་ཁྲི་བཞི་ཁྲི་ཡོད་པ་སྟེ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འོག་མ་འཛམ་བུའི་གླིང་ནས་རི་རྒྱལ་གཉའ་ཤིང་འཛིན་གྱི་རྩེ་ན། རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རྩ་བའི་ཕོ་བྲང་ཡོད་པའི་བར་གྱི་ནམ་མཁའི་མཐོངས་ལ་གྱེན་དུ་དཔག་ཚད་བཞི་ཁྲིའོ། །དེ་ནས་རི་རབ་ཀྱི་རྩེ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་གནས་ཀྱི་བར་ཀྱང་དེ་དང་འདྲའོ། །ས་ལ་བརྟེན་པའི་ལྷ་ཡི་གནས་གཞན། དེ་ནས་མཚེ་མར་བརྒྱད་ཁྲི་དགའ་ལྡན་དུ། །ཆིག་འབུམ་དྲུག་ཁྲི་ཡོད་པའི་ཆ་གཞལ་ཏེ། །གོང་ནས་གོང་མར་བགྲོད་པའི་བར་སྣང་ལ། །འཛམ་བུའི་གླིང་ནས་གནས་དེར་ཇི་ཙམ་ཞིག ཡོད་པའི་བར་ཐག་གོང་མར་བརྩིས་པ་ཡིས། །འོག་མིན་བར་དུ་མཐོ་ཁྱད་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེ་གསུངས་ཏེ། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་ནས་འཐབ་བྲལ་གྱི་བར་དུ་དཔག་ཚད་བརྒྱད་ཁྲི་སྟེ། འཛམ་བུའི་གླིང་ནས་དེ་སྲིད་དུ་བར་ཐག་དཔག་ཚད་ཆིག་འབུམ་དྲུག་ཁྲི་ཡོད་པ་ལྟར། འཐབ་བྲལ་ནས་དགའ་ལྡན་དུ་ཡང་དེ་སྙེད་དོ། །གོང་མ་རྣམས་ཀྱང་འཛམ་བུའི་གླིང་ནས་རང་རང་གི་འོག་གི་བར་ལ། འོག་མའི་ལྷ་གནས་ནས་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་བར་དུ་ཇི་ཙམ་ཡོད་པ་དེ་ཙམ་རེ་ཡོད་པས། འོག་མིན་གྱི་བར་ལ་ཆེས་ཆེར་མཐོ་བ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ།

དེ་ལས་སྟོང་དང་པོ་སོགས་ཀྱི་འཇོག་ཚུལ་བསྟན་པ།

དེ་ལྟར་གནས་པའི་གནས་རིས་དེ་དག་ཀྱང་སྟོང་གསུམ་དུ་སྡུད་པའི་ཚུལ་ནི་འདི་དག་སྟེ། གླིང་བཞི་རི་རབ་འདོད་ལྷ་དྲུག་པོ་དང་། །ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་གཅིག་དང་བཅས་པ་ལ། །གླིང་བཞི་པ་ཡི་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ཞེས་བྱ། །མུ་ཁྱུད་ཉི་ཟླའི་འཆར་ཚད་མཉམ་པས་བསྐོར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གླིང་བཞི་རི་རབ་འདོད་ལྷའི་གནས་དྲུག་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་དང་བཅས་པ་གཅིག་གི་མཐར། ཁོར་ཡུག་གི་མུ་ཁྱུད་དཔག་ཚད་བཞི་ཁྲི་འཕགས་པས་བསྐོར་བ་ཉི་ཟླས་བརྒྱན་པ་ནི་གླིང་བཞི་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་སྟོང་གསུམ་གྱི་བརྩི་གཞིིའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་གླིང་བཞི་པའི་འཇིག་རྟེན་ཁམས། དེ་ཉིད་སྟོང་མཐར་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་དང་། །མཐོ་ཁྱད་མཉམ་པའི་ལྕགས་རིས་བསྐོར་བ་ནི། །སྤྱི་ཕུད་སྟོང་གི་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ཞེས་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ནི་གླིང་བཞི་རི་རབ་དང་བཅས་པ་སྟོང་སྟོང་དུ་གནས་པས་དེ་སྐད་བྱའོ། །གླིང་བཞི་བའི་འཇིག་རྟེན་འདོད་ལྷའི་གནས་དྲུག་ལྕགས་རིས་བསྐོར་བ་སྟོང་ཕྲག་གཅིག་ལ་སྟོང་དང་པོ་སྤྱི་ཕུད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཟེར་བ་ཡིན་ཅིང་། དེ་ལྟ་བུའི་སྟོང་དང་པོ་དེ་ཉིད་གཅིག་ནས་གཉིས་སུ་བགྲངས་པས་སྟོང་ཚང་བ་ལ་བར་མའི་འཇིག་རྟེན་དུ་གཞག་པ་ནི། དེ་སྟོང་བར་མའི་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ཡིན་ཏེ། །གཞན་འཕྲུལ་དང་མཉམ་ལྕགས་རིས་ཀུན་ནས་བསྐོར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ན་རི་རབ་དང་། ཉི་ཟླ་ལ་སོགས་པ་ས་ཡ་ཕྲག་རེ་ཡོད་པའོ། །དེ་རྣམ་རེ་རེ་བཞིན་དུ་འདིར་རྩིས་ཀྱི་ལུགས་ལ་ས་ཡ་སྔོན་དུ་བརྩི་བའི་ལུགས་ཡིན་པས་དེ་ལྟར་བྱས་ནས་གསུངས་པ་ཡིན། འཇིག་རྟེན་པའི་ཁ་སྐད་དུ་བྱེ་བ་ས་ཡ་ཞེས་པ་གྲངས་མགོ་འཇུག་བསློགས་ནས་ཡོད་པས་ནོར་བའོ། །བར་མའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས། དེ་སྟོང་སྟོང་གསུམ་འཇིག་རྟེན་ཆེན་པོའི་མཐར། །ཚངས་རིས་དང་མཉམ་ལྕགས་རིས་བསྐོར་བ་ན། །གླིང་བཞི་རི་རབ་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་བར། །ཐེར་འབུམ་གཅིག་སྟེ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་རེ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། བར་མའི་འཇིག་རྟེན་སྟོང་བསྡོམས་པ་གཅིག་གི་མཐར་ལྕགས་རིའི་མུ་ཁྱུད་ཆེན་པོ་ཚངས་རིས་དང་པོའི་ལྷ་གནས་ཀྱི་ཚད་དང་མཉམ་པའི་མཐོ་ཁྱད་ཀྱིས་བསྐོར་བ་ན། རི་དང་གླིང་དང་། ཉི་མ་ལ་སོགས་པ་ཐེར་འབུམ་སྟེ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱར་གནས་སོ། །ས་ཡ་བྱེ་བ་གཉིས་ལ་འགའ་རེས་ཁ་སྐད་དུ་བྱེ་ཆུང་བྱེ་ཆེན་ཟེར་བ་དེ་ཡིན། དུང་ཕྱུར་བཅུ་ལ་ཐེར་འབུམ་གཅིག་ཡིན་ཅིང་། བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་ཞེས་པ་ནི་བྱེ་ཆེན་བརྒྱ་ཡིན། རྐྱང་བའི་གྲངས་གནས་ཀྱི་མཐའ་ནི་དུང་ཕྱུར་ཡིན་ལ་མི་རིགས་འགའ་རེའི་དེའི་ཡན་གྱི་ཐ་སྙད་མེད་པར་དུང་ཕྱུར་ལ་ཁ་གྲངས་འདེབས་པ་ཡིན་ཀྱང་། བོད་ལུགས་ཀྱི་རྩིས་ལ་ཐེར་འབུམ་བཅུ། ཁྲག་ཁྲིག དེ་བཅུ་རབ་བཀྲམ། དེ་བཅུ་གཏམས། དེ་བཅུ་དཀྲིགས་དང་། དེ་བཞིན་དུ་མི་འཁྲུགས། ཁྱད་འབྱིན། སྤང་རྟེན། དེད་འདྲེན། མཐའ་སྣང་ལ་སོགས་པ་ནས་གྲངས་མེད་ཀྱི་བར་དུ་བརྩི་རྒྱུ་ཡོད་པས་ཐ་སྙད་ཀྱིས་ཕོངས་པ་མིན་ནོ། །ད་ནི་སྣོད་ཆགས་པའི་བསྐལ་བ་བཤད་པའི་མཇུག་བསྡུ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་ནམ་མཁའ་ནས་བཟུང་སྟེ་སྣོད་ཆགས་པའང་བར་གྱི་བསྐལ་པ་གཅིག་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ། འདི་དག་འོག་གཞི་རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡང་། །གཅིག་ལ་བརྟེན་པས་མཉམ་དུ་ཆགས་འཇིག་གནས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྟོང་གསུམ་གྱི་འཇིག་རྟེན་འདི་ཐམས་ཅད་སྟེང་ཐ་དད་པར་སྣང་ཡང་། འོག་གཞི་རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་གཅིག་གི་རང་བཞིན་ལ་རྩ་བ་བརྟེན་པར་གཅིག་པས། ཆགས་པ་ན། ཤར་དང་། ལྷོ་དང་། ནུབ་དང་། བྱང་དང་། མཚམས་སུ་སྟེང་ནས་ཆར་བབས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་རྡུལ་ཕྲན་འདུས་པ་ལས་ཆགས་ཏེ། གནས་པའང་དུས་གཅིག་དང་། འཇིག་པའང་དུས་གཅིག་པ་ཡིན་ཏེ། འོག་གཞི་གཅིག་གི་རང་བཞིན་བརྟན་པ་དང་གཡོ་བ་རྫས་གཅིག་ལ་དུས་གཅིག་ཏུ་བརྟེན་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་གིས་སྣོད་ཆགས་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ལེའུའི་མཚན་སྨོས་པ་ནི། དེ་ལ་སྤྱིར་བམ་པོ་དང་ལེའུ་ཡི་དོན་གྱི་ས་མཚམས་ཕྱེ་བ་ནི། བམ་པོ་ཁ་ཕྱིར་བསྟན་དང་། བམ་པོ་ཁ་གྱེན་བསྟན་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་བརྗོད་བྱའི་ལེ་ཚན་རྫོགས་པའི་མཚམས་སུ་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་མཚན་ལེའུས་བསྟན་ནས་བྱུང་བ་ཞིག་ཡིན་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། སྣོད་ཆགས་ཚུལ་བསྟན་པའི་ལེའུ་སྟེ་གསུམ་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པའོ།། །།དེ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་སྣོད་ཆགས་ཚུལ་བརྒྱས་པ་བསྟན་ནས། གཉིས་པ་བཅུད་ཆགས་ཚུལ་ལ། མདོར་བསྟན། རྒྱས་བཤད་གཉིས། དང་པོ།

བཅུད་ཆགས་ཚུལ་མདོར་བསྟན་པ།

དེ་ལྟར་སྣོད་ཆགས་ཚུལ་བསྟན་པའི་རྗེས་ཐོགས། དེ་ནས་བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཆགས་ཚུལ་ལ། །གཟུགས་མེད་གཟུགས་དང་འདོད་པའི་ཁམས་གསུམ་ལས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་སྣོད་ཀྱང་འགྲོ་བའི་བག་ཆགས་ལས་དེར་སྣང་བའི་ཕྱིར། སྣང་བ་པོ་བཅུད་དུ་གྱུར་པའང་འབྱུང་བར་ངེས་པ་འདི་ནི་ཆོས་ཉིད་དོ། །བཅུད་དུ་གྱུར་བ་དེ་ཡང་གཟུགས་མེད་པ་དང་། གཟུགས་དང་འདོད་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་རིས་ནི་གསུམ་དུ་འདུས་པ་ཉིད་དེ། ཡུལ་ཉེ་བར་ལོངས་སུ་སྤྱོད་པ་པོའི་རང་བཞིན་དེ་ལྟར་གཟུགས་མེད་གཟུགས་དང་འདོད་པ་གསུམ་དུ་འདུས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་འདོད་པའི་ཁམས་སུའང་གཟུགས་སུ་ཡོད་ན་ཅིའི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་པའི་ལྷ་ཁོ་ན་ལ་གཟུགས་ཀྱི་སྒྲས་ཉེ་བར་བརྗོད་ཅེ་ན། འདི་ལྟར་གཟུགས་ཙམ་དུ་བརྗོད་པའི་སྐབས་སུ་མཚུངས་ཀྱང་། དགེ་བ་ཟག་བཅས་སྐྱེས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའི་གཟུགས་ཀྱི་མཆོག་ནི། བསམ་གཏན་གྱི་གཟུགས་འོད་གསལ་དྭངས་པ་མཆོག་ཡིན་ལ། འདོད་པ་ན་དེའི་ཆ་མཚུངས་པ་ཙམ་ཉིད་ལས། རྣམ་སྨིན་སྐྱེས་དང་དེའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆ་མི་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ན། དམན་པ་ལ་མེད་པར་དགག་པའི་སྒྲས་འདོད་པ་ལ་གཟུགས་ཀྱི་སྒྲ་ཉེ་བར་མ་སྦྱར་བ་ཉིད་དོ། །ཞེས་འདོད་ཁམས་པ་ལ་གཟུགས་ཡོད་ཀྱང་། མཆོག་དམན་དང་དྭངས་སྙིག་གི་ཁྱད་པར་གྱིས་དམན་ལ་དགག་པའི་སྒྲ་སྦྱར་ནས་གཟུགས་ཁམས་ཀྱི་གྲལ་དུ་མ་ཐེ་བ་ཡིན་ལ། ཡང་གཏན་ནས་གཟུགས་ཀྱི་སྒྲ་སྦྱར་དུ་མི་རུང་པའམ་སྦྱར་བའི་སྐབས་མེད་དམ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་ལུང་ཁ་ཅིག་ཏུ་སེམས་ཅན་གཉིས་ཏེ། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའོ་ཞེས་འདོད་པའི་ལུགས་ལ་འདོད་གཟུགས་གཉིས་རིས་གཅིག་ཏུ་སྡུད་པས་གཟུགས་ཀྱི་སྒྲའང་སྦྱར་བ་ཉིད་དོ། །གཉིས་སུ་བསྡུས་ཚེ་འདོད་པ་ཡང་གཟུགས་ཁམས་སུ་བསྡུས་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་རྣམ་པ་གཞན་གཅིག་ཏུ་ན་འདོད་པ་ནི་གཟུགས་ཅན་གྱི་སྟེང་དུ་རགས་པའི་འདོད་ཡོན་ལ་སྲེད་པའི་འདུན་པ་ལྷག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར། འདོད་པ་ཉིད་གཙོ་ཆེ་བའི་རང་བཞིན་གྱི་སྒྲས་ཀྱང་ཉེ་བར་བཏགས་པར་ནས་འདོད་ཁམས་ཞེས་བརྗོད་པར་འདོད་དོ། །ཁ་ཅིག་སྒྲ་འདོད་རྒྱལ་བ་ཡིན་པས་འགྲེལ་ནས་བཤད་དུ་མེད་ཅེས་ཟེར་བའང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁམས་དང་རིས་ལ་སོགས་པའི་དོན་ཐ་དད་པ་རེ་རེ་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ནི་བཅུད་ཆགས་ཚུལ་མདོར་བསྟན་ནས། གཉིས་པ་རྒྱས་བཤད་ལ། གཟུགས་མེད། གཟུགས། འདོད་ཁམས་གསུམ། དང་པོ་ལ། དངོས་དང་། སྒྲ་དོན། རྩོད་སྤང་གསུམ། དང་པོ།

གཟུགས་མེད་རྒྱས་བཤད་བསྟན་པ།

དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་གྱི་རིས་སམ་ཁམས་ཀྱི་སྡེ་ཚན་གསུམ་དུ་གནས་པའི། ཐོག་མར་གཟུགས་མེད་རང་བཞིན་བསྟན་པ་ནི། །སྔར་བཞིན་ཐོག་མའི་འོད་གསལ་ལས་འཁྲུལ་ཏེ། །མ་རིག་སས་བསྡུས་བསམ་གཏན་བཞིར་གོལ་བས། །གཟུགས་མེད་བཞི་པོ་གོང་ནས་འོག་མར་མཆེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། གཟུགས་མེད་པའི་ཐོག་མའི་རྒྱུ་ནི་ཐོག་མའི་གཞི་ལས་གཞི་སྣང་དུ་ཤར་བའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་འོད་གསལ་སྙིང་པོ་ལས། མཚུངས་པར་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་མ་རིག་པས་རྒྱུ་བྱས། རིག་པ་རྟོག་མེད་བསམ་གཏན་རིགས་བཞིའི་རྒྱར་འཐུམས་པས་རྐྱེན་ཉེ་བར་བླངས་ཏེ་བྱུང་བའི་ཚུལ་ནི། ལེའུ་དང་པོར་ལུང་དང་བཅས་པ་བཤད་ཟིན་ལ། བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཡས་ནས་མར་ཆགས་པ་ཡིན་ཀྱང་། འཕགས་ས་ནས་འོག་སར་ལྟུང་བ་ཐེག་དམན་གྱི་ལུགས་སུ་འདོད་པ་མིན་ཀྱང་། ཐེག་ཆེན་གྱི་མདོའི་ནང་དུ་བྱང་སེམས་རྣམས་གནས་གོང་འོག་ཀུན་ཏུ་སྐྱེ་བ་ལེན་པར་གསུངས་བའི་གོ་བ་འདིར་དྲན་པར་བྱ་དགོས་པ་ཡིན། སྲིད་པ་གསུམ་དུ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པའི་དུས་ན་འདོད་པ་དང་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ནས་གཟུགས་མེད་པར་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ནི། སོ་སོ་རང་རང་གི་རིག་པ་མདའ་ལྟ་བུ། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ལས་ཞི་གནས་གོལ་ས་ཅན་ལྟོང་ལྟ་བུ། མཐོ་རིས་སུ་འཕེན་བྱེད་བསོད་ནམས་ཆ་མཐུན་གྱི་ལས་གཞུའི་རྒྱུད་དང་མཐེབ་མཛུབ་ལྟ་བུས་འཕངས་པ་ལས། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ཀྱི་ས་འབེན་དང་འདྲ་བ་ལ་ཕྱིན་ཏེ་དེར་གནས་པ་ནི། འཁྲུལ་བ་བསགས་པས་བསམ་གཏན་བཞིར་གོལ་བར་གྲུབ་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །ཁྲིད་ཡིག་དག་ལས་སྒོམ་བསམ་གཏན་པ་ལ་གོལ་ས་ཡོད་ཅིང་། གོལ་ན་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་གནས་ལས་མི་འདའ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་བསོད་ནམས་ཆ་མཐུན་གྱི་ལས་བསོད་ནམས་བསགས་པ་སྔོན་སོང་མེད་ན། བསམ་གཏན་གྱི་ལྷ་གནས་སུ་ཡང་སྐྱེ་མི་ཐུབ་པ་དང་། དེ་ཡོད་ན་བསམ་གཏན་གྱི་ལྷ་གནས་སུ་སྐྱེ་ཞིང་། བསོད་ནམས་ཀྱི་འཕེན་པ་དང་མ་འགྲོགས་པར་སྒོམ་གོལ་ས་འོག་གི་འཕྱི་བ་དང་གྲུམ་པའི་ལུས་ལེན་པར་གསུངས་ཡོད། དེ་ཡང་བསམ་གཏན་བཞི་པ་སྣང་ཡུལ་མ་བཀག་པའི་གསལ་བ་ཙམ་སྟེ། ཞེན་ཡུལ་མི་གསལ་བློས་རྟོག་དཔྱོད་མེད་པ་དང་། ཡོད་པ་གཉིས་ཆར་མ་ཡིན་པའི་རོ་མྱོང་ལ་ཞེན་ནས་བསྒོམས་པས། སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་སྟེ་ཡོད་མིན་མེད་མིན་དུ་སྐྱེས་སོ། །བསམ་གཏན་གསུམ་པ་རྟོག་དཔྱོད་ཞི་བའི་དགའ་བདེས་བརླན་པ་ཅི་ཡང་མི་དམིགས་པའི་ངང་དུ་ཡུལ་དང་བྲལ་བར་བསྒོམས་པས་ཅི་ཡང་མེད་པའོ། །བསམ་གཏན་གཉིས་པ་དཔྱོད་པ་ཙམ་དང་བཅས་པའི་བསམ་གཏན་གསལ་བར་བྱུང་ཚོར་བཀག་པའི་རྣམ་ཤེས་ཙམ་དུ་བསྒོམས་པས་རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སུ་གོལ། བསམ་གཏན་དང་པོ་རྟོག་བཅས་རགས་པའི་འདུ་ཤེས་ནུབ་པ་ཡུལ་མི་གསལ་བ་ནམ་མཁའ་ལྟར་དངོས་པོ་མེད་པ་བསྒོམས་པས་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སུ་གོལ་ལ། དེ་ལྟར་གོལ་བའི་བསམ་གཏན་བཞི་པོ་ཡང་། །དང་པོ་རྩ་བའི་འོད་གསལ་སྙིང་པོ་ལས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དང་པོ་འཁྲུལ་དུས་ཕྲ་བ་ཇེ་རགས་སུ་སོང་ནས་གོང་ནས་འོག་ཏུ་མཆེད་པ་ཡིན་ལ། ཕན་ཚུན་འཁོར་དུས་གོང་ནས་བཤད་པའི་འདོད་ཁམས་གླིང་བཞིའི་མིའི་ལུས་རྟེན་རང་རེ་ལྟ་བུ་སྔར་གྱི་རྟེན་ལ་བསམ་གཏན་པའི་སེམས་བཞི་གང་གྲུབ་པ་རྒྱུ་སྙོམས་འཇུག་གི་བསམ་གཏན་ལ་གོམས་པས་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བའི་བསམ་གཏན་དེར་སྐྱེས་ནས་ཁ་ཅིག་གོང་མ་ཐོབ་པ་ལས་བསོད་ནམས་ཀྱི་འཕེན་པ་ཟད་དུས་གནམ་མདའ་གྱེན་དུ་འཕང་བར་ཤུགས་ཟད་ནས་ཐུར་དུ་ལྷུང་བ་ལྟར་དུ་འོག་ནས་འོག་ཏུ་རིམ་གྱིས་ལྟུང་བའང་ཡོད་ལ། ཁ་ཅིག་གང་ཐོབ་པ་དེ་ནས་སྲིད་པ་གཞན་དུའང་འཕོ་བས་མ་ངེས་སོ། །འོན་ཀྱང་ཕལ་ཆེར་གཟུགས་མེད་འདི་དག་བཞི་པོ་ཐོབ་ནས་འོག་མ་འོག་མར་རིམ་པས་ལྟུང་བ་ཤས་ཆེ་སྟེ་འཆི་ཀར་སྔར་གྱི་སྲིད་རྩེའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞིག་ནས། ཅི་ཡང་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་ཙམ་དུ་ཤར་བས་ཅུང་ཟད་སྔར་ལས་རགས་པར་སོང་ལ། དེ་ཉིད་ཚོར་བ་བདེ་བས་དེའི་ངང་ལ་ཆགས་པས་དེར་ལྟུང་ལ། དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་འཆི་ཀར་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་ཀྱི་སེམས་ཤར་ནས་དེར་རོ་མྱོང་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་གྱིས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། སྔར་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ངང་ནས་རྒྱུན་རིང་བར་གོམས་པས། དེར་ཡང་དེའི་སེམས་འགྲུབ་པར་ཤིན་ཏུ་སླ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ས་དེ་བའི་སེམས་གྲུབ་སྟོབས་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་འཛིན་པར་ནུས་ཏེ། འདོད་གཟུགས་གང་རུང་ནས་གཟུགས་མེད་ཀྱི་སེམས་གྲུབ་པ་དེར་སྐྱེ་བ་བཞིན་ནོ། །འོ་ན་སེམས་ཅན་གྱི་རིགས་ཇི་ལྟ་བུ་དེ་དག་ཏུ་རིམ་པས་འགྲུབ། ཇི་ལྟ་བུ་རིམ་པས་མ་རྫོགས་པར་གཞན་དུ་འཕོ་ཞེ་ན། ཚེའི་མཐའ་སྟོན་པའི་མདོ་ལས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། སྔོན་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསོད་ནམས་ཆ་མཐུན་སྟོབས་ལྡན་དང་ཚན་ཆེར་བསགས་ནས། ཡུན་རིང་པོར་བདེ་དཔལ་མྱོང་བའི་འཕེན་བྱེད་ཀྱི་ལས་ཡོད་པ་རྣམས་ནི་ས་དེ་པའི་སེམས་ཐོབ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་ལེན་ཏེ། དེ་ཡང་ཁ་ཅིག་སྔོན་ལ་གཟུགས་མེད་དང་པོ་ཐོབ། འཆི་ཁར་གཉིས་པའི་སེམས་སྐྱེས་པ་སྲིད་པས་དེར་སྐྱེ་ཞིང་། དེ་ནས་གོང་མར་སྐྱེ་བ་ཡང་ཡོད་ལ། ཁ་ཅིག་སྲིད་རྩེ་ལས་འཆི་ཁར་འོག་མའི་སེམས་ཐོབ་ནས་དེར་ཡང་འཆི་ཁར་འོག་མ་འོག་མའི་སེམས་སྐྱེས་ནས་དེར་སྐྱེ་བ་ཡང་ཡོད་དོ། །སྐྱེ་ཚུལ་མ་ངེས་ཏེ་ནམ་མཁའ་ནས་ཡར་བགྲོད་དུས་འཆི་ཁར་རྣམ་ཤེས་དང་། ཅི་ཡང་མེད་པ་དང་སྲིད་རྩེ་གང་རུང་གི་སེམས་སྐྱེས་པས་ཤི་མ་ཐག་ས་དེར་འཕོ་བ་ཡིན་ལ། གཅིག་གི་མཇུག་ཏུ་འཆི་ཁར་དེ་དང་ཉེ་བའི་སེམས་སྐྱེ་བ་ཡང་ཡོད་དོ། །ཞེས་པས་འཆི་ཁའི་ཉེར་ལེན་ཤུགས་ཆེ་བར་བསྟན་འདུག སྲིད་རྩེ་ནས་མར་བགྲོད་དུས་འོག་མ་གསུམ་གང་རུང་གི་སེམས་སྐྱེས་པ་དེར་ལྟུང་བ་བར་གྱི་འགའ་རེ་བསྐྱུར་ནས་ཐོད་རྒལ་ལམ་ཡང་ན་རིམ་པས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཏེ་ལས་བཟང་ངན་གྱིས་འཕེན་པ་ཆེ་ཆུང་གི་ཁྱད་དོ། །ས་གཞན་དུ་འཕོ་བ་ན་སྔོན་གྱི་འཕེན་བྱེད་དགེ་བ་བཅུས་ལན་ཅིག་འཕེན་པར་ནུས་པའི་ལས་ཅན་དེ་དག་ས་དེ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་ནས་ལས་དེ་མ་ཟད་རིང་དེར་གནས་ལ། ལས་རྫོགས་ནས་འདོད་པ་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པར་འཕོ་ཞིང་ལྟུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ས་དེ་པའི་རང་སའི་སེམས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེས་བྱེད་ལ། དེར་འཕེན་བྱེད་དང་རྫོགས་བྱེད་བསོད་ནམས་ཆ་མཐུན་གྱི་དགེ་བཅུས་བྱེད་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གཟུགས་མེད་བཞིའི་རྟེན་གང་ན་ཡོད་ཅེ་ན། གཟུགས་ལས་གོང་དུ་སྤགས་པའམ་འཕགས་པའི་ནམ་མཁའ་ལ་གནས་པར། བཀོད་པ་ཆེན་པོ་འཇིག་རྟེན་བཀོད་པའི་ལེའུ་ལས་བྱུང་བ་བཞིན་སོ་སོར་བཤད་པ། ནམ་མཁར་བརྟེན་ནས་རིམ་པར་གནས་ཚུལ་ནི། །པདྨ་རྣམ་པར་བརྩེགས་པའི་ནམ་མཁའ་ལ། །ཡོད་མིན་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཉེ་བར་བརྟེན། །ཏིང་འཛིན་གཅིག་གིས་བསྐལ་ཆེན་བརྒྱད་ཁྲིར་འདའ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། མཁའ་དབྱིངས་ངང་ན་ཞིང་འདི་བཀོད་པའི་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་ཆ། པདྨ་རྣམ་པར་བརྩེགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ནམ་མཁའ་ལ། ཡོད་མིན་མེད་མིན་གྱི་ལྷ་རྣམས་བརྟེན་ནས་གནས་པ་ཐམས་ཅད་ནང་གི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྲིད་རྩེའི་ངང་ལས་བསྐལ་ཆེན་བརྒྱད་ཁྲིའི་བར་དུ་གནས་སོ། །དེས་ནི་ཡོད་མིན་མེད་མིན་གྱི་གནས་བསྟན་ནས་ད་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་གནས་ནི། ཐོག་མའི་ནམ་མཁའ། དེ་འོག་དཔག་ཚད་སྟོང་ཕྲག་སུམ་ཅུ་ན། །རྣམ་རོལ་འཁོར་ལོ་ཅན་གྱི་ནམ་མཁའ་ལ། །ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་བརྟེན་པ་ནི། བསྐལ་ཆེན་དྲུག་ཁྲིའི་བར་དུ་གནས་པའོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། །དང་པོའི་རིས་དེ་ཉིད་ལས་འོག་ཏུ་དཔག་ཚད་སྟོང་ཕྲག་སུམ་ཅུ་ན། ཡིད་རྣམ་པར་རོལ་པའི་འཁོར་ལོ་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་ནམ་མཁའ་ལ། ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་བསྐལ་ཆེན་དྲུག་ཁྲིར་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དགའ་བདེ་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གནས་སོ། །གནས་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ས། དེ་ནས་དཔག་ཚད་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུའི་འོག །རྣམ་རོལ་འཁོར་ལོ་འཕྲོ་བའི་ནམ་མཁའ་ལ། །རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་བསྐལ་ཆེན་བཞི་ཁྲིར་གནས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཅི་ཡང་མེད་པ་ལས་འོག་ཏུ་དཔག་ཚད་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་འདས་པ་ན། ཡིད་རྣམ་པར་རོལ་པའི་འཁོར་ལོ་འཕྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ནམ་མཁའ་ལ། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་པའི་ལྷ་རྣམས་བསྐལ་ཆེན་བཞི་ཁྲིར་གནས་སོ། །དེ་འོག་དཔག་ཚད་སྟོང་ཕྲག་གཅིག་ཉིད་ན། །སྤྲིན་ཆེན་རྣམ་པར་རོལ་པའི་ནམ་མཁའ་ལ། །ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་བསྐལ་ཆེན་ཉི་ཁྲིར་གནས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རྣམ་ཤེས་ཀྱི་འོག་དཔག་ཚད་སྟོང་ཕྲག་གཅིག་ན་སྤྲིན་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་རོལ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ནམ་མཁའ་ལ། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་བསྐལ་ཆེན་ཉི་ཁྲིར་གནས་སོ། །འདི་དག་ནང་གི་བདག་ཉིད་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དགའ་བདེ་ལ་སྤྱོད་པའོ། །དེ་ལྟར་གཟུགས་མེད་པ་གཟུགས་ཁམས་ཀྱི་སྟེང་དུ་གོ་རིམ་བཞིན་སོ་སོའི་ནམ་མཁའ་ལ་གནས་པར་གསུངས་པའང་། འཇིག་རྟེན་ཆགས་པ་ན་བཅུད་རྣམས་ཡས་ནས་མར་ཆགས་པ་དང་། སེམས་ཅན་སྐྱེ་བ་ཕྲ་བ་ལས་རགས་པར་མཆེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རིགས་པས་གྲུབ་པས་ཤིན་ཏུ་བདེ་ཞིང་། ཁམས་གསུམ་བརྩེགས་མར་གནས་པ་ལུགས་འདིར་མ་ཟད་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་འང་དགོངས་པའོ། །གཉིས་པ་སྒྲ་དོན་བཤད་པ་ནི།

གཟུགས་མེད་ཀྱི་སྒྲ་དོན་བཤད་པ།

དེ་ཡང་ཁམས་གཞན་གྱི་གཟུགས་ལྟར་མེད་པའི་ཆ་ནས་དེ་སྐད་བརྗོད་ཀྱང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ལུས་ཙམ་གྱི་རང་བཞིན་དུ་ཡོད་པར་བསྟན་ཏེ། བཤད་མ་ཐག་པའི་ཚུལ། དེ་ལྟར་གཟུགས་མེད་རྣམ་པ་བཞི་པོ་ཡང་། །འདོད་གཟུགས་ཇི་བཞིན་གདོས་བཅས་འོད་མིན་པས། །རྣམ་ཤེས་མི་གཡོ་ཏིང་འཛིན་རྩེ་གཅིག་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། གཟུགས་མེད་ཀྱི་ལྷ་དེ་དག་ཀྱང་འདོད་ཁམས་འགའ་ཞིག་ལྟར་འབྱུང་བ་གདོས་བཅས་ཤ་ཁྲག་གི་ལུས་སུ་མེད་ཅིང་། གཟུགས་ཁམས་པ་ལྟར་སྣང་བ་འོད་ཀྱི་ལུས་སུ་ཡང་མེད་པས། རིག་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ལུས་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བརྟེན་པའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། གཟུགས་མེད་པ་ལ་སྟོང་རིག་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ལུས་ཅན་ཞེས་སྔ་འགྱུར་གྱི་གཞུང་ཕལ་ལས་འབྱུང་བ་ལྟར་འདིར་གསུངས་པ་ནི་སྔགས་དང་ཤིན་ཏུ་མཐུན་པའི་གནད་གལ་པོ་ཆེ་སྟེ། རྡོ་རྗེ་གསུམ་གྱི་བསྒྲུབ་གཞི་གཉུག་མའི་སྒོ་གསུམ་པོ་ནམ་ཡང་འབྲལ་མི་ཤེས་ལ། དེའི་སྟེང་གི་བག་ཆགས་ཕྲ་བའང་འཕོ་མེད་ཀྱི་སྐུ་མཐར་ཐུག་མ་གྲུབ་བར་དུ་མི་ལྡོག་པས་གཟུགས་མེད་ལའང་ཏིང་འཛིན་གྱི་ལུས་ཡོད་ཅིང་། དེ་ལྟ་ན་ཐེག་ཆེན་མདོ་རྣམས་ལས་ཀྱང་། སྟོན་པ་ལ་གཟུགས་གཟུགས་མེད་ཀྱི་ལྷས་བསྐོར་བ་དང་། སྟོང་གསུམ་དར་ཡུག་གི་དཔེའི་སྐབས་སུ། གཟུགས་མེད་བའི་གཞལ་ཡས་ཁང་གི་ཚད་དུ་ནི་གཟུགས་མེད་པའི་གཞལ་ཡས་ཁང་བྲིས་ཞེས་སོགས་གསུངས་པའི་དོན་རྣམས་ཀྱང་བདེ་བླག་ཏུ་འཆད་ནུས་སོ། །དེ་ལས་གཞན་ཡང་ཞེས་ཕྲ་བ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ལུས་དེ་ཡི་དྭགས་དང་བར་དོའི་སེམས་ཅན་གྱི་གཟུགས་ལས་ཁྱད་པར་བསྟན་པ་ནི། ཡི་དྭགས་དག་དང་བར་དོའི་སེམས་ཅན་བཞིན། །འགྱུ་བྱེད་ཡིད་ཀྱི་ལུས་སུ་མེད་པས་ན། །རྣམ་ཤེས་ནང་གསལ་ཏིང་འཛིན་ཞི་བདེར་གནས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཡི་དྭགས་ཕལ་མོ་ཆེ་དང་། བར་དོའི་སེམས་ཅན་ལྟར་གཟུགས་རང་མཚན་པ་མེད་ཀྱང་རྨི་ལམ་ནང་ལྟར་ཡོད་སྙམ་པ་ལ་སེམས་བརྟེན་ནས་ཡིད་ཀྱི་བག་ཆགས་སྒྱུ་མའི་ལུས་སུའང་མེད་དེ། རྣམ་རྟོག་འགྱུ་བ་རགས་པ་མངོན་གྱུར་ནུབ་པས་ནང་གསལ་དྭངས་ལ་མི་གཡོ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་གནས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ། དམྱལ་ལྟར་མྱོང་རིག་སྡུག་བསྔལ་ལུས་མེད་པས། །རྩེ་གཅིག་ཞི་བདེའི་བསམ་གཏན་ཆུ་བོས་བརླན། །དེ་ཕྱིར་སྟོང་རིག་ཏིང་འཛིན་ལུས་ཞེས་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དམྱལ་བ་ལྟར་མྱོང་རིག་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ལུས་སུ་མེད་པས་གཟུགས་མེད་ཅེས་བཏགས་སོ། །དོན་བསྡུ་ནི། དེ་ཡང་འདོད་ཁམས་པ་ལྟར་གདོས་བཅས་ཀྱི་ལུས་དང་གཟུགས་ཁམས་པ་ལྟར་འོད་ཀྱི་རྣམ་པའི་ལུས་སུ་མེད་པས་ཤེས་པ་ཙམ་དུ་གནས་ལ། བར་དོའི་སེམས་ཅན་སོགས་ལྟར་དུ་འགྱུ་བྱེད་ཡིད་ཀྱི་ལུས་སུ་མེད་པས་ཤེས་པ་དེ་ཡང་ཕྱིར་མི་འཕྲོ་བའི་ཆ་ནས། རྩེ་གཅིག་ནང་དུ་གནས་ཤིང་རང་གསལ་ལ། དམྱལ་བ་ལྟར་དུ་མྱོང་རིག་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ལུས་མེད་པས། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཕྱམ་གཅིག་ལ་བདེ་བར་གནས་པ། གསལ་རིག་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་རིག་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཞི་གནས་རྟོག་མེད་ཀྱི་ངང་ལ་བརྟེན་ནས་ཤེས་པ་ཙམ་གྱི་ཆར་གནས་ཡིན་པས། སྟོང་པ་ལྟར་སྣང་གི་ལུས་ཞེས་བྱ་སྟེ། གནས་སྐབས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་སྤངས་ནས་བདེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ།

དེ་ལ་རྩོད་སྤང་བསྟན་པ།

འདིར་དེ་ལྟར་གཟུགས་མེད་ཁམས་ལ་སྟོང་པ་ལྟར་སྣང་གི་ལུས་ཡོད་ཅེས་གསུངས་པའི་དོན་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་རྟོག་པའི་ཚུལ་དགག་པ་ནི། ཐོས་པ་ཆུང་བའི་སྐྱེ་བོ་ཁ་ཅིག་དག་འདི་སྙམ་དུ་གཟུགས་མེད་པའི་ལྷ་དག་ནམ་མཁའ་ལ་བརྟེན་པར་མི་རིགས་ཏེ། བརྟེན་ཆོས་གཟུགས་མེད་པའི་ཕྱིར། རྟེན་གཞི་ནམ་མཁའི་དབྱེ་བ་མི་འཐད་ལ། གཟུགས་མེད་པ་ལ་གནས་མེད་དེ། ཞེས་པས་གནས་མེད་པར་བཤད་པ་ཉིད་དང་། གཟུགས་མེད་གང་དུ་ཤི་བ་ན། །དེར་ནི་མིང་བཞིའི་ཕུང་པོ་གནས། །ཞེས་པས་གང་དུ་ཤི་ས་དེར་ནི་གནས་པ་ཁོ་ན་སྟེ། གཟུགས་ཀྱི་ཡ་རོལ་ཏུ་མི་རིགས་སོ་ཞེས་རྟོག་པའི་ལན་ནི། དེ་ལྟར་རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་ཚུལ་བསྟན་པས། །གཟུགས་མེད་པ་ལ་གནས་གཟུགས་འདོད་པ་མིན། །གནས་ནི་ཁང་ཁྱིམ་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། །གཟུགས་ནི་རང་མཚན་ཕན་ཚུན་སྣང་ནུས་པ། །དེ་མེད་ཕྱིར་ན་གཟུགས་གནས་དངོས་སྣང་མེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་ནམ་མཁའ་ལ་བརྟེན་པར་བཤད་པ་ཡིན་གྱིས་གནས་མཚན་ཉིད་པ་ཁས་བླངས་པའང་མ་ཡིན་ལ། ཏིང་འཛིན་རྩེ་གཅིག་གི་ངང་དུ་རིག་པ་བརྟེན་པར་བཤད་པ་ཙམ་གྱི་ཆ་ནས་སྟོང་པ་ལྟར་སྣང་གི་ལས་ཞེས་བརྗོད་ཀྱི། ཁ་དོག་དངོས་པོ་ལྟར་ཡོད་པ་སྒོ་ལྔའི་སྤྱོད་ཡུལ་བ་འདོད་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་གནས་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྣང་བ་རི་དང་། ཐང་དང་། ཁང་ཁྱིམ་ལ་སོགས་པ་རེ་ཞིག་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་འདུག་གནས་སུ་དོན་བྱེད་ནུས་པ་ལ་གྲགས་ལ། གཟུགས་ནི་ཡན་ལག་དང་། ཡན་ལག་གི་ཆ་ཤས་ཅན་འདུས་པར་སྣང་བ་ཙམ་ལ་ཐུན་མོང་དུ་གྲགས་ནས་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདིར་དེ་དག་ཁས་བླངས་པ་མེད་པས་གཟུགས་མེད་ཀྱི་ལྷ་ལ་གཟུགས་དང་། གནས་རང་མཚན་པ་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་བརྟེན་པའི་ཆ་ལས་དེ་སྐད་བརྗོད་པས་འགྱུར་ན་ཐར་པ་མཚུངས་པའི་རིགས་པས་ཀྱང་གནོད་དེ། སྒྲུབ་བྱེད་མགོ་སྙོམས་ཀྱི་རིགས་པ་དགོད་པ་ནི། བརྟེན་པར་བསྟན་པས་ཡོད་ན་མིང་བཞི་ཡི། །ཕུང་པོ་ཉིད་ཀྱང་དེ་ལྟར་འགྱུར་བ་ཡིན། །ནམ་མཁའི་གོ་རིམ་བསྟན་པས་དེར་འགྱུར་ན། །གང་དུ་ཤི་སའང་དེ་དང་ཅིས་མི་མཚུངས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཁྱེད་ཅག་གི་ལུགས་ལའང་གཟུགས་ཡོད་པ་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་ཏེ། གཟུགས་མེད་གང་དུ་ཤི་བ་ན། །དེར་ནི་མིང་བཞིའི་ཕུང་པོ་གནས། །ཞེས་སྒྲུབ་བྱེད་བཀོད་པ་དེས་ན་ཁྱེད་ཅག་གིས་མིང་བཞིའི་ཕུང་པོ་ལ་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་བརྟེན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་ཀྱང་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་དུ་ཤི་བའི་ས་ན་གཟུགས་མེད་པའི་ལྷ་དེ་དག་ཡོད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རྟེན་ནམ་མཁའ་དང་བརྟེན་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཆར་གནས་པར་བཤད་པས། གཟུགས་དང་གནས་རང་མཚན་དུ་འདོད་པའང་ག་ལ་ཡིན། ཁྱེད་རང་ཚོས་དྲངས་པའི་ལུང་དོན་ནི་གང་དུ་ཤི་བ་ན་མིང་བཞིའི་ཕུང་པོ་ལ་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་བརྟེན་ཞེས་བསྟན་གྱི། ས་ཆ་དེར་རྟག་པར་གནས་སོ་ཞེས་མ་བཤད་པས་ཀྱང་དེ་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཁམས་གང་དུ་ཤི་བ་ན་གཟུགས་ཀྱི་ཆ་རགས་པ་དང་དྭངས་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་ཀྱང་ཚོར་བ་འདུ་ཤེས། འདུ་བྱེད། རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཆ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེར་འདུས་པའི་རྟེན་ལ་སོ་སོ་རང་རང་གི་རིག་པའི་རྒྱུད་བརྟེན་ནས། ཏིང་ངེ་འཛིན་གོང་དུ་བགྲོད་པའི་སྟོབས་དེས་ནམ་མཁའི་རིམ་པ་དེར་ངང་གིས་ཡ་རོལ་ཏུ་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། ཁམས་གསུམ་ལས་གོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་མཚན། དེས་ན་ཚུལ་འདི་རྒྱུད་སྡེར་རབ་ཏུ་བཤད། །ལེགས་བཤད་དམ་པའི་ཕུལ་དུ་འདི་ཟུངས་ཤིག །ཅེས་ལེགས་པར་གདམས་ཏེ། བཀོད་པ་ཆེན་པོ་ཡིད་བཞིན་མཆོག་གི་རྒྱུད་དང་། སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་བི་མ་ལས་མཛད་པའི་མུ་ཏིག་ཕྲེང་བའི་རྒྱུད་འགྲེལ་དང་། སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་པདྨའབྱུང་གནས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་སྲོག་ཤིང་ལས་གསལ་བར་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ།

གཟུགས་ཁམས་རྒྱས་པར་བསྟན་པ།

ད་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་ནི་ཞེས་མཚམས་སྦྱར་ནས། གཟུགས་མེད་པའི་རྣམ་དབྱེ་བསྟན་པ། དེ་ནས་གཟུགས་ཁམས་དག་གི་རང་བཞིན་ནི། །བསམ་གཏན་བཞི་དང་དགེ་བ་བཅུ་འབྲས་ཀྱིས། །འོད་ཀྱི་ལུས་ལ་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་བརྟེན་ནས། །ཏིང་འཛིན་དགའ་བས་ཡུན་རིང་གནས་པ་ཡིན། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། སྔོན་བསམ་གཏན་བཞི་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་དང་། དགེ་བ་བཅུ་མ་ཉམས་པར་སྤྱད་པ་ལས། གནས་རིས་གང་དང་གང་དུ་དྭངས་པ་འོད་ཀྱི་ལུས་གཞལ་ཡས་ཁང་དང་བཅས་པ་གྲུབ་པ་དེ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་བཀྲེས་པ་དང་། སྐོམ་པ་དང་། ཚ་བ་དང་། གྲང་བ་དང་། ནད་དང་། འཚེ་བ་དང་། རྒས་པ་དང་། རྒུད་པ་དང་། དབང་ཕྱུག་དང་མི་ལྡན་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོགས་མེད་པར་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དགའ་བས་ཉིན་མཚན་གྱི་རིས་སུ་མ་ཆད་པར་དུས་འདའ་བ་ཡོད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་དབང་ཕྱུག་ཅེས་པའི་སྒྲ་ཙམ་ལ་ཡང་གོ་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་དེ། དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོའི་འོག་མིན་ཞེས་གསུང་དུས་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་ལོངས་སྐུ་ལ་གོ་བ་ཡིན་པས། ལོངས་སྐུས་ཆོས་ཐམས་ཅད་གྱི་འབྱོར་བ་ལ་དབང་བསྒྱུར་བའི་ཕྱིར་ན་དབང་ཕྱུག་ཅེས་པ་ཏེ། ཆོས་དབྱིངས་བསྟོད་པ་ལས། དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོའི་གནས་མཆོག་དང་། །འོག་མིན་དེ་ཉིད་རྣམ་མཛེས་པ། །ཤེས་པ་གསུམ་པ་གཅིག་ཉིད་དུ། །འདྲེས་པར་གྱུར་ལ་བདག་སྨྲའོ། །ཞེས་ལོངས་སྐུའི་སྤྱིའི་སྣང་བ་ལ་མི་འདྲ་བ་ཐ་དད་ཞིག་མེད་ཀྱང་། རྒྱལ་བ་སོ་སོའི་བྱང་ཆུབ་བརྙེས་པའི་ལོངས་སྐུའི་ཞིང་ཁམས་སོ་སོར་ཕྱེས་པ་ཙམ་དུ་རང་སྣང་ལོངས་སྐུའི་ཞིང་དུ་སངས་མ་རྒྱས་ན་འཇིག་རྟེན་དུ་སྒྲོན་མ་བཀོད་པས་འགྲོ་བའི་དོན་མི་མཛད་པ་ཡིན་པ་དང་། འདི་ནས་བསྟན་པའི་དབང་ཕྱུག་ནི་བཀྲེས་སྐོམ་བགྲེས་རྒུད་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་རྒུད་པ་མེད་པའི་ཚེ་རིང་ནད་མེད་ལ་སོགས་དང་ལྡན་པ་སྡུག་བསྔལ་རགས་པའི་ཚོར་སྣང་མེད་པ་ལ་དབང་ཕྱུག་ཅེས་གསུངས་པ་ཡིན། གཟུགས་ཁམས་ཀྱི་གནས་རིས་འདི་དག་ལ་བྱེ་བྲག་མི་འདྲ་བ་ཐ་དད་ཀྱང་སྔོན་གྱི་རྒྱུ་དང་། ད་ལྟའི་གནས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་གནས་ཚུལ་བཞི་ལ་ལྟོས་ནས། བསམ་གཏན་རིགས་བཞིའི་ལྷ་རིགས་བཞིར་ཕྱེ་ལ། དེ་བཞི་ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ངོ་བོ་གཅིག་ཀྱང་གོམས་པའི་དབང་གསུམ་གྱི་དབྱེ་བས་གནས་རིགས་གསུམ་གསུམ་ལ་ཉེར་ལྡོག་དང་དངོས་གཞི་ཙམ་ཁྱད་ཀྱི་དབྱེ་བ་ལ་སོགས་པར་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཡང་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ། འཕགས་པ་དང་། སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་གནས་གཞན་གཉིས་ལས། དང་པོ་འཕགས་པའི་གནས་ནི་གནས་གཙང་མ་རིགས་ལྔ་ཡོད་པའི་རྩེ་མོའམ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་བསྟན་པ་ནི། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་འོག་དག་ནས། །དཔག་ཚད་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་གཞལ་བ་ན། །རིན་ཆེན་མཆིང་བུ་རྣམ་བཀོད་ནམ་མཁའ་ལ། །གོང་མ་ལས་མཆེད་འོད་གསལ་དྭངས་པའི་གཟུགས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གཟུགས་མེད་དང་པོ་ནས་འོག་ཏུ་དཔག་ཚད་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་གཞལ་བ་ན། རིན་པོ་ཆེ་མཆིང་བུ་རྣམ་པར་བཀོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ནམ་མཁའ་ལ། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་པའི་སེམས་ཅན་མར་ཐིགས་པའི་ཚུལ་དུ་ལྷུང་བ་མཆེད་པ་ལས། ཐེག་ཆེན་གྱི་མདོའི་ནང་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་གོང་འོག་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེ་བ་ལེན་པ་གོང་ནས་ལུང་དྲངས་པ་ལྟར་དུའོ། །སྣང་བ་འོད་ཀྱི་ལུས་ཕྱི་ནང་མེད་པར་ཟང་ཐལ་བ་ཕན་ཚུན་དང་། ཡས་མན་དུ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་འགྲོ་བའི་གཟུགས་ཅན་གྱི་འགྲོ་བ་དེ་དགཏིང་འཛིན་སྐྱོན་མེད་འཕགས་པའི་གནས་ཐོབ་སྟེ། །གནས་གཞན་སྣང་བ་ཀུན་གྱི་རྩེར་གྱུར་པས། །འོག་མིན་ཞེས་བྱའི་གནས་དེ་ལྷ་རྣམས་ཀྱང་། །ལུས་བོངས་དཔག་ཚད་ཁྲི་དང་དྲུག་སྟོང་ལ། །ཚེ་ཡི་ཚད་ཀྱང་བར་བསྐལ་དེ་སྙེད་ཐུབ། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། འཕགས་པའི་གནས་དེར་སྐྱེས་པའི་ལྷ་དེ་དག་གི་གནས་ནི་འོད་ཀྱི་རང་བཞིན་དྭངས་པའི་གཞལ་ཡས་ཁང་ལ་སོགས་པ་འཇའ་ཚོན་ལྟར་སྣང་ཞིང་། གཟུགས་སུ་སྣང་བས་བསྡུས་པའི་གནས་འདིའི་རྩེ་མོ་ཡིན་ལ། དེའི་གོང་ན་གཟུགས་སྣང་གི་གནས་རིས་མེད་པས་འོག་མིན་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་ལེགས་པར་གྲུབ་པའི་རྒྱུད་ལས། གཙང་མའི་འོག་མིན་རྣམ་མཛེས་པར། །གྲུབ་པ་དབང་པོ་ལ་སོགས་ལ། །རིག་སྔགས་གཟུངས་སྔགས་རྣལ་འབྱོར་དང་། །རྒྱུ་ཆོས་དུ་མས་ཚིམ་པར་མཛད། །ཅེས་འཇིག་རྟེན་དུ་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བའི་ཚེ་སྤྲུལ་པའི་དང་པོ་ལོངས་སྐུ་དང་ཆོས་མཐུན་པ་མཚན་དཔེས་བརྒྱན་པའི་སངས་རྒྱས་སུ་བསྟན་ནས་ལྷ་དང་གྲུབ་པ་དང་རིག་སྔགས་འཆང་གི་དབང་པོ་ཚད་མེད་པ་ལ། བྱ་བ་དང་སྤྱོད་པ་དང་། རྣལ་འབྱོར་གྱི་རྒྱུད་ལ་སོགས་པ་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཐེག་པ་དུ་མས་འདུལ་བར་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པའི་གནས་ཏེ། གཙང་མའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་གང་ཞིག་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྣང་བའི་གནས་ཀྱི་མཆོག་ཡིན་པས་ན་འོག་མིན་ཅེས་བྱའོ། །ལྷ་དེ་དག་གི་ལུས་བོངས་ནི་དཔག་ཚད་ཁྲི་དྲུག་སྟོང་ཡོད་ལ། ཚེ་ཚད་ཀྱང་བར་བསྐལ་ཁྲི་དྲུག་སྟོང་ཐུབ་བོ། །གནས་དེའི་འོག་ན། རིན་ཆེན་མཐོན་མཐིང་སྤྲས་པའི་ནམ་མཁའ་ལ། །ཤིན་ཏུ་མཐོང་སྟེ་ལུས་བོངས་དཔག་ཚད་ནི། །བརྒྱད་སྟོང་ཚེ་ཡང་བར་བསྐལ་དེ་སྙེད་དོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རིན་པོ་ཆེ་མཐོན་མཐིང་གིས་རྣམ་པར་སྤྲས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ནམ་མཁའ་ལ། འོག་མིན་ལས་མཆེད་པའི་ལྷ་དག་བརྟེན་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་མཐོང་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་ལྟ་བ་རྣམ་པར་དག་པ་མཐོང་བས་ཤིན་ཏུ་མཐོང་ཞེས་བྱའོ། །ལུས་བོངས་དཔག་ཚད་བརྒྱད་སྟོང་། ཚེ་བར་གྱི་བསྐལ་པ་བརྒྱད་སྟོང་ཐུབ་བོ། །དེའི་འོག་ན། རིན་ཆེན་རྣམ་མཛེས་ཞེས་བྱའི་ནམ་མཁའ་ལ། །གོང་མ་ལས་མཆེད་གྱ་ནོམ་སྣང་བའི་ལྷ། །ལུས་བོངས་དཔག་ཚད་བཞི་སྟོང་གསལ་བ་ལས། །ཚེ་ཡང་བར་བསྐལ་དེ་སྙེད་ཐུབ་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རིན་ཆེན་རྣམ་མཛེས་ཞེས་བྱའི་ནམ་མཁའ་ལ། གྱ་ནོམ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ལྷ་ཡོད་དེ། ལུས་སེམས་ཉེ་བར་ཞི་བའི་བདེ་བ་གྱ་ནོམ་པ་ཡོད་པས་གྱ་ནོམ་སྣང་ཞེས་བྱའོ། །ལུས་དཔག་ཚད་བཞི་སྟོང་པ། ཚེ་ཡང་བར་བསྐལ་བཞི་སྟོང་ཐུབ་པའོ། །དེའི་འོག་ན། རིན་ཆེན་ཟེ་བ་སྨུག་གུའི་ནམ་མཁའ་ལ། །མི་གདུང་བ་སྟེ་དཔག་ཚད་ཉིས་སྟོང་ལུས། །ཚེ་ཡང་བར་གྱི་བསྐལ་པ་དེ་སྙེད་དོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རིན་པོ་ཆེ་ཟེ་བ་སྨུག་གུ་ཞེས་བྱ་བའི་ནམ་མཁའ་ལ། མི་གདུང་བའི་ལྷ་ཆགས་པ་ནི། ལུས་སེམས་ལ་འདོད་པས་གདུང་བ་ཉེ་བར་ཞི་བས་དེ་སྐད་དུ་གྲགས་ལ། ལུས་བོངས་དཔག་ཚད་ཉིས་སྟོང་པ། ཚེ་ཡང་བར་བསྐལ་ཉིས་སྟོང་ཐུབ་པའོ། །དེའི་འོག་ན། རིན་ཆེན་ཤེལ་ཁང་བརྩེགས་པའི་ནམ་མཁའ་ལ། །མི་ཆེ་བ་སྟེ་ལུས་བོངས་དཔག་ཚད་སྟོང་། །ཚེ་ཡང་བར་བསྐལ་སྟོང་ཕྲག་གཅིག་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རིན་པོ་ཆེ་ཤེལ་གྱི་ཁང་བུ་བརྩེགས་པའི་ནམ་མཁའ་ལ། སྔར་བས་ལུས་བོངས་ཆུང་ཞིང་འདོད་ཡོན་ལ་གདུང་བ་ཤས་ཆུང་བས་མི་ཆེ་བའི་ལྷ་སྟེ་ལུས་བོངས་དཔག་ཚད་སྟོང་དང་། ཚེ་བར་གྱི་བསྐལ་པ་སྟོང་ཐུབ་པའོ། །དེ་ཡན་གྱིས་འཕགས་པའི་གནས་གཙང་ལྔ་བཤད་པ་སོང་ནས། དེ་ནས་བསམ་གཏན་བཞི་བའི་སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་གནས་གཞན་གསུམ་གྱི་དང་པོ་འབྲས་བུ་ཆེ་བ་ནི། དེའི་འོག་ན། རིན་ཆེན་རབ་མཛེས་རྣམ་གདལ་ནམ་མཁའ་ལ། །འབྲས་བུ་ཆེ་ལྷ་དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱའི་ལུས། །ཚེ་ཡང་བར་གྱི་བསྐལ་པ་དེ་སྙེད་དོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རིན་པོ་ཆེ་རབ་མཛེས་རྣམ་པར་གདལ་བའི་ནམ་མཁའ་ལ་འབྲས་བུ་ཆེ་བའོ། །སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་བསོད་ནམས་ཆ་མཐུན་གྱི་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་གམ་རྩེ་མོར་གྱུར་པས་འབྲས་བུ་ཆེ་བའོ། །ལུས་དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱ་པ། ཚེ་བར་བསྐལ་ལྔ་བརྒྱ་ཐུབ་བོ། །འདིའི་ཚེ་ཚད་སོགས་གཞན་དང་མི་འདྲ་བ་ཅུང་ཟད་ཡོད་ཀྱང་། མདོ་རྒྱུད་སོ་སོར་ནས་དགོས་པའི་དབང་གིས་མི་འདྲ་བ་གསུངས་ཡོད་པས་འདི་ལ་རྟེན་ནས་གཞན་མི་དག་པ་སྙམ་པ་དང་། རྣམ་བཞག་འགའ་རེ་གཞན་ལས་ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་བའི་རྣམ་བཞག་ཀྱང་ཡོད་པས་འདི་ཡང་གཞན་དེ་དག་དང་བསྟུན་དགོས་སོ་སྙམ་པ་ནི་མི་དགོས་སོ། །དེའི་འོག་ན། རིན་ཆེན་ཀ་ལི་སྤྲས་པའི་ནམ་མཁའ་ལ། །བསོད་ནམས་སྐྱེས་ལྷ་ལུས་བོངས་དཔག་ཚད་ནི། །ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་བར་བསྐལ་དེ་སྙེད་དོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རིན་པོ་ཆེ་ཀ་ལི་མདོག་མཛེས་ཀྱིས་རྣམ་པར་སྤྲས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ནམ་མཁའ་ལ་བསོད་ནམས་སྐྱེས་ཏེ། དེ་ཡང་ཚད་མེད་པ་བཞི་བསྒོམས་པའི་བསོད་ནམས་ལས་གཙོ་བོར་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་བསོད་ནམས་སྐྱེས་སོ། །ལུས་དཔག་ཚད་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ། ཚེ་ཡང་བར་བསྐལ་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུའོ། །དེའི་འོག་ན། རིན་ཆེན་སྤྲིན་ཚོགས་སྟུག་པོའི་ནམ་མཁའ་ལ། །སྤྲིན་མེད་ལྷ་དེ་ལུས་བོངས་དཔག་ཚད་ནི། །བརྒྱ་དང་ཉེར་ལྔ་བར་བསྐལ་དེ་སྙེད་ཚེ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རིན་པོ་ཆེ་སྤྲིན་རྣམ་པར་སྟུག་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ནམ་མཁའ་ལ། སྤྲིན་མེད་པའི་ཉི་མའི་སྣང་བ་དང་འདྲ་བས་ན་སྤྲིན་མེད་དེ། ལུས་དཔག་ཚད་བརྒྱ་དང་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ། ཚེ་ཡང་བར་བསྐལ་བརྒྱ་དང་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔའོ། །སྤྲིན་སྟུག་པོ་དང་སྤྲིན་མེད་པ་གཉིས་ཀ་འགལ་བའོ་སྙམ་ན་དེའང་འོད་ཀྱི་སྤྲིན་སྟུག་པོའང་ཡིན་ལ། ཐ་མལ་གྱི་སྤྲིན་མེད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བསམ་གཏན་བཞི་བའི་ལྷ་གནས་བཤད་ནས། དེའི་འོག་ན་བསམ་གཏན་གསུམ་པའི་ལྷ་གནས་གསུམ་བརྩེགས་མར་གནས་པའི་གོང་མ་དགེ་རྒྱས་ནི། རིན་ཆེན་འོད་འབྱིན་ཞེས་བྱའི་ནམ་མཁའ་ལ། །དགེ་རྒྱས་དཔག་ཚད་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞིའི་ལུས། །ཚེ་ཡི་ཚད་ཀྱང་བར་བསྐལ་དེ་སྙེད་དོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རིན་པོ་ཆེ་འོད་རྣམ་པར་འབྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ནམ་མཁའ་ལ། དགེ་བ་རྒྱ་ཆེར་རྒྱས་པའི་འབྲས་བུས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དགེ་རྒྱས་ཞེས་བྱ་སྟེ། ལུས་དཔག་ཚད་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི། ཚེ་བར་བསྐལ་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞིའོ། །རིན་ཆེན་ཨིནྡྲནཱི་ལའི་ནམ་མཁའ་ལ། །ཚད་མེད་དགེ་ལྷ་ལུས་བོངས་དཔག་ཚད་ནི། །སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་བར་བསྐལ་དེ་སྙེད་ཚེ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རིན་པོ་ཆེ་ཨིནྡྲནཱི་ལས་རྣམ་པར་སྤྲས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ནམ་མཁའ་ལ། དགེ་རྩ་འབྲིང་དུ་སྤྱད་པ་ཚད་མེད་པའི་འབྲས་བུ་ལས་བྱུང་བས་ཚད་མེད་དགེ་ཞེས་བྱ་བ། ལུས་དཔག་ཚད་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་པ། ཚེ་ཡང་བར་བསྐལ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཐུབ་བོ། །རིན་ཆེན་པེ་ཏང་ཀི་ལིང་ནམ་མཁའ་ལ། །དགེ་ཆུང་དཔག་ཚད་བཅུ་དྲུག་བར་བསྐལ་ཚེ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རིན་པོ་ཆེ་པེ་ཏང་ཀི་ལིང་གིས་རྣམ་པར་སྤྲས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ནམ་མཁའ་ལ། གོང་མ་བས་དགེ་བ་ཆུང་ངུ་སྤྱད་པའི་འབྲས་བུ་གྲུབ་པས་དགེ་ཆུང་སྟེ། ལུས་དཔག་ཚད་བཅུ་དྲུགཚེ་བར་བསྐལ་བཅུ་དྲུག་ཐུབ་བོ། །རིན་ཆེན་ཤྲཱི་ཀུ་ཏྲའི་ནམ་མཁའ་ལ། །འོད་གསལ་དཔག་ཚད་བརྒྱད་ལུས་ཚེ་མཚུངས་ལྡན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རིན་ཆེན་ཤྲཱི་ཀུ་ཏྲ་ཞེས་བྱ་བའི་ནམ་མཁའ་ལ། ཁ་དོག་དང་འོད་ཟེར་ཤིན་ཏུ་གསལ་བས། འོད་གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ལྷ་ལུས་དཔག་ཚད་བརྒྱད། ཚེ་བར་བསྐལ་བརྒྱད་དང་བཅས་པའོ། །རིན་ཆེན་ཀེ་ཀེ་རུས་སྤྲས་ནམ་མཁའ་ལ། །ཚད་མེད་འོད་ལྷ་དཔག་ཚད་བཞི་པའི་ལུས། །ཚེ་ཡང་བར་གྱི་བསྐལ་པ་དེ་སྙེད་དོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རིན་ཆེན་ཀེ་ཀེ་རུས་རྣམ་པར་སྤྲས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ནམ་མཁའ་ལ། ལུས་ལ་འོད་ཚད་མེད་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཚད་མེད་འོད་དེ། ལུས་དཔག་ཚད་བཞི་པ། ཚེ་ཡང་བར་བསྐལ་བཞིའོ། །རིན་ཆེན་དཔའ་བའི་འོད་ཀྱི་ནམ་མཁའ་ལ། །འོད་ཆུང་དཔག་ཚད་གཉིས་ལུས་ཚེ་མཚུངས་སོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རིན་པོ་ཆེ་དཔའ་བའི་འོད་ཀྱི་ནམ་མཁའ་ལ། གོང་མ་བས་འོད་ཟེར་འཕྲོ་བ་ཆུང་བས་འོད་ཆུང་སྟེ། ལུས་དཔག་ཚད་གཉིས་པ། ཚེ་ཡང་བར་གྱི་བསྐལ་པ་གཉིས་སོ། །དེ་གསུམ་ནི་བསམ་གཏན་གཉིས་པའོ། །བསམ་གཏན་དང་པོའི་ལྷ་གནས་གསུམ་བཤད་པ་ནི་རིམ་པ་ལྟར། རིན་ཆེན་ཀེ་རུ་ཛ་ཡི་ནམ་མཁའ་ལ། །ཚངས་ཆེན་ལུས་བོངས་དཔག་ཚད་ཕྱེད་དང་གཉིས། །ཚེ་ཡང་བར་གྱི་བསྐལ་པ་དེ་སྙེད་དོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རིན་པོ་ཆེ་ཀེ་རུ་ཛ་ཡི་ནམ་མཁའ་ལ། འདོད་པའི་སྐྱོན་དག་པས་ཚངས་ལ་འོག་མ་བས་ལུས་ཆེ་བ་ཚངས་ཆེན་ཏེ་ལུས་དཔག་ཚད་ཕྱེད་དང་གཉིས་པ། ཚེ་ཡང་བར་བསྐལ་ཕྱེད་དང་གཉིས་སོ། །འདིའི་རྒྱལ་པོ་ནི་རང་གི་གནས་ལས་མ་གཡོས་པར། འོག་མའི་ལྷ་གནས་ཀུན་ཏུ་སྤྲུལ་པ་སྟོན་པ་ཡོད་དོ། །རིན་ཆེན་ས་མི་ཀ་ཡི་ནམ་མཁའ་ལ། །ཚངས་པ་ཀུན་འཁོར་དཔག་ཚད་གཅིག་ལུས་ཚེ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རིན་པོ་ཆེ་ས་མི་ཀ་ཡི་ནམ་མཁའ་ལ། འདི་ལ་མིང་འདྲ་མིན་ཁ་ཤས་ཡོད་པས་ཚངས་པ་ཆེན་པོའི་མདུན་ན་འདོན་བྱེད་པས་ཚངས་པ་མདུན་ན་འདོན། འཁོར་ཡིན་པས་ཚངས་པ་ཀུན་འཁོར། ཚངས་པ་ཆེན་པོའི་བྱ་བ་འབའ་ཞིག་སྒྲུབ་པའི་གྲོགས་སུ་ཕན་པས་ཚངས་ལྷ་ཉེ་ཕན་ཞེས་བྱ་བའི་ལྷ། ལུས་དཔག་ཚད་གཅིག་པ། ཚེ་བར་བསྐལ་གཅིག་ཐུབ་པའོ། །རིན་ཆེན་པི་ཏང་ཀ་ཡི་ནམ་མཁའ་ལ། །ཚངས་རིས་དཔག་ཚད་ཕྱེད་ལུས་བར་བསྐལ་ཕྱེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། རིན་པོ་ཆེ་པི་ཏང་ཀ་ཞེས་བྱ་བའི་ནམ་མཁའ་ལ། སྡིག་པ་སྤངས་ཏེ་ཚད་མེད་བཞི་ལ་གནས་པས་ཚངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ལྷ། ལུས་དཔག་ཚད་ཕྱེད་དེ་གཞུ་འདོམ་ཉིས་སྟོང་། ཚེ་བར་གྱི་བསྐལ་པ་ཕྱེད་དོ། །ཞེས་པའི་དེ་གསུམ་ནི་བསམ་གཏན་དང་པོའི་ལྷ་གནས་གསུམ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་གཟུགས་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་གནས་འདི་དག་གི་ནམ་མཁའ་རྣམས་རིན་པོ་ཆེ་དེ་དག་གི་འོད་ཀྱི་མདོག་དང་མཚུངས་པས་རིན་པོ་ཆེ་དེ་དག་གི་ནམ་མཁར་བཏགས་ཏེ། རིན་པོ་ཆེ་སྤྲིན་རྣམ་སྟུག་ཅེས་བྱ་བ་མཐིང་གར་སྣང་བའི་རྣམ་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་གོ། སྤྲིན་མེད་ཀྱི་ནམ་མཁའ་ཡང་དེ་དག་འདྲ་བས་རིན་པོ་ཆེ་སྤྲིན་རྣམ་པར་སྟུག་གི་ནམ་མཁའ་ཞེས་བརྗོད་པ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་ནམ་མཁའི་སྣང་བ་དཀར་པོ། སེར་པོ། དམར་པོ། ལྗང་གུ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །ལྷ་གནས་རྣམས་ཀྱང་ཐོག་མ་གཟུགས་མེད་ནས་བཟུང་སྟེ། གཟུགས་དང་འདོད་པའི་བར་དུ་གོང་ནས་འོག་ཏུ་མཆེད་ཚུལ་ནི། སྔོན་བསྐལ་པ་དང་པོ་ཆགས་དུས་གནས་འོག་མ་རྣམས་སྟོང་པར་ཡོད་པ་ལས། གོང་མའི་གནས་ལས་བསོད་ནམས་ཟད་དུ་ཉེ་བས་འོག་མ་དེར་སྐྱེ་བའི་ལས་བསགས་པ་རྣམས་ཐིགས་པ་ལྟར་ཡས་བབས་ནས་མཆེད་པས་ཕལ་ཆེར་མཆེད་ཚུལ་ཙམ་གྱིས་དེར་བཏགས་ཀྱི། ཐམས་ཅད་དེ་ལྟར་མཆེད་པ་མ་ཡིན་གྱི། འཇིག་རྟེན་གཞན་ནས་ཀྱང་འགྲོ་བ་འགའ་ཞིག་འདིར་སྐྱེས་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ནས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གཞན་དུ་སྐྱེ་བ་བཞིན་ནོ། །འདིའི་ཡང་ཉེ་ཤོས་དེ་ལས་ཀྱང་མཆེད་ལ། དེའི་གོང་ནས་ཀྱང་མཆེད་པར་གྱུར་ཏེ། འོད་གསལ་གྱི་ལྷ་ལས་ཚངས་པའི་གནས་ནས་འོག་ཏུ་སྐྱེས་པ་ན། ཚངས་པ་ཆེན་པོས་ལྷ་གནས་གོང་མ་མ་མཐོང་བར་ཁོ་རང་གི་བསམ་པས་དེར་ལྷ་མི་བྱུང་བར་འཛིན་པ་ཉིད་བཞིན་ནོ། །གཟུགས་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་གནས་བཤད་པའི་འཇུག་སྡུད་ནི། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་པའི་ལྷ། དེ་དག་གཞལ་མེད་ཁང་བཅས་རྫུས་སྐྱེ་བས། །ཕ་དང་མ་མེད་ཀུན་རྫོགས་གོས་དང་བཅས། །ཏིང་འཛིན་ཟས་སྤྱོད་ཁམས་ཀྱིས་མི་འཚོ་སྟེ། །རྣམ་བཞིའི་ཡོན་ཏན་རང་བཞིན་ཉིད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ལྷ་དེ་དག་སྐྱེ་བ་ཡང་གཞལ་མེད་ཁང་དང་བཅས་པ་ནམ་མཁའ་ལ་འཇའ་ཚོན་འཆར་བ་ལྟར་སྐད་ཅིག་ལ་རྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བདེ་བ་ལ་སྤྱོད་པས་ཁམས་ཀྱི་ཟས་དོན་མེད་པ་དང་། འདོད་ཁམས་ལྟ་བུའི་སྡུག་བསྔལ་མེད་པ་དང་། རྣམ་རྟོག་རགས་པ་མངོན་གྱུར་ཁྲོ་བ་དང་། འཁྲུག་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་དེ་ཞི་གནས་ཀྱིས་བརླན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་སྔོན་བྱམས་པ་ལ་སོགས་ཚད་མེད་པ་རྣམ་པ་བཞིའི་རང་བཞིན་བསྒོམས་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལྡན་ཞིང་སྒྲིབ་པ་དང་བཅས་པས་འཆི་འཕོ་བ་དང་གནས་པ་ལ་རང་དབང་མེད་པའི་ཕྱིར་གནས་ངན་ལེན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཡོད་པའོ། །ཁམས་གོང་མའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཚོར་བ་བདེ་བ་ལ་ཆགས་པ་དེ་དག་ལ་སྲིད་པའི་འདོད་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཆགས་ཚུལ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཞེས་ཀུན་མཁྱེན་འཇིགས་མེད་གླིང་པས། གཟུགས་མེད་ཏིང་འཛིན་ལུང་མ་བསྟན་པའི་ལས། །ཟད་ནས་སྲིད་པ་ཕྱི་མར་འདུ་བྱེད་དང་། །གཟུགས་ཁམས་བསམ་གཏན་སྔ་མའི་ལས་ཟད་དེ། །འོག་མར་ལྷུང་བ་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་། །ཞེས་ཁམས་གོང་མ་གཉིས་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་རགས་པ་རྣམས་མེད་ཀྱང་། ཁམས་གོང་མའི་ཏིང་འཛིན་གྱི་ཚོར་བ་ལ་ཆགས་པའི་སྲིད་པའི་འདོད་ཆགས་ཡོད་པས། དེས་བསྐྱེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཕྲ་བས་མ་བཏང་ཞིང་། གནས་སྐབས་ཀྱི་བདེ་བ་ཞི་གནས་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལས་སད་ཅིང་། དེར་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ལས་དེ་ཟད་པའི་གནས་སྐབས་ཐོབ་ནས་འཆི་འཕོ་བ་ན། ཡང་སྲིད་པ་ཕྱི་མའི་སྡུག་བསྔལ་འདུ་བྱེད་པས་སྐྱོ་བ་དང་། ཚངས་རིས་ལ་སོགས་གཟུགས་ཁམས་འབྲས་བུ་ཆེ་བའི་བར་གྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱང་འཆི་བའི་ཚེ་བསམ་གཏན་ལས་ཐོབ་པའི་བདེ་བ་དེ་འགྱུར་ནས་སྲིད་པ་ཕྱི་མ་ལ་འཇུག་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་ཀླུའི་དབང་པོས། ཚངས་རིས་ལ་སོགས་བསམ་གཏན་ལྷུན་གྲུབ་ཀུན། །འོད་དང་ཁ་དོག་གཟི་བརྗིད་མཐའ་ཡས་ཀྱང་། །བདག་རྟོག་བག་ལ་ཉལ་བ་མ་གཟིགས་ནས། །ཤི་ནས་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བ་ཆ་མེད་དམ། །ཞེས་བསོད་ནམས་དང་གཟི་བརྗིད་ཀྱི་ཆ་ནས་མཉམ་པ་མེད་པ་ཉིད་དེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་བག་ལ་ཉལ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་དབྱིངས་སུ་བྱང་མ་ཆུབ་པས་ད་དུང་ལས་ཀྱི་ཕྱི་བཞིན་འབྲང་བ་ཡིན་ལ། གཞན་ཡང་རིག་འཛིན་འཇིགས་མེད་གླིང་པས། ཚངས་དང་ལྷ་དབང་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ཡང་། །སྤྲིན་པར་ཉི་བཞིན་དཀར་པོའི་རྣམ་སྨིན་གྱིས། །སྐབས་བཙལ་སྤངས་པའི་མོད་ལ་མར་མེའི་ལྕེས། །འཐུངས་པའི་ཞུན་མར་བཞིན་དུ་ཉམས་པར་གྱུར། །ཞེས་གསུངས་པས་སེམས་གཟུང་འཛིན་རགས་པའི་ཀུན་རྟོག་གིས་བྱས་པའི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱིས། འདོད་པའི་ཁམས་སུ་ལྟུང་བར་བྱེད་པ་དང་། གནས་ལུགས་ཀྱིས་མ་ཟིན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྣང་ཡུལ་སྣང་ལ་རྟོག་པ་མ་སྐྱེས་པའི་ཀུན་གཞིའི་རྣམས་ཤེས་ཙམ་ཞིག་སྒོམ་དུ་བཟུང་ནས་བསྒོམས་ན། གཟུགས་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བའི་ལས་གསོག་པ་དང་། སྣང་ཡུལ་བཀག་ཅིང་གང་དུ་ཡང་མི་རྟོག་པར་བསྒོམས་ན་གཟུགས་མེད་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བའི་བག་ཆགས་གསོག་ནས་ཁམས་གོང་མའི་གནས་རིས་དེ་དང་དེར་འཕེན་པ་ཡིན་པས་སྲིད་པ་གསུམ་པོ་འདི་ལས་ཐར་ཡོད་པ་མིན་ལ། དེས་ན་གཏན་དུ་ཐར་བའི་ཐར་བ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་སྣེ་དེ་ད་རེས་ཀྱི་ལུས་རྟེན་འདིའི་ཐོག་ནས་ཟིན་པར་བྱེད་པ་ནི། དམ་ཆོས་སྒྲུབ་པའི་སྙིང་པོ་རང་གཞན་དོན་གཉིས་ཀྱི་གཞི་མ་ཡིན་པས། དུས་གཞན་ལ་སྒུག་པའི་ཕྱིར་བཤོལ་གྱི་དགྲ་ཆེན་འདིའི་དབང་དུ་མི་ཤོར་བར། འཆི་བདག་དགྲ་ཆེན་དང་བང་རྩོད། མ་རུང་བདུད་སྡེ་དང་ལག་སྔ་ཕྱི་ཚད་ནས་དམ་པའི་ལྷ་ཆོས་རྣམ་དག་ཅིག་ལ་འུར་ད་ལྟ་ཉིད་ནས་བསྒྲུབ་རྒྱུ་དེ་ཐུགས་དམ་གྱི་སྙིང་པོར་འཛིན་པ་ནི་གདམས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉིང་ཁུ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཆགས་ཚུལ་བཤད་ཟིན་ཏོ་ཞེས་པའི་མཚམས་འདི་ནས་དེ་རིང་བཞག དེ་ལྟར་ཆོས་འཆད་ཉན་བགྱིས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་མཚོན་ཏེ་རང་གཞན་གྱི་དུས་གསུམ་བསགས་དང་ཡོད་པ་དགེ་རྩ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཤིང་བཟླུམས་ཏེ་བསྡོམས་པའི་མཐུས། ཀུན་མཁྱེན་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ཕྱོགས་དུས་ཀུན་དུ་དར་ཞིང་རྒྱས། བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་གང་ན་སུ་བཞུགས་ཐམས་ཅད་གྱི་སྐུ་ཚེའི་ཞབས་པད་ཡུན་རིང་དུ་བརྟན། དགེ་འདུན་འདུས་པའི་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུགས་མཐུན་ཁྲིམས་གཙང་བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀུན་བདེ་སྐྱིད་རྫོགས་ལྡན་གྱི་དཔལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་དེ་མཐར་ཐུག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བླ་ན་མེད་པ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དུ་རྗེ་བཙུན་འཇམ་པའི་དབྱངས་དང་འཕགས་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པས་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་ཇི་ལྟར་བསྔོས་པ་བཞིན་དུ་བསྔོ་བའི་ཐུགས་འདུན་ཟབ་མོ་གནང་བར་ཞུ། བསོད་ནམས་འདི་ཡིས་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་ཉིད། །ཐོབ་ནས་ཉེས་པའི་དགྲ་རྣམས་ཕམ་བྱས་ནས། །སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་རྦ་བརླབས་འཁྲུགས་པ་ཡི། །སྲིད་པའི་མཚོ་ལས་འགྲོ་བ་གྲོལ་བར་ཤོག།

ཉིན་བཞི་བའི་ཆོས་ཁྲིད།

ད་འོ་ན་རང་རེའི་གང་འཆད་ཉན་བྱེད་བཞིན་པའི་དམ་པའི་ལྷ་ཆོས་ཞེས་དམ་པའི་སྒྲ་སྦྱར་ནས་བཤད་པ་འདི་ཅི་འདྲ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་དགོས་པ་ཡིན་ཟེར་ན། འགོག་ལམ་གྱི་བདེན་པས་བསྡུས་པ། དབྱེ་བ་ཕྱེས་ཡོང་ན་བསྟན་པའི་ཆོས་དང་རྟོགས་པའི་ཆོས་གཉིས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་ཞིག་ཡིན་པ་རེད། དེ་ཡང་ལུང་དང་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པ་ནི། སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས སྟོན་པའི་དམ་ཆོས་རྣམ་གཉིས་དེ། །ལུང་དང་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན། །གསུངས་པ་ལྟར་ཡིན་པ་དང་། དེ་འཛིན་བྱེད་པ་སྨྲ་བྱེད་དང་། །སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཁོ་ནའོ། །ཞེས་གསུངས་ནས་ལུང་གི་ཆོས་བཤད་པ་དང་ནི་རྟོགས་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པས་འཛིན་དགོས་ལ། དེ་ཡང་། ཚུལ་གནས་ཐོས་དང་བསམ་ལྡན་པས། །སྒོམ་པ་ལ་ནི་རབ་ཏུ་སྦྱོར། །ཞེས་གསུངས་པས། གཞི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བརྟེན་ཏེ་ཐོས་སོགས་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོའི་འབྱོར་བས་ཕྱུག་པ་ཞིག་གི་ཐོག་ནས་གཞན་དོན་དུ་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་སྙིང་པོ་ཡང་ཡིན་པས་དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་ཅིང་བསྒྲུབས་ནས་བསྒྲུབ་འབྲས་མངོན་དུ་འགྱུར་བ་ཞིག་བྱེད་དགོས་ཚེ། རྟོགས་ལྡན་ལྟ་བ་རྣམ་དག ཆོས་ལ་བློ་ཕྱོགས་པ་དང་། བློ་དང་ཆོས་འདྲེས་པ། དེ་ཡང་བློ་ཆོས་སུ་གཏིང་ནས་འདྲེས་པ་ཞིག་དགོས་པ་ནི། ཆོས་ཁྲིད་སྔོན་མ་གཉིས་ཀྱི་སྐབས་ནས་ཀྱང་བཤད་པ་ཡིན་ལ། དེ་རིང་ཡང་བསྐྱར་བཤད་ན་བློ་ཆོས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཤེས་དགོས་ཏེ། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྡུག་བསྔལ་དུ་མ་ཤེས་ན་དེ་ལས་ལྡོག་པའི་ཐབས་ལ་མི་བརྩོན་པ་དང་། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྡུག་བསྔལ་དུ་ཤེས་ན་དེ་ལས་ལྡོག་པའི་ཐབས་ལ་བརྩོན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཐབས་ཀྱི་མཆོག་ནི་གང་ཞིག་ཐོས་ཤིང་རྒྱུད་ལ་སྦྱར་ན་སྐྱེ་ཤིིའི་འཁོར་བ་རྒྱུན་ཆད་ནས་གཏན་བདེའི་བདེ་བ་དམ་པ་མཆོག་དང་མི་འབྲལ་བར་བྱེད་པ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཡིན་པས་དེ་ལ་བློ་ཕྱོགས་ཡོང་བ་ཡིན། སྲིད་གསུམ་འགྲོ་བའི་ཉོན་མོངས་ཀྱི་མཚོ་ཆེན་དེའི་ཕ་རོལ་དུ་བགྲོད་དགོས་ན། ཞི་བའི་ཆོས་མཆོག་རིན་པོ་ཆེའི་གྲུ་གཟིངས་ལྟ་བུ་དེ་ལ་མི་བརྟེན་པར་ཐབས་གཞན་ཞིག་ཡོད་པ་མིན་པས། ད་ཞག་འུ་བུ་ཅག་གིས་དལ་འབྱོར་ཚང་བའི་ལུས་རྟེན་རྙེད་དཀའ་བ་དང་། རང་གཞན་སུ་ལའང་བསམ་བློ་བཏང་ན་དལ་འབྱོར་ངོ་མ་ཚང་བ་ཞིག་དཀོན་འདུག་ཅེས་བཤད་པ་ཡིན། གལ་ཏེ་ཚང་བའི་དབང་དུ་བཏང་ཡང་རྟེན་འདི་ནི་ཡུད་ཙམ་ཡུད་ཙམ་ལའང་རྟག་བརྟན་སྙིང་པོ་མེད་པ་ཡིན་པས་མ་ཚད། ཁྱད་པར་དུ་སྙིགས་མའི་ཚེ་ལ་ཡིད་བརྟན་མེད་པས། འཆི་བ་ཟེར་བའི་སྲོག་རྔམ་ཅན་དེ་ནམ་ཞིག་རང་ཐོག་ཏུ་ནམ་ཐོན་ཅི་ཤེས། ཨ་རོགས་ཚོ་གཅིག་མ་གཟབས་དུས་བློ་ཉེས་ངན་པ་ཞིག་དེ་ནས་ཁུར་འགྲོ་ཁི་ཡོད་འདུག་ཅེས་བཤད་པ་རེད། ད་འོ་ན་འཆི་བ་གང་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ཟེར་ན་སྐྱེ་བ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་པས། སྐྱེ་བ་མེད་ན་འཆི་བ་ཡོང་དོན་མི་འདུག་པས་བུ་སྐྱེས་བའི་དགའ་སྤྲོ་དང་མི་ཤི་བའི་སྡུག་བསྔལ་གཉིས་ཀ་ངོ་མར་བཤད་ན་གོ་ནོར་སོང་བར་འདུག དོན་གྱི་ཐོག་ལ་སྐྱེས་པའི་ཉིན་པར་ངུ་དགོས་པ་དང་། ཤི་ནས་ཕྱིན་ཆད་སྐྱེ་བའི་རྒྱུན་ཆད་འགྲོ་རྒྱུ་ཞིག་ཡིན་ན་དེའི་ཉིན་པར་དགའ་སྤྲོ་བྱེད་དགོས་པ་ཞིག་ལ་ཆགས་འདུག གནའ་ཞིག་ལ་རྨོ་བོ་བུ་མེད་ཀྱི་ཁྱིམ་ཚང་ཞིག་གིས་འབྲུག་པ་ཀུན་ལེགས་ལ་རིགས་བརྒྱུད་འཕེལ་བའི་ཐད་ཀྱི་སྐྱབས་འཇུག་ཞུས་སྐབས། འབྲུག་པ་ཀུན་ལེགས་ཀྱི་ཞལ་ནས་ཁྱེད་ཚང་ལ་ད་ཕྱིན་ཆད་ནས་མི་རོ་རྟ་རོའི་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་ཤོག་ཅེས་གསུངས་ནས་སྨོན་ལམ་བརྒྱབ་པ་རེད། ཕར་བལྟས་ན་ཞལ་གསུང་ངན་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་སྣང་ཡང་དོན་ལ་ཐུགས་དག་པར་སྣང་སྟེ། མང་པོ་སྐྱེ་དགོས་དུས་དེས་རྗེས་ན་མང་པོ་འཆི་བ་ནི་རང་ཤུགས་ཀྱིས་ཡོང་བར་ཡིན་པ་དང་འཆི་རྒྱུ་མང་དུས་རོ་ཡང་མང་ཡོང་བ་ཡིན་ཕྱིར་དེ་ཚང་ལ་བུ་ནོར་གཉིས་ཀ་འཕེལ་ནས་མི་རོ་རྟ་རོའི་རྒྱུན་མ་ཆད་པ་བྱུང་བར་གྲགས། དེས་ན་ཤི་བ་བས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་འདི་འཇིགས་སྐྲག་ཆེ་བ་རེད། དེ་ཡིན་པའི་སྟབས་ཀྱིས་རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་པས། འཆི་བ་པས་ཀྱང་སྐྱེ་བའི་སྡུག་བསྔལ་འཇིགས། །གང་དུ་སྐྱེས་ཀྱང་བདེ་བ་འགའ་མེད་དེ། །འཁོར་བའིརང་བཞིན་མེ་ཡི་འོད་ལྟ་བུ། །འདི་ལས་ད་རེས་ཐར་ཐབས་བསྩལ་བར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ་དེ་ཡང་ཆོས་མེད་སྡིག་པའི་གཡོ་བཀོལ་གྱིས་མི་ཚེ་འདའ་ནས། ཁ་ལོ་ནམ་ཚ་སྡིག་ལ་ཟད་པ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་འཆི་བ་ལ་སྐྲག་པ་ནི། མི་སྡིག་ཅན་འཆི་བ་མཐོང་ཙ་ན། །ལས་རྒྱུ་འབྲས་སྟོན་པའི་སློབ་དཔོན་ཡིན། །གསུངས་པ་ལྟར་དུ། མི་སྡིག་ཅན་འཆི་བ་མཐོང་སྐབས་ཀྱི་འཆི་ཁའི་མནར་གཅོད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དྲག་པོ་ལས་གཞན། མིག་བཙུམ་ལོང་མི་གཏོད་པར་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མནར་བའི་ཚུལ་ལ་བསམ་བློ་ཞིག་བཏང་ན། མྱོང་མཁན་ཁོ་རང་མ་དགོས་ང་ཚོ་ཐད་ནས་ལྟ་མཁན་གྱི་མི་རྣམས་ཀྱང་ཟས་ཟོས་པ་ཡི་གར་མི་འགྲོ་བའི་སྐྲག་དངངས་དང་སེམས་ཁྲལ་ཆེན་པོ་འབྱུང་བ་ཡིན། འོན་ཀྱང་ཤི་བོ་ཆོས་ཆེན་མི་ཚེ་ཆོས་ལ་ཟད་ཅིང་ཐར་ལམ་རང་ལག་ལ་ཡོད་པ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་འཆི་བ་ཞེས་པ་དེ་སྐྱིད་ཀྱི་སྒོ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་པ་ནི། འཆི་བ་འཆི་བ་ཞེས་བྱ་བ། །རྣལ་འབྱོར་འཚང་ཆུང་རྒྱ་བ་ཡིན། །ཞེས་དེ་ནི་འཚང་ཆུང་ཆུང་ཞིག་རྒྱ་ནི་དང་འདྲ་བ་རེད་ཅེས་གསུངས་པ་རེད། དེས་ན་སྐྲག་དགོས་ས་དངོས་ནི་འཆི་བ་མིན་པར་སྐྱེ་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་འདི་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་སྐྱེ་བ་ཁོ་རང་སྡུག་བསྔལ་ཅན་ཞིག་ཡིན་པས་མ་ཚད་དེས་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་བ་དང་ན་བ་དང་འཆི་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་བཞི་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་འདྲེན་པར་བྱེད་པ་ཡིན། དེས་ན་གང་དུ་སྐྱེས་ཀྱང་བདེ་བ་འགའ་མེད་དེ་གསུངས་པ་དེས་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་བསྟན་པ་དང་། སྐྱེ་བ་ཞིག་ལེན་དུས་སྐྱེ་ས་ནི་འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་གི་གནས་རིས་གང་རུང་ཡིན་ལ་དེའི་གནས་རིས་གང་དུ་སྐྱེས་ཀྱང་བདེ་བ་མེད་པ་ནི། ངན་སོང་གསུམ་ལ་སྐྱེ་ན་བདེ་བ་ཞིག་ག་ལ་ཡོད་དེ། དེའི་སྡུག་བསྔལ་བཟོད་པ་དཀའ་བ་དེ་ཚོ་ལུས་ཐོག་ལ་མྱོང་མ་དགོས་དང་སེམས་ཐོག་ལ་དྲན་མི་ཕོད་པ་ཡིན་པ་དང་། མཐོ་རིས་རྣམ་གསུམ་ལ་སྐྱེས་པའི་དབང་དུ་བཏང་ན་ཡང་། དེར་སྡུག་བསྔལ་རགས་པའི་ཚོར་སྣང་ངན་སོང་འདྲ་ཞིག་མ་ཆེ་རུང་སྡུག་བསྔལ་གསུམ་གྱི་ཞགས་པས་མ་བཏང་བར་ནམ་ཞིག་ངན་སོང་གི་གནས་སུ་སླར་ཡང་འཁོར་ངེས་པ་ཞིག་ཡིན་པས། ཁམས་གསུམ་འཁོར་བ་གང་དུ་སྐྱེས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གནས་ལས་མ་འདས་ཤིང་། དེ་ལྟ་བུའི་འཁོར་བའི་རང་བཞིན་དེ་དཔེས་མཚོན་པར་བྱས་ཡོང་ན་མེའི་འོབས་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་པས་མེའི་འོབས་མི་ཚ་བ་ཞིག་དང་མེ་བསིལ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་ཞིག་ཡོད་པ་མིན་པ་བཞིན་དུ། འཁོར་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་རང་བཞིན་གྱིས་འབྲལ་བར་མེད་པར་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཞིག་ཡིན་པར་བསྟན་པ་དང་། དཔེ་གཞན་དག་ཀྱང་དུག་སྦྲུལ་གྱི་ཚང་དང་སྲིན་མོའི་གླིང་དང་འདྲ་བར་གསུངས་པས་དུག་སྦྲུལ་བདེ་བ་སྦྱིན་མཁན་ཞིག་མེད་པར་དེ་ལ་རེག་པ་ཙམ་གྱིས་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པ་དང་། སྲིན་མོའི་འདྲེ་ཚང་ནང་ལ་ཐོན་སོང་དུས་སྔོན་དུ་བསླུ་བྲིད་བྱེད་ཅིང་མཐར་སྲོག་གཅོད་པའི་མཚུངས་ཆོས་བསྟན་པ་ཡིན་ཕྱིར། དཔེ་དོན་གང་གིས་ཐད་ནས་བཤད་ཀྱང་ད་རེས་ཐར་བའི་ལམ་ཞིག་རྙེད་རྙེད་ཁར་མ་ཐར་དུས་ཕྱི་ནས་ཨེ་ཐར་བསམ་ཀྱང་ཐར་ཐབས་ཡོད་པ་མིན་པར་གསུངས་པའོ། །དེས་ན་བློ་ཆོས་སུ་འགྲོ་བའི་ཐབས་དང་གདམས་པའི་ནང་གི་གནད་ཆེ་བ་ཞིག་ལ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་འདི་བསམ་ནས། འཁོར་བར་སྐྱེལ་བའི་འདོད་སྲེད་ཀྱི་ཞེན་པ་འདི་ལ་དུག་ཁར་སོང་བ་ལྟ་བུའི་དོགས་ཟོན་བྱེད་པ་ནི་གནད་ཆེ་བ་ཡིན། ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོས། འདོད་པ་དུག་དང་མཚོན་དང་མེ་འདྲ་ཞིང་། །ཡོངས་སུ་གདུངས་བས་བདེ་བའི་གོ་སྐབས་མེད། །བསགས་དང་བསྲུང་དང་སྤེལ་བས་སྡུག་བསྔལ་ཞིང་། །ཁེངས་དང་འཇུངས་དང་སེར་སྣས་རྟག་ཏུ་འཆིང་། །ཀུན་དང་རྩོད་བཅས་ཉོན་མོངས་ཟག་པ་འཕེལ། །འདུ་འཛིས་གཡེང་ཞིང་ལུས་དང་སྲོག་ལ་རྒོལ། །དོན་དང་བྱ་བ་མང་ཞིང་ཆོས་དང་འགལ། །འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་སྨད་པ་ཡིན། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཡིན། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་ལན་ཚྭ་སྦྱར་བའི་ཆུ་དང་འདྲ་བར་ཇི་ཙམ་སྤྱོད་ཀྱང་སྐོམ་པ་སེལ་ཞིང་ངོམ་འགྲོ་རྒྱུ་ཞིག་མེད་པས་མ་ཚད་གདུང་བ་ཕྱི་ཕྱིར་འཕེལ་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་དེའི་ཕྱིར་ན། བློ་ཆོས་སུ་སོང་བའི་གང་ཟག་དེ་འདོད་པ་ཆུང་ལ་ཆོག་ཤེས་པ་ཞིག་ཡིན་དགོས་པ་ཡིན་པས་འདོད་ཡོན་སྒྱུ་མའི་དངོས་པོ་ལ་ཆོག་ཤེས་པ་ཙམ་གྱིས་མ་ཟད། མི་དང་འགྲོགས་པའི་སྐྱོན་དང་ཉེས་པ་ཡང་དེ་བས་མང་བས། འཁོར་དང་ཉེ་དུ་མཛའ་བཤེས་གྲོགས་པོ་སོགས་ཀྱི་འབྲེལ་འདྲིས་བསྐྱུངས་ནས། འབྲེལ་གཏུག་དང་གཏམ་གླེང་ཇེ་ཉུང་ལ་བཏང་ན་། བསམ་རྒྱུ་དང་དྲན་རྒྱུ། བཤད་རྒྱུ་ལས་རྒྱུ་ཚང་མ་ཇེ་ཉུང་ལ་འགྲོ་བ་ཡིན། དེས་ན་བློ་ཆོས་སུ་འགྲོ་བའི་རྟེན་འབྲེལ་ངོ་མ་ཞིག་འགྲིག་དགོས་ན། གཅིག་པུར་དབེན་པའི་རི་ཁྲོད་ཕྱི་ནང་གསང་བའི་དབེན་གནས་ཤིག་ལ་བརྟེན་པ་གནད་ཆེ་བར་འདུག དེ་ལ་ཡང་རྣམ་གྲངས་ཡོད། ལུས་རི་ཁྲོད་ལ་ཡོད་ཀྱང་སེམས་གྲོང་ཡུལ་ལ་བསྙེགས་ནས་ཆགས་སྡང་རྨོངས་གསུམ་གྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བཞིན་བསྡད་ན་དབེན་གསུམ་ཞི་བའི་རྒྱལ་སའི་མཚན་ཉིད་མ་ཚང་བ་ཡིན། དམ་པའི་སྒྲུབ་གནས་རྫོད་བྱེད་ཀྱང་ཡིན་པ་རེད། ཁྱད་པར་དུ་དེ་རིང་ཁ་སང་འཕྲུལ་ལས་ཡར་རྒྱས་ཀྱི་སྐབས་ཏེ། འདི་ཡི་མིང་ལ་ཡར་རྒྱས་ཞེས་འདོགས་པར་བྱེད་ཀྱང་དོན་དུ་རྒུད་པའི་སྣ་འདྲེན་ཡིན། མིག་འཕྲུལ་ལས་ཀྱང་མྱུར་བའི་འཇིག་རྟེན་གྱི། །རྒུད་པ་སྣ་ཚོགས་དམ་ཅན་ཆོས་སྲུང་མཐུས། །བསྲུང་ཞིང་ཞེས་འཕྲིན་ལས་བཅོལ་བ་དེ་ཡང་། དེང་དུས་ཀྱི་འཕྲུལ་ལས་ཀྱི་རིགས་སྤྱི་དང་། ཁྱད་པར་དུ་དུག་རྫས་འགྲེམས་སྤེལ་གྱི་རྫས་སྣ་དང་། འཕྲུལ་རིགས་སྣོད་བཅུད་གཉིས་ཀའི་རྒུད་པ་དེ་མྱུར་མོར་འདྲེན་བཞིན་ཡོད་པ་རང་གཞན་གཉིས་ཀ་འདུག་མི་བདེ་བར་བྱེད་པ་འདི་དག་ཡིན་ངེས། གཞན་ཡང་ལུས་རི་ཁྲོད་དང་དགོན་པའི་ནང་དུ་ཡོད་ཀྱང་། ཐ་ན་ཐུན་གྱི་ནང་ཚུན་ཆད་ལ་འཛམ་བུ་གླིང་གི་སྐད་ཆ་ཐམས་ཅད་ཁ་པར་གྱི་ཐོག་ནས་གླེང་བཞིན་བསྡད་དུས་ཚུལ་མིན་ཡིད་བྱེད་ཀྱི་རྟོག་ངན་དུག་རོ་ཐམས་ཅད་ཡར་སློང་བར་བྱེད་པ་དང་། དེ་ལས་གཞན་པ་བརྙན་འཕྲིན་འདི་ཚོའི་ཐད་ནས་ཀྱང་དེ་དང་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་གཡེང་རྐྱང་པས་མི་ཚད་པར་ཉོན་མོངས་དུག་ལྔ་དུག་གསུམ་རྣམས་སད་རྐྱེན་བྱེད་པ་ཡིན། བདུད་དགའ་རབ་དབང་ཕྱུག་ལ་མདའ་ལྔ་འཕེན་རྒྱུ་ཡོད་པ་དེ། སྨྱུག་མའི་མདའ་སྒྲོ་གཤོག་ཅན་རྡོག་མ་ལྔ་ཡིན་པ་མ་རེད། ཐར་འདོད་བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་པའི་གང་ཟག་གི་སེམས་ལས་སུ་མི་རུང་ཞིང་། བློ་ཆོས་སུ་འགྲོ་ཁར་མི་འཇུག་པར་སྙིང་ལ་རྨས་སྐྱོན་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བདུད་ཀྱི་མདའ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་ཕ་རོལ་བདུད་ཀྱི་རྒོལ་བ་ལས་རྒྱལ་ཁ་ལོན་ནས་བདུད་ཀྱི་རིགས་ཀྱི་གནོད་པས་མི་ཚུགས་པ་དེ་ནི་གཡུལ་ལས་རྒྱལ་བའི་དཔའ་བོ་དངོས་ཡིན། དེས་ན་བདུད་ཟེར་བའི་ནག་པོ་མགོ་དགུ་ཅན་ཞིག་ཐོན་ཡོང་ན་དེ་དུས་འཕྱུག་མི་ཉན་བསམས་ནས་གྲི་མདུང་རྡོ་ལུ་ཡན་ཆད་ཟུར་དུ་བཞག་ནས་སྒུག་དགོས་པ་ཞིག་ག་ལ་ཡིན། བདུད་དེས་ཐུ་མེད་པ་ནི་རང་གི་སེམས་དང་བློའི་འགྱུར་བག་དང་། ཟུར་གྱི་མི་གཉེན་ཉེ་བ་ཁྱིམ་དགའ་མཛའ་དེ་དག་གི་གསེང་དུ་འཛུལ་ནས་གནོད་སྐྱེལ་བ་དེ་དག་ཡིན། དེས་ན་ལར་རང་སེམས་རང་ལ་དཀར་ཁུལ་བྱེད་ཀྱང་དཀར་མི་ཤེས་པ་ཡིན། མི་ཤེས་པ་ཅིའི་ལན་ན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཡིན་པའི་དབང་གིས་རྨོངས་པ་མ་རིག་པས་བསྒྲིབས་ནས་ཡོད་པས་ཡིན། དེ་ཡང་བྱིས་པ་བསམ་མེད་རང་མགོ་རང་གིས་མ་ཐོན་པ་ཐ་ན་ཟ་ལུགས་ཉལ་ལུགས་དང་གོམ་པ་སྤོ་ལུགས་ཀྱང་མི་ཤེས་པ་རེད། མི་ཆེན་པོས་དེ་ལ་བྱིས་པ་བསམ་མེད་ཅེས་ཟེར་བ་རེད། དེ་ཡང་དེ་ལ་བསམ་པའི་སེམས་མེད་པ་མ་ཡིན་ཀྱང་བསམ་བློ་གཏོང་ཚུལ་མ་ཤེས་པའི་དབང་གིས་བྱ་བ་ཆེན་པོ་བསྒྲུབ་པའི་བློ་རིག་རྣམ་དཔྱོད་ཀྱི་ཤེས་རབ་མེད་སོང་བས་རེད། དཔེ་དེ་བཞིན་དུ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལས་འཕགས་པའི་འཕགས་པ་ཡོན་ཏན་གང་འཚམས་བརྙེས་སོང་བ་ཞིག་གིས་བལྟས་ན་འུ་ཚོ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་བྱ་བ་ལས་ཀ་འདེང་རྒྱག་ཚང་མ་བྱིས་པ་བསམ་མེད་ཀྱི་བྱ་སྤྱོད་བྱེད་པ་དང་གཅིག་མཚུངས་སུ་ཆགས་ཡོད། དེས་ན་རང་གིས་རང་ཉིད་ལ་ཕྱིར་འདེང་བརྒྱབ་ཚེ་དེ་དུས་ལོ་ཆུང་གནད་མི་ཤེས་ཉམས་མྱོང་མེད་པའི་སྐབས་སུ་ངན་པའི་ཁ་ལ་རྒྱུག་ནས་ལས་བྱ་བ་བྱས་པ་འགའ་རེ་ཅི་འདྲ་འདྲའི་དགོད་ཁ་བྲོ་བ་ཞིག་བྱས་འདུག་པ་ལ་བསམས་ནས། ད་ལྟ་དྲན་ཚེ་ཁེར་དགོད་འཆོར་སྤྱད་ཀྱང་ཅི་འདྲ་མེད། དེ་བཞིན་དུ་འདེང་ཕོག་དང་མ་ཕོག་བསམ་བློ་གཏོང་ལུགས་ཡག་དང་ཉེས་ཀྱི་ཚེ་འདི་ཕྱིའི་བྱ་བ་ལ་བསམ་ན། ཕ་མ་གཅིག་གི་བུ་རྒྱུད་ཡིན་ཀྱང་མི་འདྲ་བར་བཟང་ངན་ཤོར་བ་ནི་མཐོང་ཆོས་རེད། དེ་བཞིན་དུ་དམ་པའི་ཆོས་ཕྱོགས་ནས་ཀྱང་ཚེ་རབས་ཚེ་རྒྱུད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐྱིད་སྡུག་ཡག་ཉེས་ནི་བློ་རིག་རྣམ་དཔྱོད་དམ་བསམ་བློ་གཏོང་ལུགས་ཡག་ཉེས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་ཆེན་པོར་འགྲོ་བ་ཡིན། དེ་ཡང་དཔེར་ན་འགྲོ་ས་ཤར་དུ་འགྲོ་བསམ་པ་ཞིག་ཁ་ནུབ་ལ་འཁོར་ནས་ལམ་ནོར་བར་སོང་ན། ཐོན་ས་ལྡོག་ཕྱོགས་མ་བསམ་མ་འདོད་སར་ཐོན་པ་ལས་འོས་མེད། དེ་དང་འདྲ་བར་སྐྱིད་ཀྱི་སར་འགྲོ་དགོས་བསམས་ནས་སྡུག་གི་ལམ་ལ་འགོ་འཁོར་ནས་བསྡད་ཡོད་ན་གྱོང་ཆེ་བ་ཡིན། དེ་ཡང་བདུད་དང་བདུད་ཀྱི་རིགས་གྱུར་ཀྱིས་སེམས་ཀྱི་བསམ་བློ་ལ་ལྷད་བརྒྱབ་ཡོད་མེད་དེ་ལ་ཐུག་ཡོད་པ་ཡིན། དེ་ཡང་དོན་དངོས་སུ་ཇི་ལྟར་ཡིན་པ་ནི། གཞན་ཞིག་གིས་བཟང་འདུག་ཅེས་པ་དང་། ངན་འདུག་ཅེས་པ་ལ་བལྟ་རྒྱུ་མེད་པར་བཟང་དང་ངན་ནི་དམ་པའི་ལེགས་བཤད། མཁས་པའི་གཞུང་ལུགས། རྒྱལ་བའི་བཀའ་ལ་གཏུག་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ཡང་བཀའ་ཁས་མི་ལེན་པ་ཞིག་ཡིན་ན་རིགས་པས་དཔྱད་དགོས། མངོན་སུམ་རིགས་པས་དཔྱད། ཚད་མས་གཏན་ལ་ཕབས་ན་ཡང་དག་ཡིན་མིན་གཞི་ནས་འབྱེད་ཡོང་བ་ཡིན། དེས་ན་དབང་རྣོན་ཆོས་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ཚོར་བ་རྣོན་པོ་ཞིག་གིས་ནི། དེ་རིང་རྒྱབ་ཀྱི་སང་ཉིན། ད་ལོའི་ཕག་གི་སང་ཕོད། ཚེ་འདིའི་གཞུག་གི་ཕྱི་མ། དེས་མི་ཚད་ཕ་མ་ཉེ་འབྲེལ། དེ་དང་འདྲ་བའི་མི་ཐོག་སྔོན་མའི་ཤི་བོ་ཆོས་མེད་སོགས་ལ་བསམ་བློ་གཏང་འོས་པ་རེད། སྐྱེ་བ་རྗེས་མའི་འདེང་རྒྱག་ཁེ་རུའི་མི་ཚད་པར་སྐྱེ་བ་ཡོངས་ལ་ཡང་བསམ་བློ་བཏང་ན། དེ་དང་འདྲ་བར་ཕ་མ་ཉེ་འབྲེལ་རྣམས་ཡོད་ཅིང་། དེ་དག་སྐྱེ་བ་རྗེས་ནས་ངོ་མ་ཤེས་པ་ཙམ་གྱིས་གཅེས་སེམས་བརྩེ་དུང་ཡལ་འགྲོ་རྒྱུ་ཞིག་ཅི་ལ་ཡོད་དེ། ན་ནིང་གི་ཨ་མ་དང་ད་ལོའི་ཨ་མ་གཉིས་ལ་ཁྱད་མེད་པ་བཞིན་ཡིན། དེ་དག་གིས་ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བཞིན་མེད་པའི་ངེས་པ་མེད་ལ། ཚེ་འདིའི་ཁྱིམ་ཕ་མ་ཨ་ཡས་ཨ་མྱེ་ཤི་སོང་བ་དག་ངན་སོང་ལ་ལྷུང་མེད་པར་འདི་ན་ཡོད་ཟེར་ནས་སྟོན་རྒྱུ་མེད་པས་ངན་སོང་ལ་མེད་པའི་ངེས་པ་མེད། དེ་ལྟར་དུ་བསམ་བློ་བཏང་ནས་འདེང་རང་གིས་བརྒྱབ་ན། སྐྱེ་བ་ཐོག་མེད་ཡིན་པ་དང་། སྐྱེ་བ་རེ་རེ་ལ་ཕ་མ་རེ་རེ་ཡོད་ངེས་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཕ་མ་ཡིན་པར་གསུངས་པའང་ངོ་མས་ཡིན་ཆོག་འདུག་བསམ་པའི་ངེས་ཤེས་ཤིག་སྐྱེ་རུ་ཡོད་པ་ཡིན། ད་རུང་དགྲ་འདི་ཚོར་མཚོན་ན་ལྷག་པར་དུ་སྙིང་རྗེ་དགོས་ས་ཡིན་པ་རེད། ཞེ་སྡང་འཁོན་སེམས་འཛིན་ཁུལ་བྱས་པ་དེས་ཁོ་རང་གི་ལས་ངན་གྱི་ཁ་སྣོན་དུ་སོང་ཡོད་པས། ངའི་རྐྱེན་གྱིས་གན་ལ་གནོད་བྱས་པ་ལ་ཨང་བསམ་ནས་སྙིང་རྗེ་བསྐྱེད་དགོས། དེ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་ཀྱི་ནད་ཀྱིས་མནར་ནས་རྣམ་སྨིན་ཡིད་དུ་མི་འོང་པ་རང་གིས་ཉོ་བཞིན་ཡོད་པ་འདི་དག་ལ་སྙིང་རྗེ་བསྐྱེད་དགོས་པ་ལས་རང་མགོ་རང་གིས་ཐོན་ཅིང་ཐར་བའི་ལམ་ལ་སྙོག་མཁན་རྣམས་ལ་སྙིང་ག་ལ་རྗེ་དགོས། དེ་ལྟ་བུའི་བློ་ཆོས་སུ་འགྲོ་བའི་གདམས་པས་གཞི་བཟུང་བའི་སྒོ་ནས་དམ་ཆོས་འཆད་ཉན་སྒོམ་སྒྲུབ་ལ་ཞུགས་དགོས་པའི་དྲན་བསྐུལ་ཞུས་པ་དང་བཅས་ཏེ། སྐབས་སུ་བབས་པ་གང་ཞིག་གསན་པར་བྱ་བ་མདོ་རྒྱུད་བསྟན་བཅོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྙིང་པོ་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་གཅིག་ཏུ་དྲིལ་བ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་འདི་ཉིད་འཆད་ཉན་བགྱི་བའི་སྐབས་ལས། འདིའི་ཐོག་མར་དགེ་བ་ཀླད་ཀྱི་དོན་སྔོན་དུ་སོང་ནས། ད་བར་དུ་དགེ་བ་གཞུང་དོན་ལ་ཐུག་ཅིང་། དེ་ལའང་འཁོར་བའི་རང་བཞིན་སྤང་བྱར་སྟོན་པ་ཞིག་དང་། མྱང་འདས་ཀྱི་རང་བཞིན་བླང་བྱར་སྟོན་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་འཁོར་བའི་རང་བཞིན་སྤང་བྱར་བསྟན་པ་དེ་ཉིད་བཤད་པའི་སྐབས་རེད། དེ་ལའང་སྣང་ཚོད་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དང་། དེ་དག་གི་བདེ་སྡུག་སྣང་ཚུལ་བསྟན་པའི་ནང་ནས་ད་འགའ་ཞིག་སོང་ནས་བསྐལ་བ་ཆགས་གནས་འཇིག་སྟོང་བཞིའི་ནང་གི་ཆགས་བསྐལ་བཤད་པའི་སྐབས་རེད། དེ་ལས་ཀྱང་རྟེན་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་མས་ནས་ཡར་ལ་ཆགས་ཚུལ་བཤད་ནས། ད་བརྟེན་པ་བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཡས་ནས་མར་ལ་ཆགས་པའི་ཚུལ་ལས་ཀྱང་། གཟུགས་མེད་གཟུགས་དང་འདོད་ཁམས་གསུམ་ལས། གཟུགས་མེད་དང་གཟུགས་ཀྱི་ལྷ་གནས་བཤད་པ་སོང་ནས། དེ་རིང་འདོད་ཁམས་བཤད་པའི་སྐབས་ཡིན་པས། གསུམ་པ་འདོད་ཁམས་ལ། མཐོ་རིས་དང་། ངན་སོང་གཉིས། དང་པོ་ལ། ལྷ། མི་གཉིས། དང་པོ་ལ་དངོས་དང་། ཞར་བྱུང་ལྷ་མིན་གཉིས། དང་པོ་ལ་བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ།

འདོད་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་གནས་མདོར་བསྟན་པ།

ད་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཆགས་པའི་ཚུལ་ལ། འགྲོ་དྲུག་ཁམས་གསུམ་དུ་བསྡུ་དུས་ངན་སོང་གསུམ་ཡང་འདོད་ཁམས་སུ་བསྡུ་བས་འདོད་ཁམས་འདི་ལ་མཐོ་རིས་དང་ངན་སོང་གཉིས་ལས། མཐོ་རིས་ཀྱི་ལྷ་དང་མི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ལྷ་ནི། འདོད་པའི་ཁམས་ལ་ལྷ་རིགས་དྲུག་བཤད་པ། །ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། འདོད་པའི་ལྷ་ལས་ནམ་མཁའ་ལ་བརྟེན་པའི་གནས་རིས་བཞིའི་གོང་མ་དེ་ནི་བཅུད་ཡས་ནས་མར་ཆགས་པའི་རིམ་པས་ཚངས་རིས་ལས་འོག་ཏུ་གཞལ་བ་ན་ཡོད་དེ། ཞེས་མདོར་བསྟན་ནས་གཉིས་པ་ལ། མཁའ་ལ་གནས་པ་དང་། ས་ལ་གནས་པའོ། །དང་པོ་ལ། གནས་སོ་སོའི་བྱེ་བྲག་དང་། གནས་དེ་དག་གི་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་འགའ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གནས་བཞི་ལས་དང་པོ།

གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་གནས་བསྟན་པ།

དཔག་བསམ་རིན་ཆེན་བརྒྱན་པའི་ནམ་མཁའ་ལ། །གཞན་འཕྲུལ་རྒྱང་གྲགས་ཕྱེད་དང་གཉིས་པའི་ལུས། །གཞུ་འདོམ་ཕྱེད་དང་བརྒྱད་བརྒྱའི་རང་བཞིན་ཏེ། །ལོ་སྟོང་དྲུག་བརྒྱ་ཉིན་ཞག་གཅིག་བརྩིས་པའི། །རང་ལོ་ཁྲི་དང་དྲུག་སྟོང་ཐུབ་པ་ཡིན། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་རིན་པོ་ཆེས་རབ་ཏུ་བརྒྱན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ནམ་མཁའ་ལ། གཞན་གྱིས་སྤྲུལ་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་དབང་བྱེད་པས་སམ། སྤྲུལ་པའི་རྫས་རང་གིས་སྤྲུལ་ཡང་གཞན་དུ་སྣང་བའི་འབྱོར་པར་གྱུར་པས་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ན་གནས་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ལུས་ཀྱི་ཚད་རྒྱང་གྲགས་ཕྱེད་དང་གཉིས་པ་སྟེ། གཞུ་འདོམ་ཕྱེད་དང་བརྒྱད་བརྒྱའོ། །ཚེ་ཚད་མིའི་ལོ་སྟོང་དྲུག་བརྒྱ་ལ་འདིའི་ཉིན་ཞག་གཅིག་ཏུ་བརྩིས་པའི་ཟླ་བ་བཅུ་གཉིས་ལ་ལོ་གཅིག་གི་ཚད་ཀྱི་རང་ལོ་ཁྲི་དྲུག་སྟོང་ཐུབ་པའོ། །ནམ་མཁའ་ལ་དཔག་བསམ་གྱི་སྒྲས་བརྗོད་པ་ནི། འདོད་དགུ་འབྱུང་བའི་དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་དེ་ལྟ་བུས་གནས་དེ་ན་བརྒྱན་པའི་ཆ་ལ་བཏགས་པའོ། ཁ་ཅིག་ཤིང་དེ་ལྟ་བུ་ལས་འདོད་དགུའི་སྤྲུལ་པ་འགྱེད་པ་ཡོད་པ་ལས། གནས་དེ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་སྤྲུལ་པའི་འབྱོར་བས་བརྒྱན་པའི་ཆ་ནས་བཏགས་ཀྱི་ཤིང་མེད་དོ། །ཤིང་གི་སྒྲ་ནི་འདོད་དགུ་འབྱུང་བར་མཚོན་པའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་གཉིས་གང་བཤད་ཀྱང་འགལ་བ་འདུ་བ་མིན་ལ། ཤིང་ཡང་ས་གཞིར་བརྟེན་པའི་འདོད་ཁམས་ཀྱི་ཤིང་ལྟ་བུ་ཡིན་དགོས་པའི་ངེས་པ་མེད་དོ། གཉིས་པ།

འཕྲུལ་དགའི་གནས་བསྟན་པ།

དེའི་འོག་ན། དཔག་བསམ་མཐོང་མཛེས་ཞེས་བྱའི་ནམ་མཁའ་ལ། །འཕྲུལ་དགའ་རྒྱང་གྲགས་གཅིག་དང་བཞི་ཆའི་ལུས། །གཞུ་འདོམ་ལྔ་བརྒྱ་བརྒྱ་དང་ཉི་ཤུ་ལྔ། །མི་ལོ་བརྒྱད་བརྒྱ་ཉིན་ཞག་གཅིག་བརྩིས་པའི། །རང་ལོ་བརྒྱད་སྟོང་བར་དུ་གནས་པ་ཡིན། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་མཐོང་མཛེས་ཞེས་བྱ་བས་བརྒྱན་པའི་ནམ་མཁའ་ལ་རང་གིས་སྤྲུལ་པ་ལ་དབང་བྱེད་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ཡོད་པས། འཕྲུལ་དགའ་ཞེས་བྱ་བ་ལུས་རྒྱང་གྲགས་གཅིག་དང་བཞི་ཆ་སྟེ་གཞུ་འདོམ་ལྔ་བརྒྱ་དང་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔའོ། །ཞེས་པ་སྟེ། འདིའི་ལྷ་གནས་སོ་སོའི་ཚད་དབྱིབས་ལ་དཔག་ཚད་སོགས་ཀྱིས་གཞལ་བ་དང་། ལྷའི་ལུས་ཚད་རྒྱང་གྲགས་དང་གཞུ་འདོམ་ལ་སོགས་པས་གཞལ་བ་ནི། རང་རེ་འཛམ་གླིང་བའི་མིའི་གཞུ་འདོམ་དང་ཁྲུ་ཚད་ལ་དགོས་ཤིང་། དཔག་ཚད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། ཕྲ་རབ་རྡུལ་དང་རྡུལ་ཕྲན་དང་། །ལྕགས་ཆུ་རི་བོང་ལུག་དང་གླང་། །ཉི་ཟེར་སྲོ་མ་ཤིག་ནས་སོར། །གོང་ནས་གོང་དུ་བདུན་གྱུར་ཏེ། །སོར་མོ་ཉེར་བཞི་ཁྲུ་གང་ལ། །ཁྲུ་བཞི་གཞུ་འདོམ་གང་ཞེས་བྱ། །གཞུ་འདོམ་ལྔ་བརྒྱ་རྒྱང་གྲགས་ཏེ། །རྒྱང་གྲགས་བརྒྱད་ནི་དཔག་ཚད་དོ། །ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཚེ་མི་ལོ་བརྒྱད་བརྒྱ་ལ་ཉིན་ཞག་གཅིག་ཏུ་བརྩིས་པའི་རང་ལོ་བརྒྱད་སྟོང་ཐུབ་པའོ། །གསུམ་པ།

དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་བསྟན་པ།

དེའི་འོག་ན། དཔག་བསམ་མིག་མཛེས་བརྒྱན་པའི་ནམ་མཁའ་ལ། །དགའ་ལྡན་ཆོས་མཆོག་ལོངས་སྤྱོད་དགའ་བ་ཅན། །རྒྱང་གྲགས་གཅིག་ལུས་གཞུ་འདོམ་ལྔ་བརྒྱ་སྟེ། །མི་ལོ་བཞི་བརྒྱ་ཉིན་ཞག་གཅིག་བརྩིས་པའི། །རང་ལོ་བཞི་སྟོང་བར་སྙེད་ཐུབ་པའོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་མིག་མཛེས་ཞེས་བྱ་བས་བརྒྱན་པའི་ནམ་མཁའ་ལ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་དང་ལོངས་སྤྱོད་གཉིས་ཀའི་དགའ་བ་དང་ལྡན་པས་དགའ་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་བསྐལ་པ་བཟང་པོའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱལ་ཚབ་རེ་རྟག་པར་བཞུགས་པའི་གནས་གང་ཡིན་པའོ། །ལུས་རྒྱང་གྲགས་གཅིག་སྟེ། གཞུ་འདོམ་ལྔ་བརྒྱ། ཚེ་མི་ལོ་བཞི་བརྒྱ་ཉིན་ཞག་གཅིག་ཏུ་བརྩིས་པའི་རང་ལོ་བཞི་སྟོང་ཐུབ་བོ། །བཞི་བ།

འཐབ་བྲལ་གྱི་གནས་བསྟན་པ།

དེའི་འོག་ན། དཔག་བསམ་ཡིད་འགྱུར་བརྒྱན་པའི་ནམ་མཁའ་ལ། །འཐབ་བྲལ་ལུས་བོངས་རྒྱང་གྲགས་བཞི་གསུམ་སྟེ། །གཞུ་འདོམ་སུམ་བརྒྱ་བདུན་ཅུ་རྩ་ལྔའོ། །མི་ལོ་ཉིས་བརྒྱ་ཉིན་ཞག་གཅིག་བརྩིས་པའི། །རང་ལོ་ཉིས་སྟོང་བར་སྙེད་གནས་པའོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་ཡིད་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བས་བརྒྱན་པའི་ནམ་མཁའ་ལ་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་འཐབ་རྩོད་དང་བྲལ་བས་འཐབ་བྲལ། ལྷ་ཁྱེའུ་ཕོ་མོ་གཉིས་པང་ནས་དུས་གཅིག་ལ་སྐྱེ་བས་མཚེ་མ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ལུས་རྒྱང་གྲགས་གཅིག་ལ་ཆ་བཞིར་བྱས་པའི་ཆ་གསུམ་ཡོད་པ་དེ། གཞུ་འདོམ་སུམ་བརྒྱ་བདུན་ཅུ་རྩ་ལྔའོ། །ཚེ་མི་ལོ་ཉིས་བརྒྱ་ལ་ཉིན་ཞག་གཅིག་ཏུ་བརྩིས་པའི་རང་ལོ་ཉིས་སྟོང་ཐུབ་པའོ། །གཉིས་པ།

གནས་དེ་དག་གི་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་འགའ་བཤད་པ།

གནས་རིས་ཐུན་མོང་ན་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་ཁྱད་པར་ནི་བཤད་མ་ཐག་པའི་ཚུལ། དེ་ལྟར་འདོད་ལྷའི་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་ཚོགས་ཏེ། །བདུད་རྩིའི་ཟས་སོགས་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེའོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདོད་པའི་རིས་ཀྱི་ལྷ་གནས་འདི་ན་བདུད་རྩིའི་ཟས་དང་བཏུང་བ་དང་། ལྷའི་གོས་དང་། དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་ལས་གང་འདོད་པ་འབྱུང་བ་དང་། སིལ་སྙན་དང་། གླུ་གར་དང་། རྩེད་འཇོ་ལ་སོགས་པ་འདོད་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ཚད་མེད་པ་ཡོད་དེ། ཡིད་དུ་འོང་བའི་གཟུགས་དང་སྒྲ་དང་། དྲི་དང་། རོ་དང་། རེག་ལ་སོགས་པའོ། །ལོངས་སྤྱོད་པའི་གཙོ་བོ་ནི། ཡུལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་ཡོན་ཏན་མཆོག་ཏུ་བདེ་བ་ཁམས་ཀྱི་ཟས་དང་། འཁྲིག་པའིི་བདེ་བ་ཡིན་ལ། སྤྱོད་པའི་ཚུལ་ནི། འདོད་པ་སྤྱོད་པའང་གཞན་འཕྲུལ་ནས་རིམ་བཞིན། །བལྟས་དགོད་ལག་བཅངས་གཉིས་གཉིས་འཁྱུད་པ་སྟེ། །རིམ་བཞིན་གཅིག་གཉིས་གསུམ་བཞི་ལྡན་པ་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ན་ལྷ་དང་ལྷ་མོ་དག་འདོད་པས་ཡིད་གདུངས་བ་ན་ཕན་ཚུན་བལྟས་པ་ཙམ་གྱིས་གདུང་བ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །གསང་སྔགས་ཀྱི་རྒྱུད་སྡེ་བཞིར་གྲངས་ངེས་པའང་གདུལ་བྱའི་རྒྱུད་དང་བསྟུན་ནས་མི་རིགས་བཞི་ལ་དགོངས་པ་དང་། གང་ཟག་གི་བློ་རིགས་བཞི་ལ་དགོངས་པ་དང་། སྦྱངས་གཞི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་འཇུག་ཚུལ་བཞི་ལ་དགོངས་ནས་གསུངས་པས་འདོད་པའི་ལྷའི་བལྟས་དགོད་ལག་བཅངས་སོགས་ལ་སྦྱར་ནས་རྒྱུད་སྡེ་བཞི་གསུངས་པ་ཡིན། འཕྲུལ་དགའ་དགོད་པ་ཙམ་གྱིས་སོ། །དགའ་ལྡན་ན་ཕན་ཚུན་གཅིག་ལ་གཅིག་འཇུས་པའམ་ལག་པ་རེག་པས་སོ། །མཚེ་མ་ན་གཉིས་གཉིས་འཁྱུད་པས་སོ། །དེ་ཡང་བལྟ་བ་ལ་དེ་ཉིད་གཅིག་པུའི་འདོད་ཆགས་ལས་མེད་དོ། །དགོད་པ་ལ་མཐོང་དགོས་པས་བལྟས་པ་དང་། དགོད་པའི་འདོད་ཆགས་གཉིས་སོ། །ལག་བཅང་ལ་མཐོང་ནས་དགོད་ཅིང་རེག་པའི་ཕྱིར། བལྟས་པ། དགོད་པ། ལག་བཅངས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་སུམ་ལྡན་ནོ། །གཉིས་གཉིས་འཁྱུད་པ་ལ་མཐོང་ནས་དགའ་བས་རེག་ཅིང་སྦྱོར་བས་བཞི་ཀ་ལྡན་པའོ། །སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་མན་ཆད་ན་བཞི་ཀ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །ལྷའི་བུ་དང་བུ་མོ་དེ་དག བཙའ་བའང་པང་ནས་གོས་མེད་གཅེར་བུ་སྟེ། །ལོ་བཅུ་ནས་བཟུང་ལོ་ལྔའི་བར་རིམ་བཞིན། །འཛམ་གླིང་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་ན་ཚོད་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་སྐྱེ་བ། མངལ་དང་དྲོད་གཤེར་དང་། བརྫུས་པ་དང་། སྒོ་ང་ལས་སྐྱེས་པའི་རིམ་པ་དང་བཞི་ལས། ལྷའི་རིགས་ཀྱི་ལྷ་འདི་དག་རྫུས་ནས་སྐྱེ་བ་སྟེ། འཛམ་བུ་གླིང་པ་ཚེ་ལོ་བརྒྱ་པའི་དུས་ཀྱི་ལུས་ཚད་ཀྱིས་བཅལ་ན། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ལ་བྱིས་པ་ལོ་བཅུ་ལོན་པའི་ན་ཚོད། འཕྲུལ་དགའ་པ་ལོ་དགུ་པ། དགའ་ལྡན་པ་བརྒྱད་པ། འཐབ་བྲལ་པ་བདུན་པ། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པ་ལོ་དྲུག་པའི་ལུས་ཚད་དེ་ལྷ་གནས་ཀྱི་བྱིས་པ་བཙས་མ་ཐག་པ་དེ་མིའི་ཚེ་ལོ་བརྒྱ་བའི་ལོ་ཚོད་ཀྱི་ལུས་ཀྱིས་གཞལ་བ་ཡིན། རྒྱལ་ཆེན་བཞི་ལོ་ལྔ་པའི་ན་ཚོད་ཙམ་ལ་གོས་མེད་པའི་གཅེར་བུ་འོད་དང་བཅས་པ། དབང་པོ་ཚང་ཞིང་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པར་བཙས་ནས་སྔར་གྱི་ཚེ་རབས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ས་ལ་བརྟེན་པ་ལ། རྩ་གསུམ་པ་དང་། རྒྱལ་ཆེན་རིས་བཞི་གཉིས། དང་པོ།

སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པ་བཤད་པ།

ས་ལ་བརྟེན་པའི་གནས་ཀྱང་རྣམ་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། དཔག་བསམ་ཡོངས་འདུས་བརྒྱན་པའི་ས་གཞི་ལ། །སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་རྒྱང་གྲགས་བཞི་ཆ་གཉིས། །གཞུ་འདོམ་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུའི་རང་བཞིན་ནོ། །མི་ཡི་ལོ་བརྒྱ་རང་ལོ་སྟོང་ཕྲག་གཅིག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་ཡོངས་འདུ་ས་བརྟོལ་གྱིས་བརྒྱན་པའི་ས་གཞི་ལ། ཕྲེང་འབར་ལ་སོགས་པ་གནས་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་དབང་པོར་གྱུར་པའི་ཆ་ནས་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷ་གནས་ཞེས་བྱའོ། །ལུས་ཚད་རྒྱང་གྲགས་གཅིག་གི་བཞི་ཆ་གཉིས་ཏེ་གཞུ་འདོམ་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུའོ། །མིའི་ལོ་བརྒྱ་ལ་ཉིན་ཞག་གཅིག་ཏུ་བརྩིས་པའི་རང་ལོ་སྟོང་ཐུབ་པའོ། །འདོད་པ་ནི་མི་ལྟར་གཉིས་པོ་འཁྲིག་པས་སྤྱད་དོ། །ཁུ་ཁྲག་མི་འབབ་ཀྱང་རླུང་བཏང་བས་གདུང་བ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །འབྱོར་པ་ནི་ཁང་བཟང་མཆོག་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དང་། ལམ་སྲང་དང་། སྐྱེད་མོས་ཚལ་དང་། ས་གཞི་བཟང་པོ་དང་། དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་དང་། འདུན་ས་དང་། བཟའ་བཏུང་སྣ་ཚོགས་པ་བསམ་པ་ཙམ་གྱིས་ལག་ཏུ་འོང་བ་དང་། དཔག་བསམ་ལས་གོས་སྣ་ཚོགས་བསམ་པ་ཙམ་གྱིས་འབྱུང་བ་དང་། རྒྱན་སྣ་ཚོགས་དང་། རོལ་མོ་སྣ་ཚོགས་དང་། བདུད་རྩི་སྣ་ཚོགས་བསམ་མ་ཐག་འབྱུང་བ་དང་། ཡང་ཐོག་དང་། ཁང་པ་བརྩེགས་པ་དང་། རོལ་མོ་ཐོགས་པའི་ཚོགས་དང་། བཞོན་པའི་ཁྱད་པར་རྟ་དང་། གླང་པོ་ཆེ་དང་། ཤིང་རྟ་དང་། ཁྱོགས་ལས་རྩེ་ས་རྣམས་སུ་འགྲོ་བར་བྱེད་དེ། ཕྱིན་ནས་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ལ་ཅི་དགར་སྤྱོད་དོ། །གཉིས་པ།

རྒྱལ་ཆེན་རིས་བཞི་བཤད་པ།

ས་ལ་སྤྱོད་པའི་གནས་གཉིས་པ་ནི། རི་རབ་རིན་ཆེན་སྣ་བཞིའི་བང་རིམ་ལ། །རྒྱལ་ཆེན་རིགས་བཞི་རྒྱང་གྲགས་བཞི་ཆའི་ལུས། །གཞུ་འདོམ་བརྒྱ་དང་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔའོ། །མི་ལོ་ལྔ་བཅུ་ཉིན་ཞག་གཅིག་བརྩིས་པའི། །རང་ལོ་ལྔ་བརྒྱའི་བར་དུ་གནས་པའོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རི་རབ་ཀྱི་བང་རིམ་རྣམས་ལ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་ནས་མཆེད་པའི་ལྷ་རྣམས་ཆགས་པས་ཕྱོགས་བཞིའི་བདག་པོར་གྱུར་པ་སྟེ། རྒྱལ་ཆེན་སྡེ་བཞིའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་ཆ་ནས་རྒྱལ་ཆེན་རིགས་བཞི་པའི་ལྷ་ཞེས་བྱའོ། །ཚེ་ཚད་མི་ལོ་ལྔ་བཅུ་ལ་ཉིན་ཞག་གཅིག་ཏུ་བརྩིས་པའི་རང་ལོ་ལྔ་བརྒྱ་ཐུབ་བོ། །ལུས་རྒྱང་གྲགས་ཀྱི་བཞི་ཆ་སྟེ་གཞུ་འདོམ་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔའོ། །འཁྲིག་པས་སྤྱོད་ཚུལ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པ་དང་འདྲ་ལ། བདུད་རྩི་དང་། ཤིང་དང་། གོས་ལ་སོགས་པ་དཔག་ཏུ་མེད་དེ། ལྷ་ཁ་ཅིག་ཉི་ཟླ་གཟའ་སྐར་གྱི་སྟེང་ན་ལྷའི་གྲོང་ཁྱེར་ལ་སྤྱོད་པས་གླིང་བཞི་སྐོར་བའོ། །གཉིས་པ།

ལྷ་མིན་བཤད་པ།

དེའི་འོག་ཏུ་རི་རབ་ཀྱི་ཁོང་གསེང་ལ་གནས་པའི། ལྷ་མིན་རྣམས་ལ་རིགས་ནི་རྣམ་པ་ལྔ། །ཚེ་དཔལ་ལྷ་དང་སྟོབས་ཆེན་གནོད་སྦྱིན་དང་། །རྩུབ་འགྱུར་བདུད་དང་གསོད་བྱེད་སྲིན་པོ་དང་། །གདུག་པ་ཀླུ་ཡི་རིགས་ཏེ་འགྲོ་བའང་དེ། །ལུས་དང་ཚེ་ཡང་མ་ངེས་སྣ་ཚོགས་པའོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་འགྲོ་བ་དེ་དག་གི་གནས་ནི་རི་རབ་ཀྱི་ཁོང་གསེང་ན་སྔར་ལྷའི་རིགས་མ་རུངས་པ་འགའ་ལས་ཆད་པ་སྟེ། སྲིད་རྩེ་ནས་འདོད་ཁམས་ཀྱི་བར་དུ་བཅུད་ཀྱི་འགྲོ་བ་དེ་གོང་ནས་འོག་ཏུ་མཆེད་པའི་རིགས་པས་འཇལ་དུས། ལྷའི་རིགས་ལས་མར་ལྷ་མིན་མཆེད་པ་ཡིན་ལ། མིའི་འགྲོ་བའང་ལྷ་མིན་ལ་སྐྱེ་རྒྱུ་ཡོད་པའོ་བསམ་ན། འདི་ནི་དང་པོ་ཆགས་བསྐལ་བཤད་པའི་གནས་སྐབས་ཡིན་པའོ། །ལྷ་མིན་འདི་ལ་ཚེ་དཔལ་ལྷའི་རིགས་དང་། སྟོབས་ཆེན་གནོད་སྦྱིན་གྱི་རིགས། རྩུབ་འགྱུར་བདུད་ཀྱི་རིགས། གསོད་བྱེད་སྲིན་པོའི་རིགས། གདུག་པ་ཀླུའི་རིགས་སོགས་ཡོད་པར་བསྟན་པ་ནི། ཚེ་དཔལ་ལྷའི་རིགས་དཔལ་དང་སྐལ་བ་བཟང་ལ་ངང་ཚུལ་དགེ་བས་ཆོས་ལ་མངོན་པར་དད་པ་དང་། སྟོབས་ཆེན་གནོད་སྦྱིན་གྱི་རིགས་ནོར་དང་འབྱོར་པ་ཆེ་ལ་མཐུ་དཔལ་དང་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བ་དང་། རྩུབ་འགྱུར་བདུད་ཀྱི་རིགས་ནག་པོའི་ཕྱོགས་ལ་དགའ་བ་དང་། གསོད་བྱེད་སྲིན་པོའི་རིགས་སེམས་ཅན་ལ་འཚེ་ཞིང་མཁའ་ལ་རྒྱུ་བ་ཡི་དྭགས་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་དང་། གདུག་པ་ཀླུའི་རིགས་ཕྱེད་མར་གྱུར་པའི་ལུས་དང་། ལོངས་སྤྱོད་དང་། བདེ་སྡུག་ཡོད་ཅིང་བླུན་པར་གནས་པའོ། །རྒྱུད་ལྔ་བཤད་པའི་སྐབས་སུ་ལྷ་མིན་ཁ་ཁར་མི་བགྲང་བས། འགྲོ་ལྔ་དག་ན་བདེ་བ་མེད། །མི་གཙང་ཁང་བར་དྲི་ཞིམ་མེད། །ཅེས་གསུངས་པ་ཡིན། དེས་ན་འགྲོ་བ་ཡང་ལྷའི་རིགས་གྱུར་ལྷ་དང་ཡི་དྭགས་དང་། དུད་འགྲོའི་རིགས་གྱུར་ཡང་དེ་དག་གི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པར་བསྡུའོ། །བསྟན་བཅོས་ཁ་ཅིག་ནས་ལྷ་དང་དུད་འགྲོ་གཉིས་སུ་སྡུད་པར་ཡང་འདོད་དོ། །ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་འོག་རིམ་དུ་བརྩིས་པའི་གནས་བཞི་བ་གསེར་གྱི་ས་གཞིར་གནས་པ་དག་ནི་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་དང་། ཚེ་དཔལ་འབྱོར་པ་མཉམ་ལ། དེའི་གོང་གི་གཞན་རྣམས་རྒྱལ་ཆེན་བཞི་དང་འདྲ་ཞིང་། ཁ་འཐོར་བ་མིའི་ཡུལ་དང་། རྒྱ་མཚོ་དང་། ནགས་ཚལ་དང་། གླིང་ལ་སོགས་པར་གནས་པའི་ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་ནི་ཚེ་དང་འབྱོར་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་ཡོད་པར་བཤད་དོ། །འུ་ཚོའི་བྲག་མཚོ་རི་གསུམ་ལ་གནས་པའི་གཞི་བདག་དང་སྡེ་བརྒྱད་མི་མ་ཡིན་ཟེར་བ་དེ་དག་ལས། འགའ་རེ་གནོད་སྦྱིན་གྱི་རིགས་དང་། སྲིན་པོའི་རིགས་དང་། བདུད་ཀྱི་རིགས་དང་། ཀླུའི་རིགས། ཡི་དྭགས་དང་དུད་འགྲོའི་རིགས་སུ་གྱུར་པ་དག་ཀྱང་ཡོད་པ་ཡིན། མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་བ་ཞིག་གིས་འཇིག་རྟེན་པར་སྐྱབས་སུ་འཛིན་མི་རུང་བ་ཡིན། རང་ཡང་འཁོར་བའི་བཙོན་རར་བཅིངས་པ་ཡི། །འཇིག་རྟེན་ལྷ་ཡིས་སུ་ཞིག་སྐྱོབ་པར་ནུས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཡིན། འོན་ཀྱང་བཀའ་བགོ་ཐ་ཚིག་ལ་གནས་པ། སྔོན་དཔལ་ཆེན་ཁྲག་མཐུང་ཧེ་རུ་དང་། དེ་རྗེས་གུ་རུ་རྡོ་རྗེ་ཐོད་ཕྲེང་། ད་ལྟར་རྣལ་འབྱོར་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་གཉེན་པོའི་གྲལ་དུ་འཁོད་ནས་དམ་ལ་གནས་པ་ཞིག་ཡིན་ཚེ། དེ་མཆོད་བསྟོད་བསྟེན་སྒྲུབ་བྱེད་ལུགས་ནི་མ་གཏོགས་སོ། །དེ་ཡན་གྱིས་འདོད་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་གནས་བཤད་པ་སོང་ནས་། གཉིས་པ་མི་ལ། གླིང་བཞི་སྤྱིར་ཆགས་ཚུལ་དང་། བྱེ་བྲག་འཛམ་གླིང་ཆགས་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ།

གླིང་བཞི་སྤྱིར་ཆགས་ཚུལ་བཤད་པ།

དེ་ལ་མིའི་ཡུལ་ན་ཡི་དྭགས་དང་། དུད་འགྲོའི་རིགས་གྱུར་ཡོད་པས་མ་ཚད་ཉི་ཚེ་བའི་དམྱལ་བའི་རིགས་གྱུར་ཡོད་ན་ཡང་གཙོ་ཆེ་བ་མིའི་འགྲོ་བའི་གནས་ཡིན་པས་དེ་བཤད་པ་ནི། དེའི་འོག་ཏུ་གླིང་དང་གླིང་ཕྲན་གྱི་འགྲོ་བའི་གཙོ་བོ་མི་ཡིན་པས་དེའི་རིམ་པ་བཤད་པ་ནི། སྔོན་བསྐལ་པ་དང་པོའི། མི་རྣམས་འོད་གསལ་ལས་མཆེད་འཛམ་གླིང་དུ། །རིང་ཞིག་གནས་ལས་གཉིས་མཆེད་ལུས་འཕགས་སུ། །རྫུས་སྐྱེས་དེ་ནས་སྒྲ་མི་སྙན་མཆེད་ཅིང་། །དེ་ལས་བ་གླང་སྤྱོད་པ་ཉེ་བར་མཆེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཐུན་མོང་དུ་གྲགས་པའི་མདོ་སྡེ་དག་ལས། འོད་གསལ་གྱི་ལྷའི་རིས་ལས་སེམས་ཅན་བསོད་ནམས་དམན་པ་དག་འོངས་པ་དེར་ཆགས་པ་ལས། མི་རྣམས་མཆེད་པར་འདོད་ལ། རྒྱུད་འགའ་ཞིག་ལས་དགའ་ལྡན་ནས་ལྷའི་བུ་གཉིས་པདྨ་ལས་རྫུས་ཏེ་སྐྱེས་པ། ལྷའི་བུ་ཉི་མ་རབ་ཏུ་སྣང་བྱེད་དང་ཟླ་བ་དྲི་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་གཉིས་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་འོངས་པ་ལས་མཆེད་པར་བཤད་དོ། །འདི་གཉིས་འགལ་བ་མེད་དེ། འོད་གསལ་གྱི་ལྷའི་འགྲོ་བ་ཆགས་དུས་དེ་དུས་མི་ཆགས་མེད་པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདིའི་ཡུལ་རྣམས་ལ་འཛམ་བུ་གླིང་དང་མིའི་ཡུལ་ཟེར་བ་མིན་པར་མིང་གཞན་དུ་གྲགས་ཏེ། ཡུལ་དགའ་ལྡན་བརྩེགས་པ་ཞེས། དེ་དག་ལ་ཚངས་རིས་དེར་གྲགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་དེའི་སྐབས་ཀྱི་མིང་གི་གྲགས་ཚུལ་ཡིན་པས་དེ་དུས་ད་ལྟ་འུ་ཚོ་ཆགས་སའི་འཇིག་རྟེན་འདི་ལ་དགའ་ལྡན་ཞེས་པ་ཡིན་ལ། དེ་དུས་དགའ་ལྡན་ལ་ཚངས་རིས་ཞེས་གྲགས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་དེའི་དུས་སུ་མི་མེད་པས་ལྷ་དང་མི་ཞེས་སོ་སོར་ཕྱེ་བ་མེད་དོ། །འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་མི་རྣམས་མང་དུ་འཕེལ་ནས་རིང་ཞིག་སོང་ནས་འོད་ཀྱང་ཡལ། བསོད་ནམས་ཀྱང་བགས་ཀྱིས་བྲི་བ་ན། ཤར་ལུས་འཕགས་ཀྱི་གླིང་དུ་གོང་མའི་ལྷ་ལས་གཅིག་འོངས་པའི་འོག་ཏུ་མི་ཕལ་རྫུས་སྐྱེས་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་མཆེད་དོ། །དེ་ནས་བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་པའི་མི་ཡང་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་ལྷ་ལས་མཆེད་ནས་ཆགས་སོ། །དེ་ནས་ནུབ་ཀྱི་བ་གླང་སྤྱོད་དུ་ལྷ་ལས་མཆེད་ནས་མང་དུ་འཕེལ་ཏེ། སོ་སོའི་གླིང་ཕྲན་གྱི་མི་ཡང་མཆེད་དོ། །གླིང་བཞི་པོ་དེ་དག་གི་མིའི་ལུས་བོངས་ཀྱང་། འཛམ་གླིང་ལུས་ཚད་ཚེ་ལོ་དཔག་མེད་ནས། །བརྒྱད་ཁྲི་ཡན་ཆད་རང་ཁྲུ་སུམ་ཅུ་གཉིས། །ཕྱིས་ནི་ཁྲུ་བཞི་ཕྱེད་དང་བཞི་བ་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱིས་བསགས་པའི་དབང་གིས་འཛམ་བུ་གླིང་པའི་སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ཚེ་ལོ་དང་པོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཐུབ་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་བརྒྱད་ཁྲིའི་བར་དུ་སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་ནར་སོན་པ་དག་གི་ལུས་ལ་ཚེ་ལོ་བརྒྱ་བའི་མིའི་རང་ཁྲུ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཡོད་དོ། །དེ་ནས་ཉི་ཤུ་པ་དང་། བཅུ་དྲུག་པ་དང་། བརྒྱད་པ་ནས། ཚེ་ལོ་བརྒྱ་པའི་ཚེ་ཁྲུ་བཞི་བར་བྲི་སྟེ། དེང་སང་ལྔ་བཅུ་རྩ་བཞི་པའི་དུས་ན་ཕྱེད་དང་བཞི་པ་ནས། མཐར་བཅུ་པའི་བར་དུ་ཐུང་བར་བྲི་བའོ། །ཚེ་ལོ་ཡང་དང་པོ་དཔག་མེད་ནས། མཐར་བཅུ་པའི་བར་དུ་ཇེ་ཐུང་དུ་བྲི་བའོ། །ཤར་ཀྱི། ལུས་འཕགས་མི་རྣམས་རང་ཁྲུ་བརྒྱད་པ་སྟེ། །ཚེ་ཚད་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་ཐུབ་པའོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདིའི་རང་ཁྲུ་ཞེས་པའང་འཛམ་གླིང་གི་ཚེ་ལོ་བརྒྱ་བའི་མིའི་ཁྲུ་ཚད་ཀྱིས་གཞལ་བ་ཞིག་ལ་གོ་དགོས་པ་ལས་ལུས་འཕགས་པོ་རྣམས་ལག་པ་ཐུང་བ་གཟུགས་རིང་བ་ཞིག་ཏུ་ལོག་འགྲོ་བ་ཡིན། ཅིའི་ཕྱིར་ལུས་འཕགས་ཞེ་ན། འཛམ་བུ་གླིང་པ་ལས་ལུས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ནུབ་ཀྱི། བ་གླང་སྤྱོད་མི་ལུས་ཁྲུ་བཅུ་དྲུག་པ། །ཚེ་ལོ་ལྔ་བརྒྱ་སྒྲ་མི་སྙན་སྟོང་སྟེ། །ལུས་ཁྲུ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ངེས་པ་ཡིན། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། འདོད་འཇོའི་བ་ལ་སྤྱོད་པས་བ་གླང་སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བའི་གླིང་ན། མི་རྣམས་རང་ཁྲུ་བཅུ་དྲུག་པ་ཚེ་ལོ་ལྔ་བརྒྱ་ཐུབ་པ་ཡོད་དོ། །བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་ན་རང་ཁྲུ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་པ་དང་། ཚེ་ལོ་སྟོང་ངེས་པར་ཐུབ་པས་བར་མ་དོར་དུས་མ་ཡིན་པར་འཆི་བ་ནི་མེད་དོ། །འཆི་བའི་ཚེ་ཆེ་གེ་མོ་ཞེས་བྱ་བ། དེ་ལ་ཆེ་གེ་མོ་གང་ཟག་དང་། ག་གེ་མོ་གནས་དང་ཡུལ་ཁམས་ལ་སྦྱར་དགོས་པ་ཡིན། འུ་ཚོས་ཁ་སྐད་དུ་མི་སུ་ཞིག་སུ་གོ་མ། ས་ག་ཤེད་ག་གོ་མ་ཞེས་པ་དང་མཐུན་པ་ཡིན། ཁྱིམ་པ་དགེ་བསྙེན་ཚོས་གོ་གི་ཨེ་ཡོད་མི་ཤེས་བསམ་པ་ཡིན། སྒྲ་མི་སྙན་གྱི་མི་སུ་ཞིག་སུ་གོ་མ་དེ་ད་སྟེ་ཞག་བདུན་ན་ཚེའི་དུས་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནམ་མཁའ་ལ་གྲགས་པས་སྒྲ་མི་སྙན་ཞེས་པའམ། བྷི་ཤ་ཚེ་ཏའི་སྐད་དུ་སྨྲ་བས་ཞེས་པ་ནི་ཡོངས་གྲགས་ཀྱི་པི་ཤཱ་ཙི་ཀཿཤ་ཟའམ་འདྲེའི་སྐད་ཅེས་པ་དེ་ཡིན་ནམ་སྙམ། དེ་ནི་སྒྲ་སྐད་མི་སྙན་པའི་ཕྱིར་ན་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ནས་ཤིང་བསྐམས་ཏེ་ཞག་བདུན་ན་འགྱེལ་ནས། མི་དེ་ཡང་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་དུ་སྐྱེ་བར་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་གླིང་གི་བྱེ་བྲག་རྣམ་པ་བཞི་ལས། བདག་ཅག་གི་གླིང་འཛམ་བུའི་གླིང་འདིའི་དབྱིབས་སོག་ཀ་མིའི་བྱད་དབྱིབས་ལ་སོགས་པའང་ཕལ་ཆེར་དེ་དང་མཚུངས་ཤིང་ནམ་མཁའ་སྔོ་བར་སྣང་ངོ་། །ཤར་གྱི་གླིང་ནི་ཟླ་བ་བཀས་པ་ལྟར་གམ་པ། མིའི་དབྱིབས་ཀྱང་དེ་དང་མཚུངས་ཤིང་ནམ་མཁའ་དཀར་པོར་སྣང་ངོ་། །བྱང་གླིང་གྲུ་བཞི་པ་མིའི་དབྱིབས་ཀྱང་དེ་དང་མཚུངས་ཤིང་ནམ་མཁའ་ཡང་སེར་པོར་སྣང་ངོ་། །ནུབ་ཀྱི་གླིང་ཟླུམ་པོ་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་དང་འདྲ་ཞིང་མིའི་བྱད་དབྱིབས་ཀྱང་ཟླུམ་ལ་ནམ་མཁའ་དམར་པོར་སྣང་ངོ་། །དེ་ཡན་གྱིས་སྤྱིར་འདོད་ཁམས་མིའི་འཇིག་རྟེན་དུ་མི་ཆགས་ལུགས་མདོ་རྒྱས་གཉིས་ཀྱིས་བཤད་ནས། གཉིས་པ། དང་པོ་བརྫུས་ཏེ་སྐྱེས་ནས་ཆགས་ཚུལ་དང་། མཐར་སྐྱེ་གནས་ལྷག་མ་རིམ་གྱིས་བྱུང་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ་ལ་དངོས་དང་། ཞར་ལ་གླིང་གི་ཁྱད་ཆོས་དང་མཐུན་པའི་སྒྲ་དོན་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ།

རྫུས་ཏེ་སྐྱེས་ནས་ཆགས་ཚུལ་དངོས་བསྟན་པ།

དེ་ལྟར་གླིང་བཞི་ལས། ཁྱད་པར་འཛམ་གླིང་སེམས་ཅན་ཆགས་ཚུལ་ནི། །འོད་གསལ་ལྷ་ལས་བསོད་ནམས་ཆུང་ངུ་ཞིག གླིང་འདིར་འོངས་རྗེས་ཡང་ཅིག་དེ་བཞིན་བྱུང་། །ཟླ་ཞེས་མངོན་བརྗོད་དེ་ནས་མང་ཞིག་མཆེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། འཛམ་བུའི་གླིང་འདིར་སྔོན་བསྐལ་པ་དང་པོའི་ཚེ་ས་གཞི་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་ལས། ནང་བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་གྱི་འགྲོ་བ་མེད་པའི་དུས་ན་འོད་གསལ་གྱི་ལྷ་བསོད་ནམས་ཆུང་ངུ་ཞིག་ཐིགས་པ་ལྟར་ཡས་བབས་པའི་འོག་ཏུ་རིང་མོ་ཞིག་ན། ཡང་ལྷ་ཞིག་བྱུང་བ་ལ་སྔ་མ་དེ་རབ་ཏུ་དགའ་བས་ཟླའམ་གྲོགས་ཞེས་རབ་ཏུ་བོས་པའོ། །དེ་ནས་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་མང་ཞིག་མཆེད་དོ། །དེ་དག་ཀྱང་རྩོལ་བ་མེད་པར་བསམས་པ་ཙམ་གྱིས། མཁའ་ལ་འགྲོ་ཞིང་འོད་བཅས་དགའ་བདེའི་ཟས། །ཚེ་ལོ་དཔག་མེད་ཉོན་མོངས་མངོན་གྱུར་མེད། །དེ་ཚེ་བསྐལ་པ་དང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེའི་སྐབས་ན་གཟུགས་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་ལྟར་གཟུགས་བཟང་ཞིང་བལྟ་ན་སྡུག་ལ་དབང་པོ་དང་ཡན་ལག་ཚང་བ། མཛེས་ཤིང་ཁ་དོག་གསལ་ལ་འོད་དང་བཅས་པ། ནམ་མཁའ་ལ་འགྲོ་ཞིང་ནམ་མཁའ་ལ་འདུག་པ། བསམ་པ་ཙམ་གྱིས་གང་དུ་འདོད་པར་ཕྱིན་པ། ཟས་སུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དགའ་བདེ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་ཉོན་མོངས་པ་རགས་པ་མངོན་དུ་རྒྱུ་བ་མེད་པ། ཚེ་ལོ་དཔག་མེད་ཐུབ་ཅིང་བདེ་བ་འབའ་ཞིག་ལ་སྤྱོད་པ་སྟེ། བསྐལ་པ་དང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཚེ་འཛམ་བུའི་གླིང་ན། གྲོང་མེད་ས་གཞི་ཁོད་སྙོམས་མཛེས་པ་སྟེ། །ཉི་ཟླ་མེད་ཅིང་སྐྱེས་པ་བུད་མེད་མེད། །ཀུན་ཀྱང་རྫུས་སྐྱེས་སེམས་ཅན་ཞེས་བྱར་གྲགས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དུས་དེའི་ཚེ་ན་འཛམ་བུའི་གླིང་ན་ཁྱིམ་དང་། གནས་དང་། གྲོང་དང་། མཁར་མེད་པས་ས་གཞི་ཁོད་མཉམ་དུ་གྱུར་པ། རི་འདི་ཚོ་ཐོག་མ་ཞིག་ནས་ཡོད་པར་སེམས་རྒྱུ་མེད། རི་དང་ཐང་དང་མཚོ་སྐམ་ས་འདི་ཚོའི་འགྱུར་བ་འགྲོ་ཚུལ་ཐ་ན་དེང་སང་གི་ཚན་རིག་གིས་ཀྱང་ཤེས་པ་ཡིན། ཉི་ཟླ་གཟའ་སྐར་གྱི་རིམ་པས་ཕྱེ་བའི་དུས་ཚིགས་ལོ་དང་། ཟླ་བ་དང་། ཉིན་མཚན་དང་། སྐད་ཅིག་དང་། ཐང་ཅིག་དང་། ཡུད་ཙམ་ཞེས་རིས་སུ་ཕྱེ་བ་མེད་ལ། དབང་པོའི་སྒོ་མ་དོད་པས་སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་ཅེས་རིགས་སོ་སོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། འགྲོ་བ་དེ་དག་ལ་ཕན་ཚུན་སེམས་ཅན་སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་སྤྱིར་གནས་པ་བྱུང་ངོ་། །དེའི་ཚེ་ལྷ་དང་ཡོན་ཏན་ཕལ་དུ་མཚུངས་པར་ཡོད་པས། ལྷ་དང་མི་ཞེས་ཕྱེ་བའི་མིང་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ནས་མི་ཞེས་བྱ་བར་ཐོགས་པའི་དུས་ནི། དེ་ནས་རིང་མོ་ཞིག་ན་མཁའ་དབྱིངས་ལས། །མི་སྣང་ཞེས་གྲགས་ཚུན་ཆད་མི་ཞེས་གྲགས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདིའི་མི་སྣང་ཞེས་པ་དགག་སྒྲ་སྦྱར་བ་མིན་པར་མི་ཉིད་དུ་སྣང་ཞེས་པའི་དོན་རེད། བསྐལ་པ་དང་པོའི་དུས་དེ་ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་པའི་འོག་ཏུ། འགྲོ་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐོས་པར་ནམ་མཁའི་དབྱིངས་ནས་མི་སྣང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ཆེན་པོ་ལན་བདུན་དུ་གྲགས་པས། འགྲོ་བ་དེ་དག་གིས་བདག་ཅག་མིའོ་ཞེས་གྲགས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བོད་སྐད་ཀྱི་མི་སྣང་ངོ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ཡིན་དགོས་པའི་ངེས་པ་དང་། ས་ལེབ་ལེབ་ཡིན་དགོས་པ་དང་། གནམ་ཐོག་མ་ས་འོག་མ་ཡིན་པའི་སྣང་བ་གདོང་དེད་ཏག་ཏག་གིས་གོ་བ་ལེན་དགོས་པ་མིན། སྒྲ་གྲག་པ་འབྱུང་འགྱུར་གྱི་གཟུགས་དེ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་རྣམ་པ་ལས་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་དབྱིངས་ནས་སྐྱེ་བའི་ཚུལ་དུ་ཨ་ཡིག་གིས་མཚོན་པ་ཞིག་ཡིན་པས། ཨ་ཡིག་སྐྱེ་མེད་ནི་ནམ་མཁས་མ་གཏོགས་ཕྱོགས་ཙམ་ཡང་མཚོན་དཀའ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ལས་མིང་ཚིག་ཡི་གེའི་རྣམ་པར་བྱུང་བའི་སྒྲ་རང་མཚན་པར་གྱུར་ནས། ཟ་ཐང་བསོད་ནམས་བྲི་བའི་འཁྲུལ་སྣང་ཇེ་རགས་སུ་སོང་བ་ཡིན། དེས་ན་དོན་གྱི་ཐོག་གི་གོ་བ་དེ་དག་སྦྱར་ན་ལྷག་པར་འབྲེལ་ཆེ་བ་འདུག ཁྱད་པར་དུ་རྒྱུད་དོན་དང་ཐུག་དུས་མཐའ་དྲུག་ཚུལ་བཞིའི་ལྡེ་མིག་འཛིན་བཞིན་འདུག་དགོས། དེ་ལྟར་སྒྲ་དེ་གྲགས་པའི་དུས། དེ་ནས་ཚེ་དང་འོད་བྲི་བསོད་ནམས་ཆུང་། །ཉོན་མོངས་མངོན་གྱུར་མེད་ཀྱང་ལངས་སུ་ཉེ། །འདི་དུས་གླིང་བཞིར་མི་རྣམས་མཆེད་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེའི་ཚེ་སྔར་བས་བསྐལ་པ་བཟང་པོ་ཉམས་པའི་དུས་མགོ་བཟུང་བས་བསོད་ནམས་བྲི། འོད་ཀྱང་ཆུང་ཞིང་ཉོན་མོངས་པ་མངོན་གྱུར་མེད་ཀྱང་བག་ལ་ཉལ་ལངས་པས་མངོན་གྱུར་ཀྱང་འབྱུང་དུ་ཉེའོ། །འོན་ཀྱང་ལུས་ཟང་ཐལ་ལ་དབང་པོ་དང་ཡན་ལག་མཛེས་པར་ལྡན། ཕོ་མོའི་དབང་པོའི་སྒོ་མ་དོད་པའོ། །ཞེས་པས་བརྫུས་ཏེ་སྐྱེས་ནས་ཆགས་ཚུལ་དངོས་བསྟན་ནས། འདིའི་དུས་དང་མཉམ་དུ་གླིང་གཞན་གྱི་མི་ཡང་མཆེད་དོ། །གཉིས་པ།

ཞར་ལ་གླིང་གི་ཁྱད་ཆོས་དང་མཐུན་པའི་སྒྲ་དོན་བཤད་པ།

གླིང་འདིའི་ངེས་ཚིག་ནི། འཛམ་བུའི་གླིང་ཞེས་རབ་ཏུ་གྲགས་པ་ཡང་། །རྡོ་རྗེ་གདན་ནས་བྱང་དུ་རི་ནག་པོ། །དགུ་འདས་གངས་རིའི་བྱང་ན་སྤོས་ངད་ལྡན། །དེ་གཉིས་བར་ན་མ་དྲོས་མཚོ་ཆེན་ནི། །གྲུ་བཞི་ཆུ་ཞེང་དཔག་ཚད་ལྔ་བཅུ་པ། །ཡན་ལག་བརྒྱད་ལྡན་ཆུ་ཡིས་གང་བའོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འཛམ་བུ་ཏྲི་ཤ་ཞེས་བྱ་བའི་ཤིང་གིས་ཉེ་བར་བརྒྱན་པས་འཛམ་བུ་ཡིན་ལ། གླིང་ཞེས་པ་ནི། མཐའ་ཁོ་ར་ཁོར་ཡུག་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ཆུ་བོ་བདལ་བས་ཁྱབ་པའི་དབུས་སམ་བར་ན་སའི་ཕྱོགས་ཅུང་ཟད་ཆུ་ལ་ཞིབ་མ་སྟེ། སྨྱུག་མ་སོགས་ལས་བསླས་པའི་འབྲུ་རིགས་བཀྲབ་བྱེད་དམ་འཕྱར་བྱེད་ཀྱི་སྣོད་ཆས་ཤིག་ལ་ཟེར་བས་ཆུ་ནང་དུ་སྨྱུག་གཞོང་བཀྲམ་པ་ལྟ་བུར་གནས་པས་དེ་སྐད་ཅེས་བཏགས་ཏེ། མཚོ་དང་ཆུ་སྲོལ་ཁ་ཅིག་གི་དབུས་དང་མཚམས་ན་ཆུས་ཆོད་པའི་སའི་སྒལ་པ་ལ་གླིང་དུ་བཏགས་པ་བཞིན་ནོ། །འཛམ་བུ་པྲིཀྵ་དེ་ཉིད་གང་ན་ཡོད་ན་གླིང་འདིའི་དབུས་ན་མ་ག་དྷཱ་རྡོ་རྗེ་གདན་ཡོད་ལ། དེའི་བྱང་ན་རི་ནག་པོ་གསུམ་དང་། ཡང་གསུམ་དང་། ཡང་གསུམ་གཞལ་བ་ནས་དགུ་འདས་པ་ན་གངས་རིའི་རྒྱལ་པོ་ཏི་སེའོ། །དེའི་བྱང་ན་རི་བོ་སྤོས་ཀྱི་ངད་ལྡང་བ་ཡོད་དོ། །གངས་རིའི་བྱང་། སྤོས་ངད་ལྡན་གྱི་ལྷོ་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་མཚོ་ཆེན་པོ་མ་དྲོས་པ་ཡོད་དེ། ཀུན་ནས་གྲུ་བཞི་པ་ཆུ་དང་། ཞེང་དུ་དཔག་ཚད་ལྔ་བཅུའི་ནང་ཆུ་བསིལ་བས་གང་བར་གནས་པས་མ་དྲོས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ནང་ན་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་མ་དྲོས་པ་གནས་པ། མཚོ་དེ་ཡང་དབྱིབས་ལེགས་ཤིང་བལྟ་ན་སྡུག་པ། ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་ཆུས་གང་བའོ། །ཡན་ལག་བརྒྱད་ནི། འདུལ་བ་ལུང་ལས། གཙང་དང་འཇམ་དང་དག་པ་དང་། །དྭངས་དང་བསིལ་དང་རྙོག་པ་མེད། །འཐུངས་ན་ལྟོ་ལ་མི་གནོད་དང་། །མགྲིན་པ་ལ་ཡང་བྱམས་པ་སྟེ། །འདི་དག་ཡན་ལག་བརྒྱད་ལྡན་ཆུ། །ཞེས་པ་ལྟར། ཞེས་འདི་ནས་ཡན་ལག་བརྒྱད་པོ་རེ་རེ་བཞིན་འགྲེལ་བ་ནི་འཇུག་ངོགས་དང་རྒྱུན་ལ་དྲི་ང་བ་ལ་སོགས་པ་མི་གཙང་བ་མེད་པས་ཡིད་དུ་འཐད་པའི་ཕྱིར་གཙང་བ་དང་། བསིལ་དྲོད་སྙོམས་ཤིང་སྤྱད་པ་དག་གིས་ཁམས་བཟང་བར་བྱེད་པས་འཇམ་པ་དང་། སྲོག་ཆགས་ཕྲ་མོ་དང་རགས་པ་ཆུ་བཙོག་པར་བྱེད་པ་མེད་པས་དག་པ་དང་། ཁ་གཏིང་མེད་པར་རབ་ཏུ་གསལ་བས་དྭངས་པ་དང་། ཚ་བའི་རེག་པ་དང་གདུང་བ་སེལ་བས་བསིལ་བ་དང་། དྲི་མས་རྙོག་པ་ལྟ་བུ་མེད་པས་རྙོག་པ་མེད་པ་དང་། འཐུངས་པའི་ཚེ་ཞིམ་ལ་མགྲིན་པར་འབད་རྩོལ་མེད་པར་ཁོང་དུ་འཇུག་པས་བདེ་བ་དང་། ཁོང་བར་སོང་ན་ཕོ་བ་སྦོས་པ་ལ་སོགས་པ། ཆུ་སྔ་མ་དང་འཐབས་པའི་ནད་མི་སྐྱེད་པར་རྟག་ཏུ་བདེ་བ་སྐྱེད་པས་ལྟོ་བ་ལ་མི་གནོད་པ། བརྒྱད་ནི་མིའི་ཆུ་ཡན་ལག་བརྒྱད་ལྡན་ནོ། །ལྷའི་ཆུ་ཡན་ལག་བརྒྱད་ལྡན་ནི། དེ་ཉིད་ལས། དྭངས་དང་བསིལ་དང་ཡང་དང་ཞིམ། །འཇམ་དང་དྲོ་དང་གསལ་དང་བདེ། །འདི་དག་དྲི་མེད་ལྷ་ཡི་ཆུ། །ཡིད་འོང་ཡན་ལག་བརྒྱད་དུ་འདོད། །ཅེས་པས་ཁ་གཏིང་མེད་པར་གསལ་ལ་རྙོག་པ་མེད་པས་དྭངས་པ་དང་། ཚ་བའི་གདུང་བ་སེལ་བས་བསིལ་བ་དང་། མིའི་ཆུ་ལས་བརྒྱད་འགྱུར་གྱིས་ལྗིད་ཡང་བ་དང་། རོ་མངར་བ་སྦྲང་རྩི་ལྟར་བྲོ་བས་ཞིམ་པ་དང་། རེག་ན་འཇམ་པ་དང་། གྲང་བའི་ཚེ་དྲོ་བའི་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་དང་། སྔོན་པོ་དང་། སེར་པོ་དང་། དམར་པོ་དང་། དཀར་པོའི་ཁ་དོག་གསལ་བ་ཚོན་གྱིས་བསྒྱུར་བ་ལྟར་སོ་སོ་ན་གསལ་བ་དང་། ཁོང་དུ་སོང་བ་ན་བདེ་བ་མཆོག་ཏུ་འཕགས་པ་སྐྱེད་པའོ། །མ་དྲོས་མཚོ་ཆེན་ཡོད་པའི་ས་གནས་དེར་རྫུ་འཕྲུལ་དང་མི་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་བགྲོད་པར་དཀའ་བ་ཡོད་དོ། །རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་དང་མི་ལྡན་ན་དེར་བགྲོད་པར་མི་ནུས་སོ། །མཚོ་དེ་པདྨའི་སྡོང་པོ་ཡལ་ག་གཤོལ་མདའ་ཙམ་དང་། འདབ་མ་བ་ལང་གི་ཀོ་བ་ཙམ་དུ་རྒྱས་པ་ཁ་བྱེ་བས་ཁེབས་པ་ལ། ཆུ་བྱ་སྣ་ཚོགས་པ་རྩེ་ཞིང་སྐད་རབ་ཏུ་སྙན་པ་སྒྲོག་པའོ། །གངས་རི་དེའི་འདབ་ན། གསེར་གྱི་བྲག་བྱ་སྐྱིབས་ཅན་ལ་དགྲ་བཅོམ་པ་ལྔ་བརྒྱའི་ཕུག་པ་ཡོད་པ། མཚོ་དེ་ལ་མཚོ་ཕྲན་ནམ་རྫིང་གཡོག་ལྔ་བརྒྱའི་འཁོར་གྱིས་བསྐོར་བ་སྟེ། དེར་ལྷའི་དབང་པོའི་གླང་པོ་ཆེ་རབ་ཏུ་བརྟན་པ། གླང་གཡོག་ལྔ་བརྒྱ་དང་བཅས་པ་ལྷའི་གཟུགས་སུ་འདུག་ནས་ལོངས་སྤྱོད་པ་དག་ཡོད་དོ། །མཚོ་ཆེན་པོ་མ་དྲོས་པའི། ཕྱོགས་བཞིའི་ཁ་འབབ་བཞི་ལས་འབབ་པའི་ཆུ། །གངྒཱ་སིནྡྷ་པཀྵུ་སི་ཏ་རྣམས། །མ་དྲོས་མཚོ་ལ་ལན་བདུན་གཡས་བསྐོར་ནས། །ཆུ་བྲན་ལྔ་བརྒྱའི་འཁོར་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ། །ཕྱོགས་བཞིའི་རྒྱ་མཚོར་ངང་གིས་འབབ་པ་ཡིན། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། མཚོ་འགྲམ་ན་བྲག་གི་གཟུགས་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་དབྱིབས་འདྲ་བ་ཐ་དད་པ་ཡོད་པའི་ཁ་ནས་འབབ་པ་ལས་མིང་དེ་ལྟར་ཐོགས་པ་ཡིན་པར། ཤར་ཕྱོགས་གླང་པོ་ཆེའི་ཁ་ནས་གངྒཱ་འབབ་པ་ནི་མ་དྲོས་པ་ལན་བདུན་བསྐོར་ནས། ཆུ་བྲན་ལྔ་བརྒྱ་དང་བཅས་ཏེ་ཤར་གྱི་རྒྱ་མཚོར་འབབ་བོ། །ལྷོ་ཕྱོགས་ཁྱུ་མཆོག་གི་ཁ་ནས་སིནྡྷ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་ལྷོའི་རྒྱ་མཚོར་འབབ་བོ། །ནུབ་ཕྱོགས་རྟ་མཆོག་གི་ཁ་ནས་པཀྵུ་སྔར་བཞིན་ནུབ་ཀྱི་རྒྱ་མཚོར་འབབ་བོ། །བྱང་ཕྱོགས་སེང་གེའི་ཁ་ནས་སི་ཏ་སྔར་བཞིན་བྱང་གི་རྒྱ་མཚོར་འབབ་བོ། །གཞུང་ཁ་ཅིག་ལས། ཤར་ཕྱོགས་རྟ་མཆོག་གི་ཁ་ནས་ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་ལོ་ཧི་ཏ་དངུལ་གྱི་བྱེ་མ་འདྲེན་ཞིང་མཚོ་མ་དྲོས་པ་ལ་ལན་བདུན་བསྐོར་ནས་ཤར་གྱི་རྒྱ་མཚོར་འབབ་བོ། །ལྷོ་ཕྱོགས་གླང་པོའི་ཁ་ནས་གངྒཱ་གསེར་གྱི་བྱེ་མ་འདྲེན་ཞིང་སྔ་མ་ལྟར་འབབ་བོ། །ནུབ་ཕྱོགས་རྨ་བྱའི་ཁ་ནས་སིནྡྷ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་བྱེ་མ་འདྲེན་ཞིང་སྔར་བཞིན་འབབ་བོ། །བྱང་ཕྱོགས་སེང་གེའི་ཁ་ནས་པཀྵུ་རྡོ་རྗེའི་བྱེ་མ་འདྲེན་ཞིང་སྔ་མ་ལྟར་འབབ་བོ་ཞེས་འདོད་པའང་ཡོད་དོ། །འདི་གཉིས་ཀ་ལུང་ནས་བཤད་པས་གང་ལྟར་ཡང་འགལ་བ་མེད་དོ། །བསྐོར་ཕྱོགས་སུ་འབབ་པའི་དོན་མཚོ་མ་དྲོས་པ་ནས་ཕྱོགས་བཞིར་རྒྱང་རིང་ཞིག་བབ་པ་དེ་ནས་མཚོ་དེའི་གཡས་སུ་ཕྱོགས་པར་འཁྱོག་རེ་བྱུང་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཤར་གྱི་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་སོ་སོའི་རྒྱ་མཚོར་མ་སླེབས་ཀྱི་བར་ལ། ལན་བདུན་བདུན་བྱུང་བ་ལ་སྙན་ངག་ཏུ་བརྗོད་ཅིང་། ཞེས་སྐོར་བ་ངོ་མ་ལན་བདུན་དུ་སྐོར་བ་མིན་ཀྱང་འཁྱོགས་མཚམས་འཁྱོགས་མཚམས་ལ་ཚིག་རྒྱན་དེ་ལྟར་དུ་བྱས་པའོ། །ཆུ་བྲན་ལྔ་བརྒྱས་བསྐོར་བ་ཡང་ལུང་པ་ཐ་དད་པ་ཆེ་བ་ལྔ་བརྒྱའི་ཆུ་རེ་དེར་བབས་ནས་འདྲེས་ནས་འགྲོ་བ་ལ་འདོད་དེ། ཆུ་ཆེན་གྱི་གཙང་བོ་ཡིན་པས་ཆུ་བྲན་རེ་རེ་གཉིས་རེ་བབས་པས་ཆེར་སོང་བར་ཡང་མི་མངོན་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱ་མཚོའི་དབྱིངས་དེ་གཅིག་ཡིན་ཀྱང་འཛམ་བུའི་གླིང་ལ་ཕྱོགས་ཐ་དད་པ་བཞི་ཡོད་པས་དེ་དང་དེའི་ཆུ་འབབ་པ་ལ་ལྟོས་ནས། ཤར་དང་། ལྷོ་དང་། ནུབ་དང་། བྱང་གི་རྒྱ་མཚོ་ཞེས་བཏགས་པ་ཡིན་ནོ། །མ་དྲོས་པའི། མཚོ་འགྲམ་འཛམ་བུ་པྲིཀྵའི་སྡོང་པོ་ལས། །ཤིང་ཐོག་མཚོར་ལྷུང་གསེར་དུ་གྱུར་པ་ནི། །ལན་གྲངས་བཅུ་དྲུག་བཞུས་པའི་གསེར་དང་མཚུངས། །འཛམ་བུའི་ཤིང་གིས་བརྒྱན་ཕྱིར་དེ་སྐད་གྲགས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། མཚོ་དེའི་འགྲམ་གཡས་རོལ་ན་ཤིང་འཛམ་བུ་ཏྲི་ཤའི་སྡོང་པོ་གནམ་འཕངས་དང་རྒྱར་ཡངས་པ་ལ། འབྲས་བུ་རོ་མངར་དང་ལྡན་པ་སྨིན་པ་མཚོ་དེར་ལྷུང་བ་ན་ཆུའི་རྐྱེན་དང་ཤིང་ཐོག་འཛོམས་པ་ལས་འཛམ་བུ་ཆུ་བོའི་གསེར་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཞེས་རིན་པོ་ཆེའི་རིགས་མང་ཆེ་བ་དུས་ཡུན་རིང་བོར་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་གི་ངོ་བོ་འགྱུར་ནས་དེ་དང་དེར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །གསེར་གཞན་ལན་བཅུ་དྲུག་ཏུ་བཞུ་བཏུལ་བྱས་པའི་ཞུན་མར་གྱུར་པ་ལྟ་བུའི་བརྗིད་དང་། ཁ་དོག་དང་འོད་ཡོད་པ་ལྟ་བུའོ། །མཚོ་དེའི་བྱང་ཕྱོགས་ན་ཤིང་ཤལ་མ་ལི་རྩེ་མོ་ཤིན་ཏུ་མཐོ་བ་ལ་ནམ་མཁའ་ལྡིང་བྱ་ཁྱུང་ག་རུ་ཌཿ་རིགས་རྣམ་པ་བཞིའི་ཚང་ཡོད་དོ། །དེས་ནི་བརྫུས་ཏེ་སྐྱེས་པས་མགོ་བཟུང་ནས་གླིང་གི་ཁྱད་ཆོས་དང་མཐུན་པའི་སྒྲ་དོན་བཤད་ནས། གཉིས་པ་མཐར་སྐྱེ་གནས་ལྷག་མ་ཚོ་རིམ་གྱིས་བྱུང་ཚུལ་བསྟན་པ་ནི། དེ་ལྟར་བཀོད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་བརྒྱན་པ་འཛམ་བུའི་གླིང་འདི་ཉིད་དུ། བསྐལ་པ་དང་པོའི་ཚེ་ལོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ནས། མི་ཞེས་བྱ་བར་གྲགས་པའི་བར་དུ་དགའ་བདེ་ལ་སྤྱོད་སྤྱོད་པ་ལས་དུས་རིང་ཞིག་སོང་སྟེ། ཚེ་དང་བསོད་ནམས་ཀྱང་བགས་ཀྱིས་རིམ་པས་བྲི་སྟེ། སྔར་གྱི་ཡོན་ཏན་ལྟ་བུ་མེད་པ། དེ་ནས་མི་རྣམས་དགའ་བདེས་གཡེང་གྱུར་པ། །ཚེ་ལོ་བྱེ་བ་དག་ན་སྒོང་སྐྱེས་ཏེ། །ཀུན་ཀྱང་འོད་ལྔའི་སྒོ་ང་ལས་སྐྱེས་ཤིང་། །འོད་ནི་འདོམ་བདུན་རླུང་གིས་མཁའ་ལ་འགྲོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྔོན་གྱི་བསོད་ནམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་དགའ་བདེས་གཡེངས་པའི་དབང་གིས་གསར་དུ་སོགས་པ་ནི་མེད་པས་བགས་ཀྱིས་ཟད་དེ། ཚེ་ལོ་བྱེ་བ་རེ་ཐུབ་པ་ན་མི་རྣམས་འབྱུང་བ་བཞིའི་རྡུལ་ཕྲན་དྭངས་བ་འོད་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་འདུས་པའི་སྒོ་ང་ལས་སྐྱེས་པ་ཤ་སྟག་གོ་ཞེས་སྒོང་སྐྱེས་སུ་གྱུར་བའོ། །དེ་ཡང་ས་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་རེ་རེ་ཤས་ཆེ་གཞན་རྣམས་ཆུང་བས་གྲུབ་པ་དེ་དག་ལུས་བོངས་དང་ཁ་དོག་ཅི་རིགས་སུ་བྱུང་ལ། ཆ་མཉམ་པ་ལས་མཛེས་ཤིང་བལྟ་ན་སྡུག་པའོ། །འོད་ནི་འདོམ་བདུན་ཚུན་ཆད་གསལ་ཞིང་། གང་དུ་བསམས་པར་ལས་ཀྱི་རླུང་གིས་ནམ་མཁའ་ལ་འགྲོ་བ་དང་། ཟས་སུ་འབྱུང་བའི་དྭངས་མ་དག་ཟ། གོས་མེད་པས་གཅེར་བུ་ཚ་གྲང་གི་སྡུག་བསྔལ་མེད་པ། འདིའི་སྐབས་སུ་གོས་མེད་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཕྱིའི་རྡུལ་གྱི་དྲི་མ་ལུས་ལ་དྲེག་པ་ཆགས་པ་འཁྲུད་དགོས་པས་འཁྲུ་བའི་ཁྲུས་ཀྱི་རྫིང་བུ་ཡང་རང་གྲུབ་ཏུ་ཡོད་པའོ། །ད་ལྟའི་སྐབས་ཀྱི་རང་རེའི་ལུས་ཀྱི་དྲི་མ་འདི་ཟས་ལས་བྱུང་བ་ཡིན། ཟས་ཟོས་པའི་སྙིགས་མ་གཅིན་པ་དང་བཤང་བ་རུ་འགྱུར་བ་དང་། དེ་ལས་དྭངས་བ་དེ་བ་སྤུའི་ཁུང་བུ་ནས་ལུས་ཀྱི་ཕྱིར་རྔུལ་ཆུའི་རྣམ་པར་ཐོན་པ་དང་། ཤིན་ཏུ་དྭངས་བ་རྣམས་ལུས་ཀྱི་བཅུད་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་པར་གསོ་རིག་པས་བཤད་པ་ཡིན། ལུས་ཀྱི་དྲི་མ་མ་བཀྲུས་ན་དྲི་ང་བ་འབྱུང་བ་ནི་མི་གཙང་བའི་རིགས་ཡིན་པས་ཡིན་ལ། དཀོན་མཆོག་གི་རྟེན་དང་དགེ་འདུན་གྱི་སྡེ་བཞུགས་ས་དང་། ཆོས་འཆད་པའི་གནས་སུ་དྲི་ངན་ཐུལ་ལེ་མ་སོང་ན་ཡག་པ་ཡིན། ནཱ་ལེནྡྲའི་མཁན་པོ་རྒྱལ་འབྱུང་གི་རྐང་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འཆུ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་སྔོན་མར་སྡེ་སྣོད་བཞུགས་པའི་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་མཆིལ་ལྷམ་མ་ཕུད་པར་ཕྱིན་པའི་དབང་གིས་ཡིན་པར་གསུངས། དལ་ཞིང་འཇམ་ལ་རེག་ན་བདེ་བར་ཁྲུས་དང་གཙང་སྦྲ་སྤྱོད་ཅིང་། རང་བཞིན་གྱིས་དགེ་བ་བཅུ་ལ་གནས་པའོ། །དེ་ཡང་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱིས་ཚེ་ཡང་བགས་ཀྱིས་བྲི། ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱང་ཆུང་དུ་སོང་བ་ན། དེ་ནས་ཚེ་ལོ་ས་ཡ་དྲུག་འབུམ་ན། །འོད་བྲི་མདའ་གང་དྲོད་གཤེར་སྐྱེ་བ་སྟེ། །འདོད་འཇོའི་བ་དང་ཅང་ཤེས་རྟ་མཆོག་བྱུང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདིའི་དུས་ན་འབྱུང་བ་ཚ་བས་དྲོད་བྱས། གྲང་བས་གཤེར་བྱས་པས་དྲོད་གཤེར་ལས་སྐྱེ་བའོ། །འདི་ནས་ཚེ་ལོ་འབུམ་ལ་ཐུག་པར་འདོད་འཇོའི་བ་ལས་ནམ་འདོད་པ་ན་བདུད་རྩི་ལྟ་བུའི་ཞོ་འབྱུང་བས་ལུས་གསོ་བའི་རྐྱེན་བྱེད་པ་དང་། འགྲོ་བར་འདོད་པ་ན་ཅང་ཤེས་ཀྱི་རྟ་རང་ཉིད་གང་འདོད་དུ་ཕྱིན་པར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་འདོད་ཡོན་རེ་མི་རེ་སྐྱེས་པ་དང་མཉམ་དུ་འབྱུང་ངོ་། །དེ་ཡང་འདོད་འཇོའི་བ་དང་ཅང་ཤེས་ཀྱི་རྟ་དེ་དག་ལ་ལ་ས་དང་། ཆུའི་མཚམས་དང་། ཤིང་གི་ལྗོན་པ་ལས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་མི་རྣམས་འདོད་པས་གཡེང་གྱུར་ནས། །ཚེ་དཔལ་འབྱོར་པའང་རིམ་གྱིས་བྲི་བར་འགྱུར། །སླར་ཡང་དཔག་བསམ་ཤིང་ལས་འདོད་འབྱུང་སྟེ། །འབྲས་བུ་ཟ་ཞིང་ཤིང་ལོ་གོས་སུ་གྱོན། །ཕན་ཚུན་མཐོང་དང་རེག་ན་བདེ་བ་འབྱུང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཚེ་ལོ་དགུ་ཁྲི་ཐུབ་པ་ན་སྔར་བས་འབྱོར་པ་དང་བསོད་ནམས་བྲི་བས། མི་རེ་སྐྱེ་བ་དང་ཤིང་རེ་སྐྱེའོ། །ཤིང་དེའི་འབྲས་བུ་དྲི་དང་རོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཟས་སུ་ཟ་ཞིང་། ལོ་མ་གོས་སུ་གྱོན་པའོ། །ཕོ་མོའི་མཚན་མ་ནི་མ་དོད་ལ། ཕན་ཚུན་མཐོང་ན་དགའ་བས་བལྟ་བའི་འདོད་ཆགས་ཙམ་གཏི་མུག་བག་ལ་ཉལ་ལངས་པ་ལས་བྱུང་ངོ་། །འདོད་ཆགས་བག་ལ་ཉལ་དངོས་སུ་ལངས་སུ་ཉེ་བའི་དུས་སོ། །དེ་ནས་ཕོ་མོའི་དབང་པོ་སྲོལ་དོད་ཅིང་། །ཕན་ཚུན་བལྟས་ཤིང་རེག་པའི་འདོད་ཆགས་བྱུང་། །ཤིང་བཅད་པ་ལས་འདོད་འབྱུང་ལྗོན་ཤིང་ནུབ། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། རིང་ཞིག་ན་སྔར་ལས་ལོ་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་ཞིག་འདས་ཏེ། ཕན་ཚུན་མཐོང་བས་དགའ་བ་སྐྱེས་ཏེ། རྩེ་སར་འདུ་བ་དང་གནས་པ་བྱུང་ངོ་། །དེ་ནས་ལོ་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་ན་སྔོན་བས་བདེ་བ་སྐྱེས་ཏེ། སེམས་པ་དང་། རྟོག་པ་དང་། བགྲང་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་རྟོག་བྱུང་ངོ་། །འདི་དག་གི་དུས་ན་ང་རྒྱལ་དང་། ཕྲག་དོག་བག་ལ་ཉལ་ལངས་ཤིང་། ཞེ་སྡང་བག་ལ་ཉལ་གྱི་མཐུས། ཤིང་དེ་དག་བཅད་པས་ནུབ་པར་གྱུར་སྟེ། ཕོ་མོའི་དབང་པོའི་སྲོལ་དོད་པ་སྟེ་འབུར་འབུར་པོ་དང་། ཤོང་བུ་ཙམ་ཞིག་ལས་དངོས་སུ་ནི་མེད་དོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་བསོད་ནམས་བྲི་བ་ཡིས། །སྦྲང་རྩིའི་རོ་འདྲ་ས་ཡི་བཅུད་ཟ་ཞིང་། །ཕན་ཚུན་བགད་པས་ཚིམ་པའི་འདོད་ཆགས་བྱུང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེའི་འོག་ཏུ་ལོ་ལྔ་བརྒྱ་འདས་པ་ལས་ཚེ་དང་བསོད་ནམས་ཀྱང་བགས་ཀྱིས་བྲི་སྟེ། སྔོན་བསྐལ་པའི་ས་ཆགས་པའི་རྗེས་སུ་ཆུའི་རྒྱུན་བབས་པས་རོལ་མཚོ་དང་གླིང་ཐམས་ཅད་གང་ནས། དེ་དག་སྟེང་དུ་འོ་མའི་སྤྲིས་བཞིན་ཆགས་པ་ནི་སའི་བཅུད་ཅེས་ཏེ། མར་གསར་གྱི་ཁ་དོག་ལྟ་བུ་ལ་སྦྲང་རྩིའི་རོ་བཅུད་འདྲ་བ་ཡོད་པ་དེ་ལ་མཛུབ་མོས་བླངས་ཏེ་མྱངས་པས་སྲེད་པར་གྱུར་ནས་ཟས་སུ་ཟ་ཞིང་། ཤིང་ལས་རས་བལ་འཇམ་པོ་བྱུང་བ་དག་གོས་སུ་གྱོན་ཏོ། །དེའི་ཚེ་གཅིག་ལ་གཅིག་བགད་པས་ཚིམ་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱང་བྱུང་སྟེ་འགྲོ་བ་ཡང་མང་དུ་མཆེད་དོ། །དེ་ནས་ཁ་ཟས་རགས་པའི་རྒྱུས། འོད་ཉམས་གཏི་མུག་དབང་གིས་མུན་པ་བྱུང་། །སྤྱི་མཐུན་ལས་ཀྱིས་ཉི་ཟླ་གཟའ་སྐར་བྱུང་། །ཉིན་མཚན་ལ་སོགས་དུས་ཚིགས་ཡོད་པར་གྱུར། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཁམས་ཀྱི་ཟས་དེས་ལུས་མཁྲང་བ་དང་ལྕི་བར་གྱུར་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེས་པའི་དབང་གིས་འོད་ཉམས་ཏེ་འཇིག་རྟེན་འདིར་མུན་པ་བྱུང་ངོ་། །གཏི་མུག་བག་ལ་ཉལ་དངོས་སུ་ལངས་པའི་དུས་སོ། །འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་དུ་མུན་པ་བྱུང་བ་དང་། ཉི་ཟླ་འཆར་བ་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པས་འགྲོ་བ་ཀུན་སྤྱི་མཐུན་པའི་བསོད་ནམས་ལས་ནམ་མཁའ་ལ་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཤར་བས། འདི་ནི་ལྷའི་འོད་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ནས་མིང་ཉིན་པར་ཞེས་ཟེར་ཏེ་ཉི་མར་བཏགས་སོ། །དེ་ནུབ་པ་དང་མཚན་མོ་ཞེས་མིང་བཏགས་སོ། །དེ་ནས་ཟླ་བ་ཤར་བས་འདི་ཡང་དེའི་ཟླ་བོར་འདུག་ཟེར་ནས་ཟླ་བར་བཏགས་སོ། །ཟླ་བ་ཤར་བ་ན་བསིལ་དྲགས་པས་གྲང་བར་གྱུར་ཏེ། ཧ་ཅང་བསིལ་དྲགས་སོ་ཞེས་མཐུན་པར་སྨྲས་པས་འགྲིབ་པར་གྱུར་ཏོ། །ཡང་སྣང་བར་ཤོག་ཅེས་སྨྲས་པས་སྐྱེ་བར་གྱུར་ཏེ། དེ་དག་དེ་ལྟར་སྨྲས་པའི་དབང་གིས་དང་། སྤྱི་མཐུན་གྱི་ལས་ཀྱིས་ཉི་ཟླ་འཆར་ལུགས་ལ་སོགས་པ་བྱུང་བ་ཡང་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་ཡིན། སྟོད་སྨད་ཀྱི་ཚེས་ལ་སྐྱེ་འབྲིར་གྱུར་ཏོ། །སློབ་དཔོན་ཁ་ཅིག་ནི་ཁ་ཆགས་ཀྱི་གྲིབ་མའི་སྐྱེ་འབྲིས་དེ་ལྟར་འདོད་ལ། ཁ་ཅིག་ངོས་ཀྱི་བླ་འོག་འགྱུར་བས་དེ་ལྟར་འདོད་པ་གཉིས་མི་འགལ་ཏེ། རྒྱུ་དང་པོའི་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་སྐད་མཐུན་པར་བསྒྲགས་པའི་སྨོན་ལམ་དང་། རྐྱེན་ཁ་ཆགས་ཀྱི་གྲིབ་མ་ལ་སོགས་པ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་ཉི་མ་དང་ཉེ་བས་རང་གི་ཁ་ཆགས་ཀྱི་གྲིབ་མས་འགྲིབ་པ་གང་ཡིན་པའི་ངོས་ཀྱི་ཟླ་བ་འཕེལ་བར་སྣང་སྟེ། མཛོད་ལས། ཉི་མ་དང་ནི་ཉེ་བ་ལས། །རང་གི་གྲིབ་མས་འགྲིབ་པར་སྣང་། །ཞེས་པའོ། །ཡང་ན་ངོས་གཅིག་ཆུ་ཤེལ། གཅིག་བཻ་ཌཱུརྱ་ཡིན་པས་འཕེལ་དུས་ཆུ་ཤེལ་ཐུར་ལ་ཇེ་གསལ་དུ་གྱུར་སྟོབས་ཀྱིས། བཻ་ཌཱུརྱ་ཇེ་འབྲིར་གྱུར་ཏེ། བཅོ་ལྔ་ན་རྫོགས་པར་བླ་འོག་ལོག་ལ། བཅུ་དྲུག་ནས་འགྲིབ་དུས་བཻ་ཌཱུརྱ་ཐུར་ལ་ཇེ་ཆེར་གྱུར་པ་སྟོང་ལ་བཻ་ཌཱུརྱ་རིལ་འོག་ཏུ་སྣང་སྟེ། ནམ་མཁའ་དང་མདོག་འདྲེས་པས་མི་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་གཉིས་ཀ་ལུང་ལས་བཤད་དོ། །འདི་དག་ཀྱང་དུས་སྐབས་དུས་སྐབས་ཀྱི་གདུལ་བྱའི་བློ་དང་མཐུན་པར་བསྟན་པ་ཡིན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཚེ་ལོ་བརྒྱ་བའི་སྐབས་སུ་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱོན་པ་ཡིན་ལ། དེའི་སྔོན་དུ་མིའི་རིགས་ཆགས་ནས་ཡུན་རིང་སོང་བས་དེའི་དུས་ཀྱི་མི་རྣམས་ཀྱི་བཤད་ཚུལ་ལ་གཞི་ཅུང་ཞིག་མ་བཟུང་ན་གདུལ་བྱའི་བློ་དང་འཚམས་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་རུ་མི་འགྱུར་བ་ཡིན། དྲང་ངེས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་བྱུང་བ་དེ་ཡང་། གདུལ་བྱའི་ཁམས་དབང་དང་བསྟུན་ཏེ་གསུངས་བ་ཤ་སྟག་ཡིན་པའི་གོ་བས་དེད་དགོས་པ་ནི་གསུང་རབ་ལྟ་བའི་མིག་ཡིན། ཉི་ཟླ་ཤར་དུས་གཟའ་དང་སྐར་མ་ཡང་དེའི་འཁོར་དུ་ཤར་ཏེ། སྐད་ཅིག་དང་། སྔ་དྲོ་དང་། ཕྱི་དྲོ་དང་། ཉིན་མོ་དང་། མཚན་མོ་དང་། ཞག་དང་། ཟླ་བ་དང་། ལོ་ལ་སོགས་པའི་དུས་རྣམས་བྱུང་བའོ། །དེ་ནས་རིམ་བཞིན་ས་ཡི་ཞག་དང་ནི། །མྱུ་གུའི་ཚལ་དང་ཕུབ་མ་མེད་འབྲས་བྱུང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ན་ཟས་མང་དུ་ཟ་བ་དག་ཁ་དོག་ངན་ལ། ཉུང་ངུ་ཟ་བ་དག་བཟང་བས་ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་པ་ཡོད་པར་གྱུར་ཏེ། ངན་པ་ལ་འཕྱས་ཤིང་སྨད། བཟང་པོ་ལ་བསྟོད་ཅིང་ང་རྒྱལ་བས་ཕྲག་དོག་པར་གྱུར་ཏོ། །ང་རྒྱལ་དང་། ཕྲག་དོག་མངོན་གྱུར་སྐྱེས་པས་སྔར་གྱི་སའི་བཅུད་ནུབ་པར་གྱུར་ནས། སེམས་ཅན་དེ་དག་འདུས་ཏེ་ཀྱེ་མ་ཀྱི་ཧུད་སའི་བཅུད་ཟེར་ཞིང་མྱ་ངན་བྱེད་དོ། །དེའི་འོག་ཏུ་སའི་ཞག་ཁ་དོག་དོང་ཀའི་མེ་ཏོག་ལྟར་དམར་བ་ལ་ཞེས་པ་ནི་སྨན་གཞུང་ལས་དོང་ག་རྒྱུ་མར་ཁྲག་བླུགས་འདྲ་ཞེས་པ་དེ་ཡིན་ངེས། རོ་སྦྲང་རྩི་མ་བཀོལ་བ་ལྟ་བུ་བྱུང་བ་ལ་ཡུན་རིང་དུ་སྤྱོད་དོ། །དེ་ཡང་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་སྐྱེས་པས་ནུབ་པ་ན་ཡང་སྔར་བཞིན་མྱ་ངན་བྱེད་དོ། །དེའི་འོག་ཏུ་མྱུ་གུའི་ཚལ་ཁ་དོག་ཀ་ཏཾ་པུ་ཀའི་མེ་ཏོག་ལྟར་སེར་བ་ལ་ཡུན་རིང་དུ་ཟ་ཞིང་འདུགདེ་ནི་ནང་བརྔས་ན་ནང་སྐྱེ། ནུབ་བརྔས་ན་ནུབ་སྐྱེ་བས་བརྔས་པ་མི་མངོན་པ་ཡོད་པ་ལས། སྔར་བཞིན་ནུབ་ནས་མྱ་ངན་བྱེད་དོ། །དེའི་འོག་ཏུ་མ་རྨོས་མ་བཏབ་པར་རང་སྐྱེས་པའི་འབྲས་སཱ་ལུ་ཕུབ་མ་མེད་ཅིང་གཙང་བ་ནང་བརྔས་ན་ནུབ་སྐྱེ་ལ། ནུབ་བརྔས་ན་ནང་སྐྱེ་བ་ལ་ཡུན་རིང་དུ་སྤྱོད་དོ། །དེ་ལྟར། རགས་པའི་ཟས་དེས་བཤང་གཅིའི་ལམ་དང་ནི། །ཕོ་མོའི་དབང་པོའང་ལེགས་པར་དོད་གྱུར་པས། །འཁྱུད་དང་དབང་པོ་སྦྱར་བའི་འདོད་ཆགས་བྱུང་། །ངོ་ཚའི་དབང་གིས་འཇག་ཁྱིམ་བྱུང་བ་སྟེ། །དེ་དག་ཡན་ཆད་བསྐལ་པ་རྫོགས་ལྡན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཟས་རགས་པ་དེས་ལུས་སྟོབས་དང་ལྡན་ཞིང་བཤང་གཅིའི་ལམ་དང་། ཕོ་མོའི་དབང་པོའི་སྒོ་དངོས་སུ་གསལ་བར་དོད་དོ། །དེ་དག་སྦ་བའི་དོན་དུ་རས་བལ་ཐགས་སུ་བྱས་པའི་སྨད་དཀྲིས་དང་གོས་སུ་བྱེད་དོ། །དེའི་ཚེ་གཅིག་ལ་གཅིག་ཆགས་པས་འཁྱུད་པའི་འདོད་ཆགས་བྱུང་སྟེ། དབང་པོའི་སྒོ་གཉིས་སྦྱར་ནས་འཁྲིག་པར་སྤྱད་པས་སེམས་ཅན་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཏེ་མངལ་ནས་སྐྱེ་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ལྟར་འཁྲིག་པ་སྤྱོད་པ་ན། གཞན་དག་གིས་མི་རིགས་པའི་སེམས་སྐྱེས་ཏེ་ས་རྡོས་འཕངས་པ་དང་། ངན་དུ་སྨྲ་བས་ངོ་ཚ་བའི་སེམས་སྐྱེས་ཏེ། ཤིང་དང་རྡོ་ལ་སོགས་པས་ལོགས་སྐྱོར་ཏེ་ཁང་བུ་བྱས་པས་ངོ་ཚ་བ་སྐྱོབ་པའི་ཁྱིམ་ཞེས་མིང་དུ་གྲགས་སོ། །དེའི་ཚེ་ནམ་མཁའ་ལས་བདུད་རྩིའི་ཆར་བབས་པས་གཤེར་བ་སྐྱོབ་པའི་ཕྱིར་སྟེང་ནས་འཇག་མས་བཀབ་པས་ཁྱིམ་ལ་སྔ་བ་འཇག་ཁྱིམ་སྤྱིལ་པོ་བྱུང་ངོ་། །དེ་ནས་འབྲས་སཱ་ལུའི་ཞིང་ནས་ཇི་ཙམ་དགོས་པ་ན་བརྔ་བ་ལས། ལེ་ལོ་ཅན་གཅིག་གིས་སང་གི་སྐལ་བ་ཡང་དོ་ནུབ་ལེན་པའི་གསོག་འཇོག་བྱས་པས་དེ་ལ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འགྲན་ནས་དེ་ལྟར་བྱས་སོ། །དེ་ཡན་ཆད་ནི་སྔོན་བསྐལ་པ་དང་པོ་སྟེ། དགེ་བ་བཅུ་ལ་ངང་གིས་རྫོགས་པར་སྤྱད་པས་རྫོགས་ལྡན་སུམ་ལྡན་སུམ་གཉིས་ལྡན་རྩོད་ལྡན་ཞེས་དུས་བཞིར་གྲགས་པའི་ནང་གི་རྫོགས་ལྡན་གྱི་དུས་སོ། །དེ་ནས་རིང་ཞིག་ལོན་པ་དང་མི་དག་གིས། དེ་ནས་ལེ་ལོས་གསོག་འཇོག་བྱས་པ་ཡིས། །འབྲས་ལ་ཕུབ་ཤུན་བརྔས་པའང་མངོན་པར་གྱུར། །སོ་སོར་བགོས་པས་ཕན་ཚུན་བརྐུ་བ་བྱུང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གསོག་འཇོག་གི་ཉེས་པས་འབྲས་སཱ་ལུ་དེ་དག་ལ་ཕུབ་མ་བྱུང་ཞིང་། བརྔས་སོ་ཅོག་ཀྱང་ཕྱིར་མངོན་པར་གྱུར་ནས་སཱ་ལུ་རྣམས་ཕུང་པོར་བྱས་ཏེ། དེ་དག་གིས་འདུས་ནས་སྨྲས་པ། ཀྱེ་མ་བདག་ཅག་གིས་ཐོག་མར་བྱུང་བའི་སའི་དྭངས་མ་དང་། འདོད་འཇོའི་བ་དང་། དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་དང་། སའི་ཞག་དང་། མྱུ་གུའི་ཚལ་དང་། མ་རྨོས་པའི་ལོ་ཏོག་རྣམས་ཀྱང་གསོག་འཇོག་དང་། རིས་སུ་བྱས་པའི་དབང་གིས་ནུབ་པས་འདི་ནི་ཕུང་པོར་གཞག་གོ་ཞེས་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་ཏོ། །ཕུང་པོའི་དོན་ནི་མ་བགོས་པར་སྤྱི་ནོར་དུ་བྱའོ་ཞེས་འདོད་དོ། །དེའི་ཚེ་མི་རང་བཞིན་ངན་པ་ཅིག་གིས་འབྲས་ཀྱི་ཞིང་ལ་འདི་ང་དབང་ངོ་ཞེས་རིས་སུ་བཅད་པས། དེ་ལ་ཕྲག་དོག་གིས་འགྲན་ནས་ཀུན་གྱིས་བགོས་ཏེ་མུ་བྲེས་པས་ང་རྒྱལ། ང་འཕམ་ཞེས་ང་རྒྱལ་དང་ཕྲག་དོག་བྱུང་ངོ་། །དེ་ནས་བསོད་ནམས་ཆུང་བའི་ཞིང་ལ་འབྲས་ངན་པ་ལས་མ་སྐྱེས། ཆེ་བ་ལ་བཟང་དུ་སྐྱེས་པ་ན་ངན་པའི་ཞིང་གིས་མ་སོས་པས་བཟང་པོ་ལ་རྐུ་བ་དང་སློང་བ་བྱུང་ངོ་། །དེ་ནས་འཛམ་བུའི་གླིང་འདིར་རྒྱལ་རིགས་རྗེ་རིགས་ལ་སོགས་མི་རིགས་བཞིར་གྱུར་པ་ཡང་། དེ་ཚེ་རང་བཞིན་བཟང་པོའི་སྐྱེས་བུ་ཞིག ཀུན་གྱིས་བཀུར་བས་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། །མང་པོས་བཀུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ཐོག་མར་བྱུང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ནས་འབྲས་ཀྱི་ཞིང་བཟང་ངན་ཀུན་ལ་རྐུ་བ་མི་རིགས་པས་ཆད་པ་བཅད་པ་དང་། སཱ་ལུ་ཕྱིར་འདྲེན་པ་དང་། ནང་དུ་འགུགས་པ་ལ་སོགས་པ་ངན་པར་སྐྱེས་པ་དག་གིས་བྱ་ལ། བཟང་དུ་སྐྱེས་པ་དག་དལ་བར་འཁོད་པར་རིགས་པས་བདག་ཅག་རྣམས་འདུས་ལ། གཅིག་དཔོན་དུ་བསྐོ་བར་བྱའོ་ཞེས་བགྲོས་ཏེ། དེ་དག་གི་ནང་ནས་མི་རིགས་དང་ངང་ཚུལ་བཟང་ལ་གཟུགས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཞིག་རྒྱལ་པོར་བསྐོས་པས་མང་པོས་བཀུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་རྒྱལ་པོ་ཐོག་མ་དེ་བྱུང་ངོ་། །དེ་ལྟ་བུའི་རིགས་དང་གཞན་དག་འདུས་ནས་བཀུར་བའི་མཆོག་ལ་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་རིགས་བྱུང་ངོ་། །ལུང་ཁ་ཅིག་ལས། འབྲས་ཀྱི་ཞིང་ཟད་དུ་ཉེ་བ་ལས། སོ་སོར་བགོས་པ་ན་མི་རང་བཞིན་བཟང་བ་ཅིག་གིས་བགོས་མཁན་བྱས་པས། ཁོ་རང་གི་སྐལ་བ་ཆད་པ་ལ་ཐམས་ཅད་མགུ་ནས་ཁྱེད་བདག་ཅག་རྣམས་ཀྱི་རྒྱལ་པོར་འོས་སོ་ཞེས། འབྲས་ཀྱི་སྙེ་མ་སོ་སོ་ནས་བསྡུས་ཏེ་བསྐོས་པར་བཤད་དོ། །མི་ཕལ་པ་དེ་དག་གི་ནང་ནས། འགའ་ཞིག་ཁྱིམ་ནས་ཕྱི་རོལ་ཕྱོགས་པ་ལ། །བྲམ་ཟེ་ཞེས་གྲགས་གཙང་སྦྲ་སྤྱོད་པ་བྱུང་། །འགའ་ཞིག་ཁྱིམ་ན་འབྱོར་ལྡན་ཕ་མ་བཀུར། །དེ་དག་མིང་ཡང་རྗེའུ་རིགས་ཞེས་སུ་གྲགས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། མི་འགའ་ཞིག་ཁྱིམ་ནས་ཡིད་ཕྱིར་ཕྱོགས་པས་གཙང་སྦྲ་ལྷུར་ལེན་པ་དེ་ལ་བྲམ་ཟེ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་དུ་གྲགས་ཏེ། དེའི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པ་རྣམས་ལ་བྲམ་ཟེའི་རིགས་ཞེས་བྱའོ། །ཁྱིམ་ན་གནས་ཏེ་ཡོ་བྱད་འབྱོར་པས་ཕ་དང་མ་མཆོད་པ་ལ་གཙོ་བོར་བྱེད་པ་དེ་དག་རྗེའུ་ཞེས་བྱ། དེའི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པ་རྣམས་ལ་རྗེའུ་རིགས་ཞེས་བྱའོ། །འགྲོ་བ་དེ་དག་གི་ནང་ནས། འགའ་ཞིག་ཆོས་མིན་སྤྱོད་ལ་དམངས་རིགས་ཞེས། །མི་རིགས་རྣམ་བཞིར་གྲགས་པ་དེ་ནས་བྱུང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གང་དག་ཕ་ལ་ཕར་མི་འཛིན། མ་ལ་མར་མི་འཛིན། རིགས་ཀྱི་རྒན་རབས་ལ་རྒན་རབས་སུ་མི་འཛིན་པ་ཁྲེལ་མེད་པོ་ཡོད་པས་དེ་དག་ལ་མི་བཀུར་ཞིང་། རྐུ་བ་དང་ལོག་པར་གཡེམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་མི་དགེ་བ་ལ་གཙོ་བོར་རྡོལ་ཆོས་སུ་ངན་པར་སྤྱོད་པ་དེ་དག་ལ་དམངས་སམ་གདོལ་བའི་རིགས་ཞེས་ངན་པར་བྱས་སོ། །རིགས་འདྲེས་པས་བསླད་པ་དང་། རིགས་སྐྱོན་ཆགས་པས་བསླད་པ་དང་། གློ་བུར་དུ་ཀུན་སྤྱོད་དེ་ལྟར་བྱས་པས་བསླད་པ་བྱུང་ན་རྒྱལ་རིགས་བྲམ་ཟེ། རྗེའུ་རིགས་གང་ཡིན་ལས་ཉམས་ནས་དམངས་རིགས་སུ་འབེབས་པའི་ཆད་ཀྱང་དེའི་ཚེ་བྱས་པ་ལས། དེང་སང་གི་བར་དུ་རྒྱ་གར་ན་རིགས་བསྲུང་བ་ལ་ནན་ཏན་དུ་བྱེད་པ་དེ་ཡིན་ནོ། །མུ་སྟེགས་ཚངས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པ་དག་ཚངས་པའི་ཞལ་ལས་མི་རིགས་བཞི་བྱུང་བར་འདོད་དོ། །རྒྱལ་པོ་མང་པོས་བཀུར་བའི་ཚེ་ན་མི་རྣམས་ཀྱི་མིང་ཡང་སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བར་རིགས་གཅིག་གོ །དེ་ནས་རིགས་བཞིར་བྱུང་ནས་མིང་དང་རིགས་སོ་སོར་བྱས་ཏེ། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་ངེས་པའི་འགྲོ་བ་འོག་མ་དང་གོང་མར་འཕེན་པའི་ལས་ཀུན་ཏུ་རྩོམ་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་དག་གིས་མཐོ་རིས་ཀྱི་ཆགས་ཚུལ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གཉིས་པ་ངན་སོང་ལ། དམྱལ་བའི་ཆགས་ཚུལ་དང་། ཡི་དྭགས་དང་དུད་འགྲོའི་ཆགས་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ།

དམྱལ་བའི་ཆགས་ཚུལ་བསྟན་པ།

ད་ནི། ངན་སོང་དག་ལས་དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་ནི། །གང་ཞིག་བདག་པོར་གྱུར་པའི་ལས་བསགས་པ། །གཤིན་རྗེའི་རྒྱལ་པོར་གྱུར་རྗེས་དེ་ཡི་འཁོར། །དམྱལ་བའི་སྲུང་མ་རྣམས་དང་ཁྱི་དང་བྱ། །མེ་དང་མཚོན་རྣམས་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་བྱུང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ངན་སོང་གསུམ་བཤད་པའི་གོ་རིམ་ནི་གང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་རགས་ཤིང་རྩུབ་པ་དེ་ཉིད་སྔོན་དུ་བཤད་པ་ཡིན། སྔོན་མཐོ་རིས་ཀྱི་རྟེན་ལ་ཞེ་སྡང་གི་ལས་གཙོ་བོར་བསགས་པ། དེའི་ནང་ནས་དམྱལ་བ་པ་རྣམས་ཀྱི་བདག་པོར་འགྱུར་བའི་ལས་བསགས་པ་ཞིག་ཐོག་མར་དམྱལ་བའི་གནས་སུ་གཤིན་རྗེའི་རྒྱལ་པོར་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ཕལ་པོ་ཆེའི་ནང་དུ། ཀྱེ་རིགས་ཀྱི་བུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྲུལ་བ་ནི་ཚད་མེད་དེ། དགེ་སྦྱོང་དང་། བྲམ་ཟེ་དང་། ཡི་དྭགས་དང་། དམྱལ་བ་པའི་གཟུགས་ཀྱིས་འདུལ་བ་རྣམས་ལ་ཡང་དེའི་གཟུགས་སུ་སྤྲུལ་ཞིང་འགྲོ་དོན་མཛད་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང་། གསང་སྔགས་ཀྱི་ཆོ་གའི་སྐབས་སུ་ཡང་། ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་མེ་ཆུ་བསིལ་དྲོད་བསྣམས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའི་རིགས་འདི་དག་ནི། ཚིག་ལ་མི་རྟོན་དོན་ལ་རྟོན་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རིགས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་རྣམ་འབྱེད་ཀྱི་ཤེས་རབ་རླབས་པོ་ཆེ་ཞིག་ཡོད་དགོས་པ་ཡིན། སྔགས་རྒྱུད་འགའ་རེའི་ནང་དུ། ཕྱོགས་སྐྱོང་བཅུའི་མགོ་བོ་དེ་ཁྲོ་བཅུས་གཟིར་གསུངས་པ་དང་། སྐབས་ལ་ལར་ཕྱོགས་སྐྱོང་བཅུ་ལ་སོགས་པ་གཙང་རིས་ཀྱི་དཔལ་མགོན་བདུན་ཅུ་རྩ་ལྔ་བོ་ཐེག་ཆེན་གྱི་དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་གི་ངོ་བོ་ཅན་ཆོས་སྐྱོང་སྲུང་མའི་གྲལ་དུ་བཞག་པའང་ཡོད་པས། དེ་ལྟ་བུའི་རིགས་རྣམས་འགལ་མེད་ཀྱི་གོ་བ་རང་གིས་བརྙེད་དགོས་པ་ཡིན། དེའི་འོག་ཏུ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་སྲུང་མ་རྣམས་ནི་སྤྲུལ་པའི་ཚུལ་དུ་རྫུས་ཏེ་བྱུང་ཞིང་། ཁྱི་དང་། བྱ་དང་། ཟངས་དང་། ཁྲོ་ཆུ་དང་། མེ་དང། མཚོན་ལ་སོགས་པ་ཡང་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །ཞེས་དག་དང་མ་དག་བདེ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་རང་སྣང་ལས་བྱུང་བའི་གོ་བས་འདི་རྣམས་ལ་ཁྱབ་པ་ཡིན། དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་རྣམས་ཀྱང་བྱུང་བར་གྱུར་ཏེ། མནར་མེད་པ་དང་། རབ་ཏུ་ཚ་བ་དང་། ཚ་བ་དང་། ངུ་འབོད་ཆེན་པོ་དང་། ངུ་འབོད་དང་། བསྡུས་འཇོམས་དང་། ཐིག་ནག་དང་། ཡང་སོས་དང་། ཚ་བའི་དམྱལ་བ་རྣམས་ཀྱི་བྱང་གི་འདབ་འབྱོར་དུའམ་འབྲེལ་བར། པདྨ་ཆེན་པོ་ལྟར་གས་པ་དང་། པདྨ་ལྟར་གས་པ་དང་། ཨུཏྤ་ལྟར་གས་པ་དང་། སོ་ཐམ་ཐམ་པ་དང་། ཀྱི་ཧུད་ཟེར་བ་དང་། ཨ་ཆུ་ཟེར་བ་དང་། ཆུ་བུར་རྡོལ་བ་ཅན་དང་། ཆུ་བུར་ཅན་ཏེ་གྲང་བའི་དམྱལ་བ་དག་ཀྱང་གྲུབ་པར་གྱུར་ཏོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དག་སྡིག་སེམས་གོམས་པ་ལས་དེ་ལྟར་སྣང་བར་འདོད་པ་ན། མི་ཤེས་པ་ཁ་ཅིག་གནས་དེ་འདྲ་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲ་བ་རབ་ཏུ་བླུན་ཏེ་མེད་པ་དེ་གང་ལ་ཟེར། དོན་ལ་མེད་ཅེས་པའང་དོན་དམ་པར་མེད་པ་ལ་འདོད་ན། ད་ལྟར་གྱི་སྣང་བ་འདིའང་མེད་པར་མཚུངས་ལ། ཐ་སྙད་རྨི་ལམ་ལྟར་དེ་དག་ཀྱང་རང་གི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་ཇི་ལྟར་གསུངས་པ་ལྟར་ཡོད་དོ། །དེ་ཡང་བྱེད་པ་པོ་རང་གིས་ལས་ལས་གཞན་དུ་མེད་པ་ཡིན་ཀྱང་། མེད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས། མ་མཐོང་ཕྱིར་ན་མེད་པ་མིན། །ཅེས་པས་ལོག་ལྟ་ཅན་འགའ་རེས་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་ཕྱི་མའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེ་བ་ལེན་ས་མེད་པར་ལྟ་བ་དེ་དག་ནི་རིགས་པ་མིན་པ་ཤིན་ཏུ་ཐ་ཆད་དོ་ཞེས་པའོ། །གཉིས་པ།

ཡི་དྭགས་དང་དུད་འགྲོའི་ཆགས་ཚུལ་བསྟན་པ།

དེ་བཞིན་ཡི་དྭགས་དུད་འགྲོའི་ཆགས་ཚུལ་ཡང་། །རང་གི་ལས་ཀྱིས་གནས་རིགས་དེར་སྣང་སྟེ། །ཡུལ་དོན་ལུས་ཀྱི་སྣང་བ་སྡུག་བསྔལ་སྣང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྔོན་འདོད་ཆགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཡི་དྭགས་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་བསགས་པ་དེ་དག་ལའང་ཕྱིའི་སྒྲིབ་པ་ཅན་དང་། ནང་གི་སྒྲིབ་པ་ཅན་དང་། སྤྱི་མཐུན་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ཅན་དང་། སྒོས་ཁུར་གྱི་སྒྲིབ་པ་ཅན་དུ་སྣང་བས་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་ནོ། །སྔོན་གཏི་མུག་གི་སྒོ་ནས་དུད་འགྲོ་མྱོང་བར་གྱུར་པའི་ལས་ཅན་རྣམས་ལ་གཅིག་ལ་གཅིག་ཟ་བ་དང་། བཀོལ་སྤྱོད་དང་། འཚེ་བ་དུ་མའི་རྣམ་པས་རྒྱ་མཚོ་དང་། གླིང་བར་དང་། ལྷ་དང་མིའི་ཡུལ་ན་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །ལོག་ལྟ་ཅན་གྱིས་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ནི་དེ་ཡང་འདི་དག་གི་གནས་རིས་དོན་ལ་མེད་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལུང་ཆེན་རྣམས་ལས། སྔོན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་མཐིལ་གཉིས་ནས་འོད་ཟེར་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་དྲུག་ཅུ་སྣང་བས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། ཡི་དྭགས་དང་། དུད་འགྲོའི་གནས་སུ་སྣང་བར་མཛད་པས་སོ་སོའི་སྡུག་བསྔལ་ཞི་བར་གསུངས་པ་དག་ཇི་ལྟར་དྲང་། དེས་ན་བློ་རབ་ཏུ་རྩིང་ལ་ཐོས་པ་རྒྱ་ཆུང་བ་དག་གི་གཟུ་ལུམ་སྟེ་མ་བརྟགས་པའི་སྤྱོད་པ་དང་མ་བརྟགས་པར་སྨྲ་བ་ལ་བརྟེན་པར་མི་བྱའོ། །འདི་དག་གི་ཚུལ་རྒྱས་པར་ཀློང་ཆེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་གསུངས་པའི་སེམས་ཉིད་ངལ་གསོའི་འགྲེལ་བ་ཤིང་རྟ་ཆེན་པོར་བསྟན་པ་ལྟར་བལྟ་ཞིང་། འོག་ཏུ་ཡང་གཏན་ལ་འབེབས་པས་འདིར་མ་བཤད་དོ། །གསུམ་པ།

སྣོད་བཅུད་ཆགས་པའི་བསྐལ་པའི་མཇུག་བསྡུ་བ།

སྣོད་བཅུད་ཆགས་པའི་ཐོག་མཐའ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དང་པོ་འོག་གཞི་ནམ་མཁའ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ལ། ཐ་མ་ནི་བཤད་མ་ཐག་པའི་དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་དང་པོར་སྐྱེས་པའི་ཚུལ། དེ་ལྟར་དམྱལ་གནས་སེམས་ཅན་གཅིག་སྐྱེས་པ། །དེ་སྲིད་བར་སྙེད་ཆགས་པའི་བསྐལ་པ་སྟེ། །སྣོད་ཆགས་པ་ལ་བར་བསྐལ་གཅིག་དང་ནི། །བཅུད་ལ་བཅུ་དགུ་བསྡོམས་པས་ཉི་ཤུ་ཉིད། །འཇིག་རྟེན་ཆགས་པའི་བསྐལ་པ་ལགས་པར་གསུངས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། མནར་མེད་པའི་གནས་སུ་སེམས་ཅན་གཅིག་ཐོག་མར་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བའི་བར་དུ་སྣོད་བཅུད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཆགས་པའི་བསྐལ་པ་ཞེས་འདོད་དོ། །འོ་ན་དམྱལ་བའི་གནས་ཐམས་ཅད་ཆགས་དགོས་པ་མ་ཡིན་ནམ་སྙམ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ད་ལྟའང་ཆགས་པའི་བསྐལ་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ་གནས་ཐམས་ཅད་གང་བར་མ་ཆགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་སྟོང་གསུམ་གྱི་འཇིག་རྟེན་ཆགས་པ་ལ། དང་པོ་རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ནས་བཟུང་སྟེ་མནར་མེད་དུ་གཅིག་སྐྱེས་པའི་བར་གྱི་ཡུན་ལ་སྣོད་ཆགས་པ་ལ་བར་གྱི་བསྐལ་པ་གཅིག་ཡིན་ལ། བཅུད་ཆགས་པ་ལ་བཅུ་དགུ་སྟེ། བསྡོམས་པས་བར་བསྐལ་ཉི་ཤུའོ། །དེ་དག་གིས་ཆགས་ཚུལ་རྣམས་ལེགས་པར་གཏན་ལ་ཕབ་ཟིན་ཏོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཆགས་པའི་རང་བཞིན་བསྟན་པའི་ལེའུ་སྟེ་བཞི་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པའོ།། །།ལེའུ་བཞི་བ་འདི་བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཆགས་ཚུལ་བསྟན་པའི་ལེའུ་ཡིན། སེམས་ཅན་གྱི་རིས་ལ། ཁམས་ཀྱི་སྡེ་ཚན་གཟུགས་མེད་གཟུགས་དང་འདོད་པའི་ཁམས་གསུམ་བྱས་ནས་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། སེམས་ཅན་ཡས་ནས་མར་ཆགས་པ་ཡིན་པས་ཐོགས་མར་གཟུགས་མེད་ཀྱི་ཁམས་དེ་ཉིད། ཐོག་མའི་འོད་གསལ་ལས། མཚུངས་པར་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་མ་རིག་པས་རྒྱུ་བྱས། རིག་པ་རྟོག་མེད་བསམ་གཏན་རིགས་བཞིས་རྒྱ་རུ་འཐུམ་པའི་རྐྱེན་བྱས་པའི་སྒོ་ནས་ཉེ་བར་བླངས་ཏེ་རིམ་བཞིན་གཟུགས་མེད་བཞི། གཟུགས་དང་འདོད་ཁམས་ཆགས་པ་ཡིན་པས། དང་པོ་ཡིད་མཁའ་རྣམ་པར་དྭངས་པའམ་རླུང་རི་རྡོ་རྗེ་རྒྱ་གྲམ་ཆགས་པ་ནས། མཐར་མིའི་ཚེ་ལོ་དཔག་མེད་ཀྱི་དུས་སུ། ལུགས་འདི་ལྟར་བྱས་ན་ཆགས་གནས་འཇིག་སྟོང་བཞིའི་ནང་གི་ཆགས་པའི་བསྐལ་བ་རྫོགས་པ་ཡིན་པའི་ཐུན་མིན་གྱི་ལུགས་ཡིན། མདོར་ན་ལེའུ་བཞི་བ་འདིས་བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཆགས་ཚུལ་བསྟན་ནས། འདི་ཡན་ཆོད་ཀྱི་བསྐལ་བ་བཞིའིི་ནང་གི་ཆགས་བསྐལ་བཤད་ནས་སང་ཉིན་ནས་གནས་པའི་བསྐལ་བ་བཤད་རྒྱུ་ཡིན། དེ་རིང་བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཆགས་པའི་རང་བཞིན་བསྟན་པའི་ལེའུ་སྟེ་བཞི་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པའོ་ཞེས་པའི་མཚམས་འདི་ནས་བཞག་རྒྱུ་བྱེད། ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་འདི་ནི་མདོ་རྒྱུད་བསྟན་བཅོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་གྱི་བཅུད་བསྡུས་པ། རྒྱས་པའི་རྩ་བ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་བ་རྒྱས་བསྡུས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནད་ཀྱི་སྙིང་པོ་མན་ངག་ཁོལ་ཕྱུང་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་པས་མཚན་དང་དོན་མཐུན་པའི་ཡིད་བཞིན་འཇོ་བའི་འདོད་འབྱུང་རིན་པོ་ཆེའི་གཏེར་དང་། གང་འདོད་འབྱུང་བའི་ལྷ་ཡུལ་གྱི་དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་བཤད་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན། དཔལ་སྤྲུལ་ཚང་གིས་འདི་ལ། སྤང་བླང་གནས་ཀུན་ཡིད་བཞིན་ལེགས་སྟོན་པ། །ཆོས་ཚུལ་ཡོངས་རྫོགས་ཐོས་བསམ་སྒོམ་པའི་མཛོད། །འདི་མཐོང་བསྟན་པ་ཀུན་གྱི་དེ་ཉིད་ཤེས། །བརྒྱ་ཕྲག་གཞུང་ལ་ཅིག་ཆར་སྦྱངས་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་རྗོད་བྱེད་རྒྱ་ཆེ་བ་དང་བརྗོད་བྱ་གཏིང་ཟབ་པ་ཡིན། ཐེག་པ་དང་གཞུང་ལུགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནད་འདིའི་ནང་དུ་མ་ཚང་བ་ཞིག་ཡོད་པ་མིན་པས། འདི་ལ་སྦྱངས་ཤིང་བསླབས་ན་གཞུང་མང་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་ཕྲག་ལ་བསླབས་པར་བྱས་པའི་གོ་ཆོད་པ་ཡིན་པས། འདི་ལྟ་བུའི་གཞུང་བཟང་འཆད་དང་སྤེལ་བའི་སྐལ་བ་བཟང་པོ་ཐོབ་པ་དེ་ཡང་རང་རོགས་མ་བགོས་ཐུན་མོང་གིས་སྔར་བསགས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཁོང་ལས་བྱུང་བ་དང་། སྔོན་སྨོན་ལས་འཕྲོ་བཙན་པོ་སྟོབས་སུ་བདོ་བ་ཡིན་པ་ནི་ཞུ་མ་དགོས་པ་རེད། སྤྱིར་ན་ངེས་དོན་མཐར་ཐུག་གི་ཉམས་ལེན་རང་རྒྱུད་དང་འདྲེས་པ་ཞིག་བྱ་དགོས་བསམ་པ་ཞིག་གིས་རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་པའི་གཞུང་འདི་དག་ལས་ལྷག་པའི་འཆད་ཉན་སྒོམ་སྒྲུབ་བྱ་རྒྱུ་བཙལ་ཀྱང་རྙེད་དུ་མེད་པ་ཡིན། ཕྱོགས་རེའི་ངོས་ནས་ཟབ་པའི་ཆོས་ཡོད་ཀྱང་། ངེས་གསང་སྙིང་པོའི་གྲུབ་མཐའི་གཞི་ལམ་འབྲས་བུའི་རྣམ་བཞག་གི་གནད་ཐམས་ཅད་ཚང་ལ་མ་ནོར་བར་སྟོན་པ་དང་། རྒྱལ་བའི་མདོ་རྒྱུད་ཀྱི་དགོངས་པ་ཐམས་ཅད་གནད་གཅིག་ཏུ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བསྟན་པའི་གཞུང་འདི་ལྟ་བུ་ནི་མཇལ་དུ་དཀོན་པ་ཡིན་པས། འདི་ཐོབ་པའི་ཐོ་འགོད་པ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་མི་བྱེད་པར་འདི་ལ་ཡང་སྐྱར་གཟིགས་པ་དང་དོན་ལ་ཞིབ་ཏུ་དཔྱད་ན་ལྟ་རྟོག་གོམས་པ་མཐར་ཕྱིན་ཏེ་དགོངས་པའི་མཐིལ་ཐུན་མོང་མིན་པ་རྟོགས་པའི་སྟེང་དུ་དད་དང་མོས་པས་བྱིན་རླབས་འདྲེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་གྲུབ་མཐའི་དཀའ་གནད་སྔར་གཞུང་གཞན་ནས་མ་ཁྲོལ་བ་དེ་དག་རང་གྲོལ་དུ་འགྲོ་བ་དང་། ཆོས་ཉིད་གཉུག་མའི་དོན་ལ་རང་ཤུགས་ཀྱིས་གནས་པར་འགྱུར་བ་སོགས་དེ་ལྟ་བུའི་ཕན་ཡོན་རླབས་ཆེན་དང་ལྡན་པ་ཡིན། འདི་བསྟན་བཅོས་གཞན་དང་མི་འདྲ་བའི་དེ་འདྲའི་བྱིན་རླབས་ལྷག་པར་ཆེ་བ་ཅིའི་ཞེ་ན། འདི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་མང་ཐོས་རིགས་ལམ་ལ་བྱང་སོང་བ་ཞིག་ལ་མཁས་པར་གྲགས་པའི་རྟོག་གེའི་བློས་དཔྱད་ནས་བརྩོམ་པ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པར་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བདེན་པ་མངོན་སུམ་དུ་གཟིགས་པའི་འཕགས་ཆེན་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཀློང་རྡོལ་གྱི་བསྟན་བཅོས། རྒྱུད་ལུང་མན་ངག་ཟབ་མོའི་དགོངས་དོན་རྒྱུད་རང་ཉིད་སྡུད་པ་པོས་བསྡུས་པ་དང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་རྒྱུད་ལུང་མན་ངག་ཟབ་མོ་ཁོལ་ཕྱུང་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིན་པས། རིས་མེད་རྣམ་གྲོལ་དོན་གཉེར་བྱེད་མཁན་གྱི་གང་ཟག་དག་གིས་ཡང་དགོས་འབད་པ་ཆེན་པོའི་དོན་དུ་གཉེར་བྱ་ཡིན། གྲུབ་མཐའ་ལ་བློ་མ་བྱང་ཞིང་ད་སྔོན་སྦྱོང་རྩོལ་བྱེད་མ་མྱོང་བ་ཐོས་པ་སློབ་གཉེར་ལ་གོམས་པ་དེ་འདྲ་མི་ཆེ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་། གོ་ས་མི་འདུག་བསམ་ནས་ཆོས་ཁྲིད་གྲོལ་མ་ཐག་ཏུ་དཔེ་ཆ་ཁ་རྒྱབ་ནས་མི་སྐྱུར་བ་ཚར་ཁ་ཤས་ཐོན་དང་དམ་པའི་གཞུང་ལུགས་ཞེས་པ་ནི་འདྲིས་བཟང་ཡིན་པས། ཚ་རེ་བཞིན་དུ་ཆེ་ཚོད་ཆུང་མིན་གྱི་གོ་བ་རྙེད་དུ་ཡོད་པ་ཡིན། རིམ་གྱིས་ཐོས་དོན་བསམ་སྒོམ་གྱི་ཕྱོགས་ལ་འབད་པ་གྱིས་དང་། འབྲས་བུ་ཨེ་སྨིན་གྱི་དོགས་པ་མི་དགོས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་མཁས་པར་འདོད་པ་ན། །ཉི་མ་རེ་ལ་ཚིག་རེ་ཟུང་། །ཆ་ཡིས་བསགས་པར་གྱུར་པ་ན། །ཟླ་བ་ཡར་ངོ་བཞིན་དུ་འཕེལ། །ཞེས་གསུངས་པས་གསར་ཞུགས་དང་། རྒན་ཞུགས་དང་དེ་ལས་གཞན་པའི་དགེ་བསྙེན་ཕོ་མོ་དག་གིས་ཀྱང་ཨེ་ཤེས་བལྟས་ནས་ཉིན་རེ་ཚིག་རེ་ཟུངས་དང་གསོག་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཡིན། མཁས་པ་བྱེད་དགོས་མ་བསམས་ཀྱང་བླུན་པོ་ཐ་མ་ཞིག་མ་རེད་ན་བསམ་ནས་དེ་ལྟར་དགོས་པ་ཡིན། ཅི་ཡང་ཨེ་ཤེས་མ་བལྟས་པར་ཕྱུགས་སྒུར་སྒུར་བྱས་ནས་སྒུར་ན་ལོ་བརྒྱར་ཕྱིན་ཀྱང་ཡར་སྐྱེད་སོར་གང་འགྲོ་རྒྱུ་མེད་པ་རེད། ང་ནི་འཆི་རན་པ་རེད་སྦྱོང་ནས་ཅི་བྱེད་བསམ་པ་ནི་ནོར་འཁྲུལ་ཆེན་པོ་རེད། འཆི་རན་ན་ལྷག་ཏུ་འཆི་ཁར་དང་ཤི་རྗེས་སུ་ཕན་ཐོགས་པ་རྣམས་སྦྱོང་དགོས་པ་ཡིན། ད་སྦྱོང་ལོང་ཆེ་ཞིག་ཡོད་པ་མ་རེད་བསམ་ནས་མགོ་ལ་མེ་ཤོར་ལྟ་བུའི་བརྩོན་པ་ལྷག་ཏུ་བསྐྱེད་དགོས་པ་རེད། ཆོས་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་སུ་མི་འདོད་ཆེན་ཚོང་འདུས་ཀྱི་ཐི་ར་ལ་ཐོན་སོང་ན། ཁེ་གང་གིས་ཆེ་འདུག ཡོང་སྒོ་གང་གིས་བཟང་འདུག ང་ལ་འཕྲོད་པའི་ཕན་པ་ཅན་དེ་གང་རེད་འདུག གང་གིས་ཡག་པ་དང་གང་གིས་མནོག་འདུག་བལྟས་ནས་དེ་རང་ལག་ཏུ་ལོན་ཤག་ཤག་བྱེད་པ་བཞིན་དུ། དེ་རིང་ཆོས་རའི་ནང་དུ་སོང་ནས་ཆོས་ཁྲིད་ཐེངས་གཅིག་ཉན་ན་ཡང་། དེ་རིང་ཉིན་གཅིག་གིས་ཐོན་སྒོ་ཡོང་བབས་ཅི་ཞིག་ཡོད་འདུག་བསམ་ནས་ཕྱོགས་སྡོམ་དང་རྩིས་བཤེར་ནས་རང་དོན་རང་གིས་ལྷུར་ལེན་བྱེད་དགོས་པ་ལས། ཡོན་ཏན་ཞེས་པ་དེ་གཞན་ཞིག་གིས་གཤག་བཅོས་བྱས་ནས་ཁོག་ཏུ་འཇུག་ཐབས་མེད་པ་ཡིན། དོན་ཆུང་ཤོག་སྒོར་བརྒྱ་ཚོ་སྟོང་ཚོའི་གྲི་སོ་གྲི་ལྟག་རེ་ལ་ལྟ་ཁུལ་བྱེད་པ་ལས་ཚེ་གཅིག་ཡུན་ལ་ཕན་པའི་དམ་ཆོས་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་གི་གནད་རེ་གོ་བར་བྱས་ན་ཡོད་ཤག་ཤག་ཟད་མེད་ཡིད་བཞིན་རིན་ཆེན་གྱི་གཏེར་ཆེན་ཡིན་ཏེ། ཤེས་རབ་རྒྱ་ཆེར་འཕེལ་བའི་སྒོ། །ཐོས་པ་ཡིན་པ་དེ་ཡི་ཕྱིར། །འབད་དེ་ཐོས་པ་མི་འཚོལ་བར། །མནོག་ཆུང་བྱ་བས་ཅི་ཞིག་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན། དེས་ན་ཤེས་རབ་དང་བློ་གྲོས་ཡར་འཕེལ་བའི་ཐབས་དེ་ཐོས་པ་ཡིན་འདུག དེ་གང་དྲག་ཅི་དྲག་གིས་འཚོལ་ནས་ལོན་དགོས་འདུག་བསམ་ནས་གཞུང་མང་ལ་ཐོས་པ་བྱེད་དགོས། གལ་ཏེ་ཉན་ཚད་ཆ་ཚང་མ་གོ་ན་ཡང་མ་ཉན་པ་ལས་དགའ་བའི་ཡོང་སྒོ་ཡོད་པ་ཡིན། ཐོས་པ་འཚོལ་དང་ཤེས་རབ་འཕེལ་བ་ཡིན་ཞེས་པའི་དོན་ནི། གོ་རྒྱུ་རིག་རྒྱུ་མང་དུ་ཆུག་དང་ཤེས་རྒྱུ་སྤྱོད་རྒྱུ་དེ་དང་མཚུངས་པར་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ཞེས་པའི་དོན་ཡིན། ལེགས་བཤད་མང་པོ་ཤེས་ན་དེ་ལ་མཁས་པ་ཟེར་བ་ཡིན། མཁས་པ་དང་མི་མཁས་པ་ལ་ཁེ་ཉེན་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། མཁས་མི་མཁས་ཀྱི་དབང་གིས་ཚེ་འདི་ཕྱི་གཉིས་ཀའི་སྐྱིད་སྡུག་མི་འདྲ་བར་སོང་བ་ཡིན། དེས་ན་བདེ་འབྲས་མ་འཚོལ་བར་བདེ་རྒྱུ་འཚོལ་གསུངས་པ་ཡིན། དེ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན་མེ་དྲོ་བ་ཞིག་ཡུན་དུ་འདེ་དགོས་བསམ་ན་རྒྱུ་བུད་ཤིང་མང་པོ་གསོག་དགོས་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན། ཁོང་རྣམ་པ་ལ་ངས་མི་ལའི་གསུང་མགུར་དང་ཞབས་དཀར་ཚང་གི་མགུར་འཐེན་རོགས་གྱིས་ཞེས་ཨུ་ཚུགས་རྒྱགས་བཞིན་ཡོད། དེ་ཡང་ཚང་མ་སྡེ་སྣོད་འཛིན་པ་མང་ཐོས་ཡོན་ཏན་ཅན་བརྡ་ཙམ་གྱིས་ཤེས་པ་ཏག་ཏག་མིན་ཕྱིར། བློ་སྣ་དགེ་བ་ལ་འགྱུར་ཐབས་མི་རྟག་པ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་ཐབས་དགེ་སྡིག་འདོར་ལེན་རེ་ཤེས་ཐབས་ཅི་དྲག་གང་དགའི་ཕྱོགས་ལ་ལྟ་བཞིན་ཡོད། བསྟན་པའི་གཞི་མ་དགེ་འདུན་ཡིན་པས་དགེ་འདུན་པ་མེད་དུས་སྟོན་པའི་བསྟན་པ་ཉམས་པ་རེད། དེ་ལས་གནད་ཆེ་བ་ཞིག་ཅི་ཡོད་ཀྱང་། མི་སྐྱ་ཕོ་མོ་དག་ཀྱང་ཆོས་མེད་དུ་ལུས་སོང་དུས་མི་ལུས་བླངས་པ་དེ་ཟོག་ལུས་དང་འདྲ་སོང་བ་རེད། མཐའ་ཡས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཅེས་མིག་ཅེར་ཞོར་དུ་ཟུར་གྱི་མི་རྣམས་ངན་སོང་དུ་མུ་ལྷུང་ལྷུང་དུ་སོང་ན་སྡུག་འདུག་བསམ་པ་ཡིན། མི་དང་དུད་འགྲོ་གཉིས་ཀའི་ཁྱད་པར་འབྱེད་བྱེད་དེ་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཟེར་ན། ཆོས་སྒྲུབ་ཤེས་མི་ཤེས་ཀྱིས་ཕྱེ་བ་ཡིན། ཆོས་མི་ཤེས་པའམ་མི་སྒྲུབ་པའི་མི་ནི་རྭ་རྔ་མ་གཉིས་ཀ་མེད་པའི་མི་སྐད་སྨྲ་བའི་དུད་འགྲོ་ཞིག་ཡིན་པ་རེད། དུད་འགྲོས་ཟ་འཐུང་གཉིད་ཉལ་ཙམ་ལས་ཆོས་མི་ཤེས་པའིདབང་གིས་རྒྱག་རེས་གསོད་རེས། འཛིང་ཁ་བཏུག་པ། འཕྲ་གདོང་བཀྱེ་བ། རྭ་ཚུགས་བྱེད་པ། གཅིག་གིས་གཅིག་བསད་ནས་ཟ་བ་སོགས་ཤེས་པ་ཡིན། མདོར་ན་ཆོས་ལས་གཞན་པའི་མི་ཞིག་གི་ཅི་ཤེས་ཕལ་ཆེར་ཤེས་པ་ཡིན། དེས་ན་གཉིད་རྒྱུ་ཟ་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་ལས་མ་ཤེས་དུས་མགོ་གྱེན་དུ་འགྲེངས་ནས་འགྲོ་བའི་དབང་གིས་དུད་འགྲོ་ཞེས་མི་འབོད་ཀྱང་། ཡོན་ཏན་ཅན་དག་གིས་མི་གྲལ་དུ་མི་འཇོག་པ་ཡིན། དེ་མ་བཞག་དུས་མི་གྲས་སུ་མི་ཐེ་ཞིང་དུད་འགྲོའི་གྲས་སུའང་མི་ཐེ་བས་མི་ཡང་མིན་ལ་དུད་འགྲོའང་མིན་པ་ཞིག་ཏུ་ཆགས་པ་ཡིན། འུ་ཚོ་བོད་མཐོ་སྒང་གི་མི་འདིའི་མི་ཚེ་མི་རབས་རྣམས་སུ་ཤེས་ཡོན་གཉིས་ལ་མཐོང་ཆེན་མ་ཤེས་པའི་དབང་གིས་ལྟ་བྱེད་ཀྱི་མིག་གཅིག་གཞན་ལས་ཉུང་བར་ཆགས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ད་ལྟ་གང་ནས་ཡིན་ཀྱང་དམའ་ཤར་རེ་ཡོད་པ་འདི་བྱུང་བ་ཡིན། འོན་ཀྱང་ཞིབ་ཏུ་བསམ་ན། བུ་ངན་ཡང་ཨ་ཁུའི་ཚ་བོ། ཤ་ངན་ཡང་གཡང་དཀར་ལྷུ་དུམ། ཟེར་བའི་དཔེ་ལྟར་བོད་ཆོས་ཚིགས་ཀྱི་ཡུལ་དབུས་དམ་པ་གོང་མའི་རྗེས་རབས་འཐུད་མཁན་ནི་རང་རེ་ལས་མེད་པས། སུ་ལ་ཡང་མེད་པའི་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་། ལྷར་བཅས་འགྲོ་བའི་མཆོད་སྡོང་ཆེན་པོ་འདི་ཉིད་འུ་ཚོའི་ལག་ན་མེས་པོ་སྔོན་མ་དག་གིས་ཕ་ནོར་བུ་སྐལ་དུ་བཞག་ཡོད་པས། དེ་བདག་པོ་བྱེད་ཐུབ་ན་ཚེ་འདི་ཕྱི་གཉིས་ཕན་གྱི་དགོས་འདོད་ཀྱི་གཏེར་ཁ་རང་ལག་ལ་ཡོད་པ་དང་འདྲ་བ་ཡིན། དངོས་པོ་གཟུགས་ཅན་དུ་མ་གྲུབ་པའི་ཤུལ་བཞག་རིག་གནས་ཀྱི་ནོར་བུ་འདི། མི་རབས་བརྒྱུད་མས་སྲོག་གིས་བསྲུངས་པའི་རྒྱུ་ནོར་རྩ་ཆེན་ཡིན་པས་གང་ཟག་རང་རྒྱུད་ནས་རང་ནུས་གང་ཡོད་ཀྱིས་ཉམས་སུ་མི་འཇུག་པ་ནི། མ་འོངས་མིའི་རིགས་ཀྱི་འདི་ཕྱིའི་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་དོན་དག་གནད་ཆེན་ཡིན་པ་ནི་རྒྱང་རིང་ཕྱི་མའི་དུས་སུ་ལྷག་པར་གསལ་ངེས། ངས་དོན་ཆེན་སྐྱུར་ནས་དོན་ཆུང་ལ་ཡེངས་མ་འདུག་ཟེར་དོན་ཡང་དེས་ཡིན། དགེ་བསྙེན་ཕོ་མོ་འདི་ན་ཡོད་པ་མང་ཆེ་བ་ངའི་ཁ་ཡ་ན་ཟླ་རེད་ནས། ལོ་ནམ་ཚ་ཡར་བསགས་ནས་སྒ་རེ་སྒུར་རེ་འཁྱ་གེ་འཁྱོག་གེ་རུ་ཆགས་ཡོད་ཀྱང་། ཕྱི་མདོག་ལ་ལྟ་རྒྱུ་མེད། འདི་དག་ལས་མང་དག་ནི་སྤྲུལ་སྐུའི་ཨ་ཞང་། མཁན་པོའི་ཨ་ནེ། སྡེ་སྣོད་འཛིན་པའི་ཤ་ཉེ། བཟའ་ཚང་གིས་འགོ་དཔོན་ཡིན་པ་རེད། ཆོས་སྡེ་འདི་ལ་མཚོན་ན་མི་རབས་མི་རྒྱུད་ཚུན་ཆོད་ནས་ལྷ་ཡུལ་ནས་དམ་ཚིག་གཅིག་ཅིང་། མི་ཡུལ་ནས་འདུན་མ་གཅིག་པ། དམ་ཚིག་ཤེལ་དཀར་གྱི་སྒོ་ང་ལ་གས་ཆག་དང་། འདི་ཕྱི་གསེར་ནག་གི་ཐག་པ་ལ་འཇུར་བུ་མ་སོང་བ་ཏག་ཏག་ཡིན་པས། དགོན་པའི་མཁན་སློབ་གཙོ་ཆེ་བ་སྨོས་མ་དགོས་ཀྱང་། བློ་སེམས་བསམ་པ་གཅིག་ཏུ་དྲིལ་ན་ཁྱིམ་གྱི་ཕ་མ་རྒན་གསུམ་ལའང་ཤུགས་ནུས་པ་ཆེན་པོ་ཡོད། དེ་ཚོ་ཞོར་གྱི་ཁ་བརྡ་བྱས་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་གོང་ནས་ཆོས་འཆད་ཉན་བགྱིས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་མཚོན་ཏེ་རང་གཞན་གྱི་དུས་གསུམ་བསགས་དང་ཡོད་པའི་དགེ་རྩ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཤིང་བཟླུམས་ཏེ་བསྡོམས་པའི་མཐུས། ཀུན་མཁྱེན་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ཕྱོགས་དུས་ཀུན་དུ་དར་ཞིང་རྒྱས། བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་གང་ན་སུ་བཞུགས་ཐམས་ཅད་གྱི་སྐུ་ཚེའི་ཞབས་པད་ཡུན་རིང་དུ་བརྟན། དགེ་འདུན་འདུས་པའི་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཐུགས་མཐུན་ཁྲིམས་གཙང་བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀུན་བདེ་སྐྱིད་རྫོགས་ལྡན་གྱི་དཔལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་དེ་མཐར་ཐུག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བླ་ན་མེད་པ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དུ་རྗེ་བཙུན་འཇམ་པའི་དབྱངས་དང་འཕགས་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པས་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་ཇི་ལྟར་བསྔོས་པ་བཞིན་དུ་བསྔོ་བའི་ཐུགས་འདུན་ཟབ་མོ་གནང་བར་ཞུ།

ཉིན་ལྔ་བའི་ཆོས་ཁྲིད།

ད་ཡང་ནམ་མཁའི་མཐའ་དང་མཉམ་པའི་སེམས་ཅན། གྲངས་དང་ཚད་ཀྱིས་ཕ་མཐའ་གཞལ་དུ་མེད་ཅིང་། རིགས་དང་སྡེ་ཚན་བསམ་སྤྱོད་རྣམས་མི་གཅིག་པ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་རེ་རེའི་སྟེང་ན་ཡང་བློས་དཔག་མི་ནུས་པའི་ཚད་མེད་མཐའ་ཡས་པ་ཞིག་ཡོད་པ་ཡིན་ན། དེ་ཐམས་ཅད་ལ་གཅིག་མཚུངས་སུ་ཡོད་པ་ནི་གང་ཡིན་ཞེ་ན། བདེ་བ་འདོད་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་མི་འདོད་པར་འདྲ་བ་རེད། འོན་ཀྱང་འདོད་རྒྱུ་བདེ་བ་འདོད་ན་ཡང་དེའི་རྒྱུ་དགེ་བའི་དངོས་པོ་སྒྲུབ་མི་ཤེས་པར་ལམ་ལོག་མགོ་རྨོངས་སུ་གྱུར་ནས་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་གནས་འདིར་ཐོག་མེད་ནས་མཐའ་མེད་ཀྱི་བར་དུ་འདི་བཞིན་འཁྲུལ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ལྟའི་སེམས་ཅན་འདི་དག་ཐམས་ཅད་པོ་གཞན་ཞིག་མ་ཡིན་པར་རང་ཉིད་ཀྱི་ཕ་མ་གྱུར་པ་འབའ་ཞིག་ཡིན་པས། དེ་དག་ལ་སྙིང་རྗེ་བསྐྱེད་པའི་ཆེད་དུ་བློ་སྦྱོང་གི་ཉམས་ལེན་དགོས་པར་གསུངས་པ་དང་། ད་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཕ་མ་ཡིན་ཀྱང་མིན་ཀྱང་གོང་ནས་བཤད་པ་ལྟར་དུ་སེམས་ཅན་རིགས་མ་གཅིག་ནའང་བདེ་འདོད་སྡུག་བསྔལ་མི་འདོད་པའི་ཚུལ་གཅིག་པ་ཡིན། རང་ཉིད་ཀྱི་ལུས་ལ་དཔེ་བླངས་ན་དགུན་གྲང་ངར་གྱི་སྐབས་ཤིག་ལ་འཛུབ་རྩེ་ཞིག་ཕྱིད་ཀྱང་མི་དགའ་མི་འདོད་པ་དང་། དབྱར་ཚ་བ་ཆེ་ས་ཞིག་ནས་ཉིན་གཅིག་གི་ཉི་མ་ཆོད་དགོས་ན་ཡང་དཀའ་ཚེགས་ཡོད་པ་ཡིན། དེ་བཞིན་དུ་འཁྱག་པ་དང་། ལྟོགས་པ་དང་། མི་སྙིང་དམར་ཅན་ཤི་བ་དང་། ན་བ་དང་། རྒས་ནས་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན། དམྱལ་བ་དང་ཡི་དྭགས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ལ་མཚོན་ན་དེ་དག་བཤད་རིན་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་ཅི་འདྲ་འདྲ་འདུག དེ་བཞིན་དུ་འདེང་བརྒྱབ་ན་འདིའི་སེམས་ཅན་མང་དག་རྣམས་སྐྱིད་པ་དང་། ཁྱོད་གཅིག་པུ་སྐྱིད་པ་གཉིས་གང་འདེམ་པ་ཡིན་ཟེར་ན། འདིའི་སེམས་ཅན་མང་དག་ཐམས་ཅད་སྡུག་ཀྱང་བླ་ཡི་ང་གཅིག་པུ་སྐྱིད་དགོས་ཟེར་ཐུབ་པ་མི་འདུག་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྡུག་མྱོང་བཞིན་དུ་བདག་གཅིག་པུ་ཞིག་སྐྱིད་ཀྱང་ཞེ་འཚེངས་བ་དང་སེམས་བདེ་བ་ཞིག་ག་ལ་ཡོང་། དེ་བས་སྡུག་ན་ཐམས་ཅད་མཉམ་སྡུག་དང་། སྐྱིད་ན་ཐམས་ཅད་མཉམ་སྐྱིད། མ་ཚད་ང་གཅིག་པུ་སྡུག་བསྔལ་བའི་སྐབས་སུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྡུག་གོ་ཞིག་ཆོད་སོང་ན། སེམས་ཅན་གྲངས་མེད་མ་དགོས་དང་བརྒྱ་ཕྲག་ཙམ་གྱི་དོན་དུ་ཡང་རང་ཉིད་བློས་གཏོང་ནུས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཐ་ཤལ་དུ་སོང་བ་ཞིག་མིན་ཚེ་ཡོད་ངེས་ཏེ། ཁྱིམ་བཟའ་ཚང་གང་པོས་སྡུག་མྱོང་བས་དགའ་འམ་ཁྱོད་གཅིག་པུས་སྡུག་མྱོང་བས་དགའ་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་དང་ཁྱད་མེད་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་བརྟགས་ཤིང་དཔྱད་ན་དགྲ་ཟེར་བ་ཞིག་ཟུར་དུ་གཅད་ཡོང་རྒྱུ་མེད་དེ། ཁོ་རང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་དྲག་པོས་མནར་བཞིན། ལས་ཉོན་གྱིས་དབང་མེད་དུ་ཁྲིད་པ་ནི། མ་ཤེས་མ་མཁས་པའི་དབང་གིས་ནད་པ་ནད་འཚིག་ཟོས་པ་ལྟ་བུ་རེད། ཞེ་སྡང་ཁོང་ཁྲོ་བྱས་པ་ནི་རྩིས་གྲངས་མི་ཐེབས་པར་ཆགས་ཡོད། སོ་སྐྱེ་བྱིས་པའི་བློ་ཅན་ཟེར་བ་ནི་དེ་འདྲ་ཡིན་པའི་དབང་གིས་རེད། གལ་སྲིད་དེ་ལྟར་མིན་ན་ཚང་མ་འཕགས་པ་ལོས་ཡིན། འཁོར་བ་པ་ཞིག་མེད་པར་འགྱུར་ངེས་པ་སོགས་དེ་ལྟར་བསམ་བློ་རྒྱ་ཆེ་ས་ནས་བཏང་ན། སེམས་ཅན་མང་པོའི་དོན་ལ་འཆི་མི་དགོས་ལ། ཚ་གྲངས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དམྱལ་ཁམས་འདྲ་ཞིག་ཀྱང་མྱོང་དགོས་པ་མིན་པར། སྔུན་ན་ཡོད་པའི་ལས་བགོས། སྙིང་རུས་དང་མོས་པ་མ་ཞན་ན་ཐོན་ཤག་ཤག་དང་། འགྲུབ་ཤག་ཤག་གི་དམ་པའི་ཆོས་བསྒྲུབས་ནས། སྙིང་རྗེའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་བའི་ཉམ་ཐག་གི་སེམས་ཅན་དེ་ཐམས་ཅད་སྐྱོབ་ཐབས་ཤིག་བྱེད་དགོས་སྙམ་པའི་བསམ་བློ་གཏང་ན། དེ་ནི་རེམ་རྒྱུ་ཡོད་པའི་བྱ་བ་ཞིག་ཡིན། འོན་ཀྱང་ཆོས་བསྒྲུབ་དགོས་ཚུལ་མི་ལ་བཤད་པ་རྐྱང་པ་ཞིག་དང་། རང་གིས་སེམས་ནས་བསམ་པ་རྐྱང་པ་ཞིག་གིས་མི་ཡོང་པ་ཡིན། འོ་ན་ཇི་ལྟར་དགོས་ན། ཁ་ཡོད་ལག་ཡོད་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པ་ལ་དངོས་སུ་བརྩོན་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ནི་སྔོན་ཞིག་ནས་བྱས་ཟིན་པ་སྟེ། དུས་རྒྱུན་དུ་འདོན་ཀློག སྒོམ་བཟླས། འཆད་ཉན། འཚོགས་འདོན་སོགས་བྱས་དང་བྱེད་བཞིན་པ་ཡིན་སྙམ་ན། དེ་ལྟར་ཡིན་དུ་ཆུག་ཀྱང་དང་པོར་བློ་ཆོས་སུ་སོང་ནས་བློ་དང་ཆོས་འདྲེས་ཡོད་མེད་དེ་གནད་ཆེ་བ་ཡིན། གལ་སྲིད་བློ་ཆོས་སུ་སོང་མེད་ན། འཆད་ཉན་སྒོམ་སྒྲུབ་སོགས་རི་ཁུར་མཚོ་བཀབ་ཇི་ལྟར་བྱས་ཀྱང་། ཆོས་པ་དངོས་མིན་པ་དང་བློ་ཆོས་སུ་འགྲོ་ཐབས་དང་བཅས་པ་དམ་པའི་གདམས་ངག་གི་ལུང་དང་བཅས་ནས་དོ་ཞག་དུས་རིང་ལ་བཤད་པ་ཡིན། དེ་ཡང་བློ་ཆོས་སུ་འགྲོ་དགོས་པ་ནི་གོམ་པ་དང་པོ་ཡིན་པས་དེ་གལ་ཆེ་བར་སྣང་ནས་དེ་ལྟར་བཤད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་བློ་ཆོས་སུ་འགྲོ་བ་རྐྱང་པ་ཞིག་གིས་མི་ཡོང་བར་ཆོས་ལམ་དུ་འགྲོ་དགོས། གལ་སྲིད་ཆོས་ལམ་དུ་མ་སོང་ན། རང་གི་སེམས་འདུལ་ཐུབ་ཀྱིན་མེད་པ་ཡིན། དེ་ཡང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། རང་གི་སེམས་ནི་ཡོངས་སུ་འདུལ། །འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་ཡིན། །ཅེས་གསུངས་ནས་ལུང་སྡེ་སྣོད་གསུམ་གྱི་མངོན་རྟོགས་བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་གནད་ཐམས་ཅད་ཚིག་གཉིས་པོ་དེར་བསྡུས་ནས་གསུངས་ཡོད་པས། ཆོས་ལམ་དུ་འགྲོ་བའི་སྟེང་ནས་རང་གི་སེམས་འདུལ་རྒྱུ་ནི་གལ་ཆེ་བ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་དེའི་མཇུག་ཏུ་ང་ཚོའི་ཁ་སྐད་ཀྱི་ཚིག་གཉིས་མཐུད་ན། རང་གི་སེམས་འདི་མ་ཐུལ་ན། །དེ་ནི་སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་མིན། །ཞེས་པ་ཞིག་འོང་བ་ཡིན། འུ་ཚོ་བོད་མགོ་ནག་ཕྲེང་བཟུང་གི་མི། ཆོས་ལྡན་གྱི་ཡུལ་དུ་སྐྱེས་ཏེ་ཆུང་ནས་ཆོས་ལམ་ལ་ཞུགས་ཡོད་པ་རེད། སྐྱབས་འགྲོ་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་མིང་དོན་རེ་ཙམ་ཤེས་ཀྱང་། ཐོས་བསམ་སྒོམ་པ་གནད་ལ་མ་སོང་བས། འགའ་རེ་རང་རྒྱུད་ངན་པ་མ་ཞི་མ་དུལ་བ་གཡག་རྒོད་སེབ་ཡན་མ་འདྲ་འདྲ་དང་། འགའ་རེ་དམན་ལམ་ལ་སེམས་ཤོར་ནས་གེགས་དང་གོལ་སས་བཅིངས་ནས། ཆོས་བསྒྲུབས་ནས་ལོ་ཇི་ཙམ་སོང་ཡང་རང་རྒྱུད་མཐོ་གང་དང་སོར་གང་ཙམ་གྱི་ཇེ་བཟང་དང་ཇེ་དགའ་ལ་མ་སོང་བར། ན་ནིང་གི་ཚྭ་དོ་པོ་དེ་ད་ལོ་ཡང་ཚྭ་དོ་པོ་ལ་འཕེལ་མེད་རང་སར་བསྡད་པ། མང་ཆེ་བ་འདོད་སྲེད་ཀྱི་ཞགས་པས་བཅིངས་པའི་དབང་གིས་ཚེ་འདིའི་དོན་ཆུང་ཞིག་ལ་གཡེང་ནས་ཆགས་སྡང་གཉིས་ཀའི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་ཏེ་ཡོད་པ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཆོས་ལམ་ལ་མ་སོང་བའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡིན། ཆོས་ལམ་ལ་མ་སོང་བའི་ཉེས་དམིགས་ཀྱང་ཀུན་མཁྱེན་ཆོས་རྗེས། དེ་ལས་འདི་ཕྱིའི་ཉེས་པ་ཚད་མེད་དེ། །འཁྲུལ་པས་བསླུས་གང་འཆི་ཁར་འགྱོད་པ་ཉིད། །བར་དོར་འཇིགས་དངངས་ཕྱི་མར་ངན་སོང་འགྲོ། །གཏན་དུ་སྲིད་ལས་ཐར་པའི་སྐབས་མེད་དོ། །གསུངས་པ་སྟེ། དེ་ལས་འདི་ཕྱིའི་ཉེས་པ་ཚད་མེད་དེ་ཞེས་པ་ནི་ཆོས་ལམ་དུ་མ་སོང་བ་དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཉེས་པ་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་ན་ཚད་མེད་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཞིག་ཡོད་ཅིང་། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཚིག་གཅིག་ལ་ཚུར་བསྡུས་ན་འདི་དང་ཕྱི་མའི་ལེགས་ཚོགས་ཡག་ས་བཟང་སའི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་པོ་དེས་འཇོམས་ཤིང་མེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན། ཇི་ལྟར་འཇོམས་པ་ཡིན་ཅེ་ན་ཚིག་རྗེས་མ་གསུམ་གྱིས་ལན་བཏབ་ཡོད་པ་སྟེ། འཁྲུལ་བས་བསླུས་གང་འཆི་ཁར་འགྱོད་པ་ཉིད་ཅེས་པ་ནི་ཆོས་ལམ་དུ་མ་སོང་དུས་འཁྲུལ་བ་ཏག་ཏག་གི་དབང་དུ་ཤོར་འགྲོ་ཞིང་། རང་དབང་རང་ལ་མེད་པར་འཁྲུལ་བའི་གཞན་དབང་ལ་ཤོར་སོང་ན། གཟུགས་མཛེས་པར་བསམ་པའི་འཁྲུལ་བས་བསླུས་ནས་ཕྱེ་ལེབ་མར་མེས་ཚིག་པ་དང་། སྒྲ་སྙན་པར་བསམ་ནས་བསླུས་པས་རི་དྭགས་པི་ཝང་གི་སྒྲ་ལ་ཆགས་ཏེ་སྲོག་ཤོར་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུས་མཚོན་ཏེ། ཚེ་འདི་གང་ལ་བསླུས་བསླུས་པས་མི་ཚེ་གར་སོང་མ་གོ་ནས། འཆི་ཁའི་ས་ལ་ཐོན་དུས་འགྱོད་པ་བྱེད་པ་ཉིད་ལས་གཞན་པའི་བྱེད་ཐབས་ཅི་ཡང་དེའི་དུས་སུ་ཡོད་པ་མིན། ཆོས་ལམ་ལ་མ་སོང་བའི་ཉེས་སྐྱོན་གཉིས་པ་ནི། བར་དོར་འཇིགས་དངངས་ཕྱི་མ་ངན་སོང་འགྲོ། །ཞེས་པ་སྟེ། གཞན་ཡང་ཆོས་ལམ་ལ་མ་སོང་ན་བར་དོའི་སྐབས་ལ་འཇིགས་སྐྲག་དང་དངངས་ཚབ་འབྱུང་ཞིང་། སྤྱིར་བར་དོའི་སེམས་ཅན་ལ་དངངས་སྐྲག་ཡོད་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་ཆོས་མེད་ཅིང་ཆོས་ལམ་ལ་མ་སོང་བར་ལས་མཐའ་ལོག་པ་ཞིག་ཡིན་ན། དེ་ལ་འཇིགས་པའི་སྒྲ་བཞི། མ་ངེས་པའི་རྟགས་དྲུག ཡ་ང་བའི་གཡང་ས་གསུམ་གྱི་འཇིགས་སྐྲག་གིས་བརྒྱལ་ནས་འཆི་ལ་ཐུག་པའི་ཚོར་བ་འབྱུང་བས་མ་ཚད། མགོ་ཐུར་དུ་བསྟན་ནས་གཤིན་རྗེའི་སྐྱེ་བོ་དག་གིས་ཞགས་ནག་སྐེ་ལ་བསྡམས་ནས་ངན་སོང་གནས་སུ་ཁྲིད་དེ། སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་དུས་བསྐལ་ཆེན་མང་པོར་མྱོང་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པའི་ནང་དུ། བྲེད་ཤ་ཐོན་པའི་མིག་བགྲད་ནས། །ཕྱོགས་བཞིར་སྐྱབས་དག་ཚོལ་བར་བྱེད། །ཕྱོགས་བཞིར་སྐྱབས་མེད་མཐོང་ནས་ནི། །དེ་ནས་ཀུན་དུ་ཡི་མུག་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་དང་། གསུམ་པ་ལ་མཇུག་སྡོམ་དང་བཅས་པ་ཇི་ལྟར་གསུངས་པ་ནི། གཏན་དུ་སྲིད་ལས་ཐར་པའི་སྐབས་མེད་དོ། །ཞེས་པ་སྟེ། ཆོས་ལམ་ལ་མ་སོང་བ་དེའི་དབང་གིས་ཉེས་སྤྱོད་ཆེན་པོའི་གཡང་སར་ལྷུང་ནས་འཆི་ཁར་འགྱོད་ཅིང་སྐྲག་ནས་བར་དོར་དངངས་ཤིང་ཕྱི་མར་སྡུག་བསྔལ་བས་མ་ཚད། ནམ་ཞིག་མི་ལུས་ཙམ་ཐོབ་ཀྱང་སྔོན་ལོག་པའི་ལམ་ལ་ཞུགས་པའི་བག་ཆགས་དང་བྱེད་པ་རྒྱུ་མཐུན་གྱི་དབང་གིས། འཁོར་བའི་སྐྱོན་རྣམས་མཐོང་ཡང་སྐྱོ་བ་ཅུང་ཟད་མེད། །སངས་རྒྱས་ཡོན་ཏན་ཐོས་ཀྱང་དད་པ་ཅུང་ཟད་མེད། །ཁྲེལ་མེད་ངོ་ཚ་མེད་ཅིང་སྙིང་རྗེ་ཅུང་ཟད་མེད། །སྡིག་པ་ལྷག་པར་སྤྱོད་ལ་འགྱོད་པ་ཅུང་ཟད་མེད། །མེད་དྲུག་འཛོམ་ལ་སངས་རྒྱས་སྐལ་བ་མེད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་གྱུར་ནས། གཏན་དུ་སྲིད་པ་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཅན་གྱི་གནས་འདི་ལས་ཐར་ཐབས་དཀའ་བ་ཡིན། དེས་ན་བློ་ཆོས་སུ་འགྲོ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེ་བ་དང་། དེ་ལས་ཀྱང་ཆོས་ལམ་དུ་འགྲོ་བ་གནད་ཆེ་བ་རེད། དེ་ཡང་དཔེ་ཡི་སྒོ་ནས་གསལ་བོར་བཤད་ན། ནད་ཀྱིས་གཟིར་དུས་དེ་བསལ་ནས་དྲག་ཐབས་བྱེད་པའི་ཆེད་དུ་ནད་ཀྱི་གཉེན་པོར་སྨན་བརྟེན་པ་ཡིན། དེ་ཡང་སྨན་པ་གང་བཟང་དང་སྨན་གང་དགའ་བལྟས་ནས་འཐུང་བ་ཡིན། འོན་ཀྱང་སྨན་ཁོ་རང་སྨན་ལ་མ་སོང་དུག་ཏུ་སོང་ན་སྔར་གྱི་ནད་གཞི་ལས་ཀྱང་ཇེ་ཐུར་འགྲོ་བ་ཡིན། དེ་དུས་སྡུག་གཅིག་གི་སྟེང་ལ་སྡུག་གཞན་གྱིས་མནར་ནས་བརྩེགས་མར་འགྲོ་བ་ཡིན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་ལས་ཀྱང་། ཆོས་ཆོས་བཞིན་མ་སྤྱད་ན། ཆོས་ཀྱིས་སླར་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་བྱེད། ཞེས་གསུངས་པས། དང་པོར་ཆོས་ལམ་ལ་ཞུགས་རྒྱུ་གནད་ཆེ་བས་བློ་ཆོས་སུ་འགྲོ་དགོས། བར་དུ་ཆོས་ཆོས་ལམ་ལ་འགྲོ་བ་གནད་ཆེ་བས་ཆོས་ལམ་དུ་འགྲོ་དགོས། དེ་ཡང་བར་ཆད་རྐྱེན་ངན་གྱི་དབང་དུ་མི་ཤོར་བར་ལས་མཐའ་བཟང་པོའི་ཕྱོགས་ལ། བཟང་གྱེན་འགྲོ་རྟ་ཁ་གྱེན་ལ་བསྐོར་བ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་ལ་འབྱུང་དགོས་པས། རང་གི་འཁྲུལ་བ་རང་གིས་བརྟགས་ཏེ་ངན་སྐྱོན་མཚང་ནས་འདོན། ཡུལ་ནས་ཕུད། ཡོན་ཏན་གོང་དུ་སྤེལ། བརྩོན་འགྲུས་ལ་ཤུགས་སྐྱེད། དམ་པའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྟེན། སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་སྤང་། དབེན་པའི་གནས་སུ་འདུག ཐོས་བསམ་སྒོམ་པས་རང་གི་རྒྱུད་སྦྱངས། ཅི་བཤད་དམ་པའི་ཆོས་སུ་འགྲོ་བ་ཞིག་ངེས་པར་བྱེད་དགོས། དེ་ཡང་ཉི་མ་གཅིག་ལ་བཟང་ཡ་རབས་གཅིག་དང་མི་འདྲ་བའི་ཁྱད་འཕགས་ཤིག་ལ་སྒྱུར་མ་ནུས་ཀྱང་། རིམ་གྱིས་རིམ་གྱིས་ཇེ་བཟང་ལས་ཇེ་ངན་ལ་མ་ཤོར་དུས་གོ་ཆོད་བཞིན་ཡོད་པ་ཡིན། མདོར་ན་ཁ་ཕྱིར་ལ་འཁོར་ནས་མི་ལ་བརྟག་པའི་ཚབ་ཏུ་ཁ་ནང་ལ་བསྐོར་ནས་རང་རྒྱུད་གཙང་སྦྲ་བྱེད་པའི་ཆེད་དུ། ནངས་རེ་བཞིན་དུ་དམ་བཅའ་དང་། ཐུན་རེ་བཞིན་དུ་རང་རྒྱུད་ལ་བརྟག་དཔྱད་བྱས་ནས། དམ་པ་གོང་མའི་རྣམ་ཐར་ལ་བསླབ་སྟེ་ཆོས་ལམ་དུ་འགྲོ་ཐབས་མཛད་པ་ནི་གལ་ཆེ་བས་མ་ཟད་དེ་ཆོས་པ་ཞིག་གི་གོམ་པ་གཉིས་པ་རེད་ཅེས་ཞུས་པ་དང་ཆབས་ཅིག་ཏུ། སྐབས་སུ་བབས་པ་གང་ཞིག་འཆད་ཉན་བྱ་བཞིན་པ་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཀྱི་འགྲེལ་བ་ཊཱིཀ་ཆེན་པདྨ་དཀར་པོ་འདི་ཉིད་ཀྱི་ཐོག་མར་དགེ་བ་ཀླད་ཀྱི་དོན་སོང་ནས། བར་དུ་དགེ་བ་གཞུང་གི་དོན་ལས་ཀྱང་འཁོར་བའི་རང་བཞིན་སྤང་བྱར་སྟོན་པའི་སྐབས་ལས་ཀྱང་མང་དག་ཅིག་སོང་སྟེ། གཉིས་པ་གནས་པ་ལ། གང་གནས་པའི་འཇིག་རྟེན་བཤད་པ། དེ་དག་གི་རྩོམ་གཞི་ཕྲ་བ་ངོས་བཟུང་བའོ། །དང་པོ་ལ་བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ།

གང་གནས་པའི་འཇིག་རྟེན་མདོར་བསྟན་པ།

དེ་ལྟར་སྣོད་དང་བཅུད་རྣམས་ཆགས་པའི་རིམ་པ་ལེགས་པར་བསྟན་པའི་རྗེས་ཐོགས་ཀྱི་རིམ་པ། དེ་ནས་གནས་པའི་བར་བསྐལ་ཉི་ཤུ་ནི། །ཐོག་མ་བར་དང་ཐ་མ་གསུམ་ཉིད་དེ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། བསྐལ་བ་དང་པོ་ཆགས་ནས་བར་དུ་གནས་པ་འདི་ལ་དང་པོ་འགྲིབ་པ་གཅིག་དང་བར་དུ་འཕེལ་འགྲིབ་བཅོ་བརྒྱད་དང་། །མཐར་འཕེལ་བ་གཅིག་སྟེ་བར་བསྐལ་རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་ཉིད་ཀྱིས་གནས་བསྐལ་ཚང་བ་སྟེ། །དེ་དག་རིམ་པ་གསུམ་དུ་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པ་ལས། །དང་པོ་ཚེ་ལོ་དཔག་མེད་ནས་བཟུང་ནས། །བཅུ་པའི་བར་དུ་ཉིས་བརྒྱ་བརྒྱ་བརྒྱས་འབྲི། །ཡ་ཐོག་རིང་མོ་འགྲིབ་པའི་བསྐལ་པའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ་འཕེལ་འགྲིབ་ཀྱི་བསྐལ་པ་འཇོག་ཚུལ་མཛོད་སོགས་དང་ཅུང་མི་འདྲ་སྟེ། མཛོད་ལྟར་ན་ཆགས་པའི་ཚེ་བསྐལ་པ་དཔག་མེད་ནས་མར་འགྲིབ་སྟེ་བརྒྱད་ཁྲི་ལ་ཐུག་གི་བར་ཆགས་པའི་བསྐལ་བར་གཏོགས་ལ། བརྒྱད་ཁྲི་ནས་བཅུ་པའི་བར་མར་འགྲིབ་པ་བུལ་བས་རྐྱང་པ་གཅིག་པུ་དེ་བར་ཁུག་གཅིག་དང་ཡུན་འདྲ་བས་ཡ་ཐོག་རིང་མོ་ཞེས་བྱ་ལ། དེ་ནས་བཅུ་བ་ནས་ཡར་བརྒྱད་ཁྲི་བར་འཕེལ་བ་དང་། ཡང་བརྒྱད་ཁྲི་ནས་བཅུ་བའི་བར་མར་འགྲིབ་པ་ཟུང་གཅིག་ལ་ཁུག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་འདྲ་ལན་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་མཐར། བཅུ་པ་ནས་བརྒྱད་ཁྲི་བར་ཡང་དལ་བུས་འཕེལ་བ། རྐྱང་པ་གཅིག་པུ་ལ་མ་ཐོག་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ཡ་ཐོག་མ་ཐོག་རྐྱང་པ་རེ་རེ་དང་། བར་ཁུག་པ་རེ་ཡུན་མཉམ་པས་དོན་དུ་བར་བསྐལ་ཉི་ཤུ་གནས་པའི་བསྐལ་པ་ཡིན་ལ། མ་ཐོག་གི་བརྒྱད་ཁྲི་ཡན་ཆད་འཇིག་པའི་བསྐལ་པར་གཏོགས་སོ། །ལུགས་འདིར་ནི་དང་པོ་འགྲིབ་པའི་བསྐལ་པ་ནི། མི་རྣམས་ཚེ་ལོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་བརྒྱད་ཁྲིའི་བར་དུ་ལོ་ཉིས་བརྒྱ་སོང་བ་ན་ལོ་རེ་འབྲིའོ། །དེ་ཡང་དཔག་མེད་ཡར་ཐལ་ནས། ཚེ་ལོ་བརྒྱད་ཁྲི་ནས་བཅུའི་བར་བརྒྱ་བརྒྱས་ལོ་རེ་འབྲི་བ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་བར་དུ་འཕེལ་འགྲིབ་སྤེལ་མ་བཅོ་བརྒྱད་ནི། དེ་ནས་འཕེལ་དང་འགྲིབ་གཉིས་ཟུང་གཅིག་གིས། །ཚན་པ་བཅོ་བརྒྱད་འཕེལ་འགྲིབ་བར་ཁུག་སྟེ། །བརྒྱ་བརྒྱ་དག་ན་སྡེ་ཚན་འཕེལ་འགྲིབ་བྱེད། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཚེ་ལོ་བཅུ་པ་ནས་ཡར་སྐྱེའམ་འཕེལ་བར་གྱུར་པ། བརྒྱད་ཁྲིར་ཐུག་པ་ལས་ཡང་བཅུའི་བར་འགྲིབ་པར་ནི་སྡེ་ཚན་གྱིས་མྱུར་བར་བྱེད་པས་འདི་གཉིས་གཅིག་ཏུ་བསྡོམས་པ་ལན་བཅོ་བརྒྱད་དུ་འབྱུང་བའོ། །གསུམ་པ་ཕྱིས་འཕེལ་བ་གཅིག་ནི་བར་ཁུག་རྫོགས་པའི་རྗེས། དེ་ནས་སྔར་བཞིན་ཡར་སྐྱེ་མར་འགྲིབ་ནི། །མ་ཐོག་རིང་མོ་ཞེས་སུ་གྲགས་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། བར་ཁུག་རྫོགས་དུས་ཚེ་ལོ་བཅུ་པ་ནས་བར་ཁུག་ལྟར་སྡེ་ཚན་གྱིས་ཚེ་ལོ་དཔག་མེད་དུ་འཕེལ་བའི་གཅིག་འགྲིབ་དུས་སངས་རྒྱས་མོས་པ་འབྱུང་ལ། དེ་ནས་བརྒྱད་ཁྲི་པའི་བར་ཉིས་བརྒྱས་ལོ་རེ་འབྲི་ཞིང་། བརྒྱད་ཁྲི་ནས་བཅུ་པའི་བར་དུ་བརྒྱ་བརྒྱས་ལོ་རེ་འབྲི་བ་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་མ་ཐོག་ཀྱང་བརྒྱད་ཁྲི་ལས་ཡར་འཕེལ་བར་མི་འདོད་པ་འདི་ནི་མི་རིགས་ཏེ། མ་ཐོག་ལ་མོས་པ་འབྱུང་བར་གསུངས་ལ། དེའི་དུས་ན་སྔར་གྱི་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་དགུ་བརྒྱ་དགུ་བཅུ་རྩ་དགུ་པོའི་བསྟན་པ་དང་། སྐུ་ཚེ་དང་འདུས་པ་མཚུངས་པར་རྫོགས་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་མ་ཐོག་གིས་མི་རྫོགས་ཏེ། ཡ་ཐོག་དང་བར་ཁུག་རིལ་པོར་སངས་རྒྱས་དེ་དག་འབྱུང་བ་དང་། དུས་མི་མཉམ་ཟེར་བའང་བློ་རྩིང་སྟེ་དེ་གཉིས་དང་མ་ཐོག་དུས་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་ཀྱང་སངས་རྒྱས་བྱོན་པའི་སྐུ་ཚེ་དང་བསྟན་པ་མ་ཐོག་ལ་རྫོགས་པ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་འདས་ནས་བསྟན་པ་ནུབ་པའི་བར་སྐབས་ལོ་གྲངས་ཤིན་ཏུ་མང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་བཤད་པའི། ཡ་ཐོག་མ་ཐོག་བར་ཁུག་བཅས་པ་ལ། །བར་བསྐལ་ཉི་ཤུ་རང་བཞིན་གནས་པར་འདོད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཡ་ཐོག་ལ་གཅིག བར་ཁུག་ལ་བཅོ་བརྒྱད། མ་ཐོག་ལ་གཅིག་སྟེ་རྣམ་གྲངས་ཉི་ཤུ་ནི། རང་བཞིན་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བསྐལ་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་དག་གི་ཡ་ཐོག་འབྲི་བ་ནས་བརྒྱད་ཁྲི་དང་བཅུ་པའི་བར་གྱི་ཡུན་དང་བར་ཁུག་གཅིག་དུས་མཚུངས་ལ། མར་འགྲིབ་ཀྱི་བརྒྱད་ཁྲི་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་ལ་སྐྱེ་བ་ཡང་མཚུངས་ཏེ། རང་བཞིན་དུ་སྤྱིར་བསྡོམས་པས་བར་བསྐལ་ཉི་ཤུའི་བར་གཅིག་ཡོད་ཅེས་གཞག་གི་ཡ་ཐོག་མ་ཐོག་དུས་མཉམ་པ་སྟེ་བསྡོམས་པ་དང་། བར་ཁུག་གཉིས་རིང་ཐུང་མཉམ་པར་ལུང་ལས་འབྱུང་ངོ་། །འདིའི་ཐུན་མིན་གྱི་ལུགས་ནི། ཚེ་ལོ་དཔག་མེད་ཀྱི་དུས་སུ་ཆགས་པ་རྫོགས་ལ་འགྲིབ་པའི་མགོ་རྩོམ་པ་ནས་གནས་བསྐལ་འཇོག་སྟེ། དེ་ཡང་དཔག་མེད་ནས་བརྒྱད་ཁྲིའི་བར་དུ་ལོ་ཉིས་བརྒྱ་ན་ལོ་རེ་འགྲིབ་པ་དང་། བརྒྱད་ཁྲི་ནས་བཅུ་པའི་བར་ལོ་བརྒྱ་རེའི་མཚམས་ནས་ལོ་རེ་ཕྲི་བའི་ཚུལ་གྱིས་མར་འགྲིབ་པ་རྐྱང་པ་ནི་ཡ་ཐོག་རིང་མོ་འགྲིབ་པའི་བསྐལ་པ་ཞེས་བྱ་ལ། དེ་ནས་ཡར་བརྒྱད་ཁྲིའི་བར་དང་མར་བཅུ་པའི་བར་ལ་འཕེལ་འགྲིབ་ཟུང་རེ་གཅིག་ཏུ་བརྩིས་པའི་ལན་བཅོ་བརྒྱད་ནི་བར་ཁུག་བཅོ་བརྒྱད་ཅེས་བྱ་སྟེ། ཁུག་པའི་སྐབས་སུ་ལོ་བརྒྱ་རེའི་མཚམས་སུ་བཅུ། ཉི་ཤུ། བཞི་བཅུ་སོགས་སྡེ་ཚན་བཅུ་གཉིས་ཀྱིས་འཕེལ་འགྲིབ་བྱེད་པས་ན་འདིའི་འཕེལ་འགྲིབ་ཟུང་གཅིག་དང་། ཡ་ཐོག་མ་ཐོག་གི་བརྒྱད་ཁྲི་དང་བཅུ་བའི་བར་གྱི་འགྲིབ་པ་རྐྱང་པ་གཅིག་དུས་རིང་ཐུང་མཉམ་པར་བཤད་དེ་མགྱོགས་བུལ་གྱི་དབང་གིས་སོ། །བར་ཁུག་བཅོ་བརྒྱད་པོ་རྫོགས་པའི་རྗེས་སུ་བཅུ་པ་ནས་ཡར་དཔག་མེད་བར་དུ་སྡེ་ཚན་གྱིས་འཕེལ་བ་དང་། དཔག་མེད་ནས་མར་བཅུ་བའི་བར་དུ་ཡ་ཐོག་ལྟར་འགྲིབ་པའི་ཁུག་དེ་ལ་མ་ཐོག་རིང་མོ་ཞེས་སུ་བཞེད་དེ་ཚུལ་འདི་ལྟར་ན་མོས་པའི་སྐུ་ཚེ་དང་མཛད་ཕྲིན་སོགས་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟར་འཇོག་ནུས་པ་སོགས་འཆད་ཚུལ་ཐུན་མིན་ངོ་མཚར་ཅན་ཞིག་གོ །དེ་ལྟར་ན་ཡ་ཐོག་འགྲིབ་པ་རྐྱང་པ་གཅིག་པུ་བར་ཁུག་གཅིག་ལས་ཡུན་རིང་ཞིང་། མ་ཐོག་འཕེལ་འགྲིབ་ཁུག་པ་ཅན་དེ་ལས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་རིང་བས་གནས་པའི་བར་བསྐལ་ཉི་ཤུ་པོ་འདི་དག་ནང་ཕན་ཚུན་རིང་ཐུང་མཉམ་པ་མིན་ཏེ། ཡ་ཐོག་མ་ཐོག་གི་ཡུན་བསྡོམས་པ་དང་། བར་ཁུག་བཅོ་བརྒྱད་པོ་གཅིག་ཏུ་བསྡོམས་པའི་ཡུན་འདྲ་བར་འདོད་དོ། །དེ་ལྟར་གང་གནས་པའི་འཇིག་རྟེན་བཤད་པ་མདོར་བསྟན་ནས། གཉིས་པ་རྒྱས་བཤད་ལ། འཕེལ་འགྲིབ་ཀྱི་ཚུལ་བཤད་པ་དང་། གནས་དུས་ཀྱི་ཆོས་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ་བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ།

འཕེལ་འགྲིབ་ཀྱི་ཚུལ་མདོར་བསྟན་པ།

ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ། འདི་དག་འཕེལ་འགྲིབ་ཅུང་ཟད་བཤད་པ་ནི། །ཞེས་པས་མཚམས་སྦྱར་དང་མདོར་བསྟན་གཉིས་ཀའི་གོ་ཆོད་པར་བྱས་ནས། གཉིས་པ་རྒྱས་བཤད་ལ། འགྲིབ་ཚུལ་བཤད་པ་དང་། འཕེལ་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ།

འགྲིབ་ཚུལ་རྒྱས་པར་བཤད་པ།

བརྒྱད་ཁྲིའི་དུས་ན་གྲོང་ཁྱེར་འབྱོར་པ་ཡིས། །ས་གཞི་བྱ་གག་འཕུར་བས་སླེབ་ཙམ་གང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དང་པོ་འགྲིབ་པའི་ཚུལ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ནི། མི་རྣམས་ཚེ་ལོ་བརྒྱད་ཁྲི་པའི་དུས་ན་འཛམ་བུའི་གླིང་འབྱོར་པ། རྒྱས་པ། བདེ་བ། ལོ་ལེགས་པ། སྐྱེ་བོ་མང་པོས་གང་བ། རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་དང་། གྲོང་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དང་། གྲོང་རྡལ་རྣམས་ཀྱི་བར་ན་བྱ་གག་འཕུར་རྩལ་ཞན་པས་སླེབ་པ་ཙམ་ན་འདབ་འབྱོར་དུ་ཡོད་པའོ། །དེའི་དུས་ན་བུ་མོ་བཙས་པ་རྣམས་ནི་ལོ་ལྔ་བརྒྱ་ན་ཁྱིམ་ཐབ་ལ་གཏོང་ལ། མི་རྣམས་ཀྱི་ནད་ནི་འདོད་པས་གཟིར་བ་དང་། ཟས་མི་ཟ་བ་ཙམ་ལ་བྱེད་དོ། །དེ་ཙམ་ཞིག་མ་གཏོགས་ནད་དངོས་མེད་པ་རེད། འབྲུ་ནི་སྙེ་མ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་སྟེ། སྙེ་མ་རེ་རེ་ལས་ཀྱང་བྲེ་བོ་ཆེ་བཞི་བཞི་འབྱུང་ངོ་། །འདིའི་དུས་ན། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་དག་ཀྱང་མང་འབྱུང་ཞིང་། །འབྱོར་བ་རྒྱ་ཆེ་འདོད་ལྷའི་ཡུལ་དང་འགྲན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། མི་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་ལོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ནས་བརྒྱད་ཁྲིའི་བར་དུ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་སྤྱི་བོ་སྐྱེས་དང་། གསོ་སྦྱོང་འཕགས་དང་། དགེ་བ་དང་། རབ་མཛེས་ལ་སོགས་པ་རབས་བདུན་བྱུང་ངོ་། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། གླིང་གཅིག་ལ་དབང་ན་ལྕགས་ཀྱི་འཁོར་ལོའོ། །གཉིས་ལ་ཟངས་དང་། གསུམ་ལ་དངུལ་དང་། བཞི་ལ་དབང་ན་གསེར་ལས་བྱས་པའོ། །དེ་ཡང་རྒྱལ་པོ་གང་དུ་འགྲོ་བའི་མདུན་ནས་འཁོར་ལོ་འགྲོ་ཞིང་། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་དང་ལྷན་ཅིག་སྤྱོད་དོ། །འཁོར་ལོ་ནི་རི་རབ་ཀྱི་བང་རིམ་ལ་ཡོད་པ། རྒྱལ་པོ་དེའི་ཕོ་བྲང་གི་སྟེང་དུ་རང་འབྱུང་བར་བཤད་དོ། །གཞུང་ཁ་ཅིག་ལས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་འཁོར་ལོ་ཕལ་པ་དེར་འབྱུང་བར་ཡང་གསུངས་སོ། །མཛོད་ལས། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་འབྱུང་བ་ནི། །སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་ལས་མི་འཕྱི། །གསེར་དངུལ་ཟངས་ལྕགས་འཁོར་ལོ་ཅན། །དེ་དག་གླིང་གཅིག་གླིང་གཉིས་དང༌། །གསུམ་དང་བཞི་ལས་མས་རིམ་བཞིན། །ལྷན་ཅིག་གཉིས་མིན་སངས་རྒྱས་བཞིན། །ཕས་བསུ་རང་འགྲོ་གཡུལ་བཤམས་དང༌། །མཚོན་བརྩམས་པས་རྒྱལ་གནོད་པ་མེད། །ཅེས་གསུངས་པ་དང་མཐུན་ཅིང་། སྔོན་འཇིག་རྟེན་དུ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་བྱུང་བའི་གཏམ་རྒྱུད་ལས། དང་པོར་ལྷའི་གླང་ཆེན་ས་སྲུང་གི་བུས་གསེར་ཁྲི་ལ་བཞག དེ་ནས་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷའི་གནས་ནས་ལྷའི་ཆུ་བོ་དྲི་མ་མེད་པས་ཡོངས་སུ་གང་བའི་བདུད་རྩིའི་བུམ་པས་སྤྱི་བོ་ནས་ཁྲུས་གསོལ་ཏེ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་རུ་དབང་བསྐུར་བར་གྲགས་ལ། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་དེ་དག་གི་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཇི་ལྟར་ཡིན་པ་ནི། མདོ་ལས། འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་མཐའ་བཞིར་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ། ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ། ཆོས་དང་མཐུན་པ། །རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཞིང་། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དང་། ཡང་འཁོར་ལོས་མ་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་དེ་དག་གསེར་ལ་སོགས་པའི་འཁོར་ལོ་དག་གིས་ས་ལས་རྒྱལ་བར་བྱེད་པ་ན་ཇི་ལྟར་རྒྱལ་པར་བྱེད་ཅེ་ན། གོ་རིམས་བཞིན་དུ། གང་ལ་གསེར་གྱི་འཁོར་ལོ་ཡོད་པ་དེ་ལ་ནི་ཁམས་ཀྱི་རྒྱལ་ཕྲན་རྣམས་འབྱོར་པ་དང༌། རྒྱས་པ་དང༌། བདེ་བ་དང༌། གང་ལོ་ལེགས་པ་དང༌། སྐྱེ་བོ་དང༌། མི་ཕལ་པོ་ཆེས་བལྟམས་པའི་ལྗོངས་འདི་དག་ནི་ལྷའི་ལགས་ཀྱི་ལྷས་དེ་དག་རྗེས་སུ་བསྟན་དུ་གསོལ། བདག་ཅག་ནི་ལྷའི་ཞམ་འབྲིང་འཚལ་ལོ་ཞེས་ཕས་བསུ་བར་བྱེད་དོ། །གང་ལ་དངུལ་གྱི་འཁོར་ལོ་ཡོད་པ་དེ་ལ་ནི་བདག་ཉིད་དེ་དག་གི་ཐད་དུ་འགྲོ་སྟེ། ཕྱིས་འདུད་པར་འགྱུར་རོ། །གང་ལ་ཟངས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དེ་དག་གི་ཐད་དུ་སོང་ནས་གཡུལ་ཤོམ་པར་བྱེད་དེ། ཕྱིས་འདུད་པར་འགྱུར་རོ། །གང་ལ་ལྕགས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དེ་དག་གི་ཐད་དུ་སོང་ནས་ཕན་ཚུན་མཚོན་བརྩམས་པ་ལས་ཕྱིས་འདུད་པར་བྱེད་དོ། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང༌། གནོད་པ་མེད། མཚོན་ཆས་རྒྱལ་ཡང་གསོད་དུ་མི་འཇུག་གོ །རྒྱལ་ནས་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་དག་ལ་འཇོག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་གཉིས་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་ངེས་པར་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ནི། འཁོར་ལོ་དང་། ནོར་བུ་དང་། བཙུན་མོ་དང་། བློན་པོ་དང་། གླང་པོ་དང་། རྟ་མཆོག་དང་། དམག་དཔོན་རིན་པོ་ཆེའོ། །དྲན་པ་ཉེར་གཞག་ལས། འཁོར་ལོ་རིན་པོ་ཆེ་ནི་གསེར་ལས་བྱས་ཤིང་དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱ་པ་རྩིབས་སྟོང་དང་ལྡན་པ། ཉི་མ་གཅིག་ལའང་དཔག་ཚད་སྟོང་དུ་འགྲོ་ཞིང་། དེའི་མཐུས་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་མན་ཆད་དུ་གླང་ཆེན་སོགས་འཁོར་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའ་ལ་འགྲོ་ནུས་པ། རྒྱལ་པོས་མི་ཐོས་པའང་ཐོས་པ་དང་། དོ་ཟླ་སུ་ཡང་མེད་པར་བྱེད་པ་ཞིག་ནམ་མཁའ་ལས་འབྱུང་བ་དང་། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ནི་མི་ཆེན་པོའི་བརླ་ཤ་ཙམ་ཟུར་བརྒྱད་པ། མཚན་མོ་དཔག་ཚད་བརྒྱར་འོད་འབྱུང་ཞིང་། ཉི་མ་ཚ་བ་ན་བསིལ་བའི་ཆུ་ཡན་ལག་བརྒྱད་ལྡན་འབྱུང་བ། དཔག་ཚད་བརྒྱའི་ཁོར་ཡུག་ཏུ་ནད་མེད་པར་བྱེད་ཅིང་ཇི་ལྟར་འདོད་པའི་ལས་ཐམས་ཅད་གྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཞིག་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་སྟེར་རོ། །བཙུན་མོ་རིན་པོ་ཆེ་ནི་ལུས་ལ་ཙནྡ་དང་ཁ་ནས་ཨུཏྤལའི་དྲི་འབྱུང་ཞིང་། རེག་ན་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པས་མི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མ་དང་སྲིང་མོ་ལྟར་མཐོང་བ། གླིང་དེའི་བཀྲེས་སྐོམ་ཐམས་ཅད་སེལ་བར་བྱེད་ཅིང་བསམ་པ་དང་མཐུན་པ། བུ་མང་པོ་བཙའ་ཞིང་ཁྱིམ་ཐབས་མེད་ཀྱང་འདོད་ཡོན་ལྔའི་དབང་དུ་མི་འགྱུར་བ་ཞིག་བློན་པོས་སྟེར་རོ། །བློན་པོ་རིན་པོ་ཆེ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པས་མི་དགེ་བ་སྤངས་ཤིང་བྱ་བ་ཀུན་མ་བསླབས་ཀྱང་ཤེས་བཞིན་བྱེད་པ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕ་མ་ལྟར་བྱམས་པ་ཞིག་འབྱུང་ངོ་། །གླང་པོ་རིན་པོ་ཆེ་ནི་ཅང་ཤེས་ཤིང་བཀའ་ཉན་ལ། ཉིན་གཅིག་ལའང་ཛམ་གླིང་ལན་གསུམ་འཁོར་ཞིང་། རྒྱལ་པོས་ཞོན་པའི་ཚེ་གང་དུ་འཇུག་སྤྲོ་བ་དེར་བསྐུལ་མི་དགོས་པར་འགྲོ་བ། ཕ་རོལ་ལས་རྒྱལ་བར་བྱེད་པ་དང་། རྟ་མཆོག་རིན་པོ་ཆེ་ནི་རྨ་བྱའི་མགྲིན་པ་ལྟར་སྔོ་ཞིང་ཡོན་ཏན་གླང་པོ་དང་མཚུངས་པ་སྟེ་དེ་གཉིས་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་སྟེར་རོ། །དམག་དཔོན་རིན་པོ་ཆེ་ནི་དགྲ་བོ་མ་ལུས་པ་འཇོམས་པར་ནུས་ཀྱང་གཞན་ལ་མི་འཚེ་བ་དང་བདུན་ནམ། ཡང་ན་ཁྱིམ་བདག་རིན་པོ་ཆེ་ནི་རྒྱལ་པོའི་བཀའ་ཉན་ཞིང་བང་མཛོད་ནོར་གྱིས་འགེངས་པ་ཞིག་འབྱུང་བ་སྟེ་བདུན་ནོ། །ཞེས་སོ། འདིར་མཁས་པ་དག །གསེར་འཁོར་ལ་དམག་དཔོན་མེད་དེ་གཡུལ་བཤམ་མི་དགོས་པའི་ཕྱིར་མཛོད་གཉེར་བ་ཁྱིམ་བདག་དང་བདུན་ཡིན་ཅིང་། གཞན་གསུམ་ལ་གཡུལ་བཤམ་དགོས་པས་དམག་དཔོན་བགྲངས་པའི་བདུན་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བཤད་དོ། །ཉེ་བའི་རིན་པོ་ཆེ་བདུན་ནི། འཇམ་བསིལ་དྲོ་བ་སོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་ཞིང་བསམ་གཏན་བྱེད་ན་རྣམ་པར་གྲོལ་ཞིང་བློ་གསལ་བ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བར་བྱེད་པའི་མལ་ཆ་དང་། ཆུར་དཔག་ཚད་བཅུ་གཉིས་དང་ཞེང་དུ་བདུན་པ། གྲང་ན་དྲོ་ལ་ཚ་ན་བསིལ་ཞིང་ལྷ་མོ་རྣམས་འོངས་ནས་རོལ་མོ་བྱེད་པ། ཟླ་བ་དང་རྒྱུ་སྐར་དང་རིན་པོ་ཆེ་སོགས་ལྟ་བར་འདོད་ཀྱང་འགྲུབ་པའི་གཞལ་དུ་མེད་པའི་ཁང་ཁྱིམ་དུ་ཉེ་བར་སྤྱད་པའི་རིན་པོ་ཆེའི་ཁྲི་དང་། ཁྲི་དང་མལ་ཆ་ལ་འོས་པའི་སྟན་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང་། རྒྱལ་པོ་དང་འགལ་བར་སྤྱོད་པ་དེར་སོང་བ་ཙམ་གྱིས་ཐམས་ཅད་འདུད་པར་བྱེད་པའི་གྲི་དང་། གྱོན་ན་ཆུར་མི་བྱིང་ཞིང་ཡུད་ཙམ་གྱིས་དཔག་ཚད་བརྒྱར་འགྲོ་བ་ལ་ངལ་བ་མེད་པའི་ལྷམ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང་། ཆུར་དཔག་ཚད་བཅུ་དང་ཞེང་དུ་ལྔ་པ་ཆར་གྱིས་མི་བརླན་ཞིང་རླུང་གིས་མི་བསྐྱོད་པ། གྲང་ན་བསྲོ་ཞིང་ཚ་ན་བསིལ་བར་བྱེད་ལ། གང་དུ་འགྲོ་སར་འཁོར་དང་བཅས་པའི་ཁྱིམ་གྱི་བྱ་བ་བྱེད་པའི་པགས་པ་ཞིག་ཚོང་པས་ཕུལ་བས་རྒྱ་མཚོ་ནས་བྱུང་བའི་ཀླུའི་པགས་པ་ཡིན་པར་བཤད་པའི་པགས་པ་དང་། འཐག་མཁན་བཟང་པོས་མཆོག་ཏུ་བཏགས་པའི་འཇམ་ཞིང་དྲི་མ་མི་གོས་པས་གྲང་དྲོ་བཀྲེས་སྐོམ་ངལ་དུབ་ཀྱིས་མི་གནོད་པ་མེ་དང་མཚོན་སོགས་ཀྱིས་མི་ཚུགས་པའི་གོས་ཉེ་བའི་རིན་པོ་ཆེའོ། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ནི་མི་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་ལོ་དཔག་མེད་ནས་བརྒྱད་ཁྲི་ཐུབ་པ་ཡན་ཆད་ལ་འབྱུང་གིས། དེ་མན་ཆད་དུ་མི་འབྱུང་སྟེ། རྒྱལ་པོ་དེའི་ཚེ་ཚད་དང་དཔལ་འབྱོར་མི་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་མར་འགྲིབ་ལ་འབྱུང་ལ། ཁྱད་པར་དུ་བརྒྱད་ཁྲི་མན་ཆད་ལ་འབྱུང་སྟེ། ཡན་ཆད་དུ་སྐྱོ་བ་ཤས་ཆུང་བས་ཆོས་བསྟན་ཡང་དོན་དུ་འགྱུར་བ་དཀོན་ཅིང་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཤས་ཆུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བརྒྱ་པ་མན་ཆད་དུ་མི་འབྱུང་སྟེ། སྙིགས་མ་ལྔ་བདོ་བས་སངས་རྒྱས་བྱོན་ཡང་སྒྲོ་སྐུར་གྱི་གཞིར་འགྱུར་བས་སྣོད་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྙིགས་མ་ལྔ་པོ་གང་ཡིན་ན། ལོངས་སྤྱོད་རྒུད་པ་དུས་ཀྱི་སྙིགས་མ་འབྲུ་རྣམས་རོ་ནུས་ཆུང་ཞིང་མི་སྨིན་པ་སོགས་དང་། སྲོག་རྒུད་པ་ཚེའི་སྙིགས་མ་ཚེ་ཐུང་བ་དང་། རབ་བྱུང་གི་དགེ་ཕྱོགས་རྒུད་པ་ལྟ་བའི་སྙིགས་མ་དང་། ལུས་རྒུད་པ་སེམས་ཅན་གྱི་སྙིགས་མ་དང་། ཁྱིམ་པའི་དགེ་ཕྱོགས་རྒུད་བྱེད་ཉོན་མོངས་པའི་སྙིགས་མའོ། །དེ་ཡང་ཚེའི་སྙིགས་མ་དང་། དུས་ཀྱི་སྙིགས་མས་སྲོག་དང་ཡོ་བྱད་རྒུད་པར་བྱེད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་། ལྟ་བའི་སྙིགས་མས་དགེ་བའི་ཕྱོགས་རྒུད་པར་བྱེད་དོ། །སེམས་ཅན་གྱི་སྙིགས་མས་གཟུགས་རྒུད་པར་བྱེད་དོ། །ནད་མེད་པ་དང་། སྟོབས་དང་། བློ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་། བསམ་གཏན་ཉམས་པར་བྱེད་པའི་སྙིགས་མ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་ཁ་ཅིག་ན་རེ་སངས་རྒྱས་ཚེ་ལོ་བརྒྱད་ཁྲི་ནས་བརྒྱ་པའི་བར་ཁོ་ན་ལ་འབྱུང་ཞེས་པའང་ཐོས་པའི་མིག་རྒྱང་ཐུང་བའི་རྣམ་འགྱུར་ཏེ། ཚེ་ལོ་དཔག་མེད་ཀྱི་དུས་ན་སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་གཟིགས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་དང་། འཇིག་རྟེན་གཞན་དག་ན་མགོན་པོ་ཚེ་མཐའ་ཡས་པ་ཚེ་ལོ་དཔག་མེད་ཀྱི་དུས་ན་བྱོན་པ་ལ་སོགས་པས་གནོད་དོ། །དེས་ན་བསྐལ་པ་བཟང་པོ་འདིའི་སངས་རྒྱས་སྟོང་གི་ནང་ནས་དང་པོ་འཁོར་བ་འཇིག་བརྒྱད་ཁྲིའི་དུས་སུ་བྱོན་པ་ནས། བཞི་ཁྲི་ན་གཉིས་པ་གསེར་ཐུབ་དང་། ཉི་ཁྲི་ན་གསུམ་པ་འོད་སྲུངས། བརྒྱ་པའི་དུས་འདིར་རྣམ་འདྲེན་བཞི་བ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་བྱོན་པ་ནས། མཐར་མོས་པའི་བར་དུ་བསྐལ་བ་བཟང་པོ་འདིའི་སངས་རྒྱས་སྟོང་བྱོན་པ་རྣམས་བརྩིས་པ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་རབ་བདུན་བརྩི་བའི་སྐབས་ན་རྣམ་པར་གཟིགས་དང་། མར་མེ་མཛད་དང་། རིན་ཆེན་གཙུག་ཏོར་ཅན་དང་གསུམ་ནི་དེའི་གོང་དུ་བྱོན་པས་དེ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་ལ་བར་གྱི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་ཕྱིས་ཀྱང་འབྱོན་པར་གསུངས་པས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་དཔག་མེད་ལས་རིང་ཞིག་ན་མར་འགྲིབ་ཏུ་ཉེ་བའམ། དེའི་ནང་ནས་ལོ་གཅིག་འགྲིབ་ཀྱང་ད་དུང་དཔག་མེད་ཀྱི་མིང་ཡོད་པ་མན་ཆད་ལ་འབྱུང་ངོ་། །རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་ཡར་སྐྱེ་དང་མར་འགྲིབ་གཉིས་ཀ་ལ་འབྱུང་སྟེ། སངས་རྒྱས་མ་བྱོན་པ་དང་། བྱོན་ཡང་བསྟན་པ་ནུབ་ནས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཟད་པ་ན་འབྱུང་སྟེ། རྩ་བ་ཤེས་རབ་ལས། རྫོགས་སངས་རྒྱས་རྣམས་མ་བྱུང་ཞིང་། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱང་ཟད་པ་ན། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི། །བརྟེན་པ་མེད་པར་རབ་ཏུ་སྐྱེ། །ཞེས་པའོ། །དེའི་དུས་སུ་བྱུང་ན་གཞན་དོན་ལ་བསྐུལ་གྱིས་དོགས་པས་འཇིགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཚེ་ལོ་མར་འགྲིབ་ཏུ་ཉེ་བའི་དུས། དེ་ནས་མི་དགེའི་དབང་གིས་མར་འགྲིབ་སྟེ། །དྲུག་ཁྲི་པ་དང་ཉི་ཁྲི་བཅུ་པའི་བར། །ཚེ་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་ཡོན་ཏན་འགྲིབ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འགྲིབ་པའི་རྒྱུ་ནི་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ལྟར། །འཁོར་བའི་ཆོས་ལུགས་དུ་མ་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་བས་མི་དགེ་བའི་ལས་རྣམས་འཕེལ་ཏེ། བརྒྱད་ཁྲི་པ་ནས་བདུན་ཁྲི་པ་དང་། དྲུག་ཁྲི་པ་དང་། ཉི་ཁྲི་པ་དང་། སྟོང་པ་དང་། བརྒྱ་པ་དང་། བཅུ་པའི་བར་དུ་ཚེ་འགྲིབ་པ་ལྟར་ལོངས་སྤྱོད་དང་། ཁ་དོག་དང་། འོད་དང་། སྟོབས་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་འགྲིབ་པ་ཡིན་ནོ། །འགྲིབ་པ་རྣམས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་ཚེ་ལོ། །བཅུ་པའི་ཚེ་ན་རྣམ་རྟོག་ཉོན་མོངས་རགས། །མི་རྣམས་ལུས་བོངས་མཐོ་གང་ཆག་གང་ལ། །ཉིན་ཚིག་ནུབ་འཁྱགས་དབུལ་ཕོངས་འཚེ་བས་གདུངས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། མི་རྣམས་ཚེ་རིང་ན་ལོ་བཅུ་ཐུབ་པའི་དུས་ན། བུ་བཙས་པ་ལ་ད་ལྟའི་སྐབས་ན་ལོ་བརྒྱ་ལོན་པར་ཤོག་ཅེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་པ་ལྟར་དེའི་དུས་སུ་ལོ་བཅུ་ཐུབ་པར་ཤོག་ཅེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་པར་བྱེད་ཅིང་། བུ་མོ་བཙས་པ་ལོ་ལྔ་ན་ཁྱིམ་ཐབ་ལ་གཏོང་ལ། ལུས་བོངས་ནི་ཚེ་ལོ་བརྒྱ་པའི་མི་རྣམས་ཀྱི་མཐོ་གང་ཆག་གང་པའོ། །གཞུང་ཁ་ཅིག་ལས། རིང་བ་མཐོ་གང་། ཐུང་བ་ཆག་གང་དུ་གསུངས་པའང་ཡོད་དོ། །ཁ་ཟས་ཀྱི་མཆོག་ནི་ཀོ་ཏྲ་པའོ། །གོས་ཀྱི་མཆོག་ནི་སྐྲའི་ལྭ་བའོ། །རྒྱན་གྱི་མཆོག་ནི་མཚོན་ཆའོ། །དེའི་དུས་སུ་སྦྲང་མ་ཡོད་ཀྱང་སྦྲང་རྩི་མི་འབྱུང་། འོ་མ་དང་ཞོ་ཡོད་ཀྱང་མར་མི་འབྱུང་། ཡུངས་དཀར་དང་ཏིལ་ཡོད་ཀྱང་མར་ནག་མི་འབྱུང་། བུར་ཤིང་དང་ཀར་ཤིང་ཡོད་ཀྱང་བུ་རམ་དང་ཀ་ར་མི་འབྱུང་། ལན་ཚྭ་གཏན་ནས་མི་འབྱུང་། རོ་དྲུག་གིའང་ཁ་བ་གཅིག་པུ་ལས། མངར་བ་དང་། སྐྱུར་བ་དང་། བསྐ་བ་དང་། ཚ་བ་དང་། ལན་ཚྭ་བ་ལྔ་མེད་དོ། །ཁ་ཅིག་རྩུབ་པ་ལས་གཞན་རྣམས་ནུབ་ཅེས་ཟེར་རོ། །དེའི་དུས་ན་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་ཕ་མ་དང་། རྒན་རབས་དང་། བྲམ་ཟེ་ལ་སོགས་པ་རིགས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་མི་བཀུར་ཞིང་གུས་པ་མི་བྱེད་ལ། སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་མི་དགེ་བའི་ལས་ལ་སྤྱོད་པ་དེ་དག་ལ་བསྟོད་ཅིང་བཀུར་བར་བྱེད་ལ། དགེ་བ་བྱེད་པ་སྲིད་ན་སྨོད་ཅིང་ཐང་ལྷོད་དུ་བྱེད་དོ། །སྙིགས་མ་ལྔ་བདོ་བའི་རང་གཤིས་དེ་རང་དང་གཞན་གྱི་ཚུལ་ལ་དཔག་ན་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། སྣོད་བཅུད་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་གཉིས་ཀ་འབྲེལ་ཆེ་བ་ཡིན་ཕྱིན། མི་དགེ་བའི་ལས་བྱེད་ཚབས་ཇི་ལྟར་ཆེ་བ་ལྟར་དུ་སྣོད་བཅུད་ཀྱི་རྒུད་པའང་དེ་བཞིན་དུ་མང་བར་འདྲེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེང་སང་འཛམ་གླིང་ཐོག་གི་མཚོན་འཁྲུག་དུག་རྫས་ལ་སོགས་པ་མིས་བཟོས་ཀྱི་འཇིག་པ་མང་བས་མི་ཚད། ས་གཡོ་ཆུ་འཕྱུར་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བཞིས་གནོད་པ་མང་བ་འདི་དག་ཀྱང་མིས་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་བསགས་པའི་མཐུ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན། རྒུད་པ་མཐར་ཐུག་པ་དེ་དག་གི་ཚུལ་རྣམས་འདིར་བརྗོད་པ་ནི། འབྲུ་བཟང་ནུབ་སྟེ་དྲུག་ཅུའི་ཁ་ཟས་དང་། །ལྭ་བ་གྱོན་ཅིང་དར་ཟབ་ལ་སོགས་ནུབ། །ལན་ཚྭ་གཏན་མེད་ཞོ་ལས་མར་མི་འབྱུང་། །ཕ་མ་དགེ་སྦྱོང་བྲམ་ཟེ་ལ་སོགས་པ། །མི་བཀུར་སྨོད་ཅིང་ངན་པ་རྣམས་ལ་བསྟོད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། འབྲས་དང་། ནས་དང་། གྲོ་དང་། མོན་སྲན་ལ་སོགས་པའི་འབྲུ་བཟང་པོ་རྣམས་ནི་ནུབ། ཞག་དྲུག་ཅུ་ན་སྨིན་པའི་འབྲུ་བྲ་བོ་སྟེ་འབྲུའི་རིགས་ཀྱི་ནང་ནས་ཐ་མ་དེ་གཅིག་པུ་སྐྱེ་བས་དེའི་ཁ་ཟས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་དོ། །གོས་སུ་ལྭ་བ་གྱོན་ཞིང་དར་དང་། གོས་དང་། རས་ལ་སོགས་པའི་སྲབ་འཇམ་བཟང་དགུ་རྣམས་མེད་དོ། །སྐྱེ་བོ་ངན་པ་བསྟོད་ཅིང་བཟང་པོ་རྣམས་སྨོད་པས་བཟང་པོ་ཡ་རབས་ཀྱི་དེ་དག་ལ་མི་བརྟེན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་དུས་ངན་པ་དེ་རིང་ཞིག་གནས་པ་ལས། དེའི་འོག་ཏུ། དེ་དག་ཟད་བྱེད་མཚོན་ནད་མུ་གེ་ལས། །དང་པོ་མཚོན་གྱི་བསྐལ་པ་འབྱུང་ཚུལ་ནི། །མི་རྣམས་ཕན་ཚུན་འཁྲུག་ཅིང་སྡང་བ་ལས། །ས་ལས་ཅི་བླངས་མཚོན་ཆའི་རང་བཞིན་འགྱུར། །གཅིག་གིས་གཅིག་གསོད་ངན་སོང་གནས་སུ་ལྷུང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རྐྱེན་གསུམ་གྱིས་ཟད་པར་བྱེད་པ་ནི། མཚོན་དང་། ནད་དང་། མུ་གེའོ། །དེ་ལ་ཐོག་མར་མཚོན་གྱི་བསྐལ་པ་ནི། མི་རྣམས་ཆོས་མ་ཡིན་པར་སྤྱོད་པས་གནོད་སེམས་སྐྱེས་ནས། ཕན་ཚུན་གཅིག་ལ་གཅིག་གསོད་པ་དང་བརྡེག་འཚོག་ཏུ་སེམས་ཏེ། རྔོན་པས་དགོན་པར་རམ་ས་སྟོང་ནས་རི་དྭགས་མཐོང་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ནས་དེ་དག་གིས་ཤིང་དང་རྡོ་དང་བོང་བ་དང་། དབྱུག་པ་ལ་སོགས་པ་གང་བླངས་ཀྱང་མཚོན་ཆར་གྱུར་ཏེ། གཅིག་གིས་གཅིག་གསོད་པར་འགྱུར་རོ། །གང་དག་ཤི་བ་དེ་དག་དམྱལ་བར་ལྟུང་བར་འགྱུར་བས། འདིའི་དུས་ན་དམྱལ་བ་ན་སེམས་ཅན་ཤིན་ཏུ་མང་ངོ་། །གཉིས་པ་ནད་ཀྱི་བསྐལ་པ་ནི། དེ་ནས་ནད་ཀྱིས་ཐེབས་ཤིང་འཆི་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། མི་རྣམས་ཀྱིས་མི་དགེ་བ་སྤྱད་པས་ལྷ་མ་སྲིན་འཁྲུགས་ནས་ནད་ཀྱི་རྣམ་པ་དུ་མ་གཏོང་སྟེ། འབྱུང་པོ་མི་མ་ཡིན་ནད་རིམས་གདོན་གྱི་བདག་པོ་དེ་དག་གིས་སྔར་མེད་པའི་དུས་ནད་གསར་བ་གསོར་མི་རུང་བ་གཏོང་སྟེ་གསོ་ཐབས་མེད་པའི་ནད་ཀྱིས་མང་པོ་འཆི་བར་འགྱུར་རོ། །དེང་སང་ནད་རིགས་གསོ་ཐབས་མེད་པ་ཅི་འདྲའི་མང་འདུག དེ་དག་ཀྱང་དུས་སྙིགས་མ་ཡིན་པའི་དབང་གིས་རེད། དེ་ནས་མུ་གེའི་བསྐལ་པ་ནི། མཚོན་དང་ནད་ཀྱིས་ཤི་བའི། མི་རྣམས་ལྷག་མ་མུ་གེས་ཚར་འབྱིན་ཏེ། །གབ་ཚེ་བ་དང་རུས་གོང་དཀར་པོ་དང་། །ཐུར་མ་བ་སྟེ་བཀྲེས་སྐོམ་འབར་བས་གདུངས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། མི་དེ་དག་གིས་མི་དགེ་བ་སྤྱད་པས་ཀླུ་རྣམས་འཁྲུགས་ནས་ཆར་དུས་སུ་མི་འབབ་པས་ལོ་ཉེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་རྐྱེན་གྱིས་མུ་གེ་གསུམ་འབྱུང་བ་ནི། གབ་ཚེ་བ་དང་། རུས་གོང་དཀར་པོ་བ་དང་། ཐུར་མས་འཚོལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་གབ་ཚེ་བ་ནི། དེའི་དུས་ན་ནས་སམ། འབྲས་སམ། སྲན་མ་ལ་སོགས་པ་སྔོན་གྱི་དུས་ན་སྐྱེས་པའི་ལྷག་ཅུང་ཟད་རྙེད་པ། མཐོང་ན་ཡ་མཚན་དུ་བྱེད་ཅིང་། བྲ་བོ་ལ་སོགས་པའི་འབྲུ་ངན་པ་དག་མཐོང་ན་ཡང་ཟ་མ་ཏོག་གི་སྒྲོམ་གྱི་ནང་དུ་བཅུག་ནས་སྲུང་བར་བྱེད་དོ། །བཀྲེས་པས་ཉམས་སྟོབས་མེད་དེ་ས་ལ་འགྱེལ་ནས་ལྡང་མི་ནུས་ལ། གཞན་དག་གིས་ཀྱང་སློང་བྱེད་མེད་པས་དེ་ཉིད་དུ་འཆི་བ་གང་ཡིན་པའོ། །རུས་གོང་དཀར་པོ་པ་ནི། སྔོན་མི་ཤི་བ་རྣམས་ཀྱི་རུས་གོང་དཀར་པོ་བསྡུས་ནས། འདི་ནི་ཁམས་ཀྱི་ཟས་ཟ་བ་རྣམས་ཀྱི་རུས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས་ཆུ་མང་པོའི་ནང་དུ་བསྐོལ་ནས་འཐུང་བའོ། །ཐུར་མ་བ་ནི་འབྲུའི་ཟེ་ཁའམ་འབྲུ་རེ་རེ་གཉིས་གཉིས་རྙེད་པ་བསྡུས་ཏེ་ཆུ་མང་པོའི་ནང་དུ་བསྐོལ་ནས་འཐུང་ཞིང་། འབྲུ་དེ་ཐུར་མས་རྙབ་པར་བྱེད་པའོ། །དེའང་ཚེ་ལོ་བཅུ་གཅིག་པའི་དུས་ཀྱི་འབྲུའི་ཟེ་ཁ་ལྷག་ལུས་པ་དག་གབ་ཚེར་བཅུག་ནས་སེར་སྣ་བྱེད་དུས་མང་པོ་ཤི་བའི་ཚེ་གབ་ཚེ་པ། དེ་ནས་ཟེ་ཁ་ཆུར་ལོངས་སྤྱོད་པས་ཐུར་མ་པ། དེ་དག་གིས་ཀྱང་རུས་གོང་སྤྱོད་པས་རུས་གོང་དཀར་པོ་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུམ་རིམ་པས་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་མཚོན་གྱི་བསྐལ་པ་ཞག་བདུན། ནད་ཀྱི་བསྐལ་པ་ཟླ་བདུན་དང་ཞག་བདུན། མུ་གེ་ནི་ལོ་བདུན་དང་ཟླ་བ་བདུན། ཞག་བདུན་གྱི་བར་དུ་འབྱུང་བས་མི་རྣམས་ཟད་པར་བྱེད་དོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ཚེ་ལོ་སུམ་ཅུ་པ་ལ་མུ་གེ ཉི་ཤུ་པ་ལ་ནད། བཅུ་པ་ལ་མཚོན་འབྱུང་བར་བཤད་དོ། །དེའི་ཚེ་ཤར་ལུས་འཕགས་གླིང་དང་ནུབ་བ་གླང་སྤྱོད་གཉིས་སུ་དེ་དང་ཤས་འདྲ་བ་ཙམ་འབྱུང་སྟེ། གནོད་སེམས་ལྷག་པར་འགྱུར་བ་ཙམ་དང་། ཁ་དོག་ངན་ཅིང་ཉམ་ཆུང་བ་ཙམ་དང་། བཀྲེས་པ་དང་སྐོམ་པའི་གདུང་བ་འཕེལ་བ་ཙམ་ལས། དངོས་པོ་དེ་ལྟ་བུ་མེད་དེ་འཛམ་བུ་གླིང་པ་དང་སེམས་པ་ལ་ཁྱད་ཞུགས་པའོ། །སེམས་ཀྱི་སྣང་ཚུལ་ཐ་དད་པས་རླུང་སེམས་འདུ་ལུགས་ཀྱི་འཁྲུལ་སྣང་ཡང་ཐ་དད་པ་ཡིན། བྱང་གི་གླིང་ན་གཏན་ནས་མི་འབྱུང་ངོ་། །དེ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་འགྲིབ་ཚུལ་བཤད་ནས། གཉིས་པ།

འཕེལ་ཚུལ་རྒྱས་པར་བཤད་པ།

ཚེ་ལོ་བཅུ་པ་ལས་གོང་དུ་ཇི་ལྟར་འཕེལ་བའི་ཚུལ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ནི། བསྐལ་པ་གསུམ་པོ་དེས་ཕལ་ཆེར་ཟད་པར་འགྱུར་བའི་དུས། དེ་ནས་འཕེལ་བའི་རིམ་པ་བསྟན་པ་ནི། །འགའ་ཞིག་ལུས་པ་གྲོང་ཡུལ་འོངས་པ་ན། །གཅིག་གིས་གཅིག་མཐོང་དགའ་བའི་སེམས་སྐྱེས་ཏེ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་དགེ་བ་ཅན་འགའ་ཞིག་ལུས་པ་ནི་ཆུའི་གླིང་ངམ་རིའི་ལྗོངས་སམ། བྲག་གི་བར་ལ་སོགས་པར་ཞུགས་ནས་ཞག་བདུན་གྱི་བར་དུ་ཆུས་འཚོ་ཞིང་འདུག་པ་ལས། ཕྱིར་གྲོང་དུ་འོངས་པ་ན་གཅིག་གིས་གཅིག་མཐོང་བ་ལས། ཕན་ཚུན་ཡ་མཚན་དང་དགའ་བ་དང་བརྩེ་བའི་སེམས་སྔོན་མེད་པ་སྐྱེས་ཏེ། ཨེ་མ་མི་གསོན་པོ་དག་མཐོང་ཞེས་སྨྲ་སྟེ། དེ་དག་འདུས་ནས་སླར་སྔོན་གྱི་ཉེས་པ་ནད་མུག་མཚོན་འཁྲུགས་སོགས་བསྐལ་བ་ངན་པ་ཤར་བ་དག་ཕན་ཚུན་གླེང་ཞིང་། དེ་དག་གི་རྒྱུ་མི་དགེ་བས་བྱས་པར་རིག་ནས་དེ་ལྟར་བྱས་ན་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བས་ཕྱིན་ཆད་མི་བྱེད་ཅེས་རང་རང་གི་རྒྱུད་སྡོམ་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཡང་བྱམས་པའི་སྤྲུལ་པ་གཟུགས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དང་ལང་ཚོས་བརྒྱན་ཞིང་། དེ་དག་ལས་ཅུང་ཟད་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་ཞིག་སྤྲུལ་པ་དེ་ལ་གཞན་དག་གིས་དྲིས་པ། བདག་ཅག་ཚེ་ལོ་བཅུ་པའི་མིར་མཚུངས་པ་ལ་ཁྱོད་ནི་མཆོག་ཏུ་འཕགས་པ་རྒྱུ་ཅི་ལས་གྱུར། དེས་སྨྲས་པ། བདག་གིས་ནི་སྲོག་གཅོད་པ་སྤངས་པ་ལས་བྱུང་ངོ་། །དེ་དག་གིས་སྨྲས་པ། བདག་ཅག་ཀྱང་སྲོག་གཅོད་པ་སྤང་ངོ་ཞེས་དམ་བཅས་པ་ལས། སྔོན་བས་ནད་མེད་ཅིང་ཟོ་མདོག་བདེ་བ་དང་། སྟོབས་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཏོ། །དེའི་རྒྱུས་མི་དེ་དག་གི་བུ་དང་བུ་མོ་བཙས་པ་རྣམས་ཚེ་ལོ་ཉི་ཤུ་པར་གྱུར་ཏོ། །ཡང་སྤྲུལ་པ་བྱུང་བ་ལ་སྔ་མ་ལྟར་དྲིས་པས། མ་བྱིན་པ་ལེན་པ་སྤངས་པའི་ཕན་ཡོན་གྱི་ཉི་ཤུ་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་བུ་དང་བུ་མོ་བཙས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཚེ་ལོ་བཞི་བཅུ་ཐུབ་པར་གྱུར་ཏོ། །སྲོག་གཅོད་སྤངས་པས་བུ་དང་བུ་མོ་རྣམས། །ཉི་ཤུ་པར་གྱུར་མ་བྱིན་ལེན་སྤངས་པས། །བཞི་བཅུ་པ་དེ་རིམ་བཞིན་འདོད་ལོག་དང་། །ཕྲ་མ་ངག་འཁྱལ་རྩུབ་མོ་བརྣབ་སེམས་དང་། །གནོད་སེམས་ལོག་ལྟ་མི་རིགས་འདོད་པ་དང་། །ཆགས་དང་ལོག་པའི་ཆོས་རྣམས་སྤངས་པ་ཡིས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་སྤྲུལ་པ་རེ་རེས་རྐྱེན་བྱས་ཏེ། །འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པ་དང་། ཕྲ་མ་དང་། ངག་འཁྱལ་པ་དང་། ཚིག་རྩུབ་མོ་དང་། བརྣབ་སེམས་དང་། གནོད་སེམས་དང་། ལོག་པར་ལྟ་བ་དང་། ཆོམ་རྐུན་དང་མཐུ་སྟོབས་དང་བྲིད་པ་སོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཕ་རོལ་གྱི་ནོར་དོན་དུ་གཉེར་བ་ལྟ་བུ་མི་རིགས་པའི་འདོད་པ་དང་། ལོག་གཡེམ་དང་ལིངས་འདེབས་པའམ་རྔོན་བྱ་བ་ལྟ་བུ་ཆོས་མ་ཡིན་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་ཆགས་པ་དང་། རྒྱལ་པོ་དང་བྲམ་ཟེའི་ཆོས་ལུགས་ཁ་ཅིག་ལྟར་ཆོས་མིན་བྱས་པས་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དུ་འཚེ་བ་ལྡན་པ་ལོག་པའི་ཆོས་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་ལོངས་སྤྱོད་དང་། ཡུལ་དང་། བདེ་འགྲོ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་པ་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་ལོག་པར་སྒྲུབ་པའི་ཆོས་མིན་གསུམ་པོ་དེ་མི་རྣམས་ལ་འབྱུང་བར་བསྟན་ཏོ། །དེ་གསུམ་བསྡོམས་པ་གཅིག་ཏུ་བརྩིས་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་ལྷག་མ་དགུ་སྤངས་ཤིང་། ཕ་མ་དང་། དགེ་སྦྱོང་དང་། བྲམ་ཟེ་དང་། རིགས་ཀྱི་གཙོ་བོ་རྣམས་ལ་དེ་དག་ཏུ་མི་འཛིན་པའི་ཆོས་སྤངས་ཏེ། རིམ་གྲོ་ཆེར་བྱས་པས་མི་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་ལོ། བརྒྱ་དང་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བརྒྱ་སྟོང་དང་ནི། །ཉིས་སྟོང་ལྔ་སྟོང་ཁྲི་དང་ཉི་ཁྲི་དང་། །བཞི་ཁྲི་བརྒྱད་ཁྲིའི་བར་དུ་གོང་འཕེལ་ལོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ལོག་པར་གཡེམ་པ་སྤངས་པ་ནས་བཟུང་སྟེ། བརྒྱ་དང་། ཉིས་བརྒྱ་དང་། ལྔ་བརྒྱ་དང་། སྟོང་དང་། ཉིས་སྟོང་དང་། ཁྲི་དང་། ཉི་ཁྲི་དང་། བཞི་ཁྲི་དང་། བརྒྱད་ཁྲིའི་བར་དུ་གོང་ནས་གོང་དུ་ཡར་འཕེལ་ལོ། །དེ་ཡང་བཅུ་པའི་ཡར་འཕེལ་ནས་བརྒྱད་ཁྲིའི་བར་དུ་སྡེ་ཚན་འཕེལ་བ་ནས་བར་གྱི་ཁུག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཚུལ་ནི་ཆོས་དགེ་བའི་མཐུས། ཚེ་བཞིན་གཟུགས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་ཚོགས་འཕེལ། །བར་ཁུག་རྣམས་ལ་མི་རབས་བཅུ་གཉིས་ཏེ། །ཡ་ཐོག་མ་ཐོག་དེ་བས་རིང་བ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཚེ་གོང་དུ་འཕེལ་བ་ལྟར་གཟུགས་ཀྱང་ཉིས་འགྱུར་གྱིས་རིང་དུ་སོང་ལ། ནོར་དང་། འབྲུ་དང་། གོས་དང་། བཞོན་པ་ལ་སོགས་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱང་ཉིས་འགྱུར་གྱིས་འཕེལ་ཏེ། དཔལ་དང་སྐལ་བ་བཟང་པོར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ལྟར་མི་རབས་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་འཕེལ་བ་དང་། འགྲིབ་པ་ནི་བར་གྱི་འཕེལ་འགྲིབ་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ཀྱི། ཡ་ཐོག་འགྲིབ་པ་དང་། མ་ཐོག་འཕེལ་འགྲིབ་ནི་དེ་བས་ཡུན་རིང་བར་ཐོགས་པ་ཡིན་ཏེ་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཕྱིས་ཀྱི་བསྐལ་པ་འཕེལ་བ་དང་འགྲིབ་པ་རེ་རེ་དང་། བར་ཁུག་གི་འཕེལ་འགྲིབ་བསྡོམས་པ་ལ་བར་གྱི་བསྐལ་པ་རེ་རེར་མཚུངས་པ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ན། བར་ཁུག་གི་འཕེལ་འགྲིབ་གཉིས་བསྡོམས་པའི་དུས་ཇི་ཙམ་ཡིན་པ་དང་། ཡ་ཐོག་བསྐལ་པ་དང་པོའི་འགྲིབ་པ་གཅིག་པུ་དང་། མ་ཐོག་སྐྱེ་བའི་དུས་གཅིག་པུ་རྣམས་མཉམ་པས་བསྐལ་པ་རེ་རེ་མཚུངས་པར་འགྱུར་རོ། །གསུངས་ན། བསྐལ་བ་རེ་རེའི་མིང་གི་སྟེང་ནས་མཚུངས་པར་འགྱུར་ཞེས་པའི་དོན་རེད། བསྐལ་བ་ལ་རིང་ཐུང་ཡོད་པ་ནི་བར་ཁུག་གི་ཚེ་མྱུར་དུ་འཕེལ་བའི་ཕྱིར་ན་འོས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཡན་ཆོད་ཀྱིས་ཆགས་གནས་འཇིག་སྟོང་གི་བསྐལ་བ་བཞིའི་ནང་གི་གནས་པའི་བསྐལ་བ་ལ་འཕེལ་འགྲིབ་ཀྱི་ཚུལ་བཤད་པ་དང་གནས་དུས་ཆོས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་བཤད་པའི་ས་བཅད་གཉིས་བཞག་པའི་ནང་གི་འཕེལ་འགྲིབ་ཀྱི་ཚུལ་བཤད་པ་སོང་ནས། གཉིས་པ་གནས་དུས་ཆོས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ལ། སྤྱི་དང་། བྱེ་བྲག་གཉིས། དང་པོ།

གནས་དུས་ཆོས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་སྤྱིར་བསྟན་པ།

དེ་ལྟར་བསྐལ་པ་ཆགས་ནས་གནས་པའི་རིང་ལ། འཇིག་རྟེན་དུ་གྲགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ལུགས་ཚད་མེད་པ་བྱུང་ཡང་། མདོར་བསྡུ་བའི་སྡོམ་རྣམ་པར་གཞག་པས་ཐ་སྙད་ཤེས་པར་བསྟན་ན། ཇི་སྐད་བཤད་མ་ཐག་པའི་ཚུལ། དེ་ལྟར་གནས་དུས་ཆོས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཀྱང་། །འགྲོ་བ་དྲུག་དང་སྐྱེ་བ་རྣམ་པ་བཞི། །གཞི་དྲུག་དུས་བཅུ་དངོས་པོ་བཅུ་བདུན་དང་། །ཡོ་བྱད་བཅུ་བཞི་རྗེས་སུ་སྤྱོད་པ་བརྒྱད། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འགྲོ་བ་དྲུག སྐྱེ་བ་རྣམ་བཞི། གཞི་དྲུག དུས་བཅུ། དངོས་པོ་བཅུ་བདུན། ཡོ་བྱད་བཅུ་བཞི། རྗེས་སུ་དཔྱོད་པ་བརྒྱད་དང་བདུན་གྱིས་བསྟན་པ་ལས།

དང་པོ་འགྲོ་བ་དྲུག་བཤད་པ།

དེ་ལ་ལྷ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། མི་དང་། དུད་འགྲོ་དང་། ཡི་དྭགས་དང། དམྱལ་བ་སྟེ་འགྲོ་བ་དྲུག་གོ།

གཉིས་པ་སྐྱེ་བ་རྣམ་པ་བཞི་བསྟན་པ།

སྒོ་ང་ལས་སྐྱེ་བ་དང་། མངལ་དང་། དྲོད་གཤེར་དང་། རྫུས་ནས་སྐྱེ་བ་སྟེ་སྐྱེ་བ་རྣམ་པ་བཞིའོ། །དེ་ལས་དང་པོ་སྒོང་སྐྱེས་ནི། གང་དག་ཁྱུང་དང་། ངང་པ་དང། ཁྲུང་ཁྲུང་ལ་སོགས་པ་འདབ་ཆགས་ཀྱི་རིགས་སྒོ་ངའི་སྦུབས་བརྟོལ་ནས་སྐྱེ་བ་ནི་སྒོང་སྐྱེས་ཏེ། འདབ་ཆགས་མིན་ཀྱང་བདུད་དང་གནོད་སྦྱིན་དང་། ཕྱོགས་སྐྱོང་བཅུའི་ནང་གི་ཆུ་བདག་ལ་སོགས་པ་དྲེགས་པ་ཅན་འགའ་ཞིག་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་དྲོད་གཤེར་ལས་སྐྱེ་བ་ནི་ས་དང་། ཤིང་དང་། རྡོ་ལ་སོགས་པའི་ནང་ནས་སྐྱེ་བ་སྟེ། གྲོག་སྦུར་དང་། ཕྱེ་མ་ལེབ་དང་། ཤིང་སྲིན་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །གསུམ་པ་རྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བ་ནི། པདྨ་ལ་སོགས་པ་ནས་སྐྱེ་བའམ། ཕྱོགས་གང་དུ་འཇའ་ཚོན་ལྟར་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཚང་བའམ། མ་ཚང་བ་རྣམས་ཏེ། ཞིང་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་། དམྱལ་བ་རྣམས་དང་ལྷ་རྣམས་དང་། །སྲིད་པ་བར་མ་བརྫུས་ཏེ་སྐྱེ། །ཞེས་བཤད་པ་བཞིན་དུ་དམྱལ་བ་རྣམས་དང་། ལྷ་རྣམས་དང་། དུད་འགྲོ་འགའ་ཞིག་དང་། ཡི་དྭགས་ཕལ་དང་། མི་འགའ་ཞིག་བཞིན་ནོ། །དུད་འགྲོ་དང་མི་ལ་སྐྱེ་བ་བཞི་ཀ་སྲིད་ཅིང་། ལྷ་དང་དམྱལ་བ་རྣམས་རྫུས་སྐྱེས་ཡིན་ལ། ཡི་དྭགས་ལ་མངལ་སྐྱེས་ཀྱང་སྲིད་དེ། ཡི་དྭགས་མངལ་ནས་སྐྱེ་བའང་ཡོད་ཅེས་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་གཞི་ནི་འཕྲོག་མའི་བུ་ལྔ་བརྒྱ་ལྟ་བུ་རེད།

གསུམ་པ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་གཞི་དྲུག་བསྟན་པ།

ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་གཞི་ནི་དྲུག་སྟེ། གནས་པའི་གཞི་དང་། བརྟེན་པའི་གཞི་དང་། ཟས་ཀྱི་གཞི་དང་། བདེ་བའི་གཞི་དང་། སྣང་བའི་གཞི་དང་། ལུས་གནས་པའི་གཞིའོ། །ཁ་ཅིག་དང་པོ་གནས་པའི་གཞི་དང་། ཐ་མ་ལུས་གནས་པའི་གཞི་གཉིས་བསྡོམས་པས་ན་གཅིག་དང་། གཞན་བཞི་དང་། གཏམ་གྱི་གཞི་དང་། དྲུག་ཅེས་འདོད་པའང་ཡོད་དོ། །དེ་ལ་གནས་པའི་གཞི་ནི་འོག་གཞི་རླུང་དང་། ས་དང་། ཆུའི་དཀྱིལ་འཁོར་རོ། །བརྟེན་པའི་གཞི་ནི་གནོད་པ་དང་འཚེ་བ་ལས་སྐྱོབ་པ་ཁང་པ་དང་ཡང་ཐོག་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ཡང་མི་རྣམས་ཀྱི་ལྟར་ཆེད་དུ་བྱས་པ་དང་། དམྱལ་བ་དང་ལྷ་ཁ་ཅིག་ལྟར་གཞལ་མེད་ཁང་སོགས་བསོད་ནམས་ཙམ་དང་། སྤྱོད་འཇུག་ལས། སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་མཚོན་ཆ་རྣམས། །སུ་ཞིག་གིས་ནི་ཆེད་དུ་བྱས། །ལྕགས་བསྲེགས་ས་གཞི་སུ་ཡིས་བྱས། །མེ་ཚོགས་དེ་དག་ཅི་ལས་བྱུང་། །དེ་འདྲ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་། །སྡིག་སེམས་ཡིན་པར་ཐུབ་པས་གསུངས། །ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟར་དུ་དམྱལ་གནས་ལྕགས་བསྲེགས་ཀྱི་ཁང་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པའི་ལས་ལས་གྲུབ་པ་ལས་ཆེད་དུ་བྱས་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ལ་སོགས་པ་སྤྲུལ་པའི་ཁང་བཟང་དུ་སྣང་བ་རྣམས་སོ། །ཟས་ཀྱི་གཞི་ནི་ཁམས་ཀྱི་ཟས་ཀྱི་གཞིའམ་རྒྱུ་ལོ་ལེགས་པའོ། །གཏམ་གྱི་གཞི་གླེང་བའི་ཡུལ་གང་ཡིན་པའོ། །བདེ་བའི་གཞི་གོས་དང་། ཟས་དང་། གོ་ཆ་དང་། མལ་ཆ་དང་། ཁྲི་ལ་སོགས་པའོ། །དེའང་གནོད་པ་ལས་སྐྱོབ་པས་བདེ་བའི་གཞིར་བྱས་སོ། །སྣང་བའི་གཞི་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྣང་བའི་རྒྱུ་ཉི་ཟླ་དང་སྒྲོན་མེ་ལ་སོགས་པའོ། །ལུས་གནས་པའི་གཞི་ཟས་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ཁམས་ཀྱི་ཟས་དང་། རེག་པའི་ཟས་དང་། ཡིད་ལ་སེམས་པའི་ཟས་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཟས་ཏེ་ལུས་གནས་པར་བྱེད་པའོ།།

བཞི་བ་དུས་རྣམ་པ་བཅུ་བསྟན་པ།

དུས་རྣམ་པ་བཅུ་ནི། བསྐལ་པ་དང་། ལོ་དང་། ཟླ་བ་དང་། ཟླ་བ་ཕྱེད་པ་དང་། ཉིན་མོ་དང་། མཚན་མོ་དང་། སྐད་ཅིག་དང་། ཐང་ཅིག་དང་། ཡུད་ཙམ་པ་དང་། དུས་ཚིགས་སོ། །དེ་ཡང་རྒྱས་པར་བཤད་ན། བསྐལ་པ་ལ། བར་བསྐལ་དང་། བསྐལ་བ་ཆེན་པོ་གཉིས་སོ། །ལོ་ནི་ཟླ་བ་བཅུ་གཉིས་བསྡོམས་པའོ། །ཟླ་བ་ནི་ཚེས་སུམ་ཅུའོ། །ཕྱེད་པ་ནི་བཅོ་ལྔ་གཉིས་ཏེ་ཡར་ངོ་དང་མར་ངོ་གཉིས་སོ། །ཉིན་མོ་ནི་འཛམ་བུའི་གླིང་ལ་ཉི་མ་ཤར་བ་ལ་གྲགས་སོ། །ཞེས་པའང་འཛམ་གླིང་གི་གནས་དེ་དང་དེར་ཉི་མ་ཕོག་པ་ལ་གོ་བས་མེ་གླིང་བྱང་མ་འཛམ་གླིང་མ་ཡིན་པ་འགྱུར་བསམ་དགོས་པ་མིན་ཏེ། བོད་རྐྱང་པ་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ན་ཡང་དར་རྩེ་མདོ་ནས་མུན་རུབ་དུས་མངའ་རིས་སྤུ་རངས་ལ་ད་དུང་ཉི་མ་ཤར་བ་བཞིན་ནོ། །མཚན་མོ་ནི་ཉི་མ་ནུབ་ནས་མ་ཤར་བའི་བར་རོ། །སྐད་ཅིག་ལ་གསུམ་སྟེ། དུས་ཀྱི་མཐའི་སྐད་ཅིག་དང་། དེའི་སྐད་ཅིག་དང་། བྱ་བ་རྫོགས་པའི་སྐད་ཅིག་གོ། དུས་མཐའི་སྐད་ཅིག་ནི། ཤེས་བྱའི་ཡུལ་གཅིག་ལ་ཤེས་པ་ལམ་གྱིས་སྐྱེས་པའི་སྐད་ཅིག་ལྟ་བུའོ། །དེའི་སྐད་ཅིག་ནི་དེ་ལྟ་བུ་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་བསྡོམས་པ་སྟེ། མཛོད་ལས། སྐད་ཅིག་མ་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་ལ། དེའི་སྐད་ཅིག་ཅེས་སོ། །བྱ་རྫོགས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་ནི། བྱ་བ་གཅིག་མགོ་བརྩམས་ནས་གྲུབ་ཚུན་ཆད་ཀྱི་བར་རོ། །འདི་ནི་ཡུན་མ་ངེས་ཏེ། ཐུང་མཐའ་སེ་གོལ་གཏོགས་པའི་བྱ་བ་ཡིན་ན་དེའི་བར་རོ། །རིང་མཐའ་སེམས་བསྐྱེད་ནས་སངས་རྒྱས་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་རོ། །ཐང་ཅིག་ནི་དེའི་སྐད་ཅིག་མ་དྲུག་ཅུའོ། །ཡུད་ཙམ་ནི་ཐང་ཅིག་སུམ་ཅུའོ། །དུས་ཚིགས་ནི་དགུན་དང་། སྟོན་དང་། དབྱར་དང་། དཔྱིད་དོ།།

ལྔ་བ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་དངོས་པོ་བཅུ་བདུན་བསྟན་པ།

ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་དངོས་པོ་བཅུ་བདུན་ནི། བདག་དང་། ཕ་མ་དང་། བུ་ཚ་དང་། ཆུང་མ་དང་། བྲན་དང་། ལས་བྱེད་པ་འཕྲལ་གྱི་དགོས་དོན་གང་དང་གང་དག་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང་། ཞོ་ཤས་འཚོ་བ་དང་སྟེ་འདིའི་སྐད་དོད། པཽརུ་ཥཻ་ཡཿ ཞེས་པ་སྟེ། ཞོ་ཤ་ནི་བརྡ་རྙིང་ཡིན་ཅིང་ཐད་ཀར་འཇུག་པ་ཙམ་གྱི་དབང་དུ་ན་མཐུའམ་ནུས་པ་ཞེས་བྱ་ལ། དེ་ཕྱིར་རྒྱལ་པོ་སོགས་ལ་བརྟེན་ནས་དེའི་ནུས་པས་འཚོ་བ་དཔྱ་ཁྲལ་སྡུད་མཁན་སོགས་ལ་འཇུག་ཚུལ་མང་ཡང་། སྐབས་འདིར་ཞོ་ཤས་འཚོ་བ་ཞེས་གསུངས་པ་གཙོ་བོ་དེའི་མཐུ་ལ་བརྟེན་ནས་འཚོ་བ་མཁན་གྱི་མིང་སྟེ་རྒྱལ་པོའམ་ཁྱིམ་བདག་སོགས་ཀྱི་ཁྱིམ་ན་དེ་དག་གི་དྲིན་ལ་བརྟེན་ནས་གནས་པ་དང་། གླ་ཕོགས་བླངས་ནས་ལུས་པོ་གཞན་ལ་བཙོངས་པ་རྣམས་ལའང་ཞོ་ཤས་འཚོ་བ་ཞེས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་དངོས་པོར་བགྲང་ངོ་། །མཛའ་བཤེས་ཡིད་དུ་འཐད་པའི་གྲོགས་དང་། བློན་པོ་གྲོས་དང་ལས་ལ་འདུ་བ་དང་། ཉེ་དུ་ཕའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཉེ་བ་དང་། སྣག་གི་གཉེན་མཚམས་མ་ཡི་ཕྱོགས་ནས་ཉེ་བ་དང་། ཞིང་དང་། ཁྱིམ་དང་། ཟོང་དགྲམ་པའི་དངོས་པོ་ཕར་འཚོང་རྒྱུའི་ཡོ་བྱད་སྣ་ཚོགས་དང་། དགེ་བ་བསགས་པའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་དང་། ལས་ཀྱི་མཐའ་ལ་སྦྱོར་བའི་དངོས་པོ་བྱ་བ་སྣ་ཚོགས་གང་ཅི་ཡང་རུང་བསྒྲུབ་པ་དང་། ནོར་བསོགས་པའི་དངོས་པོའོ། །ས་ཡི་དངོས་གཞི་ལས་བདུན་དུ་གསུངས་ཏེ་དང་པོ་བཅུ་གཅིག་བསྡོམས་པར་མཛད་པ་ཙམ་ལས་གྲངས་འདྲའོ།།

དྲུག་པ་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་ཡོ་བྱད་བཅུ་བཞི་བསྟན་པ།

ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་ཡོ་བྱད་བཅུ་བཞི་ནི། ཟས་དང་། སྐོམ་དང་། གོས་དང་། བཞོན་པ་དང་། རྒྱན་དང་། གླུ་བྲོ་དང་། བཞད་གད་རྩེད་མོ་སོགས་ཀྱིས་དགོད་པར་བྱེད་པ་དང་། རོལ་མོའི་སྒྲ་དང་། སྤོས་དང་། མེ་ཏོག་ཕྲེང་རྒྱུད་མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་ཕྲེང་པར་བརྒྱུས་ཏེ་ལུས་ལ་འདོགས་པ་སོགས་དང་། བྱུག་པ་དང་། སྣོད་སྤྱད་དང་། སྣང་བ་དང་། ཕོ་མོ་དགའ་མགུར་སྤྱོད་པའོ། །རྒྱུན་གྱི་རྗེས་སུ་སྤྱོད་པ་བརྒྱད་ནི། སྤྱོད་ལམ་གཞན་ལ་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་འདིར་བསྟན་གོས་གྱོན་པ་སོགས་མ་གཏོགས་པའི་སྤྱོད་ལམ་ཐམས་ཅད་དང་། གོས་ཀྱིས་དཀྲི་བ་དང་། ཁ་ཟས་བཟའ་བཏུང་དང་། ལུས་ཀྱི་བསྙེན་བཀུར་བྱ་བ་དང་། གཉིད་ལོག་པ་དང་། འཁྲིག་པ་སྤྱོད་པ་དང་། དེ་དང་ལྡན་པའི་རྩོལ་བ་འཁྲིག་པའི་ཆེད་དུ་ལུས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་སོགས་རྩོལ་བ་བྱེད་པ་དང་། དེ་དང་ལྡན་པའི་གཏམ་འཁྲིག་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་གཏམ་སྨྲ་བ་རྣམས་སོ། །གཞན་ཡང་། འཇིག་རྟེན་སྤྱོད་བཅུ་གཏམ་གྱི་རྣམ་པ་གསུམ། །ཉེས་རྩོམ་ཉེར་གཉིས་དེ་བཞིན་སེམས་ཅན་རིགས། །དྲུག་ཅུ་རྩ་གསུམ་དུས་བརྒྱད་འཇུག་པ་བཞི། །ཞེས་གསུངས་ཏེ།

བདུན་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྤྱོད་པ་བཅུ་བསྟན་པ།

འཇིག་རྟེན་གྱི་སྤྱོད་པ་བཅུ་ནི། སྨྲ་བ་ཚིག་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ངག་བརྗོད་པ་དང་། གཏམ་བྱེད་པ་གཏམ་ལན་དུ་བརྗོད་པའམ། ཡང་ན་ད་ལྟའི་གནས་སྐབས་སྨྲ་བ་དང་སྔོན་གྱི་རབས་གཏམ་དུ་བརྗོད་པ་སོགས་དང་། ཕན་ཚུན་དགའ་བའི་རྣམ་འགྱུར་གྱིས་སོ་སོར་དགའ་མགུར་བྱེད་པ་དང་། བག་མ་གཏོང་བ་དང་། བག་མ་ལེན་པ་དང་། མིང་ནས་འབོད་པ་དང་། གཡར་འདྲེན་པ་མགྲོན་དུ་འབོད་པ་དང་། ལྷག་པར་ཟ་བ་དང་། འདུས་ཤིང་ཟ་བ་དང་། རྩོད་པ་བྱུང་བ་ལ་གཅིག་གི་གྲོགས་གཅིག་གིས་བྱེད་པའོ།།

བརྒྱད་པ་གཏམ་རྣམ་པ་གསུམ་བསྟན་པ།

གཏམ་རྣམ་པ་གསུམ་ནི། ཡང་དག་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་དང་། ཆོས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། དེ་ལས་གཞན་པའོ། །དང་པོ་ཡང་དག་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་གཏམ་ནི་འཕགས་པ་ཡོ་བྱད་བསྙུངས་པ་ཅན་དང་ལྡན་པའི་གཏམ་དང་། སེམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་སེལ་བའི་གཏམ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ་འཁོར་བ་ནས་ངེས་པར་འབྱིན་པའི་གཏམ་རྣམས་སོ། །གཉིས་པ་ཆོས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་གཏམ་ནི་གང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་ཀྱི་ཁ་ཟས་དང་འདོད་པ་དང་། ཉོ་ཚོང་ལ་སོགས་པ་ཟག་པ་འཕེལ་བའི་གཏམ་བྱེད་པའོ། །གསུམ་པ་དེ་གཉིས་ཀ་ལས་གཞན་པ་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་བསམས་པས་ཀུན་ནས་བླངས་པའི་ངག་གི་ལས་མེ་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པ་དགེ་སྡིག་གང་གི་ཕྱོགས་སུ་མ་ལྷུང་བ་དེ་ལྟར་བརྗོད་པའི་གཏམ་བཞིན་ནོ།།

དགུ་བ་ཉེས་རྩོམ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་བསྟན་པ།

ཉེས་རྩོམ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་ནི། གཞལ་བླུགས་ལ་སྒྱུ་བྱེད་པ་འབྲུ་སོགས་སྣོད་དུ་བླུག་ཅིང་འཇལ་བའི་རིགས་ལ་གཡོ་སྒྱུ་བྱེད་པ་དང་། སྲང་ལ་སྒྱུ་བྱེད་པ་རིན་པོ་ཆེ་སོགས་འདེགས་པའི་རིགས་ཀྱི་སྲང་ལ་སྒྱུ་བྱེད་པ་དང་། གཞལ་བ་ལ་སྒྱུ་བྱེད་པ་རས་སོགས་མཐོའམ་ཁྲུ་སོགས་ཀྱིས་གཞལ་བ་ལ་སྒྱུ་བྱེད་པ་དང་། ལོག་པའི་ལས་ལ་སྦྱོར་བ་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ལས་ལ་འཇུག་པ་དང་། འཐབ་པ་ཉེས་བརྩོམ་པའི་སྨྲ་བ་དང་སླར་སྨྲ་བ་ཙམ་དང་། མཚང་འདྲུ་བ་གཅིག་ལ་གཅིག་སྐྱོན་སྨྲ་བ་དང་། རྩོད་པ་དེ་མི་བཟོད་པར་དྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་དང་། འགྱེད་པ་རྩོད་པ་རྣམས་གྲལ་ཕལ་ཆེར་མི་མཐུན་སྨྲ་བ་དང་། གཤེ་བ་ཁྲོས་པས་ཚོགས་པར་དབྱུང་མི་རུང་བའི་སྐུར་པ་གླེང་བ་དང་། ཁྲོ་བའམ་འཁུ་བའི་བསམ་པས་ངག་དང་བྱེད་པ་ཡིད་མི་འོང་སྟོན་པ་དང་། དམ་བཅའ་བ་གནོད་པ་འདི་བྱེད་དོ་སྙམ་དུ་ཁས་ལེན་པ་དང་། ཁྱོད་གསོད་དོ་བརྡུང་ངོ་ཞེས་སོགས་ལུས་ངག་གིས་བསྡིགས་པ་དང་། གནོད་པའི་བསམ་པས་ཐལ་མོ་དང་དབྱུག་པ་སོགས་ཀྱིས་བརྡེག་པ་དང་། མཚོན་དང་དུག་སོགས་ཀྱིས་གསོད་པ་དང་། ཞགས་པ་ལྕགས་སྒྲོག་སོགས་ཀྱིས་འཆིང་བ་དང་། གོ་རར་འཇུག་པ་བཙོན་རར་གཞུག་པ་སོགས་གཞན་དུ་བྲོས་པ་མེད་པའི་གནས་སུ་བཅུག་བ་དང་། རྐང་ལག་སོགས་གཅོད་པ་དང་། ཡུལ་གཞན་དུ་སྤྱུགས་པ་དང་། མགོ་བསྐོར་གྱི་གཡོ་བྱེད་པ་དང་། བསླུ་ཐབས་ཀྱིས་འདྲིད་པ་དང་། དྲག་ཤུལ་ཁྲོས་ཤིང་རྔམ་པའི་འཇིགས་སྟངས་སྟོན་པ་དང་། མི་བདེན་པའི་ཚིག་གིས་རྫུན་དུ་སྨྲ་བ་རྣམས་སོ།།

བཅུ་བ་སེམས་ཅན་གྱི་རིགས་དྲུག་ཅུ་རྩ་གསུམ་བསྟན་པ།

སེམས་ཅན་གྱི་རིགས་དྲུག་ཅུ་རྩ་གསུམ་ནི། ས་ཡི་དངོས་གཞི་ནས་རེ་བཞིར་གསུངས་ཏེ་སངས་རྒྱས་དང་སྤོང་བ་པ་གཉིས་བགྲང་། འདིར་རེ་གསུམ་དུ་གསུངས་ཤིང་སངས་རྒྱས་མ་བགྲངས་པར་ལྷ་མིན་དང་བར་སྲིད་བགྲངས། སྡོམ་མིན་དང་སྡོམ་པ་མེད་པའང་མིན་པ་གཅིག་ཏུ་བྱས་པ་ལྟ་བུར་འདུག་པ་མ་གཏོགས་གཞན་ཀུན་འདྲ། དམྱལ་བ་དང་། ཡིི་དྭགས་དང་། དུད་འགྲོ་དང་། ལྷ་དང་། མི་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། བར་གྱི་སྲིད་པ་རྣམས་དང་། རྒྱལ་རིགས་དང་། རྗེའུ་རིགས་དང་། དམངས་རིགས་དང་། བྲམ་ཟེ་དང་། སྐྱེས་པ་དང། བུད་མེད་དང་། མ་ནིང་དང་། ངན་པ་དང་། འབྲིང་པོ་དང་། བཟང་བ་དང་། ཁྱིམ་པ་དང་། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དང་། དཀའ་ཐུབ་དྲག་པོ་ཅན་རྣམས་དང་། དཀའ་ཐུབ་དྲག་པོ་ཅན་མ་ཡིན་པ་རྣམས་དང་། སོ་སོར་ཐར་བའི་སྡོམ་པ་ཅན་རྣམས་དང་། སྡོམ་མིན་ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུ་མི་དགེ་ལ་ཞུགས་པར་འདོད་པ་སྟེ། དེ་གཉིས་ཚེ་གཅིག་གི་དབང་དུ་བྱས་ལ། སྡོམ་པ་ཅན་མ་ཡིན་སྡོམ་པ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཟླ་བ་དང་ཞག་ལ་སོགས་པའི་བར་དུ་དགེ་མི་དགེ་ལ་འཇུག་པར་ཁས་ལེན་པ་རྣམས་དང་། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང་། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་མ་ཡིན་པ་དང་། ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཕུང་པོ་པ་རྣམས་དང་། ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཕུང་པོ་པ་རྣམས་དང་། གཉིས་ཀར་མ་ངེས་པའི་ཕུང་པོ་པ་རྣམས་དང་། དགེ་སློང་དང་། དགེ་སློང་མ་དང་། དགེ་སློབ་མ་དང་། དགེ་ཚུལ་དང་། དགེ་ཚུལ་མ་དང་། དགེ་བསྙེན་དང། དགེ་བསྙེན་མ་དང་། ཁ་ཏོན་པ་དང་། ཞལ་ཏ་བྱེད་པ་དང་། གནས་བརྟན་པ་བསྙེན་པར་རྫོགས་ནས་ལོ་བཅུའམ་བཅུ་ལས་ལྷག་པར་ལོན་པ་བརྟན་མཁས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་དང་། བར་མ་བསྙེན་པར་རྫོགས་ནས་ལོ་ལྔ་ལོན་པ་ཕན་ཆད་ལྟ་བུ་སོགས་གནས་བརྟན་དུ་མ་སོན་ལ་གསར་བུ་ལས་རྒན་པ་རྣམས་དང་། གསར་བུ་ནི་བསྟན་པའི་སྒོར་རབ་ཏུ་བྱུང་བའམ་བསྙེན་པར་རྫོགས་ནས་རིང་པོར་མ་ལོན་པ་དང་། མཁན་པོ་ནི་རབ་ཏུ་འབྱིན་བྱེད་དམ། བསྙེན་པར་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་གཉིས་དང་། སློབ་དཔོན་ནི། སྐྱབས་སྡོམ་དང་བསླབ་གཞི་སྦྱིན་པ་དགེ་ཚུལ་གྱི་སློབ་དཔོན། གསང་སྟོན་པ། ལས་བྱེད་པ། གནས་སྦྱིན་པ། ཀློག་པའི་སློབ་དཔོན་ལྔ་དང་། ལྷན་ཅིག་གནས་པ་མཁན་བུ་རྣམས་དང་། ཉེ་གནས་སློབ་བུ་དང་། གློ་བུར་དུ་ལྷགས་པ་ནི་དགེ་འདུན་གྱི་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་དགེ་སྦྱོང་གཞན་འཕྲལ་དུ་འོང་བ་དང་། དགེ་འདུན་གྱི་ལས་བྱེད་པ་དགེ་བསྙེན་སོགས་གཙུག་ལག་ཞིག་རལ་གསོ་བ་སོགས་སོ། །རྙེད་པ་འདོད་པ་དང་། བཀུར་སྟི་འདོད་པ་དང་། ཡོ་བྱད་བསྙུངས་པ་དང་། མང་དུ་ཐོས་པ་དང་། མཁས་ཤིང་བསོད་ནམས་དང་ལྡན་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་ལ་ཞུགས་པ་དང་། འདུལ་བ་འཛིན་པ་དང་། མདོ་སྡེ་འཛིན་པ་དང་། མ་མོ་དམ་པའི་ཆོས་མངོན་པ་འཛིན་པ་དང་། སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་དང་། བདེན་པ་མཐོང་བ་དང་། སློབ་པ་དང་། མི་སློབ་པ་དང་། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་རྣམས་སོ།།

བཅུ་གཅིག་པ་དུས་རྣམ་པ་བརྒྱད་བསྟན་པ།

དུས་རྣམ་པ་བརྒྱད་ནི། མངལ་ན་གནས་པའི་དུས་མེར་མེར་པོ་ལ་སོགས་པ་དང་། བཙས་པའི་དུས་མངལ་ནས་སྐྱེ་བ་དང་། བྱིས་པའི་དུས་སྐྱེས་ནས་རྩེད་མོ་མི་ནུས་པའི་སྐབས་དང་། གཞོན་ནུའི་དུས་རྩེད་མོ་ནུས་པ་དང་། ལང་ཚོའི་དུས་འདོད་པ་སྤྱོད་ནུས་པ་དང་། དར་ལ་བབ་པའི་དུས་ལྔ་བཅུ་མན་ཆད་དང་། རྒས་པའི་དུས་བདུན་ཅུ་མན་ཆད་དང་། འཁོགས་པའི་དུས་དེ་ཡན་ཆད་རྣམས་སོ།།

བཅུ་གཉིས་པ་མངལ་དུ་འཇུག་པ་བཞི་བསྟན་པ།

མངལ་དུ་འཇུག་པ་བཞི་ནི། ཤེས་བཞིན་དུ་འཇུག་ལ་མ་ཤེས་པར་གནས་ཤིང་འབྱུང་བ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ། ཤེས་བཞིན་དུ་འཇུག་ཅིང་གནས་ལ་མི་ཤེས་པར་འབྱུང་བ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས། ཤེས་བཞིན་དུ་འཇུག་ཅིང་ཤེས་བཞིན་དུ་གནས་ཏེ་ཤེས་བཞིན་དུ་འབྱུང་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །མི་ཤེས་པར་འཇུག་ཅིང་མི་ཤེས་པར་གནས་ཏེ་མི་ཤེས་པར་འབྱུང་བ་དེ་དག་ལས་གཞན་པའི་འགྲོ་བ་རྣམས་སོ། །དེ་ལྟར་མུ་བཞིར་དབྱེ་བའོ། །ཁ་ཅིག་དག་མི་ཤེས་པར་འཇུག་གནས་འབྱུང་བ་ཐ་མལ་པ། ཤེས་བཞིན་འཇུག་མ་ཤེས་པར་གནས་འབྱུང་བ་ཉན་ཐོས། ཤེས་བཞིན་དུ་འཇུག་གནས་མི་ཤེས་འབྱུང་བ་རང་སངས་རྒྱས། ཤེས་བཞིན་དུ་འཇུག་གནས་འབྱུང་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ་ཞེས་ཀྱང་འདོད་དོ། །འོན་ཀྱང་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་མ་ཁྱབ་པས། དེ་ལྟར་འཐད་པར་ཡང་མི་སེམས་སོ། །གཞན་ཡང་། འཚོ་བ་དྲུག་དང་ཀུན་ནས་སྲུང་བ་དྲུག ང་རྒྱལ་བདུན་དང་རྒྱགས་པ་རྣམ་པ་བདུན། །ཐ་སྙད་བཞི་དང་ཐ་སྙད་མང་པོའི་གཞི། །ཞེས་གསུངས་ཏེ།

བཅུ་གསུམ་པ་འཚོ་བ་རྣམ་པ་དྲུག་བསྟན་པ།

འཚོ་བ་རྣམ་པ་དྲུག་ནི། ཞིང་གི་ལས་དང་། ཚོང་གི་ལས་དང་། ཕྱུགས་བཙའ་བ་དང་། ཞོ་ཤས་འཚོ་བ་ནི་སྐབས་འདིར་རྒྱལ་པོ་ལ་ཞོ་ཤས་འཚོ་བ་ཞེས་གསུངས་པའི་རྒྱལ་པོ་སོགས་ཀྱི་མཐུ་ལ་བརྟེན་ནས་འཚོ་བའི་མིང་དང་། ཡིི་གེ་འདྲི་བའི་སྒོ་ནས་འཚོ་བ་སྒྲུབ་པ་དང་གྲངས་ཀྱི་ཆ་འཛིན་པའི་ཤོད་དགོད་པས་དངོས་པོའི་གྲངས་བརྩི་བ་དང་། རྩིས་ཀྱི་ལས་ཞེས་པ་གཟའ་སྐར་སོགས་རྩིས་ཆེན་པོ་དང་། རྩིས་ཕྲན་ལག་རྩིས་ལ་བརྟེན་ནས་བླང་དོར་སྟོན་པ་དང་། དེ་དག་ལས་གཞན་པ་བཟོའི་གནས་གང་རུང་ལ་བརྟེན་ནས་འཚོ་བ་སྒྲུབ་པ་རྣམས་སོ། །

བཅུ་བཞི་པ་ཀུན་ནས་སྲུང་བ་དྲུག་བསྟན་པ།

ཀུན་ནས་སྲུང་བ་དྲུག་ལ། གླང་པོ་ཆེའི་ཚོགས་དང་། རྟའི་ཚོགས་དང་། ཤིང་རྟའི་ཚོགས་དང་། དཔུང་བུ་ཆུང་གི་ཚོགས་དང་། ནོར་གྱི་ཚོགས་དང་། མཛའ་བཤེས་ཀྱི་ཚོགས་དང་བཅས་ཏེ་རང་གི་སྡེ་སྲུང་བའོ། །སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་བདུན་ནི། སྐྱེ་བ་དང་། རྒས་པ་དང་། ན་བ་དང་། འཆི་བ་སྟེ་སེམས་ཅན་སྤྱི་ལ་འབྱུང་བའི་བདུད་ཀྱི་ཆུ་བོ་བཞི་དང་། མི་འདོད་པ་དང་ཕྲད་པ་དང་། སྡུག་པ་དང་བྲལ་བ་དང་། འདོད་པས་ཕོངས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་དེ་ལྟར་མྱོང་བ་དང་།

བཅོ་ལྔ་པ་ང་རྒྱལ་བདུན་བསྟན་པ།

ང་རྒྱལ་བདུན་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། ང་རྒྱལ་ནི་ཆུང་ངུ་བས་བདག་འཕགས་བསམ་པའམ་མཉམ་པ་དང་མཉམ་སྙམ་དུ་སེམས་ཁེངས་པ་དང་། ཆེ་བའི་ང་རྒྱལ་མཉམ་པ་ལས་བདག་འཕགས་ཤིང་མཆོག་དང་མཉམ་སྙམ་པ་ལྷག་པའི་ང་རྒྱལ་དང་། ང་རྒྱལ་ལས་ཀྱང་ང་རྒྱལ་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་ལ་དམིགས་ནས་བདག་དེ་ལས་ཀྱང་འཕགས་སྙམ་པ་དང་། ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ཉེར་ལེན་ཕུང་ལྔ་ལ་བདག་དང་བདག་གིར་བཟུང་སྟེ་སེམས་ཁེངས་པ་དང་། མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཟག་བཅས་ཟག་མེད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མ་ཐོབ་པ་ལ་ཐོབ་པར་རློམ་པ་དང་། ཅུང་ཟད་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ཆེས་ཁྱད་འཕགས་ལས་བདག་ཅུང་ཞིག་དམན་ཀྱང་རང་བཟང་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དང་། གསོད་གཅོད་བརྩོན་པ་སོགས་ཡོན་ཏན་མིན་པ་ལ་ཡོན་ཏན་དུ་རློམས་ནས་སེམས་ཁེངས་པ་ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་ལོ།།

བཅུ་དྲུག་པ་རྒྱགས་པ་བདུན་བསྟན་པ།

རྒྱགས་པ་བདུན་ལ། ནད་མེད་པས་རྒྱགས་པ་དང་། ལང་ཚོས་རྒྱགས་པ་དང་། གསོན་པས་རྒྱགས་པ་དང་། རིགས་ཀྱིས་རྒྱགས་པ་དང་། གཟུགས་ཀྱིས་རྒྱགས་པ་དང་། དབང་ཕྱུག་གིས་རྒྱགས་པ་དང་། ཐོས་པས་རྒྱགས་པའོ། །དེ་འདྲའི་རྒྱགས་པ་བདུན་ནི། རང་རྒྱུད་ཀྱི་ལང་ཚོ་ཐོས་སོགས་ལ་ཡིད་མགུ་ནས་འཐིག་པའམ་སེམས་གཏུག་པའོ།།

བཅུ་བདུན་པ་ཐ་སྙད་བཞི་བསྟན་པ།

ཐ་སྙད་བཞི་སྟེ། ཐོས་པ་དང་། བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་དང་། མཐོང་བ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཐ་སྙད་ལས། དང་པོ་ཐོས་པའི་ཐ་སྙད་ནི་གང་གཞན་ལས་ཐོས་ནས་དེ་ལ་བརྟེན་ཏེ་གཞན་ལ་ཐ་སྙད་དུ་བརྗོད་པའོ། །གཉིས་པ་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པའི་ཐ་སྙད་ནི་གང་དེས་མ་མཐོང་མ་ཐོས་པར་བདག་གིས་བསམས་ཤིང་ཉེ་བར་བརྟགས་ནས་དེ་ལ་བརྟེན་ཏེ་གཞན་ལ་ཐ་སྙད་དུ་བརྗོད་པའོ། །གསུམ་པ་མཐོང་བའི་ཐ་སྙད་ནི། གང་དེས་མིག་ལ་སོགས་པས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ནས་དེ་ལ་བརྟེན་ཏེ་གཞན་ལ་ཐ་སྙད་དུ་བརྗོད་པའོ། །བཞི་བ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཐ་སྙད་ནི་གང་དེས་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་དང་། རྟོགས་པ་དང་། རེག་པ་དང་། མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ནས་དེ་ལ་བརྟེན་ཏེ་གཞན་ལ་ཐ་སྙད་དུ་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཐ་སྙད་ཀྱི་རྣམ་དབྱེ་འདི་ལ་ཤེས་བརྗོད་འཇུག་པའི་ཐ་སྙད་གསུམ་དང་། འདི་ནས་བསྟན་པའི་མཐོང་ཐོས་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་དང་མྱོང་བའི་ཐ་སྙད་དེ་རྣམ་པ་བཞི་དང་། ད་དུང་དགག་སྒྲུབ་ཀྱི་ཐ་སྙད་ཡིན་ཡོད་གཉིས་སྒྲུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཐ་སྙད་དང་། མེད་མིན་གཉིས་དགག་ཕྱོགས་ཀྱི་ཐ་སྙད་དེ་དགག་སྒྲུབ་ཀྱི་ཐ་སྙད་ཡན་ལག་བཞི་ཡང་ཡོད་པ་ཡིན།

བཅོ་བརྒྱད་པ་ཐ་སྙད་ཀྱི་གཞི་མང་པོ་རྣམས་བཤད་པ།

ཐ་སྙད་ཀྱི་གཞི་མང་པོ་རྣམས་ནི། ངེས་པའི་ཚིག་གི་གཞི་རྣམས་དང་། སྤྲོས་པའི་གཞི་རྣམས་དང་། དོན་བསྡུས་པའི་གཞི་རྣམས་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། རྣམ་པ་མང་ཡང་ཆོས་ཁམས་དབྱེ་བ་བཅུ་ལྟ་བུ་སོགས་ཡིན་ལ། དེ་ནི་གང་ཞེ་ན། རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་སྐྱེ་བོའི་དོན་དང་། དམིགས་པ་མྱོང་བའི་དོན་དང་། དམིགས་པའི་མཚན་མར་འཛིན་པའི་དོན་དང་། དམིགས་པ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་དོན་དང་། ཆོས་དེ་དག་ཉིད་དུས་ཐ་དད་པའི་དོན་དང་། རྣམ་པ་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་དོན་དང་། མི་རྟག་པ་དང་བྲལ་བའི་དོན་དང་། མི་རྟག་པ་དང་མ་བྲལ་བའི་དོན་དང་། རྟག་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དོན་དང་། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བའི་དོན་དང་། ཚོར་བ་དང་བྲལ་བ་མ་ཡིན་པའི་དོན་དང་། ཚོར་བ་དང་བྲལ་བའི་དོན་ཏོ། །ཐ་སྙད་ཀྱི་གཞི་རྣམས་ཀྱི་དོན་ནི་ཐ་སྙད་འདོགས་པའི་ཡུལ་དང་། དོན་དུ་གཞལ་བྱ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡིན་ལ། ཐ་སྙད་ནི་འཇལ་བྱེད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེ་མཚོན་བཀོད་ན་གཟུགས་འཛིན་མིག་ཤེས་མངོན་སུམ་ལ་ཨུཏྤ་སྣང་དུས། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་རང་མཚན་ཨུཏྤལའི་གཟུགས་དང་དྲི་དང་ཆེ་ཆུང་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་དུ་སྣང་བའི་དོན་ནི་ཐ་སྙད་ཀྱི་གཞི་ཡིན་ལ། ཨུཏྤལར་ངེས་པའི་མིག་ཤེས་མངོན་སུམ་ཚད་མ་ནི་ཐ་སྙད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །འདི་དག་ནི་སྤྱིར་ཚོགས་དྲུག་གི་ཡུལ་ལ་དགག་སྒྲུབ་ཀྱི་ཐ་སྙད་སྣ་ཚོགས་རྣམ་པར་གཞག་པ་སྟེ། ཤེས་བརྗོད་འཇུག་གསུམ་གྱི་ཐ་སྙད་རྣམས་གང་ལ་འཇུག་པའི་གཞི་དེར་ངེས་པའི་ཚིག་གི་གཞི་དང་། སྤྲོས་པའི་གཞི་དང་དོན་བསྡུས་པའི་གཞི་ཞེས་བྱ་སྟེ་དེ་དག་རྣམ་གྲངས་སོ། །དེ་ལ་སའི་དངོས་གཞི་ལས་ཤིན་ཏུ་མང་པོ་གསུངས་ཤིང་། འདིར་ཡིད་ཀྱི་ཡུལ་ཆོས་ཁམས་ཀྱི་རྣམ་དབྱེ་བཅུ་ཙམ་བཀོད་པ་ནི། མཚོན་བྱེད་དུ་མཛད་པ་སྟེ། རྒྱས་པར་ན་ཕྱི་དང་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དྲུག་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་སོགས་སུ་བཤད་པ་ས་སྡེ་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་། མཁས་པ་དྲུག་དང་བཀའ་ཡི་དངོས་པོ་དགུ། །འཁོར་གྱི་དངོས་པོ་བརྒྱད་ལ་སོགས་པར་གྲགས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། མཁས་བྱའི་གནས་དྲུག བཀའ་ཡི་དངོས་པོ་དགུ འཁོར་གྱི་དངོས་པོ་བརྒྱད་ལ་སོགས་པ་གྲགས་པའི་ནང་གི་དང་པོ།

བཅུ་དགུ་པ་མཁས་པར་བྱ་བའི་དོན་རྣམ་པ་དྲུག་བསྟན་པ།

མཁས་པར་བྱ་བའི་དོན་རྣམ་པ་དྲུག་གམ་གནས་དྲུག་ནི། ཕུང་པོ་ལ་མཁས་པར་བྱ་བ་དང་། ཁམས་ལ་མཁས་པར་བྱ་བ་དང་། སྐྱེ་མཆེད་ལ་མཁས་པར་བྱ་བ་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་མཁས་པར་བྱ་བ་དང་། གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་ལ་མཁས་པར་བྱ་བ་དང་། དབང་པོ་ལ་མཁས་པར་བྱའོ། །ཕུང་པོ་ནི་ལྔ་སྟེ། གཟུགས་སུ་རུང་བའི་མཚན་ཉིད་འཛིན་ཅིང་། དབྱེ་ན། རྒྱུ་གཟུགས་དང་། འབྲས་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དབྱེར་ཡོད་པའི་གཟུགས་དང་། ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་མཚན་ཉིད་འཛིན་ཅིང་། དབྱེ་ན། བདེ་སྡུག་བར་མ་གསུམ་མམ་ལུས་སེམས་ཀྱི་ཚོར་བ་སོགས་ཡོད་པའི་ཚོར་བ་དང་། མཚན་མར་འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་འཛིན་ཅིང་། དབྱེ་ན། མཚན་མར་འཛིན་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། མཚན་མ་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་སོགས་ཡོད་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། ཕུང་པོ་བཞི་ལས་གཞན་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་འཛིན་ཅིང་། དབྱེ་ན། དམིགས་རྣམ་རྟེན་རྫས་དུས་ཀྱིས་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་མཚུངས་ལྡན་འདུ་བྱེད་ཀུན་འགྲོ་ལྔ་དང་། ཡུལ་ངེས་ལྔ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་བྱུང་ང་གཅིག་དང་། མཚུངས་ལྡན་མིན་པའི་འདུ་བྱེད་ཐོབ་དང་མ་ཐོབ་སྐལ་མཉམ་ལ་སོགས་པའི་འདུ་བྱེད་དང་། གསལ་ཞིང་རིག་པའི་མཚན་ཉིད་འཛིན་ཅིང་། དབྱེ་ན། མིག་གི་རྣམ་ཤེས་སོགས་དྲུག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོའོ། །རིགས་ཀྱི་དོན་ནམ་འབྱུང་ཁུངས་སུ་གྱུར་པའི་ཁམས་ནི་དྲུག་སྟེ། ས་དང་། ཆུ་དང་། མེ་དང་། རླུང་དང་། ནམ་མཁའ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་སོ། །འདི་ལ་ཕྱི་ཡུལ་གྱི་ཁམས་དྲུག ནང་དབང་པོའི་ཁམས་དྲུག བར་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཁམས་དྲུག་སྟེ་ཁམས་དྲུག་གསུམ་བཅོ་བརྒྱད་ཡོད་དོ། །རྣམ་ཤེས་སྐྱེ་ཞིང་མཆེད་པའི་སྒོར་གྱུར་བའི་སྐྱེ་མཆེད་ནི་བཅུ་གཉིས་ཏེ། མིག་གི་སྐྱེ་མཆེད་ནས། རྣ་བ་དང་། སྣ་དང་། ལྕེ་དང་། ལུས་དང་། ཡིད་དང་། གཟུགས་དང་། སྒྲ་དང་། དྲི་དང་། རོ་དང་། རེག་བྱ་དང་། ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་སྟེ་བསྡོམས་པས་བཅུ་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་། ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཆོས་ཁམས་དང་གསུམ་གྱིས་ཤེས་བྱའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པའོ། །འདི་ཡོད་པས་འདི་འབྱུང་། འདི་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་འདི་སྐྱེ་བ་སྟེ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་གང་ལ་རྟེན་ནས་གང་འབྱུང་བས་རྟེན་འབྱུང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ནི་བཅུ་གཉིས་ཏེ། མ་རིག་པ་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། མིང་གཟུགས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང་། རེག་པ་དང་། ཚོར་བ་དང་། སྲེད་པ་དང་། ལེན་པ་དང་། སྲིད་པ་དང་། སྐྱེ་བ་དང་། རྒ་ཤི་དང་མྱ་ངན་དང་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་འཁྲུགས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་འདི་རབ་ཏུ་གྲུབ་པའོ། །དེ་དག་མཛོད་ལས། སྔོན་དང་ཕྱི་མཐར་གཉིས་གཉིས་དང་། །བར་དུ་བརྒྱད་ཡོངས་རྫོགས་ལྡན་ལ། །མ་རིག་ཉོན་མོངས་སྔོན་གནས་སྐབས། །འདུ་བྱེད་དག་ནི་སྡོན་ལས་ཀྱི། །རྣམ་ཤེས་མཚམས་སྦྱོར་ཕུང་པོ་ཡིན། །མིང་དང་གཟུགས་ནི་དེ་ཕན་ཆད། །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དོད་ཚུན་ཆད་དེ། །དེ་ནི་གསུམ་འདུས་ཚུན་ཆད་དོ། །རེག་པ་བདེ་སྡུག་ལ་སོགས་ཀྱི། །རྒྱུ་ཤེས་ནུས་པ་ཚུན་ཆད་དོ། །ཚོར་འཁྲིག་ཚུན་ཆད་སྲེད་པ་ནི། །ལོངས་སྤྱོད་འཁྲིག་པ་ཆགས་ཅན་གྱི། །ཉེ་བར་ལེན་པ་ལོངས་སྤྱོད་རྣམས། །ཐོབ་པར་བྱ་ཕྱིར་ཡོངས་རྒྱུག་པ། །དེ་སྲིད་འབྲས་བུ་འབྱུང་འགྱུར་བའི། །ལས་བྱེད་དེ་ནི་སྲིད་པ་ཡིན། །ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྐྱེ་བ་ཡིན། །ཚོར་བའི་བར་ན་རྒ་ཤི་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དང་། མ་རིག་སྲེད་ལེན་གསུམ་ཉོན་མོངས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་དང་། འདུ་བྱེད་སྲིད་པ་གཉིས་ལས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་དང་། ལྷག་མ་བདུན་པོ་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་བསྡུས་པའོ། །རྟེན་འབྲེལ་འདི་ལ་སོ་སོའི་ངོ་བོ་དང་། རྣམ་བཞག ཚེ་དུ་ལ་རྟེན་འབྲེལ་ཆ་གཅིག་རྫོགས། བསྒོམ་ཚུལ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བ་རྣམ་གྲངས་ཡོད་དོ། །ལྔ་བ་གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་ནི་འཁོར་བ་དང་དེའི་ལམ་ཀུན་འབྱུང་འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པས་བསྡུས་པ་རྣམས་སྤང་བྱ་ཁོ་ན་སྟེ་གནས་མ་ཡིན་ལ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འགོག་བདེན་ནི་ཞི་བ་སྟེ། དེའི་རྒྱུ་ལམ་བདེན་ཆ་དང་བཅས་པ་རྣམས་གཉེན་པོ་བླང་བྱ་ཁོ་ན་བས་གནས་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ལ་ལས་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་སྤྱིར་བསྟན་དང་། བདེན་བཞིའི་རྣམ་བཞག་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་སོགས་ཡོད་ལ། མཁས་བྱའི་གནས་དྲུག་ལས་ལྔ་བ་གནས་དང་། དྲུག་པ་གནས་མ་ཡིན་པ་ཡིན་པ་བསྟན་པ་ཡོད་ཀྱང་འདི་ནས་གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་གཉིས་ཀ་གཅིག་ཏུ་རྩིས་ནས་བསྟན་པ་ཡིན། དྲུག་པ་དབང་པོ་ལ་མཁས་པར་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པ་དང་། སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་གཉིས་ལས། དེ་ལ་གཟུགས་ཅན་གྱི་དབང་པོ་གང་དག་ཡིན་ན་མིག་དང་། རྣ་བ་དང་། སྣ་དང་། ལྕེ་དང་། ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་སྟེ་རྣམ་པ་ལྔ། གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ནི་ཡིད་ལས་ཕྱེ་བར་འདོད་དོ། །དད་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་། དྲན་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་རྣམས་སོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་འཕགས་པའི་དབང་པོ་ལའང་ལྷག་བཅས་ཀྱི་རྟེན་ལ་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ལྔ་དང་། གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ལྔ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་དབང་པོ་དང་བཅུ་གཅིག་གོ །ལྷག་མེད་ལ་གཟུགས་ཅན་རྣམས་མེད་ལ། གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཐོབ་ལ་མ་ཉམས་པར་གནས་སོ། །ཚུལ་གཞན་དུ་དབང་པོའི་རྣམ་གཞག་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་ལས། ལྡན་ཚུལ་བརྩི་བ་ནི་ཉན་ཐོས་པའི་སྡེ་པས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ལ། སྤྲོས་པ་ལ་དགའ་ན་དེའི་གཞུང་དུ་བརྟག་གོ །མཁས་འཇུག་སྡོམ་བྱང་ལས། དབང་པོ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་ནི། །མིག་རྣ་སྣ་ལྕེ་ལུས་ཡིད་དབང་། །ཕོ་དབང་མོ་དབང་སྲོག་དབང་དང་། །སྡུག་བསྔལ་དང་ནི་ཡིད་མི་བདེ། །བདེ་དང་ཡིད་བདེ་བཏང་སྙོམས་དབང་། །དད་བརྩོན་དྲན་ཏིང་ཤེས་རབ་དབང་། །ཀུན་ཤེས་བྱེད་དང་ཀུན་ཤེས་པ། །ཀུན་ཤེས་ལྡན་པའི་དབང་པོའོ། །དེ་དག་གིས་ནི་རང་རང་གི །ལས་ལ་དབང་བྱེད་རྙེད་གཏོང་སོགས། །དབང་པོའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང་། །གཞུང་དུ་བསྟན་པ་བཞིན་ཤེས་བྱ། །དབང་པོའི་ཚུལ་འདི་རྟོགས་པ་ཡིས། །བདག་ནི་ཡུལ་ལ་བདག་པོ་རུ། །འཛིན་པའི་རྨོངས་སོགས་རབ་སྤངས་ནས། །ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་མཁས་པར་འགྱུར། །ལྟར་དུ་གཏན་ལ་ཕབ་ཁི་ཡོད་ནི་རེད། དེ་ཡང་དབང་པོ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་ཚུར་བསྡུ་ན་ལྔར་བསྡུ་ཆོག་པ་སྟེ། སེམས་ཀྱི་རྟེན་དང་། དེར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་དང་། རྣམ་བར་བྱང་བའི་ཚོགས་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་དང་ལྔར་འདུས་པའོ། །ཇི་ལྟར་འདུས་ན། མིག་ནས་ཡིད་ཤེས་ཀྱི་བར་གྱི་དྲུག་དང་སྲོག་དབང་རྣམས་སེམས་ཀྱི་རྟེན་དང་། ཕོ་མོའི་དབང་པོ་ནས་ཡིད་བདེ་མི་བདེ་དང་བདེ་དང་མི་བདེ་བཏང་སྙོམས་རྣམས་ཀུན་ཉོན་གྱི་ཕྱོགས་དང་། དད་སོགས་ལྔ་རྣམ་བྱང་གི་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་། ཀུན་ཤེས་བྱེད་པའི་དབང་པོ་དང་། ཀུན་ཤེས་པའི་དབང་པོ། ཀུན་ཤེས་ལྡན་པའི་དབང་པོ་གསུམ་པོ་རྣམ་བྱང་གིས་བསྡུས་པའོ།།

ཉི་ཤུ་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའི་དངོས་པོ་དགུ་བསྟན་པ།

སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའི་དངོས་པོ་དགུ་ལ། སེམས་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔའོ། །ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་དངོས་པོ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་སོ། །སྐྱེ་བའི་དངོས་པོ་ནི་རྟེན་འབྲེལ་ལུགས་མཐུན་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་སོ། །གནས་པའི་དངོས་པོ་ནི་ཟས་བཞི་པོ་རྣམས་སོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བའི་དངོས་པོ་ནི། སྡུག་བསྔལ་ནི་འཁོར་བའི་སྣོད་བཅུད་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ཐམས་ཅད་དོ། །ཀུན་འབྱུང་ནི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའོ། །དེ་ཡང་ལས་ནི་འཁོར་བའི་གནས་སུ་འཕེན་བྱེད་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་སོགས་དང་། ཉོན་མོངས་པ་ནི་ལས་དེ་ཀུན་ནས་སློང་བའི་ཆགས་སྡང་རྨོངས་གསུམ་ལྟ་བུའོ། །འགོག་པ་ནི། སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་གཉིས་ལམ་གྱི་མཐུས་སྤངས་བའི་ཆ་དང་། སྤངས་བའི་ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །ལམ་གྱི་བདེན་པ་ནི། མཐོང་སྒོམ་གཉིས་ལ་གསུངས་པ་ནི་གཙོ་བོའི་དབང་དུ་བྱས་པས་ལམ་ལྔ་ཡོངས་རྫོགས་ལ་ཡིན། རྒྱུད་བླ་མ་ལས། ནད་ནི་ཤེས་བྱ་ནད་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་སྤང་བྱ་ལ། །བདེ་གནས་ཐོབ་བྱ་སྨན་ནི་བསྟེན་པར་བྱ་བ་ལྟར། །སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་དང་དེ་འགོག་པ་དང་དེ་བཞིན་ལམ། །ཤེས་བྱ་སྤང་བྱ་རིག་པར་བྱ་ཞིང་བསྟེན་པར་བྱ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་སྤང་བླང་འདོར་ལེན་བྱ་བ་ཡིན། དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་བདེན་པ་ལ། གང་དུ་སྨིན་པ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གནས། གང་ལ་སྨིན་པའི་སྡུག་བསྔལ་བའི་སེམས་ཅན། གང་ཞིག་སྨིན་པ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་གྲངས། ཇི་ལྟར་སྨིན་པ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་འཇུག་རིམ་རྣམས་དང་། རྣམ་པ་མི་རྟག་སྡུག་བསྔལ་སྟོང་བདག་མེད་བཞི་ཡོད་པ་དང་། ཀུན་འབྱུང་ལ། དབྱེ་ན་ལས་ཀྱི་ཀུན་འབྱུང་དང་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་འབྱུང་གཉིས། རྣམ་པ་རྒྱུ་ཀུན་འབྱུང་རབ་སྐྱེ་རྐྱེན་ཏེ་བཞིའོ། །འགོག་པ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ། དབྱེ་ན་སོ་སོར་བརྟགས་འགོག་དང་། བརྟགས་མིན་འགོག་གཉིས། རྣམ་པ་འགོག་ཞི་གྱ་ནོམ་ངེས་འབྱུང་སྟེ་བཞིའོ། །ལམ་བདེན་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། ལམ་གང་གིས་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང་། ཀུན་འབྱུང་སྤང་བ་དང་། འགོག་པ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་དང་། ལམ་སྒོམ་པ་དང་བཞིའམ། ཚོགས་སྦྱོར་མཐོང་སྒོམ་མཐར་ཕྱིན་པའི་ལམ་སྟེ་ལྔ་ཡོད་དོ། །རྣམ་པ། ལམ་རིག་སྒྲུབ་པ་ངེས་འབྱིན་བཞིའོ། །ཡང་ན་ལྟོས་པའི་རིགས་པ་དང་། བྱ་བ་བྱེད་པའི་རིགས་པ། འཐད་སྒྲུབ་ཀྱི་རིགས་པ། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རིགས་པ་སྟེ་རིགས་པ་བཞིའི་སྒོ་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་གཏན་ལ་འབེབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལམ་བདེན་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །འདི་བཞི་ལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་གསུངས་བ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བདེན་བཞིའི་རང་བཞིན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མཁྱེན་པ་འཕགས་པ་རྣམས་ཡིན་པས་དེ་སྐད་དུ་གསུངས་པའོ། བདེན་པ་བཞི་བོ་དེ་ཚུར་བསྡུས་ན། ཀུན་ཉོན་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱུ་འབྲས་དང་། རྣམ་བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱུ་འབྲས་གཉིས་ཀྱི་ནང་དུ་འདུས་པ་དང་། གཞན་ཡང་ཡབ་སྲས་མཇལ་བ་ལས། འཇིག་རྟེན་མཁྱེན་པས་གཞན་ལ་མ་གསན་པར། །བདེན་པ་འདི་གཉིས་ཉིད་ཀྱིས་སྟོན་པར་མཛད། །གང་ཞིག་ཀུན་རྫོབ་དེ་བཞིན་དོན་དམ་སྟེ། །བདེན་པ་གསུམ་པ་གང་ཡང་མ་མཆིས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་། དེ་བས་ཀྱང་ཚུར་བསྡུ་ན། ལང་ཀར་གཤེགས་པ་ལས། སྐྱེ་བ་མེད་པ་བདེན་པ་གཅིག་ཡིན་ཏེ། །བྱིས་པ་རྣམས་ནི་བདེན་པ་བཞི་ཞེས་སྨྲ། །བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོར་ཞུགས་ནས་བདེན་གཅིག་ཀྱང་། །གྲུབ་པ་མེད་ན་བཞི་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། །ཅེས་སོ། །ཞེས་གསུངས་ནས་ཆོས་ཉིད་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཅིག་ཏུ་འདུས་པ་བསྟན་པའོ། །སྣ་ཚོགས་ཀྱི་དངོས་པོ་ནི། མཐའ་ཡས་ཤེས་བྱའི་ཁམས་ཚད་མེད་པ་རྣམས་སོ། །སྟོན་པ་པོའི་དངོས་པོ་ནི། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། ཉན་ཐོས་རྣམས་སོ། །ཡུམ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྲས་གསུམ་མ་གཏོགས་བཞི་མེད་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རང་རྒྱལ་གྱིས་སྒྲས་སྒོ་ནས་ཆོས་དངོས་སུ་མི་བསྟན་པས་མ་བསྟན་པའོ། །བསྟན་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ནི། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ནོ། །དེ་དག་གང་ཞེ་ན་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་དང་། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་དང་། དབང་པོ་ལྔ་དང་། སྟོབས་ལྔ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་དོ། །དེ་ཡིས་བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་སྡོམ་གྱིས་མདོར་བསྟན་ནས། རྒྱས་བཤད་ནི་དེ་ལ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་ནི་གང་དག་ཡིན་ན། ལུས་དང་། ཚོར་བ་དང་། སེམས་དང་། ཆོས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང་བཞིའོ། །འདི་བཞི་ལ་དམིགས་པ་དང་། རྣམ་པ། སྒྲ་དོན་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་ལས་དམིགས་པ་ལ་མཚོན་ན། དང་པོ་ལུས་འདི་ལ་ཕྱི་ནང་བར་གསུམ་སྟེ། ཕྱིའི་ལུས་འབྱུང་བཞིས་བསྡུས་པའི་ཕྱི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དང་། ནང་གི་ལུས་སེམས་ཅན་རང་ལུས་དང་། བར་གྱི་ལུས་སེམས་ཅན་གཞན་གྱི་ལུས་སོ། །ཚོར་བ་དྲན་པ་ཉེར་བཞག ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་བདེ་སྡུག་ལ་སོགས་པའོ། །སེམས་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་གམ་བརྒྱད་དོ། །ཆོས་དྲན་པ་ཉེར་བཞག་ནི། འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་ཀྱིས་མཚོན་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དོ། །འདི་དག་གི་རྣམ་པ་དང་སྒྲ་དོན་ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གི་འདོད་ཚུལ་སོགས་ཀྱང་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་ནི། མི་དགེ་བ་མ་སྐྱེས་པ་མི་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་འདུན་པ་བསྐྱེད་དོ། །འབད་དོ། །རྩོལ་ལོ། །བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ། །སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན་ཏོ་དང་། སྐྱེས་པ་སྤོང་བའི་ཕྱིར་འདུན་པ་བསྐྱེད་དོ། །འབད་དོ། །རྩོལ་ལོ། །བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ། །སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན་ཏོ། །དགེ་བ་མ་སྐྱེས་པ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་འདུན་པ་བསྐྱེད་དོ། །འབད་དོ། །རྩོལ་ལོ། །བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ། །སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན་ནོ། །སྐྱེས་པ་གོང་དུ་འཕེལ་བའི་ཕྱིར་འདུན་པ་བསྐྱེད་དོ། །འབད་དོ། །རྩོལ་ལོ། །བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ། །སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན་པ་རྣམ་པ་བཞིའོ། །དེ་ཡང་མི་དགེ་སྐྱེས་དང་མ་སྐྱེས་གཉིས་དང་། དགེ་བ་སྐྱེས་དང་མ་སྐྱེས་གཉིས་ཏེ་བཞི་བོ་ནི་འདིའི་དམིགས་པ་དང་། འདུན་པ་བསྐྱེད་དོ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་བོ་རྣམ་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་སྒྲ་དོན་སོགས་ཀྱང་ཤེས་པར་བྱའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་ནི། བསྒོམ་བྱའི་དོན་ལ་ཡིད་ཆེས་ནས་དོན་དུ་གཉེར་བའི་འདུན་པ་དང་། སེམས་པ་དང་། དཔྱོད་པ་གཉིས་ཕྲ་ཞིབ་ཀྱིས་དབྱེ་བ་དང་། སེམས་རྩེ་གཅིག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡང་དག་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པའོ། །དབང་པོ་ལྔ་ནི། དམིགས་པ་བདེན་བཞི་དང་། རྣམ་པ་བདེན་པ་སོ་སོའི་མཚན་ཉིད་ལ་དམིགས་ནས་ཡིད་ཆེས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཞུགས་པའི་དད་པ་དང་། བརྩོན་གང་དགེ་ལ་སྤྲོ་བའོ། །ཞེས་པ་ལྟར་སྤྲོ་བས་འཇུག་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་། དམིགས་རྣམ་མི་བརྗེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་འཇུག་པའི་དྲན་པ་དང་། སེམས་རྩེ་གཅིག་པའི་ཚུལ་གྱིས་འཇུག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། དོན་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་འཇུག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོའོ། །སྟོབས་ལྔ་ནི་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ལྔའོ། །དད་སོགས་རང་རང་གི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་དབང་དུ་མ་གྱུར་བར་སྟོབས་སུ་གྱུར་པས་ན་སྟོབས་དང་། སྔ་མས་རྣམ་བྱང་གི་ཡོན་ཏན་བསྐྱེད་པ་ལ་དབང་བྱེད་པས་ན་དབང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་ནི། བདེན་བཞིའི་དམིགས་རྣམ་མི་བརྗེད་པའི་དྲན་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། བདེན་བཞིའི་ཆོས་ཅན་དང་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཇི་བཞིན་པར་གཏན་ལ་འབེབ་པ་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། སྤྲོ་བཞིན་འཇུག་པ་བརྩོན་འགྲུས་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་དང་། ལུས་སེམས་གཉིས་ལས་སུ་རུང་བ་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། སེམས་གཞན་དུ་མི་གཡེང་བར་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གནས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། བདེན་བཞིའི་ཆོས་ཉིད་གསར་དུ་མཐོང་བ་ལ་དགའ་བ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། སེམས་བྱིང་རྒོད་མེད་པ་རྣལ་དུ་གནས་པ་བཏང་སྙོམས་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གོ །འཕགས་པའི་ཡན་ལག་བརྒྱད་ནི། དམིགས་པ་མཐོང་ཟིན་གོམས་པར་བྱེད་པས་མཐོང་ལམ་དང་གཅིག་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་མ་མཐོང་མཐོང་བར་བྱེད་པའི་མཐོང་ལམ་གྱི་སྐབས་ཀྱི་བདེན་བཞིའི་ཆོས་ཉིད་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པ་དེ་ཡོངས་གཅོད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ངེས་པར་བྱེད་པའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང་། རྟོགས་དོན་དེ་རྟགས་དང་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མཚོན་པར་བྱས་ནས་གཏན་ལ་འབེབ་ཅིང་གོ་བར་བྱེད་པའི་རྟོག་པ་དང་། ཆོས་ཉིད་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བར་རྟོགས་པ་དེའི་རང་བཞིན་འཆད་རྩོད་རྩོམ་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་གཞན་ལ་བསྟན་ཅིང་ལྟ་བ་རྣམ་དག་ཏུ་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པའི་ངག་དང་། ཐམས་ཅད་དང་མི་མཐུན་པ་མེད་པའི་སྤྱོད་ལམ་གྱིས་ཆོས་དང་མཐུན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་དག་ཏུ་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་དང་། ལོག་འཚོ་དང་མ་འདྲེས་པའི་ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་རྣམ་དག་ཏུ་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པའི་འཚོ་བ་དང་། མཐོང་ཟིན་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་ཡང་གོམས་པར་བྱས་ནས་སྒོམ་སྤོང་ཉོན་མོངས་ཀྱི་གཉེན་པོར་བྱེད་པའི་རྩོལ་བ་དང་། ཞི་ལྷག་གི་དམིགས་རྣམ་མི་བརྗེད་པར་འཛིན་ཅིང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་བརྗེད་ངེས་ཀྱི་གཉེན་པོ་གཙོ་བོར་བྱེད་པའི་དྲན་པ་དང་། བྱིང་རྒོད་སོགས་པའི་མི་མཐུན་པའི་གཉེན་པོ་བྱེད་ཅིང་ས་ལམ་གྱི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ལས་གཙོ་བོ་ལམ་གྱི་ཡོན་ཏན་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བར་བྱེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་སྟེ་བརྒྱད་དོ།།

ཉེར་གཅིག་པ་འཁོར་གྱི་དངོས་པོ་བརྒྱད་བསྟན་པ།

འཁོར་གྱི་དངོས་པོ་བརྒྱད་ལ། རྒྱལ་རིགས་དང་། བྲམ་ཟེ་དང་། ཁྱིམ་བདག་དང་། དགེ་སྦྱོང་དང་། རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིགས་དང་། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པ་དང་། བདུད་དང་། ཚངས་པའི་འཁོར་རོ། །སོགས་པར་གྲགས་ཞེས་པའི་དོན་ནི་འདི་ཙམ་དུའང་མ་ཟད་དེ། རྒྱལ་པོ་རྣམས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་དང་། བྲམ་ཟེ་དང་། ཁྱིམ་བདག་དང་། དེད་དཔོན་རྣམས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་དང་། ནོར་བུ་བརྟགས་པ་ལ་སོགས་པའི་བསྟན་བཅོས་ནས་ཕྱི་རོལ་པ་དང་། ནང་པ་དང་ཐུན་མོང་དུ་གྲགས་པའི་ཆོས་ལུགས་ཐམས་ཅད་བསྐལ་པ་གནས་པའི་དུས་འདིར་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཡན་ཆོད་ཀྱིས་གནས་དུས་ཆོས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་བཤད་པ་ལ་སྤྱི་བྱེ་བྲག་གཉིས་ཕྱེས་པའི་ནང་གི་སྤྱི་བཤད་པ་སོང་ནས། གཉིས་པ།

བྱེ་བྲག་ཏུ་གནས་དུས་ཆོས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་བསྟན་པ།

སྔར་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་བསྐལ་པ་འདིར་བྱུང་བའི་རྣམ་གྲངས་དང་། ཚུལ་གཞན་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དག་ཀྱང་རྒྱ་ཆེར་དབྱེ་བ་གནས་པའི་བསྐལ་པ་འདི་ཉིད་ལ་ཁམས་གོང་འོག་གི་ཆོས་ལྡན་པ་དང་མི་ལྡན་པ་བསྟན་པ་ནི། དེ་ལྟར་གནས་ཚེ་ཁྱད་པར་གཞན་བསྟན་པ། །བཀྲེས་སྐོམ་འདོད་ཡོན་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་མེད། །གླིང་གསུམ་ཁ་ཟས་རྣམ་པ་མང་ལྡན་ཞིང་། །སྒྲ་མི་སྙན་ན་སཱ་ལུ་གཅིག་པུ་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། གནས་པའི་བསྐལ་པ་ལ་ཁམས་གསུམ་པོ་འདིར་ཆོས་གང་དང་ནི་ལྡན། གང་ཞིག་ནི་མེད་སྙམ་པ་ལས། འདིར་ཆེ་ལོང་ཞིག་སྨོས་པ་ནི། བཀྲེས་པ་དང་སྐོམ་པ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ན་ཡོད་ཀྱི། ཁམས་གོང་མ་གཉིས་ན་མེད་དོ། །བྱང་གླིང་མ་གཏོགས་པའི་གླིང་གསུམ་ན་ཁ་ཟས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་དུ་མ་ཡོད་ལ། བྱང་ན་མ་བཏབ་པའི་འབྲུ་འབའ་ཞིག་གོ། འབྲུ་དེ་ནི་ཤིང་ལས་རང་བྱུང་བ་དང་། ས་ལས་བྱུང་བའི་ས་ལུ་ཞེས་བྱ་བའི་རིགས་གཉིས་ཡོད་དོ། །གཞན་ཡང་། འདོད་ལྷ་བདུད་རྩི་ཡན་ཆད་ཏིང་འཛིན་ཟས། །མི་ལ་བཤང་གཅི་ལྷ་རྣམས་ལ་ཡོད་མིན། །གླིང་གསུམ་ཆར་འབབ་ཆེ་ཆུང་སྣང་བ་སྟེ། །སྒྲ་མི་སྙན་ལྷ་རྣམས་ལ་དེ་མེད་དོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདོད་ལྷ་དྲུག་ནི་བདུད་རྩི་ཁ་དོག་བཞི་ལ་སྤྱོད་དོ། །དེ་ཡན་ཆད་ལ་ཁམས་ཀྱི་ཟས་མེད་དོ། །བཤང་གཅི་ནི་གླིང་བཞིའི་མི་ལ་ཡོད་ཀྱི་ལྷ་རྒྱལ་ཆེན་རིགས་བཞི་ཡན་ཆད་ལ་མེད་དོ། །གླིང་གསུམ་ན་ཆར་ཆེ་ཆུང་དང་འབབ་མཁས་མི་མཁས་ཡོད་ལ། བྱང་གླིང་དང་ལྷ་རྣམས་ལ་མེད་དོ། །གླིང་གསུམ་ན་ལོ་ལེགས་ཉེས་དང་འཇིགས་པ་དང་མི་བདེ་བ་ཡོད་ལ། སྒྲ་མི་སྙན་དང་འདོད་གཟུགས་ན་ལོ་ཐོག་ལེགས་ཉེས་མེད་ལ་བདེ་བ་ཤས་ཆེ། འཇིགས་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་སྐབས་འགའ་སྲིད་པ་ཙམ་ལས་མེད་དོ། །རྣམ་གྲངས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བསྟན་པ། དེ་བཞིན་ནོར་འབྲུ་ཉོ་ཚོང་ལོ་ལེགས་ཉེས། །ཆེད་དུ་བྱས་པའི་གནས་ཀྱང་མཚུངས་པ་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། གླིང་གསུམ་ན་འབྲུ་དང་ནོར་ལ་ཉོ་ཚོང་ཡོད་ལ། བྱང་དང་ལྷའི་གནས་ན་མེད་དོ། །འཛམ་བུའི་གླིང་འདིར་ཡང་སྔོན་བསྐལ་པ་དང་པོ་ན་ལོ་ལེགས་ཉེས་སུ་ཕྱེ་བ་མེད་ལ། སོ་སོར་བགོས་པ་ནས་བྱུང་བའོ། །གླིང་གསུམ་ན་ཆེད་དུ་བྱས་པའི་གནས་ཁང་ཡོད་ལ། བྱང་དང་ལྷ་རྣམས་ལ་བསོད་ནམས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཆེད་དུ་མ་བྱས་པའི་གནས་ཡོད་དོ། །གླིང་གསུམ་འདོད་ལྷའི་གནས་ན་ཁ་དོག་བཞི། །གཟུགས་དང་སྒྲ་མི་སྙན་ན་དཀར་པོ་ཉིད། །གླིང་གསུམ་རས་བལ་དར་ཟབ་སྣལ་མའི་གོས། །སྒྲ་མི་སྙན་ལྷ་དྲུག་ན་སྲབ་འཇམ་ཡང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གླིང་གསུམ་ན་ལུས་ཀྱི་ཁ་དོག་ཐམས་ཅད་པ་ཡོད་ལ། བྱང་ན་དཀར་པོ་གཅིག་པུ་ཡོད་དོ། །འདོད་ལྷ་དྲུག་ན་སྔོན་པོ་དང་། སེར་པོ་དང་། དམར་པོ་དང་། དཀར་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོད་དོ། །ཚངས་རིས་ནས་འོག་མིན་གྱི་བར་དུ་ལུས་དཀར་པོའོ། །སྐྱེ་མཆེད་མུ་བཞི་ལ་ཁ་དོག་མེད་དོ། །གླིང་གསུམ་ན་གོས་དར་དང་རས་དང་སྣལ་མ་ཡོད་ལ་ལྗིད་ཀྱང་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །བྱང་དང་འདོད་ལྷ་ལ་དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་ལས་བྱུང་བའི་གོས་སྲབ་ལ་ཡང་ཤིང་འཇམ་པ་ཡོད་དོ། །བྱང་གི་གོས་ལ་སྲང་གཅིགརྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་གོས་ལ་སྲང་ཕྱེད། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་གོས་ལ་སྲང་བཞི་ཆ། འཐབ་བྲལ་ལ་བརྒྱད་ཆ། དགའ་ལྡན་ལ་བཅུ་དྲུག་ཆ། འཕྲུལ་དགའ་ལ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཆ། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ལ་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི་ཆའོ། །ཚངས་རིས་ཡན་ཆད་ལ་གཞལ་དུ་མེད་པའི་གོས་ཡོད་དོ། །ཚངས་རིས་ཡན་ཆད་གོས་གྱོན་ནས་སྐྱེ་ཞིང་། གོས་ལའང་ཁ་དོག་བཞི་ཀ་ཡོད་དོ། །གླིང་གསུམ་ཚ་གྲང་སྒྲ་མི་སྙན་ལྷ་མེད། །སྒྲ་མི་སྙན་པ་མ་གཏོགས་འདོད་ལྷ་མི། །བག་མ་གཏོང་ལེན་གོང་མའི་ཁམས་ན་མེད། །རྗེ་འབངས་བྲན་གཡོག་ཕོ་མོ་མཚུངས་པར་བརྗོད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། གླིང་གསུམ་ན་ཚ་གྲང་ཡོད་ལ། བྱང་དང་ལྷ་ལ་མེད་དོ། །གླིང་གསུམ་དང་འདོད་ལྷ་དྲུག་ན་བག་མ་གཏོང་ལེན་ཡོད་ལ། བྱང་དང་ཚངས་རིས་ཡན་ཆད་ལ་མེད་དོ། །གླིང་གསུམ་དང་འདོད་ལྷ་དྲུག་ཚངས་རིས་དང་བཅས་པ་ན་རྗེ་འབངས་ཡོད་ལ། བྱང་དང་དེ་ཡན་ཆད་ལ་མེད་དོ། །གླིང་གསུམ་དང་འདོད་ལྷ་ན་བྲན་གཡོག་ཡོད་ལ། བྱང་དང་གོང་མ་གཉིས་ན་མེད་དོ། །ཁམས་གོང་མ་གཉིས་ན་ཕ་མ་དང་ཕོ་མོ་མེད་ལ། འོག་མ་ལ་ཡོད་དོ། །འདོད་ལྷ་དྲུག་ན་ནོར་ཡོད་འབྲུ་མེད་ཅིིང་། །སྒྲ་མི་སྙན་ན་འབྲུ་ཡོད་ནོར་མེད་ལ། །གཉེན་མེད་གཟུགས་དང་འདྲ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གླིང་གསུམ་འབྲུ་ནོར་གཉེན་དང་ལྡན་པ་ཉིད། །ཚངས་རིས་ལ་སོགས་གོང་མའི་ཁམས་ན་མེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། གླིང་གསུམ་ན་ནོར་དང་འབྲུ་ཡོད་ལ། སྒྲ་མི་སྙན་ན་འབྲུ་ཡོད་ནོར་མེད་དོ། །འདོད་ལྷ་དྲུག་ལ་ནོར་ཡོད་ཀྱང་འབྲུ་མེད་ཅིང་། ཚངས་རིས་ཡན་ཆད་ལ་འབྲུ་ནོར་གཉིས་ཀ་མེད་དོ། །གླིང་གསུམ་ན་ནོར་དང་འབྲུ་དང་གཉེན་ལ་སོགས་པ་ལ་མངོན་ཞེན་ཡོད་ལ། སྒྲ་མི་སྙན་པ་ལ་མངོན་ཞེན་མེད་དོ། །འདོད་ལྷ་དྲུག་ལ་ནོར་གཉེན་ལ་ཞེན་པ་ཡོད་ལ། ཚངས་རིས་ཡན་ཆད་ལ་མེད་དོ། །རྫུས་སྐྱེས་རོ་མེད་གཞན་རྣམས་རོ་དང་བཅས། །བགྲོད་པའང་རང་གི་རྫུ་འཕྲུལ་གྲུབ་པའམ། །གཞན་ལ་བརྟེན་ནས་གོང་མར་ཕྱིན་འགྱུར་གྱི། །གཞན་དུ་འོག་མས་གོང་མ་མཐོང་བ་མེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། རྫུས་ཏེ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ལ་རོ་མེད་ལ། སྐྱེ་བ་གཞན་གསུམ་ནི་འཆི་བའི་ཚེ་རོ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དོ། །མི་དང་དུད་འགྲོ་དང་ཡི་དྭགས་རྣམས་ནི་རྫུས་སྐྱེས་མ་གཏོགས་པ་རོ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ལ། ལྷ་དང་དམྱལ་བ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནུབ་པ་དང་དུས་མཉམ་དུ་མི་སྣང་བར་འགྱུར་བས་རོ་མེད་དོ། །ལྷ་ལ་འཆི་ཁར་གནད་འཆད་པའི་སྡུག་བསྔལ་མེད་ལ། འཆི་འཕོ་ལྟུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཡོད་དོ། །མི་ལ་འཆི་འཕོ་བ་དང་གནད་འཆད་པ་དང་། སྲིད་པ་ཕྱི་མ་ལ་འཇིགས་པས་ཕུང་པོ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཡོད་ལ། དམྱལ་བ་ན་འཆི་བའི་སྡུག་བསྔལ་མེད་དེ། འཆི་བ་ལ་བདེ་བར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གོང་དུ་བགྲོད་པའང་རང་གི་རྫུ་འཕྲུལ་ཐོབ་པའམ། ཁམས་གོང་མའི་ལྷས་ཁྲིད་ནས་ལྷ་གནས་གོང་མར་ཕྱིན་པ་དང་མཐོང་བར་ནུས་ཀྱི་གཞན་དུ་ལས་དེ་མ་བསགས་པས་མེད་དོ། །གོང་མས་འོག་མར་འོང་བ་ན། ཇི་ལྟར་འོང་ཞེ་ན། ཚངས་རིས་ལ་སོགས་འཛམ་གླིང་འོང་བའི་ཚེ། །འོག་མའི་སར་བརྟེན་སྤྲུལ་པས་འོང་བའོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་ས་མཚུངས་པའི་སེམས་ཀྱིས་སྤྲུལ་པས་འཛམ་བུའི་གླིང་ལ་སོགས་པ་འོག་མའི་གནས་སུ། གོང་མ་ཚངས་རིས་ལྟ་བུ་སྤྲུལ་པས་འོང་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་སེམས་ཀྱི་སྣང་ཚུལ་ཐ་དད་པས་འོག་མའི་ས་པ་རྣམས་ལ་དེའི་སྣང་ཚུལ་འཁྲུལ་པའི་རླུང་སེམས་ཀྱི་འདུ་བ་ལས་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །གོང་མའི་ས་པའང་འོག་མས་མི་མཐོང་བས་མི་མཚུངས་པའི་རླུང་སེམས་ཀྱི་འདུ་བས་སྣང་ཚུལ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དངོས་གཅིག་ཡིད་ནི་ཐ་དད་ཕྱིར། །ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་པར་དུ་ཚངས་རིས་ལ་སོགས་པ་གཟུགས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་འོང་དུས། ལུས་དེ་གནས་ལས་མ་གཡོས་པར། སྤྲུལ་པ་སྔོན་གྱི་ཐོབ་པའི་སེམས་ཀྱི་ས་མཚུངས་ཡོད་པའི་རྣམ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་འོང་ངོ་། །གཞན་འཕྲུལ་མན་ཆད་འདོད་པའི་ས་མཚུངས་པས་ལུས་དངོས་ཀྱིས་འོང་བའོ། །གླིང་བཞིའི་མི་ལ་ཉིན་མཚན་སྣང་བའི་ཆ། །འདོད་ལྷར་པདྨ་ཕྱེ་དང་ཟུམ་པས་ཤེས། །སྒྲ་མི་སྙན་པ་ཤི་ནས་རྩ་གསུམ་སྐྱེ། །གཞན་རྣམས་མ་ངེས་ལས་ཀྱིས་སྣ་ཚོགས་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། གླིང་བཞི་ན་ཉིན་མཚན་དུ་སྣང་བ་ཡོད་དེ། བྱང་དུ་ནམ་ཕྱེད་དུས། ཤར་དུ་ཉི་མ་ནུབ་པ་དང་། ལྷོར་ཉི་མ་ཕྱེད་པ་དང་། ནུབ་ཏུ་ཉི་མ་འཆར་བ་རྣམས་གླིང་བཞིར་འཁོར་བ་ཡིན་ཏེ། མཛོད་ལས། ནམ་ཕྱེད་ཉི་མ་ནུབ་པ་དང་། །ཉི་མ་ཕྱེད་དང་འཆར་དུས་གཅིག ཅེས་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །ལུས་འཕགས་ན་དཔྱིད་ཡོད་ན། འཛམ་བུའི་གླིང་ན་དབྱར། བ་ལང་སྤྱོད་ན་སྟོན། སྒྲ་མི་སྙན་ན་དགུན་ཡོད་དོ། །འཛམ་བུའི་གླིང་ན་དབྱར་གྱི་ཉི་མ་བྱང་བགྲོད་ལྡོག་མཚམས་སུ་ཉི་མ་རིང་དུས། བྱང་དུ་དགུན་གྱི་ཉི་མ་ལྷོར་བགྲོད་ཐུང་དུས་ནམ་རིང་བ་དང་། ལུས་འཕགས་སུ་དཔྱིད་ཀྱི་མཉམ་དུས་དང་། ནུབ་ཏུ་སྟོན་གྱི་མཉམ་དུས་འབྱུང་བའི་རིམ་པས། གླིང་བཞིར་དུས་བཞི་དང་། ཉི་མ་རིང་ཐུང་ལྷོ་བགྲོད་བྱང་བགྲོད་འཁོར་བ་ཡིན་ནོ། །འཛམ་གླིང་ཆེ་ཆུང་གི་ཐ་སྙད་ཡོད་པ་དེ་དག་ཀྱང་དཔྱད་པའི་གཞིའོ། །དེ་ཡང་ཉི་མ་ནི་ཟླ་བ་དྲུག་དྲུག་ན་ལྷོ་བྱང་དུ་བགྲོད་པར་བྱེད་ལ། ཟླ་བ་ནི་སྟོད་སྨད་ལ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཉི་ཟླ་འཁོར་བ་ལྟར་གཟའ་སྐར་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གླིང་བཞིར་འཁོར་ལ། དེང་སང་རྩི་བ་ནི་ཉི་ཟླ་གཉིས། གཟའ་བདུན་ནམ་དེ་སྟེང་སྒྲ་ཅན་བསྣན་པས་བརྒྱད་དོ། རྒྱུ་སྐར་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་རྣམས་ཀྱི་ཚེས་དང་ཟླ་བ་དང་། ཉི་མའི་ཁྱིམ་གྱི་ཞག་གསུམ་གྱིས་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་རྩིས་འབྲས་ཆ་གང་དུ་ཕྱིན་པ་ན་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་འཕྲོད་དང་འབྲས་བུ་བརྩི་བ་ཙམ་ལས་རྒྱུ་སྐར་ཕལ་པ་རྣམས་ལ་དེ་དག་མེད་པས་མ་བརྩིས་པ་ཡིན་ནོ། །གཉའ་ཤིང་འཛིན་ཡན་ཆད་ན་ཉི་ཟླ་མེད་པས། འདོད་ལྷ་གོང་མ་རྣམས་ལ་ཉིན་མཚན་ཅིས་བཞག་ན། དེ་ན་མེ་ཏོག་རྣམས་ཁ་བྱེ་བ་དང་། ཟུམ་པ་དང་། བྱ་རྣམས་སྐད་འབྱིན་པ་དང་། མི་འབྱིན་པ་དང་། གཉིད་བྲོ་བ་དང་། སངས་པས་འབྱེད་ལ། སྣང་བའི་བྱ་བ་ནི། རང་རང་གི་ལུས་ལ་འོད་ཡོད་པས་བྱེད་དོ། །སྒྲ་མི་སྙན་པའི་མི་རྣམས་ཀྱིས་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་དུ་སྐྱེ་བར་ངེས་པའི་ལས་བསགས་པས་ཤི་མ་ཐག་ཏུ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་དུ་སྐྱེ་ལ། ལྷ་མི་ལ་སོགས་གཞན་རྣམས་ལས་སྣ་ཚོགས་པས་གང་དུ་སྐྱེ་ཕྱོགས་རེར་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་རིང་མཚམས་འདི་ནས་བཞག་ན་ཆོག་འདུག་ཆུ་ཚོད་ཀྱང་ཚང་སོང་། སང་ཉིན་ཧོར་ཟླ་བདུན་པ་གྲོ་བཞིན་ཟླ་བའི་ཡར་ཚེས་བཅུ་རེད། གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེའི་དུས་ཆེན་དཔའ་བོ་དང་མཁའ་འགྲོ་རང་བཞིན་གྱིས་འདུ་ཞིང་། ཨོ་རྒྱན་ཆེན་པོས། ཚེས་བཅུ་བྱུང་རེས་ང་ཉིད་བོད་དུ་འོང་། །ཞེས་དང་། དད་པ་ཅན་ལ་པད་འབྱུང་སྒོ་ཉལ་ཡོད། །ཅེས་གསུངས་པས་འབྲལ་བ་ཅི་ཡོད་ཀྱང་ཚེས་བཅུ་ལ་ལྷག་པར་དུ་ཐུགས་བརྒྱུད་བསྐུལ་ཐག་ཉེ་བར་ཡིན་པ་དང་རང་རེས་ཀྱང་ཚེས་བཅུའི་ཚོགས་མཆོད་འབུལ་རྒྱུའི་སྐབས་ལ་ཁེལ་བ་རེད། ད་ལོའི་དབྱར་སྟོད་དུ་ཕྱོགས་གཞན་ལ་སོང་བའི་དབང་གིས་ཚོགས་མཆོད་ཞེ་བློ་བདེ་བོ་ཞིག་འབུལ་ཐུབ་མ་སོང་བས་ད་རེས་མཆོད་པ་རྒྱས་པ་ཞིག་དགོས་བསམས་ཀྱང་། འུ་བུའི་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོའི་སྐུ་བརྙན་གསར་བཞེངས་འདིའི་རབ་གནས་ཀྱང་ཚེས་བཅུ་འདི་དང་སྟབས་བསྟུན་བྱེད་པར་ཁེལ་ཡོད། འདིའི་རབ་གནས་ཀྱི་དུས་ཚོད་ཕྱིར་སྣུར་བྱས་ན་གཅིག་ཏུ་ཆོས་ཁྲིད་དང་གཉིས་སུ་འབུམ་མཆོད་ཆེན་མོ་འཚོགས་རྒྱུའི་དུས་ཚོད་གཏན་ཁེལ་བྱས་པ་དང་ཐུག་ནས་དེའི་འཆར་གཞི་འཁྲུག་འགྲོ་བ་ཞིག་བྱུང་འདུག་པས་ད་ལྟ་འཚོག་དགོས་འདུག འོན་ཀྱང་སྔོན་འཆར་ལྟར་དུ་གསེར་རྩི་རྒྱག་མཁན་གྱི་ལག་རྩལ་བས་ལས་ཀ་དུས་ཐོག་ལ་འགྲུབ་ཐུབ་མི་འདུག་པས་ལས་ཁྲི་མར་འབེབ་ཐབས་མི་འདུག་པ་ལས་གཟུངས་གཞུག་ཆ་ཚང་འབུལ་ཟིན་པས་གསེར་ཆབ་གསོལ་བ་དང་དབུ་མཐིང་སྤྱན་འབྱེད་ཙམ་རེ་ནི་སྐུ་རྙིང་དག་ལ་ནམ་ཡིན་ཡིན་དུ་བྱེད་པ་ཡིན་ཕྱིར་སྐྱོན་མི་འདུག ཚོགས་འཁོར་དང་རབ་གནས་མཉམ་དུ་བྱེད་དུས་འཚོགས་པ་སྐུ་བརྙན་གྱི་མདུན་ལ་འཚོགས་དགོས་པ་ཡིན། རང་རེས་འཚོགས་པར་སུ་བྱོན་གང་བྱོན་ལས་ངེས་གཏན་མེད་པས་འདུས་པའི་ཞལ་གྲངས་དུ་ཡོད་ཧ་མི་གོ་བས་འཚོགས་སྦྲའི་ནང་དུ་འཚོགས་ལུགས་ཡོད་མེད་མི་ཤེས་ཀྱང་ཅི་ལོ་གང་ལོ་བྱས་ན་མི་རེད་པར་མི་འདུག་ནང་ལུགས་རེད། མཆོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྟབས་བསྟུན་བྱེད་པ་ལས་འོས་མེད། ད་རེས་ཚོགས་འཁོར་གྱི་སྦྱིན་བདག་མཛོ་དགེ་ཨ་ལགས་ལ་ཁ་ཉིན་ནས་ཁ་ཆད་བྱས་ཟིན་པས་ཁོང་ལ་འཚོག་འཇུག་དགོས་ས་ཡོད། ཚོགས་འཁོར་གྱི་ཞོར་དུ་རབ་གནས་ཚད་ལྡན་ཞིག་གསུང་པ་ལས་དགའ་སྟོན་དང་དགྱེས་སྤྲོ་མི་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན། སྤྱིར་ད་ལོར་དེ་འདྲ་བྱེད་པའི་དུས་ཚོད་མ་རེད། འདིས་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོའི་སྐུ་བརྙན་འདི་འཛམ་གླིང་སྤྱི་དང་བསྟན་པ་ཡོངས་རྫོགས། ཁྱད་པར་དུ་བོད་གངས་ཅན་ལྗོངས་ཀྱི་བསྟན་སྲིད་ཀྱི་ཞབས་རིམ་ཆེན་པོའི་གནད་ལ་ཁེལ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན། ད་རུང་འདི་འདྲ་འདྲ་ས་གནད་གལ་ཆེན་གང་ལ་བཞེང་ནའང་བཟང་བ་རེད། འདིའི་བཟོ་བཀོད་ཚང་མ་ངས་ཁ་བཀོད་བྱས་པ་ཡིན། འདི་དང་རང་རེའི་རྟེན་གཙོ་ཇོ་བོ་གཉིས་ཀ་ཕལ་ཆེར་ང་རང་ཉིད་ཀྱི་ལག་པས་དཔེ་གཞི་བཅས་ནས་ལུགས་སུ་བླུགས་པ་རེད། གཉིས་ཀའི་སྐུ་རྒྱུའི་ནང་ན་རིན་ཆེན་སྣ་ཚོགས་བསྲེས་ཡོད། སློབ་དཔོན་ཆེན་པོའི་ནང་གཟུངས་ཀྱི་གཙོ་བོ་དེ་མདོ་མཁྱེན་བརྩེ་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེའི་གཏེར་བྱོན་མདོ་ཚང་གི་ནང་རྟེན་རྩ་ཆེན་བོད་མདོ་དབུས་ཁམས་གསུམ་ན་མཚན་སྙན་ཡོད་པའི་གཟི་ཡི་གཏེར་སྒྲོམ་དེ་འདིའི་ཐུགས་ཀར་བཞག་ཡོད། མཁའ་འགྲོ་མ་ཟླ་གསལ་དབང་མོ་ཚང་དང་གྲོས་བྱས་ནས་དུས་ལ་བབས་སྟེ་འདིའི་གཟུངས་གཞུག་ལ་ཕུལ་བ་ཡིན། དབུའི་སྨིན་མཚམས་སར་རྒྱལ་བའི་རིང་བསྲེལ་འཁྲུལ་མེད་བདུན་ཆ་གསུམ་ཙམ་ཞིག་འཛོམས་བྱུང་བ་དེ་དག་ཀྱང་གཞུགས་སུ་གསོལ་ཡོད། གཞན་ཡང་རྟེན་དམ་རྫས་སེལ་མེད་རྩ་ཆེན་མང་པོ་དང་གཟུངས་རིགས་ཚོགས་དགོས་ཚད་བོ་ཚོགས་ཡོད་པས་མ་ཚད་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་རྟེན་བྱིན་ལྡན་སྤུས་གཙང་ཤ་སྟག་བླ་མ་ཐུབ་བསྟན་གོ་ཆས་གཙོ་བོར་མཛད་ནས་རང་རེའི་ལོ་གསུམ་མཚམས་པ་དགེ་འདུན་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཟུངས་དྲིལ་སྒྲུབ་འབུལ་གསུམ་ཚད་ལྡན་མཛད་ཡོད་པ་རེད། འདིའི་གནོད་སྦྱིན་བང་མཛོད་གོང་འོག་གཉིས་ཡོད་པའི་གོང་མར་པད་གདན་གྱི་ནང་དུ་པད་གཟུངས་དང་། ཚོགས་བདག་འཁོར་ལོ། གནོད་སྦྱིན་འཁོར་ལོའི་རིགས་རྣམས་བཞག་ཡོད། འོག་མ་སེང་ཁྲིའི་ནང་ལ་རང་སྡེའི་གཙོ་བོ་བྱས་པའི་གཡང་རྫས་སྣ་ཚོགས་བཞག་ནས། ཡུལ་འདིའི་ཕྱྭ་གཡང་འཕེལ་བའི་སྤྱིའི་གཡང་རྟེན་གཡང་སྒམ་མམ་གཡང་ཁང་གོ་གཅིག་ཆོད་ཀྱི་ཚུལ་དུ་བྱས་པས་མ་ཚད། བོད་མདོ་ཁམས་ཉི་མ་ཤར་ལྷོའི་ཕྱོགས་འདིའི་མི་ནོར་ཆོས་གསུམ་གོང་དུ་འཕེལ། སྡེ་བཞིའི་དཔལ་ཡོན་ཚོགས་པའི་རྟེན་འབྲེལ་ཁྱད་པར་ཅན་ཡོང་བའི་འདུན་པ་བཅངས་ཡོད་པ་རེད། དེས་ན་སང་ཉིན་ཆོས་ཁྲིད་བཞག་ནས་ཚོགས་འཁོར་མདུན་ཐང་གི་ཚོགས་སྦྲའི་ནང་དུ་འཚོག་རྒྱུ་བྱེད། གནམ་ཡག་ན་གསོལ་ཇ་སྤང་ཐོག་ནས་བག་ཡངས་མཛད་དེ་གསོལ་ན་ཆོག་ཁི། ཆོས་གོས་དང་གསོལ་བཞེས་སོགས་སྣོམས་ཤོག རྡོ་དྲིལ་དང་དུང་ཆོས། གོས་འབུལ་གྱི་གོས་བཟང་རེ་ཡོད་ནའང་རབ་གནས་ཕྱག་ལེན་གྱི་མཁོ་ཆས་རེད། མེད་ན་ཡང་རི་ཁྲོད་ཀྱི་ཆོས་པ་བྱ་བཏང་པ་ཡིན་པས་ཐམས་ཅད་ཚོགས་དགོས་པའི་ངེས་པའང་ཅི་ཡོད། ཚོགས་འཁོར་གྱི་འདོན་ཆ་དེ་བསྡུས་པ་ལྟར་དུ་བྱེད། དབྱངས་རོལ་རྗེས་བསྡུས་འབྲིང་ཞིག་བྱས་ན་བདེ་བར་སེམས། དེ་ལྟར་ཆོས་འཆད་ཉན་བགྱིས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་མཚོན་ཏེ་རང་གཞན་གྱི་དུས་གསུམ་བསགས་དང་ཡོད་ཀྱི་དགེ་རྩ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཤིང་བཟླུམས་ཏེ་བསྡོམས་པའི་མཐུས། ཀུན་མཁྱེན་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ཕྱོགས་དུས་ཀུན་དུ་དར་ཞིང་རྒྱས། བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་གང་ན་སུ་བཞུགས་ཐམས་ཅད་གྱི་སྐུ་ཚེའི་ཞབས་པད་ཡུན་རིང་དུ་བརྟན། དགེ་འདུན་འདུས་པའི་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཐུགས་མཐུན་ཁྲིམས་གཙང་བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀུན་བདེ་སྐྱིད་རྫོགས་ལྡན་གྱི་དཔལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་དེ་མཐར་ཐུག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བླ་ན་མེད་པ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དུ་རྗེ་བཙུན་འཇམ་པའི་དབྱངས་དང་འཕགས་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པས་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་ཇི་ལྟར་བསྔོས་པ་བཞིན་དུ་བསྔོ་བའི་ཐུགས་འདུན་ཟབ་མོ་གནང་བར་ཞུ། བསོད་ནམས་འདི་ཡིས་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་ཉིད། །ཐོབ་ནས་ཉེས་པའི་དགྲ་རྣམས་ཕམ་བྱས་ནས། །སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་རྦ་བརླབས་འཁྲུགས་པ་ཡི། །སྲིད་པའི་མཚོ་ལས་འགྲོ་བ་གྲོལ་བར་ཤོག།

ཉིན་དྲུག་པའི་ཆོས་ཁྲིད།

དེ་ཡང་ཇི་སྐད་དུ་རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་པས། གང་ལ་བསམས་ཀྱང་མི་རྟག་སྙིང་པོ་མེད། །གང་དུ་བལྟས་ཀྱང་འཕོ་ཞིང་འགྱུར་བའི་ཆོས། །གང་ལྟར་དཔྱད་ཀྱང་ཚེ་འདིའི་འཁྲུལ་སྣང་ལ། །གང་གིས་མ་ཆགས་སྐྱེ་བོ་མཁས་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ། བསམ་བློ་གང་ལ་བཏང་། འདེང་གང་དུ་བརྒྱབ་ཀྱང་ཚེ་འདིའི་ལོངས་སྤྱོད། དཔལ་དང་འབྱོར་བ། སྟོབས་དང་སྙན་གྲགས། མངའ་ཐང་དང་འཁོར་འབངས། ཉེ་དུ་དང་མཛའ་བཤེས། གནས་མལ་དང་གནས་ཁང་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་པོ་སྔར་ཡང་རྟག་ཅིང་བརྟན་པ་ཞིག་ཡོང་མ་མྱོང་ལ། ད་ལྟ་ཡང་མི་བརྟན་པར་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་བ་ནི་ཚེ་སྟོད་དང་ཚེ་སྨད་ལ་བསམ་མི་དགོས་པར་ལོ་རེ་དང་ཟླ་རེའི་འགྱུར་བས་ཀྱང་ཤེས་ལ། མ་འོངས་ཕྱིས་འབྱུང་ལའང་རྨི་ལམ་ནང་གི་བདེ་སྐྱིད་དང་འདྲ་བར་ད་ཡོད་ད་མེད་ཀྱི་ཚེ་འདིའི་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ལ་སོགས་པ་རྟག་བརྟན་སྙིང་པོ་ཅན་ཞིག་ཡོང་རྒྱུ་མེད་པ་ནི་དཔོག་ཐུབ་ལ། དཔེ་གང་ལ་བལྟས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་འཕོ་ཞིང་འགྱུར་བའི་བརྡ་སྟོན་དུ་འདུག་ལ། བརྟགས་ཤིང་དཔྱད་པ་ཇི་ལྟར་བཏང་ཡང་། སྔར་ཆག་ཕྱིར་འདེང་གང་ལ་བསྐོར་ན་ཡང་ཚེ་འདིའི་འཁྲུལ་སྣང་ལ་འགོ་འཁོར་ཉན་པ་མི་འདུག བྱ་བ་ཐོན་དང་མི་ཐོན། འདེང་ཕོག་དང་མི་ཕོག་ནི་བྱ་བའི་མཐའ་ལ་ཐོན་དུས་ཤེས་པ་ཡིན། དེ་དུས་སུ་ཡིན་ཀྱང་རིག་སྟེ་མངོན་སུམ་ཐོག་ལ་བབས་པའི་ཕྱིར། མ་འོངས་པ་ཡི་ཕན་གནོད་གནད། །སྔོན་ནས་ཤེས་ན་མཁས་པ་ཡིན། །གསུངས་པ་ཡིན། འདས་མ་འོངས་སོགས་ཇི་ལྟར་བརྗོད་ཀྱང་གསོན་ཚེ་འདིའི་རྔ་མ་རྫོགས་ས་ནི་དབུགས་རྟ་རྔ་འདྲ་བོ་ཆད་དུས་ཡིན་ལ། དེའི་དུས་སུ་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་གཞི། ཆགས་ཞེན་བྱེད་སའི་ཡུལ་གནས་ལུས་ལོངས་སྤྱོད་གསུམ་པོ་ཐམས་ཅད་སྐྱུར་ནས་འགྲོ་དགོས་པ་ཡིན། དེ་བཞིན་དུ་གྲོགས་དགའ་མཛའ། ཡུལ་མི་ཁྱིམ་མཚེས། གྲལ་རོགས་གྲོགས་མཆེད་ཐམས་ཅད་པོ་གཅིག་ཀྱང་མེད་པ་ཡིན། ང་དང་ང་ཡིར་བཟུང་། བདག་དང་བདག་གིར་ཞེན་ནས་བརྒྱུགས་བརྒྱུགས་འདུར་འདུར། ལས་ལས་བཅས་བཅས། བསྣོགས་བསྣོགས་བཤད་བཤད་ཀྱི་བྱ་བའི་མཐའ་མཇུག་བསྡུ་བའི་ཉིན་པར་དགེ་སྡིག་གཉིས་ཀ་ཅི་ཞིག་བསགས་ཡོད་པ་དེ་གཅིག་མ་ཆད་གཉིས་མ་ལུས་ནས་ཡོད་པ་ལས། ཚེ་གང་འབད་པའི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་མདང་གི་རྨི་ལམ་བཞིན་ཡལ་རྒྱུ་ཡིན། ཁམས་དྲུག་ལྡན་གྱི་མིའི་ལུས་རྟེན་ཞིག་བླངས་ཕྱིན་ཁམས་ཀྱི་ཟས་ལ་བརྟེན་ནས་འཚོ་དགོས་པས་མི་ལྟོགས་པའི་ཟས་ཤིག་དང་མི་འཁྱག་པའི་གོས་ཤིག་དགོས་ཀྱང་། དེ་ནི་ཧ་ཅང་གི་དུས་ངན་ཞིག་མིན་ན་དེ་འདྲའི་དཀའ་མོ་ཞིག་མ་ཡིན། དེ་ལས་གཞན་པའི་གཅིག་གི་ཁ་ལ་གཉིས་བསམས་ནས་རྒྱུ་ནོར་ལོངས་སྤྱོད་ཙིག་ཚང་གསོག་གསོག་བྱས་ནས་གསོག་འཇོག་བྱེད་པ་དང་། ཆེ་འདོད་མཐོ་འདོད་ཡག་འདོད་སྙན་འདོད་ཏག་ཏག་ལ་བསམ་བློ་འཁོར་བ་ནི་བློ་ཉེས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞི་མ་དང་འདུག་མི་བདེ་བྱེད་དང་ཕྱི་མའི་དོན་ཆེན་ཐམས་ཅད་རླག་བྱེད་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། དེ་ལྟར་དུ་ནང་རང་གི་སེམས་ལ་འཛུལ་ཡོད་པའི་གདོན་ཆེན་གྱི་གཞི་ཕར་ཕུད་ནས་གཙང་མ་བྱེད་ཚར་བའི་རྗེས་སུ་བྱ་བ་གཅིག་ཆོག་མ་ནོར་བ། ཚེ་འདི་ཕྱི་གཉིས་ཀྱི་གྲོ་རྟེན་དང་། རེ་བ་བཅའ་སའི་རྟེན་ཕུར་དེ་དམ་པའི་ལྷ་ཆོས་ཡིན་པས། ཆོས་རྣམ་དག་ཅིག་འགྲུབ་དགོས་འདུག བརྒྱབ་ཐལ། འཕངས་ཐལ་ཞེས་པ་ཞིག་གིས་མི་འོང་། རང་མགོ་རང་གིས་མི་གཡོག བཤད་ཕྱིན་བཤད། ཉན་ཕྱིན་ཉན་ལ་ཆོས་རང་གིས་མ་བསྒྲུབས་དུས་གཞན་ཞིག་ལ་རེ་བཅའ་ཟེར་ན་དེ་དཀའ་བར་འདུག དེ་ཡང་ངེས་པར་ཡིན་ཏེ་བསྐལ་བ་བཟང་པོའི་སངས་རྒྱས་སྟོང་གི་ནང་ནས་རྣམ་འདྲེན་བཞི་བ་ཡན་ཆད་ད་སྔོན་བྱོན་རབས་དང་། རྒྱལ་བའི་རྣམ་འཕྲུལ་ས་ཐོབ་ཀྱི་སེམས་དཔའ་ཅི་འདྲའི་གྲངས་མེད་པ་མང་རབ་བྱོན་ཀྱང་། འཁོར་བའི་སེམས་ཅན་ཁ་མ་བྲི་བ་ཡོད་ལུགས་འདི་ལ་བསམ་བློ་གཏང་ན། རྒྱལ་ཁམས་གླིང་བཞིའི་ཉི་མ་ཉིན་རེ་བཞིན་དུ་ཤར་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་། རང་ཉིད་ཁ་དེར་ཕྱོགས་ལ་མ་འཁོར་བར་རྒྱབ་གཏོད་བཞིན་བསྡད་ན་སྔུན་ལ་ཉི་འོད་ཇི་ལྟར་ཕོག་ཡོང་། དཔེ་དེ་དང་གཅིག་མཚུངས་རེད། ད་ལྟར་ཆོས་བསྟན་པ་དར་སའི་སྐབས་ལ་ཁེལ་ནས་ཡོད་ཀྱང་མི་རང་ཉིད་ལ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ས་བོན་ཞིག་མེད་དུས་ཕན་པ་མི་འདུག་བསམ་རྒྱུའི་འདེང་ཕོག་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཡིན། སྡིག་པ་ཟད་འདོད་བདེ་བར་གཤེགས་ལ་དད། །བསོད་ནམས་འཛད་འདོད་བསམ་པ་ངན་པ་འཆར། །རིགས་བརྒྱུད་ཟད་འདོད་གླེན་ཞིང་ལྐུགས་པ་སྐྱེ། །སྐལ་ངན་ཟད་འདོད་བསོད་ནམས་བསགས་པར་འདོད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་མི་བདེ་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞི་དེ་རང་རྒྱུད་ལ་སྡིག་པ་དང་སྒྲིབ་པ་ཡོད་པས་ཡིན་ཕྱིར། ད་རེས་དམ་པའི་ཆོས་ཐོས་པའི་རྐྱེན་བྱས་ནས་དེ་ལ་དང་བ་དང་མོས་པ་སྐྱེས་ནས། བདེ་ཐོབ་སྡུག་བསྔལ་བྲལ་བའི་གནད་རྒྱུ་མཚན་ཚང་མ་དེ་ན་ཡོད་འདུག་སྙམ་པ་བྱུང་སྟེ། ཆོས་སྒྲ་གོ་ཕྱིན་གོ་དང་། ནང་དོན་གྱི་རོ་བཅུད་མྱོང་ཕྱིན་མྱོང་དུ་འདི་ཕྱི་རང་གཞན་གྱི་ཕན་དང་བདེ་བའི་ལམ་དེ་ལས་རྙེད་དུ་ཡོད་འདུག་བསམས་ནས་བདེ་བར་གཤེགས་པ་རྒྱལ་བ་སྲས་དང་བཅས་པར་དད་པ་གཏིང་ནས་སྐྱེས་ན། དེ་འདྲའི་གང་ཟག་དེ་སྔར་བསགས་ཀྱི་སྡིག་པ་དང་སྒྲིབ་པ་ཟད་ལ་ཕྱོགས་པའི་སྔར་རྟགས་ནམ་སྐྱ་རེངས་མཐའ་ནས་གསལ་ཡོང་དུས་མི་འགྱང་བར་ཉི་མ་ཤར་བར་འགྱུར་བ་ལྟར་དུ་རེད་ཅེས་པའི་དོན་དང་། དེའི་ལྡོག་ཕྱོགས་ཀྱི་འདྲ་བའི་མཚུངས་ཆོས་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། མི་ལུས་ཤིག་བླངས་པ་ནི་མཐོ་རིས་ཀྱི་རྟེན་ཡིན་ལ། དེ་ངན་སོང་གསུམ་ལ་སྡུར་ཡོང་ན་སྐྱིད་ཟེར་ཆོག་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་རགས་པའི་ཚོར་སྣང་ཆུང་བ་རེད། དེ་ནི་སྔར་བསགས་བསོད་ནམས་ཀྱི་མཐུ་ལས་བྱུང་བ་ལས་གཞན་ཅི་ཡང་མིན། དེའི་བསོད་ནམས་ཟད་ནས་མཇུག་རྫོགས་པ་ལ་ཕྱོགས་པའི་རྟགས་སུ་བསམ་པ་ངན་པ་འཆར་བ་ཡིན་ལ། བསམ་པ་ངན་པ་མི་ལ་འཚགས་ན་སྦྱོར་བ་རྩུབ་མོ་རང་ཐོག་ལ་འཁོར་ཡོང་བ་ཡིན་ཕྱིར་དཔེར་ན་ཕྱི་དྲོ་ཉི་རྒས་ཀྱི་དུས་ཉི་མ་རི་ཕག་ལ་འགྲོ་རན་དུས་ནུབ་རི་ནས་གྲིབ་ཆེན་གུག་ཡོང་དུས་མུན་པས་བསྒྲིབ་རྒྱུ་ལ་བར་ཐག་ཆེར་ཞིག་མེད་པ་དང་འདྲ་བར། བསོད་ནམས་འཛད་རན་དུས་བསམ་པ་ངན་པ་འཆར་ཡོང་བ་ཡིན་ཅེས་གསུངས་པ་དང་། རིགས་བརྒྱུད་ཟད་འདོད་གླེན་ཞིང་ལྐུགས་པ་སྐྱེ། །ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། ཁྱིམ་ཚང་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་རིགས་བརྒྱུད་ཆད་ནས་མི་ཤུལ་གཏོང་རན་དུས། བུ་ཚ་བརྒྱུད་ཐམས་ཅད་ཡང་ན་གླེན་པ་ཞིག ཡང་ན་ལྐུག་པ་ཞིག ཡང་མིན་ན་ཕུང་གསུམ་ཐལ་བའི་ཡོག་མགོ། ཁྱི་ལ་རྒྱག་པའི་དབྱུག་ཏོ་ཙམ་ཡང་མི་ཐུབ་པའི་གཅིག་བས་གཅིག་གིས་ཐ་ཆད་པ་རུ་འགྱུར་ཡོང་དུས་ཡ་རབས་བཟང་པོའི་ཤུལ་སྐམ་ཆས་ཡིན་པ་དང་། སྐལ་ངན་ཟད་འདོད་བསོད་ནམས་བསགས་པར་འདོད། །ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། མི་འགའ་རེས་འདེང་རྒྱག་ན། བསོད་ནམས་ཤུགས་ཀྱིས་དོན་འགྲུབ་པ། །ཉི་མའི་འོད་བཞིན་ལྟོས་པ་མེད། །འབད་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་དོན་འགྲུབ་པ། །མར་མེའི་འོད་བཞིན་ཀུན་ལ་ལྟོས། །ཞེས་གསུངས་པ་དེ་དོན་ལ་གནས་འདུག་ཚེ་བསོད་ནམས་ཀྱི་གྱེན་ལ་མ་དྲུད་དུས་ཅི་བྱས་ཀྱི་ལ་མི་བརྒལ་བར་འདུག མི་བསོད་ཆེན་དེས་གང་བསམ་འབད་མེད་དུ་འགྲུབ་པ་ལ་བསམས་ནས་བཟང་དཔེ་གྱེན་ལ་བལྟས་ནས་བསོད་ནམས་བསག་རྒྱུ་དྲན་ཡོང་དུས། དེ་ནི་སྐལ་བ་ངན་པ་མི་འདོད་པའི་རྐྱེན་ངན་ཇེ་ཆུང་ལ་སོང་སྟེ་སྐལ་ངན་མུན་ནག་འདྲ་བོ་ཟད་ནས། སྐྱིད་པའི་ཉི་མ་མགོ་ལ་གཏན་ཤར་བྱེད་ཆས་རེད་ཅེས་པའོ། །དེ་ལྟར་བསམ་བློ་གཏོང་ན་རྒྱུ་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་བོན་རང་ལ་ཡོད་པ་དང་། རྟེན་མི་ལུས་རིན་ཆེན་ད་རེས་ཐོབ་ནས་ཡོད་པས་མ་ཚད། རྐྱེན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་འཕྲད་དུས་འདིར། ཐབས་དེ་ཡི་གདམས་ངག་བླངས་ནས། འབྲས་བུ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་དགོས་འདུག་བསམས་ན། གཞི་བདེན་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་ལམ་ཚོགས་གཉིས་བསགས་ཏེ་འབྲས་བུ་སྐུ་གཉིས་ཐོབ་དགོས་པ་ཡིན་པས། སྒོ་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་འདི་དམ་པའི་ཆོས་ལ་ཕྱོགས་ནས་སྙིང་ནས་དམ་པའི་ལྷ་ཆོས་བསྒྲུབ་དགོས། སྒྲུབ་པ་དེ་ཡང་སྒྲུབ་ན་སྒྲུབ་གོ་ཆོད་པ་དུས་ཐུང་ཐུང་གི་ནང་ནས་འགྲུབ་པ་ཚེ་འདིའི་ཐོག་ནས་མཆོག་ཐུན་མོང་གི་བྱིན་རླབས་དང་དངོས་གྲུབ་ཅིག་ཐོབ་དགོས་ན། བློ་ཆོས་སུ་འགྲོ་བའི་ཐོག་ལ་ཆོས་ལམ་དུ་འགྲོ་དགོས་པ་ཡིན་ལ། དེའི་སྐོར་གྱི་གདམས་པ་རེ་རེ་གཉིས་རེ་ཤ་ཟིན་སྤུན་ཟིན་གྱིས་སྔོན་མའི་ཆོས་ཁྲིད་ཀྱི་སྐབས་རྣམས་སུ་བཤད་པ་དང་། དེ་རིང་ཡང་བསྐྱར་དེ་ལ་བློ་ཁ་ཕྱོགས་ནས་གཞིག་ན་ཆོས་ལམ་དུ་འགྲོ་སའི་ལམ་དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཐར་བའི་ལམ་ཡིན་པ་དང་། གང་ནས་ཐར་དགོས་པ་ཡིན་ཟེར་ན། འཁོར་བའི་ནང་ནས་ཐར་དགོས་པ་ཡིན། ཐར་བ་དེ་ལ་ཡང་མཆོག་དམན་ཡོད་པ་ཡིན། རང་དོན་ཞི་བདེར་ཞེན་ནས་ངན་སོང་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ནས་ཐར་ཐབས་རྐྱང་པར་བསམ་ནས་ཉན་རང་དགྲ་བཅོམ་གྱི་གོ་འཕང་སྒྲུབ་ན་ཐེག་པ་དམན་པའི་ལུགས་ཡིན་པ་དང་། གཞན་དོན་གཙོ་བོར་བཟུང་ནས་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་པའི་གཏན་གེགས་སུ་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བ་ལས་ཀྱང་དམན་ལམ་ལ་གོལ་བ་དེས་ཆེ་བར་གསུངས་པས། ཐེག་ཆེན་ཐར་བའི་ལམ་སྣེ་ཞིག་ཟིན་དགོས་ན་འཁོར་བ་ལས་ངེས་པ་འབྱུང་བའི་བློ་དེའི་སྟེང་དུ། མཐའ་ཡས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་ཤ་དང་རུས་པའི་ཚོགས་ཀུན་ཞིག རུས་པ་པགས་པའི་ཚོགས་ཀུན་འཐོར་སོང་ནའང་སྙིང་རྗེས་བསྲུངས་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་མཆོག་བསྐྱེད་ནས་གཞན་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བསྒྲུབ་རྒྱུའི་དམ་བཅའ་མི་གཏོང་སྙམ་པའི་ཆོད་སེམས་བརྟན་པོ་ཞིག་གི་ཐོག་ནས་སེམས་བསྐྱེད་ཐོབ་ལ་མ་ཉམས་པའི་སྒོ་ནས་ཕྱིན་དྲུག་བསྡུ་དངོས་བཞི་ལ་སོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པར་བརྩོན་དགོས་པ་ཡིན། ཆོས་ལམ་ལ་འགྲོ་བའི་མཐུན་རྐྱེན་དང་པོ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་དགོས། ཐར་བའི་ལམ་སྣེ་མ་ཟིན་པའི་ཆོས་པ་དེ་དཔེར་བཞག་ན་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོའི་བཞི་མདོ་ནས་ལམ་ཤར་ལྷོ་ནུབ་བྱང་གང་ན་འགྲོ་དགོས་ངོ་མ་ཤེས་པ་འདྲ་ཞིག་ཡིན་པས། མི་རེ་ཐུག་དུས་ལམ་རེ་དྲིས་ཚེ་འགའ་རེས་ཤར་ས་ལ་སྟོན་པ་དང་། འགའ་རེས་བྱང་ས་ལ་སྟོན་དུ་འོང་། ངས་མི་ཤེས་ཟེར་ནས་ལོག་པར་མ་སྟོན་ན་ཆོག་ཀྱང་། ང་རྒྱལ་བདུན་གྱི་ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་དང་། མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་ནམ། ལོག་པའི་བཤེས་གཉེན་དང་འཕྲད་ཚེ་མི་ཤེས་བཞིན་དུ་ཤེས་ཁུལ་གྱིས་ལམ་ལོག་པར་སྟོན་ན། དེའི་ལམ་དེ་དེད་བཞིན་དེད་ལ་ཐར་ལམ་ལ་ཐག་ཇེ་རིང་ལས་མེད་པས། གཏན་གྱི་འདུན་མ་དེ་ནས་ཉེས་པ་ཡིན། ཐར་བའི་ལམ་སྣེ་དངོས་ཤིག་ཟིན་ནས་དེ་དེད་ནས་འགྲོ་བ་ལས་ཁ་ཕྱིར་འཁོར་མ་བྱས་ན་མགྱོགས་བུལ་སྔ་ཕྱི་ཙམ་ལས་དམིགས་ཡུལ་ལ་ཐག་ཇེ་ཉེ་མི་རེད་ཐབས་མེད་ཡིན། ང་ཚོ་དུས་ཐ་མའི་ཆོས་པ་ལ་མཚོན་ན་ཧ་གོ་གནད་ཟིན་གྱི་ཕྱོགས་མ་ཤེས་པར་རྩྭ་འཇག་མ་རླུང་གིས་བསྐྱོད་པ་ལྟར་དུ་རླུང་ཡར་ལ་སྤུར་དུས་ཕྱ་ལ་ལ། མར་ལ་སྤུར་དུས་ཕྱ་ལ་ལ། ཕྱོགས་གང་ལ་འཁོར་དགོས་པའི་ལམ་ངོ་ཟིན་མེད་པ་དེས་ན་ཆོས་ལམ་དུ་འགྲོ་བའི་ཐར་ལམ་ཡང་དག་ཅིག་རྙེད་པ་ལ། ཀུན་མཁྱེན་ཆོས་རྗེས། ཐོག་མར་དགེ་བའི་བཤེས་ལ་རག་ལས་པས། །མཚན་ལྡན་བླ་མ་དམ་པར་བསྟེན་པ་གཅེས། །དེ་ལས་ལེགས་རྒུའི་ཡོན་ཏན་དུ་མ་འབྱུང་། །ཞེས་གསུངས་ནས་གདམས་པ་གནང་བ་ལྟར་དུ། བླ་མ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཐབས་ལ་མཁས་པ། ཐུགས་རྗེའི་བདག་ཉིད་ཅན། ཞི་དུལ་བཟོད་པ་མཆོག་དང་ལྡན་པ། མང་ཐོས་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ། རང་རྒྱུད་ཆོས་ཀྱིས་དུལ་ཞིང་གཞན་སྣང་དགེ་ལ་སྦྱོར་བ། བྱིན་རླབས་ཚད་མེད་ཅིང་འབྲེལ་ཚད་ཐར་ལམ་ལ་འགོད་ནུས་པ། སྙིགས་དུས་རྒྱལ་བའི་རྣམ་འཕྲུལ་དེ་ལྟ་བུ་ཞིག་རྙེད་ནས་དེར་བསྟེན་ན། སྲིད་ལ་སྐྱོ་ཞིང་ངེས་འབྱུང་བློ་སྣ་ཐུང་། །ཚེ་འདི་བློས་ཐོངས་འཁྲུལ་སྣང་བདག་འཛིན་འཇིག །ངང་གིས་དུལ་ཞིང་ཐོས་བསམ་སྒོམ་པ་ལྡན། །དད་སོགས་རྒྱ་ཆེ་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་ལྡན། །ཚེ་འདི་དོན་ཡོད་ཕྱི་མ་འབྲས་དང་བཅས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ། ཐོག་མར་དགེ་བ་བླ་མ་བརྟག་ཐབས་ཀྱིས་བརྟག བར་དུ་དགེ་བ་བླ་མ་བསྟེན་ཐབས་ཀྱིས་བསྟེན། ཐ་མར་དགེ་བ་དགོངས་སྤྱོད་ཚུལ་བཞིན་དུ་བསླབ་ལ་མཁས་པ་ཞིག་གིས་ཐོས་བསམ་སྒོམ་པའི་རང་རྒྱུད་སྦྱངས་ནས། རྩེ་ཅིག་ཐར་བར་འདོད་པའི་སེམས། གང་བྱས་དགེ་བར་འགྱུར་བའི་འདུན་པ། དད་དང་མོས་གུས་བཅོས་མིན་ལ་བརྩོན་པ་ནི་ཆོས་ལམ་དུ་འགྲོ་བའི་མན་ངག་གཙོ་བོ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་སྒོ་ནས་ཟ་ཉལ་འགྲོ་འདུག གཏམ་གྱི་སྨྲ་བརྗོད། ཡི་གེ་འབྲི་ཀློག ཁ་ཏོན་བཟླས་བརྗོད། ཉན་བསམ་སྒོམ་པ་གང་བྱས་ན་ཡང་ཐར་ལམ་ཁོ་ན་དོན་གཉེར་གྱི་སེམས་དེ་དང་མ་འབྲལ་བའི་སྒོ་ནས་ངེས་འབྱུང་དང་སྐྱོ་ཤས་དྲག་པོས་འབད་པ་བྱེད་དགོས། དེ་ལྟ་བུའི་ཐར་འདོད་ཀྱི་བློ་དང་མ་བྲལ་བས་སེམས་རྒྱུད་འདུལ་བའི་གནད་མཁྱེན་པ་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས། སྐབས་འདིའི་གང་ཞིག་འཆད་ཉན་བྱ་བའི་ཆོས། མདོ་རྒྱུད་བསྟན་བཅོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནད་འདུས་པ། མཐའ་ཡས་ཤེས་བྱའི་ཆོས་ཚུལ་རྒྱལ་མཚོའི་ཟབ་རྒྱས་ཀྱི་བཅུད་དུ་འཁྱིལ་བ། ཀུན་མཁྱེན་རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་པའི་ཐུགས་མཛོད་ལས་བྱུང་བ། འཛམ་གླིང་ན་ཉི་ཟླ་ལྟར་ཡོངས་སུ་གྲགས་པའི་ཀློང་ཆེན་མཛོད་བདུན་གྱི་ནང་ནས། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཀྱི་རང་འགྲེལ་ཊཱིཀ་ཆེན་པདྨ་དཀར་པོ་འདི་ཉིད་འཆད་བཞིན་པའི་སྐབས་ལས། ཐོག་མར་དགེ་བ་ཀླད་ཀྱི་དོན་སོང་ནས་བར་དུ་དགེ་བ་གཞུང་གི་དོན་ལས་ཀྱང་མང་རབ་ཅིག་སོང་ནས། རྡོ་རྗེའི་གནས་དང་པོ་འཁོར་བའི་རང་བཞིན་སྤང་བྱར་སྟོན་པའི་སྐབས་ལས་སྣང་ཚུལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་བཀོད་པ་བཤད་པའི་སྐབས་ཀྱི་བསྐལ་བ་ཆགས་གནས་འཇིག་སྟོང་བཞི་བཤད་པའི་སྐབས་ཀྱི་ལེའུ་བཞི་བས་བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཆགས་པའི་རང་བཞིན་བསྟན་ཏེ། ཁ་སང་གནས་པའི་བསྐལ་བ་ལས་གང་གནས་པའི་འཇིག་རྟེན་བཤད་པ་ནས་འཕེལ་འགྲུབ་ཀྱི་དགོས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། གནས་དུས་ཀྱི་ཆོས་བཤད་པའི་སྐབས་ནས་སྤྱི་བྱེ་བྲག་གི་བཤད་པ་ཚང་མ་སོང་ནས། དེ་རིང་གཉིས་པ་རྩོམ་གཞི་ཕྲ་བ་ངོས་བཟུང་བ་ལ་བསྟན་བཤད་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ།

རྩོམ་གཞི་ཕྲ་བ་ངོས་བཟུང་བ་མདོར་བསྟན་པ།

སྔར་སྨོས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རིམ་པ་དང་། བཤད་མ་ཐག་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས། དེ་དག་རྣམས་ཀྱང་བསྡུ་ན་གསུམ་ཉིད་དེ། །གཟུགས་དང་དུས་དང་མིང་ལས་རབ་ཏུ་དབྱེ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་གཟུགས་ཀྱི་མཐའ་རྡུལ་ཕྲ་རབ། དུས་ཀྱི་མཐའ་སྐད་ཅིག་མ། མིང་གི་མཐའ་ཡི་གེ་གསུམ་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ལུགས་དེ་དག་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་ཏོ། །དེས་མདོར་བསྟན་ནས། གཉིས་པ་རྒྱས་བཤད་ལ། གཟུགས་ཀྱི་མཐའ། དུས་ཀྱི་མཐའ། མིང་གི་མཐའ་གསུམ། དང་པོ།

གཟུགས་ཀྱི་མཐའ་བཤད་པ།

དེ་ལ་ཕྱོགས་དང་པོ། གཟུགས་མཐའ་ཕྲ་རབ་རྡུལ་དེ་བདུན་འགྱུར་གྱིས། །ཕྲ་རབ་རྡུལ་ཕྲན་ལྕགས་ཆུ་རི་བོང་ལུག །གླང་དང་ཉི་ཟེར་སྲོ་མ་ཤིག་ནས་སོར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་བདུན་ལ་རྡུལ་ཕྲན་གཅིག་དེ་བདུན་ལ་ལྕགས་རྡུལ་གཅིག དེ་བདུན་ལ་ཆུ་རྡུལ་གཅིག དེ་བདུན་ལ་རི་བོང་གི་རྡུལ་གཅིག་དེ་བདུན་ལ་ལུག་རྡུལ་གཅིག་དེ་བདུན་ལ་གླང་རྡུལ་གཅིག་དེ་བདུན་ལ་ཉི་ཟེར་གྱི་རྡུལ་གཅིག་དེ་བདུན་ལ་སྲོ་མ་གཅིག་དེ་བདུན་ལ་ཤིག་གཅིག་དེ་བདུན་ལ་ནས་གཅིག་དེ་བདུན་ལ་སོར་མོ་དབུས་མའི་ཚིགས་གཅིག་གོ །ལྕགས་ཆུ་རི་བོང་ལུག་དང་གླང་། །ཉི་ཟེར་སྲོ་མ་ཤིག་ནས་སོར། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་དུ་རེད། སོར་མོ་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་ཁྲུ་གང་སྟེ། །ཁྲུ་བཞི་གཞུ་གང་དེ་ཉིད་ལྔ་བརྒྱ་ལ། །རྒྱང་གྲགས་གཅིག་སྟེ་དགོན་པའི་ཚད་དུ་བསྟན། །རྒྱང་གྲགས་བརྒྱད་ལ་དཔག་ཚད་ཅེས་བྱའོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སོར་མོ་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་ལ་ཁྲུ་གང་ངོ་། །ཁྲུ་བཞི་ལ་གཞུ་གང་སྟེ་འདོམ་གང་ངོ་། །གཞུ་འདོམ་ལྔ་བརྒྱ་ལ་རྒྱང་གྲགས་གཅིག་སྟེ། གྲོང་ལས་དེ་སྲིད་འཕགས་པ་ལ་དགོན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལས་ཉེ་བ་རྒྱང་གྲགས་ཕྱེད་ལ་བས་མཐའ་ཞེས་བྱའོ། །རྒྱང་གྲགས་བརྒྱད་ལ་དཔག་ཚད་གཅིག་སྟེ་གཞུ་འདོམ་བཞི་སྟོང་ངོ་། །དེས་ནི་རི་ཡི་རྒྱལ་པོ་ལ་སོགས་པ་གནས་དང་ལུས་ཚད་དཔེ་ལ་ལར་ཡུལ་ཞེས་པའང་འདུག་པས་དཔྱད་ཐམས་ཅད་གཞལ་ལོ། །གཞན་ཡང་འཇམ་མགོན་མི་ཕམ་པས། དང་པོ་འཇལ་བྱེད་ཚད་ཀྱི་རིམ་པ་ནི། །མཐེ་བོང་རྩེ་མོའི་ཚིགས་དེའི་ཚིགས་མཚམས་ནས། །སེན་བྲེག་དཀར་ནག་བར་ལ་ཚོན་གང་ཟེར། །ཚོན་དེའི་ཕྱེད་ནི་སོར་མོ་གཅིག་ཡིན་ལ། །སོར་མོ་གཅིག་གི་ཕྱེད་ལ་ཕུན་ཞེས་ཟེར། །དོན་དུ་ཚོན་གྱི་བཞི་ཆ་གཅིག་ཡིན་ནོ། །སོར་མོ་བཞི་འམ་ཚོན་དེ་ཆག་གང་ཟེར། །ཕུན་དང་སོར་མོ་ཚོན་གསུམ་གོང་ནས་གོང་། །ཉིས་གདབ་ཡིན་པར་རབ་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ། །སོར་མོ་ལྔའམ་ཚོན་གཉིས་སོར་གཅིག་ལ། །མཁྱིད་གང་ཞེས་གྲགས་ཁུ་ཚུར་བཅིང་བྱས་ནས། །མཐེ་བོང་ནེའུ་ལེའི་རི་མོ་དབུས་ཟླུམ་པོ། །མཛུབ་ཚིགས་ལ་སྦྱར་མི་མངོན་ཙམ་བྱས་པའི། །ཚད་དང་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་བཞག །སོར་མོ་དྲུག་གམ་ཚོན་གསུམ་མཛུབ་གང་སྟེ། །མཛུབ་མོའི་རྩེ་ནས་རྒྱབ་ཀྱི་ཚིགས་འབུར་གྱི། །མཐའ་ཡི་བར་ཚད་དག་དང་མཉམ་པར་ཤེས། །ཚོན་དྲུག་དག་གམ་སོར་མོ་བཅུ་གཉིས་ལ། །མཐོ་གང་ཞེས་བྱ་མཐེབ་མཛུབ་ཤད་བརྐྱང་བའི། །བར་ཚད་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་བཞེད་པ་སྟེ། །མཐོ་དེའི་དོ་ནི་གྲུ་མོའི་ཚིགས་མགོ་ནས། །མཐེ་ཆུང་རྩ་བའི་ཚིགས་ཀྱི་བར་ཚད་དོ། །དེ་ལ་ཁྲུ་གང་ཞེས་བྱ་བསྐུམ་ཁྲུ་ཡིན། །མཐེ་བོང་མཛུབ་མོ་གུང་མོ་སྲིན་ལག་དང་། །མཐེའུ་ཆུང་ཞེས་བྱ་སོར་མོ་ལྔ་རིམ་བཞིན། །སོར་མོའི་ཚད་ནི་སོར་མོ་བར་ཚིགས་ཀྱི། །སྦོམ་ཕྲ་ཚད་ཡིན་དེ་དག་སྙོམས་དཀའ་བས། །ཐམས་ཅད་ཚོན་ལས་གཞལ་བར་བདེ་བར་སྣང་། །ཞེས་གསོ་རིག་པའི་ལུགས་ལྟར་དུ་ཚད་ཀྱི་རྣམ་བཞག་དེ་ལྟར་གསུངས་པའོ། །གཉིས་པ།

དུས་ཀྱི་མཐའ་བཤད་པ།

ཕྱོགས་གཉིས་པ། དུས་མཐའ་སྐད་ཅིག་མ་སྟེ་སེ་གོལ་གྱི། །དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞིའི་ཆ་གཅིག་བརྒྱ་ཉི་ཤུ། །དེ་ཡི་སྐད་ཅིག་དྲུག་ཅུ་ཐང་ཅིག་ལ། །སུམ་ཅུ་ཡུད་ཙམ་སུམ་ཅུ་ཉིན་ཞག་གཅིག །སུམ་ཅུ་ཟླ་བ་བཅུ་གཉིས་ལོ་གཅིག་གོ །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དུས་ཀྱི་མཐའི་སྐད་ཅིག་མ་ནི། སྐྱེས་བུ་སྟོབས་དང་ལྡན་པས་སེ་གོལ་གཏོགས་པ་ལ་སྐད་ཅིག་མ་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི་འདའ་བས་དེའི་ཆ་གཅིག་གོ། །ཁ་ཅིག་དྲུག་ཅུར་ཡང་འདོད་དོ། །སྐད་ཅིག་མ་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་ལ་དེའི་སྐད་ཅིག དེའི་སྐད་ཅིག་མ་དྲུག་ཅུ་ལ་ཐང་ཅིག ཞག་གཅིག་ལ་ཐང་ཅིག་དགུ་བརྒྱ་ཡོད་པས་ཞག་གི་དགུ་བརྒྱའི་ཆའོ། །ཐང་ཅིག་སུམ་ཅུ་ལ་ཡུད་ཙམ་མོ། །ཡུད་ཙམ་སུམ་ཅུ་ལ་ཉིན་ཞག་གཅིག་གོ །ཞེས་མཛོད་ལས། སྐད་ཅིག་མ་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་ལ། །དེ་ཡི་སྐད་ཅིག་དེ་དག་ཀྱང༌། །དྲུག་ཅུ་ལ་ནི་ཐང་ཅིག་གོ། །ཡུད་ཙམ་ཉིན་ཞག་ཟླ་གསུམ་ནི། །གོང་ནས་གོང་དུ་སུམ་ཅུ་འགྱུར། །ལ་སོགས་པ་ལྟར་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་བྱང་བགྲོད་ཀྱི་ཚེ་ཉིན་མོ་རིང་ཞིང་། ལྷོ་བགྲོད་ཀྱི་ཚེ་མཚན་མོ་རིང་ལ། བགྲོད་པ་མཉམ་དུས་ཉིན་མཚན་ཆ་མཉམ་པའོ། །དེ་ཡང་དབྱར་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་འཕུལ་བྱེད་ཀྱི་རླུང་ཤས་ཆུང་ལ། འཐེན་བྱེད་སྟོབས་ཆེ་བས་རི་རབ་ངོས་ལ་ཉེར་སོང་བས་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་བྱང་དུ་སོང་སྟེ། རི་རབ་ཀྱིས་སྐྱོབ་པས་བུལ་བ་ཡིན་ལ། འདིའི་འཕུལ་བྱེད་དང་འཐེན་བྱེད་དམ་རྟེན་བྱེད་གསུངས་པ་འདི་གཉིས་རང་འགྲོས་དང་རླུང་འགྲོས་ཀྱིས་དལ་བུལ་ཡིན་པས། དགུན་གླིང་ལས་ལྷོར་སོང་བས་འཕུལ་བྱེད་ཀྱི་སྟོབས་ཆེ་བས་ལྷོར་ཐལ་ནས་མུ་ཁྱུད་ཀྱི་ནང་རོལ་ལ་ཉེ། དེའི་བྱེད་པས་ཉི་ཟེར་རླུང་གིས་རེག་པ་དང་། རྒྱང་རིང་བའི་བྱེད་པ་བསྡོམས་པས་གྲང་ལ་དབྱར་རི་རབ་ནས་འོད་འཁྱིམ་པ་སྟེ་ཉི་མའི་འོད་རི་རབ་ལ་ཕོག་ཚེ་སླར་ལྡོག་ནས་འཕྲོས་པའི་འོད་དང་བཅས་པ་དེ་ལྟར་ཡོད་པས་ཚ་བའོ། །དེ་ཡང་དགུན་ཉི་མ་ལྡོག་མཚམས་སུ་ཉིན་མོ་ལ་ཡུད་ཙམ་བཅུ་གཉིས་ཡོད་ལ། མཚན་མོ་ལ་ཡུད་ཙམ་བཅོ་བརྒྱད་ཡོད་དོ། །དབྱར་ཉི་མ་ལྡོག་མཚམས་སུ་དེ་གཉིས་གོ་ལོག་སྟེ། ཉིན་མོ་ལ་བཅོ་བརྒྱད། མཚན་མོ་ལ་བཅུ་གཉིས་སོ། །ཉིན་མཚན་མཉམ་དུས་གཉིས་ཀ་ལ་ཡུད་ཙམ་བཅོ་ལྔའོ། །ཉིན་ཞག་སུམ་ཅུ་ལ་ཟླ་བ་གཅིག་གོ །དེ་ཡང་སྐྱེ་དུས་ཞག་བཅོ་ལྔ་ཡར་ཚེས་ཀྱི་ཟླ་བ་ཕྱེད་ཡིན་ལ་གསུངས་ན་ཡར་འཕེལ་ལ་གོ་བ་དང་། འབྲི་དུས་བཅོ་ལྔ་མར་ཚེས་ཕྱེད་པའོ་གསུངས་ན་མར་འགྲིབ་བའི་སྐབས་དང་། །ཡང་ཉིན་མོའི་ཆ་སུམ་ཅུ་པོ་ཉིན་མཚན་དུ་ཆུན་གཅིག་བསྡོམས་པ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཟླ་ཕྱེད་དེ་དཀར་པོའི་ཕྱོགས་ཡིན་ལ་གསུང་ན་ཐ་སྙད་བཏགས་ལུགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་ཞེས་ཡར་ངོ་དང་མར་ངོ་ལ་དེ་ལྟར་བཏགས་པ་དང་། མཚན་མོ་སུམ་ཅུ་བསྡོམས་པས་བཅོ་ལྔ་ནི་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པའི་ཚེས་མར་ངོ་སྟེ་ནག་པོའི་ཕྱོགས་སོ་ཞེས་ཀྱང་གྲགས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་ཉིན་པར་ཐམས་ཅད་ནི་ཡར་ངོ་ལ། མཚན་མོ་ཐམས་ཅད་ལ་མར་ངོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཟླ་བའི་འཕེལ་འགྲིབ་ཀྱིས་ཕྱེ་བའི་ཚེས་ཡར་ངོ་མར་ངོ་དང་། ཉི་མའི་འཆར་ནུབ་ཀྱིས་ཕྱེ་བའི་ཡར་ངོ་མར་ངོ་གཉིས་སུ་བཤད་པས། གསང་སྔགས་ཀྱི་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་ནི། མར་ངོ་དག་ལ་མཆོད་སྦྱིན་བརྩམ། །གསང་སྟེ་སྤྱད་ན་དངོས་གྲུབ་ཐོབ། །ཅེས་བདུད་རྩི་ཐལ་སྦྱོར་གྱི་རྒྱུད་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །ཟླ་བ་བཅུ་གཉིས་ལ་ལོ་གཅིག་སྟེ། དཔྱིད་ཟླ་ར་བ་འབྲིང་པོ་ཐ་ཆུང་གསུམ། དབྱར་ཟླ་ར་བ་འབྲིང་པོ་ཐ་ཆུང་གསུམ། སྟོན་ཟླ་ར་བ་འབྲིང་པོ་ཐ་ཆུང་གསུམ། དགུན་ཟླ་ར་བ་འབྲིང་པོ་ཐ་ཆུང་གསུམ་བསྡོམས་པས་བཅུ་གཉིས་སོ། །འདི་དག་གླིང་བཞི་གླིང་ཕྲན་བརྒྱད་དེ་བཅུ་གཉིས་སུ་རིམ་པས་འཁོར་བ་ནི་ཕྱི་ནང་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་དང་། རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་བྱེད་པ་སྟེ། ཁྱིམ་བཅུ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བའི་རིམ་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང་དཔྱིད་ཟླ་འབྲིང་པོ་ནས་རིམ་པ་ལྟར། ལུག་གླང་འཁྲིག་པ་ཀརྐ་ཊ། །སེང་གེ་བུ་མོ་སྲང་སྡིག་པ། །གཞུ་དང་ཆུ་སྲིན་བུམ་པ་ཉ། །ཟླ་བ་དཔྱིད་ཟླ་འབྲིང་ནས་བརྩམ། །ཞེས་སོ། །དེའང་དབྱར་འབྲིང་པོ་ཀརྐ་ཊའི་ཁྱིམ་དང་། དགུན་འབྲིང་པོ་ཆུ་སྲིན་གྱི་ཁྱིམ་ནས་ཉི་མ་ཤས་ཆེར་ཟློག་གོ །དེའང་ལོ་གཅིིག་ལ་ཞག་དྲུག་བཤོལ་དོར་ཏེ། སྟོན་ཟླ་ཐ་ཆུང་གི་མར་ངོ་ནས་བཟུང་སྟེ། ཟླ་བ་དྲུག་ཏུ་ཕྱེད་ལུས་པའི་མཚམས་སུ་ཞག་མི་ཐུབ་པ་སྟེ། ཞག་གིས་ཟླ་བ་གཅིག་གི་གྲངས་མ་ལོངས་པ་ལ་ཞག་མི་ཐུབ་པ་ཟེར་བ་ཡིན། གནམ་སྟོང་གི་དུས་སུ་ཚེས་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་ཟླ་བ་ནམ་མཁའ་ལ་རྒྱུ་བ་ན་མགྱོགས་བུལ་གཉིས་དེ། ཟླ་བ་གཅིག་བུལ་བའི་ཚེ་ན་ཞག་སུམ་ཅུ་ལ་ཟླ་བ་གཅིག་ལ། མགྱོགས་པའི་ཚེ་ཞག་ཉི་ཤུ་རྩ་དགུ་ལ་ཟླ་བ་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་བས། ལོ་གཅིག་ལ་ཞག་མི་ཐུབ་པ་ཟླ་བ་དྲུག་དང་། ཐུབ་པ་ཟླ་བ་དྲུག་དེའང་ཞག་ཆད་དུས་སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ཀྱི་ནང་གི་རགས་རླུང་ལས་བྱེད་པ་ཆད་པ་ལས་བྱུང་སྟེ། དབུགས་འབྱུང་རྔུབ་ཁུག་པ་རེ་ལ་ཟུང་ཅིག་ཏུ་བྱས་པའི་རྒྱུ་བ་དྲུག་གིས་འཕེལ་བ་དང་། འགྲིབ་པའི་ཁྱད་པར་ལས། ཚེས་ཀྱི་ལྷག་པ་དང་། ཆད་པའི་རིམ་པའང་འབྱུང་བས་ན། འདིར་ཟླ་བ་དེ་དག་གི་ལྷག་མ་བཤོལ་དུ་དོར་བ། འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་དུ་མི་ན་སོ་དར་ལ་བབ་པ་དག་ལ་ཉིན་ཞག་ཕྲུགས་གཅིག་ལ་རླུང་ཉི་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་དྲུག་བརྒྱ་རྒྱུ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ལས་ཆད་པ་ན་ཞག་ཆད། དེ་ལས་ཟླ་བའི་བཤོལ་འབྱུང་ངོ་། །ཡང་སློབ་དཔོན་ཁ་ཅིག་ལོ་གཅིག་ལ་ཉིན་ཞག་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ། ཚེས་ཞག་སུམ་བརྒྱ་དང་བདུན་ཅུ་དོན་གཅིག་འབྱུང་བ་ལ། ཉིན་ཞག་གི་བརྩིས་བཏང་ནས་ཚེས་ཞག་བཅུ་གཅིག་པོ་བཤོལ་དུ་ལུས་ཏེ་ལོ་རེ་བཞིན་བསགས་པས་ལོ་གསུམ་གསུམ་ན་ཟླ་བ་རེའི་བཤོལ་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚུལ་གྱིས་ལོའི་གྲངས་ཤེས་པས་སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་དང་དུས་ལ་སོགས་པ་གཞལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡན་གྱིས་མཐའ་གསུམ་གྱི་ནང་ནས་གཟུགས་ཀྱི་མཐའ་དང་དུས་ཀྱི་མཐའ་བཤད་པ་གཉིས་སོང་ནས། ཕྱོགས་གསུམ་པ་མིང་གི་མཐའ་བཤད་པ།

མིང་གི་མཐའ་བཤད་པ།

ཕྱོགས་གསུམ་པ། མིང་མཐའ་ཡི་གེ་སིལ་བུ་འདུས་པ་ལས། །མིང་འབྱུང་བརྟགས་ན་ཡི་གེ་སིལ་བུ་ཉིད། །སྤུ་དང་ཐག་པ་གཡག་རྔ་ནེའུ་གསིང་བཞིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། མིང་གི་མཐའ་ནི་ཡི་གེ་སིལ་བུ་རེ་རེ་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་ལ། ཡི་གེ་འདུས་ནས་མིང་དུ་འགྱུར་ཏེ་པདྨ་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ཡང་པད་དང་མ་གཉིས་སོ་སོ་ན་ཡོད་དུས་མེ་ཏོག་གི་མིང་མི་འབྱུང་ཡང་། འདུས་པ་ལས་མེ་ཏོག་གི་མིང་འབྱུང་བའོ། །དེ་ཡང་པད་ཞེས་བརྗོད་ན་པདྨ་ལ་མི་གོ་ཞིང་མ་རྐྱང་པ་བརྗོད་ཀྱང་མི་གོ་ལ་པད་དང་མ་གཉིས་ཀ་འདུས་པ་ལས་པདྨ་ལ་གོ་བ་ཡིན། དེ་ལ་ཡི་གེ་ནི་སྒྲ་དང་སྒྲའི་དོན་སྤྱི་ཚོགས་པའི་པདྨ་ཞེས་ལམ་བརྗོད་པ་དེ་ཡིན་ལ། བྲིས་པ་དེ་ནི་ཡི་གེ་ཕྱི་མོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་ཡི་གེ་གཅིག་ལ་ཕྱི་མོ་གཅིག་ཡོད་པ་ཡོད་དེ་ཕ་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་དང་། ཡི་གེ་གཅིག་ལ་ཕྱི་མོ་གཉིས་ཡོད་པ་ཡོད་དེ། མི་ཞེས་པ་ན་མ་དང་དབྱངས་བཞིའི་ནང་གི་གུ་གུ་ཨི་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །ཡི་གེ་གཅིག་ལ་ཕྱི་མོ་གསུམ་ཡོད་པ་ནི། དཔལ་ཞེས་ད་དང་། པ་དང་། ལའོ། །ཡི་གེ་གཅིག་ལ་ཕྱི་མོ་བཞི་ཡོད་པ་ནི། བྱིང་ཞེས་པ་ན། བ་དང་། ཡ་སྟ་དང་། གུ་གུ་དང་། ང་རྣམས་སོ། །ཡི་གེ་གཅིག་ལ་ཕྱི་མོ་ལྔ་ཡོད་དེ། རྫོགས་ཞེས་པ་ན། མགོ་ཅན་ཡིན་པས་ར་མགོ་དང་། མིང་གཞི་ཛ་དང་། དབྱངས་ན་རོ་དང་། རྗེས་འཇུག་ག་དང་། ཡང་འཇུག་སའོ། །དེང་སང་བོད་ལ་ལྔའི་བར་དུ་ཅི་རིགས་པ་ཡོད་དོ། །དེ་ལ་གསལ་བྱེད་སུམ་ཅུ་རྩ་བཞི་ལ་དབྱངས་ཀྱི་རྒྱན་བྱིན་པས་མིང་ལ་སོགས་པ་མངོན་པར་འབྱུང་བའི་ཡི་གེ་འགྲུབ་པ་སྟེ། ཐོག་མའི་སྡེ་ཚན་གྱི་ཀ་ལ་སྲོག་གི་ཡི་གེ་ཨ་ནི། ཀ་བརྗོད་པ་ན་རང་བཞིན་གྱིས་ཞར་ལ་ཀ་ཨ་ཞེས་འབྱུང་ངོ་། །ཀ་ཞེས་བརྗོད་ན་ཡི་གེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྲོག་ན་ཨ་ཡོད་པས་ཨ་རང་ཤུགས་ཀྱིས་འབྱུང་བ་ཡིན། །གུ་གུ་བྱིན་ན་ཨིར་འགྱུར་ཏེ་ཀི་ཨི་ཞེས་པའོ། །ན་རོ་ཨོ། འགྲེང་བུ་ཨེ། ཞབས་ཀྱུ་ཨུར་ཞར་ལ་འབྱུང་བའོ། །དེ་ཉིད་བོད་ཀྱི་ཡི་གེ་ལའང་ཡོད་དོ། །རྒྱ་གར་གྱི་ཡི་གེ་ལ་སྲོག་ཏུ་ཨ་ཞུགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཟད་བོད་ཀྱི་ཡི་གེ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་ཡིན། རྒྱ་གར་གྱི་གསལ་བྱེད་རྣམས་ཡི་གེ་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞིར་བསྡུས། ལྷག་མ་ཕྱེད་དང་དྲུག་ནི། ཅ་ཆ་ཇ་ཞ་ཟ་འ་རྣམས་ལས་འ་ཕྱེད་དུ་བཞག་སྟེ། རྒྱ་གར་གྱི་ཡི་གེ་ལའང་རིང་ཆར་བཏགས་པ་ལས། དཀྱུས་ན་མེད་ལ། བོད་དུའང་འ་ནི་ཕལ་དུ་འཕུལ་རྟེན་དང་རིང་ཆར་འགྱུར་བ་ཤས་ཆེ་བས་སོ། །དེ་དག་ལ་དབྱངས་རྣམས་ཀྱི་ཨ་ཨཱ་ཞེས་ཨ་ཐུང་ངུ་རིང་པོ་ཡི་གེའི་སྲོག་ཡིན་པས་ཡི་གེ་དེའི་ཁོང་ན་འདུས་པ་ལས་སྒྲ་ཟུར་དུ་ཆེར་མི་ཐོན་པ་དང་། ཨི་གུ་གུ། ཨེ་འགྲེང་བུ། ཨུ་ཨཱུ་ཞབས་ཀྱུ། ཨོ་ན་རོ། ར་ར་སྟ། ཡ་ཡ་སྟའོ། །འདི་དག་བརྡ་དག་གི་གཞུང་ལས་ཇི་ལྟར་བཤད་པའི་འགྲོས་དང་བསྟུན་པ་རེད། དེ་ལྟར་ན་ཡི་གེ་དང་། ཡི་གེའི་ཕྱི་མོ་རྣམས་ནི་རེ་རེ་ནས་བསམ་ན་སིལ་བུ་སྟེ། སྤུ་ཉག་མའམ། རྔ་མའི་ཉག་མའམ། རྩྭ་ཉག་མ་ལྟ་བུ་ལ། འདུས་པས་མིང་ལ་སོགས་པ་གྲུབ་པ་ནི། ཐག་པ་དང་། རྔ་མའི་ཆུན་པོ་དང་། ནེའུ་གསིང་དུ་གྲུབ་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་ཡི་གེ་འདུས་པ་ལས་མིང་འབྱུང་བ་ལྟར། མིང་ལས་ཚིག་འབྱུང་བཀའ་དང་བསྟན་བཅོས་ཉིད། །བརྟགས་ན་ཡི་གེ་སིལ་བུ་མ་འབྱར་བའོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། མིང་འདུས་པ་ལས་ཚིག་ཅེས་བྱ་སྟེ། འཁོར་འདས་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དོན་ཐ་དད་པ་འབྲེལ་ཆགས་སུ་སྟོན་པའོ། །དེ་ལ་ཡི་གེ་དང་མིང་གིས་དོན་རེ་ཉེ་བར་མཚོན་པ་ལ། དེ་འདུས་པ་གཉིས་ནས་གསུམ་ལ་སོགས་པས་དོན་ཐ་དད་འབྲེལ་ཆགས་སུ་སྟོན་ཅིང་། ཚིག་མང་དུ་འདུས་ན་ཚིག་གི་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་ཅིང་འོད་གསལ་བ་སྟེ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པར་མཆེད་པའི་རིམ་པ་ལས། བཀའ་དང་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ལེའུ་དང་བམ་པོ་དང་སྡེ་ཚན་འགྲུབ་ལ། སྡེ་ཚན་འདུས་པ་ལས་བཀའ་དང་བསྟན་བཅོས་སོགས་དེ་དང་དེའི་ལུས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྲུབ་པའོ། །དེ་ལྟར་གྲུབ་དུས་ཉིད་ན་མང་པོའམ་ཉུང་ངུ་ཇི་ལྟར་འདུས་པའི་རང་བཞིན་ཡི་གེ་སིལ་བུ་མ་འདྲེས་པར་གནས་ཏེ། ཐག་པ་རང་སའི་དུས་ན་སྤུ་ཉག་མ་རེ་རེར་གནས་པ་དང་། རྔ་མའི་ཆུན་པོ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་ནས་ཉག་མ་རེ་རེ་བ་དང་། ནེའུ་གསིང་དུ་སྣང་བ་ནའང་རྩྭ་ཉག་མ་རེ་རེར་སྣང་བ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མིང་ཚིག་ཡི་གེའི་ཚོགས་ཀྱིས་བརྗོད་ཅིང་བཏགས་པའི་དུས་ནས། མིང་དོན་འབྲེལ་བ་མེད་ལ་ཡི་གེ་སིལ་བུ་སྟེ། ཡི་གེ་ཡང་བརྟགས་ན་ཆ་ཤས་དང་ངོས་གཟུང་མེད་པ་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་དུ་ཡེ་ནས་གནས་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་བ་དང་། གནས་པ་དང་། འགག་པར་སྣང་བ་ནས། དེ་དག་གང་དུ་མེད་ལ་གང་དུ་འཆར་བ་མ་འགགས་པར་སྣང་བས། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པར་སྤྲུལ་པ་དང་། སྒྱུ་མ་དང་། མིག་ཡོར་དང་། དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ཡན་ཆོད་ཀྱིས་གཟུགས་ཀྱི་མཐའ་རྡུལ་ཕྲ་རབ། དུས་ཀྱི་མཐའ་སྐད་ཅིག་མ། མིང་གི་མཐའ་ཡི་གེ་གསུམ་གྱིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ལུགས་དེ་དག་བསྡུས་པ་བསྟན་པ་རེད། དེ་ལྟར་བསྡུས་པ་རྣམས་མ་བརྟག་འཁྲུལ་བའི་སྣང་ངོར་ཡིན་ཡིན་བདེན་བདེན་ལྟར་དུ་སྣང་ན་ཡང་། བརྟག་ན་རང་བཞིན་མེད་པ་གཟུགས་མཐའ། དུས་མཐའ། མིང་གི་མཐའ་གསུམ་པོ་རང་བཞིན་མེད་པར་གཏན་ལ་ཕེབས་པ་འདིས་ཀྱང་སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པ་རྟེན་འབྱུང་གི་གཤིས་ཀྱི་གནས་ལུགས་རྟོགས་ཐུབ་པ་དེ་ལྟར་རོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། གནས་པའི་བསྐལ་པ་བསྟན་པའི་ལེའུ་སྟེ་ལྔ་པའི་འགྲེལ་པའོ།། །།དེ་ཡན་གྱིས་བསྐལ་བ་ཆགས་གནས་འཇིག་སྟོངས་བཞིའི་ནང་གི་ཆགས་གནས་གཉིས་རྒྱས་པར་བཤད་པ་སོང་ནས། ད་ནི་གསུམ་པ་འཇིག་པ་དང་སྟོངས་བའི་བསྐལ་པ་བཤད་པ་ལ། འཇིག་སྟོངས་ཀྱི་ཚུལ་བཤད་པ་དང་། དེ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཐར་པར་བསྐུལ་བ་གཉིས། དང་པོ་ལ། རིམ་པ་བཞིན་དུ་འཇིག་པ་དང་། སྟོངས་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། འཇིག་པའི་ཐོག་མ་ངོས་བཟུང་བ་དང་། ཇི་ལྟར་འཇིག་ཚུལ་དང་། འཇིག་པའི་ཡུན་བཤད་པ་གསུམ། དང་པོ།

འཇིག་པའི་ཐོག་མ་ངོས་བཟུང་བ།

དེ་ལྟར་གནས་པའི་བསྐལ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་མཐར་ཐུག་པ། དེ་ནས་འཇིག་པའི་བསྐལ་པ་བསྟན་པ་ནི། །གནས་པ་རྫོགས་ནས་དམྱལ་བའི་འཇིག་རྟེན་དུ། །གསར་དུ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་གང་ཡིན་པ། །འཇིག་པའི་ཐོག་མ་དང་པོ་དེ་ནས་འཇོག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། འཇིག་པའི་བསྐལ་པ་ནི་གནས་པའི་རྒྱུན་གཞན་དུ་འཕོ་ཞིང་ཞིག་རལ་དུ་བྱེད་པ་སྟེ། བསྡུ་ན་སེམས་ཅན་བཅུད་དུ་སྣང་བ་རྣམས་འཇིག་པ་དང་། རྟེན་སྣོད་དུ་སྣང་བ་རྣམས་འཇིག་པ་གཉིས་སོ། །སེམས་ཅན་འཇིག་པ་ལ་བར་གྱི་བསྐལ་པ་བཅུ་དགུ་འདའ་ལ། སྣོད་འཇིག་པ་ལ་བར་གྱི་བསྐལ་པ་གཅིག་འདའོ། །བསྡོམས་པས་བར་བསྐལ་ཉི་ཤུ་ནི་འཇིག་པའི་བསྐལ་པ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ་གསུངས་ན། ཆགས་གནས་འཇིག་སྟོངས་བཞི་བོ་རེ་རེ་ལ་བར་བསྐལ་ཉི་ཤུ་རེ་ཡོད་ལ། དེ་བཞི་པོ་བསྡོམས་པས་བར་བསྐལ་བརྒྱད་ཅུ་སྟེ་བསྐལ་ཆེན་གཅིག་རེད། འཇིག་པའི་བར་བསྐལ་ཉི་ཤུའི་ནང་གི་བཅུ་དགུ་བཅུད་འཇིག་པའི་བསྐལ་བ་དང་། གཅིག་སྣོད་འཇིག་པའི་བསྐལ་བའོ། །སེམས་ཅན་འཇིག་པ་ལ། སྒོ་དང་། གོ་རིམ་གཉིས་སུ་གནས་པ་ལས། དང་པོ་སེམས་ཅན་འཇིག་པའི་སྒོ་ནི་སྔར་སྨོས་པ་ལྟར། ཡར་སྐྱེ་བ་ཉི་ཤུ། མར་འགྲིབ་པ་ཉི་ཤུ་སྟེ། བཞི་བཅུས་རྫོགས་པས། བར་བསྐལ་ཉི་ཤུའི་མཇུག་རྫོགས་ནས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐ་མར་ཡར་སྐྱེ་བ་ན་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དག་ནས་འཆི་འཕོ་ཞིང་གསར་དུ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བའི་ཚེ་ན་འཇིག་པའི་བསྐལ་པའི་མགོ་རྩོམ་པ་ཡིན་ནོ། །ཐ་མ་ཚེ་ལོ་བཅུ་པའི་ཚེ། མཚོན་ལ་སོགས་པས་ཤི་བ་དག་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བར་གསུངས་ན། འཇིག་དུས་དམྱལ་བར་མི་འགྲོ་བ་ལས་རྒྱུ་འབྲས་འགྱུར་ཏེ་གནས་འགྱུར་ཐོབ་པའམ་ཅི་ཏེ་སྣོད་བཅུད་ཐམས་ཅད་འཇིག་དུས་དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་གྱིས་རྒྱུ་འབྲས་མྱོང་མི་དགོས་པ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་དམྱལ་བར་འགྲོ་བའི་ལས་ཅན་དེ་དག་ཞིང་གཞན་གྱི་དམྱལ་བར་འགྲོ་ཡི། འདིའི་དམྱལ་བར་གསར་དུ་མི་ལྷུང་བས། དང་པོ་དམྱལ་བའི་གནས་སུ་གསར་དུ་མི་སྐྱེ་བ་ནས་མགོ་རྩོམ་པར་འཐད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཡིས་འཇིག་པའི་ཐོག་མ་བཤད་ནས། གཉིས་པ་ཇི་ལྟར་འཇིག་ཚུལ་ལ། བཅུད་འཇིག་པ་དང་། སྣོད་འཇིག་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། ངན་སོང་དང་། མཐོ་རིས་གཉིས། དང་པོ།

ངན་སོང་འཇིག་པའི་ཚུལ།

ཇི་ལྟར་འཇིག་པའི་གོ་རིམ་ནི་དེའི་ཚེ། ལས་ཟད་རྣམས་ནི་མཐོ་རིས་སྐྱེ་འགྱུར་ཞིང་། །དམྱལ་མྱོང་ལས་མ་ཟད་རྣམས་གཞན་དག་གི། དམྱལ་བ་རྣམས་སུ་འཕོ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན། །དེ་བཞིན་ཡི་དྭགས་དུད་འགྲོ་རྣམས་མཚུངས་ཏེ། །ངན་སོང་གསུམ་ན་སེམས་ཅན་མེད་པར་འགྱུར། །སྔ་རྒོལ་གྱི་འདོད་པ་བཀོད་པ་ནི། རྒྱུ་སྐྱེ་བའི་ས་པ་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཅན་དག་གི་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞིང་གཞན་གྱི་དམྱལ་བར་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལྟ་ཡིན་དུ་ཆུག་ན། འབྲས་བུ་མྱོང་དུས་ཀྱི་དམྱལ་བ་པ་རྣམས་དམྱལ་བ་འཇིག་དུས་ཇི་ལྟར་བྱ། ཚེ་ནི་མ་རྫོགས་པའི་རིགས་ཅན་དག བསད་ཀྱང་དུས་སམ་ལས་མ་ཟད་ཀྱི་བར་དུ་འཆི་བར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་ན་འདི་ལྟར་ཡིན་ཏེ། འཇིག་པའི་དང་པོ་དམྱལ་བ་ནས་རྩོམ་ལ། དེ་ན་སེམས་ཅན་འགའ་ཙམ་ཡང་མེད་པ་ན། དམྱལ་བའི་འཇིག་རྟེན་ཞིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་ཤིང་ཏ་ལའི་ཐོ་སྟེང་གི་བྱ་རོག་འཕུར་བ་དང་མཉམ་དུ་ཤིང་ཏ་ལའི་ཐོ་འགྱེལ་བ་དུས་མཉམ་པ་ལྟར་དུ། དམྱལ་བའི་ལས་མྱོང་སྟོབས་ཀྱིས་ཟད་པ་རྣམས་ནི། དམྱལ་བ་ཞིག་ནས་གནས་གོང་མ་གང་གི་ལས་མྱོང་བར་ངེས་པ་དེར་སྐྱེ་སྟེ། ཁ་ཅིག་ཡི་དྭགས་སུ་སྐྱེ་ལ། ཁ་ཅིག་དུད་འགྲོ་དང་། མི་དང་ལྷ་ལ་སོགས་པར་སྐྱེའོ། །དམྱལ་བ་དེར་སྐྱེས་ནས་ཚེ་མ་རྫོགས་པ་རྣམས་ནི། དམྱལ་བ་འདི་འཇིག་དུས་བར་དེར་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་ལ། ཞིག་ནས་གཞན་གྱི་གནས་གང་ན་དམྱལ་བ་ཡོད་པ་དེར་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། འཕགས་པ་རྒྱལ་བའི་ཡུམ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་པ་ལས། ཆོས་ཀྱིས་ཕོངས་པར་གྱུར་པའི་ལས་བསགས་པ་དེ་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོ་ནས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་སུ་འདོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེར་ཡང་མེས་སྡུད་པའི་བསྐལ་པ་འབྱུང་བ་དེའི་ཚེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་གྱི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་སུ་འདོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེར་ཡང་མེས་སྡུད་པའི་ཞེས་སོགས་གསུངས་སོ། །སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོ་ནས་ཞེས་པ་ནི། ཡང་སོས་ནས་རབ་ཏུ་ཚ་བའི་བར། ཚ་བ་དང་གྲང་བའི་དམྱལ་བ་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་བསྟན་ལ། དམྱལ་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་པདྨ་ཆེན་པོ་ནས་མནར་མེད་དུ་སྐྱེས་ནས་སྡུག་བསྔལ་ལོ་ཞེས་པའོ། །དམྱལ་བ་ཞིག་མ་ཐག་ཡི་དྭགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་འཇིག་པའི་མགོ་རྩོམ་ལ། སེམས་ཅན་འཕོ་ཚུལ་དོན་གཅིག་གོ །དེ་ཞིག་མ་ཐག་ཏུ་དུད་འགྲོ་འཇིག་གོ །དེ་ནས་མི་ལ་སོགས་པ་རིམ་པས་འཇིག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཡི་དྭགས་ཀྱི་རྩ་བའི་གནས། རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་གྱིི་འོག་དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱ་ན་ཡོད་ལ། ཕྲན་འགའ་ཞིག་སྟེ་ཡི་དྭགས་ཕལ་བ་འགའ་ཞིག་ལྷ་མིའི་གནས་ནའང་མཁའ་ལ་རྒྱུ་བར་ཡོད་དོ། །དུད་འགྲོ་ནི་བྱིངས་ཀྱི་གནས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ན་ཆང་དར་མའི་སྦང་མ་ཙམ་ཡོད་ལ། ཁ་འཐོར་བ་ལྷ་མིའི་གནས་ནའང་ཡོད་དོ། །དམྱལ་བའི་གནས་གངས་ཏི་སེའི་འོག་ནས་དཔག་ཚད་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ན་མནར་མེད་པའི་གནས་ཡོད་ལ། དེའི་སྟེང་ན་ཡར་གཞན་རྣམས་བརྩེགས་མར་ཡོད་ལ། གྲང་དམྱལ་བྱང་ན་འདབས་འབྱོར་དུ་ཡོད་ཅིང་། ཉེ་འཁོར་བས་ཚ་དམྱལ་རྣམས་བསྐོར་བའི་ཚུལ་དུ་ཡོད་ལ། ཉི་ཚེ་བ་ལ་ངེས་པ་མེད་དེ། ནམ་མཁའ་དང་། རི་དང་རྒྱ་མཚོའི་འགྲམ་ལ་སོགས་པར་ཡང་གནས་སོ། །དེ་ལ་དང་པོར་འཇིག་པའི་ཐ་སྙད་བཏགས་པ་ནི་རྩ་བའི་གནས་ལ་བརྩི་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་བྱིངས་ཀྱི་གནས་ན་ཡོད་པ་སྔར་འཇིག་ལ། ཁ་འཐོར་བ་མཐོ་རིས་འཇིག་པ་དང་མཉམ་དུ་ཕྱིས་འཇིག་གོ །དེ་ཡིས་ངན་སོང་གི་སེམས་ཅན་འཇིག་ཚུལ་བཤད་ནས། གཉིས་པ་མཐོ་རིས་འཇིག་ཚུལ་ལ། མི་དང་། ལྷ་གཉིས། དང་པོ།

མི་འཇིག་པའི་ཚུལ།

དེ་ནས་མཐོ་རིས་ལའང་ཐོག་མར། མི་ཡི་འཇིག་རྟེན་གླིང་བཞིའི་འཇིག་ཚུལ་ཡང་། །སྒྲ་མི་སྙན་པ་རྩ་གསུམ་སྐྱེ་འགྱུར་ཞིང་། །གཞན་གསུམ་མཚུངས་པར་བསམ་གཏན་སྐྱེ་བ་ནི། །མི་ཞིག་སློབ་དཔོན་མེད་པར་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས། །བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ཐོབ་ནས་བསྒྲགས་པ་ནི། །དབེན་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བདེ་ཞི་བའོ། །ཞེས་སྒྲ་གླིང་གསུམ་བསྒྲགས་ཚེ་མི་རྣམས་ཀུན། །བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ཐོབ་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ། །འོད་གསལ་ལྷར་སྐྱེས་གླིང་རྣམས་སྟོངས་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། མི་ཡི་འཇིག་རྟེན་གླིང་བཞི་འཇིག་པའི་ཚུལ་ནི། དེའི་ཚེ་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་མི་གཅིག་གིས་རང་གི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པའི་བསམ་གཏན་གཉིས་པའི་བར་དུ་རྫོགས་པར་བྱས་ཏེ་གནས་པ་ལས། བསམ་གཏན་དེ་ནས་ལངས་ཏེ་འདི་སྐད་དུ། དབེན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་དང་ཞི་བ་ནི་འདི་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སྨྲས་པའི་སྒྲ་དེས་སྐད་ཅིག་ཡུད་ཙམ་ལ་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་ཚེགས་མེད་པར་ཁྱབ་བོ། །སྒྲ་དེ་ཐོས་མ་ཐག་ཏུ་གཞན་དག་གིས་ཀྱང་དེའི་རྗེས་སུ་བསླབས་པས་བསམ་གཏན་གཉིས་པའི་བར་དུ་རྫོགས་པར་བྱས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་ནས་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐོག་མའང་འོད་གསལ་གྱིས་མཚུངས་པའི་སེམས་ལས་ཆད་པའི་ཐ་མའང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ཐོབ་ནས་འོད་གསལ་གྱི་ལྷའི་རིགས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཚེ་འཛམ་བུའི་གླིང་ན་སེམས་ཅན་གཅིག་ཙམ་མ་ལུས་པ་དེའི་ཚེ། ཤར་གྱི་ལུས་འཕགས་གླིང་གི་མི་རྣམས་ཀྱང་འཛམ་བུའི་གླིང་པ་ལྟར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་ནུབ་ཀྱི་བ་གླང་སྤྱོད་ཀྱང་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་པ་རྣམས་ནི་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷར་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། འདོད་པ་རྣམས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གླིང་གསུམ་ནི་འདོད་པ་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་སྐྱོ་བས་གོང་མར་སྐྱེས་སོ། །གླིང་ཕྲན་རྣམས་ནི་གཙོ་བོའི་གླིང་དང་འདྲ་སྟེ། གླིང་དང་གླིང་ཕྲན་རྣམས་སུ་མི་འགའ་ཡང་མ་ལུས་པ་དེའི་ཚེ་མིའི་འཇིག་རྟེན་ཞིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡིས་མིའི་འཇིག་རྟེན་ཞིག་ཚུལ་བཤད་པ་སོང་ནས། གཉིས་པ་ལྷ་ལ་འདོད་ལྷ་དང་། གཟུགས་གཉིས། དང་པོ།

འདོད་ལྷ་འཇིག་པའི་ཚུལ།

དེའི་འོག་ཏུ་འདོད་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱང་འཇིག་པར་འགྱུར་ཏེ། མིས་བསམ་གཏན་ཐོབ་ནས་གོང་དུ་འོད་གསལ་གྱི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པའི་ཚུལ། དེ་བཞིན་འདོད་ལྷས་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ཐོབ། །འོད་གསལ་སྐྱེས་ཚེ་འདོད་ཁམས་སྟོངས་ཞེས་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདོད་ལྷ་རིགས་དྲུག་འཇིག་པའི་ཚུལ་ཡང་རྒྱལ་ཆེན་རིས་བཞི་ནས་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་བར་དུ་ལྷ་གཅིག་གིས་བསམ་གཏན་ཐོབ་པའི་ཚུལ་བསྒྲགས་པ་ཐོས་པ་ལས་རྐྱེན་བྱས་ཏེ་བསྒོམས་པ་ལས། སྔ་མ་ལྟར་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ཐོབ་ནས་འོད་གསལ་གྱི་ལྷར་སྐྱེས་ཏེ། འདོད་ལྷ་ན་སེམས་ཅན་མེད་པ་དེའི་ཚེ་འདོད་ཁམས་ཞིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡན་ཆོད་ཀྱིས་ལྷ་གནས་དང་པོ་འདོད་ལྷ་བཤད་པ་སོང་ནས། གཉིས་པ་གཟུགས་ཁམས་ནི།

གཟུགས་ཀྱི་ལྷ་འཇིག་པའི་ཚུལ།

འདོད་ཁམས་ཞིག་པའི་རྗེས་དྲང་པོ། དེ་ནས་གཟུགས་ཁམས་འཇིག་པའང་དེ་བཞིན་ཏེ། །བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ཐོབ་པར་བསྒྲགས་པའི་སྒྲ། །ཐོས་ནས་བསྒྲུབས་པས་ཚངས་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀུན། །འོད་གསལ་ལྷར་སྐྱེས་ཚངས་གནས་སྟོངས་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ནས་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་འཇིག་པའི་ཚུལ་ཡང་། ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་དེར་སེམས་ཅན་གང་ཡང་རུང་བས་རང་གི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པའི་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ནས། རྗེས་ལ་སྔར་ལྟར་ཚིག་ཏུ་བརྗོད་པས། ཀུན་གྱིས་དེ་ལྟར་བསླབས་ཏེ་ཤི་འཕོས་ནས་འོད་གསལ་གྱི་ལྷར་སྐྱེས་ཏེ། ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སེམས་ཅན་འགའ་ཡང་མེད་པ་དེའི་ཚེ་ཞིག་པའོ། །དེ་ལྟར་འགྲོ་བ་རྣམས་འཇིག་རྟེན་ན་གཅིག་ཀྱང་མེད་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ཆར་ཡང་མེད། དེ་མེད་པས་ས་ཆེན་པོ་འདི་ལ་སྐྱེས་པའི་རྩྭ་དང་ཤིང་དང་སྨན་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་སྐམ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡན་ཆོད་ཀྱིས་བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་འཇིག་ཚུལ་བསྟན་ནས། གཉིས་པ་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་འཇིག་ཚུལ་ལ། རྒྱུ་གང་གིས་འཇིག ཇི་ལྟར་འཇིག་པའི་ཁྱད་པར་གཞན་བསྟན་པ་གཉིས། དང་པོ།

རྒྱུ་གང་གིས་སྣོད་འཇིག་པ་བསྟན་པ།

བརྟེན་པ་སེམས་ཅན་ཞིག་པའི་འོག་ཏུ་རྟེན་གཞི་སྣོད་ཀྱང་རང་བཞིན་གྱིས་འཇིག་པའི་ཚུལ་ནི། བཅུད་ཞིག་པ། དེ་ནས་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་འཇིག་པ་ནི། །མེ་ཆུ་རླུང་གིས་བསྲེགས་བཤལ་འཐོར་བ་སྟེ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཐོག་མར་མེས་བསྲེགས་དེ་ནས་ཆུས་སྦྱངས། དེ་ནས་རླུང་གིས་ཀུན་ཏུ་གཏོར་བས་ཅི་ཡང་མེད་པར་ནམ་མཁའ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་པའི་རིམ་པ་ལས། ཕྱོགས་དང་པོ་མེས་བསྲེགས་པའི་ཚུལ་ནི། ཉི་མ་གཅིག་གིས་རྩྭ་ཤིང་ནགས་ཚལ་བསྲེགས། །གཉིས་ཀྱིས་ལྟེང་ཀ་ཆུ་ཀླུང་མ་ལུས་སྐེམ། །གསུམ་གྱིས་ཆུ་ཀླུང་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་སྐེམ། །བཞི་ཡིས་མ་དྲོས་མཚོ་ཆེན་སྐེམ་པ་སྟེ། །ལྔ་ཡིས་རྒྱ་མཚོ་དཔག་ཚད་བརྒྱར་སྐེམ་ཞིང་། །རིམ་གྱིས་ཆུ་ཐིགས་གཅིག་ཀྱང་མེད་པར་བྱེད། །དྲུག་གིས་ས་ཆེན་གངས་རིར་བཅས་པ་བསྲེགས། །བདུན་གྱིས་རི་གླིང་གསེར་གྱི་ས་གཞིའི་བར། །ཐམས་ཅད་ལྷག་མ་མེད་པར་བསྲེགས་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཉི་མ་བདུན་དུ་ངེས་པ་ནི་བསྲེག་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་བདུན་ཡོད་པས་སོ། །མདོ་ཁ་ཅིག་ལས་ཉི་མ་བདུན་དུ་གསུངས་ལ། ལ་ལ་ནས་ཉི་མ་བདུན་གྱི་དྲོད་ཉི་མ་གཅིག་ལ་ཡོད་པ་འཆར་བར་གསུངས་སོ། །དོན་ལ་ཉི་མ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་པོ་ཉིད་བདུན་འགྱུར་གྱིས་ཚ་བར་སོང་སྟེ་འཚིག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་འཇིག་པར་འགྱུར་བའི་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་སྣོད་སྟོངས་པ་འདིར་ཉི་མ་གཅིག་པུ་འདི་ཉིད་ལན་མང་དུ་ཤར་བས་ས་ཆེན་པོ་འདི་ལ་སྐྱེས་པའི་རྩྭ་དང་ཤིང་ལ་སོགས་པ་སྐེམ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ནས་ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་འདས་ནས་ཉི་མ་གཉིས་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་བས། ལྟེང་ཀ་དང་ཆུ་རྒྱུན་ཕྲན་བུ་འབབ་པ་མ་ལུས་པ་སྐེམ་མོ། །དེ་ནས་རིང་ཞིག་ན་ཉི་མ་གསུམ་བྱུང་བས་ཆུ་ཀླུང་ཆེ་ཆུང་ཐམས་ཅད་སྐེམ་མོ། །དེ་བཞིན་དུ་བཞི་པས་མཚོ་ཆེན་པོ་མ་དྲོས་པ་སྐེམ་མོ། །ལྔ་པས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ཟབས་སུ་དཔག་ཚད་བརྒྱར་སྐེམ་པ་ནས། ཉིས་བརྒྱ་དང་། བདུན་བརྒྱ་དང་། སྟོང་དང་། ཁྲི་དང་། བརྒྱད་ཁྲིའི་བར་དུ་སྐེམ་ཞིང་། མཐར་ཆུ་དཔག་ཚད་གཅིག་དང་། རྒྱང་གྲགས་ཕྱེད་དང་། བ་གླང་གི་རྨིག་རྗེས་ཙམ་ལུས་པར་སྐེམ་པ་ནས་ཐིགས་པ་གཅིག་ཀྱང་མེད་པར་སྐེམ་མོ། །ཉི་མ་དྲུག་བྱུང་བས་ས་ཆེན་པོ་གངས་རི་དང་འབུར་བྱེད་ལ་སོགས་པའི་རི་བྲན་རྣམས་བསྲེགས་སོ། །ཉི་མ་བདུན་བྱུང་བས་རི་རབ་རི་བདུན་གྱིས་བསྐོར་བ་ལྕགས་རི་འཁོར་ཡུག་གསེར་གྱི་ས་གཞི་དང་བཅས་པ་བསྲེགས་ཏེ། མེ་དེ་དག་རབ་ཏུ་འབར་བས་མེ་ལྕེ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་ཏེ། འཁྱིལ་ནས་འབར་བའི་ཀློང་གིས་རབ་ཏུ་མཆེད་པ་ལས། མར་གསེར་གྱི་ས་གཞི་དམྱལ་བའི་གནས་དང་བཅས་པ་བསྲེགས། ཡར་ལ་རླུང་གིས་གྱེན་དུ་སྦར་བས་འཁྱིལ་པའི་རྩེ་མོས་ཚངས་པའི་གཞལ་ཡས་ཁང་སྟོང་པ་རྣམས་བསྲེགས་ཏེ་འབར་རབ་ཏུ་འབར་ཀུན་ཏུ་རབ་ཏུ་འབར་བས་སྟོང་གསུམ་ཐམས་ཅད་བསྲེགས་ཤིང་འབར་བའི་མེ་ཀློང་གྱེན་དུ་འཁྱིལ་བས། འོད་གསལ་གྱི་ལྷ་གཞོན་ནུ་རྣམས་སྐྲག་པ་ལ། ལྷ་རྒན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ལོ་རྒྱུས་འཆད་དེ། ཀྱེ་གྲོགས་པོ་དག་མ་འཇིགས་ཤིགམེ་ལྕེ་འདི་དག་ནི་སྔོན་ཡང་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བར་བྱུང་ནས་སྟོངས་ཏེ་ཞི་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་མི་སྣང་བ་ཡིན་པས་གནས་འདིར་གནོད་པ་མེད་དོ་ཞེས་དབུགས་འབྱིན་པ་ཡོད་དོ། །དེ་དག་གི་རིམ་པ་རྣམས་བསྡུས་པའི་ཚུལ་གྱིས་བསྟན་པ་ནི། འབར་བའི། མེ་དེས་དམྱལ་བའི་གཞིར་ཁྱབ་སྲེག་ཅིང་འབར། །གྱེན་དུ་རླུང་གིས་རབ་ཏུ་བསྐྱོད་པ་ཡིས། །ཚངས་པའི་གཞལ་མེད་ཁང་རྣམས་བསྲེགས་པ་ན། །འོད་གསལ་ལྷ་ཡི་བུ་རྣམས་སྔངས་ཤིང་སྐྲག །རྒན་པོ་དག་གིས་སྔོན་ཡང་བྱུང་ཞེས་སྒྲོག །ཅེས་ལེགས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་ཆུས་འཇིག་པའི་ཚུལ་ནི་བཤད་མ་ཐག་པའི་ཚུལ། དེ་ལྟར་མེ་ཡིས་ལན་བདུན་བསྲེགས་པའི་རྗེས། །མཁའ་ལས་ཆར་བབས་སྟོང་གསུམ་ཁྱབ་པ་ལས། །བསམ་གཏན་གཉིས་པ་མན་ཆད་ཞིག་པར་འགྱུར། །བསྲེགས་པའི་ཐལ་བ་ཆུ་དང་འདྲེས་པར་གནས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟར་མེས་བསྲེགས་པའི་རྗེས་ལ། སྟེང་གི་ནམ་མཁའ་ལས་ཆར་གྱི་རྒྱུན་གཉའ་ཤིང་ཙམ་དང་། གཤོལ་མདའ་ཙམ་བབས་པས་སྟོང་གསུམ་ཐམས་ཅད་ཁྱབ་ཅིང་། འབབས་པ་དེས་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་མན་ཆད་ལན་ཚྭ་ཆུར་ཞུ་བ་ལྟར་ཞུ་ནས་ཚིག་པའི་ཐལ་བ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་གནས་སོ། །སེམས་ཅན་ནི་དེའི་སྔོན་རོལ་ཏུ་དགེ་རྒྱས་སུ་སྐྱེས་པའོ། །ཆུས་སྦྱངས་པ། དེ་ནས་རླུང་གིས་ཕྱོགས་བཅུར་གཏོར་བ་ཡིས། །བསམ་གཏན་གསུམ་པ་མན་ཆད་ཞིག་པར་འགྱུར། །རྡུལ་ཕྲན་ཆ་མེད་མཁའ་དབྱིངས་གཅིག་ཏུ་འཁྱིལ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྔར་གྱི་ཆུས་སྦྱངས་པའི་སྐྱོ་མ་དེ་དག་རླུང་གིས་ཕྱོགས་བཅུར་འཐོར་ཞིང་། བསམ་གཏན་གསུམ་པ་མན་ཆད་ཞིག་སྟེ། རྡུལ་ཕྲན་ཆ་ཤས་མེད་པར་སོང་བ་དག་ནམ་མཁའ་གཅིག་གི་ངང་ན་མི་མངོན་པར་འཁྱིལ་ནས་ཅི་ཡང་བལྟར་མེད་པའི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་གཅིག་ཏུ་གནས་སོ། །དེ་ནས་ཐལ་བ་དེ་དག་ཆུས་བཤལ། རླུང་གིས་གཏོར་བས་མཐར་ནམ་མཁའ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་ནས་སྔོན་མ་ཆགས་པའི་སྐབས་བཞིན་དུ་འགྱུར་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་འཇིག་པ་དག་ཀྱང་མེས་ལན་བདུན་བརྒྱུད་མར་འཇིག་ལ། དེའི་འོག་ཏུ་ཆུས་ལན་གཅིག་འཇིག་པར་འགྱུར་ཞིང་། མཇུག་ཏུ་རླུང་གིས་ལན་གཅིག་འཐོར་བ་ཡིན་ཏེ། མཛོད་ལས། མེ་ཡིས་བདུན་ནོ་ཆུ་ཡིས་གཅིག །མཇུག་ཏུ་རླུང་གིས་འཐོར་བ་ཡིན། །ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གཏན་དང་པོ་མན་ཆད་མེས་ལན་བདུན་དུ་འཇིག་པའི་བར་དུ། བསམ་གཏན་གཉིས་པ་མི་འཇིག་ལ། གཉིས་པ་ཆུས་འཇིག་དུས་གསུམ་པ་མི་འཇིག གསུམ་པ་རླུང་གིས་འཇིག་དུས་བཞི་པ་མི་འཇིག་གོ །དེ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་སྟོབས་ཆེ་ཆུང་ལས་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་མེས་འཇིག་པའི་རྩེ་མོ་ནི་གཉིས་པ་སྟེ། དེ་མན་ཆད་བསྲེག་གི་ཡན་ཆད་ལ་གནོད་པ་མེད་དོ། །ཆུས་འཇིག་པའི་རྩེ་མོ་གསུམ་པ་སྟེ་དེ་མན་ཆད་འཁྲུ་བར་བྱེད་དོ། །རླུང་གིས་འཇིག་པའི་རྩེ་མོ་བཞི་པ་སྟེ། དེ་མན་ཆད་འཐོར་བར་བྱེད་དོ། །རྩེ་མོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་དེའི་མཐར་སོན་པའི་མེ་ཆུ་རླུང་གིས་གནོད་པ་མེད་དོ། །རང་བཞིན་དུ་འཇིག་པའི་ལུགས་ཀྱིས། མཐོ་ཤོས་ལ་རྩེ་མོར་བྱས་ན། མེའི་རྩེ་མོ་བསམ་གཏན་དང་པོ། ཆུའི་རྩེ་མོ་བསམ་གཏན་གཉིས་པ། རླུང་གི་རྩེ་མོ་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ཡིན་ཀྱང་། དེའི་མཐར་སོན་ཡང་གནོད་པས་མི་བརྫི་བས་བརྟན་པ་སྲ་བ་རབ་རྩེ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་པར་འདོད་དོ། །དེ་ཡན་གྱིས་རྒྱུ་གང་གིས་འཇིག་པ་བཤད་པ་རེད། །གཉིས་པ།

ཇི་ལྟར་འཇིག་པའི་ཁྱད་པར་གཞན་བསྟན་པ།

འཇིག་དང་མི་འཇིག་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དམ་འཐད་པ་དགོད་པ་ནི། དེ་ཡང་བསམ་གཏན་གསུམ་ན་རིམ་པ་བཞིན། །རྟོག་དཔྱོད་མེ་འདྲ་དགའ་བདེ་ཆུ་དང་འདྲ། །དབུགས་ཀྱི་འབྱུང་རྔུབ་རླུང་དང་འདྲ་བ་སྟེ། །སྐྱོན་གསུམ་མཚུངས་ལྡན་འབྱུང་བ་གསུམ་གྱིས་འཇིག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། བསམ་གཏན་དང་པོ་མན་ཆད་ན་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་སྟེ། སེམས་དང་སེམས་བྱུང་གི་ཚོར་བ་མེ་དང་འདྲ་བ་ཡོད་པས། དེ་དང་མཚུངས་ལྡན་གྱི་འབྱུང་བ་མེས་འཇིག་ལ། གཉིས་པ་ན་བསམ་གཏན་གྱི་དགའ་བདེ་བདུད་རྩིའི་ཆུ་རྒྱུན་ལྟ་བུ་ཡོད་པས་ཆུས་འཇིག་པ་དང་། གསུམ་པ་ན་དབུགས་འབྱུང་རྔུབ་གཡོ་འགུལ་རླུང་ལྟ་བུ་ཡོད་པས་རླུང་གིས་འཇིག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་འདོད་པའི་རགས་རླུང་ལྟར་མེད་དེ། ལུས་རགས་པ་རྩ་འདབ་ཅན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་བསམ་གཏན་རང་བཞིན་གྱིས་དྭངས་པའང་དེ་ཉིད་དོ། །འོན་ཀྱང་རྣམ་སྨིན་སྐྱེས་འབྱུང་བའི་རྡུལ་ཕྲན་དྭངས་པ་ལས་ཐོབ་པའི་ཆ་ཡོད་པས་དེ་དང་མཚུངས་པའི་དབུགས་རྒྱུ་བ་ཡིན་ནོ། །འདིའི་ཆོས་མཚུངས་པར་རྣལ་འབྱོར་པ་དག་ལ་འབྱུང་བའི་དགྲས་གནོད་པ་དང་། མི་གནོད་པ་ཡང་བསམ་གཏན་འདི་དག་གྲུབ་པ་དང་མ་གྲུབ་པ་ལས་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་པ་ལ་དེང་སང་སེམས་སེམས་བྱུང་གི་རྟོག་པ་མ་འགགས་པར་རང་སོ་ན་ཡོད་ཅིང་། ཚོར་བ་དགའ་མི་དགའ་དང་། རླུང་རྒྱུ་བ་མ་དག་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པའི་ངང་ལ་གནས་པར་འདོད་པ་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་བསམ་གཏན་ཡང་མ་གྲུབ་ན། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་གྲུབ་རེ་སྐན་ནོ་ཞེས་ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོས་འགག་ལ་ཐུག་པའི་གཏམ་མཛད་པ་རེད། ངས་དུས་རྒྱུན་བསམ་གཏན་དང་པོའི་ཉེར་བསྡོགས་མི་ལྕོགས་མེད་པ་མ་དགོས། འདོད་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་བརྟན་པོ་འགྲུབ་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་དུས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལས་གང་དུ་འགྲོ་ཞེས་པའང་དེས་ཡིན། དེས་ན་ལུས་ཀྱི་གནད་ལས་རླུང་རྒྱུ་བ་རང་བཞིན་གྱིས་འཆིང་ལ། དེས་བསམ་གཏན་སྐྱེ་བ་ན་དགའ་བ་ཐོབ་ཅིང་། བྱུང་ཚོར་གྱི་འདུ་ཤེས་ནུབ་པས་སེམས་སེམས་བྱུང་གི་འཇུག་པ་ཞི་དགོས་པའི་གནད་འདི་ལ་ཐུག་པ་ཡིན་ནོ། །འདིའི་ནང་ན་ཉམས་ལེན་པ་མང་བ་རེད། སེམས་འགགས་ནས་ནམ་མཁའ་དང་འདྲེས་སོང་བ་ལྟ་བུའི་མི་རྟོག་པའི་ཉམས་ཤར་ཡང་དེ་འོད་གསལ་མ་ཡིན། འདུ་ཤེས་མེད་པ་པ་བསྐལ་བར་སེམས་འགགས་ནས་གནས་ཀྱང་དེ་འོད་གསལ་མ་ཡིན། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ནུབ་པ་དང་། སྲིད་རྩེ་བ་བསྐལ་ཆེན་བརྒྱད་ཁྲིའི་ཚེ་རྣམ་རྟོག་རགས་པ་འགགས་ཀྱང་འོད་གསལ་མ་ཡིན་ལ། འགོག་པའི་སྙོམས་འཇུག་གིས་སེམས་སེམས་བྱུང་གཉིས་ཀ་ཁེགས་ཀྱང་སྔགས་ཀྱི་འོད་གསལ་གྱི་ཕྱོགས་ཙམ་ཡང་ཐོན་ཡོད་པ་མ་རེད། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཤི་དུས་སེམས་འགག་པ་ཡིན་ཀྱང་འོད་གསལ་ངོས་ཟིན་པ་ཅི་ལ་ཡོད། དེ་ལྟར་ཡིན་དུས་ཆོས་ཉིད་གཞི་ཡི་བཞུགས་ཚུལ་དེ་བླ་མའི་མན་ངག་གིས་ངོ་འཕྲོད་ན། ཁམས་གོང་མའི་སེམས་ལས་འདས་པ་དང་། འགོག་པའི་སྙོམས་འཇུག་ལས་ཀྱང་སད་པའི་ཆོས་ཉིད་མ་བུ་ངོ་འཕྲོད་པ་འབྱུང་བ་ཡིན། དེ་ལྟར་བསམ་གཏན་ལས་སུ་རུང་བས་དེའི་སྐྱོན་རྣམས་ཞི་བ་ན། སྤྱན་དང་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བ་ནི་འཐད་པའོ་གསུངས་ན། ཕྲ་མོའི་དཔྱོད་ཤེས་ཤིག་ཡོད་ནས་བཟུང་སྟེ་རྣམ་ཤེས་རགས་པ་འགགས་ཀྱང་ཡིད་མ་འགགས་པ་ཡིན། བལྟ་བྱ་ལྟ་བྱེད་གཉིས་ཡོད་དུས་གཉིས་སྣང་གི་རྟོག་པ་རེད། དེ་ཡོད་དུས་འོད་གསལ་མཚན་ཉིད་པ་མིན། །འོ་ན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལ་གཉིས་སྣང་ཡོད་པས་འོད་གསལ་བསྒོམ་མི་ནུས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ད་ལྟའི་སྐབས་སུ་རིག་ངོ་སྐྱོང་དུས་གཉིས་སྣང་འགགས་མེད་ཀྱང་། དཔེར་ན་སྤྲིན་ཡོད་ཀྱང་ནམ་མཁའ་ལ་འགྱུར་བ་མེད་པ་ལྟར་རང་རིག་གིས་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པ་ཡོད་པ་ཡིན། རྫོགས་ཆེན་པས་བཤད་ན་དེ་དཔེའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་གསུངས་པ་རེད། གོང་མ་མི་འཇིག་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དགོད་པ་ནི། བཞི་པ་ན་མེད་གཞན་གྱིས་མི་འཇིག་ཀྱང་། །རང་གི་ལས་ཀྱིས་དེ་ནས་འཆི་འཕོ་སྣང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། བསམ་གཏན་བཞི་པ་མེ་ཆུ་རླུང་གི་གནོད་པས་ཅིའི་ཕྱིར་མི་གནོད་ཅེ་ན། དེ་ལ་རྟོག་དཔྱོད་ཀྱི་འཇུག་པ་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་རགས་པ། བསམ་གཏན་ལ་རོ་མྱོང་གི་ཆགས་པ། གཡོ་བྱེད་རླུང་གི་རང་བཞིན་གསུམ་གྱི་སྐྱོན་གྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་མི་གཡོ་བས། སྐྱོན་གསུམ་དང་མཚུངས་ལྡན་གྱི་འབྱུང་བས་མི་གནོད་དེ། ལྷ་སྦྱིན་གྱི་དགྲ་མེད་པ་དེ་ལ་དེའི་ལག་གི་མཚོན་གྱིས་མི་གནོད་པ་བཞིན། འོ་ན་འབྱུང་བ་ལྔ་ལས་མེ་ཆུ་རླུང་གསུམ་གྱིས་འཇིག་རྟེན་འདི་འཇིག་ལ་ནམ་མཁའ་དང་ས་གཉིས་ཀྱིས་མི་འཇིག་པ་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། ནམ་མཁའ་ནི་རགས་པ་གནོད་བྱ་དང་གནོད་བྱེད་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་མེད་པས། འཇིག་བྱེད་དུ་ཡེ་ནས་མེད་ལ། འཇིག་པ་གོ་འབྱེད་པ་དབྱིངས་ཀྱི་ཡུལ་གྱི་ཆར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །སས་མི་འཇིག་པ་ནི། གཞིག་བྱའི་ཡུལ་དུ་སྐྱེས་ཀྱི་འཇིག་བྱེད་དུ་མ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཏེ། ས་ཡིས་མི་འཇིག་སྣོད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་། བསམ་གཏན་འཇིག་པའི་སྔོན་དུ་དེ་ཡི་ལྷ། །གོང་མར་སྐྱེ་བ་ཆོས་ཉིད་ལགས་པར་གསུངས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། བསམ་གཏན་དེ་དག་འཇིག་པའི་སྔོན་དུ་དེ་ན་ཡོད་པའི་ལྷ་དེ་དག་གིས། གོང་མའི་སེམས་རང་བྱུང་དུ་ཐོབ་ནས་དགེ་རྒྱས་ལ་སོགས་པར་སྐྱེ་བ་ཆོས་ཉིད་དེ། ལུང་ལས། དགེ་སློང་དག་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་བསམ་གཏན་གྱི་གནས་དག་འཇིག་པའི་སྔོན་རོལ་ཏུ་ལྷ་དེ་དག་དགེ་རྒྱས་དང་འབྲས་བུ་ཆེ་བའི་བར་དུ་འཕོ་བ་ལྟར། དགེ་བ་བཅུ་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་དག་གི་ལུས་བོར་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་བསྐལ་པ་འཇིག་པར་མཐུན་སྣང་དུ་གྲུབ་པའི་གནོད་པ་མེད་ཀྱང་། རང་རང་གི་ལས་ཀྱིས་འཕོ་བས་རེ་རེ་པ་འཇིག་པར་ངེས་པའི་ཕྱིར་རྟག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡན་གྱིས་འཇིག་པའི་བསྐལ་བ་ཐོག་མ་ངོས་བཟུང་བ་དང་། ཇི་ལྟར་འཇིག་ཚུལ་བསྟན་པ་གཉིས་སོང་ནས། གསུམ་པ།

འཇིག་པའི་ཡུན་བཤད་པ།

དེ་ལྟར་འཇིག་པ་བར་བསྐལ་ཉི་ཤུའོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། མདོར་ན་འཇིག་པའི་མགོ་བརྩམས་ནས། ཞིག་པར་གྱུར་པའི་བར་དུ་བར་བསྐལ་ཉི་ཤུ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འཇིག་པའི་བསྐལ་བ་བཤད་པའི་སྐབས་སུ་མེ་ཡིས་བདུན་ནོ་ཆུ་ཡིས་གཅིག །མཇུག་ཏུ་རླུང་གིས་འཐོར་བ་ཡིན། །གསུངས་ནས་མཛོད་ཀྱི་ལུང་དྲངས་ནས་གསུངས་ཡོད་ཀྱང་། མེ་ཆུ་རླུང་གིས་རིམ་བཞིན་དུ་འཇིག་པ་སྤྱིའི་ཆ་ནས་མཛོད་སོགས་ཀྱི་ལུགས་དང་འདྲ་ཡང་། འཇིག་ཚུལ་གྱི་ཐད་ནས་དེ་དང་གཏན་ནས་མི་འདྲ་སྟེ། དེ་ཡང་གནས་པའི་བར་བསྐལ་ཉི་ཤུ་རྫོགས་པའི་མཐར་བཅུ་པ་ནས་ཡར་འཕེལ་བར་རྩོམ་པ་ན་འཇིག་པའི་མགོ་རྩོམ་སྟེ་བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་ལས་མ་ཟད་པ་རྣམས་འཇིག་རྟེན་གཞན་དུ་འཕོས་ནས་ངན་སོང་གསུམ་སྟོངས། དེ་ནས་གླིང་གསུམ་གྱི་མི་རྣམས་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་བསམ་གཏན་ཐོབ་ནས་གོང་མར་སྐྱེ་བ་སོགས་བསམ་གཏན་གསུམ་པའི་བར་རིམ་པས་སྟོངས་པ་ན། དང་པོར་མེས་ལན་བདུན་འཇིག་ཅེས་པ་ཉི་མ་བདུན་རིམ་བཞིན་ཤར་པས་ཚངས་གནས་མན་བསྲེགས་པ་ལ་བཞེད་ཅིང་། དེའི་རྗེས་ལ་མཁའ་ལས་ཆར་གྱི་རྒྱུན་གཉའ་ཤིང་དང་གཤོལ་མདའ་ཙམ་ལ་སོགས་པ་ཐེངས་བདུན་དུ་བབས་པས་བསམ་གཏན་གཉིས་པའི་ཐོག་མ་མན་ཆད་འཇིག་ལ། སྔར་བསྲེགས་པའི་ཐལ་བ་ཆུ་དང་འདྲེས་པར་གནས་སོ། །དེ་ཡི་རྗེས་ཐོག་ཏུ་རླུང་དྲག་པོ་ལན་གཅིག་ལྡང་བས་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་མན་ཆད་དང་སྔར་གྱི་ཐལ་བ་ཆུ་དང་འདྲེས་པའི་སྐྱོ་མ་དག་ཀྱང་ཕྱོགས་བཅུར་འཐོར་ཏེ་ཅི་ཡང་མི་སྣང་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་འཇིག་ཐེངས་གཅིག་ལ་མེ་ཆུ་རླུང་གསུམ་ཀ་འབྱུང་ཞིང་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་མན་ཆད་འཇིག་པའི་ལུགས་ཡིན་པ་དང་། བསྐལ་པ་ལ་ཡར་སྐྱེ་ཉི་ཤུ་དང་མར་འགྲིབ་ཉི་ཤུ་ཡོད་པ་ཙམ་ས་སྡེ་དང་མཐུན་ཀྱང་གཟུགས་ཁམས་པའི་ཚེ་ཚད་སོགས་མི་མཚུངས། ས་སྡེ་དང་མངོན་པ་ལྟར་ན་མེས་འཇིག་པ་ན་དུ་བ་ཡང་མེད་ཐལ་བའང་མེད་པར་བསྲེགས་ནས་བསམ་གཏན་དང་པོ་མན་ཆད་ཞིག་ནས་སླར་ཡང་སྔར་བཞིན་ཆགས་ཏེ། ཡང་མེས་འཇིག་པ་སོགས་མེ་འཇིག་ལན་བདུན་བྱུང་བའི་རྗེས་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་མན་ཆད་ཆུས་འཇིག །ཡང་ཆགས་ནས་མེས་འཇིག་བདུན་གྱི་རྗེས་ཆུ་འཇིག་གཅིག་སོགས་དེ་འདྲའི་ཚུལ་དུ་ཆུ་བདུན་ཐལ་བ་ན། ཡང་ཆགས་ནས་མེས་ལན་བདུན་འཇིག་ཅིང་དེ་ནས་སླར་ཆགས་པའི་འཇིག་རྟེན་དེ་རླུང་གིས་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་མན་ཆད་འཇིག་པས་ན། བསྡོམས་པས་མེས་འཇིག་པ་ང་དྲུག །ཆུས་འཇིག་པ་བདུན། རླུང་འཇིག་གཅིག་སྟེ། འཇིག་ཐེངས་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞིར་བཤད་དེ། མཛོད་ལས། མེ་ཡིས་བདུན་ནོ་ཆུ་ཡིས་གཅིག །དེ་ལྟར་ཆུ་བདུན་ཐལ་ནས་ཀྱང་། །མཇུག་ཏུ་རླུང་གིས་འཇིག་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་ལ་ལུགས་འདིར་མེ་བདུན་དང་ཆུ་བདུན་ཀྱང་རིམ་བཞིན་དུས་གཅིག་ཏུ་བྱུང་བར་འཆད་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷ་གནས་འོག་མ་འཇིག་དུས་གོང་མའི་ལྷ་རྒན་པོ་ཚོས་སྔར་ཡང་དེ་ལྟར་བྱུང་མྱོང་བས་སྐྱོན་མེད་ཅེས་སྨྲ་བ་ཡིན་ཅེས་པའི་དོན། མཛོད་སོགས་ཀྱི་དགོངས་པ་ལྟར་ན་གོང་མའི་ལྷ་རེ་རེའི་ཚེ་འོག་མར་འཇིག་པ་དུ་མ་ཡོང་བས་ལྷ་རྒན་པོ་དག་གིས་དེ་ལྟར་སྨྲ་བ་ཡིན་ཅེས་པའི་དོན་ཡིན་ཀྱང་། འདིར་དེ་ལྟར་གོ་རྒྱུ་མ་ཡིན་པར་འཇིག་རྟེན་ཆགས་འཇིག་གི་རྒྱུས་ཤེས་པའི་ལྷ་རྒན་པ་ཚོས་དེ་ལྟར་བཤད་པ་མ་གཏོགས་རང་གིས་སྔར་མཐོང་མྱོང་ཡོད་པའི་དོན་བསྟན་པ་མིན་པར་གོ་དགོས། དེ་དག་ནི་ཐེག་པ་སོ་སོ་དང་མདོ་རྒྱུད་སོ་སོའི་བཞེད་པ་ཡིན། གཞུང་གང་བཤད་དེའི་གོ་བའི་གཏིང་ཕྱིན་པ་བྱས་ནས་བརྡ་མ་འདྲེས་པར་ཤེས་པ་གལ་ཆེའོ། །དེ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་ཆགས་གནས་འཇིག་སྟོངས་ཀྱི་བསྐལ་བ་གསུམ་བཤད་ནས། དོན་བཞི་པ།

སྟོངས་བསྐལ་ཞར་བྱུང་བཅས་པ་བསྟན་པ།

དོན་བཞི་པ་སྟོངས་པའི་བསྐལ་པ་གཏན་ལ་དབབ་པ་ནི། དེ་ལྟར། ཞིག་ནས་སྟོངས་ཏེ་ནམ་མཁའ་གཅིག་གི་ངང་། །བར་བསྐལ་ཉི་ཤུའི་ཡུན་དང་མཉམ་པའོ། །དེ་ནས་ཡང་ཅིག་ཆགས་པའི་མགོ་རྩོམ་མོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟར་ཞིག་ནས་བར་གྱི་བསྐལ་པ་ཉི་ཤུའི་ཡུན་ལ་སྟོངས་ནས་གནས་སོ། །སྟོངས་པའི་དུས་ན་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའ་གཅིག་གི་རང་བཞིན་དུ་གནས་པ་ནི་འདུས་བྱས་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་གནས་པ་སྟེ། གཟུགས་སྐུ་ཆོས་སྐུའི་དབྱིངས་སུ་ཞི་བའི་མཚོན་བྱེད་དུ་བྱུང་བའོ། །སླར་ཡང་དེ་ཡི་འོག་ཏུ་རྡུལ་ཕྲན་འདུས་པ་ལས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཤིག་རྩོམ་པའི་མགོ་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ། །མི་མཇེད་འདི་སྟོངས་པའི་འོག་ཏུ་མུན་པའི་བསྐལ་པ་དྲུག་ཅུར་ཆགས་འཇིག་སྟོངས་པ་དྲུག་ཅུ་འབྱུང་ལ། དེའི་འོག་ཏུ་བསྐལ་པ་སྐར་མ་ལྟ་བུ་ལ་སངས་རྒྱས་གྲངས་མེད་པ་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། ས་ཚིགས་འདིའི་ནམ་མཁའ་ལ་སྔོན་ཡང་འཇིག་རྟེན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་བྱུང་ཞིང་། མ་འོངས་པ་ཕྱི་མའི་མཐར་ཡང་ཆགས་འཇིག་གི་བསྐལ་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྲངས་མེད་དཔག་ཏུ་མེད་པ་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་འདི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཕྱོགས་བཅུ་གཞན་ཡང་རྣམ་པ་མཚུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་ཆགས་པ་དང་། གནས་པ་དང་། འཇིག་པ་དང་། སྟོངས་པ་བཞིའི་བར་རྣམས་དུས་མཉམ་པས་བར་གྱི་བསྐལ་པ་ཉི་ཤུ་ཉི་ཤུ་མཚུངས་པར་ཡོད་པ་རྣམས་བསྡོམས་ཏེ། བརྒྱད་ཅུ་ལ་བསྐལ་པ་ཆེན་པོ་གཅིག་ཅེས་བྱ་བར་གྲགས་སོ། །ཚུལ་དེས་སྔོན་དང་ཕྱི་མའི་མཐའི་བསྐལ་པ་འཇལ་བ་དང་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བའི་ཚོགས་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་དུ་བསགས་པ་ལ་སོགས་པ་འཇལ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ཡིས་སྟོངས་པའི་བསྐལ་བ་བསྐལ་ཆེན་དང་བཅས་པའི་སྤྱིར་བསྡོམས་སོགས་བསྟན་ནས། གཉིས་པ།

ཐར་པར་བསྐུལ་བ།

ད་ནི་ཞར་བྱུང་མཇུག་བསྡུ་བས་སྲིད་པ་འདི་ལས་མྱུར་དུ་ཐར་དགོས་པར་གདམས་པ་ནི། བཤད་མ་ཐག་པའི་ཚུལ། དེ་ལྟར་ཕུན་ཚོགས་སྣང་བའི་འཇིག་རྟེན་ཀྱང་། །མི་བརྟན་མེད་པར་འགྱུར་བའི་སྐབས་ཡོད་ན། །སྲིད་ལ་དགའ་བའི་རང་བཞིན་དེ་སྤངས་ཏེ། །ཞི་བདེ་ཐར་པའི་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ་པར་མཛོད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། བསྐལ་པ་དང་པོ་ལེགས་པར་ཆགས་ནས་གནས་པའི་སྐབས་ན་འཇིག་རྟེན་འདི་དག་རྣམས་རྣམ་པར་བཀྲ་ཞིང་སྐྱེ་བོ་མང་པོས་གང་བ་ཡིན་ཀྱང་མཐར་འཇིག་ཅིང་སྟོངས་པར་འགྱུར་བའི་ཚུལ་ལ་ལྟོས། ད་ལྟའི་སྣང་བ་དང་བདེ་བ་ཅུང་ཟད་ལ་ཆགས་པ་དག་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྣོད་དང་བཅུད་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་མི་རྟག་ཅིང་འགྱུར་བའི་དཔེས་རང་གི་ཚེ་མི་རྟག་ཅིང་ཡུལ་ལ་མངོན་པར་སྐྱོ་བས། སྲིད་པར་དགའ་བ་རིང་དུ་སྤངས་ཏེ་ཐར་པ་དམ་པའི་ཆོས་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ་ཞེས་གདམས་པ་ཡིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་རྒྱལ་པོའི་མདོ་ལས། ནམ་ཞིག་འཇིག་རྟེན་ཁམས་འདི་འབྱུང་བ་དང་། །འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁར་གྱུར་པའི་ཚེ། །ཇི་ལྟར་སྔོན་བཞིན་ཕྱིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཤེས་པར་གྱིས། །ཞེས་པ་ལྟར་ཕྱིའི་སྣོད་བཅུད་འཇིག་པའི་དཔེས། ནང་རང་གི་ལུས་ཀྱང་འཇིག་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། དང་པོ་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ནམ་མཁའ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པའི་ངང་ལས། མ་རིག་པ་དང་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་རླུང་དུ་ཆགས་ཤིང་། དེའི་རྒྱུས་འཁོར་བར་སྡུད་པའི་ལས་ཀྱི་ས་པ་ཆུའི་རང་བཞིན་ལས་གྲུབ་པའི་རྐྱེན་གྱིས། ཕ་མའི་ཁུ་ཁྲག་ལས་ལུས་རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ། མིག་ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་སྟེ་ནང་དུ་དྭངས་མ་དཀར་དམར། སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་གླིང་བཞི་གླིང་ཕྲན། རྣམ་ཤེས་ཚོགས་བརྒྱད་ཀྱི་རི་བདུན་ཁོར་ཡུག་ཆེན་པོ་དང་བརྒྱད། ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་བརྟེན་པའི་རྩ་རོ་རྐྱང་དབུ་མ་ནི། སྒོ་གསུམ་དུག་གསུམ་སྐུ་གསུམ་གྱི་རྟེན་ཅན་ཁམས་གསུམ། རྩ་འདབ་འཁོར་ལོ་ལྔའམ་དྲུག་ནི་འགྲོ་བ་རིགས་ལྔའམ་དྲུག །གནས་རིས་ཐ་དད་པ་བཞིན་དུ་བདེ་སྡུག་ལ་སོགས་པ་དུ་མར་སྣང་བའི་ནང་གི་སྟོང་ཆེན་གྱི་འཇིག་རྟེན་འདིའང་། འདུས་པའི་ཕྱིར་འབྲལ་བ། སྐྱེས་བའི་ཕྱིར་འཆི་བ། འདུས་བྱས་པས་འཇིག་པ་སྟེ་འཆི་བའི་དུས་ལ་བབ་པ་ན། ཕྱི་འབྱུང་བཞི་ནང་འབྱུང་བཞིར་སྡུད་པས་མེ་བདུན་དང་ཆུ་གཅིག་སྟེ་བརྒྱད་ཐལ་ནས། ནང་འབྱུང་དང་གསང་འབྱུང་གདོད་མའི་འོད་གསལ་ལ་ཐིམ་པས་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའ་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་བའི་སྐབས་ཡོད་ཅིང་། ལུས་ཀྱི་འབྱུང་བ་བཞི་བསྡུས། རྩ་རླུང་ཐིག་ལེ་གསུམ་སྟོངས་པས་མེས་བདུན་དང་། སྲོག་འཕོ་བ་ཆུས་གཅིག །དབུགས་འབྲེལ་ཐག་ཆད་པས་མཇུག་ཏུ་རླུང་གིས་གཏོར་ཏེ། ལུས་ཀྱང་སོ་སོར་འབྲལ་ཞིང་དེངས་ནས་མཐར་ཅི་ཡང་མེད་པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་སྔོན་ལུས་མ་ཆགས་པའི་དུས་ལྟར་འབྱུང་བའི་སྐབས་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། སྣོད་བཅུད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་སྤྱི་འཇིག་པ་ལ་ད་ལྟའི་སྐབས་སུ་བསམ་བློ་བཏང་ན་ཡུན་རིང་ཡང་། ནང་རང་ལུས་ཞིག་སྟེ་ལུས་འདི་མ་ཆགས་པའི་སྔོན་དང་འདྲ་བར་འབྱུང་བ་ཡིས་མདུན་ནས་སྒུག་ཡོད་པ་ཡིན་པས། དེ་དུས་མ་འཁྲུལ་གཞི་ཡི་གནས་ལུགས་ཀྱི་རྒྱལ་སར་སྙེགས་ཐབས་ལ་ད་ནས་འབད་པ་གལ་ཆེའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། འཇིག་པ་དང་སྟོངས་པ་བསྟན་པའི་ལེའུ་སྟེ་དྲུག་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པའོ།། །།དེ་ཡན་ཆོད་ཀྱིས་གཞུང་འདིའི་རྡོ་རྗེའི་གནས་དང་པོ་འཁོར་བའི་རང་བཞིན་སྤང་བྱར་བསྟན་པའི་སྐབས་ཀྱི། དང་པོ་སྣང་ཚོད་འཇིག་རྟེན་གྱི་བཀོད་པ་བཤད་པ་ཆ་ཚང་ཞིབ་རྒྱས་སུ་གཏན་ལ་ཕབ་ནས། གཉིས་པ་འཇིག་རྟེན་དེའི་བདེ་སྡུག་སྣང་ཚུལ་ལ། མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཚུལ་གྱིས་མདོར་བསྟན། དེ་དག་གི་རང་བཞིན་རྒྱས་པར་བཤད། སྡུག་བསྔལ་གསུམ་བསྟན་ཏེ་བཤད་པའི་མཇུག་བསྡུ་བའོ། །དང་པོ།

འཇིག་རྟེན་དེའི་བདེ་སྡུག་སྣང་ཚུལ་མདོར་བསྟན་པ།

དེ་ལྟར་བསྐལ་པའི་རང་བཞིན་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་པ་ལས། བསྐལ་པས་བསྡུས་པའི་སྣོད་གཅིག་ཏུ་ཆུད་པ་ལའང་བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་སྣང་ཚུལ་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་ལས། དེའི་བདེ་སྡུག་མྱོང་ཚུལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཞིབ་མོར་བཤད་པ་ནི། བཤད་མ་ཐག་པའི་ཚུལ། དེ་ལྟར་སྣོད་བཅུད་རང་བཞིན་བསྟན་པ་ལས། །དེ་ཡིས་བདེ་སྡུག་སྤེལ་མའི་སྣང་ཚུལ་ནི། །འགྲོ་དྲུག་ལས་ཀྱིས་སོ་སོར་མྱོང་བ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དང་། བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་ནི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཉིད་དེ། ཞིང་འདི་གཅིག་པུ་ནའང་ལྷ་རྣམས་བདེ་བ་ཤས་ཆེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་བག་ལ་ཉལ། མི་རྣམས་འདྲེས་མའི་བདེ་བ་ཅུང་ཟད་ཆེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མངོན་གྱུར་སྣ་ཚོགས། ངན་སོང་ན་སྡུག་བསྔལ་ཤས་ཆེ་ལ་བདེ་བ་བག་ལ་ཉལ་ཏེ། མངོན་གྱུར་སྲིད་པ་ཙམ་མོ། །དེ་ཡང་མངོན་གྱུར་དང་བག་ལ་ཉལ་གྱི་བདེ་སྡུག་ཐམས་ཅད་སྤེལ་མའམ་འདྲེས་མར་ཡོད་པ་ནི། རྒྱུ་ལས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་། འདྲེས་མ་གསུམ་བསགས་པ་ལས་བྱུང་བས། འབྲས་བུའང་དེ་བཞིན་དུ་འདྲེས་མར་མྱོང་བ་དེ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་མི་དགེ་བ་འབའ་ཞིག་ལས་དགེ་བ་མེད་པ་དེ་ལ་འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་འབའ་ཞིག་སྟེ་དམྱལ་བ་མནར་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །རྒྱུ་དགེ་བ་འབའ་ཞིག་ལས་མི་དགེ་བ་མེད་པ་དེ་ལ། འབྲས་བུ་བདེ་བ་འབའ་ཞིག་སྟེ་སངས་རྒྱས་རྣམས་བཞིན་ནོ། །རྒྱུ་བསོད་ནམས་ཆ་མཐུན་དགེ་བ་སྒྲུབ་པ་ལས་འབྲས་བུ་བདེ་བ་ཐོབ་པ་ཉིད་དེ་དཔེར་ན་མཐོ་རིས་ཀྱི་ལྷ་གནས་བཞིན། རྒྱུ་སྤེལ་མ་ལས་བདེ་སྡུག་སྤེལ་མར་ཚེ་གཅིག་ལའང་སྐྱིད་སྡུག་རིམ་པར་འགྱུར་བ་དང་། ཐ་ན་ཉིན་གཅིག་གམ་དར་ཅིག་ལའང་བདེ་སྡུག་འགྱུར་བ་མྱོང་བ་ནི། སྔོན་འདྲེས་མའི་ལས་ལས་གྱུར་ཏེ་མི་དང་དུད་འགྲོ་ཁ་ཅིག་བཞིན་ནོ། །དེའི་རང་བཞིན་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ནི། དགེ་བས་བདེ་འགྲོ་བདེ་བ་ཐམས་ཅད་དང་། །མི་དགེས་ངན་འགྲོ་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དོ། །སྤེལ་མས་བདེ་སྡུག་འདྲེས་མར་མྱོང་བ་ནི། །ལས་ཚུལ་སྣ་ཚོགས་དབང་གིས་སྣང་བ་ཡིན། །འདི་ལྟར་དགེ་བ་བྱས་ན་སྤྱིར་བདེ་འགྲོ་མཐོ་རིས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ལྷ་དང་མིར་སྐྱེ་ལ། ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བ་གང་དུ་སྐྱེས་ཀྱང་གཟུགས་དང་ལང་ཚོས་བརྒྱན་པ་དང་། ཁ་ཟས་མོད་པ་དང་། དབང་ཆེ་བ་དང་། ཚེ་རིང་བ་དང་། གནོད་པ་ཉུང་བ་ལ་སོགས་པར་འགྱུར་ལ། མི་དགེ་བས་ངན་འགྲོ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་གར་སྐྱེས་ཀྱང་འཚེ་བ་དང་། ཕོངས་པ་དང་། རིགས་ངན་པ་དང་། མི་མཛེས་པ་དང་། ནད་མང་བ་དང་། འགྲོ་བ་སྡང་བ་དང་། འཇིགས་པ་དང་། མྱ་ངན་དང་ཡིད་མི་བདེ་བས་གདུངས་པ་ནས་ཐ་ན་ཚེར་མ་ཟུག་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བར་དུ་མྱོང་བ་ཡིན་ཏེ། རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་ལས། དགེ་བ་ལས་ནི་བདེ་བ་དང་། །དེ་བཞིན་བདེ་འགྲོ་ཐམས་ཅད་དོ། །མི་དགེ་བ་ལས་ངན་སོང་དང་། །དེ་བཞིན་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དོ། །ཞེས་སོ། །དེས་ན་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་ལས་མ་ངེས་པས་སྣང་ཚུལ་མ་ངེས་སྣ་ཚོགས་ཀྱང་། བསྡུ་ན་འགྲོ་བ་དྲུག་ཅེས་སྣང་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་དྲུག་གིས་ཕྱེ་ནས་བཞག་གོ །དེ་ཡིས་མདོར་བསྟན་ནས། གཉིས་པ་ལ། ཁམས་གོང་མའི་རང་བཞིན་དང་། འདོད་པའི་རང་བཞིན་གཉིས། དང་པོ་ལ། བདེ་བ་ཡོད་ཚུལ་དང་། སྡུག་བསྔལ་ལས་མ་འདས་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ།

ཁམས་གོང་མའི་བདེ་བའི་སྣང་ཚུལ།

དེ་ལས་ཐོག་མར་ལྷའི་སྣང་ཚུལ་ཡང་གཉིས་ལས། ཁམས་གོང་མ་གཉིས་ན། འདི་ལྟར་བསམ་གཏན་གཟུགས་མེད་ཁམས་ན་ཡང་། །དགེ་བས་བསྐྱེད་པའི་བསམ་གཏན་ཞི་བདེ་དང་། །ཚེ་རིང་བསྐལ་པར་གནས་པ་དེ་ཡོད་ཀྱང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། བསམ་གཏན་བཞི་དང་གཟུགས་མེད་བཞིའི་རིས་སུ་གཏོགས་པའི་ལྷར་སྐྱེས་ཏེ། ཚེ་བསྐལ་པར་ཐུབ་པས་བསམ་གཏན་གྱི་བདེ་བ་ལ་སྤྱོད་ཀྱང་། ཞེས་པས་ཁམས་གོང་མ་ན་བདེ་བ་ཡོད་ཚུལ་བསྟན་ནས། གཉིས་པ།

སྡུག་བསྔལ་ལས་མ་འདས་ཚུལ།

ཟག་བཅས་འཁོར་བ་ཡིན་ཕྱིར་རྟག་པ་མེད། །མི་དགེའི་དབང་གིས་དེ་ནས་ཚེ་འཕོ་ཚེ། །ཕྱི་མའི་གནས་ལ་སྐྲག་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡོད། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟར་མྱོང་བའི་རྒྱུ་དགེ་བ་ཉིད་ཀྱི་འཕེན་པ་ཟད་ནས་ཟག་བཅས་མི་དགེ་བའི་རྒྱུས་ཚེ་འཕོ་བའི་དུས་ན། རྟེན་དེ་ལ་དགེ་བ་གསར་དུ་མ་བྱས། སྔར་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་ནི་ཟད། ལས་ཀྱི་འཕེན་པ་རྒྱང་རིང་བས་མི་དགེ་བའི་ས་བོན་བག་ལ་ཉལ་ཐོབ་པའི་ཐག་པ་མ་ཆད་པས་ཏེ་སྲིད་རྩ་ཧྲིལ་པོ་བགྱིད་མ་ཐུབ་པས། སྲིད་པ་ཕྱི་མར་ལྟུང་བ་མངོན་ཤེས་ཀྱིས་མཐོང་ནས། ཉེ་བར་ལེན་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་དུའང་སློབ་དཔོན་ཀླུའི་དབང་པོའི་ཞལ་སྔ་ནས། ཚངས་རིས་ལ་སོགས་བསམ་གཏན་ལྷུན་གྲུབ་ཀུན། །འོད་དང་ཁ་དོག་གཟི་བརྗིད་མཐའ་ཡས་ཀྱང་། །ཤི་ནས་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བ་ཆ་མེད་དམ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ཡིས་གོང་མའི་ལྷ་གནས་ལ་བདེ་བ་ཡོད་ཀྱང་མཐར་སྡུག་བསྔལ་ལས་མ་འདས་པར་བསྟན་ནས། གཉིས་པ་འདོད་ཁམས་ལ་བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ།

འདོད་ཁམས་ཀྱི་སྣང་ཚུལ་མདོར་བསྟན་པ།

འདོད་པའི་ལྷ་དང་། མི་དང་། ངན་སོང་གི་རིགས་ལ་སྤྱིར་སྣང་བ་ནི། འདོད་ཁམས་ན་ཡང་བདེ་སྡུག་སྣ་ཚོགས་ཏེ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་འདོད་པའི་ཁམས་ན་རང་རང་གི་ལས་ཐ་དད་པ་ལས། ཞེས་པས་མདོར་བསྟན་ཏེ་མཚམས་སྦྱར་ནས། གཉིས་པ་རྒྱས་བཤད་ལ། ངན་འགྲོ་བདེ་འགྲོ་གཉིས། དང་པོ་ལ། སྡུག་བསྔལ་དང་། བདེ་བ་ཡོད་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ།

ངན་འགྲོའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྣང་ཚུལ།

སེམས་དམྱལ་ཡི་དྭགས་དུད་འགྲོའི་འཇིག་རྟེན་ན། །རང་རང་མི་དགེས་བསྐྱེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ནི། །ཚ་གྲང་བཀྲེས་སྐོམ་གསོད་གཅོད་བརྡེག་འཚོག་སོགས། །བཟོད་དཀའ་ཡུན་རིང་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་དང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རེ་ཞིག་མི་དགེ་བ་ཆུང་ངུ་དང་། འབྲིང་དང་། ཆེན་པོ་གང་འཚམས་པར་སྤྱད་པ་དག་ལ། དེ་དང་འཚམས་པའི་སྡུག་བསྔལ། ཚ་བ་དང་། གྲང་བ་དང་། བཀྲེས་པ་དང་། སྐོམ་པ་དང་། གསོད་པ་དང་། ཡན་ལག་གཅོད་པ་དང་། མཚོན་དང་དབྱུག་པ་ལ་སོགས་པས་བརྡེག་པ་དང་། འཚོག་པ་དང་། འཚེ་བ་དང་། ཡིད་མི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རིགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པར་སྣང་བ་ཡིན་ལ། གཉིས་པ།

ངན་འགྲོ་ན་བདེ་བ་ཡོད་ཚུལ་བསྟན་པ།

ཡང་། རང་རང་སྔོན་དགེས་བསྐྱེད་པའི་བདེ་འབྲས་ནི། །ཡི་དྭགས་ཟས་སོགས་རྙེད་དང་ཅུང་ཟད་བདེ། །ཉིན་མཚན་འགྱུར་ཏེ་བར་འགའ་སྡུག་བསྔལ་ཆུང་། །རྒྱལ་དང་དེ་སྲས་རྫུ་འཕྲུལ་འོད་བཀྱེ་བས། །སྡུག་བསྔལ་ཞི་གྱུར་གང་དེ་དགེ་བའི་འབྲས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དང་། མི་དང་ངན་སོང་གི་གནས་སྐབས་གང་ཡང་རུང་སྟེ། རང་རང་གི་སྔོན་དགེ་བ་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་ནི་ཕྱི་བཞིན་དུ་འབྲང་བའི་སླད་ཀྱིས། ས་བླ་མཐོན་པོར་གཤེགས་པའི་མཁའ་ལྡིང་གི། །གྲིབ་མ་རེ་ཞིག་བལྟ་བར་མི་མངོན་ཡང་། །གཟུགས་ཅན་ཉིད་དང་འདུ་འབྲལ་སྤངས་པ་བཞིན། །ཚོགས་ཤིང་དུས་ལ་བབས་ཚེ་ལྷག་པར་མངོན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །གང་དུ་སྐྱེས་པ་དེར་ཡང་གཟུགས་མཛེས་པའམ། ཡིད་བདེ་བའམ། ཟས་སྐོམ་རྙེད་པའམ། རྙེད་པ་དང་གྲགས་པས་བརྒྱན་པའམ། སྟོབས་ཆེ་བའམ། ཐ་ན་ལམ་དུ་ངལ་སོས་པ་ལས་ཅུང་ཟད་བདེ་བ་ལྟ་བུ་ཡང་རྐྱེན་ངལ་སྟེགས་ཡིན་ཀྱང་། རྒྱུ་དགེ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་པས། བདེ་བའི་ཆ་རྐྱེན་ཅི་ལས་སྐྱེས་ཀྱང་། ང་བཟང་བས་ཡིན་བསམ་རྒྱུ་ཡོད་པ་མ་རེད་སྔར་བསགས་ཀྱི་སྦྱིན་འབྲས་དང་སྔར་བསགས་ཀྱི་བསོད་ནམས་སྟོབས་ཀྱིས་བྱུང་བ་རེད། རྒྱུ་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པར་བལྟའོ། །ཉི་ཚེ་བ་དང་། ཀླུར་གྱུར་པ་ནའང་། ཉིན་མཚན་ནམ་སྔ་དྲོ་ཕྱི་དྲོ་འགྱུར་བའི་བདེ་བའི་ཆ་ནི་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ལ། དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའམ་ནད་ཀྱིས་ཉེན་པ་ན་བར་སྐབས་འགའ་ཞིག་ཏུ་ཅུང་ཟད་བདེ་བ་དེ་ཡང་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པར། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་འོད་ཟེར་བཀྱེ་བས་བདེ་བར་བྱས་པ་དེ་ཡང་། རྐྱེན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འོད་ཡིན་ཀྱང་རྒྱུ་རང་གིས་འོད་ཟེར་ཕོག་པའི་བདེ་བ་བསྐྱེད་པའི་ལས་བསགས་པའི་འབྲས་བུ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་གཉིས་ལུས་སེམས་གཅིག་ལ་དུས་མཚུངས་པར་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་ཡོད་ན། དེ་ཡང་། སྤེལ་མར་སྣང་བ་ལས་ལས་གྱུར་པ་ཡིན། །ཞེས་པ་དེ་ཡན་ཆོད་ཀྱིས་ངན་འགྲོའི་སྡུག་བསྔལ་བཤད་ནས། གཉིས་པ་བདེ་འགྲོ་ལ། མི་དང་། ལྷ་མིན། ལྷ་གསུམ། དང་པོ་ལ། བདེ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་གཉིས། དང་པོ།

མིའི་བདེ་བ་བསྟན་པ།

མི་རྣམས་ལ་ཡང་གནས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང་། །འཁོར་དང་གྲགས་འབྱོར་ཚེ་རིང་ནད་མེད་སོགས། །བདེ་བའི་ཆར་སྣང་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་འདྲེས་མའི་ལས་ཀྱིས་བདེ་སྡུག་འདྲེས་མར་མྱོང་བ་ནི། མི་རྣམས་ཀྱི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པ་ནའང་། གཅིག་གི་རྒྱུད་ལ་འདི་དག་སྤེལ་མར་བྱུང་བའམ། ཐ་དད་པའི་རྒྱུད་ལ་འབྱུང་བ་ཡང་རུང་སྟེ། གནས་བཟང་བ་དང་། ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བ་དང་། སྟན་བཟང་བ་དང་། འཁོར་མང་བ་དང་། གྲགས་པ་དང་ལྡན་པ་དང་། གང་འདོད་པ་འགྲུབ་པ་དང་། ཚེ་རིང་བ་དང་། ནད་ཉུང་བ་དང་། ཉིན་གཅིག་གམ་སྐད་ཅིག་ཡུད་ཙམ་དུ་བདེ་བའི་ཆ་ཅན་མགྲོན་དུ་ཕྱིན་པར་བཀོད་པ་དང་འབྱོར་པ་ཐོབ་པའམ། མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པའི་མིག་གི་དགའ་སྟོན་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པས་ཡིད་བདེ་བ་ཇི་སྙེད་པ་དང་། ཞེས་པ་དེ་ཡན་གྱི་མིའི་ཡུལ་གྱི་བདེ་བ་བསྟན་ནས། གཉིས་པ།

མིའི་སྡུག་བསྔལ།

སྡུག་བསྔལ་ཡང་ནི་སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་དང་། །བཤེས་བྲལ་དགྲ་དང་ཕྲད་ཅིང་མི་འདོད་དང་། །སྡུག་བྲལ་འབྱོར་པ་རྒུད་ཅིང་ཕོངས་པས་ཉེན། །མི་བསྔགས་ཚ་གྲང་བཀྲེས་སྐོམ་ལ་སོགས་པ། །སྣ་ཚོགས་མང་ལྡན་བཟོད་དཀའ་རྣམས་དང་ལྡན། །དེ་ཀུན་རང་གི་འཁྲུལ་སྣང་ལས་ལས་གྱུར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཡང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཆར་གྱུར་པ། སྐྱེ་བ་དང་། རྒས་པ་དང་། ན་བ་དང་། འཆི་བ་དང་། གཉེན་བཤེས་དང་བྲལ་གྱིས་དོགས་པ་དང་། དགྲ་དང་འཕྲད་པ་དང་། མི་འདོད་པ་ཐོག་ཏུ་འབབ་པ་དང་། མཛའ་བཤེས་དང་བྲལ་གྱིས་དོགས་པ་དང་། འབྱོར་པ་སྲབ་པ་དང་། གྲགས་པ་ལ་སོགས་པ་སྔོན་ལས་ཉམས་པ་དང་། བྲེལ་ཕོངས་སུ་གྱུར་པ་དང་། གཏམ་ངན་དང་། ཚ་གྲང་དང་། བཀྲེས་སྐོམ་དང་། ངལ་དུབ་དང་། བྱིང་རྨུགས་དང་། ཡིད་མི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡིད་དང་མི་མཐུན་པའི་ཆར་སྣང་བ་སྟེ། འདི་དག་ཀྱང་ལས་ཐ་དད་པའི་དབང་གིས་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་དུའང་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལས། ལས་ནི་སྣ་ཚོགས་སུ་བྱེད་པ་པོས་རི་མོ་མཁན་དང་འདྲ་བའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ཡན་ཆོད་ཀྱིས་མིའི་སྡུག་བསྔལ་བཤད་ནས། གཉིས་པ་ལྷ་མིན་ལ། སྡུག་བསྔལ་དང་། བདེ་བ་གཉིས། དང་པོ།

ལྷ་མིན་གྱི་སྡུག་བསྔལ།

རི་རབ་ཀྱི་ཁོང་གསེང་ལ་སོགས་པར་གནས་པའི། ལྷ་མིན་རྣམས་ལའང་རང་བཞིན་གྱིས་ལྷ་ཡི། །དཔལ་ལ་སྡང་ཕྱིར་འཁྲུག་དང་ཡིད་མི་བདེ། །ཕན་ཚུན་འཚེ་ཞིང་མི་བསྲུན་རྩུབ་པ་སྟེ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ལྷ་མ་ཡིན་ནི་སྔོན་ཕྲག་དོག་གི་ལས་ཤས་ཆེ་བས་འཕངས་པས། རང་བཞིན་གྱིས་གཞན་འབྱོར་པ་ལ་རང་ཉིད་སྡུག་བསྔལ་བས་ཀྱང་མི་བཟོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་ཡོད་དེ། དེའི་རྒྱུས་འཁྲུག་པ་དང་། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་། ཕན་ཚུན་ཡང་གཅིག་གིས་གཅིག་བདེ་བ་མི་བཟོད་པས་ཁྲོ་ཞིང་འཚེ་བས། རྟག་ཏུ་སེམས་ཉེ་བར་མ་ཞི་བའི་སྡུག་བསྔལ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཡང་ཡོད་ལ། དེས་ལྷ་མིན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་བསྟན་ནས། གཉིས་པ།

ལྷ་མིན་གྱི་བདེ་བ།

མེ་ཏོག་ཕྲེང་བརྒྱུས་འབྱོར་བའི་སྐྱེད་ཚལ་དང་། །བདུད་རྩིའི་ཟས་དང་ཁང་བརྩེགས་བཞོན་པ་སོགས། །བདེ་མང་ཡུན་རིང་སྤྱད་ཀྱང་ངོམས་པ་མེད། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རྫོགས་བྱེད་དགེ་བས་བསྐྱེད་པས་མེ་ཏོག་གི་ཚལ་ནོར་བུའི་དྲྭ་བས་དཔྱངས་པ་དང་། བདུད་རྩིའི་ཟས་དང་། ཁང་པ་བརྩེགས་པ་དང་། རྟ་དང་། གླང་པོ་ཆེ་དང་། ཤིང་རྟ་ལ་སོགས་པའི་བཞོན་པ་དང་། ལྷའི་དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་ལྟ་བུའི་ལྗོན་པ་ལས་བྱུང་བའི་གོས་དང་། ནོར་བུ་དང་། ལོངས་སྤྱོད་ཟད་མི་ཤེས་པའི་བདེ་བ་ཚད་མེད་པའང་ཡོད་དེ། འདོད་པའི་བདེ་བས་རྒྱ་ཆེར་འབྱོར་པའོ། །དེ་ཡན་ཆོད་ཀྱིས་བདེ་འགྲོའི་འགྲོ་བ་མི་དང་ལྷ་མིན་གཉིས་བཤད་ནས། གསུམ་པ་ལྷ་ལ། སྤྱི་བྱེ་བྲག་གཉིས། དང་པོ་ལ། བདེ་བ་སྡུག་བསྔལ་གཉིས། དང་པོ།

ལྷའི་བདེ་བ་སྤྱིར་བསྟན་པ།

གཞན་འཕྲུལ་ལ་སོགས་འདོད་ལྷ་དྲུག་ན་ཡང་། །བདེ་མང་ལྷ་ཡི་འབྱོར་པས་ཉམས་དགའ་ཡང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྔར་བཤད་པ་ལྟར་འདོད་པའི་ལྷའི་དགའ་བ་སྣ་ཚོགས་ཀྱང་། ཞེས་པས་ལྷའི་བདེ་བ་བསྟན་ནས། གཉིས་པ།

ལྷའི་སྡུག་བསྔལ་སྤྱིར་བསྟན་པ།

རྨི་ལམ་སད་བཞིན་སྤངས་ནས་འགྲོ་དགོས་ལ། །འཆི་འཕོ་ལྟུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་དཔག་མེད་ལྡན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེའི་ལས་ཟད་པ་ན་སྤངས་ནས་གཅིག་པུ་སྐྱབས་མེད་པར་འགྲོ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཡང་ལྡན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཡིས་ལྷ་གནས་སྤྱིའི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བསྟན་ནས། གཉིས་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ལ། བདེ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་གཉིས་ལས། དང་པོ།

ལྷའི་བདེ་བ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ།

གནས་རིས་དེ་དག་ལས། ཁྱད་པར་རི་རབ་རྩེ་གནས་ལྷ་རྣམས་ཀྱི། །དགེ་བས་བསྐྱེད་པའི་འབྱོར་བདེ་རབ་མང་པོ། །གྲོང་དང་སྐྱེད་ཚལ་རྡོ་ལེབ་ཤིང་ཆེན་དང་། །དབང་པོའི་བཙུན་མོ་བུ་སྟོང་དཔའ་བ་སྟེ། །མེ་ཏོག་མགོ་རྒྱན་ལྷ་མོ་རྣམས་ཀྱིས་གང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རི་རབ་རྩེ་མོའི་གནས་ནི་མཐོ་རིས་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཞེས་བྱ་བར་མིང་གི་མངོན་བརྗོད་ཀྱི་ནང་དུ་རི་རབ་ཀྱི་རྩེ་མོའི་ལྷ་གནས་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་ལ་མཐོ་རིས་ཀྱི་གྲོང་ཞེས་གྲགས་ཏེ། དེ་ན་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་མཐོ་རིས་གྲོང་ཞེས་མིང་དང་དོན་མཐུན་པ་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ལས་མཐུན་པར་བསགས་པའི་སྣང་བ་ལ། གྲོང་དང་། ཚལ་དང་། ཨ་མོ་ནིག་གི་རྡོ་ལེབ་དང་། ཤིང་ཆེན་པོ་དང་། བརྒྱ་བྱིན་གྱི་བཙུན་མོ་དམ་པ་བཙུན་མོའི་འཁོར་དུ་མས་བསྐོར་བ་དང་། དབང་པོའི་བུ་སྟོང་དང་། ལྷའི་བུ་མོ་མེ་ཏོག་གི་མགོ་རྒྱན་དང་། རིན་པོ་ཆེའི་རྣ་ཆ་གདུབ་ཀོར་གྱིས་སྤྲས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཁང་པ་བརྩེགས་པའི་འཕྱོང་ཀའི་སྟེང་དུ་སྟེ་འཕྱོང་ཀ་ཞེས་པ་ནི་གཞལ་ཡས་ཁང་གི་སྟེང་གི་གྲུའམ་ཟུར་ལ་གོ་དགོས། ལམ་སྲང་དང་། ཚལ་དང་། བཞི་མདོ་གང་བར་གླུ་གར་བྱེད་ཅིང་སིལ་སྙན་འཁྲོལ་བས་མཛེས་པར་བྱས་པ་དང་། ཅང་ཤེས་སྤྲིན་གྱི་ཤུགས་ཅན་རྟ་མཆོག་དང་། །རབ་བརྟན་གླང་པོ་ས་སྲུང་བུ་མཛེས་ཀྱི། །མགོ་བོ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་སྟེང་རོལ་ཅིང་། །རྩེ་དགའི་དུས་སྟོན་ཉིན་མཚན་ཕྱད་པར་སྤྱོད། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རྟའི་མཆོག་མཐོན་མཐིང་དུ་འདུག་པ་སྤྲིན་གྱི་བཞོན་པ་བསྐྱོད་པ་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་སྤྲིན་གྱི་ཤུགས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་དེ། དེ་ཞོན་ནས་དབང་པོ་ཉིད་གླིང་བཞིའི་མི་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་མཚན་མ་བརྟག་པ་དང་། མེ་ཏོག་གི་ཚལ་ལ་སོགས་པ་རྩེ་སར་འཇུག་པའི་གླང་པོ་ཆེ་ས་སྲུང་གི་བུའི་མགོ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་སྟེང་དུ་ཉེ་དབང་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་འདུག་སྟེ། གདུགས་དང་རྒྱལ་མཚན་བསྒྲེང་ཞིང་། དབུས་མ་གཡུའི་མགོ་བོའི་སྟེང་ན་བརྒྱ་བྱིན་བཞུགས་ནས། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ཚལ་དང་། ལམ་སྲང་དང་། ས་གཞི་བཟང་པོ་དང་། འདུན་ས་རྣམས་སུ་འགྲོ་ཞིང་། དགེ་བའི་བྱ་བ་ཡང་སྒྲུབ་ལ། རྩེ་དགའི་དུས་སྟོན་གྱིས་ཉིན་མཚན་བར་མཚམས་མེད་པར་འདའ་བ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ། སྡུག་བསྔལ་སྤྱིར་བསྟན་པ། འཐབ་རྩོད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ།

བྱེ་བྲག་ཏུ་ལྷའི་སྡུག་བསྔལ་སྤྱིར་བསྟན་པ།

གོང་ནས་བཤད་མ་ཐག་པ་དེ་ལྟར་བདེ་བ་ཚད་མེད་པ་ལྟར། སྡུག་བསྔལ་ཡང་ནི་འཆི་འཕོ་ལྟུང་བ་དང་། །ལྷ་མིན་རྣམས་དང་འཐབ་རྩོད་གཡུལ་འགྱེད་དོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ལྷ་གང་དག་འཆི་འཕོ་བ་དང་། ངན་སོང་ལ་སོགས་པ་གནས་རིས་འོག་མར་ལྟུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཚད་མེད་ཅིང་། ཁྱད་པར་དུ་ལྷ་མ་ཡིན་དང་འཐབ་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡོད་དོ། །དེ་ཡིས་ལེའུ་བདུན་པ་སྣོད་བཅུད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བཤད་པའི་ནང་གི། ལྷ་དང་མིའི་བདེ་སྡུག་བཤད་པ་སོང་ནས་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་སྤྱིར་བཤད་པའི་མཚམས་འདིར་དེ་རིང་གཞག་རྒྱུ་བྱས་ན་ཆོག་གི་སྡེབ་གྲངས་ཀྱང་ལངས་འདུག སྤྱིར་ད་རེས་འདིར་ཡོད་རྣམས་དགེ་འདུན་པ་དང་དེའི་ནང་གི་སྡེ་སྣོད་འཛིན་པ་ཤ་སྟག་ལ་ཞུ་མི་དགོས་ཀྱང་། ལམ་བཟང་ངན་ཡག་ཉེས་གཉིས་ཀྱི་གྱེས་མདོ་ན་ཐོན་ཡོད་པའི། ཆོས་པའི་ཆོས་གྲལ་དུ་ཐོན་དུས་དམ་པའི་ཆོས་ཤིག་སྒྲུབ་དགོས་འདུག་བསམ་མཁན། མི་དགེའི་སྡིག་གྲལ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་ང་དང་ཁྱོད། ཁེ་དང་ཕམ་ཟེར་སར་ཐོན་དུས་སྔོན་ཆོས་གྲྭའི་ནང་གི་ཆོས་སེམས་དེ་གར་སོང་དང་འདིར་སོང་མེད་མཁན་དང་། ཡང་འགའ་རེས་ཆོས་ཞེས་པ་དེ་ཟ་རྒྱུ་ཞིག་གམ། འཐུང་རྒྱུ་ཞིག་གམ། གྱོན་རྒྱུའམ་འདོག་རྒྱུ་ཞིག་ཡིན་ནམ་སྙམ་མཁན་ནམ། ཡང་འགའ་རེས་དེ་ཟ་རྒྱུ་དང་འཐུང་རྒྱུ་ཞིག་མ་རེད་ཀྱང་ཟ་སྤྱད་འཐུང་སྤྱད་ཅིག་རེད་བསམ་པ་རྣམས་ཀྱིས། དང་པོའི་དུས་སུ་ཡུན་རིང་པོའི་བར་དུ་ཆོས་རྒྱུས་ལེན་པར་བྱེད་དགོས། ཆོས་ཡིན་ཀྱང་རྒྱུས་ལེན་བྱེད་ཆོག་པ་ཡིན། དང་པོའི་ཐེ་ཚོམ་དེ་ལོག་ལྟར་རྩི་བ་མ་རེད། རང་གི་རྣམ་དཔྱོད་ཀྱིས་ལྕོགས་ཚོད་ལ་བརྟེན་ནས་ཞིབ་འཇུག་གྱིས་དང་ཡང་དག་པར་ཡོང་བ་ཡིན། མྱིས་ཁ་ལ་མ་རྒྱུགས། ཕལ་ཆེར་དེ་ལྟར་ཡིན་འདུག ཡིན་ན་ཐང་། ཡིན་ངེས་བསམ་པ་ཙམ་གྱིས་མི་ཡོང་བས། ལ་ཕར་རྒྱབ་ཚུར་རྒྱབ་ཀྱི་དོན་ཅིག་གླེང་བ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པར་ཆོས་ནི་རང་གི་མདུན་ནས་འཆད་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། རང་གི་མིག་གིས་ཡི་གེ་ལ་བལྟ་ཆོག་པ་ཡིན་ཕྱིར། རང་གིས་ཅི་ཡིན་གང་ཡིན་བལྟ་དགོས་པ་ཡིན། རང་བློ་དག་དུས་དག་པ་ཡིན། རང་གིས་རྒྱུ་མཚན་བཙལ་ནས་ཡིད་ཆེས་ཏེ་དད་པ་སྐྱེས་པ་དེ་ནི་གཞན་རྐྱེན་གྱིས་མི་ཤིགས་པའི་དད་པ་ཡིན། གཞན་དུ་རང་དགར་གཞན་གྱིས་དེ་ལྟར་བྱེད་པས་ངས་ཀྱང་དེ་ལྟར་དགོས་རྒྱུ་རེད་སྙམ་ནས་མི་རྗེས་ཁྱི་དེད་བྱས་ན་དོན་སྙིང་ཆེར་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་དེ་ཡིན་པར་རྗོད་དུས་ཡིན་སྣང་ཤར་ཡང་། ཡང་གཞན་གྱིས་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་པར་བཤད་ན་དེ་ཡང་བདེན་སྣང་ཤར་བའི་མི་བརྟན་པ་ཡིན། དེས་ན་མི་ཞིག་གི་ལུས་རྟེན་བླངས་ནས་སྨྲ་ཤེས་དོན་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ཤིག་ཀྱང་ཚང་ཡོད་པས། ཡིན་མིན་ཡག་ཉེས་ཀྱི་དཔྱད་པ་རང་གིས་བཏང་ནས། རང་བདེ་གཞན་སྐྱིད་ཀྱི་བྱ་བའི་ལག་རྗེས་བཟང་པོ་ཞིག་རང་གིས་འཇོག་དགོས་པ་ཡིན། དམ་པའི་ལྷ་ཆོས་ཞེས་པ་འདི་ནི་རང་གཞན་མཐོ་རིས་དང་ཐར་བའི་ལམ་དང་འབྲས་བུ་ལ་འགོད་བྱེད་ཡིན་པས་མ་ཟད། འདི་ཟ་རྒྱུའི་ཏིང་འཛིན་གྱི་ཟས་དང་། འཐུང་རྒྱུའི་གདུང་སེལ་གྱི་བདུད་རྩིར་ཤེས་ན་ཟ་རྒྱུ་འཐུང་རྒྱུ་ཞིག་ཡིན་པར་འཛིན་ན་འང་ཆོག་ཅིང་། ཚུལ་ཁྲིམས་གཙང་མ་དེ་གོས་བྱས། ཕར་ཕྱིན་དྲུག་གིས་རྒྱན་བྱས་ནས་གྱོན་རྒྱུ་བཏགས་རྒྱུར་བྱས་ན་ཡང་ཆོག་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་འདི་ཟ་ཆོག་འཐུང་ཆོག་མི་མགོ་གཡོག་བྱེད་ཀྱི་ལག་ཆ་ཞིག་རེད་བསམས་ནས། དཀོན་མཆོག་གི་ཕག་ནས་ལོག་འཚོའི་འཚོ་བའམ་མ་དག་པའི་འཚོ་བ་སྐྱེལ་བར་བྱེད་པ་ནི། རྒྱུན་གྱི་སྨོན་ལམ་དག་ལས་ཀྱང་དེ་འདྲའི་ལུས་མི་ལེན་པར་ཤོག་ཅེས་སྨོན་ལམ་རྒྱག་ཡུལ་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་པས། ཚེ་འདིའི་དོན་རྐྱང་པ་སྒྲུབ་ཤེས་པ་ཙམ་ལ་ཕོ་རྒོད་པོར་རྩི་བ་མ་རེད། རྙེད་པར་དཀའ་ཞིང་རྙེད་ན་དོན་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་མི་ལུས་ཤིག་བླངས་པ་འདིའི་ཐོག་ནས། རང་གཞན་ཀུན་ལ་ཕན་པའི་བྱ་བ་ཞིག་སྒྲུབ་ཐུབ་ན་མྱི་སྐྱེས་པའི་དགོས་དོན་དེ་ནས་ཚང་བ་རེད། མི་དང་དུད་འགྲོའི་བར་གྱི་མི་འདྲ་བའི་ཁྱད་ཆོས་ཁྱད་འཕགས་ཤིག་དེ་ནས་འདོན་ཐུབ་དགོས་པ་རེད། དེ་ཡང་བཀའ་གདམས་པའི་དགེ་བའི་བཤེས་ཤིག་གིས། དལ་འབྱོར་གྱི་ལུས་རྟེན་ཐོབ་ནས་ཆོས་རྣམ་དཀར་དགེ་བའི་ལས་ཤིག་མ་སྒྲུབ་ན། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དགོས་འདོད་ཀུན་འབྱུང་ཞིག་ལག་ཏུ་ལོན་ཡང་། དེ་ལ་གསོལ་བ་བཏབ་ནས་ལོངས་མ་སྤྱད་པར་ཕྱིར་འཕང་བ་དང་འདྲ་བར་གསུངས་པ་དང་། མ་ཚད་ད་དུང་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ལས་དག་གསོག་པ་ནི། ནོར་བུ་རྩ་ཆེན་དེ་དུག་དང་འདྲེས་པའི་ཟན་རྡོག་ཅིག་དང་རྗེས་པ་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ཅེས་གསུངས་པ་ཡིན། དེས་ན་ཚེ་འདིར་ཨེ་སྐྱིད་དང་། བསམ་དོན་ལམ་དུ་ཨེ་འགྲོ་བསམ་ན་ཆོས་བསྒྲུབ་དགོས་པ་རེད། མི་རང་གི་ནུས་པས་བསྒྲུབ་མི་ཐུབ་རྒྱུ་དེ་དཀོན་མཆོག་ལ་གསོལ་བ་བཏབ་ནས་བསྒྲུབ་ན་འགྲུབ་ཐུབ་པ་རེད། བསོད་ནམས་བསགས་པའི་འབྲས་བུ་དང་། དཀོན་མཆོག་གི་ཐུགས་རྗེ། དཀར་ཕྱོགས་སྐྱོང་བའི་ལྷ་སྲུང་གི་མཐུ་ཡིས་འགྲུབ་ཐུབ་པ་རེད། འགྲུབ་པ་དེ་ཡང་འབད་པ་མི་དགོས་པར་འགྲུབ་པ་རེད། ཕྱི་མར་ཨེ་བདེ་བསམ་ན་ཡང་དམ་པའི་ལྷ་ཆོས་བསྒྲུབ་དགོས་པ་རེད། བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱིས་ཟིན་ན་ས་བོན་ཆུང་ཡང་འབྲས་བུ་ཆེ་བའི་དཔེ་བཞིན་དུ་ཕྱི་མ་དགེ་འབྲས་ཟད་མེད་ལ་ལོངས་སྤྱོད་རྒྱུ་ཡོད་པ་རེད། ཕ་མའི་དྲིན་ལན་ལ་བསམ་ན་ཡང་དམ་པའི་ལྷ་ཆོས་བསྒྲུབ་དགོས་པ་རེད། ཕ་མ་རྒྱབ་ཏུ་ཁུར་ནས་ས་ཆེན་པོ་བསྐོར་བ་བྱས་ཀྱང་དྲིན་ལན་གསོབ་པ་མ་རེད། དྲིན་ལན་ཆོས་ཀྱིས་གསབས་ན་ཚེ་རབས་མང་པོའི་དྲིན་ལན་འཕྲོད་པར་གསུངསཡོད། རང་གཞན་གཉིས་ཀའི་མགོ་འདོན་བསམ་ན་དེ་བས་ཀྱང་ཆོས་བསྒྲུབ་དགོས་པ་རེད། འཁོར་བ་མ་སྟོང་གི་བར་དུ་གཞན་དོན་ལ་བརྩོན་རྒྱུའི་སེམས་བསྐྱེད། དེའི་སེམས་བསྐྱེད་དེ་བླངས་ལ་མ་ཉམས་པ་སྡོམ་སྡུད་དོན་བྱེད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་སྟེང་ནས། སེམས་མཆོག་བསྐྱེད་པས་མི་ཚད་སྐྱེས་པ་ཞིག་བྱེད་ཐུབ་ན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ས་ན་གནས་ཀྱང་རྒྱལ་སྲས་སེམས་དཔའི་བཞུགས་གྲལ་དུ་ཚུད་ནས་ལྷ་མི་ཀུན་གྱི་མཆོད་འོས་འགྱུར་ཐུབ་པ་ཡིན། མ་ཚད་སྡིག་པ་སྟོབས་ཆེན་འདིས་དག བསོད་ནམས་རླབས་ཆེན་འདིས་སོག བདུད་ཀྱི་རུ་མཚོན་རྩེ་ནས་སྙིལ། བསྟན་པའི་རྒྱལ་མཚན་གནམ་དུ་ཡང་སྒྲེང་བ་ཡིན་པས་ན། ཚེ་གཅིག་ཡུན་ལ་ཕན་པའི་དམ་ཆོས་ད་རེས་མ་བསྒྲུབས་དུས་བྱིས་པའི་ནང་གི་བྱིས་པ། ཐ་ཤལ་གྱི་ནང་གི་ཐ་ཤལ། བསམ་མེད་ཀྱི་ནང་གི་བསམ་མེད་ཡིན་པའི་གོ་དོན་ལ་བསམ་བློ་ཡང་བཏང་རེ་གྱིས། ཡིན་མིན་གྱི་བརྡར་ཤ་རེ་ཆོད་དང་། རང་དྲིན་རང་ལ་ཆེ་བའི་བློ་སྒོ་རེ་འབྱེད་སྲིད་པ་ཡིན། ཆོས་སྒྲུབ་དུས་ཚོང་པ་འདོད་ཆེན་ཚོངའདུས་ཀྱི་ཁྲོམ་དུ་ཐོན་འདྲ་ཞིག་གྱིས་ཞེས་ཁ་སྔོན་ཞིག་ལ་བཤད་པ་ཨོས་ཡིན། གང་གི་ཁེ་འདུག་གང་གི་མནོག་འདུག་རྒྱུ་ཡག་པ་གོང་ཁེ་པོ་ཉག་ལ་རན་ཞིང་བེད་ཆོད་པ་དེ་གང་རེད་བལྟས་ནས་དེ་ལག་ཏུ་ལོན་པའི་དོན་གཉེར་བྱེད་དགོས་པ་རེད་མ་གཏོགས། རང་དགར་ཅི་ཡིན་འདི་ཡིན་མེད་པའི་ཁྲལ་འགྲོ་ཁྲལ་འདུག་ཅིག་གིས་དོན་ཆེན་པོ་ཞིག་ཆོད་པ་མ་རེད། སྤྱིར་ན་མྱི་ཟེར་རྒྱུ་འདི་འདོད་པ་ཆེ་བ་རེད། གཅིག་ལོན་དགོས་སྣང་གིས། དངོས་པོ་རྡོ་རིལ་རིལ་གཅེས་པ་ཞིག་ཡོད་པ་དེས་ཅང་མ་ལོ་ན་ཡང་ཁྱེར་འགྲོ་བ་རེད་མོད། རྒྱུ་ནོར་རྩ་ཆེན་ཨེ་ལེན་ལྟ་ས་ཆོས་གྲྭའི་ནང་ནས་ཡིན། ཚེ་འདི་ཕྱི་དང་རང་གཞན་གཉིས་ཀ་ལ་ཕན་ཐག་ཆོད་ཀྱི་གདམས་ངག་གང་ཡོད་འདུག གང་གི་བཟང་འདུག་ད་སྔོན་མ་ཤེས་པའི་གསར་བ་གང་ལོན་ཐལ། སྡུག་ཐུག་པའི་ཉིན་པར་འདང་རྒྱག་འདི་འདྲ་ཞིག་དགོས་བསམ་པའི་ཞེ་ལ་བཟུང་རྒྱུའི་ཚིག་ཅིག རུམ་དུ་བཅུག་རྒྱུའི་བྲོ་ཞིག་ལོན་ཡོད་ན་བུ་རབས་དེ་ཡིན། མྱི་ཟེར་རྒྱུ་འདི་དགྲ་གཉེན་ཆགས་སྡང་གི་དུས་འདའ་ནས། དེའི་ཕྱོགས་ལ་འཁྲུལ་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། མི་བདེ་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྣ་འདྲེན་ཆགས་སྡང་གཉིས་ཀྱིས་བྱས་པས། རང་དང་གཉེན་གྱི་ཕྱོགས་ལ་ཆགས་ནས་དེའི་ཕྱོགས་བཟུང་། དེ་ཉིད་ཡག་ཐབས། རྒྱན་ཐབས། རེད་ཐབས་ཤིག་མི་ཐོན། མི་རེད། མི་འགྲུབ་པར་དེའི་དོན་དུ་ཆེ་ན་སྲོག་ཞ། ཆུང་ན་ནོར་རྫས་བརླགས། འབྲིང་ན་དཀའ་བ་སྤྱད་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། དགྲ་དང་དེའི་ཕྱོགས་ལ་སྡང་བ་སྐྱེད་ཅིང་། དགྲ་གཉེན་ནི་མ་ངེས་པ་ཡིན་པས་གཉེན་ཡིན་དུས་བསྟོད་ཁུལ་བྱེད། དེ་དགྲ་རུ་འགྱུར་དུས་ངན་སྨོད་བྱེད་ཁུལ་བྱས་ནས་ངོས་ལྐོག་གཉིས་ཀ་ནས་འབར། རྐྱེན་དང་འཕྲད་དུས་དོ་ཞག་ཕྱོགས་ཁག་གཉིས་ཀྱི་རིགས་རུས་ནང་མཐུན་གྱི་སྤུན་ཟླ་ནང་དམེ་བྱས་ནས་ཤི་རྨས་གཏུགས་པ་དང་འདྲ་བར། འུ་ཅག་རྣམས་ཀྱིས་གོང་དུ་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གཡུལ་འཐབ་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བཤད་པ་ལྟར་དུ། འཇིག་རྟེན་མིའི་ལུས་ཐོག་ཏུ་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་དངོས་སུ་རང་གིས་དྲང་བར་བྱེད་དུས། ཡུན་རིང་པོའི་བར་དུ་བདེ་བདེ་སྐད་ཅིག་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་རེད་མོད། དེ་འདྲ་དེ་གང་ནས་བྱུང་ན་མི་རེ་གཉིས་ཤིག་གི་ཁོག་པའི་ནང་གི་རླུང་རྒྱུ་ལན་ཞིག་དང་བསམ་མནོ་བཏང་ནོར་ཞིག་རེད་དུས་ཤི་ཕུང་ལྷག་བརྫབས་བྱས་སོང་བ་རེད། དེ་དུས་འགྱོད་པ་སྐྱེས་ཀྱང་འཕྱིས་སོང་བ་རེད། ཁ་རྩང་འདི་ནས་ཁོང་རྣམ་པ་བྱོན་ནས་ཉི་མ་ཞེ་དགུའི་ཚེ་ལ་ཕན་ཚུན་གཉིས་ཀས་གཅིག་གིས་གཅིག་ལ་ཕར་དགྲ་ཚུར་གནོད་མི་བྱེད་པའི་ཆིངས་བརྒྱབ་པ་ནི། མ་འདྲ་བའི་མཛད་པ་ཡག་མོ་རེད་ཡོད་འདུག ཉིན་མཚན་གཉིས་ཀ་ལ་བྱོན་པ་རེད། ཞབས་ཐང་ཡང་མང་པོར་བྱོན་དགོས་བྱུང་འདུག་ཀྱང་། འོ་བརྒྱལ་མཛད་པ་དེ་མཛད་རིན་ཡོད་པ། མཛད་གོ་ཆོད་པའི་མཛད་རྗེས་རྨད་དུ་བྱུང་བ་རེད་ཡོད་པ་རེད། གཅིག་ན་འཁོན་བསྡུམ་གྱི་མཛད་པ། གཉིས་ན་མི་འཇིགས་པ་སྲོག་གི་སྦྱིན་པ་ཡིན་པ་རེད། གཅེས་པ་རང་སྲོག་ལ་མི་གཅེས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་འདི་ན་ཡོད་པ་མ་རེད། བྱ་བ་དེ་འདྲའི་ནང་དུ་ཚུད་དུས་འདུག་སྟངས་ལས་སྟངས་གཉིས་ཀ་མ་བདེ་བར་རེད་ཚར་བ་རེད། ཁྱད་པར་དུ་དམེ་སོང་བའི་ཉི་མ་འདི་དག་གི་དུས་འདི་ཉེན་ཁ་ཆེ་བའི་སྐབས་རེད་མོད། ས་གནས་ཀྱི་རྫོང་སྤྱི་བདེའི་ལས་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་སྐད་བརྡ་མ་འཇག་ནས་གཏམ་ཚིག་བསྲེ་ས་མ་ལོན་ནས་བསྡད་ཡོད་པར་གསུངས་ཁི། འདིའི་ཉི་མ་ཞེ་དགུ་ཟླ་བ་གཅིག་ལྷག་ཅིག་རིང་ལ་མ་སྐྱོན་དུས་དེ་རྗེས་ལམ་རེ་དོད་རྒྱུའི་རེ་བ་ཡོད་པ་ཡིན། མཐར་ཡག་པ་ཞིག་ཡོང་རྒྱུ་སྐྱབས་འགྲོ་སྨོན་ལམ་བྱེད་བཞིན་ཡོད། ཁྱེད་རྣམས་པས་འོ་བརྒྱལ་མཛད་པ་ལ་ངས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞུ། མགོ་ལ་སེམས་ཅན་ཁུར་ཆེན་ཁུར་བ་ཡི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དལ་གྱིས་འགྲོ་མི་མཛེས། །ཞེས་པ་བཞིན་དུ་རྟ་ཟིན་སྒ་ཟིན་ཁ་འཁོར་ལྕག་རྒྱག་བྱས་ནས་དེ་ལྟ་བུའི་མཛད་པ་དོན་ལྡན་ལ་ཐུགས་བྲེལ་བྱས་པ་ནི་དོན་དང་ལྡན་པ་ཁ་ཡོད་ལག་ཡོད་ཀྱི་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པའི་མཛད་པ་རེད་སྙམ། དམ་པའི་ཆོས་ཕྱོགས་མི་རིགས་ཀྱི་ལ་རྒྱ་གང་གི་ཐད་ནས་ཀྱང་བཟང་དཔེ་ཞིག་རེད། དེ་འཕྲོས་མཐའ་ཆོད་པའི་བྱ་བ་ཞིག་སྒྲུབ་དགོས་ན། ཁ་ལ་དབང་དང་། ལག་གི་ཆོད་ཡོད་དགོས་པས། དེ་རིང་ཁ་སང་དབང་མྱི་ལག་དང་ཅོ་ཐོ་ཤིང་ལག་ཡིན་པའི་དུས་ཚོད་འདིར། གནའ་ཚུན་ཆོད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་ཡིས་གཅིག་སེམས་གཅིག་ལ་ཡོད་པའི་རྣམ་པ་ཕྱིར་མངོན་པ་ཙམ་མ་གཏོགས། ས་གནས་ཁ་ཁ་སྡེ་རིས་ཁ་ཁ་རེད། ད་ལྟའི་གནས་སྐབས་ལ་ལྷག་བསམ་སྔོན་འགྲོའི་བྱ་བ་གང་ཡིན་ན་རྣམ་པ་ལམ་བྱེད་བྱེད་འདུག་པ་མིན་ཀྱང་། གནས་དུས་ཡུལ་དབང་གིས་མང་ཆེ་བ་སྨོན་པ་ལམ་བྱེད་ལ་ལོག་འདུག་པ་འདི་ཡང་ལྡོག་མེད་ཅིག་ཡིན་པ་རེད། ད་འདི་ནས་ཅི་ཞིག་བཤད་ཀྱིན་ཡོད་ཟེར་ན། དགྲ་ལ་སྡང་། གཉེན་ལ་ཆགས་ནས་འཇིག་རྟེན་འཁོར་བའི་འཁྲུལ་སྣང་འདི་ཤར་བ་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་བུའི་ཆགས་སྡང་དེ་ཡང་གཉིས་མཉམ་གཏི་མུག་གི་དབང་གིས་ཡོང་བ་རེད། ལར་མ་གཞི་སྲིད་རྩ་བདག་འཛིན་གྱི་དབང་གིས་འཁོར་བར་འཁྲུལ་བ་ཡིན་ཀྱང་། ལེགས་ཉེས་བཟང་ངན་འབྱེད་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་དང་སྣང་བ་ཞན་པས་རྨོངས་ནས་གཏི་མུག་པའི་དབང་གིས་སྡུག་བསྔལ་མ་འདོད་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་བསྐྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་རེད་མོད། རྒྱལ་སྲས་དངུལ་ཆུ་ཐོགས་མེད་ཀྱིས། དགྲ་ཡི་ཕྱོགས་ལ་ཞེ་སྡང་མེ་ལྟར་འབར། །གཉེན་གྱི་ཕྱོགས་ལ་འདོད་ཆགས་ཆུ་ལྟར་གཡོ། །བླང་དོར་བརྗེད་པའི་གཏི་མུག་མུན་ནག་ཅན། །གསུངས་པ་ལྟར་རེད། ད་དགྲ་ངོ་མས་འདུལ་དགོས་འདུག་བསམ་ན། འདུལ་ལུགས་ཡང་དམ་པའི་ཆོས་ལས་རྙེད་རྒྱུ་ཡོད་པ་རེད། དགྲ་ལ་བླ་བརྩགས་ངན་བཤད་བྱེད་ཁུལ་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་ཅི་ཞིག་སྨིན་རྒྱུ་ཡོད་པ་རེད་ཟེར་ན། དོན་གྱི་ཐོག་ནས་དགྲའི་སྟོབས་ཤུགས་དང་ངར་ཤུགས་དེ་ཡར་འཕེལ་བར་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། ཡས་མས་ཚང་མ་ལ་ངན་སེམས་འཚག་པ་དེས་དགྲ་ཇེ་མང་དུ་གཏང་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། མེ་མེད་ན་དགའ་བར་བསམ་བཞིན་ཤིང་རང་གིས་བསྣན་པ་འདྲ་ཞིག་ཡིན་པ་རེད། དགྲ་མེད་པར་བྱེད་པ་དེ་དགྲ་འདུལ་ལུགས་ཀྱི་ནང་ནས་དྲག་ཤོས་ཡིན་པ་རེད། དགྲ་འཇམ་པོས་འདུལ་ན་མེད་པར་བྱེད་ཐུབ་པ་རེད། རྩུབ་མོས་འདུལ་ན་ཞེ་སྡང་གིས་ཞེ་སྡང་ཐུལ་དཀའ་བ་རེད། འཛམ་གླིང་ཐོག་གི་སྟོབས་འབྱོར་དབང་ཤུགས་དང་ལྡན་པ་ཚོས་ཉམས་ཆུང་དམན་པའི་རིགས་ཡིན་ཀྱང་སླ་མོ་ཞིག་གིས་ཞེ་སྡང་གི་འདུལ་དུས་མི་ཐུལ་བར་འདུག་མོད། འཇམ་པོས་རྩུབ་མོའང་འདུལ་ནུས་ན། །འཇམ་པོ་ཉིད་ལ་སྨོས་ཅི་དགོས། །འཇམ་ལ་དུས་སུ་རྣོ་བ་ནི། །དགྲ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཐུབ་པར་དཀའ། །ཞེས་གསུངས་པ་རེད། འོ་ན་འཇམ་པོ་ཞེས་པ་དེ་གང་ལ་ངོས་བཟུང་དགོས་པ་རེད་ཟེར་ན། སྙིང་རྗེའི་བློ་དང་བྱམས་པའི་སེམས་ཡིན། དེས་ཁྱབ་སོང་ན་དགྲ་ལ་ལྷག་པར་སྙིང་བརྩེ་སྐྱེ་བ་རེད། དགྲ་ཐབས་ཀྱིས་འདུལ་བ་དཔའ་བོ་མཁས་པའི་ལུགས་ཡིན་གསུངས་ཡོད་མོད། གཉེན་བྱམས་པས་སྐྱོང་ཟེར་ཁུལ་བྱེད་པ་རེད་ཀྱང་། བྱམས་པས་སྐྱོང་ལུགས་མ་ཤེས་ན་བཟང་མི་ལོབ་སྟེང་ངན་ལོབས་ནས་ངན་པ་ལང་ཤོར་དུ་སོང་ནས་ཁྱིམ་ཕ་མའི་གོ་ཁར་འགྲོས་རྒྱུ་བོ་ཕྱི་རུ་ཚད་ཁུལ་བྱེད་ས་ནས་ཆག་སྒོ་ཁ་སྨྲས་གཉིས་ཀ་ཉོ་བ་རེད། བུ་ཚ་རྒྱུད་འཇམ་རྩུབ་རན་མོས་ལམ་དུ་བཞག་དགོས་པ་རེད། ཁྱད་པར་དུ་བླ་མ་གྲྭ་བའི་གྲལ་དུ་བཙུད་ཚར་དུས། བདག་མེད་རི་ཡན་མ་བྱེད་མ་གཏོགས། བསྟན་པ་སྤྱིའི་སེལ། གང་ཟག་རང་གི་བྱུར། ཁྱིམ་ཕ་མེས་རིགས་བརྒྱུད་དང་བཅས་པའི་ཞབས་འདྲེན་པ་རེད་ཡོང་བ་ཡིན། དམ་ཆོས་འདུལ་བའི་ལུགས་བྱས་ན་ཆོས་ཚུགས་རང་གི་ངོས་ནས་མ་ཟིན་གྱི་བར་དུ་གནས་ཀྱི་སློབ་དཔོན་ལ་བསྟེན་དགོས་པ་ཡིན། འཁྲིད་ཅིང་སྐྱོང་བ་བྱེད་པའི་མཁན་པོ་ལ་ལྟོས་དགོས་པའི་ཕྱིར་ན་ད་ལྟར་གྱི་ཆོ་གས་རབ་ཏུ་བྱུང་དགོས་པར་གསུངས་ཡོད། འཕྲུལ་རྟ་ཞིག་དང་ཁ་པར་ཞིག་ལག་ཏུ་བཞག་ནས་ད་རྒྱུགས་ད་ཤོད་ཅེས་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་བཞག་ཚེ། དེའི་ལམ་ལ་ཞེན་སོང་དུས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལ་བཟང་གོམས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཡོད་པ་མ་རེད། བཟང་སློབ་པའི་བཅར་ཡ་བསྟེན་ས་ནི་མེད་པས་མ་ཚད། ཐ་ན་ཕ་མའི་ཁ་དགྲ་གསག་པ་ཡང་ཟུར་དུ་མེད་དུས་སྐྲ་ཞིག་བྲེགས་གོས་མདོག་ཅིག་བསྒྱུར་བས་ཅི་ཞིག་ཕན་ཐོགས་ཡོད། ཇོ་སེར་སུ་ཡིན་ཀྱང་དེ་རེད། ནང་མ་འགྱུར་དུས་ཕྱི་བསྒྱུར་བས་ཤིང་ཏོག་ཨ་སྨྲའི་འབྲས་བུ་ཕྱི་སྨིན་ལ་ནང་མ་སྨིན་པ་གསུངས་ནས་དཔེ་བཞག་ཡོད་མོད་དེ་ལྟར་རེད་འགྲོ་བ་ཡིན། བར་མཚམས་ཤིག་ལ་ལས་མཐའ་ལོག་ནས་མི་ནག་སྐྱེ་བོ་ལས་སྡུག་པའི་ལས་མཐའ་འཁྱོལ་པ་ཡོད་པའི་དཔེ་ལུང་མང་པོ་དྲངས་མི་དགོས་པ་རིག་རྒྱུ་ཡོད་པ་རེད། གྲོང་ལྟག་གི་བཙུན་ཆུང་རྒྱ་རྡོ་མགོ །མིང་བན་དེ་བཏགས་ཀྱང་ལུས་བསྒྱུར་ཡིན། །གསུངས་པ་ཅན་པོ་འགྱུར་བ་ཡིན། རྒན་གཞོན་འབྲིང་གསུམ་རབ་བྱུང་ཁྱིམ་པ་སུ་ཡིན་ཀྱང་། མདོར་ན་ཆོས་པ་ཞིག་ཡིན་ནས་བཟུང་སྟེ་རྟག་ཏུ་རང་རྒྱུད་འདི་ལ་བྱི་དོར་གྱི་སྟེང་ནས་རང་སྐྱོན་ངན་པ་འདི་ལྷང་ལ་ཕུད་པ་དང་། རང་གི་མཚང་ནས་འདོན་ཐུབ་པའི་དམ་པའི་ཆོས་དང་རང་རྒྱུད་ཐག་ཇེ་ཉེ་ཞིག་སོང་ནས་འདི་ཕྱི་རང་གཞན་གྱི་བདེ་བའི་ལམ་དུ་བསྐྱོད་ཐུབ་པ་ཞིག་ཡོང་དགོས་པ་ཡིན། རང་རེས་འདི་ནས་ཆོས་གྲྭ་ཞིག་བཟུང་། ཆོས་དུང་ཞིག་བུས་ནས་བོད་མདོ་དབུས་ཁམས་གསུམ་གྱི་མི་སྣ་ལ་ཆོས་གཏམ་རེ་བཤད་རྒྱུའི་ཚུགས་ཀ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་ནི། གང་ཟག་རེ་རེ་ཡིན་ཀྱང་བློ་སྣ་དམ་པའི་ཆོས་ཕྱོགས་ལ་འགྱུར་ཨེ་ཐུབ། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་རང་རྒྱུད་ཅིག་ཐུལ་ནས་འདིར་བཞུགས་རེ་རེས་ཀྱང་སེམས་ཅན་སྟོང་ཚོ་ཁྲི་ཚོ་ལ་ཕན་ཐོགས་ཤིག་འབྱུང་རྒྱུའི་བསམ་པའི་ཀུན་སློང་དེ་ལྟར་བྱས་ནས་ཉིན་ལྟར་འཆད་བཞིན་པ་རེད། བར་སྲིད་ཀྱི་སེམས་ཅན་ལ་རང་དབང་ཡོད་པ་མ་རེད་ཤོག་སྐྱ་རླུང་གིས་ཁུར་བ་འདྲ་ཞིག་ཡིན་པ་རེད། མཚམས་རེ་བར་དོའི་སེམས་ཅན་གཅིག་གིས་གཅིག་རིག་དུས་ངོ་ཤེས་ས་རེ་དང་ཐུག་ཙམ་རེ་དང་། ཆོས་གོ་བ་ཚོས་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་གཏམ་རེ་བྱེད་དུས་ཚིག་རྔ་མི་བུད་ནས་ལས་ཀྱི་རླུང་གི་བདའ་འགྲོ་བ་ལྟར་དུ། འུ་ཚོའི་སྣང་བ་འདི་ཡང་རང་བཞིན་སྐྱེ་གནས་ཀྱི་བར་དོ་འཁྲུལ་སྣང་ལ་སྤྱོད་བཞིན་པ་ཡིན་པ་རེད། སེམས་ཐོག་ལ་རེ་རེ་འདུག་ཁུལ་བྱེད་དུས་འདི་ཕྱི་རང་གཞན་གཉིས་ཕན་གྱི་བདེ་དོན་ལ་ཅིས་དགའ་འདུག་ཅན་པོ་བཤད་ནས་ཆུ་ཚོད་རེ་ཡས་མས་དང་། ལོ་གཅིག་གི་ནང་ནས་ཐེངས་མ་རེ་གཉིས་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་གླེང་མོལ་བྱས་པ་ཙམ་རེ་རེད། ཡང་རང་གཞན་གཉིས་ཀ་དེའི་ཐོག་ཡོད་དཀའ་བ་རེད། འཁྲུལ་བ་ཚན་ཆེན་གྱི་འགོ་འཇོག་ལུགས་བཙོག་སོང་བའི་དབང་གིས། དབང་མེད་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་ཤུགས་ཀྱི་ཆུ་ཆེན་གྱིས་རྩྭ་སྦུར་དེད་པ་ལྟར་དེའི་ཕྱོགས་སུ་ཤོར་འགྲོ་བ་ཡིན་བ། འདི་འདྲའི་དགོན་ཁག་མང་པོའི་བླ་གྲྭ་དགེ་འདུན་པ་སྡེ་སྣོད་འཛིན་པ་མང་པོ་འཛོམས་ས་ནས། དོན་མེད་ཀྱི་ཆོས་རྒྱུས་ཡོད་འདོག་གི་སྐད་ཆ་ཆུང་ཆུང་བཤད་ན་ཕན་ཐོགས་མེད་ཀྱང་། སྤྱིའི་ཡིན་ལུགས་དེ་ལྟར་རེད། ཁ་སང་འུ་ཚོས་ཚོགས་འཁོར་དང་རབ་གནས་འཚོགས་པ་རེད། རྣམ་པ་ཚང་མ་ས་རློན་གྱི་སྟེང་ནས་སྐུ་བསིལ་ས་ཡོད། རྫོགས་ཆེན་ཚང་གི་དབུ་མཆོད་བརྒྱད་ཅུ་ནང་གི་འགའ་རེ་ཡོད་བཞག་པ་བོས་མཐོང་བརྒྱུད་ཀྱི་ཕྱག་ལེན་དང་གདངས་དབྱངས་འདོན་རྟ་དང་། འབུད་བརྡུངས་དཀྲོལ་གསུམ་ཆོ་ག་ཕྱག་ལེན་ལ་སོགས་པར་ཁྱད་ཆོས་ཡོད་པ་ཁ་སང་གི་དེ་རེད། དེ་ཚོ་ཟུར་ཙམ་ཞིག་རེད། འདི་འདྲའི་དགོན་ཁག་མང་པོའི་བླ་གྲྭ་དགེ་འདུན་པ་དང་། ཡང་དགོས་སྡེ་སྣོད་འཛིན་པ་མང་པོ་འཛོམས་ནས་རབ་གནས་དང་ཐུགས་སྨོན་གནང་བ་འདིས་སྤྱིར་བཏང་བའི་ཕན་པ་འབྱུང་ཟེར་བ་འདྲ་ཞིག་ག་ལ་ཡིན། དོན་དང་ལྡན་པ་ངོ་མ་ཞིག་རེད། འདིའི་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོའི་སྐུ་བརྙན་འདི་བསྟན་འགྲོ་སྤྱིའི་ཞབས་རིམ་དུ་དམིགས་པ་ཡིན། འདིའི་མཚན་ལ་ཡིད་བཞིན་དབང་གི་རྒྱལ་པོ་གསོལ་ཡོད། དེ་ནི་གུ་རུ་ཁོང་ཉིད་ཀྱིས་གསུངས་པའི་གཏེར་ཁ་སོ་སོ་ནས་ཐོན་པའི་དོན་གྱིི་མཚན་ཞིག་རེད། དུས་འདིར་ལྷག་པར་དུ་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་ཆེ་བ་བསྐྱེད་ན་ལེགས་ཚོགས་ཀྱི་སྒོ་འཕར་འབྱེད་རྒྱུ་རེད་བསམ་པ་ཡིན། ཁ་སང་འབྲོག་པའི་སྦྲ་ནག་སྟེ་ཚོགས་སྦྲ་ཡི་ནང་དུ་འཚོགས་པ་དེ་ཉིད། སྐུ་ན་གཞོན་པ་ཚོས་ཕྱིན་ཆད་མི་བརྗེད་པའི་དྲན་རྟེན་དུ་ཡང་ཡོང་སྲིད། རྫོགས་ཆེན་འབྲོག་རུ་སྡེ་བའི་བ་སྲས་སྡེ་ཕྱོགས་ཀྱིས་རང་རེའི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་མཛད་འཕྲིན་སྐྱོང་སར་ཕུལ་བ་རེད། ཁ་སང་འཚོགས་རྒྱུ་དེ་རྐྱང་བས་ཀྱང་ཕུལ་གོ་ཆོད་པར་འདུག དགེ་འདུན་པ་འདི་ལྟར་འདུས་ཡོད་ན། འདིའི་ནང་ན་རྒན་དར་གཞོན་གསུམ་ཡོད་པ་ནི་རེད། རྒན་གྲས་ངེད་ཚོ་ལོ་དྲུག་ཅུ་བདུན་ཅུའི་ན་ཚོད་ཅན་རྣམས་རེད། མང་ཆེ་བ་དར་མ་ལོ་ཉི་ཤུ་ཡན་ཆོད་བཞི་བཅུ་མན་ཆོད་ཀྱི་དགོངས་གྲངས་ཅན་མང་འདུག ཨ་སྐྱོང་སྐལ་བཟང་ཟླ་འོད་དང་། དགུ་རོང་པདྨ་ཟིལ་གནོན་རྣམ་པ་ལྟ་བུའི་ཆུང་ཆུང་ལོ་བརྒྱད་དགུ་ཅན་ཡང་ཡོད་པ་རེད། འདི་འདྲའི་འདྲ་འདྲེས་ཆ་མ་མཉམ་པ་འདིས་ཅི་ཞིག་མཚོན་གྱིན་ཡོད་པ་རེད་ཟེར་ན། འདས་པའི་བསྟན་ཞབས་སྐྱོང་། ད་ལྟའི་བསྟན་སྲོག་འཛིན། མ་འོངས་པའི་བསྟན་རྒྱུན་མཐུད་པ་ལ་འདིའི་རྒན་དར་གཞོན་གསུམ་གྱི་བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུའི་བར་རིམ་དེ་བརྒྱུད་དགོས་པས་རེད། ཚེ་མི་རྟག་པ་ཡིས་བློ་སྣ་བསྐྱེད་ནས་མི་རྟག་པ་སྒོམ་དུས་གང་ཟག་སྒེར་ངོས་ནས་སང་དང་འཆི་བ་གཉིས་སྔོན་དུ་གང་ཡོང་མི་ཤེས་བསམ་ནས་བློ་སྣ་བསྟུང་དགོས་པ་ཡིན་ཀྱང་། བསྟན་དོན་སྤྱི་ལ་ཐུག་དུས་མ་འོངས་སེམས་ཅན་གྱི་བདེ་སྐྱིད་འདྲེན་ཆེད་དུ། བསྟན་པ་སྤྱི་སྲོལ་ལྟར་ཡུན་གནས་དང་དར་རྒྱས་ཡོང་ཆེད་ཇི་སྲིད་བསྟན་པ་ནམ་གནས་ཀྱི་བར་དུ་བསམ་བློ་བཏང་དགོས་པ་རེད། རྟེན་གསུམ་གྱི་བཞེངས་སྐྲུན་འདི་ཚོ་སྲ་མོ་བརྟན་པོ་ཆ་ཚང་བ་ཞིག་བྱེད་པ་འདི་ཡང་ལོ་ལོན་ཞིག་གི་ཚེ་མཇུག་མ་དགོས་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་ཚུན་ཆོད་དུ་བསམ་ན་ཡང་དེ་འདྲའི་སྲ་མོ་ཞིག་དགོས་པ་མིན་ན་ཡང་། མ་འོངས་ཕྱི་མའི་བསྟན་རྒྱུན་ལ་བསམ་པ་ཡིན། བསྟན་པ་བེམ་པོའི་དངོས་པོ་དག་དག་ལ་བརྟེན་ཡོད་པ་མིན་ཀྱང་རྟེན་གཞི་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་དགེ་འདུན་གྱི་སྡེ་འཕེལ་བས་བསྟན་སྲོག་ཡུན་དུ་གནས་པའི་བསམ་བློ་བཏང་ནས་ཆོས་རྒྱུན་ཀྱང་སྤེལ་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། མདོར་ན་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་དགུའི་ཕན་དང་བདེ་བའི་འབྱུང་གནས་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ལ་དམིགས་ནས་དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་པ་ནི་བསྟན་འགྲོར་སྨོན་པའི་མཛད་བཟང་། ཆོས་འཆད་ཉན་བྱས་པའི་དོན་འབྲས་རེད་ཞུ་བ་དང་མཉམ་དུ། དེ་ལྟར་ཆོས་འཆད་ཉན་བྱས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་མཚོན་ཏེ་རང་གཞན་གྱིས་དུས་གསུམ་བསགས་དང་ཡོད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཤིང་བཟླུམས་ཏེ་བསྡོམས་པའི་མཐུས་ཀུན་མཁྱེན་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ཕྱོགས་དུས་གནས་སྐབས་ཀུན་ཏུ་དར་ཞིང་རྒྱས། བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་གང་ན་སུ་བཞུགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐུ་ཚེའི་ཞབས་པད་ཡུན་རིང་དུ་བརྟན། དགེ་འདུན་འདུས་པའི་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཐུགས་མཐུན་ཁྲིམས་གཙང་བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་བདེ་སྐྱིད་རྫོགས་ལྡན་གྱི་དཔལ་ལ་སྤྱོད་དེ་མཐར་ཐུག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བླ་མེད་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གོ་འཕང་རིན་པོ་ཆེར་འགོད་པའི་ཕྱིར་དུ། རྗེ་བཙུན་འཇམ་པའི་དབྱངས་དང་འཕགས་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པས་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་ཇི་ལྟར་བསྔོས་པ་བཞིན་དུ་བསྔོ་བའི་ཐུགས་འདུན་ཟབ་མོ་གནང་བར་ཞུ། བསོད་ནམས་འདི་ཡིས་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་ཉིད། །ཐོབ་ནས་ཉེས་པའི་དགྲ་རྣམས་ཕམ་བྱས་ནས། །སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་རྦ་བརླབས་འཁྲུགས་པ་ཡི། །སྲིད་པའི་མཚོ་ལས་འགྲོ་བ་གྲོལ་བར་ཤོག།

ཉིན་བདུན་པའི་ཆོས་ཁྲིད།

དེ་ཡང་དཔལ་སྤྲུལ་འཇིགས་མེད་ཆོས་ཀྱི་དབང་པོའི་ཞལ་གསུང་རང་རེས་དུས་རྒྱུན་འདོན་བཞིན་ཡོད་པ་འདི་ལས། ཐར་བའི་ལམ་ལ་དང་པོ་འཇུག་པའི་སྒོ། །འཁོར་བའི་གནས་ནས་དང་པོ་བྲོས་པའི་ལམ། །ཉམས་ལེན་ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་དང་པོའི་མགོ །བཅོས་མེད་ངེས་འབྱུང་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བར་ཤོག །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་དམ་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པའི་ཆོས་པ་དངོས་མ་ཞིག་གིས་ཐར་ལམ་དངོས་ཤིག་མ་རྙེད་ཐབས་མེད་ཡིན་ལ། དེ་མ་རྙེད་དུས་ཆོས་པ་ཡིན་མདོག་པར་བསྟན་པའམ། ཆོས་གཞན་ལ་བཤད་པའི་ཉམས་བཏོད་མཁན་ཞིག་ཡིན་ཀྱང་། རང་ཐར་བའི་སྐམ་སར་མ་ཕྱིན་པ་ཞིག་གིས་གཞན་སེམས་ཅན་གྱི་འདྲེན་སྟོན་ཇི་ལྟར་བྱེད་ཐུབ། ཐར་ལམ་རྣམ་དག་ཅིག་རྙེད་ཡོད་ཚེ་ལྟར་སྣང་ལ་མཐུ་ཆུང་ཉམ་ཞན། ཨ་ཅོའི་ཚུལ་ཡིན་ཀྱང་། ནང་གི་འབྱོར་བ་རྒྱལ་པོའི་རྒྱལ་སྲིད་ལས་ཀྱང་ལྷག་པའི་འཕགས་ནོར་གྱིས་ཕྱུག་དང་ཕྱུག་འགྱུར་ཡིན་ཅིང་། འུ་ཚོའི་མི་ཐོབ་འདུག་རྒྱུའི་ཐར་ལམ་གྱི་སྒོ་དེ་དཔལ་སྤྲུལ་ཚང་གི་མཛུབ་བཙུགས་མཛད་ནས་སྟོན་ཡོད་པ་དེ། གནའ་རྫོགས་ཆེན་མཁན་པོ་ལྷ་རྒྱལ་གྱིས་ང་ལ་རྒྱུགས་ལེན་རྒྱུ་ཡིན་གསུངས་པའི་ཚིག་དེའི་དོན་ནི། འདི་ལ་རྒྱུན་དུ་ལྟོས་ཤིག བལྟས་ནས་རིག་ཡོད་མེད་ཁོང་ལ་རྒྱུག་སྤྲོད་དགོས་ཞེས་པའི་བརྡ་དང་། ད་རུང་མ་ཤེས་ན་འདི་ལ་བལྟ་དགོས་ཞེས་ཀློང་ཆེན་མཛོད་བདུན་གྱི་ཕྱག་དཔེ་གནང་ནས་དེས་བརྡར་ཤ་གཅོད་དགོས་པའི་ཞལ་ཆེམས་བཞག་པ་ནི་དུས་འདི་ལ་དགོངས་ནས་གསུངས་པ་ཞིག་ཡིན་པའི་ར་འཕྲོད་བྱུང་ཞིང་། དེས་ན་བློ་ཆོས་སུ་མ་སོང་ན་ཆོས་དང་སེམས་རྒྱུད་འདྲེས་ཐུབ་པར་མི་འདུག་བསམ་རྒྱུ་ཞིག་གཏན་ལ་ཕབས་ཡོད་ཀྱང་། དེ་ཙམ་གྱིས་མི་ཆོག་པར་ཆོས་ལམ་དུ་འགྲོ་དགོས་པ་ཡིན། འོ་ན་དེའི་ལམ་དེ་གང་ཡིན་ཟེར་ན། དེ་ནི་ཐར་བའི་ལམ་ཡིན་ལ། དེ་བཙལ་བ་ལ་ལམ་ཁྲིད་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་དགོས་ཞེས་གོང་དུ་གཏན་ལ་ཕབས་པ་ཡིན། དེ་རིང་ལར་བསམ་བློ་ཡང་གཏོང་ཞིག་གྱིས་དང་། རང་གི་རྒྱུན་དུ་ཁ་ནས་འོར་བཞིན་པའི་གོང་གི་ཚིག་བཞི་བོའི་ནང་དུ་ཐར་བའི་ལམ་ལ་ཞུགས་སྐབས་ཀྱི་དང་པོ་འཇུག་པའི་སྒོ་དང་། འཁོར་བའི་གནས་ནས་བྲོས་དགོས་ན་དང་པོ་བྲོས་སའི་ལམ་བསྟན་ནས་འདུག་པས། མི་ནག་ཅན་བཙོན་ཁང་ནང་ནས་བྲོས་ཏེ་ཐར་དགོས་ན། འདི་ནས་འདི་འདྲ་བྱས་ནས་འབྲོས་པ། དེ་ནས་ལམ་འདི་ལ་དེད་ན་ཐར་བ་འདུག་པ་དང་། དུས་ཚོད་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་དང་གཏུག་དགོས་བསམ་པའི་སྔོན་འཆར་བློ་དག་པ་ཞིག་ཡོད་དགོས་པ་ཡིན། དེ་བཞིན་དུ་འཁོར་བའི་ནང་ནས་བྲོས་ན་བྲོས་པ་བཞིན་དུ་ཐར་དགོས་པ་ལས། རྒྱལ་པོ་ཀྲི་ཀཱིའི་རྨི་ལམ་གྱི་ནང་ན་གླང་མཇུག་སྐར་ཁང་ལ་ཐོགས་ཟེར་བ་ཞིག་ཡོད་པ་ལྟར་དུ་སྲི་ངན་གཤིས་བཙོག་གིས་ཅི་ཡང་མི་ཡོང་བ་ཡིན། དེ་བས་དང་ནས་མ་བཟང་ན་བཟང་མདོག་གིས་འཁོར་བ་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་ཏེ་ཁྱིམ་ནས་བུད་ཁུལ་མ་བྱས་ན་ཅི་དོན། ས་ལ་འགྱེལ་ནས་ཡོད་པ་དེ་སླར་ཡང་ས་ལ་འགྱེལ་དུ་མེད་པའི་དཔེ་ལྟར་རེད། བཟང་དཔེ་མ་ཐོན་ཡང་ངན་དཔེ་མི་འདྲེན་པར་འདུག ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་ཐར་བའི་སྒོ། བྲོས་སའི་ལམ། དངོས་གཞིའི་ཉམས་ལེན་གྱི་མགོ་རྣམས་གཅིག་དང་གཉིས་ཀྱིས་བྱིས་པ་ལ་ཀ་ཁ་ག་ང་སློབ་པ་བཞིན་དུ་གསུངས་ཡོད་པ་དང་། ཀུན་མཁྱེན་ཆོས་རྗེས་ཀྱང་། སྒོམ་དང་ལྟ་དང་སྤྱོད་པར་བྱེད་ནའང་། །ཐར་པ་ཁོ་ནའི་སེམས་དང་མ་བྲལ་བས། །ངེས་འབྱུང་སྐྱོ་ཤས་དྲག་པོས་འབད་པར་བྱ། །སྙིང་པོའི་མན་ངག་འདི་ལས་གོང་ན་མེད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་སྒོམ་བྱེད་པའམ། དཔེ་ཆ་བལྟས་ནས་ལྟ་བའི་གནད་འཚོལ་བའམ། དེ་དག་དང་འབྲེལ་བའི་སྤྱོད་པ་གང་རྩོམ་ལ་ཐར་བ་དམ་པའི་གནས་ལ་ཐོན་དགོས་བསམ་པའི་སེམས་དང་མ་བྲལ་བའི་སྒོ་ནས། ངེས་འབྱུང་སྐྱོ་ཤས་དྲག་པོའི་བློ་སྣ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཞིག་རྒྱུད་ལ་བསྐྱེད་པར་འབད་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་འབད་པར་གྱིས་ཤིག འདི་ནི་སྙིང་པོའི་གདམས་ངག་སྙིང་དམར་པོ་རྗེན་ལ་ཕུད་པ་ལྟ་བུ་དེ་ལས་ལྷག་ཏུ་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་ཅེས་གསུངས་པས། དེ་ལས་ལྷག་པའི་ཞལ་གདམས་ཤིག་དང་། ཞེ་ལ་གཟུང་རྒྱུའི་ཚིག་ཅིག་མི་དགོས་པ་ཡིན། དེ་གསུང་མཁན་རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་པ་དང་། གསུང་རྒྱུ་མདོ་རྩ་ཀུན་འདུས་ཐར་ལམ་མཐོང་བྱེད་ཀྱི་གདམས་ངག་གི་མིག་གསར་བ་ཞིག་སྤྲད་པ་རེད། དེས་ན་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་པ་ལ་བསམ་ནས་བློ་རིག་པ་ནང་དུ་བཀུག་སྟེ་དེའི་དོན་ཤེས་དགོས་པ་དང་། ཤེས་ནས་རྒྱུད་ལ་སྦྱར་དགོས། དེ་ཡང་ཟ་ཉལ་འགྲོ་འདུག་སྨྲ་བརྗོད་བསམ་སྤྱོད་ལ་སོགས་གང་གི་སྐབས་སུ་ཡང་། ཐར་འདོད་སྐོམ་པ་ཆུ་ལ་འཁྲེང་བའི་སེམས་འདྲ་ཞིག་དང་མ་བྲལ་བའི་སྒོ་ནས་འཁོར་བའི་གནས་ལ་སྐྱོ་ཤས་བསྐྱེད་དེ་རང་གི་སེམས་རྒྱུད་འདུལ་བ་ནི་སྤྱིར་དམ་པའི་ཆོས་ལམ་དུ་འགྲོ་བའི་གནད་དང་། ཁྱད་པར་དུ་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་ལམ་དུ་འགྲོ་བྱེད་ལ་མེད་དུ་མི་རུང་བའི་ཆོས་ཡིན་པར་བསྟན་པ་དང་། འཁོར་བ་ལས་ཐར་བ་དེ་བཙོན་ཁང་ནས་ཐར་བ་ལ་དཔེ་བཞག་པ་ཡིན་ཕྱིར། བཙོན་ཁང་ནང་གི་མནར་གཅོད་སྡུག་གྱོང་དེ་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་པར་མ་ཤེས་ནས། དམྱལ་བ་རང་ཡུལ་ལ་འཁྲེང་། ཞེས་པའི་གཏམ་དཔེ་ལྟར་སོང་བའི་མི་ལ་ངེས་འབྱུང་སྐྱེ་དཀའ་བ་ཡིན། ཐར་བའི་ཡོན་ཏན་མཐོང་། དམ་པའི་སྐྱེས་བུ་མཇལ་ཡང་ཤ་རྩ་ཞིག་མི་འགུལ་བ་དེ་ནི། རྗེས་སུ་མི་འཇོག་ཀ་མེད་རེད། ལས་ཀྱིས་མནར་བའི་སྐྱེ་བོ་སྔོན་ལ་ཐར་རྒྱུའི་སྐལ་བ་མེད་པ་ནི། སངས་རྒྱས་བྱོན་ཀྱང་སྐབས་ཤིག་ལ་ཐབས་མེད་པ་ཡིན། དེ་ལས་གཞན་པ་འཁོར་བ་ལ་བརྒལ་དཀའི་འདམ་དུ་མཐོང་། ཐར་བའི་གནས་ལ་ཡིད་འོང་གི་སྐྱེད་ཚལ་དུ་མཐོང་ཚེ་ལམ་ལ་འཁྲིད་ཕེར་ཞིག་ཡོད་པ་ཡིན། དེས་ན་དགེ་བ་གང་བྱེད་ཀྱང་ཐམས་ཅད་གཞན་དོན་ལ་དམིགས་དགོས་པ་ལས། ངའི་སྡིག་པ་དག་བྱེད་དང་ང་དམྱལ་བར་མི་སྐྱེ་བའི་དོན་དུ་ཡིན་བསམ་མི་རུང་། དེ་ལྟར་སེམས་ན་དེ་ལམ་ཁ་ཁ་རེད་ཐེག་ཆེན་ཐར་བའི་ལམ་གཏན་ནས་མིན། དེས་ན་སྙིང་རྗེས་སྒོ་ནས་སེམས་བསྐྱེད། དགེ་རྩ་གཞན་དོན་ལ་བསྔོ། གཞན་གྱི་དགེ་བ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བྱེད། ཅི་བྱེད་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་ཡིན་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་བཟང་པོ་ཡོད་དགོས། མཐའ་ཡས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཡོད་དོ་ཅོག་ཐམས་ཅད་ངའི་ཕ་དང་མ། གཉེན་དང་རྩ་ལག སྙིང་རྗེའི་ཡུལ། ཕན་བཏགས་པའི་ཞིང་འབའ་ཞིག་ཡིན། ངས་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས་འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་འདི་དག་གི་དོན་དུ་དགེ་བ་བསྒྲུབ་དགོས་པ་ཡིན། ངའི་དགེ་རྩ་ཡོངས་རྫོགས་འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་བར་ཤོག སེམས་ཅན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་བདག་ལ་སྨིན་པ་དང་། བདག་གི་དགེ་བ་འགྲོ་བ་ལ་སྨིན་ནས། ལུས་ཅན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་ཤོག བསམས་ནས་སྙིང་རྗེའི་ངང་ནས་སེམས་བསྐྱེད་དགོས་པ་ཡིན། རང་གར་ཉམ་ཐག་གི་སེམས་ཅན་གཅིག་ལ་འགྲོ་ཞོར་འདུག་ཞོར་དུ་སྙིང་རེ་རྗེ་སྙམ་པ་ཙམ་ཞིག་མ་ཡིན་པར། ཚད་མེད་སྙིང་རྗེའི་བློ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་སྦྱང་དགོས། དགེ་བ་ཅི་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྦྱོར་བ་སེམས་བསྐྱེད། དངོས་གཞི་དམིགས་མེད། རྗེས་ལ་བསྔོ་བས་ཟིན་པ་ཞིག་བྱ། དེ་ཡང་གང་སྤྱད་བྱ་སྤྱོད་བྱེད་ཡོངས་སུ་སྤྱད་པ་ཐམས་ཅད་འཁོར་གསུམ་ཡང་དག་སྣང་ལ་མ་དམིགས་པ། མེད་བཞིན་སྣང་བ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ། སྣང་བཞིན་སྟོང་པ་སྤྲུལ་བ་དང་ཆུ་ཟླ་ལྟ་བུར་ཤེས་པའི་སྒོ་ནས་སྦྱོར་དངོས་རྗེས་གསུམ་གྱིས་ཟིན་པར་བྱེད་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་རང་བཞིན་དག་པའི་དགེ་རྩ་གཞན་དོན་ལ་བསྔོ་དགོས། རྒྱལ་དང་རྒྱལ་བའི་ཆོས། རྒྱལ་སྲས་དམ་པ་རྣམས་དང་བཅས་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་མཆོག་ཐམས་ཅད་ལ་རབ་ཏུ་གུས་ཤིང་དད་པར་བྱེད་པ་དང་། རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་ཀྱི་མཛད་པ་ལ་ཡི་རང་ནས་དགའ་བ་བསྒོམས་ན། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དཔག་མེད་ཐོབ་པ་ཡིན་པ་དང་། སྨོན་ལམ་རྣམ་པར་དག་པ་འགྲོ་བའི་དོན་ལ་བཏབ་ནས། དུས་རྒྱུན་དུ་སྤྱོད་ཡུལ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་མན་ངག་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །མདོར་ན་ཐ་མལ་པའི་ཕྱོགས་ལ་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་མི་གཡེང་། སྒོ་གསུམ་དགེ་བ་ལ་སྦྱོར་ནས་གཞན་དོན་སྒྲུབ་པ་དེ་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྙིང་པོར་གཟུང་བ་དང་། རང་རྒྱུད་རང་གིས་འདུལ་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་མ་བྲལ་བའི་ཐོག་ནས་བྱ་བ་ཅི་བྱེད་ཐམས་ཅད་ཆོས་དང་མཐུན་པ་ཞིག་བྱུང་ན་ཆོས་ལམ་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་དགོངས་བཞེས་ཉམས་ལེན་གྱི་གནད་དང་མ་བྲལ་བའི་སྒོ་ནས། གང་གསན་པར་བྱ་བ་ཡིད་བཞིན་རིན་པོའི་ཆེས་མཛོད་ཀྱི་ཊཱིཀ་ཆེན་པདྨ་དཀར་པོ་འདི་ཉིད་འཆད་ཉན་བགྱི་བ་ལས། ཐོག་མར་དགེ་བ་ཀླད་ཀྱི་དོན་སོང་ནས། བར་དུ་དགེ་བ་གཞུང་གི་དོན་ལས་འཁོར་བའི་རང་བཞིན་སྤང་བྱར་བསྟན་པ་དང་། མྱང་འདས་ཀྱི་རང་བཞིན་བླང་བྱར་བསྟན་པ་གཉིས་ལས། དང་པོའི་སྐབས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་རྩོམ་གཞི་གཟུགས་ཀྱི་མཐའ་རྡུལ་ཕྲ་རབ། དུས་ཀྱི་མཐའ་སྐད་ཅིག་མ། མིང་གི་མཐའ་ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱིས་བསྐལ་བ་ཆགས་གནས་བཤད་པའི་མཐའ་བསྡུས་པ་དང་། འཇིག་སྟོངས་ཀྱི་ཚུལ་ལེའུ་དྲུག་པས་བཤད་ནས། བརྟན་པ་མེད་པའི་སྲིད་པའི་རང་བཞིན་ལ་ཞེན་པ་སྤངས་ནས། ཞི་བདེ་ཐར་བའི་བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་པར་གདམས་པ་དང་བཅས་ཏེ། སྣང་ཚོད་འཇིག་རྟེན་གྱི་བཀོད་པ་དང་དེ་དག་གི་བདེ་སྡུག་གི་སྣང་ཚུལ་ལེའུ་བདུན་པས་བསྟན་པའི་སྐབས་ལས། ལྷའི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བཤད་པའི་ནང་ནས་འགའ་ཞིག་སོང་ནས་དེ་རིང་། གཉིས་པ།

འཐབ་རྩོད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ།

ལྷ་མ་ཡིན་དང་གཡུལ་འགྱེད་པའི་རྒྱུ་ཅི་ལས་གྱུར་ཞེ་ན། འཐབ་པའི། རྒྱུ་ནི་གསུམ་སྟེ་འཛམ་གླིང་ལས་དང་ནི། །ཤིང་དང་བུ་མོ་ལྟ་ལས་གྱུར་པའོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འཛམ་བུ་གླིང་པ་རྣམས་ཀྱི་བསོད་ནམས་དང་། བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པའི་ལས་སྟོབས་ཆེན་པོ་བསགས་པ་དང་། ཡར་ལྷ་ཡུལ་བལྟས་པས་ལྷའི་ཤིང་ཆེན་པོའི་མེ་ཏོག་དང་འབྲས་བུ་རྒྱས་པ་མཐོང་ནས། ཁྲོ་བས་འདི་སྐད་དུ། ཤིང་འདིའི་དཔལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལྷ་ལ་བྱིན་ནས། རྩ་བས་བདག་ཅག་གི་གནས་སུ་ཅི་བྱ་ཞེས་སྟ་རེས་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ན་ཤིང་ཆད་ཀྱིས་དོགས་པ་དང་། ལྷ་རྣམས་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་བུ་མོ་ལ་བལྟ་བ་ན་ཕྲག་དོག་པས་རྩོད་པ་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་གཡུལ་འགྱེད་ཅེ་ན། སྡེ་ཚན་མཚུངས་པར་འཁྲུག་པས། གཡུལ་འགྱེད་པ་ནི་འདི་ལྟར། དཀར་ཕྱོགས་དག་དང་དེ་བཞིན་ནག་པོ་ཡི། །ཀླུ་དང་བར་སྣང་ལྷ་རྣམས་འཁྲུག་པ་སྟེ། །སྲིད་དང་སྡེར་བཅས་རྩོད་ཅིང་འགྱེད་པར་བྱེད། །དཀར་ཕྱོགས་ཀླུ་མཆོག་བརྒྱད་དང་ནག་པོ་ཡི། །ཀླུ་རྣམས་གཡུལ་འགྱེད་བར་སྣང་ལྷས་དཔུང་གནོན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་རྩོད་པར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་ཕྲག་དོག་གི་དབང་གིས་འཁོན་གཞིར་གྱུར་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་དག་ཚོགས་པ་དེའི་ཚེ། ཐོག་མར་ལྷ་མིན་ཀླུའི་རིགས་སུ་གྱུར་པ་དག་དང་བར་སྣང་གི་ལྷ་རྣམས་འཁྲུག་པ་ལས། རང་རང་གི་རང་ཁོངས་ཀྱི་སྲིད་དང་དཀར་ནག་གི་སྡེ་རིས་སོ་སོར་བཅད་ནས་འཐབ་པ་ནི། དཀར་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཀླུ་དགའ་བོ་དང་ཉེར་དགའ་ལ་སོགས་པ་བརྒྱད་དང་། ནག་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཧུ་ལུ་དང་། ཧུ་ལུ་ཀ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་བརྒྱད་འཐབ་ཅིང་རྩོད་དོ། །གང་རུང་ཞིག་ཕམ་པ་དེའི་ཚེ་བར་སྣང་གི་ལྷ་དཀར་པོ་དང་། ནག་པོ་ཕྱོགས་ལ་དགའ་བ་གཉིས་སྦྲོན་ནོ། །སྦྲན་ནས་འཐབ་པས་ནག་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཀླུ་ཕམ་ན་ཆུ་མཚམས་ཀྱི་སྒྲ་གཅན་སྦྲན་ནས་འཐབ་པ་དེའི་ཚེ། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དབང་པོ། སྒྲ་གཅན་འཁྲུག་སྟེ་རྩོད་པ་ཕམ་གྱུར་པ། །དེ་ཚེ་རྒྱལ་ཆེན་རིས་བཞིའི་ལྷ་མཆོག་ལྷགས། །དཀར་ཕྲེང་གནས་ནས་འགུལ་ཕྲེང་འཁྲུག་པ་འགྱེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། གང་དུ་སྒྲ་གཅན་རྒྱལ་བ་དེའི་ཚེ་དཀར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཀླུ་དང་བར་སྣང་གི་ལྷས་རྒྱལ་ཆེན་རིས་བཞིའི་དཔུང་རྣམས་སྦྲན་པ་ལས། ཡུལ་འཁོར་སྐྱོང་དྲི་ཟའི་དཔུང་གིས་བསྐོར་བ་རིན་པོ་ཆེའི་གོ་ཆ་སྲ་བ་གྱོན་པ་དང་། འཕགས་སྐྱེས་པོ་གྲུལ་བུམ་གྱི་དཔུང་དང་། མིག་མི་བཟང་ཀླུའི་དཔུང་དང་། རྣམ་ཐོས་ཀྱི་བུ་གནོད་སྦྱིན་གྱི་དཔུང་དང་བཅས་ཏེ་འཐབ་པ་ལས། ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་ཕམ་པ་དེའི་ཚེ། རི་རབ་ཀྱི་བང་རིམ་གསུམ་པ་ལ་གནས་པའི་ལྷ་གནས་དཀར་ཕྲེང་གི་གནས་ནས་བང་རིམ་གཉིས་པར་གནས་པའི་འགུལ་ཕྲེང་ཅན་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དཔུང་དང་ལྷན་ཅིག་འཐབ་པ་ལས། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དཔུང་རྣམས། ཕམ་གྱུར་ཐགས་བཟང་རིས་སྦྲན་བསྐྱོད་པ་ཡིས། །རི་རབ་འགུལ་ཚེ་དབང་པོ་ཉེ་དབང་བཅས། །རྩུབ་འགྱུར་ཚལ་སོང་གོ་ཆ་རབ་བགོས་ཏེ། །རབ་བརྟན་བཞོན་པ་ལྷ་ཡི་དཔུང་དང་བཅས། །རི་རབ་ཆུ་མཚམས་ཐུག་པར་བསུ་བ་ལས། །གཡུལ་འགྱེད་རི་རབ་འཕེན་ཅིང་ཉི་ཟླ་འཛིན། །ལྷ་རྣམས་གྱེན་དུ་མི་འགྲེང་བདུན་དུ་འཕགས། །རབ་དཀར་བསོད་ནམས་སྟོབས་ལས་གྱུར་པ་ཡིན། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དཔུང་རྣམས་ཕམ་པ་ལས། ལྷ་མིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཐགས་བཟང་རིས་ཁྲོས་ཏེ་རྐང་པ་གསེར་གྱི་ས་གཞི་ལ་བསྣུན་པས་ས་ཆེན་པོ་གཡོ་ཞིང་རི་རབ་ཀྱང་འགུལ་ཏེ། དེའི་ཚེ་ལྷའི་དབང་པོས་བསམས་པ། ས་གཡོ་ཞིང་རི་རབ་འགུལ་བའི་རྒྱུ་ཅི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་ནས་སར་འཕར་བའམ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་ཆེན་པོས་འཇིག་རྟེན་དུ་ཆོ་འཕྲུལ་མཛད་པའམ། བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་རླབས་པོ་ཆེའི་ལས་མཐུན་པའམ། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དབང་པོ་གཡུལ་འགྱེད་སྙམ་དུ་ལྷའི་མངོན་པར་ཤེས་པས་བརྟགས་པ་ན། གཡུལ་འགྱེད་པར་ཤེས་ནས། འདུན་ས་ཆོས་བཟང་དུ་འདུས་ཏེ། ལྷ་གང་དག་འཆི་བའི་ལས་ཅན་དག་གཡུལ་དུ་མ་འགྲོའམ་མ་འདེངས་ཤིག གཞན་དག་གཡུལ་འགྱེད་པར་བྱོས་ཤིག་ཅེས་བགྲོས་ནས། བྱང་ཕྱོགས་དགའ་བའི་ཚལ་ན་ཤིང་ལྗོན་པའི་ནང་ན་གཟིམས་ཁྲི་ཡོད་པ་ག་ལ་བར་བལྟས་པ་ལས། ལྷ་སོ་སོའི་ཚེ་དང་ལས་དབང་ཇི་ལྟར་ཡིན་པ་གསལ་བོར་བྱས་མཐོང་པའི་མཚན་མ་རྣམས་མེ་ལོང་དུ་གཟུགས་འཆར་བ་ལྟར་ཤར་བས་མཚན་མ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ནས་ལྷའི་ཚོགས་དག་རང་བཞིན་གྱིས་རྒྱུད་འཇམ་པ་ཡིན་ལ། གཡུལ་འགྱེད་དང་དམག་ལ་འགྲོ་དུས་སྡང་སེམས་དྲག་པོ་ཡོད་དགོས་པས་རྩུབ་འགྱུར་གྱི་ཚལ་དུ་སོང་སྟེ་རྫིང་བུར་ཞུགས་པ་ཙམ་གྱིས་ཞེ་སྡང་སྐྱེས་ཏེ་འཐབ་པ་ལ་སྤྲོ་བར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ། དེའི་ཤར་ཕྱོགས་ན་གོ་ཆའི་ཚལ་ཡོད་པར་ཕྱིན་མ་ཐག་ཏུ་ཤིང་ལྗོན་པ་དག་ལས་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གོ་ཆ་ཤིན་ཏུ་སྲ་བ་རྡོ་རྗེས་ཀྱང་ཕིགས་པར་དཀའ་བ་རབ་དུ་ཡང་བ་དག་བྱུང་བ་བགོས་ཏེ་གཡུལ་གྱི་གླང་པོ་ཆེ་རབ་ཏུ་བརྟན་པའི་སྟེང་དུ་འདུག་པ་ལས། མགོ་བོ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་སྟེང་དུ་དབང་པོ་ཉེ་དབང་དང་བཅས་པ་གནས་སོ། །མགོ་བོ་རེ་རེར་ཡང་བདུན་བདུན་དུ་སྤྲུལ་པ་རེ་རེའི་སྟེང་ན་ལྷའི་དཔུང་ཡོད་ལ། མགོ་དེ་དག་ལ་མཆེ་བ་བདུན་བདུན། མཆེ་བ་རེ་རེ་ན་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དང་རྫིང་བུ་བདུན་བདུན། དེ་ན་ལྷའི་བུ་མོ་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པ་གླུ་གར་བྱེད་པ་བདུན་བདུན། དེ་རེ་རེ་ལ་གཡོག་མོ་བདུན་བདུན། དེ་རེ་རེ་ལ་སིལ་སྙན་བདུན་བདུན་སྤྲུལ་ནས་རི་རབ་ཀྱི་ཆུ་མཚམས་ལ་ཐུག་པར་བསུ་བ་ལས། ལྷ་མ་ཡིན་སྟོབས་ཅན་འདོད་ཆགས་ཤས་ཆེ་བས་དབང་པོའི་མདུན་དུ། རྡོ་རྗེ་དང་འཁོར་ལོ་འཕེན་པ་དག་གིས་སེམས་རབ་ཏུ་མྱོས་པར་བྱེད་ཅིང་། ལྷའི་རྡོ་རྗེ་དང་འཁོར་ལོས་འཇོམས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚེ་ལྷ་རྣམས་ནི། བསོད་ནམས་ཀྱི་མཐུས་མི་འགྲེང་བདུན་ཙམ་དུ་ལྷ་མ་ཡིན་ལས་འཕགས་པར་ཉི་ཟླའི་ངོས་ནས། རྡོ་རྗེ་དང་། འཁོར་ལོ་དང་། མདའ་དང་། གཏུན་ཤིང་དང་། རི་རབ་ལ་སོགས་པ་འཕེན་ཞིང་ལྷ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་འཇོམས་པར་བྱེད་དོ། །ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་ཀྱང་གླང་པོ་ཆེ་དང་། རྟ་དང་། ཤིང་རྟ་དང་། དཔུང་གི་ཚོགས་ཡན་ལག་བཞི་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འོངས་ཏེ། རྡོ་རྗེ་དང་། མདའ་བོ་ཆེ་དང་། ཤག་ཏི་དང་། རི་རབ་དང་། འཁོར་ལོ་ལ་སོགས་པ་འཕེན་ཅིང་ལྷ་རྣམས་འཇོམས་པར་བྱེད་དོ། །ལྷ་རྣམས་ཀྱི་མགོ་ཆད་པ་མ་གཏོགས་པ་འཕྲལ་དུ་སོས་ནས་རྨ་མེད་ལ། སྤྱིར་ལྷའི་འགྲོ་བ་བསོད་ནམས་དང་དབང་ཐང་ཆེ་བས་མ་ཚད། བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་མཚན་མ་བརྟགས་པས་བར་ཆད་ཆུང་བ་ཡིན་ཀྱང་། ལས་དབང་ཟློག་མེད་ཀྱིས་གཡུལ་དུ་འཆི་བའང་ཡོད་པའོ། །ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་མགོ་དང་རྐང་ལག་ཆད་ན་འཆི་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚེ་ས་རྣམས་གཡོ་ཞིང་རི་རབ་འཕངས་པ་རྡུལ་དུ་སོང་བས་འཛམ་བུའི་གླིང་ལ་སོགས་པར་རྡུལ་གྱིས་ནམ་མཁའ་འཁྲིགས་པ་དང་། གོ་ཆའི་འོད་ཟེར་གསལ་བ་དང་། སྒྲ་ཆེན་པོ་སྒྲོགས་པ་དང་། སྒྲ་གཅན་དུད་འགྲོ་ཡིན་པས་དེའི་མིག་ལ་ཉི་ཟླའི་འོད་ཟེར་མི་བཟོད་པས་དེ་བསྒྲིབས་པས་ཉི་ཟླ་གཟས་ཟིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །མདོ་ལས། ལག་པས་བསྒྲིབས་པར་འདོད་ལ། ཡང་རྒྱུད་ཁ་ཅིག་ལས་ལྷ་དང་ལྷ་མིན་འཐབ་དུས་གཟའ་སྒྲ་གཅན་ལྟ་བར་ཆས་དུས་ཁ་རླངས་དང་མཇུག་མའི་རླངས་གང་རུང་གིས་བསྒྲིབས་པར་འདོད་ཅིང་། ཁ་ཅིག་ལས་ཁར་ཟོས་པ་ཨོལ་བའམ་མིད་པ་ལས་དོན་པའོ་ཞེས་ཀྱང་ཟེར་རོ། །གནམ་རིག་པའམ་སྐར་རྩིས་པས་སྒྲ་གཅན་གྱི་གདོང་ངམ་མཇུག་གིས་བསྒྲིབས་ནས་ལུས་ནམ་མཁའ་སྟོང་པ་ཐོགས་རེག་དང་བྲལ་བ་ཞིག་ཡིན་པའི་དབང་གིས་དེ་ལས་ཕྱིར་མངོན་པར་འདོད་པ་ཡིན། ས་གཡོ་བ་དང་། འབྱུང་བའི་ཁམས་ནས་རང་བཞིན་གྱིས་སྒྲ་དང་། འོད་འབྱུང་བ་དང་། ཉི་ཟླ་འཛིན་པ་ཡང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སར་འཕར་བ་དང་། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་རླབས་པོ་ཆེ་དང་། གཡུལ་འགྱེད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུལ་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་དང་། ལྷ་གནས་རྒྱ་ཆེར་བསྐྱོད་པ་ལས་འབྱུང་བར་བཤད་ལ། ས་གཡོ་བ་ལ་དེའི་སྟེང་དུ་ཉ་བོ་ཆེས་འདྲེ་ལྡོག་པ་ལས་འདོད་པའོ། །དེ་ཡང་ལྷ་རྣམས་རྒྱལ་ན་ས་གཡོ་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མ་དེ་དག་འཛམ་གླིང་ལ་སོགས་སུ་དགེ་མཚན་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཆར་འབབ་པ་དང་། ལོ་ལེགས་པ་དང་། ནད་དང་འཁྲུག་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ལྷ་མ་ཡིན་རྒྱལ་ན་དེ་ལས་ཟློག་པ་རྣམས་འབྱུང་ངོ་། །ཞེས་དཀར་ཕྱོགས་དང་ནག་ཕྱོགས་ཀྱི་བསམ་པ་དང་། སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་གིས་ཁྱད་པ་དེ་ལྟར་འབྱུང་བའོ། །དེའི་ཚེ། ལྷ་མིན་དཔུང་རྒྱལ་རི་རབ་རྩེར་སོན་ཞིང་། །ལྷ་རྣམས་གྲོང་ཁྱེར་སྒོ་འཕར་ཞག་བདུན་གཅོད། །ལྷ་མིན་ཕམ་གྱུར་གསེར་གྱི་ས་གཞིའི་གྲོང་། །ཞག་བདུན་སྒོ་འཕར་བཅད་དེ་གནས་པ་ཡིན། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། མང་ཆེ་ཆེ་བ་ལྷའི་དཔུང་རྒྱལ་བ་ཡིན་ཀྱང་སྐབས་རེ་ལ་ལྷ་རྣམས་ཕམ་པ་དེའི་ཚེ་ཕྱིར་ལོག་སྟེ་བྲོས་པའི་སླད་བཞིན་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དཔུང་གིས་བདས་ཏེ་རི་རབ་ཀྱི་རྩེར་སོང་བ་ལས། ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་གྲོང་ཁྱེར་བལྟ་ན་སྡུག་གི་ཕྱི་རོལ་གྱི་ལྕགས་རིའི་སྒོ་འཕར་བཅད་སྐར་ཁུང་གི་གསེང་ཡང་བཀབ་ནས་ཞག་བདུན་དུ་གནས་པ་ལས། ནམ་མཁའ་ལས་ལྷའི་རྔ་སྒྲ་ཞེས་བྱ་བ་གཟུགས་མེད་ཀྱི་སྒྲ་ཆེན་པོ་ཞིག་དེ་དུས་བྱུང་བ་ནི། ཀྱེ་ལྷ་རྣམས་རྒྱལ་བར་གྱུར་ཅིག་ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་ཕམ་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་པ་ཐོས་མ་ཐག་ཏུ། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་དཔུང་རྣམས་བྱེར་ཏེ་འམ་ལམ་གང་ཐོབ་བྱས་ཏེ་བྲོས་ནས་རང་ལོག་ནས་སོང་ཚེ། ལྷ་རྣམས་བདེ་བར་རྒྱུ་བ་ཉེ་འཚེ་མེད་པ་ཡིན་ལ། ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་ཕམ་པ་ན་དེའི་ཚེ་རི་རབ་ཀྱི་ཁོང་གསེང་གི་གསེར་གྱི་ས་གཞི་ལ་ཐུག་པར་བྲོས་པའི་སླད་བཞིན་དུ་རྗེས་དེད་ནས་ལྷའི་དཔུང་གིས་བདས་ཏེ། ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་གྲོང་ཁྱེར་གསེར་ལྡན་གྱི་སྒོ་བསྡམས་སྐར་ཁུང་བཅད་དེ་ཞག་བདུན་གནས་པ་ལས། ཡང་ལྷ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ལྷའི་རྔ་སྒྲ་དང་ཆ་འདྲ་བ་གྲག་རྒྱུ་ཡོད་པ་ལས་ལྷ་མིན་རྣམས་རྒྱལ་བར་གྱུར་ཅིག་ལྷ་རྣམས་ཕམ་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་པའི་སྒྲ་ཐོས་ནས། ལྷ་རྣམས་རང་གི་གནས་སུ་ལོག་པ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་དགའ་བར་སྤྱོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རྒྱལ་ཕམ་གྱི་དགའ་སྡུག་རྣམ་པར་སྤྱོད་པའི་ཚུལ་ནི། དེ་ལྟར་ལྷ་དང་ལྷ་མིན་རྩོད་པ་ལས། །སྡུག་བསྔལ་མང་ལྡན་སྡར་མ་རྣམས་བྱེར་ཞིང་། །བརྒྱལ་གྱུར་མྱ་ངན་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བ་ཡིན། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། གཡུལ་ཆེན་པོ་འགྱེད་པ་ན་མཚོན་ཆའི་རིགས་བྱེད་མང་པོ་དང་། རི་འཕེན་པ། མཚོ་སྙིལ་བ། གཡུལ་གྱི་རྔ་བོ་ཆེ་རྡུང་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་ཆེན་པོ་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་རལ་བ་ལྟར་ནི་གྲགས། མཚོན་ཆའི་ཆར་ནི་བབས། འོད་དང་དྲག་པོའི་སྤྱུགས་པའི་སྒྲ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འདྲེས་པའི་འཐོར་རླུང་ཆེན་པོ་བྱུང་བ་ན། སྡར་མ་རྣམས་ཁ་ཅིག་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་བརྒྱལ་ནས་འགྱེལ་བར་གྱུར། ཁ་ཅིག་སྙིང་གས་པ་སྙམ་བྱེད་ཀྱི། འཇིགས་པ་དང་། མྱ་ངན་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེས་རབས་ལས། རྔ་བརྡུང་སྒྲ་ནི་གྲགས་པ་ཡིས། །ནམ་མཁའི་ངོས་ནི་རལ་བ་བཞིན། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཚེ་ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་མང་པོ་མགོ་དང་ཡན་ལག་ཆད་དེ་འགྱེལ་ཞིང་ཤི་བ་ལས། ཁ་ཅིག་བློ་འཁུམས་ཏེ་འཆི་རྒྱུ་ལས་མི་འདུག་བསམས་ནས་སྐྲག་ནས་གསོན་དུ་རེ་བ་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་པ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ན་ཡོད་པས་སྡུག་བསྔལ་ལྷག་པར་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །མདོར་ན་ལྷ་རྣམས་ནི་ཚེ་རིང་ཡང་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་དགའ་བདེ་ལ་བདེན་ཅིང་རྟག་པར་བཟུང་བས། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་སྤྱོད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་གཡེང་ནས་ནམ་ཟད་མི་ཤེས་པར་ཚེ་ཟད་དེ་ཐར་ལམ་གྱི་ཡོན་ཏན་དང་བྲལ་ནས་ཞེས་དམ་པའི་ཆོས་རྣམ་དག་སྒྲུབ་མཁན་ཞིག་ཡིན་ཚེ་ཐར་ལམ་ཟིན་དགོས་པ་ཡིན། དང་པོ་ལམ་སྣེ་ཟིན་ཡོད་ན་མགྱོགས་བུལ་ལ་མ་ལྟོས་བའི་འབད་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་དོན་འགྲུབ་པ་བྱེད་ཅིང་། ཐར་བའི་ལམ་གང་ཡིན་ཙམ་མི་ཤེས་པ་དང་། དེ་ལ་ཞུགས་ཐུབ་མེད་ཚེ། སྐྱབས་མེད་མགོན་བྲལ། བཤེས་མེད་ཐང་འཁྱམས་ཡིན། དགེ་བསྙེན་ཚོས་བླ་མ་རེ་མཇལ་ན་ཚེ་ཕྱི་མའི་ཡུལ་ནས་མཇལ་བར་ཤོག་ཅེས་པ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པ་མིན་ཅིང་། དབུས་པ་དང་གཙང་པ་ཚོས་སྐྱབས་སུ་མཆི་ཟེར་ནས་འབོད་སྲོལ་ཡོད། བླ་མ་དཀོན་མཆོག་ཀུན་འདུས་ཀྱི་ངོ་བོར་ཤེས་ནས་སྐྱབས་སུ་སོང་ན་བཟང་བ་ཡིན་ཀྱང་། དེ་བས་ཐར་ལམ་སྟོན་པའི་གདམས་ངག་ཅིག་གསུང་བར་ཞུ་ཤེས་ན་རབ་ཡིན། དེས་ན་ཐར་བའི་ལམ་སྣེ་མ་རིག་པ་དང་། གདམས་ངག་མ་རྙེད་པ་དང་། གདམས་ངག་ཞུ་རྒྱུ་མ་ལོན་ནས། བླ་མ་མང་པོའི་བར་ནས་འདྲ་ཡ་ཁ་འཆལ་མུ་གེས་ཤི་གྲབས་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པས། རང་ཉམས་ལ་ཕན་ཐོགས་ཡོད་པ་ཞིག་དགོས་པ་ཡིན། ལྷ་ཡུལ་དུ་སྐྱེ་ན་སྐྱིད་པ་ཡིན་ཀྱང་། འདོད་ཡོན་གྱི་འབྱོར་བ་ཡོད་པ་ཙམ་ལས། ཆོས་ནོར་འདོད་ཐར་བཞི་མ་ཚང་བའི་དབང་གིས་འདི་ལྟར་ལྟུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་འཁོར་བའི་འདམ་དུ་བྱིང་བའི་ཉེས་པ། ལྷ་མ་ཡིན་ཕྲག་དོག་འཐབ་རྩོད་ལ་འཁྲུལ་སྣང་རང་རྒྱུད་པར་བཟུང་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་གཡེངས་ཏེ་ཚེ་ཟད་པས་ཐར་པའི་ལམ་སྟོར་ནས་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་ཞིང་འཁོར་བའི་འདམ་དུ་བྱིང་བའི་ཉེས་པ། མི་རྣམས་འཇིག་རྟེན་ཆོས་བརྒྱད་ལ་བདེན་ཞེན་དང་དེ་ཉིད་སྙིང་པོར་བཟུང་ནས་རང་རྒྱུད་པར་བཟུང་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་གཡེངས་ཏེ། ཚེ་ཟད་ནས་འཁོར་བའི་འདམ་དུ་བྱིང་བའི་ཉེས་པ། ཡི་དྭགས་རྣམས་བཀྲེས་སྐོམས་ཀྱི་གདུང་བ་ལ་རང་རྒྱུད་དུ་བཟུང་བས་གཡེངས་ནས་ཆོས་ལ་མོས་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པར་ཚེ་འདས་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་ཞིང་འཁོར་བའི་འདམ་དུ་བྱིང་བའི་ཉེས་པ། དུད་འགྲོ་རྣམས་གླེན་ལྐུགས་གཏི་མུག་ལ་རང་རྒྱུད་པར་བཟུང་ནས་གཡེངས་པས་ཚེ་འདས་ཏེ་འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་འདམ་དུ་བྱིང་བའི་ཉེས་པ། དམྱལ་བ་པ་རྣམས་ཚ་གྲང་བཙོ་སྲེག་ལ་རང་མཚན་དུ་ཞེན་པས་གདུང་བ་དེས་གཡེངས་ནས་ཐར་པའི་ལམ་གྱི་རྟེན་དུ་མ་གྱུར་པར་འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་འདམ་དུ་བྱིང་བའི་ཉེས་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་འགྲོ་བ་དྲུག་ལ་རང་སྣང་བདེ་སྡུག་ལ་བློ་རང་མཚན་དུ་ཞེན་ནས་ཐར་པའི་ཐབས་མི་ཤེས། ཐར་བའི་ལམ་སྟོན་པའི་སྒྲ་ཡང་མི་ཐོས། ཐོས་ཀྱང་རྣ་རྒྱབ་ཀྱི་རླུང་ལྟར་བསྐྱུར་བས་དེའི་དོན་མི་བསྒྲུབ་པས་གཏན་དུ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་འདམ་དུ་བྱིང་བས་བདེ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །གསང་བ་ཡིད་བཞིན་མཆོག་གི་རྒྱུད་ལས། འཁྲུལ་སྣང་འཁོར་བར་ཞེན་པ་རྣམས། །ཡང་དག་ངེས་པའི་དོན་བྲལ་ནས། །དུས་གསུམ་རྟག་ཏུ་འཁོར་བར་འཁྱམས། །སྣང་ཚུལ་སྡུག་བསྔལ་འཁོར་ལོས་མནར། །ཞེས་སོ། །གསུམ་པ།

མཇུག་བསྡུ་བ།

དེ་དག་གི་དོན་བསྡུ་བའམ་མཇུག་བསྡུ་བ་ནི། སྣང་ཚུལ། དེ་འདྲའི་འཁོར་བ་མེ་ཡི་འོབས་འདྲ་ལས། །བློ་ལྡན་རྣམས་ཀྱིས་ཐར་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རྟག་ཏུ་བདེ་བའི་གོ་སྐབས་མེད་པས་མེ་འོབས་དང་ཆོས་མཚུངས་པའི་འཁོར་བ་ལས་ངེས་པར་ཐར་པ་སྒྲུབ་པར་གདམས་པ་འདུལ་བ་ལུང་ལས། མེ་ཡི་འོབས་ན་བསིལ་བ་མེད། །འཁོར་བ་པ་ལ་བདེ་བ་མེད། །ཅེས་སོ། །འདི་ལྟར། འཁོར་བའི་གནས་ན་ཡིད་བརྟན་འགའ་མེད་དེ། །བདེ་བར་སྣང་ཡང་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད། །གཏན་དུ་འཁོར་བ་ཟོ་ཆུའི་འཁྱུད་མོ་འདྲ། །དེ་ཕྱིར་དེ་ལས་ཐར་ཕྱིར་བརྩོན་འཚལ་ལོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ལས་ཀྱིས་སྲིད་པ་གསུམ་ན་གནས་པའི་འགྲོ་བ་དག་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་སྐྱེ་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ཞེས་བྱ་ལ། དེའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་ནི། རྒྱུ་ལས་སྣ་ཚོགས་པ་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་དང་། དེའི་འབྲས་བུ་བདེ་སྡུག་སྣ་ཚོགས་པ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པས་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་པས། ཕྱི་སྣོད་ནང་བཅུད་ཀྱི་འཁྲུལ་སྣང་ཆ་དང་བཅས་པ་སྟེ། འདི་ལ་བདེ་སྙམ་དུ་བློ་སྤྲོ་བའི་གནས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །འདི་ལྟར་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་བསམ་གཏན་གཟུགས་མེད་ཀྱི་ཞི་བདེ་དེ་ཡང་དར་ཅིག་བདེ་བར་སྣང་ཡང་ལས་ཟད་ནས་འཕོ་ཞིང་། འགྲོ་བ་གཞན་དུ་འཇུག་པས་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཡིན་ལ། འདོད་ལྷའི་དཔལ་དང་བདེ་འབྱོར་དང་། མིའི་བདེ་བ་ལྟར་སྣང་བ་དེ་ཡང་སྲེད་བཅས་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ས་པས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར། ཡིད་བརྟན་མི་རུང་བས་ཐར་དགོས་ཏེ། འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་པོ་འདི་དག་ལས་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བསོགས་པས་གནས་རིགས་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་སྐྱེ་ཞིང་འཁོར་བ་ཟོ་ཆུའི་འཁྱུད་མོ་འདྲ་བ་སྟེ། དྲན་པ་ཉེར་གཞག་ལས། ལས་ཀྱི་དབང་གིས་ཀུན་ཏུ་འཇུག་ཅིང་འཁོར་བ་ནི་ཟོ་ཆུའི་འཁྱུད་མོ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་སོ། །མཐོ་རིས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་དུ་ལྷ་ཡུལ་སྐྱེས་ན་གནས་སྐབས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་རགས་པ་མེད་པའི་བདེ་བར་ལྟར་དུ་སྣང་བ་དང་། མིའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ནས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་མི་བཟོད་པའི་ཉམ་ང་བས་མ་གདུང་བའི་སྐབས་སུ་ཟག་བཅས་ཀྱི་བདེ་བར་ཞེན་ན་ཡང་། འདི་ཐམས་ཅད་སྲེད་པ་དང་བཅས་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ས་བོན་གྱིས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་ན་ཡིད་རྟོན་མི་རུང་ཞིང་། ནམ་ཞིག་དམྱལ་སོགས་ངན་སོང་གི་གནས་ནས་ལས་ཉོན་གྱིས་བསྐྱེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་དྲག་པོས་གཟིར་བ་འགྱུར་བ་གདོན་མི་ཟ་བ་ཡིན་པས། འདིའི་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་གཏན་དུ་ཐར་བའི་ཐབས་སྒྲུབ་རྒྱུ་ནི་རང་ཉིད་ལ་རག་ལས་པའོ། །ཀུན་མཁྱེན་ཆོས་རྗེས་ཀྱང་། འདི་ལྟར་ཐར་པ་རང་ལ་རག་ལས་ཤིང་། །ཐར་པའི་ཐབས་ནི་ལྷ་མིའི་སྟོན་པས་གསུངས། །གཞན་གྱིས་གློ་བུར་འབྱིན་པའི་སྐབས་མེད་དེ། །གཉིད་མྱོས་རྨི་ལམ་སུས་ཀྱང་དགག་མེད་བཞིན། །ཅེས་པས་ངན་སོང་ངན་འགྲོའི་གནས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སྐྱབས་ཡོང་བསམ་རྒྱུ་ཡོད་པ་མ་རེད། འདུལ་བ་ལུང་ལས། ངས་ནི་ཁྱོད་ལ་ཐར་བའི་ཐབས་སྟོན་གྱི། ཐར་བ་རང་ལ་རག་ལས་བརྩོན་པར་གྱིས། །ཞེས་གསུངས་པས་ངན་སོང་དང་འཁོར་བ་ལས་ཐར་ཐབས་རང་གི་འབད་པ་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན། དེས་ན་ཐོག་མ་ཉིད་ནས་འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་དང་འབྲས་བུར་གྱུར་བ་དང་། དེའི་རྒྱུ་རྩ་ཉོན་དང་ཉེ་ཉོན་ཏེ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པས་བསྡུས་པ་ནད་དང་གནོད་པ་དུ་མའི་འབྱུང་ཁུངས་སུ་གྱུར་བ་དེ་ལ་སྙིང་ནས་སྐྱོ་ཤས་སྐྱེ་རན་པ་དེས་ན་སྲིད་པའི་འབྲོག་དགོན་པ་ཉམ་ང་བ་འདི་ལས་བརྒལ་བར་བྱ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རི་བོ་བརྩེགས་མ་དཔང་མཐོ་བ་འདི་ཉིད་བསྙིལ་བར་བྱ། ཐར་པ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་རྒྱལ་མཚན་བསྒྲེང་བར་བྱའོ། །ཞེས་གདམས་པ་དང་བཅས་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། སྣོད་བཅུད་ཀྱི་བདེ་སྡུག་བསྟན་པའི་ལེའུ་སྟེ་བདུན་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པའོ།། །།དེ་ཡན་གྱི་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཀྱི་གཞུང་དོན་རྡོ་རྗེའི་གནས་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་གཉིས་ལས་འཁོར་བའི་རང་བཞིན་སྤང་བྱར་བསྟན་པ་ཆ་ཚང་སོང་སྟེ། ད་ནི་རྡོ་རྗེའི་གནས་གཉིས་པ་མྱང་འདས་ཀྱི་རང་བཞིན་བླང་བྱར་བསྟན་པ་ལ། སྦྱོང་བྱེད་ལམ་བཤད་པ་དང་། སྦྱངས་པའི་འབྲས་བུ་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། ལམ་དངོས་དང་། ལམ་དེ་ཇི་ལྟར་བགྲོད་པའི་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ་ལ། ཐོས་པ་དང་། བསམ་པ་དང་། སྒོམ་པ་གསུམ། དང་པོ། གང་ལས་ཐོས་པར་བྱ་བའི་ཡུལ། ཇི་ལྟར་ཐོས་པར་བྱ་བའི་ཚུལ། ཐོས་པ་དངོས་ཀྱི་དོན་གཏན་ལ་དབབ་པ་གསུམ། དང་པོ་ལ། མཐུན་ཕྱོགས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པར་གདམས་པ་དང་། མི་མཐུན་ཕྱོགས་སྡིག་གྲོགས་སྤང་བར་གདམས་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། མཚམས་སྦྱར་ཏེ་མདོར་བསྟན་པ་དང་། དེ་རྒྱས་བཤད་གཉིས། དང་པོ།

མཚམས་སྦྱར་ཏེ་མདོར་བསྟན་པ།

དེ་ལྟར་རྡོ་རྗེའི་གནས་དང་པོ་འཁོར་བའི་རང་བཞིན་སྤང་བྱར་གདམས་པའི་རྗེས་ལ། བསྟན་བཅོས་འདིའི་རྡོ་རྗེའི་གནས་གཉིས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རང་བཞིན་བླང་བྱར་བསྟན་པ་སྟེ། སྤང་བྱ་འཁོར་བའི་མཚན་ཉིད་ཤེས་ནས། ངེས་པར་ལེགས་པའི་ཐར་པ་འདོད་པ་ནི་སྐྱེ་བོ་དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་འཇུག་ངོགས་བཟང་པོ་སྟེ། ངེས་པར་དོན་དུ་གཉེར་བར་བྱ་བ་ཁོ་ནའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རང་བཞིན་བླང་བྱར་བསྟན་པ་ལ་འཁོར་བའི་རང་བཞིན་སྤང་བྱར་ཤེས་དགོས་པའི་ཕྱིར་ན་དེ་ལ་ཁམས་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་གཞིར་བྱས་ཏེ། ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་དང་སྒོམ་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཁམས་ཀྱི་དྲི་མ་སྦྱོང་བ་དང་གཅིག དྲི་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ས་ངོས་བཟུང་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དེ་ཡང་བྲལ་བའི་གཞི་དང་གཅིག བྲལ་བྱེད་གཉེན་པོའི་རིམ་པ་དང་གཉིས། བྲལ་བ་མཐར་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་གསུམ་ལ་འདུས་པའི་ཕྱིར། ལེའུ་དང་པོར་སྦྱང་བའི་གཞི་གཞི་ལས་འཁོར་བའི་གྲུབ་ཚུལ་བསྟན་པ་དང་། ལེའུ་གཉིས་པར་དེའི་འཕྲོས་ནས་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་ཞིང་ཁམས་རྣམ་པར་བཀོད་པ་བསྟན་ལ། གསུམ་པ་སྣོད་བཅུད་ཆགས་པའི་ཚུལ་བསྟན་པ་ནས་བདུན་པ་སྣོད་བཅུད་ཀྱི་བདེ་སྡུག་བསྟན་པའི་ལེའུའི་བར་དུ་སྦྱང་བྱའི་དྲི་མ་དང་། བརྒྱད་པ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟན་པའི་ལེའུ་ནས་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་ལམ་སྒྲུབ་པའི་ས་མཚམས་བསྟན་པའི་ལེའུའི་བར་དུ་སྦྱོང་བྱེད་ཐབས་ཀྱི་རིམ་པ་དང་། རྩ་གཉིས་པར་སྦྱངས་པ་མཐར་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་སྐབས་འདིར་འབྲེལ་བ་རྣམ་པར་གཞག་པ་སྟེ། ལེའུ་ཀུན་གྱི་ཁོང་ནས་འབྱུང་བ་སྟོད་སྨད་ཀུན་ཏུ་ལྟ་བ་བྱས་ན་དོན་ཆིངས་ཀྱིས་བཅིང་ཐུབ་པ་ཡིན་པ་དང་། འཆད་པ་དང་ཉན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཕན་པའི་རྐྱེན་ཅན་བྱས་ཏེ། བར་གྱི་གསལ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ནི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་གཞུང་ཆེན་པོ་འདི་ཉིད་ལྟ་བའི་མིག་འབྱེད་བྱེད་ཀྱི་ལྡེ་མིག་ལྟ་བུ་རྒྱ་ཆེན་སྡུད་པའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་འདིའི་སྟོད་སྨད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་གསལ་བྱེད་ཡིན་པས་ན་བར་འདིར་གསུངས་པའོ། །སྤྱིར་དགོས་སོགས་ཆོས་བཞི་ཐོག་མར་བཤད་པའི་སྐབས་སུ་འབྲེལ་བའང་དེའི་ཞོར་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཀྱང་། སྐབས་འདིར་སྟོན་པའི་འཐད་པ་ཡང་། འབྲེལ་པ་ནི་དེ་དག་གི་ཁོང་ནས་འབྱུང་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་དབུས་ན་ཉེ་བར་གནས་པ་དེ་དང་། ཐོག་མཐའི་ཚིག་དོན་དེ་དག་འབྲེལ་བས་མཚམས་སྦྱོར་བར་བྱེད་དགོས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྟན་བཅོས་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཁྱད་ཆོས་དམིགས་གསལ་བ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན་པའོ། །དེས་ན་སྦྱོང་གཞི་སྦྱོང་བྱེད་སྦྱངས་འབྲས་གསུམ་གྱི་ནང་གི་ཕྱོགས་དང་པོ་ཁམས་ཀྱི་དྲི་མ་ལེའུ་བདུན་པ་ཡན་ཆོད་ཀྱིས་བསྟན་ནས་དེའི་དྲི་མ་སྦྱོང་བ་ལ་ཤེས་རབ་རྣམ་པ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་སྟོན་ཏེ། མ་ཐོས་པར་བསམ་པ་དང་། བསྒོམ་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐོས་པ་སྔོན་དུ་མ་སོང་ན་དོན་བསམ་དུ་མེད་པ་དང་། ཐོས་བསམ་གཉིས་ཀ་ཡོད་ཀྱང་། དེའི་དོན་མ་བསྒོམས་ན་ཟས་ཡོད་ཀྱང་མ་ཟོས་ཚེ། ལྟོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་མི་སེལ་བ་དང་། སྐོམ་ཡོད་ཀྱང་མ་འཐུང་ཚེ། སྐོམ་པའི་སྡུག་བསྔལ་མི་སེལ་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་གོ་མ་ལོག་པར་དགོས་པ་ཡིན་པས། དེ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། གང་ལས་ཐོས་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་ངོས་བཟུང་བ་དང་གཅིག ཇི་ལྟར་ཐོས་པར་བྱ་བའི་ཚུལ་བསྟན་པ་དང་གཉིས། ཐོས་པ་དངོས་ཀྱི་དོན་གཏན་ལ་དབབ་པ་གསུམ་མོ། །དང་པོ་ཐོས་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་ལ། མཐུན་ཕྱོགས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པར་གདམས་པ་དང་གཅིག མི་མཐུན་ཕྱོགས་སྡིག་པའི་གྲོགས་སྤང་བར་གདམས་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པའི་ཚུལ་ནི། སྣོད་བཅུད་ཀྱི་སྣང་ཚུལ་བསྟན་པ། དེ་ནས་འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་རྒྱ་མཚོ་ལས། །བརྒལ་ཕྱིར་དེད་དཔོན་དཔལ་ལྡན་བླ་མ་བསྟེན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འཁོར་བ་ནི་རྒྱ་ཆེ་བ་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་དང་འདྲ་བས་ཐོག་མཐའི་ཕ་མཐའ་མི་མངོན། མཐའ་འདི་ནས་ཟད་སོང་ཞེས་པའི་ཕྱོགས་མཐའི་ཕ་མཐའ་མི་མངོན། གཏིང་ཟབ་པས་འོག་ནས་འོག་ཏུ་དམྱལ་སོགས་ངན་སོང་གི་ཟབ་ལ་ཐུག་པ་མེད། ལས་ཀྱི་རླུང་ནི་ཆུ་བོའི་གཞུང་དང་འདྲ། །ཞེས་པ་བཞིན་དུ་ཤུགས་དྲག་པས་ལས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཆུ་བོའི་འབབ་སྲོལ་འདྲ་མིན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་གར་ཡང་འཇུག ཅིར་ཡང་སྣང་། ཇི་ལྟར་འཁྲུལ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ལས་མ་འདས་པའི་བཟོད་པར་དཀའ་བས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་དབའ་རླབས་ཆེན་པོ་དྲག་ལ་འཕྱོ་བས་བརྒལ་དཀའི་རླབས་དཀྱིལ་གྱི་ཀློང་དུ་འཁོར་ཞིང་འཁྲུག་པ་སྟེ། ཡར་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ལ་མཚོའི་སྟེང་བྱས་པ། མར་མནར་མེད་ཀྱི་ས་གཞི་ལ་མཚོའི་གཏིང་ཟུག་པ། བར་ལྷ་མི་ངན་སོང་ལ་མཚོའི་དབྱིངས་འཁྱིལ་བ། གང་གིས་ཀྱང་ཐར་པར་དཀའ་ཞིང་། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རིགས་མི་འདྲ་བ་རྣམ་པ་མང་པོའི་ཆུ་སྲིན་གདུག་པས་རྩེན་པ་འདི་ལས། བླ་ན་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་གྲུ་དེད་དཔོན་བླ་མའི་ཁ་ལོ་པས་བརྒྱན་པར་ཞུགས་ཏེ། ད་རེས་ཀྱི་མི་ལུས་རིན་པོ་ཆེ་ཐོབ་པའི་རྟེན་འདི་ལ་བརྒལ་བར་བྱ་དགོས་སོ། །གལ་ཏེ་མ་འབད་ན། ཕྱི་ནས་འཁོར་བ་ངན་སོང་གི་ཀློང་དུ་ཆུད་ནས་གཏན་དུ་ཐར་པའི་དུས་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་ཐར་པའི་བློ་བསྐྱེད་ནས། ཆུ་བོའི་ཕ་རོལ་ཏུ་བརྒལ་བར་འདོད་པ་དག་ཀྱང་ཐོག་མར་གྲུ་པ་ལ་གསོལ་བ་འདེབས་པ་ལྟར། ཆོས་ཀྱི་གྲུར་ཞུགས་ཏེ་སྲིད་པའི་མཚོ་ལས་བརྒལ་བ་རྣམས་ཀྱང་། ཐོག་མར་བླ་མའི་གྲུ་འཛིན་ཁ་ལོ་པ་ལ་བརྟེན་དགོས་པས། དེ་མཉེས་པའི་རིམ་པ་ལ་འབད་པར་བྱའོ། །བླ་མ་དེ་ཡང་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ལ་བསྟེན་དགོས་ཏེ། ཆུའི་ཕ་རོལ་བགྲོད་པ་ཙམ་ལའང་། གྲུ་བཟང་པོ་དང་མཉན་པ་མཁས་ཤིང་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ལ་བསྟེན་ན། འཁོར་བའི་ཆུ་བོ་གཏིང་མཐའ་མེད་པ་ལས་སྒྲོལ་བ་ལས་ཆོས་ཟབ་ཅིང་བླ་མ་མཁས་གྲུབ་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མངའ་བ་ལ་བསྟེན་པ་ནི་ཐར་གླིང་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་གཅེས་པའི་མན་ངག་དམ་པའོ། །ཞེས་དེ་ཡན་གྱིས་མཐུན་ཕྱོགས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པ་མདོར་བསྟན་པ་སོང་ནས། གཉིས་པ་རྒྱས་བཤད་ལ། བསྟེན་བྱ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་མཚན་ཉིད། བརྟེན་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན། ཇི་ལྟར་བསྟེན་ཚུལ་གསུམ། དང་པོ་ལ། བཤེས་གཉེན་གྱི་མཚན་ཉིད་བདུན་བསྟན་པ་དང་། དེ་ལས་ཅི་རིགས་བསྟེན་རུང་བར་བསྟན་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ་བདུན་ལས། དང་པོ།

ཡིད་བཞིན་མཆོག་གི་བླ་མ་བསྟན་པ།

དེ་ལ་ཡང་དག་པའི་བླ་མའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་མང་ཡང་། བཤེས་གཉེན་གྱི་མཚན་ཉིད་བདུན་བསྟན་པ་དང་། དེ་ལས་ཅི་རིགས་པ་ཚང་བར་བསྟེན་དུ་རུང་བ་གསུངས་པའི་དང་པོ། འདིར་བདུན་དུ་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པའི་དང་པོ། ཡིད་བཞིན་མཆོག་གི་བླ་མའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་ནི། དེ་ཡང་ཐབས་མཁས་ཐུགས་རྗེ་དཔག་མེད་ཅིང་། །མདོ་རྒྱུད་ཡིད་བཞིན་མཛོད་མངའ་འགྲོ་བ་འདྲེན། །སྐྱོན་བྲལ་ཡོན་ཏན་རྫོགས་པའི་བླ་མ་ནི། །སྙིགས་མའི་དུས་སུ་སངས་རྒྱས་དངོས་དང་མཚུངས། །རབ་དང་སྲི་ཞུ་གུས་པས་སྤྱི་བོས་བསྟེན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་མང་ལ་དོ་མ་འདུས་པ་ཏག་ཏག་བཤད་ནས་མན་ངག་ངོ་མ་བསྟན་རྒྱུ་མེད་པ་དེ་ལྟ་བུ་མིན་པར་དཀའ་ཚེགས་ཆུང་ངུས་དོན་ཆེན་པོ་འགྲུབ་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་ཤིང་། དཔེ་མཁྱུད་དང་། ང་རྒྱལ་དང་། བརྙས་སེམས་བཟུང་ནས་སེམས་ཅན་བློང་བཏང་བ་མིན་པ་གཞན་ལ་ཐུགས་རྗེ་སྐྱོ་ངལ་མེད་པར་ཕན་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་མཛད་ལ། རང་ལ་ཡོན་ཏན་མེད་ན་གཞན་ལ་བསྟན་དུ་མེད་པས་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་གསུང་རབ་མདོ་སྡེ་དང་། རྒྱུད་སྡེའི་དོན་ལ་མང་དུ་ཐོས་པའི་མིག་དྲི་མ་མེད་པས་ཆོས་ཀྱི་མཛོད་ཁང་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་། འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཁ་ལོ་གྱེན་དུ་བསྒྱུར་བའི་ཕྲིན་ལས་ཚད་མེད་པས་ཐར་པའི་ལམ་སྣ་འདྲེན་པ། བླ་མ་དེའི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་གསང་བ་གསུམ་ལ་མི་དགེ་བའི་དྲི་མ་མེད་པས་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཞིང་། རང་གཞན་གྱི་འདོད་པ་ཐམས་ཅད་སྐོང་བ་སྟེ། ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་བསམ་འཕེལ་ལྟ་བུའི་བླ་མ་དེ་ནི། དེང་སང་སྙིགས་མའི་དུས་འདིར་སངས་རྒྱས་དངོས་དང་མཚུངས་པས། རབ་ཏུ་དད་པས་སྤྱི་བོར་བསྟེན་པར་གདམས་ཏེ། འཕགས་པ་ཡོན་ཏན་བཀོད་པའི་རྒྱལ་པོ་ལས། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ནི། མཁས་པ་གསལ་བ་སྙིང་རྗེས་ཡོངས་སུ་བརླན་པར་བྱས་པ་དག་ལ་བསྟེན་པར་བྱའོ། །ཞེས་སོ། །སྐྱོན་བྲལ་ཡོན་ཏན་རྫོགས་པའི་བླ་མ་ཞེས་པ་དེ་ནི་རྒྱ་གར་གྱི་བཱི་མ་ལ་དང་། བོད་ཀྱི་བེེ་རོ་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་གསུངས་པའོ། །གཉིས་པ།

རང་བཞིན་ཡོན་ཏན་རྫོགས་པའི་བླ་མ་བསྟན་པ།

མཚན་ཉིད་གཉིས་པ། རང་བཞིན་ཡོན་ཏན་རྫོགས་པའི་བླ་མ་ནི། །རིགས་བཟང་ངོ་ཚ་ཁྲེལ་ཡོད་དབང་པོ་ཚང་། །བྱམས་དང་སྙིང་རྗེ་ཤེས་རབ་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་། །མང་ཐོས་སྒོ་གསུམ་དུལ་ཞིང་བཟོད་ཆེན་ལྡན། །གསོང་ཞིང་དེས་ལ་གྱ་གྱུ་མེད་པ་སྟེ། །ཡིད་བཞིན་རིན་ཆེན་དད་བརྒྱའི་གཙུག་གིས་བསྟེན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཤཱཀྱའི་བསྟན་པར་རིགས་དང་རུས་གཙོ་བ་མིན་ཀྱང་། མི་གཤིས་ངན་པ་འཆོས་ཐབས་མེད་པ་སོགས་རིགས་བརྒྱུད་ལ་ཡང་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རིགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རྒྱལ་རིགས་ལ་སོགས་པར་ཞེས་བཀའ་བསྟན་སྤྱིའི་དབང་དུ་བཏང་ནས་རྒྱ་གར་གྱི་ལུགས་སུ་བྱས་ནས་གསུངས་པ་ཡིན། དེ་འདྲའི་རིགས་བཟང་པོར་སྐྱེས་པས་ངོ་ཚ་དང་ཁྲེལ་འཛེམ་ཆེ་བ། སྐྱེ་བ་སྔ་མ་ཚོགས་བསགས་པས་དབང་པོ་ཚང་ཞིང་དག་ལ། ཐེག་ཆེན་གྱི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པས་བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་ཆེ་བ། ཐེག་པ་མཆོག་གི་རང་བཞིན་ལ་མཁས་པས་བློ་ཡངས་པ། སྔོན་སྦྱངས་ཀྱི་ལས་འཕྲོ་སད་པས་སྐྱེས་ཐོབ་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཆེ་བ། གཟུང་འཛིན་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཆུང་བས་དུལ་ཞིང་བཟོད་པ་དང་ལྡན་པ། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཚོལ་བས་ཐོས་པའི་སྒོ་མང་བ། སྒོ་གསུམ་ངང་གིས་དུལ་བས་དྲང་ལ་གྱ་གྱུ་མེད་པ། དམན་པའི་སྤྱོད་ལམ་བོར་ནས་ཡང་དག་པའི་གནས་ལ་དད་པ་སྟེ། དགོངས་འདུས་ལས། རིགས་བཟང་སེམས་དལ་ཁོང་དུལ་དང་། །གཟི་ལྡན་བརྗིད་ཆེ་ཡུལ་མི་འཇུག །ཤེས་བྱའི་ཡོན་ཏན་ཟད་མི་ཤེས། །ཚད་མེད་ཡངས་པའི་བློ་གྲོས་དང་། །རྐྱེན་ཐུབ་བཟོད་ལྡན་ཀུན་ཏུ་དྲང་། །གསོང་ཞིང་སྤྱོད་ལམ་གྱ་གྱུ་མེད། །འདུ་འཛི་དམན་པའི་ལམ་རྣམས་སྤངས། །འཕྱོ་དང་གཡེངས་བྲལ་དབེན་པ་བསྟེན། །འདི་དང་གང་ལྡན་དམ་པའི་འོས། །ཞེས་སོ། །གསུམ་པ། རང་བཞིན་ཡོན་ཏན་རྫོགས་པའི་བླ་མ་ནི་ཤིང་རྟ་ཆེན་པོ་ཐོགས་མེད་དང་། རྗེ་བཙུན་གྲགས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན།

སྲིད་ལས་རྣམ་གྲོལ་མཆོག་རབ་བླ་མ་བསྟན་པ།

མཚན་ཉིད་གསུམ་པ། སྲིད་ལས་རྣམ་གྲོལ་མཆོག་རབ་བླ་མ་ནི། །ཡུལ་དང་རྒྱང་བསྲིངས་མི་ཆོས་རྒྱབ་ཏུ་བོར། །དགོས་མེད་རང་བཞིན་ནོར་རྫས་ཞེན་པ་ཆུང་། །རྒྱུ་འབྲས་ཡིད་ཆེས་དགེ་སྡིག་བླང་དོར་བྱེད། །ཚེ་འདི་བློས་ཐོངས་ཡུན་གྱི་དོན་ཆེན་འགྲུབ། །ཐེག་ཆེན་དོན་ལྡན་འགྲོ་དོན་ཐབས་མཁས་སྤྱོད། །བརྟགས་ཤིང་ངོ་མཚར་དཔལ་ལྡན་ཆོས་ཀྱི་རྗེ། །རྟག་ཏུ་འབྲལ་མེད་སྐྱོ་ངལ་མེད་པར་བསྟེན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཕ་ཡུལ་ལ་འབྲེལ་བ་ཆོད་པས་སྐྱེས་པའི་ཡུལ་ལས་ཐག་བསྲིངས་པ། འཁོར་བ་ལ་སྡུག་བསྔལ་དུ་ཤེས་པས་མི་ཆོས་རྒྱབ་ཏུ་བོར་བ། དགོས་མེད་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་པས། ཟས་ནོར་ལ་ཆགས་ཞེན་ཆུང་བ། རྒྱུ་འབྲས་ལ་ཡིད་ཆེས་སྐྱེས་པས་དགེ་སྡིག་ལ་བླང་དོར་བྱེད་པ། ཚེ་འདི་སྤུན་པའམ་འབྲུའི་ཤུན་པ་ལྟར་བསྐྱུར་ནས་ཡུན་གྱི་དོན་ཆེན་སྒྲུབ་པ། ཐེག་ཆེན་དོན་དང་ལྡན་པས་འགྲོ་དོན་ཐབས་ལ་མཁས་པ་སྟེ། དགོངས་འདུས་ལས། དཔའ་བོ་མཐུ་ལྡན་རང་ཡུལ་སྤངས། །བདེན་སྨྲ་ཇི་སྐད་གསུང་བཞིན་བྱེད། །རི་དྭགས་རྒྱལ་པོ་སེང་གེ་ལྟར། །བརྟགས་ཤིང་ཡོན་ཏན་བླར་ཆེ་བ། །སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ལས་ཐབས་ཀྱིས་སྐྱོབ། །ཅེས་སོ། །སྲིད་ལས་རྣམ་གྲོལ་མཆོག་རབ་བླ་མ་ནི་རྒྱ་གར་གྱི་ཞི་བ་ལྷ་དང་། བོད་ཀྱི་འབྲོམ་སྟོན་པ་ལྟ་བུའོ། །བཞི་བ།

ཤེས་རབ་རྒྱ་ཆེ་སྐལ་བཟང་བླ་མ་བསྟན་པ།

མཚན་ཉིད་བཞི་པ། ཤེས་རབ་རྒྱ་ཆེ་སྐལ་བཟང་བླ་མ་ནི། །རིག་གནས་ཀུན་ལ་ཤེས་བྱའི་དཀྱིལ་འཁོར་རྒྱས། །ཐོས་བསམ་རྒྱ་ཆེ་གྲུབ་མཐའི་ཚིག་དོན་མཁས། །ལྟ་སྤྱོད་ཕུལ་བྱུང་གང་གིས་སྨད་དུ་མེད། །ལུང་རིགས་དང་ལྡན་རང་བཟོ་གཟུ་ལུམ་མེད། །གདུལ་བྱའི་བློ་རིགས་བརྟགས་ནས་ཆོས་སྟོན་ཅིང་། །བྱང་ཆུབ་ལམ་འདྲེན་དེད་དཔོན་བློ་མིག་ཅན། །རིན་ཆེན་ཐར་གླིང་བགྲོད་དེ་གུས་པས་བསྟེན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྤྱིར་རིག་པའི་གནས་ལ་ཤེས་རབ་འབྱོངས་པས་ཤེས་བྱ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པ། བྱེ་བྲག་ཆོས་སྒོའི་ཐོས་བསམ་མང་བས་ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚིག་དོན་རྟོགས་པ། ཁྱད་པར་ལྟ་སྤྱོད་ཕུལ་དུ་བྱུང་བས་ལོག་དམན་གྱི་གྲུབ་མཐའ་ལས་གྲོལ་བ། ལུང་རིགས་ཀྱི་རྐྱ་བར་སྟེ་དྲང་ཐིག་གི་སྐུད་པའི་བར་ནས་འདོན་པས་ཕྱོགས་གང་དུ་ཡང་མ་ལྷུང་པར་ཆོས་ལ་རས་ཆོད་དམ་ཁྱད་གསོད་དང་གཟུ་ལུམ་མེད་པ། གདུལ་བྱའི་བློ་རིགས་བརྟགས་ནས་བསྟན་པའི་ལམ་སྲོལ་དུ་འཇུག་པ། ཆོས་དང་ཆོས་མིན་ཕྱེད་པས་བདུད་དང་གོལ་ས་གཅོད་པ་ལ་མཁས་པ་སྟེ། འཕགས་པ་སྡོང་པོ་བཀོད་པའི་མདོ་ལས། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མི་དགེ་སྤོང་ཞིང་དགེ་བ་ལ་སྦྱོར་བ། ཆོས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མ་ནོར་བར་སྟོན་ཅིང་བསྟན་པ་ལྟར་སྤྱོད་པ། རང་ཉིད་འཕགས་པའི་ནོར་བདུན་དང་ལྡན་ཞིང་བྱང་ཆུབ་ཚོལ་ལ་གཞན་ཡང་དེ་ལ་སྦྱོར་བའོ། །ཞེས་སོ། །འདིའི་མཚན་གཞི་རྒྱ་གར་གྱི་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་དང་། བོད་ཀྱི་རོང་ཟོམ་ཆོས་བཟང་ལྟ་བུའོ། །ལྔ་བ།

རིམ་བརྒྱུད་བྱིན་རླབས་ལྡན་པའི་བླ་མ་བསྟན་པ།

མཚན་ཉིད་ལྔ་པ། རིམ་བརྒྱུད་བྱིན་རླབས་ལྡན་པའི་བླ་མ་ནི། །གོང་མ་མཉེས་བྱས་གྲུབ་ཐོབ་བརྒྱུད་པ་འཛིན། །ཐུགས་མཛོད་ལོན་པས་སྙན་བརྒྱུད་གདམས་པར་ལྡན། །ཕྱག་བཞེས་མཐོང་བས་དོན་གཉིས་སྒྲུབ་ལ་མཁས། །སྒྲུབ་ལ་བརྩོན་པས་དངོས་གྲུབ་སྤྲིན་ཚོགས་བརྙེས། །གཞན་སྣང་བསྒྱུར་ནས་ཐར་པའི་ལམ་སྣ་འདྲེན། །མདོ་རྒྱུད་བཀའ་བབས་དམ་ཚིག་གཙང་གྱུར་པ། །དེ་འདྲའི་མཁས་གྲུབ་དཔལ་མགོན་སྤྱི་བོས་བསྟེན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། བླ་མ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་མཉེས་པར་བྱས་པས་གྲུབ་ཐོབ་ཀྱི་བརྒྱུད་པ་འཛིན་པ། བླ་མའི་ཐུགས་མཛོད་བྲུས་པས་སྙན་བརྒྱུད་ཀྱི་གདམས་པ་མངའ་བ། གོང་མའི་ཕྱག་བཞེས་མཐོང་བས་དོན་གཉིས་སྒྲུབ་པ་ལ་མཁས་པ། རྟག་ཏུ་སྒྲུབ་པ་ལ་བརྩོན་པས་དངོས་གྲུབ་ཀྱི་དོན་སྣང་ཐོབ་པ། གོང་མའི་བྱིན་རླབས་ཞུགས་པས་གཞན་སྣང་བསྒྱུར་བར་ནུས་པ། སྣ་ཚོགས་ཐབས་ལ་མཁས་པས་འགྲོ་བ་ཐར་པར་འདྲེན་པ། རང་རྒྱུད་ཆོས་དང་འདྲེས་པས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ཀ་ཚང་བ། རྒྱལ་བས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པས་མདོ་རྒྱུད་ཀྱི་བཀའ་བབས་པ། གསང་སྔགས་ཀྱི་སྐལ་བ་ཆེ་བས་བཀའ་བབས་ཀྱི་དམ་ཚིག་གཙང་བ་སྟེ། སྒྱུ་འཕྲུལ་རྡོ་རྗེ་ལས། མང་དུ་ཐོས་ཤིང་ཤེས་རབ་ཆེ། །ལུང་གི་དགོངས་པ་ངེས་པར་རྟོགས། །ཟང་ཟིང་རྙེད་པ་དོན་མི་གཉེར། །དཀའ་བ་སྤྱོད་ཅིང་སྐྱོ་ངལ་ཆུང་། །མན་ངག་ཆེ་ཞིང་ལམ་ལས་གྲོལ། །རིགས་ལ་མཁས་ཤིང་དྲོད་ཚད་ཤེས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ལྡན་སྙིང་རྗེ་ཆེ། །རྒྱུད་ལྡན་བཀའ་བབས་སྒྲུབ་ལ་མཁས། །མཛོད་ལྡན་ཆུ་བོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །རང་རྒྱུད་གྲོལ་ཞིང་གཞན་དོན་བརྩོན། །གསང་སྔགས་བླ་མའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཞེས་སོ། །རིམ་བརྒྱུད་བྱིན་རླབས་ལྡན་པའི་བླ་མའི་མཚན་ཉིད་ཚང་མཁན་གྱི་མཚན་གཞི་ནི་རྒྱ་གར་གྱི་ནཱ་རོ་པ་དང་། བོད་ཀྱི་རྗེ་བཙུན་མི་ལ་ལྟ་བུའོ། །དྲུག་པ།

ཐུགས་རྗེས་ལམ་སྣ་འདྲེན་པའི་བླ་མ་བསྟན་པ།

མཚན་ཉིད་དྲུག་པ། ཐུགས་རྗེས་ལམ་སྣ་འདྲེན་པའི་བླ་མ་ནི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་འབྱོངས་རྟག་ཏུ་གཞན་ཕན་སྤྱོད། །བྱིན་རླབས་ཞུགས་པས་གཞན་སྣང་བྱིན་གྱིས་རློབས། །ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་འབྲས་ཉམས་མྱོང་དྲོད་རྟགས་ལྡན། །ནུས་མཐུ་རབ་ལྡན་གདོན་བགེགས་བར་ཆད་སེལ། །ཐབས་མཁས་ཐར་ལམ་འགྲོ་བ་འདྲེན་པའི་མཆོག །མཚུངས་མེད་འཇིག་རྟེན་རྒྱན་གྱུར་གུས་པས་བསྟེན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཐེག་ཆེན་གྱི་བསླབ་པ་འབྱོངས་པས་ཅི་སྤྱོད་གཞན་དོན་དུ་འགྱུར་བ། བླ་མའི་བྱིན་རླབས་ཞུགས་པས་གཞན་སྣང་བྱིན་གྱིས་རློབ་པར་ནུས་པ། གནས་ལུགས་ཀྱི་དོན་ལ་སྦྱངས་པས། ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་འབྲས་ལ་ཉམས་མྱོང་གི་དྲོད་རྟགས་ཐོབ་པ། རིག་པ་གནད་དུ་ཚུད་པས་ནུས་མཐུས་གདོན་བགེགས་ཀྱི་བར་ཆད་སེལ་བ། རྫུ་འཕྲུལ་ཐབས་ལ་མཁས་པས་ལོག་ལྟ་དབང་དུ་འདུས་པ། གཞན་དོན་ཐབས་ལ་མཁས་པས་འགྲོ་བའི་ལམ་སྣ་འདྲེན་པ་སྟེ། ངེས་བརྗོད་བླ་མ་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་བརྟན་ཐབས་ལ་མཁས། །དེ་ཉིད་དོན་ལ་དྲོད་ཚད་ལྡན། །མཐུ་ལྡན་བགེགས་ཀྱིས་བརྫི་བ་མེད། །བྱིན་རླབས་བླ་མ་མཉེས་བྱས་པས། །རྡོ་རྗེ་སློབ་དཔོན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སོ། །ཐུགས་རྗེས་ལམ་སྣ་འདྲེན་པའི་བླ་མའི་མཚན་གཞི་རྒྱ་གར་གྱི་ཏེེ་ལོ་པ་དང་། བོད་ཀྱི་མར་པ་ལོ་ཙཱ་བ་ལྟ་བུའོ། །བདུན་པ།

མཐར་ཐུག་སྙིང་པོའི་དོན་སྟོན་བླ་མ་བསྟན་པ།

མཚན་ཉིད་བདུན་པ། མཐར་ཐུག་སྙིང་པོའི་དོན་སྟོན་བླ་མ་ནི། །འབྲེལ་ཚད་རྣམ་གྲོལ་ཟབ་མོའི་ལམ་ལ་སྦྱོར། །ལམ་ཟབ་སྙིང་པོའི་རང་གནས་ཆོས་སྐུ་སྤྲོད། །བོགས་འདོན་ཟབ་མོའི་ཉམས་རྟོགས་གོང་འཕེལ་བྱེད། །མཐར་ཕྱིན་རྟོགས་པས་གནས་ལུགས་གཞི་ལ་སྐྱེལ། །ཐབས་ལམ་ཟབ་མོས་གང་ཡང་ལམ་དུ་སྒྱུར། །གདམས་པ་མང་ལྡན་ཤེས་རྒྱུད་འགྲོལ་ལ་མཁས། །ཚེ་འདིས་འཁོར་བའི་ཆུ་བོ་སྒྲོལ་ནུས་པ། །དེད་དཔོན་ཡིད་བཞིན་སྨན་པའི་རྒྱལ་པོ་ནི། །ཀུན་ལས་འཕགས་ཕྱིར་མཚུངས་མེད་གུས་པས་བསྟེན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཐུགས་རྗེ་ཚད་མེད་པས་འབྲེལ་ཚད་དོན་དང་ལྡན་པ། ཐེག་པའི་རིམ་པ་ལ་མཁས་པས་ཐར་ལམ་གང་མོས་ལ་འགོད་པ། མས་འཛེག་ལམ་རིམ་ལ་མཁས་པས་བློ་དམན་དགེ་སྦྱོར་ལ་འཛུད་པ། ཐར་ལམ་གྱི་དམར་ཁྲིད་ཟབ་མོས་རང་གནས་ཀྱི་ཆོས་སྐུ་རང་ངོ་ཅེར་མཐོང་དུ་སྤྲོད་པ། རྩལ་སྦྱོངས་ཀྱི་བོགས་འདོན་ཟབ་མོས་ཡོན་ཏན་གོང་འཕེལ་དུ་བསྐྱེད་པ། མཐར་ཕྱིན་རྟོགས་པ་མངའ་བས་གདུལ་བྱར་ཡིན་ལུགས་ཀྱི་རྟོགས་པ་བསྐྱེད་པ། ཐབས་ལམ་ཟབ་མོ་མངའ་བས་གང་ཡང་ལམ་དུ་སྒྱུར་བ། སྣ་ཚོགས་གདམས་པ་མང་བས་ཤེས་རྒྱུད་འགྲོལ་བར་མཁས་པ། མཐོང་ཐོས་མྱོང་བ་ཆེ་བས་བདུད་དང་གོལ་ས་གཅོད་པར་མཁས་པ། ཡང་རྩེའི་དགོངས་པ་མངའ་བས་ཤེས་རྒྱུད་མཐའ་དག་འགྲོལ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། གསང་བ་ཡིད་བཞིན་མཆོག་གི་རྒྱུད་ལས། མཁས་ཤིང་གཞན་བདེ་བྱེད་ལ་བརྩོན། །མཐར་ཕྱིན་དོན་ལ་བློ་གྲོས་འབྱོར། །ལམ་གྱུར་ཤེས་རྒྱུད་འགྲོལ་ལ་མཁས། །བདུད་དང་གོལ་ས་གཅོད་ལ་མཁས། །བླ་མེད་སྙིང་པོ་བླ་མའི་ཆོས། །ཞེས་སོ། །མཐར་ཐུག་སྙིང་པོའི་དོན་སྟོན་གྱི་བླ་མའི་མཚན་གཞི་རྒྱ་གར་གྱི་ཤྲཱི་སེང་ཧ་དང་། བོད་ཀྱི་ལྕེ་བཙུན་སེང་གེ་དབང་ཕྱུག་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་ཡོན་ཏན་ཀུན་དང་ལྡན་ན་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཡིན་པར་ངེས་ཤེས་བསྐྱེད་ལ་བསྟེན་ནོ། །དེ་ཡང་སྙིགས་མའི་དུས་སུ་དེ་ཐམས་ཅད་འཛོམས་པར་དཀའ་བས། ཡོན་ཏན་དྲུག་མན་ཆད་ལྡན་པ་ནི། བླ་མར་ངེས་པས་གཟུང་ལ་བསྟེན་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་བླ་མ་དམ་པ་མཆོག་ཏུ་དད་པས་བསྟེན་པར། དགོངས་འདུས་ལས། བླ་མེད་སྙིང་པོར་སྨིན་པའི་རྐྱེན། །ལམ་སྟོར་ས་མཁན་བཤེས་གཉེན་མགོན། །མུན་སེལ་སྒྲོན་མེ་རིན་པོ་ཆེ། །མཐོང་མིག་དབང་པོ་ཡིད་རྣམས་ཤེས། །ཆུ་བོ་རབ་མེད་སྒྲོལ་བའི་གྲུ། །འཇིགས་པའི་རྫོང་ཆེན་བརྟན་པའི་མཁར། །འཁོར་བའི་གཅོང་འབྱིན་སྨན་པའི་མཆོག །མཚོ་གླིང་རིན་ཆེན་སྦྱིན་བྱེད་པའི། །དེད་དཔོན་བླ་མ་དམ་པ་སྟེ། །སྔོན་དུ་ངེས་པར་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གཉིས་པ།

དེ་ལས་ཅི་རིགས་བསྟེན་རུང་བར་བསྟན་པ།

དེ་དག་གི་དོན་ཡང་། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཡོན་ཏན་མཆོག་དག་ལས། །ཀུན་ལྡན་བླ་མ་ཨུ་དུམ་ཝཱ་ར་ཙམ། །ཕལ་ཆེར་ལྡན་པའང་སངས་རྒྱས་དང་འདྲ་ཞིང་། །དྲུག་ཚན་ཙམ་ལྡན་དེ་ལའང་བསྟེན་རུང་སྟེ། །སྙིགས་མའི་དུས་འདིར་རབ་ཏུ་རྙེད་དཀའི་ཕྱིར། །རབ་ཏུ་གུས་པ་ཆེན་པོས་བསྟེན་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟར་བཤད་པའི་ཡོན་ཏན་ཀུན་ཚང་བ་ནི་མེ་ཏོག་གི་རྒྱལ་པོ་ཨུ་དུམ་ཝཱ་ར་ལྟར་རྙེད་པར་དཀའ་ལ། ཡོན་ཏན་ཕལ་ཆེར་ལྡན་པའང་སངས་རྒྱས་དང་མཚུངས་པ་ཙམ་སྟེ། དྲུག་ཚན་རེ་ཚང་བའང་དམ་པར་བཟུང་ནས་བསྟེན་པར་བྱའོ། །དེ་དག་གི་ནང་ནས་ལམ་ལ་མཁས་པ་དག་གཙོ་བོར་བསྟེན་ཏེ། ཡོན་ཏན་རིན་པོ་ཆེ་ཡོངས་སུ་སྡུད་པའི་མདོ་ལས། བླ་མ་མཁས་པ་རྣམས་ལ་རྟག་ཏུ་བསྟེན་པར་བྱ། །ཅི་ཕྱིར་ཞེ་ན་མཁས་པའི་ཡོན་ཏན་དེ་ལས་འབྱུང་། །ཞེས་སོ། །འཁོར་བའི་རང་བཞིན་སྤང་བྱར་ཤེས་པ་དང་། མྱང་འདས་ཀྱི་རང་བཞིན་བླང་བྱར་ཤེས་པ་ཙམ་གྱིས་མི་ཆོག་པར། དེའི་ཐབས་དང་གདམས་ངག་རང་རྒྱུད་ལ་བརྟེན་ནས་ཉམས་ལེན་དངོས་ཀྱི་ཐོག་ནས་སྤང་བླང་འདོར་ལེན་གྱི་གནད་ཟིན་དགོས་པས། དེའི་གནད་སྟོན་པའི་བཤེས་གཉེན་ལམ་ཁྲིད་ཀྱི་དེད་དཔོན་ལྟ་བུ་ཞིག་ངེས་པར་དུ་རྙེད་དགོས། དེའང་འདི་ནས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་སྐྱོན་བྲལ་ཡོན་ཏན་རྫོགས་པ། ཤེས་རབ་རྒྱ་ཆེ་བ། སྲིད་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ། རིམ་བརྒྱུད་ཀྱི་བྱིན་རླབས་ལྡན་པ། ཐུགས་རྗེའི་ལམ་སྣ་འདྲེན་པའི་ནུས་པ་དང་ལྡན་པ། མཐར་ཐུག་སྙིང་པོའི་དོན་བདེ་བླག་ཏུ་སྟོན་ཐུབ་མཁན་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་བསམ་དགུ་འགྲུབ་པ་ཞིག་དང་འདྲ་བའི་བླ་མ་ཞིག་རྙེད་དུ་ཡོད་ཚེ། ཚེ་རབས་གཏན་དུ་འཚེང་པའི་རང་གཞན་གྱི་དོན་ཆེན་ཡིན་པས། དམ་ཆོས་སྒྲུབ་འདོད་ཡོད་མཁན། ཞེ་སྙིང་གིས་ཐར་བ་དོན་གཉེར་ཤེས་པ་ཞིག་གིས་དེ་གལ་ཆེན་དུ་འཛིན་རྒྱུ་ནི་གནད་ཆེན་ནང་གི་དོན་ཆེན་ཡིན། དེ་རིང་ཁ་སང་དུས་ངན་སྙིགས་མ་ཡིན་པས་གོང་ནས་མཚན་གཞིར་འཇོག་རྒྱུའི་བླ་དེ་འདྲ་གང་ན་ཡོད་དེ་མེད་དོ་སྙམ་པ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། སྔོན་དུས་བཟང་བས་སངས་རྒྱས་སྤྲུལ་བའི་སྐུ་སྲས་དང་བཅས་པ་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱོན་པའི་སྐབས་སུའང་བདུད་རིགས་ལོག་ལྟ་ཅན་ལོག་པའི་ལམ་སྟོན་བྱེད་པ་སྡེ་དང་བཅས་པ་ཡོད་པར་འདུག ད་ལྟར་སྙིགས་མ་ལྔ་བདོ་བའི་སྐབས་ཡིན་ནའང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་དང་མཁྱེན་བརྩེ་ནུས་པ་ལ་དར་རྒུད་མེད་པར་ན་བའི་བུ་ལ་ལྷག་པར་བརྩེ་བའི་མ་བཞིན་དུ། སྙིགས་མའི་རྒུད་པས་མནར་བའི་འགྲོ་བ་ལ། ཁ་བྱང་བསྟན་ཀྱི་ཕུག་པ་རུ་ཉི་འོད་འཆར་ཐབས་མེད་ན་མ་གཏོགས། ལྷག་པར་དུ་ཐུགས་བརྩེ་འཇུག་པ་ཡིན། ཆོས་ཀྱི་བྱིན་རླབས་ཡལ་བའི་དུས་ཡིན་ན་ཡང་། ཀུན་བཟང་ཐུགས་ཀྱི་བསྟན་པ་ནམ་ཡང་ནུབ་པ་མེད་པས་མ་ཚད། གསང་སྔགས་ཀྱི་ནུས་པ་བཀའ་བཙན་བྱིན་ཆེན་ལྷག་པར་བྱིན་རླབས་མྱུར་བའི་སྐབས་ཡིན་པས། །དེ་ཉིད་ཇི་བཞིན་སྟོན་པའི་བླ་མ་དམ་པ་མཚན་ཉིད་ཚང་བ་ཡང་བྱོན་དང་འབྱོན་འགྱུར་ཡིན། འོན་ཀྱང་རང་ཉིད་ལ་ལས་དང་སྐལ་བ་མེད་ན། དམ་པ་དང་རྫུན་པ་ངོ་མི་འབྱེད་ནས་བླ་མ་བསྟེན་ཐག་མི་ཆོད། བསྟེན་མི་ཤེས་པར་མི་ཚེའི་ལ་མོ་ཉིན་རེ་བཞིན་དུ་རྒལ་ནས་མདོ་མེད་དོན་ཆུང་གི་བྱ་བ་ལ་མགོ་འཁོར་ནས། ཐ་མར་འགྱོད་ཀྱང་ཅི་བྱ་མེད་པའི་ས་ཚོད་དུ་ཐོན་ཚེ། ལག་སྟོང་མཆན་དུ་བཅུག་དགོས་པ་དེ་ནི་གཞན་ཞིག་ལ་ལེ་བདའ་ས་མེད་པར་རང་བྱས་ཀྱིས་མ་འཇོན་པ་ཡིན། དེས་ན་གོང་ནས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའི་ཡོན་ཏན་ཀུན་ལྡན། གཅིག་ན་དཀོན་པ་དང་། གཉིས་ན་མ་རིག་པའི་སྐྱོན་གྱིས་སླད་པའི་གང་ཟག་གིས་དེའི་ཡོན་ཏན་མཐོང་དཀའ་ཡང་། དེའི་ནང་གི་ཕལ་ཆེ་ལྡན་པ་དང་། དྲུག་ཚན་རེ་རེ་ཚང་བ་ཡོད་ན་ཡང་དམ་པར་འཛིན་ནས་བསྟེན་དགོས། དེ་བསྟེན་ན་ཕན་ཐོགས་རང་ཉིད་ལ་འབྱུང་ནས་ངན་པའི་ལམ་དུ་འགྲོ་བ་འགོག་ཅིང་། བདེ་འགྲོ་ཐོབ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་འགྲིམས་པ་ཡིན། མདོར་ན་མཐའ་ཐུག་རང་གཞན་གྱི་དོན་ཆེན་འགྲུབ་མི་འགྲུབ་རྩ་བ་འདི་ལ་ཐུག་པ་ཡིན་པས་བླ་མ་དམ་པ་བརྟགས་ཤིང་མ་ནོར་བར་བསྟེན་པ་ལ་མཁས་པ་ནི་གནད་བརྒྱའི་འགག་མདོ་ཀུན་འདུས་ཡིན་པའོ་། །གཉིས་པ་བསྟེན་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ལ། བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ།

བསྟེན་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་མདོར་བསྟན་པ།

དེ་ལྟ་བུའི་བླ་མ་དམ་པ་འབྲལ་མེད་དུ་བསྟེན་པར་གདམས་པའི་གཏན་ཚིགས་སམ་རྒྱུ་མཚན་ལ་དྲུག་ལས། དང་པོ་གཏན་བདེ་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ་པའི་འདུན་གྲོས་དྲི་བའི་ཡུལ་བླ་མ་ལས་གཞན་མེད་པས་ཀྱང་བླ་མ་བསྟེན་དགོས་པར་གདམས་པ་ནི། འབྲལ་མེད་རྒྱུན་དུ་བསྟེན་པར་གདམས་པ་ཡང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། མདོར་བསྟན་ནས། གཉིས་པ་ལ། གཏན་གྱི་འདུན་གྲོས་སྟོན་པ། བླང་དོར་གྱི་མིག་ཕྱེད་པ། ཞིང་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ། སྐྱབས་བླ་ན་མེད་པ། ཡོན་ཏན་རྒྱས་པར་བྱེད་པ། སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱ་བ་བྱེད་པ་སྟེ་རྒྱུ་མཚན་དྲུག་ལས། དང་པོ།

གཏན་གྱི་འདུན་གྲོས་སྟོན་པ།

གཏན་གྱི་འདུན་གྲོས་ཐར་ལམ་ཟབ་མོ་ཉིད། །བླ་མ་ལས་གཞན་གང་གིས་སྟོན་མི་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་བླ་མ་བསྟེན་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་འདུན་གྲོས་མཁས་པར་གྲགས་པའི་རྒྱལ་པོ་དང་། བློན་པོ་དང་། གཙོ་བོ་དང་། ཕ་དང་མ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་སྟོན་པར་མི་ནུས་པའི་འདུན་གྲོས། ཚེ་འདིར་བདེ་ལ་ཐར་པའི་ལམ་སྣ་ཟིན་པ། ཕྱི་མར་སྐྱིད་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ལ་འཛེག་པ། གཏན་དུ་ལེགས་པ་རང་གཞན་གྱི་དོན་གཉིས་གྲུབ་པའི་འདུན་མ་བཟང་པོ་ནི་བླ་མ་དམ་པས་སྟོན་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་བསྟེན་པར་བྱ་དགོས་ཏེ། སྡོང་པོ་བཀོད་པ་ལས། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྣམས་ནི་ངན་སོང་ལས་སྐྱོབ་པའོ། །བདེ་འགྲོ་སྦྱིན་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ལ་སྦྱོར་བའོ། །ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་དང་། ལམ་བདེ་བ་དང་མི་བདེ་བ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དང་། བདག་གི་དཀར་པོའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་འཕེལ་བར་བྱེད་པའོ་ཞེས་པ་དང་། དགོངས་འདུས་ལས། གང་འདིར་མུན་པར་འཁྱམས་པ་ལ། །བདེ་ཆེན་སྣང་བའི་ལམ་སྟོན་པ། །སྐྱབས་ཆེན་བླ་མ་དེ་ཉིད་ལས། །གཞན་གྱིས་སྐྱོབ་པར་ནུས་མ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །གཉིས་པ།

བླང་དོར་གྱི་མིག་ཕྱེད་པ།

གཉིས་པ་བྱ་བ་དང་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་བླང་དོར་གྱི་དམིགས་སྟོན་པའང་བླ་མ་ལས་གཞན་མེད་པས་བསྟེན་པར་འོས་པ་ནི། དགེ་སྡིག་སྤང་བླང་ཟབ་མོའི་གནད་སྟོན་ཅིང་། །སྡུག་བསྔལ་ནད་སེལ་མ་རིག་ཐིབས་པོ་སེལ། །ཤེས་རབ་མིག་འབྱེད་ཐར་ལམ་སྣང་བར་བྱེད། །བླ་མ་ལས་གཞན་མེད་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་བསྟེན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཕ་མ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་སྟོན་པར་མི་ནུས་པའི་བླང་དོར་གྱི་དམིགས། དགེ་བ་སྒྲུབ་པ། མི་དགེ་བ་འདོར་བ། སྡུག་བསྔལ་སེལ་བ། མ་རིག་པ་སེལ་བ། རིག་པ་བསྐྱེད་པ། ཤེས་རབ་སྣང་བ། མིག་འབྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་བླ་མས་ནུས་པས་ཀྱང་བསྟེན་པར་རིགས་ཏེ། སྡོང་པོ་བཀོད་པ་ལས། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ནི་བྱ་བ་དང་མི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་སྟོན་པ། འཇིག་རྟེན་གྱི་གནས་འདོར་བ། སྡིག་ཏོ་དང་བག་མེད་པའི་གནས་ཐམས་ཅད་ལས་ཟློག་པ། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སྦྱོང་བ་འཁོར་བའི་གྲོང་ཁྱེར་ནས་འདོན་པ། བདུད་ཀྱི་ཞགས་པ་གཅོད་པ། མ་རིག་པའི་མུན་པ་སེལ་བ། ལྟ་བའི་འཆིང་བ་གཅོད་པ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཟུག་རྔུ་འབྱིན་པ། མི་ཤེས་པའི་ཐིབས་པོ་སེལ་བ། སྲིད་པའི་ཆུ་བོ་ལས་སྒྲོལ་བ། འདོད་པའི་འདམ་ནས་འབྱིན་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་སྟོན་པ། ཡི་དམ་ལ་འཇོག་པ། ནན་ཏན་ལ་འགོད་པ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་སྟོན་པ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་བསྐྱེད་པ། ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་སྦྱོང་བ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྤེལ་བ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་སྟོན་པ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་གདམས་པ་སྟོན་པ། ས་བཅུའི་གནས་ལ་འགོད་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་གནས་པར་བྱེད་པའོ། །ཞེས་པ་དང་། སྒྱུ་འཕྲུལ་རྒྱས་པ་ལས། ཡོན་ཏན་རིན་ཆེན་གཏེར་ཆེན་པོ། །ཐམས་ཅད་མ་ལུས་སྟོན་བྱེད་ཅིང་། །ཉོན་མོངས་མ་ལུས་རྩད་གཅོད་པ། །བླ་མེད་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་བྱེད། །ཡུལ་ལ་དབང་བའི་རྒྱལ་པོ་བས། །ཤིན་ཏུ་ལྷག་པའི་བཀུར་སྟི་བྱ། །དྲིན་ཆགས་ལུས་བསྐྱེད་ཕ་མ་ལས། །ཤིན་ཏུ་གདུང་ཤིང་བརྩེ་བར་བྱ། །ཞེས་སོ། །གསུམ་པ།

ཞིང་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ།

གསུམ་པ་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ་པའི་རྟེན་ཚོགས་གཉིས་ལ་རག་ལས་ཤིང་། བསོད་ནམས་བྱ་བའི་ཡུལ་བླ་མ་ལས་ལྷག་པ་མེད་པས་ཀྱང་བསྟེན་པར་འོས་ཏེ་འདི་ལྟར། ཐར་ལམ་བསྒྲུབ་པའང་ཚོགས་གཉིས་རྫོགས་ལ་རག །དེ་ཡི་རྟེན་ཡང་བླ་མ་ལས་ལྷག་པ། །ལྷར་བཅས་འཇིག་རྟེན་ཀུན་ན་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཞིང་གི་མཆོག་གྱུར་གུས་པས་རྟག་ཏུ་བསྟེན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཕན་ཚུན་ལྟོས་བྱུང་འབྲེལ་བ་སྒྲུབ་པའི་རིགས་པས་འདི་ལྟར། བླ་ན་མེད་པའི་ཐར་པ་དམ་པ་ཐོབ་པ་ནི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིིས་རྫོགས་དང་མ་རྫོགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་ངེས་ལ། ཚོགས་གཉིས་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དེའི་རྟེན་བླ་མ་ལས་མཆོག་ཏུ་འཕགས་པ་གཞན་ན་མེད་ཅིང་། མཉམ་པ་ཡང་མེད་པས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་དུ་བསྟེན་པར་བྱ་སྟེ། དགོངས་འདུས་ལས། དེས་ན་སངས་རྒྱས་སྟོང་ཕྲག་ལ། །བསྐལ་པ་སྟོང་དུ་མཆོད་བྱས་པས། །བླ་མའི་བ་སྤུའི་ཁུང་རེ་ལ། །ཙན་དན་ཐིགས་པ་གཅིག་བྱུགས་པའི། །སྟོང་ཕྲག་ཆར་ཡང་ཕོད་པ་མིན། །ཞེས་པ་དང་། ཀུན་ཏུ་ཁ་སྦྱོར་གྱི་རྒྱུད་ལས། ཡེ་ཤེས་ཀུན་སེམས་ཞེས་བྱ་བའི། །རྒྱལ་བ་ཀུན་གྱི་སློབ་དཔོན་མཆོག །དངོས་གྲུབ་སྣ་ཚོགས་སྟེར་བས་ན། །བློ་དང་ལྡན་པས་རྟག་མཆོད་བྱ། །གང་ཕྱིར་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་དང་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་མཆོད་བསོད་ནམས་ལས། །སློབ་དཔོན་བ་སྤུའི་ཁུང་གཅིག་མཆོག །དེ་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་མཆོད་བྱེད་པ། །སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་གཟིགས། །ཞེས་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་རྒྱ་མཚོའི་རྒྱུད་ལས། གང་གིས་བླ་མའི་བྱ་བ་ལ། །མཁས་པའི་སྐལ་ལྡན་གང་ཡིན་དེ། །དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་དྲུག་འབུམ་དུ། །ཕྱག་བྱས་པས་ནི་འདི་དོན་ཆེ། །ཞེས་པ་དང་། རྡོ་རྗེ་མེ་ལྕེའི་རྒྱུད་ལས། བླ་མ་ཉིད་དང་བླ་མའི་འཁོར། །ཉེ་འཁོར་གཡོག་དང་བཅས་པ་ལ། །གསེར་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཕུལ་ན། །སངས་རྒྱས་ཞིང་ཁམས་བརྗོད་མེད་པའི། །གཙོ་འཁོར་འབུམ་ཕྲག་གྲངས་མེད་ལ། །བསྙེན་བཀུར་མཆོད་པ་གྲངས་མེད་པས། །བསོད་ནམས་འདི་ཡི་ཆར་མི་ཕོད། །ཅེས་པ་དང་། འཕགས་པ་སྡོང་པོ་བཀོད་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ནི། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་རག་ལས་སོ། །སྨོན་ལམ་གྱི་སྒོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་ལས་འབྱུང་ངོ་། །དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེས་བསྐྱེད་དོ། །བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེས་སྒྲུབ་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེས་སྣང་བར་བྱེད་དོ། །ལམ་རྣམ་པར་དག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་ལས་འབྱུང་བའོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བར་གྱུར་པའོ། །སེམས་བསྐྱེད་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་ལས་བསྐྱེད་དོ། །གཟུངས་དང་སྤོབས་པའི་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེས་སྟོན་པར་བྱེད་པའོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་སྒོའི་མཛོད་ཐམས་ཅད་ནི་དེས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ནི་དེས་བསྐྱེད་པའོ། །སྨོན་ལམ་ཁྱད་པར་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་དེའི་ལག་ན་འདུག་པའོ། །ཞེས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ལས་ཀྱང་། སྙིང་པོ་མེད་པའི་ལུས་ལ་སྙིང་པོ་བླང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བླ་མ་མཉེས་པར་བྱ་སྟེ། ཐ་ན་ཅི་ཡང་མེད་ཀྱང་ཆུ་རྫ་གང་ཙམ་ཡང་འབུལ་ལོ། །དེས་དགེ་བའི་རྩ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་ཀྱང་རྣམ་པར་འཕེལ་ལོ། །བླ་མས་བསྒོ་བ་བཞིན་བསྒྲུབས་ན་མཐོན་པོར་བྱེད་པའི་ཆོས་བཞི་ཡང་ཐོབ་བོ། །སྤངས་པ་བཞི་ཡང་ཐོབ་བོ། །གཞན་གྱིས་མི་ཚུགས་པའི་ཆོས་བཞི་ཡང་ཐོབ་བོ། །བལྟར་མི་སྣང་བའི་ཆོས་བཞི་ཡང་ཐོབ་བོ། །ཚད་མེད་པའི་ཆོས་ལྔ་དག་ཀྱང་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་གངས་ཀྱི་རི་ལ་བརྟེན་པའི་རྩི་སྨན་ལྟར་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྣམ་པར་འཕེལ་ལོ། །མཚོ་ཆེན་པོ་ཆུའི་སྣོད་དུ་གྱུར་པ་ལྟར་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྣོད་དུ་འགྱུར་རོ། །རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་རིན་པོ་ཆེའི་འབྱུང་གནས་སུ་གྱུར་པ་ལྟར་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་སུ་འགྱུར་རོ། །མེའི་དྲོད་ཀྱིས་གསེར་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །རྒྱ་མཚོ་ལས་རི་རབ་མངོན་པར་འཕགས་པ་ལྟར། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལས་འཕགས་པར་འགྱུར་རོ། །པདྨ་ལ་ཆུ་མི་ཆགས་པ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཀྱིས་མི་གོས་པར་འགྱུར་རོ། །ཉི་ཟླའི་དཀྱིལ་འཁོར་གླིང་བཞིར་ཡོངས་སུ་སྣང་བ་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་སྣང་བར་བྱེད་དོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ཡོན་ཏན་མཆོག་དང་ལྡན་པའི་བླ་མ་དྲན་པས་ཅུང་ཟད་རྣལ་འབྱོར་དུ་བསྒོམས་པ་ལས་ཀྱང་བསོད་ནམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཐོབ་སྟེ། ཡིད་བཞིན་མཆོག་གི་རྒྱུད་ལས། གང་གིས་བླ་མ་འདུན་པའི་ལྷ། །སྤྱི་བོའི་གཙུག་ཏུ་བསྒོམས་པ་ཡིས། །སངས་རྒྱས་དཀྱིལ་འཁོར་སྟོང་ཕྲག་ཉིད། །ལག་མཐིལ་བཞག་ནས་སྟོང་གསུམ་བསྐོར། །སྙིང་ཁར་ལན་སྟོང་བསྟིམས་བྱས་པས། །བརྒྱ་སྟོང་རྒྱུ་དང་ཆར་མི་ཕོད། །དེས་ན་རྟག་ཏུ་དྲན་པ་ཡིས། །སྤྱི་གཙུག་འཁོར་ལོའི་རྒྱན་ཉིད་དུ། །དཔལ་ལྡན་བླ་མ་བསམ་པར་བྱ། །ཞེས་སོ། །བླ་མའི་ཕྱོགས་སུ་ལུས་ཀྱིས་ཕྱག་དང་བསྐོར་བ་ལ་སོགས་པ། ངག་གིས་མཆོད་པ་དང་བསྟོད་པ་ལ་སོགས་པ། ཡིད་ཀྱིས་མོས་པ་དང་གུས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། གཞན་ཡང་བླ་མས་ཡུལ་གཞན་དུ་ཕོ་ཉར་མངགས་པ་ལེགས་པར་སྒྲུབ་པ་དང་། ཞབས་འབྲིང་དང་སྲི་ཞུ་བྱེད་པ་དང་། གནས་ཀྱི་བྱ་བ་དང་། ཐ་ན་བཟོ་དང་། འདེགས་འཇོག་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་བསྒོ་བ་ལས་གསུངས་བཞིན་བསྒྲུབས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་། ཚེ་འདིར་འདོད་པ་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་ཅིང་། ཕྱི་མ་བདེ་བ་ཅན་དང་མངོན་པར་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་པའི་ཞིང་ཁམས་སྤྲུལ་པའི་སྐུས་བརྒྱན་པར་སྐྱེ་བ་འདི་ནི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་ལ། མཐར་ཐུག་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་འགྲུབ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་རྒྱ་མཚོའི་རྒྱུད་ལས། གང་གིས་བླ་མའི་བྱ་བ་ལ། །མཁས་པའི་སྐལ་ལྡན་གང་ཡིན་དེ། །དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་དྲུག་འབུམ་དུ། །ཕྱག་བྱས་པས་ནི་འདི་དོན་ཆེ། །བླ་མས་བསྒོ་བ་བཞིན་བསྒྲུབས་ན། །འདོད་པ་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པ་དང་། །བསོད་ནམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཐོབ། །རང་གི་རྫས་དང་ཡོ་བྱད་ཀྱིས། །བླ་མ་མཉེས་པར་སུས་བྱས་པ། །འདི་ནི་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བ་ལས། །སྤྲུལ་སྐུའི་ཞིང་དུ་དབུགས་ཕྱུང་སྟེ། །མྱ་ངན་འདས་པའི་སར་གཤེགས་སོ། །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚོགས་གཉིས་རྫོགས་དགོས་ན་བླ་མ་ལ་མ་བརྟེན་ཐབས་མེད་པའི་ལུང་མང་པོ་དྲངས་པ་དང་། ད་དུང་དེ་དང་འདྲ་བའི་མདོ་རྒྱུད་གསར་རྙིང་གི་ལུང་མང་ཞིང་། ལུང་དང་རིགས་པ་དཔེ་གསུམ་གྱིས་བཤད་པའི། རིགས་པའི་ཐོག་ནས་བཤད་ན་ཐར་བའི་མཆོག་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་དགོས་པའི་གང་ཟག་དེས་བླ་མ་ངེས་པར་བསྟེན་དགོས་ཏེ། དེ་མ་བསྟེན་ན་རང་སྟོབས་ཀྱིས་མི་ཤེས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར། དཔེ་ལམ་མཁན་དང་། སྐྱེལ་མ་དང་། དེད་དཔོན་ལ་བཞག་ནས། ལམ་ནོར་དོགས་དང་གཅིག གོལ་དོགས་དང་གཉིས། འཆལ་དོགས་གསུམ་སེལ་དགོས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ལུང་རིགས་དཔེ་གསུམ་གྱིས་ཀྱང་ཤེས་སོ། །བཞི་བ།

སྐྱབས་བླ་ན་མེད་པ།

བཞི་པ་སྐྱབས་དང་སྐྱོབ་པ་བླ་ན་མེད་པས་ཀྱང་བསྟེན་པར་འོས་ཏེ། ངན་འགྲོའི་སྲིད་དང་བར་ཆད་འཇིགས་རྣམས་ལས། །སྐྱོབ་ཕྱིར་སྐྱབས་ཀྱི་དམ་པའང་གཞན་མེད་དེ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱང་བླ་མ་ལ་བསྟེན་ཕྱིར། །ལོག་འགྲོའི་འཇིགས་བྲལ་ཕྱིར་ཡང་རྟག་ཏུ་བསྟེན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཡུན་རིང་པོ་འཁོར་བ་ན་རྒྱུ་བ་ན། བླང་དོར་གྱི་མིག་མདོངས་པས་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་གནས་ལ་རྨོངས་པ་དེའི་ཕྱིར། བདེ་བ་འདོད་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་འབྲས་ལ་སྤྱོད་པ་ཉིད་དེ། སྤྱོད་འཇུག་ལས། བདེ་བ་འདོད་ཀྱང་གཏི་མུག་པས། །རང་གི་བདེ་བ་དགྲ་ལྟར་འཇོམས། །སྡུག་བསྔལ་འདོར་འདོད་སེམས་ཡོད་ཀྱང་། །སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ལ་མངོན་པར་རྒྱུག །ཅེས་པའི་ཚུལ་གྱིས་རང་དབང་མེད་པར་ལས་ཀྱི་རླུང་ཤུགས་ཟློག་དཀའ་བས་བསྐྱོད་དེ། ངན་འགྲོ་གསུམ་དང་། སྲིད་པའི་རྒུད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གདུངས་ཤིང་། མཐོ་རིས་ཐོབ་ཀྱང་བར་དུ་གཅོད་པས་མི་འདོད་པ་དུ་མ་ཉེ་བར་འབྱུང་བའི་འཇིགས་པས་ཉེན་པ་ཉིད་དེ། གཏན་དུ་ཕོངས་ཤིང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྤྱོད་པ་ལས། སྐྱེ་བོ་གཞན་དག་སུས་ཀྱང་སྐྱོབ་པར་ནུས་པ་མེད་པའི་འཇིགས་པ་དྲག་ལ་ཡུན་རིང་བ་དེ་ལས། བླ་མ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་སྐྱོབ་པའི་ཕྱིར་ཡང་བསྟེན་པར་འོས་ཏེ། སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲྭ་བ་ལས། འཁོར་བའི་འཇིགས་ལས་ངེས་སྐྱོབ་ཅིང་། །མྱ་ངན་འདས་པར་འདྲེན་པ་མཆོག །བླ་མ་ཉིད་ལས་གཞན་ཡོད་མིན། །ཞེས་སོ། །འོ་ན་ཐབས་མཁས་ལ་ཐུགས་རྗེ་མངའ་བའི་སངས་རྒྱས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་བླ་མ་མེད་པར་མི་འབྱུང་བས། དང་པོར་བླ་མ་ལ་བསྟེན་པས་དེའི་ཕྱིར་ཀུན་གྱི་སྐྱབས་མགོན་བླ་མ་ཉིད་དེ། དགོངས་འདུས་ལས། བསྐལ་པ་སྟོང་གི་སངས་རྒྱས་པས། །བླ་མ་གཉན་པར་ཤེས་པར་བྱ། །ཅི་ཕྱིར་བསྐལ་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས། །བླ་མ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་། །ཞེས་སོ། །དེས་ན་བླ་མ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ནི་འཇིགས་པ་ལས་སྐྱོབ་ཅིང་། ལེགས་པ་ཐམས་ཅད་སྟོན་པར་བྱེད་པས་བསྟེན་པར་བྱ་སྟེ། སྡོང་པོ་བཀོད་པ་ལས། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ནི་འཁོར་བ་ན་རྒྱུ་བའི་འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་སྐྱོབ་ཅིང་། ལེགས་པ་ཐམས་ཅད་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་ཐོད་བཞིན་དུ་སྤྱི་བོས་བརྟེན་པ་ལ་བསྙེལ་བ་མེད་པར་བྱའོ། །ཞེས་སོ། །གཞན་ཡང་གནས་སྐབས་དང་མཐར་ཐུག་གི་འཇིགས་པ་སྐྱོབ་ཅིང་ལེགས་པར་སྒྲུབ་པ་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པའི་མཆོག་ཏུ་སོང་བ་ཉིད་ནི་དེ་ལས། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ངན་སོང་དུ་མི་ལྷུང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་གོ །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་མི་ལྟུང་། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཐུབ་པར་དཀའ། བྱིས་པའི་ས་ལས་ཡང་དག་པར་འདའ། བསླབ་པ་དང་འགལ་བར་མི་བྱེད། དེས་བསྲུངས་པས་སྡིག་པའི་གྲོགས་པོས་དཀྲིར་མེད། དེས་བསྐྱངས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ཉིད་ལས་མི་ཉམས། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཀྱིས་མི་གོས་པས་ཡང་དག་པར་འཕགས་སོ། །དེ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་ནི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མ་འཁྲུལ་བར་སྤྱོད། དེས་སྒྲུབ་པ་ནི་རྩོམ་པ་ཐམས་ཅད་ལས་མི་ཟློག དེ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ནི་བདུད་ཀྱི་ལས་ཀྱིས་མི་བརྫིའོ། །ཞེས་སོ། །གཞན་ཡང་བླ་མའི་གསུང་བཞིན་ལེགས་པར་བསྒྲུབ་པ་ན། སྲུང་མ་དམ་ཅན་རྒྱ་མཚོས་ཀྱང་བར་ཆད་དང་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་ལས་སྐྱོབ་སྟེ། དགོངས་པ་འདུས་པ་ལས། བཀའ་ཟུར་མ་བཅག་ཆོས་བསྲུངས་ན། །ཆོས་སྐྱོང་སྲུང་མ་མཐུ་ཆེན་རྣམས། །བུ་བཞིན་རྟག་ཏུ་སྲུང་བར་བྱེད། །ཅེས་སོ། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཟིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ངན་སོང་དུ་མི་ལྟུང་། སྡིག་གྲོགས་ཀྱི་དབང་དུ་མི་འགྲོ། ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་ལས་མི་ལྡོག སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ས་ལས་ཡོངས་སུ་འདས་ནས་རིང་པོར་མི་ཐོགས་པར་བླ་ན་མེད་པར་འཚང་རྒྱ་བ་ཡིན་ཅེས་པའོ། །ལྔ་བ།

ཡོན་ཏན་རྒྱས་པར་བྱེད་པ།

ལྔ་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་འབྱོར་པ་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་ཡང་གཞན་མེད་པས་བསྟེན་པར་འོས་པ་ནི། ཡོན་ཏན་རྫོགས་བྱེད་པ་ཡང་གཞན་མེད་དེ། །བླ་མ་ལ་བསྟེན་དེ་ལས་ཕུན་ཚོགས་ཕྱིར། །ཐོག་མ་བར་དང་མཐར་ཡང་རྣམ་གྲོལ་གྱི། །ཡོན་ཏན་འབྱོར་སླད་རབ་དང་གུས་པས་བསྟེན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཅི་ཡང་མི་ཤེས་པའི་རྨོངས་པས་ཀྱང་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྟེན་ན། ཡོན་ཏན་གྱི་ཆོས་ཁྱད་པར་ཅན་རྒྱུད་ལ་འབྱོར་བར་བྱེད་པ་ཉིད་དེ། ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། ལས་དང་པོ་པ་ཐར་པའི་ལམ་སྣ་ཚོལ་བས་གྲོལ་བ་འདོད་ཅིང་འདུན་པས་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་དང་། བར་དུ་ལམ་ལ་ཞུགས་ཏེ་སློབ་པ་དག་བདུད་ཀྱི་ས་ལས་འདའ་བ་དང་། ཡོན་ཏན་གོང་མ་ཐོབ་པར་འདོད་པ་རྣམས་དང་། མཐར་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་འབྲས་བུ་ལ་ཕྱོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བླ་མ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པར་བྱ་སྟེ། དཔལ་འབྱུང་བའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལས་བྱུང་ངོ་། །ཞེས་པ་དང་། གསང་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་མདོ་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བླ་མ་ལ་བསྟེན་ཏེ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྫོགས་པར་བྱའོ། །ཞེས་པ་དང་། སའི་སྙིང་པོ་འཁོར་ལོ་བཅུ་པའི་མདོ་ལས། བླ་མ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པས་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆོས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འདི་ལས་འབྱུང་བར་བལྟའོ། །ཞེས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ཀྱི་མདོ་ལས། མདོར་ན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དེས་གདམས་པ་ལ་ཞུགས་ན་ཡོན་ཏན་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་བརྗོད་དུ་མེད་པ་བཅུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་བླ་མ་དམ་པ་གུས་པར་བསྟེན་པ་ཉིད། དགོངས་པ་འདུས་པ་ལས་ཀྱང་། དེས་ན་ལང་ཀའི་བདག་པོ་འདིར། །བློ་ལྡན་དགའ་དང་གུས་པ་ཡིས། །དམ་པར་གྱུར་ཏོ་ཅོག་རྣམས་ལ། །འདུན་པར་ལན་གསུམ་གུས་བྱ་སྟེ། །ཞབས་ལ་སྤྱི་བོས་གཏུག་པར་བྱའོ། །ཞེས་སོ། །འཕགས་པ་སྡུད་པ་ལས་ཀྱང་། སློབ་མ་བཟང་པོ་བླ་མར་གུས་ལྡན་དེ་དག་གིས། །བླ་མ་མཁས་པ་རྣམས་ལ་རྟག་ཏུ་བསྟེན་པར་བྱ། །ཅི་ཕྱིར་ཞེ་ན་མཁས་པའི་ཡོན་ཏན་དེ་ལས་འབྱུང་། །ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །དྲུག་པ།

སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱ་བ་བྱེད་པ།

དྲུག་པ་སྟོན་པ་ཆེས་འཕགས་པ་གཞན་མེད་པས་ཀྱང་བསྟེན་པར་འོས་པ་ནི། ཁྱད་པར་སྙིགས་དུས་བརྩེ་ལྡན་བླ་མ་ལས། །གཞན་ཞིག་བདག་གི་སྟོན་པར་མི་འགྱུར་བས། །རྒྱལ་ལས་ལྷག་པའི་གུས་པ་ཆེན་པོས་བསྟེན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྔོན་སངས་རྒྱས་བཞུགས་དུས་ལས་དག་པ་ལ་སངས་རྒྱས་དངོས་སུ་སྟོན་པར་བྱོན་པས་དོན་མཛད་མོད། དེང་སང་ཤིན་ཏུའང་དུས་སྙིགས་ཏེ། ཚེ་དང་འབྱོར་པ་དང་། ཆོས་དང་། འདྲེན་པ་སྙིགས་པ་འདིར། བླ་མ་ཡང་དག་པ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལས། དངོས་སུ་ཆོས་སྟོན་པ་དང་ཕན་འདོགས་པ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་སངས་རྒྱས་སམ། དེ་བས་ལྷག་པའི་གུས་པ་ཆེན་པོས་བསྟེན་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་ཁམས་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པ་དང་། དོན་མཛད་པ་དང་། འཕྲིན་ལས་རླབས་ཆེ་བའི་ཆ་འགའ་ཞིག་གི་ངོས་ནས་བླ་མ་དང་སངས་རྒྱས་མཉམ་པར་ཡང་བརྟགས་ལ། བདག་ཅག་གི་ངོར་དྲིན་ཆེ་བས་ལྷག་པར་ཡང་བརྗོད་དེ། གསང་འདུས་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱུད་ལས། ཁམས་རྣམས་དང་ནི་ཕྲིན་ལས་དང་། །རང་བཞིན་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་ཀུན་དང་བླ་མ་མཉམ། །འགྲོ་བ་གང་ལ་ལམ་སྟོན་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ལས་མཆོག་ཏུ་འཕགས། །ཞེས་པ་དང་། བླ་མ་སངས་རྒྱས་ཀུན་དང་མཉམ། །བླ་མ་སངས་རྒྱས་ཀུན་ལས་ལྷག །ཡོན་ཏན་མཆོག་གི་གཏེར་གྱུར་པ། །དཔལ་ལྡན་བླ་མ་སྤྱི་བོས་འདུད། །ཅེས་སོ། །གཞན་ཡང་སྔོན་དུས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་འདུལ་བའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་དངོས་སུ་སྣང་བས་དོན་མཛད་ལ། དེ་ནས་དགྲ་བཅོམ་པ་དང་། པཎྚི་ཏར་སྣང་བས་དོན་མཛད་དུས། དེ་དག་ཏུ་སྤྲུལ་ནས་བཀའ་བསྡུ་བ་དང་། བསྟན་བཅོས་མཛད་པ་ཡིན་ཞིང་། དེང་སང་ནི་བསྟན་པ་འཛིན་ཞིང་ཐར་པའི་ལམ་སྟོན་པ་ལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དུ་སྤྲུལ་ནས་དོན་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་དེ་ཡན་གྱིས་སྤང་བྱ་འཁོར་བའི་རང་བཞིན་ཤེས་པར་བྱས་ནས། བླང་བྱ་མྱང་འདས་ཀྱི་རང་བཞིན་རྟོགས་པར་བྱེད་དགོས་པ་ལ། སྦྱང་བྱའི་ཁམས་ཀྱི་དྲི་མ་སྦྱོང་བར་བྱེད་དགོས་ལ། དེ་སྦྱོང་བར་བྱེད་པ་ལ་ཤེས་རབ་རྣམ་པ་གསུམ་བསྟེན་དགོས་ཅིང་། དེ་ཡང་དང་པོ་ཐོས་པའི་ཤེས་རབ་ནས་བསྟེན་དགོས་པ་ཡིན་པ་དང་། དེ་ཡང་གང་ལས་ཐོས་པའི་ཡུལ་གནད་ཆེ་བས། མཐུན་ཕྱོགས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པ་དང་། མི་མཐུན་ཕྱོགས་སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་སྤང་བར་བསྟན་པ་གཉིས་ཀྱི་ནང་གི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ནམ་བླ་མ་དམ་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་ཇི་ལྟར་བསྟེན་ཚུལ། དེ་ཉིད་བསྟེན་པར་གདམས་པའི་གཏན་ཚིགས་དྲུག་བཤད་པ་དང་བཅས་པ་ཕལ་ཆེར་སོང་བའི་མཚམས་འདིར་དེ་རིང་བཞག་ནས། སོང་ཉིན་ལུང་གིས་རྒྱབ་སྐྱོར་ནས་ཇི་ལྟར་བསྟེན་ཚུལ་གྱི་སྐོར་ནས་འཆད་རྒྱུ་བྱེད། ད་སྔའིི་ཆོས་ཁྲིད་ཀྱི་ཐོག་མའི་དབུ་ནས་བཟུང་སྟེ་དེ་རིང་བར་གྱི་གཙོ་བོའི་བསྟན་བྱ་དེ་གང་ཡིན་ན། སྤང་བྱ་འཁོར་བའི་རང་བཞིན་གྱི་རྣམ་བཞག་ཚང་མ་གཏན་ལ་ཕབས་པའི་སྒོ་ནས་སྤང་བའི་རང་བཞིན་རྟོགས་པར་བྱས་ཏེ། སྤྱིའི་ཆིངས་ཆེན་པོ་གཉིས་པ་བླང་བྱ་མྱང་འདས་ཀྱི་རང་བཞིན་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་དེའི་དབུ་བཟུང་བ་རེད། དེ་ཡང་སྦྱོང་གཞི་ཁམས་ཀྱི་དྲི་མ་སྦྱོང་བར་བྱེད་ན། ཐོས་བསམ་སྒོམ་པའི་ཤེས་རབ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་བརྟེན་དགོས། དེ་ཡང་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པ་དེ་ཉིད་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན། གང་བསྟེན་དགོས་པའི་བླ་མ་དེ་ལ་ཡང་། ཡིད་བཞིན་མཆོག་གི་བླ་མ། རང་བཞིན་ཡོན་ཏན་རྫོགས་པའི་བླ་མ། སྲིད་ལས་རྣམ་གྲོལ་མཆོག་གི་བླ་མ་ལ་སོགས་པ་མདོ་རྒྱུད་བཀའ་དང་བསྟན་བཅོས་ལས་གསུངས་བའི་བླ་མའི་མཚན་ཉིད་མང་པོ་གསུངས་པ་དེ་དག་ཚང་བའི་སྐྱོན་བྲལ་ཡོན་ཏན་རྫོགས་བའི་བླ་མའི་རིགས་བདུན་གྱི་རྣམ་བཞག་བསྟན་པ་དང་། སྙིགས་མའི་དུས་སུ་ཡོན་ཏན་ཀུན་ལྡན་ནི་ཨུ་དུམ་ཝ་རའི་མེ་ཏོག་བཞིན་དུ་རྙེད་དཀའ་བ་ཡིན་པ་དང་། དེ་ལས་ཕལ་ཆེར་ལྡན་པའང་སངས་རྒྱས་དང་འདྲ་བར་གུས་པ་ཆེན་པོས་བསྟེན་དགོས་པར་བསྟན་ཅིང་། མོས་གུས་ཀྱིས་ཁྱོག་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་རླབས་འཇུག་པའང་ཤུགས་ཀྱིས་གོ་བར་བྱས་པ་དང་། ཡོན་ཏན་ཀུན་ལྡན་ཕར་ཞོག་སྙིགས་པའི་དུས་སུ་ཡོན་ཏན་ཁེ་རུ་ཞིག་ལྡན་པའང་མཇལ་དཀའ་བར་འདུག་སྙམ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དུས་སྙིགས་མ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུལ་བ་བྱོན་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུལ་བ་ལ་ཡོན་ཏན་མེད་པ་མིན་ཀྱང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུལ་བས་མི་ཚད་སངས་རྒྱས་སྐུ་དངོས་སུ་བྱོན་དུས་སུ་ཡང་མ་དག་པར་མཐོང་བའི་རྒྱུད་མ་དག་པ་པའི་སེམས་ཅན་སྔར་དེ་དུས་ནས་ཡོད་ན། དེང་སང་དུས་སྙིགས་པའི་སྐབས་འདིར་ཅིའི་ཕྱིར་མེད། འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཀྱིས་བྱམས་མགོན་ཕྲག་པ་གཡས་ཀྱི་སྟེང་དུ་བཞག་ནས་ཚང་འདུས་ཀྱི་ཁྲོམ་ལ་ཕེབས་སྐབས། ལས་ཅུང་ཟད་དག་པ་ཞིག་གིས་བྱམས་མགོན་ཁྱི་མོར་མཐོང་བ་འདྲ་བར། སློབ་མ་ཁོ་རང་ལས་དག་བསོད་ནམས་བསགས་པའི་ཡོན་ཏན་གང་འཚམས་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་ཚེ་བླ་མ་དག་པར་མཐོང་བ་ཡིན། དེ་ལས་གཞན་པས་ནི་ནད་མཁྲིས་ནད་ཅན་གྱི་མིག་སྔར་དུང་དཀར་པོ་ཡིན་ཀྱང་སེར་བོར་ལོག་པ་ལས་དམ་པའི་ཡོན་ཏན་མཐོང་དཀའ་བ་ཡིན། ཡང་དགོས་མཉམ་འགྲོགས་ཀྱི་བདུད་ཀྱི་ལྷད་སྐྱོན་གྱིས་མཐོང་དཀའ་བ་ཡིན། ཁྱད་པར་དུ་སྦས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་དེ་ཚོ་འགའ་རེ་འཇའ་ལུས་སུ་འགྲུབ་ཚར་དུས་ལས་མི་ཤེས་རྒྱུ་མང་རབ་བྱུང་བ་དང་། གང་ལྟར་རང་ཉིད་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཞིག་གི་ངོས་ནས་བཤད་དུས་ཐམས་ཅད་ལ་དག་སྣང་སྦྱངས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལམ་དུ་ཁྱེར་ཏེ། ལས་བྱས་ན། གཉིད་ན། ཟས་ཟ་ན། འགྲོ་ན། བསྡད་ན་ཐམས་ཅད་དམ་པའི་ཆོས་དང་མཐུན་ཞིང་། གཞན་དོན་བྱེད་པའི་བསམ་པས་འགོ་བཟུང་ནས་སྦྱངས་ན། དེ་ལ་གེགས་དང་གོལ་ས། ལམ་ནོར་ལས་ནོར་བཅའ་ནོར་རེད་འགྲོ་རྒྱུ་ཡོད་པ་མིན། བླ་མ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྙེད་རྒྱུ་གལ་ཆེ་ཡང་རྙེད་པ་རྐྱང་པས་ཀྱང་ཕན་ཐོགས་ཡོད་པ་མིན། དེས་ཇི་ལྟར་བསྟན་པའི་ལམ་ལ་ཞུགས་དགོས་པ་ཡིན། མདོར་ན་བླ་མ་མཚན་ཉིད་ཚང་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུལ་བ་ཡིན་ཏེ། ང་ཉིད་དགེ་བའི་བཤེས་སྤྲུལ་ནས། །ཁྱོད་ལ་སོགས་པའི་དོན་བྱེད་འགྱུར། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུལ་བ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པའི་ལྷག་མ་བསྒྲུབ་པའི་ཆེད་དང་། སྙིགས་མའི་སེམས་ཅན་བསྐྱབ་པའི་ཆེད་དུ་ཕེབས་པ་ཡིན། སྤྲུལ་བ་དེ་དག་རྣམ་པ་འདྲ་དང་མི་འདྲའི་ཚུལ་དུ་བྱོན་པས། དབུ་ལ་གཙུག་ཏོར་ཞབས་ལ་འཁོར་ལོ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་དགོས་པའི་ངེས་པ་མེད་ཀྱང་། མཛད་པ་སངས་རྒྱས་ཁོང་ཉིད་དང་འདྲ་འདྲ་ཡིན་ཤག་ཤག་རེད། དེ་མི་འདྲ་དོན་མེད་པས་མ་ཟད་དེ་མ་འདྲ་དུས་སྤྲུལ་བ་ངོ་མ་མིན་པའི་རྟགས་དང་། བདུད་སྤྲུལ་ཡང་ཡོད་མི་སྲིད་པ་མིན། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཆོས་གསུངས། དེ་གདུལ་བྱས་ཉམས་ལེན་བྱས། རྒྱུད་གྲོལ། ཉོན་མོངས་དག་ཚེ་སེམས་ཅན་དེ་ཐར་ལམ་ལ་འཁོད་སོང་བ་ཡིན། ད་ལྟའི་སྐབས་སུ་དེ་བཞིན་དུ་ཡིན་དགོས། ཕྱོགས་གཅིག་ནས་སངས་རྒྱས་སམ་བླ་མ་ལ་ལྟོས་ཡོད་ཀྱང་། ཕྱོགས་ཅིག་ཤོས་ནས་གདུལ་བྱ་རང་རྒྱུད་ལ་ཡང་ལྟོས་ཡོད་པ་ཡིན་པས། གདུལ་བྱ་རང་ཉིད་ལ་ཡང་མ་ལྟོས་པ་ཞིག་ག་ལ་ཡིན། དེས་ན་བླ་མ་རྙེད་རྗེས་བླ་མ་བསྟེན་པའི་དོན་གོ་དེ་གང་ཡིན་ན། ཐོས་བསམ་སྒོམ་པའི་ཤེས་རབ་རྣམ་པ་གསུམ་བསྟེན་པ་དེ་ཡིན། ཤེས་རབ་རྣམ་པ་གསུམ་བསྟེན་ལུགས་དེ་ཡང་། ཚུལ་གནས་ཐོས་དང་བསམ་ལྡན་པས། །སྒོམ་པ་ལ་ནི་རབ་ཏུ་སྦྱོར། །ཞེས་གསུངས་པས། དང་པོ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་གཞི་གདན་ལེགས་པོ་ཞིག་མ་བཏིང་ན་མི་འོང་སྟེ། བཤེས་སྤྲིང་ལས། ཁྱོད་ཀྱིས་ཚུལ་ཁྲིམས་མ་ཉམས་མོད་མི་དམའ། །མ་འདྲེས་མ་སྤགས་པ་དག་བསྟེན་པར་མཛོད། །ཁྲིམས་ནི་རྒྱུ་དང་མི་རྒྱུའི་ས་བཞིན་དུ། །ཡོན་ཏན་ཀུན་གྱི་གཞི་རྟེན་ལེགས་པར་གསུངས། །ཞེས་གསུངས་བའི་ཕྱིར། གཞན་གྱི་དོན་དུ་རང་གི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་སྤོང་བ་དེ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་ཇི་ལྟར་ཞིག་ཅེ་ན། དང་པོར་དེའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ངོས་གཟུང་དགོས་ལ། མི་མཐུན་ཕྱོགས་ནི་གསུམ་གསུམ་དུ་གནས་ཤིང་། དེ་ལ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་གསུམ་པོ་དེ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པས་ན་འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡིན་གསུངས་ཤིང་། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་གསུམ་པོ་དེ་གང་ཡིན་ན། སྡོམ་པ་སྲུང་མི་ནུས་པ་དང་། སྲུང་ཡང་མུ་སྟེགས་བྱེད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་འདྲ་བར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་སྡོམ་པ་སྲུང་བ་དང་། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་ཀྱང་ཉོན་ཐོས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལྟ་བུའི་སངས་རྒྱས་རྒྱུར་མི་འགྲོ་བ་དང་གསུམ་པོ་དེ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་གསུམ་ཡིན། སྡོམ་པ་བླངས་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་སོང་ན་ཉེས་པ་ཆེ་ཞིང་། ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བའི་གང་ཟག་ངན་འགྲོར་སྐྱེ་བ་ལས་བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བ་ཞིག་མི་སྲིད་པ་ཡིན། སོ་སོར་ཐར་བའི་སྡོམ་པ་ལ་མཚོན་ན། སོ་ཐར་རིགས་བདུན་ནམ་བརྒྱད་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཡོད་ཅིང་། འདིར་ཡོད་རྣམས་ནི་སེར་སྐྱ་ལ་མ་ལྟོས་པའི་རྟེན་མཆོག་དམན་ཐམས་ཅད་དགེ་བསྙེན་ནས་དགེ་སློང་བར་གྱི་སྡོམ་ལྡན་འབའ་ཞིག་ཡིན། སྐྱབས་གསུམ་འཛིན་པའི་དགེ་བསྙེན་གྱི་སྡོམ་ལྡན་ཡན་ཆད་ནས། སྣ་གཅིག་སྤྱོད་པ། སྣ་འགའ་སྤྱོད་པ། ཡོངས་རྫོགས་དགེ་བསྙེན། གོ་མིའི་དགེ་བསྙེན། ཚངས་སྤྱོད་དགེ་བསྙེན། དེ་བཞིན་དུ་གྲྭ་ཇོ་སེར་རབ་བྱུང་གི་སྡོམ་ལྡན་ནས་བཟུང་སྟེ་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་རྗེས་སུ་ཞུགས་མཁན་ཤ་སྟག་ཡིན་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གོས་ངུར་སྨྲིག་རྒྱལ་མཚན་འཆང་ནས་སྦྱོང་བའི་ཡོན་ཏན་ལ་གནས་པའམ། ཆོས་སྤྱོད་ཀྱི་བྱ་བ་ལ་བརྩོན་རྒྱུ་དེ་སྐལ་བཟང་པོ་ཡིན་པ་རེད། སྲིད་གསུམ་བདག་པོ་སྔར་ཡང་ལན་བརྒྱར་སྐྱེས། །ངུར་སྨྲིག་རྒྱལ་མཚན་འཛིན་པ་ད་རེས་ཙམ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན། ལྟུང་བ་ཕྲ་མོས་ཀྱང་མ་གོས་པ་ཞིག་དུས་ཀྱི་མཐར་དཀའ་བ་ཡིན་ཀྱང་། རྩ་བའི་ཉེས་ལྟུང་ཆེན་པོས་སྡོམ་པ་རལ་ཉམས་ལ་མི་འགྲོ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་ནས་ཀྱང་གལ་ཆེ་བ་ཡིན། སྲུང་བྱའི་རྩ་བ་བཞི་དང་འགལ་སོང་ན། འདུལ་བ་ལས། དགེ་སློང་གིས་གནས་འདི་ལྟ་བུ་བྱས་ན། བྱས་མ་ཐག་ཏུ་དགེ་སློང་དུ་མི་རུང་བར་འགྱུར། དགེ་སྦྱོང་དུ་མི་རུང་། ཤཱཀྱའི་སྲས་སུ་མི་རུང་། དགེ་སློང་གི་དངོས་པོ་ལས་ཉམས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་དགེ་སློང་གི་ཚུལ་ཞིག་པར་འགྱུར་ཞིང་། ཉམས་པ། བཅོམ་པ། ལྟུང་བ། ཕམ་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། དེའི་དགེ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་ཕྱིར་བླང་དུ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་ཤིང་ཏ་ལའི་མགོ་བོ་བཅད་ན་སྔོན་པོར་འགྱུར་དུ་མི་རུང་ལ། འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་པ་དང་ཡངས་པར་འགྱུར་དུ་མི་རུང་བ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་ཉམས་པ་དེའི་མིང་ལ་ཕམ་པའི་ལྟུང་བ་ཞེས་གསུངས་བ་ཡིན། དེས་ན་བྱིས་པ་ལོ་ཆུང་གི་དུས་སུ་ཕ་མས་སྔ་སྲོལ་གྱི་རྒྱུན་དེད་ནས་བུ་རྒྱུད་ལ་གྲྭ་ཆས་ཤིག་བསྐོན་ནས། དགོན་ནང་ལ་མངགས་ཤིང་། ཅི་ཡིན་འདི་ཡིན་གྱི་དོན་མ་གོ་བཞིན་དགེ་ཚུལ་གྱི་སྡོམ་པ་ཞིག་ཞུས་ཀྱང་། ངེས་འབྱུང་གི་བསམ་པས་ཀུན་ནས་སློང་བའི་ཞུ་འདོད་དང་ཐོབ་ཤེས་ཀྱི་བསམ་པ་བཟུང་མེད་ན་ཐོབ་ཡོད་མེད་ཀྱང་མ་ངེས་ལ། ཐོབ་ཡོད་རུང་མེད་རུང་བསླབ་ལ་མི་གནས་ཤིང་གནས་མི་ཐུབ་པར་འདུག་སྙམ། གྲྭ་ཇོ་སེར་མི་བྱེད་བསམ་མཁན་ཞིག་ཡིན་ན་གྲྭ་ས་གྲས་གདན་བརྫད་ནས་ཉམས་པའི་སྐྱོན་འབྱུང་དུ་བཅུག་དགོས་པའི་དོན་མེད་དེ། བསླབ་ལ་གནས་མི་བསམ་པའི་ཚུལ་བཤད་ནས་ཆོས་བཞིན་འདུལ་བ་བཞིན་དུ་འབུལ་ཆོག་གིས་སྡོམ་པ་ཡར་ལ་ཕུལ་ནས་ཁྱིམ་པ་གཙང་མ་ཞིག་བྱེད་དེ་འགྲོ་ཆོག་པ་ཡིན། དེ་ལ་ཉམས་པའི་ཉེས་པ་མི་འབྱུང་བ་ཡིན། བསྟན་པའི་ཞབས་ཕྱི་ལ་གྲྭ་བ་མིན་ཀྱང་ཁྱིམ་པ་གོ་ཆོད་ཀྱང་མཁོ་བ་ཡིན། དེ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཀའ་ཡིན་པས་དེ་མི་ཆོག་ཟེར་མཁན་ཞིག་སུ་ཡང་ཡོད་རྒྱུ་མ་རེད་བསམ་འདུག སྡོམ་ལ་གནས་ན་གནས་པ་འདྲ་ཞིག་དགོས་ཏེ་འདི་རང་གར་བ་ཞིག་མ་ཡིན་པར་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་བཞུགས་གྲལ་རེད། རབ་བྱུང་མིན་ནའང་སྐྱབས་གསུམ་འཛིན་པའི་དགེ་བསྙེན་གྱི་སྡོམ་ལྡན་དག་གིས་ཀྱང་། དགག་པའི་བསླབ་བྱ་གསུམ་དང་། བསྒྲུབ་པའི་བསླབ་བྱ་གསུམ། ཆ་མཐུན་གྱི་བསླབ་བྱ་གསུམ་དང་དགུ་བོ་དེ་མིག་གི་འབྲས་བུ་བཞིན་དུ་བསྲུང་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ཡན་ཆད་ཀྱི་དགེ་བསྙེན་ལ་དེ་བཞིན་ཡང་བསྲུང་བྱ་མང་བ་ཡིན། གཞི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པའི་རྨང་གཞི་དེའི་སྟེང་ལ་ཐོས་བསམ་བསྒོམ་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་ཆགས་དགོས། ཐར་ལམ་ཡང་དག་ཅིག་འཚོལ་ནས་རང་བཞིན་བདེ་བའི་གནས་སུ་འཛིན་པ་ཞིག་ཡིན་ཚེ་ཚུལ་ཁྲིམས་གཙང་དགོས། མདོ་ཡི་ནང་དུ། ཇི་ལྟར་མིག་མེད་གཟུགས་མཐོང་མི་རུང་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཚུལ་ཁྲིམས་མེད་ན་ཆོས་མི་མཐོང་། །ཞེས་པ་དང་། ཇི་ལྟར་མིག་མེད་ལམ་འཇུག་ག་ལ་ནུས། །དེ་བཞིན་ཚུལ་ཁྲིམས་མེད་ན་ཐར་མི་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་ཡོད། སྨོན་ལམ་བཏབ་ནས་འགྲུབ་པ་ལ་རྒྱུ་ཞིག་དགོས་པ་ཡིན་རྒྱུ་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡིན། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་བརྟེན་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་ན་འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་ལ་འགྲོ་ཐུབ་པ་ཡིན། རྒྱུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་བརྟེན་ནས་རྐྱེན་སྨོན་ལམ་དག་པས་མཚམས་སྦྱར་ན་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་དེ་དེ་བཞིན་དུ་འགྲུབ་ཏུ་ཡོད་པ་ཡིན། ཁྱད་པར་དུ་གཞན་དོན་སྤྱོད་པའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་སྡོམ་སྡུད་དོན་བྱེད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཉེས་སྤྱོད་སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་སེམས་གནས་པར་བྱེད། དགེ་བ་ཆོས་སྡུད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་རང་རྒྱུད་ཆོས་བཞིན་སྨིན་པར་བྱེད། སེམས་ཅན་དོན་བྱེད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་གཞན་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན། ཐར་ལམ་ཡང་དག་ལ་འཇུག་པའི་གང་ཟག་ཅིག་གིས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་གཞི་བཟུང་ནས་ཐེག་ཆེན་སྡོམ་སྡུད་དོན་བྱེད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་གསུམ་དང་ནམ་ཡང་མི་འདའ་བ་དེ་ནི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞི་རྟེན་ཡིན་ཞེས་འཕྲོས་མོལ་ཐུགས་གསོས་ཞུས་པ་དང་ཆབས་ཅིག དེ་ལྟར་ཆོས་འཆད་ཉན་བྱས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་མཚོན་ཏེ་རང་གཞན་གྱིས་དུས་གསུམ་བསགས་དང་ཡོད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཤིང་བཟླུམས་ཏེ་བསྡོམས་པའི་མཐུས་ཀུན་མཁྱེན་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ཕྱོགས་དུས་གནས་སྐབས་ཀུན་ཏུ་དར་ཞིང་རྒྱས། བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་གང་ན་སུ་བཞུགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐུ་ཚེའི་ཞབས་པད་ཡུན་རིང་དུ་བརྟན། དགེ་འདུན་འདུས་པའི་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཐུགས་མཐུན་ཁྲིམས་གཙང་བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་བདེ་སྐྱིད་རྫོགས་ལྡན་གྱི་དཔལ་ལ་སྤྱོད་དེ་མཐར་ཐུག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བླ་མེད་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གོ་འཕང་རིན་པོ་ཆེར་འགོད་པའི་ཕྱིར་དུ། རྗེ་བཙུན་འཇམ་པའི་དབྱངས་དང་འཕགས་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པས་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་ཇི་ལྟར་བསྔོས་པ་བཞིན་དུ་བསྔོ་བའི་ཐུགས་འདུན་ཟབ་མོ་གནང་བར་ཞུ། བསོད་ནམས་འདི་ཡིས་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་ཉིད། །ཐོབ་ནས་ཉེས་པའི་དགྲ་རྣམས་ཕམ་བྱས་ནས། །སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་རྦ་བརླབས་འཁྲུགས་པ་ཡི། །སྲིད་པའི་མཚོ་ལས་འགྲོ་བ་གྲོལ་བར་ཤོག།