cover

ཁྱབ་བདག་པདྨ་སྐལ་བཟང་གི་གསུང་འབུམ་གླེགས་བམ་ཉི་ཤུ་པ།

ཡིད་བཞིན་མཛོད་ཀྱི་ལྗགས་འགྲེལ་རྨོངས་མུན་སེལ་བའི་སྣང་མཛོད། ༼ཧཱུྃ༽

ཁྱབ་བདག་པདྨ་སྐལ་བཟང་གི་གསུང་། མཁན་བསྟན་འཛིན་དགྲ་ལྷ་ཡིས་ཡི་གེར་ཕབ།

པདྨའི་འོད་སྣང་ཚོགས་པ།
ཀན་སུའུ་མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་།

མཁོ་རྒུའི་ལོངས་སྤྱོད་འཛོམས་ཀྱང་མ་བསགས་ཤིང་། །འདོད་ཡོན་འཁོར་མང་ཚོགས་ཀྱང་མ་ཞེན་པར། །བསླབ་གསུམ་སྡེ་སྣོད་རིག་པའི་བང་མཛོད་དེ། །སྤོང་དང་ཀློག་པའི་སྙིང་གི་དབུས་སུ་བསྐྱིལ། །
—རྫོགས་ཆེན་དཔོན་སློབ།

ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ།

༈ སྐྱེ་རྒུའི་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་རྒྱལ་བ་མཉམ་མེད་དོན་ཀུན་གྲུབ་པ་ཆེན་པོའི་གསང་གསུམ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒྱུ་འཕྲུལ་ངོ་མཚར་ཆོས་སྐུའི་རིང་བསྲེལ་གྱི་གཟུགས་སུ་བལྟམས་པ་གསུང་རབ་རྒྱལ་བའི་བཀའ་འགྱུར་རིན་པོ་ཆེ་དང་། ཐུབ་པའི་དགོངས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱི་བཀྲལ་ནུས་པའི་འཕགས་ཡུལ་པཎ་གྲུབ་རྣམས་ཀྱི་མཛད་པའི་བསྟན་འགྱུར་རིན་པོ་ཆེ་སྟེ་མདོ་སྔགས་གཉིས་ལྡན་གྱི་ཡོངས་རྫོགས་བསྟན་པ་རྒྱ་མཚོ་འདི་ཉིད། དེང་གི་ཆར་གངས་རིའི་ལྗོངས་ཀྱི་ཡེ་གེ་ཁོ་ནའི་གཟུགས་སུ་བཞུགས་པ་ནི་སྤྲུལ་པའི་མཁན་སློབ་ཆོས་གསུམ་གྱི་ཐུགས་བསྐྱེད་ཉག་གཅིག་ལས་བྱུང་བ་དང་། དེ་དག་མི་ནུབ་བརྒྱུད་འཛིན་ཡུན་གནས་ཀྱི་ཆེད་དུ་གངས་ལྗོངས་ཆོས་བརྒྱུད་ཁག་ལས་བྱོན་པའི་རིས་སུ་མ་ཆད་པའི་སྐྱེས་ཆེན་རྣམས་ཀྱིས་བཀའ་བསྟན་རིན་པོ་ཆེའི་དགོངས་སྙིང་ཅན་གྱི་གསང་རབ་གླེགས་བམ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་མཛད་ཅིང་། དཀའ་སྤྱད་ཐུགས་བརྩོན་སྣ་ཚོགས་གྱིས་མ་ཕྱི་གསར་བསྐྲུན་དང་བསྐྱར་བསྐྲུན་སོགས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་བཞུགས་པ་མཛད་མུས་བཞིན། དེང་གི་ཆར་གློག་རྡུལ་འཕྲུལ་ཆ་དང་དྲྭ་རྒྱའི་དུས་རབས་ཀྱི་འགྲོས་དང་བསྟུན་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་རིག་གཞུང་སྤྱི་མཚུངས་ལྟར། རྒྱལ་བའི་གསུང་རབ་རིན་པོ་ཆེ་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་འཕགས་བོད་མཁས་པའི་གཞུང་ལུགས་རྣམས་དྲྭ་ཐོག་ནས་བཤེར་འཚོར་དང་འདྲ་བཤུས་སྒྲིག་གཟོ་སོགས་སྟབས་བདེའི་ལམ་ནས་བཀོལ་སྤྱོད་ཐུབ་པའི་གཞི་རྒྱ་ཆེ་བའི་འཆར་འགོད་དངོས་སུ་ལས་བཞིན་པར། མཆོག་སྤྲུལ་མུ་ར་རིན་པོ་ཆེའི་གཙོས་པདྨའི་འོད་སྣང་ཚོགས་པ་ནས་༧སྐྱབས་རྗེ་པདྨ་སྐལ་བཟང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་གསུང་འབུམ་མཚན་བཟང་སོ་གཉིས་ཀྱི་གྲངས་ལྡན་ཅན་འདིར་གནང་འབྱོར་བྱུང་བ་ལགས་ན། ཁོང་རྣམ་པའི་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་མཛད་རྒྱས་ལ་སྙིང་ནས་ཐུགས་རྗེ་དང་བཀའ་དྲིན་བླ་ལྷག་ཏུ་ཆེ་ཞུ་བ་དང་ཆབ་གཅིག་སླད་ནས་ཀྱང་གསུང་རབ་རིན་པོ་ཆེ་ཅི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་གནང་ན་འདི་གར་འདྲ་བཤུས་གནང་སྩོལ་ཡོང་བར་ཅི་ནས་ཀྱང་བཀའ་དྲིན་མི་ཆུང་བ་ཞུ།

ཞེས་དྲྭ་རྒྱའི་དཔེ་མཛོད་འགན་འཛིན་པ་རྫོགས་ཆེན་བསྟན་འཛིན་རྣམ་དག་ནས་ཕུལ།།

ཡིད་བཞིན་མཛོད་ཀྱི་ལྗགས་འགྲེལ་རྨོངས་མུན་སེལ་བའི་སྣང་མཛོད། ༼ཧཱུྃ༽

ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཀྱི་ཟབ་གསང་སྙིང་པོའི་དོན་རྡོ་རྗེའི་ལྗགས་ཀྱིས་བཀྲལ་བ་སྐྱུད་བྱང་དུ་བསྡུས་པ་རྨོངས་མུན་སེལ་བའི་སྣང་མཛོད་ཅེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ།།

ཉིན་བཅུ་དགུ་པའི་ཆོས་ཁྲིད།

དེ་ཡང་ཀུན་མཁྱེན་ཆོས་རྗེས་ཡིད་བཞིན་མཛོད་འདིའི་ནང་ནས། ཆོས་རྔ་སྒྲོག་པའི་སྒྲ་ཐོས་སེམས་ཅན་ཡང་། །ངན་སོང་རྣམ་གྲོལ་ཉན་རྣམས་སྨོས་ཅི་དགོས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ། དམ་པའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་སྒྲས་བརྗོད་པའི་རང་བཞིན་ཅན་འདི་ལ། དོན་གྱིས་དཔོག་པར་བྱས་ཡོང་ན། ཟབ་ཞི་སྤྲོས་བྲལ་འདུས་མ་བྱས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ངོ་བོ་ལ་མཚན་ཉིད་མེད་པས་ཟབ་པ། རང་བཞིན་ལ་བསམ་དུ་མེད་པས་ཞི་བ། རྟག་ཆད་ཀྱི་མུ་དང་མཐའ་ལ་ཐུག་པ་མེད་པས་ན་སྤྲོས་བྲལ། རྟོག་དཔྱོད་དང་མཚན་མའི་ཆོས་ཀྱི་ཤེས་བྱ་ལས་འདས་པ་ཡིན་པས་ན་འདུས་མ་བྱས་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་གསང་བ་ཟབ་མོ། བཀའ་དང་བསྟན་བཅོས། མདོ་དང་རྒྱུད་ཀྱི་རིམ་པ་ཇི་བཞིན་སྒྲོག་ཅིང་གོ་བར་བྱེད་པ་དེ་ལ་ཆོས་བཤད་ཅེས་གྲགས་ལ། དེའི་ཆོས་དེ་ཉན་པ་རུ་སྐུལ་བའི་འདུས་བརྡ་ཆོས་དུང་དང་ཆོས་རྔ་སྒྲོག་པའི་སྒྲ་ཞིག་རྣ་ལམ་དུ་ཐོས་པའི་སེམས་ཅན་ངན་སོང་ལ་འགྲོ་དགོས་རྒྱུ་ཅན་ཞིག་ཡིན་ཀྱང་ངན་སོང་ལས་གྲོལ་བ་ཡིན་ན། ཉན་རྣམས་སྨོས་ཅི་དགོས། །ཞེས་གསུངས་པས། ཆོས་དུང་གི་སྒྲ་གོ་བས་མི་ཚད་ཆོས་སྒྲ་དངོས་སུ་ཐོས་ནས་དེ་ལ་དྭངས་ཤིང་དད་པའི་སེམས་སྐྱེས་པའི་ཕན་ཡོན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡོད་པ་ནི་ཀུན་མཁྱེན་བླ་མའི་གསུང་དེས་ཀྱང་དཔོག་པ་ཡིན། དེ་ཡིན་ན་ཆོས་ནམ་བཤད་ལ་དུང་བརྡ་བུས་པའི་དེ་མ་ཐག་པར་ཐེག་ཆེན་མདོ་སྔགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ཉན་པ་ལ། སྦྱོར་བ་སེམས་བསྐྱེད་གནད་ཆེ་ཞེས་བཤད་པས་མ་ཚད། ཆོ་ག་ཚིག་བཞི་ཞིག་ལས་མ་བཏོན་ཀྱང་སྐྱབས་སེམས་སྔོན་དུ་འགྲོ་དགོས་པ་ཡིན། ད་དེ་ལྟ་བུའི་ཐེག་ཆེན་ཐར་བ་ཆ་མཐུན་གྱི་དགེ་རྩ། བསོད་ནམས་ཚད་མེད་པའི་འཇུག་ངོགས་སུ་ཞུགས་པ་ལ། རྒྱལ་བ་སྲས་དང་བཅས་པའི་བགྲོད་པ་གཅིག་པུའི་ལམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་དགོས་པ་ཡིན་པས། འུ་ཚོ་འཇིག་རྟེན་གཏམ་གྱི་ཁ་དཔེར། རི་ཆེན་པོ་མགྲོན་དུ་འབོད་ན། །ཐང་ཆེན་པོ་གདན་དུ་གདིང་དགོས། །ཞེས་པ་ལྟར་དུ། སེམས་བསྐྱེད་སྐྱེ་བའི་གཞི་གདན་ཞིག་འཇོག་དགོས་པ་ཡིན། སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་ངོ་བོ་དེ་གཞན་དོན་ཡིན་པས། གཞན་དོན་ལ་རྫོགས་བྱང་སྒྲུབ་འདོད་དེ་སེམས་བསྐྱེད་ཁོ་རང་གི་ངོ་བོ་སྟེ། མི་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་ལུས་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་ཆགས་ཡོད། འོ་ན་གཞན་དོན་བྱེད་སའི་གཞན་དེ་སུ་ཞིག་རེད་ཟེར་ན། གཞན་ནི་རང་ལས་གཞན་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དེ། དེ་ལ་ཇི་ཙམ་ཡོད་ཅེ་ན། ནམ་མཁས་གར་ཁྱབ་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཞེས་ཚད་ཀྱིས་གཞལ་ཐབས་བྲལ་བ་ཡིན། དེ་དག་ལ་ཕན་ཆེན་པོ་ཞིག་འདོགས་དགོས་ན་སྙིང་རྗེ་ཆེ་བ་ཞིག་ངེས་པར་ཡོད་དགོས་པ་ཡིན་ཏེ། ཐ་ན་རོགས་ཤིག་བྱེད་དགོས་བསམ་ཡང་ཕན་སེམས་ཤིག་ཡོད་དགོས་པའི་ཕྱིར། རང་ཉིད་ལ་ཕན་པ་འབྱུང་བའི་ཆེད་དུ་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ནི་ཐེག་པ་དམན་པ་རང་འདོད་ཡིད་བྱེད་ཅན་གྱི་བསམ་ཚུལ་དང་བྱེད་སྟངས་ཡིན། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྐྱེ་བ་ལ། ཐོག་མ་མར་ཤེས། དྲིན་དྲན། དྲིན་གསབ་འདོད་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་འབྲས་མན་ངག་བདུན་ལྡན་ནམ། ཡང་ན་ཚད་མེད་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པར་འདོད་པ་བྱམས་པ། སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བར་འདོད་པ་སྙིང་རྗེ། བདེ་བ་དང་མི་འབྲལ་བར་འདོད་པ་དགའ་བ། དགྲ་གཉེན་ཆགས་སྡང་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་བརྒྱད་བསྙམ་པར་འདོད་པ་དེ་བཏང་སྙོམས་རེད། ཉམས་ལེན་གྱི་སྐབས་རང་རེ་སོ་སྐྱེ་ལ་སྙིང་རྗེ་གོ་ཆོད་པ་ཞིག་མེད་པའི་དུས་འདིར། དང་པོ་བསམ་པ་བཟང་པོ་ཞིག་ཨེ་སྐྱེ་བལྟས་ནས་བྱམས་སྙིང་རྗེ་གཉིས་ཀ་བསྒོམ་དགོས། ཚད་མེད་བཞི་དེ་ཡང་ཕན་དང་བདེ་བར་བྱེད་པའི་དགོངས་པ་ཅན་ཞིག་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་བྱམས་དང་སྙིང་རྗེ་དགའ་བ་གསུམ་པོ་དེ་བདེ་བའི་དགོངས་པ་དང་། བཏང་སྙོམས་དེ་ཕན་པའི་དགོངས་པ་ཡིན། དེ་བཞི་བོ་ཚུལ་བསྡུ་ན་བྱམས་སྙིང་རྗེའི་ནང་དུ་འདུས་པ་ཡིན་པས་བྱམས་སྙིང་རྗེའི་ཚུལ་ལས་ཞུས་ཟིན་ལྟར་དང་། དེའི་ཐོག་ལ་སྐྱབས་འགྲོ་དགོས་པ་ཡིན་ཏེ། སྐྱབས་འགྲོ་ནི་སྡོམ་པའི་རྟེན་ཡིན་པས། སྡོམ་པ་ཀུན་ལ་ཡོད་མོད་ཀྱང་། །སྐྱབས་སུ་མ་སོང་པ་ལ་མེད། །ཅེས་གསུངས་པ་རེད། ཚད་མེད་བཞི་འམ། བྱམས་སྙིང་རྗེས་བློ་འབྱོངས་པ་སྔོན་ལ་སོང་བ་དང་། དེ་ནས་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་པོ་གང་ཡིན་པ་དང་། འགྲོ་ལུགས་ཇི་ལྟར་ཡིན་པ། བསླབ་བྱ་གང་གང་ཡོད་པ་དང་བཅས་པ་ཤེས་པའི་སྒོ་ནས་སྐྱབས་གསུམ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་སོ་ཐར་རིགས་བདུན་གང་རུང་གི་སྡོམ་པ་བླངས་ནས། དེ་འདྲའི་རྨང་གཞི་དེའི་སྟེང་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་སྡོམ་པ་བླངས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། མདོ་སྡེ་རྒྱན་གྱི་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་སྐབས་སུ། སྡོམ་པ་རྒྱ་ཆེན་དེ་ཡི་རྟེན་ཞེས་གསུངས་ཡོད་པ་ཡིན། དེས་ན་ལུགས་འདི་ལ་བསྟུན་ན་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་དངོས་གཞི་མ་བཤད་པའི་སྔོན་དུ། སོ་ཐར་གྱི་སྡོམ་པ་དེ་ངེས་པར་དུ་འཆད་དགོས་པ་ཡིན། ཆོས་ར་འདིའི་ནང་ན་ཡོད་ཚད་ཚང་མ་རབ་ཏུ་བྱུང་མིན་ལ་མ་ལྟོས་པར་སོ་ཐར་གྱི་སྡོམ་ལྡན་ཏག་ཏག་རེད། སོ་ཐར་གྱི་སྡོམ་པ་འདི་ལ་རིགས་དུ་ཡོད་ན། རིགས་བདུན་ནམ་བརྒྱད་ཡོད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་རྫས་སུ་བཞི་དང་རྟེན་དུ་བརྒྱད་ཡོད་པ་ཡིན། རྫས་སུ་བཞི་ཡོད་པ་ནི། དགེ་བསྙེན་དང་གཅིག དགེ་ཚུལ་དང་གཉིས། དགེ་སློང་དང་གསུམ། དགེ་སློབ་མ་དང་བཞི་བོ་དེ་རེད། རྟེན་དུ་བརྒྱད་ཡོད་པ་ནི་ཉིན་ཞག་གི་མཐའ་ཅན་བསྙེན་གནས་ཀྱི་སྡོམ་པ་བརྩིས་ན་བརྒྱད་ཡོད་པའོ། །འོན་ཀྱང་། སྡོམ་པ་རྒྱ་ཆེན་དེ་ཡི་རྟེན། །ཞེས་གསུངས་པའི་སྡོམ་པ་རྒྱ་ཆེན་མིན་པས་ན། སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་རྟེན་གྱི་སོ་ཐར་གྱི་སྡོམ་པ་དེ་རིགས་བདུན་གང་རུང་ཡིན་དགོས་པ་ཡིན། སོ་ཐར་རིགས་བདུན་ནི། དགེ་སློང་དང་གཅིག དགེ་སློང་མ་དང་གཉིས། དགེ་སློབ་མ་དང་གསུམ། དགེ་ཚུལ་དང་བཞི། དགེ་ཚུལ་མ་དང་ལྔ། དགེ་བསྙེན་ཕོ་མོ་གཉིས་དང་བདུན་ཡིན། དགེ་བསྙེན་གྱི་སྡོམ་པ་འདི་ལའང་ནང་གསེས་སུ་དབྱེ་ན། སྐྱབས་གསུམ་འཛིན་པ། སྣ་གཅིག་སྤྱོད་པ། སྣ་འགའ་སྤྱོད་པ། ཕལ་ཆེར་སྤྱོད་པ། ཡོངས་རྫོགས་སྤྱོད་པ། ཚངས་སྤྱོད་དགེ་བསྙེན་ལ་སོགས་པ་བསྲུང་བྱ་མང་ཉུང་གི་ཁྱད་པར་གྱིས་དེ་ལྟར་དབྱེར་ཡོད་པ་ཡིན། སེམས་བསྐྱེད་ལེན་པའི་རྟེན་དུ་སོ་ཐར་གྱི་སྡོམ་པ་དགོས་པ་ཅི་ཡིན་པ་དང་། དེའི་སྡོམ་པ་དེ་མེད་ན་སེམས་བསྐྱེད་མི་ཐོབ་པའི་དོན་གང་ཞེ་ན། སོ་སོར་ཐར་བའི་སྡོམ་པ་དེ། གཞན་གནོད་གཞི་དང་བཅས་པ་སྤངས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པ་དེ་གཞན་ཕན་གཞི་དང་བཅས་པ་བསྒྲུབས་པ་ཞིག་ཡིན་པས། གནོད་པ་ལས་མ་ལོག་པར་ཕན་གདགས་ཐབས་མེད་པས་སོ་ཐར་སྔོན་ལ་འགྲོ་དགོས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་གཞན་དག་ན་རེ། སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པ་སྐྱེ་བའི་རྟེན་དུ་མི་འཐད་དེ། ཟ་མ་དང་། མ་ནིང་དང་། ལྷ་ལ་སོགས་པ་ལ་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་མི་སྐྱེ་བ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པ་སྐྱེ་བར་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་པའི་རྟེན་དུ་ཡང་མི་འཐད་དེ། སོ་སོར་ཐར་པ་ནི་ཤི་འཕོས་པས་གཏོང་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པ་དེས་མི་གཏོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། སྤྱིར་ན་སོར་སྡོམ་འདི་ཆོ་ག་གཅིག་ལ་བསྟེན་རུང་བསམ་པ་འདྲ་མི་འདྲ་གསུམ་གྱིས་ཐོབ་ལུགས་འདྲ་མི་འདྲ་གསུམ་དུ་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན། སོ་ཐར་རིགས་བདུན་གྱི་སྡོམ་པ་གང་ཡིན་ཀྱང་། སྡོམ་པ་ལེན་དུས་ཁམས་གསུམ་གྱི་བདེ་བ་འདོད་པའི་བསམ་པའི་ཀུན་སློང་གིས་སྡོམ་པ་བླངས་ན་ལེགས་སྨོན་གྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། རང་ཉིད་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གཏན་དུ་སྤང་བར་འདོད་པའི་ངེས་འབྱུང་གི་བསམ་པས་བླངས་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། རང་གཞན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་འདོད་པའི་བསམ་པས་བླངས་ན། ཐེག་ཆེན་སོ་ཐར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སུ་འགྱུར་བ་ཡིན། དེས་ན་སྔ་མ་གཉིས་ཀྱིས་བྱང་སྡོམ་གྱི་རྟེན་མི་རུང་བ་ནི་བདེན་ལ། འོན་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་སྐྱེ་བའི་བརྟེན་དང་གནས་པའི་བརྟེན་གཉིས་ཀ་རུ་འཐད་པ་ཡིན་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་ལེན་ལུགས་ཀྱི་ཆོ་ག་ཟུར་པ་ཞིག་ཀྱང་དགོས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བསམ་པ་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱིས་ཟིན་པའི། །ཆོ་ག་ཉན་ཐོས་ལུགས་བཞིན་གྱིས། །སོ་སོར་ཐར་པ་རིགས་བརྒྱད་པོ། །བྱང་སེམས་སོ་སོར་ཐར་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་པ་དང་། གཞན་ཡང་སྔར་ཉན་རང་གི་བསླབ་པ་བླངས་པ་དེ་ཕྱིས་བསམ་པ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱིས་ཟིན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པར་གནས་འགྱུར་བ་ཡང་གསུངས་པ་དང་། དམན་སེམས་དོར་ཡང་སྤོང་སེམས་མ་དོར་པའི་ཕྱིར་ན་སྔ་མ་ཡོན་ཏན་ཡར་ལྡན་དུ་རྫོགས་ཐུབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་སྡོམ་པ་ལེན་པ་ལ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་མཐུན་རྐྱེན་དེ་ལྟར་ཚོགས་དགོས་པ་ནི། དཔེར་ན་འཛམ་བུའི་གླིང་ལ་དབང་བྱེད་པའི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོའམ་གླིང་བཞི་ལ་དབང་པའི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཞིག་གདན་དྲང་དགོས་ན། ས་ཕྱོགས་གཙང་སྦྲ་བྱེད་པ་དང་། གནས་ཁང་བྱི་དོར་བྱས་ནས་རྒྱན་དང་ཡོ་བྱད་འཛོམས་པ་ཞིག་དགོས་པ་ལས་། ལུད་དང་ལྗན་ལྗིན་ལ་སོགས་པ་མི་གཙང་བས་ཁྱབ་པའི་ས་ཕྱོགས་མ་ཡིན་པ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་འདི་ནི་ཅི་བསམ་འགྲུབ་པའི་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་དངོས་ཡིན་པས། ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་མི་དགེ་བ་ལས་མི་སྡོམ་པ་དང་། སྡིག་པའི་དྲི་མས་གོས་པའི་རྒྱུད་ལ་མ་ཡིན་ཏེ། ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་སྡིག་པའི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ། སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ལེགས་པར་བརྒྱན་པའི་ལུས་ལ་བསྐྱེད་ཅིང་བཞུགས་སུ་གསོལ་བ་ཡིན་པའོ། །གཙོ་བོར་རྒྱ་ཆེན་སྤྱོད་ལུགས་དང་བསྟུན་པའི་གླེང་མོལ་དེ་ལྟར་བྱས་ནས། དེ་འདྲའི་གཞན་དོན་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་བསམ་པ་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཀུན་སློང་ཡོད་པ་གཞིར་བཞག་བྱས་ནས། གང་ཞིག་འཆད་བཞིན་པ་དེ་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཀྱི་འགྲེལ་ཊཱིཀ་པདྨ་དཀར་པོ་འདི་ཉིད་ལས་ཐོག་མར་དགེ་བ་ཀླད་ཀྱི་དོན་སོང་ནས། བར་དུ་དགེ་བ་གཞུང་གི་དོན་ལ་སྤྱིའི་ཆིངས་ཆེན་པོ་གཉིས་ཀྱིས་བཅིང་བའི་ཕྱི་མ། དེ་ལས་གྲུབ་མཐའི་རིགས་མཛོད་བཤད་པའི་སྐབས་ནས། མང་དག་ཅིག་སོང་སྟེ་དེ་རིང་ཕྱི་རོལ་པ་ལས་ནང་བའི་ལྟ་གྲུབ་ཁྱད་དུ་འཕགས་ཚུལ་བཤད་པ་དང་བཅས་ཏེ་ཕྱི་བའི་ལོག་རྟོག་དགག་པ་སྔོན་དུ་སོང་ནས། ནང་པ་ལ་ཡང་བློ་མཆོག་དམན་དང་དབང་པོའི་ཁྱད་པ་ལས། ཐེག་དམན་དང་ཐེག་ཆེན་གཉིས་ཡོད་པའི་ནང་གི་སྔ་མ་བཤད་པའི་སྐབས་ལ་ཐུག་པ་ཡིན། དེ་ཡང་སྤྱིར་ཉན་ཐོས་པ་འདི་དག་ཀྱང་རྟེན་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་དག་ལ་གནས་ནས། ཤེས་བྱ་ཕུང་ཁམས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་གཞི་ལ་བདེན་བཞིའི་འཇུག་ལྡོག་མ་ནོར་བའི་ཐོས་བསམ་གྱིས་སྒྲོ་འདོགས་བཅད་ནས། བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་དང་། ལམ་ལྔར་སྦྱངས་ནས་འབྲས་བུ་ཁམས་གསུམ་ལས་ཐར་བ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ནི། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་སྐབས་སུ་ཡང་ལམ་དང་ཡོན་ཏན་དེ་དག་ཡར་ལྡན་དུ་ཚང་དགོས་པས་དགག་བྱ་མིིན་ཀྱང་། རང་དོན་ཉི་ཚེ་བའི་བློ་དང་། གཞི་ལམ་འབྲས་བུའི་ཕྱོགས་སུ་བདེན་པར་ཞེན་པའི་གྲུབ་མཐའི་བློ་སྐྱོན་རྣམས་དགག་དགོས་ཤིང་། དེ་ཉིད་དགག་པ་ལས་གཙོ་བོ་བྱེ་སྨྲས་འདོད་པ་ལྟར་དུ། ཁ་རྩང་སྣང་བ་གཟུགས་ཀྱི་གཞི། གཙོ་བོ་སེམས་ཀྱི་གཞི། འཁོར་སེམས་བྱུང་གི་གཞི་རྣམས་དགག་པ་སོང་ནས། དེ་རིང་ལྡན་མིན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་བཞིི་འགོག་པའི་སྐབས་ལས་འགའ་ཞིག་སོང་སྟེ། གཉིས་པ་སོ་སོར་རྟག་མི་རྟག་ཏུ་མི་རུང་བ་ནི། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སོ་སོ་རེ་རེ་བཞིན་དུ་རྟག་པ་ཡིན་ན་རང་ཉིད་འདུས་བྱས་མིན་པ་དང་། རྟག་ན་འདུས་བྱས་མི་སྲིད་པ་ཡིན་པས་འདུས་བྱས་གཞན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་ཡང་མི་རུང་ལ། མི་རྟག་ན་དེ་དག་རེ་རེ་ཞིང་ཡང་སྐྱེ་སོགས་བཞི་ཡོད་དགོས་པས་ཐུག་མེད་དུ་འགྱུར་རོ། །རྩ་ཤེར་ལས། སྐྱེ་དང་གནས་དང་འཇིག་རྣམས་ལ། །འདུས་བྱས་མཚན་ཉིད་གཞན་ཞིག་ནི། །གལ་ཏེ་ཡོད་ན་ཐུག་མེད་འགྱུར། །མེད་ན་དེ་དག་འདུས་བྱས་མིན། །ཞེས་སོ། །ཡི་གེ་ཡང་མ་གྲུབ་སྟེ་ཡན་ལག་དང་རྡུལ་དང་དུས་ཆ་དུ་མ་ལས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་དུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡུམ་ལས། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཡི་གེ་མ་མཆིས་པ། མིང་མ་མཆིས་པ། མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའོ་ཞེས་སོ། །འོ་ན་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དེ་ཙམ་གང་ལས་གསུངས་ཤེ་ན། གནས་ལུགས་ལ་ཡི་གེ་མེད་ཀྱང་། གནས་ལུགས་ཀྱི་དོན་དེ་མ་རྟོགས་པར་འཁྲུལ་པ་རྣམས་ཡི་གེ་ལ་ཞེན་ནས་འཁོར་བ་ན་སྤྱོད་པའི་ངོར། མེད་ལ་ཡོད་པར་སྒྲོ་བཏགས་ནས་མ་སྐྱེས་པའི་དོན་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་མེད་རྗོད་ཚིག་གིས་མཚོན་པར་བྱས་ནས་ཉན་ཅིང་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། ཏིང་འཛིན་རྒྱལ་པོ་ལས། ཡི་གེ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ། །ཉན་པ་གང་དང་སྟོན་པ་གང་། །འགྱུར་བ་མེད་ལ་སྒྲོ་བཏགས་ནས། །ཉན་ཅིང་སྟོན་པར་བྱེད་པའང་ཡིན། །ཞེས་སོ། །འཇུག་པ་ཡང་མེད་དེ། ཕལ་པ་ལམ་ལ་འཇུག་པ་ལྟར། བྱ་བྱེད་གཉིས་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཁྱིམ་དུ་ཕྱུགས་འཇུག་པ་ལྟར་ཐ་དད་བཀག་པའི་ཕྱིར་དང་། རྟག་མི་རྟག་ལ་འཇུག་པ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། རྟག་ན་མི་འཇུག་ལ། མི་རྟག་ན་འཇུག་པར་བཟོ་དུས་འགག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ནི་འབྱུང་འཇུག་གཉིས་ཆར་ཁེགས་སོ། །རྟག་མི་རྟག་གི་རིགས་པས་ཁེགས་པའོ། །མགྱོགས་པ་ཡང་མེད་དེ། འགྲོ་བ་མེད་ན་མགྱོགས་པ་ཤུགས་ལ་མི་འགྲུབ་པས་དེ་ཉིད་བཀག་པའི་ཕྱིར་མི་འགྲུབ་པ་དང་། འཕོ་བ་བཀག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཡང་འཕོ་ན་རྟག་མི་རྟག་གཉིས་ཀ་གཅིག་ཡིན་དགོས་ཤིང་། རྟག་ན་མི་འཕོ་ལ། འཕོས་ན་མི་རྟག་པར་འགྱུར་ལ། མི་རྟག་ན་འཕོ་བར་བཟོ་དུས་ནས་མི་རྟག་པ་ཡིན་པས་ན་འགག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡུལ་དགག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། དབུས་དང་མཐའ། ས་མཚམས། རང་བཞིན་གྱི་ཡུལ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། རྡུལ་ཆར་བརྟགས་ན། དབུས་རྡུལ་དང་མཐའ་རྡུལ་གྱི་ཆ་མ་གྲུབ་པའམ་ཆ་ཤས་མ་གྲུབ་པས་མཐའ་དབུས་མི་སྲིད་པ་དང་། ཡང་གཅིག་གི་དབུས་སུ་གྲུབ་པ་དེ་ཉིད་གཞན་གྱི་མཐར་གཞལ་བས་མཐའ་དབུས་ངེས་པ་ཐམས་ཅད་སྔར་ནས་ཁེགས་པས་མ་གྲུབ་བོ། །གཉིས་པ་ནི། མཐའ་དབུས་གཉིས་ཀྱི་བར་ལ་མཚམས་ཡོད་དམ་མེད་ཡོད་ན་དེའི་མཚམས་དེ་ཕྲད་དམ་མ་ཕྲད། ཕྲད་ན་མཚམས་སུ་མི་རུང་སྟེ་གང་ཕྲད་པའི་ངོས་དེ་ཉིད་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དང་། མ་ཕྲད་ན་མཚམས་སུ་མི་རུང་སྟེ་ཐ་དད་དངོས་པོ་དང་དངོས་མེད་བཞིན་ནོ། །གཅིག་ལ་ལྟོས་པས་གཅིག་མཚམས་སུ་བཞག་པས་དེའང་མི་རུང་སྟེ། ལ་ལའི་དབུས་དང་ཕྱོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གོང་ནས་བཀག་པའི་མཚམས་ཉིད་ཀྱི་སྣང་བ་བཞིན་ནོ། །གསུམ་པ་ནི། ཡངས་པ་ཅན་ལྟ་བུ་དེ་ཉིད་དངོས་པོ་ཡིན་ན་དངོས་པོར་གྲུབ་པ་མི་རྟག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་པས་སྐད་ཅིག་གིས་མི་རྟག་ཅིང་རྩོམ་གཞིའི་རྡུལ་ཆ་མེད་པས་ཡུལ་དུ་མི་རུང་ལ། དངོས་མེད་ལ་ཡུལ་དུ་འདོགས་གཞི་མེད་དེ་དེ་ཉིད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚོགས་པ་དགག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཕྲད་མ་ཕྲད། གཅིག་མི་གཅིག སྤྱི་དང་མཚུངས་པའོ། །དང་པོ་ནི་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་དང་ཤིང་སྡོང་མང་པོ་ཚོགས་བའི་ནགས་ཚོགས་ལྟ་བུ་རྣམས་ཏེ། དེ་ཉིད་ཕྲད་ནས་ཚོགས་པ་ཡིན་ན་ཚོགས་པ་མི་རུང་སྟེ། ཚོགས་པ་གོང་བུ་གཅིག་པ་རེ་རེ་བའི་ཆ་ཚོགས་པ་ཉམས་སོ། །མ་ཕྲད་ན་ཚོགས་པ་གཅིག་ཏུ་མ་ངེས་ཤིང་མ་གྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །གཅིག་ན་ཐ་དད་དང་འགལ་ཞིང་། མི་གཅིག་ན་ཚོགས་པ་གཅིག་ཅེས་པ་དང་འགལ་ལོ། །སྤྱི་དང་ཡང་མཚུངས་ཏེ། ཚོགས་པ་ནི་གཞན་དུ་མའི་རང་བཞིན་གཅིག་ཏུ་འདུས་པ་ཙམ་ལ་བརྗོད་པས། སྤྱི་བཀག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁེགས་སོ། །སྤྱོད་འཇུག་ལས། རྒྱུན་དང་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ། །ཕྲེང་བ་དམག་ལ་སོགས་བཞིན་རྫུན། །ཞེས་སོ། །མདོར་ན་མི་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱང་གཟུགས་དང་སེམས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ལ་བཏགས་པ་ཙམ་ལས་དེ་དག་དང་གཅིག་དང་ཐ་དད་དུ་མེད་པས་ན་རྫས་སུ་མ་གྲུབ་པར་བསྟན་ཏོ། །འདུས་མ་བྱས་དགག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། གཞི་བརྟག་པ། དགག་བྱ་བརྟག་པ། དངོས་པོ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། འདི་འདུས་མ་བྱས་སོ་ཞེས་པའི་གཞི་ཞིག་གཞག་རྒྱུ་མ་གྲུབ་སྟེ། རྟོག་བཅས་རྟོག་མེད་ཀྱི་བློ་དང་འཁྲུལ་མ་འཁྲུལ་གྱི་བློ་ལ་འདུས་མ་བྱས་ཞེས་དེར་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཙམ་ལས། དངོས་སུ་སུ་ལའང་སྣང་དུ་མི་རུང་བས་སྔར་ནམ་མཁའ་མ་གྲུབ་པར་བཀག་པ་བཞིན་ནོ། །འོ་ན་དོན་སྤྱི་དང་ཆུ་ཟླ་ལ་སོགས་པའང་དངོས་པོ་མེད་པས་མཚུངས་སོ་ཞེ་ན། མི་མཚུངས་ཏེ་དོན་སྤྱི་ནི་བློས་གཅོད་པ་དང་། ཆུ་ཟླ་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྩ་ཤེ་ལས། མྱ་ངན་འདས་པ་འདུས་མ་བྱས། །དངོས་དང་དངོས་མེད་འདུས་བྱས་ཡིན། །ཞེས་པ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི་གང་བཀག་ཆོས་ཐམས་ཅད་གང་ཞིག་འགོག་པའི་དགག་བྱ་ལ་མ་ལྟོས་པ་མེད་པར་དེ་ལ་ལྟོས་པས་ན། འདུས་བྱས་རྫུན་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་རྫུན་པ་ཡིན་པར་དཔོག་པས་ན་འདུས་མ་བྱས་མ་གྲུབ་སྟེ། ལུང་སྔ་མ་སྤྱོད་འཇུག་དེ་ཉིད་ལས། སྐྱེ་དང་གནས་དང་འཇིག་པ་དག །མ་གྲུབ་ཕྱིར་ན་འདུས་བྱས་མེད། །འདུས་བྱས་རབ་ཏུ་མ་གྲུབ་པས། །འདུས་མ་བྱས་ནི་ཇི་ལྟར་འགྲུབ། །ཅེས་སོ། །གསུམ་པ་ནི་འདུས་མ་བྱས་དངོས་པོར་རུང་མི་སྲིད་པས་མ་གྲུབ་སྟེ། གཞི་མེད་པ་ཁོ་ན་བློས་སྒྲོ་བཏགས་པར་ཟད་དོ། །འདུས་མ་བྱས་རྣམས་ཀྱང་དགག་བྱ་མེད་པའི་ཆ་ནས་དེར་བཏགས་པ་ཙམ་ལས་རྫས་སུ་གྲུབ་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པར་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ། །ད་ནི་བྱེ་བྲག་སྨྲ་པའི་འདོད་པའི་ནང་དུ་ཤེས་བྱའི་གཞི་ལྔའི་འཕྲོར་འཇིག་པ་དོན་གཞན། དུས་གསུམ་རྫས་གྲུབ། བརྗོད་མེད་ཀྱིི་བདག ཤེས་པས་རང་དང་ཡུལ་མི་རིག་པ། མཚན་མཚོན་ཐ་དད། ཆུད་མི་ཟ་བའི་རྫས་རྣམས་ཡོད་པ་ལས། དེ་དག་རིམ་བཞིན་དགག་པ་ལ་འཇིག་པ་དོན་གཞན་དགག་པ་ནི། འཇིག་པ་དོན་གཞན་ཡིན་ན་འཇིག་པ་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཟུར་དུ་ཡོད་པར་འགྱུར་ཞིང་། དེ་ལྟ་ན་འདུས་བྱས་སུའང་མི་རུང་བར་ཐལ་ལ། ཡང་དངོས་པོ་མེད་ཀྱང་འཇིག་པ་ཡན་གར་དུ་ཡོད་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ལྟར་ན་སྐྱེ་བ་མེད་པར་ཤི་བ་ཡང་ཡོད་པར་ཐལ་བས་འཇིག་པ་དོན་གཞན་དུ་མ་གྲུབ་བོ། །དེ་ཡང་འཇིག་པ་ཞེས་པ་འཇིག་རྒྱུའི་བུམ་པ་ལྟ་བུ་དེ་རང་གྲུབ་པའི་དུས་སྐད་ཅིག་གཉིས་པར་མི་སྡོད་པ་ལ་བརྗོད་དེ། ཆུའི་གཤེར་བ་ལྟར་འདུས་བྱས་རང་གི་མཚན་ཉིད་དེ་ལྟར་གནས་པ་ཡིན་གྱི། དངོས་པོ་དེ་ལས་འཇིག་པ་ལོགས་སུ་ཡོད་ན་དངོས་པོ་རང་ཉིད་མི་འཇིག་པ་དང་། འཇིག་པ་ཉིད་རྒྱུ་མེད་དུ་འགྱུར་ཏེ། འཇིག་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་དངོས་པོ་དེ་འཇིག་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། འཇིག་པ་ཉིད་དངོས་པོ་ལས་ཐ་དད་པར་རང་དབང་གིས་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་ལས་ཐ་དད་པར་འཇིག་པ་ཡོད་ན་དེ་སུ་ཞིག་གི་འཇིག་པ་ཡིན། དེ་ལ་འཇིག་པར་རྒྱུ་གང་གིས་གདགས་ཏེ། དངོས་པོ་དང་དེའི་འཇིག་པ་དུས་མཉམ་ན་དེས་དེ་མི་འཇིག་ལ། མི་མཉམ་པར་སྔ་ཕྱིར་གྱུར་ན་ཡང་འཇིག་པ་དོན་མེད་དོ། །དུས་གསུམ་རྫས་གྲུབ་དགག་པ་ནི། བུམ་པས་ཆུ་སྐྱོར་བའི་དོན་སྐད་ཅིག་བྱས་ནས་རྟག་ཏུ་གནས་པ་ཉིད་མི་རུང་སྟེ། དུས་གསུམ་གྱི་བུམ་པ་ཆོས་ཅན། ད་ལྟ་སྤྱད་དུ་ཡོད་པར་ཐལ་དུས་གསུམ་རྫས་སུ་སྒྲུབ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་དང་། ཡང་ཆུ་སྐྱོར་བའི་དོན་བྱེད་སྐད་ཅིག་གིས་བྱེད་ན་འགལ་ལ། རིམ་གྱིས་བྱེད་ན་ཕྲད་པ་མ་གྲུབ་པས་སོ། །བུམ་པ་འགག་པ་མ་ཡིན་ན་དངོས་མེད་དུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་དང་། རང་བཞིན་རྟག་ན་གནས་སྐབས་འགྱུར་བ་མི་སྲིད་པས། ད་ལྟར་གྱི་སར་སྐད་ཅིག་ཀྱང་འབྱུང་དུ་མི་རུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཐོག་ཐ་མེད་པའི་སྐད་ཅིག་ཇི་སྙེད་ཀྱི་བུམ་པ་དུས་གཅིག་ལ་གནས་པ་ནི། གོ་སྐབས་ཐམས་ཅད་བུམ་པ་འབའ་ཞིག་གིས་བརྫངས་པས། དངོས་པོ་གཞན་གནས་ས་མེད་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །འདས་མ་འོངས་ཀྱི་བུམ་པ་མི་སྣང་བ་དང་། ད་ལྟར་སྣང་བའི་བུམ་པ་རྫས་གཅིག་ཏུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར། དུས་གསུམ་རྫས་སུ་གྲུབ་པ་ཁེགས་སོ། །འདི་ཚང་གིས་དུས་གསུམ་རྫས་གྲུབ་ཏུ་འདོད་ཅིང་། རྫས་གྲུབ་ཏུ་འདོད་པ་དེའང་གྲངས་ཅན་པས་རྫས་གྲུབ་ཏུ་འདོད་པ་དང་མི་འདྲ་བར་སྐད་ཅིག་མའི་རང་བཞིན་དུ་རྒྱུད་མར་ཡོད་པར་འདོད་དོ། །གང་ལྟར་དུས་གསུམ་རྫས་སུ་གྲུབ་ན་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་གཉིས་ཀྱང་རང་ས་ན་ཡོད་དགོས་པས། དུས་གསུམ་པོ་ད་ལྟའི་སྐབས་ན་རྫས་སུ་ཡོད་ལ། དེས་ན་དུས་གསུམ་གྱི་བུམ་པ་ད་ལྟའི་སྐབས་ན་བད་སྤྱད་ཆོག་པ་དང་། བུམ་པས་ཆུ་སྐྱོར་གྱི་དོན་སྐད་ཅིག་གིས་བྱེད་པ་ཡིན་ན། ཐོག་མཐའ་མེད་པའི་སྐད་ཅིག་གི་བུམ་པ་མང་བས་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་གང་བ་སོགས་བུམ་པ་མིན་པའི་དངོས་པོ་གཞན་མི་ཤོང་བར་བུམ་པས་ཁེངས་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་བབ་པ་ཡིན་ཅེས་སོ། །དུས་གསུམ་སྐྱེ་འགག་གི་ཆོས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་གཤིས་ལ་མ་གྲུབ་པས་རྫས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་པའི་དོན་བསྡུས་དང་བཅས་ཏེ། སྐྱེ་འགག་གནས་གསུམ་དང་བྲལ་བའི་སྟོང་ཉིད་གཤིས་ཀྱི་བཞུགས་ཚུལ་མཚོན་པའི་བར་སྐབས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུངས་པ་ནི། དེ་ཡང་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་གྲུབ་པར་བསྟན་པ་སྟེ། སྐད་ཅིག་སྐྱེ་འགག་བྱེད་པ་དག །ཇི་ལྟ་བུར་ན་རྫས་གཅིག་རུང་། །འགག་དང་མ་སྐྱེས་མི་སྣང་ན། །གནས་པ་སྣང་བ་ཇི་ལྟར་གཅིག །སྣང་རུང་འགལ་བས་རྫས་གཅིག་ཉམས། །ཞེས་པ་ནི་བསྡུས་པའི་དོན་ཏོ། །མཐའ་བཞིར་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་བདག་ཀྱང་མེད་དེ། ཕུང་པོ་དང་ཕུང་པོ་མ་ཡིན་པ་དངོས་འགལ་དུ་འཛིན་པ་དང་། རྟག་པ་དང་རྟག་པ་མ་ཡིན་པ་དངོས་འགལ་འཛིན་པའི་ཚད་མས་ཁེགས་པའི་ཕྱིར་དང་། སྔར་གྱི་བྱེད་པ་པོ་ཕྱིས་ཡོད་ན་གྲངས་ཅན་གྱི་བདག་ལྟར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་གྲངས་ཅན་པའི་བདག་བཀག་པས་ཁེགས་ལ། འདི་སྔོན་སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་སྐབས་ཤིག་ཏུ། གཅེར་བུ་པའི་སྟོན་པ་ཞིག་ནང་པའི་བསྟན་ལ་དད་ནས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མདུན་དུ་ཡོང་བར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚུར་ཤོག་གིས་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྡེར་ཚུད་པའི་སྐབས་སུ། དེས་སྟོན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ། ཁོ་རང་གི་སྔར་གྱི་ལྟ་བ་ངན་པའི་ཞེན་ཕྱོགས་ཀྱིས། གང་ཟག་གི་བདག་ཕུང་པོ་དང་གཅིག་གམ་ཐ་དད། གཉིས་ཀའམ་གཉིས་མིན་ཅེས་དྲིས་པར། སྟོན་པས་ཅང་མི་གསུང་པའི་ལན་བཏབ་ཀྱང་། ཁོ་རང་གི་བརྗོད་དུ་མེད་པར་ཡོད་པར་གོ་ནས། ཆོས་ནང་བའི་བསྟན་ལ་ཞུགས་ཀྱང་། ལྟ་བ་ཕྱི་རོལ་པ་དང་འདྲེས་ཏེ། བརྗོད་དུ་མེད་པའི་བདག་ཁས་ལེན་ནོ། །དེ་ཡང་མེད་དེ་ཕུང་པོ་དང་གཅིག་ཐ་དད་དང་རྟག་མི་རྟག་དངོས་འགལ་གྱི་བར་ན་ཕུང་གསུམ་མི་སྲིད་པས་ན་མཐའ་བཞིར་བརྗོད་དུ་མེད་པས་བདག་དེ་དངོས་པོར་མེད་པས་སོ། །ཤེས་པས་རང་དང་ཡུལ་མི་རིག་པའང་མི་རུང་སྟེ། ཡུལ་བློས་མི་རིག་ན་དབང་པོས་ཤིན་ཏུ་ཡང་མི་རིག་པས་འགྲོ་བ་མ་ལུས་འོན་ལོང་ཉིད་དུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་དང་། རང་མི་རིག་པ་སྤྱོད་པ་པར་བཀག་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཤེས་པས་རང་མི་རིག་པ་མི་འཐད་དེ་རང་རྒྱུད་ཀྱི་བདེ་སོགས་གསལ་པོར་གཞན་ལ་ལྟོས་མེད་དུ་མྱོང་བ་འདི་ལ་ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་རང་རིག་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ལ། དེ་མེད་ན་མངོན་སུམ་གྱི་ཐ་སྙད་ཀུན་ཀྱང་མི་འཐད་པས་ཚུར་མཐོང་གི་རྣམ་གཞག་ཀུན་ནུབ་པར་ཐལ་བ་དང་། དབང་པོ་བེམ་པོ་ལ་ཡུལ་རིག་པའི་ནུས་པ་མེད་ལ། ཤེས་པ་ལ་ཡུལ་སྣང་གི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་མེད་ན་ཡུལ་མི་སྣང་བར་ཐལ་བ་ལ་སོགས་པས་ཁེགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའོ། །མཚན་མཚོན་རྫས་ཐ་དད་ཀྱང་མི་རུང་སྟེ། མེའི་ཐ་སྙད་དྲོ་བའམ་ཚ་རེག་ཅན་ལས་ཐ་དད་ན་བསིལ་བར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཐ་སྙད་དེ་ཉིད་དྲོ་བ་རང་ལས་གཞན་མི་རྙེད་ན་གཞན་ནས་དེ་བས་ཀྱང་ཤིན་ཏུའང་མི་རྙེད་པས་དེ་ལྟར་ན་ཤེས་བྱ་ལ་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གི་ངོ་བོ་མེད་པར་གྲུབ་པས། ཁོ་བོ་ཅག་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་པ་དག་གི་ཕྱོགས་སུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་མཚོན་ནི་རྣམ་པར་གཞག་འཇོག་གི་ཚུལ་ལས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཙམ་ལས་དོན་ལ་ཐ་དད་དུ་མེད་དེ། མེ་དྲོ་བ་ལས་ཐ་དད་ན་བསིལ་བར་ཐལ་བ་དང་། མེ་མིན་པའི་དྲོ་བ་གང་ནས་ཀྱང་མི་རྙེད་པས་ན་དེ་དག་ཐ་དད་མིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་བརྟགས་ཤིང་བརྟགས་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ནས་བདེན་པར་གྲུབ་པ་མེད་པར་འདོད་པའི་ཁོ་བོ་ཅག་ཐེག་ཆེན་པའི་ལུགས་ལ་ཐུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའོ། །ཆུད་མི་ཟ་བའི་རྫས་མེད་དེ། རྣམ་སྨིན་གཅེར་བུ་བར་བཀག་པའི་སྐབས་བཀག་པས་ཁེགས་ཕྱིར་དང་། ཐོབ་པའང་སྔར་བཀག་པའི་ཕྱིར་དང་། རྫས་དུ་མ་གཅིག་ཏུ་འདུ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དང་། གནས་པ་ཡང་སྔར་ནས་བཀག་ཟིན་པའི་ཕྱིར་དང་། འོང་བའང་དེ་བཞིན་དུ་བཀག་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་དང་། གཟུགས་དང་སེམས་ལས་ཐ་དད་པའི་ཆུད་མི་ཟ་བའི་རྫས་ཞེས་པ་ཞིག་འདོད་ན། དེ་ནི་ཤེས་བྱ་ལ་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་ཆུད་མི་ཟ་བའི་རྫས་ཞེས་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པ་གཞན་མེད་དེ། ལས་དང་འབྲས་བུ་ཕན་ཚུན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བ་ཙམ་ལས་ཆུད་མི་ཟ་བ་ཞེས་གཟུགས་དང་སེམས་ལས་ཐ་དད་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ལ་སྒྲུབ་བྱེད་མེད་ཅིང་། ཐོབ་པ་སྤྱིར་བཀག་པ་དང་བྱེ་བྲག་དེ་འདྲའི་རྫས་ལ་དགོས་ནུས་མེད་པ་སོགས་རིགས་པའི་གནོད་པ་ཡོད་པས་མི་འཐད་དོ། །ཚུལ་འདིས་རང་སྡེའི་ནང་ནས་སེམས་ཅན་དོན་དམ་དུ་འདོད་པ་དང་། ཀུན་གཞིས་ལུས་ལ་ཁྱབ་པར་འདོད་པ་དང་། སེམས་སེམས་བྱུང་རྫས་ཐ་དད་དུ་འདོད་པ་དང་། སྐྱེ་གནས་འཇིག་གསུམ་རང་གར་འདོད་པ་རྣམས་ཁེགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡན་གྱིས་བྱེ་བྲག་སྨྲ་བོ་གཙོ་བོར་བྱས་པའི་འདོད་པ་བཀག་ནས། གཉིས་པ།

མདོ་སྡེ་པའི་གྲུབ་མཐའ་བཤད་པ།

ད་ནི་ཉན་ཐོས་མདོ་སྡེ་པ་བཤད་པ་ནི། མདོ་སྡེ་པ་ནི་སྤྱིར་བཏང་གིས་བྱེ་བྲག་སྨྲ་པའི་གཞུང་ཕལ་ཆེ་དང་མཐུན། མི་འདྲ་བའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པ་ནི། མདོ་སྡེ་སྤྱོད་པས་སྐྱེད་བྱེད་རྐྱེན་བཞི་སོགས། །རྣམ་བདུན་ཚུལ་དེ་ཡང་དག་ལྟ་བ་མིན། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། འདིར་ཉན་ཐོས་མདོ་སྡེ་པ་དག་ནི། གྲུབ་པའི་མཐའ་ཚུལ་བདུན་དུ་འདོད་དེ། སྐྱེད་བྱེད་རྐྱེན་བཞི། སྣང་བ་བློ། ཡུལ་ལྐོག་གྱུར། རྡུལ་བར་མེད། དབང་པོ་ནུས་པ། མི་ལྡན་པ་ཀུན་བརྟགས། མྱང་འདས་དངོས་མེད་དོ། །འདི་རྣམས་ནི་དངོས་པོ་སྨྲ་བའི་སྐྱོན་དང་བཅས་པ་ཡིན་པས་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་མིན་ཕྱིར་དགག་དགོས་ཤིང་། དེ་ཉིད་དགག་པ་ལ་ཕྱོགས་སྔའི་འདོད་པ་ཞིབ་པར་བསྟན་དགོས་པས། དང་པོ་ནི། སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་རྐྱེན་བཞི་ཅི་རིགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བ་སྟེ། རྒྱུའི་རྐྱེན། མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན། དམིགས་པའི་རྐྱེན། བདག་པོའི་རྐྱེན་ནོ། །དང་པོ་ནི། འབྲས་བུ་ལ་ཕན་འདོགས་པར་ནུས་རུང་ཙམ་སྟེ། ངོ་བོ་སྐྱེད་པའོ། །གཉིས་པ་ནི། ཤེས་པ་སྔ་མ་འགགས་མ་ཐག་ལྟ་བུ་སྟེ་རིགས་འདྲ་ཕྱི་མ་སྐྱེད་པའོ། །གསུམ་པ་ནི། ཤེས་པའི་ཡུལ་ལོ། །བཞི་པ་ནི། འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་སྐྱེད་དེ་གེགས་མི་བྱེད་པ་ཙམ་མོ། །དེ་ལ་རྒྱུའི་རྐྱེན་ནི་ལྔ་སྟེ། མཚུངས་ལྡན། ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ། སྐལ་པ་མཉམ་པ། བྱེད་པ། ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་སྟེ། མཛོད་ལས། རྐྱེན་ནི་བཞི་པོ་དག་ཏུ་གསུངས། །རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱུ་ལྔ་ཡིན། །སེམས་དང་སེམས་བྱུང་སྐྱེས་པ་རྣམས། །ཐ་མ་མིན་མཚུངས་དེ་མ་ཐག །དམིགས་པ་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དེ། །བྱེད་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བདག་པོར་བཤད། །ཅེས་སོ། །བསྐྱེད་ཚུལ་ཡང་། སེམས་དང་སེམས་བྱུང་ཐམས་ཅད་ནི་རྐྱེན་བཞི་ལས་སྐྱེས་ཏེ། མིག་ཤེས་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་ཤེས་པ་སྔ་མ་ལ་ཤེས་པའི་ས་བོན་ཡོད་པའོ། །དེ་མ་ཐག་པ་ནི་ཤེས་པ་སྔ་མ་འགགས་མ་ཐག་པའོ། །དམིགས་པའི་རྐྱེན་ནི་གཟུགས་སོ། །བདག་པོའི་རྐྱེན་ནི་མིག་གོ །སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་རྐྱེན་བཞི་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ཅེས་དམ་བཅས་སོ། །འགོག་པའི་སྙོམས་འཇུག་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་འཇུག་ནི། དམིགས་པའི་རྐྱེན་མ་གཏོགས་པ་གསུམ་ལས་སྐྱེའོ། །གཞན་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་དང་གཟུགས་ཐམས་ཅད་ནི་རྒྱུའི་རྐྱེན་དང་བདག་པོའི་རྐྱེན་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་ཏེ། རྒྱུའི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེད་ཚུལ་ཡང་། བུམ་པའི་རྒྱུ་འཇིམ་པ་ཡིན་པ་དང་། བདག་པོའི་རྐྱེན་ཡིན་ལུགས་ནི་རྫ་མཁན་གྱིས་བུམ་པ་བྱས་པ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་སེམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དག་འགགས་པ་ལ་ནི་གཟུགས་སྒྲ་ལ་སོགས་མི་སྣང་སྟེ། མཛོད་ལས། བཞི་ཡིས་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་རྣམས། །གསུམ་གྱིས་སྙོམས་པར་འཇུག་རྣམ་གཉིས། །གཞན་ནི་གཉིས་པོ་དག་ལས་སྐྱེ། །ཞེས་སོ། །དེ་ཡང་སྐྱེད་བྱེད་རྐྱེན་བཞི་ནི། རྒྱུ་རྐྱེན་འབྲས་བུ་ལ་ཕན་འདོགས་པར་ནུས་རུང་ཙམ་སྟེ་ངོ་བོ་སྐྱེད་པ། བདག་རྐྱེན་གེགས་མི་བྱེད་པ་ཙམ་སྟེ་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་སྐྱེད་པ། དམིགས་རྐྱེན་ནི་ཤེས་པའི་ཡུལ་གང་ཡིན་པའོ། །མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ནི་ཤེས་པ་སྔ་མ་འགག་མ་ཐག་པ་དེ་རིགས་འདྲ་ཕྱི་མ་སྐྱེད་པའོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱི་ཁོངས་སུ་མཚུངས་ལྡན། ཀུན་འགྲོ། སྐལ་མཉམ། བྱེད་པ། ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་སྟེ་རྒྱུ་ལྔ་འདུའོ། །དེ་ལ་སེམས་སེམས་བྱུང་རྣམས་རྐྱེན་བཞི་ལས་སྐྱེ། སེམས་མེད་ཀྱི་སྙོམས་འཇུག་གཉིས་ནི་དམིགས་རྐྱེན་མ་གཏོགས་པ་གསུམ་ལས་སྐྱེ། གཞན་ལྡན་མིན་འདུ་བྱེད་དང་གཟུགས་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་རྐྱེན་བདག་རྐྱེན་གཉིས་ལས་སྐྱེའོ། །སྣང་བ་བློ་ནི། སྤྱིར་ཤེས་པའི་སྣང་ཡུལ་གསུམ་སྟེ། གང་ཞེ་ན་དོན་སྤྱི་དང་གཅིག མེད་པ་གསལ་སྣང་དང་གཉིས། དོན་རང་མཚན་དང་གསུམ་ཡིན་ལ། ལྷ་ཡི་བསྐྱེད་རིམ་ལྟ་བུ་དོན་སྤྱི་དང་། ཟླ་བ་གཉིས་སྣང་ལྟ་བུ་མེད་པ་གསལ་བ་དང་། བུམ་པ་ལྟ་བུ་དོན་རང་མཚན་ནོ། །དེ་ལྟར་རིགས་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པའི་སྣང་ཚད་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་དངོས་ཡིན་ཏེ། འདིའི་ཐད་ནས་སེམས་ཙམ་ལ་རྣམ་བདེན་རྫུན་གཉིས་ཡོད་པའི་རྣམ་བདེན་པའི་འདོད་ཚུལ་དང་ཁྱད་མེད་དོ། །དེ་ཡང་དོན་སྤྱི་དང་། མེད་པ་གསལ་སྣང་། དོན་རང་མཚན་ལྟ་བུའི་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་རང་གི་ཤེས་པ་དངོས་ཡིན་པར་འདོད་དེ་རྣམ་བདེན་དང་འདོད་པ་མཚུངས་སོ། །ཡུལ་ལྐོག་གྱུར་ནི། དོན་སྤྱི་དང་། མེད་པ་གསལ་བ་ནི། དེ་ཉིད་ནས་ལོགས་ན་མེད་དེ། རྟོག་བཅས་དང་། རྟོག་མེད་ཀྱི་སེམས་དེ་ཉིད་འཁྲུལ་བ་ལ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་འཁྲུལ་བ་ལ་སྣང་བའི་དོན་རང་མཚན་ཐམས་ཅད་དོན་གྱིས་གཏད་པའི་རྣམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །བུམ་པར་སྣང་བ་འདི་ཉིད་བུམ་པ་མ་ཡིན་གྱི་སེམས་ཡིན་ལ། བུམ་པ་ནི་དངོས་སུ་སུས་ཀྱང་ནམ་ཡང་མཐོང་མི་སྲིད་པར་བུམ་སྣང་དང་གོ་ཐ་མི་དད་ལྐོག་ན་ཡོད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལུས་ལ་བསྣུན་པའི་མཚོན་ལ་སོགས་པ་ལྐོག་ན་ཡོད་པའོ། །དེས་ན་ཤེས་པས་ཡུལ་རིག་ཅེས་པའི་དོན། ཤེས་པ་དངོས་ཀྱིས་ཡུལ་དངོས་རྗེན་ཅེར་དུ་རིག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་བུམ་པར་སྐྱེས་པའི་སྐད་ཅིག་གཉིས་པར་ཤེས་པ་ཉིད་བུམ་པ་ཅི་འདྲ་བའི་རྣམ་པར་སྐྱེས་པ་ལ། ཤེས་པས་ཤེས་ཡུལ་བཟུང་བ་ཙམ་དུ་བཏགས་པ་ཡིན་ཏེ། བུས་ཕའི་བྱད་མ་བཟུང་ཡང་ཕའི་བྱད་ཅི་འདྲ་བར་སྐྱེས་པ་ལ་ཕའི་བྱད་བཟུང་བར་བརྗོད་པ་བཞིན་ནོ། །རྣམ་འགྲེལ་ལས། དུས་ཐ་དད་པས་ཇི་ལྟར་བཟུང་། །ཞེ་ན་རིག་པ་ཤེས་པ་ཡིས། །ཤེས་པའི་རྣམ་པ་འཇོག་ནུས་པའི། །རྒྱུ་ཉིད་ལ་ནི་གཟུང་བར་ཤེས། །ཞེས་སོ། །དེས་ན་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་རང་མྱོང་བ་དང་། གཞན་དམིགས་པ་གཉིས་ལས། གཞན་དམིགས་པ་ཙམ་ནི་དོན་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ཏེ། དབུ་མ་རྒྱན་ལས། བདག་ཉིད་གསལ་བར་མྱོང་བ་སྟེ། །དོན་དང་འདྲ་བ་དམིགས་པ་ཡིན། །དེས་ན་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །དམིགས་མྱོང་དག་ནི་ཐ་དད་ཡིན། །ཞེས་སོ། །དེ་ཡང་དོན་སྤྱི་དང་མེད་པ་གསལ་སྣང་ནི་སྣང་ཙམ་ལས་ལོགས་སུ་དོན་རང་མཚན་པ་མེད་ལ། དོན་རང་མཚན་རྣམས་དངོས་སུ་སྣང་བ་ལྟ་བུ་ནི་ཕྱི་དོན་དེས་ཤེས་པ་ལ་རང་འདྲའི་རྣམ་པ་གཏད་པས་དོན་ལྟར་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་གྱི། དོན་བུམ་པ་ལྟ་བུ་ནི་དངོས་སུ་ནམ་ཡང་མི་མཐོང་སྟེ། བུམ་སྣང་དང་གོ་ས་ཐ་མི་དད་པར་ལྐོག་ན་ཡོད་དེ། སྐད་ཅིག་དང་པོ་ལ་ཡུལ་དབང་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གསུམ་ཚོགས་པའི་ཕྱི་ལོགས་སུ་ཡུལ་དེའི་རྣམ་པ་མེ་ལོང་ལ་གཟུགས་བརྙན་ལྟར་ཤར་བ་ལ། འདྲ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་ཤེས་པས་ཡུལ་མྱོང་ཞེས་ཐ་སྙད་བཏགས་པའོ། །རྡུལ་དུ་མ་འདུས་ནས་རགས་པ་རྩོམ་པའི་ཚེ། རྡུལ་རྣམས་རེག་པ་ནི་མི་རུང་སྟེ། ཆ་མེད་ལ་ཆ་མེད་པས་འབྱར་ན་ཆ་ཡོད་དགོས་ཤིང་དེའང་ཕྱོགས་བཞི་སྟེང་འོག་གཉིས་ཏེ་ཆ་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསྐོར་བ་བར་དང་བཅས་པར་མི་རུང་སྟེ། སྣང་མུན་གྱི་རྡུལ་དང་རེག་པས་ཆ་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྱེ་སྨྲ་དང་ཁྱད་པ་ནི། འོན་ཀྱང་འབྱར་ལ་མ་རེག་པར་གནས་སོ། །དེ་ཡང་བར་མེད་པས་འབྱར་ལ། ངོས་ཆས་རེག་པ་མེད་པས་མ་རེག་པས་འབྱར་ལ་མ་རེག་པ་ཡིན་པའོ། །དེ་ཡང་རགས་པ་རྩོམ་ཚེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས། བར་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་གང་རུང་དུ་མི་འཐད་པས་ན་བར་ནི་མེད་ལ་འབྱར་ཀྱང་མ་འབྱར་བས་རེག་ལ་མ་འབྱར་བའམ། བར་མེད་པས་འབྱར་ལ་ངོས་ཆས་མ་རེག་པའི་ཕྱིར། འབྱར་ལ་མ་རེག་པ་ཞེས་སུ་འདོད་པ་ཡིན། དབང་པོ་ནི། རྫས་ལྐོག་ན་མེད་ཀྱི་མིག་ཁྲ་བོ་འདི་གཉིས་ཀྱིས་རྣམ་ཤེས་སྐྱེད་ནུས་པའི་ཆའོ། །དེས་ན་གཞན་གྱི་དབང་པོ་ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་མ་ངེས་ཏེ། འབྲས་བུ་མ་མཐོང་བར་ནུས་པ་མངོན་སུམ་གྱིས་མི་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་དབང་པོ་ནི་མིག་ཤེས་ལ་སོགས་སྐྱེ་བའི་ཚེ་ལྐོག་གྱུར་ཡིན་ལ། སྐྱེས་ཙ་ན་དབང་དོན་འཛིན་པའི་ཡུལ་ཤེས་དང་། མིག་ཤེས་དམིགས་པའི་རང་རིག་གཉིས་ཀྱི་ཤུགས་ལས་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་དབང་པོའི་རྫས་ལྐོག་ན་མེད་ཀྱི་མིག་སོགས་ཀྱི་རང་རང་གི་རྣམ་ཤེས་སྐྱེད་ནུས་པའི་ནུས་པ་ཞིག་སྟེ། དེ་ཡང་ཤེས་པ་སྔ་མའི་སྟོབས་ཀྱིས་བྱུང་བ་ཡིན་ལ། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་མིག་ཤེས་སོགས་སྐྱེ་བས་རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་གི་ངེས་པས་གྲུབ་བོ་ཞེས་འདོད་པ་དང་། སྐྱེ་འཇིག་ལ་སོགས་པ་མི་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི། གཟུགས་དང་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་གསུམ་ལས། དེ་ཉིད་དང་གཞན་གཉིས་ཀ་བཀག་ཙམ་གྱིས་ཁེགས་པས། ཀུན་བརྟགས་ཡིན་ཏེ་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་ནོ། །དེ་གསུམ་ལས་དོན་ལོགས་པ་མེད་པས་མིང་ཙམ་དུ་སོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་འཇིག་ལ་སོགས་པ་ལྡན་མིན་འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་གཟུགས་དང་སེམས་སེམས་བྱུང་ལས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་དུ་མ་གྲུབ་པས་ཀུན་བཏགས་ཡིན་ཏེ་རི་རྭ་བཞིན་མིང་ཙམ་དུ་ཟད་པས་སོ། །ཞེས་འདོད། ཉན་རང་དགྲ་བཅོམ་དང་སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཕན་ཆད་ཕུང་པོ་ས་བོན་དང་བཅས་པ་མཁའ་ལ་སྤྲིན་དེངས་པའམ། མཚོ་ལ་འཁྱགས་པ་ཞུ་བ་ལྟར། ཡུལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་འགོག་པ་དང་དབྱེར་མེད་པས་རྡུལ་ཙམ་མམ་མིང་ཙམ་ཡང་མ་ལུས་པར་ཞི་སྟེ་ཅི་ཡང་མེད་པ་ནི་བྱེ་བྲག་སྨྲ་པ་ལྟར་ཡིན་ཀྱང་། བྲལ་བའི་རྫས་རྣམས་ཇི་སྙེད་པར་ཐོབ་པའི་རྫས་ཀྱང་དེ་སྙེད་དེ་དངོས་པོ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། དེ་ཡང་ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ན་ཕུང་པོ་ས་བོན་དང་བཅས་པ་རྒྱུན་ཆད་ནས། མཁའ་ལ་སྤྲིན་དེངས་པ་ལྟར་ཡུལ་འགོག་པ་ཆོས་དབྱིངས་དང་དབྱེར་མེད་ཙམ་ལ་འདོད་དེ་ཅི་ཡང་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་བྱེ་བྲག་པ་དང་མཐུན་ལ། འོན་ཀྱང་འདིས་བྲལ་བའི་རྫས་སོ་སོ་བར་ཡོད་པར་མི་འདོད་དོ། །མདོ་སྡེ་པའི་དེ་དགག་པ་ལ་ཕྱོགས་སྔ་མ་ལྟར་བདུན་ལས། རྐྱེན་བཞི་དགག་པ་ལ་ལྔ་སྟེ། རྒྱུ། དེ་མ་ཐག དམིགས་པ། བདག་པོ། བསྐྱེད་ཚུལ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། རྒྱུ་ཉིད་མེད་དེ། འབྲས་བུ་མ་གྲུབ་པར་དེའི་རྒྱུ་མི་འགྲུབ་པས་ན་རྒྱུ་འབྲས་གཉིས་ཀ་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་དང་། ནུས་པ་འོག་ནས་འགོག་པའི་ཕྱིར་དང་། དངོས་རྒྱུ་མ་ཡིན་པས། དངོས་སུ་ཕན་འདོགས་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་བརྒྱ་པ་ལས། འབྲས་བུ་མེད་པར་རྒྱུ་ལ་ནི། །རྒྱུ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་རྒྱུ་རྣམས་ཀུན། །འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །དེ་མ་ཐག་པ་ཡང་མེད་དེ། རྒྱུ་འབྲས་ཕྲད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། འབྲས་བུ་སྐྱེ་དུས་རྒྱུའི་ངོ་བོ་ད་དུང་ཡོད་ན་རྒྱུ་འབྲས་དུས་མཉམ་པར་ཐལ་ལ། དུས་མཉམ་པར་མེད་ན་རྒྱུ་སྔར་འགགས་པས་འབྲས་བུ་ཕྱིས་འབྱུང་པར་རྒྱུ་དེ་དང་མ་ཕྲད་དེ་བར་དུ་ཆོད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཉིད་ལས། ཆོས་རྣམས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ན། །འགགས་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཕྱིར་དེ་མ་ཐག་མི་རིགས། །འགགས་ན་རྐྱེན་ཡང་གང་ཞིག་ཡིན། །ཞེས་སོ། །དམིགས་རྐྱེན་མ་གྲུབ་སྟེ། གང་དམིགས་བྱ་དེ་ཉིད་ཡུལ་ཡིན་དགོས་ཤིང་། ཡུལ་ཡང་ཡིན་ལ་རྒྱུ་ཡང་ཡིན་པའི་དུས་ན། ཡུལ་ཤེས་དུས་མཉམ་ན་རྒྱུ་འབྲས་དུས་མཉམ་མི་སྲིད་པ་གོང་དུ་ཁེགས་པས་རྐྱེན་དུ་མི་རུང་ལ། དུས་མི་མཉམ་ན་ཡུལ་ཡོད་དུས་དམིགས་པ་མེད་པས་མ་མཐོང་བ་ཡིན་པས། མཐོང་བའམ་དམིགས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྩ་ཤེར་ལས། ཡོད་པའི་ཆོས་འདི་དམིགས་པ་ནི། །མེད་པ་ཁོ་ན་ཉེ་བར་བསྟན། །ཅི་སྟེ་ཆོས་འདི་དམིགས་མེད་ན། །དམིགས་པ་ཡོད་པར་ག་ལ་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །བདག་རྐྱེན་མེད་དེ། བདག་པོའི་རྐྱེན་དེས་སྐྱེད་ལུགས་ཇི་ལྟར་བྱེད་དེ་ཁྱད་པར་སྐྱེད་དམ་ངོ་བོ་སྐྱེད། ཁྱད་པར་ཁོ་ན་སྐྱེད་ན་ཆ་ཤས་ཅན་མེད་པའི་ཆ་ཤས་ཀྱང་བསྐྱེད་བྱར་འགྱུར་ཞིང་། ངོ་བོ་སྐྱེད་ན་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཙམ་ལ་སྐྱེད་རྒྱུ་དང་རྣམ་དབྱེ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་པ་ནི། ཁྱད་པར་ཁོ་ན་སྐྱེད་ན་ངོ་བོ་མེད་པའི་ཆ་ཤས་རྐྱང་པ་བསྐྱེད་དགོས་ན་དེ་མི་སྲིད་ལ། ངོ་བོ་བསྐྱེད་ན་རྒྱུ་རྐྱེན་དང་བདག་རྐྱེན་ཁྱད་མེད་དུ་འགྱུར་ཏེ་མཚན་ཉིད་ངོ་བོ་དང་ཁྱད་པར་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ཞེས་བཞག་པ་དོན་མེད་དོ་ཞེས་སོ། །སྐྱེད་ཚུལ་མི་འཐད་དེ། ཤེས་པ་གཅིག་སྐྱེས་པའི་སྐབས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་འཇིག་པ་གཉིས་ཤེས་པ་ལས་རྫས་ཐ་དད་དུ་ཐལ་ཏེ། བུམ་པའི་རྣམ་པ་སྣང་བ་དང་མི་སྣང་བ་གཉིས་ཀ་ཆོས་འགལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པ་དང་དེའི་སྐྱེ་འཇིག་རྫས་ཐ་དད་དུ་འདོད་ན་ཤེས་པ་འདུས་མ་བྱས་རྟག་པར་ཐལ་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་སྐྱེ་འཇིག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པ་འདི། ཤེས་པའི་སྐྱེ་འཇིག་གཉིས་རིམ་བཞིན་བུམ་པར་སྣང་བ་དང་མི་སྣང་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་ལ། དེ་དག་གིས་བསྐྱེད་བྱ་ཤེས་པ་ཙམ་གྱི་རང་བཞིན་དུ་གཅིག་པ་འགལ་བས་ཤེས་པ་ལས་ཐ་དད་པར་འགྱུར་ཞིང་། དེ་ལྟ་ན་ཤེས་པ་འདུས་བྱས་ཡིན་ལ། སྐྱེ་འཇིག་མེད་པའི་རྟག་པར་ཡང་ཐལ་ཕྱིར། འདུས་བྱས་རྟག་པར་ཐལ་བའི་འགལ་བ་གནས་སོ་ཞེས་པ་ཙམ་དུ་གོ་བ་བསླང་ནའང་རུང་སྟེ་ཡིག་སྐྱོན་ཅུང་བྱུང་བ་འདྲ་སྟེ་དོན་གྱིས་དཔྱད་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་གསུངས་ལ། མདོར་ན། རྒྱུ་འབྲས་ཕྲད་མ་ཕྲད་དང་། དུས་མཉམ་མི་མཉམ་འབྲས་བུ་ཡོད་པའམ་མེད་པ་གང་སྐྱེད། རང་སྐྱེ་སོགས་མཐའ་བཞི་པོ་གང་གི་ཚུལ་དུ་སྐྱེ་དཔྱད་ན་དོན་དམ་པར་རྐྱེན་ལས་སྐྱེ་བ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །སྣང་བ་བློ་ཡིན་པ་ནི། འོག་ནས་སེམས་ཙམ་རྣམ་བདེན་པ་འགོག་པར་འགོག་གོ །ཡུལ་ལྐོག་གྱུར་དུའང་མི་རུང་སྟེ། ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལྐོག་གྱུར་ཡིན་ན་གཞལ་བྱ་མངོན་གྱུར་ལྐོག་གྱུར་གྱི་རྣམ་དབྱེ་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། ལྐོག་གི་བུམ་པ་མཐོང་མི་སྲིད་པས་སྒྲུབ་བྱེད་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྡུལ་བཀག་ཅིང་མི་སྣང་བས་ལྐོག་གི་བུམ་པ་ཀུན་རྫོབ་དོན་དམ་གཉིས་ཀར་ཁེགས་པའི་ཕྱིར་དང་། འདྲ་བ་བཀག་པའི་ཕྱིར་དང་། བུམ་པ་ཉིད་རྡུལ་དུ་གནས་ལ་དེ་མཐོང་གི་ཤེས་པའི་ངོར་རིལ་པོར་སྣང་བ་ཡིན་པས་དེ་གཉིས་གཞི་མཐུན་མེད་པས་འདྲ་བ་རྫས་འགལ་ནས་མ་གྲུབ་ཀྱང་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཇི་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་མཐོང་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མདོར་ན་སྣང་བ་བློ་དང་ཡུལ་ལྐོག་གྱུར་ཡིན་ན། གཞལ་བྱ་མངོན་གྱུར་ལྐོག་གྱུར་གྱི་རྣམ་དབྱེ་འཐད་དཀའ་ལ། ཡུལ་ལྐོག་ན་མོ་མེད་པར་ཡང་སྣང་རིགས་པའི་ཕྱིར་ཕྱི་དོན་བདེན་པར་མི་འགྲུབ་བོ་ཞེས་པའོ། །རྡུལ་བར་མེད་ཅེས་པའང་མི་རུང་སྟེ། བར་དུ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་ཆ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་མ་ཆོད་ན་ནི་མ་རེག་པའང་མི་སྲིད་ལ། ཆོད་ན་བར་མེད་པ་མི་སྲིད་པས་ཚིག་ཙམ་དུ་ཟད་དོ། །དེ་ཡང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་བར་མེད་ན་གཅིག་ཏུ་འབྱར་བར་ཐལ་ལ། མ་རེག་པའམ་མ་འབྱར་ན་ནི་བར་དང་བཅས་པར་ཐལ་བ་ལས་ཕུང་གསུམ་པ་མི་སྲིད་དོ། །དབང་པོ་ནུས་པའང་། དབང་པོ་ཉིད་བཀག་པས་དབང་པོའི་ནུས་པ་མ་གྲུབ་བོ། །ཞེས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་དོན་དམ་པར་དབང་པོར་བཀག་པས་དབང་པོའི་ནུས་པ་ཁེགས་པ་དང་། ཐ་སྙད་དུ་དབང་པོ་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་བྱེད་ཆོག་པའི་ཕྱིར་ནུས་པར་བཏགས་པ་ལ་དགོས་པ་མི་ཆེ་བ་དང་། མི་ལྡན་པ་ཀུན་བརྟགས་སུའང་མི་རུང་སྟེ། མི་རྟག་པ་ཞེས་པ་ཞིག་ཤེས་བྱ་ལ་མི་སྲིད་ན་རྟག་པར་སྨྲ་བ་མི་སྟེགས་གསང་བ་པའི་གྲུབ་མཐར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་དང་། བུམ་པ་མི་རྟག་པ་མ་ཡིན་པས་ཐོ་བས་གཞོམ་དུ་མེད་པར་ཐལ་བ་དང་། སེམས་ཉིད་ཀྱི་ཐོབ་པའི་ངོ་བོ་མེད་ན་མྱང་འདས་ཐོབ་ཀྱང་སེམས་འཁོར་བར་འཁྱམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དངོས་མེད་ཀྱང་མི་རུང་སྟེ། མྱང་འདས་དངོས་མེད་ཡིན་ན། སངས་རྒྱས་འགྲོ་དོན་མ་རྫོགས་པར་དངོས་མེད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། སྒྲིབ་པ་གཏན་ནས་མ་ཟད་པར་ཤེས་པ་འགག་ཏུ་མི་རུང་བར་དངོས་མེད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའང་གྲུབ་མཐའ་འདིས་བུམ་པར་མཐོང་བ་འདི་བུམ་པ་དངོས་མ་ཡིན་བུམ་པ་ངོ་མ་རྡུལ་ཕྲན་ཡིན། མཐོང་བ་དེར་སྣང་ངའི་བློ་ཡིན་ཞེས་རི་ལ་སོགས་པ་ཀུན་མཚུངས་པར་བརྗོད་པས་ལེགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་འདིས་སེམས་ཉོན་མོངས་སུ་སྣང་ཡང་ཉོན་མོངས་མ་ཡིན་པ་དང་། སེམས་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་ལས་སྐྱེ་བར་འདོད་པ་དང་། ཡུལ་ཤེས་ཆ་ཤས་ཀྱིས་སྣང་མི་སྣང་འདོད་པ་ཐམས་ཅད་བཀག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་མྱང་འདས་ནི་རྒྱུན་ཆད་པའི་དངོས་མེད་རྐྱང་པ་མིན་ཏེ། ཐེག་དམན་གྱི་མྱང་འདས་སྒྲིབ་པ་མ་ཟད་པས་མཐར་ཐུག་མིན་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ནི་འགྲོ་དོན་མ་རྫོགས་པ་དང་ཡེ་ཤེས་འགག་པའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྒྱུན་མི་འཆད་དོ་ཞེས་པའོ། །དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཉན་ཐོས་བྱེ་མདོ་གཉིས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཉན་ཐོས་པའི་འདོད་ཚུལ་དང་། དེ་ལ་དགག་པ་དང་བཅས་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གཉིས་པ།

རང་རྒྱལ་གྱི་གྲུབ་མཐའ་བཤད་པ།

ད་ནི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འདོད་པ་འགོག་ཚུལ་དང་བཅས་པ་ནི། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་རྟེན་འབྲེལ་ཉིད་སྒོ་ནས། །ཡང་དག་དམིགས་པར་རྟོགས་པའང་གཞན་ཉིད་དོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཐེག་དམན་དབང་པོ་རྣོན་པོ་རྟེན་འབྲེལ་འཇུག་ལྡོག་གི་སྒོ་ནས་སངས་རྒྱས་འབྲིང་དུ་གཏོགས་པའི་སྐལ་བ་ཅན་རྣམས་ཀྱང་མཐར་ཕྱིན་པའི་ས་ལ་གནས་པ་མ་ཡིན་པས་ན་ཐེག་པ་མཆོག་ལས་གཞན་དུ་བཞག་གོ །འདིར་དེའི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ལ་དབྱེ་ན་གསུམ་སྟེ། དམིགས་པའི་ཡུལ། སྤྱོད་པའི་བདག་ཉིད། གྲུབ་པའི་འབྲས་བུའོ། །ཡུལ་ལའང་། རིགས། ལྟ་བ། རྟེན་འབྲེལ་གསུམ་ལས། རིགས་ནི། ཉན་ཐོས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐལ་བ་ཅན་མ་ཡིན་པས་དབང་པོ་འབྲིང་དུ་གྱུར་པ་སྟེ། ཀུན་ལས་བཏུས་ལས། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་གང་ཟག་གོ །ཞེས་པའི་བར་པའོ། །ལྟ་བ་ནི། གང་ཟག་གི་བདག་དང་ཕྱི་གཟུང་བ་རྡུལ་ཕྲན་དུ་མི་འདོད་ཀྱང་། ཡུལ་རྫུན་སྣང་འཛིན་མཁན་གྱི་ཤེས་པ་སྐད་ཅིག་གི་འཛིན་པ་མ་སྤངས་པ་ཡིན་ཏེ། མངོན་རྟོགས་རྒྱན་ལས། གཟུང་དོན་རྟོག་པ་སྤང་ཕྱིར་དང་། །འཛིན་པ་མི་སྤོང་ཕྱིར་དང་ནི། །རྟེན་གྱིས་བསེ་རུ་ལྟ་བུའི་ལམ། །ཡང་དག་བསྡུས་པར་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་སོ། །དེ་ཡང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི། དབང་པོ་འབྲིང་རང་རྒྱལ་གྱི་རིགས་དང་ལྡན་པའི་གང་ཟག་ཡིན་ཅིང་། དེ་དག་གིས་སྔོན་གོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྲིད་པ་ཐ་མ་པའི་དུས་སུ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས། ཡང་དག་པའི་དོན་དམིགས་པར་བྱས་ནས། གང་ཟག་གི་བདག་དང་། གཟུང་བ་རང་བཞིན་མེད་པར་ཤེས་པས་བདག་མེད་ཕྱེད་གཉིས་རྟོགས་པ་དང་། འབྲས་བུ་རང་རྒྱལ་དགྲ་བཅོམ་ཐོབ་པའང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་གཞན་དུ་དམན་པར་བཞག་གོ །རྟེན་འབྲེལ་ནི། ལྔས་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དབྱེ་བ། ངོ་བོ། རྣམ་གཞག ཚེ་དུ་ལ་རྫོགས་པ། སྒོམ་ཚུལ་ལོ། །དབྱེ་ན་ཕྱི་རྟེན་འབྲེལ་དང་། ནང་རྟེན་འབྲེལ་ལོ། །ཕྱི་ནི་ས་བོན་ལ་བརྟེན་ནས་མྱུ་གུ་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ནང་ནི་མ་རིག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་རྒ་ཤིའི་བར་དུ་འབྱུང་བའི་རྟེན་འབྲེལ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་སོ། །སོ་སོའི་ངོ་བོ་བཤད་པ་ལ་མ་རིག་པ་ནི། སྤྱིར་ཤེས་བྱ་མི་ཤེས་པ་ཙམ་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ན་ཡང་། སྐབས་འདིར་སྐྱེ་བ་འདི་འགྲུབ་པའི་ཚེ་སྔ་མའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཚེ་འདི་ལ་ལྟོས་ནས་མ་རིག་པར་བཞག་གོ །འདུ་བྱེད་ནི་སྤྱིར་རྒྱུས་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པ་ཙམ་ཡིན་ཀྱང་། སྐབས་འདིར་ཚེ་འདི་གྲུབ་པའི་སྔོན་རོལ་གྱི་ལས་སོ། །རྣམ་ཤེས་ནི་སྤྱིར་ཡུལ་གྱི་དོན་ཙམ་རིག་པ་ཡིན་ཀྱང་། འདིར་མའི་མངལ་དུ་དང་པོ་འཇུག་པའི་ཕུང་པོ་ལྔའོ། །མིང་དང་གཟུགས་ནི་སྤྱིར་མིང་བཞིའི་ཕུང་པོ་དང་གཟུགས་ཡིན་ཀྱང་། འདིར་མངལ་དུ་ཞུགས་ནས་ཁ་མིག་མ་དོད་ཚུན་ཆད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལྔའོ། །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ནི་སྤྱིར་མིག་ལ་སོགས་པ་ཙམ་ཡིན་ཀྱང་། འདིར་ཁ་མིག་དོད་ནས་བཟུང་སྟེ་དྲི་རོ་རེག་བྱ་འཛིན་མི་ནུས་པ་ཚུན་ཆད་དོ། །རེག་པ་ནི་སྤྱིར་ཡུལ་དབང་ཤེས་པ་གསུམ་འདུས་པ་ཙམ་ཡིན་ཀྱང་། འདིར་བདེ་སྡུག་གི་རྒྱུ་ཡུལ་འཛིན་ཅིང་བདེ་སྡུག་དངོས་མ་སྐྱེས་པ་ཚུན་ཆད་དོ། །འདི་དུས་ཐུང་ངོ་། །ཚོར་བ་ནི་སྤྱིར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཙམ་ཡིན་ཀྱང་འདིར་མངལ་དུ་བདེ་སྡུག་རགས་པ་མྱོང་བ་ནས་བཟུང་སྟེ་འཁྲིག་པ་སྤྱོད་མི་ནུས་པའི་བར་ཚུན་ཆད་ཀྱི་བདེ་སྡུག་གོ །སྲེད་པ་ནི་སྤྱིར་ཆགས་པ་ཙམ་ཡིན་ཀྱང་། འདིར་འཁྲིག་པ་སྤྱོད་ནུས་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་ནོར་རྫས་སམ། བུད་མེད་དམ་སྐྱེས་པ་བཙལ་བའི་འདུན་པ་མེད་པ་ཚུན་ཆད་དེ་དུས་ཐུང་ངོ་། །ལེན་པ་ནི་སྤྱིར་འདུན་པ་དང་འདོད་ཆགས་ཙམ་ཡིན་ཀྱང་འདིར་སྲེད་ཡུལ་ཚོལ་ཅིང་མ་རྙེད་པའི་བར་རོ། །སྲིད་པ་ནི་སྤྱིར་ལས་ཐམས་ཅད་ཡིན་ཀྱང་། འདིར་ཡུལ་དེ་རྙེད་ནས་སྤྱད་པས་སྲེད་ལེན་གྱིས་གསོས་བྱས་པའི་ཚེ་ཕྱི་མ་འགྲུབ་པའི་ལས་བསོག་པ་སྟེ་འཆི་ཀ་མ་ཚུན་ཆད་དོ། །སྐྱེ་བ་ནི་སྤྱིར་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་ཡིན་ཀྱང་། འདིར་ལས་དེའི་ནུས་པས་ཚེ་ཕྱི་མར་མངལ་དུ་ཞུགས་མ་ཐག་པའོ། །རྒ་ཤི་ནི་སྤྱིར་འགག་པར་ཕྱོགས་པ་དང་འགག་པ་ཐམས་ཅད་ཡིན་ཀྱང་འདིར་མངལ་དེར་ཞུགས་ནས་ཕྱི་མའི་མིང་དང་གཟུགས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང་རེག་པ་དང་ཚོར་བ་སྟེ་བཞི་པོ་རྫོགས་པའི་བར་ཐམས་ཅད་དོ། །དེ་ཡང་ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ཚུལ་གྱིས་སྐྱེ་སྟེ། ཕྱིའི་ས་བོན་ལ་བརྟེན་ནས་མྱུ་གུ་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་དང་། ནང་གི་མ་རིག་པ་ནས་རྒ་ཤིའི་བར་དུ་འབྱུང་བའོ། །དེ་ལ་ཚེ་སྔ་མར་ཡང་དག་པའི་དོན་མི་ཤེས་པའི་མ་རིག་པ་ཡོད་པ་ལས། ཚེ་འདི་འགྲུབ་པའི་ལས་བསགས་པ་ནི་འདུ་བྱེད་དོ། །དེ་ལས་སྲིད་པར་འཕེན་བྱེད་རྒྱུ་དང་འཕང་འབྲས་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་འགྲུབ་བོ། །རྣམ་ཤེས་ལས་མིང་བཞི་དང་གཟུགས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཕུང་པོ་མེར་མེར་པོ་ལ་སོགས་པ་འགྲུབ་བོ། །དེ་ལས་མིག་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་འགྲུབ་ཅིང་། སྐྱེ་མཆེད་ལས་ཡུལ་དབང་ཤེས་གསུམ་འདུས་པའི་རེག་པ་འབྱུང་ཞིང་། དེ་ལས་ཚོར་བ་དང་། ཚོར་བ་ལས་ཡུལ་འདོར་ལེན་གྱི་སྲེད་པ་དང་། སྲེད་པ་ལས་ཡུལ་དང་དུ་ལེན་པའི་ལེན་པ་དང་། དེ་ལས་སྲིད་པ་འགྲུབ་པའི་ལས་བསགས་པ་ལ་སྲིད་པ་ཞེས་དང་། སྲིད་པ་ལས་འགྲོ་བ་དྲུག་ཏུ་སྐྱེ་བ་དང་། སྐྱེ་བ་ལས་རྒ་ཤི་འབྱུང་ངོ་། །རྒ་ཤི་གཉིས་གཅིག་ཏུ་བརྩི་བ་ནི། མ་རྒས་གོང་ནས་འཆི་བའང་ཡོད་པས་ཐམས་ཅད་ལ་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བ་མ་ངེས་པས་དང་། གཞན་ཡང་དེར་མ་འདུས་པའི་མྱ་ངན་དང་། སྡུག་བསྔལ་དང་། སྨྲེ་ངག་དང་། ཡིད་མི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་མང་ཡང་། ཐམས་ཅད་ལ་འབྱུང་བ་མ་ངེས་པ་ཡིན་པས། སྐྱོ་བ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དུ་རྒ་ཤིའི་འཁོར་དུ་བཞག་པའོ། །དེའི་སྲིད་པ་ནས་རྟེན་འབྲེལ་གཞན་གྱི་མགོ་འཛུགས་པ་ཡིན་ནོ། །མཛོད་ལས། མ་རིག་ལ་སོགས་སྔོན་གནས་སྐབས། །འདུ་བྱེད་དག་ནི་སྔོན་ལས་ཀྱིའོ། །རྣམ་ཤེས་མཚམས་སྦྱོར་ཕུང་པོ་ཡིན། །མིང་དང་གཟུགས་ནི་དེ་ཕན་ཆད། །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དོད་ཚུན་ཆད་དོ། །དེ་ནི་གསུམ་འདུས་ཚུན་ཆད་དོ། །རེག་པ་བདེ་སྡུག་ལ་སོགས་ཀྱི། །རྒྱུ་ཤེས་ནུས་པ་ཚུན་ཆད་དོ། །ཚོར་འཁྲིག་ཚུན་ཆད་སྲེད་པ་ནི། །ལོངས་སྤྱོད་འཁྲིག་པའི་ཆགས་ཅན་གྱིའོ། །ཉེ་བར་ལེན་པ་ལོངས་སྤྱོད་རྣམས། །ཐོབ་པར་བྱ་ཕྱིར་རྒྱུག་པའོ། །དེ་སྲིད་འབྲས་བུ་འབྱུང་གྱུར་པའི། །ལས་བྱེད་དེ་ནི་སྲིད་པ་ཡིན། །ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྐྱེ་བ་ཡིན། །ཚོར་བའི་བར་ནི་རྒ་ཤིའོ། །སྔོན་དང་ཕྱི་མ་བར་དག་ལ། །རྨོངས་པ་རྣམ་པར་བཟློག་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་སོ། །རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི། བཅུ་གཉིས་པོ་དེ་དག་ལས་དང་ཉོན་མོངས་དང་སྡུག་བསྔལ་གསུམ་དུ་འདུས་ཏེ། མ་རིག་སྲེད་ལེན་གསུམ་ཉོན་མོངས། །འདུ་བྱེད་སྲིད་པ་གཉིས་ནི་ལས། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཏེ། །ཞེས་པ་ལྟར་། མ་རིག་པ། སྲེད་པ། ལེན་པ་གསུམ་ནི་ཉོན་མོངས་པའོ། །འདུ་བྱེད་དང་སྲིད་པ་གཉིས་ནི་ལས་སོ། །རྣམ་ཤེས་ལ་སོགས་ལྷག་མ་བདུན་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཏེ། ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས། དང་པོ་བརྒྱད་པ་དགུ་ཉོན་མོངས། །གཉིས་དང་བཅུ་པ་ལས་ཡིན་ཏེ། །ལྷག་མ་བདུན་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཚེ་དུ་ལ་རྫོགས་པ་ནི། མྱུར་ཚད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ན་ཚེ་གསུམ་ལ་རྫོགས་ཏེ། མཛོད་ལས། སྲིད་པའི་འཁོར་ལོ་ཐོག་མ་མེད། །དེ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་བའི། །ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཆ་གསུམ་མོ། །སྔོན་དང་ཕྱི་མཐར་གཉིས་གཉིས་དང་། །བར་དུ་བརྒྱད་ཡོངས་རྫོགས་ལྡན་ལ། །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་ཉོན་མོངས་ལས་ལས་དང་། ལས་ལས་སྡུག་བསྔལ་དང་། སྡུག་བསྔལ་གྱི་གཞི་ལས་སླར་ཡང་ཉོན་མོངས་དང་ལས་འབྱུང་བས་མ་རིག་པ་མ་ལྡོག་གི་བར་དུ་སྲིད་པའི་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་འཁོར་ལོ་འཁོར་མཚམམ་མི་ཆད་པར་བརྒྱུད་མར་འཇུག་གོ །སྒོམ་ཚུལ་ནི། དུར་ཁྲོད་ཀྱི་རུས་པ་ལ་བལྟས་ནས། འདི་ནི་ཤི་བས་ལན་ཅིང་། ཤི་བ་རྒས་པ་ལས་བྱུང་བ་ནས་མ་རིག་པའི་བར་དུ་ལུགས་འབྱུང་བཅུ་གཉིས་རྟོགས་ནས། མ་རིག་པ་འགགས་ན་རྒ་ཤིའི་བར་འགགས་པ་ལུགས་ལྡོག་ལ་སེམས་པས་སྒོམ་པའོ། །དེ་ཡང་དུར་ཁྲོད་ཀྱི་རུས་པ་ལ་བལྟས་ཏེ་འདི་ཤི་བ་ལས་བྱུང་ཞིང་། དེ་ཡང་སྐྱེ་བ་ལས་བྱུང་བ་སོགས་མ་རིག་པའི་བར་དུ་ཤེས་ཤིང་མ་རིག་པ་དེ་ནི་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྤང་བར་རིག་ནས་ལམ་རང་རྒྱུད་ལ་བརྟེན་པར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟར་རྒ་ཤི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པས། དེ་སྐྱེ་བ་ལས་བྱུང་བ་སོགས་འབྱུང་རིམ་ལ་བསམས་པས་སྡུག་བསྔལ་བདེན་པ་རྟོགས་པ་དང་། སྐྱེ་བ་འགགས་པས་རྒ་ཤི་འགག་པ་སོགས་འགགས་རིམ་ལ་བསམས་པས་འགོག་པའི་བདེན་པ་ལ་འཇུག མ་རིག་པ་ཀུན་འབྱུང་གི་རྩ་བ་ཡིན་པས་དེ་ལས་འདུ་བྱེད་སོགས་འབྱུང་བའི་རིམ་པ་ལ་བསམས་ན་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་རྟོགས། མ་རིག་པ་འགགས་པས་འདུ་བྱེད་འགག་པ་སོགས་འགག་རིམ་ལ་བསམས་ན་ཀུན་འབྱུང་གི་གཉེན་པོ་བདག་མེད་བསྒོམ་པ་སོགས་ལམ་བདེན་གྱི་རང་བཞིན་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །སྤྱོད་པ་ནི་ཉན་རང་གཉིས་ཚོགས་ལམ་གྱི་བར་དུ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་ཐོས་བསམ་བྱས་པ་ལས། རང་སངས་རྒྱས་ནི་རིགས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་དབེན་པ་ལས་དགའ་བས་འདུ་འཛི་སྤངས་ཏེ། སྒོམ་པས་རང་གི་བྱང་ཆུབ་འགྲུབ་བོ། །གྲུབ་པའི་འབྲས་བུ་ནི་ནེ་ཙོ་ཁྱུའི་འཚོ་བ་ལྟར་ཚོགས་ན་སྤྱོད་པ་ནི་དབང་པོ་རྟུལ་ཞིང་ཡོན་ཏན་ཆུང་བ་མང་པོ་དང་ལྷན་ཅིག་བསྒོམས་པས་ཚེ་གསུམ་ན་འབྲས་བུ་ཐོབ་ཏུའང་རུང་སྟེ། མྱུར་བ་སྲིད་པ་གསུམ་གྱི་མཐར། །ཞེས་སོ། །འདི་ལའང་ཚོགས་ན་སྤྱོད་པ་ཆེ་ཆུང་གཉིས་བཤད་དོ། །ཚོགས་སྤྱོད་ཆེ་ཆུང་རེ་རེ་བཞིན་དུ། རིགས་ཀྱི་ཁྱད་པར། ཚོགས་གསོག་པའི་ཁྱད་པར། ལམ་གྱི་སྒྲུབ་ཚུལ། གནས་པའི་ཁྱད་པ་སོགས་ཀྱི་ཞིབ་ཕྲའི་དབྱེ་བ་མང་ངོ་། །བསེ་རུ་ལྟ་བུའི་དབང་པོ་རྣོ་བ་ཡོན་ཏན་ཆེ་བ་གཅིག་པུར་གནས་པ་དེ་ནི་ཚོགས་བསྐལ་པ་བརྒྱས་འབྲས་བུ་གྲུབ་སྟེ། བསེ་རུ་བསྐལ་པ་བརྒྱ་ཡི་རྒྱུས། །ཞེས་སོ། །དེས་ནི་ཚོགས་ལམ་གྱི་རྟེན་ལ་ཚོགས་བསགས་ནས། སྟན་ཐོག་གཅིག་ཏུ་ལམ་ལྔ་མངོན་དུ་བྱེད་པས་དབང་པོ་རྣོ་བར་བཞག་ལ། སྔ་མ་ཚོགས་ན་སྤྱོད་པས་དེ་མི་ནུས་པས་དབང་པོ་རྟུལ་པོར་བཞག་པ་སྟེ། མཛོད་ལས། སྟོན་དང་བསེ་རུ་བྱང་ཆུབ་པར། །བསམ་གཏན་མཐའ་རྟེན་གཅིག་ལ་ཀུན། །ཞེས་སོ། །དེའང་ཉན་ཐོས་དགྲ་བཅོམ་དང་རང་སངས་རྒྱས་དབང་རྟུལ་གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་གསུམ་ཡོད་པའི་གཉིས་ཚུན་ཆད་མངོན་ཤེས་ཀྱིས་མཐོང་ལ། བསེ་རུ་ལྟ་བུས་གསུམ་མཐོང་ཞིང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གྲངས་མེད་གཟིགས་ཏེ། དེ་ཉིད་ལས། དགྲ་བཅོམ་བསེ་རུ་སྟོན་རྣམས་ཀྱིས། །སྟོང་གཉིས་གསུམ་དང་གྲངས་མེད་མཐོང་། །ཞེས་སོ། །རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་བསྐལ་བ་ཡར་འཕེལ་དང་མར་འགྲིབ་གཉིས་ཀར་འབྱུང་ལ། དེ་ཡང་སངས་རྒྱས་འདས། ཉན་ཐོས་ཀྱང་མེད་པའི་བར་དེར་རང་གི་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྲུབ་པས་རྟོགས་པ་རང་བྱུང་དུ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་ནས་འབྲས་བུ་ཐོབ་སྟེ། རྩ་བ་ཤེས་རབ་ལས། རྫོགས་སངས་རྒྱས་རྣམས་མ་བྱུང་ཞིང་། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱང་ཟད་པ་ན། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི། །རྟེན་པ་མེད་པར་རང་བྱུང་ངོ་། །ཞེས་སོ། །ཚུལ་དེ་ལྟ་བུའི་སྒོ་ནས་ཚོགས་ན་སྤྱོད་པ་དང་། བསེ་རུ་ལྟ་བུའི་རང་རྒྱལ་གྱིས་འབྲས་བུ་སྟན་གཅིག་ལ་མངོན་དུ་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ཉན་རང་དགྲ་བཅོམ་དེ་དག་ལྷག་མེད་དུ་འདས་ནས་འགོག་པའི་དབྱིངས་ན་ཞུགས་པ་ཡང་། ཉན་རང་རང་གི་ལུགས་ལ་དེ་ནས་རྟག་པར་ཞི་བའི་དབྱིངས་ལས་མི་གཡོ་བར་འདོད་ལ། ཐེག་ཆེན་པས་གཞལ་ན། སྔར་ཚོགས་ཇི་ཙམ་བསགས་བའི་ཡུན་ཞིག་ཞི་བའི་དབྱིངས་སུ་བློའི་འཇུག་པ་ཐིམ་ཡང་། དེ་ནས་བདེ་བ་ཅན་དང་། མངོན་དགའ་དང་། པདྨ་ཅན་ལ་སོགས་པ་དག་པའི་ཞིང་དུ་པདྨའི་སྦུབས་སུ་སྐྱེས་ཏེ་ལོ་བདུན་དུ་པདྨ་ཁ་ཟུམ་ནས་གནས་སོ། དེའང་མ་རིག་པའི་བག་ཆགས་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཕྲ་མོའི་མཐུས་སྐྱེས་པའི་དུས་ན། ཞིང་དེའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐུགས་རྗེའི་ཉི་མའི་མཐུས། གསུང་ངག་གི་འོད་ཟེར་གྲགས་པ་ལས་པདྨ་ཁ་འབྱེད་ཅིང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་མྱོས་ཤིང་བརྒྱལ་བ་སློང་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འབྱུང་བའི་ཚུལ་ནི། དམ་པའི་ཆོས་པདྨ་དཀར་པོ་ལས། འདི་ལྟར་མྱ་ངན་འདས་པར་གང་བརྗོད་པ། །འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དག་ལས་ཁྱེར་ཐར་ཡང་། །ཁྱོད་ནི་ད་དུང་མྱ་ངན་ཡོངས་མི་འདས། །སངས་རྒྱས་ཐེག་པ་འདི་ནི་བཙལ་བར་གྱིས། །ཞེས་ཐོས་མ་ཐག་ཏུ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལམ་དུ་འཇུག་པའི་སྤྲོ་བ་སྐྱེས་པས་པདྨ་ཁ་བྱེ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེའི་དྲུང་དུ་སོང་ནས། གདོད་སེམས་བསྐྱེད་དེ་ལམ་བསྒོམས་པས་སྐུ་ཚེ་དེ་ཉིད་ལ་སངས་རྒྱས་སོ། །དེའང་ལང་ཀར་གཤེགས་པ་ལས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་ལ་རང་དབང་ཐོབ་པའི་སྒོ་ནས་ཚོགས་གཉིས་ཡོངས་སུ་བསགས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སོ། །འདི་དག་གི་ཚུལ་རྒྱས་པ་ནི། ཁོ་བོའི་བསྟན་བཅོས་ངེས་དོན་ཤིང་རྟ་ཆེན་པོར་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དེ་དགག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། དམིགས་པའི་ཡུལ། སྤྱོད་པའི་བདག་ཉིད། གྲུབ་པའི་འབྲས་བུ་དགག་པའོ། །ཡུལ་དགག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། རིགས། སེམས། རྟེན་འབྲེལ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། རིགས་ངེས་པ་ཉིད་མ་གྲུབ་སྟེ། རིགས་ལ་རྣོ་རྟུལ་འབྲིང་གསུམ་ཡོད་པའི་རྣོ་རྟུལ་གཉིས་འབྲིང་པོ་ལ་ལྟོས་ནས་བཞག་པས། རིགས་ཀྱི་རང་བཞིན་གཅིག་ཏུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང་། སྒྲིབ་པ་རང་བཞིན་པ་སྔར་ནས་བཀག་པའི་ཕྱིར་དང་། ཉན་རང་གཉིས་ཀས་སངས་རྒྱས་ཐོབ་དགོས་པར་བསྒྲུབས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཛིན་པའི་སེམས་དོན་དམ་དུ་འདོད་པ་དེ་ཉིད་དགག་པ་ནི། གཟུང་བ་མེད་པའི་འཛིན་པ་མི་འཐད་དེ། རི་བོང་གི་རྭ་མ་གྲུབ་པས་དེའི་འཛིན་པ་མ་གྲུབ་པ་བཞིན་ནོ། །འཛིན་པ་སྐད་ཅིག་ཀྱང་མི་འཐད་དེ་སྔར་བཀག་པ་བཞིན་ནོ། །རྟེན་འབྲེལ་གྱི་ཆོས་ཕན་ཚུན་ཕྲད་པར་མ་གྲུབ་པས་རྟེན་པ་མི་འཐད་ཅིང་རྟེན་པ་མེད་པ་དེ་ཉིད་འབྲེལ་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རྟེན་འབྲེལ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་འབྲེལ་བྱེ་བྲག་པ་རྣམས་ཀྱིའང་འདུ་བྱེད་དང་སྲིད་པ་མེད་དེ། མཚམས་སྦྱོར་བ་དང་འཇུག་པ་སྔར་བཀག་པ་བཞིན་ནོ། །མིང་དང་གཟུགས་མེད་དེ་མངལ་དང་ཕྲད་པར་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་མེད་དེ་རྣམ་ཤེས་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རེག་པ་དང་ཚོར་བ་ཡང་སྔར་བཀག་པ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་མིན་ནོ། །སྲེད་ལེན་མེད་དེ་དོན་སྤྱི་རྫུན་པ་དང་ལྟོས་པ་སྔར་ནས་བཀག་ཟིན་པ་བཞིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤི་ཡང་མེད་དེ། གཅིག་དང་ཐ་དད་དང་རྟག་མི་རྟག་གི་རིགས་པས་དཔྱད་ན་མ་གྲུབ་པ་བཞིན་ནོ། །མཛོད་ལས། མ་རིག་ནས་བརྩམས་རྒ་ཤི་ཡི། །མཐར་ཐུག་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཀྱི། །རྟེན་ནས་འབྱུང་བའི་བྱ་བ་ནི། །ཁོ་བོས་རྨི་ལམ་སྒྱུ་འདྲར་འདོད། །ཅེས་པ་དང་། ཡུམ་ལས། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་རྣམས་ཀྱང་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་ཅེས་སོ། །རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་འདི་དག་ལུགས་འཇུག་ལྡོག་ཏུ་སྒོམ་པའང་གཉེན་པོ་མ་ཡིན་ཏེ། ཟས་ཟོས་ན་འགྲངས། མ་ཟོས་ན་ལྟོགས་པའི་འཇུག་ལྡོག་ཤེས་ཀྱང་མ་ཟོས་ན་མི་འགྲངས་པ་ལྟར་ལུགས་འབྱུང་ལྡོག་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་མ་རྟོགས་པར་བསྒོམས་ཀྱང་རྟེན་འབྲེལ་མི་འགག་པས་སོ། །གཞན་ལུགས་བཀག་ནས་ཞོར་དུ་རང་ལུགས་སྒྲུབ་པ་ནི། ཁོ་བོ་ཅག་ནི་ལས་རྒྱུ་འབྲས་ལ་རྨོངས་པའི་གཉེན་པོར་ལས་དགེ་མི་དགེ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྲས་བུ་འདོད་མི་འདོད་འབྱུང་བར་ཤེས་ནས་འདོར་ལེན་བྱེད་ཀྱང་རྟེན་འབྲེལ་སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པར་རྟོགས་པ་ཙམ་དུ་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །རྩ་ཤེ་ལས། གང་གིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་། །འགག་པ་མེད་པ་སྐྱེ་མེད་པ། །རྟག་པ་མེད་པ་ཆད་མེད་པ། །འོང་བ་མེད་པ་འགྲོ་མེད་པ། །ཐ་དད་དོན་མིན་དོན་གཅིག་མིན། །སྤྲོས་པ་ཉེར་ཞི་ཞི་བསྟན་པ། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སྨྲ་རྣམས་ཀྱི། །དམ་པ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་འགྲོ་འོང་མེད་པའི་སྣང་སྟོང་། གདོད་མ་ནས་རང་བཞིན་མེད་པར་ཤེས་པ་ལ་འཇུག་གོ །སྤྱོད་པ་དགག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། རང་བཞིན་མ་གྲུབ་པ། དམ་པའི་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་པ། སྨད་པའི་གནས་ཡིན་པའོ། །དང་པོ་ནི་སྤྱོད་པ་མ་གྲུབ་སྟེ། སྤྱད་བྱ་སྤྱོད་བྱེད་རྟག་མི་རྟག་དང་ཕྲད་པ་བཀག་པ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། འཇིག་རྟེན་ནའང་བདག་ལས་གཞན་ལ་ཕན་བདེ་བྱེད་པ་དེ་ལ་དམ་པར་འཇོག་གི་རང་དོན་འབའ་ཞིག་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་སྨད་པ་བཞིན་ནོ། །གསུམ་པ་ནི་སྔོན་ཡུན་རིང་མོ་ནས་ཕན་བཏགས་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་འདོར་ན་སྨད་པར་རིགས་ཏེ། དྲིན་ཅན་གྱི་དྲིན་བརྗེད་པར་འགྱུར་ན་དེ་མི་རུང་བ་བཞིན་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཕན་བདེ་བྱ་དགོས་ཏེ། སྤྲིངས་ཡིག་ཏུ། གང་གི་ནུ་ཞོ་བྱམས་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་གཟེགས་འཐུངས་པ། །ངལ་བ་མང་ལྡན་པ་ལ་བརྟེན་པ་དེ་དག་ནི། །སྤོང་བར་བྱེད་ན་དེ་ལས་མ་རབས་སུ་ཞིག་ཡོད། །ཅེས་པ་དང་། ཞི་བ་ལྷས། གང་དག་ཕ་དང་མ་དང་ནི། །གཉེན་བཤེས་གྱུར་པས་བདག་ལ་སྔོན། །ཕན་པ་བྱས་པར་གྱུར་པ་ཡི། །སེམས་ཅན་དེ་དག་རྣམས་ལ་ནི། །བྱས་པར་གཟོ་བ་འགྱུར་བ་བྱ། །ཞེས་སོ། །རང་རྒྱལ་གྱི་འབྲས་བུ་དགག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། རང་བཞིན་དུ་མ་གྲུབ་པ། རང་དོན་མཐར་མ་ཕྱིན་པ། གཞན་དོན་མེད་པས་དམན་པའོ། །དང་པོ་ནི་མྱང་འདས་བཀག་པ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི་དབང་བཅུ་མ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཐར་པ་ཆེན་པོ་གདོད་བསྒྲུབ་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དག་ལས་ཁྱེད་ཐར་ཡང་། །ཁྱེད་ནི་ད་དུང་མྱ་ངན་ཡོངས་མི་འདས། །སངས་རྒྱས་ཐེག་པའི་མཆོག་འདི་བཙལ་བར་གྱིས། །ཞེས་སོ། །གསུམ་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་མ་ཐག་ཏུ་སུའི་དོན་ཡང་མི་འགྲུབ་པར་ཞི་བར་གནས་པ་ཡིན་པས་ན་གོ་ཅི་ཡང་མི་ཆོད་པའི་ཐར་པའི་གཟུགས་བརྙན་ཙམ་གྱི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་རབས་ལས། བདག་གི་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོས་ཀྱང་། །སྙིང་རྗེའི་བདག་ཉིད་བརྟན་པ་གསལ། །གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཆུང་ངུས་ཀྱང་། །འདར་བར་གྱུར་པ་དེ་སྨད་དོ། །ཞེས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལུགས་འགོག་ཚུལ་དང་བཅས་པས་ཐེག་པ་ཆུང་ངུའི་ཚུལ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ཡང་རང་རྒྱལ་གྱི་རིགས་སུ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པ་མིན་ཏེ། མཐར་ཐུག་ཐེག་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་རིགས་པ་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བའང་རང་བཞིན་མེད་དེ་ཕན་ཚུན་ཕྲད་ནས་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང་། གཟུང་བ་མེད་ན་དེ་འཛིན་ཡང་བདེན་པར་མེད་དེ་མགོ་མཉམ་པའི་ཕྱིར་དང་། གཅིག་པུར་དབེན་པར་དགའ་བའང་མཆོག་གི་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་དམ་པར་དབེན་མི་དབེན་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། གཅིག་པུར་ཞི་བར་ཞེན་པའི་བློ་དམ་པའི་ཚུལ་མིན་པ་དང་། འབྲས་བུ་མཐར་ཐུག་པ་མིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་ལམ་དམན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡན་གྱིས་རང་སྡེའི་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་ཐེག་དམན་ཉན་རང་གི་ལྟ་གྲུབ་དང་། དེ་དག་གི་ཞི་བ་ཕྱོགས་གཅིག་པའི་མཐར་ལྷུང་བ་སོགས་ཀྱི་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་འབྲས་དམན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུགས་བཤད་པ་དང་དེ་ཉིད་དགག་པ་སོང་ནས། གཉིས་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ། རྒྱུའི་ཐེག་པ་དང་། འབྲས་བུའི་ཐེག་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། སྤྱི་བྱེ་བྲག་གཉིས། དང་པོ།

མཚན་ཉིད་རྒྱུ་ཡི་ཐེག་ཆེན་སྤྱིར་བསྟན་པ།

ད་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་གཞུང་རྒྱ་ཆེར་དབྱེ་བ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་གང་དག་ཡོད་པ་དང་། ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་གཞུང་དེ་ཉིད་ལེགས་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ཁྱད་པར་ནི་ཐེག་པ་ཆུང་ངུ་ལས་ཆེན་པོ་འཕགས་པའི་ཁྱད་པར་ནི། གངས་ཆེན་མཚོ་འདྲ་སངས་རྒྱས་ཐེག་པ་ཆེ། །གོ་ཆ་མཆོག་སོགས་བདུན་གྱིས་འཕགས་པས་ན། །ཐེག་པ་མཁའ་འདྲ་གཞལ་མེད་ཁང་ཆེན་ཡིན། །ཅེས་གསུངས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་ཐབས་དང་སྤྱོད་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་རྒྱ་མཚོ་ལས་ཀྱང་གངས་ཆེན་མཚོར་གྱུར་པ་ཡིན་ལ། ཐེག་པ་ཆུང་ངུ་ནི་བ་གླང་རྨིག་རྗེས་ཀྱི་ཆུའི་རང་བཞིན་དུ་ལྟ་སྟེ་ཆེན་པོ་བདུན་དང་ལྡན་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་དམིགས་པ་ཆེན་པོ་ནི་ཆོས་ཉིད་ནམ་མཁའ་འདྲ་བ་ལ་དམིགས་པར་ནུས་ལ་ཐེག་པ་ཆུང་ངུས་དེ་ལྟར་དམིགས་པ་མི་ནུས་སོ། །གཞན་ཡང་ཕུགས་ཀྱི་ཆེད་དུ་བྱ་བ་རང་གི་དོན་བསྒྲུབ་པ་ནི་ཆུང་ངུ་ཡིན་ལ། གཞན་དོན་འབའ་ཞིག་བསྒྲུབ་པ་ནི་དམིགས་པ་ཆེན་པོའོ། །སྒྲུབ་པ་ཆེན་པོ་ནི་ལམ་དང་སྤྱོད་པའི་དུས་ན་རང་གཞན་གཉིས་ཀའི་དོན་ཆེན་པོ་སྒྲུབ་པ་ཉིད་དེ། ཉན་རང་ལ་རང་དོན་ལས་མེད་དོ། །བསྒྲུབ་པ་ནི་ཐབས་ཤེས་ཁྱད་པར་ཅན་ཟུང་དུ་འབྲེལ་པ་ནི་ཆེན་པོ་ལ། བྲལ་བ་ནི་ཆུང་ངུ་སྟེ་སྡུད་པ་ལས། ཐབས་མེད་ཤེས་རབ་བྲལ་བས་ཉན་ཐོས་ཉིད་དུ་ལྷུང་། །ཞེས་སོ། །དེའང་རིན་ཆེན་འཕྲེང་བ་ལས། ཉན་ཐོས་ཐེག་པ་དེ་ལས་ནི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྨོན་ལམ་དང་། །སྤྱོད་པ་ཡོངས་བསྔོ་མ་བཤད་དེ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོར་ག་ལ་འགྱུར། །འདི་ནི་སྙིང་རྗེ་འབའ་ཞིག་གིས། །བྱང་ཆུབ་བར་དུ་སྲིད་མཚམས་སྦྱོར། །ཅེས་ཐབས་སྙིང་རྗེ་དང་ཤེས་རབ་མཐའ་གཉིས་སུ་མི་གནས་པས་སྲིད་ཞི་གཉིས་ལས་འདའ་བར་བྱེད་དེ། མངོན་རྟོགས་རྒྱན་ལས། ཤེས་པས་སྲིད་ལ་མི་གནས་ཤིང་། །སྙིང་རྗེས་ཞི་ལ་མི་གནས་དང་། །ཞེས་སོ། །ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་ནི་ཆོས་དང་གང་ཟག་གི་བདག་གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་པའི་ཆོས་ཉིད་སྙིང་རྗེ་དང་ཟུང་དུ་འཇུག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐེག་ཆེན་པ་ལ་ཡོད་པ་ལ་ཐེག་དམན་ལ་མེད་དོ། །ཡེ་ཤེས་ནི་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་ཙམ་མམ། ཆོས་ཀྱི་ཕྱེད་གཟུང་བ་རང་བཞིན་མེད་པར་རྟོགས་པ་ཉན་རང་སྟེ་ཆུང་ངུ་ལ། བདག་གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་པར་རྟོགས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་སྤྲོ་བ་ཉན་རང་ལ་མེད་དོ། །བརྩོན་འགྲུས་ནི་དུས་ཐུང་ངུར་སྤྲོ་བ་ཞན་པས་གཞན་དོན་ཡལ་བར་འདོར་བར་ཆུང་ངུ་ལ། དུས་རིང་པོར་སྤྲོ་བ་ཆེན་པོས་འགྲོ་མང་གི་མཐའ། བསྐལ་བའི་ཡུན། བྱ་དཀའི་སྤྱོད་པ་བཅས་ལ་བརྩོན་པ་ནི་མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། ཕ་རོལ་སེམས་དགེ་གཅིག་གི་ཕྱིར་ཡང་ནི། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་བརྒྱར་ཡང་མི་སྐྱོ་བ། །ཞེས་པ་དང་། སྤྱོད་འཇུག་ལས། སེམས་ཅན་གྲངས་མཐའ་ཡས་ལ་དུས་རིང་དུ། །བདེ་བར་གཤེགས་ཀྱི་བདེ་བ་བླ་ན་མེད། །ཡིད་ལ་བསམ་པ་མཐའ་དག་རྫོགས་བྱེད་པ། །རྟག་ཏུ་སྦྱིན་པ་ལྟར་ཞིག་སྨོས་ཅི་དགོས། །ཞེས་པ་དང་སྔ་མ་ལས། སེམས་ཅན་ཁུར་ཆེན་མགོ་ལ་ཁྱེར་བ་ཡིས། །སེམས་དཔའ་མཆོག་རྣམས་དལ་གྱིས་འགྲོ་མི་མཛེས། །བདག་གཞན་འཆིང་བ་སྣ་ཚོགས་རབ་བཅིངས་པས། །བརྩོན་འགྲུས་བརྒྱ་འགྱུར་དུ་ནི་བྱ་བའི་རིགས། །ཞེས་སོ། །ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཆེན་པོ་སྲིད་ཞི་གཉིས་ཀྱི་མཐའ་ལ་མི་གནས་པས་དོན་སྒྲུབ་པ་ཉིད་ཉན་རང་ལ་མེད་དོ། །ཐབས་ནི་རང་ཉིད་གཅིག་པུ་ཞི་བ་ཚོལ་བའི་ཐབས་ནི་ཆུང་ངུ་ལ་ཟློག་པ་ནི་ཆེན་པོ་སྟེ་མངོན་རྟོགས་རྒྱན་ལས། ཉན་ཐོས་ཞི་བ་ཚོལ་རྣམས་ཀུན་ཤེས་ཉིད་ཀྱིས་ཉེར་ཞིར་ཁྲིད་མཛད་གང་ཡིན་དང་། །འགྲོ་ལ་ཕན་པར་བྱེད་རྣམས་ལམ་ཤེས་ཉིད་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་དོན་སྒྲུབ་མཛད་པ་གང་། །ཞེས་སོ། །གྲུབ་པ་ཆེན་པོ་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་སངས་རྒྱས་ནས་གཞན་དོན་དང་། སྟོབས་སོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་ལྡན་པ་ཐེག་དམན་ལ་མེད་དོ། །གྲུབ་པ་ནི་ཞི་བ་ཕྱོགས་གཅིག་ཆུང་ངུ་ལ། །མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ནི་ཆེན་པོ་སྟེ་རིན་པོ་ཆེ་ཟ་མ་ཏོག་ལྟ་བུའི་གཏམ་ལས། ཕྱོགས་གཅིག་ཞི་བར་གཞོལ་བས་དབྱིངས་སུ་ཡང་དག་ཞི་གྱུར་པ། །ཆུང་ངུ་རྣམས་ལས་མཆོག་གྱུར་མི་གནས་མྱ་ངན་འདའ། །རང་གཞན་དོན་གཉིས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པས་དོན་མཛད་པ། །ཡིད་བཞིན་མཆོག་སྟེ་མ་ལུས་འདོད་གཏེར་རོལ་པ་ཅན །ཅེས་སོ། །འཕྲིན་ལས་ཆེན་པོ་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པར་གཞན་དོན་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་འབྱུང་བ་ཉིད་ཉན་རང་ལ་མེད་ལ། ཐེག་ཆེན་ལ་ཡོད་པས་འཕགས་ཏེ། འཕྲིན་ལས་ནི་ཉན་རང་དབྱིངས་སུ་ཞི་བས་གཞན་དོན་མི་འབྱུང་སྟེ། དེ་ཉིད་ལས། གཅིག་བུ་ཞི་ལ་བློ་ཡི་འཇུག་པ་ཐིམ་གྱུར་གཞན་དོན་སེམས་པའང་མེད། །ཅེས་སོ། །ཐེག་ཆེན་ནི་སངས་རྒྱས་ནས་འཁོར་བ་མ་སྟོངས་ཀྱི་བར་དུ་དོན་མཛད་དེ་སྔ་མ་ལས། དེ་བཞིན་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་འདིའི། །ལས་ནི་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འདོད། །ཅེས་སོ། །མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། དམིགས་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་དང་ནི། །དེ་བཞིན་སྒྲུབ་པ་གཉིས་དག་དང་། །ཡེ་ཤེས་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང་། །ཐབས་ལ་མཁས་པ་གང་ཡིན་དང་། །ཡང་དག་གྲུབ་པ་ཆེན་པོ་དང་། །སངས་རྒྱས་འཕྲིན་ལས་ཆེན་པོ་སྟེ། །ཆེན་པོ་བདུན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། །ཐེག་ཆེན་ཞེས་ནི་ངེས་པར་བརྗོད། །ཅེས་སོ། །དེ་དག་གི་ནང་ནས་ཁྱད་པར་དུ་ཐབས་སྙིང་རྗེས་འཕགས་ཏེ། རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་ལས། ཉན་ཐོས་ཐེག་པ་དེ་ལས་ནི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྨོན་ལམ་དང་། །སྤྱོད་པ་ཡོངས་བསྔོ་མ་བཤད་དེས། །ཐེག་པ་ཆེན་པོར་ག་ལ་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །མདོར་ན་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་དང་རྣམ་གྲོལ་ཐམས་ཅད་ཡངས་པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུས་རང་གཞན་གྱི་དོན་གཉིས་ལམ་གྱི་དུས་ནའང་སྒྲུབ་ཅིང་བདེ་སྐྱིད་འབྱུང་ལ། སངས་རྒྱས་ནས་ཀྱང་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། སྡུད་པ་ལས། ཐེག་པ་འདི་ནི་མཁའ་འདྲ་གཞལ་མེད་ཁང་ཆེན་ཏེ། །དགའ་སྐྱིད་བདེ་བ་མངོན་པར་ཐོབ་བྱེད་ཐེག་པའི་མཆོག །དེ་གང་བཞོན་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མྱ་ངན་ཟློ། །རྒྱུ་དེས་དེ་ནི་ཐེག་པ་ཆེ་ཞེས་རབ་བརྗོད་དོ། །ཞེས་སོ། །དེས་ཐེག་དམན་ལས་ཐེག་ཆེན་ཆེན་པོ་བདུན་གྱིས་འཕགས་ཚུལ་བསྟན་ནས། གཉིས་པ་ལ་བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ།

རྒྱུའི་ཐེག་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པའི་མདོར་བསྟན།

ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་བཤད་པ་ནི། ཐེག་མཆོག་རང་བཞིན་ཐ་དད་མ་མཆིས་ཀྱང་། །ཤིང་རྟ་འདྲེན་བྱེད་ལྟ་བ་གསུམ་ཉིད་ལས། །སེམས་ཙམ་རང་རྒྱུད་ཐལ་འགྱུར་ཞེས་སུ་གྲགས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དེའི་ངོ་བོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པ་དང་། ལམ་ཚོགས་གཉིས་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པར་བསོག་པ་དང་། འབྲས་བུ་བྱང་ཆུབ་ནས་གཞན་དོན་འབྱུང་བའི་རང་བཞིན་ལ་མཐུན་པས་ཐ་དད་མེད་ཀྱང་། གསུང་རབ་བླ་ན་མེད་པའི་ཤིང་རྟ་ཆེན་པོ་འདྲེན་པའི་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་དག གསུང་རབ་ཀྱི་དགོངས་པ་འགྲེལ་ཚུལ་ཅུང་ཟད་མ་མཐུན་པའི་དབང་གིས། སེམས་ཙམ་དང་། རང་རྒྱུད་དང་། ཐལ་འགྱུར་དུ་གྲགས་ཏེ། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དགོངས་པ་དེ་དག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པ་འདུས་པར་མཛད་པ་ལས། ཞེས་པ་སྟེ་དེ་ལྟར་འཕགས་པའི་ཐེག་མཆོག་ཙམ་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པར་ཐ་དད་མེད་ཀྱང་། ཐེག་ཆེན་གྱི་བཀའི་དགོངས་པ་འགྲེལ་ཚུལ་མི་འདྲ་བས། ཐོག་མའི་ཤིང་རྟ་འདྲེན་བྱེད་ཀྱི་ལྟ་བ་མི་འདྲ་བ་གསུམ་དུ་བྱུང་བ་ལ། སེམས་ཙམ་དང་། རང་རྒྱུད་པ་དང་། ཐལ་འགྱུར་པ་ཞེས་སུ་གྲགས་པ་ལས། ཞེས་མདོར་བསྟན་ནས་གཉིས་པ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ། སེམས་ཙམ། རང་རྒྱུད། ཐལ་འགྱུར་གསུམ། དང་པོ།

སེམས་ཙམ་པའི་གྲུབ་མཐའ་བཤད་པ།

དང་པོ་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་སེམས་ཙམ་པ་བསྟན་པ་ནི། སེམས་ཙམ་པ་ནི་རྣམ་ཤེས་དོན་དམ་འདོད། །སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་ཚུལ་གཉིས་རིམ་པ་ལས། །འདོད་དོན་ཐུན་མོང་རང་གསལ་ཡེ་ཤེས་དང་། །ཀུན་བརྟགས་གཞན་དབང་ཡོངས་གྲུབ་ལ་སོགས་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། དང་པོ་སེམས་ཙམ་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སེམས་ཙམ་དུ་འདུ་ཞིང་། གཟུང་འཛིན་གཉིས་སྟོང་གི་རྣམ་ཤེས་དོན་དམ་དུ་འདོད། དེ་ལའང་སེམས་ཙམ་སྤྱི་ཡི་འདོད་པ་དང་། ཁྱད་པར་རྣམ་བདེན་རྫུན་གྱི་འདོད་ཚུལ་གཉིས་སུ་ཡོད་པ་ལས། ཐུན་མོང་སྤྱིའི་འདོད་པ་ནི་གཟུང་འཛིན་གྱི་ཆར་མེད་པའི་ཤེས་པ་རང་རིག་རང་གསལ་དོན་དམ་དུ་འདོད་ལ། ཀུན་བཏགས་གཞན་དབང་ཡོངས་གྲུབ་སྟེ་མཚན་ཉིད་གསུམ་གྱི་ཆིངས་ཀྱིས་ཆོས་ཀུན་བཅིངས་ནས་གྲུབ་པའི་མཐའ་རྣམ་པར་འཇོག་པ་སྟེ། དེ་ལ་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་དབྱིག་གཉེན་དང་། དེའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པ་དག་གིས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཙམ་དུ་གསུངས་པ་ཡིན་པས། ལྟ་བ་གཞན་དུ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་པར་འདོད་དེ། འགྲེལ་ཆུང་ལས། འགྲོ་དོན་རྩ་ལག་དབྱིག་གི་གཉེན། །རང་གི་མོས་པ་གཙོར་བྱེད་པས། །ཤེས་བྱ་ནང་གི་ཡིན་པ་ལ། །ཡང་དག་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་དགྲོལ། །ཅེས་སོ། །དེའི་གཞུང་སེམས་ཙམ་གྱི་གྲུབ་མཐའ་སྤྱིར་དགོད་པ་དང་། སོ་སོར་བཤད་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། དམ་བཅའ་བ་དང་། སྒྲུབ་བྱེད་དང་། གྲུབ་པའི་དོན་ནོ། །དང་པོ་ནི་གཟུང་འཛིན་གཉིས་མེད་ཀྱི་ཤེས་པ་རང་རིག་རང་གསལ་དོན་དམ་དུ་འདོད་དེ། རྣམ་ངེས་ལས། བློ་ཡིས་ཉམས་མྱོང་བྱ་གཞན་མེད། །དེ་ཡི་མྱོང་བའང་གཞན་ཡོད་མིན། །གཟུང་དང་འཛིན་པ་གཉིས་མེད་ཕྱིར། །དེ་ནི་དེ་ལྟར་རང་ཉིད་གསལ། །ཞེས་པ་དང་། སུམ་ཅུ་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། གལ་ཏེ་ཤེས་བྱ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པའང་ཀུན་རྫོབ་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། དོན་དམ་པར་མེད་དོ་ཞེས་པ་དེ་དག་ནི་རིགས་པ་མི་བཟང་སྟེ། རྟེན་མེད་པའི་ཀུན་རྫོབ་མི་རུང་བས་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སོ། །དེ་ལ་གཟུང་འཛིན་གཉིས་ཀྱི་འཛིན་པ་ཡོད་ལ་གཟུང་བ་མེད་པ་ནི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱང་འདོད་ལ། གཉིས་ཀ་མེད་པ་ནི་སྟོང་པར་སྨྲ་བ་དང་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་ན་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། གཟུགས་སོགས་ཡུལ་དང་། དེ་ལ་འཛིན་པའི་སེམས་གཉིས་ཀ་མེད་ཀྱང་། གཉིས་མེད་དུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་རང་གསལ་འདོད་པས་སྟོང་པའི་ཕྱོགས་དང་མི་མཚུངས་ཤིང་། རང་སངས་རྒྱས་དང་ཡང་མི་མཚུངས་སོ། །དེ་ཡང་གཟུང་བ་རྫུན་པས་དེ་འཛིན་པའི་སེམས་ཀྱང་རྫུན་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་དུ་མ་གྲུབ་སྟེ། གཟུང་བ་མེད་ན་དེར་འཛིན་མེད། །ཅེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་ཤེས་ཕྱི་རོལ་ན་སྣང་བ་དང་འདྲ་བའི་རྣམ་པ་ནང་གི་ཤེས་པ་ལ་འཆར་བའི་སྒོ་དབང་པོ་སོ་སོས་བྱེད་པའི་ཆ་ནས་ལྔར་བཞག་ཀྱང་། མྱོང་བ་པོ་ནི་ཡུལ་ཡུལ་ཅན་གྱི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་མེད་བའི་རང་གི་རིག་པ་རང་གསལ་བ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་འདོད་དོ། །གཉིས་པ་སྒྲུབ་བྱེད་ནི་ཕྱི་རོལ་སྣང་བ་དོན་གཞན་བདེན་པ་བ་མེད་དེ་ཆུ་གཅིག་ལའང་འགྲོ་བ་དྲུག་གི་སྣང་ཚུལ་སོ་སོར་མཐོང་བས། རང་རང་གི་ལས་དང་བག་ཆགས་འཁྲུལ་པའི་སེམས་གོམས་པ་བརྟན་པ་ལས་དེར་སྣང་བ་ཙམ་སྟེ། དངོས་གཅིག་ཡིད་ནི་ཐ་དད་ཕྱིར། །དོན་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་། །ཞེས་པ་དང་། ལངྐར་གཤེགས་པ་ལས། དོན་ཡོད་མ་ཡིན་སེམས་ཉིད་དེ། །ཕྱི་རོལ་དོན་མཐོང་ལོག་པ་ཡིན། །གཞན་གྱི་དབང་ནི་ཡོད་པ་སྟེ། །ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་འདེབས་པའི། །མཐའ་ལ་རྟོག་པ་རླག་པར་འགྱུར། །ཞེས་པ་དང་། ཕལ་པོ་ཆེ་ལས། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་ཁམས་གསུམ་པོ་འདི་དག་ནི་སེམས་ཙམ་མོ་ཞེས་སོ། །དེ་ཡང་ཕྱི་རོལ་དོན་དུ་སྣང་བའི་བག་ཆགས་བརྟས་པའི་ཤེས་པ་ཕྱི་རོལ་ཏུ་སྣང་བ་དང་། ནང་གི་ཤེས་པ་དེ་འཛིན་པའི་ཆ་ལ་ལྟོས་པའི་གཞན་དབང་དུ་ཡོད་པར་བཞག་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཕྱིའི་དོན་གཞན་དུ་གྲུབ་པ་མེད་དེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་སོ་སོ་བའི་རྒྱུ་བྱེད་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་གཟུང་ཆ་སྔོ་སོགས་སུ་སྣང་བ་ཉིད་སེམས་ལས་རྫས་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། འཛིན་པའི་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་དམིགས་པ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་འཇུག་ཤེས་དྲུག་དང་། ཉོན་ཡིད་ཀུན་གཞི་དང་བརྒྱད་པོའོ། །རྣམ་ངེས་ལས། ལྷན་ཅིག་དམིགས་པ་ངེས་པའི་ཕྱིར། །སྔོ་དང་དེ་བློ་གཞན་མ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །ཀུན་གཞི་ཡོད་པ་ཚོགས་དྲུག་འགགས་ནས་ཡང་སྐྱེ་བས་གྲུབ་སྟེ། ཀུན་གཞི་མེད་ན་ཚོགས་དྲུག་ནི་འགགས། དེ་ལས་གཞན་པའི་ཤེས་པ་མེད་ན་སླར་ཡང་སྐྱེ་བ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་གཞི་ནི་ཐོག་མ་མེད་པའི་མ་རིག་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བར་གྱུར་པ། རིས་གཅིག་ཏུ་མ་ཆད་པས་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ཆ་ལ་བག་ཆགས་སྣ་ཚོགས་པའི་ཀུན་གཞི་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནི་ངོ་བོ་རྟོག་མེད་ཡུལ་ལ་མི་འཛིན་པ་སྟེ། དེའི་ངང་དུ་གོམས་ན་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་འཕེན་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །སེམས་ཙམ་དྲི་མེད་པ་ཁ་ཅིག་འདི་ཡིད་ཤེས་རྟོག་མེད་དང་གཅིག་པས་ཡིད་དུ་བསྡུས་ནས་ཀུན་གཞི་ལ་སོགས་པར་མི་འདོད་པའང་ཡོད་དོ། །ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་ནི་སྒོ་ལྔའི་ཡིད་དང་བཅས་པར་མ་འགྱུས་པའི་ཤེས་པ་གསལ་བ་སྟེ། དེའི་ངང་དུ་གོམས་པ་ལས་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་འཕེན་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཡོད་པར་ཡང་། མ་འདྲེས་པའི་མ་རིག་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་བདག་རྐྱེན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང་། དུས་རྟག་ཏུ་བདག་གི་རྣམ་པར་རློམ་སེམས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་ཡིད་ནི་ཀུན་གཞི་ལ་དམིགས་ནས་བདག་ཏུ་འཛིན་པ། འཕགས་ལམ་གྱི་མཉམ་བཞག་དང་། འགོག་པའི་སྙོམས་འཇུག་ལས་གཞན་ཐམས་ཅད་དུ་འབྱུང་བ་ཞིག་གོ །ཤེས་པ་ཚོགས་དྲུག་ནི་མཐུན་པར་ཁས་ལེན་པས་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་རྣམ་ཤེས་ཚོགས་བརྒྱད་དུ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་གྲུབ་པའི་དོན་ལ་གསུམ་སྟེ། དམིགས་པའི་ཡུལ། སྤྱོད་པའི་བདག་ཉིད། གྲུབ་པའི་འབྲས་བུའོ། །ཡུལ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྐལ་པ་དང་ལྡན་པའི་གཞི་རིགས། ལྟ་བས་དམིགས་པའི་གཞི་གཞི་ལྔ། སྒོམ་པས་དམིགས་པའི་གཞི་བདག་མེད་དོ། །དང་པོ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རིགས་ལྔ་སྟེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས། མ་ངེས་པའི་རིགས། རིགས་ཆད་པའི་རིགས་སོ། །དང་པོ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་ནི་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་དབང་པོ་རྟུལ་བ་གཞན་ཞིག་གི་སློབ་མ་བྱས་ཏེ་མྱུར་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ལ་དགའ་བའི་རིགས་ཅན་རྣམས་སོ། །གཉིས་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་དབང་པོ་འབྲིང་བ་དག་གཅིག་པུ་ཐར་པ་འདོད་པས་དབེན་པ་ལ་དགའ་ཞིང་མྱུར་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་དགའ་བའི་རིགས་ཅན་རྣམས་སོ། །གསུམ་པ་ནི་དབང་པོ་རྣོན་པོ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེ་བ་དང་ཆོས་བདག་མེད་པ་དང་། འགྲོ་དོན་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་རླབས་པོ་ཆེ་ཐོས་པ་ལ་མི་སྐྲག་ཅིང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་སྤྱོད་པ་ལ་སྤྲོ་བའི་རིགས་ཅན་རྣམས་ཏེ། མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། སྦྱོར་བའི་སྔོན་དུ་སྙིང་རྗེ་དང་། །མོས་པ་དང་ནི་བཟོད་པ་དང་། །དགེ་ལ་ཡང་དག་སྤྱོད་པ་ནི། །རིགས་ཀྱི་རྟགས་སུ་ཡང་དག་བཤད། །ཅེས་སོ། །བཞི་པ་ནི་རྐྱེན་གང་དང་ཕྲད་པའི་ལམ་ལ་མོས་པ་སྐྱེ་བའི་རིགས་ཅན་རྣམས་ཏེ། ཉན་ཐོས་པ་དག་བཟོད་པ་ཆུང་ངུ་མན་ཆད་དུ་སྲིད་པར་འདོད་ཀྱང་། ཐེག་ཆེན་པས་གཞལ་ན་དགྲ་བཅོམ་ཐོབ་ཀྱང་ཉམས་པའི་ཆོས་ཅན་དག་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ན་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལྔ་པ་རིགས་ཆད་པའི་རིགས་ནི་མདོ་འགའ་རེ་ལོག་སྲེད་ཅན་གཏན་ནས་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་གསུངས་པ་ཡོད་ཀྱང་། དུས་གཞན་ལ་དགོངས་ནས་གསུངས་པ་ལས་ཐེག་ཆེན་གྱི་ལུགས་ལ་རིགས་གཏན་ཆད་ཁས་ལེན་པ་མིན་ནོ། །སྐབས་འདིར་ཆོས་དང་ཐར་པའི་ཕན་ཡོན་འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས། བདེ་འགྲོའི་བསྔགས་པ། ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་ཅི་ཐོས་ཀྱང་སེམས་ཡང་དག་དགེ་བའི་ཕྱོགས་སུ་མི་འགྱུར་ཞིང་། ཡང་དག་པར་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་། རྟེན་གསུམ་ངོ་མཚར་ཅན་ལ་སོགས་པ་མཐོང་ཡང་དད་པ་ཏིལ་འབྲུ་ཙམ་ཡང་མེད་པ། མེད་དྲུག་འཛོམས་ལ་སངས་རྒྱས་སྐལ་བ་མེད། །ཅེས་པ་མཚུངས་སོ། །བསྟན་པ་ལ་འཇུག་པའི་བློ་ཙམ་མི་སྐྱེ་བའམ། སྐྱེ་ན་ཡང་འཚེ་བ་འབའ་ཞིག་གམ། འཚོ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་བྱུང་བས། དད་པ་མེད་ཅིང་ཆོས་སྤོང་བའི་ལས་བསོག་པ། བསླབ་པ་དང་པོ་ནས་ལེན་སེམས་རྣལ་མ་མེད་པས་ལེན་སེམས་མེད་པས་སྡོམ་པ་མ་ཆགས་པའམ། ཆགས་ནའང་སྡོམ་པ་རལ་ནས་ཕྱིའི་ཆ་ལུགས་རབ་བྱུང་གི་རྟགས་ཙམ་དུ་གྱུར་པ་དེའི་མིང་ལ་ནི་ལོག་སྲེད་ཅན་ཞེས་པས་གཏན་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་ཞེས་འདོད་དེ། ཀུན་ལས་བཏུས་ལས། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་གཏན་དུ་ལྡན་པ་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན། འདོད་ཆེན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་པར་ལྟ་སྟེ། དེ་དག་ལ་ཐར་པའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར། གཏན་དུ་བདེ་རྒྱུ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་སོ། །གཞི་ལྔ་ལ་གསུམ་སྟེ། སོ་སོའི་ངོ་བོ། རྣམ་གཞགཐུབ་པའི་དགོངས་པའོ། །ངོ་བོ་ལ་གཟུགས་ནི་བེམ་པོར་མེད་ཀྱང་ཀུན་གཞི་ལ་དོན་སྣང་གི་བག་ཆགས་སྨིན་པའི་དབང་གིས་གཟུགས་སུ་སྣང་ངོ་། །དཔེར་ན་རྨི་ལམ་གྱི་རྟ་གླང་ལྟར་ཕྱི་དོན་བེམ་པོ་དངོས་སུ་མེད་ཀྱང་། ཀུན་གཞིའི་ཁམས་ལ་བགོས་པའི་དོན་སྣང་གི་བག་ཆགས་སྨིན་པའི་དབང་གིས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་སུ་སྣང་བ་ཡིན་ཅེས་འདོད་དོ། །སེམས་ནི། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་བརྒྱད་དེ། མིག་གི་རྣམ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་འཇུག་པའི་རྣམ་ཤེས་ཚོགས་དྲུག་དང་། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་དང་། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དེ་རྫས་ཐ་དད་པའི་རྣམ་ཤེས་བརྒྱད་དོ། །དེ་ལ་ཀུན་གཞི་ནི་བག་ཆགས་ཀྱི་གཞི་ཡུལ་གྱི་དོན་ཙམ་རིག་པ་སྟེ། དེའི་མཚན་ཉིད་སྐད་ཅིག་མ་དུ་མ་མཐུད་པའི་རྒྱུན་བརྟན་པའོ། །དབྱེ་ན་རྣམ་སྨིན་གྱི་ཆ་དང་། ས་བོན་གྱི་ཆ་ཞེས་དགེ་མི་དགེའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྨིན་པ་མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་མ་བསྟན་དུ་གནས་པ་དང་། དེ་ལ་ཡོད་པ་བག་ཆགས་བགོས་པའི་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པའི་ནུས་པ་གཉིས་སོ། །འཁོར་ནི། རེག་པ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་ལྔ་སྟེ། དེ་ལྟར་རྟག་ཏུ་མི་འབྲལ་བའི་རྫས་དྲུག་གོ །དམིགས་པ་ནི་མི་གསལ་བ་སྣོད་བཅུད་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་དམིགས་པའོ། །དེས་ན་ཚོགས་བདུན་འཁོར་དང་བཅས་པ་ནི་རང་གི་སྔ་མའི་རྒྱུན་ལས་མི་སྐྱེའི། རིགས་འདྲ་ཕྱི་མ་གྲུབ་པའི་བག་ཆགས་ཀུན་གཞི་ལ་བགོས་ཏེ། བུམ་པའི་གྲིབ་མ་ལྟར་ཀུན་གཞིའི་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལས་སྐྱེའོ། །འདིས་ནི་འཁོར་བའི་འདུ་བྱེད་དང་འདུས་བྱས་པའི་དགེ་མི་དགེ་ལུང་མ་བསྟན་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་དང་བཅས་པའི་རྟེན་བྱེད་པས། བག་ཆགས་སྣ་ཚོགས་པའི་ཀུན་གཞི་ཞེས་བྱ་བར་བཞག་པ་ཡིན་ནོ། །ཁམས་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འདུས་མ་བྱས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མི་འབྲལ་བས་ལྷན་ཅིག་པ་ཡིན་པས་ན་དོན་གྱི་ཀུན་གཞི་ཞེས་བཞག་པ་ཡིན་ནོ། །བག་ཆགས་ཀྱི་ཀུན་གཞི་ལ་ཡོད་པའི་དགེ་བ་ཐར་པ་ཆ་མཐུན་གོམས་པ་ལས། ཁམས་ཀྱི་དྲི་མ་བསྲབ་སྟེ་རང་གི་རྟེན་བག་ཆགས་ཀྱི་ཀུན་གཞི་ནུས་པ་ཉམས་སྨད་པར་བྱེད་པའོ། །རྒྱན་སྟུག་པོ་བཀོད་པའི་མདོ་ལས། སྙིང་པོ་དེ་ལ་ཀུན་གཞིའི་སྒྲས། །བརྗོད་ཅིང་བསྟན་པར་གྱུར་པ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །སྐབས་འདིར་འཁོར་བའི་རྟེན་བྱེད་པ་ཅན་བག་ཆགས་ཀྱི་ཀུན་གཞི་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ཉིད་དོ། །ཚོགས་བརྒྱད་ལས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ནི་ཀུན་གཞི་ལ་བདག་དོན་ཙམ་དུ་རློམ་སེམས་བརྟན་པ་སྟེ། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་འཁོར་དགུ་དང་འགྲོགས་ཤིང་འཕགས་པའི་ལམ་ལ་མཉམ་པར་བཞག་པ་དང་། འགོག་པའི་སྙོམས་འཇུག་གི་བར་མིན་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འབྱུང་བའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཅེས་བྱ་བ་ཀུན་གཞི་ལ་དམིགས་ཏེ་ཁ་ནང་བལྟས་ང་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང་བདག་ཏུ་རྨོངས་པ་དང་བདག་ཏུ་ང་རྒྱལ་བ་དང་བདག་ལ་ཆགས་པ་དང་། ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ལྔ་སྟེ་འཁོར་དགུ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ། དགྲ་བཅོམ་པ་དང་། འགོག་པའི་སྙོམས་འཇུག་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་གྱི་མཉམ་པ་གཞག་པ་ན་རྒྱུན་ཆད་ཀྱི། དེ་མ་གཏོགས་པ་ན་ཆུ་བོའི་རྒྱུན་བཞིན་དུ་འཇུག་པའོ། །དེ་ལྟར་ཚོགས་དྲུག་དང་ཀུན་གཞི་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཚོགས་བརྒྱད་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཡང་སེམས་ཙམ་པའི་ནང་གི་འགའ་རེས་ཡིད་ཤེས་དང་ཉོན་ཡིད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ནས། ཚོགས་བདུན་ཀུན་གཞི་དང་བཅས་པ་ཁས་ལེན་པར་ཡོད་དོ། །གསུམ་པ་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ནི། རེག་པ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་བཅུ་རྩ་གཅིག་སྟེ། རྒྱུད་གཅིག་ལ་དུས་གཅིག་ཏུ་རིག་པའི་རྫས་དྲུག་ཅུ་ལ་སོགས་པ་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་གཙོ་འཁོར་ནི་ཕན་ཚུན་གཅིག་གིས་གཅིག་ལ་མི་དམིགས་ཏེ། དེ་ལྟར་དམིགས་ན་རང་དང་བཅས་ནས་དམིགས་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཙམ་པས་སེམས་ནི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྟོག་མེད་སྒོ་ལྔའི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་འཁོར་དང་བཅས་པ་ལ་འདོད་ཅིང་། དེ་དག་ལས་རྗེས་ལ་སྐྱེས་ཀྱི་ཤེས་པར་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པའི་སེམས་བྱུང་ལྔ་བཅུ་རྩ་གཅིག་གི་འཁོར་དང་བཅས་པ་ནི་ཡིད་དུ་འདོད་དེ། འཇམ་དཔལ་ཡེ་ཤེས་རྒྱན་གྱི་མདོ་ལས། སེམས་ནི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས། །ངར་འཛིན་པ་ནི་ཡིད་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །དྲུག་པོ་འགགས་མ་ཐག་པ་ཡི། །རྣམ་ཤེས་གང་ཡིན་དེ་ཡིད་དོ། །ཞེས་མཛོད་ལས་བཤད་པ་དང་ཡང་མཐུན་ཏེ། དཔེར་ན་ཨུཏྤལ་མཐོང་དུས་བུང་པའི་སྒྲ་དང་། མེ་ཏོག་གི་དྲི་དང་། རེག་བྱ་དང་། རོ་རྣམས་དུས་གཅིག་ཏུ་ཤེས་པ་སྲིད་པ་ནི་སྒོ་ལྔའི་རྣམ་ཤེས་རྟོག་མེད་ཀྱིས་དུས་གཅིག་ལ་ཡུལ་འཛིན་ལ། དེའི་ཚེ་ཤེས་པ་རྟོག་མེད་གསལ་བའི་ཆ་ཙམ་ནི་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་ཏེ། སྐད་ཅིག་དུ་ཡུལ་རིག་པ་ལ་དགའ་གདུང་དུ་སྐྱེ་དུས་རྟོག་དཔྱོད་དུ་ཤར་བས། སྒོ་ལྔ་ཀུན་གཞིའི་ཤེས་པ་དང་དྲུག་པོའི་རྟོག་མེད་གསལ་སྣང་གི་ཆ་འགགས་ནས། འཛིན་པའི་ཆ་ཡིད་ཤེས་རྟོག་བཅས་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་པ་ལས་གཉིས་པ་མི་འཇུག་པ་སྐྱེས་པ་ལ་ཡིད་ཅེས་བརྗོད་དོ། །དེའང་རྟོག་མེད་རྟོག་བཅས་སུ་གྱུར་པའི་ཆ་ནས་དྲུག་པོ་འགགས་པར་བརྗོད་ཀྱང་། དོན་ལ་དབང་ཤེས་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་དང་བཅས་པ་སོ་སོའི་ལྡོག་པའམ་ཆ་ནས་མ་ཉམས་པར་སོ་ན་གནས་ཏེ། གཟུགས་མཐོང་བའི་ཆ་ནི་རྟག་ཏུ་མིག་ཤེས་ཡིན་ལ། དེའི་ངོ་བོ་རྟོག་མེད་ཡིན་པས་སྒྲ་ལ་སོགས་པའང་གཞལ་ཏེ་ཤེས་པར་བྱའོ། །མི་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་ནི། ཐོབ་པ་ལ་སོགས་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་གསུམ་སྟེ། གནས་སྐབས་ལ་བཏགས་པའི་བཏགས་ཡོད་ཙམ་ལས་རྫས་སུ་མེད་དོ། །འདུས་མ་བྱས་ནི། མདོ་སྡེ་པ་དང་མཐུན་ཏེ། སྔ་མ་གསུམ་གྱི་སྟེང་དུ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་སོགས་པ་གཞན་ཡང་ཡོད་པར་འདོད་པ་སྟེ། རྒྱུ་རྐྱེན་གྱིས་མ་བྱས་པའི་དངོས་མེད་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། སོ་སོར་བརྟགས་འགོག་དང་། བརྟགས་མིན་གྱི་འགོག་པ་དང་། མི་གཡོ་བའི་འགོག་པ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པ་དང་། ནམ་མཁའ་སྟེ་དྲུག་གོ །དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ཕུང་པོ་ལ་བདག་དགག་པ་ཙམ་ལས་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། རྫས་སུ་ཡོད་ཀྱང་སེམས་དང་ངོ་བོ་གཅིག་དང་ཐ་དད་དུ་མེད་པར་འདོད་དོ། །སོ་སོར་བརྟགས་འགོག་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སྤང་བྱ་གཉེན་པོས་བཅོམ་ནས་སྤང་བྱ་དེ་ཉིད་མ་སྐྱེས་པའི་གནས་སྐབས་སོ། །བརྟགས་མིན་འགོག་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་འདུས་བྱས་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་མ་ཚང་བས་མ་སྐྱེས་པའི་གནས་སྐབས་སོ། །མི་གཡོ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་འདོད་ཁམས་ཀྱི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པའི་གནས་སྐབས་སོ། །འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ཚོགས་བདུན་མ་སྐྱེས་པའི་གནས་སྐབས་སོ། །ནམ་མཁའ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ཐོགས་པར་བྱེད་པའི་རེག་བྱ་དང་བྲལ་བའི་གནས་སྐབས་སོ། །རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་བཞག་པ། རྫས་ཡོད་དང་བརྟགས་ཡོད་ཀྱི་སྒོ་ནས་བཞག་པ། ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་གྱི་སྒོ་ནས་བཞག་པའོ། །དང་པོ་ལ་ཀུན་བརྟགས་ནི། དེའང་རྣམ་གྲངས་སུ་བརྗོད་ཅིང་བརྟགས་པའི་ཆ་རྣམས་ནི་ཀུན་བརྟགས་ཏེ། བརྟགས་པ་ཙམ་ལས་རང་མཚན་དུ་མི་སྲིད་པའོ། །གཞན་དབང་ནི། ཤེས་པ་ཉིད་བག་ཆགས་སྣ་ཚོགས་པའི་དབང་གིས་དག་མ་དག་གི་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་སུ་ཤར་བ་ཙམ་སྟེ། རྒྱུ་རྐྱེན་ལ་རག་ལས་ཏེ་སྐྱེ་བའོ། །ཡོངས་གྲུབ་ནི། བདག་གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་བའི་རང་བཞིན་དུ་གནས་པ་སྟེ། གཞན་དབང་ལ་ཀུན་བརྟགས་མེད་པར་ཡོངས་གཅོད་དུ་གྲུབ་པའོ། །དེས་མདོར་བསྟན་ནས་རྒྱས་པ་བཤད་པ་ནི། ཀུན་བརྟགས་དེ་ལའང་མཚན་ཉིད་ཆད་པའི་ཀུན་བརྟགས་དང་། རྣམ་གྲངས་པའི་ཀུན་བརྟགས་གཉིས་ཡོད་པ་ལས། དང་པོ་མཚན་ཉིད་ཆད་པའི་ཀུན་བརྟགས་ནི། མི་སྲིད་བཞིན་དུ་བློས་བརྟགས་པ་གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་ལྟ་བུའོ། །རིགས་པའི་དབང་ཕྱུག་གིས། རྣམ་པར་རྟོག་པས་བཏགས་པའི་དོན། །ཀུན་ཏུ་བཏགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཞན་གྱི་དབང་། །དེ་ཡི་སྟོང་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་རྣམ་གྲངས་པའི་ཀུན་བརྟགས་ནི་དོན་ལ་མེད་བཞིན་དུ་བློ་ལ་སྣང་བ་ཟླ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་ཞིག་སྣང་དེ་གཞན་གྱི་དབང་། །ཇི་ལྟར་སྣང་བ་བཏགས་པ་དེ། །གང་སྣང་དེ་ལ་ཇི་ལྟར་སྣང་། །རྟག་ཏུ་མེད་ཉིད་གང་ཡིན་པ། །ཡོངས་གྲུབ་རང་བཞིན་དུ་ཤེས་བྱ། །ཞེས་སོ། །མེད་པ་སྣང་བ་གཟུགས་བརྙན་དང་། དོན་སྤྱི་དང་། མིང་ཐམས་ཅད་དེའི་རང་བཞིན་ནོ། །ས་ཆུ་མེ་རླུང་ཞེས་པ་ལྟ་བུའི་རྣམ་གྲངས་སུ་བློས་བཞག་པ་དག་གོ །ཕུང་ཁམས་སོགས་སུ་དབྱེ་བའི་ཚུལ་ཐམས་ཅད་བློའི་བཀོད་པ་ཡིན་པས། དེ་དང་དེའི་དབྱེ་བྱའི་དོན་དང་གཉིས་ཀ་མ་འབྲེལ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་བྱེད་པའི་ཐབས་སོ། །གཞན་དབང་ལའང་དག་པ་གཞན་དབང་དང་། མ་དག་གཞན་དབང་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་པ་ལས། དག་པ་གཞན་དབང་ཞེས་པ་རྗེས་ཐོབ་ཀྱི་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་དང་ཞིང་ལ་སོགས་པ་བཀོད་པའོ། །དག་པ་གཞན་དབང་ཤིན་ཏུ་དག་པའི་ཞིང་དང་། ཡེ་ཤེས་ལ་འདོད་པ་སྟེ། སྒྲིབ་པ་དག་སྟོབས་ཀྱི་རྐྱེན་ལས་གནས་སྐབས་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཆ་ནས་གཞན་དབང་དུ་བཞག་པའོ། །མ་དག་པ་གཞན་དབང་ནི། འཇིག་རྟེན་པའི་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་གཉིས་སོ། །དོན་དུ་སྣང་བ་འཁྲུལ་བའི་སེམས་ཡིན་པས་གཞན་དབང་མཚན་ཉིད་པའོ། །མ་དག་པའི་གཞན་དབང་ཞེས་པ་བག་ཆགས་སྣ་ཚོགས་པའི་དབང་གིས་ཕྱི་ནང་སྣོད་བཅུད་སྣ་ཚོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤར་བ་ཡུལ་དོན་སྣོད་བཅུད་ལུས་དང་བཅས་པ་དེའོ། །འདི་རྣམས་ལས་དང་བག་ཆགས་ཀྱི་རྐྱེན་གཞན་ལ་ལྟོས་པས་གཞན་དབང་བཞག་པ་དེ་ལྟར་རོ། །དེ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་ཐེག་ཆེན་སེམས་ཙམ་པའི་གྲུབ་པའི་མཐའི་རྣམ་བཞག་བཤད་པ་ལས། དམིགས་པའི་ཡུལ་བཤད་པའི་སྐབས་ཀྱི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པའི་གཞི་རིགས་བཤད་པ་སོང་ནས། ལྟ་བ་དམིགས་པའི་གཞི་ལྔ་བཤད་པའི་སྐབས་ཀྱི། གཟུགས། སེམས། སེམས་བྱུང་། ལྡན་མིན་འདུ་བྱེད། འདུས་མ་བྱས་རྣམས་བཤད་ནས། མཚན་གཞི་དེ་དག་གི་སྟེང་གི་མཚན་ཉིད་གསུམ་བཤད་པའི་སྐབས་ཀྱི་ཡོངས་གྲུབ་བཤད་པའི་འགོ་འདིར་དེ་རིང་གཞག་རྒྱུ་བྱེད། སང་ཉིན་ཡོངས་གྲུབ་ནས་འགོ་འཛིན་ཏེ་བཤད་རྒྱུ་བྱེད། ད་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་འདི་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཞེས་པའི་མཚན་གྱིས་བསྟན་དོན་ལྟར་དུ་མདོ་དང་རྒྱུད་བཀའ་དང་བསྟན་བཅོས། ཐེག་པ་དང་གྲུབ་མཐའ་སོ་སོའི་རྣམ་གཞག་དང་བཅས་པ། རྒྱ་ཆེ་བ་པཎྜའི་ཏའི་འཆད་སྲོལ་དང་བསྟུན་ནས་གསུངས་པ། རྒྱལ་བའི་གསང་མཛོད་མཁྱེན་རབ་ཀྱི་ཀློང་ནས་རང་རྡོལ་ཆུ་འབབ་ཀྱི་ཚུལ་དུ་བཀོད་པ་ཞིག་ཡིན་པས། འདིའི་དགོངས་པ་འགྲོལ་ཞེས་པ་ནི་ནམ་མཁར་མཐོས་འཇལ་བར་མཚུངས་པས། ཐོས་བསམ་གྱི་ཕྱོགས་ལ་བག་ཆགས་ཙམ་ཡང་གཞག་མ་མྱང་པ་ཞིག་མ་དགོས་དང་། མི་ཚེ་ཀློག་སྤོང་གིས་འདའ་མཁན་ཞིག་ཡིན་ཀྱང་། འདི་ནི་བཀའ་མདོ་རྒྱུད་ཚང་མའི་དགོངས་འགྲེལ་དང་། བཀའ་མདོ་རྒྱུད་ཚང་མའི་གནད་འདུས་ཀྱི་རྩ་བའམ་བསྡུས་དོན་འདི་ཉིད་ཡིན་པས། སོ་སོར་རང་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་མ་བརྙེས་ཀྱི་བར་དུ་ཇི་བཞིན་རྟོགས་པ་ནི་དཀའ་ཞིང་། འོན་ཀྱང་ཁྲིད་རྒྱུན་སྤེལ་བའི་གོ་སྐབས་འདི་དང་བསྟུན་ནས་ཐེངས་གཅིག་མཇལ་རྒྱུའི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་འདི་ཡང་ད་སྔོན་བྱུང་མ་མྱངས་པའི་བགོ་སྐལ་ཁྱད་དུ་འཕགས་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ཕྱིར། འདི་ནི་སྔོན་བསགས་བསོད་ནམས་མ་དམན་པའི་མཐུ་དང་། རང་གཞན་ཆོས་འདིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་གྲོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྤྱི་མཐུན་གྱིས་བསགས་པའི་ལས་དང་སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱང་ཡིན་ཤག་ཤག་རེད། ད་འདི་བཞིན་དུ་དད་དང་མོས་པས་འཆད་ཉན་ལ་ཞུགས་པའི་རླབས་ཆེན་བསོད་ནམས་ཀྱི་མཐུ་དང་། རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་པའི་ཐུགས་བསྐྱེད་དང་སྨོན་ལམ་ཆོས་ཉིད་དང་ཆོས་ཅན་སླུ་མེད་ཀྱི་བདེན་སྟོབས་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་འདིའམ་ཕྱི་མར་འདིའི་དགོངས་དོན་ཇི་བཞིན་དུ་རྟོགས་ནས། ཀུན་མཁྱེན་ཡབ་སྲས་ཀྱི་བརྒྱུད་པ་ཟིན་ཏེ། ཆོས་འདིས་མཐའ་ཡས་འགྲོ་ཁམས་རྒྱ་མཚོའི་ཕྱི་མའི་སྲིད་པ་མཐར་བྱེད་པའི་སྨོན་ལམ་རྒྱ་ཆེན་རང་གིས་བཏབ་ན། འགྲུབ་པའི་མཐུན་འགྱུར་རྒྱལ་བ་སྲས་དང་བཅས་པས་མཛད་པ་ནི་སྨོས་མ་དགོས་ཏེ། རང་བཞིན་ཤུགས་ཀྱི་ཐུགས་རྗེ་དེ་ཆུ་བོ་ཆེན་པོའི་བཞུར་རྒྱུན་དང་མཚུངས་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་དུས་ཀྱི་མཐའ་མ་འདིར་རུ་དམ་ཡང་དབེན་པདྨའི་དགའ་ཚལ་འདི་ནས་འདི་ལྟར་དུ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེའི་མན་ངག་གི་གསང་མཛོད་འདི་ལྟ་བུའི་ཞལ་ཕྱེས་ནས་ཆོས་སྒྲ་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་ཉིན་རེ་བཞིན་དུ་བསྒྲགས་པ་འདིས་དངོས་ཡོད་ཀྱི་མིའི་འདུས་པ་མ་དགོས། དངོས་མེད་ལྷ་ཀླུ་མི་འམ་ཅི་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་སྒྲ་ཉན་པ་དག་དང་། འཁོར་ཡུག་གི་བྱ་དང་རི་དྭགས་ལ་སོགས་པའི་སྲོག་ཆགས་ཕྲ་མོ་ཚུན་ཆད་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཐར་བའི་ས་བོན་ཐེབས་པའི་ངེས་ཤེས་ཡོད་པ་ཡིན། འུ་གུ་འཆད་པ་པོ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐ་མལ་པ། དམ་པའི་མཚན་གྱིས་བོང་བུ་ལ་གཟིག་གོས་བཀབ་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ཀྱང་། འཆད་རྒྱུ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཟབ་མོ་ཀུན་མཁྱེན་བླ་མས་ཕྱི་རབས་ཀྱི་རྗེས་འཇུག་ལ་ཆོས་སྐལ་དུ་བཞག་པའི་ཆོས་སྐུའི་རིང་བསྲེལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཡིན་པས། དཔེར་ན་ཆོས་དུང་དཀར་པོ་ཟེར་བ་དེ་སྲོག་ཆགས་ཆུ་གནས་ཀྱི་ཕྱི་སྐོགས་བེམ་པོ་ཞིག་རེད་ཀྱང་། སྟོན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་འཁོར་སྐོར་བའི་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་རྫས་ལ་རུང་བ་ལྟར་དུ། འུ་གུ་སོ་སྐྱེས་ཡིན་ཀྱང་ཤེས་རྒྱུད་ཀྱིས་ཟིན་པའི་གང་ཟག་ཁམས་དྲུག་ལྡན། དེ་ཡང་དམ་པ་གོང་མའི་དངོས་སློབ་ཐུགས་སྲས་ཀྱི་མིང་མེད་ཀྱང་། གསུང་ལས་སྐྱེས་པའི་སློབ་བུ་ཞིག་ཡིན་པས། སྐབས་འགའ་རེར་སེམས་སྣང་ལ་དེ་རྣམ་པའི་ན་བཟའ་དབུ་སྐྲ་རེ་བས་དགའ་བའི་གོ་ཞིག་ཆོད་འགྲོ་རྒྱུ་རེད་སྙམ་པ་འཆར་འདུག རྩ་ཁམས་ཡི་གེའི་སྤྲིན་དེ་གཡོ་བ་རླུང་གི་བྱེད་ལས་ལ་བརྟེན་ནས་སྒྲ་ཚིག་མགྲིན་པའི་ལམ་ནས་ཐོན་ཏེ། ཁྱེད་རྣམ་པའི་སྙན་ལ་ཆོས་ཀྱི་མཆོད་སྤྲིན་སྤྲོས་པ་འདི་བཞིན་དུ། མི་མཇེད་ཀྱི་ཁམས་འདིའི་ཞིང་ཁམས་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་ཡི་མཐའ་ཡས་འགྲོ་ཁམས་ལ་ཐར་བའི་གསོས་སྨན་ནམ་ས་བོན་ཞིག་ཐེབས་པའི་སྨོན་འདུན་ཡང་ཡོད་པ་ཡིན། དེ་བཞིན་དུ་ཚང་མས་དགྱེས་བཞིན་སྤྲོ་བཞིན་དུ་གུ་ཡངས་ཡངས་བག་ལྷོད་མཛོད་དང་། ངས་ཨ་མའི་ཁ་ཕོར་གཙང་མ་ཡིན་ཞེས་པ་མིན་ཀྱང་བརྒྱུད་པ་བཟང་པོའི་ཆིག་བརྒྱུད་ཀྱི་བྱིན་རླབས་འདི་གཞན་ཕལ་བ་ཞིག་གིས་སྡུར་རྒྱུ་མེད་པ་ནི་བསླུ་མེད་ཡིན། འདིའི་འཆད་ཉན་མི་འགྱང་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་ཉེ་བ་རེད། དང་པོའི་འཆར་གཞི་ལྟར་ན་འབུམ་མཆོད་ཆེན་མོའི་སྔོན་དུ་ཐུབ་འཆར་ཡིན་ཀྱང་། ཉིན་རེ་བཤད་རྒྱུའི་སྡེབ་གྲངས་མང་ཆེ་བ་དང་། ཆོས་ཁྲིད་ཀྱི་དུས་ཚོད་རིང་ཆེ་ན་ཡང་འཆད་ཉན་སྤུས་དག་ཅིག་མི་ཡོང་བའི་ཉེན་ཡོད་པས། འབུམ་མཆོད་འཕྲོས་ཀྱི་ཞིང་སྒྲུབ་ཚར་རྗེས་སུ་ཡིད་བཞིན་མཛོད་ཀྱི་ཆོས་ཁྲིད་ད་རུང་ཉི་མ་གསུམ་ལ་འདོན་དགོས་པ་ཞིག་ལ་བབ་འདུག དེ་ལུགས་ཕྱོགས་ནས་ཕེབས་པ་ཚོས་ཐུགས་ཉམས་ལ་ཞོགས། སང་ཉིན་མར་ངོས་ཚེས་བཅུ་ཉེར་ལྔ་མཁའ་འགྲོ་འདུ་བའི་དུས་ཆེན་ཡིན་པས། ཡུམ་ཀ་བདེ་ཆེན་རྒྱལ་མོའི་ཆོ་གའི་གཞུང་བསྲངས་ནས་ཚོགས་འཁོར་འཚོག་དགོས་པས་དེར་སྐབས་དབྱངས་དང་རྔ་རོལ་དུང་རྒྱག་དེ་རྒྱས་སྤྲོས་བྱས་ན། འབུམ་མཆོད་ཆེན་མོའི་འདོན་སྒྲིག་ལ་ཡང་འགྲོ་བར་འདུག་པས་གདོང་གྲལ་དང་རྒྱབ་གྲལ་དག་ལ་གཙོ་བོར་རྫོགས་ཆེན་དགོན་གཞུང་གི་དབུ་མཆོད་རྣམ་པ་བཞུགས་ནས་རོལ་སིལ་ཡོངས་རྫོགས་དེ་རྡུང་དཀྲོལ་མཛད་ན་མཆོད་རྫས་སུ་ལེགས་ཤིང་། བསོད་ནམས་ནང་ནས་ཚོགས་འཁོར་མཆོག་གསུངས་པ་ལྟར་དུ། གནས་དང་ཉེ་བའི་གནས། འདུ་དང་ཉེ་བའི་འདུ་བ་ལ་སོགས་པ་གནས་ཡུལ་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་དེ་རྣལ་འབྱོར་ལུས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་ཚང་བས། བདེ་སྟོང་ཟག་མེད་ཀྱི་མཆོད་སྤྲིན་ནང་གི་སྦྱིན་སྲེག་ཁྱད་འཕགས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིན། ཚོགས་འཁོར་གྱི་ཕྱི་ཉིན་ནས་འབུམ་མཆོད་ཆེན་མོའི་ཉེར་སྡོག་ལ་འཇུག་དགོས། ད་ལོ་དགེ་འདུན་ཁྲི་ཕྲག་ལས་བརྒལ་བར་འཛོམས་ངེས་པས། འདིའི་ཉིན་སྲིབ་ཀྱི་ཇོ་སེར་རྣམ་པས་འོ་བརྒྱལ་ཆེར་མཛད་དགོས་པ་འདུག་ཀྱང་། འདིའི་མཆོད་འབུལ་ཚོགས་བསགས་འདི་རྒྱལ་བསྟན་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་གི་ཞབས་རིམ་གནད་སྨིན། དུས་བབ་དགོས་གནད་ཅན་ཞིག་ཡིན་པས། ཁ་ལག་འབྲེལ་ཚད་པོ་ཚོགས་བསགས་སྒྲིབ་སྦྱོང་གི་འགྱུར་སྟོབས་དགེ་རྩ་གཞན་ལས་ཆེ་བར་ཐོབ་ངེས། ངས་ཀྱང་དགེ་རྩ་འདི་བསལ་བ་ཡིན། དེ་ཡང་དགེ་འདུན་པ་ཁྲི་ཕྲག་ཅིག་གིས་ཉི་མ་གསུམ་གྱི་རིང་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་སྡོམ་ལེན་པ་དང་མཉམ་དུ་བཟང་སྤྱོད་སྨོན་ལམ་གསུངས་ནས་ཐུགས་དམིགས་ཁྱད་པར་ཅན་མཛད་པ་དང་ལྷན་དུ། རང་རེས་དངོས་འབྱོར་འབུམ་མཆོད་ཁ་ཤས་ཕུལ་བ་དེ། གལ་ཏེ་དམིགས་མེད་ཀྱི་ལྟ་བའི་རྩི་ཡིས་མ་ཟིན་ན་ཡང་། ཡུལ་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་འབྲེལ་བའི་ཟག་བཅས་ཀྱི་དགེ་རྩ་སྤེལ་བའི་སྟོབས་རྐྱང་པས་ཀྱང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་རུ་འགྱུར་ངེས་སྙམ། དེ་ལྟར་ཆོས་འཆད་ཉན་བྱས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་མཚོན་ཏེ་རང་གཞན་གྱིས་དུས་གསུམ་བསག་དང་ཡོད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཤིང་བཟླུམས་ཏེ་བསྡོམས་པའི་མཐུས་ཀུན་མཁྱེན་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ཕྱོགས་དུས་གནས་སྐབས་ཀུན་ཏུ་དར་ཞིང་རྒྱས། བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་གང་ན་སུ་བཞུགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐུ་ཚེའི་ཞབས་པད་ཡུན་རིང་དུ་བརྟན། དགེ་འདུན་འདུས་པའི་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཐུགས་མཐུན་ཁྲིམས་གཙང་བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་བདེ་སྐྱིད་རྫོགས་ལྡན་གྱི་དཔལ་ལ་སྤྱོད་དེ་མཐར་ཐུག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བླ་མེད་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གོ་འཕང་རིན་པོ་ཆེར་འགོད་པའི་ཕྱིར་དུ། རྗེ་བཙུན་འཇམ་པའི་དབྱངས་དང་འཕགས་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པས་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་ཇི་ལྟར་བསྔོས་པ་བཞིན་དུ་བསྔོ་བའི་ཐུགས་འདུན་ཟབ་མོ་གནང་བར་ཞུ། བསོད་ནམས་འདི་ཡིས་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་ཉིད། །ཐོབ་ནས་ཉེས་པའི་དགྲ་རྣམས་ཕམ་བྱས་ནས། །སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་རྦ་བརླབས་འཁྲུགས་པ་ཡི། །སྲིད་པའི་མཚོ་ལས་འགྲོ་བ་གྲོལ་བར་ཤོག།

ཉིན་ཉི་ཤུ་པའི་ཆོས་ཁྲིད།

དེ་ཡང་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་བློ་རང་གཞན་ཐམས་ཅད་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཆེད་དུ། དེའི་ཐབས་དང་མན་ངག་དམ་པ། དམ་པའི་ཆོས་ཟབ་མོ་དོན་དུ་གཉེར་ནས། ཉི་མ་རེ་རེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཉན། ཆོས་ཀྱི་དོན་བསམ། དེ་རྒྱུད་ལ་སྦྱོར་བའི་ཆེད་དུ་བརྩོན་པ་བསྐྱེད་དང་སྐྱེད་བཞིན་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་དང་པོ་ཉིད་ནས་ཆོས་བསྒྲུབ་པའི་སྒྲུབ་ལུགས་ཤེས་དགོས་པ་དེ་གལ་ཆེན་ལ་རྩིས་ནས། ཐེག་ཆེན་ལམ་གྱི་འཇུག་སྒོ། ཐར་བ་བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་པའི་ཐབས་དམ་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་ཡིན་པར་ཤེས་ནས་དེར་འཇུག་རྒྱུའི་བློ་ཐག་བཅད་དེ། ཐེག་ཆེན་མདོ་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་འཆད་ཉན་གྱི་གྲལ་དུ་ཞུགས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་བསམ་པ་བཟང་པོ་ནས་འགོ་བཟུང་། ཚད་མེད་རྣམ་པ་བཞི་བྱང་ཞིང་འབྱོངས་པ་སྔོན་དུ་སོང་ནས། དངོས་གཞི་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དགོས་པ་ཡིན་པས། དེ་རིང་དངོས་གཞི་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་སྐོར་ནས་ཅུང་ཙམ་ཞུ་ན། དེ་ཡང་སེམས་བསྐྱེད་དེའི་ངོ་བོ་དང་དབྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་བཤད་དགོས་པས། ད་དང་པོ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཞེས་པ་དེའི་ངོ་བོ་ཅི་འདྲ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་དགོས་ཟེར་ན། གཞན་དོན་དུ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འདོད་པ་དེ་ཉིད་དེ། སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་གཞན་དོན་ཕྱིར། །ཡང་དག་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འདོད། །ཅེས་མགོན་པོ་བྱམས་པས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་དུས་རྒྱུན་བཤད་འདུག་རྒྱུ་དེ་རེད། སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་དབྱེ་བའི་ཐོག་ནས་བསམ་བློ་བཏང་ན། དཔེའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་དང་། ས་མཚམས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་དང་། མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བའི་དབྱེ་ཚུལ་ཏེ་རྣམ་གྲངས་དུ་མ་ཡོད་པ་ཡིན། དཔེའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་ལྟ་བུ་ལ་མཚོན་ན། མངོན་རྟོགས་རྒྱན་ལས། དེ་ཡང་ས་གསེར་ཟླ་བ་མེ། །གཏེར་དང་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་མཚོ། །རྡོ་རྗེ་རི་སྨན་བཤེས་གཉེན་དང་། །ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་ཉི་མ་གླུ། །རྒྱལ་པོ་མཛོད་དང་ལམ་པོ་ཆེ། །བཞོན་པ་བཀོད་མའི་ཆུ་དང་ནི། །སྒྲ་བརྙན་ཆུ་བོ་སྤྲིན་རྣམས་ཀྱིས། །རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་དཔེ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་པོ་འདི་དག་ནི། དོན་འདུན་པ་ནས་ཆོས་སྐུའི་བར་དུ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་ལམ་ལྔ་དང་སྦྱར་ན། འདུན་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་ས་དང་འདྲ་སྟེ། ཆོས་དཀར་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞིའི་དངོས་པོ་བྱེད་པའོ། །བསམ་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་གསེར་དང་འདྲ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་དུ་མི་འགྱུར་བའོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཟླ་བ་ཚེས་པ་དང་འདྲ་སྟེ། དགེ་བའི་ཆོས་མཐའ་དག་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་འགྱུར་བའོ། །དེ་གསུམ་ནི་ཚོགས་ལམ་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱི་ལས་དང་པོ་པའི་སས་བསྡུས་པའོ། །སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པ་ནི་མེ་དང་འདྲ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་གསུམ་ལ་སྒྲིབ་པའི་བུད་ཤིང་སྲེག་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ནི་སྦྱོར་བའི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པའོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་གཏེར་ཆེན་པོ་དང་འདྲ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཚིམ་པར་བྱེད་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ནི་རིན་པོ་ཆེའི་འབྱུང་གནས་དང་འདྲ་སྟེ། ཡོན་ཏན་རིན་པོ་ཆེའི་རྟེན་གྱི་དངོས་པོ་བྱེད་པའོ། །བཟོད་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་དང་འདྲ་སྟེ། མི་འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ཐོག་ཏུ་བབ་པས་མི་འཁྲུག་པའོ། །བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པ་ནི་རྡོ་རྗེ་དང་འདྲ་སྟེ། མི་ཤིགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་སྲ་བའོ། །བསམ་གཏན་དང་ལྡན་པ་ནི་རིའི་རྒྱལ་པོ་དང་འདྲ་སྟེ། དམིགས་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བས་མི་བསྐྱོད་པའོ། །ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་ནི་སྨན་དང་འདྲ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་ནད་ཞི་བར་བྱེད་པའོ། །ཐབས་དང་ལྡན་པ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་འདྲ་སྟེ། གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའོ། །སྨོན་ལམ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་དང་འདྲ་སྟེ། ཇི་ལྟར་སྨོན་པའི་འབྲས་བུ་འགྲུབ་པའོ། །སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ནི་ཉི་མ་དང་འདྲ་སྟེ། གདུལ་བྱ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་དབྱངས་དང་འདྲ་སྟེ། གདུལ་བྱ་འདུན་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་སྟོན་པའོ། །དེ་ལྟར་བཅུ་ནི་རིམ་པ་ལྟར་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་ས་བཅུས་བསྡུས་ཏེ། མཐོང་བའི་ལམ་དང་། སྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་ཡིན་ནོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དང་འདྲ་སྟེ། མཐུ་ཐོགས་པ་མེད་པས་གཞན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པའོ། །བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པ་ནི་བང་མཛོད་དང་འདྲ་སྟེ། ཚོགས་མང་པོའི་མཛོད་དུ་གྱུར་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་ནི་ལམ་པོ་ཆེ་དང་འདྲ་སྟེ། འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་གཤེགས་ཤིང་རྗེས་སུ་གཤེགས་པས་སོ། །སྙིང་རྗེ་དང་ལྷག་མཐོང་དང་ལྡན་པ་ནི་བཞོན་པ་དང་འདྲ་སྟེ། འཁོར་འདས་གང་དུ་ཡང་མི་བཏང་བར་བདེ་བླག་ཏུ་འགྲོ་བའོ། །གཟུངས་དང་སྤོབས་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་བཀོད་མའི་ཆུ་དང་འདྲ་སྟེ། ཐོས་པ་དང་མ་ཐོས་པའི་ཆོས་འཛིན་པས་མི་ཟད་པའོ། །དེ་ལྟར་ལྔ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཁྱད་པར་གྱི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དང་ལྡན་པ་ནི་སྒྲ་སྙན་པ་ཐོས་པ་དང་འདྲ་སྟེ། ཐར་པ་འདོད་པའི་གདུལ་བྱ་ལ་སྙན་པར་སྒྲོག་པའོ། །བགྲོད་པ་གཅིག་པའི་ལམ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཆུ་བོའི་རྒྱུན་དང་འདྲ་སྟེ། གཞན་གྱི་དོན་བྱ་བ་མི་ཉམས་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་ལྡན་པ་ནི་སྤྲིན་དང་འདྲ་སྟེ། དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་སུ་བཞུགས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པའི་སྒོ་ནས། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་བྱ་བ་རྣམས་དེ་ལ་རག་ལས་པའོ། །དེ་ལྟར་གསུམ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སས་བསྡུས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་པོ་ལས་དང་པོ་པའི་ས་ནས་བཟུང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་བར་གྱིས་བསྡུས་སོ། །ས་མཚམས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་ནི་བཞི་སྟེ། མོས་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་དང་། ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་དང་། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་དང་། སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི། མོས་པས་སྤྱོད་པའི་སས་བསྡུས་པ་རྣམས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། ས་དང་པོ་ནས་བདུན་པའི་བར་དག་གོ །གསུམ་པ་ནི། ས་བརྒྱད་པ་ནས་བཅུ་པའི་བར་དག་གོ །བཞི་པ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའོ། །མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན་གཉིས་ཏེ། དོན་དམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་། ཀུན་རྫོབ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སོ། །འོ་ན་དོན་དམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་ཅི་ཙམ་ཞིག་སྙམ་ན། སྟོང་ཉིད་སྙིང་རྗེའི་སྙིང་པོ་ཅན་གསལ་ལ་མི་གཡོ་བ་སྤྲོས་པའི་མཐའ་དང་བྲལ་བའོ། །འོ་ན་ཀུན་རྫོབ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་ཅི་ཙམ་ཞིག་ཡིན་སྙམ་ན། དེ་ལ་དོན་དམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པ་ཡིན་ལ། ཀུན་རྫོབ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ནི་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་བརྡ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་པ་དང་། དོན་དམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་གནས་སྐབས་གང་ན་ཡོད་ཅེ་ན། ས་དང་པོ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཡན་ཆད་ན་ཡོད་དོ། །ཀུན་རྫོབ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་དབྱེ་ན་གཉིས་ཏེ། སྨོན་པའི་སེམས་དང་། འཇུག་པའི་སེམས་སོ། །དེ་ལྟར་ཡང་སྤྱོད་འཇུག་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དེ་མདོར་བསྡུ་ན། །རྣམ་པ་གཉིས་སུ་ཤེས་བྱ་སྟེ། །བྱང་ཆུབ་སྨོན་པའི་སེམས་དང་ནི། །བྱང་ཆུབ་འཇུག་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །སྨོན་འཇུག་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་པར་འདི་ལ་ཡང་བཞེད་པ་ཐ་དད་པ་མང་ཡང་། སྤྱོད་འཇུག་ལས། འགྲོ་བར་འདོད་དང་འགྲོ་བ་ཡི། །བྱེ་བྲག་ཇི་བཞིན་ཤེས་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་མཁས་པས་འདི་གཉིས་ཀྱི། །བྱེ་བྲག་རིམ་བཞིན་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ། སྨོན་པ་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་བདག་གིས་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་འབྲས་བུ་ལ་དམ་བཅའ་ལེན་པ་ཡིན་ལ། འཇུག་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་རྒྱུ་ལ་དམ་བཅའ་ལེན་པར་བཞེད་པའོ། །ཡང་ན་ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོའི་ཐུན་མིན་གྱི་བཞེད་པ། བསམ་པས་སྨོན་པའི་ཆ་དང་འཇུག་པས་ལག་ལེན་ལ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་ཆ་ནས་སྨོན་འཇུག་གི་ཁྱད་པར་གསུངས་པའོ། །སྙིང་རྗེས་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྫོགས་བྱང་ལ་དམིགས་པ་ཟེར་བའང་དེ་དང་དོན་གཅིག་པ་ཡིན། སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་། སེམས་ཅན་གཅིག་གམ། གཉིས་སམ། འགའ་ཙམ་མ་ཡིན་ཏེ། ནམ་མཁས་གར་ཁྱབ་ན་སེམས་ཅན་གྱིས་ཁྱབ། དེས་གར་ཁྱབ་པ་ན་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པས་ཁྱབ་ལ། དེས་གང་ན་ཁྱབ་པ་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཁྱབ་པས། དེ་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་བཟང་སྤྱོད་སྨོན་ལམ་ལས། ནམ་མཁའི་མཐས་གཏུགས་གྱུར་པ་ཅི་ཙམ་པར། །སེམས་ཅན་མ་ལུས་མཐའ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། །ཇི་ཙམ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་མཐར་གྱུར་པ། །བདག་གི་སྨོན་ལམ་མཐའ་ཡང་དེ་ཙམ་མོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུ་ནི། མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས་ནི། ཡང་དག་པར་བླངས་པ་བརྡ་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་། དོན་དམ་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་གཉིས་རྒྱུ་སོ་སོར་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་དང་པོ་ནི། གྲོགས་སྟོབས་རྒྱུ་སྟོབས་རྩ་བའི་སྟོབས། །ཐོས་སྟོབས་དགེ་བ་གོམས་པ་ལས། །མི་བརྟན་པ་དང་བརྟན་བྱུང་བ། །གཞན་གྱིས་བསྟན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་བཤད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། གཞན་གྱིས་བསྟན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ཅེས་པ་ནི། གཞན་གྱི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ལས་སེམས་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་བརྡ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། ཀུན་རྫོབ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སོ། །དེ་ཡང་གྲོགས་ཀྱི་སྟོབས་ལས་ཏེ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་ངོར་སྐྱེ་བ་ཡོད་དོ། །རྒྱུའི་སྟོབས་ལས་ཏེ་རིགས་ཀྱི་མཐུས་སྐྱེ་བ་ཡང་ཡོད་དོ། །དགེ་བའི་རྩ་བའི་སྟོབས་ལས་ཏེ། དེའི་རིགས་རྒྱས་པའི་སྒོ་ནས་སྐྱེ་བ་ཡང་ཡོད་དོ། །ཐོས་པའི་སྟོབས་ལས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་དེ་དང་དེ་བཤད་པ་ན་སྐྱེ་བ་ཡང་ཡོད་དོ། དགེ་བ་ལ་གོམས་པ་ལས་ཏེ་ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་རྟག་ཏུ་ཉན་པ་དང་འཛིན་པ་དང་འཆང་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་སྐྱེ་བ་ཡང་ཡོད་དོ། །དེ་ཡང་གྲོགས་ཀྱི་སྟོབས་ལས་མི་བརྟན་ལ། རྒྱུ་ལ་སོགས་པའི་སྟོབས་ལས་ནི་བརྟན་པར་འབྱུང་བའོ། །དོན་དམ་པའི་སེམས་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ནི། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རབ་མཉེས་བྱས། །བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་ཚོགས་རབ་བསགས། །ཆོས་ལ་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ནི། །སྐྱེ་ཕྱིར་དེ་ནི་དམ་པར་འདོད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ལུང་དང་། བསྒྲུབ་པ་དང་། རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར་དག་གིས་བསྐྱེད་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་བླང་བའི་ཡུལ་ནི། སློབ་དཔོན་ཡོད་པའི་ལུགས་དང་། མེད་པའི་ལུགས་གཉིས་ཡིན་ཏེ། སློབ་དཔོན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་། སྡོམ་པ་འབོགས་པའི་ཆོ་ག་ལ་མཁས་པ་དང་། རང་ཉིད་སྡོམ་པ་ཐོབ་ལ་མ་ཉམས་པར་གནས་པ་དང་། ལུས་ངག་གི་རིག་བྱེད་ཀྱི་དོན་གོ་བར་ནུས་པ་དང་། ཟང་ཟིང་ལྷུར་མི་བྱེད་པར་བརྩེ་བས་སློབ་མ་སྐྱོང་བའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་བླ་མ་དེ་ཐག་ཉེ་བ་ན་བཞུགས་ཀྱང་དེའི་སྤྱན་སྔར་འགྲོ་བ་ལ་སྲོག་གམ། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་བར་ཆད་ཡོད་ན། བླ་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གཟུགས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་སྨོན་འཇུག་གང་ལེན་པའི་ཚིག་རྣམས་སྙིང་ཐག་པ་ནས་ལན་གསུམ་བརྗོད་པས་སྨོན་པའམ་འཇུག་པ་དེ་ཐོབ་བོ། །བླ་མ་དང་སྐུ་གཟུགས་གཉིས་ཀ་མ་རྙེད་ན། མདུན་གྱི་ནམ་མཁའ་ལ་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་མངོན་སུམ་བསྒོམས་ནས། སྨོན་པའམ་འཇུག་པའི་ཚིག་རྣམས་ལན་གསུམ་བརྗོད་པས་ཐོབ་བོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་བླང་བའི་ཆོ་ག་ནི། བླ་མ་མཁས་པ་དག་གི་བརྒྱུད་པའི་མན་ངག་ལས། ཚུལ་ལུགས་ཐ་དད་པ་དུ་མ་སྣང་ངོ་། །དེ་ལྟར་སྣང་ཡང་ནི། འདིར་འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་ནས་སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ན་མར་ལ་བརྒྱུད་པ་སློབ་དཔོན་ཞི་བ་ལྷའི་ལུགས་དང་། འཕགས་པ་བྱམས་པ་ནས་སློབ་དཔོན་ཐོགས་མེད་ན་མར་བརྒྱུད་པ། ཇོ་བོ་གསེར་གླིང་པའི་ལུགས་དང་གཉིས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་ནས་སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ན་མར་བརྒྱུད་པ་སློབ་དཔོན་ཞི་བ་ལྷའི་ལུགས་ལྟར་ན་གསུམ་སྟེ། སྦྱོར་བའི་ཆོ་ག་དང་། དངོས་གཞིའི་ཆོ་ག་དང་། རྗེས་ཀྱི་ཆོ་གའོ། །དང་པོ་ལ་དྲུག་སྟེ། མཆོད་པ་འབུལ་བ་དང་། སྡིག་པ་བཤགས་པ་དང་། དགེ་བ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བར་བསྐུལ་བ་དང་། མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བར་གསོལ་བ་གདབ་པ་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྔོ་བའོ། །དེ་དྲུག་གི་མིང་ལ་ཡན་ལག་བདུན་པ་ཞེས་བརྗོད་ན་ཕྱག་འཚལ་བ་མཆོད་པར་གཏོགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན། ཁྱད་པར་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་སྡོམ་ལེན་དུས་ངེས་པར་དུ་མཆོད་པའི་ཡན་ལག་ཚང་དགོས་པས་མ་ཚད་དེ་ལས་ཀྱང་དངོས་འབྱོར་གྱི་མཆོད་པ་དེ་རྒྱ་ཆེན་འབུལ་དགོས་པ་ཡིན། མཆོད་པ་འབུལ་བ་འདི་ལ་ཡང་གང་ཞིག་མཆོད་པར་བྱ་བའི་རྫས་དང་། གང་ལ་མཆོད་པར་བྱ་བའི་ཡུལ། ཇི་ལྟར་མཆོད་པར་བྱེད་པ་འབུལ་ཚུལ་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་འཆད་དུ་ཡོད་ལ་འདི་དག་རིམ་པ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཁྲིད་རྗེས་མའི་ཞར་ལ་བཤད་ཆོག་གི །དེ་དག་ཀྱང་ལས་དང་པོ་པ་དང་། གསར་བུ་པ་ཚོར་འདི་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་ཕན་ཐོགས་རེ་འབྱུང་རྒྱུར་དམིགས་ནས་ཞུས་པ་ཡིན། སྐབས་དོན་ཆེད་དུ་བྱ་བ་གང་ཞིག་འཆད་ཉན་བགྱི་བའི་དམ་པའི་ཆོས་ནི། ཀུན་མཁྱེན་རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་པའི་གསུང་གི་གསང་བ་ཟབ་མོ། ཀློང་ཆེན་མཛོད་བདུན་ལས། ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཀྱི་འགྲེལ་བ་པདྨ་དཀར་པོ་རྩ་འགྲེལ་གཉིས་ཀ་སྟབས་ཅིག་ཏུ་བཤད་མ་ཁྲིད་དམ་ཁྲིད་མ་ལུང་གི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་རྒྱུན་འབུལ་བའི་སྐབས་ལས། དེ་ལས་ཀྱང་ཐོག་མདགེ་བ་ཀླད་ཀྱི་དོན་སོང་ནས། བར་དུ་དགེ་བ་གཞུང་གི་དོན་ལས་ཀྱང་མང་རབ་ཅིག་སོང་ནས། ལེའུ་བཅུ་གཉིས་པ་གྲུབ་མཐའི་རིགས་མཛོད་ཆེན་མོ་བཤད་པའི་སྐབས་ལས། ཤེས་བྱའི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་སྤང་བླང་གཉིས་སུ་གནས་པ་ལས། སྤང་བྱ་ཕྱི་རོལ་མི་སྟེགས་པའི་སྟོན་པ་སྡེ་དྲུག འཇིག་ལྟ་ཉི་ཤུ། ལྟ་ངན་དྲུག་ཅུ། ལྟ་ལོག་སུམ་བརྒྱ་དང་དྲུག་ཅུ་ལ་སོགས་པ་སྤྱིར་བཀག་ནས། བྱེ་བྲག་ཏརྐ་སྡེ་ལྔའི་འདོད་པ་རེ་རེ་བཞིན་དུ་བཀག་ནས། གཉིས་པ་བླང་བྱ་ནང་པ་སངས་རྒྱས་གྲུབ་མཐའ་ལ་ཡང་ཐེག་པ་དམན་མཆོག་གཉིས་ཡོད་པའི་ནང་གི་ཐེག་དམན་ལའང་ཉན་ཐོས་བྱེ་མདོ་གཉིས་ཀྱི་གྲུབ་མཐའི་བློ་སྐྱོན་བཀག་ནས། རང་ལ་རྒྱལ་ཐུག་ནས། རང་རྒྱལ་ལ་ཡང་ཉན་ཐོས་དང་བསྡུར་ན་བདག་མེད་ཕྱེད་དང་གཉིས་རྟོགས་ཡིན་པས་ལྟ་བ་མཐོ་ཞིང་། དམ་ཆོས་པདྨ་དཀར་ལས། འདི་ལྟར་མྱ་ངན་འདས་པ་གང་བརྗོད་པ། །འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དག་ལས་ཁྱོད་ཐར་ཡང་། །ཁྱོད་ནི་ད་དུང་མྱ་ངན་ཡོངས་མ་འདས། །སངས་རྒྱས་ཐེག་པ་འདི་ནི་བཙལ་བ་གྱིས། །ཞེས་པས་ཐེག་ཆེན་གྱི་ལམ་ལ་འཇུག་རྒྱུའི་སྤྲོ་བ་སྐྱེས། གཟོད་སེམས་བསྐྱེད་དགོས་པའི་རང་རྒྱལ་གྱི་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་འབྲས་ཀྱི་གྲུབ་མཐའི་བློ་སྐྱོན་དམན་པ་སོགས་ཀྱང་བསལ་ནས། ཐེག་ཆེན་བཤད་པའི་སྐབས་ལས་ཐུག་ཅིང་། དེ་ལ་སྔོན་གྱི་སྲོལ་འབྱེད་ཀྱི་སློབ་དཔོན་རྣམས་ཀྱི་བཞེད་པ་མི་འདྲ་བའི་དབང་གིས་སེམས་ཙམ་དང་དབུ་མ། དབུ་མ་ལ་ཡང་ཐལ་རང་གི་དབྱེ་བ་ཡོད་པའི་སེམས་ཙམ་གྱི་བཞེད་པ་བཤད་པའི་སྐབས་ནས། འགའ་ཞིག་སོང་སྟེ་དེ་རིང་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་ནང་གི་ཡོངས་གྲུབ་བཤད་པའི་སྐབས་ལ་ཐུག་པ་ལས་ཡོངས་གྲུབ་ལ་ཡང་འགྱུར་མེད་ཡོངས་གྲུབ་དང་། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཡོངས་གྲུབ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་པ་ལས། འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཡོངས་གྲུབ་ནི་ཡུལ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཡོངས་གྲུབ་ནི་ཡུལ་ཅན་སེམས་རྣམ་པར་དག་པའི་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་གཉིས་ཡིན་ཏེ། འགྱུར་མེད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི། །ཡོངས་གྲུབ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བརྗོད། །ཅེས་སོ། །དེས་ན་ཤེས་བྱ་གཞི་ལྔ་མཚན་ཉིད་གསུམ་བསྡུ་ལུགས་ལ། གཞི་ལྔའི་ནང་གི་སྣང་བ་གཟུགས་ཀྱི་གཞི་ནི་ཀུན་བརྟགས་ཏེ་མེད་བཞིན་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་དང་། དངོས་པོར་མེད་པས་རྒྱུས་བསྐྱེད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཀུན་བརྟགས། གཞན་དབང་། ཡོངས་གྲུབ་གསུམ་དུ་འདུས་པར་འདོད་དོ། །དེའང་རྣམ་གྲངས་སུ་བརྗོད་ཅིང་བརྟགས་པའི་ཆ་རྣམས་ནི་ཀུན་བརྟགས་ཏེ། དབྱེ་ན་དོན་ལ་མེད་ལ་ཐ་སྙད་དུ་བརྗོད་པ་ཟླ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་ལྟ་བུ་མེད་པ་གསལ་སྣང་དང་། བདག་ཅེས་པ་ལྟ་བུ་རྣམས་ནི་མཚན་ཉིད་ཆད་པའི་ཀུན་བརྟགས་ཡིན་ལ། རྣམ་གྲངས་པའི་ཀུན་བརྟགས་ནི་མིང་ཚིག་ཡི་གེ་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་དང་གང་དང་གང་གི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བར་བཀོད་པ་ཐམས་ཅད་དེ། ཚིག་དོན་དང་། བརྗོད་བྱ་དང་རྗོད་བྱེད་ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་ནས། ཕུང་པོ་དང་ཁམས་ལ་སོགས་པར་དབྱེ་བའི་ཚུལ་རྣམས་ནི་བློས་བཀོད་པ་ཡིན་ལ། དེ་དང་དབྱེ་བྱའི་དོན་གཉིས་མ་འབྲེལ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་སུ་སྣང་བས། ཀུན་བརྟགས་པའོ། །ཚིག་བསྡུས་ན་དོན་ལ་མི་སྲིད་པའི་བློས་བཏགས་ཆོས་དེ་མཚན་ཉིད་ཆད་པའི་ཀུན་བརྟགས་དང་། མེད་བཞིན་སྣང་བ་གཟུགས་དང་དོན་སྤྱི་ལྟ་བུ་མིང་གིས་ལྡོག་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་གྲངས་པའི་ཀུན་བརྟགས་སུ་འདོད་པའོ། །སེམས་དང་སེམས་བྱུང་ནི་གཞན་དབང་སྟེ་རིགས་འདྲ་སྔ་མ་ལས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་ནི་གང་དུ་བསྡུ་ཞེ་ན་དེའི་ནང་གི་གཟུགས་ཀྱི་གནས་སྐབས་རྣམས་ཀུན་བརྟགས་ཡིན་ལ། སེམས་དང་སེམས་བྱུང་གི་གནས་སྐབས་རྣམས་གཞན་དབང་ངོ་། །གཞན་དབང་ལའང་གཉིས་ལས། མ་དག་པ་གཞན་གྱི་དབང་ནི། བག་ཆགས་སྣ་ཚོགས་པའི་དབང་གིས་ཕྱི་ནང་སྣོད་བཅུད་སྣ་ཚོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤར་བ་ཡུལ་དོན་ལུས་དང་བཅས་པ་སྟེ། འདི་དག་ལས་དང་བག་ཆགས་ཀྱི་རྐྱེན་གཞན་ལ་ལྟོས་པས་གཞན་དབང་ཞེས་བཞག་པའོ། །དག་པ་གཞན་དབང་ནི་ཤིན་ཏུ་དག་པའི་ཞིང་དང་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྒྲིབ་པ་དག་སྟོབས་ཀྱི་རྐྱེན་ལས་གནས་སྐབས་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཆ་ནས་བརྟགས་པའོ། །འདུས་མ་བྱས་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལ་མི་གཡོ་བའི་འགོག་པ་དང་འདུས་ཤེས་ཚོར་བ་འགོག་པ་ལ་སོགས་པའི་གཞན་རྣམས་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་གནས་སྐབས་སོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལའང་གཉིས་ལས། དང་པོ་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཡོངས་གྲུབ་ནི། གནས་ལུགས་དོན་གྱི་ཀུན་གཞི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་དང་། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཡོངས་གྲུབ་ནི་ལམ་ཟག་མེད་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་པར་འགྲོ་བ་དང་འགྲོ་བའི་སར་ཕྱིན་ནས་སླར་མི་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་ངེས་ལས། རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་གང་གིས། །དངོས་པོ་གང་གང་སྣང་བརྟག་པ། །དེ་ཉིད་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་ཡིན། །ངོ་བོ་ཉིད་དེ་དེ་མེད་དོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད། །རྣམ་རྟོག་ཡིན་ཏེ་རྐྱེན་ལས་བྱུང་། །གྲུབ་ནི་དེ་ལས་སྔ་མའོ། །རྟག་ཏུ་མེད་པར་འགྱུར་བ་གང་། །ཞེས་སོ། །དེ་ཡན་གྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་གྱི་རྣམ་བཞག་སོང་ནས། གཉིས་པ་རྫས་ཡོད་བཏགས་ཡོད་ཀྱི་སྒོ་ནས་བཞག་ན། འཇོག་གཞི་ནི་ཤེས་བྱ་གཞི་ལྔ་ཡིན་ཅིང་། གཟུགས་དང་སེམས་སེམས་བྱུང་རེག་པ་ལ་སོགས་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་གསུམ་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་རྫས་ཡོད་དེ། ཉེར་གསུམ་མིན་པའི་སེམས་བྱུང་བག་ཡོད་ལ་སོགས་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་དགུ་དང་། མི་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་དང་། ནམ་མཁའ་དང་འགོག་པ་བཞི་བཏགས་ཡོད་དེ། བསྡུ་བ་ལས། དེ་བཞིན་ཉིད་རྫས་སུ་ཡོད་པར་བརྗོད་པར་བྱ་བའམ། བརྟགས་པར་ཡོད་པར་བརྗོད་པར་བྱ་ཞེ་ན་རྫས་སུ་ཡོད་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེས་སོ། །བཏགས་ཡོད་དང་རྫས་ཡོད་ཀྱི་སྒོ་ནས་རྣམ་པར་བཞག་པ་བསྟན་ནས། གསུམ་པ་བདེན་གཉིས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བཞག་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་གྱི་སྒོ་ནས་བཞག་ན། དོན་དམ་ལའང་ཆོས་ཅན་དོན་དམ་དང་། ཆོས་ཉིད་དོན་དམ་རྣམ་པར་གཉིས་སུ་ཕྱེས་ནས། གཞན་དབང་ནི་ཆོས་ཅན་དོན་དམ་དང་། ཡོངས་གྲུབ་ཆོས་ཉིད་དོན་དམ་ལ། ཀུན་བརྟགས་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའོ། །དེའི་དོན་དབུས་མཐའི་འགྲེལ་པ་ལས། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་གཅིག་པུ་ཁོ་ན་སྟེ་གཞན་གྱི་དབང་དང་ཀུན་བརྟགས་པ་གཉིས་ནི་དོན་དམ་པར་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་པ་དང་འགལ་ལོ་སྙམ་ན་མི་འགལ་བས་མ་ཚད་མཐུན་པ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དབང་ནི་རེ་ཞིག་མཐུན་སྣང་དུ་དོན་བྱེད་ནུས་པ་ཉིད་དང་། མྱོང་བ་གསལ་བ་ཙམ་དུ་ཡོད་པའི་ཆ་ནས་ཆོས་ཅན་དོན་དམ་དུ་བཞག་ལ་བགྲང་བའི་སྐབས་སུ་དེ་སྐད་དུ་བརྗོད་པས་དོནདམ་གྱི་ཕྱོགས་དེར་བླན་པའོ། །དངོས་པོའི་ཆ་ནས་བཞག་པ་ལ་དང་པོ་ཀུན་བཏགས་གཞན་དབང་གཉིས་ཀུན་རྫོབ། ཕྱི་མ་ཡོངས་གྲུབ་དོན་དམ་དུ་གནས་སོ། །གསུམ་པ་ཐུབ་པའི་དགོངས་པ་དང་སྦྱར་བ་ནི། མཚན་ཉིད་གསུམ་དྲང་ངེས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་དང་སྦྱར་བ་ནི། སེམས་དང་སེམས་བྱུང་ལ་བདག་དང་ཆོས་ཀྱིས་སྟོང་པ་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་རབ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགོངས་པ་ཡིན་པས་ན། དེ་ལྟར་གསུངས་པའི་བཀའ་ཐམས་ཅད་ངེས་དོན་ཡིན་ཅིང་། བདག་དང་གཟུགས་ཡོད་པར་གསུངས་པ་དང་། ཡང་དག་པར་ཅི་ཡང་མེད་པར་གསུངས་པ་ཐམས་ཅད་དྲང་བའི་དོན་ཡིན་ཏེ། དེའང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་ལས། ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་སྟོང་པར་གསུངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་དང་། གཞན་དབང་ལ་རང་ལས་སྐྱེ་བའི་ངོ་བོ་མེད་པ་དང་། ཡོངས་གྲུབ་ལ་དོན་དམ་པར་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་མེད་པ་ལ་དགོངས་ཏེ་དེ་ལྟར་གསུངས་པའོ། །རྣམ་ཤེས་མེད་པར་གསུངས་པའང་། ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་ལ་དགོངས་ཏེ་གསུངས་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པ་དང་མ་འགགས་པར་གསུངས་པ་ཡང་རང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་འགགས་པ་ལ་རྫས་སུ་མ་གྲུབ་པ་ལ་དགོངས་པའོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་གསུངས་དུས། བདག་ལས་མ་ཡིན་གཞན་ལས་མ་ཡིན་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་རྒྱུ་མེད་མིན་པ་ལ་སོགས་པར་བཤད་པ་ཡང་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཁོལ་བུ་བ་རེ་རེ་ཁོ་ན་ལས་མི་འབྱུང་བ་དང་། ཚོགས་པ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་ཡེ་ནས་མི་གནས་པ་ལ་དགོངས་པའོ། །རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་པའང་ཀུན་བརྟགས་འཁྲུལ་བ་ཅན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་མ་མེད་པ་ལ་དགོངས་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྗོད་དུ་མེད་ཅེས་པའང་ལྐུགས་པའི་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་འཕགས་པའི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་གྱི། གཞན་ལ་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་དོན་སྤྱི་ལ་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཙམ་ལས་དངོས་སུ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ལ་དགོངས་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་ཞེས་པའང་སྒྲ་རྟོག་གི་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། སྒྲ་བརྗོད་པ་དང་། རྟོག་པ་ལ་སྣང་བ་མཐའ་དག་དོན་སྤྱིར་སྒྲོ་བཏགས་ཁོ་ན་ཡིན་པས་ན་སྒྲ་རྟོག་ཏུ་སྣང་བ་དེ་དག་ལས་སེམས་ཉིད་དངོས་སུ་བརྗོད་པ་དང་རྟོག་པ་སྣང་བ་རྣམས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཞེས་པའང་། རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པ་དང་། གཟུང་འཛིན་དུ་སྣང་བའི་འཁྲུལ་ངོར་སྣང་བ་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་གྱི། ཅི་ཡང་མེད་པ་ལ་ནི་རྐྱེན་ཙམ་ལ་ཡང་མི་ལྟོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་དེའི་དཔེར་སྒྱུ་མ་ཤིན་ཏུའང་མི་རུང་ངོ་། །དེས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་པ་རྣམ་རིག་པའམ་སེམས་ཙམ་པའི་གྲུབ་མཐའ་འཛིན་པ་ཁོ་ན་ལ་འཐད་པ་ཡིན་ཏེ། རང་སྟོང་གཟུགས་རང་གིས་སྟོང་པ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་གྱི། དགག་བྱའི་ཆོས་ཅན་གྱི་སྟེང་དུ་བཀག་ཆོས་ཀ་བ་ལ་སོགས་པ་གཞན་གྱིས་སྟོང་པ་ལྟ་བུ་ལ་བརྗོད་པས། གཞན་དབང་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་འདི་སྟོང་ངོ་། །དགག་བྱ་གང་གིས་སྟོང་ན་གང་ཟག་གི་བདག་དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་གཟུང་འཛིན་གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་ངོ་། །གྲུབ་དོན་གཟུང་འཛིན་གཉིས་སྟོང་གི་ཤེས་པ་དོན་དམ་པ་བདེན་གྲུབ་ཏུ་ཡོད་དེ། ཅི་ཡང་མེད་པ་ལ་ནི་དགག་གཞི་མེད་པས་ན་སྟོང་པའི་ཐ་སྙད་ཙམ་ཡང་བརྗོད་དུ་མི་རུང་ངོ་། །དེ་ཡང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་ལས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པར་གསུངས་པ་ཐམས་ཅད་གཟུང་འཛིན་དུ་ཀུན་བཏགས་པའི་ཡུལ་ལ་དགོངས་ཤིང་མཚན་ཉིད་གསུམ་སོ་སོར་ཀུན་བཏགས་མཚན་ཉིད་ངོ་བོ་མེད་པ། གཞན་དབང་རང་ལས་སྐྱེ་བའི་ངོ་བོ་མེད་པ། ཡོངས་གྲུབ་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་མེད་པ་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་གྱི། ཤེས་པ་རང་གསལ་ཙམ་ནི་འཁོར་འདས་ཀྱི་གཞིར་ཡོད་པས་དེ་དགག་པ་མིན་པས་ན་རྒྱལ་བའི་དགོངས་པ་མཐར་ཐུག་སེམས་ཙམ་གྱི་ཚུལ་འདི་ལས་གཞན་དུ་མེད་པར་འདོད་པའོ། །སྒོམ་པ་དམིགས་པའི་གཞི་ནི་བདག་མེད་པ་ཡིན་པས་གཞན་དབང་ཆོས་ཅན་དོན་དམ་ལ་ཡང་བློ་མི་གཏད་པར་ཅི་ཡང་མི་དམིགས་པའི་ངང་ལ་བཞག་པ་སྟེ། ས་བསྡུ་བ་ལས། འདི་དག་རྣམ་རིག་ཙམ་ཉིད་ཅེས། །དེ་སྙམ་དུ་ནི་དམིགས་ནས་སུ། །ཅི་ཡང་རུང་སྟེ་མདུན་འཇོག་ན། །དེ་ཉིད་ཙམ་ལའང་མི་གནས་སོ། །ཞེས་སོ། །གང་ཟག་གི་བདག་དང་། གཟུང་འཛིན་གྱིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་བདག་དང་བྲལ་བའི་མི་དམིགས་པའི་ངང་ལ་བློ་འཇོག་པའོ། །སྤྱོད་པའི་བདག་ཉིད་ནི་སེམས་སྐད་ཅིག་གི་ཕྲེང་བ་ཙམ་ལ་བདག་ཏུ་ཞེན་ནས་སེམས་ཅན་དུ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་འགྲོ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལ་དམིགས་ནས་གཞན་དོན་དུ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་གསུམ་དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སྤྱོད་པའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་པས། དམིགས་པ་བརྩོན་འགྲུས་སྒྲུབ་པ་ལ་སོགས་པ་ཆེན་པོའི་ཁྱད་ཆོས་དང་ལྡན་པས་ན། དམིགས་པ་སེམས་ཅན་དུ་བཏགས་པའི་འགྲོ་བ་དཔག་མེད་ལ་དམིགས་ནས། དུས་གྲངས་མེད་གསུམ་ལ་སོགས་པ། སྤྱོད་པ་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་ལ་སྤྱོད་པའོ། །གྲུབ་པའི་འབྲས་བུ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་མཛད་པ་ཕྲིན་ལས་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་རྣམ་དབྱེ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཀྱང་། བདེན་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཕྱེས་ཡོང་ན་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཉིད་དག་པ་འབའ་ཞིག་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཡོངས་གྲུབ་སྟེ་དོན་དམ་ཡིན་ལ། རྗེས་ཐོབ་སྣོད་བཅུད་ལ་སོགས་པ་མཁྱེན་པའི་རྟོགས་པ་ནི་གཞན་དོན་སྤྲུལ་པ་འབྱུང་བ་དང་། འོག་མིན་གྱི་ཞིང་གིི་རྒྱན་བཀོད་པར་སྣང་བ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་ནི་དག་པ་གཞན་དབང་ཞེས་པ་ཀུན་རྫོབ་སྟེ། ཆོས་དབྱིངས་ཡེ་ཤེས་མ་གཏོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་བཞི་དང་བཅས་པ་རྫས་ཐ་དད་དོ། །དེ་དག་ཀྱང་སྔར་བཤད་པ་ལྟར་ཡུལ་དོན་སེམས་སུ་བག་ཆགས་པ་ཀུན་གཞི་དང་བཅས་པ་གནས་གྱུར་པའི་འབྲས་བུའོ། །གནས་འགྱུར་ལུགས་ཇི་ལྟར་འགྱུར་བ་ཡིན་ན། མཚན་ཉིད་གསུམ་པོ་དེ་ལས་གཞན་དབང་མ་དག་པ་ཡུལ་དུ་སྣང་བ་གནས་གྱུར་པས་ཞིང་དག་པའོ། །དོན་དང་སེམས་སུ་བཅས་པ་དག་ཅིང་གནས་གྱུར་པས་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་གནས་གྱུར་པས་མེ་ལོང་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཡིད་ཤེས་གྱུར་པས་མཉམ་ཉིད་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཉོན་ཡིད་གྱུར་པས་སོར་རྟོག་ཡེ་ཤེས་སོ། །སྒོ་ལྔའི་རྣམ་ཤེས་གྱུར་པས་བྱ་གྲུབ་ཡེ་ཤེས་སོ། །རྟེན་བག་ཆགས་སྣ་ཚོགས་པའི་ཀུན་གཞི་ལོག་ནས། དོན་གྱི་ཀུན་གཞིར་བཞག་པའི་ཆ་སྒྲིབ་པ་རྣམས་དག་པས། དོན་མངོན་དུ་གྱུར་ཏེ་དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་པའི་བདག་ཉིད་འཕྲིན་ལས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐོབ་ནས་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་འབད་རྩོལ་མེད་པར་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་འབྱུང་བའོ་ཞེས་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །གྲུབ་པའི་འབྲས་བུ་ནི་གནས་གྱུར་པའི་ཡེ་ཤེས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞིང་དང་སྐུ་དང་ཕྲིན་ལས་ཀྱི་ཚུལ་ཚད་མེད་པས་མཛེས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་མཉམ་བཞག་མི་རྟོག་པའི་པའི་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཉིད་དག་པ་འབའ་ཞིག་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཡོངས་གྲུབ་དང་། རྗེས་ཐོབ་གཞན་དོན་གཟིགས་པ་ལོངས་སྐུའི་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དག་པ་གཞན་དབང་ཡིན་པས། ཡུལ་དོན་སེམས་སུ་བག་ཆགས་པ་ཀུན་གཞི་དང་བཅས་པ་གནས་འགྱུར་བའི་ཆ་ཡིན། གཉེན་པོས་སྤང་བྱ་བཅོམ་ཞེས་པ་མེ་དང་གྲང་རེག་ལྟར་རྫས་ཐ་དད་ལ། རྒྱུན་འཇུག་པ་དང་འགལ་བར་བསྐྱེད་པའི་གནོད་བྱ་དང་གནོད་བྱེད་དུ་གྱུར་པ་ཚོགས་བརྒྱད་དུ་སྨྲ་བས། ཀུན་གཞི་ས་བོན་གྱི་ཆ་གནོད་བྱ་ལ། བདག་མེད་གོམས་པའི་ཡིད་གནོད་བྱེད་ཀྱི་མཐུས་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་མེད་པར་བྱས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དར་ལ་བབ་པའི་རྫས་ཀྱི་རྒྱུན་ཉིད་རྒན་པོར་སྐྱེས་པ་ན་རྒྱུན་དེ་ཉིད་སྔར་གྱི་དར་ལ་བབ་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ལོག་པས་རྒས་པས་ལང་ཚོ་བཅོམ་ཞེས་བརྗོད་པ་ལྟར། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པའི་རྫས་ཀྱི་རྒྱུན་དེ་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཤེས་པར་སྐྱེས་ལ། དེ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་མེད་པར་གྱུར་པ་ཉིད་ལ་གཉེན་པོས་སྤང་བྱ་བཅོམ་པ་ཞེས་བརྗོད་པས། ཕྱིས་འབྱུང་པའི་གཉེན་པོས་སྔར་ཡོད་པའི་སྤང་བྱ་སྤོང་བར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དགག་པ་ནི་བདག་གཉིས་དང་སྤྱི་མཚན་དོན་ལ་མེད་པ་དང་། སྒོམ་པ་ཅིར་ཡང་མི་དམིགས་པ་དང་། བག་ཆགས་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་འགྲོ་དོན་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་འབྱུང་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཚད་མེད་པ་དང་། རྗེས་ཐོབ་ཀུན་རྫོབ་དག་པའི་ཞིང་ཁམས་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དགག་བྱ་མིན་པ་བདེན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་བདེན་པར་ཞེན་པའི་དབང་གིས་སྐྱོན་གཉིས་ཏེ། སྒྲུབ་བྱེད་མེད་པ་དང་། གནོད་བྱེད་ཡོད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། རིགས་པ་མེད་པ་དང་། ལུང་མེད་པའོ། །དང་པོ་ལ་ཕྱིའི་དོན་མེད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ནི་མི་དགག་སྟེ་དེ་ནི་ཐེག་ཆེན་ཐུན་མོང་གི་འདོད་པ་ཡིན་པས་དགག་བྱ་མིན་ལ། དོན་དངོས་པོ་བ་ཡོད་པར་ཁོ་བོ་ཅག་ཀྱང་མི་འདོད་པས་སོ། །འོན་ཀྱང་དོན་སྣང་སེམས་སུ་འདོད་པ་མི་འཐད་དོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་དེ་དག་ལ་བརྟགས་ན་ཕྱི་དོན་བདེན་པ་མེད་པར་གྲུབ་ཀྱང་། ནང་གི་ཤེས་པའང་བདེན་པར་མ་གྲུབ་པས་ན་ཐ་སྙད་དུ་སྣང་ངོས་ན་ཡོད་མཉམ་དང་། དོན་དམ་གནས་ཚུལ་ལ་མེད་མཉམ་དུ་གནས་པས། ཕྱི་དོན་མེད་ལ་ཤེས་པ་ཡོད་པའང་མི་གྲུབ་བོ། །ཁམས་གསུམ་པོ་འདི་དག་ནི་སེམས་ཙམ་མོ་ཞེས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་སོ་ཞེ་ན། དགོངས་གཞི་དགོས་པ་དངོས་ལ་གནོད་བྱེད་རྣམས་ཚང་བའི་དྲང་དོན་ཡིན་པས་དགོངས་པ་ཅན་ཏེ། དགོངས་གཞི་ནི་ཐམས་ཅད་སེམས་གཙོ་ཆེ་བས་འཁོར་བའི་སྐབས་འདིར་ལམ་རིམ་བགྲོད་ཀྱི་བྱེད་པ་ཙམ་ལ་དགོངས་ཏེ་སེམས་ལ་དབང་མ་ཐོབ་ན་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པས་འཁོར་བར་འཁྱམས་པ་དང་། སེམས་ལ་དབང་ཐོབ་པ་ལ་ཕྱོགས་ན་ཐར་པ་འདོད་པ་དང་ཐར་བ་ཐོབ་ནས་ཡོན་ཏན་གོང་དུ་མཆེད་པ་ལ་སོགས་པ་བག་ཆགས་ཡོད་རིང་ལ་སེམས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་གཙོ་ཆེར་བྱེད་པར་སྣང་བ་ཙམ་གྱི་དགོངས་གཞི་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགོས་པ་ནི་དོན་ལ་གཞན་དངོས་པོ་རང་མཚན་དུ་ཞེན་པ་རྣམས་ཁེགས་པས་ཆགས་སྡང་རང་ཁ་བ་རྣམས་མངོན་གྱུར་ལྡོག་པའི་ཆེད་དུ་གསུངས་པ་ཙམ་མོ། །ཡང་སྟོང་ཉིད་ལ་རིམ་གྱིས་གཟུད་བའི་ཐབས་སུ་གསུངས་ཏེ། བྱམས་པས། ཇི་ལྟར་ནད་པ་ནད་པ་ལ། །སྨན་པས་རྫས་རྣམས་གཏོང་བ་ལྟར། །དེ་བཞིན་སངས་རྒྱས་སེམས་ཅན་ལ། །སེམས་ཙམ་དུ་ཡང་གསུངས་པར་མཛད། །ཅེས་པ་དང་། གཟུགས་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པའི་སྐྱེ་བོ་དག །གཟུགས་ལྡོག་པ་སྟེ་དེ་ཡང་དྲང་དོན་ཡིན། །ཞེས་སོ། །དངོས་ལ་གནོད་བྱེད་ནི་རི་ཁང་བཟང་ལ་སོགས་རང་གི་སེམས་སུ་གྲུབ་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རིགས་པས་གནོད་པ་ཉིད་སྔར་ཡང་བརྗོད་ལ། འདིར་ཡང་སྤྲོས་པས་ཆོག་གོ །འདིར་ལྟར་སྣང་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སེམས་ཡིན་ན་རི་ར་བ་ཁང་ཁྱིམ་སོགས་ཀྱང་སེམས་ཡིན་དགོས་ཤིང་། དེ་ལྟར་འདོད་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་ལོ། །གནོད་བྱེད་ཡོད་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། རིགས་མི་འཐད་པ། ཐུབ་པའི་དགོངས་པ་མ་ཡིན་པ། རང་གི་རྣམ་གཞག་འགལ་བའོ། །དང་པོ་ལ་དགུ་སྟེ། རིགས་ངེས་པ་དགག་པ། གཞན་དབང་སྤྱིར་དགག་པ། ཚོགས་བརྒྱད་གཅིག་མི་གཅིག་ཏུ་མི་རུང་བ། ཀུན་གཞི་དང་། ཉོན་ཡིད་དང་། གཙོ་འཁོར་མི་དམིགས་པ་དང་། འགོག་པ། དེ་བཞིན་ཉིད། མཁྱེན་ཚུལ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། ས་བོན་མ་གྲུབ་པ། རྒྱུ་མེད་དུ་འགྱུར་བ། རྣོ་རྟུལ་མ་ངེས་པའོ། །དང་པོ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ས་བོན་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པ་མི་རུང་སྟེ། ས་བོན་ནི་ནུས་པ་བསྐྱེད་ནུས་ཅན་ཡིན་པས་ནུས་པ་སྔར་ནས་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི་དབང་པོ་རྣོ་བ་ཉིད་རྒྱུ་མེད་དུ་ཐལ་ཏེ་རིགས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རྣོ་བའི་རྒྱུ་ལས་མ་བྱུང་བའི་རྣོ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི་སྐྱེ་བ་གཏན་དུ་དབང་པོ་རྣོན་པོའམ་རྟུལ་པོར་གནས་མི་སྲིད་དེ། རྣོན་པོའང་སྡིག་པ་འགའ་ཞིག་གིས་འགྲིབ་ཅིང་རྟུལ་པོའང་དགེ་བ་འགའ་ཞིག་གིས་འཕེལ་བའི་ཕྱིར་ལམ་ཆུང་བའི་དབྱར་སྔ་ཕྱི་བཞིན་ནོ། །ལམ་ཆུང་པས་དབྱར་སྔ་མའི་སྐབས་སུ་དབང་པོ་རྟུལ་ནས་ཨོཾ་བྷི་ཞེས་པ་ཞིག་མ་ཤེས་ཀྱང་དབྱར་ཕྱི་མའི་སྐབས་སུ་དགྲ་བཅོམ་ཐོབ་ནས་ཤེས་རབ་ནས་རྒྱས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ཅན་དབང་པོ་རྣོན་པོར་འཇོག་ན་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའི་སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་ཁྱབ་ཅིང་དེ་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ཡིན་པས་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རྣོན་པོར་ཐལ་བས་རྟུལ་པོ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ལྟོས་པའི་རྣོན་པོའང་ལྟོས་པ་མ་གྲུབ་པས་མ་གྲུབ་པར་ཐལ་ཏེ། རྒྱུད་བླ་མ་ལས། དེ་བཞིན་ཉིད་དབྱེར་མེད་ཕྱིར་དང་། །རྫོགས་སངས་སྐུ་ནི་འཕྲོ་ཕྱིར་དང་། །རིགས་ཡོད་ཕྱིར་ན་ལུས་ཅན་ཀུན། །རྟག་ཏུ་སངས་རྒྱས་སྙིང་པོ་ཅན། །ཞེས་སོ། །རིགས་ངེས་ཏེ་འཁོར་བ་ཙམ་ཟད་པར་སུ་ཡང་མི་འདོད་པས་གཏན་དུ་འཁོར་བར་གནས་པ་དེ་ཉིད་ལ་རིགས་ཆད་པའི་གང་ཟག་ཅེས་པ་ཐ་སྙད་བྱ་སྟེ། ཐར་པ་ཐོབ་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན་གཏན་དུ་འཁོར་བར་གནས་པ་མི་སྲིད་མོད་ཀྱི། འཁོར་བའི་རྫས་ལ་ཟད་པའི་ཐ་མ་ཡོད་ཅིང་། རིགས་ལ་ཐ་མ་མེད་པས་སྐྱོན་གང་ཡང་མེད་དེ་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་མཐའ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཡང་གང་ཟག་སྒེར་གྱི་རྫས་ལ་བསམ་ན་མཐའ་ཡོད་དང་། སྤྱི་རིགས་ལ་བསམ་ན་མཐའ་མེད་དེ། ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལ་རེ་རེའི་དབང་དུ་མཐའ་ཡོད་ཅིང་། སྤྱི་ལ་མཐའ་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་རྒྱལ་པོ་ལས། འདི་ན་སྣོད་མིན་སེམས་ཅན་གང་ཡང་མེད། །འགྲོ་བ་འདི་དག་མ་ལུས་སངས་རྒྱས་རྒྱུ། །ཞེས་པ་དང་། མངོན་རྟོགས་རྒྱན་གྱི་འགྲེལ་ཆུང་ལས། སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱུང་ཆུབ་ཀྱི་མཐའ་ཐུག་པ་ཅན་ཡིན་ཏེ་ཞེས་སོ། །དེས་ན་རིགས་ཡོད་པ་གང་ཞིག་ལ་དགེ་རྩ་ཕྲ་མོ་ས་བོན་དུ་བཞག་པ་གཉིས་རྐྱེན་ནུས་པ་སྨིན་པས་སད་དེ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འགྲོ་བ་མཐའ་ཡས་ཡོད་པ་ཡང་། དཀོན་མཆོག་གསུམ་མཐོང་བ་ཙམ་དང་། དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་མཚན་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་ཐོས་པ་དང་། བདེ་བར་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ལ་གུས་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཐ་ན་ཐལ་མོ་ཡ་གཅིག་སྦྱར་རམ། གཡས་ཕྱོགས་སུ་བཞག་ནས་བསྐོར་བའི་ཕྱོགས་སུ་གོམ་པ་གཅིག་དོར་རམ། མཆོད་པའི་རྫས་སུ་མེ་ཏོག་གམ་ཆུ་ཐིགས་པ་གཅིག་ཕུལ་ལམ། དེ་བཞིན་དུ་མ་དད་པའི་སེམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་སྨད་པའང་རུང་སྟེ། དཀོན་མཆོག་ལ་བརྟེན་པའི་ལས་ཐམས་ཅད་མཐར་ཐར་པ་ཆ་མཐུན་དུ་འགྱུར་བས་འདིའི་ནམ་ཞིག་འཁོར་བ་མཐའ་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་ནི། སྔོན་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཐུགས་བསྐྱེད་སྨོན་ལམ་གྱི་མཐུ་ཡིས་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ལས་ཐམས་ཅད་ཐར་བ་ཆ་མཐུན་དུ་འགྱུར་ནས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་སྟེ་ཡུལ་ཁྱད་པར་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དམ་པའི་ཆོས་པདྨ་དཀར་པོ་ལས། བདེ་གཤེགས་སྐུ་ནི་རྩིག་ངོས་བྲིས་པ་ལ། །དང་བའི་སེམས་ཀྱིས་ཐལ་མོ་སྦྱར་བའམ། །མེ་ཏོག་གཅིག་ཙམ་གྱིས་ནི་མཆོད་པ་དང་། །འཁྲུགས་བཞིན་པ་ཡི་སེམས་ཀྱིས་བལྟ་ན་ཡང་། །དེ་དག་རིམ་གྱིས་སངས་རྒྱས་བྱེད་པར་མཐོང་། །བྱིས་པ་རྩེད་མོ་དགའ་དང་དེ་བཞིན་དུ། །བྱེ་མ་ལ་ནི་མཆོད་རྟེན་བྱེད་པ་དང་། །རྩིག་ངོས་ཤིང་བུ་སེན་མོས་གཟུགས་བྲིས་པ། །དེ་དག་རྣམས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་མཆོག་འདི་ཐོབ། །ཅེས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་རྟེན་དངོས་སུ་བཞེངས་པ་ལ་བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་ཐོབ་རྒྱུ་ཡོད་པ་ལྟ་ཞོག ཐ་ན་ལན་ཅིག་རྩེད་མོས་ཚུལ་དུ་ས་ཐོག་ཏུ་མཆོད་རྟེན་ལ་སོགས་པའི་ས་རིས་སུ་བྲིས་པའང་མཐར་སངས་རྒྱའོ། །དེའང་སེམས་དགེ་བ་དང་ལུང་མ་བསྟན་ལྟ་ཞོག དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་དང་། མཆོད་རྟེན་བཤིག་པ་དང་། གསུང་རབ་འཚོང་བ་ལ་སོགས་པའང་། གནས་སྐབས་ངན་འགྲོར་འགྲོ་ཡང་མཐར་ཐུག་བྱང་ཆུབ་འགྲུབ་སྟེ། མཐོང་བ་དང་ཐོས་པ་དང་། རེག་པ་ཐམས་ཅད་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ངེས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་དེ་དག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བདེན་པས་མཆོད་རྟེན་དུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ཉིད་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་སྐབས་ན་བདག་ལ་བརྟེན་པའི་དགེ་བའམ་མི་དགེ་བ་ཅི་བྱས་པ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་གྱུར་ཅིག་པའི་སྨོན་ལམ་བཏབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྤྱོད་འཇུག་ལས། བདག་ལ་དམིགས་ནས་གང་དག་གིས། །ཁྲོའམ་དད་པའི་སེམས་བྱུང་བ། །དེ་ཉིད་རྟག་ཏུ་དེ་དག་གི། དོན་ཀུན་འགྲུབ་པའི་རྒྱུར་གྱུར་ཅིག །གང་དག་བདག་ལ་ཁ་ཟེར་རམ། །གཞན་གང་གནོད་པ་བྱེད་པ་དང་། །དེ་བཞིན་ཕྱར་ཀ་གཏོང་ཡང་རུང་། །ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སྐལ་ལྡན་གྱུར། །ཞེས་པ་དང་། གང་ལ་གནོད་པ་བྱས་ཀྱང་བདེ་འབྲེལ་པ། །བདེ་བའི་འབྱུང་གནས་དེ་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆི། །ཞེས་པ་དང་། དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ལས། སེམས་ཅན་ལ་ལ་ཞིག་གིས་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ཀུན་ཏུ་འཁོར་བའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མ་དད་པ་ཞིག་བྱས་ན་ཡང་། དེ་དག་གིས་མཐོང་བའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བར་དུ་དོན་ཡོད་དོ་ཞེས་སོ། །དེས་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་འཁོར་བ་ལས་ཐར་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཐབས་མཐའ་ཡས་པ་མཛད་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ཅན་ཡིན་པས་རིམ་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་འདི་ནི་མདོ་རྒྱུད་ཀུན་ན་གསལ་བར་བཞུགས་པས། ལོག་སྲེད་ཅན་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བ་མི་འཐད་དེ། དུས་རིང་ཞིག་མི་ཐར་པ་ལ་དགོངས་སོ། །འོ་ན་འཁོར་བ་ལ་མཐའ་ཡོད་པར་ཐལ་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་ཏུ་རིམ་གྱིས་སངས་རྒྱ་བར་ཁས་བླངས་ཀྱི། མཐའ་ཡོད་པར་ཁས་མ་བླངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་པ་དེ་མྱང་འདས་ཡིན་གྱི་འཁོར་བའི་མཐའ་མ་ཡིན་ཏེ། འཁོར་བའི་མཐའ་འཁོར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཞིང་གི་མཐའ་ཞིང་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །གཤིས་ལ་གང་ཡང་མ་གྲུབ་པས་འཆིང་གྲོལ་དང་ཐོག་མཐའ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་མཐའ་ཡོད་མེད་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་འགྲེལ་ལས། གང་གི་རྣམ་ཤེས་སྐད་ཅིག་མ། །དེ་ཡི་རྟེན་ནི་རྟག་མ་ཡིན། །སེམས་ནི་མི་རྟག་ཉིད་ཡིན་ན། །སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་འགལ། །ཐོག་མ་ཉིད་ནས་རིམ་གྱིས་ནི། །རང་བཞིན་རྟག་ཏུ་མེད་པར་གྲུབ། །དངོས་པོ་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པ། །རང་བཞིན་མེད་ཉིད་བརྗོད་མ་ཡིན། །དེ་སྐད་བརྗོད་ནས་སེམས་ཀྱིས་ནི། །བདག་གི་གནས་པ་སྤངས་པ་ཡིན། །རང་གི་རང་བཞིན་ལས་འདས་པ། །འདི་ནི་ཆོས་རྣམས་ཡོད་མ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་བུ་རམ་མངར་བ་དང་། །མེ་ཡི་རང་བཞིན་ཚ་བ་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད། །ཅེས་སོ། །མདོར་ན་རིགས་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པ་མེད་དེ་ཤེས་པ་རང་བཞིན་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། དབང་པོའི་རྣོ་རྟུལ་ལ་སོགས་པ་རྐྱེན་ལས་བསྒྱུར་རུང་བའི་ཕྱིར་དང་། སེམས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་ཞིང་དྲི་མ་གློ་བུར་བ་སྦྱང་རུང་བ་དང་། དྲི་མ་ཟད་པའི་གཉེན་པོ་མཆོག་གསུམ་ལ་བརྟེན་པ་ཕྲ་མོ་ཡང་ཆུད་མི་ཟ་བས་ན་རིགས་ཆད་པའང་མེད་དོ། །གཞན་གྱི་དབང་སྤྱིར་དགག་པ་ནི། དངོས་པོར་སྣང་བ་གང་ལའང་རང་བཞིན་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པའི་ཕྱིར་གཞན་དབང་ཞེས་པ་དེ་ཉིད་དོན་ལ་མེད་དེ་ཆུའི་ཟླ་བ་བཞིན་ནོ། །ཆུ་ཟླ་དང་ནམ་མཁའི་ཟླ་བའང་མི་མཚུངས་པའམ་མེད་པར་མཚུངས་ཏེ། མིག་ལམ་དུ་སྣང་བ། རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ། བག་ཆགས་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུས་སྐྱེད་པར་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཕྱི་རོལ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་གཞན་དུ་མ་གྲུབ་སྟེ། རང་གི་སེམས་ཀྱི་བག་ཆགས་བརྟས་པར་ཐ་སྙད་དུ་གྲགས་ལ། དོན་དམ་དུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་མེད་པ་ཁེགས་པའི་ཚེ་ན་གཞན་དབང་ཡོད་པའང་རང་ཤུགས་ཀྱིས་ཁེགས་ཏེ། འདྲེ་མེད་པས་འདྲེ་དབང་ཁེགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་རྒྱལ་པོ་ལས། ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་དྭངས་ལ་ཟླ་ཤར་བ། །དེ་ཡི་གཟུགས་བརྙན་དྭངས་པའི་མཚོར་སྣང་ཡང་། །ཆུ་ཟླ་སྟོང་པ་གསོག་སྟེ་སྙིང་པོ་མེད། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཤེས་པར་གྱིས། །ཞེས་སོ། །དེས་ན་གཞན་དབང་མི་རུང་སྟེ། སྐད་ཅིག་སྔ་མས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དང་། སྐད་ཅིག་གཉིས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། ལྟོས་པ་བ་མཚན་མཚོན་དང་གཞན་དབང་གི་ལྡོག་པ་དང་། རྟེན་འབྲེལ་གྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་དབང་ནི་ཡོད་པ་སྟེ། ཞེས་པའི་ལུང་དེའང་ཐ་སྙད་དུ་ཡོད་པར་སྣང་ཙམ་ལ་དགོངས་ཀྱི་དངོས་པོ་ལ་མེད་དེ། སྔ་མ་ཏིང་འཛིན་རྒྱལ་པོ་ལས། བློ་ཡིས་རབ་ཏུ་གཞིག་ན་ནི། །བརྟག་པ་མེད་ཅིང་གཞན་དབང་མེད། །གྲུབ་པའི་དངོས་པོའང་ཡོད་མིན་ན། །ཇི་ལྟར་བློ་ཡིས་རྣམ་པར་བརྟག །ཅེས་སོ། །མདོར་ན་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་གཞན་དབང་བདེན་པ་མེད་དོ། །གསུམ་པ་ཚོགས་བརྒྱད་གཅིག་དང་ཐ་དད་དུ་མི་རུང་བ་ནི་རྣམ་ཤེས་བརྒྱད་རྫས་གཅིག་ཏུ་མི་རུང་སྟེ། རྫས་གཅིག་ན་མིག་གིས་ཀྱང་སྒྲ་ཐོས་པ་ནས་ཐམས་ཅད་གཅིག་པ་ནས་གཅིག་གིས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བྱེད་ཆོག་པའི་ཕྱིར་ན་དབང་པོ་འགའ་རེ་མ་ཚང་བའི་འོན་ལོང་སོགས་མེད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་རྫས་གཅིག་ཏུ་འདོད་པ་ཡིན་པས་ཡིད་ཤེས་རྟོག་པ་དང་སྒོ་ལྔ་རྟོག་མེད་དུ་བཞག་པའང་མི་རུང་བར་རྟོག་མེད་ཡིན་ན་ཐམས་ཅད་རྟོག་མེད་དང་། རྟོག་བཅས་ཡིན་ན་ཐམས་ཅད་རྟོག་བཅས་ཡིན་དགོས་པར་ཐལ་ཞིང་། མིག་འབྲས་ལྟ་བུའི་གོ་ས་རེ་རེ་ནའང་ཚོགས་བརྒྱད་པོ་གནས་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཚོགས་བརྒྱད་གཅིག་ཏུའང་མི་རུང་ལ། ཐ་དད་དུའང་མི་རུང་བ་སྟེ་ཐ་དད་ཡིན་ན་སེམས་མེད་ཤི་བའི་མིག་དབང་གིས་ཀྱང་གཟུགས་མཐོང་བ་ཐལ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་དབང་ལས་བྱུང་བས་དོན་ལ་གྲུབ་པ་ཞིག་མེད་དོ་ཞེས་སོ། །ཀུན་གཞི་དགག་པ་ལའང་གསུམ་སྟེ། རྒྱུན་བརྟན་པ་དགག་པ། དམིགས་པ་དགག་པ། ས་བོན་དགག་པའོ། །དེའང་བག་ཆགས་ཀྱི་ཀུན་གཞི་འཁོར་བའི་ས་པ་དེ་ཉིད་མེད་ལ་ཡོད་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་དགག་དགོས་པ་ཡིན་ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ཀུན་གཞིའི་སྒྲས་སྙད་པའི་དོན་དམ་གྱི་ཀུན་གཞི་བདེན་པ་བར་འདོད་ནའང་དེ་ལ་ཞེན་པ་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་དགག་དགོས་སོ། །དང་པོ་རྒྱུན་བརྟན་པ་དགག་པ་ནི་རྫས་སྐད་ཅིག་མཐུད་པའི་རྒྱུན་བརྟན་པ་ཉིད་མི་རུང་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་རྫས་རྒྱུན་དེ་དུས་མཉམ་པ་ལ་མཐུད་དང་མི་མཉམ་པར་མཐུད། དུས་མཉམ་པ་ལ་མཐུད་པ་མེད་དེ། མཐུད་མི་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ་དུས་མཉམ་པས་ན་གང་མཐུད་བྱ་མ་འགགས་པའི་ཕྱིར་དང་། མི་མཉམ་ན་མཐུད་དུ་མེད་དེ་འགག་པ་དང་མ་འགགས་པ་རྫས་འགལ་བའི་ཕྱིར་དང་། སྐད་ཅིག་ལ་ཆ་མེད་པས་ཕྲད་པ་མ་གྲུབ་པས་ཀྱང་ཁེགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རྫས་བརྟན་པ་དུས་སྐད་ཅིག་དུ་མ་ལྟར་དུ་རྒྱུན་ཡང་དུ་མ་འགྱུར་དགོས་པ་དང་། འདས་པའི་རྒྱུན་འགགས་ནས་མེད་པ་དང་མ་འོངས་པའིི་རྒྱུན་མ་སྐྱེས་ནས་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བདེན་གཉིས་ལས། གང་ཕྱིར་ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུན། །འདི་ནི་མར་མེའི་འོད་དང་མཚུངས། །ཞེས་པ་དང་། རྒྱུད་དང་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །ཕྲེང་བ་དམག་ལ་སོགས་བཞིན་རྫུན། །ཞེས་སོ། །དམིགས་པ་དགག་པ་ནི། ཀུན་གཞིས་སྣོད་བཅུད་རྒྱ་ཆེ་བ་ལ་དམིགས་པར་མི་རུང་སྟེ། གང་ལ་དམིགས་པའི་སྣོད་བཅུད་ཀྱི་དོན་སྤྱི་དེ་སྣང་བ་ཡིན་ནམ་མེད་པ་གསལ་སྣང་ཡིན། སྣང་བ་ཡིན་ན་རྟོག་པས་མངོན་སུམ་གྱིས་ངེས་པར་འགྱུར་ཞིང་། གལ་ཏེ་མེད་པར་གསལ་བ་ཡིན་ན་ཀུན་གཞི་དེས་སྣོད་བཅུད་དངོས་ལ་མ་དམིགས་པར་གྱུར་ལ། དོན་རང་མཚན་སྣང་བ་ཡིན་ན་དེ་ལ་མིག་ལ་གཟུགས་སྣང་བ་ལྟར་དུ་མུན་པ་དང་སྒྲིབ་བྱེད་ཀྱིས་སྒྲིབ་ཅིང་གནོད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་དང་། སྣོད་བཅུད་ཙམ་ལ་དམིགས་ན་རང་གི་འཁོར་དགུ་པོ་ལའང་དམིགས་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ས་བོན་དགག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། རྣམ་སྨིན་དང་གཅིག་མི་གཅིག་ཏུ་མི་འཐད། བག་ཆགས་བགོས་པ་དགག ནུས་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི་རྒྱུ་ས་བོན་གྱི་ཆ་ཉིད་འབྲས་བུ་རྣམ་སྨིན་དང་ཐ་དད་དུ་མི་རུང་སྟེ། ཀུན་གཞིའི་ས་བོན་འཇོག་བྱེད་ལས་མ་བྱུང་བས་རྒྱུ་མེད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། རྣམ་སྨིན་དང་ས་བོན་གྱི་ཆར་གྱུར་བའི་ཀུན་གཞིའི་རྫས་གཉིས་ཡོད་པས་ན་དེ་ཉིད་རྒྱུད་གཉིས་སུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ས་བོན་དང་རྣམ་སྨིན་གྱི་ཆ་གཅིག་པར་ཡང་མི་རུང་སྟེ་ཆ་ཤས་ཀྱིས་བསྐྱེད་བྱ་སྐྱེད་བྱེད་གཉིས་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི་བགོ་བྱ་བགོ་བྱེད་གཉིས་དུས་མཉམ་དང་མི་མཉམ། བགོ་བྱ་བགོ་བྱེད་གཉིས་དུས་མཉམ་པ་མི་རུང་སྟེ་བག་ཆགས་དེ་བགོ་བྱ་བགོ་བྱེད་ཆ་གཉིས་སུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གཉིས་དུས་མི་མཉམ་ན་བགོས་པར་མི་རུང་སྟེ། བགོ་བྱ་ཡོད་དུས་བགོ་བྱེད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནུས་པ་དགག་པ་ནི། སྤྱིར་གང་ལའང་གང་གིས་ནུས་པ་ཉིད་མི་སྲིད་དེ། ནུས་པ་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བས་རྒྱུ་འགགས་ན་སྐྱེ་རྒྱུ་མེད་པས་ནུས་པ་མ་གྲུབ་ལ། མ་འགགས་པ་ལས་སྐྱེ་བ་མི་སྲིད་དེ་རྟག་དངོས་གཞི་མཐུན་པ་ཞིག་མི་སྲིད་པས་ནུས་པ་ཁེགས་སོ། །དེས་ན་འཁྲུལ་སྣང་དུ་ཀུན་གཞིར་བརྗོད་ཀྱང་རྨི་ལམ་བཞིན་ཏེ་དངོས་པོ་ལ་མེད་པས་གྲུབ་པ་མི་སྲིད་དོ། །ལངྐར་གཤེགས་པ་ལས། རང་རིག་མེད་ཅིང་རྣམ་རིག་མེད། །ཀུན་གཞི་མེད་ཅིང་དངོས་པོ་མེད། །བྱིས་པ་ངན་པ་རྟོག་གེ་བ། །རོ་དང་འདྲ་བས་འདི་དག་བརྟགས། །ཞེས་སོ། །ཀུན་གཞིའང་སྐད་ཅིག་མའི་ཕྲེང་བ་ལ་རྒྱུན་བརྟན་པ་དོན་ལ་མ་གྲུབ་ལ། འདིས་དམིགས་པ་དང་ས་བོན་དང་རྣམ་སྨིན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོས་གྲུབ་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །ཉོན་ཡིད་མེད་དེ་ཉོན་ཡིད་ཀྱིས་ཀུན་གཞི་ལ་དམིགས་པར་འདོད་པས། དམིགས་པའི་ཡུལ་ཀུན་གཞི་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཉོན་མོངས་པ་དོན་དུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང་། ཡིད་ཀྱང་རྒྱུན་དང་སྐད་ཅིག་ཏུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཉོན་ཡིད་ཁེགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཙོ་འཁོར་ཕན་ཚུན་མི་དམིགས་པའང་མི་རུང་སྟེ། མ་དམིགས་ན་ཡིད་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཀུན་གཞིས་སྣོད་བཅུད་ཐམས་ཅད་ལ་མ་དམིགས་པར་ཐལ་བ་དང་། དེ་ལྟར་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཆོས་ད་ལྟར་བ་རྣམས་མི་སྣང་བར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འགོག་པ་ཡང་མེད་དེ་དགག་བྱ་ཚོགས་དྲུག་ལ་སོགས་པ་རྫུན་པའི་ཕྱིར་དང་། དགག་གཞི་དེ་བཞིན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་བདེན་གྲུབ་ནི་རང་བཞིན་དང་ཐ་སྙད་གཉིས་ཀར་མེད་དེ་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ཉིད་ཡུལ་སྣང་བ་དང་གཅིག་ན་མི་རྟག་པར་འགྱུར་ཞིང་། མི་གཅིག་ན་སྣང་བས་མ་ཁྱབ་པ་ཡིན་དུས་མེད་པས་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ནའང་མི་གནས་པར་ཐལ་ལོ། །ཡང་དགག་བྱ་བདག་དང་ཤེས་པ་ཆོས་རྫུན་པའི་ཕྱིར་དང་། བུམ་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་བུམ་པ་ལྟར་བྱས་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡུམ་ལས། དེ་བཞིན་ཉིད་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་སོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཁྱེན་ཚུལ་དགག་པ་ནི། སངས་རྒྱས་ལ་ཕྱི་དོན་མ་དག་པར་སྣང་དུ་མི་རུང་སྟེ་སྣང་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟིགས་པ་འཁྲུལ་པར་ཐལ་ལོ། །ཕྱི་དོན་མ་དག་པ་མི་སྣང་བར་ཡང་མི་རུང་སྟེ་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་གྱིས་གཟིགས་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འགྲོ་བའི་དོན་སྣང་གི་སེམས་མཁྱེན་པའི་ཤུགས་ལ་མཁྱེན་པའང་མི་རུང་སྟེ། དོན་སྣང་བ་ཞེས་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའང་རྫུན་པས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟིགས་སྣང་ན་རྫུན་པ་ཡུལ་དུ་བྱེད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐུབ་པའི་དགོངས་པ་མིན་པ་ནི་ཐུབ་པས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་གསུམ་ལ་དགོངས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྒྱལ་པོ་ལས། ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་རྟག་ཏུ་རང་བཞིན་སྟོང་། །རྒྱལ་བའི་སྲས་ཀྱིས་དངོས་པོ་རྣམས་གཞིག་ན། །སྲིད་པ་རྣམས་ནི་ཡང་ཡེ་སྟོང་པ་སྟེ། །ཉི་ཚེའི་སྟོང་པ་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཏེ། །མཁས་པ་བྱིས་པ་དག་དང་རྩོད་མི་བྱེད། །ཅེས་པ་དང་། རྟ་ལ་གཡག་མེད་པ་ལྟར་དུ་གཅིག་ལ་གཅིག་མེད་པ་རྣམས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམས་ཀྱི་ཐ་ཤལ་ལོ་ཞེས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པ་དང་མ་འགག་པ་ལ་རང་གི་ངོ་བོ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པར་དགོངས་ཏེ། འགྲེལ་ཆུང་ལས། རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པའི་ཕྱིར། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཉི་ཤུར་འདོད། །ཅེས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཡང་། ཕྱི་དང་ནང་དང་ཕྱི་ནང་སྟོང་། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་སྟོང་ཉིད་དང་། །ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་ནི། །དོན་དམ་སྟོང་དང་འདུས་བྱས་སྟོང་། །འདུས་མ་བྱས་སྟོང་མཐའ་འདས་སྟོང་། །ཐོག་མཐའ་མེད་སྟོང་དོར་མེད་སྟོང་། །རང་བཞིན་སྟོང་དང་ཆོས་ཐམས་ཅད། །རང་གི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་དང་། །མི་དམིགས་པ་ནི་སྟོང་ཉིད་དང་། །དངོས་མེད་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་ཉིད། །དེ་ལྟར་སྟོང་ཉིད་བཅུ་དྲུག་དང་། །སླར་ཡང་བསྡུས་ཏེ་བཞིར་བསྟན་པ། །དངོས་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་ནི། །དངོས་པོ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད། །ངོ་བོ་ཉིད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད། །གཞན་གྱི་དངོས་པོ་སྟོང་ཉིད་དོ། །ཞེས་དེ་ལྟར་ཉི་ཤུ་བསྟན་པ་ལས་གཅིག་ལ་གཅིག་མེད་པའི་སྟོང་ཉིད་ནི་མ་གསུངས་སོ། །རྟེན་འབྲེལ་མཐའ་བྲལ་དེ་ཡང་རྒྱུ་རྐྱེན་ཁོ་ན་ལས་མི་འབྱུང་བ་དང་ཡེ་ནས་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། ཡུམ་ལས། ཆོས་ཐམས་ཅད་གང་ནས་ཀྱང་མ་འོངས་གང་དུ་ཡང་མི་འགྲོ་ཞེས་སོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་བདག་མེད་ཙམ་མ་ཡིན་ཏེ་སྐྱེ་འགག་འགྲོ་འོང་གིས་དག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡུམ་ལས། ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པའོ་ཞེས་སོ། །བརྗོད་མེད་ཀྱང་ཡོད་པ་བརྗོད་མི་ཤེས་ཀྱི་བརྗོད་མེད་མ་ཡིན་གྱི་ཡོད་མེད་ཀྱི་མཐའ་བྲལ་བས་བརྗོད་དུ་མེད་པ་སྟེ། ཡུམ་ལས། བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་དུ་མེད་ཅིང་བལྟར་མེད་ལ་དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་སོ། །སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཞེས་པའང་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པ་ལ་གསུངས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡུམ་ལས། འདུས་མ་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་པས། སྣང་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པའི་ཆོས་ལ་སྒྱུ་མར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དངོས་པོར་སྨྲ་བ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པ་མེད་དེ། འཇུག་པ་ལས། དེ་དང་དེ་ནི་དམ་བཅའ་མཚུངས་མཐོང་ནས། །རྩོད་འདི་སེལ་བྱེད་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ནི། །འགར་ཡང་དངོས་པོ་ཡོད་ཅེས་མ་བསྟན་ཏོ། །ཞེས་སོ། །བདག་མེད་པ་ལ་ཐ་སྙད་རུང་བ་མིན་ཅིང་། ཤེས་པའི་ངོར་ཆོས་བདག་མེད་སྣང་དང་མི་སྣང་། སྣང་ན་ཤེས་པའི་རྫས་ཡིན་པས་སྟོང་ཉིད་དུ་མི་རུང་ལ། མ་སྣང་ན་ཚད་མའི་ཡུལ་མིན་པས་མཚན་ཉིད་ཅན་དུ་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར། བདག་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་ཡང་མི་རུང་བ་ནི་ཞར་ལ་འབྱུང་བའོ། །རྣམ་གཞག་འགལ་བ་ནི་གཟུང་འཛིན་མི་སྲིད་པ་དང་། གཞན་སེམས་ཤེས་པའི་མངོན་ཤེས་འདོད་པ་འགལ་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཟེར་བ་ལྟར་ན་གཟུང་བ་ཐམས་ཅད་ཀུན་བཏགས་ཡིན་ན་གང་ཟག་གཞན་གྱི་སེམས་དེ་སེམས་དེ་གཟུངས་པ་ཡིན་པས་གང་ཟག་གཞན་ལ་སེམས་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་པ་དང་སེམས་དོན་དམ་དུ་འདོད་པ་འགལ་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་བདག་ཅེས་པ་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པས་ན་སེམས་ངོ་བོ་ཅན་དུ་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའང་དབང་པོའི་ཁྱད་ཀྱིས་བུམ་པ་གཅིག་ལ་ཉན་ཐོས་པས་རྡུལ་ཆར་གྱུར་པ་ལ་ཆ་མེད་དུ་མཐོང་ནས་ང་དང་ང་ཡིར་གཟུང་དུ་མེད་པར་མཐོང་བ་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་ཡིན་ལ། ཐེག་ཆེན་པས་དེའི་སྟེང་དུ་བུམ་པའི་ཆོས་སུའང་མ་གྲུབ་པས་གཞི་མེད་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་ཅེས་བྱའོ། །མདོར་ན་ཤེས་པ་དང་དེས་གཟུང་བ་མ་གྲུབ་པ་གང་ཟག་དང་། ཡུལ་ཆོས་སུ་སྣང་བ་གཞི་མེད་དུ་རྟོགས་པ་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་དུ་བཞག་གོ །ལྟ་བས་སེམས་དང་ཡོངས་གྲུབ་དོན་དམ་དུ་འདོད་པ་དང་སྒོམ་པ་ཅི་ཡང་མི་དམིགས་པ་ལྟ་སྒོམ་གཉིས་ཀ་འགལ་བ་ཡིན་ཏེ། ལྟ་སྒོམ་གཉིས་ཀ་ཟུང་དུ་འབྲེལ་དགོས་པ་ཡིན་པས་རྒྱུའི་དུས་ཀྱི་གནས་ལུགས་དེ་དང་འཛིན་སྟངས་མི་མཐུན་པའི་དངོས་འགལ་གྱི་དོན་ཞིག་བསྒོམས་པས་འབྲས་བུ་ཐོབ་མི་སྲིད་དེ། དོན་ཤར་དུ་གཉེར་བ་ལ་ཁ་ནུབ་ཏུ་བལྟས་ནས་འགྲོ་བ་བཞིན་ནོ། །ཚུལ་འདིས་དངོས་པོ་ལ་ཚོགས་བརྒྱད་འདོད་པ་དང་རྒྱུན་བརྟན་པ་བ་འདོད་པ་དང་། ཟབ་མོའི་དོན་ཡོད་ཀྱང་བསྟན་དུ་མི་རུང་བར་འདོད་པ་རྣམས་ཁེགས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ངེད་དབུ་མ་པའི་ལུགས་ལ་ནི་འཁྲུལ་ངོར་ཚོགས་བརྒྱད་དུ་བཏགས་ཀྱང་རིག་པ་ཉིད་ལས་གཅིག་དང་དུ་མར་མེད་པ་དང་། རྫས་དང་རྒྱུན་ལ་བརྟན་མི་བརྟན་མེད་དེ་བྱིས་པ་བློ་འཁྲུལ་བའི་ངོར་སྣང་བ་ཙམ་དང་། ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཉིད་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་བསྒོམ་པར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡན་གྱིས་ཐེག་ཆེན་སེམས་ཙམ་པའི་སྤྱིའི་འདོད་པ་དགག་པ་སོང་ནས། ད་ནི་ནང་གསེས་སོ་སོའི་དབྱེ་བ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ནི། དོན་སྣང་ཤེས་པར་འདོད་དང་མི་འདོད་ལས། །རྣམ་པ་བདེན་རྫུན་གཉིས་སུ་གྲགས་དེ་ནི། །ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་སྦྱར་བ་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཕྱི་རོལ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་རང་གི་ཤེས་པ་དོན་གཞན་དུ་སྣང་བར་འདོད་པ་རྣམ་བདེན་པ་དང་། ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཤེས་པར་རྫུན་པས་ན་བག་ཆགས་བརྟན་པའི་རྣམ་པ་དེར་སྣང་བའོ་ཞེས་པ་རྣམ་རྫུན་པ་གཉིས་ཀྱང་། ཞེས་པ་སྟེ་རྣམ་བཅས་པས་གཟུགས་སུ་སྣང་བ་རྣམས་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་བག་ཆགས་གོམས་པས་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤར་བས་ཏེ། ཤེས་པ་ལས་རྫས་གཞན་མ་ཡིན་པར་འདོད་ལ། དབང་པོ་ལྟར་སྣང་བ་དང་། སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྣང་བ་ནི། ཀུན་གཞི་ཁས་ལེན་པ་ལྟར་ན་ཀུན་གཞི་འཁོར་དང་བཅས་པ་ཉིད་དེ་ལྟར་སྣང་བར་ཁས་ལེན་ལ། ཀུན་གཞི་ཁས་མི་ལེན་པ་ལྟར་ན་ཡིད་རྟོག་པ་མེད་པ་རྒྱུན་མ་ཆད་པར་གནས་པ་འཁོར་སེམས་བྱུང་དང་བཅས་པ་ཉིད་དེ་ལྟར་སྣང་པར་འདོད་དོ། །འདི་ལ་དབྱེ་ན་གཟུང་འཛིན་གྲངས་མཉམ་པ། སྣ་ཚོགས་གཉིས་མེད་པ། སྒོ་ང་ཕྱེད་ཚལ་པ་དང་གསུམ་ཡོད། རྣམ་མེད་པས་དམིགས་པའི་གཞི་ལྔའི་ནང་གི་གཟུགས་ཀྱི་གཞི་ཤེས་པ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་རུ་སྣང་བ་མིན། ཐོག་མ་མེད་པའི་མ་རིག་བག་ཆགས་ཀྱི་དབང་གིས་སྣང་བ་ཡིན། དེས་ན་གཟུགས་ཀྱི་གཞི་དང་། སེམས་དང་སེམས་བྱུང་གི་གཞི་ཡང་སྒྲོ་བཏགས་ཡིན་པས། གཟུང་བྱའི་རྣམ་པ་དང་དེ་ལ་འཛིན་མ་གྲུབ་ཀྱང་། གཟུང་འཛིན་གཉིས་མེད་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་རང་རིག་རང་གསལ་གྱི་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དོན་དམ་དུ་འདོད་དོ། །འདིའི་ལུགས་ལ་ཡུལ་དུ་མར་འདོད་པ་དང་། སྣང་བ་དང་ཤེས་པ་རྫས་གཅིག་ཡིན་པ་དང་། ཤེས་པའི་གྲངས་མཐའ་ཡས་པ་དེ་དག་མི་འདོད་པ་ཡིན། སེམས་སེམས་བྱུང་རྫས་གཅིག་པ་དང་ཐ་དད་མི་ལྡན་འདུ་བྱེད་དང་། འདུས་མ་བྱས་རྣམ་བཅས་སུ་ཡོད་པའང་རྣམ་རྫུན་པ་དང་འདྲ་བར་འདོད་དོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་བདེན་རྫུན་གཉིས་ཀྱང་ཐེག་དམན་ལས་འཕགས་ཀྱང་དབུ་མའི་དོན་ལས་གཞན་དུ་གྱུར་པས་རང་རང་གི་ཀུན་རྟོག་གཡོ་བའི་བློ་རྫུན་པས་སྦྱར་བའི་གྲུབ་མཐར་ཟད་དོ། །དེ་ལ་དང་པོ་འདོད་པ་དགོད་པ་ནི། སེམས་ཙམ་པ་རྣམ་བདེན་རྫུན་གཉིས་པོ་དེ་དག་ཕྱིའི་དོན་དངོས་པོར་རང་མཚན་མེད་པ་དང་། ནང་གི་སེམས་ཡོད་པ་དང་། ཁ་ནང་ལྟ་གཟུང་འཛིན་གཉིས་སྟོང་གི་ཤེས་པ་རང་རིག་དོན་དམ་བདེན་གྲུབ་ལ་མཐུན་ཡང་། དོན་སྣང་འདི་དངོས་པོར་ཡོད་མེད་ལ་མི་མཐུན་པའོ། །དེས་ན་བྲམ་ཟེ་ཤཾ་ཀ་རཱ་ནནྡ་ལ་སོགས་པས་ཕྱི་ཡུལ་གཟུང་ཆར་སྣང་བ་ཙམ་ཆོས་ཅན། འཛིན་བྱེད་ངོ་བོ་ཙམ་ཡིན་ཏེ། གསལ་ཞིང་རིག་པའི་ཕྱིར་དཔེ་བདེ་སྡུག་སྣ་ཚོགས་བཞིན་ཞེས་འཕེན་པས་ན། དངོས་མེད་མི་སྲིད་དེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སེམས་ཀྱི་དངོས་པོ་མི་རྟག་པ་གཞན་དབང་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། ཀུན་བརྟགས་ནི་དེ་ལ་བདག་ཏུ་ཞེན་པ་ལ་ཟེར་ཞེས་སྨྲའོ། །འདིར་དེའི་ལུགས་རྣམ་བདེན་པ་ལ། བྱེ་བྲག་གསུམ་སྟེ། ཤེས་རྣམ་སོ་སོ་བ། རྣམ་པའི་གྲངས་སྙེད་པ། སྣ་ཚོགས་གཉིས་མེད་པའོ། །དང་པོ་ནི་ཁ་ཅིག་རི་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུ་སྣང་བ་ཉིད་ཤེས་པའམ་སེམས་ཡིན་མོད་ཀྱི། གཟུང་ཆར་སྣང་བའི་ཤེས་པ་ཞེན་པ་ལས་རྫས་ཐ་དད་པས་ན་སྒོ་ང་བཙོས་པ་བསྐམས་དུས་སེར་པོ་དང་དཀར་པོ་ཐད་ཀར་ཡོད་པ་ལྟར་སྔོ་སྣང་དང་སྔོ་འཛིན་གྱི་ཤེས་པ་ཐད་ཀར་ཆ་གཉིས་སུ་བདེན་པར་འདོད་པའོ། །རི་ལ་སོགས་པའི་དོན་སྣང་ཤེས་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། གཟུང་ཆར་སྣང་བ་དང་འཛིན་ཆར་སྣང་བའི་ཤེས་པ་ཐ་དད་དེ་སྒོ་ང་བཙོས་པ་སྐམ་དུས་སེར་པོ་དང་དཀར་པོ་ཐ་དད་དུ་ཡོད་པ་ལྟར་སྔོ་སྣང་དང་སྔོ་འཛིན་གྱི་ཤེས་པ་ཐད་ཀར་ཆ་གཉིས་སུ་བདེན་པར་འཛིན་པས་སྒོ་ང་ཕྱེད་ཚལ་པའང་ཟེར་རོ། །གཉིས་པ་ནི་ཁ་ཅིག་ཅི་ཙམ་རྣམ་པ་ལ་དབྱེ་བར་ནུས་པ་ལྟར་ཤེས་པ་ལ་ཡང་ནུས་པས་ན་སོར་མོ་ལྔ་ཤེས་པའི་རྫས་ལྔར་བདེན་གྱི། གཅིག་ཏུ་མི་བདེན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཤེས་པ་གཅིག་ལ་སྣང་མི་སྲིད་པར་འདོད་པའོ། །དེ་ནི་གཟུང་འཛིན་གྲངས་མཉམ་པས་ཡུལ་ཁ་དོག་དུ་མ་དང་། ཁ་དོག་རེ་རེ་ལ་ཡང་ཆ་དུ་མ་དང་མཐར་རྡུལ་དུ་མའི་བར་དུ་ཡོད་པས། དེ་དང་བདག་གཅིག་པའི་མིག་གི་རྣམ་ཤེས་ཉིད་ཀྱང་དུ་མ་ཡིན་ལ་རེ་རེ་སྣང་བའི་ཤེས་པ་ནི་གཅིག་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྒྲའི་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་རེ་རེ་ཡང་རྣམ་དབྱེ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྒྱུ་གཅིག་ལའང་། གྲངས་ལས་འདས་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གསུམ་པ་ནི་སྔོ་སེར་དང་བརྟན་གཡོ་ལ་སོགས་པ་སྣང་ངོ་ཅོག་ཤེས་པ་གཅིག་ལ་སྣང་ཞིང་ངོ་བོ་བདེན་པར་འདོད་ཀྱི། ཚོགས་པ་དུ་མར་སྣང་ཡང་ཤེས་པ་གཅིག་གི་རང་བཞིན་དུ་བདེན་པར་སྣང་བའོ་ཞེས་འདོད་དོ། །ཞེས་པ་སྟེ་དེ་དག་གིས་ནི་སྔོ་སེར་སོགས་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་པ་ཤེས་པ་གཅིག་ལ་སྣང་ཡང་ཤེས་པ་གཅིག་གི་རང་བཞིན་དུ་བདེན་པར་འདོད་པའོ། །དེ་དག་དགག་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྒྲུབ་བྱེད་མེད་པ་དང་། གནོད་བྱེད་ཡོད་པའོ། །དང་པོ་ནི། གསལ་ཞིང་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རྟགས་ཀྱི་དོན་རིག་བྱ་དངོས་ཡིན་ནམ། རིག་པའི་བྱ་བ་ཙམ་པོ་ཡིན། སྣང་བ་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ་རིག་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་དང་། རིག་བྱ་ཙམ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལ་ཁྱབ་པ་མ་གྲུབ་སྟེ་དོན་དངོས་པོ་རིག་པ་ལའང་འཇུག་པར་དོགས་པས། ལྡོག་པའམ་དེའི་ཆ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྣང་བ་དང་ཤེས་པ་དེ་ནི་དུས་མཉམ་པ་ལ། འབྲེལ་བ་མེད་པས་རིག་ཏུ་མི་རུང་ཞིང་། དུས་མི་མཉམ་པ་དང་འདྲ་བ་གཞན་བྱུང་བཀག་པས་རིག་ཏུ་མེད་པས། མི་མཐུན་པ་སྣང་བ་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཁེགས་སོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེས་དོན་དངོས་སྣང་བ་ཁེགས་ཀྱང་གཟུང་བྱ་དངོས་མེད་མ་ཁེགས་པས་ན་ཤེས་པའི་ངོ་བོར་མི་འགྲུབ་སྟེ། གཟུགས་བརྙན་བྱད་ཡིན་པ་ཁེགས་ཀྱང་མེ་ལོང་དུ་མི་འགྲུབ་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་གསལ་ཞིང་རིག་པའི་རྟགས་ཀྱིས་ཕྱི་དོན་ཤེས་པར་བསྒྲུབ་ཚེ། རིག་བྱའི་དངོས་པོ་རང་དང་། རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པ་ཙམ་ནི་ཕྱི་དོན་ཡོད་པ་ལའང་འཇུག་པས་ཐེ་ཚོམ་དང་བཅས་ལ། དེ་གསལ་རིག་གི་ཤེས་པ་ཡིན་པ་ནི་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་པས་མི་འགྲུབ་ཅིང་། གལ་ཏེ་རིག་བྱ་རིག་བྱེད་དུས་མཉམ་པ་ལ་འབྲེལ་བ་བཀག་ཅིང་། མི་མཉམ་པ་ལའང་འདྲ་བ་ཁེགས་པས་ཤེས་པའི་གསལ་རིག་ཏུ་གྲུབ་ཅེ་ན། དེས་ཕྱི་དོན་རྫུན་པར་གྲུབ་ཀྱང་། བདེན་པའི་ཤེས་པ་དང་གཅིག་པར་མི་གྲུབ་སྟེ། གཟུགས་བརྙན་བྱད་ཡིན་པ་ཁེགས་ཀྱང་མེ་ལོང་ཡིན་པར་མི་འགྲུབ་པ་བཞིན་ནོ། །གནོད་བྱེད་ལ་ལྔ་སྟེ། འཁྲུལ་མ་འཁྲུལ་དུ་མི་འཐད་པ། གཅིག་དང་དུ་མར་མི་འཐད་པ། ཤེས་པའི་ངོ་བོར་ངེས་པར་ཐལ་བ། གསལ་བར་ཐལ་བ། ཧ་ཅང་ཐལ་བའོ། །དང་པོ་ནི། འཇིག་རྟེན་ན་ཡུལ་རྫུན་པ་དངོས་མེད་སྣང་བ་ཉིད་བློ་འཁྲུལ་པར་འཇོག་པ་ཡིན་ཏེ་རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །དངོས་པོར་སྣང་བ་ཉིད་ལ་མ་འཁྲུལ་པར་འཇོག་པ་ཡིན་ཏེ་རྨི་ལམ་སད་པའམ་ཟླ་བ་གཅིག་འཛིན་གྱི་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བས་ན་སྔོ་སོགས་ཆོས་ཅན། སེམས་མ་ཡིན་ཏེ་དོན་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་པ་མེད་ན་དོན་དུ་སྣང་བ་འཁྲུལ་ལམ་མ་འཁྲུལ། མ་འཁྲུལ་ན་དེ་སེམས་སུ་མི་རུང་སྟེ། མ་འཁྲུལ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡུལ་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་འཛིན་པས་ན་དོན་སྣང་ཉིད་མ་འཁྲུལ་བའི་དོན་དངོས་སུ་བདེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཁྲུལ་བ་ཡིན་ན་སེམས་སུ་མི་འཐད་དེ་དོན་སྣང་རྫུན་ཞིང་རྫུན་པ་དངོས་མེད་ཡིན་པས་ན་དངོས་པོ་ཙམ་ཁེགས་པས་སེམས་ཀྱི་དངོས་པོ་མི་རྫུན་པ་གྲུབ་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་ཙམ་མེད་ཀྱང་ཤེས་དངོས་སུ་ཡོད་པར་རུང་ན་ནི་དེ་གཉིས་ཀ་འབྲེལ་བ་མ་གྲུབ་པས་བུམ་པ་མི་སློང་གསེར་བུམ་སློང་ཞེས་པ་རྣམ་པ་བསྒྱུར་ནས་བསྐྱར་དུ་ལབ་བཟློས་བྱས་པ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་འཁྲུལ་པ་ཉིད་མེད་དེ་ཐམས་ཅད་ལ་ཤེས་པའི་དངོས་པོ་ཉིད་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་དོན་དུ་བརྟགས་པས་འཁོར་བར་འཁྱམས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ནའང་མི་རུང་སྟེ། དོན་མེད་པ་ཞིག་ལ་དོན་དུ་ཡོད་པར་སྣང་བ་འཁྲུལ་པ་མ་ཡིན་ན། དོན་མེད་པ་ལའང་དོན་དུ་བརྟགས་པ་འཁྲུལ་པར་མི་འགྱུར་བས་དེ་ལྟར་ན་འཁྲུལ་པ་ཞེས་པ་མེད་ནས་རྒྱུན་ཆད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁོ་བོ་ཅག་དངོས་པོ་སྣང་མི་སྣང་གིས་འཁྲུལ་མ་འཁྲུལ་དུ་མི་འཇོག་གི འཛིན་སྟངས་ཀྱི་རྣམ་པ་དོན་དང་མཐུན་མི་མཐུན་གྱིས་འཇོག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའང་མི་འཐད་དེ། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་སྣང་བའི་རྣམ་པ་ཉིད་དུ་ཡོད་ན་མ་འཁྲུལ་བར་འགྱུར་ཞིང་། མེད་ན་མེད་པ་ཉིད་གང་གིའང་དངོས་པོར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་དང་ཐ་དད་དུ་མི་འཐད་པ་ནི་ཤེས་པ་དང་རྣམ་པ་སོ་སོར་ཐ་དད་དུ་བདེན་པ་མི་རུང་སྟེ། ཡུལ་མི་རིག་པ་ལ་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་འཇོག་ན་ཡུལ་མི་རིག་པ་ལ་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཡུལ་རིག་པའི་ཆེད་དུ་རྣམ་ཤེས་ལུས་ཀྱི་ཕྱིར་ཐོན་པས་ཤི་བར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཤེས་པའམ་སེམས་ཀྱི་དབྱིབས་དང་ཁ་དོག་མིག་གིས་མཐོང་བ་དང་དེའི་ཡང་ལྗིད་ཀྱང་སྲང་ལ་གཞལ་དུ་རུང་བར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཤེས་པ་ཡུལ་ཕྱིར་སོང་བས་རི་དང་ཤིང་ལ་སོགས་པས་ཚུར་རང་རིག་པར་ཐལ་ཏེ། རང་གིས་དེ་དག་ཕར་རིག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་མགོ་མཚུངས་ཀྱི་རིགས་པའོ། །ཁྱབ་པ་མེད་ན་རི་ལ་སོགས་པ་རང་གི་ཤེས་པ་ཡིན་པ་དམ་བཅའ་ཉམས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་དུས་གཅིག་ཏུ་ཤེས་པ་གཉིས་རྒྱུད་གཅིག་ལ་སྲིད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་མ་ཚད་དེ་ཡང་ཡུལ་སྣང་རེ་རེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་འདོད་པས་དུས་གཅིག་ཏུ་ཤེས་པ་བྱེ་བ་རྒྱུད་གཅིག་ལ་སྲིད་པར་ཡང་ཐལ་ལོ། །དེ་ལྟར་ཡུལ་སྣང་རེ་རེ་ལ་ཤེས་པ་རེ་རེ་ཡོད་པར་འདོད་ན་དེ་ནི་མི་སྲིད་དེ་རྣམ་འགྲེལ་ལས། རྟོག་གཉིས་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བ་མེད། །ཅེས་སོ། །རྣམ་པའི་གྲངས་སྙེད་པའང་མི་རུང་སྟེ། མཐོང་བྱེད་ཀྱི་ཤེས་པ་སོ་སོ་བ་ཡིན་པར་ཁས་བླངས་པས་རྐང་པ་མཐོང་དུས་ལག་པ་མི་མཐོང་བས་རགས་པར་སྣང་བ་རྒྱུན་བཅད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཟྭ་འོག་གི་སྔོན་པོ་མཐོང་སྤྱད་དང་སེར་པོ་མཐོང་སྤྱད་ཁ་ཁ་ཡིན་པས་ཟྭ་འོག་གི་སྔོན་པོ་སེར་པོ་མ་མཐོང་བས་ཁྲ་བོར་སྣང་བ་རྒྱུན་ཆད་པའི་ཕྱིར་དང་། རྡུལ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་ལ་ཆ་མེད་མི་སྲིད་པས་རྡུལ་ཡང་མི་མཐོང་བས་མཐོང་བ་ཙམ་རྒྱུན་ཆད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱི་དོན་རྫུན་ན་དེ་དང་གཅིག་པའི་ཤེས་པའང་རྫུན་པར་ཐལ་ལ། བདེན་ན་སྣང་བ་ལྟར་དོན་དུའང་གྲུབ་པར་ཐལ་ཞིང་། ནང་འཛིན་ཤེས་དང་ཐ་དད་པའི་ཕྱི་དོན་དུ་སྣང་བའི་ཤེས་པ་ཡོད་ན། རྣམ་ཤེས་ལུས་ལས་ཕྱིར་དོན་པར་ཐལ་བ་དང་། སེམས་ལ་ཁ་དོག་སོགས་ཡོད་པ་དང་། རི་སོགས་ཀྱིས་ཚུར་རིག་པར་ཐལ་བ་དང་། སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གྲངས་བཞིན་དུས་གཅིག་ལ་ཤེས་པ་ཤིན་ཏུ་མང་པོ་རྒྱུད་གཅིག་ལ་སྲིད་པར་ཐལ་བས་གནོད་དེ། རྣམ་ཤེས་བདེན་པར་གྲུབ་ལ་ཡུལ་སྣང་རེ་རེ་ཤེས་པ་རེ་རེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རགས་སྣང་ཡང་རྟོག་པས་བརྟགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའང་མི་རུང་སྟེ། རྟོག་པའི་གཟུང་ཡུལ་ན་རགས་སྣང་མེད་པས་གསལ་སྣང་རྒྱུན་ཆད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་དང་། རྟོག་པ་གཅིག་ལའང་དོན་གཅིག་ཆ་བཅས་སུ་སྣང་དུ་མི་རུང་བར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་དང་། རགས་སྣང་བཀག་པས་ན་ཕྲ་མོ་སྣང་བ་ཉིད་ཀྱང་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་འགྲེལ་ལས། ཅི་སྟེ་རྣམ་པའི་གྲངས་བཞིན་དུ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁས་ལེན་ན། །དེ་ཚེ་རྡུལ་ཕྲན་འདྲར་གྱུར་པའི། །དཔྱད་པ་འདི་ལས་བཟློག་པར་དཀའ། །ཞེས་སོ། །འདིའི་འདོད་པ་ལྟར་དུ་ཡིན་ན་ཁྲ་བོ་མཐོང་བ་ལྟ་བུ་སོགས་སྣ་ཚོགས་དུས་གཅིག་མཐོང་བའི་རགས་སྣང་རྒྱུན་ཆད་པར་ཐལ་ཏེ། ཤེས་པ་རེ་རེ་བཞིན་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཞིང་དེ་བདེན་གྲུབ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རེ་རེའི་ངོ་བོ་ལ་གཞན་མེད་པས་ན་མི་དུ་མའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྟོག་པ་བཞིན། དེས་ན་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བའི་ཤེས་པ་གཅིག་མིན་ཀྱང་། ཐ་དད་དུ་མར་ཡང་བདེན་གྲུབ་མེད་པའི་གནད་ཀྱིས་ཤེས་པ་ལ་དུ་མ་གཅིག་ཆར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །སྣ་ཚོགས་གཉིས་མེད་དུ་བདེན་པར་ཡང་མི་རུང་སྟེ། དུ་མར་སྣང་བ་གཅིག་ཏུ་བདེན་པ་ཙམ་སྤྱི་བཀག་པ་བཞིན་ནོ། །བདེན་གཉིས་ལས། སྣ་ཚོགས་ཅན་སྣང་དོན་རྣམས་ལ། །གལ་ཏེ་གཅིག་ཉིད་མི་རིགས་ན། །དེ་བློ་སྣ་ཚོགས་སྣང་བ་ཡང་། །གཅིག་པ་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་རིགས། །ཞེས་སོ། །དུ་མར་སྣང་བཞིན་དུ་གཅིག་གི་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་ན། སོར་མོ་ལྔ་དང་། ཉི་ཟླ་གཟའ་སྐར་ལ་སོགས་པ་དུ་མའི་རྣམ་གཞག་རྒྱུན་ཆད་པར་ཐལ་ཏེ། དེ་ཉིད་ལས། གཞན་དུ་གཅིག་གི་ངོ་བོ་ལ། །རང་བཞིན་དུ་མར་སྣང་བ་ཡི། །རྣམ་པར་ཇི་ལྟར་བདེན་གྱུར་ཏེ། །གཅིག་པ་ཉིད་དེ་ཉམས་ཕྱིར་དང་། །གཞན་གྱིས་གཞན་ཉིད་ཉམས་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་སོ། །འོ་ན་ཁྱེད་ཀྱང་དངོས་པོ་དངོས་མེད་ཀྱི་རྣམ་གཞག་ཉམས་པར་ཐལ་ཏེ། ཕུང་པོ་ལྔ་དངོས་པོར་སྣང་བཞིན་དུ་སྟོང་པའི་ཐ་སྙད་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དཔྱད་བཟོད་དུ་སྣང་བ་ཞིག་རང་གཞན་སུ་ལའང་མེད་ཅིང་། འཁྲུལ་སྣང་ལ་དངོས་པོའི་ཐ་སྙད་དུ་བརྡ་སྤྲོད་པའི་ཆེད་དུ་སྒྲོ་བཏགས་ནས་བྱེད་པ་ཉིད་དེ། བདེན་གཉིས་དེ་ཉིད་ལས། རིགས་པས་བརྟགས་ན་དངོས་མ་ཡིན། །དེ་ལས་གཞན་དུ་དངོས་པོ་སྟེ། །དངོས་དང་དངོས་མེད་ཇི་ལྟར་འགལ། །ཞེས་པ་བཞིན་ནོ། །དུ་མར་སྣང་བཞིན་དུ་གཅིག་གི་ཐ་སྙད་བྱེད་ན། ཁ་དོག་ལྔ་ལ་སོགས་པ་དུ་མའི་ཐ་སྙད་རྒྱུན་ཆད་པར་ཐལ་ཏེ། དུ་མར་སྣང་བ་ལས་ཐ་དད་པའི་འཇོག་བྱེད་གཞན་མེད་པས་སོ། །དེས་ན་ཁྲ་བོ་མཐོང་བའི་མིག་ཤེས་ལ་ཤེས་པ་གཅིག་གི་ཐ་སྙད་ཙམ་རུང་ནའང་། དུ་མ་ལ་བཏགས་པའི་ཕྱིར་གཅིག་པུར་མི་བདེན་པའི་གནད་ཀྱིས་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་བཞིན་ཐ་སྙད་བྱེད་པ་ལས་གཞན་དུ་རྣམ་པར་གཞག་ན་སྐྱོན་གཞན་ཡང་། སངས་རྒྱས་དང་སེམས་ཅན་རྒྱུད་གཅིག་ཏུ་ཐལ་ཏེ་འགྲོ་བའི་སེམས་རྒྱུད་སངས་རྒྱས་ལ་གསལ་བར་སྣང་བའི་ཕྱིར་དང་། གཞན་དུ་སྣང་ཡང་གཞན་དུ་བདེན་ན་མེ་འབར་བ་ཡང་ཆུར་བདེན་པ་སོགས་ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་དུ་ཐལ་བས་ཧ་ཅང་ཐལ་ཆེས་སོ། །དེས་ན་དོན་དུ་དཔྱད་ན་ཡུལ་ཤེས་གཉིས་ཀ་བདེན་པར་མ་གྲུབ་པའི་གནད་ཀྱིས་ཡུལ་དང་ཤེས་པ་རང་དང་གཞན་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བར་རུང་ཡང་དོན་ལ་དེ་ལྟར་མ་གྲུབ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་ནི་གནད་ཀྱི་དོན་ཏོ། །ཤེས་པའི་ངོ་བོར་ངེས་པར་ཐལ་བ་ནི། དོན་སྣང་མིག་ཤེས་ལ་སྣང་དུས་ཤེས་པའི་ངོ་བོར་ངེས་པར་ཐལ་ཏེ། ངོ་བོ་སྣང་ལ་གསལ་ཞིང་ཡིད་དེར་གཏད་ལ་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་མ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་བདེ་སྡུག་བཞིན་ནོ། །གསལ་ཞིང་ཡིད་གཏད་པ་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་ངོ་བོ་ཡིན་པར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་དོན་དུ་སྣང་བས་ཤེས་པར་མི་གསལ་ཏེ་སྔོན་པོའི་སྐད་ཅིག་བཞིན་ཞེས་པའང་མི་རུང་སྟེ། དྲན་པ་དང་མངོན་སུམ་ལྟར། གསལ་བའི་མིག་ཤེས་ལ་མི་གསལ་བའི་དོན་སྣང་ཡང་དེ་གཉིས་རྫས་གཅིག་ཏུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་ངེས་ལས། དངོས་མཐོང་མེད་ཕྱིར་གཅིག་མ་ཡིན། །བློ་དངོས་ཐ་དད་མི་མཐོང་བས། །ཐ་དད་མེད་པར་ངེས་པར་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །གསལ་བར་ཐལ་བ་ནི་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་རྒྱུད་གཅིག་ཏུ་ཐལ་ཏེ། འགྲོ་བའི་སེམས་རྒྱུད་སངས་རྒྱས་ལ་སྣང་དུ་རུང་ཞིང་གཟུང་འཛིན་ཙམ་ལ་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཧ་ཅང་ཐལ་བ་ནི་གཞན་དུ་སྣང་ཡང་གཞན་དུ་བདེན་ན་ལྷོའི་མེ་འབར་བ་བྱང་གི་ཆུ་རྡོལ་བར་བདེན་པ་དང་། རྒྱང་འཕེན་པ་ལྟར་བློ་ཉིད་ཀྱང་ཕྱི་དོན་དུ་བདེན་པ་དང་། གྲངས་ཅན་པ་ལྟར་བདེ་སྡུག་ཉིད་ཀྱང་བེམ་པོར་བདེན་པ་དང་། གཏི་མུག་ཤེས་རབ་ཏུ་བདེན་པ་དང་བདེ་བ་སྡུག་བསྔལ་དུ་བདེན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་མཚན་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡུམ་ལས། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ཅིང་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་སོ། །དེས་ན་ཆོས་རྣམས་ལ་སྣང་བ་ལྟར་བདེན་པར་རྟོགས་པ་བདེན་གྱི། གཞན་དུ་སྣང་བ་གཞན་དུ་བདེན་པར་འདོད་པ་དམུས་ལོང་སྟེ། མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། གང་ཞིག་ཡོད་པ་མི་མཐོང་མེད་མཐོང་བ། །དེ་འདྲའི་མུན་ནག་རྣམ་པ་དེ་གང་ཞིག །ཅེས་སོ། །ཚུལ་འདིས་སྣང་བ་སེམས་སུ་འདོད་པ་དང་། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཤེས་རྒྱུད་གཅིག་ཏུ་སྨྲ་བའི་གཏི་མུག་ཅན་གཞན་རྣམས་བཀག་པ་ཡིན་ནོ། །ཁོ་བོ་ཅག་ནི་འཁྲུལ་ངོར་སྣང་བ་འདི་ཉིད་ཇི་ལྟར་སྣང་བཞིན་པའི་རྟེན་འབྲེལ་དུ་སྣང་བ་ཉིད་ཀྱིས། སེམས་དང་སེམས་ལས་གཞན་དུའང་ཅུང་ཟད་བདེན་པར་མི་འདོད་དེ་རྨི་ལམ་བཞིན་ནོ། །མདོར་ན་རྣམ་བདེན་སྐབས་སྒོ་ང་ཕྱེད་ཚལ་པ་སོགས་གསུམ་གྱི་འདོད་པ་ནི། གཟུང་རྣམ་འཛིན་རྣམ་མང་ཉུང་ལས་ཕྱེ་ཡང་སྐབས་འདིར་ཤེས་པ་ཆ་གཉིས་སུ་བདེན་པ་དང་། དུ་མར་བདེན་པ་དང་། གཅིག་པུར་བདེན་པར་འདོད་པ་དགག་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེས་རྣམ་བདེན་པ་དགག་པ་སོང་ནས་རྣམ་རྫུན་པ་ལའང་དང་པོ་འདོད་པ་བརྗོད་པ་ནི། སློབ་དཔོན་ཆོས་མཆོག་ལ་སོགས་པས་གཞན་རིག་པར་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་དོན་དང་ཤེས་པ་གང་ཡང་མ་ཡིན་གྱི། མ་རིག་པས་བསླད་པ་ལ་སྣང་བའི་ཀུན་བརྟགས་ཉིད་དེ། རྣམ་ངེས་ལས། རིག་བྱ་རིག་བྱེད་རྣམ་པ་མེད། །སྐྲ་སོགས་ཤེས་པའི་ཐ་དད་བཞིན། །གང་ཚེ་གཟུང་འཛིན་རྣམ་ཕྱེ་བའི། །མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་བསླད་པ་ཅན། །ཇི་ལྟར་འཁྲུལ་པས་མཐོང་གྱུར་བས། །དེ་ལྟར་འདི་ནི་བཞག་བྱས་པ། །དེ་ཚེ་གཟུང་དང་འཛིན་པ་ཡི། །མཚན་ཉིད་ཅན་ལ་བརྩད་བྱ་མིན། །ཞེས་སོ། །དེས་ན་དོན་དུ་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་དངོས་པོར་མི་སྲིད་ཅིང་། རྨི་ལམ་གྱི་ཡུལ་དང་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་པ་ཤར་བ་དང་། མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་སྣང་ལ་ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་མོད་ཀྱི། བག་ཆགས་བརྟན་མི་བརྟན་གྱིས་སྣང་བ་ཡུན་རིང་ཐུང་དང་བདེན་རྫུན་ལྟར་སྣང་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཕྱི་གཟུང་བ་རྫུན་སྣང་དང་དེ་ལ་འཛིན་པ་མ་གྲུབ་ལ། གཟུང་འཛིན་གཉིས་མེད་དུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་རང་གསལ་གྱི་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དོན་དམ་དུའང་ཡོད་པར་འདོད་དོ། །དེ་ཡང་དོན་དུ་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་དོན་དང་ཤེས་པ་གཉིས་གང་ཡང་མིན་ཏེ། མ་རིག་པས་བསླད་པའི་དབང་གིས་མཁའ་ལ་སྐྲ་ཤད་ལྟར་མེད་པ་གསལ་སྣང་ཙམ་སྟེ་ཤེས་པ་ཤེལ་གོང་དག་པ་ལྟ་བུ་རྣམ་པ་མེད་པར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་རྫུན་པ་དེའང་ནང་ཚན་གྱིས་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པ་གཉིས་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དྲི་བཅས་པ་དང་དག་པ་པའམ་དྲི་མེད་པའོ། །དེ་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི་རྒྱུ་དུས་དང་། འབྲས་དུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གཉིས་ལས། དྲི་བཅས་པས་སེམས་ཅན་གྱི་དུས་ན་རྣམ་ཤེས་ཚོགས་བརྒྱད་ཅར་དོན་དམ་དུ་འདོད་ཅིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ན་སྣོད་བཅུད་ཐམས་ཅད་གསལ་བར་སྣང་བར་འདོད་དོ། །དྲི་བཅས་སུ་སྨྲ་བས་ནི། སེམས་ཀྱི་དུས་ན་རྣམ་ཤེས་བརྒྱད་ཆར་དོན་དམ་དུ་ཡོད་ཅིང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ནའང་སྣོད་བཅུད་གསལ་བར་སྣང་བས་ན་རྣམ་པ་གཤིས་ལ་མེད་ཀྱང་མི་ལྡོག་པར་འདོད། དག་པ་པས་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དུས་ནའང་ཚོགས་བདུན་གནས་སྐབས་གློ་བུར་བའི་ཤེས་པ་ཀུན་རྫོབ་པ་ཡིན་ལ། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་ནི་འཕེལ་འགྲིབ་དང་འཛིན་སྟངས་མི་མཐུན་པ་མེད་པས། རང་བཞིན་གཉུག་མའི་ཤེས་པ་ཞེས་དོན་དམ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ནའང་གཉིད་སད་པ་ན་རྨི་ལམ་ཞི་བ་ལྟར། འཁྲུལ་པའི་དོན་སྣང་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་ཆད་ནས། སེམས་ལས་གཞན་ཅི་ཡང་མི་སྣང་ཞིང་ཅིར་ཡང་མི་རྟོག་པ་མྱོང་བ། རང་རིག་རང་གསལ་ཙམ་དུ་གནས་པ་དེ་ཆོས་སྐུ་ཡིན་ལ། དེའི་བྱིན་རླབས་ཀྱིས་དངོས་པོ་ལ་མེད་ཀྱང་གདུལ་བྱའི་ངོར་སྣོད་བཅུད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དང་། ཆོས་གསུངས་པ་དང་། དེས་དོན་མཛད་པར་སྣང་བ་ནི་གཟུགས་སྐུའོ། །དྲི་མེད་པའམ་དག་པ་བས། སེམས་ཀྱི་དུས་ན་ཚོགས་བདུན་གནས་སྐབས་གློ་བུར་བའི་ཤེས་པ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་འདོད་ལ། ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་ལ་འཕེལ་འགྲིབ་དང་འཛིན་སྟངས་མི་མཐུན་པ་མེད་པས། དེའི་རང་བཞིན་མཐར་ཐུག་པ་ལ་གཉུག་མའི་ཤེས་པ་ཞེས་དོན་དམ་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ན་བག་ཆགས་ཟད་པའི་ཕྱིར་གཉིད་སད་ན་རྨི་ལམ་གྱི་སྣང་བ་རྒྱུན་ཆད་པ་ལྟར། སེམས་ལས་གཞན་ཅི་ཡང་མི་སྣང་ཞིང་། སེམས་རྣམ་པ་ཀུན་དང་བྲལ་བ་ཅི་ཡང་མི་རྟོག་པར་མྱོང་བ་རང་རིག་རང་གསལ་ཙམ་དུ་གནས་པ་དེ་ཆོས་སྐུ་ཡིན་ལ། དེའི་བྱིན་རླབས་ལས་དངོས་པོ་ལ་མེད་ཀྱང་གདུལ་བྱའི་ངོར་སྣོད་བཅུད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དང་། ཆོས་གསུངས་པ་དང་དོན་མཛད་པར་སྣང་བ་གཟུགས་སྐུའོ་ཞེས་འདོད་དོ། །ད་དུང་དྲི་མེད་པའམ་དག་པ་བའི་ནང་གི་ཁ་ཅིག་སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་འབྲས་ལ་སོགས་པའི་ཆ་ལ་དོན་དམ་དུ་འདོད་ལ། ཁ་ཅིག་མྱོང་བ་རང་གསལ་ལས་གཞན་དུ་གྱུར་ཤེས་རིག་ཐམས་ཅད་ཀུན་རྫོབ་པར་འདོད་དོ། །དེ་དགག་པ་ནི། དོན་སྣང་ཅི་ཡང་མི་བདེན་པ་ཉིད་ཤིན་ཏུ་འཐད་མོད་ཀྱི། སེམས་དོན་དམ་དུ་འདོད་པ་དགག་པ་ལ་མགོ་སྙོམས་ལྔ་སྟེ། དོན་དང་ཤེས་པ་མཚུངས་པ་དང་། རང་རིག་དང་གཞན་རིག་མཚུངས་པ་དང་། འཛིན་པ་དང་མྱོང་བ་མཚུངས་པ་དང་། གཞན་དབང་དང་ཀུན་བརྟགས་མཚུངས་པ་དང་། གཉུག་མ་དང་གནས་སྐབས་མཚུངས་པའོ། །དང་པོ་ནི་ཕྱི་དོན་དངོས་པོར་མེད་ན་ནང་གི་སེམས་ཀྱང་དངོས་པོར་མེད་དོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་རང་རིག་མངོན་སུམ་གྱིས་བདེ་བ་སིམས་པའི་དོན་བྱེད་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་གདུང་བའི་དོན་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པར་དངོས་སུ་གྲུབ་པོ་ཞེ་ན། དོན་ཡང་དངོས་པོར་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ་གཞན་རིག་མངོན་སུམ་གྱི་མེས་བཙོ་སྲེག་གི་དོན་བྱེད་པ་དང་། ཆུས་ངོམས་པའི་དོན་བྱེད་པས་སོ། །དོན་དུ་སྣང་བའི་གཞན་རིག་ནི་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ཏེ་དེའི་ཡུལ་རྡུལ་ཕྲན་དཔྱད་པས་ཁེགས་སོ་ཞེ་ན། བདེ་སྡུག་ཏུ་སྣང་བའི་རང་རིག་ཀྱང་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ཏེ་དེའི་ཡུལ་སྐད་ཅིག་ཀྱང་དཔྱད་པས་ན་རྡུལ་ཕྲན་བཞིན་དུ་དེ་ཡང་ཁེགས་སོ། །དེས་ན་འཁྲུལ་ངོར་གཉིས་ཀ་གྲུབ་ཅིང་དངོས་པོ་ལ་གཉིས་ཀ་ཁེགས་པར་མཚུངས་ཏེ། ལུང་ཡང་མཚུངས་པ་ཉིད་འཇུག་པ་ལས། གཟུགས་མེད་ན་ནི་སེམས་ཡོད་མ་འཛིན་ཅིག །སེམས་ཡོད་ན་ནི་གཟུགས་མེད་མ་འཛིན་ཅིག །དེ་དག་ཤེས་རབ་ཚུལ་མདོར་སངས་རྒྱས་ཀྱིས། །མཚུངས་པར་སྤངས་ཤིང་མངོན་པའི་ཆོས་ལས་གསུངས། །ཞེས་སོ། །དེ་ལ་དེ་དག་གིས་དོན་སྣང་གང་དུའང་མི་བདེན་པ་འཐད་མོད་ཀྱི། རྣམ་ཤེས་བདེན་གྲུབ་ཏུ་སྨྲ་བ་མི་འཐད་དེ། ཇི་ལྟར་འཁྲུལ་ངོར་ཡུལ་སྣང་བ་བཞིན་ཡུལ་ཅན་ཤེས་པ་ལ་སྣང་ལ། དཔྱད་ན་ཡུལ་མ་གྲུབ་པ་བཞིན་དུ་ཡུལ་ཅན་ཤེས་པའང་མི་འགྲུབ་ཅིང་། རང་རིག་དང་གཞན་རིག་མཚུངས་པ་ནི། ཤེས་པ་རང་གིས་རང་རིག་པ་ཡིན་ན། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་གཞན་རིག་ཀྱང་ཡོད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ནི་མི་རུང་སྟེ་དུས་མི་མཉམ་པར་རིག་ན་མཐོང་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འགྱུར་ཞིང་། དུས་མཉམ་པ་རིག་ན་མི་ལྟོས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། རང་གིས་རང་རིག་པའང་མི་རུང་སྟེ་རིག་བྱ་རིག་བྱེད་གཉིས་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། རལ་གྲི་རང་གིས་རང་མི་གཅོད་པ་བཞིན་ནོ། །བློ་རྫས་དུས་གཅིག་པ་རིག་བྱ་རིག་བྱེད་ཀྱི་རྫས་འགལ་ཞིང་། དེས་རང་གིས་རང་རིག་པ་མ་གྲུབ་བོ། །འཛིན་པ་དང་མྱོང་བ་མཚུངས་པ་ནི་བློ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཞིག་ཡོད་ན་ཡུལ་འཛིན་པའང་ཡོད་དེ་མྱོང་འཛིན་ཁྱད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནི་ཡུལ་གཟུང་བ་རྫུན་པ་ལ་ལྟོས་པས་འཛིན་པ་བདེན་པར་མི་རུང་སྟེ། རྫུན་པ་ལ་ལྟོས་པའི་བདེན་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། མྱོང་བ་ཡང་བདེན་པར་མི་རུང་སྟེ་རང་ལ་མྱང་བྱ་མྱོང་བྱེད་གཉིས་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། མྱོང་བཞིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། འཛིན་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པས་རྫུན་ཞིང་དེའི་ངོ་བོ་ལ་བདེན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པ་རང་ཉམས་སུ་མྱངས་པས་གྲུབ་པ་ཡིན་ན་ཡུལ་ཡང་མྱངས་པས་གྲུབ་ཆོག་ལ་དེ་མ་གྲུབ་པས་ན་དོན་དམ་པ་རང་རིག་འགྲུབ་པ་མིན་ཅེས་སོ། །གཞན་དབང་དང་ཀུན་བརྟགས་མཚུངས་པ་ནི། གཞན་དབང་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་དངོས་པོར་ཡོད་ན་གང་ཟག་གི་བདག་ཀྱང་དངོས་པོར་ཡོད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ནི་མི་རུང་སྟེ་བདག་ཕུང་པོ་ལས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་དུ་བཙལ་ན་མི་རྙེད་པས་སོ་ཞེ་ན། སེམས་དང་སེམས་བྱུང་ཡང་དངོས་པོར་མེད་དེ་སྐད་ཅིག་དང་རྒྱུན་ནམ་ལུས་ཀྱི་ཕྱི་ནང་ནས་བཙལ་ན་མི་རྙེད་པས་སོ། །གཉུག་མ་དང་གནས་སྐབས་མཚུངས་པ་ནི། རང་བཞིན་གྱི་ཤེས་པ་ཀུན་གཞི་ཡོད་ན་གློ་བུར་བའི་ཤེས་པ་ཚོགས་དྲུག་ལ་སོགས་པའང་ཡོད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ནི་བདེན་པར་མེད་དེ་རྐྱེན་གྱི་དབང་གིས་རེས་འགའ་འབྱུང་ཞིང་། རེས་འགའ་མི་འབྱུང་བས་ན་རང་བཞིན་དུ་གནས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། ཀུན་གཞི་ཡང་བདེན་པར་མེད་དེ་བཙལ་ན་མི་རྙེད་པས་སོ། །ད་ལྟའི་སྐད་ཅིག་ཉིད་སྔ་ནས་ཀྱང་མེད་ཅིང་ཕྱི་ནས་ཀྱང་མེད་ལ་དངོས་པོ་ཙམ་ལ་འདས་མ་འོངས་ཀྱིས་ཁྱབ་པས་ན་རང་དུས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱའོ། །ཡུམ་ལས། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་སོ། །ཚུལ་འདིས་ད་ལྟའི་སྐད་ཅིག་གི་ཤེས་པ་གཉུག་མ་འདི་ཟང་ངེ་ཐལ་ལེ་ཞེས་པའང་ཁེགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གདམས་ངག་གནང་བའོ། །འདིར་ནི་གཉུག་མ་དང་གཉུག་མ་མ་ཡིན་པའི་ཤེས་པ་གང་དུའང་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་པས་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་དུ་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །ཀུན་བཏགས་མ་གྲུབ་པ་བཞིན་དུ་གཞན་དབང་སེམས་སེམས་བྱུང་ཡང་བཙལ་ན་མི་རྙེད་ལ། གནས་སྐབས་ཀྱི་ཤེས་པ་ཚོགས་བདུན་བརྟགས་ན་མི་རྙེད་པ་བཞིན་དུ་ཀུན་གཞིའང་མེད་དེ། ཚོགས་བདུན་སོགས་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བའི་གཞིར་བཞག་པ་ལས་སྣ་ཚོགས་པའི་དངོས་པོ་མེད་ན་དེའི་གཞི་ཡང་མེད་དེ། ཤིང་རེ་རེ་ནས་བསལ་བའི་ནགས་བཞིན་ནོ། །དེ་དག་གིས་ཐེག་ཆེན་སེམས་ཙམ་པའམ་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་གཞུང་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །གཉིས་པ།

དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པ་བཤད་པ།

ད་ནི་དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པའི་གྲུབ་མཐའ་གསལ་བར་བརྗོད་པ་ནི། རང་ལུགས་སྒྲུབ་པ་དང་གཞན་ཕྱོགས་དགག་པ་ཐམས་ཅད་གཏན་ཚིགས་རང་རྒྱུད་ཀྱི་སྒོ་ནས་བཤད་པས་རང་རྒྱུད་པ་ཞེས་བྱའོ། །རང་རྒྱུད་སྡེ་པས་བདེན་གཉིས་དབྱེ་བ་ཡིས། །ཆོས་རྣམས་ཡོད་མེད་སྤྲོས་པ་རབ་འགོག་ཅིང་། །སྣང་བའི་རྣམ་གཞག་ཞིབ་མོར་བྱེད་དེ་ཡང་། །གོང་འོག་རང་བཞིན་རྣལ་དོན་གཞན་དུ་འགྱུར། །འགྱུར་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཐུབ་པའི་གསུང་གི་གསང་བ་མཆོག་ཏུ་ཟབ་དབུ་མའི་པའི་ལུགས་ལ། ཤེས་བྱའི་གཞི་ལྔར་ཡོད་ཀྱང་། བདེན་པ་གཉིས་སུ་འདུས་པ་དེའི་ཕྱིར། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་སྨྲ་བའི་གཞུང་ཆེན་པོ་གཉིས་ཏེ། རང་རྒྱུད་པའི་རྣམ་གཞག་དང་། ཐལ་འགྱུར་བའི་རྣམ་གཞག་གོ །སྐབས་ཀྱི་བཤད་བྱ་རང་རྒྱུད་པ་དེ་ལའང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་རིག་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་ཁས་ལེན་པའི་རྣམ་གཞག་དང་། ཁས་མི་ལེན་པའི་ཁྱད་པར་ངེས་པར་བྱ་བ་ལ། དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པ་དག་ནི་ཤེས་བྱའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདེན་པ་གཉིས་ཀྱིས་དབྱེ་བས། ཡོད་མེད་ཀྱི་སྤྲོས་པ་འགོག་ཅིང་། དོན་དམ་པ་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ལས་འབྲས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་མ་འདྲེས་པར་རྣམ་པར་འཇོག་ན་ཡང་། ད་དུང་རང་གི་ཕྱོགས་སྒྲུབ་པའི་ཁས་ལེན་ལ་ཞེན་པ་ཡོད་པས། རབ་ཏུ་མི་དམིགས་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དབུ་མ་ལས་གཞན་དུ་རྣམ་པར་གཞག་གོ །འདི་ལ་རང་རྒྱུད་འོག་མ་དང་གོང་མ་གཉིས་སོ། །དང་པོ་ནི། སྤྱིར་སེམས་ཙམ་ལ་རང་རྒྱུད་འོག་མར་གྲགས་ཀྱང་། ཡེ་ཤེས་བླ་མའི་ནང་དུ་དབུ་མ་སེམས་ཙམ་པ་ཞེས་པ་དེ་འདིའི་གོ་དོན་འབྲེལ་བའོ། །སེམས་ཙམ་པ་ལ་ཡང་རང་རྒྱུད་འོག་མར་གྲགས་པའི་སྐབས་ཡོད་ན་ཡང་རང་རྒྱུད་དངོས་དང་མི་འདྲ་བའི་ཁྱད་པར་ཤེས་བྱ་རང་རིག་དོན་དམ་དུ་མི་འདོད་པའི་གཞུང་ལ་ཕྱེ་ན། སྣང་བ་སྒྱུ་མའི་ངོ་བོ་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་དོན་དམ་དུ་འདོད་པ་དང་། མི་འདོད་པ་གཉིས་ལ་གོང་འོག་ཏུ་བཞག་པའི་ཕྱིར། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་རང་རྒྱུད་དུ་འདོད་པས་རང་རྒྱུད་གོང་འོག་གཉིས་ཀའི་གྲུབ་མཐའི་དོན་མ་གོ་བར་ཟད་དོ། །འདི་ནས་རང་རྒྱུད་འོག་མའི་འདོད་པ་བཀོད་པ་ནི་སློབ་དཔོན་རྒྱ་མཚོ་སྤྲིན་ལ་སོགས་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་དུ་བདེན་པ་གཉིས་ཆར་གྱི་ངོ་བོར་གནས་ཏེ། འདིའི་སྐབས་ཀྱི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཆོས་ཅན་གང་ཞིག་རིགས་པས་དཔྱད་མི་བཟོད་པ། དོན་དམ་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཞིག་རིགས་པས་དཔྱད་བཟོད་པའོ། །དེའང་མཐར་ཐུག་དཔྱོད་པའི་རིགས་པས་དགག་པར་ནུས་པ་ལ་དཔྱད་མི་བཟོད་པ་ཟེར་ཞིང་། རིགས་པ་གང་གིས་ཀྱང་དགག་པ་མི་ནུས་པ་ལ་དཔྱད་བཟོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེས་ན་ཀུན་རྫོབ་ལ་ཡང་ལོག་གཉིས་དང་། དོན་དམ་ལ་རྣམ་གྲངས་དང་རྣམ་གྲངས་མ་ཡིན་པའི་འཆད་ཚུལ་འབྱུང་བ་ཡིན། དེའང་སྣང་བ་དང་མཐུན་པར་དོན་བྱེད་ནུས་པ། རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་པ། བརྟགས་པས་དབེན་པ། རང་རང་གི་རིགས་ལ་མཐུན་པར་སྣང་བ་སྟེ་མཚན་ཉིད་བཞི་དང་ལྡན་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ནི་ཡང་དག་ཀུན་རྫོབ་སྟེ་སོ་སོའི་དོན་བྱེད་ནུས་པར་ཡོད་ལ། སྣང་ཡང་དོན་བྱེད་མི་ནུས་པ་སྐྲ་ཤད་འབབ་པ་དང་ཟླ་བ་གཉིས་སུ་སྣང་བ་ལ་སོགས་པའི་ལོག་པའི་ཀུན་རྫོབ་ནི་དོན་བྱེད་ནུས་པར་མེད་པས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའོ་ཞེས་འདོད་དོ། །དོན་དམ་པ་ལའང་ཡང་དག་པར་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བཀག་ཙམ་ལས་སྐྱེ་མེད་ཀྱི་སྤྲོས་པ་ལས་མ་གྲོལ་བ་རྣམ་གྲངས་བའི་དོན་དམ་དང་། སྐྱེ་བ་དང་སྐྱེ་མེད་ལ་སོགས་པའི་སྤྲོས་པ་མཐའ་དག་ལས་གྲོལ་པ་རྣམ་གྲངས་མ་ཡིན་པའི་དོན་དམ་དུ་བཞེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་བ་སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་དུ་བདེན་པ་གཉིས་ཆར་གྱི་ངོ་བོར་ཇི་ལྟར་གནས་པ་ནི། ཀུན་རྫོབ་ནི་རྒྱུ་རྐྱེན་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་ཚོགས་པ་ལས་མེད་པ་གསལ་སྣང་དུ། འཁྲུལ་སྣང་ལ་ཇི་ལྟར་སྣང་བཞིན་པའི་ངོ་བོར་ཐ་སྙད་དུ་དོན་བྱེད་ནུས་པ་ཙམ་གྱི་ཆ་ནས་བདེན་ལ། དོན་དམ་པར་ནི། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཆའི་བརྟགས་པ་ལོག་པས་རྒྱུ་རྐྱེན་དང་རྒྱུ་རྐྱེན་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་མིང་ཚིག་ཡི་གེ་ལ་སོགས་པའི་སྤྲོས་པས་སྟོང་ཡང་། གཟུགས་བརྙན་ལྟར་རྟེན་འབྲེལ་དུ་གསལ་བ་མ་འགགས་པའི་ཆ་ནས་སྒྱུ་མར་བརྗོད་དེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྣང་ཡུལ་གྱི་གཟུགས་སོགས་སྣང་ཡང་གཅིག་དང་ཐ་དད་དུ་སྤྲོས་པ་ཞི་བའི་སྣང་བ་སྒྱུ་མར་ཤར་བ་ཙམ་མོ། །དེས་ན་རྒྱུ་ཚོགས་གཉིས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་བསགས་པས་འབྲས་བུ་བྱང་ཆུབ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཐོབ་ནས། སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་ལ་རྟག་ཏུ་གནས་པ་ནི་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ལ། སྒྱུ་མའི་ཚུལ་གྱིས་འཕྲིན་ལས་བྱུང་ནས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་མ་ཡིན་པར་དོན་དམ་པར་ཡོད་པར་བདེན་པའམ། ཡང་ན་ཅི་ཡང་མེད་ན་ལམ་དང་རྣམ་གྲོལ་འབད་པ་དང་ཐོབ་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཅི་ཙམ་བརྗོད་ཀྱང་སྣང་བའི་དངོས་པོ་རྟེན་འབྲེལ་པ་རྣམས་སྣང་བའི་ཕྱིར་གྱིས་ཀྱང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་ཙམ་དུ་བདེན་པས། དེའི་ངོར་སྤང་བླང་གི་རིམ་པས་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་གཉིས་གནས་སྐབས་པ་དང་མཐར་ཐུག་པ་གཉིས་སྒྲུབ་པར་འོས་པ་ཡིན་ནོ། །དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པ་དག་གི་སྡེ་བས། ཆོས་ཐམས་ཅད་བདེན་པ་གཉིས་སུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་སྒོ་ནས། ཆོས་རྣམས་ལ་ཡོད་པ་བདེན་གྲུབ་དང་། ཐ་སྙད་དུ་མེད་པའི་སྤྲོས་པ་དག་རབ་ཏུ་འགོག་པར་བྱེད་ཅིང་། ཁྱད་པར་ཐ་སྙད་ཀྱིས་གཞལ་ནས་སྣང་བའི་རྣམ་གཞག་ཞིབ་མོར་བྱེད་པ་དེ་ལའང་། གྲུབ་མཐའ་གོང་འོག་གཉིས་སུ་བྱུང་བ་དག་ཀྱང་། ཆོས་ཉིད་རྣལ་མའི་དོན་ལས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་སྟེ། སྤྲོས་པའི་དྲ་བར་འཆེལ་བ་ཤས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་རང་རྒྱུད་འོག་མ་ལ། སྒྱུ་མ་རིགས་གྲུབ་པ་དང་། སྣང་སྟོང་ཐ་དད་པ་གཉིས་ཀྱི་དང་པོ། སློབ་དཔོན་རྒྱ་མཚོ་སྤྲིན་ལ་སོགས་པ་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་མ་གྲུབ་པ་སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་དུ་བདེན་པ་གཉིས་ཆར་གནས་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སྣང་བ་མི་བདེན་པ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དང་། དོན་དམ་སྟོང་ཡང་རྟེན་འབྲེལ་དུ་སྣང་བ་མ་འགགས་པས། ཚོགས་གཉིས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་བསགས་པས། འབྲས་བུ་བྱང་ཆུབ་སྒྱུ་མ་ལྟར་ཐོབ་ནས། སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་ལ་རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་བཞག་བཞིན། སྒྱུ་མའི་ཕྲིན་ལས་ཀྱིས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་དོ། །དེས་ན་རྒྱུ་རྐྱེན་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་དབང་ལས་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་སྟེ། འཁྲུལ་སྣང་སྒྱུ་མ་དང་། འཁྲུལ་པ་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་ཡུལ་དུ་སྤྲོས་པ་ཞི་ཡང་གསལ་བ་མ་འགགས་པའི་སྣང་བ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་སྟེ། མདོར་ན་གཞི་ལམ་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་ལྟར་འདོད་པའོ། །སློབ་དཔོན་དཔལ་སྦས་ལ་སོགས་པ་ནི། དོན་དམ་པར་ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་སྒྱུ་མ་ཞེས་དམིགས་སུ་མེད་དེ། ཀུན་རྫོབ་ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་བུམ་སོགས་སྟོང་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་བྱེད་པར་སྣང་ཞིང་བདེན་པའི་ཕྱིར། དོན་དམ་པར་དཔྱད་ན་ཅི་ཡང་མི་རྙེད་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པའོ། །དེས་ན་དོན་དམ་པ་དཔྱད་བཟོད་དང་། ཀུན་རྫོབ་དཔྱད་མི་བཟོད་གཉིས་ཆོས་ཅན་དང་ཆོས་ཉིད་ཅེས་གཞི་གཅིག་ལ་མི་འདུ་སྟེ། ཀུན་རྫོབ་མི་རྟག་པ་ལྟར་དོན་དམ་མི་རྟག་པར་ཐལ་བ་དང་། དོན་དམ་སྐྱེ་འགག་མེད་པ་ལྟར་ཀུན་རྫོབ་ཀྱང་སྐྱེ་འགག་མེད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྣང་བ་ཀུན་རྫོབ་ཆོས་ཅན་དང་། སྟོང་པ་དོན་དམ་ཆོས་ཉིད་གཉིས་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པས་གྲུབ་པ་ཙམ་མོ། །སློབ་དཔོན་རྒྱ་མཚོའི་སྤྲིན་ལ་སོགས་པའི་རང་རྒྱུད་འོག་མའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ལུང་ཇི་ལྟར་གསུངས་པ་ནི། ཡུམ་ལས་ཀྱང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལས་ཆེས་ལྷག་པའི་ཆོས་ཤིག་ཡོད་ན་ཡང་དེ་ཡང་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ང་སྨྲའོ་ཞེས་པ་དང་། འཕགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྒྱལ་པོའི་མདོ་ལས་ཀྱང་། དོན་དམ་བདེན་པ་རྨི་ལམ་འདྲ་བ་དང་། །མྱ་ངན་འདས་པ་རྨི་ལམ་མཚུངས་པར་འཇུག །གང་གིས་མཁས་པ་དེ་ལྟར་འཇུག་པ་ཡང་། །དེ་ནི་ཡིད་ཀྱི་སྡོམ་པ་མཆོག་ཏུ་བརྗོད། །ཅེས་པ་དང་། ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བོ་མང་པོའི་མདུན་དག་ཏུ། །སྒྱུ་མ་བྱེད་པ་དག་གིས་གཟུགས་སྤྲུལ་ཏེ། །རྟ་དང་གླང་པོ་ཤིང་རྟ་སྣ་ཚོགས་བྱས། །དེ་ལ་མི་བདེན་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་ལྟར། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཤེས་པར་གྱིས། །ཞེས་པ་དང་། ཀྱེ་རྡོ་རྗེ་ལས། རང་བཞིན་གདོད་ནས་མ་སྐྱེས་པ། །རྫུན་མིན་བདེན་མིན་དེ་བཞིན་དུ། །ཐམས་ཅད་ཆུ་ཡི་ཟླ་བ་ལྟར། །འདོད་པས་རྣལ་འབྱོར་མས་ཤེས་ཀྱིས། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པས། ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མའི་ཚུལ་གཉིས་སུ་འདོད་དོ། །དེའང་མ་དག་པ་སྒྱུ་མ་ནི། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སྣང་ལ་དོན་དམ་པར་བདེན་པའི་རང་བཞིན་མེད་དེ་ལམ་མཐར་ཕྱིན་པ་ན་འགགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བདེན་ཞེན་སྒྲིབ་པ་ཀུན་སྤོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དག་པ་སྒྱུ་མ་ནི་ལམ་དུ་སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པར་བསྒོམས་པས། འབྲས་བུ་ཆོས་སྐུ་དང་གཟུགས་སྐུ་དབྱེར་མེད་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པ་འོག་མིན་ན་སྒྱུ་མའི་ཚུལ་དུ་བཞུགས་པ་ལས། སྤྲུལ་པ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་འབྱུང་བའོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སྒྱུ་མ་རྒྱུ་རྐྱེན་རྟེན་འབྲེལ་ལ་བདེན་པར་ཞེན་པ། དོན་དམ་སྒྱུ་མ་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་སྣང་བ་གཅིག་དང་དུ་མའི་སྤྲོས་པ་ལས་གྲོལ་བར་སྣང་ལ་སྤྲོས་བརྗོད་མེད་པ་ཉིད་གནས་ལུགས་སུ་བརྗོད་པའོ་ཞེས་འདོད་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རང་རྒྱུད་འོག་མ་ནི་བདེན་གཉིས་རོ་གཅིག་ཏུ་སྒྲུབ་མ་ནུས་པ་སྟེ། དེ་ལ་བདེན་པ་གཉིས་ཆར་ཡང་སྒྱུ་མ་ལྟར་འདོད་པ་དང་། ཀུན་རྫོབ་དཔྱད་མི་བཟོད་པ་དང་། དོན་དམ་སྟོང་པ་དཔྱད་བཟོད་སོ་སོར་ཁས་ལེན་པ་གཉིས་སུ་ཡོད་དོ། །ད་དེ་རིང་རང་རྒྱུད་འོག་མའི་འདོད་པ་བཀོད་པའི་སྐབས་ཀྱི་ཞེས་འདོད་པའོ་གསུངས་ས་འདིར་བཞག་སྟེ་སང་ཉིད་དེ་དགག་པ་ནས་བཤད་རྒྱུ་བྱེད། སྔར་ཡང་ཞུས་མྱོང་བ་ལྟར་དུ་ཀུན་མཁྱེན་རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་པའི་གསུང་འདི་ནི་ཚིག་སྟེང་ནས་འཇུར་བུའི་བློ་མིག་དོག་པོས་བརྩམས་པའི་བསྟན་བཅོས། འཕྲང་ལམ་དོག་མོའི་ནང་ནས་འགྲོ་བ་ལྟར་དུ་ཡས་མས་ལ་ཐོགས་ཨེ་འགྲོ་དང་། རྡོག་འཁྱོར་ཨེ་འགྲོ་བསམ་ནས་ཚིག་འཁྲི་མང་པོ་སྦྱར་ནས་གཟབ་གཟབ་བྱེད་པའི་ཚིག་ལ་བསྒྲིམས་པ་རྟོག་གེའི་བསྟན་བཅོས་དང་མི་འདྲ་བར། དོན་གྱི་ཆ་ནས་སྤྱི་རྒྱ་རླབས་ཀྱིས་བཅད་ནས་ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ཁ་འོག་ཏུ་ཆུབ་པ་ཞིག་ཡིན་པས། གསུང་རབས་འདི་ལས་ཡང་སྒོས་གོང་མའི་ཐེག་པ་ཞིག་ལ་ཐུག་དུས། དཔེ་ཞིག་བཞག་ན་ཡང་། ཉི་ཟླ། ནོར་བུ། ནམ་མཁའ། རྒྱ་མཚོ། ཁྱུང་ཆེན་ལྡིང་འགྲོས་སོགས་སུ་བཀོད་པ་སྟེ། ལྟ་བ་ནམ་མཁའ་ཤང་ཡངས། སྒོམ་པ་ཉི་ཟླ་སྤྲིན་བྲལ། སྤྱོད་པ་རང་བབས་ཤུགས་འབྱུང་། འབྲས་བུ་རེ་དོགས་དང་བྲལ་བ། སོགས་སུ་གསུངས་ཡོང་དུས་ཅི་འདྲའི་གང་ཟག་ཉམས་ཞན་པ། བློ་གུ་དོག་ཅན་གཉིས་འཛིན་གྱིས་འཆིང་ནས་སྒྱིད་ལུག་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ཡང་། རིགས་ཤིག་ཡོད་དུས་སད་དེ། ཉམས་རྟོགས་ཀྱི་ན་མི་འཕར་ཐབས་མེད་ཀྱི་མན་ངག གསུང་གི་ཚིག་འགོ་གཟུང་དུས་ནས་ཀྱང་གཞན་དང་མ་འདྲ་བའི་ཁྱད་ཆོས་དེ་ལྟར་ཡོད་པ་ཡིན། དེས་ན་དཔལ་སྤྲུལ་ཚང་གིས་ཀྱང་། མཆོག་གསུམ་ཡོངས་རྫོགས་ཆོས་སྐུའི་མཆོད་སྡོང་ནི། །རྒྱལ་བ་ཀུན་གྱི་གཤེགས་ཤུལ་བླ་ན་མེད། །ཀུན་མཁྱེན་བླ་མའི་རྟོགས་པའི་འདྲ་འབག་སྟེ། །འདི་ལ་སུ་མཇལ་སྲིད་པ་ཐ་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཆོས་སྐུའི་མཆོད་སྡོང་། རྒྱལ་བ་ཀུན་གྱི་གཤེགས་ཤུལ། ཀུན་མཁྱེན་བླ་མའི་རྟོགས་པའི་འདྲ་འབག་འདི་ན་དངོས་སུ་བཞུགས་པ་སུས་མཇལ་ན་ཡང་སྲིད་པ་ཐ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །དེས་ཀྱང་ཕལ་བའི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ཕྱོགས་ཙམ་འགྲན་དུ་མེད་པའི་ཁྱད་ཆོས་བསྟན་ཡོད་པ་ཡིན། ཡང་དཔལ་སྤྲུལ་ཚང་གིས་རྒྱལ་བའི་གསུང་གསང་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་བསྟོད་པའི་ནང་ན། སྲིད་ཞིའི་དགྲ་གྱུར་མ་ལུས་ཟིལ་མནན་ཅིང་། །དུས་གཅིག་ཉིད་དུ་དུ་མར་གསུང་མཛད་ལ། །དུས་རྣམས་ཀུན་ཏུ་རྒྱུན་ཆད་མེད་གསུང་བ། །མོས་པ་རྒྱ་མཚོའི་སྣོད་དང་མཐུན་པར་གསུངས། །ཞེས་པ་ལྟར་དུ། འདི་ལ་བསལ་བྱ་ཅི་ཡང་མེད། །གཞག་པར་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་མེད། །ཡང་དག་ཉིད་ལ་ཡང་དག་བལྟ། །ཡང་དག་མཐོང་བས་རྣམ་པར་གྲོལ། །ཞེས་པ་འདི་ལུང་དུ་མ་ལས་བྱུང་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ། མེ་ལོང་ཤིན་ཏུ་ཡང་དག་ལ། །ཇི་ལྟར་རང་བཞིན་མེད་པ་ཡི། །གཟུགས་བརྙན་སྣང་བ་དེ་བཞིན་དུ། །ལྗོན་པས་ཆོས་རྣམས་ཤེས་པར་གྱིས། །ཞེས་པའི་མདོ་འདི་ལྗོན་པས་ཞུས་པ་ལས་གསུངས་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། འགལ་བ་མེད་དེ། སྔོན་གདུལ་བྱ་ཐ་དད་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཆོས་ཉན་པ་ན། རང་རང་གི་མོས་པ་བཞིན་མདོའི་རྣམ་གྲངས་ཐོས་ཏེ། དུས་གཅིག་ལ་འཁོར་གྱི་ཁྱམས་གཅིག་ཏུའང་ཡབ་སྲས་མཇལ་བའི་མདོ། །ལྗོན་པས་ཞུས་པའི་མདོ། །དྲི་མ་མེད་པའི་མདོ། །དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པའི་མདོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་རྒྱལ་པོའི་མདོ་ལ་སོགས་པར་རང་རང་གིས་ཐོས་པ་དེ་བཟུང་ནས་གཞན་དུ་བརྗོད་པས་དེ་ལྟར་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེའང་གནས་དང་གླེང་གཞི་མཐུན་པ་དང་། མི་མཐུན་བ་ཅི་རིགས་སུ་སེམས་ཅན་ལ་སྣང་བ་དང་། དུས་སྔ་ཕྱིར་སྣང་བ་དེ་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་རླབས་ཏེ། གནས་གཅིག་དུས་གཅིག་ན་འདུག་བཞིན་དུ་གནས་དང་དུས་ཐ་དད་པར་སྣང་བ་ཆོ་འཕྲུལ་ཡིན་པ་གོང་དུ་གསུངས་པ་བཞིན་ཡིན་པས། ལུང་ཁུངས་ནོར་བ་སོགས་སེམས་ནས་ཐོས་ཆུང་བློ་མིག་དོག་པོ་ཕྱི་ལ་བསྟན་ན། ཕ་རོལ་པོ་མཁས་མཛངས་དཀྱེལ་ཆེ་དག་གི་མདུན་ནས་ཁྲེལ་བའི་རྒྱུར་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་འདི་རྩ་བ་སྡེབ་གྲངས་བཅུ་ཕྲག་གཉིས་གསུམ་ཙམ་ཞིག་དང་། འགྲེལ་བ་དུམ་པ་གཉིས་ལས་མེད་ཀྱང་། འདིའི་ཚིག་རེའི་ནང་དུ་མདོ་རྒྱུད་བཀའ་དང་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་གནད་རྣམས་ཚང་ཡོད་པ་ཡིན་པས། ངོ་མས་ཞིབ་ཀྱིས་བལྟ་བསམ་ན་སྡེ་སྣོད་རྒྱུད་སྡེ་སོ་སོའི་རང་གཞུང་དང་ཁོག་བསྒྲིགས་ན་ཧ་གོ་བ་ཡིན། མི་ཤེས་པ་ཞིག་གིས་བལྟས་ནས་མདོར་བསྡུས་མདོར་བསྡུས་ཙམ་ལས་མེད་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་གྲུབ་མཐའི་ཕྱོགས་ཞེན་ཅན་གྱིས་དེ་ལྟར་སྨྲ་སྲིད་ཀྱང་། ཚིག་གི་འགྲོས་ཐམས་ཅད་ཡིག་འབྲུ་རེ་རེ་བཞིན་དུ་ཆད་ལྷག་མེད་པར་ཚང་དགོས་ན་བཀའ་བསྟན་རྒྱུད་འབུམ་དང་བཅས་པ་ཚང་དགོས་པས། དེ་ཚར་གཅིག་འདོན་དགོས་ཀྱང་ལོ་དུ་མར་འགོར་བ་ཡིན། དེ་དག་གི་མན་ངག་གི་གནད་ཐམས་ཅད་འདིའི་གླེགས་བམ་གཉིས་ཀྱི་ནང་དུ་འདུས་ཡོད་པས་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཞེས་གསུངས་ལ། མཛོད་བདུན་ལྟ་བསྐུལ་ལས། སྤང་བླང་གནས་ཀུན་ཡིད་བཞིན་ལེགས་སྟོན་པ། །ཆོས་ཚུལ་ཡོངས་རྫོགས་ཐོས་བསམ་སྒོམ་པའི་མཛོད། །འདི་མཐོང་བསྟན་པ་ཀུན་གྱི་དེ་ཉིད་ཤེས། །བརྒྱ་ཕྲག་གཞུང་ལ་ཅིག་ཆར་སྦྱངས་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ། བརྒྱ་ཕྲག་གི་གཞུང་ལུགས་དུས་གཅིག་ལ་བལྟས་ནས་སྦྱངས་བཞིན་དུ་བསྟན་པ་ཀུན་གྱི་དེ་ཉིད་འདིའི་ནང་ན་གསལ་བ་ཡིན། ང་ཚོ་གོ་བ་ནི་དེ་ལས་རྒྱ་མཚོའི་ནང་ནས་སྐྲ་རྩེའི་ཆུ་ཐིགས་བླངས་པ་ལས་མ་འདས་ཀྱང་། ནམ་མཁའ་ཆེན་པོ་དང་ཡུངས་འབྲུ་སྲིན་ཟོས་ཀྱི་ནམ་མཁའ་གཉིས་ཀ་ནམ་མཁའ་ཡིན་པར་གཅིག་པའི་དཔེ་བཞིན་དུ། ཅུང་ཟད་གོ་བ་ལའང་གོ་བའི་སྒྲ་འཇུག་པ་དང། ཅུང་ཟད་བཤད་པ་ལའང་བཤད་པའི་སྒྲ་འཇུག་པས་མི་ཚད། རྡོ་རྗེ་ཕ་ལམ་གྱི་ཟེགས་མ་ཆུང་ཆུང་ཞིག་ཀྱང་རིན་པོ་ཆེ་ཕལ་གྱིས་དོ་ཟླ་མེད་པ་བཞིན་དུ། གོ་དོན་ཆེན་པོ་ཞིག་གི་གཏིང་མ་དཔོག་ཀྱང་ཀུན་མཁྱེན་བླ་མའི་རྟོགས་པའི་འདྲ་འབག མཆོག་གསུམ་ཡོངས་རྫོགས་ཆོས་སྐུའི་མཆོད་སྡོང་གི་ཆ་ཤས་ཤིག་བཟུང་བ་ཡིན། དེས་ན་ཀུན་མཁྱེན་བླ་མའི་གསུང་བྱིན་རླབས་ཅན་ཆོས་སྐུའི་མཆོད་སྡོང་ལ་འཆད་ཉན་བྱས་བཞག་པ་དེས་སྐྱེ་བ་འདིའམ་ཚེ་རབས་རྗེས་མར་ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོའི་གསུང་གི་གསང་བ་ཡོངས་རྫོགས་བཟུང་ནས་བལྟས་དུས། མ་འོངས་སངས་རྒྱས་རི་རབ་མར་མེའི་རྒྱ་མཚན་གྱི་འཁོར་གྱི་ཐོག་མར་སྐྱེས་ནས་ཐོས་པ་འཛིན་པའི་མཆོག་གམ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱི་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་སྲིད་སྙམ། དེ་ཡང་ད་ལྟ་ནས་འདིའི་གསུང་རབས་ཀྱི་རིན་ཐང་དང་མཇལ་བར་དཀོན་པའི་གནད་ཤེས་པ་ནི་རྒྱུ་སྔོན་སོང་གི་ས་བོན་བསྐྲུན་པའི་དོན་རྐྱེན་རེད་བསམ་པ་ཡིན། འདི་ལྟ་བུའི་གསུང་བྱིན་རླབས་ཅན་གྱི་ཆོས་སྒོ་འབྱེད་སྐབས། རྒྱུན་མཁོའི་སློབ་ཁྲིད་ཕལ་བ་ཉན་ཉན་མི་བྱེད་པར། ཆོས་ཉན་པའི་དུས་སུ་ཡང་མ་བཅོས་རིག་སྟོང་རྗེན་པའི་ངང་ལ། ཀུན་མཁྱེན་རྒྱལ་བ་གཉིས་པའི་མཁྱེན་རབ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མེ་ལོང་དང་། རང་གི་སེམས་ཉིད་གཉིས་མེད་དུ་འདྲེས་པའི་གསལ་སྣང་ཏིང་འཛིན་དང་མ་བྲལ་བས་ཉན་ན། གཞི་རྒྱུད་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོས་སུ་ལ་ཡང་ཁྱབ་ཡོད་པས། ཆོས་ཉིད་ནང་འཕྲད་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་རྒྱས་འགྱུར་གྱི་རིགས་དེ་ཡར་སད་དེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩལ་ཁ་བྱེ་ནས་སྔར་ན་མེད་པའི་གཟུངས་སྤོབས་བློ་གྲོས་ཀྱི་སྣང་བ་ནང་ནས་རྒྱས་པ་དང་མཉམ་དུ་ཚོགས་གཉིས་སྟབས་གཅིག་ཏུ་རྫོགས་ཏེ། ཀུན་མཁྱེན་བླ་མའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུའི་རྗེས་སུ་བཟུང་བའམ། ཡང་ན་སྨོན་ལམ་རྣམ་པར་དག་པས་མཚམས་སྦྱར་ནས་ཕྱི་མ་དག་པའི་ཞིང་ནས་མཇལ་ཏེ། སྐུ་དངོས་ཀྱི་མདུན་ནས་ད་ལྟ་མ་གོ་བ་དང་། འགྲེལ་ནོར་བྱས་པ་དང་། ཡིག་ནོར་རྒྱུན་འབྱམས་སུ་སོང་བ་རྣམས་དག་ཐེར་ཐུབ་ན་ཐང་། ཨ་ལ་ཁ་མཚར་དང་འདྲེས་མ་ཡིན། དེ་ལྟར་ཆོས་འཆད་ཉན་བྱས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་མཚོན་ཏེ་རང་གཞན་གྱིས་དུས་གསུམ་བསག་དང་ཡོད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཤིང་བཟླུམས་ཏེ་བསྡོམས་པའི་མཐུས་ཀུན་མཁྱེན་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ཕྱོགས་དུས་གནས་སྐབས་ཀུན་ཏུ་དར་ཞིང་རྒྱས། བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་གང་ན་སུ་བཞུགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐུ་ཚེའི་ཞབས་པད་ཡུན་རིང་དུ་བརྟན། དགེ་འདུན་འདུས་པའི་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཐུགས་མཐུན་ཁྲིམས་གཙང་བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་བདེ་སྐྱིད་རྫོགས་ལྡན་གྱི་དཔལ་ལ་སྤྱོད་དེ་མཐར་ཐུག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བླ་མེད་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གོ་འཕང་རིན་པོ་ཆེར་འགོད་པའི་ཕྱིར་དུ། རྗེ་བཙུན་འཇམ་པའི་དབྱངས་དང་འཕགས་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པས་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་ཇི་ལྟར་བསྔོས་པ་བཞིན་དུ་བསྔོ་བའི་ཐུགས་འདུན་ཟབ་མོ་གནང་བར་ཞུ། བསོད་ནམས་འདི་ཡིས་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་ཉིད། །ཐོབ་ནས་ཉེས་པའི་དགྲ་རྣམས་ཕམ་བྱས་ནས། །སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་རྦ་བརླབས་འཁྲུགས་པ་ཡི། །སྲིད་པའི་མཚོ་ལས་འགྲོ་བ་གྲོལ་བར་ཤོག།

ཉིན་ཉེར་གཅིག་པའི་ཆོས་ཁྲིད།

དེ་ཡང་ཇི་སྐད་དུ། ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་བཀའ་དང་བསྟན་བཅོས་གཉིས། །ལེགས་པར་གསུངས་དང་དེ་ཡི་དགོངས་འགྲེལ་པ། །དེ་ཡི་དབང་གིས་ཤཱཀྱའི་བསྟན་པ་ནི། །འཇིག་རྟེན་ཁམས་འདིར་ཡུན་རིང་གནས་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པར་ལྟར། ཤེས་བྱའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤང་བླང་གི་གནས་གཉིས་ཀྱིས་ལེགས་པར་གདམས་པའི་གསུང་དྲི་མ་མེད་པ། རྒྱལ་བའི་བཀའ་དང་དེའི་དགོངས་འགྲེལ་ལེགས་པར་བཤད་པའི་བསྟན་བཅོས་ཚད་མར་གྱུར་པ། རྗོད་བྱེད་སྡེ་སྣོད་རིན་པོ་ཆེ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས། གང་བསྟན་པའི་བརྗོད་བྱ་བསླབ་པ་རིན་པོ་ཆེ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ལུང་དང་རྟོགས་པས་བསྡུས་པའི་ཤཱཀྱའི་བསྟན་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདིར་ཡུན་རིང་གནས་པ་ཡིན་གསུངས་ན། ལེགས་པར་གསུངས་པའི་བཀའ་དགོངས་འགྲེལ་དང་བཅས་པ་ཡོད་པས། ཤཱཀྱའི་བསྟན་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་ཡུན་རིང་གནས་པའི་དགོས་པ་དངོས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་པ་དང་། ཤུགས་བསྟན་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་གནས་པས། སྐྱེ་དགུ་ཐམས་ཅད་ཉེར་འཚོའི་གཞིར་གྱུར་པ་དང་། མཐའ་ཡས་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་འཁོར་བའི་གནས་ནས་སྒྲོལ་བར་བྱེད་པའི་དགོས་པ་དང་། ཉིང་དགོས་མཐར་གཏུགས་ནས་དོན་གཅིག་ལ་བསྡུས་ན། རྒྱལ་བའི་མཛད་པ་ཆ་ཚང་བ་བསྟན་ཡོད་པ་རེད། རྒྱལ་བའི་མཛད་པ་ཇི་ལྟར་སྒྲུབ་མཛད་པའི་ཚུལ་ལ་བསམ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཞི་བ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གོ་འཕང་བརྙེས་ནས་རིགས་ཅན་གསུམ་གྱི་གདུལ་བྱ་ལ་ཐེག་གསུམ་གྱི་ཆོས་འཁོར་བསྐོར་བའི་རྗེས་སུ། ཐོས་ནས་སེམས་ལ་འཇོག་རྒྱུའི་ཚིག་གཅིག་ཅི་ཞིག་གསུངས་ཡོད་པ་རེད་ཟེར་ན། ངས་ནི་ཁྱོད་ལ་ཐར་བའི་ཐབས་བསྟན་གྱིས། །ཐར་བ་རང་ལ་རག་ལས་བརྩོན་པར་གྱིས། །ཞེས་གསུངས་ཡོད་ལ། རང་རེ་ད་གཟོད་གཞི་ནས་གཉིད་སད་པ་བཞིན་དུ་ལེགས་པར་ཁ་ནང་དུ་ཕྱོགས་ནས་སེམས་ན། ཉིན་རེ་དང་མཚན་རེའི་ལྟེབ་སྣོལ་གྱིས། ཡར་ལངས་མར་ཉལ་ཁ་ཤས་དང་མཚང་མངོན་ཁོང་ཁྲོ་ཁ་ཤས་ཀྱིས་དུས་ཚོད་ཇི་ལྟར་གྲོན་པ་མི་ཤེས་པར། དུས་རབས་གསར་པ་ད་ཞག་ཚེས་པ་ཡིན་སྙམ་འདུག་ཀྱང་། དེ་དུས་ཀྱི་བྱིས་པ་རྣམས་དར་མ་ལ་ལོག་པ་དང་དར་མའི་ན་ཚོད་ཀྱང་ཡོལ་ནས། ལུས་འབྱུང་བཞི་ཟླ་རེ་དང་ལོ་རེ་བཞིན་དུ་མར་ལ་རྒུད་ནས་སྐྲ་དཀར་དང་གཉེར་མའི་རྟགས་དང་ཐམ་ཀ་ཕོག་ནས་ཡོད་པ་ནི། མི་གཞན་ལ་ཕར་ལྟ་བ་དང་རང་ལ་ཚུར་བལྟས་པས་ཤེས་གསལ་ཡིན་པ་འདི་བཞིན་ལ། འདི་ལྟ་བུའི་དུས་ཐུང་ལོང་མེད་བྲེལ་ཚུབ་ཀྱི་སྐབས་འདིར། ཟིན་མེད་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་གཞག་གྲུབ་ཟིན་གྱི་དུས་མེད་པས་མ་འགྲུབ་ཀྱང་བླ་ཡང་། ཆོས་མ་འགྲུབ་ན་ཉེན་ཁ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་སྟེ། འཆི་བདག་གི་བསུ་མས་སྔོན་ནས་སྒུག་བཞིན་ཡོད་པས། སྐད་ཅིག་ཇ་བར་རེ་སོང་བཞིན་ཐག་ཇེ་ཉེ་ཇེ་ཉེ་རུ་འགྲོ་བ་སྟེ། དཔེར་ན་མདའ་གཞུ་རྒྱུད་ནས་བཏང་སྟེ་འཕེན་ཚར་དུས་འབེན་ཕྱོགས་སུ་མི་འགྲོ་བར་སྡོད་དུ་མེད་པ་བཞིན་དུ་འདུག་དབང་མེད་པ་ཡིན། ཡང་ཆོས་བསྒྲུབ་དགོས་ཀྱང་། བཀའ་རྒྱ་ཆེ། ལུང་གྲངས་མང་། མན་ངག་ཐོར་བུའི་ཚུལ་དུ་བཞུགས་པ་ཡིན་པས་དེའི་གབ་པ་ཕྱུང་ནས་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ནི་དེ་བས་ཀྱང་དཀའ་བ་ཡིན་ན་ཡང་། མནའ་མིའི་ཁ་དཔེར། ལས་ཤིག་ཡོད་ན་ལམ་ཞིག མེད་པའི་ནང་གི་བསོད་ནམས། ཐལ་ཕུང་མགོ་ཡི་མེ་ཏོག ཅེས་པ་ལྟར་དུ། ཐར་བའི་ལམ་སྣེ་འདི་རེད་ཅེས་སྟོན་པ་བཞིན་དུ་འདི་ལྟར་ཕྲད་ཚེ་རང་གིས་རང་ལ་བསྐུལ་འདེད་ཀྱི་བརྩོན་པ་མ་བསྐྱེད་ན་སྟོན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལའང་ཐབས་མེད་པ་ཡིན་ན། སུས་ཀྱང་མགོའི་སྐྲ་ནས་བཟུང་སྟེ་ཡར་འདྲེན་བྱེད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་འབད་པ་རང་ཉིད་ཀྱིས་བྱེད་དགོས་སྙམ་པའི་ཀུན་སློང་སྔོན་དུ་བཏང་ནས། ཁ་སང་གི་བཤད་འཕྲོ་ཐེག་ཆེན་ཐར་བའི་སྒོ་ལ་འཇུག་དགོས་དུས་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དགོས་པ་ཡིན། དེའི་ཉེར་བསྡོགས་ཀྱི་བྱ་བ་རང་རྒྱུད་ནས་ཚང་བར་བྱས་ཏེ། ཡང་དག་པར་བླངས་པ་བརྡ་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་བསྐྱེད་ལ་འཇུག་པ་དང་དེའི་བསླབ་བྱ་མཆོད་པ་ལ་སོགས་པའི་བསགས་སྦྱང་ལ་བསླབ་དགོས་པས་དེའི་གནད་བསྡུས་པའི་ཆོས་ནི་གལ་ཆེ་བ་ཡིན་པས། དེ་ཐོག་མར་མཆོད་པ་ནས་འགོ་བཟུང་སྟེ་གླེང་བ་ནི། གང་ལ་མཆོད་པ་འབུལ་བའི་ཡུལ་ནི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་མཐར་ཐུག་དོན་གྱི་དཀོན་མཆོག་ནི། སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ། །དེ་ཡང་སེམས་ཉིད་གདོད་ནས་དག་པ། དེ་ཡང་བླ་མ་དཀོན་མཆོག་ཀུན་འདུས་ཀྱི་ངོ་བོ་ལ་ཚང་བ་ཡིན་པའི་ཚུལ། ཁ་བཤད་ཙམ་ལས་དོན་གྱི་འཇོག་སོའི་གདིང་མ་ཁེལ་ན་ཡང་། མཆོད་པ་འབུལ་སའི་ཡུལ་དཀོན་མཆོག་མངོན་སུམ་ན་བཞུགས་པ་ལ་མཆོད་པ་དང་། མངོན་སུམ་ན་མི་བཞུགས་པ་ལ་མཆོད་པ་གཉིས་བསོད་ནམས་མཉམ་པར་བཤད་པས། མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་དང་། མ་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་ཡུལ་དུ་བྱས་ལ་མཆོད་དོ། །དེ་ལྟར་ཡང་མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། རབ་དང་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཡིས། །ཚོགས་གཉིས་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་གོས་ལ་སོགས། །མངོན་སུམ་མངོན་སུམ་མིན་པར་མཆོད། །ཅེས་གསུངས་པས་དཀོན་མཆོག་གི་རྟེན་གསུམ་ཡོད་ན་རབ་ཡིན་པར་སྨོས་མ་དགོས་ཀྱང་དེའི་སྐུ་འདྲ་ཁ་ཤས་དང་གསུང་རབ་གླེགས་བམ་གཅིག་གཉིས་ཙམ་དུ་མི་ལྟ་བར་དེས་དམིགས་རྟེན་བྱས་ནས་ཕྱོགས་བཅུའི་དུས་གསུམ་ན་བཞུགས་པའི་རྒྱལ་བ་སྲས་དང་བཅས་པ་མ་ལུས་ཤིང་ལུས་པ་མེད་པ་ཐམས་ཅད་མཆོད་ཡུལ་གྱི་ཞིང་ས་རུ་བཞུགས་ཡོད་པར་བསམ་དགོས་པས། ཆོས་བརྒྱུད་རང་རང་གིས་སྐྱབས་འགྲོའི་ཚོགས་ཞིང་གིས་གཙོ་བོའི་དམིགས་པ་བྱས་ནས། རྡུལ་གཅིག་སྟེང་ན་རྡུལ་སྙེད་ཞིང་རྣམས་ཏེ། །ཞིང་དེར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སངས་རྒྱས་རྣམས། །ཞེས་གསུངས་པས་རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་མི་བཞུགས་ས་དང་མེད་ས་ཞིག་ཡོད་པ་མིན་པས་དཀོན་མཆོག་གི་རྟེན་མེད་ཀྱང་མི་གོས་པ་ཡིན་པས་སེམས་རབ་ཏུ་དྭངས་ཤིང་གུས་པའི་ཡིད་ཀྱིས་མཆོད་པ་ཕུལ་ན། གང་ཞིག་མོས་པའི་ཡིད་བྱེད་པ། །དེ་ཡི་མདུན་ན་ཐུབ་པ་བཞུགས། །ཞེས་གསུངས་པས། མ་ག་དྷཱ་བཟང་མོས། སྤོས་རིང་པོ་ཞིག་ལག་ཏུ་ཐོགས་ཏེ་ཁང་པའི་ཐོག་ལ་བུད་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོད་སའི་ཕྱོགས་ག་ལ་བ་དེར་ལག་གཉིས་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ། མ་ལུས་སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་མགོན་གྱུར་ཅིང་། །བདུད་སྡེ་དཔུང་བཅས་མི་བཟད་འཇོམས་མཛད་ལྷ། །དངོས་རྣམས་མ་ལུས་ཇི་བཞིན་མཁྱེན་གྱུར་པའི། །བཅོམ་ལྡན་འཁོར་བཅས་གནས་འདིར་གཤེགས་སུ་གསོལ། །ཅེས་སྤྱན་འདྲེན་པའི་གདུང་ཚིག་གིས་བོས་ཚེ། སྟོན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དགྲ་བཅོམ་པའི་འཁོར་དང་བཅས་པས། རྫུ་འཕྲུལ་འདྲ་མི་འདྲ་སྣ་རེ་སྟོན་བཞིན་དུ་ནམ་མཁའ་ནས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བྱོན་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་རྩ་བ་དང་བརྒྱུད་པའི་བླ་མ་ལ་མཚོན་ན། དོན་དམ་གཤིས་ཀྱི་གནས་ལུགས་ལ་གཤེགས་བཞུགས་དང་བྲལ་བར་མི་འབྲལ་སྙིང་གི་དབུས་སུ་བར་མེད་དུ་བཞུགས་པའི་མཚོན་བྱ་དོན་གྱི་བླ་མ་དང་མཆོག་གསུམ་རྩ་གསུམ་ཐམས་ཅད་ནི་གང་ལ་མཆོད་པ་འབུལ་བའི་ཡུལ་ཡིན་ལ། གང་ཞིག་མཆོད་པ་འབུལ་རྒྱུའི་དངོས་པོའི་ཐད་ནས་དབྱེ་ན་བླ་ན་ཡོད་པའི་མཆོད་པ་ཞིག་དང་། བླ་ན་མེད་པའི་མཆོད་པ་ཞིག་སྟེ་རྣམ་པ་གཉིས། བླ་ན་ཡོད་པའི་མཆོད་པ་དེ་ལ་ཡང་། རྒྱུ་ཟང་ཟིང་གི་དངོས་པོའི་མཆོད་པ་ཞིག་དང་། སྒོམ་སྒྲུབ་པ་ཉམས་ལེན་གྱི་མཆོད་པ་ཞིག་སྟེ་རྣམ་པ་གཉིས། དེ་ལས་ཟང་ཟིང་དངོས་པོའི་མཆོད་པ་དེ་ཡང་། ཕྱག་གི་མཆོད་པ། བསྟོད་པའི་མཆོད་པ། རྫས་རིམ་པར་བཤམས་པའི་མཆོད་པ་དང་གསུམ་ལས། རྫས་རིམ་པར་བཤམས་པའི་མཆོད་པ་ནི་དངོས་སུ་འབྱོར་བ་རང་ལ་ཅི་ཡོད་པ་དེ་ཡང་འབྱོར་འཁོས་དང་རྒྱུ་རྩ་ཆེ་ཆུང་ལ་མ་ལྟོས་པར། དངོས་གཙང་མ་སེར་སྣའི་དྲི་མས་མ་གོས་པ། དེས་དམིགས་རྟེན་བྱས་ནས། ཡིད་ཀྱིས་སྤྲུལ་བའི་མཆོད་པ་ཟད་པ་མེད་པ། ཀུན་ཏུ་བཟང་པོས་མཆོད་པ་ཕུལ་བ་ལྟ་བུའི་ཀུན་བཟང་གི་མཆོད་སྤྲིན་རྒྱ་ཆེན་པོར་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་སྤྲུལ་ནས་འབུལ་དེ་ལྟར་འབུལ་བ་དང་། བདག་པོའི་ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་པའི་མཆོད་པ་དེ་ཚོ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་མཆོད་པ་ཡིན་གསུངས་ཡོད་པས། རང་ཡིད་ལ་འབུལ་བའི་ནུས་པ་ཡོད་ན། དཀོན་མཆོག་ལ་བཞེས་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཡོད་པ་ཡིན། གཉིས་པ་སྒྲུབ་པའི་མཆོད་པ་ནི། དུས་རྒྱུན་པར་རབ་སྒྲུབ་པ། འབྲིང་ལུས་ངག ཐ་མ་ཟང་ཟིང་གི་མཆོད་པ་ཡིན་ཅེས་པའི་རབ་ཅན་པོ་དེ་རེད། དེ་ཡང་སྤྱིར་བཏང་གི་བསྐྱེད་རྫོགས་དང་ཆོས་མཐུན་གྱི་བསམ་སྒོམ་རྣམས་ཡིན། བླ་ན་མེད་པའི་མཆོད་པ་ནི། དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྒོམ་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། མཁས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་བསྒོམས་ན། །རྒྱལ་བ་སྲས་དང་བཅས་པ་ལ། །མཆོད་པ་འདི་ནི་དམ་པ་སྟེ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། དམིགས་པ་མེད་པ་བདག་མེད་ཀྱི་དོན་བསྒོམ་པ་དང་། ཆོས་བརྒྱུད་འདི་ལ་མཚོན་ན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ཉམས་ལེན་གྱི་སྒོམ་པའི་ངང་བསྐྱངས་ནས་སྒྲུབ་པ་མཐར་ཕྱིན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ནི་མཆོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། ལྷའི་བུ་བློ་གྲོས་རབ་གནས་ཀྱིས་ཞུས་པའི་ལེའུ་ལས། བྱང་ཆུབ་འདོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིས། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་གང་གཱའི་བྱེ་སྙེད་དུ། །མེ་ཏོག་སྤོས་དང་དེ་བཞིན་ཟས་སྐོམ་དག །ཕུལ་ནས་མི་མཆོག་སངས་རྒྱས་མཆོད་པ་བས། །གང་གིས་གང་ལ་བདག་དང་སྲོག་དང་ནི། །གང་ཟག་མ་མཆིས་དེ་འདྲའི་ཆོས་འདི་དག །ཐོས་ནས་དེ་ལ་འོད་གསལ་བཟོད་ཐོབ་པ། །དེ་ཡིས་མི་མཆོག་དམ་པ་མཆོད་པ་ལགས། །ཞེས་པ་དང་། སེང་གེ་སྒྲ་ཆེན་གྱི་མདོ་ལས་ཀྱང་། གང་འདུ་ཤེས་དང་མཚན་མ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཆོད་པ་ཡིན་ནོ། །བླང་དོར་མེད་པ་དང་། གཉིས་སུ་མེད་པར་འཇུག་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཆོད་པ་ཡིན་ནོ། །གྲོགས་པོ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པས། དེ་ནི་དངོས་པོའི་འདུ་ཤེས་ལ་གནས་པས་མཆོད་པར་བླང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་དམིགས་མེད་ཀྱི་མཆོད་པ་ནི་བླ་ན་མེད་པའི་མཆོད་པ་ལས་རབ་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཀྱང་། དམིགས་མེད་ཁ་ཡིས་བཤད་ཤེས་པ་ཙམ་དང་། དམིགས་མེད་ཡིན་ནོ་སྙམ་པ་ཙམ་གྱིས་མི་འོང་པས། དམིགས་མེད་མཚན་མ་དང་བྲལ་བའི་དོན་རྟོགས་ནས་མངོན་དུ་མ་གྱུར་ཚེ་དམིགས་མེད་ཀྱི་མཆོད་པ་བློ་གཏད་ཆོག་ས་ཞིག་ཡོད་པ་མིན། དེས་ན་དགའ་སྡུག་བཟང་ངན། ཆགས་སྡང་ལ་སོགས་པ། འདིའི་མངོན་མཚན་ཅན་གྱི་སྣང་བའམ་བློ་གཉིས་འཛིན་གྱི་འཁྲུལ་བ་འདི་དག་དང་མ་བྲལ་ཚེ། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་རྫོགས་ཆེད་དུ་དངོས་འབྱོར་ཡིད་སྤྲུལ་གྱི་མཆོད་པ་དང་། དེའི་ནང་ནས་ཀྱང་མཆོད་མེ་ཀོང་བུ་གང་། མེ་ཏོག་རྐང་གཅིག ཡོན་ཆབ་ཆུ་གཙང་གི་མཆོད་པ་བདུན་ཚར་ཆ་གཅིག་ལས་མེད་ཀྱང་། བསམ་པ་དག་པས་ཕུལ་ན་ཚོགས་ཆེན་པོ་རྫོགས་པ་ཡིན། གང་གིས་མཆོད་པ་འབུལ་བའི་གང་ཟག་དེས། དེ་ལྟ་བུའི་བསམ་པ་རྣམ་དག་གི་ཚུལ་གྱིས་མཆོད་པ་འབུལ་དགོས་པ་ཡིན། དམིགས་བཅས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་དེ་ལ་བརྟེན་ཏེ། དམིགས་མེད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་རྫོགས་པར་འགྱུར་བའི་མཆོད་བྱ་མཆོད་བྱེད་མཆོད་ཡུལ་དང་བཅས་པ་མདོར་བསྡུས་ཤིག་གསར་བུ་པ་དང་རྒན་ཞུགས་ཚོར་བློ་གསོས་ཙམ་ཞུས་པ་དང་བཅས་ཏེ། གང་ཞིག་འཆད་ཉན་བྱ་བ། སྤང་བླང་གནས་ཀུན་ཡིད་བཞིན་ལེགས་སྟོན་པ། །ཆོས་ཚུལ་ཡོངས་རྫོགས་ཐོས་བསམ་སྒོམ་པའི་མཛོད། །འདི་མཐོང་བསྟན་པ་ཀུན་གྱི་དེ་ཉིད་ཤེས། །བརྒྱ་ཕྲག་གཞུང་ལ་ཅིག་ཆར་སྦྱངས་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་འདི་ཉིད་འཆད་ཉན་བྱེད་པའི་སྐལ་བ་བཟང་པོ་ཐོབ་པའི་སྐབས་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་དཔལ་སྤྲུལ་ཚང་གིས་མཛོད་བདུན་བལྟ་བསྐུལ་གྱི་ནང་དུ་ཡིད་བཞིན་མཛོད་འདིའི་གཞུང་དབུ་ཞབས་ཀྱི་དོན་དྲིལ་ནས་ཚིག་བཞི་དེའི་ནང་དུ་བསྡུས་ཏེ་གསུངས་པ་ཡིན། གོང་ནས་བཤད་པ་ལྟར་དུ་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་བཀའ་དང་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ལེགས་པར་ཇི་ལྟར་གསུངས་ན། སྤང་བླང་གི་གནད་སྟོན་པ་དང་། བླང་དོར་གྱི་དམིགས་ཕྱེ་བའི་སྒོ་ནས་གསུངས་པས། སྤང་བླང་གི་གནད་ཐམས་ཅད་སྟོན་པ་ནི། ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་འདོད་པ་འབྱུང་བ་ཞིག་གི་བྱེད་ལས་ལ་ཆོས་མཚུངས་སྦྱར་ནས། སྤང་བླང་གི་གནས་མཐའ་དག་ཡིད་ལ་འདོད་པ་བཞིན་དུ་གང་དགོས་ཅི་མཁོ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་ཐོས་བསམ་སྒོམ་པའི་མཐུན་རྐྱེན་ལ་ཚང་པའི་སྒོ་ནས་འཆད་པའི་ཟད་མེད་ཀྱི་གཏེར་གྱི་ཆོས་མཛོད་འདི་མཐོང་བ་དང་ཐོས་ནས་བསམ་སྒོམ་གྱི་བརྩོན་པ་བསྐྱེད་ཐུབ་ན། བསྟན་པ་ཀུན་གྱི་དེ་ཉིད་གནད་ཀྱི་སྙིང་པོ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། གལ་ཏེ་གཞུང་མང་བརྒྱ་ཕྲག་སྦྱོང་དགོས་ན་བློ་དང་ཤེས་རབ་བརྩོན་པ། ཐ་ན་མི་ཚེའི་དུས་ཚོད་ཀྱིས་ཀྱང་འདང་བ་མ་ཡིན་ཀྱང་། འདི་སྦྱངས་ན་གཞུང་བརྒྱ་ཕྲག་ཅིག་ཅར་སྦྱངས་པ་དང་ཁྱད་མེད་པ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་གཞུང་གཅིག་བལྟས་ན་གཞུང་བརྒྱ་ཐོས་བསམ་བྱས་པའི་གོ་ཆོད་པ་ཡིན་ན། འདི་ལ་བརྩོན་པ་མ་བསྐྱེད་ཚེ་རིགས་ཆད་པ་མ་ཡིན་ཀྱང་རིགས་སྲ་མོ་རྡོ་འདྲ་འདྲ། དབྱར་ཡིན་པས་སྔོ་རྒྱུ་དང་། དགུན་ཡིན་པས་སྐྱ་རྒྱུ་མེད་པ། དེ་ཡང་མཚོ་གདིང་གི་རྡོ་འདྲ་འདྲ་གསལ་ཉི་མ་མིག་གིས་རིག་མ་མྱོང་པ་ཞིག་མིན་ཚེ། བརྩོན་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་དཔལ་སྤྲུལ་འཇིགས་མེད་ཆོས་ཀྱི་དབང་པོས་བསྐུལ་བར་ལྟར་དུ་བརྩོན་འོས་པས་དད་ཅིང་དྭངས་པའི་སེམས་ཀྱིས་འདིའི་ཞལ་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ལ། ཐོག་མར་དགེ་བ་ཀླད་ཀྱི་དོན་སོང་ནས་བར་དུ་དགེ་བ་གཞུང་གི་དོན་ལ་ཡང་། འཁོར་བའི་རང་བཞིན་སྤང་བྱར་བསྟན་པ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རང་བཞིན་བླང་བྱར་བསྟན་པའི་རྡོ་རྗེའི་གནས་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་པའི་ནང་ནས། ཕྱི་མ་འཆད་པའི་སྐབས་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་སྦྱང་བྱེད་ལམ་དང་། སྦྱངས་བའི་འབྲས་བུ་བཤད་པ་གཉིས་ཀྱི་ནང་གི དང་པོའི་སྐབས། སྤང་བྱ་ཕྱི་རོལ་པ་དང་། བླང་བྱ་ནང་བའི་གྲུབ་མཐའ་གཉིས་ལས་ཀྱང་ཕྱི་མའི་སྐབས། དེ་ལས་ཀྱང་ཐེག་དམན་ཉན་རང་གི་སྐོར་སོང་ནས། ཐེག་ཆེན་གྱི་སྐབས་ལ་ཐུག་པ་དང་། དེ་ལ་ཡང་ཐེག་ཆེན་དབུ་སེམས་གཉིས་སམ། སེམས་ཙམ་རང་རྒྱུད་ཐལ་འགྱུར་ཞེས་བཞག་པའི་རྣམ་བཞག་དེ་ལས། སེམས་ཙམ་སོང་བས་མ་ཚད་རང་རྒྱུད་འོག་མའི་སྐབས་ཀྱི་འདོད་པ་བཀོད་པ་སོང་ནས། དེ་དགག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། རང་བཞིན་དོན་མེད་པ་དང་། རིག་ངོར་སྒྱུ་མ་མི་འགྲུབ་པ་དང་། རྒྱལ་བའི་དགོངས་པ་མ་ཡིན་པའོ། །དང་པོ་ནི། རང་བཞིན་བརྗོད་མེད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་འདོད་པ་ཡིན་ན། སྒྱུ་མའི་ངོ་བོ་སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པ་ཡིན་ལ། རང་བཞིན་མེད་པ་དེ་དོན་དམ་དང་རང་བཞིན་ཐ་དད་མེད་པས་ན་དེ་ལྟར་ན་དོན་དམ་སྐྱེ་འཇིག་བྱེད་པར་ཐལ་ཏེ། སྒྱུ་མ་སྐྱེ་འཇིག་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་རིག་སྔགས་དང་ཤིང་བུ་རྡེའུ་ལས་སྐད་ཅིག་གིས་རྟ་གླང་དུ་སྐྱེ་བར་སྣང་བའི་ཕྱིར་འཇིག་པ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་དོན་དམ་ཡང་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སོ། །གཉིས་པ་ནི་སྒྱུ་མའི་མཚན་ཉིད་མ་གྲུབ་སྟེ། མཐར་ཐུག་དཔྱོད་པའི་རིགས་པས་གཞལ་ན་དུས་སྔ་ཕྱིའི་རིགས་པ་དང་ཕྲད་པ་དང་མ་ཕྲད་པ་རྟག་པ་དང་རྒྱུན་དང་སྐད་ཅིག་གིས་བརྟགས་ཤིང་དཔྱད་པས་ཆོས་གང་ཡང་བདེན་པར་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་བཤད་ན་ནི་སྒྱུ་མ་དོན་དམ་བདེན་པར་མི་འགྲུབ་ཅིང་སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་དུ་མི་བདེན་ན་ཡང་སྒྱུ་མ་སྒྱུ་མར་བདེན་པར་ཁྱོད་ཀྱི་རིགས་པས་མི་ཁེགས་སོ་ཞེ་ན། གཞི་ལམ་འབྲས་གསུམ་སྒྱུ་མའི་རིགས་པས་དོན་དམ་དུ་ཁས་བླངས་པ་དེ་ཉིད་དཔྱད་བཟོད་དུ་གྲུབ་པར་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་པས། རྡུལ་དང་སྐད་ཅིག་ལ་སོགས་པས་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་དཔྱོད་བྱེད་ཀྱི་རིག་ངོ་དེ་ཉིད་དུ་སྒྱུ་མ་མ་གྲུབ་པས་ཁས་བླང་དུ་མི་རུང་བ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པ་མཐར་ཐུག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས་ཀྱིས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། རྫུན་པའམ་ནི་བདེན་པ་ཞིག །བསྟན་པ་ལ་ནི་རྙེད་གྱུར་ན། །ལྟ་བ་འཛིན་པར་དེ་འགྱུར་ཏེ། །མུ་སྟེགས་ཅན་དང་ཁྱད་པར་མེད། །ཅེས་པ་དང་། སྡུད་པ་ལས། ནམ་མཁའ་ཇི་ལྟར་མཐོང་སྟེ་དོན་འདི་བརྟག་པར་གྱིས། །ཞེས་པ་དང་། དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ལས། དགེ་སློང་དག་བདེན་པ་དམ་པ་ནི་གཅིག་སྟེ་བསླུ་བ་མེད་པའི་ཆོས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་རྫུན་པ་བསླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ཞེས་པ་དང་། སློབ་དཔོན་གྱིས་ཀྱང་དབུ་མ་རྩ་བར་ཡང་དག་པ་ན་སྒྱུ་མ་དང་སྒྱུ་མ་མ་ཡིན་པའི་ཚུལ་གཉིས་ལས་འདས་པར་གསུངས་པ་ནི། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་བསླུ་བའི་ཆོས། །དེས་ན་རྫུན་པ་ཡིན་པར་བརྗོད། །ཅེས་པ་དང་། འཕགས་པ་ལྷས་ཀྱང་། བཞི་བརྒྱ་པར། ཡོད་དང་མེད་དང་ཡོད་མེད་ཅེས། །ཁས་མི་ལེན་པ་གང་ཡིན་པ། །དེ་ལ་དུས་ནི་རིང་པོར་ཡང་། །གཅིག་ཀྱང་ཀླན་ཀ་བྱར་མི་རུང་། །ཞེས་སོ། །དེས་ན་གཤིས་ལ་བདེན་པའམ་རྫུན་པ་གང་ཡང་མེད་དོ། །གཞི་ལམ་འབྲས་གསུམ་པོ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་རྒྱ་ཡིས་བཀབ་པས། སྒྱུ་མ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་སྐྱེ་འཇིག་བྱེད་པ་དང་། སྒྱུ་མ་དཔྱད་བཟོད་དུ་ཐལ་བ་ལ་སོགས་སྤྲོས་པའི་དྲ་བ་ལས་མ་འདས་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པ་མཐར་ཐུག་མིན་ནོ། །ཡང་རང་རྒྱུད་འོག་མའི་ནང་ཚན་གྱི་སློབ་དཔོན་དཔལ་སྦས་ལ་སོགས་པ་ཁ་ཅིག་ནི་སྒྱུ་མ་དོན་དམ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྣང་བ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་སྣང་བར་བདེན་ལ། དོན་དམ་པར་ཅི་ཡང་མ་གྲུབ་སྟེ། འཕགས་པ་བདེན་པ་གཉིས་བསྟན་པའི་མདོ་ལས། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ནི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དོན་དམ་པར་ནི་ཅི་ཡང་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་པ་དང་། ཡུམ་ལས། དོན་དམ་པར་ནི་འགའ་ཡང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པས། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སྟོང་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ་དོན་བྱེད་པར་ནུས་པས་དབང་པོའི་སྣང་ཡུལ་སོ་སོ་ལ་བདེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་རྫོབ་བདེན་པའི་མཚན་གཞི་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་མ་རྟོགས་པའི་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་དང་། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སྣང་བ་ཡང་མེད་པ་གསལ་སྣང་རྨི་ལམ་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཉིད་རང་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བ་སྣང་བ་ཙམ་དུ་གྲུབ་ན་ཡང་དོན་དམ་པར་རང་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་གྱུར་བ་བདེན་གཉིས་ལ་སོགས་པ་ནས་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་གྲུབ་པར་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ་ཅི་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་འདོད་དོ། །སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རིགས་པ་ཡང་དོན་དམ་གྱི་མཚན་ཉིད་དཔྱད་བཟོད་ཡིན་ལ། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཆོས་ཅན་གང་ཞིག་རིགས་པས་དཔྱད་མི་བཟོད་ཡིན་པས་ན་དེ་ཡང་རང་གི་ངོ་བོ་བདེན་པས་སྟོང་པ་རང་བཞིན་མེད་པར་འདོད་པ་ཡིན་ན། བདེན་གཉིས་བདེན་རྫུན་ཅན་དེ་དག་དངོས་འགལ་ཡིན་པས་བདེན་རྫུན་གཉིས་གཞི་གཅིག་ཏུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཅན་དང་ཆོས་ཉིད་མ་ཡིན་ཞིང་ཡིན་པར་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡིན་ན་ཀུན་རྫོབ་མི་རྟག་པ་ལྟར་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དོན་དམ་བདེན་པ་ཡང་མི་རྟག་པར་ཐལ་བའམ། ཆོས་ཉིད་དོན་དམ་སྐྱེ་འགག་མེད་པ་ལྟར་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པའང་སྐྱེ་འགག་མི་བྱེད་པའི་སྐྱོན་ཡོད་དེ། དེས་ན་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བརྟགས་ཐམས་ཅད་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་ལ། ཡང་དག་ཀུན་རྫོབ་ཟླ་གཅིག་ལྟ་བུ་མཚན་ཉིད་ལ་མི་བསླུ་བ་དང་། ལོག་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཟླ་གཉིས་སུ་སྣང་བ་ལྟར་མཚན་ཉིད་ལ་བསླུ་བར་དབྱེ་ཞིང་། དོན་དམ་ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་པས་ཡང་དག་ཀུན་རྫོབ་མཚན་ཉིད་ལ་མི་བསླུ་བ་ཡིན་ཅེས་ཡར་དབྱེ་བ་དང་། ལོག་པའི་ཀུན་རྫོབ་བསླུ་བ་ཅན་ཡིན་ཅེས་མར་བསལ་རྒྱུའི་དབྱེ་བསལ་མེད་དོ། །དེས་ན་བདེན་གཉིས་འགལ་འདུ་ཅན་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་འདུ་བའི་ཆོས་མ་ཡིན་པས་དེ་ལྟ་བུའི་བློའི་བཏགས་དེ་ཆོས་ཅན་གྱི་ཆོས་ཉིད་ཅེས་མི་བརྗོད་དེ། སྣང་སྟོང་གི་དབྱེ་བ་བྱས་ན་རང་བཞིན་དུ་སྣང་བ་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་པས་ཆོས་ཅན་དང་། སྟོང་པར་གྲུབ་པ་དོན་དམ་གྱི་ཆོས་ཉིད་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པས་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའོ། །མདོར་ན་རང་རྒྱུད་འོག་མ་དག་གིས། དོན་དམ་པར་ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་སྒྱུ་མ་ཞེས་དམིགས་སུ་མེད་པ་དང་། ཀུན་རྫོབ་ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་བུམ་སོགས་སྟོང་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་བྱེད་པར་སྣང་ཞིང་བདེན་པའི་ཕྱིར། དོན་དམ་པར་དཔྱད་ན་ཅི་ཡང་མི་རྙེད་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པའོ། །དེས་ན་དོན་དམ་པ་དཔྱད་བཟོད་དང་། ཀུན་རྫོབ་དཔྱད་མི་བཟོད་གཉིས་ཆོས་ཅན་དང་ཆོས་ཉིད་ཅེས་གཞི་གཅིག་ལ་མི་འདུ་སྟེ། ཀུན་རྫོབ་མི་རྟག་པ་ལྟར་དོན་དམ་མི་རྟག་པར་ཐལ་བ་དང་། དོན་དམ་སྐྱེ་འགག་མེད་པ་ལྟར་ཀུན་རྫོབ་ཀྱང་སྐྱེ་འགག་མེད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྣང་བ་ཀུན་རྫོབ་ཆོས་ཅན་དང་། སྟོང་པ་དོན་དམ་ཆོས་ཉིད་གཉིས་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པས་གྲུབ་པ་ཙམ་མོ། །ཀུན་རྫོབ་ལ་ཡང་ལོག་གཉིས་སུ་དབྱེ་བ་ནི་རང་རྒྱུད་གོང་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་དགག་པ་ལ་ནི་གསུམ་སྟེ། མི་སྲིད་པ། རྟོག་བྱར་མི་རུང་བ། གོ་སྐབས་མི་རྙེད་པའོ། །དང་པོ་ནི་སྣང་བ་མ་ཡིན་པའི་སྟོང་པ་ནི་བདེན་པ་གཉིས་ཀར་མི་སྲིད་དེ། སུ་ལའང་སྣང་དུ་མི་རུང་ན་རྣམ་པ་མེད་པ་ཡིན་ཞིང་རྣམ་པ་ཀུན་རྫོབ་ཏུའང་མེད་པའི་ཕྱིར་དངོས་མེད་དུ་འགྱུར་བ་ནམ་མཁའ་བཀག་པ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི་བརྟག་བྱའི་ཡུལ་དུའང་གལ་ལ་རུང་སྟེ་མི་རུང་བས་རྟོག་བྱའི་དོན་དུའང་མི་རུང་སྟེ། ཤེས་བརྗོད་ཀྱིས་གཞལ་བྱའི་ངོ་བོ་ཡིན་ན་རྫུན་པར་འགྱུར་ལ། དེ་དག་གི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པ་མི་སྲིད་པས་རྟོགས་སུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་དང་། སྣང་བ་ཐམས་ཅད་སྟོང་པར་རྟོགས་ཙམ་གྱིས་སྒྲིབ་པ་མི་སེལ་ཞིང་། ཐ་དད་དུ་འཛིན་པ་སྤང་གཉེན་དུ་མི་འཐད་དེ་དགྲ་ལ་ཞེ་སྡང་སྐྱེས་པ་ལ་ནམ་མཁའ་སྟོང་པར་ཤེས་པས་ཞེ་སྡང་སེལ་བར་མི་ཕན་པ་ལྟར། གཞི་རྫུན་གྱི་སྣང་བ་ལ་བདེན་པར་ཞེན་ནས། དེ་ལས་ལོགས་སུ་སྟོང་པ་རྟོགས་པས་ཅི་ལ་ཡང་མི་ཕན་པས་རྟོགས་པ་དེ་ལ་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་རྟོགས་བྱར་མི་རུང་བར་བསྟན་ཏོ། །གསུམ་པ་ནི་སྟོང་ཉིད་གནས་པའི་གོ་སྐབས་ཀྱང་མི་རྙེད་པར་ཐལ་ཏེ། ནམ་མཁས་ཁྱབ་ཚད་དུ་སྣང་བས་ཁྱབ་པས་ཕྱོགས་བཅུ་གང་ནས་ཀྱང་སྣང་བ་མེད་པའི་གོ་སྐབས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པས་རྟོགས་པའང་མི་རུང་སྟེ་སེམས་སྣང་རྟོག་པ་དང་རྟོག་མེད་གཉིས་ལས་མ་འདས་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་ན་ནམ་ཡང་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་མི་གཅར་ནས་སྟོང་ཉིད་མི་རྙེད་པའི་ཕྱིར་དང་། རྟོག་བྱ་དེ་ཡང་རྟོག་བྱེད་སེམས་སྣང་ཡིན་པས་ན་འགལ་བར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཀུན་རྫོབ་ལས་ཐ་དད་པའི་དོན་དམ་མི་འཐད་དེ། སེམས་འགྲེལ་ལས། ཀུན་རྫོབ་ལས་ནི་ལོགས་ཤིག་ན། །དོན་དམ་ཉེ་བར་མི་དམིགས་སོ། །སྟོང་ཉིད་གང་ཡིན་ཀུན་རྫོབ་ལ། །ཀུན་རྫོབ་གང་ཡིན་སྟོང་ཉིད་དོ། །ཞེས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་བདེན་གཉིས་ངོ་བོ་གཅིག་པའང་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཁེགས་ལ། ཐ་དད་པའང་ཁེགས་པ་ཉིད་དེ། དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་ལས། འདུ་བྱེད་ཁམས་དང་དོན་དམ་མཚན་ཉིད་ནི། །གཅིག་དང་ཐ་དད་བྲལ་བའི་མཚན་ཉིད་དེ། །གཅིག་དང་ཐ་དད་ཉིད་དུ་གང་རྟོག་པ། །དེ་དག་ཚུལ་མིན་ལྟ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །དོན་བསྡུས་ནས་བཤད་ན། སྣང་སྟོང་ཐ་དད་དུ་འདོད་པ་ལམ་ཡང་དག་མིན་པ་ནི། སྣང་བ་མིན་པའི་སྟོང་པ་བདེན་པ་གཉིས་ཀར་མི་སྲིད་དེ། སུ་ལའང་སྣང་བ་མེད་ན་དེའི་རྣམ་པ་གཏན་ནས་མེད་པའི་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་ཏུའང་མེད་པར་ཐལ་ཏེ་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་ནོ། །སྟོང་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་སྣང་བའང་མི་རྙེད་དེ་གང་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་དཔྱད་ན་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དམ་བརྟགས་བྱའི་སྣང་ཡུལ་དུ་མི་རུང་ན་རྟོགས་བྱའི་དོན་དུའང་མི་རུང་སྟེ། ཤེས་བརྗོད་ཀྱིས་གཞལ་བྱ་ཡིན་ན་རྣམ་པ་སྣང་དགོས་ལ། དེ་མེད་ན་རྟོགས་སུ་མི་རུང་ངོ་། །སྤྲོས་བྲལ་ནི་དེ་དང་མི་འདྲ་སྟེ་སྣང་སྟོང་ཕྱོགས་རེ་བའི་མཐའ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཡི་སྟོང་པ་ནི་སྣང་བ་དང་བྲལ་བར་དམིགས་དགོས་ན་དེ་མི་རུང་ངོ་། །སྣང་བ་ལས་ཐ་དད་པའི་སྟོང་པ་བསྒོམ་པ་ལམ་མིན་ཏེ། དེས་སྒྲིབ་པ་མི་སེལ་ཞིང་སྤང་གཉེན་དུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་དགྲ་ལ་ཞེ་སྡང་སྐྱེས་ཚེ་ནམ་མཁའ་སྟོང་པར་ཤེས་པས་མི་ཕན་པ་བཞིན་ནོ། །སྟོང་ཉིད་ཅེས་པ་གང་ནས་ཀྱང་མི་རྙེད་དེ། ཕྱོགས་དུས་ཀྱི་ཤེས་པ་གང་གི་ཡུལ་ཡིན་ཀྱང་དེའི་རྣམ་པ་སྣང་བ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རང་རྒྱུད་འོག་མ་སྒྱུ་མ་དོན་དམ་དུ་འདོད་པས་བདེན་གཉིས་ངོ་བོ་གཅིག་པ་དང་། སྣང་སྟོང་ཐ་དད་དུ་འདོད་པས་ངོ་བོ་ཐ་དད་དུ་བཞག་པའང་ཐུབ་པའི་དགོངས་པ་ལེགས་པར་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡོད་མེད་ཀྱི་མཐར་ལྷུང་བའི་ཕྱིར། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྒྱལ་པོ་ལས། རྟག་དང་ཆད་པ་འདི་ཡང་མཐའ་ཡིན་ཏེ། །ཡོད་དང་མེད་ཅེས་བྱ་བ་གཉིས་ཀ་མཐའ། །གང་ཡང་གཉིས་པོ་དག་ནི་མེད་ཤེས་ནས། །མཁས་པས་དབུས་ལའང་གནས་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཞེས་སོ། །རང་རྒྱུད་འོག་མ་འདི་གཉིས་ཀས་བདེན་གཉིས་རོ་གཅིག་ཏུ་སྒྲུབ་མ་ནུས་ཤིང་། གཅིག་གིས་བདེན་པ་གཉིས་ཆར་སྒྱུ་མ་ལྟར་འདོད་པ་དང་། གཅིག་གིས་ཀུན་རྫོབ་བསླུ་བ་དཔྱད་མི་བཟོད་པ་དང་། དོན་དམ་སྟོང་བ་དཔྱད་བཟོད་དུ་ཁས་ལེན་པ་དེ་ཡང་བརྟགས་ན་མི་འཐད་པའི་ཚུལ་བཤད་པས་རང་རྒྱུད་འོག་མ་དེ་ལ་ཡང་ནང་ཚན་གྱིས་བཞེད་པ་མི་འདྲ་བའི་འདོད་ཚུལ་དང་། དེ་ལ་བརྟགས་ནས་དེའི་འདོད་ཚུལ་མ་དག་པའི་ཕྱོགས་ལ་དགག་པ་དང་བཅས་པ་སོང་ནས། རང་རྒྱུད་གོང་མ་ནི། སློབ་དཔོན་ཡེ་ཤེས་སྙིང་པོ་དང་། ཞི་བ་འཚོ་དང་། ཀ་མ་ལ་ཤཱི་ལ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཐུབ་པའི་དགོངས་པ་འདི་ལྟར་རྟོགས་ཏེ། ཡང་དག་པར་མཐའ་ལས་འདས་ཤིང་། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་རྟེན་འབྲེལ་སྒྱུ་མའི་རྣམ་པར་ཇི་ལྟར་གནས་པ་བཞིན་འཇོག་ལ། དེ་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་རང་ཕྱོགས་སྒྲུབ་པ་དང་། གཞན་ཕྱོགས་དགག་པ། གཏན་ཚིགས་རང་རྒྱུད་འདུ་འགོད་པས་རང་རྒྱུད་འཕེན་པའི་ཚུལ་གསུམ་གྱི་ཚད་མས་བྱེད་དེ། དཔེར་ན་ཕྱོགས་སྔས་དངོས་པོ་རྟག་པར་འདོད་པ་ན། དངོས་པོ་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་པར་ཐལ། བྱས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བུམ་པ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་པའི་ཚུལ་གསུམ་གྱི་ཚད་མས་བཀག་པའི་རྗེས་སུ་རང་རྒྱུད་ཀྱི་དམ་བཅའ། དངོས་པོ་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་པ་ཡིན་ཏེ། བྱས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱུ་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པ་འཕེན་པ་ལྟ་བུའོ། །འདིའི་ལུགས་ཀྱི་བདེན་པ་གཉིས་ནི་སྣང་བཞིན་པ་འདི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་སྟེ། རྟེན་འབྲེལ་ཙམ་དུ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་ལ། མུ་བཞིའི་སྐྱེ་བའི་ནང་གི་གཞན་ལས་སྐྱེ་བར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །རང་རྒྱུད་གོང་མ་འདི་མན་ཆད་ནང་པ་ཀུན་གཞན་སྐྱེ་འདོད་པར་མཐུན་ནོ། །ཀུན་རྫོབ་དེ་ཡང་སྣང་ལ་དོན་བྱེད་ནུས་པ་ཡང་དག་ཀུན་རྫོབ། སྣང་ལ་དོན་བྱེད་མི་ནུས་པ་ལོག་པའི་ཀུན་རྫོབ་སྟེ། བདེན་གཉིས་ལས། སྣང་དུ་འདྲ་ཡང་དོན་བྱེད་དང་། །ནུས་པའི་ཕྱིར་དང་མི་ནུས་ལས། །ཡང་དག་ཡང་དག་མ་ཡིན་པའི། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ནི་དབྱེ་བ་བྱས། །ཞེས་སོ། །དེའང་ཀུན་རྫོབ་པ་རྣམས་འཁྲུལ་པ་ཡིན་པས་དག་པའི་ས་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་མི་ལྡོག་སྟེ། འཕགས་པ་རྣམས་ལ་ནི་རྗེས་ཐོབ་ན་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཆ་དེ་ཉིད་ཡོད་པས་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པ་ཞེས་ཟེར་ཞིང་། སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་ལ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་དེ། ཚོགས་སྦྱོར་དུ་མཉམ་པར་བཞག་ཀྱང་སྒོ་ལྔའི་གསལ་སྣང་མི་འགག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་འདི་སེམས་ཙམ་པའི་འདོད་པ་ལྟར་སེམས་ཀྱང་མ་ཡིན་ལ་ཉན་ཐོས་པ་ལྟར་དོན་གཞན་དུ་བདེན་པར་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། བག་ཆགས་འཁྲུལ་པའི་དབང་གིས་སེམས་ལ་དེ་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སྤང་བྱའི་དྲི་མ་ཀུན་རྫོབ་པའོ་ཞེས་འདོད་དོ། །དོན་དམ་ནི་ཀུན་རྫོབ་དེ་ཉིད་རིགས་པས་དཔྱད་ན་གཅིག་དང་དུ་མའི་རང་བཞིན་མེད་པས་ཡོད་མེད། ཡིན་མིན། གྲུབ་མ་གྲུབ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་གང་གིའང་སྤྲོས་བརྗོད་བསམ་ཡུལ་ལས་འདས་པས་སྔར་བཞིན་མ་གྲུབ་ཅེས་སུའང་བཞག་ཏུ་མེད་པར་འདོད་དེ། བདེན་གཉིས་ལས། ཀུན་རྫོབ་འདི་ལྟར་སྣང་བ་འདི། །རིགས་པས་བརྟགས་ན་འགའ་མི་རྙེད། །མ་རྙེད་པ་ཉིད་དོན་དམ་སྟེ། །ཡེ་ནས་གནས་པའི་ཆོས་ཉིད་དོ། །ཞེས་པ་དང་། རྡོ་རྗེ་གཅོད་པ་ལས། ཆོས་ཉིད་ཤེས་བྱ་མ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་མི་ནུས། །ཞེས་པ་དང་། སྔ་མ་དེ་ཉིད་ལས། ཡོད་མེད་དངོས་པོ་མཁྱེན་པ་པོ། །ཀུན་མཁྱེན་གྱིས་ཀྱང་གང་མ་གཟིགས། །དེ་ཡི་དངོས་པོ་ཅི་འདྲ་ཞེས། །ཤིན་ཏུ་ཞིབ་པའི་ལྟ་བས་དཔྱོད། །ཅེས་སོ། །རྟོགས་ཚུལ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་པས་འགའ་ཡང་དམིགས་སུ་མེད་པ་ནི་དོན་དམ་པ་སྟེ། སོ་སོ་རང་རང་གི་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་འགའ་ཡང་མཐོང་མེད་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་རྟོགས་པ་སྟེ་ཡུམ་ལས། ཆོས་གང་ཡང་མཐོང་བ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་མཐོང་བ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མཐོང་བའོ། །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་དོན་ཤེས་པས་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཐབས་སྣང་བཅས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་དང་། དོན་དམ་པ་ཤེས་རབ་སྣང་མེད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་བསགས་པའི་མཐར། ཆོས་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་གཉིས་མངོན་དུ་བྱས་ཏེ། རང་དོན་དུ་ཆོས་སྐུ་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བ་དང་། གཞན་དོན་དུ་གཟུགས་སྐུ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་སྣང་བས། འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པ་དེ་ཡང་མཉམ་པར་བཞག་པའི་རྗེས་ལ་ཡེ་ཤེས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུས་མཛད་ཅིང་དོན་དམ་པར་ནི་སངས་རྒྱས་པ་ཡང་མེད་ལ་དོན་མཛད་པ་ཡང་མེད་དེ་སྤྲོས་པའི་མཐའ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འདོད་དོ། །རང་རྒྱུད་གོང་འོག་གི་ཁྱད་པར་འབྱེད་ཆོས་གང་ཡིན་ན། རང་རྒྱུད་འོག་མ་ལས། དོན་དམ་སྒྱུ་མ་དང་སྟོང་པར་འདོད་པ་གཉིས་ཡོད་པ་དེ་ཉིད། འདིར་གོང་མས་ཡོད་མེད་ལས་འདས་པས་འོག་མའི་འདོད་པ་དེ་གཉིས་ཀར་མི་འདོད་ལ། འོག་མ་གཉིས་ཀས་ཀུན་རྫོབ་སྒྱུ་མ་དང་དངོས་པོར་བདེན་པ་ལས། འདིར་རྫུན་པ་ཉིད་ཀྱང་རྫུན་བཞིན་དུ་རྒྱུ་རྐྱེན་རྟེན་འབྲེལ་ལས་བྱུང་བ་ཙམ་ཞིག་སྨྲ་བའི་ཁྱད་པར་ཡོད་དོ། །རང་རྒྱུད་གོང་མའི་འདོད་པ་དེ་དགག་པ་ལ། ཐ་སྙད་དུ་རྒྱུ་རྐྱེན་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་དབང་ལས་སྒྱུ་མ་ལྟར་སྣང་བ་དང་། དངོས་པོ་ལས་ཐ་དད་པའི་དོན་དམ་ལོགས་སུ་མི་འདོད་པ་ཤིན་ཏུ་འཐད་ནའང་། ཀུན་རྫོབ་དངོས་སྣང་ལ་བདེན་རྫུན་གཉིས་སུ་འདོད་པ་མི་འཐད་དེ། ཆུ་ཟླ་དང་གནམ་ཟླ་གཉིས་རྐྱེན་ལས་སྣང་བ་འདྲ་བ་དང་། མིག་ཤེས་ལ་སྣང་བར་འདྲ་བ་དང་། དཔྱད་ན་མ་གྲུབ་པར་གཉིས་ཀ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནམ་ཟླ་ཉིད་རྡུལ་ཕྲན་དུ་བརྟགས་པས་ཆ་ཤས་མ་གྲུབ་པས་མེད་པ་དང་། སྐད་ཅིག་གི་རྒྱུན་དང་དུས་ཀྱི་ཆ་དང་། མཐའ་དབུས་ལྟོས་པས་མ་གྲུབ་པའི་རིགས་པས་ཀྱང་གནམ་ཟླ་ཡོད་པར་ཁེགས་པས། མེད་ལ་སྣང་བའི་གནམ་ཟླ་དེ་ཉིད་ཆུ་ཟླ་དང་མཚུངས་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་དང་། བག་ཆགས་འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པ་ལ་གནམ་ཟླ་ཆུ་ཟླ་གཉིས་ཀ་སྣང་བར་ཡང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་བྱེད་ནུས་མི་ནུས་ཀྱི་ཁྱད་ཡོད་དེ་གནམ་ཟླས་མུན་པ་སེལ་ལ། ཆུ་ཟླས་མི་སེལ་ལོ་ཞེ་ན། ཕྱོགས་རེའི་དཔྱད་པ་ཞུགས་ན་ཡང་མཚུངས་ཏེ། འོ་ན་ཆུ་ཟླ་རང་མཚན་པ་ལྟར་གནམ་ཟླས་དོན་བྱེད་མི་ནུས་པར་ཐལ་ཏེ། རྫིང་བུར་ཤར་བའི་དོན་བྱེད་གནམ་ཟླས་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ་དེ་ཆུ་ཟླ་མིན་པར་མཁའ་ཟླ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སྣང་བ་ཡང་མེད་པ་གསལ་སྣང་རྨི་ལམ་སོགས་དང་འདྲ་བ་དེ་ཉིད་རང་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བ་སྣང་བ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཀྱང་། དོན་དམ་པར་བདེན་པ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་ནས། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གྲུབ་པ་མིན་ནོ། །དེས་ན་སྣང་ཙམ་གྱི་དོན་བྱེད་པ་ལས། ཐམས་ཅད་ནས་ཐམས་ཅད་དུ་གནམ་ཟླས་ཀྱང་དོན་བྱེད་ནུས་པ་མ་ཡིན་པས། བདེན་གཉིས་ཀྱི་དབྱེ་བ་དང་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་བཞག་པ་རྣམས་རྣམ་གྲངས་པའི་དོན་དམ་བདེན་པར་ལྟོས་ནས་དེའི་ངོར་བཞག་པ་ལས། རྣམ་གྲངས་མ་ཡིན་པའི་དོན་དམ་གྱི་ངོར་ཤེས་བརྗོད་ཀྱི་སྤྲོས་པའི་ཡུལ་ལས་འདས་པ་ན། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཆུ་ཟླ་དང་མཚུངས་ཏེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྒྱལ་པོ་ལས། ཇི་ལྟར་མཚན་མོ་ཆུ་ཡི་ཟླ་བ་དག །དྭངས་ཤིང་རྙོག་པ་མེད་པའི་མཚོར་སྣང་ཡང་། །ཆུ་ཟླ་སྟོང་པ་གསོག་སྟེ་སྙིང་པོ་མེད། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཤེས་པར་གྱིས། །ཞེས་སོ། །ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་ཡང་ལོག་གི་ཀུན་རྫོབ་མཉམ་སྟེ། གཉིས་ཀ་རྒྱུ་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་ཤིང་ཡུལ་དུ་སྣང་བ་དཔྱད་ན་མ་གྲུབ་པར་འདྲ་བས་དངོས་པོ་རང་མཚན་གྱིས་གྲུབ་ཅེས་པའང་། སྤྲོས་པ་ལ་དགའ་བས་ནན་གྱིས་བཏགས་པ་ཙམ་སྟེ་དཔྱད་ན་ཅི་ཡང་མ་གྲུབ་བོ། །གཞན་སྐྱེ་འདོད་པ་དེ་ཡང་མི་འཐད་དེ་དེ་ལྟར་རྒྱུ་རྐྱེན་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་སྣང་བ་ལས་སྐྱེ་བར་སྣང་ཡང་། གཞན་ཁོ་ན་ལས་འདོད་པར་མི་རིགས་ཏེ་ཞེས་དམ་བཅས་ལ། ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་གཞན་སྐྱེ་ཞེས་པ་ཡིན་ཅེ་ན། ཐ་སྙད་དུ་གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་གྲུབ་ན་རང་ལས་སྐྱེ་བའང་དེ་དང་འདྲ་བར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །རང་ལས་སྐྱེ་བ་དེ་མེད་དེ་རང་གྲུབ་དུས་སམ་མ་གྲུབ་དུས་ན་སྐྱེ་བར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ་གཞན་སྐྱེ་དེ་དང་མི་འདྲ་ཞེ་ན། གཞན་སྐྱེའང་མེད་དེ་རྒྱུ་འགགས་པ་ལས་སྐྱེའམ་མ་འགགས་པ་ལ་ལས་སྐྱེ། རྒྱུ་འགགས་པ་ལས་སྐྱེ་པ་ཡིན་ན་སྐྱེ་བ་རྒྱུ་མེད་དུ་ཐལ་ཞིང་། མ་འགགས་པ་ལས་སྐྱེ་ན་རྟག་པ་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་བར་ཐལ་བས་དོན་དུ་མ་སྐྱེས་པར་འགྱུར་བ་དང་། དུས་མཉམ་པར་གྱུར་བ་བསྐྱེད་བྱ་སྐྱེད་བྱེད་དུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང་། རྒྱུན་ལས་སྐྱེ་བ་ཕྲད་པ་བཀག་པའི་ཕྱིར་རིགས་པས་མ་གྲུབ་པར་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་ཕྱིར་ན་མ་གྲུབ་པ་ཁོ་ནའོ། །བརྟགས་ན་རང་སྐྱེ་གཞན་སྐྱེ་གཉིས་ཀ་འདྲ་སྟེ་གཉིས་ཀ་གང་ལྟར་ཡང་སྐྱེ་བ་མི་རྙེད་དོ། །དེས་ན་རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བར་སྣང་བ་ཙམ་ལས། དངོས་པོ་གཤིས་དང་ཐ་སྙད་གང་དུའང་རང་དང་གཞན་རང་མཚན་པ་མེད་པས་དེ་ལས་སྐྱེ་བར་མ་གྲུབ་བོ། །འོན་ཀྱང་གཞན་ལས་སྐྱེ་བར་སྣང་བ་ཡང་འཁྲུལ་སྣང་ཡིན་གྱི་དོན་ལ་མེད་པས་ཀྱང་གཞན་སྐྱེ་མ་གྲུབ་པར་ཤེས་སོ། །གང་རང་དང་གཞན་དང་གཉིས་ཀ་དང་རྒྱུ་མེད་ལས་མ་སྐྱེས་པ་དེ་ཉིད། སྐྱེས་པའི་དངོས་པོ་མཐའ་དག་གིས་སྟོང་ལ། ཆོས་ཅན་དངོས་པོ་ཙམ་ཡང་དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བས་སྟོང་པ་དཔེར་ན་དངོས་མེད་ཀྱི་དོན་སྤྱི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཅིང་། གང་གཅིག་དང་དུ་མ་བྲལ་བས་ཁྱབ་པ་དེ་ཉིད་བདེན་པའི་དངོས་པོས་སྟོང་པས་ཀྱང་ཁྱབ་སྟེ། །འདི་ལྟར་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ལ་དོན་དམ་པར་གཅིག་དང་དུ་མར་བྲལ་བ་ཁྱབ་བྱེད་དུ་ཡོད་པས་སོ། །འོན་ཀྱང་རྒྱུ་རྐྱེན་ལས་སྐྱེ་བར་སྣང་ཙམ་མི་འགོག་སྟེ། ཇི་ལྟར་སྣང་ཉིད་དགག་མིན་གྱི། །འདིར་ནི་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུར་གྱུར་པ། །བདེན་པར་རྟོག་པ་བཟློག་བྱ་ཡིན། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །རྒྱུ་ས་བོན་ལ་སོགས་པའི་མཐུ་ལས་འབྲས་བུ་མྱུ་གུ་སོགས་བསླུ་མེད་དུ་འཕེན་པར་སྣང་བ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཡིན་པས། ཁས་ལེན་གྱི་མཐའ་བཞི་དང་བྲལ་བ་ཡིན་པར་བལྟའོ། །དེ་ནི་ཁོ་བོ་ཅག་རང་རྒྱུད་གོང་མས་ཀྱང་སྣང་ཙམ་མི་དགག་པ་ཙམ་ལ་གཞན་སྐྱེ་ཞེས་འདོགས་པར་བྱེད་དོ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། སྣང་ཙམ་ལ་བདག་གཞན་གྱི་དཔྱད་པ་མ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་དང་། སྐྱེ་མི་སྐྱེའི་ཐ་སྙད་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། སྣང་ཙམ་ཡིན་པས་ན་འགག་མི་འགག་ཏུ་བློས་མ་ངེས་ཤིང་ངེས་སྣང་ཙམ་ལ་བཏགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རྟག་མི་རྟག་དང་རྫས་དང་དུས་ལ་སོགས་པ་བརྟག་པའི་རིགས་པས། སྣང་བ་མི་དགག་པར་གཞན་ལས་སྐྱེའོ་ཞེས་པ་ཙམ་ཡང་ཁེགས་པས་ཁས་བླང་དུ་མི་རུང་ངོ་། །དེས་ན་རྨི་ལམ་གྱི་སྐྱེ་བ་ལྟར་སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པར་རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དེ་སྐྱེ་བའི་དངོས་པོ་མཐའ་དག་གིས་སྟོང་པས་ན་ཆོས་ཅན་སྣང་བ་རྟེན་འབྲེལ་འདི་ཡང་དོན་དམ་པར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཡོད་མེད་གཉིས་ཀས་སྟོང་བར་དེ་ལྟར་བུར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཚངས་པས་ཞུས་པ་ལས། རྟག་ཏུ་རང་བཞིན་མེད་པ་ཡིས། །དངོས་པོ་སྣ་ཚོགས་སྣང་བ་ལ། །སྐྱེ་བ་འཇིག་པ་འགག་པ་དག །ཁྱོད་ཀྱིས་རྨི་ལམ་སྒྱུ་འདྲར་བསྟན། །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་སྣང་འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་དང་འགལ་བས་ཀྱང་མེད་དེ། འཇུག་པ་ལས། གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་འཇིག་རྟེན་ལས་ཀྱང་མེད། །ཅེས་སོ། །དེས་ན་རྒྱུ་འགག་མ་འགགས་ལ་སོགས་ཀྱི་དཔྱད་པས་བདག་སྐྱེ་གཞན་སྐྱེ་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་སྣང་བའི་དངོས་པོ་ས་སྨྱུག་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་བདག་སྐྱེ་གཞན་སྐྱེ་གཉིས་ཀ་གྲུབ་པ་མིན་ཅིང་། དེ་མིན་པའི་དོན་དམ་གྱི་གཞན་སྐྱེ་ཞིག་དེ་པས་ཀྱང་འགྲུབ་པ་མིན་ནོ། །སྣང་ཚོད་དཔྱད་ནས་མ་དམིགས་པའི་དོན་དམ་ཡང་མེད་དེ། ཀུན་རྫོབ་ཉིད་ཆ་ཤས་ལ་སོགས་པའི་ཆར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་དཔྱད་པའི་དོན་དམ་མི་འགྲུབ་པ་ཉིད་དེ་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་མ་གྲུབ་པས་དེ་ལ་དཔྱད་པའི་དོན་དམ་མ་གྲུབ་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་སྐྱེ་ཞེས་པ་དེ་ནི་ཐ་ན་འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྣམ་བཞག་དང་འགལ་བས་འགྲུབ་པ་མིན་ནོ། །ཡང་དཔྱད་མཁན་རྟོག་པར་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་རྟོག་གི་བློ་དེས་དཔྱད་པའི་བློ་ལས་འདས་པའི་དོན་དམ་མ་གྲུབ་པར་ཐལ་ཏེ། དམིགས་བཅས་རྟོག་དཔྱོད་ཀྱི་བློ་སྟོང་ཉིད་དང་འགལ་ནས་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱོད་འཇུག་ལས། དོན་དམ་བློ་ཡི་སྤྱོད་ཡུལ་མིན། །བློ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་པར་འདོད། །ཅེས་པ་དང་། སེམས་ནི་དམིགས་དང་བཅས་རྣམས་ལ། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་དཀའ་བར་གནས། །ཞེས་སོ། །རྟོག་པས་བསམ་ཞིང་གཞིག་པ་རྟོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་གནས་ལུགས་མ་ཡིན་ཏེ་ཀུན་རྟོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ལས། ཀུན་ཏུ་རྟོག་དང་བཅས་རྣམས་ལ། །སྟོང་ཉིད་དམ་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །དམིགས་པས་ཀུན་ཏུ་དཀྲུགས་པའི་ཡིད། །འཁོར་བ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་དཔྱོད་མཁན་བློ་ཡིན་པར་བསྒྲུབས་ནས་དེ་ལྟར་ན་དཔྱད་ཡུལ་ཀུན་རྫོབ་མ་དམིགས་པ་དེ་ཉིད་དོན་དམ་དུ་མི་འཐད་དེ། མ་དམིགས་པ་དེ་བློས་ངེས་པ་དེ་ཡིན་ནམ། ཡུལ་དེ་ཡིན། བློས་ངེས་པ་དེ་ཡིན་ན་དཔྱད་བྱ་དང་དཔྱོད་བྱེད་བློ་གཉིས་རྫས་འགལ་བས་མ་གྲུབ་ལ། ཡུལ་ཡིན་ན་ཆ་ཤས་དང་ཆ་མེད་དང་མ་གྲུབ་པ་གསུམ་དུ་འགྱུར་བས་དོན་དམ་གང་དུའང་མ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་དང་། གལ་ཏེ་ཡུལ་ཡིན་ན་སྐྱེ་འགག་ཏུ་སྣང་བར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་དང་། མིག་དང་རྣ་བ་སོགས་ཀྱི་མཐོང་ཐོས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དོན་དམ་རྣལ་མའམ་ངོ་མ་ནི་དཔྱད་རུང་མ་དཔྱད་རུང་དཔྱད་པ་ལ་མི་ལྟོས་པ་ཉིད་དུ་གནས་དགོས་ཏེ། ཡུམ་ལས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་མ་བྱོན་ཡང་རུང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱོན་ཡང་རུང་། དེ་བཞིན་ཉིད་འདི་ནི་འཕེལ་བའམ་འགྲིབ་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་སོ། །དཔྱད་པ་རྟོགས་པའི་ཐབས་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའང་མི་རུང་སྟེ། བློ་ལ་བརྟགས་ན་སྐད་ཅིག་ཆ་ཤས་མེད་པ་ལ་རྟོག་དཔྱོད་ཀྱི་ཆ་ཙམ་ཡང་མེད་པས་དཔྱོད་མཁན་ཉིད་ཀྱང་མ་གྲུབ་པ་དང་། དོན་དམ་དམིགས་བསམ་སྤྲོས་པ་ལས་འདས་པ་དཔྱད་གཞིར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་སྣང་ཚོད་པ་འདི་ལ་དཔྱད་ནས་མ་གྲུབ་པའི་དོན་དམ་ཀྱང་མེད་དེ། སྣང་བ་ཉིད་མེད་པར་དེའི་སྟོང་པའང་མི་འགྲུབ་ལ། གཉིས་ཀ་བཏགས་པ་ཙམ་ལས་མ་གྲུབ་པར་མགོ་མཉམ་ཞིང་། བདེན་པ་གཉིས་སུ་ཕྱེ་བའང་བློ་ངོར་གནས་ཀྱི། དོན་ལ་གཉིས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་པས་ན། ངོ་བོ་གཅིག་ལ་ལྡོག་པས་ཕྱེ་བ་ཙམ་དུ་ཡང་མི་འཐད་དེ། ངོ་བོ་གཅིག་ན་ལྡོག་པ་ཐ་དད་ཡིན་པར་སྨྲས་པས་ན་ཕན་ཚུན་འཆོལ་བའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་ཞིང་། ལྡོག་པ་ཐ་དད་ཡིན་ན་ནི་དེ་ཉིད་སྒྲོ་བཏགས་ཙམ་ཡིན་པས་རྫས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་སྤྱི་མཐུན་པའི་སྣང་རྫས་ཀྱང་ཁེགས་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་ལས་རྫས་གཞན་དོན་དམ་མེད། དོན་དམ་ལས་རྫས་གཞན་ཀུན་རྫོབ་མེད་དུས་གཉིས་ཀའི་རྫས་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྫས་མ་གྲུབ་ན་མ་གྲུབ་པ་དེའི་ལྡོག་པའང་མེད་པས་ཡོད་པའི་བདེན་གཉིས་ཤིག་ཡོད་པར་བཞག་ཏུ་མེད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར། བློས་དཔྱོད་པ་བྱེད་པ་དང་དཔྱད་ཡུལ་གྱི་བདེན་གཉིས་དངོས་པོའི་གཤིས་ལ་མེད་པས་བདེན་པ་གཅིག་དང་ཐ་དད་དུ་མེད་དེ། ལངྐར་གཤེགས་པ་ལས། བདེན་པ་གཅིག་སྟེ་བདེན་པ་གཉིས་སུ་མེད། །བྱིས་པ་སྤྲོས་ལ་དགའ་བས་བརྟག་པ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །འོ་ན་ལུང་ལས་གསུངས་མོད་ཅེ་ན། ལུང་ལས་གསུངས་པའི་བདེན་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་དེ་དཔྱད་བྱ་དཔྱད་ཡུལ་དུ་གསུངས་པ་མ་ཡིན་གྱི། སྣང་ཚོད་དཔྱད་པ་མ་ཞུགས་པའི་ངོ་བོ་ལ་སྣང་བ་ཀུན་རྫོབ་དང་དེ་ཉིད་རང་བཞིན་དུ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་ཆ་ཙམ་ལས་ཐ་སྙད་དུ་བརྡ་ཤེས་པའི་རྣམ་བཞག་ཙམ་དུ་བརྗོད་ཀྱི། གཤིས་ལ་བདེན་རྫུན་གང་ཡང་མེད་པས་བདེན་པ་གཉིས་སུ་བཞག་ཏུ་མེད་དོ། །བདེན་པ་གཉིས་སུ་བཞག་ཏུ་ཡོད་ན་བདེན་པའི་ལྟོས་ཆོས་རྫུན་པའང་ཡོད་དགོས་པས་རྫུན་པ་དང་གསུམ་དུ་ཡོད་པར་འགྱུར་ཞེས་བརྟགས་པ་མཚུངས་སོ། །ཡུམ་ལས། རབ་འབྱོར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བདེན་པའམ་རྫུན་པ་གང་དུ་ཡང་མེད་དེ་རང་བཞིན་གྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སོ། །དེ་ཉིད་དོན་དམ་དུ་གསུངས་སོ་ཀུན་རྫོབ་དུ་དེ་ལྟར་མིན་ནོ་ཞེ་ན། དཔྱད་པ་མཚུངས་ཏེ་དོན་ལ་མ་གྲུབ་ན་ཐ་སྙད་དུའང་བཞག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མོ་གཤམ་ལ་བུ་དོན་དམ་ལ་མེད་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པར་མི་རུང་བ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་ཚུལ་འདི་ཡང་སྒྲོ་བཏགས་ཀྱི་གཟེབ་ལས་མ་འདས་པས་སྣང་བར་གྲུབ་ཀྱང་། དོན་ལ་མ་གྲུབ་ཅེས་པས་དེ་ཡང་རྟག་ཆད་ལས་མ་འདས་པ་ཉིད་དེ་སྣང་སྟོང་ལ་བདེན་ཞེན་གྱི་ཆ་མ་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དམ་པར་མེད་ལ། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པར་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་དེས་ཇི་ལྟར་སྒྲུབ་ཀྱང་རྟག་ཆད་གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོ་ལས་མ་འདས་པ་ཡིན། བློས་དཔྱད་པའི་རིག་ཤེས་ཙམ་ནི་རྟོག་པ་ཞིག་ལས་ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་མི་རུང་པ་ཡིན་ཏེ། སྤྲོས་པ་བཀག་ཙམ་པའི་བྱེད་པ་ལས་མ་འདས་པས་སོ། །དེའི་དོན་རིགས་པ་དྲུག་ཅུ་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། གང་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པས་ཁས་བླངས་པ་དེའི་ཚེ་རྟག་པར་འགྱུར་ལ། དོན་དམ་པར་མེད་པར་ཁས་བླངས་པ་དེའི་ཚེ་ཆད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་བདེན་པ་ཐ་དད་དུ་འདོད་ཅིང་དེ་གཉིས་ཀ་རྫས་གཅིག་ན། དོན་དམ་པ་མེད་པར་ལྟར་ཀུན་རྫོབ་ཀྱང་མེད་པར་འགྱུར་བ་དང་། ཀུན་རྫོབ་སྣ་ཚོགས་སུ་ཡོད་པར་ལྟར་དོན་དམ་ཡང་སྣ་ཚོགས་སུ་འགྱུར་བ་དང་། མི་རྟག་པར་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་དང་། རྫས་ཐ་དད་ན་བདེན་གཉིས་རིས་ཅན་དུ་འགྲོ་བ་སོགས་ཀྱི་འགལ་བ་འདུ་བས། རྟག་ཆད་དུ་ལྟ་བ་ནི་ཉེས་པ་ཀུན་གྱི་འབྱུང་གནས་ཡིན་པས་བཀག་པ་ཡིན་ཏེ། རྩ་བ་ཤེས་རབ་ལས། བཅོམ་ལྡན་དངོས་དང་དངོས་མེད་པ། །མཁྱེན་པས་ཀཱ་ཏྱཱ་ཡ་ན་ཡི། །གདམས་ངག་ལས་ནི་ཡོད་པ་དང་། །མེད་པ་གཉིས་ཀ་བཀག་པར་མཛད། །ཅེས་པ་དང་། རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་ལས། གཞན་ཡང་འདི་ལ་ལོག་བཟུང་ན། །བླུན་པོ་མཁས་པའི་ང་རྒྱལ་གྱིས། །སྤོངས་པས་མ་རུང་བདག་ཉིད་ཅན། །མནར་མེད་པར་ནི་སྤྱི་ཚུགས་འགྲོ། །ཞེས་སོ། །གྲུབ་མཐའི་སྤྲོས་པས་བཞག་པ་སྣང་བའི་རྣམ་གཞག་ཞིབ་མོར་བྱེད་པ་དག་ཀྱང་སྤྲོས་པ་ཕྲ་མོ་མི་ལྡོག་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པས་ན། མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལ་རྟོག་གེས་བསླད་པ་ཡེ་མ་ཞུགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་དང་པོ་ནས་སྣང་ཀུན་རང་སར་གྲོལ་བ་དབུ་མ་ཆེན་པོ་ཀ་དག་གི་དོན་ལ་འཇུག་པར་བྱའོ། །གསུམ་པ།

ཐལ་འགྱུར་པ་བཤད་པ།

ད་ནི་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པ་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རྩེ་མོ་དབུ་མ་ཐལ་འགྱུར་བའི་ལུགས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི། རྒྱལ་བའི་དགོངས་པ་མཐར་ཐུག་སྙིང་པོའི་དོན། །ཐལ་འགྱུར་པས་ནི་སྤྲོས་པ་ཀུན་འགོག་སྟེ། །ཆོས་ཀུན་རྟེན་འབྲེལ་སྟོང་ཉིད་རང་བཞིན་མེད། །བདེན་གཉིས་སྒྱུ་མ་མཐའ་བྲལ་ཉིད་སྒོ་ནས། །ལམ་དང་འབྲས་བུའི་ཆོས་རྣམས་མཐར་ཕྱིན་བྱེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཐུབ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྟོན་པ་ནི་དབུ་མ་ཐལ་འགྱུར་ཡིན་ལ། དེའི་ཤིང་རྟ་འདྲེན་པའི་སྲོལ་འབྱེད་པ་ཐོག་མ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྔ་བོ་ཆེ་ཆེན་པོའི་མདོར་ལུང་བསྟན་པ་འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཉི་མ་དྲི་མ་མེད་པས་ལྟ་བ་ངན་པའི་ཐིབས་པོ་སེལ་བར་མཛད་པ་མགོན་པོ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་རྔ་བོ་ཆེ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས། ང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཏེ་ལོ་བརྒྱད་ཅུ་ལོན་པ་ན། ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱུད་དུ་ཆུ་བོ་མུ་རུན་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བརྟེན་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དམག་གིས་མི་ཚུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་ཉེ་བའི་གྲོང་ཁྱེར་ཕྲེང་བ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བར། དཀར་པོ་རི་ཞེས་བྱ་བའི་རིགས་རྒྱུད་དེར་སྐྱེས་ནས་ངའི་མིང་འཛིན་པའི་དགེ་སློང་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། ལོ་བརྒྱའི་བར་དུ་ངའི་བསྟན་པ་རྒྱས་པར་བྱས་ཤིང་། ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་བསྒྲུབས་ནས་ཕྱིས་ས་བརྒྱད་པ་ཐོབ་པའི་འོག་ཏུ་ཚེའི་དུས་བྱས་ནས་བདེ་བ་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེར་སྐྱེས་ཏེ། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ལུས་དེར་བཞག་སྟེ་སྤྲུལ་པའི་ལུས་ཀྱིས་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པ་ལ་ཆོས་ཉན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་ལུང་བསྟན་ཅིང་། དེར་འདུས་པའི་འཁོར་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་། ཀྱེ་མ་འཇིག་རྟེན་ཀུན་མཐོང་དགའ། །བརྟན་པོ་དགེ་སློང་གཟུགས་གྱུར་ནས། །བསྟན་པ་རིང་ཞིག་འཛིན་བྱེད་ཅིང་། །ཆོས་རྔ་ཆེན་པོ་བརྡུང་བར་འགྱུར། །དེ་ནི་མྱ་ངན་ཡོངས་འདས་ནས། །དེ་འོག་འཇིག་རྟེན་སྟོངས་འགྱུར་ཏེ། །ཆོས་སྨྲ་དེ་ནི་འདས་གྱུར་ནས། །དེ་འདྲ་གཞན་ནི་འགའ་མི་འབྱུང་། །དགེ་སློང་དེ་འདྲ་རྙེད་དཀའ་སྟེ། །སྣང་བ་རིམ་གྱིས་ཉམས་པར་འགྱུར། །འདི་ལྟར་དེ་ནི་ལྷོ་ཕྱོགས་སུ། །འབྱུང་བའི་ཐ་མ་གཅིག་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའི་བསྟོད་པ་ཡང་སྨྲས་སོ། །འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པ་ལས་ཀྱང་། བདེ་གཤེགས་མྱ་ངན་འདས་འོག་ཏུ། །ཚུལ་རྣམས་འཛིན་པར་འགྱུར་བ་དེ། །དུས་དག་འདས་ནས་འབྱུང་བ་ནི། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཁྱོད་ཤེས་བྱོས། །ལྷོ་ཕྱོགས་བྷེ་ཏའི་ཡུལ་དུ་ནི། །དགེ་སློང་དཔལ་ལྡན་ཆེར་གྲགས་པ། །དེ་མིང་ཀླུ་ཞེས་འབོད་པ་སྟེ། །ཡོད་དང་མེད་པའི་ཕྱོགས་འཇིག་པ། །ང་ཡི་ཐེག་པ་འཇིག་རྟེན་དུ། །བླ་མེད་ཐེག་ཆེན་རབ་བཤད་ནས། །རབ་ཏུ་དགའ་བའི་ས་བསྒྲུབས་ཏེ། །བདེ་བ་ཅན་དུ་དེ་འགྲོའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་། འཇམ་དཔལ་རྩ་རྒྱུད་ལས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ང་འདས་ནས། །ལོ་ནི་བཞི་བརྒྱ་ལོན་པ་ན། །དགེ་སློང་ཀླུ་ཞེས་དེ་འབོད་འབྱུང་། །བསྟན་པ་ལ་ནི་དད་ཅིང་ཕན། །རབ་ཏུ་དགའ་བའི་ས་ཐོབ་པ། །ལོ་ནི་དྲུག་བརྒྱ་དག་ཏུ་འཚོ། །རིག་པ་རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་ནི། །བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་དེས་ཀྱང་འགྲུབ། །བསྟན་བཅོས་སྣ་ཚོགས་དོན་དང་ནི། །དངོས་པོ་མེད་པའི་དོན་དེ་རིག །གང་ཚེ་ལུས་དེ་བོར་བ་ན། །བདེ་བ་ཅན་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །དེ་ནི་མཐར་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཉིད། །ངེས་པ་ཁོ་ནར་ཡང་དག་ཐོབ། །ཅེས་དང་། འཕགས་པ་སྤྲིན་ཆེན་པོ་སྟོང་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་པ་ལས། ཀུན་དགའ་བོ་ལི་ཙ་བྱི་གཞོན་ནུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཐོང་ན་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ང་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ལོ་བཞི་བརྒྱ་ལོན་པ་ན་ཀླུ་ཞེས་བྱ་བའི་དགེ་སློང་དུ་གྱུར་ནས་ངའི་བསྟན་པ་རྒྱས་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་ཏེ། མཐར་གྱི་རབ་ཏུ་དང་བའི་འོད་ཅེས་བྱ་བའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་འབྱུང་གནས་འོད་ཅེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སོགས་རྣམ་པ་དུ་མས་ལུང་བསྟན་པའི་འཕགས་པ་ཀླུའི་དབང་པོ་སྟེ། དེའི་གཞུང་རིགས་པའི་ཚོགས་དྲུག་གི་དོན་ཏེ། དེ་ཡང་རྩ་བ་ཤེས་རབ། །རིགས་པ་དྲུག་ཅུ་པ། །སྟོང་ཉིད་བདུན་ཅུ་པ། །ཞིབ་མོ་རྣམ་འཐག །རྩོད་པ་བཟློག་པ། ཐ་སྙད་བསྒྲུབ་པ་སྟེ་ལྔ་དང་། བོད་ཕྱི་རབས་པའི་འདོད་པ་ལྟར་ན་དབུ་མ་རྩ་བ་ཤེས་རབ། རྩོད་བཟློག སྟོང་ཉིད་བདུན་ཅུ། རིགས་པ་དྲུག་ཅུ། ཞིབ་མོ་རྣམ་འཐག་སྟེ་ལྔ་དང་། རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་སྟེ་དྲུག་ཏུ་བརྩི་བ་ཡིན། དེ་དག་གི་དགོངས་པ་འགྲེལ་པ་པོའང་། འཕགས་པ་ལྷ་དང་། སངས་རྒྱས་བསྐྱང་དང་། ལེགས་ལྡན་འབྱེད་དང་། ཟླ་བ་གྲགས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་དག་གི་ནང་ནས་མི་འཕྲོགས་པའི་མཁྱེན་རབ་དང་ཐུགས་རྗེར་ལྡན་པ་འཕགས་པ་ཟླ་བ་གྲགས་པས་ནི་སློབ་དཔོན་གྱི་དགོངས་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་ནས་དབུ་མ་རྩ་བའི་དོན་གྱི་འགྲེལ་པ་དབུ་མ་ལ་འཇུག་པ་དང་། ཚིག་གི་འགྲེལ་པ་ཚིག་གསལ་མཛད་དེ། འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པ་མཐར་ཐུག་པ་དབུ་མ་ཐལ་འགྱུར་གྱི་ཉི་མ་ཤར་བར་མཛད་པས། ལྟ་བ་ངན་པའི་ཐིབས་པོ་བསལ་བར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་རྒྱལ་པོ་བདེ་སྤྱོད་ཀྱི་བུས། མགོན་པོ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་མགུར་ལ་རྩྭ་འཇག་མས་བརྒྱབ་ནས་བཀྲོངས་དུས། མི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ད་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཉི་མ་ནུབ་བོ་ཞེས་མྱ་ངན་གྱི་སྨྲེ་ངག་བཏོན་ནས་གདུང་བས་བོས་ཚེ། ནམ་མཁའ་ནས། ང་ནི་འདི་ནས་ལོ་ནི་ལྔ་བརྒྱ་ན། །སོ་ན་ཞེས་བྱའི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་རུ། །ཉི་མ་ནུབ་ཀྱང་ཟླ་བས་མུན་སེལ་བ། །རྣམ་དག་རིགས་ལས་འཁྲུངས་པའི་པཎྜི་ཏ། །ཟླ་བ་གྲགས་པ་ཞེས་བྱའི་མཁས་པ་འབྱུང་། །ཞེས་ལུང་བསྟན་པའི་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་ཟླ་གྲགས་ཕྱི་མ་གྲུབ་ཆེན་བརྒྱད་ཅུའི་ཡ་གྱལ། རི་མོ་བྲིས་པའི་བ་དྲུས་མ་ལས་འོ་མ་འཇོ་བའི་གྲུབ་ཐོབ་ཆེན་པོ་དེ་ཡིས། སློབ་དཔོན་ལེགས་ལྡན་འབྱེད་ཀྱིས་འཕགས་པའི་དགོངས་པ་རང་རྒྱུད་དུ་བཀྲལ་བར་ལུང་རིགས་ཀྱིས་བཀག་ནས། སངས་རྒྱས་བསྐྱང་དང་མཐུན་པར་འཕགས་པའི་དགོངས་པ་ཐལ་འགྱུར་དུ་བཀྲལ་བའི་བསྟན་བཅོས་རྣམས་མཛད་ནས། ལྟ་བ་ངན་པའི་ཐིབས་པོའམ་མུན་པ་བསལ་བར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་དབུ་མ་ཐལ་འགྱུར་པ་དེའི་གཞུང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དོན་བསྡུས་ཏེ་བརྗོད་པ་ནི། ཐལ་འགྱུར་པས་བདེན་གཉིས་དབྱེར་མེད་ཆོས་དབྱིངས་ཐ་སྙད་ཀུན་དང་བྲལ་བ་དང་པོ་ཉིད་ནས་གཏན་ལ་ཕབ་པར་མཛད་ནས། ཡོད་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་དམིགས་པ་དང་བཅས་པའི་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་འགོག་པ་བྱེད་པ་ཡིན་པས་གཤིས་ངོ་བོར་འཁོར་འདས་སྣང་བཏགས་ཀྱི་ཆོས་གང་ཡང་རང་བཞིན་མ་གྲུབ་པ་དང་། ཕྱོགས་རེའི་ཁས་ལེན་གྱི་གྲུབ་མཐའི་རྣམ་པ་བཞག་པ་ཐམས་ཅད་བདེན་ཞེན་གྱི་བློ་སྐྱོན་དང་བཅས་པ་ཡིན་པས་ན་ཞེན་ཕྱོགས་ཀྱི་དབང་གིས་རང་བཞིན་དུ་བབ་ཅོལ་དུ་སྨྲ་བ་དག་གི་ལུགས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་སོ་སོའི་རང་གི་གཞུང་ཁས་བླངས་ནང་འགལ་བ་དང་། དངོས་པོ་སྟོབས་ཞུགས་ཁས་ལེན་པ་པོ་དེའི་གཞུང་ལ་གྲགས་ཚོད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་དེས་འགོག་པ་ཡིན་ལ། བཀག་པའི་རྗེས་ལ་རང་རྒྱུད་པ་ལྟར་ངེས་པའི་དམ་བཅའ་བཀོད་པ་ཡང་མཛད་པ་མེད་དེ། གལ་ཏེ་ངས་དམ་བཅའ་འགའ་ཡོད། །དེས་ན་ང་ལ་སྐྱོན་འདི་ཡོད། །ང་ལ་དམ་བཅའ་མེད་པས་ན། །ང་ནི་སྐྱོན་མེད་ཁོ་ན་ཡིན། །ཞེས་པའི་ཚུལ་གྱིས་གོ་བར་བྱེད་པས། དབུ་མ་ཐལ་རང་གི་དབྱེ་བ་འབྱེད་ཆོས་གཏན་ཚིགས་རང་རྒྱུད་དུ་འགོད་མི་འགོད་ཡིན་ཀྱང་། གཙོ་བོར་ཟུང་འཇུག་རབ་ཏུ་མི་གནས་པར་སྨྲ་པས་དོན་ལ་བདེན་གཉིས་ཐ་དད་དུ་སོང་བ་དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པའི་གཞུང་དང་། སྤྲོས་བྲལ་རབ་ཏུ་མི་གནས་པར་སྨྲ་བས་དོན་ལ་བདེན་གཉིས་མཉམ་ཉིད་དུ་གྱུར་བ་དབུ་མ་ཐལ་འགྱུར་བའི་གཞུང་ཡིན་ནོ། །འདིར་དེ་ལྟ་བུའི་དབུ་མ་ཐལ་འགྱུར་བའི་བཞེད་དོན་དེ་ཉིད་གཏན་ལ་དབབ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། གཤིས་ངོར་ཁས་ལེན་མེད་པས་སྤྲོས་པ་འགོག་པའི་ཚུལ། ཐ་སྙད་དུ་སྣང་ཚུལ་མི་འགོག་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཚུལ། ཁས་ལེན་མི་ལེན་གྱི་རྣམ་པར་གཞག་པ་གཞན་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་འགག་གནས་པ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའི་དུས་སམ་སྐྱེས་པའི་དུས་ཉིད་ནས་རང་བཞིན་འགའ་ཡང་མེད་པ་སྐྱེ་མེད་སྐྱེ་བར་སྣང་བའི་གཟུགས་བརྙན་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར། གྲུབ་མ་གྲུབ་དང་ཁས་བླང་བྱ་ལེན་བྱེད་གང་ཡང་མེད་པས། དངོས་པོར་སྨྲ་བ་དག་གི་བདེན་ཞེན་གྱི་འཛིན་སྟངས་དང་བཅས་པའི་གྲུབ་མཐའ་ཐམས་ཅད་འཇིག་པ་ལ་གཏན་ཚིགས་ཆེན་པོ་ལྔ་སྟེ། གཅིག་དང་དུ་བྲལ་གྱི་གཏན་ཚིགས། རྡོ་རྗེ་གཟེགས་མའི་གཏན་ཚིགས། ཡོད་མེད་སྐྱེ་བྲལ་གྱི་གཏན་ཚིགས། དོན་བྱེད་འགོག་པའི་གཏན་ཚིགས། རྟེན་འབྲེལ་ཆེན་པོའི་གཏན་ཚིགས་སོ། །འདིའི་སྐབས་སུ་རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་པས་དེ་ལྔ་པོའི་སྟེང་དུ་སྔར་མེད་པའི་གཏན་ཚིགས་ངོ་མཚར་བ་མང་པོ་རྩལ་འདོན་མཛད་པའི་གཞན་ཡང་རྟག་འཇིག་མེད་པ་དང་། འགྱུར་མི་འགྱུར་དང་། ཆོས་བཞི་འགོག་པའི་གཏན་ཚིགས་གསུམ་མོ། །དེ་གསུམ་ནི་ཀློང་ཆེན་པས་བསྣན་པའོ། །དང་པོ་ནི་དོན་དུ་སྣང་བ་འདི་ཆོས་ཅན། དངོས་པོ་དངོས་མེད་གང་དུའང་མ་གྲུབ་པར་ཐལ་ཏེ། གཅིག་དང་དུ་མ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཆུ་ཟླ་བཞིན་ཞེས་པའོ། །བྲལ་ལུགས་སྔར་བརྗོད་པ་བཞིན་ནོ། །གཅིག་དུ་མ་ཐམས་ཅད་སྔར་ནས་བཀག་ཟིན་པ་འབའ་ཞིག་གོ །དེའང་དགག་བྱ་རང་མཚན་པ་མེད་དེ་ཆོས་གང་ཡང་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགག་བྱ་ལ་བདེན་གྲུབ་ཀྱིས་ཁྱད་པར་སྦྱར་མི་དགོས་ཏེ། བདེན་གྲུབ་ཡན་གར་བ་ཞིག་འགོག་ན་སྟོང་ཉིད་དེས་དངོས་འཛིན་མི་ཁེགས་པ་ཡིན་པས། སྟོང་ཉིད་གཏན་ལ་དབབ་པའི་དགོས་པ་སྟོར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དབུ་མའི་གཞུང་གི་དོན་དམ་དཔྱོད་པའི་རིགས་པས་དངོས་པོར་འཛིན་པའི་ཞེན་པ་འགོག་པ་ཡིན་པས། བདེན་གྲུབ་ཡན་གར་པ་འགོག་པའི་སྟོང་ཉིད་དེས་གཉིས་སྣང་སེལ་མི་ནུས་ཤིང་། དེ་མ་ནུས་ཚེ་དངོས་ཞེན་འགོག་མི་ནུས་པ་ཡིན་པས་ན། དེ་འཛིན་སྤྲོས་པ་ཅན་གྱིས་བློ་སྤྲོས་པ་ཀུན་གྲོལ་གྱི་སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པའི་སྐལ་བ་དང་ཐག་རིང་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་མེད་པ་ལ་ཡོད་པར་སྒྲོ་སྐུར་འཛིན་པ་ཉིད་འདིར་བཀག་པ་ཙམ་དུ་ཟད་དེ། རྩོད་བཟློག་ལས། དགག་བྱ་ཅི་ཡང་མེད་པས་ན། །ང་ནི་ཅི་ཡང་མི་འགོག་གོ །དེ་ཕྱིར་འགོག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས། །སྐུར་བ་དེ་ནི་ཁྱོད་ཀྱིས་བཏབ། །ཅེས་སོ། །སྣང་སྲིད་སྣོད་བཅུད་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་ཙམ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་རྣམས་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བ་ཙམ་དང་། དངོས་མེད་རྣམས་བརྟེན་ནས་བཏགས་པ་ཙམ་ཞིག་ཡིན་ལ། དེ་ཡིན་པས་རྟེན་འབྲེལ་གྱིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་ཅིང་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་གཅིག་ཐ་དད་དང་མཐའ་བཞིའི་སྐྱེ་བ་གྲུབ་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པས། བདེན་མེད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་རྟག་དང་ཆད་པའི་མཐའ་ཕྲ་བ་ཙམ་དང་ཡང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་གནས་སྐབས་ལམ་དང་མཐར་ཐུག་འབྲས་བུའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཐར་ཕྱིན་པ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་སྣང་བཞིན་པ་ཆོས་ཅན། དངོས་པོར་མེད་པར་ཐལ། བདག་དང་གཞན་དང་གཉིས་ཀ་དང་རྒྱུ་མེད་ལས་སྐྱེ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རྨི་ལམ་བཞིན་ཞེས་པའོ། །དེའང་ས་བོན་ལས་མྱུ་གུ་སྐྱེ་ན་རྒྱུ་ཡོད་མེད་གཉིས་ཡིན་ལས་སྐྱེ་བ་རྫས་འགལ་བས་མ་གྲུབ་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་གཉིས་མ་ཡིན་ལས་སྐྱེ་བའང་ཁེགས་ལ། རྒྱུ་མེད་ལས་སྐྱེ་བ་ཧ་ཅང་ཐལ་ཏེ་ནམ་མཁའ་ལས་ཨུཏྤལ་སྐྱེ་བར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོད་པ་ལས་སྐྱེ་ན་ཡེ་ནས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ན་སྐྱེ་བ་དོན་མེད་པར་ཐལ་བ་འགལ་བ་སྡུད་པའི་ཐལ་འགྱུར་ཡིན་ཅིང་། རང་ལས་སྐྱེ་བ་མ་གྲུབ་སྟེ་བསྐྱེད་བྱ་སྐྱེད་བྱེད་དུ་རྫས་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ལས་གཞན་སྐྱེ་ན། ཟླ་བ་གྲགས་པས། གཞན་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་ཞིག་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན་ནི། །མེ་ལྕེ་ལས་ཀྱང་མུན་པ་འཐུག་པོ་འབྱུང་བ་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་མེ་ལྕེ་ལས་ཀྱང་མུན་པ་སྐྱེ་བར་ཐལ་ཏེ་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་རྒྱུ་གཞན་ལས་སྐྱེའོ་ཞེ་ནའང་། རྒྱུ་རྟག་པ་ལས་སྐྱེའམ་མི་རྟག་པ་ལས་སྐྱེ། །རྒྱུ་རྟག་པ་ལས་སྐྱེ་བ་མི་སྲིད་དེ་རྒྱུ་མི་འཕོ་བས་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་རྒྱུ་རྟག་པས་སྐྱེད་ན་འཕོ་འགྲོ་བས་རྟག་པའི་ཁས་བླངས་ཉམས་སོ། །མི་རྟག་པ་ལས་སྐྱེས་ན་སྐད་ཅིག་གིས་འགགས་པས་རྒྱུ་མ་གྲུབ་པས་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བར་མི་རུང་ངོ་། །ཕྲད་པ་བཀག་པས་ཀྱང་རྒྱུ་འབྲས་ལ་ཕྲད་པ་མེད་པས་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བ་མ་གྲུབ་བོ། །དེ་ཡང་བདག་ལས་སྐྱེ་ན་སྐྱེ་བ་དོན་མེད་དང་ཐུག་མེད་དུ་ཐལ་བ་དང་། གཞན་ལས་སྐྱེ་ན་ཐམས་ཅད་ལས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བར་ཐལ་བ་དང་། གཉིས་ཀ་ལས་སྐྱེ་ན་གཉིས་ཀར་བརྗོད་པའི་སྐྱོན་གཅིག་ཆར་འབབ་པ་དང་། རྒྱུ་མེད་ལས་སྐྱེ་ན་ཐམས་ཅད་མི་སྣང་བའམ། འབྲས་བུའི་ཆེད་དུ་རྩོམ་པ་རྒྱུན་ཆད་པར་ཐལ་བས་ན། ས་བོན་ལས་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བ་འདི་ཡང་རྟེན་འབྲེལ་ཙམ་དུ་སྣང་གི དོན་ལ་ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་གཉིས་གཅིག་དང་ཐ་དད་གང་དུ་ཡང་མ་རྙེད་པས་ན་དམིགས་པ་དང་བྲལ་བའོ། །ཞེས་པའོ། །གསུམ་པ་ནི་དངོས་སྣང་སྣ་ཚོགས་པ་འདི་ཆོས་ཅན། དངོས་པོར་མེད་པར་ཐལ། ངོ་བོ་ཡོད་མེད་སྐྱེ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའང་བུམ་པ་ཉིད་བུམ་པར་གྲུབ་ཟིན་དུས་སྐྱེའམ་མ་གྲུབ་གོང་མེད་དུས་སུ་སྐྱེ་བ་ཡིན། བུམ་པར་ཡོད་དུས་སྐྱེ་ན་བུམ་པར་གྲུབ་ཟིན་པས་སྐྱེ་བར་མི་འཐད་ལ། མེད་དུས་སྐྱེ་ན་མེད་པ་ལས་ཡོད་པར་འབྱུང་མི་སྲིད་དེ་རྫས་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་ཡོད་པ་སྐྱེས་ཟིན་པས་སྐྱེ་བར་མི་འཐད། མེད་པ་ཉིད་ཡོད་པ་དང་འགལ་བས་ན་ཡོད་པར་འགྱུར་མི་རུང་ངོ་། །ཞེས་པའོ། །བཞི་པ་ནི་ཤེས་བྱ་ཙམ་ཆོས་ཅན། དངོས་པོར་མ་གྲུབ་པར་ཐལ། དོན་བྱེད་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐད་ཅིག་གིས་དོན་མི་བྱེད་དེ། དོན་བྱེད་པར་གཟོ་དུས་འགགས་ནས་མེད་དོ། །རིམ་གྱིས་མི་བྱེད་དེ། སྐད་ཅིག་དང་རྒྱུན་ཁེགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་དོན་བྱེད་མི་ནུས་པ་ནི། སྐད་ཅིག་མས་དོན་མི་བྱེད་དེ། དོན་བྱེད་པར་གཟོ་དུས་འགག་པའི་ཕྱིར་དང་། རིམ་གྱིས་མི་བྱེད་དེ་རྒྱུན་དང་སྐད་ཅིག་ཁེགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པ་དང་། ལྔ་པ་ནི་སྣང་ཙམ་ཆོས་ཅན། དངོས་པོར་མ་གྲུབ་པར་ཐལ་ཏེ། རྟེན་འབྲེལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཟུགས་བརྙན་བཞིན་ནོ། །དངོས་པོ་རང་བཞིན་དུ་གྲུབ་ན་རྒྱུ་རྐྱེན་ལ་བརྟེན་ནས་འབྲེལ་བ་ཅན་དུ་མི་འབྱུང་སྟེ། དངོས་པོར་གྲུབ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་འབྲེལ་ཡིན་པ་ལ་སྟོང་ཉིད་ཡིན་པས་ཁྱབ་སྟེ། ཤིང་བུ་དང་རིག་སྔགས་གཉིས་ཚོགས་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་ལ་བརྟེན་ནས་རྟ་གླང་སྣང་དུས། རྟ་གླང་གིས་སྟོང་པ་བཞིན་དུ་རགས་པ་དང་ཕྲ་བ་གང་ལའང་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་ནས་རྣམ་པ་གཞན་དུ་སྣང་དུས་རྣམ་པ་འགྱུར་བས་སྔ་མས་སྟོང་ལ། རང་བཞིན་སྔོན་ལས་ལོགས་སུ་མེད་པས་ཕྱི་མས་སྟོང་སྟེ། རྟ་གླང་སྣང་དུས་རྣམ་པ་ཤིང་བུ་དང་རིག་སྔགས་སུ་མེད་པས་སྟོང་ལ། ངོ་བོ་རྟ་གླང་དུ་མ་གྲུབ་པས་སྟོང་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཡང་དངོས་པོ་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་ན་བརྟེན་ནས་མི་འབྱུང་སྟེ་དངོས་པོར་གྲུབ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་ལ་སྟོང་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱབ་སྟེ། སྒྱུ་མའི་རྟ་གླང་སྣང་དུས་ནས་རྟ་གླང་གིས་སྟོང་པ་བཞིན་ཕྲ་རགས་གང་དུའང་མ་གྲུབ་བཞིན་རྒྱུ་རྐྱེན་ཚོགས་པ་ཙམ་གྱིས་དབང་གིས་སྣང་བ་བསླུ་མེད་འདི་ཡང་སྟོང་བཞིན་དུ་སྣང་བ་སྟེ་དཔྱད་ན། གང་དུའང་མ་གྲུབ་ཅིང་ཁས་བླང་གི་གནས་མི་རྙེད་པའོ། །རྩ་བ་ཤེས་རབ་ལས། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་མ་གཏོགས་པའི། །ཆོས་འགའ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཕྱིར་སྟོང་པ་མ་གཏོགས་པའི། །ཆོས་འགའ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སོ། །ཚུལ་འདིས་རི་ཁང་བཟང་སྐྱེས་པ་བུད་མེད་སྣ་ཚོགས་ཅིར་སྣང་བ་ཀུན་རགས་སྣང་རྡུལ་ཕྲན་གྱི་ཚོགས་པ་ལས་རགས་པར་མེད་པས་སྟོང་ལ། ཕྲ་བ་སྐད་ཅིག་གི་རང་བཞིན་རྒྱུན་གྱིས་སྟོང་པས། རྟེན་འབྲེལ་སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པའི་གསལ་སྣང་ཙམ་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེས་ན་སྐྱེ་བ་སྣང་འདི་ཅི་སྙམ་ན། སྐྱེ་བར་སྣང་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྟོང་པའི་རང་བཞིན་ཏེ། ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས། མི་སྟོང་ཅུང་ཟད་ཡོད་མིན་ན། །ཞེས་པ་དང་། ཁྱོད་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་ནི། །སྒྱུ་མ་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་གསུངས། །ཞེས་སོ། །སྐྱེ་བར་སྣང་བ་ནི་གཞི་མེད་པའི་རྣམ་པ་གསལ་བར་འཛིན་པས་རྨི་ལམ་ལྟ་བུར་འབྱུང་སྟེ། སྤྱོད་འཇུག་ལས། གང་ཚེ་དངོས་པོ་ཡོད་མིན་པ། །དེ་ཡི་དངོས་མེད་གསལ་བར་རྫུན། །བརྟག་བྱའི་དངོས་ལ་མ་རེག་པར། །དེ་ཡི་དངོས་མེད་འཛིན་མ་ཡིན། །དཔེར་ན་རྨི་ལམ་བུ་ཤི་ན། །དེ་མེད་སྙམ་པའི་རྣམ་རྟོག་ནི། །དེ་ཡོད་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡི། །གེགས་ཡིན་དེ་ཡང་རྫུན་པ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །དེ་ཡན་གྱིས་ཡོངས་སུ་གྲགས་པ་དབུ་མའི་གཏན་ཚིགས་ཆེན་པོ་ལྔ་ཡིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་སྟོང་ཉིད་དམིགས་བསམ་བརྗོད་པ་དང་བྲལ་བར་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ། །རྟག་འཇིག་མེད་པའི་གཏན་ཚིགས་ནི། སྣང་ཙམ་པའི་དངོས་པོ་འདི་དག་ཆོས་ཅན། དངོས་པོར་མེད་དེ་འཇིག་མི་འཇིག་གཉིས་ཀར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་དེ་ཡང་འཇིག་པ་མེད་དེ་འཇིག་ན་བུམ་པ་ཡོད་དུས་འཇིག་གམ་མེད་དུས་འཇིག ཡོད་དུས་འཇིག་པར་མི་རུང་སྟེ་འཇིག་པའི་དོན་ནི་ཡོད་པ་མེད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་པ་ཡིན་པ་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་མེད་པ་དེ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར། མེད་དུས་འཇིག་པ་མི་རུང་སྟེ། ཡོད་མེད་རྫས་གཅིག་མི་རུང་བས་འཇིག་པ་མ་གྲུབ་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་འཇིག་པར་མེད་དེ། སྐད་ཅིག་དང་རྡུལ་ཆ་འགྱུར་ཞིང་དུས་འགྱུར་བ་མངོན་སུམ་མཐོང་ཆོས་སུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་ཡོད་མེད་གཉིས་མི་འཐད་པས་ཀྱང་མ་གྲུབ་སྟེ། རྩ་བ་ཤེས་རབ་ལས། རེ་ཞིག་དངོས་པོར་ཡོད་པ་ལ། །འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གཅིག་ཉིད་ལ་ནི་དངོས་པོ་དང་། །དངོས་པོ་མེད་པའི་འཐད་པ་གང་། །དངོས་པོ་མེད་པར་འགྱུར་བ་ལའང་། །འགག་པ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་སོ། །རྟག་འཇིག་མེད་པའི་གཏན་ཚིགས་འདིས་རྟག་པ་བཀག་ཅིང་། རྟག་པ་སྔར་ནས་བཀག་ཟིན་ཡང་འདིར་རྟག་འཇིག་གཉིས་ཀ་མེད་པར་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་སུ་འཇིག་པ་བཀག་ཤུལ་དུ་མི་འཇིག་པ་ཞིག་མ་གྲུབ་པར་བསྟན་པའོ། །སྐད་ཅིག་མའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱིས་འཇིག་པ་བཀག་ལ། དེས་ན་མི་འཇིག་པ་གནས་པའི་གཞི་ཡོད་པ་མིན་ལ། འཇིག་མི་འཇིག་གཉིས་ཀ་མ་གྲུབ་དུས་འཇིག་པ་གང་ནས་འགྲུབ། རྟག་པ་མིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་འཇིག་པ་ཡོད་ཅེས་སྨྲ་ན། བུམ་པ་འཇིག་པའི་འཇིག་པ་དེ་བུམ་པ་ཡོད་དུས་འཇིག་གམ་མེད་དུས་འཇིག ཡོད་དུས་འཇིག་པར་མེད་དེ། ཡོད་པ་རང་ཉིད་འཇིག་པའི་འགལ་ཟླ་ཡིན་ཅིང་། མེད་དུས་འཇིག་དགོས་པ་མིན་ཏེ་གཏན་ནས་འཇིག་ཏུ་མེད་པས་སོ། །དེས་ན་སྣང་ཙམ་པའི་ཆོས་ཅན་འདི་དངོས་པོར་མ་གྲུབ་པར་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ། །དེས་མ་ཚད་དངོས་མེད་དུ་འཛིན་པར་མ་གྲུབ་པའང་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ། །འགྱུར་མི་འགྱུར་གྱི་གཏན་ཚིགས་ནི། སྣང་ཙམ་ཆོས་ཅན། དངོས་པོ་མེད་པར་ཐལ། འགྱུར་བ་དང་མི་འགྱུར་བ་གཉིས་ཀར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའང་དངོས་པོ་གནས་སྐབས་གཞན་དུ་འགྱུར་རམ་མི་འགྱུར། འགྱུར་ན་རྒན་པོ་ལས་ཀྱང་གཞོན་ནུར་འགྱུར་བར་ཐལ་ཏེ། འགྱུར་བའི་གནས་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་རྟག་པ་ལ་འགྱུར་བ་མ་གྲུབ་མི་རྟག་ནས་འགྱུར་བ་ཡིན་ན་འགྱུར་བར་གཟོ་དུས་འགག་པས་འགྱུར་བ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགྱུར་རྒྱུའང་མེད་དེ། ཆ་ཤས་བརྟགས་པས་ཁེགས་སོ། །མི་འགྱུར་ན། གཞོན་ནུ་ལས་རྒན་པོར་འགྱུར་བ་མི་སྲིད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་དང་གཞན་མ་གྲུབ་པས་ཀྱང་འགྱུར་བ་མེད་དེ། སྣང་ཙམ་ཆོས་ཅན། དངོས་པོ་མེད་དེ། འགྱུར་མི་འགྱུར་གཉིས་ཀར་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་དངོས་པོ་གནས་སྐབས་འགྱུར་ན་རྒན་པོ་ལས་ཀྱང་གཞོན་ནུར་འགྱུར་བར་ཐལ་ཞིང་འགྱུར་བ་ཉིད་ཀྱང་རྟག་མི་རྟག་གང་ལ་ཡོད་ཚུལ་དང་། ཆ་ཤས་བརྟགས་པས་མ་གྲུབ་བོ། །མི་འགྱུར་ན་གཞོན་ནུ་ལས་རྒན་པོར་འགྱུར་བ་མི་སྲིད་པར་ཐལ་ལོ། །རྩ་ཤེ་ལས། དེ་ཉིད་ལ་ནི་གཞན་འགྱུར་མེད། །གཞན་ཉིད་ལ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །གང་ཕྱིར་གཞོན་ནུ་མི་རྒ་སྟེ། །གང་ཕྱིར་རྒས་པ་མི་རྒའོ། །ཞེས་སོ། །ཡང་རང་དུས་སུ་མ་གྲུབ་སྟེ། གཞོན་ནུ་རྒས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྒས་པ་དང་རྫས་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྒན་པོ་མི་རྒས་ཏེ་རྒས་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐད་ཅིག་ལ་བྱ་བྱེད་རྫས་འགལ་བ་དང་། རྒས་ཟིན་པ་ཡང་རྒས་པ་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་བཞི་འགོག་པ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྐབས་སུ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ཡང་སྐྱེ་རྒ་གནས་འཇིག་བཞི་རིམ་གྱིས་འབྱུང་ན་སྐད་ཅིག་ལ་མི་ཚང་ཞིང་། གཅིག་ཆར་འབྱུང་ན་སྐྱེ་ཤི་དང་རྒས་གཞོན་མཉམ་དུ་འབྱུང་བ་སོགས་འགལ་བ་གཅིག་ཏུ་འདུ་བས་གནོད་དེ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྐབས་ནས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་དངོས་པོར་སྨྲ་བའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་གསོ་བའི་འབད་པ་ཡིན་པས་ན། སེངྒེའི་སོ་ཕྲག་ཏུ་ཝས་མ་འཕྲས་པ་ཉིད་ཆེས་དགེ་བ་ཡིན་ནོ། །ཕ་རོལ་གྱི་འདོད་པ་གང་ལའང་རིགས་པ་འདི་དག་གི་གང་རུང་རེ་རེས་ཕྱེ་མའི་རྡུལ་དུ་འཐག་པས་ཐལ་འགྱུར་པ་ནི་དབུ་མ་པ་ཀུན་ལས་མཆོག་ཏུ་འཕགས་པར་ཐུབ་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྔགས་ཏེ། ཡུམ་ལས། རབ་འབྱོར་ཆོས་ཉིད་འདི་ནི་ཤིན་ཏུ་ཟབ་སྟེ། སྐྱེས་བུ་མཁས་པ་གསལ་བ། ཡིད་གཞུངས་པ་དག་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། རྟོག་གེ་བ་དག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་དང་། ཚིག་གསལ་ལས། སྡེབ་ལེགས་ངག་གིས་སྦྱར་ཞིང་རྟོག་གེ་ཡི། །རླུང་གིས་མ་དཀྲུགས་པ་དག་གསལ་བར་བྱ། །ཞེས་སོ། །འདིར་དངོས་པོར་སྨྲ་བ་ཐམས་ཅད་རང་རང་གི་རྟོག་པ་ལ་གང་སྣང་ཞིང་ཞེན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གནས་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་དགོད་པའི་ཕྱིར་རྟོག་ཅིང་དཔྱོད་པའི་རྟོག་གེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཐལ་འགྱུར་འཕེན་པའི་ཚུལ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་དཔྱོད་པ་བྱེད་པ་ནི། དུས་གཉིས་ལ་དགོས་པ་ཡིན་ཏེ། ལོག་རྟོག་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་དུ་ཕན་ཚུན་གྲུབ་མཐའ་རྣམ་པར་རྩོད་པའི་དུས་འདི་དགོས་པ་དང་། རང་ཉིད་ཀྱིས་ལམ་བསྒྲུབས་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱིས་གྲོལ་བ་བྱ་བའི་ཚེ་ན་འདི་དགོས་པའོ། །གྲུབ་མཐའ་རྩོད་དུས་ཀྱང་རང་ཕྱོགས་ལ་ཁས་ལེན་མེད་པས་དམ་བཅའ་སྒྲུབ་པ་དང་སྐྱོན་སྤོང་བ་མི་དགོས་ལ་ཕ་རོལ་པོ་དངོས་པོར་སྨྲ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱི་གཞུང་ནང་འགལ་བ་བསྒྲིག་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ངས་དམ་བཅའ་འགའ་ཡོད་ཅེས་པ་དང་། རྩོད་བཟློག་ལས། གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པའི། །དོན་གྱིས་འགའ་ཞིག་དམིགས་ན་ནི། །སྒྲུབ་པའམ་དགག་པར་བྱ་ན་དེ། །མེད་ཕྱིར་ང་ལ་གླན་ཀ་མེད། །ཅེས་སོ། །རྫོགས་ཆེན་གྱི་ཁྲིད་ཀྱི་སྐབས་སུ་སེམས་ཀྱི་བྱུང་གནས་འགྲོ་གསུམ་ཉུག་དུས་སུ་དབུ་མ་ཐལ་འགྱུར་པའི་གཏན་ཚིགས་ཆེན་པོ་འདི་དག་གིས་ཤེས་བྱའི་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་བཅད་ན། སྤྲོས་བྲལ་བསམ་བརྗོད་ལས་འདས་པའི་ནང་གི་དེ་ཉིད་མཐོང་སླ་བའོ། །ལམ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱོད་དུས་ནའང་ཕྱི་སྣ་ཚོགས་སྣང་བའི་ཡུལ། ནང་སྣ་ཚོགས་རྟོག་པ་དང་མི་རྟོག་པའི་སེམས། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྒོམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཉམས་མྱོང་། འགྲོ་བ། འདུག་པ། ཟ་བ། འཆག་པ། དགའ་བ། མི་དགའ་བ། གཏམ་སྨྲ་བ། ཆོས་སེམས་པ། ཆོས་མ་ཡིན་པ་སེམས་པ། ཉལ་བ། གཉིད་ལོག་པ། སད་པ། ཆོས་ལ་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་དུ། འདི་ནི་རང་གི་གྲུབ་མཐའོ། །འདི་ནི་གཞན་ནོ། །འཁོར་བའོ། །འདས་པའོ། །དངོས་པོའོ། །དངོས་པོ་མེད་པའོ། །བདེ་སྡུག་གོ །སྤང་བླང་ངོ་། །ཆོས་སོ། །ཆོས་མ་ཡིན་པའོ། །སྙམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཁས་ལེན་དང་སྙམ་བྱེད་གང་ཡང་མི་བྱ་བར། གང་ལའང་མཚན་ཞེན་དང་དམིགས་པ་མེད་པས། བྱ་བྱེད་ཅི་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་དཔྱད་པར་བྱ་སྟེ། དབུ་མ་ནི་ཤིན་ཏུ་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བ་འཕགས་པ་གསུམ་གྱི་མཉམ་གཞག་གི་གནས་སྐབས་ལྟ་བུ་ཡིན་པས། སྤྲོས་བྲལ་གྱི་སྣང་བརྙན་པའི་རང་བཞིན་ཆུ་ཟླ་དང་སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་ལྟར་དཔྱད་པ་ཉིད། སྡུད་པ་ལས། དཔེར་ན། ཤིང་མཁན་བཟོ་བོ་མཁས་པས་སྐྱེས་པ་བུད་མེད་དང་། །འདྲ་བའི་བཟོ་བྱས་དེ་ཡང་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་བྱེད། །དེ་བཞིན་ཤེས་རབ་སྤྱོད་མཁས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་བྱེད། །ཅེས་སོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་ཀུན་རང་བཞིན་མེད་པར་ངེས་པའི་བློས་དུས་དང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མཚན་འཛིན་གྱི་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་བཅད་ནས། དམིགས་མེད་མཉམ་པ་ཆེན་པོའི་ངང་དུ་གནས་དགོས་པར་བསྟན་པའོ། །གཉིས་པ་ཐ་སྙད་དུ་སྣང་ཚུལ་མི་འགོག་པས་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཚུལ་ལ་གསུམ་སྟེ། གཞི་དབུ་མ་བདེན་གཉིས། ལམ་དབུ་མ་ཚོགས་གཉིས། འབྲས་བུ་དབུ་མ་སྐུ་གཉིས་སོ། །དང་པོ་ལ་ལྔ་སྟེ། བདེན་གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོ། ངེས་ཚིག མཚན་ཉིད། དབྱེ་བ། དགོས་ཆེད་དོ། །ངོ་བོ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པ་སྟེ། དེའང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ངོ་བོ་བློ་དང་དབང་པོས་བསམ་པའི་ཡུལ་དང་། དོན་དམ་གྱི་ངོ་བོ་སོ་སོ་རང་གི་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་སྤྲོས་པའི་མཐའ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། བདེན་པ་གཉིས་ཀའང་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད། འཇུག་པ་ལས། བདེན་པ་གཉིས་ཆར་དུ་ཡང་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར། །དེ་དག་རྟག་པ་མ་ཡིན་ཆད་མ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །སོ་སོ་རང་རིག་དང་བློ་གཅིག་ཡིན་མོད་སྙམ་ན། བརྡ་ལ་རྨོངས་པས་རེ་བདེན། འོན་ཀྱང་བློ་ནི་འཁྲུལ་བ་ཀུན་རྟོག་པ་ལ་སྐབས་འདིར་རྣམ་བཞག་མཛད་དེ། བློ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་པར་འདོད། །ཅེས་སོ། །ཀུན་རྟོག་པའི་ཡུལ་རྫུན་པ་དང་དབང་པོ་བསླུ་བའི་ཆོས་ཅན་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འཁྲུལ་བ་རྣམས་ཀུན་རྫོབ་པ་ཡིན་ཏེ་དེ་ལྟ་བུའི་ཡིད་དབང་ཤེས་གསུམ་དེ་དག་འཁྲུལ་པ་ཁོ་ནའོ། །སོ་སོ་རང་གི་རིག་པ་ནི། མ་འཁྲུལ་པའི་ཡེ་ཤེས་སྨྲ་བསམ་བརྗོད་པ་ལས་འདས་པ་སྟེ། སྒྲ་གཅན་འཛིན་གྱིས་ཡུམ་ལ་བསྟོད་པ་ལས། སྨྲ་བསམ་བརྗོད་མེད་ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །མ་སྐྱེས་མི་འགག་ནམ་མཁའི་ངོ་བོ་ཉིད། །སོ་སོ་རང་རིག་ཡེ་ཤེས་སྤྱོད་ཡུལ་བ། །དུས་གསུམ་རྒྱལ་བའི་ཡུམ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་པ་དང་། མཚན་བརྗོད་ལས། སོ་སོ་རང་རིག་མི་གཡོ་བ། །མཆོག་གི་དང་པོ་སྐུ་གསུམ་འཆང་། །ཞེས་སོ། །རང་བཞིན་དུ་བློ་དང་རང་རིག་གཅིག་ཏུ་བརྟག་པ་ནི་སེམས་ཙམ་གྱི་སྐབས་ཏེ། འདིར་སྐབས་འཆོལ་བར་ཟད་དོ། །བློ་དང་རང་རིག་གཅིག་མི་གཅིག་བཤད་པ་ནི་སེམས་ཙམ་གྱི་སྐབས་ཡིན་པས་དོགས་པ་སློང་བའི་སྐབས་ནོར་བའོ། །གཞི་དབུ་མ་བདེན་གཉིས་ཟུང་འཇུག་བཤད་པའི་སྐབས་ཀྱི་བདེན་གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི། ཀུན་རྫོབ་བློ་ཡི་ཡུལ་དང་། དོན་དམ་པ་བློ་བྲལ་སོ་སོ་རང་རིག་གི་ཡུལ་གཉིས་ཀའང་ངོ་བོ་རང་བཞིན་མ་གྲུབ་པ་ཙམ་ཡིན་ལ། བདེན་གཉིས་ཀྱི་ངེས་ཚིག་ནི་སྒྱུ་མར་སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པ་ཀུན་རྫོབ། རེ་ཞིག་འཁྲུལ་ངོར་རང་རང་གི་མཚན་ཉིད་མི་བསླུ་བས་བདེན་པ་ཞེས་བརྗོད་དེ་བློའི་ཡུལ་དུ་སྣ་ཚོགས་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་ལ་བདེན་ཞེན་གྱི་ཆ་ཐམས་ཅད་དེ། འཇུག་པ་ལས། གཏི་མུག་རང་བཞིན་སྒྲིབ་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་སྟེ། །དེས་གང་བཅོས་མ་བདེན་པར་སྣང་དེ་ནི། །ཀུན་རྫོབ་བདེན་ཞེས་ཐུབ་པ་དེས་གསུངས་ཏེ། །ཞེས་སོ། །དེའང་སྣང་ཡུལ་བདེན་རྫུན་འཁྲུལ་མ་འཁྲུལ་གང་དུའང་མ་གྲུབ་སྟེ། རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་བློས་འདི་ནི་སྣང་བའོ། །འདི་དབང་པོ་དང་། ཤེས་པ་དང་ཆོས་སོ་སྙམ་ནས། གཟུང་འཛིན་དུ་ཞེན་དུས་གཟུང་བའི་ཆ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་བརྟགས་སོ། །དོན་དམ་བདེན་པའི་ངེས་ཚིག་ནི། གཉེར་བྱའི་དོན་ཡིན་པ་དང་། ལམ་དང་འབྲས་བུའི་ཆོས་སུ་མི་བསླུ་བར་བདེན་པས་ཏེ། ཡུམ་ལས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི། རྟོགས་པར་བྱ་ཞིང་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་བསྒོམས་པ་ལས་ནི་བླ་ན་མེད་པའི་ཆོས་ཐོབ་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དོན་དམ་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ་ཞེས་སོ། །བདེན་གཉིས་ཀྱི་ངེས་ཚིག་ཀུན་རྫོབ་སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པ་འཁྲུལ་ངོར་མི་བསླུ་བ་དང་། དོན་དམ་གཉེར་བྱའི་དོན་ཡིན་པ་དང་ལམ་དང་འབྲས་བུའི་ཆོས་སུ་མི་བསླུ་བས་བདེན་པར་བཞག་གོ །བདེན་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་དག་མཉམ་སྤྲོས་པ་ལས་འདས་པའི་ངོ་བོ་བློ་དང་མཚན་མས་དབེན་པ་སྟེ། རྩ་བ་ཤེས་རབ་ལས། གཞན་ལས་ཤེས་མིན་ཞི་བ་དང་། །རྣམ་རྟོག་མེད་དོན་ཐ་དད་མིན། །སྤྲོས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མ་སྤྲོས་པ། །དེ་ནི་དེ་ཉིད་མཚན་ཉིད་དོ། །ཞེས་སོ། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་བློའི་ཡུལ་ལས་མ་འདས་པའི་ཆོས་དཔྱད་མི་བཟོད་པ། དོན་དམ་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་བློ་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཉིད་དམིགས་པ་ཉེ་བར་ཞི་བའོ། །འདི་དཔྱད་བཟོད་ཅེས་ན་མི་ཆོག་གམ་ཞེ་ན་དཔྱད་བཟོད་མི་འཐད་དེ་སྔར་རང་རྒྱུད་ཀྱི་སྐབས་ནས་བཀག་ཟིན་ཏོ། །བདེན་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི། ཀུན་རྫོབ་བློ་ཡི་ཡུལ་ལས་མ་འདས་པའི་ཆོས་དཔྱད་མི་བཟོད་པ། དོན་དམ་བློའི་ཡུལ་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཉིད་དམིགས་པ་ཉེ་བར་ཞི་བའོ། །དེ་གཉིས་ཀའང་དོན་ལ་སོ་སོར་གྲུབ་པ་མེད་དེ། ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་དག་མཉམ་སྤྲོས་པ་ལས་འདས་པའི་ངོ་བོར་བློ་དང་མཚན་མས་དབེན་པར་གནས་པའོ། །བདེན་གཉིས་ཀྱི་དབྱེ་ན་ཀུན་རྫོབ་དང་། དོན་དམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཡབ་སྲས་མཇལ་བའི་མདོ་ལས། འཇིག་རྟེན་མཁྱེན་པའི་བདེན་པ་རྣམ་གཉིས་ཏེ། །ཁྱོད་ཀྱིས་གཞན་ལས་མ་གསན་རང་གིས་གཟིིགས། །ཞེས་སོ། །བདེན་གཉིས་ཀྱི་གྲངས་ངེས་པ་ནི་སྤྲོས་པ་ལས་གྲོལ་མ་གྲོལ་དངོས་འགལ་དུ་ངེས་པས་སྒྲུབ་ཕྱོགས་དང་དགག་ཕྱོགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་གསུམ་པ་ཁེགས་པས་གཉིས་སུ་གྲངས་ངེས་སོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་ཡུལ་རྣམས་ནི་ཡུལ་ཅན་ལ་ལྟོས་ནས་འཇོག་པ་ན་ཡུལ་ཅན་ནི་མཐར་ཐུག་པ་འཁྲུལ་པའི་བློ་དང་། མཐར་ཐུག་པ་མ་འཁྲུལ་པའི་བློ་གཉིས་ལས་མི་འདའ། དེ་ལ་འཁོར་བའི་ཆོས་རྣམས་ནི་འཁྲུལ་པ་དང་ཆོས་ཉིད་ནི་མ་འཁྲུལ་པའི་ཡུལ་ཡིན་པས། བློའི་དབང་གིས་གཉིས་སུ་བཞག་སྟེ་འཇུག་པ་ལས། དངོས་ཀུན་ཡང་དག་རྫུན་པའི་མཐོང་བ་ཡིས། །དངོས་རྙེད་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་འཛིན་པར་འགྱུར། །ཡང་དག་མཐོང་ཡུལ་གང་ཡིན་དོན་དམ་སྟེ། །མཐོང་བ་རྫུན་པ་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པར་གསུངས། །ཞེས་སོ། །ཀུན་རྫོབ་ལ་ཐ་སྙད་འཇིག་རྟེན་པས་བདེན་རྫུན་དུ་བྱེད་པ་དང་བསྟུན་ནས་བརྡ་ཤེས་པའི་ཡན་ལག་ཏུ། ཡང་དག་ཀུན་རྫོབ་དབང་པོ་གནོད་པ་མེད་པ་དྲུག་གི་སྣང་ཡུལ་དུ་སྣང་བའི། གཟུགས་སྒྲ། དྲི་རོ། རེག་བྱ་དང་ཆོས་རྣམས་ཡིན་ལ། ལོག་པའི་ཀུན་རྫོབ་གནོད་པས་དཀྲུགས་པའི་སྣང་བ་རབ་རིབ་དང་སྐྲ་ཤད་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་སྟེ། འཇུག་པ་ལས། གནོད་པ་མེད་པ་དབང་པོ་དྲུག་རྣམས་ཀྱི། །ཡུལ་འགྱུར་གང་ཡིན་འཇིག་རྟེན་གྱིས་རྟོགས་ཏེ། །འཇིག་རྟེན་ཉིད་ལས་བདེན་ཡིན་ལྷག་མ་ནི། །འཇིག་རྟེན་ལ་ལྟོས་ཡུལ་གྱུར་ལོག་པར་འདོད། །ཅེས་སོ། །དབྱེ་ན་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་བདེན་པ་གཉིས་སུ་བཞག་ལ། དེ་ལའང་། འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་དང་བསྟུན་ནས་བརྡ་བཏགས་ན། གནོད་མེད་ཀྱི་དབང་པོ་དྲུག་གི་ཡུལ་དུ་སྣང་བ་གཟུགས་སོགས་ཡང་དག་ཀུན་རྫོབ་དང་། གནོད་པ་ཅན་གྱི་དབང་པོ་ལ་སྣང་བའི་སྐྲ་ཤད་སོགས་ལོག་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཅེས་བཞག་གོ །དགོས་ཆེད་ནི། བདེན་གཉིས་ལས། བདེན་གཉིས་རྣམ་དབྱེ་ཤེས་པ་དག །ཐུབ་པའི་བཀའ་ལ་མི་རྨོངས་ཏེ། །དེ་དག་མ་ལུས་ཚོགས་བསགས་ནས། །ཕུན་ཚོགས་ཕ་རོལ་འགྲོ་བ་ཉིད། །ཅེས་སོ། །བདེན་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་དབྱེ་ཤེས་ན་ཐུབ་པའི་བཀའ་ལ་མི་རྨོངས་ཤིང་། ཚོགས་རྫོགས་ནས་ཕ་རོལ་ཏུ་བགྲོད་ཚུལ་ལམ་དང་འབྲས་བུའི་སྐབས་འབྱུང་མ་རགས་པ་ལྟར་དུའོ། །དེ་ཡན་གྱིས་གཞི་དབུ་མ་བདེན་གཉིས་ཟུང་འཇུག་བཤད་ནས། ལམ་དབུ་མ་ཚོགས་གཉིས་ནི། དེ་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐབས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སོགས་པ་ཉམས་སུ་ལེན་ཞིང་། ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ལ་བརྟེན་ནས་དོན་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་འོད་གསལ་བའི་དོན་ལ་སྒོམ་པར་བྱེད་དོ། །འོད་གསལ་བ་ནི་སེམས་སེམས་བྱུང་གི་འཇུག་པ་ཞི་བས་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་དོན་ནང་དུ་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། བརྒྱད་སྟོང་པ་ལས། སེམས་ལ་སེམས་མ་མཆིས་ཏེ་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་བའོ་ཞེས་སོ། །ལམ་དབུ་མ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་གི་ཉམས་ལེན་དང་། དོན་དམ་པར་སྤྲོས་བྲལ་འོད་གསལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཟུང་འཇུག་ཏུ་བསྒོམ་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་བ་དེ་ཇི་ལྟར་བྱས་བསྒོམ་སྙམ་ན། དེའི་དོན་ཇི་ལྟར་ཉམས་སུ་བླང་བ་ནི། སྟན་བདེ་བ་ལ་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་བཅས་ཏེ། འདི་ལ་སྦྱོར་བ་དངོས་གཞི་སྔོན་འགྲོ་གསུམ་ཡོད་པ་ལས་སྦྱོར་བ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དང་། སེམས་བསྐྱེད་ནས། ཤེས་པ་གང་བབས་ཅིག་ལ་ཙེན་གྱིས་གློད་ནས། གང་ལ་ཡང་མི་སེམས་ཅི་ལ་ཡང་མི་རྟོག་པའི་ངང་ལ་ས་ལེ་སིང་ངེ་མ་ཡེངས་སྤྲོ་བསྡུ་དང་བྲལ་བར་བཞག་པས། འདིས་བཞག་ཐབས་བསྟན་ལ། མཉམ་བཞག་གི་ཉམས་ལེན་གྱི་སྐབས་སུ་དེ་ལྟ་བུའི་ལུས་སེམས་གཉིས་ཀའི་མཉམ་པར་བཞག་ཐབས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་དང་མ་བྲལ་བཞིན་དུ། སྐྱབས་འགྲོ་སེམས་བསྐྱེད་སྔོན་དུ་བཏང་ནས། ཕྱི་ཡུལ་དུ་མི་རྟོག་པས་ཕྱིའི་དངོས་པོ་དང་། ནང་སེམས་སུ་མི་རྟོག་པས་ནང་གི་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་གཟུང་འཛིན་གཉིས་དང་བྲལ་བ་སྟེ། བསྒོམ་པའི་བློ་ལའང་དགག་སྒྲུབ་མེད་པས་ན། དེ་ལས་གཞན་པའི་ཆོས་སུ་མ་གྲུབ་པས་ན་དམིགས་བྱ་བློའི་མདུན་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་པར་ལྟ་བས་ཐག་བཅད་པའི་ངང་དེར་སྤྲོ་བསྡུ་དང་བྲལ་བར་གཞིའི་སྐབས་སུ་སྒོམ་དུས། དམིགས་པ་མེད་པའི་སོ་སོ་རང་རིག་གི་ཡེ་ཤེས་ཁོང་ནས་རིག་པ་ཉིད། སྤྱོད་འཇུག་ལས། གང་ཚེ་དངོས་དང་དངོས་མེད་དག །བློ་ཡི་མདུན་ན་མི་དམིགས་པ། །དེ་ཚེ་རྣམ་པ་གཞན་མེད་པས། །དམིགས་པ་མེད་པར་རབ་ཏུ་ཞི། །ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །ཕྱི་ཡུལ་ནང་སེམས་གང་ལ་ཡང་མི་རྟོག་མ་ཡེངས་སྤྲོ་བསྡུ་དང་བྲལ་བར་གསལ་ལེ་སེང་ངེ་མི་གཡོ་མཉམ་པར་ཆེན་པོར་གཟུང་འཛིན་མཚན་མ་དང་བྲལ་བའི་ངང་ལ་བློ་དགག་སྒྲུབ་བཅས་བཅོས་མེད་པར་བཞག་པས། དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་། སེམས་སེམས་བྱུང་གི་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་ནས་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བ་ཞིག་ནང་ནས་རིག་པ་ཉིད་སོ་སོ་རང་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་འོད་གསལ་གྱི་དོན་སྒོམ་པའོ། །དེ་ནི་དངོས་གཞིའོ། །རྗེས་ལ་སྒྱུ་མ་ལྟར་སྣང་ལ་རང་བཞིན་མ་གྲུབ་པའི་སྣང་བ་ལ་བལྟས་ནས། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་བསྔོ་བ་བྱའོ། །དེ་དོན་དམ་བདེན་པས་ཉམས་སུ་ལེན་ཚུལ་ཡིན་ལ། ཀུན་རྫོབ་བདེན་པས་ཉམས་སུ་ལེན་ཚུལ་ནི་མཉམ་བཞག་དེ་ལས་ལངས་པའི་རྗེས་ཐོབ་ཀྱི་ཐུན་མཚམས་སུ་ཚེ་འདིའི་སྣང་བ་སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་ལ་ཆགས་ཞེན་དང་འཁྲི་བ་ཅུང་ཟད་མེད་པས། ཕྱག་དང་། བསྐོར་བ་དང་། མདོ་བཀླག་པ་དང་། ཚ་ཚ་གདབ་པ་དང་། ཆུ་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་སྣང་བཅས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ལ་འབད་པར་བྱའོ། །ཞེས་དེས་ནི་རྗེས་ཀྱི་བྱ་བ་བསྟན་པའོ། །མཉམ་བཞག་ལ་ཅི་ཡང་མི་དམིགས་པའམ་དམིགས་པ་ཉེ་བར་ཞི་བ་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་འོད་གསལ་གྱི་དོན་བསྒོམ་པ་དང་། རྗེས་ཐོབ་ཏུ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་ངང་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་བསྔོ་བ་བྱ་ཞིང་། ཆགས་ཞེན་མེད་པར་ཕྱག་སྐོར་མཆོད་འབུལ་ལ་སོགས་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ལ་འབད་པ་བྱེད་དགོས་ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་དེའང་མཉམ་བཞག་ཆོས་ཉིད་ལ་བཞག་པས་དངོས་པོར་འཛིན་པའི་བློ་རྟོག་འཕྲོ་འདུ་དང་བཅས་པ་ཞི་ནས། ཕྱིས་བསྒོམ་བྱའི་ཆོས་ཉིད་ལའང་འཛིན་པ་ཞི་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་མཉམ་རྗེས་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡེ་ཤེས་དང་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་རྫོགས་པའོ། །དེ་ཉིད་ལས། སྟོང་ཉིད་བག་ཆགས་གོམས་པས་ནི། །དངོས་པོའི་བག་ཆགས་སྤོང་འགྱུར་ཞིང་། །ཅི་ཡང་མེད་ཅེས་བསྒོམས་པས་ནི། །ཕྱི་ནས་དེ་ཡང་སྤོང་བར་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །སྤང་བྱ་བདག་དང་དངོས་པོར་འཛིན་པའི་འདུ་ཤེས་སྐྱེ་མེད་ཀྱི་ངང་ལ་བཞག་པས་ཞི་དུས། སྤོང་བྱེད་གཉེན་པོ་ཆོས་ཉིད་ཀྱང་དམིགས་པ་ཞི་བས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་འགྲོ་ཞིང་། ངང་ལ་བསྒོམས་པའི་བསམ་གཏན་ལའང་མི་གནས་ཏེ། སྡུད་པ་ལས། འདུ་ཤེས་རྣམ་པར་བཤིག་ནས་སྤང་བ་ཕ་རོལ་འགྲོ། །ཞེས་སོ། །ས་ཐོབ་པའི་མཉམ་བཞག་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ན་ཤེས་བྱ་ཤེས་བྱེད་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་བྱ་གཟུང་འཛིན་དུ་གྲུབ་པ་གང་ཡང་མེད་པས། ཡུལ་ཅན་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འཇུག་པའང་ཞི་བ་ཡིན་པས་དེ་དུས་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་ཆད་ནས་སྨྲ་བསམ་བརྗོད་མེད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཆོས་ཉིད་རྟོགས་པར་ཡང་དག་པའི་བློ་མ་འཁྲུལ་པ་ཞེས་བཏགས་པའོ། །ལམ་རྗེས་ཐོབ་ཏུ་ཚོགས་གཉིས་སྣང་བཅས་ལ་འབད་པས་གནས་སྐབས་ཀྱི་དོན་དང་མཐར་ཐུག་གི་འདོད་པ་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་བོ། །དེས་ནི་ལམ་དབུ་མ་ཚོགས་གཉིས་ཟུང་འཇུག་བསྟན་ལ། འབྲས་བུ་དབུ་མ་སྐུ་གཉིས་ནི། ས་བཅུ་རྒྱུན་གྱི་ཐ་མར་འཁོར་བའི་རྒྱུ་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་གི་འཇུག་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་ཞི་ཞིང་ནུབ་ནས། རིན་ཆེན་འཕྲེང་བ་ལས། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་སྐུ་འདི། །བསོད་ནམས་ཚོགས་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན། རྒྱལ་པོ་ཡེ་ཤེས་ཚོགས་ལས་འཁྲུངས། །ཞེས་པ་ལྟར་དུ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དམ་པ་མངོན་དུ་གྱུར་པས་སེམས་ཅན་གྱི་མོས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྲུབ་པའི་ནུས་པ་ལས་ཆུ་ཟླ་ལྟར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལ་སྣང་ཞིང་། ལོངས་སྐུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་སྣང་བས། ནོར་བུ་བུམ་མཆོག་དཔག་བསམ་ཤིང་ལྟར་མཛད་པ་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་འབྱུང་བས་ཆོས་སྐུ་རང་གི་དོན་དང་། གཟུགས་སྐུ་གཞན་གྱི་དོན་གཉིས་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ནི་འབྲས་བུ་དམ་པ་སྟེ། ས་བཅུའི་རྒྱུན་མཐར་འཁོར་བའི་རྒྱུ་སེམས་སེམས་བྱུང་གི་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་ཞི་ཞིང་ནུབ་ནས། ཡེ་ཤེས་དང་དབྱིངས་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་། དེ་ལས་གཟུགས་སྐུ་གཉིས་ཀྱི་ཚུལ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པས་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་དུ་ཕན་བདེ་མཛད་པའོ། །འཇུག་པ་ལས། ཤེས་བྱའི་བུད་ཤིང་སྐམ་པོ་མ་ལུས་པ། །བསྲེགས་ནས་ཞི་དེ་རྒྱལ་རྣམས་ཆོས་སྐུ་སྟེ། །དེ་ཚེ་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་འགག་པ་མེད། །ཅེས་པ་དང་། ཞི་སྐུ་དཔག་བསམ་ཤིང་ལྟར་གསལ་གྱུར་ཅིང་། །ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་ཇི་བཞིན་རྣམ་མི་རྟོག །འགྲོ་གྲོལ་བར་དུ་འཇིག་རྟེན་འབྱོར་སླད་རྟག །འདི་ནི་སྤྲོས་དང་བྲལ་ལ་སྣང་བ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །དབུ་མ་ཐལ་འགྱུར་པ་ལ་ཁས་ལེན་མེད་ཅིང་། ཁས་ལེན་ཀུན་བྲལ་ཡིན་པ་ལ། རྣམ་ཀུན་ཁས་ལེན་དང་བཅས་པ་དེ་མི་འཐད་དོ་སྙམ་དགོས་པ་མིན་ལ། མཉམ་བཞག་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་འཇལ་ཚུལ་གྱི་སྐབས་སུ་གནས་ཚུལ་གྱི་དབང་གིས་ཁས་ལེན་མེད་པ་དང་། རྗེས་ཐོབ་ཤན་འབྱེད་ཀྱི་སྐབས་སུ་སྣང་ཚུལ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཁས་ལེན་ཡོད་པའི་རྣམ་དབྱེའང་གཞག་ཆོག་གོ །གསུམ་པ་ཁས་ལེན་མི་ལེན་གྱི་རྣམ་གཞག་གཞན་བསྟན་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། མི་ལེན་པ། ལེན་པ། མཐུན་པར་དོན་བསྡུ་བའོ། །དང་པོ་ཁས་མི་ལེན་པའི་རྣམ་གཞག་ནི། དབུ་མ་པ་ལ་ཁས་བླང་རྒྱུ་ཅུང་ཟད་མེད་དེ་འཕགས་པ་གསུམ་གྱི་མཉམ་གཞག་གི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། དམ་བཅའ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའང་དོན་དམ་འཕགས་པའི་མཉམ་གཞག་གི་རྗེས་སུ་འབྲང་ལ། ཀུན་རྫོབ་འཇིག་རྟེན་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་ཟེར་ནས་གང་ཡང་ཁས་མི་ལེན་ཏོ། །དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ་དབུ་མ་ལ་ཁས་ལེན་མེད་ཀྱང་དབུ་མ་པས་དེའི་དོན་གཞལ་བ་ཉིད་ཁས་བླང་བར་ཡང་སོང་ལ། འཕགས་པའི་མཉམ་གཞག་གསུམ་གྱི་སྐབས་བཞིན་ནོ་ཞེས་པས་ཀྱང་མཉམ་གཞག་ཏུ་ཁས་བླང་བར་འགྱུར་ལ། དོན་དམ་འཕགས་པ་གསུམ་གྱི་མཉམ་གཞག་གི་རྗེས་སུ་འབྲང་ན་ལམ་དང་འབྲས་བུའི་ཆོས་ལས། གཞིའི་ཆོས་རྣམས་དེའི་སྐད་ཅིག་ལ་མ་གཞལ་བས་མི་ཤེས་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་བློས་སྐད་ཅིག་ལ་གཞལ་ལོ་ཞེ་ན། གཞན་སྣང་གི་སངས་རྒྱས་དེས་གཞལ་གཞལ་འདྲ་ཡང་གཞལ་བ་མེད་དེ་གཞན་སྣང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་འདོད་པས་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །རྗེས་ཐོབ་འཇིག་རྟེན་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་མི་འཐད་དེ། འཇིག་རྟེན་པ་ལ་ལམ་སྒྲུབ་པ་དང་། གྲོལ་བ་འདོད་པའི་རྣམ་གཞག་མེད་ཅིང་། ཆགས་སྡང་རང་ག་མའི་སྣང་བ་ལ་བདེན་ཞེན་གྱི་འཁྲུལ་པ་ཉིང་འཁྲུལ་དུ་སྤྱོད་པ་ཡིན་པས། དེའི་རྗེས་སུ་བྱེད་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་བས་ལམ་དབུ་མ་དང་འབྲས་བུའི་དབུ་མ་མི་འབྱུང་ངོ་། །དེས་ནི་དབུ་མ་ཐལ་འགྱུར་པ་ལ་མཉམ་བཞག་སྤྲོས་བྲལ་གྱི་གཞལ་ལུགས་གནས་ཚུལ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ན་ཁས་མི་ལེན་པར་བསྟན་ཏོ། །ཁས་ལེན་པའི་རྣམ་གཞག་ལྟར་ན། དོན་དམ་པར་གང་ཡང་མ་གྲུབ་པས་ཁས་བླང་མེད་ལ། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཇི་ལྟར་གསུངས་པ་བཞིན་ཁས་ལེན་ཏོ་ཞེས་པའང་མི་རུང་སྟེ། དོན་ལ་མེད་ལ་ཐ་སྙད་དུ་ཡོད་པ་འགལ་བ་འཛིན་པས་ལུང་པ་འཚོལ་བ་དང་། ཁས་ལེན་ན་ཐ་སྙད་ལས་དོན་དམ་པར་འོག་མ་རྣམས་ལས་གོང་མ་སུ་ཞིག་ཁས་ལེན། ཡོད་མེད་རྫས་འགལ་བས་སོ་མ་ཟིན་པའི་གྲུབ་མཐའ་དེ་ནི་དབུ་མ་ཆེན་པོའི་ལུགས་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ནི་རྗེས་ཐོབ་ཤན་འབྱེད་ཀྱི་སྐབས་སུ་སྣང་ཚུལ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཁས་ལེན་པའི་རྣམ་བཞག་བསྟན་ཏོ། །གསུམ་པ་མཐུན་པར་དོན་བསྡུ་བ་ནི། དེ་གཉིས་ཀ་ཡང་ཕྱོགས་རེའི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མཐོང་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མ་མཐོང་བས། གཞུང་གི་དོན་མ་གོ་བར་ཟད་མོད། འོན་ཀྱང་སྐྱོན་གཉིས་པོ་ཁས་བླངས་མ་བླངས་གང་ལའང་ཡོད་པས། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་དམ་བཅའ་མ་ཡིན་པས་འདིར་འདི་ལྟར་གོ་བར་བྱ་སྟེ། ཁས་ལེན་མི་ལེན་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ལ་ཡོད་ཀྱི་དབུ་མ་ཐལ་འགྱུར་བ་ལ་དོན་དམ་དུ་ཁས་ལེན་མི་ལེན་གྱི་དཔྱད་ར་མེད་པས་ན་རེ་ཞིག་ཀུན་རྫོབ་ཐ་སྙད་དུ་སྐབས་ཀྱི་དབྱེ་བས་ཁས་ལེན་པ་དང་། མི་ལེན་པ་གཉིས་སུ་གོ་བར་བྱའོ། །འདི་ནས་ཁས་ལེན་མི་ལེན་ཞེས་པ་འདི་ཐ་སྙད་དུ་ཁས་བླང་མིན་ལ་གསུངས་ཀྱི་དོན་དམ་ལ་སྤྲོས་བྲལ་ཡིན་པ་རང་རྒྱུད་པས་ཀྱང་བཞེད་པ་ཡིན་པ་དང་། ཐལ་འགྱུར་པས་དོན་དམ་དཔྱོད་བྱེད་ཀྱི་རིགས་པས་དཔྱད་པའི་སྐབས་སུ་ཁས་ལེན་མེད་དོ། །དེའང་རྩོད་པ་དང་དོན་དམ་ཡུལ་དུ་བྱེད་པའི་ཚེ་སྣང་བ་གང་ཡང་རང་བཞིན་མེད་པས་གཤིས་ལ་ཡོད་པར་ཁས་ལེན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཁས་བླང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ལམ་རྗེས་ཐོབ་པ་ཐ་སྙད་ཡུལ་དུ་བྱེད་དུས་གསུང་རབ་ལས་བཤད་པ་ལྟར་རྣམ་དབྱེ་དང་བཅས་པ་རྨི་ལམ་སྒྱུ་མའི་གྲུབ་མཐའ་ཙམ་དུ་ཤེས་ནས་རང་གིས་ཀྱང་དཔྱད་དེ་བསམ་ཞིང་། གཞན་ལའང་བསྟན་པས་བླང་དོར་གྱི་དམིགས་ཕྱེད་ནས་ལམ་དབུ་མ་ཚོགས་གཉིས་ལ་ཞུགས་ཏེ་འབྲས་བུ་སྐུ་གཉིས་འགྲུབ་པའི་དགོས་པ་ཡོད་དོ། །དང་པོ་ཁས་མི་ལེན་པའི་དུས་ཀྱང་བཤད་དེ། རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ལུང་ནི། གལ་ཏེ་ངས་དམ་བཅའ་འགའ་ཡོད། །ལ་སོགས་པ་ཡིན་ལ། གཉིས་པ་ཁས་ལེན་པའང་། སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པས་ཚིག་གསལ་དུ། ཆུ་འདོད་པས་སྣོད་ལྟར་ཐོག་མར་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ་ཞེས་པ་དང་། འཇུག་པའི་འགྲེལ་པར། ཕྱོགས་འདི་ནི་མཁས་པ་དག་གིས་སྐྱོན་མེད་ཅིང་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའོ་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ལུགས་འདི་གཉིས་སྔ་རབས་པ་དག་གིས་མ་ཕྱེད་པས་གཙང་བ་ནི་ཁས་མི་ལེན་ལ། རྨ་བྱ་ནི་ལེན་པར་སྣང་སྟེ་གཉིས་ཀར་ལེགས་ཆོས་རེ་དང་སྐྱོན་རེ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་གཞུང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་དོན་ཅུང་ཟད་མ་དགོངས་པར་སྣང་ངོ་། །འདི་ནི་རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་བློ་གྲོས་དང་གཞུང་ལུགས་ཕལ་པོ་ཆེ་མཐོང་བ་ལས་བྱུང་བའི་མིག་རྒྱས་པས་གཞུང་ན་གབ་ཅིང་འཐོར་བའི་དོན་གསལ་པོར་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །ཕྱིན་ཆད་དམ་བཅའ་འདི་འཆའ་ཤེས་པ་རྣམས་ནི་ཁོ་བོའི་གཞུང་འདིའི་མཐུར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་མཉམ་གཞག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་སྐབས་དང་། རྗེས་ཐོབ་ཤན་འབྱེད་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་སྐབས་དང་། ཁས་ལེན་ཡོད་ཚུལ་དང་མེད་ཚུལ་སོགས་ཤན་ཕྱེད་པ་གལ་ཆེའོ། །དེས་ན་འཁོར་འདས་འཆིང་གྲོལ་གྱི་ཚུལ་རྣམས་མཉམ་གཞག་གི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་ན་མི་གནས་ཀྱང་། རྗེས་ཐོབ་ཤེས་རབ་ཀྱི་གཞལ་བྱར་ཡོད་པ་དེས་ན་ཟླ་བའི་ཞབས་ཀྱིས་ཀྱང་ལམ་ལ་སློབ་ཚུལ་དང་འབྲས་བུ་སངས་རྒྱས་ཚུལ་རྣམས་བཞེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཐ་མལ་པའི་སྣང་ངོ་ན་སྣང་བ་ཁོ་ན་ལས་དེར་མ་གྲགས་པ་ཐམས་ཅད་ཁས་མི་ལེན་ཏོ། །ཞེས་མ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་ཐལ་འགྱུར་པས་འཇིག་རྟེན་གྲགས་པ་ལྟར་ཁས་ལེན་ཚུལ་དེའང་། འདིའི་འཇིག་རྟེན་ཞེས་པ་ལམ་ཞུགས་མ་ཞུགས་གཉིས་ཀ་ལ་འཛིན་དགོས་ཏེ། ཞི་བ་ལྷས། རྣལ་འབྱོར་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ཕལ་པ་ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་ལམ་ལ་ཞུགས་མ་ཞུགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དེ་དག་ལ། དག་པ་དང་མ་དག་པའི་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་དབང་གིས། རང་རང་ལ་གྲགས་ཤིང་གྲུབ་པའི་སྣང་ཚུལ་སྣ་ཚོགས་ཡོད་པའི་རང་ངོའི་སྣང་བ་དེ་དག་ཐད་ཀར་རང་སར་སྤྲོས་བྲལ་དུ་གཏན་ལ་འབེབས་པ་ཡིན་གྱི། རྐྱེན་ཉིད་འདི་པ་ཙམ་གྱི་ཐ་སྙད་དེ་ལ་གྲུབ་མཐའི་དཔྱད་པ་ཞིབ་མོར་གཞུག་མི་དགོས་པར་མ་དཔྱད་པར་གྲགས་པ་ལྟར་ཁས་ལེན་པ་ཡིན་པའི་ཤན་འདི་ལྟར་ཕྱེད་པ་གལ་ཆེའོ། །དེ་དག་གིས་དབུ་མ་ཆེན་པོ་ཐལ་འགྱུར་གྱི་ཚུལ་བཤད་ཟིན་ཏེ། བསྡོམས་པས་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཐེག་པ་གཏན་ལ་ཕབ་ཟིན་ཏོ། །དེ་རིང་འདིར་གཞག་ནས་སང་ཉིན་གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པ་ནས་བཤད་རྒྱུ་བྱེད། ཁ་རྩང་དེ་རིང་རྣམ་པ་ཚང་མ་འོ་བརྒྱལ་ཆེན་པོར་བྱུང་འདུག ཁྱད་པར་དུ་ཁ་རྩང་ཞིག་ལ་དོས་སྐྱེལ་རླངས་འཁོར་གྱི་ནང་ནས་ཅ་ལག་ཕོག་རྒྱུ་ལ་སོགས་པས་ཉིན་གུང་གི་གསོལ་བ་ཡང་ཡག་པོ་ཞིག་རག་ཡོད་ས་མེད། ཕྱི་དྲོ་བཙུན་མ་རྣམ་པས་ནང་གི་གྲ་སྒྲིག་དང་། གྲྭ་བཙུན་ཁང་ཚན་གསུམ་པོས་གུར་ཕུབ་འདུག གུར་ཕུབ་དུས་མུ་ཏིག་ཁང་ཚན་གྱི་གུར་ཕུབ་སྟངས་ལྷག་པར་ཡག་ཁི་ཟེར་རྒྱུ་གོ་ཐོས་བྱུང་། སྒྲོལ་མ་ཁང་ཚན་དང་། གཡུལ་རྒྱལ་ཁང་ཚན་གཉིས་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ཕྱག་ལས་མཛད་ཡོད་ནི་རེད། ཡང་སྒོས་སྒྲོལ་མའི་ཁང་ཚན་གྱི་འདུས་པའི་ཞལ་གྲངས་ཉུང་ཉུང་རེད། ཁང་ཚན་འདི་ལ་དེའི་ཡན་དུ་གྲ་ཤག་རྒྱག་རྒྱུ་འཕར་མ་ཆོག་པས་རེད། འབུམ་མཆོད་ཆེན་མོའི་གྲ་སྒྲིག་འདིས་ཁྱེད་བླ་གྲྭ་དགེ་མདུན་པ་འཁོར་ཡུག་སྡེ་འབངས་དང་བཅས་པ་ལ་དཀའ་ལས་ཆེན་པོ་ཞིག་གཏད་འགྲོ་ཁི། ཡིན་ན་ཡང་མ་བསྐུལ་དང་བླངས་ཀྱི་ནུས་ཤུགས་ཤིག་མངོན་རྒྱུ་འདི་ཁྱད་ཆོས་ཁྱད་པར་བ་ཞིག་རེད་བསམ་ཁི་ཡོད། དཔེ་ཆག་ཅིག་བཞག་ན་ཤྲཱི་སེང་གི་སྡེ་སྣོད་འཛིན་པ་གཞུང་ཆེན་རབ་འབྱམས་པ་མཁན་པོ་དེ་ཚོས་གཙོ་བོར་མཛད་ནས་འདྲེན་པར་མཛད་ནི་རེད། ཁོང་རྣམ་པས་ཁེངས་པ་དང་ང་རྒྱལ་མེད་པར་གདོང་མཆོང་གི་སྤོབས་སེམས་གང་ལ་ཡང་ཞུམ་པ་མེད་པ་དེ། རྗེས་སུ་ཡི་རང་དང་མིག་ལྟོས་བྱ་འོས་པ་རེད་ཀྱང་། དེ་རྣམ་པ་བྱོན་སྐབས་ཅ་ནེ་བཟེད་དགོས་དུས་བག་ཚ་མོ་འདྲ་འདྲ། ཆོས་མཐུན་བཀུར་སྟིའི་བཞུགས་གྲལ་དེ་གཏམ་མི་ལ་བཤད་ནས་རང་གི་འགོ་མཇུག་བསློགས་པར་མི་འདུག་གམ་བསམ་པར་བྱུང་། རྣམ་པ་ཚང་མ་ཆོས་ཞུ་ལ་བྱོན་ནི་རེད། ལས་ཀར་བྱོན་ནི་མ་རེད། འདིའི་ཉིན་སྲིབ་ཀྱི་གཏན་བཞུགས་པ་ང་དང་བཅས་པ་ཚང་མ་ཡང་དེ་རེད། ངའི་མི་ཚེའི་ལོ་རྒྱུས་ཕྱོགས་སྡོམ་ཞིག་བྱས་ན་ཕོ་ལོ་བཞི་བཅུ་ལ་མ་ཐོན་གྱི་བར་ལ་དུས་ངན་གྱི་རྒུད་པས་གཙེས་པའི་ནང་དུ་ས་ལས་དང་རྡོ་ལས་ཏག་ཏག་གིས་མི་ཚེ་སྐྱེལ་ནི་རེད། དེས་སྔོན་བསགས་རྣམ་སྨིན་གྱི་སྒྲིབ་པ་སྦྱོང་གིན་བསྡད་པ་རེད། བཞི་བཅུ་ནས་ལྔ་བཅུར་ཉེ་མ་ཡོང་གི་བར་ལ་མིང་གི་ཐོག་ལུགས་ཤིག་དང་། བསྐོས་ཐང་ཐོད་པའི་རི་མོ་ཞིག་གིས། རྫོགས་ཆེན་དགོན་པའི་གྱང་ཤུལ་ནས་འདི་འགྲུབ་ཟེར་རྒྱུ་ཞིག་མེད་ཀྱང་། ངེད་བླ་གྲྭ་རྒན་པ་ཁ་ཤས་བོས་མི་རབས་མང་པོའི་ཆག་ཆག་གྲུག་གྲུག་པོ་སྐེ་ཐོག་ཏུ་བླངས་ཏེ། ས་རེ་བཟུང་ནས་སོ་རེ་བཙུགས་ཁུལ་བྱས་པ་རེད། དེ་ནས་ལོ་གྲངས་ལྔ་བཅུ་ང་སྟོད་ལ་མ་ཐོན་གྱི་བར་དུ་མི་ལོ་བཅུ་ཕྲག་ཕྱེད་གཉིས་ལྷག་ལ་འདིའི་ལུང་པའི་སྐེད་པ་ཀན་ནས་ཤྲཱི་སེང་ཆོས་གྲྭ་བཙུགས་ཏེ་དེས་རྒྱུན་བསྐྱངས་པ་རེད། ད་ཕོ་ལོ་བདུན་ཅུ་ལ་མ་ཉེ་བའི་བར་དུ་འདི་ན་བསྡད་ནས་འདིའི་རྫ་ཁུག་འདིའི་ཡན་དུ་ལ་རྒྱུག་ས་མེད་པ་འདིར་ཐོན་ནས། ད་ཉལ་འདེང་ལས་བྱ་བ་ཆེན་པོ་ཞིག་གི་འགོ་རྩམ་འདེང་ཡོད་པ་མ་རེད། གོང་ནས་བཤད་པ་ལྟར་དུ་དམ་པའི་ལྷ་ཆོས་རྣམ་དག་ཅིག་སྒྲུབ་ནས་ཚེ་དང་སྒྲུབ་པ་སྙོམས་པ་ཕ་རིའི་རི་ལ་རྒྱོབ་ཀྱང་། ཐེག་ཆེན་ཐར་བའི་ལམ་སྣེ་ཞིག་ཟིན་དགོས་འདུག ཆོས་མི་ལ་ཕར་འཆད་མདོག་རེད། ཆོས་འཆད་རྒྱུ་དེ་ཡང་ངས་མ་འདྲ་པ་ཞིག་བཤད་ཤེས་ཁྱེད་རྣམས་ཉན་པར་ཕེབས་ཤོག་དང་ངས་བཤད་ཟེར་ནས་ལྷག་པར་ཁས་བླངས་པ་ཞིག་ཅང་མ་རེད་ཀྱང་། ལོ་རྒན་གཞོན་དང་དུས་རབས་བརྒྱུད་ལན་ཞིག་གིས་ཆོས་བརྒྱུད་ཅིག་སྤེལ་རྒྱུ་དེ། ཁྱི་མེད་ས་ནས་བྱི་ལས་རུས་པ་མུར་ཞེས་པ་དེ་ལ་ཐུག་སོང་བ་རེད། དེ་ཡིན་དུས་འགའ་རེས་བླ་མ་རེད་བསམས་ནས་ཤི་གསོན་གཉིས་ཀའི་འབྲེལ་འཇོག་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་པ་རེད། བསམ་ཡང་ལོས་བསམ་མིང་ཞིག་གནའ་ཞིག་ནས་བཏགས་བཞག་ཡོད་པ་རེད། དོན་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་ན་རང་བློ་རང་ལ་ལྐོག་ཏུ་མ་གྱུར་པ་ཡིན་པ་རེད། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་བསམ་སྤྱོད་ལས་འདས་ཡོད་པ་མ་རེད། དེ་བསམས་ནས་རང་གིས་ཐུན་རེ་བཅད་ནས་ཉལ་ན་རང་དོན་རེད། ཉན་རང་གི་ལམ་བཤད་པ་འདྲ་འདྲ་རང་གི་འཆི་ཆོས་རྐྱང་པར་བསམ་རྒྱུ་དེ་འདེང་རྒྱག་མ་ནོར་བ་ཞིག་རེད་མེད་པ་འདྲ་འདྲ་རེད་བསམ་བྱུང་། སེམས་ཅན་གཞན་དོན་ལ་འདེང་ཞིག་བརྒྱབ། སྤྱི་ཁྱབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་བསམ་བློ་ཞིག་སྐོར་ན་སྐྱེ་དགུའི་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་གཞི་རྩ་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་ཡིན་པ་རེད། རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་དར་ཞིང་རྒྱས་དགོས་ན། བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐུ་ཚེ་བརྟན་ནས་དེའི་ཐུགས་བཞེད་ལམ་ལ་ཡོང་དགོས་པ་རེད། དེ་འགྲུབ་རྒྱུ་དེ་རེ་སྟོང་ཞིག་གིས་ཡོང་བ་མིན་པར་བསོད་ནམས་སྟོབས་ཆེན་ཞིག་མ་བསགས་ན་མང་པོའི་མཐུན་སྣང་དུ་གྲུབ་པའི་བྱ་བ་ངོ་མཚར་ཅན་རྒྱུ་རྐྱེན་མ་ཚོགས་པར་འགྲུབ་དཀའ་བ་ཡིན། སྨོན་ལམ་ཞིག་བཏབ་ན་རྒྱུ་ཞིག་དགོས་པ་ཡིན། དེའི་ཆེད་དུ་མཆོད་པ་འབུམ་ཚོ་ཆ་རེ་ཕུལ་ན་ཆོག་འདུག་ཀྱང་། བསྟན་འཛིན་དགེ་འདུན་གྱི་སྡེ་ཚོགས་མཉམ་དུ་འཚོགས་ན་བདེན་ཚིག་འགྲུབ་རྒྱུ་དང་ཚོགས་རྫོགས་ཐབས་འདྲ་རྒྱུ་མ་རེད་བསམས་པ་ཡིན། དེས་ན་བསྟན་པ་སེམས་ཅན་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་ལ་ཕན་ཐོགས་ཅན་གྱི་ཚོགས་བསགས་རྣམ་པར་དག་པ་ཞིག་དགོས་འདུག་བསམས་ནས་གང་དགའ་འདེང་མང་པོ་བརྒྱབ་མཐར་འབུམ་མཆོད་ཆེན་མོ་འཚོག་རྒྱུ་འདི་བདམས་པ་ཡིན། ད་ལོའི་འདི་འཚོགས་ཐེངས་བརྒྱད་པ་ཡིན་པ་རེད། མཆོད་མེ་མཆོད་པ་ཕྲ་ལམ་མེ་ཡོད་པ་དང་། དགེ་འདུན་འདུས་པས་ས་གཞི་གང་བ་དང་། དགོན་སྡེ་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོའི་འདུས་པས་ཞལ་འདོན་ཐུགས་སྨོན་གནང་དུས་ཡིད་སྤྲོ་དང་བ་འདྲེན་པ། སེམས་སྐྱིད་ཡོང་བྱེད་ཅིག་རེད་མོད། འོན་ཀྱང་དེ་འགྲུབ་རྒྱུ་བོ་སྤྲུལ་བའི་སྒྱུ་འཕྲུལ་བཀོད་པ་ལྟ་བུའི་སླ་མོ་ཞིག་ཅི་ལ་ཡིན། རྒྱུ་བས་ཚེགས་ཀྱིས་ཆེ་བར་འདུག ཡང་སྒོས་ཁྱེད་རྣམ་པ་འོ་བརྒྱལ་ཆེ་འདུག རྒྱུའི་ཐད་ཀྱི་མི་ལོ་བརྒྱད་ཀྱི་འགྲོ་གྲོན་ལ་རྩིས་ཤིག་བརྒྱབ་ནས་དངོས་པོ་གཟུགས་ཅན་གྱི་བཞེངས་བསྐྲུན་ཞིག་བྱས་ན་རིག་རྒྱུ་ཅན་ཞིག་ཡོང་བར་འདུག དེ་ལ་ཡང་མེད་ཅེས་རུང་ཆགས་ཞེན་གྱི་འཛིན་པ་ཡོད་འདུག་པ་དང་། རྒྱུན་བསྐྱངས་ནས་བདག་སྐྱོང་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ལའང་ཉོན་མོངས་བྱེད་དང་། ཟག་པ་ཉེར་ལེན་རྒྱུན་མི་ཆད་པའི་རྒྱུ་ཞིག་ཏུ་འགྲོ་བར་འདུག དེས་ན་དགེ་རྩ་རྣམ་དག་ཅིག་འདི་རེད་འགྲོ་ཁི་བསམས་ནས་འདིར་འཐམས་པ་ཡིན། འཐམས་ས་དང་ལས་རྒྱུ་ནོར་མེད་བསམ་གྱིན་ཡོད། གཅིག་ན་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་གནས་རྩ་ཆེན་ཡིན་པ་དང་། གསང་སྔགས་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་སྙིང་ཐིག་གི་རྩ་བའི་ཁྲིད་རྒྱུན་སྤེལ་ས་ཡང་ཡིན་པ་དང་། འཇའ་ལུས་པ་མང་པོ་བྱོན་སའི་གདན་ས་ཁྱད་པར་ཅན་གདན་ས་ཉམས་མ་མྱངས་པ་ཞིག་དང་། གཉིས་ན་རྟེན་གསུམ་རྩ་ཆེན་སའི་སྟེང་འདིར་གཅིག་པུ་ལ་མ་གཏོགས་མེད་པའི་རྟེན་ཁྱད་པར་ཅན་ཡང་བཞུགས་པ་རེད། ལྷག་དོན་གྱི་འདི་ནས་མང་ཆེ་བ་དེ་སྒྲུབ་པ་ཉམས་ལེན་བྱེད་མཁན་ཏག་ཏག་ཡིན་པས། རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ཉམས་ལེན་གྱི་གྲོགས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་ཀྱི་འགྱུར་སྟོབས་ལྷག་པར་ཆེ་ངེས་སྙམ་པའི་བསམ་ཚུལ་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཡིན་དུས་འབུམ་ལྔའི་བསགས་སྦྱོང་རེ་བས་འདིས་དགའ་རྒྱུ་རེད་ཟེར་ནས་འུད་བཤད་བྱས་པ་མིན་ཀྱང་། ང་རང་ལ་མཚོན་ན་ཁང་སྟོང་ནང་ནས་ཚུལ་མིན་ཡིད་བྱེད་ཀྱི་ཀུན་རྟོག་རེ་དང་འདྲེས་ཞོར་ལ་བཟླས་བརྗོད་ཀྱི་གྲངས་ལ་རེ་བའི་ཁ་གྲངས་ཤིག་འགྲུབ་པ་ལས་འདིའི་རྣམ་པ་དག་འདུག་སྙམ། ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ན་དམ་པའི་ཆོས་ལུང་རྟོགས་ཀྱི་བསྟན་པ་དྲི་མ་མེད་པ་དེ་དར་ས་བོད་མཐོ་སྒང་གི་ས་ཆ་འདི་ཡིན་པ་རེད། ཡང་དགོས་ད་ལྟའི་འདིའི་མི་རབས་འདི་སྔར་གྱི་བསྟན་སྲོག་འཛིན་མཁན་ཡིན་པས་མ་ཚད། མ་འོངས་བསྟན་རྒྱུན་སྤེལ་མཁན་ཡང་ཡིན་པ་རེད། དེང་གི་དུས་སྐབས་འདི་གཉན་འཕྲང་ཅན་གྱི་འགག་མདོའི་དུས་ཚོད་ཅིག་ལ་ཁེལ་ཡོད་པ་རེད། སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་འབྱུང་རྩ་ཡིན་ན་དེ་ད་ལྟའི་སྐབས་སུ་བོད་མིའི་ལག་འོག་ན་ཡོད་པས། ཆོལ་གསུམ་བོད་ཀྱི་ཆབ་དཔལ་རིག་གསུམ་གྱི་མངའ་ཐང་འབྱོར་བ་རྒུད་ཉན་པ་མ་རེད། དེ་རྒུད་སོང་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་དག་མ་ནང་བསྟན་མདོ་སྔགས་རིག་གཞུང་དང་བཅས་པ་ཆ་ཚང་དེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ནས་ཉམས་འགྲོ་བ་རེད། འོན་ཀྱང་དེ་མི་འབའ་ཞིག་གིས་ཨུ་ཚུགས་ཏག་ཏག་བྱས་ཏེ་འགྲུབ་པ་ཞིག་མ་རེད། བསོད་ནམས་ལྡན་པའི་མི་ཡིས་བསམ་པ་ཐམས་ཅད་འགྲུབ། །ཅེས་པ་ལྟར་དུ་བསོད་ནམས་བསག་རྒྱུ་ལ་རག་ལས་པས། བསྟན་སྲིད་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་ལ་ཐུགས་བསམ་བཞེས་ན་འུ་གུས་བྲེལ་ཟིང་གི་དཀའ་ལས་རྒྱག་རྒྱུ་འདི་ཡང་རྒྱག་རིན་གནང་རིན་ཡོད་པ་ཞིག་རེད་བསམ་པ་ཡིན། འུ་ཅག་རྐྱང་པའི་ལས་ཀས་བོད་གངས་ཅན་ལིང་ངེ་གཏང་འགྲོ་ནི་རེད་ཟེར་བ་མིན་ཀྱང་ཕྱོགས་རེ་རེ་ནས་འདི་ལྟར་བྱས་ཡོང་ན་དེས་སྐུལ་འདེབས་ཀྱིས་ཕྱོགས་མང་པོར་སྒུལ་ཤུགས་ཀྱི་ནུས་པ་ཐོན་སོང་དུས་ཁྱོན་ཡོངས་ཀྱི་ནུས་པའི་སྔོན་འགྲོའི་བྱེད་པ་གལ་ཆེན་ལ་འགྱུར་མི་སྲིད་རྒྱུ་མ་རེད་བསམས་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་ཆོས་འཆད་ཉན་བྱས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་མཚོན་ཏེ་རང་གཞན་གྱིས་དུས་གསུམ་བསག་དང་ཡོད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཤིང་བཟླུམས་ཏེ་བསྡོམས་པའི་མཐུས་ཀུན་མཁྱེན་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ཕྱོགས་དུས་གནས་སྐབས་ཀུན་ཏུ་དར་ཞིང་རྒྱས། བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་གང་ན་སུ་བཞུགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐུ་ཚེའི་ཞབས་པད་ཡུན་རིང་དུ་བརྟན། དགེ་འདུན་འདུས་པའི་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཐུགས་མཐུན་ཁྲིམས་གཙང་བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་བདེ་སྐྱིད་རྫོགས་ལྡན་གྱི་དཔལ་ལ་སྤྱོད་དེ་མཐར་ཐུག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བླ་མེད་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གོ་འཕང་རིན་པོ་ཆེར་འགོད་པའི་ཕྱིར་དུ། རྗེ་བཙུན་འཇམ་པའི་དབྱངས་དང་འཕགས་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པས་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་ཇི་ལྟར་བསྔོས་པ་བཞིན་དུ་བསྔོ་བའི་ཐུགས་འདུན་ཟབ་མོ་གནང་བར་ཞུ། བསོད་ནམས་འདི་ཡིས་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་ཉིད། །ཐོབ་ནས་ཉེས་པའི་དགྲ་རྣམས་ཕམ་བྱས་ནས། །སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་རྦ་བརླབས་འཁྲུགས་པ་ཡི། །སྲིད་པའི་མཚོ་ལས་འགྲོ་བ་གྲོལ་བར་ཤོག།

ཉིན་ཉེར་གཉིས་པའི་ཆོས་ཁྲིད།

དེ་ཡང་ཇི་སྐད་དུ། ཀུན་མཁྱེན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོས། ཤིང་རྣམས་ཡལ་ག་ལོ་མ་ལྷགས་པ་དང་། །ཚལ་རྣམས་མེ་ཏོག་འདབ་མ་རྙིངས་མཐོང་ནས། །རིང་བོར་མི་ཐོགས་འཆི་བ་དྲན་པར་བྱེད། །ཡོན་ཏན་འབྱུང་གནས་དབེན་པ་བསྟེན་པར་མཛོད། །ཅེས་གསུངས་ན། ད་ཞག་ཆོས་གྲོགས་རྣམ་པ་དང་པོར་ཆོས་ཁྲིད་འདིའི་དབུ་བཙུགས་ནས་འདིར་འཛོམས་དུས། དབྱར་གྱི་དུས་ཚོད། ཆར་བདོ་བའི་དུས་ཡིན་ལ། ད་ནི་ནམ་ཟླ་སྟོན་ཁ་ཚེས་ནས་ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོས་གསུངས་པ་བཞིན་དུ་ཤིང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡལ་གའི་ལོ་མའི་མདོག་འགྱུར། ལོ་མ་འགའ་རེ་དམར་པོར་གྱུར་པ་དང་འབྲས་བུ་སྨིན་པས་མ་ཚད་ལོ་མ་ལ་ལ་ས་ལ་ཟགས། ཤིང་ལོ་འགའ་རེ་སེར་པོ་རུ་གྱུར་བ་དེ་སྟོན་སེར་རླུང་གིས་བདས་ནས་ཕྱོགས་གང་ས་རུ་འཐོར་འགོ་ཚུགས། སྙན་ངག་པ་ཚོས་མི་རྟག་པའི་བརྡ་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་རྒྱན་ལ། བྲུལ་བའི་ཤིང་ལོ་རླུང་གིས་བདས་པ་བཞིན། །ཞེས་པ་ལྟར་དུ་ཚལ་རྣམས་མེ་ཏོག་གི་འདབ་མ་རྙིང་ནས། པདྨའི་ཐང་འདིར་དབྱར་གྱི་དུས་སུ་མེ་ཏོག་གི་ལྡུམ་ར་ཞིག་ཡིན་ཀྱང་། ནམ་ཟླ་སྟོན་གཞུག་ལ་ཐག་ཇེ་ཉེར་སོང་ནས་སྔར་ཡོད་ཀྱི་མེ་ཏོག་ཚང་མ་འཐོར་འགྲོ་བ་འདིས་ཀྱང་། རང་ཉིད་ཀྱི་མི་ཚེ་ཡང་དེ་དང་འགྲོགས་ནས་འཆི་བའི་ཕྱོགས་ལ་ཉེ་བཞིན་ཡོད་པ་དྲན་པ་གྱིས་ལ། ཡོན་ཏན་འབྱུང་གནས་དབེན་པ་བསྟེན་ཏེ། འདི་ཕྱི་རང་གཞན་ལ་ཕན་པའི་དོན་དེ་བསྒྲུབ་དགོས་པས་ཆོས་ལེགས་པར་སྒྲུབས་ཤིག་ཅེས་པའི་བརྡ་ཆོས་སྟོན་པ་རེད། དབེན་པའི་གནས་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན། དེ་ལ་དགོས་པ་དང་རྒྱུ་མཚན་ཅི་ཡོད། དེར་ཡོན་ཏན་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཟེར་ན། དཔལ་སྤྲུལ་ཚང་གིས། ཐུབ་པས་བསྔགས་པའི་དབེན་པའི་རི་ཁྲོད་དུ། །རྒྱལ་དང་རྒྱལ་སྲས་དྲང་སྲོང་ཆེ་རྣམས་བསྟེན། །ཡོན་ཏན་ཀུན་གྱི་འབྱུང་གནས་རིན་པོ་ཆེ། །གནས་འདི་བསྟེན་ལ་ཐར་ལམ་ཉེ་བ་ཡིན། །ཅེས་པ་དང་། མཐོ་བའི་ངོ་སྲུང་དམའ་བའི་སྐྱོང་དྲིན་དང་། །མཉམ་པའི་ཆགས་སྡང་དག་གིས་འཆིང་བ་མེད། །རང་ཉིད་གཅིག་པུར་ངེས་འབྱུང་འོད་དཀར་ཅན། །དབེན་པའི་མལ་ན་ཟླ་བ་བཞིན་དུ་མཛེས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཚེ་ནི་འགྲོ་བའི་ཆོས་ཅན། འབྱོར་བ་རྒུད་པའི་མཐའ་ཅན། ལང་ཚོ་མི་རྟག་པའི་རང་བཞིན། གཉེན་གྲོགས་འབྲལ་བའི་ངོ་བོ་ལས་མ་འདས་པའི་ཚུལ་རྣམས་ལ་ལེགས་པར་བསམས་ནས། ལོང་མེད་རྒྱུད་ལ་བསྐྱེད་དེ་ཆོས་ཕྱིར་གཞག་མི་བྱེད་པར་ད་ལྟ་ནས་བསྒྲུབ་དགོས། ཁ་ཡིས་བསྒྲུབ་དགོས་ཚུལ་ཏག་ཏག་བཤད་པ་ཙམ་གྱིས་ཕན་པ་མེད། སྒྲུབ་དགོས་པ་མ་ཤེས་ནས་ལུས་པ་མ་ཡིན་པར་རྒྱ་ཆེ་རྒྱང་རིང་ཞིག་གི་བཤད་པ་མང་པོ་ལ་ཉན་པར་བྱས་ཀྱང་ལག་ལེན་ལ་མ་ཐེབས་པར་འདི་ལྟར་ལུས་པ་རེད། མདོ་རྩ་ཀུན་འདུས་ཀྱི་གདམས་པ་འདི་ནས་འགོ་བཟུང་ནས་འདི་ནས་མཇུག་ཕུད་དགོས་པ་དེ་གང་ཡིན་ཟེར་ན། ཐེག་གསུམ་ལམ་གྱི་རྣམ་གཞག་གི་གཞི་ལམ་འབྲས་བུའི་གནད་ཐམས་ཅད་གང་ཟག་གཅིག་འཚང་རྒྱ་བའི་ཐབས་དང་གདམས་པ་ཁོ་ན་ཡིན། དེ་ལས་གཞན་པ་ཞིག་འཆད་ཁྲིད་བྱེད་ཀྱིན་མེད། འོན་ཀྱང་སྦྱངས་པ་སྔོན་དུ་མ་སོང་པའི་གསར་བུ་དང་རྒན་ཞུགས་ཚོས་གནད་ཟིན་པ་ནི་དཀའ་བའི་གནས་སུ་གྱུར་ཡོད། དེས་ན་ད་ཞག་གི་རིང་དུ་བཤད་འདུག་རྒྱུའི། དང་པོ་ཐེག་ཆེན་ཐར་བའི་ལམ་སྣེ་ཞིག་ཟིན་པར་གྱིས་དང་། དེའི་ལམ་སྣེ་དེ་ཟིན་ཚར་དུས་འགྲོས་མགྱོགས་ཞན་ལ་མ་ལྟོས་པར་མཐར་ཐུག་གི་ཐོན་ས་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་རེད་ཅེས་བཤད་པ་ཡིན། དེ་ཡང་གསལ་བོར་བཤད་ན། ལམ་ལྔའི་ནང་གི་ཐེག་ཆེན་ཚོགས་ལམ་སྐབས་སུ་ལུས་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་དང་སེམས་དང་ཆོས་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པ་བསྒོམ་པ་ལ་འཇུག་དགོས་ཏེ། དེ་དག་གི་དམིགས་པ་ནི་ལུས་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གནས་ངན་ལེན་གྱི་རྒྱུའི་གཙོ་བོ་ལུས་དང༌། སྲེད་པའི་གཞི་ཚོར་བ། བདག་ཏུ་དམིགས་པའི་གཞི་སེམས། ཀུན་བྱང་སོགས་སུ་འཛིན་པའི་གཞི་ཆོས་ཀུན་ལ་མི་རྨོངས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཞིར་བཤད་དེ། དེ་དག་ལ་ཚུལ་བཞིན་དམིགས་པས་བདེན་པ་བཞི་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་དོ། །དྲན་པ་ཉེར་བཞག་བཞི་པོ་དེ་དག་གི་ངོ་བོ་ནི་དྲན་པ་དང་མཚུངས་ལྡན་གྱི་ཤེས་རབ་བོ། །གྲོགས་ནི་དེ་དག་དང་མཚུངས་ལྡན་གྱི་སེམས་སེམས་བྱུང་རྣམས་ཏེ། འོག་མ་རྣམས་ཀྱི་སྐབས་སུའང་གྲོགས་དེ་ལྟར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་སྒོམ་ན་ནང་གི་ལུས་ནི་གཟུགས་ཅན་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་ནང་རང་རྒྱུད་ཀྱིས་བསྡུས་པ། ཕྱིའི་ལུས་ནི་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་གཟུགས་ཅན་གྱིས་བསྡུས་པ། ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀའི་ལུས་ནི་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་གཟུགས་ཅན་པ་དབང་པོའི་ཡུལ་རྣམས་དང༌། གཞན་རྒྱུད་ཀྱི་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཏེ། མདོར་ན་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོར་གཏོགས་པ་ཐམས་ཅད་སྐབས་འདིའི་ལུས་དྲན་པ་ཉེར་བཞག་གི་དམིགས་ཡུལ་ལོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་བདེ་སྡུག་སྣ་ཚོགས་པ་དང་། སེམས་རྣམ་ཤེས་ཚོགས་བརྒྱད་དང་ཚོགས་དྲུག་དང་། ཆོས་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་ཀྱིས་མཚོན་པའི་ཆོས་ཐམས་ཆད་ལ་དམིགས་པ་ཡང་ཤེས་པར་བྱའོ། །རྣམ་པ་དེ་བཞི་བོ་མཉམ་བཞག་ལ་སྤྲོས་བྲལ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་དང་། རྗེས་ཐོབ་ལ་སྒྱུ་མ་རྨི་ལམ་ལྟ་བུར་ལྟ་ཞིང་དེ་ལས་མ་ཡེངས་པར་གོམས་པར་བྱེད་པའོ། །དྲན་པ་ཉེར་བ་བཞག་པ་ཞེས་པའི་སྒྲའི་གོ་བའི་ཐོག་ནས་བཤད་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཡུལ་ལ་དྲན་པས་ཉེ་བར་བཞག་པ་ཞིག་དང་། དྲན་པའི་ཡུལ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཉེ་བར་བཞག་པ་ཞིག་སྟེ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཡུལ་ལ་དྲན་པས་ཉེ་བར་བཞག་པ་དེ་ཇི་ལྟར་རེད་ཟེར་ན། དང་པོ་བདག་མེད་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་གང་ཟག་དང་ཆོས་སུ་འཛིན་པ་བདག་གིར་བཟུང་ནས་དེ་དྲན་པས་རྒྱུན་སྐྱོང་བར་བྱེད་པ་དང་། དྲན་པའི་ཡུལ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཉེ་བར་བཞག་པ་ནི། དྲན་པས་མི་གཡེང་མི་བརྗེད་པར་དེ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བདག་མེད་དུ་གཏན་ལ་ཕབ་པ་དེའི་ངང་དུ་ཉེ་བར་བཞག་པ་རྣམས་ནི་མདོ་ལུགས་ཀྱི་བཤད་པ་ཡིན་ལ། སྔགས་ལུགས་ལ་དེ་བརྒྱུད་མི་དགོས་པར་ཐབས་མང་དཀའ་བ་མེད་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས། ལམ་གྱི་འཇུག་སྒོ་དབང་གིས་འགོ་བཟུང་ནས། སྨིན་གྲོལ་བསྐྱེད་རྫོགས་ཀྱི་ལམ་ནས་ཐར་ལམ་ལ་བགྲོད་པ་དང་། རྫོགས་རིམ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐར་ཐུག་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་འདི་ལ་མཚོན་ན། སྔོན་འགྲོ་ཁྱད་པར་ཅན་ནས་འགོ་བཟུང་སྟེ། ལམ་ལྔའི་བགྲོད་ཚུལ་དང་། ས་ལམ་གྱི་རྣམ་གཞག་མདོ་སྔགས་ལྟོ་སྦྱར་ནས་བཤད་པའི་ཚུལ་ཀྱང་ཡོད་པ་ཡིན། ད་མདོ་སྔགས་གང་ནས་བཤད་ཀྱང་ཐོག་མར་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་མེད་དུ་མི་རུང་པའི་ལམ་གྱི་སྲོག་ཤིང་རེད། དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ནི་བདེན་མཐོང་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་ལམ་ལ་འཇོག་པ་དང་། རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་སྣང་བཞིའི་སྐབས་སུ་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་དེ་དཔེའི་ཡེ་ཤེས་ལ་འཇོག་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་ན་སྦྱོར་ལམ་ལ་དཔེའི་ཡེ་ཤེས་ཟེར་ཞིང་། དེ་སྦྱོར་ལམ་ཆོས་མཆོག་ཡིན་པའི་དབང་དུ་བཏང་ན། དང་པོ་ཚོགས་ལམ་ཆུང་ངུ་ནས་ཞུགས་པ་དང་། དེའི་བར་དུ་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པ་བཞི། ཡང་དག་པའི་སྤོང་པ་བཞི། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་རྣམས་ཚོགས་ལམ་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་གསུམ་ལ་རྫོགས་དགོས་པ་དང་། དེའི་ཐོག་ཏུ་སྦྱོར་ལམ་དྲོད་རྩེ་མོ་གཉིས་ལ་དབང་པོ་ལྔ་བསྒོམ་པ་དང་། བཟོད་པ་ཆོས་མཆོག་གཉིས་ལ་སྟོབས་ལྔ་བསྒོམས་ནས་རྫོགས་དགོས་པ་ཡིན། བསྒོམ་མི་དགོས་པའི་ཐར་བའི་ལམ་ཞིག་སྒྲུབ་ཐབས་ཡོད་པ་མིན། དེ་ལྟར་ཡིན་ཚེ་ལམ་ལ་རིང་ལམ་དང་ཉེ་ལམ་ཡོད་པ་དེ་ལས་གང་འདེམ་ན་ཐེག་ཆེན་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཉེ་ལམ་དང་ཤིན་ཏུ་མྱུར་བའི་ལམ་གྱིས་དགའ་འདུག་བསམས་ནས་དེར་ཞུགས་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་དེ་ཡང་ཐེག་ཆེན་སེམས་བསྐྱེད་ནས་འགོ་མི་གཟུང་བར་ཞུགས་ཐབས་ཤིག་ཡོད་པ་མིན་པས། བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་མདོ་སྔགས་གང་ནས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པའི་ཉེ་རྒྱུ་ཡིན་པས། ཉན་རང་དགྲ་བཅོམ་ཞིག་ཤིང་རྟའི་ནང་དུ་ཡོད་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཞབས་ཀྱི་མཐེ་བོས་ཀྱང་རེག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ན་ཡང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ཞིག་ཡིན་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གུས་པས་ཤིང་རྟ་འདྲེན་པར་མཛད་འོས་པ་ཡིན་པ་ནི། སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་འཁྲུངས་པ་ཡིན་པས་དེ་ལྟར་གསུངས་པ་རེད། དེས་ན་དེ་བགྲོད་པ་གཅིག་པུའི་ལམ་ཡིན་པ་ཡང་མཚོན་པ་ཡིན། དེས་ན་ད་ལྟ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་བརྡ་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་བསྐྱེད་ལེན་ཚུལ་གྱི་ཐད་ནས་སྦྱོར་བའི་ཆོས་མཆོད་པའི་ཡན་ལག་ཁ་རྩང་སྔོན་མར་ཞུས་པ་ཡིན། རྒྱལ་བ་ཀུན་ལ་ཕྱག་འཚལ་མཆོད་པ་བགྱི། །ཞེས་གསུངས་པ་དེས་ལྷ་མིའི་ལོངས་སྤྱོད་བཀོད་པའི་ཁྱད་པར་འཕགས་པའི་མཆོག་ཀུན་གྱིིས་མ་ཚད་ཕྱག་འཚལ་བ་ཡང་མཆོད་པའི་རྣམ་གྲངས་ལ་བགྲངས་ནས། ཡན་ལག་བདུན་ལས་དོན་གྱིས་གཉིས་སོང་བ་ཡིན། དེ་གཉིས་ཀ་གཅིག་ལ་བརྩིས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ན། གཉིས་པ་དེ་བཤགས་པ་ཡིན། འོ་ན་བཤགས་རྒྱུ་བོ་ཅི་ཞིག་བཤགས་དགོས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། བཤགས་རྒྱུ་ནི་སྡིག་པ་ཡིན་ལ་དེ་ཡང་སྒོ་གསུམ་གྱིས་མི་དགེ་བའི་ལས་བྱས་ཚད་རྣམས་ནི་སྡིག་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་དེ་ལས་གཙོ་བོ་ནི་ཡིད་ཡིན་ཏེ། མདོ་ལས། ཡིད་གཙོ་ཡིད་ནི་རབ་ཏུ་མགྱོགས་པ་སྟེ། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་སྣ་ལ་ཡིད་འགྲོའོ། །ཞེས་པ་དང་། ཨརྱ་དེ་ཝས། ཆོས་རྣམས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིད། །ཡིད་གཙོ་ཡིད་ནི་མགྱོགས་པ་སྟེ། །ཡིད་ཉིད་ཀྱིས་ནི་འབད་པ་ཡིས། །སྨྲ་བའམ་ནི་བྱེད་པ་པོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱིས་ཀུན་ནས་བསླངས་པའི། མཚམས་མེད་ལྔ། དེ་དང་ཉེ་བ་ལྔ། མི་དགེ་བ་བཅུ། སོ་ཐར་གྱི་སྡོམ་པ་དང་འགལ་བ་དང་། གསང་སྔགས་ཀྱི་དམ་ཚིག་ཉམས་པ་ཐམས་ཅད་རང་གིས་བྱས་པ་དང་། གཞན་ལ་བྱེད་དུ་བཅུག་པ་དང་། བྱས་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བྱས་པ་དེ་རྣམས་ཐམས་ཅད་བཤགས་རྒྱུ་ཡིན་པས་མ་ཚད་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱིས་ཀུན་ནས་བསླངས་བའི་རྣམ་པ་ལ་ཆོས་ལྟར་སྣང་བའི་ཐོས་བསམ་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་ཀྱང་མི་དགེ་བའི་ནང་དུ་གཏོགས་པ་སྟེ། རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་ལས། འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་དག །དེས་བསྐྱེད་ལས་ནི་མི་དགེ་བ། །ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །སྡིག་པ་ལ་བཤགས་ན་བཤགས་རྒྱུ་ཡོད་པ་ནི། མགོན་པོ་ཀླུས། གང་ཞིག་སྔོན་ཆད་བག་མེད་གྱུར་པ་ལས། །ཕྱི་ནས་བག་དང་ལྡན་པར་གྱུར་དེ་ཡང་། །ཟླ་བ་སྤྲིན་བྲལ་ལྟ་བུར་རྣམ་མཛེས་ཏེ། །དགའ་བོ་སོར་ཕྲེང་མཐོང་ལྡན་བདེ་བྱེད་བཞིན། །ཞེས་དགའ་བོ་དང་། སོ་ཕྲེང་དང་། མཐོང་ལྡན་དང་། བདེ་བྱེད་བཞི་དཔེར་བྱས་ནས་གསུངས་པ་ལྟར་དང་། བཤགས་ཚུལ་ནི། གཉེན་པོ་སྟོབས་བཞི་ཚང་བའི་སྒོ་ནས་ཏེ། སྡིག་ལྟུང་སྔར་བྱས་ལ་འགྱོད་པ་དུག་འཐུང་པ་ལྟ་བུ་དང་། ཕྱིན་ཆད་སྲོག་ལ་བབ་ཀྱང་མི་བྱེད་བསམ་པའི་སྡོམ་སེམས་བརྟན་པོ་ཡོད་པ་དེ་གཉིས་ཀ་སྡིག་པ་འདག་ཐབས་གཙོ་བོ་ཡིན་ལ། ཡང་དགོས་སྡོམ་སེམས་མེད་པར་། མི་སྐྱོན་སླར་བཤགས་པས་ཆོག་བསམས་ནས་སྡིག་པ་ལ་མ་འཛེམས་ན་ཉེས་པ་ཕྱིར་ཞིང་ཆེ་བ་ཡིན། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་ན་ཚོགས་རྫོགས་ཤིང་སྡིག་པ་དག་པ་ཡིན། ཚོགས་རྫོགས་སྟོབས་དང་སྡིག་པ་དག་སྟོབས་དེ་བས་ཆེ་ཞིག་མེད་ཀྱང་། ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་ལག་ལ་ལོན་ཐབས་ལ་འབད་པ་སྣ་ཚོགས་བྱེད་དགོས་པ་ལྟར་དུ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དེ་ཉིད་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་ཐབས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ལ་བསགས་སྦྱང་དགོས་པས་མི་ཚད་པར་བྱང་སྡོམ་ལེན་པའི་ཆོ་གའི་སྐབས་སུ་ཡང་ངེས་པར་དུ་འདི་དག་སྔོན་དུ་འགྲོ་དགོས་པ་ཡིན། ད་རུང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡན་ལག་གཞན་རྣམས་ཀྱང་མེད་དུ་མི་རུང་བ་ཏག་ཏག་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་རྣམ་གཞག་ལ་བློ་ཕྱོགས་པའི་སྒོ་ནས་ཆོས་འཆད་ཉན་གྱི་སྔོན་དུ་སྦྱོར་བ་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་གོ་དོན་ཡང་གནད་ཀྱིས་ཚང་བར་བྱས་ཏེ། ད་སྐབས་སུ་བབ་པ་གང་ཞིག་འཆད་ཉན་བགྱི་བ་རྒྱལ་བའི་ཆོས་མཛོད་ཡོངས་ཀྱི་གནད་འདྲིལ་བ། གཞུང་གཅིག་ཤེས་པས་གཞུང་བརྒྱའི་གནད་མཐོང་བ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་འདི་ཉིད་འཆད་ཉན་བྱེད་པའི་སྐབས་ལས། ཐོག་མར་དགེ་བ་ཀླད་ཀྱི་དོན་སོང་ནས་བར་དུ་དགེ་བ་གཞུང་གི་དོན་ལ་ཡང་། འཁོར་བའི་རང་བཞིན་སྤང་བྱར་བསྟན་པ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རང་བཞིན་བླང་བྱར་བསྟན་པའི་རྡོ་རྗེའི་གནས་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་པའི་ནང་ནས། ཕྱི་མ་འཆད་པའི་སྐབས་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་སྦྱང་བྱེད་ལམ་དང་། སྦྱངས་བའི་འབྲས་བུ་བཤད་པ་གཉིས་ཀྱི་ནང་གི དང་པོའི་སྐབས། སྤང་བྱ་ཕྱི་རོལ་པ་དང་། བླང་བྱ་ནང་བའི་གྲུབ་མཐའ་གཉིས་ལས་ཀྱང་ཕྱི་མའི་སྐབས། དེ་ལས་ཀྱང་མཚན་ཉིད་ཐེག་པ་གཏན་ལ་དབབ་པ་སོང་ནས། དེ་རིང་གཉིས་པ་འབྲས་བུའི་ཐེག་པ་ལ། ཁྱད་ཆོས་དང་། ཁྱད་གཞི་དངོས་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ།

འབྲས་བུའི་ཐེག་པའི་ཁྱད་ཆོས་བསྟན་པ།

ད་ནི་གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་ལུགས་བཤད་པ་ནི། འདིའི་མཚམས་ཀྱི་གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེའི་ཐེག་པ་ཞེས་པའི་མཚན་གྱི་སྒྲ་དོན་ཐོག་མ་ཉིད་ནས་ངེས་དགོས་པས། དེ་ལ་གསང་སྔགས་ཞེས་པ་ནི་སྣོད་མིན་ལ་གསང་སྟེ་སྤྱོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་གསང་སྔགས་ཏེ། གསང་སྔགས་སྐྱོན་ཡོད་མ་ཡིན་ཏེ། །སེམས་ཅན་དོན་ཕྱིར་རབ་ཏུ་གསང་། །ཞེས་པ་ལྟར་དུ་གསང་སྔགས་ལ་སྐྱོན་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོད་པས་གསང་དགོས་པ་མིན་ཀྱང་། སེམས་ཅན་ཕལ་བས་འདི་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་མིན་པས་དེས་ན་གསང་དགོས་པར་བསྟན་པའོ། །གསང་བ་ལའང་ནང་གསེས་ཀྱི་གབ་སྦས་ཀྱི་གསང་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ལས། སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དེ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་ཀྱང་། དེ་ཉིད་མ་རྟོགས་པའམ་མི་ཤེས་པ་ནི་གབ་པ་ཡིན་པ་དང་། གསང་པར་འོས་པའི་ལྟ་སྤྱོད་རླབས་པོ་ཆེ་ཁོང་དུ་ཆུད་མི་ནུས་པའི་སེམས་ཅན་ལ་དང་པོ་ཉིད་ནས་བཤད་ན་དེའི་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་པར་སྒྲོ་སྐུར་གྱི་གཞིར་འགྱུར་བར་དེ་ལ་སྦས་པའི་གསང་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེས་ན་དང་པོ་བྱེ་བྲག་སྨྲ་བའི་གཞུང་གི་སྐབས་ནས་བཤད་པའི་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་དང་། རིམ་གྱིས་མདོ་སྡེ་པ་དང་། སེམས་ཙམ་པ། དབུ་མའི་གྲུབ་མཐའ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཤིང་། དེ་ནས་གསང་བ་སྔགས་ཀྱི་གྲུབ་མཐའ་བཤད་ཅིང་། སྔགས་ཞེས་པ་ཡིད་ཤེས་བདེ་མྱུར་དུ་སྐྱོབ་པ་ཞེས་པ་སྟེ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་ཉིད་སྐྱོབ་པ་ནི་མདོ་ཕར་ཕྱིན་ཐེག་པའི་སྐབས་ནས་སྐྱོབ་ཅིང་ཐར་བ་ཐོབ་པ་ཡིན་ཀྱང་། བདེ་ཞིང་མྱུར་བའི་སྒོ་ནས་སྐྱོབ་ཐུབ་པ་མིན་ཏེ། འདོད་ཡོན་ལམ་དུ་བྱེད་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ན་བདེ་བའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་མ་ཡིན་ལ། བསྐལ་ཆེན་གྲངས་མེད་གསུམ་ལ་སོགས་པར་ཚོགས་བསག་དགོས་པས་མྱུར་བའང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། སྔགས་ཀྱི་སྐབས་སུ་ནི་འདོད་ཡོན་མ་སྤངས་ལམ་དུ་བྱེད་ནུས་པ་དང་། རབ་ན་ཚེ་གཅིག་གིས་ཀྱང་ཟུང་འཇུག་གི་སྐུ་འགྲུབ་པའི་ཟུང་འཇུག་གི་ལམ་དེ་ལ་སྔགས་ཞེས་བྱ་ལ། རྡོ་རྗེའི་ཐེག་པ་ཞེས་པ་ནི། མཚོན་བྱེད་རྟགས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་དེ་མི་ཆོད་པ་མི་ཤིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་ལྡན་ལ། མཚོན་བྱ་དོན་གྱི་རྡོ་རྗེ་དེའང་གཞི་དང་འབྲས་བུ་གཉིས་ཀ་དབྱེར་མི་ཕྱེད་པའི་རང་བཞིན་དུ་བསྟན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ན། སྡུག་ཀུན་འགོག་བདེན་གྱི་རང་བཞིན་དེ་རྟོགས་པའི་སྒོ་ནས་འཁོར་འདས་དབྱེར་མེད་དུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རྡོ་རྗེའི་ཐེག་པ་ཞེས་སོ། །འབྲས་བུ་གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པ་ཉིད། །རྒྱུ་ཡི་ཆོས་ལས་ཁྱད་པར་དུ་མས་འཕགས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཚུལ་སྒྲུབ་པ་ལས་ཞེས་ལུང་དྲངས་པར། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རྣམ་གཉིས་ཏེ། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་དང་གསང་སྔགས་སོ། །ཞེས་པས། རྒྱུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཐེག་པ་དང་། འབྲས་བུ་སྔགས་ཀྱི་ཐེག་པ་གཉིས་ཀ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་འདོད་པར་གཅིག་པ་ལས། ཐེག་ཆེན་མདོ་ལམ་ནས་དུས་རིང་པོས་གྲོལ་བའམ་སངས་རྒྱས་འགྲུབ་པ་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཐེག་པ་ཡིན་ལ། ཚེ་གཅིག་གམ་བཅུ་དྲུག་ཚུན་ཆད་ཀྱིས་འགྲུབ་པ་ནི་གསང་སྔགས་ཐུན་མོང་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་གཉིས་རིམ་པ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ན་དབང་པོ་རྣོན་པོ་དང་ཤིན་ཏུ་རྣོན་པོ་གཉིས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གསུངས་སོ། །རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་པའི་ཆེད་དུ་གཞན་དོན་དུ་སེམས་མི་ཞུམ་པ་དཔའ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཞེས་བྱ་ལ། དེ་ལྟ་བུའི་ཆེན་པོ་བདུན་གྱིས་འཕགས་པའི་ཐེག་ཆེན་ཡིན་པ་གང་ཞིག འབྲས་བུ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་སྦྱོར་བའི་ལམ་མཚོན་པས་ན་མཚན་ཉིད་དང་། མཐར་འབྲས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་ཙམ་ལས་འབྲས་བུ་ལམ་བྱེད་མིན་པས་ན་རྒྱུ་ཡི་ཐེག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་ཐེག་པ་ལས་ཁམས་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ས་བོན་དུ་ཡོད་པ་ཙམ་རྐྱེན་ཚོགས་གཉིས་ལས་གོང་དུ་འཕེལ་བས་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རྒྱུའི་ཐེག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྒྱུ་འབྲས་སྔ་ཕྱིར་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔགས་ཀྱི་སྙིང་པོ་དེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་རང་ཆས་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་ཡོན་ཏན་རྒྱ་ཆེན་མ་ཚང་བ་མེད་པར་ད་ལྟ་ནས་ཡོད་པར་སྦྱང་གཞི་ཉི་མ་འདྲ་བ་ཉིད་ལ། སྦྱང་བྱ་འཁོར་བའི་རང་བཞིན་ཚོགས་བརྒྱད་ཀུན་གཞི་དང་བཅས་པ་སྤྲིན་ལྟ་བུས་བསྒྲིབས་པ་ཉིད། མ་རྟོགས་སྤྲིན་ཆེན་སྙིང་པོས་ཡོངས་བསྒྲིབས་པས། །གསུངས་པ་ལྟར་དུ་བསྒྲིབས་ནས་ཡོད་པ་དེ་ཉིད་སྦྱོང་བྱེད་དབང་དང་བསྐྱེད་རྫོགས་བསྒོམས་པས་ན་གློ་བུར་པའི་སྒྲིབ་པའི་སྤྲིན་ཚོགས་ངང་གིས་སེལ་བ་ལྟར་རིམ་གྱིས་སྦྱངས་པས་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྲུབ་ནས། སྦྱངས་འབྲས་དོན་གྱི་ཀུན་གཞི་ཉི་མ་ལྟར་གསལ་བ་ཅི་བཞིན་པ་མངོན་དུ་འགྱུར་བར་འདོད་དེ། དེ་ཚེ་སྔར་གྱི་དྲི་མ་མེད་པས་ཀུན་གཞིའི་མིང་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་ལོག་ཀྱང་དོན་སྔ་ཕྱི་རྣམ་དབྱེ་མེད་པར་། ཇི་ལྟར་སྔར་བཞིན་ཕྱིས་དེ་བཞིན། །འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་གསལ་ཏེ། བརྟག་གཉིས་ལས། སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད། །འོན་ཀྱང་གློ་བུར་དྲི་མས་བསྒྲིབས། །དེ་བསལ་ན་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད། །ཅེས་སོ། །མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས་ཀྱང་། སྔ་མ་ཕྱི་མར་ཁྱད་མེད་ཀྱང་། །དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་དག་གྱུར་པ། །ཞེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །ཐོག་མར་རྒྱུ་ཡི་ཆོས་ལས་ཁྱད་པར་དུ་མས་འཕགས་ཚུལ་མང་དུ་མཆིས་ཀྱང་མདོར་བསྡུ་ན། རྒྱུའི་ཐེག་པར་ཁམས་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ས་བོན་དུ་ཡོད་པ་རྐྱེན་ཚོགས་གཉིས་ལས་གོང་དུ་འཕེལ་བ་ལས་དུས་རིང་མོ་ཞིག་ན་འབྲས་བུ་སངས་རྒྱས་སུ་འགྲུབ་པར་འདོད་པས་རྒྱུ་འབྲས་སྔ་ཕྱིར་ཁས་ལེན་ལ། རྡོ་རྗེ་ཐེག་པས་ནི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་བའི་སྙིང་པོ་ཡོན་ཏན་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་གནས་པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ཉིད་སྦྱང་གཞིར་བྱས་ནས། དེའི་སྟེང་ན་སྦྱང་བྱ་འཁོར་བའི་རང་བཞིན་ཚོགས་བརྒྱད་སྣང་ཡུལ་དང་བཅས་པ་སྤྲིན་ལྟ་བུ་དེ། སྦྱོང་བྱེད་དབང་དང་བསྐྱེད་རྫོགས་ཀྱི་ཐབས་ཟབ་མོ་རླུང་དང་འདྲ་བས་མྱུར་དུ་བསལ་ནས། སྦྱངས་འབྲས་དོན་གྱི་ཀུན་གཞི་མངོན་དུ་གསལ་བའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུས་ཐུང་ངུས་འགྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ་དོན་ལ་རྒྱུ་འབྲས་དབྱེར་མེད་པའི་གྲུབ་མཐར་སྨྲའོ། །མདོ་སྔགས་ཀྱི་ཐེག་པའི་ཁྱད་པར་གཞན་ཡང་ཡོད་དེ། འབྲས་བུ་སངས་རྒྱས་སྒྲུབ་པར་དོན་གཅིག་ནའང་། སྒྲུབ་ཚུལ་ལ་རྨོངས་མ་རྨོངས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་དེ། མཚན་ཉིད་རྒྱུའི་ཐེག་པ་ལས། འབྱུང་བའི་རིག་པ་ལ་རྨོངས། གནས་པའི་དོན་ལ་རྨོངས། ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ལ་རྨོངས། རྟོགས་པའི་ལྟ་བ་ལ་རྨོངས། དེ་ཡང་རིམ་པ་བཞིན་དུ་འདི་ནས་ཕྱི་སྣང་བའི་བདེན་ཞེན་བཟློག་པ་ལ་སྒྱུ་མ་བསྒོམ་པ་ལ་སོགས་པས་འབྱུང་བའི་རིག་པ་ལ་རྨོངས། ནང་ཕུང་པོ་ལྷར་མ་ཤེས་པས་གནས་པའི་དོན་ལ་རྨོངས། གསང་བ་རྟོག་ཚོགས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཡེ་ཤེས་སུ་མ་ཤེས་པས་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ལ་རྨོངས། ཐམས་ཅད་དག་མཉམ་བདེན་པ་དབྱེར་མེད་དུ་མ་ཤེས་པས་རྟོགས་པའི་ལྟ་བ་ལ་རྨོངས་པ་ཉིད། སྔགས་ཀྱི་སྐབས་སུ་ཕྱི་འབྱུང་བར་སྣང་བ་ལྔ་ཡུམ་ལྔ། ནང་ཕུང་པོར་སྣང་བ་ཡབ་ལྔ། རྟོག་ཚོགས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བདག་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ལྔ། བདེན་པ་དབྱེར་མེད་སྣོད་བཅུད་དག་མཉམ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་ཆེན་པོར་གཏན་ལ་འབེབས་པས་ཁྱད་པར་ཆེ་སྟེ། དེས་ན་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་ཐེག་པ་དང་། འབྲས་བུ་རྡོ་རྗེའི་ཐེག་པ་གཉིས་ཀ་འབྲས་བུ་སངས་རྒྱས་བསྒྲུབ་པར་དོན་གཅིག་ནའང་། སྒྲུབ་ཚུལ་ཁྱད་ཡོད་དེ། མཚན་ཉིད་ལས་འཁོར་བའི་སྣང་བ་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པ་རབ་འབྱམས་ལྷའི་འཁོར་ལོ་ཡིན་པ་དང་། རང་བཞིན་དབྱེར་མེད་མཉམ་པ་ཆེན་པོའི་དོན་ལ་རྨོངས་པའི་ཆ་ཡོད་ལ། དེའི་དབང་གིས་བླང་དོར་དུ་ལྟ་བ་ཡིན་ཞིང་། སྔགས་སུ་ནི་ཐམས་ཅད་དག་མཉམ་བདེན་པ་དབྱེར་མེད་དུ་ཤེས་པས་རྒྱུ་འབྲས་བླང་དོར་མེད་པར་སྤྱོད་ནུས་པས་ན་ལྟ་བ་མ་རྨོངས་པ་དང་། མཚན་ཉིད་ཐེག་པར་བླང་དོར་དུ་དམིགས་ནས་ཐམས་ཅད་ལམ་གྱི་གྲོགས་སུ་འཁྱེར་མི་ནུས་ལ། སྔགས་སུ་ཐབས་ཀྱི་རྣམ་པ་མང་བས་འབྲས་བུ་སྒྲུབ་པ་ལ་ཆེས་ཟབ་པ་དང་། དེའི་དབང་གིས་ལམ་སྒྲུབ་པ་ལ་དཀའ་ཚེགས་མེད་པ་སྔགས་ལ་ཡོད་པ་ལྟར་མཚན་ཉིད་ལ་མེད་པ་དང་། དེ་ལྟ་བུའི་ལམ་ཟབ་མོ་དེ་རྟེན་གྱི་གང་ཟག་དབང་པོ་རྣོན་པོ་ཁོ་ནའི་དབང་དུ་བྱས་པས་ན་སྔགས་ནི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་འོ། །སྒྱུ་འཕྲུལ་ལས། རྡོ་རྗེ་ཕུང་པོའི་ཡན་ལག་འདི། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལྔ་རུ་གྲགས། །སྐྱེ་མཆེད་ཁམས་རྣམས་མང་པོ་ཀུན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བདག་ཉིད་དེ། །ས་ཆུ་སྤྱན་དང་མཱ་མ་ཀཱི། །མེ་རླུང་གོས་དཀར་སྒྲོལ་མ་ཉིད། །ནམ་མཁའ་དབྱིངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་མ། །སྲིད་གསུམ་མ་ལུས་སངས་རྒྱས་ཞིང་། །ཐམས་ཅད་མ་ལུས་ཆོས་སོ་ཅོག །སངས་རྒྱས་ཉིད་ལས་གཞན་མ་ཡིན། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ལས་གཞན་པའི་ཆོས། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱིས་མི་རྙེད་དོ། །ཞེས་སོ། །ཡང་ཉོན་མོངས་པ་གཅིག་སྦྱོང་བ་དང་འདོད་པ་གཅིག་སྒྲུབ་པ་ལའང་། མཚན་ཉིད་ཐེག་པའི་སྐབས་ཀྱི་ཐབས་ངལ་དུབ་དང་བཅས་པ་ཐབས་ཉུང་ལ་ཟབ་པའི་གནད་སྔགས་ལྟར་མེད་པས་ན་མི་ཟབ་པ་ཉིད། སྔགས་ལས་ཟབ་ལ་རྒྱ་ཆེ་བ་དོན་མང་བས་འཕགས་སོ། །ཡང་མཚན་ཉིད་ལས་ཚེགས་ཆེན་པོས་བསྒྲུབ་དགོས་པ་བསྐལ་བ་གྲངས་མེད་སོགས་ཀྱི་མཐར་སྒུག་དགོས་པ་དེ་ཉིད་སྔགས་སུ་དཀའ་བ་ཤས་ཆུང་བས་མི་ཚེ་བདུན་ནམ་བཅུ་དྲུག་ལ་སོགས་པས་བྱང་ཆུབ་འགྲུབ་ཐུབ་པའི་ཕྱིར་ཡང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །མཚན་ཉིད་ནི་དབང་པོ་རྣོན་པོའི་རྟུལ་པོ་འཇུག་པའི་ལམ་ཡིན་ཏེ། སྤྱིར་ཐེག་ཆེན་དབང་རྣོན་གྱི་ལམ་ཡིན་ཀྱང་། དེ་ལས་མདོ་སྔགས་གཉིས་ཀ་བསྡུར་ན་རྟུལ་པོ་འཇུག་པའི་ལམ་ཡིན་ཏེ། འདོད་ཡོན་དང་ཉོན་མོངས་ལ་སོགས་པ་གང་ལ་ཡང་ལམ་དུ་སློང་བར་མི་ཤེས་པས། བླང་དོར་ལ་སོགས་པ་གཉིས་བཅས་བཟང་ངན་ཅན་འབའ་ཞིག་སྤྱོད་ཅིང་། འདིའི་གཉིས་བཅས་ནི་གཉིས་འཛིན་ལ་གསུངས་ཤིང་། གོང་དུ་རྒྱང་འཕེན་པས་རྩིག་པའི་ཟུར་དུ་བུམ་པ་བཞག་ཅེས་པའི་གཉིས་བཅས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་ནི་མིན་ནོ། །སྔགས་ཀྱིས་ཕྱི་ནང་གཟུང་འཛིན་ཐམས་ཅད་ཐབས་ཟབ་མོས་ལམ་དུ་སློང་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ལམ་ཞུགས་ཀྱི་གང་ཟག་རྣོ་རྟུལ་འབྲིང་གསུམ་དུ་ཕྱེས་པའི་དབང་པོ་རྣོན་པོའི་རྣོན་པོ་འཇུག་པའི་ལམ་ཡིན་པས་ཀྱང་འཕགས་སོ། །ཉོན་མོངས་གཅིག་ཉིད་ཉན་རང་གིས་སྤང་བྱར་མཐོང་ཞིང་། བྱང་སེམས་ཀྱིས་ཞེན་མེད་དུ་ཆོས་ཉིད་དུ་ཞི་བྱར་མཐོང་ཞིང་། གསང་སྔགས་ཐུན་མོངས་པས་ལྕགས་ཁམས་གསེར་དུ་བསྒྱུར་བ་བཞིན་དུ་ལྷ་དང་ཆོས་སུ་དག་བྱར་མཐོང་ཞིང་། གསང་སྔགས་ཐུན་མིན་གྱིས་བླང་བྱར་མཐོང་བ་སྟེ། གསེར་གཅིག་གི་དངོས་པོ་ལ་བཟང་ངན་སྣ་ཚོགས་སུ་མཐོང་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ཐམས་ཅད་ཐབས་ཀྱིས་ཟིན་མ་ཟིན་གྱི་ཁྱད་པར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་ཚུལ་གསུམ་པའི་སྒྲོན་མེ་ལས། དེ་ཡང་གཞི་འོད་གསལ་བའི་སྙིང་པོ་དང་། དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཆོས་རྣམས་གཏན་ལ་འབེབས་པར་དོན་གཅིག་ན་ཡང་། མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གཞི་ལམ་འབྲས་བུ་གཏན་ལ་འབེབས་པ་ལ་རྨོངས་ཤིང་། སྔགས་ཀྱིས་མ་རྨོངས་པར་ཤེས་པའི་ཁྱད་པར་ཡོད་དེ། འདི་ལྟར་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བ་དག་འཇལ་བ་ན། མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་གཞིག་སྟེ་རྗེས་དཔག་ངེས་པའི་ཚད་མས་གཞལ་པའི་དོན་དམ་གྱི་བདེན་པ་བློས་བྱས་ཀྱི་གཞི་དང་། དེའི་ངང་ལ་འབད་པས་འཇོག་པའི་ལམ་ཞི་ལྷག་ཙམ་དང་། དུས་བསྐལ་པ་མང་པོ་ཐོགས་པ་ལ་ཕྱོགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་དམིགས་པའི་ཟབ་པ་ཙམ་དང་། རྒྱ་ཆེ་བའང་ཁམས་ལ་བརྟེན་པའི་ཕུང་པོ་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པར་གཏན་ལ་ཕབ་ནས་བླང་དོར་འབའ་ཞིག་ཏུ་བྱེད་པ་ཙམ་ལས་མེད་དོ། །སྔགས་ནི་གཏན་ཚིགས་ལ་མ་ལྟོས་པར། ལུས་ངག་རྩ་རླུང་ཐིག་ལེ་ལ་སོགས་པའི་གནད་བསྣུན་པ་ཙམ་གྱིས། བློས་མ་བྱས་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཆོས་སྐུའི་སྙིང་པོ་གཞིར་གཏན་ལ་ཕེབས་ནས། དེའི་ངང་དུ་རང་བཞིན་གྱི་བློ་གནས་པས་ཚེ་གཅིག་ལ་སོགས་པ་ན། དབྱིངས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་རྟོགས་ནས་བྱང་ཆུབ་མངོན་དུ་བྱེད་པས་ཟབ་མོ་མངོན་སུམ་དུ་སྐྱེ་བ་ཉིད་དང་། རྒྱ་ཆེ་བའང་དབྱིངས་འོད་གསལ་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་ཡེ་ནས་གྲུབ་པ་གཞིའི་རྒྱུད་དུ་གཏན་ལ་ཕབ་ནས། དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཀུན་རྫོབ་པའི་རྣམ་པ་ཕུང་ཁམས་སྐྱེ་མཆེད་ཐམས་ཅད་སྤང་བླང་མེད་པར་ལྷ་དང་གཞལ་ཡས་ཁང་དང་ཞིང་གི་བཀོད་པར་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་ལམ་གྱི་རྒྱུད་རྣམས་ཉམས་སུ་ལེན་པ་བསྟན་པས། གནས་སྐབས་སུ་གྲུབ་ཆེན་བརྒྱད་དང་མཐར་ཐུག་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ལ་སོགས་པ་མངོན་དུ་བྱེད་ཅིང་། གང་ཡང་ལམ་དུ་གྱུར་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་འབྲས་བུ་རྒྱུད་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་ཕྱིར་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བའི་དོན་ལ་རྨོངས་པ་མེད་པ་ཡིན་པ་དང་། །ཐབས་མང་བས་ཀྱང་འཕགས་ཏེ། སྤང་བྱ་འདོད་ཆགས་ལྟ་བུ་གཅིག་སྤོང་བ་ལ་ཡང་། ཐུན་མོང་དུ་བསྐྱེད་པས་བསྒྱུར་བ་དང་། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་གྱ་ནོམ་གྱི་འདོད་ཆགས་སོ་སོར་རྟོག་པ་བདེ་བ་ཆེན་པོར་ལམ་དུ་སློང་བ་ལ་སོགས་པས་མ་སྤངས་བཞིན་དུ་དབྱིངས་སུ་དག་པར་བྱེད་ལ། མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་སྤོང་བ་ལ་ལྟོས་ལ། བསྒྲུབ་བྱ་ཐུན་མོང་གི་ཡོ་བྱད་ལྟ་བུ་གཅིག་ལ་ཡང་། སྦྱིན་པ་རྗེས་སུ་བྱེད་པས་སྔོན་གྱི་ལས་སུ་བྱས་ཏེ། རྐྱེན་ཐ་མལ་པས་བསྒྲུབས་པ་ལྟར་ཚོང་སོ་ནམ་ལ་སོགས་འབད་པ་མཚན་ཉིད་ལས་གསང་སྔགས་འཕགས་ཏེ། ཆུ་དབང་དང་གནོད་མཛེས་ལ་སོགས་པའི་སྒྲུབ་པས་དངོས་སུ་འབྱོར་པ་འཕེལ་དུ་ཡོད་པས། སྔོན་ལས་དང་ཐ་མལ་གྱི་སྒྲུབ་ལུགས་ལས་འཕགས་པས་ན། ཚེ་སྤེལ་བ་དང་དབང་དུ་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་གྲངས་མང་པོ་དོན་གཅིག་ལའང་གསུངས་པའི་ཕྱིར་འཕགས་སོ། །དཀའ་བ་མེད་པས་ཀྱང་འཕགས་ཏེ། མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལམ་སྤོང་ལེན་དཀའ་སྤྱད་ཀྱིས་མཐར་ངལ་ཞིང་དུབ་པ་ལས། སྔགས་ནི་གང་ཡང་གྲོགས་སུ་འཆར་བས་སྤང་བླང་གི་ངོ་བོ་རང་བཞིན་དག་པའི་ཕྱིར་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་སོགས་པ་བརྟེན་པས་འགྲུབ་པ་དང་། །དབང་པོ་རྣོན་པོའི་ལམ་ཡིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་པས་ཀྱང་འཕགས་ཏེ། ཚེགས་ཆུང་ལ་དོན་ཆེ་བ་མན་ངག་དམ་པའི་རང་བཞིན་མཐར་ཐུག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྔགས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཁྱད་པར་འཕགས། །ཞེས་སོ། །འོ་ན་མཚན་ཉིད་ལས་ཀྱང་འོད་ཟེར་ཆེན་པོས་དབང་བསྐུར་བ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྒྱལ་པོ་ལས། གསེར་གྱི་ཁ་དོག་ལྟ་བུའི་སྐུ་ལུས་ཀྱི། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་ཀུན་ཏུ་མཛེས་པ་སྟེ། །དམིགས་པ་དེ་ལ་གང་གིས་སེམས་འཇུག་པ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་མཉམ་གཞག་ཅེས་བྱ། །ཞེས་མཚན་ཉིད་ཐེག་པའི་སྐབས་སུ་ལྷ་བསྒོམ་པ་བསྟན་པ་དང་། ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པ་དང་། སོ་སོར་འབྲང་མ་ལས། ལྷ་དང་དཀྱིལ་འཁོར་བཤད་པ་དང་། །མདོ་སྡེ་དཀོན་བརྩེགས་ལས། དཔེར་ན་གྲོང་ཁྱེར་རྣམས་ཀྱི་མི་གཙང་ལུད། །དེ་ནི་བུ་རམ་ཤིང་པའི་ཞིང་ལ་ཕན། །དེ་བཞིན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཉོན་མོངས་ལུད། །དེ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་རྒྱུ་ལ་ཕན། །ཞེས་པ་དང་། འཁོར་བ་ཞི་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི། །ཐབས་ཆེན་རྣམས་དང་ལྡན་པ་ལ། །ཉོན་མོངས་བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་འགྱུར། །ཞེས་པས་ཉོན་མོངས་པ་ཐབས་ཀྱི་ལམ་དུ་བྱེད་པ་དང་། མེ་ཏོག་གི་ཚོགས་ཀྱི་མདོ་ལས། རིན་ཆེན་ཟླ་བ་དམ་པའི་འོད། །གང་གིས་དེ་ཡི་མཚན་ཐོས་པ། །སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་འགྱུར་ཞིང་། །ཏིང་འཛིན་དམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་དང་། ཚེ་གཅིག་གིས་སངས་རྒྱས་འགྲུབ་པ་ཉིད་གསང་ཆེན་ཐབས་ལ་མཁས་པར། མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་འདོད་ན་ཞག་གཅིག་གིས་ཀྱང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱའོ། །ཞེས་བསྟན་པས། སྔགས་དང་མདོ་གཉིས་ཁྱད་པར་མེད་པར་མདོ་ཡང་མྱུར་ལམ་ཡིན་པར་མཚུངས་སོ་ཞེ་ན། མི་མཚུངས་ཏེ། འོད་ཟེར་ཆེན་པོའི་དབང་བསྐུར་ནི་ལམ་མཐར་ཐུག་ཏུ་ཉེ་བ་ན་འོད་ཟེར་ཆེན་པོའི་དབང་བསྐུར་བྱས་པའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་འཛིན་གྱིས་སྒྲིབ་གཉིས་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་སྤང་བར་བྱེད་པའི་མཐར་ལམ་གྱི་སྐབས་སུ་བྱེད་ཀྱི་དང་པོར་མི་བསྐུར་བས་དེའང་མི་མཚུངས་སོ། །ལྷ་བསྒོམ་པ་དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དྲན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྒོམ་པ་ཙམ་ཡིན་གྱི། སྔགས་བཟླས་པ་དང་རྫོགས་རིམ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལ་མེད་པས་བསྐྱེད་རིམ་མམ་བསྐྱེད་རྫོགས་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་ལམ་དུ་མི་རུང་པའམ་མི་མཚུངས་བའི་ཕྱིར་མི་མཚུངས་སོ། །ཟ་མ་ཏོག་དང་སོ་སོར་འབྲང་མ་བྱ་བའི་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པས་སྔགས་ཕྱི་རྒྱུད་སྡེ་གསུམ་གྱི་ནང་ཚན་ཡིན་པས་དེ་ལས་ལྷ་དང་དཀྱིལ་འཁོར་བཤད་ཀྱང་། དེ་མཚན་ཉིད་ཐེག་པ་དངོས་མ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཉོན་མོངས་པ་གསང་སྔགས་ལྟར་ཐབས་ཀྱི་ལམ་དུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་གྱི། དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་མཚུངས་ལྡན་གྱི་ཉོན་མོངས་ཞེས་སྲིད་པ་སྒྲུབ་པའི་ལས་སུ་བཏགས་ཏེ། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་སོགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་པས་སྣང་བཅས་དང་། རྒྱུད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་བསྒོམ་ལམ་གྱི་སྤང་བྱ་རྩ་བ་དྲུག་སྟེ་འདོད་ཆགས་ཁོང་ཁྲོ་མ་རིག་པ་བཞི་ཡི་སྟེང་དུ་འཇིག་ལྟ་མཐར་ལྟ་གཉིས་བསྣན་པས་དྲུག་ཡོད་པ་དེ་ཁམས་དང་ས་དང་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་གསུམ་གྱིས་ཕྱེས་པས་བཞི་བརྒྱ་བཅུ་བཞི་བོ་དེ་ཡོད་པས་སྲིད་པར་གནས་ཏེ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་འབྱུང་བ་ཙམ་ལ་དགོངས་ནས་གསུངས་ཏེ། དྲི་མ་མེད་པའི་མདོ་ལས། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གདུང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །སྤྱིར་སྤང་བྱ་མེད་ན་གཉེན་པོ་མི་འབྱུང་ཞིང་དཔེར་ན་ནད་དང་སྨན་ལྟར་དུ་ཡིན་ཀྱང་། ཐབས་ལ་མཁས་པས་སྤང་བྱ་ཉིད་གཉེན་པོར་འགྱུར་བ། དཔེར་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་སྟོང་ཉིད་བསྒོམས་པའི་དྲན་པ་ཉེར་བར་བཞག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སྡུག་བསྔལ་སོགས་ཀྱི་ཞེན་པ་སྤོང་ཐབས་བྱེད་པ་དང་། སྔགས་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་ལམ་དུ་བྱེད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་ཐབས་སླ་བ་མདོ་ལས་ཀྱང་བསྟན་ཡོད་པས་དེ་དང་མི་འདྲའམ་བསམ་ན། དེ་ལ་མི་འདྲ་བའི་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་དང་། གལ་སྲིད་འདྲ་བར་གསུངས་ནའང་དགོངས་པ་ཅན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཚེ་གཅིག་དང་ཞག་གཅིག་གིས་སངས་རྒྱ་བར་བསྟན་པ་ཡང་། སྔོན་དུ་ཚོགས་སོགས་པ་ཞིག་དེ་ལྟར་བྱ་བར་ནུས་པ་ལ་དགོངས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཚན་བཟུང་བ་དེས་ཐོག་དྲངས་པའི་དགེ་བ་རླབས་པོ་ཆེ་བསགས་ན་སངས་རྒྱས་མངོན་དུ་མི་བྱེད་ཚུན་ཆད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་རྣམས་སྡོམ་པ་གཅིག་གིས་སངས་རྒྱའོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། དཔེར་བཞག་ན་ཁབ་ཀྱིས་རྟ་ཁུགས་པ་དང་ཞག་གཅིག་ན་རྡོ་རྗེ་གདན་དུ་སླེབ་ཅེས་བྱ་བ་བཞིན་དེ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ལྡེམ་པོར་དགོངས་ནས་གསུངས་སོ། །རང་བཞིན་དུ་གྲངས་མེད་གསུམ་ལ་སོགས་པར་འདོད་པས་གསལ་ལོ། །དེས་ན་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ནི་མདོ་ལམ་ལས་སྔགས་མ་རྨོངས་པ་དང་ཐབས་མང་བ་དཀའ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པས་ཁྱད་དུ་འཕགས་ཚུལ་བསྟན་པའོ། །གཉིས་པ་ལ་བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ།

འབྲས་བུའི་ཐེག་པའི་ཁྱད་གཞི་མདོར་བསྟན་པ།

ད་ནི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་གསང་སྔགས་ཉིད་བསྟན་པ་ལ། གསང་སྔགས་ཆེ་མཆོག་རྣམ་པ་བཞི་དག་ལས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་ཐུན་མོང་ལྟར་དུ་བྱ་རྒྱུད། སྤྱོད་རྒྱུད། རྣལ་འབྱོར་རྒྱུད། རྣལ་འབྱོར་ཆེན་པོའི་རྒྱུད་དང་བཞི་ལས་ཞེས་མདོར་བསྟན་ནས། གཉིས་པ་གསང་སྔགས་ཕྱི་པ་དང་། ནང་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། སོ་སོའི་རྣམ་གཞག་དང་། ཐུན་མོང་གི་རྣམ་གཞག་གཉིས། དང་པོ་ལ། བྱ་སྤྱོད། རྣལ་འབྱོར་གསུམ། དང་པོ།

བྱ་བའི་རྒྱུད་བསྟན་པ།

དང་པོ་བྱ་བའི་རྒྱུད་ཀྱི་རིམ་པ་ནི། བྱ་བའི་རྒྱུད་དུ་བདེན་པ་གཉིས་ལྟ་བས། །ཁྲུས་དང་གཙང་སྦྲ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་ཡིས། །རྗེ་ཁོལ་ལྟ་བུས་དངོས་གྲུབ་ཐོབ་པར་འདོད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། གོང་དུ་གསུངས་པའི་ཁྱད་པར་དེ་ལྡན་གྱི་གསང་སྔགས་དེ་ལའང་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆེ་བ་མཆོག་དང་ལྡན་པའི་རྒྱུད་རྣམ་པ་བཞི་དག་ཏུ་ཡོད་པ་སྟེ། མི་རིགས་བཞི་དང་དབང་པོའི་རིམ་པ། ཉོན་མོངས་ཆེ་ཆུང་སོགས་ལ་ལྟོས་ནས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུད་བཞིར་གསུངས་པ་ལས། ཀྲཱི་ཡ་སྟེ་བྱ་བའི་རྒྱུད་འདིར་ནི་གཞི་སྣང་སྟོང་བདེན་པ་གཉིས་སུ་ཤེས་ནས། ལམ་དུ་ཁྲུས་དང་གཙང་སྦྲ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པས། དཀར་གསུམ་ཟ་བ་དང་གོས་གསུམ་བརྗེ་བ་ལ་སོགས་པའི་བརྟུལ་ཞུགས་ཀྱིས། བདག་ཉིད་དམ་ཚིག་པ་བྲན་འབངས་ལྟ་བུའི་མདུན་དུ་ལྷ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ལ་སོགས་པ་རྗེ་དཔོན་རྒྱལ་པོ་ལྟ་བུར་བསྒོམས་ཏེ་སྔགས་བཟླས་པ་དང་སྨྱུང་བར་གནས་པའི་ཆོ་ག་ལ་སོགས་པར་གནས་པར་བྱེད་དོ། །རིམ་པ་དེས་སྐྱེ་བ་བཅུ་དྲུག་ན་སངས་རྒྱས་མངོན་དུ་བྱེད་པར་འདོད་དོ། །ཀྲི་ཡ་སྟེ་བྱ་བའི་རྒྱུད་དུ་ཕྱིའི་ཁྲུས་དང་གཙང་སྦྲ་ལ་སོགས་པ་ལུས་ངག་གི་བྱ་བ་ལ་འབད་པ་ཆེ་ཐང་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་གཙོ་བོར་བྱེད་ཅིང་། ལྷ་ཡེ་ཤེས་པ་རྗེ་བོ་ལྟ་བུ་དངོས་གྲུབ་སྩོལ་བ་པོ། བདག་དམ་ཚིག་པ་ཁོལ་པོ་ལྟ་བུ་དངོས་གྲུབ་ནོད་པ་པོར་ལྟ་བས་གནས་སྐབས་དང་མཐར་ཐུག་གི་དངོས་གྲུབ་ཐོབ་པར་འདོད་པའོ། །དེ་ཡང་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་འབྲས་བཞི་ལས། དང་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་དོན་དམ་པར་སྣང་སྟོང་བདེན་པ་དབྱེར་མེད་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་མཉམ་ན་ཡང་། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སྐྱོན་ཀུན་ཟད་ཡོན་ཏན་ཀུན་རྫོགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དབྱིངས་འོད་གསལ་བའི་རང་བཞིན་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་ཅན་ལྷག་པའི་ལྷ་དེ་ཉིད་རང་ལ་གནས་སྐབས་དང་མཐར་ཐུག་གི་དངོས་གྲུབ་རྩོལ་བ་པོ་ཡིན་པས་རྗེ་བོ་ལྟ་བུ་དང་། དེས་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པར་བྱ་བ་བདག་ནི་ཁོལ་པོ་ལྟ་བུ་སྟེ་རང་དོན་མ་རྫོགས་ཤིང་སྒྲིབ་པ་དང་བཅས་པས་ན་ལྷ་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དོན་དམ་པར་མཉམ་པ་ཉིད་དང་ཀུན་རྫོབ་རྟེན་འབྲེལ་བསླུ་བ་མེད་པའི་དབང་གིས་ལྷ་དེ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་མཚན་མར་བཟུང་ནས་ཞུགས་པས་གནས་སྐབས་ཀྱི་ལས་རབ་འབྱམས་དང་མཐར་ཐུག་ལྷ་དེའི་ངོ་བོར་འགྲུབ་ངེས་པའི་ཡིད་ཆེས་ཀྱི་ལྟ་བ་དང་ལྡན་པའོ། །སྒོམ་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བཞི་སྟེ། བདག་གི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལྟ་བའི་ངང་དུ་འཇོག་པ། ལྷའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བྱ་རྒྱུད་ཙམ་པོ་བ་ལ་བདག་བསྐྱེད་མེད་པས་མདུན་བསྐྱེད་ཙམ་དང་། ཁྱད་པར་བས། སྟོང་པ་ཡི་གེ་སྒྲ་གཟུགས་དང་། །ཕྱག་རྒྱ་མཚན་མ་ལྷ་དྲུག་གོ །ཞེས་ཀྲི་ཡ་ལྷ་དྲུག་གི་སྒོ་ནས་བདག་ཉིད་ལྷར་བསྐྱེད་པའི་མདུན་དུ་ཡེ་ཤེས་པ་སྤྱན་དྲངས་ཤིང་རྗེ་ཁོལ་གྱི་ཚུལ་དུ་བལྟས་ནས་དངོས་གྲུབ་སྒྲུབ་པའོ། །བཟླས་བརྗོད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་འདི་ལྟར་གཞི་ལ་གཞོལ་བ་བདག་མདུན་ལྷར་གསལ་བ་ལ་དམིགས་ནས། སེམས་ལ་གཞོལ་བ་ལྷའི་ཐུགས་ཀར་ཟླ་དཀྱིལ་བསྒོམ་ཞིང་། སྒྲ་ལ་གཞོལ་བ་ཟླ་དཀྱིལ་གྱི་སྟེང་དུ་སྔགས་ཕྲེང་རང་སྒྲ་དང་བཅས་པ་ལ་སེམས་གཏད་ནས་སྲོག་རྩོལ་བསྡམས་ཏེ་བཟླས་པ་བྱ་བའོ། །བསམ་གཏན་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རང་ཉིད་ལྷར་གསལ་བའི་ཐུགས་ཀར་མེ་འབར་བའི་དབུས་སུ་ཟླ་བ་ལ་སྔགས་ཕྲེང་བཀོད་པ་མེ་གནས་ཏེ་ལས་བཞི་འགྲུབ་པའི་གཞི་དང་། དེ་ལས་སྔགས་ཀྱི་རང་སྒྲ་སྒྲོགས་པར་བསམ་པ་སྒྲ་གནས་ཏེ་ཞི་གནས་སྒྲུབ་པའི་གཞི་དང་། སྒྲ་དེ་ལ་དཔྱད་ཅིང་གཞིག་ནས་མཐར་མི་རྟོག་པའི་ངང་དུ་འཇོག་པ་སྒྲ་མཐའི་ཐར་པ་སྟེར་བ་སྟེ་ལྷག་མཐོང་འཆར་བའི་རྒྱུའོ། །མདོར་ན་སྐུའི་ཕྱག་རྒྱ་དང་། གསུང་ཡིག་འབྲུ་དང་། ཐུགས་ཕྱག་མཚན་དང་། གཞལ་ཡས་ཁང་དང་འོད་ཟེར་འཕྲོ་འདུ་ལ་སོགས་པའི་དམིགས་པ་རྩེ་གཅིག་པའི་ངང་ནས། སྙིང་པོའི་སྔགས་སྲོག་འགོག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་བཟླས་པས་ཐུགས་རྒྱུད་ཡང་ཡང་བསྐུལ་བས། ལྕགས་ལ་གསེར་འགྱུར་གྱིས་རྩིས་བཏབ་པ་བཞིན་དུ་རང་ལ་ལྷའི་བྱིན་རླབས་འཇུག་པར་བྱེད་པའོ། །གསུམ་པ་སྤྱོད་པ་ནི་གསང་སྔགས་བཟླས་པ་དེ་ཡང་ཆོ་གའི་ཡན་ལག་མ་ཉམས་པའི་སྒོ་ནས་འགྲུབ་ཀྱི་གཞན་དུ་ན་ས་བོན་ཆུ་ལུད་སོགས་དང་བྲལ་བ་བཞིན་དུ་འབྲས་བུ་མི་སྐྱེད་པས། ལུས་དག་པས་ལྷའི་སྐུར་བསྒོམ་སྟེ་ཁྲུས་གསུམ་དང་གོས་གསུམ་བརྗེ་བ་སྟེ། ཕྱིའི་ཁྲུས་ཡན་ལག་ལྔ་ཁྲུས། ནང་གི་ཁྲུས་རྩ་ལྟུང་དག་པ་དང་། གསང་བའི་ཁྲུས་མཚན་རྟོག་དག་པར་བྱེད་པའོ། །གོས་གསུམ་བརྗེ་བའང་ཕྱིའི་གོས་གོས་གསར་བ་གཙང་མ་བགོ་བ་དང་། ནང་གི་གོས་སྡོམ་པ་སྲུང་བ་དང་། གསང་བའི་གོས་ལྷ་སྒོམ་པའོ། །མཆོད་པ་དང་སྦྱིན་སྲེག་ལ་སོགས་པ་ལུས་ངག་གི་བྱ་བ་རྒྱུད་ནས་བཤད་པ་བཞིན་ནན་ཏན་དུ་བརྩོན་པའོ། །དེ་ལྟར་བརྩོན་པས་གནས་སྐབས་སུ་འདོད་གཟུགས་ཀྱི་ལྷ་དང་སྐལ་བ་མཉམ་པའི་རིག་འཛིན་གྱི་ལུས་ལ་སོགས་པ་ཐུན་མོང་གི་གྲུབ་པ་ཅི་རིགས་དང་། མཐར་ཐུག་གི་འབྲས་བུ་རིགས་གསུམ་ལྷ་ཡི་ངོ་བོར་མི་ཚེ་བཅུ་དྲུག་ན་འགྲུབ་པའོ། །དེ་ཡང་ཡོན་ཏན་མཛོད་ལས། བྱ་བས་རྗེ་ཁོལ་རྣམ་པར་བསྒྲུབ་པ་ལའང་། །བདག་བསྐྱེད་མེད་པས་རང་ཉིད་དམན་པར་བཞག །ལ་ལར་ཡོད་དེ་གཙོ་བོར་མདུན་བསྐྱེད་སྟོན། །ཕྱི་ཡི་བྱ་བ་ཁྲུས་དང་གཙང་སྦྲ་གཙོ། །མཆོག་དམན་ཚུལ་དུ་བསྒྲུབས་ནས་དངོས་གྲུབ་འདོད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །གཉིས་པ།

སྤྱོད་པའི་རྒྱུད་བསྟན་པ།

སྤྱོད་པའི་རྒྱུད་ནི། སྤྱོད་པའི་རྒྱུད་དུ་གཙང་སྦྲ་དག་དང་ནི། །སྤུན་གྲོགས་ཚུལ་གྱིས་དངོས་གྲུབ་འདོད་པ་ཡིན། །ཅེས་གསུངས་ཏེ་ཨུ་པ་ཡ་ཏན་ཏྲ་སྟེ་སྤྱོད་པའི་རྒྱུད་དེ་ལྟ་སྤྱོད་ཆ་མཉམ་པར་སྤྱོད་པས་སྤྱོད་པའི་རྒྱུད་དུ་བདག་དང་ལྷ་གཉིས་མཉམ་པར་ལྟ་བ་སྟེ། བདག་དམ་ཚིག་པའི་མདུན་དུ་ལྷ་ཡེ་ཤེས་པ་བསམས་ཏེ་སྔགས་ཀྱི་འཕྲེང་བ་བདག་གི་ཞལ་ནས་ལྷའི་ཞལ་དུ་སོང་བ་ལྟེ་བ་ནས་ཐོན་ནས་བདག་གི་ལྟེ་བར་ཞུགས་པ་འཁོར་བའི་ཚུལ་གྱིས་བསྒོམ་པ་དང་བཟླས་པའི་མཐར་ཡེ་ཤེས་པ་གཤེགས་ནས་དོན་དམ་པ་སྤྲོས་པ་མེད་པའི་དོན་བསྒོམ་པའོ། །འདི་ནི་ལྟ་བ་ཡོ་ག་དང་སྤྱོད་པ་ཀྲཱི་ཡ་ལྟར་བྱེད་པས་གཉིས་ཀ་རྒྱུད་ཀྱི་ཐེག་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་པས་ལྟ་བ་ཡོ་ག་རྣལ་འབྱོར་གྱི་རྒྱུད་ལྟར་དང་སྤྱོད་པ་ཀྲི་ཡ་བྱ་རྒྱུད་ལྟར་དུ་བྱས་ཏེ། སྒོམ་པ་བདག་དང་ལྷ་གཉིས་ཀ་དམ་ཡེ་མཆོག་དམན་མེད་པའི་སྤུན་གྲོགས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་སྒོམ་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ཡི་གེ་དང་པོ་དོན་དམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྟོང་པ་ཉིད་དང་དེའི་སྣང་ཆ་ཀུན་རྫོབ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཟླ་དཀྱིལ་བསྒོམ་པ་དང་། ཡེ་གེ་གཉིས་པ་དེའི་སྟེང་བཟླ་བྱའི་སྔགས་རང་སྒྲ་དང་བཅས་པ་བསྒོམ། དེ་ཐམས་ཅད་ལས་གཞིའི་ཡན་ལག་དང་པོ་བདག་ཉིད་ལྷར་བསྐྱེད། དེ་ནས་གཞིའི་ཡན་ལག་གཉིས་པ་མདུན་བསྐྱེད་བསྒོམས་ནས་སྤུན་གྲོགས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་དངོས་གྲུབ་སྒྲུབ་པ་མཚན་བཅས་དང་། ཕུང་སོགས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་དཔྱད་དེ་སྐྱེ་མེད་དུ་རྟོགས་པ་འཇུག་པ་དང་། མི་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་གནས་པ་དང་། དེ་ལས་མ་རྟོགས་པའི་འགྲོ་བ་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལྷག་པར་འཇུག་པ་ནི་ལྡང་བ་སྟེ། འཇུག་གནས་ལྡང་གསུམ་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་དོན་དམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྒོམ་པ་མཚན་མེད་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་རོ། །སྤྱོད་པ་ནི་བྱ་རྒྱུད་དང་འདྲ་ལ། དེ་ལྟར་བསྒྲུབས་པས་འབྲས་བུ་རིགས་བཞི་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པའི་ས་ཐོབ་པར་འདོད་དོ། །འབྲས་བུ་ནི་གནས་སྐབས་སུ་ལས་རབ་འབྱམས་དང་། མཐར་འབྲས་རིགས་བཞི་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པའི་ས་མི་ཚེ་བདུན་ན་འགྲུབ་པའོ། །གསུམ་པ།

རྣལ་འབྱོར་གྱི་རྒྱུད་བསྟན་པ།

རྣལ་འབྱོར་གྱི་རྒྱུད་ནི། རྣལ་འབྱོར་རྒྱུད་དུ་གཙང་སྦྲ་གྲོགས་ཙམ་ལ། །སེམས་ཀྱི་བསྒོམ་པ་གཙོ་བོར་འདོད་པ་སྟེ། །ཕྱག་རྒྱ་བཞི་དང་མངོན་བྱང་རྣམ་པ་ལྔས། །རང་ཉིད་དམ་ཚིག་གཞན་ནས་ཡེ་ཤེས་ལྷ། །གཉིས་མེད་བསྒོམས་པས་དངོས་གྲུབ་ཐོབ་པར་འདོད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ་ཡོ་ག་ཏནྟྲ་སྟེ། རྣལ་འབྱོར་གྱི་རྒྱུད་ནི་ནང་གི་སྒོམ་པ་གཙོ་བོར་འདོད་པས་ན་རྣམ་འབྱོར་གྱི་རྒྱུད་དུ་གཙང་སྦྲ་སྤྱོད་པ་གྲོགས་ཙམ་ལས། དངོས་གཞི་སེམས་ཀྱི་ལྷ་བསྒོམ་པ་གཙོ་བོར་འདོད་དེ། དོན་དམ་མཐའ་བྲལ་གྱི་དབྱིངས་སུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་ཡིན་ཀྱང་། ཀུན་རྫོབ་སླུ་མེད་ཀྱི་སྣང་ཚུལ་ལ་བདག་དམ་ཚིག་པ་ལ་ལྷ་ཡེ་ཤེས་པ་སྤྱན་དྲངས་པ་དང་། གཉིས་མེད་དུ་བསྟིམས་ནས་བཟླས་སྒོམ་ལ་བརྟེན་ཏེ་དངོས་གྲུབ་སྒྲུབ་པའོ། །དེ་ཡང་བདག་ཉིད་དམ་ཚིག་པར་བསྐྱེད་ནས་ཡེ་ཤེས་པ་གཞུག་པའི་བར་མངོན་བྱང་ལྔས་བྱེད་དེ། སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དང་སེམས་བསྐྱེད་ནས་སྟོང་པའི་ངང་ལས། ཞིང་དང་གནས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ། གདན་པད་ཟླ་ལས་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ། ཆོས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྒྱུ། གསུང་ཡིག་འབྲུ་ལས་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ། དུས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྟག་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་རྒྱུ། ཐུགས་ཕྱག་མཚན་ལས་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ། འཁོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྒྱུ། སྐུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་འཁོར་དང་བཅས་པ་ལས་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ། སྐུའི་ངོ་བོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྒྱུ། ལྷ་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་ལས་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་སྟེ། མངོན་བྱང་ལྔ་དང་། དམ་ཚིག་གི་ཕྱག་རྒྱ་དང་། ཆོས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་དང་། ལས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་སྟེ་བཞི་པོ་དག་གིས་རྒྱས་བཏབ་ནས་ཆོ་ག་རྫོགས་པའི་མཐར། ཡེ་ཤེས་པ་གཤེགས་ནས་དམ་ཚིག་པ་བསྡུས་ཏེ་སྤྱོད་པ་བྱའོ། །ཡོ་ག་རྣལ་འབྱོར་གྱི་རྒྱུད་འདིའི་ལྟ་བ་དོན་དམ་པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་མེད་པར་རྟོགས་པའི་བྱིན་རླབས་ལས་ཀུན་རྫོབ་རྡོ་རྗེ་དབྱིངས་ཀྱི་ལྷར་བལྟས་ནས། སྒོམ་པ་ནི་གལྤོ་ལས། མི་རྟོག་ཟླ་བ་གསུང་རྡོ་རྗེ། །སྤྲོ་བསྡུ་བསྒོམས་པས་ལྷ་རུ་གསལ། །ཞེས་པ་ལྟར་གཞི་སྟོང་པ་ཉིད། གདན་ཟླ་བ། གསུང་ཡིག་འབྲུ། ཐུགས་ཕྱག་མཚན། སྐུ་ཡོངས་རྫོགས་ལ་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ལྔའི་སྒོ་ནས་ལྷར་བསྐྱེད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་དང་པོ་ནི་གཞི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་སྟོང་ཉིད་སྒོམ་པ་དང་། གཉིས་པ་སྟོང་བ་ཉིད་ཀྱི་སྣང་ཆ་དེ་ཉིད་ཟླ་བ་ཚེས་པ་ལྟར་དུ་བསྒོམ་པ་དང་། གསུམ་པ་ཟླ་བ་ཉ་བ་ལྟ་བུའི་ཡིག་འབྲུ་བསྒོམ་པ་དང་། བཞི་བ་དེའི་སྟེང་དུ་རྡོ་རྗེ་རྩེ་ལྔ་བའི་ཕྱག་མཚན་སོགས་བསྒོམ་པ་དང་། ལྔ་བ་དེ་ལས་འོད་ཟེར་སྤྲོ་བསྡུ་དང་བཅས་ཏེ་ཡོངས་གྱུར་ལྷ་ཡི་སྐུར་བསྒོམ་པའོ། །ཡང་དེ་ཉིད་ལས། ཏིང་འཛིན་བྱིན་བརླབས་དབང་བསྐུར་མཆོད། །ཅེས་པ་ལྟར་འཁོར་གྱི་ལྷ་བཀོད་པ་དང་། རང་རིགས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་དང་། རིགས་གང་ཡིན་གྱི་དབང་བསྐུར་བ་དང་། ཕྱག་མཆོད་བསྟོད་པ་བྱ་བ་སྟེ་ཆོ་འཕྲུལ་བཞི་དང་། ཐུགས་དམ་ཚིག གསུང་ཆོས་ཀྱི། སྐུ་ཕྱག་ཆེན། ཕྲིན་ལས་ལས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་སྟེ་བཞིས་རྒྱས་བཏབ་ནས་ཡེ་ཤེས་པ་དགུག་བསྟིམས་བྱས་ཏེ། དམ་ཡེ་དབྱེར་མེད་ཀྱི་ངང་ནས་བཟླས་པ་ཚུལ་བཞིན་དུ་བྱས་མཐར་ཡེ་ཤེས་པ་གཤེགས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་གྲུབ་པ་མཚན་བཅས་དང་། དོན་དམ་མཚན་མ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་། ཀུན་རྫོབ་རྡོ་རྗེ་དབྱིངས་ཀྱི་ལྷ་སྣང་གཉིས་ཀ་དབྱེར་མེད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལྟ་བའི་ངང་ལ་འཇོག་པ་མཚན་མེད་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་གཉིས་བསྒོམ་ཞིང་། སྤྱོད་པ་ཁྲུས་དང་གཙང་སྦྲ་སོགས་གྲོགས་ཙམ་དུ་བསྟེན་ནས། འབྲས་བུ་རིགས་ལྔ་སྟུག་པོ་བཀོད་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་དོ། །དེ་ཡང་ཡེ་ཤེས་བླ་མ་ལས། ཡང་ཆོས་སྒོ་འདིའི་བདེན་པ་མ་མཐོང་ཡང་རྣལ་འབྱོར་ཆེན་པོའི་སྒྱུ་ལུས་ལ་གོམས་པ་ཡོད་སྲིད་ན་ཆོས་ཀྱི་སྤྱན་ལྡན་ཤནྟཔུ་རི་པས། གཉིད་དམ་འཆི་བའི་འོད་གསལ་ལུགས་ལྡོག་ཏུ། །སླར་ཡང་མཆེད་པ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་ལས། །ཡིད་ཉིད་གཅིག་པུར་ལངས་པས་རྨི་ལམ་སེམས། །དབང་པོ་ཀུན་ཚངས་ཡིད་ཀྱི་ལུས་གྲུབ་པ། །དེ་མཚུངས་སྐད་ཅིག་མངོན་བྱང་ལྔ་ལས་ནི། །དང་པོའི་མགོན་པོ་ལེགས་པར་བསྐྱེད་པའི་ཚུལ། །བར་དོ་སྒྱུ་ལུས་ལོངས་སྐུར་སྡང་བར་ཤོག །ཅེས་པའི་ཚུལ་དྲན་པར་བྱ་ཞིང་། ཞེས་པ་དང་། ཀུན་བྱེད་རྒྱལ་པོའི་རྒྱུད་ལས་ཀྱང་། ཡོ་ག་སྟུག་པོ་བཀོད་འདོད་པ། །མི་ཚེ་གསུམ་ན་གྲོལ་བར་འདོད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །དེ་གསུམ་གྱིས་ཕྱིའི་དཀའ་ཐུབ་ལ་བརྟེན་ནས་ནང་གི་དོན་རིག་པར་བྱེད་པས་དཀའ་ཐུབ་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཐེག་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཉིས་པ།

ཐུན་མོང་གི་རྣམ་གཞག་བསྟན་པ།

དེ་ལྟར་སྔགས་ཕྱི་པ་གསུམ་པོ་དག་གིས་བསྐྱེད་པའི་རྗེས་ལ་རྫོགས་པའི་རིམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི། དེ་དག་ཀུན་ཀྱང་བདེན་གཉིས་རེས་འཇོག་འཛིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཅན་སྣང་བ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ལྷ་བསྒོམས་པ་དེ་ཡང་མི་དམིགས་པའི་ངང་ལ་འཇོག་པ་ནི། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བར་བསྒོམས་པ་སྟེ། བདེན་གཉིས་སྔ་ཕྱི་རེས་འཇོག་ཏུ་ཉམས་སུ་ལེན་པའོ། །མཚན་བཅས་ཀྱི་སྒོམ་པ་མཚན་མེད་དུ་བསྡུ་བ་གོང་ནས་བཤད་པར་ལྟར་དུའོ། །དེ་ཡན་གྱིས་སྔགས་ཕྱི་བ་བསྟན་ནས། ད་སྔགས་ནང་པ་རྣལ་འབྱོར་ཆེན་པོའི་རྒྱུད་སྡེ་འཆད་པའི་སྔོན་དུ་གསང་སྔགས་སྤྱི་ཁོག་གི་སྒྲོམ་གཞི་སྤྱི་དོན་གནད་འདུས་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་བསྟན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་གསང་སྔགས་ཕྱི་རྒྱུད་དང་ནང་རྒྱུད་འཆད་པའི་བར་འདི་ནས་གསུངས་པ་ནི་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པའི་གོ་དོན་གྱི་འགྲོས་སྦྱོར་བདེ་བའི་ཆེད་དུ་གསུངས་པའོ། །གཉིས་པ་ནང་པ་ལ། སྔགས་ཕྱི་པ་ལས་འཕགས་ཚུལ་དང་། ནང་པ་དངོས་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ།

སྔགས་ཕྱི་པ་ལས་འཕགས་ཚུལ་བསྟན་པ།

ད་ནི་སྔགས་ཕྱི་ནང་གི་ཁྱད་པར་བསྟན་པ་ནི་ཞེས་མཚམས་སྦྱར་ནས་། གཞི་དང་ལམ་དང་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་གྱིས། །ཕྱི་ནང་གསང་བའི་རང་བཞིན་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གཞི་སྨིན་བྱེད་དབང་གི་ཁྱད་པར། ལམ་གྲོལ་བྱེད་བསྐྱེད་རྫོགས་དང་གྲོགས་སྤྱོད་པའི་ཁྱད་པར། འབྲས་བུ་གྲོལ་བ་དུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་སྔགས་ཕྱི་པ་ལས་ནང་པ་གསང་སྔགས་བླ་ན་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཁྱད་པར་འཕགས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་གཞི་སྨིན་བྱེད་དབང་གི་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་ནི་བུམ་དབང་གཙོ་ཆེ་བ་ནི་ཕྱི་པ་ཡིན་ལ། དབང་གཞན་གསང་དབང་ཤེར་དབང་ཚིག་དབང་གསུམ་གཙོ་ཆེ་བ་ནི་ནང་པའོ། །དེའང་རིག་གཏད་དང་། རྗེས་གནང་དང་། བུམ་པའི་དབང་གིས་བྱེད་པ་སྟོན་པས་ཕྱི་པར་གཞག་པ་གསུམ་པོ་ནི། གང་དང་གང་ལ་བླང་དོར་དང་སྤང་གཉེན་མཚན་ཉིད་ཐེག་པ་དང་ཕྱོགས་འདྲ་བའི་ཆ་ནས། ཕྱི་ཐུབ་པ་རྒྱུད་ཀྱི་ཐེག་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྤྱིར་སྔགས་ཀྱི་དགོས་པ་ཐམས་ཅད་དབང་གིས་འགྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ་དབང་ལ་ཡང་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་སྟེ། ང་ཚོའི་ས་ཆ་འདི་ལྟ་བུ་ལ་མཚོན་ན་སྔགས་ཀྱི་གདུལ་ཞིང་ཡིན་པས། དབང་ཞུ་རྒྱུ་གནད་ཆེན་ངོ་མ་ཞིག་ལ་བརྩི་བ་སྟེ། དབང་ཞུ་དགོས་དུས་ཆུང་བྱིས་པ་ལོ་བརྒྱད་ཡན་ཆད་ཀྱང་སྒོ་སྒྲོག་ནས་འགྲོ་བ་སྟེ་དེ་ཡང་རྒྱུ་མཚན་མེད་པ་ཞིག་མིན་ལ། འོན་ཀྱང་མང་ཆེ་བས་རྒྱུ་མཚན་ཤེས་ཡག་མ་བྱས་དུས་ཅི་ཡིན་འདི་ཡིན་མི་ཤེས་པའི་རྒྱུན་སྲོལ་ཞིག་ལ་ལོག་ནས། དབང་སྐུར་མཁན་ཞུ་མཁན་གཉིས་ཀས་སྐུར་ལུགས་ཞུ་ལུགས་གཉིས་ཀ་གཟུགས་བརྙན་དུ་གྱུར་ཚེ། གཟུགས་བརྙན་ཡང་ཡང་བརྙན་དུ་གྱུར་ནས་ནམ་ཞིག་དབང་བསྐུར་ལྟར་སྣང་བ་ཞིག་ཏུ་འགྲོ་བ་ཡིན། དེ་ལ་ཐོབ་རྒྱུ་ཉམས་རྒྱུ་གཉིས་ཀ་ཡོད་པ་མིན་ནོ། །ཆོས་ལ་དབང་ཟ་བའི་ཉེས་པ་རིན་མེད་དུ་ཉོས་པ་ལས་གཞན་ཅི་ཡང་མེད། བྱ་རྒྱུད་ཀྱི་སྐབས་སུ་ཆུ་དང་ཅོད་པན་གྱི་དབང་གིས་སྨིན་པར་བྱས། སྤྱོད་རྒྱུད་ཀྱི་སྐབས་སུ་རིག་པའི་དབང་ལྔ། རྣལ་འབྱོར་གྱི་རྒྱུད་ལ་འཇུག་སྒོ་རིག་པའི་དབང་ལྔའི་སྟེང་དུ་སློབ་དཔོན་གྱི་དང་དྲུག་ཐོབ་ནས་སྨིན་པར་བྱེད་པ་རིག་གཏད་རྗེས་གནང་། བུམ་དབང་། གསང་དབང་། ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་ཚིག་དབང་རིན་པོ་ཆེ་བཞིས་རྒྱུད་སྨིན་པར་བྱེད་ཅིང་། གང་ཡང་ཐབས་ཀྱི་བླང་དོར་མེད་པར་ལམ་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ནང་པ་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདིའི་བུམ་དབང་དང་གོང་གི་བུམ་དབང་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་སྟེ། གོང་གི་ཕྱི་རྒྱུད་ཀྱི་སྐབས་ཀྱི་བུམ་པ་དེ། ཆུ་དང་ཅོད་པན་དབུ་རྒྱན་དབང་། །ཞེས་པའི་རིག་དབང་ལྔའི་ཡ་གྱལ་བུམ་པའི་ཆུ་སྤྱིར་བོར་ཆུ་བླུག་ནས་དབང་སྐུར་བ་དེ་ཡིན་ལ། རྗེས་མ་དེ་ལྷ་དབང་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་སྟེ་ཐུན་མོང་པ་ཕྱི་རྒྱུད་ཀྱི་ལུགས་ལྟར་ཡིན་པས་སྔོན་མ་དེ་དང་འདྲ་བ་མིན་ལ། ནང་རྒྱུད་ཀྱི་བུམ་དབང་ཐུན་མིན་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ལྷ་ཡི་དབང་ཡིན་པས་དབང་གོང་མ་གསུམ་ནང་རྒྱུད་ཀྱི་ཐུན་མིན་ཡིན་པས་མ་ཚད་ཨ་ཏི་རྫོགས་ཆེན་གྱི་སྐབས་སུ་དབང་བཞི་པ་ལས་འཕྲོས་པའི་སྤྲོས་བཅས་སྤྲོས་མེད་ཤིན་ཏུ་སྤྲོས་མེད་རབ་ཏུ་སྤྲོས་མེད། རིག་པ་རྩལ་གྱི་དབང་ཆེན་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་བཞག་ཡོད་པ་མཁྱེན་བཞིན་པ་ལྟར་དུའོ། །ལམ་བསྒོམ་པའི་ཁྱད་པར་ལ་སྤྲོས་བཅས་ལ་བརྟེན་ནས་བསྐྱེད་པ་རེས་འཇོག་གི་རྫོགས་པའི་རིམ་པ་བསྒོམས་ན་ཕྱི་པ་ཡིན་ཅིང་། སྤྲོས་མེད་ལ་བརྟེན་ནས་བསྐྱེད་རྫོགས་ཟུང་དུ་འཇུག་པ་ནང་པ་ཡིན་པའོ། །གྲོགས་སྤྱོད་པའང་གཙང་སྦྲ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་གཙོ་བོར་བྱེད་པ་ཕྱི་པ་ཡིན། གཙང་དམེ་གཉིས་འཛིན་དང་བྲལ་བའི་བླང་དོར་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་སྤྱོད་པ་ནི་ནང་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཕྱི་པས་རིང་དུ་འབད་ཀྱང་མྱུར་དུ་གྲོལ་བ་མི་རྙེད་དེ། བྱ་བའི་སྒོར་ཞུགས་པས་ཚེ་བཅུ་དྲུག་གིས་རིགས་གསུམ་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པའི་ས་ཐོབ་ཅིང་། སྤྱོད་པས་བདུན་ན་རིགས་བཞིའི་སངས་རྒྱས་ཐོབ། རྣལ་འབྱོར་གྱི་རྒྱུད་ཀྱིས་གསུམ་གྱི་སྐབས་ན་རིགས་ལྔ་རྡོ་རྗེ་འཆང་གིས་ས་ཐོབ་པ་དེ་ལྟ་བུའི། རང་རང་གི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་ནུས་ཀྱི། ནང་པ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་བརྩོན་པས་ཚེ་འདིར་ཐོབ་པའམ་བར་དོར་འགྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡེ་ཤེས་གྲུབ་པའི་རྒྱུད་ལས། བརྟུལ་ཞུགས་སྨྱུང་བ་སྡོམ་པ་དང་། །སྣ་ཚོགས་ཕྱག་རྒྱ་དང་ལྡན་པའི། །ལྷ་ཡི་གཟུགས་སུ་བསྒོམས་པ་ཡིས། །སྒྲུབ་པ་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་སོ། །ད་དུང་དེ་མིན་པའི་ཁྱད་པར་མང་པོ་ཡོད་པ་ནི་གཞན་ཡང་བཟའ་བ་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་ཁྱད་པར་དཀར་གསུམ་མངར་གསུམ་གཙོ་ཆེ་བ་ཕྱི་པ། ཤ་ལྔ་བདུད་རྩི་ལྔ་གཙོ་ཆེ་བ་ནང་པའོ། །བགོ་བ་གོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལས། གོས་གསར་པ་གཙོ་ཆེ་བ་ཕྱི་པ། ཞིང་ཆེན་ནམ་གོས་མེད་གཅེར་བུ་གཙོ་ཆེ་བ་ནང་པའོ། །བྱ་བ་སྤྱོད་པའི་ཁྱད་པར་ནི་ཁྲུས་དང་གཙང་སྦྲ་གཙོ་ཆེ་བ་ཕྱི་པ། འབགས་པ་དང་མ་དག་པས་མི་གནོད་པ་ནང་པའོ། །འབྲས་བུ་དུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དཀྱིལ་འཁོར་ལྷའི་ཁྱད་པར་ནི་ལྷ་ཞལ་སྦྱོར་དུ་མི་བསྒོམ་པ་ཕྱི་པ། ཡབ་ཡུམ་འཁྲིལ་སྦྱོར་དུ་བསྒོམ་པ་ནང་པའོ། །གདགས་པ་རྒྱན་གྱི་ཁྱད་པར་ནི། དར་དང་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་གཙོ་ཆེ་བ་ཕྱི་པ། རུས་པ་དང་མི་མགོའི་རྒྱན་ཆ་གཙོ་ཆེ་བ་ནང་པའོ། །བཞུགས་པ་གནས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི། རི་རབ་ཀྱི་སྟེང་ལ་སོགས་པ་གཙང་ཞིང་དབེན་པར་བསྒོམ་པ་ཕྱི་པ། ཨོ་རྒྱན་ནམ་དུར་ཁྲོད་ལ་སོགས་པར་བསྒོམ་པ་ནང་པ། ལྡུགས་པ་སྣོད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི། རིན་པོ་ཆེའི་སྣོད་དམ་པདྨའི་གཞོང་པར་བསམ་པ་ཕྱི་པ། ཀ་པཱ་ལ་གཙོ་བོར་བྱེད་པ་ནང་པའོ། །མཛད་པ་འཕྲིན་ལས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལའང། ཞི་བ་དང་ལས་བཞིའི་ནང་ནས་ཞི་བ་དང་རྒྱས་པ་གཙོ་བོར་སྟོན་པ་ཕྱི་པ། དབང་དྲག་གཙོ་བོར་སྟོན་པ་ནང་པའོ། །གཞི་སྨིན་བྱེད་དབང་གི་གོང་འོག་གི་ཁྱད་པར། ལམ་བསྐྱེད་རྫོགས་རེས་འཇོག་དང་ཟུང་འཇུག་གི་ཁྱད་པར། འབྲས་བུ་གྲོལ་བ་དུས་ཀྱི་རིང་ཐུང་གི་ཁྱད་པར་དང་། བཟའ་བ་ཟས་ཀྱི་ཁྱད་པར། བགོ་བ་གོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་། བྱ་བ་སྤྱོད་པའི་ཁྱད་པར། དཀྱིལ་འཁོར་ལྷ་ཡི་ཁྱད་པར། གདགས་པ་རྒྱན་གྱི་ཁྱད་པར། བཞུགས་ས་གནས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་སོགས་པའེི་འདི་ནས་དངོས་བསྟན་ལྟར་དུ་ཡིན་ཅིང་། དེ་ལྟ་བུའི་སྔགས་ཕྱི་ནང་གི་ཁྱད་པར་འབྱེད་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་བསྟན་ནས་ཁྱད་པར་དེ་ལྡན་གྱི་ནང་པ་བླ་མེད་ཀྱི་རྒྱུད་དེ་ཇི་ལྟར་ཡིན་པ་འདི་ནས་གསུངས་པར་ནང་པ་དེ་ཡང་ཕ་བླ་ན་མེད་པ། མ་བླ་ན་མེད་པ། གཉིས་སུ་མེད་པ་དང་གསུམ་དུ་ཡོད་ཀྱང་། ཕ་རྒྱུད་མ་རྒྱུད་གཉིས་མེད་རྒྱུད་དང་གསུམ་གསུངས་པའོ། །མདོར་བསྡུས་ན་གྲུབ་པའི་མཐའ་དང་ལྟ་དགོངས་གཉིས་སུ་འདུས་ཏེ། ཐབས་ཕའི་རྒྱུད། ཤེས་རབ་མའི་རྒྱུད་དོ། །དང་པོ་ཐབས་ཕའི་རྒྱུད་ནི་ཐབས་བསྐྱེད་པའི་རིམ་པ་སྤྲོས་པ་དང་། རྫོགས་རིམ་རླུང་གཙོ་བོར་སྟོན་པ་ཡིན་ལ། གཉིས་པ་ཤེས་རབ་མའི་རྒྱུད་དུ་བསྐྱེད་པ་ཆ་ཙམ་ལས། རྫོགས་རིམ་ཐིག་ལེ་འབའ་ཞིག་གཙོ་བོར་སྟོན་པའོ། །ཐབས་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུད་དེ་གཉིས་ཆར་གྱི་ལུགས་ཀྱི་དང་པོ་འཇུག་སྒོའི་དབང་མ་ཐོབ་ན་ལམ་བསྒོམ་དུ་མི་རུང་བར་འདོད་དེ། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཁ་སྦྱོར་ཐིག་ལེའི་རྒྱུད་ལས། དབང་མ་བསྐུར་ལ་དངོས་གྲུབ་མེད། །བྱེ་མ་བཙིར་ཡང་མར་མེད་བཞིན། །ཞེས་སོ། །ཡང་སངས་རྒྱས་ཐོད་པ་ལས། ཡང་དག་དབང་བསྐུར་གྱིས་དབེན་ན། །སྒྲུབ་པ་རྒྱུད་ཀྱི་དོན་ཤེས་ཀྱང་། །སློབ་དཔོན་སློབ་མར་མཚུངས་པ་དག །མི་བཟད་དམྱལ་བ་ཆེན་པོར་འགྲོ། །ཞེས་པས། དང་པོའི་སྒོ་དབང་ཐོབ་པ་ལ་གཅེས་སོ། །གོང་ནས་ཞུས་པ་ལྟར་དུ་གསང་སྔགས་ཀྱི་དངོས་གྲུབ་དབང་མ་ཐོབ་པར་ཐོབ་པ་མིན་པས་དེ་ལྟ་བུའི་གལ་ཆེན་ཡིན་པའི་དབང་ཚད་ལྡན་ཇི་ལྟར་ཐོབ་དགོས་པ་ནི། དེ་ཡང་བླ་མ་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ལ། རང་ཉིད་ཐར་པ་འདོད་པའི་བློས་དབང་བསྐུར་རྫོགས་པར་ཐོབ་མ་ཐག་ཐར་པའི་ལམ་སྣ་ཟིན་པས། ལམ་དང་པོ་ཚོགས་ལམ་ཆུང་ངུ་བསྒོམ་པ་ལ་དབང་ངོ་། །དབང་ཐོབ་པ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པ་མིན་པ་དབང་སྲོག་དམ་ཚིག་གིས་འཛིན་དགོས་ཤིང་། དེ་ཡང་ལམ་བསྐྱེད་རྫོགས་དང་འབྲེལ་བ་ཞིག་ཡིན་དགོས་ཤིང་། དེ་ནས་བསྐྱེད་རིམ་དང་རྫོགས་རིམ་བསྒོམ་པ་ལ་ཞུགས་པ་ན། ཚོགས་ལམ་ཆུང་ངུ་ནས་ཞུགས་དགོས་པས་ན། དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པ་བཞི་གོང་ནས་བཤད་པ་ལྟར་དུ་དགོས་ཤིང་། ལུས་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པ་ལུས་ལྷར་བསྒོམ་པ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བ་དྲན་པ་ཉེར་གཞག་གི་དོན་བསྒོམ་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པས་ཚོགས་ལམ་ཆུང་ངུ་ནས་མི་ཞུགས་པར་ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་ལ་མ་ལྟོས་པར་མདོ་སྔགས་གང་གི་ལམ་ལ་ཡང་ཞུགས་ཐབས་ཡོད་པ་མིན་ལ། ཐེག་ཆེན་ཚོགས་ལམ་ཆུང་ངུའི་སྣེ་ཞིག་ཟིན་མེད་དུས་རང་ཉིད་ལ་མིང་གང་ཅན་པོ་ཐོགས་ཡོད་རུང་རང་གིས་ཐར་བའི་ལམ་སྣ་ཟིན་མེད་པས་ལམ་ཞུགས་ཀྱི་ཆོས་པ་ཕལ་བ་ཞིག་གི་རྗེས་སུ་སླེབས་མེད་པ་ཡིན། དེའི་ཐོག་ཏུ་ཆོས་ལས་ལྡོག་པའི་ཀུན་སློང་ངན་པའི་ལོག་འཚོ་ལ་འབག་ཡོད་ན་ཕྱི་མ་དམྱལ་བའི་ལམ་རྒྱུས་མཁན་ཡང་རེད་མི་སྲིད་པ་མིན་ལ། དེ་ནི་ལོག་ལྟ་བྱས་པ་མིན་པར་རྒྱལ་བའི་དགོངས་པའོ། །དེ་ནས་རིམ་གྱིས་ཚོགས་ལམ་ཆུང་འབྲིང་ཆེ་གསུམ་བརྒྱུད་དེ་སྦྱོར་ལམ་དང་མཐོང་ལམ་བསྒོམ་པ་རྫོགས་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་མཆོག་དཀྱིལ་འཁོར་གཅིག་ཏུ་འགྲུབ་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མིན་གྱི་ལམ་ལ་བརྒྱུད་དུས་ཐར་བ་དང་གྲོལ་བ་ཐོབ་པ་ཡིན་ལ། གལ་ཏེམ་བརྒྱུད་ན་ཐར་བ་དང་གྲོལ་བ་ཐོབ་པ་མེད་དོ། །མཚན་ཉིད་ལྟར་ནའང་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ཐོབ་ནས་དྲན་པ་ཉེར་གཞག་ལ་མོས་པས་བསྒོམས་ན་ཐར་པའི་ལམ་དུ་ཚུད་ཅིང་། གྲངས་མེད་གསུམ་གྱི་མགོ་རྩོམ་པ་ལ་ཞུགས་པར་འདོད་དེ། ཐེག་བསྡུས་ལས། བཟང་དང་སྨོན་པའི་སྟོབས་ཅན་གྱིས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྲངས་མེད་གསུམ། །ཀུན་ཏུ་རྩོམ་པར་མཛད་ཅེས་བརྗོད། །ཅེས་སོ། །དེང་སང་ཡང་དེ་ལྟའི་རིམ་པ་ཙམ་ཡང་བརྒྱུད་མི་དགོས་པར་ཐར་པའི་ལམ་ལ་ཡིན་པར་བསྒོམ་པའམ་ཡིན་པར་བརློམས་པ་ཤིན་ཏུ་མང་ངོ་། །མདོ་སྔགས་དགོངས་པ་གཅིག་མཐུན་གྱིས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་སྒོམ་པ་ཚོགས་ལམ་ཆུང་ངུའི་སྐབས་ནས་མ་གཏོགས་ཐར་བའི་ལམ་སྣེ་ཙམ་ཡང་ཟིན་པ་མིན་ཀྱང་། ཐར་བའི་ལམ་ཡིན་སྣང་ཤར་བ་ནི་མང་ངོ་ཞེས་སོ། །ཚུལ་གཞན་དུ་མདོ་སྔགས་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་ལམ་བརྒྱུད་དགོས་པར་རྟོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ལུང་གི་དགོངས་པ་མ་མཐོང་བར་ཟད་དོ་ཞེས་པ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་ལམ་རྙེད་པའི་དོན་ཏོ། །སྔགས་ཕ་མ་འདི་གཉིས་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། དཀྱིལ་འཁོར་གང་དུ་ལྷའི་རྣམ་པ་ཕོ་ཤས་ཆེ་ཞིང་། དར་དང་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་ཅན་སྟོད་གཡོགས་དང་སྨད་གཡོགས་སུ་ལྡན་པ་གཙོ་ཆེ་བ་ཕ་རྒྱུད། ལྷ་མོའི་རྣམ་པ་ཤས་ཆེ་བ་རྣམས་གཅེར་བུ་རུས་པའི་རྒྱན་ཆ་དང་། གཡང་གཞི་དང་ཐལ་ཆེན་གྱིས་བྱུགས་པ་ལ་སོགས་པ་གཙོ་ཆེ་ན་མ་རྒྱུད་དོ། །གཙོ་ཆེ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ན་བསྐྱེད་རིམ་ཕྲིན་ལས་དང་བཅས་པ་སྒྲུབ་ཚུལ་དང་། ཐབས་སྣང་བའི་ཡེ་ཤེས་སྒྱུ་ལུས་དང་། རླུང་གི་རྫོགས་རིམ། དྲག་པོ་མངོན་སྤྱོད་ཀྱི་ལས་གཙོ་བོར་བྱེད་པ་ཐབས་ཕ་རྒྱུད་དང་། ཡང་བསྐྱེད་རྫོགས་གཉིས་ཀྱི་ནང་གི་རྫོགས་རིམ་གཙོ་བོ་དང་ཤེས་རབ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་དེའི་འོད་གསལ་གྱི་རྣལ་འབྱོར་གཙོ་བོར་འཛིན་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་ཐབས་ལམ་གྱི་བདེ་བར་རྩལ་འདོན་དང་། འཕྲིན་ལས་ཀྱི་ནང་ནས་དབང་གི་ལས་གཙོ་བོར་བྱེད་པ་ཤེས་རབ་མ་རྒྱུད་ཡིན་པར་གསུངས་སོ། །ཐབས་ཤེས་བསྐྱེད་རྫོགས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཉིས་ཀ་གཙོ་ཆེ་ཆུང་འདྲ་བར་བྱས་ནས་དག་མཉམ་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་གི་ཡེ་ཤེས་རང་རིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་འདོད་པ་གཉིས་མེད་ཀྱི་རྒྱུད་སྡེའོ། །རིགས་ལྔ་སོ་སོར་གཅིག་ཏུ་མི་ངེས་པས་དེ་ཡང་དབུས་ཀྱི་གཙོ་བོ་གོ་འཕོ་ལ་གཙོ་མོ་མི་འགྱུར་ཞིང་མི་འཕོ་ན་རྣལ་འབྱོར་ཕའི་རྒྱུད་དེ། དཔེར་ན་དབྱིངས་ཕྱུག་མ་གཅིག་པུ་ལ། རྣམ་སྣང་། མི་བསྐྱོད་པ། རིན་ཆེན་འོད་དཔག་མེད་དོན་ཡོད་གྲུབ་པ་རྣམས་ཀྱི། སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཡོན་ཏན་ཕྲིན་ལས་ལྔའི་ནང་ནས་དཀྱིལ་འཁོར་གང་སྒྲུབ་ཀྱི་གཙོ་བོར་འགྱུར་ཏེ། འུ་ཚོའི་ཁ་སྐད་དུའང་རིགས་ལྔ་དཔོན་རེས་གཡོག་རེས་ཞེ་པ་ལྟར་དུ། སྐུའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་རྣམ་སྣང་། གསུང་འོད་དཔག་མེད། ཐུགས་མི་བསྐྱོད་པ། ཡོན་ཏན་རིན་ཆེན་འབྱུང་ལྡན། འཕྲིན་ལས་དོན་ཡོད་གྲུབ་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཏེ། ཡུམ་ནི་དབྱིངས་ཕྱུག་མ་གཅིག་པུའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དབུས་ཀྱི་གཙོ་མོ་གོ་འཕོ་ལ་གཙོ་བོ་མི་འཕོ་ན་མའི་རྒྱུད། གཙོ་བོ་འཕོ་ལུགས་རིགས་ལྔའི་བྱེད་པས་དོན་དེ་དང་གཅིག་གོ །གོང་ནས་བཤད་པ་ལྟར་དུ་རིགས་ལྔས་བྱེད་པས་གཙོ་བོ་གོ་འཕོ་བའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གཙོ་བོ་གོ་འཕོ་ཞེ་ན། མེ་ཏོག་གང་ལ་ཕོག་པའི་ལྷའི་རིགས་གཙོ་བོར་བྱས་ན་ཉེ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཞེས་བྱ་སྟེ་དེ་ཉིད་རིགས་བདག་ཡིན་པས་ན་སྒྲུབ་ཐག་ཉེ་བའི་ཕྱིར་དང་། ལས་བཞི་གང་སྒྲུབ་ཀྱི་རིགས་དང་དཀྱིལ་འཁོར་རྒྱས་པ་རྫོགས་པར་བསྙེན་པས་ས་མཆོག་མྱུར་དུ་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་སྐུའི་སྐུ། སྐུའི་གསུང་། སྐུའི་ཐུགས། སྐུའི་ཡོན་ཏན། སྐུའི་འཕྲིན་ལས་ཏེ་ལྔ་པོ་རེ་རེ་ལ། ལྔ་ལྔར་ཕྱེ་བ་ལྔ་ལྔ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ། ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རིགས་དེ་སྙེད་དུ་ཕྱེ་བས་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་པ་གཉིས་པོ་ཕན་ཚུན་སྦྲེལ་བས། སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རིགས་བརྒྱ་དང་། སྟོང་དང་ཁྲི་འབུམ་བྱེ་བ་དང་། བསམ་ཡས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་བར་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་རིམ་པས་དང་པོར་ཡི་གེ་ས་བོན་ལ་དམིགས་པ། བརྟན་པར་མ་གྱུར་གྱི་བར་དུ་ཡི་གེ་དེ་ཉིད་བསྒོམ་ཞིང་། གང་བསྒོམ་པའི་ལྷའི་གཙོ་བོའི་ས་བོན་ཧཱུྃ་ངམ་ཨ་ལྟ་བུ་ལས། འཁོར་གྱི་ལྷའི་ས་བོན་རྣམས་འཕྲོ་འདུ་བྱ་བ་དང་། དབྱངས་གསལ་གྱི་འཕྲོ་འདུས་ལས་བཞི་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། སྒྱུ་འཕྲུལ་ལས། ཨ། རབ་ཏུ་བརྟན་གྱུར་ཨ་དཀར་ལས། །ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བའི་ཨ་རྣམས་སྤྲོ། །བསྡུས་ཀྱང་འཕེལ་འགྲིབ་མེད་པར་བརྟན། །འདི་ནི་རྡོ་རྗེ་དངོས་གྲུབ་ཀྱི། །བརྟན་འབྱུང་ཡེ་ཤེས་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སོ། །སེམས་ཉིད་གདོད་ནས་དག་པའི་རང་བཞིན་དེ་ཡི་གེའི་རྣམ་པར་སྣང་བ་དེས། སྐུ་གསུང་ཐུགས་མི་བཟད་པ་རྒྱན་གྱི་འཁོར་ལོའི་རྟེན་བྱེད་ཅིང། ཁྱད་པར་བསྐྱེད་རིམ་གྱི་སྐབས་འདིར་སྐྱབས་སེམས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་སྟོང་བ་ཉིད་དུ་བསམ་པའི་ངང་ལས། པདྨ་དང་ཟླ་བའི་སྟེང་དུ་ཨ་ཡིག་དཀར་གསལ་བརྟན་ཅིང་གཡོ་མེད་ལས་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བའི་ཨ་མང་པོ་ཞིག་འཕྲོས་ནས་སྟོང་ཁམས་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་གང་ཞིང་། སླར་ཡང་ཚུར་བསྡུས་ཏེ་རྩ་བའི་ཨ་ལ་ཐིམ་པས་འཕེལ་འགྲིབ་མེད་པར་བརྟན་པར་གྱུར་བ། སླར་ཡང་འཕྲོ་འདུའི་རིམ་པ་དང་བསྟུན་ནས། བསྐྱེད་རིམ་རྒྱུའི་ཡི་གེའི་སྤྲིན་དུ་གྱུར་ནས་ས་བོན་ལྷར་བསྐྱེད་དོ། །དེའི་དོན་ནི་དེ་ནས་རྫོགས་རིམ་ཡི་གེའི་སྤྲོ་བསྡུ་མི་དམིགས་པའི་ངང་ལ་འཇོག་པའོ། །དེ་ཡང་སེམས་ཉིད་ཡི་གེ་ཨའི་རང་བཞིན་སྐྱེ་བ་མེད་པར་གནས་པ་ལས། རྩ་གནས་འཁོར་ལོའི་ཡི་གེ་སྤྲིན་ཆགས་ཏེ། གསུང་གསང་སྔགས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་གྲུབ་པ་ལས། འགྲོ་བའི་སྒྲ་སྐད་ཀུན་འབྱུང་ཞིང་། ཡི་གེ་ཕྱག་མཚན་དུ་གྱུར་པ་ལས་སྐུ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དང་འགྲོ་བའི་ལུས་འབྱུང་ཞིང་། ཡི་གེའི་ངོ་བོ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལས་ཐུགས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མི་ཕྱེད་རྡོ་རྗེ་དང་། འགྲོ་བའི་ཡིད་སེམས་རྟོག་བཅས་དབང་ཤེས་མི་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡི་གེའི་སྒོ་ལ་གནས་ཏེ། དེ་ཉིད་ལས། སེམས་ཉིད་ཡི་གེའི་རང་བཞིན་ཏེ། །ཡི་གེ་ཡིད་བཞིན་རིན་ཆེན་སྤྲིན། །ཞེས་པ་དང་། ཡུམ་ལས། ཨ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒོའོ་ཞེས་སོ། །ཡི་གེ་དེ་ཡང་གསུམ་སྟེ། འདི་ནས་ཡི་གེ་འདི་གསུམ་གྱི་ཁུངས་སུ་བསྡུས་པ་ནི། རང་བཞིན་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་ཡི་གེ་འོད་གསལ་བའི་སེམས་ཉིད་ཡིན་པ་དང་། ལུས་གནས་རྩའི་ཡི་གེ་དབྱངས་གསལ་ལྷའི་ས་བོན་དང་། སྒྲ་དོན་རྟགས་ཀྱི་ཡི་གེ་སྒྲ་སྤྱི་དང་དོན་སྤྱིའི་རྣམ་པ་ཡི་གེར་བཏགས་པ་དང་། དེའི་ཕྱི་མོ་བྲིས་པ་ལཉྫ་ལྷའི་ཡི་གེ་དང་ན་ག་ར་ཀླུའི་ཡི་གེ་དང་བོད་ཀྱི་ཡི་གེ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡིག་རིགས་ཐམས་ཅད་སྒྲ་དོན་བཏགས་ཀྱི་ཡེ་གེར་འདུས་པ་ཡིན་ནོ། །སྒྱུ་འཕྲུལ་ཀྱི་སྐབས་སུ་ལུས་གནས་རྩའི་ཡི་གེ །ཕོ་བྲང་ལྷའི་ཡི་གེ །ཆོ་འཕྲུལ་སྤྲུལ་པའི་ཡི་གེ །མཚོན་བྱེད་སྒྲའི་ཡི་གེ་དང་བཞི་རུ་གསུངས་པ་ལས། །དང་པོར་རྒྱུད་སྡེ་སོ་སོར་རྩ་འདབ་འཁོར་ལོར་ཡི་གེ་གནས་ཚུལ་དུ་མ་གསུངས་ཤིང་། སྒྱུ་འཕྲུལ་གྱི་སྐབས་འདིར་ནི་སྤྱི་བོ་མགྲིན་པ་སྙིང་ག་གསུམ་དུ་ཨོཾ་ཨཱཿཧཱུྃ་གསུམ་དང་། སྙིང་གར་ཞི་བ་བཞི་བཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱི་ཡི་གེ་དང་། སྤྱི་བོར་ཁྲག་འཐུང་ལྔ་བཅུ་རྩ་བརྒྱད་ཀྱི་ཡི་གེ་སྟེ་རིགས་བརྒྱའི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་ཡི་གེ་དང་བཅས་པས་བརྒྱ་དང་གསུམ་དུ་གསུངས་སོ། གནས་སྐབས་སུ་འགྲོ་བ་དྲུག་གི་ས་བོན་གྱི་ཡི་གེ་མ་དག་པ་དྲུག་ནི་སྦྱང་གཞིར་བསྟན་ཏེ། ལྷ་དེ་དག་གི་ཡི་གེས་གནས་སུ་དག་པའི་ཐབས་སུ་བཤད་པའོ། །དེའང་སྤྱི་བོར་ཨ་སྨིན་མཚམས་སུ་དང་། མགྲིན་པར་ཏྲི། སྙིང་གར་ནྲྀ། ལྟེ་བར་སུ། གསང་གནས་སུ་པྲེ། རྐང་མཐིལ་དུ་དུ་རྣམས་འགྲོ་བ་དྲུག་གི་ཡི་གེ་སྟེ། དེ་དག་ལ་འགྲོ་དྲུག་སོ་སོར་སྐྱེ་བའི་ལས་དང་བག་ཆགས་བརྟེན་པར་བཤད་དོ། །སྦྱང་གཞི་དྲུག །སྦྱོང་བྱེད་བརྒྱ་དང་གསུམ་ནི་ལུས་ལ་གནས་སོ། །ཕོ་བྲང་ལྷའི་ཡི་གེ་ནི་ལྷ་སྒོམ་པའི་ཚེ་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་གནས་སོ་སོར་བསྐྱེད་པའོ། །སྤྲུལ་པའི་ཡི་གེ་ནི་སངས་རྒྱས་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་སྐུའི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་རྡོ་རྗེ་ལས་ཡི་གེའི་སྤྲིན་འཐོན་ཏེ་སྤྲུལ་པ་དུ་མ་འཕྲོ་བས་འགྲོ་བའི་དོན་མཛད་པའོ། །སྒྲའི་ཡི་གེ་ནི་སྔགས་སུ་ཟློས་པ་སྟེ་སྒྲ་སོ་སོར་བརྗོད་པའོ། །དགོས་པ་ནི་སོ་སོའི་དོན་བསྒྲུབ་པ་སྟེ། དེའང་རྩའི་ཡི་གེས་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་འདུ་འབྲལ་མེད་པའི་རྟེན་བྱེད་པའོ། །ལྷའི་ཡི་གེས་ལྷ་སོ་སོའི་འཕྲོ་གཞི་བྱེད་པས་བསྐྱེད་རྫོགས་དག་པའི་དོན་བྱེད་པའོ། །སྤྲུལ་པའི་ཡི་གེས་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པའི་དོན་བྱེད་པའོ། །སྒྲའི་ཡི་གེས་གསང་སྔགས་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་བྱེད་པའོ། །ཞེས་ཀུན་མཁྱེན་ཆོས་རྗེས་སྒྱུ་འཕྲུལ་གྱི་དགོངས་པ་འགྲེལ་བའི་ཕྱོགས་བཅུའི་མུན་སེལ་གྱི་ནང་ནས་དེ་ལྟར་བཀྲལ་བའོ། །འདི་ནས་ལམ་བསྐྱེད་རྫོགས་དང་འབྲས་བུ་ས་ལམ་བསྒྲགས་ནས་གསུངས་སོ་སྙམ་ན། ཡི་གེ་ལ་དམིགས་པ་བརྟན་ནས་ཕྱག་མཚན་དང་། དེ་བརྟན་ནས་སྐུ་རྐྱང་པ་དང་། དེ་ནས་རྒྱན་དང་། དེ་ནས་ཡུམ་དང་། དེ་ནས་གཞལ་ཡས་ཁང་འཁོར་ཚོམ་བུ་དང་བཅས་པ་དང་། སྒྱུ་འཕྲུལ་གྱིས་གཞི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཤེས་པར་བྱ་བའི་སྐབས་སུ་ཇི་ལྟར་གསུངས་པ་ཡིན་ཅེ་ན། རྒྱུ་གཅིག་པ་དང་ཡིག་འབྲུའི་ཚུལ། །བྱིན་གྱིས་བརླབས་དང་མངོན་སུམ་པ། །རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་རྣམ་བཞི་ཡིས། །ཐམས་ཅད་མངོན་རྫོགས་རྒྱལ་པོ་ཆེ། །ཞེས་པའི་ཤོ་ལོ་ཀ་འདིས་དབྱིངས་དེ་བཞིན་ཉིད། བསྐྱེད་རིམ། རྫོགས་རིམ། ཟུང་འཇུག་རྣམས་མཉམ་དུ་བསྟན་ཅིང་། །དེ་དང་སྦྱར་ནས་བཤད་དུས་དབྱིངས་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་སྦྱར་བའི་སྐབས་སུ་སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ནས་སྟོང་བའི་ངང་ལས་བྱུང་བ་དེ་རྒྱུ་གཅིག་པ་ཡིན་ཞིང་། སྟོང་པ་དེའི་ངང་ལས་དང་པོ་བྱུང་བ་ཙམ་གྱིས་མི་ཚད་པར་ད་ལྟ་སྣང་དུས་ཉིད་ནས་ཡིག་འབྲུའི་ཚུལ་དུ་ཡི་གེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞི་ཨ་ཡིག་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པའི་ངོ་བོར་སྣང་སྟོང་གཉིས་སུ་མེད་པར་གནས་པ། སྣང་བ་ཨོཾ་སྟོང་བ་ཨཱཿ་གཉིས་མེད་ཧཱུྃ་གི་རང་བཞིན་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ནས་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་རང་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་པར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཏེ་སྟོང་པ་ཆོས་སྐུ་སྣང་བ་ལོངས་སྐུ་སྣ་ཚོགས་སྤྲུལ་སྐུའི་རང་བཞིན། གཟུགས་ཐམས་ཅད་སྐུ་ཡི་དཀྱིལ་འཁོར། སྒྲ་ཐམས་ཅད་གསུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར། ཆོས་སུ་ཤར་བ་ཐམས་ཅད་ཐུགས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་གནས་པ་དེ་ཡིན་པ་དང་། དེ་ལྟར་གནས་པ་དེ་ཡང་ལྐོག་གྱུར་ཞིག་མིན་པར་མངོན་སུམ་དུ་སྣང་ཞིང་། སྣང་དུས་ཉིད་ནས་མཉམ་ཉིད་གཡོ་བ་མེད་པའི་དགོངས་པར་གནས་པ་ཡིན་ཅེས་སོ། །དེ་ལྟར་གནས་པ་མངོན་སུམ་དུ་ཇི་ལྟར་མངོན་དུ་གྱུར་ཞེ་ན། ཡེ་ཤེས་ལྔ་ཡོད་པ་ནི་དུག་ལྔས་སྟོན། སྐུ་ལྔ་ཡོད་པ་ནི་སེམས་ཀྱིས་སྟོན། ཡུམ་ལྔ་ཡོད་པ་ནི་འབྱུང་བ་ལྔས་སྟོན་ཅིང་། སྟོན་ལུགས་ཀྱང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་ཉིད་དང་སྣང་ལ་ངོས་གཟུང་མེད་བའི་ཆོས་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ། རྒྱུ་གཅིག་པ་དང་གཅིག ཡིག་འབྲུའི་ཚུལ་དང་གཉིས། བྱིན་གྱིས་བརླབས་དང་གསུམ། མངོན་སུམ་པ་དང་བཞི། རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་རྣམ་བཞི་ཡིས། །ཐམས་ཅད་མངོན་རྫོགས་རྒྱལ་པོ་ཆེ། །གསུངས་པས་དེ་ལྟ་བུའི་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་རྣམ་པ་བཞི་ཡིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ནས་མངོན་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་པའི་རྒྱལ་པོར་རྟོགས་ན། སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལས་སྤང་བླང་འདོར་ལེན་མི་དགོས་པར་ཕྱམས་ཅིག་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རོལ་བར་འཆར་བ་ནི་གསང་ཆེན་དོན་གྱི་གནས་ལུགས་ཡིན་ཅེས་སོ། །དེ་དབྱིངས་དེ་བཞིན་ཉིད་ལྟར་བཤད་པའི་བཤད་ལུགས་སོ། །ད་དུང་བསྐྱེད་རིམ་དང་སྦྱར་བ། རྫོགས་རིམ་དང་སྦྱར་བ། ཟུང་འཇུག་དང་སྦྱར་བ་གསུམ་གྱི་ཐོག་ནས་བཤད་རྒྱུ་ཡོད་ཅིང་། བསྐྱེད་རིམ་དང་སྦྱར་ན། རྒྱུ་གཅིག་པ་ཏིང་འཛིན་རྣམ་གསུམ། ཡིག་འབྲུའི་ཚུལ་ལྷ་སོ་སོའི་སྙིང་པོར་བསྐྱེད་པ། བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ལྷའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་བསྐྱེད་པ། མངོན་སུམ་པ་དེའི་ངང་དུ་ལྷན་ཅིག་ཏུ་རྫོགས་པར་བསྒོམ་པ་སྟེ་དེ་ན་བསྐྱེད་རིམ་དང་སྦྱར་བའོ། །རྫོགས་རིམ་དང་སྦྱར་ན། རྒྱུ་གཅིག་པ་འཁོར་འདས་སེམས་སུ་གཅིག་པ། ཡིག་འབྲུའི་ཚུལ་བསྐྱེད་མེད་ཀྱི་ངང་དུ་རྟོགས་པ། བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་དེ་ལྟར་མཉམ་པར་བཞག་པ་ཐུགས་རྡོ་རྗེའི་ངོ་བོ་དང་གཉིས་སུ་མེད་པ། མངོན་སུམ་སོ་སོར་རང་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བསྒོམ་པ་ལས་རྟོགས་པ། དེ་རྫོགས་རིམ་དང་སྦྱར་ཞིང་། བསྐྱེད་རྫོགས་གཉིས་མེད་ཟུང་འཇུག་གི་ཚུལ་དུ་སྦྱར་ནས། རྒྱུ་གཅིག་པ་བསྐྱེད་རྫོགས་དང་བདེན་གཉིས་སུ་གཅིག་པ་དང་། ཡི་གེའི་ཚུལ་ངོ་བོ་རྟག་ཆད་ལས་འདས་པ་ཡི་གེའི་སྤྲིན་དུ་གནས་པ་དང་། བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པ་དེའི་ངང་ལས་བསྐྱེད་རྫོགས་སུ་རང་སྣང་བ་དང་། མངོན་སུམ་པ་དེ་ཉིད་རིགས་པས་རྟོགས་ཤིང་། ཐག་ཆོད་པས་ན་ཐམས་ཅད་མངོན་རྫོགས་རྣལ་འབྱོར་གྱི་རྒྱལ་པོའི་ས་རུ་སླེབས་པ། རྡོ་རྗེའི་ཚིག་གི་གོ་དོན་དེ་ལྟར་ཀུན་མཁྱེན་ཆོས་རྗེས་བཀྲལ་མཛད་པ་ལྟར་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ལ། དཀྱིལ་འཁོར་བཤད་པའི་སྐབས་ལས་འཕྲོས་ནས་སྤྱིའི་ཆིངས་ཀྱི་ཚུལ་ཙམ་དུ་བཤད་ན་དེ་ལྟར་རོ། །འདི་ནས་བསྐྱེད་རྫོགས་དང་ས་ལམ་བསྒྲགས་ནས་བཤད་བཞིན་པ་ཡིན་ན་དེ་ནས་འོད་ཟེར་སྤྲོ་བསྡུ་དང་བཅས་པར་བསྒོམ་པ་ནི། དཀྱིལ་འཁོར་དང་པོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། སྔགས་ཀྱི་བསྐྱེད་རྫོགས་མདོའི་ས་བཅུ་ལམ་ལྔ་དང་ལྟོ་སྦྱར་དུས་དཀྱིལ་འཁོར་དང་པོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྐབས་སུ་ཚོགས་ཀྱི་ལམ་གསུམ་རྫོགས་ནས་སྤྲུལ་པའི་སྐུའི་ཞལ་མཐོང་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུན་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ། སྤྱན་དང་མངོན་ཤེས་ཕྲ་མོ་གྲུབ་པའོ། །དེ་ནས་ཕྱོགས་ཀྱི་སྒོའི་སྟེང་དང་དབུས་ཀྱི་ཕྱུར་བུ་ལྔར་དཀྱིལ་འཁོར་སྤྲོ་བ་ལས། གཙང་ཁང་དུ་རྣམ་སྣང་ལྟ་བུའི་དཀྱིལ་འཁོར་རྫོགས་པ་གཅིག་བསྒོམ་པ་ནི། སྔར་ཁྲོ་བོའི་དཀྱིལ་འཁོར་བསྒོམས་པ་དེས། དེར་ཞི་བར་བསྒོམས་ལ། ཞི་བ་ཁྲོ་བོར་བསྒོམས་པས་སྦྱོར་ལམ་དྲོད་ཐོབ། དེ་ནས་ཤར་སྒོའི་སྟེང་གི་རྟ་བབས་ཀྱི་ཁང་པར་མི་བསྐྱོད་པ་བསྒོམས་པས་རྩེ་མོ། ཐུན་མོང་ཐེག་པའི་སྐབས་ལས་ཀྱང་དྲོད་རྩེ་གཉིས་སུ་གཟུང་བ་རང་བཞིན་མེད་པར་མཐོང་། བཟོད་མཆོག་གཉིས་སུ་འཛིན་པ་རང་བཞིན་མེད་པར་མཐོང་བའོ། །རྒྱབ་ཀྱི་སྒོའི་ཁང་པར་སྣང་བ་མཐའ་ཡས་ཀྱིས་བཟོད་པ། གཡས་ཀྱི་སྒོའི་ཁང་པར་རིན་ཆེན་འབྱུང་ལྡན་གྱིས་ཆོས་མཆོག དེ་ནས་བྱང་གི་སྒོའི་ཁང་བུར་དོན་གྲུབ་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་བསྒོམས་པས་མཐོང་ལམ་ཐོབ་ནས། ཡོན་ཏན་བརྒྱ་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་འཐོབ་བོ། །དེ་ཡང་དུས་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་སངས་རྒྱས་བརྒྱའི་ཞལ་བལྟ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ནས་དེ་ལྟ་བུའི་དཀྱིལ་འཁོར་སྟོང་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་བསྒོམ་པ་རྫོགས་པས་ས་གཉིས་པའོ། །བྱེ་བ་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་ཀྱིས་ས་གསུམ་པའོ། །བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་བརྒྱས་བཞི་པའོ། །བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་སྟོང་གིས་ལྔ་པའོ། །བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་བརྒྱ་སྟོང་གིས་དྲུག་པའོ། །བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་བརྗོད་དུ་མེད་པ་བསྒོམ་པས་ས་བདུན་པའོ། །རབ་བཀྲམ་གྱིས་བརྒྱད་པའོ། །གཞལ་ཡས་ཀྱིས་དགུ་པའོ། །འདི་སྔགས་ཀྱི་སྐབས་ཀྱི་གྲངས་ཀྱི་ཆོས་སྐད་དོ། །གྲངས་མེད་ཀྱིས་བསམ་ཡས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་བསྒོམ་པ་རྫོགས་པས་ས་བཅུ་པའོ། །དེའི་མཐར་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ཧེ་རུ་ཀའི་དབང་ཕྱུག་རྣམས་ཀྱིས་དབང་བསྐུར་བས་ཁམས་གསུམ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོར་མངའ་དབང་རྫོགས་པའོ། །ཆོས་ཉིད་དོན་གྱི་ལྷ་ནི་སྣང་སྟོང་གཉིས་མེད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་འཕོ་ཆགས་མཚན་མའི་སྤྲོས་པ་ལས་འདས་པའི་རྡོ་རྗེའི་སྐུ། ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་སྒྲིབ་པའི་བག་ཆགས་ཕྲ་མོ་ཡང་མེད་པར་དུས་གསུམ་བདེ་གཤེགས་ཐམས་ཅད་དང་ཐ་མི་དད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་དེའོ། །ཆོས་ཅན་རྟགས་ཀྱི་ལྷ་ཞེས་པ་ནི་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་རྟགས་ཀྱི་ཕྱག་བརྒྱར་ཤར་བ། ཞི་བ་དང་ཁྲོ་བོ་རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་རྣམ་པར་ཤར་ཞིང་། བསམ་ཡས་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བའི་རིགས་ཀྱི་བར་དུ་དབྱེ་རུང་བ་དེ་ཉིད་དོ། །དེའི་དབྱེ་བསྡུ་ནི་ཆོ་ག་སོ་སོའི་སྐབས་དང་། དཀྱིལ་འཁོར་སོ་སོའི་སྐབས་དང་། སྔགས་རྒྱུད་སོ་སོའི་སྐབས་སུ་མ་འདྲ་བ་ཡོད་ཀྱང་། ཆོས་ཉིད་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་པ་ལས་ཅི་ཡང་འཆར་དུ་རང་བའི་གནད་ཀྱིས་རང་སྣང་རིས་མེད་ཀྱི་སྣང་བ་མུ་མེད་དུ་སྤྲོ་ཆོག་ཅིང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་གཅིག་དང་ཐ་དད་ལས་གྲོལ་བའི་ཆོས་ཉིད་དག་མཉམ་ཆེན་པོ་ལས་མ་འདས་པ་ཡིན་པས་རྒྱུད་སྡེ་རང་རང་གི་ལྷ་གྲངས་གང་ལ་སྦྱར་ནའང་འགལ་བ་མེད་དོ། །འདི་ནས་རྩ་རླུང་ཐིག་ལེའི་རྫོགས་རིམ་དང་སྦྲེལ་ནས་གསུངས་པ་ནི། དེ་ཡང་དབུ་མ། རོ་མ། རྐྱང་མ་གསུམ་ལས་གྱེས་པའི་འཁོར་ལོ་བཞི་སྟེ། སྤྱི་བོ་བདེ་ཆེན་གྱི་འཁོར་ལོ། མགྲིན་པ་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་འཁོར་ལོ། སྙིང་ག་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ། ལྟེ་བ་སྤྲུལ་པའི་འཁོར་ལོའོ། །དབུ་མ་རོ་རྐྱང་གི་མདུད་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་གོ །རླུང་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་དང་། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་གོང་དུ་རྫོགས་པ་དང་། འཆི་བའི་དུས་གསུམ་པོར་མདུད་པ་རྣམས་རིམ་པས་གྲོལ་བས། རླུང་སེམས་ཀྱི་འདུ་འཕྲོད་ལས། སྣང་བའི་སྐབས་སུ་གསལ་བའི་ཉམས་དང་། མཆེད་པའི་སྐབས་སུ་བདེ་བའི་ཉམས། ཐོབ་པའི་སྐབས་སུ་མི་རྟོག་པའི་ཉམས་འཆར། ཉེ་བར་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་འོད་གསལ་བར་འཆར་བ་སྟེ་ཡེ་ཤེས་བཞི་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། མངོན་ཤེས་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་རྣམས་འགྲུབ་སྟེ། མདུད་པ་དང་པོ་གཉིས་གྲོལ་བས་ས་དང་པོ་ནས་བཟུང་སྟེ། མདུད་པ་གཉིས་གཉིས་གྲོལ་བས་ས་རེ་རེ་ཐོབ་ཅིང་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་པ་གྲོལ་བས་རྡོ་རྗེ་འཆང་དུ་འགྲུབ་པའོ། །ལྟེ་བའི་རྩ་མདུད་གྲོལ་རླུང་སེམས་ལས་སུ་རུང་བས་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་དང་། མགྲིན་པས་ལོངས་སྐུ་དང་། སྙིང་གས་ཆོས་སྐུ་དང་། སྤྱི་བོས་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་སྐུ་འགྲུབ་པའོ། །ནང་གི་རྩ་རླུང་ཐིག་ལེའི་གནད་འདི་དག་ལམ་དུ་སློང་ཐུབ་ན་དག་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་འཆར་བ་དང་། ལམ་དུ་སློང་མ་ཐུབ་ན་མ་དག་བའི་འཁྲུལ་བའི་སྣང་བ་འཆར་བའི་གནད་དེ་ཤེས་ནས། ཕྱི་སྤྲོས་བཅས་ཀྱི་བསྐྱེད་རིམ་སོགས་ལ་མི་ལྟོས་པར་རྡོ་རྗེ་ལུས་ཀྱི་རྩ་རླུང་ལ་གནད་དུ་བསྣུན་པའི་ཐབས་དང་མན་ངག་གིས། རགས་པའི་འགྱུ་བ་ཐམས་ཅད་ཐོག་མར་གང་ལས་འབྱུང་བའི་གནད་དེ་ལ་ཡར་གཏུགས་ནས་འགྱུར་མེད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དབུ་མའི་དབྱིངས་སུ་སྟིམ་པས་ན། སེམས་ཉིད་བདེ་ཆེན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་ལུས་ཐབས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ལྡན་པས་མངོན་དུ་བྱེད་ཐུབ་པའོ། །ཞིང་དག་པ་དང་། སྤྱན་དང་མངོན་ཤེས་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་སྣང་བ་ཡང་ནང་དུ་རླུང་སེམས་གནད་དུ་སོང་བ་ལས་འབྱུང་ལ། ཚོགས་རྫོགས་དུས་རླུང་སེམས་གནད་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར། བསྐྱེད་རྫོགས་སྤེལ་མར་བྱེད་ཅིང་ཚོགས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ལ་སོགས་པ་སྤྱོད་པས་རླུང་སེམས་ངན་པ་སྦྱོང་། བཟང་པོ་གནད་དུ་བསྣུན་པའོ། །འཁྲུལ་སྣང་ངན་པ་འབྱུང་ངོ་ཅོག་ཀྱང་རླུང་སེམས་ཀྱི་འདུ་བ་ངན་པ་ལས་བྱུང་སྟེ། བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པའི་ལས་ཀྱིས་རིགས་དྲུག་ཏུ་སྣང་བ་ཡང་། དོན་གཞན་ཕྱི་རོལ་ན་མེད་པར། རླུང་སེམས་འདུ་བའི་སྣང་བ་དེར་སྣང་བ་སྟེ། དྷ་དུ་ར་ཟོས་པས་སྲོག་རླུང་འདུས་པའི་སྣང་བ་བཞིན་ནོ། །སྣང་བ་མ་དག་པ་ཐམས་ཅད་ནི་ཤིན་ཏུ་མི་བརྟན་པར་འགྱུར་སླ་བ་ཡིན་པས་སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱིའི་སྣང་བ་ཡང་འགྱུར་སླ་བ་ཡིན་པ་དེའོ། །ལམ་སྒོམ་པས་དེའི་མི་བརྟན་འཁྲུལ་བའི་སྣང་བ་ཟད་པ་དང་། སྣང་བ་དག་པ་རྣམས་ནི་དེ་ལས་བཟློགས་ཏེ་ལུས་དང་སྤྱོད་ཡུལ་དག་པ་ཞིག་ལ་དབང་བསྒྱུར་རྗེས། སྣང་བ་མ་དག་པ་དེས་བསྐྱོད་པ་མིན་པར་དེ་པས་ཀྱང་ཆེས་དག་པ་སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་བའི་བདེ་བ་མཆོག་བསྐྱེད་པས་དེ་ནི་བརྟན་ཅིང་མི་བསླུ་པའང་ཡིན་པའོ། །རྫས་དང་། ལུས་གནད་དང་། དགེ་མི་དགེའི་བྱེད་པས་རླུང་སེམས་འདུས་པའི་སྣང་བ་ཚད་མེད་པ་འཆར་རོ། །རྨི་ལམ་ཡང་རླུང་སེམས་འདུས་པའི་སྣང་བ་སྟེ། བཟང་པོ་དང་། ངན་པ་དང་། བཟང་ངན་སྤེལ་མ་རྣམས་དང་། འགྲོ་དྲུག་གི་ཡུལ་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པ་མགྲིན་པ་དང་། ལྟེ་བ་ལ་སོགས་པ་འཁྲུལ་སྣང་འདུ་བའི་རྩ་འདབ་ཏུ་རླུང་སེམས་འདུས་པའི་སྣང་བའོ། །དེ་ཡང་གཉིད་དུ་སོང་དུས་ཕྱིར་སྒྲ་གྲགས་པས་རྐྱེན་བྱས་ཏེ་ཐོས་པ་དང་། ནང་དུ་རླུང་དང་ཁམས་སྤྱི་བོར་སོང་བས་རི་རྩེར་ཕྱིན་པ་ན་གཞན་དག་གླུ་ལེན་པ་ཐོས་པ་འབྱུང་ཞིང་། རླུང་དང་ཁམས་ཐུར་ལ་འབབ་དུས། ཐུར་ལ་བརྒྱུགས་པ་ན་ཁ་ཏོན་ལ་སོགས་པ་ཐོས་པ་དང་། ཐད་དྲང་དུ་རྒྱུ་དུས་ཐད་མཉམ་དུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དུད་འགྲོའི་རྩ་ནང་དུ་འདུས་ན་སྟག་གཟིག་དང་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་སྣང་ཞིང་། མིར་འདུས་ན་ཡུལ་སྣ་ཚོགས་ཁང་ཁྱིམ་ལ་སོགས་པ་ནས། རྩ་འདབ་ནས་རྩ་འདབ་ཏུ་འདུས་ཏེ་ལུས་ཀྱི་ཆ་ཤས་ལ་འདུས་དུས་སྔར་ཕྱིན་མ་མྱོང་བའི་ཡུལ་ཐག་རིང་པོར་སྣང་བ་བདེ་སྡུག་ཏུ་སྣང་ཞིང་། བར་མ་དང་རང་གི་གནས་སུ་སྣང་བ་ནི་དེ་བས་ནང་དུ་ཐུང་བར་འདུས་པའོ། །གཉིད་དུ་མ་སོང་བའི་གསལ་སྣང་དེ་དག་སྣང་བ་ཡང་དེར་རླུང་སེམས་འདུས་པ་ཡིན་ལ། ཁྱད་པར་དུ་སྦྱོར་དྲུག་དང་། རྫོགས་ཆེན་སྙིང་ཐིག་གི་མུན་པའི་རྣལ་འབྱོར་དུ་འཁྲུལ་སྣང་གིས་འགྲོ་དྲུག་དང་། ལྷ་མིར་སྣང་བ་རྣམས་ཀྱང་རླུང་ལྔ་འདུས་པའི་སྣང་བར་ཡིན་པར་གསུངས་པ་འདི་ཡང་ཤེས་པར་བྱའོ། །འདི་ནས་སྦྱོར་དྲུག་ཅེས་པའི་སྦྱོར་དྲུག་གང་ཞེ་ན། རྩ་རྒྱུད་ལས། སོ་སོར་སྡུད་དང་བསམ་གཏན་དང་། །སྲོག་རྩོལ་དེ་བཞིན་འཛིན་པ་དང་། །རྗེས་སུ་དྲན་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན། །སྦྱོར་བ་ཡན་ལག་དྲུག་ཏུ་འདོད། །ཅེས་པའི་སྦྱོར་དྲུག་དང་། སྙིང་ཐིག་གི་མུན་པའི་རྣལ་འབྱོར་ལ་སོགས་པའི་སྐབས་ནས་རླུང་ལྔ་ལས་སུ་རུང་བའི་རྟགས་སུ་རླུང་ལྔའི་ཁ་དོག་ལ་སོགས་པ་སྟོང་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པ་མང་དུ་ཤར་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་རླུང་ལྔ་ལས་སུ་མ་རུང་པས་རྩ་རླུང་ཐིག་ལེའི་འདུ་བ་འཁྲུགས་ནས་རྩ་འདབ་འགའ་རེ་ལ་རླུང་སེམས་འདུས་པའི་དབང་གིས་འཁྲུལ་སྣང་འཆར་བ་དེ་ལྟར་ཡང་གསུངས་སོ། །རྩ་ཡང་དབུ་རྐྱང་རོ་གསུམ་གྱི་རྩ་བ་གསུམ་ལས་གྱེས་པས་གྲངས་ཀྱི་དབྱེ་བསྡུ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ནི་རྒྱུད་སོ་སོའི་སྐབས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་མ་རྒྱུད་དུ་ཁམས་འབབས་པ་དང་། རླུང་དང་ཁྲག་བབས་པའི་རིམ་པ་ལྟར་ཀྱི་རྩ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་། རྒྱས་པར་སྟོང་ཕྲག་བདུན་ཅུ་རྩ་གཉིས་སུ་འདོད་དེ། སངས་རྒྱས་ཐོད་པ་ལས། སྟོང་ཕྲག་བདུན་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱི། །རྩ་རྣམས་ཀྱི་ནི་རིགས་བཤད་དོ། །ཞེས་པ་བཞིན་ནོ། །རླུང་ཡང་འབྱུང་བ་ལྔའི་བྱེད་པས་གྲངས་ཐ་དད་ལ་ཐུན་མོང་དུ། ཉིན་ཞག་ཕྲུགས་གཅིག་ལ་ཉི་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་དྲུག་བརྒྱར་རྒྱུ་བའོ། །མདོར་ན་རྩ་དང་རླུང་དང་། ཐིག་ལེའི་དབྱེ་བསྡུ་ནི་རྒྱུད་སྡེ་སོ་སོའི་དགོངས་པས་མང་ཉུང་དང་། མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཐ་དད་དུ་བཤད་ཀྱང་། བསྐྱེད་རྫོགས་དང་དྲོད་ཚད་མཐུན་པས་ས་ལམ་བགྲོད་པར་མཐུན་ནོ། །མང་ཉུང་གྲངས་མི་མཐུན་པ་ནི། རང་རང་གི་རྒྱུད་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྩ་དང་དབང་པོ་ཐ་དད་པས་ལམ་སྒྲུབ་ཚུལ་མི་གཅིག་པས་བྱུང་སྟེ། དཔེར་ན་ཉི་མ་ལྷ་སར་བགྲོད་པ་ལའང་། ལུང་པ་སོ་སོ་ནས་འོང་དུས་མགྲོན་ལམ་དང་། རི་དང་། གྲོང་དང་། ལམ་སྲང་གི་རྐང་གྲངས་མང་ཉུང་དང་མིང་ཐ་དད་དུ་འོང་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཡང་སྤྱིར་རྫོགས་རིམ་གྱི་ངོ་བོ་ནི་རྣམ་རྟོག་གི་རང་བཞིན་ཤེས་ནས་དེ་ཉིད་མི་རྟོག་པའི་ལམ་དུ་དམིགས་པ་དང་བཅས་པའི་ཐབས་ལ་བརྟེན་པའམ། དམིགས་པ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་འགོག་པ་སྟེ་རྡོ་རྗེ་སྙིང་འགྲེལ་ལས། རྣམ་རྟོག་རང་བཞིན་ཤེས་པ་ན། །མི་རྟོག་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱ། །ཞེས་སོ། །ཕ་རྒྱུད་ཀྱིས་རླུང་དང་། མ་རྒྱུད་ཀྱིས་ཁམས་ཞི་བདེ། གཉིས་མེད་ཀྱི་རྒྱུད་ལས་གཅིག་དུ་བྲལ་གྱི་ཐིག་ལེ་ཆེན་པོའི་འོད་གསལ་གཙོ་བོར་བྱེད་དོ། །རླུང་དང་ཐིག་ལེ་ལམ་དུ་བྱེད་པ་སྔ་མ་གཉིས་ཀ་སྣང་བཅས་དམིགས་པ་ཅན་གྱི་ལམ་དང་། ཕྱི་མ་གཅིག་དུ་བྲལ་གྱི་འོད་གསལ་ལམ་དུ་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་ནི། སྣང་མེད་འོད་གསལ་གྱི་ལམ་ཡིན་ནོ། །སྔགས་གསར་མ་ལྟར་དུ་བཤད་ན་ཡང་ནང་རྒྱུད་ལ་གསུམ་ཕྱེ་དུས་ཕ་རྒྱུད་གསང་བ་འདུས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། མ་རྒྱུད་འཁོར་ལོ་བདེ་མཆོག་ལ་སོགས་པ་དང་། གཉིས་མེད་ཀྱི་རྒྱུད་དུས་འཁོར་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན། ས་དང་ལམ་དང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་གོ་གཅིག་པ། །ཞེས་པས། ཐམས་ཅད་རོ་གཅིག་པས་དེ་ལ་ལྟོས་མི་དགོས་པར་རིག་པ་གཅིག་པུས་གྲོལ་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། བཤད་པ་དེ་ནི་ལམ་གཙོ་ཆེ་བས་བཏགས་ཤིང་། ཐམས་ཅད་སེམས་ཉིད་ཀྱི་དོན་དུ་གོ་གཅིག་པས་ལམ་སྒྲུབ་པར་བསྟན་གྱིས། ངོ་བོ་གཅིག་པས་གཞན་མི་དགོས་པར་བསྟན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཀྱེ་མ་རིན་ཆེན་དབང་དང་བྲལ་བའི་སྐྱེས་བུ་ནི། །གདོལ་པ་དམན་པ་རྣམས་ཀྱང་རྒྱལ་པོར་རེ་སྨོན་བཞིན། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། དབང་དང་། དམ་ཚིག་དང་། ཐབས་ཕྱག་རྒྱ་དང་། རླུང་གི་རིམ་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །བླུན་པོ་གཟུ་ལུམས་སུ་སྨྲ་བ་དག་མདོ་རྒྱུད་ཀྱི་དོན་དང་གནམ་ས་བཞིན་རིང་བའི་ཕྱིར། ཆོས་སྤོང་བས་རང་གི་རྒྱུད་དཀྲུགས་པར་ཟད་དོ། །དེས་ན་གསང་སྔགས་ཆེན་པོ་དེ་དག་གི་གཞི་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཉི་ཟླ་ལྟ་བུར་རང་ལ་ཡོད་པ་དེ། དབང་གིས་ལམ་དུ་སྨིན་པའི་ནུས་རུང་དུ་བྱས་ནས། ལམ་བསྐྱེད་རྫོགས་ཟུང་དུ་འཇུག་པས། འབྲས་བུ་རྡོ་རྗེ་འཆང་དུ་གྲུབ་ནས། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ཡིན་ཏེ། བརྟག་གཉིས་ལས། བསྐྱེད་པ་ཡི་ནི་རིམ་པ་དང་། །དེ་བཞིན་རྫོགས་པའི་རིམ་པ་སྟེ། །རིམ་གཉིས་མཉམ་པར་གནས་ནས་ནི། །རྡོ་རྗེ་ཅན་གྱིས་ཆོས་འཆད་དོ། །ཞེས་སོ། །གསང་སྔགས་སྤྱི་ཁོགས་ཀྱི་སྒྲོམ་གཞི་ལམ་འབྲས་གསུམ་གྱི་གནད་བསྡུས་ནས་འཇུག་པའོ། །གཉིས་པ་ལ། སྤྱིའི་ངོ་བོ་དང་། བྱེ་བྲག་སོ་སོའི་དབྱེ་བ་གཉིས། དང་པོ།

སྤྱིའི་ངོ་བོ་བསྟན་པ།

ད་ནི་གཞུང་ཉིད་བཤད་པ་ནི། རྣལ་འབྱོར་ཆེན་པོས་ཆོས་ཀུན་མཉམ་པའི་ངང་། །དབུ་མ་ཆེན་པོར་རོ་མཉམ་དག་པ་ལས། །ཁྱད་པར་ཕུང་པོ་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ཀུན། །དཀྱིལ་འཁོར་གཅིག་ཏུ་ཤེས་པས་རྣམ་བསྒོམས་ཏེ། །གང་ཡང་ཐབས་མཆོག་རྒྱལ་པོས་གྲོགས་སུ་བསྒྱུར། །བསྐྱེད་རྫོགས་ཟུང་འཇུག་བདེན་པ་དབྱེར་མེད་ཉིད། །བསྒོམས་པས་ཚེ་འདིར་དངོས་གྲུབ་ཐོབ་པར་བཞེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། རྣལ་འབྱོར་ཆེན་པོའམ་མ་ཧཱ་ཡོ་ག་འདིས་མཚོན་ནས་བླ་ན་མེད་པའི་ནང་རྒྱུད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡོ་ག་རྣམ་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་བྱང་ཆུབ་འདོད་པ་དག་གིས་ཟབ་མོ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་དབྱིངས་གཅིག་གིས་ཁྱབ་པ་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་ནམ་མཁའ་ལྟར་གོ་སྐབས་ཤིན་ཏུ་ཡངས་པར་རྟོགས་པའི་ངང་ལས། དབུ་མ་ཆེན་པོར་གཏན་ལ་ཕབས་པ་ལྟར། ཞེས་ཤན་འབྱེད་ལམ་གྱི་དབུ་མ་དང་། དངོས་གཞིའི་མཉམ་བཞག་གི་དབུ་མ་གཉིས་ལ་གོ་བ་བླངས་ན་དེ་གཉིས་ཀ་རགས་ཕྲའམ་རྒྱུ་འབྲས་ཞེས་རུང་མི་ཆོག་པ་མེད་ལ། དོན་དུ་རྣམ་ཤེས་དང་ཡིད་ཤེས་ལ་ལྟོས་ནས་དབུ་མ་ཆེ་ཆུང་གི་ཁྱད་པར་སྦྱར་བའོ། །སྤྲོས་པའི་གྲུབ་མཐའ་དང་ཁས་ལེན་གང་ཡང་མེད་པར་དག་འཁོར་འདས་དག་མཉམ་ལྷག་པའི་བདེན་པ་དབྱེར་མེད་ཡེ་ནས་རང་དག་ཆེན་པོར་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ངང་ནམ་མཁའི་ཁམས་སྐྱེ་བ་མེད་པར། རྒྱ་ཆེ་བ་སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་ཕུང་པོ་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ཐམས་ཅད་ལྷའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོར་ཡེ་ནས་གནས་པ་གསལ་འདེབས་པས། ཕྱི་ཡུལ་དུ་སྣང་བ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་འོག་མིན་གྱི་གནས་རྣམ་དག་སྟུག་པོ་བཀོད་པ་བདེ་བའི་ཞིང་། ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པ་རིན་པོ་ཆེའི་འོད་འབར་བའི་ས་གཞི་ཆེན་པོ་མཉམ་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ། ཞི་བ་དང་ཁྲོ་བོའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་བཀོད་པ་སྒོ་རྟ་བབས་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནི། ལུས་ཕུང་པོ་ལྔ་དང་འབྱུང་བ་ལྔ་སངས་རྒྱས་རིགས་ལྔ་ཡབ་ཡུམ་གྱི་ངོ་བོ་ལ་རྟོག་ཚོགས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡབ་ཡུམ་སྒོ་བ་དང་བཅས་པར་གསལ་བས་གཟུགས་ཐམས་ཅད་སྣང་སྟོང་། སྒྲ་ཐམས་ཅད་གྲག་སྟོང་། སེམས་ཐམས་ཅད་རིག་སྟོང་སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་དུ་སྐུ་དང་། གསུང་དང་། ཐུགས་མི་ཟད་པ་རྒྱན་གྱི་འཁོར་ལོའི་དཀྱིལ་འཁོར་གསུམ་བསྒོམ་པ་གཞི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡེ་ནས་སངས་རྒྱས་པ་ལ། ལམ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཟབ་མོས་གསལ་བཏབ་པས། འབྲས་བུ་གདོད་མའི་གནས་ལུགས་སུ་བྱང་ཆུབ་པ་གསུམ་དབྱེར་མེད་པ་ནི་དེ་དག་རང་བཞིན་མཐུན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་སྟེ། གཞི་དག་མཉམ་ཡིན་པ་ལ། ལམ་གྱིས་དག་མཉམ་ཡིན་པར་ཤེས་པས། འབྲས་བུ་ཡིན་ཐོག་ཏུ་སླེབས་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་དཀྱིལ་འཁོར་གསུམ་སྒོམ་པ་དེ་ཡང་གསལ་བ་ཙམ་གྱི་ཆ་ནས་བསྐྱེད་པ་དང་། རང་བཞིན་མེད་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ངང་དྭངས་དང་བཅས་པའི་སྒོ་ནས་རྫོགས་པར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པས་བསྐྱེད་རྫོགས་ཟུང་འཇུག་གསུངས་ལ། ཀུན་མཁྱེན་འཇིགས་གླིང་གིས། བསྐྱེད་རིམ་གྱིས་ནི་སྣང་བའི་བདེན་ཞེན་འགོག །རྫོགས་རིམ་གྱིས་ནི་སྒྱུ་མའི་ཞེན་རྟོག་སྤོང་། །བདེ་གསལ་མི་རྟོག་ལྷན་སྐྱེས་ཡེ་ཤེས་འཆར། །ཞེས་གསུངས་ལ། བསྐྱེད་རིམ་གྱི་སྐབས་སུ་བཞིན་ལག་གི་རྣམ་པར་ཤར་ནས་བསྒོམས་པའི་ལྷ་དེ་དང་། སྣང་བཅས་མཚན་པ་དང་བཅས་པའི་རྫོགས་རིམ་དམིགས་པ་ཅན་ཐམས་ཅད་མཐར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དམིགས་མེད་ཀྱི་རྫོགས་རིམ་ལ་བསྡུ་དགོས་སོ། །དག་མཉམ་བདེན་པ་དབྱེར་མེད་ཆེན་པོར་བསྒོམས་པ་ལ་སྲོད་ཐོ་རངས་སྔ་ཕྱི་དྲོ་སྟེ་ཐུན་བཞིའམ་ཐུན་དང་ཐུན་མཚམས་ཀྱི་དབྱེ་བ་མེད་པའི་ཆུ་བོ་རྒྱུན་གྱི་རིམ་པས་རྣལ་འབྱོར་དུ་བྱེད་ཅིང་། ཕྱི་ནང་གི་སྣང་བ་དང་སེམས་ཀྱི་འགྲོ་ལྡོག་བཟང་ངན་ཐམས་ཅད་ཐབས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་མཉམ་རྫོགས་རོལ་པར་ཤར་ནས། འདོད་ཡོན་ཐམས་ཅད་ལྷ་ལ་ལྷ་འཇུག་པའམ། ལྷ་ལ་མཆོད་པ་འབུལ་བའི་རྣམ་པས་ལམ་དུ་བྱའོ། །འུ་ཚོས་ཆོ་ག་འདོན་དུས་ཀྱི་མཆོད་བསྟོད་དེ་ཚོ་ལྷས་ལྷར་བྱེད་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་པ་སྟེ་མ་དག་པའི་སྣོད་བཅུད་དག་པའི་སྣོད་བཅུད་དུ་སྦྱངས། དག་པའི་སྣོད་བཅུད་དེ་སྤྲུལ་བའི་བསྐྱེད་རིམ་དུ་བསྒྱུར་པའི་སྐབས་སུ་མཆོད་པ་བྱེད་པ་རང་རྒྱུད་པ་ཞིག་ཟུར་དུ་མེད་པར་བསྐྱེད་བྱ་སྐྱེད་བྱེད་གཉིས་ཀ་བསྐྱེད་རིམ་གྱི་ལམ་ནས་སྦྱངས་ནས་མཆོད་ཅིང་བསྟོད་པ་ལ་སོགས་པས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་རྫོགས་པ་དང་། མཐའ་གྲོལ་གྱི་ལྟ་བས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་རྫོགས་པ་དེ་ལྟར་རོ། །དེའང་ཡུལ་དུ་སྣང་བ་ཡུམ་དུ་ཤེས་ནས་བཟའ་བཏུང་གོས་ལ་སོགས་པ་ཡབ་ཀྱི་ངང་ནས་ཟུང་དུ་འཇུག་པས་རོལ་པ་ནི་ལྷ་ལ་ལྷ་ཐིམ་པ་སྟེ། སྒྱུ་འཕྲུལ་ལས། གཟུགས་སྒྲ་དྲི་རོ་རེག་ལ་སོགས། །རྣམ་སྨིན་ཡུམ་དུ་ཤེས་པས་སྤྱད། །ཅེས་པ་དང་། འདིའི་སྐབས་ཀྱི་སྤྱད་ཅེས་པ་མཱུཾ་ཡིག་ཡིན་ཀྱང་སྤྱད་བྱ་ཡུལ་ཡུམ་དུ་ཤེས་པའང་སྦས་དོན་ཡིན་ཕྱིར་དོན་གྱིས་འབྲེལ་བས་ཡིག་སྐྱོན་མིན་པ་འདྲ་སྟེ་དཔེ་ཀུན་ན་དེ་ལྟར་སྣང་ངོ་། །གཟུགས་སྒྲ་དྲི་རོ་རེག་བྱ་དང་། སོགས་ཁོངས་སུ་ཡིད་ཀྱི་ཡུལ་དུ་གྱུར་བའི་ཆོས་དང་། འབྱུང་བ་ལྔར་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ཐ་མལ་པའི་གཟུགས་སྒྲ་དྲི་རོ་སོགས་སུ་མི་ལྟ་བར་མཱུཾ་ཏེ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་གསང་བ་ཡུམ་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་བསྒོམས་ཤིང་མཆོད་པའི་དོན་ཏོ། །ཐ་མལ་བའི་སྣང་བས་མི་སྤྱད་དེ། འདོད་ཡོན་རང་གར་ཞེན་ནས་དུག་ལྔ་རང་རྒྱུད་དུ་ཤོར་ན་གསང་སྔགས་ཀྱི་ལམ་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར། བསྐྱེད་རྫོགས་ལས་མ་ཡེངས་པར་བྱ་བ་ཉིད། གསང་བ་གྲུབ་པ་ལས། ཐ་མལ་པ་ཡི་ལུས་སྤངས་ནས། །ལྷ་རྫས་ང་རྒྱལ་ལྡན་ཡིད་ཀྱིས། །ཏིང་འཛིན་མཆོག་ལ་རྣམ་གནས་ན། །དེ་ནི་འགྲུབ་འགྱུར་ཐེ་ཚོམ་མེད། །ཅེས་པ་དང་། རྩ་ལྟུང་ལས། སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་འདོད་པ་ཡིས། །རྩ་བ་ཆད་པའི་ཞེ་སྡང་ནི། །སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་བསྟེན་མི་བྱ། །སེམས་འཁྲུགས་པ་ལ་ཐར་ལམ་མེད། །ཅེས་པ་དང་། དེའི་འགྲེལ་པར། བསྐལ་པ་མང་པོར་ཚོགས་བསགས་པས། །རིན་ཆེན་སྣོད་དུ་བདུད་རྩི་ཟགས། །རྟག་པར་བརྩོན་པར་མི་བྱེད་ན། །ཅི་ཕྱིར་འདོད་པའི་དུག་གིས་མྱོས། །ཞེས་སོ། །དེའང་ཐམས་ཅད་ལྷ་དང་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་སྣང་བ་རྨི་ལམ་ལྟ་བུར་བསྒོམས་པས་ཕྱི་དོན་དུ་འཛིན་པའི་རྣམ་རྟོག་དང་། དཀྱིལ་འཁོར་རང་གནས་ལ་སྒྲིབ་པའི་མུན་ནག་སངས་ཏེ། རྫོགས་རིམ་ཡོད་མེད་མཐར་འཛིན་ལས་ཀྱང་འདའ་བ་ཡིན་ནོ། །འདིར་དོགས་སློང་མཛད་པ་ནི། དེའང་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་བསྒོམ་པ་སྤྲོས་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། སྤྲོས་པ་ཡིན་ཀྱང་སྤྲོས་པ་ངན་པ་རྣམས་དབྱིངས་སུ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ཐབས་ཡིན་པས་ཉེས་པ་མེད་དེ། བརྟགས་གཉིས་ལས། བསྐྱེད་པའི་རིམ་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱིས། །བརྟུལ་ཞུགས་ཅན་གྱི་སྤྲོས་པ་སྒོམ། །སྤྲོས་པ་རྨི་ལམ་ལྟར་བསྒོམས་ན། །སྤྲོས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྤྲོས་མེད་བྱེད། །ཅེས་སོ། །སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་དང་དབྱེར་མེད་པའི་དབྱིངས་དེ་དོན་དམ་བདེན་པ་མཐར་ཐུག་ཡིན་ཅིང་། མ་ཧཱ་ལྟར་དུ་བྱས་ནས་གཙོ་ཆེར་བཤད་པའི་དབང་དུ་བཏང་ན། དོན་དམ་དཀོར་བདུན་ཞེས་པ་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཡོན་ཏན་ཕྲིན་ལས་ལྔ་སྟེ་དེའི་སྟེང་དུ་དབྱིངས་ཡེ་གཉིས་བསྣན་པས་བདུན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་དོན་དམ་དཀོར་བདུན་དེ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་ཞེས་པའི་རྣམ་ཀུན་མཆོག་ལྡན་གྱི་སྟོང་ཉིད་འདི་ཐེག་ཆེན་པས་གནས་ལུགས་མཐར་ཐུག་ལ་བཞེད་པ་དེའོ། །ཁ་ཅིག་འདིར། སྔགས་ཀྱི་བཟླས་མེད་དཀའ་ཐུབ་དང་ནི་སྦྱིན་སྲེག་མེད། །དཀྱིལ་འཁོར་ཅན་ཡང་མེད་ཅིང་དཀྱིལ་འཁོར་ཡང་ནི་མེད། །དེ་ནི་སྔགས་བཟླས་པ་སྟེ་དཀའ་ཐུབ་དང་སྦྱིན་སྲེག །དེ་ནི་དཀྱིལ་འཁོར་ཅན་དང་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོ་ཉིད། །ཅེས་ཀྱེ་རྡོ་རྗེ་ལས་གསུངས་པས། དོན་དམ་པར་ཅི་ཡང་མེད་པར་འཛིན་པ་ཡོད་ཅིང་དེ་ལྟར་འཛིན་པ་དེ་ནི་ཐ་ཆད་དུ་ལྟ་བས་གསང་སྔགས་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པའོ། །ལུང་དེ་ནི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཆེན་པོ་སྣང་སྲིད་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་རྟོགས་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རང་སངས་སུ་སོང་བ་དག་ལ་བཅོས་མ་འདུས་བྱས་ཀྱི་དཀའ་ཐུབ་ལ་སོགས་པ་མི་དགོས་ཏེ་རྟོག་པ་དག་མཉམ་དེ་ནི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པས་དེ་འགྲུབ་པའི་ཐབས་སུ་སྦྱིན་སྲེག་ལ་སོགས་པ་བསྟན་ན། དེ་གྲུབ་ཟིན་ནས་རྒྱུ་ཕལ་པ་ལ་དགོས་པ་མེད་དེ་ཆུ་བརྒལ་ནས་གྲུ་ཁུར་བ་ལ་དགོས་པ་མེད་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །གཤིས་འོད་གསལ་གཞིའི་དཀྱིལ་འཁོར་སྤྲོས་པ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ལ་ལྷ་དང་སྔགས་ཉི་མ་དང་འོད་ལྟར་རང་ཆས་སུ་གནས་ཏེ། བརྟག་གཉིས་ལས། སྤྲོས་པ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ལ། །ལྷ་དང་སྔགས་ནི་ཡང་དག་གནས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་རྣལ་འབྱོར་ལ་བརྩོན་ན་ཚེ་འདི་ཉིད་དམ་བར་དོར་རྡོ་རྗེ་འཆང་དུ་འགྲུབ་པ་ལ་བླ་མེད་ཀྱི་རྒྱུད་སྡེ་ཐམས་ཅད་མཐུན་པའོ། །རང་སེམས་དྲི་མ་དག་པའི་རིམ་པ་དང་མཚུངས་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་དང་བྱིན་རླབས་ཐམས་ཅད་ཇེ་མངོན་ཡིན་ཅིང་། མཐར་དྲི་མ་དག་ནས་གནས་ལུགས་མངོན་དུ་གྱུར་དུས་ལྷ་རྟོག་གཉིས་མེད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་བརྙེས་པའོ། །དེས་ན་ད་ལྟའི་སྐབས་སུ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་སྔགས་ཀྱི་རྣམ་པར་བྱོན་ནས་གནས་སྐབས་དང་མཐར་ཐུག་གི་དོན་སྒྲུབ་པར་མཛད་པ་ཡིན་པའི་གོ་བའོ། །གཉིས་པ་ལ་བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ།

བྱེ་བྲག་སོ་སོའི་དབྱེ་བ་མདོར་བསྟན་པ།

དེ་ལྟ་བུའི་རྣལ་འབྱོར་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་དེ་ཡང་། དབྱེ་ན་ཕ་མ་གཉིས་མེད་རྒྱུད་དག་ལས། །ཞེས་མདོར་བསྟན་ནས། གཉིས་པ་ལ། ཕ་རྒྱུད། མ་རྒྱུད། གཉིས་མེད་རྒྱུད་གསུམ། དང་པོ།

ཕ་རྒྱུད་བསྟན་པ།

བསྐྱེད་རིམ་ཐབས་རླུང་རྫོགས་རིམ་གཙོར་འདོད་པ། །རྣལ་འབྱོར་ཕ་རྒྱུད་བླ་ན་མེད་པ་ཡིན། །ཅེས་གསུངས་ཏེ་འདིའི་གོ་དོན་གོང་ནས་བཤད་པ་དེའོ། །བསྐྱེད་རིམ་དང་རྫོགས་རིམ་རླུང་གཙོ་བོར་འདོད་ཅིང་མངོན་སྤྱོད་དང་འཕྲིན་ལས་སྣ་ཚོགས་པ་རྒྱས་པར་སྟོན་པའི་རྒྱུད་སྡེ་དག་ནི་ཕ་རྒྱུད་ལ། གཉིས་པ།

མ་རྒྱུད་བསྟན་པ།

རྫོགས་རིམ་ཤེས་རབ་ཐིག་ལེ་གཙོར་འདོད་པ། །རྣལ་འབྱོར་བླ་མེད་མ་ཡི་རྒྱུད་ཅེས་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རྫོགས་པའི་རིམ་པ་དང་། ཐིག་ལེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཤེས་རབ་གཙོ་བོར་འདོད་ཅིང་། ལས་བཞི་ཕྲིན་ལས་ཀྱི་ནང་ནས་དབང་གི་ལས་གཙོ་བོར་འདོད་པ་ནི་མའི་རྒྱུད་དེ། མདོར་ན་ཐབས་ཤེས་རབ། བསྐྱེད་པ་རྫོགས་པ། རྒྱ་ཆེ་བ་བསྐྱེད་པའི་རིམ་པ་དང་ཟབ་པ་རྫོགས་པའི་རིམ་པ་གཉིས་གཉིས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཕ་དང་མའི་རྒྱུད་སྡེར་དབྱེ་བ་ཡིན་ལ། མི་རྣམས་ལའང་སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་གཉིས་ཀྱི་རིམ་པས་དེ་གདུལ་བའི་ངོར་རྒྱུད་ཀྱང་གཉིས་སུ་བཤད་དེ། རྡོ་རྗེ་གུར་ལས། ཐབས་ཀྱི་སྐྱེས་པ་འདུལ་བའི་ཕྱིར། །རྣལ་འབྱོར་ཕ་ཡི་རྒྱུད་བཤད་དོ། །ཤེས་རབ་བུད་མེད་འདུལ་བའི་ཕྱིར། །ཕྱི་ནས་རྣལ་འབྱོར་མ་རྒྱུད་བཤད། །ཅེས་སོ། །གསུམ་པ།

གཉིས་མེད་རྒྱུད་བསྟན་པ།

དེ་གཉིས་ཀའི་རང་བཞིན་མཚུངས་པར་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་དོན་དུ་བསྐྱེད་རྫོགས། གཉིས་ཀ་དག་མཉམ་ཡེ་ཤེས་གཙོར་འདོད་པ། །གཉིས་མེད་རྒྱུད་སྡེ་བླ་ན་མེད་པ་སྟེ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཐབས་བསྐྱེད་པ་དང་། ཤེས་རབ་རྫོགས་པའི་རིམ་པ་གཉིས་ཀ་མཉམ་པར་སྟོན་ཞིང་། ཐམས་ཅད་ངང་གིས་འོད་གསལ་བའི་ཡེ་ཤེས་གཙོ་བོར་འདོད་པ་ལ་དཔལ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་རྒྱུད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་དཔལ་གསང་བ་འདུས་པ་དང་། གཤིན་རྗེ་གཤེད་ལ་སོགས་པར་ཟབ་གསལ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ལམ་གྱི་ངོ་བོར་གསུངས་ལ། བདེ་མཆོག་འཁོར་ལོ་དང་། རྡོ་རྗེ་གདན་བཞི་ལ་སོགས་པར་བདེ་གསལ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལམ་གྱི་ངོ་བོར་གསུངས་ཤིང་། དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དང་། སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲྭ་བར་འོད་གསལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལམ་གྱི་ངོ་བོར་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སྔགས་གསར་མའི་ནང་ནས་དེ་ལྟར་ཡིན་ཅེས་སོ། །སྔགས་རྙིང་མ་ལྟར་ན་ནང་རྒྱུད་ཡོ་ག་རྣམ་པ་གསུམ་འདི་ལ། ཕ་རྒྱུད་མ་ཧཱ་ཡོ་ག་དང་། མ་རྒྱུད་ཨ་ནུ་ཡོ་ག གཉིས་མེད་ཨ་ཏི་ཡོ་ག་སྟེ་ནང་རྒྱུད་སྡེ་གསུམ་དུ་གྲགས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་མདོ་སྒྱུ་སེམས་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པ་ཞིག་གོ །སེང་གེ་རྩལ་རྫོགས་ཆེན་པོའི་རྒྱུད་ལས། བསྐྱེད་པ་མ་ཧཱ་ཡོ་ག་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་གཞི་ལྟ་བུའོ། །ལུང་ཨ་ནུ་ཡོ་ག་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ལམ་ལྟ་བུའོ། །རྫོགས་པ་ཨ་ཏི་ཡོ་ག་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟར་སྔགས་ཀུན་གྱི་གཞི་མ་ལྟ་བུ་མ་ཧཱ་ཡོ་ག་ནི་ཕྱི་མ་གཉིས་ལ་ལྟོས་ནས་རྒྱུད་ལྟ་བུ་ཡིན་ལ། དེའི་ཐབས་ལམ་ཟབ་མོ་ནང་ལུས་ཀྱི་རྩ་ཁམས་གནད་དུ་བསྣུན་པ་སོགས་ཆེས་གསལ་པོར་བསྟན་པས་ཨ་ནུ་ཡོ་ག་ནི་གསང་སྔགས་ཀྱི་ལམ་ལྟ་བུ་དང་། རྒྱུད་ལ་ལྟོས་ནས་དེའི་དགོངས་གནད་གསལ་བའི་ལུང་ལྟ་བུ་ཡིན་ལ། ལམ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གྲུབ་དོན་མཐར་ཐུག་པ་འབྲས་བུ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ནི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོར་རྗེན་ཅེར་དུ་བསྟན་པས་ན་གསང་སྔགས་ཀྱི་ལམ་མཐར་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ལྟ་བུ་དང་སྔ་མ་གཉིས་ལ་ལྟོས་ནས་མན་ངག་གི་རྒྱུད་དུའང་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་སྔགས་ནང་རྒྱུད་སྡེ་གསུམ་གྱི་གཞི་ལམ་འབྲས་བུའི་རྣམ་བཞག་འདིར་ས་ཁོངས་འཛིན་བྱེད་ཙམ་དུ་གླེང་ན། ཡོ་ག་རྣམ་པ་གསུམ་རེ་རེ་བཞིན་དུ། གཞི་ལྟ་བས་གཏན་ལ་འབེབ་ཚུལ། ལམ་སྒོམ་པས་ཉམས་སུ་ལེན་ཚུལ། འབྲས་བུ་གྲུབ་དོན་མཐར་ཕྱིན་པའི་ཚུལ་དང་གསུམ་གྱིས་བཤད་དགོས་པས། དང་པོ་རྒྱུད་མ་ཧཱ་ཡོ་གས་གཞི་ལྟ་བས་གཏན་ལ་འབེབས་ཚུལ་ནི། ཆོས་ཅན་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཆ་འདི་ལྟར་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་གདོད་མ་རང་བཞིན་གྱིས་སྐུ་གསུང་ཐུགས་རྡོ་རྗེའི་དཀྱིལ་འཁོར་གསུམ་དུ་གནས་ཤིང་སྟོང་བཞིན་པ་ནི་ལྷག་པའི་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་དང་། དེའི་རང་བཞིན་ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་དང་འདུ་འབྲལ་མེད་པ་ནི་ལྷག་པའི་དོན་དམ་བདེན་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་ལྷག་པའི་བདེན་གཉིས་དབྱེར་མེད་ཆོས་སྐུ་ཆེན་པོར་གནས་པ་ཉིད་རྒྱུ་གཅིག་པ་དང་ཡིག་འབྲུའི་ཚུལ་ལ་སོགས་པའི་རྟོགས་པ་བཞི་ལ་སོགས་པའི་གཏན་ཚིགས་དང་ལུང་དང་རིགས་པས་ཡུལ་མེད་རང་གསལ་བློའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང་བྲལ་བའི་ཚུལ་གྱིས་གཏན་ལ་འབེབ་པའོ། །ལྟ་བ་ཞེས་པ་ནི་གཞལ་བྱའི་ཡུལ་གང་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྒྲོ་འདོགས་བཅད་ནས་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་འཛིན་པའི་བློ་ཞིག་ཡིན་པས། གཞི་མ་འཁྲུལ་གཞི་ཡི་ལྟ་བ་སྣང་སྲིད་དག་མཉམ་ཆེན་པོར་རང་བཞིན་གཞི་ཡི་དཀྱིལ་འཁོར་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གཏན་ལ་འབེབས་པའོ། །དེ་ལྟར་གཏན་ལ་ཕབ་ནས་གཉིས་པ་ལམ་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ན། སྟོང་པ་ཆེན་པོ། སྙིང་རྗེ་སྒྱུ་མ། ཕྱག་རྒྱ་གཅིག་པ། ཕྱག་རྒྱ་སྤྲོས་བཅས། ཚོམ་བུ་ཚོགས་སྒྲུབ་ཀྱི་རིམ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་སྨིན་དང་། ཚེ་དབང་དང་། ཕྱག་ཆེན་དང་། ལྷུན་གྲུབ་རིག་འཛིན་གྱི་གོ་འཕང་ལ་རིམ་པར་འཇུག་གོ །གསུམ་པ་འབྲས་བུ་ནི་མ་དག་འཁྲུལ་བའི་དྲི་མ་མཐའ་དག་ལམ་ཟབ་མོའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྦྱངས་ནས་ཡི་གེ་འཁོར་ལོ་ཚོགས་ཆེན་གྱི་ས་ལ་འབྲས་ཆོས་ཉེར་ལྔའི་བདག་ཉིད་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཆེན་པོའི་གོ་འཕང་འགྲུབ་པའོ། །གཉིས་པ་ལུང་ཨ་ནུ་ཡོ་ག་ལའང་གཞི་ལམ་འབྲས་གསུམ་ལས་དང་པོ་ཇི་ལྟར་སྣང་བའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་རང་བཞིན་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དང་། དེའི་རང་བཞིན་མཐའ་ཀུན་དང་བྲལ་བའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀུན་ཏུ་བཟང་མོ་ཡེ་ཇི་བཞིན་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཏེ། དེ་གཉིས་ཀྱང་ངོ་བོ་འདུ་འབྲལ་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་ཏུ་གནས་པ་སྲས་བདེ་བ་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཏན་ལ་འབེབས་པའོ། །གཉིས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་དཀྱིལ་འཁོར་དེ་དག་གདོད་མ་ནས་རང་སེམས་དང་དབྱེར་མེད་ཅིང་དེའི་ངང་དུ་ཆོས་ཀུན་འུབ་ཆུབ་པ་ཡིན་ན་ཡང་། སྣང་བ་གསུམ་གྱི་འཕོ་བའི་བག་ཆགས་རྐྱེན་དུ་གྱུར་པའི་གཟུང་འཛིན་ཀུན་རྟོག་གི་གཡོ་བས་བཟང་ངན་བླང་དོར་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་ཞིང་ཞེན་པའི་སྒྲིབ་པ་བསལ་བའི་སླད་དུ། རྩ་རླུང་ཐིག་ལེ་ལ་གནད་དུ་བསྣུན་ནས་བདེ་ཆེན་གྱི་ཡེ་ཤེས་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་ཐབས་ལ་སྦྱངས་པས། ཚོགས་ལམ་འདུན་པ་སེམས་པ། སྦྱོར་ལམ་རིགས་ཆེན་འབྱེད་པ། མཐོང་ལམ་དབུགས་ཆེན་འབྱིན་པ། སྒོམ་ལམ་ལུང་ཆེན་ཐོབ་པ། མི་སློབ་ལམ་རྩལ་ཆེན་རྫོགས་པའི་བར་དུ་རིམ་བཞིན་བགྲོད་པའོ། །གསུམ་པ་རྫོགས་པ་སྤྱིར་ཆིབ་ཀྱི་ས་ལ་བདེ་ཆེན་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་སྐུ་སྤངས་རྟོགས་མཐར་ཕྱིན་པའི་སངས་རྒྱས་སུ་འགྲུབ་པའོ། །གསུམ་པ་ཨ་ཏི་ཡོ་ག་ལ་གཞི་ལམ་འབྲས་གསུམ་ལས། དང་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་ཉིད་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་གི་ངོ་བོར་གདོད་ནས་གནས་པ་ཉིད་གཏན་ལ་འབེབས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་སེམས་ལ་སྣང་བ་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི། སྣང་བའི་རང་བཞིན་གང་དུའང་མ་གྲུབ་པའི་རྫུན་པར་གནས་ལ། སེམས་ཉིད་ནི་ངོ་བོ་སྟོང་པ་ཆོས་སྐུ། རང་བཞིན་གསལ་བ་ལོངས་སྐུ། ཐུགས་རྗེ་ཀུན་ཁྱབ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་སྟེ་སྐུ་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་ཡེ་ནས་བཞུགས་ཤིང་། ཀ་དག་ལྷུན་གྲུབ་དབྱེར་མེད་ཀྱི་གནས་ལུགས་དེའི་ངང་དུ་འཁོར་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བླང་དོར་མེད་པར་མཉམ་པའི་རང་བཞིན་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོ་གཏན་ལ་འབེབས་པའོ། །གཉིས་པ་དེ་ལྟར་རྟོགས་ནས་བྱ་རྩོལ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱི་རང་གནས་སྙིང་པོའི་ཡེ་ཤེས་ལ་དགག་སྒྲུབ་དང་བསལ་བཞག་བྲལ་བར་བཞག་པས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རིམ་པས་མངོན་དུ་འགྱུར་བའོ། །དེ་ལའང་རྩོལ་མེད་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ལམ་དུ་བྱེད་པར་འདྲ་ཡང་། རྣམ་མེད་ཀ་དག་གི་ཉམས་ལེན་ཅོག་བཞག་བཞི་ལ་སོགས་པ་དང་། རྣམ་བཅས་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་ཉམས་ལེན་ཐོད་རྒལ་གྱི་གཟིགས་སྟངས་གསུམ་ལ་སོགས་པས་འཁྲུལ་པ་གཞི་ལ་བཟློག་ནས་སྣང་བཞི་མཐར་ཕྱིན་པར་བྱེད་པའོ། །གསུམ་པ་འབྲས་བུ་ཡེ་ཤེས་བླ་མའི་ས་ལ་ཁྱབ་བདག་གདོད་མའི་མགོན་པོ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་དང་གཉིས་སུ་མེད་པར་རང་རིག་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་གློ་བུར་གྱི་སྒྲིབ་པ་ཀུན་དང་བྲལ་ནས་སྤངས་རྟོགས་མཐར་ཕྱིན་ཏེ་བྲི་གང་བྲལ་བར་བཞུགས་པའོ། །ནང་རྒྱུད་ཡོ་ག་རྣམ་གསུམ་གྱི་སྤྱི་བཤད་ཙམ་ཞིག་བྱས་ན་དེ་ལྟར་རོ། །གསུམ་པ།

མཇུག་བསྡུ་བ།

ནང་པའི་ཆོས་ཀུན་བསྡུ་ན་དེ་ཙམ་མོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་དག་གིས་འབྲས་བུ་གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པ་བསྟན་ཏེ། བསྡོམས་པས་ནང་པའི་གཞུང་ལུགས་དང་། ཕྱི་རོལ་པའི་གྲུབ་མཐའ་རྣམ་པར་གཞག་པས། ཇི་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་གང་ཐོས་པར་བྱ་བའི་རིམ་པ་རྣམས་རྒྱ་ཆེར་གཏན་ལ་ཕབ་ཟིན་ཏོ། །ཞེས་བསྡོམས་ཆེན་པོ་ཞིག་མཛད་དོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། བཤད་བྱ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་རྒྱ་ཆེར་སྤྲོས་པའི་ལེའུ་སྟེ་བཅུ་གཉིས་པའི་འགྲེལ་པའོ།། །།དེ་ཡན་གྱིས་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་འདིའི་སྤྱིའི་ཆིངས་གཉིས་པ་མྱང་འདས་ཀྱི་རང་བཞིན་བླང་བྱར་བསྟན་པ་ལས། ལམ་དངོས་དང་ལམ་དེ་ཇི་ལྟར་བགྲོད་པའི་ཚུལ་བསྟན་པ་ཡི་ནང་ནས་ཕྱི་མ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བརྟག་ཚུལ་དང་བསྟེན་ཚུལ། བསྟེན་ནས་ཆོས་པ་དངོས་ཀྱི་དོན་རྒྱ་ཆེར་གཏན་ལ་དབབ་པ་དེ་ཚོ་བཤད་ནས། གཉིས་པ་བསམ་པའི་ཤེས་རབ་ལ་སྤྱི་དང་། ཁྱད་པར་གྱི་བསམ་བྱ་གཉིས། དང་པོ།

བསམ་པའི་ཤེས་རབ་སྤྱིར་བསྟན་པ།

དེ་ལྟར་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱི་དང་རང་གི་མཚན་ཉིད་གསལ་བར་ཤེས་ནས་ཐར་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། རྡོ་རྗེའི་གནས་གཉིས་པ་བསམ་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས། ཐོས་པ་དམ་པའི་དོན་རྣམས་སྤྱིར་བསམ་ཞིང་། ཁྱད་པར་དུ་དལ་འབྱོར་རྙེད་པར་དཀའ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་བསམ་པར་གདམས་པའི་རིམ་པ་ནི། དེ་ལྟར་ཐོས་པ་དམ་པས་བརྒྱན་རྗེས་སུ། །བསམ་པའི་ཤེས་རབ་ངེས་པར་རྒྱུད་ལ་བསྐྱེད། །དེ་ཡང་ཐོས་པའི་དོན་རྣམས་ཐམས་ཅད་དང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། བསམ་པའི་ཤེས་རབ་འདི་ལ་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་བསམ་བྱ་གཉིས་ཡོད་པའི་ནང་གི་དང་པོ་བསམ་པའི་ཤེས་རབ་སྤྱིར་གསུངས་པ་ནི། ཐོས་པའི་དོན་དེ་ཉིད་རྒྱུད་ལ་ངེས་པ་ནི་བསམ་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ལ་རག་ལས་པའི་ཕྱིར། ཐོས་པའི་ཚིག་དེ་ཉིད་ཉེ་བར་དོན་དཔྱོད་པས་ནང་དུ་སེམས་པར་ཞུགས་པ་ན་ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་གྲུབ་པའི་མཐའ་དང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དང་། ཁྱད་པར་དལ་འབྱོར་རྙེད་པར་དཀའ་བ། ཚེ་མི་རྟག་པ། དད་པའི་ཕན་ཡོན། ལས་རྒྱུ་འབྲས། འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས་ཏེ། རྣམ་པ་ལྔ་བསམ་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་པའི་རྟེན་རྣམས་ལས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དལ་འབྱོར་གྱི་མི་ལུས་ཡིན་པས། དེ་ཐོབ་པ་ལ་སྤྲོ་དགའ་བསྐྱེད་དགོས། དེ་མ་བསམས་ན་དལ་བ་ཆུད་གསོན་པའི་ཉེས་པ་ཡོད། དེ་ནི་ཐོབ་ཀྱང་ཡིད་བརྟན་མེད་པས། དགེ་བའི་ཚོགས་སྒྲུབ་པ་ལ་བསྐུལ་མ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ལྕག་འདེབས་ཚེ་མི་རྟག་པར་བསམ་དགོས། དེ་མ་བསམས་ན་ལེ་ལོ་སྙོམ་ལས་ཀྱིས་ཐར་པའི་ལམ་སྣ་ཟིན་དུས་མི་འོང་བའི་ཉེས་པ་ཡོད། དེ་ནས་གཅིག་ཏུ་གཅེས་པའམ་གནད་ཆེན་ཁེར་བུ་ཞིག་ཡོད་པ་ནི་གང་ཡིན་ཅེ་ན་དད་པའི་དཔུང་ཚོགས་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བསྐྱེད་དགོས་ཀྱི་མ་གཏོགས་དཔུང་མེད་ཁེར་བུ་ཞིག་དང་འདྲ་པས། དེ་མ་བསྐྱེད་ན་ཆོས་ཀྱི་རྩ་བ་སྟོར་བའི་ཉེས་པ་ཡོད། དེ་ནས་ལས་དགེ་སྡིག་རྒྱུ་འབྲས་ཕྲ་མོ་ལ་བསམ་དགོས། དེ་མ་བསམས་ན། གཏན་དུ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་མི་ཐར་པའི་ཉེས་པ་ཡོད། དེ་ནས་འཁོར་བ་མཐོ་དམན་གྱི་ཉེས་དམིགས་ལ་བསམ་དགོས། དེ་མ་བསམས་ན་འཁོར་འདས་ལ་སྤང་བླང་མི་ཤེས་པས་ཐར་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་སྣ་མི་ཟིན་པའི་ཉེས་པ་ཡོད། དེ་ལྟར་ན་ཆོས་འདི་ལྔས་གང་ཟག་གཅིག་ཐར་པར་བགྲོད་པའི་འཇུག་སྲོལ་མི་འཆུགས་པར་བྱེད་པའོ། །གཉིས་པ། བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ།

མདོར་བསྟན་པ།

ཁྱད་པར་བསམ་བྱ་རྣམ་པ་ལྔ་ཉིད་ལས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟར་བསམ་བྱའི་ཆོས་ལྔ་ཡོད་པ་ལས་རེ་ཞིག ཅེས་མདོར་བསྟན་ནས། གཉིས་པ་ལ། རྟེན་ཆོས་ལ་ཕྱོགས་པའི་བསམ་བྱ། སེམས་ལ་ཆོས་སྣང་བའི་བསམ་བྱ། ཆོས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའི་བསམ་བྱ་གསུམ། དང་པོ་ལ། རྟེན་དོན་ཡོད་པར་བྱ་བའི་བསམ་བྱ་དང་། མྱུར་དུ་དོན་ཡོད་པར་བྱ་བའི་བསམ་བྱ་གཉིས། དང་པོ་ལ། རང་བཞིན་མདོར་བསྟན། རྣམ་གྲངས་རྒྱས་པར་བཤད་པ། དེ་ལྟར་བསམ་པའི་ཕན་ཡོན་གསུམ། དང་པོ།

རང་བཞིན་མདོར་བསྟན་པ།

དང་པོ་དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ་བསམ་པ་ནི། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གང་ཞིག་མཐའ་མེད་པའི་འཁོར་བར་སྐྱེ་ཤིའི་ཆུ་བོས་ཁྱེར་བ་ལས། ད་རེས་དལ་འབྱོར་གྱི་གྲུ་རྙེད་ནས་འཁོར་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་བགྲོད་དུ་ཡོད་པ་འདི་ནི་ཤིན་ཏུ་རྙེད་དཀའ་བ་ཞིག་རྙེད་པས་སྤྲོ་བ་ཆེར་བྱས་ཏེ་ཆོས་ལ་སྦྱར་བར་རིགས་སོ། །གཉིས་པ་ལ། རྙེད་དཀའི་ཚུལ་བསམ་པ་དང་། དེ་ཤེས་ནས་དོན་ཡོད་པར་བྱ་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ་ལ། མི་མཐུན་ཕྱོགས་བྲལ་བའི་ཚུལ། མཐུན་རྐྱེན་ཚང་བ། དེ་ལྟ་བུའི་རྟེན་རྙེད་དཀའི་དཔེ་བསམ་པ་གསུམ། དང་པོ་ལ་བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ།

མི་མཐུན་ཕྱོགས་བྲལ་བའི་ཚུལ་མདོར་བསྟན་པ།

མི་ཁོམ་ལས་ལོག་མིར་གྱུར་དབང་པོ་ཚང་། །ཆོས་ལྡན་ཡུལ་སྐྱེས་བཟང་པོའི་ལས་འཕྲོ་སད། །ལས་མཐའ་མ་ལོག་བསྟན་པ་གནས་ལ་དད། །ཆོས་ལྡན་གྲོགས་མང་ཤིན་ཏུ་རྙེད་པར་དཀའ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེའང་མི་ཁོམ་པ་བརྒྱད་ལས་ལོག་པའི་དལ་བ་རྙེད་དཀའ་ཞིང་། མིར་གྱུར་པ་དང་། དབང་པོ་ཚང་བ་ཡང་རྙེད་དཀའ་སྟེ། བྲམ་ཟེ་རྒྱལ་བའི་དྲོད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལས། མི་ཁོམ་པ་བརྒྱད་ལས་ལོག་པའང་རྙེད་པར་དཀའ་འོ། །དལ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའང་རྙེད་པར་དཀའ་འོ། །མིར་གྱུར་པའང་རྙེད་པར་དཀའ་འོ། །དབང་པོ་ཚང་བ་ཡང་རྙེད་པར་དཀའ་འོ་ཞེས་སོ། །འཁོར་ལོ་ཆེན་པོ་བཞི་དང་ལྡན་པའི་མིའི་ལུས་རྟེན་རྙེད་པར་དཀའ་ཚུལ་ལ། མཐུན་པར་གྱུར་པའི་ཡུལ་བཟང་པོ་ཆོས་དར་བའི་ས་ཕྱོགས་སུ་སྐྱེས་པ་དང་། ས་ཕྱོགས་ཆོས་ཡུལ་ཡིན་པ་གཅིག་པོས་མི་ཆོག་པར་རང་ཉིད་ཆོས་ལ་མོས་པ་ཅན་ཞིག་ཡིན་དགོས་པས་བདག་གིས་སྔོན་སྨོན་པ་ཆོས་ལ་སྤྱོད་པར་གྱུར་པ་དང་། སྔར་བསགས་བསོད་ནམས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སྦྱངས་པའི་ལས་འཕྲོ་ཆོས་ལ་སད་པ་དང་། སྨོན་པ་ཆོས་ལ་སྦྱངས་པའི་ལས་འཕྲོ་སད་པ་རྐྱང་པས་མི་ཆོག་པར་ཆོས་ཐོས་པ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལས་ཐོས་དགོས་པས་བླ་མ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དམ་པ་དང་ཕྲད་ནས་དེ་ལ་བསྟེན་དུ་ཡོད་པ་རྣམས་ནི་འཁོར་ལོ་ཆེན་པོ་བཞི་སྟེ་རྙེད་པར་དཀའ་འོ། །དེ་དག་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་ཏེ་འཁོར་ཞིང་བསྐྱོད་ནས་ཐར་བའི་ལམ་དུ་བགྲོད་པས་ན་འཁོར་ལོ་ཞེས་བྱ་ལ། དེ་དག་རེ་རེས་ཀྱང་མི་མཐུན་པའི་རྒུད་པ་སྣེ་མང་འཇོམས་ནས་ཆོས་ཀྱི་དཔུང་བསྐྱེད་པས་ཀྱང་འཁོར་ལོ་ཟེར་ཆོག་གོ །བཤེས་སྤྲིངས་ལས། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལ་ནི་བསྟེན་པ་དང་། །མཐུན་པར་གྱུར་པའི་ཡུལ་ལ་གནས་པ་དང་། །བདག་གིས་ལེགས་སྨོན་སྔོན་ཡང་བསོད་ནམས་བགྱིས། །འཁོར་ལོ་ཆེན་པོ་བཞི་ནི་ཁྱེད་ལ་མངའ། །ཞེས་སོ། །དང་པོ་ཆོས་ལམ་ལ་ཞུགས་པ་མང་ཡང་ལས་ཀྱི་མཐའ་ལོག་པའང་ཡོད་པས་ལས་ཀྱི་མཐའ་མ་ལོག་པར་རྟག་ཏུ་དགེ་བ་བྱེད་པ་ཡང་རྙེད་པར་དཀའ། བསྟན་པ་གནས་པ་ལ་གནད་རྒྱུ་མཚན་ཤེས་ནས་དད་པས་ཞུགས་པའང་ཤིན་ཏུ་རྙེད་པར་དཀའ། སྙིགས་མའི་དུས་འདིར་གྲོགས་དམ་པ་ཆོས་བཞིན་སྤྱོད་པ་མང་པོ་དང་འགྲོགས་སུ་ཡོད་པའང་རྙེད་པར་དཀའ་འོ། །དེས་ན་དེ་ལྟ་བུའི་དལ་བ་རྙེད་དུས་འདིར་ཆོས་མ་བྱས་ན། ཕྱི་མ་ལ་འདི་ལྟ་བུའི་དལ་བ་རྙེད་པར་དཀའ་ཞིང་། ཆོས་དང་ཕྲད་པའང་དཀོན་པར་གྱུར་ཏེ། སྤྱོད་འཇུག་ལས། དལ་འབྱོར་འདི་ནི་ཤིན་ཏུ་རྙེད་པར་དཀའ། །སྐྱེས་བུའི་དོན་གྲུབ་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་ལ། །གལ་ཏེ་འདི་ལ་ཕན་པ་མ་བསྒྲུབས་ན། །ཕྱིས་ནི་ཡང་དག་འབྱོར་བ་ག་ལ་འགྱུར། །ཅེས་སོ། །གཉིས་པ་ལ། མི་ཁོམ་པ་དང་བྲལ་ཚུལ། མིར་གྱུར་པ། ཕྱི་མ་དྲུག་བཤད་པ་གསུམ། དང་པོ་ལ། བསྟན་བཤད་བསྡུ་གསུམ་གྱི་དང་པོ།

མི་ཁོམ་པ་དང་བྲལ་ཚུལ་མདོར་བསྟན་པ།

དེ་དག་རྙེད་དཀའ་བའི་རྒྱུ་མཚན་བསམ་པ་ལ་བརྒྱད་ཀྱི། དང་པོ་མི་ཁོམ་ལ་བསམ་རྙེད་དཀའ་ནི། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་ཆོས་སྒྲུབ་པར་མི་ཁོམ་པས་མི་ཁོམ་པའི་གནས་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ལ་རང་རྒྱུད་རྟེན་གྱིས་མི་ཁོམ་པའི་གནས་བརྒྱད་དང་། འཕྲལ་བྱུང་རྐྱེན་གྱིས་མི་ཁོམ་པའི་གནས་བརྒྱད་ཡོད་པ་ལས། ཞེས་མདོར་བསྟན་ནས། གཉིས་པ་ལ། རང་རྒྱུད་རྟེན་གྱིས་མི་ཁོམ་པ་བརྒྱད། འཕྲལ་བྱུང་རྐྱེན་གྱིས་མི་ཁོམ་པ་བརྒྱད། རིས་ཆད་བློ་ཡིས་མི་ཁོམ་པ་བརྒྱད། དང་པོ།

རང་རྒྱུད་རྟེན་གྱིས་མི་ཁོམ་པ་བརྒྱད།

དང་པོ་བརྒྱད་ནི། དམྱལ་བ་ཡི་དྭགས་དུད་འགྲོ་ཚེ་རིང་ལྷ། །ཀླ་ཀློ་ལོག་ལྟ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སྟོངས་པ། །ལྐུགས་པ་འདི་བརྒྱད་ཆོས་ཀྱི་སྣོད་མ་གྱུར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དམྱལ་བ་དང་། ཡི་དྭགས་དང་། དུད་འགྲོ་གསུམ་ནི་རང་རང་གི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མནར་ནས་བྲེལ་བས་མི་ཁོམ་ལ། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་ལྷ་ཚེ་རིང་པོ་ནི་ཐོས་བསམ་གྱི་རྟེན་འགགས་པས་མི་ཁོམ། ཀླ་ཀློ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་མེད་པས་མི་ཁོམ། ལོག་པར་ལྟ་བ་མུ་སྟེགས་ཅན་ནི་ལྟ་བ་ལོག་པས་མི་ཁོམ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སྟོངས་པ་མུན་པའི་བསྐལ་པ་ལ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ནི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་སྒྲ་ཙམ་ཡང་མི་གྲགས་པས་མི་ཁོམ། ལྐུགས་པ་ནི་ཆོས་ལ་བློ་ཁ་མི་ཕྱོགས་པས་མི་ཁོམ་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་མི་ཁོམ་པའི་གནས་བརྒྱད་དུ་ད་སྔོན་ཅི་ཙམ་མ་སྐྱེས་ཏེ། ད་ལྟའི་བར་དུ་དམ་པའི་ཆོས་དང་ཕྲད་ཅིང་རྟེན་དེས་བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་པའི་སྐལ་བ་དང་མ་ལྡན་པར་ལུས་པའི་ཕྱིར་དང་། །ཐོག་མེད་ནས་ད་ལྟའི་བར་དུ་མ་ཁོམ་པར་དམྱལ་གནས་ལ་སོགས་པར་འཁོར་བ་ལས་འོས་མེད་པའི་ཕྱིར། ད་དུང་ཡང་ད་རེས་ཀྱི་རྟེན་འདི་ལ་རྡོག་ཅིག་མ་བརྟེན་ཚེ། སླར་ཚེ་འཁོར་གཏན་འཁོར་ལས་ཐབས་མེད་པ་ནི་མིག་གིས་བལྟ་སར་ཡོད་པའོ། །དེས་རང་རྒྱུད་རྟེན་གྱི་མི་ཁོམ་པའི་གནས་བརྒྱད་བཤད་ནས། གཉིས་པ།

འཕྲལ་བྱུང་རྐྱེན་གྱིས་མི་ཁོམ་པ་བརྒྱད།

འཕྲལ་བྱུང་རྐྱེན་གྱིས་མི་ཁོམ་པ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ནི། དུག་ལྔ་འཁྲུག་དང་བླུན་རྨོངས་བདུད་ཀྱིས་ཟིན། །ལེ་ལོ་ཅན་དང་ལས་ངན་མཚོ་ཆེན་རྡོལ། །གཞན་དབང་འཇིགས་སྐྱོབ་ཆོས་ལྟར་བཅོས་པ་སྟེ། །འཕྲལ་བྱུང་རྐྱེན་གྱིས་མི་ཁོམ་རྣམ་པ་བརྒྱད། །ཐར་ལམ་ཆོས་ཀྱི་སྣོད་མིན་ཕྱིན་ཅི་ལོག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། མིར་གྱུར་པ་གང་ཞིག་ཆོས་སྤྱོད་པའི་ཡུལ་དུ་སྐྱེས་ཀྱང་། དུག་ལྔ་ཤིན་ཏུ་རགས་པས་རང་གི་རྒྱུད་རྟག་ཏུ་འཁྲུག་པ་རྣམས་དང་། སྡིག་པའི་གྲོགས་པོས་ཁྲིད་པའི་བླུན་རྨོངས་རྣམས་དང་། ལྟ་སྤྱོད་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པས་ལམ་ནོར་བའི་བདུད་ཀྱིས་ཟིན་པ་རྣམས་དང་། ཆོས་ལ་སློབ་པར་འདོད་ཀྱང་བརྩོན་འགྲུས་མེད་པའི་ལེ་ལོ་ཅན་རྣམས་དང་། བརྩོན་ཀྱང་ཡོན་ཏན་མི་སྐྱེ་བའི་སྡིག་སྒྲིབ་ཅན་ལས་ངན་གྱི་མཚོ་རྡོལ་བ་རྣམས་དང་། རང་དབང་མེད་པར་གཞན་གྱིས་བཀོལ་བ་བྲན་གྱི་རིགས་རྣམས་དང་། ཚེ་འདིའི་ལྟོ་གོས་ཀྱི་ཆེད་དམ་འཚེ་བས་འཇིགས་ནས་དེའི་ཆེད་དུ་ཆོས་ལ་ཞུགས་ནའང་སྔོན་གྱི་བག་ཆགས་རྙིང་པས་ཆོས་མིན་སྤྱོད་པ་རྣམས་དང་། ཕྱི་ཚུལ་ཆོས་སུ་བཅོས་པའི་ཚུལ་འཆོས་བྱས་ནས་ཡོ་བྱད་དང་། བསྙེན་བཀུར་དང་། སྙན་གྲགས་སྒྲུབ་པའི་ཆོས་པའི་གཟུགས་བརྙན་པ་རྣམས་ཏེ། བརྒྱད་པོ་དེ་ཡང་དམ་ཆོས་སྒྲུབ་པའི་གནས་སུ་མི་ཁོམ་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཐར་པའི་ལམ་དང་ལས་འབྲེལ་མེད་པས་དལ་བ་ཆུད་གསོན་པའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཅེས་བྱའོ། །འདིའི་བརྒྱད་ཚན་འདི་དག་གང་བཤད་ཀྱང་ང་ལ་དཔེ་བླངས་ནས་གསུངས་པར་འདུག་སྙམ་པ་ཞིག་སྟེ། དུག་ལྔ་རགས་པས་རྒྱུད་འཁྲུགས་པ་ནི། ཡང་ན་གཉེན་ལ་ཆགས་ཤིང་། ཡང་ན་དགྲ་ལ་སྡང་བ། གཉིས་ཀ་མགོ་མཐོ་བའི་དུས་ཤིག་མིན་ཚེ་ནག་ཐིམ་མེ་གཏི་མུག་རྨོངས་པའི་གཞན་དབང་དུ་གྱུར་ནས་ལེགས་ལམ་ཐར་བའི་ལམ་ཅི་ཡང་བསྟེན་མ་ཤེས་པར་ལུས་པ་དང་། བདུད་ཅེས་པ་ཁ་གདངས་མིག་ཅེར་བ་ཞིག་ལ་ཕྲད་དུ་མེད་ལ། གལ་སྲིད་ཕྲད་ཀྱང་དེའི་རྗེས་འདེད་པ་མི་འདུག་མོད་ཀྱང་། བདུད་གཉེན་ཉེའི་ཁོག་ཏུ་ཞུགས། ཤ་ཚ་འདོགས། སྙིང་ཉེ་འདོགས། དགོད་པ་དང་ངུ་བ་གང་དགའ་བྱེད་དུས་དེའི་དབང་དུ་ཤོར་དང་ཤོར་བཞིན་པ་ཡིན་ནོ། །མདོར་ན་ཆོས་བསྒྲུབ་རྒྱུ་འགྲུབ་རྒྱུ་གཉིས་ཀྱི་འགལ་རྐྱེན་ཡོད་ན་ཡོད་ཚད་པོ་བདུད་ཡིན་ལ། ལེ་ལོ་ཆེ་བ་ནི་སྨོས་མ་དགོས་ཏེ། སྔ་ཕྱི་དྲོའི་དུས་ཚོད་མ་དགོས་ལོ་ཟླ་གར་སོང་མི་གོ་ལ། གཞན་དབང་ཡང་ཡིན་ཏེ། གཅིག་གི་ངོ་ལ་བལྟས་ནས་དེས་ཅི་ཟེར་དང་། ཅི་འཐད་ལ་བལྟས་ཏེ་སྣ་ཐག་རང་མགོར་དཀྲིར་མི་ཐུབ་ཅིང་། ཆོས་ལྟར་འཆོས་པའང་ཡིན་པ་སྟེ། ལེགས་སྨོན་དང་འཇིགས་སྐྱོབ་མིན་པར་དཀའ་བ་དང་། ད་དུང་ལོག་འཚོའི་འཚོ་བ་འབའ་ཞིག་བསྒྲུབས་ནས་ལོག་འཚོ་བརྒྱད་པོ་དང་མ་བྲལ་བས། འཇིག་རྟེན་ཆོས་བརྒྱད་ཀྱིས་སྐད་ཅིག་ཀྱང་མི་གཏོང་བའི་ང་ལྟ་བུའི་ཆོས་གཟུགས་ནི་དེ་ལྟར་རོ། །དེས་ན་མན་ངག་འདི་ཚོ་དང་མཇལ་ན་རང་ཉིད་ཀྱི་རིན་ཐང་ཅན་གྱི་དལ་བ་ཆུད་གསོན་པའི་རང་མཚང་ཐོག་ཏུ་ལེན་ཤེས་ན། དམ་པའི་ཆོས་ཞུས་པའི་དོན་མ་སྟོང་པའོ། །གསུམ་པ།

རིས་ཆད་བློ་ཡིས་མི་ཁོམ་པ་བརྒྱད།

རིས་ཆད་བློས་མི་ཁོམ་པ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ནི། འཆིང་བ་དམ་ལྡན་ཀུན་སྤྱོད་ཤིན་ཏུ་ངན། །འཁོར་བས་མི་སྐྲག་དད་པ་ཅུང་ཟད་མེད། །མི་དགེ་སྡིག་སྤྱོད་ཆོས་ལ་སེམས་པ་མེད། །སྡོམ་དང་དམ་ཚིག་ཉམས་པ་ཞེས་བྱ་བ། །རིས་ཆད་བློ་ཡི་མི་ཁོམ་རྣམ་པ་བརྒྱད། །ཆོས་ལས་རིང་གྱུར་ཐར་ལམ་སྒྲོན་མེ་ནུབ། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཚེ་འདིའི་རྫས་ཡོ་བྱད་བུ་ནོར་གཉེན་འདུན་ལ་སོགས་པའི་འཆིང་བ་དམ་པོས་བཅིངས་པ་དང་། ངང་རྒྱུད་ངན་པས་མི་གཞི་ཏིལ་འབྲུ་ཙམ་ཡང་མེད་ཅིང་དམ་པ་གོང་མ་ཚོས་ཀྱང་ཡོན་ཏན་ལ་སློབ་རྒྱུ་ཡོད་ཀྱང་མི་གཤིས་ལ་བསྒྱུར་རྒྱུ་མེད་བསྒྱུར་དཀའ་ཞེས་པས་རང་རྒྱུད་ངན་པ་ཀུན་སྤྱོད་ལ་སྐྱེད་འདོན་དུ་མེད་པ་དང་། ངན་སོང་དང་འཁོར་བའི་ཉེས་པ་བཤད་དམ་ཚེ་འདིའི་སྡུག་བསྔལ་ཇི་ལྟ་བུ་ལའང་སྐྲག་པའི་བློ་གཏན་ནས་མི་སྐྱེ་བའམ་སྐྱེ་མི་ཤེས་པ་དང་། ཐར་པ་དང་དཀོན་མཆོག་གི་བསྔགས་པ་བརྗོད་དམ་ཡུལ་ཡོན་ཏན་ཅན་མཐོང་ཡང་དད་པ་ཅུང་ཟད་མེད་པ་དང་། མི་དགེ་སྡིག་སྤྱོད་ལ་དགའ་བས་སྒོ་གསུམ་ཉེ་བར་མ་ཞི་བ་དང་། ཡོན་ཏན་དང་དགེ་བ་དང་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་མེད་པ་ཡ་རབས་ཀྱི་སྤྱོད་ལམ་ཞིག་དང་དམ་པའི་ཆོས་ཤིག་བཤད་དུས་ཁྱིའི་མདུན་དུ་རྩྭ་བཞག་པ་ལྟ་བུ་དང་། ཐུན་མོང་གི་ཐེག་པ་ལ་ཞུགས་ནས་སེམས་བསྐྱེད་དང་སྡོམ་པ་རལ་བས་ངན་སོང་ལས་འགྲོ་ས་མེད་པ་དང་། གསང་སྔགས་ཀྱི་ཐེག་པར་ཞུགས་ནས་བླ་མ་དང་མཆེད་གྲོགས་ལ་དམ་ཚིག་ཉམས་པ་སྟེ། བརྒྱད་པོ་འདི་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ལས་རིང་ཞིང་ཐར་པའི་སྒྲོན་མེ་ནུབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྡོམ་པ་ཉམས་པ་ནི། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྒྱལ་པོ་ལས། ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བས་ངན་འགྲོ་དེར་འགྲོ་སྟེ། །དེ་ལ་ཐོས་པ་མང་པོས་སྐྱོབ་མི་ནུས། །ཞེས་སོ། །ཐོས་པ་ཡོད་ཀྱང་ཕན་ཐོགས་མེད་ཅིང་། གཞི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་ཞིག་མེད་དུས་ཡོན་ཏན་གང་གིས་ཀྱང་ཕན་ཐོགས་མེད་ཅེས་སོ། དམ་ཚིག་ཉམས་པ་ནི། དོ་ཧ་ལས། ཀྱེ་མ་བསྟན་པའི་ས་ལ་བྱིན་ནས་དམ་ཚིག་མི་ལྡན་ན། །རྒྱལ་པོས་ཆད་པ་གཅོད་པའི་མི་ནི་བཟུང་བ་ལྟར། །རྣམ་སྨིན་ལྕགས་ཀྱུས་སྲོག་གི་རླུང་ནི་བཟུང་བྱས་ནས། །ཁྲོ་ཆུ་ཁོལ་མ་ཁར་བླུགས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་བཟོད་པར་དཀའ། །ཞེས་སོ། །འདི་ཚོ་ལ་བསམ་ན་རང་ཉིད་ལ་མི་ཚང་རྒྱུ་གཅིག་མེད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། འཆིང་བ་དམ་ལྡན་ཡིན་པ་ནི། འཁོར་ཆུང་སྤངས་ནས་འཁོར་ཆེན་ལ་ཞུགས་ཏེ་བསྟན་སྲིད་ལ་རྒྱ་བསམ་ཁུལ་བྱེད་ཅིང་བསམ་མི་ཤེས་པའི་འཆིང་རྒྱ་དམ་པོས་བཅིངས་པ་དང་། ཀུན་སྤྱོད་ངན་པ་ཡིན་པ་ནི། བཟང་གི་ཡར་བསྐྱེད་མི་རིགས་པ་ནི་ངན་འཆོས་དཀའ་བའི་རྟགས་ཡིན་པ་དང་། འཁོར་བ་ངན་སོང་ལ་སྐྲག་ཅེས་རུང་དོན་གྱིས་སྐྲག་ཤེས་པ་མི་འདུག་སྟེ། སྐྲག་ཤེས་ན་དོན་ཆུང་གི་ལས་ལ་གཡེང་ཕོད་པ་མིན་པའི་ཕྱིར། དད་པ་ཡང་ངོ་མས་བཤད་ན་ཡོད་པ་མིན་ཏེ། དད་པའི་ཡུལ་གང་ཡིན་དང་། དད་པའི་ངོ་བོ། དབྱེ་བ་ཙམ་ཡང་མ་ཤེས་དུས་ཇི་ལྟར་དད། དེ་ལས་གཞན་ཞིག་ཡོད་པ་ནི་རྨོངས་པའི་དད་པ་ཁ་ཙམ་ལས་གདིང་ན་མེད་པའོ། །མི་དགེ་སྡིག་སྤྱོད་ཀྱང་ཡིན་པ་སྟེ། དྲན་པ་ལས་པ་བཤད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན། དཀར་པོ་དགེ་བའི་བརྒྱ་ཆ་ཙམ་ཡང་མཚམས་རེ་གཏན་ནས་མེད་པ་ལྟ་བུ་དང་། ལྟར་སྣང་གི་དགེ་ལས་རེ་ཡོད་ཀྱང་། དཀར་ནག་ཀུན་སློང་གི་སྒོ་ནས་ཕྱེས་དུས་མི་དགེ་སྡིག་སྤྱོད་དུ་གྱུར་ཡོད་མིན་ཀྱང་ཤེས་པ་མིན་པ་དང་། དེས་ན་ཆོས་ལ་སེམས་པ་ནི་མེད་ཅིང་། སྡོམ་དམ་ཚིག་ནི་སོར་བྱང་སྔགས་གསུམ་ལ་འདེང་བརྒྱབ་ན། བསྲུང་བྱ་ཙམ་ཡང་མ་ཤེས་ན་སྲུང་སྡོམ་རི་མོའི་མར་མེ། དོན་བྱེད་ནུས་སྟོང་ཅན་དགེ་སྦྱོང་གི་གཟུགས་བརྙན་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་འདི་དག་གི་རྣམ་སྨིན་མྱོང་འགྱུར་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ན། ཆོས་རྣམ་དག་ཅིག་མ་འགྲུབ་པར་འདུག་ཐབས་མེད་པའི་གནད་གོ་དགོས་སོ། །གསུམ་པ།

དོན་བསྡུ་བ།

དོན་བསྡུ་བ་ནི། དེ་དག་རྣམས་སུ་བདག་ཅག་མ་སྐྱེས་པས། །སྤྲོ་དགའ་བསྐྱེད་དེ་དམ་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་འཚལ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟར་མི་ཁོམ་པའི་གནས་བརྒྱད་གསུམ་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་པོ་དེར་བདག་མ་སྐྱེས་ཤིང་། རང་ཉམས་ལ་བརྟག་ན་སྐྱེས་ཡོད་ཀྱང་། དེ་སེལ་ཐབས་བྱེད་ཆོག་པས་དམ་པའི་བླ་མ་ལ་བརྟེན་ནས་ཟབ་མོའི་ཆོས་སྒྲུབ་ཏུ་ཡོད་པ་འདི་རེ་དགའ་སྙམ་དུ་བསམས་ལ་རྟག་ཏུ་ལེགས་པའི་ཆོས་ལ་བརྩོན་པས་ཉིན་མཚན་འདའ་བར་བྱའོ། །གཉིས་པ།

མིར་གྱུར་པ་བསྟན་པ།

མི་ལུས་རྙེད་དཀའི་གཏན་ཚིགས་གཉིས་པ་ནི། འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་ཙམ་གྱི་ལུས་མཐོང་ན། །མི་ལུས་ཐོབ་པ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་རྙེད་འདྲ། །མི་ལུས་ནང་ནས་དད་ལྡན་ཆོས་བྱེད་རིགས། །དེ་བས་དཀོན་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཐོབ་དང་མཚུངས། །དེ་བས་རྟག་ཏུ་དལ་འབྱོར་བསམ་འཚལ་ལོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སེམས་ཅན་སྤྱི་ཙམ་ལ་བསམས་ན། ནམ་མཁའི་དབྱིངས་དང་མཉམ་ལ། འཛམ་བུ་གླིང་གི་སེམས་ཅན་ཁབ་མིག་གི་ནམ་མཁའི་ཆ་ཙམ། འཛམ་བུ་གླིང་པའི་ཡང་གཞན་རྣམས་ཕར་ཞོག ནགས་ཚལ་གཅིག་གམ། ཆུ་རླུང་གཅིག་གམ། འཁྱིལ་ཆུ་གཅིག་ན་སྣང་བའི་སྲོག་ཆགས་ལ་ལྟོས་ན་མི་ལུས་ཐོབ་པ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ཐོབ་པའི་མང་ཉུང་དང་ཚོད་མཉམ། མི་རྣམས་ལ་བསམས་ན་རྒྱ་དཀར་ནག་ལྷོ་བྱང་། མོན་ལྷོ་བལ། རྡོ་སོག་རིགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་དང་ཚོང་འདུས་རེ་རེ་ན་ཚོགས་པ་མང་ཡང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་ཞུགས་ནས་རྗེས་སུ་སློབ་པའི་དད་པ་ཅན་ནི། སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱོན་པ་བས་ཀྱང་དཀོན་པར་བྱུང་བའི་ཚུལ་ལ་བརྟག་སྟེ། རང་གིས་རང་ལ་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་དེ་དལ་འབྱོར་ཆུད་མ་ཟོས་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་རིགས་ལྷ་གནས་དང་དམྱལ་ཁམས་སོགས་རིག་པ་མིན་ཀྱང་། དུད་འགྲོའི་ལུས་རྟེན་མཚོ་དང་ཆུ་ཀླུང་རི་གླིང་བར་སྣང་ལ་ཡོད་པར་བལྟས་ན་མི་ལུས་དཀོན་པར་མཐོང་ཆོས་དང་། མིའི་ལུས་རྟེན་ལོན་ཚོད་ལ་བལྟས་ནའང་ཆོས་མི་ཤེས་པ་མང་བ་དང་། ཆོས་ལོག་སྒྲུབ་པའང་དེ་བས་ཀྱང་མང་ངོ་། འུ་ཚོ་བོད་ཡུལ་ལ་མཚོན་ན་ཡོངས་རྫོགས་ནང་ཆོས་ལ་དད་པའི་མི་རིགས་གནའ་ཡིན་ཀྱང་། དེང་སང་ཆོས་རིགས་གཞན་ལ་དད་ནས་ཕྱི་རོལ་པའི་ལྟ་བ་འཛིན་མཁན་ཡང་མང་པས་མ་ཚད། ཆད་ལྟ་གསར་བ་འཛིན་མཁན་ཡང་མང་པོ་བུད་བཞིན་པ་ཡིན་པ་དང་། གཞན་ཡང་ཆོས་དད་པ་ཡིན་ཅེས་པའི་ནང་དུ་ཡང་ངོ་མས་ཆོས་པ་ཡིན་པ་ཧ་ཅང་ཉུང་བས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་ཞུགས་ནས་དེའི་རྗེས་སུ་སློབ་པའི་དད་པ་ཅན། སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱོན་པ་ལྟ་བུའི་དཀོན་པ་ཡིན་པར་འདེང་བརྒྱབ་ན། རང་ཉིད་མི་སླུ་བའི་ལམ་འདི་ལ་ཞུགས་ནས་དལ་འབྱོར་མ་ཚང་ན་ཚང་ཐབས་དང་། ཚང་བ་ཆུད་ཟོས་སུ་མ་ཤོར་བ་ཞིག་ཁོག་པའི་ནང་དུ་སེམས་ཤིག་ཡོད་དུས་བྱེད་རན་ཞེས་གདམས་པའོ། །གསུམ་པ།

ཕྱི་མ་དྲུག་པོ་བསྟན་པ།

དེ་བཞིན་དུ་གཏན་ཚིགས་ལྷག་མ་རྣམས་ལ་བསམས་ནས་རྙེད་དཀའ་བར་བསྟན་པ་ཡང་། དེ་བཞིན་དབང་པོ་མ་ཚང་མཐའ་འཁོབ་སྐྱེས། །ཆོས་ལ་ལས་མེད་ལས་ཀྱི་མཐའ་ལོག་ཅིང་། །བསྟན་ལ་མ་དད་ཆོས་མིན་སྡིག་པའི་གྲོགས། །ཤིན་ཏུ་གྲངས་མང་རབ་ཏུ་བསམས་བྱས་ནས། །དེ་དག་མ་གྱུར་ཆོས་ལྡན་ལུས་རྙེད་འདི། །ཉིན་མཚན་ཀུན་ཏུ་ངེས་པར་བསམ་པར་བྱ། །ཞེས་གསུང་ཏེ། འདི་ལྟར་མིག་ལོང་བ་ལ་སོགས་པ་དབང་པོ་མ་ཚང་བ་རྣམས་བསམས་ལ། བདག་གི་དབང་པོ་ཚང་བ་འདི་རེ་འཚེངས། ཆོས་བྱའོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། ལྷོའི་འཛམ་བུ་གླིང་འདི་ཉིད་ཀྱི་མཐའ་འཁོར་བར་ཡུལ་མཐའ་འཁོབ་དཀོན་མཆོག་གི་སྒྲ་མི་གྲག་པ། ཞེས་ན་འཛམ་གླིང་ལ་ཆེ་ཆུང་གི་དབྱེ་བ་ཡོད་པའི་གོ་དོན་འདི་ན་ཡོད་པ་སྟེ། རྡོ་དང་། སོག་པོ་ལ་སོགས་པ་མཐའ་འཁོབ་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞིི་ཡང་གསུངས་པ་དང་། དེང་སང་འཛམ་གླིང་གི་རྒྱལ་ཁབ་ཉིས་བརྒྱ་མ་ཟིན་ཙམ་ཞིག་ཏུ་བརྩི་རྒྱུའི་ནང་གི་མང་ཆེ་བ་ནི་མཐའ་འཁོབ་པ་ཡིན་པས་དེ་རྣམས་ལ་བལྟས་ནས་ཀྱང་། རང་ལ་སྤྲོ་དགའ་བསྐྱེད་དེ་ཆོས་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ། །ཆོས་དང་ལས་འབྲེལ་ཙམ་ཡང་མེད་པའི་མི། ཟ་ཉལ་འགྲོ་འདུག་ཅི་བྱེད་ཀྱང་། དཀོན་མཆོག་གསུམ་སྐད་ཅིག་ཀྱང་མི་དྲན་ཞིང་། སྐྱབས་སུ་མཆི་ཞེས་པ་ལན་ཅིག་ཀྱང་ཁར་འདོན་མ་མྱོང་བ་རྣམས་དང་། ལས་ཀྱི་མཐའ་ལོག་པ་སྔོན་ལ་སྔོན་ལ་ཆོས་སྒོར་ཞུགས་ཀྱང་ཆོས་ལ་དད་པ་ལོག་ནས་སྡིག་པ་སྣ་དགུ་བྱེད་པའི་ལས་མཐའ་ལོག་རྣམས་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་མ་དད་པའི་མི་རིགས་རྣམས་དང་། སྡིག་པ་འབའ་ཞིག་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་བསམས་ནས། འདི་ལྟ་བུས་ཡུལ་གཞན་ནའང་ཁེངས་ཡོད་ངེས། བདག་ཀྱང་དེ་འདྲའི་རིགས་ཅན་དུ་མ་སྐྱེས་པ་འདི་རེ་འཚེངས་སྙམ་དུ་སྤྲོ་དགའ་དང་བཅས་པས་ཆོས་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་འབྱོར་བ་གཞན་ཅི་ཙམ་ཚོགས་ཀྱང་ཡུན་ལ་ཕན་ཐོགས་ཅན་གཅིག་ཀྱང་མེད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཐོང་ཆོས་ཡིན་པས། ཤི་མི་དགོས་སྤྱད་དང་ཤི་དུས་ཁྱེར་ཆོག་པ་གཅིག་ཀྱང་མེད། ཚོགས་བསགས་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱིས་ཚེ་རབས་གཏན་དུ་ཕན་ཐོགས་ཤིང་། དེའི་སྒོ་དེ་དམ་པའི་ཆོས་ལས་རྙེད་ཅིང་། དལ་འབྱོར་སྣ་རེ་ཚང་བ་ལའང་དགའ་སྤྲོ་ཆེ་འོས་སོ། །དེ་ཡན་གྱིས་དལ་རྟེན་དོན་ཡོད་བྱ་བའི་བསམ་བྱའི་རྙེད་དཀའི་ཚུལ་ལ་བསམས་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་བྲལ་བའི་ཚུལ་བཤད་པ་དེ་སོང་ནས། སང་ཉིན་མཐུན་པའི་རྐྱེན་ལས་འགོ་བཟུང་སྟེ་བཤད་རྒྱུ་བྱེད། དེ་རིང་སྤྲོ་དགའ་དང་བཅས་པས་ཆོས་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ་ཟེར་སའི་མཚམས་འདིར་འཇོག་རྒྱུ་བྱེད། དེ་ལྟར་ཆོས་འཆད་ཉན་བྱས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་མཚོན་ཏེ་རང་གཞན་གྱིས་དུས་གསུམ་བསགས་དང་ཡོད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཤིང་བཟླུམས་ཏེ་བསྡོམས་པའི་མཐུས་ཀུན་མཁྱེན་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ཕྱོགས་དུས་གནས་སྐབས་ཀུན་ཏུ་དར་ཞིང་རྒྱས། བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་གང་ན་སུ་བཞུགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐུ་ཚེའི་ཞབས་པད་ཡུན་རིང་དུ་བརྟན། དགེ་འདུན་འདུས་པའི་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཐུགས་མཐུན་ཁྲིམས་གཙང་བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་བདེ་སྐྱིད་རྫོགས་ལྡན་གྱི་དཔལ་ལ་སྤྱོད་དེ་མཐར་ཐུག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བླ་མེད་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གོ་འཕང་རིན་པོ་ཆེར་འགོད་པའི་ཕྱིར་དུ། རྗེ་བཙུན་འཇམ་པའི་དབྱངས་དང་འཕགས་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པས་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་ཇི་ལྟར་བསྔོས་པ་བཞིན་དུ་བསྔོ་བའི་ཐུགས་འདུན་ཟབ་མོ་གནང་བར་ཞུ། བསོད་ནམས་འདི་ཡིས་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་ཉིད། །ཐོབ་ནས་ཉེས་པའི་དགྲ་རྣམས་ཕམ་བྱས་ནས། །སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་རྦ་བརླབས་འཁྲུགས་པ་ཡི། །སྲིད་པའི་མཚོ་ལས་འགྲོ་བ་གྲོལ་བར་ཤོག།

ཉིན་ཉེར་གསུམ་པའི་ཆོས་ཁྲིད།

ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་རྣམ་སྨིན་སྡུག་བདེན་གྱིས་བསྡུས་པའི་ལུས་འདི་ལ་སེམས་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུད་བརྟེན་ནས་གསོན་པའི་སྣང་བ་འཆར་བའི་སྐྱིད་ལ་སྡུག་པའི་འཇིག་རྟེན་མི་ཡུལ་འདི་སྣང་བཞིན་པའི་འདིར་ཡོད་རང་རེ་ལ་མཚོན་ན། རྒན་པ་ཚོའི་ལོ་བཅུ་ཕྲག་ཆ་རེ་དང་། གཞོན་པ་ཚོའི་ལོ་བཅུ་ཕྲག་གཅིག་གཉིས་རེ་སོང་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། མི་རེའི་ཚེ་ཚད་དེ་ལོ་བརྒྱ་རེ་ཡིན་པའི་དབང་དུ་བཏང་ནས་མིའི་ཚེ་ཚད་འདི་དུད་འགྲོ་ཚེ་ཐུང་ཞིག་གི་ཚེ་ཚད་དང་བསྡུར་ན་རིང་པོ་ལྟ་བུ་ཞིག་རེད་ཀྱང་། དུད་འགྲོའི་ནང་གི་སྲོག་ཆགས་ཚེ་རིང་པོ་ཅན་ཞིག་དང་བསྡུར་ན་ཅི་ཡང་མ་རེད། བསྐལ་བའི་ཆགས་འཇིག་དང་གནས་རིས་གོང་མ་ཚོའི་ཚེ་ཚད་དང་བསྡུར་ཡོང་ན་རང་རེའི་མི་ཚེ་འདི་འུ་ཚོའི་མིག་སྔར་གྱི་སྟོན་ཁའི་འབུ་སྦྲང་ཞིག་གི་ཚེ་ཚད་འདྲ་ཞིག་ཡིན་པས་མ་ཚད་ངེས་གཏན་མེད་པ་ཡིན། གལ་ཏེ་ངེས་གཏན་བྱུང་ནས་ཞག་གསུམ་ལས་ཚེ་མེད་པར་ཤེས་ན། ད་ནི་ཉལ་ས་ཐེངས་མ་གསུམ་ལ་བཅའ་དགོས་འདུག་ལ། སྐེད་རགས་ནི་ཐེངས་གཉིས་ལས་འཆིང་མི་དགོས་ཏེ་རྗེས་མ་དེ་མར་ལ་ཉལ་ནས་ཡར་ལ་ལང་རྒྱུ་ཡོད་པ་མི་འདུག་སྙམ་པའི་གཏད་སོ་ཞིག་ཡོད་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་དེ་འདྲ་ཙམ་ཡང་མེད་པའི་བཙོན་པའི་ནང་གི་བཙོན་པ་ཐ་ཤལ་བ་སྟེ། བཙོན་པ་མེ་མདའི་ལམ་ནས་དམར་གསོད་བྱེད་རྒྱུ་དག་ལ་ཡང་ཁྱོད་སང་ཉིན་གསད་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་བཤད་པར་གྲགས་ཤིང་། ཐ་ན་དེ་ཙམ་གྱི་རང་དབང་རང་ལ་མེད་པའི་ཚུལ་འདི་ལ་བསམ་བློ་ཞིག་བཏང་ན། ཤི་མ་བསམ་རུང་ཤི་དགོས། རྒས་མི་བསམ་ཡང་རྒས་དགོས། ན་ཅི་ལ་བསམ་ཡང་དགྲ་སྙིང་རྗེ་མེད་པ་དེ་རང་གི་ལུས་ཕུང་པོ་འདིའི་སྟེང་ནས་བུད་དེ་སྡུག་ཉིས་བརྩེགས་སུམ་བརྩེགས་མང་པོ་ཞིག་མྱོང་དགོས་པ་ཡིན། འདི་ལ་སྐྱིད་ལ་སྡུག་པའི་འཇིག་རྟེན་མི་ཡུལ། ཞེས་སྙན་ངག་པ་འགའ་རེས་ཟོལ་སྦྱོར་བྱས་ཏེ་བྲིས་པ་ལས། འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་འབྲས་གཉིས་ཀྱི་ཁ་བར་ནས། རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་མུ་ནག་སྲིད་པའི་འཁོར་ལོའི་ཆུ་སྲིན་གྱི་སོར་འཐར་ས། དེར་མེད་པའི་ནང་གི་བསོད་ནམས་མེ་སྟག་འདྲ་ཞིག་ཅི་ཡོད་ན་ཆོས་ཤིག་ལ་བལྟ་ས་ཡོད་པ་ཙམ་ལས་མཐོ་རིས་སུ་གྲགས་ནའང་དོན་དུ་དེ་བས་སྡུག་མེད་པའི་གནས་ཤིག་ཏུ་སྣང་བ་དང་། ད་རུང་འདི་ལས་མ་བཟབས་ན་དེ་ལས་ཀྱང་ཡ་ང་བའི་ངན་སོང་གི་གནས་ཡོད་ཤག་ཤག་རེད། དམྱལ་བ་དང་ཡི་དྭགས་དངོས་སུ་མ་མཐོང་ཡང་རང་ཐོག་ལ་ད་ལྟ་ཡོད་པའིི་སྡུག་བསྔལ་འདི་དག་ལས་ཀྱང་ཤུགས་དྲག་མྱོང་བཞིན་པའི་མི་དང་དུད་འགྲོ་མཐོང་ཆོས་སུ་གྲུབ་པ་ཅི་འདྲའི་མང་བ་ནི་ལྟོས་གྲུབ་ཀྱི་རིགས་པས་དཔགས་ན་ཤེས་པའི་གནད་ཤེས་དགོས་པ་ཡིན། ལོ་ཟླ་ཞག་དུས་ཀུན་ཏུ་ཆོས་སྒྲུབ་མདོག་པར་ཡོད་ཀྱང་། དོན་དངོས་སུ་ཉམས་ལེན་ཐུན་གཅིག་གཅོད་བྱེད་ཅི་ཞིག་ཤེས་ཡོད་པ་དང་། འཆི་བདག་གཤིན་རྗེ་གློ་བུར་དུ་བྱུང་ན་གདོང་ལེན་བྱེད་ཀྱི་ལག་ཆ་གང་ཡོད་འདུག་བསམས་ནས་འདེང་ཞིག་བརྒྱབ་ན། བརྒྱ་བཤད་ཚིག་གི་སྙིང་པོ། སྟོང་དཀྲོགས་འོ་མའི་མར་ལོ། ཐར་བའི་ལམ་སྣེ་ཡང་དག་ཅིག་ཟིན་ཨེ་ཡོད་བལྟ་རྒྱུ་དེ་ལ་ཐུག་ཡོད་པ་ཡིན། དཔེར་ན་ཐག་རིང་གི་འགྲུལ་བཞུད་ལ་འགྲོ་དུས་ཐོག་མར་འགྲོ་ཆས་བྱེད་སྐབས་ད་དེར་ཕྱོགས་སུ་འགྲོ་དགོས་སྙམ་ནས་སེམས་ཁུར་གྱིས་དཀའ་སྣང་ཡོད་པ་ཡིན་ཀྱང་། དངོས་སུ་འགྲོ་བའི་སྐབས་སུ་ཆེར་མི་འགོར་བར་ཐོན་འགྲོ་བས་དཀའ་ལས་དེ་ཙམ་མེད་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་རེད། དཔེ་དེ་དང་ཕྱོགས་མཚུངས་པར་བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སོ་བདུན་དང་། ས་བཅུ་ལམ་ལྔའི་རྣམ་བཞག་སོགས་མདོ་སྔགས་ཀྱི་གཞུང་མང་པོ་དག་ནས་བཤད་པའི་སྐབས་སུ་མགོ་ན་ནས་ད་ཅི་ཡང་འགྲུབ་ས་མ་རེད་བསམས་ནས་ལ་ལ་ཞིག་སེམས་ཤི་བ་ཡོད་ཀྱང་། དོན་དུ་དེ་ལྟར་མིན་པའི་ཚིག་གསུམ་གནད་དུ་མདོར་བསྡུས་ནས་བཤད་རྒྱུ་ཡོད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ངེས་འབྱུང་། ཆུབ་ཀྱི་སེམས། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་གསུམ་ལ་བསྡུ་ཆོག་པ་ཡིན། འདི་ལ་རྗེ་རིན་པོ་ཆེས་ལམ་གྱི་གཙོ་བོ་རྣམ་གསུམ་ཞེས་མིང་བཏགས་པ་ཡིན། དེ་ཡང་རྒྱས་བཤད་སྤྲོས་པ་ཅན་མང་པོར་མ་བྱས་པར་འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་དུ་ཤེས་ནས་དེ་ལས་ཐར་འདོད་ཀྱི་བློ་ཡོད་པའི་ངེས་འབྱུང་དང་། རྒྱུ་འབྲས་མན་ངག་བདུན་ལྡན་ནམ་བྱམས་སྙིང་རྗེ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་སྨོན་འཇུག་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་། བདག་འཛིན་འཁོར་བའི་ཞེན་སྣང་འདི་འཁྲུལ་བ་ཡིན་པར་ཤེས་ནས་མ་འཁྲུལ་བའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བའི་དོན་ལ་གནས་པའམ། འཇིག་རྟེན་ཡང་དག་གི་ལྟ་བ་ལས་རྒྱུ་འབྲས་ཡིད་ཆེས་ཀྱི་སྟེང་ནས་བསླུ་མེད་སྟོང་དང་རྟེན་འབྱུང་གི་དོན་ལ་བློ་སྦྱོང་བ་དང་གསུམ་པོ་དེར་བསྡུས་ནས་བཤད་ན་ཐར་བའི་རང་ལམ་སྙེག་ནུས་པ་དེ་འགྲུབ་ཏུ་མེད་པའི་སྐད་ཆ། གནམ་ལ་སྐས་བཙུགས་ནས་སྐར་མ་ཁ་ཤས་ལོངས་ཤོག་ཅེས་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་མིན་པར་འགྲུབ་ཏུ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན། གཞན་ཡང་ཆོས་ལུགས་འགའ་རེའི་ལུགས་ལ་དེའི་དོན་དུ་སྲོག་གཏང་དགོས་པ་ཡང་ཡོད་ཀྱང་འདི་ནི་དེ་ལྟར་མ་ཡིན། དེ་མ་དགོས་མཛུབ་ཆུང་ཞིག་ཀྱང་ཚ་དགོས་པ་མ་ཡིན་པར་སེམས་ཀྱི་བསམ་བློ་གཏོང་ཚུལ་བསྒྱུར་ནས་རང་སེམས་འདུལ་མ་གཏོགས། ཁྱོད་ཀྱི་སྙིང་ལ་ནད་དང་གདོན་ཞུགས་ཡོད་པ་ཡིན། ཆོས་ཀྱི་སྨན་གྱིས་དེ་ལ་ནད་བཅོས་ཤིག་མ་བྱས་ན་ཁྱོད་ལ་མཐར་མཇུག་འབྲས་བུ་ངན་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ཞེས་རང་གིས་རང་ལ་མཚང་འདོན་གྱི་མེ་བཙའ་བཞག་ནས་ནད་དྲག་ཐབས་བྱེད་དགོས་པ་དེ་འདྲ་ཞིག་ཡིན་པ་རེད། དེ་ལྟར་ན་ངེས་འབྱུང་དང་། བྱང་སེམས། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང་གསུམ་གྱི་ནང་གི་ངེས་འབྱུང་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་རང་ཐོག་ལ་ཡོད་པ་དེ་ཤེས་ནས་ཐར་བ་འདོད་པའི་སྒོ་ནས་ཐར་ལམ་འཚོལ་བ་དེ་སྔར་བཤད་ཟིན་ལ། ལྟ་བ་ཡང་དག་མངོན་དུ་འགྱུར་བ་ནི་སྟོང་ཉིད་རྟོགས་ནས་བདེན་པ་མཐོང་བ་དེ་རེད། ཀུན་རྫོབ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མ་སྐྱེས་པ་ཞིག་ལ་དོན་དམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མི་སྐྱེ་བ་ཡིན་པས་དེ་རྗེས་ནས་བསྒྲུབ་དགོས། ད་ལྟ་མཁོ་ཞིང་ཉག་པ། མེད་ན་ཐབས་མེད་ནི་སྨོན་འཇུག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་ཡིན། འོ་ད་ལུང་པའི་ཕུ་ཐག་རིག་བྱུང་། ཚིག་གི་བཤད་ཕྱོགས་གོ་བྱུང་། ཁ་རྩང་གི་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཇི་ལྟར་བསྐྱེད་པའི་རྗེས་ནས་མར་མུ་མཐུད་དེ་ཤོད་དང་ཞེས་པ་དེར་འབབ་པ་ཡིན། སྔོན་གྱི་གཏམ་རྒྱུད་དག་ལས་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བླངས་ནས་གསོལ་བ་བཏབས་ནས་ཅི་བསམ་འགྲུབ་རབས་བཤད་པ་ཡོད་ལ། ནོར་བུ་རི་མོར་འབྲི་དུས་རིལ་རིལ་པོ་ཞིག་འབྲི་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་རིན་པོ་ཆེའི་མཚོན་བྱེད་ཡིན་པར་འདྲའོ། །འདི་ཕྱི་རང་གཞན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་སྟེར་བའི་དགོས་འདོད་འབྱུང་གནས་བསམ་དགུ་འགྲུབ་པའི་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་རང་གི་སེམས་ནས་རང་གིས་གཏེར་དུ་ལེན་ཆོག་པ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་བསམ་འཕེལ་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་དོན་ཆེན་པོ་འགྲུབ་བྱེད་དེ་ལག་ཏུ་ལེན་དགོས་ན་ཐོག་མར་ཉེར་སྡོག་ལེགས་པར་དགོས་པ་བཞིན་དུ། ཚོགས་བསགས་སྒྲིབ་སྦྱང་གི་སྒོ་ནས་དང་པོར་རང་རྒྱུད་གཙང་མར་བྱས་ནས་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དེ་ཉིད་བཞུགས་སུ་གསོལ་སའི་མཐུན་རྐྱེན་གྱི་འབྱོར་བ་ཐམས་ཅད་ཚོགས་པ་ཞིག་དགོས་པ་ཡིན་པས། བསགས་སྦྱང་གི་ཐབས་ལ་མང་རབ་ཡོད་ཀྱང་ཡན་ལག་བདུན་དུ་བསྡུས་ནས་འཆད་པ་ཡིན། དེ་ཡང་དྲུག་ཏུ་འདུས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་ན། དང་པོ་ཆགས་སེམས་དང་སེ་སྣའི་གཉེན་པོ་ལ་མཆོད་པ། གཉིས་པ་ཞེ་སྡང་དང་གི་གཉེན་པོ་ལ་བཤགས་པ་བཤད་པ་སོང་ནས། གསུམ་པ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ནི། རྗེས་སུ་ཡིི་རང་ནི་ཕྲག་དོག་གི་གཉེན་པོར་ཡིན་པས་གཞན་གྱིས་དགེ་རྩ་བྱས་པའི་བསོད་ནམས་ལ་དགའ་བས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བྱ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ཕྱོགས་བཅུ་དུས་གསུམ་ན་བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དང་པོར་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་ཐུགས་བསྐྱེད་པ་ནས་མཐར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་མ་རྒྱས་ཀྱི་བར་དུ་ཚོགས་བསགས་སྒྲིབ་སྦྱངས་མཛད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ནས་མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་ཀྱི་བར་དུ་ཆོས་འཁོར་བསྐོར་བ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་འགྲོ་དོན་ནམ་མཁའ་ཇི་སྲིད་ཀྱི་བར་དུ་བྱུང་བ་དང་། སྲས་རིགས་ཅན་གསུམ་གྱི་འཕགས་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོས་བསགས་པའི་དགེ་རྩ་ཐམས་ཅད་དེ། མདོར་ན་ཟག་བཅས་དང་ཟག་མེད་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་དགེ་རྩ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་སྤྲོ་བས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན། བཞི་བ་ཆོས་འཁོར་བསྐོར་བར་བསྐུལ་བ་ནི། ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བླ་མ་དགེ་བའི་གཤེས་གཉེན་དང་བཅས་པར་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་ཆོས་གསུང་བར་གསོལ་བ་འདེབས་པ་སྟེ་དེ་ནི་གཏི་མུག་གི་གཉེན་པོ་ཡིན། ལྔ་བ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བར་གསོལ་བ་འདེབས་པ་ནི། ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་འགྲོ་བའི་འདྲེན་པ། མགོན་མེད་ཉམ་ཐག་གི་སྐྱབས་གནས་གང་དག་སུ་བཞུགས་ཐམས་ཅད་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བར་བསྐལ་བ་རྒྱ་མཚོའི་བར་དུ་འཚོ་ཞིང་བཞུགས་པར་གསོལ་བ་འདེབས་པ་སྟེ་ལོག་ལྟའི་གཉེན་པོའོ། །དྲུག་པ་བསྔོ་བ་ནི། བདག་གཞན་རྣམས་ཀྱི་དུས་གསུམ་བསགས་ཡོད་ཀྱི་དགེ་བ་ཐམས་ཅད། སེམས་ཅན་ཡོངས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བསལ་ཞིང་བདེ་བ་སྒྲུབ་པའི་རྒྱུ་རུ་འཁོར་གསུམ་ཡོངས་དག་གིས་བསྔོ་བ་བྱེད་པ་སྟེ། འཁོར་གསུམ་ཡོངས་དག་ཁས་བཤད་པ་ཙམ་མ་གཏོགས་དོན་གྱིས་མ་ནུས་ན་ཡང་རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་བསྔོས་པ་བཞིན་དུ་བསྔོ་བའི་འདུན་པ་བྱས་ན་བསྔོ་བ་དུག་མེད་རྗེས་མཐུན་པར་འགྲོ་བ་ཡིན། འདི་ནི་ཐེ་ཚོམ་གྱི་གཉེན་པོའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཐབས་ཁྱད་པར་ཅན་གྱིས་ཉོན་མོངས་དུག་ལྔ་སེར་སྣ་དང་དྲུག་གི་མི་གཙང་བ་དེ་དག་ཕར་བསལ་བའི་རྒྱུད་གཙང་མ་དང་། བསོད་ནམས་ཀྱི་འབྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྒྱུད་དག་པ། དེ་ལྟ་བུའི་ཚོགས་བསགས་སྒྲིབ་སྦྱོང་གི་སྦྱོར་བ་སྔོན་ན་སོང་ནས་དངོས་གཞི་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ན། ཡང་དག་པ་བརྡ་ལས་བླངས་པ་ཆོ་ག་དང་བསྟུན་པའི་སྨོན་འཇུག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བ་དང་སྐྱེས་པའི་རྒྱུན་མི་ཉམས་པར་གནས་པ་ཡིན། དེས་ན་བདག་གིས་དེང་ནས་བཟུང་སྟེ་མཐའ་ཡས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་། སེམས་བསྐྱེད་པས་མི་ཚད་སྐྱེས་པ་མི་ཉམས་པའི་བསླབ་བྱ་བསྲུངས་ནས་འཇུག་པ་ལག་ལེན་ལ་འདེབས་པ་ཡིན། དེའི་ཆེད་དུ་དམ་པའི་ཆོས་ཟབ་མོ་ཉན་འཆད་སྒོམ་སྒྲུབ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་བསམ་པའི་བསམ་པ་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་ཐུགས་བསྐྱེད་པའི་འདུན་པ་དེ་ལྟ་བུ་དང་མི་འབྲལ་བའི་སྒོ་ནས། སྐབས་འདིར་གང་ཞིག་གསན་པར་བྱ་བ་རྒྱལ་བའི་ཆོས་མཛོད་ཡོངས་ཀྱིི་སྙིང་པོར་གྱུར་བ། རྫོགས་ཆེན་བསྟན་པའི་ཤིང་རྟ་བ་ཆེན་པོ་ཀློང་ཆེན་རབ་འབྱམས་བཟང་པོའི་དགོངས་པའི་གསང་མཛོད་ལས་བྱུང་བའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་འདི་ཉིད་འཆད་པའི་སྐབས་ལས། གསུམ་པ། མཐུན་པའི་རྐྱེན་ལ་བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ།

མཐུན་པའི་རྐྱེན་མདོར་བསྟན་པ།

བདག་རྐྱེན་འབྱོར་པ་ཚང་ན་ཆོས་ཀྱི་ལས་འཕྲོ་ཡོད་པར་ཐག་བཅད་པ་ནི། ཆོས་ལ་སྤྱོད་པའི་འབྱོར་པ་ལེགས་ཚང་བ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྤྱིར་ལས་ཀྱི་འཕྲོ་མ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ། བྱ་བ་གང་ཞིག་བྱེད་འཕྲོར་ཡོད་པ་ལ་ཟེར་བས། འདིར་ཡང་སྐྱེ་བ་སྔ་མ་ལ་ཆོས་བྱེད་པའི་འཕྲོ་ཡོད་པ་དེ་རྟེན་འདི་སྐྱེས་དུས་ནས་སྔོན་གྱི་བྱ་བ་བཟང་པོ་ལ་གོམས་པའི་བག་ཆགས་དེ་ཉིད་རྐྱེན་ཅི་འདྲ་བ་དེ་དང་དེའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སད་དེ་སྔར་གྱི་ལས་ཀྱི་འཕྲོ་གང་ཡོད་ཀྱི་ཆོས་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་རྒྱུ་འབྲས་བསླུ་བ་མེད་པའི་རིགས་པའི་རྟགས་ཀྱིས་དཔོག་པས་ཐོབ་པའམ་མཐོང་ཆོས་སུ་གྱུར་བ་སྟེ། གཉིས་པ་རང་འབྱོར་དང་། གཞན་འབྱོར་གཉིས། དང་པོ།

རང་འབྱོར་བཤད་པ།

དཀར་པོའི་ལས་འཕྲོ་སད་པར་བསྟན་པ་ཡང་། །མིར་གྱུར་དབུས་སྐྱེས་དབང་པོ་ཚང་ཞིང་དད། །ལས་མཐའ་མ་ལོག་ཡང་དག་ལྟ་བ་ཅན། །དེ་དག་ཐོབ་དཀའ་ལས་འཕྲོར་ལྡན་པ་ཡིན། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། དཀར་པོའི་ལས་སད་པའི་རྟགས་སུ་ལྷ་ཆོས་ཀྱི་རྟེན་མི་ལུས་ཐོབ་པས་རྟེན་གྱི་འབྱོར་པ། བསྟན་པ་གནས་པའི་ཆོས་ཚིགས་ཀྱི་ཡུལ་དབུས་སུ་སྐྱེས་པས་ཡུལ་གྱི་འབྱོར་བ་འབྱོར་པ། ལྐུགས་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་མ་ཚང་པར་སྐྱེས་ན་ཆོས་སྒྲུབ་པའི་རྐྱེན་མི་ཚོགས་པས་ཐོས་བསམ་གྱི་རྟེན་རང་ཉིད་ལ་དབང་པོ་ཚང་བས་འབྱོར་པ། ཆ་རྐྱེན་གཞན་ཅི་ཞིག་ཚོགས་ཀྱང་རང་ཉིད་ཆོས་ལ་མ་དད་ན་ཕན་ཐོགས་ཡོད་པ་མིན་པ་འཛམ་གླིང་ན་ཉི་མ་ཤར་ན་ལོང་པས་དེ་མི་མཐོང་བ་བཞིན་དུ་ཐར་པའི་ལམ་ཡང་དག་གི་གནས་ལ་དད་པས་འཇུག་པའི་འབྱོར་པ། འཇུག་པའི་སྒོ་ལས་ཀྱི་མཐའ་མ་ལོག་ནས་ཆོས་ལ་དད་པ་རྒྱུན་མ་ཆད་པ་དཀར་པོའི་དགེ་ལས་ལ་ཆེ་ཚོད་ཆུང་མིན་གྱིས་བརྩོན་པས་ལས་ཀྱི་མཐའ་མ་ལོག་པའི་འབྱོར་པ། གྲུབ་པའི་མཐའ་ངན་པར་ཞུགས་ནས་ལོག་ལྟ་ཅན་པོའི་རིགས་སུ་མ་སྐྱེས་པས་འབྱོར་པའོ། །དེ་དག་ལ་སྔོན་དཀར་པོ་དགེ་བའི་ལས་བྱས་པའི་རྒྱུས། ཚེ་འདིར་ཐོབ་པའི་སྒོ་མིའི་ལུས་ལ་སོགས་པ་རྙེད་པས་ལས་ཀྱི་འཕྲོ་ཡོད་པར་ཐག་ཆོད་པའོ། །སྐྱེ་བོ་གང་དག་ད་ལྟའི་སྐབས་འདིར་མི་ཉིད་ཐོབ་ཀྱང་ཚེ་ཕྱི་མ་ཕན་ཆོད་ལ་མི་ལུས་གཏན་ནས་མི་ཐོབ་པའི་རྟགས་ནི། སའི་སྙིང་པོའི་མདོ་ལས། འཁོར་བའི་གནས་འདིར་ཕྱིན་ཆད་མིའི་ལུས་རྟེན་ཉིད་རྙེད་པར་དཀའ་བའི་གང་ཟག་རིགས་བཅུ་ཡོད་དེ། གང་ཞེ་ན། དགེ་བའི་རྩ་བ་མི་བསྐྱེད་པ་དགེ་བའི་ས་བོན་ཞིག་རྒྱུད་ལ་བཞག་གམ་སྒོར་རྡོག་བཅུས་དགའ་ཞེས་འདེམ་བཅུག་ན་སྒོར་རྡོག་བཅུ་འདེམ་མཁན་དང་། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་མི་གསོག་པ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཞེས་པ་གསོག་དགོས་སྣང་དང་ཕན་པ་ཡོད་སྣང་ཙམ་ཡང་ཞེ་ལ་མི་ཤར་བར་དང་། སྡིག་པའི་གྲོགས་པོའི་རྗེས་སུ་སྤྱོད་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་དང་། ཚེ་ཕྱི་མའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་མི་འཇིགས་པའམ་འཇིགས་མི་ཤེས་པ་དུད་འགྲོའི་རིགས་ཅན་གླེན་ལྐུགས་ཅན་དང་། བདེ་བདེ་ཁོད་ཁོད་ཞི་ཞི་ལྷོད་ལྷོད་ཡོད་པ་སྐར་མ་གཅིག་གི་ཚེ་ཡང་མེད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་འབའ་ཞིག་གིས་སེམས་འཁྲུགས་པ་དང་། ལེ་ལོ་དང་གཡེང་བས་ཆོས་ལ་རྟག་ཏུ་གཡེལ་བ་ཉལ་གཉིད་རྣམ་གཡེང་གིས་མི་ཚེ་སྐྱེལ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ལ་ཞུགས་ཀྱང་དེ་དང་མཐུན་པའི་རྗེས་སུ་མི་སྤྱོད་པ་དང་། ལོག་པར་ལྟ་བའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་མ་རབས་ཐུར་འགྲོ་ཞིག་རིག་དུས་ལོབས་པར་སླ་མོ་འཇུག་པ་བདེ་མོ་དགའ་སྣང་ཤར་བ་དང་། ལོག་པར་ལྟ་བ་དམ་དུ་འཛིན་པའོ་ཞེས་སོ། །དེ་ལྟའི་རིགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱིན་ཆད་འཁོར་བའི་གནས་སྐབས་འདི་ནས་མི་ཉིད་ཀྱི་ལུས་ཙམ་ཡང་མི་རྙེད་ཅེས་སོ། །དེ་དག་སྤྱོད་འཇུག་ཏུ། བདག་གི་སྤྱོད་པ་འདི་འདྲས་ནི། །མི་ཡི་ལུས་ཀྱང་རྙེད་མི་འགྱུར། །མི་ལུས་ཐོབ་པར་མ་གྱུར་ན། །སྡིག་པ་འབའ་ཞིག་དགེ་བ་མེད། །གང་ཚེ་དགེ་སྤྱད་སྐལ་ལྡན་ཡང་། །དེ་ཚེ་བདག་གིས་མ་བྱས་སོ། །ཞེས་སོ། །དེས་ན་གོང་དུ་ལུང་ལས་གསུངས་མ་ཐག་པའི་ད་ལྟ་རང་ཉིད་ཀྱི་བྱེད་པ་དང་སྤྱོད་པ་ངན་པའི་རྒྱུ་དང་ལས་དེ་ཉིད་ཀྱི་འཕྲོས་མཐུད་ནས་ངན་སོང་དུ་སྡུག་བསྔལ་བ་ལས་མིའི་ལུས་རྟེན་མི་རྙེད་པར་ངན་སོང་ཤ་སྟག་གི་ནས་སུ་འཁོར་བའོ། །དེ་ལས་བཟློག་པར་ད་ལྟ་དཀར་པོ་དགེ་བའི་ལས་བྱེད་པའི་ལས་ཀྱི་རིགས་འདྲ་ཡི་འཕྲོས་མཐུད་ནས་མཐོ་རིས་ཀྱི་བདེ་དཔལ་ལ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དལ་འབྱོར་ཐོབ་དུས་ཆོས་ལ་སྤྱོད་པར་རིགས་པ་ཉིད། ཡབ་སྲས་མཇལ་བའི་མདོ་ལས། མི་ཁོམ་བརྒྱད་པོ་ཐམས་ཅད་རབ་སྤངས་ཤིང་། །དལ་བ་ཕུན་ཚོགས་རྙེད་དཀའ་ཐོབ་གྱུར་ནས། །བདེ་གཤེགས་བསྟན་ལ་དད་པ་རྙེད་གྱུར་པའི། །མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རིག་པའི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད། །ཅེས་སོ། །རང་གིས་རང་ཉིད་ལ་འདང་བརྒྱབ་ན་སྔར་དམ་པའི་ལྷ་ཆོས་ལ་ཞུགས་པའི་འཕྲོ་ཚེ་འདི་ལ་ཡོད་པ་དང་། བསོད་ནམས་ཤིག་ཀྱང་བསགས་ཡོད་པ་དང་། རྙེད་དཀའི་དམ་ཆོས་འདི་ལྟ་བུ་ཡང་ཕྲད་ཡོད་ཀྱང་། ད་ལྟའི་བསམ་སྤྱོད་ལ་བལྟས་ན་ཕྱི་མ་འདི་ལྟ་བུའི་ཆོས་ལྡན་གྱི་མི་ལུས་ཐོབ་ནས་ཆོས་དང་འཕྲད་དཀའ་བར་འདུག་སྟེ། དགེ་རྩ་གསར་དུ་མི་བསྐྱེད། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་མི་གསོག་པར་སྡིག་གྲོགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་འདུག་པས། དམྱལ་སོགས་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བའི་ལས་འཕྲོ་ངན་པ་དེའི་ཕྱོགས་སུ་བུད་མི་འགྲོ་བའི་ཐབས་མི་འདུག དེས་ན་དེ་ནི་མངོན་ཤེས་ཅན་གྱིས་སྐྱེ་རྟགས་གསུང་མི་དགོས་པར་ རྒྱུ་འབྲས་བསླུ་མེད་ཀྱི་རིགས་པས་གྲུབ་པར་འདུག དེས་ན་ད་དུང་མ་སྔ་མ་ཕྱི་བའི་དུས་སུ་ཡོད་པས་ཁ་གྱེན་དུ་འཁོར་ནས་ལས་འཕྲོ་ཆོས་ཕྱོགས་སུ་སྒྱུར་ཐུབ་དགོས་སྙམ་པ་ནི་ཅིས་ཀྱང་དགོས་སོ། །གཉིས་པ།

གཞན་འབྱོར་བཤད་པ།

མཐུན་རྐྱེན་གཞན་ཚང་བས་ཆོས་ལ་བརྩོན་པར་རིགས་པ་ནི། གཞན་འབྱོར་ཚང་བས་རྙེད་དཀའ་བརྩོན་པ་ཡང་། །སྟོན་བྱོན་ཆོས་གསུངས་བསྟན་པ་གནས་རྗེས་འཇུག །བརྩེ་ལྡན་བཤེས་དང་མཐུན་པའི་རྐྱེན་འབྱོར་པ། །རབ་ཏུ་དཀོན་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་འཚལ་ལོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། བདག་ཅག་ཐར་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པ་ལ་མཐུན་རྐྱེན་གཞན་གྱི་འབྱོར་བས་བདག་ལ་བསྐུལ་ཞིང་ལེགས་པར་བྱེད་པའི་སྐབས་འདིར་དམ་པའི་ཆོས་ལ་བརྩོན་པ་བསྒྲུབ་དགོས་སོ། །རང་ངོས་ནས་ཆོས་སྒྲུབ་པའི་འབྱོར་བ་ཚང་ཡང་གཞན་ངོས་ནས་དཀའ་ཞིང་། གཞན་ངོས་ནས་མ་ཚང་ན་རང་ངོས་ཀྱི་འབྱོར་བ་ཚང་ན་ཡང་ཕན་ཐོགས་མི་འབྱུང་པས། ད་རེས་གཞན་རྐྱེན་གྱི་འབྱོར་བ་ལ་བསམས་ན། འབྱོར་བའི་གཙོ་བོ་སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱོན་སྐབས་སུ་ཁེལ་དགོས་པས། དེ་ལ་དང་པོར་ཐུགས་རྗེ་དང་ལྡན་པའི་སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱོན་པའི་དུས་འདིར་རྟེན་སྟོན་པ་གཞན་ལས་འཕགས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱིར་བསྐལ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་དུ་མ་བྱོན་པ་མུན་པའི་བསྐལ་པ་དང་། བྱོན་པ་སྒྲོན་མེའི་བསྐལ་པའོ། །དེ་ཡང་དགོངས་འདུས་ལས། སྒྲོན་མེའི་བསྐལ་པ་ནི་སྔོན་འདས་པའི་དུས་ན་བསྐལ་པ་ཆེན་པོ་མངོན་པར་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སངས་རྒྱས་སུམ་ཁྲི་སུམ་སྟོང་བྱོན། དེའི་འོག་ཏུ་མུན་པའི་བསྐལ་པ་བརྒྱ་ཞིག་བྱུང་ངོ་། །དེ་ནས་བསྐལ་པ་རྫོགས་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་བྱུང་ངོ་། །དེའི་འོག་ཏུ་མཐའ་འཁོབ་ཀྱི་བསྐལ་བ་བརྒྱ་བྱུང་ངོ་། །དེའི་འོག་ཏུ་བསྐལ་པ་བཟང་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞི་བྱུང་ངོ་། །དེའི་འོག་ཏུ་མུན་པའི་བསྐལ་པ་ལྔ་བརྒྱ་བྱུང་ངོ་། །དེ་ནས་བསྐལ་པ་མཐོང་ན་དགའ་བ་ལ་སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་བྱུང་ངོ་། །དེའི་འོག་ཏུ་མུན་པའི་བསྐལ་པ་བདུན་བརྒྱ་བྱུང་ངོ་། །དེ་ནས་བསྐལ་པ་དགའ་བ་དང་ལྡན་པ་ལ་སངས་རྒྱས་སྟོང་ཕྲག་དྲུག་ཅུ་བྱུང་ངོ་། །དེའི་རྗེས་ལ་བསྐལ་པ་བཟང་པོ་འདི་ཉིད་བྱུང་སྟེ་སངས་རྒྱས་སྟོང་མངོན་པར་བྱུང་བའོ། །འདིའི་འོག་ཏུ་མཐའ་འཁོབ་ཀྱི་བསྐལ་པ་རིགས་ངན་དྲུག་ཅུ་འབྱུང་ངོ་། །དེའི་འོག་ཏུ་བསྐལ་པ་གྲངས་ལྡན་ལ་སངས་རྒྱས་སྟོང་ཕྲག་བཅུ་འབྱུང་ངོ་། །དེའི་འོག་ཏུ་རིགས་ངན་གྱི་བསྐལ་པ་སྟོང་ཕྲག་བཅུ་འབྱུང་ངོ་། །དེ་དག་ལ་སོགས་པ་མུན་པ་དང་སྒྲོན་མེའི་བསྐལ་པ་དུ་མ་འབྱུང་བ་ལས། མུན་པའི་བསྐལ་པ་དང་ཕྲད་པའི་དུས་སུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མིང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་པ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལས་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ཤིན་ཏུ་བརྒྱ་ལམ་འགའ་སྟེ་མཆོག་ཏུ་རྙེད་པར་དཀའ་འོ་ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་བརྒྱ་ལམ་ཞིག་ན་འབྱུང་བ་ལས་ད་རེས་སངས་རྒྱས་བྱོན་པས་སྟོན་པ་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱོན་པའི་འབྱོར་པའོ། །སངས་རྒྱས་བྱོན་ཡང་ཆོས་གསུངས་པ་དཀོན་པ་ལས། བཀའ་མདོ་སྡེ་དང་རྒྱུད་སྡེས་བསྡུས་པའི་ཆོས་གསུངས་པས་ལམ་ཐར་པ་དམ་པའི་སྣང་བ་དང་མ་བྲལ་བའི་འབྱོར་པ་ཚང་སྟེ། རྣམ་སྣང་མངོན་བྱང་ལས། འཇིག་རྟེན་དུ་ནི་ཀུན་མཁྱེན་དག །ཨུ་དུམ་ཝཱ་རའི་མེ་ཏོག་བཞིན། །བརྒྱ་ལམ་ཡང་ནི་རེས་འགའ་ཞིག །འབྱུང་འགྱུར་ཡང་ནི་མི་འབྱུང་ངོ་། །གསང་སྔགས་སྤྱོད་པའི་ཚུལ་འདི་ནི། །དེ་བས་ཀྱང་ནི་དཀོན་པ་སྟེ། །གང་གིས་སེམས་ཅན་མཉམ་མེད་དོན། །བླ་མེད་བྱེད་པར་ནུས་པ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་གསུངས་ཀྱང་བསྟན་པ་ནུབ་ན་ཕན་མེད་པ་ལས། ད་ལྟ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པའི་ཉི་མ་ནུབ་ཀྱི་རི་མགོར་ལྷུང་དུ་ཉེ་བའི་དུས་ལ་བབས་པས་བསྟན་པ་དམ་པ་གནས་ཤིང་བསྟན་ཞབས་སུ་སྐྱེས་པའི་འབྱོར་པ་ཚང་ཞིང་ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གིས་བསྡུས་པའི་བསྟན་པ་མ་ནུབ་ཙམ་དུ་གནས། བསྟན་པའི་ལྷག་ཞབས་སུ་སྐྱེས་ནས་བསྟན་པ་གནས་ཡོད་ཀྱང་བདག་ཉིད་དེ་ལ་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་ཕན་བདེ་བྱེད་པའི་ཆོས་མཐུན་གྱི་གྲོགས་མེད་ན་ཕན་མེད་པ་ལས། བཀའ་ལུང་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བཟང་པོའི་གྲོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཚང་བའི་ཆོས་ཀྱི་གྲོགས་ཁྱད་པར་ཅན་ཡོད་པས་ཐོས་བསམ་དང་སྒོམ་སྒྲུབ་བྱེད་པའི་འབྱོར་པ་ཚང་སྟེ། ཟླ་བའི་སྙིང་པོས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། འཇིག་རྟེན་ན་ཆོས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ཡང་རྙེད་པར་དཀའ་འོ་ཞེས་སོ། །དེ་དག་ཡོད་ཀྱང་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་མེད་ན་ཐར་ལམ་མི་རྙེད་པ་ལས། ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོ་ཁོང་གི་སྐུ་དུས་ད་ལྟའི་ཡར་སྔོན་ལོ་བདུན་བརྒྱའི་དུས་དེང་སང་ནི་མདོ་རྒྱུད་ཀྱི་གཞུང་ལམ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་མཁྱེན་ཅིང་དགོངས་པ་ནམ་མཁའ་ལྟར་ཡངས་པས་གཞན་དོན་མཛད་པའི་བླ་མ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཆེན་པོ་རྣམས་བཞུགས་པས་རྟེན་ས་གཞན་ལས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བས་འབྱོར་ཏེ། སངས་རྒྱས་བྱོན། ཆོས་གསུངས། བསྟན་པ་གནས་པ་དེ་དག་གིས་གཞན་འབྱོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཚང་ཞིང་། དེ་ལ་ཞུགས་པའི་སྐལ་བ་ཡོད་མེད་ནི་གང་ཟག་སོ་སོའི་རྒྱུད་ཚོད་མི་གཅིག་པ་ཡིན། དུས་རབས་སྔོན་མའི་བོད་ཡུལ་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ན། དུས་རབས་སྔོན་མའི་དུས་སྐེད་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྤྱི་ཡོངས་ནས་ནུབ་སྟེ་མི་ལོ་བཅུ་ཕྲག་ཁ་ཤས་སོང་ལ། ཕྱི་ཚུལ་ནས་བལྟས་ན་ད་ནི་བསྟན་པའི་མེ་རོ་ཞིག་སོས་སུ་ཨེ་ཡོད་ན་སྙམ་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་ཀྱང་། ནང་ཚུལ་ནས་སོ་སོས་ཉམས་སུ་བླངས་ན་གང་ཟག་བཟང་བ་ཞིག་ལ་ཉམས་སད་ཀྱི་ཚོད་ལེན་བྱེད་སྤྱད་གཅིག་ཏུ་གྱུར་བ་དང་། བསྟན་པ་ཕྱི་ན་མི་བཞུགས་པར་རང་རྒྱུད་ནས་བསྲུང་བའི་དམ་བཅའ་ཇེ་བརྟན་དུ་སོང་སྟེ་དེང་གི་བསྟན་པ་ཡང་དར་འདི་བྱུང་བ་ཡིན། ངོ་མས་བཤད་ན་རྐྱེན་ངན་གྲོགས་འགྱུར་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་བསྟན་པའི་དག་ཐེར་ཡག་པ་ཞིག་གི་རྒྱུན་གསར་བའི་འགོ་ཞིག་འཇོག་དགོས་རྒྱུ་ཡིན་ཀྱང་། སྤྱི་མཐུན་གྱི་ལས་དབང་ཟློག་མེད་ཡིན་པའམ། བསྟན་འཛིན་གྱི་སྡེ་གྲངས་མང་ཡང་། སྤུས་ཞན་པ། ཅི་བྱེད་འདི་བྱེད་ཀྱི་བྱེད་ཐབས་གསར་བ་ལག་ལ་ལེན་ཐབས་མ་བདེ་བའི་དབང་གིས། ད་ལྟ་འདི་ཡི་ཚོད་ལ་བརྒྱབ་པ་རེད། འོན་ཀྱང་། བསམ་བློ་བཏང་ན་དུས་སྙིགས་མ་ཞིག་གི་སྐབས་སུ་འདི་ལྟར་དམ་པའི་ཆོས་བསྟན་མ་ནུབ། འཆད་ཉན་གྱི་བསྟན་པ་དར། བཤེས་གཉེན་བཟང་པོ་དགེ་བའི་གྲོགས་མཆོག་དང་ཐུག་ཏུ་ཡོད་པའི་སྐབས་འདིར་བདག་གང་ཟག་གཅིག་པུ་ཞིག་ལ་ཐུག་ཡོད་བསམ་དགོས་པ་ལས། ང་མིན་པ་མང་པ་རེད་བསམ་མི་ཉན་པ་ཡིན། ང་གཅིག་པུ་ཞིག་ལ་ཐུག་ཡོད་པས་འགན་ཆེན་པོ་ཕྲག་པའི་ཐོག་ཏུ་བབ་ཡོད། སླར་ཡང་དུས་རབས་སྔོན་མར་བྱུང་བ་ལྟར་དུ་བསྟན་པའི་ཉམས་ཆག་ཅིག་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་བྱུང་ན། བསྟན་པ་གང་ཟག་རང་རྒྱུད་ལ་བཞུགས་པས། ཕྱི་རབས་བསྟན་དང་འགྲོ་བ་ལ་སྨན་པ་ཞིག་བྱེད་དགོས་བསམ་རྒྱུའི་དམ་བཅའ་དང་བཅས་ཏེ་ཆོས་ལ་སྤྱོད་འོས་སོ། །ཟླ་བའི་སྙིང་པོའི་ཞུས་པའི་མདོ་དེ་ཉིད་ལས། ཡང་དག་པ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡང་རྙེད་པར་དཀའ་འོ་ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་ཚང་བས་ཆོས་ལ་སྤྱོད་པ་ན་མཐུན་རྐྱེན་འཚོ་བ་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་མཐའ་དང་། ངལ་ཞིང་དུབ་པའི་མཐའ་གཉིས་སུ་མ་ལྷུང་བ་ཡང་རྙེད་པར་དཀའ་སྟེ། འཚོ་གོས་ཀྱི་ཕྱིར་བྲེལ་བས་ཆོས་ཀྱི་ནན་ཏན་སྤྱོད་པའི་བརྩོན་པ་ལྷོད་པར་གྱུར་པ་ལས། དེང་སང་ནི་སྙིང་ནས་ཆོས་སྒྲུབ་པ་ལ་སྦྱིན་བདག་དད་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཡོན་སྦྱོར་བ་དང་། གོང་མ་རྣམས་ཀྱི་གདམས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་དཀའ་ཐུབ་དང་བཅུད་ཀྱིས་ལེན་དམ་པ་དང་། ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོ་རང་ཉིད་ཀྱིས་དངུལ་ཆུ་རིལ་བུ་རྡོག་པ་ཁ་ཤས་ཀྱིས་ཟླ་བ་མང་པོའི་འཚོ་རྟེན་འཛད་རབས་ཡོད་པ་དེ་ཚོ་བཅུད་ལེན་ཡིན་པའོ། །སྟོན་གྱི་ཟླ་བ་ལ་སྟེར་སློངས་ཀྱི་སྲོལ་ཁ་མ་ནུབ་ཙམ་དུ་ཡོད་པ་རྣམས་ལ་བརྟེན་པས་སྲོག་འཚོ་བའི་ཕྱིར་མཐུན་རྐྱེན་གྱི་འབྱོར་པ་ཚང་བའི་དུས་འདི་ཉིད་དུ། སྔར་མངའ་བདག་རལ་པ་ཅན་གྱི་སྐུ་དུས་སུ་བོད་ཡུལ་དུ་མཆོད་གནས་དགེ་འདུན་པ་རེ་ལ་མཆོད་གཞིས་གཏན་འཛུགས་ཡོད་ཀྱང་། ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོའི་སྐབས་སུ་སྟོན་འབྲུ་སྣ་སྡུད་སྐབས་བསོད་སྙོམས་སྟེར་སློང་དར་ཙམ་རེ་ཡོད་པར་འདུག་ལ། དེང་སང་ནི་སྤྱི་ཁྱབ་ནས་འབྱོར་འཁོས་བཟང་དུས་ཡིན་ཅིང་། ཁྱད་པར་དུ་ཆོས་པ་འབྱོར་འཁོས་ཀྱིས་ཕངས་པ་མིན་ནོ། །ནམ་བཞག་གཏན་གྱི་འདུན་མ་དེ་ད་རེས་ལ་རག་ལས་པས། ཐར་པའི་ལམ་སྣ་ཟིན་ནས་བདེ་ཆེན་གྱི་གླིང་དུ་བགྲོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཚེ་འདིའི་སྣང་བ་རྫས་དང་ཡོ་བྱད་འཁོར་འདབ་གཉེན་འདུན་ལ་སོགས་པ་ལ་མ་ཆགས་པར། ཚེ་འདི་རྫས་དང་ཡོ་བྱད་འཁོར་འདབ་གཉེན་འདུན་གྱིས་མར་འཐེན་གྱི་དྲུད་ཅིག་མ་གཏོགས་ཕན་ཐོགས་གཅིག་ཀྱང་མེད་པ་ནི་གོང་ནས་ཞུས་པ་ལྟར་དུ་ཡིན་ལ། ཁྱད་པར་དུ་རབ་ཏུ་བྱུང་བས་དེའི་ཕྱོགས་སུ་ཆགས་ཞེན་ཇི་ལྟར་རུང་། །སྒེག་མོའི་མགོ་ལ་མེ་ཤོར་བའམ། སྡར་མའི་པང་དུ་སྦྲུལ་ཞུགས་པ་ལྟར་རབ་ཏུ་འབད་པ་གཅེས་ཏེ། སྙིང་རྗེ་པདྨ་དཀར་པོའི་མདོ་ལས། མི་ཁོམ་པ་བརྒྱད་སྤོངས་ཏེ་དལ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐོབ་པ་ནི་བརྒྱ་ལམ་དུ་ཟད་པས་ན། བག་ཡོད་པས་ལེགས་པར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པར་གྱིས་ཤིག་ཕྱིས་འགྱོད་པར་གྱུར་ཏ་རེ་ཞེས་པ་དང་། ཡུལ་འཁོར་སྐྱོང་གིས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་ཕན་པ་དྲང་སྲོང་ཆེ། །བསྐལ་པ་བྱེ་བར་བརྒྱ་ལམ་འབྱུང་བར་འགྱུར། །ད་ལྟར་དལ་བ་དམ་པ་རྙེད་པ་ལ། །གལ་ཏེ་ཐར་འདོད་བག་མེད་སྤང་བར་གྱིས། །ཞེས་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་མདོ་ལས། དགེ་སློང་དག་དེ་ཐོབ་ནས་དེ་རྙེད་དེ་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཡང་རྙེད་པར་དཀའ་ན། ཅིའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་དང་། བརྟུལ་བ་བརྟན་པོས་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད། རྒས་པ་དང་། ན་བ་དང་། འཆི་བ་ནི་མངོན་པར་འོང་ཞིང་། ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་ཡང་ནུབ་པར་འགྱུར་ན། ཕྱིས་འགྱོད་པར་གྱུར་ཏ་རེ་ཞེས་གསུངས་སོ། །རྒས་ཚེ་སྨད་ཀྱི་གོམ་ཁ་མི་ཐུབ་སར་ཐུག་ནས་ དབུགས་ཕྱི་ནང་ཕར་འཕེན་ཚུར་འཕེན་གྱི་དུས་སུ་སྔར་ཞིག་ནས་ཉམས་ལེན་གནད་ལ་ཁེལ་བ་ཞིག་མ་བྱས་པ་ལ་བསམ་པ་ཡོང་བ་ཡིན། འོན་ཀྱང་དེ་དུས་འཕྱིས་པའོ། །གསུམ་པ།

དེ་ལྟ་བུ་རྙེད་དཀའི་དཔེ་བསྟན་པ།

དེ་ལྟ་བུའི། དལ་འབྱོར་དཔེས་མཚོན་རྙེད་པར་དཀའ་བ་ཡང་། །མཚོ་དབུས་གཡེངས་བའི་གཉའ་ཤིང་བུ་ག་རུ། །རུས་སྦལ་མགྲིན་ཆུད་སྲིད་ཀྱི་ངན་སོང་ལས། །མིར་གྱུར་རྙེད་དཀའ་དེ་བཞིན་རྩིག་ངོས་ཀྱི། །ཞལ་ཞལ་ལོགས་ལ་སྲན་མ་ཆགས་སྲིད་ཀྱི། །མིར་གྱུར་ན་ཡང་ཡུལ་དབུས་སྐྱེ་བ་དཀོན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། རྒྱ་མཚོའི་གཏིང་ན་རུས་སྦལ་ཞར་བ་ཞིག་ལོ་བརྒྱ་བརྒྱ་ན་ཆུའི་སྟེང་དུ་འོང་བ་དེ་དང་། གཉའ་ཤིང་བུ་ག་གཅིག་པ་དེ་སྐད་ཅིག་ཀྱང་ས་གཅིག་ཏུ་མི་སྡོད་པར་རླུང་གིས་ཕྱོགས་སུ་བསྐྱོད་པ་དེ་གཉིས་ཕྲད་དེ། རུས་སྦལ་ཞར་བའི་མགུལ་པའམ་སྐེ་བུ་ག་དེའི་ནང་དུ་ཆུད་པ་སྲིད་ཀྱི་ངན་སོང་དུ་སྐྱེས་པ་ལས་སླར་མི་ལུས་ཐོབ་པ་དེ་བས་ཀྱང་དཀོན་ཏེ། སྤྱོད་འཇུག་ལས། དེ་ཉིད་ཕྱིར་ན་བཅོམ་ལྡན་གྱིས། །རྒྱ་མཚོ་ཆེར་གཡེངས་གཉའ་ཤིང་གི། བུ་གར་རུས་སྦལ་མགྲིན་ཆུད་ལས། །མི་ཉིད་ཤིན་ཏུ་རྙེད་དཀར་གསུངས། །ཞེས་སོ། །ཡང་འཁོར་བ་བརྒྱུད་ནས་འཁོར་བ་ལས། ད་རེས་མི་ལུས་ཐོབ་པ་འདི་རྩིག་ངོས་ཀྱི་ཞལ་བ་འཇམ་པོ་ལ་སྲན་མ་གཏོར་བ་ཆགས་པ་ལས་ཀྱང་དཀའ་སྟེ། ཟླ་བའི་སྙིང་པོའི་མདོ་ལས། མི་ཁོམ་པ་བརྒྱད་ལས་ལོག་ནས་མིར་གྱུར་པ་ཡང་རྙེད་པར་དཀའ་འོ་ཞེས་སོ། །དལ་འབྱོར་མི་ལུས་ཐོབ་པ་མང་ཡང་། དེའི་ནང་ནས་དམ་པའི་ཆོས་ལ་ཞུགས་པ་རྙེད་པར་དཀའ་བ་ནི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་འབྱུང་བར་དཀའ་བ་དང་མཚུངས་སོ། །གསེར་མདོག་གི་རྟོགས་པ་བརྗོད་པའི་མདོ་ལས། ཆོས་དང་ཕྲད་ནས་རྣལ་འབྱོར་དུ་བྱེད་པ་ཡང་རྙེད་པར་དཀའ་འོ་ཞེས་སོ། །སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱོན་པ་ཨུ་དུཾ་ཝཱ་རའི་མེ་ཏོག་པས་ཀྱང་དཀོན་པར་བསམས་ལ་ཆོས་ལ་འཇུག་ཅིང་བརྩོན་དགོས་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མདོ་ལས། ཨུ་དུམ་ཝཱ་རའི་མེ་ཏོག་དེ་ནི་གནས་ཐམས་ཅད་དུ་མི་སྐྱེ་སྟེ། མཚོ་མ་དྲོས་པའི་བྱང་ཕྱོགས་རིའི་རྩེ་ན་དེའི་ཚལ་ཡོད་པ་དེར་སྐྱེ་ཞིང་། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་མི་སྐྱེ་སྟེ། ནམ་སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱོན་པ་དེའི་ཚེ་སྐྱེའོ། །སྐྱེས་ནས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱིས་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ན་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པར་འགྱུར་ལ། མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཚེ་རྙིངས་ཤིང་ས་ལ་ལྷགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ཤིན་ཏུ་རྙེད་པར་དཀའ་འོ་ཞེས་པ་དང་། སྡོང་པོ་བཀོད་པ་ལས། འཇིག་རྟེན་འདྲེན་པ་འཇིག་རྟེན་ན། །བསྐལ་པ་བྱེ་བར་རྙེད་པར་དཀའ། །ཞེས་སོ། །དེ་ཡན་གྱིས་མི་ལུས་རྙེད་དཀའ་བ་དང་། ཆོས་དང་འཕྲད་པ་དེ་བས་ཀྱང་དཀའ་ལུགས་དཔེ་དང་བཅས་པའི་སྒོ་ནས་གསུངས་ཏེ། འདི་ནས་བར་གྱི་གསལ་བྱེད་ཀྱི་ཚུལ་དུ་དལ་འབྱོར་དོན་ལྡན་བྱེད་པར་གདམས་པ་ནི། ཆོས་ཐོས་པའི་དོན་ཚུལ་བཞིན་ཉམས་སུ་ལེན་པར་དཀའ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། ཨུ་དུམ་ཝཱ་ར་འཇིག་རྟེན་འབྱུང་དཀའ་བ། །དེ་བས་ཆོས་ཞུགས་ཡང་དག་ལམ་ཕྲད་དཀོན། །ཁབ་མིག་རས་ཡུག་ཆུད་པ་དཀའ་བས་ཀྱང་། །ལམ་རྙེད་དེ་དག་ཚུལ་བཞིན་སྒྲུབ་པ་དཀོན། །མཚོ་གླིང་དག་ནས་ཡིད་བཞིན་རྙེད་པས་ཀྱང་། །ཡང་དག་བླ་མ་རྙེད་པར་དཀའ་བས་ན། །དེ་དག་བསམས་ལ་བརྩོན་པས་སྒྲུབ་འཚལ་ལོ། །ཨུ་དུམ་ཝཱ་རའི་དཔེ་འདི་ནི་སྐབས་འདིར་བར་གྱི་གསལ་བྱེད་དུ་བལྟ་སྟེ། དོན་བསྡུ་ཞིང་གོང་འོག་གཉིས་ཀར་སྦྱོར་ཆོག་པའི་བར་གྱི་གསལ་བྱེད་བར་མཚམས་རེར་ཡོད་པ་འདི་ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོའི་གསུང་གི་ཁྱད་ཆོས་ཤིག་ཡིན་པའོ། །དོན་སྔ་མ་སངས་རྒྱས་འབྱུང་དཀའ་བ་ལ་ཡང་སྦྱོར་ལ། དོན་ཕྱི་མ་དམ་པའི་ཆོས་ལ་ཚུལ་བཞིན་སྒྲུབ་པ་དང་ཞུགས་དཀའ་བ་ལ་ཡང་སྦྱོར་རོ། །དེ་ཡང་ངས་ཆོས་ཤིག་བྱའོ་སྙམ་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་བློ་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་སྐྱེ་བ་དཀའ་འོ། །སྐྱེས་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐུགས་རྗེ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་མཚན་མོ་མུན་པའི་ནང་དུ་གློག་འབྱུང་བ་དཀའ་བ་བཞིན་ནོ། །སྤྱོད་འཇུག་ལས། ཇི་ལྟར་མཚན་མོ་མུན་ནག་སྤྲིན་རུམ་ན། །གློག་འགྱུ་སྐད་ཅིག་རབ་སྣང་སྟོན་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་སངས་རྒྱས་མཐུ་ཡིས་བརྒྱ་ལམ་ན། །འཇིག་རྟེན་བསོད་ནམས་བློ་གྲོས་ཐེངས་འགའ་འབྱུང་། །ཞེས་སོ། །དེ་བས་ཀྱང་ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གི་ཆོས་སྒོར་ཞུགས་པ་དཀོན་པ་ནི། ཨུ་དུམ་ཝཱ་རའི་མེ་ཏོག་བཞིན་ནོ། །དེ་བས་ཀྱང་ཐར་པའི་ལམ་མ་ནོར་བ་དང་ཕྲད་པ་དཀོན་ཏེ། ཕལ་ཆེར་སྔོན་བསགས་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་འཐུག་དྲགས་པ་དང་། བདུད་ཀྱིས་བསླུས་པའི་དབང་དུ་སོང་ནས་ལམ་ལོག་པའམ་དམན་པར་ཞུགས་པ་མང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། སྡོང་པོ་བཀོད་པ་ལས། ཡང་དག་པའི་ཆོས་དང་ཕྲད་པ་ཡང་ཤིན་ཏུ་རྙེད་པར་དཀའ་འོ་ཞེས་སོ། །དེ་བས་ཀྱང་ཐོས་པ་བཞིན་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ལ་བརྩོན་པའི་ཚུལ་དཀོན་ཏེ་ཁབ་ཕྲ་མོའི་མིག་ཏུ་རས་ཡུག་ཤོང་བར་དཀའ་བས་ཀྱང་རྙེད་པར་དཀའ་འོ། །སངས་རྒྱས་བགྲོ་བའི་མདོ་ལས། སྙིང་རྗེས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་། བསླབ་པ་ལ་གུས་པས་སྲོག་དང་བསྡོས་ཏེ་བསྲུང་བ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལ་ཡིད་ཆེས་ཤིང་མོས་པ་དང་། དེ་དག་ལ་ནན་ཏན་གྱིས་སྤྱོད་པ་ཡང་ཤིན་ཏུ་དཀོན་ནོ་ཞེས་སོ། །གོང་གི་དེ་དག་གཅིག་དཀོན་གཉིས་དཀོན་ཡིན་ཀྱང་དེ་ཐམས་ཅད་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བཞག་པ་ལས། སྔར་སྨོས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་བླ་མ་དམ་པ་དང་མཇལ་ནས་སྙིང་པོའི་ཆོས་ཐོས་པ་ནི་དེ་ལས་ཀྱང་དཀོན་པ་སྟེ། དཔེར་ན་དེད་དཔོན་མཚོ་གླིང་ནས་ནོར་བུ་རྙེད་པ་བས་ཀྱང་དཀའ་བས། བླ་མ་དམ་པ་མཚན་ཉིད་ཚང་པ་ཞིག་རྙེད་དུས་རྟག་ཏུ་དེ་ཉིད་བསྟེན་པ་དང་། དེའི་བཀའ་གསུང་མི་གཅོག་པ་དང་། གསུང་བ་ཇི་བཞིན་བསྒྲུབ་པ་དང་། ཐུགས་མི་མཉེས་པ་སྐད་ཅིག་ཀྱང་མེད་པར། ཐབས་དང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒོ་ནས་མཉེས་པ་བསྒྲུབ་པ་ལ་འབད་པར་བྱའོ། །སྡོང་པོ་བཀོད་པ་ལས། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱི་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྟེན་ནས་འབྱུང་ངོ་། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དེ་ནི་བསྐལ་པ་རྒྱ་མཚོ་ཐམས་ཅད་ནས་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་པ་དག་གིས་རྙེད་ནས་ཆོས་ཐོབ་པར་འགྱུར་གྱི། གཞན་དུ་ན་ནོར་བུའི་མཆོག་རྙེད་པ་ལས་ཀྱང་ཕྲད་པར་ཤིན་ཏུ་དཀའ་འོ། །དེའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་གུས་པས་བསྙེན་བཀུར་བ་ལ་མི་སྐྱོ་བར་བྱའོ་ཞེས་སོ། །གསུམ་པ་དལ་འབྱོར་དོན་ཡོད་པར་བྱ་བ་ལ། དོན་མེད་ཀྱི་བྱ་བ་དོར་བ་དང་། དོན་ཡོད་པར་སྒྲུབ་པ་གཉིས། དང་པོ།

དོན་མེད་ཀྱི་བྱ་བ་དོར་བ་བསྟན་པ།

མཐུན་རྐྱེན་ཚོགས་པས་རང་གི་བློ་ཐར་པ་ལ་སྤྲོ་བ་ཡོད་པ་དེའི་ཚེ། དོན་མེད་བྱ་བ་དོར་ནས་སྒྲུབ་པ་ཡང་། །ཐར་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་དགེ་བ་མ་གཏོགས་པ། །གང་ཡང་དོར་ནས་ཆོས་ལ་བརྩོན་དགོས་ཏེ། །འཁྲུལ་པའི་བྱ་བ་དོན་མེད་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ། །འཆི་དུས་མི་ཕན་སྙིང་པོ་མེད་དེའི་ཕྱིར། །དུག་སྦྲུལ་གཟེབ་བཞིན་ངེས་པར་སྤང་འཚལ་ལོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་བྱ་བ་དགེ་བ་མ་གཏོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལིངས་ཀྱིས་སྤངས་ནས་དམ་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པ་ལ་བརྩོན་དགོས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་གང་བྱས་ཀྱང་སྙིང་པོ་མེད་པ་འཆི་བའི་དུས་སུ་མི་ཕན་པ་སེམས་ཀྱི་གཟེ་རེ་རྒྱུན་མི་ཆད་པའི་རང་བཞིན་རྣམས། འདི་ནས་དཔེར་འཇོག་པ་ནི། དུག་སྦྲུལ་གྱི་གཟེབ་སྟེ་དུག་སྦྲུལ་ནང་དུ་བཅུག་པའི་སླེ་བོ་ལྟ་བུ་ཞིག་རྙེད་པའམ། རིམས་ནད་ཀྱིས་ཤི་བའི་རོ་གོས་རྙེད་པའམ། དུག་གིས་སྦགས་པ་སྟེ་འདྲེས་པའི་ཟས་རྙེད་པ་ལྟར་དེའི་རང་བཞིན་ཚོར་བའམ་ཤེས་མ་ཐག་ལ་དང་པོ་མ་ཤེས་ཀྱང་ཤེས་མ་ཐག་ཏུ་ལིངས་ཀྱིས་འདོར་དགོས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་སྣང་བ་ལ་ཕར་བལྟས་ན་ཐམས་ཅད་འཁྲུལ་པའི་ཡོ་ལང་ལ་སྤྱོད་པ་མཐོང་སྟེ། ཞེས་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་འདི་ཐམས་ཅད་དུག་སྦྲུལ་གྱི་གཟེབ་དང་། རིམས་ནད་ཀྱིས་ཤི་བའི་རོ་གོས་ནད་འགོས་མ་རགས་པ་དང་། ད་དུང་དུག་གིས་སྦགས་པའི་ཟས་ལ་དཔེ་བྱས་པ་འདིས་རང་རྒྱུད་ལ་ཕན་ཐོགས་འབྱུང་རྒྱུ་དང་། ལག་ལེན་གྱི་གནད་ལ་ཁྱེར་བདེ་བ་ཡིན། འདོད་ཡོན་ཐམས་ཅད་འཕྲལ་དུ་བདེ་བར་སྣང་བ་ནི། ཟས་གོས་ནོར་དང་གཉེན་གྲོགས་ལ་སྲེད་ཞེན་མ་ཆོད་པས་ཡིན་པ་དང་། འདིའི་ཕུགས་སུ་གནོད་པ་དུག་གིས་སྦགས་པའི་ཟས་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་པས། སེམས་ཐག་ལིང་གིས་བཅད་ནས་མ་བསྐྱུར་ཐབས་མེད། རྐང་ལག་དུག་གིས་ཟིན་ན་སྲོག་མི་ཤོར་བའི་ཆེད་དུ་རྐང་ལག་ཡིན་ཀྱང་བཅད་དགོས་པའི་ཚོད་ལ་ཐོན་པ་བཞིན་དུ། ཐམས་ཅད་འཁྲུལ་བའི་ཡོ་ལང་དུ་ཞེ་གདིང་གིས་མཐོང་ན་ཅིས་ཀྱང་དགོས་མེད་དུ་རང་ཤུགས་ཀྱིས་ཡོང་ངོ་། །རང་གི་སེམས་ལ་བལྟ་བའི་ཆོས་གོམས་པ་ལ་བསྐུལ་བ་ནི། འཁོར་བ་ལས་ཡིད་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་གླུ་ལས། འཇིག་རྟེན་སྤྱོད་པ་དག་ལ་ཕར་བལྟས་པས། །བྱས་པ་ཐམས་ཅད་དོན་མེད་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ། །ཅི་ལ་བསམས་ཀྱང་ཕན་པར་མི་གདའ་བས། །རང་གི་སེམས་ལ་ལྟ་བ་གོམས་པར་གྱིས། །ཞེས་སོ། །ད་སྔོན་ཕར་འབའ་ཞིག་ལ་བལྟས་པ་ཡིན་ལ། ད་ནི་ཚུར་རང་སེམས་ལ་ལྟོས་དང་། དེ་ལ་གོམས་ན་ཆོས་ལ་གོམས་པ་འབྱུང་ཞེས་སོ། །ཆོས་མིན་གྱི་བྱ་བ་འདོར་ཚུལ་ནི། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས། གང་ཡང་མི་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་འདོར་བ་ནི། རྗེའུ་རིགས་ལ་སོགས་པའི་མི་ཆེན་པོ་མི་གཙང་བ་ལ་འཛེམ་དགོས་པ་ལྟར་འདོར་དགོས་སོ། །མེ་དཔུང་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་འབར་བ་ལ་ལག་གིས་ལེན་པ་མི་འབྱུང་བ་ལྟར་འདོར་དགོས་སོ། །བྲམ་ཟེའི་རིགས་བ་གླང་གི་ཤ་མི་ཟ་བ་ལྟར་འདོར་དགོས་སོ། །ཟས་བཟང་པོས་འགྲངས་པའི་མི་ཟས་ངན་པ་མི་འདོད་པ་ལྟར་འདོར་དགོས་སོ། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་རིགས་ངན་དང་ལྷན་ཅིག་མི་ཕྲད་པ་ལྟར་འདོར་དགོས་སོ། །དགེ་སློང་གཙང་མ་མི་རོ་རུལ་པ་ལ་མི་རེག་པ་ལྟར་འདོར་དགོས་སོ། །ཞེས་སོ། །འཁོར་བར་ཞེན་པ་གཏིང་ནས་ལོག་སྟེ་འཇིག་རྟེན་ཆོས་མིན་གྱི་བྱ་བ་འདོར་དགོས་པའི་དཔེའོ། །འཇིག་རྟེན་ཆོས་མིན་གྱི་བྱ་བ་འདོར་དགོས་ན་དེ་ལ་བློ་མི་འཇུག་པར་ཆོས་ཤ་སྟག་ལ་བརྩོན་པར་གདམས་པ་ནི། ཚེ་འདིའི་སོ་ཚིས་གྲོགས་དང་གྲོས་འདུན་དང་། །ལོངས་སྤྱོད་ཕྱོགས་རིས་གྲུབ་མཐའ་ངན་པ་རྣམས། །དལ་འབྱོར་ཆུད་གསོན་ཕུང་ཁྲོལ་ལགས་པས་སྤང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་ཅི་བྱས་ཀྱང་ཕྱི་མ་ཕན་ཆད་ཀྱི་དོན་ཆེན་པོ་མེད་ཅིང་འཁོར་བའི་འདམ་དུ་བྱིང་བ་ལས་མེད་པར་ཐག་བཅད་ནས་ཆོས་ལ་བརྩོན་དགོས་སོ། །འདི་ཚོ་མན་ངག་ཁོ་ན་ཡིན་པས་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ལ་ཐོས་བསམ་འཆད་ཉན་བྱེད་དུས་གཙོ་བོའི་ཡོང་སྒོ་རང་རྒྱུད་ཀྱི་ཉམས་ལ་རན་པ་ཞིག་གིས་རྒྱུད་ལ་སྦྱར་དགོས་སོ། །དེ་ཡང་སོ་ནམ་ཡུན་གྱི་དོན་སྲིད་མེད་པ་ཡུལ་ཞིང་རོང་འབྲོག་གི་སོ་ཚིས། གྲོགས་ཡུན་གྱི་དོན་སྲིད་མེད་པ་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཁྱོ་ཤུག་གམ་བཟའ་ཚོ་དང་ཉེ་འབྲེལ། ལོངས་སྤྱོད་ཡུན་གྱི་དོན་སྲིད་མེད་པ་དེ་ཚེ་དེ་གོང་གི་ཟས་ནོར་གྱི་གཉེར་བ། གྲོས་འདུན་ཡུན་གྱི་དོན་སྲིད་མེད་པ་ཚེ་འདིའི་འཁྲུལ་སྣང་གི་ཆེ་ཐབས། འཁྲུག་པ་ཡུན་གྱི་དོན་སྲིད་མེད་པ་དགྲ་གཉེན་གྱི་ཕྱོགས་རིས། གྲུབ་མཐའ་ཡུན་གྱི་དོན་སྲིད་མེད་པ་གང་ལ་ཞེན་པ་མཐར་འཛིན་གྱི་ལྟ་བ་རྣམས་སྤངས་ལ། རང་ཉིད་ཀྱི་དལ་འབྱོར་ཆུད་མི་གསོན་པར་རང་གིས་རང་ལ་གཅེས་ན་སྙིང་ནས་དམ་པའི་ཆོས་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཞིབ་ཏུ་བཀྲལ་བ་ནི། དེ་ཡང་ཁྱིམ་གཉིས་ན་གནས་པ་ནི་བྲེལ་བ་མང་ཞིང་། ཞེས་ཁྱིམ་དང་པོ་འཇིག་རྟེན་མི་ནག་གི་ཁྱིམ་དང་། ཁྱིམ་གཉིས་པ་ཁྱིམ་ཆུང་སྤངས་པའི་ཁྱིམ་ཆེན། ང་ཚོའི་ཁ་སྐད་དུ་དགོན་གཞིས་བླ་བྲང་དང་། ས་འགའ་རེས་ནང་ཆེན་ཞེས་པ་དེའོ། །ཆོས་ལས་ཉམས་པའི་གཞི་ཡིན་པས་ཡུན་གྱི་དོན་སྲིད་མི་འགྲུབ་སྟེ། ཁྱིམ་དང་པོ་ཐོག་མ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཁྱིམ་ན་ང་ཁྱོད་དང་དགྲ་གཉེན་གྱི་ཕྱོགས་རིས། བུ་ཚ་དང་ཁྱིམ་ཐབ་ཀྱི་གཉེར་པ། ཡུལ་གྱི་རྒྱལ་པོ་དང་གཙོ་བོ་ལ་སོགས་པའི་ཁྲལ་འུ་ལག་དང་མནར་གཅོད་ཀྱིས་གཙེར་བའི་སེམས་ལས། ཟ་ཆས་འཐུང་གཡོག་གི་ནང་ནུབ་ལྟོ་གོས་ཀྱི་ཁོལ་པོ། གང་བྱས་ཀྱང་གྲུབ་མ་ཟིན་པ་ལྟ་བུ་དང་། ཅི་བྱུང་ཡང་འདོད་པ་ཚིམས་པའི་ཕྱོགས་སུ་མི་འདོང་། ཇི་ལྟར་བྱས་ཀྱང་མི་མགུ། ཉིན་མི་དལ་མཚན་མི་གཉིད་པར་བྱས་ཀྱང་བྲེལ་ཏོ་ལ་ཟིན་པའི་དུས་མེད། ཆོས་ལ་སེམས་པའི་བློ་དཀོན། གང་བྱེད་སྡིག་པ་དང་འདྲེས་པ་གཞི་ཆེ། ཁྱིམ་མཚེས་ཆགས་སྡང་གི་མེ་དཔུང་དབལ་ཚ། བུ་ཚ་ལན་ཆགས་ཀྱི་རྡོས་ཐག་ཤུགས་དྲགས། ཅི་བྱས་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་བསྣོན་པ་ཁུར་ཆེ། རང་སྡུག་བསྔལ་བ་བས་གཞན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་མི་བཟོད་པ་གྲངས་མང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་དང་རིང་བ་ཡིན་ནོ། །དགྲ་ཐུ་བ་གནོད་སྐྱེལ་བ་ངོ་མ་ནི་ངོས་ནས་བརྙས་ལྐོག་ནས་འཕྱ་མཁན་དེ་མིན་པར། བུ་ཚ་ལན་ཆགས་ཀྱི་རྡོས་ཐག་དང་། གྲོགས་དང་གཉེན་ཉེ་ཟུར་དུ་ཡོད་པ་ཞག་གསུམ་བྲལ་ན་བློ་མི་བདེ་བའི། འཁོར་བའི་འཆིང་ཐག ཐར་བའི་ལམ་བཀག་རྣམས་སོ། །ཐད་དུ་ལངས་པའི་དགྲ་བོ་ནི་བཟོད་པ་སྒོམ་པའི་རྟེན། སྙིང་རྗེ་སྐྱེ་སའི་ཡུལ་ཡིན་པས། བྱམས་དང་སྙིང་རྗེ་བསྒོམས་ནས་འབྱོངས་དགོས་ས་དངོས་ནི་དགྲ་ཡིན་ལ། དོན་གྱིས་བཤད་ན་དགྲ་ནི་བཀའ་དྲིན་ཅན་ཡིན་པ་དང་། ལར་དགྲར་གྱུར་པ་ཡང་ཕ་རོལ་པོའི་ཕྱོགས་ཁོ་ནས་ལན་པ་ཅི་ལ་ཡིན། རྔ་མེད་ན་རྔ་དབྱུག་གིས་གང་ལ་རྡུང་། གནོད་ཆེན་པོ་ཕར་ལ་ཡང་བསྐྱལ་ཡོད་དེ། ང་མེད་ན་དེའི་རྒྱུད་ལ་ཞེ་སྡང་མི་སྐྱེ་ཞིང་། ཕྲག་དོག་མི་དགོས་པ་དང་། དེས་དབང་གིས་རྣམ་སྨིན་མྱོང་དོན་མེད་པ་ཡིན། དེས་ཀྱི་ཤ་ཚ་སྙིང་རྗེའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་ཡོད། དེས་ན་མ་དུལ་བའི་སེམས་རྒྱུད་འདུལ་རྒྱུར་ལྷག་པར་དུ་སྙིང་སྟོབས་སྐྱེད་དགོས་སོ། །འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པའི་བྱམས་ཞུས་ཀྱི་ལེའུ་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀུན་དགའ་བོ་ལ། ཀུན་དགའ་བོ་ཞེས་བོས་ནས། ངས་ནི་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པའི་དུས་སུ་སྨོན་ལམ་འདི་ལྟར་བཏབ་སྟེ། སྙིགས་མ་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཉོན་མོངས་དུག་ལྔ་ཤས་ཆེ་ཞིང་། ཉོན་མོངས་དུག་ལྔ་བདོ་བའི་སྐབས་སུ་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ལ་ཆགས་ནས་ཆོས་ལ་ལོག་པར་འཛིན། ཕ་མ་སྤུན་སྲིང་མཁན་སློབ་འཕགས་པའི་གང་ཟག་ལའང་འཁུ་བའི་གནས་སྐབས་ཀྱི། མི་དྲི་མ་ཅན། མི་དམུ་རྒོད། མི་ཅང་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སུ་གྱུར་ན་ཅི་མ་རུང་སྙམ་ནས། སྨོན་ལམ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པས་མཐར་སྨོན་ལམ་དེ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་ནས། དུས་ངན་འདི་ལྟ་བུའི་ནང་དུ་ངས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྔོན་དུ་བཏང་ནས་གྲོང་ཆེར་དང་། གྲོང་རྡལ་དང་། ཡུལ་འཁོར་དང་། ཡུལ་ལྗོངས་དང་། རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་སོགས་སུ་ཆོས་བསྟན་པའི་སྐབས་སུ། སྐྱེ་བོ་མ་རུང་བ་ཤིན་ཏུ་མང་བ་ནི་བསམ་བཞིན་དུ་དེ་ལ་སྨོན་ལམ་བཏབ་པས་ཡིན་ལ། ང་ལ་ངན་སྨོད་འདྲ་མིན་བྱས་ནས་ཐ་ན་མི་མ་རབས་ཀྱིས་བཤད་རྒྱུའི་གཏམ། ཡ་རབས་ཀྱི་ཚོགས་སུ་མི་འོང་རྒྱུའི་ཚིག་རྩུབ་བརླངས་པོར་སྨྲ་བས་ཀྱང་བསྐུར་བ་འདེབས་པ་དང་། ང་ལ་ཆད་པར་སྨྲ་བ་ཞེས་བརྗོད་ལ། རྟག་པར་སྨྲ་བར་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པ་དང་། ཕས་ཕམ་པས་བསྐུར་བ་འདེབས་པ་སོགས་ཅི་ཡང་སྨྲོད་པ་ཡིན། དེའི་མ་ཚད་ངའི་ལུས་ལ་ས་གཏོར་ཞིང་། མེས་སྲེག་ཐབས་བྱེད་ལ། དུག་དང་འདྲེས་བའི་ཁ་ཟས་ཀྱང་སྦྱིན་མྱོང་ལ། དེ་ལ་སོགས་པའི་སྐུར་འདེབས་དང་གནོད་པ་བྱེད་ཀྱང་། ངས་ནི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྔོན་དུ་བཏང་ནས། ལུས་ལས་ཆད་པའི་བུ་སྒྲ་གཅན་འཛིན་དང་། དགྲའི་དང་མ་ལྷས་བྱིན་གཉིས་ཀ་འདྲ་བར་བྱས་ནས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པས་ཆོས་སྟོན་བཞིན་ཡོད་ཅེས་གསུངས་པ་བཞིན་དུ། འུ་ཚོ་ཡང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་དང་། ཐེག་ཆེན་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས། རྒྱལ་བའི་མཛད་པ་ཉག་གཅིག་གིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་ནས་དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་པར་དམ་བཅས་པས། མ་མཐའ་ཡང་། གཤེ་བ་ལ་སླར་མི་གཤེ། ཁྲོ་བ་ལ་སླར་མི་ཁྲོ། བརྡེགས་པ་ལ་སླར་མི་རྡེག མཚང་འབྲུ་བ་ལ་སླར་མི་འབྲུ་བའི་དགེ་སྦྱོང་གི་ཆོས་བཞི་བསྟེན་པས་མ་ཚད་བསམ་བློ་བཏང་ན་དགྲ་གཉེན་ཆད་པར་མེད་པ་ཐམས་ཅད་ཕ་མར་གྱུར་བའི་སེམས་ཅན། རྨོངས་པའི་གཞན་དབང་ཅན་འབའ་ཞིག་ཡིན་པས་སྙིང་རྗེས་མདུན་ནས་བརྡར། སྙིང་རྗེས་རྗེས་སུ་བཟུང་། སྙིང་རྗེས་སྡུག་བསྔལ་ལས་སྒྲོལ་དགོས་བསམ་པའི་སེམས་མཆོག་བསྐྱེད་པ་ཙམ་གྱིས་མི་ཚད་པར་སྐྱེས་པར་བྱེད་དགོས་པས། ཕར་ཕན་བཏགས་ཀྱང་ཚུར་གནོད་པར་བྱེད་འདུག་པ་འདི་དག་ཀྱང་སྔོན་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་མཐུན་སྣང་དུ་དུས་སྙིགས་མའི་སྐབས་སུ་དེ་ལྟར་འབྱུང་དུ་ཡོད་པས། རང་ལ་ལོག་སྒྲུབ་དང་སྐུར་འདེབས་ཇི་ཙམ་བྱས་རུང་། དེའི་སྐབས་སུ་ལྟས་ངན་གཡང་ལེན་གྱི་མན་ངག་རང་ལ་ཡོད་ན། ལྕགས་ཐམས་ཅད་གསེར་དུ་བསྒྱུར་ཤེས་པ་བཞིན་དུ། ཕན་པའི་སྨན་གྱི་སྡེབ་སྦྱོར་བཟང་པོ་དེ་ན་བྱེད་དུ་ཡོད་པ་དང་། ནོར་རིན་ཐང་ཅན་རིན་པ་སྦྱིན་མི་དགོས་པར་དེ་ན་བླང་དུ་ཡོད་པ་ཡིན། གཞན་མ་དགོས་ལོ་ཀེག་ཟླ་ཀེག་གི་བར་ཆད་སེལ་བ་ལ། རིམ་གྲོ་ཞབས་བརྟན་ཅི་ཙམ་བསྒྲུབས་པ་ལས་ངན་སྨྲས་སྐུར་འདེབས་བྱེད་རོགས་བྱས་ན། དེས་བཟང་ཞིག་ཡོད་པ་མིན། དེ་ལག་བླངས་མ་ཡིན། དཔེ་ང་ལ་མཚོན་ན། ང་རང་ལོ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔའི་ཀེག་ཐོག་ཏུ་ཐོན་དུས་རིག་གནས་གསར་བརྗེའི་དཔུང་སྡེ་གཙང་གཤེར་བྱས་ནས། བཀྱིགས་བརྡུངས་སུམ་རྒོལ་གྱི་འགུལ་བསྐྱོད་བཙུགས་བྱུང་། དེ་དུས་ཡིག་ཆེན་ཚགས་པར་སྦྱར་བ་དང་། སྐྱོན་བརྗོད་དང་དགག་པ་ཐེར་འདོན་བྱས་པའི་དབང་གིས་ཁ་ན་སོ་ཚ་ཙམ་ཞིག་མི་འབྱུང་བའི་ཕན་ཐོགས་ཡོད་བྱུང་། དེ་དུས་སྐུར་འདེབས་བླ་བཙག་གི་མིང་ལ་ངས་ཅི་བཏགས་ཡོད་ཅེ་ན། སྐུ་རིམ་འདོན་ཁི་ཨེ་འདུག་ཅེས་མིང་བསྒྱུར་བ་ཡིན། སྐུ་རིམ་ཞབས་བརྟན་འཚོགས་པ་ལས་དགའ་བ་ཡིན་ལ། དཀོན་མཆོག་ལ་བདེན་མཐུ་མེད་པས་མིན་ཀྱང་། རང་གི་འཛིན་ཞེན་གྱི་རྣམ་པར་མ་དག་པས་ཡིན། བཟང་འདུག་ཡག་འདུག་ཟེར་དུས་འུ་གུས་ཡིན་སྣང་ཤར་ནས་རྐྱེན་བར་ཆད་དེས་ཆེ་མེད་པ་རེས་མ་ཤི་ཙམ་དུ་བྱེད་པ་ཡིན་པས། དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་པ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་འགྲོ་དོན་བྱེད་དུས་སྡང་བའི་ཡུལ་ལ་ལྷག་པར་སྙིང་རྗེ་བསྐྱེད་དགོས། མ་དུལ་བ་འདུལ་དགོས་པ་ལས་ཐུལ་ཟིན་པའི་སེམས་རྒྱུད་སྨིན་པར་ཨ་འདུལ་ཡང་འདུལ་དགོས་པ་མིན། སྔགས་ཀྱི་སྐབས་ནས། མ་གྲོལ་དགྲོལ་དང་མ་བསྒྲལ་བསྒྲལ། །དབུགས་མ་ཕྱིན་རྣམས་དབུགས་དབྱུང་ཞེས་དམ་བཅའ་བཞག་པ་བཞིན་དགོས་པ་ལས། སྲ་མོ་ལ་འདྲེད། སྙི་མོ་ལ་ཟུག་འགྲོ་བ་ནི་འགྲོ་དོན་གྱི་ཐ་མ་ཡིན། དེ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་རྩ་ཁྱིམ་ཡིན་པས། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་དགོས་པ་ཡང་དེས་སོ། །དེས་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེང་གེ་སྒྲས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། ཁྱིམ་ན་ཉོན་མོངས་གནས་པ་སྟེ། །དཀར་པོའི་ཆོས་རྣམས་འཇིག་པར་བྱེད། །ཅེས་སོ། །ཁྱིམ་གཉིས་པ་རབ་ཏུ་བྱུང་བས་གཟུང་བ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ཏེ། ཁྱིམ་ཆུང་སྤངས་པའི་ཁྱིམ་ཆེན། ཚོང་དང་སོ་ནམ་གྱི་གཉེར་བ། དཀོར་ནོར་སྤེལ་དགོས་པས་སོ་ནམ་མི་བྱེད་ཐབས་མེད་པས་སོ། །རྟ་བོང་ཁལ་ཕྱུགས་ཀྱི་བྲན་གཡོག དེང་སང་གི་འགྲིམ་འགྲུལ་ཀྱི་ཡོ་ཆས་གཙོ་ཆེར་འཁོར་ལོའི་རིགས་ཡིན་ཀྱང་། དགོན་པའི་མཆོད་གཞིས་དང་སྒེར་གྱི་འབྲོག་ཁྱིམ་ལ་སོགས་པའི་རྟ་ཟོག་ནོར་ཕྱུགས་ལ་བལྟ་དགོས་དང་། ནོར་རྫས་སྐྱེད་འཕེལ་གྱི་བྲེལ་ཏོ་ཕ་དམ་བུ་ལོན་སོགས་པའི་བྱ་བ། ཡིན་པར་རྒས་ཀ་ཚེ་མཇུག་ཏུ་ཆོས་རྣམ་དག་ཅིག་འགྲུབ་དགོས་བསམས་ནས་ཆོས་ཞུགས་བྱས་ཀྱང་དེ་དག་བློས་མི་ཐོང་ནས་ཡང་རྒས་ཚེ་གཞུག་གི་སོ་ཚིས། ཉེ་དུ་འབྲེལ་བའི་གྲོས་འདུན་ཆགས་སྡང་གིས་བློ་འདྲི་ཞིག་བྱས་དུས་བདེ་བདེ་ཉིན་གཅིག་ལ་མེད་པ། འདོད་ཡོན་སྲེད་པའི་ཞེན་ཆགས་གཅིག་ཡོད་ན་གཉིས་དགོས་ཤིང་མི་དགོས་ཤུལ་དུ་མེད་པ་སྐྱ་སེར་གཉིས་ཀའི་གོ་ཆོད་བྱེད་དགོས་པ། བཟའ་བཏུང་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་སྐྱིད་འདོད་ཟ་དགའ་འཐུང་སྐྱིད་འདུ་ར་ཚོགས་ཁང་། གནས་དང་མཁར་ལས་ཀྱི་བྱ་བཞག་གཅིག་གི་རྗེས་སུ་གཅིག་འབྱུང་བ་ལས་མཇུག་རྫོགས་རྒྱུ་མེད་པ། ཟིན་མེད་བྲེལ་ཏོའི་རྣམ་གཡེང་ཟིན་འགྲོ་རྒྱུ་ཞིག་ཅི་ལ་ཡོད་དེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བཞག་ཆུའི་གཉེར་མ་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་དང་། དེ་ལྟ་བུའི་ཉིན་མཚན་ཆགས་སྡང་གི་ཁོར་ཡུག ཉིན་གྱིས་མི་ཚད་མཚན་ལ་ཡང་དེ་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ནས་རང་རྒྱུད་ཆུད་ཟོས་སུ་ཤོར་བ་དང་། གོང་འོག་སེམས་འཛིན་གྱི་ཁུར་ལས་གོང་མའི་ངོ་ལོན་དགོས་པས་དེ་མགུ་ཐབས་མི་ཐོན། ལོ་འདོད་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྣང་ཤེས་མིན་ན་ཡིན་ཁུལ་གྱིས་གཅིག་རྗེས་གཅིག་གིས་ཨེ་ཟིན་ལྟ་བ་དང་། ཐོས་བསམ་གཟུགས་བརྙན་གྱི་ཁ་ཆོས་ཕར་ལྟས་ལ་ལོས་ཡིན་བསམ་སྤྱད་ཀྱི་ཚུལ་འཆོས་ལེགས་སྨོན་ཙམ་མ་གཏོགས་པར་དོན་དུ་ཆོས་མེད་པ། ཆགས་སྡང་འགྲན་སེམས་ཀྱི་མེ་དཔུང་དགོན་པ་ཁྱིམ་མཚེས་གྲྭ་རོགས་གྲོགས་མཆེད་སུ་ཡིན་ཀྱང་གཅིག་གིས་གཅིག་གོང་ལ་ཤོར་དོགས་ཀྱི་འགྲན་སེམས། རྟག་ཏུ་ཟུག་རྔུའི་ཚེར་མ་ཉོན་མོངས་པའི་ནད་ཁོག་ན་ཡོད་པས་མི་བདེའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚེར་མ་མེད་པའི་འོས་མེད་ལ། ཅི་བྱས་ཚེ་འདིས་བྱ་བ་ལས་ཚད་ཚེ་འདིའི་དོན་དུ་མ་གཏོགས་ཕྱི་མར་ཕན་ཐོགས་ཅན་ཁེ་རུ་གཅིག་མེད་པ། རྟག་ཏུ་རེ་བའི་སོ་ཚིས་མི་ཚེ་གཅིག་ལ་མི་ལོན་མི་འགྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་རེ་སྟོང་ཏག་ཏག་འཆང་ནས་དེས་དོན་དུ་འབད་པར་བྱེད་པ། དཔོན་སློབ་དད་མེད་ཀྱི་འཆིང་རེས་ཏེ་དཔོན་སློབ་ཏུ་སྣང་ཡང་དོན་དུ་དད་པ་མེད་པར་གཅིག་གིས་གཅིག་འཆིང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་། གྲོགས་མཆེད་འགྲན་སེམས་ཀྱི་ཕྲག་དོག་སྐལ་ལྡན་རྡོ་རྗེའི་མཆེད་ལྕམ་ཡིན་ཀྱང་དོན་ལ་འགྲན་སེམས་དང་ཕྲག་དོག་ཡོད་པ། དྲག་ཤོས་སུ་བརྩི་རྒྱུ་རྣམས་ཀྱང་ཆོས་བརྒྱད་ཀྱི་རི་བོ་མཐོན་པོ་ཅན་དང་། ཞན་ཤོས་སམ་ངན་ཤོས་སུ་བརྩི་རྒྱུ་རྣམས་ནི་ཐོས་མེད་ཀྱི་ཀུན་སྤྱོད་གང་བྱུང་ཅི་བྱུང་གི་སྤྱོད་འཆལ་ཅན། མདོར་ན་ཆོས་དང་རང་རྒྱུད་འཛོལ་བའི་ཉེས་པ་ཤིན་ཏུ་མང་བས་ཐར་པ་དམ་པའི་ལྷ་ཆོས་རབ་ཏུ་དཀའ་སྟེ། འདུལ་བ་ལུང་ལས། ཁྱིམ་དོན་ཆེ་ཆུང་སྤངས་ནས་ཐོག་མར་རབ་བྱུང་དཀའ། །ཞེས་པ་དང་། གང་ཞིག་རབ་ཏུ་བྱུང་ཡང་ཡོན་ཏན་སྣོད་མ་གྱུར། །སྐྲ་དང་ཁ་སྤུ་བྲེགས་ཀྱང་དགེ་སྦྱོང་ཚུལ་མ་ཞུགས། །རབ་བྱུང་དེ་ནི་རབ་བྱུང་མ་ཡིན་ཁྱིམ་པའང་མིན། །ཆུ་མེད་ཁྲོན་པ་རི་མོའི་མར་མེ་བཞིན། །ཞེས་པ་དང་། སྔ་མ་དེ་ཉིད་ལས། ཁྱིམ་ན་གནས་པ་འདོད་པ་ཡིས། །མི་ངོམས་བཞིན་དུ་འཆི་བར་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །དེས་ན་ཆོས་ཚུལ་བཞིན་དུ་བྱེད་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྣང་བ་ལས་བཟློག་པ་གལ་ཆེའོ། །སེམས་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ཁྱིམ་ནས་འབུད་མ་ཐུབ་དུས། ཁྱིམ་ཆུང་རུ་བ་སྐྱས་སྤོ་ཙམ་སྤངས་ཀྱང་། ཁྱིམ་ཆེན་འདོད་ཡོན་གྱི་སྲེད་པའི་ཞེན་ཆགས་བཟའ་བཏུང་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་སྐྱིད་འདོད། ཁྱད་པར་དུ་ཆོས་བརྒྱད་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྣང་ཤས་འདིས་བཅིངས་ནས། རབ་ཏུ་བྱུང་ཡང་ཡོན་ཏན་གྱི་སྣོད་དུ་མ་གྱུར། སྐྲ་བྲེགས་ཀྱང་དགེ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་དང་མ་མཐུན་པ་འདི་བྱུང་བས། ད་ནི་རང་མགོ་རང་གིས་མི་གཡོག་པར་གནད་ཀྱི་ནང་གི་གནད་གཅིག འཇིག་རྟེན་གྱི་སྣང་ཤས་དང་ཞེན་པ་བྲལ་ཐུབ་དགོས་ཞེས་པའོ། །གཉིས་པ།

དོན་ཡོད་པར་སྒྲུབ་པ་བསྟན་པ།

དྲན་ཤེས་བཞིན་གྱིས་བཟུང་ནས་ཡེངས་མེད་དུ་བཞེངས་བསྐུལ་གདབ་པ་ནི། རྟག་ཏུ་དྲན་དང་ཤེས་བཞིན་བག་ཡོད་པས། །དལ་འབྱོར་བསམས་ཏེ་ཐར་པའི་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟར་རྙེད་དཀའི་དལ་འབྱོར་ཐོབ་ནས་ད་རེས་ཐར་པའི་ལམ་སྣ་མ་ཟིན་ན། གསེར་གླིང་དུ་ཕྱིན་ནས་སྟོང་པར་ལོག་པ་བས་ཀྱང་མདོ་ཆུང་བས་ཟབ་མོའི་ཆོས་ཤིག་བསྒྲུབས་ཏེ་ཐར་བའི་ལམ་སྣ་ཅི་ཟིན་བྱ། སྤྱོད་ལམ་དུས་དྲུག་ཐམས་ཅད་དུ་འདྲིས་པའི་དངོས་པོ་མི་བརྗེད་པའི་དྲན་པ་དང་། དོན་ཡོད་མེད་ཀྱི་བྱ་བ་ངོས་ཟིན་པའི་ཤེས་བཞིན་གྱི་བྱ་རས་ཟིན་པར་བྱས་ཏེ། ཚོགས་དྲུག་ཡུལ་ལ་མ་ཡེངས་པར་རང་གིས་རང་ལ་བསྐུལ་བ་ནི། དཔེར་ན་གྲུ་ཡོད་དུས་ཆུ་ལས་མ་སྒྲོལ་ན། དེ་ནས་མི་སྒྲོལ་བས་དེ་དུས་ཅི་སྒྲོལ་བྱེད་པ་ལྟར། དལ་འབྱོར་གྱི་གྲུ་རྙེད་དུས་འབད་དགོས་ཏེ། སྤྱོད་འཇུག་ལས། གྲུ་འདི་ཕྱི་ནས་རྙེད་དཀའ་བས། །རྨོངས་པ་དུས་སུ་གཉིད་མ་ལོག །ཅེས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཅང་ཤེས་ཀྱི་རྟ་མཆོག་ཡོད་དུས་སུ་ཤུལ་རིང་གི་ལམ་བགྲོད་དགོས་པ་དང་། དྲོད་གཤེར་དང་ཆུ་ལུད་འཛོམ་དུས་སུ་ས་བོན་ཅི་ཐེབས་བྱེད་པ་དང་། དཔའ་བོའི་དཔུང་ཚོགས་ཡོད་དུས་སུ་དགྲ་འདུལ་བ་དང་། གསེར་དངུལ་གྱི་གཏེར་ཀ་རྡོལ་དུས་སུ་ཅི་ལོན་བྱེད་པ་དང་། སྟོན་ཀའི་ལོ་ཐོག་སྨིན་དུས་སུ་ཅི་འདུས་བྱེད་པ་དང་། འཇིགས་སར་སྐྱེལ་མ་ཡོད་དུས་སུ་ཅི་སྒྲོལ་བྱེད་པ་དང་། གཡར་པོའི་ཀ་ཆ་ཡོད་དུས་སུ་བརྩོན་པ་ཆེར་བསྐྱེད་པ་དང་། བྲན་གཡོག་གི་བྱ་བཞག་བྱེད་དུས་སུ་ལས་བསྒྲུབས་པ་ལྟར། དལ་འབྱོར་གྱི་མི་ལུས་རིན་པོ་ཆེ་རྙེད་དུས་འདིར་དལ་ཁོམ་མེད་པར་ཆོས་ལ་བརྩོན་པར་བྱ་དགོས་ཏེ་མི་རྟག་པ་མྱུར་དུ་འོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་བསམས་ན་གཉིད་ལོག་པ་དང་དབུགས་འབྱུང་རྔུབ་ཙམ་ཡང་ཁོམ་གླགས་མེད་པར་ཆོས་ལ་བརྩོན་པར་རིགས་ཏེ། ངོ་མས་བསམས་ན་གཉིད་ལོང་མ་དགོས་དབུགས་ལེན་ལོང་མེད་པའི་ས་ལ་ཐོན་ཡོད་པའོ། །དཔལ་མར་མེད་མཛད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས། ཚེ་འདི་གནོད་མང་རླུང་གིས་བཏབ་པ་ལྟའི། །ཆུ་ཡི་ཆུ་བུར་བས་ཀྱང་མི་རྟག་ན། །དབུགས་རྔུབ་དབུགས་དབྱུང་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་པ་ལས། །སད་ཁོམ་གང་ལགས་དེ་ནི་ངོ་མཚར་ཆེ། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །ཆོས་ཟབ་མོ་རེ་རེའི་ཚིག་དོན་གོ་བ་དང་། གདམས་ངག་རེ་རེའི་གནད་ཁ་གསུང་ཚེ་དེའི་སྐབས་སུ་ཅིས་ཀྱང་དགོས་མེད་འཇིག་རྟེན་འཁོར་བའི་བྱ་བཞག་འདི་བསླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པར་ཅུང་ཟད་གོ་ཡང་། སྒོར་བུད་ནས་འུར་ཁ་ཤས་བརྒྱབ་རྗེས་གར་སོང་མེད་པ་ནི་དྲན་དང་ཤེས་བཞིན་གྱི་མེལ་ཚེ་བ་མེད་པས་དེ་ལྟར་བྱུང་བ་ཡིན། དེས་ན་འདི་ནས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་སྤྱོད་ལམ་དུས་དྲུག་ཐམས་ཅད་དུ་ཆོས་དང་རང་རྒྱུད་འདྲེས་པའི་ཉམས་ལེན་གྱི་གནད་མི་བརྗེད་པའི་དྲན་པ་དང་། རང་ཉིད་ཀྱི་བྱ་བ་དོན་ཡོད་མེད་གང་སྒྲུབ་ངོས་ཟིན་པའི་ཤེས་བཞིན་དང་མི་འབྲལ་བར་གལ་ཆེ་བ་ནི། རྟ་མཆོག་རང་ལག་ལ་ཡོད་དུས་ཐག་རིང་གི་ལམ་ལ་བགྲོད་དགོས་པ་དང་། དཔྱིད་ས་ཆུ་དྲོས་དུས་སོ་ནམ་ཞིང་ལས་ལ་རེམ་དགོས་པ་ལ་སོགས་པའི་དཔེ་ལྟར་དུ་དུས་ལས་མ་ཡོལ་བ་དགོས་པ་ལས། མི་རྟག་འཆི་བས་མདུན་ནས་སྒུག་སྟེ་ཡོད་དོ། །དོན་ཅན་གྱི་ལས་ལ་བརྩོན་པར་འོས་པའི་ཚུལ་བསྟན་པ་ནི། འགྲོ་ཉལ་འདུག་དང་ཟས་ལ་སོགས་པ་ནའང་། །ལེ་ལོ་ལ་སོགས་སྐྱོན་དྲུག་རྣམས་སྤངས་ནས། །མངོན་མཐོ་ངེས་ལེགས་དོན་ཆེན་བསྒྲུབ་པ་ན། །བཀྲེས་པས་ཟས་མཐོང་ལ་སོགས་དཔེས་འཇུག་སྟེ། །ཉིན་མཚན་ཀུན་ཏུ་དགེ་ལ་བརྩོན་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འགྲོ་བ་དང་། ལྡང་བ་དང་། འཆག་པ་དང་། ཉལ་བ་དང་། སད་པ་དང་། ཁ་ཟས་ཟ་བ་དང་། ཕྱི་ཡུལ་གྱི་སྣང་བ་དགག་སྒྲུབ་འཁྲུལ་པ་མཐོང་བ་དང་། གཏམ་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ། ལེ་ལོ་དང་། སྙོམ་ལས་དང་། བཏང་སྙོམས་དང་། གཡེང་བ་དང་། འདུ་འཛི་དང་། ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་མ་ཞི་བའི་ཆ་ལུང་མ་བསྟན་དང་བཅས་པ་རྣམས་བསྡམས་ཏེ། ང་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་དམ་པའི་ཆོས་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་གྱི། ཐ་མལ་པ་འདི་དག་དང་མི་མཚུངས་ཏེ་སེམས་ཤིན་ཏུ་བསྲུང་དགོས། ད་ཅི་ནས་མི་དགེ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་བྱུང་ངམ་སྙམ་དུ་སེར་བཏབ་པའམ་དུས་ཐོག་ཏུ་གང་འོས་བསྡོམས་བརྩིས་རྒྱོབ་ལ། མི་དགེ་བ་བྱུང་འདུག་ན་བཤགས་བསྡམ་བྱ། མ་བྱུང་ན་དགའ་བ་བསྒོམ་མོ། །ནངས་རེ་བཞིན་དུ་དམ་བཅའ་དང་། ཐུན་རེ་བཞིན་དུ་བརྟགས་དཔྱད་གྱིས་ལ་རང་གིས་རང་ལ་རྩིས་བཤེར་ཐོང་ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེས་མཚན་བཅས་མཚན་མེད་ཀྱི་དགེ་སྦྱོར་ལ་སྐབས་སུ་གང་བབ་ལས་འདེམ་ཀ་མེད་པར་བྱ་བའི་དཔེ་ནི། དགེ་སྦྱོར་ལ་བཟང་ངན་མ་བལྟ་བར་ཆེ་ཆུང་མེད་པ་གང་འགྲུབ་ན་དེ་བསྒྲུབ་དགོས་ཞེས་སོ། །བཀྲེས་པའི་མིས་ཟས་བཟང་ངན་གང་བྱུང་ཟ་བའམ། སྐོམ་པས་གདུང་བ་སྐོམ་གང་རྙེད་འཐུངས་པའམ། དབུལ་པོ་ནོར་རྫས་གང་རྙེད་འཆང་བའམ། སྨན་པ་མཁས་པ་སྨན་གང་རྙེད་བསོག་པའམ། རྨངས་པོའི་མི་འམ་བུ་ཚ་མ་བྱུང་བའི་མིས་བུ་ཚ་གང་བྱུང་གཅེས་པར་གསོ་བའམ། ཉེན་པའི་མི་སྐྱབས་གང་རྙེད་འཚོལ་བ་ལྟར། དགེ་སྦྱོར་གང་ལའང་བརྩོན་པས་འཇུག་པར་བྱའོ། །འདི་ནི་མཚན་བཅས་ཏེ་བདག་ནི་སྒོམ་ཆེན་པ་ཡིན་པས་མི་རུང་ངོ་། །ཆོས་ལ་བྱར་མེད་དོ་ཞེས་སོས་དལ་གྱིས་དུས་མི་འདའ་ཞིང་། སྟོང་ཉིད་ཀྱི་དོན་རྟོགས། སྣང་སེམས་ལ་རང་དབང་བསྒྱུར། དབང་བཅུའི་དབང་ཐོབ་ན་མ་གཏོགས་གཉིས་འཛིན་གྱི་རྣམ་རྟོག་ཡོད། གཙང་བཙོག་གི་དབྱེ་བ་ཡོད། དགའ་སྡུག་གི་ཚོར་བ་མ་འགག་པར་ཡོད་ཚེ། ཚོགས་གསོག་མཆོད་འབུལ་ངེས་པར་བྱེད་དགོས་སོ། །རྟག་ཏུ་ཉལ་བ་ལ་མི་དགའ་བས། ཕྱགབསྐོར་བ། མདོ། ཁ་དོན། སྔགས་ཏིང་ངེ་འཛིན། དཀོན་མཆོག་མཆོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྩོན་པར་བྱ་སྟེ། ཁྱེའུ་སྣང་བྱེད་ཀྱིས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། འཇིག་རྟེན་དག་ན་བདེ་ཞིང་སྐྱིད་པ་ཀུན། །དེ་ཀུན་དཀོན་མཆོག་མཆོད་ལས་བྱུང་བས་ན། །རྟག་ཏུ་དཀོན་མཆོག་མཆོད་ལ་བརྩོན་པར་བྱ། །ཞེས་པ་བཞིན། མ་མཐའ་ན་ཆུ་ཕོར་པ་རེ་ནང་མ་རེ་ལ་འབུལ་བས་ཀྱང་མཆོད་པར་བྱའོ། །རྒྱུ་ཆེ་ཆུང་མིན་པར་བསམ་པ་དག་མིན་ལ་རག་ལས་པས་དབུལ་མོ་བསྙེན་དགའ་མོས་མར་མེད་ཀོང་ཆུང་ཞིག་ཕུལ་བས་སངས་རྒྱས་མར་མེད་མཛད་ལ་ལུང་བསྟན་ཐོབ་པ་ལྟར་ཡིན་ཅིང་། རྩ་རླུང་ཐིག་ལེའི་རང་བཞིན་བྱང་ཆུབ་སེམས། །ཞེས་པ་དེ་ལ་ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཐུགས་རྗེ་གསུམ་ཚང་ཡང་། དཀོན་མཆོག་ཕྱི་ནའང་བཞུགས་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་པར་བྱའོ། །དེའང་དགེ་སྦྱོར་གྱི་རྣམ་གྲངས་མི་འདྲ་བ་ཡི་གེ་འབྲི་མཆོད་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་སྤྱོད་བཅུ་ལ་སོགས་པའམ། བྱེད་པའི་དུས་མི་འདྲ་བ་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ལོ་ཟླ་ལ་སོགས་པའམ། བྱ་རྒྱུའི་ངོ་བོ་མི་འདྲ་བ་མཚན་བཅས་མཚན་མེད་དམ། བྱེད་པའི་ཐབས་མི་འདྲ་བ་དཀའ་སླ་དུ་མའམ། བྱ་བའི་གནས་མི་འདྲ་བ་དབེན་པ་དང་། མི་དབེན་པ་ཐམས་ཅད་དུ། དགེ་སྦྱོར་ལ་འདམ་ཀ་དང་། ཆོག་ཤེས་དང་། བཟང་ངན་མེད་པར་ཉམས་སུ་བླང་བར་བྱའོ། །ཕྱུག་པོ་ལ་གང་ཡང་ནོར་དུ་རུང་བ་ལྟར། རྣལ་འབྱོར་པ་ལ་གང་ཡང་ཆོས་སུ་འགྱུར་བས་བརྩོན་པར་བྱའོ། །དེས་མ་ཚད་བྱ་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་ཆོས་ལ་བསྒྱུར་ཨེ་ཐུབ་བལྟ་དགོས་ཤིང་། སྔགས་ཀྱི་སྐབས་སུ་ཉོན་མོངས་སྤོང་མི་དགོས། སྒྱུར་མི་དགོས། ལམ་དུ་ཡང་བྱར་མི་དགོས་པར་ཉོན་མོངས་ཡེ་ཤེས་སུ་དག་ཅེས་པ་དེ་སྐབས་ཤིག་ལ་མ་ཐུབ་ཀྱང་། བྱ་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་ཆོས་ལ་བསྒྱུར། སྣང་གྲག་མཐོང་ཐོས་ཐམས་ཅད་ཆོས་ལ་སྐུལ་བའི་བརྡ་ཆོས་སུ་གོ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལམ་དུ་ཁྱེར་བའི་གདམས་པ་ཉམས་སུ་ལེན་ཐུབ་ན་ཅི་བྱེད་ཆོས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིན། ལམ་ནས་སོང་ན་ཐར་བའི་ལམ་དུ་བགྲོད་པའི་འདུ་ཤེས། ཉི་མ་ཤར་ན་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་ཤར་བའི་འདུ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་དང་། རྫོགས་ཆེན་དང་ཕྱག་ཆེན། མཐའ་གྲོལ་དབུ་མ་ཆེན་པོའི་ལྟ་བུའི་གནད་ཉིན་མཚན་ཆུ་བོའི་རྒྱུན་དུ་བསྐྱངས་ཐུབ་རུང་། ཉན་ཐོས་བྱེ་མདོ་གཉིས་ཀྱིས་རྡུལ་ཕྲན་ཆ་མེད་ཀྱི་བར་དུ་གཏན་ལ་འབེབ་པའི་རིགས་པས་འདི་ལྟར་སྣང་བའི་སྣོད་བཅུད་རང་ལུས་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་རྫས་སུ་མ་གྲུབ་པ། མི་རྟག་པ། གསོག་དང་གསོབ་ཏུ་གྱུར་བ། རང་བཞིན་གྱིས་མ་གྲུབ་པ་རྡུལ་ཕྲན་འདུས་པའི་གོང་བུ། ང་ཟེར་ས་དེ་གཞི་མེད་འཁྲུལ་སྣང་གི་ལོག་ཤེས་ཤིག་གོ་བསམ་པ་ཞིག་མི་ཤེས་ཐབས་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་རྟོགས་ན་རིམ་གྱིས་དབུ་མའི་གཏན་ཚིགས་ཆེན་པོ་ལྔ་ལ་སོགས་པས་ཤེས་བྱའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཏན་ལ་ཕོབས་དང་། བདག་མེད་རྣམ་གཉིས་རྟོགས་ནས། སྟོང་རྟེན་འབྱུང་གི་གནད་ཐམས་ཅད་རྟོགས་དུས་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་འཁྲུལ་བའི་སྲོག་རྩ་དྲུང་ནས་འབྱིན་ནུས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་དཔྱད་འཇོག་སྤེལ་མར་བསྒོམས་པས་རིམ་གྱིས་ཕྱག་རྫོགས་ཀྱི་གནད་ལ་ཉམས་ལེན་ཤེས་ནས་གང་སྣང་བརྡ་དང་དཔེ་ཆར་འཆར་བ་དང་། ཅི་བྱས་ལམ་གྱི་གྲོགས་སུ་ཡོང་ངོ་། །མཚན་བཅས་མཚན་མེད་ཀྱང་། རང་གི་བློ་ལ་རག་ལས་པས། བློ་ཨ་འཐས་མ་བྱེད་ཡངས་ཆེན་གྱིས། བློ་ཨ་འཐས་ཀྱིས་སྟོང་ཉིད་བསྒོམས་ཀྱང་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་མཚན་མས་འཆིངས་ལ། བློ་ཡངས་ཆེན་གྱིས་ཕྱག་མཆོད་བྱས་ཀྱང་གཞི་མེད་སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་ཏུ་རྟོགས་པས། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གྲོགས་སུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། རྟག་ཏུ་དགེ་བས་དུས་འདའ་བར་བྱའོ། །ཆོས་མ་བསྒྲུབས་དུས་གཅིག་ཀྱང་འགྲུབ་ཏུ་མེད་དེ། འགའ་རེས་ལུས་ངག་གི་ཆོས་ཡིན་པས་ཆོད་ཆུང་བསམ་ནས་བསྐྱུར། འགའ་རེས་ཉམས་ལེན་གྱི་གནད་སེམས་ལ་སྐོར་མ་ཤེས་ནས་ལུས། མདོར་ན་ཆོས་ཆེ་ཆུང་གཉིས་ཀ་མ་འགྲུབ་དུས་གྲལ་འདྲ་འདྲའི་ནང་ནས་རང་སྐལ་ཆད་པར་འོང་བ་ཡིན་པས། མི་ལྟོགས་པས་ཟས་གང་ཐོབ་ཟ་བ་དང་། ཁ་སྐོམ་དུས་སྐོམ་གང་ཐོབ་འཐུང་པས་ལྟོགས་སྐོམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་སེལ་བ་ལྟར་དུ། དགེ་སྦྱོར་ཅི་རིགས་ལ་བརྟེན་ནས་བརྩོན་པར་གྱིས་གསུངས་པའོ། །བློ་ཨ་འཐས་བདེན་ཞེན་ཅན་གྱི་སེམས་སྣེ་ལོ་ལྟ་བུས་སྟོང་ཉིད་བསྒོམས་ན་ཡང་སྟོང་ཉིད་དུ་མི་འགྲོ་བ་དང་། བློ་ཡངས་ཆེན་ནམ་མཁའི་མཐོངས་ལྟ་བུ་ཞིག་གིས་ཕྱག་མཆོད་སྐོར་བ་བྱས་ཀྱང་དངོས་གཞི་དམིགས་མེད་ཀྱི་རྩིས་ཟིན་པ་དང་། དེ་མཚུངས་ཀྱི་སྔོན་རྗེས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་དང་བསྔོ་བས་ཟིན་དུས་གང་བྱས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གྲོགས་སུ་འགྱུར་བས། རྟག་ཏུ་དགེ་སྦྱོར་གྱིས་དུས་འདའ་བར་བྱ་དགོས་སོ། །གསུམ་པ།

དེ་ལྟར་བསམ་པའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པ།

ད་ནི་དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ་བ་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བ། དེ་ཡི་ཕན་ཡོན་ཚེ་འདི་བློས་ཐོངས་ཤིང་། །ཕྱི་མ་དོན་གཉེར་བརྩོན་འགྲུས་མེ་བཞིན་འབར། །དལ་ཁོམ་མེད་པར་དགེ་བས་དུས་འདའ་ཞིང་། །མྱུར་དུ་སྲིད་གསུམ་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་འགྲོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟར་ཉིན་མཚན་དུ་དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ་བ་བསམས་པ་དེའི་ཕན་ཡོན་ཚད་མེད་ཀྱང་བསྡུ་ན། ཚེ་འདིའི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་དོན་མེད་དུ་འདུ་ཤེས་ནས་དོན་མེད་ཚེ་འདིའི་བྱ་བར་མི་འཇུག་པ། ཕྱི་མའི་འདོད་དོན་དང་དུ་ལེན་པས་ཆེ་ཆུང་ཅི་བྱེད་ཀྱང་དྲན་ཤེས་དང་ལྡན་པས་ལས་འབྲས་དང་མི་འགལ་བར་སྤྱོད་པ། དལ་ཁོམ་རེས་འཇོག་མེད་པར་དགོས་པ་ལས་ཁོམ་དུས་སྒྲུབ་མི་ཁོམ་དུས་སྐྱུར་བ་དང་། ཆོས་སྒྲུབ་པའི་དུས་ཚོད་དེའང་དུས་ཚོད་ཀྱི་ལྷག་མོ་དང་། བསོད་ནམས་གསོག་སྤྱད་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་དེའང་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་ཁ་ཛར་ཡོད་པ་དང་། ཆོས་ཞུ་མཁན་གྱི་ཆོས་པའང་མིའི་གྲལ་ནས་བུད་པ་ཚེ་རྒན་རི་རྒྱག་བྱེད་པ་ལྟ་བུས་མི་རུང་པས། བརྩོན་འགྲུས་མེ་བཞིན་འབར་བས་ཐོས་བསམ་བསྒོམ་པའི་དོན་ལ་བརྩོན་པ། སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་སྤངས་ནས་རྟག་ཏུ་དགེ་བ་ལ་སྤྱོད་པས་རང་ཉིད་དམ་པར་གནས་པ། འཁོར་བའི་འདུན་པ་བོར་ནས་དལ་བ་ཆུད་མི་གསོན་པས་ཆོས་འགྲུབ་ནས་བློ་ལྷག་མེད་པར་འཆི་དུས་སྤྲོ་དགའ་དང་བཅས་པ། སེར་སྣའི་མདུད་པ་གྲོལ་བས་ཡར་མཆོད་མར་སྦྱིན་གྱི་སྦྱིན་པ་བྱས་པའི་དབང་གིས་ཚེ་ཕྱི་མའི་ལམ་བརྒྱགས་འདང་ཤག་ཤག་སོག་ནས་གར་སྐྱེས་དབུལ་ཕོངས་དང་བྲལ་བ་ཁྱེའུ་གསེར་དབྱིག་གི་གཏམ་རྒྱུད་ལྟ་བུ་དང་། རྟག་ཏུ་ཆོག་ཤེས་ཡོད་པས་ནོར་རྫས་ལ་ཞེན་པ་མེད་ཅིང་སྒོ་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་ཆོས་དང་མཐུན་པ། གང་ཡང་སྙིང་པོ་མེད་པས་བྱས་པ་དོན་མེད་དུ་རྟོགས་ཏེ་ཆགས་ཞེན་གྱི་འཁྲི་བ་ཆོད་པ། ཁྱིམ་བཟའ་བ་སྡེ་ཡུལ་པ་གྲྭ་རོགས་གྲོགས་མཆེད་ཐམས་ཅད་ཉིན་མ་ཁ་ཤས་ཀྱི་མི་མི་རྟག་ཕྱི་མའི་ལམ་ཆེན་དུ་འགྲོ་བར་ཤེས་པས་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ཟུག་རྔུ་མེད་ཅིང་ངང་རྒྱུད་ཁོང་ནས་དགེ་བ། ཅི་བྱས་དགོས་མེད་དུ་མཐོང་བས་མཐུན་འཇུག་གི་རྩིག་པ་འགྱེལ་ཞིང་ཆོས་བརྒྱད་ཀྱི་རི་བོ་ཞིག་པ། ཐར་པའི་ལམ་སྣ་ཟིན་པས་དམ་ཆོས་ཚུལ་བཞིན་བསྒྲུབ་ཅིང་མྱུར་དུ་སངས་རྒྱས་འགྲུབ་པའོ། །མི་དག་གིས་ཕྱི་ཞིག་ནས་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཞིག་རྙེད་རྒྱུ་ཡོད་པར་སེམས་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་ནོར་ལོངས་སྤྱོད་གསོག་བྲུན་དང་། སྙན་གྲགས་ཆོས་བརྒྱད་ཀྱི་ཁ་འཛིན་བྱེད་ཐབས་འཚོལ་ཡང་། ཟད་མི་ཤེས་ཤིང་འདི་ཕྱི་གཉིས་ཀ་ལ་ཕན་ཐོགས་ཅན་གྱི་ནོར་གཏེར་ནི་ནང་ན་ཡོད་ཅིང་། དེ་ནང་རང་སེམས་ཀྱི་གསང་ནས་རྙེད་ན་ངོ་མཚར་བའི་རྣམ་ཐར་ཐམས་ཅད་དེ་ནས་འབྱུང་བ་སྨོས་ཅི་དགོས། དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ་ཙམ་ཞིག་གི་བང་མཛོད་ཀྱི་སྒོ་ཆེན་འབྱེད་ཐུབ་ན་འདིར་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་དོན་མེད་ཚེ་འདིའི་བྱ་བ་གནད་ཆུང་ཡིན་པར་ཤེས་པ་དང་། ཕྱི་མའི་དོན་ཆེན་གྱི་བྱ་བ་གནད་ཆེན་ཡིན་པར་ཤེས་ནས། ལས་འབྲས་ལ་འཛེམ་ཤེས། ལོང་མེད་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ། བརྩོན་འགྲུས་ལ་ཐང་ལྷོད་མེད་པར་གྱུར། སྡིག་གྲོགས་སྤངས་ནས་རང་ཉིད་དམ་པར་འགྱུར་བ་དང་། ཤི་ན་འགྱོད་པ་མེད་པ། གསོན་ན་ཞེན་ཆགས་མི་ཆེ་བ། སྒོ་གསུམ་ཆོས་དང་མཐུན་པ། ཐར་བའི་ལམ་སྣ་ཟིན་པས་བདེ་སྐྱིད་ཁོང་ནས་འཆར་བ་ཞིག་རང་གིས་ད་ནས་བྱེད་ཆོག་པ་ཡིན། དེའང་སེམས་ཐག་ཆོད་མིན་ལ་ཐུག་ཅིང་། སེམས་ཐག་མ་ཆོད་བའི་བུས་ཅི་ཡང་འགྲུབ་པ་མིན་ནོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། དལ་འབྱོར་རྙེད་པར་དཀའ་བ་བསམ་པའི་ལེའུ་སྟེ་བཅུ་གསུམ་པའི་འགྲེལ་པའོ།། །།གཉིས་པ་རྟེན་མྱུར་དུ་དོན་ཡོད་པར་བྱ་བ་མི་རྟག་པར་བསམ་པ་ལ། བསམ་པར་བྱ་བ་མདོར་བསྟན། དེའི་རང་བཞིན་རྒྱས་པར་བཤད། དེ་བསམ་པའི་ཕན་ཡོན་གསུམ། དང་པོ།

བསམ་པར་བྱ་བ་མདོར་བསྟན་པ།

དེ་ལྟར་རྟེན་དལ་འབྱོར་བསྟན་པའི་རྗེས་ལ། མི་རྟག་པར་བསམ་པས་ཆོས་ལ་བསྐུལ་བ་ནི། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ། དེ་ལྟར་རྙེད་དཀའི་དལ་འབྱོར་རྙེད་གྱུར་ཀྱང་། །སྐད་ཅིག་མི་རྟག་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་ཏེ། །སྲིད་གསུམ་སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་བསླུ་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྔོན་ལེགས་པར་སྤྱད་པའི་དབང་གིས་ཐོབ་པའི་དལ་འབྱོར་འདི་ཡང་བརྒྱ་ལམ་རེས་འགའ་ཞིག་ལ། དེ་ཐོབ་ཀྱང་ཡིད་བརྟན་མི་རུང་བས་མྱུར་དུ་འཆི་བ་ལས་མ་འདས་ཏེ། མི་རྟག་པའི་གཏམ་ལས། འདི་ལྟར་སྐྱེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །མདུན་ན་གནས་པ་འཆི་བ་སྟེ། །བདག་ཀྱང་དེ་ལས་མ་འདས་པས། །དེ་རིང་ཉིད་དུ་ཆོས་མཛོད་ཅིག །ཅེས་པ་སྟེ། ཁམས་གསུམ་རིགས་དྲུག་གང་དུ་སྐྱེས་ཀྱང་། ཐམས་ཅད་སྐྱེ་ཤིའི་ཆུ་བོར་བྱིང་བ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་དབའ་རྒལ་ཆེ་བ་། མི་རྟག་པའི་སྲིན་པོས་བཟུང་བ་སྟེ། རྒྱ་ཆེར་རོལ་པ་ལས། སྲིད་གསུམ་མི་རྟག་སྟོན་ཀའི་སྤྲིན་དང་འདྲ། །འགྲོ་བ་གཡོ་བ་ཆུ་ཡི་ཟླ་བ་བཞིན། །སྐྱེས་བུའི་ཚེ་འགྲོ་རི་གཟར་འབབ་ཆུ་འདྲ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་གར་ལ་བལྟ་དང་མཚུངས། །ཞེས་སོ། །རྙེད་དཀའི་དལ་འབྱོར་བརྙེད་ཀྱང་དེས་ཚིམས་ནས་རང་གར་བསྡད་ན་ཚེ་མི་རྟག་པ་ཡིན་པས་སྲིད་གསུམ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་མྱུར་དུ་འཆི་བ་འགྱུར་བ་ཡིན་པ་ལ་བསམ་བློ་གཏང་དགོས་པ་བསྟན་པའོ། །གཉིས་པ་མི་རྟག་པའི་ཚུལ་བསམ་པ་དང་། དེ་གོམས་པའི་ཚད་གཉིས། དང་པོ་ལ། འཆི་ངེས་པ། འཆི་ཚེ་གཞན་གྱིས་མི་ཕན་པ། དེས་ན་འཆི་བ་དྲན་པར་གདམས་པ་གསུམ། དང་པོ་ལ་མི་རྟག་པ་སོ་སོའི་རང་བཞིན་བསྟན་པ་དང་། དེ་དག་གི་མཇུག་བསྡུ་བ་གཉིས། དང་པོ་ལ། རགས་པ་རྒྱུན་གྱི་མི་རྟག་པ་དང་། ཕྲ་བ་སྐད་ཅིག་གི་མི་རྟག་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། རྒྱུན་འཇིག་པའི་མི་རྟག་པ་དང་། རྒྱུན་འགྱུར་བའི་མི་རྟག་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། སྣོད་མི་རྟག་པ་དང་། བཅུད་མི་རྟག་པ་གཉིས། དང་པོ།

སྣོད་མི་རྟག་པ་བསྟན་པ།

ད་ནི་མི་རྟག་པའི་རང་བཞིན་རྒྱས་པར་བསྟན་པ་ལས། གང་མི་རྟག་པའི་ངོ་བོ་ངོས་བཟུང་བ་ནི། འདི་ལྟར་གླིང་བཞིའི་འབྱོར་པས་བརྒྱན་པ་ཡི། །སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་མི་རྟག་འཇིག་པའི་དཔེས། །དབུ་བ་རྡོས་འདྲའི་ལུས་ཀྱང་ཤེས་པར་གྱིས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རེ་ཞིག་རགས་པར་སྣང་བ་བརྟན་པའི་རྣམ་པ་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཏེ། སྤྱིར་སྣོད་བཅུད་འཁོར་བའི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ནམ་མཁའི་མཐའ་དང་མཉམ་པར་མ་ཁྱབ་པ་མེད་ལ། བྱེ་བྲག་ཏུ་རི་རབ་གླིང་དང་བཅས་པའི་འབྱོར་པས་བརྒྱན་པ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་མི་མཇེད་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་སྣང་བ་འདི་ཡང་ཕྲ་བ་སྐད་ཅིག་གིས་མི་རྟག་པས། བསྐལ་པའི་ཡ་མཐའ་ནས་མར་འགྲིབ་པས་དུས་འགྱུར། རགས་པར་སྣང་བ་འདི་ཡང་མཐར་མི་སྣང་ཞིང་མེ་བདུན་ཆུ་གཅིག་རླུང་དང་བཅས་པས་བཤིག་ཅིང་ནམ་མཁའ་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་བའི་སྐབས་ཡོད་ན། བདག་གི་ཞིང་ཁང་གཞིས། རྫས་ཡོ་བྱད། ཉེ་དུ་འབྲེལ་བ། རྣམ་སྨིན་ཤ་ཁྲག་གི་ལུས་དབུ་བ་སྤུངས་པ་འདྲ་བ་དང་བཅས་པ་འདི་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འཇིག་སྙམ་དུ་སྙིང་ནས་ངེས་པར་བསམ་དགོས་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆུང་ངུའི་མདོ་ལས། འདུས་བྱས་རྟག་པར་འགྱུར་བ་ཡི། །གནས་ནི་རྙེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྒྱལ་པོའི་མདོ་ལས། ནམ་ཞིག་འཇིག་རྟེན་ཁམས་འདི་འབྱུང་བ་དང་། །བྱུང་ནས་ཞིག་སྟེ་འཇིག་རྟེན་ཁམས་འདི་མེད། །ཇི་ལྟར་སྔོན་བཞིན་ཕྱིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཤེས་པར་གྱིས། །ཞེས་སོ། །གོང་དུ་བསྐལ་བའི་ཆགས་འཇིག་དང་འཕེལ་འགྲིབ་བཤད་པ་ལྟར་དུ་ང་ཟེར་སའི་རྣམ་སྨིན་ཤ་ཁྲག་གི་ལུས་དང་། ངའི་ཟེར་སའི་ཁང་གཞིས་ནོར་རྫས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་ཡིན་པ་ནི་དཔེ་དེ་ཚོ་ལ་ལྟོས་དང་ཤེས་ཞེས་སོ། །འདིར་རྩ་བའི་ཚིག་མིན་པར་འགྲེལ་བའི་སྐབས་སུ་བར་སྐབས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ངེས་འབྱུང་ལ་སྐུལ་ཞིང་ཆོས་ལ་བརྩོན་པར་གསུངས་པའི་གདམས་པ་ནི། གླིང་བཞིས་བརྒྱན་པའི་རིན་ཆེན་ཕོ་བྲང་ན། །རྣམ་བཀྲ་ཡུལ་གྱི་སྣང་བ་བཀོད་ལེགས་ཀྱང་། །རྡུལ་ཕྲན་ཆ་ཤས་མེད་པར་ཞིག་གྱུར་ནས། །ཅི་ཡང་མེད་པའི་རང་བཞིན་གྱུར་ལ་ལྟོས། །ཉེ་བར་ལེན་པའི་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང་། །ཚེ་འདིའི་སྣང་བ་མ་ལུས་ཐམས་ཅད་ཀུན། །མི་རྟག་སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་བསླུ་བར་འགྱུར། །གང་ལ་བསམས་ཀྱང་སྙིང་པོ་འགའ་མེད་ལ། །ཅི་ལ་བསམས་ཀྱང་ཕན་པར་མི་འགྱུར་བས། །ངེས་འབྱུང་སྐྱོ་ཤས་བློ་སྣ་བསྟུང་མཛོད་ལ། །དེ་རིང་ཉིད་ནས་དམ་པའི་ཆོས་མཛོད་ཀྱེ། །ཞེས་པ་ནི་བསྡུ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའོ། །དེས་ན་འདི་ལྟར་སྣང་བའི་ཡུལ་ལ་ཕར་ལྟོས་ཤིག་དང་། བསགས་པ་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་སྟེ་འཛད་པར་འགྱུར། མཐོ་བར་སྣང་བ་མི་རྟག་སྟེ་དམའ་བར་འགྱུར། དར་བ་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་སྟེ་གུད་པར་འགྱུར། འདུས་པ་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་སྟེ་འབྲལ་བར་འགྱུར། བཟང་པོ་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་སྟེ་ངན་པར་འགྱུར། གསོན་པོ་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་སྟེ་འཆི་བར་འགྱུར་བའི་ཚུལ་ལ་བསམས་ལ་རང་གི་ལུས་ལོངས་སྤྱོད་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་ནང་དུ་སྦྱར་ཏེ། འདུལ་བ་ལུང་ལས། བསགས་པ་ཀུན་གྱི་མཐའ་འཛད་ཅིང་། །མཐོན་པོ་རྣམས་ཀྱི་མཐའ་ལྷུང་འགྱུར། །སྐྱེས་པའི་མཐའ་ནི་འཆི་བ་སྟེ། །འདུས་པའི་མཐའ་ནི་འབྲལ་བ་ཡིན། །ཞེས་པ་དང་། རྒྱ་ཆེར་རོལ་པ་ལས། འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་ཏེ། །དབྱར་གྱི་ཞལ་ཞལ་ཇི་ལྟར་གོགས་པའམ། །ཆུ་ངོགས་བྱེ་མ་ཡོད་པ་འདྲ་བ་སྟེ། །རྐྱེན་ལ་རག་ལས་འགྱུར་བས་ཉམ་ཆུང་ཉིད། །ཅེས་སོ། །དེས་ན་འཁྲུལ་སྣང་ལ་བདེན་པ་འཛིན་པའི་བློ་ནོར་བས། གང་སྣང་ཡང་མི་རྟག་ཅིང་སྙིང་པོ་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་ཉེ་བར་བཞག་གོ །ཕྱི་རྟེན་གཞི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་རྣམ་བཀྲ་ཡུལ་གྱི་བཀོད་པ་ལ་སོགས་པ་མི་རྟག་པས། གཉིས་པ་ལ། ལུས། འདུས་པ། ལོངས་སྤྱོད། བདེ་བ་མི་རྟག་པ་བཞི། དང་པོ།

ལུས་མི་རྟག་པ་བསྟན་པ།

གཡོ་བ་བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་མི་རྟག་པས་སྐྱོ་ཤས་བསྐྱེད་པར་གདམས་པ་ནི། ད་ལྟའི་ས་སྟེང་འགྲོ་བ་འདི་ཀུན་ཡང་། །ལོ་བརྒྱའི་ནང་དུ་ངེས་པར་མེད་པར་འགྱུར། །སྐྱེས་པ་ཐམས་ཅད་རིམ་བཞིན་འཆི་བས་ཀྱང་། །བདག་གི་ཚེ་འགྲོ་འཆི་བར་འགྱུར་བ་སོམས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་འཛམ་བུ་གླིང་པའི་ཚེ་ལོ་མ་ངེས། དེའི་ནང་ནས་ཀྱང་ད་ལྟ་ལྔ་བཅུ་ཁ་རལ་ལ་སོང་བས་ཚེ་ཐུང་བ་སྟེ། འདས་པའི་ལོ་བརྒྱ་ཕྲག་གཅིག་གཉིས་ཀྱི་མི་ད་ལྟ་མེད་ཅིང་། ད་ལྟ་སའི་སྟེང་ན་ཡོད་པའི་མི་དང་དུད་འགྲོ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའི་འགྲོ་བ་འདི་དག ད་སྟེ་ལོ་བརྒྱའམ་ཕྱིན་ཆད་ཀྱི་ལོ་བརྒྱའི་ནང་དུ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཀྱང་མ་ལུས་པར་འཆི་ངེས་ན། བདག་རྟག་འཛིན་གྱི་སེམས་བོར་ལ་སྙིང་ནས་དམ་པའི་ཆོས་ལ་བརྩོན་དགོས་སོ། །ཡང་ཁམས་གསུམ་རིགས་དྲུག་གིས་བསྡུས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རང་རང་གི་ལས་ཀྱིས་ལུས་བླངས་ནས། ཆེ་བ་དང་། ཆུང་བ་དང་། བདེ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། དགེ་བ་དང་། མི་དགེ་བ་དང་། འབྱོར་པ་དང་། རྒུད་པ་དང་། མཐོ་བ་དང་། དམའ་བ་ལ་སོགས་ལ་བཟང་ངན་དུ་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ཚེ་རིང་བ་བསྐལ་པར་ཐུབ་ཀྱང་མཐར་འཆི། ཐུང་བ་སྐད་ཅིག་ལས་མེད་ཀྱང་མཐར་འཆི། བར་མ་ལོ་ཟླ་ཞག་ལ་སོགས་པ་ཐུབ་ཀྱང་མཐར་འཆི་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཕྱོགས་སྡོམ་བྱེད་མཁན་ནི་འཆི་བ་ཡིན་ཅིང་། སྐྱེ་བ་ཡང་འཆི་བའི་དོན་དུ་སྐྱེས་པ་ལྟ་བུ་སྣང་ངོ་། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལས། འཇིག་རྟེན་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་ནི། །སྐྱེ་བ་ཡོད་ན་འཆི་བ་ཡོད། །འདུས་པ་ཡོད་ན་འབྲལ་བ་ཡོད། །ཚེ་ལོ་གྲངས་མེད་ཐུབ་པ་ཡང་། །ཐ་མ་ཟད་པར་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་ཅིང་འཕོ་བ་ལ། བདག་གཅིག་པུ་རྟག་པར་རེ་བ་འདུ་ཤེས་སྟོར་བ་ཡིན་པས་འཆི་ངེས་སྙམ་དུ་བསམས་ནས་གང་ལའང་ཡིད་བརྟན་མེད་པས་མ་ཆགས་པའི་འདུ་ཤེས་བསྒོམ་སྟེ། འདའ་ཀ་ཡེ་ཤེས་ལས། འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པས་དངོས་པོ་ཅི་ལའང་མི་ཆགས་པའི་འདུ་ཤེས་རབ་ཏུ་བསྒོམ་པར་བྱའོ་ཞེས་སོ། །དེས་ནི་ནང་བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་གཅིག་ཀྱང་བརྟན་པར་མེད་པས་ཚེ་མི་རྟག་པར་ཤེས་པའི་མན་ངག་བསྟན་་ནས། གཉིས་པ།

འདུས་པ་མི་རྟག་པ་བསྟན་པ།

དཔེ་དུ་མ་ལ་བསམས་ཏེ་མི་རྟག་པར་བསྟན་པ་ནི། ཚོང་འདུས་བཞི་མདོ་འགྲོན་ཁང་གནས་རྣམས་སུ། །ཕྱོགས་ཀྱི་སྐྱེ་བོ་འདུས་ཤིང་འགྱེས་པའི་དཔེས། །འདུས་པ་འབྲལ་ཞེས་ངེས་པར་སྙིང་ནས་བསམ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཉོ་ཚོང་གི་ཕྱིར་མང་པོ་འདུས་པའི་ས་དང་། ལམ་གྱི་བཞི་མདོ་དང་། འགྲོན་ཁང་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་འདུས་པ་ཐམས་ཅད་དར་ཅིག་རྟག་རྟག་འདྲ་ཡང་། མྱུར་དུ་ཕྱོགས་ཕྱོགས་སོ་སོར་འགྱེས་པ་བཞིན་དུ། ད་ལྟ་བདག་དང་དགྲ་གཉེན་དང་། བར་མའི་སེམས་ཅན་རྣམས་གནས་གཅིག་ཏུ་འདུས་སམ། འདུས་པ་མཐོང་བ་དེ་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པར་བསམས་ལ། རང་གི་ཕ་མ་གཉེན་འདུན་མཁན་སློབ་གྲོགས་མཆེད་ཕལ་བ་སྟེ། གང་དུ་ལྷན་ཅིག་ཚོགས་ཀྱང་རུང་། དེར་ཡོད་རིང་ལ་གཅིག་གིས་གཅིག་ལ་མི་འཐབ། མི་འཚེ། ངན་མི་སྨྲ། གཤེ་སྐུར་མི་གདབ་སྟེ། འབྲལ་བ་ན་འགྱོད་པ་མི་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་ཏེ་ཀུན་མཁྱེན་ཆོས་རྗེས། གཉེན་འདུན་མཛའ་བཤེས་མགྲོན་པོ་གནས་མཐུན་འདྲ། །ལྷན་ཅིག་འདུས་ཀྱང་སོ་སོར་འབྲལ་དུ་ཉེ། །ཚེ་སྲོག་མི་རྟག་རྩྭ་ཁའི་ཟིལ་པ་འདྲ། །ད་ལྟར་ཡོད་ཀྱང་མེད་པ་མྱུར་དུ་འོང་། །ཞེས་པ་ལྟར་དུ། ཐམས་ཅད་འབྲལ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པས་འབྲལ་དུས་འགྱོད་པ་སྐྱེ་བས་ཕྱིན་ཆད་མི་འགྱོད་པའི་ཆེད་དུ་དེ་ལྟར་བྱོས། །ཐ་ན་གྲུ་གཅིག་ཏུ་ཞུགས་ཆུ་ཕར་ཁར་འབུད་པའི་ཚེ་ཡིན་ཀྱང་འབྲལ་བའི་བློ་བཞག་ནས་མི་འཐབ་ཅིང་། ཡིད་དགའ་བར་བྱའོ། །བསམ་བློ་ཐོང་དང་གཞན་ལྟ་ཞོག་རང་གིའང་ཚེ་སྟོད་ཁང་པ་གཅིག་ཏུ་འདུས་པའི་ཕ་མ་དང་། བཟའ་ཚོ་དང་། ཕྱུགས་ལུག་དང་། སྒོ་ཁྱི་དང་། སྤྱད་ཆ་རྣམས་ལ་སོམས་དང་། དེའི་དུས་ན་རྟག་རྟག་འདྲ་བས། དེ་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་ཞིང་། དེའི་དོན་དུ་འཐབ་རྩོད་བྱེད་པ་དང་། དགག་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱང་། ད་ལྟ་གང་ན་ཡོད། གཅིག་ཏུ་མེད་དེ་ལ་ལ་ཤི ལ་ལ་སོང་། ལ་ལ་འདུ། ལ་ལ་འབྲལ་བ་ལ་ལྟོས། དེས་ན་གནས་གར་སྡོད། སུ་དང་འགྲོགས། ལས་བྱ་བ་ཅི་ཞིག་བྱེད་ཀྱང་འབྲལ་བའི་འདུ་ཤེས་འབའ་ཞིག་ཡིད་ལ་བཞག་ལ། སུ་དང་ཡང་མི་འཐབ། གཅིག་ལ་ཡང་མི་འཚེ། འདི་ཚོ་མན་ངག་གོ་རྩ་ཉན་བདེ་སེམས་ལ་ཕན་པའི་ཚེ་འདིར་སྐྱིད་ཀྱི་གཞི་མ། ཕྱི་མ་དེ་པས་བདེ་བའི་མན་ངག་ཟབ་མོ་ཡིན་པས་ཚང་མ་ལག་ལེན་ཨེ་ཡོང་བལྟ་དགོས་རྒྱུ་འབའ་ཞིག་ཡིན་ནོ། །དྲིན་ཅན་ལ་དྲིན་དུ་བཟོས་ཏེ་ཀུན་ཀྱང་དགའ་བས་དང་དུ་བླང་ཞིང་བཟོད་པར་བྱ་བ་ལ་འབད་པར་བྱའོ། །དྲིན་ཅན་ལ་དྲིན་ལོག་བྱེད་པའི་མི་དེང་སང་གི་དུས་སུ་ལྷག་པར་མང་ཞིང་། འདིས་ང་ལ་གནོད་སེམས་ཤིག་ལོས་འཆང་ངས་དེའི་དུས་སུ་ཕན་བཏགས་མྱངས་ཨང་བསམ་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་དང་། འདི་ངར་འདི་ཙམ་སྡང་བ་ཅི་ལ་ཡིན་ཏེ། ངས་ཕན་ནི་བཏགས་མ་མྱངས་བ་ལ་བསམ་དགོས་པའི་ས་ཚོད་ལ་སླེབས་ཡོད་པ་རེད། ཨོ་རྒྱན་ཆེན་པོས། ཕན་ཆེན་མ་བཏགས་གནོད་ཆེན་ག་ལ་སྐྱེལ། །བྱིན་པར་མ་གྱུར་འདོད་དུ་ག་ལ་འོང་། །ཞེས་པ་ལྟར་ཡིན་ཅིང་། སྤྱིར་དྲིན་ལན་ལོག་འཇལ་བྱེད་པ་ནི་ཉེས་པ་ལྷག་པར་ཆེ་ཞིང་། བཟང་ངན་ལ་མ་བརྟགས་པར་བློ་ཁེལ་སྔ་བྱས་ན་དྲིན་ལན་ལོག་འཇལ་བྱེད་མཁན་ཡོད་དེ། སྤྲེའུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞིག་ནག་ཆེན་པོ་ཞིག་གི་ནང་དུ་ཤིང་འབྲས་དང་ཆུ་གཙང་གི་ཁ་ཟས་གཙང་མ་སྡིག་མེད་ཤ་སྟག་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ནས་འདུག་པར། ནགས་ཚལ་དེ་དང་ཧ་ཅང་ཐག་མི་རིང་པའི་ས་ཆའི་གྲོང་མི་ཞིག་གིས་བ་ཞིག་བོར་ནས། དེ་འཚོལ་བར་ཕྱོགས་ག་ས་གར་སོང་སོང་བ་ལས། མཐར་ནགས་ཚལ་སྟུག་པོའི་རྫ་རོང་དེར་ཐོན་པས། ནགས་རྫིང་སྟུགས་པས་ནགས་གསེང་དུ་མགོ་འཁོར་ནས་ཕྱིར་བུད་མ་ཤེས་ཤིང་། བར་ཞིག་དཀའ་ལྟོགས་ཚ་བས་གདུང་བས། ཤིང་སྡོང་ཞིག་གི་རྩར་ཉལ་ནས། ཡར་མར་བལྟས་པས་ཤིང་སྡོང་རྩེ་ན་འབྲས་བུ་སྨིན་ནས་མདོག་ཀྱང་སེར་ཤས་ཆེ་བར་འདུག་པར་རྒྱང་ནས་རིག་པས། ཤིང་ཐོག་དེའི་རོ་དྲོ་བ་མྱོང་ཐུབ་ན་སྐོམ་ལྟོགས་སེལ་འགྲོ་བར་འདུག་སྙམ་ནས། ཤིང་ཐོག་ཡོད་སར་ཞིབ་བལྟས་བྱས་དུས། གད་གཡང་གཟར་ས་ཞིག་ལ་ཤིང་སྡོང་འབྲས་བུ་ཅན་ཞིག་ཡོད་ཅིང་། ཤིང་གི་ཡལ་ག་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་དེ་གཡང་གཟར་གྱི་བྲག་ངོས་སུ་ཕར་བརྐྱངས་པ་དང་། འབྲས་བུ་སྨིན་ནས་ལྗིད་ཀྱིས་ཤིང་གི་ཡལ་ག་མར་གུག་ནས་ཡོད་པ་དེ་མཐོང་ནས། ཤིང་ཐོག་ཅིག་ལོན་རྒྱུའི་དོན་དུ་གད་གཡང་གི་ཟུར་ནས་ཤིང་སྡོང་གི་རྩར་སོང་སྟེ། ཤིང་སྡོང་གི་མགོར་ཡར་འཛེགས་པས་ཤིང་ཐོག་ཡོད་པའི་ཡལ་གའི་རྩེར་རིམ་གྱིས་འཛེགས་ནས་ཡལ་གའི་རྩེར་ཐོན་པར་ཤིང་ཐོག་ཅིག་སྙོབ་ཐུབ་མ་ཐུབ་ཀྱི་མཚམས་དེར་ཁོའི་ལྗིད་ཀྱིས་ནོན་པའི་དབང་གིས་ཡལ་གའི་རྩ་བ་ནས་སྟ་རེས་བཅད་པ་ལྟར་དུ་ཚག་སྒྲ་དང་བཅས་ཆག་སྟེ་བྲག་གཡང་གིས་ཕྱོགས་ཀུན་ནས་འཁོར་བའི་ཆུ་འཁྱིལ་ཞིག་ཏུ་ལྷུང་བར་གྱུར། སྟབས་ལེགས་པར་ཞིག་ལ་ཆུའི་ཁར་ཤིང་ལོ་མང་པོ་ཡུན་དུ་ཆགས་པར་སོག་ནས་ཡོད་པས་ལུས་མ་བསྣད་པར་འདུག འོན་ཀྱང་བྲག་གཡང་གཟར་མོ་མི་ངོ་ལྟ་བུ་ཏག་ཏག་གིས་འཁོར་ཡོད་པས་ཐར་བའི་ཐབས་མེད་པར་འདིར་ཤི་བ་ལས་འོས་མེད་སྙམ་ནས་ཡི་མུག་ཅིང་སེམས་ཤི་ནས། མིག་ཆུ་དང་བཅས་སྡུག་སྨྲེ་འདོན་བཞིན་ཡོད་པར། སྤྲེའུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེས་མི་མདོག་ངན་ཞིག་སྨྲེ་ངག་འདོན་བཞིན་བྲག་རོང་གི་མཐིལ་ན་ཡོད་པར་མཐོང་བས། སྤྲེའུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་པས་མི་སྐད་ཀྱིས་འདི་ལྟ་བུའི་གཡང་སར་ཁྱོད་ཇི་ལྟར་ཐོན་པ་ཡིན་ཞེས་དྲིས་པས། མི་དེས་སྤྲེའུ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ང་ནི་མི་ཞིག་ཡིན། འཆམ་འཆམ་གྱིས་ནགས་གསེང་འདིར་ཐོན་ནས་མགོ་འཁོར་བས་བཀྲེས་སྐོམ་སེལ་ཆེད་ཤིང་ཏོག་འཐུ་བར་འགྲོ་སྐབས་འདིར་ལྷུང་ཚུལ་བཤད་པས། སྤྲེའུ་ཡི་རྩལ་བདེ་མྱུར་ཆེ་བས་བྲག་ངོ་ནས་མར་ཟུར་དུ་ཡོང་ནས། སེམས་གསོ་དང་ཤིང་ཐོག་ཟ་རྒྱུ་བྱིན། ངས་ཁྱོད་དོང་ཁར་ཐོན་ཐབས་ཤིག་བྱེད་ཅེས་ཉིན་ཁ་ཤས་སུ་རྡོ་མི་ཞིག་གི་ལྗིད་ཚད་དང་འདྲ་བ་ཞིག་ཁུར་བཞིན་བྲག་ངོས་སུ་འཛེགས་ནས་ཤེད་སྦྱངས་ཀྱང་། སྤྲེའུ་ལུས་ཆུང་བ་དང་མི་ལུས་ལྗིད་པས་ཁྱོག་དཀའ་བར་བྱུང་། འོན་ཀྱང་སྤྲེའུས་སེམས་སུ་གལ་སྲིད་མར་ལྷུང་ཤོར་ན་བྲག་རྩར་གདབ་ནས་ཤི་རྒྱུ་ལས་མེད་བསམ་ནས་ཉིན་མང་པོའི་རིང་ལ་འབད་བརྩོན་དྲག་པོས་ཤེད་སྦྱངས་གོམས་བྱས་མཐར། ཉིན་ཞིག་ལ་མི་དེ་ཁུར་རྒྱུའི་གྲབ་བྱས་ནས། སྨྲས་པ་ཁྱོད་ངའི་རྒྱབ་ཏུ་ཞོན་ནས་གཟབ་གཟབ་ཀྱིས་རྐང་ལག་གིས་ང་ལ་ལེགས་པར་སྡོམས། ངས་ཤུགས་ཆེ་ཡོད་ཆུང་ཡོད་ཀྱིས་བྲག་འགོར་ཨེ་ཁྱོག་ལྟ་ཞེས་པས། ཁོས་ཀྱང་ཁ་ཡག་བཤད་པ་དང་ཕྱག་འཚལ་བ་སོགས་བྱས་ནས་སྤྲེའུའི་རྒྱབ་ཏུ་ཞོན། སྤྲེའུས་ཤེད་ཕྱུང་ནས་འཛེགས་ཀྱང་བྲག་འགོ་མཐོ་དྲགས་པ་དང་བྲག་ངོས་གཟར་བ། མིའི་ལུས་སྤྲེའུ་ལས་ཆེ་བ་དང་ལྕི་བའི་དབང་གིས་ལྷུང་ལ་ཁད་དང་འབྱིད་ལ་ཁད་ཀྱིས་སྟོབས་རྩལ་ཡོད་དགུ་སྤྲུགས་ནས་འཛེགས་པས་སྤྲུའུའི་ལུས་སྟེང་ནས་དངུལ་ཆུ་ཆུ་བཞིན་བབ་ནས་དཀའ་ཚེགས་ཆེན་པོ་བྱུང་ཡང་སྙིང་སྟོབས་དང་སྡུག་བསྲན་བྱས་ནས་བྲག་འགོར་ཐོན་པར་གྱུར། ཐོན་མ་ཐག་སྤྲེའུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐུགས་དགྱེས་ནས་ད་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་སྲོག་བསྐྱབས་ཐུབ་སོང་བས་དགའ། ང་དཀའ་ནས་ཐང་ཆད་དེ་འགུལ་མི་ཐུབ་པ་ཙམ་བྱུང་བས་འདིར་ངལ་ཅུང་ཟད་གསོ་དགོས་པས་ཁྱོད་ཀྱིས་འུ་བུ་གཉིས་ལ་དགྲ་ཨེ་ཡོང་ལྟ་ཐུབ་བམ་ཞེས་དྲིས་པས། ཁོས་དེ་ལོས་ཐུབ་ཁྱེད་རང་གཟིམས་དང་ངས་སྲུང་འདུག་ཅེས་བཤད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དཀའ་ནས་ཐང་ཆད་པས་རྡོ་ལེབ་སྔོན་པོ་ཞིག་གི་ཐོག་ཏུ་མནལ་ཁུག་ནས་གཟིམས་སོ། །མི་ངན་དེ་ཅུང་ཞིག་བསྡད་དུས་བསམ་ངན་ཞིག་དྲན་ནས་སྔར་གྱི་དྲིན་ཚང་མ་བརྗེད་དེ། སྤྲེའུ་འདི་བསད་ནས་ཤ་ཟོས་ན་ལུས་སྟོབས་སོས་པར་ཕན་པར་ཡོད་སྙམ་ནས། ཆོས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ཉམས། སྙིང་རྗེ་ཞེ་ནས་སྤངས། དྲིན་ལན་ལོག་འཇལ་བྱས་ནས། ཟུར་དེ་ནས་རྡོ་ཆེན་པོ་ཞིག་བླངས་ནས་སྤྲེའུ་མགོར་རྒྱག་དགོས་བསམས་ནས་ལག་གཉིས་ཀྱིས་གནམ་ལ་ཕྱར་ནས་འཕངས་པས། མ་ཕོག་པར་ཟུར་དེར་ལྷུང་བས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གློ་བུར་དུ་སད་ནས་བལྟས་པར། གནོད་སྐྱེལ་མཁན་གཞན་གཅིག་ཀྱང་མེད་པར། མི་དེས་མགོ་འཕང་སྨད། གདོང་པ་ཞུམ། ངོ་ཤོར། རྔུལ་ཆུ་བཞུར། ཁ་སྐྱེང་ནས་ཐན་ཞིག་འདྲ་ཞིག་བྱས་ནས་ཟུར་དེར་ཡོད་པར། སྤྲེའུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་པས། གྲོགས་པོ་ཁྱོད་མི་ཞིག་རེད། ཁྱོད་ཀྱིས་འདི་ལྟ་བུའི་ལས་ངན་པ་བསགས་འདུག་པ་ལ། ངས་ཁྱོད་འཆི་བདག་གི་ཁ་ནས་བསྐྱབས་པའི་དོན་དུ་རང་ཉིད་ཀྱི་སྲོག་ལའང་མ་འཛེམས་པ་ཡིན། ཁྱོད་ཀྱིས་རྒྱུ་འབྲས་ཆེད་བསད་ཀྱི་བྱ་ངན་འདི་ལྟར་བྱས་པ་ནི། ཚེ་འདིའི་གཡང་ས་ཆུང་ཆུང་འདི་ལྟར་ལྷུང་བ་ནི་བླ་ཡི། ཕྱི་མར་དེ་བས་ཉམ་ངའི་གཡང་སར་ལྷུང་བར་འགྱུར་བས། ཁྱོད་སྙིང་རེ་རྗེ། ངས་ཁྱོད་ཁྱིམ་དུ་འགྲོ་སའི་ལམ་སྣེ་ཞིག་ལ་སྐྱེལ། ཁྱོད་ཕྱིར་ཁྱིམ་དུ་སོང་ནས་སྔར་བྱས་ཀྱི་སྡིག་པ་ལ་བཤགས་པ་གྱིས། གསུངས་ནས་ནགས་འདབ་ཀྱི་མིའི་འགྲིམ་འགྲུལ་རིག་སར་ཞིག་ཏུ་བསྐྱལ་ནས་སྤྲེའུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕྱིར་སོང་བར་གྱུར། མི་དེས་རང་གིས་རང་ལ་བསམ་བློ་ཞིག་བཏང་ནས། སྡིག་པའི་ལས་མི་བཟད་པ་དེ་ལྟར་བྱས་པར་འགྱོད་པའི་མེས་སེམས་ཚིག་པའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ལས་རྣམ་པར་སྨིན་ནས་འབྲུམ་གཟུགས་ཆེན་པོ་ཏག་ཏག་བུད་ནས་སྐྲངས་པའི་མཛེ་ནད་དྲག་པོ་ཞིག་ཐེབས་པར་གྱུར། ཕྱིར་གྲོང་པའི་ཕྱོགས་སུ་འགྲོ་མ་ནུས་པར་ན་ཚ་གཟེར་ཟུག་གིས་ཉམ་ཐག་ནས་བསྡད་པར། རྒྱལ་པོ་ཞིག་རི་དྭགས་རྔོན་པར་སོང་ནས། ཕྱིར་ཡོང་པ་དང་ཐུག་པས། རྒྱལ་པོས་མི་ཡིན་པར་མ་ཤེས་ནས་ཁྱོད་འདྲེའམ་ཡི་དྭགས་ཡིན། ཡང་ན་ལུས་ལ་ནད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཅི་ཞིག་བྱུང་བ་ཡིན་ཅེས་དྲིས་པར། ང་ཡིན་པར་མི་ཡིན་ཀྱང་ལས་ངན་པ་དེ་ལྟར་བསགས་ནས། འདི་ལྟར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་སྨྲས་དུས། དེ་ལ་དེ་ལྟ་བུའི་དྲིན་ལན་ལོག་འཇལ་བྱས་པའི་རྣམ་སྨིན་འདི་ནས་མྱངས་པ་ཆུང་ཆུང་ཡིན། ཕྱི་མ་དེ་བས་ཀྱང་ཡ་ང་བའོ་ཞེས་སྨྲས། དེ་ལྟར་ཚེ་འདིའི་མཐོང་ཆོས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ལུས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་མྱངས་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐོང་ཆོས་སུ་བྱུང་བས་མ་ཚད། ཕྱི་མའི་འབྲས་བུ་བསྟན་པའི་ཆེད་དུ་ལུས་མ་སྤངས་པར་ས་གས་ནས་མགོར་ཐུར་དུ་བསྟན་ནས་དམྱལ་བའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སོང་བར་གྱུར། གཏམ་རྒྱུད་འདིས་ནི་གྲོགས་ངན་ལ་ཡིད་ཆེས་ན་རྒྱུ་འབྲས་ལ་མི་འཛེམ་པར་སླུ་བར་བྱེད་པ་དང་གཅིག མི་དགེའི་སྡིག་པ་ཚབས་ཆེན་བྱས་ན་འབྲས་བུ་འཕྲལ་དུ་སྨིན་དུ་ཡོད་པ་དང་གཉིས། ཁྱད་པར་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཕན་གནོད་གང་བྱས་ན་ཡུལ་གཉེན་པོ་ཡིན་པ་རྣམས་བསྟན་པའོ། །མི་རྟག་པའི་ཚོམས་ལས། འདུས་པ་ཐམས་ཅད་འབྲལ་བས་ན། །གང་ལའང་ཡིད་བརྟན་མི་རུང་བས། །སྐྱེ་བོ་རྣམས་དང་བདག་ཉིད་ལ། །ཞེན་ཅིང་ཆགས་པ་མེད་པར་བྱ། །ཞེས་སོ། །གསུམ་པ།

ལོངས་སྤྱོད་མི་རྟག་པ་བསྟན་པ།

གཞན་ཡང་། ལོངས་སྤྱོད་འབྱོར་པ་ཕུན་ཚོགས་དང་ལྡན་པའི། །གྲོང་རྣམས་སྟོངས་ཤིང་མེད་པར་གྱུར་པའི་དཔེས། །བསགས་པ་འཛད་ཅེས་ནོར་རྣམས་གང་ལ་ཡང་། །མི་རྟག་སྙིང་པོ་མེད་པས་མ་ཆགས་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རང་གི་ཚེ་སྟོད་དང་། བར་དང་། དེའི་གོང་ནས་སྟོང་པའི་གྲོང་རྙིང་པ་དག་ལ་བསམས་ནས། འདི་དག་ནའང་སྔོན་འབྱོར་བ་དང་བདེ་བ་དང་སྐྱིད་ཅིང་ཉམས་དགའ་བའི་ལོངས་སྤྱོད་ཡོད་ཀྱང་། མཐར་འདི་ལྟར་གྱུར། བདག་གི་ནོར་དང་ཁང་པ་དང་རྫས་ཀྱང་འདི་ལས་མ་འདས། གཞན་ཡང་འདི་ལས་མ་འདས་པས་བདག་གི་ནོར་དང་རྫས་རྣམས་ཀྱང་འདོར་བས། བདག་གིས་འདི་འདོར། འདིས་བདག་འདོར་བས། འདི་དག་རང་དབང་ཡོད་རིང་ལ་ཆོས་ཕྱོགས་སུ་གཏང་བར་བྱའོ། །ད་ལྟ་རང་གི་ས་ཆ་དང་རང་ཉིད་ཀྱི་མི་ཐོག་སྔོན་མའི་ཁྱིིམ་གཞིས། དེ་བཞིན་དུ་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་སྟེང་གི་མི་སྣ་བྱུང་མྱོང་བ་དེ་ཚོའི་ཤུལ་འདི་རེད་བསམ་རྒྱུ་ཙམ་ཡང་ཡོད་ལ་མེད་ཡིན་པ་དང་། གཞན་ཡང་ས་ཆ་དང་རྒྱལ་ཁབ་འགའ་རེར་གནའ་བོའི་མི་སྣ་གྲགས་ཅན་གྱི་རྒྱལ་པོ་དང་དམག་དཔོན་དང་། ཁྱིམ་བདག་འབྱོར་བ་ཅན་ཚོའི་མཁར་ཕོ་བྲང་དང་། མངའ་ཐང་འབྱོར་བ་རྒྱས་པའི་ཤུལ་བཞག་གི་དངོས་པོ་ཅི་ཙམ་སྟོན་རྒྱུ་འདུག ཚེ་འདིའི་སྣང་བ་ཡོད་ཚད་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་དགེ་བའི་ལས་ཐབས་ཏག་ཏག་གིས་འབྱོར་བ་སྤེལ། ཤི་རན་དུས་དངོས་པོ་ཁེ་རུ་གཅིག་ཀྱང་ཁྱེར་ས་མེད་ཁྱེར་ཐབས་མ་འགྲིགས་པར་འགའ་རེས་རོ་སྒམ་དང་མཉམ་དུ་གསེར་དངུལ་དང་རིན་པོ་ཆེའི་རིགས་བཅུག་པར་བྱས་ཡོད་པ་ཡིན། འཇིག་རྟེན་ཁྱིམ་པ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན། ཁྱིམ་པའི་ལས་ཐབས་རྒྱུ་ནོར་འདུ་འགོད་ཀྱི་བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཀྱང་། སྒྲུབ་ན་སྒྲུབ་ལུགས་ཡོད་པ་སྟེ། རྒྱུ་འབྲས་མི་སྣོག་པར་རྒྱུ་གསོག་ཐབས་རྣམ་དཔྱོད་དང་རིག་གནས་བེད་སྤྱོད་གཏོང་ནས་གཞན་ལ་མི་གནོད། རང་ཉིད་ལ་འབྱོར་བ་རྒྱས་ཐབས་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན། རྒྱུ་བསགས་ནས་ཚེ་འདིའི་རང་ཉིད་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཟ་གོན་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། བུ་ཚ་བོའི་ཤེས་ཡོན་གྱི་ཆེད་དུ་གཏང་དགོས་པ་ཡིན། ཟས་གོས་ཙམ་ལ་ཆེན་པོ་ཞིག་འགྲོ་བ་མིན། གནད་ཆེ་བའི་ནང་གི་ཆེ་བ་ལོངས་སྤྱོད་ཕྱི་མའི་ཡུལ་དུ་ཁྱེར་མི་ནུས་པ་རྣམས། ཁྱེར་ཆོག་པའི་བསོད་ནམས་དང་བརྗེ་དགོས། ནོར་ལས་ནོར་གྱི་སྙིང་པོ་ལེན་ནས་རང་གཞན་འདི་ཕྱིའི་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་དོན་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་བཏང་ན་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་བེད་སྤྱོད་བཏང་ཤེས་པ་ཡིན། དེ་མ་ཤེས་པར་གསོག་པར་བྱས་པས་ཆུང་ན་སྡུག་འགེལ། འབྲིང་ན་སྲོག་ཞ། སྡུག་ན་ངན་སོང་དུ་འཕེན་པའོ། །ཆོས་ལ་བཏང་བས་ཐར་པ་འགྲུབ་ངེས་སྙམ་དུ་བསམས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་གཡོ་བ་རྟག་བརྟན་མེད་པ་ཚེ་སྟོད་ཀྱི་ཕྱུག་པོ་ཚེ་སྨད་ཀྱི་སྤྲང་པོ་གྱུར་བ། ད་ལྟ་ཚོང་ཁེ་ཞིག་བྱུང་ཡང་། དྲན་ཉེས་ཤིག་དང་ལས་ཉེས་ཤིག་གིས་སྤྲང་པོར་གྱུར་པས་མ་ཚད་ཧ་དོམ་ལས་འབུད་མི་ཐུབ་པ་དེ་ལྟར་འགྱུར་བ་ཡིན་པས་སྙིང་པོ་མེད་པ་ལས་སྙིང་པོ་བླང་བར་བྱ་སྟེ། སྤྱོད་འཇུག་ལས། ཐམས་ཅད་གཏོང་བར་ཆབས་གཅིག་ལ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བཏང་བ་མཆོག །ཐམས་ཅད་བཏང་བས་མྱ་ངན་འདའ། །བདག་བློ་མྱ་ངན་འདས་པ་བསྒྲུབ། །ཅེས་སོ། །དེའང་ནོར་རྫས་གང་ལའང་སྤྱད་དབང་མེད་པ་ཡོང་བས་ད་ལྟ་སྤྱོད་དབང་ཡོད་དུས་དགེ་བ་ལ་རང་གིས་བཏང་ན་དགེ་བ་ཆེར་འཐོབ་ཀྱི་ཤི་དུས་གཞན་ལ་ཁ་ཆེམས་བཞག་པའི་ལུགས་བཞིན་བསྒྲུབས་ཀྱང་ཕན་པ་ཆུང་ལ། མལ་གྱི་མཐའ་མར་ལྷུང་དུས་རང་གི་རྫས་ལ་གཞན་གྱིས་བགོ་བཤའ་མི་འཆམ་པ་ནི་སྡིག་པའི་རྩ་བར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ཆོས་ལ་སེམས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་ཐོག་མར་རང་སེམས་འདོད་པ་ཆུང་བ་ལ་བསླབ་དགོས་ཏེ། སྔོན་གྱི་སློབ་དཔོན་མཁས་གྲུབ་དག་གི་གསུང་ལས། འདོད་པ་ཆུང་ན་འཕགས་པའི་རིགས་ཡིན་ཞིང་། །འདོད་པ་ཟད་ན་འཕགས་པ་དངོས་ཡིན་པས། །རྟག་ཏུ་འདོད་པ་ཆུང་ལ་བསླབ་པར་བྱ། །ཞེས་པ་བཞིན་ནོ། །ནོར་འདི་ནི་ཕུང་དཀྲོལ་མཐའ་ཡས་བསག་སྲུང་བརླག་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཆེ་བ་སྟེ། ཡུན་དུ་བརྟན་པ་མིན་པར་བསགས་པའི་ཐ་མ་མཛད་ཅིང་། ཕན་པ་མེད་ཀྱང་གནོད་པ་མེད་ན་བླ་ཡང་འདིས་གསོན་ཚེ་དཀའ་ལས་སྡུག་བསྔལ། དགྲ་ཇག་གི་ལག་གཡུག་བྱེད་པས་མ་ཚད། ཤི་བའི་དུས་སུ་ཞེ་ཆགས། ངན་སོང་དུ་འཕེན། ཚེ་འདི་ཕྱི་གཉིས་ཀ་རུ་སྡུག་འགེལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན། །རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ནི་འདོད་ཆུང་ཆོག་ཤེས་ལ་བསླབ་དགོས་པ་ནི་སྨྲོས་མ་དགོས་ལ། རབ་བྱུང་མིན་ཀྱང་ནོར་ལས་ནོར་གྱི་སྙིང་པོ་བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་མཆོད་སྦྱིན་གྱིས་ལོངས་དང་། དེ་ནི་རང་གཞན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་ཐོགས་པ། དགྲས་མི་འཕྲོག རྐུན་མས་མི་ལོན་རྒྱུའི་བསོད་ནམས་ལོངས་སྤྱོད་དེ་བསག་ཤེས་དགོས་སོ། །དེས་ན་ལོངས་སྤྱོད་རྟག་པ་མེད་པས་ཀྱང་འདི་སྣང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ལ་སྐྱོ་བ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །བཞི་པ།

བདེ་བ་མི་རྟག་པ་བསྟན་པ།

འགྱུར་ཞིང་མི་རྟག་པས་ཀྱང་སྐྱོ་ཤས་བསྐྱེད་པར་གདམས་པ་ནི། མཐོ་རིས་གྲོང་གི་འབྱོར་པས་མངོན་མཐོ་བ། །ཤི་བའི་འོག་ཏུ་ངན་འགྲོར་ལྟུང་བའི་དཔེས། །འབྱོར་ཚེ་དྲེགས་པས་སྙེམས་པ་མེད་པར་མཛོད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ལྷའི་བདེ་བ་ལ་སྤྱད་ནས་དམྱལ་བར་ལྟུང་བ་དང་། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ཐོབ་ནས་ཡང་བྲན་དུ་སྐྱེ་བ་དང་། ལྷ་མིའི་དགའ་བ་ཐོབ་ནས་ངན་སོང་དུ་ལྟུང་བ་ལ་སོགས་པ་བསམས་ཏེ། རང་གི་འབྱོར་པ་ཅུང་ཟད་ལ་དྲེགས་ཤིང་རློམས་སེམས་མི་བྱ་བར་མི་རྟག་པའི་འདུ་ཤེས་འབའ་ཞིག་ཉེ་བར་བཞག་དགོས་ཏེ། སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས། ཚངས་རིས་ལ་སོགས་བསམ་གཏན་ལྷུན་གྲུབ་ཀུན། །བདག་རྟོག་བག་ལ་ཉལ་བ་མ་གཟིགས་པས། །ཕྱིས་ནས་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བ་ཆ་མེད་དོ། །ཞེས་པ་དང་། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་རྒྱལ་ཉིད་དུ་གྱུར་ནས་ཀྱང་། །སླར་ཡང་ས་སྟེང་ཉིད་དུ་ལྷུང་གྱུར་ཞིང་། །འཁོར་བར་ཡང་བྲན་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །རྒྱལ་པོ་ང་ལས་ནུའམ་སྤྱི་བོར་སྐྱེས་གླིང་བཞིར་དབང་བསྒྱུར་བས་མ་ཚད་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷ་ཡུལ་ནས་རྒྱལ་བྱིན་དང་གདན་གཅིག་ལ་བསྡད་ནས་རྒྱལ་བྱིན་མང་པོའི་ཚེ་སོང་ཡང་འདོད་པས་མ་ཚིམ་པར་དྲན་ཉེས་གཅིག་གིས་མཐར་ཕྱིར་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་ལྷུང་ནས་ཤི་བ་ལྟ་བུའོ། །དྲེགས་པ་སྤངས་པའང་། གསོ་བ་བརྒྱད་ལས། སྐྱེ་བོ་གསོ་བའི་ཐིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ལུགས་ལས། ཐར་པ་སྒྲུབ་པ་དེ་དག་ལས། །ལས་ཀྱི་འཕེན་པ་རྒྱང་རིང་བས། །སྐྱིད་སྡུག་སྣ་ཚོགས་ད་གདོད་འབྱུང་། །འབྱོར་ཡང་དྲེགས་པར་མི་བྱ་ཞིང་། །རྒུད་ཀྱང་ཞུམ་པར་མི་བྱའོ། །ཞེས་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཚེ་འདི་ཉིད་ལའང་། ཚེ་སྟོད་སྐྱིད་པ། ཚེ་སྨད་སྡུག་པར་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་བསམས་ཏེ། མི་རྟག་མཐའ་བཞིས་བསྡུས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་འབྱོར་བ་རྒུད་པའི་ཆོས་ཅན། ལང་ཚོ་མི་རྟག་པའི་རང་བཞིན། གཉེན་གྲོགས་འབྲལ་བའི་ཆོས་ཅན། ཐམས་ཅད་ཡིད་བརྟན་མེད་པར་ཤེས་ནས་མི་རྟག་པའི་སྐྱོ་ཤས་བསྐྱེད་དེ། རྒྱ་ཆེར་རོལ་པ་ལས། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་འདི་དག་ཆུ་ཟླ་འདྲ། །གཟུགས་བརྙན་མཚུངས་ཤིང་བྲག་ཅ་འདྲ་བ་དང་། །མིག་ཡོར་དག་དང་གར་ལ་བལྟ་བ་དང་། །རྨི་ལམ་མཉམ་པར་སྐྱེས་པར་ཤེས་པར་གྱིས། །ཞེས་པ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལས། དར་བ་ཡོད་ན་རྒུད་པ་ཡོད། །འདུས་པ་ཡོད་ན་འབྲལ་བར་འགྱུར། །ལང་ཚོ་དེ་ཡང་མི་རྟག་སྟེ། །དར་བའི་མདོག་ཀྱང་ནད་ཀྱིས་འཕྲོག །རྟག་པའི་ཆོས་ནི་གང་ཡང་མེད། །ཅེས་པ་དང་། རྒྱ་མཚོས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། འབྱོར་པ་ཐམས་ཅད་ནི་མཐར་རྒུད་པའོ། །རྒྱལ་པོའི་ལོངས་སྤྱོད་དང་དབང་ཕྱུག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མི་རྟག་གོ་ཞེས་སོ། །གཉིས་པ།

རྒྱུན་འགྱུར་བའི་མི་རྟག་པ་བསྟན་པ།

སྣོད་བཅུད་ཀྱི་སྣང་བ་གནས་སྐབས་མི་རྟག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱོ་ཤས་བསྐྱེད་པ་ནི། ཕྱི་ནང་དུས་བཞི་ན་ཚོད་འགྱུར་བས་ཀྱང་། །མི་རྟག་འཆི་བར་ངེས་ཀྱིས་རྟག་འཛིན་སྤོངས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྔོན་འཛམ་བུའི་གླིང་འདིར་ཡང་བསྐལ་པ་རྫོགས་ལྡན་གྱི་དུས་དང་། སུམ་ལྡན་དང་། ཉིས་ལྡན་དང་། ཐ་མ་རྩོད་ལྡན་གྱི་དུས་བཞིར་འགྱུར་བ་དང་། མི་ཚེ་གཅིག་ལའང་བཙས་པ་བུ་ཆུང་གི་དུས་དང་། བྱིས་པ་གཞོན་པའི་དུས་དང་། དར་ལ་བབ་པའི་དུས་དང་། རྒས་ཤིང་འཁོགས་པའི་དུས་དང་བཞིར་འགྱུར་བ་དང་། ལོ་གཅིག་ལའང་། དཔྱིད་ས་བོན་རྨོ་རྐོའི་དུས་དང་། དབྱར་ལོ་འདབ་བརླན་རྒྱས་ཀྱི་དུས་དང་། སྟོན་འབྲས་བུ་བཅུད་རྫོགས་ཀྱི་དུས་དང་། དགུན་ས་སྐམ་རྡོ་འཁྱགས་ཀྱི་དུས་དང་བཞིར་འགྱུར་བས་མི་རྟག་སྟེ། མི་རྟག་པའི་གཏམ་ལས། སོས་ཀ་ཟླ་བ་བསིལ་བས་མཚོན་པའི་སྟོན་དུས་འདི་འབྱུང་ཞེས། །རབ་ཏུ་དགའ་འགྱུར་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་དག་གི་ཚེ་འདི་ནི། །ཟད་པར་འགྱུར་ཞེས་ཤིན་ཏུ་མི་དགར་སེམས་པའང་མེད། །ཅེས་པ་དང་། རྒྱ་ཆེར་རོལ་པ་ལས། སྲིད་གསུམ་མི་རྟག་སྟོན་ཀའི་སྤྲིན་དང་འདྲ། །འགྲོ་བའི་སྐྱེ་འཆི་གར་ལ་བལྟ་དང་མཚུངས། །ཞེས་པ་དང་། ཡུལ་འཁོར་སྐྱོང་གིས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། འདི་དག་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་བདེན་པ་མིན། །འདུས་བྱས་རྨི་ལམ་མཚུངས་པར་བརྟགས་ནས་ནི། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་དང་ས་དང་སྟོབས་རྣམས་དང་། །བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་རྒྱལ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ། །རྟག་ཏུ་བརྩོན་པས་རབ་ཏུ་འབད་པར་གྱིས། །ཞེས་སོ། །གཉིས་པ།

ཕྲ་བའི་མི་རྟག་པ་བསྟན་པ།

ཕྲ་བ་སྐད་ཅིག་གིས་འགྱུར་བས་མི་རྟག་པའི་སྐྱོ་ཤས་བསྐྱེད་པ་ནི། གཟུགས་ནི་རྡུལ་ཕྲན་དུས་ནི་སྐད་ཅིག་མ། །བར་སྣང་གློག་འགྱུ་བཞིན་དུ་མི་རྟག་པས། །མྱུར་བ་ཉིད་དུ་དམ་པའི་ཆོས་སྒྲུབས་ཤིག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། རགས་པར་སྣང་བ་ལ་བདེན་པར་མི་འཐད་དེ། རྡུལ་ཕྲན་ཆ་མེད་དུ་གནས་པས། རགས་པར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཕྱི་ཡུལ་ལ་ཞེན་པའི་བློ་མ་གཏོད། ལུས་ཀྱང་རྡུལ་ཆར་ཆ་ཤས་མེད་ཅིང་། སེམས་ཀྱང་སྐད་ཅིག་ཆ་ཤས་མེད་པས་ན་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ལུས་སེམས་ལ་གཅེས་སྤྲས་ཀྱི་གཟེབ་མ་བཅང་། བར་ལོངས་སྤྱོད་སྒྱུ་མའི་སྣང་བ་ལ་བདེན་ཞེན་གྱི་འཁྲིས་མ་གདགས། འཁོར་བ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འཁྲུལ་པ་ལ་བག་ཆགས་ངན་པའི་གདེང་མ་འཆའ། གང་ལའང་སྙིང་པོ་མེད་པས་མི་རྟག་པའི་སྐྱོ་ཤས་དྲག་པོ་བསྐྱེད་པར་བྱ་སྟེ། རྒྱ་ཆེར་རོལ་པ་ལས། འགྲོ་བའི་ཚེ་འགྲོ་ནམ་མཁའི་གློག་འདྲ་སྟེ། །རི་གཟར་འབབ་ཆུ་ལྟ་བུར་མྱུར་མགྱོགས་འགྲོ། །ཞེས་པ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས། སྲོག་ནི་རྟག་ཏུ་དགྲ་དུ་མས་བསྐོར་ཏེ། སྐད་ཅིག་རེ་རེས་ཉམས་པར་བྱེད་ཀྱི། འཕེལ་བར་བྱེད་པ་ནི་གང་ཡང་མེད་དོ་ཅེས་པ་དང་། སྔ་མ་ལས། ལྟག་ཆུ་ཆད་པའི་རྫིང་བཞིན་དུ། །སྣོན་མེད་གོད་པ་དང་བཅས་པ། །བདག་གི་ཚེ་ནི་རྟག་གོ་ཞེས། །ཇི་ལྟ་བུར་ནི་བདེན་པར་རུང་། །ཞེས་སོ། །བསམ་ཤེས་ན་སྣོད་བཅུད་ཀྱི་སྣང་བ་འདི་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་སྟོན་པའི་སློབ་དཔོན་གྱི་བརྡ་དང་དཔེར་སྟོན་བྱེད་དུ་མི་འགྲོ་བ་གཅིག་ཀྱང་ཡོད་པ་མིན་ནོ། །གཉིས་པ།

དོན་བསྡུ་བ།

འཁོར་བར་སྣང་དུས་ནས་འདུས་བྱས་མི་རྟག་པའི་རང་བཞིན་དུ་གྲུབ་ཟིན་པས་སྐྱོ་ཤས་བསྐྱེད་པར་གདམས་པ་ནི། སྣ་ཚོགས་སྣོད་དང་འགྲོ་བ་གཡོ་འགྱུར་ཞིང་། །སྒྱུ་མ་ཆུ་ཤིང་བཞིན་དུ་སྙིང་པོ་མེད། །དེ་ཕྱིར་མི་རྟག་ཅེས་བྱས་འཁོར་བ་འདི། །བདག་བྱས་བཟུང་སྟེ་བཏང་བ་འགའ་ཡང་མེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། སྣོད་བཅུད་དུ་སྣང་བའི་སྐྱེ་འགྲོ་རྫས་དང་ཡོ་བྱད་འཁོར་བའི་འཁྲུལ་སྣང་བདེ་སྡུག་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་སྟེ། རྒྱ་ཆེར་རོལ་པ་ལས། འདུ་བྱེད་བརྟན་པ་མ་ཡིན་མི་རྟག་སྟེ། །རྫ་སོ་མ་བཏང་ལྟ་བུར་འཇིག་པའི་བདག །གཞན་གྱི་རྫས་ལ་བརྙན་པོ་བྱས་དང་མཚུངས། །བྱེ་མའི་ཁང་བུ་འདྲ་བའི་མི་རྟག་སྟེ། །ཞེས་པ་དང་། ཡུལ་འཁོར་སྐྱོང་གིས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། སྲོག་ནི་བརྟན་པ་མེད་པར་མི་རྟག་གཡོ། །འཇིམ་པའི་བུམ་པ་ལྟ་བུར་འཇིག་པ་ཅན། །ཞེས་སོ། །དེས་ན་འདུས་བྱས་འཁོར་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་ཅིང་སྙིང་པོ་མེད་དེ། རྒྱ་ཆེར་རོལ་པ་ལས། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་སྐད་ཅིག་ཡ་མ་བརླ། །སྒྱུ་མ་སྨིག་རྒྱུ་འདྲ་ཞིང་རྫུན་པ་ཅན། །ཆུ་ཡི་དབུ་བ་ལྟ་བུར་སྙིང་པོ་མེད། །ཡོངས་སུ་བརྟགས་ལས་བྱུང་བ་ཤེས་པར་གྱིས། །ཞེས་སོ། །སྣོད་ཀྱི་སྣང་བ་འདི་དག་དང་པོར་རྟག་བརྟན་ཅན་ཞིག་ཡིན་པ་ལ། དེ་ནས་མི་རྟག་པར་གྱུར་ནས་མཐར་འཇིག་པ་དེ་ལྟར་མིན་པར། འཁོར་བའི་རྟེན་གཡོ་ཐམས་ཅད་སྣང་དུས་ཉིད་ནས་མི་རྟག་པ་ཡིན་ཅེས་སོ། །དེས་ན་འཇིག་པར་ངེས་པའི་ཚུལ་ལ་སྐྱོ་བ་བསྐྱེད་པ་ནི། མི་རྟག་པར་སྐུལ་བའི་བར་སྐབས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ནི། མི་རྟག་གཤིན་རྗེའི་ལྟོ་ན་སྲིད་པ་གསུམ། །གནས་བཅས་དེ་ཡི་དབང་སྒྱུར་བརྒྱུད་མར་འཁོར། །གཞན་དུ་མི་འགྲོ་གནས་དེར་ཆགས་ཤིང་ཞེན། །འཆི་བདག་དེས་ཀོ་རྟག་ཏུ་དམ་དུ་བཟུང་། །སྐྱེ་བ་ཉིད་ནས་འཆི་བར་སྐྱེས་པ་ཅན། །བརྒྱུད་མར་འཁོར་བའི་གྲོགས་པོ་འགྲོ་དྲུག་ཀུན། །ད་ནི་འདི་ནས་ཕྱིན་པ་མི་ལེགས་སམ། །བདག་དང་ལྷན་ཅིག་ཐར་པའི་གྲོང་དུ་འདེང་། །དེར་ནི་འཆི་མེད་རྒྱལ་བའི་འབྱོར་པས་མཛེས། །རྟག་ཏུ་ཞི་བདེ་རང་བཞིན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའོ། །མི་རྟག་སྲིན་པོའི་ལྟོ་བ་ན་དབང་མེད་དུ་འཁོར་བའི་སྲིད་གསུམ་གྱི་སེམས་ཅན། དེ་ལས་མ་བརྒལ་ཚེ་དེའི་དབང་འོག་ནས་རྒྱུད་མར་འཁོར་བ་ཡིན་པས། གྲོགས་པོ་རྣམས་ད་ནི་འགྲོ་དྲུག་འཁྲུལ་བའི་གྲོང་ཆེན་འདི་ལས་བྲོས་པས་མི་དགའ་འམ། ཁོང་དང་མཉམ་དུ་ཐར་བའི་གྲོང་ཆེར་འཆི་མེད་རྒྱལ་བའི་འབྱོར་བས་མཛེས་པར་དེ་ལ་མི་འགྲོའམ་ཞེས་པའི་གསུང་གི་སྣང་བ་མན་ངག་གི་གཏེར་མཛོད་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་འདི་ལྟ་བུ་བཞག་ཡོད་པས། འདི་བཞིན་རྗེས་སུ་འཇུག་ནས་ཞི་བ་བདེ་བ་རྟག་ཁྱབ་རང་བཞིན་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་གོ་འཕང་ལ་སྙེག་པའི་དུས་སུ་བབ་པའོ། །མི་རྟག་སྲིན་པོའི་ལྟོ་བ་ན་སྲིད་གསུམ་འགྲོ་བ་ཇིི་ལྟར་སྲིད་པ་འཁོར་བའི་དཔེ་ཆུང་གི་སྐབས་སུ། འདུལ་བ་མདོ་རྩ་བ་གནས་མལ་གྱི་གཞི་ལས། དེ་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པའི་སྲིན་པོས་ལྟོ་བ་ན་བཟུང་བར་རོ་ཞེས་སོ། །སྲིད་གསུམ་འགྲོ་བ་འདི་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་སྲིན་པོའམ་གཤིན་རྗེའི་ལག་ཏུ་ཡོད་པའི་ཚུལ་ལྷ་ཁང་གི་སྒོ་ཁྱམས་སུ་བྲིས་པའི་སྲིད་པའི་དཔེ་ཆུང་གི་རི་མོ་འབྲི་ཚུལ། མདོ་རྩ་ལས། སྒོ་ཁང་དུ་འཁོར་བའི་འཁོར་ལོའོ། །ཆ་ལྔ་པར་བྱའོ། །སྟེང་དུ་ལྷ་དང་མི་རྣམས་སོ། །གླིང་བཞི་པོ་དག་གོ །རྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བའི་སེམས་ཅན་ཟོ་ཆུན་འཁྱུད་མོ་བཞིན་དུ་འཆི་འཕོ་བ་དང་སྐྱེ་བ་དག་ཀྱང་ངོ། །དབུས་སུ་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་དག་ཕུག་རོན་དང་སྦྲུལ་དང་ཕག་གི་རྣམ་པར་རོ། །སྔ་མ་དེ་གཉིས་གཏི་མུག་གིས་ཟ་བར་རོ། །ཁོ་ར་ཁོར་ཡུག་ཏུ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་དང་། ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་བཟུང་བར་རོ། །སྟེང་དུ་སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་དཀར་པོ་ཉེ་བར་སྟོན་པའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་བྲིས་པ་ནི། འཁོར་བའི་ལོ་འཁོར་ལོ་ལས་མ་ཐར་དུས་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་འཁོར་བའི་མཚོན་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་དཔེ་ལུང་མང་པོ་དྲངས་ནས་ད་ནི་རྒྱུ་མཚན་ངེས་པས་སྐྱོ་ཤས་བསྐྱེད་པ་ནི། འབྱུང་བཞི་འདུས་ཕྱིར་སྣོད་བཅུད་འཇིག་པ་ཅན། །ལུས་ཅན་གཡོ་བའི་གྲོང་ཁྱེར་བརྙིངས་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་སྐྱེས་བུས་བྱས་པ་ཡིན་པས་མི་རྟག་པ་རྒྱུ་རྐྱེན་ལས་འདུས་པ་རྣམས་དང་། སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་ཀྱང་རང་བཞིན་གྱིས་མི་རྟག་པ་ཆུའི་དབུ་བ་ལ་སོགས་པ་སྣོད་དུ་སྣང་བ་རྣམས་དང་། མི་རྟག་པ་འགྱུར་བའི་དཔེར་སྐྱེས་པའི་དངོས་པོར་གྱུར་བ་སྤྲིན་དང་། གློག་དང་། འཇའ་དང་། བྲག་ཅ་ལ་སོགས་པ་དང་། སྐྱེས་པས་མི་རྟག་པ་འགྲོ་བ་རྣམས་དང་། ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་མི་རྟག་པ་སྒྱུ་མ་མིག་འཕྲུལ་དང་དྲི་ཟའི་གྲོང་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་དང་། ངེས་པའི་དུས་མེད་པར་མི་རྟག་པ་རང་གི་ཚེ་ལ་སོགས་པ་མི་རྟག་པའི་ཚུལ་པོ་དེ་ལ་བསམས་ནས་སྐད་ཅིག་ཀྱང་མི་དལ་བར་ཆོས་ལ་བརྩོན་པར་རིགས་ཏེ། རྒྱ་ཆེར་རོལ་པ་ལས། འདུ་བྱེད་མི་རྟག་མར་མེའི་འོད་དང་འདྲ། །མྱུར་དུ་འབྱུང་ཞིང་འགག་པའི་ཆོས་ཅན་ཏེ། །རླུང་དང་མཚུངས་པས་རིང་དུ་མི་གནས་ཤིང་། །ཆུ་བུར་ལྟ་བུར་ཉམ་ཆུང་སྙིང་པོ་མེད། །གཡོ་བ་མེད་ཅིང་བརྟགས་ན་ཆུ་ཤིང་འདྲ། །སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་སེམས་ནི་སླུ་བར་བྱེད། །རྡུལ་མེད་སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་མ་ཐོབ་པར། །བརྩོན་འགྲུས་ནམ་ཡང་ཉམས་པར་འགྱུར་ཏ་རེ། །ཞེས་སོ། །དེ་ཡན་གྱིས་དལ་རྟེན་དོན་ཡོད་པར་བྱ་བ་ལས་འཆི་བ་མི་རྟག་པར་བསམ་པའི་སྐོར་འགའ་ཞིག་སོང་ནས། སྐབས་ཀྱི་དོན་བསྡུ་བ་ལས། འཁོར་བར་སྣང་དུས་ནས་ཀྱང་འདུས་བྱས་མི་རྟག་པའི་རང་བཞིན་དུ་གྲུབ་ཟིན་པས་སྐྱོ་ཤས་བསྐྱེད་པ་དང་། རྒྱུ་མཚན་ངེས་པས་སྐྱོ་ཤས་བསྐྱེད་པ་གཉིས་ཀ་སོང་ནས། བརྩོན་འགྲུས་ནམ་ཡང་ཉམས་པར་འགྱུར་ཏ་རེ། །ཞེས་སོ་ཞེས་པ་འདིར་བཞག་ནས་སང་ཉིན་ངེས་པར་མི་རྟག་པར་འཆི་བའི་ཚུལ་ལ་བསམ་པ་ནས་བཤད་རྒྱུ་བྱེད། དེ་ལྟར་ཆོས་འཆད་ཉན་བྱས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་མཚོན་ཏེ་རང་གཞན་གྱིས་དུས་གསུམ་བསག་དང་ཡོད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཤིང་བཟླུམས་ཏེ་བསྡོམས་པའི་མཐུས་ཀུན་མཁྱེན་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ཕྱོགས་དུས་གནས་སྐབས་ཀུན་ཏུ་དར་ཞིང་རྒྱས། བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་གང་ན་སུ་བཞུགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐུ་ཚེའི་ཞབས་པད་ཡུན་རིང་དུ་བརྟན། དགེ་འདུན་འདུས་པའི་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཐུགས་མཐུན་ཁྲིམས་གཙང་བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་བདེ་སྐྱིད་རྫོགས་ལྡན་གྱི་དཔལ་ལ་སྤྱོད་དེ་མཐར་ཐུག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བླ་མེད་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གོ་འཕང་རིན་པོ་ཆེར་འགོད་པའི་ཕྱིར་དུ། རྗེ་བཙུན་འཇམ་པའི་དབྱངས་དང་འཕགས་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པས་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་ཇི་ལྟར་བསྔོས་པ་བཞིན་དུ་བསྔོ་བའི་ཐུགས་འདུན་ཟབ་མོ་གནང་བར་ཞུ། བསོད་ནམས་འདི་ཡིས་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་ཉིད། །ཐོབ་ནས་ཉེས་པའི་དགྲ་རྣམས་ཕམ་བྱས་ནས། །སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་རྦ་བརླབས་འཁྲུགས་པ་ཡི། །སྲིད་པའི་མཚོ་ལས་འགྲོ་བ་གྲོལ་བར་ཤོག།

ཉིན་ཉེར་བཞི་པའི་ཆོས་ཁྲིད།

འདུས་པ་ཐམས་ཅད་འབྲལ་བའི་ཆོས་ཅན། དཔོན་སློབ་ཚོགས་པ་འདི་ཡང་མི་བརྟན་པ། དང་པོ་ཕྱོགས་བཞི་མཚམས་བརྒྱད། ཕྱོགས་ཕྱོགས་ནས་ཡོང་བ་ལྟར་དུ་མཐར་ཉི་མ་ཁ་ཤས་ཀྱི་རྗེས་ནས་ཀྱང་ཕྱོགས་སོ་སོའི་རང་རང་གནས་སུ་གྱེས་པའི་རང་བཞིན། བཟའ་ཚོ་ཉེ་འབྲེལ་འདི་ཡང་མི་རྟག་པ་ཡིན་ཏེ། དང་པོར་གཅིག་ངོ་གཅིག་གིས་མི་ཤེས་པའི་རིགས་དྲུག་ངེས་མེད་ཀྱི་གནས་ནས་ཡོང་པའི་རྣམ་ཤེས་འཁྱམ་པོ་འགའ་ཞིག ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་ལ་ཉིང་མཚམས་སྦྱར་ནས་ལས་གཅིག་གིས་མཉམ་དུ་བསྡུས་པ་ཡིན་ལ། ཉི་མ་ཁ་ཤས་ལ་མགྲོན་པོ་མགྲོན་ཁང་ནང་དུ་བསྡད་པ་བཞིན་དུ་ཡོད་ན་ཡང་། ཡང་མཐར་སོ་སོར་འབྲལ་བའི་ཆོས་ཅན། དེས་མ་ཚད་རང་ཉིད་ཀྱི་ལུས་སུ་གཅེས་པར་བཟུང་བ་འདི་ཡང་བེམ་རིག་བྲལ་བའི་ཉིན་མོར་ཤུལ་དུ་བསྐྱུར་བས་མི་ཚད་འབྱུང་བཞིའི་རྡུལ་ཕྲན་སོ་སོར་གྱེས་ནས་མཐོར་རྒྱུ་ཡིན་པས། མི་རྟག་འཇིག་རྟེན་འཁོར་བའི་ངང་ཚུལ་འདི་ལ་བསམས་ནས་ཚེ་འདི་ཕྱིའི་རང་གཞན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་ངེས་པ་དམ་པའི་ལྷ་ཆོས་ལ་ཐོས་བསམ་ཉམས་བཞེས་མཛད་ནས་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་པ་ལ་ཐེག་ཆེན་ཐར་བའི་ལམ་དགོས་པ་ཡིན། དེའི་ལམ་གྱི་འཇུག་སྒོ་མ་ནོར་པ་དེ་གང་ཡིན་ན་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་པས། དེ་རིང་དེའི་དངོས་གཞིའི་སྨོན་དང་འཇུག་པའི་སྡོམ་པ་ཆོ་གས་ཇི་ལྟར་ལེན་དགོས་ཚུལ་གྱི་སྐོར་ནས་གླེང་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་སྡོམ་པ་དེ་བློ་སྦྱོང་པ་དང་དམ་བཅའ་བ་གཉིས་ཀྱི་སྟེང་ནས་ལེན་དགོས་པ་ཡིན། བློ་སྦྱོང་པ་ནི། འཁོར་བ་ཐོག་མེད་ཀྱི་དུས་ནས་ལན་གཅིག་ཙམ་ཞིག་མ་ཡིན་པར་ཕ་མར་ཡང་ཡང་བྱས་པའི་དྲིན་ཆེན་པོ་ཅན་གྱི་ཕ་མ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་གནས་སུ་རིགས་དྲུག་གི་སྡུག་བསྔལ་དཔག་ཏུ་མེད་པས་གཟིར་ཞིང་མནར་བས་མ་ཚད། སྡུག་བསྔལ་དེའི་ནང་ནས་འདི་དུས་ཐར་བ་རེད་ཟེར་བའི་མཐའ་ཙམ་ཡང་མེད་པས་མ་ཚད། དེ་ལྟ་བུའི་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་འབྲས་འབའ་ཞིག་ལ་སྤྱོད་ཅིང་ཡོད་པ་འདི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བསལ་ནས་བདེ་བ་བླ་ན་མེད་པ་ལ་འགོད་པའི་ཆེད་དུ། ངའི་ལུས་ལོངས་སྤྱོད་དགེ་ཚོགས་དགེ་བའི་དངོས་པོ་དང་བཅས་པ་ཕངས་སེམས་ཙམ་ཡང་མེད་པ་གཏང་བ་དང་། དེའི་དོན་དུ་དཀའ་སྤྱད་སྡུག་བསྔལ་ཅི་ཞིག་མྱང་དགོས་ཐུག་ཀྱང་སྤྲོ་བས་དང་དུ་ལེན་པ་ཡིན་བསམ་པའི་སྒོ་ནས་ཆོ་ག་དང་སྦྲགས་ཏེ་ལེན་དགོས་པ་ཡིན། ལེན་པའི་སྐབས་སུའང་། ཡང་བསྐྱར་བསམ་བློ་འདི་ལྟར་གཏང་དགོས། བདག་གིས་ཡོད་ཚད་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་གཏོང་བ་ཡིན། གཏང་རྒྱུ་དེ་ཡང་གནས་སྐབས་ཙམ་མ་ཡིན་པར་ས་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དང་ཁྱད་པར་དུ་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་དུས་རྟག་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉེར་འཚོའི་ཕན་དང་བདེ་བའི་རྒྱུར་བཏང་བ་ཡིན་བསམ་པ་དང་། དེ་ལྟར་འགྱུར་བའི་སྨོན་ལམ་དང་བཅས་ཏེ་བློ་སྦྱངས་ནས། གཉིས་པ་དམ་བཅའ་བ་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་སྡོམ་པ་ལེན་རྒྱུ་དངོས་ནི། རྗེ་བཙུན་འཇམ་དཔལ་དབྱངས་སྔོན་རྒྱལ་པོ་ནམ་མཁའ་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་པ་ན། སངས་རྒྱས་འབྲུག་སྒྲའི་དབྱངས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་སྤྱན་སྔར་སེམས་བསྐྱེད་དང་སྡོམ་པ་སྟབས་ཅིག་ཏུ་མནོས་པ་བཞིན་དུ། བདག་ཅག་གིས་ཀྱང་སེམས་བསྐྱེད་དང་སྡོམ་པ་སྟབས་ཅིག་ཏུ་ལེན་པ་ཡིན་བསམ་པའི་སྒོ་ནས་ཆོ་ག་དང་བསྟུན་ཏེ། སློབ་དཔོན་ནམ་རྟེན་གྱི་མདུན་གང་རུང་ནས་ལེན་དགོས་པ་ཡིན། ཐོག་མར་སློབ་དཔོན་ནས་ལེན། དེ་ནས་རྒྱུན་དུ་རང་ཉིད་ཀྱིས་རྟེན་གྱི་མདུན་ནས་ལེན་པ་དེ་བརྒྱུད་པའི་ཕྱག་བཞེས་ཀྱང་ཡིན་པས་དེ་ལྟར་བྱ་ཆོག རང་རེས་ཀྱང་འདི་ནས་སོས་ཀ་དང་དཔྱིད་ཀའི་ཞག་བརྒྱ་ཡི་མཚམས་གྲོལ་ནས་ས་ག་ཟླ་བའི་ནང་ཆོས་འགོ་དང་པོ་གཟུང་དུས་སུ་སོར་བྱང་སྔགས་གསུམ་པོའི་རིམ་པ་བརྒྱུད་ནས། དང་པོར་རབ་བྱུང་བསྙེན་རྫོགས་གཉིས་ཀ་ཉི་མ་ཁ་ཤས་ལ་བསྒྲུབས། དེའི་འཕྲོར་ཆོས་འཁོར་མཆོད་པ་དང་སྦྲགས་ཏེ་མཆོད་པ་འབུམ་མཆོད་གཅིག་ཉི་མ་གསུམ་ལ་ཕུལ་བ་དང་མཉམ་དུ་སེམས་བསྐྱེད་འབོག་ཆོག་གི་བྱང་སྡོམ་ཕུལ་བ་དང་། དེའི་མཚམས་ནས་ཡེ་ཤེས་བླ་མའི་སྙིང་ཐིག་གི་ཁྲིད་ཆེན་དབུ་བཙུགས་ཏེ་དབང་ཁྲིད་སྦྲགས་མ་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ལོ་རེར་ཡ་བཞིའི་དབང་ཆ་ཚང་འགྲོ་དུས་ཡོད་ལ། མ་གཉིས་བུ་གཉིས་རེ་བསྐུར་དུས་ཀྱང་ཡོད། ཡང་མཚམས་རེར། རེ་རེ་འདོན་པའང་ཡོད། དེའི་དབང་གི་སྡོམ་གཟུང་གི་སྐབས་སུ་སྔགས་སྡོམ་ཐོབ་པ་ཡིན་པས། དེ་ལྟར་ལོ་གཅིག་གི་ནང་དུ་སོར་བྱང་སྔགས་གསུམ་གྱི་སྡོམ་པ་ཐེངས་རེ་འབུལ་བའི་སྐབས་སུ། བྱང་སྡོམ་ཐེངས་རེ་དེ་ལྟར་འདོན་བཞིན་ཡོད་ལ། དགེ་བསྙེན་ཕོ་མོས་ཀྱང་དེ་དུས་ཐོབ་པ་རེད། ཆོས་བརྒྱུད་འདིར་ཞུགས་ནས། ངའི་ཆོས་དུང་འདི་ལ་བརྟེན་ཏེ་ཆོས་གྲྭ་འདིའི་ནང་ནས་ཆོས་གསན་བཞེས་མཛད་ཚད་ཀྱིས། ཉིན་རེ་བྱང་སྡོམ་རེ་ལེན་རྒྱུ་དེ་མ་ཆག་ན་བཟང་། དེ་མི་ཆག་རྒྱུའི་དམ་བཅའ་ཞིག་མཛད་བཞག་ན་དུས་ཚོད་ཆེན་པོ་འགོར་བ་མ་རེད། རིང་ན་སྐར་མ་ལྔ་མ་གཏོགས་མི་དགོས། འགོ་དེར་དགོངས་གསོལ་ཞིག དེ་ལ་མཐུད་ནས་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོ་མཆིས་ཀྱི་བར་ལ་སོགས་པའི་ཤོ་ལོ་ཀ་གཅིག དེའི་འཕྲོར་ཇི་ལྟར་སྔོན་གྱི་བདེ་གཤེགས་སོགས་ཤོ་ལོ་ཀ་གཉིས། དེ་དག་ཚར་གསུམ་རེའི་མཚམས་ནས། དེང་དུས་བདག་ཚེ་དང་། དེ་རིང་བདག་གིས་སྐྱོབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི། སྤྱན་སྔར་འགྲོ་བ་བདེ་གཤེགས་ཉིད་དང་ནི་སོགས་ཀྱི་རང་གཞན་དགའ་བ་སྒོམ་པའི་ཤོ་ལོ་ཀ་ཁ་ཤས་ཀྱི་མཇུག་ཏུ་སྨོན་ལམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་མཆོག་མ་ཞིག་རེད་དེ་དག་ལས་འདོན་སླ་བ་ཞིག་མེད་པས་ཉིན་རེ་མི་ཆག་པར་བྱེད་པ་ལ་དཀའ་ངལ་ཆེར་མི་འདུག དེ་ལས་ཅུང་ཟད་རྒྱས་དགོས་འདུག་བསམས་ན་ས་གཞི་བྱིན་རླབས་དང་ཡན་ལག་བདུན་པ་ཇི་སྙེད་སུ་དག་མ་དང་། མཎྜལ་རེ་བཏགས་ན་ཡང་ཆོག་པ་དང་། ད་རུང་རྒྱས་དགོས་ན་རྒྱུན་ཇའི་ཆོས་སྤྱོད་དང་དེའི་མཇུག་ཏུ་ཡིག་ཆུང་ནང་དུ་ཡོད་པའི་བསྟོད་པ་དང་སྨོན་ལམ་དེ་དག་བཏགས་ན་ཡང་ལེགས་པ་ཡིན། གནའ་ཤྲཱི་སེང་ནས་རྒྱུན་ཇ་ཆག་མེད་དུ་འཚོགས་དགོས་དེ་རྒྱལ་སྲས་གཞན་ཕན་མཐའ་ཡས་ཀྱི་ཕྱག་བཞེས་རེད། དེའི་སྐབས་ཀྱི་ཞལ་འདོན་ལ་རྒྱུན་ཇའི་ཆོས་སྤྱོད་ཐོགས་གསུངས་པ་རེད། རྒྱུན་ཇ་ནི་གསོལ་ཇ་ཡི་ཇ་ཅན་པོའི་ཇ་དང་། རྒྱ་ཇ་ངད་ལྡན་གྱི་ཇ་དེ་རེད། རྩེ་པོ་ཏ་ལ་ཡི། གནའ་སྡེ་བ་གཞུང་གི་དྲངས་ཇ་འཚོགས་ཟེར་དུས་སྐུ་དྲག་གཞུང་ཞབས་པ་ཆེ་ཆུང་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། རང་རང་གི་ལས་གོས་ལས་རྟགས་དང་བཅས་ཏེ་ཉིན་རེ་བཞིན་དུ་འཚོགས་ནས། རང་རང་བབས་ཐོབ་ཀྱི་སྲིད་དོན་གྱི་ལས་བགོས་སྣ་ཚོགས་གཉེར་རྒྱུ་ཡོད་པ་རེད། དེ་དུས་ཇ་དྲངས་རྒྱུ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དྲངས་ཇ་ཟེར་བ་རེད། དེ་དང་མིང་ཐོགས་ལུགས་འདྲ་མོ་ལྟ་བུར་ཆགས་འདུག ཤྲཱི་སེང་ནས་ཀྱང་ཇ་དངོས་སུ་དྲངས་དགོས་པ་རེད། དུས་ཕྱིས་སུ་ངས་ཤྲཱི་སེང་སླར་གསོ་བྱེད་དུས་ལོ་གཅིག་ཙམ་ཞིག་ལ་འཚོགས་པ་ཡིན། དེ་ནས་ཡང་གསར་བུ་མང་ཆེ་བས་དེས་དཔེ་ཆ་བལྟ་རྒྱུ་སོགས་ལ་གནོད་འདུག་ཟེར་བ་ལ་བརྟེན་ནས་གནས་སྐབས་ཤིག་བཅད་པ་རེད། བྱང་སྡོམ་ལེན་པའི་འདོན་པ་དེ་ནི་སླ་མོ་ངོ་མ་ཞིག་རེད། ཕྱོགས་བཅུ་ན་བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐམས་ཅད་དང་ས་བཅུ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་དང་བླ་མ་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའི་དགོངས་སུ་གསོལ་བ་གསུམ་དེ་ཚར་གསུམ་དགོས། དེའི་མཚམས་ནས་རང་མིང་དང་སྦྲེལ་ནས་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོ་མཆིས་ཀྱི་བར་སོགས་ཚར་གསུམ། དེ་ནས་ཇི་ལྟར་སྔོན་གྱི་ཚར་གསུམ། དེ་ནས་དེང་དུས་བདག་ཚེ་དང་། བདག་གིས་དེ་རིང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་མཆོག་མ་རྣམས་ཚར་རེ་འདོན་རྒྱུ་ནི་སླ་ལ། འགྲོ་ཞོར་འདུག་ཞོར་དུ་བཏོན་ནའང་ཆོག་པ་རེད། སེར་སྐྱ་ཕོ་མོ་བྱང་སྡོམ་ཐོབ་ཚད་པོས་རྟེན་རྩ་ཆེན་དང་མཇལ་ནའང་བྱང་སྡོམ་ལོངས། གནས་རི་སྒྲུབ་ཕུག་བྱིན་ཅན་གྱི་ནང་དུ་ཐོན་ནའང་བྱང་སྡོམ་ལོངས། དུས་རྒྱུན་དུའང་བྱང་སྡོམ་ལོངས། མཚམས་དང་མཚམས་སུ་ཉེས་ལྟུང་བྱུང་ནའང་བཤགས་པ་དང་ལྷན་དུ་བྱང་སྡོམ་ལོངས་དང་ཕན་ཡོན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་འབྱུང་བ་ཡིན། གསོ་སྦྱོང་ལེན་དུས་བཤགས་པ་ཇི་ལྟར་བྱེད་དགོས་ན། ཕུང་པོ་གསུམ་པའི་མདོ་ཚར་རེ་འདོན་ཐུབ་ན་བཏོན་ན་ལེགས་ཤིང་། མ་བཏོན་ན་ཡང་བཤགས་ཡུལ་ལྟུང་བས་མ་གོས་པའི་བྱང་སེམས་སམ། རྟེན་གྱི་དྲུང་ངམ། ཡིད་ཀྱིས་དམིགས་པའི་དྲུང་དུ་སྔར་བྱས་ཀྱི་ཉེས་པ་ལ་འགྱོད་སེམས་དང་། ཕྱིན་ཆད་མི་བྱ་བའི་སྡོམ་སེམས་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་ཕྱག་གསུམ་འཚལ་བས་བཏུད་དེ། ཙོག་པུར་འདུག་ལ་དགོངས་གསོལ་བྱས་ནས། བདག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མིང་འདི་ཞེས་བགྱི་བ་ལ། མི་ཤེས་པ་ཉིད་དང་། མ་གུས་པ་དང་། བག་མ་མཆིས་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་མང་བའི་དབང་གིས་རྩ་བ་དང་ཡན་ལག་གི་ཉེས་པ་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་བྱུང་སྟེ། བདག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མིང་འདི་ཞེས་བགྱི་བའི་ཉེས་པ་དེ་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་མཐོལ་ཞིང་བཤགས་སོ། །འཐོལ་ཞིང་བཤགས་ན་བདག་བདེ་བ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་གྱི། མ་འཐོལ་མ་བཤགས་ན་ནི་དེ་ལྟར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་དེ་ལྟར་ཚར་གསུམ་དང་། གཏང་རག་གི་ཕྱག་གསུམ་བྱ། དེ་ནས་དགོངས་སུ་གསོལ་ལོ་གསུམ་གྱིས་དབུ་བཟུང་ནས་གོང་ནས་བཤད་པའི་བྱང་སྡོམ་ཚར་གཅིག་བླངས་ན་ཉེས་ལྟུང་བཤགས་ནས་རྒྱུད་བསྡམས་ན་དགེ་ཚོགས་ངང་གིས་འཕེལ་བའི་གནད་ཁྱད་པར་ཅན་ཡོད་པ་ཡིན། གང་ལྟར་དངོས་གཞིའི་སྡོམ་པ་ལེན་དུས། རང་ལུགས་ལ་སྨོན་འཇུག་སྟབས་ཅིག་ཏུ་ལེན་པ་ཡིན་པས། དེ་དུས་འདི་ལྟར་བསམ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་དོན་དམ་སྤྲོས་པའི་མཐའ་ལས་འདས་ཀྱང་། ཀུན་རྫོབ་བདག་གཞན་བདེ་སྡུག་ལ་སོགས་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་བདེན་པར་མེད་པ་ཡིན་ཀྱང་། དེ་ལྟར་མ་ཤེས་པར་བདེན་འཛིན་ཨ་འཐས་པས་འཁོར་བ་ན་སྡུག་བསྔལ་མི་ཟད་པས་རྟག་ཏུ་མནར་བའི་སེམས་ཅན་འདི་དག་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་ཡང་ནས་ཡང་དུ་ཕ་མ་བྱས་ཏེ། ཕན་བདེ་མཐའ་དག་ནི་བསྒྲུབས། གནོད་འཚེ་ཐམས་ཅད་ལས་ནི་སྐྱབས། བསམ་རྒྱུ་དང་དྲན་རྒྱུ་ནི་རང་རེ་ལས་མེད་པར་བྱས། རང་རེའི་ཆེད་དུ་ཡང་ལུས་སྲོག་གྲངས་མེད་པར་བཏང་བའི་དྲིན་ཅན་ཤ་སྟག་ཡིན་ཀྱང་། བདེ་བ་འདོད་བཞིན་དུ་བདེ་བ་དང་ནི་བྲལ། སྡུག་བསྔལ་མི་འདོད་བཞིན་དུ་སྡུག་བསྔལ་དང་ནི་ལྡན། བདེ་བ་སྒྲུབ་ཅིང་སྡུག་བསྔལ་འདོར་བའི་ཐབས་མི་ཤེས་པའི་རྨོངས་པ་འདི་དག་སྡུག་བསྔལ་ཅན་གྱི་འཁོར་བ་ལས་སྒྲོལ་དགོས། དེ་ཡང་ད་ལྟ་བདག་ལ་དེའི་ནུས་པ་མེད་པས། ནུས་པ་དང་ལྡན་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་ཉིད་ཐོབ་དགོས་པར་འདུག །དེའི་ཕྱིར་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྨོན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ནས། འཇུག་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་བྱ་སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས། དགེ་བ་ཆོས་སྡུད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས། སེམས་ཅན་དོན་བྱེད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་གསུམ་ལ། ཇི་ལྟར་སྔོན་གྱི་རྒྱལ་བ་སྲས་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསླབས་པ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་བ་དང་བདེ་བའི་རྒྱུ་ཚོགས་གཉིས་དང་ལྡན། སྡུག་བསྔལ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་སྒྲིབ་གཉིས་དང་བྲལ་ནས། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ལ་འགོད་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་བསམ་ཞིང་དགོངས་གསོལ་བརྗོད་པ་ན་སངས་རྒྱས་བྱང་སེམས་རྣམས་ཀྱིས་བདག་གི་བསམ་སྦྱོར་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཁྱེན་ངེས་སྙམ་དུ་བླ་མ་དཀོན་མཆོག་ལ་དད་པ་ཆེན་པོ། སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ། སངས་རྒྱས་ལ་ཐོབ་འདོད་ཀྱི་འདུན་པ་ཆེན་པོ་སྟེ་འདུ་ཤེས་གསུམ་དང་མ་བྲལ་བའི་སེམས་རྩེ་གཅིག་པས་དགོངས་སུ་གསོལ་བ་གསུམ་གྱིས་སད་བྱས། སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་གསུམ་གྱིས་གཞི་བཅས། དངོས་གཞི་དམ་བཅའ། མཇུག་རང་གཞན་དགའ་བ་བསྒོམ་པ་དང་བཅས་པའི་སྒོ་ནས་རང་རེའི་རྒྱུན་སྲོལ་གྱི་ཆོ་གའི་ཕྱག་བཞེས་བཞིན་དུ་ལེན་དགོས་པ་ཡིན། སྐྱབས་འགྲོའི་ཚོགས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ཕྱོགས་བཅུ་དུས་གསུམ་ན་བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་སྲས་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་དང་། སློབ་དཔོན་བཞུགས་བཞིན་པ་དེ་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས་དམ་བཅའ་བཞག་སྟེ་ཁས་ལེན་པའི་ཡུལ་ལམ་སྡོམ་པ་ཞུ་ཡུལ་དང་། དམ་བཅའི་དཔང་པོ་ཡང་ཡིན། དེ་ལྟར་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མགྲོན་དུ་བོས་ནས་སྐྱབས་ཡུལ་དཀོན་མཆོག་རྩ་གསུམ་མམ་སེམས་ཅན་དང་བཅས་པའི་དཔང་པོར་ཡོད་པའི་སྔུན་དེ་ནས་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ་རྒྱུར་ཁས་བླངས་ནས། དམ་བཅས་པ་དང་སྟབས་ཅིག་ཏུ་སྨོན་འཇུག་གི་སྡོམ་པ་བླངས་པ་རེད། གལ་ཏེ་སློབ་དཔོན་གྱིས་གནང་པའི་ཆོ་གའི་སྐབས་ཡིན་ན་འདི་དག་གི་གོ་དོན་ཚང་མ་སློབ་དཔོན་གྱིས་གསུངས་པ་དེ་ལ་ཉན་ཞོར་དུ་སློབ་དཔོན་གྱི་རྗེས་སུ་བཟླ་དགོས་པ་ཡིན། ཇི་ལྟར་སྔོན་གྱི་རྗེས་ཟློས་ཐེངས་གསུམ་པ་ཚར་མ་ཐག་སྨོན་དང་འཇུག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་པའམ་སྡོམ་པ་ཐོབ་པ་ཡིན། རྗེས་ནི་རང་གཞན་དགའ་བ་བསྒོམ་པ་ཡིན་ལ། དེ་འདྲའི་དགའ་བ་བསྒོམ་དགོས་པའི་དགའ་དོན་ཅི་ཞེ་ན། གཅིག་ན་བདག་གི་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་ལུས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཞིག་བླངས་ཀྱང་འདི་འདྲའི་སེམས་དང་མ་ལྡན་པས་དོན་མེད་པ་ཁོ་ནར་སོང་། ད་རེས་རང་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕན་བདེའི་རྒྱུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་པས་དོན་ཆེན་པོ་གྲུབ་སྙམ་དུ་དགའ་བ་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་དང་། གཉིས་སུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་འདི་བླངས་པས་ཕན་ཡོན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡོད་པ་ལ་བསམས་ནས་དགའ་བ་བསྒོམ་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ཙམ་དགའ་བ་བསྒོམས་པའི་ཕན་ཡོན་ཅི་ཡོད་སྙམ་ན་མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་པར་མི་ནུས་མོད། ཆ་ཤས་ཙམ་བརྗོད་ན་མིང་དོན་འཕོ་བ། སྡིག་པ་སྟོབས་ཆེན་སྦྱོང་པ། ཕན་ཡོན་དཔེས་བསྟན་པ། བསོད་ནམས་རྒྱུན་ཆགས་སུ་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱས་པར་གཞུང་ནས་མཁྱེན་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་མཐའ་ཡས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་ཐུགས་བསྐྱེད་པའི་འདུན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་བཅས་པས། སྡོམ་པ་རྒྱུད་ལ་བརྟན་པས་ན་ཅི་བྱས་གཞན་དོན་དུ་འགྱུར་བར་བྱེད་བཞིན་པ་ལས། ཁྱད་པར་མ་རྒན་སེམས་ཅན་རྣམས་མྱུར་དུ་འཁོར་བ་ལས་བསྒྲལ་བའི་དོན་དུ་དམ་པའི་ཆོས་ཟབ་མོ་གསན་བཞེས་མཛད་ནས་དེའི་དོན་ཉམས་སུ་བླངས་ནས་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ་པའི་དགོངས་འདུན་དང་བཅས་ཏེ། སྐབས་འདིར་གང་ཞིག་གསན་པར་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་འདི་ཉིད་ལས། རྡོ་རྗེའི་གནས་གཉིས་པ་མྱང་འདས་ཀྱི་རང་བཞིན་བླང་བྱར་བསྟན་པའི་སྐབས་ལས། ཁ་རྩང་ཡན་ཆོད་ཐོས་པའི་ཤེས་རབ་བཤད་པ་སོང་ནས། བསམ་པའི་ཤེས་རབ་བཤད་པའི་སྐབས་ལས་མང་རབ་ཅིག་སོང་ནས། དེ་རིང་ངེས་པར་མི་རྟག་པའི་ཚུལ་བསམ་པ་ནི། མཐའ་བཞིས་བསྡུས་ཕྱིར་རྟག་པ་འགའ་ཡང་མེད། །ཚེ་ལ་ངེས་མེད་ནམ་འཆི་ཆ་མེད་པས། །ངེས་པར་འཆི་ཞེས་སྙིང་ནས་བསམ་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། མི་ལུས་ཐོབ་པའི་རྟེན་འདི་ལ་མཐའ་བཞིའི་རྒྱས་བཅིངས་ཏེ་བདེ་བའི་སྐབས་མེད་པས་དམ་པའི་ཆོས་བྱ་དགོས། དེ་ཡང་མཐའ་བཞི་ནི། སྐྱེས་པའི་མཐའ་འཆི། འདུས་པའི་མཐའ་འབྲལ། བསགས་པའི་མཐའ་འཛད། མཐོན་པོའི་མཐའ་ལྟུང་བས་ཡིད་བརྟན་མེད་དེ་འདོར་ངེས། བུ་སྐྱེས་ཤིང་བཟའ་ཚང་གི་མགོ་འདུ་རུག་པ། རྒྱུ་སོག་པ། ཐོབ་མཐོ་བ་རྣམས་དགའ་ཡོང་སྤྱད་ཏག་ཏག་ཡིན་ཀྱང་། དེ་དག་གི་མཇུག་འབྲས་རྣམས་ནི་བཙོག་པ་ཡིན་ཏེ། མི་ཤི་བ་དང་གཅིག ཁ་ཁར་འབྲལ་དགོས་ཐུག་པ་དང་གཉིས། རྒྱུ་ཟད་རྒྱུ་དང་གསུམ། གོ་གནས་ལྷུང་རྒྱུ་དང་བཞི་པོ་མིས་མི་འདོད་རྒྱུ་ཁོ་ན་ཡིན། དེ་དག་མི་འདོད་ཀྱང་ཐབས་མེད་པར། ཤི་བའི་དོན་དུ་སྐྱེས་པ་ཡིན་པ་དང་། འབྲལ་བའི་དོན་དུ་འདུས་པ་དང་། ཟད་པའི་ཆེད་དུ་གསོག་པ་དང་། ལྷུང་རྒྱུའི་དོན་དུ་ཨེ་མཐོ་བལྟས་པ་དང་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཡིན། ཁྱད་པར་དུ་རང་གི་ལུས་ད་ཡོད་ད་མེད་ཆུའི་དབུ་བ་ལྟ་བུ་འདི་འཇིག་ངེས། ནམ་འཆི་ཆ་མེད། དེ་རིང་ཁོ་ན་ལའང་འཆིའམ། སང་འཆིའམ། དོ་ནུབ་འཆིའམ། མལ་འདིར་ཉལ་བ་འདི་ལས་ཤི་ནས་སང་ནི་ལྡང་བ་མེད་པ་ཅིག་འབྱུང་ངམ་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། དོ་དགོང་མར་ཉལ་ནས་སོང་ཉིན་ཡར་ལོང་དུ་ཨེ་ཡོད་ཅི་ཤེས་བསམ་ནས་མི་རྟག་པ་བསྒོམ་དགོས། མི་སུ་ཡང་རྟག་འཛིན་ཆེ་བའི་དབང་གིས་དེ་ལྟར་གསུང་བ་ཙམ་ལས་སང་ཉིན་ཅི་ལ་ཤི་ཡོད་བསམ་ཀྱང་། དེ་གླེན་པས་ཡིན་ཏེ། དེ་རིང་བལྟས་ན་སང་ཉིན་ཐག་ཉེ་བ་ཡིན་ཀྱང་སང་ཉིན་ལ་ཟད་དུ་མེད་པས་ཤི་རན་དུས་ད་དུང་སང་ཉིན་ཡོད་པ་ཡིན། དེའི་དུས་ད་དུང་སང་ཉིན་ཤི་རྒྱུ་མ་རེད་ཅེས་བསམ་པ་ཨེ་ཡིན་ཅེས་དྲིས་ཚེ། ཡིན་ཅེ་ན་གླེན་རྟགས་ལྷང་དུ་བུད་པའོ། །མཚན་མོ་བཟང་པོའི་མདོ་ལས། སང་ཙམ་འཆིའམ་སུས་ཤེས་ཀྱིས། །དེ་རིང་ཉིད་དུ་བསྟུན་ཏེ་བྱ། །འཆི་བདག་སྡེ་ཆེན་དེ་དང་ནི། །ཁྱེད་ཀུན་བཤེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་དང་། སྤྱོད་འཇུག་ལས། དེ་རིང་ཁོ་ན་མི་འཆི་ཞེས། །བདེ་བར་འདུག་པ་རིགས་མ་ཡིན། །འཆི་བདག་སྡེ་ཆེན་དེ་དང་ནི། །བདག་ཅག་བཤེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་དང་། སང་ཉིན་མ་དགོས་དེ་རིང་ཁོ་ན་བདེ་བདེ་བྱས་ནས་དེ་རིང་ཤི་རྒྱུ་མ་རེད་བསམ་ནས་འདུག་ཨེ་ཕོད། འཆི་བདག་གི་སྡེ་དང་ཁྱེད་གཉིས་ངོ་ཤས་ཤག་པོ་ཡིན་ནས་མི་སྐྱོན་ཞེས་བརྗོད་ཡོད་ན་མ་གཏོགས་དཀའ་བ་ཡིན། དེ་རིང་མི་ཁྲིད་པའི་ངེས་པ་ཁྱོད་ལ་ཡོད་པ་མིན་ཅེས་སོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལས། ཉམས་ཆུང་གྱི་ནའི་ཕུང་པོ་འདི། །སྐྱོན་མང་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་ཏེ། །རྒ་དང་ནད་འཆིས་རྟག་ཏུ་གཙེས། །སྲིད་པའི་ཆོས་ནི་མཐའ་ཡས་པ། །འགྱུར་ཞིང་འཕོ་བའི་དགྲ་དང་བཅས། །བདག་ལྟ་འཆི་བར་ཅིས་མི་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །དེའང་དཔེར་བཞག་ན། རྟ་འདྲོག་པའམ། ལུག་ཡར་བའམ། ཕྱུགས་རྒྱུག་པའམ། བྱ་འཕུར་བ་ལྟར་གློ་བུར་ཐོག་རྒྱུགས་སུ་འཆི་བ་འོང་བས་སྐྱེ་དགུ་འདི་ཐམས་ཅད་བཟུང་བ་ནི། མཛངས་བླུན་ལས། བསགས་པའི་མཐའ་མཛད་འདུས་པ་འབྲལ། །བྱས་པ་འཇིག་ཅིང་གསོན་པོ་འཆི། །ཞེས་པ་དང་། རྒྱ་ཆེར་རོལ་པ་ལས། འཆི་བས་སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་ཕྲག་མང་འཛིན་ཏེ། །འབྱུང་པོའི་ཚོགས་ལ་རྒྱ་མཚོའི་ཆུ་སྲིན་བཞིན། །ཀླུ་ལ་མཁའ་ལྡིང་གླང་ཆེན་སེང་གེ་དང་། །རྩྭ་རྩི་འབྱུང་པོའི་ཚོགས་ལ་མེ་དང་མཚུངས། །འཆི་བས་དབང་ཡོད་པ་དག་དབང་མེད་བྱེད། །འཆི་བས་སྲོག་འཕྲོག་ཆུ་བོས་ཤིང་འདེད་འདྲ། །མི་ནི་གཉིས་མིན་གྲོགས་མེད་གཅིག་པུར་འགྲོ། །རང་ལས་འབྲས་བུ་སྨིན་པས་རང་དབང་མེད། །ཅེས་པ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལས། ཚེ་ནི་རིང་ཡང་མཐར་ནི་འཇིག་ངེས་པས། །འདིར་ནི་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་འཆི་བར་འགྱུར། །འབྱོར་པ་རྒུད་ཅིང་ལང་ཚོ་རྒས་པས་འཇོམས། །གཟུགས་བཟང་ནད་དང་སྲོག་ནི་འཆི་བས་གཅོད། །ཅེས་སོ། །དེ་ཡང་ནམ་འཆི་ཆ་མེད་པས་འཆི་བར་ངེས་པ་བསམས་དགོས་ཏེ། ཚེ་མར་འགྲིབ་ནས་ཁ་ཇེ་དམའ་རེད་པ་ལས་ཡར་འཕེལ་བ་ནི་ཡོད་མ་དར་བས་འགྲིབ་ཅིང་འཕེལ་བ་མེད་པས་ནམ་འཆི་ཆ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཉིན་ཞག་དང་ལོ་ཟླ་སྔ་དྲོ་དང་ཕྱི་དྲོ་སོང་བ་ཙམ་གྱིས་འཆི་བ་ལ་ཉེར་སོང་སྟེ། རྒུད་ནས་ཚེ་ལ་སྣོན་པ་ནི་མེད་དེ། འགྲིབ་པ་ནི་ཡོད་དོ། །ཉི་མ་ནུབ་པའི་གྲིབ་སོ་ལྟར་ཚེ་འགྲིབ། འབྲུའི་བང་མཛོད་བཅུས་པ་ལྟར་ཚེ་འཛད། རྫིང་གི་ཝ་རྡོལ་བ་ལྟར་ཚེ་འཛད། དེ་བཞིན་དུ་བར་སྣང་གི་སྤྲིན་ཡལ་བ། རི་གཟར་གྱི་ཆུ་འབབ་པ། གཤེད་མའི་དྲུང་དུ་སླེབ་པ། ཆུ་བྲན་རྒྱ་མཚོར་འབབ་པ། གྱད་ཀྱིས་མདའ་འཕངས་པ། གསོད་སར་སེམས་ཅན་ཁྲིད་པ་ལྟར། ཚེ་འགྲིབ་ཅིང་འཆི་ངེས་ཏེ། སྤྱོད་འཇུག་ལས། ཚེ་ནི་རྟག་ཏུ་གོད་འགྱུར་ཞིང་། །སྣོན་མེད་འབྲི་བ་དང་བཅས་པས། །བདག་ལྟ་འཆི་བར་ཅིས་མི་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །དེའང་རས་བལ་གྱི་དྲུ་གུ་འཐུལ་བ་ལྟར་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་གིས་འཛད་པ་དང་། དྲུ་གུ་ཞིག་ཐུར་དུ་དྲིལ་བར་བྱས་ན་ཇེ་ཆུང་ཇེ་ཆུང་བྱས་ནས་ཟད་པ་ལྟར་རོ། །སྙིམ་པའམ་ལག་པའི་སྤར་མོའི་ཆུ་ཟགས་པ་ལྟར་ཟད་ཀྱང་མ་ཚོར་བ་འདི་མཚང་ཆེ་སྟེ། བྲམ་ཟེ་ཆེན་པོ་ས་ར་ཧའི་ཞལ་སྔ་ནས་དོ་ཧ་རྡོ་རྗེའི་མགུར་དུ་གསུངས་པ། ཀྱེ་ཧོ་བཞིན་བཟང་སྙིམ་པ་ཆུས་བཀང་བ། །ཟགས་པ་བཞིན་དུ་ཉམས་པ་མ་ཚོར་རོ། །ཞེས་སོ། །འཆི་བ་ལ་རྟག་བརྟན་མེད་པར་ནམ་ཞིག་ཚང་མ་འཆི་ཡང་། ཚད་ཅིག་ཡོད་ན་ཚོད་ཅིག་འཇོག་ཆོག་རུང་། དེའང་ཚེ་ལ་དུས་ངེས་པའི་ཚད་མེད་པས་ཀྱང་འཆི་ལ། རྐྱེན་གཡང་དང་། རྦབ་དང་། མཚོན་དང་། དུག་དང་། འདྲེ་ལ་སོགས་པས། བར་དུ་གཅོད་པས་ཀྱང་འཆི་དུས་མ་ངེས། བར་ཆད་མེད་ཀྱང་སྐད་ཅིག་གིས་ཐུང་དུ་འགྲོ་བས་འཆི་ངེས་ཏེ། ཆེད་དུ་བརྗོད་པའི་ཚོམས་ལས། ཁ་ཅིག་མ་ཡི་མངལ་དུ་འཆི། །ཁ་ཅིག་བཙས་མ་ཐག་ཏུ་འཆི། །ཁ་ཅིག་གོགས་པོར་འགྲོ་ཙམ་ན། །དེ་བཞིན་ཁ་ཅིག་རྒྱུག་ཙམ་ན། །ལ་ལ་རྒས་དང་ལ་ལ་གཞོན། །ལ་ལ་དར་ལ་བབ་པའི་མི། །དེ་དག་རིམ་གྱིས་འཆི་འགྱུར་ཏེ། །དེ་ལ་མི་འདི་གཞོན་ཞེས་ནི། །གསོན་པའི་གདེང་ནི་སུ་ཞིག་འཆའ། །འབྲས་བུ་སྨིན་པའི་ཤིང་ཐོག་བཞིན། །ལུས་ཅན་རྣམས་ནི་འཆི་བར་འགྱུར། །ཞེས་པ་དང་། ལོ་རྒས་པས་སྔོན་དུ་འཆི་བ་དང་། ཉུང་བས་སྔོན་དུ་མི་འཆི་བའི་ངེས་པ་མེད་ཅིང་། འགའ་རེ་མའི་མངལ་ནས་འཆི་བ་ལ་སོགས་པ་འདྲ་མིན་ཡོད་དོ། །རྒ་རྒས་རྣམས་སྔོན་དུ་འཆི་རྒྱུ་ཡིན་ཆག་བྱས་ནས་རྫ་བུག་ཏུ་བརྒྱབ། ལོ་ཉུང་རྣམས་མི་ཤི་ཆག་བྱས་ཏེ་གྲོང་ནང་ནས་ཕུ་དུང་དྲུད་དེ་འགྲོ་ཁུལ་བྱེད་ཀྱང་། རྫ་མ་སྔོན་དུ་ཆག་དང་ལུང་ཐག་སྔོན་ལ་ཆད་སུས་ཤེས། ཟླ་རེ་ལོ་རེའི་ནང་གི་ལོ་ཉུང་རྒ་རྒས་ཤི་རྒྱུ་གང་གིས་མང་བསྡུར་ཚད་དུ་འཕངས་ནས་བསམ་དགོས། འདས་པ་ལས། འཚོ་བའི་ཚེ་ནི་བདུད་ཀྱིས་འཇོམས། །རྟག་པའི་ཆོས་ནི་གང་ཡང་མེད། །ཅེས་པ་དང་། སྔ་མ་ལས། རྒྱུན་དུ་ནད་ཀྱིས་མངོན་གདུང་ཞིང་། །རྟག་ཏུ་མི་གཙང་འཛགས་པ་ལྟ། །རྒ་དང་འཆི་བས་ཚེ་འགྲིབ་པའི། །ལུས་ནི་ངན་པ་ཅིང་མི་རུང་། །ཞེས་པ་དང་། གསོན་ནད་མེད་ཀྱི་དུས་སུ་ལོ་ཉུང་། ནད་ན་ཚ་མེད། ཕོ་བ་རྒྱགས་དུས། ཕོ་ལུ་རྒྱགས་ན་སྣང་ལུ་མཐོ། ས་འདིའི་སྟེང་གི་གཡེར་བོ་ཆེ་དེ་ང་ཡིན་མ་བསམ་རུང་། ཕྱོགས་འདི་ནས་ང་ཡང་ཆོག་ཚོད་ཅིག་ཡིན་བསམ་མཁན། སྤྱིར་རྒྱགས་རྒྱུ་ལ་བཟང་ངན་ཡོད་ཅིང་། རྒྱགས་རྒྱུ་ཐ་མ་ཡིན་ན། རྟ་སར་རྒྱགས་པས་སྔུན་སོ་མི་རིག ཕོ་སར་རྒྱག་པས་ཕྱི་སོ་མི་རིག་པར་གད་དུ་འཆོང་བ་ཡིན། དེ་ལྟར་མིན་ཀྱང་ནད་མེད་ལང་ཚོ་དར་དུས་སུ་ན་ཤི་རྒས་གསུམ་ཞེས་པ་ཞིག་ཡོང་རྒྱུ་ཡོད་སྣང་མི་ཤར་ནས། ཡག་ཡག་སྒྲོས་སྒྲོས་བྱེད་ནས་འགྲོ་ཁུལ་བྱེད་ཀྱང་། ན་ནས་ནད་ཀྱིས་མནར་། རྒས་ནས་རྒུད་པས་གདུང་དུས། ཡག་བཙོག་གི་སྣང་བ་ཞིག་གང་ན་ཡོད། ལར་ལུས་མི་གཙང་བའི་རྫས་སོ་དྲུག་གི་ཕུང་པོ་ཡིན་པའི་ཐོག་ཏུ། ན་དུས་རྒས་དུས་ལྷག་ཏུ་བཙོག་པ་ཡིན། ཤི་ནས་དེ་བས་བཙོག་པ་ལྟར་མི་བཟོད་པར་ཤི་བའི་ཚུལ་སོགས་ལ་བསམ་དགོས་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ལས། གློ་བུར་འཆི་བའི་རྒྱུ་དགུ་སྟེ། མི་འཕྲོད་པའི་ཟས་ཟ་བ་དང་། ཟས་འགྲངས་ཀྱང་མང་དུ་ཟ་བ་དང་། སྔ་མ་མ་ཞུ་བར་ཕྱི་མ་ཟ་བ་དང་། བཤང་གཅི་དུས་སུ་མི་འདོར་བར་བསྡམ་པ་དང་། ནད་པས་སྨན་པ་དང་ནད་གཡོག་གི་ངག་ལ་མི་ཉན་པ་དང་། མཚན་མོ་འགྲོ་བས་གདོན་དང་འབྱུང་པོ་དྲག་པོས་བཏབ་པ་དང་། སྐྱུགས་སྨན་བཏང་བ་མནན་ནས་མི་སྐྱུགས་པ་དང་། མ་བརྟགས་པའི་དྲག་ཤུལ་སྤྱོད་པ་དང་། བག་མེད་པར་བུད་མེད་ལ་འཁྲིག་པ་སྤྱོད་པའོ་ཞེས་སོ། །སྨན་པའི་རྒྱལ་པོའི་མདོ་ལས། སྨན་པས་སྨན་མ་ཡིན་པ་སྦྱར་བ་ལ་སོགས་པ་གཞན་དགུ་གསུངས་པའང་འདིར་འདུའོ། །དེས་ན་འཆི་བའི་རྐྱེན་མང་ཞིང་བྱ་བྱེད་བྱེད་འཕྲོ་ལ་འཆི་བས་འདིའི་ཚེ་མི་འཆི་སྙམ་དུ་བློ་ལྟོས་མི་ཐུབ་ལ་འཆི་དུས་དགེ་སྡིག་གཉིས་ལས་གཞན་རྗེས་སུ་མི་འབྲང་བས་སུས་ཀྱང་བསྟོངས་པ་མེད་དེ། འཆི་བདག་གཤིན་རྗེས་ནམ་འཁྲིད་ན་དེ་དུས་འགྲོ་བ་ལས་ང་ལ་བྱ་བ་འདི་བྱེད་ཟིན་དུ་ཆུག་དང་དེ་ནས་འགྲོ་ཟེར་བའི་དབང་ཙམ་ཡང་མེད་པ་ཡིན། དེ་དུས་རྗེས་སུ་འབྲང་པ་ནི་དགེ་སྡིག་གཉིས་ལས་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །རྒྱལ་པོ་ལ་གདམས་པའི་མདོ་ལས། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་མི་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་སྲོག་ནི་ཡུན་ཐུང་ཞིང་འཕོ་བས་ན། ཁྱོད་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ལ་འཇིགས་པར་ལྟ་བར་གྱིས་ཤིག དུས་ཀྱིས་ཉེན་ཏེ་རྒྱལ་པོ་འགྲོ་འགྱུར་ན། །ལོངས་སྤྱོད་མཛའ་དང་གཉེན་བཤེས་རྗེས་མི་འབྲང་། །སྐྱེས་བུ་དག་ནི་གང་ནས་གར་འགྲོ་ཡང་། །ལས་ནི་གྲིབ་མ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་འབྲང་། །ཞེས་པ་དང་། ཆེད་དུ་བརྗོད་པའི་ཚོམས་ལས། བྱ་བ་འདི་ནི་བྱས་ཟིན་ད་འདི་རུ། །དེ་དག་རྫོགས་ནས་བདག་གིས་འདི་བྱ་ཞེས། །དེ་ལྟར་མི་ཡིས་ཡོངས་སུ་སེམས་པ་ན། །རྒ་དང་ན་དང་འཆི་བས་མངོན་པར་འཇོམས། །ཞེས་སོ། །དེ་ཡན་གྱིས་སྐྱེས་པ་ཐམས་ཅད་འཆི་ངེས་པའི་སྐོར་སོང་ནས། གཉིས་པ་འཆི་ཚེ་གཞན་གྱིས་མི་ཕན་པ་ལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བས་མི་ཕན་པ་དང་། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱིས་ཕན་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ་ལ། གང་གིས་ཀྱང་འཆི་བ་ལ་མི་བསྟོངས་པ་དང་། གང་ལའང་ཡིད་བརྟན་མེད་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ།

གང་གིས་ཀྱང་འཆི་བ་ལ་མི་བསྟོངས་པ་བསྟན་པ།

དེའི་ཚེ་ཚེ་འདིའི་སྣང་བ་གང་གིས་ཀྱང་མི་བསྟོངས་བས་སྐྱོ་བར་བསྟན་པ་ནི། འཆི་བར་གྱུར་ཚེ་གནས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང་། །གཉེན་དང་དཔའ་རྩལ་དཔུང་གཉེན་ལ་སོགས་ཀྱིས། །བསྟོངས་པ་འགའ་མེད་དམ་པའི་ཆོས་སྒྲུབས་ཤིག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་འཆི་བའི་ཚེ་བརྟེན་པའི་གནས་ཀྱིས་མི་བསྟོངས་ཏེ། ལྷའི་གཞལ་ཡས་ཁང་ཡང་བཞག་ནས་འགྲོ། བསྟོངས་ནི་གྲོགས་བྱས་པའམ་གཞན་དང་མཐུན་པར་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ལ་གོའོ། །ས་བཙན་པོར་གབ་པས་ཀྱང་ཐུབ་པའི་གནས་མེད་དེ། འདུལ་བ་ལུང་ལས། གང་དུ་གནས་ན་འཆི་བས་མི་ཚུགས་པའི། །ས་ཕྱོགས་དེ་ནི་གང་ནའང་ཡོད་མིན་ཏེ། །བར་སྣང་ན་མེད་རྒྱ་མཚོའི་ནང་ནའང་མེད། །ལྷ་ཡུལ་ན་མེད་རིའི་སུལ་ན་ཡང་མེད། །ཅེས་སོ། །བསགས་པའི་ནོར་གྱིས་མི་བསྟོངས་ཏེ། ལྷ་རྫས་ཀྱི་རིན་པོ་ཆེ། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་སྲིད། ཕྱུག་པོའི་བང་མཛོད་ཐམས་ཅད་བཞག་ནས་འགྲོ་སྟེ། དེ་ཉིད་ལས། ལྗོན་ཤིང་རྡིབ་པར་གྱུར་པའི་ཚེ། །ཡལ་ག་ལོ་མས་ཅི་ཞིག་བྱ། །དེ་བཞིན་སྐྱེས་བུ་འཆི་བའི་ཚེ། །ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་ཅི་ཞིག་བྱ། །ཞེས་སོ། །འབྲེལ་བའི་གཉེན་གྱིས་མི་བསྟོངས་ཏེ། གྲོགས་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་རྙེད་ཀྱང་། ཆུང་མ་ལྷའི་བུ་མོ་ལྔ་བརྒྱས་བསྐོར་ཀྱང་། བུ་ཚ་ལྷའི་ཁྱེའུ་སྟོང་གིས་རྩེ་ཡང་། ཚ་ཞང་ལྷའི་དབང་པོ་ཡོད་ཀྱང་། སྲིད་སྡེ་ལྷ་མིན་དམག་མི་ཡོད་ཀྱང་། རྒྱལ་འབངས་གླིང་བཞི་ལྷ་ཡུལ་ཡོད་ཀྱང་། ནོར་རྫས་རིན་ཆེན་སྣ་བདུན་ཡོད་ཀྱང་། ཕ་ཁུ་ཚངས་པ་བརྒྱ་བྱིན་ཡོད་ཀྱང་། མཛའ་གྲོགས་རྒྱལ་ཆེན་རིས་བཞི་ཡོད་ཀྱང་། བྲན་གཡོག་ལྷ་བྲན་སྟོང་ཕྲག་ཡོད་ཀྱང་། དེ་དག་གིས་སྲོག་བཟུང་བའམ། ཕན་གདགས་པའམ། ཚེ་མཐུད་པའམ། ར་མདའ་སྙེག་པའམ། གྲོགས་བྱར་མེད་པར་གཅིག་པུར་མར་གྱི་གསེབ་ནས་སྤུ་བཏོན་པ་ལྟར་བར་དོའི་འཕྲང་ལ་སུ་དང་ཡང་འགྲོགས་སུ་མེད་པར་འགྲོ་དགོས་ཏེ། བུ་མོ་རིན་ཆེན་གྱིས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། འཆི་བའི་དུས་ལ་བབ་པ་ན། །ཕ་མ་མ་ཡིན་གཉེན་འདུན་མིན། །བུ་དག་སྐྱབས་སུ་མི་འགྱུར་ཞིང་། །ལང་ཚོ་མ་ཡིན་སྟོབས་ཀྱང་མིན། །ཞེས་པ་དང་། རྒྱ་ཆེར་རོལ་པ་ལས། འདི་ནས་གཞན་དུ་འཆི་འཕོའི་དུས་བྱེད་ཚེ། །ཕོངས་ཤིང་སྡུག་པའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་དང་འབྲལ། །ཤི་ནས་ཕྱིར་མི་འོང་ཞིང་ཕྲད་མི་འགྱུར། །ཤིང་ལས་ལོ་འབྲུལ་འདྲ་ཞིང་ཆུ་རྒྱུན་འདྲ། །ཞེས་པ་དང་། ཡུལ་འཁོར་སྐྱོང་གིས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། འདི་ན་རྟག་ཏུ་སྡུག་པ་ཐམས་ཅད་དང་། །མྱུར་དུ་འབྲལ་བར་མི་འགྱུར་གང་ཡང་མེད། །ཅེས་པ་དང་། འཇམ་དཔལ་རྣམ་པར་རོལ་པ་ལས། ཕ་མ་ཁྱེད་ཀྱི་སྐྱབས་མ་ཡིན། །མཛའ་བཤེས་རྩ་ལག་རྣམས་ཀྱང་མིན། །དེ་དག་གིས་ནི་ཁྱོད་བོར་ནས། །རང་ཉིད་གཅིག་པུ་ཕྱི་མར་འགྲོ། །ཞེས་སོ། །ལུས་ཀྱི་དཔའ་རྩལ་གྱིས་མི་བསྟོངས་ཏེ། དཔའ་རྩལ་ཡོད་ཀྱང་འདིའི་སྐབས་སུ་ཕན་ཐོགས་མེད་པ་སྟེ། འཆི་བའི་ཚེ་ཅིས་ཀྱང་མི་ཕན་པར་འགྲོ་དགོས། གཙོ་བོའི་གྲོས་ཀྱིས་མི་བསྟོངས་པས་གཏམ་དང་། ཤགས་ཀྱིས་ལན་གདབ་ས་མེད། དཔའ་བོའི་རྩལ་གྱིས་མི་བསྟོངས་པས་འཐབ་ས་མེད། མགྱོགས་པའི་བང་གིས་མི་བསྟོངས་པས་འབྲོས་ས་མེད། མཚར་མོའི་བྱད་ཀྱིས་མི་བསྟོངས་པས་བསླུ་ས་མེད། དྲག་པོའི་ལས་ཀྱིས་མི་བསྟོངས་པས་བརྩོམ་ས་མེད། ངན་པའི་གཡོ་སྒྱུས་མི་བསྟོངས་པས་འབྱོལ་ས་མེད་པར་གཅིག་པུར་འགྲོ་དགོས་ཏེ། འདུལ་བ་ལུང་ལས། འདི་ན་མཐུ་ཆེན་གནས་མཐོ་བར། །གནས་པའི་ལྷ་ཚེ་རིང་པོ་ཡང་། །ཚེ་ཟད་ཉམས་པར་འགྱུར་བས་ན། །འཆི་ལས་དེ་རིང་སུ་ཞིག་ཐར། །དཔའ་བརྟུལ་གྱིས་ཀྱང་སྐྱོབ་ནུས་མིན། །རྒྱལ་པོ་སྡོམ་བརྩོན་དཀའ་ཐུབ་དང་། །ལས་དང་བརྩོན་འགྲུས་བརྟུལ་ཕོད་དང་། །འཁོར་ཚོགས་རྒྱ་ཆེན་བློ་གྲོས་ཀྱིས། །འཆི་ལས་ཇི་ལྟར་ཐར་མི་ནུས། །ཞེས་སོ། །མཐུ་སྟོབས་ཀྱི་དཔུང་གཉེན་གྱིས་མི་བསྟོངས་ཏེ། ཚངས་པ་དང་། བརྒྱ་བྱིན་དང་། དབང་ཕྱུག་དང་། ཁྱབ་འཇུག་དང་། དྲང་སྲོང་དང་། སྲེད་མེད་ཀྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་མཐུ་སྟོབས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་འཆི་བ་ལས་མ་འདས། གནོད་སྦྱིན་དང་། སྲིན་པོ་དང་། བདུད་དང་ཀླུ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་མི་ཐར། སྨན་པ་དང་སྨན་དཔྱད་ཀྱི་གཙུག་ལག་དང་མོ་པྲ་ལ་སོགས་པའི་ཐབས་ཀྱིས་མི་ཐར། ཐབས་གསང་ཞིང་བཟླ་བར་བྱ་བ་ཡིན་པས་གསང་སྔགས་དང་། ངོ་བོ་རིག་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་ན་རིག་སྔགས་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་དང་། མངོན་ཤེས་ལ་སོགས་པའི་ནུས་པས་མི་བསྟོངས། ཕོ་ལྷ་དགྲ་ལྷ་ཕ་ཚན་མ་ཞང་གི་ལྷ་ལ་སོགས་པ་དང་ཆོས་སྐྱོང་དང་མཁའ་འགྲོ་ལ་སོགས་པའི་སྲུང་མས་མི་སྐྱོབ། བཅུད་ལེན་དང་རྫས་དང་སྨན་གྱི་ནུས་པས་མི་ཕན་པར་འཆི་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ལས། མཐུ་ཆེན་ནོར་ལྡན་གྲགས་འབར་བ། །ཚངས་དང་བརྒྱ་བྱིན་ཁྱབ་འཇུག་དང་། །མུན་བྱེད་སྒྲ་ངན་སྐྱབས་སེང་བུ། །དེས་ཀྱང་འཆི་བ་བཟློག་མི་ནུས། །མཐར་བྱེད་པ་ལས་སྨན་དག་དང་། །རིག་སྔགས་ཀུན་དང་དཔུང་དག་དང་། །ལྷ་དང་སྲུང་མ་རྟེན་འབྲེལ་དང་། །ནོར་དང་ཉེ་དུས་སྐྱོབ་མི་ནུས། །ཞེས་སོ། །ཟས་གོས་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས་མི་བསྟོངས་ཏེ། ལྷའི་བདུད་རྩི་ཟིལ་མངར། པཉྩ་ལི་ཀའི་གོས་མཆོག མིའི་ཟས་མཆོག་རོ་བརྒྱ། དར་ཟབ་རས་མཆོག་སྣ་ཚོགས་ཏེ། མདོར་ན་གཟུགས་མཛེས་སྒྲ་སྙན། དྲི་ཞིམ། རོ་བྲོ། རེག་བྱ་འཇམ་པོ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་མི་བསྟོངས་པར་ཚེའི་དུས་བྱེད་པ་ཉིད། རྒྱ་ཆེར་རོལ་པ་ལས། རྟག་ཏུ་གཟུགས་སྡུག་མཆོག་དང་སྒྲ་སྙན་དང་། །དྲི་ཞིམ་རོ་མཆོག་རེག་ན་བདེ་བྱེད་དང་། །དུས་ངན་རྙི་ལ་འགྲོ་བ་འདི་དག་ཐོགས། །དཔེར་ན་རྔོན་པའི་རྙི་ལ་སྤྲེའུ་ཐོགས་བཞིན། །འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་མྱ་ངན་གནོད་པ་མང་། །འཇིག་བཅས་རྟག་ཏུ་དགྲ་བྱེད་ཉོན་མོངས་བཅས། །རལ་གྲིའི་སོ་དང་དུག་གི་ལོ་མ་འདྲ། །ཞེས་པ་དང་། རྒྱལ་པོ་ལ་གདམས་པའི་མདོ་ལས། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། བདག་གི་ཕྱོགས་བཞི་ནས་རི་ཆེན་པོ་སྲ་བ་བརྟན་པ་སྙིང་པོ་དང་ལྡན་པ་མ་གས་པ། མ་ཞིག་པ་ཤིན་ཏུ་མཁྲེགས་པ་ལྷུན་མཐོ་བ་བཞིས་བཟློག་སྟེ། རྡིབ་ནས་དུས་གཅིག་ལ་རྩྭ་དང་ཤིང་དང་ནགས་ཚལ་དང་སྲོག་ཆགས་ཐམས་ཅད་ཕྱེ་མར་འཐག་ཅིང་འོང་ན། དེ་དག་ལ་མགྱོགས་པས་འབྲོས་པའམ། ནོར་གྱིས་བསླུ་བའམ། སྟོབས་ཀྱིས་བཟློག་པའམ། ཐབས་ཀྱིས་ཐར་པའམ། སྨན་དང་། སྔགས་དང་རྫས་ཀྱི་ནུས་པས་བཟློག་པའི་གོ་སྐབས་མེད་དོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་དང་། རྒ་བ་དང་། ན་བ་དང་། འཆི་བའི་འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་འདི་དག་འོང་སྟེ། དེ་དག་ལ་མགྱོགས་པས་འབྲོས་པའམ། ནོར་དང་སྟོབས་ལ་སོགས་པས་བཟློག་པའི་གོ་སྐབས་མེད་དོ། །དེ་ཡང་རྒས་པས་ནི་དར་ལ་བབ་པ་འཇོམས་ཤིང་འོང་ངོ་། །ན་བས་ནི་ནད་མེད་པར་བདེ་བ་འཇོམས་ཤིང་འོང་ངོ་། །རྒུད་པས་ནི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་འཇོམས་ཤིང་འོང་ངོ་། །འཆི་བས་ནི་ཚེ་དང་སྲོག་འཇོམས་ཤིང་འོང་སྟེ། ཅིས་ཀྱང་བཟློག་པར་ནུས་པ་མེད་དོ་ཞེས་སོ། །གཉིས་པ།

གང་ལའང་ཡིད་བརྟན་མེད་ཚུལ་བསྟན་པ།

མི་རྟག་པའི་དཔེ་དུ་མ་ལ་བསམས་ནས་སྐྱོ་ཤས་བསྐྱེད་པ་ནི། ཚོང་འདུས་འགྲོན་དང་ཆུ་འགྲམ་ལྗོན་ཤིང་དང་། །འབྲུག་སྒྲ་སྤྲིན་དང་འགྲོ་བ་ཉི་ཟླའི་འགྲོས། །མི་རྟག་གཡོ་བས་མྱུར་དུ་འཆི་བ་སོམས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཚོང་དུས་ཀྱི་འགྲོན་པོ་རྣམས་དར་ཅིག་ཚོགས་ཀྱང་གྱེས་ནས་འགྲོ་ལ། ཚོང་འདུས་ཀྱི་མགྲོན་པོ་དཔེ་བཞག་པ་འདི་འབྲལ་བའི་ཐད་རྐྱང་པས་མི་ཚད་པར་ལམ་དུའང་འཇིགས་པའི་དགྲ་ཡོད་པ་ལྟར། རང་ཅག་སོ་སོར་གྱེས་པའི་ཚེ་ནའང་འཆི་བདག་གི་བདུད་དང་བར་དོའི་སྣང་བས་འཇིགས་ལ། ལམ་དུ་ལ་འཕྲང་བརྒལ་དགོས་པ་ལྟར་འཆི་བའི་ལ་འཕྲང་ལ་འགྲོ། ལམ་ན་གཡང་ས་དང་བདེ་སྡུག་ཡོད་པ་ལྟར་མཐོ་རིས་དང་ངན་སོང་གི་གནས་སུ་སོ་སོར་འགྲོ། འགྲོན་པོ་རྣམས་བདེ་སྡུག་སོ་སོར་མྱང་བ་ལྟར། འགྲོ་དྲུག་སོ་སོའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྤྱོད་པའོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྨོངས་པ་ལེགས་ཉེས་འབྱེད་པའི་རྣམ་དཔྱོད་མེད་པའི་བྱིས་པ་མ་རབས་རྣམས་ཚོང་འདུས་ཀྱི་འགྲོན་པོ་ལྟར་གྱེས་ནས་གཡང་ས་ཆེན་པོར་འཇུག་སྟེ། གྲོགས་མེད་པ་གཅིག་པུ། ལམ་ཤིན་ཏུ་རིང་པོ། ཉིན་མཚན་དུ་མར་ཕྱིན་ཡང་མཐའ་མི་ཤེས་པ་འཇིགས་པའི་མུན་ནག་ཏུ་འཐོམ་པས། སྣང་བ་དང་སྒྲོན་མེ་མེད་པ། འགྲོ་བ་ལ་བར་ཆད་མང་བ། ཐབས་མེད་པའི་གནས་སུ་འགྲོ་བ། མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་མྱ་ངན་གྱིས་གདུང་བ། ལུས་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད་ཀྱང་གར་འགྲོ་ངོ་མི་ཤེས་པའི་གཡང་སར་འགྲོའོ་ཞེས་སོ། །ཡང་རང་གི་ལུས་འདི་ནི་ཆུ་འགྲམ་གྱི་གད་པ་ལ་སྐྱེས་པའི་ལྗོན་ཤིང་འདྲ་ལ། འཆི་བདག་གི་བདུད་ཆུ་བོ་འདྲ་བས་བརྐོའོ། །ལུས་དབྱར་ཁའི་ཁང་རུལ་དང་འདྲ་བ་ལ། འཆི་བདག་གི་བདུད་ཆར་དང་འདྲ་བས་རྡིབ། ལུས་གཡང་ཁའི་སྡོང་རྒན་དང་འདྲ་བ་ལ། འཆི་བདག་འབྱུང་པོའི་རླུང་ནག་དང་འདྲ་བས་སྒྱེལ། ལུས་ཤིང་སྐམ་མམ་རྩི་སྦུར་འདྲ་བ་ལ། འཆི་བདག་མེ་དཔུང་གི་ཚོགས་དང་འདྲ་བས་སྲེག ལུས་སྟོན་ཀའི་མེ་ཏོག་དང་འདྲ་བ་ལ། འཆི་བདག་དུས་ཀྱི་ལྷགས་པ་དང་འདྲ་བས་སྐེམས་པའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་སྐྱོ་ཤས་སྐྱེད་དགོས་ཏེ། དཔལ་སྦྱིན་གྱིས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། ལུས་ནི་ཆུ་འགྲམ་ཤིང་ལྟར་གཡོ་ཞིང་འགུལ། །ཁང་རྙིང་ལྟ་བུར་བཅོས་ལེགས་ཀྱིས་བརྟེན་དགོས། །ཆུ་ཀླུང་རྒྱུན་ལྟར་འཆི་བའི་རྒྱ་མཚོར་སྙེགས། །སྦུ་བ་ཆུ་བུར་ཆུ་ཤིང་སྨིག་རྒྱུ་འདྲ། །དེ་ལྟར་བརྟགས་ནས་ཉེས་མང་ལུས་འདི་ལ། །ལུས་སུ་བདག་འཛིན་སྲེད་ཞེན་ཀུན་ལྡོག་ཅིང་། །སྲོག་ཏུ་འདུན་པ་ལ་སོགས་ཀུན་དོར་ནས། །དེ་ལ་མི་ལྟ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་རྫོགས་སྤྱོད། །ཅེས་སོ། །འབྲུག་དང་བྲག་ཅའི་སྒྲ་ཆེར་གྲག་ཀྱང་རྗེས་མེད་པ་ལྟར། གཞན་གྱིས་བདག་ལ་སྙན་མི་སྙན་བསྟོད་སྨད་ཅི་བྱས་ཀྱང་དགག་སྒྲུབ་ཅི་ཡང་མི་བྱ་ཞིང་། རང་གི་ངག་ལའང་བྲག་ཅ་འདྲ་བར་རྟོགས་ནས། ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ་ལྟར་ཤེས་པས། དགའ་མི་དགའི་འདུན་པ་བཟློག་སྟེ། རྒྱ་ཆེར་རོལ་པ་ལས། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་སྒྲ་བརྙན་བྲག་ཅ་འདྲ། །ཐོས་ཀྱང་མཚན་མར་མི་འཛིན་རང་སར་ལྟོས། །ཞེས་སོ། །སྤྲིན་དང་ན་བུན་དང་བར་སྣང་གི་འཇའ་ཚོན་རྣམས་རེ་ཞིག་སྣང་ཡང་ཡལ་ནས་འགྲོ་བ་ལྟར། ཕྱི་སྣང་བའི་ཡུལ་དང་། ནང་དགག་སྒྲུབ་ཀྱི་སེམས་ཐམས་ཅད་གློ་བུར་དུ་སྣང་ལ་གློ་བུར་དུ་ཡལ་ནས་འགྲོ་བས་དེ་ལ་བདེན་ཞེན་མེད་པར་བསླབ་སྟེ། གང་སྣང་ཐམས་ཅད་ཉམས་ལེན་གྱི་གྲོགས་དང་། བརྡ་ཆོས་དང་། དཔེ་ཆོས་སུ་འཛིན་ཆོག་པས། དེང་སང་སྟོན་ཀའི་དུས་ཚོད་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་མཉམ་བཞག་གི་འདུག་སྟངས་གྱིས་ལ། བར་སྣང་ལ་ཧད་པོར་ལྟོས་དང་། ཕྱིའི་བར་སྣང་སྟོང་པ་ལ་འཕོ་འགྱུར་མེད་ཀྱང་། སྤྲིན་དང་ན་བུན། འཇའ་ཚོན་ཉི་འོད། ཆར་ཟིམ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བཞིའི་ཆོ་འཕྲུལ་ལ་བལྟས་ན། ད་ལྟར་ཡོད་ཀྱང་ད་ལྟར་ཡལ་ནས་འགྲོ་ལ། དེ་བཞིན་དུ་ནང་སེམས་ཉིད་ལ་འགྱུར་བ་མེད་ཀྱང་། རྣམ་རྟོག་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྤྲིན་ཁ་འཐབ་སྟེ་མཚམས་རེ་དགའ་ཞིང་མཚམས་རེ་སྐྱོ་བའི་སྣང་ཚུལ་ཐམས་ཅད་བདེན་མེད་ཀྱི་ངང་དུ་བཅས་བཅོས་མ་བྱེད་པར་ཞོགས་དང་། དྭངས་སང་རྙོག་པ་དང་བྲལ་བ། སྔར་མེད་ཉམས་མཚར་གྱི་ལྟད་མོ་དེ་ན་ཡོད་དོ། །དབུགས་འགྲོ་འོང་ཡང་དེ་དང་ཆོས་མཚུངས་པར་ལྟ་བ་ནི། དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ལས། དབུགས་ཀྱི་འགྲོ་འོང་གནས་པ་མི་རྟག་སྟེ། །སྤྲིན་དང་ན་བུན་སེར་བུ་དུད་པ་འདྲ། །རྐྱེན་མེད་རང་སར་ཡལ་བར་གྱུར་ལ་ལྟོས། །ཞེས་སོ། །མི་དང་དུད་འགྲོ་ལ་སོགས་པ་སྔར་ཤི་བ། ད་ལྟ་ཤི་བ་ཐོས་པ་རྣམས་ལ་བསམས་ཏེ་རང་ལ་ནང་དུ་སྦྱར་བ་ནི། སྔ་མ་ལས། སེམས་ཅན་གཞན་དང་ཁྱད་པར་མི་ཡི་ལུས། །རྒྱལ་ཁམས་གཞན་དང་རང་གི་ཡུལ་རྣམས་སུ། །ཉེ་རིང་དགྲ་གཉེན་ཤི་བའི་དཔེ་མཐོང་ནས། །བདག་ཉིད་འཆི་བར་མི་ཤེས་འགྲོ་བ་བླུན། །ཞེས་སོ། །ཉི་ཟླ་ནུབ་རིིའི་ཕག་ཏུ་འགྲོ་བ་དང་མར་མེ་སྣུམ་ཟད་ནས་ཤི་བ་ལ་སོགས་ལ་བལྟས་ནས་ཚེ་འདིའི་སྣང་བ་ནུབ་ཅིང་སེམས་རང་གསལ་གྱི་འཛིན་པ་ཡལ་ནས་མི་རྟག་པ་བསམས་ཏེ། སྔ་མ་ལས། ཉི་ཟླ་གཟའ་སྐར་རླུང་གིས་བསྐྱོད་པ་དང་། །མར་མེའི་མེ་ལྕེ་རླུང་གིས་བསྐྱོད་པ་ལྟར། །ཚེ་འདི་སྐད་ཅིག་ཡུད་ཙམ་མི་སྡོད་པས། །དོན་ཆེན་བྱ་བ་གང་ཡིན་སྒྲུབ་པར་འབད། །ཅེས་སོ། །གཉིས་པ།

ཆོས་ཀྱིས་ཕན་ཚུལ་བསྟན་པ།

ཆོས་ནི་ཉིད་དཔུང་གཉེན་ཡིན་པས་བསྟེན་པར་གདམས་པ་ནི། འཆི་དུས་དཔུང་གཉེན་མཆོག་གསུམ་དགེ་ཚོགས་ཏེ། །དམ་པ་བསྟེན་ཞིང་སྙིང་པོའི་དོན་བསྒྲུབ་འཚལ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འཆི་བའི་དུས་དང་བར་དོའི་འཕྲང་ལ་སྐྱབས་དང་དཔུང་གཉེན་ནི་བླ་མ་དམ་པ་སྔར་བཤད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན། དཀོན་མཆོག་དམ་པ་སངས་རྒྱས་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་གསུམ། ཡི་དམ་དམ་པ་ཞི་ཁྲོ་ལ་སོགས་དཀྱིལ་འཁོར་དང་མཁའ་འགྲོའི་ཚོགས་ཏེ། ལམ་སྣ་འདྲེན་ཅིང་བར་ཆད་སེལ་བས་བདེ་ཆེན་ཐར་པའི་གོ་འཕང་ལ་འགོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་བདེ་བ་ཅན་དུ་རྡོ་འཕེན་འཕེན་བྱེད་དུ་མེད་པར་མ་གསུངས་སམ། འདི་ནས་ལམ་སྣ་འདྲེན་ཞེས་པ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། སྤྱིར་བླ་མས་མ་ཚད་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ཡོད་ཅིང་། སེམས་ཅན་ལ་ཉེ་རིང་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མི་མཛད་པས། སེམས་ཅན་གཅིག་ཀྱང་མི་ལྷག་པར་ལམ་སྣ་འདྲེན་པར་འདུག་ཀྱང་། དམ་པ་བསྟེན་ཞིང་སྙིང་པོའི་དོན་བསྒྲུབ་འཚལ། །ཞེས་པ་ལྟར་དུ། ད་ལྟ་བླ་མ་བསྟེན། ལམ་བསྒྲུབས། མཆོག་གསུམ་ལ་དད་པ་བྱས་པས། བར་དོའི་སྐབས་ནས་ལམ་སྣ་འདྲེན་པ་ནི། བླ་མ་དྲན་ནས་རྗེས་འཛིན་ཤོག །གསུངས་པ་ལྟར་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ད་ལྟ་ཉིད་ནས་དམ་པ་དེ་གསུམ་བསྟེན་པ་ལ་བརྩོན་པ་ཆེན་པོས་འབད་དོ། །གསུམ་པོ་གང་ཡིན་ཅེ་ན་སྐྱབས་ཀྱི་དྭངས་མ་མཆོག་གསུམ་དང་རྩ་གསུམ། དེ་ཡང་ཀུན་འདུས་པ་ནི་བླ་མ་ཡིན་པར་གོ་དགོས་སོ། །དེ་ཡང་བསྟེན་པས་བསྟོངས་ཏེ་ཕན་ཐོགས་ངེས་པ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཡིན་པས་བླ་མ་དམ་པ་དང་འབྲལ་མེད་དུ་བསྟེན་དགོས། སྐྱབས་གནས་ཀྱིས་བསྟོངས་ངེས་པ་དཀོན་མཆོག་ཡིན་པས་དེ་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་དགོས། སོ་ནམ་གྱིིས་བསྟོངས་ངེས་པ་ཆོས་སྤྱོད་ཡིན་པས་དགེ་སྦྱོར་ཕྱོགས་མེད་དུ་བྱེད་དགོས། ཡོ་བྱད་ཀྱིས་བསྟོངས་ངེས་པ་ཚོགས་གཉིས་ཡིན་པས་རྒྱུན་དུ་གཡེལ་བ་མེད་པར་བསག་དགོས། གནས་ཁང་གིས་བསྟོངས་ངེས་པ་བསམ་གཏན་ཡིན་པས་ཞི་ལྷག་གི་མཁར་སོ་བརྩིག་དགོས། གྲོགས་ཀྱིས་བསྟོངས་ངེས་པ་ཆོས་ལྡན་གྱི་སྐྱེ་བོ་ཡིན་པས་མཆེད་གྲོགས་ལ་གུས་པས་འགྲོགས་དགོས། འབྲས་བུས་བསྟོངས་ངེས་པ་སྐུ་གསུམ་ཡིན་པས་སངས་རྒྱས་བརྩོན་པས་བསྒྲུབ་དགོས་ཏེ། རྒྱལ་པོ་ལ་གདམས་པའི་མདོ་ལས། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་ཆོས་ནི་གླིང་དང་གནས་དང་མགོན་དང་བསྟེན་པར་འགྱུར་རོ། །དཔེར་ན་གྲང་བས་ཉེན་པ་ལ་མེ་དང་། ཚ་བས་ཉེན་པ་ལ་བསིལ་ཁང་དང་། སྐོམ་པས་ཉེན་པ་ལ་ཆུ་བསིལ་དང་། འགྲོན་པོ་ངལ་ཞིང་དུབ་པ་ལ་གྲིབ་མ་དང་། ལམ་རིང་པོར་ཞུགས་པ་ལ་བཞོན་པ་དང་། ཉལ་བ་ལ་གནས་མལ་བཟང་པོ་དང་། བཀྲེས་པ་ལ་ཟས་བཟང་པོ་དང་། གདུངས་བ་ལ་ཚིམ་པར་བྱེད་པ་དང་། ལམ་སྟོར་བ་ལ་ས་མཁན་དང་། ནད་ཀྱིས་བཏབ་པ་ལ་སྨན་པ་དང་། འདམ་དུ་བྱིང་བ་ལ་འཇུ་ཐག་དང་། ཆུ་བོས་ཁྱེར་བ་ལ་གྲུ་གཟིངས་དང་། བརྒལ་བར་དཀའ་བ་ལ་ཟམ་པ་དང་། ཉམ་ང་བ་ལ་འབབ་སྟེགས་དང་། མུན་ཁུང་དུ་སྒྲོན་མེ་དང་། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ལ་གྲུ་དང་། དབུལ་པོ་ལ་ནོར་དང་། ལས་བྱེད་པ་ལ་གྲོགས་དང་། གཅོད་པ་ལ་ལག་ཆ་དང་། གཡུལ་ངོར་འཇུག་པ་ལ་གོ་ཆ་དང་། འཇིགས་པ་ལ་སྐྱེལ་མ་བཟང་པོ་དང་། འཐབ་པ་ལ་དཔུང་གཉེན་དང་། མུ་གེ་ལ་འབྲུ་དང་། གུ་དོག་པ་ལ་གོ་འབྱེད་པ་དང་། འཁྱམས་པ་ལ་གནས་དང་། ཉེན་པ་ལ་མགོན་སྐྱབས་བྱེད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཞེས་སོ། །གསུམ་པ།

དེས་ན་འཆི་བ་དྲན་པར་གདམས་པ།

དེ་ལྟ་བུའི་དཔེ་དང་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་འགྲོ་འཆག་ཉལ་འདུག་ལ་སོགས་པའི། སྤྱོད་ལམ་ཀུན་ཏུ་འཆི་བ་དྲན་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདུས་བྱས་མི་རྟག་པ་ཡིན་པའི་གོ་བ་སྐྱེས་པ་ཐམས་ཅད་འཆི་བ་ཡིན་པ་ཙམ་ནི་ཚང་མས་ཤེས་ཀྱང་། ཤེས་པ་ཙམ་གྱིས་ཕན་ཐོགས་འབྱུང་བ་མིན་པས་དུས་རྒྱུན་དུ་སེམས་ཐོག་ཏུ་ལེན་ནས་ད་ལྟ་ཤི་འགྲོ་བར་སེམས་པ་བྱས་ནས། ཟ་འཆག་ཉལ་འདུག་ལ་སོགས་པའི་སྤྱོད་ལམ་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ཀྱིས་འཆི་བ་འབའ་ཞིག་དྲན་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ནས་རང་གིས་རང་ལ་སྐུལ་མ་གདབ་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཆོས་ཉེར་གསུམ་གསུངས་པས། དུས་རྒྱུན་དུ་ཅི་བསམ་འདི་བསམ་མེད་པར་མི་བྱེད་པར་མན་ངག་འདི་དག་ཉམས་ལེན་བྱེད་ཐུབ་ན། བྱ་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་ཆོས་ལ་འགྱུར་ནས་ཆོས་སྒྲུབ་པའི་དུས་ཚོད་ཟུར་ནས་མི་དགོས་པར་ཡོང་བ་ཡིན། དེ་ཡང་འགྲོ་ན་གོམ་པ་འདོར་བ་མི་རྟག་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་གནས་པར་བསྐུལ་མ་གདབ། འདུག་ན་གནས་པ་མི་རྟག་པས་འགྱུར་མེད་ཀྱི་ས་ལ་གནས་པར་བསྐུལ་མ་གདབ། ལངས་ན་འགྲེངས་པ་མི་རྟག་པས་མཉམ་ཉིད་ཀྱི་ངང་ལས་ལངས་པར་བསྐུལ་མ་གདབ། བཟའ་བཏུང་སྤྱོད་ལམ་མི་རྟག་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཟས་སུ་བསྐུལ་མ་གདབ། གནས་ཁང་མི་རྟག་པས་ཆོས་སྐུ་མཉམ་ཉིད་ཀྱི་ཕོ་བྲང་དུ་གནས་པར་བསྐུལ་མ་གདབ། བསྐུམས་པ་མི་རྟག་པས་འདུ་བྱེད་ཀྱི་བྱ་བ་བསྐུམས་པར་བསྐུལ་མ་གདབ། བརྐྱངས་པ་མི་རྟག་པས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སྣང་བ་བག་ཡངས་སུ་སྤྱོད་པར་བསྐུལ་མ་གདབ། ཉལ་བ་མི་རྟག་པས་གནས་ལུགས་ཀྱི་ངང་ལ་ཉལ་བར་བསྐུལ་མ་གདབ། བགྲོད་ན་ལམ་མི་རྟག་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ལ་འཇུག་པར་བསྐུལ་མ་གདབ། འཇིགས་པའི་དགྲ་མི་རྟག་པས་ཉོན་མོངས་པའི་དགྲ་ལས་རྒྱལ་བར་བསྐུལ་མ་གདབ། སྨྲ་བའི་ཚིག་མི་རྟག་པས་བཟླས་བརྗོད་ཁ་ཏོན་ལ་བསྐུལ་མ་གདབ། བྱ་བྱེད་ཀྱི་སོ་ནམ་མི་རྟག་པས་རྟག་ཏུ་ཆོས་སྤྱོད་ལ་གནས་པར་བསྐུལ་མ་གདབ། ཁ་ཟས་བཏུང་བ་མི་རྟག་པས་ལྷའི་དཀྱིལ་འཁོར་མཆོད་པར་བསྐུལ་མ་གདབ། ནོར་རྫས་མི་རྟག་པས་འཕགས་པའི་ནོར་བདུན་བསོག་པར་བསྐུལ་མ་གདབ། ཆེ་བཙན་གྱི་སྙན་གྲགས་མི་རྟག་པས་རྟག་ཏུ་དམའ་ས་བཟུང་བར་བསྐུལ་མ་གདབ། འདོད་ཡོན་མི་རྟག་པས་ཚོགས་གཉིས་ཀྱི་ལས་ལ་བསྐུལ་མ་གདབ། སེམས་ཅན་སྐྱེ་འགྲོ་མི་རྟག་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ལ་འགོད་པར་བསྐུལ་མ་གདབ། གློ་བུར་གྱི་འཆི་རྐྱེན་མི་རྟག་པས་འཆི་མེད་ཀྱི་བཙན་ས་གཟུང་བར་བསྐུལ་མ་གདབ། ཁྲུས་དང་གཙང་སྦྲ་མི་རྟག་པས་སྟོབས་བཞིས་སྡིག་སྒྲིབ་སྦྱང་བར་བསྐུལ་མ་གདབ། དུག་ལྔའི་ཉོན་མོངས་མི་རྟག་པས་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་རྟོགས་པར་བསྐུལ་མ་གདབ། སྣང་བའི་འཇིག་རྟེན་མི་རྟག་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་དག་པར་བསྐུལ་མ་གདབ། གྲགས་པའི་སྒྲ་སྐད་མི་རྟག་པས་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་དབྱངས་སྒྲོག་པར་བསྐུལ་མ་གདབ། དྲན་རིག་གི་རྣམ་རྟོག་མི་རྟག་པས་སྤང་རྟོགས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་རྒྱས་པར་བསྐུལ་མ་གདབ་བོ། །དེ་ཡན་གྱིས་ཉེར་གསུམ་ཚང་པའོ། །དོན་འདི་དང་མཐུན་པར་མདོ་སྡེ་ལས་བརྒྱ་པ་ལས། རྟག་ཏུ་སྤྱོད་ཡུལ་ཐམས་ཅད་དུ། །འཆི་བདག་རྗེས་སུ་དྲན་པར་བྱ། །ཞེས་པ་དང་། སྤྱོད་འཇུག་ལས། ཉིན་མཚན་ཀུན་ཏུ་བདག་གིས་ནི། །འདི་ཉིད་འབའ་ཞིག་བསམ་པར་རིགས། །ཞེས་པ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལས། ཞིང་རྨོ་བ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་སྟོན་གྱི་ལོ་ཐོག་རྙེད་པ་འདི་ཉིད་མཆོག་གོ །རྗེས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ནས་ཁྱུ་མཆོག་གི་རྗེས་མཆོག་གོ །ཁྱུ་མཆོག་ནི་ཁྱུ་དེ་ཉིད་ཀྱི་སྣ་ཁྲིད་མཁན་ཡིན་པས་དེས་བདེ་བར་ཁྲིད་ཅིང་བདེ་བའི་གནས་སུ་སྐྱེལ་བས་དེའི་རྗེས་ནི་རྨིག་རྗེས་གཞན་ལས་མཆོག་གོ །འདུ་ཤེས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ནས་མི་རྟག་པ་དང་། འཆི་བའི་འདུ་ཤེས་མཆོག་གོ །འདུ་ཤེས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ནས་འཆི་བ་མི་རྟག་པའི་འདུ་ཤེས་མཆོག་ཡིན་ཏེ། འདིས་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་འདུ་ཤེས་ཐམས་ཅད་ཟློག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་པ་དང་། འདུལ་བ་ལུང་ལས། དགེ་སློང་བརྒྱ་ལ་ཉིན་གུང་གདུག་གི་གྲིབ་མ་དྲང་པོའི་ཚོད་ལ་ཐོན་དུས་ཕུལ་བའི་ཡོན་དང་བཅས་པ་བྱིན་པ་བས། འདུས་བྱས་མི་རྟག་པར་སེམས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་མཆོག་གོ་ཞེས་སོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྒོམ་རྒྱག་ཟེར་དུས་མི་ཤེས་རྒྱུ་ཞིག་དང་། དེ་ཡང་བླ་སེར་ཞིག་མིན་ན་སྒོམ་རྒྱག་མི་དར་བ་ཞིག་རེད་བསམ་ཉན་པ་མིན་ཅིང་། བླ་སེར་མིན་པ་ཤི་མ་དགོས་ན་མ་གཏོགས་ཤི་དུས་ཕན་པའི་ཆོས་ཤིག་བསྒྲུབ་དགོས་དུས་དང་པོ་ཆོས་ཉན་དགོས་ཤིང་། དེའི་མིང་ལ་ཐོས་པ་ཟེར་བ་ཡིན། ཉན་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པ་མིན་པར་གོ་རྒྱུའི་དོན་བསམ་དགོས་ཤིང་། ཆོས་ཀྱི་ཚིག་དོན་ཉན་པའི་དོན་གོ་བའི་ཆེད་དུ་ཡིན་པས་དེ་ལ་བསམ་པ་ཟེར། ཐོས་བསམ་གཉིས་པོ་རྐྱང་པས་ཆོག་པ་མིན་པར་དེ་གཉིས་ཀྱི་དོན་པོ་སྒོམ་རྒྱུའི་དོན་ཡིན་པས་ཤི་ཁར་ཕན་སྤྱད་ཀྱི་ཆོས། ཤི་ནས་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་མི་མྱོང་བར་བྱེད་པའི་ཆོས། རང་གཞན་བདེ་ནས་བདེ་བར་འདྲེན་པའི་ཆོས་དེ་གང་ཡིན་ན་སྒོམ་ཡིན། གཞན་སྒོམ་མ་ཤེས་རུང་རང་ཤི་འགྲོ་བ་སྒོམ་ལོས་ཤེས། དགེ་སློང་བརྒྱ་ལ་གུང་ཚིགས་དྲངས་ནས་འབུལ་བ་བརྒྱབ་པ་བས་འདུས་བྱས་མི་རྟག་པ་སྐད་ཅིག་མ་ཞིག་སྒོམ་པས་བསོད་ནམས་ཆེ་གསུངས་པས་ཆོས་སྒྲུབ་དུས་ག་ཁེ་ག་མནོག་བལྟ་དགོས་ཏེ། ཆོས་ཞུ་བ་དེ་ཤེས་པའི་ཆེད་ཡིན་པས་སོ། །གཉིས་པ།

དེ་གོམས་པའི་ཚད་བསྟན་པ།

ད་ནི་འཆི་བ་མི་རྟག་པ་དེ་གོམས་པའི་རྟགས་ཚད་བསྟན་པ་ནི། གོམས་པའི་ཚད་ནི་འདུས་བྱས་འཇིག་པར་མཐོང་། །བརྩོན་ལྡན་འཇིགས་དང་ཚེ་འདིའི་བྱ་བ་འདོར། །སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་ཐ་མལ་མི་སྡོད་ཅིང་། །ངེས་འབྱུང་སྐྱོ་ཤས་བློ་སྣ་ཐུང་བ་འབྱུང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། བློ་ལྡོག་རྣམ་བཞི་ཐུན་དུ་བཅད་ནས་སྒོམ་པ་ནི་སྤྱིར་གནད་ཆེ་ཞིང་། སྒོས་ང་ཚོའི་ཆོས་བརྒྱུད་ལ་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་ལ་དེ་དང་འབྲལ་མི་རུང་བ་ཡིན། དེ་ལས་ཚེ་མི་རྟག་པ་བསྒོམས་ནས་གོམས་པའི་ཚད་ནི་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ཅེ་ན། མི་རྟག་པ་ཉིན་མཚན་དུ་བསམས་པ་ལས། སྣང་བ་གང་ཡང་འཇིག་ཅིང་མི་བརྟན་པར་མཐོང་བས་ཕྱི་ཡུལ་ལ་མི་ཞེན་པའི་བློ་གཏིང་ནས་སྐྱེས་པ་དང་། དེ་རིང་ཇི་འདྲའི་རྒྱུ་ནོར་རྩ་ཆེན་ཞིག་རྙེད་རུང་། འདི་ལ་རྟག་བརྟན་ཡོད་པ་མིན་ཅིང་ཆགས་ཞེན་བྱས་ན་གནོད་སྐྱེལ་ལོ་བསམ་པ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་དགོས། ཕ་རོལ་པོ་འབྱོར་ཕྱུག་བཙན་གསུམ་ཡོད་པ་ཞིག་མཐོང་ཚེ་འདིི་ལའང་རྟག་བརྟན་མེད་པ་ཉིན་ཞིག་གན་ལག་སྟོང་དུ་འགྱུར་བས་སྙིང་རྗེའི་ཡུལ་ལོ་བསམ་རྒྱུ་ཞིག་ཞེར་མ་ཤར་གྱི་བར་དུ་བསྒོམ་དགོས་སོ། །མི་རྟག་པ་བསྒོམས་པར་སེམས་འབྱོངས་ཚེ་དགེ་བ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་མེ་འབར་བ་འདྲ་བའི་བློ་སྐྱེས་པ་དང་། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་འཇིགས་སྔངས་སྐྲག་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་སྙིང་ནས་སྐྱེས་པ་དང་། འཆི་བའི་ཚེ་ཅིས་ཀྱང་མི་བསྟོངས་པའམ་མི་ཕན་པར་ཤེས་ནས་ཚེ་འདིའི་བྱ་བ་འདོར་བ་དང་། སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་ཐ་མལ་སོས་དལ་དུ་མི་སྡོད་པར་སྒོ་གསུམ་ཆོས་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། ལས་འབྲས་ཀྱི་སྨིན་སོ་མཐོང་བས་ངེས་འབྱུང་སྐྱོ་ཤས་སྐྱེས་པ་དང་། ནམ་འཆི་ངེས་མེད་དུ་ཤེས་པས་གང་ལ་ཡང་བློ་ལྟོས་མི་འཆའ་བ་རྣམས་ནི། མི་རྟག་པ་སྙིང་ནས་གོམས་པའི་རྟགས་དང་ཚད་དོ། །གསུམ་པ།

དེ་བསམ་པའི་ཕན་ཡོན་བསམ་པ།

ད་ནི་དེ་ལྟར་གོམས་པའི་ཕན་ཡོན་གྱིས་མཇུག་བསྡུ་བ་ནི། དེ་ཡི་ཕན་ཡོན་ཤིན་ཏུ་མཐའ་ཡས་ཏེ། །འཁོར་བའི་ཉེས་སྤོང་ཡོན་ཏན་ངང་གིས་འདུ། །རྟག་འཛིན་ལས་གྲོལ་དགྲ་གཉེན་ཆགས་སྡང་ཞི། །དགེ་ལ་རབ་བརྩོན་ཚེ་འདི་འཁྲུལ་པར་ཤེས། །ཚོགས་གཉིས་རབ་རྫོགས་གྲགས་ལྡན་ལྷས་གཟིགས་ཤིང་། །བདེ་བར་ཚེ་ཡི་དུས་བྱེད་མཐོ་རིས་འགྲོ། །མྱུར་དུ་འཆི་མེད་བདུད་རྩིའི་གོ་འཕང་ཐོབ། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། མི་རྟག་པ་རྒྱུད་ལ་ལེགས་པར་སྐྱེས་པ་ན་འཁོར་བའི་ཆོས་ལ་སྐྱོ་ཤས་དང་ཡིད་འབྱུང་གཏིང་ནས་སྐྱེ་བས་ཚེ་འདིའི་ཆོས་ལས་བློ་བཟློག་པའི་ཕན་ཡོན་ཡོད་དོ། །ཞེན་པ་ལོག་ལུགས་ནི་ཅིས་ཀྱང་མི་ཕན་འཆི་ངེས་སྙམ་པ། ཕ་བསད་ཀྱི་བུས་བཟུང་བའམ་ལག་ཞབས་སུ་ཆུད་དུས་ནམ་འདིས་ང་བསད་འགྲོ་སྙམ་པ་ལས་མེད་པ་དེ་ལྟ་བུའམ། ཉ་མོ་རྒྱ་ལ་ཟིན་པ་ལྟ་བུའམ། ཆད་པས་ཕོག་པ་གཤེད་མའི་ལག་ཏུ་གཏད་པ་ལྟ་བུའམ། དུག་སྦྲུལ་གྱི་ཚང་དུ་ཚུད་པ་ལྟ་བུའམ། སྲིན་པོའི་ཁ་ནང་དུ་ཕྱིན་པ་ལྟ་བུའམ། སྲིན་མོའི་གླིང་དུ་ཚུད་པ་ལྟ་བུའམ། ཆུ་སྲིན་གྱི་ཁ་ནང་དུ་ཚུད་པ་ལྟ་བུའམ། རྒྱ་མཚོར་གཟིངས་ཞིག་པ་ལྟ་བུའམ། ཆུ་བོར་གྲུ་བྱིང་བ་ལྟ་བུའམ། འཇིགས་སར་སྐྱེལ་མས་བསླུས་པ་ལྟ་བུའམ། ཐར་མེད་ཀྱི་གཡང་སར་ལྷུང་བ་ལྟ་བུའམ། སྙིང་ལ་མདས་ཟིན་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཅིས་ཀྱང་ཕན་མེད་དུ་ཤེས་ནས་འཁོར་བའི་བྱ་བ་སྤོང་བ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལས། རྟག་ཏུ་དགྲ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་འབྲེལ་བ་གང་། །མི་གཙང་ལུས་དང་འདོད་པ་དེ་དག་ལ། །ཕན་འདོད་སྡུག་བསྔལ་བསལ་འདོད་སུ་ཞིག་དགའ། །མི་རྟག་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ཆགས་པ་མེད། །ཅེས་སོ། །ཡང་མི་རྟག་པ་རྒྱུད་ལ་གོམས་ན་བརྩོན་འགྲུས་དྲག་པོས་སྒྲུབ་ལ་བརྩོན་ཞིང་། བརྩོན་པའི་འབྲས་བུ་སྔར་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་མང་པོའང་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བ་དང་། མི་རྟག་པ་རྒྱུད་ལ་མེད་དུས་རྟག་འཛིན་ལེ་ལོའི་གཡེངས་ནས། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ནོར་དེ་ལེ་ལོའི་དགྲ་ཡིས་བཅོམ་སྟེ་ཡོན་ཏན་གསར་བ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་མ་དགོས་སྔར་ཡོད་ མར་འགྲིབ་པ་ཡིན། མི་རྟག་པ་བསྒོམས་ན་རྟག་འཛིན་གྱི་བློ་ལས་ལོག་པ་དང་། དགྲ་གཉེན་ལ་ཆགས་སྡང་མེད་པ་དང་། རྟག་ཏུ་དགེ་བ་ལ་བརྩོན་པ་དང་། ཚེ་འདི་འཁྲུལ་སྣང་དུ་ཤེས་པ་དང་། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་རྫོགས་པ་དང་། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་རྫོགས་དུས་ཚོགས་གཉིས་རྫོགས་ནས་སྐུ་གཉིས་ཐོབ་པས་དེའི་ཡན་གྱི་དམ་པའི་ཆོས་ཤིག་བསྒྲུབ་དགོས་པ་མིན་ནོ། །ཚེ་འདིའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ཀྱང་ཆོས་དང་མཐུན་པའི་གྲགས་པ་དང་ལྡན་པ་དང་། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་དགོངས་པ་དང་། དགའ་བ་དང་སྤྲོ་བ་དང་བཅས་ནས་ཚེའི་དུས་བྱེད་ཅིང་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མ་ཐོབ་བར་གྱི་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་བདེ་འགྲོ་མཐོ་རིས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེ་བ་དང་། སྐྱེས་མ་ཐག་ནས་དམ་པའི་ཆོས་དང་། བླ་མ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་ཕྲད་པ་དང་། རྟག་ཏུ་ཆོས་སྒྲུབ་པ་ལ་རང་དབང་ཡོད་པ་དང་། དེ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་དང་། རབ་ཏུ་བྱུང་བས་མ་ཚད་ཚེ་ཆོས་གཉིས་ཀ་མཐར་ཕྱིན་ནས་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཚེའི་མཐར་ཐུག་པར་ཐུབ་པ་དང་། ཉིན་མཚན་ཆོས་ཀྱིས་འདའ་བ་དང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྣམས་དང་འགྲོགས་པ་དང་། མྱུར་དུ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་འགྲུབ་པ་ལ་སོགས་པ་ཕན་ཡོན་གྱི་སྒོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་གསུངས་སོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། ཚེ་མི་རྟག་པར་བསམ་པའི་ལེའུ་སྟེ་བཅུ་བཞི་པའི་འགྲེལ་པའོ།། །།གཉིས་པ་སེམས་ལ་ཆོས་སྣང་བའི་བསམ་བྱ་དད་པ་ལ་བསམ་བྱ་མདོར་བསྟན། དེ་རྒྱས་པར་བཤད། དེ་ཡི་ཕན་ཡོན་གསུམ། དང་པོ།

བསམ་བྱ་མདོར་བསྟན་པ།

དེ་ལྟར་མི་རྟག་པའི་རང་བཞིན་ཤེས་ནས། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་དད་པའི་རང་བཞིན་བསམ་པ་ལ་འཇུག་པར་གདམས་པ་ནི། དེ་ལྟར་མི་རྟག་རྟོགས་པའི་རང་བཞིན་རྗེས། །གཅིག་ཏུ་གཅེས་པ་དད་པའི་དཔུང་ཚོགས་བསྐྱེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཐར་པའི་ལམ་དུ་བགྲོད་པ་ལ་དད་པ་ཁོ་ན་གལ་ཆེ་སྟེ། རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་ལས། དད་ཅན་ཉིད་ཕྱིར་ཆོས་ལ་བསྟེན། །ཤེས་རབ་ལྡན་ཕྱིར་ཡང་དག་རིག །འདི་གཉིས་གཙོ་བོ་ཤེས་རབ་སྟེ། །དེ་ཡི་སྔོན་འགྲོ་དད་པ་ཡིན། །ཞེས་པ་དང་། དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ལས། དད་པ་མེད་པའི་མི་རྣམས་ལ། །དཀར་པོའི་ཆོས་རྣམས་མི་འབྱུང་སྟེ། །ས་བོན་མེ་ཡིས་ཚིག་པ་ལ། །མྱུ་གུ་སྔོན་པོ་ཇི་བཞིན་ནོ། །ཞེས་པ་དང་། རྒྱུད་བླ་མ་ལས། རང་བྱུང་ཉིད་ཀྱི་དོན་དམ་ནི། །དད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་བྱ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །གཉིས་པ་ལ། དད་པའི་རང་བཞིན། དེ་བསྐྱེད་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན། ཇི་ལྟར་བསྐྱེད་པའི་ཚུལ་གསུམ། དང་པོ།

དད་པའི་རང་བཞིན་བསྟན་པ།

ད་ནི་དད་པའི་རང་བཞིན་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལས། དང་པོ་དད་པའི་ངོ་བོ་ནི། སྤང་བླང་གི་ཡུལ་ལ་འཇུག་ལྡོག་གིས་དམིགས་པའི་བློ་རབ་ཏུ་དང་བ་སྟེ། རྣམ་པར་དབྱེ་ན། འདོད་པའི་དད་པས་རྒྱུ་འབྲས་བླང་དོར་བྱེད། །མོས་པའི་དད་པས་ཡུལ་མཆོག་སེམས་རབ་གཞོལ། །གུས་པའི་དད་པས་བག་ཡོད་མཆོག་དང་ལྡན། །དང་བའི་དད་པས་ཡོན་ཏན་སེམས་རབ་དང་། །ཡིད་ཆེས་དད་པས་ཆོས་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟད། །ངེས་སེམས་དད་པས་ཐོས་བསམ་བསྒོམ་པ་ཡི། །ཆོས་མཆོག་རྣམས་ལ་ལྷག་པར་དད་པའོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་སྤྱིར་གཞུང་ལུགས་ཕལ་ཆེ་བ་ལས། དང་བ་དང་། འདོད་པ་དང་། ཡིད་ཆེས་པའི་དད་པ་དང་གསུམ་བཤད་དེ། སྔོན་འགྲོའི་ཁྲིད་ཡིག་གི་ནང་དུ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་དད་པ་དང་བཞི་བྱས་ནས་གསུངས་པའང་ཡོད་ལ། དབྱེ་བསྡུ་གང་བྱས་ཀྱང་མན་ངག་སོ་སོའི་གསུང་ལུགས་ལ་དགོས་པ་དགེ་མཚན་མ་འདྲ་བ་རང་རང་སོ་སོ་ལ་ཡོད་པ་ཡིན། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སེམས་རབ་ཏུ་དང་བ་དང་། བདེན་པ་བཞི་ལ་བླང་དོར་དུ་འདོད་པ་དང་། ལས་རྒྱུ་འབྲས་ལ་ཡིད་ཆེས་པའི་དད་པ་དང་གསུམ་མོ། །འདིར་དྲུག་ཏུ་བཤད་པ་ནི། འདོད་པ་དང་། མོས་པ་དང་། གུས་པ་དང་། དང་བ་དང་། ཡིད་ཆེས་པ་དང་། ངེས་པར་སེམས་པའི་དད་པ་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་དབྱེ་བསྡུའི་ཁྱད་པར་ལས་ལོགས་པ་མེད་དེ། དེ་ཡང་མོས་པ་དང་། གུས་པ་དང་། དང་བའི་དད་པ་གསུམ་ནི། དང་བའི་དད་པའི་ནང་དུ་གཏོགས་ལ། འདོད་པ་དང་། ཡིད་ཆེས་པ་གཉིས་ནི། ཡིད་ཆེས་པའི་དད་པར་གཏོགས་ལ། ངེས་པར་སེམས་པ་ནི་འདོད་པའི་དད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་བདེན་བཞིའི་དབང་དུ་བྱས་ན་ཆོས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་འགོག་ལམ་མ་ནོར་བ་ལ་ཞུགས་པས་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་གཉིས་འདོར་ཞིང་ཐར་པ་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནས་དད་པ་དྲུག་ཏུ་དབྱེ་བ་དེ་ཉིད་རྒྱས་པ་བཤད་པ་ལ། ངོ་བོ། ངེས་ཚིག དབྱེ་བ། མཐུན་དཔེ། རྟགས། ཕན་ཡོན་དང་རྣམ་པ་དྲུག་གི་སྟེང་ནས་བཤད་དགོས་པ་ལས། དང་པོ་འདོད་པའི་དད་པའི་ངོ་བོ་ནི། འཁོར་བ་སྤང་བྱ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བླང་བྱར་འདོད་པའི་འཁོར་འདས་བླང་དོར་དུ་འདོད་པ་དད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའོ། །ངེས་ཚིག་ནི་དཀར་པོའི་ཆོས་ལ་འདོད་ཅིང་། སྤྲོ་བའི་ཕྱིར་འདོད་པའི་དད་པའོ། །དབྱེ་ན་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་སྤང་བར་འདོད་པ། ཐར་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འདོད་པ། དེ་གཉིས་ཀྱི་རྒྱུ་ལ་བླང་དོར་གྱིས་འཇུག་པར་འདོད་པ་གསུམ་མོ། །མཐུན་དཔེ་ནི་ནོར་འདོད་ཅན་ནོར་འདོད་པ་ལྟར་ཆོས་འཚོལ་བར་འདོད་པ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་བོར་ནས། ལམ་དང་འགོག་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པའོ། །རྟགས་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་ལ་མི་མོས་ཤིང་ཐོས་བསམ་སྒོམ་པ་ལ་འཇུག་པའོ། །ཞེས་དད་པ་འབྱོངས་པའི་རྟགས་ནི་དེ་ལྟར་ཞིག་ཡིན་ཅེས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རྟགས་དེ་རང་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་མེད་ན་འདོད་པའི་དད་པ་སྐྱེས་མེད་པའི་རྟགས་བསྟན་པའོ། །འདོད་པའི་དད་པའི་ཕན་ཡོན་ནི་དཀོན་མཆོག་སྒྲོན་མའི་མདོ་ལས། དད་པ་སྔོན་འགྲོ་མ་ལྟར་བསྐྱེད་པ་སྟེ། །ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་སྲུང་ཞིང་འཕེལ་བར་བྱེད། །དོག་པ་སེལ་ཞིང་ཆུ་བོ་རྣམས་ལས་སྒྲོལ། །དད་པ་བདེ་ལེགས་གྲོང་ཁྱེར་མཚོན་བྱེད་ཡིན། །ཞེས་སོ། །འདི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིན་པས་འདི་ནས་གསུངས་པ་དང་རང་ཉིད་གཉིས་ཀ་ར་བསྒྲགས་ནས་འགྲོ་དགོས་པས་འདོད་པའི་དད་པ་མེད་དུས་དེའི་ཕན་ཡོན་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་སྲུང་ཞིང་འཕེལ་བ་དང་། དོགས་པ་སེལ་ཞིང་ཆུ་བོ་ལས་སྒྲོལ་བ་དང་། བདེ་ལེགས་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་ཐོན་པའི་མཚོན་བྱེད་རྣམས་མེད་ཅིང་། དེ་ལས་ལྡོག་པའི་ཉེས་དམིགས་རང་ཤུགས་ཀྱིས་ཡོད་པར་གོ་དགོས། མོས་པའི་དད་པའི་ངོ་བོ་ནི་བླ་མ་དང་དཀོན་མཆོག་ལ་སེམས་རབ་ཏུ་དགའ་ཞིང་མོས་པ་ནི་མོས་པའི་དད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་བའོ། །ངེས་ཚིག་ནི་ཡུལ་དེ་དག་གི་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་མོས་པས་མོས་པའི་དད་པའོ། །དབྱེ་ན་བླ་མ་ལ་བསྟེན་བྱར་མོས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ལ་བསྒྲུབ་བྱར་མོས་པ་དང་། ཆོས་ལ་ལམ་དུ་མོས་པ་དང་། དགེ་འདུན་ལ་གྲོགས་སུ་མོས་པ་སྟེ་བཞིའོ། །བླ་མ་མཆོག་གསུམ་ལ་མོས་ཚུལ་བཞིའི་སྒོ་ནས་མོས་པའི་དད་པ་བསྟན་པའོ། །མཐུན་དཔེ་ནི་བུ་མའི་ཕྱིར་འབྲངས་པ་ལྟར་འཇུག་པའོ། །མ་རྗེས་སུ་བུ་འབྲངས་པ་ལྟ་བུ་དེ་མོས་པའི་དད་པའི་དཔེ་ཡིན་པའོ། །དད་པ་འདི་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་པའི་རྟགས་སུ་ཐར་ལམ་ལ་འགོད་པའི་བླ་མ་དཀོན་མཆོག་མཐོང་བ་དང་། ཐོས་པ་དང་། དྲན་པ་ཙམ་གྱིས་ཡིད་གདུང་ཞིང་ངག་ཏུ་ཡང་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་ཚིག་འབྱིན་པའོ། །དབང་མེད་ཀྱིས་ཡིད་དད་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ངག་ནས་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་ཚིག་རང་ཤུགས་ཀྱིས་འདོན་ཡོང་ཞེས་སོ། །མོས་པའི་དད་པ་ཡོད་པའི་ཕན་ཡོན་ནི་དེ་ཉིད་ལས། སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་ཆོས་ལ་དད་གྱུར་ཅིང་། །སངས་རྒྱས་སྲས་ཀྱི་སྤྱོད་ལ་དང་བྱེད་པ། །བྱང་ཆུབ་བླ་ན་མེད་ལ་དད་གྱུར་ན། །སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་སྐྱེའོ། །ཞེས་པ་དང་། གསང་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལས། དད་པ་དང་ལྡན་ན་སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་དང་། ཆོས་ཉན་པ་དང་། དགེ་འདུན་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་ལས་མི་ཉམས་ཤིང་། གང་དུ་སྐྱེ་བར་ཡང་དེ་དང་མི་འབྲལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སོ། །བླ་མ་ལ་བསྟེན་བྱར་དང་། སངས་རྒྱས་ལ་བསྒྲུབ་བྱར་དང་། ཆོས་ལ་ལམ་དུ་དང་། དགེ་འདུན་ལ་ལམ་སྒྲུབ་པའི་གྲོགས་སུ་མོས་པའི་དད་པ་དེ་ཡོད་པའི་རྟགས་སུ་བླ་མ་དཀོན་མཆོག་མཐོང་ཐོས་དྲན་གསུམ་གྱི་སྐབས་སུ་སེམས་དེའི་ཕྱོགས་སུ་མོས་པ་མ་རྗེས་སུ་བུ་འབྲངས་པ་ལྟར་འབྱུང་བ་དང་། ཡིད་བླ་མ་དཀོན་མཆོག་གི་ཕྱོགས་སུ་གདུང་ཞིང་མོས་པས་ངག་གིས་རང་ཤུགས་ཀྱིས་གསོལ་བ་འདེབས་པ་ཞིག་འབྱུང་བ་ཡིན་ལ། གལ་ཏེ་རང་གིས་རང་ལ་བལྟས་པས་དེ་ལྟར་མིན་ཚེ་མོས་པའི་དད་པ་མེད་པའི་རྟགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་དཀོན་མཆོག་གི་རྟེན་སྐུ་གཟུགས་གསུང་རབ་དགེ་འདུན་པ་རྣམས་ལ་དད་འདུན་མེད་དུས། མོས་པའི་དད་པ་མེད་པའོ། །དེ་མེད་དུས་དཀོན་མཆོག་གི་སྣང་བ་མི་དེ་ལ་མ་ཡོད་པ་ཡིན། ཆོས་འདི་བའི་ཆོས་བྱེད་དགེ་འདུན་པ་མ་དགོས་སློབ་མ་ཚད་མཐུན་ཞིག་གི་གྲལ་དུ་སོང་མེད་པ་ཡིན། ཡིད་བཞིན་མཛོད་འདི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིན་པས་མན་ངག་གི་ཚད་ཤིང་གིས་རང་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཚད་དུས་རང་རྒྱུས་རང་གིས་གཞི་ནས་ལོན་ཏུ་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་རོ། །གུས་པའི་དད་པའི་ངོ་བོ་ནི་དང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་བག་ཡོད་པར་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བའོ། །ངེས་ཚིག་ནི་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་གོང་མ་ལ་འདུད་ཅིང་གུས་པས་ན་གུས་པའི་དད་པའོ། །དབྱེ་ན་ལུས་གུས་པས་ཕྱག་དང་བསྐོར་བ་ལ་སོགས་པ་དུལ་བའི་སྤྱོད་པ་དང་། ངག་གུས་པས་བསྟོད་པ་དང་། ཞེ་སས་བསྟི་སྟངས་བྱེད་པ་དང་། སེམས་གུས་པས་མཆོད་འོས་སུ་མཐོང་ནས་ཕུ་དུད་དུ་བྱེད་པ་གསུམ་མོ། །མཐུན་དཔེ་ནི་རྒྱལ་པོ་ལ་འབངས་ཀྱིས་བཀུར་བ་ལྟར་འཇམ་དེས་ཀྱིས་བརྩོན་པའོ། །དེ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་པའི་རྟགས་ནི་གོང་མ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ང་རྒྱལ་དང་ཁེངས་སེམས་ཀྱི་རྣམ་འགྱུར་མེད་པའོ། །ཕན་ཡོན་ནི་དཀོན་མཆོག་སྒྲོན་མེ་ལས། ང་རྒྱལ་སྤོང་ཞིང་གུས་པའི་རྩ་བ་ཡིན། །དད་པས་ལག་པ་བཞིན་དུ་དགེ་རྩ་སྡུད། །ཅེས་པ་དང་། སྔ་མ་ལས། བག་ཡོད་པ་ལྷུར་བྱེད་པའི་དབང་པོའི་སྒོ་སྡོམ་ཞིང་རང་གི་སེམས་དུལ་བར་བྱེད། གཞན་གྱི་སེམས་ཀྱང་སྲུང་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་དད་པ་དང་བག་ཡོད་པ་གཉིས་དང་ལྡན་པས་ནི་རྟག་ཏུ་ཆོས་ལ་གཞོལ་བས་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་ངན་འགྲོར་འགྲོ་བས་མི་འཇིགས་སོ་ཞེས་སོ། །གུས་པའི་དད་པ་ནི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བ་ཡིན་ཅིང་། ལུས་གུས་པས་ཕྱག་སྐོར། ངག་གུས་པས་བསྟོད་པ་དང་ཞེ་ས། སེམས་གུས་པས་དད་པས་ཕུ་དུད་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན། དེ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་རྟགས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་མདུན་ནས་ང་རྒྱལ་ཁེངས་སེམས་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་འདུག་པས། གྲྭ་སེར་མོ་ངུར་སྨིག་གི་རྟགས་འཆང་བ་ཞིག་མ་དགོས་ལྷན་པ་སེར་བོ་བགོམ་མི་ཉན་གསུངས་པ་ཡིན་ན། བླ་སེར་ལ་གུས་པ་མ་དགོས་ང་དང་ཁྱོད། ཁོ་རེ་དང་མོ་རེ་ཟེར་དུས་དད་པ་འདི་མེད་པའི་རྟགས་ཡིན་པའོ། །དད་པ་འདི་ཡོད་ན་ཕྱི་མ་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བའི་འཇིགས་སྐྲག་མི་དགོས་གསུངས་པས་འདི་མེད་དུས་དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ་ཕྱི་མ་ངན་སོང་དུ་འཇིག་སྐྲག་དང་བཅས་ཏེ་འགྲོ་དགོས་པ་ནི་ཤུགས་ཀྱིས་གོའོ། །དམ་པའི་གཞུང་ལུག་གདམས་ངག་ཏུ་བཟུང་ནས་རང་རྒྱུད་ལ་སྦྱར་ཏེ་གཏན་ལ་འབེབས་དགོས་ཤིང་། དེ་ལྟར་བྱས་ན་སྐྱེ་རྟགས་རང་གིས་རང་ལ་བལྟ་ཆོག་གོ །དང་བའི་དད་པའི་ངོ་བོ་ཡུལ་གོང་མ་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ལ་སེམས་མངོན་པར་དགའ་ཞིང་སྤྲོ་བས་དང་ཞིང་དད་པའོ། །ངེས་ཚིག་གཡོ་སྒྱུའི་དྲི་མ་མེད་པར་དད་པའི་དགའ་བས་སང་ངེ་བར་གནས་པས་དང་བའོ། །དབྱེ་ན་ཀུན་རྫོབ་སྣང་ཆའི་དགེ་བ་ལ་དང་བ་དང་། དོན་དམ་ཤེས་རབ་ཀྱི་དགེ་བ་ལ་དང་བ་དང་། ཟུང་འཇུག་ཆ་མཉམ་གྱི་དགེ་བ་ལ་དད་པའི་དང་བ་དང་གསུམ་མོ། །ཀུན་རྫོབ་སྣང་ཆའི་དགེ་བ་ཕར་ཕྱིན་སྔ་མ་གསུམ་ལྟ་བུ་དང་། དོན་དམ་ཤེས་རབ་ཀྱི་དགེ་བ་ནང་དུ་ཡང་དག་འཇོག་པ་བསམ་གཏན་དང་། ཟུང་འཇུག་ཆ་མཉམ་གྱི་དགེ་བ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕར་ཕྱིན་དང་། དང་བའི་དད་པའི་དབྱེ་བ་གསུམ་པོ་གཅིག་མེད་དུས་ཡང་མཛུ་གུ་འཛུགས་ས་མ་ཡོད་པའོ། །མཐུན་དཔེ་ནི་ནོར་བུ་ཆུ་དྭངས་ཀྱིས་ཆུ་རྙོག་སེལ་བ་ལྟར་བློའི་ཉེས་སྤྱོད་དངས་བར་བྱེད་པའོ། །རྟགས་ནི་སྒོ་གསུམ་སྡིག་དང་མི་འདྲེ་བར་དགེ་བའི་བྱ་བ་ལ་སྤྲོ་བར་བྱེད་པའོ། །ཕན་ཡོན་ནི་དཀོན་མཆོག་སྒྲོན་མེ་ལས། དད་པ་རྒྱལ་བའི་ཆོས་ལ་རབ་དགའ་སྐྱེ། །དད་པ་བདེ་ལེགས་གྲོང་ཁྱེར་མཚོན་བྱེད་ཡིན། །དད་པ་ཡོན་ཏན་ཡེ་ཤེས་བྱ་བར་བྱེད། །ཅེས་སོ། །དང་འདོད་ཡིད་ཆེས་ཀྱི་དད་པ་འདི་རྣམས་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་ཡིན་ཅིང་། སྔ་མའི་རྨང་གཞིའི་སྟེང་དུ་ཕྱི་མ་ཡོང་དགོས་དུས་སྔུན་མ་མེད་དུས་ཕྱི་མ་ཡོད་དོན་མེད་དོ། །ཡིད་ཆེས་པའི་དད་པའི་ངོ་བོ་ནི་གཞི་ལམ་འབྲས་བུའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཐེ་ཚོམ་མེད་པའོ། །ངེས་ཚིག་དེའི་དོན་སྟོན་པའི་ལུང་རིགས་ཀྱི་ཚིག་དོན་མི་བསླུ་བར་ཤེས་ནས་འཇུག་པ་ཡིད་ཆེས་པའི་དད་པའོ། །དབྱེ་ན་འཁོར་བ་རྒྱུ་འབྲས་སྤང་བྱར་ཡིད་ཆེས་པ། འདས་པ་རྒྱུ་འབྲས་བླང་བྱར་ཡིད་ཆེས་པ། ལུང་མ་བསྟན་རྣམས་དགོས་མེད་དུ་ཡིད་ཆེས་པ་གསུམ་མོ། །མཐུན་དཔེ་སྟོན་གྱི་ལོ་ཐོག་ལ་ཡིད་ཆེས་པས་སོ་ནམ་ལ་འཇུག་པ་ལྟར་དགེ་བ་ལ་འཇུག་པའོ། །དེ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་པའི་རྟགས་སུ་སྟོན་པ་བླ་མ་སངས་རྒྱས། བསྟན་པ་དམ་ཆོས་ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་། འཁོར་དགེ་འདུན་རྣམ་གཉིས་ཏེ། དེ་དག་རྟེན་དང་བཅས་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་པའི་ངེས་ཤེས་ཐོབ་པའོ། །ཕན་ཡོན་ནི་དཀོན་མཆོག་སྒྲོན་མེ་ལས། དད་པས་དབང་པོ་རྣོ་ཞིང་གསལ་བར་བྱེད། །དད་པའི་སྟོབས་ལ་གཞན་གྱིས་མི་བརྫི་ཞིང་། །ཉོན་མོངས་རྣམ་པར་སེལ་བའི་གཞི་རྟེན་ཡིན། །ཞེས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ལས། དད་པ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཉན་པར་འདོད་པ་དང་། ལས་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་དང་། དེ་ལ་རྟེན་པར་བྱེད། མཉེས་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་སོ། །སྟོན་པ་བླ་མེད་སངས་རྒྱས། བསྟན་པ་ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གི་དམ་ཆོས། འཁོར་དགེ་འདུན་རྣམ་གཉིས་ལ་ཡིད་ཆེས་ངེས་ཤེས་ཡོད་དགོས་པ་ཡིན་པས། སྟོན་དང་བསྟན་པ་འཁོར་གསུམ་པོ་གང་ལ་ངོས་འཛིན་དགོས་མི་ཤེས་པ་ཞིག་གིས་ཡིད་ཆེས་ཇི་ལྟར་བྱེད། དད་པ་དེ་མེད་པས་ལས་དང་རྣམ་སྨིན་ལ་ཡིད་ཆེས་མེད་ཅིང་། ལས་རྒྱུ་འབྲས་ལ་ཡིད་ཆེས་ཡོད་པར་བཤད་ཀྱང་། རྒྱུ་འབྲས་འཆོལ་ཉོག་ཏུ་སྤྱོད་པ་ནི་རྒྱུ་འབྲས་ཡིད་ཆེས་ཀྱི་དད་པ་མ་ཤེས་ནས་མེད་པར་གྱུར་བའི་རྟགས་ཡིན་ཏེ། རྟགས་ལུས་ངག་གིས་སྟོན། ཞེས་པ་དང་། ལྟ་རྐུབ་སྤྱོད་པས་ཕུད་ཅེས་པ་ལྟར་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཟབ་མོ་ངེས་པར་སེམས་པའི་དད་པའི་ངོ་བོ་ནི་ངེས་དོན་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དོན་འདོད་པའོ། །ངེས་ཚིག་དེའི་དོན་མཐོང་ནས་ངང་ལ་འཇོག་པའོ། །དབྱེ་ན་དེའི་དོན་སྟོན་པའི་གཞུང་ཐོས་པ་དང་། བསམ་པ་དང་། སྒོམ་པ་ལ་ངེས་པར་སེམས་པའི་དད་པ་གསུམ་མོ། །མཐུན་དཔེ་རྡོའི་ནང་ནས་གསེར་རྙེད་པ་འཆང་བ་ལྟར་ཡང་དག་གི་དོན་ལ་གཅེས་སྤྲས་སུ་བྱེད་པའོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་དད་པའང་འདི་ཡིན་ནོ། །རྟགས་ནི་ཉིན་མཚན་དུ་ཉམས་ལེན་ལས་མི་འབྲལ་བའོ། །ཕན་ཡོན་ནི་དཀོན་མཆོག་སྒྲོན་མེ་ལས། དད་པས་སངས་རྒྱས་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་བྱེད། །ཅེས་པ་དང་། ཟླ་བའི་སྙིང་པོའི་མདོ་ལས། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་ངེས་པར་སེམས་པའི་དད་པ་ནི་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་སོ། །དྲུག་པ་འདི་དད་པའི་ནང་གི་དད་པ་དྲ་མ་ཡིན་པས། འདིའི་རྟགས་ཉིན་མཚན་འོད་གསལ་གྱི་འཁོར་ལོ་ལས་མི་གཡོ་བ་ཡིན་ཅིང་། འདིས་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་བྱེད། ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་དང་འདྲ། དད་པ་འདི་ནི་དད་པ་གཞན་ལས་འབྱུང་བས་དད་པ་གཞན་མེད་པར་དད་པ་འདི་འབྱུང་བའི་གནས་མེད་དོ། །དེ་ནས་དད་པའི་སྐོར་གཞི་ནས་རྒྱས་བཤད་མཛད་པ་ནི། གཉིས་པ་ལ། དད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཡོན་ཏན། མི་ལྡན་པའི་ཉེས་དམིགས་གཉིས། དང་པོ།

དད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་པ།

གང་ལ་དད་པ་ཡོད་པ་དེའི་རང་བཞིན་བཤད་པ་ནི། དད་པའི་རང་བཞིན་ས་གཞི་བཟང་པོ་འདྲ། །ཆོས་ཀུན་གཞིར་གྱུར་དགེ་ཚོགས་རྣམ་འཕེལ་བྱེད། །དད་པ་གཟིངས་འདྲ་སྲིད་པའི་ཆུ་བོ་སྒྲོལ། །སྐྱེལ་མ་དང་འདྲ་བདུད་དང་ཉོན་མོངས་སྐྱོབ། །བཞོན་པ་དང་འདྲ་ཐར་པའི་གླིང་དུ་འདྲེན། །ནོར་བུའི་རྒྱལ་བཞིན་ཅི་བསམས་འགྲུབ་པ་སྟེ། །དཔའ་བོ་དང་འདྲ་སྡིག་ཏོ་ཟིལ་གྱིས་གནོན། །ཚོགས་བསགས་དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ནོར་མཆོག་ལགས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དད་པ་ཞིང་ས་གཤིན་པོ་དང་འདྲ་སྟེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་མྱུ་གུ་རྒྱས་པར་འཁྲུངས་པ་ནི། དཀོན་མཆོག་སྒྲོན་མེ་ལས། ས་བོན་མ་རུལ་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ། །དད་པས་བྱང་ཆུབ་ཤིང་ནི་རྣམ་པར་སྐྱེད། །དད་པས་རང་བྱུང་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱང་འཚོལ། །ཞེས་སོ། །རྒྱ་མཚོའི་གཟིངས་ལྟར་དད་པས་འཁོར་བའི་ཆུ་བོ་སྒྲོལ་ཏེ། ཆོས་བཅུ་པའི་མདོ་ལས། གང་གིས་འདྲེན་པ་ངེས་འབྱུང་བ། །དད་པ་ཐེག་པའི་མཆོག་ཡིན་ཏེ། །དེ་ཕྱིར་བློ་དང་ལྡན་པའི་མིས། །དད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་བསྟེན། །ཞེས་སོ། །སྐྱེལ་མ་བཟང་པོ་དང་འདྲ་བར་དད་པས་ཉོན་མོངས་ཀྱི་དགྲ་ལས་སྐྱོབ་སྟེ། གསང་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལས། དད་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་སྐྱེས་ནས། དགེ་བ་གང་ཡིན་པ་ཡོངས་སུ་འཚོལ་བ་ལ་བརྩོན་པས། ཁྱིམ་དང་ཆུང་མ་དང་བུ་དང་བུ་མོ་ལ་སོགས་པ་དོན་དུ་མི་གཉེར་བ། གཞོན་པ་ནའང་རྩེ་བ་ལ་མི་དགའ་བས། དད་པས་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་ཞིང་། དགེ་བའི་བསམ་པས་ཆོས་ཉན་པ་དང་སྒྲུབ་པ་ནན་ཏན་སྙིང་པོར་བྱེད་ཀྱི་ཚིག་ལྷུར་ལེན་མི་བྱེད་དོ། །དེ་མང་དུ་ཐོས་པ་ལ་བརྩོན་པར་བྱེད་ཅིང་། ཇི་ལྟར་ཐོས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་ཟང་ཟིང་ལ་མི་ལྟ་བར་སྙིང་རྗེས་གཞན་ལ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་སོ། །དད་པ་བཞོན་པ་བཟང་པོ་དང་འདྲ་སྟེ་ཐར་པའི་གླིང་དུ་འདྲེན་པ་ཡང་། དཀོན་མཆོག་སྒྲོན་མེ་ལས། དད་པས་མི་ཁོམ་སྤང་ཞིང་དལ་བའི་མཆོག །དད་པས་བདུད་ཀྱི་ལམ་ལས་འདའ་བྱེད་ཅིང་། །ཡེ་ཤེས་ཁྱད་པར་སྒོ་ནི་འཕེལ་བར་བྱེད། །ཐར་པའི་ལམ་མཆོག་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །དད་པས་འདོད་པའི་རེ་བ་འགྲུབ་པས་ནོར་བུ་དང་འདྲ་སྟེ། དེ་ཉིད་ལས། དད་པ་གཏེར་དང་ནོར་དང་རྐང་པའི་མཆོག །དད་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་ལ་དགའ་བར་བྱེད། །དད་པ་ཡིད་བཞིན་ནོར་འདྲ་དགོས་འདོད་སྟེར། །ཞེས་སོ། །དད་པ་དཔའ་བོ་དང་འདྲ་བར་མི་དགེ་བ་ཚར་གཅོད་པ་སྟེ། རྒྱ་མཚོས་ཞུས་པ་ལས། དད་པས་ནི་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་ལ་མོས་པའི་སྟོབས་དང་། ལས་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་པས་འཇུག་པའི་སྟོབས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མི་འདོར་བའི་སྟོབས་དང་། ཡི་དམ་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ལ་བརྟན་པའི་སྟོབས་དང་། མི་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ཏེ་ཉེས་པར་བྱས་པ་ཐམས་ཅད་བཟོད་པའི་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཐོབ་བོ་ཞེས་སོ། །དེས་ན་དད་པས་མི་ཁོམ་པ་སྤོང་ཞིང་དགེ་བ་སྡུད་པས་ན་དད་པ་ཡོད་པའི་མི་དེ་ནི་གཞན་ལས་ཆེས་འཕགས་པས་དཀོན་ཏེ། དེ་ཉིད་ལས། དད་པ་ཆགས་པའི་སྒོ་ལ་ཆགས་པ་མེད། །མི་ཁོམ་སྤོང་ཞིང་དལ་བའི་མཆོག་གཅིག་ཡིན། །དད་པ་རྒྱལ་བའི་གོ་འཕང་ཐོབ་བྱེད་ཡིན། །གང་དག་འདི་འདྲའི་ཆོས་ལ་དད་གྱུར་པ། །དེ་དག་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་ན་དཀོན། །ཞེས་སོ། །དད་པ་ཡོད་པའི་མི་དེ་གཞན་ལས་ཆེས་འཕགས་པར་བསྟན་པ་འདིས་དད་མེད་ཀྱི་མི་དེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་མྱུ་གུ་རྒྱས་པའི་ས་བོན་རུལ་བ། འཁོར་བའི་ཆུ་བོ་ལས་སྒྲོལ་བའི་གྲུ་གཟིངས་མེད་པ། ཉོན་མོངས་དགྲ་ལས་སྐྱོབ་པའི་སྐྱེལ་མ་དང་བྲལ་བ། ཐར་བའི་གླིང་ན་བགྲོད་བྱེད་ཀྱི་བཞོན་པས་སྟོངས་པ། འདོད་པའི་རེ་བ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ནོར་བུ་ཡང་སྟོར་བ། མིའི་ནང་གི་ཐ་ཤལ་དམན་པར་གྱུར་པ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་ཡིན། དེས་ན་དད་པ་ནི་དད་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་གཏོང་ལ་གོམས་པ་ལ་སོགས་པའི་འཕགས་པའི་ནོར་བདུན་གྱི་དང་པོ་ཡིན་ལ། དེ་ཡོད་པ་ནི་དམ་པ་ཡིན་ཏེ། གསང་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལས། དེ་ནི་དད་པ་དང་དང་བ་དང་མོས་པ་དང་། རྙོག་པ་མེད་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པས། ལས་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་སོམ་ཉི་མེད་པ་དང་། ཐེ་ཚོམ་དང་ཡིད་གཉིས་མེད་པ་དང་། མོས་པ་དང་རྟོགས་པ་དང་ཡིད་ཆེས་པ་དང་ལྡན་པས། དགེ་སྡིག་གི་ལས་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཆུད་མི་ཟ་བར་ཤེས་ནས། སྲོག་གི་ཕྱིར་ཡང་སྡིག་པའི་ལས་མི་བྱེད་དེ། དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་བཅུ་པོ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། སྦྱིན་པས་ལོངས་སྤྱོད་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་མཐོ་རིས་དང་། ཐོས་པས་ཤེས་རབ་དང་སྒོམ་པས་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སོ། །གཉིས་པ།

མི་ལྡན་པའི་ཉེས་དམིགས་བསྟན་པ།

དད་པ་མེད་པའི་སྐྱོན་ནི། ཐར་པ་ཡི། སྐལ་མེད་རྣམས་ལ་དད་པ་ཅུང་ཟད་མེད། །དེ་ཡི་སྐྱོན་ནི་ཤིན་ཏུ་མཐའ་ཡས་ལྡན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་སྐལ་བ་མེད་པའི་མི་དད་པ་ཏིལ་ཙམ་ཡང་མེད་པའི་སྐྱོན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བཤད་ཚོད་མེད་ཀྱང་། རེ་ཞིག་བསྡུ་ན། མཚོ་གཏིང་རྡོ་འདྲ་ཐར་པའི་སྐམ་དང་བྲལ། །མཉན་མེད་གྲུ་འདྲ་སྲིད་ལས་སྒྲོལ་དུས་མེད། །ལག་རྡུམ་ཕྱིན་འདྲ་དགེ་བའི་བགོ་སྐལ་མེད། །ས་བོན་ཚིག་འདྲ་བྱང་ཆུབ་མྱུ་གུ་མེད། །ལོང་བ་དང་འདྲ་ཆོས་གཟུགས་སྣང་བ་མེད། །འཁོར་དོང་ཆུད་འདྲ་གཏན་དུ་འཁོར་བར་འཁྱམས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དད་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ཕན་ཡོན་བཤད་པའི་ལྡོག་ཕྱོགས་ནས་དད་པ་མེད་པའི་སྐྱོན་ཡང་རང་ཤུགས་ཀྱིས་གོ་ཡང་དངོས་བསྟན་ནི་རྒྱ་མཚོའི་གཏིང་གི་ཕ་ཝང་སྟེང་དུ་མི་འབྱུང་བ་ལྟར་དད་པ་མེད་ན་ཐར་པའི་སྐམ་སར་འབྱུང་མི་སྲིད། མཚོ་གཏིང་གི་རྡོ་ལྟར་དུ་སྐམ་དུས་ཤིག་ཡོང་རྒྱུ་མེད། ཐར་བའི་ལམ་དུ་ཐོན་མི་སྲིད། མཉན་པའམ་གྲུ་པ་མེད་པའི་གྲུས་ཕ་རོལ་ཏུ་མི་ཕྱིན་པ་ལྟར་དད་པ་མེད་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཆུ་བོ་ལས་སྒྲོལ་མི་སྲིད། ལག་རྡུམ་མམ་ལག་མགོ་མེད་པའི་མི་ཞིག་གསེར་གྱི་གླིང་དུ་ཕྱིན་ཡང་ལེན་མི་ཤེས་པ་ལྟར། དད་པ་མེད་ན་ཡོན་ཏན་རྒྱུད་ལ་ལོན་མི་སྲིད། ས་བོན་མེས་ཚིག་པ་ལ་མྱུ་གུ་མི་འབྱུང་བ་ལྟར་དུ། དད་པ་མེད་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་མྱུ་གུ་འཁྲུངས་མི་སྲིད། ལོང་བ་ལྷ་ཁང་དུ་ཕྱིན་པ་ལྟར། དད་པ་མེད་ན་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་མཐོང་མི་སྲིད། སྤྱང་མོ་འཁོར་དོང་དུ་ཚུད་པ་ལྟར་དད་པ་མེད་ན་ཅི་བྱས་འཁོར་བའི་ལས་སུ་གྱུར་པས། ནམ་ཡང་ཐར་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་མི་སྲིད་པའི་སྐྱོན་ཡོད་དོ། །ཆོས་བཅུ་པ་ལས། དད་པ་མེད་པའི་མི་དག་ལ། །དཀར་པོའི་ཆོས་རྣམས་མི་འབྱུང་ངོ་། །ཞེས་སོ། །གསུམ་པ་ལ། དང་པོ་དད་པ་བསྐྱེད་པ། མཐར་བརྟན་པར་བྱ་བ་གཉིས། དང་པོ་ལ། རྒྱུ་རྐྱེན་འབྲས་བུའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང་། དེ་དག་གི་མཇུག་བསྡུས་ཏེ་དད་པར་གདམས་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། དད་པ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ། སྤེལ་བའི་རྐྱེན། འབྲས་བུ་གོམས་པའི་ཚད་གསུམ། དང་པོ་ལ། བླང་བྱ་དད་པ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ། སྤང་བྱ་འགྲིབ་པའི་རྐྱེན་གཉིས། དང་པོ་ལ། ཡུལ་གང་ལ་སྐྱེ་བ་དང་། ཚུལ་གང་གིས་འཕེལ་བ་གཉིས། དང་པོ།

ཡུལ་གང་ལ་སྐྱེ་བ་བསྟན་པ།

དེ་ཡང་དད་པ་མེད་ན་གྱོང་ཆེ་བས། དད་པ་སྐྱེད་དགོས། དེ་ལ་སྐྱེ་བའི་ཡུལ་ནི། ཆོས་དཀར་དད་པ་སྐྱེ་བའི་ཡུལ་དྲུག་ནི། །འདོད་པའི་དད་པ་སྲིད་ལ་སྐྱོ་བས་སྐྱེ། །མོས་པའི་དད་པ་གྲོགས་ངན་སྐྱོ་བས་སྐྱེ། །གུས་པའི་དད་པ་ཚེ་འདིར་སྐྱོ་བས་སྐྱེ། །དང་བའི་དད་པ་ཡུལ་མཆོག་དག་ལས་སྐྱེ། །ཡིད་ཆེས་དད་པ་རྒྱུ་འབྲས་ཐོས་ལས་སྐྱེ། །ངེས་སེམས་དད་པ་ཐོས་བསམ་དག་ལས་སྐྱེ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདོད་པའི་དད་པ་ནི་ཡུལ་འཁོར་བའི་རང་བཞིན་མཐོང་བས་དེ་ལ་སྐྱོ་བ་སྐྱེས་ནས་དེ་ལས་སྐྱོབ་བའི་སྐྱབས་འཚོལ་འདོད་དང་བཅས་པ་དེ་འདོད་པའི་དད་པ་ཡིན་པས་དེ་ལས་སྐྱེ་བའོ། །མོས་པའི་དད་པ་སྡིག་གྲོགས་ལ་སྐྱོ་བ་སྐྱེས་པ་ལས་ཡང་དག་པའི་སྟོན་དང་བསྟན་པར་དད་པ་སྐྱེའོ། །གུས་པའི་དད་པ་དཀོན་མཆོག་གི་རྟེན་ངོ་མཚར་ཅན་མཇལ་བ་ལས་སྐྱེའོ། །དང་བའི་དད་པ་ཡུལ་མཆོག་གི་རྟེན་ནམ་ཐུབ་པའི་སྐྱེས་རབས་དང་དམ་པའི་རྣམ་ཐར་སོགས་གཏམ་རྒྱུད་གོ་བ་ལས་སྐྱེ་བས་དེ་སྐྱེ་བའི་ཆེད་དུ་དེང་སང་རྣམ་ཐར་ལ་སོགས་པ་གསུང་བཅུག་པ་ཡང་དེས་སོ། །ཡིད་ཆེས་པའི་དད་པ་བསླུ་མེད་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་གཏམ་དང་མན་ངག་ཐོས་པ་ལས་སོ། །ཆོས་ལ་སེམས་པའི་དད་པ་ཟབ་མོའི་གཞུང་ཐོས་པ་ལས་སོ། །དེ་དག་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་ན་ཡུལ་དེ་དག་གི་རང་བཞིན་ལ་དམིགས་སུ་བཅུག་ནས་སྐྱེར་གཞུག་གོ །བླ་མས་སློབ་མ་སྐྱོང་དུས་སློབ་མ་ལས་འཕྲོ་ཅན་ཡིན་ན་གཞི་དད་པ་རྐྱེན་གྱིས་རང་ཤུགས་སུ་སད་ཀྱང་། ཅུང་ཟད་ལས་འཕྲོ་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་དམིགས་པ་འདུན་པ་བྱེད་འཇུག་རྒྱུ་དང་། རང་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ། སྡིག་གྲོགས་ཀྱི་གནོད་པ། དཀོན་མཆོག་གི་ཡོན་ཏན། རྒྱུ་འབྲས་བསླུ་མེད། ཟབ་མོའི་ཆོས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་དང་ཟབ་ཁྱད་སོགས་ལ་བློས་སྦྱོང་ཞིང་གོམས་འདྲིས་བྱེད་དགོས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ལས། དད་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡུལ་གོང་མ་ལ་དད་པ་མང་བ་སྟེ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པ་དང་། འཕགས་པ་ལ་བལྟ་བར་འདོད་པ་དང་། དམ་པའི་ཆོས་ཉན་པར་འདོད་པ་དང་། ལས་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དུ་ཤེས་ནས་ཡིད་ཆེས་པས་བསྟེན་པ་དང་མཉེས་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་སོ། །གཉིས་པ།

ཚུལ་གང་གིས་འཕེལ་བ་བསྟན་པ།

དད་པ་འཕེལ་བའི་རྒྱུ་ལ་བརྟེན་ནས་གོང་དུ་སྤེལ་བ་ནི། རྒྱུ་ལ་བརྟེན་ནས་གོང་དུ་སྤེལ་བ་ཡང་། །དམ་པ་བསྟེན་དང་དགེ་གྲོགས་མདོ་རྒྱུད་བལྟས། །འཆི་བ་བསམ་དང་ལས་འབྲས་ཡིད་ཆེས་བྱས། །ཐོས་བསམ་སྒོམ་པ་སྔར་བས་བརྩོན་པ་སྟེ། །དེ་ལས་དད་པ་གོང་འཕེལ་ཉིད་དུ་འགྲུབ། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། བླ་མ་དམ་པ་ལ་བསྟེན་ཏེ་མོས་གུས་སྙིང་ནས་བྱས་པ་ལས་དད་པ་འཕེལ། གྲོགས་ཁྱད་པར་ཅན་ཆོས་དང་རང་རྒྱུད་འདྲེས་པ་ལ་བསྟེན་ནས་ཡང་དད་པ་འཕེལ། མདོ་རྒྱུད་ཟབ་མོ་བལྟས་པ་ལས་དད་པ་འཕེལ། འཆི་བ་ཡེངས་མེད་དུ་བསམས་པ་ལས་དད་པ་འཕེལ། ལས་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་གཏམ་རྒྱུད་མཐོང་ཐོས་ལས་ཀྱང་དད་པ་འཕེལ། ཟབ་མོའི་སྒོམ་སྒྲུབ་སྔར་བས་ཐུན་ཆེར་བྱས་པ་ལས་འཕེལ་ཏེ། གསང་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལས། དེས་ནི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལ་མི་འཇུག་ཅིང་། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྔགས་པའི་ལས་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་རེ་རེའི་སྒོ་ནས་ཉིན་རེ་བས་ཉིན་རེ་གོང་དུ་སྤེལ་དགོས་སོ། །གཉིས་པ།

འགྲིབ་རྐྱེན་བསྟན་པ།

དད་པ་འགྲིབ་པའི་རྐྱེན་ཤེས་པར་བྱས་ལ་སྤང་བ་ནི་ཞེས་མཚམས་སྦྱར་ཏེ། འགྲིབ་པའི་རྐྱེན་ནི་བླ་མའི་སྐྱོན་ལ་རྟོག །ཐ་མལ་དང་འགྲོགས་འདོད་ཡོན་རང་དགར་སྤྱོད། །ལེ་ལོ་སྙོམ་ལས་འཇིག་རྟེན་བྱ་བ་མང་། །དེ་དག་ལ་སོགས་ཆོས་མིན་ལས་རྣམས་ཏེ། །བདུད་ཀྱིས་བྱིན་བརླབས་དུས་སུ་འགྲིབ་པར་གསུངས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དམ་པའི་ཆོས་ལ་ཞུགས་དུས་བདུད་རྣམས་བར་དུ་གཅོད་པས། དེས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་དུས་སུ་དད་པ་འགྲིབ་པར་གསུངས་ཏེ། རང་ལ་བདུད་ཞུགས་ནས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་རྟགས་སུ་བླ་མ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་སྐྱོན་ལ་རྟོག་པ་དང་། ཆོས་བྱེད་སྤྱིའི་ངན་སྐྱོན་ལ་རྟོག་པ་དང་། ཐ་མལ་གྱི་གྲོགས་དང་འགྲོགས་པ་དང་། ཉམས་ལེན་གྱི་བརྩོན་འགྲུས་འགྲིབ་པ་དང་། འདོད་ཡོན་རང་དགར་སྤྱོད་པ་དང་། དཀོན་མཆོག་ལ་མོས་གུས་མེད་པ་སྟེ། འདིའི་དུས་སུ་བཟློག་པའི་ཐབས་ནི། བླ་མ་དཀོན་མཆོག་ཆོས་གྲོགས་དང་བཅས་པའི་ཡོན་ཏན་བསམ་ཞིང་། ཆོས་བྱེད་ཐམས་ཅད་ལ་དག་སྣང་དང་མོས་གུས་བསྐྱེད། ཕ་རོལ་ངན་པར་མཐོང་བ་དེ་རང་མ་དག་པའི་རྟགས་ཏེ་དུང་སེར་པོར་འཛིན་པ་བཞིན་ནོ་སྙམ་དུ་རང་ལ་གྲོས་གདབ། ཐ་མལ་པ་དང་མི་འགྲོགས། འདོད་ཡོན་གྱི་ཉེས་དམིགས་དྲན་པར་བྱས་ལ། དད་པ་འགྲིབ་པའི་རྐྱེན་དེ་བདུད་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡུམ་ལས། བདུད་སྡིག་ཏོ་ཅན་ནི་ལས་དང་པོ་པ་དག་གི་མདུན་དུ་འོངས་ནས་མོས་པ་དག་ཀྱང་ཟློག་པར་བྱེད། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་དག་ཀྱང་ཕྱིར་ཕྱོགས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་སོ། །བདུད་ཁོག་ལ་ཞུགས་པ་ནི་ཆོས་པའི་བར་ཆད་ཆེ་ཤོས་ཡིན། དེ་ཡང་ཆོས་པ་སྐྱོན་མེད་ཅིག་ཡོང་བར་འདུག་ན་བདུད་ཀྱིས་བར་ཆད་ལྷག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། འདིས་བསྟན་པའི་རྒྱལ་མཚན་སྒྲེང་བ་དང་། མི་མཐུན་བདུད་ཀྱི་རུ་མཚོན་སྙིལ་བ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་ནས་རྒྱལ་བའི་གདུང་འཚོབ་པར་འདུག་སྙམ་ནས་བར་ཆད་བྱེད་ལ། གཞན་ཐ་མལ་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་དང་པོ་ཉིད་ནས་བདུད་ལས་ལ་དགའ་བ་ཞིག་ལ་བདུད་དང་བདུད་ཀྱི་བར་ཆད་མི་འཇུག་སྟེ། སར་འགྱེལ་བ་སླར་འགྱེལ་དུ་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་རང་གིས་རང་ལ་བརྟགས་ནས། སྔར་དང་མ་འདྲ་བའི་དད་པ་མར་འགྲིབ་པ་དང་། བླ་མ་དང་ཆོས་གྲོགས་ཀྱི་སྐྱོན་ཞིག་རིག་ན་དགའ་སྣང་ཤར་བ་དང་། ཆོས་པ་ཞིག་ལ་མི་འདོད་པ་ཡོང་ན་དགའ་བ་སྐྱེ་བ་དང་། ཆོས་པའི་སྐྱོན་འཚོལ་བ་དང་། སྐྱོན་འབའ་ཞིག་བཤད་པར་དགའ་བར་འདུག་ན་བདུད་ཀྱི་བར་ཆད་ཡིན་པས་ཟློག་ཐབས་ལ་འབད་དགོས་སོ། །གཉིས་པ།

དད་པ་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་བསྟན་པ།

དད་པ་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་ལ་བློ་རྒྱུན་མཐུད་པར་གདམས་པ་ནི། རྐྱེན་ལས་སྐྱེ་བའི་དུས་སུ་བསྐྱེད་པ་ནི། །སྐྱེ་ཤིའི་འཕོ་འགྱུར་མཐོང་དང་ནད་གདོན་གཙེས། །སྡུག་བསྔལ་ཐོག་ཏུ་བབ་དང་ཆོས་ཐོས་དང་། །གོང་མའི་རྣམ་ཐར་ཐོས་དང་སྐྱེས་རབས་ཐོས། །དེ་དག་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་ཚེ་འཕྲོ་མཐུད་ལ། །དད་པའི་མཆོག་རབ་རྟག་ཏུ་བསྒོམ་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྐྱེ་ཤིའི་འཕོ་འགྱུར་མཐོང་དུས་དད་པ་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་ཡིན་པས་གཞན་དག་ཤི་བ་སེམས་ལ་བླང་ཞིང་བགྲངས་ལ་མི་རྟག་པའི་རང་གཤིས་ལ་སྐྱོ་བ་བསྐྱེད་ནས་དད་པ་སྐྱེད་དགོས། ནད་གདོན་གྱི་བར་ཆད་བྱུང་དུས་རྐྱེན་ངན་དགེ་བསྐུལ་དུ་ལོག་ནས་དད་པ་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་ཡིན་པས་དགེ་བསྐུལ་གྱི་སློབ་དཔོན་དུ་ཤེས་པར་བྱས་ལ་སྐྱེད་དགོས། རྐྱེན་ངན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་བྱུང་དུས་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ནི་འདི་ལྟར་རོ་སྙམ་པ་དད་པ་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་ཡིན་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་འདྲེན་པར་ཤེས་པས་དད་པ་སྐྱེད་དགོས། དམ་པའི་ཆོས་ཐོས་དུས་དད་པ་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་ཡིན་པས་དེའི་སྐབས་སུ་ཡང་དག་པའི་འཇུག་ལྡོག་ལ་དམིགས་པའི་དད་པ་སྐྱེད་དགོས། གོང་མའི་རྣམ་ཐར་ཐོས་དུས་དད་པ་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་ཡིན་པས་དཀའ་སྤྱད་ཆོས་ལ་སྤྱོད་པས་དད་པ་སྐྱེད་དགོས། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་རླབས་པོ་ཆེའི་མདོ་སྡེ་སྐྱེས་རབས་ལྟ་བུ་ཐོས་དུས་དད་པ་སྐྱེ་བས། ཐེག་ཆེན་གྱི་བྱང་ཆུབ་ལ་དམིགས་ནས་དད་པ་སྐྱེད་དགོས་སོ། །དེའང་ཉིན་རེ་བཞིན་དེ་ཐམས་ཅད་དམ་གང་རུང་རེ་རེའི་སྒོ་ནས་རང་གི་བློ་དང་བསྟུན་པའི་སྒོ་ནས་གང་གིས་ཕན་ཐོགས་པ་དེའི་སྒོ་ནས་དད་པ་བསྐྱེད་པ་ལ་འབད་པ་གལ་ཆེ་བས། ཐང་ལྷོད་མེད་པར་དུས་རྒྱུན་དུ་དད་པ་མར་མི་འགྲིབ་པའི་སྟེང་དུ་ཡར་འཕེལ་ཐབས་བྱས་ནས་གང་ལའང་སྣུམ་དྲེད་མ་ཁྱེར་བ་གཅེས་སོ། །ད་དེ་ཡན་ཆོད་ཀྱིས་སེམས་ཆོས་ལ་སྣང་བའི་བསམ་བྱ་དད་པ་བཤད་པའི་སྐབས་ནས། དད་པའི་རང་བཞིན། དད་པ་དེ་ཉིད་བསྐྱེད་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན། ཇི་ལྟར་བསྐྱེད་པའི་ཚུལ་ལ་སོགས་པ་བཤད་ནས། གང་ལའང་སྣུམ་དྲེད་མ་ཁྱེར་བ་གཅེས་སོ་ཞེས་པའི་མཚམས་འདིར་འཇོག་རྒྱུ་བྱེད། འཇོག་སའི་མཚམས་ཀྱི་ཚིག་འདི། མན་ངག་གོ་བདེ་ལ་དོན་ཟབ་པ། གནད་ལ་ཁེལ་བ་ངོ་མ་ཞིག་སྟེ། སྣུམ་དྲེད་ཅེས་པ་ནི་མར་ནག་མང་པོ་རྒྱ་ལམ་གཟར་ས་ཞིག་ཏུ་བླུགས་ཡོད་ན་རྡོག་མི་ཆགས་པར་བྱིད་སོང་བ་ལྟར་ཏེ། འུ་ཚོ་ས་མཐོ་སྒང་གི་ས་ཆ་ལ་མཚོན་ན་དར་བྱིད་འཐེན་སོང་བ་ལྟ་བུ་རེད་མ་ཤོར་བར་གཅེས་སོ་ཞེས་པ་སྟེ། དར་ཐོག་ནས་བསམ་ལོང་དྲན་ལོང་མེད་པར་བྱིད་སོང་བ་དང་མཚུངས་པར་ཆོས་ཚིག་རེ་རེ་བཞིན་དུ་ཉན་ན་ཡང་འདི་གོ་དེ་གོ་མེད་པ་དེ་འདྲ་མ་བྱེད་པར་གདམས་ངག་སྣ་རེ་ཡིན་ཀྱང་ཉམས་སུ་ཨེ་ལོན་ལྟ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་གཅེས་སོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །འདི་ནས་དམིགས་ཀྱིས་བཀལ་ནས་གསུངས་རྒྱུ་བོ་དད་པ་སྟེ། དད་པ་ནི་འཕགས་ནོར་བདུན་གྱི་དང་པོ་ཡིན་པས་དེའི་ནོར་དེ་མེད་ན་དབུལ་པོ་ཡིན། གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་ཡིན་པའི་སྐབས་སུ་དད་པ་འདི་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་ན་དེའི་སེམས་ཅན་དེ་རིང་པོར་མི་ཐོགས་པར་འཕགས་པར་འགྱུར་བའི་རྟགས་ཡིན། དད་པ་ཡོད་པས་དགེ་བའི་ལས་ལམ་བཅུ་ལ་སྤྱོད་ནས་ཡོན་ཏན་གོང་དུ་འཕེལ་བ་ཡིན། མདོར་ན་ཉམས་ལེན་གྱི་གནད་ཐམས་ཅད་སྣུམ་དྲེད་མི་ཁུར་བར་རང་གི་རྒྱུད་ལ་ལོངས་ཞེས་ཕྱི་རབས་རྣམས་ལ་ཞལ་ཆེམས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་གདམས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་འཆད་ཉན་བྱས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་མཚོན་ཏེ་རང་གཞན་གྱིས་དུས་གསུམ་བསག་དང་ཡོད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཤིང་བཟླུམས་ཏེ་བསྡོམས་པའི་མཐུས་ཀུན་མཁྱེན་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ཕྱོགས་དུས་གནས་སྐབས་ཀུན་ཏུ་དར་ཞིང་རྒྱས། བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་གང་ན་སུ་བཞུགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐུ་ཚེའི་ཞབས་པད་ཡུན་རིང་དུ་བརྟན། དགེ་འདུན་འདུས་པའི་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཐུགས་མཐུན་ཁྲིམས་གཙང་བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་བདེ་སྐྱིད་རྫོགས་ལྡན་གྱི་དཔལ་ལ་སྤྱོད་དེ་མཐར་ཐུག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བླ་མེད་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གོ་འཕང་རིན་པོ་ཆེར་འགོད་པའི་ཕྱིར་དུ། རྗེ་བཙུན་འཇམ་པའི་དབྱངས་དང་འཕགས་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པས་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་ཇི་ལྟར་བསྔོས་པ་བཞིན་དུ་བསྔོ་བའི་ཐུགས་འདུན་ཟབ་མོ་གནང་བར་ཞུ། བསོད་ནམས་འདི་ཡིས་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་ཉིད། །ཐོབ་ནས་ཉེས་པའི་དགྲ་རྣམས་ཕམ་བྱས་ནས། །སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་རྦ་བརླབས་འཁྲུགས་པ་ཡི། །སྲིད་པའི་མཚོ་ལས་འགྲོ་བ་གྲོལ་བར་ཤོག།

ཉིན་ཉེར་ལྔ་བའི་ཆོས་ཁྲིད།

དེ་ཡང་ཀུན་མཁྱེན་རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་པས། གང་ཞིག་ཐོས་ནས་སྐྱེ་ཤི་རྒྱུན་ཆད་དེ། །བདེ་ཆེན་མཆོག་དང་ནམ་ཡང་མི་འབྲལ་བ། །ཞི་བའི་ཆོས་མཆོག་རིན་ཆེན་གྲུ་བཟང་གིས། །སྲིད་གསུམ་ཉོན་མོངས་ཆུ་གཏེར་བརྒལ་ཕྱིར་འབད། །ཅེས་གསུངས་ལྟར་དུ། དམ་པའི་ཆོས་གང་ཞིག་དང་པོར་ཐོས་ཞིང་། དེ་ནས་ཐོས་པ་དེ་ཉིད་བསམ་སྒོམ་གྱིས་ཉམས་སུ་བླངས་ཏེ་རྒྱུད་ལ་སྦྱར་ན། འཁོར་བའི་རྩ་བ་མ་རིག་པ་གཞི་ལ་བཟློགས་ཏེ་ལུགས་འབྱུང་སྲིད་པའི་འཁོར་ལོ་འདི་ཉིད་ཀྱི་འཁོར་མཚམས་བཞག་ནས་སྐྱེ་ཤི་རྒྱུན་ཆད་དེ་བདེ་ཆེན་བདེ་བ་ཀུན་གྱི་མཆོག་དམ་པ། གཏན་བདེའི་ཐར་བ་མཆོག་དང་དུས་ནམ་ཡང་མི་འབྲལ་བར་བྱེད་པའི་དམ་པའི་ཆོས་ནི། ཞི་བ། བསིལ་བ། མྱ་ངན་དང་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཡིན་པས་ན། དེ་ལྟ་བུའི་གྲུ་གཟིངས་བཟང་པོ་ལ་བརྟེན་ཏེ་སྲིད་པ་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་ཉོན་མོངས་ཀྱི་ཆུ་གཏེར་ཉམ་ང་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཅན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་བསྒྲལ་ཞིང་རྒལ་བའི་ཕྱིར་དུ་འབད་རེ་རེམ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །གཞན་ཡང་རང་རེས་ཆོས་འདིའི་འཆད་ཉན་གྱི་དབུ་བཟུང་ནས་ད་ལྟའི་བར། འུ་ཚོས་ཟུར་གྱི་ཁ་བརྡ་བྱས་ནས། ད་རེས་རྟེན་འདིའི་ཐོག་ནས་འབད་པ་དོན་ལྡན་ཞིག་བྱ་དགོས་པ་དང་། དགོས་ཚུལ། དེ་ཡང་དེ་སྔོན་ཡན་ཆད་ནི་འཆི་བར་སྐྲག་ནས་དམ་པའི་ལྷ་ཆོས་དོན་གཉེར་ལ་ཕྱོགས་པ་ཡིན་ཀྱང་། ད་བཤད་ཅིང་བཤད་ཉན་ཞིང་ཉན་ན་འཆི་བ་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་བས་སྐྲག་འདུག སྐྱེ་བའི་རྒྱུན་དེ་མ་ཆད་ན་འཆི་བའི་རྒྱུན་དེ་ཆོད་པར་མི་འདུག སྐྱེ་བ་དེ་ཡང་མཐོ་རིས་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པ་ཏག་ཏག་མིན་པས། ད་རེས་ཐར་ལམ་གྱི་བྱང་ཆུབ་ཅིག་མ་འགྲུབ་དུས་ཕྱིན་ཆད་བདེ་འགྲོའི་མིང་ཡང་མི་གྲགས་ཤིང་ངན་སོང་མཐའ་མེད་ཀྱི་གནས་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་དེ་གཏན་དུ་འཁོར་བའི་གནས་ནས་ཐར་བར་མི་འདུག་ཅེས་བསམས་ནས་བློ་ལྡོག་རྣམ་བཞི་ལ་ངེས་པ་རྙེད་པ་རེད། དེ་ལྟར་བློ་ལྡོག་རྣམ་བཞི་ལ་ངེས་པ་རྙེད་དུས་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དེ་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་པར་ཤེས་ནས་ཐར་བའི་ལམ་ལ་སྐོམ་པ་ཆུ་འདོད་ལྟ་བུའི་སྒོ་ནས་ངེས་འབྱུང་སྐྱེ་བ་ཡིན། ཕུགས་འདུན་ཕྱི་མ་དོན་གཉེར་བྱེད་པ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་གཅིག་པུར་དབེན་པའི་རི་ངོགས་ནས་ཆོས་བསྒྲུབ་རྒྱུ་ལས་དགའ་ཞིག་མི་འདུག་བསམས་ནས་བློ་ཆོས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིན། བློ་ཆོས་སུ་སོང་བ་རྐྱང་པས་ཀྱང་ཕན་པ་མེད་དེ། ཆོས་སྒྲུབ་ལུགས་གལ་ཏེ་ཉེས་སོང་པ་ཡིན་ན་དེ་བས་ཐ་མེད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་པ་དེ་ཤེས་ནས། ཆོས་ལམ་དུ་འགྲོ་བ་ལ་བཤེས་གཉེན་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ཞིག་བསྟེན། ཐོས་བསམ་སྒོམ་པས་རང་རྒྱུད་སྦྱངས་ཏེ་ཐར་བ་མ་གཏོགས་བསམ་རྒྱུ་མེད་པར། གང་བྱས་དགེ་བར་འགྱུར་བ་དང་ནི་གཞན་དོན་སྙིང་པོར་བྱེད་པའི་སེམས་བསྐྱེད་དང་ལྡན་ན། ཆོས་ལམ་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན། ད་རུང་དེ་བས་ཀྱང་གནད་ཆེན་ཞིག་ནི་ལམ་གྱི་འཁྲུལ་བ་སེལ་ཐུབ་དགོས། དེ་ལ་ཡང་ཐུན་མོང་། ཁྱད་པར། བླ་མེད་གསུམ་གྱིས་འཁྲུལ་བ་སེལ་ཚུལ་ལ་བསམ་གཞིག་བཏང་ན། ཉམས་ལེན་གང་ཅན་པོ་བྱས་ཀྱང་བདག་འཛིན་གྱི་འཁྲུལ་བ་རང་སར་གྲོལ། ཉོན་མོངས་པ་དབྱིངས་སུ་དག་པའི་ཐབས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་མཁས་ན་ལམ་གྱི་འཁྲུལ་བ་སེལ་བ་ཡིན། ད་རུང་དེ་ཙམ་གྱིས་མི་ཆོག་པར་འཁྲུལ་བ་ཡེ་ཤེས་སུ་འཆར་ཐུབ་དགོས། དེ་ལ་ཡང་ཐུན་མོང་། ཁྱད་པར། བླ་མེད་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་སྦྱོང་སྒྱུར་དབྱིངས་སུ་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་འཆར་ཚུལ་ཡོད་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་གང་ནས་བཤད་ཀྱང་ཉོན་མོངས་དག་པའི་དོན་དུ་གཅིག་པ་ཡིན་པས་དུག་ལྔ་ཡེ་ཤེས་ལྔ་རུ་དག་ནས་བྱང་ཆུབ་ཞི་བ་རྡུལ་བྲལ་གྱི་དག་པ་གཉིས་ལྡན་མངོན་དུ་བྱེད་དུས་ཡང་དག་པར་སོང་བ་ཡིན། རེད་ཀྱང་དུས་རིང་བསྐལ་ཆེན་མང་པོ་དང་། མི་ཚེ་མང་པོའི་གྲངས་ཀར་སྒུག་དཀའ་བ་ཡིན་པས། མྱུར་ལམ་གསང་ཆེན་རྡོ་རྗེའི་ཐེག་པར་འཇུག་དགོས་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་ལམ་དང་འབྲས་བུའི་སྤྱི་འགྲོས་ཙམ་ཞིག་ཤེས་པ་རྐྱང་པས་ཕན་པ་མེད་པ་ནི། མཁའ་ལམ་ཡངས་པོའི་མཐོངས་སུ་ལྡིང་སོང་ན་ས་གཞིའི་གཡང་ས་ལ་ཉམ་མི་ང་བར་ཤེས་ཀྱང་། མགོ་མཐོ་ས་ལ་བཏགས་ཀྱང་། སྐེ་དམའ་ས་ནས་བཅད། ཟེར་བར་ལྟར་དུ་ཁ་བཤད་མཐོ་ཡང་ལག་ལེན་དམའ་ན་དོན་འབྲས་ཀྱིས་དབེན་པ་ཡིན། དེས་ན་སྦྱང་པ་མངོན་དུ་འགྱུར་རྒྱུ་ལ་ལམ་གྱི་རིམ་པ་བརྒྱུད་དགོས་པ་ཡིན་པས། སྡོམ་པ་ཀུན་གྱི་གཞི་རྟེན་སྐྱབས་འགྲོ་ནས་བརྒྱུད་དེ་ཀུན་རྫོབ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྨོན་དང་འཇུག་པའི་བདག་ཉིད། ཆོ་གས་ཇི་ལྟར་ལེན་ཚུལ་དང་། དེ་བླངས་པའི་ཕན་ཡོན་དགོས་པ་དང་བཅས་པ་དེ་ཚོའི་ལོ་གླེང་བྱས་ཤིང་། ད་ནི་དེའི་སྨོན་འཇུག་གི་བསླབ་བྱ་ཇི་ལྟར་ཡིན་པའི་ཚིག་གི་མཚམས་ལ་ཐོན་ཡོད་པས། དེ་ཡང་ཇོ་བོའི་ཞལ་ནས་སྨོན་པའི་བསླབ་བྱ་ལྔ་སྟེ། ཚོགས་གསོག་པ་དང་། ཕན་ཡོན་དྲན་པ་དང་། སེམས་ཅན་བློས་མི་སྤང་བ་དང་། བྱང་སེམས་སྦྱང་ཞིང་སྤེལ་བ་དང་། ནག་པོའི་ཆོས་བཞི་སྤངས་ཤིང་དཀར་པོའི་ཆོས་བཞི་ལ་བསླབ་པའོ། །དེ་དག་ནི་ཆོ་ག་གཞུང་ནས་ཀྱང་རྒྱས་པ་གསུངས་ཡོད་ཅིང་། འདི་ནས་འཇུག་པའི་བསླབ་བྱ་ལ་ནན་ཆེར་གྱིས་བསམ་བློ་བཏང་ན། སྦྱིན་ཚུལ་བཟོད་བརྩོན་བསམ་གཏན་ཤེས་རབ་སྟེ་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་གིས་འཇུག་པའི་བསླབ་བྱ་བསྡུས་པ་ཡིན་ཅིང་། དེ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཏུ་གྲངས་ངེས་པ་ནི། མངོན་མཐོ་དང་ངེས་ལེགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། མངོན་མཐོའི་དོན་གསུམ་དང་། ངེས་ལེགས་ཀྱི་དོན་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་མངོན་མཐོའི་དོན་གསུམ་ནི། ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་དོན་དུ་སྦྱིན་པའོ། །ལུས་ཀྱི་དོན་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །འཁོར་གྱི་དོན་དུ་བཟོད་པའོ། །ངེས་ལེགས་ཀྱི་དོན་གསུམ་ནི། ཡོན་ཏན་འཕེལ་བར་བྱེད་པའི་དོན་དུ་བརྩོན་འགྲུས་སོ། །ཞི་གནས་ཀྱི་དོན་དུ་བསམ་གཏན་ནོ། །ལྷག་མཐོང་གི་དོན་དུ་ཤེས་རབ་བོ། །འདི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གོ་རིམ་ངེས་པ་ནི། རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བའི་གོ་རིམ་སྟེ། སྦྱིན་པས་ལོངས་སྤྱོད་ལ་མི་བལྟ་བར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་ལེན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་ན་བཟོད་པར་འགྱུར་རོ། །བཟོད་པ་དང་ལྡན་པས་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་ནུས་སོ། །བརྩོན་འགྲུས་བརྩམ་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མཉམ་པར་བཞག་ན་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཡང་ན་དམན་པ་དང་མཆོག་གི་གོ་རིམ་སྟེ། གང་དམན་པ་ནི་སྔོན་དུ་བསྟན་ལ་མཆོག་ཏུ་གནས་པ་ནི་ཕྱིས་བསྟན་པའོ། །ཡང་ན་ཕྲ་བ་དང་རགས་པའི་གོ་རིམ་སྟེ། གང་རགས་རགས་སུ་གྱུར་པ་འཇུག་སླ་སླ་ནི་སྔོན་དུ་བསྟན་ལ། གང་ཕྲ་ཕྲར་གྱུར་པ་འཇུག་དཀའ་དཀའ་ནི་ཕྱིས་བསྟན་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་བཞི་ལྡན་ཡིན་ཏེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉམས་དམས་པར་བྱེད་པ་དང་གཅིག རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེད་པ་དང་གཉིས། འདོད་པ་ཐམས་ཅད་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དང་གསུམ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང་རྣམ་པ་བཞིའོ། །འདི་དག་གི་ངེས་ཚིག་ནི། དབུལ་བ་འདོར་བར་བྱེད་པས་ན་སྦྱིན་པའོ། །བསིལ་བ་ཐོབ་པར་བྱེད་པས་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །ཁྲོ་བ་བཟོད་པར་བྱེད་པས་ན་བཟོད་པའོ། །མཆོག་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པས་ན་བརྩོན་འགྲུས་སོ། །ཡིད་ནང་དུ་འཛིན་པར་བྱེད་པས་ན་བསམ་གཏན་ནོ། །འདིས་དོན་དམ་པ་ཤེས་པས་ན་ཤེས་རབ་བོ། །འདི་རྣམས་ཀྱིས་འཁོར་བའི་ཕ་རོལ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བྱེད་པས་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །འདི་དག་ལ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང་བསྡུ་བ་ཡོད་པ་ལས། རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི། སྦྱིན་པའི་སྦྱིན་པ། སྦྱིན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རེ་རེ་ལ་ཡང་དྲུག་དྲུག་ཏུ་དབྱེ་སྟེ། དེ་ལྟར་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་གོ །དེ་ལྟར་ཡང་མངོན་རྟོགས་རྒྱན་ལས། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་རྣམ་དྲུག་ལ། །དེ་དག་སོ་སོར་བསྡུས་པ་ཡིས། །གོ་ཆའི་སྒྲུབ་པ་གང་ཡིན་དེ། །དྲུག་ཚན་དྲུག་གིས་ཇི་བཞིན་བཤད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །བསྡུ་བ་ནི་ཚོགས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བསྡུས་པ་སྟེ། སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཡིན། ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡིན། བཟོད་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་། བསམ་གཏན་གསུམ་ཚོགས་གཉིས་ཀར་གཏོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དང་པོ་བཞི་བསོད་ནམས་དང་། དྲུག་པ་ཡེ་ཤེས། བརྩོན་འགྲུས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གྲོགས་སུ་གསུངས་པ་དང་། ཡང་དང་པོ་ལྔ་བསོད་ནམས་དང་དྲུག་པ་ཡེ་ཤེས་སུ་གསུངས་པའང་ཡོད་དོ། །གང་ལྟར་གསུངས་ཀྱང་ཚོགས་གཉིས་སུ་འདུ་བ་ཡིན། རང་ལུགས་ལ་དང་པོ་ལྔ་བསོད་ནམས་དང་ཕྱི་མ་ཡེ་ཤེས་སུ་འཇོག་པ་གཙོ་ཆེའོ། །ད་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་བཞག་ཡོད་པ་ལས། དང་པོ་སྦྱིན་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན། གང་ཞིག་སྦྱིན་པ་དང་མི་ལྡན་ན་རང་ཡང་རྟག་ཏུ་བཀྲེན་པས་སྡུག་བསྔལ་ཏེ། ཕལ་ཆེར་ཡི་དྭགས་སུ་སྐྱེ་ལ། གལ་ཏེ་མི་ལ་སོགས་པར་སྐྱེས་ན་ཡང་། དབུལ་ཞིང་ཕོངས་ནས་ཉམ་ཐག་པར་འགྱུར་བའོ། །ཡང་སྦྱིན་པ་དང་མི་ལྡན་ན། གཞན་དོན་ཡང་མི་ནུས་ལ། བྱང་ཆུབ་ཀྱང་མི་ཐོབ་བོ། །དེ་ལས་བཟློག་སྟེ་སྦྱིན་པ་དང་ལྡན་ན་རང་ཡང་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་ལོངས་སྤྱོད་དང་ལྡན་ནས་བདེ་བ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་སྦྱིན་པ་དང་ལྡན་ན་གཞན་དོན་བྱ་བ་ཡང་ནུས་ཏེ། སྦྱིན་པས་བསྡུས་ནས་དམ་ཆོས་ལ་འགོད་དུ་ཡོད་དོ། །ཡང་སྦྱིན་པ་དང་ལྡན་ན་བླ་མེད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་བསྒྲུབ་པར་སླ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་སྦྱིན་པའི་ངོ་བོ་ནི་མ་ཆགས་པའི་སེམས་ཀྱིས་བདོག་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའོ། །སྦྱིན་པ་ལ་དབྱེ་ན་གསུམ་སྟེ། ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་དང་། མི་འཇིགས་པའི་སྦྱིན་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པའོ། །དེ་ལ་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པས་ནི་གཞན་གྱི་ལུས་བརྟན་པར་བྱེད་པའོ། །མི་འཇིགས་པའི་སྦྱིན་པས་ནི་གཞན་གྱི་སྲོག་བརྟན་པར་བྱེད་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པས་ནི་གཞན་གྱི་སེམས་བརྟན་པར་བྱེད་པའོ། །ཡང་སྦྱིན་པ་དང་པོ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་གཞན་ལ་ཚེ་འདིའི་བདེ་བ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ལ། ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པས་ནི་ཕྱི་མའི་བདེ་བ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་སོ་སོའི་མཚན་ཉིད་བཤད་ན། དང་པོ་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། མ་དག་པའི་སྦྱིན་པ་དང་། དག་པའི་སྦྱིན་པའོ། །དེ་ཡང་དང་པོ་ནི་སྤང་བར་བྱ་བའོ། །གཉིས་པ་ནི་ཉམས་སུ་བླང་བར་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་ཡང་མ་དག་པའི་སྦྱིན་པ་ནི་བཞི་སྟེ། བསམ་པ་མ་དག་པ་དང་། དངོས་པོ་མ་དག་པ་དང་། ཞིང་མ་དག་པ་དང་། ཐབས་མ་དག་པའོ། །དེ་ལ་བསམ་པ་མ་དག་པ་ནི། ལོག་པའི་བསམ་པ་དང་། དམན་པའི་བསམ་པའོ། །དེ་ལ་ལོག་པའི་བསམ་པས་སྦྱིན་པ་གཏོང་བ་ནི། གཞན་ལ་གནོད་པའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་དང་། ཚེ་འདིའི་གྲགས་པ་འདོད་པའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་དང་། གཞན་དང་འགྲན་པའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པའོ། །དམན་པའི་སྦྱིན་པ་ནི། ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་དབུལ་གྱིས་དོགས་ནས་སྦྱིན་པ་དང་། ལྷ་མིའི་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་འདོད་ནས་སྦྱིན་པའོ། །དངོས་པོ་མ་དག་པ་སྤང་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་དུག་དང་མེ་དང་མཚོན་ཆ་ལ་སོགས་པ། ལེན་པ་པོ་ཁོ་རང་ལ་གནོད་པར་བྱ་བའམ། ཕ་རོལ་ལ་གནོད་པའི་ཕྱིར་སློང་ན་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་མི་རུང་བ་ཡིན་ནོ། །ཞིང་མ་དག་པ་སྤང་བ་ནི། བདུད་རིགས་ཀྱི་ལྷ་མཐོ་འཚམ་པའི་བསམ་པས་ལུས་སློང་ན་ཡང་། རང་གི་ལུས་དང་ཡན་ལག་གསེ་ཞིང་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་པ་དང་། བདུད་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་སེམས་ཅན་ནམ། སྨྱོས་པ་དང་སེམས་འཁྲུགས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་ལུས་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་དེ། དེ་དག་ནི་འདོད་པའི་དངོས་པོ་མེད་དེ། སེམས་ལ་རང་དབང་མེད་པའི་ཕྱིར་བླ་བརྡོལ་ཙམ་དུ་ཟད་པ་ཡིན། སེམས་ཅན་འགྲངས་ངོམས་ཅན་ལ་ཡང་བཟའ་བཏུང་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཐབས་མ་དག་པ་སྤང་བ་ནི། མི་དགའ་བ་དང་ཁྲོས་པ་དང་འཁྲུགས་པས་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་པ་དང་། ངན་པ་ལ་བརྙས་པ་དང་། མ་གུས་པ་དང་སྦྱར་ཏེ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་པ་དང་། སློང་བ་ལ་ཡང་འཕྱ་བ་དང་། སྡིགས་པ་དང་། དཔའ་བཀོང་བས་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ་དག་པའི་སྦྱིན་པ་ཉམས་སུ་བླང་བ་ལ་དོན་གསུམ་སྟེ། དངོས་པོ་དང་། ཞིང་དང་། ཐབས་སོ། །དང་པོ་ལ་ཡང་གཉིས་ཏེ། ནང་གི་དངོས་པོ་དང་། ཕྱིའི་དངོས་པོའོ། །དེ་ལ་ནང་གི་དངོས་པོ་ནི། རང་གི་ལུས་སུ་གཏོགས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་དང་པོ་པས་བདག་གཞན་མཉམ་པའི་བློ་མ་སྐྱེས་པའི་དུས་སུ་ལུས་རིལ་པོ་བཏང་བ་ལས་ལུས་སེལ་ཞིང་གཏང་མི་རུང་བ་ཡིན། ཕྱིའི་དངོས་པོ་ནི། བཟའ་བ་དང་བཏུང་བ་དང་། བགོ་བ་དང་བཞོན་པ་དང་། བུ་དང་ཆུང་མ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་བཞིན་དུ་བསྒྲུབས་པ་རྣམས་ཡིན། དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྱིམ་པས་ནི་ཕྱི་ནང་གི་དངོས་པོ་བདོག་ཚད་གཏང་བར་གནང་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རབ་ཏུ་བྱུང་བས་ནི་གཞན་ཐམས་ཅད་གཏོང་ཆོག་ལ། ཆོས་གོས་རྣམས་བྱིན་ན་གཞན་དོན་ཉམས་པར་འགྱུར་བས་། ཆོས་གོས་གསུམ་པོ་དེ་ནི་སྦྱིན་པར་མ་གནང་པ་ཡིན། སྦྱིན་པ་གཏང་སའི་ཞིང་ནི་བཞི་ལས། ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་ཞིང་ནི། བླ་མ་དང་དཀོན་མཆོག་ལ་སོགས་པ་དང་། ཕན་བཏགས་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་ཞིང་ནི། ཕ་དང་མ་ལ་སོགས་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་ཞིང་ནི། ནད་པ་དང་། མགོན་མེད་པའི་རྒན་བྱིས་ལ་སོགས་པ་དང་། གནོད་པ་བྱེད་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་ཞིང་ནི་དགྲ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །སྦྱིན་པ་གཏོང་བའི་ཐབས་ནི། བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་སྦྱིན་པ་དང་། སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་སྦྱིན་པའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི་སྙིང་རྗེས་ཀུན་ནས་བསླངས་ནས་བྱང་ཆུབ་དང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་སྦྱིན་པ་དང་། སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་སྦྱིན་པ་ནི། དུས་གསུམ་དུ་དགའ་བ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། སྦྱིན་པའི་སྔ་རོལ་དུ་ཡིད་དགའ་བ། སྦྱིན་པའི་ཚེ་སེམས་དང་བ་དང་། བྱིན་ཟིན་ནས་འགྱོད་པ་མེད་པ་དང་། གུས་པས་སྦྱིན་པ་དང་། གཞན་ལ་མ་བཅོལ་བར་སྦྱིན་པ་དང་། རང་གིས་ཐོབ་པའི་དུས་སུ་སྦྱིན་པ་དང་། རང་གི་འཁོར་དང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ལ་མི་གནོད་པར་སྦྱིན་པ་བྱེད་དགོས་སོ། །དེས་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་བཤད་ཟིན་ལ། མི་འཇིགས་པའི་སྦྱིན་པ་ནི། ཆོམ་རྐུན་གྱི་འཇིགས་པ་དང་། དགྲ་དང་གཅན་གཟན་གྱི་འཇིགས་པ་དང་། ནད་དང་། མེ་ཆུ་དུག་མཚོན་གནོད་སྦྱིན་སྲིན་པོ་ལ་སོགས་པས་འཇིགས་པ་དག་གི་སྐྱབས་བྱེད་པ་དེ་ཡིན་ལ། ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ལ་དོན་བཞི་སྟེ། སྦྱིན་པའི་ཡུལ་དང་། བསམ་པ་དང་། ཆོས་དངོས་དང་། ཆོས་སྟོན་པའི་ཐབས་སོ། །དེ་ལ་ཡུལ་ནི། གང་ཡིན་ཡིན་ལ་བསྟན་དུ་མེད་དེ། མ་གུས་པ་ལ་ཆོས་མི་བཤད། །ཅེས་པ་ཡིན་པས་ཆོས་དང་ཆོས་སྨྲ་བ་ལ་གུས་པ་དང་། ཆོས་འདོད་པ་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པའོ། །བསམ་པ་ནི་ངན་པ་སྤངས་ཤིང་བཟང་པོ་བསྟེན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་བསམ་པ་ངན་པ་སྤང་བ་ནི། རྙེད་བཀུར་དང་བསྟོད་གྲགས་ལ་སོགས་པ་ཟང་ཟིང་གི་སེམས་དང་བྲལ་བས་སྙིང་རྗེས་ཀུན་ནས་བསླངས་ཏེ་ཕན་སེམས་ལྡན་པས་ཆོས་སྟོན་པ་དང་། ཆོས་དངོས་ནི། མདོ་ལ་སོགས་པའི་དོན་མ་ནོར་བ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྟོན་པ་དང་། ཆོས་སྟོན་པའི་ཐབས་ནི། ཆོས་ཞུ་བ་ལ་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བཤད་པར་མི་བྱ་སྟེ། ཟླ་བ་སྒྲོན་མའི་མདོ་ལས། ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པའི་ཆེད་ཀྱི་ཕྱིར། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་ལ་གསོལ་འདེབས་ན། །རབ་རྒྱས་བདག་གིས་མ་བསླབས་ཞེས། །ཐོག་མར་ཚིག་དེ་བརྗོད་པར་བྱ། །ཞེས་དང་། འཕྲལ་དུ་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ། །སྣོད་ལ་བརྟག་པ་བྱས་ནས་བྱ། །གལ་ཏེ་སྣོད་ནི་ཤེས་གྱུར་ན། །གསོལ་མ་བཏབ་ཀྱང་བཤད་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་བྱེད་དགོས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ། མི་འཇིགས་པ་སྐྱབས་ཀྱི་སྦྱིན་པ། ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་གསུམ་པོས་སྦྱིན་པའི་ཕར་ཕྱིན་བསྡུས་པ་ཡིན། སྦྱིན་པ་སྤེལ་བ་ནི། སྦྱིན་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ཉུང་ངུ་ཡིན་ཡང་མང་པོར་སྒྱུར་བའི་ཐབས་ཡོད་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ལས་ཀྱང་། ཤཱ་རིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཁས་པ་ནི། སྦྱིན་པ་ཉུང་ངུ་ཡང་མང་པོར་བྱེད་དེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ལྷག་པར་བྱེད་དོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་རྒྱས་པར་བྱེད་དོ། །བསྔོ་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་དཔག་ཏུ་མེད་པར་བྱེད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན། དེ་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ལྷག་པར་བྱེད་པ་ཞེས་པ་ནི། འཁོར་གསུམ་ཡོངས་དག་ཏུ་ཤེས་པ་སྟེ། སྦྱིན་པ་བྱེད་པ་པོ་ཡང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ། སྦྱིན་པའི་དངོས་པོ་ཡང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ། སྦྱིན་པར་བྱེད་པའི་ཡུལ་ཡང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའོ། །སྦྱིན་པའི་བསོད་ནམས་མང་པོ་འབྱུང་བའི་དོན་དུ། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་ཞེས་པ་ནི། སྦྱིན་པ་གང་གཏང་ཡང་། དང་པོར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་འགོད་པའི་ཆེད་དུ་གཏོང་། བར་དུ་སྦྱིན་པའི་དངོས་པོ་ལ་ཞེན་པ་མེད། མཐར་སྦྱིན་པའི་རྣམ་སྨིན་ལ་རེ་བ་དང་བྲལ་ན། སྦྱིན་པའི་བསོད་ནམས་རྒྱས་པར་ཐོབ་བོ། །བསྔོ་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་དཔག་ཏུ་མེད་པར་བྱེད་ཅེས་པ་ནི། སྦྱིན་པ་དེ་དག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་བསྔོས་ན་དཔག་ཏུ་མེད་པར་འགྱུར་བ་དང་། བསྔོ་བས་ནི་འཕེལ་བ་གཅིག་པུར་མ་ཟད་ཀྱིས། མི་ཟད་པར་ཡང་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །སྦྱིན་པ་སྤེལ་བས་མི་ཚད་སྦྱིན་པ་དག་དགོས་པས་སྦྱིན་པ་དག་པར་བྱེད་པ་ནི། སྦྱིན་པ་དེ་དག་སྟོང་པས་ཟིན་པ་ནི་འཁོར་བའི་རྒྱུར་མི་འགྲོ་ལ། སྙིང་རྗེས་ཟིན་པ་ནི་ཐེག་པ་དམན་པའི་རྒྱུར་མི་འགྲོ་སྟེ། མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འབའ་ཞིག་གི་རྒྱུར་འགྲོ་བས་ན་དག་པའོ། །དེ་ལྟར་སྦྱིན་པ་བཏང་བའི་འབྲས་བུ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཟེར་ན་མཐར་ཐུག་དང་གནས་སྐབས་གཉིས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་མཐར་ཐུག་ནི་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་དང་། གནས་སྐབས་སུ་ནི་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་བཏང་བས། མི་འདོད་ཀྱང་རང་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར་བ་དང་། གཞན་ཡང་སྦྱིན་པས་བསྡུས་ནས་མཆོག་ལ་སྦྱོར་བ་བྱེད་ནུས་པ་དང་། མི་འཇིགས་པའི་སྦྱིན་པ་བཏང་བས་ནི་བདུད་དང་བར་ཆད་ཀྱིས་མི་ཚུགས་པར་འགྱུར་བ་དང་། ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་བཏང་བས་ནི་སངས་རྒྱས་དང་མྱུར་དུ་མཇལ་ནས་འགྲོགས་པ་དང་། འདོད་པ་ཐམས་ཅད་མྱུར་དུ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡིས་རང་རེས་སྦྱིན་པ་བཤད་དེ། ད་ཕར་ཕྱིན་གཉིས་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་བཤད་པ་ནི། གང་ཞིག་སྦྱིན་པ་དང་ལྡན་ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་མི་ལྡན་ན། དེས་ལྷ་མི་རྣམ་པར་དག་པ་ལྟ་བུའི་ལུས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མི་ཐོབ་བོ། །དེ་ལྟར་ཡང་དབུ་མ་འཇུག་པ་ལས། སྐྱེས་བུ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྐང་པ་ཆག་གྱུར་ན། །སྦྱིན་པས་ལོངས་སྤྱོད་ལྡན་ཡང་ངན་འགྲོར་ལྟུང་། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་མི་ལྡན་ན་དམ་པའི་ཆོས་དང་མི་ཕྲད་དོ། །དེ་ལྟར་ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པའི་མདོ་ལས། ཇི་ལྟར་མིག་མེད་གཟུགས་མཐོང་མི་འགྱུར་བ། །དེ་བཞིན་ཚུལ་ཁྲིམས་མེད་ན་ཆོས་མི་མཐོང་། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་མི་ལྡན་ན་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བ་ལས་མི་ཐར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་མདོ་དེ་ཉིད་ལས། ཇི་ལྟར་རྐང་མེད་ལམ་འཇུག་ག་ལ་ནུས། །དེ་བཞིན་ཚུལ་ཁྲིམས་མེད་ན་ཐར་མི་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་མི་ལྡན་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་མ་ཚང་བས་བླ་མེད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་མི་ཐོབ་བོ། །དེ་དག་ལས་བཟློག་སྟེ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་ན་ལུས་ཕུན་ཚོགས་པ་ཐོབ་བོ། །ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་ན། བདེ་ལེགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞི་ཐིངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡང་བཤེས་སྤྲིངས་ལས། ཁྲིམས་ནི་རྒྱུ་དང་མི་རྒྱུའི་ས་བཞིན་དུ། །ཡོན་ཏན་ཀུན་གྱི་གཞི་རྟེན་ལགས་པར་གསུངས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་ན་ཞིང་ས་གཤིན་པོ་དང་འདྲ་སྟེ། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཡོན་ཏན་གྱི་ལོ་ཐོག་ཐམས་ཅད་འཕེལ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡང་དབུ་མ་འཇུག་པ་ལས། ཡོན་ཏན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཞིང་དུ་རྣམ་འཕེལ་ན། །འབྲས་བུ་ཉེར་སྤྱོད་ཆད་པ་མེད་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་དུ་མ་སྐྱེ་བ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་ན་སྨོན་ལམ་ཅི་བཏབ་པ་འགྲུབ་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་ན་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ་པར་སླ་བ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི་ཡོན་ཏན་བཞི་ལྡན་ཡིན་ཏེ། ཕ་རོལ་ལས་ལེགས་པར་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་དང་། བསམ་པ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། ཉམས་པར་གྱུར་ན་ཕྱིར་གསོ་བར་བྱེད་པ་དང་། མི་ཉམས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གུས་པ་བསྐྱེད་ནས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཞིག་ཡིན། ཡོན་ཏན་བཞི་པོ་འདི་དག་ཀྱང་མདོར་བསྡུས་ན། ལེན་པ་དང་བསྲུང་བ་གཉིས་ཏེ། དེ་ཡང་བཞི་བོ་དེའི་ནང་གི་ཚིག་དང་པོ་ལེགས་པར་ཡང་དག་པ་བླངས་པ་ནི་ལེན་པ་དང་། ཚིག་གཞན་མ་བསམ་པ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པ་དག་པ་དང། ཉམས་ན་ཕྱིར་གསོ་བ། མི་ཉམས་པའི་ཆེད་དུ་གུས་པ་བསྐྱེད་པ་ནས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གནས་པ་དེ་གསུམ་པོ་བསྲུང་བའི་ནང་དུ་འདུས་པ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་དབྱེ་ན་གསུམ་སྟེ། སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། དགེ་བ་ཆོས་སྡུད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི་སེམས་གནས་པར་བྱེད་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་རང་རྒྱུད་ཀྱི་ཆོས་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། །གསུམ་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་དག་སོ་སོའི་མཚན་ཉིད་བཤད་ན། སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི། ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ལ་ཐུན་མོང་བ་ནི། སོ་སོར་ཐར་པ་རིས་བདུན་པོའོ། །འདི་དག་ཀྱང་གཞན་ལ་གནོད་པ་གཞི་དང་བཅས་པ་ལས་ལོག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་སོ་སོར་ཐར་པ་རང་རྐྱ་བ་ནི་རང་དོན་དུ་ལོག་པ་ཡིན་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་གཞན་དོན་དུ་ལོག་པ་ཡིན་ནོ། །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ནི། རྒྱལ་པོའི་རྩ་བའི་ལྟུང་བ་ལྔ། བློན་པོའི་རྩ་བའི་ལྟུང་བ་ལྔ། ལས་དང་པོ་པའི་རྩ་བའི་ལྟུང་བ་བརྒྱད་དེ། མིང་དུ་བཅོ་བརྒྱད། རྫས་སུ་བཅུ་བཞི་པོ་སྤོང་བ་ལ་བསླབ་པ་དང་། དགེ་བའི་ཆོས་སྡུད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་འོག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་ཕྱིར་ལུས་དང་ངག་གི་དགེ་བ་བསགས་པ་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི། མདོར་བསྡུས་ན། དགེ་བ་ཆོས་སྡུད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་དོན་བྱེད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི། མདོར་བསྡུས་ན་རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་ཏུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་ཞེ་ན། བྱང་ས་ལས། བྱ་བ་དོན་དང་ལྡན་པ་ལ་གྲོགས་སུ་འགྲོ་བ་དང་། སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་བ་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་སེལ་བ་དང་། ཐབས་མི་ཤེས་པ་ལ་རིག་པ་སྟོན་པ་དང་། བྱས་པ་གཟོ་ཞིང་ཚོར་ཏེ་ལན་དུ་ཕན་འདོགས་པ་དང་། འཇིགས་པ་རྣམས་ལས་བསྲུང་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་རྣམས་ཀྱི་མྱ་ངན་སེལ་བ་དང་། ཡོ་བྱད་མེད་པ་རྣམས་ལ་ཡོ་བྱད་སྟོབ་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལེགས་པར་སྡུད་པ་དང་། སེམས་དང་མཐུན་པར་འཇུག་པ་དང་། ཡང་དག་པའི་ཡོན་ཏན་གྱིས་དགའ་བར་བྱེད་པ་དང་། ལེགས་པར་ཚར་གཅོད་པ་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་སྐྲག་པ་དང་། འདུན་པར་བྱེད་པའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་། མདོར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་བླངས་ཡོད་པ་ཞིག་གིས་དངོས་བརྒྱུད་གཉིས་ཀ་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་རྒྱུ་མ་གཏོགས་པའི་ལས་གཞན་ཞིག་བྱེད་དུ་མེད་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་ལ་མ་མཁས་ན་བྱས་ཚད་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་མི་འགྱུར་པའམ་མཚམས་རེ་གནོད་པ་ཡང་འགྱུར་སྲིད་པ་ཡིན། བརྟག་པ་རྣམ་པ་དགུ་ཡིས་བརྟག་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བར་གསུངས་ཡོད་དེ། བདག་གཞན་གཉིས་ལ་བརྟག་པ། ལུས་ཀྱི་སྦྱིན་པའི་འབྱོར་རྒུད་ལ་བརྟག་པ། ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པའི་འབྱོར་རྒུད་ལ་བརྟག་པ། མི་འཇིགས་པའི་སྦྱིན་པའི་འབྱོར་རྒུད་ལ་བརྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ཞིབ་པར་གཞུང་ནས་ཤེས་པར་བྱ་བའོ། །མདོར་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་གསུམ་པོ་དེ་ངོ་བོ་གཅིག་ལ་ལྡོག་པ་ཐ་དད་ཡིན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་གསུམ་པོ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་དམིགས་པའི་ཤེས་པ་ཙམ་ཞིག་ཏུ་ངོ་བོ་གཅིག་པ་ཡིན་པ་ལ་དུས་དང་གོ་རིམ་གྱི་དབང་གིས་ལྡོག་པ་ཐ་དད་ཡིན་པ་རེད། དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་ཡིན་ན་སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སེམས་ཅན་གྱི་ཕྱིར་དུ་རང་དོན་སྒྲུབ་པའི་དུས་ཡིན་པ་དང་། དགེ་བ་ཆོས་སྡུད་རང་གཞན་གཉིས་ཀའི་དོན་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་ཡིན་པ་དང་། སེམས་ཅན་དོན་བྱེད་གཞན་དོན་རྐྱང་པ་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་ཡིན་ལ། ལས་དང་པོ་པ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་གཙོ་བོར་བྱ་རྒྱུ་དང་། མོས་སྤྱོད་ཀྱི་ས་ལ་གནས་པ་ཞིག་ཡིན་ན་དགེ་བ་ཆོས་སྡུད་གཙོ་བོར་བྱེད་རྒྱུ། ས་ཐོབ་ཀྱི་སེམས་དཔའ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་སེམས་ཅན་དོན་བྱེད་གཙོ་བོར་བྱ་དགོས་པ་ཡིན། ཚུལ་ཁྲིམས་སྤེལ་བ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དག་པར་བྱེད་པ་ཡང་གང་གི་སྦྱིན་པའི་སྐབས་དང་གཅིག་པ་ཡིན། ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་སྲུང་ཐབས་ནི་དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་བག་ཡོད་གསུམ་གྱིས་བསྲུང་དགོས་པ་ཡིན་ནོ། །ཕར་ཕྱིན་གྱི་སྐོར་འདི་དེ་རིང་འོག་གཞུང་གི་ནང་ནས་འབྱུང་བའང་ཡིན་ཀྱང་། རང་རེས་ཆོས་ནམ་བཤད་ལ་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་ཟེར་བ་ཡིན་པས། གྲོགས་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་མེད་ན། སེམས་ཅན་ཡོངས་ལ་ཕྱོགས་མེད་དུ་ཁྱབ་པའི་སེམས་བསྐྱེད་སྐྱོ་སེམས་མེད་པ་ཞིག་ཡོང་དཀའ་བ་ཡིན། བདག་མེད་རྟོགས་པའིི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དོན་དམ་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་མེད་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་ཤེས་ན། སྐྱོ་སེམས་འབྱུང་བ་མ་རེད། ཁྱད་པར་དུ་རྫོགས་ཆེན་ཉམས་ལེན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཚོས་རིག་པ་ཟང་ཐལ་རྗེན་པའི་ངང་ལ་བཞག་ནས་རྩལ་སྙིང་རྗེར་ཤར་བའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་མ་བྲལ་པའི་མཁའ་མཉམ་སེམས་ཅན་ཡོངས་ལ་ཁྱབ་པའི་སྦྱོར་བ་སེམས་བསྐྱེད་ཁྱད་པར་ཅན། དེ་ཡང་དངོས་གཞི་དམིགས་མེད་དང་ཡ་མ་བྲལ་ཞིང་། སྦྱོར་དངོས་གཉིས་ཀ་གཅིག་ཡོད་གཅིག་མེད་མིན་པའི་སྦྱོར་དངོས་ཁྱད་པར་ཅན་དང་། རྗེས་བསྔོ་བ་ཡང་དེའི་ངང་དེ་དང་མི་འབྲལ་པ་ཞིག་ཡོང་ཐུབ་པ་ཡིན། དེས་ན་འདིར་ཡང་བཤད་པ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་དགོས་པ་དང་འབྲེལ་བའི་ཕར་ཕྱིན་སྔ་མ་སྦྱིན་ཚུལ་གཉིས་ཀྱི་ཚུལ་རགས་བསྡུས་ཀྱིས་དྲན་བསྐུལ་ཙམ་ཞིག་ཞུས་ནས། སྐབས་སུ་བབ་པའི་འཆད་བྱ་གང་ཡིན་ན་གངས་ལྗོངས་འཇམ་པའི་དབྱངས་དངོས་རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་པའི་གསུང་གི་གསང་བ་ཟབ་མོ། མདོ་རྒྱུད་བསྟན་བཅོས་མཐའ་དག་གི་དོན་ཐོས་བསམ་སྒོམ་པས་གཏན་ལ་འབེབ་ཅིང་ཐེག་པ་དང་གྲུབ་མཐའ་སྤྱིའི་གནད་དམ་པ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཀྱི་དགོངས་འགྲེལ་ཊཱིཀ་ཆེན་པདྨ་དཀར་པོ་འདི་ཉིད་འཆད་བཞིན་པའི་སྐབས་ཡིན་པར་རེད། གསུམ་པ།

དད་པ་སྐྱེ་བའི་ཚད་བསྟན་པ།

དེ་ལྟར་དད་པ་བསྐྱེད་པ་ལས་སྐྱེས་པའི། ཚད་ནི་སྲིད་ལ་སྐྱོ་ཞིང་དཀོན་མཆོག་གུས། །ཐོས་བསམ་གཉེར་ཞིང་བསླབ་གསུམ་གཅེས་སྤྲས་བྱེད། །དགེ་ལ་སྤྲོ་ཞིང་སྡིག་ལ་ཤིན་ཏུ་འཛེམ། །ཡོན་ཏན་གོང་མ་ཐོབ་པ་རྣམས་སུ་བཞེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། དད་པ་ཡོད་པའི་ཚད་ནི་འཁོར་བའི་འཁྲུལ་སྣང་ལ་ཡིད་བྱུང་བ་སྐྱུག་ནད་ཅན་ཟས་མཐོང་བ་ན་ཟ་མི་བསམ་པ་ལྟ་བུ་དང་། བླ་མ་དཀོན་མཆོག་ལ་མོས་གུས་ཀྱི་གདུང་སེམས་བུ་ཆུང་མ་ལ་གདུངས་པ་ལྟ་བུ། ཐོས་བསམ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་སྐོམ་པ་ཆུས་གདུངས་པ་ལྟ་བུ། བསླབ་པ་ལ་གཅེས་སྤྲས་བྱེད་པ་དབུལ་པོས་གསེར་གཡུ་རྙེད་པ་ལྟ་བུ། དགེ་སྦྱོར་ལ་ཉམས་ལེན་སྤྲོ་བ་ཚོང་པ་གསེར་གླིང་དུ་ཕྱིན་པ་ལྟ་བུ། སྡིག་པ་ལ་འཛེམ་བག་ཆེ་བ་མིག་ཏུ་རྡུལ་སྤང་བ་ལྟ་བུ། ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་ལ་དད་པ་འདོད་པ་ཅན་ཚོང་འདུས་སུ་ཕྱིན་པ་ལྟ་བུ་བྱུང་བ་ནི་དད་པ་སྐྱེས་པའི་ཚད་ཡིན་པས་མ་ཉམས་ཤིང་གོང་འཕེལ་དུ་བྱ་བ་གལ་ཆེའོ། །དེ་ལྟར་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་མེད་དུས་དད་པ་ཡོད་ཅེས་རུང་ཁ་ཟེར་དོན་གྱི་དད་པ་ཅན་མིན་པའི་རྟགས་སོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་ཡོད་མེད་ཀྱི་བརྟག་ཐབས་ནི་དེའི་དུས་སུ་རང་རྒྱུད་ཆོས་ཀྱིས་ཐུལ་བས་ཆོས་དང་གང་ཟག་མ་འཛོལ་བ་ཆོས་དང་རང་རྒྱུད་ཐོད་ཐུག་ཡོད་ན་དད་པ་ཡོད་པའི་རྟགས་དང་དད་པ་བྱེད་ཤེས་པའི་རྟགས་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ།

མཇུག་བསྡུ་བ།

དད་པ་འགྲིབ་ན་བསྐྱེད་པའི་ཐབས་ཀྱིས་ཉིན་མཚན་དུ་བསྐུལ་བ་ནི། བཙལ་བའི་ཐབས་ཀྱིས་དད་པ་མ་བསྐྱེད་ན། །དགེ་ལེགས་མི་འགྲུབ་གཏན་དུ་སྲིད་པར་འཁྱམ། །དེ་ཕྱིར་གང་དང་གང་ལ་བརྟེན་ནས་ཀྱང་། །དད་པ་བསྐྱེད་པའི་ཐབས་ལ་འབད་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དད་པ་ནི་དགེ་སྡིག་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་གནད་ཤེས་ནས་དེ་ལ་ཡིད་ཆེས་ཡོད་པས་དེ་བཞིན་དུ་ལག་ལེན་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། དད་པ་མེད་ན་ཡོན་ཏན་གཞན་མང་ཡང་ཕན་པ་མེད་དེ། གཟུགས་མཛེས་ཀྱང་མིག་མེད་པ་འདྲ་བས་ཡག་ཀྱང་མིག་མེད་ན་ཡག་གོ་མི་ཆོད་པ་དེ་དང་འདྲ་བས་དད་པ་བསྐྱེད་དོ། །དེའང་ཉིན་དང་མཚན་མོའི་དུས་བཞིར་མི་རྟག་པ་བསྒོམས་ལ་དད་པ་བསྐྱེད། རྒྱུ་འབྲས་ཡིད་ཆེས་ཀྱི་དད་པ་གནད་ཆེ་བ་ཡིན་པས། ལས་འབྲས་ཕྲ་མོ་བསམས་ལ་དད་པ་བསྐྱེད། གང་ལའང་སྐྱོན་དུ་མི་རྟོག་ནས་ཡོན་ཏན་ཁོ་ན་བསམས་ནས་དད་པ་བསྐྱེད། ཆོས་ཀྱིི་དཀོན་པ་བསམས་ནས་དད་པ་བསྐྱེད། བླ་མའི་བཀའ་དྲིན་བསམས་ནས་དད་པ་བསྐྱེད། མཆེད་གྲོགས་ཀྱི་དག་སྣང་བསམས་ནས་དད་པ་བསྐྱེད། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བསམས་ནས་དད་པ་བསྐྱེད། དང་པ་དང་སྐད་ཅིག་ཀྱང་འགྲིབ་ཏུ་ཕངས་ཤིང་འགྲིབ་ན་གྱོང་ཆེ་བ་ཡིན་པས་རང་ལས་གཞན་པ་ཐམས་ཅད་ངོ་མཚར་ཅན་ཤ་སྟག་ཏུ་བསམས་ལ། གང་སྣང་ཐམས་ཅད་བཙོག་པ་དང་སྡུག་པོ་ངན་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མི་བསམ་པར་གང་སྣང་ཐམས་ཅད་ངོ་མཚར་ཅན་ཤ་སྟག་ཏུ་བསམས་པའི་དག་སྣང་གི་སྒོ་ནས་མཐོ་དམན་དང་ཕྱོགས་རིས་མེད་པར་དད་པ་བསྒོམ་ཞིང་རང་རྒྱུད་རང་གིས་གདུལ་བ་གཅེས་ཏེ། བཤེས་སྤྲིངས་ལས། སྙེམས་དང་བྲལ་ལ་མང་དུ་གསོལ་ཅི་འཚལ། །ཉིད་ཀྱི་ཐུགས་དུལ་མཛོད་ཅིག་བཅོམ་ལྡན་གྱིས། །སེམས་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྩ་བ་ལགས་པར་གསུངས། །ཞེས་སོ། །གལ་སྲིད་གཞན་ཕྱོགས་དང་མཉམ་འགྲོགས་ཀྱི་དབང་གིས་དད་པ་མ་ཞོགས་ཀྱང་། དད་ལོག་མ་བྱེད་པར་སྡོད་ཅིག མཐོ་དམན་དང་ཕྱོགས་རིས་ཀྱི་དབང་གིས་མིང་ཆེན་དང་ཐོབ་མཐོ་བ་ཞིག་ཡིན་དུས་དད་སའི་ཡོན་ཏན་འདི་འདུག་བསམ་རྒྱུ་སྣ་གཅིག་མ་རིག་ཀྱང་དད་མདོག་བྱེད་ལ། མིང་དང་ཐོབ་ཐང་མེད་པའི་ནང་ན་སྦྱངས་ཡོན་ལ་གནས་པའི་དམ་པའི་སྐྱེས་བུ་སྦས་པའི་ཚུལ་ཅན་ཅི་ཙམ་ཡོད་པ་དེའི་རིན་ཐང་མང་ཆེ་བས་ཤེས་པ་མིན་ལ། ཡང་ཕྱོགས་རིས་ཀྱིས་ངའི་ཆོས་བརྒྱུད་ཀྱི་བླ་མ། ངེད་རང་གི་བླ་མ་དེ་བས་བཟང་ཞིག་མེད་བསམས་པ་དང་། གཞན་ཕྱོགས་ཀྱི་བླ་མ་ལ་ཕྱི་ནང་གསང་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་མཐོང་ཆོས་སུ་མངོན་རུང་དེ་ལ་སྨད་པ་བྱེད་པ་ནི་མི་མི་ཐུབ་པར་རང་སྡུག་ཉོ་བ་ཡིན་ནོ། །གལ་སྲིད་གཞན་ཕྱོགས་དང་མིང་གྲགས་མེད་པ་ལ་དད་པ་མ་ཞོགས་རུང་། དད་ལོག་མ་བྱེད་པར་ཞོག་དང་འགྲིགས་ཡོད་ཅིང་། དཀོན་མཆོག་དང་བླ་མ་ལའང་ཡོན་ཏན་མཐོང་བའི་དད་པ་བཟང་པོ་ཞིག་མ་སྐྱེས་ན། གྱོང་རང་ལ་ཆེ་བས་སེམས་ཆོས་ཀྱི་རྩ་བ་ཡིན་པས་སེམས་རྒྱུད་ཆོས་ཀྱིས་ཐུལ་བའི་དད་པའི་ཞིང་ས་གཤིན་པོ་ཞིག་ལ་རང་སེམས་བསྒྱུར་ཐུབ་དགོས་སོ། །གཉིས་པ་བརྟན་པར་བྱ་བ་ལ། སྤང་བྱ་དང་། བླང་བྱ་གཉིས། དང་པོ།

སྤང་བྱ་བསྟན་པ།

འདྲ་མིན་གོལ་སར་གྱུར་པའི་དད་པ་རེ་འགའ་བ་སྤངས་ལ། ཐང་ཐུབ་པའམ་ཐང་ལྷོང་རེས་འགའ་བ་མི་བྱ་པར་བྱ་བ་ལ་གདམས་པ་ནི། དད་པའི་གོལ་ས་ཤེས་ནས་སྤང་བ་ནི། །དམ་པའི་དྲུང་དུ་དད་ལས་གཞན་དུ་མིན། །ཅུང་ཟད་རྐྱེན་གྱིས་འཕེལ་དང་འགྲིབ་པ་ཅན། །རྐྱེན་ངན་སོལ་ནས་ཅུང་ཟད་དད་པ་མེད། །བློ་མང་གང་ལའང་འཇུག་ལ་ཐང་མི་ཐུབ། །གཅིག་ཏུ་མ་ངེས་གང་བདེར་སྤྱོད་པ་ཅན། །གཏད་མེད་བབ་ཅོལ་ཕྲ་མོའི་རྐྱེན་གྱིས་བཟློག །འདི་དྲུག་སྤངས་ལ་བློ་གཏད་རྒྱུན་རིང་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་དད་པ་ཡིན་ཡང་ཡང་དག་པའི་དད་པར་མ་སོང་བ་དྲུག་ཡོད་པས་དད་པའི་གོལ་ས་དེ་དག་སྤངས་པར་བྱས་ལ། གཡོ་སྒྱུ་མེད་པས་རྟག་ཏུ་གུས་པའི་དད་པ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །གོལ་ས་དྲུག་པོ་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་བྱེད་ལས་དང་པོ་པ་ཁ་ཅིག་བླ་མ་དང་འགྲོགས་པའི་དུས་དང་ཆོས་བཤད་པའི་སྐབས་སུ་དད་པ་ཆེ་ཆེ་ལྟར་བྱེད་ཅིང་། བླ་མ་དང་བླ་མས་ཆོས་བཤད་པའི་གནས་སྐབས་ལས་བྲལ་ནས་ནི་ཆོས་གོ་མ་མྱངས་པའི་སྐྱེ་བོ་ཐ་མལ་ལས་ཀྱང་ངན་པ་ཡོད་པས་དེ་ལྟའི་སྐྱོན་སྤང་བར་བྱའོ། །ཁ་ཅིག་རྐྱེན་དང་འཕྲད་པའི་དུས་ན་དད་པ་སྐྱེ་བ་མྱུར་ཡང་རྐྱེན་གཞན་ཞིག་དང་ཕྲད་དུས་ཅིག་ཅར་ཡལ་ནས་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་ནས་མེད་པར་འགྱུར་བས་དེ་ཡང་སྤོང་ངོ་། །ཁ་ཅིག་རང་འདོད་པའི་ཆོས་ལ་སྤྱོད་དམ་ནད་གདོན་གྱིས་གཙེས་པ་མ་གྲོལ་བར་དད་པ་ཆེ་ཆེ་འདྲ་ལ། ནད་གདོན་གྱིས་གཙེས་པ་དེ་དྲག་པའམ་རང་ལ་དགོས་པའི་ཆོས་དེ་ཐོབ་ཟིན་པ་དང་ཤེས་དགོས་རྒྱུའི་ཆོས་དེ་ཤེས་ཟིན་དུས་དེ་བཤད་པའི་བླ་མ་དང་ཆོས་ལ་བྲོས་པའམ་བྱོལ་ནས་སྤོང་པ་དེ་ཡང་སྤོང་ངོ་། །ཁ་ཅིག་དགེ་སྦྱོར་གཅིག་འཕྲོ་ལ་གཅིག་བྱེད་བཞིན་དུ་དུ་མ་རྩོམ་ཡང་གཅིག་མགོ་མི་ཐོན་པ་དེ་ཡང་སྤོང་ངོ་། །ཡས་རྒྱུག་མས་རྒྱུག་བྱེད་ཁུལ་བྱས་ཀྱང་མཐའ་མ་ཅི་ཡང་མ་འགྲུབ་པར་ལག་སྟོང་དུ་ལུས་པ་རྣམས་སོ། །ཁ་ཅིག་ཆོས་ཟབ་མོ་གཅིག་དང་རྩ་བའི་བླ་མ་གཅིག་ལ་མི་ཕྱེད་པའི་དད་པ་མེད་པར། གང་བདེ་བདེར་འཇུག་པ་ཡང་སྤང་ངོ་། །ཁ་ཅིག་དད་པ་ཅུང་ཟད་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེས་པ་ལས་ཡང་རྐྱེན་ཅུང་ཟད་རེས་འགྲིབ་པ་གློ་བུར་ཡེ་འདྲོག་གི་བསམ་སྤྱོད་ཅན་དེ་ཡང་སྤངས་ལ། དང་པོ་བརྟགས་ནས་ཆོས་དང་བླ་མར་བཟུང་ཟིན་ནས་ཕྱིས་སྐྱོ་ངལ་དང་འཕེལ་འགྲིབ་མེད་པའི་དད་གུས་བྱའོ། །གཉིས་པ།

བླང་བྱ་བསྟན་པ།

ཇི་ལྟར་དད་པ་བརྟན་པར་བྱ་བ་ནི། དང་པོ་རབ་བརྟགས་དད་པའི་ཡུལ་རྣམས་ལ། །ཕྱི་ནས་མི་འགྱུར་རི་རྒྱལ་ལྟ་བུ་དང་། །འཕེལ་འགྲིབ་གཉིས་མེད་ཉི་མཁའ་རྒྱ་མཚོ་ལ། །ཐང་ལྷོད་གཉིས་མེད་གཞུ་མོའི་རྒྱུད་དང་མཚུངས། །སྐྱོ་དུབ་མེད་པ་གྲུ་ཟམ་ལྟ་བུ་ལ། །རྒྱུན་ཆད་མེད་པ་ཆུ་བོའི་གཞུང་ཆེན་བཞིན། །མཉེན་ལྕུག་ལྡན་པ་དར་ཐག་ལྟ་བུ་ལ། །རྐྱེན་གྱིས་མི་འཕྲོགས་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་བརྟན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དང་པོ་བརྟག་དགོས་ལ། བརྟག་ནས་དད་པ་བྱས་རྗེས་བརྟན་དགོས། འདི་ནས་དཔེ་བཅུའི་ཐོག་ནས་དད་པ་བརྟན་པོ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པ་ལ་སོགས་པར་བསྟན་པ་ནི། འགྱུར་དུ་མེད་པ་རི་རྒྱལ་ལྟ་བུ། འཕེལ་འགྲིབ་མེད་པ་ཉི་མཁའ་རྒྱ་མཚོ་གསུམ་ལ་དཔེ་བཞག་པ་དང་། ཐང་ལྷོད་མེད་པ་གཞུ་རྒྱུད་ལྟ་བུ། རྒྱུན་ཆད་མེད་པ་ཆུ་བོའི་གཞུང་ལྟ་བུ། སྐྱོ་དུབ་མེད་པ་གྲུ་གཟིངས་ལྟ་བུ། མཉེན་ལྕུག་ལྡན་པ་དར་ཐག་ལྟ་བུ། རྐྱེན་གྱིས་མི་འཕྲོགས་པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པར་དཔེར་བྱས་པའོ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དག་ནི་དང་པོར་བརྟག་པ་དང་དཔྱོད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་བླ་མ་དང་ཆོས་འཚོལ་བ་ཡིན་ལ། བླ་མ་བཙལ་ཏེ་རྙེད་ནས་དཔེ་བཅུའི་མཚོན་པའི་དད་པ་བཤད་པ་ནི་འགྱུར་ལྡོག་མེད་པའི་དད་པ་རི་རྒྱལ་གཡོ་འགུལ་མེད་པ་ལྟ་བུ། འཕེལ་འགྲིབ་མེད་པའི་དད་པ་ཆེ་ཆུང་དང་བྲི་གང་མེད་པའི་ཉི་མ་ལྟ་བུ། ཁ་གཏིང་མེད་པའི་དད་པ་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་གཏིང་མཐའ་མེད་པ་ལྟ་བུ། མས་བུའི་དོན་དུ་དཀའ་ལས་ཅི་ཙམ་བརྒྱབ་རུང་བྱས་ཡུས་དང་ཡུས་ཆེ་མེད་པའི་དད་པ་མ་ལྟ་བུ། ཚད་གཟུང་དང་མཐའ་དབུས་མེད་པའི་དད་པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་སྟེ་རྒྱ་ཆེན་གྱི་ཚད་ནམ་མཁའི་ཕན་དུ་འཇོག་ཏུ་མེད་པའོ། །ཐང་ལྷོད་མེད་པའི་དད་པ་གཞུ་བདུངས་པའམ་གཞུ་འཐེན་པའི་གཞུ་རྒྱུད་ཐང་ལྷོད་མེད་པ་ལྟ་བུ། གཞན་གྱིས་དབྱེན་བཅུག་ནས་བསྒྱུར་རམ་ཡང་ན་བླ་མས་བཀའ་བཀྱོན་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མི་འཕྲོགས་པའི་དད་པ་རྐྱེན་གྱིས་བསྒྱུར་དུ་མེད་པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་སྟེ་ནམ་མཁའ་ལ་འགྱུར་དུ་མེད་པ་དེ་ཇི་ལྟར་སྔར་བཞིན་ཕྱིས་དེ་བཞིན་ཡིན་པས་སོ། །སྐྱོ་དུབ་མེད་པའི་དད་པ་གྲུ་དང་ཟམ་པས་སྐྱིད་སྡུག་ཁྱོག་པ་བཟང་ངན་སུ་སོང་ཡང་ཁྱད་མེད་པ་ལྟ་བུ་དང་། རྒྱུན་ཆད་མེད་པའི་དད་པ་ཆུ་བོའི་གཞུང་རྒྱུན་ཆད་མེད་པ་ལྟ་བུ། གུས་ཤིང་མཉེན་ལྕུག་དང་ཞེ་སས་བརྒྱན་པའི་དད་པ་དར་ཐག་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་དཔེ་བཅུ་དང་ལྡན་པའི་དད་པས་བསྟེན་པར་བྱའོ། །སྡོང་པོ་བཀོད་པ་ལས། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་གུས་པ་དང་དད་པ་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུས་བསྙེན་བཀུར་དུ་བྱའོ། །བཀའ་བཞིན་བསྒྲུབ་བོ། །བདག་ཉིད་ཀྱང་དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འདྲེན་པར་གྱུར་པ་ཇི་ལྟ་བར་རིང་པོར་མི་ཐོགས་པར་གྱུར་ཅིག་སྙམ་དུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་སོ། །གསུམ་པ།

དེ་ཡི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པ།

དེ་ལྟར་བསྟེན་ཅིང་དད་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། དད་པའི་ཕན་ཡོན་རྣམ་གྲངས་དཔག་ཏུ་མེད། །དཀར་པོའི་ཆོས་ཀུན་གཞིར་གྱུར་སྡུག་བསྔལ་སེལ། །བྱང་ཆུབ་ལམ་འདྲེན་ཟབ་མོའི་སྣོད་དུ་གྱུར། །དམ་པས་དགོངས་ཤིང་ཡོན་ཏན་ཕུན་ཚོགས་ལྡན། །དེ་ཕྱིར་སྐྱེ་བོ་དམ་པའི་ཚུལ་དགེ་བ། །དད་བརྒྱའི་འདབ་སྟོང་རྒྱས་ལ་ནན་ཏན་མཛོད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཕན་ཡོན་རྣམ་པ་བརྒྱད་བསྟན་པ་སྟེ་དད་པ་ལ་ཡོན་ཏན་ཚད་མེད་པ་སྙེད་མཆིས་པ་དག་བསྡུ་ན། དད་པ་ནི་དཀར་པོ་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞིར་རམ་རྟེན་དུ་གྱུར་བ་དང་། དད་པ་ཡོད་ན་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་སེལ་ཐུབ་བ་དང་། དད་པ་ཡོད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཐར་པའི་ལམ་སྣ་ཟིན་པ་དང་། དད་པ་ཅན་ཆོས་ཟབ་མོ་ཉན་བསམ་སྒོམ་པའི་སྣོད་དུ་གྱུར་པ། དད་པ་ཅན་གྱི་གང་ཟག་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་དགོངས་པ་མཛད་པ་དང་། དད་པ་ཅན་གྱིས་ནི་ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་། དད་པ་ཅན་ལ་ཁྲེལ་ཡོད་པ་དང་། དད་པ་ཅན་ནི་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་དང་ལྡན་པ་དང་། དད་པས་མོས་པའི་གང་ཟག་གིས་དགེ་རྩ་བསྐྱེད་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་དག་པར་སྐྱེ་བ་དང་། སྐྱེ་བ་ཀུན་ཏུ་བླ་མ་དམ་པ་དང་ཆོས་དམ་པ་དང་། གྲོགས་དམ་པ་རྣམས་སྐྱེས་མ་ཐག་ནས་མཇལ་ཞིང་ཚེ་རབས་ཀུན་ཏུ་ཆོས་ལ་སྤྱོད་པ་འགྱུར་བ་དང་། དད་པ་ཅན་གྱི་མི་དེ་ལ་དཀར་པོའི་ཕྱོགས་ལ་དགའ་བའི་ལྷས་བསྲུང་བ་དང་། དད་པ་ཅན་ཉིན་བདེ་ཞིང་མཚན་མོ་ཡང་བདེ་བར་གཉིད་དུ་འགྲོ་ཞིང་རྨི་ལམ་དུའང་བླ་མ་དང་དཀོན་མཆོག་དང་ཆོས་ལ་སྤྱོད་པའི་སྣང་བ་བཟང་པོ་རྨི་ཞིང་བདེ་བར་སད་པ་དང་། ཅི་བསམས་པའི་དོན་རྣམས་འབད་པ་ཆེན་པོ་ལ་མ་ལྟོས་པར་འགྲུབ་པ་དང་། བདེ་བར་ཚེའི་དུས་བྱེད་ཅིང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ལམ་བདེ་བར་འདྲེན་པ་དང་། བར་དོའི་འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་མེད་པ་དང་། གང་དུ་སྨོན་ལམ་གདབ་པའི་གནས་སུ་སྐྱེ་བས་དཀོན་མཆོག་གི་གདུང་འཚོབ་པ་དང་། མྱུར་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པ་འགྱུར་བ་སྟེ། མདོར་བསྡུས་ན་དད་པའི་ཕན་ཡོན་དེ་དག་སྟེ། རྒྱས་པ་ནི་བསྐལ་པ་མཐའ་ཡས་པ་སྙེད་བརྗོད་ཀྱང་ཟད་མི་ཤེས་པའོ། །དེ་སྐད་དུ་འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་སྒྲོན་མེའི་མདོ་ལས། གང་གིས་ཞིང་བཅུའི་རྡུལ་སྙེད་སེམས་ཅན་ལ། །བདེ་བ་ཀུན་གྱིས་བསྐལ་པར་བསྙེན་བཀུར་བས། །ཆོས་འདིར་དད་པའི་བསོད་ནམས་ཅི་འདྲ་བ། །ཁྱད་པར་འཕགས་པ་འདི་ཉིད་དེ་ལ་མེད། །ཅེས་པ་དང་། འདུལ་བ་ལུང་ལས། དགེ་སློང་དངོས་པོ་མཆོག་ཏུ་བྱ་དཀའ་བས། །དད་པས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་བྱ་ཞིང་། །རྗེས་མཐུན་གྲོགས་བསྟེན་སྡིག་གྲོགས་ནམ་ཡང་སྤང་། །དམ་པའི་ཆོས་བཙལ་དེ་ཡི་དོན་བསམ་ཞིང་། །ནོར་བུ་རིན་ཆེན་འདྲ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྲུང་། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་སེམས་བསྐྱེད་ལ་བརྩོན་པས་འབད། །སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་རིང་པོར་མི་ཐོགས་ཐོབ། །ཅེས་སོ། །ཨོ་རྒྱན་ཆེན་པོས། དད་པ་ཅན་ལ་པདྨ་འབྱུང་སྒོ་ཉལ་ཡོད། །ཅེས་སོ། །ལེའུ་བཅོ་ལྔ་པའི་སྐབས་ཀྱི་དོན་བསྡུ་བ་ནི། དད་པ་བསྐྱེད་ན་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞིར་འགྱུར་ཞིང་། དད་པ་མེད་ན་སྐྱོན་རྣམས་ཀུན་གྱི་གཞིར་འགྱུར་བ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་སྔར་སྨོས་པའི་མོས་པའི་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་དད་པ་དྲུག་པོ་སྲིད་པ་སྐྱོ་བ་དང་། གྲོགས་ངན་ལ་སྐྱོ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་དྲུག་ལ་དམིགས་ནས་བརྒྱ་འགྱུར་དུ་བརྩོན་པ་དེ་ཡང་། ལུས་ངག་ཡིད་ཀྱི་དགེ་བ་བཅུ་དང་སྦྱིན་ཚུལ་བཟོད་བརྩོན་བསམ་ཏན་ཤེས་རབ་ཐབས་སྟོབས་སྨོན་ལམ་ཡེ་ཤེས་ཏེ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་དང་ཕྱོགས་བཞི་མཚམས་བརྒྱད་སྟེང་འོག་གཉིས་ཏེ་ཕྱོགས་བཅུའི་བླ་མ་དང་དཀོན་མཆོག་དང་སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་ལ་དམིགས་པར་འགྲེས་པས་དད་པའི་འདབ་མ་སྟོང་རྒྱས་པར་མཛོད་ཅིག་ཅེས་ལེགས་པར་གདམས་པ་ཡིན་ནོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། དད་པའི་རང་བཞིན་བསམ་པའི་ལེའུ་སྟེ་བཅོ་ལྔ་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པའོ།། །།གསུམ་པ་ཆོས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའི་བསམ་བྱ་ལ། ཐུན་མོང་སྲིད་ཞིའི་དགེ་བ་འགྲུབ་པའི་བསམ་བྱ་དང་། ཐུན་མིན་ངེས་ལེགས་ཀྱི་ཆོས་འགྲུབ་པའི་བསམ་བྱ་གཉིས། དང་པོ་ལ། མདོར་བསྟན། རྒྱས་བཤད། དོན་བསྡུ་གསུམ། དང་པོ།

མདོར་བསྟན་པ།

དེ་ལྟར་དད་པ་བསྟན་པའི་རྗེས་ཐོག་ཉིད་དུ་དད་པ་དང་ལྡན་པ་དེས་བསམ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་གནད་ཆེ་བ་ནི། ལས་རྒྱུ་འབྲས་ཡིན་པས་འདིར་དེ་བརྗོད་པ་ནི། དེ་ནས་དད་ལྡན་རྣམས་ཀྱིས་བསམ་བྱ་བ། །རྒྱུ་འབྲས་ལས་དེ་དགེ་སྡིག་བླང་དོར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ནི་ལས་དགེ་བ་དང་། མི་དགེ་བ་གཉིས་ཡིན་པས་འདིར་ཐར་པ་འདོད་པ་དག་གིས་དགེ་སྡིག་དེ་གཉིས་ཀ་བླང་དོར་དུ་བྱའོ། །སོ་སོར་ཐར་པ་ལས། སྡིག་པ་ཅི་ཡང་མི་བྱ་སྟེ། །དགེ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་སྤྱད། །རང་གི་སེམས་ནི་ཡོངས་སུ་འདུལ། །འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ། ཆ་མཐུན་གཉིས་ཀྱི་དབྱེ་བ་དང་། སོ་སོའི་རང་བཞིན་གཉིས། དང་པོ།

ཆ་མཐུན་གཉིས་ཀྱི་དབྱེ་བ་བསྟན་པ།

འོ་ན་གང་ཞིག་དགེ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། དགེ་བའི་ལས་ནི་བསོད་ནམས་ཆ་མཐུན་དང་། །ཐར་པ་ཆ་མཐུན་རྣམ་པ་གཉིས་དག་ལས། །ཞེས་གསུངས་ནས་གཉིས་པ་ལ། བསོད་ནམས་ཆ་མཐུན་དང་། ཐར་པ་ཆ་མཐུན་གཉིས། དང་པོ་ལ། སྤྱི་བྱེ་བྲག་གཉིས། དང་པོ།

བསོད་ནམས་ཆ་མཐུན་སྤྱིར་བསྟན་པ།

དང་པོ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། སྲིད་པའི་བདེ་འབྲས་བསྐྱེད་པའི་དགེ་བ་རྣམས། །བསོད་ནམས་ཆ་མཐུན་ལགས་པར་ཐུབ་པས་གསུངས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་སྤྱིར་དགེ་བ་ནི་འབྲས་བུ་བདེ་བ་བསྐྱེད་པ་ཙམ་གྱི་རྒྱུ་ཐམས་ཅད་དེ། ངལ་སོས་པའི་བདེ་བ་ཙམ་ཡིན་ཀྱང་རྒྱུ་བསོད་ནམས་སྔོན་སོང་ཅན་ཡིན་པ་དང་། སྲིད་པ་དང་ཞི་བ་གཉིས་ཆར་གྱི་མངོན་པར་མཐོ་བ་དང་ངེས་པར་ལེགས་པ་ཐམས་ཅད་དགེ་བས་བསྐྱེད་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་མི་དགེ་བས་ནི། ངན་འགྲོ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་བསྐྱེད་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་ལས། དགེ་བ་ལས་ནི་བདེ་བ་དང་། །དེ་བཞིན་བདེ་འགྲོ་ཐམས་ཅད་དོ། །མི་དགེ་བ་ལས་སྡུག་བསྔལ་དང་། །དེ་བཞིན་ངན་འགྲོ་ཐམས་ཅད་དོ། །ཞེས་སོ། །དེ་ལ་དགེ་བ་ནི་གཉིས་ཏེ། བསོད་ནམས་ཆ་མཐུན་སྲིད་པའི་བདེ་འབྲས་ཙམ་བསྐྱེད་ནས་ཟད་པར་འགྱུར་བ་དགེ་བ་བཅུ་དང་བསམ་གཏན་བཞི་དང་། གཟུགས་མེད་བཞི་སྟེ་ཐར་པ་དང་མ་འབྲེལ་བ་རྣམས་དང་། དེ་དག་ཐར་བ་དང་འབྲེལ་བ་ནི་ཐར་པ་ཆ་མཐུན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྒྱུར་མཐུན་པ་རྣམས་སོ། །གཉིས་པ་ལ། བླང་བྱ་དགེ་བཅུ་དང་། སྤང་བྱ་མི་དགེ་བཅུ་གཉིས། དང་པོ་ལ། ལས་ཀྱི་ངོ་བོ་དང་། འབྲས་བུ་གཉིས། དང་པོ།

ལས་ཀྱི་ངོ་བོ་བསྟན་པ།

དང་པོ་བསོད་ནམས་ཆ་མཐུན་གྱི་དགེ་བ་བཅུ་ནི། རྣམ་གྲངས་མང་ཡང་བསྡུ་ན་དགེ་བ་བཅུ། །ལུས་གསུམ་ངག་བཞི་ཡིད་ཀྱི་གསུམ་དག་སྟེ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་སྲོག་གཅོད་པ། མ་བྱིན་པར་ལེན་པ། འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པ་གསུམ་སྤངས་པ་ནི། ལུས་ཀྱི་དགེ་བའི་ལས་གསུམ་མོ། །རྫུན་དང་ཕྲ་མ། ངག་འཁྱལ། ཚིག་རྩུབ་བཞི་སྤངས་པ་ནི་ངག་གི་ལས་དགེ་བ་བཞིའོ། །བརྣབ་སེམས། གནོད་སེམས། ལོག་ལྟ་སྟེ་གསུམ་སྤངས་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་ལས་དགེ་བ་གསུམ་མོ། །གཉིས་པ་ལ་སྤྱི་བྱེ་བྲག མཇུག་བསྡུ་གསུམ། དང་པོ།

སྤྱིར་བསྟན་པ།

འདི་བཅུ་བསམ་གཏན་གཟུགས་མེད་མ་འབྲེལ་བས། །འདོད་པའི་ལྷ་མིར་བདེ་འབྲས་བསྐྱེད་པ་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། དགེ་བ་བཅུ་པོ་འདི་ཉིད་སྤྱད་པའི་རང་བཞིན་བསམ་གཏན་གཟུགས་མེད་བསྒོམ་པ་དང་མ་འབྲེལ་ན་རྣམ་སྨིན་གྱི་འབྲས་བུ་མཐོ་རིས་ལྷ་མིའི་བདེ་བ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའོ། །དེ་ཡང་གླིང་བཞི་གླིང་ཕྲན་གྱི་མི་དང་འདོད་ལྷ་དྲུག་པོ་ཐོབ་པའོ། །དགེ་བ་བཅུ། བསམ་གཏན་གཟུགས་མེད་དང་འབྲེལ་གོང་མ་གཉིས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དགེ་བ་བཅུ་དང་བསམ་གཏན་བཞི་སྦྲེལ་ནས། འབྱོངས་ཞིང་འགྲུབ་ན་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་སྐྱེ་ལ། དགེ་བ་བཅུ་དང་གཟུགས་མེད་བཞི་འབྲེལ་བ་ཚད་དུ་ཕྱིན་པས་སྐྱེ་མཆེད་མུ་བཞི་ཐོབ་པའོ། །བསམ་གཟུགས་སྒོམ་པའང་དགེ་བའི་ཚོགས་དང་མ་འབྲེལ་ན་ཁམས་གོང་མར་སྐྱེ་ཐུབ་པ་མིན་ལ། འུ་ཚོས་སྒོམ་མཉམ་བཞག་གི་ཉམས་ལེན་སོ་མ་ཟིན་པ་ཞིག་གིས་ཚོགས་བསགས་ཀྱི་ལམ་དང་མ་འབྲེལ་ན་སངས་རྒྱས་ཐོབ་དཀའ་ཞིང་། ཟག་མེད་རང་ངོ་ཤེས་པའི་དགེ་ཚོགས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་པ་རྒྱུན་མཐའི་རྡོར་ཏིང་གི་སྐབས་ཀྱི་སྐད་ཆ་ཞིག་ཡིན་སྙམ། དེའང་འཕེན་བྱེད་དང་བདེ་བའི་ཆར་རྫོགས་བྱེད་ཀྱི་ལས་དགེ་བ་བཅུས་བྱེད་ལ། བསམ་གཏན་གཟུགས་མེད་ཀྱི་རང་སའི་སེམས་སུ་འགྲུབ་པ་བསམ་གཏན་གཟུགས་མེད་བསྒོམས་པ་གྲུབ་པ་དེས་བྱེད་དོ། །གཉིས་པ་ལ། རྣམ་སྨིན་སོགས་ཀྱི་འབྲས་བུ་དང་། མྱོང་བ་རྒྱུ་མཐུན་གྱི་འབྲས་བུ་གཉིས། དང་པོ།

རྣམ་སྨིན་སོགས་ཀྱི་འབྲས་བུ།

དགེ་བས་བདེ་འགྲོ་བདེ་བའི་རིགས་ཀུན་བསྐྱེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་དགེ་བས་བདེ་བའི་རིགས་དང་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བའི་ལུས་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དགེ་བ་བཅུའི་རྣམ་སྨིན་གྱི་འབྲས་བུ་མཐོ་རིས་ལྷ་མི་ཡིན་ལ། བདག་པོའི་འབྲས་བུ་ཡུལ་ལ་སྨིན་པའི་ཆ་མེ་ཏོག་དང་འབྲས་བུས་བརྒྱན་ཞིང་འཚེ་བ་མེད་ལ་བགྲོད་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྒྱུ་མཐུན་གྱི་འབྲས་བུ་ལ་བྱེད་པ་རྒྱུ་མཐུན་དགེ་བ་བཅུ་བྱེད་པར་སྤྲོ་ཞིང་། མྱོང་བ་རྒྱུ་མཐུན་གྱིས་ཚེ་རིང་བ་དང་ནད་མེད་པ་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པའོ། །གཉིས་པ།

མྱོང་བ་རྒྱུ་མཐུན་གྱི་འབྲས་བུ་བསྟན་པ།

དེ་དག་ཆ་ཤས་དབྱེ་བས་བསྟན་པ་ནི། སྲོག་གཅོད་སྤངས་པས་ཚེ་རིང་ནད་མེད་ཅིང་། །མ་བྱིན་ལེན་སྤངས་འབྱོར་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །ལོག་པར་གཡེམ་སྤངས་ཁྱིམ་ཐབ་དགྲ་ཟླ་མེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟར་ལུས་ཀྱི་ལས་མི་དགེ་གསུམ་སྤངས་ཏེ་དགེ་བར་སྤྱད་པས། སྲོག་གཅོད་སྤངས་པས་ཚེ་རིང་བ་དང་། མ་བྱིན་ལེན་སྤངས་པས་ནོར་འབྱོར་པ་དང་། ལོག་གཡེམ་སྤངས་པས་ཁྱིམ་ཐབ་རང་དབང་དང་བཅས་པ་ཐོབ་ལ། ངག་གི་ལས། རྫུན་དུ་སྨྲ་སྤངས་གཞན་གྱིས་བསྟོད་པ་སྟེ། །རྩུབ་མོ་རྣམ་སྤངས་སྙན་པར་སྨྲ་བས་བདེ། །ཕྲ་མ་རྣམ་སྤངས་མཐོང་ན་མི་མཐུན་མེད། །བཀྱལ་པ་སྤངས་པས་ཚིག་གཟུང་འོས་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ངག་གི་ལས་མི་དགེ་བ་བཞི་སྤངས་པ་ལས་ནི་རྫུན་སྤངས་པས་ཀུན་གྱིས་བསྟོད་པ་དང་། ཕྲ་མ་སྤངས་པས་སྙན་པར་གྲགས་པ་དང་། ཚིག་རྩུབ་སྤངས་པས་མཐོང་ན་ཡིད་དུ་འོང་ཞིང་འཁོར་འདུན་པ་དང་། ངལ་འཆལ་སྤངས་པས་ཚིག་ཡིད་ཆེས་པའི་གནས་སུ་འཛིན་པ་ཐོབ་བོ། །ཡིད་ཀྱི་ལས། བརྣབ་སེམས་སྤངས་པས་རེ་བ་འགྲུབ་པ་སྟེ། །གནོད་སེམས་སྤངས་པས་ཡིད་འོང་མཐོང་ན་ཞི། །ལོག་པར་ལྟ་སྤངས་ལྟ་བ་བཟང་པོ་སྟེ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཡིད་ཀྱི་ལས་མི་དགེ་བ་གསུམ་སྤངས་པ་ལས། བརྣབ་སེམས་སྤངས་པས་བསམས་པ་བཞིན་དོན་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པ་དང་། གནོད་སེམས་སྤངས་པས་ཕ་རོལ་གྱིས་མཐོང་ན་ཞི་ཞིང་དེས་ལ་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་། ལོག་ལྟ་སྤངས་པས་སྐྱེས་མ་ཐག་ནས་སྲིད་པ་དང་སྐྱེ་བ་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་འབྲས་ལ་ཡིད་ཆེས་པའི་ལྟ་བ་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ཉིད་རིན་ཆེན་ཕྲེང་དུ། འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་ཡང་དག་ལྟ། །ཆེན་པོ་སུ་ལ་ཡོད་གྱུར་པ། །དེ་ནི་ཚེ་རབས་སྟོང་དུ་ཡང་། །ངན་འགྲོར་འགྲོ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །མི་དགེ་བཅུ་སྤངས་པས་མ་ཚད། དགེ་བཅུ་སྒྲུབ་པར་རང་གིས་དམ་བཅས་ནས། གཞན་ལ་དེ་དག་བྱེད་པར་བསྐུལ་བ་དགེ་བཅུ་ཁྱད་པར་བ་ཡིན་པ་གཞུང་ནས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །གསུམ་པ།

མཇུག་བསྡུ་བ།

མཐོ་རིས་བགྲོད་པའི་ཤིང་རྟ་དགེ་བ་བཅུ། །མངོན་མཐོ་བདེ་འདོད་རྣམས་ཀྱིས་དང་དུ་བླངས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་བཅུ་ནི་བདེ་འགྲོ་དང་བདེ་བ་འདོད་པས་སྤྱད་དོ། །གཉིས་པ་མི་དགེ་བ་ལ། མི་དགེའི་འབྲས་བུ་བསྟན་པ་དང་། དེའི་མཇུག་བསྡུ་བ་གཉིས། དང་པོ་ལ། སྤྱི་བྱེ་བྲག་གཉིས། དང་པོ།

མི་དགེའི་འབྲས་བུ་སྤྱིར་བསྟན་པ།

ད་ནི་དགེ་བའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ནི། མི་དགེའི་ལས་བཅུ་ངན་འགྲོར་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྲོག་གཅོད་པ་དང་། མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་དང་། ལོག་པར་གཡེམ་པ་སྟེ་ལུས་ཀྱི་མི་དགེ་བ་གསུམ་དང་། རྫུན་དུ་སྨྲ་བ་དང་། ཕྲ་མ་དང་། ངག་འཁྱལ་པ་དང་། ཚིག་རྩུབ་མོ་སྟེ་ངག་གི་མི་དགེ་བ་བཞི་དང་། བརྣབ་སེམས་དང་། གནོད་སེམས་དང་། ལོག་པར་ལྟ་བ་སྟེ་ཡིད་ཀྱི་མི་དགེ་བ་གསུམ་གྱི། མི་དགེ་བ་བཅུ་ནི། མཛོད་ལས། སྲོག་གཅོད་པ་ནི་བསམ་བཞིན་དུ། །མ་ནོར་བ་ནི་གཞན་གསད་པའོ། །མ་བྱིན་ལེན་པ་གཞན་གྱི་ནོར། །མཐུ་དང་འཇབ་བུས་བདག་གིར་བྱེད། །བགྲོད་མིན་བགྲོད་པར་འདོད་པ་ཡི། །ལོག་པར་གཡེམ་པ་རྣམ་པ་བཞི། །རྫུན་ཚིག་འདུ་ཤེས་གཞན་བསྒྱུར་བའི། །ཚིག་དོན་མངོན་པར་གོ་བའོ། །ཕྲ་མ་ཕ་རོལ་དབྱེ་བའི་ཚིག །མི་སྙན་བརྗོད་པ་རྩུབ་མོ་སྟེ། །ཉོན་མོངས་ཅན་ཀུན་བཀྱལ་བ་ཡིན། །བསྟན་ཆོས་ངན་བཞིན་བརྣབ་སེམས་ནི། །ལོག་པས་གཞན་གྱི་ནོར་ལ་ཆགས། །གནོད་སེམས་སེམས་ཅན་ལ་སྡང་བ། །དགེ་དང་མི་དགེ་མེད་ལྟ་བ། །ལོག་པར་ལྟ་བ་ཡིན་འདི་ལ། །ཞེས་པ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་པ་སྟེ་དེ་ལྟ་བུའི་མི་དགེ་བཅུ་སྤྱད་པས་ངན་འགྲོའི་གནས་སུ་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ། རྣམ་སྨིན་དང་། མྱོང་བ་རྒྱུ་མཐུན་གཉིས། དང་པོ།

རྣམ་སྨིན་གྱི་འབྲས་བུ་བསྟན་པ།

ཆེ་འབྲིང་ཆུང་ངུས་དམྱལ་བ་ཡི་དྭགས་དང་། །དུད་འགྲོར་ལྟུང་འགྱུར་སྣ་ཚོགས་སྡུག་བསྔལ་ལྡན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་མི་དགེ་བ་བཅུ་ཆུང་ངུར་སྤྱད་པས་དུད་འགྲོ། འབྲིང་གིས་ཡི་དྭགས། ཆེན་པོས་དམྱལ་བ་མྱོང་བ་ནི། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུའོ། །རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུའི་བྱེད་པ་རྒྱུ་མཐུན་ནི་མི་དགེ་བ་གང་བྱེད་དེར་སྐྱེ་ལ། མྱོང་བ་རྒྱུ་མཐུན་གྱིས་ཚེ་ཐུང་བ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་མྱོང་པའོ། །དབང་གི་འབྲས་བུ་ཡུལ་ལ་སྨིན་སྟེ་ཡུལ་ཚེར་མ་དང་ལོ་འབྲས་མ་སྨིན་པ་ལ་སོགས་པའོ། །གཉིས་པ།

མྱོང་བ་རྒྱུན་མཐུན་གྱི་འབྲས་བུ་བསྟན་པ།

དེ་དག་ཀྱང་ཆ་ཤས་བརྗོད་ན་རྣམ་སྨིན་ལས་མྱངས་སྟོབས་ཀྱིས་སྲབས་ནས་ངན་སོང་ལས་ཐར་ཏེ། བརྒྱ་ལམ་ཞིག མཐོ་རིས་ཐོབ་ཀྱང་དེ་ཡི་སྡུག་བསྔལ་འགྲུབ། །སྲོག་གཅོད་པས་ནི་ཚེ་ཐུང་ནད་མང་ཞིང་། །མ་བྱིན་ལེན་པས་དབུལ་ཞིང་ཕོངས་པར་འགྱུར། །ལོག་པར་གཡེམ་པས་ཁྱིམ་ཐབ་དགྲ་ཟླར་བཅས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ལས་ཀྱི་ལྷག་མ་དེས་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེས་ནའང་། སྲོག་གཅོད་ཀྱིས་ཚེ་ཐུང་ཞིང་ནད་མང་བ་དང་། མ་བྱིན་ལེན་གྱིས་དབུལ་བར་འགྱུར་བ་དང་། ལོག་གཡེམ་གྱིས་ཁྱིམ་ཐབ་འཐུས་མའམ་གཡེམ་ལ་དགའ་བར་འགྱུར་རོ། །ངག་གི་ལས། རྫུན་དུ་སྨྲ་བས་བསྐུར་བ་མང་འགྱུར་ཞིང་། །ཕྲ་མས་བཤེས་འབྲལ་ཕན་ཚུན་མི་མཐུན་འགྱུར། །རྩུབ་མོས་མི་སྙན་བཀྱལ་བས་ངག་མི་བཙུན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རྫུན་བཤད་པའི་རྣམ་སྨིན་རང་ལ་སྐྱོན་མེད་ཀྱང་མ་ཉེས་ཁ་གཡོག་གིས་སྐུར་པ་འདེབས་མཁན་མང་བ་དང་། ཕྲ་མ་བཤད་པས་མཛའ་བཤེས་དང་འབྲལ་ལ་འཁོར་མི་མཐུན་པ་དང་། ཚིག་རྩུབ་ཀྱིས་མི་སྙན་པ་ཤ་སྟག་ཐོས་པ་དང་། ངག་འཁྱལ་བ་སྨྲས་པའི་རྣམ་སྨིན་གྱིས་སུས་ཀྱང་ངག་བདེན་པར་མི་འཛིན་པ་ནི་ངག་གི་ལས་ངན་པ་བཞིའི་འབྲས་བུའོ། །ཡིད་ཀྱི་ལས། བརྣབ་སེམས་ཡིད་ལ་རེ་བ་མི་འགྲུབ་ཅིང་། །གནོད་སེམས་འཇིགས་བཅས་ལོག་ལྟས་ལྟ་ངན་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། བརྣབ་སེམས་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་གང་བསམས་པ་མི་འགྲུབ་པ་དང་། གནོད་སེམས་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་འཇིགས་ཤིང་བག་ཚ་བ་དང་། ལས་འབྲས་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་རིགས་སུ་སྐྱེ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་མི་དགེ་བའི་འབྲས་བུའོ། །དེ་དག་ཀྱང་། རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་ལས། སྲོག་བཅད་པས་ནི་ཚེ་ཐུང་འགྱུར། །མ་བྱིན་བླངས་པས་ནོར་དང་འབྲལ། །བྱི་བོ་བྱས་པས་དགྲ་དང་བཅས། །རྫུན་དུ་སྨྲ་བས་སྐུར་བ་མང་། །ཕྲ་མ་ཡིས་ནི་བཤེས་དང་འབྲལ། །ཚིག་རྩུབ་པས་ནི་མི་སྙན་ཐོས། །བཀྱལ་བ་ཡིས་ནི་ངག་མི་བཙུན། །བརྣབ་སེམས་ཡིད་ལ་རེ་བ་འཇོམས། །གནོད་སེམས་འཇིགས་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད། །ལོག་པར་ལྟ་བས་ལྟ་ངན་ཉིད། །ཅེས་སོ། །གསུམ་པ།

མཇུག་བསྡུ་བ།

ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ། དེ་ལྟར་མི་དགེ་བཅུ་པོ་དུག་འདྲ་བས། །སེམས་ཤེས་རྣམས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་སྤང་འཚལ་ལོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། མི་དགེ་བ་ནི་གང་གིས་སྤྱད་པའི་འབྲས་བུ་རྣམ་སྨིན་རྩུབ་མོ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་ངོ་ལྐོག་གང་དུའང་སྤང་དགོས་ཏེ། སྤྱོད་འཇུག་ལས། མ་མཐོང་བ་ནི་སྡིག་པ་བྱེད་པ་དག །ཁོང་དུ་དུག་ཟོས་བདེ་བར་མི་འགྱུར་བཞིན། །ལྷ་དང་རྣལ་འབྱོར་ཅན་དང་དེ་བཞིན་དུ། །རྣམ་དག་མིག་གིས་མི་མཐོང་མི་སྲིད་དོ། །ཞེས་སོ། །འདིའི་སྐོར་འདི་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ན་སྤྱིར་ལས་འདི་ལ་དཀར་ནག་དགེ་སྡིག་གི་དབྱེ་བ་གཉིས་གསུངས་ཤིང་། དེའང་སྲིད་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་དང་། ཞི་བར་སྦྱོར་བའི་ལས་གཉིས་ལས། ཕྱོགས་དང་པོ། མི་དགེ་བ་བཅུ་དང་། བསོད་ནམས་ཆ་མཐུན་གྱི་དགེ་བ་བཅུས་སྲིད་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་བོ། །གཉིས་པ་ཞི་བར་སྦྱོར་བའི་ལས་ནི། བསོད་ནམས་ཆ་མཐུན་གྱི་དགེ་བ་དང་། སྡིག་པ་གཉིས་ཀ་ལས་རྣམ་པར་འདས་པ། སྲིད་པ་དང་འཁོར་བར་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཀུན་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་དགེ་བ་ནི་ཐར་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཁོ་ན་སྟེ། དེ་ཡང་སྣང་བཅས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་དགེ་བ་བཅུ་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྔ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་རྫོབ་པ་རྣམས་དང་། སྣང་མེད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཤེས་རབ་མཐའ་གཉིས་ལ་མི་གནས་པའི་དོན་གཉིས་ཟུང་དུ་འབྲེལ་པ་ལམ་ལྔའི་རིམ་པས་བསྡུས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་གཞོལ་བས་ན་འཇིག་རྟེན་པའི་དགེ་བ་ལས་འདས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་པས་ནི་དངོས་པོ་དང་མཚན་མར་འཛིན་པ་ལས། འདིར་དགེ་བ་སྤྱོད་དུས་ཉིད་ནས་དངོས་པོ་དང་མཚན་མ་མེད་པ། བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པའི་བློ་ལས་གྲོལ་བ། སྟོང་ཉིད་སྙིང་རྗེའི་སྙིང་པོ་ཅན་དུ་ཤེས་པ་སྟེ། དགེ་བར་སྣང་ལ། བདེན་པའི་བློ་དང་། །ཞེན་པའི་འཁྲིས་མེད་པར་སྤྲུལ་པ་དང་སྒྱུ་མ་ལྟར་གཞན་གྱི་དོན་དུ་སྤྱོད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚོགས་དམ་པའོ། །དེའང་ཤེས་རབ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུས་ཟིན་པའི་དགེ་བ་ཉིད་ཐར་པའི་ལམ་ཡིན་གྱི་མ་ཟིན་ན་མི་འགྱུར་བ་ཡིན། དགེ་བ་བཅུ་དང་བསམ་གཏན་གཟུགས་མེད་ཙམ་ནི་བསོད་ནམས་ཆ་མཐུན་ཡིན་ཡང་། འདིར་གང་ཟག་གཅིག་གི་དགེ་རྩ་སེམས་བསྐྱེད་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཟིན་དུས་དགེ་བ་བཅུ་དང་། བསམ་གཏན་གཟུགས་མེད་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཐར་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་ཏེ། ཡུམ་བར་མ་ལས། རབ་འབྱོར། གང་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀུན་དུ་སྤྱད་པའི་དགེ་བ་བཅུ་དང་། བསམ་གཏན་བཞི་དང་། གཟུགས་མེད་པ་བཞི་ཡང་ནམ་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་སྟེ་ཡོངས་སུ་སྤྱད་པར་བྱ། བརྟུན་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་ཞེས་སོ། །བསོད་ནམས་ཆ་མཐུན་གྱི་དགེ་བ་བཅུས་འཁོར་བར་འཁྲུལ་པ་ལྟར། འདི་ཡང་དེར་མི་འགྱུར་རམ་སྙམ་ན། མི་འགྱུར་ཏེ། ལས་རང་བཞིན་མེད་པར་ཤེས་ནས་སྤྱོད་པས་ཐར་བར་འདྲེན་པ་ཚུལ་མཚུངས་པའི་དཔེས་བསྟན་གྱིས། སྲིད་པ་ལས་གྲོལ་བའི་ཐབས་ཡིན་པས་སྲིད་པར་འདུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་སྲིད་པ་ལས་སྐྱོབ་ཅིང་སྲིད་པར་གནས་ཀྱང་སྲིད་པའི་ཉེས་པས་མི་གོས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པར་ཤེས་པ་དང་། ཐབས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་ཞི་བ་ཕྱོགས་གཅིག་པའི་སར་མི་ལྟུང་བ་སྟེ། མངོན་རྟོགས་རྒྱན་ལས། ཤེས་པས་སྲིད་ལ་མི་གནས་ཤིང་། །སྙིང་རྗེས་ཞི་ལ་མི་གནས་དང་། །ཞེས་པ་དང་། རིན་ཆེན་འཕྲེང་བ་ལས། མེད་པ་པོ་ནི་ངན་འགྲོར་འགྲོ། །ཡོད་པ་པོ་ནི་བདེ་འགྲོར་འགྲོ། །ཡང་དག་ཇི་བཞིན་ཡོངས་ཤེས་ཕྱིར། །གཉིས་ལ་མི་བརྟེན་ཐར་པར་འགྱུར། །ཞེས་པའི་ཚུལ་གྱིས་མི་གནས་པའི་མྱང་འདས་ཐར་བ་ཆེན་པོའི་གོ་འཕངས་ཐོབ་ནས། ནམ་མཁའ་ཇི་སྲིད་དུ་རྟག་ཁྱབ་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་འགྲོ་དོན་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུ་སྨིན་ལུགས་ཀྱི་ཐད་ནས་ཀྱང། བསོད་ནམས་ཆ་མཐུན་ལྟར་ཟད་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་གྱི། གནས་སྐབས་ལྷ་མིའི་བདེ་བ་མྱོང་ཞིང་། མཐར་ཐུག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པ་ཉིད། བརྒྱད་སྟོང་པ་ལས། བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ། དགེ་བའི་རྩ་བ་གང་གིས་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་ཕྱིན་ནས་བླ་ན་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་བ་ཡོད་དེ་གང་ཞེ་ན། བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་གཅིག་དང་ལྡན་པའི་དགེ་བ་བཅུ་དང་། བསམ་གཏན་བཞི་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་སྟེ། ནམ་ཡང་བར་མ་དོར་ཟད་ཅིང་མེད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་སོ། །རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ནི། དགེ་བ་བཅུ་བསྟན་པའི་མདོ་ལས། དེ་དག་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ལ་ཕྱིར་ཞིང་བརྩོན་པས་གོང་དུ་འཕེལ་ཏེ། ཚེ་རིང་བར་འགྱུར་རོ། །ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བར་འགྱུར་རོ། །མཐུན་པའི་ཁྱིམ་ཐབ་དགྲ་ཟླ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །སྐུར་པ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཀུན་གྱི་ཡིད་དུ་འོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཚིག་གཟུང་བར་འོས་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་གྱི་རྣ་བར་སྙན་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོག་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །ཕན་ཚུན་བྱམས་པར་འགྱུར་རོ། །ལྟ་བ་བཟང་པོར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སོ། །དབང་གི་འབྲས་བུ་ནི། སྲོག་གཅོད་པ་སྤངས་པས་ནི་ཡུལ་བཟང་ལ་ཉམས་དགའ་བར་སྐྱེའོ། །མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་སྤངས་པས་བཟའ་བཏུང་འཇུ་སླ་ཞིང་རོ་བྲོ་བ་དང་སྨན་མཐུ་ཆེ་བའི་ཡུལ་དུ་སྐྱེའོ། །འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པ་སྤངས་པས་ས་ཕྱོགས་གཙང་ལ་སྤོས་ཀྱི་ངད་དང་ལྡན་པའི་སྨན་ཤིང་ཅན་དུ་སྐྱེའོ། །བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་སྤངས་པས་ཡུལ་ཕྱོགས་གང་ན་དགྲ་དང་ཆོམ་རྐུན་ལ་སོགས་པའི་གནོད་འཚེ་མེད་ཅིང་མི་སླུ་བར་སྐྱེའོ། །ཕྲ་མ་སྤངས་པས་གང་ན་སྐྱེ་དགུ་མཐུན་ཅིང་ས་ཕྱོགས་རྡོ་གསེག་དང་ཚེར་མ་ཉུང་བར་སྐྱེའོ། །ཚིག་རྩུབ་མོ་སྤངས་པས་དུས་ཚིགས་མ་ལོག་ཅིང་མེ་ཏོག་དང་འབྲས་བུ་དུས་སུ་སྨིན་པའི་ཡུལ་དུ་སྐྱེའོ། །བཀྱལ་པ་སྤངས་པས་ས་ཕྱོགས་ཐད་ཀ་མཉམ་ལ་མཚོ་དང་རྫིང་བུས་བརྒྱན་པར་སྐྱེའོ། །བརྣབ་སེམས་སྤངས་པས་ས་ཕྱོགས་མེ་ཏོག་དང་། འབྲས་བུ་དང་། ལོ་ཐོག་བཟང་དགུ་འཕེལ་བ་མཐོང་བར་སྐྱེའོ། །གནོད་སེམས་སྤངས་པས་ལོ་མ་དང་འབྲས་བུའི་ཤིང་སྡོང་མང་ཞིང་རོ་ཞིམ་པར་སྐྱེའོ། །ལོག་པར་ལྟ་བ་སྤངས་པས་འབྲས་བུ་དང་རིན་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པའི་འབྱུང་ཁུངས་བཟང་ཞིང་། མགོན་སྐྱབས་དང་དཔུང་གཉེན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་སྐྱེའོ་ཞེས་དགེ་བ་བཅུའི་མདོ་ལས་འབྱུང་ངོ་། །བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་ནི། རྒྱ་རོལ་ལས། དགེ་ལ་སྤྲོ་བ་བསོད་ནམས་ཚོགས་འཕེལ་ཞིང་། །ལེགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཚོགས་རབ་འཛིན་པར་བྱེད། །ཅེས་པ་དང་། བཟང་པོ་སྤྱོད་པ་ལས། མི་ཚེ་འདིར་ཡང་དེ་དག་ལེགས་པར་འོང་། །ཞེས་སོ། །ཕར་ཕྱིན་དྲུག་གི་འབྲས་བུ་ནི། གཞན་ཡང་སྦྱིན་པས་ལོངས་སྤྱོད་ཁྲིམས་ཀྱིས་བདེ། །བཟོད་པས་གཟུགས་བཟང་བརྩོན་འགྲུས་ཡོན་ཏན་བརྗིད། །བསམ་གཏན་སེམས་ཞི་བློ་ཡིས་གྲོལ་བ་འཐོབ། །ཅེས་པ་ལྟར་དང་། ཚད་མེད་བཞིའི་འབྲས་བུ་ནི། བྱམས་པས་ཀུན་གྱི་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་། སྙིང་རྗེས་ཕན་པ་མཐའ་ཡས་པ་དང་། དགའ་བས་འབྱོར་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། བཏང་སྙོམས་ཀྱིས་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་སྟེ། དད་པས་མི་ཁོམ་པའི་གནས་སུ་མི་སྐྱེ་བ་དང་། སྟོང་བ་ཉིད་ལ་གོམས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཆགས་པ་མེད་པའི་སེམས་ཐོབ་པ་དང་། ཆོས་ཉན་པ་དང་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་བྱས་པས་རྟག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་འགྲོགས་པ་དང་། འདོད་པ་ཐམས་ཅད་མྱུར་དུ་ཐོབ་པ་དང་། མི་འཇིགས་པ་སྐྱབས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་བྱས་པས་བདུད་ཀྱིས་གླགས་མི་ཁེལ་བ་དང་སྟོབས་དང་ནུས་མཐུ་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་དང་། ཆོས་ལ་དཀའ་སྤྱད་བཟོད་པ་བྱས་པས་མི་བརྗེད་པའི་གཟུངས་ཐོབ་པ་དང་། མཆོད་རྟེན་དང་སྐུ་གཟུགས་ལ་མར་མེ་ཕུལ་བས་ལྷའི་མིག་ཐོབ་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་རོལ་མོ་དང་དྲིལ་བུ་སོགས་ཕུལ་བས་ལྷའི་རྣ་བ་ཐོབ་པ་དང་། གཞན་གྱི་སྐྱོན་མི་བརྗོད་པས་གཞན་སེམས་ཤེས་པའི་མངོན་ཤེས་ཐོབ་པ་དང་། སྨོན་ལམ་དག་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དག་པར་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་མདོ་ལས་མང་དུ་གསུངས་སོ། །མདོར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱིས་ཟིན་ན་དགེ་རྩ་གང་བསྒྲུབས་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་བགྲོད་པའི་ཐབས་དམ་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ལས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་། སེམས་ལ་བརྟེན་པས། བརྟགས་ན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཅིང་འོད་གསལ་བ་སྟེ། ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ཞིག་དང་། དེ་འདྲའི་དགེ་སྡིག་སོ་སོའི་འབྲས་བུ་ནི། མེད་བཞིན་དུ་སྣང་བ་རྨི་ལམ་དང་འདྲ་བའི་ལས་ཀྱི་དཔེ། ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོས། གདོད་ནས་རྣམ་དག་མེད་བཞིན་སྣང་བ་ཡི། །ལས་ནི་ཀུན་བྱེད་རི་མོ་མཁན་འདྲ་ཞིང་། །རྟག་ཏུ་རྗེས་འགྲོ་ལུས་ཀྱི་གྲིབ་མ་འདྲ། །གཞན་དུ་མི་འཕོ་ལུས་ཀྱི་བདེ་སྡུག་བཞིན། །རང་བཞིན་ལྡོག་དཀའ་ཆུ་ཀླུང་འབབ་འདྲ་ཞིང་། །མཐོ་དམན་ལྟུང་བྱེད་འགྲོ་ཀུན་དབང་པོ་འདྲ། །ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་ནམ་མཁའི་དབྱིངས་འདྲ་ཞིང་། །དཀར་ནག་མི་འགྱུར་ཀུནྡ་ཨུཏྤལ་འདྲ། །ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། དཔེ་རི་མོ་མཁན་དང་འདྲ་སྟེ། མི་གཅིག་གི་ཚེ་གཅིག་ལ་ལས་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བདེ་སྡུག་སྣ་ཚོགས་མྱང་པ་ལ་མཚོན་ན། ངུ་བ། དགོད་པ། ཁེ་བ། ཕམ་པ། ཐོབ་པ། ཤོར་བ། སྐྱེ་བའི་དུས། བྱིས་པའི་དུས། གཞོན་པའི་དུས། རྒས་པའི་དུས། འཆི་བའི་དུས་ལ་སོགས་པ་རི་མོ་མཁན་གྱིས་མུ་འབྲེལ་གྱི་རི་མོ་ཞིག་དང་མཚུངས་པ་ནི་སྐྱེ་བ་མང་པོའི་སྐབས་རྣམས་བརྗོད་ཀྱིས་ག་ལ་ལངས་ཀྱང་། ཚེ་གཅིག་གི་རིང་ལའང་དེ་ལྟར་ཡོད་པ་ཡིན། རྟག་ཏུ་རྗེས་འགྲོ་ལུས་ཀྱི་གྲིབ་མ་དང་འདྲ་སྟེ། ལས་བསགས་པ་རང་ཉིད་ཀྱི་ཟིན་པའི་ཕུང་པོ་འབའ་ཞིག་ལ་སྨིན་པ་ནི། ས་བླ་མཐོན་པོར་གཤེགས་པའི་མཁའ་ལྡིང་གི། །གྲིབ་མ་རེ་ཞིག་བལྟ་བར་མི་མངོན་ཡང་། །ལུས་ཅན་དག་དང་འདུ་འབྲལ་སྤངས་པ་བཞིན། །ཚོགས་ཤིང་དུས་ལ་བབ་ཚེ་ལྷག་པར་མངོན། །ཞེས་ཀུན་མཁྱེན་འཇིགས་གླིང་གིས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་དང་། གཞན་དུ་མི་འཕོ་བ་ལུས་ཀྱི་བདེ་སྡུག་དང་འདྲ་བ་ལུས་ཀྱི་བདེ་སྡུག་རང་གིས་མྱོང་བ་ལས་ས་ལ་སྤོ་མི་ཐུབ་ཅིང་། རྡོ་ལ་སྤོ་མི་ཐུབ་པ་དང་། བགོ་བཤའ་བྱེད་རྒྱུ་མེད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། གལ་སྲིད་བགོ་རྒྱུ་ཡོད་ན་གཉེན་བཤེས་མཛའ་གྲོགས་ཚོས་ཅུང་ཙམ་རེ་ཁུར་ངེས་ཏེ། གཅེས་པའི་མིའི་སྡུག་བསྔལ་རང་གིས་ལེན་བསམ་མཁན་ཡོད་པའི་ཕྱིར། འོན་ཀྱང་ལས་སུས་བསགས་ཡོད་ན་དེ་ལས་སྤོ་ཐབས་མེད་ཅིང་། ད་དུང་ཆུ་ཀླུང་ཆེན་པོས་རྩྭ་སྦུར་དང་རིལ་མ་ཁྱེར་བ་ལྟར་ཆུ་རྒྱུན་འབབ་ཕྱོགས་གང་ལ་གཏད་ན་དེའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ལས་འོས་མེད་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ལས་ཉོན་དེ་དག་གི་ནང་དང་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཁམས་ཀུན་དུ་རྟོག་ཅིང་དཔྱོད་པས་བཙལ་ཡང་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་དེ་དག་མི་རྙེད་དེ། སྤྱོད་འཇུག་ལས། ཉོན་མོངས་རྣམས་ནི་ཡུལ་ན་མི་གནས་དབང་སྩོགས་ལ་མིན་བར་ནའང་མིན། །དེ་ལས་གཞན་ནའང་མིན་ན་འདི་དག་གར་གནས་འགྲོ་བ་ཀུན་གནོད་བྱེད། །འདི་ནི་སྒྱུ་འདྲ་དེ་ཕྱིར་སྙིང་ལ་འཇིགས་སྤངས་ཤེས་ཕྱིར་བརྩོན་པ་བསྟེན། །ཞེས་པ་ལྟར། དོན་དམ་པའི་གཤིས་ལ་ལས་མེད་ཀྱང་། ཀུན་རྫོབ་རྨི་ལམ་དང་འདྲ་བའི་ནང་འདིར་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བས་བདེ་སྡུག་སོ་སོར་བྱེད་དོ། །དེའང་བློས་ཕྱེ་ཞིང་གཞིགས་ན་ལས་ཡོད་མེད་ལས་འདས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེས་ན་ལས་གསོག་པར་བྱ་བ་མེད་པས། བློ་ནན་གྱིས་འཁྲུལ་པས་བསྐྱེད་པའི་ལས་མ་སོག་ཅིག་པར་གདམས་ཏེ། ཚུལ་འདི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཁོ་ནས་མཁྱེན་ནས་གསུངས་ཀྱི། ཕྱི་རོལ་པ་དག་གི་ལུགས་ལ་མེད་དེ། སློབ་དཔོན་བྷ་བྱས་དབུ་མ་རིན་པོ་ཆེའི་སྒྲོན་མར་གསུངས་པ། རྒྱུ་འབྲས་སླུ་བ་མེད་པ་ཡི། །ལས་རྣམས་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་ཞེས། །བཅོམ་ལྡན་ཁྱོད་ཀྱིས་གང་གསུངས་པ། །དེ་གཞན་བསྟན་བཅོས་ལས་མ་བཤད། །ཅེས་སོ། །མདོ་དོན་རྩ་བ་གང་ནས་བཤད་ཀྱང་། ལས་འབྲས་བསླུ་བ་མེད་པ་རྟག་དང་ཆད་པའི་མཐའ་ལས་འདས་པ། རྟེན་འབྲེལ་ཟབ་མོའི་རང་འགྲོས་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་གཤིས་ལས་འདའ་བ་མེད་པའོ། །དེས་ན་ཨོ་རྒྱན་ཆེན་པོས་ལྟ་བ་མཐོ་ཡང་སྤྱོད་པ་ཞིབ་དགོས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ། དགེ་སྡིག་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱིས་ཕན་གནོད་མེད་པའི་སར་མ་ཐོན་གྱི་བར་དུ། དགེ་བ་མཐའ་དག་སྒྲུབ། སྡིག་པ་མཐའ་དག་སྤངས་ནས་མི་ཚེ་དོན་ཡོད་བྱ་རྒྱུ་ནི་གདམས་པའི་གནད་ཀྱི་སྙིང་པོའོ། །བཤེས་སྤྲིངས་ལས། ཁྱོད་ཀྱིས་དགེ་སྦྱོང་བྲམ་ཟེ་ལྷ་དང་ནི། །མགྲོན་དང་ཡབ་ཡུམ་དག་དང་བཙུན་མོ་དང་། །འཁོར་གྱི་སླད་དུའང་སྡིག་པ་མི་བགྱིད་དེ། །དམྱལ་བའི་རྣམ་སྨིན་སྐལ་ནོད་འགའ་མ་མཆིས། །ཞེས་གཞན་གྱིས་སྐལ་བ་ཁྱེར་དུ་མེད་པས། སྡིག་པ་མ་སོག་མ་གཏོགས་འབབ་ས་ཁྱོད་རང་ཁོ་ན་ཡིན། ཁྱོད་ཀྱི་མྱོང་སྐལ་ངས་ལེན་འགྲོ་ཟེར་མཁན་སུ་ཞིག་ཡོད་པ་མིན་ཅེས་སོ། །གཞན་ཡང་། དེ་ལས། སྡིག་པའི་ལས་རྣམས་སྤྱད་པ་འགའ་ཡང་ནི། །དེ་ཡི་མོད་ལ་མཚོན་བཞིན་མི་གཅོད་དེ། །འཆི་བའི་དུས་ལ་བབས་ན་སྡིག་པ་ཡི། །ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་གང་ལགས་མངོན་པར་འགྱུར། །ཞེས་མི་དགེའི་སྡིག་ལས་བསགས་པ་དེ། བསགས་པ་ཙམ་གྱིས་གྲིས་བརྒྱབ་པ་ལྟར་དུ་དེ་མ་ཐག་ཏུ་མཐོང་བ་ཞིག་མིན་ཀྱང་། མི་བཙན་པོ་ལ་འགྲས་ཡ་བཟུང་བ་དང་། ལྷ་བཙན་པོ་ལ་ཕོག་ཐུག་སོང་བ་ལྟར་དུ་ནམ་ཞིག་ཐར་ས་མེད་པར་བསྟན་པའོ། །དེས་བསོད་ནམས་ཆ་མཐུན་གྱི་དགེ་སྒྲུབ་སྡིག་སྤང་བཤད་ནས། གཉིས་པ། ཐར་པ་ཆ་མཐུན་ལ། མཚན་ཉིད་དང་། ངོ་བོ་གཉིས། དང་པོ།

ཐར་བ་ཆ་མཐུན་གྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ།

ད་ནི་ཐར་པ་ཆ་མཐུན་གྱི་དགེ་བ་བཤད་པ་ནི། ཐར་པའི་ལམ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཞི་བ་སྒྲུབ། །སྲིད་ལས་འདའ་བྱེད་སྡུག་བསྔལ་སྤང་བར་བྱེད། །ཅེས་མཚན་ཉིད་བསྟན་ནས། གཉིས་པ་ལ་ཐེག་པ་གསུམ་སྤྱིར་བསྟན་པ་དང་། ཐེག་ཆེན་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ།

ཐེག་པ་གསུམ་སྤྱིར་བསྟན་པ།

ཐར་པའི་རྒྱུ་བྱེད་པའི་དགེ་བ་འཁོར་བ་ལས་འདའ་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་སྤོང་བར་བྱེད་པ་དེ་ནི། གང་ཞིག་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ལམ་ཞུགས་པའི། །འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ལེགས་པར་སྒྲུབ་པ་ནི། །སོ་སོའི་སེམས་བསྐྱེད་ཚད་མེད་བཞི་བསྒོམ་ཞིང་། །ཕར་ཕྱིན་དྲུག་སྤྱོད་བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་ཆོས་སྒྲུབ། །ཉིན་མཚན་བརྩོན་པས་དགེ་བར་འགྱུར་རྣམས་ཡིན། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལམ་འཚོལ་བར་སེམས་བསྐྱེད་ནས་ལམ་དང་པོ་དྲན་པ་ཉེར་གཞག་བསྒོམ་པ་ནས་ཡོངས་རྫོགས་ཀྱི་བར་སྤྱོད་པའི་གང་ཟག་ནི་སྐྱེས་བུ་ཆུང་ངུའོ། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་དུ་ཞུགས་པ་འབྲིང་ངོ་། །ཐེག་པ་ཆེན་པོར་སེམས་བསྐྱེད་ནས་ལམ་སྒྲུབ་པ་ཆེན་པོ་སྟེ། སྐྱེས་བུ་གསུམ་གྱི་སོ་སོའི་སེམས་བསྐྱེད་ནས་བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་དྲན་པ་ཉེར་གཞག་བཞི་དང། ཡང་དག་སྤང་བ་བཞི་ལ་སོགས་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་། ཚད་མེད་པ་བཞི་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གིས་བསྡུས་པའི་ཉིན་མཚན་དགེ་བ་ལ་བརྩོན་པ་དགེ་རྩ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་བསྔོ་བས་ཟིན་པ་རྣམས་ནི་ཐར་པ་ཆ་མཐུན་གྱི་དགེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཚད་མེད་པ་བཞི་ནི་སེམས་ཅན་བདེ་བ་དང་མི་ལྡན་པ་བདེ་བ་དང་འཕྲད་པར་འདོད་པའི་བྱམས་པ། སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཉམ་ཐག་པ་དེ་དང་བྲལ་བར་འདོད་པའི་སྙིང་རྗེ། བདེ་བ་དང་ལྡན་པ་དེ་ལས་མི་འབྲལ་བར་འདོད་པ་དགའ་བ། ཉེ་རིང་ཆགས་སྡང་ཅན་རྣམས་སེམས་སྙོམས་པ་ལ་སེམས་པའི་བཏང་སྙོམས་ཏེ། མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བརྩེ་བ་ཅན། །འཕྲད་དང་བྲལ་བའི་དགོངས་པ་ཅན། །མི་འབྲལ་པ་ཡི་དགོངས་པ་ཅན། །ཕན་བདེ་དགོངས་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ། །ཞེས་སོ། །ཚད་མེད་བཞི་འདི་ཕན་དང་བདེ་བའི་དགོངས་པ་ཅན་དུ་འདུས་ཞེས་སྔོན་ཆད་ཀྱང་བཤད་མྱངས་ལ། ཚད་མེད་སྔ་མ་གསུམ་བདེ་བའི་དགོངས་པ་དང་། ཕྱི་མ་ཕན་གདགས་པའི་དགོངས་པ་ཡིན་ཅིང་། དེའང་བརྩེ་བས་སེམས་ཅན་བདེ་བ་དང་འཕྲད་པར་འདོད་པ་བྱམས་པ། སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བ་འདོད་པ་སྙིང་རྗེ། དེ་གཉིས་དང་མི་འབྲལ་བར་འདོད་པ་དགའ་བ། དགྲ་གཉེན་ཆགས་སྡང་ལ་སོགས་པ་ཆོས་བརྒྱད་སྙོམས་པར་འདོད་པ་བཏང་སྙོམས་ཞེས་བྱ་ལ། འདི་ནགས་ཀྱི་ལྗོན་ཚལ་ཡིད་འོང་ཞིག་ལ་དཔེ་སྦྱར་ནས་གཟུགས་ཅན་ལ་བཀོད་ན། བྱམས་པའི་ས་གཞི་སྔོ་ཞིང་སྣུམ་པ་སྐྱེ་བོ་ཀུན་དགའ་བའི་བསྟི་གནས་ཀྱི་སྐྱེད་ཚལ་ལ། སྙིང་རྗེའི་མེ་ཏོག་མདངས་མཚར་བ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཁ་བྱེ་བས་བཀྲམ་ལ། དགའ་བའི་ལྗོན་ཤིང་གི་ནགས་ཀྱི་གྲིབ་མས་བསིལ་ཞིང་བྱ་དང་རི་དྭགས་དུ་མས་བསྟེན་པར། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་མཚོ་དང་། རྫིང་དང་། ཕུ་ཆུ་བཟང་པོའི་རྒྱུན་ཁ་དུ་མ་ནས་འབབ་པའི་ཚོགས་ཀྱིས། སྲིད་པར་དུབ་པའི་འགྲོན་པོ་རྣམས་དབུགས་འབྱིན་པ་དེར། རང་གི་སེམས་ཀྱང་ངལ་གསོ་ཞིང་སྦྱང་ངོ་ཞེས་གཟུགས་ཅན་གྱི་རྒྱན་དུ་སྦྱར་བའོ། །དེ་ཡང་འདི་བཞི་ཐར་པའི་ལམ་དང་མ་འབྲེལ་ན། །ཚངས་པའི་གནས་པ་བཞི་སྟེ་སྲིད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ལ། སེམས་ཡང་དག་པར་བསྐྱེད་པ་སོགས་ཞི་བའི་ལམ་གྱིས་ཟིན་པའི་དེ་བཞི་ནི་སྲིད་པའི་ཆུ་གཏེར་ལས་འདའ་བའི་ཕྱིར་ན་ཚད་མེད་བཞི་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྙིང་པོ་མཆོག་ལས། ཤཱ་རིའི་བུ། འདི་ལ་སེམས་ཡང་དག་པར་མ་བསྐྱེད་རྗེས་སུ་མ་བསྐྱེད་པའི་བྱམས་པ་དང་། སྙིང་རྗེ་དང་། དགའ་བ་དང་། བཏང་སྙོམས་བཞི་ནི་ཚངས་པའི་གནས་པ་བཞི་སྟེ། སྲིད་པར་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་བཅས་པའོ། །སེམས་ཡང་དག་པར་བསྐྱེད། རྗེས་སུ་བསྐྱེད་པའི་བྱམས་པ་དང་། སྙིང་རྗེ་དང་། དགའ་བ་དང་། བཏང་སྙོམས་བཞི་ནི་ཚད་མེད་པ་བཞི་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལམ་དུ་འདུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སོ། །ཡང་སེམས་ཅན་དང་ཆོས་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་དང་དམིགས་པ་མེད་པའི་ཚད་མེད་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཡང་འབྱུང་ངོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ནི་རང་ལ་བདོག་པ་སྟེ་ཡོད་པ་གཞན་ལ་སྦྱིན་པར་འདོད་པའི་གཏོང་སེམས་དགེ་བ་བྱེད་ལས་དང་བཅས་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་མི་དགེ་བའི་ཕྱོགས་སྤང་སེམས་དགེ་བ་བྱེད་ལས་དང་བཅས་པ། བཟོད་པ་ནི་ཕ་རོལ་གྱི་འཚེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་ཁྲོ་བར་བསྲན་སེམས་དགེ་བ་བྱེད་ལས་དང་བཅས་པ། བརྩོན་འགྲུས་ནི་དགེ་བའི་བྱ་བ་ལ་སྤྲོ་བ་བྱེད་ལས་དང་བཅས་པ། བསམ་གཏན་ནི་དམིགས་པ་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གནས་པ་བྱེད་ལས་དང་བཅས་པ། ཤེས་རབ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་དོན་རྟོགས་པ་བྱེད་ལས་དང་བཅས་པ། དེ་ཐམས་ཅད་སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པའི་ངང་ནས་སྤྱོད་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །དེ་ལྟར་མིན་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ཙམ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཙམ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་པའང་ཤུགས་ཀྱིས་གོའོ། །སྦྱིན་པའི་བྱེད་ལས་རྫས་དེ་དག་གཞན་གྱིས་ཐོབ་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བྱེད་ལས་གཞན་ལ་མི་འཚེ་བ་དང་། བཟོད་པའི་བྱེད་ལས་ཁྲོ་བའི་ལན་དུ་མི་ཁྲོ་བ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་བྱེད་ལས་དགེ་བ་སྤྱོད་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་བྱེད་ལས་སེམས་གནས་པས་ཞི་ལྷག་སྐྱེས་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་བྱེད་ལས་རྟོགས་ནས་ཐེ་ཚོམ་མེད་པ་རྣམས་བྱེད་ལས་སོ། །གང་ཡང་མ་གྲུབ་པར་ཤེས་ནས་སྣང་བའི་ཚོགས་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་བྱེད་ལས་ངོ་མཚར་ཅན་ཏེ། ཀུན་ལའང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཁྱབ་པ་དེ་ཉིད་བསྟན་པ་ཡིན། བྱང་ཆུབ་སེམས་འགྲེལ་ལས། ཆོས་རྣམས་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་ནས། །དགེ་བའི་ལས་འབྲས་རྟེན་བྱེད་པ། །ངོ་མཚར་བས་ཀྱང་འདི་མཚར་ཞིང་། །རྨད་བྱུང་བས་ཀྱང་འདི་རྨད་བྱུང་། །ཞེས་སོ། །དེས་ནི་འཁོར་བར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཡང་འགྲུབ་སྟེ། འོད་སྲུངས་ཀྱིས་ཞུས་པ་ལས། བདག་མེད་བཟོད་པས་མཉམ་པ་ཉིད་གནས་ཀྱང་། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་བསྐྱེད། །ཡོངས་སྨིན་བྱ་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་བྱེད་ཀྱང་། །ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་ལ་རེ་བ་མེད། །བསམ་པས་རྟག་ཏུ་མྱ་ངན་འདས་ལ་གནས། །དེ་ཡི་སྦྱོར་བ་འཁོར་བར་གནས་པ་ཡིན། །ཆོས་རྣམས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་མོད་ཀྱང་། །ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་ལ་ཡིད་ཆེས་སོ། །ཞེས་སོ། །དེའང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྦྱིན་ཚུལ་བཟོད་བརྩོན་བསམ་གཏན་དང་བཅས་པའི་དང་པོ་ལྔ་བསོད་ནམས་དང་། ཞེས་གོང་ནས་བཤད་པ་ལྟར་དུ་འདི་རང་ལུགས་ལ་སྤྱོད་འཇུག་ལྟར་དུ་ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོས་གསུངས་པའོ། །ཕྱི་མ་ཤེས་རབ་དེ་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡིན་ལ། བསླབ་གསུམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ན་དང་པོ་སྦྱིན་ཚུལ་བཟོད་གསུམ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པའི་རྒྱུ་ངོ་བོ་བྱེད་ལས་ཡིན་ཞིང་། བསམ་གཏན་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གྲོགས་ཡིན་པར། མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། བསླབ་གསུམ་དབང་དུ་མཛད་ནས་ནི། །རྒྱལ་བས་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་དྲུག །ཡང་དག་བཤད་དེ་དང་པོ་གསུམ། །ཕྱི་མ་གཉིས་ཀྱིས་རྣམ་པ་གཉིས། །གཅིག་ནི་གསུམ་ཆར་ལ་ཡང་གཏོགས། །སྦྱིན་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་བསོད་ནམས་ཀྱི། །ཚོགས་ཡིན་ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི། །གསུམ་པོ་གཞན་ནི་གཉིས་ཀ་སྟེ། །ལྔ་ཆར་ཡང་ནི་ཡེ་ཤེས་ཚོགས། །ཞེས་པ་དང་། སྤྱོད་འཇུག་ལས། ཡན་ལག་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི། །ཐུབ་པས་ཤེས་རབ་དོན་དུ་གསུངས། །ཞེས་སོ། །མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལྟར་ན། སྦྱིན་པ་བསོད་ནམས། ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས། གཞན་བཞི་གཉིས་ཀའམ། ཡང་ན་དང་པོ་བསོད་ནམས། ལྷག་མ་ལྔ་ཡེ་ཤེས་སོ་ཞེས་འདོད་ཚུལ་འདྲ་མིན་ཡོད་ཀྱང་། གང་ལྟར་ཚོགས་གཉིས་ཀྱི་ནང་དུ་འདུའོ། །འདིར་སྤྱོད་འཇུག་ལྟར་རོ། །དེའང་དགེ་བ་གང་བྱེད་ཀྱང་སྦྱོར་བ་སེམས་བསྐྱེད། དངོས་གཞི་རང་བཞིན་མེད་རྟོགས། རྗེས་བསྔོ་བ་གསུམ་གྱིས་ཟིན་ན་ཐར་པ་ཆ་མཐུན་ནོ། །མ་ཟིན་ན་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་འདིར་ཐར་པའི་རྒྱུར་དཀའ་སྟེ། མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། ཕལ་ཆེར་དོན་མེད་དོན་ཡོད་དང་། །རྣམ་ཀུན་དོན་ཡོད་ཤེས་བྱ་སྟེ། །ཞེས་བཤད་པས། ཚོགས་སྦྱོར་དུ་དེ་གསུམ་གྱིས་མ་ཟིན་ན། ཕལ་ཆེར་དོན་མེད་ལ། ས་དང་པོ་ནས་བདུན་པའི་བར་དོན་ཡོད་པའོ། །དག་པ་ས་གསུམ་དུ་རྣམ་ཀུན་དོན་ཡོད་པས་ཚོགས་གཉིས་རླབས་པོ་ཆེ་རྫོགས་པའོ། །དེ་ཡང་ས་དང་པོ་ཡན་ཆད་དུ་དབང་བཅུ་ཐོབ་པས་ཚོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྫོགས་ལ། མན་ཆད་དུ་འབད་ཀྱང་ཆེར་རྫོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྦྱིན་པའི་ངོ་བོ་ནི་མ་ཆགས་པའི་སེམས་ཀྱིས་བདོག་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའོ། །སྦྱིན་པ་ལ་དབྱེ་ན་གསུམ་སྟེ། ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་དང་། མི་འཇིགས་པའི་སྦྱིན་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི་ལེན་པ་དང་བསྲུང་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་དབྱེ་ན་གསུམ་སྟེ། སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། དགེ་བ་ཆོས་སྡུད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །བཟོད་པའི་ངོ་བོ་ནི། ཇི་མི་སྙམ་པའོ། །བཟོད་པ་ལ་དབྱེ་ན་གསུམ་སྟེ། གཞན་གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པའི་བཟོད་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་དང་དུ་ལེན་པའི་བཟོད་པ་དང་། ཆོས་ཕྱིར་དཀའ་སྤྱད་ཀྱི་བཟོད་པའོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི། དགེ་བ་ལ་སྤྲོ་བའོ། །བརྩོན་འགྲུས་ལ་དབྱེ་ན་གསུམ་སྟེ། གོ་ཆའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་། སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་། ཆོག་པར་མི་འཛིན་པའི་བརྩོན་འགྲུས་སོ། །བསམ་གཏན་གྱི་ངོ་བོ་ནི། ཞི་གནས་ཀྱི་རང་བཞིན་སེམས་ནང་དུ་དགེ་བ་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གནས་པའོ། །དེ་ལ་དབྱེ་ན་གསུམ་སྟེ། མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པའི་བསམ་གཏན་དང་། ཡོན་ཏན་སྒྲུབ་པའི་བསམ་གཏན་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་བསམ་གཏན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི། ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །ཤེས་རབ་ལ་དབྱེ་ན། མདོ་སྡེ་རྒྱན་གྱི་འགྲེལ་པ་ལས་རྣམ་པ་གསུམ་གསུངས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་རབ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དམན་པའི་ཤེས་རབ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་ཤེས་རབ་བོ། །གོང་ནས་སྤྱོད་འཇུག་གི་ལུང་དྲངས་མ་ཐག་པ་ལྟར་དུ། ཡན་ལག་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི། །ཐུབ་པས་ཤེས་རབ་དོན་དུ་གསུངས། །ཞེས་པ་ལྟར་དུ། ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་ཐབས་ཀྱིས་གྲོལ་བ་དང་། ཤེས་རབ་དང་མི་ལྡན་ན་ཐབས་ཀྱིས་འཆིང་བར་འགྱུར་བའང་ཡིན་ཏེ། །ས་ར་ཧས། སྙིང་རྗེ་དང་བྲལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཞུགས་གང་། །དེས་ནི་ལམ་མཆོག་རྙེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །འོན་ཏེ་སྙིང་རྗེ་འབའ་ཞིག་སྒོམ་ནའང་། །འཁོར་བ་འདི་ནས་ཐར་པ་ཐོབ་མི་འགྱུར། །གང་ཡང་གཉིས་པོ་སྦྱོར་བར་ནུས་པ་དེ། །འཁོར་བར་མི་གནས་མྱ་ངན་འདས་མི་གནས། །ཞེས་པས། ཐོས་བསམ་སྒོམ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱང་རིམ་གྱིས་སྤྱད་པར་བྱ་དགོས་པ་ཞིག་ཡིན་པས། དང་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་མཁས་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ། ཐོས་པས་གཏན་ལ་དབབ་ནས། འཇལ་བྱེད་རིན་ཆེན་གྱི་སྡེ་མིག་གི་རྣམ་བཞག་དང་། གཞལ་བྱ་དམ་ཆོས་མཛོད་ཀྱི་རྣམ་བཞག་ལ་མཁས་པ་བྱས་ནས། མཐར་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པར་ཤེས་ནས་མཉམ་པར་བཞག་དུས། ཕྱི་སྣ་ཚོགས་སྣང་བའི་དངོས་པོ་དང་། ནང་མེད་ལ་འཆར་བའི་རིག་པ་གཉིས་ཀ་ལ་སེམས་སྤྲོ་བསྡུ་མེད་པར་བཞག་པའི་སྐབས་སུ། དེ་ལས་གཞན་པའི་ཆོས་གང་ཡང་མི་དམིགས་པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་ངང་ལ་བློའི་འཇུག་པ་ནུབ་པའི་དབྱིངས་དོན་དམ་པ་དེ་ཉིད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །གཉིས་པ་ཐེག་ཆེན་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ལ། ལམ་གྱི་མདོ་གནད་བསྟན་པ་དང་། ལམ་གྱི་ཆིངས་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ།

ལམ་གྱི་མདོ་གནད་བསྟན་པ།

འདིར་དེའི་དོན་བསྡུ་བ་ནི། ཁྱད་པར་ཐེག་ཆེན་དགེ་བ་རླབས་པོ་ཆེ། །སྦྱོར་བ་སེམས་བསྐྱེད་དངོས་གཞི་དམིགས་པ་མེད། །རྗེས་ལ་བསྔོ་བས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་ནི། །ཐར་ལམ་བགྲོད་པའི་གཅེས་པ་རྣམ་གསུམ་ཉིད། །ཅེས་པའི་དོན་ནི་སྔར་ནས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འདིར་ཐབས་སྙིང་རྗེ་ནི་དགེ་བ་གང་བྱེད་དེའི་དུས་ན་ཡོད་པ་དེ་དང་། ཤེས་རབ་སྟོང་པ་ཉིད་དུས་མཉམ་དུ་ཟུང་དུ་འཇུག་པས་སྔ་ཕྱི་མེད་དོ། །ཐབས་དང་ཤེས་རབ་གཉིས་ཀ་སྔ་ཕྱི་མེད་པའི་དོན་དེ་མ་གོ་ན། ཁ་ཅིག་ཆོས་ཉིད་བསྒོམ་དུས་དང་པོ་སྔོན་དུ་སྦྱོར་བའི་སྙིང་རྗེ་ཞིག་དགོས་པ་དང་། དངོས་གཞིའི་སྟོང་པ་ཞེས་པའང་ཁ་ཁར་ཡོད་པས་དངོས་གཞི་དང་དེ་གཉིས་སྦྱོར་དགོས་ཞེས་ཟུང་འཇུག་ཏུ་འདོད་པ་ནི། ཕྱོགས་མ་གོ་བར་ཟད་དེ། སྦྱོར་བ་སྔོན་སོང་འདས་པ་ཡིན་པས་འདས་པ་དངོས་མེད་ཡིན་པ་དང་། དངོས་གཞིའི་སྒོམ་པ་ད་ལྟ་བ་ཡིན་དགོས་ཤིང་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཟུང་དུ་འཇུག་པ་ནི་དུས་འགལ་བས་ཟུང་དུ་འཇུག་ཐབས་མེད་པས་བཞད་གད་ཀྱི་གནས་སོ། །དོན་ངོ་མའི་ཐོག་ནས་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཅེ་ན། དེ་ཡང་སེམས་བསྐྱེད་ཐོབ་ལ་མ་ཉམས་པའི་བློ་རྫས་ནི་སྙིང་རྗེ། ངོ་བོ་གང་དུ་ཡང་མི་དམིགས་པ་ནི་སྟོང་པ། སྟོང་ཉིད་དང་སྙིང་རྗེ་དེ་གཉིས་བློ་རྫས་ངོ་བོ་གཅིག་པ་ལ་ལྡོག་པ་སོ་སོ་བ་ཟུང་འཇུག་གམ། དམིགས་མེད་དེ་ཉིད་སྟོང་པ་ཡིན་ལ། སྟོང་ཉིད་དམ་དམིགས་པ་མེད་པའི་སྙིང་རྗེར་གྱུར་པ་གཉིས་རོ་གཅིག་པས་ཅ་ལག་ཐ་དད་པ་གཉིས་མཉམ་པོར་བཅིང་ནས་ཟུང་འཇུག་ཡིན་ཅེས་པ་ལྟ་བུ་མིན་པར་ངོ་བོ་ཐ་དད་མེད་པའི་ཟུང་འཇུག་ཅེས་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་གནད་གལ་པོ་ཆེའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གིས་བསྡུས་པའི་དགེ་བ་ཅི་བསྒྲུབས་ཀྱང་། བྱེད་པོ་རང་ཉིད། བྱ་བའི་ཡུལ། བྱས་པའི་དགེ་བ་གསུམ་པོ་དེ་བྱེད་དུས་ནས་བདེན་ཞེན་མེད་པའི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུས་སྤྱད་དེ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་ལྟ་བ་དག ཐབས་ཀྱིས་སྤྱོད་པ་དག་ན། ལྟ་བ་མ་རྨོངས་ནས་སྤྱོད་པ་དག་དུས། ལྟ་སྤྱོད་རྣམ་པར་དག་སྟོབས་ཀྱིས་ལམ་གོལ་དུ་མི་འགྲོ་བར་ཐར་བ་རང་ལག་ཏུ་ལོན་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ།

ལམ་གྱི་ཆིངས་བཤད་པ།

བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་མདོར་བསྡུ་བ་ནི་ཞེས་མཚམས་སྦྱར་ཏེ། རྩོམ་པ་ཐམས་ཅད་གཞན་དོན་འབའ་ཞིག་སྤྱོད། །ལྟ་བ་མཁའ་འདྲ་སྟོང་ཉིད་བཅོ་བརྒྱད་དང་། །སྒོམ་པ་འོད་གསལ་ཕྱོགས་ཆོས་སུམ་ཅུ་བདུན། །སྤྱོད་པ་སྐྱོན་མེད་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་དྲུག །འབྲས་བུ་བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་འགྲུབ་པ་ཡིན། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། གང་ཅི་རྩོམ་པ་ཐམས་ཅད་གཞན་གྱི་དོན་དུ་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་ལ། དེའི་གཞུང་ལམ་ཐམས་ཅད་བསྡུ་ན་ལྟ་བ་སྟོང་པ་ཉིད་བཅོ་བརྒྱད་དམ་ཉི་ཤུ་སྟེ། མངོན་རྟོགས་རྒྱན་གྱི་འགྲེལ་ཆུང་དུ། ནང་དང་ཕྱི་རོལ་རྣམས་དང་ནི། །གཉིས་དང་སྟོང་པའི་དངོས་པོ་དང་། །ཕྱོགས་དང་མྱ་ངན་འདས་ལམ་དང་། །རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་དང་ཅིག་ཤོས་དང་། །མཐའ་འདས་ཐོག་མ་དོར་བ་མེད། །རང་བཞིན་དང་ནི་ཆོས་ཀུན་དང་། །ཆོས་སྐྱེ་ལ་སོགས་འདས་སོགས་དང་། །ལྡན་དང་ཅིག་ཤོས་ངོ་བོ་དང་། །མཁའ་དང་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་དང་། །ཆོས་ཀྱི་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད། །རང་རང་ངོ་བོས་སྟོང་པའི་ཕྱིར། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཉི་ཤུར་འདོད། །ཅེས་པ་ལྟ་བུ་ལམ་སྒྲུབ་པའི་ལྟ་བའོ། །སྒོམ་པ་ནི་སྔར་སྨོས་པ་བཞིན་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ནོ། །སྤྱོད་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གོ །འབྲས་བུ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་སྤངས་རྟོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཇི་སྙེད་པ་རྣམས་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཞུགས་པ་དག་གི་གཞི་ལམ་འབྲས་བུའི་ཆོས་ཚང་ལ་མ་ནོར་བ་ནི་དེ་ཙམ་ཞིག་ཏུ་འདུས་པར་བསྟན་ཏོ། །མདོར་བསྡུས་ན། ལྟ་བ་སྟོང་ཉིད། སྒོམ་པ་བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན། སྤྱོད་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག འབྲས་བུ་སངས་རྒྱས་པའི་སྤངས་རྟོགས་ཐམས་ཅད་ལ་ཐེག་ཆེན་གཞི་ལམ་འབྲས་བུའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་འདུས་པ་ཡིན་ཅེས་སོ། །གསུམ་པ་ལས་ཀྱི་མཇུག་བསྡུ་བ་ལ། སྤང་བླང་སོ་སོའི་མཇུག་བསྡུ་བ་དང་། མཐར་ཐུག་གི་བླང་བྱ་ངོས་བཟུང་བའོ། །དང་པོ། སྤང་བྱ་སྤང་བའི་ཚུལ། བླང་བྱ་བླང་བའི་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ།

སྤང་བྱ་སྤང་བའི་ཚུལ།

ད་ནི་ལས་ཀྱི་མཇུག་བསྡུ་བ་ལ་གཉིས་ལས། དང་པོ་སྤང་བྱ་འཁོར་བ་རྒྱུ་འབྲས་ལས་ལྡོག་ཚུལ་ངེས་པར་བསྡུ་བ་ནི། འདི་ལྟར་སྣང་སྲིད་འཁོར་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀུན། །དགེ་དང་མི་དགེའི་བག་ཆགས་ལས་བྱུང་སྟེ། །ལས་མ་ཟད་པར་འཁྲུལ་སྣང་སྟོངས་མི་སྲིད། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་མི་དགེ་སྤང་ལ་འབད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཁམས་གསུམ་རིགས་དྲུག་གིས་བསྡུས་པའིི་གནས་དང་བདེ་སྡུག་སོ་སོའི་སྣང་ཚུལ་མི་འདྲ་ཅི་སྣང་བ་འདི་ཐམས་ཅད་ཀུན་གཞི་ལ་བག་ཆགས་འཁྲུལ་པ་བཞག་པའི་སྣང་གཟུགས་ཏེ། དགེ་བ་བསོད་ནམས་ཆ་མཐུན་གྱི་བདེ་བའི་རིགས། རིགས་དྲུག་ན་ཡོད་དོ་ཅོག་དང་ལྷ་མི་བསྐྱེད་ལ། མི་དགེ་བས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རིགས་ཐམས་ཅད་དང་ངན་འགྲོ་བསྐྱེད་ནས། སྣང་བ་མི་འདྲ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་ཀྱང་སྣང་ཚུལ་དྲུག་ཏུ་འདུས་པར་སྣང་བ་འདི་ཐམས་ཅད་ལ་འཁྲུལ་སྣང་ཞེས་བྱ་སྟེ། བག་ཆགས་མ་ཟད་ཀྱི་རིང་ལ་སྟོངས་མི་སྲིད་པ་དྷ་དུ་རའི་ནུས་པ་ཡོད་རིང་ལ་འཁྲུལ་སྣང་ཤར་བ་བཞིན་ཏེ། དྲན་པ་ཉེར་གཞག་ལས། འཇིག་རྟེན་དག་ན་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་ཀུན། །ཐམས་ཅད་རང་གི་ལས་ལས་ཉེ་བར་བྱུང་། །ཞེས་པ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་སྤང་དགོས་ཏེ། སྤྱོད་འཇུག་ལས། སྐད་ཅིག་གཅིག་བྱས་སྡིག་པས་ཀྱང་། །བསྐལ་པ་མནར་མེད་གནས་གྱུར་ན། །ཐོག་མེད་འཁོར་བར་བསགས་སྡིག་གིས། །བདེ་འགྲོར་མི་འགྲོ་སྨོས་ཅི་དགོས། །ཞེས་པ་དང་། རྟ་དབྱངས་ཀྱི་དྲི་བ་དྲུག་པ་ལས། སྡིག་པས་སྡུག་བསྔལ་བསོད་ནམས་ཀྱིས། །བདེའོ་འདྲེས་མས་འདྲེས་མ་སྟེ། །ལས་རྣམས་ཀྱི་ནི་རྣམ་པར་སྨིན། །འདྲ་བ་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པར་རྟོགས། །ཞེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྒྱལ་པོ་ལས། ལས་བསགས་པ་ན་ནམ་ཡང་མེད་མི་འགྱུར། །འཁོར་བ་ན་ཡང་དཀར་ནག་འབྲས་བུ་སྨིན། །ཞེས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ལས་ངན་སྤང་དགོས་སོ། །སེམས་ཉིད་རྟོགས་པས་ཆོག་གི་ལས་འབྲས་མི་དགོས་སོ་ཞེས་ནམ་ཡང་སྨྲ་བར་མི་བྱ་སྟེ། རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་ལས། ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མེད་ཅེས་པ། །མདོར་ན་མེད་པར་ལྟ་བ་ཉིད། །བསོད་ནམས་མ་ཡིན་ངན་སོང་བ། །ཞེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་དང་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུར་ཆ་ཕྲ་བ་ནས་འཛེམ་དགོས་པར་བསྟན་ཏོ། །གཉིས་པ།

བླང་བྱ་བླང་བའི་ཚུལ།

གཉིས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རྒྱུ་འབྲས་ལ་ནན་ཏན་བྱ་བར་ངེས་པས་དགེ་བའི་ཕྱོགས་བླང་བྱར་དོན་བསྡུ་བ་ནི། དག་པའི་རྒྱལ་སྲས་ལམ་གྱི་ཡོན་ཏན་དང་། །རྣལ་གྲོལ་རྒྱལ་བའི་འབྱོར་བ་ཕུན་ཚོགས་ཀུན། །ཚོགས་གཉིས་བསགས་པས་ཁམས་ལ་སྒྲིབ་གཉིས་བྲལ། །དགེ་ཚོགས་ལས་བྱུང་ཤེས་ནས་འབད་པར་མཛོད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། དགེ་བའི་འབྲས་བུ་ནི་མངོན་པར་མཐོ་བའི་བདེ་བ་ཐམས་ཅད་དང་། ཁྱད་པར་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སའི་ཡོན་ཏན་དང་། སྤྱན་དང་མངོན་པར་ཤེས་པ་རྒྱ་མཚོ་ཐམས་ཅད་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཇི་སྙེད་པ་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་དགེ་བ་ལས་བྱུང་བའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པས་ཚོགས་གཉིས་བསགས་པ་ལ་འབད་པར་བྱའོ། །དེའང་སེམས་སྟོབས་ཆེན་པོས་ཡུན་རིང་དུ་སྲིད་པར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་ཚོགས་གཉིས་གསོག་དུས་བདེ་བ་དུ་མར་བརྒྱུད་པས་སྐྱོ་བར་བྱ་མི་དགོས་ཏེ། དགེ་བའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་འབྲས་བུས་རང་ཉིད་བདེ་བའི་ཕྱིར་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རྟ་བཟང་པོ་ཞོན་ནས་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱོད་འཇུག་ལས། འབྲས་བུའི་ཡོན་གྱིས་མངོན་མཆོད་འགྱུར། །ཞེས་པ་དང་། བསོད་ནམས་ཀྱིས་ནི་ལུས་བདེ་ལ། །མཁས་པ་ཡིས་ནི་སེམས་བདེ་ན། །གཞན་དོན་འཁོར་བར་གནས་ཀྱང་ནི། །སྙིང་རྗེ་ཅན་དག་ཅིས་ཏེ་སྐྱོ། །ཞེས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རྟ་ཞོན་ནས། །བདེ་ནས་བདེ་བར་འགྲོ་བ་ལ། །སེམས་ཤེས་སུ་ཞིག་སྒྱིད་ལུག་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །གཉིས་པ་ལ། དངོས་དང་། ཇི་ལྟར་བླང་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ།

དངོས་བསྟན་པ།

འདིར་དམན་པ་བསོད་ནམས་ཆ་མཐུན་ཐར་པ་ཆ་མཐུན་དུ་བསྒྱུར་དགོས་པར་གདམས་པ་ནི། དགེ་བའང་བསོད་ནམས་ཆ་མཐུན་འཁོར་བའི་རྒྱུ། །དེ་ལས་ལོག་སྟེ་ཐར་པ་ཆ་མཐུན་སྒྲུབ། །འཁོར་བ་སྤང་ཕྱིར་དེ་ཡི་རྒྱུ་སྤང་འཚལ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གང་ཞིག་འཁོར་བ་མི་འདོད་ན་དེའི་རྒྱུ་སྤང་དགོས་པས། སྲིད་པར་དབང་མེད་དུ་འཇུག་པས་ལས་མི་དགེ་བ་དང་། དགེ་བ་བསོད་ནམས་ཆ་མཐུན་གཉིས་སྤངས་ཏེ། ཐར་པ་ཆ་མཐུན་ཁོ་ན་ལ་འབད་དོ། །བསོད་ནམས་ཆ་མཐུན་ནི་སྲིད་པའི་རྒྱུ་བྱེད་པས། དོན་གྱི་མི་དགེ་བའི་ཕྱོགས་སུ་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས། དགེ་བ་ལས་ནི་བདེ་འགྲོ་དང་། །མི་དགེ་བ་ལས་ངན་འགྲོ་སྟེ། །གཉིས་ལ་མི་རྟེན་ཐར་པ་ལགས། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ།

ཇི་ལྟར་བླང་ཚུལ་བསྟན་པ།

ད་ནི་ཐར་པ་ཆ་མཐུན་གྱི་དགེ་བ་སྤྱད་པར་གདམས་པས་མཇུག་བསྡུ་བ་ནི། ཕ་རོལ་ཕྱིན་ལྔ་སྣང་བཅས་བསོད་ནམས་དང་། །ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་ཚོགས་གཉིས་བསྟེན་པར་མཛོད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། མྱུར་དུ་སངས་རྒྱས་འདོད་པས་དེའི་རྒྱུ་སྣང་བཅས་ཐབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་དང་། སྣང་མེད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཆོས་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་བསྒོམ་པར་བྱ་སྟེ། རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་ལས། དེ་ལྟ་བས་ན་ཚོགས་འདི་གཉིས། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་ཐོབ་པའི་རྒྱུ། །དེ་ལྟས་དེ་ནི་རྟག་བསྟེན་མཛོད། །ཅེས་པ་བཞིན་ནོ། །ཐབས་ཤེས་རབ་ཟུང་དུ་འཇུག་དགོས་ཏེ། སེམས་ཉིད་སྟོང་པ་འབའ་ཞིག་གིས་ཆོག་པར་འཛིན་པ་ལམ་བཟང་པོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་འཐག་པ་ཐམས་ཅད་སྡུད་པའི་མདོ་ལས། བྱམས་པ་མི་བླུན་པོ་དག་ནི་ཤེས་རབ་ཁོ་ན་ལམ་དུ་སྨྲ་བ་དེ་ལྟར་ན་ངས་བསྐལ་པ་དུ་མར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྔ་སྤྱད་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པ་དང་། མ་དྲོས་པས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བདུད་ཀྱི་ལས་ནི་ཐབས་དང་བྲལ་བའི་ཤེས་རབ། ཤེས་རབ་དང་བྲལ་བའི་ཐབས་སོ་ཞེས་པ་དང་། བློ་གྲོས་རྒྱ་མཚོས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། རྒྱུ་མ་མཆིས་པ་དང་། རྒྱུ་དང་བྲལ་བའི་མངོན་པར་འདུ་མི་བགྱི་བ་མ་མཆིས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྔ་ལ་མི་བརྩོན་ན་ཤེས་རབ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་བདུད་ཀྱི་ལྕགས་ཀྱུ་སྟེ་དྲུག་པའོ། །བདུད་ཀྱི་ལྕགས་ཀྱུ་དེ་དག་ལས་མ་འདས་ན་མངོན་པར་རྫོགས་པ་འཚང་རྒྱ་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ་གནས་མ་མཆིས་སོ་ཞེས་པ་དང་། དྲི་མ་མེད་པར་གྲགས་པའི་མདོ་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཙམ་བསྟེན་པ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ལྟུང་སྟེ། མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྲོ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་ཐབས་དང་བྲལ་བའི་ཤེས་རབ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་འཆིང་བའོ། །ཞེས་པ་དང་། སྡུད་པ་ལས། ཐབས་མེད་ཤེས་རབ་བྲལ་བས་ཉན་ཐོས་ཉིད་དུ་ལྟུང་། །ཞེས་པ་དང་། ག་ཡ་གོ་རིའི་མདོ་ལས། ཐབས་དང་བྲལ་བའི་ཤེས་རབ་ནི་གོལ་སའོ། །ཤེས་རབ་དང་བྲལ་བའི་ཐབས་ནི་གོལ་སའོ་ཞེས་པ་དང་། རབ་རྩལ་གྱིས་རྣམ་པར་གནོན་པའི་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། ཐབས་དང་བྲལ་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས། །མ་བྱུང་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། །ཤེས་རབ་བྲལ་བའི་ཐབས་ཀྱིས་ཀྱང་། །མཁས་པར་རབ་ཏུ་ཞི་མི་འགྱུར། །ཞེས་པ་དང་། དོ་ཧ་ལས། སྙིང་རྗེ་དང་བྲལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཞུགས་གང་། །དེས་ནི་ལམ་མཆོག་རྙེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་སྙིང་རྗེ་འབའ་ཞིག་བསྒོམས་ན་ཡང་། །འཁོར་བ་འདིར་གནས་ཐར་པ་ཐོབ་མི་འགྱུར། །གང་ཡང་གཉིས་པོ་སྦྱོར་བར་ནུས་པ་ཡིས། །འཁོར་བར་མི་གནས་མྱ་ངན་འདས་མི་གནས། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་མདོ་རྒྱུད་ཀྱི་ལུང་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམས་ལ་ཡིད་ཆེས་པར་བྱས་ཏེ་ཚོགས་གཉིས་དྲི་མ་མེད་པ་ངོམས་མི་ཤེས་པར་བསྐལ་པ་རྒྱ་མཚོ་ཀུན་ཏུ་བསགས་པར་སྤྲོ་བས་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོ་བར་བྱའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། ལས་རྒྱུ་འབྲས་བསམ་པའི་ལེའུ་སྟེ་བཅུ་དྲུག་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པའོ།། །།སྤྱིར་ན་མན་ངག་གི་གཞུང་འདིའི་ལེའུ་བརྒྱད་པ་ནས་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་པའི་བར་གྱིས་སྦྱོང་བྱེད་ཐབས་ཀྱི་རིམ་པ་བསྟན་པའི་ལས་རྒྱུ་འབྲས་བསམ་པའི་ལེའུ་རྩ་འགྲེལ་གཉིས་ཀ་སོང་ནས། གཉིས་པ་ཐུན་མིན་ངེས་ལེགས་འགྲུབ་པའི་བསམ་བྱ་ལ། འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་དུ་བསམ་པ་དང་། མྱང་འདས་ཞི་བདེར་བསམ་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ་བསྟན་བཤད་བསྡུ་གསུམ། དང་པོ །

འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་དུ་བསམ་པ་མདོར་བསྟན་པ།

དེ་ལྟར་ལས་དང་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་དེས། འཁོར་བའི་རང་བཞིན་ལ་བསམས་པས་ཐར་པ་ལ་སྤྲོ་བར་གྱུར་པ་དེའི་ཕྱིར། ཇི་སྐད་བཤད་མ་ཐག་པའི་རྗེས་ཐོགས། དེ་ནས་འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་བསམ་བྱ་སྟེ། །སྙིང་པོ་མེད་ཅིང་རྟག་མི་ཐུབ་དེའི་ཕྱིར། །ཁམས་གསུམ་རིགས་དྲུག་སྲིད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལས། །མྱུར་དུ་འདའ་བའི་ཐབས་ལ་འབད་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་རང་དབང་མེད་པར་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་ཅིང་འཁོར་བ་ཁམས་གསུམ་རིགས་དྲུག་གི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བདེ་བ་མེད་ཅིང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཆུ་བོར་བྱིང་བས་བློས་བཟོད་དཀའ་ཞིང་རྟག་མི་ཐུབ་པ་སྙིང་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར། གནས་འདི་ལས་མྱུར་དུ་འདའ་བར་བྱ་དགོས་ཏེ། ཙནྡྲ་པས། མི་གཙང་བ་ལ་དྲི་ཞིམ་མེད་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་འགྲོ་ལྔ་དག་ནའང་བདེ་བ་མེད། །ཅེས་པ་བཞིན་ནོ། །འོ་ན་འཁོར་བར་མི་སྐྱོ་བས་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། ཐོག་མར་རང་གི་དྲོད་ཚད་མ་ཟིན་པར་ནི་གཞན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་ནུས་པ་མེད་པས། མོས་སྤྱོད་ཀྱི་སར་འཁོར་བ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་དགོས་ཏེ། སྤྱོད་འཇུག་ལས། འགྲོ་བ་ཉོན་མོངས་ལས་སྒྲོལ་བར། །དམ་བཅས་གང་ཚེ་བདག་ཉིད་ཀྱང་། །ཉོན་མོངས་རྣམས་ལས་མ་གྲོལ་ན། །བདག་གིས་ཚོད་ཀྱང་མི་ཤེས་པར། །སྨྲ་བ་ཇི་ལྟར་སྨྱོན་པ་མིན། །ཞེས་པ་དང་། མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། སེམས་ཅན་ཁུར་ཆེན་མགོ་ལ་ཁྱེར་བ་ཡི། །སེམས་དཔའ་མཆོག་རྣམས་དལ་གྱིས་འགྲོ་མི་མཛེས། །བདག་གཞན་འཆིང་བ་སྣ་ཚོགས་རབ་བཅིངས་པས། །བརྩོན་པ་བརྒྱ་འགྱུར་དུ་ནི་བྱ་བའི་རིགས། །ཞེས་སོ། །འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་པའི་འཁོར་བ་འདི་ལ་དཔྱད་པ་ཞིག་ཞུགས་ན། དེ་ཡང་རིགས་དྲུག་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་དེ་འགལ་མེ་བཞིན་འཁོར་ཞིང་འཁྲུལ་བཞིན་ཡོད་པས་ན་འཁོར་བ་ཞེས་བྱ་ཞིང་། དེ་ཡང་འཁྲུལ་གཞི། འཁྲུལ་ཚུལ། དབྱེ་བ་གསུམ་གྱིས་གཏན་ལ་འབེབས་པ་ལ། དང་པོ་འཁྲུལ་གཞི་ལ་ཡང་གཉིས་ཏེ། དང་པོ་ཁམས་གསུམ་འཁྲུལ་པའི་རྟེན་དུ་བསྟན་པ་སྟེ། ཁམས་གསུམ་ནི། སྣང་བ་དང་། ཕྱེད་སྣང་བ་དང་། མི་སྣང་བའི་གྲོང་ཁྱེར་གསུམ་སྟེ། རགས་པ་དང་། དངས་པ་དང་། མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའང་སྡུག་བསྔལ་གང་ཅི་ཡོད་པ་དག་གི་རྟེན་གཞི་ནི་ནང་གི་ཁམས་གསུམ་ཡིན་པས། ལུས་ནི་རགས་པའི་དངོས་པོར་འདུས་པའི་ཕྱིར་སྣང་བའི་གྲོང་ཁྱེར་དང་། ངག་ནི་བྲག་ཅ་ལྟར་མེད་བཞིན་དུ་སྣང་བས་ཕྱེད་སྣང་བའི་གྲོང་ཁྱེར་དང་། ཡིད་ནི་སྒོ་ལྔའི་རྣམ་པར་མེད་པས་ཤིན་ཏུ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་སྣང་བའི་གྲོང་ཁྱེར་ཏེ། འདོད་པ་དང་། གཟུགས་དང་། གཟུགས་མེད་པ་ཞེས་བཏགས་སོ། །དེ་གང་ལས་གསུངས་ཞེ་ན། དགོངས་འདུས་ལས། ལུས་རགས་པ་འདོད་པའི་ཁམས་དང་། ངག་ཕྲ་བ་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང་། ཡིད་ཆེས་ཕྲ་བ་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ཏེ། གྲོང་ཁྱེར་དེ་གསུམ་ན་ཁྱེའུ་སྣང་བ་དམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་གནས་སོ་ཞེས་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ལ་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་སྒོ་གསུམ་པོའི་སྟེང་དུ་སྡུག་བསྔལ་གསུམ་གྱིས་གདུང་བ་ཡང་། ཀུན་ནས་རྟོག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཤར་ཏེ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་འཁྲུལ་ཞིང་མྱོང་བའོ། །ཇི་ལྟར་ཤར་ན་ཚོགས་དྲུག་གི་ཡུལ་ལ་རྣམ་ཤེས་དྲུག་དབང་པོའི་སྒོ་སོ་སོ་ལས་འཐོན་ཏེ། ཡུལ་འཛིན་པས་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་དང་བར་མ་གསུམ་གང་རུང་ཤེས་པའི་རྒྱུན་ལ་ཞེན་ཏོ། །དེ་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་སོ་སོར་ཤར་བའི་ཆ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །ཡུལ་དང་པོར་རགས་པ་སྤྱིའི་རྣམ་པར་ལམ་སྟེ་རིག་པ་ནི་སེམས་སོ། །དེའི་ཁྱད་པར་ལ་དཔྱོད་ཅིང་ཆགས་པ་དང་། སྡང་བ་དང་། གཏི་མུག་གསུམ་གང་རུང་དུ་རྒྱུན་མཐུད་པའི་སེམས་བྱུང་ལ་ཡིད་ཅེས་བྱ་ལ། དེའང་སེམས་ཡོད་པས་ན་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཡང་དེའི་རྗེས་སུ་མཚུངས་ལྡན་ཏེ་གྲོགས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་སེམས་ཀྱི་ཀུན་འགྲོར་ཡོད་ལ། སེམས་ལས་བྱུང་བ་ལའང་སེམས་ཀྱིས་ཁྱབ་པར་འབྲེལ་པ་གྲུབ་པས་མཚུངས་པར་ལྡན་ཞིང་གྲོགས་ཅན་གྱི་ཚུལ་དུ་སེམས་བྱུང་གི་ཀུན་འགྲོར་ཡང་གནས་ཏེ། ཡུལ་རིག་པས་འཇལ་བ་ན་དང་པོར་སྤྱིའམ་ངོ་བོ་ལ་དམིགས་པའི་ཆ་ནས་སེམས་ཞེས་པ་དང་། དེ་ནས་ཆ་ཤས་བྱེ་བྲག་འཇལ་བས་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་ཐ་སྙད་སོ་སོར་བཏགས་ཀྱང་། དོན་ལ་ཡུལ་རིག་ཅིང་དཔྱོད་པ་ཉིད་ཁོ་ན་ལས་གཞན་མེད་དོ། །འོ་ན་གསལ་སྟོང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ངང་ལ་མཉམ་པར་བཞག་པའི་སྐབས་སུ་ཚོགས་དྲུག་གིས་ཡུལ་འཛིན་པའི་འཇུག་ཤེས་དྲུག་པོ་འགགས་སམ་ཞེ་ན། གནས་ལུགས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཚེ་ཡུལ་རིག་པས་སྣང་ཡུལ་སོ་སོར་འཇལ་ཡང་སེམས་ཡིད་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་མི་བྱ་སྟེ། གཟུང་བ་ཡུལ་ལ་འཛིན་པ་ཤེས་པས་གཉིས་སྣང་དུ་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཀྱི་རྡོ་རྗེའི་བསྟོད་པ་ལས། འགྲོ་བས་སེམས་ཡིད་རྣམ་ཤེས་སུ། །གཟུང་འཛིན་གོམས་པས་རྣམ་བརྟགས་པ། །མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་དེ་མེད་ཕྱིར། །དོན་མཐོང་བློ་ནི་ཡེ་ཤེས་མཆོག །ཅེས་པ་དང་། དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ལས། སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ཡང་བྲལ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་གནས་ཀྱང་མི་འདོར་བ་སྟེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་ཀྱི་གསང་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ་ཞེས་སོ། །དེས་ནི་སྒོ་གསུམ་མམ་ཁམས་གསུམ་དེ་འཁྲུལ་བའི་རྟེན་ཡིན་ལུགས་བཤད་ནས། ད་ནི་དེ་དག་གི་འཆར་གཞི་དང་དབྱེ་བ་རྒྱས་པར་སྟོན་པ་ནི། འདི་ལྟར། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་ཡིད་དང་སྒོ་ལྔའི་ཤེས། །རིམ་བཞིན་མཆེད་པ་མཆེད་པའི་རིམ་པ་ཡིན། །དེ་ལས་སྲིད་པའི་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་འབྲས་འབྱུང་། །རྩ་བ་མ་རིག་གཟུང་འཛིན་འཁྲུལ་པ་ཅན། །ཡུལ་དང་དོན་དང་སེམས་སུ་བག་ཆགས་པས། །ང་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པས་འཁོར་བ་གྲུབ། །ཅེས་པ་ལྟར་དུ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་དང་། ཡིད་དང་། སྒོ་ལྔའི་ཤེས་པ་རྣམས་རིམ་པ་བཞིན་དུ་མཆེད་ནས། གཅིག་ཡོད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་གཅིག་བྱུང་བས། རྩ་བ་མ་རིག་པ་ལས་གཟུང་འཛིན་གྱི་འཁྲུལ་བ་འདི་དག་བྱུང་བའོ། །དེ་ལས་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། ཡུལ་སོ་སོ་ལ་འཆར་བའི་ཤེས་པ་དག་གི་རང་དུས་ན། སལ་གྱིས་རྣམ་དབྱེ་མེད་པར་རིག་པ་གང་ཡིན་པའི་སེམས་ལ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་དེར་འཛིན་པའི་བློ་ཞིབ་ཚགས་དང་ཆེ་ལོང་ལ་སོགས་པས་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་ནི་ཡིད་ཡིན་པ་དང་། མིག་ལ་བརྟེན་ནས་གཟུགས་མཐོང་བའི་མཐོང་ཆ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་སྒྲ་དང་། སྣ་ལ་བརྟེན་ནས་དྲི་དང་། ལྕེ་ལ་བརྟེན་ནས་རོ་དང་། ལུས་ལ་བརྟེན་ནས་རེག་བྱར་རེག་པའི་ཤེས་པའི་ཆ་ནི་དེ་དག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ་ལྔའོ། །སྔ་མའི་ཆ་ལས་ཕྱི་མའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བས་སྐྱེ་མཆེད་ཅེས་བྱ་བ་དང་། དེ་དག་གི་ཡུལ་དང་ཤེས་པ་རྐྱེན་རྣམས་ཡོད་པར་དཔག་ཏུ་མེད་པས་ན་མང་ཞིང་རྒྱ་ཆེ་ལ་སོ་སོའི་ཆ་མི་འདོར་བས་ན་ཁམས་ཞེས་བྱའོ། །ཡུལ་ལས་ཡུལ་ཅན་གྱི་བློ་བརྟེན་པ་ལྟར་འཆར་བ་ཉིད་དང་། སྔ་མ་ལས་ཕྱི་མ་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དང་། ཆོས་ཅན་དང་ཆོས་ཉིད་དུ་གྱུར་པས་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གྱི་བློ་གཉིས་འདུས་པའི་ཚེ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཚོར་ཞིང་རིག་པའི་ཆ་ནས་འདུས་ཏེ་རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པའི་བྱེ་བྲག་དཔག་ཏུ་མེད་དོ། །དེའང་ཕྱི་རོལ་ལྟར་སྣང་བའི་དངོས་པོ་རྨི་ལམ་དང་འདྲ་བ་རྣམས་ལ་གཞན་ནོ་ཞེས་བཟུང་བས་ཡུལ་དུ་བག་ཆགས་ཏེ་དག་མ་དག་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པར་སྣང་ཞིང་འཁྲུལ་པའི་གནས་སུ་གྱུར། ལུས་འབྱུང་བ་ལས་བསྐྱེད་པ་ཡང་ནང་གི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་དོན་དུ་བག་ཆགས་ཏེ། ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། དེས་བསྐྱེད་པའི་འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཆ་འཛིན་པས་འཁྲུལ་པའི་རྟེན་དུ་གྱུར། རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་འོད་གསལ་བ་ལ་ངོ་བོ་སྟོང་། རང་བཞིན་གསལ། གདངས་སྣ་ཚོགས་སུ་འཆར་སྒོ་མ་འགགས་པ་ལ་གཟུང་འཛིན་རང་མཚན་དུ་ཞེན་པས་རིག་པ་སེམས་སུ་བག་ཆགས་ཏེ་དུག་ལྔ་དུག་གསུམ་དུ་འཆར་ཞིང་། འཁྲུལ་པའི་རྩ་བ་ང་དང་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ཅན་དུ་གྱུར་པས་འཁོར་བ་འཁྲུལ་པའི་སྣང་བ་གཟུགས་བརྙན་ནམ་རྨི་ལམ་ཁུང་ངམ་སྐྲ་ཤད་འཛག་པ་ལྟར་མེད་ལ་སྣང་བ་བདེན་བདེན་འདྲ་བ་འདི་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེའང་འཛིན་བྱེད་ང་དང་། གཟུང་ཡུལ་ང་ཡིར་འཛིན་པ་སྟེ་ཁང་ཁྱིམ་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་བློ་བཞིན་ནོ། །དེས་ནི་གང་ལས་འཁྲུལ་བའི་གཞི་དེའང་རྟེན་དང་གཞི་གཉིས་ཀྱི་དབྱེ་བའི་ཐོག་ནས་བཤད་ཅིང་། འཁྲུལ་ཚུལ་ཇི་ལྟར་འཁྲུལ་བ་ཡིན་པ་ནི། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་གཞུང་ལས་གྲུབ་པའི་མཐའ་ཆེན་པོ་གསུམ་གསུངས་ཏེ། ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་དང་། གཞན་གྱི་དབང་དང་། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའོ། །ཀུན་བརྟགས་པ་དེ་ཡང་གཉིས་ཏེ། མཚན་ཉིད་ཆད་པ་དང་། རྣམ་གྲངས་པའོ། །དེ་ལ་མཚན་ཉིད་ཆད་པ་ནི་གང་གི་ངོར་ཡང་མེད་ལ་རྟོག་པས་བཏགས་པ་སྟེ། རི་བོང་གི་རྭ་དང་། བདག་ཅེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །རྣམ་གྲངས་པའི་ཀུན་བརྟགས་ནི། རེ་ཞིག་འཁྲུལ་ངོ་ན་སྣོད་བཅུད་བདེ་སྡུག་ཕུང་པོ་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་ཤར་བ་འདི་རྣམས་སོ། །དེ་ཡང་དོན་དུ་མ་གྲུབ་ལ་སེམས་ཀྱི་འཁྲུལ་ངོར་སྣང་བ་རྨི་ལམ་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་གྲངས་པའི་ཀུན་བརྟགས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གཤིས་ལ་མེད་བཞིན་དུ་འཁྲུལ་ངོར་སྣང་ཞིང་སྒྲོ་བཏགས་པས་ཀུན་བརྟགས་ཞེས་བྱ་ཞིང་། གཞན་གྱི་དབང་ལའང་གཉིས་ཏེ། མ་དག་པ་དང་། དག་པ་གཞན་གྱི་དབང་ངོ་། །དེ་ལ་མ་དག་པ་གཞན་གྱི་དབང་ནི། མ་དག་འཁྲུལ་བའི་སྣོད་བཅུད་དབང་པོ་སོ་སོའི་སྒོར་སྣང་བ་དང་། དག་པ་གཞན་དབང་ནི། གཟིགས་པ་དག་པའི་ཡུལ་དུ་སྣང་བའི་ཞིང་དང་གཞལ་ཡས་ཁང་སོགས་སོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལའང་། འགྱུར་བ་མེད་པ་དང་། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ། །དེ་ལ་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཡོངས་གྲུབ་ནི། གཤིས་ཀྱི་གནས་ལུགས་ཡེ་ཇི་བཞིན་པ་འཁྲུལ་མ་འཁྲུལ་གང་གི་ཡང་མིང་དོན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཉིད་རང་གཤིས་ཀྱིས་དག་པའི་སྟོང་ཉིད་དོ། །སྟོང་ཉིད་ལ་ཡང་རང་སྟོང་གཞན་སྟོང་གཉིས་ཀས་སྟོང་བ་ལ་སོགས་པར་བརྗོད་ཚུལ་དང་འདོད་པ་མང་ན་ཡང་། བརྗོད་བྱས་སྟོང་པ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། རྗོད་བྱེད་རྣམ་གྲངས་པས་སྟོང་པ་བློ་ལས་འདས་པའི་ཚུལ་གཉིས་སུ་འདུ་བས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཡང་ཚུལ་དེ་ལྟར་རྟོགས་པར་བྱའོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཡོངས་གྲུབ་ནི། ཚོགས་གཉིས་རྫོགས་ནས་གནས་ལུགས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རྟོགས་པའི་ཐར་བ་དམ་པའི་ལམ། གཅིག་དང་དུ་མ་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཉིད་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་དེའོ། །སྐབས་དོན་གང་བཤད་བྱ་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་གནས་ནས་འཁྲུལ་ཚུལ་བཤད་པ་ལས། སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པའི་འགྱུར་མེད་ཆོས་སྐུའི་ངོ་བོར་ཡེ་ནས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་འགྱུར་མེད་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ལས་མ་འདས་ཤིང་གཡོ་བ་མེད་པ་ཡིན་ན་ཡང་། མེད་ལ་ཡོད་པར་རྟོག་པའི་མ་རིག་ཀུན་བརྟགས་གཉིས་འཛིན་གྱི་འཁྲུལ་བས་བསླད་ནས། ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོས་ཡིད་བཞིན་མཛོད་འདིའི་དབུ་ནས་གསུངས་པའི། ཡུལ་གྱི་བག་ཆགས་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དང་། །དེ་ལ་བརྟེན་པའི་གཟུགས་སོགས་ཡུལ་ལྔ་པོ། །ལ་སོགས་པས་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། འཁོར་བའི་སྣོད་བཅུད་དུ་ཤར་བའི་མ་དག་གཞན་དབང་དེའི་དབང་དུ་འཁྲུལ་ནས་རིགས་དྲུག་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་འདི་མྱངས་པ་ཡིན་པས། འཁྲུལ་ཚུལ་ཤེས་པའི་གནད་འདིས་འཁྲུལ་བ་བཟློགས་ནས་གྲོལ་ཚུལ་ཡང་གོ་ཐུབ་པ་ཡིན། ནམ་ཞིག་གནད་གསང་འདི་ཤེས་ནས་འཕྲིག་སད་དུས་ཐོས་དང་བསམ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་འགྱུར་མེད་སེམས་ཀྱི་གནས་ལུགས། གཤིས་ཆོས་ཉིད་འཕོ་འགྱུར་དང་བྲལ་བ་དེའི་དོན་རྟོགས་ནས། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཡོངས་གྲུབ་ཐར་བ་དམ་པའི་ལམ་གནད་མ་ནོར་བ་དེ་ཉིད་བསྒོམས་ནས། སྣང་ཆ་མ་དོར་བས་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས། སྟོང་བའི་རང་བཞིན་དུ་བསམས་པས་དོན་དམ་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས། ཚོགས་གཉིས་ཀྱང་རེས་འཇོག་ཅན་གཅིག་ཡོད་གཅིག་མེད་མིན་པའི་སྣང་སྟོང་འདུ་འབྲལ་མེད་པའི་བདེན་གཉིས་དབྱེར་མེད་ཟུང་འཇུག་གི་ལམ་ནས་རྫོགས་ཏེ། དག་པ་གཞན་དབང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དང་གཞལ་ཡས་ཁང་ལ་སོགས་པ་གསང་གསུམ་མི་བཟད་རྒྱན་གྱི་འཁོར་ལོར་མངའ་དབང་རྫོགས་པ་བསྟན་པ་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་གནད་གཅིག་ཏུ་དྲིལ་ནས་དེ་ལྟར་གསུངས་སོ། །ཡིན་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཕལ་པོ་ཆེའི་ནང་དུ། ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཤར་གྱུར་ཀྱང་། །སྣོད་དུ་མ་གྱུར་མི་སྣང་ལྟར། །སངས་རྒྱས་ཐུགས་རྗེའི་ཟླ་བ་ཡང་། །སྐལ་བ་མེད་གྱུར་མི་སྣང་ངོ་། །ཞེས་དང་། རྒྱལ་ཚབ་བྱམས་པས་ཀྱང་། ལྷ་ཡི་རྒྱལ་པོས་ཆར་ཕབ་ཀྱང་། །ས་བོན་མི་རུང་མི་འཁྲུངས་ལྟར། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་བྱོན་གྱུར་ཀྱང་། །སྐལ་བ་མེད་པས་བཟང་མི་མྱོང་། །ཞེས་པ་ལྟར་དུ། སྲིད་པའི་སྡུག་བསྔལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཅིང་མཐའ་ཡས་པས་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་ལ། བཟོད་པར་དཀའ་བས་མེའི་ཁྲོད་དང་། རིགས་མི་འདྲ་བས་ཕྱི་རོལ་དཀར་དམར་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྣང་ཡུལ་འདྲ་བ་བཟོད་པ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། སྤྱོད་འཇུག་ལས། གནས་མིན་བཟོད་པ་སྨད་པའི་གནས། །ཞེས་པ་སྟེ། བཟོད་པར་བྱེད་པ་འདི་ཉིད་ལ་ཡང་དག་པའི་ངོ་ཚ་དང་ཁྲེལ་མེད་པས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐུགས་རྗེ་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་གྱིས་ཇི་ལྟར་གཟིགས་ཏེ། སའི་འོག་གི་མུན་པ་ལ་ཉི་མས་སྣང་བ་འཇུག་པའི་སྐབས་མི་རྙེད་པ་བཞིན་ནོ། །དེའང་ས་འོག་གི་མུན་པའང་དེ་ཉིད་ཀྱི་འདུག་ཚུལ་མ་དག་པས་སྣང་བར་བྱེད་པའི་རྐྱེན་མ་ཚོགས་པ་བཞིན་དུ། རང་གི་རྒྱུད་མུན་པའི་སྨག་རུམ་ལའང་ཐུགས་རྗེའི་གོ་སྐབས་དཀའོ། །རྒྱལ་བའི་ཐུགས་རྗེ་ཡང་གདུལ་བྱའི་བསོད་ནམས་དང་སྐལ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཡོད་པ་དེ་ལ་སྣང་གི་གཞན་དུ་མ་ཡིན་པས་ད་རེས་ངེས་པར་ཐར་བའི་ཐབས་ལ་འབད་པར་རིགས་སོ། །གཉིས་པ་ལ། དམྱལ་བ། ཡི་དྭགས། དུད་འགྲོ། མི། ལྷ་མིན། ལྷ་ཡི་སྡུག་བསྔལ་དྲུག དང་པོ་ལ་བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ།

དམྱལ་བ་མདོར་བསྟན་པ།

དམྱལ་བའི་གནས་ནའང་སྡུག་བསྔལ་དཔག་ཏུ་མེད། །ཅེས་མདོར་བསྟན་ནས། གཉིས་པ་ལ། ཚ་དམྱལ་གྲང་དམྱལ་གཉིས། དང་པོ་ལ། དངོས་དང་། ཚེ་ཚད་གཉིས། དང་པོ་ལ། དངོས་གཞིའི་གནས་དང་། ཉེ་འཁོར་གཉིས། དང་པོ།

ཚ་དམྱལ་དངོས་གཞིའི་གནས་བསྟན་པ།

ད་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་གྲངས་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལས། དང་པོ་དམྱལ་བའི་ནང་ནས་ཚ་བའི་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ནི། ཡང་སོས་ཕན་ཚུན་མཚོན་གྱིས་འདེབས་པ་ལས། །ཡང་ཡང་སྐྱེ་ཤིའི་སྡུག་བསྔལ་བཟོད་གླགས་མེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཚ་བའི་གནས་བརྒྱད་ཀྱི་དང་པོ་ཡང་སོས་ན་གནས་པ་དེ་དག་ཕན་ཚུན་དགྲ་མཐོང་བ་ལྟར་ཞེ་སྡང་སྐྱེས་པའི་ཚེ་ལག་ཏུ་མཚོན་ཆ་སྣ་ཚོགས་པ་རང་བྱུང་བ་བསྣུན་རེས་བྱས་ཏེ་ཤི་བ་ལས། ནམ་མཁའ་ནས་ཡང་སོས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་པའི་སྒྲ་བྱུང་མ་ཐག་སྔར་བཞིན་སོས་མ་ཐག་ཡང་མཚོན་གྱིས་སྐྱེ་ཤི་འབའ་ཞིག་བྱེད་དེ། བཤེས་སྤྲིངས་ལས། འདི་ན་ཉིན་ཅིག་མདུང་ཐུང་སུམ་བརྒྱ་ཡིས། །རབ་ཏུ་དྲག་བཏབ་སྡུག་བསྔལ་གང་ལགས་པ། །དེ་ཡིས་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཆུང་ངུ་ཡི། །འོལ་ཡང་མི་བཟོད་ཆར་ཡང་མི་ཕོད་དོ། །ཞེས་སོ། །དམྱལ་གནས་འོག་མ་རྣམས་ན་སྡུག་བསྔལ་བདུན་གྱིས་ཆེ་བ་སྟེ་དེ་ལས་བདུན་འགྱུར་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་བའི་དམྱལ་བ། ཐིག་ནག་ལྕགས་ཀྱི་སོག་ལེས་གཤོག་པ་སྟེ། །བསྡུས་འཇོམས་རི་དང་གཏུན་དང་ལྗོངས་སུ་འཐག །ངུ་འབོད་ལྕགས་ཁྱིམ་འབར་བར་སྲེག་བྱེད་ཅིང་། །ངུ་འབོད་ཆེན་པོ་ལྕགས་ཁྱིམ་ཉིས་རིམ་བསྲེག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། དམྱལ་བ་གོང་མའི་སྡུག་བསྔལ་མྱངས་པའི་ཐོག་ཏུ་ཐིག་ནག་རང་གི་སྡུལ་བསྔལ་ནི་ལྕགས་ཀྱི་སོག་ལེ་མེ་འབར་བས་ལུས་ལ་ཐིག་ནག་པོ་བཏབ་པའི་རྗེས་སུ་གཤོག་ཅིང་འབྱར་བ་ལ་ཡང་གཤོག་པ་ནི་དམྱལ་བ་ཐིག་ནག་གོ །རིའི་བར་དང་གཏུན་དང་། ལྗོངས་སུ། ནམ་མཁའ་ནས་ལྕགས་ཀྱི་ཐོ་བ་མེ་འབར་བས་རྩི་བཞིན་འཐག་པ་ནི་བསྡུས་འཇོམས་ཏེ་སླར་ཡང་སོས་སོ། །ལྕགས་ཀྱི་ཁང་པ་སྒོ་མེད་ལ་མེ་འབར་བར་བསྲེག་པ་ནི་ངུ་འབོད་དོ། །ལྕགས་ཁྱིམ་ཉིས་རིམ་པར་བསྲེག་པ་ནི་ངུ་འབོད་ཆེན་པོའོ། །དེ་དག་ལས་ཀྱང་བདུན་འགྱུར་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་ཆེ་བ་ནི། ཚ་བ་མདག་མེ་འབར་བའི་ས་གཞི་ལ། །པགས་པ་བཤུས་ཏེ་ཕུར་བུས་རྒྱོང་བ་དང་། །རབ་ཏུ་ཚ་བ་ཕྱི་ནང་མེས་གདུང་ཞིང་། །ཟངས་ཞུན་བསྐོལ་མས་ལུས་ཀུན་རྡུལ་དུ་བསྲེག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཚ་བ་ནི་ལྕགས་ཀྱིི་ས་གཞི་མེ་འབར་བར་ལུས་ཀྱི་པགས་པ་བཤུས་ཏེ་ཕུར་བུས་བརྒྱངས་པའི་སྟེང་དུ་ཐོ་བས་བརྡུངས་ལ། རབ་ཏུ་ཚ་བ་ཕྱི་ནས་སྟེང་འོག་ཕྱོགས་བཞི་མཚམས་བརྒྱད་ཀྱི་མེ་དང་ནང་ནས་གློ་སྙིང་ལ་མེ་འབར་བས་ན་མེའི་ཕུང་པོ་བཅུ་གཅིག་གིས་བསྲེག་གོ། གཞན་ཡང་ལྕགས་ཀྱི་ཐོ་ལུམ་མེ་འབར་བ་དང་། ཟངས་ཞུན་བསྐོལ་མ་ཁར་དབང་མེད་དུ་ལྡུགས་པས་ལུས་རྡུལ་དུ་བུན་གྱིས་ཚིག་པའོ། །དེ་ཐམས་ཅད་ལས་སྡུག་བསྔལ་བདུན་འགྱུར་གྱིས་ཆེ་བ་ནི་གནས་ཐ་མ། མནར་མེད་ལྕགས་ཁང་འབར་བར་བཟོད་གླགས་མེད། །བརྡུངས་དང་འཚོག་དང་གཤོག་དང་ཕྱེ་མར་འཐག །འཚེད་དང་འབིགས་དང་ལྕགས་ལེབ་འབར་བས་དཀྲི། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་དེ་ལས་ཆེར་མེད་ཅིང་མནར་དུ་བྱར་མེད་པས་མནར་མེད་དོ། །ལྕགས་ཁང་མེ་འབར་བའི་ནང་དུ་གཤིན་རྗེའི་སྐྱེས་བུ་རྣམས་ཀྱིས་ཐོ་བས་བརྡུང་བ་དང་། དགྲ་སྟས་འཚོག་པ་དང་སོག་ལེས་གཤོག་པ་དང་། གཏུན་དུ་འཐག་པ་དང་། ཟངས་ཆེན་ཁོལ་མར་འཚོད་པ་དང་། མདུང་དང་རྩེ་གསུམ་ལ་སོགས་པའི་མཚོན་གྱིས་འབིགས་པ་དང་། ལྕགས་ལྗང་ངམ་ལྕགས་ལེབ་མེ་འབར་བས་ལུས་མགོ་མཇུག་ཐག་པས་འཆིང་བ་ལྟར་དཀྲི་བ་ལ་སོགས་སྡུག་བསྔལ་དཔག་ཏུ་མེད་དོ། །གཉིས་པ།

ཉེ་འཁོར་བ་བསྟན་པ།

གནས་དེའི། ཕྱི་རོལ་ཕྱོགས་བཞིར་ཉེ་འཁོར་བཅུ་དྲུག་ནི། །རོ་མྱགས་འདམ་དང་ཆུ་བོ་རབ་མེད་དང་། །སྤུ་གྲིའི་ཐང་དང་རལ་གྲི་ལོ་མའི་ཚལ། །ཤལ་མའི་སྡོང་པོས་ཀུན་ནས་འཁོར་བ་ལ། །དམྱལ་བ་པ་རྣམས་སྣ་ཚོགས་སྡུག་བསྔལ་སྤྱོད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། མནར་མེད་ཀྱི་ཕྱོགས་འཁོར་བར་རོ་མྱགས་ཀྱི་འདམ་རོ་རུལ་བ་ཅན་དུ་སྔར་གྱི་དམྱལ་བ་པ་དག་སྒོ་དབྱེ་བ་ཕྱིར་ཐོན་ནས་ཞུགས་པ་ལས། སྲིན་བུ་ལྕགས་དང་ཟངས་ཀྱི་མཆུ་ཅན་མང་པོས་འབིགས་ཤིང་ཤ་རུས་ཟའོ། །དེ་ལས་བརྒྱ་ལམ་ཐར་པ་སྙམ་བྱེད་པས་ཕྱིར་སོང་བ་ལས། ཐལ་ཚན་གྱི་ཆུ་བོ་རབ་མེད་ཚ་བ་དེར་ཤ་རུས་ཚིག་སྟེ། སྤྱོད་འཇུག་ལས། ཆུ་བོ་རབ་མེད་མེ་དོང་འདྲ་ནང་བྱིང་བ་དག །ཤ་ཀུན་ཞིག་གྱུར་རུས་གོང་མེ་ཏོག་ཀུནྡའི་མདོག །ཅེས་སོ། །འགྲམ་གཉིས་གཤིན་རྗེའི་སྐྱེས་བུས་བསྲུང་བར་སྣང་བས་མི་ཐར་རོ། །རྒྱ་ལམ་ཐར་པའི་མཐར། སྤུ་གྲིའི་ཐང་ལ་རྐང་པ་བཞག་དུས་གཤོག་ཅིང་། བཏེགས་ན་སླར་འཚོ་བ་ལ་འགྲོའོ། །རལ་གྲིའི་ཚལ་ཤིང་སྡོང་གི་ཡལ་ག་ལོ་མ་ཐམས་ཅད་རལ་གྲིར་གྱུར་བས་ལུས་གཅོད་པ་དང་། མཚམས་བཞི་ན་ལྕགས་ཀྱི་ཤལ་མ་རིའི་ལྕགས་ཀྱི་སྡོང་པོ་ཡོད་པས། ཤལ་མ་རི་ལྕགས་ཀྱི་ཐུར་མ་གྱེན་ཐུར་ལ་བསྟན་པར་འཛེག་ཅིང་འབབ་པ་དེར་ཁྱི་དང་བྱ་ལ་སོགས་པས་ཟའོ། །དེ་དག་ཕྱོགས་བཞི་ན་བཞི་བཞི་འཁོར་བར་གནས་པས་ཉེར་འཁོར་ལྷག་མ་བཅུ་དྲུག་ཅེས་བྱའོ། །བར་བསྐལ་ཕྱེད་དུ་སྡུག་བསྔལ་བར་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལས་གསུངས་སོ། །ཉི་ཚེ་བའི་གནས་དང་གཟུགས་ལ་ངེས་པ་མེད་དེ། རྒྱ་མཚོ་དང་རི་དང་ཤིང་དང་བར་སྣང་དང་། ཁང་པ་དང་། བྲག་རི་ལ་སོགས་པ་ན། སྲོག་ཆགས་ཀྱི་གཟུགས་དང་། རྡོ་དང་ཤིང་དང་། ཕྱགས་མ་དང་། སྣོད་སྤྱད་དང་། སེག་དང་། རེ་ལྡེ་ལ་སོགས་པ་བཀོལ་སྤྱད་བྱེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བའོ། །རྩ་མི་གཅོད་པ་ཡང་འདི་ལ་དགོངས་པའོ། །གཉིས་པ།

ཚེ་ཚད་བསྟན་པ།

དམྱལ་བ་དེ་དག་གི་ཚེ་ཚད་ནི། ཚེ་ཚད་ཡང་སོས་ལ་སོགས་དྲུག་པོ་ན། །འདོད་ལྷའི་ཚེ་དང་ཉིན་ཞག་མཉམ་པ་ཡིས། །རང་ལོ་དེ་སྙེད་བར་དུ་ཐུབ་པ་སྟེ། །རབ་ཏུ་ཚ་བས་བར་བསྐལ་ཕྱེད་ཐུབ་ཅིང་། །མནར་མེད་བར་བསྐལ་གཅིག་ཏུ་གནས་པར་གསུངས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྔར་སྨོས་པའི་རིམ་པས་འདོད་ལྷ་དྲུག་པོའི་ཚེ་རིལ་གྱི་ལོ་དེ་དག་གཅིག་ཏུ་བསྡོམས་པ་དྲུག་པོ་ཡང་སོས་ལ་སོགས་པ་དྲུག་གི་ཞག་གཅིག་ཏུ་བརྩིས་པའི་རང་ལོ་དེ་སྙེད་རེ་རེ་ཐུབ་སྟེ། དཔེར་ན་རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རང་ལོ་ལྔ་བརྒྱ་ཡང་སོས་ཀྱི་ཞག་གཅིག་ཏུ་བརྩིས་པའི་རང་ལོ་ལྔ་བརྒྱ་ཐུབ་བོ། །སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་ལོ་སྟོང་དང་། མཚེ་མའི་ཉིས་སྟོང་དང་། དགའ་ལྡན་པའི་བཞི་སྟོང་དང་། འཕྲུལ་དགའི་བརྒྱད་སྟོང་དང་། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་པས་ཁྲི་དྲུག་སྟོང་རྣམས་ཉིན་ཞག་རེ་རེ་བྱས་པའི་ཐིག་ནག་གིས་རང་ལོ་སྟོང་དང་། བསྡུས་འཇོམས་ཀྱིས་ཉིས་སྟོང་དང་། ངུ་འབོད་ཀྱིས་བཞི་སྟོང་དང་། ངུ་འབོད་ཆེན་པོས་བརྒྱད་སྟོང་དང་། ཚ་བས་རང་ལོ་ཁྲི་དྲུག་སྟོང་ཐུབ་ཅིང་། རབ་ཏུ་ཚ་བས་བར་བསྐལ་ཕྱེད། མནར་མེད་ཀྱིས་བར་བསྐལ་གཅིག་ཐུབ་སྟེ། མཛོད་ལས། ཡང་སོས་ལ་སོགས་དྲུག་རིམ་བཞིན། །འདོད་ལྷའི་ཚེ་དང་ཉིན་ཞག་མཉམ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དམྱལ་གནས་ཀྱི་ཚེ་ཚད་འདི་ཚོ་ཐེག་པ་ཐུན་མོང་པའི་མདོ་རྒྱུད་བསྟན་བཅོས་ལས་སྤྱིར་བཏང་གིས་བཤད་པའི་སྒོ་དང་བསྟུན་པར་མ་གཏོགས། གཉེན་པོ་དྲག་པོ་བརྒྱུད་ལ་སྐྱེས་ནས་གློ་བུར་དུ་འཕོ་བ་དང་། སྔགས་ཀྱི་དམ་ཚིག་དང་འགལ་བ་རྡོ་རྗེ་སློབ་དཔོན་ལ་བརྙས་པ་ལ་སོགས་པ་འགའ་རེ་ཚེ་ཚད་འདི་བས་ཀྱང་མང་པའི་བསྐལ་ཆེན་མང་པོར་གནས་དགོས་པར་གསུངས་སོ། །གཉིས་པ་གྲང་དམྱལ་ལ། དངོས་དང་། ཚེ་ཚད་གཉིས། དང་པོ།

གྲང་དམྱལ་དངོས་བསྟན་པ།

གྲང་བའི་དམྱལ་བ་ནི་ཚ་བའི་དམྱལ་བ་དེ་དག་དང་འདབ་འབྱོར་དུ་གནས་པར་གསུངས་ཏེ། གངས་དང་ཁ་བའི་བུ་ཡུག་ལངས་པ་ཡིས། །རབ་ཏུ་སྦྲེབས་པའི་ལུས་ཅན་རྣམ་བརྒྱད་ནི། །ཆུ་བུར་ཅན་དང་ཆུ་བུར་རྡོལ་བ་ཅན། །ཨ་ཆུ་ཟེར་དང་ཀྱི་ཧུད་སོ་འཐམས་དང་། །པདྨ་ལྟར་གས་ཨུཏྤལ་པདྨ་ཆེ། །གྲང་བས་ཉམ་ཐག་སྡུག་བསྔལ་ཕ་མཐའ་ཡས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གངས་དང་ཁ་བའི་བུ་ཡུག་གིས་སྦྲེབས་ཤིང་གངས་བར་ཤིན་ཏུ་གྲང་བ་ན་གནས་པའི་དམྱལ་བ་བརྒྱད་ལས། གྲང་བས་ཉེན་ཆེ་ནས་ལུས་ལ་ཆུ་བུར་མཐེབ་རྡོག་ཙམ་ཡོད་པ་ནི་ཆུ་བུར་ཅན་ནོ། །དེ་དག་རྡོལ་ནས་རྨར་སོང་བ་ནི་ཆུ་བུར་རྡོལ་བ་ཅན་ནོ། །གྲང་པའི་ང་རོ་ཨ་ཆུ་ཆུ་ཟེར་བས་ཨ་ཆུ་ཟེར་བའོ། །དེ་བས་ཀྱང་གྲང་པས་ཀྱི་ཧུད་ཀྱི་སྒྲ་ཙམ་ལས་སྒྲ་ཆེན་པོ་མི་ཐོན་པས་ཀྱི་ཧུད་ཟེར་བའོ། །འཁྱག་ཆེས་ནས་སྐད་མི་ཐོན་པས་རེངས་ཤིང་སོ་འཐམས་པས་སོ་ཐམ་ཐམ་པའོ། །ལུས་ཚལ་པ་བཞིར་གས་ཤིང་མདོག་དམར་པོ་གྱུར་པས་པདྨ་ལྟར་གས་པའོ། །རྨ་དེ་དག་ཕྱི་ནང་ལོག་ནས་ཆུ་རྒྱུས་ཀྱི་གཟུགས་ཕྲ་མོས་སྦྲེལ་བས་མདོག་ཀྱང་སྔོན་པོ་གྱུར་བས་ཨུཏྤལ་ལྟར་གས་པའོ། །དེ་བས་ཀྱང་ཆེ་གས་ཏེ་ཚལ་པ་བཅུ་དྲུག་གམ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་སམ་བརྒྱ་སྟོང་དུ་གས་པས་པདྨ་ཆེན་པོ་ལྟར་གས་པའོ། །གཉིས་པ།

ཚེ་ཚད་བསྟན་པ།

དེ་དག་གི ཚེ་ཚད་ཁལ་བརྒྱ་ཤོང་བའི་ཏིལ་སྦྱང་ནས། །ལོ་བརྒྱ་ཏིལ་གཅིག་ཕྱུང་བས་ཟད་གྱུར་པ། །ཆུ་བུར་ཅན་ཚེ་ལྷག་མ་ཉི་ཤུ་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཀོ་ས་ལའི་ཏིལ་ཁལ་བརྒྱ་ཤོང་བའི་ཏིལ་སྦྱང་ནས་ཏིལ་ཉག་མ་རེ་ལོ་བརྒྱ་བརྒྱ་སོང་དུས་ཕྱིར་བོར་བས་ཏིལ་སྦྱང་ཟད་པ་ནི་ཆུ་བུར་ཅན་གྱི་ཚེ་ཚད་ཡིན་ལ། ལྷག་མ་རྣམས་ཉི་ཤུ་འགྱུར་གྱིས་རིང་བར་འདོད་དེ། མཛོད་ལས། ཏིལ་སྦྱང་ནང་ནས་ལོ་བརྒྱ་ཞིང་། །ཏིལ་གཅིག་ཕྱུང་བས་ཟད་གྱུར་པ། །ཆུ་བུར་ཅན་གྱི་ཚེ་ཚད་དོ། །གཞན་གྱི་ཚེ་ནི་ཉི་ཤུ་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །གཉིས་པ་ཡི་དྭགས་ལ་དངོས་དང་། ཚེ་ཚད་གཉིས། དང་པོ།

ཡི་དྭགས་དངོས་བསྟན་པ།

དེ་ནས་ངན་སོང་གི་གནས་གཉིས་པ། ཡི་དྭགས་བཀྲེས་སྐོམ་འཚེ་བས་སྡུག་བསྔལ་བ། །ཕྱི་ཡི་སྒྲིབ་ཅན་བཟང་དགུ་མཐོང་ནའང་སྐམ། །ནང་གི་སྒྲིབ་ཅན་གློ་སྙིང་མེ་འབར་ཞིང་། །སྤྱི་མཐུན་སྒྲིབ་པ་ཟས་སྐོམ་ཡིད་ལ་བཏགས། །བཅུ་གཉིས་ལོར་ཡང་ཆུ་ཡི་སྒྲ་མི་ཐོས། །གཞན་གྱིས་འཚེ་དང་བསྲུང་བར་སྣང་བའོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རྟག་ཏུ་བཀྲེས་པས་ཟས་སྐོམ་འབའ་ཞིག་ཡིད་ལ་འདོད་པས་ན་ཡི་དྭགས་ཏེ། དབྱེ་ན་ཕྱིའི་སྒྲིབ་པ་ཅན་དང་། ནང་གི་སྒྲིབ་པ་ཅན་དང་། སྤྱི་མཐུན་གྱི་སྒྲིབ་པ་ཅན་ནམ་ཐུན་མོང་ཟས་སྐོམ་གྱི་སྒྲིབ་པ་ཅན་དང་གསུམ་ལས། ཕྱིའི་སྒྲིབ་པ་ཅན་ཡུལ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཡང་མི་འོང་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བར་སྣང་སྟེ། སྨན་ཤིང་ནགས་འདབ་ཆུ་ཀླུང་ཆེན་པོའང་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་སྐམ་ཞིང་མགལ་དུམ་ལ་སོགས་པ་རད་རོད་དུ་སྣང་བ་དང་། དུས་ཚིགས་ཀྱང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ཉིད་དུ། བཤེས་སྤྲིངས་ལས། ཡི་དྭགས་རྣམས་ལ་སོས་ཀའི་དུས་སུ་ནི། །ཟླ་བའང་ཚ་ཞིང་དགུན་ནི་ཉི་མའང་བསིལ། །ཞེས་སོ། །ནང་གི་སྒྲིབ་པ་ཅན་ལ་ཁོང་པ་ནས་མེ་འབར་བས་ནང་ཁྲོལ་ཀུན་བསྲེག་ཅིང་ཁ་ནས་དུད་པ་མེ་ལྕེར་བཅས་པ་འཐུལ་ལ། སྤྱི་མཐུན་པར་ཐུན་མོང་དུ་ཡོད་པའི་སྒྲིབ་པ་ནི་ཟས་སྐོམ་འདོད་པས་ལྟོག་པ་ལ་བཟོད་གླགས་མེད་ཀྱང་ལོ་བཅུ་གཉིས་སུ་ཆུའི་སྒྲ་མི་ཐོས་པ་དང་། ཆུ་མཐོང་ཡང་སྐམ་པའམ། བསྲུང་བར་སྣང་བས་སྤྱད་དབང་མེད་དོ། །ལུས་རི་རབ་ཙམ་ལ་ཁ་ཁབ་མིག་ཙམ་ཡོད་པ། དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེས་སྣབས་ལུད་དང་མི་གཙང་བ་དོར་བ་སྔགས་ཀྱིས་བྱིན་པ་ཅུང་ཟད་ཁར་སོང་ན་དང་པོར་མི་ཚུད། སོང་ནས་མེ་འབར་བ་ལ་སོགས་པས་སྡུག་བསྔལ་དུ་འགྱུར་ཞིང་། རྒྱ་མཚོ་འཐུངས་ཀྱང་མགུལ་པར་མ་སླེབས་པ་ནས་ཁའི་དུག་གིས་སྐམ་པ་ལ་སོགས་པ་སྡུག་བསྔལ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་སྟེང་དུ་གཞན་གྱིས་འཚེ་ཞིང་ལུས་སེམས་ལ་གནོད་པ་མང་སྟེ། སློབ་སྤྲིངས་ལས། ཁབ་མིག་ཙམ་གྱི་ཁ་ལ་དཔག་ཚད་མང་འཛེག་པའི། །ལྟོ་ཆེན་ཉམ་ཐག་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ཆུ་འཐུངས་ཀྱང་། །མགུལ་ཕུགས་ཡངས་པ་ཉིད་དུ་ཕྱིན་པར་མ་གྱུར་པར། །ཁ་ཡི་དུག་གིས་ཆུ་ཡི་རླན་ཡང་སྐམ་པར་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །གཉིས་པ།

ཚེ་ཚད་བསྟན་པ།

དེ་དག་གི ཚེ་ཚད་མི་ཡི་ལོ་བརྒྱ་ཡི་དྭགས་ཞག །རང་ལོ་ལྔ་བརྒྱར་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བ་ཡིན། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། མི་རྣམས་ཀྱི་ལོ་བརྒྱ་ལ་ཡི་དྭགས་ཀྱི་ཞག་གཅིག་ཏུ་བརྩིས་པའི་རང་ལོ་ལྔ་བརྒྱ་ཐུབ་སྟེ། བཤེས་སྤྲིངས་ལས། ཉེས་པར་སྤྱད་པའི་ལས་ཀྱི་ཞགས་པ་ནི། །སྲ་བས་བཅིངས་པའི་ལུས་ཅན་ཁ་ཅིག་ལོ། །ལྔ་སྟོང་དག་དང་ཁྲིར་ཡང་འཆིར་མི་བཏུབ། །ཅེས་སོ། །དེ་ཡང་མི་ལོ་བརྩིས་པའོ། །ད་དེ་ཡན་གྱི་འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་དུ་བསམ་པའི་སྐབས་ནས་ངན་སོང་དམྱལ་བ་དང་ཡི་དྭགས་ཀྱི་གནས་གཉིས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བཤད་པ་སོང་ནས། དེ་རིང་འདིའི་མཚམས་ནས་བཞག་སྟེ་སོང་ཉིན་རིམ་པས་ངན་སོང་གི་གནས་གསུམ་པ་ནས་ཞུ་རྒྱུ་བྱེད། དེ་ལྟར་ཆོས་འཆད་ཉན་བྱས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་མཚོན་ཏེ་རང་གཞན་གྱིས་དུས་གསུམ་བསགས་དང་ཡོད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཤིང་བཟླུམས་ཏེ་བསྡོམས་པའི་མཐུས་ཀུན་མཁྱེན་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ཕྱོགས་དུས་གནས་སྐབས་ཀུན་ཏུ་དར་ཞིང་རྒྱས། བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་གང་ན་སུ་བཞུགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐུ་ཚེའི་ཞབས་པད་ཡུན་རིང་དུ་བརྟན། དགེ་འདུན་འདུས་པའི་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཐུགས་མཐུན་ཁྲིམས་གཙང་བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་བདེ་སྐྱིད་རྫོགས་ལྡན་གྱི་དཔལ་ལ་སྤྱོད་དེ་མཐར་ཐུག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བླ་མེད་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གོ་འཕང་རིན་པོ་ཆེར་འགོད་པའི་ཕྱིར་དུ། རྗེ་བཙུན་འཇམ་པའི་དབྱངས་དང་འཕགས་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པས་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་ཇི་ལྟར་བསྔོས་པ་བཞིན་དུ་བསྔོ་བའི་ཐུགས་འདུན་ཟབ་མོ་གནང་བར་ཞུ། བསོད་ནམས་འདི་ཡིས་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་ཉིད། །ཐོབ་ནས་ཉེས་པའི་དགྲ་རྣམས་ཕམ་བྱས་ནས། །སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་རྦ་བརླབས་འཁྲུགས་པ་ཡི། །སྲིད་པའི་མཚོ་ལས་འགྲོ་བ་གྲོལ་བར་ཤོག།

ཉིན་ཉེར་དྲུག་པའི་ཆོས་ཁྲིད།

ནམ་མཁའི་མཐའ་དང་མཉམ་པའི་མཁའ་ཁྱབ་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད། རྒྱུ་ཀུན་འབྱུང་ལས་ཉོན་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་དབང་གིས། འབྲས་བུ་ཁམས་གསུམ་མམ་རིགས་དྲུག འགྲོ་བ་རྒྱུད་ལྔས་བསྡུས་པའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་འདི་མྱངས་དང་། འདི་མ་མྱངས་ཟེར་རྒྱུ་མེད་པ་ཞིག་མྱོང་བཞིན་ཡོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་མི་འདོད་པ་དང་། བདེ་བ་འདོད་པ་ལ་ཁྱད་མེད་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་དེ་དག་གིས་བདེ་བ་འདོད་ཀྱང་བདེ་བའི་རྒྱུ་སྒྲུབ་མི་ཤེས། སྡུག་བསྔལ་མི་འདོད་ཀྱང་དེའི་རྒྱུ་སྤང་མི་ཤེས་པར། འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གནས་འདིར་ཨ་འཁོར་ཡང་འཁོར་བྱས་ནས་འཁོར་རྒྱུན་ཆད་དུ་མེད་པའི་གནས་འདི་ནས་ཕྱོགས་གར་འགྲོ་ངོ་མི་ཤེས། ཐར་ལམ་གང་ནས་འཚོལ་དགོས་ངོས་མི་ཟིན་པར། རྨོངས་པ་མ་རིག་པའི་གཞན་དབང་དུ་འཁྱམ་བཞིན་ཡོད་ཅིང་རང་ཅི་འདྲ་རོགས་ཀྱང་དེ་འདྲ་ཡིན་པའི་སེམས་ཅན་འདི་དག་སྙིང་རེ་རྗེ། ད་རེས་ངས་གཏན་བདེ་ཐར་བའི་ལམ་ཞིག་རྙེད་པ་བྱར་ཡོད་པའི་སྐབས་འདིར། ང་ཟེར་ན་སེམས་ཅན་ཁེ་རུ་མ་ཞིག་རེད་དེའི་རང་དོན་དེ་མི་བསྒྲུབ། གཞན་ཟེར་ན་ནམ་མཁའི་གར་ཁྱབ་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཟེར་བས་གཞན་དོན་གྱིས་གནད་ཆེ་བར་འདུག ད་རང་དོན་གཞན་དོན་གང་བསྒྲུབ་བསམ་ན་ཡང་སྒྲུབ་ལུགས་ཤེས་པའི་ལམ་གྱི་འདུས་མདོ་ལ་ཐོན་དུས། གཞན་དེ་འདྲའི་མང་པོ་ཞིག་ཕ་མ་བྱེད་མ་མྱངས་ཡང་བློས་གཏང་ཕོད་པར་མི་འདུག དེ་ཐམས་ཅད་སྡུག་མྱོང་དུ་ཆུག་ང་ཁེ་རུ་མ་བདེ་དགོས་ཟེར་ན། མ་རབས་ཐ་ཤལ་གྱི་བསམ་སྤྱོད་ཅན་གྲུབ་མཐས་བློ་མ་བསྒྱུར་རུང་ཡ་རབས་མི་ཆོས་ལ་རྩི་མཁན་ཞིག་གིས་མི་བྱེད་རྒྱུ་ཞིག་རེད། དེས་ན་ཁམས་གསུམ་རིགས་དྲུག་གི་འགྲོ་བ་དེ་འདྲའི་མང་པོ་ཞིག་གི་དོན་མི་དགོས་དང་། ཆོས་ར་གཅིག་གི་ནང་གི་མི་བརྒྱ་ཚོ་སྟོང་ཚོ་དུ་ཡོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་སྐྱིད་པ་དང་ཁྱོད་རང་ཁེ་རུ་མ་སྐྱིད་པ་གཉིས་གང་འདོམས་པ་ཡིན་ཟེར་ན། འདི་འདྲའི་མང་པོ་ཞིག་སྐྱིད་པ་ལ་ཕན་ཞིག་ཐོགས་ན་ང་སྡུག་པ་དེས་སྡུག་གོ་ཆོད་སོང་བ་རེད། དེ་སྡུག་ཅིག་མ་རེད་སྐྱིད་ཅིག་རེད་བསམ་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་དུ་ད་རེས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་པས། སེམས་མཆོག་བསྐྱེད་པ་མི་གཙོ། སྐྱེས་པ་གཙོ། །གསུངས་པ་ཡིན་པས་སྨོན་འཇུག་གི་བསླབ་བྱ་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་བསླབ་པ་ནི་གལ་ཆེ་བ་ཡིན། དེ་ཡང་སྨོན་འཇུག་གི་བསླབ་བྱ་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་བསླབས་ནས་འཇུག་དགོས་པས། འཇུག་པའི་བསླབ་བྱ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་དྲུག་གི་ནང་ནས་སྦྱིན་ཚུལ་གཉིས་ཀ་རགས་ཙམ་ཞིག་ཁ་སང་གླེངས་ནས། དེ་རིང་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི། གང་ཞིག་སྦྱིན་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་གཉིས་དང་ལྡན་ཡང་བཟོད་པ་དང་མི་ལྡན་ན། དེ་ལ་ཁོང་ཁྲོ་སྐྱེའོ། །ཁོང་ཁྲོ་སྐྱེས་ན་སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་སྔར་བྱས་ཀྱི་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་དུས་གཅིག་ལ་ཟད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་སྤྱོད་འཇུག་ལས། བསྐལ་པ་སྟོང་དུ་བསགས་པ་ཡི། །སྦྱིན་དང་བདེ་གཤེགས་མཆོད་ལ་སོགས། །ལེགས་སྤྱད་གང་ཡིན་དེ་ཀུན་ཀྱང་། །ཁོང་ཁྲོ་གཅིག་གིས་འཇོམས་པར་བྱེད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །ཡང་བཟོད་པ་དང་མི་ལྡན་ན། ཞེ་སྡང་ཁོང་དུ་ཞུགས་པས། མདའ་དུག་ཅན་ཁོང་དུ་ཞུགས་པ་དང་འདྲ་སྟེ། ཡིད་ལ་ཟུག་རྔུ་ལངས་ནས་དགའ་བདེ་དང་ཞི་བ་མི་མྱོང་སྟེ། ཐ་མ་གཉིད་ཀྱང་མི་ཕེབས་པའོ། །ཡང་བཟོད་པ་དང་མི་ལྡན་ན། ཁོང་དུ་ཞེ་སྡང་ཞུགས་པས་ཕྱི་རོལ་དུ་ཁྲོ་གཏུམ་འབྱུང་སྟེ། དེས་མཛའ་བཤེས་དང་གཡོག་འཁོར་ཐམས་ཅད་སྐྱོ་ཞིང་སུན་ནས། ནོར་ཟས་བྱིན་ཡང་འཁོར་དུ་མི་བཏུབ་བོ། །ཡང་བཟོད་པ་དང་མི་ལྡན་ན། བདུད་ཀྱིས་གླགས་རྙེད་ནས་བར་ཆད་འཇུག་གོ །ཡང་བཟོད་པ་དང་མི་ལྡན་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཏུ་མ་ལོངས་པས་བླ་མེད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་མི་ཐོབ་བོ། །དེ་ལས་བཟློག་སྟེ་བཟོད་པ་དང་ལྡན་ན། དེ་ཉིད་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡང་། ཞེ་སྡང་ལྟ་བུའི་སྡིག་པ་མེད། །བཟོད་པ་ལྟ་བུའི་དཀའ་ཐུབ་མེད། །དེ་བས་བཟོད་ལ་ནན་ཏན་དུ། །སྣ་ཚོགས་ཚུལ་གྱིས་བསྒོམ་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་བཟོད་པ་དང་ལྡན་ན། གནས་སྐབས་སུ་ཡང་བདེ་ལེགས་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པ་དང་། ཡང་བཟོད་པ་དང་ལྡན་ན་བླ་མེད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །བཟོད་པའི་ངོ་བོ་ནི། ཇི་མི་སྙམ་པ་སྟེ། དེ་ལ་དབྱེ་ན་གསུམ་སྟེ། གཞན་གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པའི་བཟོད་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་དང་དུ་ལེན་པའི་བཟོད་པ་དང་། ཆོས་ལ་ངེས་པར་སེམས་པ་ལ་མོས་པའི་བཟོད་པའོ། །དེ་ལས་དང་པོ་ནི། གནོད་པ་བྱེད་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་ལ་དཔྱད་ནས་བཟོད་པར་བྱེད་པའོ། །གཉིས་པ་ནི། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ངོ་བོ་ལ་དཔྱད་ནས་བཟོད་པར་བྱེད་པའོ། །གསུམ་པ་ནི། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཉིད་ལ་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་སྒོ་ནས་བཟོད་པར་བྱེད་པའོ། །ཡང་དང་པོ་གཉིས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཟོད་པ་སྒོམ་པ་ཡིན། ཕྱི་མ་དོན་དམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །དེ་དག་སོ་སོའི་མཚན་ཉིད་བཤད་ན། དེ་ལ་དང་པོ་ནི། བདག་གམ་བདག་གི་བ་ལ་བརྡེག་པ་དང་། གཤེ་བ་དང་། ཁྲོ་བ་དང་། མཚང་འབྲུ་བ་ལ་སོགས་པ་མི་འདོད་པ་བྱེད་པ་དང་། འདོད་པའི་བགེགས་བྱེད་པར་བདག་གིས་བཟོད་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ཡང་། གཞན་དག་བདག་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་དེ། ཁོ་ལ་རང་དབང་མེད་པར་བརྟག་པ་དང་། རང་གི་ལས་ཀྱི་ཉེས་པ་བརྟག་པ་དང་། ལུས་ཀྱི་ཉེས་པར་བརྟག་པ་དང་། སེམས་ཀྱི་ཉེས་པར་བརྟག་པ་དང་། སྐྱོན་ཅན་ཁྱད་མེད་དུ་འགྱུར་བར་བརྟག་པ་དང་། ཕན་འདོགས་པར་བརྟག་པ་དང་། དྲིན་ཆེ་བར་བརྟག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་མཉེས་པར་བརྟག་པ་དང་། ཕན་ཡོན་ཆེ་བར་བརྟག་ལ་བཟོད་པར་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི། ལྷ་སྦྱིན་ལྟ་བུ་བདག་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཞེ་སྡང་གིས་རང་དབང་མེད་ལ། ཞེ་སྡང་ནི་ཡུལ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བས་དབང་མེད་དེ། དེས་ན་ཁོ་ལ་རང་དབང་མེད་པ་ཡིན་པས། བདག་གིས་ལན་བྱ་བར་མི་རིགས་པ་དང་། རང་གི་ལས་ཀྱི་ཉེས་པར་བརྟག་པ་ནི། བདག་གིས་ད་ལྟ་མྱོང་བའི་གནོད་པ་འདི་ཁོ་ན་འདྲ་བ་གཅིག་སྐྱེ་བ་སྔ་མ་ལ་བྱས་པས་གནོད་པ་འདི་བྱུང་བ་ཡིན། དེས་ན་རང་གི་ལས་ངན་གྱིས་ཉེས་པས་ན་གཞན་ལ་ལན་བྱ་བར་མི་རིགས་པ་དང་། རང་གི་ལུས་ཀྱི་ཉེས་པར་བརྟག་པ་ནི། རང་ལུས་འདི་མེད་ན་ཕ་རོལ་པོས་མཚོན་ཆ་ལ་སོགས་པ་བརྡེག་ས་མི་རྙེད་དེ། དེས་ན་ལུས་འདི་ཡོད་པས་གནོད་པ་དེ་བྱུང་བ་ཡིན་ལ། གཞན་ལ་ལན་བྱ་བར་མི་རིགས་པ་དང་། སེམས་ཀྱི་ཉེས་པར་བརྟག་པ་ནི། རང་སེམས་འདིས་ལུས་བཟང་པོ་གཞན་གྱིས་གནོད་པ་བྱ་བ་མི་འཛིན་པར། ལུས་ངན་པ་གཟེ་རེ་ཅན་བཟུང་བས་གནོད་པས་ཚུགས་པ་ཡིན། དེས་ན་རང་གི་སེམས་ཀྱིས་ལན་པས། གཞན་ལ་ལན་བྱ་བར་མི་རིགས་པ་དང་། སྐྱོན་ཅན་ཁྱད་མེད་དུ་འགྱུར་བར་བརྟག་པ་ནི། ཇི་སྐད་དུ། ལ་ལ་རྨོངས་ཏེ་ཉེས་པ་བྱེད། །ལ་ལ་རྨོངས་ཏེ་ཁྲོས་གྱུར་ན། །དེ་ལ་སྐྱོན་མེད་གང་གིས་བྱ། །སྐྱོན་དང་བཅས་དེ་གང་ཞིག་ཡིན། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། དེས་ན་སྐྱོན་ལ་འཛེམས་ཏེ་བཟོད་པར་བྱའོ། །ཕན་འདོགས་པར་བརྟག་པ་ནི། གནོད་བྱེད་ལ་བརྟེན་ནས་བཟོད་པ་སྒོམས། བཟོད་པ་བསྒོམས་པས་སྡིག་པ་བྱང་། སྡིག་པ་བྱང་བས་ཚོགས་རྫོགས། ཚོགས་རྫོགས་པས་འཚང་རྒྱ་སྟེ། དེས་ན་གནོད་བྱེད་འདི་དོན་གྱིས་ཕན་འདོགས་ཆེན་པོ་ཡིན་པས་བཟོད་པར་བྱའོ། །དྲིན་ཆེ་བར་བརྟག་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ་པ་ལ་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མེད་དུ་མི་བཏུབ་ལ། བཟོད་པ་སྒོམ་པ་ལ་གནོད་བྱེད་མེད་དུ་མི་བཏུབ་སྟེ། དེས་ན་གནོད་བྱེད་འདི་ཆོས་ཀྱི་གྲོགས་པོ་དྲིན་ཅན་ཡིན་པས་གནོད་པ་ལ་བཟོད་པར་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་མཉེས་པ་ནི། རྒྱལ་བའི་མཛད་པ་ནི་སེམས་ཅན་མགུ་བར་བྱ་བ་ཡིན་པས་བཟོད་པ་བསྒོམས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་བསྒྲུབས་པ་ཏེ་རྒྱལ་བ་རྣམས་མཉེས་པར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་སྡུག་བསྔལ་དང་དུ་ལེན་པའི་བཟོད་པ་ནི། བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ་པའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ཀྱིས་མི་སྐྱོ་བར་དགའ་བའི་སེམས་ཀྱིས་དང་དུ་བླང་བའོ། །དེ་ཡང་དོན་གྱིས་འདི་རྣམས་ཡིན་ཏེ། རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ཆོས་གོས་དང་བསོད་སྙོམས་ལ་སོགས་པའི་རྩོལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་། དཀོན་མཆོག་དང་བླ་མ་མཆོད་ཅིང་བསྙེན་བཀུར་བ་དང་། ཆོས་ཉན་པ་དང་། བཤད་པ་དང་། ཁ་ཏོན་དང་། བསྒོམ་པ་དང་། ནམ་གྱི་ཆ་སྟོད་ཆ་སྨད་ལ་མི་ཉལ་བར་རྣལ་འབྱོར་ལ་བརྩོན་པ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་རྩོལ་བ་ལས་བྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཏེ། ངལ་བ་དང་། དུབ་པ་དང་། ཚ་བ་དང་། གྲང་བ་དང་། བཀྲེས་པ་དང་། སྐོམ་པ་དང་། སེམས་ཀྱི་འཁྲུག་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་སྐྱོ་བར་དང་དུ་ལེན་པའོ། །དེ་ཡང་དཔེར་ན། ནད་དྲག་པོའི་སྡུག་བསྔལ་ཞི་བར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་གཏར་སོགས་ཀྱིས་ནད་འཆོས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་དུ་ལེན་པ་བཞིན་ནོ། །གསུམ་པ་ཆོས་ལ་ངེས་པར་སེམས་པ་ལ་མོས་པའི་བཟོད་པ་ནི། དཀོན་མཆོག་གི་ཡོན་ཏན་ལ་སོགས་པ་གནས་བརྒྱད་ལ་མོས་པ་དང་། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་བདག་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྟོངས་པའི་རང་བཞིན་ལ་མོས་ཤིང་བཟོད་པའོ། །བཟོད་པ་སྤེལ་བ་ནི། ཡེ་ཤེས་དང་། ཤེས་རབ་དང་། བསྔོ་བ་གསུམ་གྱིས་སྤེལ་བ་སྟེ། གོང་དུ་བསྟན་པ་ལྟར་རོ། །བཟོད་པ་དག་པར་བྱེད་པ་ནི། སྟོང་པ་དང་། སྙིང་རྗེས་ཟིན་པ་སྟེ། གོང་དུ་བསྟན་པ་ལྟར་རོ། །བཟོད་པའི་འབྲས་བུ་ནི། མཐར་ཐུག་དང་གནས་སྐབས་གཉིས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་མཐར་ཐུག་ནི་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་དང་། གནས་སྐབས་སུ་ནི་དེ་ལ་མ་དམིགས་ཀྱང་། ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་གཟུགས་མཛེས་པ་དང་། ནད་མེད་པ་དང་། སྙན་གྲགས་དང་། ཚེ་རིང་བ་དང་། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་སྲིད་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡིས་རང་རེས་བཟོད་པ་རགས་རིམ་ཞིག་བཤད་དེ། ད་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕར་ཕྱིན་ནི། གང་ཞིག་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་དང་ལྡན་ཡང་། བརྩོན་འགྲུས་མེད་ན་ལེ་ལོ་ཅན་ཡིན་ཏེ། ལེ་ལོ་ཡོད་ན་དགེ་བ་མི་འགྲུབ། གཞན་དོན་མི་ནུས། བྱང་ཆུབ་མི་ཐོབ་པ་ཡིན། དེ་ལས་བཟློག་སྟེ། བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་ན། དཀར་པོའི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་མི་འགྲིབ་ཅིང་འཕེལ་བར་འགྱུར་ནས་བླ་མེད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་མྱུར་དུ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི། དགེ་བ་ལ་སྤྲོ་བའོ། །དེ་ཡང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལེ་ལོའི་གཉེན་པོ་ཡིན་ལ། ལེ་ལོ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྙོམ་ལས་ཀྱི་ལེ་ལོ་དང་། སྒྱིད་ལུག་པའི་ལེ་ལོ་དང་། སྨད་པའི་ལེ་ལོའོ། །དེ་ལ་སྙོམ་ལས་ཀྱི་ལེ་ལོ་ནི། ཉལ་བ་དང་། གཉིད་པ་དང་། གཡེང་བ་དང་། འཁྱར་བ་དང་། ལྡོམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིད་དལ་གྱི་བདེ་བ་ལ་ཆགས་ནས་མི་ཚེ་གཡེང་མ་ལམ་ལ་འཛད་དུ་འཇུག་པ་སྟེ། དེ་དག་སྤང་བར་བྱའོ། །འོ་ན་སྙོམ་ལས་ཀྱི་ལེ་ལོ་དེ་ཇི་ལྟར་སྤང་ན། ཚེ་ལོང་མེད་ལ་བསམས་ནས་སྡར་མའི་པང་དུ་སྦྲུལ་འོང་བ་ལྟར་འདོར་བའམ། སྒེག་མོའི་མགོ་ལ་མེ་ཤོར་བ་གསོད་པ་ལྟར་སྤངས་ནས་ཆོས་བསྒྲུབ་དགོས་སོ། །སྒྱིད་ལུག་པའི་ལེ་ལོ་ནི། བདག་ལྟ་བུ་ངན་པས་འབད་པ་བྱས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ག་ལ་ཐོབ་སྙམ་ནས་སེམས་ཞུམ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་དུ་ཞུམ་མི་དགོས་པས་སྒྱིད་ལུག་དེ་སྤང་བར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ཞུམ་མི་དགོས་སྙམ་ན། འབུ་དང་དང་སྦྲང་མ་བྱ་དང་རི་དྭགས་ཚོས་རང་རང་གིས་འབད་པའི་ལས་འགྲུབ་པ་ཡིན་ན། མི་ཞིག་ཡིན་དུས་དེའི་དྲག་ཅིག་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ཡང་མི་གཅིག་གིས་འགྲུབ་རྒྱུ་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་འགྲུབ་རྒྱུ་ཅི་ཡོད། ད་ངོ་མས་བསམ་བློ་བཏང་ནས་བཤད་སོང་ན་བསྐལ་བ་བཟང་པོའི་སངས་རྒྱས་སྟོང་དང་། རང་རེ་དང་པོ་སེམས་ཅན་ཡིན་ལུགས་འདྲ་འདྲ་རེད། ང་ལ་བརྩོན་པ་མེད་པས་དེ་རྣམ་པས་སངས་རྒྱས་ཐོབ་དུས་ང་ད་རུང་སེམས་ཅན་བྱས་ནས་ལུས་ཡོད་པ་ནི་མཚང་ཆེ་བ་ལ་བསམས་ནས། ངས་ཀྱང་ཕན་དང་གནོད་པའི་བྱ་བ་དེ་ཉིད་ཧ་གོ་བ་ཞིག་བྱེད་ནས་སྤང་བླང་ངོས་ཟིན་པའི་བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་སྤྱོད་པ་མ་བཏང་ན་བྱང་ཆུབ་དམ་པ་ཐོབ་ངེས་བསམས་ནས་བརྩོན་པ་བསྐྱེད་དགོས་སོ། །བྱ་བ་ངན་ཞེན་ནམ་སྨད་པའི་ལེ་ལོ་ནི། དགྲ་འདུལ་བ་དང་རྫས་བསགས་པ་དང་། གཉེན་སྐྱོང་བ་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་མི་དགེ་བ་ལ་ཆགས་པ་དག་ཡིན་ཏེ། །དེ་དག་སྡུག་བསྔལ་གྱི་དངོས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པས་སྤངས་བར་བྱས་ནས་ཆོས་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམ་དགོས་པ་ཡིན། བརྩོན་འགྲུས་དེ་ལ་དབྱེ་ན་གསུམ་སྟེ། གོ་ཆའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་། སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་། ཆོག་པར་མི་འཛིན་པའི་བརྩོན་འགྲུས་སོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི། བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །གཉིས་པ་ནི། སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །གསུམ་པ་ནི། དེ་གཉིས་མཐར་ཕྱིན་པའི་ཡན་ལག་གོ །དེ་དག་སོ་སོའི་མཚན་ཉིད་བཤད་ན། གོ་ཆའི་བརྩོན་འགྲུས་ནི། དུས་འདི་ནས་བཟུང་སྟེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་མ་བཀོད་ཀྱི་བར་དུ། བདག་གིས་དགེ་བའི་བརྩོན་འགྲུས་མི་འདོར་རོ་སྙམ་དུ་ལེ་ལོའི་རིགས་ཀྱིས་མི་ཚུགས་པའི་གོ་ཆ་གྱོན་པ་དང་། སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ལ་གསུམ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་སྤང་པ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་བྱ་བ་དང་། དགེ་བ་བསྒྲུབ་པ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་བྱ་བ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་དང་། དེ་དག་གིས་ཀུན་ནས་བསླངས་པའི་ལས་རྣམས་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྩ་བ་ཡིན་པས་དེ་དག་གིས་མི་ཚུགས་པར་ཝ་སྐྱེས་སེངྒེ་དང་འཕྲད་པ་ལྟ་བུར་བྱེད་པ་དང་། དགེ་བ་བསྒྲུབ་པ་ལ་བརྩོན་པར་བྱ་བ་ནི། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་ལུས་དང་སྲོག་ལ་ཡང་མི་ལྟ་བར་འབད་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་འབད་ན། བརྩོན་འགྲུས་རྣམ་པ་ལྔས་འབད་པར་བྱ་སྟེ། རྟག་ཏུ་བྱེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་། གུས་པ་བྱེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་། མི་གཡོ་བའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་། མི་ལྡོག་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་། ང་རྒྱལ་མེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་རྣམས་བརྩམ་དགོས་སོ། །ཆོག་པར་མི་འཛིན་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ནི། བྱང་ཆུབ་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་དགེ་བ་ལ་ངོམས་ཆོག་མེད་པར་འབད་པ་ཡིན་ལ། བརྩོན་འགྲུས་སྤེལ་བ་ནི། ཡེ་ཤེས་དང་། ཤེས་རབ་དང་། བསྔོ་བ་གསུམ་གྱིས་སྤེལ་བ་སྟེ། གོང་དུ་བཤད་པ་ལྟར་རོ། །བརྩོན་འགྲུས་དག་པར་བྱེད་པ་ནི། སྟོང་པ་ཉིད་དང་སྙིང་རྗེས་ཟིན་པ་སྟེ་གོང་དུ་བསྟན་པ་ལྟར་རོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི། མཐར་ཐུག་དང་གནས་སྐབས་གཉིས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་མཐར་ཐུག་ནི་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་དང་། གནས་སྐབས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི། འཁོར་བ་ན་གནས་པའི་ཚེ་ཡང་སྲིད་པའི་བདེ་བ་མཆོག་རྣམས་ཐོབ་བོ། །དེ་ལྟ་བུའི་སྨོན་འཇུག་གི་བསླབ་བྱ་རིམ་པ་བཞིན་དུ་ཐུགས་ལ་ངེས་པར་བྱ་བ་དང་མཉམ་དུ་། སྐབས་དོན་གང་ཞིག་གསན་པར་བྱ་བའི་ཆོས་རྒྱལ་བའི་ཆོས་མཛོད་མདོ་རྒྱུད་བསྟན་བཅོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནད་འདུས་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཀྱི་འགྲེལ་བ་ཊཱིཀ་ཆེན་པདྨ་དཀར་པོ་འདི་ཉིད་འཆད་ཉན་བྱེད་བཞིན་པ་ལས། གསུམ་པ་དུད་འགྲོ་ལ་དངོས་དང་། ཚེ་ཚད་གཉིས། དང་པོ།

དུད་འགྲོའི་སྡུག་བསྔལ་དངོས་བསྟན་པ།

ངན་སོང་གི་གནས་གསུམ་པ་ཞེས་མཚམས་སྦྱར་ནས། དུད་འགྲོ་རྣམས་ལའང་གཅིག་གིས་གཅིག་ཟ་ཞིང་། འཚེ་དང་བཀོལ་སྤྱད་གསོད་གཅོད་སྡུག་བསྔལ་མང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དུད་འགྲོ་བྱིངས་ན་གནས་པ་རྒྱ་མཚོ་ན་གཟུགས་དང་རྣམ་པ་མི་འདྲ་བ་ཆང་དར་མའི་སྦང་མ་ཙམ་དང་། ཁ་འཐོར་བ་ལྷ་མིའི་གནས་ན་བྱ་དང་རི་དྭགས་རྟ་གླང་ཕྱུགས་ལུག་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་གཅིག་གིས་གཅིག་ཟ་བ་དང་། འཚེ་བ་དང་། པགས་པ་དང་རུས་པ་དང་ཤའི་ཕྱིར་གསོད་པ་དང་། རྨོ་དང་ཞོ་དང་བལ་ལ་སོགས་པ་སྤྱོད་ཅིང་ཁལ་མི་ཐེག་བཞིན་དུ་འགེལ་བ་ལ་སོགས་པ་སྡུག་བསྔལ་མཐའ་མེད་དོ། །གཉིས་པ།

ཚེ་ཚད་བསྟན་པ།

ཚེ་ལོ་མ་ངེས་བསྐལ་པ་ལ་སོགས་སོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཚེ་ཡང་ཀླུ་ཁ་ཅིག་ལ་བསྐལ་པ་རེ་ཙམ་དང་། གཞན་རྣམས་སྐད་ཅིག་ཙམ་གྱིས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །བཞི་པ་མཐོ་རིས་རྣམ་གསུམ་གྱི་ནང་ནས་མིའི་སྡུག་བསྔལ་བཤད་པ།

མིའི་སྡུག་བསྔལ་བསྟན་པ།

མཐོ་རིས་ནའང་བདེ་བ་མེད་དེ་རེ་ཞིག་གླིང་བཞི་སོ་སོའི། མི་རྣམས་ལ་ཡང་བདེ་བའི་སྐབས་མེད་དེ། །སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་དགྲ་དང་འཚེ་བ་མང་། །བཤེས་བྲལ་འདོད་པས་ཕོངས་དང་མི་འདོད་མྱོང་། །འདོད་པ་མ་གྲུབ་ཚ་གྲང་ངལ་དུབ་དང་། །ཕན་པའི་ལན་དུ་གནོད་དང་དྲིན་མི་གཟོ། །འཁོར་གྱིས་ལོག་སྒྲུབ་དོན་མེད་ཕྲག་དོག་དང་། །མི་བསྔགས་དོན་མེད་སྒྲོ་སྐུར་དཔག་ཏུ་མེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། མིའི་གནས་ནའང་དབང་དང་གོ་གནས་འབྱོར་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆེ་ཆུང་ཐམས་ཅད་ལ་རང་རང་གི་བོངས་དང་སྦྱར་བའི་ཞེས་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ལུས་བོངས་ལ་མ་ངེས་པར་དབང་འབྱོར་ལ་སོགས་པའི་ཚོད་དང་བསྟུན་པའི་འཚེ་བ་ཐུག་པ་མེད་ཅིང་། ཁྱད་པར་དུ་སྤྱི་མཐུན་ལ་སྐྱེ་བ་དང་། རྒས་པ་དང་། ནད་དྲག་པོས་བཏབ་པ་དང་། འཆི་བ་སྟེ་བདུད་ཀྱི་ཆུ་བོ་བཞི་དང་། དགྲ་སྡང་བ་དང་ཕྲད་ནས་བཅོམ་ཕྲོག་དང་སྲོག་ལ་རྒོལ་བ་དང་། འཚེ་བ་དང་། གཉེན་བྱམས་པ་དང་བྲལ་བ་དང་། ཡོ་བྱད་དང་བུ་ལ་སོགས་པ་འདོད་པས་མི་འབྱོར་ཞིང་ཕོངས་པ་དང་། ནད་དང་གདོན་ལ་སོགས་པ་མི་འདོད་པ་ཐོག་ཏུ་བབ་པ་དང་། ཡོ་བྱད་དང་གནས་དང་རྙེད་གྲགས་ལ་སོགས་འདོད་པ་མ་གྲུབ་པ་དང་། ལས་དང་ལམ་ལ་སོགས་པར་ཚ་གྲང་དང་ཁུར་དང་བྱ་བས་ངལ་ཞིང་དུབ་པ་དང་། རང་གི་ཕན་བཏགས་པ་དེས་གནོད་པ་བྱེད་ཅིང་བྱས་པ་དྲིན་དུ་མི་གཟོ་བ་དང་། མི་ཆེ་བ་དང་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྣམས་ལ་འཁོར་སློབ་ཀྱིས་ཀྱང་མི་མཐུན་པ་སྣ་ཚོགས་བྱེད་པས་ཐུགས་དཀྲུགས་པ་དང་། དོན་མེད་པར་གཞན་ཕྲག་དོག་ཅན་གྱིས་ངན་དུ་སྒྲོགས་པས་སྐུར་པ་གྲགས་པའི་སེམས་ཁྲལ་ལ་སོགས་པ་སྡུག་བསྔལ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཡོད་དོ། །མིའི་འགྲོ་བའི་ཚེ་ཡང་གཅིག་ཏུ་མ་ངེས་ཏེ། སྒྲ་མི་སྙན་ན་ལོ་སྟོང་། གླིང་གཞན་གསུམ་ན་ཕལ་ཆེར་དུས་མ་ཡིན་པར་འཆི་བ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་འཛམ་བུ་གླིང་པ་ལ་གློ་བུར་དུ་འཆི་བ་གྲངས་མང་བས་ནམ་འཆི་ཆ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །མིའི་འགྲོ་བ་འདི་མཐོ་རིས་རྣམ་གསུམ་གྱི་ནང་ནས་གཅིག་ཡིན་ལ། ད་ལྟའི་སྐབས་སུ་རང་རེའི་བལྟས་ཀྱང་འདིའི་ནང་ནས་སྡུག་དུས་སྡུག་གསར་བ་ཐོག་ཏུ་ཡོང་བ་ཡོད་ཀྱང་། སྐྱིད་དུས་སྐྱིད་པོ་མིན་རྒྱུ་མེད་བསམ་པ་ལྟ་བུའི་ངན་སོང་གསུམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ལྟ་བུའི་རགས་པའི་ཚོར་སྣང་མེད་ཀྱང་། སྡུག་བསྔལ་རྣམ་གསུམ་གྱི་བཏང་མེད་པས་སྐྱིད་ཅེས་པ་མེད་དེ། སྤྱིར་སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི། དགོས་འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་བརྒྱད་དང་བཅུ་དྲུག བྱེ་བྲག་མི་རེ་རེ་དང་རེ་རེའི་མི་འདྲ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་བཤད་ཚོད་དང་བགྲང་ཚོད་མེད་པ་ཡོད་དོ། །ལྔ་པ།

ལྷ་མིན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་བསྟན་པ།

རི་རབ་ཀྱི་ཁོང་གསེང་ན་གནས་པའི། ལྷ་མིན་རྣམས་ལའང་ཁྲོ་དང་འཁྲུགས་པ་དང་། །མི་འདོད་ཐོག་ཏུ་བབ་དང་འཆི་ལ་སོགས། །སྣ་ཚོགས་སྡུག་བསྔལ་མང་ལྡན་བདེ་བ་མེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ལྷ་མ་ཡིན་རྩོད་པ་དང་ཕན་ཚུན་འཁྲུག་པ་དང་། ཕྲག་དོག་གི་རླུང་འཚུབ་ཅིང་ཞེ་སྡང་གི་མེ་འབར་བས་ཟུག་རྔུ་སྣ་ཚོགས་པ་དང་། འཆི་བ་དང་། འདོད་པ་མ་གྲུབ་ལ་མི་འདོད་པ་ཐོག་ཏུ་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དཔག་ཏུ་མེད་དོ། །ཚེ་ལ་མ་ངེས་ཏེ་འདོད་པའི་ཁམས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། སྟོབས་ཆེན་གནོད་སྦྱིན་གྱི་རིགས་ལ་སོགས་པ་ཁ་ཅིག་སྟོབས་དང་ཚེ་ཐམས་ཅད་རྒྱལ་ཆེན་བཞི་དང་མཉམ་ལ། མཐུ་དཔལ་ལྷའི་རིགས་ལ་སོགས་པ་ཁ་ཅིག་འབྱོར་བ་དང་ཚེ་ཐམས་ཅད་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་དང་མཉམ་ལ། གསོད་བྱེད་སྲིན་པོའི་རིགས་ལ་སོགས་པ་ཁ་ཅིག་ནི་ཚེ་ཡི་དྭགས་དང་མཉམ་པས་མ་ངེས་ལ། རྨོངས་བྱེད་དུད་འགྲོའི་རིགས་ལ་སོགས་པ་ཁ་ཅིག་ཡང་ཚེ་དུད་འགྲོ་དང་མཉམ་པ་དེས་ཀྱང་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲུག་པ།

ལྷའི་སྡུག་བསྔལ་བསྟན་པ།

མཐོ་རིས་ཀྱི། ལྷ་རྣམས་ལ་ཡང་འཆི་འཕོ་ལྟུང་ལ་སོགས། །སྡུག་བསྔལ་ཆུ་མཚོ་མཐའ་ཡས་དཔག་ཏུ་མེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་ལ་སོགས་པ་འདོད་ལྷ་དྲུག་ན་འདོད་པས་མྱོས་ཤིང་བག་མེད་པས་འཆི་བའི་ཚེ་གང་དུ་སྐྱེ་བའི་ས་ལ་འཇིགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཉ་བྱེ་ཚན་ལ་བསྒྲེས་པ་ལྟ་བུའི་ལྷའི་ཞག་བདུན་མྱོང་ནས་འཕོ་བ་དང་། འཐབ་རྩོད་དང་། མྱ་ངན་ལ་སོགས་པ་མང་ཞིང་། ཁམས་གོང་མ་གཉིས་ནའང་སྲིད་པ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དཔག་ཏུ་མེད་དོ། །ཚེ་ཚད་ནི་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ཡན་གྱིས་འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་གི་སྡུག་བསྔལ་བཤད་ནས། གསུམ་པ།

དོན་བསྡུ་བ།

ད་ནི་མཇུག་བསྡུ་བས་སྤང་བྱ་འཁོར་བའི་རང་བཞིན་ལ་སྐྱོ་བར་གདམས་པ་ནི། དེ་ལྟར་འཁོར་བ་མེ་ཡི་འོབས་འདྲ་སྟེ། །བདེ་བའི་སྐབས་མེད་ཟོ་ཆུའི་འཁྱུད་མོ་བཞིན། །གཅིག་ནས་གཅིག་བརྒྱུད་ཐོག་མཐའ་མེད་པ་ལས། །བློ་བཟང་རྣམས་ཀྱིས་ཐར་ཕྱིར་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཁམས་གསུམ་རིགས་དྲུག་གང་ནའང་བདེ་བ་མེད་དེ་མེའི་འོབས་ན་བསིལ་བ་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཡང་ལྷའི་དགའ་བ་སྤྱད་ནས་དམྱལ་བར་ཁྲོ་ཆུ་ལ་སོགས་པར་སྤྱོད་ཅིང་། གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པའི་ཚེ་རབས་སུ་བདེ་སྡུག་འདི་ལ་བདག་གིས་མ་སྤྱད་པ་དང་། གནས་འདིར་མ་བསྡད་པ་དང་། འདིའི་མངལ་དུ་མ་བསྡད་པ་དང་། ནུ་ཞོ་རྒྱ་མཚོ་བས་ལྷག་པ་མ་འཐུངས་ཞེས་བསམ་དུ་མི་རུང་བ་སྙེད་དུ་འཁོར་ཡང་ད་དུང་འདི་ཙམ་ན་ཐར་མེད་པས་སྔ་མ་བཞིན་འཁོར་བའི་ཕྱིར་སྐྱོ་བ་བསྐྱེད་དགོས་ཏེ། སློབ་སྤྲིངས་ལས། ཡུལ་ཕྱོགས་གང་དུ་གནས་མ་བཅས་པའི་གནས་དེ་མེད། །གང་དུ་མ་སོང་ནམ་མཁའི་ཕྱོགས་དེའང་ཡོད་མ་ཡིན། །འོན་ཀྱང་འདོད་ཆགས་སྲེད་པ་འཕེལ་བར་འགྱུར་བ་ཉིད། །སྔོན་ཆད་ལན་མང་མ་མྱོང་སྡུག་བསྔལ་དེ་ཡོད་མིན། །འགྲོ་བ་གང་གིས་ཚིམ་གྱུར་འདོད་པ་དེ་དག་མེད། །གང་གི་ལྟོ་བར་མ་ཉལ་སེམས་ཅན་དེ་མེད་ན། །འོན་ཀྱང་ཇི་ལྟར་འཁོར་བ་ཅན་ལ་ཆགས་བྲལ་མེད། །འགྲོ་བར་ལན་བརྒྱར་མ་སོང་འགྲོ་དེ་གང་ཞིག་ཡོད། །སྔོན་ཆད་ལན་མང་མ་མྱོང་བདེ་བ་དེ་གང་ཞིག །ཅེས་པ་དང་། བཤེས་སྤྲིངས་ལས། རེ་རེས་རྒྱ་མཚོ་བཞི་བས་ལྷག་པ་ཡི། །འོ་མ་འཐུང་སྟེ་ད་དུང་སོ་སོ་ཡི། །སྐྱེ་བོའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པའི་འཁོར་བ་བས། །དེ་བས་ཆེས་མང་སྙེད་ཅིག་བཏུང་འཚལ་ལོ། །ཞེས་སོ། །ཐུན་མིན་ངེས་ལེགས་འགྲུབ་པའི་བསམ་བྱ་ལས་འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་དུ་བསམ་པ་སོང་ནས། གཉིས་པ།

མྱང་འདས་ཞི་བདེར་བསམ་པ།

ཐར་པའི་ཕན་ཡོན་ལ་བསམས་ཏེ་འཁོར་བ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་དགོས་པར་གདམས་པ་ནི། སྙིང་པོ་མེད་པ་དེ་འདྲའི་འཁོར་བ་ལས། །ཐར་པའི་ཕྱོགས་ནི་མྱ་ངན་འདས་པ་སྟེ། །ཞི་བདེ་བསིལ་བའི་བདུད་རྩི་བླ་ན་མེད། །རྟག་བརྟན་འཕོ་འགྱུར་མེད་ཅིང་སྤྲོས་དང་བྲལ། །ཡོན་ཏན་རང་བཞིན་ལུས་རྫོགས་རྒ་ཤི་མེད། །སྒྲིབ་བྲལ་རྙོག་པ་མེད་ཅིང་ཕན་བདེའི་གནས། །འགྲོ་བའི་སྐྱབས་དང་དཔུང་གཉེན་གྱུར་པ་དེར། །བློ་བཟང་རྣམས་ཀྱིས་བགྲོད་ཕྱིར་བརྩོན་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འཁོར་བ་མངོན་པར་སྐྱོ་ཞིང་སྐྱོན་དང་བཅས་པའི་མེ་འོབས་བརྒལ་དཀའ་བ་ལས། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞི་བདེ་བསིལ་བའི་ནགས་ཚལ་ཡིད་དུ་འོང་བ་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱིས་འབྱོར་ཞིང་། རྒ་ཤི་མེད་པས་རྟག་པ་བརྟན་པ་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་གནས་བཟང་དམ་པ་དེར་རང་ཉིད་བགྲོད་ནས། གཞན་ཡང་དྲང་བའི་ཐབས་ལ་བརྩོན་པས་སྤྲོ་བར་གདམས་པའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་དུ་རྟོགས་ཤིང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བདེ་བར་བསམ་པའི་ལེའུ་སྟེ་བཅུ་བདུན་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པའོ།། །།དེ་ཡན་གྱིས་བསམ་པའི་ཤེས་རབ་བསྟན་པའི་སྐབས་ཀྱི་ལེའུ་ལྔ་པོ་སོང་ནས། ད་ནི་གནས་ལུགས་བསྟན་ལ་ཕབ་པའི་ལེའུ་བཅོ་བརྒྱད་པར་འཇུག་པ་ནི། གསུམ་པ་སྒོམ་པའི་ཤེས་རབ་ལ། མདོར་བསྟན། རྒྱས་བཤད་གཉིས། དང་པོ།

སྒོམ་པའི་ཤེས་རབ་མདོར་བསྟན་པ།

དེ་ལྟར་བསམ་པ་དག་པའི་དོན་ལ་དཔྱོད་པ་རྫོགས་ནས། དེ་ཉིད་ཀྱི་དོན་མངོན་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་གནས་གསུམ་པ་སྒོམ་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་རྒྱུད་ལ་བསྐྱེད་པ་ལ་གཏན་ལ་དབབ་བྱ་དོན་གྱི་གཞི་རྟོགས་པར་བྱ་བ། དོན་བསྒོམ་པའི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ། དངོས་གཞི་འོད་གསལ་གྱི་ངང་ལ་བཞག་པ། རྗེས་ལ་ལམ་དང་དྲོད་ཚད་གཟུང་བ། མཐར་ཐུག་གྲུབ་པའི་འབྲས་བུ་དང་ལྔ་ལས། དང་པོ་གཏན་ལ་དབབ་བྱ་དོན་གྱི་གཞིའང་ཐུན་མོང་བ་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྐབས་སུ་གྲུབ་པའི་མཐའ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཚུལ་གྱིས་གཏན་ལ་ཕབ་ཟིན་ལ། ད་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་འོད་གསལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་རང་བཞིན་གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་ལམ་གྱི་གཞི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་བསྟན་པ་ནི། དེ་ལྟར་བསམ་བྱ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ན། །སྒོམ་བྱུང་ཤེས་རབ་རྒྱུད་ལ་བསྐྱེད་པར་བྱ། །ཐེག་གསུམ་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ལམ་གསུམ་ལས། །འདིར་ནི་བླ་མེད་སྙིང་པོའི་དོན་ལ་འཇུག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། བསམ་པའི་ཤེས་རབ་རྫོགས་པའི་གང་ཟག་དེ་ལ། ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་དབྱེ་བས། ཉན་ཐོས་གྱི་ལམ་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་དང་། བླ་ན་མེད་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་གསུམ་ཡོད་ཀྱང་། སྐབས་འདིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པའི་ལམ་དུ་འཇུག་གོ །བསམ་པའི་ཤེས་རབ་རྫོགས་པའི་གང་ཟག་དེ་སྒོམ་པ་ལ་འཇུག་དགོས་ན། བསྒོམ་བྱ་ཐེག་གསུམ་གྱིས་དབྱེ་བའི་རང་འབྲས་སོ་སོ་རུ། ངེས་པར་འབྱུང་ཞིང་འཇུག་པའི་ལམ་གསུམ་ཡོད་པའི་ནང་གི་སྐབས་འདིའི་གདུལ་བྱ་དབང་རྣོན་གྱི་དབང་དུ་བཏང་དུས། ཐེག་པ་ཆེན་པོ། དེ་ལའང་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བཤད་ཀྱང་། གང་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་གསང་སྔགས་བླ་མེད་འབྲས་བུ་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པར་འཇུག་གོ །གཉིས་པ་ལ། གནས་ལུགས་གཏན་ལ་དབབ་པ་དང་། སྒོམ་པས་ཉམས་སུ་བླང་བ་གཉིས། དང་པོ་ལ། དགོས་པ་དང་བཅས་ཏེ་མདོར་བསྟན། དེའི་རང་བཞིན་རྒྱས་པར་བཤད། དེ་ལྟར་རྟོགས་པའི་ཕན་ཡོན་གསུམ། དང་པོ།

དགོས་པ་དང་བཅས་ཏེ་མདོར་བསྟན་པ།

ཐེག་པ། དེ་ལ་དང་པོ་གནས་ལུགས་ཤེས་པ་གཅེས། །ཐེག་པའི་དབང་གིས་རྣམ་པ་མང་ན་ཡང་། །ངེས་པའི་སྙིང་པོ་བདེན་པ་དབྱེར་མེད་དེ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་གསང་བའི་མཛོད་ཁང་ཡིན། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། སྒོམ་པར་བྱ་བའི་སྔོན་དུ་གང་བསྒོམ་རྒྱུའི་གནས་ལུགས་ཤེས་དགོས་པས། རྡོ་རྗེ་ཐེག་པ་ལའང་། ཕྱི་རྒྱུད་གསུམ་དང་། ནང་རྒྱུད་གསུམ་ཡོད་པ་ལས། ཕྱིའི་རྒྱུད་གསུམ་ནི། ལྟ་བ་མཚན་ཉིད་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང་ཆ་འདྲ་བར། དོན་དམ་པར་གང་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་དུ་གཏན་ལ་འབེབས་ལ། དེང་སང་གི་སྔགས་པ་ཕལ་ཆེ་བ་རྣམས་དེའི་རྗེས་སུ་འབྲང་ངོ་། །དེ་ལྟར་ན་མིང་ལ་སྔགས་པ་ཐོགས་པ་དང་། དོན་གསང་སྔགས་ཉམས་ལེན་པ་ཡིན་ཀྱང་། སྔགས་བླ་མེད་ཀྱི་སྒོར་མ་ཚུད་པས་ཅུང་དམན་ཞིང་། དེ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་བའི་སྔགས་ནང་པ་གསུམ་གྱིས་ཀུན་རྫོབ་ལྷའི་རང་བཞིན་དུ་སྣང་བ་ཉིད་ནས་བདེན་པ་དབྱེར་མེད་དུ་འཇོག་པས། བདེན་པ་ཐ་དད་དུ་འཛིན་པ་དོར་ནས། ཆོས་ཐམས་ཅད་ངེས་པའི་དོན་འབའ་ཞིག་གི་སྙིང་པོར་གཏན་ལ་འབེབས་པས། ལྷུན་གྲུབ་སྙིང་པོའི་ཁམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་སེལ་བ་ཙམ་ལས། ངོ་བོ་རྒྱུ་འབྲས་ཐ་དད་དུ་མི་འདོད་པས། འདུས་མ་བྱས་རང་སྣང་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་ཤེས་པར་བྱེད་དོ། །ཞེས་པ་སྟེ། བསྒོམ་བྱ་ཐེག་གསུམ་གྱི་རང་འབྲས་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ལམ་གསུམ་ཡོད་པ་ལས་འདིར་སྔགས་བླ་མེད། དེ་ལའང་བསྐྱེད་རྫོགས་གཉིས་ལས་འདིར་རྫོགས་རིམ་སྟོན་ཅིང་དེ་ནི་རྒྱུད་ཀུན་གྱི་ཟབ་གནད་སྙིང་པོའོ། །བསྒོམ་བྱའི་སྔོན་དུ་གནས་ལུགས་ཤེས་དགོས། དེ་ལ་ཡང་གྲུབ་མཐའི་བློས་བཞག་པའི་རིམ་པ་མང་ན་ཡང་། འདིར་མདོ་རྒྱུད་ཀུན་གྱི་གནད་མཐུན་ངེས་པའི་སྙིང་པོ་ནི། བདེན་གཉིས་དབྱེར་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཞིང་། དེ་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཐུན་མིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པས་གསང་བ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཡིན་པས་མཛོད་ཁང་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་ལམ་དུ་བྱེད་ཚུལ་ཕ་རྒྱུད་དང་མ་རྒྱུད་དང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་རྒྱུད་སྡེའི་རིམ་པས་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཀྱང་། མཐར་ཐུག་གི་ངོ་བོ་གྲུབ་པའི་དོན་དེ་གཅིག་པར་ཁས་ལེན་ཏོ། །འདི་ལྟ་བུའི་གནས་ལུགས་གོ་བ་ནི་དེང་སང་ཤིན་ཏུ་ཉུང་བར་སྣང་ངོ་། །སྣང་སྟོང་ཕྱོགས་རེ་བཅད་ནས། ཕྱོགས་རེ་ལྟ་གྲུབ་ཀྱི་ཁ་འཛིན་རེ་བྱེད་པ་ལས་ཟུང་འཇུག་མཉམ་ཉིད་ཀྱི་དགོངས་པ་གཅིག་ཏུ་དྲིལ་ཤེས་པ་དཀོན་ནོ་ཞེས་སོ། །དེའང་བུམ་འཛིན་དགག་པ་ལ་དགོངས་ནས། བུམ་པའི་རྡུལ་ཕྲན་དང་དུས་ལ་སོགས་པའི་བརྟགས་པ་བརྗོད་ནས་མ་གྲུབ་པར་གཏན་ལ་ཕབ་པ་དེ་དྲང་དོན་ཡིན་ལ། བུམ་འཛིན་ལོག་ནས། བུམ་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་སྟེ། སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་བཅད་ནས། ཆུ་ལེན་པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ངེས་དོན་དུ་གནས་པ་ལྟ་བུར་གོ་དགོས་པ་ལ། དེ་མ་གོ་བར་རྟག་ཏུ་བུམ་འཛིན་དགག་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་ཅི་ཡང་མེད་པར་འཛིན་པ་ནི། ཕྱང་ཆད་ཐེག་ཆེན་གྱི་ལམ་དང་རིང་བ་ཞེས་བྱ་ལ། སྒོས་སུ་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་སྐལ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྡུལ་ཕྲན་མེད་པར་རྟོགས་ཀྱང་འཇོག་ཚོད་དུ་རགས་པ་ཇེ་རགས་སུ་བློས་འཇོག་ཅིང་རྟོགས་ན་ཅིས་གནོད། རྣལ་དོན་ལ་དེ་གཉིས་མཚུངས་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྟོག་པ་གོམས་རྗེས་ཙམ་དུ་འདྲ་ལ། རྣལ་དོན་དུ་རྡུལ་དང་རགས་པ་དང་དུས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་པར་བརྗོད་ཚོད་རྟོག་གེའི་ཚུལ་ཡིན་གྱིས། ངེས་པའི་དོན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཟབ་པ་ཞི་བ། སྤྲོས་བྲལ་ཉག་གཅིག་ཏུ་སྟོན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་རྣམ་གཞག་འདིའི་ཚེ། རྟོག་གེ་རྣམ་པར་འཁྱམས་པའི་ལུང་རིགས་ཀྱིས་གཏན་ལ་མི་ཕེབས་པས། རྒྱུད་ཀྱི་གནས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ངེས་པ་ཉིད་དུ་བཟུང་ངོ་། །འདི་ནི་རྡོ་རྗེ་རྩེ་མོའི་ལུགས་ཏེ། དཔལ་མགོན་བླ་མ་དམ་པ་མཉེས་པར་བྱས་ཤིང་། བྱིན་རླབས་ཞུགས་ལ། བློ་གྲོས་ཀྱི་མིག་དང་ལྡན་པ་བློ་ཆེན་མངའ་བ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་གྱི། བྱིས་པ་ཐ་སྙད་རྟོག་གེའི་དཔྱོད་པ་ཅན། ཕྱོགས་རེའི་མིག་ཅན་དག་གིས། གནས་འདི་ལ་ལྟ་བའི་མིག་ཟུམ་སྟེ། ཉི་མ་ཤར་བ་ན་འབྱུང་པོའི་བྱ་རྣམས་མིག་ལོང་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཡང་བདེན་འཛིན་གཞིག་པའི་ཕྱིར་རིགས་པས་དཔྱད་ནས་བཀག་ཀྱང་། དོན་ལ་དགག་པ་རྐྱང་པ་ཙམ་ཞིག་ཏུ་མ་གྲུབ་སྟེ་སྣང་སྟོང་འདུ་འབྲལ་མེད་པ་ཉིད་གནས་ལུགས་ཡིན་གྱི་ཕྱོགས་སུ་ལྷུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་བུམ་པའི་བདེན་འཛིན་ལོག་ནས་ཀྱང་སྣང་ཙམ་གྱི་བུམ་པར་རྣམ་པར་འཇོག་སྟེ། དཔེར་ན་བུམ་པ་མིན་པ་སྣམ་བུ་སོགས་རྣམ་བཅད་ལ་ཁེགས་པས། ཆུ་ལེན་པའི་བུམ་པ་ཉིད་ཡོངས་གཅོད་དུ་གྲུབ་པ་ལྟར། དགག་བྱ་རྣམ་པར་ཆོད་ཚེ་བདེན་མེད་ཀྱི་རྟེན་འབྱུང་ཤུགས་ལ་གྲུབ་པས་སྣང་སྟོང་དབྱེར་མེད་ཆེན་པོར་ངེས་དོན་དུ་བཞུགས་པ་མ་ཤེས་ནས་དགག་རྐྱང་ཙམ་ལ་གནས་ལུགས་སུ་རློམ་པ་ལ། རགས་པ་ཇེ་ཕྲར་བཏང་སྟེ་རྡུལ་ཕྲན་དུ་དཔྱད་ན་མ་གྲུབ་པ་བཞིན་དུ། རྡུལ་ཕྲན་མེད་པར་རྟོགས་ཀྱང་སྣང་ཚོད་དམ་ཐ་སྙད་འཇོག་ཚོད་དུ། རྡུལ་ཕྲ་བ་བསྒྲུབ་པ་ལ་དེ་བས་རགས་པར་སྣང་བས་བསྒྲུབ་ཅིང་རགས་པའང་ཇེ་རགས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་སྟེ་མཐར་མངོན་སུམ་སྣང་བ་འདིས་བསྒྲུབ་ན་ཅི་གནོད་དེ་མགོ་མཚུངས་སོ། །མི་མཚུངས་ཏེ་བདེན་མེད་སྒྲུབ་པའི་རིགས་པ་སྟོབས་དང་ལྡན་ནོ་སྙམ་ན། སྣང་བའང་སྟོབས་དང་ལྡན་ཏེ། མདོ་ལས་འཇིག་རྟེན་ན་གང་ཡོད་པར་འདོད་པ་དེ་ང་ཡང་འདོད་དོ། །ཞེས་སོགས་དང་། འཇུག་པ་ལས། ཁྱོད་དང་འཇིག་རྟེན་འདིར་ནི་རྩོད་ཀྱིས་དང་། །ཞེས་སོགས་བཞིན་ནོ། །འོ་ན་བདེན་གྲུབ་མི་བཤིག་གམ་སྙམ་ན་མིན་ཏེ། རྣལ་དོན་ལ་བདེན་གྲུབ་དང་དགག་རྐྱང་འཛིན་པ་གཉིས་ཀ་བློས་ཕར་ཀུན་ཏུ་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་ལ། ཆོས་ཉིད་གཤིས་ལ་གང་ཡང་མ་གྲུབ་སྟེ་སྣང་སྟོང་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་གནས་པས་ན་སྣང་སྟོང་འདི་གཉིས་གཅིག་སྤངས་ནས་གཅིག་ལ་མཆོག་ཏུ་ཞེན་པར་མི་བྱའོ། །ཞེས་པའི་དོན་ཏེ་གཞན་ཡང་དགོངས་པའི་དོན་ཟབ་པ་དུ་མ་ཡོད་པས་བློ་ལྡན་རྣམས་ཀྱིས་ཞིབ་མོར་ཕྱེ་བར་བྱའོ། །དེས་ན་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡང་རྩེ། གྲུབ་མཐའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐར་ཐུག ལམ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐྱེལ་སོ། ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པ་འདིའི་ལུགས་ཀྱི་ཐུན་མོང་མིན་པའི་ལྟ་བ་ལྷག་པའི་བདེན་གཉིས་དབྱེར་མེད། སྣང་སྟོང་མཉམ་པ་ཆེན་པོ། དག་མཉམ་གྱི་དགོངས་པ་རྟོག་གེའི་བློས་གཏན་ལ་མི་ཕེབས་པས། འདི་ནི་དགོངས་བརྒྱུད་ཀྱི་བྱིན་རླབས་སྙིང་ལ་ཞུགས། བློ་གྲོས་ཀྱི་སྤོབས་པ་ནང་ནས་རྒྱས་པ་ཁོ་ནའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །གཉིས་པ་ལ། གཞི་བདེན་གཉིས་དབྱེར་མེད་དུ་གཏན་ལ་ཕབ་པ། ལམ་འཁོར་འདས་དབྱེར་མེད་དུ་ཉམས་སུ་ལེན་པ། ཐོབ་བྱ་གཞི་འབྲས་དབྱེར་མེད་དུ་ལ་བཟླ་བ་གསུམ། དང་པོ་ལ། བདེན་གཉིས་དབྱེར་མེད་ཀྱི་ངོ་བོ། དབྱེར་མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གཉིས། དང་པོ།

བདེན་གཉིས་དབྱེར་མེད་ཀྱི་ངོ་བོ་བསྟན་པ།

ད་ནི་བླ་ན་མེད་པ་རྡོ་རྗེའི་ཐེག་པའི་རང་བཞིན་དེ་དག་གི་སྙིང་པོའི་དོན་ཀུན་གཅིག་ཏུ་དྲིལ་ནས་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་ཚུལ་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། ཕའི་རྒྱུད་ཀྱི་སྙིང་པོའི་རྫོགས་རིམ་ཟབ་གསལ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐབས་རླུང་རྣལ་འབྱོར་དུ་བྱ་བ་དང་། མའི་རྒྱུད་ཀྱི་སྙིང་པོའི་རྫོགས་རིམ་བདེ་གསལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཐབས་ཐིག་ལེ་རྣལ་འབྱོར་དུ་བྱ་བ་དང་། གཉིས་སུ་མེད་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྫོགས་རིམ་གྱི་སྙིང་པོ་འོད་གསལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐབས་ཕྲ་མོ་རྣལ་འབྱོར་དུ་བྱ་བ་གསུམ་ཆར། མན་ངག་འདིར་ཆ་མཉམ་དུ་སྟོན་ལ། དེ་དག་གི་གཞི་མ་ཤེས་ན་མི་འབྱུང་བས་དེ་ལྟ་བུའི་རང་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་བདེན་པ་དབྱེར་མེད་དེ་ཉིད་བཤད་པར། དེ་ཡི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་ཡེ་ཤེས་ཏེ། །ཐོག་མ་མེད་ནས་རབ་ཞི་སྤྲོས་མེད་བདག །ཉི་མཁའ་བཞིན་དུ་ལྷུན་གྲུབ་འདུས་མ་བྱས། །རང་བཞིན་རྣམ་དག་ཆེན་པོར་ཡེ་གནས་པས། །སྣང་སྟོང་དབྱེར་མེད་གྲུབ་བསལ་འགྲོ་འོང་མེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། རང་བྱུང་གི་རིག་པ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ངོ་བོ་ནི། རང་བཞིན་གྱིས་དག་ལ་འོད་གསལ་བ། ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་སྤྲོས་པ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་དམ་པ། དེ་ཉིད་ཡོན་ཏན་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གང་བས་མཛེས་པ་ནི། ཉི་མ་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ལྟར་དབྱིངས་ཆོས་ཉིད་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་ལས་མི་གཡོ་བ་ཉིད། འདུས་མ་བྱས་ལྷུན་གྲུབ་ཆེན་པོར་ཡེ་ནས་གནས་པའི་རང་བཞིན་རྣམ་དག་སྣང་སྟོང་དབྱེར་མེད་ཆེན་པོར་གནས་པ་ཉིད། མཚན་བརྗོད་ལས། རང་བཞིན་གྱིས་ནི་དག་པའི་བདག །ཐོག་མ་མེད་ནས་སྤྲོས་མེད་བདག །ཅེས་པ་དང་། དྲི་མ་མེད་པས་གཙང་བ་དང་། །ཀུན་ལ་ཁྱབ་པས་བདག་དམ་པ། །འཕོ་འགྱུར་མེད་པས་རྟག་པ་སྟེ། །ཚུ་རོལ་མཐོང་བའི་བློ་ལས་བསྐལ་དོན་ཕ་རོལ་ཏུ་གྱུར་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། གཙང་བདག་བདེ་དང་རྟག་ཉིད་ཀྱི། །ཡོན་ཏན་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་འབྲས། །ཞེས་སོ། །དེའང་སྔར་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་སོ་མ་དེའི་སྟེང་དུ་གྲུབ་པའམ་བཞག་ཏུ་མེད་ལ། གློ་བུར་བ་ཙམ་ལས་རང་བཞིན་པའི་སྐྱོན་ནམ་དྲི་མ་ཕྱིར་བསལ་དུ་མེད་པས། སྐྱོན་སྤངས་པ་ཕྱིར་འགྲོ་བ་དང་། ཡོན་ཏན་ནང་དུ་འོང་བ་མེད་པ་ཉིད་ནི་གནས་ལུགས་ཡང་དག་གི་དོན་ཏེ། རྟོགས་པའམ་མཐོང་བས་གྲོལ་ནུས་པར། མངོན་རྟོགས་རྒྱན་ལས། འདི་ལ་བསལ་བྱ་ཅི་ཡང་མེད། །གཞག་པར་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་མེད། །ཡང་དག་ཉིད་ལ་ཡང་དག་བལྟ། །ཡང་དག་མཐོང་ན་རྣམ་པར་གྲོལ། །ཞེས་སོ། །དེ་ཡང་བདེན་པ་དབྱེར་མེད་ཅེས་མིང་དུ་བཏགས་པའི་གནས་ལུགས་དེ་ཡི་རང་བཞིན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། གདོད་ནས་འོད་གསལ་བའི་ཡེ་ཤེས་སམ་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འོད་གསལ་ཞེས་པའི་མིང་གིས་ནི། མུན་པ་དང་བྲལ་བ། སྣང་བ་དང་ལྡན་པ་གཉིས་མཚོན་པ་ལྟར། སྒྲིབ་པས་མ་གོས་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཁྱེན་ཆ་དང་ལྡན་པའི་མིང་སྟེ། དེས་ན་སྒྲིབ་བྲལ་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ནི་མཁྱེན་ཆ་རིག་པའི་ངོས་ནས་བསྟན། དེ་ཡང་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་སམ་ཡེ་ནས། མཐའ་གང་དུའང་མི་གནས་པས་ན་རབ་ཏུ་ཞི་བ་སྟེ་སྤྲོས་པ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་དམ། རང་བཞིན་ཅན་དུ་བཞུགས་པའོ། །འདིས་ནི་སྟོང་ཆ་བསྟན། རིག་པ་དང་སྟོང་པ་དེ་གཉིས་པོའི་དཔེ་ནི་ཉི་མའི་སྙིང་པོ་འོད་གསལ་བ་དང་ནམ་མཁའ་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ལྟ་བུ་དེ། མཁྱེན་ཆ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་དང་རང་བཞིན་འདུས་མ་བྱས་པས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རིག་སྟོང་ཟུང་དུ་འཇུག་པའི་དབྱིངས་དེ་ནི་ལམ་གྱི་བྱེད་རྩོལ་ལྟ་བུ་ལ་མི་ལྟོས་པར་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། དེ་ཡང་འདུས་བྱས་འཁོར་བ་དང་འདུས་མ་བྱས་ཕྱོགས་གཅིག་པ་ཞི་བའི་སྐྱོན་གཉིས་ཀས་ཀྱང་མ་རེག་པས་ན་རྣམ་པར་དག་པ་ཆེན་པོའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ངང་ཚུལ་ཅན་དུ་ཡེ་ནས་གནས་པས་ན། ངོ་བོ་ལ་སྣང་སྟོང་སོ་སོར་དབྱེར་མེད་ཅིང་མྱང་འདས་བདེན་པར་བསྒྲུབ་པ་དང་། འཁོར་བ་བདེན་པ་བསལ་བྱའང་མེད་ཅིང་། དེའི་དབང་གིས་སྐྱོན་ཕར་འགྲོ་བ་དང་ཡོན་ཏན་ཚུར་འོང་བའང་མེད་དོ། །གཉིས་པ་ལ་བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ།

དབྱེར་མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་མདོར་བསྟན་པ།

དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་ལ། ཀུན་རྫོབ་རྣམ་ཆད་རྣམ་དབྱེའི་ཡུལ་འདས་པས། །བཏགས་པའི་བདེན་གཉིས་འདས་ཕྱིར་སྤྲོས་ཀུན་ཞི། །བདེན་པ་དབྱེར་མེད་གྲུབ་དང་མ་གྲུབ་མེད། །དབྱིངས་ལ་སྣང་སྟོང་རང་བཞིན་གཉིས་མེད་པས། །བདེན་པ་དེ་ཡང་དབྱེར་མེད་ཅེས་སུ་བརྗོད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། འོད་གསལ་བའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ལ་འཁོར་བ་ཀུན་རྫོབ་པའི་སྣང་བ་སྤྲིན་དང་འདྲ་བས་རེག་པ་མེད་པས་འཁྲུལ་པར་སྣང་བ་ཙམ་དུའང་མ་གྲུབ། དེ་མ་གྲུབ་པ་ན། སྣང་ཚོད་སྟོང་ཉིད་དུ་གཞལ་བའི་དོན་དམ་མ་གྲུབ། དེ་གཉིས་མ་གྲུབ་པས་གྲུབ་མཐས་གཞལ་བའི་བདེན་གཉིས་ཀྱི་དབྱེ་བ་གང་དུའང་གྲུབ་པ་མེད། དེ་མེད་པས་བློས་བདེན་རྫུན་དུ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་བདེན་གཉིས་ལས་འདས་ཏེ་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཞི་བ་འདི་ནི། བཏགས་པའི་བདེན་པ་མ་གྲུབ་པས་ཀྱང་བདེན་པ་དབྱེར་མེད་ཅེས་བརྗོད་ལ། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་གྲུབ་པ་དང་དོན་དམ་དུ་མ་གྲུབ་པར་བརྗོད་དུ་མེད་པས། དབྱིངས་འོད་གསལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ནི། ལྷུན་གྲུབ་རྣམ་དག་ཆེན་པོ་ཞེས་བརྗོད་ཀྱང་། གྲུབ་མཐར་གྲགས་པའི་སྣང་སྟོང་བདེན་གཉིས་ལྟ་བུར་མེད་པས་ཀྱང་བདེན་པ་དབྱེར་མེད་ཅེས་བྱ་བར་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། སྒྱུ་འཕྲུལ་བླ་མ་ལས། དོན་དམ་ཀུན་རྫོབ་དབྱེར་མེད་པ། །མཉམ་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོ་རུ། །ཞེས་པ་བཞིན་ནོ། །ཐ་སྙད་དུ་བཏགས་པའི་བདེན་གཉིས་སྣང་ཚོད་འདི་ལའང་དབྱེར་མེད་ན་གཤིས་འོད་གསལ་ལ་ལྟ་ཅི་སྨོས། དེའང་ཉི་མ་འདི་སྣང་བ་ན་རྡུལ་ཆར་ཕྱེ་ཡང་འགྲིབ་པའམ། མ་ཕྱེ་བས་གསལ་བ་མེད་པར་མངོན་སུམ་ན་གསལ་བས་ཉི་མ་ལ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་དབྱེ་མེད་ཀྱིས་རང་གི་བློས་སྒྲོ་བཏགས་པར་ཟད་དོ། །ཡོད་ན་འཇིག་རྟེན་པས་ཀྱང་མཐོང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཉི་མ་མཐོང་བ་དེ་ལ་ཡོད་པའི་བདེན་གཉིས་མཐོང་བར་རིགས་ཏེ་ཉི་མ་མཐོང་དུས་དེ་ལ་ཡོད་པའི་འོད་མཐོང་བར་གསལ་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་བསལ་བཞག་བྲལ་བའི་རང་བཞིན་ལ་ཀུན་རྫོབ་སྒྲ་དང་རྟོག་པའི་འཇུག་པ་མི་རྒྱུ་བས་ན་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སྤྲོས་པ་རྣམ་པར་ཆད་པ་སྟེ། འཁོར་འདས་སྣང་སྟོང་སྐྱོན་ཡོན་སོགས་སུ་སྒྲ་རྟོག་གིས་གང་གཞལ་བ་ཐམས་ཅད་དཔྱད་བཟོད་དུ་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་པ་ཡིན་ཞིང་དེའི་རྒྱུ་བ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བའོ། །དེས་ན་འདི་ནི་ཀུན་རྫོབ་དང་འདི་ནི་དོན་དམ་ཞེས་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་འདས་པས་ན། གྲུབ་མཐའི་བློས་སྐྱེ་བར་སྣང་བ་ཀུན་རྫོབ། སྐྱེ་བ་མེད་པར་གནས་པ་དོན་དམ་མོ་ཞེས་པ་ལྟ་བུར་བཏགས་ཤིང་ཞེན་པའི་བདེན་པ་གཉིས་སུའང་བཞག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལས་འདས་ཏེ་ཡོད་མེད་དུ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའི་སྤྲོས་ཀུན་ཉེ་བར་ཞི་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་རྒྱུ་མཚན་གནས་ལུགས་ལ་བདེན་པ་གཉིས་སོ་སོར་དབྱེར་མེད་པས་ན་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ནི་གྲུབ་ཅེས་སམ། དོན་དམ་པར་མ་གྲུབ་ཅེས་སོ་སོར་དབྱེར་མེད་པའི་གནད་ཀྱིས་སོ། །དེའི་མཇུག་བསྡུ་བ་ནི། དེ་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་སྣང་བ་དང་སྟོང་པའི་རང་བཞིན་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་པས་ན། ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་གྱི་བདེན་པ་དེ་ཡང་དབྱེར་མེད་ཅེས་སུ་སྒྲ་དང་ཚིག་གིས་བརྗོད་པ་ཙམ་མོ། །གཉིས་པ་རྒྱས་བཤད་ལ། སྣང་ཚུལ་ཐ་སྙད་ལ་བདེན་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་བ། གནས་ཚུལ་དོན་དམ་པར་དབྱེར་མེད་གཅིག་ཏུ་བསྟན་པ་གཉིས། དང་པོ།

སྣང་ཚུལ་ཐ་སྙད་ལ་བདེན་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་བ།

འོ་ན་ཐ་སྙད་དུ་གྲགས་པའི་བདེན་གཉིས་དེ་འདི་དང་སྦྱར་ན་བདེན་གཉིས་ཇི་ལྟར་འཇོག་ཅེས་པའི་ལན་དུ། བརྡ་ཙམ་དང་སྒོ་བསྟུན་ནས་བརྡ་ཤེས་པའི་ཡན་ལག་ཏུ་བཞག་ན། ཐ་སྙད་བདེན་གཉིས་ཚུལ་གྱིས་རབ་དབྱེ་ན། །འདི་ལྟར་འཁྲུལ་སྣང་འཁོར་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀུན། །མི་བདེན་བསླུ་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་ལ། །ཟབ་ཞི་འོད་གསལ་མྱ་ངན་འདས་པའི་ཆོས། །འགྱུར་མེད་རང་བཞིན་དོན་དམ་བདེན་པར་འདོད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་དོན་གྱི་སྙིང་པོ་འོད་གསལ་སྒྲིབ་པའི། བག་ཆགས་སྣ་ཚོགས་པའི་ཀུན་གཞི་ཚོགས་བརྒྱད། བག་ཆགས་ཀྱི་སྣང་བ་ཕྱི་གཟུགས་སོགས་ཡུལ་གྱི་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་དང་། ནང་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་འཁོར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསླུ་བ་སྙིང་པོ་མེད་པས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པར་བཞག་ལ། གཞི་འོད་གསལ་ལྷུན་གྲུབ་ནི་དོན་དམ་བདེན་པར་བཞག་པ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་སྤྲིིན་དང་ཉི་མ་ལྟར་སྒྲིབ་ཡུལ་འོད་གསལ་དེ་དོན་དམ་བདེན་པ། སྒྲིབ་བྱེད་འཁོར་བའི་ཆོས་ཕུང་པོ་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པའོ། །དེ་ཡང་དབྱིངས་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་སྣང་ཚུལ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐ་སྙད་ཙམ་གྱི་ཚུལ་གྱིས་སོ་སོར་རབ་ཏུ་དབྱེ་ན། འདི་ལྟར་འཁྲུལ་སྣང་གིས་བསྡུས་པ་གཟུང་འཛིན་གྱི་རྟོག་པའི་དབང་གིས་སྣང་བ་འཁོར་བའི་ཆོས་སུ་གཏོགས་པ་ཐམས་ཅད། བརྟགས་ན་མི་བདེན་ཞིང་གཡོ་ཞིང་མི་རྟག་པས་ན་བསླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ཡིན་ལ། རྟོགས་དཀའ་བས་ཟབ་པ་དང་སྤྲོས་ཀུན་ཉེ་བར་ཞི་བ་དང་། མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་འོད་གསལ་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་མཐའ་དག་སྤངས་བས་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོས་བསྡུས་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི། རྡུལ་དང་སྐད་ཅིག་མའི་ཆོས་ལས་འདས་པས་ན། འགྱུར་བའི་ཟུག་རྔུ་དང་བྲལ་བ་འགྱུར་བ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཅན་དོན་དམ་པའི་བདེན་པར་འདོད་དོ། །ཀུན་རྫོབ་དོན་དམ་གྱི་འཇོག་ཚུལ་འདི་ལ་སྣང་ཚུལ་དང་གནས་ཚུལ་གྱིས་བཞག་པ་ནི་སྣང་ཆ་དང་སྟོང་ཆ་ལ་འཇོག་པས་དེ་ནི་འཁོར་འདས་གཉིས་ཀར་འདྲ་ཞིང་མཉམ་ལ། འདིར་གནས་ཚུལ་དང་སྣང་ཚུལ་མཐུན་པ་དང་མི་མཐུན་པ་ལ་དོན་དམ་དང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་འཇོག་པའི་ལུགས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་སྲོལ་ཆེན་པོ་གཉིས་སུ་གནས་པ་ནི་མདོ་རྣམས་ནའང་མང་དུ་འབྱུང་བ་ཡིན་པས་ཕན་ཚུན་ཤན་ཤོར་བར་མི་བྱ་ལ། ཕྱི་མའི་འཇོག་ཚུལ་འདི་ནི་ཐ་སྙད་དཔྱོད་པའི་ཚད་མས་ཡང་དག་དང་ཡང་དག་མིན་པར་ཕྱེས་ནས་བདེན་གཉིས་འཇོག་ཚུལ་ཡིན་པས། གཞུང་འདིར་ཡང་། ཐ་སྙད་བདེན་གཉིས་ཚུལ་གྱིས་རབ་དབྱེ་ན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། དོན་དམ་དཔྱོད་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མས། མྱང་འདས་དཔྱད་བཟོད་དམ་བདེན་གྲུབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པ་མིན་པར་ཤན་ཕྱེད་པ་གལ་ཆེའོ། །གཉིས་པ།

གནས་ཚུལ་དོན་དམ་པར་དབྱེར་མེད་གཅིག་ཏུ་བསྟན་པ།

དེ་ལྟ་བུའི་སྒྲིབ་པ་སྣང་ལ་མ་གྲུབ་པས་འོད་གསལ་ལ་གོས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར། དབྱེ་བ་ལ་འདྲེ་དགོས་པ་ལས་གཅིག་དང་ཐ་དད་དུ་འདྲེས་པ་མེད་པས། ཞེས་པ་ནི་སོ་སོར་དབྱེ་བའམ་དབྱེར་མེད་པ་ཞེས་པའང་དང་པོ་འདྲེས་པ་སླད་ཀྱིས་དབྱེ་བའམ། དང་པོ་སོ་སོར་གཉིས་སུ་ཡོད་པ་ལ་སླད་ཀྱིས་འདྲེས་པ་ལྟ་བུ་ལ་བརྟེན་ནས་འཇུག་པ་ཡིན་ན་ཡང་། གཅིག་ཏུ་འདྲེས་པ་མེད་དེ་དྲི་མ་གློ་བུར་བ་དང་འོད་གསལ་རང་བཞིན་གྱིས་གནས་པ་ཡིན་པ་དང་། ཐ་དད་པ་འདྲེས་པ་མེད་དེ་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་གཉིས་ཆོས་ཀྱི་དབྱེ་བ་རང་བཞིན་གྱིས་ཟད་པའི་དོན་ལ་དབྱེ་བ་ཡེ་ནས་མེད་པའི་དོན་ཏོ། །བདེན་པ་དབྱེར་མེད་དུ་བཏགས་པ་ནི། ཀུན་རྫོབ་འདི་ལྟར་སྣ་ཚོགས་སྣང་བ་འདི། །སྒྱུ་མ་ཆུ་ཟླ་སྤྲུལ་པ་གཟུགས་བརྙན་བཞིན། །རང་བཞིན་མེད་ལ་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ། །ཤིན་ཏུ་བརྟགས་ན་གཞི་རྩ་དངོས་མེད་པས། །མཁའ་འདྲ་སྟོང་ཞིང་མཚན་ཉིད་ཆད་པ་སྟེ། །མ་བརྟགས་ཉམས་དགའ་སྣ་ཚོགས་སྒྱུ་མ་བཞིན། །བག་ཆགས་འཁྲུལ་པའི་རྟེན་འབྲེལ་ལས་བྱུང་བ། །ཇི་ལྟར་དྷ་དུ་ར་ཡི་སྣང་བ་བཞིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་འདི་དོན་དངོས་པོ་ལ་གྲུབ་པ་མེད་དེ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཆད་པ་ཆུ་ཟླ་དང་འདྲའོ། །བརྟགས་ན་མེད་ལ་མ་བརྟགས་ན་ཡོད་པ་འདྲ་བས་འཁྲུལ་སྣང་ཞེས་བྱ་སྟེ། དྷ་དུ་རས་འཁྲུལ་པ་ལ་སྣ་ཚོགས་སྣང་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཡང་གཉིས་སྣང་དང་བཅས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་མི་བརྟན་གཡོ་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་འདི་ལྟར་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་པ་འདི་ཡང་། སྒྱུ་མ་ཆུ་ཟླ་སྤྲུལ་པ་གཟུགས་བརྙན་བཞིན་དུ་བརྟགས་ན་རང་བཞིན་དུ་གྲུབ་པ་རྡུལ་ཙམ་མེད་ལ། མེད་ཀྱང་སྣང་བ་ནི་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་དག་དོན་དམ་དཔྱོད་བྱེད་ཀྱི་རིགས་པས་ཤིན་ཏུ་བརྟགས་ན་རགས་པའི་གཞི་དང་ཕྲ་བའི་རྩ་བར་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཙམ་ཡང་གྲུབ་པ་མེད་པས་ན། ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བར་སྟོང་ཞིང་། ཆོས་རང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་རྣམ་པར་ཆད་པས་བརྟགས་པར་མི་བཟོད་ཀྱང་། མ་བརྟགས་མ་དཔྱད་པར་བག་ཡངས་སམ་ཉམས་དགའ་བ་ཙམ་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་ནི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་སྣང་བ་ནི་དཔེར་ན་མེད་བཞིན་སྣང་བ་སྒྱུ་མའི་རྟ་གླང་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །མེད་བཞིན་དུ་ཡང་སྣང་བའི་རྒྱུ་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཅེ་ན། ཐོག་མེད་ནས་གོམས་པའི་བག་ཆགས་གང་ཞིག་འཁྲུལ་པའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེ་ཅི་ལྟར་ན་དྷ་དུ་ར་ཟོས་པ་ཡི་གང་ཟག་གི་མིག་ལམ་དུ་གླང་པོ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་བཞིན་ནོ། །འཁྲུལ་སྣང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཆོས། འདི་དག་རང་བཞིན་སྟོང་ལ་བདག་མེད་པ། །དེ་ཉིད་དེ་ཡི་གནས་ལུགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། །དོན་དམ་ཞེས་བྱ་སྣང་ཆ་ཀུན་རྫོབ་སྟེ། །སྣང་དུས་ཉིད་ནས་སྐྱེ་སོགས་གྲུབ་མེད་པས། །རང་བཞིན་དེ་ཡིན་བདེན་པ་དབྱེར་མེད་དོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་ཆུ་ཟླ་འདྲ་བ་འདིའི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་དེ་ནི་དོན་དམ་ལ་སྣང་ཆ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ། ཐ་སྙད་པའི་བདེན་པ་གཉིས་སུའང་གྲགས་ཏེ། དེ་གཉིས་ཀྱང་ངོ་བོ་ལ་དབྱེ་བ་ཐ་དད་སོ་སོ་བ་མ་གྲུབ་སྟེ། གཉིས་ཆར་གཞི་མེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པ་ནི་ཐུན་མོང་དུ་གྲགས་པའི་བདེན་པ་དབྱེར་མེད་དོ། །སེམས་འགྲེལ་ལས། དེ་ཕྱིར་ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་གཞི། །གནས་མེད་སྒྱུ་མ་དང་མཚུངས་ཤིང་། །ཞི་བ་སྲིད་པ་གཉིས་མེད་པ། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་རྟག་ཏུ་སྒོམ། །ཞེས་པ་དང་། མངོན་རྟོགས་རྒྱན་ལས། དེ་གཞི་མེད་པའི་ཚུལ་དང་ནི། །གཞི་མེད་འགྲོ་མེད་སྐྱེ་མེད་དང་། །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་ཐ་སྙད་པའི་བདེན་པ་གཉིས་རིལ་པོ། འདིར་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་བཞག་ནས་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་གཏན་ལ་འབེབས་ཏེ། མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། གཞན་གྱི་མར་ནི་གང་འདོད་པ། །དེ་ནི་གཞན་གྱི་ཆུང་མ་ཉིད། །གཞན་གྱི་དོན་དམ་གང་ཡིན་པ། །དེ་ནི་གཞན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་ཉིད། །ཅེས་སོ། །དེས་ན་ཐ་སྙད་པས་དོན་དམ་དུ་འདོད་ཀྱང་བློས་དཔྱད་པ་ལ་དངོས་པོ་དང་དོན་སྤྱི་དངོས་མེད་འཛིན་པ་ལས་མེད་པས་ན། ཀུན་རྫོབ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་འཁྲུལ་པའི་སྣང་བ་འདི་དག་རང་བཞིན་གྱིས་ཆོས་བདག་གིས་སྟོང་ཞིང་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པ་དེ་ཉིད། སྣང་བ་དེ་ཡི་ཡིན་ལུགས་སམ་གནས་ལུགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པའི་ཆ་དེ་ལ་དོན་དམ་ཞེས་བྱ་ཞིང་དེའི་སྣང་ཆ་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཅེས་སུ་བཞག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་སྣང་བའི་དུས་ཉིད་ནས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་སོགས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་པས་ན། ཆོས་དེ་དང་དེའི་རང་བཞིན་ནམ་གནས་ལུགས་ནི་སྣང་སྟོང་འདུ་འབྲལ་མེད་པར་གནས་པ་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བདེན་པ་དབྱེར་མེད་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །གཉིས་པ་ལམ་འཁོར་འདས་དབྱེར་མེད་ལ། དངོས་དང་། དེ་ལ་ལོག་རྟོག་དགག་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། གནས་ལུགས་ལ་འཁོར་འདས་དབྱེར་མེད་དུ་བསྟན་པ་དང་། སྣང་ཚུལ་གྱིས་མི་གནོད་པར་བསྟན་པ་གཉིས། དང་པོ།

གནས་ལུགས་ལ་འཁོར་འདས་དབྱེར་མེད་དུ་བསྟན་པ།

སྐབས་འདིར་ཐ་སྙད་པའི་བདེན་པ་རྨི་ལམ་དང་འདྲ་བ་གཞི་མ་གྲུབ་ཀྱི་རྣམ་དབྱེ་ལ་ཞེན་པ་དེ་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཉིད་གཤིས་ནམ་མཁའ་འདྲ་བ། དེ་ཡི་རང་བཞིན་གདོད་ནས་དག་པ་དང་། །འོད་གསལ་དོན་དམ་གཉིས་སུ་དབྱེར་མེད་པས། །འཁོར་འདས་དབྱེར་མེད་བདེན་པ་གཉིས་མེད་དོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འཁོར་བ་ཀུན་རྫོབ་པ་ཐ་སྙད་པའི་བདེན་གཉིས་ཀྱི་རང་བཞིན་གདོད་མ་ནས་མ་གྲུབ་པའི། མ་གྲུབ་པའི་ཆ་དེ་དང་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་འོད་གསལ་ཐ་དད་དུ་དབྱེ་བ་མེད་དེ་དབྱེ་ཆོས་འཁོར་བ་མ་གྲུབ་པས་མ་གྲུབ་ཆ་ལ་གང་དུའང་གཞག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་འོད་གསལ་དོན་དམ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རང་བཞིན་དང་། འཁོར་བ་གདོད་ནས་དག་པ་གཉིས་གྲུབ་མ་གྲུབ་ཆོས་འགལ་བས་དབྱེ་བ་མེད་པས་དབྱེར་མེད་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །འོ་ན་མྱང་འདས་མ་གྲུབ་པར་བཤད་མོད་ཅེ་ན། བཏགས་པའི་ཞེན་པ་འགོག་པ་ལ་དགོངས་ཀྱི། མཚན་ཉིད་ཆད་པའི་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་འཁོར་བ་དེ་ཡི་རང་བཞིན་གདོད་ནས་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པ་སྟོང་པའི་ཆ་དབྱིངས་ཀྱི་དོན་དམ་དང་། མཁྱེན་ཆ་འོད་གསལ་བའི་དོན་དམ་ཞེས་ཡེ་ཤེས་དང་འབྲས་བུའི་དོན་དམ་བསྟན་པའོ། །དེ་ཡང་རིག་པ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ལ་ལྡོག་ཆས་དབྱེ་བ་ལྔ་དང་། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐུ་ལྔ་འབྱུང་བས་ན་འབྲས་བུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དོན་དམ་ནི་འོད་གསལ་བ་ཉིད་ལ་འདུས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་སྟོང་པ་དབྱིངས་དང་གསལ་བ་ཡེ་ཤེས་གཉིས་པོ་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་པས་ན། སྣང་ཚུལ་འཁོར་བ་ལྟར་སྣང་བ་ཉིད་གནས་ཚུལ་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གནས་པ་སྟེ་གཤིས་ལ་འཁོར་འདས་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་བདེན་པ་གཉིས་སུ་དབྱེར་མེད་དོ། །གཉིས་པ།

སྣང་ཚུལ་གྱིས་མི་གནོད་པར་བསྟན་པ།

དེའི་དོན་བསྡུ་བ་ནི། འདི་ལྟར་སྣང་ཡང་འཁོར་བ་མ་གྲུབ་པས། །རང་བཞིན་མེད་དེ་དབྱིངས་ཀྱི་དོན་དམ་དང་། །ཐ་དད་སོ་སོར་དབྱེ་བའི་ཆོས་མེད་པས། །འཁོར་འདས་དབྱེར་མེད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འཁོར་བ་སྣང་ལ་མ་གྲུབ་པའི་མ་གྲུབ་ཆ་དེ་དང་། དབྱིངས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དག་པའི་དོན་དམ་ལ་གཅིག་ཆོས་འགལ་བས་ཀྱང་འདྲེར་མེད་དོ། །འཁོར་བས་གོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་དག་ཏུ་བསྟན་པས་དེ་ཉིད་དབྱེར་མེད་དེ། སྣང་མུན་འདྲེས་པའི་དབྱེར་མེད་ཅེས་བྱ་བ་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །འཁོར་བ་མ་གྲུབ་པས་དབྱེ་ཆོས་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཡང་འོད་གསལ་དང་དབྱེར་མེད་ཅེས་བརྗོད་དེ། ཉིན་མཚན་གྱི་དབྱེར་མེད་དམ། དངོས་པོ་དང་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་ནོ། །དབྱིངས་དོན་དམ་དང་འོད་གསལ་བའི་དོན་དམ་དབྱེར་མེད་དུ་ཆུག་ཀྱང་དྲི་མར་ལྡན་པའི་འཁོར་བ་ཉིད་དྲི་མ་མེད་པའི་མྱང་འདས་སུ་ཅི་ལྟར་རུང་སྙམ་ན། འདི་ལྟར་མ་དག་པའི་བློ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ངོར་སྡུག་ཀུན་གྱིས་བསྡུས་པ་དྲི་མར་ལྡན་པ་འཁོར་བའི་ཆོས་སུ་སྣང་ན་ཡང་། སྣང་བ་ལྟར་འཁོར་བ་ཉིད་གྲུབ་ན་མྱང་འདས་སུ་མི་རུང་ཡང་། འཁོར་བ་ཉིད་རིགས་པས་བརྟགས་ན་མ་གྲུབ་པས་ན་དྲི་མར་ལྡན་པ་འཁོར་བའི་རང་བཞིན་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དེ་གདོད་ནས་དག་པ་དབྱིངས་ཀྱི་དོན་དམ་པ་དང་། གཞི་ཐ་དད་པ་དང་རྣམ་པ་སོ་སོར་དབྱེ་བའི་ཆོས་ཡང་དག་པའི་དོན་ལ་མ་གྲུབ་པས་དོན་དམ་པར་འཁོར་འདས་དབྱེར་མེད་དེ་སྲིད་ཞི་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ།

དེ་ལ་ལོག་རྟོག་དགག་པ།

དེས་ན་བདེན་པར་དབྱེར་མེད་དམ། །འཁོར་འདས་དབྱེར་མེད་ཅེས་པའི་དོན། །འདི་ལས་གཞན་དུ་རྟོག་པ་ལོག་པའི་བློ། །གནས་ལུགས་དོན་ལ་རབ་ཏུ་རྨོངས་པ་ཡིན། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། འཁོར་འདས་གཉིས་ཀ་སྣང་ཙམ་དུ་གྲུབ་པ་ཡང་། ངོ་བོ་རང་བཞིན་མེད་པ་དབྱེར་བྱེད་ལ། དོན་དམ་པར་གཉིས་ཀ་གཞི་མ་གྲུབ་པས་དབྱེ་བའི་ཡུལ་མེད་དོ་ཞེས་པའི་དོན་དུ་འདོད་པའང་། ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པའི་དོན་ལ་རྨོངས་ཤིང་གཏི་མུག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཞེས་གསུངས་པ་རང་བཞིན་མ་གྲུབ་པར་འདྲ་བ་ཙམ་དང་སྟོང་རྐྱང་ཕྱལ་ཆད་ལ་བདེན་པ་དབྱེར་མེད་ཀྱི་དོན་རྫོགས་པར་གཟུང་བ་མི་འཐད་ཅེས་སོ། །སྣང་དུས་དབྱེར་སྣང་བཞིན་དུ་དབྱེར་མེད་མི་འཐད་དོ། །རང་བཞིན་མེད་པའི་ཆ་གཉིས་ཞེས་པའང་། འཁོར་འདས་དེ་ཉིད་ལས་གཞན་དུ་མེད་པས་ན། འཁོར་འདས་དབྱེར་སྣང་ན། རང་བཞིན་མེད་པའང་དབྱེར་ཡོད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། ཀ་བ་བུམ་པ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་པ་སྟེ་འདི་ཐད་གོ་བའི་བབས་ལ་ཐ་སྙད་དུ་འཁོར་འདས་སྣང་ཙམ་གྱི་ཐ་དད་ལ། དོན་དམ་རང་བཞིན་མ་གྲུབ་པའི་དགག་ཆ་ཙམ་དུ་དབྱེར་མེད་པ་ཙམ་ཞིག་གིས་འཁོར་འདས་དབྱེར་མེད་ཆེན་པོ་རྟོགས་པ་མིན་ཚུལ་གསུངས་ཤིང་། འཁོར་འདས་དབྱེར་མེད་ཆེན་པོ་ནི་རང་བཞིན་གཉུག་མ་གྲུབ་བསལ་མེད་པ་ཙམ་ཆོས་ཀུན་གྱི་རང་བཞིན་ནམ་གནས་ལུགས་སུ་གྲུབ་པ་དེ་ལ་མྱང་འདས་ཆེན་པོ་ཞེས་ཐ་སྙད་གདགས་པ་ཡིན་ལ། དེའི་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་བློ་ཡུལ་ལས་འདས་ཤིང་། གཉིས་ཆོས་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཟླས་ཕྱེ་བའི་མྱང་འདས་མིན་པར་གསུངས་པས་ན། སྣང་ཆ་ནས་སོ་སོར་དབྱེ་ཞིང་སྟོང་ཆ་ནས་དབྱེར་མེད་ཅེས་པ་དེ་ལ་བརྟག་ན། འཁོར་འདས་སྣང་དུས་སོ་སོར་དབྱེ་བར་སྣང་བཞིན་དུ་དབྱེར་མེད་མི་འཐད་དེ། ཀ་བུམ་སོ་སོར་སྣང་བཞིན་ཀ་བུམ་དབྱེར་མེད་པ་མི་འཐད་པ་བཞིན། སྟོང་པར་འདྲ་བ་ཙམ་གྱིས་དབྱེར་མེད་དོ་སྙམ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། འཁོར་འདས་དབྱེར་སྣང་ན་སྣང་བ་ཐ་དད་ལ་ལྟོས་པའི་སྟོང་པའམ་རང་བཞིན་མེད་པའང་དབྱེར་ཡོད་ཁོ་ནའམ་ཐ་དད་དེ་ཀ་བའི་སྟེང་གི་དངོས་པོ་དང་། བུམ་པའི་སྟེང་གི་དངོས་པོ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འདྲ་བ་ཙམ་གྱིས་དབྱེར་མེད་ཡིན་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤེས་བྱར་མཚུངས་པས་རང་བཞིན་དབྱེར་མེད་ཀྱི་གཅིག་པར་འགྱུར་བས་གཅེར་བུ་པའི་ལུགས་རྣལ་མ་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་རང་བཞིན་མ་གྲུབ་ཙམ་གྱི་ཆ་ཁོ་ན་བཟུང་བའི་སྟོང་རྐྱང་ནི་འཁོར་བ་མིན་ལ་མྱང་འདས་ཀྱང་མིན་ཞིང་། དེ་གཉིས་ཀའི་རང་བཞིན་ནམ་གནས་ལུགས་མཐར་ཐུག་ཀྱང་མིན་ཏེ་སྟོང་པ་ཚིག་རྐྱང་གི་ཕྱོགས་སུ་ལྷུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དགག་པ་དེ་རང་ལའང་མཚུངས་ཏེ་འཁོར་འདས་གཉིས་སྣང་ཙམ་དུ་དབྱེར་མེད་པ་སུས་ཀྱང་ཁས་བླང་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་སྙམ་ན་མི་མཚུངས་ཏེ། འཁོར་འདས་ཞེས་སོ་སོར་སྣང་བའི་གཉིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ། མཐར་ཐུག་གི་དོན་ལ་ཡེ་ནས་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ན། གཉིས་སུ་སྣང་བའང་མེད་ཅིང་དེ་ལྟར་ན་སོ་སོའི་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བློས་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཡུལ་ཀྱང་ཡེ་ནས་མེད་པས་ན་བདེན་པ་དབྱེར་མེད་བློའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། རྣམ་གྲངས་མིན་པའི་མྱང་འདས་ཡིན་ནོ། །འདི་སྐབས་དཔེ་རྙིང་བཞིན་དུ་དབྱེར་སྣང་ཞེས་བཞག་པ་ཡིན་ལ། དོན་གྱི་དགོངས་པ་འདི་ལྟར་གཞུང་ན་གསལ་ཀྱང་། སྐབས་ཀྱི་ཚིག་ཕྲད་ལ་རང་བློའི་ནུས་པ་འདི་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི། བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་འདིའི་དགོངས་པ་ཤིན་ཏུ་ཟབ་པས་སླར་ཡང་རྟོགས་ཤིག་ཅེས་འཇམ་མགོན་བླ་མས་གསུངས་ཡོད་དོ། །དོན་དམ་དུ་འཁོར་བ་མེད་ཀྱང་གྲོལ་བ་མེད་ན་འབད་པ་དོན་མེད་པ་དང་། ཡང་འཁོར་བ་ལ་སོགས་པ་སྐྱོན་མང་ངོ་། །གཤིས་ལ་འཁོར་བ་མ་གྲུབ་ལ་སྣང་། དོན་དམ་གྲུབ་ལ་ད་ལྟ་མི་སྣང་། སངས་རྒྱས་དུས་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བར་བཞག་གོ །ཞེས་པ་ནི་ཐ་སྙད་ཀྱིས་གཞལ་ནས་དངོས་པོའི་ཡིན་ལུགས། སྣང་སྟོང་གཉིས་མེད་འོད་གསལ་གཉུག་མའི་གཤིས་དེ་ཉིད་ཆོས་ཀུན་གྱི་གནས་ལུགས་མཐར་ཐུག་པ་ཡིན་པས་དཔེར་ན་དུང་གི་དཀར་པོ་ལྟར་ཡིན་ལུགས་ཡིན་ལ། འཁོར་འདས་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་དང་བཏགས་པའི་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་སོགས་གཉིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་དུང་གི་སེར་པོ་ལྟར་ཡིན་ལུགས་མིན་པས་ན། གཅིག་དོན་ལ་གནས་གཅིག་དོན་ལ་མི་གནས་པར་མ་ཤེས་ན་དངོས་པོའི་ཡིན་ལུགས་དང་དེ་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་མི་ཕྱེད་པས་ཐ་སྙད་ཀྱི་འཇོག་ཚུལ་ཡིན་གྱི། མྱང་འདས་དོན་དམ་དཔྱད་བཟོད་དམ་བདེན་གྲུབ་ཏུ་མི་སྒྲུབ་པར་མ་ཟད་མཐའ་ཡི་སྤྲོས་པ་ཕྲ་མོ་ཡང་འདིར་དགག་པས་ན་གངས་ཅན་ན་ཕྱོགས་རེར་ཞེན་པའི་གཞུང་རྣམས་དང་གནམ་ས་བཞིན་དུ་རིང་མོད་ཀྱང་སོ་སོའི་ཞེ་འདོད་ཀྱིས་ཕྱོགས་སུ་འཐེན་པར་སྣང་སྟེ་ཕན་པར་མི་སྣང་ངོ་། །འོ་ན་འདིར་ཡང་མྱང་འདས་ཞེས་ཐ་སྙད་གདགས་ལ་འཁོར་བ་མ་གྲུབ་མྱང་འདས་གྲུབ་ཅེས་འདོད་པས་གཉིས་སུ་ཕྱེ་བ་ཅི་སྟེ་མིན་སྙམ་ན། དོན་དམ་ལ་རྣམ་གྲངས་དང་རྣམ་གྲངས་མིན་པ་གཉིས་སུ་ཕྱེ་བ་དང་འདི་ཚུལ་གཅིག་སྟེ། འཁོར་འདས་གཉིས་སུ་ཕྱེ་བའི་བཏགས་པའི་མྱང་འདས་རྣམ་གྲངས་པ་དང་། འཁོར་འདས་གཉིས་ཀྱི་སྤྲོས་པ་ཡེ་ནས་ཆད་པ་རང་བཞིན་གཉུག་མ་རྣམ་གྲངས་མིན་པའི་མྱང་འདས་གཉིས་སུ་ཡོད་པ་ལས། འདིར་ཕྱི་མ་ལྟར་མྱང་འདས་ཆེན་པོའི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། རྩ་བ་ཤེས་རབ་ལས་ཀྱང་། དངོས་དང་དངོས་མེད་འདུས་བྱས་ཡིན། །མྱ་ངན་འདས་པ་འདུས་མ་བྱས། །ཞེས་དང་། བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལྡོག་པ་སྟེ། །སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལྡོག་པས་སོ། །མ་སྐྱེས་པ་དང་མ་འགགས་པ། །ཆོས་ཉིད་མྱ་ངན་འདས་དང་མཚུངས། །ཞེས་པ་བཞིན་ནོ། །འདི་ལྟ་བུའི་དགོངས་པ་དྲང་དོན་དུ་བྱེད་པས་སྟོང་པ་སྤྲོས་བྲལ་དོན་དམ་དུ་འདོད་པ་དག་ཆད་པའི་མཐར་ལྟུང་ངོ་། །ད་ལྟ་ཡིད་དཔྱོད་ཀྱི་རྣམ་པས་གང་ཡང་མེད་པར་འཛིན་པ་དེ་ཉིད་ཆད་པར་ལྟ་བ་ཡིན་པས། ཐར་པ་འདོད་པས་བརྟེན་པར་མི་བྱའོ། །གཤིས་ལ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་གྲུབ་མ་གྲུབ་མེད་ཀྱང་། དོན་ལ་གནས་པའི་གྲུབ་པ་ཉིད་ཡོད་པར་རྒྱུད་སྡེ་ཟབ་མོར་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །རྟོག་གེའི་རིག་པ་ངན་སྐྱུགས་དང་འདྲ་བས་དགོངས་པ་ཟབ་མོ་སུན་འབྱིན་པར་མི་བྱ་སྟེ། རྣམ་གཞག་གཞན་ལས་འཕགས་པ་ཚུ་རོལ་མཐོང་བའི་བློས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགྲེལ་ཆུང་ལས། འདི་ནི་རྣམ་པར་གཞག་པ་གཞན་ཁོ་ན་སྟེ། ནམ་དུ་ཡང་གཞན་གྱི་ལུགས་ལ་བརྟེན་ནས་སུན་འབྱིན་པ་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་པ་བཞིན་ནོ། །འཁོར་བ་མ་གྲུབ་ལ་སྣང་བ་འདི་གློ་བུར་དུ་རྒྱུ་རྐྱེན་འཁྲུལ་པའི་དབང་གིས་སྣང་བའི་ཕྱིར། འཁྲུལ་སྣང་མ་ལོག་གི་རིང་ལ་ལས་འབྲས་བླང་དོར་གཅེས་ཏེ། འཁྲུལ་ངོར་ཇི་ལྟར་སྣང་བཞིན་རྒྱུ་འབྲས་ཡོད། །དེ་ཕྱིར་དགེ་སྡིག་བླང་དོར་ཤེས་པ་གཅེས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྒྱུ་མར་སྣང་རིང་ལ་རིག་སྔགས་དང་ཤིང་བུ་རྡེའུ་ལ་བརྟེན་དགོས་ཤིང་། དེ་ལས་སྒྱུ་མ་འགྲུབ་པ་ལྟར། མ་དག་པ་སྣང་བ་ཡོད་རིང་ལ་དགེ་སྡིག་གཉིས་ལ་བླང་དོར་བྱེད་པ་གཅེས་ཏེ། རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་ལས། ཇི་སྲིད་བདག་ཏུ་འཛིན་ཡོད་པ། །དེ་སྲིད་དེ་ལ་ངར་འཛིན་ཡོད། །ངར་འཛིན་ཡོད་ན་ཡང་ལས་དེ། །དེ་ལས་ཀྱང་ནི་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ལམ་གསུམ་ཐོག་མཐའ་དབུས་མེད་པ། །འཁོར་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་མགལ་མེ་ཡི། །འཁོར་ལོ་ལྟ་བུར་ཕན་ཚུན་དུ། །རྒྱུ་ཅན་འདི་ནི་འཁོར་བར་འདོད། །ཅེས་སོ། །ཞེས་དེ་དག་གི་དོན་ནི་འདི་ལས་གཞན་དུ་གནས་ལུགས་ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་ན། འཁོར་འདས་ཐ་དད་དུ་རྟོག་པ་ནི་ལོག་པའི་བློ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལ་རབ་ཏུ་རྨོངས་ཤིང་ངེས་དོན་གྱི་མདོ་སྡེའི་དགོངས་པ་ཟབ་མོ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་མ་རྟོགས་བཞིན་དུ་ཐ་སྙད་འཁྲུལ་པའི་སྣང་ཚུལ་ཙམ་དུའང་འཁོར་འདས་དབྱེར་མེད་ཅེས་ཁ་འབྱམས་ཚིག་གི་ལྟ་བས་དགེ་སྡིག་སྐྱོན་ཡོན་འདྲ་བར་འཛིན་པ་ནི་མི་རུང་སྟེ། འཁྲུལ་པ་ཅན་གྱི་ངོར་ནི་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་བཞིན་ཏུ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་བསླུ་མེད་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ན། དགེ་སྡིག་གི་བླང་དོར་ཕྲ་མོ་ཡང་མ་ནོར་བར་ཤེས་པ་གཅེས་སོ། །གསུམ་པ་ཐོབ་བྱ་གཞི་འབྲས་དབྱེར་མེད་ལ། ངོ་བོ་མདོར་བསྟན། རང་བཞིན་རྒྱས་པར་བཤད། དེ་དག་གི་མཇུག་བསྡུ་བ་གསུམ། དང་པོ།

ཐོབ་བྱ་གཞི་འབྲས་དབྱེར་མེད་ཀྱི་ངོ་བོ་མདོར་བསྟན་པ།

ད་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པ། དབྱིངས་རང་བཞིན་རྣམ་དག་གི་ངོ་བོ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ནི། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གང་གིས་ཀྱང་། འགྱུར་མེད་དོན་དམ་བདེན་པའི་རང་བཞིན་ནི། །འོད་གསལ་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ལྷུན་གྲུབ་སྟེ། །སྟོང་གསལ་རིག་པ་དབྱེར་མེད་ཆོས་ཉིད་དོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཡེ་ནས་འདུས་མ་བྱས་པའི་སོ་སོ་རང་གི་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་སྟོང་གསལ་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་སྟེ། རྒྱུད་བླ་མ་ལས། ཇི་ལྟར་སྔོན་བཞིན་ཕྱིས་དེ་བཞིན། །འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་དོ། །ཞེས་པ་བཞིན་ནོ། །དུས་གསུམ་ཀུན་ཏུ་ཡང་ཆོས་ཉིད་རང་གི་ངང་ཚུལ་ལས་འགྱུར་བ་མེད་པ་གང་ཞིག་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཟིགས་ངོར་བདེན་པར་གྱུར་པ་དོན་དམ་བདེན་པའི་རང་བཞིན་ནི། རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་རྒྱུ་རྐྱེན་ལ་མ་ལྟོས་པར་ཡེ་ནས་གནས་པའམ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་སྟེ། དེའི་ཁྱད་པར་ནི་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ངོ་བོ་སྟོང་ཞིང་རང་བཞིན་གསལ་བ། དེ་ཡང་མི་ཤེས་པ་ལས་ལོག་པའི་རིག་པ་ཡེ་ཤེས་གང་ཞིག་གསལ་སྟོང་དབྱེར་མེད་ཡུལ་དང་བྲལ་བའི་ཚུལ་གྱིས་རང་གསལ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་སྟེ་གསལ་སྟོང་རིག་པ་དེ་གསུམ་དབྱེར་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་དོ། །གཉིས་པ་ལ། རང་བཞིན་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ངོས་བཟུང་བ། དེ་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱོགས་གཞན་དགག་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། དངོས་དང་། དེ་ཡི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་གཉིས། དང་པོ་ལ། དོན་གྱི་ངོ་བོ་མདོར་བསྟན། དེ་དཔེས་རྒྱས་པར་བཤད། དེ་དག་གི་མཇུག་བསྡུ་བ་དང་གསུམ། དང་པོ།

དོན་གྱི་ངོ་བོ་མདོར་བསྟན་པ།

གསང་སྔགས་སུ་གཞི་ཡི་རྒྱུད་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པར་འདོད་པས་ན་དོན། འདི་ཉིད་རང་བཞིན་ལྷུན་གྲུབ་དཀྱིལ་འཁོར་ཏེ། །ཡེ་ནས་ལྷུན་རྫོགས་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོ་ཅན། །རྣམ་དག་སྤྲོས་བྲལ་ཕྱོགས་ལྷུང་ཀུན་དང་བྲལ། །ཟབ་ཞི་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་འདུ་འབྲལ་མེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། འགྲོ་བ་ཀུན་ལ་གནས་པའི་རང་རིག་འོད་གསལ་ལྷུན་གྲུབ་སྤྲོས་བརྗོད་ལས་འདས་པའི་ངོ་བོ་ལ་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཡེ་ནས་རྫོགས་པ་ནི། རང་ལ་ཡོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོ་གཞི་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཏེ། སྒྱུ་འཕྲུལ་ལས། རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་བྱང་ཆུབ་སེམས། །བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོ་འདུས་མ་བྱས། །ཀུན་རྫོགས་ཡོན་ཏན་འབར་བས་བརྒྱན། །ལྷུན་གྲུབ་དཀྱིལ་འཁོར་བླ་མེད་པའོ། །ཞེས་སོ། །དེའང་བརྟག་གཉིས་ལས། ལུས་ལ་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་གནས། །རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་སྤངས། །དངོས་པོ་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པ་པོ། །ལུས་གནས་ལུས་ལས་མ་སྐྱེས་པའོ། །ཞེས་པ་དང་། རྒྱུད་བླ་མ་ལས། རྫོགས་སངས་སྐུ་ནི་འཕྲོ་ཕྱིར་དང་། །དེ་བཞིན་ཉིད་དབྱེར་མེད་ཕྱིར་དང་། །རིགས་ཡོད་ཕྱིར་ན་ལུས་ཅན་ཀུན། །རྟག་ཏུ་སངས་རྒྱས་སྙིང་པོ་ཅན། །ཞེས་སོ། །འདི་ཉིད་ལམ་རྐྱེན་ལ་མ་ལྟོས་པར་འཁོར་འདས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་བཞུགས་པས་ན་རང་བཞིན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དཀྱིལ་འཁོར་ཡིན་ཞེ་ན་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱི་རྩོལ་བས་མ་བསྐྱེད་པར་ཡེ་ནས་ལྷུན་གྱིས་རྫོགས་པའི་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ཅན་ཏེ་བཅུད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཚུལ་རྒྱས་པར་བཤད་ན། སྒྲིབ་པའི་དྲི་མ་ཀུན་ཡེ་ནས་མི་གནས་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྣམ་པར་དག་ཅིང་། དྲི་མ་དེའི་རྒྱུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྤྲོས་པ་མ་ལུས་པ་དང་བྲལ་བས་ན་མཐའ་འམ་ཕྱོགས་སུ་ལྷུང་བ་ཀུན་དང་བྲལ་བ་ནི་སྤང་བ་ཆེན་པོ་དང་། དབྱིངས་དེ་ཉིད་ཟབ་མོ་སྐུ་དང་རྣམ་རྟོག་ཞི་བའི་ཡེ་ཤེས་དང་གདོད་ནས་འདུ་འབྲལ་མེད་པའི་རྟོགས་པ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐུ་ལྔ་དང་འདུ་འབྲལ་མེད་ཀྱང་མན་ཤེལ་གྱི་རང་མདངས་རྐྱེན་དང་མ་ཕྲད་པ་ལྟར་སོ་སྐྱེའི་ངོར་མི་སྣང་ཞིང་བློས་བརྟགས་དཔྱད་ཀྱིས་ཇི་བཞིན་རྟོགས་པར་མི་ནུས་པས་ཟབ་པའོ། །འོད་གསལ་བའི་རང་གདངས་མཁྱེན་ཆ་ཡེ་ཤེས་མ་འགགས་པར་ཡོད་ཀྱང་། མཐའ་བཞིའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཟེབ་ཏུ་མ་ཚུད་པར་སྤྲོས་པ་ཀུན་རྣམ་པར་ཞི་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་དུ་གནས་པས་ན་ཤིན་ཏུ་རྟོགས་པར་དཀའ་སྟེ། དེ་ལྟར་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའི་ཚུལ་ནི་ས་བཅུའི་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མཚན་མོའི་གཟུགས་མཐོང་བ་ལྟར་ཡོད་པར་ཤེས་ཀྱི་ཇི་བཞིན་རྟོགས་པར་མི་ནུས་པར་མདོ་ལས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟ་ནའང་བླ་མའི་མན་ངག་སྙིང་པོར་བྱས་ན་སོ་སྐྱེའི་ས་ནའང་ཡིད་ཆེས་ཤིང་དེ་ལ་རྣལ་འབྱོར་དུ་བྱེད་པ་ཡོད་པ་ནི་སྔགས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ཏེ་ཚུལ་དེས་སྔགས་ལམ་ཟབ་ཅིང་མྱུར་བར་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་དཔེ་ལ་བསྟན་བཤད་བསྡུ་གསུམ། དང་པོ།

དཔེས་རྒྱས་པར་བཤད་པ་མདོར་བསྟན་པ།

དོན་འདི་ནི་མདོ་སྡེའི་ཡང་བཀའ་ཐ་མ། དོན་དམ་རྣམ་པར་ངེས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་སུ་གཙོ་བོར་གསུངས་ལ། རྒྱུད་ཀྱི་དངོས་གཞི་ཡིན་པས། འདིར་དེའི་རང་བཞིན་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ནི། རྒྱུད་བླ་མ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་། སྒྱུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའི་གནས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་བཤད་པ་ལས། དང་པོ་སྡོམ་རྣམ་པར་གཞག་པས་མདོར་བསྟན་པ་ནི། གཞི་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོའི་ཁམས། འདི་ཉིད་འགྲོ་བ་ཀུན་ལ་ཡོད་པའི་དཔེ། །ས་འོག་གཏེར་དང་བུམ་ནང་མར་མེ་དང་། །པད་ནང་སྐུ་འདྲར་མཁས་པས་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ཉིད་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ན་རང་བཞིན་གྱིས་བཞུགས་ཀྱང་མངོན་དུ་མ་གྱུར་པའི་དཔེ་ནི་གཏེར་ལ་སོགས་པ་གསུམ་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །གཉིས་པ་ལ། གཞི་སོ་སྐྱེའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་དཔེ། འཕགས་པའི་སའི་གནས་སྐབས། མཐར་ཐུག་དག་པའི་སྐབས་ན་ཡོད་ཚུལ་གྱི་དཔེ་གསུམ། དང་པོ།

གཞི་སོ་སྐྱེའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་དཔེ་བསྟན་པ།

དེ་ལ་དང་པོ་གཏེར་གྱི་དཔེ་ནི། ཇི་ལྟར་དབུལ་པོའི་ས་འོག་རིན་ཆེན་གཏེར། །རང་ལ་ཡོད་ཀྱང་མ་ཤེས་ཕོངས་པ་ལྟར། །ལྷུན་གྲུབ་སངས་རྒྱས་རང་ལ་ཡོད་གྱུར་ཀྱང་། །ལུས་ངག་སེམས་ཏེ་ཚོགས་བརྒྱད་སས་སྒྲིབ་པས། །སྲིད་པའི་ཉེས་ཚོགས་དབུལ་བས་རྒྱུན་དུ་ཕོངས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དབུལ་པོའི་གཏེར། ཁང་ནང་གི་སས་བསྒྲིབས་པ་ལྟར། སྙིང་པོ་རང་ལ་ཡོད་ཀྱང་ཀུན་གཞིའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་པས་བསྒྲིབས་ཏེ་མ་མཐོང་བས། འཁོར་བར་དབུལ་ཕོངས་སུ་གྱུར་པ་ནི། རྒྱུད་བླ་མ་ལས། ཇི་ལྟར་མི་དབུལ་ཁྱིམ་ནང་ས་འོག་ན། །མི་ཟད་པ་ཡི་གཏེར་ནི་ཡོད་གྱུར་ལ། །མི་དེས་དེ་མ་ཤེས་ཤིང་གཏེར་དེ་ཡང་། །དེ་ལ་ང་འདིར་ཡོད་ཅེས་མི་སྨྲ་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཡིད་ཀྱི་ནང་ཆུད་རིན་ཆེན་གཏེར། །དྲི་མེད་བསལ་དང་བཞག་མེད་ཆོས་ཉིད་ཀྱང་། །མ་རྟོགས་པས་ན་དབུལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ནི། །རྣམ་མང་རྒྱུན་དུ་སྐྱེ་དགུ་འདིས་མྱོང་ངོ་། །ཞེས་སོ། །ཡོད་པ་རྟོགས་པས་སངས་རྒྱས་འགྲུབ་པའི་དཔེ་ནི། དེ་ལས་ལྷ་ཡི་མིག་ལྡན་མིས་མཐོང་ནས། །གཏེར་དེ་འབྱིན་པའི་ཐབས་བསྟན་དེ་ཕྱུང་བས། །རང་གཞན་འབྱོར་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལྟར། །དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་གནས་ལུགས་དེ་བསྟན་པ། །ཇི་བཞིན་བསྒྲུབས་པས་སངས་རྒྱས་རང་ལས་རྙེད། །དོན་གཉིས་ཕུན་ཚོགས་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུར་གྱུར། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། གཏེར་ལྷ་མིག་ཡོད་པས་མཐོང་ནས་འདོན་ཐབས་བསྟན་པས་ཐོན་ཏེ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལྟར། རང་ལ་སྙིང་པོ་ཡོད་པ་བླ་མས་ངོ་སྤྲད་པ་བཞིན་ཉམས་སུ་བླངས་པས་སངས་རྒྱས་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ།

འཕགས་པའི་སའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་དཔེ།

དཔེ་གཉིས་པ་ནི། ཇི་ལྟར་བུམ་ནང་སྒྲོན་མེ་འོད་གསལ་ཡང་། །བུམ་པས་བསྒྲིབས་ཏེ་ཕྱི་རོལ་མི་མངོན་ལྟར། །སྙིང་པོའི་ཆོས་སྐུ་རང་ལ་གནས་ན་ཡང་། །སྒྲིབ་པའི་བུམ་པས་བསྒྲིབས་ཕྱིར་ཡོངས་མི་སྣང་། །དེ་ལས་བུམ་པ་བཅག་ན་སྣང་བ་ལྟར། །ས་རྣམས་སྒྲིབ་པ་གང་ཡིན་བྲལ་བ་ན། །འཇིག་རྟེན་སྒྲོན་མ་ཀུན་ཏུ་སྣང་བར་བྱེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། བུམ་ནང་གི་མར་མེ་བུམ་པས་བསྒྲིབས་པས། ཕྱི་རོལ་དུ་མི་སྣང་བ་བུམ་པ་བཅག་ན་སྣང་བ་ལྟར། འོད་གསལ་གྱི་སྒྲོན་མེ་རང་ལ་ཡོད་པའང་། ཉོན་མོངས་པ་ས་དང་སའི་སྒྲིབ་པས་བསྒྲིབས་པས་ད་ལྟ་མི་སྣང་ན་ཡང་། ལམ་གྱིས་སའི་དྲི་མ་དག་དུས་འཇིག་རྟེན་དུ་སྒྲོན་མེ་བཀོད་པས་འགྲོ་བའི་མུན་པ་སེལ་ཏེ། སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་བསྟོད་པ་ལས། ཇི་ལྟར་བུམ་ནང་མར་མེ་ནི། །ཕྱི་རོལ་ཀུན་ཏུ་མི་སྣང་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འདི་ཡང་། །འཁོར་བར་འོད་ནི་གསལ་མ་ཡིན། །བུམ་པ་དེ་ཉིད་བཅག་གྱུར་ན། །ཐམས་ཅད་ཀུན་ཏུ་སྣང་བ་ལྟར། །གང་ཚེ་ཏིང་འཛིན་རྡོ་རྗེ་ཡིས། །སྒྲིབ་པ་ཀུན་ཏུ་བཅོམ་གྱུར་པ། །དེ་ཚེ་ནམ་མཁའི་མཐར་ཐུག་གསལ། །ཞེས་སོ། །གསུམ་པ།

མཐར་ཐུག་དག་པའི་སྐབས་ན་ཡོད་ཚུལ་གྱི་དཔེ།

དཔེ་གསུམ་པ་ནི། ཇི་ལྟར་པད་ནང་བདེ་གཤེགས་སྐུ་ཡོད་ཀྱང་། །པད་མས་བཏུམས་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་སྣང་བ་མེད། །དེ་བཞིན་གཟུང་འཛིན་འདབ་སྟོང་གིས་བསྒྲིབས་པས། །རང་གསལ་རྒྱལ་བའི་དབང་པོ་མཐོང་མི་ནུས། །ནམ་ཞིག་འདབ་མ་ཁ་བྱེ་གསལ་བ་ལྟར། །གཟུང་འཛིན་འཁྲུལ་སྣང་འདབ་མ་ལས་གྲོལ་ཚེ། །བྱང་ཆུབ་སྐུ་གསུམ་རང་ལ་སྣང་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། པདྨའི་ཁོང་ན་སྐུ་གཟུགས་ཡོད་པ་པདྨའི་འདབ་མ་ཁ་བྱེ་བ་ན་མཐོང་བ་ལྟར། རང་བྱུང་གི་སྙིང་པོ་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་གྲོལ་དུས་སྣང་བ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུད་བླ་མ་ལས། ཇི་ལྟར་པད་ནང་བདེ་གཤེགས་དབང་པོ་ནི། །ལྷ་མིག་དག་པའི་མི་ཡིས་དེ་མཐོང་ནས། །ཆུ་སྐྱེས་འདབ་མའི་སྦུབས་ནས་འབྱིན་པ་ལྟར། །དེ་ཡི་སྒྲིབ་པ་རབ་ཏུ་སེལ་བ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །གསུམ་པ།

དོན་བསྡུ་བ།

ད་ནི་དོན་བསྡུ་བ། དེ་ཕྱིར་ཆོས་དབྱིངས་དོན་དམ་འོད་གསལ་ནི། །རང་ལ་ཡོད་པའི་གནས་ལུགས་མཁྱེན་པར་མཛོད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། སེམས་ཅན་དང་སངས་རྒྱས་ཀུན་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པར། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྙིང་པོས། དབྲི་བསྣན་མེད་པར་ཁྱབ་པས་གྲོལ་གཞི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཉིད་འདི་ཡོད་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །འདི་ལྟ་བུའི་དགོངས་པ་དྲང་དོན་དུ་བྱེད་པས་སྟོང་པ་སྤྲོས་བྲལ་དོན་དམ་དུ་འདོད་པ་དག་ཆད་པའི་མཐར་ལྷུང་ངོ་། །བྲལ་གཞི་མེད་ན་གང་གི་སྟེང་དུ་སངས་པ་དང་རྒྱས་པ་དང་། གྲོལ་བ་དང་འདས་པའི་ཐ་སྙད་གདགས། གཞི་མེད་ནི་གང་གིའང་གཞིར་མི་རུང་བས། སྤྲོས་དང་བྲལ་བའི་དོན་དམ་གྱི་ཆ་བྲལ་གཞིར་མེད་དོ། །ཞེས་པ་སྟེ། འདིར་བྲལ་གཞི་ཡེ་ནས་གནས་པའི་ཆོས་ཉིད་ཟུང་འཇུག་སྤྲོས་བྲལ་ཆེན་པོ་མ་ཤེས་པར། སྤྲོས་པའི་རྒྱུན་ཆད་པའི་མཐར་དབྱིངས་སྒྲིབ་བྲལ་འབའ་ཞིག་དོན་དམ་དུ་འདོད་པ་ན། སྔ་རབས་པ་འགའ་ཞིག་གི་ལུགས་དེ་ནི། ཐེག་དམན་མྱང་འདས་དང་འདྲ་ཞིང་མར་མེ་འགགས་པ་ལྟར་མེད་པ་ཙམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་པས་དངོས་པོའི་གནས་ཚུལ་མ་ཡིན་པས་རིགས་པའི་ལམ་གྱིས་ཤིན་ཏུ་ཡང་དགག་བྱར་གྱུར་པའོ། །བྲལ་གཞི་ཆོས་ཀུན་གྱི་གནས་ལུགས་ཟུང་འཇུག་འོད་གསལ་ཆེན་པོ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་མཐའ་དག་དང་བྲལ་བ་ན། བྲལ་འབྲས་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་བྱ་ལ། ངོ་བོའི་ཆ་ནས་གཞི་འབྲས་དབྱེར་མེད་དུ་བཞུགས་པའི་གནད་འདི་ངེས་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་རྣམས་དང་། ཟབ་མོའི་སྔགས་རྒྱུད་རྣམས་ཀྱི་བསྟན་བྱའི་སྙིང་པོ་དྲི་མ་མེད་པ་ཡིན་པས་དེའི་ཚུལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གཏན་ལ་དབབ་པར་བྱའོ། །གཉིས་པ།

དེ་ཡི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པ།

དེས་ན་དོན་འདི་ནི་ངེས་པའི་སྙིང་པོ་ཡིན་པས། ཐར་པ་འདོད་པ་དག་གིས་རྟོགས་བྱའི་གཞི་དང་ལྟ་བ་རྣམས་ཀྱི་རྩེ་མོར་ཟུངས་ཤིག ད་ནི་ཐ་སྙད་ལ་རྨོངས་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་མིང་གི་དབྱེ་བ་བསྟན་པ་ནི། འདི་ལ་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་མང་ཡོད་དེ། །འཁོར་འདས་འབྱུང་བས་དབྱིངས་ཞེས་རབ་བརྗོད་ཅིང་། །ཡེ་ནས་ཡོད་པས་རང་བཞིན་ལྷུན་གྲུབ་ཅེས། །དྲི་མས་བསྒྲིབས་ཕྱིར་སྙིང་པོའི་ཁམས་དང་ནི། །གནས་ལུགས་ཡིན་ཕྱིར་དོན་དམ་བདེན་པ་དང་། །གདོད་ནས་དག་ཕྱིར་འོད་གསལ་དྲི་མེད་ཉིད། །མཐའ་གཉིས་གནས་བསལ་དབུ་མའི་རང་བཞིན་དང་། །སྤྲོས་ལས་འདས་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །སྟོང་གསལ་རྣམ་དག་བདེན་པ་དབྱེར་མེད་དང་། །འཕོ་འགྱུར་མེད་པས་ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད། །ལ་སོགས་མིག་ལྡན་མཁས་པ་རྣམས་བཞེད་དོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དབྱིངས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་རང་རིག་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་འདི་ལ་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ངེས་པ་ནི། རྟོགས་ན་མྱ་ངན་ལས་འདའ་ཞིང་མ་རྟོགས་ན་འཁོར་བ་འབྱུང་བའི་ཆ་ནས་དབྱིངས་ཞེས་བྱ་ཞིང་། སེམས་ཀྱི་དམ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དོ་ཧ་ལས། སེམས་ཉིད་གཅིག་པུ་ཀུན་གྱི་ས་བོན་ཏེ། །གང་ལ་སྲིད་དང་མྱ་ངན་འདས་འཕྲོ་བ། །འདོད་པའི་འབྲས་བུ་སྟེར་བར་བྱེད་པ་ཡི། །ཡིད་བཞིན་ནོར་འདྲའི་སེམས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་སོ། །ཡེ་ནས་འདུས་མ་བྱས་སུ་རང་ལ་རང་ཆས་སུ་ཡོད་པའི་ཆ་ནས། རང་བཞིན་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀུན་ཚང་བར་ཡོད་པས། བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དྲི་མས་བསྒྲིབས་པའི་ཆ་ནས་དོན་གྱི་ཀུན་གཞི་དང་ཁམས་ཞེས་བྱའོ། །གནས་ལུགས་ཡིན་པས་དོན་དམ་བདེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །གདོད་མ་ནས་དག་པས་འོད་གསལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱའོ། །ཡོད་མེད་སྒྲོ་སྐུར་གྱི་མཐའ་ལས་འདས་པས། ཟབ་མོ་སྟོང་པ་ཉིད་དབུ་མའི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱའོ། །མངོན་རྟོགས་རྒྱན་ལས། ཟབ་པ་དེ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་དང་། །སྐུར་བའི་མཐའ་ལས་གྲོལ་བ་ཉིད། །ཅེས་པའི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐའ་ལས་གྲོལ་བས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ལས། ཚུ་རོལ་ཕ་རོལ་མཐའ་ལ་མིན། །དེ་དག་བར་ན་མི་གནས་པ། །དུས་རྣམས་མཉམ་པ་ཉིད་ཤེས་ཕྱིར། །ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པར་བརྗོད། །ཅེས་པ་དང་། ཡུམ་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ནི་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ལགས་སོ་ཞེས་སོ། །སྟོང་གསལ་གཉིས་སུ་མེད་པས་བདེན་པ་དབྱེར་མེད་ཅེས་བྱའོ། །འཕོ་འགྱུར་མེད་པས་ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་ནམ་མཁའི་ངང་དུ་འབྱུང་བཞིའི་འཕོ་འགྱུར་སྣང་ཡང་ནམ་མཁའ་མི་འགྱུར་བ་ལྟར་རང་བྱུང་གི་ངང་དུ་ཕུང་པོ་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་སྐྱེ་འཆིར་སྣང་ཡང་དེ་ཉིད་མི་འགྱུར་རོ། །འདི་ལ་སྐྱོན་རྣམས་སྦྱང་དུ་ཡོད་ལ་བྲལ་ཤེས་པས་སྟོང་ལ། ཡོན་ཏན་དབྱེར་མེད་པས་མི་སྟོང་སྟེ། རྒྱུད་བླ་མ་ལས། རྣམ་དབྱེར་བཅས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན། །གློ་བུར་དག་གིས་ཁམས་སྟོང་གིས། །རྣམ་དབྱེར་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན། །བླ་མེད་ཆོས་ཀྱིས་སྟོང་མ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །ཚུལ་འདི་ནི་བློ་གྲོས་ཀྱི་མིག་མདོ་རྒྱུད་ཀྱི་སྙིང་པོའི་དོན་ལ་རྒྱས་པ་དག་གི་མཁས་པ་རྣམས་བཞེད་དོ། །གཉིས་པ།

ཚུལ་དེ་མི་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་བཀག་པ།

ད་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ལོག་རྟོག་དགག་པ་ནི། ཚུལ་འདི་མི་ཤེས་སྟོང་པ་ཕྱང་ཆད་པ། །ཚིག་ཏུ་ཡོད་མེད་མཐའ་བྲལ་ཞེས་སྨྲ་ཡང་། །བྲལ་གཞི་མི་ཤེས་སྲིད་རྩེའི་ལྟ་བ་ཅན། །བསྟན་པ་འདི་ལས་ཕྱི་རོལ་གྱུར་པས་ན། །ནམ་མཁའི་ཡིད་ཅན་ཐལ་བས་བྱུག་པར་རུང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཉིད་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཟབ་པ་ཞི་བ་བདུད་རྩིའི་སྒོ་འདི་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་ཤིང་། ཚིག་ཏུ་ཡོད་མེད་ཀྱི་མཐའ་ལས་འདས་པས་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཞེས་སྨྲ་ཡང་། བྲལ་བ་ལ་གང་བྲལ་རྒྱུའི་དྲི་མ་གང་གི་སྟེང་དུ་བྲལ་བའི་གཞི་དགོས་པ་ལས། འདིར་དེ་གཉིས་ཀ་མེད་པའི་ཕྱང་ཆད་ནམ་མཁའི་ཡིད་ཅན་པ་ཁྱེད་ཅག་ཤཱཀྱའི་བསྟན་པ་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པས་ན། ལེགས་ནའང་སྲིད་རྩེའི་ལྟ་བ་དེས་འཁོར་བའི་ས་བོན་འདེབས་ཤིང་། ཕལ་ཆེར་ངན་སོང་དུ་བགྲོད་པའི་ཕྱིར། ལོག་པར་ལྟ་བ་འཛིན་པ་ཕུར་བུ་པའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་ལ། ཆ་ལུགས་མ་འཛོམས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་དེ། ད་ནི་གོས་ངུར་སྨྲིག་སྤངས་ནས་ཐལ་བའི་སྐྱོ་མས་ལུས་ལ་བྱུགས་ན་ཐམས་ཅད་མཚུངས་པས་རྒྱང་འཕན་པར་ཕྱོགས་ཀུན་མཚུངས་པར་རུང་བ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ།

མཇུག་བསྡུ་བ།

སྙིང་པོ་ངེས་པའི་དོན་བསྡུ་བ་ནི། གང་འདིར་སྟོན་པས་ཆོས་ཀྱི་མཛོད་གསུངས་པ། །ཀུན་གྱི་སྙིང་པོ་འོད་གསལ་རྩེ་མོའི་ལམ། །ལྷུན་གྲུབ་གཞི་ཡི་གནས་ལུགས་འདི་ཞེས་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ཐ་མ་དང་། གསང་སྔགས་སུ་ལྷུན་གྲུབ་གཞིའི་གནས་ལུགས་འདི་མཆོག་ཏུ་བསྔགས་པས་ཤེས་པར་བྱའོ། །གསུམ་པ།

དེ་ལྟར་རྟོགས་པའི་ཕན་ཡོན།

ཤེས་པའི་དགོས་པ་དང་ཕན་ཡོན་ནི། ཡང་ཟབ་ལྟ་བའི་མཐར་ཐུག་འདི་ཤེས་པས། །གོལ་སྒྲིབ་ལས་གྲོལ་རྟག་ཆད་ཀུན་དང་བྲལ། །སྒྲུབ་པ་དོན་ཡོད་མྱུར་དུ་འཚང་རྒྱ་ཞིང་། །མདོ་རྒྱུད་ཀུན་ལ་ལྟ་བའི་མིག་དང་ལྡན། །དེ་ཕྱིར་གནས་ལུགས་འོད་གསལ་མཁྱེན་པར་མཛོད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཤིན་ཏུ་ཟབ་པ་དབྱིངས་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་གནས་ལུགས་འོད་གསལ་གྱི་དགོངས་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཤེས་ན། ལམ་ངན་པ་ཉན་རང་དང་། སྲིད་རྩེའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་མི་གོལ་བ་དང་། རྟག་ཆད་ཀྱི་མཐའ་ལས་གྲོལ་བ་དང་། ཐར་པ་སྒྲུབ་པ་དོན་ཡོད་པ་དང་། མྱུར་དུ་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་དང་། ངེས་པ་དོན་གྱི་མདོ་རྒྱུད་ཀུན་ལ་ལྟ་བའི་མིག་དང་ལྡན་པས། དེ་དག་གི་དོན་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །འདིར་བོད་ཀྱི་སྟོན་སྒོམ་གཟུ་ལུམ་པ་དག་ན་རེ། གསང་སྔགས་འདི་སེམས་ཙམ་པ་དང་ལྟ་བ་གཅིག་སྟེ། རྩེ་མོ་དབུ་མའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ན་དོན་གྱི་གཞི་འགྱུར་མེད་དང་། གནས་འགྱུར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྨྲ་བ་ནི། ཕྱོགས་མ་གོ་བར་སྣང་སྟེ། སེམས་ཙམ་འགྱུར་མེད་རྟག་པ། རིག་ཙམ་རང་གསལ་དུ་འདོད་ལ། འདིར་ལྷུན་གྲུབ་འདུས་མ་བྱས་རྟག་ཆད་ལས་འདས་པ། ཡོན་ཏན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཁམས་འདོད་པས་འོག་མ་དང་རྣམ་པར་ཀུན་ཏུ་མི་མཚུངས་ལ། སེམས་ཙམ་པས་ཀུན་གཞི་ཚོགས་བརྒྱད་དང་བཅས་པ་དེ་ཉིད་གནས་འགྱུར་བས་ཡེ་ཤེས་སུ་འདོད་ལ། འདིར་དེ་དག་བསལ་བས་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་མངོན་པ་ཙམ་ལ་གནས་གྱུར་དུ་བཏགས་པ་གཉིས་ཁྱད་པར་ཤིན་ཏུ་ཆེའོ། །དེས་ན་མཁས་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་གཞུང་དང་གདམས་ངག་གཞན་ལ་ཉོན་ལ་ཞེས་ཞལ་འཕངས་ནས། དེ་ལྟར་ཤེས་པའི་རྗེས་སུ་གདོད་དམ་པའི་ཆོས་ལ་གླེང་བར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་པ་ནི་གདམས་ངག་ཡིན་ནོ། །ཤིན་ཏུ་ཟབ་ཅིང་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་དབྱིངས་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་དེ་ངེས་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་དང་གསང་སྔགས་ཀྱི་རྒྱུད་སྡེ་མང་པོ་ནས་མཚན་གྱི་རྣམ་གྲངས་དུ་མས་བསྟན་ཅིང་། འདི་ཉིད་ཟབ་པའི་མཐར་ཐུག གནས་ལུགས་འོད་གསལ་གྱི་དགོངས་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཡིན་པས་ན། ཇི་བཞིན་རྟོགས་པའི་དབང་རྣོན་སྐལ་ལྡན་ཉུང་བ་ཡིན་པས་ན། མ་རྟོགས་པའི་གོལ་ས་བསལ་ནས་ཚུལ་བཞིན་དུ་ངེས་པ་རྙེད་ན། མདོ་རྒྱུད་ཟབ་མོའི་དོན་ལ་ངེས་པ་རྙེད་པའི་ཡིད་ཆེས་ཀྱི་གདེང་ཐོབ་སྟེ་ས་ལམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་པས། ལེའུ་འདིར་ཚུལ་དེ་ལེགས་པར་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། གནས་ལུགས་གཏན་ལ་དབབ་པའི་ལེའུ་སྟེ་བཅོ་བརྒྱད་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པའོ།། །།གཉིས་པ་སྒོམ་པས་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ལ། སྔོན་འགྲོ། དངོས་གཞི། རྗེས་གསུམ། དང་པོ་ལ་མདོར་བསྟན། རྒྱས་བཤད་གཉིས། དང་པོ།

སྒོམ་པས་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་སྔོན་འགྲོ་མདོར་བསྟན་པ།

ལེའུ་བཅུ་དགུ་པ་འདི་བསམ་གཏན་གྱི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ལེའུ་ཡིན་ཅིང་། གོང་དུ་གནས་ལུགས་ཡང་དག་པའི་བཞུགས་ཚུལ་གཏན་ཕབ་པ་དེ་ལྟར་རྟོགས་བྱའི་གཞི་ཤེས་ནས། དེའི་དོན་ཉམས་སུ་བླང་བའི་དང་པོ་དོན་བསྒོམ་པའི་སྔོན་འགྲོའི་ཆོས་བསྟན་པ་ནི། དེ་ལྟར་གནས་ལུགས་ཤེས་ནས་བསྒོམ་པར་བྱ། །དེ་ལ་ཐོག་མར་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ནི། །སྐྱབས་སུ་འགྲོ་ཞིང་བྱང་ཆུབ་སེམས་བསྐྱེད་ནས། །གསང་སྔགས་ཕྱི་ནང་བསྐྱེད་པའི་རིམ་པ་བསྒོམ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་གསང་སྔགས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་པས། བསྐྱེད་རྫོགས་ཟུང་འབྲེལ་དུ་ཉམས་སུ་ལེན་པས། དང་པོ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དང་སེམས་བསྐྱེད་ནས། རྒྱུད་སྡེ་གང་མོས་ཀྱི་ལྷ་དཔའ་བོ་གཅིག་པའམ། ཡབ་ཡུམ་ཟུང་འཇུག་གཅིག་གམ། དཀྱིལ་འཁོར་རྒྱས་བསྡུས་གང་རུང་ཅིག་བསྒོམ་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཕྱོགས་དང་པོ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ལ། སྐྱབས་འགྲོ་འདི་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་ཤེས་པ་དང་། སྐྱབས་འགྲོ་དངོས་གཉིས་ལས། སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་ནི་ཐ་མ་པས་ངན་སོང་ལ་འཇིགས་ནས་མཐོ་རིས་སོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་འདོད་དེ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ཅིང་། ཉན་རང་གིས་དེའི་སྟེང་དུ་སྲིད་པས་འཇིགས་ནས་འཇིགས་དད་གཉིས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་ཞིང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོས་གཞན་སེམས་ཅན་འཁོར་བ་ལས་སྐྱོབ་པའི་ཆེད་དུ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རྒྱུ་བསམ་པ་སྔོན་སོང་གི་སྐྱབས་འགྲོ་དངོས་དེ་ལ། སྐྱབས་ཡུལ་ངོས་ཟིན་པར་བྱ་དགོས་པས། དེ་ལ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་སྐྱབས་ཡུལ་རྣམ་པ་གཉིས་དང་། སྐྱབས་སུ་འགྲོ་ཚུལ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །རྒྱུའི་ཡུལ་ནི་གཞན་རྒྱུད་ཀྱི་བསྡུས་པའི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ཡིན་ལ། སྐྱབས་སུ་འགྲོ་ཚུལ་ནི་འབྲས་བུ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ། སྟོན་པ་ལམ་གྲོགས་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་སྐྱབས་སུ་འགྲོའོ། །འབྲས་བུའི་ཡུལ་ནི་མ་འོངས་པ་ན་རང་རྒྱུད་ལ་འཁྲུངས་པའི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ཡིན་ལ། སྐྱབས་འགྲོ་ནི་དེ་འགྲུབ་པར་བྱ་བའི་སྨོན་པས་དགེ་བ་བྱེད་ཅིང་རྒྱུ་ལ་འཇུག་པའོ། །སྐབས་འདིར་གསང་སྔགས་ཀྱི་ལམ་ནས་བསྐྱེད་རྫོགས་ལྷའི་དཀྱིར་འཁོར་དུ་སྒྲུབ་པ་ནི་འབྲས་བུའི་དོན་ལ། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་ལ་ཚོགས་སོག་པ་ནི་རྒྱུའི་དོན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བར་ཆོས་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ཀུན་འདུས་སོ། །གཉིས་པ་ལ། ལམ་གྱི་གཞི་སྐྱབས་འགྲོ། ལམ་གྱི་རྩ་བ་སེམས་བསྐྱེད། ལམ་གྱི་རྟེན་བསྐྱེད་རིམ་བསྒོམ་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་ཡུལ། སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་ཚུལ། སྐྱབས་སུ་སོང་བའི་ཕན་ཡོན་གསུམ། དང་པོ་ལ་བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ།

སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་ཡུལ་མདོར་བསྟན་པ།

ད་ནི་དེ་དག་སོ་སོར་དབྱེ་བ་ལས། དང་པོ། སྐྱབས་འགྲོའི་ཡུལ་ནི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ཉིད་དེ། །ཞེས་མདོར་བསྟན་ནས། གཉིས་པ་ལ། རྒྱུའི་སྐྱབས་འགྲོ་དང་། འབྲས་བུའི་སྐྱབས་འགྲོ་གཉིས། དང་པོ་ལ། གནས་སྐབས་སྐྱབས་གསུམ་གྱི་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང་། མཐར་ཐུག་སྐྱབས་གཅིག་ཏུ་སྒྲུབ་པ་གཉིས། དང་པོ།

གནས་སྐབས་སྐྱབས་གསུམ་གྱི་རྣམ་པར་གཞག་པ།

རྒྱུ་ཡི་ཡུལ་གྱུར་གཞན་རྒྱུད་བྱོན་ཟིན་པའི། །སངས་རྒྱས་སྐུ་གསུམ་སྤངས་རྟོགས་འཕྲིན་ལས་ལྡན། །ཆོས་ནི་འགོག་ལམ་བདེན་པ་རྣམ་པ་གཉིས། །དགེ་འདུན་སར་ཞུགས་རྒྱལ་སྲས་འཕགས་རྣམས་ཏེ། །གནས་སྐབས་དེ་གསུམ་མཚུངས་པར་སྐྱབས་སུ་འགྲོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རང་ཉིད་སངས་རྒྱས་སྒྲུབ་པ་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་རྒྱུའི་ཡུལ་གཞན་རྒྱུད་ལ་བྱོན་ཟིན་པའི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་སྐུ་གསུམ་འཕྲིན་ལས་རྫོགས་པའི་བདག་ཉིད་ལ་སྟོན་པ། འགོག་ལམ་གཉིས་ལ་ལམ། འཕགས་པའི་ས་ལ་ཞུགས་པའི་དགེ་འདུན་ལ་གྲོགས་ཞུ་བས་ན་དཀོན་མཆོག་གསུམ་མོ། །གཉིས་པ།

མཐར་ཐུག་སྐྱབས་གཅིག་ཏུ་སྒྲུབ་པ།

མཐར་ཐུག་གི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཡུལ་ནི་སྤངས་རྟོགས། མཐར་ཐུག་སངས་རྒྱས་ཆོས་སྐུ་ཉག་གཅིག་སྟེ། །དཀོན་མཆོག་མཐར་ཐུག་སྐྱབས་ཀྱི་དམ་པ་ཉིད། །ལམ་བདེན་ཀུན་རྫོབ་རྒྱལ་སྲས་སྒྲིབ་བཅས་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ལས་མཐར་ཐུག་སྐྱབས་གང་ཞིག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱང་གཟུགས་སྐུ་ཀུན་རྫོབ་པ་འཕོ་འགྱུར་ཅན་མ་ཡིན་པར་ཆོས་སྐུ་ཉག་གཅིག་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མཐར་ཐུག་པ་དེ་ཉིད་ལ་སངས་རྒྱས་སུ་ངོས་བཟུང་བ་ཡིན་ལ། ཆོས་ཀྱང་ལམ་བདེན་རྣམས་ས་གོང་དུ་ཐོབ་དུས་འདོར་བས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ཡིན་ཞིང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་སྒྲིབ་པ་དང་བཅས་པས་ད་དུང་སངས་རྒྱས་ཉིད་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་དགོས་པའི་ཕྱིར། མཐར་ཐུག་གི་སྐྱབས་གནས་མ་ཡིན་པར། རྒྱུད་བླ་མ་ལས། ཆོས་རྣམས་གཉིས་དང་འཕགས་པའི་ཚོགས། །གཏན་གྱི་སྐྱབས་མཆོག་མ་ཡིན་ནོ། །དམ་པའི་དོན་དུ་འགྲོ་བ་ཡི། །སྐྱབས་ནི་སངས་རྒྱས་ཉག་གཅིག་ཉིད། །ཐུབ་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཅན་ཕྱིར། །ཚོགས་ཀྱང་དེ་ཡི་མཐར་ཐུག་ཕྱིར། །ཞེས་སོ། །དེ་ཡང་འོག་མིན་ན་བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་དེའི་སྐུ་དགེ་འདུན། གསུང་དམ་ཆོས། ཐུགས་ཆོས་སྐུ་ཡིན་པས་སྐྱབས་ཡིན་ནོ་ཞེས་མཁས་པ་དག་བཞེད་དོ། །འོག་མིན་གྱི་སྐོར་སྔར་ནས་ཞུས་ཟིན་པ་ལྟར་དུ་ཆོས་སྐུའི་བཞུགས་གནས་ཆོས་དབྱིངས་དོན་གྱི་འོག་མིན་ཡིན་པས་མཐར་ཐུག་གི་སྐྱབས་གནས་ཉག་གཅིག་ཆོས་སྐུ་དེ་རང་གི་སེམས་ཉིད་སྤྲོས་བའི་མཐའ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་རང་བཞིན་དུ་གནས་པ་དེར་ཐུག་གོ །གཉིས་པ་འབྲས་སྐྱབས་ལ། དངོས་དང་། རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་བསྟན་པ་གཉིས། དང་པོ།

འབྲས་སྐྱབས་དངོས་བསྟན་པ།

ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ། འབྲས་བུའི་སྐྱབས་འགྲོ་དཀོན་མཆོག་རྣམ་པ་གསུམ། །རང་ལ་གྲུབ་འདོད་སླད་དུ་སྨོན་པ་ཡིན། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། མ་འོངས་པ་ན་འོད་གསལ་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་སངས་རྒྱས་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ལ་དམིགས་ཏེ། སྨོན་པའི་ཆ་ནི་འབྲས་བུའི་སྐྱབས་འགྲོ་དང་དེའི་ཡུལ་ལོ། །སྨོན་པ་སེམས་བསྐྱེད་དང་གཅིག་གམ་ཞེ་ན། དེའང་སྨོན་པ་སེམས་བསྐྱེད་དང་མི་འདྲ་སྟེ། སེམས་བསྐྱེད་གཞན་དོན་དང་། འདི་རང་དོན་ལ་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་ཡོད་དོ། །གཉིས་པ།

རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་བསྟན་པ།

སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དེ་དག་གི་ཚུལ་སོ་སོའི་ཁྱད་པར་ངེས་པ་ནི། དེ་ཡང་རྒྱུ་ཡི་སྐྱབས་འགྲོས་རྒྱུ་བྱས་ཏེ། །རང་རྒྱུད་དཀོན་མཆོག་འབྲས་བུའི་སྐྱབས་གྲུབ་འདོད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཐུན་མོང་པ་རྒྱུའི་སྐྱབས་འགྲོས། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་འབྲས་བུའི་སྐྱབས་འགྲོ་འགྲུབ་པ་ལ་གེགས་མེད་པར་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་བྱེད་ལ། གཉིས་པ་ཇི་ལྟར་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་ཚུལ་ལ། འདུན་པ་དང་། ཆོ་གའི་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ།

འདུན་པ་བསྟན་པ།

སངས་རྒྱས་སྟོན་པ་ཆོས་ལ་ལམ་དང་ནི། །དགེ་འདུན་གྲོགས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་སངས་རྒྱས་ལ་སྟོན་པ། ཆོས་ལ་ལམ། དགེ་འདུན་ལ་གྲོགས་སུ་བྱེད་པས་མགོན་སྐྱབས་སུ་ཁས་ལེན་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ།

ཆོ་གའི་ཚུལ་བསྟན་པ།

དེ་ལྟར་ཡུལ་ངོས་བཟུང་ནས། ཇི་ལྟར་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་ཚུལ་ནི། དེ་ལྟར་སྐྱབས་ཡུལ་ཤེས་ནས་སྐྱབས་འགྲོ་བ། །མདུན་གྱི་ནམ་མཁར་དཀོན་མཆོག་རབ་བསམས་ལ། །དངོས་དང་ཡིད་ཀྱི་མཆོད་སྤྲིན་རྒྱ་མཚོས་མཆོད། །བདག་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཐལ་སྦྱར་ཏེ། །གསུམ་ལ་ཕྱོགས་པར་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བར་བསམ། །བླ་མ་སངས་རྒྱས་ཆོས་དང་ཚོགས་མཆོག་ལ། །ལན་གསུམ་བར་དུ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། མདུན་གྱི་ནམ་མཁར་པད་སྡོང་ཉི་ཟླ་སེང་གེས་སྤྲས་པའི་དབུས་སུ། རྩ་བའི་བླ་མ་མཚན་རྫོགས་རྡོ་རྗེ་འཆང་དུ་བཞུགས་པ་ལ་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྤྲིན་ཕུང་འཁྲིགས་པ་ཙམ་གྱིས་བསྐོར་བར་བསམས་ཏེ་སྐྱབས་ཡུལ་གྱི་ཚོགས་ཞིང་གསལ་བཏབ་ནས་དངོས་དང་ཡིད་ཀྱི་མཆོད་པས་མཆོད་ཅིང་། ཕྱག་འཚལ་བ་དང་། སྡིག་པ་བཤགས་པ་དང་། གསོལ་བ་གདབ་པ་རྣམས་བྱས་ལ། བདག་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ས་གཞིའི་ངོས་བར་སྣང་གི་མཐའ་ཁྱབ་པར་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་རྣམས་བླ་མ་དང་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བར་བསམས་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་ཚིག་སྙན་པོའི་ངག་བརྗོད་ནས་ཡིད་ཀྱིས་བདག་དེང་ནས་བླ་མ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ཁྱེད་ཀྱི་སྐྱབས་འོག་ཏུ་མཆིས་ནས་ཁྱེད་ཀྱི་འབངས་སུ་ཁས་ལེན་པ་ཡིན་པས། མཐོ་རུ་བཏང་ངམ། དམའ་རུ་བཏང་ངམ། བཟང་ངན་ལེགས་ཉེས་སྐྱིད་སྡུག་གང་བྱུང་ཡང་དཀོན་མཆོག་རིན་པོ་ཆེ་རྣམ་པ་གསུམ་ཁྱེད་མཁྱེན་སྙམ་པའི་སྐྱབས་འགྲོའི་ཚིག་ལན་གསུམ་གྱིས་སྐྱབས་འགྲོ་བྱེད་པ་བརྡ་ལས་ཐོབ་པ་ཡིན་ཅིང་། དེའི་རྗེས་ནས་གང་ལ་ཡང་དམིགས་པ་མེད་པའི་ངང་ལ་མཉམ་པར་བཞག་པས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དོན་དམ་པའི་སྐྱབས་འགྲོ་ཆོས་ཉིད་ཐོབ་པ་དེ་ལྟར་རོ། །དེ་ལྟར་སྐྱབས་སུ་སོང་བ། གསུམ་པ།

སྐྱབས་སུ་སོང་བའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པ།

དེ་ཡི་ཕན་ཡོན་གནས་སྐབས་བསམ་པ་འགྲུབ། །ནང་པར་ཆུད་དང་ཆོས་ཀུན་རྟེན་དུ་འགྱུར། །གནོད་པས་མི་བརྫི་སངས་རྒྱས་ཞབས་དྲུང་སྐྱེ། །མཐར་ཐུག་དོན་གྱི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་པོ་འགྲུབ། །དེ་ཕྱིར་ཐོག་མར་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གང་འདོད་པའི་དོན་ཀུན་འགྲུབ་པ་དང་། ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་ཁོངས་སུ་ཚུད་པ་དང་། ཡོན་ཏན་གྱི་རྟེན་དུ་རུང་བ་སྟེ། སྐྱབས་འགྲོ་བདུན་ཅུ་པ་ལས། སྡོམ་པ་ཀུན་ལ་ཡོད་མོད་ཀྱི། །སྐྱབས་སུ་མ་སོང་བ་ལ་མེད། །ཅེས་སོ། །མི་དང་མི་མ་ཡིན་གྱི་གནོད་པས་མི་བརྫི་ཞིང་སྲིད་པར་འཁོར་བ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང་། ཞི་བ་ཕྱོགས་གཅིག་པའི་ལམ་དམན་པ་ལས་སྐྱོབ་པ་སྟེ། མདོ་རྒྱལ་མཚན་དམ་པ་ལས། འཚེ་བ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་དང་། །འཇིག་ཚོགས་ཐེག་པ་དམན་དག་ལས། །སྐྱོབ་ཕྱིར་སྐྱབས་ཀྱི་དམ་པར་བཤད། །ཅེས་སོ། །གང་དུ་སྐྱེས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བླ་མ་དམ་པ་དང་། དཀོན་མཆོག་གི་ཞབས་དྲུང་དུ་སྐྱེ་ཞིང་། མཐར་ཐུག་སངས་རྒྱས་ཐོབ་སྟེ། དེ་ཉིད་ལས། གང་ཞིག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་འགྲོ་བ། །དེ་ཡིས་མྱུར་དུ་སངས་རྒྱས་ཐོབ། །ཅེས་སོ། །སྐྱབས་སུ་སོང་བའི་ཕན་ཡོན་གསུངས་མ་ཐག་ཏུ་ཚེ་རབ་ཀུན་ཏུ་དཀོན་མཆོག་གིས་སྐྱོབ་པའི་ཕན་ཡོན། ཚོགས་གཉིས་རྫོགས་པའི་ཕན་ཡོན། ཡོན་ཏན་ཚད་མེད་པ་ཐོབ་པའི་ཕན་ཡོན། དཀར་ཕྱོགས་ཀྱི་ལྷས་སྲུང་བའི་ཕན་ཡོན། སྲིད་དང་ཞི་བའི་རྒུད་པ་སེལ་བའི་ཕན་ཡོན་ལ་སོགས་པ་བསམ་གྱིས་ཁྱབ་པ་མིན་ནོ། །འདི་སོགས་ཕན་ཡོན་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱི་ཐོག་ནས་གསུངས་པའང་ཡོད་དོ། །སྐྱབས་འགྲོའི་བསླབ་བྱ་ནི་ཞག་རེ་ཞིང་། ཉིན་མཚན་དུ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་བརྒྱ་རྩ་རེ་བྱ་བ་དང་། བླ་མར་སྐྱབས་སུ་སོང་བས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་གུས་ཤིང་སྡིག་པའི་གྲོགས་ལ་མི་བསྟེན། སངས་རྒྱས་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་བས་ཕྱི་རོལ་པའི་ལྷ་དབང་ཕྱུག་ནས་འཇིག་རྟེན་པའི་ལྷའི་བར་དུ་ཕྱག་མི་འཚལ། ཆོས་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་བས་སེམས་ཅན་ལ་འཚེ་བ་མི་བྱ། དགེ་འདུན་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་བས་མུ་སྟེགས་བྱེད་དམ། རྒྱུ་འབྲས་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་དང་མི་འགྲོགས་ཏེ། དེ་ཉིད་ལས། གང་དག་སངས་རྒྱས་སྐྱབས་སོང་བས། །ནམ་དུའང་ལྷ་ནི་གཞན་དག་ལ། །བསྟེན་ཞིང་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་མི་བྱ། །གང་དག་ཆོས་ལ་སྐྱབས་སོང་བས། །གནོད་ཅིང་འཚེ་བའི་སེམས་དང་བྲལ། །གང་དག་དགེ་འདུན་སྐྱབས་སོང་བས། །མུ་སྟེགས་ཅན་དང་འགྲོགས་མི་བྱ། །ཞེས་སོ། །དེ་དག་གི་སྐུ་གཟུགས་མཐོང་ནའང་དད་པས་ཕྱག་མཆོད་བྱ་ཞིང་འགོམ་པ་ལ་སོགས་མ་གུས་པ་མི་བྱའོ། །དེས་སྡེབ་གྲངས་ཚང་ཐལ་དེ་རིང་སྐྱབས་འགྲོའི་མཚམས་འདི་ནས་གཞག་སྟེ་སོང་ཉིན་སེམས་བསྐྱེད་ནས་བཤད་རྒྱུ་བྱེད། འདི་ཕན་ཆད་ཀྱི་ཉི་མ་གཉིས་ཀྱིས་ཐེངས་འདིའི་འཆད་ཉན་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་འདུག འདིར་བཞུགས་ཀྱི་སྡོམ་བརྩོན་སྡེ་སྣོད་འཛིན་པ་མང་ཆེ་བ་ཞིག་ས་ཕྱོགས་གཞན་དང་དགོན་སྡེ་གཞན་ནས་ཆོས་དོན་གཉེར་མཛད་ནས་ཐོས་པ་ཕྱོགས་མེད་འཚོལ་བའི་ཆེད་དུ་ཕེབས་ཡོང་བ་རེད། འདི་ན་ཡོད་པའི་གཞིས་ཀྱི་གྲྭ་ཇོ་སེར་རྣམ་པ་ཡིན་ན་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་དང་པོ་ལས་ཅན་ཞིག་ཡིན་པས་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དང་། བར་དུ་སྐལ་བ་བཟང་ནས་ཐོས་བསམ་འཆད་ཉན་ལ་ཞུགས་པ་རེད། གཞི་བྱེས་ལ་མ་ལྟོས་པའི་རྣམ་པ་ཚང་མ་ཕལ་ཆེ་བ་དེ་གཞོན་དར་གྱི་ན་ཚོད་ཅན་ཡིན་པས། དུས་རབས་གསར་བ་འདིའི་ནང་གི་སྔར་མའི་བསྟན་རྒྱུན་མཐུད། ད་ལྟའི་བསྟན་སྲོག་འཛིན། ཕྱི་མའི་བསྟན་རྒྱུན་སྤེལ་བའི་བྱེད་པོ་ཉག་གཅིག་ལ་བབ་པས་མི་ཚད། ལོ་རྒྱུས་ཀྱིས་སྤྲད་པའི་ལས་འགན་རང་ཤུགས་ཀྱིས་ཕྲག་ཏུ་བབ་པ་རེད། དེ་ཡིན་དུས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐ་མ་ཚེ་ཆོས་གཉིས་ཀ་མཐར་ཕྱིན་ནས། རང་དོན་ཤི་ཆོས་འགྲུབ་པ་ཙམ་ཞིག་གིས་མི་འཚེང་བར་གཞན་དོན་མ་འོངས་པའི་བསྟན་དོན་ལ་ཕྱག་རྗེས་མི་དམན་པ་རེ་འཇོག་འོས་པ་ཡིན། རང་རེ་ཐམས་ཅད་སྟོན་པའི་རྗེས་འཇུག་གོས་ངུར་སྨིག་གི་རྒྱལ་མཚན་འཆང་མཁན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཛད་པ་དེ་གང་ཡིན་པ་རེད་ཟེར་ན། དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་རྒྱུ་དེ་ཉིད་ཡིན་པ་རེད། སྟོན་པའི་བསྟན་པ་ཡང་དེ་ཡིན། དེས་ན་བདག་ཅག་གི་སྟོན་པས་ཀྱང་གདུལ་བྱའི་ཁམས་དབང་མོས་པ་དང་བསྟུན་པའི་ཆོས་བསྟན་མཛད་པ་ཡིན་ལ། འུ་ཚོས་ཀྱང་གཅིག་གདུལ་བྱའི་ཁམས་དབང་དང་མཐུན་པ་དང་། གཉིས་དུས་རབས་དང་མཐུན་པའི་སྒོ་ནས་སེམས་ཅན་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པས་ཕན་གདགས་དགོས་པ་ཡིན། ཆོས་བཤད་ནས་གོ་བརྡ་འཕྲོད་ས་ནི་མིའི་འགྲོ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ལས་མང་ཆེ་བ་དེ་མི་སྐྱ་ཕོ་མོ་ཁྱིམ་ན་གནས་པ་ཤ་སྟག་ཡིན་པ་རེད། ད་སྔའི་འདས་པའི་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ནང་ན་ཆོས་དེ་དགོན་པ་དང་། མི་དྲག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བདག་ཏུ་བཟུང་ནས་ཆོས་འཁོར་གདན་ས་ཆེན་པོའི་འཁྲིས་ཀྱི་མི་སྐྱ་ཕོ་མོ་དག་ཀྱང་ཆོས་མེད་མ་ལུས་པ་ཙམ་ཡོད་ཀྱང་། ཆོས་ཡོད་དངོས་ཀྱི་གྲལ་དུ་འགྲོ་བ་ནི་དཀའ་བའི་གནས་སུ་ཕྱིན་ཡོད། བོད་ཀྱི་མི་གྲངས་བརྒྱ་ཆ་བརྒྱ་བོ་དེ་ཆོས་དད་པ་ཡིན་ཟེར་ཡང་། མང་ཆེ་བ་གནད་དང་ཧ་མ་གོ་པའི་རྨོངས་དད་ཅན་ཡིན་པར་ཆགས་ཡོད། དེ་ཡང་དཔེ་ཐག་རིང་ལ་མི་བཞག་པར་ས་ཆ་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན། སྔར་མི་ཕམ་ཚང་དང་། དཔལ་སྤྲུལ་ཚང་དང་། རྒྱལ་སྲས་གཞན་ཕན་མཐའ་ཡས་དང་། མཁན་ཆེན་པདྨ་བཛྲ་རྣམ་པ་གནས་འདིར་མི་ལོ་ཉི་ཤུ་སུམ་ཅུའི་རིང་ལ་བཞུགས་ནས་ཆོས་གསུངས་སྐབས། ཆོས་ཞུ་མཁན་གྱི་མི་གྲངས་བརྒྱ་ཕྲག་ཙམ་རེ་འདུས་མྱོང་ཨེ་ཡོད་བསམ་པའི་ཚོད་ལ་ཐོན་ཡོད་པ་ཡིན། སྤྱིར་ན་མི་མང་ཆེ་བ་ལ་ཆོས་ཀྱི་ཤེས་བྱ་དང་། ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་གོ་བ་མེད་ན་གཞན་ཞིག་གིས་སྟོན་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་རྫུན་པ་རེད། དེས་གསུངས་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་ཀྱང་སྙིང་པོ་ཡོད་པ་མ་རེད་ཅེས་བཤད་ན་བདེན་སྣང་ཤར་བ་རེད། བདེན་སྣང་ལོས་ཤར་དང་པོ་ཆོས་བཤད་དུས་སུ་ཡང་དོན་མ་གོ་གོང་ནས་ཐུགས་རྗེ་མ་ཆུང་དཔྱད་པ་མེད་པར་ཐུགས་རྗེ་མ་ཆུང་ཞེས་སྨྲས་པ་རེད། ད་ཆོས་མིན་བཤད་པའི་གནས་སྐབས་སུ་ཡང་དེ་དང་དེའི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་རེད། དཔེ་ཞིག་བཞག་ན་རང་རེས་ཆ་རྒྱུས་ཡོད་པའི་རྒྱ་ནག་ལ་མཚོན་ན། རྒྱ་ནག་ཏུ་རྒྱལ་རབས་མང་པོའི་ཚེ་ལ་ནང་ཆོས་དར་ས་ཞིག་ཡིན་པ་སྟེ། རྒྱ་གར་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ནུབ་རྗེས་སུ་འཛམ་གླིང་གི་ནང་ཆོས་དར་སའི་རྒྱལ་ཁབ་ཆེ་ཤོས་དེ་གང་རེད་ཟེར་ན། རྒྱ་ནག་རེད་ཟེར་ཆོག་རྒྱུ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་དེའི་རྗེས་སུ་ནུབ་ནས་ལྷ་མེད་ཀྱི་སྲོལ་འདི་དར་སོང་བ་རེད། དེ་རིང་ཁ་རྩང་མི་འགའ་རེས་ཁོ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཡན་དུ་ཡོད་པའི་ཁྱད་ཆོས་ཅན་ཞིག་ཡིན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་བྱིན་རླབས་རྙིང་ནས་ཡལ་འགྲོ་གིན་ཡོད་པས། ཁོའི་བྱིན་རླབས་གསར་བ་ཡིན་ཟེར་དུས་མི་བརྒྱ་སྟོང་ཁྲི་འབུམ་དེ་རྗེས་སུ་འཇུག་འགྲོ་བར་འདུག་པས། མཐར་དེ་འདྲ་བར་འགྱུར་ངེས་སྙམ། དུས་རབས་གསར་བ་འདིའི་ནང་ནས་བོད་རང་ཡུལ་དུ་དར་བའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་། རིན་ཐང་སྒྲུན་དུ་མེད་པ་དངོས་པོ་གཟུགས་ཅན་དུ་མ་གྲུབ་པའི་ནོར་རྫས་རྩ་ཆེན་འདི་གཅེས་སྐྱོང་ཉར་ཚགས་དང་། ཉམས་པ་སླར་གསོ་དང་མ་ཉམས་གོང་འཕེལ་ད་ལྟའི་མི་རྣམས་ཀྱི་ལས་སྐལ་ཡིན་པ་རེད། དེ་ཡང་ཕྱིའི་རྟེན་གཞིའི་ཁང་པ་དང་ནི་དེའི་ནང་གི་རྟེན་བཞེང་རྒྱུ་ཡང་། དུས་སྐབས་དེའི་དགོས་མཁོའི་ཡན་ལག་གི་ཆ་ཤས་ཤིག་ལས་བསྟན་པའི་རྩ་བ་ངོ་མ་ཡིན་པ་མ་རེད། དེ་ཡིན་སྣང་ཤར་ན་ནོར་འཁྲུལ་དུ་སོང་བ་ཡིན། བསྟན་པ་གང་ཟག་གི་རྒྱུད་ལ་བཞུགས་པ་ཡིན་པས། ལུང་རྟོགས་ཀྱི་བསྟན་པ་བཤད་སྒྲུབ་གཉིས་ལས་གཞན་པས་འཛིན་ཐབས་མེད་ཕྱིར། ང་དགུའི་དུས་འགྱུར་དང་། རིག་གསར་གྱི་ཉམ་ཉེས་ཀྱི་སྐབས་སུ་སྐུ་སྲོག་མ་ཤོར་བའི་བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་འགའ་ཞིག་གིས་འདིའི་ཡང་དར་བསྟན་པའི་བླ་སྲོག་དེ་མཐུད་པ་ཡིན། སྐུ་འདྲ་མགར་བླུག་གང་ཡིན་ན་ཡང་གནའ་བས་ཡག་དང་ད་བས་མཛེས་ཤིག་བྱེད་ཆོག་འདུག་ལ། ལྷ་ཁང་ཡང་གནའ་བས་ཆེ་དང་མཛེས་བཟོ་ཆོག་འདུག དེས་ན་མི་ཐོག་སྔོན་མའི་ཉམས་མྱོང་བླངས་ནས། གཞོན་ནུའི་མི་རབས་ཀྱི་རྒྱུད་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ཆ་ཚང་བཞུགས་པ་ཞིག་བྱས་ན། དེའི་རྒྱུན་ཕྱི་མས་ཕྱི་མའི་མི་རབས་ལ་བརྒྱུད་དེ་བོད་མི་ཚང་མས་ཆོས་ཀྱི་ནང་དོན་ཤེས་ཏེ། དེའི་རོ་བཅུད་མྱང་ཡོང་ན་ཆོས་དང་ཆོས་མིན་དབྱེ་བ་ཕྱེད་ནས། ཆོས་མི་ཤེས་པའི་མིང་ཆེན་པོ་ཅན་གྱི་བླུན་པོ་དབང་འབྱོར་ཅན་གྱི་ལག་ཏུ་ཆོས་ཁྲི་སྲིད་ཁྲི་གཉིས་ཀ་མཉམ་གཅིག་ཏུ་མ་ཤོར་པར་མཁས་མཛངས་ཅན་སུ་ཡིན་པ་དེས་ལམ་སྟོན་བྱས་ཏེ། མཁས་པ་ཡོན་ཏན་ཅན་གོང་དུ་བཀུར་ན་སྐྱེ་དགུའི་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་གཞི་རྩ་རྒྱལ་བསྟན་མི་ནུབ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་ཡུན་རིང་གནས་ཐུབ་པ་རེད་སྙམ། དེས་ན་རང་ས་རང་ཡུལ་ནས་རང་གི་ནུས་པས་ཐུབ་ཚོད་ཀྱིས་སྡེ་མང་ཚོགས་ཕོ་མོ་རྒན་གཞོན་ཐམས་ཅད་ལ་ཐུན་མོང་གི་ཤེས་བྱ་རིག་གནས་གང་འཚམས་རེ་སྟེར་བ་དང་མཉམ་དུ་ཐུན་མིན་ཆོས་ཀྱི་ཤེས་བྱ་ཤེས་ཐབས་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན། ཐམས་ཅད་པོ་རྒྱ་ཆེན་པོའི་བཀའ་དང་དགོངས་འགྲེལ་གྱི་འཆད་ཉན་ཐུབ་མཁན་ཤ་སྟག་མིན་ན་ཡང་། ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་སྟབས་བདེ་བྱེད་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཡིན། མ་ཎི་ཡི་གེ་དྲུག་མ་ཞིག་གི་བསྐྱེད་བཟླས་རང་གིས་ཤེས་པར་བྱས་ནས་དེ་གཞན་ལ་བསླབ་ན་ཇི་ལྟར་མི་བཟང་། ཚེ་མི་རྟག་པ་རྐྱང་པ་སྒོམ་དུ་ཆུག་དང་དེ་ཡང་ཆོས་རེད། དེ་རིང་ཁ་རྩང་དེ་ཙམ་ཡང་བཤད་མཁན་དང་ཉམས་སུ་ལེན་མཁན་དཀོན་པོར་ཆགས་ཡོད། ཡིད་བཞིན་མཛོད་ཀྱི་ནང་ནས་སྐྱབས་འགྲོ་ད་ལྟར་གསུངས་མ་ཐག་པ་ཡིན། སང་ཉིན་སེམས་བསྐྱེད་བཤད་ས་ལ་ཐུག་པ་རེད། སྐྱབས་འགྲོ་རྐྱང་རྐྱང་གི་ཆོས་མི་ཚེ་གཅིག་ལ་གསུངས་བཞག་ན་འགྲོ་དོན་དེ་བས་ཆེ་ཞིག་ཅི་དགོས། བོད་མི་རང་སྡེ་རང་ཁོངས་ཀྱི་མི་སོ་སོ་ལས་མི་གྲངས་བརྒྱ་ཆ་ལྔ་བཅུ་དྲུག་ཅུ་ཙམ་རེ་སྐྱབས་འགྲོ་འགྲེལ་ཤེས་པ་དང་། སྐྱབས་འགྲོའི་དོན་གོ་མཁན་དུ་གྱུར་པ་དང་། བླ་གྲྭ་སེར་མོ་པ་ཡོད་ཚད་སྐྱབས་འགྲོ་ཤེས་མཁན་ཏག་ཏག་རེད་ན་བཟང་པོའི་ལག་རྗེས་ཞོགས་ནི་རེད་བསམ་ཁི། འཇིག་རྟེན་ལུགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་བཤད་ན་དམ་པའི་ཆོས་བསྒྲུབ་རྒྱུ་འདི་མིའི་འཚོ་བའི་ནང་གི་ཆ་ཤས་གལ་ཆེན་མེད་དུ་མི་རུང་བ་ཞིག་ཡིན་ཏེ། ཐ་ན་ལུས་ཀྱི་འཚོ་ཁམས་བརྟན་པའི་ཆེད་དུ་ཡིན་ན་ཡང་། ཟས་དང་གཉིད་དང་ལེགས་བྱ་བ། །ཏིང་འཛིན་ལུས་རྒྱས་རྒྱུ་བཞིའོ། །གསུངས་པ་ལྟར་དུ་ཏིང་འཛིན་ཡང་སེམས་བསྐྱེད་དང་འབྲེལ་ན་ཐར་བ་ཆ་མཐུན་གྱི་དགེ་རྩ་འདི་ཕྱི་རང་གཞན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་བྱེད་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན། ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་བསམ་བློ་མ་བཏང་ཡང་ཚེ་འདིའི་བྱ་བ་མིས་སྒྲུབ་མི་ཐུབ་རྒྱུ་དཀོན་མཆོག་ལ་སྐྱབས་བཅོལ། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས། རྒྱབ་རྟེན་ལྷ་དང་སྲུང་མ་ལ་བཅོལ་ན་གང་འདོད་ཚེགས་མེད་དུ་གྲུབ་པ་ཡིན། དེང་སང་བོད་རང་གི་མི་འགའ་རེས་ཟེར་ན་བོད་ལ་ཆོས་དར་བ་འདིས་དུས་རབས་མང་པོའི་ཡར་རྒྱས་བཀག་སོང་བར་འཆད་མོད། ངས་བལྟས་ན་ཆོས་བསྒྲུབས་ནས་ཡར་རྒྱས་བཀག་སོང་བ་མ་ཡིན་པར་ཆོས་སྒྲུབ་ལུགས་མ་ཤེས་པ་དང་། ལེགས་པར་མ་བསྒྲུབས་པས་ཡར་རྒྱས་བཀག་ཡོད་ན་ཐང་བསམ་ཁི། དཔེ་ཆ་བས་དེང་དུས་ཀྱི་ཚན་རིག་ལ་རྒྱུས་ལོན་བྱེད་དགོས་པ་རེད། ཆོས་དང་རིག་གཞུང་གི་ལྟ་གྲུབ་ཀྱིས་ཚན་རིག་ལ་ཕར་དཔྱད་པར་བྱས། ཚན་རིག་གི་རིགས་པས་ཆོས་ལ་ཚུར་ཞིབ་དཔྱད་བྱས་ན། རྒྱལ་བ་བདེན་པ་སྨྲ་བའི་བཀའ་དེ་ཚད་མཐོའི་ཚན་རིག་གི་ཆུ་ཚད་མཐོ་ཤས་ཤིག་ཏུ་སྐྱེལ་ཐུབ་ན། དུས་རབས་དང་མཐུན་པའི་བསྟན་པའི་བྱི་དོར་གཙང་མ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་སྙམ། ནང་པའི་བསྟན་ལ་ཞུགས་པའི་དགེ་སྦྱོང་ཞིག་གིས་དགེ་སྦྱོང་གི་ཆོས་བཞི་ལག་ལེན་མི་བྱེད་ཐབས་མེད་ཕྱིར། མ་མཐའ་ཡང་མིའི་ཀུན་སྤྱོད་བཟང་པོའི་རྩེར་ཕྱིན་པ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་བ་ཡིན། དེའི་ཤན་དེ་མིའི་རིགས་ཡོངས་ལ་ཞུགས་ནས་ཐམས་ཅད་བསམ་སྤྱོད་བཟང་པོ་ཅན་ཏག་ཏག་རེད་ཐུབ་ན་ཆོས་ཀྱི་བྱེད་པ་དེ་ནས་འགྲུབ་ཐུབ་འདུག་བསམ་ཁི། དེ་ལྟ་བུའི་བསམ་སྤྱོད་བཟང་པོ་དེ་དངུལ་གྱིས་ཉོ་རྒྱུ་མི་ལོན་པའི་རིན་ཐང་ཅན་ཞིག་ཡིན་པ་རེད། བོད་མི་རྒྱ་ཆ་མང་ཤོས་ཤིག གཤེ་བ་ལ་སླར་མི་གཤེ། ཁྲོ་བ་ལ་སླར་མི་ཁྲོ། བརྡེག་པ་ལ་སླར་མི་བརྡེག མཚང་འབྲུ་བ་ལ་སླར་མི་འབྲུ་བ་ཞིག་རེད་སོང་ན་འཛམ་གླིང་གི་མིའི་ཁྱུ་མཆོག་བོད་ཀྱི་མི་རེད་འགྲོ་རྒྱུ་རེད་བསམ་ཁི། འགའ་རེས་གྲྭ་ཇོ་སེར་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཐོག་གི་བེད་མེད་གནོད་པ་ཅན། ཡར་འདོགས་པའི་རྒྱན་ཞིག་མ་དགོས་མར་འདྲུད་ཀྱི་གདོས་ཤིག་རེད་བསམས་པས་མི་ཚད་བཤད་ཀྱིན་ཡོད་ཀྱང་། རིག་གསར་ལོ་བཅུ། དེའི་སྔོན་གྱི་ལོ་བདུན་བརྒྱད་ཅིག དེས་རྗེས་ཀྱི་ལོ་ཁ་ཤས་ཏེ་ཕར་ཚུར་མི་ལོ་ཉི་ཤུ་ལ་གྲྭ་ལུས་བླངས་པའི་དམར་མདོག་ཅན་ཕལ་ཆེར་རིག་རྒྱུ་མེད་པར་གྱུར་ཡོད་མོད། ཡར་རྒྱས་མར་འདྲུད་གང་ཡོང་ཡོད་ཉམས་མྱོང་གིས་བལྟས་ན་ཤེས་རྒྱུ་ཅན་ཞིག་ལ་ཆགས་ཡོད། མདོར་ན་ཁ་བཤད་རྐྱང་པས་ཕན་ཐོགས་ཡོད་པ་མ་རེད། ཁ་ནང་གི་རླངས་པ་ཇི་ལྟར་བྱས་ནས་མངགས་ཀྱང་ཆོག་པ་རེད། དོན་དངོས་པོ་ཁ་ཡོད་ལག་ཡོད་བླ་མ་གྲྭ་བས་སྡེ་དམངས་ལ་ཆོས་འཇིག་རྟེན་ཚེ་འདི་ཕྱི་གཉིས་ཀའི་ཐད་ནས་ཕན་ཐོགས་ཡོད་དགོས་པ་རེད། དེ་ཡོད་པ་ཞིག་རང་རང་ས་ཆའི་བླ་གྲྭས་རང་རང་གི་ཁོངས་ནས་བྱས་ན། རེ་རེ་ཚོགས་པའི་ཐུན་མོང་གི་བསྟན་པའི་གཟི་མདངས་དང་དཔལ་ཡོན་རང་ཤུགས་ཀྱིས་རྒྱས་ངེས་སྙམ། དེས་ན་མི་མཆོག་དམན་ལ་མ་ལྟོས་པར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་སྙིང་རྗེ་དང་ཤེས་རབ་གཉིས་འཕེལ་ཐབས་རེ་ཐོན་ན་དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་རེད་ལ་ཕ་མའི་དྲིན་ལས་ལེན་ཡང་རེད། བུ་སྐྱེས་བའི་དགོས་དོན། གངས་རི་དཀར་པོའི་ཆབ་རྒྱུན་གྱིས་སྙིང་གི་འཕར་རྩ་དང་པོ་གསོས་པའི་མ་ཡུམ་གངས་ལྗོངས་ལ་དྲིན་ལན་འཇལ་བའི་ཤོག་ལྷེ་ཞིག་མ་འོངས་རིགས་མཐུན་གྱི་སྤུན་ཟླར་བཞག་པས་མི་ཚད་མིའི་རིགས་ལ་ཕན་པའི་ལྷག་བསམ་ལྷད་མེད་ཀྱི་བྱ་བཞག་དེས་འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་གྱི་དགོས་དོན་བསྒྲུབ་རྒྱུའི་དམ་བཅའ་སྨོན་པའི་རི་མོ་ཡང་གཟུགས་ཅན་ལ་བཞག་པ་ཞིག་མིན་ན་ཅི་ཡིན་བསམ་ཁི། གང་ལྟར་གཞོན་ནུའི་སེམས་ཁམས་དེ་ལུགས་ཟུང་བྱ་བ་གང་ལ་ཡང་མཁས་ཤིང་མཛངས་ལ་དུས་ལས་གཡོ་བ་མེད་པར་རྟག་ཏུ་གཞན་ཕན་གྱི་སྤོབས་སེམས་ཀྱིས་ཁེངས་ནི་ཞིག་དགོས་པ་ཡིན། དུས་སྐྱིད་སྡུག་ཡག་ཉེས་ཟེར་རྒྱུའི་འཕེལ་འགྲིབ་དེ་སུས་ཀྱང་ཚད་ཐེངས་ནི་མ་རེད། ད་ལྟའི་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་ས་སྟེང་གི་དཔོན་ཆེན་རྣམས་ཀྱི་འཆར་གཞིའི་སྟེང་དུ་ཡང་འགྲོ་དཀའ་བ་རེད། དེ་མ་དགོས་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་འཚོགས་ཀྱི་འཆར་གཞིའི་སྟེང་དུ་ཡང་འགྲོ་བ་མ་རེད། ཅིས་ཕྱིར་ཞེ་ན་དེ་རྣམས་ལ་མངོན་ཤེས་མེད་པས་ཕྱིན་ཆད་ཀྱི་ཚོད་རིང་པོར་དཔོག་ནུས་པ་མ་རེད་མོད། ལོ་མང་པ་རེ་བརྒྱབ་དུས་ཐམས་ཅད་དུས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དུ་འགྱུར་ནས་འདས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཐམས་ཅད་གནའ་བོའི་བཤད་སྲོལ་ཙམ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་འགྲོ་བ་རེད། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་ཆགས་གནས་འཇིག་པའི་དུས་ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་མི་ཐོག་རེ་རེར་ཡིན་ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཆོས་བསྟན་པ་མི་ནུབ་དར་ཞིང་རྒྱས་པའི་དོན་ལ་ཅི་འདྲའི་མུན་ནག་བསྐལ་བ་ཡང་ལོ་ཁ་ཤས་ལ་ཚེས་ཀྱང་ང་གཅིག་པུའི་ལས་ལ་བབས་སོང་ཡང་། རང་རྒྱུད་ཀྱི་ལུང་རྟོགས་ཀྱི་བསྟན་པ་འདིས་མ་འོངས་པའི་བསྟན་རྒྱུན་སྤེལ་བའི་ས་བོན་ཞིག་འཇོག་ཐུབ་དགོས་བསམ་པའི་སྤོབས་སེམས་དང་དམ་བཅའ། དེ་དང་བསྟུན་ནས་ད་ལྟའི་སྐབས་ཡང་བརྩོན་པ་དྲག་པོས་ཐོས་བསམ་ཉམས་ལེན་ལ་འབད་རྒྱུ་དེ། བན་ཇོ་སེར་སུ་ཡིན་ན་ཡང་འདྲ། མདོར་ན་སྣལ་མ་སེར་བོས་སྐེད་རགས་བཅིངས་ཚད་པོས་ཐུགས་འགན་དུ། མ་བགོས་ཐུན་མོང་ལ་བབ་པ་ནི་སུ་ཞིག་གིས་བཀོལ་འདོམ་མ་བྱས་ཀྱང་། དེ་ནི་དུས་རབས་ཀྱིས་སྤྲད་པའི་འོས་འགན་རང་ཤུགས་ཀྱིས་བབ་པ་ཞིག་ཡིན་པ་རེད། དེས་ན་ཕྱིའི་ཀུན་སྤྱོད་གཙང་མ། ནང་གི་སྤོབས་སེམས་ཡོད་པ། ཐུན་མོང་ཐུན་མིན་གྱི་རིག་པའི་གནས་བཅུ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་ནང་དོན་རིག་པ་དེ་ཉིད་དེང་གི་དུས་རབས་ཀྱི་ཚད་མཐོའི་རིག་གནས་སྤྱི་དང་བསྟུན་ནས་བཤད་ཤེས་ཤིང་སྤྱོད་ཤེས་པའི་མི་རབས་གསར་བའི་དཔུང་སྡེ་གཙང་བ་ཞིག་རིམ་པས་ས་ཆ་ཡུལ་ལུང་སོ་སོ་ནས་རང་ས་རང་ཡུལ་ནས་སྐྱེད་སྲིང་ཐུབ་སོང་ན། རིགས་རུས་པའི་མགོ་རྣ་ལ་རྒྱའི་ཉམས་ལ་རེམ་པ་ནི་དེ་རེད་བསམ་བཞིན་ཡོད། གནའ་སྲོལ་བཟང་པོ་ཐམས་ཅད་ཉམས་སུ་མི་འཇུག་པ་དང་། ཉམས་པ་བསྐྱར་གསོ་དགོས་ཀྱང་། གནའི་བླ་བྲང་དང་། ནང་ཆེན་སོགས་སྲེད་རྨོངས་སྒེར་སྤྱོད་ཀྱི་རིགས་དེ་ཚོ་བསྐྱར་གསོ་མ་ཐུབ་ཀྱང་སྐྱོན་ས་མི་འདུག་བསམ་ཁི། ད་རུང་དེ་ཚོ་མེད་ན་དུས་རབས་དང་མཐུན་འདུག་བསམ་ཁི། དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་གི་སྲིད་དབང་མི་ལོ་བཞི་བརྒྱའི་མཇུག་སྒྲིལ་གྱིན་ཡོད་པ་ཡིན་པས། ས་ཁུག་རེའི་རྒྱལ་སྐྱོང་གི་བྱེད་ལས་དེ་བས་ཆེ་བ་མ་རེད་སྙམ། དེ་ཚོ་གནའ་སྲོལ་ངོ་མ་ཞིག་ཅང་མ་རེད། གནའ་སྲོལ་ངོ་མ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཕྱག་སྲོལ་ལོ་ཉིས་སྟོང་སྔོན་གྱི་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས། འཚོ་བ་བསོད་སྙོམས་པ། གོས་ཕྱག་དར་ཁྲོད་པ་ལ་སོགས་པ་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་བཅུ་གཉིས་ལ་གནས་པ་དེ་ཚོ་རེད། དེ་ནི་ཐུབ་ས་མི་འདུག་ཀྱང་བསམ་དགོས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཞེན་ཆགས་མ་སྐྱེས་ན་གོས་འབུམ་རུ་བ་ཡང་གོན་ཆོག་པ་དང་། ཁང་བུ་བརྩེགས་པ་སྟོང་ཕྲག་ལ་ཡང་འདུག་ཆོག་པར་གསུངསཡོད། འོན་ཀྱང་འཚོ་བ་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་མཐའ་དང་། ངལ་ཞིང་དུད་པའི་མཐའ་གཉིས་ལ་མ་ལྷུང་པ་ཞིག་མཛད་ན་ཆོས་དང་མཐུན་ཞིང་སྟབས་མི་བདེ་བ་མེད་པ་ཡིན། དེས་ན་དགོན་པའི་བསྟན་པ་དར་དགོས་པ་རེད། དེའི་མཐུན་རྐྱེན་གྱི་རྟེན་གཞི་རྒྱས་དགོས་ཁི། ང་ནི་ཇི་ཙམ་རྒྱས་ཀྱང་དེ་ཙམ་བཟང་ཁི་བསམ་པའི་ལྟ་བ་འཛིན་མཁན་རེད། གང་ཟག་སྒེར་བ་དེ་བླ་སྤྲུལ་མཁན་གསུམ་སུ་ཡིན་ཀྱང་གྲྭ་རྐྱང་ཕལ་བ་དང་ཁྱད་མེད་དུ་འཚོ་དགོས་པ་ངས་ཟེར་གྱིན་ཡོད། གཙུག་ལག་ཁང་དང་ནང་རྟེན་མཆོད་པ་རྒྱས་སུ་ཆུགས། བླ་མ་རང་ཉིད་གྲྭ་ཤག་ཆུང་ཆུང་རེའི་ནང་དུ་བཞུགས་དང་ཐུགས་སོས་ལ་ཡང་དེས་དལ་པ་རེད་ཅེས་པ་ཡིན། ང་རང་ཉིད་ལ་མཚོན་ནའང་དེ་ཡིན་ཁང་ལུ་སྤྱོད་ལམ་བཞི་ཤོང་བརྩེགས་གཅིག་མ་དཔེ་ཆ་དུམ་རིས་ཁ་ཤས་ཤོང་ས་ཞིག་ཏུ་བསྡད་ཡོད། མིང་ཆེ་ཆེ་བྱེད་དུས་འདབ་དྲུག་པདྨའི་སྤྱིལ་ཆུང་ཟེར་ནས། ཉམས་སྤྲོ་དུས་སྙན་ངག་གི་ཚིག་རྒྱན་སྦྱར་ནས་བྲིས་པའང་ཡོད། ཟས་གོས་ཀྱི་ཐད་ནས་ཡིན་ནའང་སྔོན་མ་པདྨ་ཐང་གཞུང་ནས་མུ་ར་སྤྲུལ་སྐུ་དང་ངེད་གཉིས་ལ་མི་རེར་ཟླ་རེར་སྒོར་རྡོག་སུམ་བརྒྱའི་འགྲོ་གྲོན་གྱི་འཆར་གཞི་རེད། དེང་སང་ང་ལ་སྒྲོལ་མ་ཁང་ཚན་གྱི་ཉི་མ་ཚེ་རིང་དང་། ཨ་ལགས་མཛོ་དགེ་ཚང་གཉིས་ཀས་ཟླ་རེའི་ཟས་རིན་ཕུད་ཀྱིན་ཡོད་པ་རེད། དེང་ཞིག་ལ་ཟ་ཁ་གཉིས་མགོ་ལ་ཉི་མ་ཤར་ནས་བསྡད་ཡོད། ད་རུང་དེས་མི་ཚད་རྒྱ་ཞིག་དང་གསུམ་གྱིས་ཟ་མའི་ཡོན་སྦྱོར་བཞིན་ཡོད། ཟ་ལྷག་གིས་རི་དྭགས་གསོ་དགོས་བསམ་ཁི་ཡོད། ཁོང་རྣམ་པ་གཉིས་ཀ་ངོ་མས་བཤད་ན་ལོ་གསུམ་གྱི་མཚམས་པ་རེད། ཡང་སྒོས་ཨ་ལགས་མཛོ་ཚང་སྐུའི་ཡུལ་ཐག་རིང་ཡིན་པ་རེད། ངོ་མས་བཤད་ན་ངས་ཕར་ཁོང་གཉིས་ཀར་མཚམས་རྒྱག་སྤྲད་དགོས་རྒྱུ་ཞིག་ཡིན་པ་རེད། ཁ་རྩང་ཞིག་ལ་རྫོགས་ཆེན་གྱི་འབྲུག་ཆུ་སྡེ་བས་ངའི་འཚོ་བ་ཁོང་ཚང་གིས་སྦྱར་བ་ཡིན་ཟེར་ཡང་། སྡེ་བ་སྤྱིའི་ཡོན་སྦྱོར་དེ་ངས་དང་ལེན་བྱེད་པ་མིན་ཞེས་པ་ཡིན། མདོར་ན་ངས་ལག་འོག་ནས་སྐྱེད་སྲིང་བྱས་པའི་བླ་སྤྲུལ་མཁན་གསུམ་ཚང་མ་ལ་ཅི་ཡོད་རླུང་ཁྱེར་ཀྱི་རྫས་བཞིན་ཚོགས་བསགས་ལ་ཐོང་། རྟེན་བཞེངས་གྱིས། རང་ཉིད་གྲྭ་རྐྱང་གི་ཚུལ་གྱིས་གྲྭ་མང་དང་སྐྱིད་སྡུག་མཉམ་དུ་མྱོང་དགོས་ཞེས་བཤད་ཀྱིན་ཡོད། རབ་ན་ཆོས་ཤོད། དེ་མ་ཤེས་ཀྱང་རྟེན་བཞེངས་གྱིས། ཕ་མ་ཡོད་ན་དུས་སྡུག་པའི་དཀའ་ངལ་ཅན་གྱི་ནང་ནས་ཁྲག་དང་རྔུལ་ཆུའི་རིན་པས་གསོས་པ་ཡིན་པས་ཟས་རིན་གོས་རིན་རེ་སྐྱེད་ཀ་དང་བཅས་ཏེ་སྤྲད་དགོས་རྒྱུ་རེད། དེའི་ཕན་གྱི་འཁོར་བའི་བྱ་ལས་སྤེལ་བྱེད་ཀྱི་སྡིག་རྩ་ལ་དཀོར་རྒྱུ་མ་གཏོང་། ཕན་མེད་པའི་སྟེང་དུ་གནོད་རེད་འགྲོ་བ་རེད། མིང་བླ་མིང་འཛིན་དུས་སྙན་སྣང་ཤར་བ་རེད་ཀྱང་། དོན་མི་དང་རྒྱུ་དང་བྱ་བ་དང་བཅས་པ་མིང་ཐོག་སའི་བསྟན་དོན་ལ་མ་བཏང་དུས་ཚེ་འདི་ནས་སླ་རུང་། ཕྱི་མར་སླ་ནི་མ་རེད་ཅེས་ཟེར་བཞིན་ཡོད། བསྟན་འཛིན་གྱི་མིང་འཛིན་པའི་བསྟན་བཤིག་ཀྱང་ཡོད་སྲིད་པ་རེད། སྤྲུལ་སྐུའི་ནང་དུ་སྤྲུལ་རྫུན་གྱིས་མི་ཚད་སྤྲུལ་འདྲེ་ཡོད་པ་ཡིན། ཞེ་ས་སྤྲོད་དུས་ཐུགས་ལ་གདོན་གསོལ་ཟེར་སྲོལ་ཡོད་པ་རེད། གདོན་ཟེར་ན་འདྲེ་རེད་མོད་སྤྲུལ་འདྲེ་མིན་ན་ཅི་ཡིན། དེ་ངས་བརྗོད་འདོད་ཀྱི་རྒོལ་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་སུན་འབྱིན་བྱས་པ་ཞིག་མ་རེད། དངོས་སྟོབས་རིགས་པས་གྲུབ་པའི་ཚད་གྲུབ་ཞིག་ཡིན་པ་རེད། ད་སྔའི་བོད་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་ལྟར་དུ་ཡིན་ན་གྲྭ་བ་བརྒྱ་མ་དགོས་སྟོང་ཞིག་གི་བསྟན་པ་བཤིག་པ་བས་སྤྲུལ་སྐུ་གཅིག་གིས་བསྟན་པ་བཤིག་པས་གནོད་ཚབས་ཆེ། འོན་ཀྱང་བསྟན་ལ་ཕན་པའི་མཛད་པ་སྒྲུབ་ནའང་དེ་བཞིན་ཡིན་པ་རེད། ང་རང་ཉིད་སྤྲུལ་སྐུ་ཡིན་པའི་དབང་གིས་དེའི་སྐོར་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱས་ཏེ་དཔྱད་པ་རྫོགས་པའི་སྐད་ཆ་ངོ་མ་ཡིན། ངའི་ཀློག་སློབ་པའི་སློབ་དཔོན་མཁན་པོ་ཚེ་རིང་ཆོས་འབྱོར་ཟེར་ནི་ཞིག་ཡོད། དེས་སྤྲུལ་སྐུ་བརྟག་པའི་བསྟན་བཅོས་ཚིག་བཅད་མ་ཞིག་བརྩམས་ཐལ། རྗེས་སུ་དེ་ལ་རང་འགྲེལ་ཞིག་བྲིས་ཐལ། དེའི་དཔེ་རྒྱུན་དེང་སོང་རིག་རྒྱུ་མེད་ཁི། ཁྱེད་རྣམ་པས་སྤྲུལ་སྐུ་བརྟག་པའི་བསྟན་བཅོས་རེ་བརྩམས་ཡོང་ན་ངས་ཤིས་བརྗོད་བྱེད། འུ་ཆ་གས་ཙིའུ་དམར་གྱི་གསོལ་ཀའི་ནང་ནས་ཚིག་ཁ་བསྒྱུར་ནས་ཁ་མཚར་བྱས་ཨུས་བསྡད། བཙན་རྒྱུད་སྤུ་གྲི་དམར་པོའི་ནང་ནས་བཀོལ་བའི་ཙིའུ་དམར་གྱི་མངོན་རྟོགས་ཀྱི་ནང་ན། ཁྱོད་ནི་སྔོན་གྱི་ལས་དང་བག་ཆགས་མཐུས། །རྒྱལ་རིགས་བསྟན་བཤིག་ཡོངས་ཀྱི་བདུད་དུ་ཆེ། །ཞེས་པ་དེའི་འདོན་པ་བསྒྱུར་ནས། ང་ནི་སྔོན་གྱི་ལས་དང་བག་ཆགས་མཐུས། །སྤྲུལ་རིགས་བསྟན་བཤིག་ཡོངས་ཀྱི་བདུད་དུ་ཆེ། །ཞེས་པ་ལྟར་དུ་སྤྲུལ་སྐུ་བསྟན་བཤིག་རྣམས་ལ་ལྷག་པར་སྡང་བ་རེད། དེང་སང་གི་དམིགས་བསལ་ལ་འགྲིམ་འགྲུལ་འཁོར་རིགས་ལ་མ་བརྟེན་པར་བགྲོད་ཐབས་མེད་དུས། རླངས་འཁོར་སྲ་མོ་རྡེག་རྡུང་སོང་ན་སྲོག་ཁེབས་པ་རེའི་ནང་དུ་བཞུགས་ཟེར་གྱིན་ཡོད། ང་རང་ཉིད་སྔོན་མར་རླངས་འཁོར་གྱིས་བརྡབ་སྐྱོན་འགྲོ་མྱངས་པས་མི་ཚད་དེ་དུས་ཅི་སྡུག་ན་རླངས་འཁོར་ཉེན་སྐྱོབ་ཀྱི་ཐག་པ་བཅིང་རྒྱུ་ཡོད་ནི་ཞིག་ཡིན་ན་དེ་འདྲ་འབྱུང་བ་མ་རེད། བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་རེ་རེའི་སྐུ་སྲོག་སྒོར་རྡོག་ཁྲི་ལི་བརྒྱ་ཚོ་ཆ་རེས་ཚད་པ་མ་རེད། རླངས་འཁོར་སྲ་མོ་རེས་ནང་དུ་བཞུགས་དང་རླངས་འཁོར་ཞེས་ཀྱང་ལྷམ་ཞིག་རེད། ཆེ་ཆེ་བྱས་ན་རྟ་རྒན་ཞིག་གི་ཚབ་རེད། དེ་ལ་ཆེན་པོར་འཛིན་པ་ནི་ཡུལ་ལུང་འབྱོར་བ་མེད་པའི་མིས་ལྟ་ཕྱོགས་ཙམ་ཞིག་རེད། གཙོ་བོ་ངོ་མའི་རྩ་བ་དེ་གང་ཡིན་པ་རེད་ཟེར་ན། སྤྱོད་པ་འདུལ་བ་དང་བསྟུན། སྒོམ་པ་མདོ་སྡེ་དང་བསྟུན། བཤད་པ་མངོན་པ་དང་བསྟུན། གསང་སྔགས་རྒྱུ་སྡེ་དང་བསྟུན་པར་གྱིས་དང་འཚོ་མཁོའི་ཡོ་བྱད་འགའ་ཞིག་ཡུལ་དུས་དང་བསྟུན་ཆོག་རྒྱུ་ནི་སྟོན་པའི་བཀའ་དང་མི་འགལ་ཞེས་པ་དེ་ཡིན། ཆོས་ཁྲིད་ཀྱི་ཞོར་དུ་རང་གར་ཁ་བརྡ་བྱས་པ་ཙམ་ཞིག་ཡིན། དེ་ལྟར་ཆོས་འཆད་ཉན་བྱས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་མཚོན་ཏེ་རང་གཞན་གྱིས་དུས་གསུམ་བསག་དང་ཡོད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཤིང་བཟླུམས་ཏེ་བསྡོམས་པའི་མཐུས་ཀུན་མཁྱེན་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ཕྱོགས་དུས་གནས་སྐབས་ཀུན་ཏུ་དར་ཞིང་རྒྱས། བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་གང་ན་སུ་བཞུགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐུ་ཚེའི་ཞབས་པད་ཡུན་རིང་དུ་བརྟན། དགེ་འདུན་འདུས་པའི་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཐུགས་མཐུན་ཁྲིམས་གཙང་བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་བདེ་སྐྱིད་རྫོགས་ལྡན་གྱི་དཔལ་ལ་སྤྱོད་དེ་མཐར་ཐུག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བླ་མེད་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གོ་འཕང་རིན་པོ་ཆེར་འགོད་པའི་ཕྱིར་དུ། རྗེ་བཙུན་འཇམ་པའི་དབྱངས་དང་འཕགས་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པས་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་ཇི་ལྟར་བསྔོས་པ་བཞིན་དུ་བསྔོ་བའི་ཐུགས་འདུན་ཟབ་མོ་གནང་བར་ཞུ། བསོད་ནམས་འདི་ཡིས་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་ཉིད། །ཐོབ་ནས་ཉེས་པའི་དགྲ་རྣམས་ཕམ་བྱས་ནས། །སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་རྦ་བརླབས་འཁྲུགས་པ་ཡི། །སྲིད་པའི་མཚོ་ལས་འགྲོ་བ་གྲོལ་བར་ཤོག།

ཉིན་ཉེར་བདུན་པའི་ཆོས་ཁྲིད།

ད་ཆོས་ནམ་བཤད་ཀྱི་ཐོག་མ་ཉིད་ནས་ཚིག་གི་འགོ་དང་པོ་ལེན་དུས་ནས་ནམ་མཁའི་མཐའ་དང་མཉམ་པའི་འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་ཟེར་དགོས་བསམ་པ་ནི། རང་གཞན་ཚང་མ་ལ་ཁ་བྱང་རྣ་འཇགས་གཉིས་ཀ་ཡོད་པ་རེད། དེ་འདོན་གྲངས་བཤད་གྲངས་རྐྱང་པ་བྱས་ནས་དེའི་དོན་ལ་མ་བསམ་ན། བྱིས་པ་ཆུང་ཆུང་ལ་ཡི་གེ་སློབ་སྐབས་ཀ་ཁ་བློ་འདོན་བྱས་སོང་དུས་འབྲུ་རེ་རེ་བཞིན་བསྟན་བཞག་ན་ཡིག་ངོ་མི་ཤེས་པ་ལྟ་བུ་རེད་འགྲོ་རྒྱུ་ཡོད་པ་རེད། དེས་ན་སྦྱོར་བ་སེམས་བསྐྱེད་དམ་པ་དེ། བསམ་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཀུན་སློང་དང་འབྲེལ་དགོས་པས། མགོན་པོ་བྱམས་པས། སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་གཞན་དོན་ཕྱིར། །ཡང་དག་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འདོད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་སྙིང་རྗེས་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པ་དང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྫོགས་བྱང་ལ་དམིགས་པའི་དོན་གཉིས་སམ་ཟུར་གཉིས་ངེས་པར་ཚང་དགོས་པ་ཡིན། འདི་གསལ་མོར་བྱས་ནས་བཤད་ན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་བྱ། དེའི་ཆེད་དུ་ཆོས་འཆད་ཉན་པ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བ་འདི་དང་འདི་དག་སྒྲུབ་པ་ཡིན་སྙམ་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་བསམ་པ་དེ་དང་། དེའི་ཆེད་དུ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་བྱ་སྙམ་པ་དེ་གཉིས་ངེས་པར་དུ་ཚང་དགོས་པ་ཡིན། དེ་གཉིས་ཀ་མ་ཚང་པའི་བྱམས་སྙིང་རྗེ་ཙམ་ཞིག་གིས་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་གོ་ཆོད་པ་མ་རེད། དེས་ན་སྨོན་འཇུག་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་སྡོམ་པ་ཐོབ་ལ་མ་ཉམས་པའི་གང་ཟག་དེས་སྨོན་འཇུག་གི་བསླབ་བྱ་ཇི་བཞིན་སྲུང་དགོས་པ་ཡིན་པས། འཇུག་པའི་བསླབ་བྱ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་ནང་ནས་དེ་རིང་བསམ་གཏན་གྱི་སྐོར་ནས་ཅུང་གླེང་ན། གང་ཞིག་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་ཡང་། བསམ་གཏན་དང་མི་ལྡན་ན། དེ་རྣམ་པར་གཡེང་བའི་དབང་དུ་གྱུར་ནས་སེམས་ཉོན་མོངས་པའི་མཆེ་བས་རྨས་པར་འགྱུར་བ་རྒྱལ་པོའི་གླང་ཆེན་འདུལ་སྦྱང་མཁན་གྱིས་གླང་པོའི་ལུས་ཐུལ་ཡང་སེམས་མ་ཐུལ་བའི་སྟབས་ཀྱིས་ཉེས་སྤྱོད་ཀྱི་གཡང་ལ་ལྕེབས་པའི་ཉེན་ཡོད་པ་ཡིན། ཡང་བསམ་གཏན་དང་མི་ལྡན་ན་མངོན་ཤེས་མི་སྐྱེ་ལ། མངོན་ཤེས་མ་སྐྱེས་ན་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མི་ནུས་ཏེ། ཕ་རོལ་པོའི་སེམས་རྒྱུད་མ་དཔོག་དུས། དེའི་རྒྱུད་དང་དབང་པོ་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་སྟོན་མི་ནུས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡང་བསམ་གཏན་དང་མི་ལྡན་ན། ཤེས་རབ་མི་སྐྱེ། ཤེས་རབ་མ་སྐྱེས་ན་བྱང་ཆུབ་མི་ཐོབ་བོ། །དེ་ལྟར་ཡང་བཤེས་སྤྲིངས་ལས། བསམ་གཏན་མེད་པར་ཡང་ནི་ཤེས་རབ་མེད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལས་བཟློག་སྟེ་བསམ་གཏན་དང་ལྡན་ན་ཚུལ་མིན་ཡིད་བྱེད་ཀྱིས་ཀུན་ནས་བསླངས་པའི་འདོད་ཡོན་སོགས་ལ་ཆགས་པའི་དངོས་པོ་དམན་པ་ལ་ཞེན་པ་འདོར། མངོན་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་མང་པོ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བའོ། །ཡང་བསམ་གཏན་དང་ལྡན་ན་དེས་ཤེས་རབ་བསྐྱེད་ནས་རང་གི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་སྤྱོད་འཇུག་ལས། ཞི་གནས་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་ལྷག་མཐོང་གིས། །ཉོན་མོངས་རྣམ་པར་འཇོམས་པར་ཤེས་བྱས་ནས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་བསམ་གཏན་དང་ལྡན་ན་ཡང་དག་པའི་དོན་མཐོང་ཞིང་སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེ་སྐྱེ་བ་དང་། ཡང་བསམ་གཏན་དང་ལྡན་ན། གདུལ་བྱ་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་ལ་འགོད་ནུས་པ་ཡིན་ནོ། །བསམ་གཏན་གྱི་ངོ་བོ་ནི། ཞི་གནས་ཀྱི་རང་བཞིན་སེམས་ནང་དུ་དགེ་བ་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གནས་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་བསམ་གཏན་དེ་ཡང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམ་པར་གཡེང་བ་སྤངས་པ་ལས་ཐོབ་པ་ཡིན་པས། དང་པོ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་སྤང་བར་བྱའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པར་གཡེང་བ་སྤང་བ་ནི་དབེན་པ་ཡིན་པས་དབེན་གསུམ་ཞི་བའི་རྒྱལ་ས་ལ་བསྙེག་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ཡང་ལུས་དབེན་སེམས་དབེན་གཉིས་ཀྱི་ཞོར་དུ་ངག་དབེན་རང་ཤུགས་ཀྱིས་འབྱུང་ཞིང་། ལུས་འདུ་འཛིས་དབེན་པས་མ་ཚད་སེམས་རྣམ་རྟོག་གིས་དབེན་དགོས་པ་ཡིན་པས། དམ་པས་བསྔགས་པའི་དབེན་གནས། ཉམས་དགའ་རིག་པ་དྭངས་པའི་ས་ཕྱོགས། གྲོང་དང་འདུ་འཛི་ལས་རྒྱང་རིང་དུ་སོང་པའི་དགོན་པ། མི་མེད་དབེན་པའི་རི་ཁྲོད། བྱ་དང་རི་དྭགས་ཁྲོ་བ་མེད་པ་ཤ་སྟག་བག་ཡངས་སུ་རྒྱུ་བའི་གནས་དེ་ནས། ཞི་བའི་ཏིང་འཛིན་བསྒོམས་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་འཁོར་བ་ལས་ཡིད་འབྱུང་། འཇིག་རྟེན་ཆོས་བརྒྱད་དང་རང་ཤུགས་ཀྱིས་བྲལ་བ་དང་ནི། དབེན་གནས་དེ་ཉིད་བསྟེན་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་བསྙེན་བཀུར་གྱི་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་བ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་མི་འཕེལ། ཏིང་འཛིན་རྒྱུད་ལ་རང་ཤུགས་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་ཡིན། དེ་ནས་རང་གི་སེམས་སྦྱང་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་རང་ཉོན་མོངས་པ་ཤས་གང་ཆེ་བརྟགས་ལ་དེའི་གཉེན་པོ་བསམ་པར་བྱ་བ་དང་། དེ་ཡང་འདོད་ཆགས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ནི་མི་སྡུག་པ་སྒོམ་པར་བྱེད་པ་དང་། ཞེ་སྡང་གི་གཉེན་པོ་ནི་བྱམས་པ་སྒོམ་པ་དང་། གཏི་མུག་གི་གཉེན་པོ་ནི་རྟེན་འབྲེལ་སྒོམ་པ་པ་དང་། ཕྲག་དོག་གི་གཉེན་པོ་ནི་བདག་གཞན་མཉམ་པ་སྒོམ་པ་དང་། ང་རྒྱལ་གྱིས་གཉེན་པོ་ནི་བདག་གཞན་རྗེ་བ་སྒོམ་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་ཆ་མཉམ་དུ་རགས་པའམ་རྣམ་རྟོག་མང་ན་རླུང་སྒོམ་པ་རྣམས་གནད་ཟབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་རང་ཕྲག་དོག་ཤས་ཆེ་ན་དེའི་གཉེན་པོར་བདག་གཞན་མཉམ་པར་སྒོམ་པ་ནི། བདག་བདེ་བ་འདོད་པ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་གཞན་ཡང་བདེ་བ་འདོད་ལ། བདག་སྡུག་བསྔལ་མི་འདོད་པ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་གཞན་ཡང་སྡུག་བསྔལ་མི་འདོད་པས་ན། བདག་དང་གཞན་སེམས་ཅན་གྱི་གཅེས་སེམས་མཉམ་པར་བསྒོམ་དགོས་པ་ཡིན། རང་ང་རྒྱལ་ཤས་ཆེ་ན་དེའི་གཉེན་པོར་བདག་གཞན་རྗེ་བ་སྒོམ་པ་ནི། གོང་དུ་བཤད་པ་ལྟར་དུ་བདག་ཅེས་པ་ནི་ཁེ་རུ་མ་ཞིག་དང་། གཞན་ནི་ཤིན་ཏུ་མང་པོ་གྲངས་ཀྱིས་བགྲང་རྒྱུ་མེད་པ་ཞིག་རེད། དེས་ན་བདག་གཅེས་འཛིན་བྱས་ནས་གཞན་བློས་གཏོང་བ་ནི་ངོ་ཚ་དགོས་པའི་ཁྲེལ་མེད་ཀྱི་སྐྱོན་དེ་བས་ཆེ་མེད་པ་ཞིག་རེད་བསམས་ནས། བདག་བས་གཞན་གཅེས་སྒོམ་པ་དང་། བྱིས་པ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་རང་ཁོ་ན་གཅེས་པར་བཟུང་ནས་རང་དོན་བྱས་པས་འཁོར་བ་ན་སྡུག་བསྔལ་ལ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་གཞན་གཅེས་པར་བཟུང་ནས་གཞན་དོན་ཁོ་ན་མཛད་པས་སངས་རྒྱས་ཐོབ་བོ། །དེས་ན་བདག་གཅེས་པར་འཛིན་པ་དེ་ནི་སྐྱོན་ཅན་དུ་ཤེས་པར་བྱས་ལ་བདག་འཛིན་དོར། གཞན་གཅེས་པར་འཛིན་པ་དེ་ཡོན་ཏན་དུ་ཤེས་པར་བྱས་ལ་གཞན་བདག་ཏུ་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་བསྐྱེད་བླངས་པ་ཞིག་ཡིན་ན་བསམ་གཏན་སྒོམ་པའི་སྐབས་སུ་དབེན་པའི་རི་ནས་མིན་ཀྱང་བདག་མཉམ་བརྗེ། དུས་རྒྱུན་དུ་སྒོམ་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་སེམས་སྦྱངས་ནས། བསམ་གཏན་དངོས་ལ་དབྱེ་ན་གསུམ་སྟེ། བྱིས་པ་ཉེར་སྤྱོད་ཀྱི་བསམ་གཏན་ནམ་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པའི་བསམ་གཏན་དང་། དོན་རབ་འབྱེད་པའི་བསམ་གཏན་ནམ་ཡོན་ཏན་སྒྲུབ་པའི་བསམ་གཏན་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་དགེས་བསམ་གཏན་ནམ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་བསམ་གཏན་ནོ། །དེ་ཡང་དང་པོ་ནི་རང་གི་རྒྱུད་སྣོད་དུ་རུང་བར་བྱེད་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་རང་སྣོད་དུ་རུང་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སྒྲུབ་པའོ། །གསུམ་པ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །དེ་དག་སོ་སོའི་མཚན་ཉིད་བཤད་ན། དང་པོར་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པའི་བསམ་གཏན་ནི། ཡོད་མེད་ལ་སོགས་པར་རྟོག་པའི་ཡིད་ཀྱིས་གྱ་གྱུ་མེད་པར་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གནས་པ་དང་། ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་ཐམས་ཅད་འཇིག་པ་དང་། ངང་གིས་འཇུག་པ་དང་། ལྟ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བ་དང་། སྲིད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང་། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ལོངས་སྤྱོད་དང་བྲལ་བའོ། །དེ་དང་མཉམ་དུ་བསམ་གཏན་བཞི་སྒོམ་པ་སྟེ། དེ་ཡང་བསམ་གཏན་དང་པོ་དང་། གཉིས་པ་དང་། གསུམ་པ་དང་། བཞི་པའོ། །དེ་ལ་བསམ་གཏན་དང་པོ་ནི། རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་དང་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པའོ། །བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ནི། དགའ་བ་དང་ལྡན་པའོ། །བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ནི། སིམ་པའི་བདེ་བ་དང་ལྡན་པའོ། །བསམ་གཏན་བཞི་པ་ནི། བཏང་སྙོམས་དང་ལྡན་པའོ། །འདི་དག་གི་སྐབས་སུ་ནི་བདེ་གསལ་མི་རྟོག་པའི་ཉམས་ཞེན་དང་བཅས་པའོ། །གཉིས་པ་ཡོན་ཏན་སྒྲུབ་པའི་བསམ་གཏན་ལ་གཉིས་ཏེ། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་དང་། ཐུན་མོང་པའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི། སྟོབས་བཅུའི་རིགས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཚད་མེད་པ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་མིང་ཙམ་ཡང་མི་ཤེས་ན། སྙོམས་པར་འཇུག་པར་ལྟ་ག་ལ་འགྱུར་བ་རྣམས་སོ། །ཐུན་མོང་བ་ནི། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་དང་། ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་ཉན་ཐོས་དང་ཐུན་མོང་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ཡང་མིང་ཐུན་མོང་པ་ཡིན་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་མཚུངས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་ཉམས་ཞེན་མེད་ཀྱང་། སྟོང་འཛིན་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་ལ་ཞེན་པ་ཡོད་བཞིན་སྒོམ་པའི་སྐབས་སོ། །གསུམ་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྱེས་པའི་བསམ་གཏན་ནམ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་བསམ་གཏན་ནི། བསམ་གཏན་གང་ལ་བརྟེན་ནས་ལུས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སྤྲུལ་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་དགོས་པའི་གྲོགས་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་བཅུ་གཅིག་པོ་བྱེད་པའི་བསམ་གཏན་ནོ། །དེ་ཡང་སྟོང་འཛིན་གཉེན་པོའི་བློ་དང་བྲལ་ནས། ཆོས་ཉིད་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ངང་ལ་གནས་པའོ། །འོ་ན་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ཞེས་གྲགས་པ་ལ། ཞི་གནས་ནི་ཅི་ཙམ། ལྷག་མཐོང་ནི་ཅི་ཙམ་ཞེ་ན། དེ་ལ་ཞི་གནས་ནི་ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་ལ་སེམས་འཇོག་པ་དེའོ། །ལྷག་མཐོང་ནི་དེའི་རྗེས་ལ་བྱ་བ་དང་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་ཤེས་པའི་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དེའོ། །དེ་ཡང་ཞི་གནས་ནི་བསམ་གཏན་དངོས་སོ། །ལྷག་མཐོང་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཆའོ། །བསམ་གཏན་སྤེལ་བ་ནི། ཡེ་ཤེས་དང་། ཤེས་རབ་དང་། བསྔོ་བ་གསུམ་གྱིས་སྤེལ་བ་སྟེ། གོང་དུ་བསྟན་པ་ལྟར་རོ། །བསམ་གཏན་དག་པར་བྱེད་པ་ནི། སྟོང་པ་དང་སྙིང་རྗེས་ཟིན་པ་སྟེ། གོང་དུ་བསྟན་པ་ལྟར་རོ། །བསམ་གཏན་གྱི་འབྲས་བུ་ནི། མཐར་ཐུག་དང་། གནས་སྐབས་གཉིས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་མཐར་ཐུག་ནི། བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་དང་། གནས་སྐབས་སུ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ལྷའི་ལུས་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་འཇུག་པའི་བསླབ་བྱ་དག་ལ་རིམ་པར་བཞིན་དུ་བསླབས་ཏེ། ལམ་ལྔ་ས་བཅུའི་སྤངས་རྟོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མཐར་ཕྱིན་པར་བྱས་ནས་སངས་རྒྱས་སྐུ་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་རང་དོན་དུ་ཆོས་སྐུ་དང་། གཞན་དོན་དུ་གཟུགས་སྐུ་རྣམ་གཉིས་མངོན་དུ་བྱས་ཏེ། མཐའ་ཡས་མ་གྱུར་ཀྱི་སེམས་ཐམས་ཅད་དགྲོལ་བ་ལ་ཐོག་མར་ཐོས་བསམ་སྒོམ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་བསྒྲུབ་དགོས་པ་ཡིན་པས་ན། གང་ཞིག་ཐོས་ན་འཁོར་བའི་སྲིད་པ་དྲུངས་ནས་འབྱིན་པའི་ཐེག་ཆེན་མདོ་སྔགས་ཀྱི་ལམ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་སྒྲུབ་པའི་ཉེ་ལམ་དང་མྱུར་ལམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྐབས་སུ་བབ་པ་གང་འཆད་ཉན་ལ་ཞུགས་པའི་དམ་པའི་ཆོས་ནི། ཀུན་མཁྱེན་རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་པའི་གསུང་གི་གསང་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཆོས་སྐུའི་རིང་བསྲེལ་གྱི་ཕུང་པོ་ལས། ཐུབ་པའི་ཆོས་ཚུལ་རྒྱ་མཚོའི་མཛོད། ཐོས་བསམ་སྒོམ་པས་ཉེ་བར་གཞལ་བའི་ཚུལ་ཚང་ལ་མ་ནོར་བའི་རྒྱ་སྲང་། མདོ་རྒྱུད་བཀའ་དང་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་བཅུད་འདུས། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོའི་མཛོད་ཀྱི་འགྲེལ་བ་ཊཱིཀ་ཆེན་པདྨ་དཀར་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་ཚུལ་འདི་ཉིད་འཆད་པ་ལ། འདིའི་ཐོག་མར་དགེ་བ་ཀླད་ཀྱི་དོན་སོང་ནས། བར་དུ་དགེ་བ་གཞུང་གི་དོན་ལའང་འཁོར་བའི་རང་བཞིན་སྤང་བྱར་བསྟན་པ་དང་། མྱང་འདས་ཀྱི་རང་བཞིན་བླང་བྱར་བསྟན་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་སོང་ནས། རྡོ་རྗེའི་གནས་གཉིས་པ་མྱང་འདས་ཀྱི་རང་བཞིན་བླང་བྱར་བསྟན་པའི་སྐབས་ལས། སྦྱོང་བྱེད་ལམ་དང་། སྦྱངས་བའི་འབྲས་བུ་བཤད་པ་གཉིས་ཀྱི་ནང་ནས་སྔ་བའི་སྐབས། ལམ་དེའང་ཐོས་བསམ་སྒོམ་པའི་ཤེབ་རབ་ལ་བརྟེན་ནས་བགྲོད་པའི་ཚུལ་ལས། སྒོམ་པའི་ཤེས་རབ་བསྐྱེད་པ་དེ་ཉིད་བཤད་པའི་སྐབས་སོ། །དེ་ལས་ཀྱང་སྒོམ་པས་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ལ། སྔོན་འགྲོ་དང་དངོས་གཞིའི་རིམ་པ་ཡོད་པའི་ནང་གི་སྔོན་འགྲོའི་སྐབས། དེའང་ལམ་གྱི་གཞི་སྐྱབས་འགྲོ། ལམ་གྱི་རྩ་བ་སེམས་བསྐྱེད། ལམ་གྱི་རྟེན་བསྐྱེད་རིམ་སྒོམ་པ་བཅས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཡོད་པའི་ནང་ནས། སྐྱབས་འགྲོ་བཤད་མ་ཐག་པའི་མཚམས་ནས། གཉིས་པ་སེམས་བསྐྱེད་ལ། ངོ་བོ། དབྱེ་བ། བསྐྱེད་ཚུལ། ཕན་ཡོན་བཞི། དང་པོ་ལ། མཚན་ཉིད། རང་བཞིན། གང་ལྟར་བསྐྱེད་པའི་ཁྱད་པར་དཔྱད་པ་གསུམ། དང་པོ།

སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ།

ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི། དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་མཆོག་བསྐྱེད་པ་ནི། །གཞན་གྱི་དོན་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་འདོད་པ་སྟེ། །ཞེས་པས་བསྟན་ཏོ། །ཐེག་ཆེན་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི། གཞན་དོན་དུ་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་འདོད་པ་སྟེ། མངོན་རྟོགས་རྒྱན་ལས། སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་གཞན་དོན་ཕྱིར། །ཡང་དག་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་འདོད། །ཅེས་སོ། །སེམས་བསྐྱེད་ཅེས་པའི་སྐབས་འདིར་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་གི་ཁྱད་པར་གྱིས་བཤད་ན། སེམས་དོན་གྱི་ངོ་བོ་རིག་པ་དང་། སེམས་བྱུང་དེའི་ཁྱད་པར་ལ་དཔྱོད་པ་ཅན་ཡིན་པས། འདི་ནས་ངོ་བོ་བསྐྱེད་པས་ཁྱད་པར་ཞར་དུ་ཐོབ་པའི་གོ་བའོ། །གཉིས་པ།

སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་དབྱེ་བ་བསྟན་པ།

སྨོན་དང་འཇུག་པའི་རང་བཞིན་གཉིས་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དབྱེ་ན་གང་ཟག་ཅིག་ས་ཆ་གང་ཞིག་ཏུ་འགྲོ་བར་འདོད་པའི་ཀུན་སློང་གིས་དྲངས་ཏེ་དེར་འགྲོ་བར་ཆས་པ་ལྟར། སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་འདོད་པ་ནི་སྨོན་པ་ལ། འགྲོ་བཞིན་པ་ལྟར་སྦྱོར་བས་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ནི་འཇུག་པ་སྟེ། སྤྱོད་འཇུག་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དེ་མདོར་བསྡུ་ན། །རྣམ་པ་གཉིས་སུ་ཤེས་བྱ་སྟེ། །བྱང་ཆུབ་སྨོན་པའི་སེམས་དང་ནི། །བྱང་ཆུབ་འཇུག་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འགྲོ་བར་འདོད་དང་འགྲོ་བ་ཡི། །བྱེ་བྲག་ཇི་ལྟར་ཤེས་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་མཁས་པས་འདི་གཉིས་ཀྱི། །བྱེ་བྲག་རིམ་བཞིན་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་སོ། །གསུམ་པ། སེམས་སེམས་བྱུང་གང་ལྟར་བསྐྱེད། རྣམ་ཤེས་ཡེ་ཤེས་གང་ལྟར་བསྐྱེད་པའི་ཁྱད་པར་གཉིས། དང་པོ།

སེམས་སེམས་བྱུང་གང་ལྟར་བསྐྱེད་པའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པ།

འདིར་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་གི་ཁྱད་པར་བསྟན་པ་ནི། སེམས་བསྐྱེད་པས་ནི་སེམས་བྱུང་ཞར་ལ་སྐྱེད། །སེམས་ནི་དོན་གྱི་ངོ་བོ་རང་སྟོབས་རིག །སེམས་བྱུང་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་རང་སྟོབས་རིག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། གོང་ནས་བཤད་པ་ལྟར་དུ་སེམས་ནི་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཀ་བ་ལྟ་བུ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་རིག་ལ། སེམས་བྱུང་གིས་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་སྦོམ་ཕྲ་ལ་སོགས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་རིག་སྟེ། དབུས་མཐའ་ལས། དེ་ལ་དོན་མཐོང་རྣམ་པར་ཤེས། །དེ་ཡི་ཁྱད་པར་སེམས་ལས་བྱུང་། །ཞེས་སོ། །དེའང་ཉི་མ་དང་ཟེར་བཞིན་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་མཚུངས་པར་འཇུག་པས་ན། སེམས་བསྐྱེད་པས་སེམས་བྱུང་ཡང་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་བསྐྱེད་རྟིང་སེམས་བྱུང་གདོད་སྐྱེད་མི་དགོས་པར་དགོངས་སོ། །གཉིས་པ།

རྣམ་ཤེས་ཡེ་ཤེས་གང་ལྟར་བསྐྱེད་པའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པ།

སེམས་ཡོད་མེད་ངེས་པས་བསྐྱེད་ཚུལ་ཡོད་མེད་བསམ་པ་ནི། འཁོར་བའི་དུས་ན་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་གི། བྱ་དང་བྱེད་པ་རྣམ་པར་གཡོ་བས་ན། །ཡེ་ཤེས་མི་སྣང་ཕྱིར་ན་སེམས་བསྐྱེད་དེ། །ཡེ་ཤེས་རབ་གསལ་དོན་ལ་ནུས་པ་འཇོག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། དང་པོ་ནས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་བསྐྱེད་པས་ཆོག་མོད། ཉེས་པའི་ཆ་ཅན་སེམས་ཅིའི་ཕྱིར་བསྐྱེད་ཅེ་ན། བདེན་ཏེ་འོན་ཀྱང་འཁོར་བའི་ས་འདིར་ཡེ་ཤེས་དེ་དངོས་སུ་དུས་ཐམས་ཅད་པར་མི་སྣང་བས། སེམས་གང་ལའང་རྣམ་པར་རྟོག་འཇུག་བྱེད་པ་འདི་བསྐྱེད་དགོས་པར་བྱུང་སྟེ། དེ་བསྐྱེད་པས་ཡེ་ཤེས་ལ་ནུས་པ་འཇོག་པའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་བསྐྱེད་པའི་སྔོན་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་ཉེས་པ་མེད་དོ། །གཅིག་ཏུ་ན་སྨོན་པ་སྦྱོར་རྗེས་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ལ། འཇུག་པ་མཉམ་གཞག་གི་དུས་ན་སེམས་ཡེ་ཤེས་སུ་བསྐྱེད་པའང་དོན་གྱིས་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། སྒྱུ་འཕྲུལ་ལས། སེམས་ཡེ་ཤེས་སུ་བསྐྱེད་པ་འདི་གསུངས་སོ། །ཨེ་མ་ཧོ་ངོ་མཚར་རྨད་ཀྱི་ཆོས། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་གསང་། །སྐྱེ་བ་མེད་ལས་ཐམས་ཅད་སྐྱེས། །སྐྱེས་པ་ཉིད་ནས་སྐྱེ་བ་མེད། །ཅེས་སོ། །ཡུལ་ཉིད་ཡུལ་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་དང་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་རྣམ་པར་དག་སོང་བས་རིག་སྟོང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོར་འཁོར་འདས་ཡེ་ནས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་སངས་རྒྱས་པའི་ཕྱིར་ན། སེམས་ཀྱང་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཡེ་ནས་ཡིན་པ་ལ། ཡིན་པའི་བདག་ཉིད་དུ་དེ་ལྟར་གསུངས་སོ། །ས་བཅུའི། རྒྱུན་མཐར་སེམས་འགགས་དེས་བསྐྱེད་ཆོ་ག་ལས། །ཉེ་བར་ཐོབ་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ལྡོག་ན་ཡང་། །དེ་ཡི་ནུས་ལྡན་ཡེ་ཤེས་ལ་བགོས་པས། །སངས་རྒྱས་སར་རྒྱས་ཐུགས་རྗེས་དོན་མཛད་ལ། །སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ཅེས་བྱར་བརྗོད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་ས་བཅུ་རྒྱུན་མཐའི་སྐད་ཅིག་ཕྱི་ལོག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང་པོ་ཤར་དུས་སེམས་སེམས་བྱུང་འགགས་པས། དེས་བསྐྱེད་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ཆོ་གས་ཐོབ་པ་དང་བཅས་པ་འགགས་ཀྱང་། སྔར་དོན་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་བསྐྱེད་པ་དང་། ནུས་པ་བཞག་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཉིད་མ་འགགས་པར་ཡོད་པས། ཁམས་དེའི་སྒྲིབ་པ་བྲལ་སྟོབས་ཀྱིས་གསལ་དུ་སོང་ནས། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ཅེས་བྱ་སྟེ། མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། སེམས་བསྐྱེད་དེ་ནི་ས་རྣམས་ལ། །མོས་དང་ལྷག་བསམ་དག་པ་དང་། །དེ་བཞིན་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་སྟེ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་གཞན་དུ་འདོད། །ཅེས་སོ། །སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་དབྱེ་བ་འདི་ལ་བདེན་གཉིས་ཀྱིས་དབྱེ་བ་དང་། སོ་འཕགས་ཀྱི་དབྱེ་བའི་ཐད་ནས་གཉིས་སུ་དབྱེ་བ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་གསུམ་མམ་བསླབ་པ་གསུམ་ལ་ལྟོས་ནས་གསུམ་དུ་དབྱེ་བ་དང་། སས་དབྱེ་བས་བཞིར་དབྱེ་བ། ལམ་ལྔའི་དབྱེ་བས་ལྔར་དབྱེ་བ། ཕར་ཕྱིན་དྲུག་ལ་ལྟོས་ནས་དྲུག་ཏུ་དབྱེ་བ། སྟོབས་བཅུ་ལ་ལྟོས་ནས་བཅུ་རུ་དབྱེ་བའང་ཡོད་པ་དང་། ས་མཚམས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་སུ་དབྱེ་བ་བློ་གྲོས་རྒྱ་མཚོས་ཞུས་པའི་མདོའི་དགོངས་པ་མངོན་རྟོགས་རྒྱན་ལས། དེ་ཡང་ས་གསེར་ཟླ་བ་མེ། །ལ་སོགས་པས་བསྟན་པ་ལྟར་ཡིན་ཅིང་། འདི་ལ་སྨོན་འཇུག་གི་དབྱེ་བ་ཐ་དད་པ་རེ་རེ་ཡོད་པ་ཡིན་པས། ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོའི་རང་ལུགས་ལ་དེ་རེ་རེའི་སྐབས་སུ་སྨོན་འཇུག་གཉིས་གཉིས་ཡོད་པར་བཞེད་ཅིང་། སྨོན་པ་བྱང་ཆུབ་དོན་གཉེར་གྱི་ཆ་དང་། འཇུག་པ་སྦྱོར་བས་ལག་ལེན་ལ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་ཆ་གཉིས་ཀ་ཚང་དགོས་ཤིང་། མདོར་ན་དབྱེ་བསྡུས་རིམ་པ་མཐའ་དག་ཆུའི་རྒྱུན་གཅིག་ཉིད་ལུང་པ་སོ་སོའི་མདར་མིང་འགྱུར་བ་ལྟར། སྨོན་འཇུག་གི་སེམས་བསྐྱེད་གཅིག་པུ་དེ་ཡང་། ཚོགས་སྦྱོར་གྱི་དུས་ན་མོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་བསྐྱེད། ས་དང་པོ་ནས་བདུན་པའི་བར་དུ་ལྷག་བསམ་དག་པའི་སེམས་བསྐྱེད། དག་པ་ས་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སེམས་བསྐྱེད། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །དེའང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ན་ཆོ་ག་ལས་བྱུང་བ་དང་། ད་གཟོད་ཐོབ་བྱའི་སེམས་བསྐྱེད་དུ་མེད་ཀྱང་། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་དོན་མཛད་པ་དུས་ལས་མི་ཡོལ་བའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་། དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་ཡོད་དེ། དོར་བ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང་། དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་ཐོབ་ལ་ཉམས་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ན་སེམས་བསྐྱེད་ཡོད་མེད་ནི་ཚུལ་འདིས་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཞེས་འགག་བསྡོམས་པའོ། །གཉིས་པ་

དབྱེ་བ་བསྟན་པ།

ཅིའི་ཕྱིར་གནས་སྐབས་བཞིར་མིང་འགྱུར་ཞེ་ན་ཞེས་དྲི་བ་བཀོད་ནས། ཆའི་སྒོ་ནས་བཞག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ལན་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ནི། ཚོགས་དང་སྦྱོར་བར་ཁམས་དེའི་རང་བཞིན་ཉིད། །མོས་པས་དོན་སྤྱིའི་ཚུལ་དུ་འཇལ་བས་ན། །སེམས་བསྐྱེད་དེ་ཡང་མོས་པས་བྱུང་ཞེས་བརྗོད། །དང་པོའི་ས་ནས་བདུན་པའི་བར་ཉིད་དུ། །ཁམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ཕྱོགས་རེ་རྣམ་དག་པས། །ཡེ་ཤེས་རྒྱ་ཆེ་ལྷག་བསམ་དག་ཅེས་བརྗོད། །དག་པའི་སར་ནི་སྒོ་ལྔ་ཀུན་གཞིའི་ཤེས། །རྣམ་དག་སྨོན་ལམ་ཡོན་ཏན་རྒྱ་ཆེ་བས། །རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ཅེས་སུ་བརྗོད། །ཁམས་ལ་སྒྲིབ་བྲལ་སངས་རྒྱས་ས་དེ་ནི། །སྒྲིབ་པ་སངས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ཅེས་བྱར་བརྗོད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཁམས་ལ་སྒྲིབ་པ་ཡོད་མེད་ཀྱི་ཆ་ནས་གནས་སྐབས་བཞིར་གཞག་གོ །དེའང་ཚོགས་སྦྱོར་དུ་ཀུན་གཞི་དང་། ཚོགས་བརྒྱད་བག་ཆགས་དང་བཅས་པས། ཁམས་ཉི་མ་ལྟ་བུ་བསྒྲིབས་ནས་མི་མཐོང་སྟེ། བཤད་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་སུ་འཛིན་པས་ན། དད་པས་མོས་པས་སྤྱི་ཡུལ་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་མོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་བསྐྱེད་ཅེས་མིང་བཏགས་པ་སྟེ། རྒྱུད་བླ་མ་ལས། རང་བྱུང་ཉིད་ཀྱི་དོན་དམ་ནི། །དད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་བྱ་བ། །ཞེས་བཤད་དོ། །ས་དང་པོ་ནས་བདུན་པའི་བར་དུ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ལོག་པས། ཞིང་དང་ཡོན་ཏན་བརྒྱ་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་གཟིགས་ཏེ། ཁམས་དེའི་སྒྲིབ་པ་ཕྱོགས་གཅིག་དག་པས་སྤྲིན་བར་གྱི་ཉི་ཟེར་གྱི་སྣང་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་པས་ལྷག་བསམ་དག་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ཅེས་གསུངས་སོ། །ས་བརྒྱད་པར་ཡིད་ཤེས་ལོག་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་། དགུ་པ་སྒོ་ལྔའི་རྣམ་ཤེས་ལོག་པས་ཞིང་ཁམས་དག་པ་དང་། བཅུ་པར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་ལོག་པས་ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་དབང་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྒྱུན་མཐར་སེམས་སེམས་བྱུང་གི་བག་ཆགས་ཀུན་གཞི་དང་བཅས་པ་ལོག་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་འཁོར་བའི་ཤེས་པ་གང་ཡང་མེད་པས། སྤྲིན་ཐམས་ཅད་ལས་གྲོལ་བའི་ཉི་མ་འདྲ་བ་སྟེ། ཁམས་དེའི་ཡོན་ཏན་ཅི་ཡོད་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་དུ་གྱུར་པས་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་དེ། དག་པའི་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིའང་། སྤྱོད་ཡུལ་ལས་འདས་པ་ནི། རྒྱུད་བླ་མ་ལས། སངས་རྒྱས་ཁམས་དང་སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་དང་། །སངས་རྒྱས་ཡོན་ཏན་སངས་རྒྱས་འཕྲིན་ལས་ནི། །དག་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཡང་བསམ་བྱ་མིན། །ཞེས་སོ། །གསུམ་པ།

བསྐྱེད་ཚུལ་བསྟན་པ།

ད་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པའི་ཚུལ་ནི། ཇི་ལྟར་བསྐྱེད་ཚུལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡིན་ཏེ། །བླ་མ་མཆོག་དང་དཀོན་མཆོག་དྲུང་དུ་ལེན། །བླ་མར་ལེན་ཚེ་དེ་ཡིས་ཆོས་བཤད་དེ། །སྔོན་འགྲོ་ཡན་ལག་བདུན་པ་སྐྱབས་འགྲོར་བཅས། །དངོས་གཞི་རྒྱལ་དང་རྒྱལ་སྲས་བླ་མ་མཆོག །དགོངས་སུ་གསོལ་ཞེས་ལེགས་པར་བརྗོད་རྗེས་སུ། །ཇི་ལྟར་སྔོན་གྱི་རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་ཀྱིས། །བྱང་ཆུབ་ཐུགས་བསྐྱེད་བསླབ་ལ་གནས་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་བདག་གིས་འགྲོ་ལ་ཕན་དོན་དུ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་བསྐྱེད་བསླབ་ལ་གནས་པར་བགྱི། །དེ་སྐད་ཅེས་ནི་ལན་གསུམ་བརྗོད་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སེམས་བསྐྱེད་པའི་ཚུལ་ཡང་། གང་ཟག་དམ་པ་ཁ་ཅིག་དཀོན་མཆོག་དྲུང་དུ་རང་གིས་ལེན་པ་ཡིན་ལ། ཕལ་པ་དག་བླ་མ་ལས་ལེན་ཏོ། །ལེན་ཚུལ་གྱི་ཆོ་ག་འདྲའོ། །ཕལ་པ་དག་ཀྱང་དང་པོ་བླ་མ་ལས་བླངས་པས། ཕྱིས་གསོ་དུས་སམ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་བསྐྱེད་དུས་བླ་མ་ལས་གཞན་དཀོན་མཆོག་གི་དྲུང་དུ་བྱེད་པའང་རུང་བ་ཡིན་ནོ། །བླ་མ་ལས་ལེན་ན་འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས་ཐར་པའི་ཕན་ཡོན་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་རང་བཞིན་སོགས་བརྗོད་ནས་བློ་བཅོས་ལ། སྔོན་འགྲོ་ཡན་ལག་བདུན་པ་རྒྱས་པའམ། བཟང་པོ་སྤྱོད་པའི་ཇི་སྙེད་སུ་དག་ཙམ་བྱས་ནས། ཕྱོགས་བཅུ་ན་བཞུགས་པའི་བླ་མ་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་ཆེན་པོ་རྣམས་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དང་། ས་ཆེན་པོ་ལ་རབ་ཏུ་བཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་དགོངས་སུ་གསོལ། ཞེས་དགོངས་སུ་གསོལ་བ་གསུམ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་ཚོགས་ཞིང་སྤྲུལ་བའི་ལྷ་ཚོགས་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་དཔང་པོར་སླར་ཡང་སད་པར་མོས་ན། གང་ཞིག་ཐུབ་དབང་ཡིད་བྱེད་པ། །དེ་ཡི་མདུན་ན་དེ་བཞུགས་ཏེ། །རྟག་པར་བྱིན་གྱིས་རློབ་པ་དང་། །ཉེས་པ་ཀུན་ལས་རྣམ་པར་དགྲོལ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ། སངས་རྒྱས་ལ་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡོད་པས་སྤྱན་འདྲེན་བྱེད་པར་དགོངས་ཤིང་། བརྩེ་བའི་ཐུགས་རྗེ་ཡོད་པས་ཐུགས་རྗེས་གཟིགས་ནས། མཛད་པའི་ཕྲིན་ལས་མངའ་བས་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོས་སྐད་ཅིག་གིས་བྱོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་གསུམ་གྱི་གཞི་བཟུང་ནས། བདག་མིང་འདི་ཞེས་བགྱི་བས་དུས་འདི་ནས་བཟུང་སྟེ། སྙིང་པོ་བྱང་ཆུབ་ལ་མཆིས་ཀྱི་བར་དུ། ཇི་ལྟར་སྔོན་གྱི་བདེ་གཤེགས་ཀྱིས། །བྱང་ཆུབ་ཐུགས་ནི་བསྐྱེད་མཛད་ལྟར། །དེ་བཞིན་འགྲོ་ལ་ཕན་དོན་དུ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་བསྐྱེད་པར་བགྱི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་ལའང་། །རིམ་པ་བཞིན་དུ་བསླབ་པར་བགྱི། །མ་བསྒྲལ་བ་རྣམས་བསྒྲལ་བར་བགྱི། །མ་གྲོལ་བ་རྣམས་དགྲོལ་བར་བགྱི། །དབུགས་མ་ཕྱུང་རྣམས་དབུགས་དབྱུང་ཞིང་། །སེམས་ཅན་མྱ་ངན་འདས་ལ་འགོད། །ཅེས་པ་ལན་གསུམ་བརྗོད་དོ། །ལན་གསུམ་དུ་བརྗོད་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། དང་པོས་སྨོན་པ་སེམས་བསྐྱེད། གཉིས་པས་འཇུག་པ་སེམས་བསྐྱེད། གསུམ་པས་གཉིས་ཀ་བརྟན་ཅིང་དག་པར་ཐོབ་པའི་ཆེད་དོ། །སྨོན་འཇུག་གཉིས་ངོ་བོ་གཅིག་ཏུ་སྐྱེ་བ་མ་གཏོགས་དངོས་པོ་ཐ་དད་པར་ཡོད་པ་མིན་ལ། རང་ལུགས་ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོས་བཞེད་པ་ལྟར་ན་བློ་རྫས་གཅིག་དུས་གཅིག་ལ་བྱེད་པ་གཅིག་པའི་བདག་ཉིད་དུ་འདོད་ཅིང་། ཆོ་ག་ལས་ཐ་དད་ལྟར་སྦྱར་བ་ཡོད་ཀྱང་། ལྡོག་པ་ཐ་དད་པ་གསུམ་བརྗོད་པ་ཐ་དད་པ་གསུམ་གྱིས་བསྐྱེད་པ་ལས་ངོ་བོ་ཐ་དད་མིན་པ་བཤད་མ་ཐག་པ་ལྟར་རོ། །མཇུག་ཏུ་རང་གཞན་དགའ་བ་བསྒོམ་པ་ལ་སོགས་པས་མཐའ་བསྡུ་བར་བྱ་བའོ། །དེས་ནི་སེམས་བསྐྱེད་ཚུལ་དང་ཆོ་གས་ཇི་ལྟར་ལེན་པའི་ཆོ་གའི་རྣམ་བཞག་དང་བཅས་པ་བསྟན་ནས། བཞི་པ།

ཕན་ཡོན་བསྟན་པ།

དེ་ལྟར་སེམས་བསྐྱེད་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། དེ་ཡི་ཕན་ཡོན་དམ་པ་ཚད་མེད་དེ། །རྒྱལ་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མིང་ཐོབ་ཅིང་། །ལྷར་བཅས་འཇིག་རྟེན་ཀུན་གྱིས་མཆོད་སྡོང་འགྱུར། །དགེ་བ་ཐམས་ཅད་ཐར་པའི་ལམ་འགྱུར་ཞིང་། །སྡིག་པ་མཐའ་ཡས་ཉེས་ཟད་བསོད་ནམས་འཕེལ། །ཐར་ལམ་རྙེད་ཅིང་མངོན་མཐོ་ངེས་ལེགས་འགྲུབ། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། སེམས་བསྐྱེད་ཐོབ་མ་ཐག་ནས་མ་ཉམས་པར་ཡོད་རིང་ཐམས་ཅད་དུ། རྒྱལ་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མིང་ཐོབ་ཅིང་། ལྷ་མི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོད་སྡོང་དུ་གྱུར་པ་ནི། སྤྱོད་འཇུག་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་སྐྱེས་གྱུར་པའི་སྐད་ཅིག་ལ། །འཁོར་བའི་བཙོན་རར་བསྡམས་པའི་ཉམ་ཐག་རྣམས། །བདེ་གཤེགས་རྣམས་ཀྱི་སྲས་ཞེས་བརྗོད་བྱ་ཞིང་། །འཇིག་རྟེན་ལྷ་མིར་བཅས་པས་ཕྱག་བྱར་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །དགེ་བ་ཐམས་ཅད་ཐར་པའི་ཆ་མཐུན་དུ་འགྱུར་བ་དང་། ལུང་མ་བསྟན་ཆད་ནས་རྟག་ཏུ་བསོད་ནམས་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་ཡང་། དེ་ཉིད་ལས། དེང་ནས་བཟུང་སྟེ་གཉིད་ལོག་གམ། །བག་མེད་གྱུར་ཀྱང་བསོད་ནམས་ཤུགས། །ནམ་མཁའ་མཉམ་པ་དུ་མ་ཞིག །རྒྱུན་མི་འཆད་པར་རབ་ཏུ་འབྱུང་། །ཞེས་སོ། །སྡིག་པ་མཐའ་ཡས་ཟད་པ་ནི། དེ་ཉིད་ལས། དེས་ནི་དུས་མཐའི་མེ་བཞིན་སྡིག་ཆེན་རྣམས། །སྐད་ཅིག་གཅིག་གིས་ངེས་པར་སྲེག་པར་བྱེད། །ཅེས་སོ། །བསོད་ནམས་ཚད་མེད་པ་ཐོབ་སྟེ། དེ་ཉིད་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་བསོད་ནམས་གང་། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་གཞལ་གྱིས་ལང་། །ཕན་པར་བསམས་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་། །སངས་རྒྱས་མཆོད་ལས་ཁྱད་འཕགས་ན། །སེམས་ཅན་རེ་རེའི་མི་བདེ་བ། །དཔག་ཏུ་མེད་པ་བསལ་འདོད་ཅིང་། །རེ་རེའང་ཡོན་ཏན་དཔག་ཏུ་མེད། །སྒྲུབ་པར་འདོད་པ་སྨོས་ཅི་དགོས། །ཞེས་པ་དང་། གསང་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་བསོད་ནམས་གང་། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་གཟུགས་མཆིས་ན། །ནམ་མཁའི་ཁམས་ནི་ཀུན་བཀང་ཡང་། །དེ་ནི་དེ་བས་ལྷག་པར་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །ཐར་པའི་ལམ་སྣ་ཟིན་ཅིང་བདེ་བ་ནས་བདེ་བར་འགྲོ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རྟ་ཞོན་ནས། །བདེ་ནས་བདེ་བར་འགྲོ་བ་ལ། །ཞེས་སོ། །དེ་ཡན་གྱིས་ཐུན་མོང་གི་ལམ་ལས་ལམ་གྱི་གཞི་སྐྱབས་འགྲོ་དང་། ལམ་གྱི་རྩ་བ་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་བསྟན་པ་སོང་ནས། གསུམ་པ་བསྐྱེད་རིམ་ལ། བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ།

བསྐྱེད་རིམ་མདོར་བསྟན་པ།

ཐུན་མོང་གི་ལམ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས། གསང་སྔགས་ཀྱི་ལམ་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ནི། དེ་ལྟར་སེམས་མཆོག་བསྐྱེད་པར་གྱུར་མ་ཐག །གསང་སྔགས་རྗེས་ཞུགས་སྐལ་བཟང་འགྲོ་མཆོག་གིས། །རང་རང་མོས་པའི་ཡི་དམ་ལྷར་བསྒོམ་མོ། །ཞེས་མདོར་བསྟན་ནས། གཉིས་པ་ལ། སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཆོས་དང་། དངོས་གཞི་གཉིས། དང་པོ།

སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཆོས་བསྟན་པ།

སྔོན་དུ་རིག་གཏད་རྗེས་གནང་དབང་ལ་སོགས། །རྒྱུད་སྡེ་མཆོག་ནས་གསུངས་བཞིན་སྨིན་བྱས་ལ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྔགས་ལ་དད་པས་རང་གང་ལ་མོས་པའི་ལྷའི་རིག་གཏད་དང་། རྗེས་སུ་གནང་བ་དབང་ལ་སོགས་པས་རྒྱུད་མ་སྨིན་པ་སྨིན་པར་བྱས་ནས་ལམ་བསྐྱེད་རྫོགས་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །གཉིས་པ་ལ་བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ།

བསྐྱེད་རིམ་གྱི་དངོས་གཞི་མདོར་བསྟན་པ།

གྲོལ་བྱེད་བསྐྱེད་རྫོགས་དོན་ལ་བསྒོམ་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྨིན་ཟིན་ན་གྲོལ་ཅི་དགོས་ཤེ་ན། སྨིན་ཞེས་པ་ནི་རྒྱུད་ལ་ཐར་པའི་མྱུ་གུ་སྐྱེ་ངེས་ཀྱིས་ནུས་རུང་དུ་བྱས་པ་ལ་བཏགས་ཏེ། ཆུ་ལུད་དྲོད་གཤེར་འཛོམས་དུས་ས་བོན་བཏབ་པ་འདྲ་ལ། གྲོལ་བྱེད་བསྐྱེད་རྫོགས་ནི། དེ་རྗེས་ཡུར་ཁུགས་ལ་སོགས་དང་འདྲའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ། དངོས་གཞི་བསྐྱེད་རིམ་དང་། ཞར་བྱུང་རྫོགས་རིམ་བསྟན་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ་དངོས་དང་། དེའི་ཕན་ཡོན་གཉིས། དང་པོ།

དངོས་གཞི་བསྐྱེད་རིམ་དངོས་བསྟན་པ།

ཇི་ལྟར་བསྐྱེད་རྫོགས་བསྒོམ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཕྱི་སྣོད་ཞིང་དང་སེམས་ཅན་ལྷ། །རང་ལུས་གཞལ་ཡས་ཁང་མཛེས་ངག་སྔགས་ཏེ། །སེམས་ནི་ལྷར་གསལ། ཞེས་པས་བསྟན་ལ། དང་པོ་བསྐྱེད་པའི་རིམ་པ་ནི་འདིར་རྣལ་འབྱོར་ཆེན་པོ་རྒྱུད་མ་ཧཱ་ཡོ་གའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཕྱི་སྣོད་འོག་མིན་གྱི་ཞིང་ཁམས། ནང་བཅུད་ལྷ་དང་ལྷ་མོ། རང་ལུས་འོད་གསལ་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར། ངག་གསང་སྔགས་ཀྱི་རང་བཞིན། སེམས་ཀྱི་རྣམ་པ་རིགས་ལྔ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལྷར་གསལ་བས། གཉིས་པ།

དེའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པ།

ཐ་མལ་ཞེན་པ་འགོག །དབྱིངས་ཀྱི་རྗེས་འགྲོ་སྒྲིབ་པའི་དྲི་མ་སེལ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཐ་མལ་གྱི་ཞེན་པ་འགོག བསྐྱེད་རིམ་ལྷར་སྣང་རྣམ་བཅས་ཀྱི་གསལ་འདེབས་འདི་རྣམ་མེད་ཆོས་ཉིད་དབྱིངས་ཀྱི་ངོ་བོ་དངོས་མ་ཡིན་ཡང་དེ་དང་རྣམ་པ་ཆ་འདྲ་ཡུལ་དུ་བྱས་པས། མཐར་ཐུག་འབྲས་བུ་དེ་འདྲ་འགྲུབ་པ་ལ་མི་བསླུ་ཞིང་། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ལ་སྒྲིབ་པའི་དྲི་མ་སེལ་བའི་དགོས་པ་ཡོད་དོ། །གཉིས་པ།

ཞར་བྱུང་རྫོགས་རིམ་བསྟན་པ།

བསྐྱེད་རིམ་གྱི་ངང་དེ་ཉིད་དམ། དེ་རྗེས་སེམས་ཉིད་མི་དམིགས་ཆོས་ཉིད་ངང་། །སེམས་ཉིད་འོད་གསལ་རྫོགས་པའི་རིམ་པ་བསྒོམ། །འདི་ནི་ངེས་དོན་རྒྱུད་སྡེའི་དགོངས་པ་ཡིན། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ལས་དང་པོ་པས་བསྐྱེད་རིམ་གྱི་རྣམ་པ་རིམ་གྱིས་བསྡུས་ནས་རྗེས་ལ་རྫོགས་རིམ་བསྒོམས་པས་བསྐྱེད་རིམ་སྒྱུ་མར་ཞེན་པ་འགོག་ལ། རྫོགས་ཞེས་པ་ཚང་བའམ་འདུས་པ་དེའི་ངང་ལས་གཞན་དུ་མི་གཡོ་བའི་དོན་ཡིན་ཅིང་། རྫོགས་པའི་སྒོ་ནས་བསྐྱེད་རིམ་ཉིད་ཀྱི་ངང་དུ་རྫོགས་རིམ་བསྒོམས་པས། སྟོང་པར་ཞེན་པ་འགོག་གོ །སྔར་བསྐྱེད་རིམ་རྐྱང་བའི་སྐབས་སེམས་ལྷར་གསལ་ནས། འདིར་སེམས་ཉིད་རྫོགས་རིམ་དུ་བསྒོམ་པ་ནི། གཟུགས་སྐུ་དང་ཆོས་སྐུ་སྣང་བ་དང་སྟོང་པ་ལམ་དུ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་གནད་མི་ཤེས་པ་དག་སེམས་ཀྱི་འཕྲོ་འདུ་དང་། རྣམ་པ་ལམ་བྱེད་ཙམ་ལ་རྫོགས་རིམ་དུ་འདོད་པ་འཁྲུལ་ཏེ། སྣང་བ་དང་། རྣམ་པ་གཉིས་ཀ་གང་ཡིན་རུང་ཆོས་ཅན་ཡུལ་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྫོགས་པ་ནི་སྟོང་པ་དང་། རྣམ་མེད་ཆོས་ཉིད་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །བསྐྱེད་རྫོགས་ལ་བརྟན་པ་ཐོབ་ནས་རིམ་གཉིས་དབྱེར་མེད་དུ་ཟུང་དུ་འཇུག་དུས་ཀྱང་བསྐྱེད་རྫོགས་སོ་སོའི་ལྡོག་པ་དེ་བཞིན་དུ་གནས་སོ། །བསྐྱེད་རྫོགས་ཞེས་པ་སོ་སོར་བྱས་ནས་གསུངས་པ་ནི་དང་པོའི་ལས་ཅན་དང་། རྫོགས་རིམ་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་ཀྱང་བསྐྱེད་རྫོགས་སོ་སོར་བསྟན་ལ། ངོ་མས་བཤད་ན། བསྐྱེད་རིམ་ཏིང་འཛིན་རྣམ་གསུམ་གྱིས་ཁོག་འབུབ་དགོས་དུས། བསྐྱེད་གཞི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་རབ་དེ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ས་རུ་རྗེས་དཔག་ཙམ་མ་གཏོགས་ཡོད་པ་མིན་ལ། དེ་མེད་དུས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསམ་དུ་མེད་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་ཙམ་དུ་སྣང་བའི་ཀུན་སྣང་གི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལྟར་དུ་གྱུར་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེའི་གདངས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོར་ཤར་བའི་ མོས་པས་སྤྱོད་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ལ། ཀུན་སྣང་གི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་བཏགས་ནས། དེས་འཕེན་པའི་བསྐྱེད་རིམ་གྱི་རྒྱུ་ཚོགས་བསྒྲུབ་པའོ། །དེའང་ཐབས་ཀྱི་ལམ་མ་ནོར་བ་ཡིན་པ་སྟེ། སྟོང་ཉིད་སྙིང་རྗེ་ཟུང་འཇུག་གི་གསལ་སྣང་ལྷའི་མཚན་མར་ཤར་ཀྱང་། ཤར་དུས་ཉིད་ནས་རང་བཞིན་གྱིས་མ་གྲུབ་པར་སྣང་སྟོང་གི་རང་བཞིན་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་འབྲེལ་བ་བསྐྱེད་རྫོགས་ཟུང་འཇུག་གི་དོན་ཡིན་ནོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། བསམ་གཏན་གྱི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ལེའུ་སྟེ་བཅུ་དགུ་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པའོ།། །།དེ་ཡིན་གྱིས་སྒོམ་པས་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ལ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཆོས། སྐྱབས་འགྲོ། སེམས་བསྐྱེད། བསྐྱེད་རིམ་ད་དུང་ཞོར་དུ་རྫོགས་རིམ་གྱིི་འགྲོས་དང་བཅས་པ་སོང་ནས། གཉིས་པ་དངོས་གཞི་ལ། བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ།

བསམ་གཏན་གྱི་དངོས་གཞི་མདོར་བསྟན་པ།

དེ་ལྟར་སྔོན་འགྲོ་རྫོགས་པའི་རྗེས་ལ། དེ་ནས་དངོས་གཞི་ཇི་ལྟར་བསྒོམ་པ་ནི། །དང་པོར་དབེན་ཞིང་ཡིད་འོང་གནས་དག་ཏུ། །སྔོན་འགྲོའི་ཆོས་རྣམས་རིམ་པར་རྫོགས་མ་ཐག །དངོས་གཞི་འོད་གསལ་ཡེ་ཤེས་བསྒོམ་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྔོན་འགྲོའི་ཆོས་སྔོན་དུ་འགྲོ་དགོས་ཤིང་། སྔོན་འགྲོ་མེད་པའི་དངོས་གཞི་དེ་རྨང་མེད་པའི་མཁར་ལྟ་བུ་ཡིན་ཅིང་། སྔོན་འགྲོའི་ཆོས་རྣམ་རྫོགས་པའི་རྗེས་སུ་དངོས་གཞི་ཡོད་དགོས་ཤིང་། དངོས་གཞི་མེད་ན་དགོས་དོན་མཁར་གྱི་ངོ་བོ་མ་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་དུས། སྔོན་འགྲོ་ཐོས་བསམ་བྱེད་པའི་རིམ་པ་སོང་ནས། དངོས་གཞི་འོད་གསལ་སྒོམ་པས་གཏན་ལ་དབབ་དགོས་སོ། །གནས་དབེན་ཞིང་ཡིད་དུ་འོང་བར་སྟན་བདེ་བ་ལ་འདུག་ནས། སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་བསྐྱེད་པའི་རིམ་པ་རྒྱས་བསྡུས་གང་རུང་ཅིག་བསྒོམས་ནས་རྫོགས་རིམ་འོད་གསལ་གྱི་དོན་ལ་མཉམ་པར་གཞག་གོ །གནས་དབེན་པ་འདུ་འཛི་བྲེལ་ཟིང་གི་ཅ་ཅོ་མེད་ས་རང་བཞིན་གྱིས་ཁམས་དྭངས་ཤིང་དབང་པོ་གསལ་བས་ཏིང་འཛིན་རང་ཤུགས་ཀྱིས་སྐྱེ་བའི་གནས། གྲོགས་བྱ་དང་རི་དྭགས་མཐོང་ན་མི་མཐུན་པ་མེད་པ་དག རང་བྱུང་གི་རྩྭ་ཆུ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་བག་ཕེབས་པར་རྒྱུ་བའི་རྩྭ་གཙང་ཆུ་གཙང་གི་འཁོར་ཡུག་འགལ་རྐྱེན་གྱི་འཚེ་བ་མེད་པའི་དམ་པས་ཞབས་ཀྱིས་བཅགས་པའི་སྒྲུབ་གནས་ཤིག་ཏུ། དེ་ལྟ་བུ་ཕྱི་གནས་ཀྱིས་དབེན་པས་མ་ཚད་ནང་སེམས་ཀྱིས་དབེན་པ། འཁོར་བ་ངེས་འབྱུང་གི་ཞེན་པ་གཏིང་ནས་ལོག་སྟེ་ བསམ་རྒྱུ་ཆོས་མིན་པར་མེད་པ། གསང་བ་སེམས་ཉིད་ཀྱི་དབེན་པ་མ་བཅོས་རྣལ་བཞག་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རང་ངོའི་ངང་ལས་མི་འདའ་བར། སྒྲུབ་ཁང་དེའི་ནང་གི་བསམ་གཏན་སྒོམ་པའི་སྟན་བདེ་བ་ལ་བསྡད་ནས། ཐུན་གྱི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་རྗེས་སུ་རྫོགས་རིམ་དོན་གྱི་འོད་གསལ་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་མཉམ་པར་བཞག་ནས་སྒོམས་ཤིག་ཅེས་པའོ། །བསྐྱེད་རིམ་ནི་ལྷའི་གསལ་སྣང་སྒོམ་པ་ཡིན་ན། རྫོགས་རིམ་ཞེས་པ་ཅི་ཞེ་ན། རྫོགས་རིམ་གྱི་ངོ་བོ་ནི་རྣམ་རྟོག་གི་རང་བཞིན་ཤེས་ནས་དེ་ཉིད་མི་རྟོག་པའི་ལམ་དུ་དམིགས་བཅས་ཀྱི་ཐབས་ལ་བརྟེན་པའམ། དམིགས་མེད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་འགོག་པ་སྟེ། དེ་ཡང་རྣམ་རྟོག་གི་རང་བཞིན་ཤེས་ནས་མི་རྟོག་པར་འཇོག་པར་ཞིག་ཏུ་དང་པོའི་ལས་ཅན་གྱིས་གོ་ན་ཆོག་གོ །གཉིས་པ་ལ་ཐབས་ཞི་གནས་བསྒྲུབ་པ་དང་། ཐབས་བྱུང་ལྷག་མཐོང་བསྒོམ་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གཉིས། དང་པོ།

ཐབས་ཞི་གནས་བསྒྲུབ་པ་སྤྱིར་བསྟན་པ།

འོད་གསལ། དེ་ཡང་ཐབས་མེད་ཤེས་རབ་མི་སྐྱེ་བས། །ཐོག་མར་སྣ་ཚོགས་ཐབས་ཀྱིས་བསམ་གཏན་བཙལ། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ལྷག་མཐོང་གི་ཤེས་རབ་རང་ལ་ཡོད་ཀྱང་ཐབས་མེད་ན་ཤེས་རབ་དེ་ཉིད་མངོན་དུ་མི་འགྱུར་བས། མྱུ་གུའང་རྒྱུ་རྐྱེན་དུ་མ་ལས་འབྱུང་བ་ལྟར། ཡེ་ཤེས་དེ་སྐྱེ་བའང་རང་ལ་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་མི་འཆར་བས་ཐོག་མར་ཐབས་དུ་མ་ལ་བརྟེན་དགོས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཐབས་དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན། དམིགས་པའི་རྟེན་ལས་མི་དམིགས་སྐྱེ་བ་སྟེ། །དེ་ལས་ཆོས་ཉིད་ཡེ་ཤེས་འཆར་བས་ན། །དང་པོ་ཞི་གནས་བསྐྱེད་པའི་རིམ་པ་ཡང་། །རང་རང་རྒྱུད་ལས་ཇི་སྐད་གསུངས་བཞིན་བསྒོམ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེའང་དམིགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་མི་དམིགས་པ་སྐྱེ་སྟེ། མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། དམིགས་པ་ལ་ནི་བརྟེན་ནས་སུ། །མི་དམིགས་པ་ནི་རབ་ཏུ་སྐྱེ། །ཞེས་སོ། །ཐབས་ཞི་གནས་ལ་བརྟེན་ཏེ་ཐབས་བྱུང་ལྷག་མཐོང་སྐྱེ་དགོས་པས་ཐབས་ཞི་གནས་དེ་ཉིད་ཀྱང་རྒྱུད་སྡེ་སོ་སོར་རྣམ་པ་མི་འདྲ་བ་གང་ཟག་གི་དབང་པོ་དང་ཁམས་དང་མོས་པ་དང་བསྟུན་ཏེ་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་རང་ཉིད་གང་མོས་སུ་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །གཉིས་པ་ལ། མདོར་བསྟན། རྒྱས་བཤད། དེ་ཐབས་ཡིན་ཚུལ་གསུམ། དང་པོ།

མདོར་བསྟན་པ།

སྐབས། འདིར་ནི་མདོར་བསྡུས་ཅུང་ཟད་བསྟན་པ་ནི། །ལུས་ལ་རྩ་གནས་དེ་ལ་རླུང་དང་ཁམས། །རང་བཞིན་བརྟེན་ཕྱིར་དེ་དག་གནད་བསྣུན་གཅེས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྤྱིར་གོང་ནས་བཤད་པ་ལྟར་དུ་མདོ་རྒྱུད་སོ་སོའི་སྐབས་སུ་ཞི་གནས་སྒྲུབ་ཚུལ་གསུངས་པ་མང་པ་ཡིན་ཀྱང་། བླ་མེད་ཕ་རྒྱུད་མ་རྒྱུད་གཉིས་སུ་མེད་པའི་རྒྱུད་སྡེ་དང་གསུམ་ཆར་དྲིལ་ནས་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་སྐབས་འདིར་རྩ་རླུང་ཐིག་ལེ་གསུམ་གྱི་ཐབས་ལས་ཡེ་ཤེས་འཆར་བ་ངོས་བཟུང་ནས་བསྒོམ་པའི་ཕྱིར་རྩ་རླུང་ཐིག་ལེ་དེ་གསུམ་གནད་དུ་བསྣུན་པ་གཅེས་སོ། །དེའང་རྩ་གནད་དུ་འགྲོ་བ་ལ་ལུས་གནད་གལ་ཆེ་སྟེ་རྩ་ལུས་ལ་གནས་པས་སོ། །རླུང་གནད་དུ་འགྲོ་བ་ལ་སྲོག་གནད་ཆེ་སྟེ་རླུང་ལྔའི་དྭངས་མ་སྟོབས་སུ་གྱུར་བ་སྲོག་ལ་རག་ལས་པས་སོ། །ཐིག་ལེ་གནད་དུ་འགྲོ་བ་ལ་རྩོལ་བ་གལ་ཆེ་སྟེ་སྲོག་རྩོལ་གྱི་ཤིང་རྟས་དབུ་མ་སྒྲ་གཅན་གྱི་དབྱིངས་སུ་ཨེ་ཝཾ་ཟུང་འཇུག་གི་ཉམས་སྐྱོང་དགོས་པ་ཡིན་པའོ། །རྫོགས་རིམ་གྱི་སྐབས་འདིར་གསང་སྔགས་ཕ་རྒྱུད་ཁ་ཅིག་རླུང་ཁོ་ནའི་ཐབས་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་པ་གསལ་བདེ་ཙམ་དོན་དམ་དུ་འདོད་པ་དང་། མ་རྒྱུད་པ་ཁ་ཅིག་ཐིག་ལེ་ལས་སྐྱེས་པའི་བདེ་གསལ་རྟོག་མེད་ཙམ་དོན་དམ་དུ་འདོད་ཅིང་དེ་དག་གི་ཐབས་ཁོ་ན་ལ་ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའང་ཐར་པའི་ལམ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡེ་ཤེས་གྲུབ་པ་ལས། ལུས་ཀྱི་སྦུད་པ་གང་ཡིན་དང་། །སྦུད་པ་འབུད་པར་བྱེད་པ་དག །དེ་དག་ཁྱད་པར་མ་མཐོང་སྟེ། །དེ་ཉིད་མཐོང་བའི་རྣལ་འབྱོར་བས། །སྦུད་པ་ཡི་ནི་བྱ་བ་ནོན། །ཞེས་པ་དང་། དབང་པོ་གཉིས་བྱུང་བདེ་བ་ནི། །དེ་ཉིད་ཡེ་ཤེས་སྐྱེད་ན་སྨྲ། །དེ་ནི་བདེ་བ་ཆེ་ཡིན་ཞེས། །རྒྱལ་བ་མཆོག་གིས་མ་གསུངས་སོ། །བདེ་ཆེན་མི་རྟག་མ་ཡིན་ཏེ། །བདེ་བ་ཆེན་པོ་རྟག་ཏུ་རྟག །འགྱུ་བདེ་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཡིན་ན་མཆན་ཁུང་གཡའ་འཕྲུག་ལས་བྱུང་བ། །ཅི་ཡི་ཕྱིར་ན་བདེ་ཆེན་མིན། །ཞེས་སོ། །དེས་ན་དེ་དག་རྐྱང་པ་ལམ་དངོས་མ་ཡིན་པས་ཞེན་པར་མི་བྱ་ལ། ལམ་གྱི་ཆ་རྐྱེན་ཡིན་པས་ལམ་མ་རྫོགས་རིང་ལ་དེ་དག་དོར་བར་ཡང་མི་བྱ་བར་འབད་དོ། །དེ་ཡང་ཕ་རྒྱུད་ཀྱིས་རླུང་ལ་གནད་དུ་བསྣུན་ཞིང་། མ་རྒྱུད་ཀྱིས་ཐིག་ལེ་གནད་དུ་སྣུན། གཉིས་མེད་རྒྱུད་ཀྱིས་འོད་གསལ་ལ་གནད་དུ་སྣུན་པ་ཡིན། ཁྱད་པར་དུ་སྔགས་གསར་མའི་ཕྱོགས་སུ་དེང་སང་གྲགས་ཆེ་བའི་སྦྱོར་དྲུག་དང་། རིམ་ལྔ། ལམ་འབྲས་སོགས་རྙིང་མ་རང་ལུགས་ཀྱི་ཧེ་རུ་ཀ་གལ་པོའི་རྒྱུད་ལ་སོགས་པ་ལས་གསལ་བར་གསུངས་ཡོད་ཀྱང་། དེང་སྐབས་ཕྱག་ལེན་དུ་འདེབས་པ་ཉུང་ངོ་། །སྦྱོར་དྲུག་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན། བསྒྲུབ་བྱ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསང་གསུམ་ལ། སྒྲུབ་བྱེད་སྦྱོར་དྲུག་ཡན་ལག་དྲུག་སྟེ། སོར་སྡུད་དང་བསམ་གཏན་གཉིས་ཀྱིས་ལུས་དང་རྩ་དབུ་མར་སྦྱངས་ནས། སྐུ་རྡོ་རྗེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་པ་དང་སྤྲུལ་སྐུ་སྒྲུབ་པ་དང་། སྲོག་དང་རྩོལ་བ་གཉིས་ཀས་དེར་རོ་རྐྱང་གི་རླུང་བཙུད་དེ་ངག་དང་རླུང་སྦྱངས་ནས། གསུང་རྡོ་རྗེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་པ་དང་ལོངས་སྐུ་སྒྲུབ་པ་དང་། རྗེས་དྲན་དང་ཏིང་འཛིན་གཉིས་ཀས་ཡིད་དང་ཐིག་ལེ་སྦྱངས་ནས་ཐུགས་རྡོ་རྗེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་པ་དང་ཆོས་སྐུ་སྒྲུབ་པ་བྱེད་པའོ། །རིམ་ལྔ་ནི་དབེན་གསུམ་དང་ཟུང་འཇུག་འོད་གསལ་ལྔ་པོ་ཡིན་ཅིང་། དེ་ཡང་རླུང་དབུ་མར་དང་པོར་ཞུགས། བར་དུ་གནས། ཐ་མར་ཐིམ་པའི་སྐབས་སུ་སྟོང་པ་བཞི་དང་། དགའ་བ་བཞི་ཡི་ཡེ་ཤེས་བཞི་དེ་སད་རྨི་གཉིད་སྟུག་སྙོམས་འཇུག་གི་གནས་སྐབས་བཞིའི་སྲེ་བ་གསུམ་གྱིས་རླུང་སེམས་ཙམ་ལས་གྲུབ་པའི་སྒྱུ་མའི་ལྷ་སྐུ་དེ་ཉིད་དག་པའི་སྒྱུ་ལུས་སུ་སྒྲུབ་པའོ། །གཞན་ཡང་དགྱེས་རྡོར་གྱི་སྣང་གསུམ་རྒྱུད་གསུམ་ལ་སོགས་པ་གསར་རྙིང་ཐུན་མོང་གི་རྫོགས་རིམ་གྱི་ཆོས་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འདི་ཐམས་ཅད་ལམ་གྱི་ཆ་རྐྱེན་ཡིན་པས་ན་ལམ་མ་རྫོགས་ཀྱི་རིང་ལ་དོར་བར་མི་བྱ་བར་འབད་པའི་གནས་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་སྔ་འགྱུར་རྫོགས་ཆེན་སྡེ་གསུམ་གྱི་ཁྱད་ཆོས་རྩལ་འདོན་མཛད་དུས། སེམས་སྡེས་ལམ་སྣེ་ཁྲིད་ཚུལ་ཕྱག་ཆེན་དང་འདྲ་བ་ལས་མི་འདྲ་བའི་ཁྱད་པར། རྒྱས་འདེབས་མི་བྱེད་པར་ཡུལ་ཅན་སེམས་ཉིད་རིག་སྟོང་ཀ་དག་ཏུ་གཏན་ལ་འབེབས་པ་དང་། ཀློང་སྡེས་འོད་གསལ་དེ་རིམ་ལྔ་དང་ཆ་འདྲ་བ་ལས་མི་འདྲ་བ་བྱ་རྩོལ་དང་བཅས་པའི་རླུང་ལྔའི་བྱེད་བཅིང་གི་གནད་ལ་བརྟེན་ནས་སྒྱུ་ལུས་སྟོང་གཟུགས་ཀྱི་སྣང་བརྙན་དུ་རིལ་འཛིན་རྗེས་གཞིག་གིས་འོད་གསལ་དྭངས་སུ་བཅུགས་པ་དེ་ལྟར་མིན་པར། དམིགས་གཏད་བྲལ་བའི་གནད་ཟབ་མོས་བྱ་རྩོལ་མེད་པའི་ངང་ལ་བཞག་སྟེ། ཟབ་གསལ་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཟུང་འཇུག་གི་སྒོ་ནས་འཇའ་ལུས་རྡོ་རྗེའི་སྐུ་སྒྲུབ་པའོ། །མན་ངག་གི་སྡེས་ཐོད་རྒལ་གྱི་སྣང་བ་གཙོ་བོར་མཛད་ཅིང་། གསར་མའི་སྦྱོར་དྲུག་དང་ཕྱོགས་ཀྱི་འདྲ་ས་ཡོད་ཀྱང་། རླུང་ལྔ་དབུ་མར་བཅིང་བའི་གནད་ལ་བརྟེན་པའི་སྟོང་གཟུགས་ཀྱི་སྣང་བ་བྱ་རྩོལ་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་ལམ་ལ་གཙིགས་སུ་མི་འཛིན་པས། རགས་པའི་སྒོ་གསུམ་ཕྲ་བ་དྭངས་མའི་སྐུར་བསྒྱུར་བ་ཙམ་མིན་པར། གནས་ལུགས་རང་གསལ་མངོན་སུམ་དུ་གཏན་ལ་ཕབ་ནས། ཆོས་ཉིད་ཟད་པའི་སྣང་བ་མཐར་ཕྱིན་ཏེ་སྒོ་གསུམ་ཕྲ་རགས་ཐམས་ཅད་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངང་དུ་གཞི་མེད་དུ་དང་བར་བྱེད་པའོ། །གཉིས་པ་ལ། རྟེན་རྩ་རླུང་གི་རྣལ་འབྱོར་དང་། བརྟེན་པ་ཁམས་ལ་བསླབ་པའི་རྣལ་འབྱོར་གཉིས། དང་པོ།

རྟེན་རྩ་རླུང་གི་རྣལ་འབྱོར་བསྟན་པ།

དེ་ལ་དང་པོ་སྲོག་གི་སྦྱོར་བ་རླུང་ལ་མ་བསླབས་ན། ཁམས་ལས་སུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རླུང་བསྒོམ་པ་ནི། ལུས་ཀྱི་ཆ་བསྲང་རྡོ་རྗེ་སྐྱིལ་ཀྲུང་ལ། །ལག་པ་པུས་བཀབ་མཇིང་བ་ཅུང་དགྱེ་བས། །དབུགས་ནི་ཐད་སོ་མིག་ནི་འགུལ་མི་བྱ། །རླུང་རོ་ཕྱིར་འདོན་འཇམ་རླུང་ནང་དུ་བཟུང་། །རླུང་ནི་ཁ་སྦྱར་རྩ་གསུམ་འཁོར་ལོ་གསལ། །ཁ་དོག་གྲངས་དང་རེག་བྱ་དབྱིབས་བསྒོམས་པས། །རྣམ་རྟོག་རང་འགགས་གསལ་དངས་ཕྱེད་པར་གནས། །མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ངོ་སྤྲོད་ལྷག་མཐོང་བསྒོམ། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ལུས་གནད་སྐྱིལ་ཀྲུང་བཅའ་བ་ལས་ལག་པ་པུས་མོའི་སྟེང་གཉིས་སུ་བཀབ་པ་ལུགས་འདིའི་སེམས་ཉིད་ངལ་གསོའི་ཕྱག་སྟབས་ཡིན་ལ། མཇིང་པ་དགྱེ་ཞིང་མིག་མི་འགུལ་བར་ཧ་རེ། རླུང་ཐད་སོར་དར་ཅིག་བཞག་ནས། རླུང་རོ་གསུམ་མམ་དྲུག་ཕྱིར་སངས་ཀྱིས་ཕུལ། རྩ་གསུམ་ཀ་བ་ལྟར་ཡོད་པའི་སྤྱི་བོ་མགྲིན་པ། སྙིང་ག་ལྟེ་བ་བཞིར་འཁོར་ལོ་བཞི་གདུགས་ལྟར་གསལ་ཞིང་། རོ་རྐྱང་གཉིས་ཀྱི་མར་སྣ་སྤུ་ནག་གུ་ལ་ཐུག་པ་ནི་དབུ་མར་འདུད་ནས་ཡོད་པ། ཡར་སྣ་སྣ་བུག་གཉིས་ན་ཡོད་པ་ནས་རླུང་ཞུགས་ནས་དབུ་མར་སོང་ནས་གསལ་བདེ་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་བར་བསྒོམ་ཞིང་། སྟེང་འོག་གི་རླུང་ཁ་སྦྱར་ལ་མ་ཡེངས་པར་རླུང་གི་དབྱིབས་དང་ཁ་དོག་ལ་སེམས་གཟུང་ངོ་། །དེ་ཡང་དབྱར་མེ། སྟོན་རླུང་། དགུན་ཆུ། དཔྱིད་སའི་རླུང་རྒྱུ་བས། དེའི་གཉེན་པོར་གོ་བཟློག་པའམ། ནམ་མཁའི་རླུང་འབའ་ཞིག་གམ། ནད་ཁམས་དང་བསྟུན་ནས་གང་འཕྲོད་བསྒོམ་པའོ། །སའི་རླུང་སེར། ཆུའི་དཀར། མེའི་དམར། རླུང་གི་ལྗང་། ནམ་མཁའི་རླུང་མཐིང་ག་རྣམས་ཀྱི་དབྱིབས་ཀྱང་། གྲུ་བཞི་དང་། ཟླ་གམ་དང་། གྲུ་གསུམ་དང་། གཞུ་བདུངས་པ་ལྟ་བུ་དང་། ཀུན་ནས་ཟླུམ་པོར་བསྒོམ་པ་ཡིན་ནོ། །དེའང་རླུང་ཁ་སྦྱར་ནས། ཐུབ་ཐང་བཟུང་ནས་དལ་གྱིས་ཕྱིར་སོང་དུས། ལྷག་ཅུང་ཟད་བཟུང་ལ་སྔ་མ་བཞིན་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་དབུ་མའི་ནང་སྙིང་གི་ཐད་སོར་བསྒོམས་ནས་འཁོར་ལོ་བཞིའི་དབུས་སུ་ཡང་དེ་ལྟར་བསྒོམ་མོ། །རྩ་དབུ་རྐྱང་རོ་གསུམ་ཀ་བ་ལྟར་དུ་ཡོད་བའི་གཡས་གཡོན་རོ་རྐྱང་གཉིས་ཀྱི་དཀྱིལ་དབུས་དྲང་པོར་ཡོད་པས་དབུ་མ་ཞེས་བྱ་ལ། རྩ་དབུ་མ་འདི་ལ་ངོས་འཛིན་ཚུལ་སྣ་ཚོགས་པ་ཡོད་ཀྱང་། དབུ་མ་ནི་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་རྩ་ཡིན་པས་མཚན་ཉིད་བཞི་དང་ལྡན་པར་བཤད་ལ། འོན་ཀྱང་ཀུན་གཞི་སྲོག་རླུང་དང་བཅས་པའི་རྟེན་ནི་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་འདོར་དུའང་མི་རུང་སྟེ། སྲོག་པ་རྩ་བཅད་ན་གནད་འཆད་པ་ཤིན་ཏུ་སླ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་གནས་པ་དང་། ཆོས་ཉིད་དང་། དོན་དམ་པའི་དབུ་མ་གསུམ་དུ་འདོད་པའི་ཕྱོགས་ནི་རིགས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ་རྡོ་རྗེ་གདན་བཞི་ལས། ལུས་སེམས་སྲོག་གི་དབྱུག་པ་ལ། །སྦྱོར་བ་དྲུག་གི་མན་ངག་གནས། །ཐབས་དང་ལྡན་ན་ཤིན་ཏུ་འབར། །ཞེས་པས་ཐབས་ནི་དེའི་ནང་དུ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དབུ་མ་བསྒོམས་ནས་དེ་ལ་གནད་དུ་བསྣུན་པའི་དོན་ཡིན་ལ། དེའི་ནང་དུ་བསྒོམ་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་ཀུན་གཞི་སྲོག་རླུང་དང་བཅས་པ་དེ་ལ་བརྟེན་པས་སྲོག་གི་རླུང་སྦྱོང་བའི་དོན་དུ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་ཐིག་ལེ་ལས། སྲོག་པ་དབྱུག་གུའི་ནང་ན་གནས། །སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་མདུད་དང་བཅས། །ཕྲ་བའི་ཕྲ་བ་ཡང་དག་མཆོག །ཕྱི་རོལ་མ་ཡིན་ནང་མ་ཡིན། །ཞེས་པས་གནས་ཚུལ་གྱི་ངོས་ནས་སྲོག་གི་དབྱུག་གུའམ་སྲོག་འཛིན་པའི་རྩའི་ནང་ན་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རྩ། མཐིང་གི་ཤུན་པ་ལྟར་སྔོ་བ། པདྨའི་འདབ་མ་ལྟར་སྲབ་པ། ཏིལ་གྱི་མར་མེ་ལྟར་གསལ་བ། ཆུ་ཤིང་གི་ལྡེམ་བུ་ལྟར་དྲང་བ་སྟེ། མཚན་ཉིད་བཞི་དང་ལྡན་པ། འོད་གསལ་བའི་རང་བཞིན་ཐོགས་རེག་དང་བྲལ་བ་ཇི་སྲིད་དུ་ལུས་སེམས་དབུགས་གསུམ་གྱི་ཚོགས་པ་ཡོད་པ་དེ་སྲིད་རྩ་དེ་ཉིད་ཡོད་པས་མེད་པའང་མ་ཡིན་ལ། དེ་གསུམ་སོ་སོར་འགྱེས་པའི་ཚེ་རྩ་དེའང་དབུགས་དང་ལྷན་ཅིག་བལྟར་མི་མངོན་པས་དངོས་པོ་ལྟར་ཡོད་པའང་མ་ཡིན་པ་ཅན་གྱི་དབུ་མ་ཡོད་དོ། །དོན་དམ་པའི་དབུ་མ་ནི་གང་ལ་གནད་དུ་བསྣུན་པའི་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ཡང་མཐར་གྱི་ཚིག་བླ་དྭགས་ཙམ་དུ་ཟད་པས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རྩ་དབུ་མ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ལྟེ་འོག་ཙམ་ནས་རོ་རྐྱང་གཉིས་དང་འབྲེལ་བས་མ་ཚད་རྩ་མདུད་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་དང་བཅས་པ་དང་། རོ་རྐྱང་གཉིས་ཀ་སྣ་བུག་ཏུ་ཟུག་ཡོད་ཅིང་། རྩ་དབུ་མ་རོ་རྐྱང་གི་ཡན་ལག་ཅན་དེ་ལ་རྩ་འཁོར་ཆགས་ལུགས་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། དེ་ལས་གནས་པ་སྲོག་གི་དབྱུག་གུ་དང་བཅས་པའི་རྩ་དབུ་མ་རོ་རྐྱང་གི་ཡན་ལག་ཅན་ལ་རྩའི་འཁོར་ལོ་ཡང་སྐུ་གསུང་ཐུགས་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ལྟར་ན་གསུམ་དུ་ཡོད་དེ། ལྟེ་བ་སྤྲུལ་པའི་འཁོར་ལོ་རྩ་འདབ་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི། མགྲིན་པ་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རྩ་འདབ་བཅུ་དྲུག སྙིང་ག་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རྩ་འདབ་བརྒྱད་དོ། །སྐུ་བཞིའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རིམ་པ་དང་སྦྱར་བའི་དབང་དུ་བྱས་ན་དེའི་སྟེང་དུ་སྤྱི་བོ་བདེ་ཆེན་གྱི་འཁོར་ལོ་ན་རྩ་འདབ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཡོད་དོ། །སྐུ་ལྔ་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་དག་པ་དང་བསྟུན་ན་དེའི་སྟེང་དུ་གསང་གནས་བདེ་སྐྱོང་གི་འཁོར་ལོ་རྩ་འདབ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་སོ། །སྦྱང་གཞི་སྦྱོང་བྱེད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ན་སྔ་མའི་སྟེང་དུ་གཙུག་ཏོར་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྣན་པའོ། །དེ་བས་ན་རྩ་འཁོར་མང་ཉུང་དང་། དེ་ལ་ཡི་གེ་དགོད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་གྲངས་ལ་རྒྱུད་སྡེ་སོ་སོའི་ལུགས་མི་མཐུན་པ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྩ་དང་། དབང་པོ་ཐ་དད་པའི་རིམ་པ་ལྟར་འདུལ་བྱེད་ཀྱི་མན་ངག་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་བསྟན་པའོ། །འདི་ནས་སྐུ་བཞིའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རིམ་པ་དང་སྦྱར་ནས་འཁོར་ལོ་བཞི་གདུགས་རྩུབས་ལྟར་དུ་གསལ་ཞེས་པས། སྤྱིར་རྫོགས་ཆེན་དངོས་མའི་སྐབས་སུ་རླུང་སྣ་ནས་མི་གཏོང་བར་ཁ་ནས་གཏོང་བ་ཡིན་ཀྱང་། འདི་ནི་ཐུན་མོང་གི་རླུང་སྦྱོར་དང་བསྟུན་ཏེ། སྣ་བུག་གཉིས་ནས་རོ་རྐྱང་གི་རླུང་དབུ་མར་སོང་ནས། གསལ་བ་བདེ་བ་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་བ་བསྒོམ་དགོས་ལ། དེ་ལྟར་སྒོམ་ནས་སྟེང་འོག་གི་རླུང་ཁ་སྦྱར་ནས་གཟུང་བ་ནི་འཇམ་རླུང་བུམ་པ་ཅན་ཡིན་ཅིང་། རླུང་འདི་ལ་ཕྱི་ནང་གསང་བའི་རླུང་གི་དབྱེ་བ་ཡོད་ཅིང་། ཕྱིའི་རླུང་སྲོག་འཛིན་མེ་ཉམས་ཁྱབ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་དང་། ནང་གི་རླུང་འབྱུང་ལྔའི་རླུང་དང་། གསང་བའི་རླུང་གསང་འབྱུང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རླུང་ལྔ་ཡིན་ཅིང་། འབྱུང་ལྔའི་རླུང་ལ་དབྱིབས་དང་ཁ་དོག་ཡོད་པར་བསྒོམ་པ་ནི། དུས་བཞིའི་རླུང་གི་རྒྱུ་བ་དང་གོ་ལྡོག་ནས་སྒོམ་པའམ་ཡང་ན་ནམ་མཁའི་རླུང་མཐིང་ཁ་རྐྱང་པ་སྒོམ་ནའང་ཆོག་ཅེས་གསུང་ལ། གང་ལྟར་ལྷག་རླུང་དབུ་མར་སྙིང་ཁའི་ཐད་སོར་བསྒོམ་པ་དང་། འཁོར་ལོ་བཞིའི་དབུས་སུ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་སྒོམ་དགོས་སོ། །དེ་ལྟར་གཅིག་བརྟན་དུས། བདེ་ཆེན་འཁོར་ལོར་ཆུ་རླུང་། ལོངས་སྤྱོད་དུ་ས་རླུང་། སྙིང་ནང་དུ་ནམ་མཁའི་རླུང་། ལྟེ་བ་མེ་རླུང་རྣམས་ཀྱི་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །དེས་ནི་རླུང་ལྔ་ལས་སུ་རུང་བའི་རྟགས་སུ། ནང་གི་ཤེས་པ་གསལ་ལ་རྟོག་པ་མེད་པ་དང་། སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྟོང་གཟུགས་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང་གཡས་རླུང་དབུ་མར་ཚུད་པའི་རྟགས་སུ་སྟོང་གཟུགས་ཀྱི་སྣང་བ་དུ་བ་ལྟ་བུ་འབྱུང་བའོ། །གཡོན་རླུང་ཚུད་པས་སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུའོ། །མེ་རླུང་ལ་མར་མེ་དང་འོད་འབར་བའོ། །ཆུ་རླུང་ལ་སྤྲིན་དང་། མཐོངས་ཁུངས་ཀྱི་ཟླ་བའི་འོད་ཟེར་ལྟ་བུའོ། །ས་རླུང་ལ་གསེར་གྱི་མདོག་དང་། གློག་ལྟ་བུའོ། །ནམ་མཁའི་རླུང་ལ་དང་པོར་མཐིང་ག་ལས་འོད་ལྔའི་ཐིག་ལེའོ། །ཐམས་ཅད་དབུ་མར་སྲོག་དང་ཐུར་སེལ་གཉིས་ཀ་ཁ་སྦྱར་ནས་ནང་དུ་ཐུབ་ཐང་དུ་བཟུང་བའི་མཐའ་མར་དལ་མོ་བྱས་ནས་ཕྱིར་མངགས་པས་ཕྱི་ནང་གི་འབྱུང་བ་གཉིས་མེད་དལ་ཅིག་ལ་བཟུང་སྟེ་བརྟན་དུས་རླུང་སེམས་བྱེད་པ་གཅིག་པ་ཡིན་པས། རླུང་ལྔ་ལས་སུ་རུང་བའི་རྟགས་སུ་འོད་ལྔའི་འཇའ་ཚོན་དང་། ཐིག་ལེ་དང་། ལྷ་སྐུ་དང་། མཆོད་རྟེན་དང་། གཞལ་མེད་ཁང་དང་། དྲ་བ་དྲ་ཕྱེད་དང་། པདྨ་ལ་སོགས་པ་འོང་ངོ་། །དེའི་དུས་སུ་འགྲོ་དྲུག་གི་འཁོར་ལོ་དྲུག་ཏུ་རླུང་སེམས་འདུས་པའི་རྟགས་སུ་ལྷ་དང་མི་དང་དམྱལ་བ་ཡི་དྭགས་ལྷ་མ་ཡིན་དང་། དུད་འགྲོ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་དང་སྣང་བ་འཆར་ཞིང་། རང་ཡང་དེར་གྱུར་པའམ་ཕྱིན་པ་ལྟ་བུ་འབྱུང་སྟེ། གནས་སྦྱོངས་ཀྱི་གདམས་ངག་གིས་ཐམས་ཅད་འཁྲུལ་པར་ཤེས་ནས་སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེ་བསྐྱེད་ཅིང་སྒྱུ་མ་རྨི་ལམ་ལྟ་བུར་ཐག་བཅད། དེ་ནས་གནས་འབྱམས་ལ་འགྲོ་བས། ལུས་གནད་དང་དམིགས་གནད་བསྒྱུར་ལ་བསྒོམ་མོ། །ལུས་གནད་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་རླུང་སེམས་ཀྱི་འདུ་བ་ངན་པ་འཕྲོ་ལུགས་ཤིག་གིས་དྷ་དུ་ར་ཟོས་པས་སྲོག་རླུང་འདུས་པའི་འཁྲུལ་སྣང་ཤར་བ་ལྟར་དུ། འགྲོ་དྲུག་གི་འཁོར་ལོ་དྲུག་ཏུ་རླུང་སེམས་འདུས་ན། འགྲོ་དྲུག་གི་བདེ་སྡུག་སྣ་ཚོགས་ཤར་བ་ཡིན་ལ། དེ་དུས་སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེ་བསྒོམས་ནས་གནས་དེ་ནས་འདྲེན་ཐུབ་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་། གནས་སྦྱོང་གི་གདམས་ངག་དྲན་ཞོར་དུ་འཁྲུལ་བའི་གཞི་རྩ་གཅད་དགོས། ཟད་པ་ས་ཆུ་མེ་རླུང་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དབང་ཐོབ་དུས། གཞན་སྣང་ལ་ལུས་དེ་དང་དེར་སྣང་བའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་བཀོད་པ་ཡང་འགྲུབ་པ་ཡིན་ལ། དེ་དུས་འབྱུང་ལྔའི་ནང་གི་ས་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན། སའི་རླུང་གི་དྭངས་མ་དབུ་མར་ཚུད་པས་ཟད་པ་སའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དབང་བསྒྱུར། ནང་ནས་སེམས་གནས་ཁྱད་པར་ཅན་དང་། ཕྱི་རོལ་ཏུ་རིན་འབྱུང་གི་ངོ་བོར་འོད་སེར་བོ་གསལ་བ་དང་། ང་རྒྱལ་གནས་སུ་དག མཉམ་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ལ་སྤྱོད། ལྷོ་ཕྱོགས་རིན་ཆེན་བརྩེགས་པའི་ཞིང་ཁམས་སུ་བཀོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་སྣ་ཚོགས་པ་འགྲུབ་པའོ། །དེ་ལྟར་དུ་འབྱུང་བ་སོ་སོར་དང་སྐུ་ལྔ་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ཞིང་ཁམས་ལྔ་ལ་སོགས་པར་རིགས་འགྲེའོ། །དེ་ལྟར་རླུང་གི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ཐབས་དེས་ཤེས་པ་གསལ་དངས་ཕྱེད་དུས། དེ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡོད་མེད་སྤྲོས་བྲལ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་ངོ་སྤྲད་ནས། གང་དུ་ཡང་དམིགས་པ་མེད་པ་བསྒོམས་ན་ཆོས་ཉིད་དོན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ལྷག་མཐོང་གི་ངོ་བོ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པར་མཐོང་སྣང་ལ་དགག་སྒྲུབ་ཏུ་ཞེན་ན། ཕྱི་རོལ་པའི་ལམ་དང་ཁྱད་མེད་པས་སྣང་བ་འཛིན་མེད་ཀྱི་ཤེས་རབ་དང་མ་བྲལ་བ་གལ་ཆེ་སྟེ། ལང་ཀར་གཤེགས་པ་ལས། སངས་རྒྱས་དང་ནི་བྱང་ཆུབ་ལ། །ཡང་དང་ཡང་དུ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། །བདག་མེད་པ་ལ་རྣམ་པར་བསྒོམ། །འོད་དང་པདྨོ་ལྟ་བུ་དང་། །རི་མོ་ནམ་མཁའི་འཇའ་འདྲ་མཐོང་། །མཚན་མ་སྣ་ཚོགས་དེ་དག་ནི། །མུ་སྟེགས་ཅན་ལམ་འཁྲིད་པར་བྱེད། །ཉན་ཐོས་དག་དང་རང་རྒྱལ་གྱི། །སྤྱོད་ཡུལ་དུ་ཡང་ལྟུང་བར་བྱེད། །རྣལ་འབྱོར་སྣང་བ་མེད་གྱུར་པ། །དེ་ཉིད་དབུ་མའི་ལམ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཚེ་སངས་རྒྱས་ལྷ་ཡི་ཕྱག །སངས་རྒྱས་ཞིང་ནས་བྱུང་བ་ཡིས། །དེ་ཡི་མགོ་ལ་བྱུག་མཛད་དེ། །ཡང་དག་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ལྟས། །ཞེས་སོ། །རླུང་གི་རེག་བྱ་དང་གྲངས་ལ་བསླབ་པར་བསྟན་པ་ནི། དེ་ལྟར་གནད་དུ་བསྣུན་པས་རླུང་གི་རེག་བྱ་དང་གྲངས་ལ་ཡང་བསླབ་བོ། །རེག་བྱ་ནི་འབྱུང་བ་སོ་སོའི་མཚན་ཉིད་བཞིན་བསྒོམས་ལ་གྲངས་ཕྲེང་བ་ལ་བགྲངས་པས་རླུང་འགག་སྟོབས་ཀྱི་རིམ་པ་སྔར་བས་དབུགས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་ཇེ་ཉུང་དུ་འགྲོ་སྟེ། ཇི་ཞིག་ན་ད་ལྟའི་རླུང་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་རྩ་བརྒྱད་ཀྱི་རིང་ལ། དེ་དུས་དབུགས་གཅིག་ལས་མི་རྒྱུ་ཞིང་དབུགས་གཅིག་གིས་ཆོག་པར་རེད་ནས། མཐར་ཉི་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་དྲུག་བརྒྱ་ཐམས་ཅད་དབུགས་གཅིག་གི་རིང་ལ་འགག་སྟེ། རླུང་ལས་སུ་རུང་བའི་ཡོན་ཏན། ལུས་ཡང་བ་དང་། འཇག་མའི་རྩེ་ལ་སྐྱིལ་ཀྲུང་བཅའ་ནུས་པ་དང་། མངོན་ཤེས་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྲུབ་པ་དང་། རྐང་མགྱོགས་ལ་སོགས་པའི་ཐུན་མོང་གི་དངོས་གྲུབ་ཕྲན་ཚེགས་འགྲུབ་བོ། །དེའི་དུས་སུ་རང་བཞིན་གྱི་རླུང་ལྔ་དང་། དབང་པོ་ལྔ་ལ་རྒྱུ་བའི་རླུང་ཡང་དབང་དུ་འདུས་པའོ། །རང་བཞིན་གྱི་རླུང་ལྔ་ནི། སྲོག་རླུང་། མེ་མཉམ། ཁྱབ་བྱེད། གྱེན་རྒྱུ། ཐུར་སེལ་ལོ། །གནས་ནི་སྙིང་ག ལྟེ་བ། ལུས་བྱིངས། རོ་སྟོད། རོ་སྨད་ན་གནས་སོ། །དབང་པོ་ལྔའི་རླུང་ནི། མིག རྣ་བ། སྣ། ལྕེ། ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་སོ་སོ་ལ་རྒྱུ་བའོ། །གཉིས་པ།

བརྟེན་པ་ཁམས་ལ་བསླབ་པའི་རྣལ་འབྱོར།

དེ་ནས་རྩོལ་བའི་སྦྱོར་བས་ཁམས་ལ་མ་བསླབས་ན། ཏིང་ངེ་འཛིན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་མི་འགྲུབ་པས། འདིར་དེ་བཤད་པ་ནི། དེ་ནས་ཁམས་ལ་བསླབ་པའི་རིམ་པ་ཡང་། །ཨ་ཤད་མེ་ཡིས་རི་བོང་ཅན་བཞུ་བས། །བདེ་ཆེན་ངང་ལ་མི་རྟོག་སྦྱངས་རྗེས་སུ། །འཁོར་ལོ་བཞི་དབུས་རྩ་གསུམ་སྟེང་འོག་ལས། །ཉི་ཟླའི་འགྲོས་ཅན་དབུ་མར་མཉམ་ཞུགས་ཏེ། །དབུས་སུ་རྣམ་འདྲེས་ཨེ་ཝཾ་ཟུང་འཇུག་ནི། །ལྔ་ལྡན་ཆེས་ཕྲ་འོད་གསལ་ངང་ཉིད་ལས། །མཆོག་རབ་རྣམས་ལ་ནམ་མཁའི་གཟུགས་ཅན་ཏེ། །གཞན་ལ་མི་རྟོག་ཞི་གནས་འགྲུབ་པ་ཡིན། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཁམས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་བསླབ་པ་འདི་ལ་ནང་གསེས་སུ་གཏུམ་མོ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འཁོར་ལོ། བདེ་ཆེན་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་འཁོར་ལོ། རྩལ་སྦྱོངས་བོགས་འབྱིན་གྱི་འཁོར་ལོ་དང་གསུམ་དུ་གནས་པ་ལས། དང་པོ་དང་སྦྱར་ཏེ་བཤད་པ་ནི། ལུས་གནད་དང་རྩ་གསུམ་འཁོར་ལོ་བཞི་སྔར་དང་འདྲ་བ་ལས། ལྟེ་བའི་ཐད་ཀྱི་དབུ་མའི་ནང་ན། ཨ་ཤད་རེག་བྱ་ཚ་བ་རྟ་རྔ་ཙམ་ལས་མེ་འབར་བ་སྤྱི་བོ་བདེ་ཆེན་འཁོར་ལོ་ནས་ཧཾ་ཐུར་དུ་བལྟ་བ་ལ་རེག་པས། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བབས་ཏེ། དབུ་མ་གང་བས་བདེ་བ་རྒྱས་པའི་ངང་ལ་དར་ཅིག་བསྒོམས་པས། རོ་མའི་དངས་མ་དཀར་པོ་དང་། རྐྱང་མའི་དམར་པོ་གཉིས་དབུ་མའི་ཡར་སྣ་མར་སྣ་ནས་ཞུགས་པ་སྙིང་གར་འདྲེས་ཏེ། འདི་ཕོ་མོ་ལ་འབབ་ལུགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་ལ། བདེ་བ་དང་གསལ་བའི་ཨེ་ཝཾ་ཟུང་འཇུག་གི་ཉམས་སྐྱེའོ། །རྟ་གདོང་རྒོད་མ་ཁའི་མེས་རྒྱ་མཚོ་ཟ་བ་ལྟར་ཉི་མའི་རང་བཞིན་ཡུམ་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་ཨ་ཤད་ལས་བྱུང་བའི་མེས་ཕུང་ཁམས་མ་ལུས་པ་ཟ་བར་བྱེད་པས་གཏུམ་མོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ཉིད་འཁོར་ལོ་དྲུག་དུ་བརྩེགས་པའི་སྲོག་ཤིང་ལྟ་བུའི་དབུ་མ་སྒྲ་གཅན་གྱི་དབྱིངས་སུ་སྲོག་རྩོལ་གྱི་ཤིང་རྟས་འཁོར་ལོ་སོ་སོའི་གནས་ནས་རིམ་གྱིས་དྲངས་པ་ལས་སྤྱི་བོར་རི་བོང་འཛིན་པའམ་ཡབ་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཧཾ་ཐུར་བསྟན་དང་རེག་པ་འཕྲོད་པ་ལས་དངས་མ་དཀར་པོར་བབ་པས་དབུ་མ་དང་། བདེ་བ་སྐྱེས་པའི་ངང་ལ་དར་ཅིག་གློད། དེ་ནས་རོ་མའི་དངས་མ་དཀར་པོ་དང་། རྐྱང་མའི་དམར་པོ་གཉིས་དབུ་མའི་ཡར་སྣ་མར་སྣ་ནས་ཞུགས་པ་སྙིང་གར་འདྲེས་པའི་བདེ་གསལ་ཟུང་འཇུག་གི་ཨེ་ཝཾ་ཆེན་པོའི་ཉམས་བསྐྱང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་ཐིག་ལེ་གོང་བུ་འོད་ལྔའི་སྣང་བ་ལས་ཇེ་ཕྲར་གྱུར་པ་ལ་སེམས་གཏད་ནས་བསྒོམ་པ་ནི། བདེ་མཆོག་ལས། རྟག་ཏུ་སྙིང་ལ་གནས་པ་ཡི། །ཐིག་ལེ་གཅིག་ལ་འགྱུར་བ་མེད། །དེ་སྒོམ་བྱེད་པའི་སྐྱེ་བོ་ལ། །ངེས་པར་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །དེ་ནས་མཐར་ཅི་ཡང་དམིགས་སུ་མེད་པར་བཞག་པས་དབང་པོ་ཡང་རབ་ཁ་ཅིག་དེ་ཉིད་དུ་འོད་གསལ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་དོན་སྐྱེས་ནས། ཉིན་མཚན་འཁོར་ཡུག་གི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པས་རྡོ་རྗེ་འཆང་གི་ས་འགྲུབ་བོ། །དོན་དམ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དབུ་མ་ནི་ཡོད་ལ་རྫས་སུ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་པས་སྒྲ་གཅན་ཏེ། ཕྱི་ལྟར་དུ་དེའི་གདོང་མཇུག་གཉིས་ཀྱིས་ཉི་ཟླ་བཟའ་བར་བྱེད་པས་ནང་ལྟར་དུ་ཁམས་དཀར་དམར་གྱི་རང་བཞིན་ཨ་ཧཾ་གཉིས་དབུ་མའི་ཡས་མར་གྱི་སྣ་རྩེར་གནས་པའི་འབར་འཛག་གི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གོམས་པ་ལས་དབུ་མར་རླུང་ཞུགས་གནས་ཐིམ་གསུམ་གྱི་བྱ་བ་བྱེད་ཅིང་། ཉི་མ་དང་ཟླ་བའི་རང་བཞིན་ཁམས་དཀར་དམར་གཉིས་དབུ་མའི་ནང་དུ་རྒྱུན་མི་ཆད་དུ་འབབ་པར་བསྒོམ་པའི་བྱེད་པ་འཆིང་བ་ལ་ནུས་པ་ཐོབ་ན་ཕྱི་རོལ་དུ་ཉི་ཟླ་གཟས་འཛིན་པར་མི་ནུས་ཤིང་། གཏོད་ལ་གནོན་པ་སོགས་ནུས་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ནུས་པ་མི་ཐོན་པའི་གང་ཟག་གཞན་རྣམས་ལའང་ཞི་གནས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་དང་སྦྱར་ཏེ་བཤད་པ་ནི། ལྟེ་བར་གཏུམ་མོ་ལས་མེ་བྱུང་སྟེ། སྤྱི་བོར་བཾ་གྱི་དབྱིབས་ཅན་གྱི་ཐིག་ལེ་ཟླུམ་པོ་ལ་ཕོག་པ་ལས། དངས་མ་དཀར་པོ་བབ། མི་རྟོག་པའི་བདེ་བ་སྐྱེས་ནས་སྙིང་གའི་དབུས་ན་ཨེ་མཐིང་ག་དང་སྤྱི་བོའི་བཾ་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་པའི་གོང་བུ་སྲན་མ་ཙམ་ལ་སེམས་བཟུང་བ་དེ་ཡང་ཇེ་ཕྲར་གྱུར་ནས་མཐར་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པའི་ངང་ལ་གཞག་གོ །ཐབས་འདིས་རིག་པ་འོད་གསལ་དུ་སོང་ནས་སྟོང་གསལ་སྤྲོས་བྲལ་ནང་དུ་སྐྱེ་ཞིང་། སྣང་བ་འོད་ལྔར་གསལ་བ་དང་། རིག་པ་ལས་གཞན་པའི་སེམས་སེམས་བྱུང་འགགས་ཏེ། ཞི་གནས་སུ་སོང་བ་དག་དུས་མཉམ་དུ་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་གཏུམ་མོ་འབར་ཚུལ་སྔར་དང་འདྲ་བ་ལས་ཨེ་ཝཾ་ཟུང་དུ་འཇུག་པའི་ཚུལ་སྙིང་གར་ཨ་ཡིག་དང་སྤྱི་བོའི་བཾ་འདྲེས་པའི་གོང་བུ་སྲན་མ་ཙམ་ལ་སེམས་གཟུང་ངོ་། །གསུམ་པ་དང་སྦྱར་ཏེ་བཤད་པ་ནི། ཆགས་བྲལ་རྣམས། རླུང་དང་ཁམས་གཉིས་དུས་མཉམ་ཟུང་འཇུག་ཏུ་བྱེད་པས། ལྟེ་བར་མེ་རླུང་ཨེའི་རྣམ་པ་ལས་ཧཾ་ཡིག་དེ་ཉིད་ཞུ་ནས། དབུ་མ་དང་འཁོར་ལོ་བཞི་ལ་ཁྱབ་པར་རླུང་སེམས་ཀྱི་ཐིག་ལེ་དཀར་པོ་ཐུར་འབབ་དང་དམར་པོ་གྱེན་འགྲོ་གཉིས་སྙིང་གར་འདྲེས་པས། ཡེ་ཤེས་ལྔའི་ངོ་བོ་སྤྲོས་བྲལ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཡེ་ཤེས་འཆར་བ་ཉིད་དུ་བསྒོམ་ཞིང་། བསྒོམ་པ་ཙམ་གྱིས་མ་ཟད་དེའི་ངང་ལ་བློ་དེས་བསྒོམ་པ་དེ་ཡང་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པར། ནམ་མཁའི་གཟུགས་ཅན་གཉུག་མ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ནང་དུ་ཤར་དུས། རྟོག་པ་ཆོས་ཉིད་དུ་ཞི་བར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །ཆགས་ཅན་ལས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་དང་སྦྱོར་ཏེ་བཤད་པ་ནི། ལྷན་ཅིག་རོལ་པ་ལས། ལྷ་མོའི་པདྨོའི་ཁོང་གསེང་ཨེའི་དབྱིབས་ཅན་ནས་དགའ་བའི་མེ་གཡོས་པས། ཡབ་ཀྱི་རི་བོང་ཅན་ཧཾ་འཛག་པའི་ངང་ལ་དར་ཅིག་བློ་གནས་པ་ནི་དགའ་བའོ། །དེ་ནས་སྤྱི་བོ་ནས་མགྲིན་པར་གཡོས་པ་ཉིད་སྙིང་གར་བབས་པ་ནི་མཆོག་དགའ་འོ། །ལྟེ་བའི་བར་ནི་དགའ་བྲལ་ལོ། །གསང་བར་བབ་པ་ནི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་དགའ་འོ། །རྡོ་རྗེ་ནོར་བུའི་བུམ་པར་བརྟན་པ་ལ། ཇི་སྲིད་འདོད་པར་མཉམ་པར་གཞག་པ་ནི་ཟླ་བའི་འགྲོས་ཅན་སྟེང་ནས་འོག་ཏུ་འགྲོ་བ་ཡས་བརྟན་གྱི་དགའ་བ་བཞིའོ། །སླར་ཡང་ཡུམ་གྱི་དངས་མ་དྲངས་ཏེ། གསང་བ་ནས་ལྟེ་བའི་བར་སླེབ་པ་དགའ་བའོ། །སྙིང་གའི་བར་མཆོག་དགའ་འོ། །དེ་ནས་མགྲིན་པའི་བར་ལྷན་ཅིག་དགའ་བྲལ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་སྤྱི་བོའི་བར་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་དགའ་འོ། །དེ་ནས་གཅིག་དང་དུ་མ་མེད་པའི་ངང་དུ་བློ་གནས་པ་ནི། ཆོས་ཉིད་ནམ་མཁའི་གཟུགས་ཅན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་གནས་པའོ། །དེའི་ཚེ་ཡབ་ལ་འོད་གསལ་ཤར་བ་ལས་གཞན་ཡུམ་ལ་མི་རྟོག་པའི་བདེ་བ་དར་གཅིག་གནས་སོ། །འདི་ནི་གསང་སྔགས་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དག་གིས་ཐབས་ཀྱི་སྙིང་པོར་གསུངས་ཏེ། སྐལ་བ་ཅན་འགའ་ཡི་ལམ་ཡིན་གྱིས། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རླུང་སེམས་འཛག་མེད་ལ་དབང་མ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གསུམ་གའང་མཐར་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་ཞི་བའི་མི་རྟོག་པ་ལ་མཉམ་པར་འཇོག་པ་ནི་མཐུན་ཏེ། ཐབས་དེས་འགྲུབ་པའི་རང་འབྲས་ནི་ལྷག་མཐོང་གི་རྟོགས་པ་བདེ་གསལ་མི་རྟོག་པའི་ཉམས་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་དངོས་པོ་དང་དངོས་མེད་དང་། བསྒོམ་པ་ལས་འདས་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ་གསང་བ་འདུས་པ་ལས། བསྒོམ་པ་མེད་པ་བསྒོམ་པའི་དངོས། །བསྒོམས་པ་ཉིད་ནི་བསྒོམས་པ་མིན། །དེ་ལྟར་དངོས་དང་དངོས་མེད་པས། །བསྒོམ་པ་དམིགས་སུ་མེད་པའོ། །ཞེས་སོ། །དེ་ཡང་རྩ་གནས་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་པའི་འཁོར་ལོ་སོ་སོར་རླུང་ཟིན་པས་ཐིག་ལེ་ཟིན། ཐིག་ལེ་ཟིན་པས་མི་འགྱུར་བའི་བདེ་བ་ཟིན་ཞིང་འཕེལ་བ་ལས་འཁོར་ལོ་སོ་སོར་རླུང་སེམས་ལས་སུ་རུང་། དུས་སྦྱོར་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་རླུང་དག་པ་ལས་ཚོགས་དང་། སྦྱོར་བ་དང་། མཐོང་བ་དང་། བསྒོམ་པའི་ལམ་བཞི་རྫོགས་པའི་ཡོན་ཏན་འཐོབ་པ་ཡང་། དབུ་མ་ལ་རོ་རྐྱང་གི་མདུད་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་ཏུ་བྱས་པའི་གཉིས་གཉིས་གྲོལ་པ་ལས་ས་བཅུ་པོ་རེ་རེ་བགྲོད་པའང་ཁམས་དངས་མ་རེ་དང་རླུང་དངས་མ་རེ་དེར་ཆུད་པའི་ཡོན་ཏན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་རྩ་གནད་དུ་འགྲོ་བ་ལ་ལུས་གནད། རླུང་གནད་དུ་འགྲོ་བ་ལ་འཁྲུལ་འཁོར། ཐིག་ལེ་གནད་དུ་འགྲོ་བ་ལ་རྩོལ་བ་གལ་ཆེ་བ་ནི་སྤྱིར་གཅེས་ལ། བྱེ་བྲག་ཏུ་ལུས་ཀྱི་རྟེན་རྩ་ནི་ཡུར་བ་དང་འདྲ་སྟེ་རླུང་རྒྱུ་བའི་ལམ་ཡིན་པས་སྲོག་རྩོལ་ལ་བརྟེན་ནས་རྩ་ལམ་སྦྱང་བར་བྱའོ། །ངག་གི་རྟེན་རླུང་ནི་འཁོར་འདས་གཉིས་ཀར་འགྲོ་བའི་ཁ་ལོ་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་འཁོར་བའི་བྱེད་པ་བཅིང་བའི་གནད་ལ་མཁས་པར་བྱའོ། །ཡིད་ཀྱི་རྟེན་ཐིག་ལེ་ནི་དོན་དམ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཡང་རྟེན་ཡིན་པས་རླུང་གི་གནད་ལ་བརྟེན་ནས་ཁྲིད་སར་འདུ་བར་བྱས་ཏེ་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་མེད་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རླུང་དང་ལྷན་ཅིག་གཙུག་ཏོར་གྱི་རྩེ་མོར་བཅིང་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རྩ་རླུང་ཐེག་ལེའི་འགྲོས་ཇི་ལྟར་དག་དགོས་པའི་སྤྱིའི་གོ་དོན་རགས་རིམ་གྱིས་ཞུས་ནས། གོང་ནས་གསུངས་མ་ཐག་པའི་ཐབས་ལམ་འདི་ནི་རླུང་སེམས་ལ་རང་དབང་ཐོབ་པའི་སྐལ་ལྡན་འགའ་ཡི་ཡུལ་ཡིན་པ་སྟེ། མཚན་གཞི་བཞག་ན་སློབ་དཔོན་པདྨ་དང་། ཌོམྦྷི་ཧེ་རུ་ཀ་ལྟ་བུ་ལས་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ཅིང་། ཁྱད་པར་དུ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པས་མི་བྱ་སྟེ། ཕས་ཕམ་པས་གོས་པར་འགྱུར་ཏེ་ལམ་སྒྲོན་ལས། གསང་བ་ཤེས་རབ་དབང་བསྐུར་ནི། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པས་བླང་མི་བྱ། །ཞེས་སོ། །ལེའུ་ཉི་ཤུ་པ་འོད་གསལ་མཆོག་གི་བསམ་གཏན་བསྒོམ་པའི་རིམ་པ་འདི་ལ་ཐབས་ཞི་གནས་སྒྲུབ་པ་དང་། ཐབས་བྱུང་ལྷག་མཐོང་སྒོམ་པ་གཉིས་ཀྱི་ཆིངས་ཀྱིས་བཅིངས་ནས། དེའི་ནང་གི་ཞིི་གནས་དེ་ལའང་སྤྱི་བྱེ་བྲག་གཉིས་ཀྱིས་བཤད་པ་དང་། བྱེ་བྲག་དེ་ཉིད་ཀྱང་མདོར་བསྟན་རྒྱས་བཤད། དེ་ཐབས་ཡིན་ཚུལ་དང་གསུམ་གྱིས་བཤད་པ་ལས། རྒྱས་བཤད་ཡན་སོང་ནས། གསུམ་པ།

དེ་ཐབས་ཡིན་ཚུལ་བསྟན་པ།

མདོ་རྒྱུད་ཐབས་མཐུན་པར་སྦྱར་བ་ནི། མདོ་དང་བསྟན་བཅོས་དག་ལས་རླུང་དང་ནི། །ཕྱི་རོལ་དམིགས་པའི་རྟེན་ལ་སེམས་བཟུང་བས། །ཞི་གནས་སྒྲུབ་དང་འདི་ནི་མཚུངས་པར་བསྟན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཁ་ཅིག་རྩ་རླུང་ཕྱི་རོལ་པ་ལའང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ལམ་དམན་པའོ་སྙམ་ན། ཉི་མའི་སྙིང་པོའི་མདོ་དང་། མཛོད་ལ་སོགས་པ་ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གི་མདོ་དང་བསྟན་བཅོས་དག་ལས། རྣམ་རྟོག་གི་གཉེན་པོར་རླུང་བསྒོམས་པས། ཏིང་ངེ་འཛིན་སྐྱེ་བར་གསུངས་པ་དེ་ཡང་དམན་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྐྱེ་བའི་ཐབས་སུ་མདོ་རྒྱུད་ཀུན་མཐུན་པས་འགལ་བ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་ཐེ་ཚོམ་བཅད་པ་དང་ཆབས་ཅིག་ཏུ་ལོག་རྟོག་ཀྱང་བཀག་པའོ། །གཉིས་པ་ཐབས་བྱུང་ལ། རང་བྱུང་འོད་གསལ་གྱི་ལྷག་མཐོང་ངོས་བཟུང་བ་དང་། ལོག་པར་རྟོག་པ་གཞན་གྱི་ལུགས་དགག་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། ཐོག་མར་ངོ་སྤྲོད་པའི་ཚུལ། བར་དུ་ངང་སྐྱོང་བའི་ཚུལ། མཐར་དེ་ལས་ཡོན་ཏན་འབྱུང་བའི་ཚུལ་གསུམ། དང་པོ།

ཐོག་མར་ངོ་སྤྲོད་པའི་ཚུལ།

ད་ནི་ཐབས་དེས་འགྲུབ་པའི་རང་གསལ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཡེ་ཤེས་རང་ལ་ཡོད་པ་ཤར་བ་ཉིད་ངོ་སྤྲད་པ་ནི། ཐབས་དེས་འགྲུབ་པའི་ལྷག་མཐོང་ཡེ་ཤེས་ནི། །གསལ་བདེའི་ངང་དེར་གནས་དང་མི་གནས་དང་། །ཡོད་མེད་ཡིན་མིན་མཚོན་བརྗོད་འདས་པའི་མདངས། །རང་རིག་སྤྲོས་བྲལ་དངས་གསལ་ལྷག་གེ་བ། །རྒྱ་ཆད་ཕྱོགས་མེད་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ལ། །དངས་གསལ་མི་གཡོ་ཉི་ཟླའི་དཀྱིལ་འཁོར་བཞིན། །ཀུན་རྟོག་རྙོག་བྲལ་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུ་སྟེ། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་སེམས་ཉིད་འོད་གསལ་དུ། །དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ངོ་སྤྲད་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། །ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་ཏེ་རྟག་ཏུ་བསྒོམ་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། བདག་ཅག་གི་བླ་མ་དམ་པ། དཔལ་ལྡན་ཆོས་ཀྱི་རྗེ་རིན་པོ་ཆེ་བ་ནི་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་བཞི་པའི་ཡེ་ཤེས་འདི་ལྟར་བཞེད་དེ། སྔར་རླུང་གི་དུས་གསལ་བའི་རིག་པ་རྟོག་མེད་དང་ཐིག་ལེའི་དུས་བདེ་བའི་རིག་པ་གསལ་བ་གཉིས་ཀྱི་ངང་དེ་ན། རང་གི་རིག་ངོ་དེ་ལ་ཆེར་གྱིས་བལྟས་པས། བདེ་གསལ་མི་རྟོག་ཙམ་དུའང་གནས་མི་གནས་སུ་མི་འདུག གསལ་སྟོང་རང་རིག་གི་ངོ་བོར་ཡིན་མིན་དང་ཡོད་མེད་དུ་མི་འདུག དཔེས་མི་མཚོན་བསམ་བརྗོད་ལས་འདས་པའི་དོན་རང་སངས་རང་རིག་དྭངས་ལ་མི་གཡོ་བ་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུ། གསལ་ལ་རྟོག་པ་མེད་པ་ཉི་ཟླའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལྟ་བུ། རྒྱ་ཆད་དང་ཕྱོགས་ལྷུང་མེད་པ་ནམ་མཁའ་ཡངས་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལྟ་བུ། སེམས་དང་སེམས་བྱུང་གི་སྤྲོས་པ་ཞི་བའི་རང་རིག་དེ་ཉིད་ཆོས་སྐུ་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་སུ་ངོ་སྤྲོད་མཛད་ཅིང་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་དང་། དབུ་མ་ཆེན་པོ་དང་། སྦྱོར་བ་ཡན་ལག་དྲུག་གི་སྙིང་པོ་དང་། ལམ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པའི་ངོ་བོ་དང་། སྤྲོས་པ་མ་ལུས་ཞི་བའི་ཞི་བྱེད་དང་། གནས་ལུགས་དོན་གྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་དེ་ཡིན་ནོ་གསུང་། ཁོ་བོས་ཀྱང་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཅུང་ཟད་སྐྱེས་པའི་དོན། མདོ་རྒྱུད་ན་དེ་ལྟར་བཞུགས་པ་ལེགས་པར་མཐོང་སྟེ། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་དབང་བཞི་བའི་དོན་གྱི་ཡེ་ཤེས། གསལ་སྟོང་བདེ་སྟོང་གཉིས་སུ་མ་ཡིན་གཉིས་མིན་ལས་འདས་པ། རིག་སྟོང་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་རྣམ་མེད་སྟོང་བ་ཆེན་པོ། འོད་གསལ་འདུས་མ་བྱས་པའི་བདག་ཉིད་གདོད་མའི་སེམས་ཉིད་དེ་ནི་སྟོང་པ་ཆོས་སྐུའི་སྙིང་པོ་ཅན་ཡིན་པས་ནམ་མཁའ་ལྟར་གོ་ཕྱེད་པ། གསལ་བ་ལོངས་སྐུའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་པས་ཉི་ཟླ་ལྟར་རང་འོད་གསལ་བ། འཆར་ཚུལ་སྤྲུལ་སྐུའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པས་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་ལྟར་འདོད་དགུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པས་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ཅན་ནམ། རྒྱལ་བའི་སྐུ་གསུམ་གྱི་འཆར་གཞིར་ཡེ་ནས་རང་ཆས་སུ་ཡོད་པ། དམིགས་པ་མེད་པ། མཚན་མ་མེད་པ། རྣམ་རྟོག་གི་སྤྲོས་པ་ལས་འདས་པ། རབ་ཏུ་མི་གནས་པའི་སྐྱེ་མེད་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །གསང་བ་འདུས་པ་ལས། བསྒོམ་པ་མེད་པ་བསྒོམ་པ་དངོས། །བསྒོམས་པ་ཉིད་ནི་སྒོམ་པ་མིན། །དེ་ལྟར་དངོས་པོ་དངོས་མེད་པས། །སྒོམ་པ་དམིགས་སུ་མེད་པའོ། །ཞེས་པ་དང་། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་རིམ་པ་ལས། རྟག་དང་ཆད་པའི་བྱེ་བྲག་རྣམས། །ཡང་དག་དོན་དུ་གཉིས་མེད་གཟིགས། །དངོས་པོ་དང་ནི་སྟོང་པ་ཉིད། །གཉིས་སུ་མེད་པར་མཉམ་པར་བསྒོམ། །ཀུན་རྫོབ་དོན་དམ་ཐ་དད་དང་། །གཉིས་དང་གཉིས་མིན་ལས་འདས་པ། །ཐབས་དང་ཤེས་རབ་རྣལ་འབྱོར་ཆེ། །རོ་གཅིག་གཉིས་སུ་མེད་པར་བརྗོད། །རང་བཞིན་མེད་པའི་རང་བཞིན་གྱི། །ཤེས་རབ་ཆར་ནི་ཡང་དག་གནས། །ཞེས་པ་དང་། གསང་བ་གྲུབ་པ་ལས། ཤེས་རབ་ལྷ་མོ་བླ་ན་མེད། །འདི་ནི་ཕ་རོལ་ཕྱིན་ཞེས་བརྗོད། །གལ་ཏེ་ཤེས་ནས་བསྒོམ་གྱུར་ན། །སེམས་ཅན་ཀུན་ལས་རྣམ་གྲོལ་འགྱུར། །ཞེས་པ་དང་། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་རིམ་པ་ལས། རང་བཞིན་རྣམ་དག་མ་གོས་པ། །གཉིས་མེད་དོན་ནི་དམ་པ་གང་། །མ་སྐྱེས་པ་དང་མི་འཇིགས་པ། །དེ་ནི་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཉིད། །ཅེས་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་གྲུབ་པ་ལས། ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ཞེས་བཤད་ཅིང་། །ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། །མེ་ལོང་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་སྟེ། །འདི་ནི་ཆོས་སྐུར་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་པ་དང་། རིན་པོ་ཆེའི་འཁོར་ལོ་ལས། གཞི་རྩ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི། །རང་བཞིན་དག་པའི་ལྟ་བ་ཡིན། །ཞེས་པ་དང་། བདེ་མཆོག་ལས། གང་ཕྱིར་དངོས་དང་དངོས་མེད་པ། །འོད་གསལ་སྤྲོས་དང་བྲལ་བའི་དོན། །ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་གང་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་སྣང་བ་རྒྱན་གྱི་མདོ་ལས། ཀུན་ཏུ་རྟོག་པས་མ་བརྟགས་པ། །རབ་ཏུ་མི་གནས་པ་ཡི་ཡིད། །དྲན་པ་མེད་ཅིང་ཡིད་བྱེད་མེད། །དམིགས་པ་མེད་ལ་ཕྱག་འཚལ་འདུད། །ཅེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྒྱལ་པོ་ལས། དམིགས་པ་མེད་ཅིང་མཚན་མ་མེད། །རྣམ་རྟོག་མེད་ཅིང་སྤྲོས་པ་མེད། །སྐྱེ་མེད་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད། །ཅེས་པ་དང་། ཡུམ་ལས། རབ་འབྱོར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་ཟབ་ཅིང་སྤྲོས་པ་མེད་པའོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་བཀའ་ལུང་གིས་ཡིད་ཆེས་པ་ཡིན་པས། ཐར་པ་འདོད་པའི་མཁས་པ་དག་གིས་རྟག་ཏུ་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །གཉིས་པ།

བར་དུ་ངང་སྐྱོང་བའི་ཚུལ།

དེ་ལྟར་བསྒོམས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ལ་རོལ་པ་སེམས་ཀྱི་རྒྱན་དུ་ངོ་སྤྲོད་པ་ནི། མཚན་མའི་རྣམ་རྟོག་གང་དང་གང་ཤར་ཡང་། །གནས་ལུགས་ངང་དེར་ཆུ་ལ་རླབས་བཞིན་གྲོལ། །གློད་པས་རང་བཞིན་ངང་དངས་མ་ཤོར་གཅེས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟར་ཟབ་ཞི་སྤྲོ་བསྡུ་མེད་པ་རྒྱ་མཚོ་དང་འདྲ་བའི་ངང་ལ་བསྒོམ་དུས་ཡུལ་ལ་འཕྲོ་བའི་རྟོག་པ་ཤར་ན། ཤར་བ་ངོས་བཟུང་ལ་རྗེས་མི་འབྲང་། ངོ་བོ་མི་དགག རང་ཞི་ལ་གློད་ནས། བསྒོམ་པ་སྔ་མའི་ངང་དངས་མ་ཤོར་བར་བྱས་པས། རྣམ་རྟོག་རྦ་རླབས་འདྲ་བ་འོད་གསལ་གྱི་ངང་དེར་རང་ཞིར་འགྲོ་སྟེ། སེམས་ཉིད་ལས་བྱུང་ཞིང་དེའི་ངང་དུ་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་ཐ་དད་མེད་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་པོ་དབྱིངས་སྐྱེ་མེད་ཀྱི་ངང་ལས་བྱུང་ཞིང་། ད་ལྟ་ཡང་དེའི་ངང་དུ་གནས། མཐའ་མ་ཡང་དེའི་ངང་དུ་གྲོལ་བ་ཡིན་པས། དེ་ལྟ་བུའི་ཟབ་ཞི་སྤྲོས་པ་མེད་པ་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུའི་ངང་བསྒོམས་ནས་བཞག་པས། གང་ཤར་གྱི་ཤེས་པ་དེའང་དང་པོ་སེམས་ཉིད་སྟོང་བའི་ངང་ལས་བྱུང་། ད་ལྟ་ཡང་དེའི་ངང་དུ་གནས། མཐའ་མ་ཡང་དེའི་ཐོག་ཏུ་འགག་པས། གང་ཤར་ཤར་བ་ངོས་བཟུང་ནས་རང་ཞིར་གློད་པས་རྗེས་མེད་རང་དག་འོད་གསལ་གྱི་ངང་དེར་སེམས་ཉིད་ལས་བྱུང་བས་སེམས་ཉིད་ཀྱི་ངང་དེར་གྲོལ་བ་ཡིན་ཏེ། བྲམ་ཟེ་ཆེན་པོས་གཉུག་མ་རྡོ་རྗེའི་མགུར་བཞེངས་པ། ཇི་སྲིད་སེམས་ལས་རྣམ་འཕྲོས་པ། །དེ་སྲིད་མགོན་པོའི་བདག་ཉིད་དེ། །ཆུ་དང་རླབས་དག་གཞན་ཡིན་ནམ། །ཞེས་པ་དང་། ཆུ་དང་མར་མེ་རང་གསལ་གཅིག་པུར་ཞོག །འགྲོ་འོང་ང་ཡིས་མི་ལེན་མི་འདོར་རོ། །ཞེས་པ་དང་། ཀུན་བྱེད་རྒྱལ་པོ་ལས། བསྒོམ་དུ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་བྱང་ཆུབ་དང་། །མ་ཡེངས་རེ་དོགས་ཆད་ན་སྒོམ་པ་ཡིན། །ཞེས་པ་དང་། སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ལ། །སེམས་དང་སེམས་བྱུང་མཚན་མ་ཅི་སྐྱེས་ཀྱང་། །གང་ལྟར་འདི་ལྟར་གཞག་ཅེས་མི་དམིགས་པར། །གཞི་གཞག་དེ་ལྟར་བཞག་ན་ཡེང་བ་མེད། །ཅེས་སོ། །དེའང་ལས་དང་པོ་པ་ཡེངས་ན་དེ་མ་ཐག་རྟོགས་པ་སྔ་མའི་ངང་ལ་བཞག་སྟེ། མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། དམིགས་པ་ཉིད་ལ་སེམས་གཏད་ནས། །དེ་རྒྱུན་རྣམ་པར་གཡེང་མི་བྱ། །རྣམ་གཡེང་མྱུར་དུ་རྟོགས་བྱས་ནས། །སླར་ཡང་དེ་ལ་བླན་པར་བྱ། །ཞེས་སོ། །ཇི་ལྟར་བསྒོམ་པ་ཡང་། མ་བྱིང་མ་རྨུགས་རྒོད་པར་མ་གྱུར་ཅིང་། །མ་ཆགས་མི་གཡོ་རྒྱུ་བ་ཀུན་དང་བྲལ། །བསམ་གཏན་དངས་པས་ཤེས་རབ་རྒྱུན་ཆད་མེད། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་བསྒོམ། །འདི་ནི་ཡང་ཟབ་སྙིང་པོའི་གདམས་པ་ཡིན། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། རླུང་ངམ། ཁམས་སམ། རིག་པ་གང་བདེ་རང་བབས་སུ་བསྒོམ་པ་གང་གི་དུས་ནའང་། ཤེས་པ་མ་བྱིང་བ་མ་རྨུགས་པ། རྟོག་པ་མི་རྒོད་པ། སྒོམ་ཉམས་ལ་མ་ཆགས་པ། ངང་ལས་མི་གཡོ་བ། དབུགས་འབྱུང་རྔུབ་ཀྱི་རྒྱུ་བ་མི་ཚོར་བ། དངས་གསལ་ཕྱེད་ལ་རྟོག་པས་མ་བསླད་པར་བསྒོམ་མོ། །དེའང་རྟོག་དཔྱོད། དགའ་བདེ་ལ་ཆགས་པ། དབུགས་འབྱུང་རྔུབ་རྣམས་བསམ་གཏན་གྱི་སྐྱོན་ཡིན་ནོ། །དབུགས་ནི་རྒོད་པའི་ཕྱིར། རྣམ་རྟོག་གི་རྟ་ཡིན་པས་སྐྱོན་དུ་གཞག་གོ །དེ་ལྟར་གཏིང་གསལ་གྱི་ངང་ལ་གནས་དུས། རང་བྱུང་འོད་གསལ་གྱི་ཤེས་རབ་དང་དབྱེར་མེད་པས་ཤེས་རབ་རྒྱུན་ཆད་མེད་དེ་དོན་འདི་རྟག་ཏུ་བསྒོམ་མོ། །སྒོམ་པ་བ་རབ་འབྲིང་ཐ་གསུམ་ཡོད་པ་ལས། རབ་ཡིན་ན་གང་ཤར་སེམས་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོར་གྲོལ་ཏེ་གཉེན་པོ་དབྱིངས་སུ་དག་ཅིང་། སྒོམ་བསམ་གཏན་གྱི་ཐོག་ཏུ་རྩོལ་བས་ལྷག་པོར་འཇོག་དགོས་པ་མིན་པ་དང་། འབྲིང་གིས་ནི་བྱིང་རྒོད་དང་བྲལ་བའི་དྭངས་འཚོལ་ཤེས་ནས་རྫིང་བུ་རྙོག་པ་དང་བྲལ་བ་ལྟར་དུ་མི་གཡོ་བར་བཞག་པས། རྣམ་རྟོག་དབྱིངས་སུ་ནུབ་ནས་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་རྟོག་པ་འཆར་རོ། །ཐ་མ་ཡིན་ན་བསམ་གཏན་གྱིས་སྐྱོན་འབྱུང་ཡང་བྱིང་རྒོད་ཀྱི་དབང་དུ་མི་ཤོར། རྟོག་དཔྱོད་ཀྱི་གཟེར་བུ་མི་འཆང་། དགའ་བདེའི་རོ་ལ་མི་ཞེན། དབུགས་འབྱུང་རྔུབ་ཀྱི་འགྱུ་བ་ཚུན་ཆོད་དག་པར་བྱས་ན། རང་བྱུང་འོད་གསལ་གྱི་ཤེས་རབ་དང་ཆ་འདྲ་བ་སྐྱེ་བས་རྟག་ཏུ་བརྩོན་པས་བསྒོམ་པ་གནད་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ།

མཐར་དེ་ལས་ཡོན་ཏན་འབྱུང་བའི་ཚུལ།

དེ་ལྟར་བསྒོམ་པ་རྫོགས་པ། དེ་ལས་སྤྱན་དང་མངོན་ཤེས་སྐྱེ་འགྱུར་ཞིང་། །ཉིན་མཚན་ཏིང་འཛིན་ཕྱད་པར་འགྲོ་བ་དང་། །གཟུངས་སྤྲིན་ཡེ་ཤེས་ཉི་མ་ཁོང་ནས་འཆར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། མ་ནོར་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ཉིད་གོམས་པ་ལས། ཆུ་དངས་པར་གཟུགས་བརྙན་སྣང་བ་ལྟར། རིག་པ་དངས་པའི་ཆ་ལས་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། རི་དང་ཁང་པས་བར་དུ་ཆོད་བཞིན་དུ་ཕ་རོལ་གྱི་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་དངོས་སུ་མཐོང་བའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་སྤྱན་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་དང་། ཉིན་མཚན་ཁོར་ཡུག་ཏིང་ངེ་འཛིན་གཅིག་གིས་འདའ་བ་དང་། ཚིག་དོན་རྒྱ་ཆེན་པོ་མི་བརྗེད་པའི་གཟུངས་དང་། ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་ཡེ་ཤེས་ཁོང་ནས་འཆར་རོ། །ཞི་ལྷག་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཉིད་ཁོང་ནས་འཆར་ཏེ། འོད་གསལ་བསམ་བརྗོད་དང་བྲལ་བ་བདེ་གསལ་མི་རྟོག་པའི་ཉམས་དང་བཅས་པ་དཔེ་དོན་མཚོན་འདས་ཆེན་པོའི་ཐོག་ཏུ་ཤར་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེར་ཡུན་གྱིས་གོམས་པས། རིག་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་གསལ་གདངས་ཀྱི་ཆ་ནས་སྤྱན་དང་མངོན་ཤེས་འབྱུང་བ་དང་། ཉིན་མཚན་འོད་གསལ་གྱི་འཁོར་ལོས་འདའ་ཐུབ་པ་དང་། སྔར་མེད་པའི་གཟུངས་དང་སྤོབས་པ་འཆར་བ་ལ་སོགས་རྟགས་སྒོ་གསུམ་དུ་འཆར་བར་བསྟན་པའོ། །ཐབས་འདིས། རྩ་རླུང་ལས་རུང་ཡོན་ཏན་ཚོགས་འཕེལ་བས། །ས་རྣམས་གོང་བགྲོད་གྲུབ་པ་རྣམ་གཉིས་ཐོབ། །དེ་ཕྱིར་འདི་འདྲའི་གནད་ལ་གོམས་པར་མཛོད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། རྩ་དང་རླུང་ལས་སུ་རུང་བས། ལུས་སེམས་ལ་དགའ་བདེ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སྤྲུལ་བསྒྱུར་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་མང་པོ་ཐོབ་ཅིང་། ས་དང་ལམ་གྱི་ཡོན་ཏན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་ཀྱང་ཐོབ་ལ། གནས་སྐབས་ཀྱི་གྲུབ་པ། ཐུན་མོང་གི་དངོས་གྲུབ་བརྒྱད་དང་། མཐར་ཐུག་མཆོག་གི་དངོས་གྲུབ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་འཐོབ་བོ། །གྲུབ་པ་བརྒྱད་ནི། མཁའ་སྤྱོད་རལ་གྲི་རི་ལུ་དང་། །རྐང་མགྱོགས་བུམ་པ་གནོད་སྦྱིན་ཁོལ། །བཅུད་ལེན་དང་ནི་མིག་སྨན་ནོ། །དེ་ལ་མཁའ་སྤྱོད་ནི་མི་འཆི་བར་ནམ་མཁའ་ལ་གནས་ནུས་པའོ། །རལ་གྲི་ནི། དེས་དགྲའི་དཔུང་དུ་མ་འཇོམས་ནུས་པའོ། །རི་ལུ་ནི་སྨན་འགའ་ཞིག་བསྒྲུབས་པ་དེ་ལག་ཏུ་ཐོགས་པས་ལུས་མི་སྣང་བའོ། །རྐང་མགྱོགས་ནི། མཆིལ་ལྷམ་གྲུབ་སྟེ་གྱོན་པས་ཡུད་ཙམ་ལ་རྒྱ་མཚོའི་མཐའ་འཁོར་བའོ། །བུམ་པ་ནི་དེའི་ནང་དུ་ཟས་ནོར་གོས་ལ་སོགས་པ་ཡོ་བྱད་ཟད་མི་ཤེས་པ་འབྱུང་ངོ་། །གནོད་སྦྱིན་ཁོལ་པོ་ནི། དེས་བྲན་བྱེད་པས་ཅི་བསྒོ་བ་སྒྲུབ་ཅིང་། མི་འབུམ་ཕྲག་གིས་བསྒྲུབ་དགོས་པའི་བྱ་བ་ཉིན་གཅིག་ལ་འགྲུབ་པའོ། །བཅུད་ལེན་ནི་ཚེ་ཉི་ཟླ་དང་མཉམ། སྟོབས་གླང་པོ་དང་མཉམ། མདངས་པདྨ་དང་མཉམ། ལྡང་བ་ཤིང་བལ་ལས་ཡང་བའོ། །མིག་སྨན་ནི་མིག་ལ་བྱུགས་པས་ས་འོག་གི་གཏེར་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བའོ། །གཉིས་པ་ལོག་རྟོག་དགག་པ་ལ། ཕྱོགས་སྔ་གསུམ་སོ་སོའི་ལུགས་འབྲེལ་མེད་དུ་བསྟན་པ་དང་། དེ་འདྲའི་རིགས་ཅན་གཞན་དང་ཡང་ཐུན་མོང་དུ་དགག་པས་མཇུག་བསྡུ་བ་གཉིས། དང་པོ།

ཕྱོགས་སྔ་གསུམ་སོ་སོའི་ལུགས་འབྲེལ་མེད་དུ་བསྟན་པ།

ད་ནི་ཚུལ་གཞན་གྱི་ལོག་རྟོག་དགག་པ་ནི། གང་ལ་གནད་མེད་སྤྲོས་བྲལ་ཚིག་ཏུ་ཤོར། །རྟོག་པའི་བཟོ་རྒྱས་མཐའ་བྲལ་གདེང་བཅས་ཏེ། །རྣམ་རྟོག་ཅི་སྐྱེས་སྐྱེ་འགག་གྲངས་བཏབ་ཀྱང་། །གནས་ལུགས་དོན་དང་རྒྱང་རིང་གནམ་ས་བཞིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེང་སང་གི་བསམ་གཏན་པ་ཁ་ཅིག་ད་ལྟའི་རིག་པ་འོལ་འགྱུ་འཕྲེང་གསུམ་པོ་འདི་སྤྲོས་བྲལ་ཡིན་པས། གང་ཤར་ཅི་འགྱུས་སེམས་སུ་ངོ་ཤེས་ན་དེས་ཆོག་ཅེས། སྐྱེ་འགག་གྲངས་སུ་འདེབས་པ་རྣམས་ཀྱང་། གནས་ལུགས་ཀྱི་དོན་དང་གནམ་ས་བས་ཀྱང་རིང་བ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ལ་གང་ཤར་ཅི་འགྱུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐོག་ཏུ་བཞག་ནས་གཡེང་མེད་དུ་ངོ་ཤེས་པར་བྱས་ན་སྤྲོས་བྲལ་ཡིན་ཅེས། རྣམ་རྟོག་དུ་ཤར་དུ་འགག་བརྩིས་ནས་བྱི་ལས་ཙི་གུ་སྒུག་པ་ལྟར་དུ་སྐྱེ་འགག་གྲངས་སུ་འདེབས་པ་དེ་སྒོམ་ཡང་དག་མིན་ལ། དེའི་མིང་ལ་སྐྱེ་འགག་གྲངས་སུ་འདེབས་པ་ཞེས་སྒོམ་གྱི་ནང་ནས་ཤིན་ཏུ་ཐ་ཆད་པའི་སྒོམ་གནས་ལུགས་ཀྱི་དོན་ལ་ཕྱོགས་ཙམ་མ་བཅར་བའི་སྒོམ་ཡིན་ནོ། །ཡང་མུན་པ་ཅན་ཁ་ཅིག ཟང་ཐལ་ཆིག་རྫོགས་འབྲེལ་ཐག་ཆོད་པ་ཡི། །ས་ལེ་ཧྲིག་གེ་བར་མཚམས་ངོས་བཟུང་ནས། །དོན་མཐོང་འདོད་པས་དོན་མེད་ཕྱིན་ཅི་ལོག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཡང་ཁ་ཅིག་ད་ལྟའི་ཤེས་པ་ཟང་ཐལ་ཆིག་རྫོགས་ཀྱི་ངོ་བོ་རྗེན་པ་འདི་ལ། སྐད་ཅིག་གང་ཤར་འབྲེལ་ཐག་ཆད་དེ་བར་མེད་ཧ་རེ་བ་གང་དུའང་མ་གྲུབ་པ་དེ་དོན་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པས། དེའི་ངང་ལ་འཕྲོ་གནས་ཅི་བྱུང་ཡང་ས་ལེ་ཧྲིག་གེ་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ཡང་ཡིད་ཆེས་པའི་རྒྱུད་ལུང་དངོས་ནི་མེད། གཞན་དག་དེའི་ར་མདར་བློག་ནས་ངེས་ཤེས་བྱེད་དེ། སྙན་རྒྱུད་ཡིན་ཡང་དོན་དང་མ་འབྲེལ་བས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྣང་ངོ་། །ཕྱིན་ཏུ་ལོག་ཏུ་སྣང་བ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྐད་ཅིག་ཡུད་ཙམ་ངོས་གཟུང་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། །སྔ་ཕྱི་བསྒོམ་མིན་བར་དེར་སུ་ཡིས་བཅུག །དེ་འདྲའི་ལམ་ངན་མདོ་རྒྱུད་དང་འགལ་བས། །ཐར་པ་འདོད་ན་རིང་དུ་སྤང་བར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། མ་འགགས་མ་སྐྱེས་ངོས་བཟུང་བའི་བར་དེར་བསྒོམ་དུ་འགའ་ཞིག་གིས་བཅུག་པ་མེད་དེ། དེ་གསུམ་རིག་པར་མཚུངས་ན། བླང་དོར་གཉིས་བྱེད་པའང་མདོ་རྒྱུད་དང་འགལ་བས་སྤང་བྱ་ཁོ་ནའོ། །ཡང་འགའ་རེ་ཞིག་གིས་ད་ལྟའི་ཤེས་པ་ཟང་ཐལ་ཆིག་རྫོགས་ཀྱི་ངོ་བོ་རྗེན་པ་འདི་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ཅིང་། སྐད་ཅིག་མ་དེའི་ངང་བསྐྱངས་པ་དང་། ས་ལེ་ཧྲིག་གེ་དེ་ལ་ཉམས་ལེན་གྱི་མཐིལ་བཅོལ་དགོས་ཟེར་བ་དང་། དེ་ལ་ཡང་འགའ་རེས་རྒྱབ་སྐྱོར་ནས་འདས་པ་མ་འགགས་མ་འོངས་མ་སྐྱེས་པའི་བར་དེར་སྤྲོས་བྲལ་གྱི་སྒོམ་ཟང་ཐལ་ས་ལེ་བ་ཞིག་ཡོད་པར་སྨྲ་ཡང་། དེ་སུ་ཞིག་གིས་དེའི་བར་དེར་བཅུགས་པ་ཡིན་ཏེ་མི་འཐད་དོ། །དུས་གསུམ་སྔ་ཕྱི་མེད་པ་རིག་པ་ལས་མ་འདས་པས་ན། བླང་དོར་གཉིས་སུ་བཟུང་ནས་གཉིས་འཛིན་གཙིགས་སུ་བཟུང་བ་དེ་ཡང་མདོ་རྒྱུད་དང་མི་མཐུན་པས་སྤང་བྱའི་གྲལ་དུ་འཕེན་རྒྱུ་ཡིན་ཅེས་པ་དང་། ཀུན་མཁྱེན་འཇིགས་གླིང་གིས། ཁྱེད་གསུམ་ཡང་རྫོགས་ཆེན་ཁྱུ་ནས་བུད། །ཅེས་གསུངས་ས་དེའོ། །ཡང་ཁ་ཅིག རབ་ཀྱིས་སོར་གཞག་འབྲིང་གིས་ངང་ལ་བསྐྱངས། །ཐ་མས་སོ་སོར་རྩལ་སྦྱངས་ཞེས་སྨྲ་བ། །མུན་པའི་བློ་ཅན་སྔོན་མེད་གླང་ཆེན་ཞིག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། གང་ཡང་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་དེ་གཅིག་པུས་ཆོག་སྟེ། བྱས་པས་ལན་པ་ཡིན། དེས་ན་རབ་ཀྱིས་ད་ལྟའི་ཤེས་པ་རང་སོར་ཐ་མལ་དུ་བཞག འབྲིང་གིས་སྐྱོན་ཡོན་ཕྱེད་ནས་ས་ལེ་ཧྲིག་གེའི་ངང་ལ་བསྒོམས་པས་ཕྱིས་འཆར། ཐ་མས་འགྱུ་བའམ་གནས་པ་གང་རུང་གཅིག་ནས་བསྐྱངས་པས། ཕྱིས་འབྲིང་དང་རབ་ཏུ་འགྱུར་ཞེས་མུན་པ་ཅན་དག་སྨྲའོ། །འགའ་རེས་ཅི་ཡང་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་ནས་བསྡད་ན་དེ་སྒོམ་ཡིན། ད་སྔོན་བྱས་པས་ལེན་པ་ཡིན་པས་ད་ནི་མ་བྱས་སོར་བཞག་གྱིས་དང་དེའི་ཐོག་ཏུ་འདུག་ཐུབ་ན་རབ་ཡིན་པར་སྨྲ་བ་དང་། འབྲིང་གིས་བྱ་བྱེད་ཀྱི་རྟོག་པ་ཤར་ན་དེའི་བཟང་ངན་སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་ཁ་ཁར་ཕྱེས་ནས། ཡང་མི་རྟོག་ས་ལེ་ཧྲིག་གེར་ཞོག་དང་རིམ་གྱིས་རང་བཞག་སོར་གནས་ཤར་ཡོང་ཟེར་བ་དང་། ཐ་མ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་འགྱུ་གནས་གང་ཡིན་ཀྱང་གཅིག་གི་ཐོག་ཏུ་སྐྱོངས་དང་། རབ་ཏུ་མ་གྱུར་ཀྱང་འབྲིང་དུ་འགྱུར་ཞེས་ལོག་རྟོག་གི་འདོད་པ་བཀོད་པའོ། །དེའི་ལན་དུ་ཆོས་ཉིད་རྣལ་མིའི་གཤིས་ལ་དེ་གསུམ་གང་གནས་པ་ཡིན། མི་གནས་པ་བསྒོམས་ནས་གཟོད་གནས་སུ་རེ་ན་མི་སྲིད་དེ། སོལ་བ་ཆུར་ཇི་ཙམ་བཀྲུས་ཀྱང་ནག་པོ་ལས་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །སོར་གཞག་ཀྱང་རབ་མ་ཡིན་པར་སྒོམ་མིན་ཏེ། འཁོར་བ་བརྒྱུད་དུས་དེ་འབའ་ཞིག་ཡོད་པས་འཁོར་བ་དང་། ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་སེམས་ཅན་ཐ་མལ་མ་བཅོས་པའི་ཐོག་ཏུ་སོར་བཞག་བྱས་ནས་སྔར་ནས་ད་བར་དུ་ཡོད་ཅིང་དེ་ཆེད་དུ་བསྒོམ་དགོས་པ་མིན་ལ་དེ་ལྟ་བུས་གྲོལ་ན། ཐ་མལ་པ་ཡང་གྲོལ་བར་རིགས་པ་དང་། གཞག་བྱ་འཇོག་བྱེད་འགལ་བས་བཞག་འཇོག་མ་གྲུབ་པ་དང་། གཏི་མུག་ལུང་མ་བསྟན་ནག་ཐིམ་མེའི་ངང་དུ་དུས་འདའ་བ་དེ་ལ་སྒོམ་དུ་རེ་བ་ཁྱོད་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྐལ་བ་མེད་པ་ཞིག་སྟེ། ཕྱི་རོལ་པས་ཀྱང་དེ་སྐད་མི་སྨྲ་བས། ལུས་ཆེ་ཡང་སེམས་བླུན་པ། མིང་ཆེ་ཡང་དོན་ལ་རྨོངས་པ་ཁྱོད་སྔོན་མེད་པའི་གཉིས་འཐུངས་སམ་གླང་ཆེན་འགྱིང་བ་དུད་འགྲོ་ཞིག་གོ །ལམ་ཡང་དག་པར་ཅི་ཡང་མི་རྟོག་པར་སོར་བཞག་གིས་ཆོག་པ་མིན་ལ་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་སུ་འབྲེལ་སྣང་ཆ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས། སྟོང་ཆ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས། དབྱེར་མེད་ཟུང་འཇུག་གི་ཚོགས་མཉམ་དུ་རྫོགས་དགོས་པ་ཡིན་ན། དེ་ཁྱོད་ལམེད་པས་བསྟན་པ་འདི་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་འདོད་ན་དེ་ལས་བཟློག་དགོས་པར་ཤེས་པས། དེས་ན་རང་བཟོས་ཆོ་གས་བླུན་སྒོམ་ལས་སད་ནས་ཡང་དག་པའི་ལམ་དུ་ཇི་ལྟར་བསྒོམ་པའི་ཁུངས་ལུང་ཡོད་པའི་ངེས་དོན་གྱི་མདོ་དང་གསང་སྔགས་ཀྱི་རྒྱུད་རྣམས་ལ་གཟིགས་ལ་ལུགས་ངན་དེ་དག་སྤོངས་ཤིག་ཅེས་གདམས་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ།

དེ་འདྲའི་རིགས་ཅན་གཞན་དང་ཡང་ཐུན་མོང་དུ་དགག་པས་མཇུག་བསྡུ་བ།

དེས་ན་ལམ་ངན་རྣམས་སྤང་བར་དོན་བསྡུ་བ་ནི། གཞུང་ལུགས་ཀུན་ལས་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་མཆོག །ཟབ་ཞི་སྤྲོས་བྲལ་གནས་ལུགས་བསྒོམ་པར་གསུངས། །དེ་དང་འགལ་གྱུར་ལམ་ངན་ཇི་སྙེད་པ། །དེང་སང་དར་བས་ཐར་འདོད་རྣམས་གྱིས་སྤང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱུད་སྡེ་ཆེན་པོ་རྣམས་དང་། ཟབ་མོའི་མདོ་སྡེ་དག་ཏུ་དངོས་གཞིའི་བསྒོམ་པ་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་རབ་ཏུ་ཞི་བའི་ངོ་བོ་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་བསྒོམ་པར་གསུངས་ཏེ། རྒྱ་ཆེར་རོལ་པ་ལས། ཟབ་ཞི་སྤྲོས་བྲལ་འོད་གསལ་འདུས་མ་བྱས། །བདུད་རྩི་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཤིག་བདག་གིས་རྙེད། །སུ་ལ་བསྟན་ཀྱང་གོ་བར་མི་འགྱུར་བས། །མི་སྨྲ་གཅིག་པུར་ནགས་སུ་གནས་པར་བྱ། །ཞེས་པ་དང་། རྡོ་རྗེ་བཀོད་པ་ལས། འོད་གསལ་བ་ཡི་ཡེ་ཤེས་ནི། །སེམས་དང་སེམས་བྱུང་ཀུན་དང་བྲལ། །བསམ་མེད་བརྗོད་པ་ལས་འདས་པ། །མཐའ་བྲལ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའོ། །ཞེས་པ་དང་། དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ལས། ཞི་བའི་བློ་གྲོས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་ཀྱི་གསང་བ་ནི། སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ཡང་བྲལ་ལ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་གནས་ཀྱང་མི་འདོར་བ་སྟེ། ཞེས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་དངོས་གཞིའི་ལམ་འོད་གསལ་སྤྲོས་བྲལ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་བསྒོམ་པར་མདོ་དང་སྔགས་མཐུན་པས་ན། དེ་དང་འགལ་ན་ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་དམ་པའི་ཆོས་ཟབ་མོའི་དགོངས་པ་མ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཟབ་ཞི་སྤྲོས་བྲལ་འོད་གསལ་བའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་གནས་ལུགས་དེ་གཞག་བྱ་འཇོག་བྱེད་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཉིད། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་བསམ་ཡུལ་ལས་འདས་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། དེ་ནི་གནས་ལུགས་ཆོས་དབྱིངས་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པས་ཡིན་ལ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་ནི་དངོས་དངོས་མེད་དང་ཡོད་མེད་ཡིན་མིན་སོགས་ཀྱི་མཐར་ལྷུང་རྒྱུ་ཞིག་མིན་ལ། བདེན་གཉིས་དབྱེར་མེད་དེ་སོ་སོར་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ལས། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པ་ཞིག་ཡིན་པས། རྒྱལ་སྲས་ཞི་བ་ལྷས་ཀྱང་། གང་ཚེ་དངོས་དང་དངོས་མེད་དག །བློ་ཡི་མདུན་ན་མི་གནས་པ། །དེ་ཚེ་རྣམ་པ་གཞན་མེད་པ། །དམིགས་པ་མེད་པ་རབ་ཏུ་ཞི། །གསུངས་པས་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཁེགས་པས་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ལོ་སྙམ་དུ་འཛིན་པ་ཙམ་ཡང་མེད་དོ། །འདིར་གཞན་འདོད་ལ་དགག་པ་བྱས་པས་སྡིག་ཏོ་འབྱུང་ངོ་སྙམ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། ལམ་ངན་ལས་འགྲོ་བ་བཟློག་པས་བསོད་ནམས་ཆེར་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཕྱི་རོལ་པའི་ལམ་ནང་པས་བཀག་པ་བཞིན་ནོ། །རང་གཞན་གྱི་གྲུབ་མཐའ་སྨོད་པ་ནི། སྡང་སེམས་ཡོད་པས་ཡིན་རུང་མིན་རུང་སྨད་པ་ལ་ཟེར་ལ། འདིར་བཟང་སེམས་ཀྱིས་ཆོས་དང་ཆོས་མིན་ཤེས་ནས་བླང་དོར་ལ་བཀོད་པས་ཉེས་པ་མེད་དེ། རྩ་ལྟུང་གི་འགྲེལ་པ་ལས། ལྟ་བ་འོག་མ་དག་གོང་མ་ལ་གཟུད་པ་དང་། འདུལ་བའི་བསམ་པས་གཞན་དུ་གྲུབ་མཐའ་སྨོད་པ་ནི་ཉེས་པ་མེད་དེ། བསོད་ནམས་ཀྱང་མང་དུ་འཕེལ་ལོ་ཞེས་པ་དང་། བཞི་བརྒྱ་པ་ལས། ཆོས་འདི་དེ་བཞིན་གཤེགས་རྣམས་ཀྱིས། །རྩོད་པའི་དོན་དུ་གསུངས་པ་མིན། །འོན་ཀྱང་མེ་ཡིས་བུད་ཤིང་ལྟར། །འདི་ཡིས་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་བསྲེག །ཅེས་པ་དང་། འཇུག་པ་ལས། བསྟན་བཅོས་ལས་དཔྱད་རྩོད་ལ་ཆགས་པའི་ཕྱིར། །མ་མཛད་རྣམ་གྲོལ་ཕྱིར་ནི་དེ་ཉིད་བསྟན། །གལ་ཏེ་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་བཤད་པ་ན། །གཞན་གཞུང་ཞིག་པར་གྱུར་ལ་ཉེས་པ་མེད། །ཅེས་པ་དང་། མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། ཆོས་བཟང་རིགས་པས་རྣམ་དཔྱད་བསམ་པ་ཅན། །རྟག་ཏུ་བདུད་ཀྱིས་བར་ཆད་བྱེད་པ་མེད། །ཁྱད་པར་རྙེད་དང་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་སུན་འབྱིན། །མི་འཕྲོགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཞེས་སོ། །རྩ་བའི་ས་བཅད་གསུམ་པ།

རྗེས་ཀྱི་བྱ་བ་བསྟན་པ།

ད་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བསྒོམ་པའི་རྗེས་ཐོབ་ཀྱི་ཆོས་ནི། མཉམ་གཞག་དངོས་གཞིའི་ངང་ལས་ལངས་མ་ཐག །སྒྱུ་མར་ཤེས་པས་གཞན་དོན་བསྔོ་བར་བྱ། །རྗེས་སྣང་སྣང་སྲིད་དཀྱིལ་འཁོར་ཤེས་བྱ་སྟེ། །སྒྱུ་མའི་དཔེ་བརྒྱད་ཚུལ་གྱིས་སྤྱད་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། བསྐྱེད་རྫོགས་བསྒོམ་པའི་མཉམ་བཞག་ལས་ལངས་པའི་ཚེ། ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མར་ཤེས་པས་བསྔོ་བར་བྱས་ལ། འགྲོ་ཉལ་ཟ་འཆག་ལ་སོགས་པའི་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མའི་དཔེ་བརྒྱད་དུ་ཤེས་པས། དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་སྣང་བ་དང་མི་འབྲལ་བར་བྱའོ། །སའི་སྙིང་པོ་འཁོར་ལོ་བཅུ་པའི་མདོ་ལས། ཆོས་ཚུལ་འདི་དག་སྒྱུ་མ་སྨིག་རྒྱུ་དང་། །གར་མཁན་མཚོན་འདྲར་གང་གིས་རྟོགས་གྱུར་པ། །བསོད་ནམས་ཞིང་རབ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་པ་དང་། དུས་འཁོར་རྩ་རྒྱུད་ལས། འདི་དག་འཁྲུལ་པའི་སྣང་བ་སྟེ། །རྨི་ལམ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་བཞིན། །ཞེས་སོ། །སྤྱིར་ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གི་ལམ་གང་ལའང་བླ་མ་གལ་ཆེ་ལ། ཁྱད་པར་གསང་སྔགས་འདིར་བླ་མ་ཁོ་ན་གལ་ཆེ་བས། སངས་རྒྱས་ལས་ལྷག་པའི་མོས་གུས་དང་སྲི་ཞུ་བྱ་ཞིང་དམ་ཚིག་བསྲུང་བ་ལ་འབད་དོ། །དེ་ཡང་མཛོ་སྦྲེལ་གཡང་དུ་ལྷུང་བ་ལྟར། གང་རུང་གཅིག་དམ་ཚིག་ཉམས་ན་གཉིས་ཀ་ཉེས་པས་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བར་འདོད་པ་དེས་ནི་ཕྱོགས་མ་གོ་བར་ཟད་དེ། གཅིག་གིས་དུག་ཟོས་དུས་གཉིས་ཀ་ནའམ། དེ་ནི་རྒྱུད་སོ་སོ་ཡིན་པས་མི་འཐད་དོ་ཞེ་ན་འདིར་ཡང་མཚུངས་སོ། །དུས་འཁོར་གྱི་དོན་དམ་པའི་བསྙེན་པ་ལས། བླ་མ་ལྟུང་བ་ལས་ནི་སློབ་མ་མི་ལྟུང་སྟེ། །སློབ་མ་ལྟུང་བ་ལས་ནི་བླ་མ་ཡང་མི་ཉམས། །ཤིང་གི་ཡལ་ག་སོ་སོར་བཅད་པ་དག་དང་མཚུངས། །ཞེས་སོ། །དེས་ན་གཉིས་ཀས་རྩ་བ་དང་ཡན་ལག་གི་དམ་ཚིག་སྐྱོན་མེད་པར་བསྲུང་བ་ལ་འབད་པར་བྱའོ། །སྤྱིར་བསྐྱེད་རིམ་དང་རྫོགས་རིམ་གང་བསྒོམ་པའི་སྐབས་ཡིན་ནའང་། མཉམ་བཞག་ཐུན་ལས་ལངས་པའི་རྗེས་ཐོབ་ཏུ་ད་ལྟའི་མི་དེ་མིན་པ་ལྟ་བུའི་བག་མེད་སྤྱོད་འཆལ་གྱི་འགོ་མི་འཛུགས་པར་དངོས་གཞིའི་ཉམས་ལེན་གྱི་ངང་དང་མི་འབྲལ་བའི་སྤྱོད་ལམ་ལ་འཇུག་དགོས་པ་ནི། གཏེར་བདག་གླིང་པ་འདའ་ཁར། སྣང་གྲག་རིག་གསུམ་ལྷ་སྔགས་ཆོས་སྐུའི་ངང་། །སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་རོལ་བ་འབྱམས་ཀླས་ཤིང་། །ཟབ་གསང་རྣལ་ཆེན་པོའི་ཉམས་ལེན་ལ། །དབྱེར་མེད་ཐུགས་ཀྱི་ཐེག་ལེར་རོལ་ཅིག་ཤོག །ཅེས་གསུངས་ནས་དགོངས་པ་ཆོས་དབྱིངས་སུ་མཉམ་པར་བཞག་པ་ཡིན། འདི་ནས་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་སྣང་བ་དང་མི་འབྲལ་བར་གྱིས་གསུངས་པ་ནི་སྒོ་གསུམ་དཀྱིལ་འཁོར་གསུམ་གྱི་རང་བཞིན་ཡེ་ནས་ཡིན་པ་ལ་ཡིན་པར་ཤེས་པའི་ངེས་ཤེས་དང་མ་བྲལ་བར་གྱིས་གསུངས་པ་དང་། འདིར་སྣང་བ་སྒྱུ་མ་རྨི་ལམ་དང་འདྲ་བའི་ཐད་ནས་མདོ་རྒྱུད་ཀྱི་ལུང་མང་པོ་དྲངས་ཡོད་ལ། སྤྱིར་ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་ཐམས་ཅད་ལས་བླ་མ་གཙོ་ཆེ་བར་ཡང་ཡང་གསུངས་ལ། སྒོས་གསང་སྔགས་ཀྱི་སྐབས་སུ་བྱིན་རླབས་དངོས་གྲུབ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་བླ་མ་ཡིན་ལ། དེའང་དམ་ཚིག་གཙང་བའི་རྟེན་འབྲེལ་ལས་བྱིན་རླབས་ཐོབ་པ་ཡིན་ན། སྙིགས་མའི་དུས་ཀྱི་བླ་མ་དང་སློབ་མར་གྱུར་བ་ཆོས་འདི་འཛིན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དམ་ཚིག་བསྲུང་བ་ལ་གཟོབ་ཅེས་སོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། འོད་གསལ་མཆོག་གི་བསྒོམ་པ་བསྟན་པའི་ལེའུ་སྟེ་ཉི་ཤུ་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པའོ།། །།གཉིས་པ་ལམ་ཇི་ལྟར་བགྲོད་ཚུལ་ལ། མདོར་བསྟན། རྒྱས་བཤད་གཉིས། དང་པོ།

གཉིས་པ་ལམ་ཇི་ལྟར་བགྲོད་ཚུལ་མདོར་བསྟན་པ།

དེ་ལྟར་དངོས་གཞི་ཇི་ལྟར་བསྒོམ་པའི་དོན་བསྟན་ནས། དེ་བསྒོམས་པ་ལས་ས་དང་ལམ་དང་དྲོད་ཚད་འབྱུང་བར་ངེས་པས། དེའི་རྣམ་དབྱེ་བརྗོད་པ་ནི། དེ་ལྟར་བསྒོམས་པས་བགྲོད་པའི་ས་ལམ་ཡང་། །ཕྱི་ནང་སྦྱར་ཏེ་ལེགས་པར་བཤད་པ་ནི། །ཚོགས་དང་སྦྱོར་མཐོང་སྒོམ་པའི་ལམ་བཞི་པོ། །ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་སངས་རྒྱས་འགྲུབ་དེའི་ཕྱིར། །བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ནི། །དཀྱིལ་འཁོར་དག་གིའང་རྣམ་དག་ཆོས་སུ་གསུངས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདིར་གསང་སྔགས་སུའང་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་རྣམ་དག་ཆོས་སུམ་ཅུ་སོ་བདུན་དུ་གསུངས་ལ། མཚན་ཉིད་དུ་བགྲོད་ལམ་མ་ནོར་བར་བསྟན་པ་གཉིས་གུང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་སྐབས་འདིར་ཕྱི་ནང་སྦྱར་ཏེ་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་། འཁོར་ལོ་བཞི་པོའི་རླུང་སེམས་ལས་རུང་ཚེ། །ལམ་བཞིའི་ཡོན་ཏན་རིམ་བཞིན་འཆར་བ་སྟེ། །དབུ་མའི་རྩ་མདུད་གཉིས་གཉིས་གྲོལ་བ་ལས། །ས་བཅུའི་ཡོན་ཏན་ནང་ནས་འཆར་བར་བཞེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། གསང་སྔགས་གསར་རྙིང་གུང་མཐུན་པར་འབྱུང་སྟེ། འཁོར་ལོ་བཞིའི་རླུང་སེམས་རིམ་པ་བཞིན་ལས་སུ་རུང་བ་ལས། ཚོགས་དང་སྦྱོར་བ་དང་། མཐོང་བ་དང་། བསྒོམ་པའི་ལམ་བཞི་རྫོགས་པའི་ཡོན་ཏན་འཆར་ཞིང་དབུ་མ་ལ་རོ་རྐྱང་གཉིས་ཀྱི་མདུད་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་ཡོད་པའི་གཉིས་གཉིས་གྲོལ་བ་ན། ས་བཅུ་པོ་རེ་རེའི་ཡོན་ཏན་འཆར་ལ། ཐ་མ་གྲོལ་བས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་འགྲུབ་པར་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་བི་མ་མི་ཏྲ་དང་། པདྨ་འབྱུང་གནས་ལ་སོགས་པའི་མཁས་གྲུབ་རྣམས་བཞེད་དོ། །ལེའུ་ཉེར་གཅིག་པ་འདི་ལམ་བགྲོད་པའི་ས་མཚམས་བསྟན་པའི་ལེའུ་ཡིན་ཅིང་། གོང་དུ་མན་ངག་གི་གཞུང་འདིའི་ལེའུ་ཉི་ཤུ་ཐམ་པ་དེས་འཁོར་བའི་རང་བཞིན་སྤང་བྱར་བསྟན་པ་དང་། མྱང་འདས་ཀྱི་རང་བཞིན་བླང་བྱར་བསྟན་པའི་ཆིངས་ཀྱི་ནང་ནས། སྤང་བྱ་འཁོར་བའི་རང་བཞིན་ཤེས་པར་བྱས་ནས། ངེས་ལེགས་ཐར་བའི་འཇུག་ངོགས་བཟང་པོ་དེ་ཉིད་བསྟན་པ་ཡིན། སྦྱང་གཞི་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ལ་བྲལ་འབྲས་མཐར་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་འགྱུར་ཕྱིར་དུ་སྦྱོང་བྱེད་ཐབས་ཀྱི་རིམ་པ་སྦྱོར་དངོས་རྗེས་གསུམ་དང་འབྲེལ་བའི་ཐོག་ནས་གསུངས་པའི་རྗེས་ཐོག་འདི་ནས་ལམ་བགྲོད་པའི་ས་མཚམས་བསྟན་པ་ལ། ཕྱི་མཚན་ཉིད་ཐེག་པ་དང་། ནང་གསང་སྔགས་གཉིས་ཀ་ལྟོ་སྦྱར་ནས། ཚོགས་སྦྱོར་མཐོང་སྒོམ་གྱི་ལམ་བཞི་བོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ནས་མཐར་ཐུག་གི་འབྲས་བུ་སངས་རྒྱས་འགྲུབ་པར་བསྟན་པ་སྟེ། དེའང་གསང་སྔགས་གསར་རྙིང་གཉིས་ཀ་གོང་མཐུན་པའི་ཐོག་ནས་འཁོར་ལོ་བཞིའི་རླུང་སེམས་ལས་སུ་རུང་དུས་ལམ་བཞི་རྫོགས་པའི་ཡོན་ཏན་འཆར་བ་དང་ཆབས་ཅིག་ཏུ་དབུ་མའི་རོ་རྐྱང་གི་མདུད་པ་གྲོལ་ལུགས་ལ་སོགས་པ་མཁས་གྲུབ་གོང་མའི་བཞེད་པ་དང་བསྟུན་ནས་གསུངས་པ་ཡིན་ཅེས་མདོར་བསྟན་པའོ། །གཉིས་པ་ལ་དངོས་དང་། ས་ལམ་གྱི་ཡོན་ཏན་ལྡན་ཚུལ་ལ་དཔྱད་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། ཚོགས། སྦྱོར། མཐོང་། བསྒོམ་བཞི། དང་པོ་ལ། སྤྱི་བྱེ་བྲག་གཉིས། དང་པོ།

ཚོགས་ལམ་སྤྱིར་བསྟན་པ།

ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། རྒྱས་པར་བཤད་པའི་དང་པོ། སྤྲུལ་པའི་འཁོར་ལོ་རླུང་སེམས་ལས་རུང་བས། །ཚོགས་ལམ་གསུམ་པོའི་དྲོད་རྟགས་འཆར་བ་སྟེ། །སངས་རྒྱས་སྤྲུལ་སྐུའི་ཞལ་མཐོང་སྤྲུལ་པ་འགྱེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་རླུང་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་དང་། འབྱོངས་པ་གཉིས་ལས། དེར་ཚུད་དུས་ལས་སུ་རུང་བ་ཡིན་ལ། འབྱོངས་པ་ནི་དེ་དག་གི་ཕྲན་དང་བཅས་པའི་མདུད་པ་གྲོལ་དགོས་སོ། །དེའང་ལྟེ་བ་ན་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རྩ་འདབ་ཏུ་རླུང་སེམས་ལས་སུ་རུང་བས། ཚོགས་ལམ་ཆུང་འབྲིང་ཆེ་གསུམ་གྱི་དྲོད་རྟགས་འཆར་ཏེ། སངས་རྒྱས་སྤྲུལ་སྐུའི་ཞལ་མཐོང་ཞིང་། སྤྱན་དང་། མངོན་ཤེས་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་ཕྲ་མོ་གྲུབ་པས་སྤྲུལ་པ་དང་བསྒྱུར་བར་ནུས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའང་འདུན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་བསྒོམ་ཞིང་དབང་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་རྩིང་དག་སྦྱོར་ལམ་ནས་རྫུ་འཕྲུལ་ཐོབ་ཀྱི་ཚོགས་ལམ་ཆེན་པོར་མ་ཐོབ་སྙམ་དུ་འཛིན་ཏོ། །དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ལ་རྣམ་པར་གནས་པ་ལ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དངོས་སུ་འདོམས་མཛད་ཅིང་། །ཅོ་ནས་འདྲེན་བཞིན་ཉེས་པའི་ཚང་ཚིང་ནས། །ཚན་གྱིས་དྲངས་ཏེ་བྱང་ཆུབ་ལ་འགོད་དོ། །ཅེས་པ་དང་། དེ་ཚེ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུན་ལས་ནི། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ཞི་གནས་དང་། །ཡེ་ཤེས་ཡངས་པ་ཐོབ་བྱའི་ཕྱིར། །འཇིག་རྟེན་ཁམས་ནི་རྣམས་སུ་འགྲོ། །ཞེས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་སྒོ་དང་། ཆོས་ཀྱི་རྒྱུན་ནི་ཚོགས་ལམ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུན་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པའི་ལམ་མོ། །དེས་ན་ཚོགས་ལམ་ཆེན་པོ་ན། སྤྱན། མངོན་ཤེས། རྫུ་འཕྲུལ། རྒྱུན་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་ཡོད་དོ། །ལྟེ་བ་སྤྲུལ་བའི་འཁོར་ལོ་རླུང་སེམས་ལས་སུ་རུང་བས་གསུངས་ན། སྐུ་བཞིའི་ཡེ་ཤེས་དང་སྦྱར་ནས་རྩ་འཁོར་ལོ་བཞིར་བཤད་པའི་རྣམ་དབྱེ་དང་སྦྱར་དུས་རྩ་གསུམ་ལྟེ་བའི་རྒྱ་མདུད་ནས་སོ་སོར་གྱེས་ལ། ལྟེ་བའི་རྒྱ་མདུད་ནས་སོ་སོར་གྱེས་པའི་རོ་རྐྱང་ལས་དབུ་མར་རླུང་ཞུགས་ནས་ཡེ་རླུང་དུ་འཁྱིལ་དུས་རླུང་སེམས་ལས་རུང་དུ་སོང་བའི་ཞོར་དུ་རླུང་སེམས་འབྱོངས་དགོས་པ་ཡང་གོ་ལ། ཞུགས་པས་མ་ཚད་གནས་པ། གནས་པས་མ་ཚད་ཐིམ་པའི་འགྲོས་དང་སྦྱར་རྒྱུའི་གོ་བ་ཡང་རང་ཤུགས་ཀྱིས་ཡོད་པ་ཡིན། འདི་ནས་འགྲེལ་བའི་དངོས་བསྟན་ལ་དེར་ཚུད་དུས་ལས་སུ་རུང་བ་ཡིན་ལ། འབྱོངས་པ་ནི་དེ་དག་གི་རྩ་ཕྲན་དང་བཅས་པའི་མདུད་པ་གྲོལ་དགོས་ཞེས་རྩ་གཙོ་བོ་དེ་དག་རྩ་ཕྲན་དང་བཅས་པའི་མདུད་པ་གྲོལ་དགོས་གསུངས་པ་འདིས། ཞུགས་པ་ཙམ་རླུང་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་ཚོགས་ལམ་ཆུང་ངའི་དྲོད་རྟགས་འཆར་བ་དང་སྒོ་བསྟུན་པ་དང་། གནས་པ་དང་ཐིམ་པ་བརྒྱུད་ནས་ས་ལམ་རིམ་གྱིས་བགྲོད་པའི་སྤྱིའི་གོ་བའི་གཞི་བཏིང་ནས། སྐབས་དོན་བཤད་བྱ་ངོ་མ་རླུང་སེམས་ལས་རུང་ཚོགས་ལམ་ཆུང་ངུ་ནས་དྲོད་རྟགས་འཆར་རན་པ་ཡིན་ལ། ཁྱད་པར་ཚོགས་ལམ་ཆེན་པོ་ལ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་བསྒོམས་ཤིང་དེ་ལ་དབང་ཐོབ་ནས། ཆོས་རྒྱུན་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པ་ཡིན་པས་སྤྱན་དང་མངོན་ཤེས་རྫུ་འཕྲུལ་རང་ལམ་དང་བསྟུན་པར་གྲུབ་ཡོད་ཅིང་། སྦྱོར་ལམ་མ་གཏོགས་ཚོགས་ལམ་ལ་ཡོན་ཏན་དེ་ཚོ་མི་ཐོབ་སྣང་ཤར་བ་ནི་བློ་རྩིང་བ་ཡིན་པས། དོན་ཞིབ་མོར་དཔྱོད་པའི་རྣམ་དཔྱོད་མ་ཡོད་པ་ཡིན་ཅེས་གསུངས་པ་དང་། རྩ་གནས་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་པའི་འཁོར་ལོ་ལ་རླུང་ཟིན་དུས་ཐིག་ལེ་ཟིན་པ་ཡིན་ཅིང་། ཐེག་ལེ་ཟིན་དུས་མི་འགྱུར་བའི་བདེ་བ་ཟིན། དེ་ཟིན་དུས་རླུང་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་ཡིན་པས། དུས་སྦྱོར་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་རླུང་དག་པ་ལས་ཚོགས་སྦྱོར་མཐོང་སྒོམ་གྱི་ལམ་བཞི་རྫོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཐོབ་པ་ཡིན། ཚོགས་ལམ་ཆུང་ངུ་ནས་འགོ་བཟུང་སྟེ། ཆེན་པོའི་སྐབས་སུ་སྤྲུལ་བའི་འཁོར་ལོར་རླུང་སེམས་ཞུགས་པས་མ་ཚད་ལས་རུང་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་པས་ན། ཚོགས་ལམ་ཆེན་པོའི་ཆོས་རྒྱུན་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཁྱད་པར་དུ་གོང་གསལ་གྱི་ཡོན་ཏན་དེ་ཚོ་ཐོབ་ཡོད་དགོས་པ་ཡིན། དེའི་ཐོག་ནས་གནས་པ་ལ་འབྱོངས་བའི་ཡོན་ཏན་མངོན་དུ་གྱུར་ནས། དབུ་མའི་རྩ་མདུད་གྲོལ་བ་ལ་ཕྱོགས་དགོས་དུས་ཚོགས་ལམ་ལ་ཡོན་ཏན་དེ་དག་མེད་ན། ཕྱི་མའི་ཡོན་ཏན་གྱི་རྨང་གཞི་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཞེས་པའོ། །དེ་ཡན་གྱིས་ས་ལམ་གྱི་ཡོན་ཏན་དངོས་བཤད་པས་སྤྱི་བྱེ་བྲག་གཉིས་ཀའི་ནང་གི་སྤྱིར་བཤད་པ་སོང་སྟེ། སང་ཉིན་བྱེ་བྲག་བཤད་པ་ནས་བརྩམ་སྟེ་རྒྱལ་བའི་གཞུང་ལམ་ཐེག་པ་མཐའ་དག་གི་དོན་གསལ་བར་བྱེད་པ་གཞུང་བཟང་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་ལྟ་བུ་འདི་ཉིད་ཀྱི་འཆད་ཉན་ཐེངས་གཅིག་རེ་ཞིག་གྲུབ་པའི་གསན་ཡིག་འགོད་སར་ཐུག་པ་རེད། ད་དུས་ཟེར་རྒྱུ་འདི་སྲིད་གསུམ་རྔམ་ཟས་སུ་བྱེད་པའི་དབང་ཆེན་ཞིག་ཡིན་པ་རེད། འདིའི་དུས་ཟེར་བའི་དབང་ཆེན་འདིའི་དབང་འོག་ནས་ལོ་དང་ཟླ་བའི་འཁོར་ལོ་རིམ་པ་བཞིན་དུ་འཁོར་དུས། དབྱར་དགུན་སྟོན་དཔྱིད་ཀྱི་དུས་བཞིའི་རྣམ་འགྱུར་ཡང་གཅིག་རྗེས་སུ་གཅིག་ཡོང་བ་ཡིན་པས། དེ་ཉིན་དབྱར་གཞུང་གི་ཆོས་ཁྲིད་དང་པོ་འཚོགས་སྐོར་ལ་རྩི་མེ་ཏོག་བཀྲ་ཞིང་། བྱ་ཁུ་བྱུག་གི་སྐད་སྙན་སྒྲོག་གིན་ཡོད་པ་རེད། གང་དུ་བལྟས་ཀྱང་རི་ཐང་ཐམས་ཅད་སྤང་ལྗོངས་གཡུའི་གཞུང་པ་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ན་ཡང་། ད་དེ་རིང་ཁ་རྩང་ཁ་བའི་འདབ་མ་ལྷུང་། སྟོན་སེར་གྱི་རླུང་བུ་ལྡང་ནས་ཡུན་མི་རིང་བར་དགུན་ཞེས་པའི་ངམ་ནག་དེ་ཐོན་ཚེ་སྔར་གྱི་ཡུལ་ལྗོངས་མཛེས་མོ་ཐམས་ཅད་དེ་དུས་ཀྱི་དེ་རེད་ཟེར་ན་བདེན་དུ་འཛིན་མི་ཐུབ་པ་ཞིག་ལ་འགྲོ་བ་རེད་མོད། དེ་ཕྱིའི་རྟེན་གཞིའི་འགྱུར་བ་རྐྱང་པ་ཞིག་ཡིན་ན་མི་སྐྱོན་ཏེ་ཡང་ཟླ་བ་ཁ་ཤས་སྒུག་པའི་རྗེས་སུ་དཔྱིད་ཀྱི་རྒྱལ་མོའི་འཛུམ་མདངས་ངོམ་ནས། སྣོད་བཅུད་ཀྱི་བྲུ་བ་ཡར་གོང་ཡོང་བ་རེད། འོན་ཀྱང་ཕྱི་སྣོད་རྟེན་གཞིའི་འགྱུར་བ་དང་འདྲ་བའི་ནང་སྐྱེ་འགྲོའི་ཚེ་སྲོག་མི་རྟག་པས་བྱིས་གཞོན་དར་མ་དང་རྒས་པའི་ན་ཚོད་དེ་རིམ་བཞིན་དུ་འགྱུར་བས། ཁ་དཀར་གཞོན་པའི་ལང་ཚོ་དབྱར་དུས་འདྲ་བོ་དེ་རྫོགས་ནས་རྒུད་པའི་གཉེར་མ་དགུན་ཀ་འདྲ་བོ་དེར་ཉིན་རེ་བཞིན་དུ་ཐག་ཇེ་ཉེར་བཅར་བ་ཡིན། མི་རྟག་པར་ཉིན་རེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་ལུགས་སྣོད་བཅུད་གཉིས་ཀ་འདྲ་ཡང་། རྒ་བའི་རྒུད་པས་མནར་བའི་རྗེས་སུ་འཆི་བའི་ལམ་དེར་བསྐྱལ་ནས་འཆི་བའི་དུས་ཚོད་ལ་ཐུག་སྟེ་ཚེ་འཇུག་བསྡུ་རྒྱུ་བོས་ཐད་ནས་མི་འདྲ་བ་ཡིན། ཚེ་སྐྱེ་བ་གཅིག་ལ་སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་ཚར་གཅིག་པོའི་འཕྲོར་སྐྱིད་ཚུར་ལ་ཚེས་ནས་ན་ཚོད་གཞོན་དུས་ཀྱི་སྣང་བ་ད་ཚུར་ཡོང་རྒྱུ་ཡོད་པ་མ་རེད། ད་རུང་རྒས་ལོང་ཡོད་པ་ནི་རབ་ཡིན་ལ། དུས་བཞིའི་འགྱུར་ལྡོག་འདིས་དམ་པའི་ལྷ་ཆོས་ཀྱི་ཉམས་ལེན་ལ་ལོངས་མེད་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བྱེད་ཀྱི་བསྐུལ་མ་འདེབས་ཀྱིན་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན། སྣོད་བཅུད་སྣང་གྲག་གི་ཆོས་ཀུན་བརྡ་དང་དཔེ་ཆོས་སུ་ཤེས་ན་ཉམས་ལེན་དཔེ་ཀློག་གི་ངལ་བ་ལ་ལྟོས་མི་དགོས་པ་ཞིག་ཡོང་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་། ཇི་ལྟར་སྣང་ཞིང་དོན་ལ་གང་ལྟར་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ལུགས་ངོ་མ་དེ་ཐབས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྟེང་ནས་དེ་བཞིན་དུ་འགྲོ་བར་བསྟན་པ་དེའི་མིང་ལ་རྟོགས་པའི་ཆོས་དང་བསྟན་པའི་ཆོས་ཞེས་བཏགས་ཤིང་འགོག་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པའི་ལམ་དང་འབྲས་བུའི་རྣམ་བཞག་མཛད་པ་ཡིན་པས། སྒྲ་ཚིག་ཡི་གེར་ཤར་བ་དེ་བརྗོད་མེད་བརྗོད་པས་མཚོན་བྱེད་ཀྱི་གོ་བརྡ་སྤྲོད་བྱེད་ཙམ་ཞིག་ཡིན་པ་ནི་འདི་ལྟར་གོ་བ་ཡིན། དེས་ན་ཕྱིའི་ཡུལ་གྱི་ལྟད་མོ་འཛམ་གླིང་གི་ཡུལ་གྲུ་ཐམས་ཅད་བསྐོར་བ་ནི། སྐྱོ་སེམས་ལྷག་པར་འཕེལ་བའི་ཡིད་ཆད་མྱོང་བྱེད་ཅིག་ལས་མེད་ལ། ནང་སེམས་ཀྱི་ལྟད་མོ་འཁོར་འདས་གཉིས་ཀྱི་སྐྱེ་ཚུལ་དང་ལྡོག་ཚུལ། གང་ཤར་རིག་པའི་རྩལ་མདངས་ལ་སྟོང་གསལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་ཆ་ནང་ནས་རྒྱས་ཚུལ་ལ་གཟིགས་དང་། འདོད་དགུ་འབྱུང་བའི་ཡིད་བཞིན་གྱི་གཏེར་མཛོད་ཕྱི་རུ་མེད་པར་ནང་དུ་ཡོད་འདུག་བསམ་པའི་རྟོགས་པའི་རང་ཞལ་མཇལ་བའི་འབད་པ་རང་གིས་བྱས་ན། དབུལ་བོས་ཁྱིམ་གྱི་རིན་ཆེན་གཏེར་རྙེད་པ་བཞིན་དུ། རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་རང་ལས་རྙེད་དེ་རང་ངོ་ཤེས་ན། རྒས་ཨེ་འགྲོ། ན་ཨེ་ཡོང་། ཤི་ན་ཇི་ལྟར་བྱེད་སྙམ་པའི་སྡུག་བསྔལ་མཐའ་དག་སེལ་འགྲོ་བ་ཡིན། དེ་བཞིན་དུ་གཅེས་པའི་ཕ་མ་གཉེན་གྲོགས་སྤུན་སྲིང་བུ་དང་ཚ་བོ་ཉེ་འབྲེལ་ཁ་བྲལ་ན་སེམས་འཕྲེང་བྱེད་སའི་མི་དེ་དག་ལ་ལམ་དེ་བསྟན་པའམ་ལམ་དེར་འགྲོ་རྒྱུའི་བསྐུལ་མ་བྱས་ན། གཅིག་ཤི་དུས་གཅིག་གི་སྡུག་གཅིག་གིས་ཁུར་འདུག་དགོས་པའི་སེམས་ཁྲལ་དེ་མི་དགོས་པར་སེམས་ཀྱི་བདེ་སྐྱིད་མཉམ་དུ་རྙེད་པའི་ཐབས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིན་པས་དེ་ལྟར་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན། ཆོས་ཞུས་པའི་དོན་གོ་རྒྱ་ཆེན་འགག་མདོ་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ནས་འགྲོ་འདུག་ཟ་ཉལ་ལ་སོགས་པ་སྤྱོད་ལམ་རྣམ་བཞི་གང་གི་སྐབས་སུ་ཡང་ཉམས་ལེན་གྱི་གནད་ཁྱེར་བདེ་གཟུང་སླ་བརྒྱ་གོ་གཅིག་ཆོད་ཅིག་ལ་དྲིལ་ཤེས་པ་ཞིག་ལོན་དགོས་པ་དེ་མན་ངག་གནད་ཀྱི་གདམས་པ་ཡིན། རང་རེ་འདི་ནས་ཆོས་གཅིག་གིས་མཉམ་དུ་བསྡུས་ནས་ཀུན་མཁྱེན་རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་པའི་གསུང་གི་གསང་བ་ཟབ་མོ་ལ་འདི་ལྟ་བུའི་འཆད་ཉན་གྱི་ལོངས་སུ་སྤྱོད་རྒྱུ་དེ་སྐལ་བ་བཟང་ཐལ། ཁྱེད་རྣམ་པའི་གཞན་རྐྱེན་ལ་བརྟེན་ནས་ངས་ཀྱང་ཚར་གཅིག་མཇལ་ཐུབ་སོང་བ་རེད། འདིའི་གླེགས་བམ་གྱི་བམ་ག་མཐུག་ཀྱང་། ཉི་མ་ཉི་ཤུ་རྩ་བདུན་བརྒྱད་ཅིག་གིས་བཤད་ཟིན་པ་རེད། ངོ་མས་བྱས་ན་དེ་ཉིས་ལོག་བྱས་ནས་ཉིན་རེར་སྡེབ་བཅུ་གཅིག་བཅུ་གཉིས་ལས་མ་བཏོན་ན་ལེགས་མོད། འོན་ཀྱང་དེ་རིང་ཁ་རྩང་ཆོས་བཤད་མཁན་ལ་བཤད་ལོངས་ཡོད་ཀྱང་། ཉན་མཁན་ལ་ཉན་ལོངས་མེད་པའི་དུས་ཡིན་པ་རེད། ཁྱེད་འདིར་བཞུགས་རྣམ་པར་མཚོན་ན། ཁྱད་པར་དུ་ཕྱོགས་ནས་ཕེབས་པ་ཚོས་ས་ཆ་མེད་ཀྱི་མཐུན་རྐྱེན་མ་འཛོམས་པའི་སྐུ་ངལ་སྣ་ཚོགས་ལ་བཟོད་པར་མཛད་ནས་ཆོས་ཕྱིར་དཀའ་སྤྱད་གནང་བ་ལ་ངས་ཀྱང་ཡི་རང་ཞུས་པ་ཡིན། དེང་སང་མང་པོ་ཞིག་དམར་འབའ་ལ་ལ་ཡར་མར་རྒྱུག་འདུག་པ་ལས་ཨོང་སར་བཞག་ནས་འདུག་ཐུབ་པ་ནི་དཀོན་པོར་ཆགས་ཡོད་པས་དེ་ལྟར་བཤད་པ་ཡིན། ཡུན་རིང་པོ་ལ་ཆོས་ཁྲིད་ཀྱི་ཞོར་དུ་དོན་ཡོད་ལ་མེད་ཀྱི་ཁ་བརྡ་ཡང་མང་པོ་ཡོང་སོང་བ་རེད། ད་ནི་ལྷག་པོར་སྒེར་བ་ཟུར་ནས་ངོ་འཕྲད་བྱས་ནས་བཤད་དགོས་རྒྱུ་ཡང་ཅང་མི་འདུག སྤྱིར་ན་འདིའི་ལོ་ཁ་ཤས་ཚུན་ཆད་ལ་མི་དང་འབྲེལ་གཏུག་ཇེ་ཉུང་ལ་གཏོང་བཞིན་ཡོད། དུས་ཀྱི་མཐའ་འདིར་དམ་པ་གོང་མའི་ཞལ་ཆབ་གསུང་གི་བདུད་རྩིའི་ཆོས་རྒྱུན་རེ་སྤེལ་རྒྱུ་དང་། ཆོས་སྦྱིན་ཕྲ་ལ་ཕྲན་ཚེགས་ཙམ་རེ་བྱེད་རྒྱུ་ལས་དགོན་པའི་བསྟན་སྲིད་ལ་མ་བལྟས་པར་ལོ་བཅུ་ཁ་ཞིག་ལང་གིན་འདུག དེ་ལ་ཐེ་ཇུས་བྱེད་ཀྱིན་མེད། ང་ལ་མི་དང་འབྲེལ་དགོས་པའི་ལས་ཀ་བྱ་བ་བསྒྲུབ་རྒྱུ་མི་འདུག མི་གཞན་དག་གི་དགོས་དོན་ཡང་ངས་འགྲུབ་རྒྱུ་མ་རེད། དེ་བཞིན་དུ་ཁྱེད་རྣམ་པས་མི་གཞན་ལ་བཤད་པའི་གོ་སྐབས་ལ་ཁེལ་ན་དེ་བཞིན་དུ་ཤོད་དང་ཆོག ང་དང་མཉམ་དུ་འདྲ་པར་རེ་བརྒྱབ་རྒྱུའི་དོན་དུ་ཡར་བཤད་མར་བཤད་བྱས་ནས་ཡོང་བསམ་མཁན་ཡོད་ན། ང་དང་མཉམ་དུ་པར་ཞིག་བརྒྱབ་པས་ཁྱེད་ལ་ཡག་བྱེད་མཐོ་བྱེད་གཉིས་ཀ་མེད་ངེས། དེ་ཡང་སུན་པ་སྐྱེ་བྱེད་གཅིག་རེད་པས་པར་རྒྱག་འདོད་མེད་ཅེས་ཟློས། རྒྱུ་ཞིག་དགོས་པས་རྒྱ་ཞིག་དང་ཐོ་གཏུག་རྒྱུ་ཨེ་ཡོད་ཟེར་མཁན་ཡང་མང་བ་རེད་ཀྱང་། དེ་ཡང་གཞོགས་སློང་། ཁ་གསག ཐོབ་འཇལ་ལ་སོགས་པ་མང་པོ་ཞིག་འཛོམ་འདུག་དགོས་པས། དེའི་ལྡོམ་སྣ་ཡང་གཅིག་ལ་བྱས་ན་གཅིག་རེད་ཐབས་མེད་པས་དེ་ཡང་བྱེད་མི་ཐུབ་ཅེས་ཟློས། འགའ་རེ་བདེན་རྫུན་གང་ཡིན་མ་ཤེས་ཀྱང་། རྟེན་བཞེངས་ཅི་ཞིག་འདྲ་ཞིག་བྱེད་པ་དང་། སློབ་གྲྭ་ཅི་ཞིག་འདྲ་ཞིག་བཙུགས་རབས་བཤད་ནས་སྒོར་མོ་བྱིན་ཟེར་མཁན་ཡང་མང་འདུག སློང་བ་ཕྱིར་ལྡོག་གི་རེ་ཐག་བཅད་པ་མིན་ཀྱང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཀའ་གནང་བ་ལྟར་དུ་རབ་བྱུང་གི་ཆོས་སྦྱིན་རེ་བྱེད་རྒྱུ་ལས་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་ལ་དོན་གཉེར་བྱེད་ཀྱིན་མེད་ཅེས་ཁྱེད་རྣམ་པས་གསུངས་ཤོག དེས་འཕྲོས་མོ་འདེབས་རོགས་ཟེར་བ་རེད། མོ་འདེབས་མཁན་རང་གི་མོ་ལ་ཡང་ཡིད་ཆེས་མེད་པས་ཁྱེད་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ངས་མོ་ལ་ཡིད་ཆེས་མ་བྱེད། མོ་འདེབས་སར་མ་ཡོང་ཞེས་ཤོད། དེ་མིན་མཆོག་གསུམ་ལ་བདེན་པ་བདར་ན་མཆོག་གསུམ་ལ་སླུ་བ་མེད་ཀྱང་། དེ་འདེབས་པའི་མིས་དཔྱད་པ་མི་ཐེངས་པས་རྫུན་དུ་འགྲོ་བར་འདུག ཡུན་རིང་ནས་འཁྲེབས་སོང་ན་མི་ཆོས་བླ་མའི་རྫུན་ཡང་རེད་སྲིད། མཁར་བརྩེགས་དགུ་ཡོད་པའི་རྩེ་ཞིག་ནས་ཕྱོགས་བཞི་གང་ནས་མཆོང་ན་ཡག་འདུག་ཟེར་ན་ཕྱོགས་འགའ་རེ་མི་ཡག་ཀྱང་ཕྱོགས་གཅིག་ཡག་འདུག་ཟེར་བ་ཞིག་བབ་སྲིད་ན་མི་ཤེས། དེ་བབ་དུས་མོ་རྐུབ་བུད་པ་རེད། ཚང་མ་བཙོག་པ་ཏག་ཏག་ཨེ་འབབ་ཅི་ཤེས། ལར་མ་གཞི་དངོས་ཡོད་མིག་གི་རིག་རྒྱུ་མོ་འདེབས་རྒྱུ་ཡོད་པ་མ་རེད་མངོན་སུམ་ཚད་མས་གཞལ་དགོས་པ་རེད་ཅེས་ཟློས། སྐྱེ་བརྟག་ནི་དེ་བས་ཀྱང་མི་ཤེས་པ་ནི་ད་ཞག་ཞིང་སྒྲུབ་སྐབས་ལ་བཤད་པ་དེ་རེད། སྐྱེ་བརྟག་ཟེར་ན་ཤི་བོས་སྐྱེ་བ་གང་ན་བླངས་ཡོད་རིག་ནས་བཤད་པ་དེ་རེད། སེམས་ཅན་གཅིག་གི་སྐྱེ་གནས་དང་། སྐྱེ་བའི་ཕྲེང་བའི་བརྒྱུད་རིམ་ལ་སོགས་པ་ཆ་ཚང་རིག་དུས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལས་འབྲས་ཀྱང་རེ་རེ་བཞིན་དུ་མ་འདྲེས་པར་ལོས་རིག དེ་རིག་ན་སྲིད་གསུམ་འགྲོ་བའི་བདེ་སྡུག་སྐྱེ་འཆི་དང་། ལས་དང་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཚང་མ་ཨ་རུ་ར་རློན་པ་ལག་མཐིལ་དུ་བཞག་པ་བཞིན་དུ་གཟིགས་དགོས་པ་ཡིན། དེ་རིག་དུས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡིན་པ་རེད། དེས་ན་རང་གི་བྱ་བ་འགའ་རེར་ཚོད་མི་ཐིག་པར་ལས་ལྡབ་བྱེད་འདུག་དགོས་ས་མི་འདུག དེ་རིང་གནམ་འབབ་པ་འདུག་གམ་ཟེར་ནས་གནམ་ལྟས་བྱེད་འདུག་དགོས་དོན་མི་འདུག དེས་ན་ཧོར་གྱི་མོ་མ་ཀུན་ཤེས་གཅིག་སྡུག་ཟེར་བ་ཞིག་གིས། ཀུན་ཤེས་སྲིད་པའི་སྐྱིད་སྡུག་ཤེས། །གཅིག་སྡུག་ནམ་ཤི་མི་ཤེས་སྡུག །ཅེས་པ་ལྟར་དུ་ཡིན། དགེ་བ་འདི་འདྲ་རེ་བསྒྲུབས་ན་ཨེ་མི་བཟང་ཞེས་པ་ནི། དགེ་སྡིག་གི་འགྲོས་དང་འགྱུར་ཁྱད་ཤེས་མཁན་ཚང་མས་ཤེས་ལུགས་འདྲ་འདྲ་རེད། ང་ཡིན་པས་ཆེ་རྒྱུ་མི་འདུག མི་དང་གཏུག་འབྲེལ་མི་བསམ་པ་ཅིས་ཞེ་ན། མིའི་ཁྱུ་ནས་བུད་དགོས་བསམ་པས་ཡིན། དེ་ཡང་མི་ཚང་མའི་ཡན་ལ་བུད་དགོས་བསམ་པ་མ་རེད། མིའི་ཚང་བའི་མན་ལ་བྱིད་དགོས་བསམ་པ་ཡིན། ངག་གཅད་དགོས་མི་དགོས་ཟེར་དོན་ཡང་དེས་ཡིན། ཡང་ཞབས་བརྟན་གསོལ་འདེབས་བྲིས་ཤོག་ཟེར་མཁན་ཡང་མང་པོ་རེད། དང་པོར་ཐུབ་སྣང་ཤར་ནས་ཟིན་ཐོ་རེ་བཀོད་ཀྱང་ད་ནི་མང་བའི་དབང་གིས་རེ་རེ་ལ་ལན་རེ་འཕྲོད་ས་མི་འདུག་སྙམ་པར་བྱུང་། དེ་ལྟ་བུའི་གནས་ཚུལ་ཆགས་འདུག རང་གཞན་ཚང་མ་དཀོན་མཆོག་གི་སྐྱབས་འོག་ནས་མ་ཤི་ཚེ་རིང་བྱུང་ནས་སླར་ཡང་མཇལ་འཛོམས་བྱུང་ནས་ཕྱི་ནང་གི་འགལ་རྐྱེན་དང་འཚེ་བ་འདྲ་མེད་ན། སང་ཕོད་དབྱར་ཀ་ཡེ་ཤེས་བླ་མའི་ཁྲིད་ཁྲིད་སྦྱོང་དང་བཅས་པ་དང་། བླ་མ་ཡང་ཏིག་ཅིག་འདི་ནས་འདོན་དགོས་བསམ་པ་ཡིན། གཞན་ཡང་གཞུང་ཆེན་བཅུ་གསུམ་གཞན་དགའི་མཆན་འགྲེལ་གྱི་ཁྲིད་རྒྱུན་ཡག་པ་ཞིག་ང་ལ་ཡོད་པ་རེད། གཞན་དགའ་ཚང་དང་ངའི་བར་ལ་མཁན་པོ་ཨ་པཎ་ཚེ་དབང་ཁོང་གཅིག་ལས་ཆོད་མེད་པ་རེད། དེའི་ནང་ནས་མངོན་པ་འོག་མ་ངས་ཐོབ་མེད། མེད་དོན་ཅི་རེད་ཟེར་ན་ངས་རྩ་བ་བློར་བླངས་ནས་ཞུ་མ་རག་བྱས་བཞག་ཡོད་ཀྱང་། དེ་ནས་ང་དགུའི་དུས་འགྱུར་ཚེས་སོང་བ་རེད། མཁན་པོ་ཚང་གིས་རྒྱན་འཇུག་གཉིས་མཛོད་ལ་སོགས་པའི་གཞུང་གནད་ཆེན་ཚང་མའི་རྩ་བ་བློ་ལ་ལེན་དུ་བཅུག་བྱུང་། དེ་ང་ལ་དམིགས་བསལ་མཛད་པ་ཞིག་རེད། གཞུང་ཆེན་རྣམས་ཀྱི་ལུང་ཞིག་ཡེ་ཤེས་བླ་མའི་ཆོས་ཁྲིད་དང་སྦྲགས་ནས་དེའི་ཞོར་དུ་བཏོན་ན་དཀའ་བ་མེད་ཀྱང་། ད་རུང་ཇི་ལྟར་དགོས་རིམ་པས་ལྟ་ཞོར་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན། དེའི་འཕྲོས་སོས་ཀ་དགུ་རོང་གི་གདན་ས་ནས་བཀའ་བརྒྱད་ཀྱི་ལུང་ཞིག་འདོན་རྒྱུ་དང་། ཡིད་ལྷུང་ནས་གཅིག་འདོན་མི་འདོན་དེ་ཚོ་རིམ་པས་བལྟ་རྒྱུ་བྱེད། ད་རུང་འགའ་རེས་ཟེར་ན་ཁྲོས་མའི་བསྙེན་ཚད་འཇོག་རྒྱུའི་རེ་ཡོད་ཟེར་བ་ཡང་གོ་ཐོས་བྱུང་། ངས་བསམ་ན་སྙིང་ཐིག་གི་དཔལ་ཆེན་བཀའ་བརྒྱད་ཀྱི་བསྐྱེད་རྫོགས་ཀྱི་ཁྲིད་ཅིག་ལས་བྱང་གི་ཐོག་ནས་བཤད་དེ། དཔལ་ཆེན་བཀའ་བརྒྱད་ཀྱི་བསྙེན་ཚད་ཅིག་བཞག་ན་དཔལ་དགུ་བོའི་ལས་རུང་བསྙེན་པའི་དོད་ཅིག་རེད་ན་དེ་ལེགས་པ་དང་། རེད་ན་དེ་དང་མཉམ་དུ་བདུད་རྩི་ཡོན་ཏན་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་བརྟེན་པའི་སྨན་སྒྲུབ་ཅིག་བཙུགས་ན་ཡང་དགོས་པ་དང་ལྡན་པ་རེད་ཀྱང་། ད་རུང་འདོན་པའི་ངེས་པ་མེད། དེའི་འཕྲོས་ད་རུང་སྐད་བསྐུར་བྱེད་རྒྱུ་ཞིག་ལ་ཁྱེད་རྣམ་པ་ཕྱོགས་མང་པོའི་ས་ཆར་ཕེབས་འགྲོ་བ་རེད། ག་སར་གང་དུ་བྱོན་དུས་མི་འདྲ་དང་མི་འདྲ་ལ་ཁ་བརྡ་ཡོང་རྒྱུ་རེད། གསུང་དགོས་ས་ཚོར་འདི་འདྲ་གསུངས་ཤོག ང་པདྨ་སྐལ་བཟང་ཞེས་པའི་མི་ཞིག་ས་སྟེང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་ཡོད་བཞག་པ་རེད། ད་གློ་བུར་དུ་མེད་ཐབས་ཡོད་པ་མ་རེད་ཀྱང་། ང་ལ་བརྟེན་པ་དང་ངའི་གོས་ཀྱིས་ཁྲོས་འཁྲུགས་ཕྲག་དོག་ངན་སེམས་ཀྱི་ཚིག་བརླང་པོས་ངན་སྨོད་ལྐོག་ནས་བྱེད་པ་ཡང་ཡོད་སྲིད་རྒྱུ་རེད། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ངན་སྨོད་བྱེད་པ་ཡོད་ན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཞིག་ལ་ཅིས་མེད། དེ་ཡོད་རྒྱུ་ནི་ཆོས་ཉིད་རེད། དེ་ཅན་པོ་ལ་གན་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ལ་མེད་པར་དང་འདྲ་ཐལ། མི་གྲལ་ནས་བུད་པ་ཡིན་ཟེར་འདུག བསྟོད་སྨད་དགའ་སྡུག་གང་ཡིན་ན་ཡང་ལེན་མི་འབྱུང་བའི་ཐད་ནས་སེམས་མེད་བེམ་པོ་ཞིག་གི་འདུ་ཤེས་འཛིན་ཆོག་ཐལ། དེའི་སྟེང་ལ་འབྲེལ་ཚད་ལ་སྨོན་ལམ་བཟང་པོ་རེས་རྒྱས་འདེབས་བྱེད་ཀྱིན་འདུག་ཟེར་འདུག་ཅེས་གསུངས་ཤོག དེ་རྣམས་སེམས་ལྷོད་ལ་བབ་ཏུ་ཆུག་དེ་ཡང་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པའི་མཛད་པ་ཞིག་ཡིན་པ་རེད། སང་ཉིན་ཆོས་ཁྲིད་ཀྱི་སྐབས་སུ་ཐེངས་གཅིག་མཇལ་ནས་དེ་དང་མཉམ་དུ་ཐེངས་འདིའི་གྱེས་ཕྱག་འབུལ་རྒྱུ་བྱེད། དེ་ལྟར་ཆོས་འཆད་ཉན་བྱས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་མཚོན་ཏེ་རང་གཞན་གྱིས་དུས་གསུམ་བསག་དང་ཡོད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཤིང་བཟླུམས་ཏེ་བསྡོམས་པའི་མཐུས་ཀུན་མཁྱེན་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ཕྱོགས་དུས་གནས་སྐབས་ཀུན་ཏུ་དར་ཞིང་རྒྱས། བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་གང་ན་སུ་བཞུགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐུ་ཚེའི་ཞབས་པད་ཡུན་རིང་དུ་བརྟན། དགེ་འདུན་འདུས་པའི་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཐུགས་མཐུན་ཁྲིམས་གཙང་བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་བདེ་སྐྱིད་རྫོགས་ལྡན་གྱི་དཔལ་ལ་སྤྱོད་དེ་མཐར་ཐུག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བླ་མེད་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གོ་འཕང་རིན་པོ་ཆེར་འགོད་པའི་ཕྱིར་དུ། རྗེ་བཙུན་འཇམ་པའི་དབྱངས་དང་འཕགས་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པས་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་ཇི་ལྟར་བསྔོས་པ་བཞིན་དུ་བསྔོ་བའི་ཐུགས་འདུན་ཟབ་མོ་གནང་བར་ཞུ། བསོད་ནམས་འདི་ཡིས་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་ཉིད། །ཐོབ་ནས་ཉེས་པའི་དགྲ་རྣམས་ཕམ་བྱས་ནས། །སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་རྦ་བརླབས་འཁྲུགས་པ་ཡི། །སྲིད་པའི་མཚོ་ལས་འགྲོ་བ་གྲོལ་བར་ཤོག།

ཉིན་ཉེར་བརྒྱད་པའི་ཆོས་ཁྲིད།

དེ་ཡང། ཇི་སྐད་དུ་ཀུན་མཁྱེན་དྲི་མེད་འོད་ཟེར་གྱིས། ནུབ་ཀའི་བྱ་རྣམས་ཤིང་ལ་བསྙེགས་པ་དང་། །རི་དྭགས་རང་གི་གནས་ལ་འགྲོ་མཐོང་ནས། །སྐྱེས་པའི་ཐ་མ་འཆི་བ་དྲན་པར་བྱེད། །ཡོན་ཏན་འབྱུང་གནས་དབེན་པ་བསྟེན་པར་མཛོད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར། ཉིན་མོར་ཟས་འཚོལ་གྱི་བྱ་བས་གཡེངས་པའི་འདབ་ཆགས་བྱ་ཡི་རིགས་རྣམས་ཉི་མ་ནུབ་ཀའི་དུས་སུ་ཕྱིར་ཤིང་རྩེའི་རང་རང་གི་ཚང་ལ་བསྙེགས་པ་དང་། དེ་དང་དུས་མཉམ་པར་ལ་ཁའི་རི་དྭགས་རྣམས་ཀྱང་རང་གནས་གང་ན་ཡིན་པ་དེར་འགྲོ་བར་མཐོང་བ་དེ་དང་ཆོས་མཚུངས་པར་རང་རེ་ཕྱོགས་བཞི་མཚམས་བརྒྱད་ནས་ཕེབས་པའི་ཆོས་མཐུན་གྱི་གྲོགས་པོ་རྣམས་ཀྱང་ཚོང་འདུས་ཀྱི་མགྲོན་པོ་བཞིན་དུ་ད་ལྟའི་ཆོས་ཁྲིད་འདི་གྲོལ་བ་དང་མཉམ་དུ་སོ་སོའི་གནས་སུ་འགྲོ་རྒྱུ་ཡིན་པ་འདི་ཚོས་ཀྱང་། སྐྱེས་པའི་མཐའ་མར་འཆི་བ་ཡོང་བའི་བརྡ་སྟོན་གྱི་ཆོས་སུ་གོ་བར་བྱས་ཏེ། ཡོན་ཏན་འབྱུང་གནས་དབེན་པར་བསྟེན་ནས་དལ་འབྱོར་དོན་ལྡན་འདི་ཕྱི་གཉིས་དོན་འགྲུབ་པ་ཞིག་མཛོད་ཅེས་གོ་དོན་གང་ལ་ཡང་སྦྱར་ཆོག་པའི་ཚིག་གིས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ། ཐེག་ཆེན་མདོ་སྔགས་ཀྱི་ལམ་ནས་ཡེངས་མེད་རྩེ་གཅིག་གིས་སྒྲུབ་ལ་སྦྱོར་བ་ནི་མ་ནོར་དམ་པའི་ལམ་ཡིན་ལ། དེའི་ལམ་གྱི་གཞུང་རྟ་གང་ཡིན་ན་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་པས། སྨོན་འཇུག་གི་བསླབ་བྱ་ཚུལ་བཞིན་དུ་ཉམས་སུ་ལེན་དགོས་པའི་ཚུལ་རྣམས་འཆད་བཞིན་པ་ལས། འཇུག་པའི་བསླབ་བྱ་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་ནང་ནས་དེ་རིང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བློ་ཁ་ཕྱོགས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཞིག་སྦྱིན་པ་ལ་གནས་པ་ནས། བསམ་གཏན་གྱི་བར་དུ་ལྡན་ཡང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་བྲལ་ན། དེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གོ་འཕང་མི་ཐོབ་བོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལོང་ཁྲིད་མེད་པའི་ལོང་བའི་ཚོགས་ཀྱིས་ཡིད་ལ་འདོད་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་བགྲོད་པར་མི་ནུས་པ་དང་འདྲའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་འཕགས་པ་སྡུད་པ་ལས། དམུས་ལོང་དམིགས་བུ་མེད་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་རྣམས། །ལམ་ཡང་མི་ཤེས་གྲོང་ཁྱེར་འཇུག་པར་ག་ལ་ནུས། །ཤེས་རབ་མེད་ན་མིག་མེད་ཕ་རོལ་ཕྱིན་ལྔ་ཡིས། །དམིགས་བུ་མེད་པས་བྱང་ཆུབ་རེག་པར་ནུས་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་ན། ལོང་ཁྲིད་ཀྱིས་ལོང་བའི་ཚོགས་གྲོང་ཁྱེར་དུ་ཁྲིད་པ་ལྟར་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དགེ་བའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་དུ་བསྒྱུར་ནས། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གོ་འཕང་ཐོབ་བོ། །དེ་ལྟར་ཡང་དབུ་མ་འཇུག་པ་ལས། ཇི་ལྟར་ལོང་བའི་ཚོགས་ཀུན་བདེ་བླག་ཏུ། །མིག་ལྡན་སྐྱེས་བུ་གཅིག་གིས་འདོད་པ་ཡི། །ཡུལ་དུ་ཁྲིད་པ་དེ་བཞིན་ཤེས་རབ་ཀྱིས། །མིག་ཉམས་ཡོན་ཏན་བླངས་ཏེ་རྒྱལ་བར་ཁྲིད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །འོ་ན་ཤེས་རབ་ཁོ་ནས་ཆོག་མོད། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཐབས་རྣམས་ཅི་དགོས་ཤེ་ན། ཐབས་ཤེས་ཡ་བྲལ་དུ་ཉམས་སུ་བླངས་ན་འཆིང་བར་འགྲོ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གང་དུ་འཆིང་བ་ཡིན་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཐབས་དང་བྲལ་བའི་ཤེས་རབ་བརྟེན་ན། ཉན་ཐོས་ཀྱི་འདོད་པའི་ཞི་བ་ཕྱོགས་གཅིག་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེར་ལྷུང་ནས་བཅིངས་པ་བཞིན་དུ་འགྱུར་ཏེ། མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཤེས་རབ་དང་བྲལ་བའི་ཐབས་བརྟེན་ན་ཡང་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ས་ལས་མི་འདའ་བས། འཁོར་བ་ཉིད་དུ་བཅིངས་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་བའོ། །དེས་ན་སྲིད་ཞི་གཉིས་ལ་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འགྲོ་དགོས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་དང་ཐབས་ཀྱི་རྐང་པ་གཉིས་ཀ་ཡོད་དགོས་སོ། །འོ་ན་ཤེས་རབ་དེ་གང་ལས་འབྱུང་བ་དང་ཇི་ལྟར་འབྱུང་ཞེ་ན། དཔེར་ན་ཤིང་ཉུང་ཟད་ཙམ་ལ་མེ་སྦར་ཡང་། མེ་ཆེ་ལ་ཡུན་རིང་བ་མི་འབྱུང་ལ། ཤིང་ཤིན་ཏུ་སྐམ་ཞིང་མང་བ་བསགས་ནས་མེ་སྦར་ན། མེ་ཆེ་ལ་ཡུན་རིང་བ་བསད་ཀྱང་མི་སོད་པ་འབྱུང་ངོ་། །དེ་བཞིན་དུ་བསོད་ནམས་ཉུང་ཟད་ཙམ་ལས་མ་བསགས་པ་ལ་ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་མི་སྐྱེ་ལ། སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་བསགས་པ་ལ་ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་འབྱུང་སྟེ། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སྲེག་གོ །དེས་ན་ཤེས་རབ་ཉིད་ཀྱི་ཆེད་དུ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བརྟེན་དགོས་སོ། །དེ་ལྟར་ཡང་སྤྱོད་འཇུག་ལས། ཡན་ལག་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི། །ཐུབ་པས་ཤེས་རབ་དོན་དུ་གསུངས། །ཞེས་འབྱུང་ངོ་། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི། ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཡིན་ལ། ཤེས་རབ་ལ་དབྱེ་ན། འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་རབ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དམན་པའི་ཤེས་རབ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་ཤེས་རབ་དང་གསུམ་ཡོད་ལ། དེ་ལས་གསུམ་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་ཤེས་རབ་ནི། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་སྟེ། བདག་གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ཞིང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཤེས་དང་ཤེས་བྱ་གཉིས་ཀས་སྟོང་པའི་གཞི་མེད་རྩ་བྲལ་དུ་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ཡིན་ལ། འོན་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ལྟ་ཉེས་སོང་ན། རྩ་བ་ཤེས་རབ་ལས། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ལྟ་ཉེས་ན། །ཤེས་རབ་ཆུང་རྣམས་ཕུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཅི་ལྟར་ཕུང་ཞེ་ན། དཔེར་ན་ནད་པ་ལ་འཁྲུ་སྨན་བཏང་བས། ནད་དང་འཁྲུ་སྨན་གཉིས་ཆར་འཁྲུས་ན་ནད་སོས་པ་ཡིན་ལ། ནད་འཁྲུས་ནས་འཁྲུ་སྨན་མ་ཞུ་ན། ནད་པ་གསོར་མི་རུང་སྟེ་འཆི་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོར་བལྟ་བ་དེ་སྟོང་ཉིད་བསྒོམས་པས་བུད་ཀྱང་། སྟོང་ཉིད་ལ་ཞེན་ཅིང་བལྟ་ན། སྟོང་པའི་བདག་པོ་སྟོང་པར་འགྲོ་སྟེ། ངན་འགྲོར་ཕྱོགས་པར་འགྱུར་བའོ། །རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་ལས་ཀྱང་། ཡོད་པ་པོ་ནི་བདེ་འགྲོར་འགྲོ །མེད་པ་པོ་ནི་ངན་འགྲོར་འགྲོ །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་སྔ་མ་བས་ཕྱི་མ་སྐྱོན་ཆེའོ། །དོན་ལ་ཡོད་པར་འཛིན་པ་དང་། མེད་པར་འཛིན་པ་གཉིས་ཆར་སྐྱོན་ཅན་ཡིན་ཏེ། རྟག་ཆད་གཉིས་ཀྱི་མཐར་ལྟུང་བའི་ཕྱིར། །རྟག་ཆད་ཀྱི་མཐར་ལྟུང་བ་ནི་རྨོངས་པའོ། །རྨོངས་པ་ནི་འཁོར་བ་ལས་གྲོལ་བར་མི་འགྱུར་བའོ། །འོ་ན་གང་གིས་གྲོལ་ཞེ་ན། མཐའ་ལ་མི་གནས་པ་དབུ་མའི་ལམ་གྱིས་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་ལས། ཡང་དག་ཇི་བཞིན་ཡོངས་ཤེས་པ། །གཉིས་ལ་མི་བརྟེན་ཐར་བར་འགྱུར། །ཞེས་པ་སྟེ། ཡོངས་དག་ཇི་བཞིན་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་མེད་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྟག་དང་ཆད་པའི་མཐའ་གཉིས་ལ་མི་བརྟེན་པར་འཁོར་བ་ལས་ཐར་བའི་ཐར་བར་གྲོལ་བར་འགྱུར་ཞེས་པའི་དོན་དང་། མགོན་པོ་བྱམས་པས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ། ཚུལ་རོལ་ཕ་རོལ་མཐའ་ལ་མིན། །དེ་དག་བར་ན་མི་གནས་པ། །དུས་རྣམ་མཉམ་པ་ཉིད་ཤེས་ཕྱིར། །ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པར་འདོད། །ཅེས་དང་། ཡང་ནམ་མཁའ་རིན་པོ་ཆེའི་མདོ་ལས། འདི་ལ་བསལ་བྱ་ཅི་ཡང་མེད། །གཞག་པར་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་མེད། །ཡང་དག་ཉིད་ལ་ཡང་དག་ལྟ། །ཡང་དག་མཐོང་ན་རྣམ་པར་གྲོལ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་བམ། རང་སེམས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཚིག་དེ་དག་ཀྱང་། རྟོག་པས་བཅད་པའི་ངོས་ནས་ཡིན་ལ། ཤེས་རབ་བམ། སེམས་ཀྱི་དོན་ནི་ཤེས་པར་བྱ་བའམ། བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལས་འདས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡང་། སྒྲ་གཅན་འཛིན་གྱིས་ཡུམ་ལ་བསྟོད་པ་ལས་ཀྱང་། སྨྲ་བསམ་བརྗོད་མེད་ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །མ་སྐྱེས་མི་འགག་ནམ་མཁའི་ངོ་བོ་ཉིད། །སོ་སོ་རང་རིག་ཡེ་ཤེས་སྤྱོད་ཡུལ་བ། །དུས་གསུམ་རྒྱལ་བའི་ཡུམ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་པར་ལྟར་རོ། །འོ་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ན། ཤེས་པ་དེ་ལ་གོམས་པར་བྱ་བ་ཅང་དགོས་སམ་ཞེ་ན་དགོས་ཏེ། དཔེར་ན་དངུལ་རྡོ་དེ་དངུལ་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ཡང་། བཞུ་བཏུལ་མ་བྱས་ཀྱི་བར་དུ་དངུལ་མི་སྣང་། དངུལ་ཆུ་འདོད་ན་དངུལ་རྡོ་དེ་བཞུ་བཏུལ་བྱ་དགོས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ནས་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ཡང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དངོས་པོ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་མྱང་བས་ཤེས་པ་དང་གོམས་པར་བྱ་དགོས། གོམས་པར་བྱ་བའི་ཚུལ་ནི། གཞི་དབུ་མ་ཆེན་པོ། ལམ་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ། འབྲས་བུ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་རང་ལམ་ནས། སྔོན་འགྲོ་དངོས་གཞི་རྗེས་ལ་སོགས་པའི་རིམ་པས་འབྲས་བུ་མཐར་མ་ཕྱིན་གྱི་བར་དུ་བསྒོམ་པར་བྱ་བའོ། །སྟོང་ཉིད་ཅེས་པ་དེ་མེད་པ་ཕྱང་ཆད་ཅིག་མ་ཡིན་ཏེ། སྟོང་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་དང་མི་སྟོང་གཉིས་ཀ་མི་མཐོང་། གང་བལྟ་བྱ་མཐོང་བྱེད་དང་བྲལ་བའི་སྟོང་བའི་རང་མདངས་ཅིར་ཡང་སྣང་ཞིང་སྣང་དུས་ཉིད་ནས་ཀྱང་སྟོང་པ་ནི་སྣང་སྟོང་ཟུང་འཇུག་ཏུ་འདོད་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་ཁ་ནང་ལ་འཁོར་ནས་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པས་ན་སོ་སོར་རང་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་ཤར་བ་ཞིག་གོ །དེ་ལྟར་དོན་དམ་སྟོང་ཉིད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེའི་ངང་ལ་དར་ཅིག་ཙམ་གནས་ན་བསྐལ་པའི་བར་དུ་ཉན་པའམ། ཀློག་པའམ་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བྱས་པ་པས་བསོད་ནམས་དཔག་ཏུ་མེད་པར་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡིན་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ནི། དེས་སྐྱེ་འཆིའི་ལམ་དང་རིང་དུ་འབྲལ་བར་བྱེད་པར་ཡིན་པས་བསྐལ་བ་མང་པོའི་ཚོགས་སྐད་ཅིག་ལ་འདུམ་ཞིང་ཆོད་ཆེ་བ་ཡིན་པས་སོ། །ལུང་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྟན་པའི་མདོ་ལས། ཤཱ་རིའི་བུ། གང་གིས་བསྐལ་པ་གཅིག་གི་བར་དུ་ཉན་པ་བས། གང་གིས་སེ་གོལ་གཏོགས་ཙམ་ཅིག་ཏུ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམས་ན་བསོད་ནམས་འཕེལ་ལོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་ལྟ་བས་ན། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གཞན་ལ་ནན་ཏན་གྱིས་གདམས་པར་བྱའོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་གང་སངས་རྒྱས་སུ་ལུང་བསྟན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ལ་གནས་པ་ཤ་སྟག་གོ །ཞེས་གསུངས་སོ། །གཙུག་ཏོར་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས་ཀྱང་། བསྐལ་པ་མང་པོའི་བར་དུ་ཐོས་དང་བསམ་པ་བས་ནི། ཉིན་གཅིག་ཆོས་ཀྱི་དོན་བསྒོམས་པས་བསོད་ནམས་ཆེའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེས་སྐྱེ་འཆིའི་ལམ་དང་རིང་དུ་འབྲལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་སོགས་པ་མདོ་ཤིན་ཏུ་མང་པོའི་ལུང་གིས་ཤེས་པར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་ལམ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཀྱང་འདི་ཉིད་ལ་ཚང་བའི་ཚུལ། ཚངས་པ་ཁྱད་པར་སེམས་ཀྱིས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། མི་འཛིན་པ་ནི་སྦྱིན་པའོ། །མི་བསྲུང་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །མི་གནས་པ་ནི་བཟོད་པའོ། །མི་བརྩོན་པ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་སོ། །མི་སེམས་པ་ནི་བསམ་གཏན་ནོ། །མི་དམིགས་པ་ནི་ཤེས་རབ་བོ། །ཞེས་ཡེ་ཤེས་བླ་མར་ལུང་དྲངས་པ་ལྟར་རོ། །ཐབས་སྟོབས་སྨོན་ལམ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕར་ཕྱིན་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ནང་དུ་འདུས་སོ། །ཤེས་རབ་གོམས་པའི་རྟགས་ནི། དགེ་བ་ལ་བག་ཡོད་པར་འགྱུར། ཉོན་མོངས་པ་ཤས་ཆུང་བར་འགྱུར། སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། སྒྲུབ་པ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པར་འགྱུར། གཡེང་བ་ཐམས་ཅད་སྤང་བར་འགྱུར། ཚེ་འདི་ལ་མི་ཆགས་ཤིང་ཞེན་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི། མཐར་ཐུག་དང་། གནས་སྐབས་གཉིས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་མཐར་ཐུག་ནི་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་དང་། གནས་སྐབས་སུ་ནི། བདེ་ལེགས་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའོ། །རྒྱལ་སྲས་ཞི་བ་ལྷས་ཀྱང་། གང་གིས་ཆོས་ཀྱི་གཙོ་བོ་མཆོག །སེམས་ཀྱི་གསང་འདི་མ་ཤེས་ན། །བདེ་ཐོབ་སྡུག་བསྔལ་གཞོམ་འདོད་ཀྱང་། །དེ་དག་དོན་མེད་ཀྱི་ནར་འཁྱམས། །གསུངས་པར་ལྟར་དུ། སེམས་ཀྱི་གསང་བ་སེམས་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་གནད་མ་ཤེས་ན་ཆོས་གཞན་མང་པོ་ཅི་ཞིག་ཤེས་ཀྱང་གྲོལ་མི་ནུས་པ་ཡིན་ལ། སེམས་ཀྱི་གསང་དེ་ཉིད་ཤེས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕར་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་པས། མདོར་བསྡུ་ན་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་པོ་དེ་སྟོང་ཉིད་སྙིང་རྗེའི་སྙིང་པོ་ཅན་ལ་འདུས་པའོ། །དེ་ལྟར་བུའི་འཇུག་པའི་བསླབ་བྱ་ལ་འབད་པ་ནན་ཏན་དུ་བགྱི་བའི་ཐུགས་བསྐྱེད་དང་བཅས་ཏེ། གང་ཞིག་གསན་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཚུལ་ཉི་མ་འཕྲད་པ་ཙམ་གྱིས་བསྐལ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་སྙིང་ལ་ཉལ་བའི་རྨོངས་པའི་སྨག་ཆེན་བཅོམ་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྣང་བའི་འོད་ཆེན་འགྱེད་པར་བྱེད་པ། རྒྱལ་གསུང་བཀའ་དང་དེ་ཡི་དགོངས་འགྲེལ་གྱི་མདོ་རྒྱུད་བསྟན་བཅོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྙིང་པོ་གནད་དུ་བསྡུས་ཏེ་བཅུད་དྲིལ་བ། ཀློང་ཆེན་དགོངས་པའི་གསང་མཛོད་ལས་བྱུང་བའི་མཛོད་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་རྣམ་པ་བདུན་ཞེས་ཡོངས་སུ་གྲགས་པ་དེ་ཉིད་ལས། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཀྱི་འགྲེལ་བ་ཊཱིཀ་ཆེན་པདྨ་དཀར་པོ་འདི་ཉིད་འཆད་ཉན་ཐེངས་ཤིག་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་ལ་ཉེ་བའི་སྐབས་ཏེ། དེ་ཡང་འདི་ཉིད་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་དགེ་བའི་ཆིངས་ཆེན་པོ་གསུམ་གྱིས་བཅིངས་ནས་བཤད་པའི་སྐབས་ལས། ཐོག་མ་དགེ་བ་ཀླད་ཀྱི་དོན་བསྟན་བཅོས་རྩོམ་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཡན་ལག་དང་བཅས་པ་སྔོན་དུ་སོང་ནས། བར་དུ་དགེ་བ་གཞུང་གི་དོན་ལ་འཁོར་བའི་སྤང་བྱར་བསྟན་པ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རང་བཞིན་བླང་བྱར་བསྟན་པ་གཉིས་ཀྱི་ཚོམས་སུ་བཅད་པའི་ནང་ནས། དང་པོ་འཁོར་བའི་རང་བཞིན་སྤང་བྱར་བསྟན་པ་དེ་ཉིད། སྣང་ཚོད་འཇིག་རྟེན་གྱི་བཀོད་པ་དང་། དེ་དག་གི་བདེ་སྡུག་སྣང་ཚུལ་དང་བཅས་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་གཞི་གང་ལས་སྣང་བའི་ཆོས་ཉིད་ངོས་བཟུང་བ་དང་། དེ་ལས་སྣང་པའི་འཇིག་རྟེན་ཇི་ལྟར་སྣང་ཚུལ་ནས་བརྩམས་ཏེ། ལེའུ་དང་པོ་དང་གཉིས་པ་གཉིས་ཀྱིས་གང་སྦྱང་བྱ་ཁམས་ཀྱི་དྲི་མའི་སྦྱང་གཞི་འཕྲོས་དོན་དང་བཅས་པ་བསྟན་ཞིང་། ལེའུ་གསུམ་པ་ནས་བདུན་པའི་བར་གྱི་ལེའུ་ལྔས་སྦྱང་བྱའི་ཁམས་ཀྱི་དྲི་མ་བསྟན་ནས། སྤང་བྱ་འཁོར་བའི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པའི་ཐོག་དེ་ནས་མྱང་འདས་ཀྱི་རང་བཞིན་བླང་བྱར་བསྟན་པ་དེ་ཉིད་ལེའུ་བརྒྱད་པས་བཤེས་གཉེན་བསྟན་ཚུལ། དགུ་བས་སྡིག་གྲོགས་སྤང་ཚུལ་ནས་གང་འཆད་ཉན་བྱེད་པའི་སློབ་དཔོན་དང་སློབ་མའི་མཚན་ཉིད་བཤད་བྱ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ནས་བརྩམས་ཏེ་ལེའུ་རྗེས་མ་རྣམས་སུ་སྔོན་འགྲོའི་སྐྱབས་སེམས་བསྐྱེད་རྫོགས་སོགས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་གནས་ལུགས་གཏན་ལ་ཕབ་པ་འོད་གསལ་མཆོག་གི་སྒོམ་པ་བསྟན་ནས། ལམ་བགྲོད་པའི་ས་མཚམས་དང་། སྒོམ་པར་མཐར་ཕྱིན་འབྲས་བུའི་རྣམ་བཞག་དང་བཅས་པས་ཐུན་མོང་དང་ཁྱད་པར་གྱི་བསྟན་པའི་སྒྲོམ་གཞི་ཆ་ཚང་ཞིག་གཞུང་ཆེན་པོ་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་རྫོགས་པར་བཤད་བཞིན་པའི་སྐབས་ལས། ལམ་ཇི་ལྟར་བགྲོད་པའི་ས་མཚམས་བཤད་སྐབས་ལས། ཁ་སང་ཚོགས་སྦྱོར་མཐོང་སྒོམ་བཞིའི་ལམ་དངོས་ཀྱི་སྤྱིར་བཤད་པ་སོང་ནས། དེ་རིང་གཉིས་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ལ། ཚོགས་ལམ་ཆུང་ངུ་། འབྲིང་། ཆེན་པོ་གསུམ། དང་པོ།

ཚོགས་ལམ་ཆུང་ངུ་བསྟན་པ།

ད་ནི་ཆ་ཤས་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ནི། ཞེས་མཚམས་སྦྱར་ནས་ཚོགས་ལམ་ཆུང་ངུའི་མངོན་རྟོགས་གསུང་པར། ཚོགས་ལམ་ཆུང་ངུར་དྲན་པ་ཉེར་གཞག་སྟེ། །ལུས་ལྷར་བསྐྱེད་པ་ལུས་དྲན་ཉེ་བར་གཞག །བྱུང་ཚོར་རྣམ་རྟོག་ཡེ་ཤེས་བསྒྱུར་བ་ནི། །ཚོར་བ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་སྟེ། །སེམས་དང་སེམས་བྱུང་སྤྲོས་པ་ཉེར་ཞིའི་བསྒོམ། །སེམས་དྲན་ཉེར་གཞག་རྫོགས་པའི་རིམ་པ་སྟེ། །སྣང་བརྟགས་ཆོས་ཀུན་སྒྱུ་མར་ཤེས་པ་ན། །ཆོས་དྲན་ཉེར་གཞག་ལགས་པར་རྒྱུད་ལས་གསུངས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། སྒྱུ་འཕྲུལ་དམ་པ་ལས། སྔགས་པ་གང་ཞིག་རྣལ་འབྱོར་ལ་བརྩོན་པས། བདག་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པ་ནི། ལུས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་སྟེ། ལྷའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུའོ། །ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོའི་གནས་སྐབས་ནི། ཚོར་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་བདེ་བ་ཆེན་པོའོ། །སྤྲོས་པའི་ཕྱོགས་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་ནི། འདིར་སེམས་མི་དམིགས་པ་ཉིད་དོ། །གཟུགས་བརྙན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སྒྱུ་མར་སྦྱོང་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ་ཞེས་སོ། །རྣམ་གྲོལ་གྱི་འཇུག་ངོགས་རྣམ་པར་མིི་རྟོག་པ་དོན་སྤྱིའི་ཚུལ་གྱིས་ཐོག་མར་སྒོམ་པ་སྤྱིར་ཚོགས་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཅིང་། ཚོགས་ལམ་ཆུང་ངུར་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་ནི། ལུས་སུ་རྟོག་པ་ལྷར་བསྒོམ་པས་ལུས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ། བྱུང་ཚོར་ཡེ་ཤེས་སུ་བསྒྱུར་བས་ཚོར་བ། སེམས་དང་སེམས་བྱུང་གི་སྤྲོས་པ་ཉེ་བར་ཞི་བས་སེམས། སྣང་བཏགས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མར་ཤེས་པས་ཆོས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའོ། །རྣལ་འབྱོར་བ་ལམ་པ་རང་ཉིད་ཀྱིས་རྟོག་ཚད་དང་འདི་གཉིས་ཀ་བསྡུར་ནས་གཤིབས་ན། སྤྱིར་ཐེག་པ་ཐུན་མོང་དང་། ཁྱད་པར་དུ་གསང་སྔགས་དང་འབྲེལ་བའི་ཚོགས་ལམ་ཆུང་ངུའི་ཡོན་ཏན་ཐོབ་ཡོད་མེད་དང་། ཐོབ་མེད་ན་ཇི་ལྟར་ཐོབ་དགོས་ཚུལ་ཡང་འདིའི་སྟེང་ནས་གོ་ཐུབ་ལ། སྦྱོར་ལམ་ལ་འཇུག་པ་མི་ངེས་པ་ནི་ཚོགས་ལམ་ཆུང་ངུའོ། །གཉིས་པ།

ཚོགས་ལམ་འབྲིང་བསྟན་པ།

དེ་ནས་ཚོགས་ཀྱི་ལམ། འབྲིང་དུ་ཡང་དག་སྤོང་བཞིའི་རིམ་པ་ནི། །དེ་ལྟར་བསྒོམས་པས་དགེ་དང་མི་དགེ་ཡི། །ཞེན་པ་བཞི་པོ་ཡང་དག་སྤོང་བ་སྟེ། །མི་དགེའི་ཆོས་རྣམས་མ་སྐྱེས་མི་སྐྱེད་ཅིང་། །སྐྱེས་པ་གཞོམ་ཕྱིར་འབད་རྩོལ་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ། །དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་མ་སྐྱེས་བསྐྱེད་པ་སྟེ། །སྐྱེས་པ་སྤེལ་ཕྱིར་འབད་རྩོལ་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། བསྐྱེད་རྫོགས་ལ་གནས་པ་དེ། མི་དགེ་བ་རྣམས་མ་སྐྱེས་པ་མི་འབྱུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། བྱུང་ན་དག་པར་སྦྱོང་བ་དང་། དགེ་བ་མ་སྐྱེས་ན་བསྐྱེད་པ་དང་། སྐྱེས་པ་གོང་དུ་སྤེལ་བ་བཞི་པོའི་སྤང་གཉེན་བདེན་པར་འཛིན་པའི་ཞེན་པ་བཞི་སྤངས་ནས་ལུས་ཀྱིས་འབད། ངག་གི་རྩོལ་བས་སྤྱོད། སེམས་ཀྱི་སྤྲོ་བའི་བརྩོན་པས་སེམས་རབ་ཏུ་མ་ཡེངས་པར་འཛིན་པར་བྱེད་དོ། །མདོ་ལས། མི་དགེ་བའི་ཕྱོགས་མ་སྐྱེས་པ་མི་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་འབད་རྩོལ་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་ཞིང་སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན་ཏོ། །ཞེས་སོ། །ཚོགས་ལམ་འབྲིང་ལ་བྱང་ཕྱོགས་སོ་བདུན་ལས་ཡང་དག་སྤོང་བ་བཞི་ནི། ཡང་དག་སྤངས་བཞི་སྒོམ་པའི་སྐབས་ཡིན་ཅིང་། མི་དགེ་བའི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་མི་བསྐྱེད། སྐྱེས་པ་རྒྱུན་གཅོད། དགེ་བ་མ་སྐྱེས་པ་བསྐྱེད། སྐྱེས་པ་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བ་དེ་བཞི་ཡིན་ལ། དེ་བསྐྱེད་རྫོགས་ལ་གནས་པ་དང་སྦྱར་ནས་སྤང་གཉེན་བདེན་ཞེན་འགོག་པར་འདུན་པ་དང་འབད་པ་བསྐྱེད། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ། སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན། རབ་ཏུ་འཇོག་པ་དེ་ལྟར་དགོས་པས། སྐབས་འདིར་བསྐྱེད་རྫོགས་ལ་གནས་པ་དེས་མི་དགེ་བའི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་གསར་དུ་མི་བསྐྱེད། སྐྱེས་ན་བསྐྱེད་རིམ་གྱི་ལྷར་སྣང་དང་རྫོགས་རིམ་གྱིས་བདེ་གསལ་དུ་སྦྱང་། དགེ་བའི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་དག་བསྐྱེད་རྫོགས་ཀྱི་ཡན་ལག་མང་པོས་གསར་དུ་བསྐྱེད། སྐྱེས་པ་གོང་དུ་སྤེལ་བའི་ཐབས་ཀྱང་བདག་འཇུག་དང་། སྦྱིན་སྲེག་དང་། ཕྱི་ནང་གི་ཚོགས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དང་། ཞུ་བདེའི་རྣལ་འབྱོར་དང་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ལྷ་བཞི་མཆོད་པ་ལ་སོགས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་མཐའ་མ་འགགས་པས་སྤང་གཉེན་དང་བདེན་འཛིན་གྱི་ཞེན་པ་སྦྱང་ངོ་། །དེ་ལ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ལྷ་བཞི་གང་ཞེ་ན། བསོད་ནམས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ལྷ་དཀོན་མཆོག་གསུམ། དངོས་གྲུབ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ལྷ་ཡི་དམ་གྱི་ལྷ། ཡང་དག་པར་འབྲས་བུ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ལྷ་རྡོ་རྗེ་སློབ་དཔོན་དང་མཆེད་ལྕམ། ལུས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ལྷ་དུས་གསུམ་གྱི་ཕ་མའོ། །སྦྱོར་ལམ་ལ་འཇུག་པའི་དུས་ངེས་པ་ཚོགས་ལམ་འབྲིང་པོའོ། །གསུམ་པ།

ཚོགས་ལམ་ཆེན་པོ་བསྟན་པ།

ཚོགས་ལམ། ཆེན་པོར་རྫུ་འཕྲུལ་རྐང་བཞི་བསྒོམ་པ་ཡང་། །བསྐྱེད་རྫོགས་དོན་ལ་མ་ཡེངས་རྩེ་གཅིག་ཏུ། །དྲན་དང་འདུན་དང་དཔྱོད་དང་སེམས་རྣམས་ཀྱིས། །ཏིང་འཛིན་སྐྱོན་མེད་ཞི་བ་བསྒོམས་པ་ལས། །རླུང་སེམས་ལས་རུང་རྫུ་འཕྲུལ་ལེགས་གྲུབ་ནས། །དག་པའི་ཞིང་བགྲོད་སྤྲུལ་སྐུར་ཆོས་རབ་ཉན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། བསྐྱེད་རྫོགས་ལ་ཉིན་མཚན་དུ་བརྩོན་པ་ན། དྲན་པས་དོན་མ་ཉམས་པར་འཛིན། འདུན་པས་བསྒོམ། དཔྱོད་པས་གོལ་ས་དང་གོལ་ས་མ་ཡིན་པ་རྟོག སེམས་པས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་མ་ཡེངས་པར་བསྒོམས་པས་ན། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྲུབ་ནས་རླུང་སེམས་ལས་སུ་རུང་བའི་རྫུ་འཕྲུལ་ལ་བརྟེན་ཏེ། པདྨ་ཅན་ལ་སོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སྤྲུལ་སྐུའི་ཞིང་དག་པར་བགྲོད་དེ། སངས་རྒྱས་ལ་ཆོས་ཉན་པས་ཁམས་ཀྱི་དྲི་མ་སྦྱོང་ཞིང་། ཡི་དམ་ལྷའི་ཞལ་མཐོང་བས་ལུང་སྟོན་པའོ། །ཞེས་ན་འདིའི་སྐབས་སུ་འདུན་བརྩོན་དྲན་པ་ཏིང་འཛིན་བཞི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་ཡིན་ཅིང་། ཚོགས་ལམ་ཆེན་པོའི་སྐབས་འདི་སྦྱོར་ལམ་དྲོད་སྐྱེ་བ་ངེས་པ་ཡིན་ཅིང་། བསྐྱེད་རྫོགས་ཀྱི་དོན་དྲན་ཅིང་འདུན་པས་ན་བརྩོན་འགྲུས་དྲག་པོས་ཏིང་ངེ་འཛིན་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དཔྱད་ཅིང་བསྒོམས་པས་ན། ལྟེ་བར་སྤྲུལ་བའི་འཁོར་ལོ་རུ་རླུང་སེམས་ཞུགས་ནས་རླུང་སེམས་ལས་རུང་གི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྤྲུལ་སྒྱུར་ཐོབ། རྨི་ལམ་སྤྲུལ་སྒྱུར་ལ་སོགས་པའི་ཞིང་ཁམས་སྦྱོང་ནས་ཁམས་ཀྱི་དྲི་མ་དག་སྟོབས་དང་ཆབས་ཅིག་ཏུ་ཡི་དམ་ལྷས་ཞལ་མཐོང་ལུང་བསྟན་དབུགས་དབྱུངས་དང་བཅས་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་སྦྱོར་ལམ། སྤྱི་བྱེ་བྲག་གཉིས། དང་པོ།

སྦྱོར་ལམ་སྤྱིར་བསྟན་པ།

དེ་ནས། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་རླུང་སེམས་ལས་རུང་བས། །སྦྱོར་བའི་ལམ་གྱི་ཡོན་ཏན་འཆར་བ་ནི། །ཞེས་སྤྱིར་བསྟན་ནས། གཉིས་པ་ལ། དྲོད་རྩེ་གཉིས་དང་། བཟོད་མཆོག་གཉིས་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ།

དྲོད་རྩེ་གཉིས་བསྟན་པ།

དད་བརྩོན་དྲན་པ་ཏིང་འཛིན་ཤེས་རབ་ཀྱིས། །དབང་པོ་ལྔ་ཉིད་དྲོད་རྩེར་བསྒོམས་པ་ཡིས། །རྨི་ལམ་སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་འབྱོངས་པ་དང་། །བདེན་པའི་ཚིག་འགྲུབ་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་ལྡན། །ལུས་ཀྱི་ཤིག་སྲོ་འབུ་སྲིན་མེད་པ་ཡིན། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། སྔར་གྱི་བསྐྱེད་རྫོགས་ཟུང་འཇུག་གི་དོན་ལ་དད་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་། དྲན་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་རྣམ་པས་བསྒོམས་པས་རང་དབང་དུ་གྱུར་ཏེ། སྤང་བྱ་འཇོམས་པ་ལ་ནུས་ལྡན་དུ་གྱུར་པ་ནི་དབང་པོའོ། །དེ་ལྔས་དྲོད་སྣང་བའི་ཡེ་ཤེས་མི་རྟོག་པ། ཐེ་ཚོམ་དང་མི་ཁོམ་པ་ཟད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྟགས་ཀྱིས་མཚོན་པ་དང་། རྩེ་མོ་མཆེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དགེ་རྩ་བརྟན་པ་ལ་སོགས་པ་ཐོབ་ཅིང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་འདྲ་བར་རྟོགས་པ་སྟེ། མངོན་རྟོགས་རྒྱན་ལས། རྨི་ལམ་ན་ཡང་ཆོས་རྣམས་ཀུན། །རྨི་ལམ་ལྟ་བུར་ལྟ་ལ་སོགས། །རྩེ་མོར་ཕྱིན་པའི་སྦྱོར་བའི་རྟགས། །རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་དག་ཏུ་བཞེད། །འཛམ་བུ་གླིང་གི་སྐྱེ་བོ་སྙེད། །སངས་རྒྱས་མཆོད་པའི་དགེ་ལ་སོགས། །རྣམ་མང་དུ་ནི་དཔེར་མཛད་ནས། །བསོད་ནམས་མང་པོ་ཉིད་ཀྱིས་ནི། །རྣམ་འཕེལ་བཅུ་དྲུག་བདག་ཉིད་དོ། །ཞེས་པ་དང་། བདེན་པའི་ཚིག་གྲུབ་པས་གང་བརྗོད་པ་དེ་གྲུབ་ཅིང་། སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་བཅུ་གཉིས་ལ་རྟག་ཏུ་གནས་པ་དང་། ཤིག་སྲོ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །རྣམ་གྲོལ་གྱི་འཇུག་ངོགས་ཚོགས་ལམ་གྱིས་གྲུབ་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སྤྱིའི་ཚུལ་གྱི་སྒོམ་པ་སྦྱོར་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད། འདིའི་དབྱེ་བ་ནི་སྦྱོར་ལམ་ངེས་འབྱེད་ཆ་བཞི་དྲོད་རྩེ་བཟོད་མཆོག་བཞི་ཡིན་ལ། དཔེར་ན་རྩུབ་ཤིང་གིས་གཙུབ་པས་མེ་འབྱུང་བའི་སྔར་ལྟས་སུ་དྲོད་འབྱུང་བ་ལྟར་དུ་མཐོང་ལམ་གྱི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་བའི་སྔར་ལྟས་ཤར་བ་ནི་དྲོད་དང་། དགེ་བ་གཡོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩེ་མོར་གྱུར་བས་རྩེ་མོ་དང་། སྙིང་ཁ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ན་རླུང་སེམས་ཞུགས་ནས་ལས་སུ་རུང་ནས་དད་བརྩོན་དྲན་པ་ཏིང་འཛིན་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་ལྔ་བསྒོམས་པས། དྲོད་སྣང་བའི་ཡེ་ཤེས་དང་རྩེ་མོ་འཆེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་ནས་ཐེ་ཚོམ་ཟད་པ་དང་མི་ཁོམ་པ་མེད་པ་དགེ་རྩ་བརྟན་ཤིང་མངོན་རྟོགས་རྒྱན་གྱི་ལུང་དོན་ལྟར་དུ་ལམ་རྟགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དེ་ལྟར་འབྱུང་ངོ་། །གཉིས་པ།

བཟོད་མཆོག་གཉིས་བསྟན་པ།

དེ་ནས། སྟོབས་ལྔའི་རང་བཞིན་བཟོད་པ་ཆོས་མཆོག་བསྒོམ། །ངན་སོང་རྣམས་ཆད་དགེ་རྩ་བརྟན་པ་དང་། །ཏིང་འཛིན་རྫུ་འཕྲུལ་སྔོན་ལས་མཆོག་ཏུ་འཕགས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དད་པ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་ནུས་པ་ལྷག་པས་སྤང་བྱ་འཇོམས་ནུས་པའི་ཕྱིར་སྟོབས་ལྔ་པོ་ཐོབ་དུས་བཟོད་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་ཞུགས་པ་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ངན་སོང་ཆད་པ་དང་། ཆོས་མཆོག་དེ་མ་ཐག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཉེ་བར་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་སྟེ། དགེ་རྩ་ཐར་པ་བྱང་ཆུབ་ལས་མི་འགྱུར་བ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་རྫུ་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་སྔོན་ལས་ལྷག་པ་ཐོབ་པའོ། །ཞེས་ན། དད་བརྩོན་དྲན་པ་ཏིང་འཛིན་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་ལྔ་ལྷག་པོར་གྱུར་ནས། སྤང་བྱ་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་ལ་སྟོབས་ཆེན་གྱི་སྟོབས་ལྔར་གྱུར་དུས། སྦྱོར་ལམ་བཟོད་པ་དང་ཆོས་མཆོག་གཉིས་ཡིན་ནོ། །སྤྱིར་བཏང་གི་སྟོང་ཉིད་ལ་མི་སྐྲག་པའི་བཟོད་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་པས་ཆོས་མཆོག་གསུངས་ལ། སྐབས་འདིར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་ཞུགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པས། བཟོད་ཐོབ་ངན་སོང་མི་འགྲོའོ། །ཞེས་པ་ལྟར་དུ་ངན་སོང་གི་རྒྱུན་ཆད། ལོངས་སྤྱོད་འཁོར་ལོར་རླུང་སེམས་ཞུགས་ནས་དེའི་རྩ་མདུད་གྲོལ་ཏེ་ཆོས་མཆོག་དེ་མ་ཐག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེར་ཞུགས་ནས་མཐོང་ལམ་ཐོབ་པའི་བདག་རྐྱེན་བྱེད་དོ། །གསུམ་པ།

མཐོང་ལམ་བསྟན་པ།

དེ་ནས། ལོངས་སྤྱོད་འཁོར་ལོའི་རླུང་སེམས་ལས་རུང་བས། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་བདེན་མཐོང་མཐོང་ལམ་གྱི། །ཡོན་ཏན་བརྒྱ་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་དབང་བསྒྱུར་ཞིང་། །ལོངས་སྐུའི་ཞིང་བགྲོད་རིགས་ལྔའི་སངས་རྒྱས་མཐོང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། མགྲིན་པ་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་རླུང་སེམས་ལས་སུ་རུང་བས། འཕགས་པའི་ས་དང་པོ་མཐོང་ལམ་དང་ཡོན་ཏན་བརྒྱ་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་ལ་དབང་ཐོབ། ལོངས་སྐུ་རིགས་ལྔའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བགྲོད་ཅིང་ཆོས་ཉན་པ་རྙེད་དོ། །ཡོན་ཏན་བརྒྱ་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་ནི་དུས་སྐད་ཅིག་སྔ་ཕྱི་མེད་པ་གཅིག་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་བརྒྱ་ཐོབ་པ། སངས་རྒྱས་བརྒྱ་མཐོང་བ། སངས་རྒྱས་བརྒྱས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པར་ཤེས་པ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བརྒྱ་བསྐྱོད་པ། །ཞིང་བརྒྱར་འགྲོ་བ། ཞིང་བརྒྱ་སྣང་བར་འོད་ཟེར་འགྱེད་པ། སེམས་ཅན་བརྒྱ་སྨིན་པ། བསྐལ་པ་བརྒྱར་གནས་པ། སྔོན་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་བརྒྱ་ལ་ཡེ་ཤེས་འཇུག་པ། ཆོས་ཀྱི་སྒོ་བརྒྱ་འབྱེད་པ། ལུས་བརྒྱར་སྟོན་པ། ལུས་རེ་རེ་ལ་འཁོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བརྒྱ་བརྒྱས་བསྐོར་བར་སྟོན་པའོ། །ཡང་དེའི་ཚེ། དྲན་དང་ཏིང་འཛིན་དད་བརྩོན་བཏང་སྙོམས་དགའ། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི། །ཡན་ལག་བདུན་པོ་དག་ཀྱང་རྫོགས་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དད་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་། དྲན་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། བཏང་སྙོམས་དང་། དགའ་བ་དང་། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་བདུན་པོ་རྫོགས་པར་ཐོབ་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་འཇུག་ངོགས་ལ་གསར་སྣང་དང་པོར་སྐྱེས་པ་མཐོང་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །དྲན་དང་ཆོས་རབ་རྣམ་འབྱེད་དང་། །བརྩོན་འགྲུས་དགའ་དང་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་བཏང་སྙོམས་ནི། །བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་བདུན་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སོ། །མགྲིན་པ་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རུ་རླུང་སེམས་ཞུགས་ནས་དེའི་རྩ་མདུད་གྲོལ་བ་དང་མཉམ་དུ་བསྐྱེད་རྫོགས་ལ་མོས་པས་སྤྱོད་པ་ཙམ་མིན་པའི་དྲན་པ་དང་། དེའི་ངོ་བོ་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུབ་བརྟན་པོ་ཡིན་པ་དང་། དགའ་བ་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་དང་། བསྐྱེད་རིམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ལུས་ཤིན་སྦྱངས་བརྟན་པ་དང་། རྫོགས་རིམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སེམས་ཤིན་སྦྱངས་ཐོབ་ནས། ལུས་སེམས་ཀྱི་ཤིན་སྦྱངས་གཉིས་པོ་ཐོབ་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་དུ་མ་ལ་དབང་ནས། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་རྫོགས་པ་ལས་ས་དང་པོ་མཐོང་ལམ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པའོ། །དེ་དུས་དུས་སྐད་ཅིག་སྔ་ཕྱི་མེད་པར་ཏིང་འཛིན་བརྒྱ་ཐོབ་པ་དང་། སངས་རྒྱས་བརྒྱའི་ཞལ་མཐོང་སོགས་ཡོན་ཏན་བརྒྱ་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་འདི་ནས་གསུངས་པ་བཞིན་དུ་འབྱུང་ངོ་། །བཞི་པ་སྒོམ་ལམ་ལ། སྤྱི། བྱེ་བྲག་གཉིས། དང་པོ།

སྒོམ་ལམ་སྤྱིར་བསྟན་པ།

དེ་ནས། བདེ་ཆེན་འཁོར་ལོའི་རླུང་སེམས་ལས་རུང་བས། །བསྒོམ་ལམ་ས་དགུའི་ཡོན་ཏན་འཆར་བ་སྟེ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྤྱི་བོ་བདེ་ཆེན་འཁོར་ལོའི་རླུང་སེམས་ལས་སུ་རུང་བས་བསྒོམ་ལམ་དགུའི་ས་ཐོབ་སྟེ། ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུས་གཉིས་པ་དྲི་མ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་ནས་ཆེན་པོའི་ཆེན་པོ་བཅུ་པ་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་གྱི་བར་རོ། །གཉིས་པ་ལ། སའི་ངོ་བོ། ཡོན་ཏན། ནང་དུ་སྦྱར་བ་གསུམ། དང་པོ།

སའི་ངོ་བོ་བསྟན་པ།

དྲི་མེད་འོད་འཕྲོ་འོད་བྱེད་ཆུང་ངུ་གསུམ། །སྦྱང་དཀའ་མངོན་གྱུར་རིང་སོང་འབྲིང་པོ་གསུམ། །མི་གཡོ་ལེགས་བློ་ཆོས་སྤྲིན་ཆེན་པོ་གསུམ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ས་དང་པོ་ནས་བཅུ་པའི་བར་ལ་སྦྱིན་པ། ཚུལ་ཁྲིམས། བཟོད་པ། བརྩོན་འགྲུས། བསམ་གཏན། ཤེས་རབ། ཐབས། སྟོབས། སྨོན་ལམ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རེ་རེ་གཙོ་བོར་ལྡན་ལ། གཞན་དགུ་དགུ་འཁོར་དུ་ལྡན་ཏེ། དབུས་མཐའ་ལས། ཁྱད་པར་ཅན་དང་ཁྱད་མེད་ནི། །ས་བཅུ་དག་དང་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་པ་དང་། ཕལ་ཆེན་ལས། ས་བཅུ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་བཅུ་ལྷག་པར་ཆེ་བ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །དེའང་ས་དང་པོའི་སྐད་ཅིག་བཅུ་དྲུག་པ་ནས། བསྒོམ་ལམ་དུ་གཏོགས་པར་འདོད་པས། སྐད་ཅིག་བཅོ་ལྔ་པོ་དེ་ལ། རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། རང་གི་སེམས་ནི་ཡོངས་སྨིན་ཅིང་། །སེམས་ཅན་དོན་གྲུབ་མཐོང་བ་ལས། །རབ་ཏུ་དགའ་བ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་རབ་དགའ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཞེས་སོ། །བྱང་ཆུབ་གྱི་ཡན་ལག་བདུན་དང་ལྡན་པའི་མཐོང་ལམ་རབ་དགའི་ས་ཐོབ་ནས། མཐོང་ལམ་གྱི་ཡོན་ཏན་སྐྱེས་ནས་འཕགས་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་སྒོམ་ལམ་ས་དགུའི་སྐབས་སུ་རྫོགས་རིམ་གྱི་བྱེད་ལས་གཙོ་ཆེ་བ་ཡིན་པས་ན། སྤྱི་བོ་བདེ་ཆེན་གྱི་འཁོར་ལོར་རླུང་སེམས་ཞུགས་གནས་ཐིམ་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་རྫོགས་དུས་ས་སོ་སོའི་ཡོན་ཏན་མངོན་དུ་བརྙེས་པ་ཡིན་ཅིང་། ཞུགས་གནས་ཐིམ་གསུམ་གྱི་རྟགས་ནི། ཞུགས་པའི་རྟགས་སུ་སྣ་བུག་ནས་རླུང་མཉམ་རྒྱུ་ཐེངས། གནས་པའི་རྟགས་སུ་སྣ་བུག་གི་རླུང་གི་རྒྱུ་བ་ཆད་པ་འབྱུང་། ཐིམ་པའི་རྟགས་སུ་མཁའ་སྣང་ལ་སོགས་པའི་སྟོང་གཟུགས་རྣམས་འཆར་བ་ཡིན་ནོ། །སྤྱིར་བཏང་གིས་སྟོང་གཟུགས་འཆར་བ་ཙམ་དང་ཁྱད་པར་ཆེ་ཡང་། རྫོགས་ཆེན་གྱི་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་ལ་སྦྱར་ན། གོ་བའི་གདིང་ལེན་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་དབྱེ་འབྱེད་ཕྲ་བ་མང་ངོ་། །ས་བཅུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་བཅུར་སྦྱར་བ་འདི་བཞིན་ཡིན་པས་ཡང་ཟེར་མི་དགོས་སོ། །ས་གཉིས་པ་དྲི་མ་མེད་པ་ནི། དེ་ལས། འཆལ་ཚུལ་རྩོལ་བའི་དྲི་བྲལ་ཕྱིར། །དྲི་མ་མེད་པའི་སར་འདོད་དོ། །ཞེས་སོ། །གསུམ་པ་འོད་བྱེད་པ་ནི། ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཆེན་པོ་ནི། །བྱེད་པའི་ཕྱིར་ན་འོད་བྱེད་པ། །ཞེས་སོ། །བཞི་པ་འོད་འཕྲོ་བ་ནི། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་མཐུན་ཆོས། །རབ་ཏུ་སྲེག་བྱེད་འོད་ལྟ་བུ། །དེ་དང་ལྡན་ཕྱིར་ས་དེ་ནི། །གཉིས་པོ་བསྲེགས་པས་འོད་འཕྲོ་ཅན། །ཞེས་སོ། །ལྔ་པ་སྦྱང་དཀའ་བ་ནི། རིག་དང་བཟོ་གནས་སྒྱུ་རྩལ་ཀུན། །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སྦྱང་དཀའ་བས། །དེ་ཕྱིར་སྦྱང་དཀའ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཞེས་སོ། །དྲུག་པ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ནི། འཁོར་བ་དང་ནི་མྱ་ངན་འདས། །གཉིས་འདིར་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར། །མངོན་དུ་གྱུར་པའི་ས་ཞེས་བྱ། །ཞེས་སོ། །བདུན་པ་རིང་དུ་སོང་བ་ནི། འཁོར་བ་མཚོ་ཡི་འདམ་བརྒལ་བས། །དེ་ལ་རིང་དུ་སོང་ཞེས་བྱ། །ཞེས་སོ། །བརྒྱད་པ་མི་གཡོ་བ་ནི། འདུ་ཤེས་གཉིས་ཀྱིས་མི་གཡོ་ཕྱིར། །མི་གཡོ་བ་ཡི་སར་འདོད་དོ། །ཞེས་སོ། །དགུ་པ་ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་ནི། སོ་སོ་ཡང་དག་རིགས་བློ་བཟང་། །ས་དེ་ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་ཡིན། །ཞེས་སོ། །བཅུ་པ་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ནི། སྤྲིན་བཞིན་གཉིས་ཀྱིས་ནམ་མཁའི་ཁམས། །ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ན་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན། །ཞེས་སོ། །དེ་ཡན་གྱིས་སའི་ངོ་བོ་བཤད་ནས། གཉིས་པ་སྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་སའི་ཡོན་ཏན་བཤད་པ་ནི།

ཡོན་ཏན་བསྟན་པ།

བསྒོམ་པའི་ལམ། དེ་དག་སོ་སོའི་ཡོན་ཏན་རླབས་ཆེ་བ། །སྟོང་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་ལ་སོགས་རྒྱ་ཆེན་ཏེ། །ཞེས་པས་བསྟན་ནས་གསུམ་པ་ལ། སྤྱི། བྱེ་བྲག་གཉིས། དང་པོ།

ནང་དུ་སྦྱར་བ་སྤྱིར་བསྟན་པ།

རྩ་འདབ་ཕྲ་མོའི་མདུད་པ་རབ་གྲོལ་བས། །འཁོར་བའི་རང་བཞིན་ཉོན་མོངས་རླུང་སེམས་ནུབ། །མྱ་ངན་འདས་ཞི་ཡེ་ཤེས་རླུང་མཆོག་གྲུབ། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ས་དེ་དག་གི་དུས་ན་འཁོར་ལོ་སོ་སོའི་རྩ་མདུད་ཕྲ་མོ་གྲོལ་བར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རླུང་ཆུད་པ་དང་། འཁོར་བའི་རླུང་སེམས་ཉོན་མོངས་ཅན་གྱི་རྟེན་རྩ་དང་བཅས་པ་བསྐམས་པའམ་ཞ་བ་ཞེས་བྱ་བར་དུས་མཚུངས་པར་གྲུབ་པ་དེ་གཅིིག་པས་ན། སྔར་བཤད་པའི་བརྒྱ་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་པོ་ས་འདི་དག་ཏུ་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ། དུས་མཉམ་པར་གོང་དུ་འཕེལ་བ་ནི། ས་གཉིས་པར་སྟོང་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་དང་། གསུམ་པར་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་དང་། བཞི་པར་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་བརྒྱ་དང་། ལྔ་པར་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་སྟོང་དང་། དྲུག་པར་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་འབུམ་དང་། བདུན་པར་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་འབུམ་དང་། བརྒྱད་པར་སྟོང་གསུམ་འཇིག་རྟེན་འབུམ་གྱི་རྡུལ་ཕྲན་གྱི་གྲངས་སྙེད་པ་དང་། དགུ་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་གྲངས་མེད་འབུམ་ཕྲག་བཅུའི་རྡུལ་ཕྲན་གྱི་གྲངས་དང་མཉམ་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞལ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་། བཅུ་པར་ཞིང་ཁམས་བརྗོད་དུ་མེད་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་བཅུའི་རྡུལ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་སྙེད་དང་མཉམ་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞལ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་བཅུ་གཉིས་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་བྱེད་པའོ། །དེའང་ཞིང་གཞན་དུ་འགྲོ་བ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མཉམ་པར་འཇོག་པ་དུས་མཚུངས་པར་མི་འགལ་ཏེ། དག་པའི་ས་གསུམ་པོར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དབང་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུད་བླ་མ་ལས། བྱ་བ་སྒྲུབ་ལ་རྟག་ཏུ་བློ། །མེ་བཞིན་དུ་ནི་འབར་བ་དང་། །ཞི་བའི་བསམ་གཏན་སྙོམས་འཇུག་ལ། །རྟག་ཏུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པའང་ཡིན། །ཞེས་སོ། །གཞན་ཡང་ས་བརྒྱད་པར་ཡིད་ཤེས་གནས་གྱུར་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལ་དབང་ཐོབ། དགུ་པར་འཛིན་བཅས་སྒོ་ལྔའི་རྣམ་ཤེས་གནས་གྱུར། ཞིང་དག་པ་ལ་དབང་ཐོབ། བཅུ་པར་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་གྱུར་འཕྲིན་ལས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་དབང་ཐོབ་སྟེ། མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། ཡིད་དང་འཛིན་དང་རྣམ་པར་རྟོག །གྱུར་ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་དང་། །ཞིང་དང་ཡེ་ཤེས་ལས་དག་ལ། །དབང་ནི་རྣམ་པ་བཞི་ཡི་གནས། །དབང་དེ་མི་གཡོ་ལ་སོགས་པའི། །ས་གསུམ་ལ་ནི་རྣམ་བཞི་སྟེ། །གཅིག་ལ་རྣམ་གཉིས་དེ་ལས་གཞན། །དབང་ནི་རེ་རེར་འདོད་པ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །དེའང་ས་བཅུ་པ་ལ་ཡེ་ཤེས་དང་། འཕྲིན་ལས་གཉིས་ཀའི་དབང་ཐོབ་ལ། བརྒྱད་པར་མི་རྟོག་པ། དགུ་པར་ཞིང་དག་པ་རེ་རེ་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་དུ་བརྒྱད་པར་ཡང་ཞིང་དག་པའི་སྣང་བར་མཐོང་བས། ཞིང་ལ་དབང་བར་མདོ་ལས་བཤད་ཀྱང་། དགུ་པ་ལྟར་སྒོ་ལྔའི་རྣམ་ཤེས་གནས་མ་གྱུར་པས་མ་དག་པའང་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་མི་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ས་བརྒྱད་པ་ནས་དབང་བཅུ་ཕུལ་བྱུང་གི་མགོ་རྩོམ་པ་ཡིན་ཏེ། ཞེས་དབང་བཅུ་ནི། ཚེ་དང་སེམས་དང་ཡོ་བྱད་དང་། །ལས་དང་སྐྱེ་བ་མོས་པ་དང་། །སྨོན་ལམ་རྫུ་འཕྲུལ་ཡེ་ཤེས་དང་། །ཆོས་ལ་དབང་བ་དབང་བཅུའོ། །ཞེས་པས་སངས་རྒྱས་ཁོ་ནའི་ཁྱད་ཆོས་ཟག་མེད་ཀྱི་སྡེ་ཚན་ཉེར་གཅིག་གི་ནང་ཚན་ཡིན་ཀྱང་། རྗེས་མཐུན་པ་ས་དང་པོ་ནས་ཡོད་ཆོག་པས་མ་ཚད། ས་བརྒྱད་པ་ནས་དབང་བཅུ་ཕུལ་བྱུང་གི་མགོ་བརྩམས་པ་ཡིན་ཅེས་པ་འདིའོ། །དེའི་སྒྲུབ་བྱེད་རྒྱབ་རྟེན་གྱི་ལུང་རྟོག་གེ་འབར་བའི་འགྲེལ་པར་དྲངས་པ། གང་ཚེ་མར་མེ་མཛད་ཀྱིས་ང་། །ལུང་བསྟན་གྱུར་པ་དེ་ཡི་ཚེ། །ས་བརྒྱད་པ་ནི་ཐོབ་གྱུར་ཅིང་། །དབང་བཅུ་དག་ཀྱང་ཐོབ་པར་གྱུར། །ཞེས་སོ། །དབང་བཅུའི་དང་པོ་ཚེ་ལ་དབང་བ་ནི། །བསྐལ་པ་ཇི་ཙམ་འདོད་པར་གནས་པའོ། །སེམས་ལ་དབང་བ་ནི། ཏིང་ངེ་འཛིན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལ་སྐད་ཅིག་རེ་རེས་མཉམ་པར་འཇོག་ཅིང་ལྡང་ནུས་པའོ། །ཡོ་བྱད་ལ་དབང་བ་ནི། བསམས་པ་ཙམ་གྱིས་འཇིག་རྟེན་དུ་ཟས་ནོར་སྣ་ཚོགས་པས་གང་བར་ནུས་པའོ། །ལས་ལ་དབང་བ་ནི། བཟོ་དང་ལས་ཀྱི་གནས་ཐམས་ཅད་ལ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་སྤྱོད་པའོ། །སྐྱེ་བ་ལ་དབང་བ་ནི། ལྷ་དང་མི་ལ་སོགས་པ་གང་འདོད་དུ་སྐྱེ་བའོ། །མོས་པ་ལ་དབང་བ་ནི། ས་གཞི་ཐམས་ཅད་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་སུ་བསྒྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟར་འདོད་པར་བསྒྱུར་བ་སེམས་ཅན་གྱིས་མཐོང་ནས་སྤྱད་དུ་རུང་བའོ། །སྨོན་ལམ་ལ་དབང་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གང་བ་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་སྨོན་པ་ལྟར་འགྲུབ་པའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་ལ་དབང་བ་ནི། ཞིང་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སྐྲ་རྩེ་གཅིག་གིས་ནམ་མཁར་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་ལྟར་སྤྲུལ་ནུས་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་བ་ནི། ཤེས་བྱ་གང་ཤེས་པར་འདོད་པ་དེ་ཤེས་པའོ། །ཆོས་ལ་དབང་བ་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མིང་ཚིག་གི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ་མཁས་པའོ། །སྤྱིར་དབང་བཅུ་ཐོབ་པ་ཙམ་ནི། མ་དག་ས་བདུན་ནས་ཡོད་ལ། དབང་བཅུ་ཕུལ་བྱུང་ནི། དག་པ་ས་གསུམ་ནས་ཡོད་ལ། དབང་བཅུ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་དག་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ན་ཡོད་པའོ། །འཕགས་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་ལྡན་སྒོམ་པས་ས་གཉིས་པ་དྲི་མ་མེད་པ་ནས་བཅུ་བ་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་གྱི་བར་སློབ་པའི་ས་བཅུ་བོ་ལ། སྒྲིབ་གཉིས་རིམ་གྱིས་སྤངས་ནས། ཇི་ལྟར་ཇི་སྙེད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་གོང་དུ་འཕེལ་བའི་ས་བཅུའི་རྒྱུན་མཐར་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་འཛིན་གྱིས་སྒྲིབ་གཉིས་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་ཡོངས་སུ་བཅོམ་ནས། མི་སློབ་ལམ་ས་བཅུ་གཅིག་པ་ཀུན་ཏུ་འོད་ཐོབ་ཏེ། དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་གནས་གྱུར་གྱི་ཡོན་ཏན་མཐར་ཐུག་ཐོབ་ནས་སངས་རྒྱས་པ་ཐེག་ཆེན་སྤྱི་ཡིས་བཞེད་པ་དེ་ལྟར་རོ། །གཉིས་པ།

ནང་དུ་སྦྱར་བ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བསྟན་པ།

ཚུལ་དེ་ལྟར་ས་བཅུའི་བགྲོད་པ་དེ་དག་ལས། །དབུ་མར་རོ་རྐྱང་མདུད་པ་ཉི་ཤུ་གཅིག །གཉིས་གཉིས་གྲོལ་བས་ས་བཅུ་རེ་རེ་ཐོབ། །ཐ་མས་གཙུག་ཏོར་རྩེ་མོའི་ས་མཆོག་འགྲུབ། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། རྩ་གསུམ་མདུད་པ་དང་པོ་གཉིས་གྲོལ་བས་ས་དང་པོ་ཐོབ་པ་ནས་བཅུ་པའི་བར་དང་། ཐ་མ་གྲོལ་བས་གཙུག་ཏོར་རྩེ་མོའི་ས་མཆོག་རྡོ་རྗེ་འཆང་འགྲུབ་པའོ། །ངེས་བརྗོད་རྩེ་མོ་ལས། རོ་མ་རྐྱང་མ་ཀུན་འདར་མ། །མདུད་པས་འཁོར་བའི་འཁྲུལ་སྣང་སྟེ། །གྲོལ་བས་ཡེ་ཤེས་མྱ་ངན་འདས། །ཞེས་སོ། །གཉིས་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚུལ་ལ་དཔྱད་པ་ལ། སྤྱི། བྱེ་བྲག་གཉིས། དང་པོ།

ཡོན་ཏན་གྱི་ཚུལ་ལ་དཔྱད་པ་སྤྱིར་བསྟན་པ།

དེ་ལྟར་ས་རྣམས་རིམ་པས་ཐོབ་པའི་དུས། །གང་ཚེ་གོང་མའི་རྟོགས་པར་ཕྱིན་གྱུར་ཅིང་། །སངས་རྒྱས་བར་དུ་བགྲོད་པ་དེ་དག་ལ། །ཡོན་ཏན་འདི་དག་ཉི་དང་ཟེར་བཞིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཉི་མ་ཤར་བ་ན་དེའི་འོད་ཟེར་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་ལྟར། ས་ལམ་གྱི་རྟོགས་པ་ཐོབ་ན་དེའི་སྤངས་རྟོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་སྤྱན་དང་མངོན་པར་ཤེས་པ་བསླུ་བ་མེད་པར་འབྱུང་བ་འདི་ནི་ཆོས་ཉིད་དོ། །གཉིས་པ་ལ། གཞན་ལུགས་དགག་པ། རང་ལུགས་བཞག་པ་གཉིས། དང་པོ།

གཞན་ལུགས་དགག་པ།

ད་ནི་ཚུལ་གཞན་གྱི་ལོག་རྟོག་དགག་པ་ནི། ཁ་ཅིག་ས་ལམ་ཡོན་ཏན་དྲང་དོན་ཟེར། །ལ་ལ་རྟོགས་པ་ཐོབ་ཀྱང་ཡོན་ཏན་མེད། །ཡོད་མེད་ཆ་གཉིས་འདོད་པ་རྨོངས་པའི་བློ། །རང་གི་ལྟ་ལ་ཆགས་ཤིང་ཞེན་བྱས་ནས། །མ་ནོར་ཆོས་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་འདི་སྤང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཡང་དག་པའི་ཆོས་དང་དེ་སྟོན་པ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་རྣམས་དང་མ་མཇལ་ཞིང་། ཐོས་བསམ་གྱི་སྣང་བ་མེད་པས། བླུན་པོའི་ཆོས་དང་སློབ་དཔོན་ལ་བསྟེན་ནས་གང་ཡང་མ་གྲུབ་པ་ཙམ་ལ་གདེང་བཅས་ཏེ། ད་ལྟའི་ཤེས་པ་ཟེར་ཞིང་འཁྲུལ་སྣང་སེམས་སུ་འདོད་པས་ལམ་དུ་ཁྱེར་ནས་སྟོང་ལྟའི་ཕྱོགས་ལ་ཞེན་པ་ཁ་ཅིག་ན་རེ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལམ་གྱི་ཡོན་ཏན་རྣམས་བྱིས་པ་འབྲིད་པའི་དྲང་དོན་ཡིན་གྱིས། དོན་ལ་མེད་ཟེར་བ་དང་། ལ་ལ་ན་རེ་རྟོགས་པ་ས་དང་པོ་ནས་བཅུ་པའི་བར་དུ་མཉམ་པའི་རྣལ་འབྱོར་བཞིའི་བསྒོམ་མེད་ཆུ་བོའི་རྒྱུན་རྩེ་གཅིག་སྤྲོས་བྲལ་རོ་ཅིག་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་ཐོབ་ཀྱང་། ཡོན་ཏན་ས་ལམ་ནས་བཤད་པ་དེ་དག་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་གཉིས་ཀའི་མུ་ཡོད་དོ་ཞེས་འདོད་པའང་། འཇིག་རྟེན་ན་ཉི་མ་མེད་ཅེས་པའམ། ཉི་མ་ཡོད་ཀྱང་འོད་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ཉི་མ་གཉིས་ཆར་ཡོད་ཅེས་སྨྲ་བ་དང་མཚུངས་སོ། །འདི་དག་གི་ལུགས་བརྗོད་པ་ཙམ་གྱིས་རྣམ་དཔྱོད་ཡོད་ན་གོ་བས། བརྒལ་ལན་བྱ་མི་དགོས་ཏེ། རྣམ་ངེས་ལས། ལོག་པའི་ལམ་ལ་མཐའ་མེད་ཕྱིར། །དེ་དག་འདིར་ནི་སྤྲོ་བྱ་མིན། །ཞེས་པ་བཞིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་ན་ངན་པ་ལོག་པར་སྨྲ་བ་ཅི་ཙམ་མེད་དེ་བཤད་ཚོད་ཡོད་པ་མིན་ལ། བཤད་ནས་དེ་ཚོས་གོ་བའང་མིན་པས་སྐྱུར་འོས་ཞེས་དང་། རྣམ་དཔྱོད་ཅན་གྱིས་ནི་ལུགས་འདི་ཚོ་དཔྱད་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་ཇི་ལྟར་ཡིན་མིན་ཧ་གོ་བས་ཀྱང་རེ་ཞིག་བསྐྱུར་བ་ལས་ཐབས་མེད་ཅེས་སོ། །ལུགས་དེ་ལྟ་བུ་ནི་ལྟ་བ་ངན་པ་ལ་ཆགས་ནས་དམ་པའི་ཆོས་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་ཕྱིར། དེ་དང་མི་མཐུན་པ་ཡང་དག་གི་ཆོས་ཐོས་ན་ཁྲོ་བས་ལོག་པར་ལྟ་བ་དང་། མཐར་འཛིན་པའི་ལྟ་བ་དང་། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་ཆགས་སྡང་གི་མེས། དགེ་བའི་ས་བོན་བསྲེགས་ནས་ངན་འགྲོར་ཡུན་རིང་དུ་འཁྱམས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བཞི་བརྒྱ་པ་ལས། རང་གི་ཕྱོགས་ལ་ཆགས་ཡོད་ཅིང་། །གཞན་གྱི་ཕྱོགས་ལ་མི་དགའ་ན། །མྱ་ངན་འདས་པ་མི་ཐོབ་ཅིང་། །གཉིས་སྤྱོད་ཞི་བར་ཡོང་མི་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །བཟང་ངན་དང་ལེགས་ཉེས་དེའང་རང་བཞིན་དུ་ནོར་མ་ནོར་དཔྱད་ནས་འདོར་ལེན་བྱེད་པ་ཙམ་ལས། མ་ནོར་བ་ལ་ཆགས་ཤིང་ནོར་བ་ལ་སྡང་བློ་མི་བྱ་སྟེ། སྡང་སེམས་ཡོད་ན་ཁྲོ་བའི་རྒྱུས་སྡིག་པ་འཕེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་རྣམ་པར་གཏན་ལ་འབེབས་དུས་ནོར་མ་ནོར་ཤེས་ནས་འཇུག་གི གཞན་ལུགས་ལ་གཤེ་བས་བྱས་ན་སྒྲིབ་པ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། རྩ་ལྟུང་བཅུ་བཞི་པ་ལས། རང་ངམ་གཞན་གྱི་གྲུབ་པའི་མཐའ། །ཆོས་ལ་སྨོད་པ་དྲུག་པ་ཡིན། །ཞེས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྒྱལ་པོ་ལས། གང་ཞིག་ཆོས་འདི་ཐོས་ནས་ཆགས་བྱེད་ཅིང་། །ཆོས་མ་ཡིན་པ་ཐོས་ནས་ཁོང་ཁྲོ་བ། །ང་རྒྱལ་རྒྱགས་པས་བཅོམ་ནས་ལོག་པ་ཡི། །ང་རྒྱལ་དབང་གིས་སྡུག་བསྔལ་རྗེས་སུ་མྱོང་། །ཞེས་སོ། །དེས་ན་ལམ་ངན་པར་ཞུགས་པ་ཇི་སྐད་བཤད་པ་དེ་དག་ཀུན་ལའང་། སྙིང་རྗེའི་སེམས་ཀྱིས་བཟློག་ཐུབ་ན་བཟློག མི་ཐུབ་ན་མི་རྩོད་པར་ནམ་ཞིག་ལམ་ངན་འདི་ལས་ལོག་པར་གྱུར་ཅིག་སྙམ་དུ་བྱ་ཞིང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་ཕྱོགས་ཞེན་མེད་པ་ལ་སེམས་བཞག་གོ །བཞི་བརྒྱ་པ་ལས། རྩོད་མེད་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན། །དེ་དག་ལ་ནི་ཕྱོགས་ཉིད་མེད། །གང་ལ་ཕྱོགས་ཉིད་ཡོད་མིན་པ། །དེ་ལ་གཞན་ཕྱོགས་ག་ལ་ཡོད། །ཅེས་པ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ།

རང་ལུགས་བཞག་པ།

ད་ནི་ས་ལམ་གྱི་ཡོན་ཏན་ཡོད་པའི་ཕྱོགས་མཐུན་པ་དང་བཅས་པར་བསྟན་པས་དོན་བསྡུ་བ་ནི། འདིར་ནི་ལམ་བསྒོམས་པ་ལས་ཡོན་ཏན་ཚོགས། །དབྱར་ཀའི་ལོ་ཐོག་བཞིན་དུ་རྣམ་འཕེལ་ཞིང་། །ས་ལམ་བགྲོད་ནས་སངས་རྒྱས་འདོད་དེའི་ཕྱིར། །སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ནོར་བུ་དང་འདྲ་ཡང་། །བེམ་པོའི་དཔེ་མིན་རྟོག་མེད་ལྷུན་གྲུབ་ལས། །མཐའ་ཡས་འགྲོ་བ་སྲིད་རྩེའི་བར་དུ་ཁྱབ། །འདི་ནི་མདོ་རྒྱུད་དགོངས་པ་མཐུན་པར་གསུངས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ས་ལམ་གོང་དུ་བགྲོད་པ་ལྟར། ཡོན་ཏན་ཡང་གོང་དུ་འཕེལ་ཏེ། དབྱར་གྱི་རྩྭ་ཤིང་ནགས་ཚལ་དང་ལོ་ཐོག་བཞིན་ནོ། །མཐར་ཐུག་སངས་རྒྱས་དུས། ནོར་བུ་བུམ་པ་དཔག་བསམ་ཤིང་གི་དཔེ་ཡང་རྟོག་པ་མེད་ལ། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་འཕྲིན་ལས་ཀྱི་ནམ་མཁས་ཁྱབ་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་འབྱུང་བའི་དཔེར་བཤད་ཀྱིས། སོ་སོ་རང་གི་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་སྟོབས་བཅུ་དང་། དམིགས་པ་མེད་པའི་ཐུགས་རྗེ་དང་། བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་དཔེར་གསུངས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སེམས་སེམས་བྱུང་དབྱིངས་སུ་ཞི་ཡང་། སྐུ་དང་སོ་སོ་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉི་ཟླ་ལྟར་ལྷུན་གྲུབ་འོད་གསལ་གྱི་ངོ་བོར་རྟག་ཏུ་བཞུགས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །འདི་ནི་ངེས་པ་དོན་གྱི་མདོ་རྒྱུད་ཀུན་ལས་གསུངས་པས་ཤེས་རབ་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་རིག་པར་བྱའོ། །འདིར་མདོ་སྔགས་ཐམས་ཅད་འགལ་མེད་གནད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཏེ་བཤད་པའི་སྐབས་ཡིན་པས། ཤེས་རབ་ཀྱིས་ལྟ་བ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། ཐབས་ཀྱིས་སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་དག སྟོབས་ཀྱིས་ས་ལམ་གྱི་རིམ་པར་བགྲོད་པ་ལྟར་དུ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་གོང་དུ་འཕེལ་བ་ཡིན་ཕྱིར། མཐར་ཐུག་དང་འབྲས་བུའི་སྐབས་སུ་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་དང་དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་བཞིན་དུ་རྟོག་པ་མེད་པར་འདོད། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅེས་པའི་ཚིག་ཅིག་ཡོད་པ་དེའང་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས། བརྩེ་བའི་ཐུགས་རྗེ། མཛད་པའི་ཕྲིན་ལས་ཟད་པ་མེད་པ་མི་བཟད་རྒྱན་འཁོར་དང་བཅས་ཏེ་མཐའ་ཡས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པར་གསུངས་ཀྱི། སོ་སོར་རང་རིག་གི་ཡེ་ཤེས་དམིགས་མེད་ཀྱི་ཐུགས་རྗེ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུན་ཆད་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཁམས་སུ་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་མེད་པར་ངེས་དོན་གྱི་མདོ་རྒྱུད་ཐམས་ཅད་ནས་གསུངས་མེད་པས། དེ་བཞིན་དུ་ཕྱི་རབས་ཀྱི་རྗེས་འཇུག་ཤེས་རབ་ཅན་ཚོས་ཤེས་པར་གྱིས་ལ། མ་ནོར་ཡང་དག་གི་དོན་རིག་པར་གྱིས་ཤིག ཅེས་པའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། ལམ་བགྲོད་པའི་ས་མཚམས་བསྟན་པའི་ལེའུ་སྟེ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་ཉི་མའི་འོད་ཀྱི་སྣང་བའོ།། །།གཉིས་པ་འབྲས་བུ་ལ། བསྟན། བཤད། བསྡུ་གསུམ། དང་པོ།

འབྲས་བུ་མདོར་བསྟན་པ།

དེ་ལྟར་བསྒོམས་པས་ཉམས་སུ་བླངས་པ་བསྟན་པའི་རྗེས་ལ། ལམ་མཐར་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་བཤད་པ་ནི། ཞེས་མཚམས་སྦྱར་ཏེ། དེ་ལྟར་བསྒོམས་པ་དག་པའི་འབྲས་བུ་ནི། །སྤངས་རྟོགས་མཐར་ཕྱིན་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཏེ། །ཇི་ལྟར་ཉི་ཟླ་སྤྲིན་དང་བྲལ་བ་བཞིན། །ཁམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ཀུན་དང་བྲལ་བས་ན། །བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་ལྷུན་གྲུབ་ཡོན་ཏན་སྣང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། བསྒོམ་པ་ཐ་མ་རྫོགས་ནས་ནི། །འོད་ཟེར་ཆེན་པོས་དབང་བསྐུར་བ། །ཞེས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ས་བཅུ་རྒྱུན་གྱི་ཐ་མར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལ་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འོད་ཟེར་ཆེན་པོས་དབང་བསྐུར་མ་ཐག རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན། སྔར་མ་ཐོབ་པ་གྲངས་མེད་བརྗོད་དུ་མེད་པ་སྙེད་ཐོབ་ནས་སངས་རྒྱས་ཏེ། ཁམས་གསུམ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ན། ཀུན་གཞི་དང་། དེ་ལ་ཡོད་པའི་བག་ཆགས། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་འགགས་ཏེ། དྲི་མ་སྤྲིན་དང་འདྲ་བ་མཐའ་དག་སངས་པ་དང་མཉམ་དུ། རང་ལ་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་ཡོན་ཏན་འོད་གསལ་སྙིང་པོའི་རང་བཞིན་ཅི་ཡིན་པ་མཐའ་དག་རྒྱས་པས། ཉི་ཟླ་སྤྲིན་དང་བྲལ་བའི་ནམ་མཁར་དཀྱིལ་འཁོར་གང་བ་རྒྱས་པ་བཞིན་ཏེ། རྒྱུད་བླ་མ་ལས། སྒྲ་གཅན་ཁ་ནས་ཐར་པའི་ཟླ་བ་ཉ་བ་ལྟ་བུ་དང་། །ཞེས་པ་དང་། འཇུག་པ་ལས། ཤེས་བྱའི་བུད་ཤིང་སྐམ་པོ་མ་ལུས་པ། །བསྲེགས་ནས་ཞི་དེ་རྒྱལ་རྣམས་ཆོས་སྐུ་སྟེ། །དེ་ཚེ་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་འགག་པ་མེད། །སེམས་འགགས་པ་དེ་སྐུ་ཡིས་མངོན་སུམ་མཛད། །ཅེས་སོ། །དེ་ཡང་ཁམས་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པའི་སེམས་སེམས་བྱུང་འགགས་པ་ཡིན་གྱི། སོ་སོ་རང་རིག་ལ་སེམས་ཆེན་པོར་བརྗོད་པ་དེ་གཏན་འགགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བདེན་གཉིས་ལས། སེམས་དང་སེམས་བྱུང་ཁམས་གསུམ་པའི། །སྒྲོ་བཏགས་རྣམ་པ་ཅན་རྟོག་ཡིན། །ཞེས་པ་དག་གོ །དེའི་ཚེ་སྤྲོས་པ་ཞི་བའི་ཆོས་སྐུ་དང་དེའི་ངང་ལས་ཤར་བའམ། རང་ཆས་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་ལོངས་སྐུ་ནོར་བུ་ལྟ་བུ་བརྙེས་ནས། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ལ་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་འཕྲིན་ལས་གདུལ་བྱའི་ཁམས་ཀུན་ཁྱབ་པར་སྤྲུལ་པ་ཟད་མི་ཤེས་པ་འགྲོ་བ་སོ་སོའི་ངོ་ཁ་ལ་སྣང་བ་ཡིན་ཏེ། འཇུག་པ་ལས། ཞིང་སྐུ་དཔག་བསམ་ཤིང་ལྟར་གསལ་གྱུར་ལ། །ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་ཇི་བཞིན་རྣམ་མི་རྟོག །འགྲོ་གྲོལ་བར་དུ་འཇིག་རྟེན་འབྱོར་སླད་རྟག །འདི་ནི་སྤྲོས་དང་བྲལ་ལ་སྣང་བ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །སེམས་འགགས་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཀྱང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མི་འགག་པས་ན་ཐུགས་རྗེའི་འཇུག་པ་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་ལྟར་དུ་སྨོན་ལམ་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་། ཆུ་སྣོད་ལ་ཟླ་གཟུགས་ཤར་བ་ལྟར་དུ་གཟུགས་སྐུ་གཉིས་ཀྱི་གཞན་དོན་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་སྣང་བ་ཡིན་པའི་གོ་དོན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ་སྤྱི་བྱེ་བྲག་གཉིས། དང་པོ།

འབྲས་བུ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བསྟན་པ།

དེ་ཡང་སྔར་འཁོར་བ་པའི་དུས་ན། ལུས་དང་དོན་དང་ཡུལ་དུ་སྣང་བ་ཡི། །སྒྲིབ་པའི་བག་ཆགས་གསུམ་པོ་རབ་གྲོལ་ཏེ། །བུམ་ཆག་མར་མེ་པདྨ་ཁ་བྱེའི་སྐུ། །ལྷུན་གྲུབ་ཡོན་ཏན་རྫོགས་ཏེ་མངོན་སུམ་སྣང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཁམས་གསུམ་སོ་སོའི་ལུས་སུ་སྣང་བའི་སྒྲིབ་པ་གྲོལ་བས་སྐུ་རྡོ་རྗེ་རྣམ་སྣང་མི་བསྐྱོད་ལ་སོགས་པ་རིགས་ལྔར་སྣང་བ་དང་། དོན་རྣམ་ཤེས་ཚོགས་བརྒྱད་གྲོལ་བ་ལས། ཡེ་ཤེས་ལྔའི་ངོ་བོར་སྣང་སྟེ། ཀུན་གཞི་དབྱིངས་སུ་ནུབ་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང་། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་ནུབ་པས་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་དང་། ཉོན་ཡིད་ནུབ་པས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང་། ཡིད་ཤེས་ནུབ་པས་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་། སྒོ་ལྔའི་རྣམ་ཤེས་ནུབ་པས་བྱ་བ་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་རང་སྣང་བའོ། །དེ་ཡང་རང་མཚན་གྱི་ཐོག་ནས་བཤད་ན་ཉོན་མོངས་དང་ཡེ་ཤེས་གཉིས་ཀ་དངོས་འགལ་ཡིན་པས་གནས་འགྱུར་མི་སྲིད་ཀྱང་། དག་བྱ་དག་འབྲས་ཀྱི་ཆ་ནས་དབྱིངས་སུ་ནུབ་པའི་བརྡ་ཆད་ཀྱིས། དེ་རྣམས་མ་དག་ན་རང་གི་ཆས་བཞག་པའི་ཡོན་ཏན་ཡང་སྣང་ཐབས་མེད་ཅིང་། ལུས་སུ་སྣང་བའི་སྒྲིབ་པ་གྲོལ་ནས་སྐུ་རྡོ་རྗེ་རིགས་ལྔར་སྣང་བ་དང་། དོན་དུ་སྣང་བའི་ཚོགས་བརྒྱད་གྲོལ་ནས་ཡེ་ཤེས་ལྔར་སྣང་བ་བཞིན་དུ། ཡུལ་དུ་སྣང་བའི་བག་ཆགས་གྲོལ་བས། འོག་མིན་གྱི་ཞིང་ཁམས་མཐའ་དང་དབུས་དང་ཕྱོགས་བཅུར་རྒྱ་མ་ཆད་པ་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རང་བཞིན་དུ་རང་གསལ་བ། འོད་ཟེར་འཁྱིལ་པས་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་པའི་ཞིང་ན། གཞལ་ཡས་ཁང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་བརྗོད་ལས་འདས་པར་རང་སྣང་བའོ། །དེའང་འོད་གསལ་བའི་སྙིང་པོ་ལ་སྒྲིབ་པའི་བུམ་པ་དང་། པདྨ་ཁ་བྱེ་ཞིང་དེངས་པ་ལས་བྱུང་བ་ལྟར་སྣང་བའོ། །དེ་དག་ཀྱང་། སྒྲིབ་གསུམ་བག་ཆགས་སོ་སོར་གྲོལ་བ་ལས། །ཞིང་དང་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་བའི་སྐུར་སྣང་སྟེ། །ཇི་སྙེད་ཇི་བཞིན་གཟིགས་པ་རྣམ་དག་ཡིན། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ལུས་སུ་སྣང་བའི་བག་ཆགས་གྲོལ་བས་སྐུ་དང་། དོན་དུ་སྣང་བའི་བག་ཆགས་གྲོལ་བས་ཡེ་ཤེས་དང་། ཡུལ་དུ་སྣང་བའི་བག་ཆགས་གྲོལ་བས་ཞིང་ཁམས་མི་ཟད་པ་རྒྱན་གྱི་འཁོར་ལོར་སྣང་བ་སྟེ། བསྡུ་ན་ཇི་ལྟ་བ་དང་ཇི་སྙེད་པ་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ནང་དུ་ལྟ་བ་དང་། ཕྱིར་ལྟ་བ་གཉིས་སོ། །ནང་དུ་ལྟ་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ནི། གཅིག་དང་དུ་མའི་སྤྲོས་པ་མེད་པས། ཇི་ལྟ་བ་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ལ། ཆོས་ཅན་སྣང་བ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་ལྔ་སོ་སོར་མ་འདྲེས་པའི་ཆ་ནི། ཇི་སྙེད་པ་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ཏེ། གཉིས་ཀ་ཡང་སོ་སོ་མ་ཡིན་ངོ་བོ་གཅིག་པས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ནི་ནང་དུ་ལྟ་བའི་མཁྱེན་གཉིས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཉིད་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་ངོ་ཁ་ནས་བཞག་པ་གཅིག་དང་དུ་མ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །ཕྱིར་གདུལ་བྱ་ལ་ལྟ་བའི་ཡེ་ཤེས་གཉིས་ལ། ཇི་སྙེད་པས་འགྲོ་བའི་ཁམས་དང་། མོས་པ་དང་དབང་པོའི་རིམ་པ་སྣང་བའི་རྣམ་གཞག་རྒྱུ་འབྲས་རྡུལ་ཕྲན་གྱི་གྲངས་ལ་སོགས་པ་མ་འདྲེས་པར་འགྲོ་བ་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་དེ་ལྟར་ཡེ་ཤེས་སྐད་ཅིག་གཅིག་པོ་དེས་མཁྱེན་དུས། ཇི་ལྟ་བས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་གཞི་མེད་གདོད་ནས་དག་པར་གཟིགས་ཏེ། གཟིགས་པ་གཅིག་པོ་དེའི་ཐོག་ནས་དེ་གཉིས་ངོ་བོ་མི་འགལ་བར་བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་རིམ་པའི་ཆོས་སྤང་བླང་ཀུན་རྫོབ་པ་ཇི་སྙེད་མཁྱེན་པ་དང་། སྤང་བླང་མེད་པ་དོན་དམ་ཇི་ལྟ་བ་ཇི་ལྟར་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ལས་བརྩམས་ཏེ། སྡེ་སྣོད་གསུམ་རྒྱུད་སྡེ་བཞི། རྒྱས་པར་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་དང་བཞི་སྟོང་གི་བར་དུ་གསུངས་ཤིང་། ཞིང་ལ་ལར་བལྟམས་པ་དང་། ལ་ལར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཞི་བ་དང་། ཁྲོ་བོ་དང་། གཉིས་ཀ་དང་། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པ། བཟོ་དང་སྐྱེ་བ་དང་། གྲུ་ཟམ་ལ་སོགས་པར་སྤྲུལ་ནས། འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་བར་སྟོན་ཏེ། སྒྱུ་འཕྲུལ་བླ་མ་ལས། ཞི་བ་བྱང་ཆུབ་ཆེ་མཆོག་ཉིད། །སྣ་ཚོགས་སྤྲུལ་པ་རྒྱུན་མི་འཆད། །རྔོན་དང་སྨད་འཚོང་ལ་སོགས་པར། །བསྒྱུར་ནས་སེམས་ཅན་དོན་མཛད་དོ། །ཞེས་པ་དང་། དྲི་མ་མེད་པས་བསྟན་པ་ལས། བསམ་ཡས་ཞིང་དུ་སྨད་འཚོང་གྱུར། །སྐྱེས་པ་རྣམས་ནི་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། །འདོད་ཆགས་ལྕགས་ཀྱུས་དྲངས་ནས་སུ། །དེ་དག་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་འགོད། །ཅེས་པ་དང་། བདེ་མཆོག་རྩ་རྒྱུད་ལས། ཤིན་ཏུ་ཁྲོ་ཞིང་གཏུམ་པ་ལས། །ཞི་བས་ཕན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། །ཤེས་རབ་ཐབས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ཡིས། །ཁྲོ་བོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་ཀུན་མཛད། །ཅེས་སོ། །གཉིས་པ་ལ། རྟེན་སྐུ། བརྟེན་པ་ཡེ་ཤེས། མཛད་པ་ཕྲིན་ལས་གསུམ། དང་པོ་ལ། སྐུ་ལྔ་སོ་སོར་བཤད་པ་དང་། རང་བཞིན་གཅིག་ཏུ་བསྟན་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། སྐུ་གསུམ་བཤད་པ། བདེ་ཆེན་གྱི་སྐུ་བཤད་པ། མངོན་བྱང་རྡོ་རྗེའི་སྐུ་བཤད་པ་གསུམ། དང་པོ།

སྐུ་གསུམ་བཤད་པ།

ད་ནི་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་རྟེན་སྐུ། བརྟེན་པ་ཡེ་ཤེས། མཛད་པ་འཕྲིན་ལས་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ལའང་གཉིས་དང་གསུམ་དང་བཞི་དང་ལྔ་ལ་སོགས་པར་དབྱེ་བ་མང་ཡང་། འདིར་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་ལྔར་འདོད་དེ། མཚན་བརྗོད་ལས། སངས་རྒྱས་སྐུ་ལྔའི་བདག་ཉིད་ཅན། །ཁྱབ་བདག་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ཡི་བདག །ཅེས་པ་དང་། སྒྱུ་འཕྲུལ་གསང་བ་སྙིང་པོ་ལས། དེ་ཚེ་སྐུ་ལྔ་ཀུན་ཀྱང་རྫོགས། །ཞེས་པས། སྐུ་དང་པོ་གསུམ་གྱི་རང་བཞིན་མདོར་བསྟན་པའམ་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པ་ནི། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང་། །སྤྲུལ་པའི་སྐུ་རྣམས་མཁའ་དང་ཉི་བཞིན་དང་། །དེ་ཡི་གཟུགས་བརྙན་དངས་པའི་མཚོར་སྣང་བཞིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་ནམ་མཁའ་ལྟར་སྤྲོས་པ་མེད་ཅིང་། ཡོན་ཏན་གྱི་གོ་སྐབས་ཡངས་པའི་འབྱུང་གནས་དམ་པའི་ནང་གསལ་སྐུ་གསུམ་གཅིག་ཏུ་འདུས་པའི་ངང་ལས། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ཉིད་ལས་ཐ་མི་དད་པ་ཉི་ཟླ་ལྟར་རིགས་ལྔའི་སངས་རྒྱས་སུ་གསལ་བའི་སྣང་བ་དེ་ཉིད་ནི། གཞན་སྣང་དག་པའི་གདུལ་བྱ་ས་བཅུའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་དངོས་དང་གཟུགས་བརྙན་ལྟར་དུ་དེ་དང་ཆ་འདྲ་བའི་རིགས་ལྔ་ཞིང་ལྔར་སྣང་བ་དང་། མ་དག་པའི་འགྲོ་བ་ལ་བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་སྤྲུལ་པ་ལ་སོགས་པ་སྤྲུལ་བའི་སྐུ་གསུམ་དུ་སྣང་བ་ནི། ཆུ་དངས་པར་ཉི་ཟླའི་གཟུགས་བརྙན་ཤར་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་དྲི་མ་མེད་པ་ལས། ཆོས་སྐུ་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་དབྱེར་མེད་ཀྱང་། །གཟུགས་སྐུ་འཇའ་ཚོན་བཞིན་དུ་སོ་སོར་གསལ། །ཐབས་དང་ཤེས་རབ་མཆོག་ལ་མངའ་བརྙེས་པའི། །རིགས་ལྔ་བདེ་བར་གཤེགས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་སྐུ་ལས་ལོངས་སྐུ། ལོངས་སྐུ་ལས་དག་པའི་གདུལ་བྱར་ཕྱེད་སྣང་ལོངས་སྐུ། དེ་ལས་ཐུན་མོང་གི་གདུལ་བྱར་སྣང་བའི་སྤྲུལ་སྐུ་གསུམ་ནི། མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། བཟོ་དང་སྐྱེ་དང་བྱང་ཆུབ་ཆེ། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་སྤྲུལ་པ་སྟེ། །ཞེས་སོ། །བཟོ་སྤྲུལ་པ་ནི་རིས་སུ་བྲིས་པ་ལ་སོགས་པ་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་རྟེན་འགྲོ་བའི་དཀར་པོ་རྣམ་པར་འཕེལ་བ་རང་བྱོན་དང་བཞེངས་པ་ཐམས་ཅད་དོ། །མདོར་ན་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དོ། །སྐྱེ་བ་སྤྲུལ་བའི་སྐུ་ནི། དེས་ས་ལ་སོགས་པར་སྤྲུལ་ནས། མུ་གེ་དང་ནད་ལ་སོགས་པ་སྐྱོབ་པའོ། །ཞེས་སྣ་ཚོགས་གཟུགས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་འདུལ་བ་མཛད་པ་དེའོ། །མཆོག་གི་སྤྲུལ་པ་ནི་མཛད་པ་བཅུ་གཉིས་སུ་སྤྲུལ་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་སྟེ། རྒྱུད་བླ་མ་ལས། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལས་མ་གཡོས་པར། །སྤྲུལ་པའི་རང་བཞིན་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས། །སྐྱེ་བ་མངོན་པར་སྐྱེ་བ་དང་། །དགའ་ལྡན་གནས་ནས་འཕོ་བ་དང་། །ལྷུམས་སུ་ཞུགས་དང་བལྟམས་པ་དང་། །བཟོ་ཡི་གནས་ལ་མཁས་པ་དང་། །བཙུན་མོའི་འཁོར་གྱིས་རོལ་པ་དང་། །ངེས་འབྱུང་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་དང་། །བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོར་གཤེགས་པ་དང་། །བདུད་སྡེ་འཇོམས་དང་རྫོགས་པར་ནི། །བྱང་ཆུབ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དང་། །མྱ་ངན་འདའ་བར་གཤེགས་མཛད་རྣམས། །ཡོངས་སུ་མ་དག་ཞིང་རྣམས་སུ། །སྲིད་པ་ཇི་སྲིད་གནས་པར་སྟོན། །ཞེས་སོ། །བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ།

བདེ་ཆེན་གྱི་སྐུ་བཤད་པ།

དེ་ལྟར་སྐུ་གསུམ་པོ་དང་ངོ་བོ་གཅིག་པ་ཡིན་པ་ལས། ཡོན་ཏན་གྱི་ལྡོག་པའི་ཆ་ནས་ལྔར་བགྲངས་པའི་སྐབས་ཀྱི་སྐུ་ལྷག་མ་གཉིས་ཀྱི་རང་བཞིན་རྒྱས་པར་བཤད་ན། ཟག་མེད་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་སྐུའམ་ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ་ནི། སྐུ་རྣམས་ཀྱི་ཁྱབ་བདག་གམ་ཁྱབ་བྱེད་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཡོད་པས་འདིར་བདེ་ཆེན་གྱི་སྐུ་དང་ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ་གཉིས་མཚན་གྱི་རྣམ་གྲངས་སུ་གང་བདེར་བརྗོད་ལ། མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ཉིད་འཇིག་འདྲལ་མེད་པས་མི་འགྱུར་རྡོ་རྗེའི་སྐུ་རུ་བསྡུས་པ་སྟེ། རྣམ་གྲངས་སུ་བརྗོད་ནས་འདིར་བདེ་ཆེན་གྱི་སྐུ་དེ་ཉིད་བཤད་པ་ནི། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་བདེ་ཆེན་ཡེ་ཤེས་སྐུ། །ཀུན་གྱི་བདག་དེ་ཟག་མེད་མཚོན་བརྗོད་འདས། །ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ་ཁྱབ་བདག་ཆོས་ཉིད་དེ། །བདེ་ཆེན་ཉིད་ལས་གཞན་ཞིག་ཡོད་མ་ཡིན། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། སྐུ་གསུམ་གྱི་རང་བཞིན་གཅིག་དང་དུ་མ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཟག་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀུན་ལ་ཁྱབ་ཅིང་། དབྱེར་མེད་པས་ན་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཡིན་གྱིས་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །ར་ལི་ལས། བདེ་ཆེན་བྱང་ཆུབ་བླ་ན་མེད། །ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཀྱི་སྐུར་བརྗོད་དོ། །ཞེས་སོ། །དབྱིངས་དག་མཉམ་ཆེན་པོ་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་སྐུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་བྱེད་པའི་ཆ་ནས་བདེ་ཆེན་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུའམ་ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ་ཞེས་སོ། །གསུམ་པ།

མངོན་བྱང་རྡོ་རྗེའི་སྐུ་བཤད་པ།

ཡང་སྤངས་རྟོགས་མི་འགྱུར་བ་དེ་ནི། མངོན་བྱང་མི་འགྱུར་རྡོ་རྗེའི་བདག་ཉིད་སྐུ། །སྤངས་རྟོགས་མཐར་ཕྱིན་འཕོ་འགྱུར་མེད་པ་ཡིན། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། སྒྲིབ་གཉིས་མཐའ་དག་སྤངས་ཤིང་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་རྒྱས་པས་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་སྐུ་སྟེ། དེ་ཉིད་རྣམ་གྲོལ་ལས་ཉམས་པ་མི་མངའ་ཞིང་། འཕོ་འགྱུར་མེད་པས་རྡོ་རྗེའི་སྐུ་ཞེས་བྱ་སྟེ། པདྨ་ཅོད་པན་ལས། མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་རྫོགས་སངས་རྒྱས། །རྡོ་རྗེ་རྩེ་མོ་བླ་ན་མེད། །དབྱེར་མེད་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ཀྱི་སྐུ། །རྟག་པ་ཞི་བ་མཐར་ཕྱིན་བདག །ཅེས་སོ། །གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་ཆ་དང་བཅས་པ་སྤངས་ནས་དག་པ་གཉིས་ལྡན་ཀུན་ཏུ་མི་ལྡོག་པ་འཕོ་འགྱུར་མེད་པའི་དབྱིངས་སུ་འཆར་བ་སྤངས་རྟོགས་ཀྱི་ཆ་ནས་བཅལ་བའི་མངོན་པ་བྱང་ཆུབ་པ་མི་འགྱུར་རྡོ་རྗེའི་སྐུའོ། །གཉིས་པ།

རང་བཞིན་གཅིག་ཏུ་བསྟན་པ།

སྐུ་ལྔ་པོ་དེ་དག་རྫས་ཐ་དད་དུ་གནས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དབྱིངས་གཅིག་སངས་རྒྱས་གཅིག་གི་སོ་སོ་རང་གི་ཡེ་ཤེས་སུ་བསྟན་པ་ནི། དེ་ལྟར་སྐུ་རྣམས་དབྱེར་མེད་དབྱིངས་གཅིག་སྟེ། །འོད་གསལ་སྙིང་པོ་སྒྲིབ་ཀུན་བྲལ་བ་ཉིད། །སྟོང་དང་སྣང་དང་འཕྲོ་དང་དབྱེར་མེད་པས། །ཐ་དད་བརྗོད་ཀྱང་བརྡ་ཙམ་བཏགས་པ་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ལྡོག་པ་སོ་སོའི་ཡོན་ཏན་དང་རྣམ་པ་ལ་ལྟོས་ནས། འོད་གསལ་བའི་སྙིང་པོ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་སྟོང་པའི་ཆ་ཆོས་སྐུ། རང་བཞིན་སྣང་བའི་ཆ་ལོངས་སྐུ། སྣ་ཚོགས་འཕྲོ་བའི་ཆ་སྤྲུལ་སྐུ། སྤངས་རྟོགས་དབྱེར་མེད་ཀྱི་ཆ་མངོན་བྱང་རྡོ་རྗེའི་སྐུ། དབྱེར་མེད་བདེ་བ་ཆེན་པོར་རོ་གཅིག་པའི་ཆ་བདེ་ཆེན་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུའོ་ཞེས་བརྡ་ཤེས་པའི་དགོས་པ་ཙམ་དུ་སོ་སོར་བཏགས་ཀྱང་བརྗོད་པའི་རྣམ་གྲངས་ཙམ་དུ་ཟད་པའོ། །པདྨ་ཅོད་པན་གྱི་རྒྱུད་དེ་ཉིད་ལས། ཐ་དད་མིན་ཡང་ཐ་དད་དུ། །བརྗོད་པ་རང་བཞིན་ཟབ་པ་ཉིད། །ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་དང་ཡེ་ཤེས་སྐུ། །རྣམ་ལྔ་བྱང་ཆུབ་ཆེ་མཆོག་ཉིད། །ཅེས་སོ། །དོན་རང་བཞིན་སྤྲོས་བྲལ་གྱི་དབྱིངས་ན་དགོངས་ཀློང་གཅིག་པ་ཡིན་ཀྱང་། ལྡོག་པ་སོ་སོའི་རྣམ་པ་དང་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆ་ནས་གཞལ་བའི་སྐུ་ལྔར་བཤད་པ་འདིས་རང་བཞིན་ཟབ་ཅིང་ལྷུན་གྲུབ་རྒྱ་ཆེ་བའི་རྒྱལ་བའི་གསང་གསུམ་མི་ཟད་རྒྱན་གྱི་འཁོར་ལོའི་ཕྱོགས་ཙམ་ཚིག་གིས་མཚོན་པར་མཛད་པའོ། །གཉིས་པ།

བརྟེན་པ་ཡེ་ཤེས་བཤད་པ།

སྐུ་ལྔ་པོ། དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་ལྔ་ཡང་། །ཆོས་དབྱིངས་མེ་ལོང་མཉམ་ཉིད་སོ་སོར་རྟོག །བྱ་གྲུབ་ཡེ་ཤེས་རང་བཞིན་ལྷུན་གྲུབ་སྟེ། །དང་པོ་ཆོས་སྐུ་གཉིས་པ་ལོངས་སྐུའི་བདག །གསུམ་པ་བདེ་ཆེན་ལྷག་མ་སྤྲུལ་སྐུ་སྟེ། །ངོ་བོ་དབྱེར་མེད་ལྡོག་པ་ཐ་དད་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཆོས་སྐུའི་ཡེ་ཤེས་ལ། མེ་ལོང་ལྟ་བུ་ནི་ལོངས་སྐུའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། མཉམ་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ནི་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་སྐུའི་ཡེ་ཤེས་སུ་བཞག་ཅིང་། སོ་སོར་རྟོག་པ་དང་། བྱ་བ་གྲུབ་པ་གཉིས་ནི་སྤྲུལ་པ་སྐུའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་སྐུའི་རྣམ་པ་ཅན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་འདི་ལྔ་ཡང་ངོ་བོ་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་རིག་པ་དང་དབྱེར་མེད་དུ་ཡེ་ནས་ཡོད་ཀྱང་། སློབ་ལམ་དུ་སྒྲིབ་པས་བསྒྲིབས་ནས་མི་མངོན་པའོ། །དེ་ལ་སྒྲིབ་པའི་ཆ་ལྔ་དག་པ་ལས་བྱུང་བ་དང་། དེ་སེལ་བྱེད་ལྔས་བསལ་བའི་རྐྱེན་ལས་སྣང་བ་གཉིས་ལས། དང་པོ་སྒྲིབ་པའི་ཆ་ལྔ་དག་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་ཀུན་གཞི་ནུབ་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྐུ་གསུམ་ལ་འཇུག་པའི་མདོ་ལས། ཀུན་གཞི་དབྱིངས་སུ་ནུབ་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དབྱིངས་སུ་ནུབ་པ་ནི་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་དབྱིངས་སུ་ནུབ་པ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དབྱིངས་སུ་ནུབ་པ་ནི་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །སྒོ་ལྔའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དབྱིངས་སུ་ནུབ་པ་ནི་བྱ་བ་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ་ཞེས་སོ། །ཡང་ཉོན་མོངས་པ་ལྔ་དག་པ་ལས། ཡེ་ཤེས་ལྔར་སྣང་བ་ཡང་། སྒྱུ་འཕྲུལ་བརྒྱད་ཅུ་པ་ལས། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་ཉོན་མོངས་ལྔ། །རྣམ་དག་ཡེ་ཤེས་ལྔར་བཤད་དོ། །ཞེས་སོ། །དེའང་འདོད་ཆགས་དག་པ་སོ་སོར་རྟོག་པ། ཞེ་སྡང་དག་པ་མེ་ལོང་ཡེ་ཤེས། གཏི་མུག་དག་པ་ཆོས་དབྱིངས་ཡེ་ཤེས། ང་རྒྱལ་དག་པ་མཉམ་ཉིད་ཡེ་ཤེས། ཕྲག་དོག་དག་པ་བྱ་གྲུབ་ཡེ་ཤེས་སོ། །དག་བྱ་གནས་གྱུར་རྒྱུའི་ཆ་རྣམས་སྤྲིན་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ། །དེས་སེལ་བྱེད་ནི་མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། འཛིན་པའི་ཕྱིར་དང་སེམས་མཉམ་ཕྱིར། །ཡང་དག་ཆོས་རབ་སྟོན་ཕྱིར་དང་། །བྱ་བ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཡང་སྟེ། །ཡེ་ཤེས་བཞི་པོ་ཡང་དག་འབྱུང་། །ཞེས་པས། ཆོས་ཀྱི་ཚིག་དོན་འཛིན་པས་མེ་ལོང་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བའི་སྒྲིབ་པ་སེལ་ལོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྒོམས་པས་མཉམ་ཉིད་ཡེ་ཤེས་སོ། །གཞན་ལ་ཆོས་བསྟན་པས་སོ་སོར་རྟོག་པའོ། །གཞན་དོན་བྱས་པས་བྱ་གྲུབ་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྒོམས་པས་ཆོས་དབྱིངས་ཡེ་ཤེས་ལ་སྒྲིབ་པ་བསལ་ནས་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་སྒྲིབ་པའི་ཆ་ལྔ་དག་པ་ལས་བྱུང་བའམ་དེ་སེལ་བྱེད་ལྔས་བསལ་བའི་རྐྱེན་ལས་སྣང་བའི་ཡེ་ཤེས་དེ་དག་གི་ངོ་བོ་ནི། ཆོས་ཉིད་སྤྲོས་པ་ཞི་བའི་ངོ་བོ་མཁྱེན་པ་ནི། ཆོས་དབྱིངས་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ངང་གིས་འོད་གསལ་བར་མཁྱེན་པ་ནི། མེ་ལོང་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་རོ་གཅིག་པར་མཁྱེན་པ་ནི་མཉམ་ཉིད་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་མ་འདྲེས་པར་མཁྱེན་པ་ནི། སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཤེས་བྱ་ཐོགས་མེད་དུ་མཁྱེན་པ་ནི་བྱ་བ་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། མེ་ལོང་ཡེ་ཤེས་མི་གཡོ་སྟེ། །ཡེ་ཤེས་གསུམ་ནི་དེ་ལ་བརྟེན། །མཉམ་པ་ཉིད་དང་སོ་སོར་རྟོག །བྱ་བ་གྲུབ་པ་ཁོ་ནའོ། །ཞེས་པ་དང་། མཉམ་ཉིད་ཡེ་ཤེས་མི་གཡོ་སྟེ། །ཡེ་ཤེས་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་དོ། །ཞེས་པ་དང་། སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི། །ཤེས་བྱ་མ་འདྲེས་བསམ་ཡས་མཁྱེན། །ཞེས་པ་དང་། བྱ་བ་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི། །སེམས་ཅན་དོན་ཀུན་སྒྲུབ་པ་པོ། །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་ལོངས་སྐུའི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པའི་ཡེ་ཤེ་ལྔ་པོ་སྤྲུལ་སྐུའི་ཡུལ་ལ་ཁྱབ་པའི་ཡེ་ཤེས་གཉིས་སུ་བསྡུས་ན་དེ་དག་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་། མཉམ་པ་ཉིད་ནི་ཇི་ལྟ་བ་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་འདུ་བས་འཁོར་བ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཞེས་ཐ་དད་པ་དང་། ཐ་དད་མ་ཡིན་པའི་ཆར་མི་དམིགས་པས། མཁའ་མཉམ་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བ་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་ངང་ལ་དབྱེར་མེད་པར་བཞུགས་བཞིན་དུ། མེ་ལོང་ལྟ་བུ། བྱ་བ་གྲུབ་པ། སོ་སོར་རྟོག་པ་གསུམ་ཇི་སྙེད་པ་མཁྱེན་པར་འདུ་བས་ཤེས་བྱ་མཐའ་མེད་པ་མཁྱེན་པས་ཐམས་ཅད་གཟིགས་ཤིང་། ཐུགས་རྗེ་མཐའ་མེད་པས་འཇིག་རྟེན་ཀུན་ལ་གཟིགས་པ་ན། ཡུངས་འབྲུ་གཅིག་གི་གོ་ནའང་། སྣོད་བཅུད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཚད་མེད་པར་སྣང་བས་དོན་མཛད་ཅིང་། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཆོས་བསྟན་པས། སོ་སོའི་སྐལ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་བྱང་ཆུབ་གསུམ་ལ་བཀོད་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕྲིན་ལས་འཇུག་སྟེ། སྤྱིར་བཏང་གིས་བཤད་ན་ཆོས་སྐུའི་ཡེ་ཤེས་སྨྲ་བསམ་བརྗོད་འདས་ཆེན་པོ་དང་། ལོངས་སྐུའི་ཡེ་ཤེས་མཚན་ཉིད་ལྔ་དང་ལྡན་པ། སྤྲུལ་སྐུའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཇི་ལྟར་ཇི་སྙེད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམས་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་རང་ཆས་སུ་དབྱིངས་ལ་ཡེ་ནས་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་ཅིང་། དེ་མ་དག་པའི་སྐབས་སུ་དྲི་མས་བསྒྲིབས་ནས་མ་སྣང་ཡང་། དྲི་མ་གློ་བུར་པ་དེ་ཉིད་དག་པས་རིག་པ་གཅིག་གི་ངོར་མངོན་པར་འགྱུར་ཞིང་། དེ་ཡང་རིག་པ་གཅིག་ལ་ཐམས་ཅད་ཚང་པ་ཡིན་པའི་གོ་བའོ། །ཚང་ལུགས་ཀྱང་རིག་སྟོང་སོ་སོར་རང་རིག་པ་དུག་ལྔ་རང་གྲོལ་རྗེས་མེད་ཀྱི་ངོ་བོ་དང་ཁྱད་པར་གྱི་སྟེང་ནས་སམ་ཆོས་ཅན་དང་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཆ་ནས་ཚང་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་གཏི་མུག་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན། གཏི་མུག་ཉིད་གང་ཡིན་ཅི་ཡིན་མི་ཤེས་པའི་ཐོམ་ཐོམ་ཞིག་ཡིན་པ་ལ། དེ་ཉིད་ངོས་ཟིན་ནས་རྟོག་མེད་རང་གསལ་དུ་ཤར་བ་ཆོས་དབྱིངས་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཞེ་སྡང་ལ་མཚོན་ན། ཞེ་སྡང་ནི་ཡུལ་ལ་སྡང་སེམས་སྐྱེས་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། དེ་ངོས་ཟིན་ནས་དྭངས་གསལ་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་དྭངས་ཤིག་ཤར་བ་དེ་མེ་ལོང་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་ལ་སོགས་པ་དུག་ལྔ་ཡེ་ཤེས་ལྔར་རང་དག་བྱེད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་རྒྱུན་ཆད་མེད་པའི་ཐད་ནས་འཕགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལས། སྐྲ་རྩེའི་ཁྱོན་ལ་སངས་རྒྱས་མང་པོ་ནི། །གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་ཅི་ཡོད་སྙེད། །རྒྱལ་བ་དེ་དག་ཞིང་ཡང་དེ་སྙེད་དེ། །དེ་དག་མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་སྐལ་མི་མཉམ། །སྐྲ་རྩེའི་ཁྱོན་ལ་འགྲོ་བ་ལྔ་རྣམས་ཏེ། །སེམས་ཅན་དམྱལ་དང་དུད་འགྲོའི་འགྲོ་བ་དང་། །གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཞུགས། །འདྲེས་པ་མེད་ཅིང་གནོད་པར་གྱུར་པ་མེད། །དེ་དག་གནས་སུ་མཚོ་དང་རྒྱ་མཚོར་བཅས། །ཆུ་ཀླུང་དེ་བཞིན་མཚེའུ་དང་ལྟེང་ཀ་རྣམས། །འདྲེས་པ་མེད་ཅིང་གནོད་པར་གྱུར་མེད་དེ། །དེ་ལྟར་རྒྱལ་བའི་ཆོས་ནི་བསམ་མི་ཁྱབ། །དེ་ཡི་གནས་སུ་རི་བོ་དུ་མ་སྟེ། །ཁོ་ར་ཁོར་ཡུག་ལྷུན་པོ་རབ་ལྷུན་དང་། །བཏང་བཟུང་དང་ནི་བཏང་བཟུང་ཆེན་པོ་དང་། །འབིགས་བྱེད་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོ་གངས་ཀྱི་རི། །གནས་དེར་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་མི་བཟད་པ། །ཚ་དང་རབ་ཏུ་ཚ་བ་ཉམས་མི་དགའ། །དེ་ན་སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་ཚོར་བ་ནི། །སྡུག་བསྔལ་དེ་དག་རྗེས་སུ་མྱོང་བར་བྱེད། །དེ་ཡི་གནས་ན་ལྷ་ཡི་གཞལ་མེད་ཁང་། །དེ་དག་དཔག་ཚད་བཅུ་གཉིས་དབྱིངས་དགའ་བ། །ལྷ་རྣམས་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་དག་གིས་ཀྱང་། །ལྷ་ཡི་དགའ་བས་ཤིན་ཏུ་བདེ་བ་མྱོང་། །དེ་ཡི་གནས་སུ་སངས་རྒྱས་རྣམས་སྐྱེ་ཞིང་། །འཇིག་རྟེན་རིག་པའི་བསྟན་པ་འབར་བ་སྣང་། །དེ་ཡི་གནས་ཉིད་ན་ཡང་ཆོས་ནུབ་ཅིང་། །འདྲེན་པ་མྱ་ངན་འདས་པའི་སྒྲ་ཡང་ཐོས། །མི་དག་བདག་གི་ཁྱིམ་ན་རྨི་ལམ་བཞིན། །འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་དག་ལ་དགའ་མྱོང་ནས། །ཕྱིར་སད་ནས་ཀྱང་དེ་ཡི་འདོད་མ་མཐོང་། །དེ་ནི་རྨི་ལམ་ཡིན་པ་དེ་ཡིས་ཤེས། །དེ་བཞིན་མཐོང་ཐོས་རིག་དང་བྱེ་བྲག་ཕྱེད། །འདི་དག་ཐམས་ཅད་མི་བདེན་རྨི་ལམ་བཞིན། །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་སའི་རྡུལ་དང་། ཆུ་དང་། མེ་དང་། རླུང་གི་རྡུལ་དང་། ནམ་མཁའི་གོ་ཁབ་ཀྱི་མིག་ཙམ་ནའང་ལས་མཐུན་པར་བསགས་པའི་སེམས་ཅན་སྣོད་བཅུད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྲངས་མེད་པ་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གཟིགས་པ་འཇུག་ཅིང་དོན་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་དངོས་པོ་ལ་མེད་ཀྱང་འཁྲུལ་སྣང་དུ་ཤར་བས་རྡུལ་ཕྲན་རེ་རེའི་གོ་ན་མང་པོ་གནས་པར་རུང་ལ། དེ་དག་ཕྱི་རོལ་པའི་དྲང་སྲོང་དང་། ཉན་རང་དགྲ་བཅོམ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་གོང་ནས་གོང་དུ་མང་བར་མཐོང་བ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་དང་ཡེ་ཤེས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་མདོ་ལས། སྟོང་གསུམ་གྱི་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ནི་ཆེས་ཉུང་གིས། ཕྱི་རོལ་པའི་དྲང་སྲོང་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་གཅིག་གིས་ཤིང་རྟའི་ཕང་ལོ་ཙམ་གྱི་སའི་ཁྱོན་ལ་སེམས་ཅན་མཐོང་བ་ནི་དེ་བས་ཆེས་མང་ངོ་། །དེ་དག་གིས་སྟོང་གསུམ་དུ་མཐོང་བ་བས་ནི། ཉན་ཐོས་རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་ལ་བསམ་གཏན་པའི་གང་ཟག་གཅིག་གིས་ཤིང་རྟའི་ཕང་ལོ་ཙམ་ལ་མཐོང་བ་ཆེས་མང་ངོ་། །དེ་དག་གིས་སྟོང་གསུམ་དུ་མཐོང་བ་བས་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་ལ་བསམ་གཏན་པ་གཅིག་གིས་ཤིང་རྟའི་ཕང་ལོ་ཙམ་ལ་མཐོང་བ་ཆེས་མང་ངོ་། །དེ་དག་གིས་སྟོང་གསུམ་དུ་མཐོང་བ་བས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱན་གྱིས་ཤིང་རྟའི་ཕང་ལོ་ཙམ་གྱི་སའི་ཁྱོན་ལ་གཟིགས་པ་ཆེས་མང་ངོ་ཞེས་སོ། །བདག་ཅག་གི་འཇིག་རྟེན་འདི་ཡང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་གཅིག་གི་ནང་ན་ཡོད་དེ། ཕལ་པོ་ཆེ་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡེ་ཤེས་གངས་ཆེན་མཚོ་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཀྱི་ཕྱག་ན་རྡུལ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བའི་སྙིང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་དེ། དེའི་ནང་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་རྒྱ་མཚོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྒྱ་མཚོ་བཅུའི་རྡུལ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་སྙེད་ཡོད་དེ། དེའི་སྟེང་ན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྒྱ་མཚོ་བཅུའི་རྡུལ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་སྙེད་ཡོད་དོ། །དེའི་སྟེང་ན་ནམ་མཁའི་དབྱིངས་རྒྱ་མཚོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྒྱ་མཚོ་བཅུའི་རྡུལ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་ཉིད་ཡོད་དེ། དེའི་སྟེང་ན་མེའི་རྒྱ་མཚོ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྒྱ་མཚོ་བཅུའི་རྡུལ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་སྙེད་ཡོད་དོ། །དེའི་སྟེང་ན་ཆུའི་རྒྱ་མཚོ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྒྱ་མཚོ་བཅུའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་སྙེད་ཡོད་དོ། །དེའི་སྟེང་ན་སའི་ཁམས་རྒྱ་མཚོ་བཅུའི་རྡུལ་ཕྲ་བ་སྙེད་ཡོད་དོ། །དེའི་སྟེང་ན་མེ་ཏོག་མཚན་མ་མེད་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྒྱ་མཚོའི་རྡུལ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་སྙེད་ཡོད་དོ། །དེའི་སྟེང་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྒྱ་མཚོ་འདི་གནས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕྱག་གི་མཐིལ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྒྱ་མཚོ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་སོ། །སྤྱིར་ཆུང་ངུའི་གོར། ཆེན་པོ་ཆུད་པར་སྣང་ཚད་མེད་པ་གསལ་སྣང་ཡིན་ལ། དེའང་སེམས་ཅན་གྱི་འཁྲུལ་སྣང་སྣ་ཚོགས་པ་མཐའ་མེད་དང་། དབང་ཐོབ་པའི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་སྣང་བ་རྣམས་ཏེ། འཇུག་པ་ལས། དག་པ་དེ་ནི་བཞེད་པས་འཇུག་པ་ཡིས། །རྡུལ་གཅིག་ཡུལ་ལ་མཁས་གཏུགས་འཇིག་རྟེན་དང་། །འཇིག་རྟེན་མཐའ་ཡས་ཕྱོགས་ཁྱབ་རྡུལ་སྟོན་མོད། །རྡུལ་རགས་མི་འགྱུར་འཇིག་རྟེན་ཕྲ་མི་འགྱུར། །ཞེས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རྡུལ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན། འཁྲུལ་སྣང་གི་དུས་ནའང་མ་ངེས་པ་ཡོད་དེ། རྡོ་རྗེ་བཀོད་པའི་རྒྱུད་ལས། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་ལ། །དུས་གསུམ་དུས་བཞིར་མི་དམིགས་ཀྱང་། །ཡེ་ཤེས་རིག་པའི་ཁྱད་པར་ལས། །སྐད་ཅིག་བསྐལ་པ་དེ་སྐད་ཅིག །ཅེས་པ་དང་། ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་མི་མཇེད་འཇིག་རྟེན་དང་། འོད་དཔག་མེད་ཀྱི་བདེ་བ་ཅན་དང་། རྡོ་རྗེ་རབ་ཏུ་འཇོམས་པའི་ངུར་སྨྲིག་གི་རྒྱལ་མཚན་དང་། སྐུ་པདྨས་རབ་ཏུ་བརྒྱན་པའི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་འཁོར་ལོ་རབ་ཏུ་སྒྲོགས་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་གྱི་རྡུལ་དང་བྲལ་བ་དང་། སེང་གེའི་སྒྲོལ་མ་བཟང་པོ་དང་། རྣམ་པར་སྣང་བའི་སྙིང་པོའི་འོད་བཟང་པོ་དང་། ཆོས་ཀྱི་འོད་ཟེར་གྱི་སྐུ་པདྨས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་འདའ་བར་དཀའ་བ་དང་། མངོན་པར་མཁྱེན་པའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱི་རྒྱན་དམ་པ་དང་། ཐུགས་ཟླ་བའི་མེ་ལོང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་མདོག་འདུལ་བའི་བཟོད་པ་དང་། དཔལ་བཟང་པོའི་པདྨའི་དཔལ་གྱི་འཇིག་རྟེན་རྣམས། སྔ་མ་སྔ་མའི་བསྐལ་པ་ལ། ཕྱི་མ་ཕྱི་མའི་ཞག་རེར་གསུངས་སོ། །དེས་ན་འགྲོ་བའི་འཁྲུལ་སྣང་ལ་ཚད་མེད་པ་སྙེད། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་སྒྲིབ་པ་མེད་པས། སྐད་ཅིག་སྔ་ཕྱི་མེད་པར་གཟིགས་ཏེ། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་ལ་མཁྱེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། མཁྱེན་པའི་སྐད་ཅིག་གཅིག་གིས་ཀྱང་། །ཤེས་བྱའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཀུན་ཁྱབ་ཅན། །ཞེས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཇི་ལྟ་ཇི་སྙེད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཉིད་ཟབ་ཞི་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བས་ན། མཚན་འཛིན་ཆ་དང་བཅས་པ་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་སོ་སོར་རང་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་དང་། ཇི་སྙེད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་མཉམ་བཞག་ལས་གཡོ་བ་མེད་བཞིན་དུ་དམིགས་པ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཤེས་བྱ་མཐའ་དག་གི་དོན་དེ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མ་འདྲེས་པར་མཁྱེན་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ཡུལ་སོ་སོར་འཛིན་པ་དབང་ཤེས་འབྲེལ་བ་ལྟ་བུ་མིན་ཅིང་། གཟིགས་ཡུལ་མ་དག་རང་མཚན་ཅན་སྲིད་པ་མིན་ཀྱང་། བདེན་པར་སྣང་བ་མེད་ཀྱང་རྫུན་པར་སྣང་བ་ཤེས་བྱར་སྲིད་པ་མཁྱེན་པའོ། །དེ་མ་མཁྱེན་ཚེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མིན་རྟགས་སོ། །དེས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བླ་ན་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་རྫས་གཅིག་པའི་ཤེས་པས་དུས་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཞེས་སྨྲའོ། །གསུམ་པ།

མཛད་པ་ཕྲིན་ལས་བསྟན་པ།

ད་ནི་དོན་གསུམ་པ། མཛད་པའི་འཕྲིན་ལས་སྤྲུལ་སྐུའི་རོལ་པ་སྟེ། །གང་ལ་གང་འདུལ་དེ་ལ་དེ་སྣང་ཞིང་། །མོས་པའི་རྗེས་འགྲོ་བློ་དང་འཚམས་པར་འབྱུང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། མཛད་པའི་ཕྲིན་ལས་ནི་སྤྲུལ་སྐུ་བྱ་བ་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རོལ་པ་སེམས་ཅན་གྱིས་གར་ཁྱབ་ཐམས་ཅད་དུ་གང་ལ་གང་འདུལ་གྱི་ཆོས་དང་སྐུ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་སྐད་ཅིག་སྔ་ཕྱི་མེད་པར་འབྱུང་སྟེ། རྒྱུད་བླ་མ་ལས། གདུལ་བྱའི་ཁམས་དང་འདུལ་བའི་བྱ་བ་དང་། །གདུལ་བའི་ཐབས་དང་དེ་ཡི་རང་བཞིན་ལ། །ཁྱབ་བདག་རྟག་ཏུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འཇུག །ཅེས་སོ། །འཕྲིན་ལས་དེ་ཡང་། སྲིད་པ་ཇི་སྲིད་ཕན་བདེ་མཛད་པ་སྟེ། །ལམ་གྱི་རྟེན་དང་ལམ་དང་འབྲས་བུ་ལ། །འགོད་མཛད་འགྲོ་ཀུན་ཐར་གླིང་འདྲེན་མཛད་ཡིན། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་དེས་འགྲོ་བ་ངན་སོང་པ་དག་ལམ་གྱི་རྟེན་མཐོ་རིས་ཀྱི་བདེ་བ་ལ་འགོད་པའོ། །མཐོ་རིས་ལ་སོགས་པའི་འགྲོ་བ་རྣམས་བྱང་ཆུབ་གསུམ་གྱི་ལམ་ལ་འགོད་པའོ། །མཐར་དེ་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ལ་འགོད་པའོ། །མདོར་བསྡུ་ན་འཕྲིན་ལས་རྒྱ་ཆེ་བ། གཅིག་ཏུ་ཕན་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ། མཛད་པ་དུས་ལས་མི་ཡོལ་བ་སྟེ་གསུམ་དུ་འདུས་སོ། །རྒྱ་ཆེ་བ་ནི་ནམ་མཁས་གར་ཁྱབ་སེམས་ཅན་གྱི་གནས་རིས་ཀྱིས་ཁྱབ་པར་འཇུག་པའོ། །གཅིག་ཏུ་ཕན་པ་ནི་ཐར་པ་ཁོ་ན་ལ་འགོད་པའི་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་སྣ་ཚོགས་འཁོར་བ་མ་སྟོངས་ཀྱི་བར་དུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འབྱུང་བའོ། །དེའང་བཞི་བརྒྱ་པ་ལས། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་མཛད་པ་ནི། །རྒྱུ་མེད་འགའ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །དབུགས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ནི། །སྨན་སླད་ཁོ་ནར་ཡང་དག་འབྱུང་། །ཞེས་སོ། །དུས་ལས་མི་ཡོལ་བ་ནི་ནམ་མཁས་ཁྱབ་པའི་སེམས་ཅན་གདུལ་བྱར་གྱུར་པའི་གནས་རིས་སོ་སོར་སེམས་ཅན་རེ་རེའི་རྒྱུད་ལ་དགེ་བ་སྐད་ཅིག་འཕེལ་བ་ཡན་ཆོད་སྐད་ཅིག་མི་ཡོལ་བར་དུས་མཉམ་དུ་མཛད་དེ། མཛད་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་ནམ་མཁའི་གར་ཁྱབ་ཀྱི་སེམས་ཅན་ལ་ཁྱབ་པ་དང་། གཅིག་ཏུ་ཕན་པ་རྣམ་མཁྱེན་ཐར་བ་ཁོ་ནར་སྦྱོར་བ་དང་། དུས་ལས་མི་གཡོ་བར་སེམས་ཅན་རེ་རེའི་ཕྱིར་ཡང་གཏན་དུ་གཟིགས་པ་རྒྱུན་མི་ཆད་པ་སྟེ། འདི་དག་གི་དཔེ་དང་བཅས་པ། གང་ཞིག་བརྒྱ་བྱིན་རྔ་དང་སྤྲིན་བཞིན་དང་། །ཚངས་ཉི་ཡིད་བཞིན་རིན་ཆེན་ནོར་རྒྱལ་བཞིན། །ཞེས་བསྟན་པ་དང་། ལས་བརྒྱ་པ་ལས། རྒྱ་མཚོ་ཆུ་སྲིན་གནས་ཀྱི་རླབས། །དུས་ལས་ཡོལ་བར་གྱུར་སྲིད་ཀྱི། །གདུལ་བར་བྱ་བའི་སྲས་རྣམས་ལ། །སངས་རྒྱས་དུས་ལས་ཡོལ་མི་མངའ། །ཞེས་སོ། །གསུམ་པ།

དོན་བསྡུ་བ།

མདོར་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་སྤངས་རྟོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ཞི་བ་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་ངང་ན་ལྷུན་གྲུབ་རང་ཆས་སུ་ཡེ་རྫོགས་སུ་བཞུགས་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་དག་པའི་གདུལ་བྱར་སྣང་བའི་གཟུགས་སྐུ་མཐར་ཐུག་པ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་སྐུ་དང་། དེ་ལས་སྣང་བའི་མཆོག་གི་སྤྲུལ་བའི་སྐུར་སྣང་བ་ཕྱག་ཞབས་འཁོར་ལོས་མཚན་པ་ལ་སོགས་པ་མཚན་བཟང་པོ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས། ཐུབ་པའི་སེན་མོ་ཟངས་མདོག་ལ་སོགས་པ་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུ། ཟག་མེད་ཀྱི་ཆོས་ལུས་དང་དམིགས་པ་སེམས་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་བཞི། གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་སྟོབས་བཅུ། རྟོགས་དང་སྤངས་བ་ལམ་སོགས་ལ་མི་འཇིགས་པའི་མི་འཇིགས་པ་བཞི། ཆོས་སོ་སོར་ཡང་དག་པའི་རིག་པ་དང་། དོན་སོ་སོར་ཡང་དག་པའི་རིག་པ་ལ་སོགས་པའི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི། ལུས་དྲན་པ་ཉེར་བཞག་ལ་སོགས་པ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི། སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་ཉེས་པ་སྤངས་པས་བསྲུང་བ་མེད་པ་གསུམ། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ། བསྙེལ་བ་མི་མངའ་བའི་ཆོས་ཉིད། བག་ཆགས་ཡང་དག་པར་བཅོམ་པ། སྤྱོད་ལམ་རྟོགས་པ་ཡེ་ཤེས་ཕྲིན་ལས་རྣམས་མ་འདྲེས་པས་བསྡུས་པའི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད། བསྡོམས་པས་སྡེ་ཚན་བཅུ་གཉིས་རྣམ་གྲངས་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞིར་བསྟན་པ། འདི་དག་རྣམ་གྲོལ་འབྲས་བུའི་མཆོག་རབ་སྟེ། །འོད་གསལ་མཐར་ཐུག་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། བླ་ན་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་མེ་ཏོག་རབ་ཏུ་རྒྱས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་དམ་པ་སྟེ། སྔོན་རང་ལ་ཡོད་པའི་འོད་གསལ་བླ་མས་ངོ་སྤྲད་པའི་དོན་ཉམས་སུ་བླངས་པས་སྒྲིབ་པ་མཐའ་དག་དང་བྲལ་བའི། ཡེ་ཤེས་འདི་ཉིད་དུ་ཅི་ཡིན་པ་མངོན་དུ་གྱུར་པས། འཇིག་རྟེན་གསུམ་གྱི་མགོན་པོ་ཆོས་ཀྱི་རྗེ་དོན་གཉིས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་བྱང་ཆུབ་དམ་པ་དེ་ཡང་དབྱིངས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ། རྟོགས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐར་ཐུག ཟབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞི། ཐུག་ས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕྱི་མོ། གདོད་མའི་ཆོས་དབྱིངས་ཆེན་པོ་ཡིན་ལ། དེ་ཉིད་ཀྱང་སོ་སོར་རང་རིག་པའི་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ལས་མེད་དོ། །དེའང་བླ་མས་དབང་ཁྲིད་ཀྱི་སྐབས་སུ་ངོ་སྤྲད་པའི་རིག་པ་སྟོང་གསལ་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བ་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་ན་སངས་རྒྱས་རང་ལ་བཞག་ནས་གཞན་དུ་བཙལ་དུ་མེད་དེ། སྒྱུ་འཕྲུལ་གསང་སྙིང་ལས། སེམས་ཉིད་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལས། །སངས་རྒྱས་གཞན་དུ་མ་ཚོལ་ཅིག །བཙལ་ཀྱང་རྒྱལ་བས་མི་རྙེད་དོ། །ཞེས་གསུངས་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་དབྱིངས་སམ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་གློ་བུར་བས་བསྒྲིབས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་རང་བཞིན་རྣམ་དག་ཏུ་བཞག་པ་ཙམ་ལས། ངོ་བོ་ལ་བཟང་ངན་མེད་པར་མཁྱེན་པའི་ཐོག་ནས། དེ་ལྟ་བུའི་དོན་གཉིས་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་གོ་འཕང་དམ་པར་གཞོལ་བར་མཛོད་ཅེས་གདམས་པ་མན་ངག་གི་གནད་ཀྱི་གོ་དོན་དང་བཅས་མཇུག་ལེའུ་མཚན་གྱིས་དོན་བསྡུ་བ་ནི། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། སྒོམ་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་འབྲས་བུའི་ལེའུ་སྟེ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་པའི་འགྲེལ་པ་ཉི་ཟླ་རིན་པོ་ཆེའི་སྣང་བ་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་པའོ།། །།གསུམ་པ་མཇུག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་བྱ་བ་ལ། ཚུལ་ཇི་ལྟར་བརྩམས་པ་དང་། དེ་ལྟར་བརྩམས་པའི་དགེ་བ་བསྔོ་བ་གཉིས། དང་པོ་ལ། དགོས་པ་དང་བཅས་པའི་གཞུང་ཇི་ལྟར་བརྩམས་ཚུལ་དང་། རྩོམ་པ་པོ་ཇི་ལྟ་བུས་བརྩམས་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ།

དགོས་པ་དང་བཅས་པའི་གཞུང་ཇི་ལྟར་བརྩམས་ཚུལ།

དེ་ལྟར་ལུས་དངོས་ཀྱི་དོན་རྒྱ་ཆེར་བཤད་ནས། ད་ནི་བསྟན་བཅོས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་མཇུག་གི་དོན་ལ། རྣམ་གྲངས་ལེགས་པར་བསྟན་པར་བྱ་བའི། དང་པོ་དགོས་ཆེད་གང་གི་དོན་དུ་བརྩམས་པ་ནི་ཞེས་མཚམས་སྦྱར་ནས། དེ་ལྟར་མདོ་རྒྱུད་མན་ངག་སྙིང་པོའི་དོན། །སྐལ་བཟང་རྣམས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་རྟོགས་བྱའི་ཕྱིར། །ཐོས་བསམ་སྒོམ་པའི་རིམ་པ་མ་ནོར་བ། །འཁོར་འདས་སྤང་བླང་ཚུལ་གྱིས་ལེགས་པར་བཤད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། བསྟན་བཅོས་འདི་ནི་འཁོར་བ་སྤང་བ་དང་། མྱ་ངན་འདས་པ་ལ་བླང་བྱ་ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་དང་། སྒོམ་པའི་ཤེས་རབ་གསུམ་དུ་ལེགས་པར་བསྡུས་ནས། ཕྱི་རབས་ཀྱི་གང་ཟག་མདོ་རྒྱུད་ཀྱི་དོན་མ་ནོར་བར་ཤེས་ནས་ཉམས་སུ་བླང་བར་འདོད་པ་རྣམས་དང་། ད་ལྟར་བདག་གི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པའི་སྐལ་བཟང་ཐར་པ་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ། བདེ་བར་གཤེགས་པའི་བཀའ་མདོ་སྡེ་དང་། རྒྱུད་སྡེ་དམ་པ་རྣམས་དང་། དེ་དག་གི་འགྲེལ་ཆེན་དྲི་མ་མེད་པ་རྣམས་དང་། བླ་མ་དམ་པ་ལས་བརྒྱུད་པའི་མན་ངག་གི་སྙིང་པོའི་དོན་རྣམས་གཅིག་ཏུ་བསྡོམས་ཏེ། ཐོས་པ་དང་། བསམ་པ་དང་། སྒོམ་པ་དང་། སྐྱེ་བས་ཐོབ་པའི་ཤེས་རབ་དྲི་མ་མེད་པས་ལེགས་པར་སྦྱར་བ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ།

རྩོམ་པ་པོ་ཇི་ལྟ་བུས་བརྩམས་ཚུལ།

གང་གིས། བཀོད་པའི་བསྟན་བཅོས་མཁན་པོའི་ངེས་པ་ནི། །ཚུལ་འདི་བློ་གྲོས་ཡངས་པའི་ནམ་མཁའ་ལ། །ཐོས་བསམ་སྒོམ་པའི་ཆུ་འཛིན་རབ་འཁྲིགས་ཏེ། །ཕན་བདེའི་གློག་ཕྲེང་འབྲུག་སྒྲ་སྒྲོགས་པ་དེས། །རིན་ཆེན་ཆོས་ཆར་འཇིག་རྟེན་རྒྱན་གྱུར་བརྩམས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཐེག་པ་མཐའ་དག་གི་དོན་ལ་བློ་གྲོས་ཡངས་པ་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཅན་དུ་ཐོས་པ་དང་། བསམ་པ་དང་། སྒོམ་པའི་ཤེས་རབ་སྤྲིན་ཚོགས་འཐུག་པོ་འཁྲིགས་ཏེ། འགྲོ་བའི་ཁམས་ལ་དམིགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དྲི་མ་མེད་པ་ནི། གནས་སྐབས་ཕན་པ་དང་། མཐར་ཐུག་བདེ་བར་འདོད་པའི་གློག་གི་འོད་ཟེར་གསལ་ཞིང་། སྐལ་བཟང་ཐར་པ་འདོད་པའི་ཁམས་སུ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རབ་ཏུ་དགའ་བའི་འབྲུག་སྒྲ་སྒྲོགས་པ་ལས་འཐོན་པའི་ཆར་རབ་ཏུ་བཟང་པོ་རང་གི་མོས་པ་དང་འཚམས་པར་འབབ་པ་ནི། ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ན་བསྟན་པ་གསལ་ཞིང་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་བྱེད་པའི་རྒྱན་དུ་གྱུར་པས་ན། གྲགས་ལྡན་པདྨ་དཀར་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་རབས་ལས་འོངས་པའི་གཟུགས་ཅན་གྱི་རྒྱན་གྱིས་བསྔགས་པ་དེས་སྦྱོར་བའོ། །གཉིས་པ་ལ། གཞུང་བརྩམས་པའི་དགེ་བ་བསྔོ་བ་དང་། བསྔོ་བ་དེའི་དོན་བསྡུས་ཏེ་བསྔོ་བ་གཉིས། དང་པོ་ལ། རིགས་ལྔ་ལས་དང་པོ།

རྣམ་སྣང་གངས་ཆེན་མཚོ་ཐོབ་པར་བསྔོ་བ།

དེ་ལྟར་བརྩམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་དགེ་བ་བསྔོ་བ་ལ་དྲུག་ལས། དང་པོ་རིགས་ལྔའི་མགོན་པོ་གངས་ཆེན་མཚོ་ཐོབ་པར་བསྔོ་བ་ནི། བསོད་ནམས་སྟོན་ཀའི་ཟླ་རྒྱས་དང་འདྲ་བས། །འགྲོ་ཀུན་ཆོས་དབྱིངས་དག་པའི་ནམ་མཁའ་ལ། །ཤིན་ཏུ་མི་གཡོ་ཟག་མེད་ཐུགས་རྗེའི་ལྷ། །མགོན་པོ་གངས་ཆེན་མཚོར་གྱུར་ཐོབ་པར་ཤོག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་ལས་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ཀུན་ནས་དཀར་བ་སྟོན་ཀའི་ཟླ་བ་ལྟ་བུ་དེས། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་འོག་མིན་ན་མགོན་པོ་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་གངས་ཆེན་མཚོ་མཚན་དཔེའི་གཟི་འོད་གསལ་བས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་མཛད་ཅིང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་མི་གཡོ་བ་དེའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་ཤོག་ཅིག་ཅེས་པའོ། །གཉིས་པ།

རྡོ་རྗེ་མི་བསྐྱོད་པར་ཐོབ་པར་བསྔོ་བ།

རྡོ་རྗེ་མི་བསྐྱོད་པར་ཐོབ་པར་བསྔོ་བ་ནི། རབ་དགེ་དྲི་མེད་གང་དེས་སྐྱེ་དགུའི་ཚོགས། །ཉོན་མོངས་རྙོག་བྲལ་ཡེ་ཤེས་ཀླུ་དབང་གནས། །ཟབ་ཡངས་བརྩེ་སྤྲིན་སྙིང་པོ་དང་ལྡན་པ། །མགོན་པོ་མི་འཁྲུགས་མཚོ་ཆེན་ཐོབ་པར་ཤོག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཆོས་དཀར་དགེ་བ་བདུད་རྩིའི་ཆུ་ཀླུང་བཀོད་པ་དེའི་འབྲས་བུས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཤར་ཕྱོགས་མངོན་པར་དགའ་བའི་མགོན་པོ་མི་འཁྲུགས་པ་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ལས་མི་གཡོ་བའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་ཤོག་ཅིག་ཅེས་པའོ། །གསུམ་པ།

རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་སུ་བསྔོ་བ།

རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་སུ་བསྔོ་བ་ནི། ཡོན་ཏན་ཚོགས་མངའ་མཆོག་དགེ་དྲི་མེད་ཀྱིས། །ཚོགས་གཉིས་ལས་གྲུབ་ཡོན་ཏན་རྫོགས་པའི་གཙོ། །སྲིད་ཞིའི་བདེ་འབྱུང་ཕན་བདེའི་ཆར་འབབ་པ། །མགོན་པོ་རིན་ཆེན་འབྱོར་པ་མཐའ་ཡས་ཤོག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ལེགས་པར་སྦྱར་བ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་དགེ་བས་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད། ལྷོ་ཕྱོགས་དཔལ་དང་ལྡན་པའི་མགོན་པོ་རིན་ཆེན་འབྱུང་ལྡན། འདོད་དགུའི་རེ་བ་མཐའ་དག་རྫོགས་པ་དེའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་ཤོག་ཅིག་ཅེས་པའོ། །བཞི་བ།

སྣང་བ་མཐའ་ཡས་སུ་བསྔོ་བ།

སྣང་བ་མཐའ་ཡས་སུ་བསྔོ་བ་ནི། དགེ་བ་དེ་ཡིས་བདག་དང་འགྲོ་བ་ཀུན། །འཆི་བདག་ལ་སོགས་བདུད་བཞི་རྣམ་བཅོམ་སྟེ། །སྐྱེ་རྒ་ན་འཆིའི་མཚོ་ཆེན་ལས་སྒྲོལ་བ། །མགོན་པོ་ཚེ་མཐའ་ཡས་པ་ཐོབ་པར་ཤོག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཀུན་ཏུ་དགེ་བའི་མེ་ཏོག་གི་ཚོགས་བཀོད་ལེགས་པས་བདག་དང་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་གནས་སྐབས་སུ་དུས་མ་ཡིན་པར་འཆི་བ་དང་། འཆི་བདག་ལ་སོགས་པའི་བགེགས་ཀྱི་འཚེ་བ་ཞི་ནས། ཇི་སྲིད་འདོད་པར་ཚེ་རིང་ནད་མེད་ལ། མཐར་ཐུག་སྐྱེ་རྒ་ན་འཆིའི་ཆུ་བོ་ཀུན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་རང་ཉིད་གཤེགས་ནས་གཞན་ཡང་སྒྲོལ་བ་བདུད་བཞིའི་དཔུང་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་མགོན་པོ་ཚེ་དཔག་མེད་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་ཤོག་ཅིག་ཅེས་པའོ། །ལྔ་བ།

དོན་ཡོད་གྲུབ་པར་བསྔོ་བ།

དོན་ཡོད་གྲུབ་པར་བསྔོ་བ་ནི། ཡིད་བཞིན་དགེ་མཆོག་རྒྱ་ཆེན་ལྷུན་མཐོ་བས། །འགྲོ་ཀུན་འདོད་དགུའི་རེ་བ་རྫོགས་པའི་དཔལ། །འཕྲིན་ལས་མཐར་ཕྱིན་དངོས་གྲུབ་ཆར་འབབ་པའི། །མགོན་པོ་དོན་ཡོད་གྲུབ་པ་ཐོབ་པར་ཤོག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཚིག་དོན་རྒྱན་གྱི་བཀོད་པ་རླབས་ཆེ་བའི་དགེ་བས་བདག་དང་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་རབ་རྫོགས་པའི་ཞིང་དུ་གནས་སྐབས་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་གཉིས་འགྲུབ་ཅིང་། མཐར་ཐུག་བྱང་ཆུབ་འབྱོར་བས་རྫོགས་པའི་ཡིད་བཞིན་དངོས་གྲུབ་རྒྱ་མཚོའི་ཆར་གྱིས་འབབ་པ་མགོན་པོ་དོན་ཡོད་གྲུབ་པའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་པའོ། །གཉིས་པ་ལ། གཏན་དང་སྐབས་ཀྱི་ཕན་བདེའི་རྒྱུར་བསྔོ་བ་དང་། ཕན་བདེའི་རྒྱུའི་གཙོ་བོ་ཆོས་ཚུལ་རྒྱས་པའི་ཆེད་དུ་བསྔོ་བ་གཉིས། དང་པོ།

གཏན་དང་སྐབས་ཀྱི་ཕན་བདེའི་རྒྱུར་བསྔོ་བ།

བསྔོ་བ་ལྔ་པོའི་དོན་བསྡུས་ནས་ལེགས་པར་བསྔོ་བ་ནི། ཡིད་བཞིན་བསྔོ་བ་རྒྱ་ཆེར་གྱུར་པ་དེས། །རང་གཞན་སྲིད་པའི་རྒྱ་མཚོ་ལས་བརྒལ་ནས། །ཚེ་རབས་ཀུན་ཏུ་གཞན་ལ་ཕན་བརྩོན་ཞིང་། །ཆོས་རྔ་བསྒྲགས་པས་འཇིག་རྟེན་གྲགས་པར་ཤོག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། རིགས་ལྔའི་རྒྱལ་བར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་རྒྱ་ཆེ་བས། བདག་དང་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་སྲིད་པའི་ཆུ་བོ་ལས་བརྒལ་ཏེ། དྲུག་པ་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཆེན་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་གོ་འཕང་ལ་གནས་པས་མཐར་ཐུག་གི་རེ་བ་འགྲུབ་ཅིང་། གནས་སྐབས་སུ་སྐྱེ་བ་དང་སྲིད་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་རྩོམ་པ་གང་ཅི་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་གཞན་ལ་ཕན་ཞིང་། ཆོས་ཀྱི་རྔ་བོ་ཆེ་སྒྲོགས་པས་འཇིག་རྟེན་གསུམ་པོ་ཐམས་ཅད་དུ་གྲགས་ཏེ། མ་རིག་པའི་མུན་པ་ཐམས་ཅད་སངས་པར་བདག་ཁོ་ནས་བྱེད་པར་ཤོག་ཅིག་ཅེས་སྤྱོད་པ་རླབས་པོ་ཆེར་བསྔོ་བ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ།

ཕན་བདེའི་རྒྱུའི་གཙོ་བོ་ཆོས་ཚུལ་རྒྱས་པའི་ཆེད་དུ་བསྔོ་བ།

ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་མཐར་ཐུག་པའི་མཇུག་ཕན་བདེའི་གཙོ་བོ་ཆོས་ཚུལ་རྒྱས་པའི་ཆེད་དུ་བསྟན་པ་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་བསྔོ་བ་ནི། ཆོས་ཚུལ་འདི་ཡང་ཉི་ཟླའི་དཀྱིལ་འཁོར་བཞིན། །ཕྱོགས་ཀྱི་མཐའ་གྲུ་ཀུན་ཏུ་གྲགས་གྱུར་ཏེ། །བློ་གྲོས་པདྨ་རབ་ཏུ་རྒྱས་བྱེད་ཅིང་། །སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་དར་ཞིང་རྒྱས་པར་ཤོག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། བདག་གིས་གཅིག་ཏུ་ཕན་པའི་བློས་ལེགས་པར་སྦྱར་བའི་བསྟན་བཅོས་འདི་ཉིད་ཕྱོགས་ཀྱི་མཐའ་གྲུའི་ཚད་ཀུན་ཏུ་དར་ཞིང་རྒྱས་ཏེ་གྲགས་པའི་འོད་སྟོང་འཕྲོ་བ། ཉི་ཟླའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལྟར་གྱུར་ནས་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བློའི་པདྨོ་རབ་ཏུ་རྒྱས་ཤིང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་དར་ཞིང་རྒྱས་པས་འགྲོ་བའི་བདེ་སྐྱིད་མངོན་པར་འཕེལ་བའི་དཔལ་དུ་འབར་བར་ཤོག་ཅིག་ཅེས་པའི་དཔེ་དོན་རབ་ཏུ་གསལ་བ་ནི། ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཤར་བ་ན་ཀུ་མུ་ཏའི་ཚོགས་རྒྱས་པ་བཞིན་ནོ། །མཇུག་གི་དོན་ལ་འགྲེལ་བའི་མཇུག་རྩོམ་མཛད་བྱང་དང་བཅས་པས་མཐའ་བརྒྱན་པ་སྟེ། དེ་ལའང་དང་པོ་རྒྱལ་བའི་ཆོས་ཚུལ་མི་བཟད་སྤྲིན་གྱི་སྙིང་པོ་འཁྲིགས་པ་ལས། ས་གསུམ་འཇིག་རྟེན་དགེ་བའི་ཞི་དང་བདེ་བའི་བདུད་རྩིའི་ཆར་རྒྱུན་དེ་ཉིད་ལུང་རིགས་འབྲུག་སྒྲའི་གད་རྒྱངས་དང་བཅས་པ་འཇོ་བ་ལས། རང་གཞན་དོན་གཉིས་ངང་གིས་འགྲུབ་པའི་གློག་རྒྱུན་འོད་ཀྱི་སྣང་ཆེན་གསལ་བ་ཅན་གྱིས་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་འདི་ཉིད་མ་ལུས་སྟོང་ཁམས་འཇིག་རྟེན་གྱི་རྒྱན་དུ་གྱུར་བ་བསྟན་པ་ནི། དེ་ལྟར་ཆོས་ཚུལ་སྤྲིན་གྱི་བླ་བྲེས་ཀུན་ནས་རྒྱས་པའི་སྙིང་པོ་ཅན། །ཚིག་དོན་རྣམ་བཀྲའི་སྣང་བ་རྒྱ་ཆེ་དཔག་ཡས་ནམ་མཁའི་དབྱིངས་ཁྱབ་པས། །ས་གསུམ་ཞི་བདེའི་ཆར་གྱི་ཚོགས་མང་ལུང་རིགས་འབྲུག་སྒྲའི་ང་རོ་མཛེས། །དོན་གཉིས་གློག་རྒྱུན་རབ་ཏུ་གསལ་བས་མ་ལུས་འཇིག་རྟེན་རྒྱན་གྱུར་ཉིད། །དེའི་མཚམས་ནས་མཆོག་ཏུ་ཞི་བ་སྤྲོས་བྲལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཡེ་ཤེས་མངའ་བ་གང་དེའི་ཟབ་ཡངས་དགོངས་པའི་མཚོ་ཆེན་གྱི་རུམ་ན་ཟབ་དང་རྒྱ་ཆེའི་དོན་བཟང་པོའི་གེ་སར་བཞད་རུང་གི་པདྨོ་ཟུམ་པར་གནས་པ་གང་ཞིག བློ་གྲོས་གསལ་བའི་འཆར་ཁའི་ཉི་གཞོན་འོད་མདངས་མ་སྨིན་པ་དག་གིས་འདབ་བརྒྱ་ཕྱེ་བ་མ་གྱུར་པ་དེ་ལྟར་ན་ཡང་། ཕུན་ཚོགས་གྲུབ་པའི་རིན་ཆེན་གྱི་སྣང་བ་དེ་ཉིད་ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོའི་མཁྱེན་རབ་གཞལ་མེད་ཀྱི་ཁང་བཟང་གི་རྒྱན་དུ་གསལ་བར་ཡོང་བ་དེ་ཉིད་བསྟན་པར། ཞི་བ་གང་དེའི་བློ་མཚོའི་དབྱིངས་ན་གེ་སར་གསལ་བའི་སྙིང་པོ་ཅན། །འཆར་ཀའི་ཉི་གཞོན་རབ་ཏུ་དམར་བས་གསལ་བར་མ་བྱེད་དེ་ལྟ་ནའང་། །མཐའ་ཡས་བརྒལ་དཀའི་ཕུན་ཚོགས་གྲུབ་པའི་རིན་ཆེན་སྣང་བ་རྒྱ་ཆེ་བ། །གང་ཡིན་དེ་ཀུན་བདག་བློའི་ཁང་བཟང་རབ་ཏུ་མཛེས་ཕྱིར་གསལ་བར་འོངས། །དེ་ནས་ལན་ཅིག་ཙམ་དུ་མིན་པར་སྐྱེ་བའི་ཕྲེང་བ་དུ་མར་རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་མཐུ་ལ་གོམས་པས་རང་གཞན་གྲུབ་མཐའི་སྐྱེ་ཚལ་མཐའ་དག་ལ་རང་དབང་དུ་བྱས་ཞིང་། གཞུང་ལུགས་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་ཏུ་སོན་པས་ན། འཇིགས་མེད་སྤོབས་པའི་གཏེར་ཆེན་གྲོལ་ཏེ་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཀྱི་འགྲེལ་བ་ཊཱིཀ་ཆེན་པདྨ་དཀར་པོའི་རྣམ་བཤད་ལུང་དང་རིགས་པའི་འདབ་སྟོང་བཀྲ་བ་འདི་སྤྲོས་ནས་བློ་གསར་བུང་བའི་དགའ་སྟོན་ཏུ་བྱིན་པ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་ནི། ལན་ཅིག་མ་ཡིན་སྐྱེ་བར་གོམས་པས་རང་གཞན་གྲུབ་མཐའི་སྐྱེད་མོས་ཚལ། །ཆེས་བཀྲའི་སྣང་བ་གང་ཡིན་ལེགས་མཐོང་གཞུང་ལུགས་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །གང་ལ་འཇིགས་མེད་དེ་ཀུན་རྙེད་པས་པདྨ་དཀར་པོའི་རྣམ་བཤད་སྤྲོས། །ལུང་དང་རིགས་པའི་འདབ་སྟོང་རྒྱས་དེས་བློ་གསལ་བུང་བའི་ལོངས་སྤྱོད་མཛོད། །དེ་ནས་བསྟན་བཅོས་འདི་མདོ་དང་རྒྱུད་སྡེའི་སྙིང་དོན་འདུས་པའི་བློ་ཆེན་བློ་ཡི་འཇུག་སྒོ་དང་། ཐར་བའི་ལམ་སྟོན་གྱི་སྒྲོན་མེ་དང་། ཡེ་ཤེས་ནོར་བུའི་མཛོད་ཁང་ཡིན་པས་ན། འདི་ལ་མོས་པའི་འགྲོ་བ་ཀུན་གྱིས་མྱུར་དུ་ཞི་བ་བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་གོ་འཕང་བླ་མེད་བརྙེས་པར་གྱུར་ནས་རང་གཞན་དོན་གཉིས་འབད་མེད་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་འབྱུང་བར་བསྟན་པ་ནི། འདི་ནི་མདོ་རྒྱུད་སྙིང་པོའི་དོན་ཏེ་བློ་ཆེན་ལྡན་རྣམས་འཇུག་པའི་སྒོ། །ཐར་གླིང་འདོད་པའི་སྒྲོན་མེ་ཡིན་ཏེ་མ་རིག་མུན་པའི་ཚོགས་དང་འགལ། །ཡེ་ཤེས་ནོར་བུའི་མཛོད་ཁང་མཆོག་འདིར་མངོན་དགའི་འགྲོ་བ་གང་ཡིན་ཀུན། །མྱུར་དུ་བྱང་ཆུབ་ཞི་བ་རྙེད་ནས་རང་གཞན་དོན་གཉིས་ལྷུན་གྲུབ་འགྱུར། །དེ་ཡན་གྱིས་ཊཱིཀ་ཆེན་བསྟན་བཅོས་འདི་ཇི་ལྟར་བརྩམས་པའི་ཚུལ་བསྟན་ནས། དེ་ནས་དགེ་བས་འགྲོ་བའི་ཚོགས་ཀུན་ཐར་བར་འགོད་པའི་བསྔོ་བའི་སྙིང་པོ་ཅན་གྱི་སྨོན་ལམ་མཛད་པ་སྟེ། དེ་ལ་བསྟན་བཅོས་རྩོམ་པ་པོས་མཚན་གྱིས་གསལ་བར་བྱས་པའི་བློ་གྲོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆ་ཤས་རྫོགས་པའི་དྲི་མ་མེད་པའི་ཉིན་བྱེད་འོད་ཟེར་ཤིན་ཏུ་གསལ་བའི་དཔལ་གྱི་ལེགས་བཤད་འདབ་སྟོང་པདྨ་པ་དཀར་པོ་ཞེས་པའི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་མཚན་ཡང་གསལ་བར་མཛད་ནས། འདི་ཡིས་འགྲོ་བ་མཐའ་དག་རྒྱལ་བའི་འབྱོར་བ་དང་ལྡན་པའི་ཐར་བའི་གྲོང་དུ་སྦྱོར་བར་བསྟན་པ་ནི། དེ་ལྟར་བདག་བློ་ཤིན་ཏུ་དྲི་མེད་འོད་ཟེར་གསལ་བའི་སྣང་བ་ཅན། །ཡོན་ཏན་ཆ་ཤས་དཀྱིལ་འཁོར་གང་བས་ཀུན་ནས་འོད་སྟོང་མཛེས་འབར་བའི། །དཔལ་རྣམས་བསྡུས་ཏེ་ལེགས་བཤད་འདབ་སྟོང་པདྨ་དཀར་པོ་རྒྱས་བྱས་པ། །དེ་ཡིས་འགྲོ་ཀུན་ཐར་པའི་གྲོང་དུ་རྒྱལ་བའི་འབྱོར་པས་མངོན་མཐོ་ཤོག །འདིའི་མཚམས་ནས་ཁོང་གི་སྐྱེས་རབས་ཀྱི་ཕྲེང་བ་ཀུན་ཏུ་དམ་པའི་ཆོས་མཛོད་འཛིན་ཅིང་ས་ལམ་གྱི་ཡོན་ཏན་མཐར་ཕྱིན་ནས། མ་གྱུར་འགྲོ་བའི་དཔང་གཉེན་དུ་སྨོན་པ་ནི། བདག་ཀྱང་དེང་ནས་ཚེ་རབས་ཀུན་ཏུ་དམ་ཆོས་རིན་ཆེན་མཛོད་འཛིན་ཅིང་། །མཆོག་ཏུ་གཞན་ཕན་སྙིང་པོ་ལྷུར་ལེན་ཐོས་བསམ་སྒོམ་པའི་ཁང་བཟང་དུ། །ས་དང་ལམ་གྱི་དགའ་བདེས་འབྱོར་ཞིང་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འགྲུབ་པ་དང་། །མཐོང་ཐོས་རེག་པའི་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་རྣམ་གྲོལ་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་ཤོག །ད་ནི་ཆོས་ཚུལ་འདི་ལ་ཐོས་བསམ་འཆད་ཉན་གྱིས་ཞུགས་པའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཚེ་འདི་འཕོས་མ་ཐག་ཏུ་ཞིང་ཁམས་བདེ་བར་ཅན་དུ་སྐྱེ་ཞིང་། གནས་སྐབས་དང་མཐར་ཐུག་གི་རེ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་། ཐ་ན་བསྟན་བཅོས་འདིའི་མཚན་ཙམ་ཐོས་པའི་འགྲོ་བ་ཀུན་གྱིས་ཀྱང་ཐར་བའི་ལམ་སྣ་ཟིན་ཏེ། མདོར་ན་དམ་ཆོས་ཉི་མ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་ཤར་ནས། མཐའ་ཡས་སྐྱེ་དགུའི་བློ་གྲོས་པདྨ་དཀར་པོའི་འདབ་ཡངས་ཕྱོགས་བརྒྱར་རྒྱས་པར་སྨོན་པ་ནི། ཚུལ་འདིར་ཞུགས་པའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་བདེ་བ་ཅན་གྱི་ཞིང་འདོངས་ཤིང་། །གནས་སྐབས་མཐར་ཐུག་རེ་བ་རྫོགས་ལྡན་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོར་འགྲུབ་པར་ཤོག །མིང་ཙམ་ཐོས་པའི་འགྲོ་བ་ཀུན་ཀྱང་ཐར་པའི་ལམ་སྣ་ཟིན་གྱུར་ཅིང་། །དམ་ཆོས་ཉི་མ་འཇིག་རྟེན་གསུམ་དུ་པདྨ་དཀར་པོའི་འདབ་རྒྱས་ཤོག །བཞི་པ།

མཇུག་གི་དོན་ལ་མཛད་བྱང་།

ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཅེས་བྱ་བའི་འགྲེལ་པ་པདྨ་དཀར་པོ་ཞེས་བྱ་བ། རང་དང་གཞན་གྱི་གྲུབ་པའི་མཐའ་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་ཏུ་སོན་པའི་དགེ་སློང་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་བློ་གྲོས་ཀྱིས། གྲྭ་རི་རིན་པོ་ཆེ་པདྨ་བརྩེགས་པའི་འདབས། དཔལ་ལྡན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་གླིང་དུ་ལེགས་པར་བཀོད་པ་འདི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་སོ་ཞེས་པའམ་ཡོངས་སུ་ཆ་ཚང་བར་མི་ནུབ་ཆོས་སྐུའི་བསྟན་པ་མཁའ་དང་མཉམ་པའི་ཕྲིན་ལས་ཀྱི་དཔལ་འབར་དུ་འཆད་ཉན་གྱི་རྒྱུན་འདི་ཕྱོགས་མཐར་ཁྱབ་བའི་རྟེན་འབྲེལ་དང་བཅས་ཏེ། དགེའོ་དང་པོས་བསྟན་པ་དར་ཞིང་རྒྱས། དགེའོ་གཉིས་པས་བསྟན་འཛིན་སྐུ་ཚེ་བརྟན། དགེའོ་གསུམ་པས་བསྟན་པའི་མངའ་ཐང་རྒྱས་པའི་དགེ་ལེགས་སུམ་བརྩེགས་དང་བཅས་པའི་ཐེངས་འདིའི་འཆད་ཉན་ལ་བར་ཆད་དང་ཉེ་འཚེ་མེད་པར་ལེགས་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའོ། །མངྒ་ལཾ། ད་འདུས་པ་ཐམས་ཅད་འབྲལ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པ་ནི། རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་པས། གཉེན་འདུན་འཛའ་བཤེས་མགྲོན་པོ་གནས་མཐུན་འདྲ། །ལྷན་ཅིག་འདུས་ཀྱང་སོ་སོར་འབྲལ་དུ་ཉེ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ། ད་རང་རེ་དང་པོ་གཅིག་ངོ་གཅིག་གིས་མི་ཤེས་པ་ཏག་ཏག་ལས་སྨོན་བསོད་ནམས་ཀྱིས་སྦྲེལ་བ་དང་། ཆོས་གཅིག་གིས་བསྡུས་ནས། མགྲོན་པོ་གནས་མཐུན་འདུས་པ་ལྟར་དུ། དུས་ཐུང་ཐུང་ཞིག་ལ་མཉམ་དུ་ཚོགས་པར་ཡིན་ཀྱང་། འདུས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་མཐར་སོ་སོར་འབྲལ་བ་དེ་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པས། གོང་གི་གསུང་དེའི་འཕྲོ་ན། ཚེ་སྲོག་མི་རྟག་རྩྭ་ཁའི་ཟིལ་པ་འདྲ། །ད་ལྟར་ཡོད་ཀྱང་མེད་པ་མྱུར་དུ་འོང་། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ། ངའི་ལུས་ཟེར་ནས་གཅེས་པར་འཛིན་རྒྱུ་འདི་ཡང་། །ནམ་ཞིག་ཚེ་སྲོག་མི་རྟག་པའི་རྐྱེན་དང་འཕྲད་དུས་བེམ་ཤེས་སོ་སོར་འབྲལ་ནས། ལུས་བེམ་གོག་འབྱུང་བཞིའི་རྡུལ་ཕྲན་དུ་དེངས་རྒྱུ་ཡིན་པས། འདི་ལ་རྟག་འཛིན་བྱས་ཀྱང་རྟག་བརྟན་མེད་པ་ནི་རྩྭ་ཁའི་ཟིལ་བ་ད་ཡོད་ཀྱང་ད་མེད་ལྟ་བུ་ཡིན་པར་གདམས་པ་དང་། རང་རེ་འབྲལ་བའི་དཔེ་འདིས་ཀྱང་འཁོར་བའི་ཆོས་ལ་སྙིང་པོ་མེད་པར་མཚོན་པ་དེས་ན་རྟག་ཏུ་བློ་གཏད་ཕེར་ཞིང་ཚེ་འདི་ཕྱི་རང་གཞན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་ཐོགས་ཅན་དེ་དམ་པའི་ལྷ་ཆོས་ཡིན་པས། དེའི་བསྒྲུབས་འབྲས་མངོན་དུ་འགྱུར་རྒྱུ་དེ་ཡང་ཚུལ་བཞིན་བསྒྲུབས་པའི་ཐོས་བསམ་སྒོམ་པའི་ཤེས་རབ་སྐྱེད་དེ་བསྒྲུབ་ལ་བརྩོན་པར་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་པས། དམ་ཆོས་འབད་པས་སྒྲུབ་པ་ནི་གལ་ཆེན་ནང་གི་དོན་ཆེན་ཡིན་ལ། སྲིད་པ་གསུམ་པོ་ཉུལ་ནས་བཙལ་ཀྱང་ཀུན་མཁྱེན་བླ་མའི་གཞུང་བཟང་འདི་ཚོ་བས་ཡན་གྱི་རྒྱལ་བའི་ཉེ་ལམ་ཞིག་རྙེད་རྒྱུ་ཡོད་པ་མིན་པས། ད་སྔ་སྐྱེ་བ་མ་བླངས་ཅི་བླངས། འཁོར་བ་མ་བརྒྱུད་ཅི་བརྒྱུད་ཀྱང་། ད་རེས་མཇལ་བའི་ཐེག་མཆོག་རྡོ་རྗེའི་རྩེ་མོའི་སྙིང་བཅུད་འབུམ་ཕྲག་རྒྱུད་སྡེ་རྒྱ་མཚོའི་དགོངས་དོན། བརྗོད་བྱ་དོན་ཟབ། རྗོད་བྱེད་རྒྱ་ཆེ་བའི་སྲིད་ཞིའི་འཁོར་འདས་ཡོངས་ཀྱི་གནས་ལུགས་ཟབ་དང་རྒྱ་ཆེའི་དོན་རྣམས་མ་འདྲེས་སོ་སོར་འབྱེད་པའི་གཞུང་བཟང་འདི་འདྲ་ད་སྔོན་མཇལ་མ་མྱངས་ཤིང་། དེའི་དབང་གིས་སྲིད་རྩ་མ་ཆོད་པར་འདི་བཞིན་ལུས་པ་ཡིན། འདི་མཇལ་བ་ལས་ལྷག་ཅིག་རྒྱལ་བ་རྡོ་རྗེ་འཆང་དང་། གསང་འཛིན་དགའ་རབ་དཔའ་བོ་རྣམས་དངོས་སུ་མཇལ་ཡང་གསུང་དུ་མེད་པས། འཕྲད་པར་དཀའ་བའི་དམ་ཆོས་རིན་པོའི་ཆེའི་མཛོད་ཁང་འདི་ལྟ་བུ་རྙེད་དུས། དགྱེས་བཞིན་སྤྲོ་བཞིན་དུ་དེད་དཔོན་མཁས་པས་རྒྱ་མཚོའི་གླིང་ནས་ནོར་བུ་བླངས་ཏེ་རང་ཡུལ་ལ་སྐྱོད་པར་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་ནོར་གྱིས་འཚེངས་ནས་ཕེབས་ཆོག་པ་ཡིན། རྒྱ་ཆེ་བ་པཎ་ཌི་ཏའི་ལུགས་ལྟར་གསུངས་པའི་གཞུང་ཆེན་པོ་འདི་དག་གི་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་གི་དོན་ཟབ་མོ་ཐེངས་རེ་ཐེངས་གཉིས་ཐོས་པ་ཙམ་ཞིག་གིས་གོ་བ་གཏིང་ཟབ་མོ་ཞིག་ལེན་དགོས་ན་རང་གཞན་སུས་ཀྱང་དཀའ་བར་སྣང་ཡང་། ཇི་བཞིན་ཚིག་དོན་དགོངས་པ་མ་ཁྲོལ་ཡང་། །མོས་གུས་ཐོབ་ན་བྱིན་བརྒྱུད་ཡེ་ཤེས་འཕོ། །གསུངས་པ་ཡིན་པས་དད་པ་དག་སྣང་དང་མི་འབྲལ་བའི་ཐོག་ནས་གླེགས་བམ་བདུན་པོ་དེ་དབུ་སྔས་ལ་བཞུགས་སུ་གསོལ་ནས་རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་པ་དང་ཐུགས་ཡིད་དབྱེར་མེད་དུ་བསྲེས་ཏེ་མོས་གུས་དད་པའི་གདུང་དབྱངས་ཀྱིས་གསོལ་བ་ཐོབ་དང་། བྱིན་རླབས་རང་ཤུགས་ཀྱིས་འཇུག་ངེས་པ་ཡིན། དེས་ན་དགུན་གྲང་བའི་རེག་བྱས་ལུས་ལ་ཟུག་ངུ་འབྱིན་པའི་སྐབས་སུ་འདི་ལ་གཟིགས་དང་། འདིས་བདེ་དྲོད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བྱིན་ཆེན་ནང་ནས་ཕབ་སྟེ་རྣལ་འབྱོར་བའི་ཉམས་དང་རྟོགས་པའི་རྩལ་ཤུགས་རང་བཞིན་གྱིས་རྒྱས་ཡོང་བ་ཡིན། རྣམ་རྟོག་འཐོར་རླུང་དྲག་པོའི་གཡེང་བ་ཡིས་ཁྱེར་ནས་མགོ་འཕང་མཐོ་ཆེ་དུས་སྐྱིད་ཀྱི་གོང་གནོན་འདི་ཉིད་ཀྱིས་གྱིས་དང་། ངེས་འབྱུང་གཏིང་ནས་ཤར་བའི་སྣང་བ་དབང་མེད་དུ་སྐྱེ་ནས་སྡུག་བསྔལ་འཁོར་བའི་ཆོས་ལས་འབྲོས་ཤེས་པ་ཞིག་ཡོང་བ་ཡིན། སྐྱོ་སེམས་འཇིགས་དང་ཉམ་ངས་གདུང་ནས་ཡིད་ཆད་སེམས་ཀྱི་ན་ཚ་འདོན་ཐབས་མེད་པར་གྱུར་ཚེ་ཉམ་ཆུང་སྡུག་གི་སྐྱོ་གྲོགས་འདི་ལ་འདི་བསྟེན་དང་། སྣང་བ་གུ་ཡངས་ལ་རིག་པ་དྭངས་སང་རྙེད་ནས་སྐྱིད་སྡུག་ལམ་ཁྱེར་གྱི་གདམས་པ་འདིས་བསྟན་ནས་རྐྱེན་ངན་གྲོགས་སུ་གྱུར་ནས་ལྟས་ངན་གཡང་དུ་ལེན་ཆོག་པ་ཡིན། རྒྱུན་གྱི་ཉམས་ལེན་རིག་པའི་གཏན་གྲོགས་འདི་ལ་བཅོལ་དང་གཞི་བདེའི་སྟེང་དུ་བློ་བདེ་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་སྐྱིད་པའི་ཉི་མ་མགོ་ནས་མི་ནུབ་པའི་ཐར་བའི་རྒྱལ་ས་རིན་ཆེན་གྱི་ཁང་བཟང་ལ་དུས་རིང་མི་འགོར་བར་སྙེག་ཐུབ་པ་ཡིན། མཇུག་མཐར་ཆོས་འདི་འཛིན་པའི་ཁྱེད་རྡོ་རྗེའི་མཆེད་ལྕམ་ཐམས་ཅད་གཞི་བྱེས་ལམ་གསུམ་གར་འགྲོ་གར་འདུག་ལ་བཀའ་འདི་ཡི་སྲུང་མ་སྲིད་གསུམ་གསལ་བའི་སྤྱན་གཅིག་བགྲད་པའི་སྔགས་སྲུང་མ་མོ་ཨེ་ཀ་ཛ་ཊི་མ་དང་། སྤྱན་སྟོང་ལྡན་པའི་གཟའ་ཡི་དགེ་བསྙེན་ཆེན་པོ་རཱ་ཧུ་ལ་དང་། ཐེའུ་རང་སྟོང་སྡེའི་དམག་དཔོན་ཆེན་པོ་དམ་ཅན་རྡོ་རྗེ་ལེགས་པ་རྩལ་ཏེ་བཀའ་སྲུང་མ་གཟའ་རྡོར་གསུམ་གྱིས་མེལ་ཚེ་དང་སྲུང་སྐྱོབ་མཛད་ནས་ཆོས་འདི་དར་བའི་ས་ཕྱོགས་ཀུན་ན་བཀྲ་ཤིས་ལེགས་ཚོགས་རྒྱས་པའི་འཕྲིན་ལས་བཅོལ་བ་དང་བཅས་ཏེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཉེར་འཚེའི་འགལ་རྐྱེན་གྱི་བར་ཆད་ཞི། ཆོས་མཐུན་གྱི་བཞེད་དོན་ཡིད་བཞིན་དུ་འགྲུབ། ཚེ་ཆོས་གཉིས་ཀ་མཐར་ཕྱིན། ཚེ་དང་སྒྲུབ་པ་སྙོམ་པའི་ཐུགས་བསྐྱེད་སྨོན་ལམ་གེགས་མེད་དུ་འགྲུབ་པ་དང་མཉམ་དུ་གྲུབ་བརྙེས་རིག་འཛིན་གོང་མའི་གདན་ས། འཇའ་ལུས་འོད་སྐུར་གྲོལ་བའི་གཤེགས་ཤུལ་པདྨས་མཚོན་པའི་གནས་འདི་ནས་སླར་ཡང་དགྱེས་ཞལ་འཛོམ་པའི་སྨོན་འདུན་ཞུ་བ་དང་ཆབས་ཅིག་ཏུ། དེ་ལྟར་ཆོས་འཆད་ཉན་བྱས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་མཚོན་ཏེ་རང་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་དུས་གསུམ་བསགས་པ་དང་ཡོད་པའི་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཤིང་བཟླུམས་ཏེ་བསྡོམས་ནས་སྤྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ལུང་དང་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད། བཤད་སྒྲུབ་འཁོར་ལོ་གཉིས་ལྡན་གྱི་སྒོ་ནས་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་པ་དང་། བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་སྔ་རབས་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས། ད་ལྟར་བཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་ཚེའི་ཞབས་པད་ཡུན་རིང་དུ་བརྟན། དགེ་འདུན་འདུས་པའི་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཐུགས་མཐུན་ཁྲིམས་གཙང་བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀུན་ཏུ་ཆར་ཆུ་དུས་སུ་འབེབ་ལོ་ཕྱུགས་རྟག་ཏུ་ལེགས། མི་ནད་དང་ཕྱུགས་ནད་འཁྲུག་རྩོད་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་ཆད། བདེ་སྐྱིད་རྫོགས་ལྡན་གྱི་དཔལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཁྱད་པར་དུ་བདག་ཅག་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་འདིའི་ཕ་མ་གཉིས་དང་དགྲ་བགེགས་གཉིས་ཀྱི་གཙོར་བྱས་པའི་བཟང་འབྲེལ་ངན་འབྲེལ་ཐོགས་པའི་མཐའ་ཡས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མཐར་ཐུག་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡང་དག་པ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པ་དང་དེ་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་མཐོ་རིས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བདུན་དང་ལྡན་པའི་ལུས་རྟེན་ཁྱད་པར་ཅན་རྙེད་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་སྤྱོད་པའི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དུ་རྗེ་བཙུན་འཇམ་པའི་དབྱངས་དང་འཕགས་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པས་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་ཇི་ལྟར་བསྔོས་པ་བཞིན་དུ་བསྔོ་བའི་ཐུགས་འདུན་ཟབ་མོ་གནང་བར་ཞུ།། །། ༈ བསོད་ནམས་འདི་ཡིས་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་ཉིད། །ཐོབ་ནས་ཉེས་པའི་དགྲ་རྣམས་ཕམ་བྱས་ནས། །སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་རྦ་བརླབས་འཁྲུགས་པ་ཡི། །སྲིད་པའི་མཚོ་ལས་འགྲོ་བ་གྲོལ་བར་ཤོག །འཇམ་དཔལ་དཔའ་བོས་ཇི་ལྟར་མཁྱེན་པ་དང་། །ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། །དེ་དག་ཀུན་གྱི་རྗེས་སུ་བདག་སློབ་ཅིང་། །དགེ་བ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་བསྔོ། །ཆོས་ཚུལ་འདི་ཡང་ཉི་ཟླའི་དཀྱིལ་འཁོར་བཞིན། །ཕྱོགས་ཀྱི་མཐའ་གྲུ་ཀུན་ཏུ་གྲགས་གྱུར་ཏེ། །བློ་གྲོས་པདྨ་རབ་ཏུ་རྒྱས་བྱེད་ཅིང་། །སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་དར་ཞིང་རྒྱས་པར་ཤོག། ༈ འཕགས་པའི་རི་ངོགས་དབེན་ཞིང་ཉམས་དགའ་བར། །རིག་དང་མངོན་ཤེས་ཏིང་འཛིན་འགྲུབ་གྱུར་ནས། །དོན་གཉིས་ལྷུན་གྲུབ་བདེ་ཆེན་མཁའ་དབྱིངས་སུ། །ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་ཕྱིན་པར་མཛད་དུ་གསོལ། །གཅིག་པུར་བསྲན་ཚུགས་སྒྲུབ་ལ་བརྩོན་པ་དང་། །ཚེ་འདིའི་ཕྱོགས་སུ་སྐད་ཅིག་མི་གཡེངས་ཤིང་། །གོང་མའི་རྗེས་སྙོགས་དངོས་གྲུབ་མཐར་ཕྱིན་ནས། །རྟག་ཏུ་བླ་མ་མཉེས་པར་མཛད་དུ་གསོལ། །དམ་ཚིག་སྡོམ་པ་ཉམས་ཆགས་མེད་པ་དང། །ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་འབྲས་མ་ནོར་དོན་རྟོགས་ནས། །ཉིན་མཚན་འོད་གསལ་ངང་ལས་མི་གཡོ་ཞིང་། །རང་གཞན་དོན་གཉིས་འགྲུབ་པར་མཛད་དུ་གསོལ། །སྣང་སྲིད་རྣམ་དག་བསྐྱེད་རྫོགས་མཐར་ཕྱིན་ནས། །མཁའ་འགྲོ་དམ་ཅན་སྤྲིན་བཞིན་འཐིབས་ནས་ཀྱང་། །དངོས་གྲུབ་རྣམ་གཉིས་ཆར་བཞིན་འབབ་པ་དང་། །འཕྲིན་ལས་རྣམ་བཞི་འགྲུབ་པར་མཛད་དུ་གསོལ། །དག་སྣང་མོས་གུས་ཕྱོགས་མེད་འཆར་བ་དང་། །བྱམས་དང་སྙིང་རྗེ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པ་དང་། །ལྟ་སྒོམ་ཉམས་རྟོགས་ཡོན་ཏན་འབར་བ་དང་། །འགྲོ་དོན་ཕྱོགས་མེད་འགྲུབ་པར་མཛད་དུ་གསོལ། །བདག་གི་མོས་དགེ་ཕུན་ཚོགས་འདི་ཡིས་ནི། །འགྲོ་ཀུན་མ་ལུས་ཕྱམ་གཅིག་ཡོངས་གྲོལ་ནས། །བདེ་ཆེན་ལྷུན་གྲུབ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་ཞིང་། །ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་ཕྱིན་པར་མཛད་དུ་གསོལ། །འཇིགས་མེད་གླིང་པའི་གསུང་ལས་སོ།། ༈ དེང་ནས་བདག་ཀྱང་ནགས་ཚལ་མེ་ཏོག་ཅན། །སྐྱེ་བོས་སྟོང་ཞིང་འབབ་ཆུའི་སྒྲ་གྲགས་ལ། །དབེན་ཞིང་ཡིད་འོང་བྲག་རིའི་དྲུང་འདུག་སྟེ། །དུས་བཞིར་སྙིང་པོ་མེད་ཅེས་སེམས་པ་ཡི། །དགེ་བ་རྒྱན་གྱུར་འཇིག་རྟེན་མིས་བསྐྲུན་པ། །ཀུན་ལས་ཆེས་མཆོག་བདུད་རྩི་ཐོབ་གྱུར་ཅིང་། །མི་རྟག་སྟོང་པའི་སྒྲ་ཆེན་སྒྲོག་པར་ཤོག །སྨན་ཤིང་མེ་ཏོག་ཤང་ཤོང་མཛེས་པ་དེར། །ཆོས་ཚུལ་ཞི་བ་སྤྲིན་གྱི་བླ་བྲེ་ཅན། །རིག་འཛིན་རྒྱལ་བའི་གསེར་གྱི་གློག་འགྱུ་བས། །ཚེ་གཅིག་འོད་གསལ་སྙིང་པོ་འགྲུབ་པར་ཤོག །ཐར་བའི་ཁང་བཟང་རིན་ཆེན་ཕོ་བྲང་ནས། །ཆོས་ཚུལ་ཞི་བ་རྔ་སྒྲའི་དབྱངས་གྲགས་པས། །མ་ལུས་འགྲོ་ཀུན་མ་རིག་གཉིད་སངས་ཏེ། །གདོད་མའི་ས་ལ་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་ཤོག །སྐྱོ་བས་སེམས་པའི་རང་བཞིན་གསལ་བ་ཅན། །ཞི་བའི་ནགས་སུ་གཅིག་པུར་འགྲོ་འདོད་ནས། །སྙིང་ནས་སྨོན་པའི་ཚིག་གི་དབྱངས་སྨྲས་པ། །མོས་དགེ་དག་པས་མྱུར་དུ་འགྲུབ་པར་ཤོག །ཀློང་ཆེན་པའི་གསུང་ལས་སོ།། ༈ ན་མོ་གུ་རུ། །བསྐལ་མང་གོང་ནས་གཡོ་སྒྱུ་སྤངས་པའི་ཐུགས། །བཅོས་མའི་ཚུལ་སྤོང་དྲང་ཞིང་བདེན་པའི་གསུངས། །ཚུལ་འཆོས་མི་མངའ་ཚུལ་དང་མཐུན་པའི་སྐུ། །ཐུབ་པ་དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་ལ་ཕྱག་འཚལ། །ཐུབ་པ་དེ་སྲས་བདེན་པའི་དོན་གཟིགས་པའི། །བདེན་གསུངས་མངའ་བ་བདེན་ཚིག་གྲུབ་པའི་ཚོགས། །ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ཐར་པའི་ལམ་ཞུགས་པ། །དེ་དག་ཀུན་ལ་གུས་པས་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །བདག་ནི་དེང་ནས་སྐྱེ་དང་ཚེ་རབས་སུ། །རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་ཁྱེད་དང་མི་འབྲལ་ཞིང་། །རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་ཁྱེད་ཀྱིས་རྗེས་བཟུང་ནས། །རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་ཁྱེད་བཞིན་འགྲུབ་པར་ཤོག །ལུས་སྤྱོད་ཚུལ་འཆོས་མེད་པར་དུལ་བ་དང་། །ངག་ཚིག་རྫུན་གཏམ་མེད་པར་བདེན་པ་དང་། །སེམས་སྤྱོད་གཡོ་སྒྱུ་མེད་པར་དྲང་བ་ཡིས། །ཆོས་མཐུན་གྲོགས་དང་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པར་ཤོག །ཐར་བའི་ལམ་ལ་དང་པོར་འཇུག་པའི་སྒོ། །འཁོར་བའི་གནས་ནས་དང་པོར་བྲོས་པའི་ལམ། །ཉམས་ལེན་ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་དང་པོའི་འགོ །བཅོས་མེད་ངེས་འབྱུང་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བར་ཤོག །ཡོད་ན་སངས་རྒྱས་སྒྲུབ་ལ་དེས་ཆོག་ཅིང་། །མེད་ན་སངས་རྒྱས་སྒྲུབ་ལ་ཐབས་ཆགས་པ། །སངས་རྒྱས་འགྲུབ་པའི་ས་བོན་མ་ནོར་བ། །རྣམ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་མཆོག་བསྐྱེད་པར་ཤོག །གོང་ནས་གོང་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་མཆོག་འཕེལ། །ཚེ་རབས་ཀུན་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་མི་བརྗེད། །ཡང་དང་ཡང་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་བསྒོམ་ནས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་ལ་འཇུག་པར་ཤོག །ཐུབ་པ་མཆོག་དང་འཇམ་དཔལ་དཔའ་བོ་དང་། །ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་སྤྱོད་པ་གང་ཡིན་པ། །བདག་གི་ཚེ་རབས་སྤྱོད་ཀུན་དེ་འདྲ་བར། །གྱུར་ནས་དོན་གཉིས་སྤྱོད་པ་ལྷུན་གྲུབ་ཤོག །ཚེ་གཅིག་སངས་རྒྱས་སྒྲུབ་པའི་ལམ་བཟང་ཅན། །དུས་གཅིག་དོན་གཉིས་སྒྲུབ་པའི་ཐབས་མཁས་པོ། །ཚུལ་གཅིག་འཁོར་འདས་དབྱེར་མེད་ལྟ་བ་ཡིས། །ལམ་གཅིག་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པར་འཇུག་པར་ཤོག །ལམ་འདིའི་ལམ་སྒོམ་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པའི་ཚོགས། །ཀུན་ལ་བདེ་སྟོང་བསྐྱེད་པའི་གྲོགས་བགྱིད་ཅིང་། །ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་མཚོན་པའི་སྒོར་གྱུར་པའི། །ལམ་གཅིག་མཁའ་འགྲོའི་གླིང་དུ་རོལ་བར་ཤོག །བཅོས་མ་སྤང་བའི་སེམས་ཉིད་གཉུག་མའི་ཞལ། །བཅོས་མ་མིན་པར་རང་ངོ་རྗེན་པར་མཐོང་། །བཅོས་བསླད་བྲལ་བའི་མཉམ་གཞག་རྒྱུན་བསྐྱངས་ཏེ། །བཅོས་མེད་དོན་གྱི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་ཤོག །གནས་སྐབས་སུ་ཡང་བསམ་པའི་དོན་ཀུན་འགྲུབ། །གསོན་པའི་ཚེ་ན་བསམ་པ་ངན་པ་མེད། །འཆི་བའི་ཚེ་ན་གནད་གཅོད་སྡུག་བསྔལ་མེད། །ཤི་ནས་འཁྲུལ་སྣང་འཇིགས་སྐྲག་མེད་པར་ཤོག །བདག་མཐོང་ཐོས་དང་དྲན་རེག་འགྲོ་བ་ཀུན། །ངེས་འབྱུང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས། །ཇི་ལྟར་རིག་པ་ཇི་བཞིན་རྒྱུད་སྐྱེས་ནས། །མྱུར་དུ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་ཤོག །སངས་རྒྱས་ཉི་མ་མཚན་དཔེའི་ཞལ་མཐོང་ཞིང་། །དམ་ཆོས་ཉི་མ་སྙིང་གི་བདུད་རྩིར་སྤྱོད། །དགེ་འདུན་ཉི་མ་ཐར་པའི་གྲོགས་གྱུར་ནས། །མཆོག་གསུམ་ཉི་མའི་འོད་དང་མི་འབྲལ་ཤོག །སྒྲུབ་པ་པོ་ཉི་མའི་ཐུགས་བཞེད་བཞིན་བཙུན་གཟུགས་དཔལ་དགེས་བྲིས་པའོ།། ༈ ཧྲཱིཿསྔོན་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཙུག་གཏོར་ཅན། །འཕགས་པའི་ཡུལ་དུ་གྲུབ་ཆེན་ཀུ་ཀུ་རི། །ཁ་བ་ཅན་དུ་དཔལ་ལྡན་ཐང་པ་ཞེས། །པདྨ་རིག་འཛིན་ཞབས་ལ་གསོལ་བར་འདེབས། །བསྟན་པ་ཡུན་རིང་གནས་པའི་བཀྲ་ཤིས་ཤོག། ༈ ཐུབ་བསྟན་མཛེས་པའི་རྒྱན་གཅིག་ཀློང་ཆེན་པ། །བཤད་སྒྲུབ་བསྟན་པའི་མངའ་བདག་འཇིགས་མེད་གླིང་། །མཚུངས་མེད་བླ་མའི་བསྟན་པ་སྲིད་མཐའི་བར། །བཤད་སྒྲུབ་ཐོས་བསམ་སྒོམ་པས་འཛིན་གྱུར་ཅིག། ༈ དཔལ་ལྡན་མཁས་གྲུབ་བྱེ་བའི་གཙུག་གི་རྒྱན། །མདོ་སྔགས་ལུང་རྟོགས་བསྟན་པའི་ཤིང་རྟ་ཆེ། །འཇིགས་བྲལ་སྔ་འགྱུར་རྒྱལ་བ་རྫོགས་ཆེན་པ། །ཤྲཱི་སེང་ཆོས་གྲྭའི་བསྟན་པ་རྒྱས་གྱུར་ཅིག། ༈ གངས་རིའི་ར་བས་སོགས། ༈ སྐར་མ་རབ་རིབ་མར་མེ་དང་། །སྒྱུ་མ་ཟིལ་བ་ཆུ་བུར་དང་། །རྨི་ལམ་གློག་དང་སྤྲིན་ལྟ་བུ། །འདུས་བྱས་ཆོས་རྣམས་དེ་ལྟར་བལྟ།།

དེ་ལྟར་ཕྱི་ནང་གྲུབ་མཐའི་ཁྱད་པར་དང་།།

སྔོན་འགྲོ་དངོས་གཞིའི་ལམ་གྱི་རིམ་པ་ཀུན།།

ཤེས་རབ་གསུམ་གྱི་སྲང་ལ་བཅལ་ནས་སུ།།

མ་འདྲེས་བསྟན་པའི་གཞུང་བཟང་རིན་པོ་ཆེ།།

རྟོག་གེའི་བློ་ཡིས་མ་ཡིན་རིག་པའི་ཀློང་ལས་ཤར།།

ཐ་མལ་ངག་གིས་མ་ཡིན་རྡོ་རྗེའི་ལྗགས་ཀྱིས་སྤྲོས།།

ཚིག་ལ་འཆེལ་བས་མ་ཡིན་དོན་གྱི་དགོངས་པ་གསལ།།

ཕལ་བའི་གཞུང་ཞིག་མ་ཡིན་གུས་པས་ལོངས་ཤིག་ཀྱེ།།

ཀ་དག་ཆོས་སྐུའི་དགོངས་པའི་གཞི་ཀློང་ཆེར།།

མཉམ་པར་འཇོག་བཞིན་འདི་ལ་ལྟོས་ཤིག་དང་།།

ཆོས་རྗེ་བླ་མ་སངས་རྒྱས་དངོས་དེ་ཡི།།

དགོངས་རྒྱུད་རྟོགས་པའི་བྱིན་རླབས་འཕོ་བར་ངེས།།

གནས་ལུགས་སྐལ་བ་ཕྲ་བའི་རྟོག་གེ་དང་།།

ཚོགས་གཉིས་འཇུ་ཐག་ཆད་པའི་མུན་སྒོམ་མཁན།།

དལ་འབྱོར་དོན་མེད་སྤྱོད་པའི་སྟོང་ལོག་པ།།

ཀུན་ལ་འཕྲོད་པའི་བདུད་རྩི་སྨན་བཟང་ཡིན།།

དེ་ལྟར་རྣམ་དཀར་ལས་ལ་ཅུང་བརྩོན་པའི།།

དགེ་བ་གང་དེས་སྐྱེ་བའི་རབས་ཀུན་ཏུ།།

ཆོས་འཛིན་ཆོས་ཀྱི་མཛོད་ཀྱིས་འགྲོ་བ་ཀུན།།

སྨིན་ཅིང་གྲོལ་ལ་སྤྱན་རས་གཟིགས་བཞིན་ཤོག།

དེ་ལྟ་བུའི་ཐོས་བསམ་སྒོམ་པའི་ཟབ་གནད་ཐམས་ཅད་གཏན་ལ་འབེབ་པར་བྱེད་པའི་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཀྱི་སྐྱུད་བྱང་འདི་ཉིད། རྗེ་གང་གི་ཞལ་སློབ་ཡོངས་ཀྱི་ཐ་ཤལ་བ་བསྟན་འཛིན་དགྲ་ལྷ་ནས་རབ་བྱུང་བཅུ་བདུན་པའི་དགའ་བ་ཆུ་འབྲུག་ལོའི་གྲོ་བཞིན་ཟླ་བའི་དཀར་ཕྱོགས་བཟང་བ་གསུམ་པའི་དུས་ཚེས་དགེ་བར་རུ་དམ་ཡང་དབེན་རྫོགས་ཆེན་པདྨ་ཐང་ལུང་རྟོགས་པདྨའི་དགའ་ཚལ་གྱི་ཉེ་ཞོལ་རང་སྐྱིལ་སྤོང་ཁང་དུ་མཇུག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བགྱིས་པ་དགེའོ།། དགེའོ།། དགེའོ།། །།