ཆོས་དབང་གཏུམ་པོའི་བསྙེན་ཡིག་ཨུཏྤ་ལའི་ཆུན་པོ། བསྟན་འཛིན་ཡེ་ཤེས་ལྷུན་གྲུབ།
ཆོས་དབང་གཏུམ་པོའི་བསྙེན་ཡིག་ཨུཏྤ་ལའི་ཆུན་པོ་བཞུགས་སོ། །
རྒྱལ་ཀུན་ཐུགས་མཆོག་གསང་བའི་བདག །མཐུ་སྟོབས་རྡོ་རྗེའི་མཚོན་འཆང་བ། །བདག་མེད་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོག་དེར། །བཏུད་ནས་བསྙེན་ཐབས་མདོ་ཙམ་བཤད། །དཔལ་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ་ལ་གསང་སྔགས་གསར་རྙིང་བཀའ་གཏེར་རྒྱུད་སྡེ་གོང་འོག་ལས་གསུངས་པའི་སྒྲུབ་ཐབས་མང་དུ་ཡོད་པ་ལས། མངའ་བདག་གསུང་སྤྲུལ་ཆོས་དབང་རིན་པོ་ཆེས་ལྷོ་བྲག་གནམ་སྐས་ཅན་ནས་སྤྱན་དྲངས་པའི་སྒྲུབ་ཡིག་ཐོར་བུ་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་ནང་ཚན། དཔལ་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ་དང་ཨོ་རྒྱན་ཆེན་པོ་དབྱེར་མེད་དུ་སྒྲུབ་པ་གཏུམ་པོ་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོག་མེ་ལྕེ་ཕྲེང་བའི་བསྙེན་སྒྲུབ་བྱ་ཚུལ་ནི། ཅུང་ཞིག་སྤྲོས་པ་ལ་དགའ་ན། རྡུལ་ཚོན་རས་བྲིས་གང་རུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་སྒོ་གྲུ་རྟ་བབས་པདྨ་དུར་ཁྲོད་རྡོར་ར་མེ་རི་སོགས་སྔ་འགྱུར་གཏེར་མའི་ཁྲོ་དཀྱིལ་སྤྱི་འགྲོ་ལ། ལྷ་གནས་གྲུ་གསུམ་མཐིང་ནག་རྩིབས་བཅུ་ཁྱམས་ཕྱི་ནང་བཅས་བྲི་བའམ། མཎྜལ་ཚོམ་བུ་ལྷ་གྲངས་བཀོད་པའི་དབུས་སུ་སྒྲུབ་གཏོར་དཔལ་བཤོས་སྤྱི་འགྲོ་དར་ནག་གི་གདུགས་དང་བཅས་པ་མཉྫིའི་ཁར་འགོད་ཅིང་། མཆོད་གཏོར་ལོགས་སུ་བཤམས་པའམ་སྒྲུབ་གཏོར་ཁོ་ན་ཤེས་པ་གསུམ་ལྡན་བྱས་ཀྱང་མི་འགལ། སྨན་རཀ་ཉེར་སྤྱོད། སྔོན་གཏོར། ཚོགས་ཀྱི་དམ་རྫས་སོགས་དགོས་པའི་ཡོ་བྱད་རྣམས་
འདུ་བྱ། ཚེས་བཅུ་ཡར་མར་སོགས་དུས་ཁྱད་པར་ཅན་ནམ་རྩིས་གཞུང་དང་བསྟུན་པའི་གཟའ་སྐར་བཟང་པོའི་དགོང་ཐུན་ནས་དབུ་འཛུགས། བདག་བསྐྱེད་རྒྱས་བསྡུས་གང་རུང་བཟླས་པ་བརྒྱ་རྩ་ཙམ་སྔོན་འགྲོས་སུམྦྷ་ནི་བཟླས་ནས་གུ་གུལ་ཡུངས་ཐུན་ལ་སྔགས། སྤྲོ་ཞིང་ཤེས་ན་གསར་སྙིང་གང་རུང་གི་ཆ་གསུམ་གཏོར་མ་གཏང་། མི་ཤེས་ན་ཆ་གསུམ་མ་བྱུང་ཡང་རུང་། བགེགས་གཏོར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས་ལས་བྱང་ལྟར་བསྔོ། མཐར་གུ་གུལ་ཡུངས་ཐུན་དྲག་སྔགས་ཁྲོ་མཚོན་མེ་དཔུང་སྤྲོ་བའི་དམིགས་པ་དྲག་པོས་བགེགས་བསྐྲད། བཀའ་བརྒྱད་གསང་བ་ཡོངས་རྫོགས་སམ་རྒྱལ་བ་གཅིག་ཡིན་གཤིས་གཏེར་ཁ་གཞན་ནས་བྱུང་བ་ལྟར་བྱས་ཀྱང་འགལ་བ་མེད་པས་གང་རུང་སྒོ་ནས་རྒྱལ་ཐོ་འཛུགས། སྲུང་འཁོར་སྤྱི་ལྟར་ནན་ཆེར་བསྒོམས་ལ་བཛྲ་ཀྲོ་དྷའི་སྔགས་ཀྱིས་བརྟན་པར་བྱ། བསྲུང་བྱ་སྲུང་བྱེད་མི་དམིགས་པ་གནས་ལུགས་ལ་བློ་བཞག་པ་ནི་མཚམས་གཅོད་པའི་རིམ་པའོ། །དངོས་གཞི་ཐུན་གྲངས་བཞིའམ་གཉིས་སོགས་གང་འདོད་སྒྲིག་ཏུ་བཅུག་པའི་སྔ་ཐུན་ལྟ་བུར་ལས་བྱང་གྱེར་ཞིང་། དགོང་ཐུན་སྲོད་ཐུན་གང་རུང་གི་མཐར་བཀའ་གཏེར་སྲུང་མར་གཏོར་བསྔོ་གསུང་རྒྱུན་ལྟར་རམ་གཏེར་བདག་སྤྱི་གཏོར་
དང་། ཚོགས་མཆོད་ཚར་རེ་གཏོང་བའི་ཚོགས་ལྷག་སྔ་འཕྲོས་ཕྱིར་མི་གཏོང་བར་གསོག །ལས་བྱང་གྱེར་སྐབས་བདག་མདུན་དབྱེར་མེད་ཏིང་འཛིན་གསུམ་ནས་རྒྱུ་ཡིག་ཧཱུྃ་ལས་ཨེ་ཡཾ་རཾ་སུཾ་ཀེཾ་རཾ་བྷྲཱུྃ་རྣམས་རིམ་པར་འཕྲོས་པ་ལས་འབྱུང་བ་རིམ་བརྩེགས་རི་རབ་དང་བཅས་པའི་སྟེང་མེ་དཔུང་འབར་བའི་ཀློང་གཞལ་ཡས་ཁང་ཁྲོ་དཀྱིལ། ལྷ་གནས་དབུས་སུ་གྲུ་གསུམ་མཐིང་ནག་གི་ནང་དུ་གཙོ་བོ། དེའི་ཕྱིར་མཚོན་འཁོར་རྩིབས་བཅུ་གདན་ཐབས་ལ་ཁྲོ་བོ་བཅུ། དེའི་ཕྱི་རིམ་རྩིབས་ལྔ་ལ་འབྱུང་ལྔའི་ལྷ་མོ་བསྒོམ་པ་གསུང་རྒྱུན་དུ་སྣང་ཡང་། རྩིབས་བཅུའི་མཐར་རྩིབས་ལྔ་བྲིས་ཆར་མི་མཛེས་པས་འབྱུང་ལྔའི་ལྷ་མོ་ཡུམ་ལྔ་ནང་ཁྱམས་ལ་བཀོད་ཀྱང་མི་འགལ་ལམ་སྙམ། ཕྱི་ཁྱམས་ཀྱི་འཁོར་ཡུག་ལ་དཔལ་མགོན་བདུན་ཅུ་སོགས་དམ་ཅན་སྲུང་མའི་ཚོགས་བཅས་བསྐྱེད། གནས་གསུམ་བྱིན་རླབས་སྤྱན་འདྲེན་མཆོད་བསྟོད་སྤྱི་འགྲེ་ལས་བྱང་གི་དཀྱུས་ལྟར་བྱེད། ཐུན་གཞན་རྣམས་ལ་སྐྱབས་སེམས་ཀྱི་མཐར་སྒྲུབ་ཐབས་རྩ་བ་ལྟར། སྐད་ཅིག་མ་ཡི་ཏིང་འཛིན་གྱིས༔ ཞེས་པ་ནས། རྣལ་འབྱོར་བདག་གིས་དེ་ལྟར་བསྒོམ༔ ཞེས་པའི་བར་གྱིས་རང་རིག་གདོད་ནས་བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོར་བཞུགས་པ་ཉིད་གསང་བའི་བདག་པོའི་སྐུར་སྐད་ཅིག་གིས་གསལ་འདེབས་པ་ལས་སྤྱན་འདྲེན་མཆོད་བསྟོད་སོགས་ཀྱི་སྤྲོས་
པ་མི་དགོས། བཟླས་དམིགས་ནི། རང་གི་སྙིང་གའི་སྔགས་ཕྲེང་ལས༔ འོད་ཟེར་སྔགས་སྒྲ་མེ་འོད་འཕྲོ༔ ཕར་འཕྲོས་གནོད་བྱེད་དགྲ་བགེགས་བསྲེགས༔ ཚུར་འདུས་ཉོན་མོངས་དུག་ལྔ་བཅོམ༔ དཔལ་ཆེན་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་ངང༔ ཞེས་ངག་ཏུ་བརྗོད་ནས་དེའི་དགོངས་པ་མན་ངག་གིས་བཀྲལ་བ་ནི། ཤེས་རིག་རང་ཚུགས་མ་ཤོར་བའི་གསལ་གདངས་འགག་མེད་རང་རིག་གསང་བདག་གཏུམ་པོའི་སྐུ་ཆུ་ཟླའམ་འཇའ་ཚོན་ལྟ་བུར་གསལ་བའི་ཐུགས་ཀར་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར། དམིགས་པས་གང་འཆུན་གྱིས་ཆུང་ན་སྲན་ཆུང་དང་། ཆེ་ན་འཕང་ལོ་ཙམ་ལེབ་ཆགས་སུ་གནས་པའི་དབུས་སུ་ཐུགས་སྲོག་ཧཱུྃ་སྔོན་པོའི་མཐར་སྔགས་ཕྲེང་གཡས་སྐོར་ཡིག་འབྲུ་ཐམས་ཅད་དབུ་ཅན་གྱེན་ལངས་རང་སྒྲ་སྒྲོག་ཅིང་མེ་འོད་རབ་ཏུ་འཕྲོ་བ་གསལ་བཏབ། དེ་ལ་གསལ་སྣང་ཅུང་ཟད་ཐོབ་ནས་ཐུགས་སྲོག་སྔགས་ཕྲེང་དང་བཅས་པ་ལས་ཉི་མ་འབུམ་ལྟར་གསལ་ཞིང་འཚེར་བའི་འོད་ཟེར་གྱི་ཚོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་འཕྲོས། རང་ཉིད་གཏུམ་པོའི་སྐུ་ལུས་ཀྱི་ནང་གང་ཞིང་། འོད་ཟེར་ཞལ་དང་བ་སྤུའི་བུ་ག་ཐམས་ཅད་ནས་ཕྱིར་འཕྲོས། ནམ་མཁའ་གང་བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རབ་འབྱམས་ཐམས་ཅད་ཁྱབ་སྟེ་སྐྱབས་ཡུལ་རྩ་གསུམ་བདེ་གཤེགས་རིག་འཛིན་རྣམས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར། ཕྱི་ནང་གསང་
བའི་མཆོད་སྤྲིན་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་རྣམ་རོལ་ལྟ་བུར་གྱུར་པས་མཆོད་ཅིང་མཉེས་པར་བྱས། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕོག་པས་སྒྲིབ་གཉིས་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་སྐད་ཅིག་ལ་དག་ནས་གསང་བའི་བདག་པོའི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་དང་གཉིས་སུ་མེད་པར་བྱས། དེ་རྣམས་ཀྱི་གསང་བ་གསུམ་གྱི་བྱིན་རླབས་དང་དངོས་གྲུབ་ཐམས་ཅད་འོད་ཟེར་གྱི་རྣམ་པར་བསྡུས་ནས་མཚོ་ལ་ཆར་བབ་པ་ལྟར་བདག་ཉིད་ལྷར་གསལ་བའི་གནས་གསུམ་དང་ཁྱད་པར་ཐུགས་སྲོག་སྔགས་ཕྲེང་ལ་ཐིམ་པས་གཟི་བྱིན་ཆེར་རྒྱས། སླར་ཡང་འོད་ཟེར་མེ་དང་མཚོན་ཆའི་རྣམ་པར་སྟོང་གསུམ་ཁྱབ་པར་སྤྲོས་པས་གནོད་བྱེད་དགྲ་བགེགས་སྟེང་འོག་བར་གྱི་གདོན་ཚོགས་ཐམས་ཅད་བྱ་སྒྲོ་མེས་བསྲེགས་པ་ལྟར་གཞོབ་ཐུལ་གྱིས་བསྲེགས། ཚུར་འདུས་རང་གི་སྒོ་གསུམ་ལ་གནས་པའི་ནད་གདོན་ཉོན་མོངས་དུག་ལྔ་མ་ལུས་བསྲེགས་ཤིང་སྦྱངས་པས། སྣང་བ་ཐམས་ཅད་གསང་བའི་བདག་པོའི་སྐུ །སྒྲ་གྲགས་སྔགས། དྲན་རྟོག་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རོལ་པར་ཤར་གྲོལ་དུས་མཉམ་དུ་ཆམ་བརྡལ་བར་མོས་ལ་རྩ་སྔགས་ཡིག་འབྲུ་བཅུ་གཅིག་པ་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་གཅིག་གམ་བཞི་འབུམ་བཅུ་ཆའི་ཁ་སྐོང་དང་བཅས་མ་སོང་བར་ཆིག་སྒྲིལ་དུ་བཟླ། བསྙེན་པ་ཐེམས་ནས་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པའི་སྔགས་ནི། དམིགས་པའི་འཕྲོ་འདུ་སྔར་ལྟར་བྱ་ཞིང་། ཁྱད་
པར་རང་ལ་གནོད་པའི་ཀླུ་དང་ས་བདག་བྱད་ཁ་རྦོད་གཏོར་གཏད་ཁྲོམ་ཐམས་ཅད་ཚར་བཅད་པར་བསམ་ཞིང་སྒྲུབ་པའི་སྔགས་རིང་། ཨོཾ་ཉི་མ་པཱ་ལ་ནན། ཀླད་པ་ནན། གུ་ན་ཞིང་། ཙིཏྟ་གུ་ལིང་ནན། ཡཀྴ་ཙིཏྟ་མུ་ཏྲ་གནོད་བྱེད་གཟའ་ཀླུ་ས་བདག་རྦོད་གཏོང་ཟློག་བྱེར། ནཱ་ག་ཤིག །ནཱ་ག་ཟློག །ནཱ་ག་བྱེར། ནཱ་གའི་སྙིང་ལ་ནན། ནཱ་གའི་མགོ་ལ་ནན། ག་རུ་ཌ་ཙ་ལེ་ཙ་ལེ་ཧཱུྃ་ཕཊ། ནཱ་ག་རཱ་ཙ་མཱ་ར་ཡ་ཕཊ། བྷ་རི་ཤ་ཡ།་་་འདིའི་བྷ་རི་ཤ་ཡ་ཅེས་པ་འདི། གོང་གི་མཱ་ར་ཡ་དང་ཕཊ་ཀྱི་བར་དུ་འདོགས་ཏེ། མཱ་ར་ཡ་བྷ་རི་ཤ་ཡ་ཕཊ། ཅེས་བཟླ་བ་གཏེར་གཞུང་རྩ་མཆན་གྱི་དགོངས་པའོ། །ཞེས་པའི་སྔགས་འདི་ཀླུ་གདོན་གྱི་གནོད་པ་ཡོད་ན་རྟགས་མ་བྱུང་གི་བར་དུ་བཟླ་ཞིང་གཞན་དུ་ཉིན་གསུམ་ཙམ་གང་འགྲོ་བཟླས་ཀྱང་འཐུས་པར་སེམས། ལས་སྦྱོར་ནི། སྤྱིར་བཏང་ཙམ་ལ་འོད་ཟེར་དཀར་སེར་དམར་ནག་འཕྲོས། ཚུར་འདུས་ལས་བཞི་སོ་སོར་བསྒྲུབ་པར་མོས་ལ། རྩ་སྔགས་ཀྱི་ཤམ་བུར་ནད་གདོན་སྡིག་སྒྲིབ་ཤནྟིཾ་ཀུ་རུ་སྭཱ་ཧཱ། ལྷ་འདྲེ་མི་གསུམ་པཱ་ཤཾ་ཀུ་རུ་ཧོཿ གནོད་བྱེད་དགྲ་བགེགས་མཱ་ར་ཡ་རྦད། ཚེ་དང་བསོད་ནམས་པུཥྚིཾ་ཀུ་རུ་ཨཱོཾཿ སོ་སོར་བཏགས་པ་དུས་གནད་དང་སྦྱར་བའི་ཐུན་རེ་ཙམ་བཟླ་ཞིང་། དེ་ཡང་སྔ་དྲོ་ཞི་བ། དགོང་ཀ་དབང་། སྲོད་ལ་དྲག་པོ། ཐོ་རངས་རྒྱས་པའི་སྔགས་བཟླ། ལས་སྦྱོར་ཁྱད་པར་བ་བྱེད་ན་
དྲག་པོ་རྣམས་ནི་གཞུང་ཉིད་ལས་ཤེས་ཕྱིར་འདིར་མ་སྨོས། སྤྲོས་པ་ཉེར་བསྡུར་མོས་ན་མཆོད་གཏོར་སྨན་རག་ཉེར་སྤྱོད་ཙམ་ལ་བརྟེན། ཐུན་ཚང་མར་བདག་བསྐྱེད་རྩ་བའི་སྒྲུབ་ཐབས་ཁོ་ནའི་སྒོ་ནས་བསྙེན་སྒྲུབ་ལས་གསུམ་ཀའི་བཟླས་བསྙེན་གོང་བཞིན་བྱས་ཀྱང་རུང་། མཐར་ཐུན་བཞི་ལ་ལས་བྱང་གྱེར་བའི་ཚོགས་སྐོང་གི་མཐར། ཚོགས་ལྷག་སྔ་ཕྱི་ཕྱི་རོལ་དུ་གཏང་ཞིང་ཆད་ཐོ་དམ་ཅན་གྱི་འཛིན་གཏོར་རྣམས་འབུལ། བཤལ་ཆུས་བརྟན་མ་བསྐྱང་། དངོས་གྲུབ་སྐུལ་ཚིག་དང་བཅས་སྒྲུབ་གཏོར་ལྷར་གསལ་བ་ལས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དབང་བླང་། ཁ་སྐོང་སྦྱིན་སྲེག་བྱེད་པར་སྤྲོ་ན་རིགས་མཐུན་ཕྱག་རྡོར་ཕུར་པ་གང་རུང་གི་ཞི་བའི་སྦྱིན་སྲེག་ལ་འདས་ལྷའི་མངོན་རྟོགས་དང་རྩ་སྔགས་བསྒྱུར་བ་བྱ་ཞིང་། ཁ་སྐོང་ཡིན་པས་རྫས་ཏིལ་དང་རྩ་སྔགས་ཉིད་ལ་གྲངས་འཛིན། བསྙེན་སྒྲུབ་འགལ་འཁྲུལ་ལྷག་ཆད་ཀྱི་ཉེས་པ་ཞི་བའི་སྤེལ་ཚིག་ཀྱང་གདགས། ཐོ་འགྲོལ་སོགས་མཇུག་ཆོག་རྣམས་སྤྱི་ལྟར་བྱ། འདིར་ཚོགས་དང་དངོས་གྲུབ་ལེན་ཚིག་ཟབ་གཏེར་འཁྲུལ་མེད་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱག་རྡོར་ཕུར་པ་སོགས་གང་རུང་ནས་ཁ་སྐོང་བས་ཆོག་གོ །དེ་ལྟར་གཏུམ་པོ་མེ་ལྕེ་ཕྲེང་བའི་བསྙེན་ཡིག་ཕྱོགས་མཐོང་ཙམ་འདི་ཡང་། ཁྱབ་བདག་བླ་མ་སྙིང་རི་ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེའི་བཀས་བསྐུལ་ལྟར་
བསྟན་འཛིན་ཡེ་ཤེས་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱིས་ཇ་ཡུན་གཉིས་ལ་གྲུབ་པར་ངག་སྤོད་དུ་བསྡེབས་པ་འགྱུར་མེད་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ཡི་གེར་སྤེལ་བའོ། །མངྒ་ལཾ།། །།