གསང་སྔགས་ལམ་རིམ་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བའི་ལག་ཁྲིད་བདུད་རྩིའི་ཐིགས་པ།
གསང་སྔགས་ལམ་རིམ་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བའི་ལག་ཁྲིད་བདུད་རྩིའི་ཐིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། །
བླ་མ་ཡི་དམ་བཀའ་སྡོད་ཆོས་སྐྱོང་དང་བཅས་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ལམ་རིམ་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བའི་ལག་ཁྲིད་བདུད་རྩིའི་ཐིགས་པ་འདི་ལ་གསུམ་སྟེ། དང་པོ་རང་སེམས་ལྟ་རུ་གཞུག་པ། གཉིས་པ་མཐོང་ན་སེམས་ངོ་བསྟན་པ། མཐོང་བའི་དོན་ངོ་སྤྲད་པའོ། །དང་པོ་རང་གི་སེམས་གང་ན་འདུག་ཚོལ། གང་ཡིན་ལྟོས་ལ་ལན་གཅིག་ཁྱེར་ལ་ཤོག་བྱས་པས། སེམས་སྟོང་པ་ཉིད་བལྟ་རྒྱུ་མེད། བཙལ་དུ་མི་རྙེད་པ་གཅིག་འདུག་ཟེར་ན། སེམས་མ་མཐོང་བ་ཡིན་ཏེ། དྲན་མེད་རིག་མེད་བེམ་པོར་གྱུར། སྣང་བ་འདི་ག་སེམས་སུ་འདུག་ཟེར་ན། སེམས་ཀྱི་སྤྱི་རིག་ཙམ་མཐོང་བ་ཡིན་གྱིས། ད་ལྟ་གང་ཤར་གྱི་རང་སེམས་དེ་ངོས་མ་ཟིན་པ་ཡིན་ནོ། ཁྲོམ་ཆེན་ཆེན་པོ་གཅིག་ལ་ཕ་གི་ཐམས་ཅད་མི་ཡིན་ཟེར་བ་ན་མི་སྤྱི་རིགས་ཙམ་མཐོང་བ་ཡིན་གྱིས། འདོད་པའི་དོན་མི་གཅིག་ངོས་མ་ཟིན་པ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་སེམས་ངོ་བསྟན་པ་ནི། སྤྱི་རིགས་ཙམ་མཐོང་བས་གོ་མི་ཆོད། ད་ལྟ་གང་ཤར་གྱི་སེམས་དེ་ངོས་ཟིན་དགོས་པ་ཡིན། ད་རེས་སྒྲ་སེམས་སུ་ཤར་བ་ཡིན་ཏེ། ངས་སེམས་དེ་གང་ཡིན་ལྟོས་ཤིག་བྱས་པ་དེ་ཁྱོད་ཀྱི་སེམས་སུ་ལམ་ཤར་ཡོད། ཁྱོད་རང་གང་ཡིན་བལྟ་བ་དེ་རང་གི་སེམས་ཡིན་ནོ་བྱས་ལ་མ་བུའི་དཔེ་ངོ་སྤྲོད། དེ་ལས་གཞན་པའམ་དེ་མ་ཡིན་
པ་གཞན་ནས་བཙལ་བ་ཡང་མི་རྙེད། དེ་ཡང་སེམས་ལ་ལྟོས་ཤིག་ཅེས་པའི་སྒྲ་དེས་སེམས་ལ་ཚུར་བལྟས་སམ་སེམས་ཀྱིས་སྒྲ་ཕར་བཟུང་ངམ། སྒྲ་སེམས་དབྱེར་མེད་དུ་ལྟོས་ཤིག་བྱས་ལ། སྔ་མ་གཉིས་པོ་ལྟར་ཟེར་ན་མ་གོ་བ་ཡིན། དབྱེར་མེད་དུ་འདུག་ཟེར་ན་གོ་བ་ཡིན་པས་ངོ་སྤྲོད་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་སྒྲ་དྲི་རོ་རེག་བྱ་ལྷ་འདྲེའི་སྣང་བ་ལ་སོགས་པ་གང་ཤར་བ་དེ་རང་གི་སེམས་ཡིན་ནོ། །ཡང་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་བསྟན་ལ་ཅིར་འདུག་དྲི། བུམ་པར་འདུག་ཟེར་ན་མ་གོ་བ་ཡིན། སེམས་ཉིད་བུམ་པར་ཤར་བ་ཡིན་ཟེར་ན། སེམས་ངོ་བོ་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་མཐོང་བའི་དོན་ངོ་སྤྲད་པ་ལ་གསུམ་ལས། རྣམ་པ་རང་གྲོལ། གཤིས་ཡེ་གྲོལ། ངོ་བོ་གཉིས་མེད་དུ་ངོ་སྤྲད་པའོ། །དང་པོ་སྣང་བ་ངོ་སྤྲད་པ་ལ། རང་རང་གི་ཁྲིད་ནི། བདེ་སྡུག་གམ། རྣམ་རྟོག་གམ། འདྲེར་སྣང་ལ་སོགས་པ་གང་རུང་གཅིག་ལ་ངོ་སྤྲད་དེ། དང་པོ་གང་ཡིན་བལྟ་བའི་སེམས་དེའམ། འདྲེར་སྣང་དུ་ཤར་བ་དེ། གཞན་ཡིན་ནམ། རང་གི་སེམས་སུ་འདུག་པ་བལྟར་གཞུག །གཞན་ཡིན་ན་མ་གོ །རང་དུ་འདུག་ཟེར་ན་ངོ་བོ་མཐོང་བས་དེ་ངོ་སྤྲད་དོ། །འདྲེར་སྣང་གཞན་ཡིན་ན་རང་ལ་མི་སྣང་བ་ལ། སྣང་ལ་
རང་གིར་འདུག་པའི་ཕྱིར་གཞན་མ་ཡིན། རང་གི་སེམས་ཡིན་པར་ཐག་བཅད་ལ་རང་སྣང་དུ་སྦྱང་ངོ་། །དེ་ནས་རང་སྣང་དུ་ཤེས་ནས། བདག་འཛིན་ནམ་འདྲེར་འཛིན་གྱི་རྟོག་པ་མི་སྐྱེ། སྐྱེས་ན་ད་རུང་རང་སྣང་དུ་མ་ཤེས་པ་ཡིན་པས་རང་སྣང་སྦྱོངས། མདོར་ན་རང་སེམས་ཡིན་མིན་རང་ལ་སྣང་མི་སྣང་གིས་ཤེས། རང་དུ་རྟོགས་མ་རྟོགས་འདྲེར་འཛིན་སྐྱེ་མི་སྐྱེས་ཤེས་སོ། །དེས་ན་གང་སྣང་ཚད་ལ་སྦྱར་རོ། །གཉིས་པ་སྟོང་པ་ངོ་སྤྲད་པའི་ཁྲིད་ནི། གོང་གི་འདྲེ་སྣང་དེའི་ལྟ་བ་ལྟར་རང་སྣང་བའི་སེམས་དེ། སྣང་བ་རང་རང་རྒྱུད་བདེན་པར་འདུག་གམ། ངོ་བོ་སྟོང་པར་འདུག་པ་བལྟ་རུ་གཞུག །རང་རྒྱུད་བདེན་ཟེར་ན་མ་གོ །སྟོང་པར་འདུག་ཟེར་ན། ཚུར་བཀུག་ནས་སྟོང་ངམ། ཡལ་བའི་རྗེས་ལ་སྟོང་ངམ། དེ་ཀ་རང་སྟོང་པར་འདུག་དྲི། སྔ་མ་གཉིས་པོ་ལྟར་ན་མ་གོ །དེ་ཀ་རང་སྟོང་པར་འདུག་ཟེར་ན། ངོ་བོ་མཐོང་བས་ངོ་སྤྲོད། འདྲེར་སྣང་ལ་སོགས་སྣང་བ་དེ་རང་རྒྱུད་དུ་བདེན་ན་དེ་མི་འགགས་ལ་གཞན་མི་སྐྱེ་བ་ཞིག་དགོས་པ་ལ་དེ་འགག་གཞན་སྣ་ཚོགས་སུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། ངོ་བོ་སྟོང་པ་ཡིན་པས་སྟོང་ཉིད་སྦྱོངས། དེས་ན་སྟོང་པར་ཤེས་ན་འདྲེར་སྣང་མི་སྐྱེ། སྐྱེས་ན་ད་རུང་སྟོང་པར་མ་ཤེས་པ་ཡིན་པས་སྟོང་པར་སྦྱོངས། དེས་ན་སྟོང་པ་ཡིན་མིན་སྣང་བ་དེ་འཇིག་
མི་འཇིག་གིས་ཤེས། སྟོང་པར་རྟོགས་མ་རྟོགས་བདེན་འཛིན་སྐྱེ་མི་སྐྱེས་ཤེས་སོ། །གསུམ་པ་གཉིས་མེད་ངོ་སྤྲོད་པ་ནི། སྟོང་པ་དེ་ཅང་མེད་དུ་འདུག་གམ། གསལ་རིག་ཅན་དུ་འདུག་དྲི། ཅིའང་མེད་ཟེར་ན་མ་གོ །གསལ་རིག་ཅན་དུ་འདུག་ཟེར་ན། གོང་གི་སྣང་བ་དང་སྟོང་པ་དེ་ཐ་དད་དུ་བདེན་ནམ་གཉིས་མེད་དུ་འདུག་བལྟ་རུ་གཞུག་གོ །ཐ་དད་དུ་འདུག་ཟེར་ན་མ་གོ །གཉིས་མེད་དུ་འདུག་ཟེར་ན་ངོ་བོ་མཐོང་བ་ཡིན་པས་ངོ་སྤྲད་དོ། །སྣང་སྟོང་ཐ་དད་དུ་བདེན་ན་གཉིས་སུ་གྲུབ་དགོས་པ་ལ། མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། སྣང་སྟོང་གཉིས་མེད་ཡིན་པས་གཉིས་མེད་ལ་སྦྱོངས། དེས་ན་གཉིས་མེད་རྟོགས་ན་གཉིས་འཛིན་མི་སྐྱེ། སྐྱེས་ན་ད་རུང་མ་འབྱོངས་པ་ཡིན་པས་གཉིས་མེད་ལ་སྦྱོངས། དེས་ན་གཉིས་མེད་ཡིན་མིན་གཉིས་སུ་གྲུབ་མ་གྲུབ་ཀྱིས་ཤེས། གཉིས་མེད་འབྱོངས་མ་འབྱོངས་གཉིས་འཛིན་སྐྱེ་མི་སྐྱེས་ཤེས་པས་རང་ལ་དྲིས་ཤིག །གོ་བ་ཙམ་གྱིས་མི་ཕན་རྩལ་འབྱོངས་པ་ཞིག་དགོས་པ་ཡིན་ནོ།། །།༈ གསང་སྤྱོད་ཀྱི་ཁྲིད་བཞི་ལས། དང་པོ་བྱམས་པའི་ཁྲིད་ནི། སེམས་ཅན་ཕ་མ་ཡིན་མིན་བལྟ་རུ་གཞུག །མིན་ཟེར་ན་མ་གོ །ཡིན་པར་གདའ་ཟེར་ན་ངོ་བོ་མཐོང་བ་ཡིན་པས། ད་ངོ་སྤྲད་དེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཕ་མ་ཡིན་ན། སྐྱེ་བ་འདི་མིན་པ་ལ་བླངས་བ་ཞིག་དགོས་པ་
ལ་སྐྱེ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བླངས་པས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཕ་མ་མ་བྱས་པ་མེད་དོ། །ཕ་མ་ཡིན་པས་དྲིན་ལན་འཇལ་པའི་ཕྱིར་བྱམས་སྙིང་རྗེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྒོམས། དེ་ནས་ཕ་མར་ཤེས་ན་དགྲ་སྡང་གནོད་འདྲེའི་སེམས་མི་སྐྱེ། དེ་སྐྱེས་ན་ཕ་མར་མ་ཤེས་པའི་སྐྱོན་ཡིན་པས། ད་རུང་ཕ་མའི་བློ་སྦྱོང་ངོ་། །མདོར་ན་ཕ་མ་ཡིན་མིན་སྐྱེ་བ་བླང་མ་བླང་གིས་ཤེས། ཕ་མར་འཆར་མི་འཆར་འདྲེར་སྣང་སྐྱེ་མི་སྐྱེས་ཤེས་སོ། །གཉིས་པ་རྫུན་སྣང་ངོ་སྤྲད་པ་ནི། སྣང་བ་འདི་དག་བདེན་ནམ་རྫུན་བལྟ་རུ་གཞུག་ལ་བདེན་པར་འདུག་ཟེར་ན་མ་གོ །རྫུན་པར་གདའ་ཟེར་ན་ངོ་བོ་མཐོང་བ་ཡིན་པས། ད་ངོ་སྤྲད་དེ། སྣང་བ་འདི་དག་བདེན་ན་རྟག་ཅིང་མི་འཇིག་པ་ཞིག་དགོས་པ་ལ། མི་རྟག་ཅིང་འཇིག་པའི་ཕྱིར་རྫུན་པ་ཡིན་ཏེ། ཉིན་སྣང་རྨི་ལམ་གྱིས་འཇིག །རྨི་ལམ་ཉིན་སྣང་གིས་འཇིག །བདེ་བ་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་འཇིག །སྐད་ཅིག་མ་སྔ་མ་ཕྱི་མས་འཇིག །ཕྱི་མས་སྔ་མ་འཇིག་གོ །དེས་ན་རྫུན་སྣང་མི་རྟག་ལ་བློ་སྦྱང་ངོ་། །དེས་ན་རྫུན་པར་ཤེས་ན་ལྷ་འདྲེ་ལ་བདེན་འཛིན་མི་སྐྱེ། དེ་སྐྱེས་ན་དེ་རྫུན་པར་ཤེས་པ་མིན་པས་རྫུན་སྣང་སྦྱང་ངོ་། །དེས་ན་སྣང་བ་བདེན་རྫུན། རྫུན་སྣང་འཇིག་མི་འཇིག་གིས་ཤེས་ལ། རྫུན་སྣང་འབྱོངས་མ་འབྱོངས་འདེན་
འཛིན་སྐྱེ་མི་སྐྱེས་ཤེས་སོ། །གསུམ་པ་བསྐྱེད་རིམ་ལྷ་ཁྲིད་ནི། རང་སེམས་ལྷ་རུ་བསྒོམས་པས། ལྷ་རུ་འཆར་རམ་བལྟ་རུ་གཞུག །མ་འཆར་ཟེར་ན་མ་གོ་བ་ཡིན། འཆར་ཞིང་གདའ་ཟེར་ན་ངོ་བོ་མཐོང་བ་ཡིན་པས། ད་ངོ་སྤྲད་དེ། སྣང་བ་ལྷའི་རང་བཞིན་མིན་ན་བསྒོམས་ཀྱང་ལྷ་རུ་མི་འཆར་བ་ཡིན་པ་ལ། བསྒོམས་ན་ལྷར་སྣང་འཆར་བའི་ཕྱིར་ལྷའི་རང་བཞིན་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་གྱིས་ཕུང་ཁམས་སྐྱེ་མཆེད་ཐམས་ཅད་ལྷ་རུ་གནས་པས་ལྷ་རུ་བསྒོམ་མོ། །དེས་ན་ལྷ་རུ་འཆར་ན་འདྲེར་འཛིན་ལ་སོགས་པ་གཞན་མི་སྐྱེ། སྐྱེས་ན་ལྷ་རུ་མ་ཤེས་པ་ཡིན་པས། ད་རུང་ལྷ་སྒོམ་སྦྱང་ངོ་། །དེས་ན་སྣང་བ་ལྷའི་རང་བཞིན་ཡིན་མིན་ལྷ་སྣང་འཆར་མི་འཆར་གྱིས་ཤེས་ལ། ལྷར་སྣང་འབྱོངས་མ་འབྱོངས་འདྲེ་སྣང་སྐྱེ་མི་སྐྱེས་ཤེས་པས་རང་ལ་དྲིས་ཤིག །བཞི་པ་རྫོགས་རིམ་གཉིས་མེད་ཀྱི་ཁྲིད་ནི། རང་གི་སེམས་འདི་གཉིས་ཆོས་སུ་བདེན་པར་འདུག་གམ། གཉིས་མེད་དུ་བདེན་པར་འདུག་བལྟ་རུ་བཅུག །དེ་ལ་གཉིས་ཆོས་སུ་བདེན་པར་འདུག་ཟེར་ན་མ་གོ །གཉིས་མེད་དུ་འདུག་ཟེར་ན་ངོ་བོ་མཐོང་བས། ད་ངོ་སྤྲད་དེ། གཉིས་ཆོས་སུ་བདེན་ན་གཉིས་སུ་གྲུབ་ཅིང་གཉིས་སུ་རྟག་དགོས་པ་ལ། སྣང་སྟོང་ལ་སོགས་པ་གཉིས་སུ་མ་གྲུབ་ཅིང་གཉིས་ཆོས་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར།
ཆོས་ཐམས་ཅད་གཉིས་མེད་ཀྱི་ཐེག་ལེ་ཉག་གཅིག་ཡིན་པས། གཉིས་མེད་སྦྱོངས། དེ་བས་གཉིས་མེད་འབྱོངས་ན་ལྷ་འདྲེའི་གཉིས་འཛིན་མི་སྐྱེ་ལ། སྐྱེས་ན་ད་རུང་མ་འབྱོངས་པ་ཡིན་པས་གཉིས་མེད་སྦྱང་ངོ་། །དེས་ན་གཉིས་མེད་ཡིན་མིན་གཉིས་སུ་གྲུབ་མ་གྲུབ་ཀྱིས་ཤེས་ལ། གཉིས་མེད་རྟོགས་མ་རྟོགས་གཉིས་འཛིན་སྐྱེ་མི་སྐྱེས་ཤེས་པས་རང་ལ་དྲིས་ཤིག །ཨྠྀི།། །།