སྡེ་དགེའི་བཀའ་འགྱུར་པོད་ང་གསུམ་པ།

བཅུ་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཀུན་ཏུ་སྣང་བ་མཐོ་བཙུན་དཔལ་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བས་ཡོངས་སུ་དྲིས་པའི་ལེའུ།

― DKG053_Page_0002 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འཕགས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ། བམ་པོ་ཉི་ཤུ་དགུ་པ། དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཀུན་ཏུ་སྣང་བ་མཐོ་བཙུན་དཔལ་གྱི་རྒྱལ་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་མི་གདགས། ཇི་ལྟར་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་མི་གདགས་པ་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་བར་དུ་ཇི་ལྟར་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་མི་གདགས་པ་དང་། ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་གདགས་པས་འདོགས་པར་འགྱུར་བ་དང་། ཇི་ལྟར་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་གདགས། ཇི་ལྟར་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་རབ་ཏུ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ན་སྦྱིན་པ་མི་ཐོས། སྦྱིན་པ་མི་མཐོང་། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མི་ཐོས།

― DKG053_Page_0003 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མི་མཐོང་བ་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་བར་དུ་མི་ཐོས། ཤེས་རབ་མི་མཐོང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མི་ཐོས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མི་མཐོང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མི་ཐོས། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མི་མཐོང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་མི་ཐོས། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་མི་མཐོང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་རྟོགས་ཤིང་མཐོང་སྟེ། ཡང་དག་པའི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཅི་ཡང་མེད་པ་འདུས་པ་མེད་པ་ཚོར་བ་དང་རྟོགས་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་རྟོགས་ཤིང་ཟག་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། བྱ་བ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། སྒྱུ་མས་སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུའི་མཚན་ཉིད་དང་། སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུའི་མཚན་ཉིད་དང་། དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་དང་། ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་ཐོབ་བོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་ཚེ་མཚན་ཉིད་དེ་ལྟ་བུ་ཐོབ་ནས་འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་མེད་པས་མི་ཐོས། མི་མཐོང་སྟེ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཡང་དག་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དག་སྦྱིན་པ་ནི་འདི། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་འདིའོ་ཞེས་རྟོགས་པ་ནས་ཤེས་རབ་ནི་འདི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་བར་དུ་ནི་འདི། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་འདི། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ནི་འདིའོ་ཞེས་རབ་ཏུ་རྟོགས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་སྦྱིན་པ་ནི་ཡིན་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་སློང་བ་མཐོང་ནས་གཟོད་སྦྱིན་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་སློང་བ་མེད་བཞིན་དུ་རང་སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་ནི་སྦྱིན་

― DKG053_Page_0004 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་དུས་དུས་སུ་བྱིན་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་མི་བྱའོ། །གང་རྟག་ཏུ་སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་ཕ་རོལ་ལ་སྦྱིན་པ་བྱིན་ནས་ཕྱིར་ཡང་འགྱོད་པའི་སེམས་སྐྱེ་བ་ནི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་མི་བྱའོ། །གང་སྦྱིན་པ་བྱིན་ནས་མི་འགྱོད་པ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ནོར་དང་ཟང་ཟིང་ལ་རྒྱལ་པོ་དང་། ཆོམ་པོ་དང་། ཆུ་དང་། མེ་ལྟ་བུའི་འཇིགས་པ་བཞི་བསྐྱེད་དེ། རབ་ཏུ་དགའ་བས་སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་ལན་ལ་རེ་བས་སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་མི་བྱའོ། །སྦྱིན་པ་བྱིན་པའི་ལན་ལ་མི་རེ་བ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་འཇིགས་པ་དང་། རྙེད་པ་དང་། གྲགས་པ་དང་། ཁྱིམ་གྱི་སོ་ཚིས་དང་། རིགས་འཚོ་བ་པ་དང་། ལྷར་སྐྱེ་བ་དང་། འདོད་པ་ལྔ་དང་། ང་རྒྱལ་དང་། ཆེ་བའི་ང་རྒྱལ་དང་། བཤེས་གཉེན་ཚོལ་བ་དང་། ལན་ལ་རེ་བའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་དེ་ཇི་ལྟར་ཚོང་སྤོགས་བྱེད་པ་ལྟ་བུའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་མིས་ཤིང་བསྐྱེད་པ་དག་བསིལ་གྲིབ་དང་། མེ་ཏོག་དང་། འབྲས་བུ་དང་། ཁང་ཤིང་ལ་སོགས་པ་རེ་བ་དང་འདྲ་བར་གང་གིས་དེ་ལྟར་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་དེ་ནི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འདི་ལྟར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ནི་སྦྱིན་པ་དང་། ལེན་པ་དང་། ནོར་གྱི་དངོས་པོར་མི་མཐོང་། དུས་ཀྱང་མི་མཐོང་། བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་ཡང་མི་མཐོང་། རྒྱུ་མི་མཐོང་། རྐྱེན་མི་མཐོང་། འབྲས་བུ་སྨིན་པ་མི་མཐོང་། བྱེད་པ་མི་མཐོང་། ལེན་པ་མི་མཐོང་། མང་པོ་མི་མཐོང་། ཉུང་ངུ་མི་མཐོང་། གཙང་བ་མི་མཐོང་། མི་གཙང་བ་མི་མཐོང་། ལེན་པ་དང་བདག་དང་ཟང་ཟིང་ལ་མི་སྨོད། མཐོང་བ་ཡང་མི་མཐོང་། མི་མཐོང་བ་ཡང་མི་མཐོང་། བདག་དང་གཞན་དུ་མི་འཛིན་ཏེ། ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་རྟག་ཏུ་གནས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་། བདེ་བའི་ཕྱིར་སྦྱིན་

― DKG053_Page_0005 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་བྱིན་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཡོངས་སུ་གཅད་པའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་དང་། ལེན་པ་དང་། ནོར་གྱི་དངོས་པོར་མི་མཐོང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་མི་ཞིག་རྒྱ་མཚོར་ལྷུང་བ་ལས་མི་རོ་ལ་འཇུས་ན་རྒྱ་མཚོ་ལས་ཐར་བར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་ན་སྦྱིན་པ་སྤྱོད་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་ཁྲི་མོན་ཟབ་མོ་དམ་ཞག་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་ཞིག་ཏུ་མི་ཞིག་བཅུག་ན་གཞན་ནས་ཐར་བའི་ས་མེད་ལ། བཤང་གཅིའི་ཁུང་བུ་གཅིག་ཅིག་ཡོད་དེ། དེ་ནས་ཕྱིར་བྱུང་ན་ཐོགས་པ་མེད་པའི་གནས་སུ་ཕྱིན་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ན། སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་ཆོ་རིགས་བཙུན་པ་ཞིག་འཇིགས་སྐྲག་ནས་མགོན་སྐྱབས་མེད་ན་རིགས་ངན་གདོལ་པ་ལ་རྟེན་ཅིང་སྐྱབས་སུ་འགྲོའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ན་སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་ནད་པ་ཞིག་ནད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བསལ་ཞིང་བདེ་བ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མི་གཙང་བ་ཟ་བ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ན་སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་བྲམ་ཟེ་ཞིག་སྲོག་གི་ཕྱིར་ནས་འབྲས་ཤིན་ཏུ་དཀོན་པ་ན་ཁྱི་ཤ་ཟ་བ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ན་སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་ནང་ན་དེ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་བསྐལ་པ་ཚད་མེད་པའི་བར་དུ་མ་ཐོས་པ་ཐོས་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནས་ཤེས་རབ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་བར་དུ་སྟོན་པ་ནི་ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་མདོ་ལས་རྒྱས་པར་འཆད་པ་བཞིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ན་མ་ཐོས་པ་ཐོས་པར་

― DKG053_Page_0006 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འགྱུར་ཞེ་ན། མདོ་སྡེ་སྡེ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་དོན་ཤིན་ཏུ་ཟབ་མོ་སྔོན་མ་ཐོས་པ་མདོ་སྡེ་འདིའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཐོས་པར་གྱུར་ཏོ། །སྔོན་ཅུང་ཟད་ཡོད་པ་ཡང་མིང་ཙམ་ཐོས་ཏེ། ད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་འདི་ལས་གདོད་དོན་ཐོས་པར་གྱུར་ཏོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ནི་མདོ་སྡེ་སྡེ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་མིང་འབའ་ཞིག་ཐོས་ཀྱི་དོན་མི་ཐོས་སོ། །ད་མདོ་སྡེ་འདི་ལས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་ཐོས་པར་གྱུར་པས་མ་ཐོས་པ་ཐོས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མདོ་སྡེ་ལས་སངས་རྒྱས་རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། བདག་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་མཐར་འགོག་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། དཀོན་མཆོག་གསུམ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་དང་། རྩ་བ་བཞི་ཉམས་པ་དང་། ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་མདོ་སྡེ་ལ་སྐུར་པ་དང་། མཚམས་མེད་པ་ལྔའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་བྱས་པ་དང་། ལོག་སྲེད་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་དོ་ཞེས་དི་རིང་མདོ་སྡེ་འདི་ལས་ཐོས་པར་གྱུར་པས་མ་ཐོས་པ་ཐོས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཀུན་ཏུ་སྣང་བ་མཐོ་བཙུན་དཔལ་གྱི་རྒྱལ་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་རྩ་བ་བཞི་ཉམས་པ་དང་། ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་མདོ་སྡེ་ལ་སྐུར་པ་དང་། མཚམས་མེད་པ་ལྔའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་བགྱིས་པ་དང་། ལོག་སྲེད་ཅན་ལ་སོགས་པ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་མཆིས་ན་དེ་དག་ཅི་སྟེ་ཡང་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང་བར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དེ་དག་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་མཆིས་ན་ཡང་ཅིའི་སླད་དུ་རྟག་པ་དང་བདེ་བ་དང་བདག་དང་ཡོངས་སུ་དག་པ་མ་མཆིས་ཞེས་གསུངས། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་དེ་ལ་ལོག་སྲེད་ཅན་ཞེས་བགྱི་ན། དགེ་བའི་རྩ་བ་བཅད་པའི་ཚེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅིའི་སླད་དུ་མ་བཅད། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅི་སྟེ་བཅད་ན་ཅིའི་སླད་དུ་རྟག་པ་དང་བདེ་བ་དང་བདག་དང་ཡོངས་སུ་དག་པའོ་ཞེས་གསུངས། དེ་སྟེ་མ་བཅད་པ་ཞིག་ལགས་ན་ཅིའི་སླད་དུ་ལོག་སྲེད་ཅན་ཞེས་གདགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྩ་བ་བཞི་ཉམས་པ་ནི་མ་ངེས་པ་ཞེས་བགྱིའོ། །ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་མདོ་སྡེ་ལ་སྐུར་པ་

― DKG053_Page_0007 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང་། མཚམས་མེད་པ་ལྔའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་བགྱིས་པ་དང་། ལོག་སྲེད་ཅན་ཡང་མ་ངེས་པའོ། །གལ་ཏེ་དེ་དག་ངེས་པ་ཞིག་ལགས་ན་ཇི་ལྟར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ནས་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་མ་ངེས་པའོ། །གལ་ཏེ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ནས་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་དུ་ངེས་པ་ལགས་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་པའི་ཡང་མི་རིགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་རྩ་བ་བཞི་ཉམས་པ་མ་ངེས་པ་ལགས་ན། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ནས་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་མ་ངེས་སོ། །དེ་ལྟར་དེ་དག་མ་ངེས་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་མ་ངེས་སོ། །གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ངེས་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་མ་ངེས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་མ་ངེས་སོ། །ཇི་ལྟར་དེ་མ་ངེས་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ལོག་སྲེད་ཅན་དག་ལོག་སྲེད་ཅན་གྱི་ལས་སྤངས་པས་མངོན་པར་འཚང་རྒྱ་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱང་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་སླར་ཡང་བྱུང་སྟེ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་མི་འཇུག་པའི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་བུ་ལགས་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རང་བཞིན་ཡང་མ་ངེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་མ་ངེས་པས་ན་རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། བདག་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པ་མ་མཆིས་པར་རིག་ན། ཅིའི་སླད་དུ་ལོག་སྲེད་ཅན་དག་ལ་སོགས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཞེས་གསུངས། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཀུན་ཏུ་སྣང་བ་མཐོ་བཙུན་དཔལ་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་སྙེད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་དོན་གྱི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ལ་བྱམས་ཤིང་སྙིང་བརྩེ་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བུ་དག་དྲིས་པ་ལེགས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ནི་སྔོན་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཚད་མེད་པ་རྣམས་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་ཤིང་སངས་རྒྱས་དེ་དག་ལས་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་བསྐྲུན་པའོ། །ཡུན་རིང་པོ་ནས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡོན་ཏན་སྒྲུབ་ཅིང་བདུད་ཀྱི་འཁོར་བཅོམ་ནས་རྣམ་

― DKG053_Page_0008 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པར་བཤིག་པའོ། །སེམས་ཅན་ཚད་མེད་མཐའ་ཡས་པ་སྙེད་ཀྱི་དོན་བྱས་ནས་ཐམས་ཅད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་བཀོད་པའོ། །ཡུན་རིང་པོ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དགོངས་ཏེ་གསུངས་པའི་སྙིང་པོ་ཤིན་ཏུ་ཟབ་མོ་རྟོགས་པའོ། །འདས་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་ཚད་མེད་པ། མཐའ་ཡས་པ་སྙེད་ལ་ཤིན་ཏུ་ཟབ་མོའི་དོན་དམ་པ་འདི་དག་ཞུས་ཏེ། ངས་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ན་ལྷའམ། མིའམ། དགེ་སྦྱོང་ངམ། བྲམ་ཟེའམ། བདུད་དམ། ཚངས་པ་ལ་སོགས་པ་གང་གིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་དོན་འདི་དག་ཞུ་བ་གཅིག་ཀྱང་མ་མཐོང་ངོ་། །ད་ཁྱོད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཡིད་ལ་བྱས་ཏེ་ཤིན་ཏུ་བརྟགས་པར་ཉོན་ཅིག་དང་ངས་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་བསྟན་པར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ལོག་སྲེད་ཅན་ནི་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ངེས་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ལོག་སྲེད་ཅན་དེས་ནམས་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་བཅད་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ལོག་སྲེད་ཅན་ཞེས་བྱ། དགེ་བའི་རྩ་བ་བཅད་པ་ནི་རིགས་ཀྱི་བུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ནང་དང་ཕྱི་རོལ་ལོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ནང་མ་ཡིན། ཕྱི་རོལ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་མ་བཅད་པའོ། །ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་། ཟག་པ་མེད་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་མ་ཡིན་ཟག་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་མ་བཅད་པའོ། །ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་རྟག་པ་མ་ཡིན་མི་རྟག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་མ་བཅད་པའོ། །གལ་ཏེ་བཅད་པ་ཡིན་ན་ཕྱིར་ཡང་ཐོབ་པར་རིགས་སོ། །ཕྱིར་མི་ཐོབ་ན་མ་བཅད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གང་བཅད་ནས་ཐོབ་པ་ནི་ལོག་སྲེད་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །རྩ་བ་བཞི་ཉམས་པ་ཡང་མ་ངེས་པའོ། །གལ་ཏེ་ངེས་པ་ཞིག་ཡིན་ན་རྩ་བ་བཞི་ཉམས་པ་དག་ནམས་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་མདོ་སྡེ་ལ་སྐུར་པ་ཡང་མ་ངེས་པའོ། །གལ་ཏེ་ངེས་པ་ཞིག་

― DKG053_Page_0009 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ན་དམ་པའི་ཆོས་ལ་སྐུར་པ་དག་ནམས་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མཚམས་མེད་པ་ལྔའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་བྱས་པ་ཡང་མ་ངེས་པའོ། །གལ་ཏེ་ངེས་པ་ཞིག་ཡིན་ན་མཚམས་མེད་པ་ལྔ་བྱས་པ་དག་ནམས་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གཟུགས་དང་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གཉི་ག་མ་ངེས་པའོ། །དྲི་དང་། རོ་དང་། རེག་བྱའི་མཚན་ཉིད་དང་། སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་ནས་མ་རིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བར་དང་། ཕུང་པོ་དང་། ཁམས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་། སྲིད་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་དང་། སྐྱེ་བ་བཞི་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བར་དུ་ཐམས་ཅད་མ་ངེས་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་འཁོར་མང་པོའི་ནང་དུ་ཚོགས་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ཤིང་རྟའི་ཚོགས་དང་། རྐང་ཐང་དང་། བལ་གླང་དང་། རྟའི་ཚོགས་དང་སེ་མོ་དོ་དང་། ལུས་བརྒྱན་པའི་ཡོ་བྱད་རྣམས་དང་། གྲོང་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དང་། གྲོང་རྡལ་དང་། རི་དང་། ནགས་ཚལ་དང་། ཤིང་དང་། ཆུ་མིག་དང་། མཚེའུ་དང་། འབབ་ཆུ་དང་། ཁྲོན་པ་དག་སྤྲུལ་པ་ལས་འཁོར་དེ་དག་གི་ནང་ན། བུས་པ་ཤེས་པ་མེད་པ་དག་དེ་མཐོང་ནས་ཀུན་བདེན་པར་འཛིན་ཏོ། །མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་དག་གིས་ནི་བདེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྒྱུ་མའི་མཐུས་མིའི་མིག་སླུ་བར་ཤེས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ནས་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་མཐོང་ངོ་། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་བུས་པ་དག་དབྱར་གྱི་སྨིག་རྒྱུ་བ་མཐོང་ནས་ཆུ་ཡིན་ནོ་སྙམ་སེམས་སོ། །མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་དག་གིས་ནི་སྨིག་རྒྱུ་བ་དེ་ལ་ཡང་དག་པར་ཆུ་ཡིན་པར་མི་འཛིན་ཏེ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་སྨིག་རྒྱུ་བ་མིའི་མིག་སླུ་བ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་པར་ཆུ་མ་ཡིན་པར་ཤེས་པའོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་དང་། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་དག་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཐོང་བ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པ་ཡིན་པར་འཛིན་ཏོ། །

― DKG053_Page_0010 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་བལྟའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་བྲག་གི་དྲུང་དུ་སྐད་ཕྱུང་བས་བྲག་ཅ་བྱུང་ན་བུས་པ་མ་རབས་དག་གིས་ཐོས་ནས་སྒྲ་ཡང་དག་པ་ཡིན་པར་འཛིན་ཏོ། །མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་ནི་ངེས་པ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་ཤེས་ཏེ། སྒྲའི་མཚན་ཉིད་ཙམ་གྱིས་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སླུ་བར་ཤེས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དེ་ལྟར་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པར་བལྟའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་པར་རབ་ཏུ་རྟོགས་པས་མི་རྟག་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། སྟོང་པ་ཞི་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་མཐོང་སྟེ། དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དག་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་མཐོང་ངོ་། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་ཡོད་དོ། །ངེས་པ་གང་ཞེ་ན། རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། བདག་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །ཅི་ལ་གནས་ཞེ་ན། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ཡང་མ་ངེས་པའོ། །དེ་ལྟར་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་བསྐལ་པ་བརྒྱད་ཁྲིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་འཐོབ་བོ། །ལན་ཅིག་ཕྱིར་ལྡོག་པའི་འབྲས་བུ་ཡང་མ་ངེས་པའོ། །དེ་ལྟར་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་བསྐལ་པ་དྲུག་ཁྲིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་འཐོབ་བོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་འབྲས་བུ་ཡང་མ་ངེས་པའོ། །དེ་ལྟར་མ་ངེས་པས་བསྐལ་པ་བཞི་ཁྲིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་འཐོབ་བོ། །དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཡང་མ་ངེས་པའོ། །དེ་ལྟར་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་བསྐལ་པ་ཉི་ཁྲིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་འཐོབ་བོ། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་མ་ངེས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་བསྐལ་པ་སྟོང་ཕྲག་བཅུས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་འཐོབ་བོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གྲོང་ཁྱེར་རྩྭ་མཆོག་འདིར་སཱ་ལ་ཤིང་དྲུང་གི་བར་དུ་སེང་གེའི་

― DKG053_Page_0011 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གདན་ལ་བསྙེས་ཤིང་གཟིམས་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འཇུག་ཏུ་ཉེ་བ་ན་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་མ་ཐོབ་པའི་ཉེ་གནས་མང་པོ་དང་། གྱད་སྟོབས་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པས་མྱ་ངན་ཆེན་པོ་བསྐྱེད་པ་དང་། ལྷ་དང་། མི་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། དྲི་ཟ་དང་། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང་། མི་འམ་ཅི་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པས་མཆོད་པ་ཆེན་པོས་རབ་ཏུ་མཆོད་པ་དང་། སྐྱེ་བོ་མང་པོས་རས་ཡུག་སྟོང་གིས་སྐུ་དཀྲིས་ནས་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱིས་སྒྲོམ་བྱས་ཏེ། མར་བཅུད་ཅན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བཀང་ནས་ཤིང་བསུང་ཅན་རྣམས་བརྩིགས་ཏེ། ཞུགས་ལ་བཞེན་པ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཚིག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་ཞེ་ན། སྐུ་ཉིད་ལ་རེག་པ་དང་། ནང་གི་ཕྱི་རིམ་མོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་རིང་བསྲེལ་ཆ་བརྒྱད་དུ་བགོ་བར་བསྟན་པ་ལ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཉེ་གནས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་སོ་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ངེས་པར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་རྟག་ཏུ་གནས་པ་མི་འགྱུར་མི་འཕོ་བའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་མ་ངེས་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་མ་ངེས་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ལྷ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལྷ་ལ་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ལྷ་དང་། སྐྱེ་བའི་ལྷ་དང་། རྣམ་པར་དག་པའི་ལྷ་དང་། དོན་གྱི་ལྷའོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ལྷ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ལྟ་བུའོ། །སྐྱེ་བའི་ལྷ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་ཀྱི་ལྷ་ནས་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་གྱི་ལྷའི་བར་དུ་སྐྱེས་པའོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་ལྷ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ནས་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་དེ་དག་གོ །དོན་གྱི་ལྷ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བཅུ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་གོ །ཅིའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་བཅུ་པ་དེ་ལ་དོན་གྱི་ལྷ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ལ་ཤིན་ཏུ་མཁས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་དུ་མཐོང་བའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་རྒྱལ་པོ་མ་ཡིན།

― DKG053_Page_0012 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྒྱལ་ཆེན་བཞི་ནས་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་གྱི་བར་དུ་མ་ཡིན། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ནས་རང་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་བཅུ་པའི་བར་དུ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ལྷ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ལ་ལྷའི་ལྷའོ་ཞེས་བརྗོད་དེ། དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ལྷ་མ་ཡིན། ལྷ་མ་ཡིན་པའང་མ་ཡིན། མི་མ་ཡིན། མི་མ་ཡིན་པའང་མ་ཡིན། སྲིན་པོ་མ་ཡིན། སྲིན་པོ་མ་ཡིན་པའང་མ་ཡིན། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། བྱོལ་སོང་དང་། ཡི་དགས་མ་ཡིན། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། བྱོལ་སོང་དང་། ཡི་དགས་མ་ཡིན་པའང་མ་ཡིན། སེམས་ཅན་མ་ཡིན། སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པའང་མ་ཡིན། ཆོས་མ་ཡིན། ཆོས་མ་ཡིན་པའང་མ་ཡིན། གཟུགས་མ་ཡིན། གཟུགས་མ་ཡིན་པའང་མ་ཡིན། རིང་པོ་མ་ཡིན། རིང་པོ་མ་ཡིན་པའང་མ་ཡིན། ཐུང་ངུ་མ་ཡིན། ཐུང་ངུ་མ་ཡིན་པའང་མ་ཡིན། མཚན་ཉིད་མ་ཡིན། མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པའང་མ་ཡིན། སེམས་མ་ཡིན། སེམས་མ་ཡིན་པའང་མ་ཡིན། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་མ་ཡིན། ཟག་པ་མེད་པ་མ་ཡིན། འདུས་བྱས་མ་ཡིན། འདུས་མ་བྱས་མ་ཡིན། རྟག་པ་མ་ཡིན། མི་རྟག་པ་མ་ཡིན། སྒྱུ་མ་མ་ཡིན། སྒྱུ་མ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན། མིང་མ་ཡིན། མིང་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན། ངེས་པ་མ་ཡིན། ངེས་པ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན། ཡོད་པ་མ་ཡིན། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན། མེད་པ་མ་ཡིན། མེད་པ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན། བརྗོད་པ་མ་ཡིན། མི་བརྗོད་པ་མ་ཡིན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མ་ཡིན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་མ་ངེས་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ལྷ་ཞེས་མི་གདགས་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་གྱི་ལྷ་ནི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཡུན་རིང་པོ་ནས་བསྐལ་པ་ཚད་མེད་པའི་བར་དུ་རྒྱལ་པོའི་ཐབས་བཏང་བས་དེ་བས་ན་རྒྱལ་པོ་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱལ་པོ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གྲོང་ཁྱེར་སེར་སྐྱར་རྒྱལ་པོ་ཟས་གཙང་མའི་ཁབ་ཏུ་སྐྱེས་པས་དེ་བས་ན་རྒྱལ་པོ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བའི་ལྷ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་

― DKG053_Page_0013 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡུན་རིང་པོ་ནས་སྲིད་པ་རྣམས་དང་བྲལ་བས་དེ་བས་ན་སྐྱེ་བའི་ལྷ་མ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བའི་ལྷ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགའ་ལྡན་གནམ་ནས་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་བབས་པས་དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སྐྱེ་བའི་ལྷ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་ལྷ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ནས་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་དུ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་ལྷ་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་ལྷ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་བརྒྱད་ཀྱིས་མི་གོས་ཏེ། ཇི་ལྟར་པད་མོ་ལ་ཆུ་དང་རྡུལ་གྱིས་མི་གོས་པ་དང་འདྲ་བས་དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་ལྷ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་གྱི་ལྷ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་བཅུ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་དོན་གྱི་ལྷ་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་གྱི་ལྷ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྟག་ཏུ་སྟོང་པ་རྣམ་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ལ་ནན་ཏན་མཛད་པས་དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་དོན་གྱི་ལྷ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མི་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡུན་རིང་པོ་བསྐལ་པ་ཚད་མེད་པའི་བར་དུ་མིའི་སྲིད་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པས་དེ་བས་ན་མི་མ་ཡིན་ནོ། །མི་མ་ཡིན་པའང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲོང་ཁྱེར་སེར་སྐྱར་སྐྱེས་པས་དེ་བས་ན་མི་མ་ཡིན་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྲིན་པོ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མི་འཚེ་བའི་ཕྱིར་དེ་བས་ན་སྲིན་པོ་མ་ཡིན་ནོ། །སྲིན་པོ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲིན་པོའི་གཟུགས་ལྟ་བུར་སྤྲུལ་ཞིང་སེམས་ཅན་དག་འདུལ་ཏེ། དེ་བས་ན་སྲིན་པོ་མ་ཡིན་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། བྱོལ་སོང་དང་། ཡི་དགས་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡུན་རིང་པོ་ནས་ངན་པར་ལྟ་བ་རྣམས་སྤངས་པས། དེ་བས་ན་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། བྱོལ་སོང་དང་། ཡི་དགས་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། བྱོལ་སོང་དང་། ཡི་དགས་མ་ཡིན་པའང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སེམས་ཅན་གདུལ་བའི་ཕྱིར་ངན་སོང་གསུམ་དུ་ཡང་མངོན་དུ་

― DKG053_Page_0014 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཤེགས་ཏེ། དེ་བས་ན་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། བྱོལ་སོང་དང་། ཡི་དགས་མ་ཡིན་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུན་རིང་པོ་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་སྤངས་པས་དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པའང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆེད་འགའ་ཆེད་འགའི་དུས་ན་སེམས་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་གསུང་བས་དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སོ་སོ་ནས་ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡོད་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ཏེ་མཚན་ཉིད་གཅིག་ཏུ་ཟད་པས་དེ་བས་ན་ཆོས་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་མ་ཡིན་པའང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཟུགས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམ་པ་བཅུ་ལ་མ་གཏོགས་ཏེ། དེ་བས་ན་གཟུགས་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་མ་ཡིན་པའང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐུ་ལ་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུ་མངའ་བས་དེ་བས་ན་གཟུགས་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རིང་པོ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བཅད་པས་དེ་བས་ན་རིང་པོ་མ་ཡིན་ནོ། །རིང་པོ་མ་ཡིན་པའང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྤྱི་གཙུག་གི་མཚན་མི་མཐོང་བས་དེ་བས་ན་རིང་པོ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐུང་ངུ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུན་རིང་པོ་ནས་ང་རྒྱལ་དང་དྲེགས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པས་དེ་བས་ན་ཐུང་ངུ་མ་ཡིན་ནོ། །ཐུང་ངུ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱིམ་བདག་ཀུ་ཤི་ལ་ཞེས་པ་ལ་སྐུ་མཐོ་གསུམ་པ་བསྟན་པས་དེ་བས་ན་ཐུང་ངུ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུན་རིང་པོ་ནས་མཚན་ཉིད་རྣམས་དང་བྲལ་བས། དེ་བས་ན་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པའང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་ལ་མཁས་ཤིང་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། དེ་བས་ན་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སེམས་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པས་དེ་བས་ན་སེམས་མ་

― DKG053_Page_0015 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཡིན་ནོ། །སེམས་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོབས་བཅུའི་ཆོས་ཀྱི་སེམས་མངའ་བ་དང་། གཞན་གྱི་སེམས་ཀྱང་མཁྱེན་པས་དེ་བས་ན་སེམས་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འདུས་བྱས་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། བདག་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པས་དེ་བས་ན་འདུས་བྱས་མ་ཡིན་ནོ། །འདུས་མ་བྱས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འོང་བ་དང་། སོང་བ་དང་། འདུག་པ་དང་། ཉལ་བ་ཡོད་དོ། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ཡང་བསྟན་པས་དེ་བས་ན་འདུས་མ་བྱས་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྟག་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐུ་ཡན་ལག་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་དེ་བས་ན་རྟག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྟག་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟག་པའི་ཆོས་ནི་ཤེས་པ་མེད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་དང་འདྲའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཤེས་པ་དང་བཅས་པས་དེ་བས་ན་རྟག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་རྟག་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། ཚིག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྟག་པའི་ཆོས་ནི་ཚིག་ཏུ་སྨྲ་བ་མེད་པས་ནམ་མཁའ་དང་འདྲའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཚིག་ཏུ་སྨྲ་བ་དང་བཅས་པས་དེ་བས་ན་རྟག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རུས་དང་རིགས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པ་ཞེས་བྱའོ། །རུས་དང་རིགས་མེད་པ་ནི་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ནམ་མཁའ་ནི་རྟག་པ་ཡིན་པས་རུས་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་རུས་དང་རིགས་སུ་བཅས་ཏེ། གཽ་ཏ་མའི་རིགས་ཡིན་པས་དེ་བས་ན་མི་རྟག་གོ །ཕ་མ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཕ་མ་མེད་པ་ནི་རྟག་པ་ཞེས་གདགས་ཏེ། ནམ་མཁའ་ནི་རྟག་པའི་ཕྱིར་ཕ་དང་མ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ནི་ཕ་དང་མ་ཡོད་པས་དེ་བས་ན་མི་རྟག་པའོ། །སྤྱོད་ལམ་བཞི་དང་བཅས་པས་མི་རྟག་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྤྱོད་ལམ་བཞི་མེད་པ་ནི་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ནམ་མཁའ་ནི་རྟག་པ་ཡིན་པས་སྤྱོད་ལམ་བཞི་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སྤྱོད་ལམ་བཞི་དང་བཅས་པས་དེ་བས་ན་མི་རྟག་གོ །རྟག་ཏུ་གནས་པའི་ཆོས་ནི་གནས་དང་ཕྱོགས་མེད་དོ། །ནམ་མཁའ་ནི་རྟག་པ་ཡིན་པས་གནས་དང་ཕྱོགས་མེད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཡུལ་ཤར་ཕྱོགས་སུ་བྱུང་སྟེ། ཡུལ་མཉན་དུ་ཡོད་པ་དང་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་

― DKG053_Page_0016 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གནས་པས་དེ་བས་ན་མི་རྟག་གོ །དོན་དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་རྟག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མི་རྟག་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་བཅད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་སྐྱེ་བ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ནི་མི་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གང་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཆོས་ནི་རྟག་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད་པས་ན་རྟག་པའོ། །རྟག་པའི་ཆོས་ནི་རིགས་མེད་པ་སྟེ། གང་རིགས་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ནི་མི་རྟག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་རིགས་མེད་པ་སྟེ། སྐྱེ་བ་དང་རིགས་མེད་པས་ན་རྟག་པའོ། །རྟག་པའི་ཆོས་ནི་ཐམས་ཅད་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་གནས་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་པས་རྟག་པའོ། །མི་རྟག་པའི་ཆོས་ནི་གནས་འདི་ལ་ཡོད་ལ་གཞན་ན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། གནས་འདི་ན་ཡོད་ལ་གཞན་ན་མེད་ཅེས་བརྗོད་དུ་མེད་དེ། དེ་བས་ན་རྟག་པའོ། །མི་རྟག་པའི་ཆོས་ནི་རེས་འགའ་ནི་ཡོད་པར་འགྱུར། རེས་འགའ་ནི་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །རེས་འགའ་ཡོད་ལ་རེས་འགའ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་རྟག་པའོ། །རྟག་ཏུ་གནས་པའི་ཆོས་ནི་མིང་དང་གཟུགས་མེད་དེ། ནམ་མཁའ་ནི་རྟག་པ་ཡིན་པས་མིང་དང་གཟུགས་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་མིང་དང་གཟུགས་མེད་པས་དེ་བས་ན་རྟག་པའོ། །རྟག་ཏུ་གནས་པའི་ཆོས་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་མེད་དེ། ནམ་མཁའ་ནི་རྟག་པ་ཡིན་པས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་མེད་དེ། དེ་བས་ན་རྟག་པའོ། །རྟག་ཏུ་གནས་པའི་ཆོས་ནི་དུས་གསུམ་ལ་མ་གཏོགས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་དུས་གསུམ་ལ་མ་གཏོགས་པས་དེ་བས་ན་རྟག་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་སྒྱུ་མ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་བདེན་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བཅད་པས་དེ་བས་ན་སྒྱུ་མ་མ་ཡིན་ནོ། །སྒྱུ་མ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རེས་འགའ་ནི་སྐུ་གཅིག་པུ་འདི་ལས་སྐུ་ཚད་མེད་པར་སྤྲུལ་པ་དང་། སྐུ་ཚད་མེད་པ་ཡང་སྐུ་གཅིག་ཏུ་མཛད་པ་དང་། རི་

― DKG053_Page_0017 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང་བྲག་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པར་འགྲོ་བ་དང་། ཆུ་ལ་ས་བཞིན་དུ་འགྲོ་བ་དང་། ས་ལ་ཆུ་ལྟ་བུར་ནུབ་པ་དང་། ནམ་མཁའ་ལ་ས་བཞིན་དུ་འགྲོ་བ་དང་། སྐུ་ལ་མེའི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་བཞིན་དུ་དུད་པ་འཐུལ་ཞིང་མེ་འབར་བ་དང་། སྤྲིན་དང་འབྲུག་སྒྲ་བསྒྲགས་ཏེ་སྒྲ་འཇིགས་སུ་རུང་བ་མཛད་པ་དང་། རེས་འགའ་ནི་གྲོང་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དང་། གྲོང་རྡལ་དང་། ཁང་པ་དང་། རི་དང་། ལྗོངས་དང་ཤིང་ལ་སོགས་པར་འགྱུར་བ་དང་། རེས་འགའ་ནི་སྐུ་ཆེན་པོར་མཛད། རེས་འགའ་ནི་སྐུ་ཆུང་ངུར་མཛད་པ་དང་རེས་འགའ་ནི་ཕོའི་གཟུགས་དང་མོའི་གཟུགས་དང་ཁྱེའུ་དང་བུ་མོའི་གཟུགས་སྟོན་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སྒྱུ་མ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ངེས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གྲོང་ཁྱེར་རྩྭ་མཆོག་ཏུ་སཱ་ལའི་ཤིང་དྲུང་ན་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་སྟོན་པས་དེ་བས་ན་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ངེས་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། བདག་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ངེས་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོངས་སུ་བཅད་པས་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཟག་པ་གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་མ་རིག་པ་མ་གཏོགས་པ་ནི་འདོད་པའི་ཟག་པའོ། །གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་མ་རིག་པ་མ་གཏོགས་པ་ནི་སྲིད་པའི་ཟག་པའོ། །ཁམས་གསུམ་གྱི་མ་རིག་པ་ནི་མ་རིག་པའི་ཟག་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེ་དག་ཡོངས་སུ་བཅད་པས་ན་ཟག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་བུས་པ་མ་རབས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ནི་སྲིད་པའི་ཟག་པ་མི་མཐོང་ངོ་། །ཇི་ལྟར་བུས་པ་མ་རབས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོས་སྲིད་པའི་ཟག་པ་མི་མཐོང་ཞེ་ན། བུས་པ་མ་རབས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ནི་མ་འོངས་པའི་དུས་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་གྱི་སེམས་འདི་ལྟ་བུ་དང་བཅས་སོ། །འདི་ལྟར་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་ལུས་འཐོབ་པར་འགྱུར་རམ། འཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རམ། འདས་པའི་དུས་ན་ལུས་འདི་ཐོག་མ་ནས་ཡོད་པ་ཞིག་གམ། ཐོག་མ་

― DKG053_Page_0018 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ནས་མེད་པ་ཞིག་གམ། ད་ལྟར་གྱི་དུས་ན་ལུས་འདི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། མེད་པ་མ་ཡིན་ནམ། བདག་ཅེས་བྱ་བ་ཡོད་ན་གཟུགས་ཡིན་ནམ། གཟུགས་མ་ཡིན་ནམ། གཟུགས་ཀྱང་ཡིན་ལ་གཟུགས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནམ། གཟུགས་ཀྱང་མ་ཡིན་ལ་གཟུགས་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནམ། འདུ་ཤེས་སམ། འདུ་ཤེས་མ་ཡིན་ནམ། འདུ་ཤེས་ཀྱང་ཡིན་ལ་འདུ་ཤེས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནམ། འདུ་ཤེས་ཀྱང་མ་ཡིན་ལ་འདུ་ཤེས་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནམ། ལུས་འདི་གཞན་དབང་ངམ། གཞན་མི་དབང་ངམ། གཞན་ཡང་དབང་ལ། གཞན་དབང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནམ། གཞན་ཡང་མི་དབང་ལ་གཞན་མི་དབང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནམ། སྲོག་ནི་ཡོད་ལ་ལུས་མེད་པ་ཞིག་གམ། ལུས་ནི་ཡོད་ལ་སྲོག་མེད་པ་ཞིག་གམ། ལུས་ཀྱང་ཡོད་ལ་སྲོག་ཀྱང་ཡོད་པ་ཞིག་གམ། ལུས་ཀྱང་མེད་ལ་སྲོག་ཀྱང་མེད་པ་ཞིག་གམ། ལུས་དང་སྲོག་རྟག་པ་ཡིན་ནམ། མི་རྟག་པ་ཡིན་ནམ། རྟག་པ་ཡང་ཡིན་ལ་མི་རྟག་པ་ཡང་ཡིན་ནམ། རྟག་པའང་མ་ཡིན་ལ་རྟག་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནམ། ལུས་དང་སྲོག་འདི་དབང་སྒྱུར་གྱིས་བྱས་སམ། དུས་ཀྱིས་བྱས་སམ། རྒྱུ་མེད་པས་བྱས་སམ། འཇིག་རྟེན་གྱི་རང་བཞིན་གྱིས་བྱས་སམ། རྡུལ་ཕྲན་གྱིས་བྱས་སམ། ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པས་བྱས་སམ། སྐྱེས་བུས་བྱས་སམ། ཉོན་མོངས་པས་བྱས་སམ། ཕ་མས་བྱས་སམ། བདག་སེམས་ལ་གནས་སམ། མིག་ལ་གནས་སམ། ལུས་ལ་ཁྱབ་པར་འཇུག་གམ། གཞན་ཞིག་ནས་འོངས་སམ། གང་དུ་འགྲོའམ། སྐྱེ་བ་ནི་སུ། འཆི་བ་ནི་སུ། བདག་ཅེས་བྱ་བ་འདས་པའི་དུས་ན་བྲམ་ཟེའི་རིགས་སམ། རྒྱལ་རིགས་སམ། རྗེའུ་རིགས་སམ། རིགས་ངན་གྱི་རིགས་སམ། མ་འོངས་པའི་དུས་ན་རིགས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་འཐོབ་པར་འགྱུར། བདག་གི་ལུས་འདི་སྔོན་འདས་པའི་དུས་ན་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནམ། བུད་མེད་ཡིན་ནམ། བྱོལ་སོང་ཡིན་ནམ། གལ་ཏེ་བདག་གིས་སྲོག་བཅད་ན་ཁ་ན་མ་ཐོ་བའི་སྡིག་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་རམ། ཁ་ན་མ་ཐོ་བའི་སྡིག་པ་མེད་པ་ནས་སྨྱོ་བའི་ཁུ་བ་འཐུང་བའི་བར་དུ་སྡིག་པར་འགྱུར་རམ། སྡིག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རམ། བདག་ཉིད་ཀྱིས་བྱས་སམ།

― DKG053_Page_0019 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཞན་གྱིས་བྱས་སམ། བདག་གིས་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མྱོང་ངམ། ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མྱོང་བར་འགྱུར་སྙམ་པའི་ཐེ་ཚོམ་དུ་ལྟ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཚད་མེད་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་སེམས་བསྒྲིབས་སོ། །ཐེ་ཚོམ་དུ་ལྟ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་སེམས་རྣམ་པ་འདི་དྲུག་སྐྱེའོ། །གང་ཞེ་ན། ངེས་པར་བདག་ཡོད་དམ། ངེས་པར་བདག་མེད་པ་དང་། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང་། བདག་དང་བདག་གིར་ལྟ་བ་དང་། བདག་མེད་པ་དང་བདག་མེད་པར་ལྟ་བ་དང་། བདག་གམ་བདག་གིས་བྱས་པ་དང་། བདག་གིས་མྱོང་བ་དང་། བདག་གིས་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་ངན་པར་ལྟ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེ་ལྟར་ལྟ་བ་དང་བཅས་པའི་ཟག་པ་ཚད་མེད་པ་སྙེད་རྩ་བ་ནས་བཏོན་པས་དེ་བས་ན་ཟག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལས་འཕགས་པའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ཡང་དེ་ལྟ་བུའི་ཟག་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་ཆོད་པར་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་རྟག་ཏུ་འཕགས་པའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པས་དེ་བས་ན་ཟག་པ་མེད་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བུས་པ་མ་རབས་ནི་དབང་པོ་ལྔ་ལེགས་པར་མི་སྡུད་པས་ཟག་པ་གསུམ་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། མི་དགེ་བས་ཁྲིད་ནས་མི་དགེ་བའི་གནས་སུ་འགྲོའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་རྟ་རྒོད་ཁ་ལོ་མི་བདེ་བ་ལ་ཞོན་ན་ཉམ་ང་བ་དང་གཡང་སར་འགྲོའོ། །དབང་པོ་ལྔ་ལེགས་པར་སྡུད་མི་ནུས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དགེ་བའི་ལམ་དང་ཡོངས་སུ་བྲལ་ཞིང་མི་དགེ་བའི་གནས་སུ་ཕྱིན་པར་འགྲོའོ། །དཔེར་ན་བལ་གླང་མ་རུངས་པ་མ་དུལ་བ་ལ་ལ་ལ་ཞིག་གིས་ཞོན་ན་བསམས་པ་བཞིན་དུ་འགྲོར་མི་བཏུབ་སྟེ། གྲོང་ཁྱེར་དང་བྲལ་ནས་གནས་དགོན་པར་འགྲོའོ། །དབང་པོ་ལྔ་སྡུད་མི་ནུས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དང་བྲལ་ནས་འཁོར་བའི་དབྱེ་ཆེན་པོར་ཁྲིད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་བློན་པོ་སྒྱུ་ཅན་ནི་རྒྱལ་པོ་ལ་ངན་དགུ་སྟོན་ཏོ། །དབང་པོ་ལྔ་སྒྱུ་ཅན་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་ལ་ངན་པ་མི་དགེ་བ་ཚད་མེད་པ་སྙེད་སྟོན་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་བུས་པ་མ་རུངས་པ་ནི་སློབ་དཔོན་དང་བླ་མ་དང་ཕ་མས་སྟོན་

― DKG053_Page_0020 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པའི་ངག་མི་ཉན་ཏེ། མི་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་བྱེད་དོ། །དབང་པོ་ལྔ་མ་དུལ་བ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། སློབ་དཔོན་དང་བླ་མས་ལེགས་པར་སྟོན་པའི་ཚིག་མི་ཉན་ཏེ། སྡིག་པ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བུས་པ་མ་རབས་ནི་དབང་པོ་ལྔ་སྡུད་མི་ནུས་པས་རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་བྱོལ་སོང་དང་། ཡི་དགས་ཀྱིས་འཚེའོ། །གཞན་མི་རྒོད་དག་དགེ་བའི་མི་ལ་འཚེ་བ་བཞིན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བུས་པ་མ་རབས་དབང་པོ་ལྔ་སྡུད་མི་ནུས་པ་ཡང་ཡུལ་ལྔ་ལ་འཕྱར་ཞིང་གཡེང་ངོ་། །དཔེར་ན་རྫིའུ་དག་ཕྱུགས་ལེགས་པར་མི་སྐྱོང་སྟེ། ཞིང་ལ་འཇུག་པ་དང་འདྲ་བར་བུས་པ་མ་རབས་དབང་པོ་ལྔ་མི་སྡུད་པ་ཡང་རྟག་ཏུ་སྲིད་པ་རྣམས་ལ་གནས་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་ཤིན་ཏུ་མང་ངོ་། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་ཅིང་འཕགས་པའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། རྟག་ཏུ་དབང་པོ་ལྔ་འདུལ་ཞིང་འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་དང་། ང་རྒྱལ་དང་། དྲེགས་པ་དང་། ཕྲག་དོག་ལ་ཤིན་ཏུ་འཇིགས་པར་བྱེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གང་དབང་པོ་ལྔ་ཤིན་ཏུ་སྲུང་བ་ན་སེམས་རབ་ཏུ་སྡུད་པར་འགྱུར་རོ། །གང་སེམས་སྡུད་པ་དེ་ནི་དབང་པོ་ལྔ་སྡུད་པར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་ལ་ལ་ཞིག་གིས་རྒྱལ་པོ་ལ་སྲུང་བ་ནི་ཡུལ་སྲུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །གང་ཡུལ་སྲུང་བ་ནི་རྒྱལ་པོ་ལ་སྲུང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་གལ་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་འདི་ཐོས་ན་ཤེས་རབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཤེས་རབ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དབང་པོ་ལྔ་ལ་རྩེ་གཅིག་པར་འགྱུར་ཏེ། གལ་ཏེ་དྲན་པ་མི་འཕྲོ་ན་ཡང་དག་པའི་དྲན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དྲན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་རྫིའུ་སྐྱོང་མཁས་པ་ནི་ཕྱུགས་ཞིང་ལ་ཤོར་ན་ཕྱིར་གློན་ཏེ་ཞིང་ཟ་བར་མི་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། དྲན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་ལྔ་སྲུང་ཞིང་སྡུད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཀུན་ཏུ་འཕྲོ་བར་མི་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་དྲན་པའི་ཤེས་རབ་ཡོད་པ་ནི་བདག་གི་མཚན་ཉིད་མི་མཐོང་། བདག་དང་བདག་གི་མཚན་

― DKG053_Page_0021 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཉིད་མི་མཐོང་། སེམས་ཅན་དུ་མི་མཐོང་། སྤྱོད་པའི་དངོས་པོར་མི་མཐོང་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་འཐུན་པར་མཐོང་བས་ས་དང་གསེག་མ་དང་གྱོ་མོ་ལྟ་བུའི་མཚན་ཉིད་སྐྱེའོ། །ཇི་ལྟར་ཁང་པ་ནི་རྐྱེན་མང་པོ་ལས་སྐྱེས་ཏེ། གཅིག་དུ་ཆད་པའི་རང་བཞིན་མེད་པ་དང་འདྲ་བར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་ཆེན་པོ་བཞི་དང་། ཕུང་པོ་ལྔ་ལས་བྱུང་བས་བརྟགས་ན་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་དོ། །ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ཏུ་ཆགས་ཤིང་ཞེན་པ་མི་སྐྱེའོ། །བུས་པ་མ་རབས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ནི་སེམས་ཅན་ཡོད་པར་མཐོང་བས་ཉོན་མོངས་པར་སྐྱེ་བར་གྱུར་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ནི་དྲན་པའི་ཤེས་རབ་ཡོད་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆགས་ཤིང་ཞེན་པ་མི་སྐྱེད་དོ། །གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་ལ་མི་ཆགས་ཏེ། ཆོས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བྱེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་རི་མོ་མཁན་གྱི་ཚོན་སྣ་ཚོགས་ལས་ཁྱེའུ་འམ་བུ་མོའམ། བ་ལང་ངམ། རྟའི་གཟུགས་རྣམ་པ་མང་པོ་བྲིས་ན་བུས་པ་མ་རབས་བློ་མེད་པ་དག་གིས་མཐོང་ནས། ཁྱེའུ་དང་བུ་མོ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་སྐྱེད་དོ། །རི་མོ་མཁན་གྱིས་ནི་ཁྱེའུ་དང་བུ་མོ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་རབ་ཏུ་རྟོགས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། ཆོས་ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་མཚན་ཉིད་གཅིག་ཏུ་རྟོགས་པས་སེམས་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་མི་སྐྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དྲན་པའི་ཤེས་རབ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དག་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ནི་གལ་ཏེ་བུད་མེད་སྡུག་གུ་མཐོང་ན་ནམ་དུ་ཡང་འདོད་ཅིང་ཆགས་པའི་སེམས་མི་སྐྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མཚན་ཉིད་ཤིན་ཏུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་འདོད་པ་ལྔ་ལ་དགའ་བ་དང་། བདེ་བ་མེད་པ་དང་། སྐད་ཅིག་མི་གནས་པ་དང་། ཇི་ལྟར་

― DKG053_Page_0022 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཁྱིས་ཀེང་རུས་འཆའ་བ་དང་། མེ་སྒྲོན་ཐོགས་ཏེ་རླུང་ཕྱོགས་སུ་འགྲོ་བ་དང་། སྦྲུལ་གདུག་པའི་སྣོད་ལྟ་བུ་དང་། རྨི་ལམ་ན་རྙེད་པ་ལྟ་བུ་དང་། ལམ་ཀའི་བཟའ་ཤིང་ལྟར་ཀུན་གྱིས་བཏོག་པ་དང་། གོད་ལ་བྱ་ཐམས་ཅད་རྟོད་པ་ལྟ་བུ་དང་། ཆུའི་ཆུ་བུར་དང་། ཆུ་ལ་རི་མོ་བྲིས་པ་དང་། ཐགས་འཐགས་པའི་རྒྱུ་ཟད་པ་དང་། བཙོན་གསོད་དུ་ཁྲིད་པ་དང་། ཇི་ལྟར་བརྙན་པོ་དག་རིང་པོ་མི་ཐོགས་པ་དང་འདྲ་བར་འདོད་པ་ལ་དེ་ལྟ་བུའི་སྐྱོན་ཤིན་ཏུ་མང་བར་རྟོགས་སོ། །གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བརྟགས་ན་གཟུགས་དང་སྒྲ་དང་དྲི་དང་རོ་དང་། རེག་བྱའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་བསྐལ་པ་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་པ་ནས་རྟག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་སྟེ། སེམས་ཅན་རེ་རེ་ཡང་བསྐལ་པ་གཅིག་ལ་ལུས་ཀྱི་རུས་པ་བརྩིགས་ན་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་རི་བོ་བས་ཆེའོ། །ནུ་ཞོ་འཐུངས་པ་ཡང་རྒྱ་མཚོའི་ཆུ་བས་མང་ངོ་། །ལུས་ཀྱི་ཁྲག་འཛག་པ་ཡང་རྒྱ་མཚོ་བཞི་བས་མང་ངོ་། །ཚེའི་དུས་བྱས་པ་ན་ཕ་མ་དང་། ཕུ་ནུ་དང་། ཆུང་མ་དང་། བུ་དང་། གཉེན་བཤེས་ཀྱིས་ངུས་པའི་མཆི་མ་ཡང་རྒྱ་མཚོ་བཞི་བས་མང་ངོ་། །ས་ཆེན་པོ་འདིའི་རྩྭ་དང་། ཤིང་ཐམས་ཅད་སོར་བཞི་པའི་ཤོད་བྱས་ཏེ། ཕ་མ་བརྩིས་ན་ཡང་གྲངས་ཤེས་པར་མི་ནུས་སོ། །བསྐལ་པ་ཚད་མེད་པའི་བར་དུ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་དང་། ཡི་དགས་སུ་གྱུར་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་མྱོང་བ་ནི་བརྗོད་ཅིང་བགྲང་དུ་མེད་དོ། །ས་ཆེན་པོ་འདི་ཐམས་ཅད་རྒྱ་ཤུག་གི་འབྲས་བུ་ཙམ་དུ་དྲིལ་ཏེ་ཟད་པ་དང་མཐར་ཐུག་པ་ནི་བྱར་བླའི། འཁོར་བ་ནི་མཐར་ཐུག་པར་མི་ནུས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་རབ་ཏུ་བརྟགས་ན་འདོད་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་ཚད་མེད་པ་མྱོང་བར་རྟོགས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་འཁོར་བའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དེ་དག་གིས་ཕྱིར་དྲན་པའི་ཤེས་རབ་ཉམས་པར་མི་བྱེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་འཇིག་རྟེན་ན་སའི་ཁྱོན་འདོམ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔའི་ནང་མི་མང་པོས་ཡོངས་སུ་གང་བ་ལ། རྒྱལ་པོས་བློན་པོ་གཅིག་ལ་ཏིལ་མར་ཕོར་བུ་གང་བསྐུར་ཏེ། མི་མང་པོ་དེ་དག་གི་ནང་བསྐོར་ཞིང་མར་ཐིགས་

― DKG053_Page_0023 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་གཅིག་ཀྱང་མ་འབོ་ཤིག །གལ་ཏེ་ཐིགས་པ་གཅིག་བོ་ན་ཁྱོད་གསད་དོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏེ། མི་གཅིག་རལ་གྲི་བསྐུར་ནས་ཕྱི་བཞིན་དེད་དུ་བཅུག་གོ །བློན་པོས་རྒྱལ་པོའི་ལུང་མནོས་ནས་སེམས་ཐག་པ་ནས་ཤིན་ཏུ་བསྒྲིམས་ཤིང་ཁྱེར་ཏེ། འཁོར་མང་པོ་དེ་དག་གི་ནང་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་ཞིང་སོང་བ་དེ་ཡིད་དུ་འོང་བའི་འདོད་པ་ལྔ་མཐོང་ཡང་སེམས་ལ་རྟག་ཏུ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །གལ་ཏེ་བདག་གིས་ལེ་ལོ་བྱས་ཏེ་འདོད་པ་དེ་དག་ལ་ཆགས་པར་གྱུར་ན། ཐིགས་པ་འདི་འབོ་བར་འགྱུར་ཏེ། བདག་གི་སྲོག་ཀྱང་མི་གསོན་པར་འགྱུར་རོ། །སྙམ་ནས་དེ་དེ་ལྟ་བུའི་འཇིགས་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་མར་ཐིགས་པ་གཅིག་ཀྱང་མ་བོའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། འཁོར་བའི་ནང་ན་དྲན་པའི་ཤེས་རབ་མ་སྟོར་ཏེ། མ་སྟོར་བའི་ཕྱིར་འདོད་པ་ལྔ་མཐོང་ཡང་ཆགས་པའི་སེམས་མི་སྐྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་གཟུགས་བཟང་པོ་མཐོང་ཡང་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མི་སྐྱེད་དེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཚན་ཉིད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་རྟོགས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་བྱེད། འགོག་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་བྱེད། རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་བྱེད་དེ། འདུས་ཏེ་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་དུ་རྟོག་གོ །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་ཚེ་ན་དབང་པོ་ལྔ་ཡོངས་སུ་དག་གོ །དབང་པོ་ལྔ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྩ་བ་སྲུང་བ་དང་ལྡན་ནོ། །བུས་པ་མ་རབས་ཐམས་ཅད་ནི་དབང་པོ་ལྔ་མ་དག་པས་ཤིན་ཏུ་སྲུང་མི་ནུས་ཏེ། དབང་པོ་ཟག་པ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཡོངས་སུ་བཅད་པས་ཟག་པ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་རྩ་བ་ནས་བཏོན་པ་ཡིན་པས་ན་ཟག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་ཟག་པ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་ཡོད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་བླ་ན་མེད་པའི་བདུད་རྩི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཟག་པ་ངན་པ་ཡོངས་སུ་སྤོང་ངོ་། །སྤོང་བ་གང་ཞེ་ན། གང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་ཅིང་ཡི་གེར་བྲིས་སམ། འཛིན་ཏམ། ཀློག་གམ། འདོན་ཏམ། འགྲོལ་ཞིང་འཆད་དམ། དོན་ཡིད་ལ་བྱེད་ན་དེ་ནི་སྤོང་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་

― DKG053_Page_0024 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་མདོ་སྡེ་བཅུ་གཉིས་ལས་ཟག་པ་ངན་པ་སྤོང་བ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་འདི་དང་འདྲ་བ་ཡོད་པར་མ་མཐོང་ངོ་། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་སློབ་དཔོན་མཁས་པ་ཞིག་གིས་སློབ་མ་རྣམས་སློབ་པ་ལས་སློབ་མ་གང་ངག་ཉན་པ་ནི་ཉེས་པ་མི་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་དམ་པའི་མདོ་སྡེ་འདི་སྒོམ་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ་ཉེས་པ་མི་བྱེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་འཇིག་རྟེན་ན་རིག་སྔགས་དམ་པ་ཞིག་ཡོད་དེ། གལ་ཏེ་གང་གིས་དེ་ཐོས་ན་ལོ་བདུན་གྱི་བར་དུ་དུག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ཚུགས། སྦྲུལ་གྱིས་མི་ཟིན་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་གང་ཞིག་ངག་གིས་བརྗོད་ན་ནམ་འཚོའི་བར་དུ་ངན་པ་རྣམ་པ་མང་པོ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་གང་རྣ་ལམ་དུ་ལན་ཅིག་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་ཕྱི་མའི་བསྐལ་པ་བདུན་གྱི་བར་དུ་ངན་སོང་དུ་མི་ལྟུང་ངོ་། །གལ་ཏེ་གང་གིས་ཡི་གེར་བྲིས་སམ། ཀློག་གམ། འདོན་ཏམ། དགྲོལ་ཞིང་འཆད་དམ། དོན་ཡིད་ལ་བྱེད་ན། གདོན་མི་ཟ་བར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ཅིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་རྣམ་པར་དག་པ་མཐོང་སྟེ། ཇི་ལྟར་འཕྲུལ་གྱི་རྒྱལ་པོས་ཟིལ་དངར་གྱི་རོ་ཐོབ་པ་བཞིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་འདི་ལ་དེ་ལྟ་བུའི་ཡོན་ཏན་ཚད་མེད་པ་ཡོད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གལ་ཏེ་གང་ལ་ལ་ཞིག་གིས་མདོ་སྡེ་འདི་ཡི་གེར་བྲིས་ཤིང་ཀློག་གམ། འདོན་ཏམ། དགྲོལ་ཞིང་འཆད་དམ། གཞན་ལ་ཡང་སྤེལ་ཞིང་འཆད་དམ། དོན་ཡིད་ལ་བྱེད་ན། དེ་ནི་ངའི་ཉེ་གནས་ཡང་དག་པ་ཡིན་ཏེ་ངའི་ལུང་རབ་ཏུ་ཉན་པའོ། །ངས་གཟིགས་ཤིང་ངས་དགོངས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེས་བརྟགས་པར་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བར་ཤེས་སོ། །དེ་གང་དང་གང་དུ་གནས་པར་གྲོང་ངམ། གྲོང་ཁྱེར་རམ། གྲོང་རྡལ་ལམ། རིའམ། ཤིང་དྲུང་ངམ། དགོན་པའམ། གནས་ཁང་ངམ། ཁང་པའམ། ཡང་ཐོག་གམ། གཞལ་མེད་ཁང་དུ་འདུག་ན་ང་ཡང་དེ་ལས་གང་དུ་ཡང་མི་འགྲོ་བར་གནས་སོ། །ངས་དེ་རྟག་ཏུ་དེའི་སྦྱིན་པ་ལེན་ཏེ། དགེ་སློང་ངམ།

― DKG053_Page_0025 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དགེ་སློང་མའམ། དགེ་བསྙེན་ནམ། དགེ་བསྙེན་མའམ། བྲམ་ཟེའམ། ཀུན་ཏུ་རྒྱུའམ། དབུལ་བའམ། ཕོངས་པའམ། སྤྲང་པོར་སྤྲུལ་ཏེ་དེའི་སྦྱིན་པ་ལེན་ཏོ།། །།འཕགས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ། བམ་པོ་སུམ་ཅུ་པ། ཇི་ལྟར་ན་དེའི་སྦྱིན་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལེན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་དེས་གལ་ཏེ་ནུབ་མོ་ཉལ་བའི་རྨི་ལམ་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟུགས་སམ། ལྷའི་གཟུགས་སམ། དགེ་སྦྱོང་གི་གཟུགས་སམ། རྒྱལ་པོའམ། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོའམ། སེང་གེའི་རྒྱལ་པོའི་གཟུགས་སམ། པད་མོའམ། མེ་ཏོག་ཨུ་དུམ་བཱ་རའམ། རི་ཆེན་པོའམ། རྒྱ་མཚོའམ། ཉི་མའམ། ཟླ་བའམ། བལ་གླང་ངམ། རྟ་དཀར་པོའམ། ཕ་མའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མཐོང་ངམ། མེ་ཏོག་གམ། འབྲས་བུའམ། གསེར་རམ། དངུལ་ལམ། ཤེལ་ལམ། བཻ་དཱུརྱ་ལ་སོགས་པའི་རིན་པོ་ཆེ་རྙེད་དམ། བའི་འོ་མའི་རོ་རྣམ་པ་ལྔ་རྙེད་པར་རྨིས་ན་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེའི་སྦྱིན་པ་བཞེས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སད་ནས་རབ་ཏུ་དགའ་ཞིང་བདེ་བར་གྱུར་ཏེ། འདོད་པའི་རྫས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཐོབ་ཅིང་ངན་སེམས་མེད་དེ། དགེ་བའི་ཆོས་སྤྱོད་པ་ལ་མོས་པར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་འདི་དེ་ལྟ་བུའི་བསོད་ནམས་ཚད་མེད་གྲངས་མེད། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཀུན་སྒྲུབ་པར་ནུས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་ངའི་གསུང་འདི་ལ་ཡིད་ཆེས་པར་གྱིས་ཤིག །གལ་ཏེ་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་ང་མཐོང་བར་འདོད་དམ། ང་ལ་བཀུར་སྟི་བྱེད་པར་འདོད་དམ། ང་ལ་ཆོས་ཉིད་དང་འཐུན་པས་མཐོང་བར་འདོད་དམ། སྟོང་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པར་འདོད་དམ། ཡང་དག་པའི་མཚན་ཉིད་མཐོང་བར་འདོད་དམ། དཔའ་བར་འགྲོ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སེང་གེའི་རྒྱལ་པོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒོམ་པར་འདོད་དམ། བདུད་རྣམ་པ་བརྒྱད་འཇོམས་པར་འདོད་དམ། བདུད་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བདུད་རྣམ་པ་བཞི་དང་། མི་རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་མེད་པ་དང་། བདག་མེད་པ་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པ་མེད་པའོ། །མིར་སྐྱེ་བར་

― DKG053_Page_0026 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འདོད་དམ། ལྷའི་བདེ་བ་འདོད་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་གཟུངས་སུ་འཛིན་ཅིང་ཡི་གེར་བྲིས་སམ། ཀློག་གམ། འདོན་ཏམ། དགྲོལ་ཞིང་འཆད་དམ། དོན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མཐོང་ན་དེའི་གན་དུ་བསྙེན་ཞིང་ཉེ་བར་འགྲོ་སྟེ། གནས་འཆའ་ཞིང་གསོལ་བ་དང་ཞུ་བ་བྱས་ཏེ། མཆོད་པ་དང་རིམ་གྲོ་དང་བསྟི་སྟང་བྱས་ལ། རྐང་པ་བཀྲུ་བ་དང་། ཁྲི་སྟན་གདིང་ཞིང་ཡོ་བྱད་རྣམ་པ་བཞིས་མཆོད་དེ་བྲེལ་བར་མི་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ལམ་རིང་པོ་ནས་འོངས་ན་དཔག་ཚད་བཅུའི་བར་དུ་བསུ་བར་བྱའོ། །མདོ་སྡེ་འདིའི་ཕྱིར་རིན་ཆེ་བར་བྱ་བའི་ནོར་ཀུན་གྱིས་མཆོད་པར་བྱའོ། ། གལ་ཏེ་མེད་ན་བདག་གི་ལུས་ཀྱང་བཙོང་བར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མདོ་སྡེ་འདི་ནི་མེ་ཏོག་ཨུ་དུམ་བཱ་ར་བས་ཕྲད་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་སྔོན་བསྐལ་པ་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་མཐའ་ཡས་པ་ཁྲག་ཁྲིག་འདས་པ་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མི་མཇེད་ཅེས་བྱ་བ་འདིར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་མཁྱེན་པ་དང་ཞབས་སུ་ལྡན་པ། བདེ་བར་གཤེགས་པ། འཇིག་རྟེན་རིག་པ། བླ་ན་མེད་པ། སྐྱེས་བུ་འདུལ་ཞིང་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱུང་སྟེ། འཁོར་མང་པོ་རྣམས་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་འདི་སྟོན་ཏོ། །ངས་དེའི་ཚེ་ན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལས་སངས་རྒྱས་དེ་འཁོར་མང་པོ་རྣམས་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་སྟོན་ནོ་ཞེས་ཐོས་སོ། །ངས་དེ་ཐོས་ནས་རབ་ཏུ་དགའ་བར་གྱུར་ཏེ་མཆོད་པ་ཞིག་དབུལ་བར་བསམས་པ་ལས་དབུལ་ཏེ་ཅི་ཡང་མི་བདོག་གོ །ལུས་བཙོང་བར་བྱས་པ་ལས་ཀྱང་བསོད་ནམས་ཆུང་བས་མདུམ་མོ། །ཕྱིར་ཁྱིམ་དུ་སོང་བ་ལས་ལམ་དུ་མི་ཅིག་དང་ཕྲད་ནས། འདི་སྐད་དུ་བདག་ལུས་འདི་བཙོང་ན་ཁྱོད་མི་ཉོའམ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེས་སྨྲས་པ་བདག་ལ་ལས་ཤིག་ཡོད་དེ་སུས་ཀྱང་བྱེད་མི་ནུས་སོ། །ཁྱོད་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ནུས་ན་བདག་གིས་ཉོ་བར་བྱའོ། །ངས་དྲིས་པ་ལས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡོད་ན་སུས་ཀྱང་བྱེད་མི་ནུས་དེས་སྨྲས་པ། བདག་ལ་ནད་མ་རུངས་པ་ཞིག་ཡོད་དེ་སྨན་པ་མཁས་པ་དག་གིས་དཔྱད་བྱས་ན་ཉིན་རེ་

― DKG053_Page_0027 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཞིང་མིའི་ཤ་སྲང་གསུམ་ཟོས་ན་ཕན་ཞེས་ཟེར་རོ། །གལ་ཏེ་ལུས་ཀྱི་ཤ་ཉིན་རེ་ཞིང་སྲང་གསུམ་གཅོད་ཅིང་ཁོ་བོ་ལ་སྦྱིན་ཕོད་ན་ཁྱོད་ལ་གསེར་གྱི་དོང་ཙེ་ལྔ་སྦྱིན་ནོ། །ངས་དེའི་ཚེ་དེ་སྐད་དུ་སྨྲས་པ་ཐོས་ནས་སེམས་རབ་ཏུ་དགའ་སྟེ། ངས་ཀྱང་འདི་སྐད་དུ་ཁྱོད་ཀྱིས་ང་ལ་དོང་ཙེ་བྱིན་ཏེ། ཞག་བདུན་ཤོལ་ཅིག་དང་ངའི་བྱ་བ་བྱས་ནས་ཁྱོད་ཅི་འདོད་པ་བཞིན་དུ་བྱའོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེས་སྨྲས་པ། ཞག་བདུན་ནི་མི་རུང་གི་ཡང་དག་པར་དེ་ལྟར་རུང་ན་ཞག་གཅིག་ཅིག་གནང་བར་བྱའོ། ། རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་དེའི་ཚེ་དོང་ཙེ་བླངས་ནས་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་གང་ན་བ་དེར་སོང་སྟེ་མགོ་བོས་ཞབས་ལ་ཕྱག་བྱས་ནས་ཅི་བདོག་པ་མ་ལུས་པར་མཆོད་ཅིང་ཕུལ་ཏེ། གཟོད་སེམས་ཐག་པ་ནས་མདོ་སྡེ་འདི་མཉན་ཏོ། །ང་དེའི་ཚེ་དབང་པོ་རྟུལ་བས་མདོ་སྡེ་འདི་ཐོས་པར་གྱུར་ཀྱང་ཚིག་བཞི་པའི་ལེའུ་གཅིག་འབའ་ཞིག་ཟིན་པར་གྱུར་ཏོ། །གང་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མྱ་ངན་འདའ་བ་ནི། །འཁོར་བ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་སྟེ། །གང་གིས་རྩེ་གཅིག་སེམས་ཀྱིས་རབ་མཉན་ན། །ཚད་མེད་བདེ་བ་རྟག་ཏུ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་བཟུང་ནས་ཕྱིར་ནད་པ་དེའི་ཁྱིམ་དུ་འོངས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་དེའི་ཚེ་ཉིན་རེ་ཞིང་ཤ་སྲང་གསུམ་གསུམ་བཅད་ཀྱང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་ཡིད་ལ་བྱས་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་ན་བར་མ་གྱུར་ཏོ། །ཉིན་གཅིག་ཀྱང་བར་ཆད་མ་བྱུང་བར་ཟླ་བ་གཅིག་གི་བར་དུ་དེ་ལྟར་བྱིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེའི་རྒྱུ་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ནད་པ་ནི་སོས། ངའི་ལུས་ཀྱང་སྔོན་བཞིན་དུ་རྨ་མེད་པར་གྱུར་ཏེ། ངས་དེའི་ཚེ་བདག་གི་ལུས་མ་གོད་པར་མཐོང་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གི་མཐུས་ཀྱང་དེ་ལྟར་ནུས་ན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འཛིན་ཏམ། ཀློག་གམ། འདོན་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས། ངས་མདོ་སྡེ་འདི་ལ་དེ་ལྟ་བུའི་ཁེ་ཕན་པ་ཡོད་པར་མཐོང་ནས་སྔོན་བས་ཀྱང་སེམས་ལྷག་པར་བསྐྱེད་དེ་བདག་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ཅིང་མཚན་ཡང་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་བཏབ་བོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་གཅིག་གི་མཐུའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་དེང་ངས་འཁོར་མང་པོའི་ནང་ན་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ལ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་

― DKG053_Page_0028 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པར་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བས་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་འདི་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྟེ། ཡོན་ཏན་ཚད་མེད་པ་མཐའ་ཡས་པ་དང་ལྡན་ནོ། །འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་དགོངས་ཏེ་གསུངས་པའི་སྙིང་པོ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གང་འཛིན་པ་དེས་ཟག་པ་ངན་པ་སྤོང་ཞིང་ཆོད་པར་འགྱུར་རོ། ། ངན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བལ་གླང་ངན་པ་དང་། རྟ་ངན་པ་དང་། བ་ལང་ངན་པ་དང་། ཁྱི་དང་། སྦྲུལ་གདུག་པ་ངན་པ་གནས་པའི་གནས་དང་། ཚེར་མ་ངན་པའི་ས་དང་། གད་པ་དང་། གཡང་ས་དང་། ཉམ་ང་བ་དང་། ཤྭ་དང་དབའ་གློང་དང་། མི་ངན་པ་དང་། ཡུལ་ངན་པ་དང་། གྲོང་ཁྱེར་ངན་པ་དང་། ཁྱིམ་ངན་པ་དང་། བཤེས་གཉེན་ངན་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་དེ་དག་གིས་གལ་ཏེ་ཟག་པའི་རྒྱུ་བྱེད་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་དེ་སྤོང་ངོ་། །གལ་ཏེ་མི་བྱེད་ན་མི་སྤོང་ངོ་། །གལ་ཏེ་ཟག་པ་སྐྱེད་ན་སྤོང་བར་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་མི་སྐྱེད་ན་མི་སྤོང་ངོ་། །གལ་ཏེ་ཆོས་སྡིག་པ་བྱེད་ན་ཡོངས་སུ་སྤོང་ངོ་། །གལ་ཏེ་དགེ་བ་བྱེད་ན་མི་སྤོང་ངོ་། །ཅི་ལྟར་སྤོང་བར་བྱེད་ཅེ་ན། མཚོན་ཆ་མི་ཐོགས་པར་རྟག་ཏུ་དབེན་པའི་བློའི་ཐབས་ཀྱིས་སྤོང་བར་བྱེད་དེ། དེ་བས་ན་དབེན་པའི་བློས་སྤོང་བ་ཞེས་བྱའོ། །དགེ་བ་སྐྱེ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྡིག་པའི་ཆོས་སྤོང་ངོ་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བདག་གི་ལུས་ལ་ནད་ལྟ་བུ་དང་། རྨ་ལྟ་བུ་དང་། སྐྲངས་པ་ལྟ་བུ་དང་། དགྲ་ལྟ་བུ་དང་། ལུས་ལ་མདས་གཟེར་བ་ལྟ་བུར་རྟོགས་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་འདི་ནི་དགེ་བ་དང་སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་ཡིན་པར་རྟོགས་སོ། །ལུས་འདི་ནི་འདི་ལྟར་མི་གཙང་བ་ཡིན་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་གསོ་ཞིང་རིམ་གྲོ་བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལུས་ལ་ཆགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་གྱི་འཁོར་བའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་ནོ། །རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། བདག་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱིར་གྱི། མི་རྟག་པ་དང་། མི་བདེ་བ་དང་། བདག་མེད་པ་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་གྱི་ཕྱིར་གྱི། སྲིད་པའི་ལམ་གྱི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཐེག་པ་གཅིག་གི་ཕྱིར་གྱི། ཐེག་པ་གསུམ་

― DKG053_Page_0029 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གྱི་ཕྱིར་མ་ཡིན་ནོ། །མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུའི་སྐུ་དམ་པའི་ཕྱིར་གྱི་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་གྱི་ལུས་ཀྱི་བར་གྱི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའི་རྒྱལ་པོའི་ཕྱིར་གྱི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ལུས་རྟག་ཏུ་བསྲུང་བར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ལུས་མ་བསྲུངས་ན་སྲོག་འཚོ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་སྲོག་མི་འཚོ་ན་མདོ་སྡེ་འདི་ཡི་གེར་འདྲི་ཞིང་འཛིན་པའམ། ཀློག་པའམ། འདོན་པའམ། གཞན་ལ་རྒྱས་པར་སྟོན་པའམ། དོན་ཡིད་ལ་བྱེད་པར་མི་ནུས་ཏེ་དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལུས་ཤིན་ཏུ་བསྲུང་བར་བྱའོ། །དོན་དེ་ལྟ་བུའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཟག་པ་ངན་པ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བར་གྱུར་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་ཆུ་རྒལ་བས་ནི་གྲུ་དང་གཟིངས་ཤིན་ཏུ་བསྲུང་ངོ་། །འདྲོན་པོ་ལམ་དུ་ཞུགས་པ་ནི་རྟ་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཤིན་ཏུ་སྐྱོང་ངོ་། །ཞིང་པས་ནི་ལུད་ལ་སོགས་པ་ཤིན་ཏུ་བསྲུང་ངོ་། །དུག་ལ་ཕན་པར་འདོད་པས་ནི་སྦྲུལ་གདུག་པ་ཤིན་ཏུ་བསྲུང་ངོ་། །རྫས་མང་པོ་བདོག་པས་རིགས་ངན་གདོལ་པ་བསྲུང་ངོ་། །དགྲ་ལ་རྒོལ་བས་ནི་མི་རྩལ་ཡོད་པ་བསྲུང་ངོ་། །ཇི་ལྟར་གྲང་བས་མེ་བསྲུང་ངོ་། །ཇི་ལྟར་མཛེ་ཅན་དག་སྨན་གདུག་པ་ཚོལ་བ་བཞིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་ལུས་འདི་ལ་མི་གཙང་བ་ཚད་མེད་པ་དང་ལྡན་ཞིང་ཡོངས་སུ་གང་བར་མཐོང་ཡང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་གཟུངས་སུ་འཛིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འོན་ཀྱང་སྲུང་ཞིང་རིམ་གྲོ་བྱེད་དེ་བྲེལ་ཞིང་ཕོངས་པར་མི་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བལ་གླང་མ་རུངས་པ་དང་བཤེས་གཉེན་མ་རུངས་པ་ལ་སོགས་པ་བརྟགས་ན་གཉིས་སུ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀུན་ཀྱང་ལུས་འཇིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་བལ་གླང་མ་རུངས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་འཇིགས་སྐྲག་པའི་སེམས་མེད་དོ། །སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་ལ་ནི་ཤིན་ཏུ་འཇིགས་སྐྲག་པའི་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བལ་གླང་མ་རུངས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ལུས་འབའ་ཞིག་འཇིག་ནུས་ཏེ་སེམས་འཇིག་མི་ནུས་སོ། །གྲོགས་

― DKG053_Page_0030 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པོ་ངན་པས་ནི་གཉིས་ཀ་འཇིག་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། ། བལ་གླང་ངན་པ་ལ་སོགས་པས་ནི་ལུས་གཅིག་པུ་འཇིག་ནུས་ཀྱི་གྲོགས་པོ་ངན་པས་ནི་དགེ་བའི་ལུས་ཚད་མེད་པ་དང་། དགེ་བའི་སེམས་ཚད་མེད་པ་ཡང་འཇིག་གོ །བལ་གླང་ངན་པ་ལ་སོགས་པས་ནི་མི་གཙང་བའི་ལུས་འབའ་ཞིག་འཇིག་ནུས་ཀྱི་གྲོགས་པོ་ངན་པས་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་ལུས་དང་རྣམ་པར་དག་པའི་སེམས་འཇིག་ནུས་སོ། །བལ་གླང་ངན་པ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཤའི་ལུས་འབའ་ཞིག་འཇིག་ནུས་ཀྱི་གྲོགས་པོ་ངན་པས་ནི་ཆོས་ཀྱི་ལུས་འཇིག་ནུས་སོ། །བལ་གླང་མ་རུངས་པས་བསད་ན་ངན་སོང་གསུམ་དུ་མི་འགྲོ་སྟེ་གྲོགས་པོ་ངན་པས་བསད་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་ངན་སོང་གསུམ་དུ་འགྲོའོ། །བལ་གླང་ངན་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ལུས་ཀྱི་ཁོན་དུ་འགྱུར་ཏེ། གྲོགས་པོ་ངན་པས་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཁོན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་གྲོགས་པོ་ངན་པ་དག་རིང་དུ་སྤང་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་ཟག་པ་ནི་བུས་པ་མ་རབས་དག་མི་སྤོང་བས་ཟག་པ་སྐྱེའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སྤོང་བས་ཟག་པ་མི་སྐྱེའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཡང་དེ་ལྟར་ཟག་པ་མེད་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ་དེ་བས་ན་ཟག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཟག་པ་དང་ཉེ་བ་གང་ཞེ་ན། བུས་པ་མ་རབས་ཐམས་ཅད་ནི་ལུས་དང་སེམས་བདེ་བ་འདོད་པའི་ཕྱིར་གོས་དང་ཟས་དང་མལ་ཆ་དང་། ནད་ཀྱི་རྐྱེན་སྨན་ལ་སོགས་པ་ལེན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རྫས་ཚོལ་ཞིང་སྡིག་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་བྱས་ཀྱང་ཉེས་པར་མི་ཤེས་པས་ངན་སོང་གསུམ་དུ་འཁོར་ཏེ་དེ་བས་ན་ཟག་པ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་དེ་ལྟ་བུའི་ཉེས་པ་མཐོང་བས་རྣམ་པར་སྤོང་བར་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་གོས་འདོད་ན་ཡང་ལེན་མོད་ཀྱི་ལུས་ཀྱི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་འབའ་ཞིག་གི་ཕྱིར་རོ། །ང་རྒྱལ་དང་དྲེགས་པ་མི་སྐྱེད་པར་རྟག་ཏུ་དམའ་བའི་སེམས་དང་། རྒྱན་དང་། བཟང་པོ་འདོད་པའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་གྱི་ངོ་ཚ་བ་དང་། ཚ་བ་དང་། གྲང་བ་དང་། རླུང་དང་། ཆར་པ་དྲག་པོ་དང་། མཆུ་སྨྱུང་དང་། སྦྲང་བུ་དང་། གདུག་པ་དག་གིས་ཟོས་སུ་དོགས་པས་སྐྱབས་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཆའ་བ་དང་། ཟ་བ་ལེན་ཀྱང་

― DKG053_Page_0031 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཆགས་པའི་སེམས་མེད་ལ་ལུས་ཀྱི་ཕྱིར་མ་ཡིན་གྱི། རྟག་ཏུ་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཉམ་ཚག་གི་ཕྱིར་མ་ཡིན་གྱི་སེམས་ཅན་གྱི་ཕྱིར་རོ། །ང་རྒྱལ་དང་དྲེགས་པའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་གྱི། ལུས་དང་སྟོབས་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཁོན་པ་དང་དགྲའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་གྱི། བཀྲེས་པའི་རྨ་གསོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རོ་དམ་པ་རྙེད་ཀྱང་དེ་ལ་ཆགས་པའི་སེམས་མེད་དོ། །གནས་ཁང་དག་ལེན་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། ཆགས་པ་དང་དྲེགས་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་གནས་པར་མི་བྱེད་ཀྱི། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གནས་སུ་བྱ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་དགྲ་བཅོམ་པ་དང་། རླུང་དང་ཆར་དྲག་པོའི་གནས་ཀྱི་ཕྱིར་གནས་ཁང་ལེན་ཏོ། །ནད་ཀྱི་རྐྱེན་སྨན་ཚོལ་བ་ལ་ཡང་ཆགས་པའི་སེམས་མེད་དེ་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཕྱིར་གྱི་སྲོག་འཚོ་བའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འཚོ་བ་རྟག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་ཤུ་བའི་ནད་ཀྱིས་བཏབ་པ་ཕྱེ་དང་མར་གྱིས་བསྐུས་ཏེ། གོས་ཀྱིས་དཀྲིས་ཤིང་རྣག་དང་ཁྲག་བྱུང་བ་ལ་ཤུ་བ་སོས་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་སྨན་གྱིས་བྱུགས་ཏེ། རླུང་བཙའ་བའི་ཕྱིར་ཁང་པ་ཟབ་མོར་འདུག་པ་དང་འདྲ་བར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ་ལུས་ལ་རྨ་ལྟ་བུར་རྟོག་ཅིང་གོས་ཀྱིས་གཡོགས་པ་དང་། བུ་ག་དགུ་ནས་རྣག་ཟག་པའི་ཕྱིར་ཟས་ཚོལ་བ་དང་། རླུང་དང་ཆར་དྲག་པོའི་སྐྱབས་ཀྱི་ཕྱིར་གནས་ཁང་ལེན་པ་དང་། དུག་རྣམ་པ་བཞིའི་ཕྱིར་སྨན་ཚོལ་བ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོ་བྱད་རྣམ་པ་བཞི་ལེན་པ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་གྱི་ཕྱིར་ཏེ། འཚོ་བའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་འདི་སྙམ་དུ་གལ་ཏེ་བདག་གིས་ཡོ་བྱད་རྣམ་པ་བཞི་འདི་མ་བླངས་ན། ལུས་མེད་ཅིང་མི་བརྟན་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་མི་བརྟན་པར་གྱུར་ན་སྡུག་བསྔལ་མི་བཟོད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་མི་བཟོད་པར་གྱུར་ན་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་བཟོད་ན་དགེ་བའི་ཆོས་ཚད་མེད་པ་བསྒོམ་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་བདག་སྡུག་བསྔལ་ལ་བཟོད་མི་ནུས་ན་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བ་ལ་ཞེ་སྡང་གི་སེམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །བདེ་བ་མྱོང་བ་ལ་ཆགས་པའི་སེམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། གལ་ཏེ་བདེ་བ་ཚོལ་བ་ལས་མ་རྙེད་ན་མ་རིག་པ་སྐྱེ་

― DKG053_Page_0032 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་བུས་པ་མ་རབས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ནི་ཡོ་བྱད་རྣམ་པ་བཞི་ལས་ཟག་པ་སྐྱེ་བར་གྱུར་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་རབ་ཏུ་རྟོག་ཅིང་རྟོགས་པས་ཟག་པ་མི་སྐྱེད་དོ། །དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལའང་ཟག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་ན། ཅི་སྟེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཟག་པ་མངའ་བའོ་ཞེས་བྱ། དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ནི་ཟག་པ་མི་མངའ་བ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་བུས་པ་མ་རབས་ཐམས་ཅད་ནི་ལུས་དང་སེམས་ཤིན་ཏུ་སྲུང་ཡང་མི་དགེ་བའི་རྟོག་པ་རྣམ་པ་གསུམ་སྐྱེའོ། །དེའི་རྒྱུ་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ཉོན་མོངས་པ་ཡོངས་སུ་བཅད་དེ། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་གྱི་གནས་སུ་སྐྱེས་ཀྱང་ཕྱིར་ངན་སོང་གསུམ་དུ་ལྟུང་ངོ་། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་མི་ཞིག་རྒྱ་མཚོ་རྒལ་བ་ཕ་རོལ་གྱི་འགྲམ་དུ་ཕྱིན་དུ་ཉེ་བ་ལས་ཆུར་ནུབ་སྟེ་ཤིའོ། །བུས་པ་མ་རབས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། སྲིད་པ་གསུམ་ཟད་དུ་ཉེ་བ་ལས་ཕྱིར་ཡང་ངན་སོང་གསུམ་དུ་ལྟུང་ངོ་། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དགེ་བའི་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་བའི་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དྲུག་གོ །བུས་པ་མ་རབས་དགེ་བའི་སེམས་ནི་ཞན་གྱི་མི་དགེ་བ་ནི་རབ་ཏུ་འབར་རོ། །དགེ་བའི་སེམས་ཞན་པའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་སེམས་སྲབ་པར་གྱུར་ཏོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་སེམས་སྲབ་པས་ཟག་པ་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་ཞིང་འཕེལ་བར་གྱུར་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་ཡོངས་སུ་དག་པས་རྟོག་པ་གསུམ་གྱི་སྐྱོན་མཐོང་ངོ་། །རྟོག་པ་གསུམ་པོ་འདི་ནི་སྐྱོན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དང་བཅས་པས་རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་གྱི་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་དགྲ་ཡིན་པར་རྟོགས་སོ། །རྟོག་པ་གསུམ་པོ་འདིའི་རྒྱུ་འདིའི་རྐྱེན་གྱིས་སེམས་ཅན་མ་རབས་ཚད་མེད་པ་སྙེད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་མི་མཐོང་བར་བྱེད་ཅིང་བསྐལ་པ་ཚད་མེད་པའི་བར་དུ་ལོག་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། བདག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མེད་ཀྱི། ཡོངས་སུ་དག་པ་འབའ་ཞིག་ཡོད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཏན་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལྟ་ལ་རྟག་པའང་མེད་

― DKG053_Page_0033 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བདེ་བ་ཡང་མེད། བདག་ཀྱང་མེད། ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡང་མེད་དེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་སེམས་ཀྱིས་རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། བདག་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་སྨྲའོ། །ཡང་དག་པར་ན་ཐེག་པ་གསུམ་ཡང་མེད་དེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཐེག་པ་གསུམ་ཡོད་དོ་ཞེས་སྨྲའོ། །བདེན་པའི་ལམ་གཅིག་པུ་ནི་ཡང་དག་པར་བདེན་པ་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་སེམས་ཀྱིས་བདེན་པ་གཅིག་ཀྱང་མེད་པ་སྨྲའི། མི་དགེ་བའི་རྟོག་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་ནི་རྟག་ཏུ་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྨད་པ་ཡིན་ནོ། །མི་དགེ་བའི་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་གསུམ་པོ་འདི་ནི་རྟག་ཏུ་བདག་དང་། གཞན་ལ་ཡང་རབ་ཏུ་འཚེའོ། །རྟོག་པ་གསུམ་པོ་འདི་ཡོད་པས་མི་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་རྟག་ཏུ་ཕྱི་བཞིན་དུ་འབྲང་བར་གྱུར་ཏོ། །རྟོག་པ་གསུམ་པོ་འདི་ཉིད་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གསུམ་དུ་འགྱུར་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་འཁོར་བ་མཐའ་ཡས་པ་སྙེད་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་འདི་ལྟར་རྟོག་པ་གསུམ་ལ་རྟག་ཏུ་ཡོངས་སུ་རྟོག་གོ །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་གལ་ཏེ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཞིག་གིས་འདོད་པའི་རྟོག་པ་སྐྱེས་ན་ཅང་མི་སྨྲ་བར་མི་ལེན་ཏོ། །དཔེར་ན་མི་རབ་ཏུ་བཟང་ཞིང་གཙང་སྦྲ་ཆེ་བ་ནི་ལུད་དང་། མི་གཙང་བ་ཐམས་ཅད་མི་ལེན་ཏོ། །མེ་མུར་རབ་ཏུ་འབར་བ་ལ་ནི་སུ་ཡང་ལག་གིས་མི་ལེན་ཏོ། །བྲམ་ཟེ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་བ་ལང་གི་ཤ་དང་མི་འབགས་སོ། །ཇི་ལྟར་འགྲངས་པ་དག་ནི་ཟས་ངན་པ་མི་ཆུད་དོ། །ཇི་ལྟར་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ནི་གདོལ་པའི་རིགས་ངན་ཐམས་ཅད་དང་སྟན་གཅིག་ལ་མི་འདུག་པ་དང་འདྲ་བར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟོག་པ་གསུམ་མི་ལེན་ཅིང་མྱོང་བར་མི་བྱེད་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བདག་ལ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་ཡིན་པར་ཤེས་ན་བདག་གིས་ཇི་ལྟར་མི་དགེ་བའི་ཆོས་འདི་དག་སྤྱོད་པར་བྱ་གལ་ཏེ་མི་དགེ་བའི་རྟོག་པ་དེ་དག་སྤྱོད་ན་སེམས་ཅན་གྱི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་དུ་མི་རུང་ངོ་། །བདག་ལ་བདག་གིས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་ཡིན་ནོ་ཞེས་མ་བྱས་ཀྱང་སེམས་ཅན་གྱིས་ཚུལ་འདི་

― DKG053_Page_0034 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བལྟས་ནས་བདག་ལ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །བདག་གིས་ད་གལ་ཏེ་མི་དགེ་བའི་རྟོག་པ་དེ་ལྟ་བུ་བསྐྱེད་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བསླུ་བར་འགྱུར་རོ། །བདག་སྔོན་ཡང་བསླུས་པས་བསྐལ་པ་ཚད་མེད་པའི་བར་དུ་འཁོར་བར་འཁོར་ཏེ། ངན་སོང་གསུམ་དུ་ལྟུང་བར་གྱུར་ཏོ། །བདག་གིས་གལ་ཏེ་མི་དགེ་བའི་སེམས་ཀྱིས་སྦྱིན་བདག་དད་པས་བྱིན་པ་བླངས་ན་ལྷ་དང་། མི་དང་། དྲང་སྲོང་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་ལྡན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དབང་བྱས་ཤིང་སྨད་པར་འགྱུར་རོ། །བདག་གིས་གལ་ཏེ་མི་དགེ་བའི་རྟོག་པས་སྦྱིན་བདག་དད་པས་བྱིན་པ་བླངས་སམ་གལ་ཏེ་སྦྱིན་བདག་གི་འབྲས་བུ་ཆུང་བར་གྱུར་ཏམ། འབྲས་བུའི་དོན་མེད་པར་གྱུར་ཏམ། བདག་གིས་གལ་ཏེ་མི་དགེ་བའི་སེམས་ཀྱིས་སྦྱིན་བདག་གིས་བྱིན་པ་བླངས་ན་སྦྱིན་བདག་དད་པའི་དགྲར་འགྱུར་རོ། །སྦྱིན་བདག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བདག་ལ་བུ་གཅིག་པ་བཞིན་དུ་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་ན་བདག་གིས་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་སླུ་ཞིང་དགྲར་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྦྱིན་བདག་གིས་འབྲས་བུ་མ་ཐོབ་པའམ། འབྲས་བུ་ཆུང་བར་གྱུར་ན་རྟག་ཏུ་བདག་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཞེས་བརྗོད་པའང་མི་རུང་ངོ་། །རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ནི་མི་དགེ་བ་སྐྱེད་པའི་མི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་མི་དགེ་བ་སྐྱེད་ན་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཞེས་མི་བྱའོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ནི་ལུས་དང་ངག་ཏུ་ལྡན་པའོ། །གལ་ཏེ་མི་ལྡན་ན་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཞེས་མི་བྱའོ། །བདག་ཕ་མ་དང་། ཕུ་ནུ་དང་། ཆུང་མ་དང་། བུ་དང་། གཉེན་བཤེས་ཐམས་ཅད་བཏང་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ལམ་བསྒོམ་པ་འདི་དགེ་བའི་རྟོག་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་བསྒོམ་པའི་དུས་ལ་བབ་ཀྱི་མི་དགེ་བའི་རྟོག་པ་བསྒོམ་པའི་དུས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་མི་ལ་ལ་ཞིག་རྒྱ་མཚོར་ཞུགས་ཏེ་རིན་པོ་ཆེ་ཚོལ་བ་ལས་རིན་པོ་ཆེ་ཡང་དག་པ་ནི་མི་ལེན་པར་ཆུ་ཤེལ་ལེན་པ་དང་མཚུངས་སོ། །གཞན་ཡང་ལ་ལ་ཞིག་རོལ་མོ་དམ་པ་སྤོང་ཞིང་ལུད་དང་མི་གཙང་བའི་གནས་སུ་རྩེ་བ་དང་། ཇི་ལྟར་རིན་པོ་ཆེའི་བུ་མོ་བོར་ཏེ་བྲན་མོ་དང་ཉལ་བ་དང་ཇི་ལྟར་གསེར་གྱི་སྣོད་སྤངས་ཏེ་ཁམ་ཕོར་སྤྱོད་པ་དང་། ཇི་ལྟར་བདུད་རྩི་སྤོང་ཞིང་དུག་འཐུང་བ་དང་། ཇི་ལྟར་མཛའ་ཞིང་ཉེ་བའི་སྨན་པ་མཁས་པ་སྤངས་ཏེ་

― DKG053_Page_0035 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དགྲ་དང་ཁོན་དུ་གྱུར་པའི་སྨན་པ་མ་རུངས་པ་ལས་སྨན་ལེན་ཅིང་འཐུངས་པ་དང་མཚུངས་ཏེ། བདག་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་བར་སྟོན་པ་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་རོ་བདུད་རྩི་དང་འདྲ་བ་སྤངས་ཤིང་བདུད་ཀྱི་མི་དགེ་བའི་རྟོག་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་འཐུང་བ་དང་འདྲའོ། །མིའི་ལུས་ཤིན་ཏུ་རྙེད་དཀའ་བ་མེ་ཏོག་ཨུ་དུམ་བཱ་ར་དང་འདྲ་བ་ནི་བདག་གིས་ད་ཐོབ་པར་འགྱུར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་ཕྲད་དཀའ་བ་མེ་ཏོག་ཨུ་དུམ་བཱ་ར་དང་འདྲ་བ་ནི་ད་བདག་གིས་ཕྲད་པར་གྱུར། རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་དཀོན་མཆོག་མཐོང་བ་དང་ཐོས་པར་དཀའ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་རུ་སྦལ་ལོང་བ་གཉའ་ཤིང་གི་བུ་ག་དང་ཕྲད་པ་དང་འདྲ་བ་ནི་བདག་གིས་ད་ཐོས་པར་གྱུར་ཏེ། མིའི་ཚེ་མི་སྡོད་པ་ནི་རི་གཟར་བོའི་ཤྭ་བས་མགྱོགས་ཏེ། དེང་ཡོད་ཀྱང་སང་ཡོད་པར་མི་མངོན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་སེམས་ཕྱལ་པར་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་གནས། ལང་ཚོ་བ་ཡང་མི་སྡོད་པ་ནི་རྟ་རྒྱུག་པ་བས་ཀྱང་མགྱོགས་ན་ཅི་སྟེ་དེ་ལ་བསྙེམས་ཤིང་ང་རྒྱལ་དང་དྲེགས་པ་བསྐྱེད་ཇི་ལྟར་ཡི་དགས་མ་རུངས་པ་མི་ལ་སྐབས་ཚོལ་བ་ལྟར་ཆེན་པོ་བཞིའི་ཡི་དགས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། རྟག་ཏུ་བདག་ལ་ཉེས་པའི་སྐབས་ཚོལ་ན་ཅི་སྟེ་མི་དགེ་བའི་རྟོག་པ་བསྐྱེད་པར་བྱ། དཔེར་ན་ཁང་པ་རུལ་པ་རྡིབ་ཏུ་ཉེ་བ་དང་འདྲ་བར་བདག་གི་ཚེ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་མི་དགེ་བ་བསྐྱེད། བདག་ནི་དགེ་སྦྱོང་ཞེས་བྱ་སྟེ། དགེ་སྦྱོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་རྟོག་པ་ལ་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བདག་གིས་ད་མི་དགེ་བའི་རྟོག་པ་བསྐྱེད་ན་དགེ་སྦྱོང་ཞེས་ཇི་སྐད་གདགས། བདག་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ནི་དགེ་བའི་ལམ་བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བདག་གིས་ད་མི་དགེ་བ་སྤྱོད་ན་ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ། བདག་ནི་བྲམ་ཟེ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བྲམ་ཟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པའོ། །བདག་གིས་མི་ཚངས་པ་མི་དགེ་བའི་རྟོག་པ་སྤྱོད་ན། ཇི་ལྟར་བྲམ་ཟེ་ཞེས་བྱ། བདག་ནི་རྒྱལ་རིགས་ཆེན་པོ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། རྒྱལ་རིགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགྲ་ཐུལ་པ་ཡིན་ན། བདག་ད་མི་དགེ་བའི་དགྲ་མི་ཐུལ་ན། ཇི་ལྟར་རྒྱལ་རིགས་ཞེས་བྱ། བདག་ནི་དགེ་སློང་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། དགེ་སློང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་འཇོམས་པ་ཞེས་བྱ་ན་བདག་དེང་མི་དགེ་བའི་རྟོག་

― DKG053_Page_0036 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་ཉོན་མོངས་པ་མ་བཅོམ་ན་ཇི་ལྟར་དགེ་སློང་ཞེས་གདགས། འཇིག་རྟེན་ན་རྣམ་པ་འདི་དྲུག་ནི་ཤིན་ཏུ་ཕྲད་པར་དཀའ་སྟེ་བདག་གིས་ད་ཕྲད་པར་གྱུར་ན་ཅིའི་ཕྱིར་མི་དགེ་བའི་རྟོག་པ་སེམས་ལ་གནས་པར་བྱ། རྣམ་པ་དྲུག་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་བ་ཕྲད་པར་དཀའ་བ་དང་། དམ་པའི་ཆོས་ཐོས་པར་དཀའ་བ་དང་། འཇིགས་པའི་སེམས་སྐྱེ་བར་དཀའ་བ་དང་ཡུལ་གྱི་དབུས་སུ་སྐྱེ་བར་དཀའ་བ་དང་། མིའི་ལུས་ཐོབ་པར་དཀའ་བ་དང་། དབང་པོ་རྣམས་དང་ལྡན་པར་དཀའ་བའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་དྲུག་ཐོབ་པར་དཀའ་བ་ནི་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་མི་དགེ་བའི་རྟོག་པ་བསྐྱེད་པའི་མི་རིགས་སོ་སྙམ་སེམས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་ཚེ་འདི་ལྟར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ནི་རྟག་ཏུ་མི་དགེ་བའི་སེམས་ལ་བརྩོན་འགྲུས་སུ་རབ་ཏུ་རྟོག་གོ་བུས་པ་མ་རབས་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་མི་དགེ་བའི་སེམས་ཀྱི་སྐྱོན་མི་མཐོང་བས་རྟོག་པ་གསུམ་ལེན་ཏེ། དེ་བས་ན་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་མཐོང་ནས་མི་ལེན། མི་ཆགས་ཡོངས་སུ་གཏོང་ཞིང་མི་སྲུང་ལ། འཕགས་པའི་ལམ་བརྒྱད་ལ་བརྟེན་ཏེ། སྐྲོད་པ་དང་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་དེ། དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་ཟག་པ་མི་ལེན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཟག་པ་ཡོད་ཅེས་སྨྲ། དོན་དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བུས་པ་མ་རབས་ནི་གལ་ཏེ་ལུས་དང་སེམས་ལ་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གདུངས་ན་མི་དགེ་བ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སྐྱེའོ། །གལ་ཏེ་ལུས་ནའམ། སེམས་ན་ན་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱིས་མི་དགེ་བའི་ལས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་བྱེད་དོ། །མི་དགེ་བ་བྱས་པས་ངན་སོང་གསུམ་དུ་འཁོར་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་རྫོགས་པར་མྱོང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བུས་པ་མ་རབས་ནི་དྲན་པ་དང་ཤེས་རབ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཟག་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སྐྱེས་ཏེ་དེ་ནི་དྲན་པའི་ཟག་པ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་རྟག་ཏུ་འདི་སྙམ་དུ་བདག་སྔོན་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པའི་བར་དུ་ལུས་དང་སེམས་འདིའི་དབང་གིས་མི་དགེ་བ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་བྱས་

― DKG053_Page_0037 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སོ། །དེ་ལྟར་བྱས་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་འཁོར་བར་རབ་ཏུ་འཁོར་ཏེ། ངན་སོང་གསུམ་དུ་སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་རྫོགས་པར་མྱོང་ཞིང་བདག་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ལམ་ལས་ཐག་རིང་དུ་བྱས་སོ་སྙམ་བསམས་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་རྒྱུ་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་བདག་གིས་ལུས་དང་སེམས་ལ་རབ་ཏུ་འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་བསྐྱེད་དེ། མི་དགེ་བ་མང་པོ་ཡོངས་སུ་སྤོང་ཞིང་དགེ་བའི་ལམ་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་རྒྱལ་པོ་ཞིག་གིས་སྦྲུལ་གདུག་པ་བཞི་སྣོད་གཅིག་གི་ནང་དུ་བཅུག་ནས་མི་ཞིག་བསྲུང་ཞིང་བསྙོད་པ་དང་། བསྙལ་བ་དང་། བསླང་བ་དང་། བཀྲུ་བ་ལ་སོགས་པའི་ལས་བྱེད་དུ་བཅུག་གོ །གལ་ཏེ་སྦྲུལ་དེ་ལས་གཅིག་ཁྲོས་པར་གྱུར་ན་ངས་ཁྲིམས་བཞིན་དུ་མི་མང་པོ་འདུས་པའི་ནང་དུ་གསད་དོ་ཞེས་བསྒོའོ། །དེ་ནས་མི་དེས་རྒྱལ་པོས་བསྒོ་བ་ཐོས་ནས་ཤིན་ཏུ་སྐྲག་པའི་སེམས་སྐྱེས་ཏེ་སྦྲུལ་གྱི་སྣོད་བོར་ནས་བྲོས་སོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོས་རིགས་ངན་གདོལ་པ་རལ་གྲི་ཐོགས་པ་ལྔ་ཕྱི་བཞིན་དུ་སྙེགས་སུ་བཀྱེའོ། །མི་དེས་ཕྱིར་བལྟས་པ་དང་། ཕྱི་ནས་མི་ལྔ་འོང་བ་མཐོང་ནས་དེ་བས་ཀྱང་མྱུར་བར་སོང་ངོ་། །དེ་ནས་མི་ལྔས་ལོག་པའི་ཐབས་ཀྱིས་ཐོགས་པའི་རལ་གྲི་སྦས་ནས་མི་གཅིག་ཉེ་ཞིང་མཛའ་བ་ལྟར་སྒྱུས་ཉེ་བར་བསྙེན་ཏེ། དེ་ལ་འདི་སྐད་དུ་ཁྱོད་ཕྱིར་ཤོག་ཅིག་ཅེས་སྨྲས་སོ། །མི་དེས་ཡིད་མ་ཆེས་ནས་གབ་ཏུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་གྲོང་ཁྱེར་ཞིག་ཏུ་སོང་ངོ་། །གྲོང་ཁྱེར་དུ་ཞུགས་ནས་ཁང་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བལྟས་ན་མི་གཅིག་ཀྱང་མི་སྣང་ལ། རྫ་མ་དང་སྣོད་དག་གི་ནང་དུ་བལྟས་ན་ཐམས་ཅད་སྟོང་སྟེ་ཅི་ཡང་མེད་པར་མཐོང་ངོ་། །དེས་མི་ཡང་མ་མཐོང་། རྫས་ཀྱང་མ་རྙེད་ནས་ས་ལ་འདུག་པ་དང་། ནམ་མཁའ་སྟོང་པ་ལས་ཀྱེ་རིགས་ཀྱི་བུ་གྲོང་ཁྱེར་སྟོང་པ་འདི་ན་མི་གཅིག་ཀྱང་མི་གནས་ལ། དོ་ནུབ་དགྲ་མ་རུངས་པ་དྲུག་འོང་ངོ་། །གལ་ཏེ་ཁྱོད་དེ་དང་ཕྲད་ན་སྲོག་གསོན་པོར་མི་འགྱུར་ན་ཁྱོད་ཅི་སྟེ་ལེ་ལོ་བྱེད་ཅེས་པའི་སྒྲ་གྲགས་སོ། །དེ་ནས་མི་དེ་དེ་བས་ཀྱང་འཇིགས་སྐྲག་ནས་ཡང་དེ་ནས་བྱུང་སྟེ་སོང་བ་ལས་ལམ་དུ་ཆུ་ཆེན་པོ་ཞིག་དང་ཕྲད་དོ། །ཆུ་དེ་ཤིན་ཏུ་དྲག་སྟེ་གྲུ་དང་གཟིངས་མེད་མོད་ཀྱི། འཇིགས་སྐྲག་པའི་ཕྱིར་

― DKG053_Page_0038 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྩྭ་དང་ཤིང་མང་པོ་བསྡུས་ནས་གཟིངས་བཅས་སོ། །ཡང་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གལ་ཏེ་འདིར་འདུག་ན་སྦྲུལ་གདུག་པ་དང་། རིགས་ངན་གདོལ་པ་ལྔ་དང་། སྒྱུས་ཉེ་བ་གཅིག་དང་། དགྲ་མ་རུངས་པ་དྲུག་གི་གནོད་པས་འཚེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཆུ་འདི་ལ་རྒལ་ན་ཡང་གཟིངས་བརྟན་དུ་མི་རུང་སྟེ། ཆུར་ནུབ་ཅིང་ཤི་བར་འགྱུར་རོ། །ཆུར་ནུབ་སྟེ་ཤི་ན་ཡང་བླའི་སྦྲུལ་དང་དགྲས་གཙེ་བར་མི་བྱའོ་སྙམ་བསམས་ནས་དེ་ནས་རྩྭའི་གཟིངས་ཕུལ་ཏེ་ཆུའི་ནང་དུ་བཅུག་ནས་དེའི་སྟེང་དུ་ལུས་འདུག་སྟེ་ལག་པས་ནི་བྲུས་རྐང་པས་ནི་འཕྲས་ནས་ཆུ་ཡང་ཆོད་དེ། ཕ་རོལ་གྱི་འགྲམ་དུ་བདེ་བར་ཕྱིན་ནས་སེམས་དང་ཡིད་བདེ་བར་གྱུར་ཏེ། འཇིགས་པ་དང་སྐྲག་པ་མེད་པར་གྱུར་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་འདི་ཐོས་ནས་གཟུངས་སུ་འཛིན་པ་ཡང་ལུས་ལ་ནི་སྣོད་དང་འདྲ་བར་རྟོག །ས་དང་། ཆུ་དང་། མེ་དང་རླུང་ལ་ནི་སྦྲུལ་གདུག་པ་བཞི་ལྟ་བུར་རྟོག་སྟེ། ལྟ་བའི་གདུག་པ་དང་། རེག་པའི་གདུག་པ་དང་། དབུགས་ཀྱི་གདུག་པ་དང་། ཟོས་པའི་གདུག་པ་ལྟ་བུར་རྟོག་གོ །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གདུག་པ་དེ་བཞི་དང་ཕྲད་ན་ཚེའི་དུས་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་གྱི་ཆེན་པོ་བཞི་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། མཐོང་བས་མི་དགེ་བ་བྱེད་པ་དང་། རེག་པས་མི་དགེ་བ་བྱེད་པ་དང་། འདྲིས་པས་མི་དགེ་བ་བྱེད་པ་དང་། ཟོས་པས་མི་དགེ་བ་བྱེད་དེ། དེའི་རྒྱུ་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སྦྲུལ་གདུག་པ་བཞི་རྟོག་པ་ལས་རིགས་བཞི་ཡོད་དོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། རྒྱལ་རིགས་དང་། བྲམ་ཟེའི་རིགས་དང་། རྗེའུ་རིགས་དང་། གདོལ་རིགས་སོ། །ཆེན་པོ་བཞིའི་སྦྲུལ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། རང་བཞིན་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་དོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་སྲ་བའི་རང་བཞིན་དང་། གཤེར་བའི་རང་བཞིན་དང་། དྲོ་བའི་རང་བཞིན་དང་། གཡོ་བའི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཆེན་པོ་བཞི་དང་། སྦྲུལ་གདུག་པ་བཞི་རང་བཞིན་གྱིས་འདྲ་བར་རྟོག་གོ །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་

― DKG053_Page_0039 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཆེན་པོ་བཞི་ལ་སྦྲུལ་གདུག་པ་བཞི་ལྟ་བུར་རྟོག་གོ །ཇི་ལྟར་རྟོག་ཅེ་ན། སྦྲུལ་གདུག་པ་བཞི་ནི་རྟག་ཏུ་མི་ལ་སྐབས་ཚོལ་ཏེ་ཇི་ལྟར་ནམ་ཞིག་མཐོང་བར་འགྱུར། ནམ་ཞིག་རེག་པར་འགྱུར། ནམ་ཞིག་དབུགས་ཀྱིས་རྔུབ་པར་འགྱུར། ནམ་ཞིག་བཟའ་བར་འགྱུར་སྙམ་སེམས་སོ། །ཆེན་པོ་བཞིའི་སྦྲུལ་གདུག་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་གྱི་ཉེས་པའི་སྐྱོན་ཚོལ་ལོ། །གལ་ཏེ་སྦྲུལ་གདུག་པ་བཞིས་གསད་ན་ནམ་དུ་ཡང་ངན་སོང་གསུམ་དུ་མི་འགྲོའོ། །གལ་ཏེ་ཆེན་པོ་བཞིས་བསད་པར་གྱུར་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་ངན་སོང་གསུམ་དུ་འགྲོ་བར་ངེས་ཏེ་ཐེ་ཚོམ་མེད་དོ། །སྦྲུལ་གདུག་པ་བཞི་ནི་ལེགས་པར་གསོས་ཀྱང་ཕྱིར་མི་ལ་གསོད་པར་སེམས་སོ། །ཆེན་པོ་བཞི་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། རྟག་ཏུ་གསོ་ཞིང་རིམ་གྲོ་བྱས་ཀྱང་རྟག་ཏུ་མི་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་བྱེད་དུ་བཅུག་གོ །སྦྲུལ་གདུག་པ་བཞི་ལས་གལ་ཏེ་གཅིག་ཁྲོས་ན་མི་ལ་གསོད་པར་ནུས་སོ། །ཆེན་པོ་བཞིའི་རང་བཞིན་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཆེན་པོ་གཅིག་གི་ཤས་མ་མཉམ་ན་ཡང་མི་ལ་གསོད་པར་ནུས་སོ། །སྦྲུལ་གདུག་པ་བཞི་ནི་ལྷན་ཅིག་ཏུ་གནས་ཀྱང་བཞི་པོའི་སེམས་སོ་སོའོ། །ཆེན་པོ་བཞིའི་སྦྲུལ་གདུག་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། ལྷན་ཅིག་གནས་ཀྱང་རང་བཞིན་སོ་སོའོ། །སྦྲུལ་གདུག་པ་དེ་བཞི་ལ་བཀུར་སྟི་བྱས་ཀྱང་ཉེ་བར་བསྟེན་དཀའོ། །ཆེན་པོ་བཞིའི་སྦྲུལ་གདུག་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། བཀུར་སྟི་བྱས་ཀྱང་ཉེ་བར་བསྟེན་དཀའོ། །གལ་ཏེ་སྦྲུལ་གདུག་པ་བཞིས་ཟིན་ན་དགེ་སྦྱོང་ངམ་བྲམ་ཟེ་ལ་སོགས་པས་རིག་སྔགས་དང་སྨན་གྱིས་གསོ་ནུས་སོ། །ཆེན་པོ་བཞིས་གསད་ན་དགེ་སྦྱོང་ངམ་བྲམ་ཟེ་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་རིག་སྔགས་དང་སྨན་བཟང་པོས་གསོས་ཀྱང་མི་སོས་སོ། །སྦྲུལ་ལ་རྩེ་བ་དག་ཀྱང་སྦྲུལ་གདུག་པ་བཞིའི་དྲི་མནམ་པས་ཕོག་ན་རབ་ཏུ་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། ཆེན་པོ་བཞིའི་མནམ་པ་ཚོར་ན་རབ་ཏུ་སྤོང་ངོ་། །དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་འདི་སྙམ་དུ་ཆེན་པོ་བཞིའི་སྦྲུལ་གདུག་པ་ལ་རབ་ཏུ་འཇིགས་པ་བསྐྱེད་དེ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་ནས་མྱུར་བར་བྲོས་ཏེ་

― DKG053_Page_0040 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འཕགས་པའི་ལམ་བརྒྱད་ལ་བསྒོམ་པར་བྱའོ་སྙམ་སེམས་སོ། །རིགས་ངན་ལྔ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ལྔའི་དཔེའོ། །ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་རིགས་ངན་ལྟ་བུར་རྟོག་ཅེ་ན། རིགས་ངན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་ཏུ་མཛའ་ཞིང་སྡུག་པ་དང་སོ་སོར་ཕྲལ་ཏེ། དགྲ་སྡང་བ་དང་ལྷན་ཅིག་སྤྲོད་དོ། །ཕུང་པོ་ལྔ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། འགྲོ་བ་མང་པོ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་ཆགས་ཤིང་ཉེ་བར་བྱེད་དེ། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་ནི་བྲལ་བར་བྱེད་དོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་རིགས་ངན་ནི་རལ་གྲི་དང་ཕུབ་དང་། མདའ་གཞུ་དང་། གོ་ཆ་དང་། མདུང་དང་། མཚོན་ཆ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བདག་ལ་བརྒྱན་ཅིང་གཞན་ལ་གནོད་པར་བྱེད་དོ། །ཕུང་པོ་ལྔ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་བརྒྱན་ནས་གཏི་མུག་ཅན་ལ་འཚེ་ཞིང་སྲིད་པ་རྣམས་སུ་ལྟུང་བར་བྱེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་རིགས་ངན་ནི་འགྲོ་བ་ཉེས་པ་བྱུང་བ་ཡོད་ན་གསོད་དོ། །ཕུང་པོ་ལྔ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཉེས་པ་དང་བཅས་པས་རྟག་ཏུ་གསོད་དོ། །དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་རིགས་ངན་ལྔ་ལྟ་བུར་རབ་ཏུ་རྟོགས་སོ། །གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་རིགས་ངན་ལྟ་བུར་རྟོགས་ཏེ། རིགས་ངན་ནི་བྱམས་པ་དང་བརྩེ་བའི་སེམས་མེད་དེ། དགྲ་དང་གཉེན་གཉིས་ཀ་གསོད་དོ། །ཕུང་པོ་ལྔ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། བྱམས་པ་དང་བརྩེ་བའི་སེམས་མེད་པས། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་གཉིས་ཀ་གསོད་དོ། །རིགས་ངན་ནི་མི་ཐམས་ཅད་ལ་འཚེའོ། །ཕུང་པོ་ལྔ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་འཁོར་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཚེའོ། །དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་རིགས་ངན་ལྟ་བུར་རྟོག་གོ །རིགས་ངན་ནི་རྟག་ཏུ་འཚེ་བའི་སེམས་དང་བཅས་སོ། །ཕུང་པོ་ལྔ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་རྟག་ཏུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པས་འཚེ་བའི་སེམས་དང་བཅས་སོ། །ཇི་ལྟར་མི་རྐང་པ་མེད་པ་ལ་རལ་གྲི་དང་མཚོན་ཆ་དང་གཡོག་མེད་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་རིགས་ངན་གྱིས་གསོད་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། རྐང་

― DKG053_Page_0041 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་མེད་ཅིང་མཚོན་ཆ་མེད་དེ་གཡོག་མེད་ན་ཕུང་པོ་ལྔས་གསོད་པར་འགྱུར་རོ། །རྐང་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །རལ་གྲི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་བོ། །གཡོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཏེ། དེ་གསུམ་མེད་ན་ཕུང་པོ་ལྔའི་དགྲས་འཚེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་རིགས་ངན་ལྟ་བུར་རྟོག་གོ །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་རིགས་ངན་པས་ཀྱང་ལྷག་པར་རྟོག་གོ །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་གང་རིགས་ངན་གྱིས་གསད་ན་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་མི་ལྟུང་ངོ་། །ཕུང་པོ་ལྔས་བསད་ན་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང་སྟེ། དོན་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་རིགས་ངན་པས་ལྷག་པར་རྟོག་གོ །དེ་ལྟར་རྟོགས་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་དམ་འཆའོ། །བདག་ཚེ་གཅིག་གི་བར་དུ་རིགས་ངན་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་ཀྱང་བླའི། སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་ཕུང་པོ་ལྔ་དང་ཉེ་བར་མི་འདོད་དོ། །རིགས་ངན་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་གླེན་པ་འབའ་ཞིག་འཚེ་བར་ནུས་ཀྱི། ཕུང་པོ་ལྔའི་དགྲས་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་བུས་པ་མ་རབས་གླེན་པ་ཀུན་ལ་འཚེའོ། །རིགས་ངན་ནི་ཉེས་པ་ཡོད་པའི་མི་འབའ་ཞིག་གསོད་ཀྱི། ཕུང་པོ་ལྔའི་དགྲས་ནི་སེམས་ཅན་ཉེས་པ་ཡོད་ཀྱང་རུང་། མེད་ཀྱང་རུང་སྟེ། ཀུན་ལ་གནོད་པར་བྱེད་ཅིང་རབ་ཏུ་འཚེའོ། །རིགས་ངན་ནི་ཞན་པ་རྒས་པ་དང་བུད་མེད་དང་བུ་ཆུང་ངུ་རྣམས་ལ་མི་འཚེའོ། །ཕུང་པོ་ལྔའི་དགྲ་ནི་སེམས་ཅན་རྒན་ཡང་རུང་། གཞོན་ཀྱང་རུང་། བུད་མེད་ཀྱང་རུང་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཀུན་ལ་འཚེའོ། །དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཕུང་པོ་འདི་ལ་རིགས་ངན་པས་ལྷག་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་བས་ན་ཚེ་གཅིག་གི་བར་དུ་རིགས་ངན་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་ཀྱང་བླའི་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་ཕུང་པོ་ལྔ་དང་ཉེ་བ་དང་། བསྟེན་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་ཡི་དམ་འཆའོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་རིགས་ངན་ནི་ཕ་རོལ་པོ་འབའ་ཞིག་ལ་འཚེའི། བདག་ལ་མི་འཚེའོ། །ཕུང་པོ་ལྔའི་དགྲ་ནི་བདག་དང་གཞན་དང་རིགས་ངན་པ་ཡང་འཚེའོ། །

― DKG053_Page_0042 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རིགས་ངན་ལ་ནི་ཚིག་འཇམ་པོ་དང་ནོར་རིན་པོ་ཆེ་བྱིན་པས་ཐར་བར་རུང་གི །ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་གྱི། ཚིག་འཇམ་པོས་བྲིད་ཅིང་ནོར་རིན་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་ཕུལ་ཡང་ཐར་བར་མི་འགྱུར་རོ། །རིགས་ངན་ནི་དུས་བཞི་ཐམས་ཅད་དུ་རྟག་ཏུ་གསོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐད་ཅིག་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་། རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་རྣམས་གསོད་དོ། །རིགས་ངན་ནི་གནས་གཅིག་ཏུ་ཟད་པས་འབྱོལ་ཞིང་འབྲོས་སུ་ཡོད་དོ། །ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། གནས་ཐམས་ཅད་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་པས་འབྱོལ་ཞིང་འབྲོས་པའི་ས་མེད་དོ། །རིགས་ངན་ནི་མི་ལ་གསོད་མོད་ཀྱི། བསད་ནས་རྗེས་སུ་མི་འབྲང་ངོ་། །ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་བསད་ནས་ཀྱང་རྗེས་སུ་འབྲང་ཞིང་མི་འབྲལ་ལོ། །དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་འཚོའི་བར་དུ་རིགས་ངན་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་ཀྱང་བླའི་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་ཕུང་པོ་ལྔ་དང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །ཤེས་རབ་ཅན་དག་ནི་ཐབས་མཁས་པས་ཕུང་པོ་ལྔ་ལས་ཐར་བར་འགྱུར་རོ། །ཐབས་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་བརྒྱད་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་དང་ཚད་མེད་པ་བཞི་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་ཐབས་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་ཏེ། ལུས་དང་སེམས་ལ་ཕུང་པོ་ལས་མི་འཚེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལུས་ནི་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུ། སེམས་ནི་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ལུས་དང་སེམས་གཞིག་པར་རབ་ཏུ་དཀའོ། །དོན་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དང་ལྡན་པར་རྟོགས་ནས་རབ་ཏུ་འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་སྐྱེས་ཏེ། འཕགས་པའི་ལམ་བརྒྱད་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ནི་ཇི་ལྟར་མི་དེས་སྦྲུལ་གདུག་པ་བཞི་དང་རིགས་ངན་ལྔ་ལ་འཇིགས་ནས་ཐོགས་པ་མེད་པར་ལམ་དུ་ཞུགས་ཏེ་སོང་བ་དང་འདྲའོ། །སྒྱུས་མཛའ་བ་ལྟར་བྱེད་པ་ནི་འདོད་ཆགས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་འདོད་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལ་དགྲ་སྒྱུས་མཛའ་བར་བྱེད་པ་ལྟ་བུར་རབ་ཏུ་རྟོགས་ཏེ། གང་གིས་དེ་ལྟར་ཤེས་པ་ལ་ནི་ཅིས་ཀྱང་མི་ཚུགས་སོ། །གང་མི་ཤེས་པ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་

― DKG053_Page_0043 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འཚེ་བར་འགྱུར་ཏེ། འདོད་ཆགས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །གང་དེའི་ཚེ་མཚན་ཉིད་ཤེས་པའི་འགྲོ་བ་དག་ནི་འཁོར་བར་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་མི་ཤེས་ན་རྒྱུད་དྲུག་ཏུ་འཁོར་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་མ་ལུས་པར་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་ལས་ནད་དུ་འགྱུར་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་སྤོང་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་དགྲ་སྒྱུས་མཛའ་བ་ལྟར་བྱེད་པ་སྤོང་དཀའ་བ་བཞིན་ནོ། །དགྲ་སྒྱུས་མཛའ་བ་ལྟར་བྱེད་པ་ནི་རྟག་ཏུ་སྐབས་ཚོལ་ཏེ་མཛའ་ཞིང་སྡུག་པ་དང་ཕྲལ་ནས་དགྲ་སྡང་བ་དང་སྤྲོད་པར་བྱེད་དོ། །འདོད་ཆགས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། སྐྱེ་བོ་དག་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་རིང་དུ་འགྱུར་ཞིང་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་ཉེ་བར་བྱེད་དོ། །དོན་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་ཇི་ལྟར་དགྲ་སྒྱུས་མཛའ་བར་བྱེད་པ་དང་འདྲ་བར་རྟོགས་ཏེ། མི་མཐོང་བ་མཐོང་བ་དང་། མ་ཐོས་པ་ཐོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ནི་འཁོར་བའི་སྐྱོན་མཐོང་སྟེ་ཤེས་རབ་ཡོད་མོད་ཀྱི་གཏི་མུག་གིས་ཁེབས་པས་ཕྱིས་ཀྱང་མི་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ་མཐོང་མོད་ཀྱི་མི་མཐོང་བ་དང་འདྲའོ། །ཐོས་མོད་ཀྱི་མི་ཐོས་པ་དང་འདྲའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདོད་པའི་སེམས་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། འཁོར་བའི་སྐྱོན་མཐོང་ཡང་མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འགྲོ་མི་ནུས་སོ། །དོན་དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འདི་ལ་དགྲ་སྒྱུས་མཛའ་བ་ལྟར་བྱེད་པ་དང་འདྲ་བར་རབ་ཏུ་རྟོགས་སོ། །དགྲ་སྒྱུས་མཛའ་བ་ལྟར་བྱེད་པའི་མཚན་མ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དཔེར་ན་དགྲ་མི་བདེན་པར་སྒྱུས་བདེན་པའི་མཚན་མ་སྟོན་པ་དང་། ཉེ་ཞིང་མཛར་མི་རུང་བར་སྒྱུས་ཉེ་བའི་མཚན་མ་སྟོན་པ་དང་། ཡང་དག་པར་དགེ་བ་མ་ཡིན་པར་སྒྱུས་དགེ་བའི་མཚན་མ་སྟོན་པ་དང་། ཡང་དག་པར་སྡུག་པ་མ་ཡིན་པར་སྒྱུས་སྡུག་པའི་མཚན་མ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྟག་ཏུ་སྐབས་ཚོལ་ཏེ། འཚེ་བར་འདོད་

― DKG053_Page_0044 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པའི་ཕྱིར་འདོད་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མི་བདེན་པར་སྒྱུས་བདེན་པ་དང་། མི་ཉེ་བར་སྒྱུས་ཉེ་བ་དང་། མི་དགེ་བར་སྒྱུས་དགེ་བ་དང་། མི་སྡུག་པར་སྒྱུས་སྡུག་པ་ལྟར་བྱེད་དེ། རྟག་ཏུ་ཐམས་ཅད་ལ་སླུ་ཞིང་འཁོར་བར་འཁོར་བར་བྱེད་དོ། །དོན་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་དགྲ་སྒྱུས་ཉེ་བར་བྱེད་པ་ལྟ་བུར་རྟོག་གོ །དགྲ་སྒྱུས་ཉེ་བ་ལྟར་བྱེད་པ་ནི་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་མཐོང་གི །སེམས་ནི་མི་མཐོང་སྟེ། དེ་བས་ན་སླུ་བར་འགྱུར་རོ། །འདོད་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་སླུ་བ་འབའ་ཞིག་སྟེ་བདེན་པ་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བསླུས་སོ། །དགྲ་སྒྱུས་ཉེ་བ་ལྟར་བྱེད་པ་ནི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་ཡོད་དེ་སྤོང་བར་སླའོ། །འདོད་ཆགས་ནི་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པས་སྤོང་བར་རབ་ཏུ་དཀའོ། །དགྲ་སྒྱུས་ཉེ་བ་ལྟར་བྱེད་པ་ནི་ཐག་རིང་ན་ཤེས་པར་དཀའི། ཉེ་ན་ཤེས་པར་སླའོ། །འདོད་པ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། ཉེ་ན་ཡང་ཤེས་པར་དཀའ་ན་རིང་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། དོན་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སྒྱུས་ཉེ་བར་བྱེད་པ་བས་ཀྱང་ལྷག་པར་རྟོགས་སོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་དང་ཐག་རིང་ཞིང་། འཁོར་བ་དང་དུས་ཉེ་བར་གྱུར་ཏོ། །རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། བདག་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་ཐག་རིང་ཞིང་མི་རྟག་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། བདག་མེད་པ་དག་ཡོངས་སུ་མ་དག་པ་དང་ཉེ་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་བས་ན་ངས་མདོ་སྡེ་ཀུན་ལས་དྲི་མ་རྣམ་པ་གསུམ་བཤད་དེ། མ་རིག་པའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་གྱི་དངོས་པོ་ལ་ཉེས་པའི་སྐྱོན་མ་མཐོང་སྟེ་སྤོང་མི་ནུས་སོ། །འདོད་ཆགས་ཀྱི་དགྲ་སྒྱུས་ཉེ་བ་ལྟར་བྱེད་པ་ནི་ནམས་ཀྱང་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་མི་ནུས་སོ། །དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་འདོད་པ་འདི་རབ་ཏུ་རྟོགས་ཤིང་འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་སྐྱེས་ནས། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ནི་ཇི་ལྟར་མི་དེ་སྦྲུལ་གདུག་པ་བཞི་དང་། རིགས་ངན་ལྔ་དང་སྒྱུས་ཉེ་བ་གཅིག་ལ་འཇིགས་པས་ལམ་དུ་ཞུགས་ནས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་བཞིན་ནོ། །གྲོང་ཁྱེར་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་

― DKG053_Page_0045 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གོ །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ལ་སྟོང་པ་ཅི་ཡང་མེད་པ། གྲོང་ཁྱེར་སྟོང་པ་དང་འདྲ་བར་རྟོག་གོ །ཇི་ལྟར་འཇིགས་པའི་མི་དེ་གྲོང་ཁྱེར་སྟོང་པར་ཞུགས་ནས་མི་གཅིག་ཀྱང་མ་མཐོང་ཞིང་། རྫ་མ་དང་སྣོད་ཀུན་ཏུ་བལྟས་ཀྱང་རྫས་གཅིག་ཀྱང་མ་རྙེད་པ་བཞིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ལ་ཡང་དག་པར་བརྟགས་ན་སྟོང་པ་ཅི་ཡང་མེད་པ། སེམས་ཅན་གྱི་རྫས་གཅིག་ཀྱང་བདེན་པ་མ་མཐོང་ངོ་། །དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ལ་སྟོང་པ། ཅི་ཡང་མེད་པ་གྲོང་ཁྱེར་སྟོང་པ་དེ་དང་འདྲ་བར་རྟོག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་གྲོང་ཁྱེར་སྟོང་པ་དེ་ལ་དགྲ་དང་རྐུན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱང་ནས་བལྟས་ན་སྟོང་པའི་འདུ་ཤེས་ཡང་མི་སྐྱེའོ། །བུས་པ་མ་རབས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་གྲོང་ཁྱེར་ལ་སྟོང་པའི་འདུ་ཤེས་མི་སྐྱེའོ། །སྟོང་པའི་འདུ་ཤེས་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བར་འཁོར་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་ཚད་མེད་པ་སྙེད་མྱོང་བར་གྱུར་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དགྲ་དང་རྐུན་པོ་རྣམས་དེར་ཕྱིན་ནས། གདོད་སྟོང་པའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པ་དང་འདྲ་བར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་པོ་འདི་ལ་བརྟགས་ན་རྟག་ཏུ་སྟོང་པའི་འདུ་ཤེས་སྐྱེའོ། །སྟོང་པའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པས་འཁོར་བར་མི་འཁོར་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་མི་མྱོང་བར་གྱུར་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་པོ་འདི་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མ་གྱུར་ཏོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བར་འཁོར་བར་མ་གྱུར་ཏོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་རྐུན་པོ་རྣམས་ནི་གྲོང་ཁྱེར་སྟོང་པར་ཞུགས་ན་བདེ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཉོན་མོངས་པའི་རྐུན་པོ་རྣམས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་པོ་དེ་ལ་ཞུགས་ན་བདེ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་རྐུན་པོ་རྣམས་གྲོང་ཁྱེར་སྟོང་པར་གནས་ན་འཇིགས་པའི་སེམས་མེད་པ་ལྟར། ཉོན་མོངས་པའི་དགྲ་རྣམས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་པོ་དེ་ལ་གནས་ན་འཇིགས་པ་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་གྲོང་ཁྱེར་སྟོང་པ་དེ་ནི་སེང་གེ་དང་། སྟག་དང་། སྤྱང་ཀི་དང་། གཅན་གཟན་མ་རུངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་དང་འདྲ་བ་ལྟར་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་

― DKG053_Page_0046 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དྲུག་པོ་དེ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་གཅན་གཟན་མ་རུངས་པ་མང་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་སོ། །དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ནི་སྟོང་པ་ཅི་ཡང་མེད་པ། མི་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ཡིན་པར་རབ་ཏུ་རྟོག་གོ །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ལ་སྟོང་པ་ཅི་ཡང་མེད་པ། གྲོང་ཁྱེར་སྟོང་པ་དེ་དང་འདྲ་བར་རྟོག་གོ །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པས་སླུ་བའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཅི་ཡང་མེད་པ་ལ་ཡོད་པར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། ཡང་དག་པར་བདེ་བ་མེད་པར་བདེ་བར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། ཡང་དག་པར་མི་མེད་པར་མིར་འདུ་ཤེས་སོ། །ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། སྟོང་པ་ཅི་ཡང་མེད་པ་ལ་ཡོད་པར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། ཡང་དག་པར་བདེ་བ་མེད་པར་བདེ་བར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། ཡང་དག་པར་མི་མེད་པར་མིར་འདུ་ཤེས་ཏེ། མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་འབའ་ཞིག་གིས་ནི་ཡང་དག་པར་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་ནུས་སོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་གྲོང་ཁྱེར་སྟོང་པ་ནི་རེས་འགའ་མི་ཡོད་རེས་འགའ་མི་མེད་དོ། །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་ཤེས་པ་ནི་མིག་གིས་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ལ་དགྲ་དང་འཚེ་བ་མང་བར་རྟོགས་ནས་མི་སྡོད་མི་ངལ་བར་འཕགས་པའི་ལམ་བརྒྱད་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ནི་ཇི་ལྟར་མི་དེས་སྦྲུལ་གདུག་པ་བཞི་དང་། རིགས་ངན་ལྔ་དང་། མཛའ་ཞིང་ཉེ་བ་ལྟར་སྒྱུས་འཆོས་པ་གཅིག་དང་། རྐུན་པོ་དྲུག་ལ་འཇིགས་ནས་བདེན་པའི་ལམ་དུ་ཞུགས་པ་བཞིན་ནོ། །དགྲ་ཆེན་པོ་དྲུག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་དྲུག་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཡུལ་དྲུག་ལ་དགྲ་ཆེན་པོ་དྲུག་དང་འདྲ་བར་རྟོག་གོ །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་འཕྲོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་དགྲ་དྲུག་པོས་མི་ཀུན་གྱི་ནོར་རྫས་དང་རིན་པོ་ཆེ་འཕྲོག་ནུས་པ་ལྟར། ཡུལ་དྲུག་གི་དགྲ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགེ་བའི་ནོར་ཀུན་

― DKG053_Page_0047 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འཕྲོག་ནུས་སོ། །ཇི་ལྟར་དགྲ་ཆེན་པོ་དྲུག་གལ་ཏེ་མིའི་ཁྱིམ་དུ་ཞུགས་ན་རྫས་བཟང་ངན་མི་འདམ་པར་ཅི་ཡོད་པ་ཀུན་འཕྲོག་ནུས་ཏེ། རབ་ཏུ་ཕྱུག་པོ་ཡང་དབུལ་བར་བྱེད་དོ། །ཡུལ་དྲུག་གི་དགྲ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། གལ་ཏེ་མིའི་དབང་པོར་ཞུགས་ན་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་འཕྲོག་པར་འགྱུར་ཏེ། དགེ་བའི་ཆོས་ཟད་པས་དབུལ་ཕོངས་ནས་ལོག་སྲེད་ཅན་གྱི་ལས་ཀྱང་བྱེད་དེ། དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཡུལ་དྲུག་ལ་དགྲ་ཆེན་པོ་དྲུག་དང་འདྲ་བར་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་རྟོག་གོ །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་དགྲ་དྲུག་པོ་དེ་འཕྲོག་པར་བཤམས་ན་ནང་བྱན་དགོས་སོ། །གལ་ཏེ་ནང་བྱན་མེད་ན་དེ་ཉིད་དུ་ཕྱིར་ལྡོག་གོ །ཡུལ་དྲུག་གི་དགྲ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། དགེ་བའི་ཆོས་འཕྲོག་པར་བཤམས་ན་ནང་གི་སེམས་ཅན་དུ་ཤེས་ཤིང་མཐོང་བ་དང་། རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། བདག་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། སྟོང་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མ་མཐོང་བ་དང་ཤེས་པ་དགོས་སོ། །གལ་ཏེ་ནང་ན་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མར་འཛིན་པ་མེད་ན། ཡུལ་དྲུག་གི་དགྲ་མ་རུངས་པས་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་འཕྲོག་མི་ནུས་སོ། །མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་ནི་ནང་ན་དེ་ལྟ་བུའི་མཚན་མ་མེད་དོ། །བུས་པ་མ་རབས་ལ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡོད་དེ། དེ་བས་ན་ཡུལ་དྲུག་གིས་རྟག་ཏུ་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་ནོར་འཕྲོག་ཏུ་འོངས་ཏེ་ལེགས་པར་མ་བསྲུངས་པས་འཕྲོག་པར་གྱུར་ཏོ། །བསྲུང་བ་ནི་ཤེས་རབ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཅན་དག་གིས་ལེགས་པར་བསྲུངས་པས་འཕྲོག་པར་མ་གྱུར་ཏོ། །དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཡུལ་དྲུག་ལ་དགྲ་ཆེན་པོ་དྲུག་དང་འདྲ་བར་ཁྱད་མེད་པར་རྟོགས་སོ།། །།བམ་པོ་སུམ་ཅུ་གཅིག་པ། གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་དགྲ་ཆེན་པོ་དྲུག་ནི་གཞན་དག་གི་ལུས་དང་སེམས་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གདུངས་པར་བྱེད་ནུས་སོ། །ཡུལ་དྲུག་གི་དགྲ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་དང་སེམས་སྡུག་བསྔལ་གསུམ་གྱིས་གདུངས་པར་བྱེད་དོ། །དགྲ་ཆེན་པོ་དྲུག་ནི་ད་ལྟར་གྱི་ནོར་འབའ་ཞིག་འཕྲོག་ནུས་ཀྱི། ཡུལ་དྲུག་གི་དགྲ་དེ་ནི་རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་གྱི་དུས་གསུམ་གྱི་དགེ་བའི་ནོར་ཀུན་འཕྲོག་གོ །དགྲ་

― DKG053_Page_0048 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཆེན་པོ་དྲུག་ནི་ཉི་མ་ནུབ་ན་དགའོ། །ཡུལ་དྲུག་གི་དགྲ་མ་རུངས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། མ་རིག་པའི་མུན་པ་ལ་གནས་ན་དགའ་བར་འགྱུར་རོ། །དགྲ་ཆེན་པོ་དྲུག་པོ་ནི་དེ་ནི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་དབབ་ནུས་སོ། །ཡུལ་དྲུག་གི་དགྲ་མ་རུངས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་དབབ་ནུས་སོ། །དགྲ་ཆེན་པོ་དྲུག་པོ་དེས་འཕྲོག་པར་བསམས་ན་བཟང་པོ་དང་། ཆོ་རིགས་བཟང་པོ་དང་། དབང་པོ་རྣོ་བ་དང་། མང་དུ་ཐོས་པ་དང་། རྒྱས་པར་སློབ་པ་དང་། ལང་འཚོ་བ་དང་། བཙུན་པ་དང་། དབུལ་བ་དང་། དམའ་བ་མི་འདམ་མོ། །ཡུལ་དྲུག་གི་དགྲ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། དགེ་བའི་ཆོས་འཕྲོག་པར་བསམས་ན། བཟང་པོ་ནས་དབུལ་ཞིང་དམའ་བའི་བར་དུ་མི་འདམ་མོ། །དགྲ་ཆེན་པོ་དྲུག་པོ་ལ་རྒྱལ་པོ་དག་གིས་རྐང་ལག་བཅད་ཀྱང་དེའི་སེམས་ནི་ཞི་བར་བྱེད་མི་ནུས་སོ། །ཡུལ་དྲུག་གི་དགྲ་མ་རུངས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་དང་། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང་། ལན་ཅིག་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་དག་གིས་རྐང་ལག་གཏུབས་ཀྱང་དགེ་བའི་ཆོས་འཕྲོག་པར་བྱེད་མི་ནུས་སོ། །སྐྱེས་བུ་དཔའ་བོ་དག་གིས་ནི་དགྲ་ཆེན་པོ་དྲུག་གདུལ་ཞིང་དབབ་ནུས་སོ། །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། ཡུལ་དྲུག་གི་དགྲ་ཆེན་པོ་གདུལ་ཞིང་དབབ་ནུས་སོ། །དཔེར་ན་ཕ་ཚན་ཆེ་ཞིང་རགས་པ་ལ་ནི་དགྲ་དྲུག་པོས་འཕྲོག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཡོད་ན་ཡུལ་དྲུག་གི་དགྲ་མ་རུངས་པས་འཕྲོག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དགྲ་ཆེན་པོ་དྲུག་པོ་དེས་གལ་ཏེ་མིའི་ནོར་མཐོང་ན་གཟོད་རྐུའམ་འཕྲོག་ནུས་སོ། །ཡུལ་དྲུག་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། མཐོང་ངམ། ཤེས་སམ། ཐོས་སམ། དྲི་བྲོའམ། རེག་གམ། ཚོར་བ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་འཕྲོག་ནུས་སོ། །དགྲ་ཆེན་པོ་དྲུག་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་མིའི་ནོར་རྫས་འབའ་ཞིག་འཕྲོག་ནུས་ཀྱི། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ཀྱི་འཕྲོག་མི་ནུས་སོ། །ཡུལ་དྲུག་གི་དགྲ་མ་རུངས་པ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁམས་གསུམ་གྱི་དགེ་བའི་ནོར་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་འཕྲོག་ནུས་སོ། །དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཡུལ་དྲུག་ལ་

― DKG053_Page_0049 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དགྲ་དྲུག་པས་ལྷག་པར་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་རྟོག་གོ །དེ་ལྟར་རྟོགས་ནས་འཕགས་པའི་ལམ་བརྒྱད་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མི་ལྡོག་པ་ནི། ཇི་ལྟར་འཇིགས་པ་དེ་སྦྲུལ་གདུག་པ་བཞི་དང་། རིགས་ངན་ལྔ་དང་། ཉེ་བ་ལྟར་སྒྱུས་འཆོས་པ་གཅིག་དང་། དགྲ་ཆེན་པོ་དྲུག་དང་། གྲོང་ཁྱེར་སྟོང་པས་འཇིགས་ཤིང་ལམ་དུ་ཞུགས་ཏེ་སོང་བ་དང་འདྲའོ། །ལམ་དུ་ཆུ་ཆེན་པོ་དང་ཕྲད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཉོན་མོངས་པ་དེ་ལ་ཆུ་ཆེན་པོ་དང་འདྲ་བར་རྟོག་ཅེ་ན། ཆུ་དྲག་པོས་སྤོས་ཀྱི་བལ་གླང་ཡང་ཁྱེར་ཞིང་གཡེང་ནུས་པ་ལྟར། ཉོན་མོངས་པའི་ཆུ་དྲུག་པོ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། རང་སངས་རྒྱས་གཡེང་ནུས་སོ། །དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཉོན་མོངས་པ་ལ་ཆུ་དྲག་པོ་དང་འདྲ་བར་རབ་ཏུ་རྟོག་གོ །དེ་ལ་ཟབ་ཅིང་གཏིང་དཔག་དཀའ་བས་ན་ཆུའི་ཀླུང་ཞེས་བྱའོ། །མཐར་ཐུག་པ་མེད་པས་ཆེ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ནང་ན་རེག་བྱ་མ་རུངས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཡོད་དོ། །ཉོན་མོངས་པའི་ཀླུང་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འབའ་ཞིག་གིས་གཏིང་ལ་ཐུག་པའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ཟབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འབའ་ཞིག་གིས་མཐར་གཏུགས་པའི་ཕྱིར་ཡངས་ཤིང་ཆེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་འཚེ་བའི་ཕྱིར་རེག་བྱ་མ་རུངས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཉོན་མོངས་པ་དེ་ལ་ཆུ་ཆེན་པོ་དང་འདྲ་བར་རྟོག་གོ །ཀླུང་ཆེན་པོའི་ཆུ་ནི་རྩྭ་དང་ཤིང་དང་། ནགས་ཚལ་ཐམས་ཅད་སྐྱེད་ནུས་སོ། །ཉོན་མོངས་པའི་ཀླུང་ཆེན་པོའི་ཆུ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་སྲིད་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་སྐྱེད་ནུས་སོ། །དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཉོན་མོངས་པ་ལ་ཀླུང་ཆེན་པོ་དང་འདྲ་བར་རྟོག་གོ །དཔེར་ན་མི་ཞིག་ཆུ་ཀླུང་ཆེན་པོར་ལྷུང་ན་ཁྲེལ་བ་དང་འཛེམ་པ་མེད་དོ། །སེམས་ཅན་དག་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་ཆུར་ལྷུང་ན་ཁྲེལ་བ་དང་འཛེམ་པ་མེད་དོ། །ཆུ་ཆེན་པོར་ལྷུང་ན་གཏིང་དུ་མ་ཕྱིན་པར་ཚེའི་དུས་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །ཉོན་མོངས་པའི་ཆུར་ལྷུང་བ་ཡང་དེ་དང་

― DKG053_Page_0050 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འདྲ་སྟེ། གཏིང་ལ་མ་ཐུག་པར་སྲིད་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔའི་ནང་དུ་འཁོར་ཞིང་འཁོར་བར་འགྱུར་རོ། །གཏིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །གང་སྟོང་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་ནན་ཏན་མ་བྱས་ན། དེ་ནི་སྲིད་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་ལས་རིང་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་སྟོང་པ་དང་མཚན་མ་མེད་པ་ལ་ནན་ཏན་མ་བྱས་པས་རྟག་ཏུ་ཉོན་མོངས་པའི་ཆུ་དྲག་པོས་ཁྱེར་རོ། །ཆུ་ཆེན་པོ་ནི་ལུས་འབའ་ཞིག་གཡེང་ཞིང་འཇིག་ནུས་ཀྱི། དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་གཡེང་མི་ནུས་སོ། །ཉོན་མོངས་པའི་ཆུ་ཆེན་པོ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ཏེ། ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཞིག་ནུས་སོ། །ཆུ་དྲག་པོ་ཆེན་པོ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་མི་འབའ་ཞིག་གཡེང་ཞིང་ཁྱེར་ནུས་ཀྱི། ཉོན་མོངས་པའི་ཆུ་ཆེན་པོ་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་ལྷ་དང་མི་ཐམས་ཅད་གཡེང་ཞིང་ཁྱེར་ནུས་སོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆུ་ཆེན་པོ་ནི་ལག་པས་བྲུ་ཞིང་རྐང་པས་འཕྲས་ན་ཕ་རོལ་གྱི་འགྲམ་དུ་ཕྱིན་པར་འགྱུར་རོ། །ཉོན་མོངས་པའི་ཆུ་ཆེན་པོ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འབའ་ཞིག་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་གྲུས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཆུ་ཆེན་པོ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྒལ་དཀའ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་ཆུ་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་ཤིན་ཏུ་རྒལ་དཀའོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་ཤིན་ཏུ་རྒལ་དཀའ་བ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ས་བཅུ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་མཐར་རྒལ་བར་མ་གྱུར་ཏེ། སངས་རྒྱས་འབའ་ཞིག་གིས་མཐར་རྒལ་བར་གྱུར་པས། དེ་བས་ན་ཤིན་ཏུ་རྒལ་དཀའ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དཔེར་ན་མི་ལ་ལ་ཞིག་ཆུ་ཆེན་པོས་གཡེངས་ན་དགེ་བའི་ཆོས་སྤུའི་ཉག་མ་ཙམ་ཡང་སྤྱོད་མི་ནུས་སོ། །སེམས་ཅན་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་ཆུས་གཡེངས་ན་དགེ་བའི་ཆོས་སྤྱོད་མི་ནུས་སོ། །ཇི་ལྟར་མི་དག་ཆུར་ལྷུང་ཞིང་གཡེངས་པར་གྱུར་ན་མཐུ་ཡོད་པ་དག་གིས་དབྱུང་ནུས་སོ། །ཉོན་མོངས་པའི་ཆུར་ལྷུང་བའི་ལོག་སྲེད་ཅན་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བར་དུ་ཡང་དབྱུང་མི་ནུས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ན་ཆུ་ཆེན་པོ་ནི་བསྐལ་པ་བྱུང་བའི་ཚེ་ཉི་མ་བདུན་གྱིས་

― DKG053_Page_0051 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གདུངས་ན་སྐམ་པར་ནུས་སོ། །ཉོན་མོངས་པའི་ཆུ་ཀླུང་ཆེན་པོ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་བསྒོམས་ཀྱང་སྐམ་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ལ་ཆུ་དྲག་པོ་དང་འདྲ་བར་རྟོག་སྟེ། ཇི་ལྟར་མི་དེས་སྦྲུལ་གདུག་པ་བཞི་དང་། རིགས་ངན་ལྔ་དང་། ཉེ་བ་ལྟར་སྒྱུས་འཆོས་པ་གཅིག་དང་། དགྲ་ཆེན་པོ་དྲུག་གིས་འཇིགས་ཏེ་གྲོང་ཁྱེར་སྟོང་པ་གཏང་ནས་ལམ་དུ་ཞུགས་ཏེ་སོང་བ་ལས་ཆུ་ཆེན་པོ་དང་ཕྲད་ནས་རྩྭ་བསྡུས་ཏེ་གཟིངས་བཅས་པ་དང་མཚུངས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། ཆེན་པོ་བཞིའི་སྦྲུལ་གདུག་པ་དང་། ཕུང་པོ་ལྔའི་རིགས་ངན་དང་། འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཉེ་བ་ལྟར་སྒྱུས་འཆོས་པ་དང་། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་གྲོང་ཁྱེར་སྟོང་པ་དང་། ཡུལ་དྲུག་གི་དགྲ་མ་རུངས་པས་འཇིགས་ནས། ཉོན་མོངས་པའི་ཆུའི་འགྲམ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་མཁྱེན་ཅིང་གཟིགས་པ་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་བསྒོམས་པས་གྲུ་དང་གཟིངས་བྱས་ཏེ། གཟིངས་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆུ་ལ་རྒལ་ཏེ། ཕ་རོལ་གྱི་འགྲམ་དུ་རྟག་པ་དང་བདེ་བའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐར་ཕྱིན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་བསྒོམས་པས་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །བདག་གལ་ཏེ་ལུས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་སེམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དེ་ལྟ་བུ་བཟོད་མི་ནུས་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཉོན་མོངས་པའི་ཆུ་ལས་སྒྲོལ་མི་ནུས་སོ། །སྙམ་སེམས་སོ། །དེ་ལྟར་བསམས་པས་ལུས་དང་སེམས་ལ་དེ་ལྟ་བུའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གདུངས་པ་ཡོད་ཀྱང་ཁ་རོག་པར་བཟོད་པ་ཉམས་སུ་ལེན་ཏོ། །བཟོད་པ་ཉམས་སུ་བླངས་པས་ཟག་པ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བུའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཡང་ཟག་པ་རྣམས་མེད་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་ཟག་པ་མི་མངའ་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་

― DKG053_Page_0052 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མི་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཟག་པ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཞེ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྟག་ཏུ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ནང་དུ་གཤེགས་པ་སྟེ། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ནི་སྲིད་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་ཡིན་པས་དེ་བས་ན་ཉན་ཐོས་དང་བུས་པ་མ་རབས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཟག་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། ཡང་དག་པར་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ཟག་པ་མེད་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེའི་རྒྱུ་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བས་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྩ་བ་བཞི་བཤིག་པ་དང་། ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་མདོ་ལ་སྐུར་པ་དང་། ལོག་སྲེད་ཅན་ཡང་མ་ངེས་པའོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཀུན་ཏུ་སྣང་བ་མཐོ་བཙུན་དཔལ་གྱི་རྒྱལ་པོས་གསོལ་པ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་བཞིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མ་ངེས་པའོ། །དེ་ལྟར་མ་ངེས་པས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་མ་ཞུགས་པར་རིག་གོ །ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྔར་གསུངས་པ་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་བསྒོམས་པས་མ་ཐོས་པ་ཐོས་པའི་ནང་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་མཆིས་སོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་གང་ལགས། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བགྱི་བ་ནི་གང་ལགས། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཀུན་ཏུ་སྣང་བ་མཐོ་བཙུན་དཔལ་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་བྱིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དྲན་པའི་གཟུངས་ཐོབ་པ་དེ་ནི་གཟོད་ཁྱོད་དང་འདྲ་བར་འདྲི་ནུས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འཇིག་རྟེན་པ་དག་ནི་མཚོ་དང་མཚོ་ཆེན་པོར་གདགས་པ་དང་། ཀླུང་དང་ཀླུང་ཆེན་པོ་དང་། རི་དང་རི་ཆེན་པོ་དང་། ས་དང་ས་ཆེན་པོ་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་དང་། སེམས་ཅན་དང་སེམས་ཅན་ཆེན་པོ་དང་། རྒྱལ་པོ་དང་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དང་།

― DKG053_Page_0053 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མི་དང་མི་ཆེན་པོ་དང་། ལྷ་དང་ལྷའི་ནང་ན་ལྷ་དང་། ལམ་དང་ལམ་ཆེན་པོ་ཡོད་དོ་ཞེས་གདགས་པ་ལྟར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཡོད་དོ། །ཇི་ལྟར་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གང་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་བཀྲེས་པས་ཟས་ཅུང་ཟད་རྙེད་ན་བདེ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་བདེ་བ་དེ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ནད་པ་ནད་སོས་པ་ནི་བདེ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་བདེ་བ་དེ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་འཇིགས་པས་སྐྱབས་དང་རྟེན་རྙེད་པ་ནི་བདེ་བ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་བདེ་བ་དེ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་དབུལ་པོས་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་རྙེད་ན་བདེ་བ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་བདེ་བ་དེ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ཀེང་རུས་ལ་རྟོག་པ་འདོད་ཆགས་མི་སྐྱེ་བར་གྱུར་པ་ནི་བདེ་བ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་བདེ་བ་དེ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་དག་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་མི་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བཀྲེས་ཤིང་སྐོམ་པ་དང་། ན་བ་དང་། འཇིགས་པ་དང་། འདོད་ཆགས་པའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གལ་ཏེ་བུས་པ་མ་རབས་དང་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་འོན་ཏེ་ཀུན་རྫོབ་བམ་འོན་ཏེ། འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་རྐྱེན་གྱིས་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཆོད་ན་བདེ་བ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་བདེ་བ་ཐོབ་པ་དེ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་མོད་ཀྱི། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་མི་བྱའོ། །བསམ་གཏན་དང་པོའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཆོད་པ་ནས། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་སྟོངས་ཀྱི་བར་གྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཆོད་པ་ཡང་བདེ་བ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་བདེ་བ་ཐོབ་པ་དེ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་མི་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་ཞིང་སྲིད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ཕྱིར་ཡང་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ཉན་

― DKG053_Page_0054 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ལ་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་ཡོད་དོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་བདག་གི་ལུས་དང་། བདག་གི་གོས། བདག་འགྲོ། བདག་འོང་། བདག་གིས་བཤད། བདག་གིས་མཉན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རང་བཞིན་ནི་བདག་མེད། བདེ་བ་མེད་དེ་རྟག་པ་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པ་འབའ་ཞིག་ཡོད་དོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་ཞེས་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ལ་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡོད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐའ་ཡུན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པས། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པ་ནི་མཉམ་སྟེ་ཁྱད་པར་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲ་སྟེ། དོན་དེ་ལྟ་བས་ན་ཐེག་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཐོབ་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། བདག་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། བདག་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་ཆུ་མང་པོ་ཤོང་བའི་གནས་ནི་རྒྱ་མཚོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇུག་པའི་གནས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །བསམ་གཏན་བཞི་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་དང་། སྐྱེས་བུ་ཡ་བརྒྱད་དང་། གནས་དམ་པ་བརྒྱད་དང་། ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་བཅུས་དགེ་བའི་ཆོས་ཚད་མེད་པ་དེ་རྣམས་སྡུད་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་ཀླུང་གང་སྤོས་ཀྱི་བལ་གླང་མཆོག་གིས་རྐང་པ་མི་ཚུགས་པ་ནི་ཀླུང་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ནས་ས་བཅུའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་མི་མཐོང་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱའི། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་གསལ་བར་མཐོང་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་འདི་ལ་ཁྱུ་མཆོག་འབའ་ཞིག་གིས་གཏིང་ལ་ཐུག་གོ །ཁྱུ་མཆོག་

― DKG053_Page_0055 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གྱད་མ་ཧཱ་ན་ག་དང་། བར་རྒན་འདའ་ལ་སོགས་པས་ཡུན་རིང་དུ་བསལ་ཏེ་གཟེགས་ཀྱང་མི་འཛེགས་པ་ནི་རི་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་། གྱད་མ་ཧཱ་ན་ག་ལ་སོགས་པས་མི་མཐོང་བ་དེ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་གང་ནས་གང་དུ་རྒྱལ་པོ་ཆུང་ངུ་འདུག་པའི་གནས་ནི་གྲོང་ཁྱེར་ཆུང་ངུ་ཞེས་བྱའོ། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་གནས་པའི་གནས་ནི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་བརྒྱད་ཁྲིའམ། དྲུག་ཁྲིའམ། བཞི་ཁྲིའམ། ཉི་ཁྲིའམ། ཁྲི་གནས་པའི་གནས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ། བླ་ན་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་མངའ་བདག་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་གནས་པའི་གནས་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་བས་ན་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན། མི་ལ་ལ་ཞིག་དམག་རྣམ་པ་བཞི་མཐོང་ཡང་འཇིགས་པ་མི་སྐྱེ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་གང་ངན་སོང་གསུམ་གྱི་ལམ་དུ་ཉོན་མོངས་པའི་ལས་ངན་པ་ལ་འཇིགས་པ་མི་སྐྱེ་སྟེ། དེ་དག་ཏུ་སེམས་ཅན་རྒྱས་པར་སྒྲོལ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་གང་ཕ་མ་ལ་སྲི་ཞུ་བྱེད་ཅིང་དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་ལ་བཀུར་སྟི་བྱེད་དེ། དགེ་བའི་ཆོས་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་ཅིང་སྨྲས་སོ་ཅོག་བདེན་ལ། བརྫུན་དང་སླུ་བ་མེད་དེ། ངན་པ་རྣམས་བཟོད་པ་དང་། དབུལ་ཕོངས་པ་ལ་གཏོང་ཞིང་སྦྱིན་པ་བྱིན་ནུས་པ་ནི་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་བརྩེ་བ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཕ་མ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ། སེམས་ཅན་མང་པོ་འཁོར་བའི་ཀླུང་ལས་སྒྲོལ་བ། སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་བདེན་པ་གཅིག་པའི་ལམ་སྟོན་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྟེ། གང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དེ་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་

― DKG053_Page_0056 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཅད་ཡིད་ཆེས་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེ་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འབའ་ཞིག་མཐོང་བས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ཅིའི་རྒྱུ་ཅིའི་རྐྱེན་གྱིས་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཚད་མེད་པས་གདོད་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་འཇིག་རྟེན་པས་རྒྱུ་རྐྱེན་མང་པོས་བྱས་པས་ནི་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། རྒྱུ་རྐྱེན་མང་པོས་ཐོབ་པར་གྱུར་པས་དེའི་ཕྱིར་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་ན་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་བདག་ཆེན་པོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བདག་མེད་ཅིང་དབང་ཆེན་པོ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་བདག་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ན་དབང་ཆེན་པོ་ཐོབ་པ་ཞེ་ན། དབང་བརྒྱད་ཐོབ་པའི་བདག་ཅེས་བྱའོ། །བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། ལུས་གཅིག་ལ་ལུས་མང་པོར་སྟོན་ཅིང་། ལུས་ཀྱི་གྲངས་དང་ཆེ་ཆུང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་སྙེད་ཀྱིས་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཚད་མེད་པ་སྙེད་དུ་འགེངས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ནི་ཡང་དག་པར་ན་རྡུལ་ཕྲ་མོ་མ་ཡིན་ཡང་། དབང་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རྡུལ་ཕྲ་མོ་སྙེད་ཀྱི་སྐུ་སྟོན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་དབང་ནི་བདག་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན། རྡུལ་གཅིག་ཙམ་གྱི་སྐུས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་བཀང་བ་སྟེ། ཡང་དག་པར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ནི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་ཡང་། མཐའ་མེད་ཅིང་དབང་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་གང་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་དབང་ནི་བདག་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ཡོངས་སུ་གང་བའི་སྐུས་ནམ་མཁའ་སྟོང་པ་ལ་འཕུར་ཅིང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གང་གཱའི་ཀླུང་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་འགྲོ་ཡང་ཐོགས་པ་མེད་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ནི་ཡང་དག་པར་ན་ལྕི་བ་དང་ཡང་བ་མེད་དེ། དབང་གི་ཕྱིར་ལྕི་བ་དང་ཡང་བ་མཛད་དོ། །དེ་ལྟ་བུའི་དབང་ནི་བདག་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན། དབང་སྒྱུར་བའི་ཕྱིར་དབང་ཐོབ་པར་འགྱུར་

― DKG053_Page_0057 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཏེ། ཇི་ལྟར་དབང་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གནས་ཏེ། མི་གཡོ་ཡང་གཟུགས་དང་ཆ་བྱད་ཚད་མེད་པ་སྙེད་སྟོན་ཅིང་འདུལ་བའི་རིགས་པ་ལ་སོ་སོ་ནས་ཐུགས་རེ་རེས་ཁྱབ་པར་མཛད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རེས་འགའ་དངོས་པོ་གཅིག་མཛད་པ་ལས་སེམས་ཅན་སོ་སོའི་བྱ་བའི་དོན་གྲུབ་པར་མཛད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་རྟག་ཏུ་ཞིང་གཅིག་ན་གནས་ཀྱང་ཞིང་ཕ་རོལ་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཐོང་བར་མཛད་དོ། །དེ་ལྟ་བུའི་དབང་ནི་བདག་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན། དབང་པོས་དབང་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་ལྟར་དབང་པོས་དབང་ཐོབ་པ་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དབང་པོ་གཅིག་གིས་གཟུགས་མཐོང་། སྒྲ་ཐོས། དྲི་ཚོར། རོ་མྱོང་། རེག་བྱ་ཚོར་ཞིང་ཆོས་ཤེས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དབང་པོ་དྲུག་གིས་གཟུགས་མི་མཐོང་། སྒྲ་མི་ཐོས། དྲི་མི་ཚོར། རོ་མི་མྱོང་། རེག་བྱ་མི་ཚོར། ཆོས་མི་ཤེས་ཏེ། དབང་གི་ཕྱིར་དབང་པོས་དབང་མཛད་དེ། དེ་ལྟ་བུའི་དབང་ནི་བདག་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན། དབང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་ལ་ཐོབ་པའི་འདུ་ཤེས་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཐོབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡོད་པ་ཞིག་ན་ཐོབ་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་ན། ཡང་དག་པར་ཅི་ཡང་མེད་པར་ཅི་སྟེ་ཐོབ་པ་ཞེས་གདགས། གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཐོབ་པའི་འདུ་ཤེས་མངའ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཐོབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱའོ། །དབང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐོབ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་བདག་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན། བཤད་པའི་དབང་ཐོབ་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གི་དོན་བསྐལ་པ་ཚད་མེད་པའི་བར་དུ་བཤད་ཀྱང་དོན་མི་ཟད་དོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་སམ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ནམ། སྦྱིན་པའམ། ཤེས་རབ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེའི་ཚེ་ངས་ནི་བཤད། ཕ་རོལ་པོས་ནི་མཉན་ནོ་སྙམ་མི་དགོངས་ཏེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གི་འདུ་ཤེས་ཀྱང་མི་བསྐྱེད་དོ། །

― DKG053_Page_0058 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འཇིག་རྟེན་པས་ནི་ཚིགས་བཅད་བཞི་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་ཅེས་བྱས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པའི་རྗེས་སུ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་ཅེས་བཤད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་བཤད་པ་ཡང་མེད་དེ། དབང་གི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བཤད་དེ། བཤད་པའི་ཕྱིར་བདག་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ནི་གནས་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་སྟེ། ནམ་མཁའ་སྟོང་པ་དང་འདྲའོ། །ནམ་མཁའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་བལྟར་མེད་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་ཡང་དག་པར་ན་བལྟར་མེད་ཀྱང་དབང་གི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཐོང་བར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟ་བུའི་དབང་ནི་བདག་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་བདག་ཆེན་པོ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དོན་དེ་ལྟ་བས་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་རིན་པོ་ཆེའི་གཏེར་ནི་ནོར་དབྱིག་མང་ཞིང་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དང་ལྡན་པས་ན་གཏེར་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཏེར་ཤིན་ཏུ་ཟབ་མོ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། ངོ་མཚར་རྨད་དང་ལྡན་ཞིང་ཉམས་པ་མེད་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་ནོར་རྫས་མཐའ་མེད་པ་ནི་གཏེར་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་མཐའ་མེད་པས་ཆེན་པོ་ཞེས་གདགས་སོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཡོད་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་བདེ་བ་མེད་དོ། །བདེ་བ་རྣམ་པ་བཞིའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། བདེ་བ་རྣམས་བཅད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བདེ་བ་མ་བཅད་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱའོ། །གང་སྡུག་བསྔལ་ཡོད་པ་ནི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཞེས་མི་བྱའོ། །བདེ་བ་བཅད་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་མེད་དོ། །སྡུག་བསྔལ་དང་བདེ་བ་མེད་པ་ནི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རང་བཞིན་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་བདེ་བ་མེད་དེ། དེ་བས་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དོན་དེ་ལྟ་བས་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་བདེ་བ་ལ་རྣམ་པ་

― DKG053_Page_0059 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཉིས་ཏེ། བུས་པ་མ་རབས་དང་སངས་རྒྱས་སོ། །བུས་པ་མ་རབས་ཀྱི་བདེ་བ་ནི་མི་རྟག་པ་འཇིག་པ་ཡིན་པས་བདེ་བ་མེད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྟག་པ་དང་བདེ་བ་ནི་འགྱུར་བའམ་འཕོ་བ་མེད་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་ཚོར་བ་ལ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། གང་ཞེ་ན་བདེ་བར་ཚོར་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བར་ཚོར་བ་དང་། བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པར་ཚོར་བ་སྟེ། བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཚོར་བ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་དུ་འགྱུར་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དང་འདྲ་མོད་ཀྱི། དེ་ལ་ནི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །བདེ་བ་ཆེན་པོའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །རབ་ཏུ་ཞི་བའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རང་བཞིན་ནི་རབ་ཏུ་ཞི་བའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདུ་འཛིའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བས་རབ་ཏུ་ཞི་བའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཐམས་ཅད་ཤེས་པའི་ཕྱིར་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཐམས་ཅད་མི་ཤེས་པ་ནི་བདེ་བ་ཞེས་མི་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །བདེ་བ་ཆེན་པོའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ལུས་མི་འཇིག་པའི་ཕྱིར་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ལུས་འཇིག་པར་གྱུར་པ་ནི་བདེ་བ་ཞེས་མི་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ནི་རྡོ་རྗེ་ལྟར་མི་འཇིག་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་ལུས་མ་ཡིན་མི་རྟག་པའི་ལུས་མ་ཡིན་པས་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཡིན་པས་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འཇིག་རྟེན་ན་མིང་དུ་བཏགས་པ་ཁ་ཅིག་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཡོད་དོ། །ཁ་ཅིག་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་མེད་དོ། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཡོད་པ་ནི་དཔེར་ན་ཤཱ་རིའི་བུ་ལྟ་བུ་མའི་མིང་ཤཱ་རི་ཞེས་བྱ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་གདགས་པའི་ཕྱིར་ཤཱ་རིའི་བུ་ཞེས་བཏགས་སོ། །དགེ་སློང་མ་ཏུ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ཡུལ་མ་ཏུ་ལར་སྐྱེས་ཏེ། ཡུལ་གྱི་མིང་ལས་མ་ཏུ་ལ་ཞེས་བཏགས་སོ། །མཽད་གལ་ཡ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རུས་ཡིན་ཏེ་རུས་ལས་

― DKG053_Page_0060 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མིང་བཏགས་པའི་ཕྱིར་མཽད་གལ་ཞེས་བཏགས་སོ། །དཔེར་ན་ང་ནི་གཽ་ཏ་མའི་རིགས་ལ་སྐྱེས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མིང་གཽ་ཏ་མ་ཞེས་བཏགས་སོ། །དགེ་སློང་བྱི་ཤ་ཀ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱི་ཤ་ཀ་ནི་སྐར་མའི་མིང་སྟེ། སྐར་མའི་མིང་ལས་མིང་ཐོབ་པས་བྱི་ཤ་ཀ་ཞེས་བཏགས་སོ། །ཇི་ལྟར་སོར་མོ་དྲུག་པ་སོར་མོ་དྲུག་གི་རྐྱེན་གྱིས་སོར་མོ་དྲུག་པ་ཞེས་མིང་དུ་བཏགས་སོ། །སངས་རྒྱས་སྦྱིན་དང་། ལྷས་བྱིན་ཞེས་བྱ་བའང་སངས་རྒྱས་དང་། ལྷའི་རྐྱེན་གྱིས་སངས་རྒྱས་སྦྱིན་དང་། ལྷས་བྱིན་ཞེས་བཏགས་སོ། །དྲོད་གཤེར་ལས་སྐྱེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་དྲོད་གཤེར་སྐྱེས་ཞེས་བཏགས་སོ། །དཔེར་ན་སྒྲའི་རྒྱུས་ཀ་ཀ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ཀུའུ་ཀུའུ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ཙུ་ཙུ་ལ་ཞེས་བྱ་བར་མིང་དུ་བཏགས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་མིང་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་བཏགས་པའི་མིང་ཞེས་བྱའོ། །རྒྱུ་རྐྱེན་མེད་པ་ནི་ཇི་ལྟར་པད་མོ་དང་ས་དང་ཆུ་དང་། མེ་དང་རླུང་དང་། ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་དང་། མན་ད་པ་ནི་གཞལ་མེད་ཁང་སྐོམ་འཐུང་ཞེས་བྱ་སྟེ། གཞལ་མེད་ཁང་སྐོམ་མི་འཐུང་ཡང་མན་ད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། སརྦ་ཙྪ་ད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྲུལ་གྱི་བླ་གབ་ཅེས་བྱ་སྟེ། ཡང་དག་པར་སྦྲུལ་གྱི་བླ་གབ་མ་ཡིན་པས་དེ་ནི་རྒྱུ་མེད་པར་ནན་གྱིས་མིང་དུ་བཏགས་པའོ། ། ཇི་ལྟར་ཇི་ལ་བ་ཡི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མར་འཐུང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཡང་དག་པར་མར་མི་འཐུང་བར་མར་འཐུང་བ་ཞེས་བཏགས་ཏེ། དེ་ནི་རྒྱུ་མེད་པར་ནན་གྱིས་མིང་དུ་བཏགས་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་འདི་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་མེད་པར་ནན་གྱིས་མིང་བཏགས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ནི་ནམ་མཁའ་ཅུང་ཟད་ཀྱིས་ཆེན་པོ་ཞེས་མི་བྱའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། མཚན་ཉིད་ཅུང་ཟད་ཀྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་མི་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་ཆོས་གཞལ་དུ་མེད་པ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ནི་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། གཞལ་དུ་མེད་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་དག་པ་འབའ་

― DKG053_Page_0061 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཞིག་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཡོངས་སུ་དག་པ་འབའ་ཞིག་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན། ཡོངས་སུ་དག་པ་ལ་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། དེ་ལ་སྲིད་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་པོ་ནི་མ་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དག་རབ་ཏུ་ཆོད་པས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དག་པ་འདི་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་ལ་སྲིད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་ནི་ཡང་དག་པར་ན་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་པའི་རྗེས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་སྲིད་པར་བཤད་དོ། །དཔེར་ན་འཇིག་རྟེན་པས་ཕ་མ་མ་ཡིན་པར་ཕ་མ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། ཡང་དག་པར་ཕ་མ་མ་ཡིན་པར་ཕ་མ་ཞེས་ཟེར་རོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པའི་རྗེས་སུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་མངའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན། ལས་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། བུས་པ་མ་རབས་ཐམས་ཅད་ནི་ལས་རྣམ་པར་མ་དག་པའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མེད་དོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཕྲིན་ལས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཡོངས་སུ་དག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་པས་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན། ལུས་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་ལུས་མི་རྟག་ན་མ་དག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ནི་རྟག་པ་ཡིན་པས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཡོངས་སུ་དག་པ་ཆེན་པོའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན། སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཟག་པ་དང་བཅས་ན་མ་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཟག་པ་མི་མངའ་བས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཡོངས་སུ་དག་པ་ཆེན་པོའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ་བཞིའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ནི་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་འདི་བསྒོམས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་གཅིག་ཅེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་

― DKG053_Page_0062 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པའི་བསོད་ནམས་གཉིས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ན། སྔོན་མ་ཐོབ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། སྔོན་མ་མཐོང་བ་མཐོང་བར་འགྱུར། སྔོན་མ་ཐོས་པ་ཐོས་པར་འགྱུར། སྔོན་མ་ཕྱིན་པ་ཕྱིན་པར་འགྱུར། སྔོན་མི་ཤེས་པ་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་སྔོན་མ་ཐོབ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། རྫུ་འཕྲུལ་སྔོན་མ་ཐོབ་པ་ད་ཐོབ་པར་གྱུར་པའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ནང་དང་། ཕྱི་རོལ་ལོ། །ཕྱི་རོལ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་དང་ཐུན་མོང་བའོ། །ནང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཐེག་པ་གཉིས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་ཐོབ་པ་ནི་ཉན་ཐོས་པ་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་ཐུན་མོང་བའི་མ་ཡིན་པ་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཐེག་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ཆོ་འཕྲུལ་སྤྲུལ་ཏོ་ཅོག་ནི་བསམ་པ་གཅིག་དང་། བྱ་བ་གཅིག་སྟེ་མང་པོར་མི་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། བསམ་པ་གཅིག་གིས་ལམ་རྒྱུད་ལྔར་ལུས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་སྟོན་ནུས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་འདིའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་མཐུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་སྔོན་མ་ཐོབ་པ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་ན་སྔོན་མ་ཐོབ་པ་ད་ཐོབ་པ་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་ཐོབ་པ་དང་། སེམས་ཀྱི་དབང་པོ་ཐོབ་པའོ། །དེའང་གང་ཞེ་ན། བུས་པ་མ་རབས་ཐམས་ཅད་ནི། ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་དབང་མ་ཐོབ་པས་ཆེད་འགའ་ནི་ལུས་ཀྱི་ཕྱི་བཞིན་སེམས་འབྲང་། ཆེད་འགའ་ནི་སེམས་ཀྱི་ཕྱི་བཞིན་དུ་ལུས་འབྲང་ངོ་། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་ལུས་ཀྱི་ཕྱི་བཞིན་སེམས་འབྲང་བ་ཞེ་ན། དཔེར་ན་ཆང་གིས་མྱོས་པ་དག་ལུས་ཀྱི་ནང་ན་ཆང་ཡོད་པས། དེའི་ཚེ་ལུས་འགུལ་ན་སེམས་ཀྱང་རྗེས་སུ་འགུལ་ལོ། །གཞན་ཡང་ལུས་ངལ་ན་སེམས་ཀྱང་ངལ་བར་གྱུར་ཏེ།

― DKG053_Page_0063 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེ་ནི་ལུས་ཀྱི་ཕྱི་བཞིན་སེམས་འབྲང་བ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་བུས་པ་ལུས་ཆུང་བ་ནི་སེམས་ཀྱང་ཆུང་ངོ་། །མི་ཆེན་པོ་ནི་ལུས་ཆེ་བས་སེམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ཆེའོ། །གཞན་ཡང་ལ་ལ་ཞིག་ལུས་རྩུབ་པས་ན་སེམས་ལ་རྟག་ཏུ་སྣུམ་པ་དང་འཇམ་པ་དང་མཉེན་པར་འདོད་དེ། དེ་ནི་ལུས་ཀྱི་ཕྱི་བཞིན་སེམས་འབྲང་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་སེམས་ཀྱི་ཕྱི་བཞིན་ལུས་འབྲང་བ་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སོང་བ་དང་། འོང་བ་དང་། འདུག་པ་དང་། ཉལ་བ་དང་། སྦྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། བཟོད་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་བྱེད་པ་སྟེ། གང་མྱ་ངན་ཆེ་བ་ནི་རོད་ཀྱང་ངན་ནོ། །དགའ་བ་ནི་ལུས་ཚོ་ཞིང་མདངས་དཀར་རོ། །གང་འཇིགས་པ་ནི་ལུས་འདར་རོ། །རྩེ་གཅིག་ཏུ་ཆོས་ཉན་པ་ནི་ལུས་རབ་ཏུ་དགའོ། །ཆོ་ངེ་རྡུང་ཞིང་ངུ་བ་ནི་མཆི་མ་དང་སྣབས་ཟག་སྟེ། དེ་ནི་སེམས་ཀྱི་ཕྱི་བཞིན་ལུས་འབྲང་བ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། ལུས་དང་སེམས་གཉིས་ཀའི་དབང་ཐོབ་པས་སྔོན་མ་ཐོབ་པ་ད་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལྟ་བུར་སྟོན་ཏེ། རྡུལ་ཙམ་གྱི་ལུས་དེས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གང་གཱའི་ཀླུང་བྱེ་མ་ཚད་མེད་པ་མཐའ་ཡས་པ་སྙེད་ཀུན་ཏུ་ཐོགས་པ་མེད་པར་འགྲོ་ཡང་སེམས་རྟག་ཏུ་འདུག་སྟེ་སྔོན་གྱི་གནས་ནས་མི་གཡོ་བ་དེ་ནི་ལུས་ཀྱི་ཕྱི་བཞིན་སེམས་མི་འབྲང་བ་དང་། སྔོན་མ་ཕྱིན་པར་ཕྱིན་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་ན་སྔོན་མ་ཕྱིན་པར་ཕྱིན་པ་ཞེ་ན་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ནི་ཕྱིན་པར་མི་ནུས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཕྱིན་པས་དེའི་ཕྱིར་སྔོན་མ་ཕྱིན་པར་ད་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་ཡོད་མོད་ཀྱི། ལུས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལྟ་བུར་སྤྲུལ་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་ཚད་མེད་པ་སྙེད་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་མི་ནུས་སོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ནི་ལུས་འགུལ་བའི་ཚེ་སེམས་ཀྱང་རྗེས་སུ་འགུལ་ལོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་མི་འགུལ་མོད་ཀྱི་ལུས་མ་ཕྱིན་པའི་གནས་

― DKG053_Page_0064 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མེད་དེ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་སེམས་མི་འབྲང་བ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ལུས་འདི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དང་འདྲ་བར་སྤྲུལ་ཏེ། ལུས་ཆེན་པོ་དེས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་གཅིག་གི་ནང་དུ་ཞུགས་ཀྱང་སེམས་དེའི་ཚེ་དེ་ལྟར་ཆུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ནི་ལུས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཙམ་དུ་སྤྲུལ་ནུས་ཀྱང་ལུས་ཆེན་པོ་དེས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་ནང་དུ་འཇུག་མི་ནུས་ཏེ། དངོས་པོ་དེ་ལྟ་བུ་དག་ཀྱང་བྱེད་མི་ནུས་ན་སེམས་མི་གཡོ་བར་བྱ་བར་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་སེམས་མི་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སྒྲ་དབྱངས་གཅིག་གིས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣ་ལམ་དུ་ཐོས་པར་གྱུར་ཀྱང་འདི་སྙམ་དུ་ངའི་སྒྲ་འདིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀུན་ཏུ་སེམས་ཅན་རྣམས་སྔོན་མ་ཐོས་པ་ཐོས་པར་བྱའོ་སྙམ་མི་སེམས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཐོག་མ་ནས་ཀྱང་བདག་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྔོན་མ་ཐོས་པ་ཐོས་པར་བྱའོ་ཞེས་མ་སྨྲས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་གལ་ཏེ་བདག་གིས་ཆོས་བཤད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མ་ཐོས་པ་ཐོས་པར་བྱའོ། །ཞེས་སྨྲ་ན་དེ་ནམས་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མི་འགྱུར་བར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་གྱིས་མི་ཐོས་པ་ལས་བདག་གིས་བཤད་དོ་ཞེས་སྨྲ་བའི་སེམས་དེ་ནི་འཁོར་བའི་སེམས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ནི་སེམས་དེ་ཡོངས་སུ་ཟད་དོ། །དོན་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ལུས་དང་སེམས་ལྷན་ཅིག་མི་འགྲོགས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བུས་པ་མ་རབས་ཐམས་ཅད་ནི་ལུས་དང་སེམས་ལྷན་ཅིག་འགྲོགས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་ཕྱིར་ལུས་ཆུང་ངུར་སྟོན་མོད་ཀྱི་སེམས་མི་ཆུང་ངོ་། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་རྟག་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་

― DKG053_Page_0065 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བའི་ཕྱིར་ཏེ། ལུས་ཆེན་པོ་སྟོན་ཀྱང་སེམས་ནི་ཆེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ལུས་ཆེན་པོ་ཞེ་ན། ལུས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དང་འདྲ་བའོ། །ཇི་ལྟར་སེམས་ཆུང་ངུ་ཞེ་ན། བྱིས་པ་ཆུང་ངུའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའོ། །དོན་དེ་ལྟ་བས་ན་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་སེམས་མི་འབྲང་བའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་བསྐལ་པ་ཁྲག་ཁྲིག་ཚད་མེད་པའི་བར་དུ་ཆང་སྤངས་ཏེ་མ་འཐུངས་ཀྱང་སེམས་འགུལ་ལོ། །སེམས་ལ་སྡུག་བསྔལ་དང་། ཡིད་བློང་བ་མེད་ཀྱང་ལུས་ལ་མཆི་མ་འཛག་གོ །ཡང་དག་པར་འཇིགས་པ་མེད་ཀྱང་ལུས་རབ་ཏུ་འདར་རོ། །དོན་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་དབང་ཐོབ་པས་ལྷན་ཅིག་མི་འགྲོགས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ལུས་གཅིག་བསྟན་པ་ལས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་སོ་སོ་ནས་ཐ་དད་པར་མཐོང་ངོ་། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་ལ་ནན་ཏན་བྱས་པས་སྔོན་མ་ཐོས་པ་ཐོས་པར་འགྱུར་བ་གང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྔར་སྒྲའི་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བལ་གླང་གི་སྒྲ་དང་། རྟའི་སྒྲ་དང་། ཤིང་རྟའི་སྒྲ་དང། མིའི་སྒྲ་དང་། དུང་གི་སྒྲ་དང་། རྔའི་སྒྲ་དང་། མཆུ་སྦྲང་གི་སྒྲ་དང་། གླིང་བུ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་དང་། གླུའི་སྒྲ་དང་། ངུ་བའི་སྒྲ་སྟེ། དེ་དག་ཡོངས་སུ་བསྒོམ་མོ། །གོམས་པར་བསྒོམས་པའི་ཕྱིར་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཚད་མེད་པ་སྙེད་ཀྱི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་སྒྲ་ཀུན་ཐོས་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ནས་ཡང་དུ་བསྒོམས་པས་རྣ་བའི་དབང་པོ་ཐ་དད་པ་ཐོབ་སྟེ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཕྲུལ་གྱི་རྣ་བ་དང་ཐ་དད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཐེག་པ་གཉིས་པས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་རྣ་བའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཐོབ་པ་ནི་བསམ་གཏན་དང་པོའི་ཆེན་པོ་བཞི་དམ་པ་ལ་བརྟེན་ན། བསམ་གཏན་དང་པོ་འབའ་ཞིག་ཐོས་ཏེ། བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ནས་བསམ་གཏན་བཞི་པའི་བར་དུ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །དུས་གཅིག་ཏུ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སྒྲ་ཅི་

― DKG053_Page_0066 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཡོད་པ་ཐམས་ཅད་ཅིག་ཅར་ཐོས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་ཚད་མེད་མཐའ་ཡས་པ་སྙེད་ཀྱི་སྒྲ་ཐོས་པར་མི་ནུས་སོ། །དོན་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཐོས་པ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྣ་བའི་དབང་པོ་དང་ཐ་དད་དོ། །དེ་ལྟར་ཐ་དད་པས་སྔོན་མ་ཐོས་པ་ཐོས་པར་འགྱུར་ཏེ། སྒྲ་ཐོས་ཀྱང་སེམས་ལ་ཐོག་མ་ནས་སྒྲ་ཐོས་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་དོ། །ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། རྟག་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། བདེ་བའི་མཚན་ཉིད་དང་། བདག་གི་མཚན་ཉིད་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། བདག་པོའི་མཚན་ཉིད་དང་། བརྟེན་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་དང་། ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་གིས་སྔོན་མ་ཐོས་པ་ད་ཐོས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཀུན་ཏུ་སྣང་བ་མཐོ་བཙུན་དཔལ་གྱི་རྒྱལ་པོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལས་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད་མི་མཛད་དོ་ཞེས་གསུངས་པའི་དོན་དེ་ལྟ་མ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྔར་གསུངས་པ་ལས་གང་ལ་ལ་ཞིག་གིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་འདི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གམ། ཡི་གེ་འབྲུ་གཅིག་ཙམ་ཐོས་ན། གདོན་མི་ཟ་བར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་གསུངས་ལ། དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཅིའི་སླད་དུ་ངེས་པ་དང་། འབྲས་བུ་མ་མཆིས་སོ་ཞེས་གསུངས། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་དེ་ཉིད་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད་ལགས་ན། ཅིའི་སླད་དུ་ངེས་པ་དང་འབྲས་བུ་མ་མཆིས་ཞེས་གསུངས། སྒྲ་མི་སྙན་པ་ཐོས་ན་ངན་སེམས་སྐྱེས་ཏེ། ངན་སེམས་སྐྱེས་པས་ངན་སོང་གསུམ་དུ་ལྟུང་ངོ་། །གང་ངན་སོང་གསུམ་དུ་ལྟུང་བ་དེ་ཉིད་ངེས་པའི་འབྲས་བུ་ལགས་ན། ཅིའི་སླད་དུ་ངེས་པ་དང་། འབྲས་བུ་མ་མཆིས་ཞེས་གསུངས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ལེགས་

― DKG053_Page_0067 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སོ་ལེགས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་དྲི་བར་སྤོབས་པ་ལེགས་སོ། །གལ་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྒྲ་རྣམས་ལ་ངེས་པ་དང་། འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པར་གསུངས་ན། དེ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། བདུད་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་མཚན་ཉིད་ཡིན། འཁོར་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་ཐག་རིང་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་སོ་ཅོག་ནི་ངེས་པ་དང་། འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད་མེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་རལ་གྲིའི་ནང་ན་མིའི་ངོ་སྣང་བ་བསྒྲེང་ན་ནི་ཆུ་རིང་པོར་མཐོང་། འཕྲེད་དུ་བལྟས་ན་ཞེང་ཆེ་བར་མཐོང་སྟེ། དེ་གལ་ཏེ་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་བསྒྲེང་ན་ནི་ཆུ་རིང་པོར་མཐོང་ལ། འཕྲེད་དུ་ནི་ཞེང་ཆེ་བར་མཐོང་། དོན་དེ་ལྟ་བས་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ནི་ངེས་པ་དང་། འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད་མེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲའི་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྒྲའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་རྟག་པའི་ཆོས་མ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་འཇིག་རྟེན་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བའི་ཆོས་ནི་རྒྱུ་ཡོད་པས་འབྲས་བུ་ཡང་ཡོད་དོ། །རྒྱུ་མེད་ན་འབྲས་བུ་ཡང་མེད་དེ། རྒྱུ་མི་རྟག་ན་འབྲས་བུ་ཡང་མི་རྟག་གོ །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྒྱུ་ལས་ཀྱང་འབྲས་བུར་འགྱུར་ལ། འབྲས་བུ་ལས་ཀྱང་རྒྱུར་འགྱུར་རོ། །དོན་དེ་ལྟ་བས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་དོ། །ཇི་སྟེ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་ན་རྒྱུ་ཉིད་མི་རྟག་པས་འབྲས་བུ་ཡང་མི་རྟག་སྟེ། དེ་བས་ན་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ནི་རྒྱུ་ལས་མ་སྐྱེས་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་རྟག་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དོན་དེ་ལྟ་བས་ན་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ངེས་པ་མེད་འབྲས་བུ་མེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་རུང་ལ། འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་རུང་ངོ་། །ཇི་ལྟར་ངེས་པའོ། །ཞེས་བྱ་ཞེ་ན་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ནི་རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། བདག་དང་།

― DKG053_Page_0068 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱིར་ངེས་པའོ། །སྐྱེ་བ་དང་རྒ་བ་དང་འཇིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ངེས་པའོ། །ལོག་སྲེད་ཅན་དང་ཕས་ཕམ་པ་བཞི་ཉམས་པ་དང་། ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་མདོ་སྡེ་ལ་སྐུར་པ་དང་། མཚམས་མེད་པ་ལྔའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་བྱས་པ་དག་སྔོན་གྱི་སེམས་སྤངས་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དེ་བས་ན་ངེས་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ་གལ་ཏེ་ལ་ལ་ཞིག་ངས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གམ་ཡི་གེ་གཅིག་ཙམ་བཤད་པ་ཐོས་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་དེ་ད་དུང་ཁྱོད་ཀྱིས་གསལ་བར་མ་རིག་གིས་ཤིན་ཏུ་བརྟགས་པར་ཉོན་ཅིག་ངས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་སྟེ་བསྟན་པར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གལ་ཏེ་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལས་ཡི་གེ་འབྲུ་གཅིག་གམ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་ཙམ་ཡང་རུང་སྟེ། ཐོས་ནས་ཡི་གེའི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་འཛིན། ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་འཛིན་ཐོས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་འཛིན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་འཛིན། བཤད་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་འཛིན་ན་དེ་ནི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །མཚན་ཉིད་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་པས་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་བོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཇི་སྐད་དུ་སྒྲ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ཐོས་པའི་ཕྱིར་ངན་སོང་གསུམ་དུ་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་དེ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྒྲ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བས་ངན་སོང་གསུམ་དུ་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་གྱི། དེའི་འབྲས་བུ་ནི་ངན་སེམས་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་སྒྲ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ཐོས་ཀྱང་ངན་སེམས་མ་བསྐྱེད་སྒྲ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་རྐྱེན་གྱིས་ངན་སོང་གསུམ་དུ་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ངན་སེམས་མཆེད་ཅིང་མང་དུ་གྱུར་པས་ངན་སོང་གསུམ་དུ་སྐྱེས་ཀྱི། སྒྲ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་རྐྱེན་གྱིས་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སྒྲ་ལ་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡོད་ན། ཐོས་པ་ཀུན་གྱིས་ངན་སེམས་སྐྱེ་བའི་རིགས་སོ། །དེ་ལ་ལ་ལ་ནི་སྐྱེ། ལ་ལ་ལ་ནི་མི་སྐྱེ་སྟེ།

― DKG053_Page_0069 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེ་བས་ན་སྒྲ་ལ་ནི་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་པས་ན། དེས་རྐྱེན་བྱས་ཀྱང་ངན་སེམས་མི་སྐྱེའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་སྒྲ་མ་ངེས་ན། ཅིའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྔོན་མ་ཐོས་པ་ཐོས་པར་འགྱུར། རིགས་ཀྱི་བུ་སྒྲ་ལ་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་པས་སྔོན་མ་ཐོས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ད་ཐོས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་ངས་སྔོན་མ་ཐོས་པ་ད་ཐོས་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་སྔོན་མ་མཐོང་བ་ད་མཐོང་བ་ཞེ་ན། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་སྔར་སྣང་བའི་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཉི་མ་དང་། ཟླ་བ་དང་། སྐར་མ་དང་། མེའི་ཕུང་པོ་དང་། སྒྲོན་མ་དང་། ནོར་བུ་དང་། མེའི་སྣང་བ་དང་། སྨན་ལ་སོགས་པའི་འོད་གོམས་པར་བསྒོམས་པའི་ཕྱིར་མིག་གི་དབང་པོ་ཐ་དད་པ་ཐོབ་སྟེ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པ་དང་ཐ་དད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཐ་དད་ཅེ་ན། ཐེག་པ་གཉིས་པས་འཕྲུལ་གྱི་མིག་རྣམ་པར་དག་པ་ཐོབ་པ། གལ་ཏེ་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་ཆེན་པོ་བཞིའི་མིག་གི་དབང་པོ་ལ་བརྟེན་ན་བསམ་གཏན་དང་པོ་མི་མཐོང་ངོ་། །གལ་ཏེ་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་བརྟེན་ན་གོང་མ་མི་མཐོང་བ་ནས་བདག་གི་མིག་གི་བར་དུ་ཡང་མཐོང་བར་མི་ནུས་སོ། །གལ་ཏེ་མང་དུ་མཐོང་ན་ཡང་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལས་མི་མཐོང་ངོ་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་འཕྲུལ་གྱི་མིག་མ་བསྒོམས་ཀྱང་གཟུགས་དམ་པའི་ལུས་ཐམས་ཅད་ཀེང་རུས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་མཐོང་ངོ་། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མཐོང་ཡང་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་འཛིན། རྟག་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་འཛིན། ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། རྫས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་། མིང་དང་ཡི་གེ་དང་རྒྱུ་རྐྱེན་དང་མཐོང་བའི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་འཛིན། མིག་ལ་དམ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཞེས་ཀྱང་མི་ཟེར་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་དང་། རྟེན་ཅིང་

― DKG053_Page_0070 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་མཐོང་ངོ་། །ཇི་ལྟར་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་ཞེ་ན། གཟུགས་ནི་མིག་གི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་གཟུགས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པ་མ་ཡིན་ན། བུས་པ་མ་རབས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གཟུགས་སུ་མཐོང་བའི་འདུ་ཤེས་མི་སྐྱེ་བའི་རིགས་སོ། །དེ་བས་ན་གཟུགས་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མཐོང་དུ་ཟིན་ཀྱང་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མི་སྐྱེད་དེ། དེ་བས་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་འཕྲུལ་གྱི་མིག་རྣམ་པར་དག་པ་ཐོབ་པ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཐོབ་པ་དང་ཐ་དད་དོ། །དེ་ལྟར་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དུས་གཅིག་ཏུ་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན། ད་ལྟར་བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀུན་མཐོང་སྟེ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སྔོན་མ་མཐོང་བ་མཐོང་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་སྙེད་མཐོང་གི །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ནི་མི་མཐོང་ངོ་། །དེ་ལྟར་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་བདག་གི་མིག་མཐོང་མོད་ཀྱི། ཐོག་མ་ནས་མཐོང་བའི་མཚན་ཉིད་མེད་དེ། མི་རྟག་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་མཐོང་ཞིང་། གང་ཟག་པའི་ལུས་ལ་རྫས་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་གི་མི་གཙང་བས་ཡོངས་སུ་གང་བ་ལག་མཐིལ་དུ་སྐྱུ་རུ་རའི་འབྲས་བུ་བཞག་པ་བཞིན་དུ་མཐོང་ངོ་། །དོན་དེ་ལྟ་བས་ན་སྔོན་མ་མཐོང་བ་ད་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་གྱི་གཟུགས་དང་ཆ་ལུགས་ཇི་སྙེད་པ་མཐོང་མ་ཐག་ཏུ་དེ་ཉིད་ཐེག་པ་ཆེན་པོའམ། ཐེག་པ་ཆུང་ངུའི་དབང་པོ་གང་ཡིན་པ་རིག་གོ །གོས་ལ་ཐང་ཅིག་རེག་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་དེའི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་དབང་པོའི་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་ཤེས་སོ། །དོན་དེ་ལྟ་བས་ན་སྔོན་མི་ཤེས་པ་ད་ཤེས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཐང་ཅིག་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་སྔོན་མི་ཤེས་པ་ད་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཤེས་པའི་ཕྱིར་སྔོན་མ་མཐོང་བ་ད་མཐོང་བར་གྱུར་ཏོ།། །།བམ་པོ་སུམ་ཅུ་གཉིས་པ། གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྔོན་མི་ཤེས་པ་ཤེས་པ་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་

― DKG053_Page_0071 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བུས་པ་མ་རབས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གི་སེམས་ཤེས་ཀྱང་ཐོག་མ་ནས་སེམས་སམ་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་འཛིན། སེམས་ཅན་དང་རྫས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་འཛིན་ཏེ། དོན་དམ་པ་མཐར་སྟོང་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ནི་རྟག་ཏུ་སྟོང་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པས་སྔོན་མི་ཤེས་པ་ད་ཤེས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཤེས་ཞེ་ན། བདག་མེད་པ་དང་། བདག་གི་བ་མེད་པ་ཤེས་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་པར་ཤེས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ལོག་སྲེད་ཅན་དག་སྔོན་གྱི་སེམས་སྤངས་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཤེས་པར་མི་ནུས་ཀྱི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཤེས་པར་ནུས་པས་དེ་བས་ན་སྔོན་མི་ཤེས་པ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་སྔོན་མི་ཤེས་པ་ཤེས་པ་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་དམ་པ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ནི་སྔོན་འདས་པའི་དུས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་གནས་དང་། རིགས་དང་། ཕ་མ་དང་། ཕུ་ནུ་དང་། ཆུང་མ་དང་། བུ་དང་། གཉེན་བཤེས་དང་། དགྲ་རྣམས་དྲན་པས་ཡུད་ཙམ་ཐང་ཅིག་གིས་ཁྱད་པར་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་སྟེ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་ཞེ་ན། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ནི་འདས་པའི་དུས་ཀྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རིགས་དང་ཕ་མ་དང་གཉེན་པ་ནས་དགྲའི་བར་དུ་དྲན་ཏེ། རིགས་དང་གཉེན་དང་དགྲའི་མཚན་ཉིད་སྐྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། སྔོན་གྱི་རིགས་དང་། ཕ་མ་དང་། གཉེན་པ་ནས་དགྲའི་བར་དུ་དྲན་ཡང་རིགས་དང་། ཕ་མ་དང་གཉེན་པ་དང་། དགྲ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་མི་སྐྱེད་དེ། དེ་རྟག་ཏུ་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་། སྟོང་

― DKG053_Page_0072 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་ཞི་བའི་མཚན་ཉིད་དུ་འཇུག་གོ །དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྔོན་མི་ཤེས་པ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་ཇི་ལྟར་ན་སྔོན་མི་ཤེས་པ་ཤེས་པ་ཞེ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་དམ་པ་ལ་ནན་ཏན་བྱས་པས་གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐོབ་པ་དང་ཐ་དད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཐ་དད་ཅེ་ན། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ནི་ཡུད་ཙམ་ཐང་ཅིག་གིས་མིའི་སེམས་ཤེས་པའི་དུས་ན། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། བྱོལ་སོང་དང་། ཡི་དགས་དང་། ལྷའི་སེམས་མི་ཤེས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡུད་ཙམ་ཐང་ཅིག་གིས་རྒྱུད་དྲུག་གི་སེམས་ཅན་གྱི་སེམས་ཀུན་ཤེས་པས་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྔོན་མི་ཤེས་པ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་ཤེས་པ་ཐ་དད་པ་ཡོད་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བསམ་པ་གཅིག་གིས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་སེམས་དང་པོ་ནས་རིམ་གྱིས་སེམས་བཅུ་དྲུག་གི་བར་དུ་ཤེས་སོ། །དོན་དེ་ལྟ་བས་ན་སྔོན་མི་ཤེས་པ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནན་ཏན་བྱས་པས་ཡོན་ཏན་གཉིས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནན་ཏན་བྱས་པས་ཡོན་ཏན་གསུམ་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ནི་བྱམས་པ་བཏང་ཡང་བྱམས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བྱམས་པ་ཐོབ་པ་ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་བྱམས་པ་བཏང་ཡང་བྱམས་པ་ཐོབ་པ་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བྱམས་པ་བཏང་ནས་དོན་དམ་པའི་བྱམས་པ་ཐོབ་པའོ། །དོན་དམ་པའི་བྱམས་པ་ནི་རྐྱེན་གྱིས་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཇི་ལྟར་ན་བྱམས་པ་བཏང་ཡང་བྱམས་པ་ཐོབ་པ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་

― DKG053_Page_0073 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བྱམས་པ་དེ་བཏང་དུ་རུང་བ་ཞིག་ཡིན་ན་བུས་པ་མ་རབས་ཀྱི་བྱམས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་བྱམས་པ་ཐོབ་པར་རུང་བ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དམིགས་སུ་མེད་པའི་བྱམས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལོག་སྲེད་ཅན་གྱི་བྱམས་པ་དང་། རྩ་བ་བཞི་ཉམས་པའི་བྱམས་པ་དང་། ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་ལ་སྐུར་པའི་བྱམས་པ་དང་། མཚམས་མེད་པ་ལྔ་བྱས་པའི་བྱམས་པ་བཏང་ན། བརྩེ་བའི་བྱམས་པ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱམས་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བྱམས་པ་དང་། རྒྱུ་རྐྱེན་མེད་པའི་བྱམས་པ་འཐོབ་པོ། །གཞན་ཡང་ཇི་ལྟར་ན་བྱམས་པ་བཏང་ཡང་བྱམས་པ་ཐོབ་པ་ཞེ་ན། ཉུང་རུམ་དང་། མ་ནིང་དང་། མཚན་མེད་དང་མཚན་གཉིས་དང་། བུད་མེད་ཀྱི་བྱམས་པ་དང་། རིགས་ངན་དང་། ཤན་པ་དང་། རྔོན་པ་དང་། བྱ་དང་ཕག་ལ་སོགས་པ་གསོ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱམས་པ་བཏང་བ་དང་། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱམས་པ་བཏང་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དམིགས་སུ་མེད་པའི་བྱམས་པ་དང་། བདག་ཏུ་མི་ལྟ་བའི་བྱམས་པ་དང་། གཞན་དུ་མི་ལྟ་བའི་བྱམས་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཅན་དུ་མི་ལྟ། ཚུལ་ཁྲིམས་ངན་པ་ཅན་དུ་མི་ལྟ། བདག་ལ་སྙིང་རྗེ་ཡོད་པར་མཐོང་ཡང་སེམས་ཅན་དུ་མི་ལྟ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་དུ་ཚོར་བ་ཡོད་ཀྱང་མྱོང་བ་མི་མཐོང་བ་འཐོབ་བོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བའི་དོན་དམ་པ་སྒོམ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནན་ཏན་བྱས་པའི་ཡོན་ཏན་གསུམ་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནན་ཏན་བྱས་པས་ཡོན་ཏན་བཞི་དང་ལྡན་པ་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ནི་ཡོན་ཏན་བཞི་དང་ལྡན་པ་ལ་དངོས་པོ་རྣམ་པ་བཅུ་ཡོད་དོ། །བཅུ་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། རྩ་བ་བརྟེན་པས་བསྒུལ་ཞིང་དབྱུང་དཀའ་བ་དང་། བདག་ལ་གདོན་མི་ཟ་བའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པ་དང་། བསོད་ནམས་དང་བསོད་

― DKG053_Page_0074 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ནམས་མ་ཡིན་པ་མི་རྟོག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་སྦྱོང་བ་དང་། ལྷག་མ་བསལ་བ་དང་། ལས་ཀྱི་རྒྱུ་བཅད་པ་དང་། རྣམ་པར་དག་པའི་ལུས་བསྒོམ་པ་དང་། རྐྱེན་རྣམས་རབ་ཏུ་རིག་པ་དང་། དགྲ་རྣམས་སྤོང་བ་དང་། མཐའ་གཉིས་གཅོད་པའོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་རྩ་བ་བརྟན་པས་བསྒུལ་ཞིང་དབྱུང་དཀའ་བ་ཞེ་ན། དེ་ལ་རྩ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བག་བྱེད་པའོ། །བག་བྱེད་པའི་རྩ་བ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ནི་བག་བྱེད་པའོ། །བག་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དགེ་བའི་རྩ་བ་གཞན་རྣམས་ཀྱང་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕར་ཞིང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་སྐྱེ་ཞིང་འཕེལ་བས་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་དང་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་རྗེས་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་བལ་གླང་གི་རྗེས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལྟར་བག་བྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་དམ་པའི་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་སྣང་བའི་ནང་ན་ཉི་མའི་འོད་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལྟར་བག་བྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་དམ་པའི་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་རྒྱལ་པོའི་ནང་ན་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་མཆོག་དང་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་དང་འདྲ་བར་བག་བྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། མཆོག་དང་གཙོ་བོར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་འབབ་ཆུ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་ཀླུང་བཞི་པོ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལྟར་བག་བྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་རི་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་རི་རབ་རིའི་རྒྱལ་པོ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལྟར་བག་བྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་དམ་པར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་ཆུ་ལས་སྐྱེས་པའི་པད་མོའི་ནང་ན་པད་མོ་སྔོན་པོ་དམ་པར་གྱུར་པ་ལྟར་བག་བྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་སྐམས་ལས་སྐྱེས་པའི་

― DKG053_Page_0075 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མེ་ཏོག་གི་ནང་ན་མེ་ཏོག་པ་རི་ཤ་ཀ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལྟར་བག་བྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་གཅན་གཟན་གྱི་ནང་ན་སེང་གེ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལྟར་བག་བྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་དང་གཙོ་བོར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་བྱའི་ནང་ན་ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་རྒྱལ་པོ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལྟར་བག་བྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་དམ་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ལུས་ཆེན་པོའི་ནང་ན་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་སྒྲ་གཅན་འཛིན་ཅེས་བྱ་བ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལྟར་བག་བྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་དམ་པ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་རྐང་གཉིས་སམ། རྐང་བཞིའམ། རྐང་མངས་སམ། རྐང་མེད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལྟར་བག་བྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་མང་པོ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགེ་འདུན་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལྟར་བག་བྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ནང་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ནི་མཆོག་དམ་པར་འགྱུར་བ་ལྟར་བག་བྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་དམ་པ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟ་བས་ན་བག་བྱེད་པའི་རྩ་བ་ནི་ཟབ་ཅིང་བརྟན་ཏེ་ཤིན་ཏུ་དབྱུང་དཀའོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་བག་བྱེད་པས་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕར་ཞིང་སྐྱེ་བ་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དད་པའི་རྩ་བ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྩ་བ་དང་། སྦྱིན་པའི་རྩ་བ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བ་དང་། བཟོད་པའི་རྩ་བ་དང་། ཐོས་པའི་རྩ་བ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་རྩ་བ་དང་། དྲན་པའི་རྩ་བ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྩ་བ་དང་། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་རྩ་བ་དང་། དེ་དག་ལ་སོགས་པའི་རྩ་བ་རྣམས་བག་བྱེད་པའི་ཕྱིར་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕར་ཞིང་

― DKG053_Page_0076 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྐྱེའོ། །དེ་ལྟར་འཕེལ་ཞིང་སྐྱེས་པས་ཤིན་ཏུ་ཟབ་ཅིང་བརྟན་ཏེ་རབ་ཏུ་དབྱུང་དཀའོ། །དོན་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནན་ཏན་བྱས་པས་རྩ་བ་ཟབ་སྟེ་དབྱུང་དཀའ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་ལུས་ལ་གདོན་མི་ཟ་བའི་མཚན་ཉིད་དུ་འཇུག་པ་ཞེ་ན། བདག་གི་ལུས་ལ་གདོན་མི་ཟ་བའི་སེམས་བསྐྱེད་དེ། འདི་ལྟར་བདག་གི་ལུས་འདིས་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྣོད་དུ་འགྱུར་ལ། སེམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ཆུང་ཞིང་ཞན་པ་མ་ཡིན་འགྱུར་ཞིང་འཕོ་བ་མ་ཡིན། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སེམས་མ་ཡིན། བདུད་ཀྱི་སེམས་མ་ཡིན། བདག་བདེ་བའི་སེམས་དང་། འཁོར་བ་ལ་མོས་པའི་སེམས་མ་ཡིན་ཏེ། རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་གྱི་ཕྱིར་བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེའི་སེམས་ཚོལ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདག་ཉིད་ཀྱི་ལུས་འདིས་གདོན་མི་ཟ་བར་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྣོད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནན་ཏན་བྱས་པས་བདག་ཉིད་ཀྱི་ལུས་ལ་གདོན་མི་ཟ་བའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་དང་། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་མ་ཡིན་པ་ལ་མི་རྟོག་པ་ཞེ་ན། དེ་ལ་བསོད་ནམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་དཀའ་ཐུབ་ལ་ཞུགས་པ་ནས་སངས་རྒྱས་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་ཞེས་བྱའོ། །གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་དེ་དག་ནི་ཡང་དག་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་ཡིན་ནོ། །སྙམ་དུ་སེམས་ན་དེའི་སེམས་ནི་ཞན་ཅིང་ཆུང་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ནི་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་མ་ཡིན་པར་མི་ལྟའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དྲན་པ་ཐ་དད་པ་ཤིན་ཏུ་བསྒོམས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་དྲན་པ་ཐ་དད་པ་ཡོད་ཅིང་ཤིན་ཏུ་བསྒོམས་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་

― DKG053_Page_0077 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་བ་ཡང་མེད། ཚུལ་ཁྲིམས་བཤིག་པ་ཡང་མེད་པར་ལྟ་སྟེ། རྟག་ཏུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་སྦྱིན་པ་རྣམ་པ་བཞི་ཆར་ལ་རྣམ་པར་དག་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་ལྟའོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ་སྦྱིན་བདག་རྣམ་པར་དག་ལ་ལེན་པ་མ་དག་པ་དང་། སྦྱིན་བདག་མ་དག་ལ་ལེན་པ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། སྦྱིན་བདག་དང་ལེན་པ་གཉིས་ཀ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། སྦྱིན་བདག་དང་ལེན་པ་གཉིས་ཀ་མ་དག་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་སྦྱིན་བདག་རྣམ་པར་དག་ལ་ལེན་པ་མ་དག་པ་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སྦྱིན་བདག་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། མང་དུ་ཐོས་པ་དང་། ཤེས་རབ་དང་ལྡན་ཞིང་སྦྱིན་པ་དང་འབྲས་བུ་སྨིན་པ་ཡོད་པར་ཤེས་ལ། ལེན་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་ཤིང་ངན་པར་ལྟ་བ་ལ་ཞེན་ཏེ། སྦྱིན་པ་མེད་ཅིང་འབྲས་བུ་མེད་པར་ལྟ་བ་ནི་སྦྱིན་བདག་རྣམ་པར་དག་ལ་ལེན་པ་མ་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ན་ལེན་པ་རྣམ་པར་དག་ལ་སྦྱིན་བདག་མ་དག་པ་ཞེ་ན། དེ་ལ་སྦྱིན་བདག་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་ཤིང་། ལོག་པར་ལྟ་བ་ལ་ཞེན་ཏེ། སྦྱིན་པ་དང་འབྲས་བུ་སྨིན་པ་ཡང་མེད་པར་ལྟ་ལ། ལེན་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སྡོམ་ཞིང་མང་དུ་ཐོས་པ་དང་། ཤེས་རབ་དང་ལྡན་ཏེ་སྦྱིན་པ་དང་། སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་སྨིན་པ་ཡོད་པར་ཤེས་པ་དེ་ནི་སྦྱིན་བདག་མ་དག་ལ་ལེན་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་སྦྱིན་བདག་དང་ལེན་པ་གཉིས་ཀ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེ་ན། དེ་ལ་སྦྱིན་བདག་དང་ལེན་པ་གཉིས་ཀ་ཚུལ་ཁྲིམས་སྡོམ་ཞིང་མང་དུ་ཐོས་པ་དང་། ཤེས་རབ་དང་ལྡན་ཏེ་སྦྱིན་པ་དང་སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་སྨིན་པ་ཡོད་པར་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་ནི་སྦྱིན་བདག་དང་ལེན་པ་གཉི་ག་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ན་གཉི་ག་མ་དག་པ་ཞེ་ན། སྦྱིན་བདག་དང་ལེན་པ་གཉི་ག་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་ཤིང་ངན་པར་ལྟ་བ་དང་། སྦྱིན་པ་དང་སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་སྨིན་པ་མེད་པར་ལྟ་བའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་བུ་ཞིག་ན། ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལ་རྣམ་པར་དག་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དེ་ལ་སྦྱིན་པ་ཡང་མེད་འབྲས་བུ་ཡང་མེད་པས་ན་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་མི་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་

― DKG053_Page_0078 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བུ་གང་སྦྱིན་པ་དང་སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་མི་མཐོང་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པ་དང་། ངན་པར་ལྟ་བ་ལ་ཞེན་པ་མ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ཉན་ཐོས་ལྟ་བུར་སྦྱིན་པ་དང་སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་མི་མཐོང་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པ་དང་། ངན་པར་ལྟ་བ་ལ་ཞེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་འདི་ལྟར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་ལྟ་བུར་སྦྱིན་པ་དང་སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་མི་མཐོང་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་བ་དང་། ཡང་དག་པར་ལྟ་བ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དྲན་པ་ཐ་དད་པ་ཡོད་ཅིང་རབ་ཏུ་བསྒོམས་པས་སེམས་ཅན་ཚུལ་ཁྲིམས་སྡོམ་པ་དང་། བཤིག་པ་དང་། སྦྱིན་པ་དང་། ལེན་པ་དང་། སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་མི་མཐོང་ངོ་། །དེ་བས་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་ལྟ་བ་ཞེས་གདགས་སོ། །དོན་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་དང་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་མ་ཡིན་པར་མི་རྟོག་གོ །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་སྦྱོང་བ་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མདོ་སྡེ་དམ་པ་ལ་ནན་ཏན་བྱས་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་སྒྲོལ་བ་ན། སྲོག་གཅོད་པའི་སེམས་ཡོངས་སུ་སྤོང་ངོ་། །དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་དུ་གྱུར་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཚེ་རིང་བ་དང་སྟོབས་དང་། བྱིན་ཆེ་བ་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་སོ། །སྨོན་ལམ་དེའི་ཤུགས་ཀྱིས་མ་འོངས་པའི་དུས་སུ་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་པ་ན་ཞིང་དེའི་སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཚེ་རིང་ཞིང་མཐུ་སྟོབས་དང་ལྡན་ཏེ་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་དག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་སྒྲོལ་བ་ན། མ་བྱིན་པར་ལེན་པའི་སེམས་ཡོངས་སུ་སྤོང་ངོ་། །དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་

― DKG053_Page_0079 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང་ཐུན་མོང་དུ་གྱུར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ས་གཞི་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་འབའ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཏེ། སེམས་ཅན་དག་རང་ཉམ་དུ་སྤྱོད་ལ་ཕྱུག་ཅིང་ཆོག་པར་ཤོག་ཤིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་སོ། །སྨོན་ལམ་དེའི་ཤུགས་ཀྱིས་མ་འོངས་པའི་དུས་སུ་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་པ་ན་ཞིང་ཀུན་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་འབའ་ཞིག་སྟེ། སེམས་ཅན་རང་ཉམ་དུ་སྤྱོད་ཅིང་ཕྱུག་པ་དང་ཆོག་པར་ལོངས་སྤྱོད་དོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་དག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་སྒྲོལ་བ་ན་འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པའི་སེམས་ཡོངས་སུ་སྤོང་ངོ་། ། དེ་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་དུ་གྱུར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ན་སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་ཀུན་འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་གི་སེམས་མེད་ཅིང་བཀྲེས་པ་དང་། སྐོམ་པས་གདུངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་མེད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་སོ། །སྨོན་ལམ་དེའི་ཤུགས་ཀྱིས་མ་འོངས་པའི་དུས་སུ་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་པ་ན་ཞིང་དེའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་གི་སེམས་དང་བྲལ་ཏེ་བཀྲེས་པ་དང་། སྐོམ་པས་གདུངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་དག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་སྒྲོལ་བ་ན་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བའི་སེམས་ཡོངས་སུ་སྤོང་ངོ་། །དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་དུ་གྱུར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ན་རྟག་ཏུ་མེ་ཏོག་གི་ཤིང་དང་། འབྲས་བུའི་ཤིང་དང་། སྤོས་ཀྱི་ཤིང་ཡོད་པར་གྱུར་ཅིག །སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་སྒྲ་སྐད་སྙན་པ་ཐོས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་སོ། །སྨོན་ལམ་དེའི་ཤུགས་ཀྱིས་མ་འོངས་པའི་དུས་སུ་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་པ་ན་ཞིང་དེ་ན་

― DKG053_Page_0080 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མེ་ཏོག་གི་ཤིང་དང་། འབྲས་བུའི་ཤིང་དང་། སྤོས་ཀྱི་ཤིང་ཡོད་པར་གྱུར་ཏེ། དེའི་སེམས་ཅན་ཀུན་བླ་ན་མེད་པའི་སྒྲ་དབྱངས་སྙན་པ་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་དག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་སྒྲོལ་བ་ན་ཕྲ་མ་ཡོངས་སུ་སྤོང་ངོ་། །དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་དུ་གྱུར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ན་སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་འདུམ་ཞིང་དམ་པའི་ཆོས་གཅིག་ལ་གཅིག་སྟོན་པར་ཤོག་ཤིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་སོ། །དེ་ལྟར་སྨོན་ལམ་དེའི་ཤུགས་ཀྱིས་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་པ་ན་ཞིང་དེའི་སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་འདུམ་ཞིང་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་སྨྲ་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་དག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་སྒྲོལ་བ་ན་ཚིག་ཐུན་ཚགས་ཡོངས་སུ་སྤོང་ངོ་། །དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་བར་གྱུར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ན་ས་གཞི་ཀུན་ལག་མཐིལ་བཞིན་དུ་མཉམ་པ་ལ་གསེག་མ་དང་། གྱོ་མོ་ལ་སོགས་པ་དང་། ཚེར་མ་ཀུན་མེད་དེ། སེམས་ཅན་ཀུན་སེམས་མཉམ་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་སོ། །སྨོན་ལམ་དེའི་ཤུགས་ཀྱིས་མ་འོངས་པའི་དུས་སུ་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་པ་ན་ཞིང་གི་ས་གཞི་ལག་མཐིལ་བཞིན་དུ་མཉམ་ལ་གསེག་མ་དང་། གྱོ་མོ་དང་། ཚེར་མ་ལ་སོགས་པ་མེད་དེ། སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་སེམས་མཉམ་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་དག །བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་སྒྲོལ་བ་ན་དོན་མེད་པར་སྨྲ་བ་ཡོངས་སུ་སྤོང་ངོ་། །དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་ཡང་སེམས་ཅན་

― DKG053_Page_0081 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་བར་གྱུར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ན་སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཉོན་མོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་མེད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་སོ། །སྨོན་ལམ་དེའི་ཤུགས་ཀྱིས་མ་འོངས་པའི་དུས་སུ་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་པ་ན་ཞིང་དེ་ན་གནས་པའི་སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་ཀུན་ཉོན་མོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་དག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་སྒྲོལ་བ་ན་འདོད་པས་ཕྲག་དོག་གི་སེམས་ཡོངས་སུ་སྤོང་ངོ་། །དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་བར་གྱུར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འདོད་པས་ཕྲག་དོག་གི་ཉོན་མོངས་པས་འཚེ་བ་དང་། ངན་པར་ལྟ་བ་མེད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་སོ། །སྨོན་ལམ་དེའི་ཤུགས་ཀྱིས་མ་འོངས་པའི་དུས་སུ་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་པ་ན་ཞིང་དེའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འདོད་པས་ཕྲག་དོག་གི་སེམས་ཀྱིས་འཚེ་བ་དང་ལོག་པར་ལྟ་བ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་དག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་སྒྲོལ་བ་ན་རྣམ་པར་འཚེ་བ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྤོང་ངོ་། །དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་བར་གྱུར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་བསྒོམ་ཞིང་བུ་གཅིག་པའི་ས་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་སོ། །སྨོན་ལམ་དེའི་ཤུགས་ཀྱིས་མ་འོངས་པའི་དུས་སུ་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་པ་ན་ཞིང་གི་སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་བསྒོམ་ཞིང་བུ་གཅིག་པའི་ས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་དག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་

― DKG053_Page_0082 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་སྒྲོལ་བ་ན་ངན་པར་ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་སྤོང་ངོ་། །དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་བར་གྱུར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ན་སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་སོ། །སྨོན་ལམ་དེའི་ཤུགས་ཀྱིས་མ་འོངས་པའི་དུས་སུ་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་པ་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ན་སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གཟུངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་སྦྱོང་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ལྷག་མ་ཡོངས་སུ་བསལ་བ་ཞེ་ན། ལྷག་མ་ལ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་འབྲས་བུ་ལྷག་མ་དང་། ལས་ལྷག་མ་དང་། སྲིད་པ་ལྷག་མའོ། ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་ཉོན་མོངས་པའི་འབྲས་བུ་ལྷག་མ་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་གང་འདོད་ཆགས་ཀྱི་བག་ཆགས་དང་བསྙེན་ན་འབྲས་བུ་དེ་སྨིན་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང་ངོ་། །བརྒྱ་ལ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ལས་ཐར་ན་བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སུ་འགྱུར་སྐྱེ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཕུག་རོན་དང་། མཆིལ་པ་དང་། ངུར་པ་དང་། ནེ་ཙོ་དང་། འཚོ་བྱེད་དང་། ཤཱ་རི་ཀ་དང་། བྱེའུ་སྡེའུ་དང་། ཉ་དང་། སྦལ་དང་། སྤྲེའུ་དང་། ཤ་བའི་ལུས་སུ་སྐྱེའོ། །གལ་ཏེ་མིའི་ལུས་ཐོབ་ན་ཡང་ཉུང་རུམ་དང་། མ་ནིང་དང་། བུད་མེད་དང་། མཚན་གཉིས་པ་དང་། མཚན་མེད་པ་དང་། སྦྲུལ་འཚོང་མར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་རབ་ཏུ་བྱུང་ན་ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྩ་བ་དང་པོ་ཞིག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་འབྲས་བུ་ལྷག་མ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་གང་ཞེན་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཞེ་སྡང་གི་བག་ཆགས་ལ་ཞེན་ན། དེའི་འབྲས་བུ་སྨིན་པས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང་ངོ་། །བརྒྱ་ལ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ལས་ཐར་ན་ཡང་འདི་ལྟ་སྟེ། སྦྲུལ་གྱི་གདུག་པ་མཐོང་བས་གདུག་པ་དང་། རེག་པས་གདུག་པ་དང་། ཟོས་པས་གདུག་པ་དང་། དབུགས་ཀྱིས་གདུག་པ་དང་། གདུག་པ་རྣམ་པ་བཞི་དང་ལྡན་པའི་སྦྲུལ་དང་།

― DKG053_Page_0083 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སེང་གེ་དང་། སྟག་དང་། སྤྱང་ཀི་དང་། དོམ་དང་། དྲེད་དང་། བྱི་བ་དང་། ཁྲ་ལ་སོགས་པའི་ལུས་སུ་སྐྱེའོ། །གལ་ཏེ་མིའི་ལུས་ཐོབ་ན་ཡང་ཚུལ་ངན་པ་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་དང་ལྡན་ནོ། །གལ་ཏེ་རབ་ཏུ་བྱུང་ན་ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྩ་བ་གཉིས་པ་ཉམས་པར་བྱེད་དེ། དེ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལྷག་མ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་གང་གཏི་མུག་གི་ལས་བྱེད་པ་དེ་ནི་འབྲས་བུ་སྨིན་ནས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང་ངོ་། །བརྒྱ་ལ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ལས་ཐར་ན་ཡང་བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སུ་སྐྱེ་སྟེ། གང་ཞེ་ན། བལ་གླང་དང་། ཕག་དང་། བ་ལང་དང་། ལུག་དང་། མ་ཧེ་དང་། ལྗི་བ་དང་། ཤིག་དང་། སྦྲང་མ་དང་། གྲོག་མ་ལ་སོགས་པའི་ལུས་སུ་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་མིའི་ལུས་ཐོབ་ན་ཡང་འོན་པ་དང་། དམུས་ལོང་དང་། ལྐུགས་པ་དང་། རྒྱབ་དགུ་པ་དང་། དབང་པོ་རྣམས་མི་ཚང་ཞིང་ཆོས་མི་ཟིན་ཏོ། །གལ་ཏེ་རབ་ཏུ་བྱུང་ན་ཡང་དབང་པོ་རྣམས་རྨོངས་ཤིང་རྟུལ་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྩ་བ་ཞིག་པ་ནས་རྣམ་པ་ལྔའི་བར་དུ་དེ་དག་ཞིག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལྷག་མ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་གང་ང་རྒྱལ་དང་དྲེགས་པའི་ལས་བྱེད་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང་ངོ་། །བརྒྱ་ལ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ལས་ཐར་ན་ཡང་བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་སུ་སྐྱེ་སྟེ། གང་ཞེ་ན། ལུས་ཀྱི་ནང་གི་སྲིན་བུ་དང་། རྔ་མོ་དང་། བོང་བུ་དང་། ཁྱི་དང་། རྟའི་ལུས་སུ་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་མིར་སྐྱེས་ན་ཡང་བྲན་ཕོ་དང་། བྲན་མོ་དང་། དབུལ་པོ་དང་། ཕོངས་པ་དང་། སྤྲང་པོའི་ལུས་སུ་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་རབ་ཏུ་བྱུང་ན་ཡང་སེམས་ཅན་ཀུན་གྱིས་རྣམ་པར་བརྙས་པར་འགྱུར་ཞིང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྩ་བ་བཞི་ཉམས་པར་བྱེད་དེ། དེ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལྷག་མ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་དག་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ལྷག་མ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལྷག་མ་དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནན་ཏན་བྱས་པས་ཐམས་ཅད་མེད་པར་བསལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་ལས་ཀྱི་ལྷག་མ་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བུས་པ་མ་རབས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལས་དང་། ཉན་ཐོས་

― DKG053_Page_0084 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལས་དང་། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པས་སྲིད་པ་བདུན་ལེན་པའི་ལས་དང་། ལན་ཅིག་ཕྱིར་ལྡོག་པས་སྲིད་པ་གཉིས་ལེན་པའི་ལས་དང་། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པས་གཟུགས་ཀྱི་སྲིད་པ་ལེན་པའི་ལས་དེ་དག་ནི་ལས་ཀྱི་ལྷག་མ་ཞེས་བྱའོ། །ལས་ཀྱི་ལྷག་མ་དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནན་ཏན་བྱས་པས་ཐམས་ཅད་བསལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་སྲིད་པའི་ལྷག་མ་ཞེ་ན། དགྲ་བཅོམ་པས་ནི་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ནི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་དང་། ལས་ཀྱང་མེད་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་མེད་པར་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་བ་ནི་སྲིད་པའི་ལྷག་མ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ལྷག་མ་ཡོད་པའི་ཆོས་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་ལ་ནན་ཏན་བྱས་པས་ཡོངས་སུ་བསལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སྲིད་པའི་ལྷག་མ་བསལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་རྣམ་པར་དག་པའི་ལུས་བསྒོམ་པ་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སྲོག་མི་གཅོད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་བ་ལ་སེམས་རྣམ་པ་ལྔ་ཡོད་དོ། །གང་ཞེ་ན། ཐ་མ་དང་། འབྲིང་དང་། རབ་དང་། རབ་ཀྱི་ཡང་རབ་དང་། འབྲིང་གི་རབ་སྟེ། ཡང་དག་པར་ལྟ་བའི་བར་དུ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་རྒྱས་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། སེམས་རྣམ་པ་ལྔ་བཅུ་པོ་དེ་ནི་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གདོན་མི་ཟ་བའི་སེམས་ལྔ་བཅུ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་སེམས་བརྒྱ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་པ་ནི་བསོད་ནམས་བརྒྱ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བསོད་ནམས་བརྒྱ་དང་ལྡན་པ་ནི་མཚན་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་མཐར་གྱིས་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་ལུས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་བས་ན་ཡང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུ་སྒྲུབ་བོ། །འཇིག་རྟེན་ན་སེམས་ཅན་དག་ནི་ལྷ་བརྒྱད་ཅུ་སྙེད་བརྗོད་དོ། །བརྒྱད་ཅུ་པོ་གང་ཞེ་ན། ཉི་མའི་ལྷ་བཅུ་གཉིས་དང་། ལྷ་ཆེན་པོ་བཅུ་གཉིས་དང་། སྐར་མ་ཆེན་པོ་ལྔ་དང་། སྨེ་བདུན་དང་། རྟ་ཞེས་བྱ་བའི་

― DKG053_Page_0085 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལྷ་དང་། ལམ་བགྲོད་པའི་ལྷ་དང་། བ་ར་དྭ་ཛ་ཞེས་བྱ་བའི་ལྷ་དང་། བསོད་ནམས་ཀྱི་ལྷ་དང་། རྒྱུ་སྐར་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་དང་། སའི་ལྷ་དང་། རླུང་གི་ལྷ་དང་། ཆུའི་ལྷ་དང་། མེའི་ལྷ་དང་། ཚངས་པ་དང་། རུ་དྲ་ཞེས་བྱ་བའི་ལྷ་དང་། ཨིནྡྲ་ཞེས་བྱ་བའི་ལྷ་དང་། ཀུ་མ་ར་ཞེས་བྱ་བའི་ལྷ་དང་། ལག་བརྒྱ་པ་དང་། དབང་སྒྱུར་ཆེན་པོའི་ལྷ་དང་། བ་ཤ་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་ལྷ་དང་། བུ་མང་པོའི་ལྷ་དང་། མགོན་པོ་བཞིའི་ལྷ་དང་། ཡི་གེ་མེད་པའི་ལྷ་དང་། བ་སུ་ཞེས་བྱ་བའི་ལྷ་དང་བརྒྱད་ཅུའོ། །སེམས་ཅན་དག་གི་ཕྱིར་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུ་བསྒྲུབས་ནས་ཡོངས་སུ་བརྒྱན་ཏེ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལུས་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལྷ་བརྒྱད་ཅུ་པོ་དེ་དག་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དད་ཅིང་རྗེས་སུ་འགྲོ་སྟེ། དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུ་བསྒྲུབས་ན་ལུས་མི་གཡོ་བར་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཅི་ལ་དད་པའི་རྗེས་སུ་སོ་སོ་ནས་དེ་ལྟ་བུ་མཐོང་བར་བྱེད་དོ། །མཐོང་ནས་ཀྱང་ལྷག་པར་བཀུར་སྟི་བསྐྱེད་དེ། སོ་སོ་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེའོ། །དོན་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ལུས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་ངོ་། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་མི་ལ་ལ་ཞིག་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་སྤྱན་འདྲེན་ན་ཁང་ཁྱིམ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་བརྒྱན་ཅིང་ཤིན་ཏུ་གཙང་བར་བྱས་ཏེ། ཟས་བཟང་པོ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སྦྱར་ན་གཟོད་རྒྱལ་པོ་གཤེགས་སུ་གནང་ངོ་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་སྤྱན་འདྲེན་ན་སྔར་བདག་གི་ལུས་ཤིན་ཏུ་དག་པར་སྦྱང་ན་བླ་ན་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་གནས་པར་འགྱུར་ཏེ། དོན་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་རྣམ་པར་དག་པའི་ལུས་བསྒྲུབས་དགོས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་མི་ལ་ལ་ཞིག་བདུད་རྩི་འཐུང་ན་སྔར་ལུས་དག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་བླ་ན་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་བདུད་རྩི་

― DKG053_Page_0086 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འཐུང་ན་སྔར་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུས་ལུས་དག་པར་བྱ་དགོས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་གསེར་རམ་དངུལ་གྱི་སྣོད་ཤིན་ཏུ་བཟང་པོའི་ནང་དུ་ཆུ་གཙང་མ་བླུགས་ན་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀ་གསལ་བར་གཙང་ངོ་། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ལུས་ཡོངས་སུ་གཙང་བ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཆུ་བླུགས་ན་ཕྱི་ནང་གཉིས་གཙང་ངོ་། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་བཱ་རཱ་ཎ་སཱིའི་རས་ཤིན་ཏུ་དཀར་པོ་ནི་བཙོས་ན་ཁ་དོག་འགྱུར་སླའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རང་བཞིན་གྱིས་དཀར་ཞིང་གཙང་མའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་ལུས་གཙང་བའི་ཕྱིར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མྱུར་དུ་འཐོབ་བོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ལུས་བསྒྲུབ་བོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྒྱུ་རྣམས་ལ་ཤིན་ཏུ་མཁས་པ་ཞེ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མི་མཐོང་། གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་མི་མཐོང་། གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་མི་མཐོང་། གཟུགས་དབྱུང་བ་མི་མཐོང་། གཟུགས་ཀྱི་འགོག་པ་མི་མཐོང་། མཚན་ཉིད་གཅིག་པ་མི་མཐོང་། མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་མི་མཐོང་། མཐོང་བ་མི་མཐོང་། གཟུགས་དང་ཆ་བྱད་མི་མཐོང་ལེན་པ་མི་མཐོང་ངོ་། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རབ་ཏུ་རིག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཟུགས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་དང་འདྲའོ། །དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྒྱུ་རྣམས་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགྲ་རྣམས་སྤོང་བ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགྲ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་རྟག་ཏུ་སྤོང་བའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགྲ་རྣམས་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་ལྔ་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ལ་དགྲར་མི་ལྟའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྐྱེ་བ་ཡོད་དེ་སྐྱེ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་

― DKG053_Page_0087 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དགྲ་ཞེས་མི་བྱའོ། །དེ་ལ་དགྲ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་མདོ་སྡེ་ལ་སྐུར་བའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སྐྱེ་བའི་རྗེས་སུ་འཇུག་ཀྱང་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་། བྱོལ་སོང་གི་སྐྱེ་གནས་དང་། ཡི་དགས་ཀྱིས་མི་འཇིགས་ཏེ། ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་མདོ་སྡེ་ལ་སྐུར་བ་དེ་འབའ་ཞིག་ལ་འཇིགས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་བདུད་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཡོད་དེ། དེ་ནི་དགྲར་འགྱུར་རོ། །བདུད་རྣམ་པ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་སྤོངས་ན་དགྲ་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགྲ་རྣམས་སྤོང་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་མཐའ་གཉིས་སྤོང་བ་ཞེ་ན། དེ་ལ་མཐའ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ལྟར་སྲིད་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་དང་སྲིད་པའི་ཉོན་མོངས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྟག་ཏུ་སྲིད་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་དང་། སྲིད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་སྟེ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཐའ་གཉིས་སྤོང་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནན་ཏན་བྱས་པའི་ཡོན་ཏན་བཞི་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཀུན་ཏུ་སྣང་བ་མཐོ་བཙུན་དཔལ་གྱི་རྒྱལ་པོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལྟར། གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནན་ཏན་དུ་བྱས་པ་དག་ཡོན་ཏན་གྱི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་བཅུ་པོ་འདི་དག་དགོས་སོ་ཞེས་གསུངས་ན། ཅིའི་སླད་དུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དགུ་འབའ་ཞིག་མཛད་དེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་མཛད་པ་མ་བསྒོམས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་ཀྱང་སྔོན་དངོས་པོ་བཅུ་པོ་དེ་དག་བསྒོམས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཞན་རྣམས་ཀྱང་དངོས་པོ་རྣམ་པ་བཅུ་པོ་མ་བསྒོམས་པ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་ན་མི་གཙང་བས་ཡོངས་སུ་གང་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དེར་འབྱུང་བ་དེ་

― DKG053_Page_0088 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལྟ་བུའི་གནས་མེད་དེ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་མི་གཙང་བའི་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་བར་མ་འཛིན་ཅིག །དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་ནི་ཤིན་ཏུ་ཞན་ཅིང་ཆུང་བ་ཡིན་ནོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ད་འདི་ལྟར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ད་ནི་ཡང་དག་པར་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པར་ཟུང་ཤིག་དཔེར་ན་མི་ལ་ལ་ཞིག་འདི་སྐད་དུ་འཇིག་རྟེན་འདི་འབའ་ཞིག་ན་ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་ཡོད་ཀྱི། འཇིག་རྟེན་གཞན་ན་ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲ་ན་ཚིག་དེ་ནི་དོན་དང་རིགས་པ་མེད་པའོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་འདི་སྐད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འདི་ནི་བཙོག་པ་ངན་པ་མི་གཙང་བ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གཞན་ནི་ཡོངས་སུ་དག་ཅིང་ཤིན་ཏུ་བཀོད་པའོ་ཞེས་སྨྲ་བ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མི་མཇེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ནས་ནུབ་ཕྱོགས་སུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གང་གཱའི་ཀླུང་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱི་བྱེ་མ་སྙེད་འདས་པ་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མི་ཕམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་དེ། ཞིང་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་ཕམ་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ཞིང་དེ་ན་བཀོད་པའི་དངོས་པོ་ཇི་སྙེད་པ་ཐམས་ཅད་ཀུན་ཀྱང་མཉམ་ཞིང་ཁྱད་པར་མེད་དེ། ཇི་ལྟར་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བདེ་བ་ཅན་དང་། ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཟླ་གང་ཞེས་བྱ་བ་དང་འདྲའོ། །ང་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེར་མངོན་དུ་འབྱུང་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་གྱི་ཕྱིར་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདིར་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་བསྟན་ཏོ། །ང་འབའ་ཞིག་གིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདིར་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་བསྟན་པ་མ་ཡིན་གྱི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདིར་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་ཏོ། །དེ་བས་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དངོས་པོ་བཅུ་པོ་དེ་དག་མ་བསྒོམས་པ་མེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པ་ནི་སྨོན་ལམ་གྱི་ཤུགས་ཀྱིས་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ཡོངས་སུ་དག་པར་བརྒྱན་པར་འགྱུར་རོ། །དོན་དེ་ལྟ་བས་ན་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཞིང་ནི་ཡོངས་སུ་མ་དག་པ་མེད་དོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་

― DKG053_Page_0089 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དཔའ་ཆེན་པོས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་ལ་ནན་ཏན་བྱས་པས་ཡོན་ཏན་ལྔ་པོ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་དག་ཡོན་ཏན་ལྔ་དང་ལྡན་པ་ནི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་ལྔ་ཡོད་དོ་ལྔ་གང་ཞེ་ན། དབང་པོ་རྣམས་དང་ལྡན་པ་དང་། མཐའ་འཁོབ་ཏུ་མི་སྐྱེ་བ་དང་། ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་དགོངས་པ་དང་། རྟག་ཏུ་ལྷ་དང་། བདུད་དང་། དགེ་སྦྱོང་དང་། རྒྱལ་རིགས་དང་། བྲམ་ཟེ་ལ་སོགས་པས་བཀུར་སྟི་བྱེད་པ་དང་། སྔོན་གྱི་གནས་དྲན་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་འདིའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་ཤུགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་དངོས་པོ་འདི་ལྔ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཀུན་ཏུ་སྣང་བ་མཐོ་བཙུན་དཔལ་གྱི་རྒྱལ་པོས་གསོལ་པ། ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལྟར་ན། གལ་ཏེ་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་ཡོན་ཏན་གྱི་དངོས་པོ་ལྔ་དང་ལྡན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་ན། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་རྐྱེན་གྱིས་དངོས་པོ་ལྔ་འཐོབ་ཅེས་གསུངས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དངོས་པོ་དེ་ནི་དོན་ཐ་དད་པས་ན། དེང་རྣམ་པར་ཕྱེ་ཞིང་ཁྱོད་ལ་བསྟན་པར་བྱའོ། །སྦྱིན་པ་བྱིན་པས་དངོས་པོ་ལྔ་ཐོབ་པ་ནི་མ་ངེས་པ་མི་རྟག་པ་དང་། མ་དག་པ། དམ་པ་མ་ཡིན་པ། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ། ཟག་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་བ་ལ་བཀོད་ཅིང་ཕན་པ་དང་། བརྩེ་བའི་དོན་དུ་འགྱུར་རོ། །གང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་འདི་ལ་བརྟེན་ཏེ། དངོས་པོ་ལྔ་ཐོབ་པ་ནི་ངེས་པ་ཡིན། རྟག་པ་ཡིན། ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན། དམ་པ་ཡིན། ཐ་དད་པ་ཡིན། ཟག་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་བ་ལ་བཀོད་ཅིང་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་དོན་དུ་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སྦྱིན་པ་བྱས་པ་ནི་བཀྲེས་པ་དང་སྐོམ་པ་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་འདིས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྲིད་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་ཡོངས་སུ་

― DKG053_Page_0090 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གདུངས་པའི་ནད་དང་བྲལ་བར་བྱེད་དོ། །སྦྱིན་པའི་རྒྱུས་ནི་འཁོར་བ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བྱེད་དོ། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོས་ནི་འཁོར་བ་གཅོད་དེ། རྒྱུན་ཆད་པར་བྱེད་དོ། །སྦྱིན་པའི་རྒྱུས་བུས་པ་མ་རབས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེའི་རྒྱུས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་འགྱུར་རོ། །སྦྱིན་པ་བྱས་པའི་རྒྱུས་ནི་དབུལ་བ་དང་ཕོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གདུངས་པ་ཐམས་ཅད་གཅོད་པར་འགྱུར་རོ། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོས་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱིས་ཕོངས་པ་ཐམས་ཅད་གཅོད་ནུས་སོ། །སྦྱིན་པ་བྱས་པའི་རྒྱུས་ནི་ཕྱོགས་ཆ་ཡོད་པའི་འབྲས་བུ་ཡོད་པའོ། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་རྒྱུས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ནི་ཕྱོགས་ཆ་མེད་པ་འབྲས་བུ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་ལ་ནན་ཏན་བྱས་པས་ཡོན་ཏན་ལྔ་པོ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་ལ་ནན་ཏན་བྱས་པས་ཡོན་ཏན་དྲུག་དང་ལྡན་པ་ཞེ་ན། དེ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནན་ཏན་བྱས་ན། རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་གནས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་དང་གཡོ་བའི་མཚན་མ་ཅན་དང་། འཇིག་པ་དང་སྐྲག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་། ན་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་འཕྲོག་པ་དང་། སྐད་ཅིག་སྐད་ཅིག་གིས་འགོག་པ་དང་འཇིག་པ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་བདེན་པ་མེད་པ་དང་། ཐམས་ཅད་ཀྱང་བདུད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པ་དང་། དམིགས་སུ་མེད་པ་ཡིན་པར་མཐོང་ངོ་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལ་གནས་ནས་སེམས་ཅན་ལ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་ཡོད་མོད་ཀྱི། སེམས་ཅན་གཅིག་གི་བར་དུ་ཡང་དག་པར་མི་མཐོང་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་བར་དུ་བརྩོན་པ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་རྒྱས་

― DKG053_Page_0091 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པར་རིག་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་གཅིག་ཙམ་ཡོད་པར་དམིགས་ན་ནམས་ཀྱང་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་བར་དུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་རྡོ་རྗེས་གར་གཟས་པའི་གནས་དེ་མི་འཆགས་པའམ་མི་འཇིག་པ་མེད་དེ། རྡོ་རྗེ་དེ་ཉིད་ནི་ཆག་པའམ་འཇིག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡང་ཆོས་གང་ལ་གཟས་པ་དེ་མི་འཇིག་པ་མེད་དེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ཉིད་ནི་འཇིག་པར་འགྱུར་མི་སྲིད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན་རྡོ་རྗེ་མཆོག་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཙོ་བོར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་བསྒོམས་ན། ཏིང་ངེ་འཛིན་གཞན་ཐམས་ཅད་དེར་འདུས་པར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་རྒྱལ་ཕྲན་ཐམས་ཅད་ལ་ནི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོས་དབང་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་ལ་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་དབང་སྒྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་མི་ཞིག་ཡུལ་ཁམས་གཅིག་གི་དགྲར་གྱུར་ན། ཀུན་གྱིས་སྡང་ངོ་། །གལ་ཏེ་ལ་ལ་ཞིག་གིས་བསད་ན་འཇིག་རྟེན་པ་ཐམས་ཅད་དེའི་ཡོན་ཏན་མི་རྗོད་པ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བསྒོམས་ན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགྲ་གཞོམ་ནུས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕྱི་མོར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་མི་ཞིག་ཤིན་ཏུ་སྟོབས་ཆེ་སྟེ། ཐུབ་པ་མེད་པ་ལས་གཞན་ཞིག་གི་སྟོབས་ཀྱིས་ཐུབ་ན། དེ་ལ་མི་བསྔགས་པ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཀྱང་གདུལ་དཀའ་བའི་ཆོས་འདུལ་ནུས་སོ། །དོན་དེ་ལྟ་བས་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་ཀུན་ཀྱང་དེར་འདུས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་མི་ཞིག་རྒྱ་མཚོར་ཁྲུས་བྱས་ན་མི་དེས་འབབ་ཆུ་དང་། ཆུ་མིག་དང་། མཚེའུའི་ཆུ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཁྲུས་བྱས་པར་རིག་གོ །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་

― DKG053_Page_0092 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒོམ་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀུན་སྒོམ་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་རི་སྤོས་ཀྱི་ངད་ཅན་ལ་ཆུ་མིག་མ་དྲོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་ཡོད་དེ། ཆུ་མིག་དེའི་ཆུ་ནི་ཡོན་ཏན་བརྒྱད་དང་ལྡན་ནོ། །གལ་ཏེ་ལ་ལ་ཞིག་གིས་འཐུངས་ན་ནད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བསྒོམས་ན་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྨ་དང་ནད་ལྕི་བ་གཅོད་པར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་ལ་ལ་ཞིག་དབང་སྒྱུར་ཆེན་པོ་ལ་མཆོད་ན། དེས་ལྷ་ཐམས་ཅད་ལ་མཆོད་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒོམ་པ་ཡང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་སྒོམ་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་རབ་ཏུ་གནས་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐོགས་པ་མེད་པར་མཐོང་སྟེ། ཇི་ལྟར་ལག་མཐིལ་དུ་སྐྱུ་རུ་རའི་འབྲས་བུ་བཞག་པ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་དེ་ལྟ་བུར་མཐོང་བར་གྱུར་ཀྱང་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཐོང་བའི་འདུ་ཤེས་མི་སྐྱེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་མི་ལ་ལ་ཞིག་ལམ་གྱི་བཞི་མདོར་འདུག་ན། སེམས་ཅན་འོང་བ་དང་། སོང་བ་དང་། འདུག་པ་དང་། ཉལ་བ་རྣམས་མཐོང་ངོ་། །དེ་བཞིན་དུ་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་དང་། འགོག་པ་དང་། འབྱུང་བ་དང་། ནུབ་པ་མཐོང་ངོ་། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་རི་མཐོན་པོ་ལ་མི་ལ་ལ་ཞིག་འཛེགས་ཏེ་ཕྱོགས་ཀུན་ཏུ་བལྟས་ན། ཐམས་ཅད་གསལ་བར་མཐོང་ངོ་། །དེ་བཞིན་དུ་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རི་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་འཛེགས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བལྟས་ན་མི་གསལ་བ་མེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་དབྱར་གྱི་ཆར་པའི་ཐིགས་པ་ཕྲ་ཞིང་སྡུག་པ་བར་མཚམས་སྟོང་པའི་གནས་མེད་དེ། མིའི་མིག་རྣོན་པོས་བལྟས་ན་ཀུན་གསལ་བར་མཐོང་ངོ་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མིག་དག་པ་ཐོབ་ན། ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཇི་སྙེད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇིག་པ་

― DKG053_Page_0093 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འམ། གྲུབ་པ་ཀུན་ཐོགས་པ་མེད་པར་གསལ་བར་མཐོང་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་ཕྱོགས་བཅུ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་རི་ཡུ་ག་ན་ད་ལ་ཉི་མ་བདུན་ཅིག་ཅར་དུ་ཤར་ན། རི་དེའི་ཤིང་དང་། ནགས་ཚལ་ཐམས་ཅད་འཚིག་གོ །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམས་པ་ཡང་ཉོན་མོངས་པའི་ཐིབས་པོ་ཐམས་ཅད་ཞི་བར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་རྡོ་རྗེས་ནི་སྲིད་པའི་རྫས་ཐམས་ཅད་གཞོམ་ནུས་ཀྱང་འདི་སྙམ་དུ་ངས་བཅོམ་མོ་སྙམ་པའི་འདུ་ཤེས་མི་སྐྱེད་དོ། །རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བསྒོམས་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་བཅོམ་ཡང་འདི་སྙམ་དུ་ངས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་བཅོམ་མོ་སྙམ་པའི་འདུ་ཤེས་མི་སྐྱེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་ས་ཆེན་པོས་ནི་སྲིད་པའི་རྫས་ཐམས་ཅད་འཛིན་ཀྱང་། འདི་སྙམ་དུ་བདག་གི་སྟོབས་ཀྱིས་བཟུང་ངོ་སྙམ་པའི་འདུ་ཤེས་མི་སྐྱེའོ། །མེ་ཡང་ངས་བསྲེགས་སོ་སྙམ་པའི་འདུ་ཤེས་མི་སྐྱེད། ཆུ་ཡང་ངས་བརླན་པའི་ལས་བྱས་སོ་སྙམ་པའི་འདུ་ཤེས་མི་སྐྱེད། རླུང་ཡང་ངས་གཡོ་བའི་ལས་བྱས་སོ་སྙམ་པའི་འདུ་ཤེས་མི་སྐྱེད། ནམ་མཁའ་ཡང་ངས་ཤོང་བའི་ལས་བྱས་སོ་སྙམ་པའི་འདུ་ཤེས་མི་སྐྱེད། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་ངས་སེམས་ཅན་མྱ་ངན་ལས་བཟླས་སོ་སྙམ་པའི་འདུ་ཤེས་མི་སྐྱེད་དོ། །རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་མེད་པར་བྱེད་ཀྱང་ཐོག་མ་ནས་ངས་མེད་པར་བྱས་སོ་སྙམ་པའི་སེམས་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་ན་ཡུད་ཙམ་ཐང་ཅིག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་འདྲ་བའི་སྐུ་གྲངས་མེད་ཚད་མེད་པར་སྤྲུལ་ཏེ། ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀུན་ཏུ་གང་བར་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དེ་ལྟ་བུའི་མངོན་པར་སྤྲུལ་པ་བྱེད་ཀྱང་། ང་རྒྱལ་དང་དྲེགས་པའི་སེམས་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྟག་ཏུ་འདི་སྙམ་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་གིས་ཀྱང་ཆོ་འཕྲུལ་འདི་ལྟ་བུ་སྟོན་མི་ནུས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པ་འབའ་ཞིག་གིས་སྟོན་ནུས་

― DKG053_Page_0094 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སོ་སྙམ་སེམས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལ་གནས་ན། ཡུད་ཙམ་ཐང་ཅིག་གིས་ཕྱོགས་བཅུར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀུན་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། ཕྱིར་གནས་སུ་འོང་བའི་མཐུ་ཡོད་ཀྱང་ངས་དེ་ལྟ་བུ་ནུས་སོ་སྙམ་པའི་འདུ་ཤེས་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཏིང་ངེ་འཛིན་དེའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་ན། ཡུད་ཙམ་ཐང་ཅིག་གིས་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་སེམས་ཅན་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་གཅོད་ནུས་ཀྱང་ངས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་བཅད་དོ། །སྙམ་པའི་འདུ་ཤེས་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཏིང་ངེ་འཛིན་དེའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་སྟོབས་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལ་གནས་ནས་སྒྲ་སྐད་གཅིག་བསྙད་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སོ་སོ་ནས་དངོས་པོ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་ལྟར་ཤེས་པ་དང་། གཟུགས་གཅིག་བསྟན་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སོ་སོ་ནས་གཟུགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་མཚན་མ་མཐོང་བ་དང་། གནས་གཅིག་ན་གནས་ཏེ་ལུས་མི་བསྐྱོད་པས་སེམས་ཅན་ཕྱོགས་གང་ན་གནས་པ་སོ་སོའི་ཕྱོགས་སུ་མཐོང་བ་དང་། ཁམས་སམ་སྐྱེ་མཆེད་གང་ཡང་རུང་ཆོས་གཅིག་བཤད་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སོ་སོ་ནས་སྔོན་ཤེས་པ་ལྟར་ཐོས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་ན། སེམས་ཅན་མཐོང་ཡང་ཐོག་མ་ནས་སེམས་ཅན་དུ་མཚན་མར་འཛིན་པའི་སེམས་མེད་དོ། །སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་དུ་མཐོང་ཡང་སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་དུ་འཛིན་པའི་སེམས་མེད་དོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཆོས་མཐོང་ཡང་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་མ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དུ་མཐོང་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མཚན་མ་མེད་དོ། །ཉིན་དང་མཚན་དུ་མཐོང་ཡང་ཉིན་དང་མཚན་མོའི་མཚན་མ་མེད་དོ། །ཐམས་ཅད་མཐོང་ཡང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་མ་མེད་དོ། །ཀུན་ནས་སྦྱོར་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་མཐོང་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་མ་མེད་དོ། །འཕགས་པའི་

― DKG053_Page_0095 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལམ་བརྒྱད་པ་མཐོང་ཡང་འཕགས་པའི་ལམ་བརྒྱད་ཀྱི་མཚན་མ་མེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་མཐོང་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་མཚན་མ་མེད་དོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མཐོང་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཚན་མ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཐོག་མ་ནས་མཚན་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེའི་སྟོབས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐོག་མ་ནས་མཚན་མ་མེད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་ངོ་། །ཅིའི་ཕྱིར་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་རྡོ་རྗེ་ཉི་མ་ལ་བཞག་ན་ཁ་དོག་གཅིག་ཏུ་མ་ངེས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་ཕལ་མང་པོའི་ནང་དུ་གཞག་ན་ཁ་དོག་གཅིག་ཏུ་མ་ཆད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཅེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་རྡོ་རྗེ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རིན་ཐང་མི་ཆོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཡོན་ཏན་ཅི་ཡོད་པ་ཡང་ལྷ་དང་མི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དཔག་ཅིང་གཞལ་མི་ནུས་ཏེ། དེ་བས་ན་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཅེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་མི་དབུལ་པོས་རིན་པོ་ཆེ་རྡོ་རྗེ་རྙེད་ན། དབུལ་ཕོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་དང་། བདུད་དང་ངན་པར་ལྟ་བའི་གདུག་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ཐོབ་ན་ཉོན་མོངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་དང་། བདུད་དང་ངན་པར་ལྟ་བའི་གདུག་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནན་ཏན་བྱས་པས་ཡོན་ཏན་དྲུག་པོ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ།། །།འཕགས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ། བམ་པོ་སུམ་ཅུ་གསུམ་པ། གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་དམ་པ་ལ་ནན་ཏན་བྱས་པས་ཡོན་ཏན་བདུན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་

― DKG053_Page_0096 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ན། འདི་སྙམ་དུ་ཆོས་གང་དག་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་ཉེ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་སྙམ་བསམས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཆོས་རྣམ་པ་འདི་བཞིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་ཉེ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་བར་རྟོགས་ཀྱི། གང་དཀའ་ཐུབ་ཐམས་ཅད་སྤྱོད་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་ཉེ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་རྣམ་པ་འདི་བཞིའི་ཕ་རོལ་ན་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་བ་ནི་གནས་མེད་དོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་དང་། སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་ཆོས་ཉན་པ་དང་། ཐོས་ནས་ནན་ཏན་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ནན་ཏན་བྱེད་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་ལ་ལ་ཞིག་མཁྲིས་པ་དང་། བད་ཀན་དང་། ནད་མང་པོས་གཟིར་ཏམ། ཡི་དགས་ཀྱིས་བརླམས་ན། ནད་པ་དེ་སྨན་པ་མཁས་པའི་གན་དུ་སོང་ནས། སྨན་པས་ནད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྨན་དཔྱད་བསྟན་ན། ནད་པ་དེ་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་མཉན་ནས་དཔྱད་བཞིན་དུ་སྨན་སྦྱར་ཏེ་སྨན་ལེགས་པར་བཏང་ན་ནད་བྱང་ཞིང་ལུས་བདེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ནད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྟ་བུའོ། །སྨན་པ་མཁས་པ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལྟ་བུའོ། །སྨན་པས་དཔྱད་བསྟན་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་མདོ་སྡེ་ལྟ་བུའོ། །སྨན་པས་དཔྱད་བསྟན་པ་ལེགས་པར་མཉན་ཅིང་འཛིན་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་མདོའི་དོན་ནན་ཏན་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལྟ་བུའོ། །དཔྱད་བཞིན་དུ་སྨན་སྦྱོར་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ཡང་། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྤྱོད་པ་ལྟ་བུའོ། །ནད་བྱང་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་འགགས་པ་ལྟ་བུའོ། །བདེ་བ་ཐོབ་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། བདག་དང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཐོབ་པ་ལྟ་བུའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་རྒྱལ་པོ་ཞིག་ཆོས་བཞིན་དུ་སྲིད་བཟུང་ཞིང་འབངས་བདེ་བར་བྱ་སྙམ་བསམས་ནས་བློན་པོ་བློ་ཅན་དག་ལ་ཇི་ལྟར་བྱས་ན་ལེགས་ཞེས་དྲིས་སོ། །དེ་ནས་བློན་པོ་རྣམས་ཀྱང་སྔོན་གྱི་རྒྱལ་པོས་ཡུལ་གྱི་སྲིད་བཟུང་བའི་ཆོས་སྨྲས་སོ། །རྒྱལ་པོས་དེ་ཐོས་ནས་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་ཡིད་

― DKG053_Page_0097 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཆེས་ཏེ། ཆོས་དེ་བཞིན་དུ་ཡུལ་གྱི་སྲིད་བཟུང་བས་དགྲ་རྣམས་མེད་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་འབངས་བདེ་བར་གྱུར་ཅིང་འཚེ་བ་མེད་པར་གྱུར་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྟ་བུའོ། །བློན་པོ་བློ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལྟ་བུའོ། །བློན་པོ་བློ་ཅན་གྱིས་རྒྱལ་པོ་ལ་སྲིད་བཟུང་བའི་ཆོས་སྨྲས་པ་ནི་མདོ་སྡེ་སྡེ་བཅུ་གཉིས་ལྟ་བུའོ། །རྒྱལ་པོས་ཐོས་ནས་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་ཡིད་ཆེས་ཤིང་སྤྱོད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་མདོ་སྡེ་སྡེ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་དོན་ཟབ་མོ་ལ་སེམས་ཤིང་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཆོས་བཞིན་དུ་ཡུལ་གྱི་སྲིད་བཟུང་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་ཆོས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགྲ་རྣམས་མེད་པར་གྱུར་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་དགྲ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ལྟ་བུའོ། །བདེ་བ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། བདག་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པ་ཐོབ་པ་ལྟ་བུའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་མི་ཞིག་མཛེ་མ་རུངས་པས་བཏབ་པ་ལས། གྲོགས་པོ་མཛའ་བོ་ཞིག་འདི་སྐད་དུ་ཁྱོད་གལ་ཏེ་རི་རབ་ཀྱི་དྲུང་དུ་ཕྱིན་ན་ནད་ཀུན་འབྱང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ན་སྨན་བཟང་པོ་རོ་བདུད་རྩི་དང་འདྲ་བ་ཞིག་ཡོད་དེ། གལ་ཏེ་འཐུངས་ན་ནད་མི་འཚོ་བ་མེད་དོ། །དེ་ནས་མི་དེས་ཡིད་ཆེས་ནས་རི་དེའི་དྲུང་དུ་སོང་སྟེ། སྨན་བདུད་རྩི་དང་འདྲ་བ་བརྔས་ནས་ཟོས་པས་ནད་སོས་ཏེ་ལུས་བདེ་བར་གྱུར་ཏོ། །མཛེ་མ་རུངས་པ་ནི་བུས་པ་མ་རབས་ལྟ་བུའོ། །གྲོགས་པོ་མཛའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ལྟ་བུའོ། །སེམས་ཐག་པ་ནས་ཡིད་ཆེས་པ་ནི་ཚད་མེད་པ་བཞིའི་སེམས་ལྟ་བུའོ། །རི་རབ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་བརྒྱད་པ་ལྟ་བུའོ། །བདུད་རྩིའི་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལྟ་བུའོ། །མཛེ་སོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བ་ལྟ་བུའོ། །བདེ་བ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་

― DKG053_Page_0098 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པའི་རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། བདག་དང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཐོབ་པ་ལྟ་བུའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་སློབ་དཔོན་ཞིག་ལ་སློབ་མ་དབང་པོ་རྣོ་བ་དག་གཅིག་ཡོད་ན། སློབ་དཔོན་དེ་ཉིན་མཚན་རྟག་ཏུ་སྟོན་ཀྱང་མི་སྐྱོའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དད་ཀྱང་རུང་མ་དད་ཀྱང་རུང་རྟག་ཏུ་སྟོན་ཏེ་སྐྱོ་བ་མེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། རང་སངས་རྒྱས་དང་། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ནང་ན་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་དག་མི་དགེ་བ་བཅུ་སྤོང་བར་བྱེད་ཅིང་དགེ་བ་བཅུ་སྤྱོད་པར་བྱེད་དེ། དོན་དེ་ལྟ་བས་ན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྟོན་ཅིང་ཇི་ལྟར་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་སྤྱོད་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཆོས་བཞིན་དུ་སྟོན་ཅིང་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་སྤྱོད་པ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་བདག་སྲོག་མི་གཅོད་པས་གཞན་ལ་སྲོག་མི་གཅོད་པ་སྟོན་པ་ནས་བདག་ཡང་དག་པར་ལྟ་བ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པས་གཞན་ཡང་ཡང་དག་པར་ལྟ་བའི་བར་དུ་ནན་ཏན་བྱེད་དུ་གཞུག་པ་སྟེ། གང་དེ་ལྟར་བྱེད་པ་དེ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཡང་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །བདག་བྱང་ཆུབ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པས་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་དུ་གཞུག་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཅེས་བྱའོ། །བདག་དད་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། སྦྱིན་པ་དང་། མང་དུ་ཐོས་པ་དང་། ཤེས་རབ་བསྒོམས་པས་གཞན་ཡང་དད་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། སྦྱིན་པ་དང་། མང་དུ་ཐོས་པ་དང་། ཤེས་རབ་བསྒོམ་དུ་གཞུག་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཅེས་བྱའོ། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་བའི་ཆོས་དག་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟར་ཅི་བྱེད་དོ་ཅོག་བདག་ལ་བདེ་བར་མི་སྦྱོར་གྱི། རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་དག་བདེ་བར་སྦྱོར་བ་དང་། གཞན་གྱིས་ཉེས་པ་མཐོང་ཡང་སྐྱོན་མི་སྨྲ་བ་སྟེ། རྟག་ཏུ་དགེ་བའི་ཆོས་འབའ་ཞིག་སྨྲ་བའོ། །དོན་དེ་ལྟ་བས་ན་དགེ་

― DKG053_Page_0099 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བའི་བཤེས་གཉེན་ཅེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན། ཟླ་བ་ནི་ཚེས་ཞག་གཅིག་ནས་ཞག་བཅྭ་ལྔའི་བར་དུ་ཁད་ཀྱིས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་སློབ་པ་རྣམས་བགས་ཀྱིས་མི་དགེ་བའི་ཆོས་དག་རིང་དུ་འགྱུར་ཞིང་དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེ་བར་བྱེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གལ་ཏེ་གང་གིས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྙེན་ན། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཤེས་རབ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མཁྱེན་ཅིང་གཟིགས་པ་དག་སྔོན་མེད་པ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་ཡང་སྐྱེ་ཞིང་རྒྱས་པར་འགྱུར་རོ། ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྙེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་བསྙེན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མདོ་སྡེ་སྡེ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་དོན་ཤིན་ཏུ་ཟབ་མོ་ཡང་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །གང་མདོ་སྡེ་སྡེ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་དོན་ཤིན་ཏུ་ཟབ་མོ་ཉན་པ་ནི་ཆོས་ཉན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་ཉན་པ་དེ་ཉིད་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་མདོ་སྡེ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་མདོ་ཉན་པ་ནི་ཡང་དག་པར་ཆོས་ཉན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དག་པའི་ཆོས་མཉན་པ་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མདོ་ཉན་པ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་ནང་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་མཐར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའོ་ཞེས་ཐོས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་རྩེ་གཅིག་ཏུ་ཆོས་ཉན་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྩེ་གཅིག་ཏུ་ཆོས་ཉན་པ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་བརྒྱད་ཅེས་བྱ་སྟེ། འཕགས་པའི་ལམ་བརྒྱད་ཀྱིས་འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་གཅོད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་ཆོས་མཉན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་མཉན་པ་ནི་སྟོང་པ་བཅུ་གཅིག་ཅེས་བྱ་སྟེ། སྟོང་པ་དེ་དག་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མཚན་མར་མི་བལྟའོ། །ཆོས་མཉན་པ་ནི་སེམས་ཐོག་མ་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཐོག་མ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུ་ལས་བླ་ན་མེད་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཐོབ་པ་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་བར་དུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང་ཐོས་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་

― DKG053_Page_0100 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་གྱི། ཡོངས་སུ་བསྒོམས་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཐོབ་བོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་མི་ནད་པས་སྨན་པའི་སྨན་དཔྱད་དང་། སྨན་གྱི་མིང་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་ནད་འཚོ་བར་མི་འགྱུར་གྱི། གང་གིས་འཐུངས་པས་ནད་སོས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཟབ་མོ་བཅུ་གཉིས་མཉན་པ་ཙམ་གྱིས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཆོད་པར་མི་འགྱུར་གྱི། སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གཏད་ཅིང་ཤིན་ཏུ་ནན་ཏན་བྱས་པས་ཆོད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་ནི་ནན་ཏན་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་དོན་ཅིའི་ཕྱིར་ནན་ཏན་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནོ། །དེ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་སྲིད་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་ལ་བདེན་པ་གཅིག་ཙམ་ཡང་ཡོད་པར་མ་མཐོང་བའོ། །སྨོན་པ་མེད་པ་ནི་སྲིད་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་ལ་སྨོན་པ་དང་ཚོལ་བར་མི་བྱེད་པའོ། །མཚན་མ་མེད་པ་ནི་མཚན་མ་བཅུ་མེད་པ་སྟེ། གང་ཞེ་ན། གཟུགས་ཀྱི་མཚན་མ་དང་། སྒྲའི་མཚན་མ་དང་། དྲིའི་མཚན་མ་དང་། རོའི་མཚན་མ་དང་། རེག་བྱའི་མཚན་མ་དང་། སྐྱེ་བའི་མཚན་མ་དང་། གནས་པའི་མཚན་མ་དང་། འགོག་པའི་མཚན་མ་དང་། ཕོའི་མཚན་མ་དང་། མོའི་མཚན་མ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམ་པ་གསུམ་སྒོམ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནན་ཏན་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་ཆོས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྤྱོད་པ་ཞེ་ན། དེ་ལ་ཆོས་བཞིན་དུ་སྤྱོད་པ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྤྱོད་པ་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་བར་དུ་སྤྱོད་པ་སྟེ། ཕུང་པོ་ལྔ་དང་། སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཁམས་ཀྱི་ཡང་དག་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་མཁས་པ་དང་། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱང་འཐུན་པར་ལམ་གཅིག་ཏུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། བདག་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། མི་སྐྱེ་བ་དང་། མི་རྒ་བ། མི་ན་བ། མི་འཆི་བ། མི་བཀྲེས་པ། མི་སྐོམ་པ། སྡུག་བསྔལ་

― DKG053_Page_0101 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ། མི་ནུར་པ། མི་ནུབ་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་དོན་ཤིན་ཏུ་ཟབ་མོ་ཤེས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཐར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བར་ཤེས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཡང་དག་པའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དམ་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྟག་ཏུ་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་ཕྱིར་ཏེ། གསུམ་གང་ཞེ་ན། ནམ་དུ་ཡང་ཚིག་འཇམ་པོ་སྨྲ་བ་དང་། ནམ་དུ་ཡང་སྤྱོ་བ་དང་། ཚིག་འཇམ་པོ་དང་སྤྱོ་བ་འདྲེས་པའོ། །དོན་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཡང་དག་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སྨན་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ནད་ཤེས་ཤིང་སྨན་ཤེས་པ་སྟེ། ནད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྨན་བྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་སྨན་པ་མཁས་པ་རིག་པ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ལ་མཁས་པས་སྔར་ནད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྟོག་གོ །མཚན་ཉིད་ལ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། རླུང་དང་། མཁྲིས་པ་དང་། བད་ཀན་ནོ། །རླུང་ནད་ཡོད་པ་ལ་མར་སྦྱིན་ནོ། །མཁྲིས་པའི་ནད་ཡོད་པ་ལ་ནི་ཤ་ཁ་ར་སྦྱིན་ནོ། །བད་ཀན་ན་བ་ལ་ནི་སྒའི་ཁུ་བ་བླུད་དོ། །དེ་ལྟར་ནད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཤེས་ནས་སྨན་བྱིན་ཏེ་སོས་པར་གྱུར་པས་སྨན་པ་མཁས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་བུས་པ་མ་རབས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་ནད་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་པར་ཤེས་སོ། །གསུམ་གང་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་སྟེ། འདོད་ཆགས་ཀྱི་ནད་ཅན་ལ་ནི་ཀེང་རུས་ལ་རྟོག་པ་སྟོན་ཏོ། །ཞེ་སྡང་གི་ནད་ཅན་ལ་ནི་བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་ལ་རྟོག་པ་སྟོན་ཏོ། །གཏི་མུག་གི་ནད་ཅན་ལ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ། འབྱུང་བ་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་ལ་རྟོག་པ་སྟོན་ཏོ། །དོན་དེ་ལྟ་བས་ན་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་མཉན་པ་ཆེན་པོ་ནི་

― DKG053_Page_0102 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འགྲོ་བ་དག་བདེ་བར་སྒྲོལ་བའི་ཕྱིར་མཉན་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འཁོར་བའི་འོད་པ་ཆེན་པོ་ལས་སྒྲོལ་ཏེ། དེ་བས་ན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྐྱེན་གྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྩ་བ་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་གངས་ཀྱི་རི་ནི་སྨན་མཆོག་དམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གནས་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ཡིན་ནོ། །དོན་དེ་ལྟ་བས་ན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གངས་ཀྱི་རི་ལ་སྨན་དམ་པ་བསུང་ཅན་བ་ཧ་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་ཡོད་དེ། མི་ལ་ལ་ཞིག་དེ་མཐོང་ན་ཚེ་ཚད་མེད་པར་གྱུར་ཏེ། ན་བའི་སྡུག་བསྔལ་མེད་དོ། །གདུག་པ་བཞིས་ཀྱང་མི་ཚུགས་སོ། །གང་ཞིག་རེག་པར་གྱུར་ན་ཚེ་རིང་ཞིང་ལོ་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་ཚང་བར་འགྱུར་རོ། །གང་གིས་དེ་ལ་རྗེས་སུ་དྲན་པར་བྱེད་ན། སྔོན་གྱི་ཚེ་དྲན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྨན་གྱི་མཐུ་སྟོབས་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལའང་གང་ཞིག་གིས་མཐོང་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་ཆོད་པར་འགྱུར་ཏེ། བདུད་རྣམ་པ་བཞིས་ཀྱང་དཀྲུག་མི་ནུས་སོ། །གང་ལ་ལ་ཞིག་རེག་ན་གློ་བུར་དུ་ཚེའི་དུས་མི་བྱེད་དོ། །མི་སྐྱེ། མི་འཆི། མི་ལྡོག །མི་ནུབ་པོ། །རེག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ལས་དམ་པའི་ཆོས་མཉན་པའོ། །གང་ཞིག་གིས་རྗེས་སུ་དྲན་པར་བྱེད་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་གྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཅེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་རི་སྤོས་ཀྱི་ངད་ཅན་ལ་མཚོ་མ་དྲོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་ཡོད་དེ། མཚོ་དེ་ལས་ཆུ་ཀླུང་ཆེན་པོ་བཞི་འབྱུང་ངོ་། །བཞི་གང་ཞེ་ན། ཆུ་བོ་གང་གཱ་དང་། སིན་ཏུ་དང་། སི་ཏ་དང་། པཀྵུ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་འདི་སྐད་དུ་གང་ཞིག་ཁ་ན་མ་ཐོ་བའི་ལས་བྱས་པ་དེ་ཀླུང་ཆེན་

― DKG053_Page_0103 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པོ་དེ་བཞིའི་ནང་དུ་ཁྲུས་བྱས་ན། ཁ་ན་མ་ཐོ་བའི་སྡིག་པ་མང་པོ་འབྱང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲའོ། །དེ་ལྟར་སྨྲ་བ་དེ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་མ་རྟོགས་པར་བདེན་པ་གང་དག་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ཡང་དག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་ཞིག་གིས་བསྙེན་བཀུར་བྱས་ན། ཁ་ན་མ་ཐོ་བའི་སྡིག་པ་མང་པོ་ཐམས་ཅད་འབྱང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་ས་ཆེན་པོ་ལ་འདི་ལྟ་སྟེ། རྩི་ཤིང་དང་། ནགས་ཚལ་ཐམས་ཅད་དང་། ཁྲེ་འབྲས་དང་། བུ་རམ་ཤིང་དང་། མེ་ཏོག་དང་། འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེས་པ་དག་ཐན་པ་བྱུང་ནས་ཚིག་སྟེ་སྐམས་སུ་ཉེ་བ་ལས། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དགའ་བོ་དང་བསྙེན་དགའ་བོ་གཉིས་སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་བརྩེ་བའི་ཕྱིར་རྒྱ་མཚོ་ལས་བྱུང་ནས་བདུད་རྩིའི་ཆར་ཕབ་ན། རྩི་ཤིང་དང་། ནགས་ཚལ་དང་། ཁྲེ་འབྲས་དང་། ཤིང་ཐམས་ཅད་རླན་ཞིང་ཕྱིར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཟད་དུ་ཉེ་བ་ན་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་བསྐྱེད་དེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་ནས་བདུད་རྩིའི་ཆར་ཕབ་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དགེ་བ་བཅུའི་ཆོས་དང་ལྡན་པར་མཛད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཅེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་སྨན་པ་མཁས་པ་རིག་པ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ལ་མཁས་པས་ནད་པ་རྣམས་མཐོང་ན་ཆོ་རིགས་དང་། བཟང་ངན་དང་། ནོར་དང་། རིན་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་ལྟ་སྟེ་ཐམས་ཅད་གསོའོ། །དེ་བས་ན་འཇིག་རྟེན་དུ་སྨན་པ་མཁས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་གྲགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པའི་ནད་མཐོང་ན། ཆོ་རིགས་དང་། བཟང་ངན་དང་། ནོར་དང་། རིན་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་ལྟ་སྟེ། བྱམས་ཤིང་བརྩེ་བའི་ཐུགས་བསྐྱེད་དེ། ཀུན་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཐོས་ན་ཉོན་མོངས་པའི་ནད་འབྱང་བར་འགྱུར་ཏེ།

― DKG053_Page_0104 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེ་ལྟ་བས་ན་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྙེན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་བསྙེན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཉན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་བསྙེན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཆོས་མཉན་པའི་ཕྱིར་དད་པའི་དབང་པོ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །དད་པའི་དབང་པོ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ནས། སྦྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། བཟོད་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཤེས་རབ་སྤྱོད་པ་ལ་མོས་ནས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་འབྲས་བུའི་བར་དུ་འཐོབ་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་དགེ་བའི་ཆོས་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ནི། ཆོས་མཉན་པའི་རྒྱུའི་སྟོབས་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་ཁྱིམ་བདག་ཞིག་ལ་བུ་གཅིག་པུ་ཞིག་ཡོད་དེ། བུ་དེ་ཡུལ་གཞན་དུ་དགོས་པ་ཚོལ་བའི་ཕྱིར་ཚོང་ལ་བཏང་སྟེ། ལམ་ཐར་བ་དང་མི་ཐར་བའི་གནས་བསྟན་ནས་ཡང་འདི་སྐད་དུ་གལ་ཏེ་སྦྲུལ་འཚོང་མ་དང་ཕྲད་ན་བསྙེན་པ་དང་ཆགས་པར་མ་བྱེད་ཅིག །གལ་ཏེ་བསྙེན་ཏམ་ཆགས་ན། ལུས་དང་སྲོག་ཀྱང་ཡལ་ཞིང་ནོར་དང་། རིན་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྟོར་བར་འགྱུར་རོ། །མི་ངན་པ་མ་རུངས་པ་ཡང་གྲོགས་སུ་མ་ཚོལ་ཅིག་ཅེས་གཏམས་སོ། །བུས་པའི་གདམས་པའི་ངག་མཉན་ནས་ལུས་དང་སེམས་བདེ་ཞིང་རིན་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པའང་མང་དུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པ་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་དང་། འཁོར་རྣམ་པ་བཞི་ལ་ལམ་ཐར་བ་དང་མི་ཐར་བ་རྣམས་སྟོན་ཏོ། །འཁོར་རྣམས་ཀྱང་ཆོས་ཐོས་པའི་ཕྱིར་མི་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་སྤོང་ཞིང་དགེ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཆོས་ཉན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་བསྙེན་པར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་མེ་ལོང་གསལ་བའི་ནང་དུ་མིའི་གདོང་ལྟ་ན་མི་སྣང་བ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་མཉན་པའི་

― DKG053_Page_0105 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མེ་ལོང་གསལ་བ་ལ་ལ་ཞིག་གིས་བལྟ་ན་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་རབ་རིབ་མེད་པར་གསལ་བར་མཐོང་ངོ་། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཆོས་མཉན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་བསྙེན་པར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་ཚོང་དཔོན་དག་རིན་པོ་ཆེའི་གླིང་དུ་འགྲོ་བ་ལས་ལམ་གྱི་རྒྱུས་མི་ཤེས་ཏེ། མི་གཅིག་ཅིག་གིས་ལམ་བསྟན་ནས་དེ་དག་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་སོང་བ་དང་། རིན་པོ་ཆེའི་གླིང་དུ་ཕྱིན་ཏེ་རིན་པོ་ཆེ་གྲངས་མེད་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དགེ་བའི་གནས་སུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རིན་པོ་ཆེ་ལེན་དུ་འགྲོ་བ་ལས། ལམ་ཐར་བ་དང་མི་ཐར་བའི་གནས་མི་ཤེས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བསྟན་ནས་སེམས་ཅན་དག་བསྟན་པའི་རྗེས་སུ་སོང་བས་དགེ་བའི་གནས་སུ་ཕྱིན་ཏེ། བླ་ན་མེད་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་རིན་པོ་ཆེ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཆོས་མཉན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་བསྙེན་པར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་བལ་གླང་ཆང་གིས་མྱོས་པ་མང་དུ་གསོད་འདོད་པ་ལ། བལ་གླང་འདུལ་བའི་མཁན་པོས་ལྕགས་ཀྱུ་ཆེན་པོ་གླད་དུ་བཙུགས་ན། དེ་མ་ཐག་ཏུ་དུལ་ཏེ་མི་བགྲུངས་པའི་སེམས་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་གིས་མྱོས་ཏེ། མི་དགེ་བ་མང་དུ་བྱེད་པ་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཐོས་པའི་ལྕགས་ཀྱུ་བཙུགས་ནས་སྡོད་དེ། མི་དགེ་བ་རྣམས་བྱེད་པའི་སེམས་མི་སྐྱེ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཆོས་མཉན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་བསྙེན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་ངས་མདོ་སྡེ་ཀུན་ལ་ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་མདོ་སྡེ་སྡེ་བཅུ་གཉིས་ཉན་ཅིང་འཛིན་ན་སྒྲིབ་པ་ལྔ་དང་བྲལ་ཞིང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་བསྒོམ་པར་འགྱུར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་བསྒོམ་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་བསྙེན་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་མཉན་པའི་ཕྱིར་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་རྣམས་འཇིགས་པ་རྣམས་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན།

― DKG053_Page_0106 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཁྱིམ་བདག་སྐྱབས་མེད་ཟས་སྦྱིན་ནད་ཚབས་ཆེན་པོས་བཏབ་སྟེ། སེམས་རབ་ཏུ་འཇིགས་ཤིང་མི་དགའ་བ་ལས་ཤཱ་རིའི་བུས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་ཡོན་ཏན་བཞི་བསྟན་ཏེ། སྤྲོ་བ་རྣམ་པ་བཅུ་བཤད་པ་ཐོས་ནས་འཇིགས་པ་མེད་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཆོས་མཉན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་བསྙེན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱི་མིག་བྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་ན་མི་ལ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། གང་ཞེ་ན། མིག་མེད་པ་དང་། མིག་ཡ་གཅིག་པ་དང་། མིག་གཉིས་པའོ། །མིག་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་ཏུ་ཆོས་མི་ཐོས་པའོ། །མིག་ཡ་གཅིག་པ་ནི་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཆོས་ཐོས་ཀྱང་སེམས་དེ་ལ་མི་གནས་པའོ། །མིག་གཉིས་པ་ནི་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་ཉན་ཅིང་འཛིན་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཐོས་པ་བཞིན་དེ་ལྟར་སྤྱོད་དོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་མཉན་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ན་མི་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་པར་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཆོས་མཉན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་བསྙེན་པར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ང་སྔོན་གྲོང་ཁྱེར་རྩྭ་མཆོག་ན་བཞུགས་པའི་ཚེ་ཤཱ་རིའི་བུ་ནད་ཀྱིས་བཏབ་པ་ལས་ངས་དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དགའ་བོ་བོས་ནས་རྒྱས་པར་ཆོས་བཤད་དོ། །དེའི་ཚེ་ཤཱ་རིའི་བུས་དེ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་ཐོབ་ནས་སློབ་མ་བཞི་ལ་ངའི་ཁྲི་འདི་ཐེག་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འདོང་། ཆོས་ཉན་འདོད་དོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེ་ནས་སློབ་མ་བཞིས་བཏེག་ནས་གང་ན་བཞུགས་པར་ཕྱིན་ཏེ་ཆོས་ཐོས་པར་གྱུར་ཏོ། །ཆོས་ཐོས་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་བྱང་ནས་ལུས་བདེ་བར་གྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཆོས་མཉན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་བསྙེན་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་བསྙེན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་བསམས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རྟག་ཏུ་འདོད་པ་ལྔས་དཀྲིས་ཤིང་གླགས་པ་ལས་བསམས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་གྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་བསམས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་

― DKG053_Page_0107 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་ཆེན་པོ་ལ་བསྙེན་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་རྟག་ཏུ་རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། བདག་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་རྣམ་པ་བཞིས་བསླད་དེ་བསམས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་དང་། མི་བདེ་བ་དང་། བདག་མེད་པ་དང་། ཡོངས་སུ་མ་དག་པར་མཐོང་ངོ་། །དེ་ལྟར་མཐོང་ནས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་ཡང་ཆོད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་བསམས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་བསྙེན་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་དེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་དང་། རྒ་བའི་མཚན་ཉིད་དང་། ན་བའི་མཚན་ཉིད་དང་། འགོག་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། མཚན་ཉིད་དེ་བཞིས་བུས་པ་མ་རབས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་དང་། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་བར་དུ་རབ་ཏུ་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བསམས་ན་རྣམ་པ་དེ་བཞི་དང་ཕྲད་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་མི་སྐྱེ་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་བསམས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་བསྙེན་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མ་བསམས་པར་གཞན་གྱིས་ཐོབ་པ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་གང་གིས་བསྐལ་པ་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་མཐའ་ཡས་པའི་བར་དུ། སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་ཆོས་མཉན་ཀྱང་གལ་ཏེ་མ་བསམས་ན་ནམས་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཡིད་ལ་བྱས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་བསྙེན་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་གང་། སངས་རྒྱས་དང་། ཆོས་དང་། དགེ་འདུན་ལ་འཕོ་བ་དང་འགྱུར་བ་མེད་པར་ཡིད་ཆེས་ཤིང་བཀུར་སྟི་དང་བསྟི་སྟང་བྱེད་ན། དེ་ཡང་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་ཡིད་ལ་བྱས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཆོད་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཡིད་ལ་བྱས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་བསྙེན་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞིན་དུ་སྒོམ་པ་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་

― DKG053_Page_0108 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བུ་གང་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤོང་ཞིང་། དགེ་བའི་ཆོས་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞིན་དུ་སྒོམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་ན་ཆོས་བཞིན་དུ་སྒོམ་པ་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ། དམིགས་སུ་མེད་པ། མི་རྟག་པ། མི་བདེ་བ། བདག་མེད་པ། ཡོངས་སུ་མ་དག་པར་མཐོང་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ལུས་དང་སྲོག་ཡལ་ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་སྡོམ་པ་མི་འཇིག་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞིན་དུ་སྒོམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་ཇི་ལྟར་ན་ཆོས་བཞིན་དུ་སྒོམ་པ་ཞེ་ན། སྒོམ་པ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཡང་དག་པ་དང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ལ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་། ཆོས་དང་། དགེ་འདུན་དང་། ཡང་དག་པ་དང་། ནམ་མཁའི་མཚན་ཉིད་མི་ཤེས་པ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་ཡང་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་། ཆོས་དང་། དགེ་འདུན་དང་། ཡང་དག་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། ནམ་མཁའི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པ་ནི་ཡང་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པ་ཞེ་ན། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་དངོས་པོ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཡོད་དེ། བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། ཟད་པ་དང་། དགེ་བའི་མཚན་ཉིད་དང་། བདེན་པ་དང་། ཡང་དག་པ་དང་། རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། བདག་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ། དེ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །གཞན་ཡང་དངོས་པོ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཡོད་དེ། བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། དགེ་བའི་རང་བཞིན་དང་། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། མི་བདེན་པ་དང་། མི་རྟག་པ་དང་། མི་བདེ་བ་དང་། བདག་མེད་པ་དང་། ཡོངས་སུ་མ་དག་པའོ། །གཞན་ཡང་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་དྲུག་ཡོད་དེ། གང་ཞེ་ན། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། དགེ་བའི་རང་བཞིན་དང་། མི་བདེན་པ་དང་། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་གང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ལམ་ལ་བརྟེན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་གཅོད་

― DKG053_Page_0109 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཡོད་དེ། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དེ་ནི་མི་བདེན་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་བདེན་པ་མེད་དོ། །བདེན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་མེད་དེ། ཉོན་མོངས་པ་ཆོད་ཀྱང་ཕྱིར་ལྡང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་རྟག་པ་དང་། བདག་མེད་པ་དང་། མི་བདེ་བ་དང་། ཡོངས་སུ་མ་དག་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་དངོས་པོ་བརྒྱད་ཅེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ན་མཚན་ཉིད་དྲུག་ཅེ་ན། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཆོད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་ཡང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མི་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་མི་བདེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་མི་བདེན་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །མ་འོངས་པའི་དུས་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་འཕགས་པའི་ལམ་བརྒྱད་ཐོབ་པས་བདེ་བ་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གང་དེ་ལྟར་ཤེས་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་། ཆོས་དང་། དགེ་འདུན་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། ནམ་མཁའི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཤེས་པ་ཞེ་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་རྣམ་པ་དྲུག་སྟེ། དྲུག་གང་ཞེ་ན། རྟག་པ་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། བདེན་པ་དང་། དགེ་བ་དང་། མཐོང་བར་འགྱུར་བ་དང་། ཡང་དག་པའོ། །གཞན་ཡང་དངོས་པོ་རྣམ་པ་བདུན་ཡོད་དེ། གང་ཞེ་ན། རིག་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། དྲུག་ནི་གོང་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པ་ཞེ་ན། དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚོར་བའི་མཚན་ཉིད། དགེ་བའི་མཚན་ཉིད། རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། བདག་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ། བདེན་པ། ཡང་དག་པ་ལམ་སྟོན་

― DKG053_Page_0110 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་ལྟར་རུང་བ་སྟེ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པ་ཞེ་ན། དེ་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དགེ་བ་དང་། མི་དགེ་བ་དང་། རྟག་པ་དང་། མི་རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། མི་བདེ་བ་དང་། བདག་དང་། བདག་མེད་པ་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། ཡོངས་སུ་མ་དག་པ་དང་། ཤེས་པ་དང་། མི་ཤེས་པ་དང་། རིག་པ་དང་། མ་རིག་པ་དང་། བདེན་པ་དང་། མི་བདེན་པ་དང་། བསྒོམ་པ་དང་། མི་སྒོམ་པ་དང་། སློབ་དཔོན་དང་། སློབ་དཔོན་མ་ཡིན་པ་དང་། ཡང་དག་པ་དང་། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་དག་ཤེས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགེ་འདུན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པ་ཞེ་ན། དགེ་འདུན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། བདག་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། སློབ་པའི་མཚན་ཉིད་བལྟར་རུང་བའི་མཚན་ཉིད་དགེ་བ་ཡང་དག་པ་མི་བདེན་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཉན་ཐོས་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེན་པ་གང་ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་རིག་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཤེས་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགེ་འདུན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དག་པའི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པ་ཞེ་ན། དེ་ལ་ཡང་དག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་པ་དང་། མི་རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། མི་བདེ་བ་དང་། བདག་དང་། བདག་མེད་པ་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། ཡོངས་སུ་མ་དག་པ་དང་། དགེ་བ་དང་། མི་དགེ་བ་དང་། ཡོད་པ་དང་། མེད་པ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མ་ཡིན་པ་དང་། ཤེས་པ་དང་། མི་ཤེས་པ་དང་། ཆད་པ་དང་། མ་ཆད་པ་དང་། རིག་པ་དང་། མ་རིག་པ་དང་། བསྒོམ་པ་དང་། མི་སྒོམ་པ་དང་། མཐོང་བ་དང་། མ་མཐོང་བ་ནི་ཡང་དག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་

― DKG053_Page_0111 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་། ཆོས་དང་། དགེ་འདུན་དང་། ནམ་མཁའ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལྟར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་སྒོམ་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་། ཆོས་དང་དགེ་འདུན་གྱི་མཚན་ཉིད་དང་། ཡང་དག་པ་དང་། ནམ་མཁའི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་རིག་པར་གྱུར་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་དམ་པ་བསྒོམ་པས་ནི་ནམ་མཁའ་མི་མཐོང་ངོ་། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སྤྱན་ལྔ་ཡོད་ཀྱང་མི་མཐོང་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤྱན་འབའ་ཞིག་གིས་མཐོང་ངོ་། །ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤྱན་གྱིས་མཐོང་བ་ཡང་ཆོས་གང་ཡང་མི་མཐོང་བས་མཐོང་བ་ཞེས་བྱའོ། །དངོས་པོ་ཅི་ཡང་མེད་པ་ནམ་མཁའ་ཞེས་བྱ་ན། ནམ་མཁའ་དེ་ནི་ཡང་དག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་དག་པར་འགྱུར་ན། རྟག་ཏུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྟག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་བདེ་བ་དང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡང་མེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སྟོང་པ་ནི་མེད་པའི་ཆོས་སོ་མེད་པའི་ཆོས་ཅན་པས་སྟོང་པ་ཞེས་བྱའོ། །དཔེར་ན་འཇིག་རྟེན་ན་དངོས་པོ་ཅི་ཡང་མེད་པ་ལ་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་ཡང་དངོས་པོ་ཅི་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སེམས་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་དང་། ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་གཉིས་ཀ་ལ་ཡང་དག་པའི་རང་བཞིན་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དཔེར་ན་མི་དག་འདི་སྐད་དུ་ཡོད་པའི་དངོས་པོ་མེད་པར་བྱས་ན་སྟོང་པར་འགྱུར་ཞེས་ཟེར་ཏེ། ནམ་མཁའ་ནི་ཡང་དག་པར་ན་བྱར་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཅི་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཅི་ཡང་མེད་པ་ཡིན་པས་ན་སྟོང་པ་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་བྱར་རུང་བ་ཞིག་ཡིན་ན་མི་རྟག་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་མི་རྟག་པ་དེ་ནི་ནམ་མཁའ་ཞེས་མི་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་འཇིག་རྟེན་པ་དག་ནི་འདི་སྐད་དུ་ནམ་མཁའ་ནི་གཟུགས་མེད་པ། ཐོགས་པ་མེད་པ།

― DKG053_Page_0112 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྟག་པ་མི་འགྱུར་མི་འཕོ་བའོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། དེ་བས་ན་འཇིག་རྟེན་ན་ནམ་མཁའ་ལ་ཆེན་པོ་ལྔ་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཡང་དག་པར་ན་ནམ་མཁའ་དེ་ལ་རང་བཞིན་མེད་དེ། སྣང་བའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་ཞེས་བཏགས་ཏེ། ཡང་དག་པར་ན་ནམ་མཁའ་མེད་དོ། །དཔེར་ན་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ལ་རང་བཞིན་མེད་དེ། སེམས་ཅན་གྱི་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ཡང་བསྟན་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། གནས་མེད་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་གཅོད་པའི་གནས་ཡིན་པས་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་ནི་རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། བདག་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བདེ་བ་ཡིན་ཡང་བདེ་བ་མྱོང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། བླ་ན་མེད་པ་ཞི་བ་དམ་པའི་བདེ་བའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བདེ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། རབ་ཏུ་ཞི་བའི་བདེ་བ་དང་། རྣམ་པར་རིག་པའི་བདེ་བའོ། །ཡང་དག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་བདེ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། མྱོང་བའི་བདེ་བ་དང་རབ་ཏུ་ཞི་བའི་བདེ་བ་དང་། རྣམ་པར་རིག་པའི་བདེ་བའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་བདེ་བ་གཅིག་སྟེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་བདེ་བའོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཀུན་ཏུ་སྣང་བ་མཐོ་བཙུན་དཔལ་གྱི་རྒྱལ་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉོན་མོངས་པ་ཆོད་པའི་གནས་དེ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལགས་སོ་ཞེས་བགྱི་བ་དེ་མི་རུང་ངོ་། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྔོན་ཐོག་མ་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཆུ་བོ་དགའ་སྐྱེད་ཀྱི་འགྲམ་དུ་གཤེགས་ཏེ། དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་བདུད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་འཁོར་དང་བཅས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ལྷགས་ནས་འདི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་དུས་ལ་བབ་ན་ཅི་སྟེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་མི་གཤེགས་ཞེས་སྨྲས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདུད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ང་ལ་ད་ལྟར་མང་དུ་ཐོས་པའི་ཉེ་གནས་

― DKG053_Page_0113 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཚུལ་ཁྲིམས་སྡོམ་པ། དབང་པོ་གསལ་ཞིང་ཤེས་རབ་རྣོ་བ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་ནུས་པ་མེད་པས་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཉོན་མོངས་པ་ཆོད་པའི་གནས་དེ་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལགས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་བསྐལ་པ་ཚད་མེད་པ་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཆོད་པ་ལགས་ན། ཅིའི་སླད་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་མི་གདགས། དེ་གཉིས་ཀ་ཡང་ཆོད་པའི་གནས་ལགས་ན། ཅིའི་སླད་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ནི་མངའི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་མ་མཆིས། གལ་ཏེ་ཉོན་མོངས་པ་ཆོད་པ་དེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མ་ལགས་ན། ཅིའི་སླད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྔོན་བྲམ་ཟེ་སྐྱེ་གྲགས་ཞེས་བགྱི་བ་ལ། འདི་སྐད་དུ་ངའི་སྐུ་འདི་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཡང་དུས་གཅིག་ན་ཡུལ་ཡངས་པ་ཅན་ན་བཞུགས་པའི་ཚེ་བདུད་ཀྱིས་ཡང་གསོལ་བ་བཏབ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སྔོན་ནི་མང་དུ་ཐོས་པའི་ཉེ་གནས་ཚུལ་ཁྲིམས་འཛིན་པ། ཤེས་རབ་གསལ་ཞིང་དབང་པོ་རྣོ་བ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་ནུས་པ་མེད་པས་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ད་ནི་དེ་ལྟ་བུ་དག་དང་ལྡན་པ་ཡང་མཆིས་ན། ཅིའི་སླད་དུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་ཞེས་གསོལ་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེའི་ཚེ་བདུད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཁྱོད་གཟུགས་ལ་ཐོགས་པའི་འདུ་ཤེས་མ་སྐྱེད་ཅིག །ད་སྟེ་ཟླ་བ་གསུམ་ན། ང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་སྐུ་ཚེ་འདས་པ་དེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མ་ལགས་ན། ཅིའི་སླད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ད་སྟེ་ཟླ་བ་གསུམ་ན་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའོ་ཞེས་གསུངས། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཉོན་མོངས་པ་ཆོད་པ་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལགས་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐོག་མར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་དྲུང་དུ་སྙིང་པོར་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་ནས་ཉོན་མོངས་པ་བཅོམ་པས་དེ་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལགས་ན། ཅིའི་སླད་དུ་ད་སྟེ་ཟླ་བ་གསུམ་ན་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའོ་ཞེས་གསུངས།

― DKG053_Page_0114 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དེའི་ཚེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ན། ཅིའི་སླད་དུ་གྲོང་ཁྱེར་རྩྭ་མཆོག་ཏུ་སྟོབས་པོ་ཆེ་དག་ལ་ནམ་གྱི་གུང་ལ་ང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའོ་ཞེས་གསུངས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་བདེན་པར་གསུང་བ་ལགས་ན། ཅི་སྟེ་མི་བདེན་པའི་ཚིག་དེ་དག་གསུངས། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཀུན་ཏུ་སྣང་བ་མཐོ་བཙུན་དཔལ་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་སྐད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལྗགས་རིང་ཞིང་ཡངས་པ་མངའོ་ཞེས་གསུངས་པས་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བསྐལ་པ་ཚད་མེད་པ་ནས་མི་བདེན་པའི་ཚིག་དང་བྲལ་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ནི་ཅི་སྨྲའོ་ཅོག་ཚིག་བརྟགས་པ་ཡིན་ཏེ། མི་བདེན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་སྨྲས་པ་ལྟར་བདུད་སྡིག་ཏོ་ཅན་གྱིས་སྔོན་ང་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་གསོལ་བ་བཏབ་པ་བདེན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བདུད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་མི་ཤེས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བདུད་སྡིག་ཏོ་ཅན་གྱི་ཡིད་ལ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མི་བྱེད་པར་ཅང་མི་སྨྲ་བར་འདུག་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་སེམས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་འཇིག་རྟེན་པས་མི་ཞིག་མི་སྨྲ་ཞིང་ཅང་མི་བྱེད་པ་མཐོང་ན། མི་དེ་ཤི་བ་དང་ཐ་མི་དད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་བདུད་སྡིག་ཏོ་ཅན་གྱི་ཡིད་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མི་མཛད་ཅིང་ཅང་མི་གསུང་བ་དེ་ཉིད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་སེམས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སངས་རྒྱས་དང་། ཆོས་དང་དགེ་འདུན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཁྱད་པར་མེད་པར་མ་བཤད་དེ། རྟག་པར་གནས་པ་དང་། རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་གཉིས་པོ་འབའ་ཞིག་ཁྱད་པར་མེད་པར་བཤད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སངས་རྒྱས་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཚན་ཉིད་ཁྱད་པར་མེད་པར་མ་བཤད་དོ། །ཐེར་ཟུག་དང་། རྟག་པ་མི་འགྱུར་བ་འབའ་ཞིག་ཁྱད་

― DKG053_Page_0115 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པར་མེད་པར་བཤད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་། ཡང་དག་པའི་མཚན་ཉིད་ཁྱད་པར་མེད་པར་མ་བཤད་དེ། རྟག་ཏུ་ཡོད་པ་དང་། ཡང་དག་པར་མི་འགྱུར། མི་འཕོ་བ་འབའ་ཞིག་ཁྱད་པར་མེད་པར་བཤད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་ངའི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཉེ་གནས་ཐམས་ཅད་རྩོད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཡུལ་ཀོའུ་ཤཱམ་བཱིའི་དགེ་སློང་མ་རུངས་པ་རྣམས་ངའི་ལུང་དང་འགལ་བར་བྱེད་དེ། ཚུལ་ཁྲིམས་སྡོམ་པ་བཤིག་ནས་མ་བརྟགས་པའི་རྫས་ལེན་ཏེ། རྙེད་པ་དང་། གྲགས་པ་ཚོལ་བའི་ཕྱིར་ཁྱིམ་པ་རྣམས་ཀྱི་གན་དུ་བདག་བསྟོད་དེ། འདི་ལྟར་ངས་ཟག་པ་མེད་པ་ཐོབ་བོ། །གང་ཞེ་ན་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ནས་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུའི་བར་ཐོབ་བོ་ཞེས་ཟེར་ཞིང་གཞན་ལ་བརྙས་སྨོད་དོ། །སངས་རྒྱས་དང་། ཆོས་དང་། དགེ་འདུན་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། མཁན་པོ་ལ་བཀུར་སྟི་མི་སྐྱེད། ཁྱོད་ཀྱིས་ང་ལ་འདི་སྐད་དུ་རྫས་འདི་ལྟ་བུ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་འཆང་དུ་གནང་ངོ་། །རྫས་འདི་ལྟ་བུ་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་འཆང་དུ་མི་གནང་ངོ་ཞེས་ཟེར་བ་ལས། ངས་ཀྱང་འདི་སྐད་དུ་རྫས་འདི་ལྟ་བུ་དག་ནི་ངས་ཡང་དག་པར་མ་གནང་ངོ་ཞེས་བྱས་ན་ཡང་ངའི་ཚིག་བཟློག་སྟེ། རྫས་འདི་ལྟ་བུ་དག་ནི་ཡང་དག་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གནང་ངོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། མ་རུངས་པ་དེ་དག་ངའི་ཚིག་ལ་ཡིད་མི་ཆེས་ནས། དེ་དག་གི་ཕྱིར་ངས་བདུད་སྡིག་ཏོ་ཅན་ལ་ཁྱོད་ཐོགས་སོ་སྙམ་མ་སེམས་ཤིག །ད་སྟེ་ཟླ་བ་གསུམ་ན་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའོ་ཞེས་བྱས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དགེ་སློང་མ་རུངས་པ་དེ་དག་གི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཉེ་གནས་བསླབ་པ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ངའི་སྐུ་མི་མཐོང་ཞིང་། ངའི་ཆོས་མི་ཐོས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་ནི་ངའི་སྐུ་མཐོང་ཞིང་། རྟག་ཏུ་ང་ལ་ཆོས་ཐོས་པས་ང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་སོ་ཞེས་མི་ཟེར་རོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཉེ་གནས་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་སོ་ཞེས་ཟེར་མོད་ཀྱི། ང་ནི་ཡང་དག་པར་མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གལ་ཏེ་ངའི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཉེ་གནས་དག་ལས། དེ་

― DKG053_Page_0116 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བཞིན་གཤེགས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་སོ་ཞེས་སྨྲ་བ་དེ་ནི་ངའི་ཉེ་གནས་མ་ཡིན་ཏེ། བདུད་ཀྱི་གྲོགས་སུ་གྱུར་པ། ངན་པར་ལྟ་བ། སྡིག་པ་ཅན། ཡང་དག་པར་ལྟ་བ་མ་ཡིན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་སོ་ཞེས་ཟེར་བ་ནི་དེ་ཉིད་ངའི་ཉེ་གནས་ཡང་དག་པ་ཡིན་ཏེ། བདུད་ཀྱི་གྲོགས་མ་ཡིན། ཡང་དག་པར་ལྟ་བ་ངན་པ་མ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་ཐོག་མ་ནས་ངའི་ཉེ་གནས་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མི་བྱེད་ཅིང་ཅང་མི་སྨྲ་བར་བཞུགས་ཏེ། དེ་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ་ཞེས་ཟེར་བ་མ་མཐོང་ངོ་། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་ཁྱིམ་བདག་ཞིག་ལ་བུ་མང་དུ་ཡོད་དེ། གལ་ཏེ་ཁྱིམ་བདག་དེ་ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ཏུ་སོང་བ་ལས་ཕྱིར་མ་ལོག་པའི་བར་དུ་བུ་རྣམས་ཀྱིས་ཕ་ཤིའོ་སྙམ་སེམས་ཏེ། ཁྱིམ་བདག་དེ་མ་ཤི་བར་བུ་རྣམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་བསླད་པས་ཤི་བའི་འདུ་ཤེས་སྐྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཉེ་གནས་ཀྱང་ང་མི་མཐོང་བས་འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་གྲོང་ཁྱེར་རྩྭ་མཆོག་ཏུ་སཱ་ལའི་ཤིང་བར་ན་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་སོ་སྙམ་སྟེ། ང་ནི་ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་པར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཉེ་གནས་རྣམས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འདུ་ཤེས་སྐྱེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་སྒྲོན་མ་གསལ་བ་ལ་གཅིག་གིས་བཀབ་ན། གཞན་མི་ཤེས་པ་རྣམས་སྒྲོན་མ་ཤིའོ་སྙམ་སེམས་ཏེ། སྣང་བའི་དཔལ་དེ་ཡང་དག་པར་མ་ཤི་བར་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཤི་བའི་འདུ་ཤེས་སྐྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཉེ་གནས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་ཡོད་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པས་ཁེབས་པས་སེམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་ཏེ། ཡང་དག་པའི་སྐུ་མི་མཐོང་བས་མེད་པ་དང་། འདས་པའི་འདུ་ཤེས་སྐྱེད་དེ། ང་ནི་ཡང་དག་པར་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མི་ལེན་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་དམུས་ལོང་ནི་ཉི་ཟླ་མི་མཐོང་ངོ་། །དེ་ལྟར་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར། ཉིན་མཚན་དང་། སྣང་བ་དང་། མུན་པའི་མཚན་མ་མི་ཤེས་སོ། །དེ་ལྟར་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཉི་མ་དང་། ཟླ་བ་ཡང་དག་པར་མེད་དོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། ཡང་དག་པར་ཉི་མ་དང་། ཟླ་བ་ཡོད་པ་

― DKG053_Page_0117 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལས་དམུས་ལོང་གིས་མི་མཐོང་ངོ་། །དེ་ལྟར་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ལོག་པའི་འདུ་ཤེས་སྐྱེད་དེ། ཉི་ཟླ་མེད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཉེ་གནས་ཀྱང་དམུས་ལོང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མི་མཐོང་བས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་སོ་སྙམ་སེམས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཡང་དག་པར་མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་སོ། །དེ་དག་ལོག་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་སྐྱེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་སྤྲིན་དང་ཁུག་རྣས་ཉི་ཟླ་བསྒྲིབས་ན་གླེན་པ་མི་ཤེས་པ་དག་ཉི་ཟླ་མེད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཉི་ཟླ་ནི་ཡང་དག་པར་ཡོད་ན་ཡོངས་སུ་ཁེབས་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་གྱིས་མི་མཐོང་ངོ་། །དེ་བཞིན་དུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཉེ་གནས་རྣམས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་མང་པོས་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་བསྒྲིབས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མི་མཐོང་བས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྐུ་ཚེ་འདས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བྱིས་པ་ཆུང་ངུའི་སྤྱོད་པ་བསྟན་པར་ཟད་ཀྱི་སྐུ་ཚེ་འདས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་ཉི་མ་ནུབ་པ་ན་རི་ནག་པོས་བསྒྲིབས་པས་སེམས་ཅན་གྱིས་མི་མཐོང་སྟེ། ཉི་མའི་རང་བཞིན་ནི་ཡང་དག་པར་ནུབ་པ་མེད་དོ། །སེམས་ཅན་གྱིས་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ནུབ་པའི་འདུ་ཤེས་སྐྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཉེ་གནས་རྣམས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་རི་བོས་བསྒྲིབས་པས་ངའི་སྐུ་མི་མཐོང་སྟེ། དེ་ལྟར་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་སོ་སྙམ་པའི་འདུ་ཤེས་སྐྱེད་དོ། །ང་ནི་ཡང་དག་པར་མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་སོ། །དེ་བས་ན་ངས་ཡུལ་ཡངས་པ་ཅན་དུ་བདུད་སྡིག་ཏོ་ཅན་ལ་ད་སྟེ་ཟླ་བ་གསུམ་ན་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སྔ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་སྲུང་ཕྱིས་ཟླ་བ་གསུམ་ན་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྨིན་པར་འགྱུར་བ་དང་། རི་སྤོས་ཀྱི་ངད་ཅན་ན་སུ་བརྟ་ལའི་ཚུལ་ནས་བྱུང་ནས། ངའི་སྤྱན་སྔར་འོང་བ་གཟིགས་ཏེ། དེ་བས་ན་ངས་བདུད་སྡིག་ཏོ་ཅན་ལ་ད་སྟེ་ཟླ་བ་གསུམ་ན་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའོ་ཞེས་

― DKG053_Page_0118 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་སྟོབས་པོ་ཆེ་ལྔ་བརྒྱ་པོ་ཟླ་བ་གསུམ་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་བདུད་སྡིག་ཏོ་ཅན་ལ་ད་སྟེ་ཟླ་བ་གསུམ་ན་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཙུན་ད་ལ་སོགས་པ་ལིཙྪ་བཱི་ལྔ་བརྒྱ་དང་། བུ་མོ་ཨ་འབྲ་ཡང་ཟླ་བ་གསུམ་ན་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་བས་དེ་དག་གི་ཕྱིར་ཡང་ངས་བདུད་སྡིག་ཏོ་ཅན་ལ་ད་སྟེ་ཟླ་བ་གསུམ་ན་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སུན་ཆར་ཏ་ཞེས་བྱ་བ་མུ་སྟེགས་ཅན་གཅེར་བུ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་དེ། ངས་ལོ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་ཆོས་བསྟན་ཀྱང་ང་ལ་མ་དད་ཡིད་མི་ཆེས་ཏེ། དེ་ཡང་ཟླ་བ་གསུམ་ན་ངན་པར་ལྟ་བའི་རྩ་བ་ཆོད་པར་འགྱུར་བར་ངས་རིག་པས་དེའི་ཕྱིར་བདུད་སྡིག་ཏོ་ཅན་ལ་ད་སྟེ་ཟླ་བ་གསུམ་ན་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཅིའི་རྒྱུ་ཅིའི་རྐྱེན་གྱིས་ངས་སྔོན་ཆུ་བོ་དགའ་སྐྱེད་ཀྱི་འགྲམ་དུ་བདུད་སྡིག་ཏོ་ཅན་ལ། ད་ལྟར་མང་དུ་ཤེས་པའི་ཉེ་གནས་མེད་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་པ་ནི་ང་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་དགེ་སློང་སྡེ་ལྔ་ལ་ཡུལ་བཱ་རཱ་ཎ་སཱིར་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་སྙམ་དགོངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་འདི་ལྟ་སྟེ། ཡ་ཤ་དང་། པཱུརྞ་དང་། བི་མ་ལ་དང་། ག་བཱམྤ་ཏི་དང་། སུ་བཱ་ཧུ་ལ་སོགས་པ་དགེ་སློང་ལྔའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཁྱིམ་བདག་དྲག་པོ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་བཅུའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཡུལ་དབུས་འགྱུར་འཆང་གི་རྒྱལ་པོ་གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལྷ་དང་མི་ཚད་མེད་པ་སྙེད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ལྟེང་རྒྱས་འོད་སྲུང་ལ་སོགས་པ་འཁོར་དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་དང་། གཞན་ཡང་ཆུ་བོ་འོད་སྲུང་དང་། ག་ཡཱ་འོད་སྲུང་སྤུན་གྱི་ཉེ་གནས་ལྔ་བརྒྱའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཤཱ་རིའི་བུ་དང་། མཽད་གལ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་དགེ་སློང་སྟོང་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་ལ་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའི་ཕྱིར་ངས་བདུད་སྡིག་ཏོ་ཅན་ལ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་པ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མྱ་ངན་ལས་

― DKG053_Page_0119 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་དེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་མཐོང་བར་ཉོན་མོངས་པ་ཆོད་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རྟག་པ་དང་། བདག་ནི་མེད་ཀྱི། བདེ་བ་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་ཡོད་དེ། དེ་བས་ན་ཉོན་མོངས་པ་བཅད་མོད་ཀྱི། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་མི་བྱའོ། །གང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་མཐོང་ཞིང་ཉོན་མོངས་པ་ཆོད་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རྟག་པ་དང་། བདག་དང་། བདེ་བ་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་བས་ན་དེ་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་ཆོད་པ་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མྱ་ངན་ཅེས་བྱ་བ་མི་བྱེད་པའོ། །འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐགས་སུ་འཐག་པའོ། །ཐགས་སུ་མི་འཐག་པའི་དོན་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁེབས་པའོ། །དེ་ལྟར་མི་ཁེབས་པའི་དོན་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བ་དང་འོང་བ་སྟེ། མི་འགྲོ་མི་འོང་བའི་དོན་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེན་པ་སྟེ། མི་ལེན་པའི་དོན་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ངེས་པ་སྟེ། ངེས་པར་མ་ངེས་པ་མེད་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསར་རྙིང་ཞེས་བྱ་སྟེ། གསར་རྙིང་མེད་པའི་དོན་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲིབ་པ་སྟེ། སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་དོན་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཨུ་རུ་ཀ་ཀ་བྱི་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་སློབ་མ་དག་འདི་སྐད་དུ་འདས་པ་ནི་མཚན་ཉིད་ཅེས་ཟེར་ཏེ། མཚན་ཉིད་མེད་པའི་དོན་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཡོད་པ་མེད་པའི་དོན་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱའོ། །

― DKG053_Page_0120 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདུས་པ་མེད་པའི་དོན་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཅེས་བྱ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་མེད་པའི་དོན་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཉོན་མོངས་པ་གཅོད་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་མི་བྱ་སྟེ། གང་ཉོན་མོངས་པ་མི་སྐྱེད་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མི་སྐྱེད་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ། ཆོས་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་བུས་པ་མ་རབས་དང་། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་དང་། གསུང་དང་། ཐུགས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་མཐའ་ཡས་པ་སྙེད་ཀུན་ཏུ་ཡང་ཐོགས་པ་མེད་པས་ནམ་མཁའ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྟག་ཏུ་གནས་ཏེ་མི་འགྱུར་མི་འཕོ་བས་ཡང་དག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་མཐར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་སྟེ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་དམ་པ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པའི་ཡོན་ཏན་བདུན་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ།། །།བམ་པོ་སུམ་ཅུ་བཞི་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་དམ་པ་ལ་ནན་ཏན་བྱས་པས་ཡོན་ཏན་བརྒྱད་དང་ལྡན་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ནི། དངོས་པོ་ལྔ་གཅད་པ་དང་། དངོས་པོ་ལྔ་སྤོང་བ་དང་། དངོས་པོ་དྲུག་དང་ལྡན་པར་བྱ་བ་དང་། དངོས་པོ་ལྔ་ཡོངས་སུ་བསྒོམ་པ་དང་། དངོས་པོ་གཅིག་རབ་ཏུ་བསྲུང་བ་དང་། དངོས་པོ་བཞི་ལ་བསྙེན་པ་དང་། ཡང་དག་པ་གཅིག་ལ་དད་ཅིང་རྗེས་སུ་གཞོལ་བ་དང་། སེམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། ཤེས་རབ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་

― DKG053_Page_0121 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པར་གྲོལ་བའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དངོས་པོ་ལྔ་གཅད་པ་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ་ཕུང་པོ་ལྔ་སྟེ། གཟུགས་དང་། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཅན་འཁོར་བ་ལ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བྱེད་པ་དང་། ཁུར་ལྕི་བ་དང་མི་འབྲལ་བ་དང་། འགྱེས་པ་དང་འདུས་པར་བྱེད་པ་དང་། དུས་གསུམ་དུ་གཏོགས་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་བརྟགས་ཀྱང་དམིགས་སུ་མེད་དེ། འདི་དག་ནི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་མཐོང་ཡང་མཚན་མར་མི་བལྟའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཟུགས་རྣམ་པ་བཅུ་ལ་རང་བཞིན་བརྟགས་ཀྱང་དམིགས་སུ་མེད་དེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཚོར་བ་ལ་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་ཡོད་དེ། ཚོར་བའི་ཕུང་པོར་མཐོང་ཡང་ཐོག་མ་ནས་ཚོར་བའི་མཚན་མ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚོར་བ་ལ་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་ཡོད་ཀྱང་། བདེན་པ་དང་ངེས་པའི་དོན་མེད་དེ། དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཚོར་བའི་ཕུང་པོར་མི་མཐོང་ངོ་། །དེ་བཞིན་དུ་འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བར་བྱེད་པའི་རྩ་བ་ཡིན་པར་ཤིན་ཏུ་རྟོགས་ཏེ། དེ་བས་ན་ཐབས་ཀྱིས་གཅོད་དོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དངོས་པོ་ལྔ་སྤོང་བ་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ལྟ་བ་རྣམ་པ་ལྔའོ། །ལྔ་གང་ཞེ་ན། འཇིག་ཚོགས་སུ་ལྟ་བ་དང་། མཐར་ལྟ་བ་དང་། ངན་པར་ལྟ་བ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་སྙེམས་པ་དང་། ལྟ་བ་སྙེམས་པའོ། །དེ་ལྟར་ལྟ་བ་རྣམ་པ་ལྔའི་རྐྱེན་གྱིས་ལྟ་བ་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་སྐྱེ་སྟེ། ལྟ་བ་དེ་དག་གི་རྐྱེན་གྱིས་འཁོར་བར་འཁོར་ཞིང་རྒྱུན་མི་འཆད་དེ། དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བག་བྱེད་དེ་བསྙེན་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དངོས་པོ་དྲུག་དང་ལྡན་པར་བྱ་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དྲུག་གོ །དྲུག་གང་ཞེ་ན་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། ཆོས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། དགེ་འདུན་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། ལྷ་

― DKG053_Page_0122 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། སྦྱིན་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་སྟེ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དངོས་པོ་དྲུག་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དངོས་པོ་ལྔ་ཡོངས་སུ་སྒོམ་པ་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམ་པ་ལྔའོ། །ལྔ་གང་ཞེ་ན། ཤེས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཞི་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ལུས་དང་སེམས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་རེག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། དགའ་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། དཔའ་བར་འགྲོ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམ་པ་ལྔ་པོ་དེ་དག་བསྒོམས་ན་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་བསྙེན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྩོན་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོམ་མོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དངོས་པོ་གཅིག་བསྲུང་བ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་རྟག་ཏུ་བརྩོན་པར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྲུང་ངོ་། །ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པ་བུ་གཅིག་པ་བསྲུང་བའམ། ཞར་བ་མིག་ཡ་གཅིག་བསྲུང་བའམ། དགོན་པའི་དབྱེ་ཆེན་པོར་འགྲོ་བ་དེད་དཔོན་བསྲུང་བ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྲུང་བ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྲུང་བའི་རྒྱུས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་བོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་རྐྱེན་གྱིས་རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། བདག་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་ལྡན་ཏེ། དེ་ཉིད་བླ་ན་མེད་པའི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དངོས་པོ་གཅིག་རབ་ཏུ་བསྲུང་ངོ་། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དངོས་པོ་བཞི་ལ་བསྙེན་པ་ཞེ་ན། ཚད་མེད་པའི་སེམས་བཞི་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། དགའ་བ་ཆེན་པོ་དང་། བཏང་སྙོམས་ཆེན་པོའོ། །སེམས་བཞི་པོ་དེའི་རྒྱུས་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་མཐའ་ཡས་པ་སྙེད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ། དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བསྙེན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དག་པ་གཅིག་ལ་དད་ཅིང་རྗེས་སུ་གཞོལ་བ་གང་ཞེ་ན།

― DKG053_Page_0123 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལམ་གཅིག་ཏུ་འགྲོ་བར་རིག་གོ །ལམ་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའོ། །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སེམས་ཅན་གྱི་ཕྱིར་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་ཕྱེ་སྟེ། དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དད་ཅིང་རྗེས་སུ་གཞོལ་ཏེ་འགལ་བར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་གི་སེམས་ཡོངས་སུ་འགགས་པས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཤེས་རབ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་གང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཤེས་རབ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཤེས་རབ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་སྔོན་མ་ཐོས་པ་ནི་ཐོས། སྔོན་མ་མཐོང་བ་ནི་མཐོང་། སྔོན་མ་ཕྱིན་པར་ནི་ཕྱིན་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཀུན་དུ་སྣང་བ་མཐོ་བཙུན་དཔལ་གྱི་རྒྱལ་པོས་གསོལ་པ། བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལྟར་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་ཞེས་བགྱི་བ་དེ་ནི་དོན་དེ་ལྟ་མ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། སེམས་ནི་ཐོག་མ་ནས་བཅིངས་པ་མ་མཆིས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་གི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པས་བཅིངས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཐོག་མ་ནས་བཅིངས་པ་མ་མཆིས་ན། ཅིའི་སླད་དུ་སེམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་གསུངས། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པས་མ་བཅིངས་པ་ལགས་ན། ཅིའི་རྒྱུ་ཅིའི་རྐྱེན་གྱིས་བཅིངས་པར་འགྱུར། དཔེར་ན་རྭ་ལ་འཇོ་བ་དང་འདྲ་སྟེ། ཐོག་མ་ནས་འོ་མའི་མཚན་ཉིད་མ་མཆིས་པས་ལས་མང་དུ་བགྱིས་ཀྱང་འོ་མ་འབྱུང་མི་སྲིད་དོ། །ནུ་མ་བཞོ་བ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ལགས་ཏེ་ལས་ཉུང་ངུ་བགྱིས་ཀྱང་འོ་མ་མང་དུ་འབྱུང་ངོ་། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། ཐོག་མ་ནས་འདོད་ཆགས་མ་

― DKG053_Page_0124 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མཆིས་ན། ད་ཅི་སྟེ་མཆིས་པར་གྱུར། གལ་ཏེ་ཐོག་མ་ནས་འདོད་ཆགས་མ་མཆིས་ལ། ཕྱིས་གཟོད་མཆིས་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ལགས་ན། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་འདོད་ཆགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཐོག་མ་མ་མཆིས་པ་ཡང་ད་མཆིས་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དཔེར་ན་མོ་ཤམ་ནི་ཐོག་མ་ནས་བུའི་མཚན་ཉིད་མ་མཆིས་པས་ཇི་ལྟར་ལས་མང་དུ་བགྱིས་ཏེ། རྒྱུ་རྐྱེན་ཚད་མེད་པ་བསགས་ཀྱང་བུར་འགྱུར་མི་སྲིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། ཐོག་མ་ནས་འདོད་ཆགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མ་མཆིས་ན། རྐྱེན་མང་པོ་རྣམས་དང་མཇལ་ཀྱང་འདོད་ཆགས་སྐྱེ་མི་སྲིད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤིང་གཤེར་བ་ནི་ཇི་ལྟར་གཙུབས་ཀྱང་མེ་མི་ཕྱིན་པ་ལྟར། སེམས་ཀྱང་དེ་དང་མཚུངས་ཏེ། ཇི་ལྟར་གཙུབས་ཀྱང་འདོད་ཆགས་མི་སྐྱེད་ན། ཇི་ལྟར་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པས་སེམས་འཆིང་བར་ནུས། བཅོམ་ལྡན་འདས་དཔེར་ན་བྱེ་མ་ནི་ཇི་ལྟར་བཙིར་ཀྱང་མར་མི་འབྱུང་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། ཇི་ལྟར་བཙིར་ཀྱང་འདོད་ཆགས་མི་སྐྱེའོ། །དེ་བས་ན་འདོད་ཆགས་དང་སེམས་ནི་ཐ་དད་པ་ལགས་པས་ཉོན་མོངས་པ་མཆིས་ཀྱང་སེམས་ལ་འགོ་བར་ག་ལ་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ལ་ཕུར་པ་བཙུགས་ན་ཆགས་པའི་གནས་མ་མཆིས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ལ་འདོད་ཆགས་བཙུགས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། རྒྱུ་རྐྱེན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཀྱང་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་སེམས་འཆིང་མི་ནུས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་སེམས་ལ་འདོད་ཆགས་མ་མཆིས་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བགྱི་ན། ཅིའི་སླད་དུ་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ནམ་མཁའི་ཚེར་མ་མི་དབྱུང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདས་པའི་སེམས་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་མི་བགྱི། མ་འོངས་པའི་སེམས་ཀྱང་རྣམ་པར་མ་གྲོལ། ད་ལྟར་གྱི་སེམས་ནི་བྱང་ཆུབ་དང་ལྷན་མི་གཅིག་ན་དུས་གང་གི་སེམས་ལ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་པ་ཞེས་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་འདས་པའི་སྒྲོན་མ་མུན་པ་བསལ་མི་ནུས་པ་ལ་མ་འོངས་པའི་སྒྲོན་མ་ཡང་མུན་པ་མི་སེལ། ད་ལྟར་གྱི་

― DKG053_Page_0125 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྒྲོན་མ་ཡང་མུན་པ་མི་སེལ་ཏོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། སྣང་བ་དང་། མུན་པ་ནི་དུས་གཅིག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཀྱང་དེ་དང་མཚུངས་ན། ཅིའི་སླད་དུ་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་གསུངས། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདོད་ཆགས་ནི་མཆིས་པ་ལགས་སོ། །གལ་ཏེ་འདོད་ཆགས་མ་མཆིས་ན་བུད་མེད་མཐོང་བའི་ཚེ་འདོད་ཆགས་སྐྱེ་བར་མི་རིགས་སོ། །ཇི་སྟེ་བུད་མེད་མཐོང་བའི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན་འདོད་ཆགས་ནི་ཡང་དག་པར་མཆིས་པར་རིག་གོ །དེ་ལྟར་འདོད་ཆགས་མཆིས་པས་ན་ངན་སོང་གསུམ་གྱི་རྒྱུད་དུ་ལྟུང་ངོ་། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དཔེར་ན་ལ་ལ་ཞིག་རི་མོར་བྲིས་པའི་བུད་མེད་ཀྱི་གཟུགས་མཐོང་ཡང་འདོད་ཆགས་སྐྱེ་སྟེ། འདོད་ཆགས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཐོབ་བོ། །ཇི་སྟེ་ཐོག་མ་ནས་འདོད་ཆགས་མ་མཆིས་ན། ཅིའི་སླད་དུ་རི་མོ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་འདོད་ཆགས་སྐྱེ་བར་འགྱུར། གལ་ཏེ་སེམས་ལ་འདོད་ཆགས་མ་མཆིས་ན་ཅིའི་སླད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་ཅེས་གསུངས། གལ་ཏེ་སེམས་ལ་འདོད་ཆགས་མཆིས་ན་ཇི་སྟེ་མཚན་མ་མཐོང་ནས་གདོད་སྐྱེ་ལ། མཚན་མ་མ་མཐོང་ན་མི་སྐྱེ། བདག་གིས་ད་ལྟར་སྡིག་པའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མཆིས་པར་མཐོང་བས་ན་འདོད་ཆགས་མཆིས་པར་འཚལ་ཏེ། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་མཆིས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དཔེར་ན་སེམས་ཅན་དག་ལུས་མཆིས་ཀྱང་བདག་མ་མཆིས་ཏེ། བུས་པ་མ་རབས་རྣམས་ཀྱིས་བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས་སོ། །དེ་ལྟར་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་འདུ་ཤེས་མཆིས་ཀྱང་ངན་སོང་གསུམ་དུ་མི་ལྟུང་ན། ཅིའི་སླད་དུ་འདོད་ཆགས་ཅན་བུད་མེད་ཀྱི་མཚན་མ་མཆིས་པར་བུད་མེད་དུ་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་ནས་ངན་སོང་གསུམ་དུ་ལྟུང་བར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་དཔེར་ན་མེ་ནི་གཙུབས་པས་བྱུང་སྟེ། དེ་ལྟར་མེའི་རང་བཞིན་དེ་རྒྱུ་ཀུན་གྱི་ནང་ན་མ་མཆིས་ན་ཅིའི་རྒྱུ་ཅིའི་རྐྱེན་གྱིས་བྱུང་བར་གྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདོད་ཆགས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། གཟུགས་ཀྱི་ནང་ན་འདོད་ཆགས་མ་མཆིས། དྲི་དང་། རོ་དང་། རེག་བྱ་དང་། ཆོས་ཀྱི་ནང་ན་ཡང་འདོད་ཆགས་མ་མཆིས་ན། ཅིའི་སླད་དུ་གཟུགས་དང་།

― DKG053_Page_0126 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དྲི་དང་། རོ་དང་། རེག་བྱ་དང་། ཆོས་ལས་འདོད་ཆགས་སྐྱེས་པར་གྱུར། གལ་ཏེ་རྒྱུ་མང་པོའི་ནང་ན་འདོད་ཆགས་མ་མཆིས་ན། ཅི་སྟེ་སེམས་ཅན་འབའ་ཞིག་འདོད་ཆགས་སྐྱེ་ལ། སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་མི་སྐྱེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཀྱང་མ་ངེས་པའོ། །གལ་ཏེ་སེམས་ངེས་པ་ཞིག་ལགས་ན་འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་མ་མཆིས་སོ། །གལ་ཏེ་མ་ངེས་པ་ཞིག་ཅེ་ན། སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་ཅེས་གསུངས། འདོད་ཆགས་ཀྱང་མ་ངེས་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་མ་ངེས་པ་ལགས་ན། ཅི་སྟེ་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ངན་སོང་གསུམ་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། དེ་ལྟ་བས་ན་འདོད་ཆགས་དང་ཡུལ་གཉིས་ཀ་མ་ངེས་སོ། །ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། གཟུགས་རྣམ་པ་གཅིག་ལ་དམིགས་པ་ལས། ཆེད་འགའ་ནི་འདོད་ཆགས་སྐྱེ། ཆེད་འགའ་ནི་ཞེ་སྡང་སྐྱེ། ཆེད་འགའ་ནི་གཏི་མུག་སྐྱེ་སྟེ། དེ་བས་ན་འདོད་ཆགས་དང་ཡུལ་གཉིས་ཀ་མ་ངེས་པའོ། །གལ་ཏེ་གཉིས་ཀ་མ་ངེས་ན་ཅིའི་སླད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནན་ཏན་བྱས་ན་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་ཞེས་གསུངས། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཀུན་དུ་སྣང་བ་མཐོ་བཙུན་དཔལ་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སེམས་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པས་བཅིངས་པ་མ་ཡིན། མ་བཅིངས་པ་ཡང་མ་ཡིན། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡང་མ་ཡིན། རྣམ་པར་མ་གྲོལ་བ་ཡང་མ་ཡིན། ཡོད་པ་མ་ཡིན། མེད་པ་མ་ཡིན། ད་ལྟར་མ་ཡིན། འདས་པ་མ་ཡིན། མ་འོངས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མུ་སྟེགས་ཅན་ཁ་ཅིག་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲ་སྟེ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་འདུས་པ་ལས་འབྲས་བུ་སྐྱེའོ་ཞེས་སྨྲའོ། །གལ་ཏེ་རྐྱེན་རྣམས་ལ་ཐོག་མ་ནས་སྐྱེ་བའི་རང་བཞིན་མེད་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་ཡིན་ན། ནམ་མཁའ་ཡང་མ་སྐྱེས་པས་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བའི་རིགས་སོ། །ནམ་མཁའ་མི་སྐྱེ་བ་ནི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྐྱེན་རྣམས་ལ་ཐོག་མ་ནས་

― DKG053_Page_0127 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འབྲས་བུའི་རང་བཞིན་ཡོད་པས་དེའི་ཕྱིར་འདུས་པ་ལས་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། དཔེར་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། ལྷ་སྦྱིན་ནི་རྩིག་པ་བརྩིག་ན། འཇིམ་པ་དང་ས་སྦྱོར་གྱི། ཚོན་རྩི་མི་སྦྱོར་རོ། །རི་མོ་འདྲི་ན་ཚོན་རྩི་སྦྱོར་གྱི། རྩྭ་དང་ཤིང་མི་སྦྱོར་རོ། །གོས་དྲུབ་ན་སྐུད་པ་སྦྱོར་གྱི། འཇིམ་པ་དང་ཤིང་མི་སྦྱོར་རོ། །ཁང་པ་བྱེད་ན་འཇིམ་པ་དང་ཤིང་སྦྱོར་གྱི། སྐུད་པ་མི་སྦྱོར་རོ། །དེ་ལྟར་སྦྱོར་བས་ན་དེ་དག་གི་ནང་ན་སོ་སོ་ནས་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བར་རིག་གོ །འབྲས་བུ་སྐྱེས་པས་རྒྱུའི་ནང་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་རང་བཞིན་ཡོད་དོ། །གལ་ཏེ་རང་བཞིན་མེད་ན་དངོས་པོ་གཅིག་ལས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་ཞིང་འབྱུང་བའི་རིགས་སོ། །དེ་ལྟར་སྦྱར་དུ་ཡོད་ལ་བྱར་རུང་། །དབྱུང་དུ་རུང་བས་ན་དེ་དག་གི་ནང་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་ཐོག་མ་ནས་འབྲས་བུ་ཡོད་དོ། །གལ་ཏེ་འབྲས་བུ་མེད་ན་སུ་ཡང་མི་སྦྱོར་མི་འབྱེད་དེ་མི་འབྱུང་ངོ་། །ནམ་མཁའ་ནི་མི་སྦྱོར་མི་འབྱེད་པས་ན་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་ཞིང་འབྱུང་བར་ནུས་སོ། །དེ་ལྟར་རྒྱུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཤིང་ནྱ་གྲོ་དྷའི་ས་བོན་ནི་ཤིང་ནྱ་གྲོ་དྷ་ལ་གནས། འོ་མའི་ནང་ན་མར་གྱི་སྙིང་ཁུ་ཡོད་པ་དང་། སྐུད་པ་ལས་རས་སུ་གྱུར་པ་དང་། འཇི་བའི་ནང་ན་རྫ་མ་ཡོད་པ་བཞིན། རིགས་ཀྱི་བུ་བུས་པ་མ་རབས་ཐམས་ཅད་ནི་མ་རིག་པས་མདོངས་པས་འདི་ལྟར་ངེས་པར་འཆད་དོ། །ཚོན་ནི་ཆགས་པའི་དོན་ཏེ། སེམས་ནི་འདོད་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ནོ་ཞེས་སྨྲའོ། །ཡང་འདི་སྐད་དུ་བུས་པ་མ་རབས་ཀྱི་སེམས་ལ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡང་ཡོད་ལ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་རང་བཞིན་ཡང་ཡོད་དེ། འདོད་ཆགས་པའི་རྐྱེན་དང་ཕྲད་པ་ན་འདོད་ཆགས་པའི་སེམས་སྐྱེའོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་རྐྱེན་དང་ཕྲད་ན་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སེམས་སྐྱེ་ཞེས་སྨྲ་སྟེ། དེ་ལྟར་སྨྲ་མོད་ཀྱི་དོན་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་བུས་པ་མ་རབས་ཁ་ཅིག་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲ་སྟེ། རྒྱུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན་འབྲས་བུ་མེད་དོ། ། རྒྱུ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཕྲ་བ་དང་སྦོམ་པོའོ། །ཕྲ་བ་ནི་རྟག་པའོ། །སྦོམ་པོ་ནི་མི་རྟག་པའོ། །ཕྲ་བའི་རྒྱུ་ལས་སྦོམ་པོའི་རྒྱུར་འགྱུར་ཏེ། སྦོམ་པོའི་རྒྱུ་དེ་ལས་འབྲས་བུར་འགྱུར་རོ། །སྦོམ་པོ་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ཡང་མི་རྟག་ཅེས་འཆད་དོ། །རིགས་

― DKG053_Page_0128 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་བུས་པ་མ་རབས་ཁ་ཅིག་འདི་སྐད་དུ་སེམས་ཀྱང་རྒྱུ་མེད་ལ། འདོད་ཆགས་པ་ཡང་རྒྱུ་མེད་དེ། དུས་ཀྱིས་འདོད་ཆགས་ཀྱི་སེམས་སྐྱེའོ་ཞེས་སྨྲ་སྟེ། དེ་དག་ལ་སོགས་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་མི་ཤེས་པས་རྒྱུད་དྲུག་ཏུ་འཁོར་ཏེ། སྐྱེ་ཤི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་ལེན་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་ཁྱི་ཞིག་ལྟོང་བཏགས་ཏེ་ཀ་བ་ལ་བཏགས་ན་རྟག་ཏུ་ཀ་བ་ལ་འཁོར་ཏེ་སྤོང་མི་ནུས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་བུས་པ་མ་རབས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། མ་རིག་པའི་ལྟོང་གིས་འཁོར་བའི་ཀ་བ་ལ་བཅིངས་པས་སྲིད་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔར་འཁོར་ཏེ་སྤོང་མི་ནུས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་ལ་ལ་ཞིག་མི་གཙང་བའི་དོང་དུ་ལྷུང་བ་ལས་བྱུང་ནས་ཕྱིར་ཡང་ནང་དུ་ཞུགས་པ་དང་། ཇི་ལྟར་ནད་པ་ནད་སོས་ནས་ཕྱིར་ནད་ཀྱི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་བྱེད་པ་དང་། ཇི་ལྟར་ལ་ལ་ཞིག་འབྲོག་དགོན་པར་སོང་བ་འཁོར་བ་ལས་ཕྱིར་སོང་བ་དང་། ཇི་ལྟར་དག་པར་བཀྲུས་ནས་ཕྱིར་འཇིམ་པ་དང་སས་བསྐུས་པ་ལྟར་བུས་པ་མ་རབས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་ཏེ། འདུ་ཤེས་མེད་མིན་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་འབའ་ཞིག་ལས་མ་གྲོལ་བ་ལས་ཕྱིར་ཡང་ངན་སོང་གསུམ་དུ་འོང་ངོ་། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བུས་པ་མ་རབས་ཐམས་ཅད་ནི་འབྲས་བུ་འབའ་ཞིག་རྟོག་སྟེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པ་མི་རྟོག་གོ །ཇི་ལྟར་ཁྱི་རྡོ་ལ་སྙེགས་ཀྱི་མི་ལ་མི་སྙེགས་པ་ལྟར་བུས་པ་མ་རབས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། འབྲས་བུ་འབའ་ཞིག་རྟོག་གི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་མི་རྟོག་གོ །དེ་ལྟར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་འདུ་ཤེས་མེད་པ་ནས་ལོག་སྟེ། ཕྱིར་ཡང་ངན་སོང་གསུམ་དུ་ལྟུང་ངོ་། །རིགས་ཀྱི་བུ་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ངེས་པར་རྒྱུའི་ནང་ན་འབྲས་བུ་ཡོད་ཅེ འམ། རྒྱུའི་ནང་ན་འབྲས་བུ་མེད་ཅེའམ། འབྲས་བུ་ཡོད་ཀྱང་ཡོད་ལ་མེད་ཀྱང་མེད་ཅེ་

― DKG053_Page_0129 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འམ། འབྲས་བུ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་གཅིག་ཏུ་ཆད་པར་མི་སྟོན་ཏོ། །གང་འདི་སྐད་དུ་རྒྱུའི་ནང་ན་ཐོག་མ་ནས་ངེས་པར་འབྲས་བུ་ཡོད་ཅེའམ། ངེས་པར་འབྲས་བུ་མེད་ཅེའམ། ངེས་པར་འབྲས་བུ་ཡོད་ཀྱང་ཡོད་ལ་མེད་ཀྱང་མེད་ཅེའམ། ངེས་པར་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན། མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་སྨྲ་ན་དེ་ནི་བདུད་ཀྱི་གྲོགས་སུ་གྱུར་པ། བདུད་ཀྱི་རིས་སུ་གཏོགས་པ། སྲེད་པ་ཅན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་སྲིད་པ་ཅན་དེ་ནི་འཁོར་བས་བཅིངས་པ་གཅོད་མི་ནུས་ཏེ། སེམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་། འདོད་ཆགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མི་ཤེས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་དབུ་མའི་ལམ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན། མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པར་སྟོན་ཀྱང་གཅིག་ཏུ་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། མིག་དང་། གཟུགས་དང་། སྣང་བ་དང་། སེམས་དང་། ཡིད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཡང་ངེས་པར་མིག་ལ་མི་གནས། གཟུགས་དང་། སྣང་བ་དང་། སེམས་དང་། ཡིད་ཀྱི་ནང་ན་མི་གནས། བར་ན་མི་གནས། ཡོད་པ་མ་ཡིན། མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན། མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་འཆད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ངེས་པར་སེམས་ལ་རྣམ་པར་དག་པའི་རང་བཞིན་ཡོད་ཅེའམ། རྣམ་པར་དག་པའི་རང་བཞིན་མེད་ཅེས་མི་འཆད་དོ། །རྣམ་པར་དག་པ་དང་། རྣམ་པར་མ་དག་པའི་སེམས་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྐྱེན་ལས་འདོད་ཆགས་སྐྱེ་བས་ན་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཐོག་མ་ནས་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བཤད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་ཀྱི་སེམས་སྐྱེའོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འཁོར་བའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་སེམས་འདོད་ཆགས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྐྱེ་ལ། འདོད་ཆགས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འགོག་པ་ཡང་ཡོད། འདོད་ཆགས་

― DKG053_Page_0130 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྐྱེ་ལ། འདོད་ཆགས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་མི་འགོག་པ་ཡང་ཡོད། འདོད་ཆགས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་མི་སྐྱེ་ལ། འདོད་ཆགས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འགོག་པ་ཡང་ཡོད། འདོད་ཆགས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་མི་སྐྱེ་ཞིང་། འདོད་ཆགས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་མི་འགོག་པ་ཡང་ཡོད་དོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་སེམས་འདོད་ཆགས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྐྱེ་ལ། འདོད་ཆགས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འགོག་པ་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་གལ་ཏེ་བུས་པ་མ་རབས་གང་འདོད་ཆགས་ཀྱི་སེམས་མ་བཅད་པར་འདོད་ཆགས་ཀྱི་སེམས་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་དེ་ནི་སེམས་འདོད་ཆགས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྐྱེ་ཞིང་འདོད་ཆགས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འགོག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་སེམས་མ་བཅད་པས་སེམས་འདོད་ཆགས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྐྱེ་ལ། སེམས་འདོད་ཆགས་དང་ལྷན་ཅིག་འགོག་གོ །དཔེར་ན་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བསམ་གཏན་དང་པོའི་སྐལ་བ་ཡོད་དེ། བསྒོམས་ཀྱང་རུང་མ་བསྒོམས་ཀྱང་རུང་རྟག་ཏུ་ལྡན་ཏེ། རྐྱེན་དང་ནམ་ཕྲད་པ་ན་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །རྐྱེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མེའི་བསྐལ་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བུས་པ་མ་རབས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། བསྒོམས་ཀྱང་རུང་མ་བསྒོམས་ཀྱང་རུང་། སེམས་འདོད་ཆགས་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་ལ། འདོད་ཆགས་དང་ལྷན་ཅིག་འགོག་གོ །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་མ་བཅད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་སེམས་འདོད་ཆགས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྐྱེ་ལ། འདོད་ཆགས་དང་ལྷན་ཅིག་མི་འགོག་པ་ཞེ་ན། ཉེ་གནས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་འདོད་ཆགས་ཀྱི་སེམས་སྐྱེའོ། །འདོད་ཆགས་ཀྱི་སེམས་ལ་འཇིགས་པའི་ཕྱིར་ཀེང་རུས་བསྒོམས་ཏེ། དེ་ནི་སེམས་འདོད་ཆགས་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་ལ། འདོད་ཆགས་དང་ལྷན་ཅིག་མི་འགོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་སེམས་འདོད་ཆགས་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་ལ། འདོད་ཆགས་དང་ལྷན་ཅིག་མི་འགོག་པ་ཡོད་དོ། །དཔེར་ན་ཉན་ཐོས་འབྲས་བུ་བཞི་མ་ཐོབ་པ་དག་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་འདོད་ཆགས་ཀྱི་སེམས་སྐྱེའོ། །འབྲས་བུ་བཞི་ཐོབ་པ་ན་འདོད་ཆགས་ཀྱི་སེམས་འགོག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་སེམས་འདོད་ཆགས་དང་ལྷན་ཅིག་

― DKG053_Page_0131 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྐྱེ་ལ། འདོད་ཆགས་དང་ལྷན་ཅིག་མི་འགོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མི་གཡོ་བའི་ས་ཐོབ་པ་ན་སེམས་འདོད་ཆགས་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་ལ། འདོད་ཆགས་དང་ལྷན་ཅིག་མི་འགོག་གོ །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་འདོད་ཆགས་དང་ལྷན་ཅིག་མི་སྐྱེ་ལ། འདོད་ཆགས་དང་ལྷན་ཅིག་འགོག་པ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་འདོད་ཆགས་ཀྱི་སེམས་བཅད་ཀྱང་སེམས་ཅན་གྱི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་ཡོད་པར་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་མཐའ་ཡས་པ་སྙེད་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་རྩོལ་ཏེ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་ལྷན་ཅིག་མི་སྐྱེ་སྟེ། འདོད་ཆགས་དང་ལྷན་ཅིག་འགོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་འདོད་ཆགས་དང་ལྷན་ཅིག་མི་སྐྱེ་ལ། འདོད་ཆགས་དང་ལྷན་ཅིག་མི་འགོག་པ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་དགྲ་བཅོམ་པ་དང་། རང་སངས་རྒྱས་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་། མི་གཡོ་བའི་ས་ཐོབ་པ་མ་གཏོགས་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་རྣམས་ནི་འདོད་ཆགས་དང་ལྷན་ཅིག་མི་སྐྱེ་ལ། འདོད་ཆགས་དང་ལྷན་ཅིག་མི་འགོག་གོ །དེ་བས་ན་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོང་གིས་དག་ཅེའམ། ཡོང་གིས་མ་དག་ཅེས་ངེས་པར་ནི་མི་འཆད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སེམས་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་འབྲེལ་པ་མ་ཡིན། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་དང་འབྲེལ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་ཉི་ཟླ་ལ་ཁུག་རླངས་དང་། རྡུལ་དང་། སྤྲིན་དང་། ན་བུན་དང་། སྒྲ་གཅན་འཛིན་ལ་སོགས་པས་བསྒྲིབས་ཏེ། དེའི་རྐྱེན་གྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་མི་མཐོང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་མི་མཐོང་མོད་ཀྱི་ཉི་ཟླའི་རང་བཞིན་དེ་སྒྲིབ་པ་ལྔ་དང་འབྲེལ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཁ་ཅིག་གི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བས་སེམས་ཅན་གྱི་སེམས་འདོད་ཆགས་དང་འབྲེལ་ཏོ་ཞེས་འཆད་ཀྱང་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ཡང་དག་པར་འབྲེལ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་འདོད་ཆགས་ཀྱི་སེམས་དེ་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །གང་འདོད་

― DKG053_Page_0132 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མི་ཆགས་པ་ནི་འདོད་མི་ཆགས་པའི་རང་བཞིན་ཏེ། འདོད་མི་ཆགས་པའི་སེམས་ཀྱང་འདོད་ཆགས་པར་མི་འགྱུར་ལ། འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་སེམས་ཀྱང་འདོད་མི་ཆགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟ་བས་ན་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པས་སེམས་ལ་འགོ་བར་མི་ནུས་སོ། །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡོངས་སུ་བཅོམ་པས་དེའི་ཕྱིར་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་བོ་ཞེས་འཆད་དོ། །སེམས་ཅན་མ་རབས་ཐམས་ཅད་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་ལ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་རི་ཁ་བ་ཅན་རབ་ཏུ་གཟར་བའི་གནས་ན་མི་དང་སྤྲེའུ་གཉིས་ཀ་འགྲོ་མི་ནུས་སོ། །གནས་ལ་ལར་ནི་སྤྲེའུ་འགྲོ་ནུས་ཀྱང་མི་འགྲོ་མི་ནུས་སོ། །གནས་ལ་ལར་ནི་སྤྲེའུ་དང་མི་གཉིས་ཀ་འགྲོ་ནུས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མི་དང་སྤྲེའུ་གཉིས་ཀ་ཐར་བའི་གནས་ན་རྔོན་པ་དག་ཤིང་ལེབ་ལ་རྙོང་གིས་བསྐུས་ནས་སྤྲེའུ་འཛིན་ཏོ། །སྤྲེའུ་ཐེ་ཙོམ་ཟ་བས་ལག་པ་བརྐྱང་སྟེ་མྱངས་སོ། །ལག་པས་རེག་ནས་འབྱར་བར་གྱུར་ཏོ། །ལག་པ་ཤོར་བར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རྐང་པས་བརྫིས་པ་དང་རྐང་པ་ཡང་འབྱར་བར་གྱུར་ཏོ། །རྐང་པ་ཤོར་བར་འདོད་པའི་ཕྱིར་སོས་བཟུང་བ་དང་ཁ་ཡང་འབྱར་བར་གྱུར་ཏེ། །དེ་ལྟར་ཡན་ལག་ལྔ་ཀུན་ཤོར་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་རྔོན་པས་འཁར་བའི་ཐོག་ཏུ་བཞག་ནས་ཁུར་དུ་ཁྱེར་ཏེ་ཁྱིམ་དུ་འོང་ངོ་། །དེ་བཞིན་དུ་རི་ཁ་བ་ཅན་གྱི་གཟར་བའི་གནས་ནི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཡང་དག་པའི་ལམ་ཐོབ་པ་ལྟ་བུའི་དཔེའོ། །སྤྲེའུ་ནི་བུས་པ་མ་རབས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་དཔེའོ། །རྔོན་པ་ནི་བདུད་སྡིག་ཏོ་ཅན་གྱི་དཔེའོ། །རྙོང་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་དཔེའོ། །མི་དང་སྤྲེའུ་གཉིས་ཀ་མི་ཐར་བ་

― DKG053_Page_0133 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ནི་བུས་པ་མ་རབས་རྣམས་དང་བདུད་སྡིག་ཏོ་ཅན་གཉིས་ཀས་མི་ཐར་བའི་དཔེའོ། །སྤྲེའུ་ཐར་ལ་མི་མི་ཐར་བ་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་བདུད་སྡིག་ཏོ་ཅན་ལ་སོགས་པའི་འདོད་པ་ལྔས་ཀྱང་བཅིང་མི་ནུས་པའི་དཔེའོ། །མི་དང་སྤྲེའུ་གཉིས་ཀ་ཐར་བ་ནི་བུས་པ་མ་རབས་དང་། བདུད་སྡིག་ཏོ་ཅན་རྟག་ཏུ་འཁོར་བ་ལ་གནས་ཏེ། ནན་ཏན་དུ་སྤྱོད་མི་ནུས་པའི་དཔེའོ། །བུས་པ་མ་རབས་ནི་འདོད་པ་ལྔས་བཅིངས་པས་བདུད་སྡིག་ཏོ་ཅན་གྱིས་བདེ་བླག་ཏུ་ཁྱེར་བ་ནི་རྔོན་པ་དེས་སྤྲེའུ་ཟིན་ནས་ཁུར་དུ་ཁྱེར་ཏེ་ཁྱིམ་དུ་འོངས་པའི་དཔེའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་རྒྱལ་པོ་བདག་གི་ཁམས་ཀྱི་ཡུལ་ན་གནས་ན་ལུས་དང་སེམས་གཉིས་ཀ་བདེའོ། །གལ་ཏེ་གཞན་གྱི་ཡུལ་དུ་སོང་ན་སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། བདག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་གནས་ན་རབ་ཏུ་བདེའོ། །གལ་ཏེ་གཞན་གྱི་ཡུལ་ལ་གནས་ན་བདུད་སྡིག་ཏོ་ཅན་དང་ཕྲད་དེ་སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །བདག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞིའོ། །གཞན་གྱི་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པ་ལྔ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་བདུད་ཀྱི་རིས་སུ་གཏོགས་པ་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་ཁ་ཅིག་མི་རྟག་པ་ལ་རྟག་པར་ལྟ། རྟག་པ་ལ་མི་རྟག་པར་ལྟ། སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་ནི་བདེ་བར་ལྟ། བདེ་བ་ལ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བར་ལྟ། ཡོངས་སུ་དག་པ་ལ་ཡོངས་སུ་མ་དག་པར་ལྟ། ཡོངས་སུ་མ་དག་པ་ལ་ཡོངས་སུ་དག་པར་ལྟ། བདག་མེད་པ་ལ་བདག་ཏུ་ལྟ། བདག་ལ་བདག་མེད་པར་ལྟ། ཡང་དག་པར་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་ལྟ། ཡང་དག་པར་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མ་ཡིན་པར་ལྟ། ཐེག་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཐེག་པར་ལྟ། ཐེག་པ་ལ་ནི་ཐེག་པ་མ་ཡིན་པར་ལྟ་སྟེ། དེ་དག་ནི་བདུད་ཀྱིས་བཅིངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །བདུད་ཀྱིས་བཅིངས་པ་ནི་སེམས་མ་བྱང་བའོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་དག་པར་ཡོད་པར་ལྟ་ཞིང་སོ་སོའི་མཚན་ཉིད་ངེས་པར་ལྟ་ན། དེས་གཟུགས་མཐོང་བའི་ཚེ་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མཐོང་བའི་བར་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་འཛིན་ཏེ། སྐྱེས་པ་ལ་སྐྱེས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ལྟ། བུད་མེད་ལ་བུད་མེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་ལྟ། ཉི་མ་ལ་ཉི་མའི་མཚན་ཉིད་དུ་ལྟ། ཟླ་བ་ལ་ཟླ་བའི་མཚན་ཉིད་དུ་ལྟ། ལོ་ལ་ལོའི་མཚན་ཉིད་དུ་ལྟ།

― DKG053_Page_0134 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཕུང་པོ་ལ་ཕུང་པོའི་མཚན་ཉིད་དུ་ལྟ། སྐྱེ་མཆེད་ལ་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་ལྟ། ཁམས་ལ་ཁམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་ལྟ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུར་ལྟ་བ་ནི་བདུད་ཀྱིས་བཅིངས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བདུད་ཀྱིས་བཅིངས་པ་ནི་སེམས་མ་བྱང་བའོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་གང་བདག་ལ་གཟུགས་སུ་ལྟ་ཞིང་། གཟུགས་ཀྱི་ནང་ན་བདག་ཡོད་ལ་བདག་གི་ནང་ནའང་གཟུགས་ཡོད་དེ། གཟུགས་ནི་བདག་ལ་གཏོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། བདག་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པར་ལྟ་ཞིང་། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ནང་ན་བདག་ཡོད་ལ། བདག་གི་ནང་ན་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་དེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་བདག་ལ་གཏོགས་པའི་བར་དུ་ལྟ་ན། དེ་ལྟར་ལྟ་བ་དེ་ནི་བདུད་ཀྱིས་བཅིངས་པ་བདུད་ཀྱི་རིས་སུ་གཏོགས་པ་སྟེ། ངའི་ཉེ་གནས་མ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངའི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཉེ་གནས་དག་དེ་ལྟར་མདོ་སྡེ་སྡེ་བཅུ་གཉིས་སྤངས་ཏེ། མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ཡི་གེ་དང་གཙུག་ལག་རྣམ་པ་མང་པོ་སློབ་པར་བྱེད་དེ། རབ་ཏུ་འབྱུང་བའི་ཞི་བའི་ལམ་མི་སྒོམ་པར་འཇིག་རྟེན་པ་ཁྱིམ་པའི་བྱ་བ་འབའ་ཞིག་སྒྲུབ་བོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཁྱིམ་པའི་བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་ཞེ་ན། མ་བརྟགས་པའི་རྫས་ཐམས་ཅད་འཆང་བའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། བྲན་ཕོ་དང་། བྲན་མོ་དང་། ཞིང་དང་། ཁང་པ་དང་། བལ་གླང་དང་། རྟ་དང་། ཤིང་རྟ་དང་། རྔ་མོ་དང་། བོང་བུ་དང་། བྱ་དང་། ཁྱི་དང་། སྤྲེའུ་དང་། ཕག་དང་། ལུག་དང་། ནས་འབྲས་སྣ་ཚོགས་འཆང་སྟེ། མཁན་པོ་དང་། དགེ་འདུན་སྤོང་ཞིང་ཁྱིམ་པའི་སྐྱེ་བོ་ལ་སྟེན་ཏེ། འཕགས་པའི་ཆོས་དང་འགལ་བར་བྱེད་ཅིང་ཁྱིམ་པའི་སྐྱེ་བོ་དག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དག་མ་བརྟགས་པའི་རྫས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་འཆང་དུ་གནང་ངོ་ཞེས་སྨྲ་བ་དེ་ནི་ཁྱིམ་པའི་བྱ་བ་ཤ་སྟག་བྱེད་པའོ། །གཞན་ཡང་ཉེ་གནས་ཁ་ཅིག་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་གྱི། རྙེད་པ་དང་གྲགས་པའི་ཕྱིར་མདོ་སྡེ་སྡེ་བཅུ་གཉིས་མཉན་ཀྱང་དགེ་འདུན་གྱི་སྤྱིའི་ནོར་དང་། དགེ་འདུན་གྱི་ཕྲེང་བ་དང་། རྫས་སྤྱོད་ཅིང་ཟ་བ་ལ་བདག་གི་དང་འདྲ་བར་འཛིན་ཏེ། གཞན་གྱིས་རྙེད་པ་དང་གྲགས་པ་ལ་ཕྲག་དོག་དང་། སེར་སྣ་བྱེད་ལ། རྒྱལ་པོ་དང་། རྒྱལ་བུ་རྣམས་ལ་སྟེན་ཅིང་མོ་འདེབས་པ་དང་། ལྟས་

― DKG053_Page_0135 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བཟང་ངན་ལྟ་བ་དང་། མིག་མངས་དང་། ཨུག་ཤུད་དང་། ཆོ་ལོ་དང་། ཁྲས་དང་། རྩེད་མོ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་བྱེད་དེ། དགེ་སློང་མ་དང་། ཡུགས་ས་མོ་ལ་སྟེན་པ་དང་། དགེ་ཚུལ་གཉིས་འཆང་བ་དང་། རྟག་ཏུ་ཤན་པ་དང་། རྔོན་པ་དང་། ཆང་འཚོང་བའི་ཁྱིམ་དང་། རིགས་ངན་གདོལ་པའི་གནས་རྒྱུ་ཞིང་འགྲོ་བ་དང་། ཚོང་སྤྲུལ་སྣ་ཚོགས་བྱེད་པ་དང་། བདག་གིས་ལག་དར་ཏེ་ཁ་ཟས་བྱེད་པ་དང་། གཞན་གྱི་ཡུལ་དུ་ཕོ་ཉར་འགྲོ་ཞིང་ཐ་ན་ཕྲིན་སྐྱེལ་བའི་ལས་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་བུ་དག་ནི་བདུད་ཀྱི་འཁོར་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ངའི་ཉེ་གནས་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་རྒྱུ་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་སེམས་འདོད་ཆགས་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་ལ། འདོད་ཆགས་དང་ལྷན་ཅིག་འགོག་པ་ནས། སེམས་གཏི་མུག་གི་བར་དུ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་ཞིང་ལྷན་ཅིག་འགོག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་དེའི་རྒྱུ་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་དག་པའང་མ་ཡིན་ལ་མ་དག་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་ངས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་བོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གང་མ་བརྟགས་པའི་རྫས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་ལེན་མི་འཆང་ལ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་ཕྱིར་མདོ་སྡེ་སྡེ་བཅུ་གཉིས་འཛིན་ཅིང་འཆང་བ་དང་། ཀློག་པ་དང་། འདོན་པ་དང་། ཡི་གེར་བྲིས་ཏེ་དགྲོལ་ཞིང་བཤད་པ་དེ་དག་ནི་ངའི་ཉེ་གནས་ཡང་དག་པ་ཡིན་པས་བདུད་སྡིག་ཏོ་ཅན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་མི་འགྲོ་བ་སྟེ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་སྒོམ་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་སྒོམ་པ་དེ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་ལྷན་ཅིག་མི་སྐྱེ། འདོད་ཆགས་དང་ལྷན་ཅིག་མི་འགོག་སྟེ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་དམ་པ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པའི་ཡོན་ཏན་བརྒྱད་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་དམ་པ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པས་ཡོན་ཏན་དགུ་དང་ལྡན་པ་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་དམ་པ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པས་ཐོག་མ་དངོས་པོ་ལྔ་བསྐྱེད་ན་ཐམས་ཅད་གྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །ལྔ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དད་པ་དང་། སེམས་དབེན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་

― DKG053_Page_0136 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང་། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྟེན་པ་དང་། མང་དུ་ཐོས་པའོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་དད་པ་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་དང་། སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ཡོད་པར་ཡིད་ཆེས་པ་དང་། དབེན་པ་གཉིས་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་དང་། ཐེག་པ་གཅིག་གི་ལམ་ལས་ལམ་གཞན་མེད་དེ། སེམས་ཅན་རྣམས་མྱུར་དུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་ཕྱེ་བར་ཡིད་ཆེས་པ་དང་། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་དང་། ཐབས་མཁས་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་ནི་དད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་དད་པ་ནི་དགེ་སྦྱོང་དང་། བྲམ་ཟེའམ། ལྷའམ། བདུད་དམ། ཚངས་པའམ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གཞིག་མི་ནུས་སོ། །དད་པ་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་འཕགས་པའི་རང་བཞིན་འཐོབ་སྟེ། སྦྱིན་པ་བྱས་པ་མང་ཡང་རུང་ཉུང་ཡང་རུང་། ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཉེ་བར་འགྱུར་ཏེ་འཁོར་བར་མི་ལྟུང་ངོ་། །དེ་བཞིན་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། མང་དུ་ཐོས་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། དེ་ནི་དད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དད་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡོད་ཀྱང་དེ་ལྟར་མི་ལྟ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་སྒོམ་པའི་དངོས་པོ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་སེམས་དབེན་པ་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དྲང་པོའི་སེམས་འཇོག་གོ །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་གལ་ཏེ་རྒྱུ་རྐྱེན་ཕྲད་ན་གཡོ་དང་སྒྱུ་སྐྱེ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བར་ཤིན་ཏུ་མཁས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སེམས་ཅན་གྱི་ཉེས་པའི་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་མཐོང་ཡང་མི་བརྗོད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བར་དོགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གལ་ཏེ་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེས་ན་ངན་སོང་དུ་ལྟུང་བར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་གྱིས་ལེགས་པ་ཅུང་ཟད་མཐོང་ན་ཡང་བསྔགས་ཤིང་བསྟོད་དོ། །ལེགས་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་བསྔགས་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་

― DKG053_Page_0137 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཀུན་དུ་སྣང་བ་མཐོ་བཙུན་དཔལ་གྱི་རྒྱལ་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་བསྔགས་པས་སེམས་ཅན་ཚད་མ་མཆིས་པ་སྙེད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེའོ་ཞེས་བགྱི་བའི་དོན་དེ་ལྟ་མ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཐོག་མ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མདོ་སྡེ་ཕྱེ་བ་ན་རྣམ་པ་གསུམ་ཞིག་གསུངས་ཏེ། གང་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ནད་པ་གང་སྨན་པ་མཁས་པ་དང་། སྨན་བཟང་པོ་དང་ཕྲད་ཅིང་ནད་གཡོག་ཡོད་པས་ནད་མྱུར་དུ་འཚོ་ལ། གལ་ཏེ་དེ་དག་མེད་ན་ནམས་ཀྱང་མི་འཚོ་བ་དང་། དེ་དག་དང་ཕྲད་ཀྱང་རུང་། མ་ཕྲད་ཀྱང་རུང་སྟེ་ཡོང་མི་འཚོ་བ་དང་། དེ་དག་དང་ཕྲད་ཀྱང་རུང་། མ་ཕྲད་ཀྱང་རུང་ཡོང་གིས་འཚོ་བར་འགྱུར་བ་དང་། རྣམ་པ་གསུམ་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གལ་ཏེ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་ཕྲད་དེ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་དམ་པའི་ཆོས་ཐོས་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེའོ། །གལ་ཏེ་མ་ཕྲད་ན་མི་སྐྱེ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་དང་། ལན་ཅིག་ཕྱིར་ལྡོག་པ་དང་། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་དང་། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་སོ། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་ཕྲད་དེ། སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་དམ་པའི་ཆོས་ཐོས་ཀྱང་སེམས་བསྐྱེད་མི་ནུས་ལ་གལ་ཏེ་མ་ཕྲད་ཀྱང་སེམས་བསྐྱེད་མི་ནུས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ལོག་སྲེད་ཅན་ནོ། །ཕྲད་ཀྱང་རུང་། མ་ཕྲད་ཀྱང་རུང་། ཐམས་ཅད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟར་ཕྲད་ཀྱང་རུང་། མ་ཕྲད་ཀྱང་རུང་། ཐམས་ཅད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེ་བ་ཞིག་ལགས་ན། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་

― DKG053_Page_0138 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རང་བཞིན་བསྔགས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེའོ་ཞེས་གསུངས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་ཕྲད་ཀྱང་རུང་། མ་ཕྲད་ཀྱང་རུང་། སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་ཆོས་ཐོས་ཀྱང་རུང་། མ་ཐོས་ཀྱང་རུང་། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པའི་དོན་དེ་ཡང་དེ་ལྟ་མ་ལགས་པར་འཚལ་ཏོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། དེ་དག་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འགྱུར་བའི་སླད་དུའོ། །ལོག་སྲེད་ཅན་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ཕྱིར་ཐོས་ཀྱང་རུང་། མ་ཐོས་ཀྱང་རུང་། ཐམས་ཅད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལྟར་ལོག་སྲེད་ཅན་ཞེས་བགྱི་བ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བཅད་པའོ་ཞེས་བགྱི་བ་དེ་ཡང་དེ་ལྟ་མ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་བཅད་པའི་སླད་དུའོ། །དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་གཅད་དུ་མི་རུང་བའི་ཆོས་ཅན་ལགས་ན་ཅིའི་སླད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་བའི་རྩ་བ་བཅད་པའོ་ཞེས་གསུངས། ཇི་ལྟར་སྔོན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་སྡེ་སྡེ་བཅུ་གཉིས་གསུངས་པ་ལས་དགེ་བ་ཞེས་བགྱི་བ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པའོ། །རྟག་པ་ནི་གཅད་དུ་མ་མཆིས། མི་རྟག་པ་ནི་གཅད་དུ་མཆིས་སོ། །མི་རྟག་པ་གཅད་དུ་མཆིས་པས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང་ན། རྟག་པ་གཅད་དུ་མ་མཆིས་པ་ཡང་ཅིའི་སླད་དུ་མ་བཟློག །སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་གཅད་དུ་མ་མཆིས་པས་ལོག་སྲེད་ཅན་མ་ལགས་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཅིའི་སླད་དུ་ལོག་སྲེད་ཅན་ཞེས་གསུངས། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་རྐྱེན་གྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྐྱེ་ན། ཅིའི་སླད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མདོ་སྡེ་སྡེ་བཅུ་གཉིས་རྒྱས་པར་བསྟན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དཔེར་ན་ཀླུང་ཆེན་པོ་བཞི་ཅར་མཚོ་མ་དྲོས་པ་ནས་བྱུང་བས་གལ་ཏེ་མིའམ། ལྷའམ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀླུང་ཆེན་པོ་རྒྱ་མཚོར་

― DKG053_Page_0139 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མི་འབབ་ཀྱི། སླར་ཐོག་མ་བྱུང་བའི་གནས་སུ་འབབ་ཅེས་བགྱི་བ་དེ་ལྟ་བུའི་གནས་མ་མཆིས་སོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་མཆིས་པས་ཐོས་ཀྱང་རུང་། མ་ཐོས་ཀྱང་རུང་། ཚུལ་ཁྲིམས་འཛིན་ཀྱང་རུང་། མི་འཛིན་ཀྱང་རུང་། སྦྱིན་པ་བགྱིས་ཀྱང་རུང་། མ་བགྱིས་ཀྱང་རུང་། སྤྱོད་ཀྱང་རུང་། མི་སྤྱོད་ཀྱང་རུང་། ཡེ་ཤེས་ཀྱང་རུང་། ཡེ་ཤེས་མ་ལགས་པ་ཡང་རུང་སྟེ། ཐམས་ཅད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དཔེར་ན་རི་ཨུད་ཏ་ཡ་ན་ཞེས་བགྱི་བ་ལས་ཉི་མ་ཤར་ཏེ་ཉི་མ་གུང་དུ་ཕྱིན་ནས། ཉི་མ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་ནུབ་ཕྱོགས་སུ་མི་འགྲོའི། སླར་ཤར་ཕྱོགས་སུ་འགྲོ་སྙམ་དུ་བསམ་པའི་གནས་མ་མཆིས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། ཐོས་པ་མ་མཆིས། ཚུལ་ཁྲིམས་མི་འཛིན། སྦྱིན་པ་མི་བགྱིད། སྤྱད་པ་མི་སྤྱོད། ཡེ་ཤེས་མ་མཆིས་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མི་ཐོབ་པའི་གནས་མ་མཆིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་རང་བཞིན་ལ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ལགས། མེད་པ་ཡང་མ་ལགས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའི་དོན་དེ་ཡང་དེ་ལྟ་མ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་འོ་མའི་ནང་ན་ཞོའི་རང་བཞིན་མ་མཆིས་ན། ཞོ་ཡང་མ་མཆིས་སོ། །ནྱ་གྲོ་དྷའི་ས་བོན་ལ་འདོམ་ལྔར་སྐྱེ་བའི་རང་བཞིན་མ་མཆིས་ན་ཤིང་འདོམ་ལྔ་པར་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ནང་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་མ་མཆིས་ན། ཇི་ལྟར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་སྐྱེ་བར་འགྱུར། དེ་ལྟ་བས་ན་རྒྱུ་དང་། འབྲས་བུ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ལགས། མེད་པ་ཡང་མ་ལགས་ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ཇི་ལྟར་དོན་དང་ལྡན་པར་འགྱུར། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འཇིག་རྟེན་ན་སྐྱེས་བུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། ཇི་ལྟར་ཨུ་དུམ་བཱ་རའི་མེ་ཏོག་ལྟར་ཤིན་ཏུ་དཀོན་ནོ། །དེ་གང་ཞེ་ན། མི་དགེ་བའི་ཆོས་མི་བྱེད་པ་དང་། ཁ་ན་མ་ཐོ་བའི་སྡིག་བྱས་པ་

― DKG053_Page_0140 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འགྱོད་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཤིན་ཏུ་དཀོན་ནོ། །ཡང་སྐྱེས་བུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། དྲིན་མེད་པ་དང་། དྲིན་དྲན་པའོ། །ཡང་སྐྱེས་བུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། ཆོས་མ་ཐོས་པ་ཉན་པ་དང་། ཐོས་པ་མི་བརྗེད་པར་བྱེད་པའོ། །ཡང་སྐྱེས་བུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། གསར་བྱེད་པ་དང་། རྙིང་འཆོས་པའོ། །ཡང་སྐྱེས་བུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། ཆོས་ཐོས་པར་དགའ་བ་དང་། ཆོས་སྟོན་པར་དགའ་བའོ། །ཡང་སྐྱེས་བུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། འདྲི་བ་ལ་མཁས་པ་དང་། ལན་འདེབས་པ་ལ་མཁས་པའོ། །འདྲི་བ་ལ་མཁས་པ་ནི་ཁྱོད་ཡིན་ནོ། །ལན་འདེབས་པ་ལ་མཁས་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདྲི་མཁས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་བླ་ན་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བར་འགྱུར་ཏེ། དེས་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་སྡོང་པོ་སྐེམས་པ་དང་། འཁོར་བ་མཐའ་ཡས་པའི་ཀླུང་ཆེན་པོ་ལས་སྒྲོལ་བ་དང་། བདུད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་སྡིག་ཏོ་ཅན་གྱི་དམག་ལ་རྒལ་བ་དང་སྡིག་ཏོ་ཅན་གྱིས་བསྒྲེང་བའི་རྒྱལ་མཚན་བསྒྱེལ་བར་གྱུར་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་ངས་གོང་དུ་ནད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་བཤད་པ་ལས། སྨན་པ་མཁས་པ་དང་། ནད་གཡོག་དང་། སྨན་བཟང་པོ་དང་ཕྲད་དམ། མ་ཕྲད་ཀྱང་རུང་ནད་འཚོ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་དོན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ལྡན་ཡང་རུང་མི་ལྡན་ཡང་རུང་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཚེའི་ཚད་ངེས་པའོ། །གང་ཞེ་ན། གང་ཟག་ཚེ་རབས་ཚད་མེད་པའི་བར་དུ་དགེ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་སྤྱད་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། རབ་དང་འབྲིང་དང་། ཐ་མའོ། །དེ་ལྟར་དགེ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་ཚེའི་ཚད་ངེས་པར་གྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་གྱི་གླིང་དུ་སྐྱེས་པའི་མི་དག་ཚེ་ལོ་སྟོང་ཐུབ་པ་ནད་ཀྱིས་བཏབ་ན། གལ་ཏེ་སྨན་པ་མཁས་པ་དང་། སྨན་བཟང་པོ་དང་། ནད་གཡོག་ལ་སོགས་པ་དང་ཕྲད་ཀྱང་རུང་། མ་ཕྲད་ཀྱང་རུང་སྟེ་འཚོ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚེའི་ཚད་ངེས་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་ངས་ནད་པ་སྨན་པ་མཁས་པ་དང་། སྨན་བཟང་པོ་དང་། ནད་གཡོག་དང་ཕྲད་ན་ནད་འཚོ་བར་འགྱུར་གྱི། གལ་ཏེ་དེ་དག་དང་མ་ཕྲད་ན་མི་འཚོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། རིགས་

― DKG053_Page_0141 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཀྱི་བུ་གང་ཟག་དེ་ནི་ཚེའི་ཚད་མ་ངེས་པ་སྟེ། ཚེ་མ་ཟད་ཀྱང་རྒྱུ་རྐྱེན་རྣམ་པ་དགུས་གློ་བུར་དུ་ཚེའི་དུས་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དགུ་གང་ཞེ་ན། ཟས་མི་བདེ་བར་འགྱུར་བར་ཤེས་བཞིན་དུ་ཟོས་པ་དང་། མང་དུ་ཟ་བ་དང་། ཟས་སྔ་མ་མ་ཞུ་བར་ཡང་ཟ་བ་དང་། བཤང་གཅི་དུས་བཞིན་དུ་མི་འདོར་བ་དང་། ན་བའི་ཚེ་སྨན་པའི་ངག་མི་ཉན་པ་དང་། ནད་གཡོག་གི་ངག་བཞིན་དུ་མི་བྱེད་པ་དང་། སྐྱུགས་སྨན་བཏང་ནས་ནན་གྱིས་བརྣགས་ཏེ་མི་སྐྱུག་པ་དང་། ནུབ་མོ་འཕྱན་པ་ལས་གདོན་དྲག་པོས་བཏབ་པ་དང་མི་ཚངས་པ་བག་མེད་པར་སྤྱོད་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་རྐྱེན་གྱིས་ན་བར་གྱུར་པ་དག །གལ་ཏེ་སྨན་པ་དང་། སྨན་དང་ཕྲད་ན་འཚོ་ལ། གལ་ཏེ་མ་ཕྲད་ན་མི་འཚོའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་ངས་གོང་དུ་གསུངས་པ་ལྟར་སྨན་ལ་སོགས་པ་དང་ཕྲད་ཀྱང་རུང་མ་ཕྲད་ཀྱང་རུང་སྟེ་མི་འཚོའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་མི་ཞིག་ཚེ་ཟད་ན་སྨན་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ཕྲད་ཀྱང་རུང་མ་ཕྲད་ཀྱང་རུང་སྟེ་མི་འཚོའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚེ་ཟད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་བས་ན་ངས་ནད་པ་དེ་ནི་སྨན་དང་སྨན་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ཕྲད་ཀྱང་རུང་མ་ཕྲད་ཀྱང་རུང་སྟེ་མི་འཚོའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །སེམས་ཅན་དག་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། གང་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་ཕྲད་དེ་ཆོས་ཟབ་མོ་འདི་འདྲི་ཞིང་མཉན་ཏམ། དེ་དང་མ་ཕྲད་ཀྱང་རུང་སྟེ་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་ལྟར་བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་གྱི་མིའི་ཚེའི་ཚད་ངེས་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ངས་གསུངས་པ་ལྟར་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ནས་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་དུ། གལ་ཏེ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལས་ཆོས་ཟབ་མོ་ཐོས་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེའོ། །གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་མ་ཕྲད་དེ་ཆོས་ཟབ་མོ་མ་ཐོས་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མི་སྐྱེ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཚེ་མ་ངེས་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་དགུས་གློ་བུར་དུ་ཚེའི་དུས་བྱེད་པར་འགྱུར་བའི་ནད་པ་དེ་སྨན་པ་དང་ཕྲད་ན་

― DKG053_Page_0142 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ནད་འཚོ་ལ། གལ་ཏེ་མ་ཕྲད་ན་ནད་མི་འཚོ་བ་བཞིན་ཏེ། དེ་བས་ན་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་ཕྲད་དེ་ཆོས་ཟབ་མོ་ཐོས་ན་སེམས་སྐྱེ་ལ། གལ་ཏེ་མ་ཕྲད་ན་སེམས་མི་སྐྱེའོ་ཞེས་ངས་བཤད་དོ། །ཇི་ལྟར་ངས་གོང་དུ་གསུངས་པ་ལྟར་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་ཕྲད་དེ་ཆོས་ཟབ་མོ་ཐོས་སམ། གལ་ཏེ་མ་ཐོས་ཀྱང་རུང་སྟེ་སེམས་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་དོན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་ལོག་སྲེད་ཅན་དག་ནི་གལ་ཏེ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་ཕྲད་དེ་ཆོས་ཟབ་མོ་ཐོས་ཀྱང་རུང་། མ་ཐོས་ཀྱང་རུང་སྟེ་ལོག་སྲེད་ཅན་གྱི་སེམས་མི་སྤོང་ངོ་། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དགེ་བའི་ཆོས་བཅད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལོག་སྲེད་ཅན་དག་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མི་ཐོབ་བོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ན་ལོག་སྲེད་ཅན་ཞེས་མི་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཁ་ཅིག་གིས་ལོག་སྲེད་ཅན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་བོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ལོག་སྲེད་ཅན་ནི་ཡང་དག་པར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མི་འཐོབ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཚེ་ཟད་པ་སྨན་དང་། སྨན་པ་མཁས་པ་དང་། ནད་གཡོག་དང་ཕྲད་ཀྱང་མི་འཚོ་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚེ་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ལོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དད་པའོ། །སྲེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མི་ལྡན་པའོ། །དད་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ལོག་སྲེད་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་དད་པ་མ་ཡིན་ལ། སེམས་ཅན་གྱིས་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་མི་ལྡན་ན་ཇི་ལྟར་གཅོད་པར་འགྱུར། ལོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཐབས་མཁས་པའོ། །སྲེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མི་ལྡན་པའོ། །ཐབས་མཁས་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ལོག་སྲེད་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ཐབས་མཁས་པ་བསྒོམ་པ་མ་ཡིན་ལ། སེམས་ཅན་གྱིས་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་མི་ལྡན་ན་ཇི་ལྟར་གཅོད་པར་འགྱུར། ལོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་སོ། །སྲེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མི་ལྡན་པ་སྟེ། བརྩོན་འགྲུས་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ལོག་སྲེད་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་བརྩོན་འགྲུས་མ་

― DKG053_Page_0143 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཡིན་ལ། སེམས་ཅན་གྱིས་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་མི་ལྡན་པས་ན་ཇི་ལྟར་གཅོད་པར་འགྱུར། ལོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དྲན་པའོ། །སྲེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མི་ལྡན་པ་སྟེ། དྲན་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ལོག་སྲེད་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་དྲན་པ་མ་ཡིན་ལ། སེམས་ཅན་གྱིས་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་གཅོད་པར་འགྱུར། ལོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །སྲེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མི་ལྡན་པ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ལོག་སྲེད་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མ་ཡིན་ལ། སེམས་ཅན་གྱིས་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་གཅོད་པར་འགྱུར། ལོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་བོ། །སྲེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མི་ལྡན་པ་སྟེ། ཤེས་རབ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ལོག་སྲེད་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ཤེས་རབ་མ་ཡིན་ལ། སེམས་ཅན་གྱིས་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་མི་ལྡན་ན་ཇི་ལྟར་གཅོད་པར་འགྱུར། ལོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མི་རྟག་པའི་དགེ་བའོ། །སྲེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མི་ལྡན་པའོ། །མི་རྟག་པའི་དགེ་བ་དང་། མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ལོག་སྲེད་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་མི་རྟག་པ་མ་ཡིན། དགེ་བ་མ་ཡིན། མི་དགེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དགེ་བའི་ཆོས་ནི་ཐབས་མཁས་པས་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ཐབས་མཁས་པས་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དགེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་མི་དགེ་བ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དགེ་བའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་བའི་འབྲས་བུ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་བོ། །ཡང་དགེ་བའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་ནས་ཐོབ་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་སྐྱེས་ནས་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དགེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་ལ་འཐོབ་པའི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་བཅད་པས་ན་ལོག་སྲེད་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་སྨྲས་པ་ལྟར། གལ་ཏེ་ལོག་སྲེད་ཅན་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་ན། ཅིའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ལས་མ་བཟློག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་ཀྱི་བུ་ལོག་སྲེད་ཅན་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་མེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་རྒྱལ་པོ་ཞིག་དགུ་པོ་རྒྱུད་མངས་ཀྱི་སྒྲ་སྙན་ཅིང་ཡིད་

― DKG053_Page_0144 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དུ་འོང་བ་ཐོས་ནས་སེམས་དེ་ལ་ཆགས་ཏེ་ཤིན་ཏུ་དགའ་བས་གཏོང་བའི་སེམས་མེད་དོ། །དེ་ནས་བློན་པོ་ཆེན་པོ་ཞིག་ལ་འདི་ལྟ་བུའི་སྒྲ་སྙན་པ་ག་ལས་བྱུང་ཞེས་དྲིས་སོ། །བློན་པོ་ཆེན་པོས་ལན་བཏབ་པ། འདི་ལྟར་སྒྲ་སྙན་པ་ནི་དགུ་པོ་རྒྱུད་མངས་ལས་བྱུང་ངོ་། །རྒྱལ་པོས་སྒྲ་དེ་ཁྱེར་ཏེ་ཤོག་ཅེས་སྨྲས་སོ། །དེ་ནས་བློན་པོ་ཆེན་པོས་དགུ་པོ་རྒྱུད་མངས་བླངས་ནས་རྒྱལ་པོའི་མདུན་དུ་བཞག་གོ །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་འདི་ལྟར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། སྒྲ་དེ་ནི་འདི་ལས་བྱུང་ངོ་ཞེས་གསོལ་ཏོ། །རྒྱལ་པོས་དགུ་པོ་རྒྱུད་མངས་ལ་སྒྲ་ཕྱུང་སྒྲ་ཕྱུང་ཞེས་བྱས་ཀྱང་དགུ་པོ་རྒྱུད་མངས་དེ་ལ་སྒྲ་མ་བྱུང་ངོ་། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོས་རྒྱུད་བཅད་ཀྱང་སྒྲ་མ་བྱུང་། ཤུན་པ་དང་ཤིང་སོ་སོར་གཤེགས་ཏེ་སྒྲ་བཙལ་ཀྱང་མ་རྙེད་དེ། དེ་ནས་རྒྱལ་པོས་བློན་པོ་དེ་ལ་ཁྲོས་ཏེ། དེ་ལྟར་བརྫུན་བྱས་ཏེ་ཅི་བྱ་ཞེས་བྱས་སོ། །བློན་པོ་ཆེན་པོས་རྒྱལ་པོ་དེ་ལ་གསོལ་པ། སྒྲ་འདོད་པ་ནི་ཆོས་དེ་ལྟ་བུ་མ་ལགས་ཏེ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་མང་པོ་དང་། ཐབས་མཁས་པས་གདོད་སྒྲ་འབྱུང་ངོ་། །སེམས་ཅན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་གནས་པའི་གནས་མེད་དེ། ཐབས་མཁས་པས་གདོད་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་བོ། །ལོག་སྲེད་ཅན་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་མི་མཐོང་ན་ངན་སོང་གསུམ་གྱི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ལས་ཇི་ལྟར་བཟློག །རིགས་ཀྱི་བུ་གལ་ཏེ་ལོག་སྲེད་ཅན་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་པར་ཡིད་ཆེས་ན། དེ་ནི་ངན་སོང་གསུམ་དུ་མི་འགྲོ་སྟེ། ལོག་སྲེད་ཅན་ཡང་མ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་པར་ཡིད་མི་ཆེས་པའི་ཕྱིར་ངན་སོང་གསུམ་དུ་ལྟུང་ངོ་། །ངན་སོང་གསུམ་དུ་ལྟུང་བའི་ཕྱིར་ལོག་སྲེད་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་སྨྲས་པ་ལྟར། གལ་ཏེ་འོ་མ་ལ་ཞོའི་རང་བཞིན་མེད་ན་ཞོ་འབྱུང་བ་མི་རིགས་ལ། ནྱ་གྲོ་དྷའི་ས་བོན་ལ་འདོམ་ལྔའི་རང་བཞིན་མེད་ན་ཤིང་འདོམ་ལྔ་སྐྱེ་བའི་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་གླེན་པ་དག་ནི་དེ་སྐད་འཆད་དེ། མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཅན་ལ་ནི་ནམས་ཀྱང་དེ་ལྟ་བུའི་ཚིག་མི་འབྱུང་ངོ་། ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གལ་

― DKG053_Page_0145 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཏེ་འོ་མའི་ནང་ན་ཞོའི་རང་བཞིན་ཡོད་པ་ཞིག་ན། རྒྱུ་རྐྱེན་མང་པོའི་མཐུ་ལ་མི་ལྟོས་པའི་རིགས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་ཆུ་དང་འོ་མ་བསྲེས་ཏེ་མནན་ན་ཟླ་བ་གཅིག་བཞག་ཀྱང་ཞོར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཤིང་བ་ཀེའུ་ཞེས་བྱའི་ཁུ་བ་ཐིགས་པ་གཅིག་གིས་དྲི་མ་བྱས་ན་གདོད་ཞོར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཐོག་མ་ནས་ཞོའི་རང་བཞིན་ཡོད་ན་ཇི་སྟེ་རྒྱུ་རྐྱེན་མང་པོ་ལ་ལྟོས། དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡང་རྒྱུ་རྐྱེན་མང་པོས་གདོད་མཐོང་བར་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་རྐྱེན་མང་པོས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འགྱུར་རོ། །གང་རྒྱུ་རྐྱེན་མང་པོ་ལ་ལྟོས་ཏེ་འཐོབ་པ་ནི་རང་བཞིན་མེད་པའོ། །དེ་ལྟར་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་རྟག་ཏུ་གཞན་གྱི་ལེགས་པ་བསྔགས་ཤིང་ཉེས་པ་མི་བརྗོད་དེ། དེ་ནི་དྲང་པོའི་སེམས་ཞེས་བྱའོ།། །།བམ་པོ་སུམ་ཅུ་ལྔ་པ། གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དྲང་པོ་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་ཏུ་ཉེས་པ་མི་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཉེས་པ་ཞིག་བྱུང་ན་དེའི་མོད་ལ་མཁན་པོའམ་སློབ་དཔོན་གཅིག་ལ་མཐོལ་ཞིང་བཤགས་ཏེ་མི་འཆབ་བོ། །ཁྲེལ་བ་དང་འཛེམ་པས་བདག་ལ་བདག་གཤེ་ཞིང་ཕྱིན་ཆད་མི་བྱེད་པར་ཡི་དམ་འཆའོ། །སྡིག་པ་ཡང་བ་ལ་རབ་ཏུ་ལྕི་བའི་འདུ་ཤེས་སྐྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་མི་ཞིག་གིས་དྲིས་ན། ཡང་དག་པར་ཉེས་སོ་ཞེས་ལན་འདེབས་སོ། །སྡིག་པ་དེ་བཟང་ངམ། ངན་ཅེས་དྲིས་ན་ངན་ཞེས་ལན་འདེབས་སོ། །ཡང་སྡིག་པ་དེ་དགེའམ། མི་དགེ་ཞེས་དྲིས་ན། མི་དགེ་ཞེས་ལན་འདེབས་སོ། །ཡང་སྡིག་པ་དེ་དགེ་བའི་འབྲས་བུའམ། མི་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་ཞེས་དྲིས་ན། སྡིག་པ་དེ་ནི་ཡང་དག་པར་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ལན་འདེབས་སོ། །ཡང་སྡིག་པ་འདི་སུས་བྱས། སངས་རྒྱས་དང་། ཆོས་དང་། དགེ་འདུན་གྱིས་བྱས་པ་ཡིན་ནམ་ཞེས་དྲིས་ན། སངས་རྒྱས་དང་། ཆོས་

― DKG053_Page_0146 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང་། དགེ་འདུན་གྱིས་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་གིས་བྱས་སོ། །དེ་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་འདུས་པས་བྱས་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་ལན་འདེབས་སོ། །དེ་ལྟར་སེམས་དྲང་བའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་པར་ཡིད་ཆེས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་པར་ཡིད་ཆེས་པའི་ཕྱིར་ལོག་སྲེད་ཅན་ཞེས་མི་བྱའོ། །དེ་ལྟར་སེམས་དྲང་བའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཉེ་གནས་ཞེས་བྱ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱིས་ཕུལ་བའི་གོས་དང་། བཟའ་བ་དང་། བཅའ་བ་དང་། མལ་ཆ་དང་། ནད་ཀྱི་རྐྱེན་སྨན་དེ་དག་ལས་སྣ་གཅིག་ཀྱང་ཁྲི་ཕྲག་བཅུ་སྙེད་བླངས་ཀྱང་མང་ངོ་ཞེས་མི་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་དྲང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་འཛིན་པ་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཚུལ་ཁྲིམས་སྡོམ་པ་ནི་ལྷར་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་མ་ཡིན། འཇིག་པའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་པ་ནས། ཁྱིའི་སྡོམ་པ་དང་། བྱའི་སྡོམ་པ་དང་། བ་ལང་གི་སྡོམ་པ་དང་། རྒྱ་བྱའི་སྡོམ་པའི་བར་དུ་མནོས་པ་མ་ཡིན། ཚུལ་ཁྲིམས་ཞིག་པར་མི་བྱེད། ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པར་མི་བྱེད། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་འཕན་ཡོད་པར་མི་བྱེད། ཚུལ་ཁྲིམས་སྣ་ཚོགས་པ་མི་བྱེད། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་མི་བྱེད་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཁྲིམས་ནོད་ཅིང་འཛིན་ཏེ། བསྙེན་པར་རྫོགས་ཀྱང་རྒྱགས་ཤིང་དྲེགས་པ་མི་སྐྱེ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་གསུམ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྙེན་པ་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་ལ་དགེ་བའི་ལམ་སྟོན་ཅིང་མི་དགེ་བའི་ལམ་མི་སྟོན་ཏེ། མི་དགེ་བའི་ལམ་ནི་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ང་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཡང་དག་པ་ཡིན་ཏེ། བྲམ་ཟེ་ཕུ་ག་ལའི་ལྟ་བ་ངན་པ་ཐམས་ཅད་གཅོད་ནུས་སོ། །རིགས་

― DKG053_Page_0147 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཀྱི་བུ་གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་གང་ང་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་ན། སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང་བའི་རྒྱུ་རྐྱེན་ཡོད་ཀྱང་ལྷར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་སུན་འདའ་ཆ་ཏ་ལ་སོགས་པ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང་བའི་རིགས་པ་ལས་ང་མཐོང་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང་བའི་རྒྱུ་རྐྱེན་བྱང་ནས་གཟུགས་ཡོད་པའི་ལྷར་སྐྱེས་སོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་དང་། མཽད་གལ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་སེམས་ཅན་གྱི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཡང་དག་པ་ཞེས་མི་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལོག་སྲེད་ཅན་གྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ང་སྔོན་ཡུལ་སེར་སྐྱ་ན་བཞུགས་པ་ན། ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་ཉེ་གནས་གཉིས་ཡོད་དེ། གཅིག་ནི་ཀེང་རུས་ལ་རྟོག་ཏུ་བཅུག །གཅིག་ནི་དབུགས་འགྲང་དུ་བཅུག་སྟེ། ལོ་གྲངས་མང་དུ་ལོན་ཡང་གཉིས་ཀ་ཏིང་ངེ་འཛིན་མ་ཐོབ་བོ། །དེ་ལྟར་མ་ཐོབ་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་མེད། ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱང་མེད་དོ་ཞེས་ལོག་པར་ལྟ་བ་སྐྱེས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་ན་བདག་ཅག་གིས་ཐོབ་པའི་རིགས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བདག་ཅག་བསྟན་པའི་ལུང་ཤིན་ཏུ་སྡོམ་ཞིང་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། ང་དེའི་ཚེ་དགེ་སློང་དེ་གཉིས་ངན་པར་ལྟ་བའི་སེམས་སྐྱེ་བར་མཐོང་ནས་ཤཱ་རིའི་བུ་བོས་ཏེ་འདི་སྐད་སྤྱོས་སོ། །ཁྱོད་ལེགས་པར་མི་སྟོན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་སློབ་མ་དེ་གཉིས་ལ་གོ་བསྣོར་ཏེ་ཆོས་ལོག་པར་བསྟན། ཁྱོད་ཀྱི་སློབ་མ་གཉིས་ནི་རིགས་སོ་སོ་སྟེ། གཅིག་ནི་གོས་འཁྲུ་བའོ། །གཅིག་ནི་གསེར་མགར་རོ། །གསེར་མགར་ལ་ནི་དབུགས་འགྲང་བ་བསྟན་པའི་རིགས། གོས་འཁྲུ་བ་ལ་ནི་ཀེང་རུས་རྟོག་པ་བསྟན་པའི་རིགས་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱིས་བསྟན་པ་ནོར་བའི་ཕྱིར་མི་དེ་གཉིས་ལོག་པར་མི་དགེ་བ་སྐྱེས་ཏེ། ངས་དེའི་ཚེ་མི་དེ་གཉིས་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དེ་ལྟར་ཆོས་བསྟན་པས་དེ་གཉིས་ཀྱིས་ཐོས་ནས་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་ང་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཡང་དག་པ་ཡིན་གྱི།

― DKG053_Page_0148 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཤཱ་རིའི་བུ་དང་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་གང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རབ་ཏུ་ལྕི་བ་ཡོད་པ་དག་ཀྱང་ང་དང་ཕྲད་ན་ངས་ཐབས་ཀྱིས་དེ་དག་གཅོད་དོ། །དཔེར་ན་ངའི་ནུ་བོ་བསྙེན་དགའ་བོ་འདོད་ཆགས་རབ་ཏུ་ལྕི་བ་དང་བཅས་ཏེ། ངས་ཐབས་ཤིན་ཏུ་མཁས་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཅད་དོ། །སོར་མོའི་ཕྲེང་བ་ཞེ་སྡང་རབ་ཏུ་ལྕི་བ་དང་བཅས་ཏེ། ང་མཐོང་བས་ཞེ་སྡང་ཞི་བར་གྱུར་ཏོ། །རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་གཏི་མུག་ཤིན་ཏུ་ལྕི་བ་དང་བཅས་ཏེ། ང་མཐོང་བས་གཏི་མུག་གི་སེམས་མེད་པར་གྱུར་ཏོ། །ཁྱིམ་བདག་པ་ཡི་ཀ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པའི་བར་དུ་ཉོན་མོངས་པའི་ཚོགས་རབ་ཏུ་སོགས་ཏེ། ང་མཐོང་བས་མོད་ལ་དེ་དག་ཟད་ཅིང་ཞི་བར་གྱུར་ཏོ། །གལ་ཏེ་མི་མ་རབས་ངན་པ་དག་ང་ལ་བསྙེན་ཅིང་ངའི་ཉེ་གནས་བྱེད་ན་དེའི་རྒྱུ་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ལྷ་དང་མི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བཀུར་ཞིང་བསྟི་སྟང་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཤི་རི་ཀུ་བ་ཏ་ངན་པར་ལྟ་བ་ཤིན་ཏུ་མཆེད་པ་ཡང་ང་མཐོང་བས་ངན་པར་ལྟ་བ་མེད་པར་གྱུར་ཏེ། ང་མཐོང་བའི་རྐྱེན་གྱིས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་རྒྱུ་འགགས་ནས་ལྷར་སྐྱེ་བའི་རྒྱུར་གྱུར་ཏོ། །ཇི་ལྟར་རིགས་ངན་དབུགས་འཕྲོག་ཅེས་བྱ་བ་ཚེའི་དུས་བྱེད་དུ་ཉེ་བ་ན། ང་མཐོང་བས་ཕྱིར་ཚེ་རིང་བར་གྱུར་ཏོ། །དཔེར་ན་ཀཽ་ཤི་ཀ་སེམས་བསླད་ཅིང་འཁྲུགས་པར་གྱུར་ཏེ། ང་མཐོང་བའི་རྐྱེན་གྱིས་སེམས་སྔོན་བཞིན་དུ་གྱུར་ཏོ། །རིགས་ངན་གཽ་ཏ་མཱིའི་བུ་རྐེ་བ་ཞེས་བྱ་བ། རྟག་ཏུ་མི་དགེ་བའི་ལས་བྱེད་དེ། ང་མཐོང་བས་ལས་དེ་དག་སྤངས་པར་གྱུར་ཏོ། །དགེ་སློང་ཅན་དེ་དང་དགེ་སློང་རྩྭ་མདུད་གཉིས་ཀྱང་ང་མཐོང་བའི་རྐྱེན་གྱིས་ལུས་དང་། སྲོག་གི་བར་དུ་ཡལ་ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་སྡོམ་པ་མ་ཉམས་སོ། །དོན་དེ་ལྟ་བས་ན་དགེ་སློང་དགའ་བོས་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཕྱེད་སྟོན་པས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་འཆད་དེ། ང་ནི་དེ་སྐད་དུ་མི་སྟོན་ཏེ། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོངས་

― DKG053_Page_0149 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་བསྒོམ་པས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྙེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མང་དུ་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་ཕྱིར་མདོ་སྡེ་སྡེ་བཅུ་གཉིས་ཡི་གེར་བྲིས་ཤིང་ཀློག་གམ། འདོན་ཏམ། རྣམ་པར་འབྱེད་ཅིང་སྟོན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མང་དུ་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །མདོ་སྡེ་སྡེ་བཅུ་གཅིག་བཞག་སྟེ། ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་འབའ་ཞིག་གཟུངས་སུ་འཛིན་ཅིང་ཀློག་གམ། འདོན་ཏམ། ཡི་གེར་བྲིས་སམ། འབྱེད་ཅིང་སྟོན་པ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མང་དུ་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །མདོ་སྡེ་སྡེ་བཅུ་གཉིས་བཞག་སྟེ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་དམ་པ་འདི་གཟུངས་སུ་འཛིན་ཅིང་ཡི་གེར་བྲིས་སམ། འདོན་ཏམ། ཀློག་གམ། འབྱེད་ཅིང་སྟོན་པ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མང་དུ་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །མདོ་སྡེ་འདི་ཡང་བཞག་སྟེ། ཚིག་བཞི་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གཟུངས་སུ་འཛིན་ཏམ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་ཡང་བཞག་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྟག་ཏུ་གནས་པ། རང་བཞིན་མི་འགྱུར་མི་འཕོ་བ་གཟུངས་སུ་འཛིན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཡང་མང་དུ་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དག་ཀྱང་བཞག་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྟག་ཏུ་ཆོས་མི་གསུང་བར་ཤེས་ན། དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མང་དུ་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ནི་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བཤད་ཀྱང་རྟག་ཏུ་ཅི་ཡང་གསུང་བ་མེད་དེ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་སྒོམ་པས་མང་དུ་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གལ་ཏེ་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་དེ་ལྔ་དང་ལྡན་ན། བྱེད་དཀའ་བ་བྱེད་པར་འགྱུར། བཟོད་དཀའ་བ་བཟོད་པར་འགྱུར། གཏོང་དཀའ་བ་གཏོང་བར་འགྱུར་རོ། །

― DKG053_Page_0150 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱེད་དཀའ་བ་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ལ་ལ་ཞིག་འདི་སྐད་དུ་ཏིལ་འབྲུམ་གཅིག་ཟ་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཐོས་ན། ཚིག་དེ་ལ་ཡིད་ཆེས་པའི་ཕྱིར་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་ཚད་མེད་པའི་བར་དུ་རྟག་པར་ཏིལ་འབྲུམ་བུ་གཅིག་ཟའོ། །འདི་སྐད་དུ་མེའི་ནང་དུ་མཆོངས་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་བོ་ཞེས་ཐོས་ན། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པའི་བར་དུ་མཚམས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ཤིན་ཏུ་འབར་བའི་མེའི་ཕུང་པོར་འཇུག་སྟེ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱེད་དཀའ་བ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཟོད་དཀའ་བ་བཟོད་པ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ལག་པ་དང་། དབྱུག་པ་དང་། རལ་གྲི་དང་། རྡོས་རྡེག་ཅིང་གཏུབ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཟེར་བ་ཐོས་ནས། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་ཚད་མེད་པའི་བར་དུ་དེ་དག་ཉམས་སུ་ལེན་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་བར་མི་འཛིན་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཟོད་དཀའ་བ་ལ་བཟོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཏོང་བ་དཀའ་བ་གཏོང་བ་ཞེ་ན། དེ་ལ་གལ་ཏེ་ཡུལ་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དང་། ཆུང་མ་དང་། བུ་དང་། མགོ་དང་། མིག་དང་། རྐང་པ་དང་། ཀླད་པ་གཞན་ལ་སྦྱིན་པ་བྱས་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་བོ་ཞེས་ཟེར་བ་ཐོས་ནས། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་ཚད་མེད་པའི་བར་དུ་ཡུལ་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དང་། ཆུང་མ་དང་། བུ་དང་། མགོ་དང་། མིག་དང་། རྐང་པ་དང་། ཀླད་པ་ལ་སོགས་པ་བདོག་པ་ཐམས་ཅད་གཏོང་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཏོང་དཀའ་བ་གཏོང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱེད་དཀའ་བ་བྱེད་ཅིང་བཟོད་དཀའ་བ་ལ་བཟོད་དེ། གཏོང་དཀའ་བ་གཏོང་ཡང་། འདི་ལྟར་ངས་བྱས་སོ་སྙམ་པའི་འདུ་ཤེས་མི་འཇོག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་ཕ་མ་བུ་གཅིག་བདོག་པ་ཤིན་ཏུ་བྱམས་ཏེ། གོས་བཟང་པོ་དང་། ཟས་ཞིམ་པོས་དུས་སུ་གསོ་ཞིང་བསྙོད་དེ། ཅིས་

― DKG053_Page_0151 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཀྱང་མི་བྲེལ་བར་བྱེད་དོ། །བུ་དེས་གལ་ཏེ་ཕ་མ་ལ་སྨད་པའི་སེམས་སྐྱེ་སྟེ། ཁ་ངན་པས་སྤྱོས་ཀྱང་ཕ་མས་བྱམས་པའི་ཕྱིར་ཁྲོ་ཞིང་མི་དགའ་བ་མི་སྐྱེ་སྟེ། འདི་ལྟར་ངས་གོས་དང་ཟས་བྱིན་ནོ་སྙམ་མི་སེམས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བུ་གཅིག་པ་ལྟར་ལྟའོ། །གལ་ཏེ་བུ་ན་ན་ཕ་མ་ཡང་ན་སྟེ། སྨན་དང་སྨན་པ་ཚོལ་ཞིང་རབ་ཏུ་བརྩོན་པས་ནད་གསོའོ། །ནད་སོས་ནས་འདི་སྙམ་དུ་ངས་བུའི་ནད་གསོས་སོ་སྙམ་མི་སེམས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཉོན་མོངས་པའི་ནད་ཀྱིས་གདུངས་པ་མཐོང་ནས། བྱམས་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཐོས་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་ཡོངས་སུ་བཅད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་བཅད་ནས་འདི་སྙམ་དུ་ངས་སེམས་ཅན་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་བཅད་དོ་སྙམ་མི་སེམས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་སེམས་ན་ནམས་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མི་ཐོབ་སྟེ། འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་གཅིག་ཀྱང་བདག་གིས་ཆོས་བསྟན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་བཅད་དོ་སྙམ་སེམས་པ་མེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མི་སྡང་མི་བྱམས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རབ་ཏུ་སྒོམ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམས་པས་སུ་ལ་སྡང་ཞིང་སུ་ལ་བྱམས་པ་སྐྱེད། རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་ནགས་ཚལ་ལ་མེས་ཚིག་གམ། མིས་བཅད་དམ། ཆུས་གཡེངས་ན་ཡང་ཚལ་གྱི་ཤིང་དེ་སུ་ལ་གཤེ་ཞིང་སུ་ལ་དགའ་བ་སྐྱེད། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་གཤེ་བ་ཡང་མེད། དགའ་བ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒོམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཀུན་དུ་སྣང་བ་མཐོ་བཙུན་དཔལ་གྱི་རྒྱལ་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པའམ། སྟོང་པ་བསྒོམས་པས་སྟོང་། གལ་ཏེ་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ན། སྟོང་པ་བསྒོམས་

― DKG053_Page_0152 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པས་གཟོད་སྟོང་པ་མཐོང་བའི་མི་རིགས་ན། ཇི་སྟེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྟོང་པ་བསྒོམས་པས་སྟོང་པ་མཐོང་ཞེས་གསུངས། གལ་ཏེ་རང་བཞིན་གྱིས་མི་སྟོང་ན། ཇི་ལྟར་སྟོང་པ་བསྒོམས་ཀྱང་སྟོང་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་དམིགས་སུ་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཞེ་ན། གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་དང་། ཆུ་དང་། མེ་དང་། རླུང་མ་ཡིན་ཏེ། ས་དང་། ཆུ་དང་། མེ་དང་། རླུང་ལས་གཞན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །སྔོན་པོ་དང་། སེར་པོ་དང་། དམར་པོ་དང་། དཀར་པོ་མ་ཡིན་ཏེ། སྔོན་པོ་དང་། སེར་པོ་དང་། དམར་པོ་དང་། དཀར་པོ་ལས་གཞན་པའང་མ་ཡིན། ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན། མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ན། ཅིའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་རང་བཞིན་ཡོད་ཅེས་སྨྲ། རང་བཞིན་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། མཚན་ཉིད་འདྲ་བ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་བུས་པ་མ་རབས་གླེན་པ་མཐོང་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཞི་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཆད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དངོས་པོ་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཐོག་མ་ནས་སྟོང་པ་ཞི་བ་མཐོང་ངོ་། །རིགས་ཀྱི་བུ་གལ་ཏེ་དགེ་སྦྱོང་ངམ། བྲམ་ཟེ་གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་མ་ཡིན་པར་མཐོང་ན། དེ་དག་དགེ་སྦྱོང་མ་ཡིན། བྲམ་ཟེ་མ་ཡིན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མི་འཐོབ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ། སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་མངོན་སུམ་དུ་མི་མཐོང་སྟེ། བདུད་ཀྱི་འཁོར་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སྟོང་པ་བསྒོམས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པར་མཐོང་ངོ་། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་མི་རྟག་པས་ན་འགགས་པས་འགོག་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་མི་རྟག་པ་མ་ཡིན་ན་འགགས་པས་འགོག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ནི་སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པས་ན་བསྐྱེད་

― DKG053_Page_0153 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ལ། འགགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པ་ན་འགགས་པས་འགོག་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པས་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་བར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་ལན་ཚྭ་ནི་བྲོ་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པས་གཞན་བྲོ་བར་བྱེད། ཤ་ཁ་རའི་མཚན་ཉིད་མངར་བས་གཞན་མངར་བར་བྱེད། ཆང་གི་མཚན་ཉིད་སྐྱུར་བས་གཞན་སྐྱུར་བར་བྱེད། སྒའི་མཚན་ཉིད་ཚ་བས་གཞན་ཚ་བར་བྱེད། ཨ་རུ་རའི་མཚན་ཉིད་ཁ་བས་གཞན་ཁ་བར་བྱེད། ཨ་མྲའི་མཚན་ཉིད་བསྔལ་བས་གཞན་བསྔལ་བར་བྱེད། དུག་གི་མཚན་ཉིད་འཆི་བར་བྱེད་པས་གཞན་འཆི་བར་བྱེད། ཟིལ་དངར་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི་མི་འཆི་བར་བྱེད་དེ། གཞན་དང་བསྲེས་ན་ཡང་མི་འཆི་བར་ནུས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྟོང་པ་སྒོམ་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། སྟོང་པ་བསྒོམས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཞི་བར་མཐོང་ངོ་། །དེ་ནས་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཀུན་དུ་སྣང་བ་མཐོ་བཙུན་དཔལ་གྱི་རྒྱལ་པོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ལན་ཚྭས་ཚྭ་མི་བྲོ་བ་ཚྭ་བྲོ་བར་བགྱིད་པ་ལྟར་སྟོང་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒོམ་པ་ཡང་དེ་ལྟ་བུ་ཞིག་ལགས་ན། ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ནི་དགེ་བ་མ་ལགས། དམ་པ་མ་ལགས་ཏེ། རང་བཞིན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའོ། །གལ་ཏེ་སྟོང་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་སྟོང་པ་འབའ་ཞིག་མཐོང་ན། སྟོང་པ་ནི་མ་མཆིས་པའི་ཆོས་ལགས་ན། ཇི་ལྟར་ཅི་ཞིག་མཐོང་བར་འགྱུར། བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་སྟོང་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ། སྟོང་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་མཐོང་ན། སྟོང་པ་རབ་ཏུ་ཞི་བ་མ་ཡིན་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ལན་ཚྭ་ཚྭ་མི་བྲོ་བ་བྲོ་བར་བྱེད་པ་ལྟར། སྟོང་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། སྟོང་པ་མ་ཡིན་པ་སྟོང་པར་བྱེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པ་སྟེ། སྟོང་པའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འདོད་ཆགས་སྟོང་པ་ཡིན་ན། སེམས་ཅན་རྣམས་འདོད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང་བའི་མི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་ལྟུང་ན་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཇི་ལྟར་སྟོང་པ་ཡིན་པར་འགྱུར། རིགས་ཀྱི་བུ་གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ཡོད་

― DKG053_Page_0154 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པའོ། །རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གོ །ཕྱིན་ཅི་ལོག་པས་སེམས་ཅན་གྱི་འདོད་ཆགས་བསྐྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན་ན། སེམས་ཅན་གྱི་འདོད་ཆགས་ཇི་ལྟར་བསྐྱེད་པར་འགྱུར། དེ་ལྟར་འདོད་ཆགས་སྐྱེ་བས་ན་གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སྟོང་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒོམ་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བུས་པ་མ་རབས་ཐམས་ཅད་ནི་བུད་མེད་མཐོང་ན་བུད་མེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྐྱེའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། བུད་མེད་མཐོང་ཡང་བུད་མེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མི་སྐྱེའོ། །དེ་ལྟར་སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་མེད་པས་འདོད་ཆགས་མི་སྐྱེའོ། །འདོད་ཆགས་མི་སྐྱེ་བས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པས་བུད་མེད་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དེའི་རྗེས་སུ་བུད་མེད་དོ་ཞེས་འཆད་དོ། །གལ་ཏེ་སྐྱེས་པ་མཐོང་སྟེ་བུད་མེད་དོ་ཞེས་ཟེར་ན། དེ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ངས་བཤད་དོ་ཞེས་བྱ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །བྲམ་ཟེ་ཁྱོད་གལ་ཏེ་ཉིན་མོ་ལ་མཚན་མོ་ཞེས་ཟེར་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའོ། །མཚན་མོ་ལ་ཉིན་པར་ཞེས་ཟེར་ན་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གོ །ཉིན་ལ་ཉིན་གྱི་མཚན་ཉིད་དུ་འཛིན། མཚན་ལ་མཚན་གྱི་མཚན་ཉིད་དུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཅེས་མི་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་དགུ་ལ་གནས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་པར་མཐོང་ངོ་། །དེ་ལྟར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་མི་མཐོང་ངོ་། །གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་མཐོང་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་མི་མཐོང་སྟེ། དེ་ལྟར་སྟོང་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམས་ན་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་མི་མཐོང་ངོ་། །དེ་ལྟར་མི་མཐོང་བས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་མཐོང་ངོ་། །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བཤད་དེ། རང་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། རང་བཞིན་མེད་པའོ། །སེམས་ཅན་ལ་ནི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་པར་བཤད་དེ། འཕགས་པ་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་མེད་པར་བཤད་དོ། །སྟོང་པ་མ་ཡིན་པ་དག་སྟོང་པའི་ཆོས་མཐོང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྟོང་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམས་པས་སྟོང་པ་མཐོང་བར་བྱེད་ལ། ཆོས་ཀྱི་རང་

― DKG053_Page_0155 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བཞིན་མེད་པ་དག་ཀྱང་སྟོང་པ་བསྒོམས་པས་སྟོང་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སྟོང་པ་བསྒོམས་པས་སྟོང་པ་མཐོང་ངོ་། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་འདི་སྐད་དུ་སྟོང་པར་མཐོང་བ་དེ་སྟོང་པ་ནི་མེད་པའི་ཆོས་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་ཅི་ཞིག་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ནི་ཡང་དག་པར་ཅི་ཡང་མི་མཐོང་ངོ་། །ཅི་ཡང་མི་མཐོང་བ་ནི་ཅི་ཡང་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་ཡང་མེད་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་སྒོམ་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཅི་ཡང་མི་མཐོང་ངོ་། །གང་མཐོང་བ་ཡོད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་མི་མཐོང་ངོ་། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་སྒོམ་མི་ནུས། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་མི་ཐོབ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རང་བཞིན་མེད་པར་མཐོང་ངོ་། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཏིང་ངེ་འཛིན་མཐོང་བའི་རྐྱེན་གྱིས་སྟོང་པ་མཐོང་བ་མ་ཡིན་གྱི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་སྟོང་། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་སྟོང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་སྟོང་། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་སྟོང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་སྟོང་། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་སྟོང་། གཟུགས་ཀྱང་སྟོང་། མིག་ཀྱང་སྟོང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་སྟོང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་སྟོང་། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་སྟོང་སྟེ། དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀུན་སྟོང་པར་མཐོང་ངོ་། །དེའི་ཕྱིར་ང་གྲོང་ཁྱེར་སེར་སྐྱ་ན་བཞུགས་པ་ན། དགའ་བོ་ལ་ཁྱོད་མྱ་ངན་དང་། ཡི་སློང་བ་དང་། སྨྲེ་སྔགས་མ་འདོན་ཅིག་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། དགའ་བོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གི་འཁོར་དང་གཉེན་ཐམས་ཅད་ཤི་ན་མྱ་ངན་ཇི་ལྟར་མི་བྱ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་བདག་དང་བཅས་ཏེ་གྲོང་ཁྱེར་འདིར་སྐྱེས་ལ། ཤཱཀྱའི་རིགས་གཅིག་པ་ཐམས་ཅད་གཉེན་ཉེ་བ་ཡིན་ན། ཇི་སྟེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉག་གཅིག་མྱ་ངན་མི་མཛད་

― DKG053_Page_0156 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཅིང་མདངས་སྔོན་པས་ཀྱང་གསལ་བར་གྱུར་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །དགའ་བོ་ཁྱོད་ཀྱིས་གྲོང་ཁྱེར་སེར་སྐྱ་ཡང་དག་པར་ཡོད་པར་མཐོང་ཡང་ངས་ནི་སྟོང་པ་ཞི་བ་ཅི་ཡང་མེད་པར་མཐོང་ངོ་། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཤཱཀྱའི་རིགས་ཀུན་ཉེ་བ་ཡིན་པར་མཐོང་ཡང་། ངས་ནི་སྟོང་པ་བསྒོམས་པས་ཅི་ཡང་མེད་པར་མཐོང་ངོ་། །དེའི་རྒྱུ་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ཁྱོད་མྱ་ངན་དང་། སྡུག་བསྔལ་སྐྱེས་ལ། ང་ནི་སྔོན་བས་མདོག་གསལ་བར་གྱུར་ཏོ། །སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དེ་ལྟར་སྟོང་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམས་པའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་མི་སྐྱེ་སྟེ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལ་ནན་ཏན་བྱས་པའི་ཡོན་ཏན་དགུ་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་དམ་པ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ན་ནང་གི་ཐ་མའི་ཡོན་ཏན་བཅུ་དང་ལྡན་པ་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་སྒོམ་ཞིང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། བདག་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པ་ལ་ཞུགས་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་རྣམ་པར་འབྱེད་ཅིང་སྟོན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་མངོན་པར་སྟོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའམ། ལན་ཅིག་ཕྱིར་ལྡོག་པའམ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའམ། དགྲ་བཅོམ་པའམ། རང་སངས་རྒྱས་སམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་ཚིག་དེ་ལ་ཡིད་ཆེས་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོར་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །གང་ཡིད་མི་ཆེས་པ་ནི་འཁོར་བར་འཁོར་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཀུན་དུ་སྣང་བ་མཐོ་བཙུན་དཔལ་གྱི་རྒྱལ་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་གང་དག་མདོ་སྡེ་འདི་ལ་བཀུར་སྟི་མི་བགྱིད། བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འོག་ཏུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཉེ་གནས་གཏི་མུག་ཅན་ཚུལ་ཁྲིམས་བཤིག་པ། རྩོད་པར་དགའ་བ། མདོ་སྡེ་སྡེ་བཅུ་གཉིས་སྤོང་ཞིང་མུ་སྟེགས་

― DKG053_Page_0157 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཅན་གྱི་གཙུག་ལག་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དང་། འཇིག་རྟེན་པའི་ཡི་གེ་དང་། ཚིགས་བཅད་འདོན་ཅིང་ཀློག་སྟེ། མ་བརྟགས་པའི་རྫས་ཐམས་ཅད་འཆང་བ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གནང་ངོ་ཞེས་སྨྲ་བ་དེ་དག་ནི་ཙན་དན་བཟང་པོས་ཤིང་ངན་པ་རྗེ་བ་དང་། གསེར་གྱིས་ར་གན་རྗེ་བ་དང་། དངུལ་གྱིས་ཞ་ཉེ་རྗེ་བ་དང་། དར་གྱིས་བལ་སྣམ་རྗེ་བ་དང་། ཟིལ་དངར་གྱིས་དུག་རྗེ་བ་དང་མཚུངས་སོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཙན་དན་གྱིས་ཤིང་ངན་པ་རྗེ་ཞེ་ན། ངའི་ཉེ་གནས་དག་རྙེད་པ་དང་གྲགས་པའི་ཕྱིར་ཁྱིམ་པའི་སྐྱེ་བོ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མདོ་སྡེ་འདི་དང་ཆོས་འཆད་དེ། ཁྱིམ་པ་རྒྱགས་པས་ཉན་མི་འདོད་ནས་ཁྱིམ་པ་གོང་དུ་བཞག་སྟེ། དགེ་སློང་འོག་ཏུ་འདུག་ཅིང་བཟའ་བ་དང་། བཅའ་བ་བཟང་པོ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སྦྱར་ཏེ་བྱིན་ཡང་ཉན་དུ་མི་བཏུབ་པ་དེ་ནི་ཙན་དན་གྱིས་ཤིང་ངན་པ་རྗེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ན་གསེར་གྱིས་ར་གན་རྗེ་བ་ཞེ་ན། ར་གན་ནི་གཟུགས་དང་། སྒྲ་དང་། དྲི་དང་། རོ་དང་། རེག་བྱའི་དཔེའོ། །གསེར་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དཔེ་སྟེ། ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་ཚུལ་ཁྲིམས་མནོས་པ་བཤིག་པ་དེ་ནི་གསེར་གྱིས་ར་གན་རྗེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་དངུལ་གྱིས་ཞ་ཉེ་རྗེ་བ་ཞེ་ན། དངུལ་ནི་དགེ་བ་བཅུའི་དཔེའོ། །ཞ་ཉེ་ནི་མི་དགེ་བ་བཅུའི་དཔེ་སྟེ། ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་དགེ་བ་བཅུ་བཏང་ནས་མི་དགེ་བ་བཅུ་སྤྱད་པ་དེ་ནི་དངུལ་གྱིས་ཞ་ཉེ་རྗེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ན་དར་གྱིས་སྣམ་བུ་རྗེ་བ་ཞེ་ན། སྣམ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྲེལ་བ་དང་འཛེམ་པ་མེད་པའི་དཔེའོ། །དར་ནི་ཁྲེལ་བ་དང་འཛེམ་པ་ཡོད་པའི་དཔེ་སྟེ། ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་ཁྲེལ་བ་དང་འཛེམ་པ་བཏང་སྟེ། ཁྲེལ་བ་དང་འཛེམ་པ་མེད་པར་བྱེད་པ་ནི་དར་གྱིས་སྣམ་བུ་བརྗེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ན་བདུད་རྩི་དུག་དང་རྗེ་བ་ཞེ་ན། དུག་ནི་རྙེད་པ་དང་གྲགས་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་དཔེའོ། །བདུད་རྩི་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དཔེ་སྟེ། ངའི་ཉེ་གནས་རྣམས་རྙེད་པ་དང་གྲགས་པའི་ཕྱིར་ཁྱིམ་པ་རྣམས་ལ་བདག་རབ་ཏུ་སྟོད་ཅིང་། བདག་ནི་ཟག་པ་མེད་པ་ཐོབ་བོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་ནི་བདུད་རྩིས་དུག་བརྗེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་དགེ་སློང་ངན་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་

― DKG053_Page_0158 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པའི་མདོ་སྡེ་དམ་པ་འདི་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པར་སྤེལ་ཏོ། །དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་ཉེ་གནས་ཁ་ཅིག་མདོ་སྡེ་འདི་ཡི་གེར་བྲིས་ཤིང་གཟུངས་སུ་འཛིན་ཏེ་ཀློག་གམ། འདོན་ཅིང་འཆད་དམ། རྒྱས་པར་བྱེད་ན། དགེ་སློང་མ་རུངས་པ་དེ་དག་གིས་གསོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་དགེ་སློང་མ་རུངས་པ་དེ་དག་ལྷན་ཅིག་འདུག་ནས། ཁྲིམས་དམ་པོ་འདི་དག་འཆའོ། །གལ་ཏེ་གང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་འདི་ཡི་གེར་བྲིས་ཤིང་འཛིན་ཏམ། ཀློག་གམ། འདོན་ཏམ། འབྱེད་ཅིང་སྟོན་ན། ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ལྷན་ཅིག་མི་གནས། ལྷན་ཅིག་མི་འདུག །གཏམ་མི་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མདོ་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ངན་པར་ལྟ་བས་བྱས་པའོ། །ངན་པར་ལྟ་བ་ནི་སྟོན་པ་དྲུག་སྟེ། འདི་ནི་སྟོན་པ་དྲུག་གི་མདོ་སྡེ་ཡིན་གྱི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མདོ་སྡེ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅི་ལྟ་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ། བདག་མེད་པ། བདེ་བ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་མེད་པའོ། །ཞེས་གསུངས་ལ། གལ་ཏེ་ཆོས་རྣམས་རྟག་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། བདག་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པའོ་ཞེས་སྨྲ་ན། དེ་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་མདོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ། སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་དགེ་སློང་རྣམས་རྫས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་འཆང་དུ་གནང་ལ། སྟོན་པ་དྲུག་གིས་བཤད་པ་ལ་ནི་ཉེ་གནས་ལ་རྫས་ཐམས་ཅད་འཆང་དུ་མི་གནང་སྟེ། དེ་བས་ན་ཅིའི་ཕྱིར་འདི་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ཉེ་གནས་ལ། བའི་འོ་མ་ལས་གྱུར་པ་རོ་དམ་པ་ལྔ་དང་། ཤ་ལ་སོགས་པ་བཟར་མི་རུང་ངོ་ཞེས་མ་བཅས་སོ། །སྟོན་པ་དྲུག་ནི་ལན་ཚྭ་རྣམ་པ་ལྔ་དང་། བའི་འོ་མའི་རོ་རྣམ་པ་ལྔ་དང་། སྣུམ་པ་དང་། ཁྲག་ལ་སོགས་པ་བཟར་མི་གནང་སྟེ། དེ་དག་བཟར་མི་གནང་བ་ལགས་ན་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱར་མི་རུང་ངོ་། །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་བཤད་དེ། མདོ་སྡེ་འདི་ལ་ཐེག་པ་

― DKG053_Page_0159 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཅིག་པུ་འབའ་ཞིག་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའོ་ཞེས་འཆད་ན། ཅིའི་ཕྱིར་འདི་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དམ་པའོ་ཞེས་བྱ། སངས་རྒྱས་ནི་མཐར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་སོ་ཞེས་གསུངས་ལ། མདོ་སྡེ་འདི་ལས་སངས་རྒྱས་ནི་རྟག་པ། བདེ་བ། བདག་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའོ་ཞེས་འཆད་དེ་མདོ་སྡེ་འདི་ནི་མདོ་སྡེ་སྡེ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་གྲངས་སུ་མ་གཏོགས་ཏེ་བདུད་ཀྱིས་བཤད་པ་ཡིན་གྱི། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བཤད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་དག་ནི་ངའི་ཉེ་གནས་ཡིན་མོད་ཀྱི། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མདོ་འདི་ལ་དད་ཅིང་རྗེས་སུ་གཞོལ་མི་ནུས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གལ་ཏེ་དེའི་ཚེ་ན་སེམས་ཅན་གང་མདོ་སྡེ་འདི་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱེད་ཙམ་ལ་དད་ཅིང་ཡིད་ཆེས་ན། དེ་ནི་ངའི་ཉེ་གནས་ཡང་དག་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་དད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་མཐོང་སྟེ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཀུན་དུ་སྣང་བ་མཐོ་བཙུན་དཔལ་གྱི་རྒྱལ་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་རབ་ཏུ་ཕྱེ་སྟེ་ལེགས་པར་བསྟན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་དངོས་པོ་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་འདིའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱེད་ཀྱི་བར་དུ་རྟོགས་ཤིང་འཚལ་བར་གྱུར་ཏོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱེད་ཀྱི་བར་དུ་འཚལ་བའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅུང་ཟད་ཅིག་མཐོང་སྟེ། ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལྟར་བདག་ཀྱང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའམ། མདོ་སྡེ་དམ་པ་ལ་ནན་ཏན་བྱས་པའི་ཡོན་ཏན་བཅུ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །འཕགས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཀུན་དུ་སྣང་བ་མཐོ་བཙུན་དཔལ་

― DKG053_Page_0160 ―

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གྱི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བས། ཡོངས་སུ་དྲིས་པའི་ལེའུ་སྟེ་བཅུ་པའོ།། །།