Nitartha Digital Library
Tibetan
 
no previousཕུང་པོ་ལྔའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ། ཡོན་ཏན་འོད།next

ཕུང་པོ་ལྔའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ།
ཡོན་ཏན་འོད།


DTG137_Page_0002
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱ་གར་སྐད་དུ། པཉྩ་སྐནྡྷ་བི་བ་ར་ཎ། བོད་སྐད་དུ། ཕུང་པོ་ལྔའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ། བམ་པོ་དང་པོ། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཕུང་པོ་ལྔ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཆོས་མངོན་པའི་བསྟན་བཅོས་སོ། །བསྟན་བཅོས་འདི་ལ་ཐོག་མར་འབྲེལ་པ་དང༌། དགོས་པ་དང༌། རང་གི་སྟོན་པ་ལ་མཆོད་པར་བརྗོད་པ་དང་གསུམ་བསྙད་པར་བྱའོ། །མཆོད་པར་བརྗོད་པ་ནི་མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལ་སོགས་པ་ལས་སྨོས་པ་དེ་ཉིད་འདིར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། བསམ་པ་དེས་ན་སློབ་དཔོན་གྱིས་འདིར་མཆོད་པར་བརྗོད་པ་མ་བྱས་སོ། །འདིའི་འབྲེལ་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་མངོན་པ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་དེ་སྲོག་ཆགས་རྣམས་ཀྱིས་རྟོགས་པར་མི་ནུས་པས་དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་བསྟན་བཅོས་ཉུང་དུས་སྲོག་ཆགས་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་མངོན་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་སྙམ་པ་འདི་ནི་འབྲེལ་བའོ། །འདིའི་དགོས་པ་ནི་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཆོས་ནི་འདིར་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་དག་གོ །དེ་དག་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། སྤྱིའི་མཚན་


DTG137_Page_0003
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིད་དུ་བྱེ་བྲག་ཏུ་འབྱེད་པ་ནི། རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་སྟེ། འཕགས་པའི་ལམ་དང་སྦྱར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་རྣམས་རབ་ཏུ་རྣམ་འབྱེད་མེད་པར་ཉོན་མོངས་རྣམས། །གང་ཕྱིར་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱ་བའི་ཐབས་མེད་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་ཆོས་གཅིག་མངོན་པར་མ་ཤེས་ཤིང་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་ན་ཡང་ཡང་དག་པར་སྡུག་བསྔལ་ཟད་པར་འགྱུར་བར་ང་མི་སྨྲའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། མངོན་པར་མ་ཤེས་པ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་གྱིས་མངོན་པར་མ་ཤེས་པའོ། །ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པ་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་དགོས་པར་འཐད་དོ། །དེ་ལ་ཆོས་མངོན་པ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བལྟ་སྟེ། ཐ་སྙད་པ་དང༌། དོན་དམ་པའོ། །དེ་ལ་དོན་དམ་པ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕུང་པོ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕུང་པོ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་པའི་ཕུང་པོའོ། །ཐ་སྙད་པ་ནི་ཤེས་རབ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པ་སྟེ། ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། བསམས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། སྐྱེ་བས་ཐོབ་པ་དང༌། བསྟན་བཅོས་ཏེ། དེ་ལྟར་འདི་ནི་


DTG137_Page_0004
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱས་པར་བྱ་ན་རྣམ་པ་དྲུག་གི་བདག་ཉིད་ལ་ཆོས་མངོན་པ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ངེས་པའི་ཚིག་ཏུ་བྱ་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའི་ཆོས་དང༌། རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའི་ཆོས་ལ་ཆོས་མངོན་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འདིར་བསྟན་བཅོས་སུ་འདོད་པ་གང་ཞེ་ན། དེའི་དོན་གྱི་ཡི་གེའི་རྣམ་པ་དང༌། སྒྲའི་སྤྱི་སྟེ་མི་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་དང་སྦྱར་རོ། །ངེས་པའི་ཚིག་གི་ཚུལ་དུ་ན་ཉོན་མོངས་པའི་དགྲ་འཆོས་པ་དང༌། ངན་འགྲོ་དང༌། སྲིད་པའི་འཇིག་པ་ལས་སྐྱོབ་པའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་ཏེ། དེ་ལྟ་ཡིན་བས་མངོན་པར་མཐོ་བ་དང༌། ངེས་པར་ལེགས་པ་རབ་ཏུ་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བརྗོད་པར་འགྱུར་རོ། །ངན་འགྲོ་ལས་སྐྱོབ་པས་ནི། མངོན་པར་མཐོ་བ་རབ་ཏུ་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ཉོན་མོངས་པའི་དགྲ་འཆོས་པ་དང༌། སྲིད་པ་ལས་སྐྱོབ་པས་ནི་ངེས་པར་ལེགས་པ་རབ་ཏུ་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ལྷས་ཀྱང༌། ཉོན་མོངས་དགྲ་རྣམས་མ་ལུས་འཆོས་པ་དང༌། །ངན་འགྲོ་སྲིད་ལས་སྐྱོབ་པ་གང་ཡིན་ཏེ། །འཆོས་སྐྱོབ་ཡོན་ཏན་ཕྱིར་ཡང་བསྟན་བཅོས་ཏེ། །གཉིས་པོ་འདི་དག་གཞན་གྱི་ལུགས་ལ་མེད། །ཅེས་བརྗོད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང༌། ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་དང༌། འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང༌། འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཕུང་པོའི་གོ་རིམས་འདི་ལྟར་མཛད། སྨྲས་པ། གཟུགས་ནི་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔའི་གནས་ཡིན་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་གི་དམིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཟུགས་ནི་ཐམས་ཅད་པས་ཆེས་རགས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཐོག་མར་སྨོས་ཀྱི་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཚོར་བ་ནི་རྒྱུ་བ་རགས་པའི་ཕྱིར་གསུམ་པས་ཆེས་རགས་ཏེ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་ང་གླད་པ་ནའོ། །ང་གླད་པ་ཕྱེད་ནའོ་ཞེས་ཐ་སྙད་དུ་བྱའོ། །འདུ་ཤེས་ནི་མཚན་མར་འཛིན་པ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པར་སླ་བའི་ཕྱིར་གཉིས་པས་ཆེས་རགས་པ་སྟེ། འཇུག་པ་ཤིན་ཏུ་རྟོགས་པར་སླ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་གསལ་


DTG137_Page_0005
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བས་ཆེས་རགས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བའི་ཕྱིར་ཐ་མར་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ན་སྣོད་ལ་སོགས་པས་ཕུང་པོའི་གོ་རིམས་བསྟན་ཏེ། གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི་སྣོད་ལྟ་བུའོ། །ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་ནི་ཟས་ལྟ་བུ་སྟེ། ཚོར་བ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་ལ་ཕན་པ་དང༌། གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཟས་དང་འདྲ་སྟེ། དེ་ནི་མྱང་པར་བྱ་བའོ། །འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི་ཚོད་མ་ལྟ་བུ་སྟེ། དགྲ་དང་མཛའ་བཤེས་དང་ཐ་མལ་པ་ལ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པར་མཚན་མར་འཛིན་པ་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་བྱན་པོ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེའི་དབང་གིས་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཟ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་དག་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡུག་བསྔལ་དང་བདེ་བ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རིམ་པར་གཞག་སྟེ། འདི་ལྟར་ཐོག་མ་མེད་པ་ཅན་གྱི་འཁོར་བ་ན་སྐྱེས་པ་དང༌། བུད་མེད་རྣམས་ཕན་ཚུན་མངོན་པར་དགའ་སྟེ། ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ལ་མངོན་པར་དགའ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལས་ཐོག་མར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འབྱུང་བས་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཐོག་མར་སྨོས་སོ། །དེའི་སྒོ་ནས་ཚོར་བ་ལ་ཆགས་ཏེ། དེ་ལ་ཆགས་པ་ནི་ཚོར་བའི་རོ་མྱང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། མངོན་པར་དགའ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལ་ཆགས་པ་ནི་བདེ་བའི་ཚོར་བ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་མངོན་པར་དགའ་པ་ཡིན་པས་དེའི་འོག་ཏུ་ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་སྨོས་སོ། །ཚོར་བའི་སྒོ་ནས་འདུ་ཤེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བྱུང་སྟེ་ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། བདེ་བ་ལ་སོགས་པར་མཚན་མར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེའི་འོག་ཏུ་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོའོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་དེ་ཉིད་ཉོན་མོངས་པ་དང་སྦྱར་ཏེ། འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་གནས་པ་དེའི་འོག་ཏུ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་བསྟན་ཏོ། །ཉོན་མོངས་རྣམས་ཀྱི་འགྲོ་བ་གཞན་ལ་སོགས་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ་ཕྱིས་བསྟན་ཏོ། །གོ་རིམས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་ལྔ་ཁོ་ན་སྟེ། མི་མང་མི་ཉུང་བ་འདི་བརྗོད་དགོས་སོ། །


DTG137_Page_0006
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྨྲས་པ། འདི་ལྟར་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དག་ཉིད་ཀྱིས་བདག་གི་བའི་དངོས་པོ་དང་བདག་གི་དངོས་པོ་བརྗོད་དེ། དེ་ལ་བདག་གི་བའི་དངོས་པོ་ནི་ཕུང་པོ་བཞིས་བརྗོད་དེ། གཟུགས་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོས་ནི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་བཅས་པ་ལུས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་བརྗོད་དོ། །ཚོར་བའི་ཕུང་པོས་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་བརྗོད་དོ། །འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོས་ནི་ཐ་སྙད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་བརྗོད་དོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོས་ནི་ཆོས་དང༌། ཆོས་མ་ཡིན་པའི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་བརྗོད་དོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོས་ནི་དེ་དག་གི་གནས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་བརྗོད་དོ། །འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་ཕལ་ཆེར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ནི་བདག་ཏུ་འཛིན། ལྷག་མ་རྣམས་ལ་ནི་བདག་གིར་འཛིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་ལྔ་ཉིད་དུ་འཐད་དོ། །དེ་ལྟར་འདི་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་ཅན་གང་ཡིན་པའི་བདག་དེ་ཁས་ལེན་ན་གྲངས་ཅན་དག་རྟག་པ་དང༌། ཡན་ལག་མེད་པ་དང༌། བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་གྱི་ཟབ་པོ་ལ་སོགས་པར་སྨྲ་བ་དང༌། བྱེ་བྲག་པ་དག་བྱེད་པ་པོ་དང་ཟ་བ་པོ་ལ་སོགས་པར་སྨྲ་བ་དང༌། གཅེར་བུ་པ་དག་བུམ་པའི་མར་མེ་བཞིན་དུ་ཞུམ་པ་དང་རྒྱས་པར་སྨྲ་བ་ཇི་ལྟར་འཐད་དེ། དེ་སྐད་སྨྲ་བ་དག་གི་ལྟར་ན་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བདག་རྟག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་དེ་དག་གིས་བདག་ལ་ཕན་པ་དང་གནོད་པ་ཞིག་བྱ་གྲང་ན་ཕན་པ་དང་གནོད་པ་གཉི་ག་ཡང་བདག་ལ་མི་འབྱུང་སྟེ། ནམ་མཁའ་ལྟར་རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་ལ་རྟག་པར་འགྱུར་བ་མེད་པ་ལ་ཕན་པ་དང་གནོད་པ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བདག་ལ་ཡང་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་དོན་མེད་པར་འདིར་འཐད་དོ། །ཡང་སྨྲས་པ། མཁའ་ལ་འཆར་ཉིས་ཅི་ཞིག་བྱ། །དེ་གཉིས་འབྲས་བུ་པག་ས་ལ་ཡོད། །གལ་ཏེ་པགས་འདྲ་དེ་མི་རྟག །གལ་ཏེ་མཁའ་འདྲ་འབྲས་བུ་མེད། །ཡང་ན་བྱ་རོག་གི་སོ་བརྟག་པ་ལྟ་བུ་འདིས་ཅི་ཞིག་བྱ། དཀྱུས་མ་ལ་འཇུག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་ཆོས་མངོན་པའི་བསྟན་བཅོས་སོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དེ་ལ་ཐོག་མར་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བསྟན་པས་དེའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་འབའ་


DTG137_Page_0007
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞིག་ལ་བརྩམ་མོ། །དེ་ལ་སྨྲས་པ། གཟུགས་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་གང་ཡིན་པ་ཅི་ཡང་རུང་སྟེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དང་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དག་རྒྱུར་བྱས་པའོ། །འདི་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་མདོར་བསྡུས་པའོ། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་གང་ཡིན། ཅི་ཞིག་ཐེ་ཚོམ་ཟ་ཞེ་ན། འབྱུང་བའི་སྒྲ་ནི་དོན་དུ་མར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འབྱུང་བའི་སྒྲ་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་ཡང་ཡོད་དེ། ཟས་བཞིན་སེམས་ཅན་འབྱུང་པོ་རྣམས་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བར་མངོན་ནོ། །བདེན་པ་ལ་ཡང་ཡོད་དེ། ཡང་དག་པར་སྨྲ་བ་ཞེས་བྱ་བའི། ཕྱིར་རོ། །ཡོད་པ་ལ་ཡང་ཡོད་དེ། བདག་ཇི་ལྟར་གྱུར་པ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པའོ། །སེམས་ཅན་ལ་ཡང་ཡོད་དེ། འབྱུང་པོ་རྣམས་ལ་དབྱིག་པ་སྤངས་ནས་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ཡོད་དེ། སྔོན་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །མི་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་ཡོད་དེ། འདིར་ནི་འབྱུང་པོ་གང་དག་འོངས་གྱུར་ན། །ཞེས་བྱ་བ་དང་དེ་བཞིན་དུ་འབྱུང་པོས་ཟིན་ཏོ། །འབྱུང་པོ་ཡི་ཆད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཅུང་ཟད་མ་རྫོགས་པ་ལ་ཡང་ཡོད་དེ། ཕ་དང་འདྲ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིར་འབྱུང་བའི་སྒྲ་གང་ལ་བྱ་ཞེ་ན། ས་ལ་སོགས་པ་ལ་བལྟ་སྟེ། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དག་གོ །བཞི་གང་ཞེ་ན། སའི་ཁམས་དང༌། ཆུའི་ཁམས་དང༌། མེའི་ཁམས་དང༌། རླུང་གི་ཁམས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་དང་བདེན་དང་དེ་བཞིན་ཡོད། །སེམས་ཅན་འདས་དང་མི་མ་ཡིན། །ཅུང་ཟད་ལུས་དང་ས་ལ་སོགས། །འབྱུང་བའི་སྒྲར་ནི་མཁས་པས་རྟོགས། དེ་དག་ནི་འབྱུང་བ་ཡང་ཡིན་ལ་ཆེན་པོ་ཡང་ཡིན་བས་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དག་གོ །དེ་དག་གི་ཆེ་བ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པ་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ས་དང༌། ཆུ་དང༌། མེ་དང༌། རླུང་གི་ཕུང་པོ་དེ་དག་གི་ཤས་ཆེ་བ་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། སྡུད་པ་དང༌། སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། གཡོ་བའི་སྐབས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་ས་ཆེན་པོར་གནས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ས་ཆེན་པོར་གནས་པར་སྣང་བ་ཉིད་དོ། །ཆུ་དང༌། མེ་དང༌། རླུང་ནི་འཇིག་པ་གསུམ་གྱི་ཚེ་ཆེན་པོར་གནས་པ་ཉིད་དུ་གསལ་ཏེ། འདི་ལྟར་མེས་འཇིག་པ་ན་བསམ་གཏན་དང་བོའི་བར་དུ་ཚིག་གོ །ཆུས་འཇིག་པ་ན་བསམ་གཏན་གཉིས་པའི་


DTG137_Page_0008
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བར་དུ་གཡེངས་སོ། །རླུང་གིས་འཇིག་པ་ན་བསམ་གཏན་གསུམ་པའི་བར་དུ་འཇིག་གོ །འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་གང་ཡིན། འབྱུང་བ་སྣ་ཚོགས་འགྲུབ་པ་ལ་དེ་དང་དེ་དག་གི་རྣམ་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་འབྱུང་བ་དག་གོ །ཡང་ན་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་འབྱུང་བ་སྟེ། འབྱུང་བ་ཡོད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་འབྱུང་བ་དག་པ་སྟེ། འབྱུང་བའི་ཡོད་པ་རྒྱ་ཆེར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཁམས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་གང་ཞེ་ན། རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཁམས་སོ། །དེ་ལ་སའི་ཁམས་གང་ཞེ་ན། སྲ་བ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལུས་ལ་སྲ་བ་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་སའི་ཁམས་སོ། །ཆུའི་ཁམས་གང་ཞེ་ན། གཤེར་བ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལུས་ལ་གཤེར་བར་བྱེད་པའོ། །མེའི་ཁམས་གང་ཞེ་ན། ཚ་བ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལུས་ལ་དྲོ་བ་ཉིད་ཡོད་པའོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་ལ་ཡང་མཚན་ཉིད་དེ་ལྟར་བལྟ་བར་བྱའོ། །རླུང་གི་ཁམས་གང་ཞེ་ན། ཡང་ཞིང་གཡོ་བ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡང་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོག་གི །གཡོ་བ་སྨོས་ཅི་དགོས། སྨྲས་པ། རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་ཀྱང་ཡང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་གཡོ་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བས་ཆོག་མོད། དེ་ལྟར་ན་ཡང་སེམས་པ་ལ་ཡང་ཐལ་དུ་འོང་སྟེ། སེམས་པ་ཡང་གཡོ་བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གཉི་ག་གསལ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་གང་ཡང་བ་ཉིད་དུ་གྱུར་ཅིང་གཡོ་བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པ་ནི་རླུང་གི་ཁམས་ཞེས་བྱའོ། །གཡོ་བ་ནི་བསྐྱོད་པ་སྟེ། གང་ཡུལ་གཞན་དུ་ཕྱིན་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འོ་ན་ལྔ་པ་ནམ་མཁའ་ཇི་ལྟར་འབྱུང་པ་ཆེན་པོ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འབྱུང་བ་དག་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པ་དང༌། གནོད་པ་བྱེད་པ་ཡིན་ན་ནམ་མཁའ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ཏེ། སྣོད་དང་ཞིག་པ་ལ་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དག་ནི་ས་བོན་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ལས་འགྱུར་བ་ནི་མྱུ་གུའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་དངོས་པོར་འགྱུར་ན། ནམ་མཁའ་ནི་རྟག་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་གཞན་སྐྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། དེའི་ཕྱིར་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་


DTG137_Page_0009
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལུས་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་ཉིད་དུ་འཐད་དོ། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དག་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་དག་ནི་ཕན་ཚུན་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཉིད་དུ་བལྟ་སྟེ། ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་ཤིང་དང༌། རྡོ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྡུད་པ་དང༌། མེ་འབྱུང་བ་དང༌། འཕེལ་བ་དང༌། ལྟུང་བ་ཡོད་པས་ཆུ་དང་མེ་དང་རླུང་དང་ལྡན་པར་མངོན་ནོ། །ཆུ་ལ་ཡང་གྲུ་འཛིན་པ་དང༌། དྲོ་བ་དང༌། གཡོ་བ་དམིགས་པས་ས་དང་མེ་དང་རླུང་དང་ལྡན་པར་མངོན་ནོ། །མེ་ལྕེ་ལ་ཡང་འདེགས་པ་དང༌། སྡུད་པ་དང་གཡོ་བ་དམིགས་པས་ས་དང་ཆུ་དང༌། རླུང་དང་ལྡན་པར་མངོན་ནོ། །རླུང་ལ་ཡང་འདེགས་པ་དང༌། གྲང་བ་དང་ཚ་བའི་རེག་པ་དམིགས་པས་ས་དང་ཆུ་དང་མེ་དང་ལྡན་པར་མངོན་ནོ། །འདིར་དཔེ་ནི་ཕྱེ་དང་ལན་ཚྭ་དང༌། ཕྱེ་མ་དང༌། སྐོམ་སྦྱར་བ་ལྟ་བུར་བལྟ་བར་བྱའོ། །ད་ནི་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ཡང་རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་ཉིད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། དབང་པོ་ལྔ་དང༌། ཡུལ་ལྔ་དང༌། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་ནི་གཟུགས་སྐྱེ་བ་ན་རྣམ་པ་ལྔས་རྒྱུར་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེད་པ་དང༌། གནས་པ་དང༌། བརྟེན་པ་དང༌། རྟོན་པ་དང། འཕེལ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་སྐྱེད་པའི་རྒྱུ་ནི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་དོ། །དེ་དག་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་རྟེན་གྱི་རྒྱུ་ཉིད་དེ། འབྱུང་བ་དག་བོར་ན་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་ཡུལ་ན་གནས་པའི་མཐུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་གྱི་རྒྱུ་ནི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དེ་འབྱུང་བདག་གྱུར་ན་དེ་ལ་བརྟེན་པ་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་ཀྱང་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོན་པའི་རྒྱུ་ནི་གནས་པའི་རྒྱུ་སྟེ། འདྲ་བར་འབྱུང་བའི་དུས་ན་འབྱུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུན་མི་ཆད་པའི་ཚུལ་ནི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཕེལ་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ནི་འཕེལ་བའི་དུས་ན་འབྱུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་བརྟས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དེ་དག་ནི་རྣམ་པ་ལྔས་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་གི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་མིག་གི་དབང་པོ་གང་ཞེ་ན། ཡུལ་ཁ་དོག་གཟུགས་དང་བའོ། །བལྟ་བས་


DTG137_Page_0010
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ན་མིག་སྟེ། དབང་བྱེད་པའི་དོན་ནི་དབང་པོའི་དོན་ཏོ། །དེ་དག་གང་ཞིག་གང་ལ་དབང་བྱེད་ཅེ་ན་མིག་གི་དབང་པོ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་བ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པ་འབྱུང་བ་ན་དབང་བྱེད་དོ། །རྣ་བའི་དབང་པོ་ནི་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པ་འབྱུང་བ་ན་དབང་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྣ་དང་ལྕེ་དང་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱང་སྣ་དང་ལྕེ་དང་ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པ་འབྱུང་བ་ན་དབང་བྱེད་དོ། །ཡུལ་ཁ་དོག་གཟུགས་དང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་གཟུགས་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་མིག་གི་དབང་པོ་སྟོན་ཏོ། །དབང་པོ་དེ་ནི་དང་བའི་བདག་ཉིད་དེ། གཟུགས་དང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་གི་འབྲས་བུ་ཕྱོགས་གསལ་བ་སྟེ། ཞོ་ག་ཆུ་ལྟ་བུའོ། །གང་ཡོད་ན་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་གི་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་དེ་ནི་མིག་གི་དབང་པོ་གཟུགས་དང་བའི་བདག་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །རྣ་བའི་དབང་པོ་གང་ཞེ་ན། ཡུལ་སྒྲ་གཟུགས་དང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡུལ་སྒྲས་ཡུལ་ཅན་རྣ་བའི་དབང་པོ་སྟོན་ཏོ། །དབང་པོ་དེ་ནི་དང་བའི་བདག་ཉིད་དེ། གཟུགས་དང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣ་བའི་འབྲུག་གི་ཕྱོགས་གསལ་བ་དེ་ཞོག་ཆུ་དང་བ་ལྟ་བུའོ། །གང་ཡོད་ན་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་གི་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་དེ་ནི་རྣ་བའི་དབང་པོའི་གཟུགས་དང་བའི་བདག་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྣའི་དབང་པོ་ནི་སྣའི་ཚིགས་ཀྱི་ནང་རོལ་ནའོ། །ལྕེའི་དབང་པོ་ནི་ལྕེའི་དབུས་ན་སྐྲའི་རྩེ་མོ་ཙམ་མ་གཏོགས་སོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ཟླ་བ་ཁམ་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེའོ། །ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟན་གང་ལ་ལྕེའི་དབང་པོ་ཡོད་པ་དེ་ལ་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་ཡང་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། གང་གི་ཡུལ་དྲག་པའོ། །མཉམ་པར་གྱུར་ན། ལྕེའི་དབང་པོ་ཡུལ་སྔར་འཛིན་ཏེ། ཟ་འདོད་པས་ཕུང་པོའི་རྒྱུན་ཟ་འདོད་པར་ཆུམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་པོ་རྣམས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཡུལ་ལྔ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། སྨྲས་པ། གཟུགས་གང་ཞེ་ན། མིག་གི་ཡུལ་ཏེ། ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་དང་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་ཡུལ་ཅན་དབང་པོས་ཡུལ་སྟོན་ཏེ། མིག་གི་དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་དོན་གང་ཡིན་པ་དེ་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལ་ཁ་དོག་ནི་རྣམ་པ་


DTG137_Page_0011
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཞི་སྟེ། སྔོན་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། དཀར་པོའོ། །དེའི་དབྱེ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། གྲིབ་མ་དང༌། ཉི་མ་དང༌། སྣང་བ་དང༌། མུན་པ་དང༌། སྤྲིན་དང༌། དུ་བ་དང༌། རྡུལ་དང༌། ཁུག་རྣ་དང༌། ནམ་མཁའོ། །དབྱིབས་ནི་རྣམ་པ་བརྒྱད་དེ། ལྷམ་པ་དང། ཟླུམ་པོ་དང༌། མཐོ་བ་དང༌། དམའ་བ་དང༌། ཕྱ་ལེ་བ་དང༌། ཕྱ་ལེ་བ་མ་ཡིན་པ་དང༌། རིང་པོ་དང༌། ཐུང་དུའོ། །ལྷམ་པ་ནི་གྲུ་བཞི་པའོ། །ཀུན་ཏུ་དཀྱིལ་འཁོར་ནི་ཟླུམ་པའོ། །རི་ལ་སོགས་པ་ནི་མཐོ་བའོ། །ཁྲོན་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་དམའ་བའོ། །དབྱིབས་མཉམ་པ་ནི་ཕྱ་ལེ་བའོ། །དབྱིབས་མི་མཉམ་པ་ནི་ཕྱ་ལེ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །རིང་པོ་དང་ཐུང་དུ་ནི་ལྟོས་པའོ། །གལ་ཏེ་ལྟོས་པས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་མི་འགྲུབ་པོ་ཞེ་ན། ལྟོས་པས་ཐ་དད་པར་མི་རུང་བ་མེད་དེ། ཕ་དང་བུ་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་ཕ་ལ་ལྟོས་ནས་ནམ་དུ་ཡང་བུ་ཕར་མི་འགྱུར། བུ་ལ་ལྟོས་ནས་ནམ་དུ་ཡང་ཕ་བུར་མི་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་གང་ལ་ལྟོས་ནས་གང་རིང་བ་དེ་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་ནམ་དུ་ཡང་ཐུང་ངུར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་ལ་ལྟོས་ནས་ཐུང་བ་དེ་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་ནམ་ཡང་རིང་པོར་མི་འགྱུར་ཏེ། རིང་པོ་དང་ཐུང་ངུར་འཐད་དོ། །གཟུགས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་སྒྲ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་སྨྲས་པ། སྒྲ་གང་ཞེ་ན། རྣ་བའི་ཡུལ་སྟེ་ཟིན་པ་དང༌། མ་ཟིན་པ་དང༌། གཉིས་ཀའི་སྟེ། འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའོ། །ཟིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དོན་གང་ཞེ་ན། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་རྟེན་གྱི་དངོས་པོར་གཟུང་བ་སྟེ་ཕན་པ་དང་གནོད་པ་གཉིས་ཀྱི་ཕན་ཚུན་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ན་གང་སེམས་ཡོད་པ་དེ་ཟིན་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟར་ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པའི་སྒྲ་དེ་ཟིན་པའི་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ལག་པ་དང་ངག་གི་སྒྲའོ། །མ་ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ནི་རླུང་དང་ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲའོ། །གཉི་གའི་སྒྲ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ནི་ལག་པ་དང་རྔ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲའོ། །དེ་ཡང་བཤད་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་བཞིར་འགྱུར་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་གྲགས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་དང༌། གྲུབ་པས་བསྟན་པ་དང༌། ཐ་སྙད་


DTG137_Page_0012
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཏགས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་གྲགས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་བརྗོད་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། བུམ་པ་དང་སྣོམ་བུ་དང་ཤིང་རྟ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་བརྗོད་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། གཙོ་བོ་ནི་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གྲུབ་པས་བསྟན་པ་ནི་འཕགས་པས་བསྟན་པ་སྟེ། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་མི་རྟག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཐ་སྙད་པ་ནི་འཕགས་པ་དང་འཕགས་པ་མ་ཡིན་པའི་སྟེ། མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་ལས་ནི། རྣ་བའི་ཡུལ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་ལས་གྲུབ་པའི་གཟུགས་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །སྒྲ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དྲི་གང་ཞེ་ན། སྣའི་ཡུལ་ཏེ་དྲི་ཞི་མ་པ་དང༌། དྲི་ང་བ་དང༌། དེ་ལས་གཞན་པའོ། །དྲི་ཞིམ་པ་ནི་གང་མན་མ་ན་ཕུང་པོའི་རྒྱུན་རྒྱས་པར་འགྱུར་བའོ། །དྲི་ང་བ་ནི་གང་བསྣམས་ན་ཕུང་པོའི་རྒྱུན་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །དྲི་མཉམ་པ་ནི་གང་དེ་གཉི་གར་མི་འགྱུར་བའོ། །དེ་ཡང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་དང་སྦྱར་བ་དང་གྱུར་བའོ། །དྲི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རོ་གང་ཞེ་ན། ལྕེའི་ཡུལ་ཏེ། མངར་བ་དང༌། སྐྱུར་བ་དང༌། ལན་ཚྭ་དང༌། ཚ་བ་དང༌། ཁ་བ་དང༌། བསྐ་བ་ཞེས་བྱའོ། །མྱང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རོ་མྱང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལ་མངར་བ་ནི་བུ་རམ་དང༌། ཤ་ཁ་ར་ལ་སོགས་པའོ། །སྐྱུར་བ་ནི་ཚ་དང་སྐྱུར་རྩི་ལ་སོགས་པའོ། །ལན་ཚྭ་ནི་ལན་ཚྭ་ལྔའོ། །ཚ་བ་ནི་ཚ་བ་གསུམ་མོ། །ཁ་བ་ནི་པ་ཏོ་ལའི་ལོ་མ་ལ་སོགས་པའོ། །བསྐ་བ་ནི་ཤིང་འཛམ་བུའི་ཤུན་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ཡང་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང༌། ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་དང༌། གཉི་ག་མ་ཡིན་པ་དང༌། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་དང༌། སྦྱར་བ་དང་གྱུར་པའོ། །རོ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རེག་བྱའི་ཕྱོགས་གཅིག་གང་ཞེ་ན། ལུས་ཀྱི་ཡུལ་ཏེ། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་བཞག་སྟེ། འཇམ་པ་དང༌། རྩུབ་པ་དང༌། ལྕི་བ་དང༌། ཡང་བ་དང༌། གྲང་བ་དང༌། བཀྲེས་པ་དང༌། སྐོམ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འཇམ་པ་ནི་གཉེན་ཞིང་མནན་པར་འོས་པ་སྟེ། པགས་པས་བཤུད་ནས་དེ་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྩུབ་པ་ནི་རུང་རུད་པོ་སྟེ། རེག་བྱ་ཙམ་དུ་ཟད་ཅིང་བཟུང་བས་རེག་པའི་ཕྱིར་རོ། །


DTG137_Page_0013
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྕིབ་དང་ཡང་བ་ནི་སྲང་གིས་བཅལ་བས་དེ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གྲང་བ་ནི་རླུང་གི་འདུས་ཏེ་རེག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ནི་དྲོ་བ་འདོད་པར་བྱེད་པའོ། །བཀྲེས་པ་ནི་ཟ་འདོད་པའོ། །སྐོམ་པ་ནི་འཐུང་འདོད་པའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་བཀྲེས་པ་དང༌། སྐོམ་པ་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་སུ་མི་འགྲུབ་པོ། །སྨྲས་པ། རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་གདགས་ཕྱིར་ཏེ། །དཔེར་ན། སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་འབྱུང་བ་བདེ། །ཆོས་བསྟན་པ་ཡང་བདེ་བའོ། །དགེ་འདུན་མཐུན་པ་བདེ་བ་ཡིན། །མཐུན་པ་རྣམས་ཀྱི་དཀའ་ཐུབ་བདེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། འདི་ལ་མེ་དང་རླུང་གི་ཤས་ཆེ་སྟེ། ཟས་དང་སྐོམ་པ་བཞུ་བའི་སྐབས་ནས་ལུས་ཉམས་དམའ་སྟེ། མེ་དང་རླུང་ཞེས་བྱ་བའི་རེག་བྱ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྲས་བུར་གྱུར་པ། གཉེན་པོ་འདོད་པས་བཀྲེས་པ་དང༌། སྐོམ་པ་འབྱུང་སྟེ། རྒྱུ་རེག་བྱ་དེ་ལ་བཀྲེས་པ་དང་སྒོམ་པ་གདགས་སོ། །དེ་ལྟར་རེག་བྱ་རྣམ་པ་བདུན་པོ་འདི་དང༌། གོང་དུ་སྨོས་པ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དང་འདི་དག་ནི་བཅུ་གཅིག་གི་བདག་ཉིད་ཡིན་ནོ། ད་ནི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་སྨྲས་པ། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་གང་ཞེ་ན། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་བྱུང་བའི་གཟུགས་ཏེ། བསྟན་དུ་མེད་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པའོ། །གཟུགས་དང་བྱ་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་རྣམ་པར་རིག་པར་མི་བྱེད་པས་ན། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའོ། །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་གཉིས་ཏེ། ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དང༌། ངག་གི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དོ། །དེ་ཡང་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་སྟེ། དགེ་པ་ནི་སྲོག་གཅོད་པ་དང༌། མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་དང༌། འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པ་དང༌། བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་དང༌། ཕྲ་མ་དང་ཚིག་འཁྱལ་པ་དང༌། དག་རྩུབ་མོ་སྤངས་པའི་སེམས་ཞེས་བྱའོ། །སེམས་ཉིད་ལས་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དགེ་སློང་དག་སེམས་པ་ནི་ལས་སུ་ང་སྨྲའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེས་བསྐྱེད་པའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ནི་དགེ་བ་དག་གོ །མི་དགེ་བའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ནི་


DTG137_Page_0014
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྲོག་གཅོད་པ་ནས་ཚིག་འཁྱལ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱི་སེམས་པ་སྟེ། དེས་བསྐྱེད་པའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ནི། མི་དགེ་བ་དག་གོ །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་བྱུང་བའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ནི་བསམ་གཏན་བཞིས་བསྐྱེད་པའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་བྱུང་བའོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་འདི་ནི་སྡོམ་པ་དང་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་ཡིན་ཏེ། ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྣམ་པ་དུ་མ་དེ་དག་ཀྱང་གཟུགས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་གྱུར་ཏེ། བསྟན་དུ་ཡོད་ལ་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། བསྟན་དུ་མེད་ལ་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། བསྟན་དུ་མེད་ལ་ཐོགས་པ་ཡང་མེད་པའོ། །དེ་ལ་བསྟན་དུ་ཡོད་ལ་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་ནི་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་དང༌། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དོ། །ཡུལ་བསྟན་པས་འདི་ནི་འདི་ནའོ། །ཕ་བི་ནི་ཕ་བི་ནའོ་ཞེས་བསྟན་དུ་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསྟན་དུ་མེད་ལ་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་ནི་མིག་དང༌། རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་དང༌། སྒྲ་དང༌། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བསྟན་དུ་མེད་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ནི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་གཟུགས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་བར་འདི་ལ་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན་གཟུགས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དགེ་སློང་དག་གཟུགས་སུ་རུང་བ་གཟུགས་སུ་རུང་བས་དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཅིས་གཟུགས་སུ་རུང་ཞེ་ན། གཟུགས་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་གཟུགས་ཏེ་རེག་པས་གཟུགས་སུ་རུང་བ་དང་ཡུལ་བརྟགས་པས་གཟུགས་སུ་རུང་བ་སྟེ་རེག་པས་གཟུགས་སུ་རུང་བ་གང་ཞེ་ན། ལག་པའི་འདུས་ཏེ་རེག་པས་རེག་པ་དང༌། དབྱིགས་པའི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་དང༌། གྲང་བ་དང༌། ཚ་བ་དང༌། བཀྲེས་པ་དང༌། སྐོམ་པ་དང༌། སྦྲང་བུ་དང༌། ཤ་སྦྲང་དང༌། རླུང་དང༌། ཉི་མ་དང༌། སྡིག་སྤྲུལ་རྣམས་ཀྱིས་རེག་ན་གནོད་པར་འགྱུར་བའོ། །ཡུལ་བརྟགས་པས་གཟུགས་སུ་རུང་བ་ནི་གཟུགས་འདི་དང་འདི་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། གཟུགས་འདི་ལྟ་བུ་དང་འདི་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ།


DTG137_Page_0015
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཉམ་པར་གཞག་པའི་ཡིད་དམ། མཉམ་བར་མ་བཞག་པའི་ཡིད་རྟོག་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པས་མངོན་རྟགས་སུ་འཛིན་པའོ། །ཡུལ་ཞེས་བྱ་བ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱོགས་ལ་འདི་དང་འདི་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཀེང་རུས་ལ་སོགས་པ་ཤེས་བྱའི་དངོས་པོ་དང་འདྲ་བའི་གཟུགས་བརྙན་ལ་འདི་ལྟ་བུ་དང་འདི་ལྟ་བུ་ཞེས་ཁ་དོག་དང༌། དབྱིབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གོ །མངོན་རྟགས་སུ་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པའོ། །དེ་སྐད་དུ་དོན་གྱི་སྡེ་ཚན་ལས་ཀྱང་གསུངས་ཏེ། གལ་ཏེ་འདོད་པ་ཚོལ་བྱེད་ཅིང༌། །འདོད་པ་སྐྱེས་པའི་ལུས་ཅན་དེ། །འདོད་པ་དེ་དག་མ་འབྱོར་ན། །ཟུག་རྡུ་ཟུག་བཞིན་གནོད་པར་གྱུར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སེམས་དང་ལྡན་པ་ལ་ནི་གནོད་པར་རུང་ན་སེམས་མེད་པ་ལ་ནི་ཇི་ལྟར་གནོད་པར་རུང༌། སྨྲས་པ། གྱུར་པ་འབྱུང་བ་དག་ན་གཞན་དང་གཞན་དུ་གྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཚོར་བ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་སྨྲས་པ། ཚོར་བ་གང་ཞེ་ན། མྱོང་བ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། བདེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན། བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྣམ་པ་གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གསུམ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མྱོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་ན་མྱོང་བའོ། །ཡང་ན་མྱོང་བར་བྱེད་པས་ན་མྱོང་བའོ། །བདེ་བ་ནི་གང་འགག་ན་ཕྲད་པར་འདོད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བདེ་བ་མྱོང་བ་འགག་པ་ནི་མེད་པར་འགྱུར་བའོ། །ཕྲད་པར་འདོད་པ་ནི་མྱོང་བ་འདོད་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་ནི་གང་བྱུང་ན་བྲལ་བར་འདོད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བྲལ་བ་ནི་སོ་སོར་གྱེས་པའོ། །འདོད་པ་ནི་མངོན་པར་འདོད་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ནི་དེ་གང་བྱུང་ན་གཉི་གར་འདོད་པར་མི་འགྱུར་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྲད་པར་ཡང་མི་འདོད་འབྲལ་བར་ཡང་མི་འདོད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཚོར་བ་ནི་གནས་དང་རང་བཞིན་དང༌། གནས་བསྡུ་བ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བས་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། དེ་ལ་གནས་ནི་མིག་གི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་བྱུང་བ་ནས། ཡིད་ཀྱི་


DTG137_Page_0016
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཚོར་བའི་བར་དུའོ། །རང་བཞིན་ནི་བདེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའོ། །གནས་བསྡུ་བ་ནི་གཟུགས་ཅན་དང༌། གཟུགས་མེད་པར་གནས་བསྡུ་བ་སྟེ། གཟུགས་ཅན་དུ་གནས་བསྡུ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང༌། མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ལུས་ཀྱི་ཚོར་བའོ། །གཟུགས་མེད་པར་གནས་བསྡུ་བ་ནི་སེམས་ཀྱི་ཚོར་བ་སྟེ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་ཟང་ཟིང་དང་བཅས་པའི་ཚོར་བ་དང༌། ཞེན་པ་ལ་གནས་པའོ། །ཟང་ཟིང་དང་བཅས་པ་ནི་ལུས་ལ་སྲེད་པ་དང་ལྡན་པའོ། །ཞེན་པ་ལ་གནས་པ་ནི་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ལ་སྲེད་པ་དང་ལྡན་པའོ། །འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ནི་གཟུགས་དང༌། སྒྲ་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདོད་པར་བྱེད་པས་འདོད་པས་ཏེ། དོན་དུ་གཉེར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི་ཟང་ཟིང་མེད་པ་དང༌། མངོན་པར་འབྱུང་བ་ལ་བརྟེན་པ་སྟེ། ཟང་ཟིང་མེད་པ་ནི་བདག་ལ་སྲེད་པ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མངོན་པར་འབྱུང་བ་ལ་བརྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མངོན་པར་བྱུང་བ་ནི་ཟག་པ་ཟད་པའི་ལམ་མོ། །དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཚོར་བ་ནི་མངོན་པར་བྱུང་བ་ལ་བརྟེན་པའི་ཚོར་བའོ། །དེ་ཡང་མཚན་ཉིད་ཅི་ཞེ་ན། མྱོང་བའི་མཚན་ཉིད་དེ། མྱོང་བ་རྣམ་པ་ཇི་ལྟ་བུས་དགེ་བ་དང༌། མི་དགེ་བའི་ལས་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པར་སོ་སོར་མྱོང་བའོ། །ཇི་ལྟར་སོ་སོར་མྱོང་ཞེ་ན། ལས་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་བདེ་བ་མྱོང་བའོ། །མི་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བའོ། །གཉི་ག་རྣམས་ཀྱི་ནི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་སྟེ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཚོར་བའི་འོག་ཏུ་འདུ་ཤེས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་སྨྲས་པར་འདུ་ཤེས་གང་ཞེ་ན་ཡུལ་ལ་མཚན་མར་འཛིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དམིགས་པ་ལ་མཚན་མར་འཛིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལ་ཁ་ཅིག་གོལ་ཏེ། གལ་ཏེ་འདུ་ཤེས་རྒོལ་ས་ཆད་དམིགས་


DTG137_Page_0017
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ལ་མཚན་མར་འཛིན་པ་ཡིན་ན། མཚན་མ་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་དང༌། མཚན་མ་དང་བཅས་པའི་འདུ་ཤེས་དང༌། ཆུང་དུའི་འདུ་ཤེས་དང༌། རྒྱ་ཆེན་པོར་གྱུར་པའི་འདུ་ཤེས་དང༌། ཚད་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་དང༌། ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་དང་འགལ་ལོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །མཚན་མ་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་ནི་ཐ་སྙད་ལ་མི་མཁས་པ་དང༌། མཚན་མ་མེད་པའི་དབྱིངས་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པའི་འདུ་ཤེས་གང་ཡིན་པའོ། །ཐ་སྙད་ལ་མི་མཁས་པ་ནི་མིང་མ་བསླབས་པས་གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ནི་ཡོད་ཀྱི། གཟུགས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་ནི་མི་ཤེས་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་མཚན་མ་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་ཞེས་བྱའོ། །མཚན་མ་མེད་པའི་དབྱིངས་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ནི། གཟུགས་དང་སྒྲ་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱ་དང༌། མིག་ལ་སོགས་པ་དབང་པོ་ལྔ་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་མ་དང་བྲལ་བའོ། །མཚན་མ་མེད་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་འདུ་ཤེས་པ་ནི་མཚན་མ་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་སོ། །སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ནི་དམིགས་པ་ལ་མཚན་མར་མང་དུ་མི་བྱེད་པས་མཚན་མ་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་སོ། །མཚན་མ་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །མཚན་མ་དང་བཅས་པའི་འདུ་ཤེས་ནི་གང་ཐ་སྙད་ལ་མཁས་པའོ། །ཆུང་དུའི་འདུ་ཤེས་གང་ཞེ་ན། ཆུང་དུའི་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ཏེ་ངན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་འདུ་ཤེས་པ་ནི་ཆུང་དུའི་འདུ་ཤེས་ཏེ། གང་གིས་འདོད་པའི་ཁམས་ཤེས་པའོ། །རྒྱ་ཆེན་པོར་གྱུར་པའི་འདུ་ཤེས་གང་ཞེ་ན། གང་གི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཤེས་པའོ། །འདི་ལྟར་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ནི་རྒྱ་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་སྟེ། དེ་ནི་མཆོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚད་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་གང་ཞེ་ན། གང་གིས་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་ཡང་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་གང་ཞེ་ན། གང་གིས་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཤེས་པའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འགལ་བ་མེད་དེ། ཆོས་མངོན་པ་ལས་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པའི་བྱེ་བྲག་འཛིན་


DTG137_Page_0018
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་འདུ་ཤེས་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་འདུ་ཤེས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་འདི་གཉིས་བྱེ་བྲག་ཅི་ཡོད། སྨྲས་པ། བྱེ་བྲག་ཕྱེ་སྟེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དོན་ཙམ་འཛིན་ཏོ། །འདུ་ཤེས་ནི་ཡུལ་དེ་ཉིད་ཡོངས་སུ་བཅད་ནས་ངེས་པར་འཛིན་པ་སྟེ། འདི་ནི་བྱེ་བྲག་གོ །འདིའི་མཚན་ཉིད་ནི་འདུས་ཏེ་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། མཚན་མར་འཛིན་པ་དང༌། མངོན་རྟགས་སུ་འཛིན་པ་ཅི་འདྲ་བ་བས་ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་དང༌། ཐོས་པ་དང་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དོན་ཐ་སྙད་འདོགས་པའོ། །མཐོང་བ་གང་མིག་གིས་མྱོང་བའོ། །ཐོས་པ་ནི་གང་རྣ་བས་མྱོང་བའོ། །བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་ནི་གང་བདག་གིས་འདི་ལྟ་བུ་དང་འདི་ལྟ་བུ་ཞེས་དཔྱོད་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མྱོང་བའོ། །ཐ་སྙད་འདོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་པ་དག་གིས་གོ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་འོག་ཏུ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྗོད་པར་བྱེ་སྟེ། འདིར་སྨྲས་པ། འདུ་བྱེད་རྣམས་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་ལས་གཞན་པ་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་དང༌། སེམས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚོར་བ་ཡང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་ཡིན་ལ་འདུ་ཤེས་ཀྱང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་ཡིན་པས་དེ་གཉིས་བཏོན་ཏེ། སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་གཞན་གང་དག་རེག་པ་དང༌། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཐོགས་པ་ལ་སོགས་པ་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་གཉིས་སེམས་ལས་བྱུང་བར་འདྲ་བ་ལས་ཅིའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་རེ་རེས་བྱས་ལ། རེག་པ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཕུང་པོ་རེ་རེར་མ་བྱས། སྨྲས་པ། ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་གཉིས་ཕུང་པོ་རེ་རེར་སོ་སོར་བྱ་དགོས་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྩོད་པའི་རྩ་བ་དང༌། འཁོར་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྩོད་པའི་རྩ་བ་གཉིས་ཏེ། འདོད་པ་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པ་དང༌། ལྟ་བ་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པའོ།།


DTG137_Page_0019
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཇི་སྐད་དུ་འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་པ་དང༌། ལྷག་པར་ཞེན་པ་དང༌། རྣམ་པར་བཅིང་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་ཞེན་པ་དང༌། ཀུན་ཏུ་འདོད་ཆགས་པའི་རྒྱུས་ཁྱིམ་པ་རྣམས་དང་ཁང་ཁྱིམ་པ་རྣམས་རྩོད་དོ། །ལྟ་བ་ལ་འདོད་ཆགས་པ་དང་ལྷག་པར་ཞེན་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཞེན་པ་དང༌། རྣམ་པར་བཅིང་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་ཞེན་པ་དང༌། ཀུན་ཏུ་འདོད་ཆགས་པའི་རྒྱུས་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམས་དང༌། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམས་རྩོད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་སྔ་མ་ནི་ཚོར་བས་བསྐྱེད་པའོ། །ཅིག་ཤོས་ནི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པའོ། །ཚོར་བ་ལ་རོ་མྱོང་བའི་དབང་གིས་འདོད་པ་རྣམས་ལ་མངོན་པར་ཆགས་སོ། །འདུ་ཤེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་གི་དབང་གིས་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་སྟེ། ཆོས་སུ་འདུ་ཤེས་པ་དང༌། བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པ་ནི་ལྟ་བ་དེ་དང་དེ་དག་ལས་མངོན་པར་ཆགས་སོ། །ཚོར་བ་ལ་ཞེན་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་དབང་གིས་འཁོར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲིད་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚོར་བ་ལ་ཞེན་པ་ནི་ཚོར་བའི་དབང་གིས་འཁོར་རོ། །ལྟ་བ་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་འདུ་ཤེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་དབང་གིས་འཁོར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་སྲེད་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་ཚོར་བ་དང༌། ལྟ་བ་ལ་སྤྱོད་པའི་འདུ་ཤེས་ནི་འཁོར་བའི་རྒྱུས་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡང་ན་ཚོར་བ་ལ་ཞེན་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྣམ་པ་བཞིའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་འཁོར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་གཉིས་སོ་སོར་ཕུང་པོར་བྱ་བར་འཐད་དེ། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་ལས་གཞན་པ། རེག་པ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་ན། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ནི་མདོ་དང་འགལ་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ནི་སེམས་པའི་ཚོགས་དྲུག་ལ་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཏེ། མིག་གི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་བྱུང་བ་སེམས་པ་ནས་ཡིད་ཀྱི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་པའི་བར་དུའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེར་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཙོ་བོར་སེམས་པ་ལ་འདུ་བྱེད་དུ་གསུངས་ཏེ། དེ་ནི་སེམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་གཙོ་བོ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་སྐད་དུ་དགེ་བ་ལ་ཡང་སེམས་གཏོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་བས་ན་རེག་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ནང་དུ་འདུས་


DTG137_Page_0020
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་འཐད་དོ། །འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་གཙོ་བོ་བསྟན་པར་མཐོང་སྟེ། དཔེར་ན་རྒྱལ་པོ་གཤེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྒྱལ་པོ་འབའ་ཞིག་འོང་བ་མ་ཡིན་གྱིས་དེ་དང་མ་བྲལ་བའི་གླང་པོ་ཆེ་དང༌། རྟ་དང་ཤིང་རྟ་ལ་སོགས་པ་ཡང་འོང་སྟེ། ཉེས་པ་མེད་དོ། །དེ་ལ་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། ཆོས་གང་དག་སེམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་རྣམས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མཚུངས་པར་ལྡན་ཞེ་ན། མཚུངས་པ་རྣམ་པ་ལྡས་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་རྣམས་ཏེ། གནས་དང་དམིགས་པ་དང༌། རྣམ་པ་དང༌། དུས་དང་རྫས་མཚུངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །དབང་པོ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམིགས་པ་ལ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམིགས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་ལ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མཚུངས་པར་ལྷན་ཅིག་དུས་གཅིག་ཏུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྫས་མཚུངས་པར་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྫས་རེ་རེའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱུ་དེ་དག་གིས་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ནི་སེམས་གཞན་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་བ་མ་ཡིན་ཏེ། མི་འཕྲད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ནི་རེག་པ་ནས་དཔྱོད་པའི་བར་དུའོ། །དེ་རྣམས་ལས་ལྔ་ནི་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའོ། །ལྔ་ནི་ཡུལ་སོ་སོར་ངེས་པའོ། །བཅུ་གཅིག་ནི་དགེ་བའོ། །དྲུག་ནི་ཉོན་མོངས་པའོ། །ལྷག་མ་ནི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའོ། །བཞི་ནི་གཞན་དུ་ཡང་འགྱུར་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། ལྔ་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་ནི་ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། སེམས་པ་དང༌། རེག་པ་དང༌། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་སེམས་ཐམས་ཅད་དང༌། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ལ་ཡང་འབྱུང་ངོ། །དེ་ལ་སེམས་དགེ་བ་ནི་དད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའོ། །མི་དགེ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའོ། །དེ་གཉི་ག་མ་ཡིན་པ་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའོ། །ཡུལ་སོ་སོར་ངེས་པ་ལྔ་ནི་འདུན་པ་དང༌། མོས་པ་དང༌། དྲན་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་སྟེ། མོས་པ་གང་དུ་འབྱུང་བ་དེར་གདོན་མི་ཟ་བར་འདུན་པ་དང༌། དྲན་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱང་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་ནི་ཕན་ཚུན་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཡུལ་སོ་སོར་ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བཅུ་གཅིག་དགེ་བ་ནི་དད་པ་ནས་རྣམ་པར་མི་འཚེ་བའི་བར་དུའོ། །


DTG137_Page_0021
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉོན་མོངས་པ་དྲུག་ནི་འདོད་ཆགས་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བ་དང༌། ང་རྒྱལ་དང༌། མ་རིག་པ་དང༌། ལྟ་བ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་གྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དག་ནི་ཁྲོ་བ་ནས་ཤེས་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་བར་དུའོ། །བཞི་ནི་གཞན་དུ་ཡང་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྱོད་པ་ནས་དཔྱོད་པའི་བར་དུའོ། །གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གང༌། སྨྲས་པ། བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་འབའ་ཞིག་མ་ཡིན་ཏེ་ཅི་ཞེ་ན། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ལ་ཡང་འབྱུང་ངོ༌། །འདི་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་བསྡུས་པ་སྟེ། མདོར་བསྡུ་ན་ལྔ་བཅུ་རྩ་གཅིག་ཡོད་དོ། །དེ་ལ་རེག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་མཚན་ཉིད་དང༌། ལས་ཀྱིས་བསྟན་པར་ལྟའོ། །མཚན་ཉིད་ནི་རེག་པ་གང་ཞེ་ན། གསུམ་འདུས་ནས་ཡོངས་སུ་གཅད་པའོ། །གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་དང་གཟུགས་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་སོ། །ད་དག་འདུས་ནས་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་གང་འབྱུང་བ་དེ་རེག་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དབང་པོའི་འགྱུར་བ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའོ། །ཚོར་བའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་ནས་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚོར་བ་དང༌། མཐུན་པ་དབང་པོའི་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་རེག་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གང་ཞེ་ན། གང་སེམས་ཀྱི་འཇུག་པའོ། །རྩོལ་བར་བྱེད་པས་འཇུག་པ་སྟེ། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་གཏོད་ཅིང་མ་ལུས་པར་སེམས་པ་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །དམིགས་པ་ལ་སེམས་འཛིན་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །སེམས་པ་གང་ཞེ་ན་ཡོན་ཏན་དང༌། ཉེས་པ་དང་གཉི་ག་མ་ཡིན་པ་ལ་སེམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་ལས་སོ། །གང་ཡོད་ན་དམིགས་པ་ལ་སེམས་རྣམ་པར་ཤེས་པས་གཞོལ་བ་ཡིན་ཏེ། ཁབ་ལོང་གི་དབང་གིས་ལྕགས་གཡོ་བ་བཞིན་ནོ། །གང་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ལ་ཡང་སེམས་གཏོང་བ་ནི་ལས་བསྟན་པའི་སྟེ། འདི་ལྟར་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་སེམས་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་ལྔ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འདུན་པ་གང་ཞེ་ན། བསམ་པའི་དངོས་པོ་ལ་འདོད་པའོ། །བསམ་པའི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་འདོད་པའི་དངོས་པོ་དེ་ལ་ལྟ་བ་དང༌། ཉན་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་འདོད་པའོ། །བརྩོན་འགྲུས་བརྩོན་


DTG137_Page_0022
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །མོས་པ་གང་ཞེ་ན། ངེས་པའི་དངོས་པོ་ལ་དེ་བཞིན་དུ་འཛིན་པའོ། །ངེས་པའི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ལྔའི་ཚོགས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། གཟུགས་ནི་དབུ་བརྡོས་པ་འདྲ། །ཚོར་བ་ཆུ་ཡི་ཆུ་བུར་འདྲ། །འདུ་ཤེས་སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུ་སྟེ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་ཆུ་ཤིང་འདྲ། །རྣམ་ཤེས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཞེས། །ཉི་མའི་གཉེན་གྱིས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་ན་མོས་པ་ནི་ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་མོས་པའོ། །ཡང་ན་དངོས་པོ་ཇི་ལྟར་གནས་པ་དེ་བཞིན་དུ། དེ་དག་ལ་མོས་པ་ནི་མོས་པ་སྟེ། ངེས་པར་འཛིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚི་ག་གོ །མི་འཕྲོགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ལས་ཅན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་དེ་གཅེས་སུ་བྱེད་པ་ནི་གཞན་གྱིས་འཕྲོགས་པར་མི་ནུས་སོ། །དྲན་པ་གང་ཞེ་ན། འདྲིས་པའི་དངོས་པོ་ཉིད་མ་བརྗེད་པ་སྟེ། སེམས་ཀྱི་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཉིད་དོ། །འདྲིས་པའི་དངོས་པོ་ནི་སྔོན་མྱོང་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རྣམ་པར་མི་གཡེང་བ་ཉིད་དུ་དྲན་པར་དམིགས་པ་གསལ་བར་གྱུར་ན་སེམས་རྣམ་པར་མི་གཡེང་བའི་ལས་ཅན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་ཞེ་ན། བརྟགས་པའི་དངོས་པོ་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་དོ། །བརྟགས་པའི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ནི་ཕུང་པོ་ལྔའི་ཚོགས་ཏེ། མི་རྟག་པ་ཉིད་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། བདག་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་གང་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ནི་རྣམ་པར་མི་གཡེང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཤེས་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །རྟེན་བྱེད་པ་ནི་མཉམ་པར་གཞག་པ་ནི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་རབ་གང་ཞེ་ན། དེ་དག་ཉིད་ལ་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་སྟེ། རིགས་པ་དང་རིགས་པ་མ་ཡིན་པ་སྐྱེད་པ་དང་གཞན་པའོ། །བརྟག་པའི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕུང་པོ་ལྔའི་ཚོགས་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་ལ་ཆོས་རྣམས་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །སོམ་ཉི་ཟློག་པའི་ལས་ཅན་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་ན། ངེས་པ་རྙེད་པས་སོམ་ཉི་ཟློག་གོ ། རིགས་པས་བསྐྱེད་པ་ནི་ཆོས་འདི་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །རིགས་པ་མ་ཡིན་པས་བསྐྱེད་པ་ནི་གྲངས་ཅན་དང་བྱེ་བྲག་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །གཞན་པ་ནི་སྐྱེ་བས་ཐོབ་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཤེས་པའོ། །ཡུལ་སོ་སོར་ངེས་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དགེ་བ་བཅུ་གཅིག་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་དག་སྨྲས་པ།


DTG137_Page_0023
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དད་པ་གང་ཞེ་ན། ལས་དང༌། འབྲས་བུ་དང༌། བདེན་པ་དང༌། དཀོན་མཆོག་ལ་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པ་དང༌། སེམས་དང་པའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དང༌། མི་གཡོ་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། །བསོད་ནམས་ནི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་མོ། །བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་ནི་མི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་སྟེ་སྦྱོར་བ་དང༌། དངོས་གཞི་དང་མཇུག་བསྡུ་བ་དང་བཅས་པའོ། །གཞན་ཡང་གང་འདི་དག་གིས་མ་བསྡུས་པ། གསོད་པ་དང༌། འཆིང་བ་དང༌། གོ་རར་འཇུག་པ་དང༌། རྡེག་པ་ལ་སོགས་པའོ། །མི་གཡོ་བའི་ལས་ནི་གང་བསམ་གཏན་བཞི་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་སྟེ་ལས་འདི་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མི་གཡོ་བའི་ཕྱིར་མི་གཡོ་བའོ། །འབྲས་བུ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་གསུངས་ཏེ། རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་དང༌། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང༌། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུའོ། །འདིར་འབྲས་བུ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བའོ། །ཡང་ན་ལས་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་ནི་འདོད་པའོ། །མི་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་ནི་མི་འདོད་པའོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་ནི་བཞི་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། འགོག་པ་དང་ལམ་མོ། །དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ནི་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་སྟེ། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔའོ། །ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པ་ནི་རྒྱུ་སྟེ། སྲེད་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཡོངས་སུ་གཡོ་བའོ། །མདོར་བསྡུ་ན་ཡང་འབྱུང་བའི་ལས་དང་ལྡན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སོ། །འཁོར་བའི་ཕྱོགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །འགོག་པའི་བདེན་པ་ནི་འབྲས་བུ་སྟེ། འགོག་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བའོ། །ལམ་གྱི་བདེན་པ་ནི་རྒྱུ་སྟེ། བྲལ་བ་དེ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱོགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་གང་ཞེ་ན། འདི་དག་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་བདེན་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་འཕགས་པའི་བདེན་བ་ཞེས་མདོ་ཉིད་ལས་གསུངས་སོ། །ཅི་གཞན་རྣམས་ལ་འདི་དག་བརྫུན་ནམ་འདི་དག་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་བདེན་པ་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་དེ་དག་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་


DTG137_Page_0024
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཟིགས་སོ། །གཞན་དག་གིས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ་དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་དག་ནི་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་བདེན་པ་ཞས་བྱའོ། །འཕགས་པ་མ་ཡིན་བ་རྣམས་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཕགས་པས་བདེ་བར་གང་གསུངས་པ། །དེ་ནི་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་རྟོགས། །གཞན་གྱིས་བདེ་བར་གང་སྨྲས་པ། །དེ་ནི་འཕགས་པས་སྡུག་བསྔལ་རྟོགས། །ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པའོ། །དེ་ལ་ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གསུམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་བ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དང༌། འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དང༌། འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང། དུད་འགྲོ་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དོ། །གཟུགས་ཅན་གྱི་ལྷ་རྣམས་དང་མི་རྣམས་ལ་ནི་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དོ། །གཟུགས་མེད་པ་རྣམས་ལ་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དོ། །འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་བར་གཟིགས་ཏེ། འདིར་སྨྲས་པ། ལག་མཐིལ་སྤུ་ཉག་གཅིག་གཞག་པ། །མི་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མི་རྟོགས་ལ། །མིག་ཏུ་སོང་ན་དེ་ཉིད་ཀྱིས། །མི་དགའ་བ་དང་གནོད་བསྐྱེད་བཞིན། །བྱིས་པ་དག་ནི་ལག་མཐིལ་འདྲ། །འདུ་བྱེད་སྡུག་བསྔལ་སྤུ་མི་རྟོགས། །འཕགས་པ་རྣམས་ནི་མིག་པར་འདྲ། །དེ་ཡིས་ཤིན་ཏུ་ཡིད་ཀྱང་འབྱུང༌། །ཇི་ལྟར་འཕགས་པ་རྣམས་ནི་སྲེད་པ་རྩེ་མོ་ལ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བློ་འཇུག་པ་སྟེ་དེ་ལྟར་བྱིས་པ་རྣམས་ནི་མཚམས་མེད་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བློ་ཡིས་མི་འཇུག་གོ །དཀོན་མཆོག་ནི་གསུམ་སྟེ། སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་དང༌། ཆོས་དཀོན་མཆོག་དང༌། དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་གོ །དེ་ལ་སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་ནི་བག་ཆགས་དང༌། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཐམས་ཅད་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་བདག་ཉིད་འབྱོར་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུར་གྱུར་པའོ། །དེ་ཡང་ཡོན་ཏན་ཇི་སྙེད་ཅིག་དང་ལྡན་པར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན། ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཚད་མེད་པ་བཞི་དང༌། ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་བརྒྱད་དང༌། ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་དང༌།


DTG137_Page_0025
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང༌། སྨོན་ནས་ཤེས་པ་དང༌། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང༌། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང༌། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུ་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་དག་པ་བཞི་དང༌། སྟོབས་བཅུ་དང༌། མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང༌། བསྲུང་བ་མེད་པ་བཞི་དང༌། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་གསུམ་དང༌། བག་ཆགས་ཡང་དག་པར་བཅོམ་པ་དང༌། བསྙེལ་བ་མི་མངའ་བའི་ཆོས་ཅན་དང༌། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་གི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་བ་སྟེ། ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །མདོར་བསྡུ་ན་ཟག་པ་མེད་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕུང་པོ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕུང་པོ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བའི་ཕུང་པོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སྟེ། འདི་དག་ཀྱང་གནས་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཆོས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། བསྟན་པའི་ཆོས་དང༌། ལམ་གྱི་ཆོས་དང༌། དོན་དམ་པའི་ཆོས་སོ། །དེ་ལ་བསྟན་པའི་ཆོས་ནི་མདོའི་སྡེ་དང༌། དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའོ། །ལམ་གྱི་ཆོས་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ངག་དང༌། ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་དང༌། ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །དོན་དམ་པའི་ཆོས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པ། ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པ་དང་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་དང་བྲལ་བའི་རང་བཞིན་ནོ། །དགེ་འདུན་ནི་འཕགས་པའི་སྐྱེས་བུ་གང་ཟག་ཡ་བརྒྱད་དོ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་དང༌། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་དང༌། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོད་བ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་དང༌། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང༌། ཕྱིར་མི་འོང་བ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་དང༌། ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་


DTG137_Page_0026
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞུགས་པ་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པའོ། །དེ་ལ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་ཞུགས་པ་ནི། མཐོང་བའི་ལམ་ལ་གནས་པ་སྟེ། མཐོང་བའི་ལམ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་བཅོ་ལྔ་ལ་བྱའོ། །བཅུ་དྲུག་པ་ལ་ནི་འབྲས་བུ་གནས་པ་སྟེ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་གང་ཞེ་ན། ལམ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྒྱུན་ཏེ། དེ་དེ་ནས་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དེར་ཞུགས་ཤིང་ཕྱིན་ལ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའོ། །དེ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རེ་ལྟར་ཐོགས་ན་སྲིད་པ་ལན་བདུན་པ་དང༌། རིགས་ནས་རིགས་སུ་སྐྱེ་བའོ། །ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་བདུན་ལུས་ཏེ། ཐ་མའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ཉིད་དང༌། གོང་མའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ལྔ་ལུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་ནས་རིགས་སུ་སྐྱེ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ལྷའི་རིགས་ནས་རིགས་སུ་སྐྱེ་བ་ནི་ལྷའི་ནང་དུ་རིགས་ལན་གཉིས་སམ་གསུམ་བླངས་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །མིའི་རིགས་ནས་རིགས་སུ་སྐྱེ་བ་ནི་གང་མིའི་ནང་དེར་རམ། གླིང་གཞན་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའོ། །དེ་ཉིད་འབྲས་བུ་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པ་ལྔའི་བར་བཅོམ་པ་ལ་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་ལ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པ་དག་ཟད་པ་ནི་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ལྷའི་ནང་དུ་སོང་སྟེ་མིའི་འཇིག་རྟེན་དུ་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང་ལན་ཅིག་ཕྱིར་མི་འོང་ཕན་ཆད་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཉིད་འབྲས་བུ་ལ་གནས་པའོ། །ཉེས་ཆ་བདུན་དང་བརྒྱད་ཟད་པ་ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ལ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཉིད་བར་ཆད་གཅིག་ཅེས་བྱ་སྟེ། ཚེ་གཅིག་ལས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པའི་འབྲས་བུ་ལ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་དགུ་པ་ཟད་པས་ཕྱིར་མི་འོང་བ་རྣམ་པ་དགུ་ཟད་པས་ཕྱིར་མི་འོང་བར་བ་ལྟའོ། །འདོད་པའི་ཁམས་སུ་ཕྱིར་མི་འོང་བའི་ཕྱིར་ཕྱིར་མི་འོང་བ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །སྲིད་རྩེའི་བར་ཆ་བརྒྱད་ཟད་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ལ་ཞུགས་པ་སྟེ། ཕྱིར་མི་འོང་བ་དེ་ཉིད་བསམ་གཏན་དང་པོའི་རྣམ་པ་གཅིག་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་གྱུར་བ་ནས་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་བར་གྱི་བརྒྱད་སྤངས་པ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །དགུ་པའི་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་ལ་ཡང་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ལ་ཞུགས་པ་ཉིད་ལ་བལྟའོ། །བར་


DTG137_Page_0027
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཆད་མེད་པའི་ལམ་དེ་ནི་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱ་སྟེ། བག་ལ་ཉལ་བ་ཐམས་ཅད་ཤིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་འོག་ཏུ་ཕྱི་མ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཟད་པ་ཤེས་པའོ། །ཟག་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པ་ཐོབ་པ་དང༌། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་དེ་ཟད་པའི་ཤེས་པ་སྟེ། ཐོག་མར་མི་སློབ་པ་ཡིན་ནོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་དང་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུ་གཞན་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསླབ་པ་མེད་པས་མི་སློབ་པའོ། །བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པར་འོས་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཆོད་པར་འོས་པའི་ཕྱིར་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་མདོར་བསྡུ་ན་སྐྱེས་བུ་གང་ཟག་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ནི་དགེ་འདུན་ནོ། །ལས་དད་འབྲས་བུ་དང༌། བདེན་པ་དང༌། དཀོན་མཆོག་དེ་དག་ལ་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པ་ནི་དད་པ་སྟེ། དད་པ་དང་འདོད་པའོ། །འདུན་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །དད་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ངོ་ཚ་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། བདག་གམ་ཆོས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། ཁ་ན་མ་ཐོ་བས་འཛེམ་པའོ། །བདག་ཉིད་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་ནི། བདག་རིགས་ཀྱི་བུ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་སྡིག་པ་བྱ་སྙམ་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱེད་པ་ནི་ངན་འགྲོས་འཇིགས་པའི་རྒྱུས་བདག་ཉིད་ཁ་ན་མ་ཐོ་བས་འཛེམ་པའོ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྨད་པའི་ཕྱིར་སྡིག་པའོ། །འཛེམ་པ་ནི་སྡིག་པ་མི་བྱེད་པའོ། །ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལེགས་པར་སྡོམ་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ཁྲེལ་ཡོད་པ་གང་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། ཁ་ན་མ་ཐོ་བས་འཛེམ་པའོ། །མེད་པ་དང་ཕ་རོལ་གྱིས་བྱས་པས་འཇིགས་པའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་ལ་སྡིག་པས་འཛེམ་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ལས་ཅན་ནོ། །མ་ཆགས་པ་གང་ཞེ་ན། ཆགས་པའི་གཉེན་པོ་སྟེ། །ཡིད་བྱུང་ཞིང་མི་ལེན་པའོ། །ཆགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲིད་པ་དང་སྲིད་པའི་ཡོ་བྱད་རྣམས་ལ་ཀུན་ཏུ་ཆགས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེའི་གཉེན་པོ་ནི་མ་ཆགས་པ་སྟེ། སྲིད་པ་དང་སྲིད་པའི་ཡོ་བྱད་རྣམས་ལ་ཀུན་ཏུ་ཆགས་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡིད་བྱུང་བ་ནི་འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་མི་འཇུག་པའི་རྟེན་དུ་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ཞེ་སྡང་མེད་པ་གང་ཞེ་ན། ཞེ་སྡང་གི་གཉེན་


DTG137_Page_0028
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པོ་སྟེ་བྱམས་པའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རྣམ་བ་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་མི་འཇུག་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །གཏི་མུག་མེད་པ་གང་ཞེ་ན། གཏི་མུག་གི་གཉེན་པོ་སྟེ། ཡང་དག་པ་ལ་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པའོ། །གཏི་མུག་ནི་མི་ཤེས་པའོ། །ཡང་དག་པ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞིའོ། །རྒྱས་པར་བྱ་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་པའོ། །དེ་རྟོགས་པ་ནི་ཤེས་པའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྟོགས་པ་ནི་སྐྱེ་བས་ཐོབ་པའི་ཤེས་པའོ། །ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་ལུང་ལས་སོ། །བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་ཐོབ་པ་ལས་སོ། །སོ་སོར་བརྟགས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཤེས་རབ་དང་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པར་ཡང་བལྟའོ། །ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་མི་འཇུག་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །བརྩོན་འགྲུས་གང་ཞེ་ན། ལེ་ལོའི་གཉེན་པོ་སྟེ། དགེ་བ་ལ་སེམས་མངོན་པར་སྤྲོ་པའོ། །གོ་ཆ་དང༌། སྦྱོར་བ་དང༌། མ་ཞུམ་པ་ཉིད་དང༌། མི་ལྡོག་པ་དང༌། ཆོག་པར་མི་འཛིན་པའོ། །དགེ་བའི་ཕྱོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་གང་ཞེ་ན། གནས་ངན་ལེན་གྱི་གཉེན་པོ་སྟེ། ལུས་དང་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་དོ། །གནས་དན་ལེན་ནི་མི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་སྟེ། དེ་དག་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའོ། །སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སེལ་བའི་ལས་ཅན་ནོ། །སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སེལ་བ་ནི་དེའི་དབང་གིས་གནས་གྱུར་བར་བལྟ་བའོ། །བག་ཡོད་པ་གང་ཞེ་ན། བག་མེད་པའི་གཉེན་པོ་སྟེ། མ་ཆགས་པ་ནས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་བར་དེ་དག་ལ་གནས་ནས་མི་དགེ་བའི་ཆོས་སྤོང་ཞིང་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་བསྒོམས་པའོ། །བག་མེད་པ་ནི་ཆགས་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་དང༌། ལེ་ལོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེའི་གཉེན་པོ་ནི་བག་ཡོད་པ་སྟེ། མ་ཆགས་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་མེད་པ་དང༌། གཏི་མུག་མེད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང་ཆོས་བཞི་པོ་དེ་དག་ལ་གནས་ཏེ། མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་སྤོང་བའོ། །དེ་དག་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཏེ། འདིར་ནི་ཟག་པ་རྣམས་དང༌། ཟག་པའི་གནས་ཡུལ་རྣམས་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེའི་གཉེན་པོ་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་


DTG137_Page_0029
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྒོམས་པ་ནི་མ་ཆགས་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་མེད་པ་དང༌། གཏི་མུག་མེད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། དེ་དག་ལ་བག་ཡོད་པ་གདགས་སོ། །འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །བཏང་སྙོམས་གང་ཞེ་ན། མ་ཆགས་པ་ནས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་བར་དེ་དག་ཉིད་ལ་གནས་ཤིང༌། སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། སེམས་རྣལ་དུ་འདུག་པ་ཉིད་དང༌། སེམས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཡང་ཐོབ་པ་སྟེ། གང་གིས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཆོས་རྣམས་བསལ་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མེད་པར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །མ་ཆགས་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་མེད་པ་དང༌། གཏི་མུག་མེད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་གནས་སྐབས་གཞན་ལ་བཏང་སྙོམས་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་བཏང་སྙོམས་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ལ་བྱིད་བ་ལ་སོགས་པའི་མི་མཉམ་པ་མེད་པས་འདིར་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་འོག་ཏུ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་འཇུག་པས་རྣལ་དུ་འཇུག་པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་དོགས་པ་མེད་པས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐབས་མི་ཕྱེད་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །རྣམ་པར་མི་འཚེ་བ་གང་ཞེན། རྣམ་པར་འཚེ་བའི་གཉེན་པོ་སྟེ། སྙིང་རྗེ་བའོ། །རྣམ་པར་འཚེ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ལ་རྣམ་པར་ཐོ་འཚམས་པ་སྟེ། དེའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་ཞེ་སྡང་མེད་པའི་ཆ་ཅན་སྙིང་རྗེ་བའི་སེམས་ཉིད་དོ། །རྣམ་པར་ཐོ་མི་འཚམས་པའི་ལས་ཅན་ནོ། རྣམ་པར་མི་འཚེ་བ་ཡང་ཞེ་སྡང་མེད་པ་ལས་གུད་ན་མེད་པས་བཏགས་པའི་ཡོད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དགེ་བ་རྣམས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཉོན་མོངས་པ་དྲུག་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་དག་སྨྲས་པ། འདོད་ཆགས་གང་ཞེན། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕྱུང་པོ་ལྔ་ལ་ཞེན་པ་དང༌། ལྷག་པར་ཆགས་པའོ། །ཉེ་བར་ལེན་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ཏེ། རྩྭ་དང་སོག་མའི་མེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དག་ལས་ཉེ་བར་ལེན་པ་རྣམས་འབྱུང་བས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ཏེ། མེ་ཏོག་དང་འབྲས་བུའི་ཤིང་བ་ཞིན་ནོ། །ཉེ་བར་ལེན་པ་ལ་རག་ལས་པས་རྒྱལ་པོའི་མི་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱང་


DTG137_Page_0030
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་ལ། ཕུང་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་མ་ཡིན་པར་འགྲུབ་པ་སྟེ། དགྲ་བཅོམ་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ནི་ཟག་པ་མེད་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་ཅན་དེ་དག་ལ་ཆགས་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་པའི་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྡུག་བསྔལ་ཀུན་བསྐྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །སྲིད་པའི་དབང་གིས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁོང་ཁྲོ་བ་གང་ཞེན། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་པའོ། །ཐོགས་པ་དང་འདྲ་བས་ཁོང་ཁྲོ་བའོ། །ཕུང་པོ་ལྔའི་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱུན་ལ་སེམས་ཅན་ཞེས་བཏགས་ཏེ། སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་པའོ། །ཇི་སྐད་དུ་བདག་ལ་གནོད་པ་བྱས་སོ་བྱེད་དོ། །བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་འབྱུང་སྟེ། རབ་ཏུ་འཁྲུག་གོ །གང་བདག་གི་མཛའ་བོ་དེ་ལ་གནོད་པར་བྱས་སོ། །བྱེད་དོ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་འབྱུང་སྟེ། རབ་ཏུ་འཁྲུག་གོ །གང་བདག་གི་མི་མཛའ་བ་དེའི་དོན་བྱས་སོ། །དོན་བྱེད་དོ། །དོན་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་འབྱུང་སྟེ། རབ་ཏུ་འཁྲུག་གོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །བདེ་བ་ལ་རེག་བར་མི་གནས་པ་དང་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །རེག་པར་མི་གནས་པ་ནི་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་ཀྱི་སེམས་དང་ལྡན་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ང་རྒྱལ་གང་ཞེ་ན། ང་རྒྱལ་རྣམ་པ་བདུན་ཏེ། ང་རྒྱལ་དང༌། ཆེ་བའི་ང་རྒྱལ་དང༌། ང་རྒྱལ་ལས་ཀྱང་ང་རྒྱལ་དང༌། ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་དང༌། མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་དང༌། ཅུང་ཟད་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་དང༌། ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །ང་རྒྱལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་ཁེངས་པར་ང་རྒྱལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བྱེ་བྲག་མེད་དོ། །མི་གུས་པ་འབྱུང་བའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །མི་གུས་པ་ནི་བླ་མ་རྣམས་དང་ཡོན་ཏན་ཅན་རྣམས་ལ་འགྱིང་བའོ། །བྱེ་བྲག་གི་མཆན་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་སྨྲས་པ། ང་རྒྱལ་གང་ཞེ་ན། ཆུང་བ་བས་ཀྱང་བདག་ཆེ་བའམ། མཚུངས་པ་དང་མཚུངས་སོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཁེངས་པ་གང་ཡིན་བའོ་ཞེས་བྱའོ། །བདག་ཆེ་སྙམ་པའམ། མཚུངས་པ་ལ་མཚུངས་སོ་སྙམ་པ་གཉི་གར་སེམས་ཁེངས་པ་ཡང་ང་རྒྱལ་ལོ། །ཆེ་བའི་


DTG137_Page_0031
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ང་རྒྱལ་གང་ཞེ་ན། མཚུངས་པ་བས་བདག་ཆ་བའམ། ཆེ་བ་དང་མཚུངས་སོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཁེངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །འདིར་ཡང་མཚུངས་པ་བས་བདག་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའམ། མཚུངས་སོ་སྙམ་པ་གཉི་གར་སེམས་ཁེངས་པ་ཡང་ཆེ་བའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །ང་རྒྱལ་ལས་ཀྱང་ང་རྒྱལ་གང་ཞེ་ན། ཆེ་བབས་ཀྱང་བདག་ཆེའོ་སྙམ་པའི་སེམས་ཁེངས་པ་གང་ཡིན་བའོ། །དགེ་བསྙེན་པས་ནི་དགེ་ཚུལ་ཆེ་ན། དགེ་བསྙེན་དེ་འདི་སྙམ་དུ་དགེ་ཚུལ་བས་ཀྱང་བདག་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཁེངས་བར་བྱེད་པ་འདི་ནི་ང་རྒྱལ་ལས་ཀྱང་ང་རྒྱལ་ཞེས་བྱའོ། །ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་གང་ཞེ་ན། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་རྣམས་ལ་བདག་གམ་བདག་གིར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་ལྟ་བའི་སེམས་ཁེངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་འདུན་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པ་སྟེ། དེ་ལ་འདུན་པས་ནི་མ་འོངས་པའི་ལུས་འདོད་པའི་སྒོ་ནས་ལེན་ཏེ། དེས་མ་འོངས་པའི་ཕུང་པོ་འགྲུབ་པོ། །འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ནི་ད་ལྟར་གྱི་ལུས་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པའི་སྒོ་ནས་ལེན་ཏེ། དེས་ད་ལྟར་གྱི་ཕུང་པོ་མི་འདོར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདི་གཉིས་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དག་དང་ལྡན་པ་ནི་ཕུང་པོ་རྣམས་ཏེ། དེ་ལྟར་བདག་མེད་པའི་ཕུང་པོ་དེ་དག་ལ་བདག་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་རློམ་སེམས་པའམ། བདག་གི་ཕུང་པོའོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེ་ནི་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་གང་ཞེ་ན། གོང་མའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པར་བྱ་བ་མ་ཐོབ་པར་བདག་གིས་ཐོབ་བོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཁེངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །གོང་མའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་བར་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུ་དང༌། བསམ་གཏན་དང༌། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་མ་ཐོབ་པར་བདག་གིས་བརྩལ་འབད་དེ་ཐོབ་བོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཁེངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མིའི་ཆོས་བླ་མ་ནི་ལྟུང་བར་འགྱུར་ཏེ། མངོན་བའི་ང་རྒྱལ་ནི་མ་གཏོགས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཅུང་ཟད་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་གང་ཞེ་ན། ཁྱད་ཆེས་འཕགས་པ་བས་བདག་ཅུང་ཟད་ཅིག་གིས་ཆུང་ངོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཁེངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །མཚུངས་པའམ། ལྷག་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་དུ་རུང་ན་གང་བདག་ཆུང་སྙམ་པ་དེ་ཇི་ལྟར་ང་རྒྱལ་དུ་འགྱུར། སྨྲས་པ། འཇིག་


DTG137_Page_0032
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྟེན་ན་དངོས་པོ་ངན་པ་ལ་ཡང་ཁེངས་པ་མཐོང་སྟེ། ང་ནི་རྒྱལ་བོའི་མི་ཡིན་གྱི་ང་མི་ཕལ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པའོ། །ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་གང་ཞེ་ན། ཡོན་ཏན་མ་ཡིན་པ་དང་ལྡན་པ་ལ་བདག་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཁེངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྫུན་པའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །ཡོན་ཏན་མ་ཡིན་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་བ་དེ་ལ་མི་དགག་པའོ། །ཡོན་ཏན་ནི་སྦྱིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་དག་བདག་ལ་མེད་བཞིན་དུ་བདག་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་ནོ། །ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་ནོ་སྙམ་དུ་གང་སེམས་ཁེངས་པ་ནི་ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །མ་རིག་པ་གང་ཞེ་ན། ལས་དང་འབྲས་བུ་དང་བདེན་པ་དང༌། དཀོན་མཆོག་རྣམས་མི་ཤེས་པ་སྟེ། ཁེང་དུ་མི་ཆུད་པ་དང༌། མངོན་པར་མི་རྟོགས་པ་དང༌། མུན་པ་དང༌། ཀུན་ཏུ་གཏི་མུག་པ་དང༌། མུན་ནག་ཅེས་བྱ་བ་འདི་དག་ནི་མ་རིག་པའི་རྣམ་གྲངས་སུ་གཏོགས་པའོ། །ལས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ་བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དང༌། མི་གཡོ་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། །འབྲས་བུ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །བདེན་པ་ནི་བཞི་སྟེ་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའོ། །དཀོན་མཆོག་ནི་གསུམ་སྟེ། དེ་དག་མི་ཤེས་པ་ནི་མ་རིག་པའོ། །ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ནི་མ་འདྲེས་པའོ། །ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའོ། །ཡང་ན་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་ན་བྱེ་བྲག་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །ལོག་པར་ངེས་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འབྱུང་བའི་བརྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ལོག་པར་ངེས་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཤེས་པའོ། །ཐེ་ཚོམ་ནི་ནེམ་ནུར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་འབྱུང་བ་ནི། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པའོ། །དེའི་རྟེན་བྱེད་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བར་རིག་པར་བྱའོ། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་འདོད་ཆགས་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བ་དང༌། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་མ་རིག་པ་དེ་དག་ནི་མི་དགེ་བའི་རྩ་བ་གསུམ་སྟེ། ཆགས་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་མི་དགེ་བའི་རྩ་བའོ། །ལྟ་བ་གང་ཞེ་ན། ལྟ་བ་ལྔ་སྟེ། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང༌། མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་དང༌། ལོག་པར་ལྟ་བ་དང༌། ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའོ། །


DTG137_Page_0033
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་གང་ཞེ་ན། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་བདག་གམ་བདག་གིར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་ལྟ་བའི་ཤེས་རབ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་པར་འགྱུར་བས་འཇིག་པའོ། །བསགས་པས་ཚོགས་ཏེ། འཇིག་ཚོགས་ནི་མང་པའོ། །དེ་ལ་ལྟ་བ་ནི་བདག་ཕུང་པོ་ལས་གུད་ན་ཡོད་པ་དང༌། ཕུང་པོ་རྣམས་ནི་བདག་གི་ཡིན་པར་ལྟ་བའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་བཤད། སྨྲས་པ། འཇིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་པའི་འདུ་ཤེས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་པའི་འདུ་ཤེས་སྤང་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདིར་ནི་མི་རྟག་པ་འདུས་པ་ཡིན་པས་འདི་ལ་བདག་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །ལྟ་བར་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་གང་ཞེ་ན། དེ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྟག་པའམ་ཆད་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་ལྟ་བའི་ཤེས་རབ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གང་ཡིན་པའོ། །འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་པོར་བྱས་པའོ། །རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐའ་སྟེ། བདག་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་དང༌། རྟག་པ་དང༌། གཙོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལུས་རྣམས་ནི་རྩྭ་དང་འཇིམ་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། འདི་ནི་རྟག་པའི་མཐའ་ཅན་གྱི་མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བའོ། །ཆད་པའི་བདག་ཉིད་ནི་ནང་ན་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་ཡོད་པ་དེ་ཤི་ཕན་ཆད་མེད་དེ། དཔེར་ན་བུམ་པ་ཆག་ནས་ཡང་མི་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །དབུ་མའི་ལམ་གྱིས་ངེས་པར་བྱུང་བའི་བར་དུ་གཅོད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ལོག་པར་ལྟ་བ་གང་ཞེ་ན། རྒྱུའམ་འབྲས་བུའམ་བྱེད་པ་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པ་དང༌། ཡོད་པའི་དངོས་པོ་འཇིག་པའི་ཤེས་རབ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གང་ཡིན་པའོ། །རྒྱུ་ནི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཡན་ལག་ལྔར་འགྱུར་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ནི་མ་རིག་པ་དང༌། སྲིད་པ་དང་ལེན་པའོ། །ལས་ནི་འདུ་བྱེད་དང་སྲིད་པའོ། །ཡང་ན་འདིར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་པའི་བག་ཆགས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀུན་དགའ་བོ་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་གང་མ་འོངས་པ་ན་འབྲས་བུ་འབྱིན་ནུས་པ་དེ་ཡང་སྲིད་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདི་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ནི་རྒྱུ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པའོ། །འབྲས་བུ་ལ་ཡན་ལག་བདུན་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། མིང་དང་


DTG137_Page_0034
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཟུགས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང༌། རེག་པ་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། སྐྱེ་བ་དང༌། རྒ་ཤི་ཞེས་བྱ་བ་རྣམས་སོ། །འདི་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པ་ནི་འབྲས་བུ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པའོ། །ཡང་ན་མདོར་བསྡུ་ན་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་ཡང་མེད་ཉེས་པར་སྤྱད་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་རྒྱུ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པའོ། །ལེགས་པར་སྤྱད་པ་དང་ཉེས་པར་སྤྱད་པའི་ལས་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུ་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་འདི་ནི་མེད་དོ། །འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་མེད་དོ། །ཕ་མེད་དོ། །མ་མེད་དོ། །སེམས་ཅན་འབྱུང་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་གཞན་དུ་འགྲོ་བ་དང༌། འོང་བའི་བྱེད་པ་དང༌། ས་བོན་འདེབས་པའི་བྱེད་པ་དང༌། ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་བྱེད་པ་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡོད་པའི་དངོས་པོ་འཇིག་པའོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་རྒྱུན་གཅོད་པའི་ལས་ཅན་དང༌། མི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དམ་དུ་འཛིན་པའི་ལས་ཅན་དང༌། མི་དགེ་བ་ལ་འཇུག་པའི་ལས་ཅན་དང༌། དགེ་བ་ལ་མི་འཇུག་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་གང་ཞེ་ན། ལྟ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ཉིད་དང༌། དེའི་གནས་ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་མཆོག་དང༌། གཙོ་བོ་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང༌། དམ་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་ལྟ་བའི་ཤེས་རབ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ལྟ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་བཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང༌། ལོག་པར་ལྟ་བ་དང་མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བའོ། །དེའི་གནས་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྟ་བའི་གནས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མཆོག་དང༌། གཙོ་བོ་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང༌། དམ་པར་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཤེས་རབ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལྡན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ལྟ་བ་ངན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེ་ན་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་གང་ཞེ་ན། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་དང༌། དེའི་གནས་ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་འདག་པ་དང༌། གྲོལ་བ་དང༌། ངེས་པར་འབྱིན་པ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་ལྟ་བའི་ཤེས་རབ་ཉོན་


DTG137_Page_0035
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མོངས་བ་ཅན་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་ནི་ལྟ་བ་ངན་བ་སྔོན་དུ་སོང་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་བདུན་སྤངས་པའོ། །བརྟུལ་ཞུགས་ནི་ཁྱི་དང་བ་ལང་གི་བརྟུལ་ཞུགས་དང༌། དབྱུ་གུ་རྩེ་གསུམ་པ་དང་མགོ་འབྲེག་པ་ལ་སོགས་བ་དང། གྲངས་ཅན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི། ཐར་པའི་ལམ་གྱི་རྒྱུ་མ་ཡིན། དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་དང༌། སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་དང༌། མེ་དང་ཆུར་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་མཐོ་རིས་ཀྱི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ན་དེ་དག་ལ་རྒྱུར་ལྟ་བའོ། །དེའི་གནས་ཕུང་པོ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་གནས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོང་དུ་སྨོས་པ་དེས་འདག་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐབས་འདིས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ལས་གྲོལ་བར་འགྱུར་བའོ། །ངེས་པར་འབྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ངལ་བ་འབྲས་བུ་མེད་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ཏེ། ངལ་བ་འབྲས་བུ་མེད་པ་ནི་ངེས་ངེས་པར་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐེ་ཚོམ་གང་ཞེ་ན། བདེན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཡིད་གཉིས་ཟ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ནི་ལས་དང་འབྲས་བུ་དང༌། བདེན་པ་དང༌། དཀོན་མཆོག་རྣམས་ལ་སྦྱར་རོ། །དེ་དག་ལ་ཡོད་དམ་མེད་ཅེས་ཡིད་གཉིས་སུ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་མི་འཇུག་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །དེས་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་མི་འཇུག་པ་སྟེ། ངེས་པ་མ་རྙེད་པས་བར་སྐབས་ནས་མི་རྩོམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་དེ་དག་ལས་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ནི་དུ། ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་ནི་དུ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ལྟ་བ་འོག་མ་གསུམ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་ནི་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོག་པར་ལྟ་བ་དང༌། ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་སྟེ། དེ་དག་ནི་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་ཉིད་དོ། །ལྷག་མ་ནི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་དང་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བ་དང༌། ང་རྒྱལ་དང་མ་རིག་པ་དང༌། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང་མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་དང་སྦྱར་རོ། འདི་དག་གི་རྣམ་གྲངས་ནི་བག་ལ་ཉལ་བ་དང༌། ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་དང༌།


DTG137_Page_0036
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། རྙོག་པ་དང༌། ཆུ་བོ་དང༌། སྦྱོར་བ་དང༌། ཡོན་པོ་དང༌། བསྐུས་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་དག་སྨྲས་པ། ཁྲོ་བ་གང་ཞེ་ན། །འཕྲལ་དུ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ལ་གནས་ཏེ། གང་སེམས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འཕྲལ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བ་སྟེ། དེ་ལ་གནོད་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་དེ་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བའི་ཆར་གཏོགས་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་པའོ། །དབྱིག་པ་དང༌། རྡེག་པ་དང༌། མཚོན་གྱིས་འདེབས་པ་ལ་སོགས་པ་ཉེས་པ་རྩོམ་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཁོང་ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་གུད་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་བརྟགས་པའོ། །ཁོན་དུ་འཛིན་པ་གང་ཞེ་ན། མདུད་པར་འཛིན་པའོ། ཁྲོས་པའི་འོག་ཏུ་ཁོང་ཁྲོ་བའི་ཆར་གཏོགས་པ་ཉིད་མདུད་པར་འཛིན་པ་མི་གཏོང་བའོ། །མི་བཟོད་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ཏེ། མི་བཟོད་པ་ནི་དང་དུ་མི་ལེན་པའོ། །འཆབ་པ་གང་ཞེ་ན། བདག་གི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མ་ཁྱུད་པའོ། །ཡང་དག་བར་བསྐུལ་བ་ན་གཏི་མུག་གི་ཆར་གཏོགས་པས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མཁྱུད་པའོ། །འགྱོད་པས་རེག་པར་མི་གནས་བའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །འདི་ནི་ཆོས་ཉིད་དེ་ཁ་ན་མ་ཐོབ་འཆབ་ན་འགྱོད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེས་ན་རེག་པར་མི་གནས་སོ། །འཚིག་པ་གང་ཞེ་ན། ཚིག་བརླང་པོས་ཞེར་འདེབས་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྲོ་བ་དང་ཁོན་དུ་འཛིན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའོ། །སེམས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་པ་སྟེ། ཚིག་བརླང་བོ་ནི་གཏུམ་ཚིག་གོ །ངག་རྩུབ་མོའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་དང༌། བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་སྐྱེས་པ་འབྱིན་པའི་ལས་ཅན་དང༌། རེག་བར་མི་གནས་པ་འབྱིན་བའི་ལས་ཅན་ནོ། །གཏུམ་ཚིག་དང༌། དག་རྩུབ་མོ་དེ་ནི་ཕན་ཚུན་མཚང་ལ་འདེབས་པའི་ཚུལ་གྱིས་མངོན་སུམ་དུ་སྨྲ་བ་སྟེ། འདི་ཉིད་འཚིགས་པའོ། །ཕྲག་དོག་གང་ཞེ་ན། གཞན་གྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་སེམས་ཁོང་ནས་འཁྲུགས་པའོ། །གཞན་དག་གི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་གཞན་གྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟེ། གཞན་གྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་ལ་རྙེད་པ་


DTG137_Page_0037
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིད་དང༌། བཀུར་སྟི་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པས་མི་བཟོད་པར་བྱས་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཁོང་ནས་འཁྲུགས་པའོ། །ཡིད་མི་བདེ་བས་རེག་པར་མི་གནས་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །སེར་སྣ་གང་ཞེ་ན། སྦྱིན་པ་དང༌། མི་མཐུན་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཀུན་ཏུ་འཛིན་པའོ། །གང་གིས་རྒྱུད་ལས་མ་འགྲོ་ཞིག། ཅེས་བྱ་བ་ནི་སེར་སྣ་སྟེ། རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཆར་གཏོགས་པའི་སེམས་ཀྱི་ཡོ་བྱད་རྣམས་ཀུན་ཏུ་འཛིན་པའོ། །དེ་ཉིད་སྦྱིན་པ་དང་མི་མཐུན་པའོ། །ཡོ་བྱད་བསྙུངས་པ་མ་ཡིན་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ཏེ། ཡོ་བྱད་བསྙུངས་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་སེར་སྣས་མི་ཁོམ་པའི་ཡོ་བྱད་རྣམས་སོགས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སྒྱུ་གང་ཞེ་ན། གཞན་ལ་སླུ་བའི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་སྟོན་པའོ། །རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་ཆགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་འདོད་ཆགས་དང་གཏི་མུག་གི་ཆར་གཏོགས་པས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་སྟོན་པ་སྟེ། ལོག་པར་འཚོ་བའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །གཡོ་གང་ཞེ་ན། བདག་གི་ཉེས་པ་བཅབ་པའི་ལས་ཐབས་བཟུང་སྟེ། སེམས་གྱ་གྱུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རང་གི་ཉེས་པ་རྣམས་ནི་རང་གི་སྐྱོན་ཏེ། རྙེད་བ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་ཆགས་བས་དེ་དག་བཅབ་པར་འདོད་ནས་འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་གི་ཆར་གཏོགས་པས་ཉེས་པ་བྱུང་བ་དེ་ངོས་མི་ཟིན་པར་གཞན་ནས་གཞན་དུ་བརྒྱུད་པར་རིག་བར་བྱའོ། །ཡང་དག་པའི་གདམས་གང་ཐོབ་པའི་བར་དུ་གཅོད་པའི་ལས་བྱས་ཏེ། བདག་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མ་སྨྲས་པས་གདམས་དག་གི་འོས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱགས་པ་གང་ཞེ་ན། བདག་གི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་ཆགས་བའི་རབ་ཏུ་དགའ་བ་སྟེ། སེམས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའོ། །དེ་ནི་རྣམ་པ་དུ་མ་སྟེ། རིགས་དང༌། སྟོབས་དང༌། གཟུགས་དང༌། ཡིད་གཞུངས་པ་དང༌། བློ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་དང༌། དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བདག་གི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གང་ཡང་རུང་བའོ། །ཆགས་པའི་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགའ་བའི་ཡིད་བདེ་བ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱ་དགའ་བའི་བྱེ་བྲག་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཆར་གཏོགས་པའོ། །ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་པའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་སེལ་


DTG137_Page_0038
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །རྣམ་པར་འཚེ་བ་གང་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཐོ་འཚམས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁོང་ཁྲོ་བའི་ཆར་གཏོགས་པ། སྙིང་བརྩེ་བ་མེད་པ་སྙིང་རྗེ་བ་མེད་པའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་ཐོ་འཚམས་པ་ནི་ཐལ་ལྕག་དང་ཁུར་ཚུར་གྱིས་བརྡེག་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་སྟེ། འདི་ནི་དེའི་ལས་ཅན་ནོ། །ངོ་ཚ་བ་མེད་པ་གང་ཞེ་ན། ཁ་ན་མ་ཐོ་བས་བདག་ལ་མི་འཛེམ་པའོ། །ངོ་ཚ་བ་མི་ཤེས་བ་ནི་ངོ་ཚ་མེད་པ་སྟེ། ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་མི་མཐུན་པའི་ཆོས་སོ། །ངོ་ཚ་ཤེས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གི་ཆར་གཏོགས་པའོ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བས་བདག་ལ་མི་འཛེམས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བདག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་ལའོ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ནི་སྡིག་པའོ། །དེས་མི་འཛོམ་པ་ནི་སྡིག་ལ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གྲོགས་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ཁྲེལ་མེད་པ་གང་ཞེ་ན། ཁ་ན་མ་ཐོ་བས་གཞན་ལ་མི་འཛེམ་པའོ། །ཁྲེལ་མེད་པས་ནི་ཁྲེལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྲེལ་ཡོད་པ་དང༌། མི་མཐུན་པའི་ཆོས་ནི་ཁྲེལ་མེད་བའོ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བས་གཞན་ལ་མི་འཛེམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་ནམ་གཞན་རྣམས་ལ་མི་འཛེམ་པར་སྡིག་པ་བྱེད་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གྲོགས་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །རྨུགས་པ་གང་ཞེ་ན། སེམས་ལས་སུ་མི་རུང་བ་སྟེ་བློང་བ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཏི་མུག་གི་ཆར་གཏོགས་པས་སེམས་ལས་སུ་མི་རུང་བའོ། །རྨུགས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གྲོགས་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །རྒོད་པ་གང་ཞེ་ན། སེམས་རྣམ་པར་མ་ཞི་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་པའི་མཚན་མའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཆར་གཏོགས་པས་སེམས་རྣམ་པར་མ་ཞི་བའོ། །སྡུག་པའི་མཚན་མའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་མཐུན་བ་སྟེ། སྔོན་དགོད་པ་དང༌། རྩེ་རྩེ་བརྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཕྱིར་སེམས་རྣམ་པར་མ་ཞི་བར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཞི་གནས་ཀྱི་བར་དུ་གཅོད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །མ་དད་པ་གང་ཞེ་ན། ལས་དང་འབྲས་བུ་དང༌། བདེན་པ་དང༌། དཀོན་མཆོག་རྣམས་ལ་ཡིད་མི་ཆེས་པ་དང༌། སེམས་མ་དང་བ་སྟེ། དད་པའི་


DTG137_Page_0039
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སོ། །གོང་དུ་སྨོས་པའི་ལས་དང་འབྲས་བུ་དང་བདེན་པ་དང༌། དཀོན་མཆོག་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡིད་མི་ཆེས་པ་སྟེ། དེ་ནི་སེམས་མ་དང་བའོ། །ཡིད་མི་ཆེས་པ་ནི་མི་འདོད་པ་སྟེ། དད་བའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སོ། །ལེ་ལོའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །དང་པ་མེད་ན་སྦྱོར་བར་འདུན་པ་མེད་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལེ་ལོ་གང་ཞེ་ན། དགེ་བ་ལ་སེམས་མངོན་པར་སྤྲོ་བ་མེད་པ་སྟེ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དགེ་བ་ལ་སེམས་དད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དེ་ལ་སེམས་མི་སྤྲོ་བ་སྟེ། ཉལ་བ་དང༌། སྙེས་པ་དང༌། འཕྲེས་པའི་བསོད་ཉམས་ལ་བརྟེན་ནས། གཏི་མུག་གི་ཆར་གཏོགས་པ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སོ། །དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་སྦྱོར་བའི་བར་དུ་གཅོད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །བག་མེད་པ་གང་ཞེ་ན། ཆགས་པ་དང་ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་དང་ལེ་ལོ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་གིས་ཉོན་མོངས་པ་ལས་སེམས་མི་བསྲུང་བ་དང༌། དགེ་བ་མི་བསྒོམ་པའོ། །བག་མེད་པ་ནི་འདིར་ཆོས་བཞི་སྟེ། ཆགས་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་དང༌། ལེ་ལོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་དག་གིས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་ན་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ལས་སེམས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་མི་བྱེད་པའོ། །དེ་དག་ལ་གནས་པ་ནི་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྒོམ་པར་མི་བྱེད་པའོ། །མི་དགེ་བ་འཕེལ་བ་དང༌། དགེ་བ་ཡོངས་སུ་འགྲིབ་པའི་རྟེན་བྱེད་བའི་ལས་ཅན་ནོ། །བརྗེད་ངས་བ་གང་ཞེ་ན། དྲན་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཏེ། དགེ་བ་མི་གསལ་བའོ། །དྲན་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་མཚུངས་བར་ལྡན་པའོ། །དགེ་བ་མི་གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པའི་གདམས་ངག་བརྗེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྣམ་པར་གཡེང་བའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །རྣམ་པར་གཡེང་བ་གང་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་གི་ཤས་ཀྱིས་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་པོ་དག་ལ་གང་སེམས་རྣམ་པར་འཕྲོ་བའོ། །དེ་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་སེམས་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང༌། ཕྱི་རོལ་དུ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང༌། ནང་གི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང༌། མཚན་མའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང༌། གནས་ངན་ལེན་གྱིས་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང༌། ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་རྣམ་


DTG137_Page_0040
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་གཡེང་བའོ། །རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་སྟེ། དེ་དག་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ནང་དུ་མཉམ་པར་གཞོག་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱི་རོལ་དུ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ནི་དགེ་བ་ལ་ཞུགས་པ་ན་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ལ་སེམས་རྣམ་པར་འཕྲོ་བ་སྟེ། ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་དགེ་བ་ལ་སྦྱོར་བ་ན། དམིགས་པ་དེ་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ལ་སེམས་འགྲོ་བར་རིག་བར་བྱའོ། །ནང་གི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ནི་དགེ་བ་ལ་ཞུགས་པའི་ཚེ་བྱིང་བ་དང༌། རྒོད་པ་དང༌། རོ་མྱོང་བར་བྱེད་པ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཞུགས་པའི་ཚེ་བྱིང་བ་དང༌། རྒོད་པ་དང༌། རོ་མྱོང་བར་བྱེད་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་ལྟུང་བའི་ཕྱིར་ཉེས་པའོ། །མཚན་མའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་གང་ཞེ་ན། ཕ་རོལ་ཡིད་ཆེས་པར་བྱ་བ་སྔོན་དུ་བཏང་ནས་དགེ་བ་ལ་སྦྱོར་བ་སྟེ། གཞན་གྱིས་བདག་ལ་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པར་ཡིད་ཆེས་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་པའོ། །དེའི་མཚན་མ་ནི་དེའི་རྒྱུ་སྟེ། དགེ་བ་ལ་ཞུགས་པ་དགེ་བ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གནས་ངན་ལེན་གྱིས་རྣམ་པར་གཡེང་བ་གང་ཞེ་ན། ངར་འཛིན་པ་དང༌། ང་ཡིར་འཛིན་པ་དང༌། ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་གྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་ལ་བརྟེན་ནས། དགེ་བ་ལ་ཞུགས་པའི་ཚོར་བ་འབྱུང་ཞིང༌། བྱུང་བ་རྣམས་ལ་ང་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ང་ཡིར་ཞེས་བྱ་བར་འཛིན་ཏེ། འདྲེན་མར་འབྱུང་ཞིང་མཚན་མར་བྱེད་པའོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་གང་ཞེ་ན། ཏིང་ངེ་འཛིན་གཞན་ནམ། ཐེག་པ་གཞན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པའམ། གནས་པར་བྱེད་པ་ན་རྣམ་པར་འཕྲོ་བར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་བར་དུ་གཅོད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ཤེས་བཞིན་མ་ཡིན་པ་གང་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་སྟེ། དེས་ལུས་དང༌། ངག་དང༌། ཡིད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་མི་ཤེས་བཞིན་དུ་འཇུག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ལུས་དང༌། དག་དང༌། ཡིད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་མི་ཤེས་པ་ནི་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལེགས་པར་སོ་སོར་མ་བརྟགས་པར་འཇུག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ལྟུང་བའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། དེ་ལྟར་བྱ་བ་དང༌། མི་བྱ་བ་མི་ཤེས་པས་ཉེས་པ་འབྱུང་ངོ༌། །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །


DTG137_Page_0041
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཞི་གཞན་དུ་ཡང་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨོས་པ་ལ། འགྱོད་པ་གང་ཞེ་ན། ཡིད་ལ་གཅགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨད་པར་བྱས་པ་སྟེ། ངན་པ་བྱས་པའི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ངན་པ་གང་བྱས་པའི་དེ་འདིར་སྦྱར་ཏེ། ཡིད་ལ་གཅགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ནི་ཡིད་ལ་གཅགས་པ་ལ་འགྱོད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་པའི་སེམས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་རྣམ་པར་ཐར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་ན་འབྲས་བུ་ལ་རྒྱུ་གདགས་པ་སྟེ། འདི་ལ་འགྱོད་པའི་འབྲས་བུ་ནི་ཡིད་ལ་གཅགས་པའོ། །དེ་གཉི་ག་ཡང་གཉི་གའི་རྟེན་ཏེ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་སོ་སོའི། གང་དགེ་བ་མ་བྱས་པས་འགྱོད་པ་དེ་ནི་དགེ་བའི་རྟེན་ནོ། །གང་མི་དགེ་བ་བྱས་པས་འགྱོད་པ་དེ་ཡང་དགེ་བའི་རྟེན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་མི་དགེ་བ་གཉི་གའི་རྟེན་དེ་བཟློག་པའོ། །གང་མི་དགེ་བ་མ་བྱས་པས་འགྱོད་པ་དེ་ནི་མི་དགེ་བའི་རྟེན་ཏོ། །དགེ་བ་བྱས་པས་འགྱོད་པ་དེ་ཡང་མི་དགེ་བའི་རྟེན་ཏོ། སེམས་གནས་པའི་བར་དུ་གཅོད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །གཉིད་གང་ཞེ་ན། འཇུག་པ་རང་དབང་མེད་པར་སེམས་སྡུད་པའོ། །གཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ལ་བརྟེན་ནས་གཏི་མུག་གི་ཆར་གཏོགས་པ་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་ཀྱི་སེམས་རང་དབང་མེད་པ་སྐྱེད་དོ། །རང་དབང་མེད་པ་དེ་ནི་སེམས་མངོན་པར་སྡུད་པ་སྟེ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དང༌། དུས་དང་དུམ་མ་ཡིན་པར་ཡང་རུང་སྟེ། སེམས་མངོན་པར་སྡུད་པའོ། །བྱ་བ་ཤོར་བའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །རྟོག་པ་གང་ཞེ་ན། ཀུན་ཏུ་ཆོལ་བའི་རྟེན་གྱི་བརྗོད་པ་སྟེ། སེམས་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གང་སེམས་རྩིང་བའོ། །ཀུན་ཏུ་ཚོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚོར་བར་བྱེད་པའོ། །ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །དེ་ནི་སེམས་བའམ། ཤེས་རབ་ལ་བརྟེན་ནས་གང་སེམས་རྩིང་བ་སྟེ། རགས་པ་བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་དང་ཤིང་རྟ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཛིན་པའོ། །སྤྱོད་པ་གང་ཞེ་ན། སོ་སོར་རྟོགས་པའི་ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་གང་སེམས་ཞིབ་པའོ། །གཞན་ནི་སྔར་སྨོས་པ་དང་སྦྱར་རོ། །སེམས་ཞིབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཉིད་ལ་ཚེས་


DTG137_Page_0042
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སམ་མ་ཚོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་འཛིན་པའོ། །གཉི་ག་ཡང་རེག་པ་དང༌། རེག་པ་མ་ཡིན་པར་གནས་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ཡང་ན་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ལས་ནི་རང་གི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྤོང་བའི་ལས་ཅན་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་གི་གཉེན་པོའི་བར་དུ་གཅོད་པའི་ལས་ཅན་ནོ་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །སེམས་དང་མི་ལྡན་པ་རྣམས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་དག་སྨྲས་པ། སེམས་དང་མི་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་ནི་འདྲི་བ་སྟེ། འདིའི་ལན་བཏབ་པ་ནི། གང་ཟག་གཟུགས་དང་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་གནས་སྐབས་ལ་གདགས་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གཟུགས་ཀྱི་གནས་སྐབས་དང༌། སེམས་ཀྱི་གནས་སྐབས་དང༌། སེམས་ལས་བྱུང་བའི་གནས་སྐབས་ལ་གདགས་ཀྱི། རྫས་སུ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ནི་མ་བཤད་ན་འདི་ཇི་ལྟར་སེམས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ལ་གདགས། སྨྲས་པ། མ་འོངས་པ་ལ་ལྟོས་པ་སྟེ། དེ་ལ་རིག་པའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་མེད་དོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཅིའི་གཟུགས་དང་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཉིད་མི་ལྡན་པ་རྣམས་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་གཞན་ལའམ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཞིག་གམ་ཞེ་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། དེ་ཉིད་དང་གཞན་དུ་མི་གདགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། ཁུ་ཚུར་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་ཁུ་ཚུར་ནི་སོར་མོ་ལས་གཞན་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སོར་མོ་རྣམས་ལས་གཞན་ཡིན་པར་འགྱུར་ན་ནི་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བཟུང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཅི་སྟེ་གཞན་མ་ཡིན་ན་ནི་སོར་མོ་བརྐྱང་བ་རྣམས་ལ་ཡང་བཟུང་བར་འགྱུར་རོ། །བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་མི་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཁུ་ཚུར་ཞེས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ཉིད་དང་གཞན་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་མི་གདགས་བར་འཐད་དོ། །དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། ཐོབ་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་པ་དང༌། སྲོག་གི་དབང་བོ་དང༌།


DTG137_Page_0043
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རིས་མཐུན་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་དང༌། རྒ་བ་དང༌། གནས་པ་དང༌། མི་རྟག་པ་ཉིད་དང༌། མིང་གི་ཚོགས་དང༌། ཚིག་གི་ཚོགས་དང༌། ཡི་གེའི་ཚོགས་དང༌། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་དང༌། དེ་ལྟ་བུའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་དག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལྟ་བུའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་དག་ཅེས་སྨོས་པ་ནི་འཇུག་པ་དང༌། སོ་སོར་ངེས་པ་དང༌། འབྱོར་འབྲེལ་པ་དང༌། མགྱོགས་པ་དང༌། གོ་རིམས་དང༌། དུས་དང༌། ཡུལ་དང༌། གྲངས་དང༌། གྲངས་མེད་པ་དང༌། ཚོགས་པ་སྟེ། དེ་དག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་དེ་དག་ནི་སེམས་དང་འབྲེལ་པ་མ་ཡིན་པའི་བྱེད་པ་ཅན་ཡིན་པས་སེམས་དང་མི་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ལས་བྱུང་བ་བཞིན་དུ་སེམས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་དམིགས་པ་ལ་མི་འཇུག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལ་ཐོབ་པ་གང་ཞེ་ན། རྙེད་པ་དང་ལྡན་པའོ། །གང་སྔོན་མ་ཐོབ་པ་ཐོབ་པ་དེ་ལ་རྙེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བྱེ་བྲག་བསྟན་ཏོ། །ཐོབ་པ་རྣམས་སྐད་ཅིག་ཕྱི་མ་ལ་སོགས་པ་ཡང་མི་འབྲལ་བ་ནི་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཁྱད་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཡང་ས་བོན་དང༌། དབང་དང༌། མངོན་དུ་གྱུར་པ་དང༌། ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲངས་བཞིན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །ས་བོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོབ་པའོ། །དབང་དང་སྔོན་དུ་གྱུར་པ་ནི་ལྡན་པའོ། །འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་གང་ཞེ་ན། དགེ་རྒྱས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་གོང་མའི་མ་ཡིན་བ་འབྱུང་བའི་འདུ་ཤེས་སྔོན་དུ་བཏང་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་བསྟན་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་འགོག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །འདུ་ཤེས་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ནི་འདུ་ཤེས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་སྟེ། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་མངོན་ནོ། །ཡང་ན་བདག་ཉིད་འདུ་ཤེས་མེད་པ་སྟེ། ཀུན་ཏུ་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ནི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དགེ་རྒྱས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་གནས་ཉི་ཤུ་ལ་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་འོག་ན་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོ་བརྒྱད་དེ། མནར་མེད་པ་དང༌། རབ་ཏུ་ཚ་བ་དང༌། ཚ་བ་དང༌། ངུ་འབོད་ཆེན་པོ་དང་ངུ་འབོད་དང༌། བསྡུས་འཇོམས་དང༌། ཐིག་ནག་དང༌། ཡང་སོས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གོ་


DTG137_Page_0044
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རིམས་བཞིན་དུ་གོང་ནས་གོང་དུ་གནས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་གྲང་བའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་བརྒྱད་དེ། ཆུ་བུར་ཅན་དང༌། ཆུ་བུར་རྡོལ་བ་དང༌། སོ་ཐམས་ཐམས་པ་དང༌། ཀྱི་ཧུད་ཟེར་བ་དང༌། ཨ་ཆུ་ཟེར་བ་དང༌། ཨུཏྤལ་ལྟར་གས་པ་དང༌། པདྨ་ལྟ་རགས་པ་དང། པདྨ་ལྟར་གས་པ་ཆེན་པོ་སྟེ། སེམས་ཅན་དེ་དག་ནི་གྲང་བ་དྲག་པོས་ཉེན་ནས་ལུས་དང་སྒྲའི་འགྱུར་བའི་ཚུལ་ལ་མིང་འདི་དག་བཏགས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་འཛམ་བུ་གླིང་གི་འོག་ཏུ་གྲུབ་བོ། །ཉི་ཚེའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་རྣམས་ནི་རང་རང་གི་ལས་ཀྱིས་གྲུབ་པ་དག་སྟེ། མང་པོའམ་གཉིས་སམ་གཅིག་གི་ལས་ཀྱིས་གྲུབ་བ་ཡིན་པས་གནས་མ་ངེས་ཏེ། ཆུ་དང་རི་དང་མྱ་ངན་གྱི་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པའོ། །དུད་འགྲོ་ནི། ཐང་དང་ཆུ་དང༌། ནམ་མཁའི་སྤྱོད་ཡུལ་བ་དེ་དག་གི་གནས་ནི་རྒྱ་མཚོ་སྟེ་དེ་ནས་སོ་སོར་གྱེས་སོ། །ཡི་དགས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ནི་གཤིན་རྗེ་སྟེ། འཛམ་བུའི་གླིང་འདིའི་འོག་ནས་དཔག་ཚད་ལྔ་བ་རྒྱས་ཆོད་པའི་འོག་ན་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་ཡོད་དེ། དེ་དག་གི་རྩ་བའི་གནས་ཏེ། དེ་ནས་སོ་སོར་གྱེས་སོ། །གླིང་བཞིན་ནི་འཛམ་བུའི་གླིང་དང༌། ནུབ་ཀྱི་བ་ལང་སྤྱོད་དང༌། བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་དང། ཤར་གྱི་ལུས་འཕགས་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདོད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེས་པའི་ལྷ་དྲུག་ལ་རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་རྣམས་དང༌། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པ་རྣམས་དང༌། འཐབ་བྲལ་རྣམས་དང༌། དགའ་ལྡན་རྣམས་དང༌། འཕྲུལ་དགའ་རྣམས་དང༌། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་འདོད་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་གཉིས་སྤྲོད་པ་དང༌། འཁྱུད་པ་དང༌། ལག་ཆང་དང༌། འཛུམ་པ་དང༌། ལྟ་བ་ལས་འགྱུར་ཏེ། འདི་ནི་འདོད་ཁམས་སོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཚངས་རིས་དང༌། ཚངས་པའི་མདུན་ན་འདོན་དང༌། ཚངས་ཆེན་ནི་བསམ་གཏན་དང་པོའོ། །འོད་ཆུད་དང༌། ཚད་མེད་འོད་དང༌། འོད་གསལ་ནི་བསམ་གཏན་གཉིས་པའོ། །དགེ་ཆུང་དང༌། ཚད་མེད་དགེ་དང༌། དགེ་རྒྱས་ནི་བསམ་གཏན་གསུམ་པའོ། །སྤྲིན་མེད་དང་བསོད་ནམས་སྐྱེས་དང༌། འབྲས་བུ་ཆེ་དང༌། གནས་དེ་རྣམས་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་གནས་སོ། །གནས་


DTG137_Page_0045
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཙང་མ་ལྔ་པོ་མི་ཆེ་བ་དང༌། མི་གདུང་བ་དང༌། གྱ་ནོམ་སྣང་བ་དང༌། ཤིན་ཏུ་མཐོང་དང༌། འོག་མིན་ཞེས་བྱ་བ་རྣམས་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་པ་སྟེ། འདི་དག་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སོ། །ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་དང༌། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་དང༌། ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་དུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་འདི་ནི་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ཏེ། འདི་དག་ནི་ཁམས་གསུམ་དུ་བལྟའོ། །དེ་ལ་འདི་ནི་དགེ་རྒྱས་ཀྱི་ལྷའི་རིས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ལ། གོང་མའི་འདོད་ཆགས་དད་མ་བྲལ་བའོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གང་གིས་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་འདི་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། འབྱུང་བའི་འདུ་ཤེས་སྔོན་དུ་གཏང་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་བའོ་ཞེས་སྨོས་པའོ། །སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དེ་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་བསྟན་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་འགོག་པའོ། །དེ་དག་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པ་དྲུག་སྟེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། སྣའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། ལྕེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང། ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །བསྟན་པ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དོ། །འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་གང་ཞེ་ན། ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ། སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ལས་གྱེན་དུ་བསྐྱོད་པའི་གནས་པའི་འདུ་ཤེས་སྔོན་དུ་བཏང་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་བསྟན་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་དང༌། བསྟན་པ་རྣམས་ལས་ཀྱང་ཁ་ཅིག་འགོག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །འདི་ལ་འདི་ནི་བྱེ་བྲག་ཡིན་ཏེ། གནས་པའི་འདུ་ཤེས་སྔོན་དུ་བཏང་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་འདི་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པའོ། །བསྟན་པ་རྣམས་ལས་ཀྱང་ཁ་ཅིག་འགོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པ་འགོག་པའོ། །སྔ་མ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའོ། །འགོག་


DTG137_Page_0046
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ནི་ཆོས་འདི་པ་རྣམས་ཀྱི་སྟེ། ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་སྙོམས་པར་འཇུག་པའོ། །དེ་དག་ལ་སོགས་པ་ནི་དེ་དག་གི་ཁྱད་པར་རྒྱས་པའོ། །འདུ་ཤེས་མེད་པ་གང་ཞེ་ན། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་འབྲས་བུ་སྟེ། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁྲོད་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེས་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་བསྟན་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་འགོག་པའོ། །བསྟན་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དགའ་འགོག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །འདུ་ཤེས་མེད་པ་འདི་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་འབྲས་བུའོ། །འབྲས་བུ་ཆེ་བའི་ཕྱོགས་གཅིག་གི་ཁྲོད་ན་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་ལྷ་རྣམས་འཁོད་དེ། བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་དང་མཚུངས་སོ། །སྲོག་གི་དབང་པོ་གང་ཞེ་ན། རིས་མཐུན་པ་རྣམས་སུ་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱིས་འཕངས་པས་གང་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་གནས་པའི་དུས་ངེས་པའོ། །སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱིས་འཕངས་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུན་གཞན་གྱི་མཐུ་ལ་སྲོག་གི་དབང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་དབང་གིས་ཇི་སྲིད་ལས་ཡོད་ཀྱི་བར་དུ་རིས་འདྲ་བའི་རྒྱུན་འཆད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འཆི་བར་མི་འགྱུར་རོ། །རིས་མཐུན་པ་གང་ཞེ་ན། གང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལུས་འདྲ་བའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་རིས་དེ་དང་དེ་དག་ན་སེམས་ཅན་དེ་དང་དེ་དག་གི་ལུས་དང་དབང་པོ་དང་དབྱིབས་དང་གཡོ་བ་དང་ཁ་ཟས་ལ་སོགས་པ་མཐུན་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཕན་ཚུན་དུ་མངོན་པར་དགའ་བའི་འབྲེལ་པའི་རྒྱུའོ། །དེ་ལ་འགྲོ་བ་འདྲ་བ་ནི་འདྲ་བ་སྟེ། ལུས་མཚུངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་འདྲ་བ་ནི་འདྲ་བའོ། །སྐྱེ་བ་གང་ཞེ་ན། རིས་མཐུན་པར་གང་འདུ་བྱེད་རྣམས་མ་བྱུང་བ་ལས་བྱུང་བ་གང་ཡིན་པའོ། །རིས་འདྲ་བ་ནི་མཐུན་པའོ། །དེར་འདུ་བྱེད་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མ་བྱུང་བ་ལས་ནུར་ནུར་པོ་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་ལ་སྐྱེ་བ་ཞེས་གདགས་སོ། །རྒ་བ་གང་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་དེ་དག་གི་རྒྱུན་གཞན་དུ་གྱུར་པའོ། །འདུ་བྱེད་བྱུང་བ་དེ་དག་གི་ནུར་ནུར་པོ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་རྣམས་ལ་རྒ་བ་གདགས་སོ། །གནས་པ་གང་ཞེན། དེ་ལྟར་དེ་དག་རྒྱུན་རྒྱུད་ཆགས་པའོ། །འདུ་བྱེད་


DTG137_Page_0047
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འབྱུང་བ་དེ་དག་གི་སྐད་ཅིག་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པ་མ་ཤིའི་བར་དུ་ངེས་པར་གནས་པ་ལ་གནས་པ་གདགས་སོ། །མི་རྟག་པ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་དེ་དག་གི་རྒྱུན་འཆད་པའོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པ་ངེས་པར་འབྱུང་བར་གང་ཤིན་ཏུ་རྒྱུད་ཆད་པ་དེ་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་འཆི་བ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། རྒ་བ་དང་གནས་པའི་དུས་ན་སྐད་ཅིག་མ་འཆི་བ་དང༌། ཕུང་པོ་ཞིག་སྟེ་རྒྱུན་འཆད་པའི་འཆི་བའོ། །བཞི་པོ་དེ་དག་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམས་སོ། །མིང་གི་ཚོགས་གང་ཞེ་ན། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་མིག་གི་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཚིག་གི་ཚོགས་གང་ཞེ་ན། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཀྱེ་མ་འདུ་བྱེད་མི་རྟག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཇི་ཙམ་གྱིས་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དོན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་སྟེ། གང་གིས་ཕྱེད་པ་དང་ཡོན་ཏན་དང༌། དུས་ཀྱི་འབྲེལ་པའི་ཁྱད་པར་རྣམས་རྟོགས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ལྟ་སྟེ་བུམ་པ་བྱས་ཞེས་བྱ་བའི་དག་འདིས་ནི་བྱེད་པའི་འབྲེལ་པའི་ཁྱད་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ། །ལྷ་སྦྱིན་ནག་པོ་དཀར་པོ་སྡོ་བ་སངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་འབྲེལ་པའི་ཁྱད་པར་རོ། །ལྷ་སྦྱིན་འཚེད་དོ་འཚེད་བར་འགྱུར་རོ། །བཙོས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་དུས་ཀྱི་འབྲེལ་བའི་ཁྱད་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་རང་གི་མཚན་ཉིད་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བྱེད་པ་དང་ཡོན་ཏན་དང་དུས་ཀྱི་འབྲེལ་བའི་ཁྱད་པར་བརྗོད་པའི་ཚིག་ཅེས་བྱའོ། །ཡི་གེའི་ཚོགས་གང་ཞེ་ན། ཡི་གེ་རྣམས་ཏེ་དེ་གཉི་ག་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཉི་ག་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཁྱད་པར་རོ། །གསལ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བརྗོད་པ་ཡང་དེ་དག་ཡིན་ཏེ། མིང་དང་ཚིག་ལ་བརྟེན་ནས་དོན་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མིང་ནི་མིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཚིག་ནི་མིག་མི་རྟག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་གཉི་ག་ལ་བརྟེན་ནས་དོན་གྱི་རང་བཞིན་དང༌། བྱེ་བྲག་ཅེས་བྱ་བ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་པའོ། །


DTG137_Page_0048
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡི་གེ་ཡང་རྣམ་གྲངས་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཨ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་རྣམ་གྲངས་གཞན་གྱིས་བརྗོད་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཨ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་རིག་པར་བྱའོ། །སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། འཕགས་པའི་ཆོས་རྣམས་མ་ཐོབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དག་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཐག་རིང་དུ་ལོག་པ་དེ་དག་འཕགས་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་གི་ཆོས་རྣམས་མ་ཐོབ་པའོ། །འཕགས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་དང༌། འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཡིན་ན། དེ་དག་གང་གིས་མ་ཐོབ། སྨྲས་པ། བྱེ་བྲག་ཏུ་མ་ཕྱེ་བས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མ་ཐོབ་ཅེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །མ་ཐོབ་པ་ནི་འདིར་ཐོབ་པ་མེད་པར་བལྟའོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་འོག་ཏུ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་སྨྲས་པ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དམིགས་པ་རྣམ་པར་རིག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དམིགས་པ་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་སྟེ། གཟུགས་དང་སྒྲ་དང་དྲི་དང་རོ་དང༌། རེག་བྱ་དང༌། ཆོས་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་སྟེ་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །དེ་དག་ཀྱང་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་གོ །དེ་ལ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། མིག་ནི་རྟེན། གཟུགས་ནི་དམིགས་པ་སྟེ། སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པའོ། །རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། རྣ་བ་ནི་རྟེན། སྒྲ་ནི་དམིགས་པ་སྟེ། སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པའོ། །སྣའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། སྣ་ནི་རྟེན། དྲི་ནི་དམིགས་པ་སྟེ། སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པའོ། །ལྕེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། ལྕེ་ནི་རྟེན། རོ་ནི་དམིགས་པ་སྟེ། སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པའོ། །ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། ལུས་ནི་རྟེན། རེག་བྱ་ནི་དམིགས་པ་སྟེ། སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པའོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། ཡིད་ནི་རྟེན། ཆོས་ནི་དམིགས་པ་སྟེ། སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པའོ། །རྣམ་གྲངས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདི་སྐད་བརྗོད་དོ། །སེམས་དང་ཡིད་ཀྱང་དེ་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་གྲངས་ཀྱི་དོན་ནོ། །སྣ་ཚོགས་པ་དང་ཡིད་


DTG137_Page_0049
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྟེན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་སྣ་ཚོགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཏེ། སྣ་ཚོགས་པ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་དུ་མའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་པ་རྣམས་ལ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་སྙེད་དེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེའི་ཕྱིར་དེའི་དབང་པོ་ལས་བྱུང་ནས་ཡུལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དབང་པོ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་རྟེན་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་ཡིན་ལ་གནས་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། དྲུག་པོ་འགག་མ་ཐག་པ་ཡི། །རྣམ་ཤེས་གང་ཡིན་དེ་ཡིད་དོ། །ཞེས་བཤད་པ་སྟེ། གང་དང་གང་འགགས་མ་ཐག་པ་དེ་ལ་ཡིད་ཅེས་བྱའོ། །དཔེར་ན་བུ་དེ་ཉིད་གཞན་གྱི་ཕ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། འབྲས་བུ་དེ་ཉིད་གཞན་གྱི་ས་བོན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་འབྲས་བུ་དྲུག་པོ་དེ་དག་ཉིད་འགགས་པ་ན་གང་གི་ཚེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་བྱུང་བའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་རྟེན་བྱེད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་ལ་སེམས་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དངོས་སུ་ན། སེམས་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བར་བལྟའོ། །དངོས་སུན་སེམས་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་མ་ཡིན་པར་ཅི་མངོན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་འདི་ནི་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ས་བོན་བསགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ནི་རྐྱེན་བཞིས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལ་རྒྱུའི་རྐྱེན་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་པའི་བག་ཆགས་རྣམས་སོ། །བདག་པོའི་ཀྱེན་ནི་དབང་པོ་དྲུག་པོ་རྣམས་སོ། །མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ནི་ཡོད་དོ། །དམིགས་པའི་རྐྱེན་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་འབྱུང་བའི་གོ་རིམས་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་བརྟེན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་བརྟེན་ནས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་ངོ༌། །བྱུང་མ་ཐག་ཏུ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡུལ་རྣམས་ལ་རྟོག་གོ །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་འབྱུང་


DTG137_Page_0050
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དོ། །དེ་ལ་བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དང༌། མི་གཡོ་བའི་མཚན་ཉིད་འདུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ལས་འབྱུང་ངོ༌། །འདུ་བྱེད་ནི་འདིར་སེམས་པར་བལྟའོ། །སྐྱེས་པའི་ལས་དེ་འགགས་པ་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བག་ཆགས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་ཀུན་གཞི་རྣམ་བར་ཤེས་པ་ལ་བག་ཆགས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་ཐམས་ཅད་གོང་ནས་གོང་དུ་སོགས་པ་ས་སེམས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་དག་ཀྱང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། འབྲས་བུ་ཞེས་བྱའོ། །རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བག་ཆགས་སོ། འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྟེ། སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱིས་སྐྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ལྟར་གཅིག་གི་རྒྱུ་ལས་གཅིག་འབྱུང་བར་བལྟའོ། །དཔེར་ན་མར་མེ་འབར་བ་དང༌། རས་ཚིག་པར་བྱེད་པ་འབྱུང་བ་ཕན་ཚུན་དུས་མཉམ་པ་དང༌། མདུང་ཁྱིམ་དུས་གཅིག་བ་གཅིག་གིས་གཅིག་བརྟེན་ཏེ་མི་འགྱེལ་བ་ལྟར་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དམིགས་པ་ནི་གང༌། རྣམ་པ་ནི་གང་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དེ་ཡང་དམིགས་པ་དང༌། རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ཡང་ཅི་དགེ་བའམ། མི་དགེ་བ་ཞིག་སྨྲས་པ། མ་ཡིན་ཏེ། རིགས་གཅིག་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྐད་ཅིག་པའམ། སྐད་ཅིག་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། རྒྱུན་ཆགས་པར་འཇུག་པའོ། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྐད་ཅིག་མ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རང་བཞིན་གཅིག་པ་དེ་ཡོད་པར་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། ལུང་དང་རིགས་པ་ལས་ཏེ། ལུང་གི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་མངོན་པའི་མདོ་ལས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསུངས་པ། ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་དབྱིངས། །ཆོས་རྣམས་


DTG137_Page_0051
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀུན་གྱི་གནས་ཡིན་ཏེ། །དེ་ཡོད་པས་ན་འགྲོ་ཀུན་དང༌། །མྱ་ངན་འདས་པའང་ཐོབ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱའོ། །རིགས་པ་ནི། འདི་ལྟར་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་པ་རྣམས་ལས་ལངས་ནས་ཡུལ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བ་དང་དམིགས་པའི་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ན། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་འགག་གོ །དེ་བཞིན་དུ་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་པ་པ་ལས་ལངས་ནས་ཡང་ཡུལ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བ་གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་སྐབས་དང་སྦྱར་ཏེ། དེའི་རྒྱུ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་པའི་བག་ཆགས་སོ། །དམིགས་པའི་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དམིགས་པ་ནི་ཡུལ་དྲུག་སྟེ། གཟུགས་དང༌། སྒྲ་དང༌། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་བྱ་དང༌། ཆོས་ཞེས་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁས་མི་ལེན་ན་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་རྒྱུ་གང་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར། དེ་ལྟ་བས་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །རྣམ་པ་གཞན་དུ་འཇུག་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པས་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་བྱུང་བ་ན། གང་ལས་བྱུང་བ་དེ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཆད་ནས་ཡང་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་པ་དང༌། བརྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་དུས་ན་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྒྱུན་ཆད་པ་རྣམས་གང་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དེ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །འཁོར་བར་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འཁོར་བ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་སྟེ། དེ་དག་གི་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པ་ནི་འོང་བ་དང་འགྲོ་བའི་དངོས་པོའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་ལུས་ཀྱི་རྒྱུའི་བྱེ་བྲག་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་


DTG137_Page_0052
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིད་ནི་ས་བོན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞི་ཉིད་དང༌། ལུས་ཀྱི་ཀུན་གཞི་དང་རྒྱུ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ས་བོན་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་དེ་ལ་གནས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་དེ་དེ་དག་ལ་རྒྱུའི་དངོས་པོར་གནས་པའོ།། ལུས་ལ་གནས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ལུས་ལ་གནས་པ་དེ། དེའི་ཕྱིར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་དེ་ཡིན་ཏེ། ལུས་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་ལས། ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཟབ་ཅིང་ཕྲ། །ས་བོན་ཐམས་ཅད་ཆུ་བོ་བཞིན་དུ་འབབ། །བདག་ཏུ་རྟོག་པར་གྱུར་ན་མི་རུང་ཞེས། །འདི་ནི་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་ངས་མ་བསྟན། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེའི་ཕྱིར་ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལེན་པ་དང༌། ལུས་ཐམས་ཅད་ལེན་པའི་གནས་ཡིན་པ་དང༌། ལུས་ལེན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་དེས་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་དག་ཟིན་ན་ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུ་མི་འཆི་བར་གནས་སོ། །ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ན། ཡང་དེ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་དང༌། ལེན་པས་ལུས་ཟིན་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། ལུས་ལེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྨོས་སོ། །དངོས་སུ་ན་ཡིད་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་དམིགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བདག་ཏུ་དམིགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ནི་རྟག་ཏུ་རློམ་སེམས་བའི་བདག་ཉིད་དེ། རྟག་ཏུ་བདག་ཏུ་རྨོངས་པ་དང༌། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང༌། བདག་ཏུ་ང་རྒྱལ་བ་དང༌། བདག་ཏུ་འཆག་པ་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བཤད་དེ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ལ་ཡང་འབྱུང་ངོ༌། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། རིགས་གཅིག་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྒྱུན་ཆགས་པར་འཇུག་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐད་ཅིག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ནི་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་


DTG137_Page_0053
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་ཡང། དགྲ་བཅོམ་པ་དང་འཕགས་པའི་ལམ་དང༌། འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་དུས་མ་གཏོགས་སོ། །འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་དུས་དང་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་དུས་ན་བག་ཆགས་སྐྱེད་ནས་འགག་གོ །ལངས་ནས་ཡང་ས་བོན་དེ་ལས་འབྱུང་ངོ༌། །དགྲ་བཅོམ་པའི་དུས་ན་ཡོངས་སུ་འགག་གོ །དེ་ལྟར་ན་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང༌། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ཞེས་བྱ་བ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། སྨྲས་པ། སྤུངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྤུངས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། འདིར་སྨྲས་པ་དུས་དང༌། རྒྱུད་དང༌། རྣམ་པ་དང༌། འགྲོ་བ་དང༌། ཡུལ་ཐ་དད་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མདོར་བསྡུས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྤུངས་པའི་དོན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དུས་ཐ་དད་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་སོ་སོར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསྡུ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་འདས་པའི་གཟུགས་ནི་འདས་པའི་དུས་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་སྤྱད་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བའི་གཟུགས་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ཏེ། རྒྱུ་ནི་སྤྱད་ཟིན་ལ་འབྲས་བུ་ནི་སྤྱད་མ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་འོངས་པའི་གཟུགས་ནི། མ་འོངས་པའི་དུས་ཏེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་སྤྱད་མ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོའི་རྒྱུད་དེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་བསྡུ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །རྣམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱའོ། །འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བ་ལྔ་སྟེ། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང༌། ཡི་དྭགས་དང༌། དུད་འགྲོ་དང༌། མི་དང༌། ལྷའི་འགྲོ་བ་རྣམས་སོ། །ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་འགྲོ་བ་ནི། ལྷ་དང་ཡི་དྭགས་ཀྱི་འགྲོ་བར་འདུས་པའི་ཕྱིར་གུད་དུམ་སྨོས་སོ། །འགྲོ་བ་འདི་དག་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ཡོད་པ་དེ་


DTG137_Page_0054
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དག་ནི་འགྲོ་བ་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡུལ་ཐ་དད་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་ནུབ་ཀྱི་བ་ལང་སྤྱོད་ལ་སོགས་པས་ཐ་དད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་དུ་མ་མདོར་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཕུང་པོའི་དོན་དེ་སྐད་བརྗོད་ཅེ་ན། འཇིག་རྟེན་ན་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་གང་དུ་མ་ཟླུམ་པ་དེ་ལ་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འབྲུའི་ཕུང་པོ་བཞིན་ནོ། །ཕུང་པོ་རྣམས་ནི་བཏགས་པའི་ཡོད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་ནི་མིག་གི་སྐྱེ་མཆེད་ནས། ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་བར་དུའོ། །མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བཤད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་སྐད་དུ་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོར་གང་མིག་ལ་སོགས་པ་དབང་པོ་ལྔ་བསྟན་པ་དེ་དག་ཉིད་མིག་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་ཉིད་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ཡུལ་ལྔ་བསྟན་པ་དེ་དག་ནི་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ནས། རེག་བྱའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་བར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་ལྔར་བལྟ་བར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དར་རེག་བྱའི་སྐྱེ་མཆེད་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་གང་ཡིན་པ་དང༌། འཇམ་པ་ལ་སོགས་པ་རེག་བྱའི་ཕྱོགས་གཅིག་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་རེག་བྱ་རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་པོ་དེ་དག་ནི་རེག་བྱའི་སྐྱེ་མཆེད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་གང་གོང་དུ་བཤད་པ་དེ་ཉིད་ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ནི་གང་ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་དང༌། འདུས་མ་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་སྐད་དུ། ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ནི་རྫས་བརྒྱད་པོ་སྟེ། ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་དང༌། འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང༌། འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང༌། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་དང༌། ནམ་མཁའ་དང༌། སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་དང༌། སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པའི་འགོག་པ་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཕུང་པོ་གསུམ་དང༌། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འདུས་མ་བྱས་མ་བཤད་པས་འདིར་སྨྲས་


DTG137_Page_0055
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ། འདུས་མ་བྱས་གང་ཞེ་ན། ནམ་མཁའ་དང༌། སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པའི་འགོག་པ་དང༌། སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་རྐྱེན་རྣམས་ལས་མ་བྱུང་བ་དེ་ནི་འདུས་མ་བྱས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །བཟློག་པ་ནི་འདུས་བྱས་སོ། །དེ་ལ་ནམ་མཁའ་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་ཀྱི་གོ་འབྱེད་པའོ། །འདིའི་ནང་དུ་དངོས་པོ་ཤིན་ཏུ་སྣང་བས་ནམ་མཁའ་སྟེ། དེ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་གོ་འབྱེད་པ་ཙམ་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པའི་འགོག་པ་གང་ཞེ་ན། གང་འགོག་པ་བྲལ་བ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ནི་གང་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོ་མེད་པར་ཕུང་པོ་རྣམས་གཏན་དུ་མི་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སོ་སོར་བརྟགས་པ་མེད་པ་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པའོ། །གང་དེས་འགོག་པ་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པས་འགོག་པ་སྟེ། བློ་སྔོན་དུ་མ་བཏང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ལྟ་སྟེ། ཡུལ་གཅིག་ལ་བློ་གཏད་པ་ན་དེའི་ཚེ་དེ་ལས་གཞན་པ་ཡུལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འགགས་ན་རྟེན་དེ་དང་དམིགས་པ་ལ་རག་ལས་ཏེ་སྐྱེ་བའི་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་འོངས་པ་རྣམས་རྒྱུ་དང་དམིགས་པ་དང་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཚོགས་སུ་ཟིན་ཀྱང་བཞི་པ་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པའི་འགོག་པ་སྟེ། དེ་ནི་བྲལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་ཕུང་པོ་རྣམས་གཏན་དུ་མི་སྐྱེ་བར་བལྟ་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔའི་ཡུལ་ནི་དེ་ལྟར་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་དག་འདས་པའི་ཡུལ་ལ་དམིགས་པར་མི་ནུས་སོ། །སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་གང་ཞེ་ན། གང་འགོག་པ་དེ་ནི་བྲལ་བ་སྟེ། དེ་ནི་གང་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོས་ཕུང་པོ་རྣམས་གཏན་དུ་མི་སྐྱེ་བའོ། །སོ་སོར་བརྟགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབད་པས་གྲུབ་པའི་ཤེས་རབ་སྟེ། དེས་བདེན་པ་བཞི་ལ་སོ་སོར་རྟོག་གོ །ཡང་ན་སོ་སོར་རང་གི་བདེན་པ་སོ་སོར་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པ་ནི། སོ་སོར་བརྟགས་པ་སྟེ། མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེས་ཐོབ་པའི་འགོག་པ་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པའོ། །ཡང་ན་སོ་སོར་


DTG137_Page_0056
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྟོགས་པ་ཉིད་སོ་སོར་བརྟགས་པ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གོ །དེས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་སྟེ། ཐོབ་པའི་སྒྲ་ནི་ཚིག་པར་མི་མངོན་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་གླང་དང་ལྡན་པའི་ཤིང་རྟ་ལ་གླང་གི་ཤིང་རྟ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་ཏེ། ལྡན་པའི་སྒྲ་མི་མངོན་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་རྣམས་དང་བྲལ་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་གང་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོས་མི་སྐྱེ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །ཐར་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཐོབ་ན་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་གཏན་དུ་མི་སྐྱེ་སྟེ། ངེས་པར་འགོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། གང་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དང༌། ཆོས་བདག་མེད་པ་ཉིད་དོ། །གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་དེ་དག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །ཆོས་བདག་མེད་པ་ཇི་ལྟར་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འགྱུར། འདི་ལྟར་སྣམ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་རྣམ་པར་སྤྱད་ན་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མི་གནས་སོ། །ཇི་ལྟར་སྣམ་བུ་སྣམ་བུའི་ངོ་བོར་མ་གྲུབ་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་སྐུད་པ་ཡང་རྒྱུ་སྐུད་པའི་ངོ་བོར་མ་གྲུབ་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆ་ཤས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆ་ཤས་རྣམས་ཀྱང་ཆ་ཤས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོར་མ་གྲུབ་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཉག་མའི་ཆའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉག་མའི་ཆ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་བལྟའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྐྱེ་མཆེད་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་སྒོའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་པོ་དེ་དག་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པའི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་སྐྱེ་བའི་སྒོར་གྱུར་པ་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་མཆེད་ཅེས་བྱའོ། །ངེས་པའི་ཚིག་ཏུ་ན་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྐྱེ་བ་མཆེད་པར་བྱེད་པས་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །མཆེད་པ་ནི་རྒྱས་པ་སྟེ། རྒྱས་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་དག་སྨྲས་པ། མིག་གི་ཁམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བའོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་ཁམས་དང་གཟུགས་ལ་


DTG137_Page_0057
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོགས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་སྐད་དུ་གང་དག་མིག་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ལྔ་དང༌། གང་ཡང་ཡུལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་སྐྱེ་མཆེད་དུ་བསྟན་པ་དེ་དག་ཉིད་མིག་ལ་སོགས་པའི་ཁམས་དང༌། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཁམས་སུ་བལྟ་བར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །སོགས་པ་སྨོས་པས་ནི་རྣ་བ་དང་སྣ་དང༌། ལྕེ་དང་ལུས་ཞེས་བྱ་བ་བསྡུའོ། །ཡུལ་རྣམས་ལ་ཡང་སྒྲ་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱ་ཞེས་བྱ་བའི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་བསྡུའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དྲུག་པོ་འདི་དག་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་བརྟེན་ཏེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པ་རྣམ་པར་རིག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་སྐད་དུ་མིག་དང༌། རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་དང༌། ཡིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཁམས་རྣམས་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དྲུག་གི་རྟེན་ཡིན་ལ། ཕྱི་རོལ་གྱི་ཁམས་དྲུག་གཟུགས་དང༌། སྒྲ་དང༌། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་བྱ་དང༌། ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པར་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་དྲུག་པ་གཉིས་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དྲུག་འབྱུང་ངོ་ཞེས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །ཡིད་ཀྱི་ཁམས་ཞེས་སྨོས་པ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་ལས་ཀྱི་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་ཞེས་བྱ་བ་གུད་ན་ཡོད་དམ་སྨྲས་པ། གཞན་གང་ཡང་མེད་དེ། དེ་དག་ཉིད་འགག་མ་ཐག་པ་སྟེ། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དྲུག་གི་རྒྱུར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་སྐྱེད་པ་ལ་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་དུ་ན་ནི་གཅིག་གི་ནང་དུ་གཅིག་འདུས་པའི་ཕྱིར་ཁམས་བཅུ་བདུན་ནམ་ཁམས་བཅུ་གཉིས་སུ་འགྱུར་རོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ལྔའི་རྟེན་ནི་མིག་དང༌། རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པ་གང་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བའི་གནས་གང་ཡང་མེད་པས། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པའི་རྟེན་བསྟན་པ་དང༌། ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་དུ་བསྐང་བའི་ཕྱིར་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་འདོད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཁམས་བཅུ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་


DTG137_Page_0058
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་ཁམས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོའོ། །དེ་ཉིད་སྐྱེ་མཆེད་རྣམ་པར་གཞགས་པ་ན་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་སྟེ། མིག་དང༌། རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་དང༌། གཟུགས་དང༌། སྒྲ་དང༌། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་བྱའི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཁམས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེར་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་གཟུགས་སོ། །དེ་དག་ཉིད་ཁམས་བཅུ་གཅིག་ཏུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། མིག་གི་ཁམས་ནས་རེག་བྱའི་ཁམས་ཀྱི་བར་དུའོ། །དེ་ལྟར་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་རྣམ་པར་དབྱེའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། སེམས་ཀྱི་ཁམས་བདུན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོའོ། །དེ་ཉིད་སྐྱེ་མཆེད་རྣམ་པར་གཞག་པ་ན་ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །སེམས་ཀྱི་ཁམས་བདུན་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དང༌། རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དང༌། སྣའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དང༌། ལྕེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དང༌། ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་ཁམས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་སོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་ཡང༌། ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གཞན་ཕུང་པོ་གསུམ་པོ་གང་ཡིན་པ་ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ཕྱོགས་གཅིག་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང། འདུས་མ་བྱས་རྣམ་པ་བཞི་པོ་ནམ་མཁའ་དང༌། སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པའི་འགོག་པ་དང༌། སོ་སོར་བརྟགས་བའི་འགོག་པ་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། དེ་ལྟར་རྫས་བརྒྱད་པོ་འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དག་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་དང༌། ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཁམས་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། བྱེད་པ་མེད་ལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པའོ། །བྱེད་པ་མེད་པ་ནི་མིག་གི་ཁམས་གང་གི་ཚེ་མིག་གི་ཁམས་གཞན་སྐྱེད་པ་དེའི་ཚེ་དེ་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་མིག་གི་ཁམས་


DTG137_Page_0059
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྐྱེད་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་པའོ། །ཁམས་བཅུ་བདུན་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་བཤད་ཅེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཕུང་པོ་ལས་གུད་ན་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་དང༌། ཁམས་རྣམས་མེད་དོ། དེའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་བཤད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ། སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་བཤད་པར་མི་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ལ་སྨྲས་པ། བདག་ཏུ་འཛིན་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་གཉེན་པོར་བྱ་བ་ཉིད་དེ། བདག་ཏུ་འཛིན་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་གཅིག་པུར་འཛིན་པ་དང༌། ཟ་བར་འཛིན་པ་དང་བྱེད་པར་འཛིན་པའོ། །གཅིག་པུར་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ལ་རིལ་པོར་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་དོན་གང་ཡིན་པའོ། །ཟ་བར་འཛིན་པ་ནི་གང་ཡུལ་ལ་སྤྱོད་པ་དེ་ལ་བདག་ཡིན་པར་འཛིན་པའོ། །བྱེད་པར་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་བྱེད་བ་དང་ལྡན་པས་བྱེད་པ་དེ་བདག་ཅེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་རྣམ་པ་གསུམ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་ཕུང་པོ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཁམས་བཤད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ལ་གཟུགས་ཅན་དུ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲི་བའོ། །གང་དག་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་གི་ཁམས་ནས་རེག་བྱའི་ཁམས་ཀྱི་བར་དུའོ། གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་དུ་ཞེ་ན། ལྷག་མ་རྣམས་སོ་བྱ་བ་ནི་བརྒྱད་དེ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ནས་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གི་བར་དུའོ། །ཁམས་བཅྭ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ལ་བསྟན་དུ་ཡོད་པ་དུ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲི་བའོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་གཅིག་སྟེ། ཡུལ་བསྟན་དུ་ཡོད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་བསྟན་དུ་ཡོད་པ་སྟེ། འདི་ནི་འདི་ནའོ། །ཕ་བི་ནི་ཕ་བི་ནའོ་ཞེས་བསྟན་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁམས་བཅུ་བདུན་ནི་བསྟན་དུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་པ་དེ་དག་ལ་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་དུ་ཞེ་ན། གཟུགས་ཅན་བཅུ་སྟེ། གང་ལ་གང་ཐོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་ལ་མི་འཇུག་པའོ། །གཟུགས་ནི་མིག་ལ་ཡང་ཐོགས་ཏེ། དབང་པོ་གཞན་གྱི་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོར་མི་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་


DTG137_Page_0060
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཞན་བརྒྱད་ལ་ཡང་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རྣ་བ་ནས་རེག་བྱའི་བར་དུའོ། །གཞན་ནི་ཐོགས་པ་མེད་པ་སྟེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་བར་དུའོ། །ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དུ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲི་བའོ། བཅོ་ལྔ་ནི་ཟག་བ་དང་བཅས་པའོ། །ཐ་མ་གསུམ་གྱི་ཆ་ནི་ཐ་མར་བསྟན་པས་ཐ་མ་སྟེ། ཡིད་ཀྱི་ཁམས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་སོ། །དེ་དག་གི་ཕྱོགས་གཅིག་ནི་ཟག་པ་མེད་པ་སྟེ། འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱའོ། །ཁམས་བཅོ་ལྔ་ནི་མིག་གི་ཁམས་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང༌། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ནས། དེ་བཞིན་དུ་ལུས་ཀྱི་ཁམས་དང༌། རེག་བྱའི་ཁམས་དང༌། ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ཀྱི་བར་དུའོ། །ཟག་པ་དང་ལྷན་ཅིག་བྱུང་བས་ཟག་པ་དང་བཅས་པའོ། །ཟག་པ་རྣམས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ཇི་ལྟར་ཟག་པ་རྣམས་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དེ་དག་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བའི་མངོན་སུམ་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་ལ་བརྟེན། གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་སྟེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་མྱོང་བའི་གཟུགས་རྣམས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་རྟོག་གོ །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་འབྱུང་ངོ༌། །ལྷག་མ་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཟག་པ་མེད་པ་དུ་ཞེ་ན། ཐ་མ་གསུམ་གྱི་ཆའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་དང༌། དེ་གསུམ་གྱི་ཆ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་སྟེ། འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་གང་གི་ཚེ་དེ་དག་འཕགས་པའི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ཟག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ལ་འདོད་པ་དང༌། རབ་ཏུ་ལྡན་པ་དུ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་འདྲི་བའོ། །འདོད་པ་དང༌། རབ་ཏུ་ལྡན་པ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ལྡན་པ་ནི་ཟིན་པ་སྟེ། རབ་ཏུ་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཐམས་ཅད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོ་བརྒྱད་དོ། །གཟུགས་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པ་དུ་ཞེ་ན། བཅུ་བཞི་སྟེ། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེའི་རྣ་


DTG137_Page_0061
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་ཤེས་པ་མ་གཏོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་སྐད་དུ་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ན་དྲིའི་ཁམས་དང༌། རོའི་ཁམས་མེད་དེ། དེ་དག་ཁམ་གྱིས་ཟ་བའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དྲི་དང་རོ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་འཛིན་པའི་སྣ་དང༌། ལྕེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ཡང་མེད་དོ། །ལྷག་མ་བཅུ་བཞི་ནི་ཡོད་དོ། །གཟུགས་མེད་པ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པ་དུ་ཞེ་ན། ཐ་མ་གསུམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་སོ། །མི་ལྡན་པ་དུ་ཞེ་ན་གསུམ་གྱི་ཆའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དག་ཟག་པ་མེད་པའོ། །འདིར་ཕུང་པོར་བསྡུས་པ་དུ་ཞེ་ན། འདུས་མ་བྱས་མ་གཏོགས་པའོ། །ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོར་བསྡུས་པ་དུ་ཞེ་ན། གང་དག་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་སོ། །དགེ་བ་དུ་མི་དགེ་བ་དུ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དུ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲི་བའོ། །བཅུ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་ཆར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བཅུ་ནི་དགེ་བ་དང༌། མི་དགེ་བ་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དང་ཡང་ཡིན་ནོ། །བཅུ་གང་ཞེ་ན། སེམས་ཀྱི་ཁམས་བདུན་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ནས། ཡིད་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་བར་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང༌། སྒྲའི་ཁམས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་སོ། །ལྷག་མ་བརྒྱད་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་དང༌། རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་དང༌། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམས་ཏེ། དགེ་བ་དང༌། མི་དགེ་བར་ལུང་དུ་བསྟན་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ནང་གི་དུ་ཞེ་ན། བཅུ་གཉིས་ཏེ། མིག་དང༌། རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་དང༌། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ནས་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་བར་དུའོ། །བདག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་ནང་དང་ཕྱི་ཞེས་ཇི་སྐད་དུ་བྱ། སོ་སོའི་ལུས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་དེ་ལ་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་བསྐྱེད་པ་ནི་བདག་སྟེ། དེའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ནང་ཞེས་བྱའོ། །དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་དུ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ལ་དམིགས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔའི་ཁམས་ནི་ཡུལ་དམིགས་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་སྟེ། ཡུལ་སོ་སོར་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡུལ་ལ་བརྡ་མི་བྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། མིང་དང་ཡི་གེར་བྱེད་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་སུ་རིག་


DTG137_Page_0062
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་བྱའོ། །དེ་དག་ཀྱང་སེམས་ཀྱི་ཁམས་བདུན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ནས་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་བར་དུའོ། །ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། གང་སེམས་ལས་བྱུང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་རྣམས་སོ། །དམིགས་པ་མེད་པ་དུ་ཞེ་ན། ལྷག་མ་བཅུ་ནི་གཟུགས་ཅན་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ཕྱོགས་ཏེ། སེམས་ལས་བྱུང་བའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པའོ། །ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ལ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་དུ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲི་བའོ། །ཡིད་ཀྱི་ཁམས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དང། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ཕྱོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོའོ། །ཟིན་པ་དུ་ཞེ་ན། ནང་གི་ལྔ་ནི་མིག་དང༌། རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་ཞེས་བྱ་བའོ། །བཞི་ནི་ཕྱོགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཕྱོགས་ནི་གཟུགས་དང༌། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་བྱ་རྣམས་ཀྱིའོ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་དེ་དག་ཟིན་པའོ། །གང་དག་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པ་དེ་དག་ནི་ཟིན་པ་མ་ཡིན་པའོ། །བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་དུ་ཞེ་ན། ནང་གི་གཟུགས་ཅན་ལྔ་སྟེ། མིག་དང༌། རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་ཞེས་བྱ་བ་རྣམས་སོ། །རང་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དག་གིས་རང་གི་ཡུལ་དང་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་པོ་དང་ཡུལ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་བསྟན་པ་ནི་མཚུངས་པ་སྟེ། དེའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆ་མཚུངས་པ་དང༌། རིག་པ་མཚུངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་གང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བཅས་པའི་མིག་དེ་ལ་མཚུངས་པ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་དང་མཚུངས་པ་དུ་ཞེ་ན། དེ་དག་ཉིད་རང་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་སྟོང་པ་སྟེ། རང་གི་རིགས་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པའི་མིག་ལ་དེ་དང་མཚུངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་རིག་བར་བྱའོ། །ཕུང་པོ་ལྔའི་འགྲེལ་པ་སློབ་དཔོན་ཡོན་ཏན་འོད་ཀྱིས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཛི་ན་མི་ཏྲ་དང༌། དཱ་ན་ཤཱི་ལ་དང༌། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་བན་དེ་ཡེ་ཤེས་སྡེས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པ།། །།


no previousཕུང་པོ་ལྔའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ། ཡོན་ཏན་འོད།next