སེམས་རིན་པོ་ཆེ་རྣམ་པར་སྦྱང་བའི་རིམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྤྲིང་ཡིག།
དགྲ་ལས་རྒྱལ་གསང་བ།


DTG173_Page_0112
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཙི་ཏྟ་རཏྣ་བི་ཤོ་དྷ་ན་ཀྲ་མ་ནཱ་མ་ལེ་ཁ། །བོད་སྐད་དུ། སེམས་རིན་པོ་ཆེ་རྣམ་པར་སྦྱང་བའི་རིམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྤྲིང་ཡིག །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ས་གསུམ་དབང་ཕྱུག་སྐྱེ་དགུ་ཆོས་ཀྱིས་སྐྱོང་མཛད་པ། །ལྷ་མིའི་བླ་མ་འཕགས་པའི་གང་ཟག་རྣམས་ཀྱི་ཡབ། །རྒོ་ལ་བ་ཚར་གཅོད་རང་གི་འཁོར་གྱི་དགའ་སྐྱེད་པ། །ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་གཅིག་པུ་དེ་ནི་རྒྱལ་གྱུར་ཅིག །བློ་ཞན་བདག་


DTG173_Page_0113
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདྲས་གཞན་ལ་སྐུལ་བར་མི་ནུས་ཤིད། །བསྐུལ་བས་ཕན་པར་འགྱུར་བའང་དེང་སང་ཉུང་མོད་ཀྱི། །འོན་ཀྱང་ས་ཡི་བདག་པོ་ཁྱོད་ཀྱིས་ནོངས་པ་ཡལ་བོར་ནས། །འགྲོ་མང་དེ་འདྲར་འགྱུར་འདི་མ་བཟོད་ཁྱོད་ལ་བསྐུལ། །མི་སྐྱོང་ཁྱོད་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་འདི་ནི་སྔོན་ཆད་ཉིད་ཀྱི་ཐུགས། །གདུལ་དཀའ་ལེགས་པར་བཏུལ་ལས་བརྙེས་ཀྱི་གཞན་གྱིས་བྱིན་པ་དང༌། །ས་ཡི་རུམ་ནས་འཐོན་དང་གནམ་བབས་ལྟ་ཞིག་ག་ལ་ལགས། །ས་བདག་དཔལ་འདི་མི་ཉམས་བཞེད་ན་ད་དུང་ཐུགས་ཐུལ་འཚལ། །གང་ཞིག་ཕན་ན་དེ་ནི་བརྟགས་ཏེ་དཀའ་ཡང་མཛད་རིགས་ལ། །གང་ཞིག་མི་ཕན་དེ་ནི་བསྒྲུབ་པར་སླ་ཡང་གཏང་བའི་རིགས། །དེ་ཕྱིར་སྔོན་ཚེ་ཐུབ་ཆེན་རྒྱལ་བུ་ཟླ་བར་གྱུར་པ་ཡིས། །རྒྱལ་པོ་སུ་ཏ་ས་ཡི་བུ་ལ་གདམས་པ་སྨྲས་པས་ཀྱང༌། །རྒྱལ་པོ་གཅིག་པུས་གཡུལ་ངོར་དམག་གི་དཔུང་ལས་རྒྱལ། །སེམས་ཙམ་ཚར་གཅད་ཕྱིར་ནི་སྔར་མ་མ་མཛད་ཅིག །མི་ཡི་བདག་པོ་འཇིག་རྟེན་ཕྱི་མའང་གཟིགས་པར་རིགས། །དེ་བས་དགྱེས་ཀྱང་ཕན་པ་མ་ཡིན་བསྟེན་མི་རིགས། །ཞེས་སོ། །དེ་ཕྱིར་གང་གིས་དམན་པའི་རིགས་སུ་ལྟུང་བྱེད་པ། །ང་རྒྱལ་དགྲ་སྤངས་བདག་གི་ཚིག་འདི་སད་ཕྱིར་ཡང༌། །ཅི་ནས་མི་བདག་ཁྱོད་ཀྱིས་གུས་པས་གསན་རིགས་ཏེ། །ལེགས་སྨྲས་བྱིས་ལས་བླངས་ཞེས་ཐུབ་ཆེན་གསལ་བར་གསུངས། །ས་བདག་ཚེར་མའི་ཤིང་ལས་སྦྲང་རྩི་བཞིན། །དགྲ་བོ་ལས་ཀྱང་ལེགས་སྨྲས་གཟུང་བར་བྱ། །གསེར་གྱི་རི་ལས་དུག་གི་ཆུ་རྒྱུན་བཞིན། །ཡིད་འང་སྐྱེ་བོའི་ཚིག་ངན་སྤང་འཚལ་ལོ། །ཞེས་སོ། །གང་ཞིག་མ་བཏུལ་མནར་མེད་སོགས། །སྡུག་བསྔལ་བཟོད་དཀར་སྐྱེད་བྱེད་ཅིང༌། །དེ་ཉིད་བཏུལ་བས་ལྷ་མི་དང༌། །འཇིག་རྟེན་མིན་པའི་བདེ་བའང་འཐོབ། །རབ་ཏུ་མཐུ་ལྡན་སེམས་འདི་ནི། །མཁས་པ་སུ་ཞིག་འདུལ་མི་བྱེད། །འདིར་སེམས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་རྟག་ཏུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་མོད་ཀྱི། ལུས་དང་ངག་བྲན་ལྟ་བུ་དང་བཅས་པ་གློ་བུར་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དག་གིས་དཀྲུགས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་འདི་དག་རྣམ་པར་སྦྱངས་ཏེ་ནོར་བུ་ཆུ་ཤེལ་གྱི་འོད་ལྟར་རབ་ཏུ་


DTG173_Page_0114
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འོད་གསལ་བའི་རང་བཞིན་དཀྲུག་མ་དང་བྲལ་བ་བསྐྱེད་དེ། །འདི་ཙམ་ནི་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །དེ་ལ་འདིར་བསྡུ་ན་སེམས་དེ་དཀྲུགས་པས་རྟོག་པ་ཅན་དུ་བྱེད་ཅིང༌། །ལུས་དང་ངག་བྲན་ལྟར་འཁོལ་བ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མང་བ་དང། འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། །གཏི་མུག་ཤས་ཆེ་བའོ། །དེ་ལ་གང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མང་པ་དེས་ནི་རླུང་གི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དམིགས་པས་དེ་སྤང་བར་བྱ་སྟེ། བགྲང་དང་རྗེས་འགྲོ་འཇོག་པ་དང༌། རྟོག་པ་དང་ནི་བསྒྱུར་པ་དང༌། །ཡོངས་དག་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་འདོད། །དེ་ནི་བགྲང་བ་དང༌། །རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང༌། འཇོག་པ་དང༌། ཉེ་བར་རྟོག་པ་དང༌། སྒྱུར་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ་རྒྱུ་དྲུག་དང་ལྡན་ན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བགྲང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །དབུགས་རྔུབ་པ་དང་དབུགས་འབྱུང་བ་དག་ལ་སེམས་གཏད་ནས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པར་ལུས་དང་སེམས་རྣལ་དུ་བཞག་སྟེ་དྲན་པ་ཙམ་གྱིས་གཅིག་དང་གཉིས་ནས་བཅུའི་བར་དུ་བགྲང་བར་བྱེད་པའོ། །སེམས་མངོན་པར་བསྡུས་པ་དང་རྣམ་པར་གཡེང་བར་དོགས་པས་ཧ་ཅང་མང་བ་དང་ཉུང་དུར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་སྐྱོན་ནི་གསུམ་ཡོད་དེ། གལ་ཏེ་གཅིག་ལ་གཉིས་སུ་བརྩིས་ན་ལྷག་པར་བགྲང་བའི་སྐྱོན་ཡོད་དོ། །གལ་ཏེ་གཉིས་ལ་གཅིག་ཏུ་འཛིན་ན་མ་ཚང་བར་བགྲང་བའི་སྐྱོན་ནོ། །གལ་ཏེ་དབུགས་རྔུབ་པ་ལ་དབུགས་འབྱིན་པར་འཛིན་ཏམ་དབུགས་འབྱིན་པ་ལ་དབུགས་རྔུབ་པར་འཛིན་ན་འཆོལ་བར་འཛིན་པའི་སྐྱོན་ནོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་ནི་ཡང་དག་པར་བགྲང་བ་ཡིན་ནོ། །བར་སྐབས་སུ་སེམས་རྣམ་པར་གཡེངས་ན། །ཡང་མགོ་ནས་ཇི་སྲིད་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་བགྲང་བར་བྱའོ། །རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་དག་ཇི་སྲིད་ཅིག་ཏུ་འབྱུང་ངམ་འཇུག །ཅི་འདི་དག་ལུས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་བདག་གཅིག་གམ་ཕྱོགས་འགའ་ཞིག་ནས་རྒྱུ་བ་དག་ཡིན་ཞེས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པར་དབུགས་རྔུབ་པ་དང༌། །དབུགས་འབྱུང་བའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་སྟེ། དེ་འཇུག་པ་ན་ལྐོག་མ་དང༌། སྙིང་ག་དང༌། ལྟེ་བ་དང༌། རྐེད་པ་དང༌། བརླ་དང༌། བྱིན་པར་འཇུག་པའི་རིམ་


DTG173_Page_0115
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱིས་རྐང་པ་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་རྗེས་སུ་འགྲོ་ལ། འབྱུང་བ་ན་མཐོ་གང་དང་འདོམ་གང་གི་བར་དུ་འབྱུང་ངོ༌། །གཞན་དག་ན་རེ་རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་དང་རྣམ་པར་འཐོར་བྱེད་ཀྱི་རླུང་གི་བར་དུའོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། འདི་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །འཇོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནོར་བུའི་ཐག་པ་བཞིན་དུ་སྣའི་རྩེ་མོ་ནས་རྐང་པའི་མཐེ་བོའི་བར་དུ་གནས་པར་ལྟ་ཞིང་ཅི་འདི་དག་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ཞིག་གམ། གནོད་པར་བྱེད་པ་ཞིག་གམ། གྲང་ངམ་དྲོ་བ་ཞིག་ཅེས་རྟོག་པའོ། །ཉེ་བར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་དག་ནི་རླུང་འབའ་ཞིག་མ་ཡིན་གྱི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དག་དང་འབྱུང་བདག་ལས་མངོན་པར་གྲུབ་པའི་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་དང༌། དེ་དག་ལ་བརྟེན་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱང་ཡོད་དོ་ཞེས་ཕུང་པོ་ལྔ་ཉེ་བར་རྟོག་པའོ། །སྒྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རླུང་ལ་དམིགས་པའི་བློ་བསྒྱུར་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གི་བར་དུ་བློ་གོང་ནས་གོང་དུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བའོ། །ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་སྒྱུར་བ་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ནས་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བར་ཡིན་ལ། རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ཟད་པ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །འདི་ལྟ་བུ་ནི་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཇི་ལྟར་བྲིས་པ་ཁོ་བོས་འདིར་ཡང་བྲིས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་རིམ་པ་དྲུག་པོ་དེ་དག་གི་ལས་ནི། ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་པ་སའི་སྙིང་པོ་འཁོར་ལོ་བཅུ་པའི་མདོ་ལས་གསུངས་པ་བཞིན་ཏེ། དེ་ལས་ནི་ཇི་ལྟར་དྲན་པའི་དབང་གིས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དབུགས་ཕྱི་ནང་དུ་རྒྱུ་བ་ལ་རྟོག་ཅེ་ན། །ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བགྲང་བ་དང༌། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང༌། ཞི་གནས་དང༌། ལྷག་མཐོང་དང༌། འཇུག་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་དག་པ་ལ་རྟོག་གོ །དེ་ལ་བགྲང་བས་ནི་བྱ་བའི་ལས་ཀྱི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་གཉིས་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། །རྟེན་དུ་གྱུར་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་གཉིས་ཐུལ་བས། །དབུགས་ཕྱི་ནང་དུ་རྒྱུ་བའི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པར་ནུས་པའོ། །རྗེས་སུ་འགྲོ་བས་ཀྱང་བྱ་བའི་ལས་ཀྱི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་གཉིས་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཡང་དག་པར་འབྱུང་བ་ལ་བརྟེན་


DTG173_Page_0116
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅིང། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་དང་བྲལ་བ་དང༌། དབུགས་ཕྱི་ནང་དུ་རྒྱུ་བའི་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་བའོ། །ཞི་གནས་ཀྱིས་ནི་བྱ་བའི་ལས་ཀྱི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་གཉིས་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དབུགས་ཕྱི་ནང་དུ་རྒྱུ་བ་འབྲི་བར་མངོན་དུ་སྟོན་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མཆོག་ལ་གནས་པར་ནུས་པའོ། །ལྷག་མཐོང་གིས་ཀྱང་བྱ་བའི་ལས་ཀྱི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་གཉིས་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དབུགས་ཕྱི་ནང་དུ་རྒྱུ་བ་ཟད་པར་མངོན་དུ་སྟོན་པ་དང༌། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་སོ་སོར་རྟོག་པ་ལ་གནས་པའོ། །འཇུག་པས་ཀྱང་བྱ་བའི་ལས་ཀྱི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་གཉིས་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་སྤོང་བའི་སྦྱོར་བ་ལ་མཁས་པ་དང༌། འཕགས་པའི་སར་འཇུག་པ་ལ་སྦྱོར་བའོ། །ཡོངས་སུ་དག་པས་ཀྱང་བྱ་བའི་ལས་ཀྱི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་གཉིས་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བ་དང༌། ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པའོ་ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་དབུགས་ཐུང་དུ་རྔུབས་ན་ཡང་དབུགས་ཐུང་དུ་རྔུབས་སོ་སྙམ་དུ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཅུ་དྲུག་ཀྱང་ལེགས་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །འདིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མང་བ་ལ་བསྟན་པ་ནི་གཙོར་བྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མ་ལུས་པ་འདི་ལ་བརྟེན་པས་ན་ཐར་པའི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་སྒོ་འབྱེད་པ་ནི་དབུགས་རྔུབ་པ་དང་འབྱུང་བ་དྲན་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན་རབ་ཏུ་གདུལ་དགའ་བའི་སེམས་ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་ནི་རླུང་ལས་གུད་དུ་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་བས་ན་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་རླུང་དུ་བརྗོད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་མི་བདག་ཁྱོད་ཀྱིས་རླུང་གི་ཕྲ་དང་ཟབ་མཁྱེན་ནས། །ཡུན་རིང་དུས་ནས་རྣམ་རྟོག་དགྲ་ཡིས་རབ་ཏུ་གཙེས་པས་ཤིན་ཏུ་ཡང༌། །མཉེལ་ཞིང་སྐྱོ་བའི་ཐུགས་ནི་དེང་ནས་ངལ་བསོས་རྟོག་དགྲ་བཟློག་པ་དང༌། །ལོ་ཡིས་མ་ཡིན་གུས་པར་སྦྱོར་བས་ཞག་གི་རིམ་པས་རྟོག་བྲལ་མཛོད། །དེ་ནས་རིམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་མཐར་ཡང་ཁྱོད་ཀྱི་ཐུགས་གཞོལ་ན། །ས་བདག་ཁྱོད་གྱི་སྐྱེ་བ་འབྲས་བཅས་དེ་ནས་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོར་འགྱུར། །དེ་ཡི་བར་དུ་ལྷ་མིའི་བདེ་བ་ཚད་མེད་རྣམས་ལ་དགྱེས་བཞིན་དུ། །ཐུགས་བཏུལ་མཐུ་ཡིས་སྤྱོད་པ་འདི་ལ་ཐེ་ཚོམ་


DTG173_Page_0117
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མེད་པར་མངོན་སུམ་གནས། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཉེན་པོ་བཤད་ཟིན་ཏེ། །སེམས་ཀྱི་རྟོག་པ་སྦྱང་བའི་རིམ་པའོ། །མི་སྐྱོད་ཁྱོད་ཀྱི་ཐུགས་ནི་གལ་ཏེ་བུད་མེད་ཀྱིས་ཕྲོགས་ན། །འདི་ནི་ས་ཡི་བདག་པོའི་མཐུ་རྩལ་རབ་ཏུ་དམན་པ་སྟེ། །གང་གི་གཡུལ་ཆེན་འཇིགས་སུ་རུང་བ་གཞོམ་པའི་ཐབས་མཁྱེན་ན། །མི་གཙང་ཀུན་སྣོད་མངོན་གྱུར་བུད་མེད་མཚན་ཉིད་མི་མཁྱེན་འདི་མཚར་ཆེ། །ཤིན་ཏུ་ཡིད་འོང་ཚེར་མའི་གནོད་པའང་མི་བཟོད་ལུས་འདི་ནི། །བུད་མེད་བསྟེན་པའི་རྒྱུ་ལས་འདི་དང་སླད་པ་མགོ་གཅོད་སོགས། །རབ་ཏུ་བཟོད་དཀའི་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་འདི་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་སུམ་ན། །འོན་ཀྱང་བླ་མའི་བཀའ་ཡིས་འདོད་ཆགས་ཞི་བར་བྱེད་པ་མདོར་བརྗོད་བགྱི། །ཆགས་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ནི་རུས་གོང་ཡིད་ལ་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཀེང་རུས་ཆགས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཞེས་བཤད་པས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། །རུས་པ་རྒྱ་མཚོའི་བར་དུ་ནི། །སྤྲོ་ཞིང་སྡུད་པས་ལས་དང་པོ། །རྐང་རུས་དང་ནི་ཐོད་ཕྱེད་བར། །བཏང་བས་སྦྱང་བ་བྱས་པར་བཤད། །སྨིན་མའི་བར་དུ་སེམས་འཛིན་པས། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྫོགས་པ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་པའི་རིམ་པས་སོ། །གཞན་ཡང་བྱིས་པ་རྣམས་ནི་ཕལ་ཆེར་ཁ་དོག་དང༌། དབྱིབས་དང༌། རེག་པ་འཇམ་པ་དང༌། བསྙེན་བཀུར་ལ་ཆགས་ཏེ། དེ་དག་གི་གཉེན་པོར་ནི་རྣམ་པར་བསྡོས་པ་དང༌། རྣམ་པར་དམར་བ་དང༌། རྣམ་པར་ཚིག་པ་དག་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཁ་དོག་ལ་ཆགས་པ་དག་སེལ་ཏོ། །རྣམ་པར་རངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཟོས་པ་དང༌། རྣམ་པར་འཐོར་བདག་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ནི་དབྱིབས་ལ་ཆགས་པ་སེལ་བར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པར་དབུས་གཞིག་པ་དང་རུས་གོང་རྒྱུས་པས་འབྲེལ་བ་དག་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ནི་རེག་བྱ་འཇམ་པ་ལ་ཆགས་པ་སེལ་ཏོ། །རྣམ་པར་བམ་པའི་རོ་མི་གཡོ་བ་རྐྱལ་བ་སྟོང་པ་བུས་པ་ལྟ་བུ། །རྡོ་ལྟར་བསྙེན་བཀུར་ཕྱེད་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ནི་རྐང་པ་བཀྲུ་བ་ལ་སོགས་པའི་བསྙེན་བཀུར་ལ་ཆགས་པ་སེལ་བར་བྱེད་དོ། །གཞན་ཡང་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་བརྗོད་ན། སྔོ་བསངས་ལ་སོགས་པའི་ཁ་དོག་ལ་ཆགས་པ་ཞིག་ན་རྣམ་པར་བསྔོས་པར་ཡིད་ལ་བྱའོ། །ཙནྡན་དང་ག་བུར་ལ་སོགས་པའི་དྲིས་ཕྱུགས་པའི་


DTG173_Page_0118
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལུས་ལ་ཆགས་པ་ལྟ་ན་རྣམ་པར་རངས་པར་ཡིད་ལ་བྱའོ། །མཚན་སྤྲད་པའི་རེག་བྱ་ལ་ཆགས་པ་ཞིག་ན་རྣམ་པར་འབུས་གཞིག་པར་ཡིད་ལ་བྱའོ། །དབྱིབས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་ཆགས་པ་ལྟ་ན་རྣམ་པར་བམ་པར་ཡིད་ལ་བྱའོ། །རྒྱན་གྱིས་མཛེས་པའི་ལུས་ལ་ཆགས་པ་ཞིག་ན་རྣམ་པར་དམར་བར་ཡིད་ལ་བྱའོ། །ཤ་རྒྱས་པའི་ལུས་ལ་ཆགས་པ་ཞིག་ན་རྣམ་པར་ཟོས་པར་ཡིད་ལ་བྱའོ། །འཁྱུད་པ་དང་འོ་བྱས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྩེ་འཇོ་ལ་ཆགས་པའི་དུས་ན་རྣམ་པར་འཐོར་བར་ཡིད་ལ་བྱའོ། །ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་ཆགས་པར་གྱུར་ན་རྣམ་པར་ཚིག་པར་ཡིད་ལ་བྱའོ། །སོ་རྣམས་དཀར་བ་ལ་ཆགས་པའི་ཚེ་ན་རུས་གོང་གི་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཞི་བར་འགྱུར་རོ། །རབ་ཏུ་མི་བཟད་ནགས་བསྲེགས་མེ་ལྕེའི་ཚོགས། །ཆར་རྒྱུན་དྲག་པོས་སྐད་ཅིག་ཞི་བྱེད་ལྟར། །བྱིས་པའི་ནགས་ཚལ་ཐལ་བར་བྱེད་པ་ཡི། །འདོད་ཆགས་མེ་ཆེན་མི་སྡུག་ཆར་གྱིས་འཇོམས། །འཇིག་རྟེན་གནོད་པའི་རྩ་བ་ཇི་སྙེད་པ། །ཀུན་གྱི་ཕུལ་བྱུང་འཁྲིག་པའི་འདོད་ཆགས་ཏེ། །ས་བདག་འདི་མཁྱེན་འདོད་ལས་ཕྱིར་ལྟོས་དང༌། །རབ་ཏུ་དགྱེས་པ་བྱིས་པས་མ་མྱོང་བ། །བསམ་གཏན་བདེ་བས་ལུས་ལ་ཕན་འདོགས་ཤིང༌། །ཁ་ན་མཐོ་མེད་པ་མྱོང་བའི་རིགས། །འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པའི་སེམས་སྦྱང་བའི་རིམ་པ་སྟེ། །འདོད་ཆགས་ཀྱི་གཉེན་པོ་བཤད་ཟིན་ཏོ།། །།ལྷ་མིའི་བླ་མས་གང་དུ་འབད་པས་བཀག་གྱུར་པ། །དེ་ནི་འགྲོ་ལ་བྱམས་དང་སྙིང་རྗེ་མེད་པ་སྟེ། །དེ་ཕྱིར་མི་དབང་ཁྱོད་ཀྱིས་ཐུབ་ལ་གུས་པ་དང༌། ཉིད་ཀྱི་ཐུགས་ཀྱང་དམ་པའི་གྲངས་སུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། །གང་ལ་སྐྲ་རྩེས་གཟུང་བྱའི་སྐྱེ་བོ་དེ་ལ་ཡང༌། །ཉིད་ཀྱི་སྲས་བཞིན་གཅེས་ཤིང་བྱམས་པས་བསྐྱང་བར་རིགས། །བཤེས་གཉེན་དམ་པའི་ལུང་གིས་གོམས་པར་བྱས་པ་ལས། །སྲིན་པོ་ཤ་ཟ་སེང་གེ་སོགས་ཀྱང་འགྲོ་ལ་བྱམས། །དེ་ཕྱིར་མི་དབང་ཁྱོད་ཀྱིས་ཐུགས་ནི་འཇམ་པ་དང༌། །འགྲོ་བ་བསྐྱང་ལས་ནམ་ཡང་ཕྱིར་ལྡོག་མ་མཛད་ཅིག །ལེགས་པའི་ལམ་ནི་ཇི་སྙེད་བསྟན་པ་དག་ལས་ཀྱང༌། །གཙོ་བོར་གྱུར་པ་བྱམས་དང་སྙིང་རྗེར་དམ་པས་གསུངས། །འདི་ཇི་ལྟར་བསྒོམ་པར་བྱ་ཞེ་ན། དང་པོར་རང་གི་མའམ་


DTG173_Page_0119
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕའམ་བུ་འམ་བུ་མོ་འམ། འབྲེལ་པ་གཉིས་སམ། གང་ཡང་རུང་བ་ཅིག་བདེ་བ་མ་ལུས་པ་དང་ཕྲད་པར་གྱུར་ཅིག་སྙམ་པ་དང༌། །བདག་གིས་དེ་དང་ཕྲད་པར་བྱའོ་ཞེས་པ་དང༌། ནུས་པ་ལྟ་ན་དངོས་སུ་དེ་བསྒྲུབ་པ་དང༌། ཕྲད་པ་ལ་ཕྲག་དོག་མེད་པ་ཉི་མ་འགའ་ཞིག་གུས་པར་བསྒོམ་མོ། །དེ་ནས་ནི་དེ་བས་ཅུང་ཟད་མི་གཅུགས་པ་ལའོ། །རིམ་གྱིས་པར་མ་ལའོ། །དེ་ནས་དགྲ་བོ་དམན་པ་ལའོ། །དེ་ནས་དེའི་བར་མ་ལའོ། །དེ་ནས་དེ་དགྲ་བོ་རབ་ཏུ་མ་རུངས་པ་ལའོ། །དེ་ལ་མ་ལ་སོགས་པ་དང་མཉམ་པ་ཐོབ་པ་ན་གྲོང་དང་གྲོང་ཁྱེར་པ་ལའོ། །དེ་ནས་ནི་ཡུལ་དང་ལྗོངས་དང་གླིང་གཅིག་དང་གཉིས་ལ་སོགས་པ་ནས་སྟོང་སྤྱི་ཕུད་དང༌། སྟོང་གཉིས་བར་མ་དང༌། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོ་དང༌། ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གངྒཱ་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ལ་སོགས་པར་བྱམས་པས་ཁྱབ་པར་བྱས་ཏེ། དེ་ནས་གཞུང་དེ་བཞིན་དུ་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བ་ལ་དགའ་བ་དང༌། དེ་དག་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ལ་དགོད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་རིམ་པས་སྙིང་རྗེ་དང་དགའ་བ་དང་བཏང་སྙོམས་རྣམས་བསྒོམ་མོ། །དང་པོ་ཉིད་དུ་སྡུག་ཅིང་ཡིད་དུ་འོང་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་བྱམས་པ་ཡིད་ལ་མ་བྱས་པར་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བའི་སྙིང་རྗེ་ག་ལ་འཇུག་སྟེ། དེ་ལྟར་རིམ་པ་གཞན་ཡང་ངོ༌། །གནོད་པར་སེམས་པའི་ཡིད་ཙམ་བོར་བས་ཀྱང༌། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་ཉིད་ཐོབ་པར་ཐུབ་པས་གསུངས། །བྱམས་སོགས་གོམས་ལས་འཆི་མེད་མ་བརྙེས་ཀྱང༌། །ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་བདེ་བ་རྒྱ་ཆེན་ཐོབ། །དེ་ཕྱིར་མི་རྗེ་ཁྱོད་ཀྱིས་གང་སྤྱོད་པ། །ཚངས་པའི་གནས་བཞི་ཡིས་ནི་གནས་པར་རིགས། །ཁྱོད་ཀྱིས་འབྱོར་པ་དུག་ཅན་ཟས་བཞིན་དུ། །བོར་ནས་གཅིག་པུ་གཞན་དུ་གཤེགས་འཚལ་ན། །གྲོགས་བཟང་འདོད་མེད་དགེ་བ་དེ་བཀྲིའི་ཕྱིར། །ཐུགས་ནི་རྣམ་པར་སྦྱང་བར་ཅིས་མི་མཛད། །ཞེ་སྡང་དང་བཅས་པའི་སེམས་སྦྱང་བའི་རིམ་པ་སྟེ། ཞེ་སྡང་གི་གཉེན་པོ་བཤད་ཟིན་ཏོ།། །།རང་དང་གཞན་དང་གཉིས་ཀ་ལས་སྐྱེ་དང༌། །རྒྱུ་མེད་འབྱུང་ཞེས་སྨྲ་བ་གང་ལགས་པ། །འདི་དག་ལོག་པར་སྨྲ་བ་ཕུང་ཁྲོལ་བ། །


DTG173_Page_0120
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལེགས་པར་སྤྱད་ཀྱང་འབྲས་བུ་མི་འདོད་འབྱིན། །དེ་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་བ། །ལྟ་ངན་སེལ་འཇོམས་ཐུབ་པའི་མན་ངག་མཆོག །བདུད་རྩིའི་མཆོག་འདི་མྱུར་དུ་གསོལ་བ་ཡིས། །དཀར་ཕྱོགས་མ་ལུས་རྒྱས་ཤིང་བརྟན་པོར་མཛོད། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད། འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས། མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག །དེའི་རྐྱེན་གྱིས་རེག་པ། དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ། དེའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲེད་པ། དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ལེན་པ། དེའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲིད་པ། དེའི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་བ། དེའི་རྐྱེན་གྱིས་རྒ་ཤི་དང༌། མྱ་ངན་དང༌། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང༌། འཁྲུག་པ་རྣམས་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། །དེ་ལྟར་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་འདི་འབའ་ཞིག་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་གིས་ལྟ་བར་བྱས་ཏེ་རྒྱུ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་བསལ་ལོ། །དོན་འདི་ནི་འཕགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ལས། གང་དུ་མ་རིག་སྐྱེ་འགྱུར་བ། །ཉོན་མོངས་རྒྱུ་ནི་ཚུལ་བཞིན་མིན། །དེ་ཡི་རྐྱེན་ནི་འདུ་བྱེད་དེ། །སྡུག་བསྔལ་བར་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་པ་དང༌། གང་གིས་སེམས་ཅན་དག་འགྱུར་བ། །རྒྱུ་གཉིས་དང་ནི་རྐྱེན་གཉིས་ཏེ། །གཞན་ལས་རྗེས་སུ་མཐུན་སྒྲ་དང༌། །ནང་དུ་ཚུལ་བཞིན་ལྟ་བའོ། །དེ་བཞིན་རྒྱུ་ནི་ཞི་གནས་ཏེ། །ལྷག་མཐོང་ཡང་ནི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་སྲིད་པ་འབྱུང་བའི་རིམ་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་པར་བྱས་ནས། ཡང་མ་རིག་པ་འགགས་པས་འདུ་བྱེད་འགག་པ་ནས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་འདི་འབའ་ཞིག་འགག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ཡིད་ལ་བྱའོ། །དེ་ནས་རྟག་པར་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཆད་པར་མ་ཡིན་པ་དང༌། འཕོ་བར་མ་ཡིན་པ་དང༌། དེ་དང་འདྲ་བའི་རྒྱུད་དུ་འཇུག་པ་དང༌། རྒྱུ་ཆུང་དུ་ལས་འབྲས་བུ་ཆེན་པོ་འབྱུང་བ་ཞེས་ངེས་པར་བཟུང་སྟེ། ཕྱི་རོལ་ཡང་ས་བོན་ལས་མྱུ་གུ་དང་དེ་ལས་འདབ་མ་དང༌། །དེ་ལས་སྡོང་བུ་དང༌། དེ་ལས་མེ་ཏོག་དང༌། དེ་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་ཞིང་རྒྱུ་དེ་དག་དང་རྐྱེན་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཁམས་བཞི་


DTG173_Page_0121
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་ནམ་མཁའ་དང་དུས་ཀྱི་ཁམས་ཏེ། རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་པོ་འདི་དག་ཙམ་མོ་ཞེས་འབྱུང་བ་དང༌། འགག་པ་ལས་རྒྱུ་མེད་པ་དང༌། མི་མཐུན་པའི་རྒྱུ་སྤངས་ཏེ་འདིར་ནི་མདོར་བསྡུས་ནས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཡིད་ལ་བྱས་པས་རིག་པ་བསྐྱེད་པ་དང༌། མ་རིག་པའི་ངོ་བོའམ་དེ་ལས་འབྱུང་བའི་ལོག་པར་ལྟ་བ་སྤང་བའོ། །གལ་ཏེ་རྒྱས་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལྟ་ཞིག་ན་རང་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། མིང་གི་དོན་དང༌། ལས་ཐ་དད་པ་དང༌། ཡན་ལག་ལྔས་ཡང་དག་བར་བསྡུས་པ་དང༌། ཡན་ལག་གསུམ་གྱིས་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པ་དང༌། གསུམ་ལས་གཉིས་འབྱུང་བ་དང༌། གཉིས་ལས་བདུན་འབྱུང་བ་དང༌། བདུན་ལས་གསུམ་འབྱུང་བ་དང༌། དུས་གསུམ་པའི་ངོ་བོར་གཞག་པ་དང༌། རྐྱེན་དང་འབྲེལ་བ་དག་ཡིད་ལ་བྱའོ། །ས་བདག་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་མཁྱེན་ན་སྣང་བས་མུན་པ་བཞིན། །ཁྱོད་ཀྱི་ཐུགས་ལ་གནས་པའི་གཏི་མུག་གོ་སྐབས་ག་ལ་མཆིས། །འདི་མཁྱེན་སྲིད་པའི་འཁོར་ལོ་ཕྲ་ཞིང་ཟབ་པ་གཟིགས་པའི་ཕྱིར། །ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་སྤྱན་གཉིས་དྲི་མེད་ལུང་གི་སྨན་བྱུགས་གཟིགས། །ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་འདི་རྒྱལ་བ་ཡི། །གསུང་གི་མཛོད་གྱི་གཅེས་པ་ཟབ་མོ་སྟེ། །གང་གིས་འདི་ནི་ཡང་དག་མཐོང་བ་དེས། །སངས་རྒྱས་དེ་ཉིད་རིག་པ་རྣམ་མཆོག་མཐོང༌། །ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གཏི་མུག་དང་བཅས་པའི་སེམས་སྦྱར་བའི་རིམ་པ་སྟེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །མི་ཡི་བདག་པོ་གལ་ཏེ་ཕྲ་བའི་ཐུགས་ཀྱི་གོ་སྐབས་སུ། །ཐོག་མའི་རྩོམ་མེད་དུས་ཅན་སྡིག་པའི་རྩ་བའི་རྟོག་དགྲ་འདི། །ཞེན་པ་གནས་སྙམ་ཞུམ་པའི་རྟོག་པ་མི་བཟད་ཞུགས་གྱུར་ན། །དེ་ཡི་གཉེན་པོར་བརྟེན་ཅིང་སྐྱེས་པའི་དངོས་པོས་རང་བཞིན་གཟིགས། །དྲི་མེད་མེ་ལོང་ངོས་ལ་སྐྱེས་པའི་བཞིན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་གང༌། །གལ་ཏེ་ཡང་དག་གནས་ན་རྐྱེན་ལ་རག་ལས་མི་འགྱུར་ཞིང༌། །སླར་འདི་རྣམ་པར་འཇིག་འགྱུར་གོ་སྐབས་ཅན་དུ་ག་ལ་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་དངོས་མེད་རྐྱེན་ལ་རག་ལས་གཅིག་པུ་རྣམ་པར་སྤང༌། །ཇི་ལྟར་གནས་པའི་རང་བཞིན་འདི་ཡང་ལེགས་པར་རྣམ་དཔྱད་ན། །རབ་ཏུ་ཕྲ་རྡུལ་བར་དུ་འགྱུར་


DTG173_Page_0122
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་དམ་པས་དང་པོར་གསུངས། །གལ་ཏེ་དངོས་ཡོད་དེ་དག་ཤེས་རབ་ཅིས་མི་འབབ། །དེ་ཕྱིར་དེ་ཡང་ཕྱོགས་ཆའི་བྱེ་བྲག་དག་གིས་ག་ལ་གནས། །རིན་ཆེན་སེམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་སྣ་ཚོགས་སྣང་ཞེ་ན། །དེ་བཞིན་འདི་ལའང་སྐད་ཅིག་ཅེས་བྱ་རབ་ཕྲ་དམ་པས་གསུངས། །སྐད་ཅིག་སྐད་ཅིག་ཅེས་བྱའི་གང་དག་ཕྲ་ལ་རྣམ་པར་རྨོངས། །དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་ཐོགས་མ་དབུས་མཐའ་དག་ཏུ་བལྟ་མི་ནུས། །དེའི་ཕྱིར་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྲེང་བ་ལས། །སྐད་ཅིག་ཇི་ལྟར་མཐའ་ཡོད་ལྟར། །ཐོག་མ་དང་དབུས་དེ་ལྟར་བརྟག །སྐད་ཅིག་རང་བཞིན་གསུམ་གྱི་ཕྱིར། །འཇིག་རྟེན་སྐད་ཅིག་ལ་མི་གནས། །ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་འདི་དག་ཕྱི་དང་ནང་དུ་བཅས་པ་གཅིག་མིན་ཞིང༌། །དེ་ཉིད་ཕྱིན་ན་དེ་ཡི་རང་བཞིན་རྣམ་བསགས་དུ་མའང་མིན། །འདི་དག་ལས་དབེན་དངོས་པོ་ཤེས་རབ་མིག་གིས་འགའ་མ་དམིགས། །དེས་ན་འདི་དག་མཐའ་གཉིས་གྲོལ་བར་དམ་པས་གསལ་བར་གསུངས། །དེ་བཞིན་གཅིག་གིས་གཅིག་ཉིད་སྐྱེས་པ་མངོན་སུམ་འགལ་མཐོང་སྟེ། །རབ་ཏུ་ཕྲ་བའི་འབྲས་བུ་རྒྱུ་ནི་གཅིག་མིན་ལ་ལྟོས་པར། །འགྲོ་བའི་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་བཞིན་དུ་ངེས་པར་གནས། །དེ་བཞིན་གཅིག་གིས་གཅིག་མིན་སྐྱེད་སོགས་ཐམས་ཅད་གནོད་པར་བཅས། །དངོས་རྣམས་ཐུག་མེད་མ་ལུས་སླར་སྐྱེད་འགྱུར་འདི་བཟློག་དཀའི་ཕྱིར། །ཡོད་པ་འགའ་ཞིག་སྐྱེ་ཞེས་འདི་ནི་སུས་ཀྱང་སྨྲ་མི་ནུས། །གང་མེད་འགའ་ཞིག་སྐྱེ་ན་མེད་པའི་ཐ་སྙད་སུ་ཞིག་འཇོག །དེ་ཕྱིར་བདག་ལས་སྐྱེ་སོགས་འདི་དག་མཁས་པས་རྩ་ནས་བཏོན། དེ་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱི་ཤེས་རབ་སྤྱན་གསལ་དྲི་མེད་རྣམ་རྒྱལ་པས། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་མཚན་ཉིད་འདི་ལ་ཡུན་རིང་གཟིགས་པ་ན། །ཐོག་མེད་སྲིང་རྒྱུད་བསགས་པའི་བསྙེངས་གནས་རབ་ཏུ་ཕྲ་བ་ཡང༌། །གང་ནའང་གནས་པར་འགྱུར་འདི་གཟིགས་མིན་མི་བདག་གང་གིས་ཞུམ། །དེ་ལྟར་ནི་འཕགས་པ་མི་ཕམ་པའི་ཞལ་སྔ་ནས། འདི་ལ་བསལ་བྱ་ཅི་ཡང་མེད། །བསྣན་པར་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་མེད། །ཡང་དག་ཉིད་ལ་ཡང་དག་ལྟ། །ཡང་དག་མཐོང་ན་རྣམ་པར་གྲོལ། །ཞེས་གསུངས་ཤིང༌། འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱ་ངན་འདས། །བྱ་བ་བྱས་པའང་དེ་ཉིད་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། དེས་ན་


DTG173_Page_0123
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གང་ལ་དགའ་བའམ་ཡང་དག་སྐྲག་ནས་འདི་ཅི་ཞིག །བསྐལ་པ་བྱེ་བར་བསྒྲུབས་ཀྱང་བརྟན་གནས་དེ་ནི་སུ་ཡིས་ནུས། །གང་ཞིག་ནམ་མཁའ་གཞོམ་ཞེས་འབད་པའང་བླུན་ཏེ་རྣམ་པར་ངལ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་གདོད་ནས་མ་སྐྱེས་དེ་ལ་སུ་ཡིས་དགག །དེ་འདྲའི་གནས་མེད་འདིར་གནས་ཡེ་ཤེས་ཅན་ཏེ་རྟག་བདེ་ལྡན། །གང་ལ་རྣམ་རྟོག་མེད་འདི་བདེ་ཞེས་ཐུབ་པས་གསལ་བར་གསུངས། །འདི་སྤངས་ལྷ་ཡུལ་འདོད་པས་རབ་ཏུ་ཡིད་འཕྲོག་བྱེད་པ་དང༌། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་འབྱོར་བའང་དམ་པས་ཚེར་མའི་གནོད་འདྲར་གསུངས། ས་བདག་འོན་ཀྱང་གནས་འདིར་ཤིན་ཏུ་དགྱེས་པར་མ་གྱུར་ཅིག །ཅི་ཕྱིར་ཞེ་ན་བདག་གཞན་ཕན་པ་མི་བཟོད་འབྱོར་ལས་ཁྱོད། །རྣམ་པར་ལྟུང་བའི་སྒོ་མོ་མི་མཁས་རྣམས་ལ་འདི་རབ་སྤང༌། །ཁ་ཅིག་སྒོ་འདིར་རབ་དགའ་འཇུག་ལ་སྙིང་བརྩེ་རིང་དུ་སྤངས། །གཞན་དག་གནས་འདིར་འཁྲུལ་ཕྱིར་ལས་འབྲས་ཐལ་བ་བཞིན་དུ་བྱེད། །གཞན་དག་ཤིན་ཏུ་མེད་ལས་སངས་རྒྱས་ཡོན་ཏན་བསམ་ཡས་འདོད། །འདི་འདྲ་འདི་དག་སྒོ་འདིར་ཞུགས་ནས་རང་གཞན་དེ་ལས་ཉམས། །དེ་ཕྱིར་འདི་ནི་ཡན་ལག་ལྡན་བར་བགས་ཀྱིས་བསྟེན་པར་བགྱི། །དེ་ལྟར་ནི་འཕགས་པ་དྲི་མ་མེད་པར་གྲགས་པས་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས་ཀྱང༌། མིང་ཡང་ཡོད་དང་ཡོད་མ་ཡིན་པར་ཚིག་གིས་གསུངས། །རྒྱུ་ལ་བརྟེན་ཏེ་བྱུང་བའི་ཆོས་ནི་འདི་ཀུན་ཏེ། །འདི་ལ་བདག་མེད་ཚོར་བ་པོ་དང་བྱེད་མེད་ཀྱང༌། །དགེ་དང་མི་དགེའི་ལས་རྣམས་ཅུང་ཟད་མེད་མི་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་ཡིད་ལ་བྱའོ། །མི་དབང་ཡན་ལག་བཞི་པོ་འདི་ཙམ་གྱིས། །ཁྱོད་ཀྱི་ཐུགས་ཀྱི་དྲི་མ་རགས་པ་རྣམས། །ངེས་པར་བསལ་འགྱུར་འདི་ལ་དགོས་པ་མཛད། །དེ་ལས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་རྣམ་བཞེད་ན། །དཀྱིལ་འཁོར་བྱུག་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིས། །སྐྱེ་བ་གཞན་དུ་འབྱོར་པ་མི་ཟད་པ། །ད་ལྟའི་བཞེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱག་གནས་ལྟར། །སླུ་བ་མེད་པར་བདག་གིས་བརྗོད་པར་བགྱི། །ཨོཾ་བཛྲ་རེ་ཁེ་ཧཱུཾ། གཙང་སྤྱོད་པ་ཡི་ལྕི་བ་ནི། །ཆུ་དང་འོ་མ་ཞོ་དང་མར། །ཐམས་ཅད་དེ་ལས་བྱུང་བ་དག །སྣོད་བ་ཙང་


DTG173_Page_0124
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྐོལ་ཏེ་ཆུ་རྣམས་དབོ། །ཚིགས་མ་དོར་ཏེ་དབུས་ཀྱི་ཆས། །དབྱིབས་ཅི་དགའ་བའི་མཎྜལ་ནི། །ས་བདག་ཁྲུ་གང་ཡན་ཆད་པར། །གསང་སྔགས་དོན་ལ་གཞོལ་བར་བྱུག །དེ་ནས་དེ་ནི་གུས་པ་ཡིས། རྒྱལ་པ་སྲས་གསུམ་བཅས་ལ་འབུལ། །མཇུག་ཏུ་ཐུབ་བས་གསུངས་པ་ཡི། །ཚིགས་བཅད་འདི་དག་བརྗོད་པར་བྱ། །བ་ཡི་ལྕི་བ་ཆུར་བཅས་སྦྱིན་པ་སྟེ། །ལེགས་པར་བྱུག་པར་བྱེད་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །སྲིན་བུ་གྲོག་སྦུར་བསལ་བ་བཟོད་པ་ཡིན། །བྱ་བ་ལ་ནི་ཉེར་ཞུགས་བརྩོན་འགྲུས་ཏེ། །དེ་ཡི་སྐད་ཅིག་སེམས་ནི་གཅིག་བྱེད་པ། །བསམ་གཏན་ཤེས་རབ་རི་མོ་གསལ་བའོ། །ཐུབ་པའི་མཎྜལ་བྱས་པ་ཡིས། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་འདི་དྲུག་འཐོབ། །གསེར་གྱི་མདོག་ཏུ་འགྱུར་བ་སྟེ། །ནད་རྣམས་ཀུན་དང་བྲལ་བར་འགྱུར། །ཟླ་བ་ལྟར་མཛེས་གསལ་བ་ཡི། །ལྷ་དང་མི་ནི་དམ་པར་སྐྱེ། །ནོར་དང་གསེར་ནི་འབྱོར་བ་ཡི། །རྒྱལ་པོའི་རིགས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །བདེ་བར་གཤེགས་པའི་ཕོ་བྲང་མཆོག །མཎྜལ་གང་ཞིག་བྱེད་པ་དང༌། །སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་མི་བྱེད་ཅིང༌། །དགེ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། །རང་གི་སེམས་ནི་ཡོངས་འདུལ་བ། །འདི་དག་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་བསྔགས། །ཞེས་སོ། །དེ་ནས་དགེ་བ་དེ་ཉིད་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་ལ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཞིང༌། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆི། །བདག་ནི་ཁྱེད་ལ་རྣམས་ཀུན་དབུལ། །སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་བཤགས་པར་བགྱི། །འགྲོ་བའི་དགེ་ལ་རྗེས་ཡི་རང༌། །དམ་ཆོས་འཁོར་ལོ་མཆོག་བསྐོར་དང༌། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་འདས་སྤང་ཕྱིར། །བདག་ནི་ཁྱོད་ལ་གསོལ་བ་འདེབས། །འདི་སོགས་དགེ་བའི་ལས་རྣམས་ནི། །བྱང་ཆུབ་བླ་ན་མེད་པར་བསྔོ། །འགྲོ་བ་སྡུག་བསྔལ་ཁུར་ཆེན་བོར་བའི་ཕྱིར། །བདག་གི་སེམས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཕྱིར་བསྐྱེད་དེ། །མ་བསྒྲལ་བསྒྲལ་དང་མགྲོལ་དགྲོལ་བ་དང༌། །དབུགས་མ་ཕྱིན་པ་བདག་གིས་དབྱུགས་དབྱུང་སྟེ། །མྱ་ངན་མ་འདས་བདག་གིས་མྱ་ངན་བཟླ། །དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རབ་ཏུ་བརྟན་པར་བསྐྱེད་ལ་ཇི་ལྟར་འདོད་པའི་བྱ་བ་དགེ་བ་ལ་འཇུག་པར་བྱའོ། །མི་དབང་ཁྱོད་ཐུགས་སྦྱངས་པས་དགེ་བ་རྒྱ་ཆེན་དག་ལ་དགྱེས་བསྐྱེད་ན། །


DTG173_Page_0125
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྦྱིན་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་བཟོད་པ་བརྩོན་འགྲུས་བསམ་གཏན་ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །རྒྱ་ཆེན་སྤེལ་མཛད་དེར་ཡང་ཁྱོད་ཀྱི་ཐུགས་ནི་རྨ་མེད་འབད་འཚལ་ཏེ། །སེམས་མ་བསྲུངས་པའི་སྐྱེས་བུའི་དགེ་ལ་འཇུག་པ་བུ་ཆུའི་རྒྱུན་ཁྲུས་ལྟར། །ཕན་དང་འབྲེལ་བའི་གནོད་པའང་རབ་ཏུ་མ་རུངས་གྱུར་པའི་གནས་སྐབས་མཆིས། །གནས་འདི་མཁས་པས་གཟིགས་ནས་མཐུ་ལྡན་ཉིད་ཀྱི་ཐུགས་ནི་བསྲུང་འཚལ་ལོ། །དེ་ལྟར་བསྙེངས་དང་བྲལ་ན་མང་དུ་གསོལ་ཅི་འཚལ། །ཕན་པའི་མན་ངག་དོན་པོ་འདི་ལགས་ཏེ། །ཁྱོད་ཀྱི་ཐུགས་ཐུལ་མཛོད་ཅིག་བཅོམ་ལྡན་གྱིས། །སེམས་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྩ་བ་ལགས་ཞེས་གསུངས། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་པུ་འདི་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས་མཁར་གྱི་རྒྱལ་པོ་བདེ་སྤྱོད་ལ་གདམས་པ་བཤེས་པའི་སྤྲིང་ཡིག་ལས་བདག་གིས་དྲངས་པའོ། །མི་སྐྱོང་ཁྱོད་ནི་གལ་ཏེ་གསང་བའི་ལམ་ལ་དགྱེས་པ་ན། །ལམ་དེར་རབ་ཏུ་རྟོགས་དཀའ་སེམས་ལ་རྨ་འབྱིན་ཚིག་འཕྲོས་ཏེ། །བུད་མེད་འཁྱུད་སོགས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པར་ལྡན། །ཁ་ཅིག་མངོན་སུམ་འཁྲིག་དང་དྲག་ཤུལ་སྤྱོད་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། །མི་དབང་ཐུགས་ལ་གནོད་ན་ཐུབ་པའི་བཀའ་ཡང་དུག་དང་འདྲ། །དེ་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་གསང་བའི་ལམ་དུ་ཞུགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ལས། །ཁྱོད་ཐུགས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་དྲི་མས་གོས་པ་འདི་ནི་སྤངས། །གང་གཞན་སྐྱེ་བོ་དེ་འདྲ་བཟློག་པར་ཁྱོད་ཀྱིས་རྣམ་བསྒྲུབ་རིགས། །དོན་འདི་ནི། ཞུ་བའི་འོག་ཏུ་ཟ་བ་ལ། །མར་གྱི་ཉིང་ཁུ་ཀ་ར་དང༌། །སྦྲང་རྩི་དག་ནི་བདུད་རྩི་བཞིན། །མ་ཞུ་ཟ་བ་དུག་ཏུ་འགྱུར། །དེ་བཞིན་རབ་རྒྱས་བདུད་རྩི་མཆོག །དགོངས་པའི་ཚིག་ལ་མི་མཁས་ཤིང༌། །བྱིས་པའི་བློ་དང་ལྡན་རྣམས་ལ། །མེ་བཟད་པ་ཡི་དུག་ཏུ་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ནི་འཕགས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས་གསུངས་པ་བདག་གིས་འདིར་བྲིས་པའོ། །རིན་ཆེན་སེམས་འདི་རྣམ་པར་སྦྱང་བའི་ཕྱིར། །ཐུབ་པའི་བཀའ་ལུང་ཅུང་ཟད་འདིར་བྲིས་པས། །ས་ཡི་བདག་པོ་ཐུགས་ནི་དྲི་མེད་པ། །སྟོན་ཀའི་ཟླ་རྒྱས་ལྟ་བུར་གསལ་གྱུར་ཅིག །འགྲོ་བའང་རིམ་གྱིས་སེམས་ནི་རྣམ་སྦྱངས་ཏེ། །མུ་ཏིག་


DTG173_Page_0126
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དྲི་མེད་འབྲུ་ལྟར་རྣམ་དག་ཤོག །སེམས་རིན་པོ་ཆེ་རྣམ་པར་སྦྱང་བའི་རིམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྤྲིང་ཡིག་སློབ་དཔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དགྲ་ལས་རྒྱལ་བ་གསང་བས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཨཱ་ཙཱཪྻ་དུ་ལོ་བ་དང༌། ལོ་ཙཱ་བ་དགེ་སློང་ཆོས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ། །