ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་གྱི་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ།
ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ།
― DTG124_Page_0076 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། མ་ཧཱ་ཡཱ་ན་སཱུ་ཏྲ་ཨ་ལཾ་ཀ་ར་ཊཱི་ཀ །བོད་སྐད་དུ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་གྱི་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་པོ་ཡོན་ཏན་གཏེར་གྱུར་པ། །ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་སྲས་ཀྱི་ཐུ་བོ་དང༌། །རྒྱལ་བའི་སྲས་གཞན་དེ་དང་དེ་དག་དང༌། །ཐོགས་མེད་ཞལ་
― DTG124_Page_0077 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྔ་ནས་དང་དེའི་གཅུང་དང༌། །བླ་མ་གང་ལས་བདག་གིས་སྐྱེ་བོ་ལ། །གསལ་ཞིང་སྣང་བྱེད་བསྟན་བཅོས་འདི་ཐོས་ཏེ། །ཀུན་ལ་བདག་རྟག་མགོ་བོས་ར་གཏུགས་ནས། །ཞེ་ས་དང་བཅས་ཡང་དག་གུས་ཕྱག་འཚལ། །དོན་བསམ་རྣམས་ལ་བློ་རྟུལ་བསྟན་བཅོས་འདི། །ཚིག་དོན་ཟབ་པར་རྣམ་བསམས་བཤད་སྦྱར་དག །བྱ་བའི་བསམས་པའང་བདག་ལ་འགའ་ཡང་མེད། །དེ་ལྟས་རང་ལ་ཕན་ཕྱིར་ཅུང་ཟད་བྱ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་གྱི་ལུས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ལ་གནས་པ་དག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་སློབ་པོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན། རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་གང་ལ་སློབ་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་སློབ་པ་དང༌། གང་དག་སློབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་གང་ལ་སློབ་ཅེ་ན། གནས་བདུན་ལ་སློབ་པོ། །གནས་བདུན་པོ་གང་དག་ཡིན་ཞེ་ན། རང་གི་དོན་དང༌། གཞན་གྱི་དོན་དང༌། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་དང༌། མཐུ་དང༌། བདག་ཉིད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང༌། གནས་བདུན་པ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་བོ། །རང་བཞིན་དོན་དང་དེ་ཉིད་དོན། །མཐུ་དང་རང་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི། །ཆོས་དང་སེམས་ཅན་ཡོངས་སྨིན་དང༌། །བདུན་པ་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་གང་ལ་བསླབ་པར་བྱ་བ་དེ་ནི་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་བསླབ་བར་བྱ་བ་དེ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་རྣམས་ལ་སློབ་པར་འདོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་དང་པོ་ཁོ་ནར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་མོས་པ་མང་བར་བྱ་བ་དང༌། ཆོས་ཆོལ་བ་དང༌། ཆོས་སྟོན་པ་དང༌། ཆོས་དང་མཐུན་པའི་
― DTG124_Page_0078 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆོས་སྒྲུབ་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་གདམས་ངག་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་ལ་གནས་པ་དང༌། ལུས་དང༌། ངག་དང༌། ཡིད་ཀྱི་ལས་ཐབས་ཀྱིས་ཟིན་པར་བྱ་སྟེ། རིམ་པ་འདིས་གང་དག་སློབ་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དེ་ཁོ་ན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་སློབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱའོ། །སྡོམ་ནི། མོས་པ་མང་བ་ཉིད་དང་ནི། །ཆོས་ཚོལ་བ་དང་སྟོན་པ་དང༌། །དེ་བཞིན་སྒྲུབ་དང་ཡང་དག་པའི། །གདམས་ངག་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་དང༌། །ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས། །ཐབས་ཀྱིས་ཟིན་པ་ཐ་མ་ཡིན། །གང་དག་སློབ་པ་ཡིན་ཞེས་བཤད་པ་གང་དག་ཅིག་སློབ་ཅེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་སློབ་པོ། །དེ་ལྟར་སློབ་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་དག་ཅིག་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་དག་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་བཅུར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རིགས་ལ་གནས་པ་དང༌། ཞུགས་པ་དང༌། བསམ་པ་མ་དག་པ་དང༌། བསམ་པ་དག་པ་དང༌། བསམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པ་དང༌། བསམ་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང༌། མ་ངེས་པར་རྟོགས་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པ་དང༌། སྲེད་པ་ཐ་མ་པའོ། །ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མིང་བྱེ་བྲག་མེད་པར་ནི་དེ་ལྟ་བའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་འདི་དག་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེ། །བློ་དང་ལྡན་པ་གསལ་བའི་མཆོག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིའི་ལུས་ནི་དེ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཕྱོགས་ཡིན་ནོ། །ཕྱོགས་དེས་གཞན་ཡང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་བསྡུས་ཏེ་བཤད་པ་ནི། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང་པོ་གསུམ་གྱིས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་དང༌། ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་བསྟན་ཏེ། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཡོད་པའི་བཤད་པ་ནི། ཅི་ཞེས་བསྟན་པས་སྟོན་ཏོ། །ཇི་ལྟ་བ་ཞེ་ན། བྱེད་པ་པོ་དང༌། ལས་དང༌། བྱེད་པ་
― DTG124_Page_0079 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང༌། དེའི་ཕྱིར་དང༌། རྒྱུའི་དོན་དང༌། ཡན་ལག་གི་དོན་དང༌། ཆེད་ཀྱི་དོན་ཏེ། རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བདུན་པོ་འདི་དག་དང༌། དོན་ཤེས་དོན་སྟོན་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། དེ་ཡི་འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དང༌། གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །ཇི་སྙེད་ཡོད་པའི་བཤད་པ་ནི། གྲངས་བསྟན་པས་རྣམ་པ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་དུ་ཞིག་ཅེ་ན། རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། འབྱོར་བའི་དོན་ཚུལ་བླ་ན་མེད་གྱུར་པ། །ལྔའི་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནས་བཟུང་སྟེ། གསེར་ལས་བརྡུངས་བྱས་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་དཔེ་ལྔས་བསྟན་པའི་བར་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་བརྙན་གྱི་དཔེས་ནི་དོན་འདི་ཁོ་ན་རྒྱན་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་བསྡུས་ཏེ་བཤད་པ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཡིན་ལ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་རྒྱས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གྲོང་ཁྱེར་ལ་སོགས་པའི་ངག་ནི་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གྲོང་ཁྱེར་བ་དང༌། སྙན་ཅིང་འཇེབས་པ་དང༌། རྣམ་པ་གསལ་བ་དང༌། རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་པ་དང༌། མཉམ་པར་འོས་པ་དང༌། བརྟེན་པ་མེད་པ་དང༌། མི་མཐུན་པ་མེད་པ་དང༌། གཏུགས་པ་མེད་པའོ། །དེ་ལ་གྲོང་ཁྱེར་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྙན་ཅིང་འཇེབས་པ་ནི་གདངས་སྙན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་གསལ་བ་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་དང༌། ཡི་གེ་བཟང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་པ་ནི་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཉན་པར་འོས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དོན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་པ་མེད་པ་ནི་རབ་ཏུ་དང་བ་ལྷག་པའི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་མཐུན་པ་མེད་པ་ནི་མངོན་པར་འདོད་པ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཏུགས་པ་མེད་པ་ནི་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་མཁས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་ངག་འདི་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་ཡོན་ཏན་གསུམ་དང་ལྡན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དབང་དུ་བྱ་བའི་སྒོ་ནས་ནི་རྣམ་པ་དང་པོ་གཅིག་གིས་སོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་སོ། །སྦྱོར་བའི་སྒོ་
― DTG124_Page_0080 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནས་ནི་རྣམ་པ་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །ཚིག་དྲི་མ་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་དང་ཡི་གེ་རིགས་པ་དང་འབྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་དང་ཡི་གེ་རིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་འགྲུས་སྐྱོང་གི་ཡན་ལག་གི་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ཡིན་ཏེ། ཚིག་དང་ཡི་གེ་རིགས་པ་དང༌། འབྲེལ་པ་དང༌། མཐུན་པ་དང༌། རུང་བ་དང༌། འབྱོར་བ་དང༌། འཕྲོད་པ་དང༌། འཚམ་པ་དང༌། འགྲུས་སྐྱོང་གི་ཡན་ལག་གི་ཚོགས་སོ། །དེ་ལ་རིགས་པ་ནི་མིང་དང༌། ཚིག་དང༌། ཡི་གེའི་ཚོགས་རྣམས་གོ་རིམས་སུ་ལེགས་པར་བཀོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་རིགས་པ་རྣམ་པ་བཞི་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །འབྲེལ་པ་ནི་སྒྲུབ་པ་དང་འབྱོར་བའོ། །མཐུན་པ་ནི་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང་འབྱོར་བའོ། །རུང་བ་ནི་ཚིག་དང་ཡི་གེ་གསལ་བའོ། །འབྱོར་བ་ནི་སྙིང་ལ་འབབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཕྲོད་པ་ནི་འཁོར་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུའོ། །འཚམ་པ་ནི་ཆོས་དང་མཐུན་པ་དང༌། དོན་དང་ལྡན་པ་དང༌། དུས་དང་འཚམ་པ་ཡིན་ནོ། །འགྲུས་སྐྱོང་གི་ཡན་ལག་གི་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འགྲུས་སྐྱོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཁས་པར་བྱེད་པ་དང༌། རྟག་ཏུ་བྱེད་པ་སྟེ། དེའི་ཡན་ལག་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །གསེར་ལས་བརྡུངས་བྱས་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་ནི་དཔེ་ལྔས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་དེ་དོན་རྣམ་པ་ལྔའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང༌། བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང༌། བསམ་པར་བྱ་བ་དང༌། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་རྟོགས་པའི་དོན་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །འདི་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དངོས་པོ་ལྔ་པོ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་དང༌། གང་ཟག་རྣམ་པར་གཞག་པ་སྟེ། རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་འགྲེལ་ཏོ། །དེ་ལ་དངོས་པོ་ལྔ་གང་ཞེ་ན། མིང་དང༌། རྒྱུ་མཚན་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་ལ་མིང་ནི་བརྡར་ཐ་སྙད་གདགས་དཔ་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་ནི་
― DTG124_Page_0081 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆོས་འདི་དག་ཇི་ལྟར་མིང་གིས་མངོན་པར་བརྗོད་པ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཡོད་དོ་ཞེས་མིང་གི་སྒོ་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ཏོ། །མིང་གིས་མངོན་པར་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མེད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་སྐད་དུ། མིང་ནི་གང་དང་གང་དག་གིས། །ཆོས་ནི་གང་དང་གང་བརྗོད་པ། །དེ་ནི་དེ་ལ་ཡོད་མིན་དེ། །འདི་ནི་ཆོས་རྣམས་ཆོས་ཉིད་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །མིང་གི་སྒོ་ནས་ཆོས་རྣམས་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་དག་ལ་མིང་གིས་མངོན་པར་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཤེས་པར་བྱ་དཀའ་བའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་གསེར་ལས་བརྡུངས་བྱས་པ་དང་འདྲ་སྟེ། དཔེར་ན་བསྲེག་པ་དང༌། ཆུས་གདབ་པ་དང༌། བརྡུང་བ་ལ་སོགས་པ་འབད་པ་ཆེན་པོས་གསེར་ལས་སུ་རུང་པར་བྱས་པ་རྒྱན་ལ་སོགས་པར་བརྡུངས་ན་རྣམ་པར་མཛེས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་ཡང་མིང་གིས་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་རྣམས་ལ་མིང་གིས་མངོན་པར་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དོ་ཞེས་རང་གི་ཕྱོགས་སྒྲུབ་པ་དང༌། གཞན་གྱི་ཕྱོགས་སུན་དབྱུང་བ་ལ་སོགས་པས་བསྒྲུབས་ན་གསར་ལས་བརྡུངས་སུ་བྱས་པ་བཞིན་དགའ་བའི་མཆོག་སྐྱེད་པས་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །རྒྱུ་མཚན་ནི་གང་ལ་རྟེན་ནས་མི་འཇུག་པ་སྟེ། མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མིང་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྟེན་གྱི་དངོས་པོ་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་གཟུང་བའི་ཆ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་དེ་ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་སྣང་བ་ཙམ་གྱི་རང་རིག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ། །རང་རིག་པ་དེ་ལ་ནི་འཇིག་རྟེན་མཚར་ཅིག་ལོག་པར་རྟོགས་པ་མེད་པས་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ། །དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་དཔེ་པདྨ་སྟེ། དཔེར་ན་འབད་པ་མེད་པར་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་གྱིས་ཁ་བྱེ་བའི་པདྨ་དགའ་བའི་མཆོག་བསྐྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་དངོས་པོ་འབད་པ་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱས་པ་ཡང་དགའ་བའི་མཆོག་སྐྱེད་པས་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་
― DTG124_Page_0082 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་བྱ་བ་ཞེས་བཤད་དོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དངོས་པོ་ཙམ་དེ་ཉིད་སེམས་དང་སེམས་པས་བྱུང་བ་འཛིན་པའི་ཆར་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། ཚུལ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དམ་པའི་ཆོས་ཉན་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་བདག་གིས་བསམ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་ཆོས་མངོན་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས་ཆོས་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན་པ་ཆོས་རྣམས་དཔྱོད་པར་བྱེད་པ་ན། རིགས་པ་དུ་ཞིག་གིས་དཔྱོད་པར་བྱེད་ཅེ་ན། ལྟོས་པའི་རིགས་པ་དང༌། བྱ་བ་བྱེད་པའི་རིགས་པ་དང༌། འཐད་པ་སྒྲུབ་པའི་རིགས་པ་དང༌། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རིགས་པ་སྟེ། རིགས་པ་བཞིས་སོ། །རིགས་པ་འདི་བཞིས་ཚུལ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་བརྟགས་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་དང༌། མཐུན་པར་ཡང་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་དཔེ་གཡོས་ལེགས་པའི་ཁ་ཟས་ཏེ། དཔེར་ན་གཡོས་ལེགས་པའི་ཁ་ཟས་ཁ་དོག་དང་རོ་ལ་སོགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བཀྲེས་པས་ཉེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཟོས་ན་དགའ་བའི་མཆོག་བསྐྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་བདུད་རྩི་དང་འདྲ་བ་འདི་ཡང་དམ་པའི་ཆོས་ཉན་པས་བཀྲེས་པ་ཚུལ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ཀྱིས་དཔྱད་ན་དགའ་བའི་མཆོག་སྐྱེད་པས་བསམ་པར་བྱ་བ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡིན་ཏེ། བསམ་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ཕྱིར་དང་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་ལས། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་འཇིག་རྟེན་ན་དཔེ་མེད་པ་དང༌། རྟོག་གེའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པས་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་དཔེ་ཕྲིན་ཡིག་སྟེ། དཔེར་ན་ཕྲིན་ཡིག་ལེགས་པར་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་ལག་ཏུ་སོན་ན་དོན་ལོག་པའི་རྣམ་པར་རྟོགས་པ་སྤངས་པའི་སྒོ་ནས་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་སྐྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། དེ་བཞིན་ཉིད་སོ་སོ་
― DTG124_Page_0083 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་རྟོག་གེའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་ཡང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ས་དང་པོ་ཐོབ་པའི་དུས་ནས་བཟུང་སྟེ། དགའ་བ་ཟག་པ་མེད་པ་དཔེ་མེད་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ། བྱིས་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་རྟོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པའི་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ཕྱིར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞེས་པ་བཤད་དོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ངོ་བོ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་རྟོགས་པའི་དོན་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འདྲ་བ་ལས། དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་བཤད་ལ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟར་བདེན་མོད་ཀྱི། དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ནམ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་རྟོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དག་སྟེ། ཟག་པ་མེད་པ་དེ་དག་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ཡང་ཐོས་པ་དང་བསམ་པའི་གནས་སྐབས་ན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་རྟོགས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་དམ་པའི་ཆོས་མཉམ་པས་ཚུལ་བཞིན་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་རྣམས་ཀྱིས་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་དང་མཐུན་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་ལས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་རྣམ་པ་བཞི་པ་བསྟན་པས་རིག་པར་བྱའོ། །རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་རྣམ་པ་བཞི་བསྟན་པ་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པའོ། །དྲི་མ་དང་བྲལ་བས་རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་ཉིད་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའོ། །དེ་འཐོབ་པའི་ལམ་གྱིས་རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དོ། །
― DTG124_Page_0084 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་སྐྱེ་བའི་དམིགས་པ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་དམ་པའི་ཆོས་བསྟན་པའོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཀུན་བརྟགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞན་གྱི་དབང་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐོས་པ་དང་བསམ་པའི་གནས་སྐབས་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་ཟག་པ་མེད་པ་དང༌། མཐུན་པས་ཟག་པ་མེད་པ་བཞིན་ཉེ་བར་གདགས་ཏེ། འདི་ནི་ཁྱད་པར་ཡིན་པར་མངོན་ནོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དངོས་པོ་ལྔ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ལྔ་གསེར་ལས་བརྡུངས་བྱས་པ་ལ་སོགས་པའི་དཔེ་ལྔ་དང་བཅས་ཏེ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་དུ་བཤད་དོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། རེ་ཞིག་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཞེས་སྨོས་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་བཤད་པ་ནི་ཇི་སྐད་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་ལས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པའི་བསྟན་པ་དེ་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་སངས་རྒྱས་མེད་དོ། །ཆོས་མེད་དོ། །དགེ་འདུན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པས་སོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཆིག་དང་ཡི་གེ་སྐྲག་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་འདི་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཐོས་ན་སྐྲག་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དེ། ཆོས་འདི་དག་ནི་རྣམ་ལ་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོས་ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་མེད་དེ། ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། ཆོས་ཀུན་མེད་ཕྱིར་རྣམ་དག་གང༌། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་མེད་དེ་གང། །ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་དེ་ལྟར་མེད། །དེ་དག་མེད་ན་ཁོ་ནའང་མིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་དཔེ་གསེར་ཏེ། དཔེར་ན་གསེར་བསྲེགས་པ་དང༌། བརྡུངས་པ་ལ་སོགས་པ་འབད་པ་ཆེན་པོས་ལས་སུ་རུང་བར་བྱས་པ་གདུ་བུ་དང་
― DTG124_Page_0085 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དཔུང་རྒྱན་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོར་བརྡུངས་སུ་བྱས་པ་དགའ་བ་བསྐྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་བསྒྲུབས་ན་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རྟོགས་པའི་སྔོན་ནས་སྐྱེ་བོ་ཡ་རབས་ཀྱི་དགའ་བའི་མཆོག་བསྐྱེད་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་བདེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྒྲུབས་ན་གཞན་གྱི་དབང་གིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་རྣམས་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ་སླ་བས་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་དཔེ་པདྨ་སྟེ། སྔ་མ་དང་མཐུན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ན་ཉིད་བསམ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་བསལ་བ་དང༌། དད་པ་ལ་སོགས་པ་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་གོམས་པས་ཚུལ་བཞིན་དུ་བསམ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་དཔེ་ཁ་ཟས་ཏེ། སྔ་མ་དང་མཐུན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་སྔར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་སྤྲིན་གྱི་མདོ་ལས་ཀྱང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སེལ་བས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཅེས་བགྱི་བ་འདི་ཅི་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པའི་དོན་གྱི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་ནོ། །གསོལ་བ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡང་དག་པ་ཞེས་བགྱི་བ་འདི་ཅི་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ནི་སླུ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡང་དག་པ་ཡིན་ནོ། །གསོལ་
― DTG124_Page_0086 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མི་སླུ་བ་ཞེས་བགྱི་པ་འདི་ཅི་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉི་གང་ཡིན་པའོ། །གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བགྱི་བ་དེ་ཅི་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཆོས་འདི་ནི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། ཆོས་འདི་ཡི་གེ་དག་གིས་གདགས་པར་ནི་མི་ནུས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་འདི་ནི་ཡི་གེ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའོ། །ཆོས་འདི་ནི་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་སྟེ། ངག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ། རང་གི་ལམ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ། སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའོ། །རྟོག་གེ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་པ་སྟེ། བརྟག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ། རྟོག་གེའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ། རྟོག་གེའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའོ། །བྱིས་པའི་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་སྟེ། བྱིས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཆོས་འདི་ནི་སྤྲོས་པ་དང༌། རྟོག་གེ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ཕྱིར་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱའོ།།དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་དཔེ་ཕྲིན་ཡིག་ཀྱང་སྔ་མ་དང་མཐུན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་རྟོགས་པའི་དོན་དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་དཔེ་རིན་པོ་ཆེའི་སྒྲོམ་སྟེ། དཔེར་ན་རིན་པོ་ཆེའི་སྒྲོམ་ཁ་གབ་བ་ཕྱེ་ན་དགའ་བའི་མཆོག་བསྐྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། འདི་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་རྟོགས་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལ་སོགས་པས་རྒྱུད་གསལ་བར་བྱས་པ་རྣམས་ལ་
― DTG124_Page_0087 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དགའ་བ་ཆེན་པོ་བསྐྱེད་པས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་རྟོགས་པའི་དོན་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བཤད་དོ། །ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་དུ་བཤད་པ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་གང་ཟག་རྣམ་པར་གཞག་པས་བཤད་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདི་ན་གང་ཟག་རྣམ་པ་གསུམ་ཞིག་སྣང་སྟེ། མི་ཤེས་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་ཅན་དང༌། ལོག་པར་ཤེས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་ལོག་པར་འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་རྣམས་དང་ཐེ་ཚོམ་ཅན་རྣམས་ལ་ནི་ལོག་པར་འཛིན་པ་དང་ཐེ་ཚོམ་བསལ་བའི་ཕྱིར་འདི་ཁོ་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་གྱི། གཞན་གྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་དཔེ་གསེར་ཏེ། སྔ་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །མི་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་བས་དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་དཔེ་པདྨ་སྟེ་སྔ་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཞུགས་པའི་གང་ཟག་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་གནས་རྣམས་སྤང་བར་བྱ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་ཕྲིན་ལས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྣ་ཚོགས་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ལས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པོ། །ནོར་བུ་དང༌། སྨན་དང༌། མཁྱུད་དཔྱད་ཀྱི་སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པའི་ལས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལ་སོགས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་གནས་རྣམས་ལ་སེམས་ན་སེམས་བསླད་པའི་གནས་དག་ཏུ་འགྱུར་བས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་བཤད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་གནས་སྤོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་པར་བྱ་བའི་གནས་སེམས་པའི་ཕྱིར་དགའ་བ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བས་དཔེ་ཕྲིན་ཡིག་དང་ཁ་ཟས་ཏེ། སྔ་མ་དང་མཐུན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །གང་ཟག་དེ་དག་ཉིད་ཚུལ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་ན་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་རྟོགས་པའི་དོན་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་དཔེ་རིན་པོ་ཆེའི་སྒྲོམ་
― DTG124_Page_0088 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟེ། དཔེར་ན་རིན་པོ་ཆེའི་སྒྲོམ་ཁ་གབ་ཕྱེ་སྟེ། རིན་པོ་ཆེ་དག་སྣང་ན་དགའ་བ་བསྐྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་བའི་ཆོས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་གནས་ལྟ་བུ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་བསལ་བས་དགའ་བ་ཆེན་པོ་ཡང་སྐྱེ་ལ། རྒྱུད་ཀྱང་གསལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་ལྔ་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་གང་ཟག་རྣམ་པར་གཞག་པས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་ནི་གདུལ་བའི་སྐྱེ་བོ་ལ་ལྟོས་ཏེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་དེ་དག་ཙམ་ཞིག་སྟོན་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བསྡུས་པ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་རང་བཞིན་དང་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཉིད་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་དང༌། དགེ་བའི་ཆོས་སྒོམ་པས་བསམ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་ན་བསམ་པར་བྱ་བ་དག་ཏུ་བསྟན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱ་བ་བསྒྲུབ་པ་དང༌། ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་བོ་སྣ་ཚོགས་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པ་དག་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་གནས་སུ་གྱུར་བའི་ཕྱིར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་རྟོགས་པའི་དོན་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཡིན་ཏེ། མདོ་སྡེའི་རྒྱན་འདིས་རྣམ་པར་བཀྲོལ་ལོ། །ཆོས་ལྔ་པོ་འདི་དག་གིས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པར་བསྟན་ལ། འདི་དག་ཡང་དག་པར་རྣམ་པར་བཀྲོལ་བས་གསེར་ལ་སོགས་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་མཁས་པ་རྣམས་དགའ་བ་བསྐྱེད་དེ། དེ་ནི་བསྡུས་པའི་དོན་ཡིན་ནོ། །དོན་ཤེས་པ་དོན་སྟོན་པར་ནི་ཆོས་དེ་བརྒྱན་པར་བྱེད་ཀྱི། གཞན་གདུ་བུ་དང་དཔུང་རྒྱན་ལ་སོགས་པས་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་སྔ་མ་གང་གི་ཚེ་ཆོས་དེ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོན་ཏན་
― DTG124_Page_0089 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་ལྡན་པ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་དེ་བརྒྱན་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་གླེང་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྩོམ་པར་བྱེད་དེ། གཟུགས་རྒྱན་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་གདོང་གི་གཟུགས་བཟང་པོ་བརྒྱན་པ་མེ་ལོང་གི་ནང་དུ་སོང་ན། ཤིན་ཏུ་དགའ་བ་བསྐྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་གཟུགས་ས་དང་ཕྲུལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་བསྟན་པ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་འདི་ཡང་དོན་བསྟན་པའི་མེ་ལོང་ཤིན་ཏུ་དྲི་མ་མེད་པའི་ནང་དུ་སྣང་ན་དགའ་བ་སྐྱེད་པས་བརྒྱན་པ་ཡིན་ནོ། །ང་ནི་སྨན་ལ་སོགས་པའི་དཔེ་གསུམ་གྱིས་ཆོས་ཀྱི་བསྔགས་པ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །སྨན་གྱི་རིགས་ལ་ལ་འདི་འདྲ་སྟེ། གང་གི་ཚེ་བ་སྣམ་ས་ན་ནི་སྣའི་དབང་པོ་ཚིམ་པར་མི་བྱེད་ཅིང་སྐྱོ་བ་སྐྱེད་ལ། སྨན་དེ་ཉིད་གང་གི་ཚེ་ལྕེའི་དབང་པོས་མྱངས་ན་ནི་རོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་ལྕེའི་དབང་པོ་ཚིམ་པར་བྱེད་ཅིང་དགའ་བ་ཡང་སྐྱེད། སྤྱད་དེ་འཇུ་བ་ན་རིམ་གྱིས་ལུས་ལ་ཡོད་པའི་ནད་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སེལ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་གཉིས་སུ་གནས་པ་ཡང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྨན་དཀུ་ལ་ཞིམ་པ་དང་འདྲ་བར་མི་དགའ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང་དགའ་བསྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། རབ་འབྱོར་སངས་རྒྱས་མེད་དོ། །ཆོས་མེད་དོ། །དགེ་འདུན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་མིང་དང༌། ཚིག་དང༌། ཡི་གེ་དག་ཐོས་ནས་བསྣམས་ནར་བཏུ་དཀུ་བའི་སྨན་བཞིན་དུ་སྐྱོ་བ་སྐྱེད་དོ། །གང་གི་ཚེ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་འཕྲད་ནས། མིང་དང༌། ཚིག་དང༌། ཡི་གེ་འདི་དག་གི་དོན་ནི་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་དོན་རྟོགས་པ་དེའི་ཚེ་མྱངས་ན་ཞིམ་པའི་སྨན་མྱངས་པ་བཞིན་དུ་དགའ་བ་སྐྱེད་ལ། ཐོས་པ་དང༌། བསམ་པ་དང༌། བསྒོམ་པའི་རིམ་གྱིས་བསྒོམས་ན་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་ནད་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱེད་པས་སྒྲིབ་པ་སྤངས་བའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །རྒྱལ་པོ་མཉེས་པར་དཀའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི།
― DTG124_Page_0090 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡབ་དང་སྲས་མཇལ་བའི་མདོ་ལས། འཆར་བྱེད་ཀྱིས་ཇི་སྐད་དུ། རྒྱལ་པོ་རྣམས་ནི་བསྙེན་པར་དཀའ་བ་ལགས་ཏེ། མཉེས་པར་བགྱིད་དཀའ་བ་ལགས་སོ། །ནམ་ཞིག་མཉེས་པར་བགྱིས་ན་ཇི་ལྟར་འདོད་པའི་དོན་སྩོལ་བར་བགྱིད་པ་ལགས་སོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱང་མཉེས་པར་དཀའ་བ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་པ་བློ་གྲོས་རྒྱ་མཚོའི་མདོ་ལས། བློ་གྲོས་རྒྱ་མཚོ་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་རྙེད་པར་སླའོ། །ཚོགས་རྣམས་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ནི་དཀའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་གོ་ཆའི་བརྩོན་འགྲུས་ལ་སོགས་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ལས་བརྩམས་པས་མགུ་བར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང༌། སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱིས་དབང་ཕྱུག་རྙེད་པར་འགྱུར་བས་དབང་འབྱོར་བའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །རིན་པོ་ཆེ་རིགས་དང་ལྡན་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་ཞིང་དབྱིབས་ཀྱི་ཚད་ལ་སོགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ཏེ། རིན་པོ་ཆེ་དེ་ལྟ་བུ་སྐྱེ་བོ་ལྟ་མི་ཤེས་པའི་ལག་ཏུ་སོན་ན་སྐྱེ་བོ་ལྟ་མི་ཤེས་པ་དེའི་སེམས་ཡོངས་སུ་མགུ་བར་མི་འགྱུར་གྱི། དེ་ཉིད་སྐྱེ་བོ་ལྟ་ཤེས་པའི་ལག་ཏུ་སོན་ན་སྐྱེ་བོ་དེ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་མཆོག་གིས་མགུ་བར་བྱེད་ཅིང་གསེར་ལ་སོགས་པ་གཞན་མང་པོའི་རྒྱུར་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་འདི་ཡང་སྐྱེ་བོ་ལྟ་མི་ཤེས་པ་དོན་མངོན་པར་མི་ཤེས་པའི་ལག་ཏུ་སོན་ན་དགའ་བ་མི་སྐྱེད་ཀྱི། གང་གི་ཚེ་འདི་ཉིད་སྐྱེ་བོ་ལྟ་ཤེས་པའི་ལག་ཏུ་སོན་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་དགའ་བ་དང་རབ་ཏུ་དགའ་བའི་མཆོག་ཀྱང་སྐྱེད་ལ། འཕགས་པའི་ནོར་དད་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ཐོས་པ་དང༌། གཏོང་བ་དང༌། ཤེས་རབ་དང༌། ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང༌། ཁྲེལ་ཡོད་པ་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པས་འཕགས་པའི་ནོར་ལ་སྤྱོད་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །ད་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པ་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་ཡིན་ཏེ། སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་ནི་རྟོག་
― DTG124_Page_0091 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གེ་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཞན་དག་བསླུ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཀོད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་ལ་ཡང་ཚུལ་འདི་ལྟ་བུ་དམིགས་སོ། །དེ་བས་ན་ཁོ་བོ་ནི་དེར་དོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་སེམས་ན། དེ་ལྟར་དོགས་པར་བྱར་མི་རུང་བ་དེ་ཉིད་དེ། ས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་དང་ལྡན་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་བསྟན་བཅོས་དག་ལ་མི་དམིགས་སོ། །གཞན་ཡང་ཁྱོད་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པ་ལ་དད་པ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་འཕགས་པ་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པ་དང༌། བློ་གྲོས་རྒྱ་མཚོ་དང༌། དཀོན་མཆོག་སྤྲིན་དང༌། ལག་བཟངས་ལ་སོགས་པའི་མདོ་ལས། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པ་ཐོས་ནས་འདི་ནི་རྟོག་གེ་པས་བཀོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་སེམས་དད་པར་འགྱུར་རོ། །བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གི་དོན་གང་ཡིན་པ་དག་ལ་མ་མོས་པ་དེ་དག་ནི་གང་ཟག་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པའི་དོན་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོས་ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཡིན་གྱི། འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་ཉིད་དུ་ནི་མ་ཡིན་པས་གནས་མ་ཡིན་པར་དོགས་པར་མ་བྱེད་ཅིག །ཡོད་དང་མེད་ན་ཡོད་མེད་དང༌། ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ནི་ཡོད་དང་མེད་དོ། །དེ་ཡོད་དང་མེད་ན་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གལ་ཏེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཅུང་ཟད་གཅིག་ཡོད་ན་ནི། དེ་ཡོད་དང་འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ཡིན་པར་གྲུབ་སྟེ། འདི་ལས་གཞན་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཡོད་ན་ཡོད་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་མེད་ན་ནི་དེ་མེད་དང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཡང་མེད་དེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་མེད་པར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་མེད་དོ། །འདི་ནི་མེད་ན་མེད་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་སྟོན་པ་ཡང་ཆུང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟར་བུ་གང་ཙམ་བྱིན་པས་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་
― DTG124_Page_0092 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མདོ་སྡེ་ལ་ཡང་འཇུག་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་སྦྱར་བ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་རྣམས་ན་རེ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་ནག་པོ་བསྟན་པ་དང༌། ཆེན་པོ་བསྟན་པ་ལས་གང་མདོ་སྡེ་ལ་ཡང་འཇུག །འདུལ་བ་ལ་ཡང་སྣང༌། ཆོས་ཉིད་དང་ཡང་མི་འགལ་བའོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ཡིན་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་མདོ་སྡེ་ལ་ཡང་མི་འཇུག་ལ། སངས་རྒྱས་མེད་དོ། །ཆོས་མེད་དོ། །དགེ་འདུན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་འདོན་ན་ལྟུང་བྱེད་དང་བཅས་པར་འགྱུར་བས་འདུལ་བ་ལ་ཡང་མི་སྣང་ངོ་ཞེས་ཟེར་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དེ་དག་གི་ཚིག་གི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ལ་འདི་འདྲི་བར་བྱ་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་ནི་གང་ལ་མི་འཇུག །འདུལ་བ་ནི་གང་ལ་མི་སྣང༌། རེ་ཞིག་གལ་ཏེ་འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བའི་ལུང་གི་མདོ་སྡེ་ལ་ཡང་མི་འཇུག་གོ །འདུལ་བ་ལ་ཡང་མི་སྣང་ངོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་སྡེ་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ཀྱི་མདོ་སྡེ་མང་པོ་རྣམས་ཕན་ཚུན་འགལ་ཏེ། འཕགས་པ་མང་པོས་བཀུར་བའི་སྡེ་པ་རྣམས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་མདོ་སྡེ་རྣམས་མི་བརྗོད་དོ། །འཕགས་པ་དགེ་འདུན་ཕལ་ཆེན་སྡེ་པ་རྣམས་ནི་སྲིད་པ་བར་མ་སྟོན་པའི་མདོ་སྡེ་རྣམས་སྤོང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་མདོ་སྡེ་གཞན་དང་གཞན་དག་ཀྱང་སྡེ་པ་ཐ་དད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཕན་ཚུན་འགལ་བས་དེ་དག་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ལ། འདུལ་བ་དང༌། ཆོས་མངོན་པ་ཆོ་ག་ཐ་དད་པ་དང༌། གཞུང་ལུགས་ཐ་དད་པས་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་དེ་དག་ཀྱང་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྡེ་པ་རྣམས་ལ་རང་གི་སྡེ་བའི་མདོ་སྡེ་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡང་རང་གི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་ལ་ཡང་འཇུག་པ་ཁོ་ནའོ། །ཉོན་མོངས་པ་འདུལ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་སྣང་ངོ༌། །ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཆོས་ཉིད་དང་ཡང་མི་འགལ་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཉིད་ནི་འདི་ཁོ་ན་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་
― DTG124_Page_0093 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་མ་ཡིན། འོན་ཏེ་སྡེ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྡུས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་ནི་སྡེ་པ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཁོ་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ཡིན་པར་འགྱུར་གྱི། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་མཚན་ཉིད་དང་མི་འགལ་བའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་འཐད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་གཞན་དང་གཞན་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་ལ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དང་གཞན་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང༌། ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་དག་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཟབ་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་དགོངས་པ་ནི་བསམ་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་བསམ་པ་དང༌། བག་ལ་ཉལ་ཡོངས་སུ་མཁྱེན་པའི་ཕྱིར་དགོངས་པ་མང་པོས་ཆོས་སྟོན་པས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པ་ནི་ཟབ་ཅེས་བྱའོ། །རིང་དུ་རྗེས་སུ་ཞུགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་རིང་དུ་རྗེས་སུ་ཞུགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཏེ། གང་ལ་ཐམས་ཅད་དུ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་འཇུག་པ་ཡོད་པ་དེ་སྤང་པར་བྱ་བར་རིགས་ན་དེ་མེད་པ་ན་གོ་ཇི་ལྟར་སྤང་བར་བྱའོ། །དེ་ལས་དེའི་འབྲས་བུ་ཆོས་འཐོབ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ་དེ་དག་འཐོབ་བོ། །རེ་ཞིག་གལ་ཏེ་བདག་གིས་འདི་མི་ཤེས་པས་སྐྲག་པའི་གནས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་མ་བསགས་པ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྙེན་བཀུར་མ་བྱས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྟོགས་པར་མི་ནུས་སོ། །རྟོགས་པར་དཀའ་བ་འདི་ཉིད་སེམས་ལ་བཞག་ནས་སེམས་དང་བཅས་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། མགོ་དང་གོས་ལ་མེ་འབར་བ་བཞིན་དུ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱ་བ་ལ་འབད་པར་བྱའོ། །འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། གལ་
― DTG124_Page_0094 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏེ་ཐབས་ཚུལ་མཁས་པས་བློ་རྣམས་མ་དུབ་ན། །སྐྱེ་བོ་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་སྤྱོད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས། །གལ་ཏེ་དེ་ཡང་མི་འདོད་མཆོག་དགའ་བྲལ་བ་ཡིན། །ཕོངས་པ་མང་དུ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་ལྟ་གོན་གྱིས། །འོན་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱང་ཚིག་གི་དོན་ཟབ་མོ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་མ་ཡིན་ན། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཟབ་མོ་སྟོན་པར་འགྱུར་ཞེས་སྐྲག་པའི་གནས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་འདི་ནི་དོན་དང་མཐུན་པ་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་ཏེ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཁ་བྱེ་བའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་འདི་ལྟ་བུས་ཀྱང་ཁྱད་པར་དག་ཐུགས་སུ་མ་ཆུད་ན་བདག་ཅག་ལ་སོགས་པས་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་སྐྲག་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་གྱི། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱ་བ་ཁོ་ན་ལ་འབད་པར་གྱིས་ཤིག་དང༌། དེ་ནས་ཅི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཟབ་མོ་ཐུགས་སུ་ཆུད་དམ་འོན་ཏེ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཟབ་མོ་རྟོག་གེ་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ཞེས་སྐྲག་པའི་གནས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྟོག་གེ་གསལ་བ་ལ་འབད་པར་བྱའི་སྐྲག་པར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་འདི་ནི་རྟོག་གེ་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡིན་པས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པས་བསྟོད་པ། ཐུབ་པ་སྐྱེས་མཆོག་དགོངས་པ་ནི། །རྟོག་གེ་པ་ཡི་ཡུལ་མ་ལགས། །བྱིས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ལགས་ཏེ། །སེམས་དང་སེམས་བྱུང་རྣམས་ལས་འདས། །སློབ་དཔོན་མ་ཁོལ་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱིས་ཀྱང་བདག་ནི་རྟོག་གེ་པ་ཡིན་ན། ཉན་ཐོས་རྟོག་པ་པོ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ནུས་པ་རྡུགས་སོ་སྙམ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བསྟོད་པ། གལ་ཏེ་སྐལ་ཆེན་དེ་
― DTG124_Page_0095 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་ཀྱང་ནི་ཁྱོད་ལ་མཐུ་རྡུགས་ན། །བདག་འདྲ་སྲིད་པའི་ཕྱི་སའི་སྲིན་བུས་བསམ་སྐབས་ག་ལ་མཆིས། །ཡིད་ཀྱི་ཉེས་པ་རང་བཞིན་གདུག་པ་སྟེ། །མི་རིགས་པ་ཡི་གཟུགས་ལའང་མི་རིགས་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་རིགས་པའི་གཟུགས་ཕན་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཡང་ཁོང་ཁྲོ་བ་བསྐྱེད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་མངོན་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས། ཇི་སྐད་དུ་ཉོན་མོངས་པའི་སྐབས་ནས། མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཆོས་གང་ཞིག་སྐྱེ་བ་ན་རབ་ཏུ་མ་ཞི་བར་སྐྱེ་ལ། གང་ཞིག་སྐྱེས་ནས་ཀྱང་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་རབ་ཏུ་མ་ཞི་བར་འབྱུང་བ་དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གང་ཞིག་སྐྱེས་ན་སེམས་ཀྱི་གནས་སྐབས་འདི་འདྲ་བར་འགྱུར་བ་ཁོང་ཁྲོ་བ་ནི་དགྲ་ལ་སོགས་པ་ཕན་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཞུགས་པ་དག་ལ་ཡང་བསྐྱེད་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་མདོ་སྡེ་དེ་དང་དེ་དག་ལས་ལྷངས་པོར་བཀག་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སོག་ལེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་མདོ་ལས། སྡོང་དུམ་ཚིག་པ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་གསུངས་སོ། །གང་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དེ་ལ་སེམས་དང་བཅས་པས་ཇི་ལྟར་ཁོང་ཁྲོ་བ་བསྐྱེད་པར་རིགས། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཁས་པ་རྣམས། །གྲོག་མཁར་དུ་ནི་ལག་བཅུག་ནས། །ཡོན་ཏན་ཅུང་ཞིག་རྙེད་མི་འགྱུར། །གལ་ཏེ་སྦྲུལ་ཞིག་ཡོད་གྱུར་ན། །བྱིས་པ་དག་ནི་ཕུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་གདོན་ཏོ། །གཞན་དག་ཀྱང༌། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཐེ་ཚོམ་མ་ཡང༌། །མཛངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྡིག་པ་སྤང༌། །བརྒྱ་ལ་མེད་ནའང་དེར་ཟད་མོད། །གལ་ཏེ་ཡོད་ན་མེད་ལྟ་བརླག །ཅེས་ཟེར་རོ། །རེ་ཞིག་མཁས་པས་ནི་གཟུ་བོའི་གཞུང་བཟུང་ལ་སྐྱེ་བོ་མཁས་པ་མགུ་བར་འགྱུར་བའི་རིགས་པ་འདི་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱས་པ་དང༌། ཅི་འདི་ཁོང་ཁྲོ་བའི་གཞི་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་དད་པའི་གཞི་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །རིགས་པ་ཁས་མི་ལེན་ན་ནི་བློ་ཐེ་ཚོམ་ཅན་རང་བཞིན་གྱིས་ཁ་ན་
― DTG124_Page_0096 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ཁོང་ཁྲོ་བ་སྤང་བར་འདོད་པ་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་སོ།། །།དོན་ཤེས་པ་དོན་སྟོན་པས་ཆོས་བརྒྱན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བཤད་པ་དང༌། གང་གི་ཚེ་ཆོས་དེ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་བརྒྱན་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཀླན་ཀ་འདི་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར། གཟུགས་རྒྱན་རང་བཞིན་ཡོན་ཏན་ལྡན་པ་མེ་ལོང་ནང་སོང་ན། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། འདི་ཁོ་ནས་འདི་རྒྱན་ཉིད་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་བསྔགས་པ་ནི་སྨན་ལ་སོགས་པའི་དཔེ་གསུམ་གྱིས་བཤད་དོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཁ་ཅིག་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ཡང་མ་ཡིན་ན། དེ་ལ་ཡོན་ཏན་འདི་ལྟ་ག་ལ་ཡོད་ཅེས་ལོག་པར་ཞུགས་པ་ལ་ཆོས་ལ་དབང་བ་བསྔགས་པར་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པ་བསྒྲུབ་པའི་སྐབས་སུ་ཇི་ལྟར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྒྲུབས་པ་དང་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ལམ་ནི་འདི་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རངས་པར་གྱུར་པ་གང་དག་སངས་རྒྱས་ཉིད་དོན་དུ་གཉེར་བ་དེ་དག་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མཆོག་བསྟན་པས་ཇི་ལྟར་ན་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་དཀོན་མཆོག་དག་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། རང་དང་གཞན་ལ་ལེགས་པར་བྱེད་པ་སངས་རྒྱས་ཉིད་དོན་དུ་གཉེར་བས་ཆོས་ལ་འཛུད་དོ། །ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་སྨོན་ལམ་ཡིན་པར་བཤད་དོ། །ཐེག་པ་མཆོག་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་གྲགས་པ་དག་གི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གི་ཉེས་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར། །དེ་ལ་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་བྱེ་བྲག་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་འཁོར་བའི་ཉེས་པ་དང༌། སྙིང་རྗེས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་མི་རྟོག་གོ །དེ་ཁོ་ནའི་དངོས་པོ་དོན་དུ་གཉེར་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱབས་འོས་ཀྱི་དངོས་པོ་སྟེ། བདག་ཀྱང་སངས་རྒྱས་སུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །
― DTG124_Page_0097 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་བུ་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པ་ཞིག་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རིགས་རྒྱུད་མི་གཅོད་པར་རུང་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ཁོ་ན་བཙུན་མོ་དམ་པ་ལ་ས་བོན་འཇོག་པར་བྱེད་ཀྱི། ངན་པ་དང་བྲན་མོ་ལ་སོགས་པ་ལ་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཕ་དང་མ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ས་བོན་དེ་ཡང་གལ་ཏེ་མངལ་གྱི་གནས་སུ་སོན་པ་ན་རླུང་དང༌། མཁྲིས་པ་དང༌། བད་ཀན་ལ་སོགས་པའི་གནོད་པས་མ་ཉམས་པ་ཡིན། གང་གི་ཚེ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་བུ་དེ་ཟླ་བ་ཚང་ནས་བདེ་བླག་ཏུ་ལེགས་པར་བཙས་པ་དེའི་ཚེ་ཡང་མ་མ་བཟང་མོའི་ལག་ཏུ་སོན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་རིམ་གྱིས་བསྐྱེད་པ་ནི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རིགས་རྒྱུན་མི་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདི་ལ་ཡང་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་བརྟེན་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདུང་མི་འཆད་པར་བྱེད་པའི་ས་བོན་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ཅན་ཁོ་ན་ཞིག་སེམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཀྱི་རིགས་མེད་པ་དང་མ་ངེས་པའི་རིགས་ཅན་ཡང་མ་ཡིན་པ་དང༌། ས་བོན་དེའི་མ་ཡང་གལ་ཏེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་མ་ཡིན་པ་དང༌། གལ་ཏེ་ཡང་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་དང་ལྡན་པ་མངལ་གྱི་གནས་ཡིན་པ་དང༌། དེ་ལ་ཡང་གལ་ཏེ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་བར་ཆད་མ་བྱས་ཏེ། དེ་ལྟར་མ་ཉམས་པ་ཡིན་པ་དང༌། སྐྱེ་གནས་ཀྱང་གལ་ཏེ་སྙིང་རྗེ་མ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐར་ཐུག་པར་སྐྱོང་བའི་ཕྱིར་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ན། དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལེགས་པར་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདུང་མི་འཆད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །སྣ་ཚོགས་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་པས་ཆེས་གསལ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྩོགས་པ་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་བརྒྱ་བྱིན་དང་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པ་བསྡུའོ། །བློན་པོ་ཆེན་པོ་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་བློན་པོ་ཆེན་པོའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཁྱད་པར་སྟོན་
― DTG124_Page_0098 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་བྱེད་དོ། །རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སེམས་ཅན་མང་པོའི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྟག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་བརྒྱུད་པའོ། །རྒྱུན་མི་འཆད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་བརྒྱུད་པ་སྟེ། དཔེར་ན་སྨྲ་བ་པོ་ཉིན་རེ་ཞིང་ལན་རེ་སྦྱིན་པ་སྤྱིན་པ་ལ་རྟག་ཏུ་སྦྱིན་པའོ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཞིག་གིས་ཉིན་རེ་ཞིང་ལན་ཅིག་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱུན་ཆགས་སུ་ཡང་དང་ཡང་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་ན་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པའོ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་བ་ལྟ་བུའོ། །སེམས་ཅན་མང་པོའི་དོན་བྱེད་པ་ནི་སེམས་ཅན་རྒྱ་ཆེན་པོའི་དོན་བྱེད་པའོ། །མང་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་འདི་ནི་མཐའ་ཡས་པ་དང༌། ཡངས་པ་དང༌། རྒྱ་ཆེན་པོའི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། སེམས་ཅན་མང་པོ་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་རྟོགས་པའི་དུས་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདག་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་ཞི་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ས་དང་པོ་ཐོབ་པའི་དུས་ན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་རྟོགས་སོ། །དེ་རྟོགས་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་བདག་མཉམ་པ་ཉིད་འཐོབ་པོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ས་དང་པོའི་ངེས་པའི་ཚིག་ཅིའི་ཕྱིར་ས་དང་པོ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དེས་དང་པོར་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འཆད་པར་གྱུར་ཏེ། རྟོགས་པ་དེས་བདག་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་དོ། །རྟོགས་པའི་འདིས་བདག་དང་གཞན་དག་གི་སྡུག་བསྔལ་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པས་ན་རབ་ཏུ་ཞི་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ས་དང་པོ་ལ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཉེ་བར་ཞི་བས་འཇིགས་པ་ལྔ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་ཡིན་ཏེ། ས་དང་པོ་ལ་ཇི་ལྟར་བདག་གི་སྡུག་བསྔལ་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱའོ་སྙམ་པ་ལྷག་པའི་བསམ་པ་འཐོབ་པའོ། །མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པའི་དུས་ན་བློ་མཆོག་གི་བདེ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བརྒྱད་པ་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར། བློ་མཆོག་གི་བདེ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ས་དེ་ལ་མངོན་
― DTG124_Page_0099 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་རང་གི་ངང་གིས་འབྱུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དཔེ་གྲུབ་བོ་ཆེ་འབྱུང་ངོ༌། །སྲིད་པ་དང་ཞི་བ་དག་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྲིད་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི། འདི་ལྟར་འཁོར་བའི་སྐྱོན་གྱིས་མི་གོས་པའོ། །ཞི་བ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ཉན་ཐོས་བཞིན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གཞོལ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །དགེ་བ་དང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དགེ་བ་རྣམ་པ་བཞི་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་ནི་འཇིག་རྟེན་པའོ། །དོན་ཆེ་བ་ཉིད་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའོ། །ཚད་མེད་པ་ཉིད་ནི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱས་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་དགེ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་ས་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། སྟོབས་དང༌། མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཚད་མེད་པའི་ཕྱིར་ཚད་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཟད་མི་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ་ཞེས་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དབང་འབྱོར་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ན་ཡང་མི་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་འདོད་པས་ཁས་ལེན་པ་ནི་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱབས་འོས་སུ་ཁས་ལེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་བདག་ཀྱང་སྐྱབས་འོས་སུ་གྱུར་ཅིག །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། ཉན་ཐོས་ལྟར་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་བས་འཁོར་བ་ལས་གྲོལ་བར་གྱུར་ཀྱང་ཅི་མ་རུང་ཞེས་བདག་ཉིད་བསྐྱབ་པའི་ཕྱིར་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པ་དང༌། བདེ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཕན་པ་བྱེད་པ་ནི་ཚེ་ཕྱི་མ་པའི་ལྷ་ལ་སོགས་པའི་བདེ་བ་ལ་སྦྱོར་བའོ། །བདེ་བ་བྱེད་པ་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་ཁ་ན་ལ་བདེ་བ་ལ་སྦྱོར་བའོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བར་བྱ་བ་ལ་
― DTG124_Page_0100 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོན་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ནི་ལྡན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་སྟོན་པར་བྱེད་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོན་པར་འགྱུར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བརྡར་བཏགས་པའི་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ནི། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་ཕྲད་ནས་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པའོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པ་ནི་རྟོགས་པའི་དུས་ན་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རགས་པ་དང༌། ཕྲ་བའི་ཁྱད་པར་རོ། །གཞན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པ་ཡང་བསམ་པའི་སྒོ་ནས་ནི་སྙིང་རྗེ་ཁྱབ་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་འགྲོ་བ་ཁྱབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྦྱོར་བའི་སྒོ་ནས་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་རྒྱས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདུལ་བའི་རྒྱུད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཅན་དག་ལ་བསྙད་པའི་ཕྱིར་རྒྱས་པར་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱ་བསྐྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་འཕགས་པ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འཕགས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱང་འཕགས་པ་ཡིན་པས་དེ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲར་སྦྱར་རོ། །འཕགས་པ་ཆེ་བ་ནི་འཕགས་པ་ཆེན་པོ་སྟེ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་དེ་དག་གི་ཆོས་ཡིན་པས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་ཆུང་ངུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་སྐབས་སོ།། །།སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་འོག་ཏུ་རིགས་ཀྱི་སྐབས་ཡིན་ཏེ། འདིའི་འབྲེལ་བ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་འདིར་སོང་དོན་ཆེན་ཏེ། །དེ་ནི་ཚད་མེད་ཡོན་ཏན་ཚོགས་འཕེལ་འགྱུར། །འགྲོ་བ་འདི་ལ་སྙིང་རྗེ་བསམ་པས་ཁྱབ། །མཚུངས་མེད་འཕགས་ཆེན་ཆོས་ཀྱང་རྒྱས་པར་བྱེད། །ཅེས་བཤད་མ་ཐེག་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་ནི་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དོན་ཆེ་བ་ཉིད་རང་དང་གཞན་གྱིས་དོན་བསྒྲུབ་པ་དག་བསྟན་ཏོ། །རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ནི་ངེས་
― DTG124_Page_0101 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་མེད་པར་སངས་རྒྱས་ཉིད་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་ངེས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། ཡོད་དོ། །ངེས་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་འབྱོར་པ་དང་ལྡན་པ་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ཅན་ཡིན་གྱི། གཞན་གྱི་ནི་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་འོག་ཏུ་རིགས་ཀྱི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །མ་ངེས་པའི་རིགས་ཅན་གྱི་ནི་གལ་ཏེ་ན་ཡིན་ལ། །གལ་ཏེ་ན་མ་ཡིན་པས་གདོན་མི་ཟ་བར་མ་སྨོས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་དེའི་སྐལ་བ་ཡོད་པ་ན་རིགས་ཡིན་ཏེ། རིགས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ས་བོན་ཡིན་ནོ། །ས་བོན་མེད་པར་ཡང་འབྲས་བུ་མ་མཐོང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་འཐོབ་པའི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པའི་དོན་དུ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་འོག་ཏུ་རིགས་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་ཁམས་སྣ་ཚོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁམས་ཀྱི་དབྱེ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་དེ། ཇི་སྐད་དུ་བ་རུ་རའི་མདོ་ལས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དག །དཔེར་ན་བ་རུ་རའི་ཕུང་པོ་འཕང་དུ་དཔག་ཚད་ཙམ། རྒྱར་ཡང་དཔག་ཚད་ཙམ་ཞིག་ཡོད་པར་གྱུར་ལ། བ་རུ་རའི་ཕུང་པོ་དེ་ལས་འགའ་ཞིག་གིས་ལོ་བརྒྱ་འདས་ཤིང་བ་རུ་ར་རེ་རེ་ཞིག་བླངས་ཏེ། བ་རུ་ར་འདི་ནི་ཁམས་ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་ཏུ་དོར་རོ། །བ་རུ་ར་འདི་ནི་ཁམས་ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་ཏུ་དོར་རོ་ཞེས་དེ་སྐད་ཟེར་ན། བ་རུ་རའི་ཕུང་པོ་དེ་ནི་མྱུར་བ་ཁོ་ནར་ཟད་པ་དང་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པར་འགྱུར་གྱི། ཁམས་ནི་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གསུང་རབ་ལས་བྱུང་བའི་ཁམས་ཀྱི་དོན་གང་ཡིན་ཞེ་ན། མིག་ལ་སོགས་པའི་ཁམས་ཀྱི་དབྱེ་བ་བསྟན་པ་དང༌། ཁམས་མང་པོའི་མདོ་དང་སྦྱར་ན་ནི། ཁམས་ཀྱི་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་མང་པོ་ཞིག་ཡོད་དོ། །རིགས་ཀྱི་སྐབས་འདིར་ནི་རིགས་ས་བོན་ཡིན་ཏེ། ཁམས་དང་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་སོ། །ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་སྤྱད་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་
― DTG124_Page_0102 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆོས་སྐྱེ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་སོ་སོ་རང་རང་གི་རྒྱུད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཆོས་དུ་མའི་ནུས་པ་དང་ལྡན་པ་དག་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་རིགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། རིགས་ཐ་དད་པ་མེད་པར་ནི་ཐེག་པ་ཐ་དད་པར་འོས་པ་མ་ཡིན་པས་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་རིགས་ཐ་དད་པ་ཡོད་དོ། །རང་བཞིན་དུ་གནས་པའི་རིགས་ནི་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་ཁྱད་པར་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཅན་གདོན་མི་ཟ་བར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བའི་སྐལ་བ་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡོད་དོ། །རང་བཞིན་གྱི་རིགས་དེ་ལྟ་བུ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་གང་གི་ཚེ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དག་གིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཡང་དག་པར་ལེན་དུ་བཅུག་པ་དེའི་ཚེ་རིགས་དེ་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རང་བཞིན་དུ་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པ་ནི་རྟེན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་རྒྱུའི་དངོས་པོར་ཡོད་དོ། །འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་རང་བཞིན་གྱི་རིགས་དེའི་འབྲས་བུ་ནི་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པའི་རིགས་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་རྒྱུའི་དངོས་པོར་ཡོད་ལ། འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་མེད་ཅེས་བྱ་སྟེ། རྒྱུར་གྱུར་པའི་རིགས་དེ་ནི་ནམ་ཡང་འབྲས་བུར་འགྱུར་བ་འོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ངེས་པ་ནི་ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་སུ་ངེས་པར་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། ཉན་ཐོས་ཉིད་ཐོབ་པར་ངེས་པའི་རིགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ནམ་ཡང་རང་སངས་རྒྱས་དང་སངས་རྒྱས་ཉིད་འཐོབ་པའི་རྒྱུར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་རང་སངས་རྒྱས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་དག་ཀྱང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །མ་ངེས་པའི་རྐྱེན་གྱི་
― DTG124_Page_0103 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དབང་གིས་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་རིའི་ཕྱོགས་གང་དག་ལས་གདོན་མི་ཟ་བར་གསེར་འབའ་ཞིག་འབྱུང་གི །དངུལ་འབའ་ཞིག་ཀྱང་མ་ཡིན་ལ། ཟངས་འབའ་ཞིག་ཀྱང་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་ཡོད་ལ། ཕྱོགས་གང་ཞིག་འཇིམ་གོང་དྲིལ་བ་ལ་སོགས་པའི་བཅོས་ལེགས་བྱ་བའི་དབང་གིས་གདོན་མི་ཟ་བར་རེས་འགའ་གསེར་འབྱུང་ལ། རེས་འགའ་དངུལ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བར་ཡང་ཡོད་པ་དེ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རིགས་ངེས་པ་ནི། རྐྱེན་རྣམས་ཀྱིས་མི་འཕྲོགས་ལ་མ་ངེས་པ་ནི་འཕྲོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོ་བྱད་ཀྱིས་ཕོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབུལ་ན་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་མི་འཇུག་གོ །གཞན་གྱི་དབང་དུ་གྱུར་པ་ནི་བྲན་ལ་སོགས་པར་གྱུར་པའོ། །དེར་སྐྱེས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངན་སོང་དུ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འོད་གསལ་བ་དང་དྲི་མ་མེད་པའི་གནས་སུ་འགྱུར་ལ། འོད་གསལ་བ་ནི་གསལ་བ་ལ་བྱའོ། །ལ་ལ་ནི་དྲི་མ་ཅུང་ཟད་ཆགས་ཀྱང་འོད་གསལ་བས་གང་ལ་དྲི་མ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཆགས་པ་མེད་པ་དེ་ནི་དྲི་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་གསེར་འོད་གསལ་བ་ཁ་ཅིག་བསྲེགས་ན་ཁ་དོག་ངན་པར་འགྱུར་བས་གང་ལ་བསྲེགས་ཀྱང་ཁ་དོག་ངན་པར་འགྱུར་བ་མེད་པ་དེ་ནི་དྲི་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མ་མེད་པ་འཐོབ་པའི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་དེ་ཉོན་མོངས་པའི་གནས་ངན་ལེན་དང་བྲལ་ཞིང་མི་ལྡན་པ་ཐོབ་པའི་གནས་ཡིན་པའམ། ཡང་ན་རིགས་དེ་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་ན་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་དྲི་མ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་འཐོབ་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་གི་གནས་ཡིན་པས་ན་ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མ་མེད་པ་འཐོབ་པའི་གནས་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐར་ཐུག་པའི་གནས་སྐབས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ནི་རིན་པོ་ཆེ་དྲི་མ་མེད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མཇུག་ཐོགས་སུ་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་
― DTG124_Page_0104 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤེས་ཆེན་པོ་ནི་བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པའོ། །དོན་འདི་ལ་ནི་རིགས་མེད་པ་ལ་གནས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པར་བཤད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ལར་ནི་སྨད་པ་ལ་མཐོང་སྟེ། ཆུང་མ་ངན་པ་ལ་ཆུང་མ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དང། བུ་ངན་པ་ལ་བུ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ལ་ལར་ནི་ཅུང་ཟད་ཡོད་པའི་དོན་ལ་སྟེ། བུ་མོ་ལྟོ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ལ་ལར་ནི་མེད་པ་ལ་མཐོང་སྟེ། རྙེད་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །མེད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་སྨད་པ་དང་མེད་པ་ལ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། ལ་ལ་གཅིག་ཏུ་ཉེས་པར་སྤྱོད་ངེས་ཡོད། །ཅེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་དམན་པ་ཡོད་པ་ཚོགས་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་འདི་ནི། དེའི་དུས་སུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའི་ཕྱིར་རིག་མེད་པར་བཤད་པ་ཡིན་པས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་སྨད་པ་ལ་བལྟ་བར་བྱའོ། །ལ་ལ་གཅིག་ཏུ་ཉེས་པར་སྤྱོད་ངེས་ཡོད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལས་བྱེད་པར་ངེས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ཏུ་ལས་བྱེད་པར་ངེས་པ་གང་གིས་གདོན་མི་ཟ་བར་མ་ལ་སོགས་པ་གསོད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི། གནས་སྐབས་དེ་ན་རིགས་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་མ་ལ་སོགས་པ་བསད་པའི་ལས་སྨད་པས་རིགས་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དཀར་པོའི་ཆོས་ཀུན་ཏུ་བཅོམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་ཅི་རིགས་པར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །རྒྱུ་དང་བྲལ་བའི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མེད་པ་ལ་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་དོན་མི་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་མོས་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་ཙམ་ཐོས་པ་ཁོ་ནས་མོས་ཀྱི། དོན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལས་ནི་མ་ཡིན་པའོ། །རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བས་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མཆོག་དང༌། ཕུལ་དང༌། རབ་དང༌། རབ་མཆོག་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་གང་ལ་ཡོན་ཏན་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཡོན་ཏན་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བའི་བྱང་ཆུབ་བོ། །ཡོན་ཏན་
― DTG124_Page_0105 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བའི་བྱང་ཆུབ་ཉིད་ཤིང་ཡིན་པས་ན། ཡོན་ཏན་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བྱང་ཆུབ་ཤིང་ངོ༌། །ཡང་ན་བྱང་ཆུབ་ཉིད་ཤིང་ཡིན་པས་བྱང་ཆུབ་ཤིང་ངོ༌། །ཡོན་ཏན་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བ་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་ཡིན་པས་ན་ཡོན་ཏན་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་ངོ༌། །དེ་བསྐྱེད་པ་ནི་ཡོན་ཏན་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་བསྐྱེད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡོན་ཏན་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བྱང་ཆུབ་ཤིང་བསྐྱེད་ཕྱིར་རོ། །ཅི་ཞེ་ན། འོག་ནས་རིགས་དེ་རྩ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །བདེ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་ཞི་བ་ཐོབ་བྱའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་གོ་རིམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་བལྟ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་དེ་ནི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་ཞི་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྩ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རིགས་འདི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་དེ་ལྟ་བུའི་རྩ་བ་ཡིན་པ་དང༌། རང་གི་དོན་དང་གཞན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས། བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་བདེ་བྱེད་པ་འབྲས་བུ་ཞེས་བཤད་དེ། ཡོན་ཏན་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བྱང་ཆུབ་ཤིང་བསྐྱེད་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་དོན་ཏོ། །གཞན་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་སྐབས་སོ།། །། རིགས་ཀྱི་འོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་སྐབས་ཡིན་ཏེ། འདིའི་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཡོན་ཏན་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བྱང་ཆུབ་ཤིང་བསྐྱེད་ཕྱིར། །བདེ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་ཞི་བ་ཐོབ་བྱའི་ཕྱིར། །བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་བདེ་བྱེད་པ་འབྲས་བུའི་ཕྱིར། །རིགས་མཆོག་དེ་ནི་རྩ་བ་བཟང་པོ་ལྟ་བུ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་མ་ཐག་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཤིང་ལྗོན་པ་རྩ་བ་བཟང་པོ་ཟུག་ན་རང་གི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡལ་ག་དང༌། ལོ་མ་དང༌། མེ་ཏོག་དང༌། འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་ཕལ་མོ་ཆེ་འབྱུང་ལ། ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ནི་སྐྱེ་བོ་ཕལ་པོ་ཆེས་ལོངས་སྤྱོད་པར་ཡང་འགྱུར་བས་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་རང་བཞིན་གྱི་རིགས་ལ་གནས་པ་ཡོད་ན་གཉིས་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་འགྲུབ་པ་དེ་ཡང་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་
― DTG124_Page_0106 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱིས་འགྱུར་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་རིགས་ཡོད་ན་འགྱུར་ཏེ། གང་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཡོད་པ་དེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར་རིགས་ཀྱི་འོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་དོན་དུ་གཉེར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པར་འདོད་པ་ནི་དེས་དེའི་ཐབས་སུ་འགྱུར་བ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་འདོད་ལ། རིགས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཡང་མི་ཟློགས་པའི་ཆོས་ཅན་དུ་འགྱུར་བས་དོན་འདི་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རིགས་ཀྱི་འོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །སེམས་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འབྱུང་བ་དང་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་སྟེ། སེམས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སེམས་བསྐྱེད་པ་རྣམ་པར་གཏན་ལ་དབབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་བསྐྱེད་པ་དྲི་བ་སྔོན་དུ་བཏང་བའི་རྣམ་པར་གཏན་ལ་དབབ་པ་ལ་སེམས་བསྐྱེད་པ་རྣམ་པར་གཏན་ལ་དབབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དྲི་བ་སྔོན་དུ་བཏང་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་རྣམ་པ་བཞི་པ་འདིའི་རྩ་བ་ནི་གང༌། བསམ་པ་ནི་གང༌། མོས་པ་ནི་གང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པའི་རྩ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ནི་འགྲོ་བ་འཁྱུད་དེ་འདུག་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་རྩ་བ་ཡིན་པར་མ་གྱུར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནམ་ཡང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་མི་འགྱུར་གྱི། སེམས་ཅན་ལ་མི་ལྟ་བས་ཉན་ཐོས་དག་བཞིན་དུ་མྱ་ངན་ལྡས་འདས་པ་ལ་གཞོལ་བར་འགྱུར་རོ། །སོ་སོ་རང་གི་ས་ལ་སྦྱོར་བས་གང་ཞིག་ས་གང་ལ་ཞུགས་པའི་ས་དེ་ནི་དེའི་མཐར་ཐུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་དང་ས་ལ་སྦྱོར་བ་ནས་བཟུང་སྟེ་བསྒོམ་པ་མཐར་ཐུག་པར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་མཐར་ཐུག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་སེམས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་མཐར་ཐུག་པ་ནི་ས་ཡིན་པར་བརྗོད་དོ། །ཡང་དག་པར་
― DTG124_Page_0107 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བླངས་པ་བརྡ་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་སོགས་པས་སྨྲས་པ་བཟླས་པའི་ཚུལ་གྱིས་མནོས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ལ་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་ནི། དེའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་བདག་དབྱེར་མེད་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་ཐ་མི་དད་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཇི་སྐད་དུ་ས་དང་པོ་ལ་བདག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་དང་ཉེ་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། ཉེ་བ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཐ་མི་དད་པར་མོས་པར་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་མཆོག་ཅེས་སྨོས་པས་ནི་རང་སངས་རྒྱས་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་སྐྱེ་བ་ནི་ས་བོན་དང༌། མ་དང༌། མངལ་དང༌། མ་མའི་བྱེ་བྲག་ལས་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་བདུན་པ་ནི་དམིགས་ཀྱིས་དབྱེ་བའི་དོན་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བ་རྒྱ་ཆེ་བ་ལ་སོགས་པ་དོན་དྲུག་སྔར་བསྟན་པ་དེ་དག་ལས་སྐྱེ་བ་བཀར་ཏེ་ས་བོན་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ལ་མོས་པ་ས་བོན་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་མོས་པ་ཆེན་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ས་བོན་ནོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མཆོག་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བསམ་གཏན་ལས་བྱུང་བདེ་བ་མངལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་པས་གནས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། མངལ་གྱི་གནས་ནི་བསམ་གཏན་དག་ཡིན་ནོ། །རྒྱ་ཆེན་པོ་ནི་སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་བཅུ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་པ་ས་བཅུ་པ་ལས་འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་མ་ལུས་པ་ལས་མཆོད་པ་དང༌། རིམ་གྲོ་ལྷག་མ་མེད་པ་མཐའ་དག་བྱ་བའི་ཕྱིར། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པ། མོས་པ་རྒྱ་ཆེན་པོས་རྣམ་པར་དག་པ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལྟར་རྒྱ་ཆེ་བ། ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐས་གཏུགས་པ། ཕྱི་མའི་མཐའི་མུར་ཐུག་པ། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པར་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ། བགྲངས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མཆོད་པ་དང༌། རིམ་གྲོ་ཆེན་པོ་བྱ་བ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་སྨོན་ལམ་དང་པོ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པོ་ཞེས་གསུངས་
― DTG124_Page_0108 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། ས་དང་པོ་ལ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་སྨོན་ལམ་བཅུ་འབྱུང་ངོ༌། །བསམ་པ་དག་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་དང་ཉེ་བར་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་དང་པོ་རྟོགས་པའི་དུས་ན་བསམ་པ་དག་པ་ཐོབ་སྟེ། དེ་ཐོབ་པས་དེ་འདི་སྙམ་དུ་བདག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་དང་ཉེ་བར་གྱུར་ཏོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་པོ་ནི་ས་དང་མཚུངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང༌། དེའི་ཚོགས་འཕེལ་བའི་རྟེན་དུ་གྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་མཆོག་ཏུ་མཐར་ཕྱིན་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་དང་དེ་དག་གི་ཚོགས་རྣམས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་སེམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་ནི་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ས་ལ་བརྟེན་ནས་རྩྭ་དང༌། གེལ་བ་དང༌། སྨན་དང༌། ནགས་ཚལ་དག་བཞིན་དུ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དང་དེ་དག་གི་ཚོགས་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་པོ་ནི་ས་དང་མཚུངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཕན་པའི་བསམ་པ་ནི་གང་གིས་ཚེ་རབས་གཞན་དུ་ཡང་ཕན་པ་དང་སྤྲོད་པར་བྱེད་པའོ། །བདེ་བའི་བསམ་པ་ནི་གང་གིས་ཚེ་འདི་ཁོ་ན་ལ་བདེ་བ་དང་སྤྲོད་པར་བྱེད་པའོ། །གསེར་བཟང་པོ་དང་འདྲ་སྟེ། འགྱུར་བ་མི་རྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསེར་བཟང་པོ་བསྲེགས་པ་དང༌། བཅད་པ་དང༌། བདར་བ་ལ་སོགས་པས་བརྟགས་ན་འགྱུར་བ་མི་བརྟེན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་བསམ་པ་ཅན་ཡང་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་འགྱུར་བ་མི་རྟེན་ཏོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་གཏེར་ཆེན་པོ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་མེད་དག་ལས་དུང་ལ་སོགས་པ་གཏེར་ཆེན་པོ་བཞི་འབྱུང་བ་དེ་དག་ནི་བྱིན་ཏེ་བོར་ཡང་ཟད་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་འཇིག་རྟེན་ཡང་ཚིམ་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱང་ཆོས་དང་ཟང་ཟིང་ལ་སོགས་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཚིམ་པར་བྱེད་ཅིང་སྦྱིན་པ་དེ་
― DTG124_Page_0109 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡང་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་ཟད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་བས་མི་ཟད་པ་ཞེས་བྱའོ། །མི་ཤིགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྲ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེ་ལོས་མི་ཤིགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །སྨན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཇི་ལྟར་སྨན་གྱི་རྒྱལ་པོ་མཐོང་བ་ན། བསྣམས་པ་དང༌། མྱངས་པ་དང༌། རེག་པ་ལ་སོགས་པས་ནད་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཡང་མཉེན་པ་དང༌། བསམ་པ་དང༌། བསྒོམ་པ་ལ་སོགས་པས་རྣམ་པར་སུན་འབྱིན་པ་དང༌། རྣམ་པར་གནོན་པ་དང་སྤོང་པ་ལ་སོགས་པས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་ནད་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པས། སྨན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱའོ། །ཚད་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་མཛའ་བོ་ཆེན་པོ་དང་འདྲ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱམས་པ་དང་ལྡན། སྙིང་རྗེ་དང༌། དགའ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་ངག་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ཅན་འགའ་ཡང་ཡལ་བར་འདོར་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། བདེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན། སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོན་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཆུད་མི་ཟ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དཔེར་ན་རྒྱལ་པོ་རང་གི་རིགས་སུ་གཏོགས་པ་ལ། བསྙེན་བཀུར་ལེགས་པ་ཉིད་དང་ལེགས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་བྱེད་པ་དག་གོ །རིམ་བཞིན་དུ་ཆུད་མི་ཟ་བ་དང་ཆུད་ཟ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། །རྟོན་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཡང་ཆུད་ཟ་བའི་རྒྱུ་དང་ཆུད་མི་ཟ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཆུད་ཟ་བའི་རྒྱུ་ཡིན། ཇི་ལྟར་ན་ཆུད་མི་ཟ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་གང་ཟག་དང༌། ཚིག་འབྲུ་དང༌། དྲང་བའི་དོན་གྱི་མདོ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་རྟོན་པར་གྱུར་ན་ཆུད་ཟ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །བཟློག་ན་ཆུད་མི་ཟ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་བས་ཆུད་མི་ཟ་བའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱའོ། །ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་དང་ལྡན་པ་ནི་ཐེག་པ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་སེམས་
― DTG124_Page_0110 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཁྱད་པར་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བས་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདིས་སེམས་ཅན་གྱི་ཁུར་བདེ་བླག་ཏུ་ཁྱེར་བ་དེ་བས་ན་ཐེག་པ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱའོ། །གཟུངས་དང་སྤོབས་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་བཀོད་མ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཆུ་འཛིན་ཅིང་མི་ཟད་པར་འབྱིན་པ་དང༌། ཆོས་མཐུན་པར་ཐོས་པ་དང༌། མ་ཐོས་པའི་ཆོས་དང༌། དོན་འཛིན་ཅིང་མི་ཟད་པར་འབྱིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུངས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཐོས་པའི་ཆོས་དང་དོན་འཛིན་པར་བྱེད་ལ་སྤོབས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་མ་ཐོས་པའི་ཆོས་དང་དོན་འཛིན་པར་བྱེད་པས་ན་བཀོད་མ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྟོད་ཕྱོགས་ན་ཆུའི་དོང་དག་ལ་བཀོད་མ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་བཤད་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཀུན་དགའ་བའི་སྒྲ་དང་འདྲ་སྟེ། ཐར་པ་འདོད་པའི་གདུལ་བ་རྣམས་ལ་སྙན་པ་ཐོས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་མི་རྟག་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་བའོ། །བདག་མེད་པའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཞི་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཐོས་ནས་ཐར་པ་འདོད་པ་རྣམས་བདུད་རྩིས་ཚིམ་པར་འགྱུར་བ་དང་འདྲ་བས་ཀུན་དགའ་བའི་སྒྲ་དང་འདྲ་ཞེས་བྱའོ། །མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་ན། རང་གི་ངང་གིས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བརྒྱད་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཡེ་ཤེས་རང་གི་ངང་གིས་འབྱུང་བས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤེས་སོ། །ས་དང་པོ་རྟོགས་པའི་དུས་ན་ཡང་འདིས་དེ་ལྟར་ཤེས་མོད་ཀྱི་ས་བརྒྱད་པ་ལ་ནི་རྒྱ་མཚོར་བཏང་བའི་གྲུ་བོ་ཆེ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་རང་གི་ངང་གིས་འབྱུང་བའི་ལམ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་རྣམ་པ་འབྱོར་བ་ཐམས་ཅད་སྤྲིན་ལས་འབྱུང་བ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ས་ལ་འབྲུ་དང༌། སྨན་དང༌། ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པ་འབྱོར་བ་ཐམས་ཅད་སྤྲིན་ལས་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ། སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་འབྱོར་བ་མཐོ་རིས་དང་བྱང་གྲོལ་གྱིས་ཕྱུག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཤེས་རབ་དང་སྙིང་རྗེའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལས་བྱུང་བས་སྤྲིན་ལྟ་བུ་ཞེས་
― DTG124_Page_0111 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱའོ། །དཔེ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་དང་ལྡན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་འདི་ནི་འཕགས་པ་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པས་བསྟན་པའི་མདོ་ལས་མི་ཟད་པ་ཉིད་དུ་འབྱུང་བ་དང་སྦྱར་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པ་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པས་བསྟན་པའི་མདོ་ལས། སེམས་བསྐྱེད་པ་དང༌། བསམ་པ་དང༌། སྦྱོར་བ་དང༌། ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། ཚད་མེད་པ་དག་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང༌། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་དང༌། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང༌། རྟོན་པ་དང༌། བསོད་ནམས་དང། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་དང༌། ཞི་གནས་དང༌། ལྷག་མཐོང་དང༌། གཟུངས་དང༌། སྤོབས་པ་དང༌། ཆོས་བཤད་པ་དང༌། བགྲོད་པ་གཅིག་པའི་ལམ་དང༌། ཐབས་ལ་མཁས་པ་དང༌། དེ་ལ་སོགས་པ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་འབྱུང་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་འདི་དག་ཀྱང་གོ་རིམས་འདི་ཁོ་ནས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ངན་འགྲོ་དང་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བས་འཇིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སེམས་བསྐྱེད་པ་བསྔགས་པར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་དུས་མཉམ་པ་ཉིད་ན་སེམས་དེ་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྔགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། གང་གི་ཚེ་ན་ཁྱོད་ཀྱི་ཐུགས། །དང་པོ་སྐྱེས་པ་དེའི་ཚེ། །ཁྱོད་ནི་འཇིག་རྟེན་འདི་དག་གི །མཆོད་གནས་བླ་ན་བཞུགས་པ་ལགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་ལྟ་བུའོ། །སེམས་བསྐྱེད་པ་བསྔགས་པར་བྱ་བ་ལ། དེ་ཡོད་ན་རབ་ཏུ་བསྔགས་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་ས་དང་པོ་རྟོགས་པའི་དུས་ནས་བཟུང་སྟེ་ངན་སོང་དག་གིས་འཇིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྩེ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་གྱི་བྱ་བ་མང་པོས་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བས་འཇིགས་པར་མི་འགྱུར་བས་ངན་སོང་དང་ཡོངས་སུ་སྐྱོབས་འཇིགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྐྱེ་བ་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དུ་འགོ་བ་ལྟ་བུར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རྒྱུད་པའི་དུས་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མི་འཇིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དག་ལ་གང་གི་ཚེ། ཆོམ་རྐུན་དང༌། ཆུ་དང་མེ་ལ་
― DTG124_Page_0112 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོགས་པས་རྒུད་པར་བྱས་པ་དེའི་ཚེ་དེ་དག་རྒུད་ན་རྒྱུད་པས་འཇིགས་པ་མེད་དོ། །ཡོ་བྱད་ཀྱིས་ཕོངས་ན་འཆི་བར་འགྱུར་ན་གང་ཞིག་ལེགས་པར་བྱེད་པའི་ལས་བྱས་པས་སྐྱེ་བ་སྐྱེད་མོས་ཚལ་གྱི་དགའ་སྟོན་ལྟ་བུར་ལྟ་བ་དེ་ཇི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་དག་གིས་འཇིགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་པས་བརྩོན་འགྲུས་བརྒྱ་འགྱུར་དུ་བྱ་བའི་རིགས་ཞེས་བྱ་ལ། བརྒྱ་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་གྲངས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེས་བརྩོན་འགྲུས་ཚད་མེད་པ་བྱ་དགོས་སོ། །བདག་དང་གཞན་གྱི་འཆིང་བ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ལས་དང་སྐྱེ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དག་གིས་ཤིན་ཏུ་བཅིངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཚམས་མེད་པ་ཡི་ལས་རྣམས་དང༌། །ཉོན་མོངས་དྲག་དང་ངན་འགྲོ་དང༌། །སྒྲ་མི་སྙན་དང་འདུ་ཤེས་མེད། །སེམས་ཅན་སྒྲིབ་པ་གསུམ་དུ་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་དག་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་ལ་སྒྲིབ་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་འཁོར་བར་འཁྱམ་པར་བྱེད་པས་འཆིང་བ་དག་ཅེས་བྱའོ། །སེམས་བསྐྱེད་པའི་སྐབས་སོ།། །།སེམས་བསྐྱེད་པའི་འོག་ཏུ་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་ཡིན་ཏེ། འདིའི་འབྲེལ་པ་གང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་མགོ་ལ་སེམས་ཅན་གྱི་ཁུར་ཆེན་པོ་ཐོགས་ནས་ཕ་རོལ་གནོན་པ་དལ་བ་ནི་མི་མཛེས་ཀྱི། དེས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་བརྒྱ་འགྱུར་དུ་བྱ་བའི་རིགས་ཞེས་བཤད་མ་ཐག་པ་ཡིན་ཏེ། སྒྲུབ་པ་མེད་པར་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཙམ་ཁོ་ནས་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སེམས་བསྐྱེད་ནས་གདོན་མི་ཟ་བར་བསྒྲུབས་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་དགོས་པས་སེམས་བསྐྱེད་པའི་འོག་ཏུ་བསྒྲུབ་པའི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པའི་གནས་ཆེན་པོ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས་དེ་ལ་བརྟེན་ཏེ་བསྒྲུབ་པ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བའོ། །སེམས་བསྐྱེད་པ་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་བསྒྲུབ་པ་དང་ལྡན་པས་གཞན་གྱི་དོན་འགྲུབ་ཀྱི། སྒྲུབ་པ་དང་མི་ལྡན་
― DTG124_Page_0113 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པས་ནི་མ་ཡིན་པས་སེམས་བསྐྱེད་པའི་འོག་ཏུ་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་ནས་བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་མཇུག་ཐོགས་སུ་བསླབ་པ་བསྟན་པ་དེ་དམིགས་པ་གང་གིས་མཇུག་པ་དེ་བརྗོད་དགོས་པས་དེའི་ཕྱིར་མཇུག་ཐོགས་སུ་བསླབ་པའི་དམིགས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་ནོ། །བསླབ་པའི་དམིགས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་ཡང་གང་ཞེ་ན། གཞི་ལྔའོ། །གཞི་ལྔ་གང་ཞེ་ན། རང་དང༌། གཞན་གྱི་དོན་དང༌། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་དང༌། མཐུ་དང༌། ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་པོ། །ཇི་ལྟར་ན་འདི་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་ཁྱད་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་བསླབ་པའི་དམིགས་པ་ནི། རང་གི་དོན་དང༌། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་དང༌། མཐུ་ཆུང་བ་དང༌། བདག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། དེའི་འབྲས་བུ་བྱང་ཆུབ་དམན་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསླབ་པའི་དམིགས་པ་ནི་དེ་ལས་བཟློག་པ་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡང་གཞི་ལྔ་པོ་འདི་དག་ལ་ཇི་ལྟར་དམིགས་ཤེ་ན། བཞི་པ་ལ་ནི་རྒྱུ་ཉིད་དུའོ། །ལྔ་པ་ལ་ནི་འབྲས་བུ་ཉིད་དུའོ། །ཡང་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་བསྐྱེད་ནས། བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ལ་བསླབ་པར་བྱ་བ་དེ་བསྟན། རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་སོགས་པ་ལ་བསླབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས། དེའི་ཕྱིར་སེམས་བསྐྱེད་པའི་འོག་ཏུ་བསྒྲུབ་པའི་སྐབས་ཡིན་ཏེ། རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ཀྱང་སྒྲུབ་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་གྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནས་རྩོམ་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་ཆེ་བདག་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ཚིག་གསུམ་པོ་འདི་དག །རྟག་ཏུ་ལེན་པ་ཆེ་དང་བཟོད་པ་ཆེ། །དོན་ཆེན་ཡང་དག་བསྒྲུབ་པའི་བྱ་བ་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བའི་ཚིག་རྣམས་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ལེན་པ་ཆེན་པོ་སྟེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་འདི་ལྟར་སེམས་བསྐྱེད་པས་སེམས་
― DTG124_Page_0114 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅན་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ལེན་པར་བྱེད་དེ། སེམས་ཅན་འདི་རྣམས་བདག་གིས་བསྐྱབ་པོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ་ཞེས་ཟེར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་དོན་དུ་བདག་ཉིད་ལ་ཤིན་ཏུ་གདུང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དག་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་དོན་དུ་བདག་ཉིད་ལ་ཤིན་ཏུ་གདུང་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྗེས་སུ་བསྟན་པ་དང༌། ཀུན་བརྗོད་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་དག་གིས་ལེགས་པར་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྗོད་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱིས་ཁྱོད་ཀྱི་སེམས་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ཁྱོད་ཀྱི་སེམས་ནི་འདི་སྙམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སེམས་ཀུན་བརྗོད་ནས་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱིས་གདམས་ངག་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དང་ལྡན་པས་རྗེས་སུ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའི་བར་ནི་གཞན་གྱི་དོན་བྱ་བ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དང་ཐུན་མོང་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དོན་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རིགས་ལ་གནས་པའི་སྐྱེ་བོ་དང་མཐུན་ཞིང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རིགས་ཞེས་སྨོས་པས་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཅན་གྱི་སྐྱེ་བོ་བཟུང་ངོ༌། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་སྨོས་པས་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཉིད་ལས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་མི་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པ་འཆད་པར་འགྱུར་བ་སྟོན་ཏེ། བཟློག་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འཆད་པ་ཡིན་ནོ། །ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་བདག་གི་བར་འཛིན་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གི་བར་འཛིན་ན་ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །དོན་རྣམ་པར་ངེས་པར་བྱ་བ་ལ་མཁས་པའི་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་ཤེས་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་ཅན་དང། ལོག་པའི་ཤེས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་སེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་སུ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཤིན་ཏུ་རིང་དུ་སོང་བའི་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་འདི་ས་དང་པོ་ལ་རྟོགས་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུ་སྐྱེ་བ་ཡིན། ས་
― DTG124_Page_0115 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྒྱད་པ་ཡན་ལ་སོགས་པར་ལུང་བསྟན་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ལམ་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པར་རང་གི་ངང་གིས་འབྱུང་བས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན། ས་བཅུ་པ་ལ་འོད་ཟེར་དག་གིས་དབང་བསྐུར་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དབང་བསྐུར་བ་ཡིན་ན་དེ་ལྟ་ན་གཞན་དག་རིགས་སུ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པར་བྱ་བར་ནུས་སོ། །མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བདེ་བའི་ཚོར་བ་ནི་སྐྱེ་བའི་དུས་ན་ཕན་འདོགས་པ་ཡིན་ལ་འཇིགས་པའི་དུས་ན་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཞི་དགའ་རང་གི་ལེན་པ་རབ་ཞི་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་སོ་སོ་རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ལེན་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱེད་དེ། ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་ལེན་པ་ཡིན་པས་ན་ལེན་པ་ཉོན་མོངས་པའོ། །ཇི་སྐད་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས། རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་གཟུགས་དངོས་པོར་འགྱུར་གྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་མ་ཡིན་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདིས་ལྷ་དང༌། མི་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་འདི་དག་ཇི་ལྟར་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་པར་བརྗོད་ཅིང་འཛིན་པ་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་འདི་དག་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་ཅིང་དངོས་པོར་གྱུར་གྱི་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དངོས་པོ་མེད་པ་མ་ཡིན་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདིས་ལྷ་དང་མི་ལ་སོགས་པ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཅིང་ངེས་པར་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱིས་པ་དང་མཁས་པ་དག་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ཏེ་དེ་ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཡོད་པ་ཉིད། །ཇི་ལྟར་བྱིས་པས་རྣམ་བརྟགས་ཤིང༌། །དེ་ལྟར་མཐོང་དེ་གལ་ཏེ་ཡིན། །ཐམས་ཅད་དེ་ཉིད་མཐོང་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །གང་གི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་འདི་དག་བྱིས་པས་ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་
― DTG124_Page_0116 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་བཞིན་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་ལ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་ལྷ་དང༌། མི་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །སྒྲུབ་པའི་འོག་ཏུ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་ཡིན་ཏེ། འདིའི་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། སྒྲུབ་པ་འདི་ནི་སྲིད་དང་འགྲོ་བ་ཀུན། །ཟིལ་གྱིས་མནན་འགྲོ་ཞི་བ་མཆོག་དང་ལྡན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཤད་མ་ཐག་པ་ཡིན་ཏེ། ཆེ་བ་ཉིད་དེ་རྣམ་པ་བཞི་ཆར་ཡང་སྒྲུབ་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བ་ཡིན་གྱི། གཞན་གྱི་ནི་མ་ཡིན་པས། རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་བསྒྲུབ་པ་ནི་བཤད་མ་ཐག་པ་ཡིན་ནོ། །རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་ཞུགས་པ་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་བྱ་དགོས་པས་དེའི་ཕྱིར་མཇུག་ཐོགས་སུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཐབས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོན་ཏོ། །ཀུན་བརྟགས་པ་དང་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་དག་གིས་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་བསླབ་པའི་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་བཤད་དོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་ལམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིར་མ་སྨོས་ཏེ། དེའི་མཚན་ཉིད་ནི་ལོགས་ཤིག་ཏུ་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་བརྟགས་པ་དང་གཞན་གྱི་དབང་དག་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་གཅིག་པ་ཉིད་མེད་པས་དེ་བཞིན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་ཡིན་ལ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་བདེན་པ་ཡང་དག་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་འདི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་ཀུན་བརྟགས་པ་དེའི་གཞིར་གྱུར་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་སྣང་བ་ཡིན་ལ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་དེ་ལས་བཟློག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་
― DTG124_Page_0117 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཁོ་ན་དང་གཞན་པ་ཉིད་མེད་པས་གཞན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་གཞན་ཉིད་དུ་ཡང་རྣམ་པར་མི་གཞག་སྟེ། མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །འགག་པ་དང་སྐྱེ་བ་ན་དེ་བཞིན་གནས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་འགག་པ་ན་ཡང་ཉམས་པ་མེད་ལ། རྣམ་པར་བྱང་བ་ལམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་སྐྱེ་བ་ན་ཡང་འཕེལ་བ་མེད་དེ། ནམ་མཁའ་ལ་སྤྲིན་དང་ཁུག་རྣ་གློ་བུར་པ་འོངས་པ་དང་བྲལ་བ་བཞིན་ནོ། །བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དགག་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །རེ་ཞིག་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ཉིད་ནི་བདག་གི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བདག་ནི་རྟག་པ་དང་ཐམས་ཅད་ན་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ལ། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་སྟེ། སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་མི་རྟག་པ་བདག་ཉིད་ཐོབ་པའི་དུས་ན་ཡང་བྱེད་པ་དང་བཅས་པ་ལྟ་བུར་སྣང་བས་བྱ་བ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ཉིད་ནི་བདག་གི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་ངན་པར་གནས་པ་ཡང་བདག་གི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། ངན་པར་གནས་པ་ཞེས་སྨོས་པས་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་གཟུང་ངོ༌། །འདི་གཉིས་ལས་གཞན་པའི་བདག་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་མི་དམིགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མའམ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་དམིགས་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་སོ། །མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པས་སོ། །བདག་ནི་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་བདག་གིས་མི་དམིགས་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་བདག་ནི་མེད་ཀྱི། སེམས་ཁོ་ན་ལ་བདག་ཏུ་འདོགས་པར་ཟད་དོ། །བདག་ཏུ་ལྟ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ནོར་པ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ཐག་པ་ལ་སྤྲུལ་དུ་འཁྲུལ་པ་བཞིན་ནོ། །ཐག་པ་ཡང་ནོར་
― DTG124_Page_0118 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཙམ་ཟད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ཐག་པ་ལ་སྤྲུལ་དུ་འཁྲུལ་པ་དང་བྲལ་བས་ལུས་དང་སེམས་ཉམ་ང་བ་མེད་པ་དང་འདྲའོ། །ཙམ་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་བདག་གི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་ནོར་པ་ཙམ་ཁོ་ན་ཡོད་ཀྱི། བདག་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་ལ་རང་བཞིན་རྒྱུན་ཆགས་རྟོགས་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང་བཅས་པའི་མ་རིག་པས་བསྒྲིབས་པ་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །རིག་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སོ། །རིག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཤེས་པས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱིས་སོ། །དེ་ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཞན་གྱི་བྱས་ཞེས་བྱ་བའི་ལྟ་བ་འདི་ལ་བརྟེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བ་དང༌། ཐོས་པ་དང༌། སྣོམ་པ་དང༌། མྱོང་བ་དང༌། རེག་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པས་བྱས་སོ་ཞེས་པ་སྟེ། མཛངས་ཤིང་མཁས་པ་སུ་ཞིག་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་མཐོང་ནས་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པས་བྱས་པར་ལྟ་བ་འདི་ལ་བརྟེན། བདག་མེད་པར་ཞི་བ་རུང་བར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདག་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་གང་ཟག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་གྲངས་ལ་ཡང་མཐོང་སྟེ། བདག་དང༌། སེམས་ཅན་དང༌། སྲོག་དང༌། སྐྱེ་བ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་གྲངས་དག་ལའོ། །ཆོས་དག་ལ་ཡང་མཐོང་སྟེ། ཆོས་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་སོ། །འདི་ལས་ཕྱི་རོལ་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་དག་ནི་བདག་མེད་པ་ལས་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་ལ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ་རྣམས་ནི་ཆོས་འདི་དག་ཇི་ལྟར་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དག་གིས་དམིགས་པ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་འདི་དག་བདག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་དོ་ཞེས་ཆོས་རྣམས་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང་ཆོས་སུ་ལྟ་བ་ལ་གནས་པར་དམིགས་པ་དེ་དག་གལ་ཏེ་བདག་གམ་ཆོས་ཤིག་མེད་ན་ཇི་ལྟར་ན་ཐར། སུ་ཞིག་ནི་ཐར་ཞེས་ཕྱིར་རྒོལ་བར་བྱེད་དེ། དེ་དག་ལ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོས་ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་དང་ཆོས་
― DTG124_Page_0119 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་མེད་ན་ཐར་གྱི་ཡོད་ན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །འདི་ལ་དོན་དམ་ཚུལ་གྱིས་ཞི་བ་དང༌། །སྐྱེ་བ་དེ་གཉིས་ཁྱད་པར་ཅི་ཡང་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པའི་ཚུལ་བདག་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཇི་ལྟར་འཁོར་བ་གང་ཟག་དང་བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྟོང་པ་ལྟར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་ལ། ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་དེ་ཡང་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དག་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ལྡན་ཏེ། འཁོར་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཡང་ཡིན་པས་རྒྱུ་འདིས་ན་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དག་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །སྐྱེ་བ་ནི་འཁོར་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་དེ་ཟད་པ་ནི་ཐར་བ་ཐོབ་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་དགེ་བ་བྱེད་པ་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་རྒྱུས་ལམ་བསྒོམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་པས་སྐྱེ་བ་ཟད་པ་ནི་ཐར་པ་ཞེས་བྱའོ། །དོན་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་དེའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཡིན་ནོ། །སྔར་ནི་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པའོ། །དོན་གྱི་རྣམ་པར་བརྗོད་པའི་རྒྱུ་ཅན་རྟོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣ་ཚོགས་འདི་ནི་ཡིད་ལ་བརྗོད་པ་ཙམ་ཁོ་ནར་ཟད་ཀྱི། འདི་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དོན་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དྲོ་བར་གྱུར་བའི་གནས་སྐབས་སྣང་བ་ཐོབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡིན་ནོ། །མཐའ་ཡས་ཕ་རོལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ནི་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་དང་པོའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་ནས་ས་དང་པོ་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཡིས་བརྗོད་པ་ཙམ་དུ་དོན་རིག་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲོ་བར་གྱུར་བའི་རབ་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་ཏེ། རྩེ་མོ་ལ་འཇུག་པའི་གནས་སྐབས་སྣང་བ་མཆེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཅེས་བྱའོ། །དེར་སྣང་སེམས་
― DTG124_Page_0120 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཙམ་ལ་ནི་ཡང་དག་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཁོ་ནའི་དོན་གྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་ཞུགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། བཟོད་པའི་གནས་སྐབས་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་ཆོས་དབྱིངས་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང༌། །བྲལ་བ་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བར་ཆད་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གི་གནས་སྐབས་སོ། །གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ངོ༌། །དེ་ནས་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་སུ་འགྱུར་རོ། །གོང་དུ་དེ་ཡིས་བརྗོད་པ་ཙམ་དུ་དོན་རིག་ནས། །དེར་སྣང་སེམས་ཙམ་ལ་ནི་ཡང་དག་གནས། །ཞེས་བཤད་པ་དེ་ནི་གཟུང་བ་མེད་པར་བསྟན་ཏོ། །སེམས་ལས་གཞན་མེད་པར་ནི་བློས་རིག་ནས། །དེ་ནས་སེམས་ཀྱང་མེད་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས། །ཞེས་བྱ་བས་ནི་འཛིན་པ་མེད་པར་བསྟན་ཏོ། །བཟོད་པ་ཆེན་པོའི་གནས་སྐབས་ན་ནི་གཟུང་བ་མ་ལུས་པར་མེད་པར་རྟོགས་སོ། །དེའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གི་གནས་སྐབས་ན་ནི། གཟུང་བ་མེད་ན་གང་ལ་འཛིན། །ཞེས་འཛིན་པ་མེད་པར་རྟོགས་ཏེ། རིམ་པ་འདིས་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་པར་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཉེས་ཚོགས་ཚང་ཚིང་དང་།དུག་སྨན་ཆེན་པོས་དུག་བཞིན་སེལ་བར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེས་པ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དུག་སྨན་ལྟ་བུ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པ་ཉེས་པའི་ཚོགས་ཚང་ཚིང་རིང་ནས་ཞུགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་སེལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དོན་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཞུགས་པ་དེས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་དམ་པའི་ཆོས་ལེགས་པར་གཞག་པ་རྩ་བའི་སེམས་བསྡུས་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་བློ་གྲོས་གཞག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྩ་སེམས་བསྡུས་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པ་ཞེས་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤེ་ན། མདོ་སྡེའི་རྒྱན་འདི་ཉིད་ལས་ཤེས་ཏེ། འདི་ལྟར་འདི་ཉིད་ལས་གདམས་ངག་རྗེས་སུ་
― DTG124_Page_0121 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྟན་པའི་ལེའུ་ལས། དེ་ནས་མདོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས། །མི་གཉིས་དོན་སྟོན་བྱེད་པ་ལ། །ཐོག་མ་ཁོ་ནར་སྡོམ་བརྩོན་ཏེ། །མདོ་སོགས་མི་ངལ་སེམས་འཇོག་གོ །དེ་ནས་ཚིག་རབ་དབྱེ་རྣམས་ལ། །རིམ་གྱིས་རྣམ་པར་དཔྱོད་པར་བྱེད། །ཅེས་འཆད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་གྱིས་སེམས་དྲུག་པོ་རྩ་བའི་སེམས་དང་རྗེས་སུ་དཔྱོད་པའི་སེམས་དང༌། རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་སེམས་དང༌། ངེས་པར་འཛིན་པའི་སེམས་དང༌། སྡོམ་པའི་སེམས་དང༌། རེ་བའི་སེམས་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་རྩ་བའི་སེམས་ནི་མདོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མིང་ལ་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། མདོའི་སྡེ་དང་དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལ་མདོའི་སྡེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བཅུ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་མཐའ་དག་ལ་སེམས་གང་གིས་དམིགས་པ་དེ་ནི་རྩ་བའི་སེམས་ཡིན་ནོ། །ཚིག་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དག་ལས་དྲངས་ཏེ་བསྡུས་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པའི་སེམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལས་སུ་རུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་རྣམས་འཆད་དོ། །བསྡུས་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པ་དེའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་བློ་གྲོས་བཞག་ནས་དྲན་པ་གང་དང་གང་སྐྱེ་བའི་དྲན་པ་འཇུག་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་དེ། དེ་ལྟར་ན་མྱུར་དུ་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་ལ་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་ནི་ཇི་ལྟར་ན་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་མཐར་ཐུག་པར་གྱུར་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་འཇུག་པ་དེ་བཞིན་དུ་བསྟན་ཏོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་རྣམས་ཀྱི་བསྡུས་པའི་དོན་ནི་དང་པོས་ནི་ཚོགས་ཀྱི་ལམ་བསྟན་ཏོ། །གཉིས་པའི་ཕྱེད་ཀྱིས་ནི་སྦྱོར་བའི་ལམ་མོ། །གཉིས་པའི་ཕྱེད་འོག་མས་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་མོ། །བཞི་བས་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་མོ། །ལྔ་པས་ནི་མཐར་ཐུག་པའི་ལམ་མོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་སོ།། །།དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་ཀྱི་འོག་ཏུ་མཐུའི་སྐབས་ཡིན་ཏེ། འདིའི་འབྲེལ་པ་གང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ནི་རང་གི་དོན་དང་གཞན་
― DTG124_Page_0122 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱི་དོན་གཉིས་བྱ་དགོས་སོ། །དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནི་རང་གི་དོན་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ཡིན་ནོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པ་ལས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ལ། དེའི་འོག་ཏུ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལ། ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་དེ་དག་ཀྱང་རྗེས་ལ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང༌། མཐར་ཐུག་པའི་མངོན་པར་རྟོགས་པས་གྲུབ་པས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་ཀྱི་འོག་ཏུ་མཐུའི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཐབས་སུ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་བཤད་དོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཡང་ཇི་སྲིད་དུ་འདུལ་བ་དག་ལ་དབང་མ་ཐོབ་པ་དེ་སྲིད་དུ་གདུ་ལ་བ་བསྒོ་པ་མི་ཉན་པས་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་དད་པར་བྱེད་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་འོག་ཏུ་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱེ་བའི་ཐབས་མཐུའི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་གི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་ནི་འཆི་འཕོ་དང༌། སྐྱེ་བ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དག་གི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། དེས་ནི་འཆི་འཕོ་ཡང་ཤེས་ཏེ། དུ་བ་ལས་མེ་བཞིན་དུ་གང་ན་སྐྱེ་བཤེས་པ་ཡོད་པ་དེ་ན་འཆི་འཕོ་ཤེས་པ་ཡང་གདོན་མི་ཟ་བར་ཡོད་པས་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་ཁོ་ན་བཤད་དོ། །དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཇི་སྐད་དུ་སྨྲ་བའི་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཚིག་གང་སྨྲ་བ་དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལྷའི་རྣ་བས་ཐོས་སོ། །སྔོན་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་བསྐྱེད་པ་ཤེས་པ་ནི་སྔོན་གྱི་གནས་མངོན་པར་ཤེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་གི་ཚེ་རབས་སྔ་མ་གཞན་དག་ལ་དགེ་བའམ་མི་དགེ་བའི་ལས་གང་ཞིག་བྱས་པའི་ལས་བག་ཆགས་ཀྱི་གནས་སྐབས་དེ་ཤེས་པ་ནི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་སྐྱེད་པ་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གནས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་གང་དང་གང་རྣམ་པ་གང་གིས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མངོན་པར་ཤེས་
― DTG124_Page_0123 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ལུས་ཡང་བར་མོས་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལས་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྐྱེ་ལ། དེ་ལས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་བས། ཇི་ལྟར་རྣམ་གནས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལས། །ཞེས་བྱ་སྟེ། རིམ་པ་འདིས་དང༌། རྒྱུ་འདི་དང་བྱེད་རྒྱུ་འདིས་མཐུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གང་གིས་འཕགས་དང་ལྷ་དང་ཚངས་པ་ཡི། །གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་མ་ཐག་པའི་མཐུ་གང་གིས་གནས་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་འཆོས་པར་བྱེད་པར་བྱེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་དག་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །འཕགས་པ་ལ་སོགས་པའི་བདེ་བར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འཕགས་པའི་གནས་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། སྨོན་པ་མེད་པ་དང༌། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་དང༌། ས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་བསྡུས་པའོ། །ལྷའི་གནས་པ་ནི་བསམ་གཏན་དང་གཟུགས་མེད་པའོ། །ཚངས་པའི་གནས་ནི་བྱམས་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་དང༌། དགའ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་སོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཉིད་དུ་མཐོང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མ་ལ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་གླང་པོ་ཆེ་དང༌། རྟ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བ་ཡང་སྣང༌། འཇིག་པ་ཡང་སྣང་བ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་དག་ནི་འཆགས་པར་མཐོང་ལ། གཞན་དག་ནི་འཇིག་པར་མཐོང་ངོ༌། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དཔག་ཏུ་མེད་པས་རྣམ་པར་རོལ་པ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གིས་ཀྱང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལས་བསླད་པར་མ་ནུས་པ་ལས་བུ་མོ་བློ་གྲོས་བཟང་མོས་བསླང་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་རྣམ་པར་རོལ་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་ལས་འབྱུང་བ་དག་ཡིན་ནོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་ནི་དྲུག་སྟེ། འཕོ་བ་དང༌། མཐུན་པར་ཐོས་པ་དང༌། སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དང༌། འཇུག་པ་དང༌། འགྲོ་བ་དང༌།
― DTG124_Page_0124 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འོང་བ་དང༌། དེས་པར་འབྱུང་བའི་སྒོ་ནས་རིག་པར་བྱའོ། །རིག་པ་ནི་གསུམ་སྟེ། སྔོན་གྱི་མཐའ་ལ་སོགས་པ་ལ་མ་རིག་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཐར་པ་ནི་བརྒྱད་དེ། གཟུགས་ཅན་གཟུགས་རྣམས་ལ་ལྟ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་པོའོ། །ནང་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་རྣམས་ལ་ལྟ་བ་ནི། རྣམ་པར་ཐར་པ་གཉིས་པའོ། །སྡུག་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་ནས་རྫོགས་པར་བྱས་ཏེ། གནས་པ་ནི་གསུམ་པའོ། །ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ནི་བཞི་པའོ། །རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ནི་ལྔ་པའོ། །ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ནི་དྲུག་པའོ། །ཡོད་མིན་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ནི་བདུན་པའོ། །འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ནི་བརྒྱད་པའོ། །ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ནི་བརྒྱད་དེ། ནང་གཟུགས་སུ་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ཆུང་ངུ་ཁ་དོག་བཟང་པོ་དང༌། ཁ་དོག་ངན་པ་རྣམས་ལ་ལྟ་ཞིང་གཟུགས་དེ་དག་ཟིལ་གྱི་མནན་ནས་ཤེས། ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་མཐོང་སྟེ། དེ་ལྟར་འདུ་ཤེས་པ་འདི་ནི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེ་དང་པོའོ། །གཟུགས་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། འདི་ནི་གཉིས་པའོ། །ནང་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ཆུང་ངུ་ཁ་དོག་བཟང་པོ་དང༌། ཁ་དོག་ངན་པ་རྣམས་ལ་ལྟ་ཞིང་གཟུགས་དེ་དག་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་ཤེས། ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་མཐོང་སྟེ། དེ་ལྟར་འདུ་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཟིལ་གྱིས་མནན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་གསུམ་པའོ། །ནང་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ཆེན་པོ་ཁ་དོག་བཟང་པོ་དང༌། ཁ་དོག་ངན་པ་རྣམས་ལ་ལྟ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་ནི་བཞི་པའོ། །བཞི་ནི་སྔོན་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། དཀར་པོ་དག་གོ ། ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་ནི་ཟད་པར་ས་དང༌། ཆུ་དང༌། མེ་དང༌། རླུང་དང༌། སྔོན་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དག་གོ །ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་དཔའ་བར་འགྲོ་བ་ལ་
― DTG124_Page_0125 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོགས་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པའོ། །མཐུ་དང་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། མཐུ་ནི་རང་གི་རྟེན་ལ་ཡོད་པའོ། །ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ནི་མཐུ་དང་ལྡན་པ་གཞན་དག་ལ་པན་པར་བྱེད་པའོ། །མཐུའི་སྐབས་རྫོགས་སོ།། །། མཐུའི་འོག་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་སྐབས་ཡིན་ཏེ། དེའི་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། སྔར། རྒྱ་ཆེའི་ཕྱིར་དང་ཟབ་པའི་ཕྱིར། །ཡོངས་སུ་སྨིན་དང་རྣམ་མི་རྟོག །དེ་ཕྱིར་འདི་ལས་གཉིས་བསྟན་ཏེ། །དེ་ནི་བླ་ན་མེད་པའི་ཐབས། །ཞེས་བཤད་པས་མཐུ་རྒྱ་ཆེན་པོ་བསྟན་པ་མཐོང་བས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཐུ་མཐོང་ནས་དེ་ལ་མོས་པ་རྣམས་དེ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འབད་དོ། །ཟབ་མོ་བསྟན་པས་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྟེ། དེ་དག་གིས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང༌། བདག་ཉིད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་དེ་སྐད་དུ་བཤད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་མཐུའི་འོག་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བའི་ཐབས་མཐུ་བཤད་མ་ཐག་པ་ཡིན་ཏེ། འཁོར་བའི་ལོག་པར་བསྒྲུབ་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དག་གིས་མི་སྐྱོ་བའི་དུས་རིང་པོར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ན་དག་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་འཕེལ་བར་འགྱུར་བས་དེའི་འོག་ཏུ་དགེ་བ་འཕེལ་བའི་ཐབས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །སྤོང་བའི་ཡན་ལག་རྣམས་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྤོང་བའི་ཡན་ལག་ནི་ལྔ་སྟེ། དད་པ་དང༌། གཡོ་མེད་པ་དང༌། སྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། ནད་ཉུང་བ་དང༌། ཤེས་རབ་བསྒོམ་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་སེལ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཞི་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡོམ་པ་ནོད་པའི་དུས་ནས་བཟུང་སྟེ། དབང་པོའི་སྒོ་བསྡམས་པ་ལ་སོགས་པས་ཚོགས་ཀྱི་ལམ་དང༌། སྦྱོར་བ་དང༌། མཐོང་བ་དང༌། སྒོམ་པ་དང༌། མཐར་ཐུག་པའི་ལམ་དག་གིས་འདོད་པའི་གནོད་སེམས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་རྣམས་རབ་ཏུ་ཞི་བ་སྟེ། བྱང་
― DTG124_Page_0126 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིན་པས་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤངས་པ་ལ་རབ་ཏུ་ཞི་བ་ཞེས་བྱའོ། །རང་བཞིན་སྙིང་བརྩེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་རིགས་བཟུང་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལས། རིགས་དང་ཁམས་དང་ས་བོན་དང༌། །རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་སོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །རང་བཞིན་བརྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ཡང་རང་བཞིན་ཞེས་སྨོས་པས་ནི་བཟོད་པའི་རིགས་བཟུང་སྟེ། ལས་དང་པོ་པ་བཟོད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་དག་མ་ཐོས་པར་གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པའི་བཟོད་པ་ལ་སོགས་པ་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རིགས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཡིན་ནོ། །སོ་སོར་བརྟགས་པ་ནི་ཤེས་རབ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་བཟོད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་རྣམས་དཔྱད་ཅིང་དཔྱད་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་སེམས་ཅན་དག་ལས་མི་འདོད་པ་འབབ་པ་ལ་སོགས་པ་བཟོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཡིན་ནོ། །དེའི་འོག་ཏུ་མཉམ་པར་གཞག་པའི་གནས་སྐབས་ན་བསྒོམ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སོ། །དྲན་པ་དང་ཤེས་རབ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ལ་ཡིད་གཞུངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་གདགས་སོ། །ཡང་ན་འདི་ལྟར་གསུང་རབ་ལས་ཡིད་གཞུངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་སུ་འབྱུང་བས་ཡིད་གཞུངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་གཞན་ལས་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ཤེས་རབ་དང༌། ཤེས་རབ་གསལ་བ་དང༌། ཡིད་གཞུངས་པ་དང༌། མཁས་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་རབ་སྐྱེ་བར་རུང་བ་ཉིད་ནི་ཡིད་གཞུངས་པའི་ལས་སོ་ཞེས་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེར་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་དང་པོ་ལ་ངེས་པར་སྐྱེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཡིད་གཞུངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡིད་གཞུངས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཤེས་རབ་དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་རབ་སྐྱེ་བར་རུང་
― DTG124_Page_0127 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ཡིན་པས་དེ་ནི་དེའི་ལས་སུ་བསྟན་ཏེ་ཆོས་དེ་ཉིད། །ཆོས་དེ་ཉིད་ཀྱི་ལས་སུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཚུལ་འདིས་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ནམ་བདུད་ཀྱིས་བར་ཆད་བྱ་མི་ནུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོས་པ་དང༌། བསམ་པ་དང༌། བསྒོམ་པའི་གནས་སྐབས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཅན་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ལ། གང་གི་ཚེ་བདུད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་སྐལ་པ་འདྲ་བ་ལྟ་བུ་ཉེ་བར་འོང་བས་བར་ཆད་བྱ་བར་མི་ནུས་པ་དེའི་ཚེ་མི་འཕྲོགས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་སྐབས་སོ།། །།བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་འོག་ཏུ་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་སྟེ། འདིའི་འབྲེལ་པ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་ལ། བདག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པས་ཀྱང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པར་རུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་རྟེན་འདིར་ཕྱོགས་གཉིས་ཞི་བ་དང༌། །དེ་བཞིན་སྤྱད་པ་ཉིད་དུ་སྨིན་པ་བསྟན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་མི་མཐུན་པ་ཞི་བ་དང༌། གཉེན་པོ་སྦྱར་བའོ། །ཕྱི་རོལ་པའི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཕྱིར་མཆོག་ཏུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ནི་རབ་ཏུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་ནོ། །འཚམ་པར་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལ་མི་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པས་སོ། །རྟོགས་པས་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ནི་རྟོགས་པ་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆེད་ཀྱི་དོན་དུ་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཟས་ཀྱི་སྣོད་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པས་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ནི་རྟོགས་པ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དོན་གྱིས་རྟག་ཏུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ནི་རྟག་ཏུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་གི་ཚོགས་དང། ཚིག་གི་ཚོགས་དང༌། ཡི་གེའི་ཚོགས་རྣམས་ཀྱི་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྟོན་པ་སྟེ། འདས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་མིང་གི་ཚོགས་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ཡོད་པ་དེ་དག་གི་དོན་གདུལ་བའི་སྐྱེ་བོ་ལ་ལྟོས་
― DTG124_Page_0128 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པའི་དོན་དེ་རྟག་ཏུ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་བསྟན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྟག་ཏུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་མི་རྟག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། སྟོང་པ་དང༌། བདག་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་ནམ་ཡང་རྟག་པ་དང་བདེ་བ་ལ་སོགས་པར་མངོན་པར་ཞེན་ནས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྟོན་པར་མི་བྱེད་ཀྱི། །རྟག་ཏུ་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དོན་རབ་ཏུ་སྟོན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པས་རྟག་ཏུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་བའི་དོན་གྱིས་གོང་ནས་གོང་དུ་རིམ་གྱིས་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ནི་གོང་དུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་དང་པོ་ལ་གནས་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དག་སངས་རྒྱས་ཉིད་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་འཐོབ་པ་སྟེ། དེ་དག་གིས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གོང་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་གོང་དུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་ཕ་དང་མ་དང་གཉེན་བཤེས་རྣམས། །བུ་དང་གཉེན་པ་རྣམས་ལ་ལེགས་མི་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ལེགས་པར་གནས་པ་དེ་ལྟར་ཕ་དང་མ་དག་ཀྱང་བུ་རྣམས་ལ་ལེགས་པར་མི་གནས་ལ། དེ་ལྟར་གཉེན་བཤེས་རྣམས་ཀྱང་གཉེན་པ་དག་ལ་ལེགས་པར་མི་གནས་སོ་ཞེས་དེ་སྐད་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འཇིག་རྟེན་བདག་ལ་བྱམས་པ་ནི་བདག་ཉིད་ལ་ཕན་པ་མ་ཡིན་པ་དང་བདེ་བ་མ་ཡིན་པར་སྦྱར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྨོངས་པ་ནི་བདག་ཉིད་བདེ་བར་བྱའོ་སྙམ་ནས་མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱར་རོ། །དེའི་མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཡང་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་ངན་འགྲོར་ཁྲིད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་ཕན་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་འཇིག་རྟེན་ནི་བདག་ཉིད་ཕན་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྦྱོར་རོ། །དེའི་རྐྱེན་གྱིས་འདི་ཉིད་ལ་གསད་པ་དང༌། བཅིང་བ་དང༌། བརྡེག་པ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་བདེ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །ཡང་ན་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ལྟ་བ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཀུན་ཏུ་གདུང་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་གདུང་བ་དང༌། མེར་འཇུག་པ་དང༌། །ཟས་
― DTG124_Page_0129 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་ཟ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟེན་པས་འདི་ཉིད་ལ་སྡུག་བསྔལ་འཐོབ་པོ། །དེའི་ཕྱིར་བདེ་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྦྱོར་རོ། །དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ངན་འགྲོར་འགྲོ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཕན་པ་ཡིན་པ་ལ་སྦྱོར་བའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཕ་དང༌། མ་དང༌། གཉེན་བཤེས་ཀྱི་བསམ་པ་བས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་བསམ་པས་བཀྲེས་པ་དང༌། སྐོམ་པ་དང༌། གྲང་བ་དང༌། ཚ་བ་ལ་སོགས་པ་སྲོག་ལ་འབབ་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་བརྩིས་ལ་མ་ཆགས་པར་གོ་ཆ་དང༌། སྦྱོར་བ་དང༌། མི་འགོང་བ་དང༌། མི་འཁྲུག་པ་དང༌། ཆོག་མི་ཤེས་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་བདག་ལ་མི་ལྟ་བ་སྦྱིན་པ་དང༌། སྙན་པར་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་བསམས་པའི་དོན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་བདེ་བའི་བསམ་པ་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བསྡུས་ནས་བསྟན་པ་ལ་འཛུད་པ་དང༌། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་ཕན་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་ཕན་པའི་བསམ་པ་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །རང་གི་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གོ་དང༌། རྐང་པ་དང༌། ལག་པ་དང༌། མིག་དང༌། ཤ་དང༌། ཁྲག་དང༌། ཚིལ་དང༌། རྐང་ལ་སོགས་པ་སྦྱིན་པའི་ཕྱིར། རང་གི་ལུས་ཐམས་ཅད་སྦྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །ནོར་དང༌། འབྲུ་དང༌། མཛོད་དང༌། བང་མཛོད་དང༌། ནོར་བུ་དང༌། མུ་ཏིག་དང༌། རྒྱན་དང༌། གླང་པོ་ཆེ་དང༌། རྟ་དང༌། བུ་དང༌། བྲན་ལ་སོགས་པ་སྦྱིན་པའི་ཕྱིར་ལོངས་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་སྦྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །མི་མཉམ་པ་མེད་པའི་སྦྱིན་པ་དང་ངོམས་པ་མེད་པར་སྦྱིན་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས་ཚིག་གང་དང་གང་གིས་བསྟན་ཞེ་ན། མཉམ་པར་སྦྱིན་པའི་ཡོན་ཏན་ངོམས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མི་མཉམ་པ་མེད་པར་སྦྱིན་པ་ཉིད་དང༌། ངོམས་པ་མེད་པར་སྦྱིན་པ་ཉིད་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་སྦྱིན་པའི་ཡོན་ཏན་ཡིན་ནོ། །མི་མཉམ་པ་མེད་པར་སྦྱིན་པ་ནི་སྙིང་རྗེས་སྣོད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་མི་ལྟ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེ་འདི་དང་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་ཕན་འདོགས་པས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་ཚིག །ཕན་འདོགས་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་གཞན་སྨིན་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་འདིས་བསྟན་ཏོ། །རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་བརྟན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སྟོན་ཏེ། ཡང་དག་
― DTG124_Page_0130 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་བླང་བ་ལེན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་རྗེས་སུ་འཇུག་ཅིང་སྲོག་ལ་བབ་ཀྱང་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བས་དེའི་ཕྱིར་བསྟན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཞེས་བྱའོ། །རང་བཞིན་གྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་ཤིན་ཏུ་གོམས་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱིས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་སྟེ། སོ་སོར་བརྟགས་ཤིང་སོ་སོར་བརྟགས་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་ལེན་པ་ལ་འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ལ་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་རྒྱུ་མཐུན་པའི་ཡོན་ཏན་དག་བརྒྱུད་པས་བྱེད་དེ། དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་རྒྱུ་མཐུན་པ་དག་ཕན་ཚུལ་མཐུན་པས་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་དེ་བདེ་འགྲོར་སྐྱེ་བ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུའོ། །དེ་སྔོན་གོམས་པའི་དབང་གིས་ཡང་དང་ཡང་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་ལ་འཇུག་པ་ནི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་སྟེ། རྒྱུ་མཐུན་རྒྱུ་དང་འདྲ་བའོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་ཡང་གོམས་པའི་དབང་གིས་ཚེ་རབས་གཞན་དག་ཏུ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་བརྒྱུད་པས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་རྒྱུ་མཐུན་པ་དག་ཕན་ཚུན་མཐུན་པས་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྩོན་འགྲུས་མཆོག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་སྟོན་ཏོ། །གཞན་གྱི་སེམས་དགེ་བ་གཅིག་གི་ཕྱིར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་གཞན་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་སྟོང་གིས་དགེ་བའི་སེམས་གཅིག་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན་ཡང་དེས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སྐྱོ་བ་མེད་པའོ། །ཟང་ཟིང་མེད་པ་གཞན་གྱིས་མཆོད་འདོད་པ། །ཐམས་ཅད་ངེས་པར་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་སྙམ་དུ་གཞན་དག་བདག་ལ་མཆོད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་བདག་གིས་བསྒྲིམ་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་ཀྱི། ཟང་ཟིང་མེད་པའི་སེམས་མཆོད་པ་དང་བཀུར་སྟི་འདོད་པ་དང་བྲལ་བས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་དོན་གྱི་ཚུལ་ནི་དོན་དམ་པའི་ཚུལ་ལོ། །དགོངས་དོན་ཚུལ་ནི་དགོངས་པའི་དོན་གྱི་ཚུལ་ལོ། །ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་སྐབས་སོ།། །།ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་འོག་ཏུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དེ། དེའི་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལྟར་དགེ་བའི་རྩ་བའི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ནི་
― DTG124_Page_0131 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་རེག་པར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་དེའི་འོག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་བསླབ་པའི་དམིགས་པ་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་བདུན་པ་བཤད་དེ། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་དོན་དུ་གཉེར་རོ། །དེ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་ཞུགས་པ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་བྱ་དགོས་པས་དེའི་འོག་ཏུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཐབས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་བཤད་དོ། །དེའི་འོག་ཏུ་གདུལ་བའི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བའི་ཐབས་མཐུའི་སྐབས་བཤད་དོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དང་མཐུ་འདི་དག་ཁོ་ནས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པའི་བདག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་དགུ་པོ་ཤིན་ཏུ་ཆེན་པོར་འགྱུར་གྱི། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མཐུ་དང་ལྡན་པ་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བ་མེད་པས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་གྱི་མཐུ་དང་མི་ལྡན་པས་ནི་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བ་མེད་པའི་ཐབས་མཐུ་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་བདག་དང་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱས་ནས་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དེ་དེའི་རྗེས་ལ་བདེ་བླག་ཏུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་འོག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྐབས་སོ། །རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་བཞི་ནི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་ནི་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དངོས་པོ་བཞི་པ་ལ་ནི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་དམིགས་ལ། ལྔ་པ་ནི་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་དམིགས་ཏེ། དེ་བས་ན་གོ་རིམས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །བསྐལ་མཆོག་དུས་རིང་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མཆོག་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་བསྐལ་པ་ཆེན་པོ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསྐལ་པ་མཆོག་དེ་དག་དུས་རིང་པོར་འགྲོ་བ་སྟེ། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རིང་
― DTG124_Page_0132 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་མཐུ་དང་བཅས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ལ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །རིན་པོ་ཆེའི་འབྱུང་གནས་ལྟ་བུ་ཉིད་ནི་མཐུ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཐ་དད་པའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱང་དེ་རྣམ་པར་དག་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བ་ཡིན་ལ། ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་དག་ཀྱང་ཐ་མི་དད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་བརྗོད་དོ། །དེ་དག་གིས་དེ་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གདུལ་བའི་རྒྱུད་ཀྱི་ཞིང་ལ་དགེ་བའི་ལོ་ཐོག་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེར་རབ་ཏུ་བསྐྲུན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་དེ་ནི་གདུལ་བའི་ཞིང་དག་ལ་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་ལོ་ཐོག་མངོན་པར་འཕེལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། དགེ་བའི་ལོ་ཐོག་འཕེལ་བ་དེ་ནི་དེ་ལས་རབ་ཏུ་སྐྱེའོ། །སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ལ་ལེགས་པར་བཤད་པ་མི་ཟད་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཆར་ཆེན་པོ་འབེབས་པས་ན་ཞེས་བྱ་བར་འདིར་ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་བར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས། སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ལ་ལེགས་པར་བཤད་པ་མི་ཟད་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཆར་ཆེན་འབེབས་པས་ན། ཞེས་གང་བཤད་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་བཞི་ཆ་འདི་ལས་ཆོས་ཀྱི་ཆར་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་དང༌། འབེབས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་དང་པོར་འབྱུང་ལ། ལེགས་བཤད་དང་མི་ཟད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་མཇུག་ནས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལ་ལེགས་བཤད་དང༌། མི་ཟད་ཅེས་བྱ་བའི་ཚིག་དག་ནི་དང་པོར་རིག་པར་བྱ་ལ། ཆེས་ཀྱི་ཆར་དང་འབེབས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་དག་ནི་ཐ་མར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ལ་ལེགས་པར་བཤད་པ་མི་ཟད་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཆར་ཆེན་པོ་འབེབས་པས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཚིག་རྣམ་པར་སྦྱར་བ་འདིས་མཐུན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ། རིན་ཆེན་ཆོས་རབ་ཆེ་ཡངས་འབྱུང་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་ཡང་
― DTG124_Page_0133 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྦྱར་བར་བྱའོ།། །།སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོའི་འོག་ཏུ་སྐྱབས་བླ་ན་མེད་པའི་ཁྱད་པར་སྟེ། འདིའི་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། མཐུའི་ཁྱད་པར་འདི་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་སྐྱབས་བླ་ན་མེད་པ་ཡིན་པས་བླ་ན་མེད་པའི་སྐྱབས་སོ། །གོང་དུ། ཐེག་པ་མཆོག་ཕྱིར་དཀོན་མཆོག་སྐྱབས་རབ་སོང་བ་གང༌། །དེ་ཉིད་སྐྱབས་སུ་སོང་བ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཅེས་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་གི་ཁྱད་པར་གྱི་སྒོ་ནས་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ཟག་འཇིགས་པས་སྐྲག་པ་གང་དག་རི་ལ་སོགས་པ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དང༌། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་གང་ཟག་འཁོར་བའི་འཇིགས་པས་སྐྲག་པ་གང་དག་བདག་ཉིད་བསྐྱབ་པའི་ཕྱིར་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་གང་ཟག་དེ་དག་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གང་ཟག་བདག་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དོན་དུ་གཉེར་བ་གང་ཞིག་བདག་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་ནས་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བར་བྱའོ་ཞེས་དེ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་འདི་ཉིད་མཆོག་ཡིན་ནོ། །སྐྱབས་ཀྱི་དོན་ནི་སྐྱོབ་པའི་དོན་ཡིན་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཚེ་བ་གང་དག་ལས་སྐྱོབ་པས་སྐྱབས་བླ་ན་མེད་པ་ཡིན་པ་དང༌། རྒྱུ་གང་དག་གིས་ན་སྐྱབས་རི་ལ་སོགས་པ་བས་སྐྱབས་བླ་ན་མེད་པ་ཡིན་པ་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །སྔར་ནི་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་སྐབས་ཀྱིས་བསམས་སོ། །དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྐབས་ཀྱིས་བསམས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་བྱང་ཆུབ་བླ་ན་མེད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་སྐྱབས་ཐམས་ཅད་པས་སྐྱབས་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ། །རྒ་དང་འཆི་བ་དག་ལས་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པར་རྒ་བ་དང་འཆི་བ་མེད་དོ། །རྒ་བ་དང་འཆི་བ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་བཤད་དོ། །སྣ་ཚོགས་འཇིག་གྱུར་འཇིག་ཚོགས་ཀུན་དང་ཐེག་པ་དང༌། །ངན་སོང་རྣམ་མང་སྡུག་བསྔལ་ཐབས་མིན་སོང་བ་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོང་བ་ལ་སོགས་པ་འཚེ་བ་སྣ་ཚོགས་དག་དང༌། འཇིགས་པའི་བདག་ཉིད་ལྷ་དང་མི་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ནི་ཐེག་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པོ། །མ་ངེས་པའི་རིགས་ཅན་རྣམས་ནི་ཐེག་པ་དམན་པ་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པོ། །ངན་སོང་དག་ནི་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་མང་པོ་ཡོད་པ་
― DTG124_Page_0134 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པས་ན། ངན་སོང་རྣམ་མང་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པའོ། །ཐབས་མིན་སོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐབས་མ་ཡིན་པ་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པ་སྟེ། ཐབས་མ་ཡིན་པ་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པ་ཉིད་ཀྱང་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ལྟ་བ་ལས་སློང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དམ་པའི་ཆོས་ལ་སེམས་ཅན་གདུལ་བའི་ཐབས་མཁྱེན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེགས་པར་གསུངས་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་འདོད་ཆགས་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་སྡུག་པ་བསྟན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་གང་དང་གང་གིས་གདུལ་བར་བྱ་བ་དེ་ཐམས་ཅད་དང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མཁྱེན་ཏོ། །ཐུགས་རྗེས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐུགས་རྗེས་བསྐུལ་བས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་བརྙེས་པའི་ཕྱིར་ཐུགས་རྗེའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ཏེ། མཐར་ཕྱིན་པ་བརྙེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འཇིག་རྟེན་ཇི་སྲིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་ཁམས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པའི་མཐའ་གང་ཡིན་པ་དེ་སྐྱབས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐའ་ཡང་དེ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་མཐའ་ལ་ནི་མཐར་ཐུག་པ་མེད་པ་ལ་སྐྱབས་ལ་ཡང་མཐར་ཐུག་པ་མེད་པས་སངས་རྒྱས་ཉིད་དེ་ནི་སྐྱབས་དཔེ་མེད་ཅིང་མཆོག་ཡིན་པར་འདོད་དོ། །དེ་ནི་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ལམ་གྱིས་འཐོབ། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ལམ་ཐོབ་པས་སོ། །ཤིན་ཏུ་ཡུལ་ཆེན་ཡེ་ཤེས་ལམ་གྱིས་ཐོབ། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་རྗེས་ལ་འཐོབ་པ་ཤེས་བྱ་མཐའ་ཡས་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལམ་ཐོབ་པས་ཏེ། འདི་གཉིས་བཤད་པར་བྱ་བའི་ཚིག་ཡིན་པར་སྦྱར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་ཀུན་ཏུ་སོང་བ་ཉིད་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདག་ཉིད་དུ་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལས་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེས་ས་དང་པོ་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་རྟོགས་པས་བདག་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡིན་ཞེས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་མཉམ་པ་ཉིད་འཐོབ་པོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདག་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པ་དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ལ་
― DTG124_Page_0135 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོངས་སུ་གྲུབ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་གྲུབ་པས་འདི་ནི་ཁྱད་པར་གཞན་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་རྔ་དག་མ་བརྡུངས་པར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྔོན་གྱི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་དབང་གིས་རྔ་དག་མ་བརྡུངས་པ་ལས་གཟས་པ་མེད་པར་གྲོགས་པོ་དག་འདོད་པ་རྣམས་ནི་མི་རྟག་པ། མི་བརྟན་པ། ཡིད་བརྟན་དུ་མི་རུང་བ་སྟེ། ངན་འགྲོའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རང་བཞིན་གྱི་སྐུ་ལ་བཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱང་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་ཆོས་འཆད་པར་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་ཇི་ལྟར་ནོར་བུ་འབད་པ་མེད་པར་རང་གི་འོད་སྟོན་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། ནོར་བུ་ནི་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་འོད་ཀྱིས་བྱ་བ་བྱའོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་རྟོག་པ་མེད་པར་འོད་སྟོན་པར་འགྱུར་ལ། ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་ཡང་མཐུ་སྟོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་གནས་སྐབས་ན་བཟའ་བ་མི་མངའ་བར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་པར་འགྱུར་རོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གཉིས་ཀྱིས་ནི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །ད་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྣང་བ་ལྟ་བུའོ། །ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱུན་མི་འཆད་ཅེ་ན། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་ཞིག་སྟེ། སྟོང་པ་དག་ཏུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་རྣམས་མི་སྣང་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་གང་དག་ཆགས་པ་དེ་དག་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་རྣམས་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྣང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ནམ་མཁའ་ལྟར་ཆད་པ་མེད་པ་ལ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འབྱུང་ངོ༌། །ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་ལ་རྟག་ཏུ་བྱ་བ་རྣམས་སྐྱེ་ཞིང་འཇིག་པར་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་སྐྱེ་ཞིང་འབྲི་སྟེ། སེམས་ཅན་གང་དག་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་ལ་ནི་སྐྱེ་ལ། སྐལ་བ་དང་མི་ལྡན་པ་དེ་དག་ལ་ནི་འབྲིའོ། །སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་
― DTG124_Page_0136 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྔར་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན་ལ། ཕྱིས་ཀྱང་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་ལ་དྲི་མ་ཡོད་པ་དེ་དག་པར་འགྱུར་ན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་ནི་སྔར་རམ་ཕྱིས་ཀྱང་དྲི་མ་ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །གློ་བུར་གྱི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་མ་དག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །བདག་མེད་པའི་མཆོག་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པའོ། །དེ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དོན་གྱིས་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བདག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བདག་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་འདི་ནི་བརྟགས་པའི་བདག་ལ་མཐོང་ངོ༌། །ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཡང་མཐོང་སྟེ། དཔེར་ན་ས་ནི་སྲ་བའི་བདག་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྲ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པ་དང༌། མེ་ནི་དྲོ་བའི་བདག་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲོ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པ་ལྟར་འདིར་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། བདག་མེད་པའི་མཆོག་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ལ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱང་དེ་རྣམ་པར་དག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་བདག་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་བདག་མེད་པའི་མཆོག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཡོད་མིན་ཞིང༌། །མེད་པར་ཡང་ནི་མི་བརྗོད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ནི་ཡོད་པ་ཞེས་ཀྱང་མི་བརྗོད་དེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀུན་བརྟགས་པའི་གང་ཟག་དང་ཆོས་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་གང་ཟག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ལ། ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་གང་ཟག་ནི་རི་བོང་གི་རྭ་དང་འདྲ་ལ། ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་ཀྱང་དེ་ཁོ་ན་དང་འདྲ་བས་སོ། །དགོངས་པ་འདིས་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ལྕགས་ལ་ཚ་བ་ཞི་བ་དང༌། མིག་ལ་རབ་རིབ་ཞི་བ་ནི་གདུང་བ་དང༌། རབ་རིབ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ཚ་བ་མེད་པ་དང༌། རབ་རིབ་མེད་པ་ནི་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རིམས་ནད་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་རིམས་ནད་དང་བྲལ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཚ་བ་དང་རབ་རིབ་དང་བྲལ་བ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞི་བའི་མཚན་ཉིད་
― DTG124_Page_0137 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚ་བ་ཞི་བ་སྟེ། ལྕགས་གྲང་མོར་གྱུར་ན་ལྕགས་ཀྱིས་ལྕགས་ཀྱི་བྱ་བ་མི་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། མིག་ལ་རབ་རིབ་ཞི་ན་ཡང་མིག་གིས་མཐོང་བའི་བྱ་བ་མི་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མེད་པ་ཙམ་ཞིག་ཡིན་པར་གྱུར་ན་ནི་གཟུགས་མེད་པའི་ཕྱིར་ལྕགས་ཀྱིས་ཀྱང་ལྕགས་ཀྱི་བྱ་བ་མི་བྱེད་ལ། མིག་གིས་ཀྱང་མིག་གི་བྱ་བ་མི་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་རིམས་ནད་ཉེ་བར་ཞི་བ་མེད་པ་ཙམ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་གྱི། རིམས་ནད་ཉེ་བར་ཞི་ན་ལུས་ལ་ནད་སོས་པ་གཞན་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སེམས་དང་ཡེ་ཤེས་ལ་གདུང་བ་དང་རབ་རིབ་ལྟ་བུ་འདོད་ཆགས་དང་མ་རིག་པ་དག་ཞི་བ་ནི་ཡོད་པར་མི་བརྗོད་དོ། །སེམས་དང་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དག་ནི་དེས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་མེད་པ་དང༌། མ་རིག་པ་མེད་པ་དང༌། འགགས་པ་དང༌། ཉེ་བར་ཞི་བ་དང༌། ནུབ་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་མཚན་ཉིད་དེ་ལྟ་བུར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་གང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལ་བདག་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ་སྙམ་པའི་ཡེ་ཤེས་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སོ་སོར་རང་གིས་རིག་པ་འབྱུང་བ་འདི་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་རིམས་ནད་ནུབ་སྟེ་ཉེ་བར་ཞི་ན་སོ་སོ་རང་གིས་རིམས་ནད་སོས་པ་སོ་སོར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རིམས་ནད་དང༌། མ་རིག་པའི་རབ་རིབ་དག་ནུབ་སྟེ་ཉེ་བར་ཞི་ན་སོ་སོ་རང་གིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ནད་སོས་པ་སོ་སོ་རང་གིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྔ་མ་རྣམས་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་ནི་གདུང་བ་དང་རབ་རིབ་ཞི་བ་ལྟ་བུ་གནས་ངན་ལེན་གྱི་ལམ་གྱི་རྟེན་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ནམ་མཁའ་ལྟར་ལུས་མེད་པས་ན་མང་པོ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྟེན་ཐ་དད་པར་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ཡོད་ན་ནི་འདི་ནི་བདག་གོ །ལྷས་བྱིན་ནི་གཞན་ནོ་སྙམ་པ་དེ་ལྟ་བུར་འགྱུར་གྱི་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་མེད་པ་ལ་ནི་དེ་ལྟ་བུར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་བདག་ཏུ་འཛིན་
― DTG124_Page_0138 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཐ་དད་པར་བྱ་བར་མི་ནུས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་རྣམས་ལ་ནི་ཐ་དད་དུ་མི་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་སྣང་བ་བྱེད་པའི་ཕྱིར། ཉི་མ་ཆེན་པོ་འདྲ་བར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཉི་མ་ཆེན་པོ་ནི་ཀུན་བརྟག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་སྣང་བར་བྱེད་པའི་ཉི་མ་ཆེན་པོ་དེ་ལྟ་བུ་འགའ་ཞིག་ཡོད་པར་གྱུར་ནའོ། །སྤྲུལ་པ་ལ་སོགས་པའི་མཛད་པ་ལ་འདྲེས་པའི་མཛད་པ་གཅིག་པ་ཉིད་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་སྨོས་པས་ནི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱི་མཛད་པ་ལ་སོགས་པ་བསྡུ་བར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་མཛད་པ་ནི་འདྲེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་གཅིག་གི་སྤྲུལ་པ་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དེ་ལས་གཞན་པ་དག་གིས་ཀྱང་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དུས་གཅིག་ཏུ་འཇུག་པར་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འཇུག་པ་ལ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དུས་གཅིག་ཏུ་འཇུག་སྟེ་མཛད་པ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉི་མའི་འོད་ཟེར་སྟོང་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པར་འཆར་བ་ནི་འོད་ཟེར་ཁ་ཅིག་སྔར་འཆར་ལ། གཞན་དག་ཕྱིས་འཆར་བ་མ་ཡིན་གྱི་ཐམས་ཅད་དུ་དུས་གཅིག་ཁོ་ནར་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཛད་པ་ཐ་མི་དད་པ་རྣམས་ཀྱང་དར་འཛིན་པ་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་གང་གི་ཚེ་དེ་ཁོ་ན་གཅིག་གི་ཡེ་ཤེས་འབྱུང་བ་དེའི་ཚེ་ཁོ་ན་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་ངོ༌། །ཇི་ལྟར་ཉི་མའི་ཉི་ཟེར་དག །འཇུག་ལ་བདག་གིར་བྱ་བ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉི་མ་ནི་འོད་ཟེར་རྣམས་འཇུག་པ་ལ་བདག་གིར་བྱ་བ་མེད་དེ། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉི་མ་ནི་འདི་སྙམ་དུ་བདག་ནི་བསྲེག་པ་དང་སྐེམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ལས་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་པས་བདག་གིས་བསྲེག་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་རྣམ་པར་མི་
― DTG124_Page_0139 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟོག་པ་བཞིན་དུ་བདག་གིར་བྱ་བ་མེད་པར་འོད་ཟེར་འགྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་གནས་པ་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་ཏེ་སྤངས་པ་ངར་འཛིན་པ་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པ་སྤངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་མེ་ལོང་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་འཇུག་པ་ལ་ཡང་བདག་གིར་འཛིན་པ་མི་མངའི། ང་ཡིར་འཛིན་པ་མི་མངའ་བར་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་གོ །སྙིགས་མ་ལྔ་ཤས་ཆེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྙིགས་མ་ལྔ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ལྟ་བ་དང༌། སེམས་ཅན་དང༌། བསྐལ་བ་དང༌། ཚེའི་སྙིགས་མ་དག་ཡིན་ཏེ། སྙིགས་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙིགས་མ་ངན་པ་དང་ཐ་ཤལ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཕྲིན་ལས་ཟབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྟོབས་སོགས་སངས་རྒྱས་ཆོས་རྣམས་ལ། །བྱང་ཆུབ་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་འདྲ། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་རིན་པོ་ཆེའི་གནས་ཉིད་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་བསྟན་ཏོ། །འགྲོ་བའི་དགེ་བའི་ལོ་ཐོག་ལ། །སྤྲིན་ཆེན་དང་ཡང་འདྲ་བར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་ཕྱེད་འདིས་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པའི་ཕྲིན་ལས་བསྟན་ཏོ། །བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་རབ་རྫོགས་ཕྱིར། །ཟླ་བ་ཉ་བ་ལྟ་བུར་འདོད། །ཅེས་བ་བ་འདིས་ནི་མཐར་ཐུག་པར་གཤེགས་པའི་ཕྲིན་ལས་བརྗོད་དོ། །ཡེ་ཤེས་སྣང་བ་བྱེད་པའི་ཕྱིར། །ཉི་མ་ཆེན་པོ་འདྲ་བར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཆོས་སྟོན་པའི་ཕྲིན་ལས་བརྗོད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི། །འོད་ཟེར་དཔག་ཏུ་མེད་འདྲེས་ཤིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་དང༌། དེ་བཞིན་ཟག་མེད་དབྱིངས་ན་ཡང༌། །སངས་རྒྱས་དཔག་ཏུ་མེད་འདྲེས་ཤིང༌། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པོ་འདི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནི་སྤྲུལ་པ་ལ་སོགས་པ་མཛད་པའི་ཕྲིན་ལས་བསྟན་ཏོ། །དཔེར་ན་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་གཅིག །ཅེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་ནི་ཡེ་ཤེས་འཇུག་པའི་ཕྲིན་ལས་བསྟན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་དག །ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྲིན་ལས་བརྗོད་དོ། །ཉི་མའི་འོད་ཟེར་གཅིག་བཏང་བས། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་ཕྲིན་ལས་བསྟན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་
― DTG124_Page_0140 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉི་མའི་འོད་ཟེར་རྣམས། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཡེ་ཤེས་མི་འཇུག་པའི་ཕྲིན་ལས་བརྗོད་དོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་འགའ་ཕྲིན་ལས་ཟབ་པ་འདི་བཤད་པ། །མཁའ་ལ་ཚོན་གྱིས་རི་མོ་འདྲི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་འགའ་ནམས་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་འཇུག་གོ །དྲི་མེད་དབྱིངས་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི། །མཚན་ཉིད་དང་ནི་གནས་པ་དང༌། ཕྲིན་ལས་ཟབ་པ་འདི་བཤད་པ། །མཁའ་ལ་ཚོན་གྱིས་རི་མོ་འདྲི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་འགའ་ཞིག་ནམ་མཁའ་ལ་ནི་རི་མོ་འདྲི་བར་དཀའ་བ་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པའི་ཆོས་བསྙད་པའི་རྣམ་པར་སྟན་པ་མཛད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དཀའ་བ་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །གོས་བཀྲ་བ་ཉིད་དང་ནམ་མཁའ་ལ་རི་མོ་འདྲི་བ་ཉིད་ནི་རྒྱ་མཚོའི་བློ་གྲོས་ཀྱི་མདོའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །འབྱོར་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་འབྱོར་པ་ཐ་མ་དང༌། འབྲིང་དང། མཆོག་ཏུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རིམ་གྱིས་གཞན་དང་གཞན་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ། །རྣམ་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་ཁྱད་པར་དང༌། ཟབ་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་འབྱོར་པ་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་སྦྱར་ཏེ། དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་རྣམ་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་ཁྱད་པར་བསྟན་ལ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཟབ་པའི་ཁྱད་པར་བསྟན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡིན། ཇི་ལྟར་ཚད་མེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དེ་གང་ཟག་དང་གང་གི་དོན་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་དུ་དང༌། རྣམ་པ་ཅི་འདྲ་བ་དག་དང༌། བསྐལ་པ་ཅི་ཙམ་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཞུགས་ནས་འཇུག་པ་སྟེ། དོན་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ལ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཇི་ལྟར་འཇུག་པ་དེ་ཚད་གཟུང་བ་དང་བསམ་པར་མི་ནུས་སོ། །དབང་པོ་ལྔ་གཞན་དུ་གྱུར་ན་འབྱོར་པ་དམ་པ་རྣམ་པ་གཉིས་འཐོབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་གཟུགས་མེད་ན་ཇི་ལྟར་དབང་པོ་གཞན་དུ་འགྱུར་པར་འདོད་ཅེ་ན། རང་གི་ས་བོན་གང་ལས་སུ། །རྣམ་རིག་སྣང་བ་གང་བྱུང་བ། །དེ་དང་དེ་ཡི་སྐྱེ་མཆེད་ནི། །རྣམ་པ་གཉིས་སུ་ཐུབ་པས་གསུངས། །རང་གི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པ་གང་ལས་གཟུགས་སུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་འབྱུང་བའི་ས་
― DTG124_Page_0141 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བོན་གང་ཡིན་པ་དེ་དང་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་སྟེ། དེ་དག་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་དེའི་མིག་དང་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ནས་ལུས་དང་རེག་བྱའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་བར་དུ་གསུངས་སོ། །གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཁམས་གསུམ་པ་འདི་སེམས་ཙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བར་ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་དང་བསྒོམ་པའི་རིམ་གྱིས་གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏེ། གཟུགས་སུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྤོང་བར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་སྐྱེ་མཆེད་ཉིད་དུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པར་གྱུར་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཡོངས་སུ་གྱུར་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྤང་བའི་ཕྱིར་དབང་པོ་ལྔ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་རྣམ་པར་གཞག་གོ །འབྱོར་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་དབང་པོ་ལྔ་པོ་ཐམས་ཅད་དོན་ལྔ་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་གིས་གཟུགས་མཐོང་བ་ནས་རེག་བྱ་ལ་རེག་པའི་བར་དུ་སྟེ། དབང་པོ་རེ་རེ་ལ་ཡང་འབྱོར་བ་དེ་ལྟ་བུ་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བས་ཡོན་ཏན་བརྒྱ་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་འཐོབ་པའོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡོད་ན་དོན་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པ་འགལ་གྱི། དེ་མངོན་པར་ཞེན་ན་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་མེད་དེ། དོན་འདི་ནི་འཕགས་པ་གཟུངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གི་རྒྱལ་པོ་དང༌། དམ་པའི་ཆོས་པདྨ་དཀར་པོ་ལ་སོགས་པའི་མདོ་ལས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ཡིད་གཞན་དུ་འགྱུར་ན་འབྱོར་བ་དང་མཐུན་པ་སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་འབྱོར་བའི་མཆོག་རྙེད་པར་གྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་གཞན་དུ་གྱུར་ནའོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པར་འཇུག་ལ། དེའི་རྟེན་ནི་ཡིད་ཡིན་ཏེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་མིག་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཇི་སྲིད་དུ་ཉོན་མོངས་ཅན་གྱི་ཡིད་དེ་གཞན་དུ་མ་གྱུར་པའི་བར་དུ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་བཞི་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་དམིགས་ནས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འཇུག་པ་དེ་སྲིད་དུ་དེ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ལ་ཅི་རིགས་པར་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་མེད་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་ཡང་དག་པར་བཟུང་ནས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འཇུག་གོ །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་
― DTG124_Page_0142 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིད་དེ་གཞན་དུ་གྱུར་ན་དེ་ལ་བརྟེན་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་འབྱོར་བ་འཐོབ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་འབྱོར་བ་དེ་ལ་རག་ལས་པ་དང༌། དེའི་རྗེས་ལ་འཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་རག་ལས་པས་ནི་དེ་དང་མཐུན་པར་སྤྱོད་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་ལྔ་གཞན་དུ་གྱུར་པའོ། །འཛིན་པ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་མ་དག་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཡུལ་ལྔ་པོ་སྣ་ཚོགས་སུ་དམིགས་པ་དེ་བཞིན་དུ། གཞན་དུ་གྱུར་བའི་གནས་སྐབས་ན་བཻ་ཌཱུ་ཪྻ་ལ་སོགས་པའི་ཞིང་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཞན་དུ་གྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་སྟོན་ཏོ། །ཡེ་ཤེས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཕྲིན་ལས་ཐམས་ཅད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྲུལ་པའི་ཕྲིན་ལས་སོགས་པ་ལ་སྟེ། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ལ་འབྱོར་བའི་མཆོག་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །རྟེན་ནི་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་ནི་ས་སྟེ། དེ་གཞན་དུ་གྱུར་ན་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་འབྱོར་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དམིགས་པ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི། །དེ་ནི་ལེན་པ་དག་དང་གནས། །རྣམ་པར་རིག་པ་མི་རིག་པ། །ཞེས་བྱ་བ་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །རྟེན་དེ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ནི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་རྟེན་གྱི་དམིགས་པ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་རྣམ་པར་གཞག་གོ ། འཁྲིག་པ་གཞན་དུ་གྱུར་བ་ནི་ལུས་ཀྱི་དབང་པོའི་ཕྱོགས་གཅིག་གོ །དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་དྲི་མེད་པའི། །གནས་ན་གཞན་གྱུར་དཔག་མེད་པས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་པོ་ལྔ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ལ་སོགས་པ་ཇི་སྐད་བཤད་པ་འདི་ནི་སྒོ་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི། རྒྱས་པར་ནི་ཆོས་མང་པོ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་དག་ལས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །འབྱོར་བའི་སྐབས་ཀྱི་འོག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པའི་སྐབས་ཡིན་ཏེ། འདིའི་འབྲེལ་བ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་འབྱོར་བ་བརྙེས་པ་རང་གི་དོན་གྱི་མཐར་ཕྱིན་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་
― DTG124_Page_0143 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདས་རྣམས་ནི་འདི་ལྟར་རྩོལ་བ་མི་མངའ་བར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་བཞིན་དུ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པས་འདིའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པའི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །སྔར་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་པའི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་མཐར་ཕྱིན་པ་བརྙེས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་བཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །མ་སྨིན་པ་ནི་སྨིན་པར་འགྲོ་ལ། སྨིན་པ་ནི་རྣམ་པར་དག་པར་འགྲོ་སྟེ། དེ་ལྟར་དུས་རྟག་ཏུ་འགྲོ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་དང་སྦྱར་རོ། །དེ་ལྟར་ཐོབ་དཀའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚེགས་ཆེན་པོས་འཐོབ་པས་ན་ཐོབ་དཀའ་སྟེ། ཐོབ་པར་དཀའ་བ་དེའོ། །ལ་ལར་སྐྱེ་བ་མི་སྣང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་མི་སྣང་བ་ནི་སྐྱེ་བ་མི་སྣང་བའོ། །ཡང་ན་སྐྱེ་བ་མི་སྣང་བ་ནི་སྐྱེ་བ་མི་སྣང་བའོ། །ཇི་ལྟར་གང་ན་གནས་ཏེ་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ནི་ཅིག་ཅར་ལ་ལར་སྒོ་མང་བརྒྱ་ནས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པས་འདུལ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་འདུལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལས་མ་གཡོས་པར་འདུལ་བ་ནི། གང་ལ་གནས་ཏེ་འདུལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པའི་འོག་ཏུ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པའི་སྐབས་ཏེ། འདིའི་འབྲེལ་བ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །སྔར་ནི། ངལ་རྒྱས་རྨད་བྱུང་དཀའ་སྤྱད་དགེ་ཀུན་བསགས། །བསྐལ་མཆོག་དུས་རིང་འགྲོ་བ་སྒྲིབ་ཀུན་ཟད། །སར་གཏོགས་སྒྲིབ་པ་ཕྲ་བཅོམ་སངས་རྒྱས་ཏེ། །དེ་ནི་མཐུ་ཆེན་རིན་ཆེན་སྣོད་ཕྱེ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པས་བྱང་ཆུབ་སྤྱིར་བསམས་སོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་བརྙེས་པའི་གནས་སྐབས་ན་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པ་བསམས་སོ། །ད་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། རྒྱུ་དང༌། འབྲས་བུ་དང༌། ཕྲིན་ལས་དང་ལྡན་པ་དང༌། འཇུག་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་བསམ་མོ། །ཡང་ན་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །སྔར་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་གང་ལ་སློབ་ཅེ་ན། གནས་བདུན་པོ་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ནས་བཟུང་སྟེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་ལ་སློབ་པོ་ཞེས་བཤད་དོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱང་མདོ་དག་ལས་རྣམ་པ་མང་པོ་ཞིག་འབྱུང་བས་སྔར་བྱང་ཆུབ་བསམས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་མདོ་གཞན་དང་གཞན་དག་ལས་འབྱུང་བ་དེ་ལྟར་
― DTG124_Page_0144 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསམ་མོ། །དེ་བས་ན་འདིའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པའི་སྐབས་ཡིན་ཏེ། འདིར་ནི་གོ་རིམས་འདི་ཉིད་ལེགས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་མདོ་ལས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ནི་ཆོས་ལྔ་པོ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང༌། མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང། སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བསྡུས་པར་འབྱུང་བས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཆོས་ལྔ་པོ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་གཏན་ལ་དབབ་པོ། །དེ་ལས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་པོར་བསྟན་པས་དེའི་ཕྱིར་དང་པོར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པའི་སྐབས་སོ།། །།དེའི་འོག་ཏུ་ཡེ་ཤེས་བཞི་སེམས་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ལྔ་པོ་འདི་དག་གིས་རྣམ་པར་གཏན་ལ་དབབ་པར་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རྒྱས་པར་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་མདོ་ཁོ་ན་ལས་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་གཉིས་རྣམ་པར་དག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དག་ལས་རྣམ་པར་དག་པས་ན་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །གང་ཞིག་རྣམ་པར་དག་ཅེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ། འདིས་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་བསྟན་ཏོ། །དངོས་པོ་ཤེས་པ་ནི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་བཟུང་སྟེ། འདིས་ནི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་བསྟན་ཏོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྱུར་ན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་འགྱུར་གྱི། གཞན་གྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དམིགས། དབང་ཟད་མི་ཤེས་མཚན་ཉིད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ལམ་གྱི་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་བཤད་མ་ཐག་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་བཟུང་ངོ༌། །དབང་ཟད་མི་ཤེས་མཚན་ཉིད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དབང་ཟད་མི་ཤེས་པ་འཐོབ་སྟེ། བཞེད་དགུར་མཉམ་པར་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དོན་གྱིས། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་
― DTG124_Page_0145 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་དབང་ཟད་མི་ཤེས་པ་ཐོབ་པོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཤེས་ཐམས་ཅད་ནས། །བསྒོམ་པ་པ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། ས་དང་པོ་རྟོགས་པའི་དུས་ན་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བསྒོམ་པ་ནི་ས་ལྷག་མ་རྣམས་སུ་སྟེ། ཤེས་པ་དེ་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཐོས་པ་དང༌། བསམ་པ་དང༌། བསྒོམ་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་སྒོ་ཐམས་ཅད་ནས་སྒོམ་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་བསྒོམ་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་བསྐྱེད་པ་དང༌། བདེ་བ་བསྐྱེད་པ་དང༌། གཉིས་མཛད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །སྐུ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་སྤྲུལ་པ་ནི་ཕྲིན་ལས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གསུང་སྤྲུལ་པ་ནི་ནམ་མཁའ་དང༌། ཤིང་དང༌། ནགས་ཚལ་དང༌། རྩིག་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཆོས་སྟོན་པའི་སྒྲ་གྲག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཐུགས་སྤྲུལ་པ་ནི་གང་གིས་ན་དེས་རྟོགས་པར་འགྱུར་པར་གཞན་གྱི་སེམས་སྤྲུལ་ནས་ཆོས་སྟོན་པར་མཛད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་གཞན་གྱི་སེམས་ཇི་ལྟར་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་ལ་སོགས་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འཆད་པ་དེ་ལྟར་སྤྲུལ་པར་མཛད་དེ། དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གཞན་ཡང་བལྟ་བར་བྱའོ། །སྤྲུལ་པའི་སྦྱོར་བའི་ཐབས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་ཅན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྦྱོར་བའི་ཐབས་གང་ཡིན་པ་སྟེ། ཐབས་དེ་མཁྱེན་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཕྲིན་ལས་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་ཉིད་སྐུ་གསུམ་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་དུ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་ནི། ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད། །སྒྲིབ་གཉིས་དག་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། རྒྱུ་དང༌། འབྲས་བུ་དང༌། ལས་དང༌། ལྡན་པ་དང༌། འཇུག་པའི་དོན་གྱིས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འཁོར་ཡོངས་སུ་སྡུད་པའི་བྱེ་བྲག་ནི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་བྱེ་བྲག་གོ །ཞིང་གི་བྱེ་བྲག་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ལ་ལའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ནི་ཤེལ་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ལ། ལ་ལའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ནི་བཻ་ཌཱུ་ཪྻའི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའོ། །
― DTG124_Page_0146 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཚན་གྱི་བྱེ་བྲག་ནི་དཔེར་ན་འོད་དཔག་མེད་ཅེས་བྱ་བ་དང༌། རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའོ། །སྐུའི་བྱེ་བྲག་ནི་ལ་ལས་ཤེལ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་སམ། སྐུ་ཆུང་ངུ་དང་སྐུ་ཆེན་པོའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་འགའ་ཞིག་ཏུ་མཐོང་བའོ། །ཆོས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་བྱེ་བྲག་ནི་ས་བཅུ་པ་དང༌། བློ་གྲོས་མི་ཟད་པས་བསྟན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་སྒོ་ཐ་དད་པས་སོ། །མཛད་པའི་བྱེ་བྲག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདུས་པའི་བསམ་པ་ལ་ལྟོས་ནས་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་དེ་དང༌། འབྲེལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདིའི་འབྲེལ་བ་ཉིད་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཉིད་དེ། འདི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་ནི་དེའི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སར་ཆུད་པ་རྣམས་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་སྟོན་པས་དེའི་ཕྱིར་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་འབྲེལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ལ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་དེ་ཡང་རྟོགས་པ་དང༌། རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། རྣམ་པར་འཇོག་པ་དང༌། འདྲེས་པ་དང༌། ངེས་པར་སྤྱོད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་རྣམ་པ་ལྔར་བསྟན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཡང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་འབྲེལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ནི་རང་གི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སར་ཆུད་པ་རྣམས་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པར་སྐུ་ཉམས་སུ་བསྟར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ལ་བརྟེན་པ་ཡང་ཡིན་ལ། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ལ་བརྟེན་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་སྐུ་གསུམ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐུ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཁྱད་པར་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ནི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐ་མི་དད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཐ་མི་
― DTG124_Page_0147 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགོངས་པས་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ནི་འགའ་ལ་ཡང་དགོངས་པ་མཐོན་དམན་གྱི་བྱེ་བྲག་ཐ་དད་པ་མི་མངའོ། །ཕྲིན་ལས་ཀྱིས་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྐུའོ། །ཕྲིན་ལས་ཐུན་མོང་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་གཅིག་གི་སྤྲུལ་པས་ཕྲིན་ལས་མཛད་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ཀྱང་མཛད་པས་གཅིག་གིས་མཛད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐུན་མོང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱིས་ཀྱང་མཛད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །སྐུ་གསུམ་གྱི་སྐབས་ཀྱི་འོག་ཏུ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐབས་ཏེ། འདིའི་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ནི་ཆོས་ལྔ་པོ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང༌། མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་བཞིས་བསྡུས་སོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྟོགས་པའི་སྐབས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི། རང་བཞིན་ཆོས་རྫོགས་ལོངས་སྤྱོད་དང༌། །སྤྲུལ་པ་དག་གིས་ཐ་དད་འཇུག །ཅེས་དབྱེ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་སྐུ་གསུམ་གསལ་བ་བྱས་སོ། །ད་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་མེ་ལོང་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞི་བསམ་མོ། །མེ་ལོང་ཡེ་ཤེས་ང་ཡི་མེད། །ཡོངས་སུ་མ་ཆད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ངར་འཛིན་པ་དང༌། ང་ཡིར་འཛིན་པ་དང༌། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ང་ཡི་བ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལ་ཤར་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཐ་དད་པར་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་མེད་པའོ། །རྟག་ཏུ་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་མ་རྨོངས་པ་ཡང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལ་འདི་ལྟར་དེ་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བས་སོ། །རྣམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་དེ་དག་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ཤེས་བྱ་དག་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པ་བཞིན་དུ་དམིགས་པའི་བྱེ་བྲག་གམ། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་འཇུག་པ་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ནི་དམིགས་པར་བྱ་བ་དང༌། དམིགས་པར་བྱེད་པ་མཉམ་པས་མཉམ་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ།
― DTG124_Page_0148 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མི་གཡོ་བ་ཡིན་ནོ། །མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྐྱེ་བ་འབྱུང་བ་བསྟན་པའི་མདོ་ལས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་རྟེན་གྱི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཆེན་པོའོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་མདོའི་དུམ་བུ་འདི་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱང་ཡིན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དུས་ཐམས་ཅད་དུ་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང༌། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་འདི་ལ་དཔེ་ནི་མདོ་ལས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་མཐོང་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དགའ་བའི་ཕྱིར། ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོའི་ཟླ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི། །ཤེས་བྱ་ཀུན་ལ་རྟག་མོ་ཐོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཐོགས་པ་མི་མངའ་བ་ཡིན་ནོ། །འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་སུ་ནི། །འབྱོར་བ་ཐམས་ཅད་སྟོན་མཛད་པ། །ཐེ་ཚོམ་ཐམས་ཅད་གཅོད་པ་ཡི། །ཆོས་ཆེན་ཆར་ནི་རབ་ཏུ་འབེབས། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ནི་དཔེ་མདོ་ལས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཤེས་བྱ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་གསལ་བར་མཛད་པའི་ཕྱིར། ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོའི་ཉི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་བ་འདི་སྦྱར་བར་བྱའོ། །བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ནི་དཔེ་མདོ་ལས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ནད་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་མཛད་པའི་ཕྱིར། ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོའི་སྨན་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་བ་འདི་ཡིན་ནོ། །འཛིན་པའི་ཕྱིར་ནི་ཐོས་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱུ་འདི་དང་རིམ་པ་འདིས་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་མཉམ་པའི་ཕྱིར་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་དང་
― DTG124_Page_0149 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་མཉམ་པ་ཉིད་བསྒོམས་པས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པོ། །སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཆོས་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་པའི་རྒྱུ་ལས་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་བསྒྲུབ་པའི་རྒྱུ་ལས་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་འདི་དག་ཡོངས་སུ་དག་ན་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་མཐར་ཕྱིན་པར་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་སྐབས་ཀྱིས་ཅི་སངས་རྒྱས་གཅིག་ཁོ་ནར་ཟད་དམ། འོན་ཏེ་མང་མོ་ཞིག་ཅེ་ན། དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཇི་སྲིད་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཅིག་ན་ཡོད་པ་དེ་སྲིད་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་དག་ཏུ་སངས་རྒྱས་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ན་སངས་རྒྱས་གཅིག་ཁོ་ན་ཞིག་ལྕགས་སྡོང་བཞིན་དུ་བཞུགས་ཤིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་ཀྱི། མང་པོ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་སངས་རྒྱས་ནི་མང་པོ་ཞིག་ཡིན་ན་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་བཞུགས་པར་ངར་འཛིན་པ་དང༌། ང་ཡིར་འཛིན་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་ཏེ་སྤངས་པ་དེ་དག་ཀྱང་མང་པོ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། དེ་དག་འགགས་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་གཅིག་པ་ཉིད་དང་མང་པོ་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་སྐབས་སོ། །ཐ་དད་རིགས་དོན་མེད་ཕྱིར་དང༌། །རྫོགས་དང་ཐོག་མ་མེད་པའི་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་གཅིག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དྲི་མེད་གནས་ཏེ་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ན་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐ་དད་མིན་ཏེ་མང་པོ་ཉིད་མ་ཡིན་གྱི་གཅིག་པ་ཉིད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་དེ་ལ་ཇི་ལྟར་འཇུག་པ་དེའི་ཐབས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞིའོ། །བསྒོམ་པ་མི་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བསྒོམ་པ་དམ་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་ཀུན་བརྟགས་པ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དང་ངར་འཛིན་པ་དང༌། ང་ཡིར་འཛིན་པ་ཐམས་ཅད་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་བསྒོམ་པ་སྟེ། ས་དང་པོ་ཐོབ་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་མཐར་ཐུག་པའི་བར་གྱི་ལམ་བསྒོམ་པ་དེ་ནི་སྒོམ་པའི་དམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དོན་འདི་ཉིད་ནི་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་
― DTG124_Page_0150 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་པ་འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྔ་བརྒྱ་པ་ལས་བལྟ་བར་བྱའོ། །གང་དག་སངས་རྒྱས་ཉིད་ལ་བླ་མ་ཡ་མཚན་གྱི་ཆོས་དང་ལྡན་པར་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡ་མཚན་གྱི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་དོ། །ཐོབ་པར་བྱའོ་ཞེས་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་བརྟགས་ནས་ཁེངས་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་ཡུན་རིང་པོ་ནས་གོམས་པས་དཀའ་བ་སྤྱད་པ་མང་པོ་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། བདག་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་ཡིན་པས་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུས་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱའོ་ཞེས་དེ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས་གཞན་དག་ཁྱད་དུ་བསད་དེ་གྱོང་བར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ནི་དེ་ལྟར་ང་རྒྱལ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཉིད་ལས་ཐག་རིང་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་ང་རྒྱལ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་འདིར་དམིགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་རྟོག་པ་ཙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བླ་མ་རིང་དང་མཚན་མ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་བཤད་མ་ཐག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བརྒྱད་པ་ལ་ལམ་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསླབ་པའི་དམིགས་པའི་ཁྱད་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་ཇི་ལྟར་བསླབ་པ་ཡིན་པ་དེ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ཇི་ལྟར་བསླབ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། སྦྱོར་བའི་ས་ལ་རྣམ་པ་གང་དག་གིས་དེ་སློབ་པ་སྟེ། བསམ་པའི་ཁྱད་པར་དང༌། སྦྱོར་བ་དང༌། གཞན་ལ་ཕན་པ་སྒྲུབ་པ་དང༌། རང་ལ་ཕན་པ་སྒྲུབ་པ་དང༌། རང་དང་གཞན་ལ་ཕན་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཁྱད་པར་གྱི་སྒོ་ནས་སོ། །བསམ་པའི་སྒོ་ནས་ཇི་ལྟར་སློབ་ཅེ་ན། དམ་པའི་ཆོས་ལ་མོས་པ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་འཚམ་ཞིང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་སོགས་པ་གཞི་ལྔས་བསྡུས་པ་མཐོང་བ་དེས་དང་པོ་ཁོ་ནར་ཆོས་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་ལ་ངེས་པར་བརྟག་པ་ལྷུར་བླང་བ་བྱ་དགོས་པས་དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་འོག་ཏུ་མོས་པའི་སྐབས་སོ། །ཡང་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་གིས་གང་ལ་བསླབ་པར་བྱ་བ་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ནས་བཟུང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་གཞི་བདུན་པོ་དེ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་ཇི་ལྟར་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་རྣམ་པ་གང་གིས་སློབ་པ་དེ་སྟོན་ཏོ། །
― DTG124_Page_0151 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཇི་ལྟར་སློབ་ཅེ་ན། མོས་པ་དང་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཕུང་པོའི་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ་གཟུགས་གང་ཅི་ཡང་རུང་འདས་པའམ། མ་འོངས་པའམ། ད་ལྟར་བྱུང་བའམ། ནང་གིའམ། ཕྱིའིའམ། རགས་པའམ། ཕྲ་བ་འམ། ངན་པའམ། གྱ་ནོམ་པའམ། ཉེ་བ་ན་འདུག་པ་གང་ཡིན་པ་འམ། ཐག་རིང་པོ་ན་འདུག་པ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རིམ་པ་འདིས་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པ་དེ་བཞིན་དུ་མོས་པ་ཡང་མདོ་དག་ལས་འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་དབྱེ་བ་བསྟན་ཏོ། །གཟུང་བར་གྱུར་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྟེ་གང་ལ་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་མོས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མོས་པ་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཚེ་དེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་དམིགས་ཏེ་སྐྱེ་བ་དེའི་ཚེ་ནི་འཛིན་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ཉིད་འདས་པ་ལ་རོ་མྱང་བའམ། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའམ། མ་འོངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ལ་སོགས་པར་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་ནི་གཟུང་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ན་སེམས་ཉིད་ཐམས་ཅད་དུ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་འཇུག་པས་མོས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བརྗོད་དོ། །ལོག་པར་མོས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ་རྣམས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཆེར་བསྒོམ་པ་ཁོ་ནས་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་མོས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དགོངས་པ་ཅན་གྱི་དོན་ལ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་མོས་ན་ལོག་པར་མོས་པའི་ཕྱིར་ནོར་པ་ཞེས་བྱའོ། །མངོན་སུམ་པ་ནི་ཉེ་བ་སྟེ། རྐྱེན་ཉེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་སོགས་པ་རྐྱེན་ཉེན་དེ་ལས་དེ་ཐོས་མ་ཐག་ཏུ་མོས་པ་སྐྱེ་བའོ། །འཕྲོགས་དང་འདྲེས་དང་མི་མཐུན་ཕྱོགས་མ་འདྲེས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་མོས་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་འདི་ནི་མདོ་ལས་ཆུང་ངུ་དང༌། འབྲིང་དང༌། ཆེན་པོ་དང༌། དམན་པ་དང༌། རྒྱ་ཆེན་པོ་དང༌། བསྒྲིབས་པ་དང༌། མ་བསྒྲིབས་པ་དང༌། བརྩོན་པ་དང༌། མ་བརྩོན་པ་དང༌། བསགས་པ་དང༌། མ་བསགས་པ་དང༌། བསྟན་པ་དང་རིང་དུ་ཞུགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་བརྗོད་པ་སྟེ་གཞན་ཡིན་ནོ། །འདྲེས་པ་ནི་འབྲིང་པོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རེས་འགའ་མོས་རེས་འགའ་མི་མོས་པ་སྟེ། མ་མོས་པ་དང་མོས་པ་འདྲེ་བའི་
― DTG124_Page_0152 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་འདྲེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །མ་མོས་པ་ནི་འདུན་པ་མེད་པ་དང༌། ལེ་ལོ་ལ་སོགས་པའོ། །བསྒྲིབས་པ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བར་བྱ་བ་ལ་སྒྲིབ་པ་དང་བཅས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མོས་པ་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་བྱ་བ་ངན་པས་འབྲེལ་པས་ཁྱད་པར་མི་འཐོབ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་གང་གིས་ན་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་མ་མོས་པར་འགྱུར་བ་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱིས་ཕོངས་པར་འགྱུར་བའི་ལས་བྱས་པའི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྟག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མ་ཆད་པར་རོ། །རྟག་ཏུ་ཡིན་ཡང་ལ་ལ་བསམ་པ་དྲག་པོས་མི་བྱེད་པས་དེ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་གུས་པར་བྱས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །བསགས་པ་ནི་དེ་རྟོགས་པར་རུང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་དང་པོས་བསྡུས་པ་ཙམ་གྱིས་སོ། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་གྱུར་པ་ལ་ནི་རྣལ་འབྱོར་འཁྲུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་དང་པོ་པ་ལ་གཟུང་བ་དང༌། འཛིན་པའི་དངོས་པོ་སྔར་བཤད་པའི་ཚུལ་དུ་བདེན་པར་རྣམ་པར་འཇོག་གོ །གང་གི་ཚེ་ཐམས་ཅད་དུ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ལ་གཞོལ་བར་གྱུར་ན་དེ་ནི་རྣལ་འབྱོར་འཁྲུགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སུའི་འཁྲུགས་ཤེ་ན། རྣལ་འབྱོར་བའི་སྟེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བ་ལ་གཉིས་སུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ཉིད་མོས་པ་ལ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཉམ་ཆུང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དད་པ་དང་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་དགེ་བའི་རྩ་བ་དག་ཡང་དང་ཡང་དུ་མ་གོམས་པར་གྱུར་བའོ། །ནོར་པའི་མོས་པའི་བར་དུ་གཅོད་པ་ནི་བསམ་པར་མི་བྱ་སྟེ། དེ་ཉིད་བར་དུ་གཅོད་པ་ཡིན་པས་སོ། །དཀར་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་མོས་པ་ཁོ་ནའི་བར་དུ་གཅོད་པ་བསམ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་མངོན་སུམ་པ་མ་ཡིན་པའི་བར་དུ་གཅོད་པ་ཡང་བསམ་པར་མི་བྱ་སྟེ། རང་ཉིད་བར་དུ་གཅོད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞི་གནས་ཙམ་གྱིས་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མཐོང་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པར་མི་བྱེད་པ་སྟེ། གང་གི་ཚེ་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་དག་མཉམ་པར་འཇུག་པ་དེའི་ཚེ་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་ལམ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་མོས་པ་གེགས་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །མ་བསྒྲིབས་པ་ལ་ནི་སྒྲིབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་ལེ་ལོ་ལ་སོགས་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དག་གིས་དོན་དན་པ་ལ་འབྲེལ་བའི་བྱ་བས་གོར་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་དུ་
― DTG124_Page_0153 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྲོ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །སྐྱེས་པ་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ནི་བསོད་ནམས་ཆེན་པོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་མོས་པ་སྐྱེས་པ་ནི་འདས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བཤད་དོ། །དེ་ལ་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ཕན་ཡོན་ནི་བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ། །འདས་པ་ནི་མངོན་པར་དགའ་བ་ལ་སོགས་པའི་མོས་པས་ཡང་དང་ཡང་དུ་གོམས་པར་བྱས་པ་ལ་འགྱོད་པ་མེད་པ་ཕན་ཡོན་ཡིན་ཏེ། ཡིད་ལ་གཅགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཛིན་པ་དང་གཟུང་བར་གྱུར་པའི་ནི་ཡིད་བདེ་བ་ཆེན་པོ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཡང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་འགྱུར་པའི་མོས་པ་དེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་བྱེད་ཀྱི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ཉིད་རྣམ་པར་འཇིག་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་མངོན་པར་ཞེན་པ་བོར་བས་ཏིང་ངེ་འཛིན་འཐོབ་པོ། །རྒྱ་ཆེན་པོའི་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ཐོབ་པའི་མཆོག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཕན་ཡོན་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་མྱུར་བ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མངོན་པར་ཤེས་པ་མྱུར་བ་ཉིད་ནི་དབང་པོ་རྣོན་པོ་ཉིད་དེ། མགོ་སྨོས་པས་གོ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་མྱུར་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་རུས་སྦལ་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་མོས་པ་འཁུམས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་བསམ་གཏན་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐོབ་པ་ཙམ་གྱི་ཕྱིར་དང༌། དེ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་མ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་འཁུམས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རང་གི་དོན་དང་ལྡན་པ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤྱིའི་རྣམ་པར་ཤེས་སོ། །དེ་གཉིས་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་མོས་པ་རུས་སྦལ་ལྟ་བུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་རང་གི་དོན་ལྷུར་ལེན་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བས་སྐྲག་པས་སྐྱོ་སྟེ། བྲན་བཞིན་དུ་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་པའི་ལུས་ཀྱིས་རྣམ་པར་རྒྱུ་བས་དེའི་ཕྱིར་བྲན་དང་འདྲའོ་ཞེས་བྱའོ། །དོན་དེ་ཉིད་གཞན་གྱིས་བསྟན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཇི་ལྟར་ཁྱི་ནི་རྟག་ཏུ་ལྟོགས་ཤིང་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཉེན་ཆོག་མི་ཤེས། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་
― DTG124_Page_0154 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དང་པོ་ལས་གཞན་ཡིན་ནོ། །འདིས་བསྟན་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་གསུམ་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པ་ཡང་དག་པར་ལེན་དུ་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དེ་ལ་དེ་མཆོག་ཚུལ་བཞིན་རིག་ནས་ནི། །འདི་ན་བསྟན་པས་དེ་ལ་དེ་ཉིད་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ཚོལ། །ཞེས་དེ་སྐད་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པ་ཡང་དག་པར་ལེན་དུ་འཇུག་གོ །བདག་ཉིད་ཟ་བ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །རེ་ཞིག་གང་ཞིག་བརྩེ་བའི་དོན་དང༌། རྒྱགས་པ་དང༌། ཆ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུ་ཟ་བ་དེའི་ཟས་དེ་ནི་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །གང་ཞིག་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པར་ཟ་བ་དེའི་ཟས་དེ་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱང་མ་ཡིན། བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་རྒྱགས་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུ་མི་ཟའི། འོན་ཀྱང་ཁལ་དག་ལ་བའི་དོན་དུ་ཤིང་རྟའི་སྲོག་ཤིང་སྐུད་པ་ལྟ་བུའི་ཚུལ་དུ་ལུས་འཚོ་བས་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་རུང་བར་འགྱུར་ཞིང་དགེ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་དུ་འབྲས་བུ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ནས་ལུས་འཚོ་བར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཟ་བའི་ཟས་དེ་ནི་བསོད་ནམས་སུ་འགྱུར་གྱི་བསོད་ནམས་འབྱུང་བ་ཆེན་པོར་ནི་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའི་ཆོས་ལ་མོས་པ་ལས་ཀྱང་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྟེན་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་བསྟན་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་མཉན་པ་དང༌། བཏོན་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཕན་ཡོན་ཇི་སྐད་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་དེ་དང་དེ་དག་ལས་འབྱུང་བ་ཅི་འདྲ་བ་དེ་འདྲ་བར་བསོད་ནམས་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་འཕགས་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ནི་ཡངས་གྱུར་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡངས་པར་གྱུར་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྟེ། མདོ་སྡེ་འབུམ་པ་དུ་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ལ་དང་གང་ཞིག་དང་མོས་པ་ཇི་ལྟ་བུས་འབྲས་བུ་གང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་ལ་ཤེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཡངས་པ་ལའོ། །གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་དང་ལྡན་པའོ། །མོས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མོས་པ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་བ་རྒྱ་ཆེན་པོས་ཏེ། མོས་པ་ཆེ་ཞེས་གང་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུ་གང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསོད་ནམས་རྒྱ་ཆེན་པོ་འཕེལ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའོ།། །།
― DTG124_Page_0155 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མོས་པའི་སྐབས་ཀྱི་འོག་ཏུ་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་སྐབས་ཏེ། འདིའི་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་སྨོས་པ་མང་པོའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ལོ། །ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་དེའི་དམིགས་པ་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། སྡེ་སྣོད་དག་ནི་གསུམ་མམ་གཉིས་ཀྱང་རུང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་གསུང་རབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཏུ་གཏོགས་པ་བཅུ་གཉིས་ལས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་སྡེ་དང༌། སྐྱེས་པའི་རབས་ཀྱི་སྡེ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་ནི་ཕལ་ཆེར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྡེ་སྣོད་ཡིན་ནོ། །ཕལ་ཆེར་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་ཡན་ལག་ཁ་ཅིག་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཐུན་མོང་ཡིན་པས་སོ། །དེ་ཡང་གསུམ་མམ་གཉིས་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྡེ་སྣོད་ཅེས་བྱ་བ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། བསྡུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དོན་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་གནས་གཞན་ཁ་ཅིག་ན་བྲེ་བཅུ་ཤོང་བ་ལ་བྲེ་བཅུ་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་སྡེ་སྣོད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་ཤེས་བྱའི་དོན་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་སྡེ་སྣོད་ཅེས་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གསུམ་ཡིན་ཞེ་ན། རྒྱུ་གུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོ་སྡེ་དང༌། ཆོས་མངོན་པ་དང༌། འདུལ་བ་རྣམས་ལ་སོ་སོར་ཐེ་ཚོམ་དང་མཐའ་གཉིས་དང༌། ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རེ་རེ་ལའང་རྒྱུ་སོ་སོར་ཐེ་ཚོམ་དང་མཐའ་གཉིས་དང༌། མདོ་སྡེ་གང་ཞིག་དོན་གང་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དེ་ལ་དེ་ངེས་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་དོན་གང་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དེ་བསྩལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དང༌། བདེན་པ་དང༌། ས་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དག་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་རྣམས་ལ་ཐེ་ཚོམ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དེ་དང་འཚམ་པར་བཤད་པ་སྨོས་པའི་ཚུལ་དུ་མདོ་སྡེ་བཤད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཐེ་ཚོམ་གྱི་གཉེན་པོར་མདོ་སྡེ་བཤད་དོ། །མཐའ་གཉིས་ལ་སྦྱོར་བའི་གཉེན་པོར་ནི་འདུལ་བ་སྟེ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པའི་ཡོངས་སུ་སྤྱད་དཀའ་བའི་སྒོ་ནས། ཞེས་བྱ་བ་ལ་མཐའ་གཉིས་ལ་སྦྱོར་བ་ནི་འདོད་པའི་བསོད་ཉམས་དང་བདག་ཉིད་དུབ་པ་ལ་སྦྱོར་བ་དག་གོ །འདོད་པའི་བསོད་ཉམས་ལ་སྦྱོར་བ་དག་ནི་
― DTG124_Page_0156 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དཔེར་ན་འདོད་པ་ཅན་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་ལྟ་བུར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསླབ་པའི་གཞི་བཅས་པ་དེ་ལས་འདས་ཏེ། གསོག་འཇོག་བྱས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པས་བདག་ཉིད་ཆ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེའི་གཉེན་པོའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་གང་ཞིག་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་དགག་པ་མཛད་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ཐག་བསྲིངས་ཏེ་ཡོངས་སུ་སྤོང་པ་ནི་གུས་པ་དྲག་པོས་བསླབ་པའི་གནས་ཇི་ལྟར་བཅས་པ་དག་ལ་གུས་པར་བྱེད་པས་དེ་ལྟར་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པའི་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་བཀག་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་ཉིད་དུབ་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་མཐའི་གཉེན་པོར་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པའོ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་གནང་བ་དེ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་ཀྱི། བདག་ཉིད་ནུབ་གསུམ་དང་ནུབ་དྲུག་ཏུ་གདུང་བ་དང་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་ལ་སོགས་པས་དུབ་པར་མི་བྱེད་པ་སྟེ་ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ལ་ནི་ངས་ཟས་རོ་བརྒྱ་དང་ལྡན་པ་དང༌། གོས་འབུམ་རི་བ་ཡང་གནང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཟས་དེ་ཡང་ཟ་བ་ན་མ་ཆགས་ཤིང་རྒྱགས་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུ་མ་ཡིན་པར་ཟ་ན་དེ་ལྟ་ན་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་ཡོངས་སུ་སྤྱད་པ་བདག་ཉིད་དུབ་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་མཐའི་གཉེན་པོར་འགྱུར་རོ། །འདུལ་བས་ནི་ཆོས་དང་དོན་འགྲུབ་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་འདུལ་བ་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན་པས་དེ་གཉིས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་འདུལ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ལ་མི་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པ་སྒོམ་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཆོས་དང་དོན་དག་ཇི་ལྟར་རྟོགས་ཤེ་ན། ཆོས་ནི་མིང་གི་ཚོགས་ལ་སོགས་པས་བསྡུས་པའོ། །དོན་ནི་དེ་དག་གིས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་མིང་དེ་ཡང་དོན་ལ་གློ་བུར་བ་ཡིན་ལ་དོན་ཡང་མིང་ལ་གློ་བུར་ཡིན་པར་ལྟའི་དོན་ཡང་མིང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ལ་མིང་ཡང་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་འཛིན་ན་དེ་ལྟར་ཚུལ་བཞིན་རབ་ཏུ་བརྩོན་པས་ཆོས་དང་དོན་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་འགྱོད་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་དོན་དུ་ཆོས་དང་དོན་རྟོགས་པར་འགྱུར་བས་ཆོས་དང་དོན་འགྲུབ་ཅེས་བྱའོ། །ཐོས་པས་ནི་སེམས་ལས་
― DTG124_Page_0157 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བག་ཆགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཐོབ་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སོ། །བསམས་པས་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་སོ། །ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་བསམས་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །རྟོགས་ནས་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་སྒོམ་པ་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན་པ་ཞི་གནས་ཐོབ་པར་འགྱུར་བས་བསམ་གཏན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཞི་བར་བྱེད་དོ། །མཉམ་པར་བཞག་ན་ལྷག་མཐོང་གི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱེད་པ་ལ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱང་འཐོབ་པོ། །གནས་ནི་ཡུལ་གང་དུ་གང་གིས་གང་གི་ཕྱིར་བཤད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་རྣམ་པ་གསུམ་བཤད་པའོ། །དེ་ལ་གང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་དུ་མདོ་གཞན་དེ་དང་དེ་དག་ལས། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་བཞུགས་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ལ་སོགས་པའི་གནས་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་གནས་ཉིད་དུ་བསྟན་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་འཆད་པའི་གང་ཟག་གནས་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བུམ་པ་དང་རས་ཡུག་དང༌། གང་ཟག་ལ་སོགས་པ་བཤད་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་སྟེ། བརྗོད་པ་དང་དེ་ལས་གཞན་པ་ལ་ལྟོས་པའམ་དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའོ། །དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །མདོར་བསྡུ་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་དམིགས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ཡིན་ལ། བཟློག་པ་ནི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཡིན་ནོ། །ཟས་ནི་བཞི་སྟེ། ཁམ་དང༌། རེག་པ་དང༌། ཡིད་ལ་སེམས་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །བདེན་པ་དང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང༌། མཐུན་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་
― DTG124_Page_0158 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ལྟུང་བའི་རིགས་ལྔ་ནི་ཕས་ཕམ་པ་དང༌། དགེ་འདུན་ལྷག་མ་དང༌། ཉེས་པ་སྦོམ་པོ་དང༌། ལྟུང་བྱེད་དང༌། སོ་སོར་བཤགས་པའི་ལྟུང་བའོ། །བག་མེད་ན་ཤེས་སུ་ཟིན་ཀྱང་ཁྱེའུ་དང་བུ་མོ་དང་ཁྱིམ་ལ་འདྲིས་པ་ལ་སོགས་པས་བྱ་བ་ངན་པ་ལ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་ལྟུང་བ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་རོ། །མ་གུས་པ་ལས་ནི་འཚོ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་འཇིགས་པས་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ནི་བསླབ་པ་དག་ལ་མ་གུས་པ་འབྱུང་ངོ༌། །རབ་ཏུ་འབྱུང་བའི་བསམ་པས་རབ་ཏུ་བྱུང་ཡང་ལེ་ལོ་ལ་སོགས་པས་བསླབ་པ་དག་ལ་མ་གུས་པར་བྱེད་དོ། །བསླབ་པ་བྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཆད་པའི་ལས་ཁས་ལེན་པ་ནི་ཁས་ལེན་པ་སྟེ། གང་ཟག་གང་ཞིག་ཕས་ཕམ་པའི་ལྟུང་བ་བྱུང་བ་ཡང་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་གཅིག་ཀྱང་བཅབ་པའི་སེམས་མེད་པ་དེ་ལ་ཆད་པའི་ལས་འདི་ལྟ་སྟེ། གང་ཟག་བསྙེན་པར་རྫོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཇུག་ཏུ་བཟའ་བར་བྱ་བ་དང༌། ཐ་མར་བཀད་པར་བྱ་བ་དེས་བསྙེན་པར་རྫོགས་པ་རྣམས་ཁོ་ན་ལ་དྲང་བར་བྱ་བ་དང༌། དེ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་དགེ་སྦྱོང་ལ་སོགས་པས་དྲངས་ལ་བཟའ་བར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་ཆད་པའི་ལས་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ཁས་བླངས་པས་ལྟུང་བ་ལས་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དགེ་འདུན་ཚོགས་པས་བསླབ་པའི་གཞི་བག་ཡངས་སུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་བག་ཡངས་སུ་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་ང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཚེ་སྐུལ་ཅིག་དང༌། བསླབ་པའི་གཞི་ཇི་ལྟར་བཅས་པ་དག་ལས་བསླབ་པའི་གཞི་ཕྲན་ཚེགས་ཕྲ་མོ་ཁ་ཅིག་བག་ཡངས་སུ་བྱའོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཚེ་འཕགས་པ་ཀུན་དགའ་བོ་མྱ་ངན་གྱིས་ནོན་པས་བརྗེད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང༌། འཕགས་པ་འདོ་སྲུངས་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པར་སྡུད་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཞི་དེ་ལས་འཕགས་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཚེ་བསླབ་པའི་གཞི་ཕྲན་ཚེགས་ཕྲ་མོ་ཁ་ཅིག་བག་ཡོངས་སུ་མཛད་དོ་སྙམ་པའི་དགོངས་པ་འདིས་བཀའ་སྩལ་ན། ཅིའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མ་
― DTG124_Page_0159 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྐུལ་ཞེས་ཆད་པའི་ལས་བྱེད་དུ་བཅུག་གོ །འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བའི་སྡེ་པ་ལ་ནི་བསླབ་པའི་གཞི་ཕྲན་ཚེགས་ཕྲ་མོ་ཁ་ཅིག་གལ་ཏེ་དགེ་འདུན་ཚོགས་པས་བག་ཡངས་སུ་བྱས་ན་བག་ཡངས་ཡིན་ནོ་ཞེས་གྲག་གོ །འདི་ཡང་གྲགས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི་བསླབ་པའི་གཞི་འགའ་ཡང་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་གྱིས་བག་ཡངས་སུ་བྱས་པའམ་བྱེད་པ་ནི་མེད་ཀྱི། བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་འདུལ་བ་འཛིན་པ་དག་ལྟུང་བ་ལས་ལྡང་བ་དེ་ལྟ་བུ་འདོད་དོ་ཞེས་གྲག་གོ །ལྟུང་བ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་སློང་ལ་མོའི་མཚན་དོད་ན་དགེ་སློང་གི་ལྟུང་བ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ལྟུང་བ་གང་ཡིན་པའི་ལྟུང་བ་དེ་ལས་ནི་དགེ་སློང་མཚན་དུ་གྱུར་ན་བཤགས་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་མེད་པར་ལངས་པར་འགྱུར་ལ། དགེ་སློང་མའི་ལྟུང་བ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ལས་ནི་མོའི་མཚན་ནུབ་ནས་ཕོའི་མཚན་སྐྱེས་ན་ཅི་རིགས་པར་ལྟུང་བ་སླར་བཅོས་པ་མེད་པར་ལྡང་བར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་སྡོམ་གྱི་རྣམ་པར་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཁྱད་པར་ཏེ། ཡང་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྡོམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། སྨོན་པ་མེད་པ་དག་ཏུ་ཚུལ་བཞིན་དུ་སོ་སོར་རྟོག་པ་དེའི་ཚེ་ལྟུང་བ་ཕྲ་མོའི་ཡང་ཕྲ་མོ་དག་ལས་ལྡང་བར་འགྱུར་རོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་རྩྭ་སྔོན་པོ་དང་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པར་བཤད་པ་དང་གཅི་བ་མི་བའོ་ཞེས་བསླབ་པའི་གཞི་བཅས་པ་འདིའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དྲུག་སྟེ་རྒྱལ་པོའི་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དུ་དོང་བདག་གིས་རོལ་པའི་ནེའུ་གསིང་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པར་བཤད་པ་དང་གཅི་བ་ལ་སོགས་པ་བྱས་པ་དེའི་ཕྱིར་བསླབ་པའི་གཞི་བཅས་པ་ཡིན་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་བསླབ་པའི་གཞི་གཞན་དག་ལ་ཡང་ཤེས་པར་བྱའོ།། །།ཆོས་ཀྱི་དམིགས་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་སྐབས་ཀྱི་འོག་ཏུ། དམིགས་པ་རྙེད་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་སྟེ། དམིགས་པ་ཉེས་པར་བཟུང་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་ཇི་ལྟར་འདི་རྙེད་པར་འགྱུར་ཞེས་དམིགས་པ་རྙེད་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དམིགས་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། དམིགས་པ་ཆོས་ནི་བཤད་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་མདོའི་སྡེ་དང༌། དབྱངས་ཀྱི་ས་བསྙད་པའི་སྡེ་ལ་
― DTG124_Page_0160 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོགས་པ་སྟེ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་རྣོན་པོའི་དམིགས་པ་ཡིན་གྱི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནི་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །ལུས་ལ་སོགས་པ་ནི་ནང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པ་གཉིས་པའོ། །སྩོགས་པ་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་ཚོར་བ་དང་སེམས་དང་ཆོས་རྣམས་བསྡུའོ། །ཡང་ན་དམིགས་པ་ཆོས་སོ་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་སྐྱེ་བ་ན་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཁོ་ན་སྐྱེ་ལ་འགག་པ་ན་ཡང་འགག་གི་གཞན་ནང་གི་བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་ནི་འགའ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ནང་གི་དམིགས་པ་འཛིན་པར་གྱུར་པ་ནི་དབང་པོའི་གཟུགས་ཅན་མིག་ལ་སོགས་པ་དང་ཡིད་དོ། །ཕྱིར་རོལ་གྱི་དམིགས་པ་གཟུང་བ་ནི་འཛིན་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་དོན་ཉིད་དམ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྟེ་གསུམ་པ་ཡིན་ནོ། །ནང་དང་ཕྱི་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་གཉིས་ནི་དམིགས་པ་བཞི་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས། །དམིགས་པ་ཆོས་དང་ནང་དང་ནི། །ཕྱི་དང་གཉིས་ནི་ཡིན་པར་འདོད། །ཅེས་དམིགས་པ་རྣམ་པ་བཞི་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ནང་གི་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྩ་བའི་གཞུང་ཉིད་ལས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བར་ཡང་ཟད་ན་དམིགས་པ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་གཉིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ནི་ཐ་དད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ནང་གི་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དམིགས་པ་ཐ་དད་པར་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། དཔེར་ན་བུམ་པའི་ནམ་མཁའ་དང་གནས་ཁང་གི་ནམ་མཁའ་ཞེས་བྱ་བ་དང་འདྲ་བར་ཆོས་ཅན་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་པར་རྣམ་པར་གཞག་གི་རང་གི་ངོ་བོས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་དམིགས་པ་དང་པོར་བསྟན་པ་དང་དེ་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མང་བའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པ་དང་གསུམ་པ་དག་གིས་རྒྱས་པར་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ནང་གི་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཉུང་བ་དེ་དག་གི་དམིགས་པ་རྙེད་པ་དང་པོ་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་ནང་དང་ཕྱིའི་དམིགས་པ་གཉིས་ནི་དོན་གཉིས་ཀྱིས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རྙེད་དེ། གལ་ཏེ་གཟུང་བའི་དོན་ལས་འཛིན་པའི་དོན་ཐ་མི་དད་པར་མཐོང་བའམ། ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་ཐ་མི་དད་པར་མཐོང་
― DTG124_Page_0161 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེ་ན། གཉིས་སུ་སྣང་བ་འདི་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁོ་ན་སྣང་བར་ཟད་ཀྱི་དམིགས་པ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་མ་གཏོགས་པར་རང་གི་ངོ་བོར་གཉིས་སུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་གྲུབ་པ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ། བྷ་དྲི་ཧ་རིས་ཇི་སྐད་དུ། །ནམ་མཁའ་ས་རླུང་ཉི་མ་དང༌། །རྒྱ་མཚོ་རླུང་དང་ཕྱོགས་རྣམས་ནི། །ནང་གི་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཡི། །ཆ་ལས་ཕྱི་རོལ་ལྟ་བུར་འདུག །ཅེས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །འཛིན་པའི་དོན་ལས་གཟུང་བའི་དོན་ཐ་མི་དད་པར་མཐོང་ནའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁོ་ནར་ཟད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་མ་གཏོགས་པ་བྱིས་པས་ཀུན་བརྟགས་པ་མིག་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པའི་དོན་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དོན་དུ་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཁོ་ན་ཡིན་པར་བལྟའོ། དོན་སེམས་ལས་གཞན་པར་ནི་མི་བལྟའོ། །དེའི་ཚེ་ནི་འདིའི་གཟུང་བ་ལ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་སྤངས་ལ་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འབའ་ཞིག་བསྡུས་ཏེ། དེ་ནི་བཟོད་པའི་གནས་སྐབས་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་མྱུར་དུ་བར་ཆད་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་སྟེ། དེ་ནི་འདིའི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གི་གནས་སྐབས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ནང་དང་ཕྱིའི་དམིགས་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཕྱི་དང་ནང་གི་དམིགས་པ་གཉིས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྙེད་པ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དེ་གཉིས་ཉིད་མི་དམིགས་པ་ལས་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་པ་ནི་ཇི་སྐད་དུ། དེ་ནས་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་བླ་ན་མེད་པའོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་དྲི་མ་མེད། །འཛིན་པ་གཉིས་དང་བྲལ་བ་འཐོབ། །ཅེས་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ནང་དང་ཕྱི་དང་ཕྱི་ནང་གི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དམིགས་པ་རྙེད་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་ཆོས་ཀྱི་དམིགས་པ་ཇི་ལྟར་རྙེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྐབས་དང་སྦྱར་རོ། །དེ་ལ་མཉམ་པར་གཞག་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་རྣམ་པར་གཡེང་བས་མ་ཡིན་པ་སྟེ། གང་གི་ཚེ་ཆོས་དག་ཉན་པ་ན་སེམས་རྩེ་གཅིག་པས་ཉན་པའོ། །སེམས་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཉིད་ནི་འདིར་རྣ་གཏོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྟོག་པ་
― DTG124_Page_0162 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་གིས་ཏེ། རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པས་ནི་དོན་ངེས་པར་འཛིན་པར་བྱེད་ནུས་པ་མ་ཡིན་གྱི། རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྗེས་ལ་ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་དག་གིས་མདོ་དང་དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་དོན་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ངེས་པར་འཛིན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པས་ཆས་ཀྱི་དམིགས་པ་རྙེད་པ་ཡིན་ནོ། །དམིགས་པ་གཉིས་རྙེད་པ་ལས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལྟར་ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་ལས་གཞན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་མཐོང་ནའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་གཟུང་བའི་དོན་ལས་འཛིན་པའི་དོན་ཐ་མི་དད་པར་མཐོང་བའམ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྐད་དུ་ཆོས་འཆད་པ་ན་སེམས་ཁོ་ན་མིང་གི་ཚོགས་དང་ཚིག་གི་ཚོགས་དང་ཡི་གེའི་ཚོགས་ཉིད་དུ་སྣང་གི །སེམས་ལས་མ་གཏོགས་པ་དོན་གཞན་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་མཐོང་ནའོ་ཞེས་བྱ་བར་བཤད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་བསམ་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་དམིགས་པ་རྙེད་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ནི་མིང་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མིང་ནི་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕུང་པོ་བཞིའོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་གནས་ཤེ་ན། མིང་གི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་མིང་ལ་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་དག་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཇུག་ཐོགས་སུ་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པས་དེ་རྙེད་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ་གཉིས་མི་དམིགས་པས་རྙེད་པ་ལས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལྟར་གཉིས་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་ཕྱིར་ནང་གི་དམིགས་པ་གཉིས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྙེད་པ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དེ་གཉིས་ཉིད་མི་དམིགས་པ་ལས་རིག་པ་བྱའོ་ཞེས་གཉི་གའི་དམིགས་པ་རྙེད་པ་ལྟ་བུ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པས་ཆོས་ཀྱི་དམིགས་པ་རྙེད་པར་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དམིགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་རྙེད་པ་སྔར་བཤད་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དམིགས་པ་རྙེད་པ་ལས་ཡང་དག་པར་རྟེན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དམིགས་པ་རྙེད་པ་ཁོ་ནས་ནང་གི་དམིགས་
― DTG124_Page_0163 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ལ་སོགས་པ་སྔར་བཤད་པའི་དམིགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་རྙེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་དམིགས་པ་རྙེད་པ་ནི་དམིགས་པ་རྙེད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན་གཙོ་བོ་ཡིན་ལ་གསུམ་པ་ནི་དེ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ནོ། །དམིགས་པ་རྙེད་པའི་འོག་ཏུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་སྐབས་ཡིན་ཏེ། དེ་ཇི་ལྟར་བཤད་པའི་དམིགས་པ་རྙེད་པ་ལས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྙེད་པ་ནི་རྣལ་འབྱོར་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ཁྱད་པར་ཇི་ལྟ་བུ་དག་གིས་དམིགས་པ་རྙེད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་གཏན་ལ་དབབ་པ་བརྩམ་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་རིགས་ངེས་པ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་སུ་ངེས་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྦྱོར་བསམ་པ་ཡིན་ནོ། །ཚོགས་བསགས་པའི་བྱ་བ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པའི་གནས་སྐབས་ནའོ། །མི་གནོད་རྟེན་བཅས་གཞན་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་པའི་རྟེན་དང་གནོད་པ་མེད་པའི་རྟེན་དང་བཅས་པ་སྟེ། ཁྱིམ་ན་གནས་པའི་རྟེན་ཅན་དང་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་རྟེན་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མོས་པ་འཇོག་པར་བྱེད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་ལྡན་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་མདོར་བསྡུ་ན། རྣམ་པ་བཅུ་བདུན་གྱིས་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་སྒོམ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་བཤད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འདི་ནི། སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་ལ་སོགས་པ་ལ་མོས་པ་དྲག་པོ་འཇོག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འདུན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་དེ་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་དང་ལྡན་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་ལ་སོགས་པ་ལ་དད་པ་རབ་ཏུ་དང་བ་དང་ལྡན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདུན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དད་པ་ནི་འདུན་པ་སྐྱེད་པའི་ལས་ཅན་ཡིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་པ་ནི་ཉེར་བསྔོགས་དང་དངོས་གཞིའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ལྡན་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམན་པའི་རྟེན་ཅན་ནི་ཉེར་བསྔོགས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །རྫོགས་པའི་རྟེན་ཅན་ནི་དངོས་གཞིའི་བསམ་གཏན་དང་ལྡན་
― DTG124_Page_0164 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཡིན་ནོ། །བརྗོད་པ་དང་བཅས་པ་ནི་ཉེར་བསྡོགས་དང་བསམ་གཏན་དང་པོ་དང་བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་སོགས་པ་ནའོ། །བརྗོད་པ་མེད་པ་ནི་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པ་ནའོ། །ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོས་པའི་གནས་སྐབས་དང༌། བསམ་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཐོས་པའི་གནས་སྐབས་དང་བསམ་པའི་གནས་སྐབས་ནི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་རྒྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །རྣལ་འབྱོར་གྱི་ཤེས་པ་དང་བཅས་པ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒོམ་པའི་གནས་སྐབས་ན་སྟེ། གནས་སྐབས་དེ་ན་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་ལམ་རྣལ་འབྱོར་ཡིན་ནོ། །འདྲེས་པ་ལ་དམིགས་པ་ནི་མདོ་དང་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོ་ཐམས་ཅད་ལས་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་གསུངས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཚིག་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་སྒོ་ནས་བསྡོམས་ཏེ་དཔྱོད་པར་བྱེད་ཅིང་སོ་སོ་རང་གིས་ཚུལ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ངེས་པར་བཟུང་ནས་དོན་དེ་དག་ཆོས་ལ་སྡོམ་པར་བྱེད་དེ། མདོ་འདི་ནི་ས་བཅུ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེར་དོན་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་སྡུད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་དོན་རྒྱས་པར་བསྟན་པ་དག་ཀྱང་གཅིག་ཏུ་སྡོམ་པར་བྱེད་དོ། །མ་འདྲེས་པ་ལ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་དད་པ་རྣམ་པ་དུ་མར་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། མིང་ལ་དམིགས་པ་ལས་ཀྱང་ཚིག་ལ་དམིགས་པ་ཐ་དད་པ་ལ། ཚིག་ལ་དམིགས་པ་ལས་ཀྱང་ཡི་གེ་ལ་དམིགས་པ་ཐ་དད་དོ། །གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་ལ་དམིགས་པ་ལས་ཀྱང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་ལ་དམིགས་པ་ཐ་དད་ལ། དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ཅན་དང་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་དག་ཀྱང་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ། །མཐོང་བའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་ནའོ། །ཤེས་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི་བསྒོམ་པའི་གནས་སྐབས་ཏེ། འདི་ལྟར་བསྒོམ་པའི་གནས་སྐབས་ན་ནི་ཤེས་པ་དག་ཁོ་ན་འཐོབ་པོ། །ཡང་ན་མཐོང་བའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི་བཟོད་པའི་གནས་སྐབས་ནའོ། །ཤེས་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་
― DTG124_Page_0165 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་ཤེས་པའི་གནས་སྐབས་ནའོ། །ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གིས་བྱས་པའི་ཁྱད་པར་ཡོད་དོ། མཐོང་བའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི་ཞི་གནས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ནའོ། །ཤེས་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི་ལྷག་མཐོང་གི་གནས་སྐབས་ནའོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི་ཚོར་བ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ཚོར་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསལ་བའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེས་པ་རྣམས་སྤོང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེས་ཟིན་པ་རྣམས་སྤོང་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྒྱུན་གྱིས་སྐྱེ་བ་རྣམས་རྣམ་པར་གཅོད་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའམ་ས་བོན་སྤངས་པའི་སྒོ་ནས་སྤོང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཆོས་སྐྱེས་པ་རྣམས་ནི་རང་གི་ངང་གིས་སྐད་ཅིག་མར་འཇིག་པས་འགག་པར་འགྱུར་རོ། །གཉེན་པོའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་ནི་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་མི་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་གཉེན་པོའི་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །གཉེན་པོ་ཐོབ་ནས་ནི་ས་བོན་ཀུན་ནས་འཇོམས་པར་བྱེད་ལ། དེ་ཀུན་ནས་བཅོམ་པས་ཀྱང་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་མི་སྐྱེ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་མི་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཆོག་པར་འཛིན་པའི་གཉེན་པོ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བསྒོམ་པ་ནི་གང་གི་ཚེ་འདུན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་བསྒོམ་པ་ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་གཉེན་པོར་འདུན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་གཡེང་བའི་གཉེན་པོ་ནི། འབད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཐེ་ཚོམ་གྱི་གཉེན་པོ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །རྒོད་པའི་གཉེན་པོ་ནི་ཞི་གནས་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཞུམ་པའི་གཉེན་པོ་ནི་ལྷག་མཐོང་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་ལ་དད་པའི་དབང་པོ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དད་པ་ནི་ཡིད་ཆེས་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ། །རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་རབ་ཏུ་སྣང་བའི་རྣམ་པ་
― DTG124_Page_0166 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་མི་བརྗེད་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་བརྗེད་པའི་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་ན་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཡོངས་སུ་སྦྱང་བའི་ས་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣལ་འབྱོར་པ་དེས་ཐོས་པ་དང༌། བསམ་པ་དང་བསྒོམ་པའི་རིམ་གྱིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་ཏེ་ལངས་པ་དང་བདག་གིས་རིམ་པ་འདིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་སོ་ཞེས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་ས་དེ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཤེས་པར་བྱས་ནས་དེའི་རྗེས་ལ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པ་རྣམས་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པའི་རྟོགས་པས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པའི་ངག་དང་ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་དག་ནི་འཕགས་པ་རྣམས་དགྱེས་པ་དང་བཞེད་པ་དང་ཐུགས་སུ་བྱོན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡིན་ནོ། །ཡོ་བྱད་བསྙུངས་པའི་ཚུལ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་ཡིན་ནོ། །སྔོན་བསྒོམས་པས་ཐོབ་པའི་ལམ་གོམས་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སྔོན་བསྒོམས་པས་ཐོབ་པའི་ལམ་གོམས་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་གནས་པའི་རྒྱུ་མཚན་རྣལ་འབྱོར་བས་ཤེས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་དྲན་པས་མི་བརྗེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། ཞི་གནས་དང་རབ་ཏུ་འཛིན་པ་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་དག་ཡིན་ནོ། །མཚན་མ་མེད་པ་ལ་སེམས་གནས་པས་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་གཡེང་བའི་རྒྱུ་མཚན་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་མཚན་མར་མི་འཛིན་པ་ཡིན་ཏེ་དེས་ན་སེམས་གནས་པ་འཐོབ་པོ། །སེམས་གནས་ན་གནས་ཡོངས་སུ་འགྱུར་རོ། །ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་བསྒོམ་པ་ལམ་གྱི་རང་བཞིན་དག་ལ་བཤད་པ་གང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་ལམ་དག་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་སྡུད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཕན་ཡོན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གནས་ངན་ལེན་སེལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ལུས་ཀྱི་
― DTG124_Page_0167 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གནས་ངན་ལེན་དང༌། སེམས་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་སེལ་བར་བྱེད་པས་ཏེ། ལུས་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་མི་དགེ་བའི་ལས་ལ་འཇུག་པའོ། །སེམས་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་ནི་དེ་ཀུན་ནས་སློང་བར་བྱེད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པའོ། །ལྟ་བའི་མཚན་མ་སེལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྟ་བ་ཉིད་མཚན་མ་ཡིན་པས་ལྟ་བའི་མཚན་མ་སྟེ། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལྟ་བའི་མཚན་མ་དེ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གང་གིས་སེལ་བར་བྱེད་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་ནི་ལྟ་བའི་མཚན་མ་སེལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་གྲངས་ཉེ་བར་རྟོག་པ་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱོར་བའི་དུས་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དམིགས་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །གནས་པ་ཉེ་བར་རྟོགས་པ་སྦྱོར་བ་ནི་གང་གིས་ན་གནས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཉེ་བར་རྟོག་པར་བྱེད་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཚད་ཡོད་པར་གནས་པ་ནི་ཡི་གེ་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ཡི་གེ་རྣམས་ནི། ཨ་ཨཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། ཀྵ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཐུག་པའི་བར་ཡི་གེ་བཞི་བཅུ་རྩ་བརྒྱད་ཡོད་པས་ཚད་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཡི་གེ་རྣམས་ནི་ཚད་ཡོད་པར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །ཚད་མེད་པར་གནས་པ་ནི་མིང་དང་ཚིག་དག་གོ །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོ་སྡེ་འབུམ་པ་དུ་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མདོ་སྡེ་དེ་དང་དེ་དག་ལ་མིང་དང་ཚིག་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་ཡོད་དོ། །ཡི་གེ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡི་གེ་གཅིག་ནི་མིང་མ་ཡིན་ལ། མིང་མེད་པར་ཡང་དོན་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པར་མི་འགྱུར་བས་སོ། །གང་ཡང་ཀ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོར་བསྟན་ཏོ། །ཀོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རླུང་ཡིན་པར་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཡང་ཨ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཚེག་གིས་བཅད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡི་གེ་གཅིག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རིམ་པ་ཉེ་བར་རྟོག་པ་སྦྱོར་བ་པ་ནི་གང་གིས་མིང་འཛིན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱིས་དོན་འཛིན་པ་ལ་འཇུག་པ་ཉེ་བར་རྟོག་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ནི་དང་པོ་ཉིད་དུ་ཐ་སྙད་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་དོན་དེ་དང་དེ་དག་ལ་ལྷས་བྱིན་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌།
― DTG124_Page_0168 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རས་ཡུག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལྟ་བུར་མིང་འདོགས་སོ། །གང་གི་ཚེ་མིང་འདིས་ནི་དོན་འདི་སྟོན་ཏོ་ཞེས་མིང་དེ་ལ་བརྡར་བཏགས་ལ་དེའི་ཚེ་རིམ་པ་འདིས་མིང་འཛིན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་དོན་འཛིན་པ་ལ་འཇུག་པ་ཉེ་བར་རྟོག་པ། དེས་ན་དོན་དེ་དང་དེ་དག་གི་ཐ་སྙད་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་རོ། །རྟོགས་པ་སྦྱོར་བ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་སྟེ། གློ་བུར་བ་ཉིད་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་ཡང་དོན་ལ་གློ་བུར་བ་ཡིན་ལ་དོན་ཡང་མིང་ལ་གློ་བུར་བ་ཡིན་ཏེ། མིང་གི་སྔོན་རོལ་ན་དོན་གྱི་བློ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྣང་བའི་རྒྱུ་མཚན་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དོན་དུ་སྣང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་འཁྲུལ་པ་གཟུང་བ་དང༌། འཛིན་པར་སྣང་བ་དག་སྟེ། འདི་ནི་དྲོད་དང་རྩེ་མོའི་གནས་སྐབས་ན་རྟོགས་སོ། །དོན་མི་དམིགས་པ་རྟོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཟོད་པའི་གནས་སྐབས་ནའོ། །དམིགས་པ་མི་དམིགས་པར་རྟོགས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གི་གནས་སྐབས་ན་སྟེ། དེ་མེད་པས་ནི་དེ་ཡང་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུང་བའི་དོན་མེད་ན་འཛིན་པའི་སེམས་གང་གིས་དམིགས་པ་དེ་ཡང་མི་དམིགས་པར་འགྱུར་བས་དེའི་འོག་ཏུ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་ན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །བསམ་པ་དམན་པ་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །ཇི་ལྟར་རྟོགས་པའི་ཆོས་རྣམ་པར་གཞག་པར་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བུའི་གནས་སྐབས་ནའོ། །ཆོས་རྣམ་པར་གཞག་པ་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་ཡང་དག་པར་རྟོག་པའི་གནས་སྐབས་ནའོ། །ཡོན་ཏན་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གང་གིས་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་བྱེད་པའོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྙེད་པའི་འོག་ཏུ་ཆོས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་སྐབས་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་རྙེད་པས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་མི་བསླུ་བ་དང༌། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པས་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་
― DTG124_Page_0169 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྤྱིར་བརྟག་པ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ནི་གཉིས་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ལ། གཉིས་སུ་སྣང་བ་ཉིད་ནི་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྲིད་དུ་འདི་འཁྲུལ་པས་དམིགས་པ་དེ་སྲིད་དུ་དེའི་ཡང་དག་པ་དམིགས་པ་མེད་དོ། །དེས་དེར་ཀུན་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་འཁྲུལ་པས་གཉིས་པོ་དེར་ཀུན་རྟོག་སྟེ། ཐག་པ་ལ་སྦྲུལ་བཞིན་ནོ། །ཆོས་ཉིད་དང་ཆོས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་སྤྱིའི་རྣམ་པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་པ་ཀུན་ནས་སྤངས་ཏེ་མེད་ལ་མངོན་ཞེན་གང་ཡིན་པ། །འཇིག་རྟེན་རྨོངས་པའི་རྣམ་པ་ཚབས་ཆེན་འདི་གོ་ཇི་ལྟ་བུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡོད་པ་ཀུན་ནས་སྤངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡོད་པ་ཡིན་ན་འཇིག་རྟེན་གཉིས་སུ་འཛིན་པས་དེ་ལ་རྨོངས་ནས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་སྤངས་ཏེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་གཞན་ཁོ་ན་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ཏོ། །མེད་པ་ནི་བྱིས་པས་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ནི་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ཡོད་པ་ལས་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལ་རྨོངས་པས་འཇུག་ཅིང་དེ་དག་ལ་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་ཏོ། །ཡང༌། འགྲོ་བ་དག་ན་དེ་ལས་གཞན་ཡང་ཅུང་ཟད་ཡོད་མིན་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ལས་ཏེ། འགྲོ་བ་ན་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ལས་མ་གཏོགས་པ་གཞན་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། འགྲོ་བ་མ་ལུས་པ་ཡང་དེ་ལ་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་ཏེ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ནི་ཡང་དག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པའམ་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུའང་རུང༌། གང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་སྟེ། ཡང་དག་པ་ཉིད་མ་ཡི་པ་ལ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་
― DTG124_Page_0170 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ལ་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རྟག་ཏུ་གཉིས་བྲལ་འཁྲུལ་པའི་རྟེན་གང་ཡིན་དང་གང་ཞིག་རྣམ་ཀུན་ཏུ། །བརྗོད་པར་ནུས་མ་ཡིན་ཞིང་སྤྲོས་པ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་དེ་ཁོ་ན། །ཞེས་བཤད་མ་ཐག་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཀུན་བརྟགས་པ་དང་གཞན་གྱི་དབང་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་གཉིས་དང་བྲལ་བ་དང༌། འཁྲུལ་པའི་རྟེན་དང་བརྗོད་དུ་མེད་ཅིང་སྤྲོས་པ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏེ། འདི་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་དེ་དག་གི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དེ་ལ་རྣམ་པ་གང་གི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། གཙུག་ལག་གི་མདོ་དེ་དང་དེ་དག་ལས་ཀྱང་ཆོས་རྣམས་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལ་འཁྲུལ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཤིང་དང་བོང་བ་ལ་སོགས་པ་སྒྱུ་མའི་སྔགས་ཀྱིས་བཏབ་པ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་རྣམས་ལ་རིག་པར་བྱ་བ་སྟེ། དེ་དག་ནི་ཤིང་དང་བོང་བ་ལ་སོགས་པ་སྒྱུ་མའི་སྔགས་ཀྱི་བཏབ་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་ལ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་སྒྱུ་མ་བྱས་པ་རྟ་དང་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་བའོ། །ཇི་ལྟར་དེ་ལ་དེ་མེད་པ་སྟེ། སྒྱུ་མ་བྱས་པ་དེ་ལ་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་དབང་དེ་ལ་ཀུན་བཏགས་པ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་དོན་དམ་པར་འདོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ཐག་པ་ལ་སྦྲུལ་མེད་པར་མཐོང་བ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་དང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་གཉིས་སུ་མེད་པར་མཐོང་ངོ༌། །གཉིས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་མཐོང་བས་གཉིས་སུ་འཁྲུལ་པ་དང་བྲལ་བའོ། །གཉིས་སུ་འཁྲུལ་བ་དང་བྲལ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱིས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་དག་འཇིག་རྟེན་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པས་གཞན་གྱི་དབང་དེ་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་ཡང་གཉིས་སུ་འཁྲུལ་པ་དེ་མི་འབྱུང་བ་ཁོ་ནའོ། །ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མ་བྱས་པ་དེ་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོར་དམིགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ལས་ཀུན་བརྟགས་པ་དེ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པར་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་ན་དེ་ནི་ཡང་
― DTG124_Page_0171 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ། །གང་ཡང་དེ་དང་དེ་ལས་བདེན་པ་ནི་གཉིས་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་དང༌། དོན་དམ་པའི་བདེན་པའོ་ཞེས་འབྱུང་བ་དེ་ཡང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ན་ལ་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག་གོ །དེ་བཞིན་དུ་གནས་གཞན་དུ་གྱུར་ན་གཉིས་སུ་འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའི་དོན་ཡང་དག་པ་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་སུ་འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་མཐོང་ན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་རྗེས་སུ་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་གཉིས་དང་བྲལ་བ་མཐོང་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་དེའི་དོན་ཡང་དག་པ་དམིགས་པར་འགྱུར་ལ། གཉིས་སུ་འཁྲུལ་པ་དང་བྲལ་བས་ཀྱང་རྣལ་འབྱོར་བའི་གནས་གཞན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བ་ནི་དེ་ལ་ཡོད། །དེ་ཡི་དངོས་པོ་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ལྟས་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་ལ། །ཡོད་དང་མེད་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་ནི་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །ཇི་ལྟར་དོན་གོ་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མ་དེ་ལ་སྒྱུ་མ་བྱས་པ་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་དེའི་ངོ་བོར་ཏེ། གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་གཟུགས་ཉིད་དུ་སྣང་བའི་གླང་པོ་ཆེའི་གཟུགས་དེ་ནི་གླང་པོ་ཆེ་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྣམས་ནི་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སེམས་པ་ལྟ་བུ་ཉིད་དུ་ཡོད་པས་དེ་ལྟ་བས་ན་ཡོད་པ་ཉིད་དང་མེད་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་དེ། དེ་ལྟ་བུ་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ལ་ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་དེ་ལ་གཉིས་སུ་འཁྲུལ་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་དེ་ནི་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མ་ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་ནས་གཉིས་པོ་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་མེད་དོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཡོད་པ་མེད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྱུ་མའི་གླང་པོ་ཆེ་ལྟ་བུ་ཡོད་པ་ནི་མེད་པར་མི་འདོད་དེ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ཉིད་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
― DTG124_Page_0172 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མེད་པ་ཡོད་པ་ཉིད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ཀུན་བརྟགས་པའི་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དོན་དམ་པར་དཔྱད་ན་ཡོད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །སྒྱུ་མ་དག་ལ་སོགས་པ་ལ། །ཡོད་མེད་ཁྱད་པར་མེད་པའང་བརྗོད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་དེ་ལྟ་བུ་ཡོད་པ་སྟེ། གླང་པོ་ཆེ་ལྟ་བུ་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདྲ་བ་ཙམ་དང་འཁྲུལ་པ་ཙམ་ཡོད་ཀྱི། ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་གླང་པོ་ཆེ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་པས་གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་ཤེས་པ་དེའི་ཚེ་གླང་པོ་ཆེར་འཛིན་པ་ལྡོག་སྟེ། གླང་པོ་ཆེ་ལྟ་བུ་ཙམ་དུ་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་གླང་པོ་ཆེ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་འདི་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་དམིགས་པ་དང༌། །མི་དམིགས་མཉམ་པར་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །རིམ་པ་འདིས་ན་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ཁྱད་པར་མེད་པར་མཐོང་སྟེ། དཔེར་ན་གང་གི་ཚེ་ཁོ་ན་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔར་མ་མཐོང་བ་དེ་ཁོ་ནའི་ཚེ་བདག་ཡོད་པར་ལྟ་བ་ལ། གང་གི་ཚེ་ཁོ་ན་བདག་མེད་པར་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་ཁོ་ན་ཕུང་པོ་ཙམ་དུ་ལྟ་བ་དང་འདྲའོ། །དེ་ལྟས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ། །ཡོད་དང་མེད་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་ཡོད། །དེ་ལ་གཉིས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལ་ནི་གཉིས་པོ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་ཀྱི། དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་བསལ་ཞིང་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བས་བྱིས་པས་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཆོས་སུ་གཟུང་བ་མེད་པ་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་མེད་དོ་ཞེས་བྱའོ། །མེད་པ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་
― DTG124_Page_0173 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནོ། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པོ་སྣང་བར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོར་མེད་པ་ཡིན་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཉིས་པོ་སྣང་བ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་སྟེ། མིག་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་གཉིས་དང་བྲལ་ཞིང་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་དེའི་ཚེ་འདི་གཉིས་སུ་འཛིན་པ་ལྡོག་ཅིང༌། འདི་ལ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བར་སྣང་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་གཉིས་པོ་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་གཉིས་ཀྱིས་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་པས་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཐེག་པ་དམན་པས་འགྲོ་བ་དགག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཐེག་པ་དམན་པས་འགྲོ་བ་ནི་ཐེག་པ་དམན་པས་འགྲོ་བའོ། །ཐེག་པ་དམན་པས་འགྲོ་བ་དེ་དགག་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ཀྱང་ཁྱད་པར་མེད་པར་བསྒོམ་པ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པ་དང་མེད་པར་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཉིད་དུ་རིག་ནས་ཡོད་པས་ཡིད་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་སྒྲོ་འདོགས་པ་བཀག་པ་ཡིན། ཇི་ལྟར་ན་སྐུར་པ་འདེབས་པ་བཀག་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ཁྱད་པར་མེད་པར་བསྒོམ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཡོད་པ་མེད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་སུ་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། གཉིས་སུ་སྣང་བ་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཡོད་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ལྟར་བཟོད་པའི་གནས་སྐབས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་ཉིད་གཉིས་སུ་སྣང་བར་རབ་ཏུ་འབྱུང་གི །ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ནི་མེད་དོ་ཞེས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་རྣམ་པར་རིག་པས་སེམས་ཙམ་དུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཚེ་ཡོད་པ་ལ་ཡོད་པར་རིག་ནས་སྐུར་པ་འདེབས་པར་མི་བྱེད་དོ། །མེད་པ་ཡོད་པ་ཉིད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་སྟེ། མེད་པ་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དེ་ནི་རྟག་ཏུ་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་མེད་པ་ལ་མེད་པར་རིག་ནས་སྒྲོ་འདོགས་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཇི་ལྟར་ན་དེ་དག་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གཞན་གྱི་དབང་གི་གཉིས་སུ་སྣང་བ་གང་ཡིན་
― DTG124_Page_0174 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པ་ཡིན་ལ། ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་མཐོང་བ་དེ་ནི་བྱིས་པས་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡོད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་ཡིད་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཉན་ཐོས་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཀུན་བརྟགས་ནས། འདི་དག་ལ་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པར་དམིགས་པ་ན་འཁོར་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་ཡིད་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཡིད་འབྱུང་ན་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་དེའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པས་ངེས་པར་འབྱུང་གི །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་འདིས་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ཁྱད་པར་མེད་པར་རིག་ནས་འཁོར་བ་ལས་ཡིད་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡིད་མི་འབྱུང་ན་ཉན་ཐོས་མགོ་དང་གོས་ལ་མེ་འབར་བ་ལྟར་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གཞོལ་བར་མི་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པས་ངེས་པར་མི་འབྱུང་ངོ༌། །འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་དང་འཁྲུལ་པ་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་འདི་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འབྱུང་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་དང༌། འཁྲུལ་པའོ། །དེ་ལ་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཡིན་པར་འདོད་དེ། གཟུགས་ཞེས་སྨོས་པས་ནི་མིག་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བསྡུའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་བྱིས་པ་རྣམས་ནི་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་གོམས་པས་བདག་མེད་བཞིན་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་བདག་ཉིད་དུ་སྣང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་བྱིས་པས་ཀུན་བརྟགས་པ་མིག་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དོན་དག་མེད་བཞིན་དུ་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་གོམས་པའི་དབང་གིས་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་མིག་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་འདི་ནི་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་ནི་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་
― DTG124_Page_0175 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་ནི་འཁྲུལ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འཁྲུལ་པའི་རྒྱུར་གྱུར་ཅིང་གཞིར་གྱུར་པ་གཟུགས་སུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཅིག་ཤོས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྒྱུ་ནི་མིང་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རྒྱུ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུར་གྱུར་པའི་རྣམ་པར་རིག་པར་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་གཉིས་པོ་ཇི་ལྟ་བར་མེད་ཀྱང་གཉིས་སུ་ཡང་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྱུ་མའི་གླང་པོ་ཆེའི་གཟུགས་སུ་འཁྲུལ་པ་ལ་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་བྱིས་པ་མ་རིག་པས་ལྡོངས་པ་རྣམས་གླང་པོ་ཆེའི་གཟུགས་སུ་འཁྲུལ་པའི་སྒོ་ནས་འདི་དག་ནི་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པའོ། །བདག་ནི་འདི་དག་འཛིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་གཉིས་སུ་མངོན་པར་ཞེན་ཏོ། །ཀེང་རུས་ཀྱི་ནི་གཟུགས་འཛིན་པ། །འཁྲུལ་ཕྱིར་གཉིས་སུ་བརྗོད་པ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་གནས་སྐབས་ལས་དང་པོ་པའི་རྣལ་འབྱོར་ཅན་རུས་པའི་ཀེང་རུས་སྒོམ་པར་བྱེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མེ་ལོང་ལ་ཀེང་རུས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་སྣང་ལ། ཀེང་རུས་ཀྱི་གཟུགས་སུ་འཁྲུལ་པ་དེ་ལས་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་སུ་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་ནི་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ན་རུས་པའི་ཀེང་རུས་ཀྱང་མེད་ལ་དེ་མེད་ན་འཛིན་པ་ཡང་མེད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ཡང་སྣང་ངོ༌། །ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཡོད་པ་ཡང་ཡིན་ལ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །སྒྱུ་མའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་གླང་པོ་ཆེའི་གཟུགས་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་གླང་པོ་ཆེ་ཉིད་ལ་སོགས་པར་མེད་པ་ཡིན་ལ། གླང་པོ་ཆེ་ཉིད་ལ་སོགས་པར་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་གླང་པོ་ཆེའི་གཟུགས་སུ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སྒྱུ་མ་ལ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་དེ། སྒྱུ་མ་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཀུན་རྫོབ་དུའོ། །མེད་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དོན་དམ་པར་རོ། །སྒྱུ་མ་ལ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ཁྱད་པར་མེད་པར་བཤད་པ་ཇི་ལྟ་བར་
― DTG124_Page_0176 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། དེ་བཞིན་ཉིད་སྣང་དེ་ལ་ཡོད། །དེ་ཡི་དངོས་པོ་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ལྟས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ། །ཡོད་དང་མེད་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད། །ཅེས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གཉིས་སུ་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ལ་ཡོད་ལ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྣང་བ་གསལ་ཏེ་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དོན་གྱིས་གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ལ་མེད་དོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་དེ་ལ་གཉིས་སུ་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་གཉིས་མེད་པ་ཡིན་ལ་གཉིས་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་གཉིས་སུ་སྣང་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཆོས་འདི་དག་སྒྱུ་མ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་ཉིད་དང་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་བརྗོད་དོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འགྲུབ་པ་ལ་དབང་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཡང་དང་ཡང་དུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བས་སོ། །མིག་ཡོར་ལྟ་བུ་ནི་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱི་གྲིབ་མ་ལྟ་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཁོ་ན་སྟེ། དེའི་དབང་གིས་འབྱུང་བས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་གདུགས་ལ་སོགས་པའི་དབང་གིས་གྲིབ་མ་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་གདུགས་ལྟ་བུ་རྣམས་ཀྱི་དབང་གིས་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་གྲིབ་མ་ལྟ་བུ་རྣམས་འབྱུང་ངོ༌། །བྲག་ཅ་ལྟ་བུ་ནི་བཤད་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་བྲག་ཅ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་གྲག་པ་ལྟར་བཤད་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲའོ། །འདི་དག་ལ་མ་རིག་པ་དང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་འཇུག་པ་ཡོད་པས་ཡོད་པས་ནི་འདི་དག་ནི་མ་རིག་པ་དང་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མ་རིག་པ་ནི་མ་རིག་པ་ཉིད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་སྟེ་དྲུག་གམ་བཅུའོ། །མ་རིག་པ་ལོངས་ཤིག་ཏུ་སྨོས་པ་ནི་དབང་བྱེད་པའི་དོན་ཏེ། མ་རྨོངས་པ་ལ་གཞན་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་སྨོས་པས་ནི་ཁྲོ་བ་དང་ཁོ་ན་དུ་འཛིན་པ་
― DTG124_Page_0177 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་སོགས་པ་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱང་བསྡུས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གཟུགས་དང་སྒྲ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདི་དག་ལ་མ་རིག་པ་དང་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་འཇུག་པ་ཡོད་པས་ན་འདི་དག་ནི་མ་རིག་པ་དང་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ལྷན་ཅིག་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་དང་གང་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བག་ཆགས་འཇོག་པའི་བག་ཆགས་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་དང་དེའི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་གསུམ་གྱིས། ཆོས་ཀྱི་དམིགས་པ་རྙེད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་གཞུང་གིས་སོ། །རང་གི་དབྱིངས་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་སྐབས་ཀྱིས་འོངས་པ་ཡིན་པས་རང་གི་དབྱིངས་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཚུལ་བཞིན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་མིང་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང༌། ཆོས་མངོན་པར་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ངེས་པའི་ཚིག་ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །མིང་ལ་སེམས་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མིང་ནི་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕུང་པོ་བཞི་སྟེ། དེ་ལ་སྤྱིའི་རྣམ་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་མིང་ལ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡ་ཤེས་རྙེད་ནས་མིང་ལ་གནས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར་རོ། །ཞི་གནས་བསྒོམ་པ་ཆུ་ལྟ་བུས་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་བདག་གིས་ཁེངས་པར་བྱས་པའི་སེམས་དེ་གཉེན་པོར་འགྱུར་རོ། །ལྷག་མཐོང་པ་སྒོམ་པ་མེ་ལོང་ལྟ་བུས་ནི་ལས་དང་པོ་པའི་གནས་སྐབས་ན་ལྟ་བ་ངན་པ་ལ་སོགས་པས་ཡོན་པོར་གྱུར་པའི་ཤེས་རབ་མདའ་ཡོན་པོ་ལྟ་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་མཉམ་པར་གཞག་པའི་གནས་སྐབས་ན་ལྷག་མཐོང་གོམས་
― DTG124_Page_0178 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བས་མདའ་མེས་བསྲོས་པ་བཞིན་དུ་དྲང་པོར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སེམས་དང་ཤེས་རབ་འདོད་ཆགས་དང་མ་རིག་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དག་དང་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་ཞིང༌། གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ལ་ཁེངས་པ་དང་ཡོན་པོ་ཉིད་དུ་བྱེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱང་གཉིས་སུ་སྣང་བར་མི་འཇུག་གོ །རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཙམ་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་དོན་དགག་པའི་ཆེད་ཡིན་ནོ། །སེམས་འབའ་ཞིག་གཟུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་དེ་ཡང་འདིར་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པར་བལྟ་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདིར་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱང་གཟུང་ངོ༌། །སེམས་ཙམ་པོ་འདི་གཟུང་བར་སྣང་བ་དང་འཛིན་པར་སྣང་བ་དང་གཉིས་སུ་སྣང་བར་འདོད་དེ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་ཉིད་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་སྣང་བའམ་དད་པ་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་སྣང་བའམ་དགེ་བའི་ཆོས་སུ་སྣང་བར་འདོད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་འདོད་ཆགས་ལ་དམིགས་པའམ། དད་པ་ལ་དམིགས་པ་སྐྱེ་བ་དེའི་ཚེ་སེམས་དེ་ཉིད་དེ་ལྟར་སྣང་གི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ལ། སེམས་ལ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པར་མི་འདོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་གཉིས་སུ་སྣང་བ་ལས་གཞན་པ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་སྣང་བ་ལས་མ་གཏོགས་པ་མིག་དང༌། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་མེད་པ་ལྟར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །སེམས་འདི་ཉིད་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་འདོད་ཆགས་སུ་སྣང་བའམ། ཞེས་སྡང་དུ་སྣང་བའམ། དེ་ལས་གཞན་པའི་ཆོས་སུ་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་ཅན་དུ་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་དམིགས་པས་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའི་སེམས་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སེམས་ཉིད་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་ཡིན་གྱི་འདོད་
― DTG124_Page_0179 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆགས་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཇི་ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལྟར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་སློབ་དཔོན་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱིས། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ལས་སེམས་ཀྱང་སེམས་གཞན་གྱིས་དམིགས་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཅིག་ཅར་དད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་སྟེ། རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཅན་དུ་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དག་ཡོད་ཀྱི་དེ་དག་སེལ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་ཏེ། སེམས་ལས་བྱུང་བ་དག་ཡོད་ན་དེ་དག་གི་རྣམ་པར་སྐྱེ་བས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཉིད་སྲིད་ཀྱི་མེད་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སེམས་ཁོ་ན་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་སྐྱེ་བས་ན་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སེམས་ལས་བྱུང་བ་བདག་མེད་པར་གང་ཞིག་ཅིག་ཅར་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དག་ནི་ཡོད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་དགེ་བའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་སེམས་ལ་སྣང་བ་ཡོད་པ་དང༌། མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བར་སྣང་བ་ཉིད་ཡོད་པས་ཡོད་པའོ། །དེ་ལས་མ་གཏོགས་པ་གཞན་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་གྱུར་པའི་ཆོས་དག་མེད་པས་ན་མེད་པའོ། །གང་དག་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཡོད་པར་མི་འདོད་པ་དེ་དག་གི་ལྟར་ན་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དག་གིས་དོན་གོ་བར་ཟད་དོ། །མཚན་གཞི་ནི་མཚོན་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་ན་མཚན་གཞིའོ། །མཚན་ཉིད་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་མོ། །དེ་བས་ན་མཚན་གཞི་དང་མཚན་ཉིད་འདི་ནི་ལས་ལྟ་བུ་ཡིན་ལ། མཚོན་པ་ནི་བྱེད་པ་པོ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེས་མཚན་གཞི་དང་མཚན་ཉིད་དེ་མཚོན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ནི་ལྟར་བཅས་གང་ཡིན་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སེམས་ཞེས་སྨོས་པས་ནི་གཉིས་སུ་སྣང་བའི་སེམས་གཟུང་བར་སྣང་བ་དང་།འཛིན་པར་སྣང་བ་གཟུང་བ་སྟེ། དེ་ལ་སེམས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་གཟུགས་སོགས་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །ལྟ་བ་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསལ་བའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ལྟ་བ་ཡིན་པར་ཐ་སྙད་གདགས་
― DTG124_Page_0180 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོ། །དེའི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྟག་ཏུ་དེ་བཞིན་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ལ་འགྱུར་བ་མེད་པས་རྟག་པའོ། །བག་ཆགས་དེ་ལས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བག་ཆགས་ལ་གནས་པའོ་ཕྱིར་བརྗོད་པ་དེ་ལས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ ། ཐ་སྙད་ལ་མི་མཁས་པ་རྣམས་ལ་དོན་དུ་སྣང་བ་གང་ཡིན་པའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་པ་ཆུང་ངུ་རྣམས་ལའོ། །བརྗོད་པའི་དོན་གྱི་འདུ་ཤེས་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱིས་པ་ཆུང་ངུ་ལ་སོགས་པ་ལ་བུམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་ལྟོ་ཡངས་པ་དང༌། མགྲིན་པ་ཕྲ་བ་གང་ཡིན་པ་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་བྱེ་བྲག་ཏུ་རྟོགས་པ་དེ་མེད་དེ། བརྗོད་པའི་དོན་གྱི་འདུ་ཤེས་མེད་བཞིན་དུ་ཅི་ཞིག་ཏུ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་དོ། །བརྗོད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དོན་དུ་འདུ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཅི་འདྲ་བ་དེ་འདྲ་བའི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་མཚན་མར་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་ནི་འདུ་ཤེས་སོ། །སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་སྨོས་པས་ནི་ལྷས་བྱིན་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་མིང་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །འདུ་ཤེས་དེའི་དམིགས་པ་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་དང་སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་མཚན་དེས་འདུ་ཤེས་དེ་འཇུག་གོ །དེ་ལྟར་ན་ཐ་སྙད་ལ་མཁས་པའམ་ཐ་སྙད་ལ་མི་མཁས་པས་བརྟག་པར་བྱ་བ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དོན་གང་ཡིན་པ་དང་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་དོན་གང་ཡིན་པ་དང་རྒྱུ་གང་ལས་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བག་ཆགས་གང་ལས་ཡིན་པས་ཏེ། དེ་དག་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་བར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་མིང་ཇི་ལྟ་བར་དོན་དུ་སྣང་ངམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གང་ཞིག་དོན་མིང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ན་ཡིན་པའམ། མིང་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པར་ཀུན་རྟོག་པར་བྱེད་པ་སྟེ། གང་དག་མིང་དང༌། དོན་དག་གློ་བུར་པ་ཉིད་ཡིན་པ་བསམ་ནས་དོན་མིང་གི་རང་བཞིན་ཡིན་པའམ། མིང་དོན་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པར་རྟོག་པར་བྱེད་ན། དེ་ཡང་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །གནས་སུ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་སྟེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ལ་དེར་སྣང་བ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ། །དོན་དུ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
― DTG124_Page_0181 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་རྣམས་སོ། །ལུས་སུ་སྣང་བ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་དབང་པོ་རྣམས་སོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དེ་དག་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཡིན་པས་ཇི་སྐད་དུ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ལ་འཇུག་པའི་ཐབས་ཀྱི་སྐབས་ནས། མེད་པ་གང་ཡིན་དེ་ཉིད་ནི། །ཡོད་པ་ཡི་ནི་དམ་པ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་གཉིས་པོ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །རྣལ་འབྱོར་གྱི་ས་ནི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་ལམ་སྟེ། དེ་ཡང་རྣམ་པ་ལྔའོ། །མེ་ལོང་ལྟ་བུ་ནི་སེམས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་གནས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། གོང་དུ་མིང་ལ་གནས་པར་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་གོང་དུ་ཇི་སྐད་བཤད་ཅེ་ན། སེམས་མིང་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པས་དེ་རྙེད་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གཉིས་མི་དམིགས་པ་རྙེད་པ་ལས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལྟ་བུར་གཉིས་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་ཡིན་ནོ། །རྟེན་ནི་གནས་གཞན་དུ་གྱུར་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེད་ན་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟེན་སྨོས་ཀྱི། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས་ནི་རྟེན་སྨོས་པ་མེད་དེ། རྣལ་འབྱོར་གྱི་ས་ཐོབ་པ་འདིས་ན་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །རྣལ་འབྱོར་གྱི་ས་དེས་མཚན་གཞི་ལྔ་དང་མཚན་ཉིད་དེ་མཚོན་པར་བྱེད་དོ། །མཚན་གཞི་དེ་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་དང༌། སེམས་དང༌། སེམས་ལས་བྱུང་བ་དང༌། སེམས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་འདུ་བྱེད་དག་དང༌། འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པ་ལྔས་བཤད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །མཚན་ཉིད་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་དང༌། གཞན་གྱི་དབང་དུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམས་སོ། །མཚོན་བྱ་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་ཡིན་པས་གཞི་དང་སྐྱེད་པ་དང་མེ་ལོང་ལྟ་བུ་དང་སྣང་བ་
― DTG124_Page_0182 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་རྟེན་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་པ་ལམ་རྣམ་པ་ལྔའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཚོགས་དང་སྦྱོར་བ་དང༌། མཐོང་བ་དང༌། བསྒོམ་པ་དང༌། མཐར་ཐུག་པའི་ལམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །མཚོན་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དེས་མཚོན་གཞི་དང་མཚན་ཉིད་དེ་མཚོན་པར་བྱེད་དེ། ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་དང་བསྒོམས་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་ཡང་དག་པར་ཤེས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མཉམ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ན་དམིགས་པར་བྱ་བ་དང༌། དམིགས་པར་བྱེད་པ་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཇུག་ཐོགས་སུ། །འཕགས་རིགས་ཤིན་ཏུ་དྲི་མེད་པ། །ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ས་རྣམ་པ་ལྔ་པོ་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་དང་བཅས་པའོ། །ས་བོན་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར། །གནས་དོན་ལུས་སུ་སྣང་བ་དག །གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཟག་མེད་དབྱིངས། །དེ་ནི་རྟེན་ཀུན་འགྲོ་བ་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་ལས་དབྱིངས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་རྐང་པ་གསུམ་པའི་དང་པོ་ནས་འབྱུང་བ་དང་ཟག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་རྐང་པ་གཉིས་པ་ནས་འབྱུང་བ་དང་ལྷན་ཅིག་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཟག་མེད་དབྱིངས། །ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །གནས་དང་དོན་དང་ལུས་སུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གནས་ནི་རྟེན་ཡིན་པས་གནས་སྨོས་པས་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་ལ་སོགས་པ་བཟུང་སྟེ། དེ་དག་གཞན་ལས་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དོན་གྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་དང་མིག་ལ་སོགས་པ་ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ཡིན་ནོ། །ཡིད་དང་འཛིན་དང་རྣམ་པར་རྟོག །གྱུར་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་རྣམ་པ་བཞི་འཐོབ་པོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་གཞན་དུ་གྱུར་ན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་གང་ལ་དབང་འཐོབ་སྟེ། འདི་ལྟར་གོང་དུ། ཡིད་ནི་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ན། །འབྱོར་དང་མཐུན་སྤྱོད་མི་རྟོག་པའི། །
― DTG124_Page_0183 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡེ་ཤེས་ཤིན་ཏུ་དྲི་མེད་ལ། །འབྱོར་པ་དམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །འཛིན་པ་གཞན་དུ་གྱུར་ན་ཞིང་ལ་དབང་འབྱོར་པ་ཐོབ་སྟེ། དོན་བཅས་འཛིན་པ་གཞན་གྱུར་ན། །ཇི་ལྟར་འདོད་བཞིན་ལོངས་སྤྱོད་དག ། བསྟན་ཕྱིར་ཞིང་ནི་དག་པ་ལ། །འབྱོར་པ་དམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་ཡེ་ཤེས་དང་ལས་ལ་དབང་བ་ཉིད་འཐོབ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། རྣམ་རྟོག་གཞན་དུ་གྱུར་ན་ནི། །དུས་རྣམས་རྟག་ཏུ་ཡེ་ཤེས་དང༌། །ལས་རྣམས་ཀུན་ལ་ཐོགས་མེད་ལ། །འབྱོར་པ་དམ་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །བདག་མེད་པ་རྣམས་གཉིས་པོ་དེ་ཡང་མཉམ་པར་ཤེས་ནས་བྱ་བ་ལ། བདག་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་གང་ཟག་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཡང་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། མེ་ནི་ཚ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ། ཚ་བའི་བདག་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ནི་ཇི་ལྟར་ཀུན་བརྟགས་པའི་གང་ཟག་བདག་མེད་པ་ལྟར་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་བདག་མེད་པར་ཤེས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་བདག་མེད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཤེས་སོ། །འདི་ནི་འཛིན་པ་ཙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཙམ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་དོན་གསལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དང་བྲལ་བ་འཛིན་པ་ཙམ་སེམས་དང༌། སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ལ་ཞུགས་ན་བཟོད་པའི་གནས་སྐབས་ན་གཟུང་བའི་དོན་མི་དམིགས་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ཡང་དེ་ཁོ་ནའི་དོན་གྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་ཞུགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡིན་པས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །སྔོན་གྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚེ་རབས་གཞན་དག་ལ་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པ་གང་དག་ཡོད་པ་ཡིན་པའོ། །
― DTG124_Page_0184 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མིང་ཙམ་དུ་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཙམ་དུ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་ཙམ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཇུག་ཐོགས་སུ་དོན་དང་བྲལ་བར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དོན་མེད་ན་ནི་དེའི་རྣམ་པར་རིག་པ་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བའི་དོན་མེད་ན་འཛིན་པ་ཡང་མི་མཐོང་བས་སོ། །བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་ཞགས་པས་ཟིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཏུ་ལྟ་བས་བཅིངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་འཆིང་པ་དེ་ནི་གནས་ངན་ལེན་ཡིན་ཏེ། ལེན་ཅེས་བྱ་བའི་སྐད་ཀྱི་དབྱིངས་འདི་ནི་ལེན་པར་བྱེད་པའི་དོན་ལས་འབྱུང་ངོ༌། །སེམས་དེ་ནི་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་ནས་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ལེན་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་འགྲོ་བ་ལྔའི་འཁོར་བ་ན་སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་ལ་བརྟེན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་འདི་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གསུམ་པོ་ལ་འདི་དང་སྦྱར་བར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་གསུམ་སྟེ། སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དང་གནས་པ་གཞན་དུ་འགྱུར་བའོ། །འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གསུམ་པོ་འདི་ནི། དུས་གསུམ་དང་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། རང་མེད་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་འོངས་པའི་དུས་ནས་ཆོས་རྣམས་མ་བྱུང་བ་ལས་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྐྱེ་བ་ཡིན་གྱི་གྲངས་ཅན་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྟར་གཙོ་བོ་ལས་ཡོད་པ་ཁོ་ན་སྐྱེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་བདག་ཉིད་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་འགག་པ་དེ་དག་གྲངས་ཅན་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྟར་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཅིང་རང་གི་ངོ་བོར་གནས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གཉིས་པ་འཇིག་པ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་ངོ་བོ་ལ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་པ་སྐད་ཅིག་ལས་ཕྱིན་ཆད་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟར་བྱུང་བ་རྣམས་སྐད་ཅིག་ལས་ཕྱིན་ཆད་གནས་པ་ནི་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དེ། །འདི་ན་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གསུམ་པ་ཡིན་ནོ། །འཛིན་པ་བཞིན་ནི་དེ་མེད་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་བྱིས་པ་རྣམས་ཆོས་རྣམས་ལ་རྟག་པ་དང༌། བདེ་བ་དང་གཙང་བ་དང་བདག་ཏུ་འཛིན་པའམ། ཇི་ལྟར་
― DTG124_Page_0185 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ། གཉིས་སུ་མངོན་པར་ཞེན་པར་འཛིན་པ་དེ་ལྟར་མེད་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དེ། དེ་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། ཆོས་ཀུན་གལ་ཏེ་བྱིས་པ་ཡིས། །ཇི་ལྟར་རྣམ་བརྟགས་མཐོང་བ་བཞིན། །དེ་དག་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ནི། །ཐམས་ཅད་དེ་ཉིད་མཐོང་བར་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ཕྱི་མ་ཕྱི་མའི་རྟེན་ཡིན་པས། །ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མེད་པ་ཡིས། །སྐྱེ་མེད་འགག་མེད་གཟོད་ནས་ཞི། །རང་བཞིན་མྱ་ངན་འདས་པ་གྲུབ། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་སྔ་མ་ཕྱི་མ་ཕྱི་མའི་རྟེན་ཡིན་ཏེ། གཞི་སྔ་མ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ནི་ཕྱི་མ་མ་སྐྱེས་པའི་རྟེན་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པས་གྲུབ་ཅེ་ན། ཇི་ལྟར་རང་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་དང་འཛིན་པ་བཞིན་དུ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་རང་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་དང༌། རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་དང༌། རང་གི་ངོ་བོ་ལ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་རྣམས་མ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་མ་སྐྱེས་པ་དེ་དག་ནི་མ་འགགས་པ་ཡིན་ནོ། །བྱིས་པས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་སྐྱེས་པ་དང༌། མ་འགགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་མ་སྐྱེས་པ་དང་མ་འགགས་པའི་གཞི་དེ་དག་ཁོ་ན་ལ་བརྟེན་ནས་གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་ཉིད་འགྲུབ་སྟེ། འདུ་བྱེད་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་གཡེན་སྤྱོ་བ་སོགས་ལེ་བསྲེགས་པས་གཤགས་པ་ལྟ་བུར་མི་བཟད་པ་ལྕགས་ཀྱི་གར་བུ་རབ་ཏུ་འབར་བས་རེག་པ་ལྟ་བུས་རབ་ཏུ་མ་ཞི་བ་རྣམས་ནི་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོག་ཏུ་ཡིད་བྱུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་སྤངས་པ་བདུད་རྩིའི་དབྱིངས་ནི་འཕགས་པ་རྣམས་ཤིན་ཏུ་དགྱེས་པ་ཡིན་པས་སོ། །གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་དེ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གང་ཞིག་གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་དེ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རབ་ཏུ་སྐྱིད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་གྱི། འཕགས་པ་
― DTG124_Page_0186 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་ཀྱིས་ལམ་བསྒོམ་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ནི་ཕྱི་མ་ཕྱི་མའི་རྟེན་ཡིན་པས་འགྲུབ་པར་རེག་པར་བྱའོ། །ཐོག་མ་ནི་འཁོར་བ་ལ་སྟེ་དེ་ལ་ཐོག་མ་སྐྱེ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དག་འཁོར་བ་ཐོག་མ་དང་ལྡན་པར་རྟོག་པར་བྱེད་པའི་འཁོར་བའི་ཐོག་མ་ཀུན་བརྟགས་པ་དེ་ལ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་སྟེ། འཁོར་བ་ནི་ཐོག་མ་མེད་པ་ཅན་ཡིན་གྱི། འདི་ལ་དང་པོ་འབྱིན་པ་དང་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་ནི་འགའ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་དེ་ལྟར་བཟོད་པས། དེའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་པར་བཟོད་པ་ཐོབ་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་ནི་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་རྣམས་ལ་སྡེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་དེ་ཉིད་དོ། །འཁོར་བ་ན་ཆོས་གང་དག་སྔར་སྐྱེས་པ་དེ་དག་ཉིད་སྐྱེ་བ་ནི་མེད་དེ། དེའི་ངོ་བོར་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་སྔར་སྐྱེས་པ་རྣམས་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ནར་མི་སྐྱེ་བར་བཟོད་པའི་ཕྱིར་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཕྱིས་མ་འོངས་པའི་དུས་ནས་སྐྱེ་བ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་སྔོན་མེད་པ་མི་སྐྱེ་སྟེ་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་ཆོས་གྲགས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་སྐྱེ་བ། སྔོན་མེད་པའི་སེམས་ཅན་འབྱུང་བ་ནི་མེད་པས་གཞན་དག་ཀྱང་སྔོན་མེད་པ་སྐྱེ་བ་མེད་པར་བཟོད་པའི་ཕྱིར་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་གྱི་དབང་ལ་ནི་རང་སྐྱེ་བ་མེད་པར་བཟོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལ་ནི་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་པར་བཟོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདུས་མ་བྱས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་གཞན་དུ་འགྱུར་བར་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །ཟད་པར་ཤེས་པ་ཐོབ་པའི་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བར་མི་བལྟའོ་ཞེས་དེ་ལྟར་བཟོད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་བཟོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཐེག་པ་གཅིག་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། བདག་མེད་པ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་མཚུངས་ཏེ། ནམ་མཁའ་བཞིན་ནོ། །ནམ་མཁའ་ལ་ནི་གང་དུ་ཡང་མི་མཚུངས་པ་མེད་པ་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱང་དེ་དང་
― DTG124_Page_0187 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདྲའོ། །བགྲོད་པར་བྱ་བས་ན་ཐེག་པ་ཡིན་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་ན་དེ་བགྲོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་བརྟེན་ཅིང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཐོབ་ནས་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བས་སོ། །བདག་མེད་པ་འདྲ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བའོ་གང་ཟག་ཉན་ཐོས་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་བདག་མེད་ལ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་བདག་མེད་དོ། །དེ་ཕྱིར་བདག་མེད་པ་མཚུངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་གང་ཟག་ལ་ཐེག་པ་ཉེ་བར་བཏགས་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དོ། །འགྲོ་བས་ནི་ཐེག་པ་མ་ཡིན་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལ་ཐ་དད་དུ་བྱ་བ་མེད་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལ་ཐེག་པ་ཉེ་བར་བཏགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་སྒྲུབ་པས་སོ། །རིགས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་གཅིག་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་ངེས་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དང༌། མ་ངེས་པའི་རིགས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མ་ངེས་པའི་རིགས་ཅན་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་སྤྱད་ནས་དེ་ནས་དུས་ཕྱིས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་ཕྲད་པའི་སྒོ་ནས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་པོར་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོས་ངེས་པར་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་བས་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པ་རྣམས་ཐེག་པ་ཆེན་པོས་ངེས་པར་འབྱུང་བས་ཐེག་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དེ། རིགས་ལ་ཐེག་པ་ཉེ་བར་བཏགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་པ་གཉིས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དེ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱི་དགོངས་པ་བརྙེས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ས་དང་པོ་ཐོབ་པའི་དུས་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བདག་དང་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་བསམ་པ་ཐོབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་སངས་རྒྱས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་ཏེ། བདག་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡིན་ནོ་སྙམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་ཐོས་དེའི་རིགས་སུ་ངེས་པ་སྡེས་པ་སྔོན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་ཅན་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པ་རྣམས་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་སུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་
― DTG124_Page_0188 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་བོར་ནས་ཉན་ཐོས་ཉིད་དུ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དེ་དག་ལ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་འདི་དག་ནི་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་སྤྱད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་གཟིགས་ཏེ། ཐོབ་པ་གང་ཞིག་སངས་རྒྱས་དང་རྒྱུད་ཐ་མི་དད་པར་མོས་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཐོབ་པར་འགྱུར་བས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཐོབ་པ་ལ་སྦྱོར་བར་མཛད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རྗེས་སུ་གཟུང་བའི་ཁྱད་པར་ཕྱོགས་ཙམ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཐོབ་པ་གང་ཞིག་རྒྱུད་ཐ་མི་དད་པར་མོས་པའི་སྒོ་ནས་ཐོབ་པའི་དགོངས་པ་ཐོབ་པ་དེ་ཕྱོགས་ཙམ་ཞིག་ཐོབ་ཀྱི་དུས་གཏན་དུ་ཐོབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཕྱོགས་ཙམ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཆེད་ཀྱི་བཞི་པ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཐོབ་པ་འཛིན་དུ་འཛུད་པ་མཛད་དོ། དེ་བས་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་ཉན་ཐོས་རྣམས་བསམ་པ་གཅིག་པ་ཉིད་རྙེད་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དོ། །མཐར་ཐུག་པའི་ཕྱིར་ཡང་ཐེག་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དེ། །གང་ཕན་ཆད་བགྲོད་པར་བྱ་བ་མེད་པ་དེ་ནི་ཐེག་པ་ཡིན་པས་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཁོ་ན་ཐེག་པ་གཅིག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན། སྒྲ་ངན་རྒྱ་མཚོས་ཀླས་པ་ཅན། །གཞུ་བདུང་མི་ནི་ཇི་སྙེད་པ། །གཞུ་མཆོག་ཅན་གྱི་གན་ན་ནི། །བུད་མེད་ཡིན་པར་ཤེས་པར་གྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། འདི་སྐད་དུ། མི་ཕོ་ནི་དེ་གཅིག་ཁོ་ནར་ཟད་ཀྱི་དེ་ལས་རྩལ་ཆེ་བ་གཞན་ན་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། དེ་བཞིན་ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕ་རོལ་ན་ཐེག་པ་ཁྱད་པར་ཅན་གཞན་མེད་པས་ཐེག་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་ཅན་མ་ངེས་པ་གང་དག་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་ཅན་ཡང་ཡིན་ལ་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཞེས་ཀྱང་བྱ་ཞེ་ན། དེ་དག་ནི་ཉན་ཐོས་ཁོ་ན་མ་ཡིན་པའོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། མ་ངེས་པའི་རིགས་ཅན་དག་ཅིག་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་སྤྱད་པས་ན་དེའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་ཅན་ཞེས་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཅན་མ་ངེས་པ་དག་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་
― DTG124_Page_0189 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་མ་ངེས་པའི་རིགས་ཅན་དག་ཡལ་བར་དོར། གང་གིས་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། གནས་སྐབས་ངེས་པའི་ཕྱིར་བཏང་སྙོམས་སུ་འཇོག་གོ ། གནས་སྐབས་དེར་མ་ཕྱིན་པར་མ་ངེས་པའི་རིགས་ཅན་རྣམས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་སྤྱད་པར་ནི་མི་ནུས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་པ་མ་ཁོལ་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱིས། འདི་ནི་གཡང་སའི་ཡུལ་གྱི་མུར་མ་ཕྱིན་པར་ནོར་ཅན་ཉིད་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཤད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ཉན་ཐོས་མ་ངེས་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཐེག་པའི་དོན་མཐོང་བ་དང་ཐེག་པའི་དོན་མ་མཐོང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེན་པ་མཐོང་བ་དང་བདེན་པ་མ་མཐོང་བའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འཕགས་པའི་ལམ་དེ་སྐྱེ་བར་བསྒྱུར་བ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་སྐྱེ་བ་ལ་སྡང་བ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་ན་སྐྱེ་བར་སྒྱུར་བར་བྱེད་ཅེ་ན། དེ་ནི་བདེན་ན་དེ་འཕགས་པའི་ལམ་ཁོ་ནས་སྐྱེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་ལྷག་མ་མ་སྤངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཏེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་མ་ངེས་པའི་རིགས་ཅན་གྱི་ཉན་ཐོས་དེ་དག་ལ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཅི་ནས་ཀྱང་ལྷག་མཐོང་ལྷུར་ལེན་ཅིང་ཐར་པ་ལ་སྨོན་པའི་ལམ་འདོར་ཞིང་འཁོར་བ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་སྙིང་རྗེ་བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་སྦྱོར་བ་དེ་ལྟར་འདོམས་ལ། སྙིང་རྗེའི་དབང་གིས་ན་འཕགས་པའི་ལམ་སྲིད་པ་ལ་སྡང་བ་དེ་ཅི་ནས་ཀྱང་སྲིད་པ་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་ཏེ་མི་གནས་པ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གཞོལ་བར་མི་འགྱུར་བ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་ཡང་དང་ཡང་དུ་སྐྱེ་བ་ལོན་པ་དེ་ལྟར་ངེས་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་ན་སྐྱེ་བར་བསྒྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་བསྒྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །གཅིག་སྟེ་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་གིས་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་འཛིན་ཏོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་སྒོ་ནས་ཡིན་གྱི། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་གིས་སྐྱེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །
― DTG124_Page_0190 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་དང་གང་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཐོང་བ་དེ་དང་དེར་སྐྱེ་བར་སྨོན་ལམ་འདེབས་སོ། །འདོད་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་གང་ཡིན་པ་ནི་ཕྱིར་མི་འོང་པ་དང་ལྡན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས། ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། །བསམ་གཏན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སྤྲུལ་པ་རྣམས་སྤྲུལ་ནས་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་སྐྱེ་བ་ཀུན་དུ་བསྟན་པས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་དོ། །བདེན་པ་མཐོང་བ་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བའི་དོན་མ་བྱས་པ་སློབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སློབ་པ་དང་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ་སྟེ། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷ་ཚེ་རིང་པོ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེ་ལ། འདིར་ནི་བསྟན་པ་ནུབ་པར་འགྱུར་བ་དང་དེའི་འོག་ཏུ་ཤི་འཕོས་ནས་སངས་རྒྱས་མེད་པའི་ཡུལ་དུ་སྐྱེས་ཏེ་བསམ་གཏན་གྱི་དོན་དུ་བརྩོན་པར་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་གྱི་དོན་དུ་བརྩོན་ཞེ་ན། སྤྲུལ་པའི་དོན་དུ་གཉེར་བས་ཏེ། དེ་ནི་སྔོན་འཕགས་པའི་ལམ་ཐོབ་པའི་སྟོབས་སྐྱིས་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱང་རྣམ་པར་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་ལ་དེའི་སེམས་ཡུལ་དག་ལ་ཡང་མངོན་པར་མི་དགའོ། །དེ་ནས་སྔོན་གོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སློབ་དཔོན་མེད་པར་འཕགས་པའི་ལམ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་ཅིང་བསམ་གཏན་དག་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ནས་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་བསྒོམས་པས་རང་གི་ལུས་ཡུན་རིང་པོར་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྤྲུལ་པར་བྱེད་དེ། འདི་ནི་དེའི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཡིན་ནོ། །ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྤྲུལ་པ་གཞན་དང་གཞན་དག་ཀྱང་སྤྲུལ་ཏེ། དེ་ནས་རིམ་གྱིས་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པོ། །མེའི་དཔེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་ལྕི་བའི་མེ་ལས་རྩྭའི་མེར་འགྱུར་ལ། རྩྭའི་མེ་ལས་ཤིང་གི་མེར་འགྱུར་བ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་སྔོན་བདེན་པ་མཐོང་བའི་གནས་སྐབས་དང༌། གང་གི་ཚེ་སངས་རྒྱས་མེད་པའི་དུས་སུ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསམ་གཏན་བསྐྱེད་ནས་སྐྱེ་བའི་ལུས་བོར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིས་དུས་འདི་སྲིད་ཅིག་ཐོབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་བསྒོམས་པས་གནས་སྐབས་དེ་བོར་ནས་སྤྲུལ་པའི་ལུས་
― DTG124_Page_0191 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏེ། དེའི་འོག་ཏུ་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པོ། །རྟེན་ལ་དེ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནི་དེ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་མཐོང་བའི་བྱ་བ་སྟོན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འགྲེལ་པ་བྱེད་པས། རྟེན་དུ་གྱུར་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་བ་དང་ཞེས་བཤད་དོ། །ཡང་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་རྟེན་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དྲན་པ་ཤེས་རབ་དང་བཅས་པ་སྟོན་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ཞིང་དྲན་པས་བཤད་མ་ཐག་པའི་རིགས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་དྲན་ཞིང་ངོ༌། །ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཇུག་ཐོགས་སུ། །ཇི་ལྟར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །མཐུ་རྣམ་པ་བཞི་ཡང་དག་པར་མཐོང་ནས་དགའ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མཐུ་ནི་མཐུ་སྟོབས་སོ། །མཐུ་སྟོབས་མེད་པར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བ་མི་འགྲུབ་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཐབས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་རྟོགས་པ་ལ་མོས་ནས་མཐུ་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ཏེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྤོང་བ་ལ་སོགས་པ་མཐུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམ་པ་བཞིའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་འབྱིན་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་དབང་ཕྱུག་གོ །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ནི་བདེ་འགྲོའོ། །བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ནི་འཁོར་ཏོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ནི་ལས་ཀྱི་མཐའ་གྲུབ་པ་ཉིད་དོ། །བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ནི་གནོད་པ་ཆུང་ངུ་ཉིད་དོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ནི་རིག་པའི་གནས་ཐམས་ཅད་ལ་མཁས་པའོ། །རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་གོང་ནས་གོང་དུ་བྱ་བ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །སེམས་ཅན་དང་རང་གི་སངས་རྒྱས་
― DTG124_Page_0192 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལས་བརྩམས་པ་དང༌། རང་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལས་བརྩམས་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལོག་པར་བསྒྲུབ་པས་སྐྱོ་བ་མེད་ལ། རང་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལ་ཕྱི་དང་ནང་གི་སྡུག་བསྔལ་འབབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྐྱོ་བ་མེད་དོ། །སྒྲུབ་པ་རྣམ་པ་བཞི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་མདོའི་ཚིག་བཞི་སྟེ། སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་འཆགས་སོ། །བསོད་ནམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ངོ༌། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་གསོལ་བ་འཚལ་ལོ། །བདག་གི་ཡེ་ཤེས་བླ་ན་མེད་པའི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །རབ་ཏུ་དང་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དད་པས་མོས་པ་དང་བཅས་པ་ཡོངས་སུ་གཟུང་ངོ༌། །ཆོས་དེ་ཉིད་ལ་མི་སྨོད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མི་སྨོད་པ་ནི་མི་སྤོང་བ་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ལ་གུས་པས་ཡང་དག་པར་ནོད་ཅིང་ལེན་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གསུམ་པོ་འདི་དག་ཁོ་ན་གདམས་ངག་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོ་ཆ་དང་སྨོན་ལམ་དང་མངོན་པར་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམས་ཏེ། འདི་ལྟར། དེ་བཞིན་བསྒྲུབ་དང་ཡང་དག་པའི། །གདམས་ངག་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་དང༌། །ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་པའི་འོག་ཏུ་གདམས་ངག་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་ཡིན་པས་སོ། །གདམས་ངག་གི་དོན་དུ་གོ་ཆ་གྱོན་པར་བྱེད། སྨོན་ལམ་འདེབས། མངོན་པར་དགའ་སྟེ། ཨ་ལ་ལ་བདག་ནི་འདོམས་པ་པོར་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱང་བདག་ལ་འདོམས་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་ནས་མངོན་པར་དགའོ། །གདམས་ངག་རྗེས་སུ་སྟོན་པའི་སྐབས་ཀྱི་འོག་ཏུ་ཐབས་དང་ལྡན་པའི་ལས་ཀྱི་སྐབས་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་འོག་ཏུ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྐབས་སོ། སྦྱིན་པའི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྦྱིན་པ་ནི་དགེ་བའི་ཕུང་པོ་ལྔའོ། །སྦྱིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་དག་གིས་གང་གི་ཚེ་གཞན་ལ་ནང་དང་ཕྱིའི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་ནི་སྦྱིན་པའི་སྦྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ནང་དང་ཕྱིའི་ནོར་དང་འབྲུ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྦྱིན་
― DTG124_Page_0193 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པའི་སྦྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་སྦྱིན་པ་ནི་གང་གི་ཚེ་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་འཇོག་པའམ་སྟོན་པའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དག་ཁོ་ནས་བསྡུ་བའི་དངོས་པོའི་སྦྱོར་བས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྲོ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ། ནམ་ཞིག་ན་བདག་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་དག་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེར་འགྱུར་སྙམ་ནས། དེ་ནས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ལྡན་པའི་སྦྱིན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་རྗེས་སུ་འཛིན་ཏོ། །སྙན་པར་སྨྲ་བ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟོན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དོན་སྤྱོད་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་དག་པར་ལེན་དུ་འཇུག་པའོ། །དོན་མཐུན་པ་ཉིད་ནི་གང་ལ་གཞན་ཡང་དག་པར་ལེན་དུ་འཇུག་པ་དེ་ལ་བདག་རྗེས་སུ་འཇུག་པའོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པའི་མཆོད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བཟོད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། བསམ་གཏན་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དག་གིས་སྒྲུབ་པས་མཆེད་པའོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་སྒྲུབ་པས་བྱམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བྱམས་པ་ནི་བདེ་བ་དང་ཕྲད་པར་འདོད་པ་སྟེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བདེ་བ་དང་འདོད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི་བདེ་བ་དང་སྦྱོར་བར་ཡང་བྱེད་དོ། །སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་དང་འགྲོགས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྙིང་རྗེ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བར་འདོད་པའི་རྣམ་པའོ། །སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་དང་འགྲོགས་པའི་རྣམ་པ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་སེར་སྣ་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེའོ། །སྙིང་རྗེ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི་སེར་སྣ་འདོར་དུ་ཡང་འཇུག་གོ །དེ་དག་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་མོས་པའི་སྒོ་ནས་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་བདེ་བ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་ནི་སེམས་ཅན་འདི་དག་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པར་མ་གྱུར་ཅིག །དེ་འཕྲོག་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ། ཁྲོ་བར་མ་གྱུར་པར་བཏང་སྙོམས་སུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་དེ་དག་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་མོས་
― DTG124_Page_0194 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་བྱེད་དོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་མ་བྱས་པའམ། ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པའམ། ལོག་པར་བྱས་པ་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་བྱེད་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་དང༌། ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་དང༌། མི་འཇིགས་པ་སྦྱིན་པ་དག་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་ལ་འཇུག་པ་དང༌། གང་ལ་འཇུག་པ་དེ་ཡང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མི་བྱེད་པའོ། །ལོག་པར་བྱེད་པ་ནི་བཅོས་པ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ངོ་ཚ་ནས་ནི་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡུན་མི་རིང་བར་འགྱེད་པ་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡུན་རིང་པོ་ནི་རྟག་ཏུ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའོ། །གང་གི་ཚེ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་མ་བྱས་པ་ལ་འགྱོད་པ་ནི་རྒྱུན་ཆགས་སུ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པར་འགྱོད་པར་ནི་མི་བྱེད་དེ། འདི་ལྟར་རྒྱུན་ཆགས་པར་འགྱོད་ན་དགེ་བ་ལ་འཇུག་པ་ཉིད་དུ་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་མ་བྱས་པའམ། ངན་པར་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཡུད་ཙམ་ཞིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་མི་བྱེད་པ་འམ་ངན་པར་བྱེད་པ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ལ་བསམས་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་མ་བྱས་པའམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མ་བྱས་པ་དག་ལ་འགྱོད་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་མ་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་བྱ་བའི་ཕྱིར་འཇུག་ལ། རྫོགས་པར་མ་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་བྱ་བ་དང་གུས་པར་བྱས་ཏེ་འཇུག་གོ །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལོག་པར་བྱས་པ་དག་ལ་ནི་ཕྱིན་ཆད་ལོག་པར་མི་འཇུག་གོ་ཞེས་ལོག་པར་བྱེད་པ་ལྡོག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་འདིའི་འགྱོད་པ་དེ་ལས་ལྡོག་གོ །ཡུལ་ལ་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་ལ་སྟེ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ལྡན་པའི་བསྟན་བཅོས་འགོད་པར་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་མདོ་སྡེ་རྒྱན་འདི་ཉིད་ལས་གྲངས་དང་དེའི་མཚན་ཉིད་གོ་རིམས་དང་ཞེས་བྱ་བའི་རིམ་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འགོད་པ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ལྟར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་འགོད་པར་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །སྣོད་
― DTG124_Page_0195 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ནི་ཁ་ཅིག་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཆོས་བསྟན་དུ་རུང་བ་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཆོས་བསྟན་དུ་རུང་བའི་བར་ཡིན་ནོ། །རྟེན་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་གྱི། དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མ་གཏོགས་པར་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་ནི་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྟེན་དུ་མི་འགྱུར་བའོ། །སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་སྐྱོན་ཉིད་དུ་སོ་སོ་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་རིག་ལ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་སེར་སྣ་ལ་སོགས་པའི་གཉེན་པོ་ལ་ནི་ཡོན་ཏན་ཉིད་དུ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་གོ །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་འཐོབ་པའི་དོན་དུ་ཡང་དག་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་དག་བསྒོམས་ན་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་དེའི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ངོ་བོར་གནས་སོ། །ཚོགས་ཀྱི་འོག་ཏུ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པར་བསྒོམ་པ་འབྱུང་སྟེ། འདི་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་དོན་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་འདོད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཐབས་ལ་མཁས་པ་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཐབས་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། དེ་ལ་འདོད་པ་ཡིད་ལ་བྱ་བ་བྱེད་དོ། །ཡང་ན་སྦྱོར་བའི་གནས་སྐབས་ཉིད་ན་རྟོག་པ་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པར་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་འཇུག་པར་འགྱུར་བར་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་དོ། །དེ་ནས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་ནས་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཁོ་ནར་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །འཛིན་པ་འདོད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུངས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། རྣམ་སྨིན་ཐོས་ལ་གོམས་པ་དང༌། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་གཟུངས་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །རྐྱེན་དང་ཕྲད་པ་འདོད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་
― DTG124_Page_0196 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་དེ་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་ཕྲད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་རྐྱེན་ཚོགས་པར་སྨོན་ལམ་འདེབས་པ་ཡིན་ནོ། །མེད་པ་ལ་ཡོད་པར་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་མེད་པའམ། ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་སྟེ། དེའི་གཉེན་པོར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །ཉེས་པ་དང་ལྡན་པ་ལ་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བའི་ཉེས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ན་དེ་རྟག་པ་དང་བདེ་བ་དང་གཙང་བ་ལ་སོགས་པར་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་ཏེ། དེའི་གཉེན་པོར་སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ལ་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བྱིས་པ་རྣམས་ཆད་པའི་འཇིགས་པས་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པར་འཛིན་ཏོ། །འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་མི་རྟག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པ་རྣམས་སོ། །འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་སྡུག་བསྔལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དག་ཁོ་ན་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ཕྱོགས་གཅིག་བརྗོད་པ་ཡིན་པར་བལྟའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པ་དང༌། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་རྣམས་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་འདིར་ནི་རི་ལ་བརྗོད་པ་ཡིན་པར་བལྟའོ། །ངོ་མཚར་ལ་འདུ་ཤེས་རྣམ་པ་བཞི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་རྒྱ་ཆེ་བའི་འདུ་ཤེས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལ་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་དེ་ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། རེ་ཞིག་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ནི་རང་གི་ལུས་གཏོང་བ་ངོ་མཚར་ཆེའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་ནི་སྡོམ་པའི་ཕྱིར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་གཏོང་བ་ནི་ངོ་མཚར་ཆེའོ། །བཟོད་པ་ལ་ནི་མཐུ་མེད་པ་དག་ལ་བཟོད་པ་སྟེ། མ་རབས་བཀྲེན་པ་གདོལ་པའི་བུ་ལ་སོགས་པས་ལན་ཅིག་མ་ཡིན་པར་གནོད་པ་བྱས་ཀྱང་བུ་གཅིག་པ་ལ་བྱམས་པ་བཞིན་དུ་བཟོད་པ་ངོ་མཚར་ཆེའོ། །བསམ་གཏན་ལ་ནི་བདེ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་བསམ་གཏན་དག་ལ་ཡང་རོ་མྱང་བ་མེད་
― DTG124_Page_0197 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ངོ་མཚར་ཆེའོ། །ཤེས་རབ་ལ་ནི་མི་རྟོག་པ་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་འདི་དག་ནི་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱ་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡུན་རིང་བའི་འདུ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱིས། རྒྱ་ཆེ་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱང་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་དུ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་དེ། འདི་ཡང་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་གང་དག་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ཡང་ལེན་ལ་རེ་བ་མེད་པར་བྱེད་པ་འདི་ཡང་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་མི་ལྟ་བའི་འདུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཚེ་ཕྱི་མའི་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་ལྟ་བའོ། །ངོ་མཚར་མེད་པ་ལ་ཡང་འདུ་ཤེས་རྣམ་པ་བཞི་ཡིད་ལ་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ངོ་མཚར་མེད་པ་རྣམ་པ་བཞི་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་རྒྱ་ཆེ་བ་དང་ཡུན་རིང་བ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་འབྲས་བུ་སངས་རྒྱས་ཉིད་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་འདི་ལྟ་བུའི་འབྲས་བུ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་མེད་དོ། །གཉིས་པོ་དེ་ཉིད་ཡོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱ་ཆེ་བ་དང་ཡུན་རིང་བ་ཉིད་དོ། །རང་དང་གཞན་ལ་སེམས་མཉམ་པར་འཇོག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སེམས་ཅན་ཕལ་བ་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་གནོད་པས་རང་གི་དོན་བསྒྲུབ་པའམ། གཞན་ལ་མི་ལྟ་བར་བདག་ཉིད་ཁོ་ནའི་དོན་བྱེད་པ་མ་ཡིན་གྱི་འདི་ལྟར་དེ་ནི་རང་གི་ལུས་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་ལ། རང་གི་ལུས་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཡང་བསྐལ་བ་མི་ཉུང་བར་ཀུན་དུ་སྤྱོད་དེ་རྒྱ་ཆེ་བ་དང་ཡུན་རིང་བ་ཉིད་འདིས་རང་དང་གཞན་ལ་སེམས་མཉམ་པར་འགྱུར་བ་ལ་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་མེད་དོ། །དེ་དག་པས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་སྐྱེ་བོ་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་པ་དག་པས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་སྟེ། བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་པ་གང་དག་ལ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པས་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ལ་ལྟོས་ན་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་ནོ། །བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པ་ལས་མཆོད་པ་ལ་སོགས་པ་རྙེད་དུ་
― DTG124_Page_0198 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཟིན་ཀྱང་ལན་ལ་མི་ལྟ་ན། གང་དག་ལ་སྦྱིན་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱང་མེད་པའི་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་མེད་དེ། གང་ཞིག་བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པ་ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ལ་ཡང་ལན་ལ་མི་ལྟ་བ་དེ་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བོ་གཞན་ལ་ཡང་ལན་རེ་བར་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་པར་འཕགས་པའི་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་འཐོབ་ཏུ་ཟིན་ཀྱང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་མི་ལྟ་བ་ཉིད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་མི་འདོད་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལས་མངོན་པར་འཕགས་པའི་ལུས་ཀྱང་འཐོབ་ལ། ལོངས་སྤྱོད་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱང་འཐོབ་པ་དེ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་མི་ལྟའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་མེད་དོ་སྙམ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་འཇུག་པར་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་ལ་ཞུགས་པ་ལ་ནི་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་གཉེན་པོ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བདག་ལ་བྱམས་པ་ཡིན་པས་འདི་དག་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་རབ་ཏུ་སྦྱིན་པར་བྱའོ། །འདི་དག་ནི་གཉེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བྱམས་པ་མ་ཡིན་པ་འདི་དག་ལ་ནི་རབ་ཏུ་སྦྱིན་པར་མི་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་པའི་མ་སྙོམས་པར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཁྱད་པར་མེད་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་གོ །བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་མཐོང་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་དགེ་བ་བྱ་བའི་སྣོད་ཉིད་ལ་འགོད་པར་བྱེད་དོ། །འདི་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཕན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཕན་པ་ཉིད་ནི་གཞན་དག་སྡོམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་གསུམ་ལ་འགོད་པ་ཡིན་ནོ། །བཟོད་པས་ཕན་པ་ཉིད་ནི་གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་བཟོད་པ་ཡིན་ནོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་དོན་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །བསམ་གཏན་གྱིས་ནི་མཐུའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་ཐེ་ཚོམ་ཅན་
― DTG124_Page_0199 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམས་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པ་ཡིན་ནོ། །ལན་རེ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་གཞན་དག་ལ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་འཇུག་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་གཞན་དག་ལ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་ན་དེ་ལྟར་ན་དེ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ལན་དུ་ཕན་བཏགས་པར་འགྱུར་རོ། །སྨོན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་སེམས་ཅན་དག་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་གནས་གསུམ་དུ་སྨོན་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྟག་ཏུ་འཕེལ་དང་ཉམས་པ་དང༌། །སེམས་ཅན་རབ་ཏུ་སྨིན་པ་དང༌། །ས་ལ་ཁྱད་པར་འགྲོ་བ་དང༌། །བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་འདོད། །ཅེས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུན་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པས་དུས་དོན་ཡོད་པར་བྱེད་པར་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིགས་སྤངས་ཡང་དག་བསྐྱེད་པ་དང༌། །ཐེ་ཚོམ་དག་ནི་གཅོད་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུས་དུས་དོན་ཡོད་པར་བྱེད་པར་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་དོ། །ཡང་དག་པའི་སྦྱོར་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བསྒྲུབ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། ཚུ་རོལ་དུ་མི་གནས་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པའི་མདོ་ལས། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་རེ་བ་མེད་པའི་སྦྱིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཇི་སྲིད་ཀྱིས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་དོན་མཐར་ཕྱིན་པ་དེ་སྲིད་དུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་སྦྱོར་བས་རབ་ཏུ་སྦྱོར་རོ། །ཇི་སྲིད་དུ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དེ་མ་ཐོབ་པ་དེ་སྲིད་དུ་རྣམ་པ་གང་གིས་ཀྱང་ཚུ་རོལ་དུ་མི་གནས་སོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་སྦྱོར་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །མ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྟར་བཅོམ་པ་ལ་མ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ཡང་དག་པ་ལ་ནི་དད་པ་སྟེ། རེ་བ་མེད་པའི་སྦྱིན་པ་དང༌། །ཡང་སྲིད་མི་འདོད་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །དང་དུ་མི་ལེན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་ན་དང་དུ་ལེན་པར་མི་བྱེད་ཅེ་ན། འདི་ལྟར་སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་འདུལ་བར་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པས་ཏེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དེ་དག་ཅི་ནས་ཀྱང་ཡང་མི་འབྱུང་བ་དེ་ལྟར་འདུལ་བར་བྱེད་དོ། །དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་
― DTG124_Page_0200 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ལུང་བསྟན་པ་ཐོབ་པར་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཟག་དུས་ཀྱི་བྲི་བྲག་གིས། །བློ་ལྡན་ལུང་བསྟན་རྣམ་པ་གཉིས། །བྱང་ཆུབ་དང་ནི་ལུང་བསྟན་པར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ལུང་བསྟན་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་སྟེ། དུས་འདི་སྲིད་ཅིག་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ལུང་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ནི་ལུང་སྟོན་པ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འབྱུང་ངོ༌། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ངེས་པའི་ས་ལ་གནས་པ་འཐོབ་པར་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ནམ་ཞིག་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ངེས་པའི་ས་ལ་གནས་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེར་འགྱུར་སྙམ་དུ་དེ་ལྟར་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བསྐྱེད་པའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ངེས་པའི་ས་ལ་གནས་འཐོབ་པ་ནི་ས་ཐོབ་པའི་དུས་ནས་བཟུང་སྟེ། བློ་ལྡན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་དང་སྐྱེ་བ་ངེས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་རྣམ་པ་དྲུག་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ངེས་པར་གྱུར་པ་ནི་རྟག་ཏུ་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའིའོ། །སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་ནི་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་འཇུག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་ཕན་ཆད་འགྲོ་བ་གང་དུ་སོན་ཡང་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་གདོན་མི་ཟ་བར་བྱ་དགོས་སོ་སྙམ་དུ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ལ་གནས་པ་པ་ནི་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ནམ་ཡང་རུང་སྟེ། གདོན་མི་ཟ་བར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་གནས་པར་བྱ་དགོས་སོ། །འདི་དག་ལ་མི་གནས་ཕན་ཆད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ལྟ་སྟེ། མཆོད་བསླབ་ཡང་དག་བླང་བ་དང༌།
― DTG124_Page_0201 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྙིང་རྗེ་དགེ་བ་བསྒོམ་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་བདག་དང་ལྷན་ཅིག་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྟག་ཏུ་བྱ་བར་མོས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་དག་ཀྱང་ཡིན་ནོ་ཞེས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་དག་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བདག་གི་ཡང་ཡིན་ལ། བདག་ལ་བདག་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་སྦྱོར་བ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་གཞན་དག་ཀྱང་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་མོས་པའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པ་དག་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་རྟག་ཏུ་གུས་པར་བྱས་ཏེ། སྦྱོར་བས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་རོ། །བདག་ཉིད་མཆོག་ཏུ་ངེས་པར་འཛིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མཆོག་གིས་ཆོས་ལ་ཞུགས་པས་བདག་ཉིད་གཙོ་བོའི་ངོ་བོར་ཡང་དག་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གི་ཚེ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་འཇུག་པ་དེའི་ཚེ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་སྦྱོར་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་དག་པས་མཆོག་གཙོ་བོ་དམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྦྱོར་བ་མཆོག་ཉིད་དུ་འཛིན་ཏོ། །ཡང་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དག་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་དང༌། ཟང་ཟིང་དང་མི་འཇིགས་པ་སྦྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་གཙོ་བོ་ཡིན་ལ། ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་ནི་ཟློག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པར་རོ། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་བཅུའི་རྒྱུས་བྱུང་བ། །དགེ་བ་ཡིད་བྱེད་འདི་དག་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །རྟག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡི། །ཁམས་ནི་བརྟས་པར་བྱེད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རིགས་བརྟས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་གི་
― DTG124_Page_0202 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དབང་དུ་བྱས་ཏེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་སོ། །ཐོས་པ་ལ་མོས་པ་རྒྱས་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་དང་པོའི་གནས་སྐབས་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྒོའི་རྒྱུན་གྱིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བསམ་པ་ལྷག་པ་ནི་ལྷག་པའི་བསམ་པས་ཏེ་ས་དང་པོ་ཐོབ་པའི་དུས་ཀྱི་ནའོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུན་གྱིས་འཐོབ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུན་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་སའི་རྩེར་ཕྱིན་པ་ལས་འབྱུང་ལ་དེའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་ནི་ས་ཐོབ་པོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྤང་བ་མེད་པ་ནི་གཉིས་པའོ་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ཆེན་པོ་ནི་དབང་འབྱོར་པ་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དབང་འབྱོར་པ་ནི་བརྒྱད་པ་ལ་སོགས་པས་ཆེན་པོ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་ནོ། །སྐུ་དང་བཅས་པ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པ་ནི་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་གནས་སྐབས་ནའོ། །ས་དང་པོ་མ་ཐོབ་པར་ཇི་ལྟར་སྐུ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དོན་འཇིག་པས་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་སྐུ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །ས་དང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་གྱིས་སྤང་བར་བྱ་བ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དང་གཉིས་སུ་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་སྐུ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ཆོས་ཡོངས་སུ་བཙལ་ན་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བས་སོ། །ཆོས་ནི་གཟུགས་ལ་ནི་མཚན་གྱི་རྒྱུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་མཚན་རྣམས་གསལ་གྱི་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་པས། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ནི་གཟུགས་ལ་ནི་མཚན་གྱི་རྒྱུའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ལ་ནི་ནད་མེད་པའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཆོས་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ལ་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་རྣམས་ཏེ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གང་གིས་སེམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ནི་ནད་མེད་པའི་རྒྱུར་བཤད་དོ། །དེ་དག་ཟད་མི་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་
― DTG124_Page_0203 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདས་པར་འདུ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་དག་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ནོར་བཟུང་སྟེ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ནི་རྣམ་པ་གང་གིས་ཀྱང་ཟད་པ་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ནོར་ཡང་ཡོངས་སུ་ཟད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་ནི་ནོར་ཟད་པས་འཇིགས་པར་འགྱུར་ན། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ནོར་ལ་ནི་ཟད་པ་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་འཇིགས་པ་མེད་དོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་དང་པོ་མེད་པ་དང་ཡོད་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་དག་ནི་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་དག་ནི་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་གཟུགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །ཐབས་ཀྱི་ཆེ་བ་ཉིད་ནི་བརྩོན་འགྲུས་དྲག་པོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་མི་དམན་པ་དང་མི་འཁྲུག་པ་དང་ཆོག་པར་མི་འཛིན་པས་ཏེ། བརྩོན་འགྲུས་དྲག་པོ་དེ་ཡང་ཐབས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་ཡིན་གྱི། གཟུ་ལུམས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་བཅས་གཉིས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཡོངས་བཙལ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའི་ཆོས་ཉིད་དང༌། དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་ཆོས་ཉིད་དོ། །དེ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ནི་གཉིས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་སྟེ། འདི་སྐད་དུ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའི་ཆོས་ལ་མཁས་པ་དང༌། དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་ཆོས་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་སྐབས་རྫོགས་སོ།། །།ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་སྐབས་ཀྱི་འོག་ཏུ་ཆོས་སྟོན་པའི་སྐབས་ཏེ། འདིའི་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། གོང་དུ་རྣམ་པ་གང་དག་གི་དེའི་སྦྱོར་བའི་ས་ལ་སློབ་པ་དེ་དག་ནི་སློབ་པའི་རྣམ་པའི་ཁྱད་པར་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་བསམ་པའི་ཁྱད་པར་ལ་སོགས་པའོ་ཞེས་བཤད་པ་ལ་བསམ་པ་དང་སྦྱོར་བའི་ཁྱད་པར་དག་ནི་མོས་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་སྐབས་སུ་བཤད་
― DTG124_Page_0204 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་གཞན་ལ་ཕན་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་སྐབས་ལ་བབ་པས་དེ་བརྗོད་དོ། །ཇི་ལྟར་ན་གཞན་ལ་ཕན་པ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གཞན་དག་ལ་དམ་པའི་ཆོས་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་བས་ན་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་སྐབས་ཀྱི་འོག་ཏུ་ཆོས་སྟོན་པའི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །ཆོས་སྟོན་པ་ལ་སེར་སྣ་དགག་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཞེ་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ན་ཆོས་སྟོན་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སེར་སྣ་སྐབས་ཉིད་མེད་པ་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པ་ནི་སྙིང་རྗེས་སྲོག་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཚེགས་ཆེན་པོས་རྙེད་ཅང་ཟད་པར་འགྱུར་བས་སྙིང་པོ་མེད་པ་དག་ཀྱང་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོ་བྱད་ཟད་ནའང་སྡུག་བསྔལ་བར་འགྱུར་ལ། སྲོག་ཟད་ན་ཡང་འཆི་བར་འགྱུར་བས་གང་ཞིག་ཟད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་སྦྱིན་པར་མི་ནུས་ཀྱི། གང་ཞིག་སྦྱིན་ཡང་ཟད་པ་མེད་པ་དེ་ལ་ནི་སེམས་ཞུམ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ནི་བྱིན་ཡང་ཟད་པར་མི་འགྱུར་གྱི། མར་མེ་ལས་མར་གྱི་མེ་སྤར་བ་དེ་བཞིན་དུ་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ། །ལོངས་སྤྱོད་ཀྱང་ཚེགས་ཆེན་པོས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། མི་ཉིད་ཀྱང་ཡིད་ལ་སྨོན་པ་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོས་འཐོབ་སྟེ། གང་ཞིག་དེ་ལྟར་ཚེགས་ཆེན་པོས་རྙེད་པའི་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དེ་དག་ཀྱང་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དེ་ཇི་ལྟར་ཚེགས་ཆེན་པོས་རྙེད་པ་མ་ཡིན་པ་ཆོས་ཡོངས་སུ་གཏོང་བར་མི་བྱེད། ཆོས་ནི་སྲོག་དང་ལོངས་སྤྱོད་དག་པས་ཀྱང་ཆོས་ཤིན་ཏུ་རྙེད་པར་དཀའ་བས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱེད་ཙམ་གྱི་ཕྱིར་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདག་ཉིད་ཡོངས་སུ་བཏང་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། ལེགས་གསུངས་ཚིགས་བཅད་ཕྱེད་ཙམ་ཡང༌། །ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ཡི་དྲིན་གྱིས་བསྒྲུབས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཤད་པ་ལྟ་བུ་དང༌། ཇི་སྐད་དུ་བདག་ནི་ཚིགས་བཅད་གཅིག་གི་ཕྱིར་ཡང་བདག་ཉིད་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་ནས་མེའི་འོབས་སུ་འདོར་བར་སྤྲོའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གང་ཞིག་དེ་ལྟར་རྙེད་དཀའ་བ་དེ་ལ་འདི་སྐད་དུ། རྙེད་པར་སླ་བ་ཞེས་ཇི་སྐད་དུ་བརྗོད་ཅེ་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟར་མི་གཟུང་གི །སངས་རྒྱས་བྱུང་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། །ཇི་སྲིད་དུ་བསྟན་པ་གནས་པ་དེའི་བར་དུ་ནི་དམ་པའི་
― DTG124_Page_0205 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆོས་ཚེགས་ཆེན་པོས་རྙེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་གདུལ་བའི་སྐྱེ་བོའི་ཐད་དུ་གཤེགས་ཤིང་གཤེགས་ནས་ཡུལ་དང་དུས་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་ཏེ། སེམས་ཅན་དག་ལ་ནི་མི་འདོད་པ་བཞིན་དུ་ཡང་སྟོན་པར་མཛད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཚེགས་ཆེན་པོས་རྙེད་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་ཡངས་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་སོ། །གང་ཕྱིར་རང་རིག་ཆོས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མ་བསྟན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ནི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མ་བསྟན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཆོས་བསྟན་པ་དོན་མེད་དེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཆོས་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བའི་གནས་སྐབས་གང་ཡིན་པའི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་དེ་ནི་གཞན་དག་ལ་བསྟན་པར་མི་ནུས་སོ། །མེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་མེའི་རང་གི་ངོ་བོ་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། གལ་ཏེ་མེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་མེའི་རང་གི་ངོ་བོ་བརྗོད་ན་ནི་མེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་བརྗོད་པའི་དུས་ན་ཁ་ཚིག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཚིག་གིས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་བརྗོད་པར་མི་ནུས་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་དེ་དང་མཐུན་པའི་གཏམ་བསྙད་པ་ཆོས་བསྟན་པས་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ལ་གདུལ་བ་རྣམས་ཀྱི་རྟོགས་པ་སྐྱེད་པར་མཛད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་སྐད་དུ། རིགས་པ་བཤད་པ་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས། །སྐྱེ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ལ་ཀུན་ནས་དྲངས། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །འདི་ལྟར་རིགས་པར་བཤད་པའི་ཆོས་བསྟན་པས་འཇིག་རྟེན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ལ་ཀུན་ནས་དྲངས་ཏེ། རྒྱུ་འདིས་ན་ཆོས་བསྟན་པ་དོན་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཀའ་སྟེ། ཆོས་བསྟན་པ་དེ་ལ་འགོད་པར་མཛད་དོ། །ཡང་ན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ནི་བསྟན་པ་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། ཞུགས་ན་ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་དང་བསྒོམ་པའི་རིམ་གྱིས་རྟོགས་པ་འཐོབ་པས་ཆོས་བསྟན་པ་དོན་མེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཆོས་བསྟན་པ་དོན་མེད་པར་མི་འགྱུར་བ་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པའི་ཕྱེད་ཀྱིས་སྟོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་དོན་མཐོང་འགྱུར་ན་བསྒོམ་པ་དོན་མེད་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་དོན་
― DTG124_Page_0206 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གལ་ཏེ་དོན་གང་ཞིག་རྟོགས་པས་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་དེ་ཐོས་པ་ཙམ་ཁོ་ནས་མངོན་དུ་བྱེད་ཅིང་རྟོགས་པར་འགྱུར་ན་ནི་དེའི་ཕྱིར་བསྒོམ་པ་དོན་མེད་པར་ཡང་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གང་གི་ཕྱིར་དོན་དེ་བསྒོམས་པས་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར་བསྒོམ་པ་དོན་མེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་བདེ་བར་གཤེགས་ཀྱི་བསྟན་པ་གང་ཡིན་དེ་ཡང་དོན་མེད་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་བསྟན་པ་དོན་མེད་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ནི་རྐང་པ་ཐ་མ། གལ་ཏེ་མ་ཐོས་པར་ཡང་བསྒོམ་འཇུག་འགྱུར་ན་བསྟན་པ་དོན་མེད་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བས་སྟོན་ཏེ། མཉམ་པ་མེད་པར་ནི་བསྒོམ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཆོས་བསྟན་པ་དོན་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་ཆོས་མངོན་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས། གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་གཉི་གར་གནས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །སྟོན་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་ན་ལུང་ལ་སོགས་པས་སྟོན་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། ལུང་ལས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ནི་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སངས་རྒྱས་དག་ལས་ཆོས་ཐོས་ནས་གཞན་དག་ལ་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ལུང་ལས་ཀྱང་ཆོས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །རྟོགས་པ་ལས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆོས་རྟོགས་ནས་དེ་ཉིད་སེམས་ཅན་དག་ལ་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། །དེ་ལྟར་ན་རྟོགས་པ་ལས་ཀྱང་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ལས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་གཟུགས་ཅན་ཤིང་དང་སིལ་སྙན་ལ་སོགས་པ་ལས་ཆོས་སྟོན་པ་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པའོ། །དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པས་ནི་དོན་སྣ་ཚོགས་ཀྱང་རྟོགས་པར་འགྱུར་ལ། མང་དུ་ཐོས་པ་ཡང་འཕེལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་སྟོན་པ་རྒྱ་ཆེན་པོར་འགྱུར་རོ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་ལས་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་ཁ་ན་མཐོ་བ་མེད་པའི་ལས་བྱེད་པས་ཁ་ན་མ་ཐོབ་མེད་པའི་ལས་ཅན་སྒྲུབ་པ་ལ་གནས་པ་ཞིག་ཆོས་སྟོན་ན་དེས་ན་སྟོན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཚིག་བཟུང་བར་འོས་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་འབྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དག་ལ་རྣམ་པར་འབྱེད་ཅིང་ཚིག་དང་དོན་རྒྱས་པར་
― DTG124_Page_0207 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱགས་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་བསྟོད་དམ་གྲུབ་ན་རྒྱགས་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་པ་དེས་རངས་པར་བྱས་པ་གང་ཡིན་པས་བསྟོད་ན་ཡང་རྒྱགས་པའམ་ཁེངས་པར་མི་འགྱུར་ལ། གང་གི་ཚེ་དོན་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་བཤད་པས་གསལ་བར་བྱེད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ལ། དེ་གྲུབ་ན་དེ་འདི་སྙམ་དུ་ཨ་ལ་ལ་བདག་གིས་དོན་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་བསྒྲུབས་སོ་སྙམ་དུ་རྒྱགས་པར་མི་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །མི་སྐྱོ་བ་ནི་དུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དུབ་པ་ནི་སྐྱོ་བ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་སྟོན་པ་ལ་དུབ་པ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་སྟོན་པ་མི་སྐྱོ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཟང་ཟིང་མེད་པ་ནི་དད་པའི་ལྷག་པར་བྱ་བ་དོན་དུ་མི་གཉེར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སེམས་ལ་འདི་སྙམ་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཐོས་ཏེ་ཡི་རངས་ནས་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་སོགས་པས་མཆོད་པ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས། ཆོས་སྟོན་པར་མི་བྱེད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཟང་ཟིང་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་སོགས་པ་དོན་དུ་མི་གཉེར་བར་སྙིང་རྗེས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །གྲོང་ཁྱེར་པའི་གསུང་དང༌། སྙན་ཅིང་འཇེབས་པ་དང༌། རྣམ་པར་གསལ་བ་དང༌། རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་པ་དང༌། མཉན་པར་འོས་པ་དང༌། བརྟེན་པ་མེད་པ་དང༌། མི་མཐུན་པ་མེད་པ་དང༌། གཏུགས་པ་མེད་པས་ཆོས་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་ཚིག་འདི་དག །རྒྱལ་སྲས་ཚིག་ནི་མི་ཞན་པ། །སྙན་ཅིང་ལེགས་བཤད་གྲགས་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་ཚིག་འདི་དག་གི་འགྲེལ་པ་ལས་སྦྱར་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། སྙན་ཅིང་འཇེབས་པ་ནི་བཟང་པོའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རན་པ་ནི་མི་མཐུན་པ་མེད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་མི་མཐུན་པ་མེད་ཅེ་ན། དེ་སྟོན་ཏེ། ཚིག་རྣ་པ་ལ་མི་སྐྱོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་བཤད་པའི་ཚད་ངེས་པ་མེད་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་དང་མི་མཐུན་པར་འགྱུར་རོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་སྐྱོ་བ་སྐྱེའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་གྱིས་འགྲེལ་པ་ལས་རན་པ་ལ་མི་སྐྱོ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། ཡི་གེ་མདོར་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་ན་དགའ་བར་འགྱུར་ཞིང་སྐྱོ་བ་མི་སྐྱེའོ། །ཡངས་པས་ནི་གཏུགས་པ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་འདི་ལ་
― DTG124_Page_0208 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཏུགས་ཤིང་ཡོངས་སུ་ཟད་པ་མེད་པས་གཏུགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཚིག་དང་ཡི་གེ་རིགས་པ་དང༌། འབྲེལ་པ་དང༌། མཐུན་པ་དང༌། རུང་བ་དང༌། འབྱོར་པ་དང༌། འཕྲོད་པ་དང༌། འཚམ་པ་དང༌། འགྲུས་སྐྱོང་གི་ཡན་ལག་གི་ཚོགས་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་ཚིག་འདི་དག་གིས་སློབ་དཔོན་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱིས། བསྟན་དང་དེ་བཞིན་བཤད་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིའི་འགྲེལ་པ་ལས་སྦྱར་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །རྟག་ཏུ་མཁས་པར་སྐྱོང་བའི་ཕྱིར་འགྲུས་སྐྱོང་སྟེ་སློབ་པ་ལ་བྱའོ། །དེ་མདོར་སེམས་དཔའ་མཆོག་རྣམས་ཀྱི། །ཡི་གེ་ཕུན་ཚོགས་ཡིན་ཞེས་བྱ། །བདེ་གཤེགས་གསུང་ནི་མཐའ་ཡས་ཏེ། །ཡན་ལག་དྲུག་ཅུ་བསམ་མི་ཁྱབ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཡི་གེ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་རྣམ་པར་སྦྱངས་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ན་གསུང་རྣམ་པ་དྲུག་ཅུ་དང་ལྡན་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་འགྱུར་རོ། །མཉེན་པ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་ཆུ་མཉེན་པོ་རྩྭ་དང༌། གེལ་བ་དང༌། སྨན་དང༌། ནགས་ཚལ་རྣམས་ཀྱི་རྩ་བ་ཉེ་བར་སྟོན་པར་བྱེད་ཅིང༌། དེ་དག་ཉེ་བར་བསྟན་ན་འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་གསུང་མཉེན་པ་དེ་ཐོས་པའི་སྒོ་ནས་སེམས་ཅན་དགེ་བའི་རྩ་བ་མ་བསགས་པ་རྣམས་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསོགས་པར་འགྱུར་ཞིང༌། དེ་དག་ཉེ་བར་བསགས་ན་དགེ་བའི་ཆོས་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ། །འཇམ་པ་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་ཁོ་ན་ལ་རེག་ན་བདེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དར་དང༌། རས་བལ་གྱི་འདའ་བ་དང༌། ཀ་ཙ་ལིན་དི་ཀའི་རས་ལ་སོགས་པ་འཇམ་པའི་ཕྱིར་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་རེག་པ་ཙམ་ཁོ་ནས་བདེ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་གསུང་འཇམ་པོ་ཡང་མཐོང་བའི་ཆོས་ཁོ་ན་ལ་མཉན་པའི་དུས་ཉིད་ན་བདེ་བའི་རེག་པ་བསྐྱེད་དོ། །ཡིད་དུ་འོང་བ་ནི་དོན་བཟང་པོའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ཡིད་ཀྱིས་དོན་རྣམས་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་ཀྱི། རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ནི་དོན་ངེས་པར་གཟུང་བར་བྱ་མི་ནུས་པས་སོ། །དག་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་གོང་ན་མེད་པའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་ལས་
― DTG124_Page_0209 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདས་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཉིད་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ལྟོས་ན་གོང་མ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བཀའ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་གོང་ན་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ཆེས་གོང་མར་གྱུར་པའི་ཚིག་མེད་པས་ན་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་གོང་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་བློ་གྲོས་ངན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལྟ་བ་འཇོམས་པར་བྱེད་པའི་སྟོབས་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་བློ་གྲོས་ངན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལྟ་བ་འཇོམས་པའི་སྟོབས་སོ། །སྟོབས་ཉིད་ཡོན་ཏན་ཡིན་པས་ན་སྟོབས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ནོ། །དེ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་སྟོབས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ལྡན་པའི་ཕྱིར་སྙན་ཅིང་འཇེབས་པ་ཡིན་ནོ། །མཉན་པར་འོས་པ་ནི་བསྒྲུབས་པས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་མཉན་པའི་སྒོ་ནས་ཉན་པ་པོ་སྒྲུབ་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཞིང་དེའི་འོག་ཏུ་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །མི་ཚུགས་པ་ནི་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་བརྫི་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར། བུང་བའི་སྦྲང་རྩི་གནོད་མེད་པ། །བདུད་རྩི་ལྟ་བུ་འདོད་པ་ལྟར། །ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །བརྫི་ཞིང་གནོད་པར་མི་ནུས་སོ། །མི་རྩུབ་པ་ནི་བསླབ་པ་བཅའ་བའི་ཐབས་བདེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསླབ་པ་བཅའ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་བདེ་བ་ཡིན་གྱི། དགེ་སྦྱོང་གཅེར་བུ་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུར་གདུང་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་གདུང་བ་དང༌། སྐྲ་འབལ་བ་དང༌། རི་དང་གཡང་ས་ནས་མཆོང་བ་དང༌། མེ་དང་ཆུར་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པས་ཚེ་འདི་དང་ཕྱི་མའི་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་བསླབ་པའི་གཞི་འཆའ་བའི་དུས་ན་འདི་ནི་ཁྱེད་ལ་ཕན་པར་འགྱུར་བ་དང༌། བདེ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་སྐད་དུ་སྙན་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་མི་རྩུབ་པ་ཡིན་ནོ། །མི་བརླང་བ་ནི་དེ་ལས་འདས་ན་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཐབས་ཡང་དག་པར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་བསླབ་པ་ལས་འདས་ན་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཐབས་ཡང་དག་པར་སྟོན་པས་དེའི་ཕྱིར་མི་བརླང་བ་ཞེས་བྱའོ། །ལུས་ཚིམ་པར་བྱེད་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་
― DTG124_Page_0210 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ཞི་གནས་ཀྱི་ལམ་བསྐྱེད་པས་སོ། །ཡོངས་སུ་གདུང་བ་མེད་པ་ནི་སྒྲུབ་པ་ལ་འགྱོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེའི་ཚེ་དེ་མཉན་པའི་སྒོ་ནས་སྒྲུབ་པ་ལ་སྦྱོར་ཞིང་བསྒྲུབས་ནས་མཇུག་ཏུ་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་ན་འགྱོད་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཡང་དག་པར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཆོས་ནི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་དབང་བཅུ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་ན་ཆོས་ཉིད་གང་ཞིག་བསམས་ན་སྨྱོ་བ་དང༌། ཁྲག་ཏུ་སྐྱུགས་པ་ལ་སོགས་པར་འགྱུར་བ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ལས་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ཅི་ནས་ཀྱང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དེ་དག་ལ་ཉན་པ་པོ་མངོན་པར་མི་བརྩོན་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱ་བའི་གནས་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྡོང་བར་འགྱུར་བར་ཡང་དག་པར་སྟོན་ཏོ། །ཟློས་པའི་སྐྱོན་མེད་པ་ནི་དོན་མེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མ་རིག་པ་གང་ཞེ་ན། ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་དེ་ལྟ་བུ་དག་ནི་ཟློས་པའི་སྐྱོན་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འདུལ་བ་མང་པོ་ཉེ་བར་གནས་ནལ་ལ་རྣམ་གྲངས་འགའ་ཞིག་གིས་གོ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་སྟོན་པ་དོན་ཡོད་པར་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་གི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་ས་བོན་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་རྣམ་གྲངས་བརྗོད་དེ། རྣམ་གྲངས་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པ་རྒྱས་པར་ནི་རྣམ་པར་བཤད་པའི་རིགས་པ་ལས་བལྟ་བར་བྱའོ། །གླང་པོ་ཆེའི་སྒྲ་སྐད་ནི་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གླང་པོ་ཆེ་ནི་གླང་པོ་ཆེ་ས་སྲུང་གི་བུ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ༌། །དེ་དག་གི་སྒྲ་ནི་རྒྱ་ཆེ་བ་དང༌། བརྗིད་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །ཀླུའི་དབང་པོའི་སྒྲ་ནི་གཟུང་བར་འོས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ནི་ཀླུའི་གནས་དག་ན་ཚིག་མཉན་པ་ཡིན་ཏེ། ཀླུ་གཞན་དག་དེ་དག་གི་ཚིག་ལས་མི་འདའོ། །ཀ་ལ་པིང་ཀའི་སྒྲ་དབྱངས་ནི་རྣོ་བ་དང་འཇིག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀ་ལ་པིང་ཀའི་སྒྲ་ནི་ཞེན་པར་འཇུག་པ་དང༌། འཇིག་པའི་ངང་ཅན་ཡིན་ལ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཞིག་ན། ཡང་མཉན་པར་བྱ་བའི་དགའ་བ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བ་དེ་བཞིན་
― DTG124_Page_0211 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ཡང་ཉན་པ་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་ལ་འབབ་ཅིང་གསུང་དབྱངས་ཞིག་ན་ཡང་དེ་ཉན་པར་བྱ་བའི་དགའ་བ་འབྱུང་ངོ༌། །གཞན་དག་ནི་ཡང་དང་ཡང་དུ་འཇིག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་འདོན་ཏེ། དེ་དག་གི་ལྟར་ན་བ་དན་བཞིན་དུ་ཡང་དང་ཡང་དུ་འཇིག་པ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དང་ཡང་དུ་གཞན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ལུང་བསྟན་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྗེས་སུ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཐམས་ཅད་དུ་ལུང་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལུང་བསྟན་པ་གང་དག་ཡིན་པ་སྟེ་ཇི་ལྟར་ཉན་ཐོས་རྣམས་སྐྱེ་བར་ལུང་སྟོན་པ་དང་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་ལུང་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་སྒྲ་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཐབ་དང་བཅས་པའི་ཆེད་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དེ་དག་གི་དོན་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཐ་བ་ཅན་དང་བཅས་པའི་དོན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སེམས་ཅན་དགེ་བའི་རྩ་བ་མ་བསྐྱེད་པ་རྣམས་ནི་ཐ་བར་གྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་རྣམས་ནི་ཐ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་དག་གི་དོན་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཐ་བ་དང་བཅས་པའི་ཆེད་ཅེས་བྱའོ། །སྒྲ་ཐམས་ཅད་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་གསུང་གཅིག་ལས་སྒྲའི་རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམ་པ་དུ་མ་ཉེ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་སྟོན་པ་ཡིན་ཡང་གསུང་གིས་བསྙད་པར་བྱ་བ་ལྷ་དང༌། ཀླུ་དང༌། གནོད་སྦྱིན་དང༌། དྲི་ཟ་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་དང༌། ཡི་དགས་དང༌། རི་ཁྲོད་པ་དང༌། གདོལ་བ་དང༌། ཀླ་ཀློ་ལ་སོགས་པ་གང་ཞིག་སྒྲའི་ཁྱད་པར་ཇི་ལྟ་བུ་མངོན་པར་ཤེས་པ་དེས་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་ཐོས་སོ། །གཅིག་ལས་དོན་དུ་མའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཉེ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་དོན་གྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ལ་ཡིད་ཆེས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལ་དེ་བཞིན་དུ་གཅིག་ཡིན་པ་ལས་གདུལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་དབང་པོ་ཐམས་ཅད་ཚིམ་པར་བྱེད་པ་ཡིན། ཡང་ན་དད་པའི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ཚིམ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །
― DTG124_Page_0212 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མ་སྨད་པ་ནི་དམ་བཅས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་དམ་བཅས་པ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་མང་པོས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར་མ་སྨད་པ་ཞེས་བྱའོ། །མི་འགྱུར་བ་ནི་དུས་ལ་བབ་པར་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་དུས་གང་དུ་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་རུང་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལ་དེའི་དུས་ཁོ་ནར་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པས་སོ་སོར་ཐར་པ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ལ་ལར་ཞུས་ཀྱང་མི་གསུང་ལ། །ཆེད་ཀར་ཡང་ནི་གསུང་བར་མཛད། །ཅེས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །བརྗོད་དོ། །འདོགས་སོ། །རབ་ཏུ་འཇོག་གོ །རྣམ་པར་འབྱེད་དོ། །རྣམ་པར་འགྲེལ་ཏོ། །གསལ་བར་བྱེད་དོ། །སྟོན་ཏོ། །ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་ཚིག་འདི་དག་སློབ་དཔོན་གྱིས། ངག་ཚིག་ཤིན་ཏུ་རིགས་པ་དང༌། །བསྟན་དང་རྣམ་འབྱེད་ཐེ་ཚོམ་གཅོད། །ཅེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིའི་འགྲེལ་པ་ལས་སྦྱར་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། འདོགས་པ་ནི་ཚིག་ཤིན་ཏུ་རིགས་པ་དག་གིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པའི་དོན་རྗོད་པར་བྱེད་པ་དག་གིས་སོ། །འཁོར་གསུམ་གྱིས་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། །འཁོར་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་བརྗོད་པ་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །གང་གིས་སྟོན་པ་སྟེ། ངག་དང་ཚིག་དག་དང་ཞེས་བྱ་བའི་ངག་དག་པ་དང༌། ཚིག་དག་པ་ནི་འཁོར་བ་དག་པ་གཅིག་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་སྟོན་པ་ནི་བསྟན་པ་དང་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པ་དང༌། ལན་མང་དུ་བྱེད་པ་དག་ཏུ་སྟེ། བསྟན་པ་དག་དང༌། རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དག་དང༌། ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པ་དག་དང༌། ལན་མང་དུ་བྱེད་པ་དག་དང༌། དག་པ་བཞི་དག་པ་གཅིག་ཏུ་བྱའོ། །འདི་ལྟར་རྣམ་པ་འདི་བཞིས་སྟོན་པར་བྱེད་པས་འདི་ནི་སྟོན་པ་དག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་འཁོར་དག་པ་གཉིས་པ་ཡིན་ནོ། །མགོ་སྨོས་པ་དང་རྣམ་པར་སྤྲོས་པ་ན་གོ་བ་རྣམས་ལ་དོན་སྟོན་པ་ནི་འཁོར་དག་པ་གསུམ་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་གླེངས་པ་ཙམ་གྱིས་གོ་བ་དེ་ནི་མགོ་སྨོས་པས་གོ་བ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཐོག་མར་དགེ་བ། བར་དུ་དགེ་བ། ཐ་མར་དགེ་བ། དོན་བཟང་པོ། །ཚིག་འབྲུ་བཟང་པོ། མ་འདྲེས་པ། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ། ཡོངས་སུ་དག་པ། ཡོངས་
― DTG124_Page_0213 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སུ་བྱང་བ་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་མདོའི་ཚིག་འདི་དག །དད་དང་དགའ་དང་བློ་རྣམས་ཀྱི། །རྒྱུ་ཕྱིར་ཆོས་འདི་དགེ་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་ལས་སྦྱར་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཆོས་ཐོག་མ་དང༌། བར་དང༌། ཐ་མར་དགེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། །ཐོས་པས་ནི་ཐོག་མར་དགེ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཐོས་ནས་འདི་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་མོས་པ་འབྱུང་སྟེ། ཐོས་པ་དེ་ནི་འདིའི་མོས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །བསམས་པས་ནི་བར་དུ་དགེ་སྟེ་རིགས་པས་ངེས་པ་བརྟགས་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་དཔྱད་ན་ཐོབ་པར་ནུས་པས་དགའ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ། །བསྒོམས་པས་ནི་ཐ་མར་དགེ་བ་ཡིན་ཏེ། སེམས་མཉམ་པར་གཞག་ན་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་བྱང་བ་ནི་དྲི་མ་རྣམ་པར་དག་པའི་སྒོ་ནས་ཟག་པ་ཟད་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པས་རྒྱུད་དྲི་མ་དང་བཅས་པར་གྱུར་བ་ལས་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པས་དྲི་མ་ཡོངས་སུ་བྱང་བ་ཞེས་བྱའོ། །གཞུག་པ་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། བསྟན་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་མི་སྐྲག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཡོད་དོ་ཞེས་ཆོས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཞལ་གྱིས་བཞེས་ནས་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་གཟུད་པར་སྤྱོད་དོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གང་ཟག་ཀྱང་མེད་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་མེད་དོ་སྙམ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་པས་དང་ཞིང་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་བསྟན་པ་ལ་འཛུད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་མཛད་དེ། །མཚན་ཉིད་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་ལ་སོགས་པ་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ལས་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དུ་མེད་པར་བཤད་པ་བསྟན་པ་དེ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །གང་དུ་སྒྱུ་མ་དང་སྨིག་རྒྱུ་དང་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུར་བཤད་པ་དེ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་བཤད་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །གང་དུས་དང༌།
― DTG124_Page_0214 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་བཤད་པ་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གཉེན་པོ་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་ནི་ཉེས་པ་རྣམས་གདུལ་བ་ལ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། གང་དུ་མི་སྡུག་པ་བཤད་པ་དེ་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་གཉེན་པོར་བཤད་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཅི་རིགས་པར་ཞེ་སྡང་ལ་སོགས་པ་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པར་བཤད་པ་ནི་གཉེན་པོར་བཤད་པ་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་པར་ལེགས་པར་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་པ་དང་བདེ་བ་དང་གཙང་བ་དང་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ལས་བཟློག་པ་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པའི་སྒོ་ནས་ལེགས་པར་གནས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཟློག་སྟེ་གནས་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གོ །མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་བཟློག་པ་ཡིན་ཏེ། །མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ལ་ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པའི་སྒོ་ནས་གནས་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་ལེགས་པར་གནས་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་ལེགས་པར་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཁོ་ན་ལ་ལེགས་པར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ལེགས་པར་གནས་ཤེ་ན། དེའི་བློ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་དངོས་པོ་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་དུས་རྟག་ཏུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་དེ་དག་ནམ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མ་གྱུར་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་མི་གཡོ་བ་ཡིན་ནོ། །འདོད་ཆགས་སྤྱོད་པའི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོར་གསུངས་པ་ནི་གང་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་འབྱོར་བ་ཤིན་ཏུ་བསྔགས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་དག་ལ་ཁམས་གསུམ་པའི་འདོད་ཆགས་མངོན་པར་ཞེན་ན་ཁམས་གསུམ་པས་བསྡུས་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གང་ཡིན་པ་ཉིད་མཆོག་དང་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པ་ཡོད་པ་དེའི་གཉེན་པོར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་འབྱོར་བ་བསྔགས་སོ། །ང་རྒྱལ་སྤྱོད་པའི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོར་གསུངས་པ་ནི་གང་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ལ་ལའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལྷག་པར་བསྔགས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ང་རྒྱལ་གང་ཞེ་ན། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་བརྟེན་
― DTG124_Page_0215 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་སེམས་ཁེངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ལྷ་དང༌། །ཀླུ་དང༌། གནོད་སྦྱིན་དང༌། དྲི་ཟ་ལ་སོགས་པ་ཁ་ཅིག་བདག་ནི་གཟུགས་དང་ལྡན་པ་སྟེ། བལྟ་ན་སྡུག་པ་དང་ལྡན་པ་མཐུ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་པས་མཐུ་ལ་སོགས་པས་ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་གཞན་ནི་མེད་དོ་སྙམ་ནས། གཟུགས་དང་མཐུ་དང་ཡངས་པ་དང་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པས་སེམས་ཁེངས་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱགས་པས་གོས་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་དག་གི་ཁེངས་པ་སྤང་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་ལྷ་དང་མི་དང་ལྷ་མ་ཡིན་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཏེ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པོ་ཞེས་སངས་རྒྱས་ལ་ལའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལྷག་པར་བསྔགས་ཏེ། དེས་ན་གཟུགས་དང༌། ན་ཚོད་དང༌། དབང་ཕྱུག་དང༌། རིགས་ལ་སོགས་པས་དྲེགས་པ་ཡོངས་སུ་འདོར་བར་འགྱུར་རོ། །འགྱོད་པའི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོར་གསུངས་པ་ནི་གང་དག་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་མཐོ་རིས་སུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དག་མི་ཤེས་པས་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་དེ་དག་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་ཕྲད་ནས་འགྱོད་པ་ཆེན་པོ་སྐྱེས་ཏེ། བསོད་ནམས་ཕུང་པོ་འདི་ལྟ་བུ་ལ་བདག་གིས་གནོད་པ་བྱས་སོ་སྙམ་ནས་རྟག་ཏུ་འགྱོད་པ་རྒྱུན་ཆགས་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ཞིང༌། དགེ་བའི་ལས་ལ་ཡང་མི་སྤྱོར། །འགྱོད་པའི་གཉེན་པོ་ཡང་མི་བསྟེན་པས། དེ་དག་གི་ཆེད་དུ་འདི་སྐད་དུ། གང་དག་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་མཐོ་རིས་སུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་སྐད་དུ་བཤད་ན་དེའི་ཚེ་སེམས་ཅན་དེ་དག་འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་གནོད་པ་བྱས་པས་ཀྱང་མཐོ་རིས་སུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་ན་ཕན་པ་བྱས་པས་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་འགྱོད་པ་ཡོངས་སུ་འདོར་རོ། །དེ་ནས་གཉེན་པོ་བསྟེན་ཅིང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་བཀུར་
― DTG124_Page_0216 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟི་རྣམ་པ་མང་པོ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་གནོད་པར་བྱེད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕན་པ་བྱེད་པས་མཐོ་རིས་སུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་བས་གནོད་པ་བྱེད་པས་མཐོ་རིས་སུ་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཐ་སྙད་འཐོབ་པོ། །མ་ངེས་པ་བཟློག་པ་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོར་གསུངས་པ་ནི་དེ་ལ་མ་ངེས་པ་ལ་བཟློག་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མ་ངེས་པ་རྣམས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་བཟློག་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མ་ངེས་པའི་རིགས་ཅན་གང་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པ་དེ་དག་མི་དགེ་བའི་གྲོགས་པོ་དང་ཕྲད་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་དེ་ཡོངས་སུ་པོར་ནས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འདོད་དོ། །དེ་དག་གི་ཐེག་པ་དམན་པ་པར་འགྲོ་ཞིང་ལྷུང་བ་དེ་ནི་སྒྲིབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་གཉེན་པོར་འཕགས་པ་དམ་པའི་ཆོས་པདྨ་དཀར་པོ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐེག་པ་ནི་གཅིག་ཁོ་ན་སྟེ། གཉིས་པ་མེད་དོ་ཞེས་ཐེག་པ་ཡང་གཅིག་ཏུ་བཤད་ལ། ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་ལུང་བསྟན་ཏོ། །ཉན་ཐོས་ལུང་བསྟན་པ་དག་ཐེག་པ་གཅིག་བཤད་པ་དེ་ཐོས་ནས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མ་ངེས་པའི་རིགས་ཅན་དེ་དག་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཡོངས་སུ་བོར་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཁོ་ན་བསྟེན་ཅིང་དེ་ཁོ་ན་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ། །རྒྱུ་ལྔ་ནི་གང་གིས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་འཆད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་བློ་བཟང་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདིས་སྟོན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་བཟང་པོས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་འཆད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དང་ཡང་དུ་འཆད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱོ་བ་མེད་ལྡན་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདིས་སོ། །ཟད་ཟིང་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་འཆད་པ་ནི་བརྩེ་བ་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདིས་སོ། །ཚིག་གཟུང་བར་འོས་པས་འཆད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙན་པར་རབ་གྲགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདིས་སོ། །གདུལ་བ་དང་འཚམ་པར་འཆད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆོག་བཟང་ཤེས་ལྡན་པ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདིས་སོ། །ཆོས་སྟོན་པའི་འོག་ཏུ་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་ཏེ། འདིའི་འབྲེལ་བ་གང་ཡིན་ཞེན། གཞན་ལ་ཕན་བསྒྲུབ་པ་ནི་ཆོས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་ལ་ཕན་པ་བསྒྲུབ་པ་ནི་བདག་ཉིད་དེའི་དོན་སྤྱོད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་ཆོས་ཡང་དག་པར་སྟོན་པ་ཡང་མང་དུ་ཐོས་པས་བྱ་དགོས་ལ་རང་གི་དོན་ཡང་
― DTG124_Page_0217 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསྒྲུབས་པས་བསྒྲུབ་དགོས་པས་ཆོས་སྟོན་པའི་འོག་ཏུ་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་དོན་ཀུན་ཤེས་ཤིང་ཆོས་ཀུན་ཤེས་ནས་ཆོས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན། མཐུན་པར་ཞུགས་པ་ཡིན། མཐུན་པའི་ཆོས་ལ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་མདོའི་ཚིག་འདི་དག་ནི་སྒྲུབ་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དྲུག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་མདོའི་ཚིག་བཞིན་དུ་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞི་དང༌། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྦྱར་རོ། །ཚིག་ཐ་མ་མཐུན་པའི་ཆོས་ལ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་ཤེས་པ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པ་གཉིས་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཟག་ཀྱང་གཟུང་བ་ཉིད་འཛིན་པ་ཉིད་དུ་མེད་ལ། བྱིས་པས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་བ་འདི་ནི་བདག་མེད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡིན་ནོ། །གང་ལ་ཤེས་ཤེ་ན། མེད་པ་དང་ཡོད་པ་གཉིས་ལ་སྟེ། དེ་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ལ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཀུན་བརྟགས་པའི་གང་ཟག་མེད་པ་དང་ཆོས་མེད་པར་ཤེས་སོ། །ཡོད་པ་ལ་ནི་སྨོན་པ་མེད་པ་དང༌། མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དག་ཡིན་ཏེ། གཞན་གྱི་དབང་ལ་ནི་སྨོན་པ་མེད་པའོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལ་ནི་མཚན་མ་མེད་པ་སྟེ། སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་གཞན་གྱི་དབང་ཞེས་བྱ་བ་ཉེས་པ་མང་པོས་སྐྱོན་ཅན་དུ་གྱུར་པ་ལ་སྨོན་པར་མི་བྱེད་དོ། །མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་ནི་མཚན་མའི་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཤེས་སོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་པོ་དེ་ཇི་ལྟར་ཡང་དག་པ་ཉིད་དམ་ལོག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་གནས་སྐབས་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པས་དོན་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་དོན་ཤེས་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཟིངས་ལྟ་བུར་ཤེས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་སྐད་དུ་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ལ་གུས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་གྱི། ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་ལ་ནི་མ་
― DTG124_Page_0218 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པ་སྤོང་བར་བྱེད་དེ་ཞེས་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཆོས་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཐོས་པའི་གནས་སྐབས་དང༌། བསམས་པའི་གནས་སྐབས་ན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཤེས་པས་དོན་དང་ཆོས་ཤེས་ནས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཤེས་པ་དེ་རྣམ་པར་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པོ། །འདི་སྐད་དུ་དོན་དང་ཆོས་དེ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཐོས་པ་དང་བསམས་པས་ཤེས་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་བསྒྲུབ་པ་སྟེ། བསྒོམས་པས་ཆོས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་ཅིང་ཏིང་ངེ་འཛིན་འཐོབ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ཆོས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་གནས་སྐབས་ཡིན་ཏེ། དེའི་འོག་ཏུ་ནི་བསྒོམ་པ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་རོ། །རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་གང་གིས་ས་ན་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཤེས་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ས་དེ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བར་བྱེད་ཅིང་ས་མ་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱང་ཐོབ་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་མཐུན་པའི་ཆོས་ལ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷན་ཅིག་སྤྱོད་པ་ཡིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བར་སྤྱོད་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་བར་དུ་ཆོད་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། བར་དུ་ཆོད་པ་མེད་པར་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བས་སོ། །འཁོར་ལོ་བཞིས་བག་ཡོད་པའི་ཤིང་རྟ་འགྲོ་བར་འགྱུར་ཏེ། འཁོར་ལོ་བཞི་ནི་མཐུན་པའི་ཡུལ་དུ་གནས་པ་དང༌། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། བདག་ཉིད་ཀྱི་ཡང་དག་པའི་སྨོན་ལམ་དང༌། སྔོན་བསོད་ནམས་བྱས་པ་ཉིད་དོ། །མདོའི་ཚིག་འདི་དག་ནི་སྒྲུབ་པ་ལ་བག་ཡོད་པར་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞི་དང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །གྲོགས་བཟང་པོ་ནི་གྲོགས་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ལྟ་བ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་ཡུལ་དེ་ན་རྣལ་འབྱོར་པ་དེ་ལ་གྲོགས་བཟང་པོ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་མཐུན་པ་དང་ལྟ་བ་མཐུན་པ་དག་ཡོད་ན་དེ་ལྟ་ན་ཡུལ་གྲོགས་བཟང་པོ་ཅན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རྣལ་འབྱོར་བདེ་བ་ནི་ཉིན་པར་འདུ་འཛིན་ཉུང་ཞིང་ལྗན་ལྗིན་ཉུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣལ་འབྱོར་ནི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གིས་བསྡུས་པའི་
― DTG124_Page_0219 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལམ་ཟུང་དུ་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་མི་མཐུན་པའིའོ་ཕྱོགས་སྤངས་པར་གྱུར་ན་དེ་ལྟར་ན་ཡུལ་དེ་རྣལ་འབྱོར་བ་དེ་བ་ཅན་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་རྣལ་འབྱོར་པ་དེ་ཡུལ་དེར་སེམས་མཉམ་པར་འཇོག་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནི་ཁྱེའུ་དང་བུ་མོའི་འདུ་འཛི་དང་སྐྱེ་བོ་ཁྱིམ་པ་དང་འདྲ་སྟེ། དེ་ཉིན་ལྗན་ལྗིན་ཏེ་ལང་ལོང་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཕྱག་དར་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །མཚན་མོ་སྒྲ་ཆུང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སོགས་པ་ཞེས་སྨོས་པས་ནི་སྦྲང་བུ་མཆུ་རིངས་དང༌། ཤ་སྦྲང་དང༌། རླུང་དང༌། ཉི་མ་དང༌། སྡིག་སྦྲུལ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། སྒྲ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་ཚེར་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་བཟློག་ན་ཡུལ་རྣལ་འབྱོར་བདེ་བ་ཅན་ཡིན་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཞི་གནས་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་དུས་སུ་བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདི་དག་དུས་སུ་བསྒོམ་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། གང་གི་ཚེ་སེམས་རྒོད་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་ཞི་གནས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་བསྒོམ་པ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་རོ། །གང་གི་ཚེ་ཞུམ་པ་དེའི་ཚེ་ལྷག་མཐོང་གི་རྒྱུ་མཚན་བསྒོམ་པ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་རོ། །གང་གི་ཚེ་མཉམ་པར་འདུག་པ་དེའི་ཚེ་བཏང་སྙོམས་སུ་འཇུག་གོ །དེ་ལྟར་ན་དེ་ཐབས་བཟང་པོ་ཅན་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་པའི་སྨོན་ལམ་དང་སྦྱར་རོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བ་བཟང་བ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་གང་དུ་བྱ་བ་ཡོད་པས་ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་མི་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་རྟག་ཏུ་གུས་པར་བྱས་ཏེ། སྦྱོར་བ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །དགའ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདིས་སྔོན་གྱི་མི་མཐུན་པའི་ཡུལ་ན་གནས་ན་ཡང་དགའ་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རྒྱུ་བསོད་ནམས་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །ཚད་མེད་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་འདིས་སྔོན་གང་གི་ན་ཡང་དག་པར་འཇོག་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུ་བསྩགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་པར་འཇོག་པ་ནི་དོན་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པོ། །མ་རིག་པ་དང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དེ་དག་ལ་ཉེ་བར་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རིག་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་པའི་ཆོས་ཉིད་དེ་ལ་མ་རིག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མ་རིག་པ་དང་བྱང་ཆུབ་ཉེ་བར་བརྟགས་ཏེ་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་དག་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་
― DTG124_Page_0220 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དེ་དག་ཁོ་ན་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་འཇུག་ན་དེ་དག་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཇི་ལྟར་ཚུལ་བཞིན་དུ་འཇུག་ཅེ་ན། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་མི་དགེ་བ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྩ་བ། རིམས་ནད་དང་བཅས་པ། འཁྲུག་པ་དང་བཅས་པ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པའི་གནས་ལྟ་བུ་དག་ཡོད་ན་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བས་འདི་དག་ནི་སྤང་བར་བྱ་ཞིང་དོར་བར་བྱ་བ་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པར་བྱས་ནས་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་ན་སྤོང་སྟེ་དེས་ན་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་དྲི་མེད་ཡངས་པའི་བར་དུ་གཅོད་བྱེད་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དྲི་མ་མེད་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་ཏེ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡངས་པ་ནི་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་སེམས་ནི་རྟག་ཏུ་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བར་རུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སེམས་དེ་ནི་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་འདོད་ཆགས་དང་དད་པ་ལ་སོགས་པ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལ་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་རྣམས་དང་འབྲེལ་བ་ཡང་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་གི་སེམས་ནི་རྟག་ཏུ་འོད་གསལ་བ་ཉིད་དུ་མི་འཐད་དོ། །སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ནི་རྟག་ཏུ་འོད་གསལ་བ་སྟེ། དེར་ནི་རེས་འགའ་ཡང་འཁོར་བ་པའི་ཆོས་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དག་གིས་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པའི་རིམས་ཀྱིས་མ་རྙོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ཁོ་ན་རྟག་ཏུ་འོད་གསལ་བ་ཉིད་དུ་བརྗོད་དོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་བྱེད་ཕྱིར། །དེ་ལ་ཆགས་སྐྱེས་ལྟུང་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱམས་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་འདིར་འདོད་ཆགས་སུ་དགོངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱམས་ཤིང་དགའ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཕན་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་དེ་དག་ལ་དེས་བྱས་པའི་ལྟུང་བ་དགག་གོ །ཁོང་ཁྲོ་བ་ལས་སྐྱེས་པའི་ལྟུང་བ་ནི་ཉེས་པ་མང་སྟེ། འདི་ལྟར་ཡིད་ཀྱི་ཉེས་པ་ནི་
― DTG124_Page_0221 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རང་བཞིན་གྱིས་སྐྱོན་ཆགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལས་འདོད་ཆགས་ལས་སྐྱེས་པའི་ལྟུང་བ་རྣམ་པར་མི་གཞག་གོ །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྱིམ་པའི་བུ་དང་ཆུང་མ་ལ་སོགས་པ་ལ་བྱམས་པས་བྱས་པའི་འདོད་ཆགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཧ་ཅང་ཉེས་པ་མང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་གཏང་བ་མེད་ལ། ཁོང་ཁྲོ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་གཏང་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ནི་ཁོང་ཁྲོ་བས་བྱས་པ་ཁོ་ནའི་ལྟུང་བ་རྣམ་པར་གཞག་གི་འདོད་ཆགས་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དོན་བྱེད་དེ། ཕྱིར་སྒྱུ་སེམས་འགལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྒྱུ་ནི་གཡོ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དོན་བསྒྲུབ་པར་འདོད་ལ་དེ་གཡོ་དང་སྒྱུ་དང་དོར་དང་ཐབས་ལ་སོགས་པས་གཞན་སླུ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་འགལ་ལོ། །ཇི་ལྟར་ནད་པ་སྨན་བཟང་པོ་ཁ་ཞིང་ཚ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་སོ་སོར་བརྟགས་ཤིང་སོ་སོར་བརྟགས་ནས་འཇུག་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་འཁོར་བ་ལ་སོ་སོར་བརྟགས་ནས་ཡོངས་སུ་མི་འདོར་བར་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ཇི་ལྟར་སྨན་པ་ཕན་པར་འདོད་པས་ནད་པ་ལ་བསྒྲུབས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕན་པར་འདོད་པ་སྨན་པ་ལྟ་བུ་ཡང་སེམས་ཅན་ནད་པ་ལྟ་བུ་རྣམས་ལ་བསྒྲུབ་པོ། །ཇི་ལྟར་ན་རྗེ་བོ་བྲན་མ་གྲུབ་པ་ལ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྒྲུབས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་བདག་ཉིད་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དེ། སེམས་ལ་བདག་ཉིད་ཅེས་ཉེ་བར་བཏགས་སོ། །སེམས་མ་གྲུབ་པ་ལ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ལས། འོད་སྲུངས་འདི་ལྟ་སྟེ། རྟ་མཁན་མཁས་པས་ནི་གང་དང་གང་དུ་རྟ་འབྲུམ་པའམ། མི་སྲུན་པར་གྱུར་པ་དེ་དང་དེར་དེ་ཚར་གཅོད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་དགེ་སློང་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་ཡང་གང་དང་གང་ཁོ་ནར་སེམས་འགྱུར་བར་མཐོང་བ་དེ་དང་དེ་ཁོ་ནར་དེ་ཚར་གཅད་པའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་སྟེ། དེ་ནི་ཅི་ནས་ཀྱང་ཕྱིར་འཁྲུག་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་སེམས་ཚར་གཅོད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བདག་ཉིད་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་རང་གི་སེམས་ལེགས་པར་འཆོས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་
― DTG124_Page_0222 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྣམ་པར་བཤད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཚོང་པ་ཟོང་ལ་བསྒྲུབས་པ་བཞིན་ཏེ། ཚོང་བ་རྣམས་ནི་ཟོང་འདིས་དར་བར་བྱའོ་ཞེས་དར་བར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཟོང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །ཚོང་པ་རྣམས་རང་དར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། བུ་དང་ཆུང་མའི་དོན་དུ་སྲེད་པས་ཀྱང་ཟོང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་དེ་ནི་འདིར་མི་སྦྱར་གྱི། འདིར་ནི་དར་བ་ཙམ་ཞིག་ཆོས་དང་མཐུན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་འདྲ་བར་རོ། །ཡུལ་གཟུགས་དང་སྒྲ་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱ་རྣམས་ནི་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། འདོད་པ་འདོད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་འདོད་པ་འདི་ནི་ཡུལ་ལྔའི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་འཕེལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡུལ་དེ་དག་སྒྲུབ་པོ། །ཇི་ལྟར་བཙོ་བླག་མཁན་གོས་ལ་གོས་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྒྲུབས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་པོ། །ཡིད་བརྟན་པ་ནི་འདིར་དཀོར་གྱི་བླ་ལྟ་བུ་སྟེ་དཀོར་སྤྱན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཇི་ལྟར་རྒྱལ་པོའི་དཀོར་སྤྱན་གཙང་མ་རྒྱལ་པོའི་དཀོར་ལ་རྣམ་པ་གང་གིས་ཀྱང་སྲེད་པ་མི་སྐྱེ། རང་གིར་བྱ་བར་མི་སྣོམ་ན་དེ་ལྟར་ན་འདི་ཡིད་བརྟན་པར་འོས་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་ན་སྲེད་པའི་རོ་མྱང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པ་དང་བྲལ་བས་རབ་ཏུ་སྦྱོར་རོ། །རྟག་ཏུ་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ནི་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་ཆགས་པས་སོ། །བརྩོན་འགྲུས་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་བསྟན་ཏེ། བརྩོན་འགྲུས་རྒྱ་ཆེན་པོའི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །སྒྲུབ་པའི་སྐབས་རྫོགས་སོ།། །།སྒྲུབ་པའི་སྐབས་ཀྱི་འོག་ཏུ་གདམས་ངག་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་སྐབས་ཏེ། དེའི་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ནི་བསླབ་པའི་རྣམ་པ་བཤད་པར་བྱ་བའི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །བསླབ་པའི་རྣམ་པའི་ཁྱད་པར་ཡང་མོས་པའི་སྐབས་ནས་བཟུང་སྟེ། གདམས་ངག་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་སྐབས་ཀྱི་བར་འདི་དག་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་མོས་པ་འདི་ལ་སྐབས་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་བསམ་པ་དང་སྦྱོར་བའི་ཁྱད་པར་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་རང་གཞན་ལ་ཕན་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་མཐར་ཐུག་པར་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཁྱད་པར་གྱིས་གདམས་ངག་རྗེས་སུ་བསྟན་
― DTG124_Page_0223 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་སྐབས་རྣམ་པར་བཤད་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྒྲུབ་པ་དང་ལྡན་པ་ས་ནི་མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པའི་ལམ་དག་གིས་རྣམ་པར་དག་པའི་མཐར་ཐུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གདམས་ངག་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་བཙལ་བ་དང༌། གཞན་དག་ལ་ཡང་གདམས་ངག་བྱ་དགོས་སོ། །དེ་བས་ན་བསྒྲུབ་པའི་འོག་ཏུ་གདམས་ངག་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འོག་ནས། དེ་ཚེ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུན་ལ་ནི། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ལས་ཞི་གནས་དང༌། །ཡེ་ཤེས་ཡངས་པ་ཐོབ་བྱའི་ཕྱིར། །གདམས་ངག་རྒྱ་ཆེན་རྙེད་པར་འགྱུར། །ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་ངེས་འབྱུང་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་དང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེའི་ཚེ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུན་ལ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལས་གདམས་ངག་འཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་འཐོབ་ཅེ་ན། །རྒྱ་ཆེན་པོ་སྟེ། སར་གཏོགས་པར་བཏུབ་པ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་གདམས་ངག་བསལ་བར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འདོམས་ཤེ་ན། ཞི་གནས་དང་ཡེ་ཤེས་ཡངས་པ་ཐེབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཞི་གནས་ཡངས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ལྷག་མཐོང་ཡངས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་དང་པོར་སྡོམ་བརྩོན་དེ། །མོད་ཡི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས། །མི་གཉིས་དོན་ནི་རྣམ་འབྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཆོས་གཟུང་བ་དང༌། འཛིན་པ་དང་བྲལ་བ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་མདོའི་སྡེ་དང༌། དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པའི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་དྲུག་ནི་རྩ་བའི་སེམས་དང༌། རྗེས་སུ་སྤྱོད་པའི་སེམས་དང༌། རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་སེམས་དང༌། ངེས་པར་འཛིན་པའི་སེམས་དང༌། སྡོམ་པའི་སེམས་དང༌། སྨོན་པའི་སེམས་སོ། །དེ་ལ་རྩ་བའི་སེམས་ནི་མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མིང་ལ་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། གདམས་ངག་ཐོབ་ནས་སམ། བདག་ཉིད་ཀྱིས་བརྟགས་ནས་འདི་ལྟ་སྟེ། འདི་ནི་ས་བཅུ་པའི་མདོ་སྡེ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པ་ཡིན་ནོ། །ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པས་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་སྡེ་དང་གླེང་གཞིའི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་བཟུང་ངོ༌། །རྗེས་སུ་སྤྱོད་པའི་སེམས་ནི་གང་གིས་མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་མིང་གི་སྒོ་ནས་དམིགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཚིག་གི་དོན་
― DTG124_Page_0224 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའོ། །རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་སེམས་ནི་གང་གིས་ན་དོན་དང་ཡི་གེ་དཔྱོད་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལ་དོན་ནི་རྣམ་པ་བཞིས་སྤྱོད་པར་བྱེད་དེ། བགྲང་བ་དང༌། འཇལ་བ་དང༌། རྟོག་པ་དང༌། སོ་སོར་རྟོག་པས་སོ། །དེ་ལ་བགྲང་བ་ནི་གྲངས་འཛིན་པ་སྟེ། དཔེར་ན་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་དང༌། གཅིག་གི་ཕྱོགས་སོ། །ཚོར་བ་ནི་ཚོར་བ་དྲུག་གི་ཚོགས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའོ། །འཇལ་པ་ནི་གྲངས་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་བ་འདེབས་པ་མེད་པར་འཚམ་པར་འཛིན་པའོ། །རྟོག་པ་ནི་ཚད་མས་རྟོག་པའོ། །སོ་སོར་རྟོག་པ་ནི་བགྲང་བ་དང༌། གཞལ་བ་དང་བརྟགས་པའི་དོན་ལ་བལྟ་བའོ། །རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་སེམས་གཉིས་པ་ནི་ཡི་གེ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་དཔྱོད་པར་བྱེད་དེ། ཡི་གེ་ཚོགས་པ་རྣམས་དོན་དང་བཅས་པ་ཉིད་དང༌། སིལ་བུ་རྣམས་དོན་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ངེས་པར་འཛིན་པའི་སེམས་ནི་གང་གིས་ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་དཔྱད་པའམ། རྣམ་པར་དཔྱད་པ་དེའི་རྒྱུ་མཚན་ངེས་པར་འཛིན་པའོ། །སྡོམ་པའི་སེམས་ནི་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་དོན་ནི་རྩ་བའི་སེམས་ལ་བསྡུས་ཏེ་ཀུན་ནས་སྡོམ་པའི་རྣམ་པར་འབྱུང་ངོ༌། །སྨོན་པའི་སེམས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དོན་ཏམ། དེ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་དོན་ཏམ། དགེ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་གྱི་འབྲས་བུའི་དོན་ཏམ། ས་ལ་འཇུག་པའི་དོན་ཏམ། ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བའི་དོན་ཀྱང་རུང༌། གང་གི་དོན་དུ་རབ་ཏུ་བརྩོན་པ་དེ་ལ་འདུན་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་ངོ༌། །འདི་སེམས་ཁོ་ན་དམིགས་པར་སྣང་བར་འབྱུང་གི །སེམས་ལས་མ་གཏོགས་པའི་དམིགས་པ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་སེམས་ཙམ་དུ་ཤེས་ཀྱང་རུང་མ་ཤེས་ཀྱང་རུང་སྟེ། དམིགས་པ་ནི་སེམས་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་པས་སེམས་རྣམ་པ་དྲུག་པོ་དམིགས་པར་སྣང་བར་རྣམ་པར་གཞག་གོ །བཙལ་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་རྟོག་པ་དང་བཅས་ཤིང་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བཤད་དོ། །ཚོལ་བ་ཞེས་བྱ་འདི་ནི་ཀུན་ཏུ་ཚོལ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་ཏེ། རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་ལས་ཇི་སྐད་དུ། རྟོག་པ་གང་ཞེ་ན། སེམས་པའམ་ཤེས་རབ་ལ་བརྟེན་ནས་ཀུན་ཏུ་ཚོལ་བ་ཡིན་གྱི་བརྗོད་པ་སྟེ། སེམས་རགས་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་
― DTG124_Page_0225 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ་ནི། གང་ལ་རྟོག་པ་ཡོད་པ་དེ་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་དཔྱོད་པ་ཡོད་པས་ཚོལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་གཉི་ག་ཡང་བསྡུས་སོ། །སོ་སོར་བརྟག་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་རྟོག་པ་མེད་པ་ལ་དཔྱོད་པ་ཙམ་གྱི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བསྟན་ཏོ། །སོ་སོར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་དཔྱོད་པ་བསྟན་པར་ཅིས་མངོན་ཞེ་ན། དཔྱོད་པའི་མཚན་ཉིད་ལས་ཇི་སྐད་དུ་དཔྱོད་པ་གང་ཞེ་ན། སེམས་པའམ་ཤེས་རབ་ལ་བརྟེན་ནས་སོ་སོར་རྟོག་པ་ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་སྟེ། ཞེས་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། འདི་ལས་མངོན་ནོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བརྗོད་མེད་པ། །རོ་གཅིག་པས་ཀྱང་དཔྱད་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་རྟོག་པ་ཡང་མེད་དཔྱོད་པ་ཡང་མེད་པ་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་མིང་ནི་བསྡོམས་པའང་འདི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་གང་གིས་བསྡོམས་པའི་ཆོས་འཛིན་པར་བྱེད་པ་བསྡོམས་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པའི་མིང་དེ་ལ་སེམས་ཉེ་བར་གཏོད་པ་ཡིན་ཏེ། འང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་གཏོད་པ་འདྲེན་ཏོ། །དམིགས་པ་ལ་ནི་སེམས་གཏད་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་འཇོག་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་རྒྱུན་རྣམ་པར་གཡེང་མི་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ཏུ་འཇོག་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་གཡེང་མྱུར་དུ་རྟོགས་བྱས་ནས། །དེ་ལ་སླར་ནི་བླན་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ངེས་པར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། མྱུར་དུ་རྟོགས་པར་བྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱུར་དུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བས་ན་གཡེང་བ་རྟོགས་པར་བྱས་ནས་སེམས་དེ་ངེས་པར་འཇོག་པར་བྱེད་དོ། །གང་གི་ཚེ་རྣལ་འབྱོར་བའི་སེམས་དེ་རྣམ་བར་གཡེང་བ་དེའི་ཚེ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དེ་ལ་སྐྱོན་དུ་བལྟ་བར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་གཡེངས་ན་ཡང་སེམས་དེ་དམིགས་པ་དེ་ལ་མི་དགའོ། །གཉེན་པོ་བསྒོམས་པས་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་མི་དགའ་བ་དེ་ཞི་བར་བྱེད་དེ། དེ་བས་ན་ཞི་གནས་ཀྱི་རྣམ་པར་སེམས་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་དེ་ཡི་ལུས་དང་སེམས། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཆེ་ཐོབ་ནས། །ཡིད་ལ་བྱེད་དང་བཅས་ཤེས་བྱ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཐོབ་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། དེའི་ཚེ་རྣལ་འབྱོར་པ་དེ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡིས་དེ་ནི་འཕེལ་བྱས་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣལ་འབྱོར་
― DTG124_Page_0226 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དེས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བཤད་མ་ཐག་པ་བཅུ་གཅིག་པོ་འཕེལ་བར་བྱས་ནའོ། །འཕེལ་བའི་རིང་དུ་འགྲོ་བ་ཡིས། །དངོས་གཞིའི་གནས་པ་དེས་འཐོབ་པོ། །དེ་ཉེར་བསྡོགས་ལས་དངོས་གཞིའི་བསམ་གཏན་ལ་འཇུག་སྟེ། དེ་ནི་དངོས་གཞིའི་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །མངོན་ཤེས་དོན་དུ་གཉེར་བས་དེ། །སྦྱངས་ན་ལས་སུ་རུང་བའི་མཆོག །བསམ་གཏན་ལས་འཐོབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་གཞིའི་བསམ་གཏན་དེ་ཐོབ་ནས། དེའི་འོག་ཏུ་སྦྱངས་ན་ལས་སུ་རུང་བའི་མཆོག་འཐོབ་པོ། གང་ལས་འཐོབ་ཅེ་ན། བསམ་གཏན་ལས་ཏེ། མངོན་པར་ཤེས་པ་བསྒྲུབ་པའི་བསམ་གཏན་ལ་ལས་སུ་རུང་བའི་མཆོག་འཐོབ་པོ། །དེ་ནས་རྣལ་འབྱོར་བ་དེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམས་སུ་འགྲོའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འགྲོ་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལ་མཆོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་མཉན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པའི་ས་ནི་ས་དང་པོ་སྟེ། ཇི་སྲིད་དུ་ས་དེ་མ་ཐོབ་པ་དེ་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་སྔོན་རོལ་དུ་ལུས་ལ་གནས་ངན་ལེན་གྱི་ལུས་ཀུན་ཟད་པར་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་ཕན་ཡོན་ལྔ་འཐོབ་པོ། །འདིའི་ལུས་གནས་ངན་ལེན་ལུས་ཀུན། །སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་ཟད་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞི་གནས་ནི་ཆུ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེས་གནས་ངན་ལེན་དེ་བུལ་ཏོག་གི་ཆུས་གོས་ཀྱི་དྲི་མ་བཞིན་དུ་ལུས་ལས་འདག་པར་བྱེད་དོ། །ལུས་དང་སེམས་ནི་ཀུན་ཏུ་ཡང༌། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པས་གང་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་དང་སེམས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པས་རབ་ཏུ་གང་བ་སྟེ། གནས་ངན་ལེན་འདག་པ་དང༌། ཕན་ཡོན་འདི་གསུམ་ནི་ཞི་གནས་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་ཆད་པ་མེད་པ་དང༌། །ཡང་དག་པ་ཡི་མཚན་མ་ནི། །མ་བརྟགས་པ་དག་རབ་ཏུ་མཐོང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ས་ཐོང་པའི་དུས་ན་ལུས་ལས་སྲིན་བུ་ཕྱིར་འབྱུང་བར་མཐོང་བ་དང༌། ལུས་མི་གཙང་བས་སྤགས་པ་སྦྱོང་བར་མཐོང་བ་དང༌། དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པའི་མཚན་མ་དག་མཐོང་བ་སྟེ། རྒྱས་པར་ནི་འཕགས་པ་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པའི་མདོ་ཆུང་ངུ་ལས་མཚན་མ་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་བཞིན་བལྟ་བར་བྱའོ། །འདི་དག་ནི་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་མེད་པ་དང༌། མ་བརྟགས་པའི་ཕན་ཡོན་
― DTG124_Page_0227 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་ཏེ། འདི་གཉིས་ནི་ལྷག་མཐོང་གི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དུ་སྣང་བར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གཟུགས་ནི་གཟུགས་སུ་རུང་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཚོར་བ་ནི་མྱོང་བའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཆོས་ཟག་པ་མེད་པ་རྣམས་དང༌། འདུས་བྱས་རྣམས་དང༌། འདུས་མ་བྱས་རྣམས་དང༌། གཟུགས་ཅན་རྣམས་དང༌། གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །མི་རྟོག་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཆོས་ལ་ངེས་པར་བརྟགས་པའི་བཟོད་པའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་གཟུང་བའི་དོན་རྣམ་པར་གཞིག་པའི་སྒོ་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སེམས་ཙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བར་བཟོད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ལ་ངེས་པར་རྟོག་པའི་བཟོད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་སེམས་ཡིན་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཚེ་དེ་ལ་མཉམ་པར་གཞག་པའི་གནས་སྐབས་ན་འདིའི་སེམས་ཁོ་ནར་ཟད་དོ་སྙམ་པའི་ཤེས་པ་ཡང་དག་པ་འབྱུང་ངོ༌། །གཟུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པར་བཤིག་སྟེ་གཟུང་བ་མེད་ན་གང་ལ་འཛིན་ཞེས་དེའི་འོག་ཏུ་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པར་འཇིག་པར་བྱེད་དེ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གི་གནས་སྐབས་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་དེས་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས། །འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་བླ་མེད་པ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་དྲི་མ་མེད། །འཛིན་པ་གཉིས་པ་བྲལ་བ་འཐོབ། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྡུལ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རྡུལ་དང་བྲལ་བའོ། །མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའོ། །རང་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་དག་ལ་བདག་མེད་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་པ་དག་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་བདག་ལ་བདག་མེད་པ་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་ལ། ཇི་ལྟར་རང་གིས་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱ་དགོས་པ་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བས་སོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་ཇི་ལྟར་རང་གི་འདུ་བྱེད་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་པ་ལྟར་
― DTG124_Page_0228 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་པ་ནི་རྒྱུ་མི་རྟག་པའི་རྣམ་པས་འདྲེན་ཏེ། དེ་བས་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་པ་ཁོ་ན་སྨོས་སོ། །བདག་མེད་པའི་རྣམ་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པས་འདྲེན་ཏེ། དེ་བས་ན་བདག་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཁོ་ན་སྨོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མཚུངས་པ་ཉིད་གཉིས་ཁོ་ན་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ནི་ཁམས་གསུམ་པའི་འདུས་བྱས་རྣམས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་གསུམ་པ་ནི་སེམས་ཙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མཐོང་ངོ༌། །མེད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་ཤིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིའོ། །དེ་བཞིན་ཡོད་པའི་སྟོང་ཉིད་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྟེ། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་བྱིས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་བློ་ཅན་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་བཟུང་བ་དེ་ལྟར་སྟོང་ངོ༌། །རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོང་པ་ཉིད་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ཤེས་ནས་སོ། །དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། ཀུན་བརྟགས་པའི་གཉིས་མེད་པའི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བའི་གནས་སྐབས་བསྟན་དུ་མེད་ཅིང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་རྟོག་གེའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་ལས། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་དཔེ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྟོག་གེའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་དང༌། འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་སྤྲིན་ལ་སོགས་པའི་མདོ་ལས་དོན་དམ་པ་བསྟན་པའི་སྐབས་ནས་ཇི་ལྟར་བསྟན་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །མཚན་མེད་གཞི་ནི་རྣམ་རྟོག་རྣམས། །ཡང་དག་ཟད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་དག་པར་ཟད་པ་
― DTG124_Page_0229 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འགགས་པའོ། །གང་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་དག་པར་ཟད་པ་དེ་ནི་གཞི་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་ཆོས་མངོན་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས། འགོག་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་ལས་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། གང་དུ་འགོག་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། གང་གིས་འགག་པར་འགྱུར་བ་ལམ་དང༌། འགག་པ་གང་ཡིན་པ་ཉོན་མོངས་པ་མི་སྐྱེ་བའོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་གང་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཟད་པ་དེ་ནི་མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དེ། ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་གོ །གཞི་སྟེ་དམིགས་པའི་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་གཞི་སྟེ། དམིགས་པ་གཟུང་ངོ༌། །སྡུག་བསྔལ་རྒྱས་པ་ཙམ་ཤེས་ཏེ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ནི་འདུ་བྱེད་ཙམ་སྟེ་ཀུན་བརྟགས་པའི་གང་ཟག་དང་ཆོས་དང་བྲལ་བ་སྡུག་བསྔལ་རྒྱས་ཤིང་རྒྱ་ཆེ་བར་ཤེས་སོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་དང་མཚུངས་པའི་སེམས་རྙེད་པའི་ཕྱིར། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་འཐོབ་སྟེ། དེ་ཐོབ་པས་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་དང་མཚུངས་པའི་ལྟ་བ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །འདི་ན་འཇིག་རྟེན་ཚེ་གཅིག་རང་སྡུག་བཀུར་མི་ནུས། །འཇིག་རྟེན་གནས་པ་སྲིད་དུ་གཞན་སྡུག་བསྔལ། །བསྡོམས་པ་སྨོས་ཅི་དགོས་ཏེ་བསམ་དུ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ནི་ཚེ་གཅིག་རང་གི་སྡུག་བསྔལ་བཀུར་བར་ཡང་མི་ནུས་ན། འཇིག་རྟེན་ཇི་སྲིད་པ་དེ་སྲིད་དུ་རང་གི་སྡུག་བསྔལ་བཀུར་ཞེས་བྱ་འདི་ལ་ལྟ་བསམ་དུ་ཡང་མེད་པ་ཉིད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་འཇིག་རྟེན་དེ་ལ་དེ་ལས་བཟློག་པ་ཡིན་པས་འཇིག་རྟེན་ཇི་སྲིད་པ་དེ་སྲིད་དུ་སྡུག་བསྔལ་བསྡོམས་པ་ཐམས་ཅད་བཀུར་བར་ནུས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་བཞེད་པས། བ་བེའུ་ལ་བྱམས་པ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་དེ་དག་བྱམས་པས་ལེན་ཏོ། །དེ་ནས་འདི་ནི་ལྷག་མ་ཡི། །ས་རྣམས་བསྒོམ་པའི་ལམ་འདི་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་དང་པོ་ལ་ཡང་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་འོག་ཏུ་བསྒོམ་པའི་ལམ་ཡོད་མོད་ཀྱི། ས་མ་ལུས་པར་ཡོངས་སུ་དག་པ་ལས་ས་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པའི་བསྒོམ་པའི་ལམ་གང་ཡིན་པ་དེའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། འདི་སྐད་དུ། དེ་ནས་འདི་
― DTG124_Page_0230 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་ལྷག་མ་ཡིན། །ས་རྣམས་བསྒོམ་པའི་ལམ་འདི་ལ། །ཞེས་བཤད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར། དེ་ནས་དེས་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས། །འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་བླ་མེད་པ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་དྲི་མ་མེད། །འཛིན་པ་གཉིས་དང་བྲལ་བ་འཐོབ། །དེ་འདིའི་གནས་ཡོངས་གྱུར་པ་སྟེ། །ས་ནི་དང་པོ་ཡིན་པར་འདོད། །འདིའི་དེ་བསྐལ་པ་དཔག་མེད་ཀྱིས། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་པ་འདི་ལྟ་བུ་ལས་ཀྱང་ས་དང་པོ་ལ་ཡང་བསྒོམ་པའི་ལམ་ཡོད་པར་མངོན་ཏེ། ས་ཐོབ་པ་དེ་བསྐལ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པས་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་གང་ཡིན་པ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་གོམས་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བག་ལ་ཉལ་གྱིས་མི་ཤིགས་པའི་དོན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བག་ཆགས་ལས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་དག་འབྱུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་དག་གིས་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་གཞིག་པར་མི་ནུས་ལ། དེས་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བག་ཆགས་ཐམས་ཅད་མ་ལུས་པར་ཤིགས་པས་སོ། །དེའི་འོག་ཏུ་གནས་གཞན་དུ་འགྱུར་བའི་མཐར་ཕྱིན་པ་འཐོབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་ངན་ལེན་མ་ལུས་པར་སྤངས་པས་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་འཇུག་ཐོགས་སུ་གནས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་མཐར་ཐུག་པ་འཐོབ་པོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་གོ་འཐད་བླ་ན་མེད་པ་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲུབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དྲི་མ་མེད་པ་འཐོབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་གྱི་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ཐོབ་པའོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་རྟག་ཏུ་རང་དོན་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་ལ་ལེགས་པར་བསྔགས་པ་དང༌། ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདམས་ངག་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་མདོར་བསྡུས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གིས་སྟོན་ཏེ། ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས། རང་དོན་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་ལ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རང་གི་དོན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །ཞེས་ཡང་དག་པར་གཟེངས་སྟོད་ཅིང་བསྔགས་པ་མཛད་དོ། །ལོག་པར་སྦྱར་བ་ལེ་ལོ་ཅན་རབ་ཏུ་མི་སྦྱར་བ་རྣམས་ལ་ནི་སྨོད་པར་མཛད་དོ། །ལྷག་
― DTG124_Page_0231 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་སེམས་དང་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས། གནས་དང་རྣམ་འབྱེད་ལྷུར་ལེན་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། ཞི་གནས་དང༌། གནས་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་སོ། །རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་ལྷག་མཐོང་གི་རྣམ་གྲངས་སོ། །གང་ཞིག་སྤངས་པ་དང་བརྟེན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བར་ཆད་དང་བཅས་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་སྤོང་ལ་མཐུན་པ་ནི་བརྟེན་ཏོ། །དེ་ནི་མཐོང་བ་རབ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པའོ། །མི་རྟོག་བྱང་ཆུབ་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་དེ་དག་གིས་སོ། །མུན་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མུན་པ་ཆེན་པོ་ནི་ཤེས་བྱའི་ཚོགས་ཆེན་པོ་ལ་སྒྲིབ་པའི་ཕྱིར་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཡིན་ཏེ། མུན་པ་དེ་ཡེ་ཤེས་འདི་དག་གིས་བསལ་ནས་སོ། །ཉི་མ་ཆེན་པོ་དག་ཤར་བ་བཞིན་དུ་འགྲོ་བ་རྣམས་ལ་ལམ་མེའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་མ་བརྟགས་པར་བྱས་པ་སྟེ། ཉི་མ་གང་ཞིག་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་ཡང་བྱེད་ལ་རྟག་ཏུ་ཡང་སྣང་བར་བྱེད་ཅིང༌། ནུབ་པར་ཡང་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུ་འགའ་ཞིག་ཡོད་པར་གྱུར་ན་དེ་དང་འདྲ་བར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མུན་པ་ཆེན་པོ་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་བསལ་ནས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འོད་ཟེར་དག་གིས་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་སྣང་བར་བྱེད་དོ། །གདམས་ངག་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་སྐབས་རྫོགས་སོ།། །།གདམས་ངག་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་སྐབས་ཀྱི་འོག་ཏུ་ཐབས་དང་ལྡན་པའི་ལས་ཀྱི་སྐབས་ཏེ། འདི་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་སྐད་དུ། བསླབ་པ་གང་ཡིན་པ་དང་ཞེས་བཤད་པས་དེའི་ཕྱིར་ད་ནི་དམིགས་པ་གང་ལ་རྣམ་པ་འདི་དག་གིས་འཇུག་པ་དེ་བརྗོད་དགོས་པས་མཇུག་ཐོགས་སུ་བསླབ་པའི་ཁྱད་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་བསླབ་པ་ནི་གང་ཡིན། དེའི་ཁྱད་པར་ནི་གང་ཡིན་ཞེ་ན། བསླབ་པ་ནི་རང་གི་བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཁྱད་པར་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །རང་གི་བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་ནི་འདིར་ཐུན་མོང་དང་ཁྱད་པར་ཏེ། དེ་ལ་ཐུན་མོང་ནི་ལས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཐབས་དང་ལྡན་པའི་ལས་ཞེས་གང་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཐུན་མོང་ནི་ལས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དགེ་
― DTG124_Page_0232 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱད་པར་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འཆད་པར་འགྱུར་བ་དག་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ཐབས་དང་ལྡན་པའི་ལས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཐབས་དང་ལྡན་པའི་ལས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ནི་འདི་ལྟར་འཇུག་ནས། དེས་ན་འདི་ནི་དེའི་ཐབས་ཡང་དག་གཟུང་བའི་ཕྱིར། །ལས་རྣམས་དག་པ་མཐའ་ཡས་དེ་ཡི་ཕ་རོལ་འགྲོ། །ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་སེམས་ཅན་དང་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པར་བགྲང་བའི་རྟེན་ས་ཡིན་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། སེམས་ཅན་སྨོས་པས་ནི་སེམས་ཅན་དུ་བགྲང་བ་ཇི་སྙེད་པ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་པོ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པར་བགྲང་བ་ནི་ནགས་ཚལ་དང༌། རི་དང༌། ཆུ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཉེ་བར་སྤྱད་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །བརྟན་པ་ནི་རི་ལ་སོགས་པའོ། །མི་བརྟན་པ་ནི་ཆུ་བོ་ལ་སོགས་པའོ། འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་ས་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་ཀྱང་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ལས་གསུམ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་ལས་དགེ་བའི་ཐབས་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ས་ལ་བརྟེན་ནས་ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བ་དེ་བཞིན་དུ་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ལས་གསུམ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་གྱི། ལུས་ལ་སོགས་པའི་ལས་གསུམ་མེད་པར་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་འགའ་ཡང་ཀུན་ནས་ལྡང་བ་མེད་དོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ཐབས་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་གསུམ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་ཕྱིར་འཇུག་པས་ན། ཀུན་ནས་སློང་བའི་ཐབས་ཞེས་བྱའོ། །ཤིན་ཏུ་དཀའ་བའི་ལས་ནི་ངོ་བོ་སྣ་ཚོགས་པ། །བསྐལ་པ་མང་པོས་མཐར་ཕྱིན་སྔོན་བརྩོན་བདག་ཉིད་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཤིན་ཏུ་དགའ་བ་ངོ་བོ་སྣ་ཚོགས་པ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལས་བསྡུས་པ་རྣམས་སོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ལས་ཡན་ལག་གི་དམ་པ་མགོ་དང་ལག་པ་དང་རྐང་པ་དང་མིག་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བས་ལྷག་པར་སྤྱོད་པ་གང་ཡིན་པ་སྣ་ཚོགས་པ་དེ་དག་ཉིད་བསྐལ་པ་མང་པོས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། བསྐལ་པ་རྫོགས་པ་ནི་ཚར་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་རབ་
― DTG124_Page_0233 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏུ་སྦྱོར་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ལུས་ལ་ལ་སོགས་པའི་ལས་ལ་སྐྱོ་བ་མེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡུན་རིང་པོ་ནས་འདྲིས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ནི་ཡུན་རིང་པོ་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་གོམས་པ་ངང་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། དགེ་བའི་ཆོས་འདི་དག་ཉིད་གོམས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་གང་གིས་ན་སོ་སོར་མ་བརྟགས་པར་དེ་དག་ཁོ་ན་ལ་དགའ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་བསྐལ་བ་མང་པོ་ཚར་ཕྱིན་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་སྐྱོ་བ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། ངང་དུ་གྱུར་པ་ནི་རྨི་ལམ་ན་ཡང་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་དོ། །འདི་ལྟར་བདག་ལ་ཕན་པར་འདོད་ཅིང་གསོན་པར་འདོད་པ་ནི་དུག་དང་མཚོན་དང་གནམ་ལྕགས་ཆེན་པོ་དང༌། དགྲ་ལས་བདག་ཉིད་སྐྱོབ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ལས་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པར་ལྟུང་བ་ལས་སྐྱོབ་པར་བྱེད་ཅིང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པར་ཡོངས་སུ་མི་བསྔོའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་དེ་ཡོངས་སུ་བོར་ནས་ཐེག་པ་དམན་པ་ལ་བརྟེན་པ་ནི་འཆི་བ་ཡིན་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ལས་དགེ་བ་ཐེག་པ་དམན་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་ནི་དུག་དང་མཚོན་དང་གནམ་ལྕགས་ཆེན་པོ་དང་དགྲ་དང་འདྲའོ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ལ། ཡང་དེ་ཡོངས་སུ་དོར་བ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས་ཐེག་པ་དམན་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པའི་སེམས་དེ་དེ་ལས་བསླང་སྟེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཁོ་ན་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པས་ན་ལྡང་བའི་ཐབས་ཞེས་བྱའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དགེ་བ་མ་སྐྱེས་པ་མི་སྐྱེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་མཚོན་ལ་སོགས་པས་ཤིང་ལ་སོགས་པའི་རྩ་བ་བཅད་ན། ཡལ་ག་དང་ལོ་མ་དང༌། མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་མི་སྐྱེ་བ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ལས་ཐེག་པ་དམན་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པས་མཚོན་ལ་སོགས་པ་དང་འདྲ་བས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལྗོན་ཤིང་སྐྱེ་བར་འདོད་པའི་རྩ་བ་ཀུན་ཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་ས་དང་
― DTG124_Page_0234 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡལ་ག་དང་ལོ་མ་དང་མེ་ཏོག་དང་འབྲས་བུ་ལྟ་བུ་དག་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དགེ་བའི་ལོ་ཏོག་སྐྱེས་པ་འཇོམས་པ་ནི་གནམ་ལྕགས་དང་ཆོས་མཐུན་པས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འཐོབ་པའི་གགས་སུ་གྱུར་པ་ནི་དགྲ་དང་ཆོས་མཐུན་པས་སོ། །རྟག་ཏུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ལས་ཅན་ལས་མིན་ཞིང༌། །ལས་ཀྱི་བྱ་བ་དང་རྣམ་གསུམ་ལ་མི་ལྟ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྟག་ཏུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ནི། བྱེད་པ་པོར་ཡང་མི་རྟོག །ལས་སུ་ཡང་མ་ཡིན། ལས་ཀྱི་བྱ་བར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ལས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསླབ་པའི་ཕྱིར་བསྟན་ཏོ། །ད་ནི་ཁྱད་པར་བརྗོད་དགོས་ཏེ། དེ་བསྙད་དོ། །ལས་ནི་རང་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ཚོགས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་རྗེས་སུ་འཛིན་པའི་བྱ་བ་དགེ་བའི་ལས་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་གཙོ་བོ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འདི་དང་ཕོར་སྨོས་སོ། །རང་ལ་ཕན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ན་གཞན་ལ་ཕན་པ་སྒྲུབ་པར་བཟོད་པར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་དང་པོར་རང་ལ་ཕན་པ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་སོ། །དེའི་འོག་ཏུ་གཞན་རྗེས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་འབྱུང་ངོ༌། །སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བཟོད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དག་གིས་ནི་མངོན་པར་མཐོ་བ་རྣམ་པ་བཞི་བསྟན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་བསྟན་པས་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ལོངས་སྤྱོད་དང་ལུས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་འཐོབ་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་བསྟན་ཏོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ནི་བྱ་བ་བརྩམ་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བསྟན་ཏོ། །མངོན་པར་མཐོ་བ་དང་ངེས་པར་ལེགས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་འདི་ཙམ་དུ་ཟད་ལ། དེ་དག་ཀྱང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་ཁོ་ནས་འགྱུར་གྱི། ཉུང་དུས་ཀྱང་མ་ཡིན་ལ་མང་པོས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་མི་འཚེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་རྣམ་པར་འཚེ་བར་མི་བྱེད་པའོ། །རྣམ་པར་འཚེ་བ་བཟོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དག་གིས་དབྱུག་པ་དང༌། མཚོན་ལ་སོགས་པས་རྣམ་པར་གཙེས་པ་ཐམས་ཅད་བཟོད་པའོ། །སེམས་ཅན་དང་སེམས་ཅན་མ་
― DTG124_Page_0235 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་པས་བྱས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སེམས་ཅན་གྱིས་བྱས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ནི་མི་ལ་སོགས་པས་བྱས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པས་བྱས་པ་ནི་རླུང་དང་ཉི་མ་དང་ཆར་པ་དང་སེར་བ་ལ་སོགས་པས་བྱས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་དེ་ཐོབ་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཡང་དག་པར་སྡོམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ལམ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་ཡུལ་གཟུང་ངོ༌། །དེ་དག་ཐོབ་པ་ནི་དེ་ཐོབ་པའོ། །དེ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་གཡེང་བའོ། །དེ་ཐོབ་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཡང་དག་པར་སྡོམ་པ་ནི་དེ་ཐོབ་པའི་རྣམ་པར་གཡེང་བར་ཡང་དག་པར་སྡོམ་པ་སྟེ། དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པ་ལ་གནས་པ་ལ་ཡུལ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་གཡེང་བ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་མི་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་གཉིས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་གནོན་པར་བྱེད་དོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ནི་མ་ལུས་པར་རྩ་ནས་འདོན་པར་བྱེད་དོ། །དང་པོ་གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བསླབ་པ་དང་པོ་ནི་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་སྟེ། སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བཟོད་པ་དག་ནི་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པའོ། །ཚོགས་དང་བཅས་པ་དང་འཁོར་དང་བཅས་པ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པའི་ཚོགས་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །འཁོར་ནི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །སྦྱིན་པ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སེར་སྣ་ཉམས་པ་དང༌། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པ་དང་འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་འདི་བཞི་དང་ལྡན་པའི་སྦྱིན་པ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་འཐོབ་ཀྱི། གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་ལ་ལུས་དང་ངག་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་སྡོམ་པས་འདོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་གཞན་འདི་སྙམ་དུ། ཀྱེ་མ་བདག་ལ་ལུས་དང་ངག་དང་
― DTG124_Page_0236 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་མི་འཚེ་ཡང་ཅི་མ་རུང་སྙམ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་གཞན་ལ་རྣམ་པར་འཚེ་བ་མི་སྐྱེད་དོ། །གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་བཟོད་པས་གཞན་དག་གི་འདོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནི་གལ་ཏེ་གཞན་དག་ལུས་ལ་སོགས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་གནོད་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་བྱེད་ཅིང་གནོད་པ་བྱེད་པ་དེ་དག་ཀྱང་འདི་སྙམ་དུ། ཀྱེ་མ་བདག་གི་ལུས་ལ་སོགས་པས་གནོད་པ་བྱས་པ་བཟོད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་བུ་གཅིག་པ་ལ་བྱམས་པ་ལྟ་བུས་ཐམས་ཅད་བཟོད་དེ། ལན་མང་པོ་ཞིག་ཏུ་རྣམ་པར་གཙེས་ཀྱང་གཞན་དག་ལ་གནོད་པ་བྱ་བའི་ཕྱིར་མི་འཇུག་གོ །དེ་བཞིན་དུ་བརྩོན་འགྲུས་ལ་སོགས་པས་གྲོགས་བྱེད་པར་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །སྦྱིན་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མང་བ་ཉིད་ཀྱིས་དམན་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་མཆོག་ཡིན་ཏེ། ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་བསྡམས་པ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཉུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱིན་པ་ནི་འཇུག་སླ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་ནི་འཇུག་པར་ཡང་སླ་ལ་བྱ་བར་ཡང་སླ་སྟེ། འདི་ལྟར་སྦྱིན་པ་ནི་ཀླ་ཀློ་དང་གདོལ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྦྱིན་པར་བྱེད་ལ། དེ་དག་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་བླང་བར་ནི་རྣམ་པ་གང་གིས་ཀྱང་མི་བཟོད་དོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་རྣམ་པ་བཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞིའོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་བརྟེན་པ་ཡང་རྣམ་པ་བཞིའོ། །བསམ་པ་ལ་བརྟེན་པ་ཡང་རྣམ་པ་དྲུག་གོ །ཐབས་ལ་བརྟེན་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །དབང་འབྱོར་བ་ཉིད་ལ་བརྟེན་པ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་ཁོ་ན་སྟེ། འདི་དག་གི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ནི་འགྲེལ་པ་ཁོ་ན་ལ་ལེགས་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དངོས་པོ་ནི་གཞི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དོན་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པས་གཞི་ལ་བརྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། དངོས་པོ་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་གཞི་བདུན་པོ་འདི་དག་དང་ལྡན་པའི་དད་པའི་རིགས་ཀྱི་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་གཞི་དང་བཅས་པའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་གཞི་ཞེས་བྱ་བར་མངོན་པ་ལྟ་བུའོ། །རྒྱུ་ལ་བརྟེན་པ་ནི་རིགས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་བསྒྲུབ་པ་གོམས་
― DTG124_Page_0237 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟེན་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་ཁྱད་པར་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་བརྒྱུད་དེ་འོངས་པ་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པ་ཁོ་ན་དེ་འདྲ་སྟེ། དེའི་སྟོབས་ཁོ་ནས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྒྱུ་ལ་བརྟེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་བརྟེན་པ་ནི་ལུས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་གང་གིས་ན་ཚེ་རབས་གཞན་དག་ན་སོ་སོར་བརྟག་པ་མེད་པར་ཡང་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་དགའ་བ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་གོམས་པ་ཡིན་ནོ། །སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་གོམས་པ་མེད་ཀྱི་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་པ་སྟེ། ང་དང་ང་ཡི་ཞེས་བྱ་བྲལ། །དངོས་པོ་ཀུན་ལ་མི་བརྟེན་ཞིང༌། །སེར་སྣ་མེད་པར་སེམས་ཅན་དག །ཀུན་ལ་ཕན་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་སྦྱིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཞེས་བྱའོ། །སོ་སོར་རྟོག་པའི་སྟོབས་ལ་བརྟེན་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་སྒྲུབ་པ་གོམས་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཡུལ་གྱི་ཉེ་བར་སྤྱད་པ་རྣམས་ནི་རྨི་ལམ་གྱི་ཉེ་བར་སྤྱད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། མི་བརྟན་པ། ཡིད་བརྟན་དུ་མི་རུང་བ། འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་དཔྱད་ནས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སོ་སོར་རྟོག་པའི་སྟོབས་ལ་བརྟེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །མོས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ལྡན་པའི་མདོ་སྡེ་ཐམས་ཅད་ལ་མོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་མོས་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཁམས་བརྟས་པར་འགྱུར་བའོ། །ངོམས་མི་ཤེས་པའི་བསམ་པ་རྣམ་པ་བཞི་ལ་དངོས་པོས་ངོམས་མི་ཤེས་པའི་བསམ་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱིས་བཀང་བ་སྤྱིན་པར་བྱེད་ཅེས་གང་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་ཉིད་ཡོངས་སུ་གཏང་བ་ཡིན་པས་ངོམས་མི་ཤེས་པའི་བསམ་པ་ནི་ལུས་གང་གཱའི་
― DTG124_Page_0238 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་སྦྱིན་པར་བྱེད་ཅིང་ཞེས་གང་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དུས་ཀྱིས་ངོམས་མི་ཤེས་པའི་བསམ་པ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་སྐད་ཅིག་མ་རེ་རེ་ལ་སྦྱིན་པར་བྱེད་ཅེས་གང་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ངོམས་མི་ཤེས་པའི་བསམ་པ་ནི་སེམས་ཅན་གཅིག་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ལ་རྣམ་གྲངས་འདིས་སྦྱིན་པར་བྱེད་ཀྱང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྦྱིན་པའི་བསམ་པ་ལ་ངོམས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་དངོས་པོས་ངོམས་མི་ཤེས་པའི་བསམ་པ་དང༌། བདག་ཉིད་ཡོངས་སུ་གཏང་བ་ངོམས་མི་ཤེས་པའི་བསམ་པ་དང༌། དུས་ཀྱིས་ངོམས་མི་ཤེས་པའི་བསམ་པ་དང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ངོམས་མི་ཤེས་པའི་བསམ་པ་ཡིན་ནོ། །ཉམས་པར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་འདབ་ཆགས་སུ་ཟིན་ཀྱང་གལ་ཏེ་ན་དུས་ཆུང་ཟད་ཅིག་འཇུག་སྲིད་པས་དེ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་གི་བར་དུ་རྒྱུན་གཅོད་པར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་དག་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཉེ་བར་སྟོན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་དེ་ལྟར་ཕན་བཏགས་ན་བྱང་ཆུབ་ཉེ་བར་སྟོན་པར་འགྱུར་བའོ། །ལུས་གཅིག་གིས་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི་ཧ་ཅང་དཀའ་བ་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལུས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་མང་བ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ། །ལུས་མང་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཚེའི་ཚད་ལོ་བརྒྱ་ལ་སོགས་པར་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི་ཧ་ཅང་དཀའ་བ་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར། ཚེའི་ཚད་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རྟག་པར་ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཕོངས་བཞིན་དུ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མེ་མ་མུར་གྱིས་རབ་ཏུ་གང་བར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེས་བསྲེགས་པ་ལ་མེ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ཡོ་བྱད་ཆུ་དང༌། ཙནྡན་དང་བྱུག་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཕོངས་པ་སྟེ། སྲེག་པ་ལ་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་ཆུ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་མེད་པར་རོ། །དེ་ལྟར་སྲེག་ཀྱང་གལ་ཏེ་
― DTG124_Page_0239 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྤྱོད་ལམ་འགའ་ཞིག་གིས་ཏེ། འདུག་པའམ་ཉལ་བ་ལ་མེའི་ཚ་བ་ཧ་ཅང་བྱ་དཀའ་བ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། སྤྱོད་ལམ་རྣམ་པ་བཞི་བྱེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །སྤྱོད་ལམ་བཞི་ལ་ཞུགས་པའི་ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་མཐའ་དག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་ན་ནི་ཧ་ཅང་བྱ་དཀའ་བ་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་སྒོམ་པར་བྱེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། རྣམ་གྲངས་འདིས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ངོམས་མི་ཤེས་པའི་བསམ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་རྗེས་སུ་འཛིན་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་སེམས་ཅན་རྗེས་སུ་འཛིན་ཅེ་ན། སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལྷག་པར་མི་སྤྱོད་དེ། དེ་ལྟར་ན་དེ་དག་རྗེས་སུ་བཟུང་བ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་ཆོས་སྡུད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་དེས་དངོས་པོ་ཁོ་ནར་སེམས་ཅན་རྣམས་རྗེས་སུ་འཛིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཀྱང་རྗེས་སུ་བཟུང་བ་ཡིན་ནོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་ཐབས་ལ་བརྟེན་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་སྟེ། སྦྱིན་པ་པོ་མི་དམིགས་ཞེས་བྱ་བས་ནི་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་སྟོན་ཏོ།། འདིས་ནི་བདག་མངོན་པར་ཞེན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་མི་འབྱུང་ངོ༌། །སྦྱིན་པར་བྱ་བ་དང་ལེན་པ་པོ་མི་དམིགས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་སྟོན་ཏེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་དངོས་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང༌། འདི་ལ་ནི་སྦྱིན་ནོ་ཞེས་འདི་ལ་ནི་མི་སྦྱིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ལེན་པ་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་མི་འབྱུང་ངོ༌། །ཡང་ན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དེ་གསུམ་ཆར་ཡང་མི་འབྱུང་བས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པ་ཉིད་མཆོག་ཡིན་ནོ། །སྐུ་ལ་དབང་འབྱོར་པ་ཉིད་ནི་
― DTG124_Page_0240 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གཉིས་པོ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་འདི་གཉིས་ནི་དབང་འབྱོར་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་བརྙེས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ནི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་དབང་འབྱོར་བ་བརྙེས་པ་ཡིན་ནོ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ལ་རྫོགས་པར་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་འབྱོར་པ་སྟོན་པས་དབང་འབྱོར་བ་བརྙེས་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་ནི་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་སེམས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ཆགས་པ་དང་ཞེ་སྡང་མེད་པ་དང་གཏི་མུག་མེད་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་སེམས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་འདིས་སྦྱིན་པ་ལ་འཇུག་གོ །གནས་ལྔ་པའི་མདོ་ལས་བྱུང་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དག་ལ་ཟས་བྱིན་ན་གནས་ལྔ་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ཚེ་དང་ཁ་དོག་དང་སྟོབས་དང་བདེ་བ་དང་ལྔ་པ་ནི་སྤོབས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ནི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་རྗེས་སུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་དང་གཞན་རྗེས་སུ་འཛིན་པའོ། །རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། འདི་ནི་ལས་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་སེར་སྣ་མེད་པ་དང་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་སེར་སྣ་མེད་པ་དག་ལས་ཡོད་དེ་འདི་ནི་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་དང་ཟང་ཟིང་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་མཐོང་ཞེས་བྱ་བའི་བདུན་པ་ནི་གསུམ་པའི་དོན་ཡིན་ནོ། །ཡན་ལག་དྲུག་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པར་གནས་པ་དང༌། སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པས་བསྡམས་པ་དང༌། ཆོ་ག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། སྤྱོད་ཡུལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཁན་མ་ཐོབ་ཕྲ་རབ་ཙམ་དག་ལ་ཡང་འཇིགས་པར་ལྟ་བ་དང༌། བསླབ་པའི་གཞི་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་བསླངས་ཏེ་སློབ་པ་ཡིན་ནོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བསམས་པས་ཡང་དག་པར་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་
― DTG124_Page_0241 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལེན་པར་བྱེད་དེ། དཔེར་ན་ཟས་ཀྱི་གནས་སོ། །རིག་པ་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟས་ཀྱི་རྒྱུ་ཅན་དང་རིག་པའི་རྒྱུ་ཅན་དུ་གནས་པ་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དེ་བཞིན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་ལེན་པ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པའི་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་ཞི་བས་ཞི་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་བླངས་པས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་རྣམ་པར་གནོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་ལེགས་པར་བརྟེན་ནས་བསམ་གཏན་ཐོབ་པར་རེ་ཞིག་ཙམ་སྤོང་ལ། འཕགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ས་བོན་ཀུན་ནས་བཅོམ་པས་བཅོམ་པའི་སྒོ་ནས་དེ་གཏན་དུ་སྤོང་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ཉོན་མོངས་པའི་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་ཞི་བས་ཞི་བ་ཞེས་བྱའོ། །སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་ཅན་གྱིས་འཇིགས་པ་དང༌། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་ཁོན་རྣམས་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་འཇིགས་པ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་བླངས་པས་སྲོག་གཅོད་པ་དང་མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་ཅན་གང་དག་ཡིན་པ་སྟེ། དེའི་རྒྱུ་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། འཇིགས་པ་དང་མྱ་ངན་ལ་སོགས་པ་མི་འབྱུང་བ་སྟེ། དེ་དག་ནི་དེའི་རྩ་བ་ཅན་ཡིན་པས་དེ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཀྱང་མེད་དེ། དེ་བཞིན་དུ་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པར་འགྲོ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་མི་འབྱུང་ངོ༌། །མི་དགེ་བ་བྱེད་པ་སྲོག་གཅོད་པ་པ་དེ་ཉིད་ལ་ཤ་ཁོན་དུ་འཛིན་པ་རྣམས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་མི་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལྟར་ན། རྟེན་དང་གཞི་དང་འཇིགས་པ་མེད། །ཅེས་བྱའོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པས་བསྡུས་པ་དང༌། བསམ་གཏན་གྱི་སྡོམ་པས་བསྡུས་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པའི་སྡོམ་པས་བསྡུས་པའོ། །མི་མཇེད་ཇི་མི་སྙམ་ཤེས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཟོད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་མི་མཇེད་པའི་བཟོད་པ་ནི་མི་མཇེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲར་བཤད་དེ། མི་མཇེད་པ་ནི་མི་མཐོང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡུག་བསྔལ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པའི་བཟོད་པ་ནི་ཇི་མི་སྙམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲར་བཤད་
― DTG124_Page_0242 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ། ཇི་མི་སྙམ་པ་ནི་དང་དུ་ལེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ལ་ངེས་པར་རྟོག་པའི་བཟོད་པ་ནི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲར་བཤད་དེ། མི་རྟག་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་སོགས་པ་བྱིས་པས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་གང་གི་ཚེ་ཤེས་པས་ཆོས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་བཟོད་པ་དེ་ནི་ཆོས་ལ་ངེས་པར་རྟོག་པའི་བཟོད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མི་མཇེད་པ་དང་ཇི་མི་སྙམ་པ་དང་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བཟོད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཆར་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །སྙིང་རྗེ་དང་ཆོས་ལ་བརྟེན་པ་ནི་རྒྱུའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་བཟོད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པ་ནི་བཟོད་པ་བྱེད་དོ། །ཆོས་ལ་བརྟེན་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་ལེན་པ་དང་ཐོས་པ་ཆུབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་ལེན་པའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་བཟོད་པ་བྱེད་ཀྱི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་བསྡམས་པ་གཞན་དག་ལ་མི་བཟོད་པ་ནི་ཆ་མ་ཡིན་ནོ། །ཐོས་པ་ཆུབ་པའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་བཟོད་པར་ཡང་བྱེད་དེ། ཐོས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ལྡན་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཚིག་དང་དོན་གྱི་སྒོ་ནས་ཐོས་ནས་དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་བཟོད་པར་བྱེད་དེ། དེ་བས་ན། སྙིང་རྗེ་ཆོས་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །བཟོད་པ་དང༌། མི་མཇེད་པ་དང་ཇི་མི་སྙམ་པ་དང༌། ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །དད་དང་འདུན་པ་བརྟེན་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་སྟེ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་དད་པ་དང་འདུན་པ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་རྟེན་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དད་པ་དང་དོན་དུ་གཉེར་བ་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པར་བྱེད་དོ། །མ་ཆགས་ལ་སོགས་ཡོན་ཏན་ལྡན། །ཞེས་བྱ་བ་ལྡན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཚེ་དགེ་བའི་ཆོས་དག་ལ་ངེས་པར་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པར་གནས་པ་དེའི་ཚེ། མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །ལུས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་སྟེ། དེ་ནི་དང་པོའི་སྒོ་བསྡམས་ཏེ་གནས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཞེས་བྱའོ། །ལྷག་པའི་སེམས་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་པའོ། །ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ནི་རྣམ་པ་བདུན་པའོ། །
― DTG124_Page_0243 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འགྲེལ་པ་ལས། ལུས་དང་སེམས་ཀྱིས་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །ལུས་ཀྱི་རྣམ་པ་ལྔ་དང༌། སེམས་ཀྱི་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །དགའ་བ་དང་ལྡན་པ་ནི་བསམ་གཏན་གཉིས་ཀྱིའོ། །སིམ་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་བསམ་གཏན་གསུམ་པའི་སྟེ། སེམས་ཀྱི་ཚོར་བ་ལ་ནི་སིམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །བཏང་སྙོམས་དང་ལྡན་པ་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་སོགས་པའིའོ། །ཤེས་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་བྱ་བ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལས་ཕྱི་རོལ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་བྱ་ལྟར་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་ཤེས་བྱ་མ་ཡིན་ནོ། །བདེན་པ་བཞིས་བསྡུས་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་མཁས་པ་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་གང་ཡིན་པ་ནི་ཤེས་བྱ་ཡིན་ཏེ། རིག་པའི་གནས་ལྔ་ནི་དེ་དག་གི་ཁོངས་སུ་འདུས་པ་ཉིད་དོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ཤིན་ཏུ་གྲོལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྐབས་དང་སྦྱར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་རབ་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཆེད་ཡིན་ཏེ། དེས་ཉོན་མོངས་པ་ལས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ།། ཇི་ལྟར་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་རབ་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པས་ཞེས་བྱ་བས་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །བཤད་པས་ནི་ཆོས་ཡང་དག་པར་འཆད་པར་བྱེད་དོ། །ཤེས་རབ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་སྟེ། ཤེས་རབ་ནི་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ། །སྦྱིན་པ་དང་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དག་ནི་མཉམ་པར་གཞག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་ཆར་ཡང་མཉམ་པར་གཞག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པས་བསྡུས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བསམ་གཏན་དང་ཟག་པ་མེད་པའི་སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། དགེ་བའི་ཆོས་སྡུད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་པར་འདོད་དོ། །བསམ་གཏན་དང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་ཤེས་རབ་དག་ནི་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་
― DTG124_Page_0244 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་གསལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་དག་ནི་མཉམ་པར་གཞག་པ་མ་ཡིན་པས་དེ་དག་མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ཕྱོགས་ཁོ་ནར་བརླན་ཏོ། །བཟོད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ནི་མཉམ་པར་གཞག་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་ཡོད་ལ་མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་ཡོད་དོ། །དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཆགས་པའི་བག་ལ་ཉལ་ཡང་དག་པར་མ་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ནི་ཇི་སྲིད་དུ་ཆགས་པའི་བག་ལ་ཉལ་ཡང་དག་པར་མ་བཅོམ་པ་དེ་སྲིད་དུ་ཡོ་བྱད་རྣམས་ལ་ཆགས་པར་འགྱུར། དེ་ཡང་དག་པར་བཅོམ་པས་ཆགས་པ་མེད་དེ། ཇི་སྐད་དུ། ཆོས་མངོན་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ལ་ཉལ་ཡང་མ་སྤངས་པ་ཡིན་ལ། ཉོན་མོངས་པའི་གནས་ལྟ་བུའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་སྣང་བར་འགྱུར་ན། དེ་ལྟ་ན་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་ཆགས་པ་ནི། སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཆགས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ལ་ལ་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཆགས་ལ། ལ་ལ་ནི་ཞེ་སྡང་གི་སྒོ་ནས། ལ་ལ་ནི་གཏི་མུག་གི་སྒོ་ནས་ཏེ། འདི་ལྟར་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་གྱི་བཅུ་ཆར་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་གསུམ་དུ་འདོད་པས་སྲོག་གཅོད་པ་ཡང་འདོད་ཆགས་ལས་སྐྱེས་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་ལས་སྐྱེས་པ་དང༌། གཏུ་མུག་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་བཤོལ་བ་ལ་ཆགས་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་བླང་བ་ལ་མོད་ལ་མི་འཇུག་པའམ། གསད་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བྱ་བ་བཟུང་ནས་བཤོལ་ཏེ་གཏོང་བ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་ལན་དུ་རེ་བ་ལ་ཆགས་པ་ནི་འདིས་བདག་ལ་ཕན་པ་བྱས་པའམ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ལན་ལ་ལྟ་བས་སྲོག་ཆགས་མི་གསོད་པ་དང༌། མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་ལ་སོགས་པ་མི་སྤྱོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཆགས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་རྣམས་ཡང་དག་པར་མ་བཅོམ་པ་གང་ཡིན་པའོ། །བཟོད་པའི་ཆགས་པ་ནི་ཞེ་སྡང་ལ་ཆགས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། རྟག་ཏུ་སེམས་
― DTG124_Page_0245 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཅན་རྣམས་ལ་སྡང་བ་ཡིན་ནོ། །བཟོད་པའི་བཤོལ་བ་ལ་ཆགས་པ་ནི། བཤོལ་ཞིང་བཟོད་པར་བྱེད་ཀྱི་མྱུར་དུ་མ་ཡིན་པ་དང༌། བསྡིགས་ནས་བཟོད་པ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཆགས་པ་ནི་ཞེ་སྡང་ཡང་དག་པར་མ་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནི་ལེ་ལོའོ། །དེ་ལ་ཆགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཆགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཆགས་པ་ཡང་རྟག་ཏུ་ལེ་ལོ་ཅན་ལས་ངན་པའི་མཐའ་ལ་སྦྱོར་ཞིང་འདུག་པ་ཡིན་ནོ། །བཤོལ་བ་ལ་ཆགས་པ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་མྱུར་དུ་མི་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཆགས་པ་ནི་ལེ་ལོ་རབ་ཏུ་མི་སྤོང་བ་ཡིན་ནོ། །བསམ་གཏན་གྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནི་རྣམ་པར་གཡེང་བའོ། །རྣམ་པར་གཡེང་བ་ལ་ཆགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཆགས་པ་སྟེ། ཇི་སྲིད་དུ་རྣམ་པར་གཡེངས་ཞིང་ཁ་ཕྱིར་བལྟས་པ་དེ་སྲིད་དུ་མཉམ་པར་གཞག་པ་མི་འཐོབ་པོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནི་འཆལ་བའི་ཤེས་རབ་སྟེ། ཤེས་རབ་འཕེལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱ་བ་ལ་བརྩོན་པར་མི་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཆགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་མ་ཆགས་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། གང་ཞིག་འདོན་དང་འབྲི་དང་སྤྱོད་པ་དང༌། །གཞན་ལ་འདྲི་ཞིང་ཐོས་པ་འཛིན་བྱེད་པ། །དེ་ཡི་བློ་ནི་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་གྱིས། །པདྨ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཁ་ཕྱེའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་འོག་ཏུ་ཡོན་ཏན་གྱི་སྐབས་ཏེ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་སོ་སོ་ལ་ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་བཞིའོ། །ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་བཞི་ནི་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་དང༌། ཟང་ཟིང་མེད་པ་ཉིད་དང༌། དོན་ཆེན་པོ་ཉིད་དང། མི་ཟད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་རྩ་བ་དང་པོས་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་བཤད་དོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་སྲས་རྣམས་སློང་དང་ཕྲད་ནས་རང་གི་སྲོག་ཀྱང་རྟག་ཏུ་གཏོང༌། །ཞེས་བྱ་བས་དེ་སྟོན་ཏོ། །རང་གི་སྲོག་སྦྱིན་པར་ཡོངས་སུ་བསྒྲགས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་
― DTG124_Page_0246 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དངོས་པོ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་སློབ་དཔོན་མ་ཁོལ་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱིས། ཉིད་ཀྱི་ཤ་ཡང་བཏང་གྱུར་ན། །དངོས་པོ་གཞན་ལྟ་སྨོས་ཅི་འཚལ། །ཞེས་བཤད་པ་ལ་བུའོ། །རང་གི་སྲོག་དེ་ཡང་རེས་འགའ་ཞིག་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་མ་ཡིན་གྱི། སློང་བ་པོ་གང་གི་ཚེ་སྲོག་དོན་དུ་གཉེར་བ་དེ་ཁོ་ནའི་ཚེ། དཔྱད་པ་མེད་པར་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ། །རང་གི་སྲོག་སྦྱིན་པ་སྨོས་པས། ཡན་ལག་དང་ཉིད་ལག་སྦྱིན་པ་ནི་དཔྱད་དུ་ཡང་མེད་པ་ཉིད་དེ། འདིས་ནི་སྦྱིན་པའི་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་བཤད་དོ། །སྙིང་རྗེས་གཞན་ལས་ལན་ཀྱང་མི་རེ་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་དོན་མི་གཉེར། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སྦྱིན་པའི་ཟང་ཟིང་མེད་པ་ཉིད་བསྟན་ཏེ། རྒྱུད་སྙིང་རྗེས་བརླན་པ་ནི་སློང་བ་པོ་རྣམས་ལ་རང་གི་སྲོག་ཀྱང་སྦྱིན་པར་བྱེད་ཅིང་དེ་དག་ལས་ལན་ཀྱང་མི་རེ་ལ། འབྲས་བུ་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་ཡང་དོན་དུ་མི་གཉེར་རོ། །སྦྱིན་པ་གང་ཞིག་ལན་ལ་ལྟ་བའམ། འབྲས་བུ་ལ་ལྟ་བས་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་སྲིད་པས་བདག་གིར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་བདག་གིར་བྱས་པའི་སྦྱིན་པ་ནི་འཁོར་བར་ལྟུང་བ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་སྟེ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གོས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་སྟེ། རྩ་བ་གཉིས་པ་འདིས་ནི་སྙིང་རྗེས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པའི་ཟང་ཟིང་མེད་པ་ཉིད་བཤད་དོ། །སྦྱིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་གསུམ་ལ་བཀོད། །ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སྦྱིན་པའི་དོན་ཆེན་པོ་ཉིད་བསྟན་ཏེ། སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་སྐལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་བྱང་ཆུབ་གསུམ་ལ་བཀོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐེག་པ་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་ཡོངས་སུ་བཏང་བའམ། སེམས་ཅན་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་ཡོངས་སུ་བཏང་བས་ནི། དོན་ཆེན་པོ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྨོས་ལ། ཐེག་པ་སུམ་ཆར་ཡང་སྨོས་སོ། །འཇིག་རྟེན་དག་ན་མི་ཟད་བཞག །ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སྦྱིན་པ་མི་ཟད་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། རེ་ཞིག་ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པ་དག་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་ལྟར་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་སྦྱིན་པར་བྱེད་ན་ནི་དབང་ཕྱུག་དང༌། མཐོ་རིས་དང༌། གཟུགས་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པས་
― DTG124_Page_0247 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱང་བདག་གིར་བྱས་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བར་ལྟུང་བས་ཏེ། དེ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཟད་པས་ཟད་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ཉན་ཐོས་ལྟ་བུར་འཁོར་བས་འཇིགས་ཤིང་འཁོར་བ་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གཞོལ་བས་རང་གྲོལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པར་བྱེད་ན་དེ་ཡང་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཟད་པས་ཟད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་དེ་གཉིས་ཀ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པས་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འཁོར་བ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་པའི་སྒོ་ནས། མི་ཟད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་སྲས་རྣམས་ཤིན་ཏུ་བྱ་དཀའ་དེ་བཞིན་མི་ཡི་གནོད་ཀུན་བཟོད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པའི་བཟོད་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་ལ་སྡུག་བསྔལ་གང་དག་འབྱུང་བ་དེ་དག་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པར་བྱེད་ཅིང་སྡུག་བསྔལ་དེ་རྩིས་ལ་མ་ཆགས་པར་བྱས་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བ་དག་ལ་འཇུག་གོ །དེ་བཞིན་མི་ཡི་གནོད་ཀུན་བཟོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་མི་མཇེད་པའི་བཟོད་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་གང་དག་དབྱུག་པ་དང༌། ཚོན་ཆ་དང་བོང་པ་ལ་སོགས་པས་སྣུན་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་བུ་གཅིག་པ་ལ་བྱམས་པ་ལྟ་བུས་བཟོད་དོ། །ཆོས་ལ་ངེས་པར་རྟོག་པའི་བཟོད་པ་ནི་འདིའི་ཁོངས་སུ་འདུས་པ་ཁོ་ནར་བལྟ་བར་བྱའོ། །རྒྱལ་བའི་སྲས་རྣམས་གོ་ཆ་སྦྱོར་བའི་བདག་ཉིད་བརྩོན་འགྲུས་དཔེ་མེད་བྱས། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་གོ་ཆའི་བརྩོན་འགྲུས་སྟོན་ཏེ། འདི་ཉིད་ཀྱིས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །དཔེ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་དང་ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་དག་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བརྩོན་འགྲུས་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གོ་ཆའི་བརྩོན་འགྲུས་ཇི་ལྟར་ན་དཔེ་མེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་པ་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པའི་མདོ་ལས། བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གོ་ཆ་མི་ཟད་པ་གང་ཞེ་ན། འཁོར་བ་ན་ཡོངས་སུ་མི་
― DTG124_Page_0248 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱོ་བ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ནི་བསྐལ་པ་འདི་སྙེད་ཅིག་ཏུ་གོ་བགོའོ་ཞེས་བསྐལ་པ་བགྲང་བས་བྱང་ཆུབ་ཚོལ་བར་མི་བྱེད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཁོ་ནར་གོ་གྱོན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། འདི་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་བཤད་དོ། །རང་དང་གཞན་གྱི་ཉོན་མོངས་ཚོགས་གཞོམ་བྱང་ཆུབ་དམ་པ་འཐོབ་པར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཟང་ཟིང་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་སྟོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ཟང་ཟིང་མེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རང་དང་གཞན་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་དག་པར་གཞོམ་པའི་ཕྱིར་དང༌། བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ནི་སྲེད་པས་བདག་གིར་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་གཏན་དུ་ཡང་དག་པར་འཇོམས་པས་ཟང་ཟིང་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །བརྩོན་འགྲུས་གང་ཞིག་བདག་གིས་དངོས་པོ་དང༌། ལྟ་བ་སྲེད་པས་བདག་གིར་བྱས་པ་དེ་ནི་ཟང་ཟིང་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཇི་ལྟར་སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ཡིན་ཞེ་ན། ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་པ་བློ་གོས་མི་ཟད་པའི་མདོ་ཁོ་ན་ལས་སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་དེ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཕ་རོལ་གནོན་པ་མི་ཟད་པ་གང་ཞེ་ན། གང་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མེས་ཡོངས་སུ་གང་བ་ཡང་བརྒལ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བལྟ་བར་སྤྲོ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཕ་རོལ་གནོན་པ་ཡིན་ནོ། །དམ་པའི་ཆོས་མཉན་པའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་སྤྲོ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཕ་རོལ་གནོན་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་སྤྲོ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཕ་རོལ་གནོན་པ་མི་ལྷོད་པ། མི་ཞན་པ། བརྟན་པ། མི་བཟློག་པ། དགེ་བའི་བསམ་པ་ཅན། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་བརྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་ཕ་རོལ་གནོན་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །རྒྱལ་བའི་སྲས་རྣམས་ཏིང་འཛིན་མང་ལྡན་བསམ་གཏན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་བསྒྲུབས། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མང་བ་ཉིད་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བསམ་གཏན་གྱི་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་སྟོན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་ཆོས་མངོན་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས་འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་
― DTG124_Page_0249 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བསམ་གཏན་དང་པོས་བསྡུས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཇི་སྙེད་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་དེ་དག་ནི་ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་མིང་ཡང་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། བསམ་གཏན་དང་པོས་བསྡུས་པ་ཇི་ལྟ་བར་བསམ་གཏན་ལྷག་མ་དང༌། གཟུགས་མེད་པས་བསྡུས་པ་རྣམས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲའོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །རྒྱལ་བའི་སྲས་རྣམས་དེ་ཉིད་ཤེས་བྱ་གང་ཡིན་མཐའ་དག་རྣམ་ཀུན་ཤེས། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་བསྟན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བཟང་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་དག་ན་རེ་དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་བསྡུས་པས་ཏེ། གཉིས་ལ་བདག་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རང་གི་བརྡ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབྱེ་བ་མཐའ་ཡས་པས་ཐ་དད་པའི་ཤེས་བྱ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རི་ཁྲོད་པ་དང་ཀླ་ཀློ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་གང་དང་གང་དག་ན་རང་གི་བརྡའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབྱེ་བས་ཐ་དད་པའི་ཤེས་བྱ་དེ་སྒྱུ་མ་མཁན་ལ་སོགས་པ་སྒྱུ་མ་བྱས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་ལྟར། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པ་དང་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཀུན་ཏུ་མ་རྨོངས་པས་འཇིག་རྟེན་པ་ལ་ཐ་སྙད་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སྒྱུ་མ་དང་སྨིག་རྒྱུ་དང་ཆུ་ཟླའི་ཚུལ་དུ་ཐ་སྙད་འདོགས་ཤིང་ཐམས་ཅད་ཇི་ལ་བཞིན་དུ་ཡང་ཤེས་སོ། །ཡེ་ཤེས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་འཇིག་རྟེན་དག་ན་མི་ཟད་གཞག ། ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཡེ་ཤེས་མི་ཟད་པ་ཉིད་སྟོན་ཏེ། སྙིང་རྗེས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་མི་ཟད་པར་འགྱུར་རོ། །སྙིང་རྗེས་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་སྟེ། དེས་ན་ཉན་ཐོས་བཞིན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གཞོལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་དག་ལྟར་འཁོར་བ་ལ་གནས་པར་མི་འགྱུར་བས་དེ་ནི་མི་ཟད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་དེ་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ན་ཡང་མི་ཟད་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་
― DTG124_Page_0250 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྐུས་སྟོན་པ་གང་ཡིན་པའོ། །སློང་བ་པོའི་སྦྱིན་པ་པོ་མཐོང་བས་དགའ་བ་གང་ཡིན་པ་དང༌། མཐོང་ནས་རེ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་དགའ་བ་གང་ཡིན་པ་དང༌། སློང་བ་པོའི་སྦྱིན་པ་པོ་མ་མཐོང་བས་མི་དགའ་བ་གང་ཡིན་པ་དང༌། སློང་བ་པོའི་ཡིད་ལ་རེ་བ་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པས་ཡོངས་སུ་མི་དགའ་བ་གང་ཡིན་པ་དང༌། སློང་བ་པོའི་སྨོན་པ་པོ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། སྦྱིན་པ་མཐོང་བ་དང༌། ཡིད་ལ་རེ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་སྨོན་པ་གང་ཡིན་པ་དགའ་བ་དང་མི་དགའ་བ་དང་སྨོན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྩེ་བ་དང་ལྡན་པས་སྙིང་རྗེ་ལྷག་པར་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྒྱུད་སྙིང་རྗེས་བརླན་པས་སློང་བ་པོ་མཐོང་བ་དང༌། དེའི་ཡིད་ལ་རེ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་སློང་བ་པོ་བས་ལྷག་པར་དགའ་བ་སྐྱེ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སློང་བ་པོ་མཐོང་བ་དང༌། དེའི་ཡིད་ལ་རེ་བ་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པས་ཀྱང་སློང་བ་པོ་བས་ལྷག་པར་མི་དགའ་བ་སྐྱེའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སློང་བ་པོ་མཐོང་བར་སྨོན་པ་དང༌། དེའི་ཡིད་ལ་རེ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་སྨོན་པ་ཡང་སྨོན་པ་ཡང་སློང་བ་པོ་བས་ལྷག་པར་སྐྱེ་བས་དེའི་ཕྱིར་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ། །འདི་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་ཏེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་གིས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི། །དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པ་ཡིན་པས། དེ་ལ་བསམ་པར་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྲོག་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང་ཆུད་མ་དགའ་གཏོང་ཞིང་ཤིན་ཏུ་དགའ་བར་བྱེད་པས་ཏེ། རབ་ཏུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། དེ་ཇི་ལྟར་སྲོག་གཅོད་པ་དང༌། མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་དང༌། འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པ་སྤྱོད་པར་འགྱུར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་གནོད་བྱེད་པ་ལ་ཡང་ཕན་པའི་འདུ་ཤེས་འཐོབ་ལ། གཞན་ལ་ཕན་པར་བྱ་བ་ལ་བརྩོན་པ་ལ་རླུང་དང་ཉི་མ་དང་སྡིག་སྦྲུལ་ལ་སོགས་པ་ལས་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་ལ་དེ་ལ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་རྙེད་པར་འགྱུར་ཏེ། བཟོད་པའི་ཚོགས་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་
― DTG124_Page_0251 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གནོད་པ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་ལ་ཡང་ཕན་པའི་འདུ་ཤེས་ཐོབ་ལ་གཞན་ལ་ཕན་པར་བརྩོན་པ་ལ་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཡང་དགའ་བ་འཐོབ་ན་གང་ལ་དགྲ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་གནོད་པ་བྱེད་པའི་འདུ་ཤེས་མི་འབྱུང་ལ། གཞན་གྱི་དོན་ལ་བརྩོན་པ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བློ་མི་འབྱུང་བ་དེས་གང་ལ་ཅི་ཞིག་བཟོད་པར་བྱ། འདི་དག་གིས་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་མི་མཇེད་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པའི་བཟོད་པ་བདག་བཤད་དོ། །བདག་པས་ཆེས་ལྷག་གཞན་ལ་རྟག་བྱམས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་དུ་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་ནས། ཇི་ལྟར་སྙིང་རྗེའི་བདག་ཉིད་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་ཕྱིར། །བདག་ལ་སྡུག་བསྔལ་མི་བཟད་གདུང་བ་རབ་བྱེད་པ། །དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གདུང་བའི་ལས་ཀྱིས་གཞན་དགྲ་ལ། །ཤིན་ཏུ་བརྩེ་བ་མེད་པར་རབ་ཏུ་འཇུག་མ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཇི་ལྟར་མུན་ཁུང་ལག་ནོམ་དག་གིས་ཤེས་པ་ཡུལ་ཆུང་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལག་པ་ལ་སོགས་པས་མནམས་ནས་དེའི་རྗེས་ལ་དྲན་པས་འདི་ནི་བུམ་པའོ། །འདི་ནི་རས་ཡུག་གོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཤེས་པ་ཡུལ་ཆུང་ངུ་ཅན་ཡིན་ནོ། །མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་དེ་མིག་གིས་མངོན་སུམ་དུ་མ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ལག་ནོམ་གྱིས་བཟུང་བའི་ཁ་དོག་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་གཅད་པར་ནི་མི་ནུས་སོ། །ཤིན་ཏུ་དྲི་མ་མེད་པ་མ་ཡིན་པ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་པ་དེ་ནི་བག་ཆགས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་བྱིས་པས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་ལ་འཛིན་པ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་འཇིགས་པ་སྦྱིན་པ་ནི་ངན་སོང་དང་འཁོར་བས་འཇིགས་པ་དག་ལ་དེ་དག་གིས་མི་འཇིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་འཕགས་པའི་ལམ་བསྐྱེད་པས་ངན་སོང་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་ལ། བདེན་པ་མཐོང་བ་ནི་འཇིགས་པ་ལྔ་ལས་ཡང་དག་པར་བཟླ་བས་སྐྱོབ་པོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ལ་འགོད་པས་འཁོར་བ་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པོ། །རྒྱུ་མཚན་ནི་སྙིང་རྗེའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྙིང་རྗེས་
― DTG124_Page_0252 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་སྦྱིན་པ་ནི་སྦྱིན་པ་མཆོག་ཡིན་ཏེ། སྙིང་རྗེས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པས་སྦྱིན་པ་གཞན་དག་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །རྒྱུ་ནི་སྔོན་གྱི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གོམས་པའི་བག་ཆགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚེ་རབས་གཞན་དག་ན་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་པ་ཀུན་ཏུ་སྤྱད་པས་བག་ཆགས་གཞན་པ་གང་ཡིན་པའི་བག་ཆགས་དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་འཇུག་པ་དེ་ནི་རྒྱུ་སྟེ། དེས་ན་མཆོག་ཏུ་འདོད་དོ། །གོང་དུ་ནི་སྙིང་རྗེའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་སྦྱིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་སྒོ་ནས་མཆོག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ད་ནི་སྔོན་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གོམས་པའི་བག་ཆགས་ལས་རྒྱུའི་སྒོ་ནས་མཆོག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་ན། རྒྱུ་དང་རྒྱུ་མཚན་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། རྒྱུ་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་སྟེ། དཔེར་ན་མྱུ་གུའི་ས་བོན་ལྟ་བུའོ། །རྒྱུ་མཚན་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཏེ། དཔེར་ན་མྱུ་གུ་དེ་ཉིད་ཀྱི་བྱེད་རྒྱུ་ས་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་ན་གྲངས་བཞིན་དུ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བ་ལ་གོམས་པའི་བག་ཆགས་ནི་རྒྱུ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །སྙིང་རྗེ་ནི་ཐུན་མོང་གི་རྒྱུ་སྟེ། ས་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཞིང་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། སློང་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། རྟེན་མེད་པ་དང༌། ཉེས་པར་སྤྱད་སྤྱོད་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་གོང་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པས་སྦྱིན་པ་པོ་དང༌། སྦྱིན་པར་བྱ་བ་དང་ལེན་པ་པོ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ་ཞེས་བཤད་མ་ཐག་མ་ཡིན་ནམ། ད་ནི་དོན་ལ་སོགས་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་སྔ་ཕྱི་མི་འགལ་ཞེ་ན། འགལ་བ་མེད་དེ། འདི་ལྟར་འདི་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པའི་གནས་སྐབས་ན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་གནས་སྐབས་ཉམ་དབར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་གནས་སྐབས་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་གནས་སྐབས་ཏེ། དེའི་ཚེ་ནི་འདི་གང་ཞིག་གང་སློང་བ་དེ་ལ་དེ་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ། །དོན་ལ་སོགས་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གནས་སྐབས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དབུལ་བའི་གནས་སྐབས་
― DTG124_Page_0253 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡིན་པས་སློང་བ་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་སྤྱན་པ་སྦྱིན་པར་ནུས་པར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་མི་སྲིད་དོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ནི། དེ་ལ་སྦྱིན་པ་པོ་དང་སྦྱིན་པར་བྱ་བ་དང་ལེན་པ་པོར་མངོན་པར་ཞེན་པ་མི་འབྱུང་སྟེ། འདིར་ཡང་མངོན་པར་ཞེན་པ་འགོག་པར་ཟད་པས་འགལ་བ་མེད་དོ། །མོས་པ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་ནས་སྦྱིན་པ་མཆོག་ཏུ་འདོད་དེ། མོས་པའི་སྒོ་ནས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ལྡན་པའི་མདོ་སྡེ་ཐམས་ཅད་ལ་བསམ་པ་ཐག་པའི་བར་དུ་དང་བས་མོས་པའོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། རོ་མྱང་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐོབ་པ་རྣམས་ལ་ཡོན་ཏན་དུ་ལྟ་བའི་ཚུལ་གྱིས་རོ་མྱོང་བར་བྱེད་པ་དང༌། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང༌། མངོན་པར་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་བདག་ཉིད་དང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཁྱད་པར་མ་འོངས་པ་རྣམས་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ཡིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་པས་སྦྱིན་པ་མཆོག་ཡིན་ནོ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་སོགས་པས་ཏེ། ས་བརྒྱད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པའི་གནས་སྐབས་ན་ནམ་མཁའ་ཉིད་མཛོད་དུ་གྱུར་ཏེ། གང་དང་གང་ལ་ཅི་དང་ཅི་དགོས་པ་དེ་དང་དེ་ལ་ནམ་མཁའ་ཁོ་ན་ལས་ཐམས་ཅད་སྦྱིན་པར་བྱེད་ཅིང་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་སོགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྣམ་པ་དུ་མ་ཡང་སྟོན་ཏོ། །ཇི་སྐད་དུ་དེ་ཉིད་ལས་དབང་འབྱོར་པ་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ནས་བཤད་ཅེ་ན། བསྒོམ་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལས་སོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཤད་ཅེ་ན། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་དབང་འབྱོར་པ་ཉིད་ལ་བརྟེན་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སྐུ་ལ་དབང་འབྱོར་པ་ཉིད་དང༌། སྤྱོད་པ་ལ་དབང་འབྱོར་པ་ཉིད་དང༌། སྟོན་པ་ལ་དབང་འབྱོར་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལ་སྐུ་ལ་དབང་འབྱོར་པ་ཉིད་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གཉིས་པོ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་ཡིན་པར་བལྟ་སྟེ། སྐུ་འདི་གཉིས་ནི་ཆོས་དཀར་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚོགས་ཡིན་ནོ། །ཆོས་དཀར་པོའི་ཚོགས་ཉིད་ཡིན་དུ་
― DTG124_Page_0254 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཟིན་ཀྱང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་སྨོས་པས་དབང་འབྱོར་པའི་ཕྱོགས་གཅིག་བཟུང་སྟེ། ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་པས་སྦྱིན་པ་མཆོག་ཡིན་པར་འདོད་དོ། །རྣམ་པ་ཇི་སྙེད་སྦྱིན་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་མོས་པ་དང༌། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་པའི་རྣམ་པའི་དབྱེ་བས་རྣམ་པའི་བྱེ་བྲག་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྟེན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །གཞི་མཆོག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་སྡོམ་པ་དང༌། དགེ་བའི་ཆོས་སུ་སྡུད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བསྡུས་སོ། །བཟོད་པ་ནི་ངན་པ་སྟོབས་ཆུང་ངུས་གསོད་པ་དག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལག་དབྱུག་དང༌། ཐལ་ལྕགས་ལ་སོགས་པ་བཟོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ངོ་མཚར་མི་ཆེའི། རྗེ་དཔོན་ཡིན་ལ་གསོད་པ་ངན་པ་བྲན་དང་གདོལ་པ་ལ་སོགས་པའི་གཟོད་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་རབ་ཏུ་ངོ་མཚར་ཆེའོ། །ངན་དུ་ཟིན་ཀྱང་གལ་ཏེ་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ན་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་བཟོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཚར་གཅིག་ངོ་མཚར་མི་ཆེའོ། །གལ་ཏེ་ངན་པ་སྟོབས་ཀྱང་ཆུང་ན་ངོ་མཚར་ཆེ་སྟེ། དེའི་བཟོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཞི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་བཟོད་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །ཡང་ན་ངན་པ་ཡང་གཞན་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། སྟོབས་ཆུང་ངུ་ཡང་གཞན་ཡིན་ཏེ། ངན་པ་ནི་བྲན་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་རིགས་མཐུན་ཞིང༌། དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་པར་བྱ་བའི་མཐུ་མེད་པ་དེ་ནི་སྟོབས་ཆུང་བའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་གཞི་མཆོག་ནི། དེ་བཞིན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་གཉིས་ལ་བདག་མེད་པའོ། །དེ་ལ་དམིགས་པའི་ཤེས་རབ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཆོག་ཡིན་ཏེ། གཞི་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་དམིགས་པར་བཤད་དོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཞིང་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་དེ་དག་གི་ཐེག་པའི་ཞིང་གིས་བསྡུས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཆོག་མ་ཡིན་གྱི། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྟན་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་
― DTG124_Page_0255 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱི་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐེག་པ་དམན་པའི་ཞིང་མཆོག་ཏུ་འདོད་དོ། །གནས་ནི་མོས་པ་ལ་སོགས་ཏེ། མོས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་ལ་མོས་པའོ། །དེ་ལྟར་མོས་ན་མོས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་མཆོག་ཅེས་བྱའོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི། རོ་མྱང་བ་དང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང༌། མངོན་པར་དགའ་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་རོ་མྱང་བ་ཡིན་ལ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་རོ་མྱང་བར་བྱེད་པ་དང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་བྱེད་པ་དང༌། མངོན་པར་དགའ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་མཆོག་ཏུ་འདོད་དེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་སྡུད་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱོགས་གཅིག་བཟུང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་བཟོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་འགྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྦྲང་བུ་མཆུ་རིངས་དང༌། ཤ་སྦྲང་ལ་སོགས་པའི་ཕྱི་དང་ནང་གི་སྡུག་བསྔལ་བཟོད་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་བཤད་ན། ཆོས་ལ་ངེས་པར་རྟོག་པའི་བཟོད་པས་བཟོད་པ་ཡང་ཡིན་པའི་བཟོད་པ་དེ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་པས་མཆོག་ཡིན་པར་འདོད་དེ། འདི་ལྟར་བཟོད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་དག་འགྲུབ་པས་སོ། །འདི་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་གནས་སྐབས་ཡིན་པས་ཡོན་ཏན་སྐབས་ཉིད་ཀྱི་སྦྱིན་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དག་གི་ཡོན་ཏན་ལྷག་པར་བསྔགས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པ་ནི། །སེམས་ཅན་གཅིག་བདེ་བསྐལ་མང་དུ། །གནོད་པ་བྱེད་ཀྱང་དགའ་འགྱུར་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སྦྱིན་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དག་གི་ཡོན་ཏན་ལྷག་པ་བརྗོད་དོ། །དེ་ཚེ་རྫས་ངན་ལྟ་ལ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་ཞིག་དགོས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ལས་གཞན་པའི་རྫས་ནི་ངན་པ་སྟེ། མཆོག་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བཏང་དགའ་ལོངས་སྤྱོད་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཏང་བ་ཉིད་ལོངས་སྤྱོད་ཡིན་ལ། དགའ་བ་ཉིད་ལོངས་སྤྱོད་ཡིན་ཏེ། དེ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་བཏང་དགའ་ལོངས་སྤྱོད་ཅན་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁོ་ན་ལ་ཡོན་ཏན་
― DTG124_Page_0256 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་དག་ཡོད་ཀྱི་མི་གཞན་ལ་ནི་མེད་དོ། །ཡང་ན་བཏང་བ་ལ་དགའ་བ་ནི་བཏང་དགའོ། །དགའ་བ་ཉིད་ལོངས་སྤྱོད་ཡིན་པས་ན་བཏང་དགའ་ལོངས་སྤྱོད་དོ། །གཙོ་བོ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཡོན་ཏན་ལྷག་པར་བསྔགས་སོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་སྲིད་སྦྱོང་འདོད་པ་ཐོབ། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་སྲིད་པར་གཏོགས་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ནི་སྲིད་སྤྱོད་དོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་དག་པ་རབ་འགྱུར་ལྡན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་དག་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པའི་བསམ་གཏན་དང་གཟུགས་མེད་པས་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་འཇིག་ཚོགས་གནས་ནས་གྲོལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་མཐོང་བས་སོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ནི་བྱང་ཆུབ་མཆོག་སངས་རྒྱས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་གང་ཡིན་པའོ། །གཞན་ཡང་ཉམས་དང་འཕེལ་བའི་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་དང༌། དབང་པོ་དང༌། སྟོབས་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། འཕགས་པའི་ལམ་རྣམས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་རྣམ་པས་དབྱེ་བ་བསྟན་ཏོ། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་རྣམས་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་དེ་དག་ཏུ་བརྩོན་འགྲུས་མ་བསྟན་ཏོ། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ནི་བསམ་པ་དང༌། བློ་ཞན་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ནི་བསམ་པ་དང་བློ་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལོངས་སྤྱོད་ལ་ཆགས་པ་ནི་དེ་ཀུན་ཏུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་བསྒྲུབ་པ་དག་ལ་ཆགས་པ་གང་ཡིན་པ་མི་སྤྱོད་པ་དང་མི་བརྟན་པ་བར་དུ་གཅོད་པ་དེའི་གཉེན་པོར། བརྩོན་འགྲུས་ལྡན་པ་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས་ཕ་མ་མེད། །ཅེས་བརྗོད་དེ་སྤྱད་པར་བྱ་བ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་ནི་དེ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་དག་སྤྱོད་པ་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་ཤིང་སྲེད་པ་གང་ཡིན་པ་བར་དུ་གཅོད་པ་དེའི་གཉེན་པོར། །བརྩོན་འགྲུས་ལྡན་པ་ཉོན་མོངས་ཀྱིས་ཕམ་མེད། །ཅེས་བྱ་སྟེ། བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པ་དགེ་
― DTG124_Page_0257 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་ཆོས་ལ་བརྩོན་པ་ནི་ཉོན་མོངས་རྣམས་ཀྱིས་ཕམ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡོན་ཏན་གྱི་སྐབས་རྫོགས་སོ།། །།མི་འཇིགས་པའི་སྦྱིན་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བཟོད་པས་བསྡུས་ཏེ། དེ་ལྟར་འདི་གཉིས་ཀྱིས་མི་འཇིགས་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་ལེན་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མི་འཇིགས་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་ཅིང་གཞན་གཤེ་བ་དང་བརྡེག་པ་ལ་སོགས་པས་རྣམ་པ་དུ་མར་འཚེ་བ་ཡང་ཐམས་ཅད་བཟོད་ཅིང་དང་དུ་ལེན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་བླངས་པས་ནི་གཤེས་ཀྱང་སླར་མི་གཤེ་བར་བྱ། ཁྲོས་ཀྱང་སླར་མི་ཁྲོ་བར་བྱ། བརྡེག་ཀྱང་སླར་མི་བརྡེག་པར་བྱ། མཚང་འབྲུ་ཡང་སླར་མཚང་འབྲུ་བར་མི་བྱའོ་སྙམ་དུ་དེ་ལྟར་སོ་སོར་བརྟགས་ནས་བཟོད་པ་ནི་གཞན་དག་ལ་མི་འཇིགས་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པས། མི་འཇིགས་པ་སྦྱིན་པས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བཟོད་པ་བསྡུས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཆོས་སྦྱིན་པས་ནི་བསམ་གཏན་དང་ཤེས་རབ་དག་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་གྱིས་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ཀུན་བརྗོད་པ་ལ་སོགས་པས་ཀུན་མགུ་བར་བྱས་ཏེ། སྣོད་དུ་རུང་བར་བྱས་ནས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །གཉི་གས་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཏེ། འདི་ལྟར་དེས་གཉི་ག་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འཇིགས་པ་སྦྱིན་པའི་དུས་དང་ཆོས་སྦྱིན་པའི་དུས་ན་བརྩོན་འགྲུས་གདོན་མི་ཟ་བར་ཡོད་པས་སོ། །དགེ་བའི་ཆོས་སྡུད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་སྦྱིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བཟོད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། བསམ་གཏན་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཕྱོགས་ཡིན་པས་དེ་བས་ན་དགེ་བའི་ཆོས་སྡུད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ཀྱང་སྦྱར་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་པར་བྱེད་པ་ལ་མི་མཇེད་པའི་བཟོད་པས་ནི་མི་འཇིགས་པ་སྦྱིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དག་བསྡུས་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་གནོད་པར་བྱེད་པ་ལ་མི་མཇེད་པར་བྱེད་དོ། །ཆོས་ལ་ངེས་པར་རྟོགས་པའི་བཟོད་པས་ནི་བསམ་གཏན་དང་ཤེས་རབ་དག་བསྡུས་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་
― DTG124_Page_0258 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཉིས་ཀྱི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སེམས་མཉམ་པར་གཞག་པས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །གཉི་གས་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཏེ། འདི་ལྟར་དེས་གཉི་ག་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་ཐམས་ཅད་བསྡུས་སོ། །མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་དང་བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་བསམ་གཏན་གྱིས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ཏེ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དུས་ན་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་སོགས་པའི་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་དཔྱད་ནས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བས་སོ། །སྦྱིན་པའི་སྦྱིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྦྱིན་པའི་བར་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྦྱིན་པའི་སྦྱིན་པ་གང་ཞེ་ན། གཞན་དག་ལ་ནོར་དང་འབྲུ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་སྦྱིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྦྱིན་པའི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ནི་གཞན་གྱི་རྒྱུད་དག་ལ་སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་འགོད་པ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྦྱིན་པའི་བར་དུ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་དེ་དག་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་ངེས་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་གང་དག་ལ་མདོ་ལ་སོགས་པ་སྣང་བ་གང་དག་ཡིན་པ་དང། མདོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་གང་དག་ལ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་སྣང་བ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཕན་ཚུན་བསྡུས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗོད་པར་བྱ་བ་བསྡུས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྦྱིན་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ཏེ། ལོངས་སྤྱོད་ལ་མི་ལྟ་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ལོངས་སྤྱོད་ལ་མི་ལྟ་ན། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་ལེན་ལ། གཞན་དག་གིས་ཕྲོགས་ན་ཡང་དེ་ལ་མི་ལྟ་བས་བཟོད་དོ། །ལོངས་སྤྱོད་ལ་ཀུན་ཏུ་ཆགས་པའི་ལེ་ལོ་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་མི་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་མི་ལྟ་བ་ལ་མི་འཇུག་སྟེ། རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང་འཆལ་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱང་དེ་དང་འདྲའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱང་སྦྱིན་པ་ལ་བརྩོན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ཏེ། དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་བླངས་ན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཐམས་ཅད་གཏོང་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་
― DTG124_Page_0259 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་གནས་ན་བཟོད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་ནི་གཞན་དག་ལས་ལུས་དང་ངག་ལས་བྱུང་བའི་མི་འདོད་པ་འོངས་པ་ཐམས་ཅད་བཟོད་དོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་སྤྲོ་བ་འཕེལ་བར་འགྱུར་ཞིང་འགྱོད་པ་མེད་པའི་རིམ་གྱིས་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་ཡང་འགྱུར་ལ། དེ་ནས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡང་ཡོངས་སུ་ཤེས་སོ། །བཟོད་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དུས་ན་ཉེས་པར་སྨྲས་ཤིང་མི་སྙན་པར་གྱུར་པའི་ཚིག་གི་ལམ་དང་བརྡེགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་བཟོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་མཉམ་པ་ཡིན་ཞིང་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པ་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་ལས་ཡོངས་སུ་འཐོབ་པ་ཡང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བརྩོན་འགྲུས་དང་བསམ་གཏན་དང་ཤེས་རབ་ཀྱང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྐབས་རྫོགས་སོ།། །།ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྐབས་ཀྱི་འོག་ཏུ་བསྡུ་བའི་དངོས་པོའི་སྐབས་ཡིན་ཏེ། འདིའི་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྦྱོར་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་རང་གི་དོན་ཏོ། །བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་བསྡུ་བའི་དངོས་པོའི་སྐབས་ཏེ། བསྡུ་པའི་དངོས་པོ་བཞིས་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་དོ། །སྦྱིན་མཚུངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གྲངས་དང་དེའི་མཚན་ཉིད་གོ་རིམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །དོན་སྤྱོད་པ་ནི་དེ་ཡང་དག་པར་ལེན་དུ་འཇུག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་དག་པར་ལེན་དུ་འཇུག་པ་ནི་དོན་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་བདག་ཉིད་རྗེས་སུ་འཇུག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་གང་ལ་གཞན་ཡང་དག་པར་ལེན་དུ་འཇུག་པ་དེ་ཉིད་ལ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་ཀྱང་འཇུག་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་ན་དེ་དག་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟན་པོར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་ལ་བདག་ཅག་བཙུད་པ་དེ་ཉིད་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱང་འཇུག་པ་དང་སྦྱར་ན་འདི་ནི་བདག་ཅག་ལ་སླུ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་གྱི། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་བཟང་ངོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །དོན་མཐུན་པས་ནི་ཡུན་རིང་པོར་སྒྲུབ་པའི་
― DTG124_Page_0260 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར། སྒྲུབ་པ་དེ་རྣམས་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་ཅིང་བྱ་བ་ཡང་དག་པར་ལེན་དུ་འཇུག་པ་པོ་ནི་ཇི་སྐད་སྨྲ་བ་དེ་བཞིན་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་ནས་ཡུན་རིང་པོར་གུས་པས་སྒྲུབ་པ་དེ་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ། །གང་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གདུལ་བ་མདོར་བསྡུས་པ་ལ་དད་པ་ལ་ལྟོས་ནས། བསྡུ་བ་གཞན་གཉིས་གསུངས་པའི་བསྡུ་བ་གཉིས་པོ་དེས་ཀྱང་བསྡུ་བ་བཞི་པོ་འདི་དག་བསྡུས་སོ། །དམིགས་པའི་ཆོས་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཆོས་སོ། །དམིགས་པའི་ཆོས་དེས་ཉན་པར་སྨྲ་བ་བསྡུས་ཏེ། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་ནས་གཞན་དག་ལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པར་ཡང་བྱེད། ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པར་ཡང་བྱེད་དོ། །སྒྲུབ་པའི་ཆོས་ཀྱིས་ནི་དོན་སྤྱོད་པ་བསྡུས་ཏེ། སྒྲུབ་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་ན་དོན་སྤྱོད་པ་ལ་རབ་བརྩོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བའི་ཆོས་ཀྱིས་ནི་དོན་མཐུན་པ་བསྡུས་ཏེ། དོན་མཐུན་པས་སྒྲུབ་པ་དེ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བར་བྱེད་དོ། །ཕལ་ཆེར་དོན་མེད་པ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདུལ་བ་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་དང་བག་ལ་ཉལ་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་མཐོང་བའི་ཕལ་ཆེར་དོན་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཕལ་ཆེར་ཞེས་སྨོས་པས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དོན་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རྟག་ཏུ་ལོངས་སྤྱོད་མ་ཆགས་བློ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ལོངས་སྤྱོད་དག་ལ་མ་ཆགས་པ་སྟོན་ཏོ། །ཞི་ཞེས་སྨོས་པས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟོན་ཏེ། ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་མི་དགེ་བ་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡོམ་ཞེས་སྨོས་པས་ནི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་སྡོམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྐད་ཀྱི་བྱིངས་ནི་ཉེ་བར་ཞི་བའི་དོན་དུ་འདོན་ཏེ། བཟོད་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་གཤེ་བ་དང་བརྡེག་པ་ཐམས་ཅད་བཟོད་དོ། །སྲིད་ཡུལ་མཚན་མ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྲིད་པ་ཞེས་སྨོས་པས་ནི་ནང་གི་ཆོས་རྣམས་གཟུང་ངོ༌། །ཡུལ་ཞེས་སྨོས་པས་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་རྣམས་བཟུང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ནི་སེམས་ཅན་ཚོགས་སྡུད་བྱེད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིས་སེམས་ཅན་གྱིས་ཚོགས་སྡུད་པར་བྱེད་དོ། །བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་སྐབས་རྫོགས་སོ།། །།
― DTG124_Page_0261 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་མན་ཆད་ནི་སངས་རྒྱས་ལ་མཆོད་པ་དང༌། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། ཚད་མེད་པ་རྣམས་ཏེ། འདི་དག་གི་འབྲེལ་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། རང་ལ་ཕན་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་སྔར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་བསྟན་ཏོ། །གཞན་ལ་ཕན་པར་བྱ་བ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་བསྟན་ཏོ། །རང་ལ་ཕན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་བདེ་བ་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པ་སྲིད་པས་དེའི་ཕྱིར་དེའི་འོག་ཏུ་བདེ་བ་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པའི་གཉེན་པོར་སངས་རྒྱས་ལ་མཆོད་པ་དང༌། བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟེན་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ལ་མཆོད་པའི་ཕྱིར། སྒྲུབ་པའི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ལ་གོམས་པས་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་བདེ་བ་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པར་མི་འགྱུར་ལ། ལུས་དང་སྲོག་ལ་མི་ལྟ་ཞིང་བཤེས་གཉེན་མགུ་བར་བྱ་བ་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་ཡང་བདག་ཉིད་བདེ་བ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པར་མི་འགྱུར་བས་སངས་རྒྱས་ལ་མཆོད་པ་དང༌། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟེན་པ་འདི་གཉི་ག་ལ་ཡང་བདེ་བ་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པའི་གཉེན་པོར་བཤད་དོ། །བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱིས་གཞན་ལ་ཕན་པ་ལ་འཇུག་པར་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་ལ་དེའི་ལོག་པར་བསྒྲུབས་པས་སྡུག་བསྔལ་ཡལ་བར་འདོར་ཏེ། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ནི་ལོག་པར་སྒྲུབ་ཅིང་འདུལ་བ་ལ་མི་གནས་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ཡལ་བར་འདོར་བར་འགྱུར་བ་དེའི་གཉེན་པོར་ཚད་མེད་པ་རྣམས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པས་ཡོངས་སུ་བསྒོམ་པས་ནི་གནས་སྐབས་གང་དུ་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡལ་བར་མི་འདོར་བས་དེའི་ཕྱིར་ཚད་མེད་པ་དག་བསྟན་ཏོ། །ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ནི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཆོད་པ་འདིས་རིང་པོར་མི་ཐོགས་པར་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པ་དེའི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་པའོ། །རྒྱུ་ནི་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་མོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚེ་རབས་
― DTG124_Page_0262 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞན་དག་ན་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཇུག་ཐོགས་སུ། བདག་ལ་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་དོན་ཡོད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཞིང་ནི་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་དག་གིས་དེ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱར་བས་ཞེས་བྱ་བའི་ནི་སེམས་ཅན་དེ་དག་གིས་མཆོད་པ་དེ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ། །དེ་དག་གིས་རབ་ཏུ་སྦྱར་བས་སེམས་ཅན་ཞིང་ལྟ་བུ་དེ་དག་ལ་མཆོད་པ་ས་བོན་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་མ་འོངས་པ་ན་སངས་རྒྱས་ལ་མཆོད་པའི་མེ་ཏོག་སྐྱེ་བར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཏབ་པར་འགྱུར་རོ། །མོས་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མོས་པ་དང༌། བསམ་པ་དང༌། དབང་འབྱོར་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་མོས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་མཆོད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་མོས་པའོ། །བསམ་པ་ནི་བསམ་པ་དགུ་པོ་རོ་མྱང་བ་དང༌། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང༌། མངོན་པར་དགའ་བའི་བསམ་པ་དག་པ་དང༌། ངོམས་མི་ཤེས་པ་དང༌། རྒྱ་ཆེན་པོ་དང༌། དགའ་བ་དང༌། ཕན་པ་དང༌། མ་གོས་པ་དང༌། དགེ་བའི་བསམ་པ་དག་གོ ། དབང་འབྱོར་བ་ཉིད་ནི་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། འདི་ནི་སེམས་ལ་བརྟེན་པའི་མཆོད་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་སྟེ། འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྦྱར་བའི་དོར་སྨོན་ལམ་ཉིད་སྨོན་པར་བཤད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ནི་སྨོན་པ་ཞེས་སྦྱར་རོ། །སྨོན་ལམ་གང་ཡིན་པ་དེ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སེམས་བསྐྱེད་པའི་རྣམ་གྲངས་སུ་ཡང་སྟོན་ཏེ། འདི་ཡང་སེམས་ལ་བརྟེན་པའི་མཆོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། སེམས་ཅན་ལ་བརྩེ་བའི་མཆོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་སེམས་ལ་བརྟེན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པར་བལྟའོ། །གཞི་ལ་གཏོད་དང་རྟོགས་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞི་ལ་གཏོད་པ་དང༌། གཞི་རྟོགས་པ་སྟེ། ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ཡིན་པར་སྟོན་ཏེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་འཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་
― DTG124_Page_0263 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཉིད་འཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སངས་རྒྱས་ལ་མཆོད་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་འཇུག་པ་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཉིད་འཐོབ་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་མཆོད་པའི་མཆོག་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་དང་ནི། ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ་ད་ནི། འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བ་དང༌། ནང་དང་ཕྱི་དང༌། རགས་པ་དང་ཕྲ་བ་དང༌། དམན་པ་དང༌། གྱ་ནོམ་པའི་དབྱེ་བས་མཆོད་པ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟིའི་སྒོ་ནས་མཆོད་པ་ལ་རྙེད་པ་ནི་ཆོས་གོས་ལ་སོགས་པའོ། །བཀུར་སྟི་ནི་བསྟོད་པ་དང་ཕྱག་བྱ་བ་དང༌། ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་ང་རྒྱལ་དང་བཅས་པ་ནི་དམན་པའོ། །ང་རྒྱལ་མེད་པ་ནི་གྱ་ནོམ་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས་དེ་རྣམ་གཉིས་ཞེས་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་རྣམ་པ་གཉིས་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །སྒྲུབ་པ་དེའི་དམན་པ་ཉིད་ཆུང་ངུའི་དབྱེ་བ་དང་ང་རྒྱལ་གྱི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་སྟོན་ཏེ། སྒྲུབ་པ་ཆུང་ངུ་ཡང་དམན་པ་ཡིན་ལ། ང་རྒྱལ་དང་བཅས་པ་ཡང་དམན་པ་ཡིན་ནོ། །སྒྲུབ་པའི་གྱ་ནོམ་པ་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་སྟོན་ཏེ། སྒྲུབ་པ་ཆེན་པོ་ཡང་གྱ་ནོམ་པ་ཡིན་ལ། ང་རྒྱལ་མེད་པ་ཡང་གྱ་ནོམ་པ་ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་གཞན་དང༌། དེའི་དུས་སུ་སྦྱོར་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་སོ། །འགྲོ་བ་རྣམས་བར་ཆད་པས་ནི་རིང་པོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚེ་རབས་གཞན་མང་པོ་ཞིག་འདས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་མ་ཐག་པའི་ཉེ་བའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ད་ལྟར་གྱི་དུས་ཀྱི་མཆོད་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཐོབ་མ་ཐག་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པ་ལ་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དོན་ཐམས་ཅད་ནི་འདྲེས་པ་ཉེ་བར་འདྲེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདྲེས་པ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བར་སྟོན་ཏོ། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟེན་པའི་གནས་སྐབས་སུ་བདེ་བ་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པའི་གཉེན་པོ་ནི་བཤད་མ་ཐག་པ་ཁོ་ན་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དུལ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་
― DTG124_Page_0264 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དབང་པོ་དུལ་བས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ཏུ་ཆགས་པར་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་དག་ལ་མཚན་མར་འཛིན་པར་མི་བྱེད། མངོན་རྟགས་སུ་འཛིན་པར་མི་བྱེད་པར་མི་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྒོ་བསྡམས་ཏེ། གནས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞི་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། སེམས་ནང་དུ་ཞི་བར་གནས་པའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་སེམས་ཕྱི་རོལ་དུ་འཕྲོས་པ་ཞི་གནས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་དམིགས་པ་གཅིག་ལ་འཇུག་པ་དེའི་ཚེ་ཞི་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཉེ་བར་ཞི་བ་ནི་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པས་ཉེ་བར་གནས་པ་ཉེ་བར་ཞི་བས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་འདིའི་སེམས་རྣམ་པ་འགའ་ཞིག་གིས་ཕྱི་རོལ་དུ་འཕྲོ་ཞིང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དམིགས་པ་ལས་རབ་ཏུ་བསྐྱོད་པ་དེའི་ཚེ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་གཉེན་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་མྱུར་བ་མྱུར་བ་ཁོ་ནར་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱེད་པས་སོ། །བཀུར་སྟི་རྙེད་པ་དག་དང་རིམ་གྲོ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། བཀུར་སྟི་ནི་ཡང་དག་པའི་ཡོན་ཏན་བསྒྲགས་པ་དང་ཕྱག་འཚལ་བ་དང༌། ལྡང་བ་དང་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྙེད་པ་ནི་ཆོས་གོས་དང་བསོད་སྙོམས་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདི་དག་གིས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་མཆོད་པར་བྱེད་དོ། །རིམ་གྲོ་ནི་བསྐུ་བ་དང༌། ཕྱི་བ་དང༌། བཀྲུ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྒྲུབ་པ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཇི་སྐད་གདམས་པ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་བསྒྲུབས་པས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། བསྒྲུབས་པས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་མཆོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་བློ་ལྡན་ཆོས་ལ་ནི། །ཤེས་སམ་དུས་སུ་འདུད་པས་བཤེས་གཉེན་བགྲོད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ཤེས་པར་འདོད་པ་ཉིད་སྟོན་ཏེ། ཀུན་ཤེས་པར་འདོད་པའི་བསམ་པས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བགྲོད་ཀྱི། རྣམ་པར་མཐོ་འཚམ་པའི་བསམ་པས་ཀྱང་མ་ཡིན་ལ། ཆོས་བརྐུ་བའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དུས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་ཤེས་པ་ཉིད་སྟོན་ཏེ། དུས་སུ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་དྲུང་དུ་འགྲོའི། ཟན་ཟ་བ་ལ་སོགས་པའི་དུས་སུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདུད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ང་རྒྱལ་བཅག་ཅིང་དམན་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཉེ་བར་འགྲོ་བའོ། །དེ་ནི་བསྙེན་བཀུར་རྙེད་ལ་འདོད་པ་མེད། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་ཕྱིར་དེ་
― DTG124_Page_0265 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཡོངས་སྔོ་བར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བརྟེན་གྱི། རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟིའི་དོན་དུ་ནི་མ་ཡིན་པ་སྟེ། བདག་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་སྒྲུབ་པར་གྱུར་ཅིག །རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་དང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུ་ནི། མ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཞིང་དག་པ་ཡང་སྦྱང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞིང་དག་པ་སྦྱང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཅི་འདྲ་བ་དེ་ལྟ་བུར་བདག་གིས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བར་བྱའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །བློ་ལྡན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟེན་པ་དད་པས་ནི་ལྟར་བྱུང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བ་ནི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་མ་འོངས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྒོའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བས་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟེན་ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཆོས་ཀྱི་སྒོའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྒོའི་རྒྱུན་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། གང་གི་ཚེ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་ཕྲད་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ཐོབ་ལ། ཆོས་ཀྱི་རྒྱུན་དེ་ཡང་དང་ཡང་དུ་སྒོམ་པར་བྱེད་ན། དེ་ལྟར་ན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །བློ་ལྡན་སྦྱོར་དང་འགྲོ་བ་དང༌། མོས་པའི་སྒོ་ནས་རིང་བ་དང་ཉེ་བའི་དབྱེ་བ་སྟེ། སྔ་མ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བ་རྣམ་པར་ཆད་པའི་ནི་རིང་བའོ། །དེ་མ་ཐག་པའི་ནི་ཉེ་བའོ། །དུས་གཞན་ན་སྦྱར་བར་བྱ་བའི་ནི་རིང་བའོ། །དེའི་དུས་སུ་སྦྱར་བར་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བའོ། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྙན་པ་གང་ཞིག་རབ་ཏུ་སྦྱར་བར་སྨོན་ལམ་འདེབས་པ་དེ་ནི་རིང་བའོ། །གང་ཞིག་བྱ་བར་སྨོན་ལམ་འདེབས་པ་ནི་ཉེ་བའོ། །བཤེས་གཉེན་དམ་པ་ལ་བརྟེན་པའི་མཆོག་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་ལྔས་རང་གི་སེམས་ཀྱིས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྣམས་ལ་བརྟེན་པ་མཆོག་ཏུ་རིག་པར་བྱའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་བསྟན་པ་དང་ལྡན་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་མོས་པ་དང་བསམ་པ་སྟེ། བསམ་པ་དགུ་པོ་རོ་མྱང་བ་དང༌། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང༌། མངོན་པར་དགའ་
― DTG124_Page_0266 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བའི་བསམ་པ་དག་པ་དང༌། ངོམས་མི་ཤེས་པ་དང༌། རྒྱ་ཆེན་པོ་དང༌། དགའ་བ་དང༌། ཕན་པ་དང༌། མ་གོས་པ་དང༌། དགེ་བའི་བསམ་པ་རྣམས་དང༌། དབང་འབྱོར་བ་ཉིད་དེ། ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཐབས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་དང༌། དོན་གཅིག་པ་ཉིད་ལ་འཇུག་པའི་སྒོ་ནས་ཏེ། དོན་ཐམས་ཅད་ནི་འདྲེས་པ་ཉེ་བར་འདྲེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་སེམས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་པ་དང་བསྒོམ་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཚད་མེད་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་བྱ་བ་དག་ལ་མི་སྐྱོ་བའི་ཐབས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚངས་པའི་གནས་དག་གིས་གནས་པ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་བྱ་བ་དག་ལ་སྐྱོ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །བཏང་སྙོམས་ནི་ཚོར་བ་དེ་དག་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་སྒྲུབ་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་སྒྲུབ་པའི་རྣམ་པ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་སྒྲུབ་པའི་རྣམ་པས་ཏེ། སེམས་ཅན་འདི་རྣམས་ཚོར་བ་འདི་དག་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བའི་ཉེས་པ་འབྱུང་བར་མ་གྱུར་ཅིག་སྙམ་པའོ། །དམིགས་པ་མེད་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། དེ་དག་ཏུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར། དམིགས་པ་མེད་པ་དང་འདྲ་བས་ན་དམིགས་པ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀྱེ་མ་བདེ་བའོ། །སྡུག་བསྔལ་བའོ། །དགའ་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་དང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་རོ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་གནས་སྐབས་དེ་ན་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་དེའི་རྣམས་སོ་སོར་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པས་དམིགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱའི། །དེ་དག་ལ་གནས་སྐབས་དེ་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་པས། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལྟ་བུར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དག་ཅེས་བྱའོ། །ཁམས་རྒྱས་པས་དེ་དག་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་དཀར་པོ་འཕེལ་བར་གྱུར་བས་སྡང་བ་ལ་སོགས་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་བྱམས་པ་ལ་
― DTG124_Page_0267 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོགས་པའི་ས་བོན་རྒྱས་པ་ནི་ཁམས་རྒྱས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཁམས་རྒྱས་པས་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ས་བརྒྱད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྣམ་པར་དག་ཅིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འཇུག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་གནས་སྐབས་དེ་ན་དམིགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལས་གཉིས་ཏེ་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་བྱམས་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པས་བསྡུས་པ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱམས་པས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་ཞི་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱམས་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ལུས་དང་ངག་གི་ལས་དེ་ཡང་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེ་ལ་བྱམས་པ་ཉེ་བར་བརྟགས་ནས་བྱམས་པ་དམིགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཟད་པས་ཚད་མེད་པ་རྣམས་དམིགས་པ་མེད་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤེ་ན། འདི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་ནི་དམིགས་པར་བཤད་དེ། ཡིད་ཀྱི་མདུད་པ་རྣམས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་འཆད་དོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་མདོའི་དུམ་བུས་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་ནི་དམིགས་པར་བཤད་པས་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར། བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་འགགས་པ་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་མེད་པ་སྟེ། འགགས་པ་དེ་ནུབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་པ་དང་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་བའི་སྐལ་བ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་པའི་སྐལ་བ་ཅན་དང་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་བའི་སྐལ་བ་ཅན་ནོ། །དེ་ལ་ཆུང་ངུ་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་སྟེ། ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པ་དྲུག་གང་ཞེ་ན། མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་དང༌། ཆུང་ངུ་དང༌། འབྲིང་དང༌། དམན་པའི་ས་པ་དང༌། བསམ་པ་དམན་པ་དང༌། ང་རྒྱལ་དང་བཅས་པ་རྣམས་སོ། །རྣམ་པ་དྲུག་པོ་འདི་དག་ནི་དམན་པ་སྟེ། ཆུང་ངུ་དག་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཉིད་ལྷག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་གཞན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་ལས་བཟློག་པ་མཉམ་པར་གཞག་པ་རྣམས་ནི་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་དག་ལས་ལྷག་པའོ། །ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་ཆུང་ངུ་དག་པས་ལྷག་པའོ། །མཆོག་གི་ས་པ་དག་ནི་དམན་པའི་ས་དག་པས་ལྷག་པ་སྟེ། མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་ནི་
― DTG124_Page_0268 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆུང་ངུ་དག་ཡིན་ནོ། །རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་ནི་ཆེན་པོ་དག་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ནི་ཆུང་ངུ་དག་ཡིན་ནོ། །དྲི་མ་མེད་པ་ལ་ནི་ཆེན་པོ་དག་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ས་གོང་ནས་གོང་དུ་ས་འོག་མ་ལ་ལྟོས་ནས་ལྷག་པ་དག་ཡིན་ནོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ནི་དམན་པའོ། །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ལྷག་པའོ། །ང་རྒྱལ་དང་བཅས་པ་ནི་ས་བདུན་པ་ལ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་དང་བྲལ་བ་དག་གོ །དེ་ཡན་ཆད་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པས་ལྷག་པ་ཡིན་ནོ། །ཚངས་པའི་གནས་པ་དག་གིས་གནས་པ་ནི་རྒྱུའོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་གི་རྒྱུ་ཡིན་ཞེ་ན། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་སོགས་པའི་སྟེ། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་བསམ་གཏན་གྱིས་གནས་པ་ནི་ཚངས་པའི་གནས་པ་བསྒོམས་པས་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བའི་རིགས་པ་ལས་འདུལ་བའི་སྐྱེ་བོ་ལ་ལྟོས་ནས་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེ་སྟེ། འདི་ནི་དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །ཚོགས་རྣམས་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བདག་པོའི་འབྲས་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚངས་པའི་གནས་པའི་དབང་གིས་ཚོགས་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདག་པོའི་འབྲས་བུའོ་ཞེས་བྱའོ། །སེམས་ཅན་དག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་འབྲས་བུའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པ་ཡང་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལས་འགྱུར་ལ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཡང་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་མེད་པར་མི་འབྱུང་བས་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པ་ལས་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱའོ། །རྐྱེན་མི་བཟད་པས་ཀྱང་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་སེམས་ལ་སོགས་པའི་གནས་ལྟ་བུའི་ཡུལ་མི་བཟད་པ་མཐོང་བས་ཀྱང་འགྱུར་བ་མེད་དེ། རྟགས་འདིས་ན་གཞན་དག་གིས་འདི་ནི་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་སོ། །གནོད་སེམས་དང་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་དག་ནི་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ནི་རྗེས་སུ་ཆགས་ལ་གནོད་སེམས་ཀྱིས་ནི་ཁོང་ཁྲོ་བར་བྱེད་དོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་འཇོམས་པས་གཉི་ག་ལ་ཡང་གནོད་པར་
― DTG124_Page_0269 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་འཇོམས་པ་ནི་ཇི་ལྟ་བུ། དེ་བཅོམ་པས་ནི་ཇི་ལྟར་ན་གཉི་ག་ལ་གནོད་པར་བྱེད་ཅེ་ན། གཉེན་པོ་སྟོབས་ཆུང་བ་ནི་གནོད་སེམས་དང་རྣམ་པར་འཚེ་བ་ལ་སོགས་པས་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་ལྷག་པར་སྤྱོད་པས་འཇོམས་སོ། །དེ་བཅོམ་པས་འདི་ཉིད་ལ་གསད་པ་དང་བཅིང་བ་དང་བརྡེག་པ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཡང་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདག་ཉིད་ལ་གནོད་པ་ཡིན་ནོ། །རང་ཉམས་ཅན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པས་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཞན་ལ་གནོད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་གཉིས་ཀ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཉམས་བཅས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་རལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལ་བདག་ཉིད་སྨོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ལ་བདག་ཏུ་ཉེ་བར་འདོགས་ཏེ། འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་པ་ནི་སེམས་བདག་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ཉིད་ལ་སྨོད་པར་བྱེད་དེ། དགེ་བའི་ལམ་འཇིགས་པ་མེད་པ་བོར་ནས་མི་དགེ་བའི་ལམ་འཇིགས་པ་དང་བཅས་པ་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྨད་པ་རྣམས་ལ་བརྟེན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ངན་ཏོ་ཞེས་དེ་ལྟར་སྨོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྙེད་པས་དམན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལ་གཞན་དག་སྨོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་གོས་དང་བསོད་སྙོམས་ཀྱང་མི་རྙེད་ལ། མཐོང་ན་ཡང་འདི་སྐད་དུ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་འདི་ནི་འདི་ལྟ་བུ་བྱེད་པ་འདི་ལྟ་བུར་སྤྱོད་པ་མི་གཙང་བ་སྟེ། གྲོང་གི་ཚེར་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སྨྲའོ། །སྲུང་བས་སྨོད་པ་ནི་འདི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པའི་ཚེ་བསྲུང་བ་བྱས་པའི་ལྷ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་སྨོད་ཅིང་སྲུང་བར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་སྟོན་པས་སྨད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྟོན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བོང་བུ་ལྟར་བུ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྨོད་ཅིང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པས་འདོར་བ་མཛད་དོ། །རྩོད་བཅས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལ་ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་མཁས་པ་གཞན་དག་ཀྱང་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་སྨོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །མི་སྙན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་དང་ཕྱོགས་མཚམས་སུ་ཡང་འདིའི་སྒྲ་དང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་
― DTG124_Page_0270 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་སྙན་པ་དག་འབྱུང་བའོ། །དེ་ནི་གཞན་དུ་མི་ཁོམ་རྣམས་སུ་སྐྱེ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚེ་ཕྱི་མའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །ཐོབ་པ་ལས་ཉམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་ཐོབ་པ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། འདི་ནི་ཚེ་ཁོ་ནའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཡིན་ནོ། །མ་ཐོ་བ་ཉམས་པས་ཞེས་པ་འདིས་ནི་ཚེ་ཕྱི་མའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་འཕེལ་བར་སྟོན་ཏེ། འདི་ལྟར་ངོ་ཚ་བ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལས་སློབ་དཔོན་གྱིས་ཐོབ་པ་དང་མ་ཐོབ་པ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་ནི་ཚེ་འདི་དང་ཚེ་ཕྱི་མའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་སྦྱོར་བར་འགྱུར་རོ། །ཡིད་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་འཐོབ། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལས་སྐྱེས་པ་སེམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་ལུས་ཀྱི་དང་སེམས་ཀྱི་ཚེ་འདི་དང་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་འཐོབ་པ་སྟེ། འདི་ནི་ཚད་མེད་པ་རྣམས་སྤྱིར་བསམ་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་ཁྱད་པར་ཏེ་ཚད་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་སྙིང་རྗེ་མཆོག་ཡིན་པས་དེ་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་ཕལ་ཆེར་བསམས་ཏེ། རབ་འབར་དགྲ་ཡི་དབང་དུ་སོང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་དེ་བརྩམ་པར་བྱའོ། །དགྲའི་དབང་དུ་སོང་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་བདུད་ཀྱིས་དགེ་བ་ལ་བར་དུ་གཅོད་པར་བྱེད་པའོ། །བགྲོད་དཀའ་ལམ་ལ་ཀུན་དུ་ཞུགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་བགྲོད་དཀའ་བ་ནི་འཁོར་བ་སྟེ། དེར་འགྲོ་བའི་ལམ་ལ་ཀུན་ཏུ་ཞུགས་པ་ནི་བགྲོད་དཀའ་བའི་ལམ་ལ་ཀུན་ཏུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། དེ་དག་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་རྣམས་ཏེ། ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ལམ་རབ་ཏུ་སྟོར་བ་ནི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་རྣམས་ཏེ། ཐར་པའི་ལམ་ནོར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པ་ལས་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་ཏུ་ཐོགས་ཏེ། དེ་དག་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་རྟོགས་པ་རྟོགས་པར་ང་རྒྱལ་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་དེ་དག་ཇི་སྲིད་དུ་ང་རྒྱལ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་དེ་སྲིད་དུ་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ལས་སྟོར་བར་འགྱུར་བས་ལམ་སྟོར་བ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་ས་བོན་ཉིད་ཀྱིས་ནི་བདག་པོའི་འབྲས་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་སྙིང་རྗེ་ནི་བྱང་ཆུབ་མཆོག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་
― DTG124_Page_0271 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ས་བོན་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ས་བོན་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེའི་དབང་གིས་དེ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །གོ་རིམས་བཞིན་དུ་གཞན་དག་བདག་ཉིད་ལ་བདེ་བ་སྐྱེད་པ་དང༌། གདུང་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་འབྲས་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བདེ་བ་མཐོ་རིས་དང་བྱང་གྲོལ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྐྱེད་ལ། བདེ་བ་སྐྱེད་པ་དེ་ལ་ཡང་ནང་དང་ཕྱིའི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ལ་བརྟེན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་འབྲས་བུ་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་སྙིང་རྗེའི་ཆོས་ལ་བརྟེན་པའི་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཁོར་བར་གཏོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས་སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་པ་ཉིད་སྟོན་ཏེ། སྙིང་རྗེའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཉན་ཐོས་བཞིན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གཞོལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །བློ་མཆོག་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་དག་གིས་གནོད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་འཁོར་བ་ལ་མི་གནས་པ་ཉིད་སྟོན་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་པ་བཞིན་དུ་འཁོར་བ་ལ་གཞོལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་བཞིན་དུ་འཁོར་བ་ལ་ཡང་མི་གནས་ལ། སྙིང་རྗེའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཉན་ཐོས་བཞིན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཡང་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱའོ། །འཇིག་རྟེན་སྡུག་བསྔལ་བདག་ཉིད་ལྟ་བ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྙིང་རྗེའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་བརྩེ་བ་འདི། །རང་བཞིན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རང་བཞིན་གྱི་སྒྲས་ནི་བརྩེ་བའི་རིགས་བསྟན་ཏོ། །སོ་སོར་བརྟགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་ཡོངས་སུ་རྟོག་པས་སོ། །དེ་སྔོན་གོམས་པར་བྱས་དང་ལྡན་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚེ་རབས་གཞན་ཡོངས་སུ་བསྒོམ་པས་སོ། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཉམས་རྣམ་དག་ཐོབ་པས་ཞི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཐོབ་པའི་སྒོ་ནས་ཏེ། དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམ་པར་འཚེ་བ་སྤངས་ན་སྙིང་རྗེ་རྣམ་པར་དག་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །
― DTG124_Page_0272 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཉམ་པ་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བརྩེ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་དང་ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བརྩེ་བ་ནི་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བས་ཉེན་པ་དག་ཁོ་ན་ལ་བརྩེ་བས་མཉམ་པ་མ་ཡིན་གྱི། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བརྩེ་བ་ནི་གང་ཅི་ཚོར་བ་དེ་ནི་འདིར་སྡུག་བསྔལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བས་ཁམས་གསུམ་དུ་སྐྱེས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མནར་མེད་པ་དག་ལ་ཇི་ལྟ་བར་སྲིད་པའི་རྩེ་མོར་སྐྱེས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་བརྩེ་སྟེ། དེ་བས་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མཉམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཟད་པས་ཟད་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུ་རྟག་ཏུ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཡང་བརྩེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་བརྩེ་བ་ནི་རྟག་ཏུ་སྟེ། ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཡང་ཟད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་ནི་དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམ་པར་འཚེ་བ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བག་ཆགས་དང་བཅས་ཏེ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཉན་ཐོས་དེ་དག་ལས་ཀྱང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པའི་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བརྒྱད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལམ་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་རྩ་བ་ནི་སྙིང་རྗེའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙིང་རྗེའི་ཤིང་གི་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། ཤིང་ལ་ནི་རྩ་བ་མེད་ན་སྡོང་པོ་མེད་དོ། །སྡོང་པོ་མེད་ན་ཡལ་ག་མེད་དོ། །ཡལ་ག་མེད་ན་ལོ་མ་མེད་དོ། །ལོ་མ་མེད་ན་མེ་ཏོག་མེད་དོ། །མེ་ཏོག་མེད་ན་འབྲས་བུ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྙིང་རྗེའི་ཤིང་ལ་རྩ་བ་སྙིང་རྗེ་མེད་ན་སྡོང་པོ་བཟོད་པ་མེད་དོ། སྡོང་པོ་བཟོད་པ་མེད་ན་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་སེམས་པ་ཡལ་ག་ལྟ་བུ་མེད་དོ། །དེ་མེད་ན་སྐྱེ་བ་བཟང་པོ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་དོན་དུ་སྨོན་པ་ལོ་མ་ལྟ་བུ་མེད་དོ། །དེ་མེད་ན་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་འབྲས་བུ་ལྟ་བུ་མེད་དོ། །སྙིང་རྗེའི་ཤིང་འདི་ཇི་ལྟར་འཕེལ་བར་འགྱུར་བ་དེ་བསམ་པར་བྱ་སྟེ།
― DTG124_Page_0273 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྙིང་རྗེ་ནི་རྩ་བ་བཤད་དོ། །རྩ་བ་དེའི་ཆུ་ལྟ་བུ་ནི་བྱམས་པ་སྟེ། དེས་རྩ་བ་འཆུ་བར་བྱེད་དོ། །སྙིང་རྗེའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་བདེ་བ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པའི་བདེ་བ་དེས་ནི་ཤིང་དེའི་སྡོང་པོ་བཟོད་པ་རྒྱས་པར་བྱེད་དོ། །སྔ་མ་ཕྱི་མ་འགག་པ་དང་སྐྱེ་བའི་རིམ་གྱིས་སྨོན་ལམ་གྱི་རྒྱུན་མ་བཅད་པས་སྨོན་ལམ་རྣམས་ལོ་མ་འདོར་བ་དང་ལེན་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་ཤིང་ནི་ལོ་མ་རྙིང་པ་ཡོངས་སུ་འདོར་ཞིང་སར་པ་ཡོངས་སུ་ལེན་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་ཆུང་ངུ་ཡོངས་སུ་བཏང་ནས་སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་མཆོག་འཛིན་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་ན་གོང་ནས་གོང་དུ་བྱ་བས་སྨོན་ལམ་ཆུང་ངུ་རྣམས་ནི་ཡོངས་སུ་བཏང་ལ། ཆེན་པོ་མཆོག་རྣམས་ནི་འཛིན་པར་བྱེད་དོ། །དཔེར་ན་དུས་བཟང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤིང་དུས་དུས་སུ་བཅུས་པ་ལས་གདོན་མི་ཟ་བར་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ནང་གི་རྐྱེན་གྲུབ་སྟེ་རང་གི་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལས་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ལ་ཆགས་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་བདེ་བ་དང་རང་གི་སྲོག་ལའོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་སྙིང་རྗེས་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་པ་དང་བཅས་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདྲེན་པའི་ཐབས་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙིང་རྗེས་བྱམས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཐབས་སོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྡུག་བསྔལ་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བསལ་བའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བདག་དང་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཡང་དག་པ་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མ་རེག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་ཇི་སྲིད་དུས་དང་པོ་མ་ཐོབ་པ་དེ་སྲིད་དུ་བདག་དང་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་འཐོབ་པར་མི་འགྱུར་གྱི། ས་དང་པོ་ཐོབ་ན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཆོས་ཉིད་རྟོགས་པའི་སྒོ་ནས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་རེག་པར་འགྱུར་རོ། །
― DTG124_Page_0274 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་རྗེས་བསྐྱེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པའི་བདེ་བ་གང་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་དེ་ལྟ་བུའི་བདེ་བར་འགྱུར་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གཡེན་སྤྱོ་བ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལས་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་ནི། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་བའི་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པ་ལ་ལྟོས་ནས་དེ་དག་གི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པའི་བདེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙིང་རྗེས་བསྐྱེད་པའི་བདེ་བ་དེས་སོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་དོན་བྱས་པ་རྣམས་ཀྱང་བདེ་བ་དེ་དང་མི་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙིང་རྗེས་སྡུག་བསྔལ་ལས་སྐྱེས་པའི་བདེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཉན་ཐོས་རང་གི་དོན་ལྷུར་ལེན་པ་རྣམས་མེད་པས་དེ་དག་དང་དེ་དང་མི་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་སོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་ལས་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་སྐད་དུ་བཤད་ལ། འགྲེལ་པ་ལས་ནི་སྙིང་རྗེས་དྲངས་པའི་བདེ་བས་བདེ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་བཤད་པ་ནི་འདི་ལྟར་རུང་ངོ༌། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་དོན་བྱས་པ་རྣམས་ཀྱང་དེ་དང་མི་ལྡན་ཞེས་བརྗོད་དེ། བདེ་བ་དེ་ལྟ་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་དང་ཉན་ཐོས་རྣམས་མི་ལྡན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་གྱི་བདེ་བ་ཉེ་བར་སྤྱད་པ་རྣམས་ཀྱིས་བདེ་བ་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཀྱང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི། བརྩེ་བས་སྦྱིན་པ་དང་ལྡན་པའི་བདེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །གསུམ་དང་དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་འཕེལ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་འཕེལ་བ་དང༌། གསུམ་པོ་དེ་ལས་འབྲས་བུ་བདེ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་འཕེལ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའོ། །དེའི་རྗེས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་མཐུས་བྱས་པའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྗེས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་མཐུས་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་ནི་ཡོ་བྱད་ཀྱིས་ཕོངས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡོ་བྱད་ཀྱིས་ཕོངས་པ་མེད་པའི་
― DTG124_Page_0275 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྱིར་སྦྱིན་པའི་དུས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྦྱིན་པ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་སྦྱིན་པའི་མཐུ་ཐོགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ་འདི་ནི་འབྲས་བུ་གསུམ་པ་ཡིན་ནོ། །ངོ་བོ་ཉིད་རྒྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པའི་སྙིང་རྗེ་རྒྱས་པར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་རྒྱས་པ་ཡིན་ནོ། །འཕེལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྩེ་བས་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་བརྩེ་བའི་ཁྱད་པར་གྱིས་སྦྱིན་པ་ཆུང་ངུ་ཡང་འཕེལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་ལོངས་སྤྱོད་དག་གིས་སྙིང་རྗེ་འཕེལ་བར་བྱེད་དོ། །སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པའི་དོན་དུ་བདུན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འགྲེལ་བ་ལས་སྦྱིན་པས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང་ཞེས་བཤད་དོ། །ཚོགས་ཀུན་དུ་འདྲེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའོ། །སྙིང་རྗེ་ཅན་ནི་རྟག་ཏུ་རང་སྦྱིན་ལ། །སྟོན་དང་འདྲ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པ་ནི་ཕྱིའི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་སེམས་པ་མེད་པ་ཡིན་པས་དེ་ལ་བསྟན་དུ་ཅི་ཞིག་ཡོད། དེ་བས་ན་སྟོན་དང་འདྲ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་སེམས་པ་དང་བཅས་པ་ལ་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་ལ་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །རང་བདེ་མི་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་བདེ་བར་མི་འདོད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཁོ་ན་ལ་བདེ་བར་འདོད་པའོ། །ཡང་ན་ཐ་དད་མིན་བདེ་བདག་ལའང་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བདེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བདེ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་བདེ་བ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དང་ཐ་དད་པར་མི་འདོད་པས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་བདེ་བའོ། །བདག་གིས་སྦྱིན་པ་དང་སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་གང་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཅན་རྣམས་ཁོ་ན་ལ་སྦྱིན་ན། ཇི་ལྟར་ན་བདག་གི་བདེ་བ་ཐ་དད་པ་ཡིན་པར་སེམས། དེ་དག་བདེ་བ་ཉིད་བདག་གི་བདེ་བ་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གི་བདེ་བ་ནི་དེ་དག་བདེ་བ་སྟེ། སེམས་ཅན་བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ལ་དེ་དག་བདེ་བས་བདེ་བ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དེ་དག་བདེ་བས་བདེ་བ་སྟེ། དེ་བས་ན་དེ་དག་བདེ་བའི་བདེ་བས་བདག་བདེའོ་ཞེས་བྱ་
― DTG124_Page_0276 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་སྟོན་ཏོ། །བདག་ནི་ལོངས་སྤྱོད་དག་དེ་ལྟར་ཉེ་བར་གནས་པའི་བདེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་མི་འདོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ཤིན་ཏུ་མང་པོར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་བདག་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཡོངས་སུ་གཏོང་ཞིང་ཅུང་ཟད་ཅིག་བདག་གིར་བྱེད་ན་ནི། དེ་ལ་འདི་སྙམ་དུ་འདི་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱང་སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་དོན་དུ་གཉེར་ཞིང་ལོངས་སྤྱོད་འདོད་པས་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་དོགས་པར་ཡང་འགྱུར་ན། གང་གི་ཚེ་བདག་བདོག་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་ཞིང་དེ་ཡང་བརྩེ་བས་ཏེ། ལན་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་མི་ལྟ་བར་ཞུགས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་བདག་ལ་སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་དོན་དུ་གཉེར་བ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྦྱིན་པ་ལ་རྗེས་སུ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །ཁྱོད་ཀྱི་ལན་ལ་ལྟ་དང་བྲལ་བས་ན། །འབྲས་བུ་ཤིན་ཏུ་གཞན་ལ་གཏོང་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱོད་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ལན་ལ་ལྟ་བས་འབྲས་བུ་འབྱིན་ཏེ། བདག་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་ལན་ལ་ལྟ་བ་དང་བྲལ་བས་འབྲས་བུ་གཞན་ལ་གཏོང་ངོ་ཞེས་དེ་སྐད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྦྱིན་པ་ལ་རྗེས་སུ་སྟོན་ཏོ། །ཚོལ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིས་མ་བཙལ་བ་སྟེ། དོན་དུ་མ་གཉེར་བ་གཞན་གྱི་ཚུལ་ཙམ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཤེས་པ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ། །དགའ་བ་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མེད་པར་རབ་ཏུ་དགའ་བས་སྦྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སེར་སྣའི་སེམས་ཚར་བཅད་ནས་སྦྱིན་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྦྱིན་པའི་སྒོ་ནས་དགའ་བ་ནི་སྦྱིན་པས་དགའ་བའོ། །འདི་ལྟར་སྙིང་རྗེས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་ཚིགས་སུ་བཅད་པའོ། །སྙིང་རྗེས་ཇི་ལྟར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམ་པར་སུན་འབྱིན་པའི་ཕྱིར་དེ་སེར་སྣ་དང་འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་སུན་འབྱིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལྟར་ན་དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམ་པར་སུན་ཕྱུང་བས་སྙིང་རྗེ་དེ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་བྱེད་པར་
― DTG124_Page_0277 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་སྙིང་རྗེ་ཞེས་བྱའོ། །སྙིང་རྗེའི་རྐྱེན་བསྟན་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོ་ལས། རྐྱེན་ཉིད་བཞིར་གསུངས་ཏེ། དམིགས་པ་དང༌། བདག་པོ་དང༌། མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པ་དང༌། རྒྱུའི་རྐྱེན་ཉིད་དོ། །སྙིང་རྗེའི་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་བསམ་པར་བྱ་སྟེ། ཚོར་བ་རྣམ་པ་གསུམ་ཅར་ཡང་དམིགས་པའི་རྐྱེན་ཡིན་ཏེ། བདེ་བའི་ཚོར་བ་ནི་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཀྱིས་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཚོར་བ་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཀྱིས་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་དག་གི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དེ་དག་འདྲེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཚོར་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། དེ་གཉི་གའི་གནས་ངན་ལེན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པས་གཉིས་ལས་རྣམ་པར་མ་གྲོལ་བ་དང་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན། བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཚོར་བ་ཚོར་བར་བཤད་དོ། །དེ་བས་ན་བདེ་བ་སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར། སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན། །བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཚོར་བ་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །རྒྱུའི་རྐྱེན་ནི་སྙིང་རྗེའི་བདག་ཆགས་གང་ཡིན་པ་སྟེ། སྙིང་རྗེ་ཀུན་ཏུ་སྤྱད་པས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བག་ཆགས་གཞག་པ་དེ་ནི་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཏོ། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་དབང་གིས་སྙིང་རྗེ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཏོ། །སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཚོགས་སྔར་འབྱུང་བ་ནི་སྙིང་རྗེ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ཏོ། །དེའི་བསམ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་དེ་སེམས་དཔའི་ཕྱིར་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ནི་བདག་དང་གཞན་དང་སྙིང་རྗེར་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་གནས་སྐབས་ནའོ། །རང་གི་སེམས་ཀྱིས་བྱམས་པ་
― DTG124_Page_0278 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལ་སོགས་བསྒོམ་པ་མཆོག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ལ་ཁྱིམ་དང་གྲོང་དང་གྲོང་ཁྱེར་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་ཉི་ཚེ་བའི་ཡོ་བྱད་ཀྱི་རྫས་ཀྱིས་བྱམས་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཆོག་མ་ཡིན་གྱི། །རང་གི་སེམས་ཀྱིས་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་བསྒོམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདིར་མཆོག་དང་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་སེམས་ཀྱིས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེ་སྟོན་ཏེ་ཆོས་ལ་མོས་པའི་སྒོ་ནས་ནི་མདོ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཚད་མེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་ཐོས་ནས་ཆོས་དེ་ལ་ཤིན་ཏུ་སྙིང་ནས་མོས་ཤིང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་ནས་བྱམས་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །བསམ་པའི་སྒོ་ནས་ནི་རོ་མྱང་བ་ལ་སོགས་པའི་བསམ་པ་དགུས་སོ། །དབང་འབྱོར་བ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་ལ་བྱམས་པའིའོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཐབས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་དང་དོན་བྱེད་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་སྒོ་ནས་ནི་དོན་ཐམས་ཅད་འདྲིས་ཤིང་ཉེ་བར་འདྲེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྫས་ཆེན་པོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མུ་ཏིག་དང༌། བཻ་ཌཱུ་ཪྻ་དང༌། ཆོས་གོས་དང༌། བསོད་སྙོམས་པ་ལ་སོགས་པ་རྙེད་པའི་གྱ་ནོམ་པ་དག་གིས་སོ། །བཀུར་སྟི་ཆེན་པོས་ཤིན་ཏུ་མཆོད་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའི་དོན་དུ་མཆོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུན་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། རྟག་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་པས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱེད་པོ་འདིས་ནི་མཆོད་པ་བསྟན་ཏོ། །ཡོན་ཏན་མང་ལྡན་ཕན་བྱེད་བཤེས་ལ་རྟག་བརྟེན་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟེན་པ་བཤད་དོ། །འགྲོ་ལ་རྗེས་སུ་བརྩེ་བ་གྲུབ་པ་ཀུན་ཐོབ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་བརྩེ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཚད་མེད་པ་རྣམས་སྟོན་ཏོ། །དེ་བས་ན་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་མཆོད་པ་དང༌། བརྟེན་པ་དང༌། ཚད་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་གོ་རིམས་དང་ཡོན་ཏན་མདོར་བསྡུས་ནས་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གོ་རིམས་ནི་བཤད་མ་ཐག་པའི་ཚུལ་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །ཡོན་ཏན་ནི་རྫས་དང་བཀུར་སྟི་ཆེན་པོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་
― DTG124_Page_0279 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོགས་པས་བསྟན་ཏོ། །ཡོན་ཏན་མང་པོ་དང་ལྡན་པ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པ་དག་དང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཤེས་གཉེན་དུལ་བ་ཞི་ཞིང་ཉེར་ཞི་བ། །ཡོན་ཏན་ལྷག་པ་བརྩོན་བྱས་ལུང་གིས་ཕྱུག །དེ་ཉིད་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་སྨྲ་མཁས་ལྡན། །བརྩེ་བའི་བདག་ཉིད་སྐྱོ་བ་སྤངས་ལ་བརྟེན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་སྟེ། སྙིང་རྗེའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལས་གཞན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །མཆོད་པ་དང་བརྟེན་པ་དང་ཚད་མེད་པའི་སྐབས་རྫོགས་སོ།། །།ཚད་མེད་པའི་འོག་ཏུ་ངོ་ཚ་བའི་སྐབས་ཏེ།། འདིའི་འབྲེལ་བ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་རང་དང་གཞན་ལ་ཕན་པ་ལ་ཞུགས་པ་དེ་བསྒྲུབ་པའི་དོན་དུ་དེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ལམ་སྒོམ་པར་བྱེད་པས། དེའི་འོག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་སྐབས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསླབ་པའི་དམིགས་པ་རྣམ་པ་འདི་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། ཁྱད་པར་གྱི་སྒོ་ནས་བསླབ་པའི་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡིན་པས་ངོ་ཚ་བའི་སྐབས་ནས་བཟུང་སྟེ། གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པའི་སྐབས་ཀྱི་བར་ཐམས་ཅད་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་སྐབས་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ངོ་ཚ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་སྤངས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་ཚ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་པ་སྟེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ངོ་ཚ་མི་ཤེས་པ་དང༌། ཁྲེལ་མེད་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ངོ་ཚ་བ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མེད་པར་འགྱུར་བས་ངོ་ཚ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བཤད་དོ། །གྲོགས་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཡུལ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་ཅིང་དམན་པ་ནི་ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པས་ཏེ། ཟག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ཡིན་ལ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དམན་པའོ། །བསྟེན་རྣམས་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་དྲུག །བསྟེན་པ་ལས་ནི་ལེ་ལོ་ལས་ངོ་ཚ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གི་ཚེ་བསྟེན་པར་འོས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནམས་ལེ་ལོ་བྱེད་ཅིང་སྟེན་པར་མི་བྱེད། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་རབ་ཏུ་མི་སྦྱོར་ན་དེས་ན་ངོ་ཚ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ནི་སྦྱོར་བ་དང་མི་སྦྱོར་བས་ངོ་ཚ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱར་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྦྱོར་བ་
― DTG124_Page_0280 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གང་ཡིན་པའོ། །སྦྱར་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྦྱོར་བ་གང་ཞེ་ན། གང་གི་ཚེ་ལེ་ལོས་ཉོན་མོངས་པ་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་སྦྱོར་བའོ། །འདི་ནི་ངོ་ཚ་བ་ཆུང་ངུ་དང་ཆེན་པོ་སྟེ། སྔར་བཤད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ས་པའི་ངོ་ཚ་བ་དང༌། མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ས་པ་ཡང་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་དང་དམན་པ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ངོ་ཚ་བ་གང་ཡིན་པ་དང་ས་བདུན་པོ་དག་ལ་ང་རྒྱལ་དང་བཅས་པ་སྟེ། ངོ་ཚ་བ་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་ད་དག་ཐམས་ཅད་ནི་དམན་པའོ། །ས་ལས་ངོ་ཚ་བ་ལྟོས་ན་ནི་དམན་པ་ཡང་ཡིན་ལ། ལྷག་པའི་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་ལྷག་པ་སྟེ། མཉམ་པར་གཞག་པའི་ས་པ་གང་ཡིན་པ་དང་མཉམ་པར་མ་གཞག་པའི་ས་པ་ལས་ཀྱང་ཆུང་ངུ་དང༌། འབྲིང་མ་གཏོགས་པ་ངོ་ཚ་བ་ཆེན་པོ་དང༌། ས་བརྒྱད་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་ཚ་བ་ནི་ལྷག་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བློ་ལྡན་ངོ་ཚ་མེད་པ་ནི། །ཚུལ་བཞིན་མིན་པས་ཉོན་མོངས་དག །དང་དུ་ལེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པས་བདག་ཉིད་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཁོང་ཁྲོ་བས་ནི་གཞན་ལ་གནོད་པར་བྱེད་དོ། །ཡལ་བར་འདོར་བ་དང་ང་རྒྱལ་དག་གིས་ནི་གཉི་ག་ལ་གནོད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡལ་བར་འདོར་བ་དང༌། ང་རྒྱལ་གྱི་མཇུག་ཐོགས་སུ། སེམས་ཅན་རྣམས་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་འཇོམས། །ཞེས་བཤད་དེ། ཡལ་བར་འདོར་བས་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་བག་མེད་པར་འགྱུར་ལ། ང་རྒྱལ་གྱི་ནི་སེམས་ཅན་གདོལ་པ་ཡན་ཆད་ཀྱི་དྲུང་དུ་སོང་ནས་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་སྦྱོར་བར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་ཉིད་ལ་ཡང་འདི་ལྟར་ཡལ་བར་འདོར་བས་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་འཇུག་པ་ཡལ་བར་འདོར་ཞིང་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་འཇུག་པ་དང་དུ་ལེན་ཏོ། །ང་རྒྱལ་གྱིས་ཀྱང་ཁེངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་དྲུང་དུ་འགྲོ་ཞིང་བསྙེན་བཀུར་བྱ་བ་དང་ཆོས་མཉན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་འཇུག་གོ །དེ་བས་ན་མི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་
― DTG124_Page_0281 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕྲད་པས་ན་འདིའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་རོ། །ང་རྒྱལ་གྱིས་ཉམས་པ་ནི་གང་ཅུང་ཟད་ཤེས་པ་ཡང་གཞན་དག་ལ་མི་སྟོན་ཞིང་སོང་ཞིང་སོང་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བ་དག་ལ་ཡང་མི་འཇུག་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་བདག་ཉིད་དང་གཞན་ལ་གནོད་པ་ཡིན་ནོ། །འགྱོད་པས་བདག་ཉིད་ལ་གནོད་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་བཤད་མ་ཐག་པའི་ཁོང་ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པས་འགྱོད་པ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་འགྱོད་པར་བྱེད་པས་ནི་བདག་ཉིད་ལ་སྨོད་དོ། །བཀུར་སྟིས་དམན་པའི་ཕྱིར་གཞན་དག་སྨོད་དོ། །དད་ལྡན་མི་མིན་ཚོགས་དང་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྟའོ། །སྟོན་པས་བཏང་སྙོམས་སུ་མཛད་པའི་ཕྱིར་སྟོན་པས་བོང་བུ་ལྟར་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྨོད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་ནི་འཕགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྣོད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་མཁྱེན་ནས་བཏང་སྙོམས་སུ་མཛད་དོ། །ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་མཁས་པ་དག་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་སྨོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་ནི་ཆོས་མཐུན་པའི་རྣམ་པར་སྨད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱོགས་དང་ཕྱོགས་མཚམས་སུ་ཡང་འདི་མི་སྙན་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་ལས་མི་སྙན་པ་འཐོབ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལས་སྐྱེས་པའི་སེམས་ལ་འབྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་སོ་སོར་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྡུག་བསྔལ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའོ། །ཡིད་མི་བདེ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའོ། །ངོ་ཚ་བས་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་བདག་པོའི་འབྲས་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་ཚ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་དབང་གིས་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །འདིས་ནི་ངོ་ཚ་མེད་པ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་གོས་གྱོན་ཡང་ཉེས་པས་དྲི་མ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངོ་ཚ་བ་ནི་གོས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱིས་པས་གོས་ཀྱིས་གཡོགས་པ་ནི་ལུས་ལ་སའི་རྡུལ་ལ་སོགས་པ་དྲི་མ་མི་འབྱུང་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ནང་གི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་དྲི་མ་དང་ལྡན་པས་གོས་
― DTG124_Page_0282 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དང་བཅས་ཀྱང་དྲི་མ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དྲི་མ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ངོ་ཚ་ཤེས་པའི་གོས་ཀྱིས་གཡོགས་པ་ནི་གོས་མེད་ཀྱང་ནང་གི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་དྲི་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཁོ་ནའི་ལུས་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་པས། དེ་ཁོ་ན་གོས་དང་བཅས་པ་ཡིན་གྱི། གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། རྒྱལ་སྲས་ངོ་ཚ་ཤེས་པའི་གོས་ཅན་ནི། །དགབ་པ་མེད་ཀྱང་ཉེས་པའི་དྲི་མ་བྲལ། །ཞེས་བྱ་བ་བཤད་དོ། །ནམ་མཁའ་དང་རྒྱན་དང་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བ་ཉིད་དང་རྒྱན་དང་འདྲ་བ་ཉིད་དོ། །འདི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་རང་བཞིན་གྱིས་དྲི་མ་མེད་པ་ལ་སྤྲིན་དང་ཁུག་རྣ་ལ་སོགས་པས་མི་གོས་པ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ངོ་ཚ་དང་ལྡན་པ་ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་རྙེད་པ་དང་མི་རྙེད་པ་ལ་སོགས་པས་མི་གོས་སོ། །ཇི་ལྟར་རྒྱན་དང་ཆོས་མཐུན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་ཕལ་པ་འགའ་ཞིག་རྒྱན་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བརྒྱན་ཏེ་མི་དག་གི་ནང་དུ་སོང་ན་མཛེས་པ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ངོ་ཚ་ཤེས་པའི་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་མཛེས་སོ། །བསྐྱབ་པར་བྱ་བའི་སེམས་ཅན་ཡལ་བར་བོར་ནས་ངོ་ཚ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་མ་ལྟ་བུར་བྱམས་པ་དང་ལྡན་པས་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པའི་ཕྱིར། བདག་གིས་ཡལ་བར་བོར་ནས་སེམས་ཅན་འགའ་ཞིག་ལོག་པར་ལྟུང་བར་སོང་ན་མི་རུང་ངོ་ཞེས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་རྟག་ཏུ་བག་ཚ་བ་ཁོ་ནར་གནས་པས་སོ། །རྟ་དང་གླང་པོ་ཆེའི་ཚོགས་ལ་སོགས་པ་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་རྒྱལ་པོ་གླང་པོ་ཆེ་དང༌། རྟ་དང་ཤིང་རྟ་ལ་སོགས་པས་ཕྱིར་རྒོལ་བ་དག་ལས་བསྲུངས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ངོ་ཚ་བ་ཡང་སེམས་ཅན་འཁོར་བ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཀུན་ཏུ་སྲུང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གོས་ལ་སོགས་པའི་དཔེ་འདི་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ངོ་ཚ་བས་གནས་པ་ན། ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་སྲས་ངོ་ཚ་ཤེས་པའི་གོས་ཅན་ནི། །དགབ་པ་མེད་ཀྱང་ཉེས་པའི་དྲི་མ་
― DTG124_Page_0283 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྲལ། །ཞེས་གང་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། གནས་པ་ནི་སྐྱིལ་མོ་ཀྲོང་བཅས་ནས་བསམ་གཏན་བྱེད་པའི་ནང་དུ་ཡང་དག་པར་འཇོག་པའི་གནས་སྐབས་ཡིན་ཏེ། འཆག་པ་དང༌། ཉལ་བ་དང༌། འགྲེང་བ་དག་ན་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། །རྒྱུ་བ་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་བའི་སྲས་ནི་ཁྲེལ་དང་ལྡན་གྱུར་པ། །ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱིས་མི་གོས་འགྱུར། །ཞེས་གང་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་བ་ནི་བསོད་སྙོམས་བྱེད་པའི་གནས་སྐབས་སོ། །ཆོས་མཐུན་པ་དང༌། གནས་པ་དང་མཐུན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། །རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་འདུས་གྱུར་པ། །ངོ་ཚ་ཤེས་པས་བརྒྱན་པ་མཛེས་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང་མཐུན་པ་ཉིད་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་ཚ་བས། གདུལ་བ་རྣམས་ལ་མ་བཞིན་བྱམས་པ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་འདི་སྟོན་ཏོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པར་འཁོར་བ་དང་མཐུན་པ་ཉིད་ནི། ངོ་ཚ་བ་ནི་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་ལས། འཁོར་བ་ཀུན་ཏུ་སྲུང་བར་བྱེད་པའང་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་བསྟན་ཏོ། །ངོ་ཚ་ཤེས་པ་བསྒོམ་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་སྔ་མ་བཞིན་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་དྲི་དང་ཕྲེང་བ་དང་བྱུག་པ་ལ་སོགས་པས་མཆོད་པ་གཙོ་བོ་མ་ཡིན་གྱི། རང་གི་སེམས་ཀྱིས་མཆོད་པ་གཙོ་བོ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། གཞན་ལ་ལྟོས་ནས་ངོ་ཚ་བ་བྱེད་པའི་ངོ་ཚ་བ་ནི་ཆུང་ལ་རང་གི་སེམས་ཀྱིས་ངོ་ཚ་བ་ནི་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་སེམས་ཀྱིས་ངོ་ཚ་བ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་ལྔས་མཆོག་ཏུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་མོས་པ་དང་བསམ་པ་སྟེ། བསམ་པ་དགུ་པོ་རོ་མྱོང་བར་བྱེད་པ་དང༌། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང༌། མངོན་པར་དགའ་བའི་བསམ་པ་དག་དང༌། ངོམས་མི་ཤེས་པ་དང༌། རྒྱ་ཆེན་པོ་དང༌། དགའ་བ་དང༌། ཕན་པ་དང༌། མ་གོས་པ་དང༌། དགེ་བའི་བསམ་པ་རྣམས་དང༌། དབང་འབྱོར་པ་སྟེ། ས་ཆེན་པོ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་ཚ་བ་གང་ཡིན་པ་དང༌། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་སྟེ་རྣམ་པར་མི་
― DTG124_Page_0284 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཐབས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང་གཅིག་པ་ཉིད་དེ། དོན་ཐམས་ཅད་འདྲེས་པ་ཉེ་བར་འདྲེས་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་དང་དོན་གཅིག་པ་ཉིད་ལ་འཇུག་པས་སོ། །ངོ་ཚ་བའི་སྐབས་རྫོགས་སོ།། །།ངོ་ཚ་བའི་འོག་ཏུ་བསྟན་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་སྟེ། འདིའི་འབྲེལ་བ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་ནི་ངོ་ཚ་བ་ཡིན་པས་སྔར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཁྲེལ་དང་ལྡན་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་བསྒོམ་པ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་ནི་ལེ་ལོ་དང༌། རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང༌། འཆལ་བའི་ཤེས་རབ་བསལ་ནས་བརྟན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཆོས་གསུམ་པོ་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་ལ་སྙིང་སྟོབས་དང་སྲན་ཐུབ་པ་དང༌། བརྟན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་ཁྲེལ་དང་ལྡན་པ་ལ་འགྲུབ་པས་དེའི་ཕྱིར་ངོ་ཚ་ཤེས་པའི་འོག་ཏུ་བརྟན་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །བརྩོན་འགྲུས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བརྟན་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། བརྩོན་འགྲུས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་གསུམ་པོ་འདི་ལ་སྙིང་སྟོབས་དང་སྲན་ཐུབ་པ་དང་བརྟན་པ་ཞེས་མིང་དུ་གདགས་སོ། །ལྷག་མ་ནི་སྒྲུབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་ཕྱིར་གསུམ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས། །འཇིགས་པ་མེད་པར་རབ་ཏུ་འཇུག །ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་གསུམ་པོ་འདི་དག་གིས་འཇིག་པ་མེད་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་བརྟན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་འཐོབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་མི་སྤྲོ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞུམ་པའི་སེམས་ཀྱིས་བྱ་བ་དག་ལ་མི་སྤྲོ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །ཡང་ན་ནི་རྨོངས་པས་ཏེ། དེའི་ཐབས་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པའི་སེམས་ཀྱིས་བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །སོ་སོར་བརྟགས་པ་མེད་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ལ་སོགས་པ་རབ་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་ཅིང་རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རང་བཞིན་
― DTG124_Page_0285 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་སོ། །སྨོན་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པའོ། །ལྟ་བ་མེད་པ་ཉིད་ནི་རང་གི་དོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་ཉིད་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ཏོ། །ཟབ་མོ་ཐོས་པ་ཉིད་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཏོ། །རྒྱ་ཆེ་བ་ཐོས་པ་ཉིད་ནི་མཐུའོ། །གདུལ་བར་བྱ་བ་གདུལ་དཀའ་བ་ཉིད་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། །སྐུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་སྒོ་ནས་ཏེ། འདི་ནི་བརྟན་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་བྱ་དཀའ་བ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་བརྟན་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའོ། །ཇི་ལྟར་ཕྱེ་མ་ལེབ་དག་གིས་རི་རབ་བསྐྱོད་པར་མི་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་གྲོགས་པོ་ངན་པ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལས་གཡོས་པར་མི་ནུས་སོ། །གྲོགས་པོ་ངན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཕྱེ་མ་ལེབ་ལྟར་ཡང་བར་སྣང་ངོ༌། །ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་ལྡིང་ལ་སོགས་པ་བྱ་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འདབ་ལྕག་གིས་རི་རབ་བསྐྱོད་པར་མི་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཕྱི་དང་ནང་སྡུག་བསྔལ་འབབ་པ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལས་གཡོས་པར་མི་ནུས་སོ། །ཇི་ལྟར་རྒྱ་མཚོ་དག་གིས་རི་རབ་བསྐྱོད་པར་མི་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་སྡེ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེར་བར་ཐོས་ནས་དེ་ལས་མི་གཡོའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དཔེ་གསུམ་པོ་འདིས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བརྟན་པའི་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་བཤད་དོ་ཞེས་སྨོས་སོ།། །།བརྟན་པའི་འོག་ཏུ་མི་སྐྱོ་བའི་སྐབས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལྟར་བརྟན་པ་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་དག་ལ་སྐྱོ་བར་མི་འགྱུར་བས་མི་སྐྱོ་བ་བརྗོད་དོ། །དེ་དག་གིས་སྐྱོ་བ་སྐྱེས་ན་ངོ་ཚ་ཞིང་མི་སྐྱོ་བར་ཡང་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྲེལ་ཡོད་པ་དང་ངོ་ཚ་ལ་བརྟེན་པས་ནི་སྐྱོ་བ་མི་སྐྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ལ་འདུན་པ་དྲག་པོ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན། འདུན་པ་ལོག་ན་སྐྱོ་བར་འགྱུར་བས་སོ་ཞེས་བྱ་བས་དེ་སྟོན་ཏེ། འདིར་ནི་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པའི་འདུན་པ་གཟུང་ངོ༌། །མི་སྐྱོ་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་
― DTG124_Page_0286 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །འདུན་པ་ཡང་མི་སྐྱོ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་བཏགས་ནས་རྒྱུ་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །མི་སྐྱོ་བའི་འོག་ཏུ་བསྟན་བཅོས་ཤེས་པ་ཉིད་དེ། །མི་སྐྱོ་བ་དང་ལྡན་པ་ནི་བསྟན་བཅོས་མཉན་པའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་སྦྱོར་རོ། །བསྟན་བཅོས་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་གཞི་ནི་རིག་པའི་གནས་ལྔ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཆེད་དུ་བྱ་བ་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་རང་གི་དོན་དང་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་ཆེད་དུ་རིག་པའི་གནས་དག་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་དེའི་སྐྱོན་ཡོངས་སུ་ཤེས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྩད་པའི་སྐྱོན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཞན་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བསྟན་བཅོས་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བར་གཞན་དག་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པའོ། །ཡང་ན་བསྟན་བཅོས་ཤེས་པར་སྔར་ཚིག་གི་མཚམས་བཅད་ནས། དེའི་འོག་ཏུ་ཚིག་བསྡུ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པས་གཞན་དག་ལ་དོན་གཏན་ལ་འབེབས་པས་ཡིད་ཆེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །དེས་ན་ཡིད་ཆེས་པར་འགྱུར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དབང་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །ཐོས་ནས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱིར་ཐོས་པའོ། །འཛིན་པས་ནི་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ། །ཁ་ཏོན་བྱེད་པས་ནི་གཞུང་ལ་ཞུགས་པའི་སྒོ་ནས་ཚིག་གིས་བྱང་བར་འགྱུར་རོ། །ཡིད་ཀྱིས་ལེགས་པར་བརྟགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་དད་པའི་ཡིད་ཀྱིས་དོན་ཕྱིར་ཅི་མ་ལོག་པར་སེམས་པའི་སྒོ་ནས་སོ། །ཇི་ལྟར་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སེམས་དཔའི་སྒོ་ནས་ཡིན་ཞེ་ན། ཅི་རིགས་པར་དེ་དག་གིས་སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་སྒོ་ནས་སོ། །ཇི་ལྟར་མཐོང་བས་ལེགས་པར་རྟོག་པ་དག་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། བཤད་པ། ལེགས་པར་བཤད་པ་དང༌། ཉེས་པར་བཤད་པ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གསུང་རབ་ཀྱི་ལུགས་ཀྱིས་ལེགས་པར་བཤད་པ་དག་ཡིན་ནོ། །འདི་ལས་ཕྱི་རོལ་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཉེས་པར་བཤད་པ་དག་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཟང་ཟིང་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་གཞན་དག་ལ་རིག་
― DTG124_Page_0287 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་གནས་ལྔ་པོ་འདི་དག་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་པས་ལེགས་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །བཟློག་པ་ནི་ཉེས་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་དོན་བཟང་པོ་སེམས་ཉིད་ཀྱིས་ཡོན་ཏན་དུ་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། །བཟློག་པ་ནི་སྐྱོན་དུ་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། །ཚིག་འབྲུ་བཟང་པོ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ལེགས་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཚིག་འབྲུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་ཉེས་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་དག་ནས་དེའི་བྱ་བ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་བྱ་བ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྫུ་འཕྲུལ་དང་ཀུན་བརྗོད་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པས་སྣོད་དུ་བྱས་ནས། སྐལ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རིག་པའི་གནས་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། གཟུངས་དག་གིས་དེ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུངས་དག་གིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རིག་པའི་གནས་རྣམས་བདེ་བླག་དུ་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །བསྟན་བཅོས་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་འོག་ཏུ་འཇིག་རྟེན་ཤེས་པ་ཉིད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསྟན་བཅོས་དག་ཁོང་དུ་ཆུད་ནས་བསྟན་བཅོས་ཐམས་ཅད་ལ་འཇིགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །བསྟན་བཅོས་ཤེས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཤེས་པར་འགྱུར་ལ། འཇིག་རྟེན་ཤེས་པ་ཡང་གང་ལ་གང་ཞིག་ཇི་ལྟར་བསྟན་པར་བྱ་བ་དེ་ཤེས་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་སྟོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་འོག་ཏུ། འཇིག་རྟེན་ཤེས་པ་ཉིད་དེ། བསྟན་བཅོས་ཤེས་པ་ཉིད་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཤེས་པས་གསལ་བར་བྱེད་དོ། །གང་འབྱུང་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པའོ། །གང་དག་གིས་འབྱུང་བ་ནི་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པའོ། །ནུབ་པ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འགོག་པའི་བདེན་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནུབ་པ་ནི་འགོག་པའི་བདེན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་ནུབ་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་གྱི་བདེན་པས་སོ།། །།འཇིག་རྟེན་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་འོག་ཏུ་སྟོན་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ཤེས་པ་དང་བསྟན་བཅོས་ཤེས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །གཙུག་ལག་བསྟན་པའི་ཆོས་དང་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲང་སྲོང་གིས་བཤད་པའི་
― DTG124_Page_0288 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཆོས་ནི་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །དྲང་སྲོང་ནི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཏེ། གཞན་དག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གིས་བཤད་ཅིང་བསྟན་པའི་ཆོས་ནི་སྟོན་པ་ཡིན་གྱི། གང་ཟག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པས་བཤད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་དོན་དགོངས་པ་ཅན་དང་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཙུག་ལག་གི་ཆོས་དག་གི་དགོངས་པ་ཅན་ནི་སྟོན་པ་ཡིན་གྱི། །ཕ་དང་མ་ནི་གསད་བྱ་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའི་ཚིག་འབྲུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་ལ་ནི་ལོག་པར་བསམས་པའི་དོན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་དྲངས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་དུ་ཁ་ཅིག་གང་ཟག་གཅིག་འབྱུང་བ་ན་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདིས་ན། གང་ཟག་ཡོད་དོ་ཞེས་ཟེར་ཞིང་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལྟ་བུའོ། །དོན་དེ་ལྟ་བུ་ནི་བརྟེན་པར་མི་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་བསྟན་པ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་གཞན་ལས་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ། མིག་དང་གཟུགས་རྣམས་ལ་བརྟེན་ནས་མིག་གི་རྣམས་པར་ཤེས་པ་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱས་པར་གསུངས་ནས། དེའི་འོག་ཏུ་འདི་ལ་སེམས་ཅན་དང༌། མི་དང་གང་ཟག་དང་ཤེད་ལས་སྐྱེས་དང་ཤེད་བུ་ཞེས་མིང་དུ་འདོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ངེས་པའི་དོན་ལ་བརྟེན་པར་བྱའོ། །བརྗོད་པ་དང་བཅས་པའི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་པ་དང་བཅས་པའི་ཤེས་པ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དང་ལྡན་པ་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཅན། ཤེས་བྱ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཅན། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་གནག་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་ནི་གཞན་ལས་དེའི་དོན་གྱི་ཚུལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཐོས་པ་ལས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོན་པ་ཚད་མར་གྱུར་པའམ། དེས་ཚད་མར་མཛད་པ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པས་ངེས་པར་བྱས་ཤིང་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལས་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །སྟོན་པའི་འོག་ཏུ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་ལྟར་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང་ལྡན་པ་སྟོན་པར་འགྱུར་བ་ནི་ཆོས་དང༌། དོན་དང༌། ངེས་པའི་ཚིག་དང༌། སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཐོབ་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། དེ་བས་ན་སྟོན་པའི་འོག་ཏུ་སོ་སོ་ཡང་
― DTG124_Page_0289 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དག་པར་རིག་པ་རྣམས་སོ། །རྣམ་གྲངས་ཤེས་པ་དེ་དོན་རེ་རེའི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཇི་སྙེད་པ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན། མ་རིག་པ་དང་མུན་ནག་དང་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པ་དང་མུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའོ། །མཚན་ཉིད་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །གསུམ་པ་ནི་ཚིག་ཤེས་པ་སྟེ། ཡུལ་མི་སོ་སོའི་སྐད་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པར་ཤེས་པ་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །བཞི་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྤོབས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་གང་གིས་ན་ཆོས་སྟོན་འདིའི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པ་དང༌། འདུས་བྱས་དང༌། འདུས་མ་བྱས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ་སྤོགས་པ་ཟད་མི་ཤེས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་སྤོབས་པ་ལ་དབང་བ་ཉིད་འཐོབ་པོ། །དེ་ལ་ཆོས་དང་དོན་དག་སྟོན་པ་ནི་ཆོས་སྟོན་པ་དང༌། བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་གི་ཚེ་ཆོས་བསྟན་ནས་ཚིག་དང་དོན་གྱི་སྒོ་ནས་འཆད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་ཀྱི་ངེས་པའི་ཚིག་བསྟན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོ་རང་གིས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་སོ་སོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྡུས་སོ། །མཉམ་པ་ཉིད་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རིག་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་ཞེས་བྱ་བ་བསྡུས་སོ། །རྣམ་གྲངས་ལ་སོགས་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་བསྡུས་ཏེ། འདི་ནི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པའི་ཚིག་ཡིན་ནོ།། །།སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་འོག་ཏུ་ཚོགས་ཀྱི་སྐབས་ཏེ། དེ་ལྟར་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཐོབ་པའི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བས་ཚོགས་ཀྱི་སྐབས་ཡིན་ནོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་འཁོར་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་འཁོར་བར་འགྱུར་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་ཆེད་དུ་བསམས་བཞིན་དུ་སྲིད་པར་
― DTG124_Page_0290 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བའི་ཉེས་པ་དག་གིས་མི་གོས་ཤིང་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་དུ་འགྲོ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །བཟོད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། བསམ་གཏན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ནི་གཉི་ག་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གནོད་པ་བྱེད་པ་དང་དུ་ལེན་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པའི་བཟོད་པ་དག་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་བསྡུས་སོ། །ཆོས་ལ་ངེས་པར་རྟོག་པའི་བཟོད་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་བསྡུས་སོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་བསམ་ཏན་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དག་དང༌། སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་བྱེད་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་བསྡུས་སོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་ཞིག་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་བསྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་བསྡུས་ཏེ། བརྩོན་འགྲུས་ཀང་དེ་དང་འདྲ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་ཅར་ཡང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡིན་པར་འདོད་དེ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚོགས་ཀྱི་ངེས་པའི་ཚིག་ལ་རྒྱུན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སམ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བསྡུས་སོ། །བསྒོམ་པ་ཐོས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྷཱ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་བསྡུས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་ཚོགས་ཀྱི་ངེས་པའི་ཚིག་ཡིན་ནོ། །ས་དྲུག་པོ་དག་གི་ནི་མཚན་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་མ་མེད་པའི་དོན་དུ་ཡིན་པས། མཚན་མ་མེད་པར་བྱ་ཞིང་ས་བདུན་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཡིན་ཏེ། དེ་མཚན་མ་ཀུན་ཏུ་མི་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉེན་པོས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ལུས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་འཇུག་པའི་སྒོ་ནས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞིའི་གཉེན་པོ་མི་གཙང་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། མི་རྟག་པ་དང༌། བདག་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་རྣམས་ཀྱི་ཡང་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་འདི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་གཙང་བ་ལ་སོགས་པར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་མི་གཙང་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་གང་དག་ཡི་པ་དེ་དག་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ།
― DTG124_Page_0291 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་ལྟར་ལུས་ལ་སོགས་པ་ནི་བྱིས་པས་ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་མེད་དོ། །དེ་མེད་པའི་ཕྱིར། མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཡང་གཟུང་བ་དང༌། འཛིན་པའི་དངོས་པོར་མ་གྲུབ་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པའི་ཡང་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དག་ནི། ཉན་ཐོས་རྣམས་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱའོ། །དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ཀྱི་ནི་གནས་ངན་ལེན་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏེ། དེ་ལ་རབ་ཏུ་བརྟགས་པས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ལ་འཇུག་གོ །དེའི་མཚན་ཉིད་ནི་གནས་ངན་ལེན་དང་བཅས་པའི་འདུ་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་ངན་ལེན་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དེ། དེས་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་འཕགས་པས། སྡུག་བསྔལ་དུ་གཟིགས་སོ། །སྲེད་པའི་རྒྱུ་ནི་ཚོར་བ་སྟེ། དེ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པས་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པ་ལ་འཇུག་གོ །བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་གཞི་ནི་སེམས་ཏེ། དེ་ལ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པས་འགོག་པའི་བདེན་པ་ལ་འཇུག་སྟེ། བདག་ཆད་པར་དོགས་པའི་འཇིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ལ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་ལ་རྨོངས་པའི་ཕྱིར་ལམ་གྱི་བདེན་པ་ལ་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་ལ་སོགས་པ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམ་པ་ལ་སྦྱར་བར་བྱའོ་སྙམ་པ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ལུས་ལ་སོགས་པར་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཇི་ལྟར་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལུས་ལ་སོགས་པ་ལ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ཉིད་དུ་དམིགས་པ་དེ་ལྟར་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམ་པ་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་ཀྱི། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་དོ། །ཐོབ་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ལུས་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན། མི་བྲལ་
― DTG124_Page_0292 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་ནི་བྲལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ལུས་ལ་སོགས་པ་དག་ནི་མི་བྲལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན་པའོ། །མཐུན་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་མཐུན་པས། དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལུས་ལ་སོགས་པ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམ་པས་ལུས་འདི་ནི་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ནས་ནང་དང་ཕྱིའི་དངོས་པོ་ལ་ལྷག་པར་མ་ཞེན་པས་ནང་དང་ཕྱིའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བཏང་ངོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྲོག་གི་ཕྱིར་ཡང་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་འཇུག་གོ །གཤེ་བ་དང་སྤྱོ་བ་དང་དབྱུག་པ་དང་མཚོན་གྱིས་བསྣུན་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བཟོད་དོ། །ལེ་ལོ་སྤངས་པས་སེམས་ཅན་དེ་དང་དེ་དག་གི་གྲོགས་ཀྱི་ངོ་བོར་ཡང་འགྲོའོ། །ལུས་ལ་སོགས་པ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམས་པས་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང་འཆལ་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱང་རབ་ཏུ་སྤོང་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་མཐུན་པར་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ལ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་དང་ལྡན་པའི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི། དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མདོ་སྡེ་ལ་སོགས་པ་ལས་འཇིག་རྟེན་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམ་པ་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་མཁས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མ་ལ་སྒྱུ་མ་བྱས་པའི་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ལྔར་ལུས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲའོ། །སེམས་ནི་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སེམས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་བཟུང་སྟེ། དེ་ནི་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་གཅིག་ཏུ་འོད་གསལ་བས་སོ། །ཆོས་རྣམས་ནི་གློ་བུར་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པས་བསྡུས་པའི་ཆོས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་གང་དག་ཡིན་
― DTG124_Page_0293 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་དེ་དག་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ལ་གློ་བུར་གྱི་རྡུལ་དང་དུ་བ་དང་སྤྲིན་དང་ཁུག་རྣ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །འདྲེས་པ་ཉེ་བར་འདྲེས་པ་བསྒོམ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བརྒྱད་པ་ལ་སོགས་པ་ལའོ། །ས་བཅུ་པ་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ལ་ནི་མ་ལུས་པར་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའི་འོག་ཏུ་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བསྒོམ་པ་སྟེ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམ་པ་ཇི་སྙེད་བཤད་པ་དེ་དག་གི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཉེས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོར་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བསྒོམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟེན་ལ་སོགས་པས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམ་པ་བཤད་པ་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་དང་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ལ་བརྟེན་ནས་བསྒོམ་པ་བཤད་པ་ཤེས་རབ་དེ་གསུམ་ཚར་གྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མི་མཉན་པ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་གཉེན་པོར་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བསྒོམ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོར་ཡང་དག་པ་སྤོང་བ་བསྒོམ་པ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །འཁོར་བའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བསྒོམས་པས་འཁོར་བའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་དོ། །འདུན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ཞེས་བྱ་བའི་རྣལ་འབྱོར་བསྒོམ་ཞིང་འབད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བསྒོམ་པ་ཡང་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ལ། འབད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་འབད་དོ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དེ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། རེ་ཞིག་དང་པོ་ཁོ་ནར་རྣལ་འབྱོར་པ་བྱེད་འདོད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་བརྟེན་ནས་འདི་ཉོན་མོངས་པ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་འགྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་བསྒོམ་པ་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན་པ་འབད་པར་བྱེད་དོ། །འབད་པར་བྱེད་པ་དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པའི་དགྲ་རྣམས་བར་ཆད་བྱེད་དེ། ཞི་
― DTG124_Page_0294 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གནས་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནི་ཞུམ་པའོ། །ལྷག་མཐོང་གི་ནི་རྒོད་པའོ། །དེ་དག་བསལ་བའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་པ་འདི་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པས་འབད་པས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །བརྩོན་འགྲུས་བསྒོམ་པ་དེས་སེམས་དེ་ཞུམ་པ་ཡང་རབ་ཏུ་འཛིན་ལ་རྒོད་པ་ཡང་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་འཇོག་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞུམ་པ་དང་རྒོད་པ་དག་གི་གཉེན་པོར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གང་གི་ཚེ་སེམས་དེ་ལ་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་བསྒོམ་པ་ལ་མཉམ་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་བ་དེའི་ཚེ་ནི་བཏང་སྙོམས་སུ་འཇོག་སྟེ་རབ་ཏུ་འཛིན་པར་ཡང་མི་བྱེད། རབ་ཏུ་འཇོག་པར་ཡང་མི་བྱེད་དོ། །ཡང་དག་པར་སྤོང་བའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་གཉེན་པོ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདུན་པ་ལ་ནི་བརྟེན་ནས་སུ། །རྣལ་འབྱོར་རྒྱུ་མཚན་བཅས་བསྒོམ་པ། །ཞེས་བཤད་མ་ཐག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དད་ཅིང་དོན་དུ་གཉེར་ན་འབད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དད་ན་བྱེད་འདོད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དད་པ་ནི་འདུན་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །བྱེད་འདོད་ན་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདུན་པ་ཡང་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་དུ་བསྟན་ཏོ། །གཅིག་གིས་ནི་སེམས་དམིགས་པ་ལས་མི་འཕྲོ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དྲན་པས་སོ། །གཉིས་པས་འཕྲོ་བར་རབ་ཏུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་བཞིན་གྱིས་སོ། །ཤེས་བཞིན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཏེ་གང་གི་ཚེ་སེམས་དེ་དམིགས་པ་ལས་གུད་དུ་འཕྲོ་བ་དེའི་ཚེ་ཤེས་བཞིན་གྱིས་མྱུར་བ་ཁོ་ནར་བདག་གི་སེམས་རྣམ་པར་གཡེངས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡོངས་སུ་གཅོད་དོ། །སེམས་དང་བཏང་སྙོམས་ནི་གཉེན་པོའི་ཐབས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་བཞིན་གྱིས་ནི་སེམས་དེ་རྣམ་པར་གཡེང་བས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཙམ་ཞིག་ཤེས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ། །སེམས་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་སེམས་དེ་དགེ་བ་ལ་གཏོད་པར་བྱེད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་སེམས་པས་ཞུམ་པ་ནི་རབ་ཏུ་འཛིན་ལ་རྒོད་པ་ནི་རབ་ཏུ་འཇོག་པ་དེའི་ཕྱིར་སེམས་ལ་གཉེན་པོ་ཞེས་བྱའོ།།
― DTG124_Page_0295 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བཏང་སྙོམས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཏེ་དེས་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་རབ་ཏུ་སྤོང་བས་དེའི་ཕྱིར་བཏང་སྙོམས་ལ་གཉེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཤའི་སྤྱན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བསྒོམས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གིས་ན་སྟོང་གསུམ་ལ་སོགས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་གཏོགས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་ཡང་མཐོང་བ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་བྱུང་བའི་མིག་མངོན་པར་འགྲུབ་ཏེ། འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ལྷའི་སྤྱན་ནི་བསམ་གཏན་གྱིས་མངོན་པར་འདུས་བྱས་པ་སྟེ། ཤའི་སྤྱན་པས་ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤྱན་འཕགས་པ་ནི། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་བཞིན་ཉིད་སྤྱོད་ཡུལ་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་སྤྱན་ནི་མདོའི་སྡེ་དང་དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དུ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །གནས་པས་རྣམ་པར་བརྩེ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་རྣམ་པར་བརྩེ་བ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་གནས་པའི་སྒྲ་བརྗོད་དོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དབང་པོའི་དམིགས་པ་ནི་ཞི་གནས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་བརྟེན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར་བ་ཞི་གནས་ཁྱད་པར་ཅན་བཟུང་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཙམ་ཐོབ་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོའི་གཞི་ནི་ལྷག་མཐོང་ངོ༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་ཡང་མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་གནས་སྐབས་སམ། འཇིག་རྟེན་པའི་མཉམ་པར་གཞག་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་ཡིན་པར་གཞག་གོ །ལྷག་མཐོང་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། དེ་བས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་དེའི་དམིགས་པ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གི་དོན་གྱི་སྐབས་ཁོ་ནས་དད་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་དབང་བྱེད་པའི་དོན་གྱིས་དབང་པོ་རྣམས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་དམིགས་པ་བྱང་ཆུབ་ལ་སོགས་པའི་དོན་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་དེ་རྣམས་དབང་བྱེད་དོ། །ས་ལ་ཞུགས་པའི་གནས་སྐབས་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་དང་
― DTG124_Page_0296 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བདག་དང་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་སོ། །གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་སོ། །ཡང་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ས་དང་པོ་ཐོབ་པའི་དུས་ན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་རྟོགས་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདག་ཏུ་མཉམ་པ་ཉིད་འཐོབ་སྟེ། ས་དང་པོ་ཐོབ་པའི་དུས་ན་བདག་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡིན་པས་ཇི་ལྟར་བདག་གིས་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱའོ། །ཞེས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཉིད་འཐོབ་པས་བདག་དང་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་རྟོགས་སོ་ཞེས་བྱའོ། །ཤེས་བྱ་མ་རྒྱལ་རྒྱལ་བྱའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་གནས་པ་ནི་ས་དང་པོ་མ་རྒྱལ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་རྒྱལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དྲན་པ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་དེ། མ་རྟོགས་པ་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཤེས་བྱ་མ་རྒྱལ་བ་རྒྱལ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཡི་རྣམ་འབྱེད་རྟོག་པ་ཡི། །མཚན་མ་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ནི་གང་ཟག་དང་ཆོས་སུ་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་གནས་པས་གཞན་དག་འབུལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མ་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འབུལ་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་འདོར་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་འདོར་བ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་གནས་པས་དེ་ལ་རྩོལ་བ་མེད་པར་གནས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བཏང་སྙོམས་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དེས་རྒྱལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་གནས་པར་བྱེད་དོ། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་བཏང་སྙོམས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཡན་ལག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་
― DTG124_Page_0297 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པས་གནས་ངན་ལེན་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ལ་བརྟེན་ནས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་མེད་པར་བྱེད་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཏང་སྙོམས་སོ། །རྟོག་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་རྟོག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པའི་རྟོག་པས་ནི་བདག་གི་རྣམ་པ་འདིས་ཁོ་ན་ཉིད་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་རྟོགས་སོ་ཞེས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་ཅིང་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་གཞུང་དུ་ཡང་བྱེད་ལ་གཞན་དུ་ག་ལ་ཡང་སྟོན་ཏོ། །དེ་རྣམ་པར་གཞག་པ་མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་འཇུག་པ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེས་དེའི་དོན་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པ་རྣམ་པར་བཞག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མདོའི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་པོ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འཇུག་པ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཇི་ལྟར་ཞུགས་པ་ལྟར་རོ། །དེས་དེའི་དོན་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་ཡང་དག་པར་རྟོག་པ་དེས་དེའི་དོན་ཏེ་གསུང་རབ་ཀྱི་དོན་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། གསུང་རབ་ལ་མངོན་སུམ་པའི་བློ་དང་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། །ལས་གསུམ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ངག་དང་ལས་ཀྱི་མཐའ་དང་འཚོ་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངག་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། ལུས་རྣམ་པར་དག་པའོ། །གཉི་ག་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་དེ་ཉིད་གཉི་ག་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ཏེ། འཚོ་བ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །འདི་ནི་ལས་གསུམ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ཏེ། ངག་གི་ཁ་གསག་དང་གཅམ་བུ་ལ་སོགས་པའམ། ལུས་ཀྱི་སྤྱོད་ལམ་བཅོས་མ་ལ་སོགས་པས་ལོག་པར་འཚོ་བར་བྱེད་ན་རྣལ་འབྱོར་པ་འདི་ལ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དེ་གཉི་ག་ཡང་མེད་ལ། ངག་གི་ལས་ཁ་གསག་དང་གཅམ་བུ་ལ་
― DTG124_Page_0298 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སོགས་པའམ། ལུས་ཀྱི་ལས་སྤྱོད་ལམ་བཅོས་མ་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་བྱ་བའི་སྡོམ་པ་འཐོབ་པོ། །དེ་ཐོབ་པས་ལོག་པས་ཆོས་གོས་ལ་སོགས་པ་ཚོལ་བར་མི་བྱེད་དེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཉི་ག་རྣམ་པར་དག་པས་ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་ཆོས་འདི་དག་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས། དེའི་ཕྱིར་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བརྩམ་སྟེ། ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་བསྒོམ་པའི་ཐབས་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞི་གནས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སོ། །སེམས་ལ་སེམས་འཇོག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་ཁམས་གསུམ་པ་འདི་ནི་སེམས་ཙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་སེམས་ལ་སེམས་འཇོག་པར་གྱུར་བ་དེའི་ཚེ་ཞི་གནས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྲུབ་པ་ཐོབ་པོ། །ཞི་གནས་ཐོབ་པས་མཉམ་པར་བཞག་ན་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཐོབ་པས་ལྷག་མཐོང་ཐོབ་པ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་ལམ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཡིན་ནོ། །ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ཆ་གཅིག་པ་ནི་གང་གི་ཚེ་ཞི་གནས་སྒོམ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཚེ་ཞི་གནས་ཤས་ཆེ་བ་གཟུགས་མེད་པ་དག་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ན་ཞི་གནས་སྒོམ་པ་ཁོ་ན་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །བསམ་གཏན་གསུམ་གྱི་གནས་སྐབས་ན་ནི་ལྷག་མཐོང་གསལ་བ་ཡིན་ནོ། །གཉི་གའི་ཆ་ནི་གང་གི་ཚེ་ཅིག་ཅར་གཉི་ག་སྒོམ་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་དེ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་རྒྱུ་ཡིན་པར་འདོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་རྒྱུ་ཡིན་པར་འདོད་ཅེ་ན། འདི་ལྟར་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་དང་ལྡན་པས་ས་དང་པོ་རྟོགས་པ་དང་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ལམ་ལ་སོགས་པ་འགྱུར་བས་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ནི་དོན་དེ་དག་གི་རྟེན་ཡིན་ནོ། །རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ཞི་གནས་དང་
― DTG124_Page_0299 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྷག་མཐོང་གི་རྣལ་འབྱོར་འདི་ནི་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ཡིན་ནོ། །ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་བསྒོམ་པ་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་ཐབས་མཁས་པས་དེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོར་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཐབས་ལ་མཁས་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཐབས་གང་ཡིན་ཞེ་ན། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །མྱུར་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་པའི་ཐབས་གང་ཞེ་ན། སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་སོ་སོར་བཤགས་སོ། །བསོད་ནམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ངོ༌། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་གསོལ་བ་འདེབས་སོ། །བདག་གི་ཡེ་ཤེས་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། གཙུག་ལག་གི་ཚིག་བཞི་པོ་འདི་དག་གི་དོན་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སོ་སོར་བཤགས་པ་དང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་གསོལ་བ་དང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་མྱུར་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་ཐབས་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་མཁས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ལམ་རྒྱུན་མི་གཅོད་པའི་ཐབས་ནི་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་མཁས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་འཁོར་བར་ཡང་འཁོར་ལ་ཆུ་ཡི་པདྨ་བཞིན་དུ་འཁོར་བ་པའི་ཉེས་པ་དག་གིས་ཀྱང་མི་གོས་སོ། །སྙིང་རྗེའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཉན་ཐོས་བཞིན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཡང་མི་གནས་ཏེ། འདི་ནི་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཟུངས་རྣམས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ཐོབ་པས་དེའི་ཕྱིར་གཟུངས་བསམ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་གཟུངས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བཤད་པ་ཡང་འཛིན་པར་བྱེད་ལ། འདི་ལ་སྔོན་མ་ཐོས་པའི་ཆོས་དག་ཀྱང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་སྣང་ངོ༌། །གཟུངས་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལས་བསྟན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་བཤད་པ། །གཟུངས་ནི་ཤེས་རབ་དང་དྲན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཤེས་རབ་དང་དྲན་པའི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་
― DTG124_Page_0300 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་ནི་གཟུངས་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ཐོབ་པོ། །སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིས་ཚེ་རབས་གཞན་དག་ན་ཡི་གེ་འདྲི་བ་དང་མཆོད་པ་ལ་སོགས་པ་གཟུངས་མངོན་པར་གྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ལས་བསགས་པར་གྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེའི་དབང་གིས་གང་གིས་ན་ལན་ཅིག་གིས་ལེན་ཅིང་འཛིན་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཐོབ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་ཆོས་མངོན་པ་ཀུན་ནས་བཏུས་པ་ལས། སྐྱེ་བས་ཐོབ་པའི་དགེ་བ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་སྔོན་གོམས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་གང་གིས་ན་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མེད་པར་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་འདོད་པ་གོམས་པ་ཀུན་ཏུ་གནས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ས་ལ་མ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཆུང་ངུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །གཞི་ནི་ཡེ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་པ་ཡེ་ཤེས་སུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ལས་མོད་ལ་འབྲས་བུར་འགྱུར་བ་ཡང་སེམས་ཙམ་ལས་ཇི་ལྟར་འདོད་པའི་དོན་འགྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་རིག་པས་བྱའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་འདོད་པའི་དོན་འགྲུབ་པ་ནི་མོད་ཀྱི་འབྲས་བུ་སྟེ། དེ་ལྟར་གྱུར་ཅིག་སྙམ་པ་དེའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །ལུས་བརྒྱ་ལ་སོགས་པ་ནི་ས་དང་པོ་ནས་བཟུང་སྟེ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །གཟུངས་དང་སྨོན་ལམ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་གྱི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སྤང་བའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་སྒྲུབ་པ་ན་བདག་ཉིད་དང་གཞན་དག་གི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ང་རྒྱལ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པ་རྣམ་གསུམ་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་གཉི་ག་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་རྟེན་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་གང་ཟག་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་དང་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་སྟེ། ཆོས་དག་ལ་བདག་ཅེས་བྱུ་བའི་སྒྲས་སྨོས་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དོན་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །བདག་ཏུ་འཛིན་པ་གཉིས་པོ་འདིའི་རྟེན་ཉེ་བར་
― DTG124_Page_0301 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །རྟེན་དེ་ཉེ་བར་ཞི་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་ན་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ཉེ་བར་ཞི་ཞིང་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པར་འགྱུར་བ་མེད་པས་མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དམིགས་པ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ཉེ་བར་ཞི་བ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཟུང་བ་རྣམ་པ་གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདག་མེད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་དང༌། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ་གསུམ་པོ་དག་ལ་འཛིན་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །སྨོན་པ་མེད་པ་ནི་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་རྟེན་དེ་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་རྟེན་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔའོ། །སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་དེ་དག་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པ་ཡིན་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་གྱིས་བདག་ཉིད་དེ་ལ་སྨོན་པར་མི་བྱེད་དོ། །སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་དེ་དག་ཏུ་འཛིན་པའི་རྟེན་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་སྤང་བའི་ཕྱིར་སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་མི་རྟག་པའོ། །འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་སྡུག་བསྔལ་བའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱུའི་དངོས་པོར་བསྟན་ཏོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་ཅིང་སོག་ལེ་བསྲེགས་པ་ལྟ་བུར་སྡུག་བསྔལ་བར་རིག་ནས་དེ་དག་ལ་སྨོན་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་སྡོམ་འདི་གཉིས་སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱུའི་དངོས་པོ་གནས་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མི་རྟག་པའི་དོན་ནི་མེད་པའི་དོན་ཅེས་བྱ་བ་ནི། མི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དག་ག་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ལ། རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རྟག་པ་བརྗོད་པ་ཡིན་པས་མི་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དུས་རྟག་ཏུ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། འདི་ནི་མི་རྟག་པའི་དོན་རྣམ་གྲངས་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །རྟག་ཏུ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མི་རྟག་པ་ཡིན་པས་དེ་དག་གི་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་
― DTG124_Page_0302 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནི་འདུ་བྱེད་དེ་དག་གི་ཀུན་བརྟགས་པའི་གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྟག་ཏུ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་བའི་དོན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དོན་ཏེ། གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་གང་དག་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དག་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་དག་ནི་རྟོག་པར་བྱེད་དོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སླུ་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ཏེ། འདི་སྐད་དུ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་རྣམས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་གང་ཟག་དང་ཆོས་རྣམས་སུ་ཀུན་རྟོག་པར་བྱེད་ཀྱི་འདི་ལ་གང་ཟག་དང་ཆོས་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མི་རྟག་པ་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། མི་རྟག་པའི་རྣམ་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་པ་འདྲེན་པར་བྱེད་དོ། །འདིས་ནི་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་སྡུག་བསྔལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་མདོ་འདི་སྟོན་ཏོ། །བདག་མེད་པའི་དོན་ནི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཙམ་གྱི་དོན་ཏེ། ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་མདོ་འདི་སྟོན་ཏེ། འདི་སྐད་དུ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཙམ་དང་ཐ་སྙད་ཙམ་ཡོད་ཀྱི་དོན་དམ་པར་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀུན་བརྟགས་པའི་གང་ཟག་དང་ཆོས་མེད་པའི་ཕྱིར་བདག་མེད་པའོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ངེས་པར་གཟུང་བའི་ཕྱིར་ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་ནི་མེད་ཀྱི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཙམ་ཞིག་ཡོད་པས། གང་ཟག་དང་ཆོས་མེད་པའི་དོན་ནི་བདག་མེད་པའི་དོན་ཏོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཞི་བའི་དོན་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉེ་བར་ཞི་བའི་དོན་ཏོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཞི་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་མདོ་འདི་སྟོན་ཏེ། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམས་སོ་སོར་བརྟགས་པས་
― DTG124_Page_0303 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འགོག་པའི་ཕྱིར་ཞི་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ་ཞེས་བྱའོ། །མི་རུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇུག་པ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་གཞན་གྱི་བར་དུ་གནས་ནས། འགག་པར་འགྱུར་བའི་བར་དུའོ།། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བསྟན་པར་རྒྱུན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། གནས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ནི་རྒྱུན་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་གཉིས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་སྔ་མའི་རྒྱུན་ཅན་གཞན་ཞིག་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་ནི་རྒྱུ་ཡིན་ལ་ཕྱི་མ་ནི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའོ། །དུས་གཞན་ན་འགག་པ་ཉིད་ཀྱང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུང་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་འགལ་བ་སྟོན་ཏེ། དེ་ལ་ལུང་དང་འགལ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྐད་ཅིག་པ་སྟེ། དུས་རེ་ཞིག་པ་ཡུན་ཐུང་དུ་གནས་པའོ་ཞེས་འབྱུང་བས་ཏེ། དུས་རེ་ཞིག་སྨོས་པ་ནི་སྐད་ཅིག་ཙམ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡུན་ཐུང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ལས་ཕྱིན་ཆད་དུ་མི་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དག་ཏུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་འགལ་བ་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །འཆི་བའི་དུས་ལ་སོགས་པ་ནི་འགག་པར་མཐོང་བ་གཞན་དག་ཇི་ལྟ་བར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་མི་མཐུན་པའི་དཔེ་སྟེ། འདི་སྐད་དུ་རྣལ་འབྱོར་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཐོབ་པ་སྐད་ཅིག་མ་རེ་རེ་ལ་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པར་ལྟ་བ་རྣམས་ཡིད་བྱུང་བ་དང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དག་ཏུ་འགྱུར་གྱི། གང་དག་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པར་ལྟ་བ་མེད་ཅིང་ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་ན་འཆི་བར་ལྟ་བ་དེ་དག་ནི་ཡིད་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་མཐུ་ནི་མི་འདྲ་བར་སྐྱེ་བ་ལ་རབ་ཏུ་གྲུབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་པོ་ཉིད་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་འཇིག་པའི་ངང་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་ཉིད་འགགས་ལ་མེ་དང་འབྲེལ་པས་ནི་དམར་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། འདི་ནི་མི་འདྲ་བ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་དེ་དང་འབྲེལ་པ་ལས་སྔོན་པོ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུན་མི་འདྲ་
― DTG124_Page_0304 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་འཛིན་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་འཇུག་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ལྕགས་ཀྱི་ཐུ་ལུམ་བསྲེགས་པ་སླར་སྔོན་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ཡང་ལྕགས་ཀྱི་ཐུ་ལུམ་དེ་ལ་སྔོན་པོ་ཉིད་ཀྱི་ས་བོན་ཡོད་པས་ཡང་སྔོན་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་འཇུག་པ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །འོན་ཏེ་ཆུ་ཤིན་ཏུ་འདུས་པ་རྣམས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་འཇུག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ་སྙམ་དུ་སེམས་ན། དེ་དག་ཀྱང་རང་གི་དང་ཁོ་ནས་འཇིག་སྟེ། མེ་ནི་དེ་དག་གི་རྒྱུན་འདྲ་བ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། གལ་ཏེ་མེ་དང་འབྲེལ་པ་ལས་འཇིག་པར་གྱུར་ན་ནི་དེའི་མོད་ཁོ་ན་ལ་འགྱུར་རོ། །འདྲ་བའི་ཕྱིར་དེའི་བློ་འབྱུང་གི་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་ཅི་མངོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་འདུག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་དང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་མི་འཇིག་གོ །ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་གནས་ནས་འཇིག་གོ །ཞེས་བྱ་བར་བཟུང་ན། དེ་ལ་གང་གིས་ན་ཁྱད་པར་ཁས་བླངས་ན། ཁྱད་པར་འདིས་ན་ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་གནས་ནས་ཕྱིས་འཇིག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་ནས་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་ཡོད་དམ། དེས་རྗེས་སུ་ཟིན་པར་འཇུག་པའི་སྒོ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་ཟིན་པར་འཇུག་པའི་སྒོ་ནས་ཏེ། སེམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་སེམས་དེའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པས་དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ནི་སེམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས་ཞེས་ཀྱང་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དབང་གིས་དེ་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སེམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱའོ། །ཕྱིའི་དངོས་པོ་རྣམས་ངན་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་ཡང་ཚ་སྒོ་དང་སྡོང་དུམ་དང་ཚོར་མ་ལ་སོགས་པས་གང་བར་འགྱུར་ལ། གཟུགས་དང་སྒྲ་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱ་ལ་སོགས་པ་ངན་པར་འགྱུར་རོ། །བཟློག་པ་དགེ་བ་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་ནི་གྱ་ནོམ་པ་བདག་ཡིན་ནོ། །དང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོར་སྐྱེ་བ་སྟེ།
― DTG124_Page_0305 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་ལྟར་འོག་ནས། གཟུགས་བརྙན་དུ་ནི་སྐྱེ་བ་སྟེ། །ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དང་པོར་སྐྱེ་བ་ནི་དང་པོ་ཉིད་དུ་བདག་གི་དངོས་པོ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱལ་པའི་དུས་ན་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སྐད་ཅིག་མ་གང་ཡིན་པའོ། །འདོད་པ་གཞན་གྱིས་སྤྲུལ་པ་ནི་ལྷ་དག་ཅིག་སྟེ། དེ་དག་ནི་བུད་མེད་གང་ལ་དགའ་བར་འདོད་པ་དེ་ལ་རང་འདོད་པའི་གོས་དང་རྒྱན་དང་མེ་ཏོག་དང་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་སྤྲུལ་པར་བྱེད་དོ། །བུད་མེད་དག་ཀྱང་སྐྱེས་པ་གང་ལ་དགའ་བར་འདོད་པ་དེ་ལ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་རང་འདོད་པའི་གོས་དང་རྒྱན་ལ་སོགས་པ་སྤྲུལ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་འདོད་པ་གཞན་དག་གིས་སྤྲུལ་པ་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །འོད་མི་གསལ་བ་ཉིད་དུ་ནི་དེ་ལས་གཞན་དུ་སྐྱེ་བ་རྣམས་ཀྱི་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགའ་ལྡན་དང༌། འཐབ་བྲལ་དང་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པ་དང། རྒྱལ་ཆེན་བཞི་པ་རྣམས་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་འཛམ་བུའི་གླིང་ལ་སོགས་པར་མི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །རྒྱུ་དང་ཚད་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་དང་ཚད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཏེ། ཚད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི་ནུར་ནུར་བོ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོར་སྐྱེ་བའོ། །རྒྱུ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་མ་གྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་ལས་སྐྱེ་བ་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་མ་གྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེས་ན་རྒྱུ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་ཀྱི་འཇུག་པ་ཕྱི་མའི་ཁྱད་པར་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཁྱད་པར་ཡོད་ན་ནི་དེའི་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་དག་ལས་དེ་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་དག་ལས་སྐྱེ་བ་དེ་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་འགྲུབ་པོ། །སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་མེད་པར་ཚད་ཁྱད་པར་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནུར་ནུར་པོ་དང་མར་མེར་པོ་དང་གོར་གོར་པོ་དང་རྐང་ལག་མ་འགྱུར་པའི་གནས་སྐབས་སོ། །རྟེན་གནས་བཞིན་དུ་དེ་ལ་བརྟེན་པ་མི་གནས་པར་ནི་རུང་བ་མ་ཡིན། ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་གནས་བཞིན་དུ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགྲོ་བར་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ།
― DTG124_Page_0306 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཡིན་ལ། མིག་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གལ་ཏེ་འགྲོ་བ་སྐྱེས་པས་ཆོས་ཡུལ་གཞན་དུ་ཁྱེར་རོ་ཞེ་ན། དེས་ན་འགྲོ་བའི་དུས་ན་གང་དུ་ཡང་མ་སོང་བས། གནས་པ་ཁོ་ན་ལ་འགྲོ་བ་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་དུ་ཇི་སྲིད་དུ་འགྲོ་བའི་བདག་གི་ངོ་བོ་མ་ཐོབ་པ་དེ་སྲིད་དུ་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་ཡུལ་གཞན་དུ་འགྲོ་བའི་བྱ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །གནས་པ་ནི་ཡུལ་གཞན་དུ་མ་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་ཡུལ་དེ་ན་གནས་པ་བཞིན་དུ་འགྲོ་བས་ཁྱེར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་རུང༌། སྐད་ཅིག་མ་ཐ་མ་ལ་ས་བོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་གནས་པ་ནི་དུས་གཞན་ན་ས་བོན་མེད་པ་ཉིད་དུ་མི་འཐད་དེ། གལ་ཏེ་སྐད་ཅིག་མ་རེ་རེ་ལ་འདུ་བྱེད་རྣམས་གཞན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་ནི་དེས་ན་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་འགགས་པས་ཐ་མ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་མེད་ན་ཐ་མ་ཉིད་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་མེད་ན་ཞེ་ན། སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་འདུས་བྱས་རྣམ་པ་གཞན་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་མེད་ན་སྟེ། སྐད་ཅིག་ལ་འཇིག་པའི་ངང་ཅན་ཡིན་ན་ནི་དེར་འགྱུར་རོ། །དེ་གཉི་ག་ལ་ཡང་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་མེད་པ་མི་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཉི་ག་ནི་འཕེལ་བ་དང་འབྲི་བ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཆུ་དེ་དག་འཇིག་པའི་དང་ཅན་ཞིག་ཡིན་ན་ནི། དེས་ན་ཆུ་མིག་དང་མཚོ་དང་མཚེའུ་ལ་སོགས་པ་ཡང་གང་བར་འགྱུར་ལ། དྲལ་ན་འབབ་པ་ཡང་འགྱུར་གྱི། དེ་བཞིན་དུ་གནས་པ་ལ་ནི་འབབ་པ་མེད་དོ། །སྐམ་པ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་དང་འདྲ་སྟེ། གལ་ཏེ་དེ་དག་དང་པོ་ཉིད་ནས་སྐད་ཅིག་ལ་འཇིག་པའི་དང་ཅན་གྱིས་རྣམ་པར་འཇིག་ན་ནི་དེས་ན་འགྲིབ་པར་འགྱུར་གྱི་གནས་པ་རྣམས་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཕྱིས་ཀྱང་ཁྱད་པར་གྱི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིམ་པའི་རྒྱུ་སྐད་ཅིག་ལ་དང་གིས་འཇིག་པ་མ་གཏོགས་པར་ཆུ་མིག་དང་མཚོ་དང་མཚེའུ་ལ་སོགས་པ་གང་བའམ་སྐམས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་རྒྱུ་གཞན་ནི་མེད་དོ། །དུས་ཀྱིས་བྱས་པ་ནི་དུས་གཞན་གྱི་བར་དུ་ཡོངས་སུ་གནས་པས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་གཞན་གྱི་
― DTG124_Page_0307 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་དུ་ཡོངས་སུ་གནས་པས་ཡུལ་དང་གནས་གྲོང་དང་གྲོང་ཁྱེར་ལ་སོགས་པ་དགོན་པར་འགྱུར་བའོ། །ཁ་དོག་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱ་རྣམས་ནི་ས་ལ་སོགས་པ་དང་རྒྱུ་འདྲ་བའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐམ་པ་དང་འཕེལ་བ་བ་དང་རང་བཞིན་གྱིས་གཡོ་བ་དང་འཕེལ་བ་དང་འགྲིབ་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་བཞི་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུས་ཏེ། འདི་ལྟར་རྒྱུད་བྱས་པའི་གཟུགས་ནི་འབྱུང་བ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་པས། དེ་ལྟར་སྐོམ་པ་དང་འཕེལ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུས་འབྱུང་བ་རྣམས་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ལྟར་ཁ་དོག་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་དང་འདྲ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །མེ་འབྱུང་ན་མེད་དང་ལྷན་ཅིག་བྱུང་བའི་བུད་ཤིང་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་གནས་པ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེ་བྱུང་ན་བུད་ཤིང་འཇིག་སྟེ། བུད་ཤིང་ཞིག་པ་ལས་བྱུང་བའི་མེ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཇི་ལྟར་བརྟན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར། མཇུག་དུ་བུད་ཤིང་མེད་པ་ཡང་གནས་པར་འགྱུར་དུ་འོང་བས་བུད་ཤིང་ཚིག་པའི་མེ་ཡང་གནས་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བུད་ཤིང་མེད་པའི་གནས་སྐབས་ནི་ཐལ་བའི་གནས་སྐབས་ཏེ། མདག་མེའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་མེ་ལ་ནི་བུད་ཤིང་ཕྲ་མོ་ཡོད་དོ། །དེ་མེད་པས་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ་དེའི་མེའོ། །གལ་ཏེ་དེ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་གནས་པར་གྱུར་ན་རང་གི་ངང་གིས་འཇིགས་པས། རྣམ་པར་འཇིག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། མཇུག་ཏུ་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གལ་ཏེ་འདི་སྙམ་དུ་མར་མེ་ལ་སོགས་པ་ནི་དེ་དག་ལས་གཞན་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་དང་མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མར་མེ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་ལ། རི་ལ་སོགས་པ་ནི་བརྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་མི་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མར་མེ་ལ་སོགས་པ་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་རྣམས་ཏེ། དཔེར་རྗོད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་དག་རབ་ཏུ་གྲུབ་ན་མར་མེ་ལ་སོགས་པ་རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་དག་གིས་རི་ལ་སོགས་པ་འདུ་བྱེད་གཞན་རབ་ཏུ་མ་གྲུབ་པ་གང་དག་ཡིན་པ་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །མི་འདྲ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་
― DTG124_Page_0308 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མི་འདྲ་བ་ནི་ས་དང་ཆུ་དང་མེ་དང་རླུང་ལ་སོགས་པའི་སྲ་བ་ལ་སོགས་པ་ཕན་ཚུན་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མི་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ། །འཇུག་པ་མི་འདྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མར་མེ་ལ་སོགས་པའི་འཇུག་པ་ཡང་གཞན་ལ། རི་ལ་སོགས་པའི་ཡང་གཞན་ནོ། །འཇུག་པ་ནི་ཚུལ་ཏེ་ཇི་ལྟར་མར་མེ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུན་མི་འཇུག་པ་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་དུ་མངོན་པ་ལྟར། རི་ལ་སོགས་པའི་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་རྒྱུན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མར་མེའི་རྒྱུན་གྱིས་སོ། །སྙིང་པོ་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་འགྱུར་བ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙིང་པོ་ཡང་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་མར་མེ་འགྱུར་བས་སྐྱེ་བར་ཤེས་སོ། །འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་མི་རྟག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མི་རྟག་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མི་རྟག་པའི་དོན་མེད་པའི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་མེད་པའི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །སྐད་ཅིག་ལ་འཇིག་པའི་དོན་ཡང་མི་རྟག་པའི་དོན་དུ་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས། སྐད་ཅིག་ལ་འཇིག་པའི་མི་རྟག་པ་ཉིད་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་ནོ། །ང་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་སྒྲུབ་པོ། །ཇི་ལྟར་མགོ་གཅིག་ཏུ་མ་ཡིན་པའི་སྨྲ་བ་ཡོངས་སུ་གཟུང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མགོ་གཅིག་ཏུ་གང་ཟག་ཡོད་དོ་ཞེའམ། མེད་དོ་ཞེས་སྨྲ་བ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་མི་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་མགོ་གཅིག་ཏུ་མ་ཡིན་པའི་སྨྲ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་དོ། །དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློས་རྟོགས་པ་ཡིན་ན། གང་ཟག་ནི་གང་ཟག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་བློས་མི་རྟོགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་གང་ཟག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཚིག་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཇུག་ཐོགས་སུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་མཐོང་བའི་ཆོས་ཁོ་ན་ལ་བདག་ཏུ་དམིགས་ཤིང་འདོགས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་གསུངས་ན། ཇི་ལྟར་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ཞས་ལུང་གིས་གང་ཟག་དམིགས་པར་སྟོན་ཏོ། །གཅིག་དང་གཞན་དུ་བརྗོད་བྱ་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་པ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཞན་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་གང་ཟག་རྫས་སུ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གི་རང་བཞིན་
― DTG124_Page_0309 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གང་ཡིན་པ་དེ་ཕུང་པོ་དག་གི་རང་བཞིན་ཡིན་པར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གལ་ཏེ་རྫས་ཡོད་བརྗོད་མིན་པའི། །དགོངས་པ་ཡང་ནི་བརྗོད་དགོས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅིའི་ཕྱིར་རྫས་སུ་ཡོད་པ་ཡང་ཡིན་ལ། བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པ་བརྗོད་དགོས་སོ། །འདི་ལྟར་མེ་རླུང་གིས་ཁྱེར་བ་ནི་འབར་བ་བཞིན་དུ་རྒྱང་བཅད་པར་ཡང་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མེ་ཞེས་སྨོས་པས་ནི་མེ་ལྕེ་བཟུང་སྟེ་བུད་ཤིང་མེད་བཞིན་དུ་རླུང་གིས་མེ་འབར་བ་བཞིན་དུ་རྒྱང་བཅད་པར་འགྲོའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་ལྟ་བུར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ལ་བདག་པོ་ཡིན་ནོ། །དེའི་རྐྱེན་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་གི་རྐྱེན་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཉེས་པ་གསུམ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་བྱེད་པ་རང་བྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པས་ཉེས་པ་འཆད་པར་འགྱུར་བ་གསུམ་པོ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གང་ཟག་གི་རྐྱེན་ཅན་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ལྟ་སོགས་བྱེད་པ་མེད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་མེད་པར་ཡང་རྐྱེན་ཚོགས་ན་མཐོང་བ་དང་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་ཐམས་ཅད་དུ་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རྐྱེན་ཚོགས་ན་འདི་ཐམས་ཅད་དུ་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་གང་ཟག་ལ་བྱེད་པ་མེད་པས་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟ་བ་པོ་ཉིད་མེད་པ་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་པོ་ཉིད་ཀྱི་བར་མེད་དོ། །འོན་ཏེ་བྱེད་པ་གང་ཟག་གི་རྐྱེན་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་གིས་བྱེད་པ་བྱེད་པའམ། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱེད་པ་སྐྱེ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་བཞིན་དུ་གནས་པ་དེ་ནི་རྐྱེན་ཉིད་དུ་རུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། སྔ་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་ཏུ་ཉེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྔ་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱེད་པ་སྐྱེས་པའི་སྔོན་རོལ་བྱེད་པ་སྐྱེས་པར་མ་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྔོན་གྱི་གནས་སྐབས་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དེའི་ཚེ་གང་ཟག་མེད་དེ་དེས་ན་བྱེད་པ་སྐྱེས་པར་མ་གྱུར་ཏོ་ཞེས་ཟེར་ན། དེ་ལ་ཉེས་པ་འདིར་འགྱུར་ཏེ། ཞིག་པ་ཡང་རྐྱེན་ཉིད་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གང་ཟག་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཡང་གང་ཟག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་མི་འདོད་དོ། །ལྔ་པ་ལས་ནི་བདག་ཏུ་
― DTG124_Page_0310 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དམིགས་པ་ལ་ཉེས་དམིགས་ལྔ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་ལས་འཕྲོས་པའི་ལུང་ལས་ཆོས་ལྔ་ལྔའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཆོས་བཤད་པ་ནི་ལྔ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དག་སྲོག་ཏུ་ལྟ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་ཏུ་བ་ལྟའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཡང་འདིའི་སེམས་འཇུག་པར་མི་འགྱུར། དད་པར་མི་འགྱུར། ཡང་དག་པར་གནས་པར་མི་འགྱུར་མོས་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་གཅིག་ཏུ་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀུན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་གང་ཟག་དག །ཁུར་ཁྱེར་བའི་གང་ཟག་དང༌། དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང༌། ཆོས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་གང་ཟག་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་བར་དུ་དབྱེ་བས། གང་ཟག་ཀྱང་དེ་དང་དེས་ལས་བཤད་དེ། ཞེས་ཟེར་བ་ནི་བདག་ཏུ་སྨྲ་བའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གང་ཟག་ཅེས་བྱ་བ་ལ། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་བྱང་བའི་གནས་སྐབས་ན་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་གང་ཟག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་དེ་དག་ཁོ་ན་ལ་འདི་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའོ། །འདི་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅོད་པའི་བྱེ་བྲག་སྟེ། གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་དང༌། གཅོད་པའི་བྱེ་བྲག་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐ་སྙད་གདགས་པའི་དོན་དུ་གང་ཟག་གི་ཐ་སྙད་ཀྱིས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཏེ། རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་དང་འདྲའོ། །གང་ཟག་ཀྱང་འདི་ནི་འདོད་ཆང་ཆུང་ངོ༌། །འདི་ནི་འདོད་ཆགས་འབྲིང་ངོ༌། །འདི་ནི་འདོད་ཆགས་ཆེན་པོའི་ཞེས་བྱ་བ་དང། རྣམ་པར་བྱང་བ་ལ་ཡང་གང་ཟག་འདི་ནི་ལམ་ཆུང་ངུ་ཐོབ་པའོ། །འདི་ནི་ལམ་འབྲིང་དང་ཆེན་པོ་ཐོབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་སྐབས་ཀྱིས་བྱེ་བྲག་ཡིན་ནོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་དག་གིས་གཅོད་པའི་བྱེ་བྲག་ནི་གང་ཟག་གང་ཞིག་གཅིག་ཏུ་མི་
― DTG124_Page_0311 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དགེ་བའི་ལས་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་པར་གཅོད་པའི་བྱེ་བྲག་དང་གང་ཞིག་གཅིག་ཏུ་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ལས་བྱེད་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡིན་པར་གཅོད་པའི་བྱེ་བྲག་གོ །དེ་དག་གི་འཇུག་པའི་བྱེ་བྲག་དང༌། རྒྱུན་གྱི་བྱེ་བྲག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་དག་གེའོ། །འཇུག་པ་ནི་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ། ཐ་སྙད་པའི་གང་ཟག་གང་ཞིག་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའམ། རྣམ་པར་བྱང་བ་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་དེ་ནི་འཇུག་པའི་བྱེ་བྲག་ཡིན་ལ། རྒྱུན་གྱིས་འཇུག་པ་དེ་ནི། རྒྱུན་གྱི་བྱེ་བྲག་ཡིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཆོས་རྣམས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་དག་གོ །ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགོག་པ་དང་ལམ་གྱི་བདེན་པ་དག་སྟེ། འགོག་པ་དང་བདེན་པ་ལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པས་འབྲས་བུ་ལས་རྒྱུ་ཉེ་བར་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁུར་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པའོ། །ཁུར་ཁྱེར་བ་ནི་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པའོ། །ཁུང་འདོར་བ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགོག་པ་དང་ལམ་གྱི་བདེན་པ་དག་སྟེ། ཇི་ལྟར་དེ་གཉིས་ཁུར་འདོར་བ་ཡིན་ཞེ་ན། འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཀུན་འབྱུང་སྤོང་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་ལ་ཀུན་ཤེས་པ་དང༌། ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་ཁུར་ཁྱེར་བ་ཞེས་བྱ་བར་ཐ་སྙད་གདགས་པར་མི་ནུས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་གང་ཟག་བརྟགས་པ་ནི་ཐ་སྙད་གདགས་པར་བྱ་བས་དེའི་ཕྱིར་ཐ་སྙད་ཀྱི་དོན་དུ་གང་ཟག་གདགས་པ་མཛད་དོ། །དེ་ལྟར་ཡོན་ཏན་དེ་དག་དང༌། །རྟག་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་ཚ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་སྐབས་རྫོགས་སོ།། །།འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསླབ་པའི་དམིགས་པ་དང༌། རྣམ་པ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་སྒོ་ནས་བསླབ་པའི་ལམ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ།
― DTG124_Page_0312 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་ལ་སློབ་པ་རྣམས་བསྒྲུབ་པའི་ཡོན་ཏན་དང་རབ་ཏུ་བསྔགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བས། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་འོག་ཏུ་ཡོན་ཏན་གྱི་སྐབས་སོ། །དེ་ལ་སྒྲུབ་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། རྒྱུ་མཐུན་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། བྲལ་བའི་ཡོན་ཏན་དང༌། སེམས་ཅན་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །ད་ལ་རྒྱུ་མཐུན་པའི་ཡོན་ཏན་ནི། ཡུན་རིང་པོ་ནས་བསླབ་པའི་ལམ་ལ་གོམས་པའི་ཕྱིར། དགེ་བའི་ཚོགས་དང་ཉེ་བར་གྱུར་པའི་ལམ་ཕྱི་ཕྱིར་ཞིང་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བར་བསྟན་པ་དང༌། དེས་པ་དང་ཡུན་རིང་བར་འཇུག་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང་བསམ་གཏན་གྱི། བདེ་ལ་རོ་མྱོང་མེད། ཅེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གཉིས་ཀྱིས་ནི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་ཡོན་ཏན་བཤད་དོ། །བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་ནི་མཐོང་བ་དང༌། བསྒོམ་པའི་ལམ་དག་གིས་དེ་དག་གིས་སྤང་བར་བྱ་བའི་གནས་ངན་ལེན་སྤངས་པའི་ཕྱིར་གནས་དྲི་མ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་རིགས་སྐྱེ་བ་དང༌། །ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་མོ། །དེ་ཡན་ཆད་ས་བརྒྱད་པ་ལ་ལུང་བསྟན་པ་ཐོབ་པ་དང༌། ས་བཅུ་པ་ལ་དབང་བསྐུར་བ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་འདི་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་མོ། །བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ལའོ། །དེ་ལྟར་ཡོན་ཏན་ཕུལ་དུ་འབྱུང་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ངོ་མཚར་མི་ཆེ་བའི་ཡོན་ཏན་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་དང༌། སེམས་མཉམ་པའི་སྐབས་ནས། ཇི་ལྟར་བློ་ལྡན་སེམས་ཅན་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །སེམས་མཉམ་པ་ནི་རྟག་ཏུ་ཕན་པར་བྱ་བ་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག་སྟེ། ཕན་འདོགས་པ་ཉིད་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལས། སྣོད་ཉིད་དུ་ནི་བྱེད་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཅུ་དྲུག་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། ཕན་འདོགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་འདི་ནི་སེམས་ཅན་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ལན་དུ་ཕན་འདོགས་པ་ཡང་འདོད་དེ། ལན་དུ་ཕན་འདོགས་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལས། ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་ལ་མ་ཆགས་དང༌། །ཞེས་
― DTG124_Page_0313 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་བརྩོན་པ་ནི་རྟག་ཏུ་དེ་དག་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་འདོད་དོ། །སྨོན་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལས། །རྟག་ཏུ་འཕེལ་དང་ཉམས་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་བསམ་པ་ཅན་ནི་དེ་དག་ལ་སྦྱོར་བ་ཆུད་མི་ཟ་བར་བྱེད་དོ། །ཆུད་མི་ཟ་བ་ཉིད་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལས། འཇིགས་སྤངས་ཡང་དག་བསྐྱེད་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་སྒྲུབ་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་གོང་ནས་གོང་དུ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕན་ཡོན་གྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་གྱི་སྒོ་ནས་ལུང་བསྟན་པ་འཐོབ་ཀྱི། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ལུང་བསྟན་པ་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ལ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་གནས་པ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་བྱ་དགོས་པ་ལ་མི་བརྗེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཐོབ་པོ། །དེ་ལྟར་མི་བརྗེད་པའི་ཆོས་ཅན་ནི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་གདགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་འདོགས་པ་མཛད་ཅིང་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་མི་འགྱུར། མི་ཐོབ་པ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པ་ནི་ཟླ་བ་ཡར་གྱི་ངོ་ལ་སྐྱེ་བ་བཞིན་དུ་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་འཕེལ་བས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོར་འགྱུར་གྱི། བཅོས་མ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སེམས་ཅན་གདུལ་བའི་ཐབས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཤེས་སོ། །དེ་ཤེས་པ་ནི་དེ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་དང་ཇི་ལྟར་བརྩལ་བར་བྱ་བ་དེ་དག་རྣམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པར་གཞག་བ་ལ་མཁས་པ་ནི་གདམས་ངག་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་རོ། །གདམས་ངག་ལ་མཁས་པ་ནི་ཚད་མེད་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་འཐོབ་པོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་འཐོབ་པ་ནི་ཆོས་བཤད་པ་དོན་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བཤད་པ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པར་ཡར་བྱེད།
― DTG124_Page_0314 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡང་འགྱུར་རོ། །ཆེན་པོ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་རྒྱུ་མཐུན་པ་དང་བྲལ་བ་དང༌། སེམས་ཅན་ལ་མངོན་པར་ཕྱོགས་པའི་ཡོན་ཏན་གསུམ་པོ་འདི་དག་ནི་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་དང་ངོ་མཚར་མི་ཆེ་བ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུ་བའི་སྐབས་ཀྱི་བར་གྱིས་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་པས་རབ་ཏུ་བསྔགས་པའི་ཡོན་ཏན་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས། སྡོམ་པའི་ཕྱིར། ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དང༌། །ཞེས་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི། ཆེད་ཀྱི་འདུན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། སྡོམ་པའི་ཆེད་དུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གཏོང་པ་འདི་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །ལུས་དང་སྲོག་ལ་མི་ལྟ་བར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་སྦྱིན་པ་ལ་སྦྱོར་བ་ངོ་མཚར་མི་ཆེའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དངོས་པོ་སྲུང་སྟོང་རི་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་བསྐྱེད་ནས་ཡོངས་སུ་གཏོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ངོ་མཚར་མི་ཆེའོ། །སྙིང་རྗེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བའི་རྣམ་པ་ཡིན་ཏེ། སྙིང་རྗེ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་གཞན་ལ་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ངོ་མཚར་མི་ཆེའོ། །སྙིང་རྗེ་བ་ཡང་གཞན་དག་ལས་ལུས་དང་ངག་གི་མི་འདོད་པ་འབྱུང་བ་ཐམས་ཅད་བཟོད་པས་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ངོ་མཚར་མི་ཆེའོ། །སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱང་བསླབ་པའི་ཕན་ཡོན་ཡིན་པ་ཁོ་ན་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་བདག་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ལ་བྱམས་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང། ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ལ་བྱམས་པ་ཡང་གཞན་དུ་ཡིན་ལ། བུ་དང་བཤེས་དང་ཆུང་མ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་གཞན་དུ་མ་ཡིན་པས་སོ། །གཏན་དུ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་རེས་འགའ་བདག་ཉིད་ཀྱང་གསོད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་
― DTG124_Page_0315 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བ་སྨོས་སོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་ནི་རྟག་ཏུ་ཕྲ་བ་རབ་ཙམ་ཡང་མི་ཉམས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་རང་བཞིན་གྱིས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བའི་བསླབ་པའི་གཞི་འདྲལ་བར་མི་བྱེད་པ་ལྟར་བཅས་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་རྩྭ་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་མཉམ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་དང་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་མཉམ་པར་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་དང་སྦྱོར་རོ། །སེམས་ཅན་ལ་མངོན་པར་ཕྱོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་མ་ལ་སོགས་པ་དང་འདྲ་བ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །ཁོང་ན་འཛིན་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལྟོ་ན་འཛིན་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། ལྟོ་ཡང་ཁ་ཅིག་ཏུ་ཁོང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲར་བརྗོད་དོ། །བསམ་པ་ནི་ཁོང་ལྟ་བུ་སྟེ། བསམ་པ་མཉམ་ཞིང་མཚུངས་པས་སེམས་ཅན་ལ་འཛིན་པར་བྱེད་པས་ན། བསམ་པ་མཉམ་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་འཛིན་པར་བྱེད་ཅེས་བྱའོ། །འཕགས་པའི་ས་ནི་འཕགས་པའི་ཆོས་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཏེ། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གི་རྗེས་ལ་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ལ་སོགས་པ་སློབ་པ་དང༌། མི་སློབ་པའི་ལམ་དང༌། དེ་དག་གིས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་དང་པོ་ཐོབ་པའི་དུས་ནས་བཟུང་སྟེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། དེའི་སྤྱོད་ཡུལ། དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །སྣུན་པར་བྱེད། གསོ་བར་བྱེད། ཀུན་ཏུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལས་གཅིག་སྟེ། སྣུན་པ་ནི་ནུ་མ་སྣུན་པའོ། །གསོ་བ་ནི་ཞུན་མར་དང་མར་དཀར་ལ་སོགས་པས་གསོ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །ཀུན་ཏུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་བྱིས་པ་ལ་བསྐུ་མཉེ་ལ་སོགས་པས་ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་རྣམས་བསྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་བཟའ་བ་དང་བཏུང་བ་ལ་སོགས་པ་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིས་བསྡུས་ནས་གསོས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་ཀུན་ཏུ་སྐྱེད་བར་བྱེད་དོ། །བཤེས་གཉེན་དམ་པ་དག་ལ་འདོམས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་བ་འདེབས་པའི་སྒོ་ནས་ཏེ། བཤེས་གཉེན་
― DTG124_Page_0316 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དམ་པ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སོ། །ཆགས་ཉེན་མེད་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲིབ་པ་སྤོང་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོས་པ་མ་ཡིན་པ་དག་ལ་ཟབ་མོ་བཤད་པ་གསང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོས་བ་ཉུང་དུ་ནི་ཆོས་ཟབ་མོ་བཤད་པར་འོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་བདེ་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་དང༌། བརྒྱ་བྱིན་དང་ཚངས་པ་ཉིད་ལ་སོགས་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྙིང་རྗེའི་བསམ་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་རྣམས་ནི་སྐྱོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བྱ་བ་ལས་མི་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་བྲན་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཡང་དག་པའི་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འབྱུང་བ་སྨ་བ་ཉིད་ཀྱིས་མི་སླུ་བ་ཡིན་ནོ། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གཉིས་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གཉིས་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་གཉིས་ཀྱིས་བཟོད་པ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་བྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ཉིད་ལེགས་པར་བསླབས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བརྒྱད་པ་ལ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པའི་ལམ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣལ་འབྱོར་གྲུབ་པར་སྦྱོར་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣལ་འབྱོར་གྲུབ་པ་ནི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་རྣལ་འབྱོར་ཏེ། ཉན་ཐོས་སམ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་དང་པོ་པས། ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ལ་ཇི་ལྟར་སྦྱར་བར་བྱ་བའི་སྦྱོར་བ་དེ་སྟོན་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་ནི་རྣལ་འབྱོར་གྲུབ་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ངེས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ནི་ཚིག་སྙན་པ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པས་ཁྲོ་གཉེར་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤིན་ཏུ་བརྩོན་པ་རྣམས་ནི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དེ། ཚོགས་རྫོགས་པ་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དང་ཆོས་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ། །ཚོགས་བསགས་མྱུར་དུ་གྲོལ་བར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་བསྙེན་པར་རྫོགས་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ཟག་བསྙེན་པར་རྫོགས་པ་ནི་བསླབ་པའི།
― DTG124_Page_0317 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཞི་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་བསྲུང་བའི་སྒོ་ནས་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་དག་ལས་གྲོལ་བར་འགྱུར་བས། དེའི་ཕྱིར་ཚོགས་བསགས་པ་དག་མྱུར་དུ་གྲོལ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྦྱོར་བ་ཆུད་མི་ཟ་བ་ཉིད་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲོག་གཅོད་པ་སྤང་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ཆུད་མི་ཟ་བ་ཡིན་ནོ། །ང་རྒྱལ་ནི་བཟོད་པའི་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་བའི་སྐལ་པ་ཅན་གྱི་ཆོས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ང་རྒྱལ་གྱིས་མི་བཟོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོས་མའི་ཡོན་ཏན་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྒོས་ནི་སྤྲུལ་པ་ལ་སོགས་པ་སྒྲུབ་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བཅོས་མ་ཡིན་ལ། དེ་དག་ཉིད་སྒྲུབ་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཡོན་ཏན་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་སྟོན་པར་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །ལུང་སྟོན་པར་ལུང་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉིད་དུ་ལུང་མི་སྟོན་གྱི་གཞན་འདི་སྐད་དུ་ལུང་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། འདིའི་དུས་ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཚན་འདི་ཞེས་བྱ་བས་ལུང་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་ལུང་བསྟན་པས་ང་རྒྱལ་སྤངས་པ་དང་མཚན་མའི་རྩོལ་བ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། མི་སྐྱེ་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་ཡི། །ང་རྒྱལ་དང་རྩོལ་པ་སྤངས་པའི་སྒོ་ནས་ལུང་བསྟན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་འགྱུར་བ་ནི་དེས་ངེས་པར་འགྱུར་བའོ། །རྟག་ཏུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བརྒྱད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །རྟག་ཏུ་བྱ་བ་ནི་རྒྱུན་དུ་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་གྱིས་གདོན་མི་ཟ་བར་བྱ་དགོས་པ་ནི་རྟག་པར་རྒྱུན་ཆགས་སུ་གདོན་མི་ཟ་
― DTG124_Page_0318 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བར་བྱ་དགོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདོད་པའི་ཉེས་དམིགས་ཤེས་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་རྣམས་ནི་འདོད་པར་བྱེད་བར་འདོད་པ་དག་སྟེ། དེ་དག་ནི་རུས་གོང་གི་དུམ་བུ་དང༌། ཤའི་ཁམ་ཚད་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་དང་ཆོས་མཐུན་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཉེས་དམིགས་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཉེས་དམིགས་དང་བཅས་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེས་པས་གནས་སྐབས་གང་དུ་ཡང་ནམ་ཡང་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ཆགས་པར་མི་འགྱུར་བས་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ཉེས་དམིགས་སུ་ལྟ་བ་ཞེས་བྱའོ། །བདེ་ལ་རོ་མྱང་མེད་ཉིད་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་དག་ལ་རོ་མྱང་བར་མི་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །སོ་སོ་ཐར་པའི་སྡོམ་པས་བསྡུས་པ་དང༌། བསམ་གཏན་གྱི་སྡོམ་པས་བསྡུས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་པས་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་སྡོམ་པས་བསྡུས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པའི་བཟོད་པ་དང༌། གནོད་པར་བྱེད་པ་དང་དུ་ལེན་པའི་བཟོད་པ་དང༌། ཆོས་ལ་ངེས་པར་རྟོག་པའི་བཟོད་པ་ཡང༌། སྒྲའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་བཟོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམ་པས་ནི་དེ་ཁོ་ནའི་དོན་གྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་བཟོད་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་དག་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་གདགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། བདེན་པ་དང་རིག་པ་དང་ཐེག་པ་གདགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མདོའི་སྡེ་དང་དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རིག་པའི་གནས་ལྔ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་ཆོས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལས་གཞན་པའི་རིག་པའི་གནས་རྣམས་ནི་དེའི་ཁོངས་སུ་འདུས་པ་ཁོ་ན་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་བཤད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནང་རིག་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྟེ་རིག་པའོ། །གནས་གཞན་བཞི་པོ་གསོ་བ་དང༌། གཏན་ཚིགས་དང༌། སྒྲ་དང༌། བཟོའི་ལས་ཀྱི་རིག་པའི་གནས་རྣམས་ནི་དེའི་ཁོངས་སུ་འདུས་པ་ཡིན་ནོ། །འཇུག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། འཇུག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་འཁོར་བ་སྟེ།
― DTG124_Page_0319 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འདི་ནི་འཁོར་བའི་བདེན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ངོ་བོ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ་འཇུག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་མོ། །རྣམ་པར་རིག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཁམས་གསུམ་པ་འདི་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་འདིར་བདེན་ཞིང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཡིན་ནོ། །གནས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པའོ། །ལོག་པར་སྒྲུབ་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་སྟེ། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པའོ། །ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང༌། དེ་དག་གིས་རབ་ཏུ་བཅུག་པའི་ལས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ལོག་པར་བསྒྲུབ་པ་འདི་ནི་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་འགོག་པའི་བདེན་པ་སྟེ། རྣམ་པར་དག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་འགོག་པའི་བདེན་པའོ། །འདི་ནི་འདིའི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དམིགས་པ་དེར་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་འགོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པའི་སྒྲུབ་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ལམ་གྱི་བདེན་པ་སྟེ། ལམ་འདིས་འཕགས་པ་རྣམས་ཐར་པ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ལྟོས་ནས་རྐྱེན་དེས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་གང་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །བྱ་བ་བྱེད་པའི་རིགས་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བའི་བྱ་བ་བྱེད་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་སྒྲུབ་པ་འདི་ཡིན་ནོ། །དེའི་འབྲས་བུ་གང་ཞིག་ཅེ་ན། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡིན་ནོ། །འཐད་པ་སྒྲུབ་པའི་རིགས་པ་ནི་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པའི་ཚད་མས་ཡོངས་སུ་རྟོག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང༌། བུ་བ་ས་མེད་དང༌། བྱས་པ་ཉིད་ལ་སོགས་
― DTG124_Page_0320 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་འཐད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་དང་འདོད་པ་ཇི་ལྟ་བར་ཆོས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདུལ་བ་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་དམན་པ་དང་འབྲིང་དང་མཆོག་དེ་ཁོ་ན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་ནས་ཆོས་འཆད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་གཉིས་འབྲེལ་བ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྗོད་པ་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་འབྲེལ་པ་ལ་སྟེ། རྗོད་པ་ནི་མིང་ངོ༌། །བརྗོད་པར་བྱ་བ་ནི་དངོས་པའོ། །དེ་དག་འབྲེལ་པ་ནི་དེ་གཉིས་འབྲེལ་པའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་འདོགས་པ་ནི་གཟུགས་ནི་གཟུགས་སུ་རུང་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཚོར་བ་ནི་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའོ། །ཁྱད་པར་འདོགས་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ནི་གཟུགས་ནི་མི་རྟག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང༌། སྟོང་པ་དང༌། འདོགས་པར་གཏོགས་པ་དང༌། འདུས་བྱས་དང༌། གཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཁྱད་པར་འདོགས་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་བརྟག་པ་ཙམ་དུ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རྟེན་རྒྱུ་མཚན་ནི། སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་མཚན་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། འདི་ལྟར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་གནས་རྣམ་པར་རིག་པ་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་ལྔའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ལོངས་སྤྱོད་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་གོ །དེ་དག་གི་རྒྱུ་མཚན་ཏེ་དམིགས་པ་ནི། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །ས་བོན་རྒྱུ་མཚན་ནི་དེ་དག་གི་ས་བོན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཤད་མ་ཐག་པ་རྣམས་ཀྱི་ས་བོན་འཇོག་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་མཚན་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རྟེན་རྒྱུ་མཚན་དང་ལོངས་སྤྱོད་རྒྱུ་མཚན་དང་ས་བོན་རྒྱུ་མཚན་ཞེས་རེ་རེ་ལ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་རྟེན་ཉིད་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པས་ན་རྟེན་རྒྱུ་མཚན་ཏེ། ལས་འཛིན་པར་ཚིག་བསྡུའོ། །ལོངས་སྤྱོད་
― DTG124_Page_0321 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པས་ན་ལོངས་སྤྱོད་རྒྱུ་མཚན་ཏེ། དེའི་སྐྱེས་བུར་ཚིག་བསྡུའོ། །ས་བོན་ཉིད་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པས་ན་ས་བོན་རྒྱུ་མཚན་ནོ། །རྟེན་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔའི་རྟེན་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དོ། །བདག་ཉིད་འདུག་པ་ནི་ས་དང་ཀ་བ་དང་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ལྟར་མི་རྟོག་པའི་རིམ་པ་དེ་ལྟ་བུས་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་མི་རྟོག་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱིས་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཐོབ་པོ། །རིམ་གྱིས་སྒོམ་པར་བྱེད་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་མཆོག་ཐོབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་རྟེན་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང་ས་བོན་ལ་སོགས་པའི་འཆིང་བ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱས་ནས་མདུན་དུ་གཞན་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་ཐར་པ་ལ་འཇུག་པ་དེ་ལྟར་ན་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །མཚན་མའི་གཉེན་པོ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། དེ་ཐོབ་པས་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །སྔར་ནི་བཞག་པ་རུས་གོང་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མ་མི་མཐོང་ལ། ཕྱིས་ནི་བདག་ཉིད་འདུག་པ་ཀ་བ་དང་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདི་སྐད་དུ། ཇི་ལྟར་རུས་པའི་རུས་གོང་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་ཀྱི་རང་གི་སེམས་འདི་ཉིད་རུས་གོང་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་ལྟར་ཀ་བ་དང་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། དེ་ཟད་མི་བྱེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་འདུན་པ་ཡིན་ཏེ། ཟད་པར་བྱེད་ཅིང་དེ་ཟད་པར་བྱེད་པའི་ཆེད་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་མེད་པ་བསྒོམས་པ་ནི་མཚན་མ་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་དག་ཐ་མི་དད་པ་ཉིད་དུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་མཚན་མའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་འཁོར་བ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་མཚན་མ་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་དག་ལ་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་མི་ལྟའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཇུག་ཐོགས་སུ། །བྱིས་པ་ཡང་དག་ཉིད་བསྒྲིབས་ནས། །ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་ཏུ་སྣང༌། །ཞེས་
― DTG124_Page_0322 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ནི་མཚན་མ་དང་མཚན་མ་མེད་པ་དག་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བས་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་ཞེ་ན། མཚན་མའི་རང་བཞིན་ནི་འཁོར་བ་སྟེ། དེ་ལ་ནི་མ་ཞི་བ་ཉིད་དུ་རྟོག་གོ །མཚན་མ་མེད་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པས་ཏེ། དེ་ལ་ནི་ཞི་བ་ཉིད་དུ་རྟོག་གོ །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དོན་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དང་གང་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དོན་དེ་དང་དེ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་དང་གཞན་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རིགས་མཐུན་པར་སྣང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་དང་རི་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཇི་སྲིད་དུ་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་སྐད་ཅིག་གཅིག་འཇིགས་པས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་མ་མཐོང་བ་དེ་སྲིད་དུ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གཞན་དང་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཞན་དང་གཞན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱར་རུང་བ་ནི་གདུལ་བའི་ཁམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདུལ་བར་འོས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གདུལ་བར་རུང་བ་ཡིན་ནོ། །གང་དུ་བྱེ་བྲག་ཏུ་མ་ཕྱེ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཁྱད་པར་མེད་པའོ་ཞེས་བཤད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དེ་ལ་གདུལ་བ་ཉིད་དུ་འོས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ན་གདུལ་བར་རུང་བ་ཡིན་ཏེ། ཉི་མ་ཤར་བས་པདྨ་སྨིན་པ་ཁ་འབྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་དག་པར་བཤད་པའི་དངོས་པོ་ནི་གདུལ་བའི་ཁམས་ཀྱི་ཐབས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ཐབས་གང་དང་གང་གིས་འདོད་ཆགས་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་གདུལ་བར་འགྱུར་བ་མི་སྡུག་པ་བཤད་པ་ལ་སོགས་པ་ཐབས་དེ་དང་དེས་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུལ་བར་བྱེད་དོ། །དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ལྔ་པོ་རེ་རེ་ལ་སྦྱར་རོ། །བརྒྱུད་དེ་འཛིན་པས་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱང་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་ལ་དམ་པའི་ཆོས་བཤད་པ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་ཐོས་ནས། མར་མེས་མར་མེ་སྦར་བའི་ཚུལ་དུ་གཞན་དག་ལ་འཆད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་སྒྲུབ་པའི་སྒོ་
― DTG124_Page_0323 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ནས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི། འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་ཞིང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙིང་རྗེ་དང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྙིང་རྗེས་ནི་འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ནི་དེར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དངོས་པོ་རྣམ་པ་བཅུ་པོ་འདིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མཐའ་དག་བསྡུས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་ནས་བཟུང་ནས་བྱང་ཆུབ་མཆོག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་བར་གྱི་བཅུ་ཚན་འདིས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་བསྡུས་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་འདི་ཙམ་དུ་ཟད་དོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རིགས་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་ཁྱད་པར་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པ་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་བརྒྱུད་དེ་འོངས་པ་ཉིད་དེ་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་བཤད་པ་ལ་མོས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མོས་པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ནས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་འཇུག་གོ །དེ་ནས་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་དང་པོ་ལ་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པས་ས་དང་པོ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ལྷག་མ་ནི་གཞུང་གི་གཞི་ཉིད་ལས་ལེགས་པར་བྲིས་པར་ཟད་དོ། །ད་ནི་རབ་ཏུ་བསྔགས་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་བརྟེན་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོན་ཏན་བསྔགས་པ་བསྟན་པས་སྟོན་ཏེ། མོས་པ་དང་ལྡན་པའི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལའོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་དག་པ་ནི་ས་བཅུ་པ་དག་ལའོ། །དེ་ཉིད་ཟབ་མོ་མཐོང་བ་ནི་བདག་མེད་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། འདིས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒྲུབ་པ་སྟོན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགའ་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དགའ་བ་ནི་འདོད་པ་སྟེ། འདིས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་སྨོན་པ་སྟོན་ཏོ། །ཕན་འདོགས་བྱེད་པ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་སོ། །གནོད་པ་མེད་པར་ལྟ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་སོ། །གཞན་གྱི་གནོད་པ་དང་དུ་ལེན་པ་ནི་བཟོད་པའི་
― DTG124_Page_0324 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་སོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གོམས་པས་རང་གི་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་ལ་ཉེས་དམིགས་སུ་བལྟ་བར་འགྱུར་རོ། །ལོངས་སྤྱོད་ལ་མ་ཆགས་པ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་སྤོངས་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་ལེན་ཏོ། །རྣལ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ལྡན་པས་རྣལ་འབྱོར་ཞེས་བྱའོ། །ལྟ་ངན་མེད་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནང་དུ་རབ་གནས་པ་ནི་སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྩེ་བ་དང་ལྡན་པ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་སོ། །ངོ་ཚ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཕྲ་རབ་ཙམ་ལ་ཡང་འཇིགས་པར་ལྡན་པས། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །ཐེག་པ་མི་འཁྲུགས་པ་ནི་སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡུག་བསྔལ་ཁས་ལེན་པ་ནི་སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ལ་མི་དགའ་བ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་སོ། །རང་བཞིན་ཆོས་ལ་དགའ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་སོ། །ལོངས་སྤྱོད་བག་ཡོད་པ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་སོ། །ཆགས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་བདེ་ལ་བག་ཡོད་པ་སྟེ། བསམ་གཏན་གྱི་བདེ་བ་དག་ལ་མ་ཆགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྟ་བ་ཆུང་ངུས་ངོ་ཚ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་སུ་འཛིན་པའི་ལྟ་བ་ཆུང་ངུས་ཀྱང་ངོ་ཚ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ནི་སྐྱེ་བ་ཁྱད་པར་ཅན་ཐོབ་ནས། གཞན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་འདོགས་པར་འཇུག་གོ །དབང་འབྱོར་པ་ཉིད་ཐོབ་པས་ནི། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་འབར་བ་དང༌། ཆུ་འབེབས་པ་དང༌། ཀུན་བརྗོད་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པའི་དབང་འབྱོར་བ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་རྗེས་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཆུ་བོའི་རྒྱུན་བཞིན་དུ་རྒྱུན་ཆགས་སུ་འཇུག་པ་ནི་བྱེས་པ་རྣམས་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས། བདག་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཆགས་ཤིང་དེ་ལ་བདག་ཏུ་ཉེ་བར་འདོགས་པས་དེ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། བདག་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལྟ་བ་ཕྲ་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་
― DTG124_Page_0325 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་བཞི་དང་ལྡན་པས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བདག་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་ལྟ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་སྒོ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དང་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པོ་དག་ལོག་པར་ཀུན་ཏུ་རྟོགས་པ་ལ་གོམས་པས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱའོ། །དངོས་མེད་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མ་རྟོགས་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་སོ་སོར་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་གང་ཡིན་པ་བྱིས་པས་ཀུན་བརྟགས་པའི་མ་རྟོགས་པའི་དེ་ལ་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པས་རྟོགས་པས་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་མ་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་སོ་སོར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདིས་གཉིས་སུ་འཛིན་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡང༌། ཡོངས་སུ་དག་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱའོ། །དོན་མེད་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོག་པར་ཀུན་ནས་རྟོགས་པ་ལ་གོམས་པའི་བག་ཆགས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་དོན་མེད་པར་གྱུར་པ་སྟེ། དེ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱའོ། །དོན་རྟོགས་ཀུན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་པོ་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཟུང་བ་དང༌། འཛིན་པ་ཉིད་དུ་ཀུན་བརྟགས་པ་དེ་དག་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །རྟོགས་བྱ་རྟོགས་གཞི་རྟོགས་པ་རྟོགས་པའི་རྒྱུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྟོགས་པར་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྟོགས་པ་ནི་དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པའོ། །རྟོགས་པའི་གཞི་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་སྟེ། རྟོགས་པར་བྱ་བ་དང༌། རྟོགས་
― DTG124_Page_0326 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་པོ་དང༌། རྟོགས་པ་རྣམས་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱའོ། །གནས་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་རྟོགས་པའོ། །རྟོགས་པ་མ་ཐོབ་པ་ནི་མ་འོངས་པའི་དུས་སོ། །རྟོགས་པ་མ་ཐོབ་པ་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན། འདི་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་རྟག་ཏུ་གུས་པར་བྱས་ཏེ་སྦྱོར་བས་མ་འོངས་པ་ན་རྟོགས་པར་ནུས་ཏེ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་མཐུ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱའོ། །སོ་སོར་འཆད་པར་བྱེད་པའི་རྟོགས་པ་ནི་རགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོས་པའི་གནས་སྐབས་ན་བཤད་པའི་ཆོས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་འབྲངས་ཏེ། རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཡོན་ཏན་གྱི་སྐབས་རྫོགས་སོ།། །།ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོན་ཏན་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་གི་མིང་ཡང་དག་པའི་དོན་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བས་དེ་དག་ལ་བསྟོད་པ་བསྒྲགས་པས་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་འཕེལ་བའི་ཡོན་ཏན་རྒྱ་ཆེན་པོ་སྣ་ཚོགས་དང༌། བསམ་པ་བཟང་པོ་དང༌། སྤྱོད་པའི་བསམ་པའི་རྣམ་པ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བར་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་དེ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་གྱི་སྐབས་ཀྱི་འོག་ཏུ་བརྟགས་ཏེ། གང་གིས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སུ་མངོན་པར་བྱེད་ཅིང་མཚོན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བརྩེ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཆེད་དུ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་རྣམས་འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོ་ལས་བསྒྲལ་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །བརྟན་པ་ཉིད་ཀྱི་རྟགས་དོན་གང་ལ་ཡིན་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པས་མི་སྐྱོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བརྩེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ལས་དང་མདོར་བསྡུ་བ་ཡིན་ནོ། །བརྩེ་བ་ནི་བསམ་པའི་སྒོ་ནས་རིག་པར་བྱའོ། །ལྷག་མ་ནི་སྦྱོར་བའི་སྒོ་ནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་མོས་པ་ཐོབ་པ་ལ་སོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྙན་པར་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པས་རབ་ཏུ་སྦྱོར་
― DTG124_Page_0327 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏེ། བརྩེ་བ་ནི་བསམ་པའི་སྒོ་ཁོ་ན་ནས་ཡིན་གྱི། སྦྱོར་བའི་སྒོ་ནས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྟགས་དེ་ཡང་ཁྱིམ་པ་དང༌། དགེ་སྦྱོང་ལ་བརྟེན་ནས་འཇུག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེའི་འོག་ཏུ་དེའི་རྟེན་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའོ། །ཡང་དག་པར་ལེན་པས་ཐོབ་པའི་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ནི་སློབ་མ་དང༌། སློབ་དཔོན་དུ་འབྲེལ་བའི་གསོལ་བ་དང་བཞིའི་ལས་ཀྱིས་ཀྱང་གང་ཡིན་པའོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པ་ནི་རྟོག་པའི་དུས་ན་མི་བྱེད་པའི་སྡོམ་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པ་གང་ཞིག་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གི་དམྱལ་བ་ཡང་ཟད། དུད་འགྲོ་ཡང་ཟད། ཡི་དྭགས་ཀྱང་ཟད་དེ། དེ་བདག་ནི་ཡང་སྡིག་པའི་ལས་བྱས་ནས། ངན་སོང་རྣམས་སུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་སྐལ་པ་ཅན་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཕྱོགས་གཉིས་ལ་བསླབ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ན་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་ལ་བསམ་པ་བརྟན་པོ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བས། དེའི་ཕྱིར་དེའི་འོག་ཏུ་བསམ་པའི་ཁྱད་པར་ཏེ། བསམ་པའི་སྟོབས་ཅན་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ལ་ཞུམ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འདོད་པ་ནི་དེ་གཉི་གའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པ་རྣམས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པས་འདི་ཉིད་ལ་ཕན་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཐོབ་པ་རྣམས་ནི་ཕྱི་མ་ལ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བས་བདེ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འདོད་པ་ནི་དེ་གཉི་གའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཡིན་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་དག་ན་རེ་བདག་གི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བ་ལ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕན་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ནི་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་བདེ་བ་ལ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ནི་མི་གཡོ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་སྟེ། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པའི་ལམ་ལས་མི་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ལྷག་པའི་བསམ་པའི་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ལ་ཞུམ་པར་མི་འགྱུར་བས་དེའི་འོག་ཏུ་སེམས་ཅན་ཉེ་བར་ལེན་
― DTG124_Page_0328 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བདག་པོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་རྗེ་བོར་གྱུར་པ་ནི་འདི་གང་དག་གི་རྗེ་བོ་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་རྗེ་བོར་གྱུར་པ་གླིང་བཞི་པའི་དབང་ཕྱུག་ཉིད་ཡིན་པས་གླིང་བཞི་པ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་སྨོན་ལམ་ལ་སོགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་མི་གཏང་བའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་རྣམས་ཀྱང་ཚེ་གཅིག་པའི་ལུས་རེ་ཞིག་པས་འདི་དག་གི་དོན་བསྒྲུབ་པར་མི་ནུས་པས། དེའི་ཕྱིར་དེའི་འོག་ཏུ་སྲིད་པར་སྐྱེ་བའི་ཁྱད་པར་ཏེ། ལས་ཀྱི་དབང་གིས་འདོད་པའི་གནས་སུ་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་ལས་དཀར་པོ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་དབང་གིས་སོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུད་འགྲོ་ལ་སོགས་པའི་གནས་དམན་པར་ཡང་སྐྱེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པའི་དུས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ངན་འགྲོ་རྣམས་ལྡོག་སྟེ། ལོག་ཀྱང་སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ངན་འགྲོར་སྐྱེའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དབང་གིས་ནི་བསམ་གཏན་རྣམས་བཟློག་ནས་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མདོ་སྡེ་དག་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསམ་གཏན་བཟློག་པ་ལ་མཁས་པ་འབྱུང་ན། བསམ་གཏན་ལྡོག་པ་ཅི་བསམ་གཏན་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། མ་ཡིན་ནོ། །བསམ་གཏན་གྱི་འབྲས་བུ་ལྡོག་པ་ནི་བསམ་གཏན་བཟློག་པ་སྟེ། བསམ་གཏན་གྱི་འབྲས་བུ་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བ་དེ་བཟློག་ནས། འདོད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་བཤད་མ་ཐག་པ་དེ་ཡང་སྐྱེས་པའི་རབས་ཀྱི་དབྱེ་བས་མཐའ་ཡས་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམ་པར་དག་པས་ཆེ་ཆུང་གི་རྣམ་པ་གང་དག་ལ་རྣམ་པར་གཞག་པ་བརྗོད་དགོས་པས་དེའི་ཕྱིར་དེའི་འོག་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ས་བཅུའོ། །བཞི་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པས་མང་དུ་གནས་ཀྱང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་རྣམས་འཁོར་བར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་གཅིག་ཏུ་འཁོར་བ་ལ་སྡུད་པ་ཡིན་ན།
― DTG124_Page_0329 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐབས་ལ་མཁས་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་སྒོམ་པ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་འགྲོ་བ་ལ་འཁྱུད་ནས་འདུག་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་རྣ་བས་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པར་བྱེད་ཀྱི་གཏན་དུ་འཁོར་བ་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་ཏེ་འདུག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ལྔ་པ་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞིས་མང་དུ་གནས་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་སེམས་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དེ། འདི་ནི་ས་ལྔ་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིའི་ཆེད་དུ་བསམས་ནས་སྲིད་པར་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བས་ལན་མང་དུ་གནས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་མི་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །བདུན་པ་ནི་འདྲེས་པ་ཉེ་བར་འདྲེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་བགྲོད་པ་གཅིག་པའི་ལམ་གནས་བརྒྱད་དང་འབྲེལ་པ། མཚན་མ་མེད་པར་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་ལམ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། འདྲེས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཚན་མ་མེད་པར་གནས་པ་ས་བདུན་པ་ལ་གནས་པ་རྣམས་དང་ངོ། །ཉེ་བར་འདྲེས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པའི་ལམ་ཐོབ་པ་ས་བརྒྱད་པ་ལ་གནས་པ་རྣམས་དང་ངོ༌། །བརྒྱད་པ་མ་ཐོབ་ན་ཇི་ལྟར་ཉེ་བར་འདྲེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཉེ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཉེ་བར་གྱུར་པ་འདི་ནི་ཁད་ཉེ་བ་ལ་བྱ་སྟེ་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འདི་ནི་མཚན་མ་མེད་པར་གནས་པའི་མཐར་ཐུག་པར་གྱུར་པའི་སྤྱི་བོ་ལ་གནས་པ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་གནས་པར་གྱུར་པ་དང༌། ཁད་ཉེ་བར་གནས་ཤིང་བར་ཆད་མེད་པར་ཐོབ་པ་ཡིན་པས་ཉེ་བར་འདྲེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་བཅས་པའི་ལམ་བསྒོམ་པའི་ཕྱིར་འདྲེས་པ་ཉེ་བར་འདྲེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་ཟག་དང་ཆོས་སུ་ལྟ་བའི་གཉེན་པོའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་ནི་མི་ཉམས་པའི་བསམ་གཏན་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་
― DTG124_Page_0330 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
མཉམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚེ་རབས་གཞན་གྱི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་བསམ་གཏན་དག་ལས་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བཞི་པ་ལ་ནི་མདོ་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལ་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཀྱི་ང་རྒྱལ་སྤངས་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ལ་ང་རྒྱལ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་གསུམ་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ལ་གུས་པ་དང༌། ཆོས་རིན་ཆེ་བར་བྱེད་པ་བདག་གིས་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་གཅིག་གི་དོན་དུ་ཡང་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོ་མེས་རབ་ཏུ་གང་བར་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་ནས་བདག་ཉིད་དོར་བར་སྤྲོ་ན། མེའི་འོབས་ཐ་མལ་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་སྙམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེས། ས་བཞི་པ་ལ་ལྡོག་གོ །ཇི་ལྟར་ལྡོག་ཅེ་ན། དེ་འདི་སྙམ་དུ་གཅིག་ཏུ་ཆོས་ཚོལ་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་སེམས་གཡེང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་ཆོས་ཚོལ་བ་བཏང་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་བསྒོམ་པ་ལ་འཇུག་གོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །ལྔ་པ་ལ་ནི་སེམས་དང་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་བཅུས་རྒྱུད་ཐ་དད་པར་ང་རྒྱལ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །བཅུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། འདས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། སེམས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། ལྟ་བ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་དང༌། ཡིད་གཉིས་དང༌། འགྱོད་པ་སེལ་བས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། ལམ་དང་ལམ་མ་ཡིན་པ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། ལམ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གོང་མ་གོང་མས་རྣམ་པར་འཇིག་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བསམ་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །སེམས་དང་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་མཉམ་པ་ཉིད་བཅུ་པོ་འདི་དག་གིས་ས་ལྔ་པ་ལ་འཇུག་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་ལྔ་པ་ཐོབ་པས་ཇི་ལྟར་འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་
― DTG124_Page_0331 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་བདག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་རིང་པོ་མི་ཐོགས་པར་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་བསམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ནི་རང་བཞིན་ཁོ་ནས་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། དེ་ལ་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་ཅན་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་གློ་བུར་བས་དྲི་མ་ཅན་དུ་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པའམ། མ་རིག་པ་འགགས་པ་ལ་སོགས་པ་དཀར་པོའི་ཕྱོགས་ཀྱི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བས་རྣམ་པར་དག་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ནག་པོ་དང་དཀར་པོའི་ཕྱོགས་དག་གིས། དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བར་མི་ལྟ་བའི་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་མང་དུ་གནས་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་ཐ་དད་པའི་ང་རྒྱལ་དང་འབྲེལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདུན་པ་ལ་ནི་སྐད་ཅིག་གཅིག་དང་ལྡན་པའི་བློ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་དེ་ཁོ་ན་ལས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། ས་བདུན་པ་འདི་ཉིད་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀུན་ནས་སློང་བས། སྐད་ཅིག་སྐད་ཅིག་ལ་ལྷག་པར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དགུ་པ་ལ་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ལ་མཁས་པ་སྟེ། སྔ་མ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཐོབ་པས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྲུབ་པ་སྟེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་མཐུ་རྙེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་བཅུ་པོ་དག་ལ་བསླབ་པ་གསུམ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། ས་དང་པོ་ལ་ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་རྟོགས་ནས། གཉིས་པ་ལ་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སློབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོ་ལ་ཡང་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ཡོད་མོད་ཀྱི། དེ་རྣམ་པར་དག་པར་ནི་ས་གཉིས་པ་ལ་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་རྨི་ལམ་ན་ཡང་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པའི་ལམ་ལ་མི་འཇུག་པས་དེ་ལ་
― DTG124_Page_0332 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
བསླབ་པ་དེ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་གཉིས་པ་ལ་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སློབ་པོ་ཞེས་བྱའོ། །གསུམ་པ་ལ་ནི་ལྷག་པའི་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པ་མཉམ་པར་གཞག་གོ །བཞི་པ་ལ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་བསྒོམས་པས་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པའོ།། ཤེས་རབ་དེ་ཡང་སྤྱོད་ཡུལ་གཉིས་པ་ཅན་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པ་གཉིས་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་མི་ཤེས་པ་དང་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་འཇུག་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལུགས་དང་མཐུན་པ་དང༌། ལུགས་དང་མི་མཐུན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི། བདེན་པ་བཞི་བཟུང་སྟེ། མ་རིག་པའི་རྐྱེན་ཅན་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ནི་དེ་མི་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །རིག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ས་གཉིས་ཀ་ལ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དང༌། དེ་མི་ཤེས་པ་དང་ཤེས་པ་ལ་དམིགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་རྣམ་པར་གཞག་གོ །བསླབ་པ་རྣམས་དང་བསླབ་པ་བསྒོམས་པའི་འབྲས་བུ་བཞི་ནི་ས་རིང་དུ་སོང་བ་ལ་སོགས་པ་བཞི་ལ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་བསླབ་པ་གསུམ་པོ་འདི་དག་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་བཅས་ཏེ་ས་བཅུ་ལ་རྣམ་པར་གཞག་གོ །འདི་མན་ཆད་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཕུང་པོ་ས་བཅུ་ལ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་བསམ་པར་བྱ་སྟེ། ས་དང་པོ་ལ་ཆོས་ཉིད་རབ་ཏུ་རྟོགས་ནས་གཉིས་པ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་སྦྱོང་ངོ༌། །ས་དང་པོ་ལ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྟོགས་པ་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཐོབ་པ་ཡོད་མོད་ཀྱི། ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གཉིས་པ་ལ་དེ་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་རོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕུང་པོ་ནི་ས་གསུམ་པ་ལ་རྣམ་པ་དག་གོ །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི་ས་བཞི་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་བསྒོམས་པས་རྣམ་པར་དག་གོ །ལྔ་པ་ལ་བདེན་པ་བསྒོམས་པས་སོ། །དྲུག་པ་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལུགས་དང་མཐུན་པ་དང་ལུགས་དང་མི་མཐུན་པ་བསྒོམས་པས་སོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་གཉིས་ནི་ས་བདུན་པ་ནས་བཟུང་སྟེ།
― DTG124_Page_0333 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སའི་བར་ལ་རྣམ་པར་དག་གོ །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དེ་ཡང་འབྲས་བུ་རྣམ་པ་བཞིའི་སྒྲིབ་པ་ལ་རིག་པར་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་ནི་ཐོགས་པའི་སྒྲིབ་པ་ལས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འབྲས་བུ་རྣམ་པ་བཞི་ནི་བཤད་མ་ཐག་པ་སྟེ། མཚན་མ་མེད་པ་འདུ་བྱེད་དང་བཅས་པ་ནི་ས་བདུན་པའི་འབྲས་བུའོ། །འབྲས་བུ་གཉིས་པ་དེ་ཉིད་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་ས་བརྒྱད་པའོ། །འབྲས་བུ་གསུམ་པ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་འགྲུབ་པ་ནི་ས་དགུ་པའིའོ། །འབྲས་བུ་བཞི་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་གཟུངས་འགྲུབ་པ་ནི་ས་བཅུ་པའི་སྟེ། འབྲས་བུ་རྣམ་པ་བཞི་པོ་འདིའི་སྒྲིབ་པ་མཚན་མ་དང༌། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕུང་པོ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལའོ། །དེ་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ས་ལ་རྣམ་པར་དག་ཅེ་ན། དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་གང་གིས་ན། གཞན་དག་ཤེས་པ་ཐོགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡེ་ཤེས་ཐོགས་པ་མི་མངའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི། འགོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འགོག་པ་ཡང་འདུས་མ་བྱས་ཡིན་ལ། ཕུང་པོའི་དོན་ཡང་སྤུངས་པའི་དོན་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་འདུས་མ་བྱས་ཕུང་པོར་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། བསྟན་བཅོས་གཞན་དག་ལས་ཀྱང༌། ཕུང་པོ་དག་ཏུ་འདུས་མ་བྱས། །དོན་དུ་མི་རུང་ཕྱིར་མ་བཤད། །ཅེས་བཤད་དོ་ཞེ་ན། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ནི་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་མི་འཇོག་གོ །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། མོས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་མོས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་འདུས་བྱས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕུང་པོར་རྣམ་པར་འདོག་པས་ཉེས་པ་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕུང་པོ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོས་བསྡུས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་ནི་ས་རྣམས་མ་གྲུབ་པ་སྟེ། གནས་སྐབས་དེ་ན་གཅིག་ཀྱང་མ་ཐོབ་ན་
― DTG124_Page_0334 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐམས་ཅད་མ་གྲུབ་པ་ཁོ་ནར་བརྗོད་དོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་གྲུབ་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གིས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གྲུབ་པ་དག་ལ་ཡང་བདུན་ནི་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་བཅས་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར། ས་བརྒྱད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་མ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་དག་གོང་དུ་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་གྲུབ་པ་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྟོགས་པའི་གགས་གཟུང་བ་དང༌། འཛིན་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེས་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་ཤེས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་གི་ཚོགས་དང༌། ཚིག་གི་ཚོགས་དང༌། ཡི་གེའི་ཚོགས་རྣམ་པར་གཞག་པས། ས་རྣམ་པར་བཞག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ། སེམས་འདི་ཉིད་ས་རྣམ་པར་གཞག་པར་སྣང་གི །སེམས་ལས་གཞན་པ་ཕྱིའི་དོན་ནི་མེད་དོ་ཞེས་སེམས་ཙམ་དུ་ཤེས་ཤིང་དེའི་འོག་ཏུ་གཟུང་བ་མེད་ན་གང་ལ་འཛིན་པར་བྱེད་ཅེས་གཟུར་བ་མེད་པ་ནི་འཛིན་པར་བྱེད་པ་རྟོག་པ་ཙམ་དེ་ལ་ཡང་རྟོག་པར་མི་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན། དེ་ནས་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས། འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་བླ་མེད་པ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་དྲི་མ་མེད། །འཛིན་པ་གཉིས་དང་བྲལ་བ་འཐོབ། །དེ་འདིའི་གནས་ཡོངས་གྱུར་བ་སྟེ། །ས་ནི་དང་པོ་ཡིན་པར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུར་ས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །ས་ལ་བཞུགས་པའི་རྟགས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་ནི་དེ་དག་ལ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ལ་མཁས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ལ་མཁས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ས་དང་པོ་ཐོབ་པ་ནི་དོན་གྱིས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་ཡིན་ཏེ། ས་དང་པོ་ལས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ལ་མཁས་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་འགྱུར་རོ། །བཀྲིར་མི་བཏུབ་པ་ཉིད་ནི་སྙན་པ་དང་མི་སྙན་པའི་སྒྲ་དག་གིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྙན་པ་ནི་ཡོན་ཏན་སྒྲོགས་པ་སྟེ། ཡོན་ཏན་བསྒྲགས་པས་ས་དག་ལས་བཀྲིར་མི་བཏུབ་ཅིང༌། རྣམ་
― DTG124_Page_0335 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པར་མི་གཡོས་པས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བསྟོད་པ་ནི་ཡོན་ཏན་བསྔགས་པ་སྟེ། འདི་ལས་ཕྱི་རོལ་པ་དག་གིས་བསྟོད་ཀྱང་ས་དག་ལས་རྣམ་པར་གཡོས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཐབས་ལ་མཁས་པ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ་མི་དམིགས་པའོ། །འདི་དག་ནི་རྟགས་གཞན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་གོང་དུ་ཡང་སྤྱིར། བརྩེ་དང་སྙན་པར་སྨྲ་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྟགས་བཤད་པས། དེ་ལ་ལྟོས་ནས་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རྟག་ཏུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་སྒྲུབ་པའི་འདུན་པ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པས་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །ཆགས་དང་ཁུ་བའི་སྙིང་མེད་ཁྲོ་མིན་ལེ་ལོ་མེད། །བྱམས་དང་སྙིང་རྗེ་མིན་པའི་བསམ་པ་མེད། །བློ་གྲོས་ངན་རྟོག་རྣམ་རྟོག་འཕྲོགས་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་འདི་དག་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པའི་ཆོས་ཏེ། དེ་དག་དང་རྟག་ཏུ་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ། །བྱམས་དང་སྙིང་རྗེ་མིན་པའི་བསམ་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་བྱམས་པ་མ་ཡིན་པའི་བསམ་པ་མེད་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་མ་ཡིན་པའི་བསམ་པ་མེད་པའོ། །བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པ་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ཡིན་པར་ཤེས་ཏེ། བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་གནོད་སེམས་དང་རྣམ་པར་འཚེ་བ་སྤངས་པ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ངན་རྟོག་རྣམ་རྟོག་འཕྲོགས་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐོབ་པའི་རྟགས་ཡིན་ནོ། །ཐེག་པ་གཞན་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་སེམས་རྣམ་པར་མ་གཡེངས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདིའི་སེམས་ཐེག་པ་གཞན་གྱིས་རྣམ་པར་མི་གཡེངས་པ་ཡིན་ནོ། །སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་དགའ་བ་ལ་དགའ་བ་ཡང་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ཅན་དང་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་མའམ། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་མ་ཡང་རུང༌། དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པས་སྤངས་ནས། མཚན་མ་མེད་པའི་རྣམ་པས་ཆོས་ཀྱི་དགའ་བ་འཐོབ་སྟེ། ཞི་གནས་འཐོབ་པས་རྣམ་པར་མི་གཡེང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་
― DTG124_Page_0336 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐ་ཚིག་གོ །ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་པར་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཚད་མེད་པ་ཡང་ཡང་དག་པར་ཤེས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ཅན་དང་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཡང་དག་པར་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་བཅུར་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཡང་དག་པར་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། གཞུང་ལ་ལེགས་པར་ཞུགས་པ་གསལ་བ་བཞིན་ནོ། །སའི་ངེས་པའི་ཚིག་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ། བྱང་ཆུབ་ལ་ནི་ཉེ་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་དང་པོ་ཐོབ་པ་ན་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། བདག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་དང་ཉེ་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་དོན་སྒྲུབ་མཐོང་བ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པ་མཐོང་ཞེ་ན། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དགའ་བར་འགྱུར་ལ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །ཐེག་པ་གཞན་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་དྲི་མ་ལས་འདས་པའི་ཁུངས་སུ་མདོ་སྡེའི་དུམ་བུ་དེ་ལྟ་བས་ན་བདག་གིས་སྒྲུབ་ཏུ་མཚུངས་པ་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ཁོ་ན་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པར་བྱེད་དེ། ཉན་ཐོས་ཀྱིས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ལ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བགྲོད་པ་གཅིག་པའི་ལམ་ནི་སྔར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུན་པའི་ནི་འདྲེས་པ་ཉེ་བར་འདྲེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་བགྲོད་པ་གཅིག་པའི་ལམ་གནས་པ་བརྒྱད་དང་འབྲེལ་པ་མཚན་མ་མེད་པར་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྦྱོར་བའི་མཐར་ཐུག་པར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་སྤྲིན་གྱིས་ནམ་མཁའ་ཁྱབ་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་གཟུངས་ཀྱི་སྤྲིན་གྱིས་ཐོབ་པའི་ཆོས་རྟེན་ལ་ཡོད་པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྔར་ས་དགུ་པ་ལ་གནས་པས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལས་ཐོས་པའི་ཆོས་རྟེན་ལ་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ས་བཅུ་ལ་ལྟོས་ན་ཆུང་ངུ་ཡིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་གཟུངས་ཀྱི་སྒོའི་སྤྲིན་གྱིས་ཁྱབ་པ་ནི་དེ་དག་གི་སྟོབས་ཀྱིས་སངས་
― DTG124_Page_0337 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
རྒྱས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་མང་པོ་དག་ལས་ཆོས་ཉན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་དེ་དག་ཉིད་དགེ་བ་སྣ་ཚོགས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དགེ་བ་བསྒྲུབ་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བ་བསྒྲུབ་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེད་དུ་སྟེ་འདི་ནི་ཆེད་ཀྱི་བདུན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་ས་རྣམས་ཀྱི་གནས་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་དོན་གྱིས་ངེས་པའི་ཚིག་ཡིན་ནོ། །ས་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་དོན་གྱིས་ངེས་པའི་ཚིག་ནི། འབྱུང་པོ་དཔག་མེད་འཇིགས་མེད་ཕྱིར། །དཔག་ཏུ་མེད་པ་དེ་དག་ལ། །ཕྱི་ཕྱིར་གོང་དུ་འགྲོ་ལྡན་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏོ། །རེ་རེ་ལ་ཡང་ཚད་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་གི་ཚུལ་གྱིས་ས་རྣམས་ཀྱི་ངེས་པའི་ཚིག་ཡིན་ནོ། །སྡོམ་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས། ངེས་པའི་ཚིག་དང་ཐོབ་པ་ཡིས། །གནས་པ་དང་ནི་ས་ཉིད་དོ། །ཞེས་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེར་ནི་གནས་པའི་ངེས་ཚིག་དང་སའི་ངེས་པའི་ཚིག་ཅེས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་ཡང་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པའི་ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་བ་ཡང་ཡིན་ལ། སྤྱིར་ཡང༌། དཔག་ཏུ་མེད་པ་དེ་དག་ལ། །ཕྱི་ཕྱིར་གོང་དུ་འགྲོ་ལྡན་ཕྱིར། །ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་འོག་ཏུ། ཐོབ་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ་མོས་པས་ཐོབ་པ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལ་མོས་པས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཇི་སྐད་དུ། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་ངེས་འབྱུང་ཞིང༌། །མོས་པ་རྣམ་པར་འཕེལ་བྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་གཞུང་གིས་བསྟན་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། འདི་མན་ཆད་ནི་མཐར་ཐུག་པའི་སྐབས་ཏེ། དེ་ལྟར་རང་གི་རྒྱུད་ཀྱི་གནས་སྐབས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོངས་སུ་བྱང་ཞིང་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་གྱི་སྟོན་པར་འགྱུར་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འཇིག་རྟེན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྣམ་པར་དག་པས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ལ་འདོམས་པར་བཟོད་པ་ཡིན་པས། དེའི་འོག་ཏུ་ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་སྤྱོད་པ་སྟེ། སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་དག་པ་བཞི་ནི་འཕགས་པ་གཙུག་ན་རིན་ཆེན་གྱི་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་
― DTG124_Page_0338 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་སྤྱོད་པ་ནི། ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་མོས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཙོ་བོ་སྨོས་ནས་བརྗོད་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་སྤྱོད་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་བསྒོམས་པས་ནི་གཙོར་ཉན་ཐོས་རྣམས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཡང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྤྱོད་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར་བཤད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་སྤྱོད་པ་ནི་གཉིས་པོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཙོ་བོར་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ཡང་སྦྱིན་པ་དང་སྙན་པར་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་དག་ཡོད་པས་གཉི་གའི་ཡང་བཤད་དོ། །བསམ་པ་བཟང་པོ་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པའི་ལས་ཀྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་སྤྱོད་པ་མཐར་ཐུག་པ་ཐོབ་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པ་མཐར་ཐུག་རྗེས་སུ་ཐོབ་པར་འོས་པས། དེའི་འོག་ཏུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་གིས་སྟོན་ཏོ། །འདིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་བརྩེ་བ་ཉིད་ནི་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་དགོངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མེད་པ་གསུམ་གྱིས་བདེ་བའི་བསམ་པ་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །བཞི་པས་ནི་ཕན་པའི་བསམ་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་དགོངས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བའོ། །བཏང་སྙོམས་ཀྱིས་ནི་འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་བདེ་བའི་ཚོར་བ་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བར་མི་འགྱུར་བར་ཆགས་པ་མེད་ཅིང་ཞེན་པ་མེད་པ་དང་སྡང་བ་མེད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་མོས་པར་བྱད་དོ། །རྣམ་པར་ཐར་པ་ནི་བརྒྱད་དེ། གཟུགས་ཅན་གཟུགས་རྣམས་ལ་ལྟ་བ་འདི་ནི་རྣམ་པར་
― DTG124_Page_0339 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཐར་པ་དང་པོའོ། །ནང་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་རྣམས་ལ་ལྟ་བ་འདི་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་གཉིས་པའོ། །སྡུག་པ་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ཏེ། རྫོགས་པར་བྱས་ནས་གནས་པ་འདི་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་གསུམ་པའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ། གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་རྣམས་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ། ཐོགས་པའི་འདུ་ཤེས་རྣམས་ནུབ་པར་གྱུར་ཅིང༌། སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་རྣམས་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པས་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སོ་སྙམ་ནས། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་རྫོགས་པར་བྱས་ཏེ་གནས་པ་འདི་ནི་རྣམ་པར་ཐར་བ་བཞི་པའོ། །དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མཐའ་ཡས་སོ་སྙམ་ནས། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་རྫོགས་པར་བྱས་ཏེ་གནས་པ་འདི་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལྔ་བའོ། །དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ་ཅི་ཡང་མེད་དོ་སྙམ་ནས་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་རྫོགས་པར་བྱས་ཏེ་གནས་པ་འདི་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་དྲུག་པའོ། །དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ནས་འདུ་ཤེས་མེད། འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་རྫོགས་པར་བྱས་ཏེ། གནས་པ་འདི་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་བདུན་པའོ། །དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ། འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པ་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ནས་རྫོགས་པར་བྱས་ཏེ་གནས་པ་འདི་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་པའོ། །ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་བརྒྱད་དེ། ནང་གཟུགས་སུ་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ཆུང་ངུ་ཁ་དོག་བཟང་པོ་དང་ཁ་དོག་ངན་པ་རྣམས་ལ་ལྟ་ཞིང༌། གཟུགས་དེ་དག་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་ཤེས་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་མཐོང་སྟེ། དེ་ལྟ་བུར་འདུ་ཤེས་པར་གྱུར་པ་འདི་ནི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་པོའོ། །ནང་གཟུགས་སུ་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་ཁ་དོག་བཟང་པོ་དང་ཁ་དོག་ངན་པ་རྣམས་ལ་ལྟ་ཞིང་གཟུགས་དེ་དག་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་མཐོང་སྟེ། དེ་ལྟ་བུར་འདུ་ཤེས་པར་འགྱུར་པ་འདི་ནི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་གཉིས་པའོ། །ནང་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་
― DTG124_Page_0340 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཤེས་པས་ཕྱིར་རོལ་གྱི་གཟུགས་རྣམས་ལ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་ཆུང་ངུ་དང་ཆེན་པོར་རིམ་གྱིས་ལྟ་བ་འདི་ནི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་གསུམ་པ་དང་བཞི་པའོ། །ནང་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པས་ཕིར་རོལ་གྱིས་གཟུགས་སྔོན་པོར་དང་ཁ་དོག་སྔོན་པོ་ལྟ་བུར་སྟོན་པ་འོད་སྔོན་པོ་འབྱུང་བ་རྣམས་ལ་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ཟར་མའི་མེ་ཏོག་གམ། ཡུལ་བཱ་རཱ་ཎ་སཱིའི་རས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྔོན་པོ་སྔོན་དུ་ལྟ་བུར་སྟོན་པ་འོད་སྔོན་པོ་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ནང་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་སྔོན་པོ་ཁ་དོག་སྔོན་པོ་སྔོན་པོ་ལྟ་བུར་སྟོན་པ། འོད་སྔོན་པོ་འབྱུང་བ་རྣམས་ལ་ལྟ་བ་འདི་ནི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ལྔ་པའོ། །ནང་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་སེར་པོ་ཁ་དོག་སེར་པོ། །སེར་པོ་ལྟ་བུར་སྟོན་པ་འོད་སེར་པོ་འབྱུང་བ་རྣམས་ལ་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་དོང་ཀའི་མེ་ཏོག་གམ། ཡུལ་བཱ་རཱ་ཎ་སཱིའི་རས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སེར་པོ་ཁ་དོག་སེར་པོ་སེར་པོ་ལྟ་བུར་སྟོན་པ། འོད་སེར་པོ་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ནང་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་སེར་པོ་ཁ་དོག་སེར་པོ་སེར་པོ་ལྟ་བུར་སྟོན་པ། འོད་སེར་པོ་འབྱུང་བ་རྣམས་ལ་ལྟ་བ་འདི་ནི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེ་དྲུག་པའོ། །ནང་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་དམར་པོ་ཁ་དོག་དམར་པོ། །དམར་པོ་ལྟ་བུར་སྟོན་པ། འདོ་དམར་པོ་འབྱུང་བ་རྣམས་ལ་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་བན་དུ་ཛི་བ་ཀའི་མེ་ཏོག་གམ། ཡུལ་བཱ་རཱ་ཎ་སཱིའི་རས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མདར་པོ། ཁ་དོག་དམར་པོ་དམར་པོ་ལྟ་བུར་སྟོན་པ། འོད་དམར་པོ་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ། ནང་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་དམར་པོ། །ཁ་དོག་དམར་པོ་དམར་པོ་ལྟ་བུར་སྟོན་པ། འོད་དམར་པོ་འབྱུང་བ་རྣམས་ལ་ལྟ་བ་འདི་ནི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་བདུན་པའོ། །ནང་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་དཀར་པོ་ཁ་དོག་དཀར་པོ་དཀར་པོ་ལྟ་བུར་སྟོན་པ། འོད་དཀར་པོ་འབྱུང་བ་རྣམས་ལ་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་སྐར་མ་བསངས་ཀྱི་མདོག་གམ། ཡུལ་བཱ་རཱ་ཎ་སཱིའི་རས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དཀར་པོ་ཁ་དོག་དཀར་པོ། །དཀར་པོ་ལྟ་བུར་སྟོན་པ། འོད་དཀར་པོ་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ནང་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་
― DTG124_Page_0341 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
གཟུགས་དཀར་པོ་ཁ་དོག་དཀར་པོ་དཀར་པོ་ལྟ་བུར་སྟོན་པ། འོད་དཀར་པོ་འབྱུང་བ་རྣམས་ལ་ལྟ་བ་འདི་ནི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་བརྒྱད་པའོ། །ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་ནི་བཅུ་སྟེ། ལ་ལ་ཟད་པར་སའོ། །ཟད་པར་ཆུའོ། །ཟད་པར་མེའོ། །ཟད་པར་རླུང་ངོ༌། །ཟད་པར་སྔོན་པོའོ། །ཟད་པར་སེར་པོའོ། །ཟད་པར་དམར་པོའོ། །ཟད་པར་དཀར་པོའོ། །ཟད་པར་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དོ་ཞེས་སྟེང་དང་འོག་དང་ཐད་ཀར་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་ཚད་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པར་བྱེད་དོ། །ལ་ལ་ཟད་པར་རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དོ་ཞེས་སྟེང་དང་འོག་དང་ཐད་ཀར་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་ཚད་མེད་པར་འདུ་ཤེས་སུ་བྱེད་དོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་གསུམ་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སྒྲིབ་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱེད་དོ། །ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་བཞིས་ཞི་བའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལ་མ་ཆགས་པའི་སྒྲིབ་པ་འཇོམས་སོ། །འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་དེའི་སྒྲིབ་པ་ཐག་སྲིང་བར་བྱེད་དོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ངེས་པར་གྲོལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཏེ། རྣམ་པར་ཐར་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་དམིགས་པ་ལ་མོས་པ་མཛད་དོ། །ཉན་ཐོས་ནི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱིས་དམིགས་པ་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་དང༌། ཉིད་ཀྱི་ཐུགས་ལས་མངའ་བསྒྱུར་བས་ཇི་ལྟར་བཞེད་པ་ལས་དམིགས་པ་དང་སྤྲུལ་པ་ལ་སོགས་པ་སྤྲུལ་པར་མཛད་པས་འདི་ནི་ཁྱད་པར་ཡིན་ནོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་དག་གིས་རྟེན་དང་བཅས་པའི་གཟུགས་ཟད་པར་ས་ལ་སོགས་པར་རྒྱས་པར་བྱེད་དོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཁྱབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་གང་ཞེ་ན། བསམ་གཏན་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་རྗེས་སུ་སྲུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །སྨོན་ནས་ཤེས་པའི་ཆོས་གང་ཞེ་ན། བསམ་གཏན་ལ་བརྟེན་ནས་འདི་ཤེས་པར་བྱའོ་སྙམ་པའི་སྨོན་ལམ་འགྲུབ་པའི་ཏིང་ངེ་
― DTG124_Page_0342 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
འཛིན་དང་ཤེས་རབ་གང་ཡིན་པ་དང༌། དེ་དག་ལ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་ནི་ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང༌། ངེས་པའི་ཚིག་དང༌། སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་དང༌། རང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། ངེས་པའི་ཚིག་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལས་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཐོགས་པ་མི་མངའ་ཞིང༌། མ་ཆགས་པ་དང་ཡིན་པ་སྟེ། འདི་དག་ནི་རྣམ་གྲངས་བཞིན་དུ་ཆོས་དང༌། དོན་དང༌། ངེས་པའི་ཚིག་དང༌། སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཡིན་ནོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཡུལ་དང་ལྷའི་མིག་དང༌། ལྷའི་རྣ་བ་དང༌། གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་དང༌། སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། ཟག་པ་ཟད་པར་ཤེས་པ་སྟེ། འདི་དག་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་གོ །སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ལ། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་ཞབས་ཤིན་ཏུ་གནས་པས་ས་ལ་མཉམ་པར་གཤེགས་པ་འདི་ནི། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་ཡིན་ནོ། །ཞབས་གཉིས་ཀྱི་མཐིལ་ལ་འཁོར་ལོ་རྩིབས་སྟོང་པ་མུ་ཁྱུད་དང་བཅས་ཤིང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་མངའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ནི་མཚན་ཡིན་ནོ། །དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུ་ལ། ཕྱག་དང་ཞབས་དག་གི་སོར་མོ་ཉི་ཤུའི་ཚིགས་ལེགས་པ་དང་སེན་མོ་བཟང་བ་ནི་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་ཉི་ཤུ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པས། མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་རྒྱས་པར་ནི། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་དག་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་དག་པ་བཞི་ནི་རྟེན་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། དམིགས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། ཐུགས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་ནི། གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། ལས་བདག་གིར་བྱ་བ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། བསམ་གཏན་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། མོས་པ་སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། ཁམས་སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། ཟག་པ་ཟད་པ་མཁྱེན་པའི་
― DTG124_Page_0343 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
སྟོབས་ཏེ། འདི་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་ཡིན་ནོ། །རྒྱས་པར་ནི་སྟོབས་བཅུའི་མདོ་ལས་རིག་པར་བྱའོ། །བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོའི་ཐབས་ལ་རབ་ཏུ་སླུ་བཞེས་བྱ་བ་ནི། བདུད་ནི་ཕྱུགས་གསོད་པ་དང༌། མེར་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པས་བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བའི་ཐབས་སུ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་བདེ་འགྲོའི་ཐབས་ལ་རབ་ཏུ་སླུ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །བཟློག་པས་ནི་ངན་འགྲོར་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ལུང་འབོགས་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་བདུད་ནི་ངན་འགྲོའི་ཐབས་ལ་ཡང་རབ་ཏུ་སླུ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྟོབས་གང་གིས་བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོའི་ཐབས་ལ་རབ་ཏུ་སླུ་བར་བྱེད་པའི་བདུད་བཅོམ་པ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དོན་དང་པོ་ལ་བདུད་འཇོམས་པར་མཛད་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པས་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པར་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གནས་ཡོད་དོ། །བདེ་འགྲོར་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གནས་མ་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་མེད་དོ་ཞེས་རྒྱུ་ལ་ཡང་རྒྱུར། འབྲས་བུ་ལ་ཡང་འབྲས་བུར། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཁྱེན་ཅིང༌། རྒྱུ་མེད་པ་དང་མི་མཐུན་པའི་རྒྱུར་སྨྲ་བའི་དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་དག་ཀྱང་ཚར་གཅོད་པར་མཛད་དོ། །ལྷ་ལ་སོགས་པ་སྐྱབས་མ་ཡིན་པ་ལ་སྐྱབས་སུ་རབ་ཏུ་སླུ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷ་རྣམས་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ལམ་མངོན་པར་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་སྐྱབས་མ་ཡིན་ནོ། །སྐྱབས་ཀྱི་དོན་ནི་སྐྱོབ་པའི་དོན་ཡིན་ན། དེ་རྣམས་ནི་ཐབས་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར། འཁོར་བ་དང་ངན་འགྲོའི་འཇིགས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་སེམས་ཅན་རྣམས་སྐྱོབ་པར་མི་ནུས་སོ། །བདུད་ནི་དེ་དག་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྐྱབས་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་ན་སྐྱབས་སུ་རབ་ཏུ་སླུ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ལྷ་རྣམས་ནི་ཐབས་མ་ཡིན་པ་རྫུ་འཕྲུལ་དང༌། དམ་པ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པས་འཇིག་རྟེན་ལ་རབ་ཏུ་སླུ་བར་བྱེད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ལས་བདག་གིར་བྱ་བ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་བདུད་ལས་རྒྱལ་བའི་ཕྱིར་བདུད་འཇོམས་པར་མཛད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ལ་རབ་ཏུ་སླུ་བར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུད་ནི་ལས་དང་པོ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ། དེའི་བསྔགས་པ་མ་ཡིན་པ་བསྒྲགས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལས་བདུན་
― DTG124_Page_0344 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པ་བཟློག་ནས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་སྟོབས་ལྷག་མ་དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པ་ལ་སོགས་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ལ་རབ་ཏུ་སླུ་བར་བྱེད་པའི་བདུད་བཅོམ་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་སྦྱོར་ཞིང་འདོམས་པར་མཛད་དོ། །འདིའི་ཕྱིར་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་བདུད་འཇོམས་པར་མཛད་པ་ཞེས་བྱའོ། །མི་འཇིགས་པ་བཞི་ནི་ཀྱེ་མ་ང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་ཞལ་གྱིས་འཆེ་བ་ལ། ལྷ་དང་བཅས། བདུད་དང་བཅས། ཚངས་པ་དང་བཅས། དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེའི་སྐྱེ་དགུར་བཅས། ལྷ་དང༌། མི་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་འདི་ནི་ཆོས་འདི་དག་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ་ཞེས་ང་ལ་འགའ་ཡང་ཆོས་དང་མཐུན་པས་གླེང་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་ངོ༌། །རྒྱུ་མཚན་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་བས་འདི་ན་ང་བདེ་བ་ཐོབ་པ་དང༌། འཇིགས་པ་མེད་པར་གྱུར་ཅིང་གནས་ཏེ། ཁྱུ་མཆོག་གི་གནས་རླབས་པོ་ཆེ་ཞལ་གྱིས་འཆེ་ཞིང་ཚོགས་པའི་འཁོར་ལོ་སྔོན་འཇིག་རྟེན་ན་དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་སུས་ཀྱང་ཆོས་དང་མཐུན་པར་མ་བསྐོར་བ་བསྐོར་བ་མཛད་དོ། །ཀྱེ་མ་ང་ཟག་པ་ཟད་པར་ཞལ་གྱིས་འཆེ་བ་ལ་འདི་ན་ཟག་པ་འདི་དག་ཡོངས་སུ་མ་ཟད་དོ་ཞེས་འགའ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ངས་པར་དུ་གཅོད་པའི་ཆོས་གསུངས་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་བསྟེན་བར་དུ་གཅོད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་དོ། །ངས་ངེས་པར་འབྱིན་པའི་ཆོས་སུ་བཤད་པ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་བསྟེན་ན་དེ་བྱེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་དག་པར་ཟད་པར་བྱེད་པར་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདི་ན་ང་ལ་འགའ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་དག་ནི་མི་འཇིགས་པ་བཞི་ཡིན་ནོ། །བསྲུང་བ་མེད་པ་གསུམ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུའི་ཕྲིན་ལས་དང་གསུང་དང་ཐུགས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་བསྲུང་བ་མེད་པ་སྟེ། བསྲུང་བ་མེད་པ་གསུམ་གྱིས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཉེས་པ་མཛད་པ་འཆབ་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་འདི་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །གང་ཡང་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་བརྒྱ་ལམ་ན་རེས་འགའ་ཞིག་བརྗེད་ནས་ངན་པར་བྱས་པ། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཡོད་པ་དེ་ཡང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་མི་མངའ་བས་དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཇི་
― DTG124_Page_0345 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ལྟར་ཞལ་གྱིས་འཆེ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཚར་བཅད་ཅིང་ཚར་བཅད་ནས་ངོར་ལྷངས་པོར་འདོམས་ཤིང་དེ་དག་ཁ་ཅིག་ནི་བརྒྱད། ཁ་ཅིག་ནི་སྐྲོད་པས་བརླང་པོར་མཛད་ཀྱང་འདི་ལ་ནི་འདི་དག་ལ་བདག་ཉན་ཐོས་རྣམས་དང་གནས་པའི་རྒྱུས། སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་ཡོངས་སུ་མ་དག་པ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་རིག་ནས་གཞི་དེས་ཡི་མ་རངས་ཤིང་མ་མགུ་བ་རྣམས་གླེང་བར་འགྱུར་ཞིང་གཞན་དག་ལ་ཡང་སྒྲོགས་པར་གྱུར་ན་མི་རུང་ངོ་སྙམ་པའི་བསྲུང་བ་མི་འབྱུང་ངོ༌། །མ་འདྲེས་པའི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་གསུམ་གང་ཞེ་ན། འདི་ནི་སྟོན་པ་ཐུགས་བརྩེ་བ་ཐུགས་རྗེ་ཅན་དོན་བཞེད་པ་ཕན་པར་བཞེད་པ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ཀྱེ་དགེ་སློང་དག་འདི་ནི་ཁྱེད་ལ་ཕན་པར་བྱེད་པ། འདི་ནི་ཁྱོད་ལ་བདེ་བར་བྱེད་པ། འདི་ནི་ཁྱེད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་བྱེད་པའོ་ཞེས་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་ཆོས་སྟོན་པར་མཛད་ཅིང་དེ་ན་ཉན་ཐོས་རྣམས་དེ་ལ་གུས་པར་བྱས་ཏེ་ཉན་པར་བྱེད། རྣ་གཏོད་པར་བྱེད། ཀུན་ཤེས་པའི་སེམས་ཉེ་བར་འཇོག་པར་བྱེད་ན། དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྱེས་པ་ཡང་མི་མངའ། ཐུགས་ཡ་ཡོ་པོར་ཡང་མི་འགྱུར་བ་འདི་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང་པོ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་མཛད་པའོ་ཞེས་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་ཆོས་སྟོན་པར་མཛད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ཏེ། དེ་ལ་ཉན་ཐོས་རྣམས་དེ་ལ་གུས་པར་བྱས་ཏེ་ཉན་པར་མི་བྱེད། རྣ་གཏོད་པར་མི་བྱེད། ཀུན་ཤེས་པའི་སེམས་ཉེ་བར་འཇོག་པར་མི་བྱེད་ན། དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མི་བཟོད་པར་མི་འགྱུར། ཐུགས་མ་རངས་པར་མི་འགྱུར་བ་འདི་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་གཉིས་པའོ། །གཞན་ཡང་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་བྱེད་པའོ་ཞེས་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་ཆོས་སྟོན་པར་མཛད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བའི་བར་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་ཉན་ཐོས་ཁ་ཅིག་ནི་དེ་ལ་གུས་པར་བྱས་ཏེ་ཉན་པར་བྱེད། རྣ་གཏོད་པར་བྱེད། ཀུན་ཤེས་པའི་སེམས་ཉེ་བར་འཇོག་པར་བྱེད། ཁ་ཅིག་ནི་གུས་པར་བྱས་ནས་ཉན་པར་མི་བྱེད། རྣ་གཏོད་པར་མི་བྱེད། ཀུན་ཤེས་པའི་སེམས་ཉེ་བར་འཇོག་པར་མི་བྱེད་ན། དེ་ལ་གང་དག་དེ་ལ་གུས་པར་བྱས་ཏེ། ཉན་པར་བྱེད། རྣ་གཏོད་པར་བྱེད། ཀུན་ཤེས་པའི་སེམས་ཉེ་བར་འཇོག་པར་བྱེད་པ་དེས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྱེས་པར་ཡང་མི་འགྱུར། ཐུགས་ཡ་ཡོ་པོར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །གང་དག་དེ་ལ་གུས་པར་བྱས་
― DTG124_Page_0346 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
ཏེ་ཉན་པར་ཡང་མི་བྱེད། རྣ་གཏོད་པར་ཡང་མི་བྱེད། ཀུན་ཤེས་པའི་སེམས་ཉེ་བར་འཇོག་པར་ཡང་མི་བྱེད་ན་དེས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མི་བཟོད་པར་ཡང་མི་འགྱུར། ཐུགས་མ་རངས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་བ་འདི་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་གསུམ་པ་ཡིན་ནོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་གསུམ་གྱིས་ནི་མདོར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡུན་རིང་པོ་ནས་འདི་སྙམ་དུ། གདུལ་བ་རྣམས་བདག་གིས་ལེགས་པར་བཤད་པའི་ཆོས་ལ་སྒྲུབ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ནན་ཏན་དུ་བྱེད་ཀྱང་ཇི་མ་རུང་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡུན་རིང་པོ་ནས་དེ་ལྟར་དགོངས་པ་ཆོས་ཀྱི་རྗེ་འཁོར་ཡོངས་སུ་སྡུད་པ་དེའི་བཞེད་པ་དེ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་རྒུད་པ་དག་གིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་རབ་ཏུ་འབྱེད་དོ། །དེ་དག་ཀྱང་འཁོར་གསུམ་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། འཁོར་གསུམ་པོ་གང་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་ཡང་དག་བསྒྲུབ་པ་འདི་ནི་འཁོར་གཅིག་པ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་ལོག་པར་བསྒྲུབ་པ་འདི་ནི་འཁོར་གཉིས་པ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་ནི་དེ་དག་ཁ་ཅིག་ནི་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་ལ། དེ་དག་ཁ་ཅིག་ནི་ལོག་པར་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །བག་ཆགས་ཡང་དག་པར་བཅོམ་པ་གང་ཞེ་ན། དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་རེག་པའམ་གཟིགས་པའམ་བཞུགས་པ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཡོད་པ་ལྟ་བུའི་གཡོ་བ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་རབ་ཏུ་རྒྱུ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བག་ཆགས་དང་བཅས་ཏེ་ཡང་དག་པར་བཅོམ་མོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་ཀྱང་གཡོ་བ་དང་བལྟས་པ་དང་སྨྲས་པ་དང༌། གནས་པ་དག་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཡོད་པ་དང་འདྲ་བའི་གཡོ་བ་ཡོད་པ་ཁོ་ནའོ། །བསྙེལ་བ་མི་མངའ་བ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་གང་ཞིག་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པ་དང༌། གང་དུ་ཡིན་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་ཡིན་པ་དང༌། གང་གི་ཚེ་ཡིན་པ་དེ་དེར་དེའི་ཚེ་དེ་བཞིན་དུ་ལེགས་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྙེལ་བ་མི་མངའ་བའི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཛད་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། ཡུལ་ཐམས་ཅད་དང༌། མཛད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐབས་རྣམས་ལ་བསྙེལ་བ་མི་མངའ་ཞིང་རྟག་ཏུ་དགོངས་པ་ཉེ་བར་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་དེར་བསྙེལ་བ་མི་མངའ་བའི་ཆོས་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་གང་ཞེ་ན། ཁམས་གསུམ་ན་སྤྱོད་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་རྟག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་
― DTG124_Page_0347 ―
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]
པའི་ཐུགས་རྗེས་གནས་པ་འགྲུབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་གང་ཡིན་པ་དང༌། དེ་དག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་དུ་ཡེ་ཤེས་ཐོགས་པ་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་གང་གིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་ཐམས་ཅད་གཅོད་པར་མཛད་ཅིང་དེ་དང་དེར་གདུལ་བའི་ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ཡང་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་མཛད། བསྟན་བཅོས་པའི་ཆོས་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད། སྨིན་པ་རྣམས་ཀྱང་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱི་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་གང་ཞེ་ན། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཤེས་རབ་དང་སྙིང་རྗེའི་ཐབས་ལ་མཁས་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པས་ས་གོང་ནས་གོང་དུ་འཛེག་པའི་རིམ་གྱིས་བསྐལ་པ་ཆེན་པོ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་གྱིས་སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་བག་ཆགས་དང་བཅས་ཏེ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྡོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་པའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ལ། ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་ལྟ་བུར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་རྒྱུན་མི་གཅོད་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བླ་ན་མེད་པ་བརྙེས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཞིབ་ཏུ་ནི་འཕགས་པ་གཙུག་ན་རིན་པོ་ཆེའི་མདོ་ལ་སོགས་པ་ལས་བལྟ་བར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ཐམས་ཅད་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་ནི་རྒྱུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་བཅུ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཉིད་ནི་འབྲས་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་སྣང་བ་ཉིད་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་དུ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །རྟོག་གེའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་ན་དཔེ་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་གྱི་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ། སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཤཱཀྱ་སིཾ་ཧ་དང༌། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་བནྡེ་དཔལ་བརྩེགས་ཀྱིས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ།། །།
| 
