འཕགས་པ་མིའམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོས་ཞུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨཱཪྱ་དྲུ་མ་ཀི་ན་ན་ར་རཱ་ཛ་པ་རི་པྲཱིཙྪཱ་ནཱ་མ་མ་ཧཱ་ཡཱ་ན་སཱུ་ཏྲ། བོད་སྐད་དུ། འཕགས་པ་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོས་ཞུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ། བམ་པོ་དང་པོ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་རི་བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་དགེ་སློང་དྲུག་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་གི་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཕལ་ཆེར་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ནས་འདུས་པ་བདུན་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མངོན་པར་ཤེས་པས་མངོན་པར་ཤེས་པ། གཟུངས་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ། སྤོབས་པ་ཆགས་པ་མེད་པ། ཏིང་ངེ་འཛིན་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ། དྲན་པ་དང་། བློ་གྲོས་དང་། རྟོགས་པ་དང་། མོས་པ་དང་། ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་། ཁྲེལ་ཡོད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། བསམ་པ་རྡོ་རྗེ་ལྟར་བརྟན་ཞིང་མི་ཕྱེད་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ལ་ཞུགས་པ། བདག་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མི་འདོར་བ། སེམས་ཅན་གཞན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པ། སྦྱིན་པ་དང་། དུལ་བ་དང་། སྡོམ་པ་དང་། དེས་པ་དང་། བཟོད་པ་དང་། སྡུག་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དང་། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཆོ་ག་ཤེས་པ། ལུས་དང་། ངག་དང་། སེམས་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྒྱན་གྱིས་ལེགས་པར་བརྒྱན་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་སྙོམས་པ་དང་། བཟོད་པ་དང་། དེས་པའི་སྟོབས་ཀྱི་གོ་ཆ་ཤིན་ཏུ་བགོས་པ། བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་གྲངས་མེད་པར་བརྩོན་འགྲུས་ཤིན་ཏུ་བརྩམས་པ། བསམ་གཏན་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྣམ་པར་རོལ་པ། ཚིག་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་སྤོབས་པ་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་དང་། ཡེ་ཤེས་ལ་མཁས་པ། རི་རབ་ཀྱི་རི་ལྟར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སེམས་གཡོ་བ་མེད་པ། ས་དང་། ཆུ་དང་། མེ་དང་། རླུང་དང་། རི་ལྟར་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་། ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་བྲལ་བ་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་ཏེ་འོད་ཟེར་ཐོགས་པ་མེད་པ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་ཏེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱ་བ་གཅིག་ལ་བརྩོན་པ། དགའ་བ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་ཏེ་ཆོས་ལ་དགའ་ཞིང་མགུ་བ་དང་ལྡན་པ། བཏང་སྙོམས་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པར་བརྩོན་པ། གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་བརྒྱད་པོ་རྙེད་པ་དང་། མ་རྙེད་པ་དང་། གྲགས་པ་དང་། མ་གྲགས་པ་དང་། བསྟོད་པ་དང་། སྨད་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་ལས་རབ་ཏུ་འདས་པ། ཕ་རོལ་རྒོལ་བ་ངན་པའི་ཚོགས་ཅན་གྱི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་འཇོམས་པ། བདུད་དང་ཕྱིར་རྒོལ་བ་བཅོམ་པ། ཨུ་དུམ་བཱ་རའི་མེ་ཏོག་མཐོང་བ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་འབྱུང་བར་དཀའ་བ། གསོལ་བ་མ་བཏབ་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བྱེད་པ། རབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་བཤེས་གཉེན་བྱེད་པ། སེང་གེའི་སྒྲ་ཆེན་པོ་སྒྲོགས་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཟབ་མོ་དང་མི་འཇིགས་པ་སྒྲོགས་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕྱག་རྒྱས་བཏབ་པ། མི་འཁྲུགས་པར་ཕྱད་པར་ལུང་སྟོན་པ། ཇི་ལྟར་སྨྲས་པ། དེ་བཞིན་བྱེད་པ། དེ་ཁོ་ནའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་བརྩོན་པ་འོད་ཀྱིས་ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་མོག་མོག་པོར་བྱེད་པ། ཕྱོགས་བཅུར་སྒྲ་བསྒྲགས་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་པ། ཆོས་དཀོན་མཆོག་གི་མཛོད་ཡང་དག་པར་འཛིན་པ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་རིགས་མི་གཅོད་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་མཐའ་ཡས་པ་འདའ་བ་ལ་མཁས་པ། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་གནས་པའི་བློ་དང་ལྡན་པ་མཐོང་བ་དང་། ཐོས་པ་དོན་ཡོད་པས་རྣམ་པར་གནོན་པ། རྟག་པར་རྒྱུན་དུ་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ལ་བརྩོན་པ། ཤེས་རབ་དང་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་མཆོག་ཐོབ་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་ཤེས་པས་ཅི་རིགས་པར་ཆོས་སྟོན་པ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་ལྟ་བའི་ཆོ་ག་ལ་མཁས་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཇུག་པ་དང་བཏགས་པ་ལ་བདེ་བླག་ཏུ་མཁས་པ། མི་འཇིགས་པ་ཆེན་པོས་འཇིགས་པ་མེད་པ། རྒ་བ་དང་། ན་བ་དང་། འཆི་བ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པ། སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྲུན་པ། མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་བསོད་ནམས་དང་། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་པ། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མོས་པ་ལ། སྨོན་པ་མེད་པ་སེམས་ཅན་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་དང་། སྨིག་རྒྱུ་དང་། རྨི་ལམ་དང་། ཆུ་ཟླ་དང་། མིག་ཡོར་དང་། བྲག་ཅ་དང་། ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པར་མོས་པ། སྒྲ་སྐད་ཐམས་ཅད་ངེས་པའི་ཚིག་གིས་སྟོན་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་མཁས་པ། ཆོས་དང་། དོན་དང་ངེས་པའི་ཚིག་དང་། སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཐོབ་པ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ། ཤུགས་ཆེན་པོ་འཛིན་པའི་སྟོབས་བཅུ་ལ་ཉེ་བར་གྱུར་པ། ཤའི་མིག་དང་། ལྷའི་མིག་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་དང་། ཆོས་ཀྱི་མིག་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་སྣང་བ་ཐོབ་པ། ལམ་གྱི་ཡན་ལག་གི་ཚོགས་ཤིན་ཏུ་བསགས་པའི་ལམ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་མཁས་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་སྣང་བ་ལ་འཇུག་པའི་ཆོ་ག་ཤེས་པ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ། མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ། རྡོ་རྗེ་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་འཇུག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་མཁས་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་བྱེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མངོན་དུ་གྱུར་པ། ཆོས་དཀོན་མཆོག་གི་སྒྲོན་མ་འཛིན་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་རྣམ་པར་ལྟ་བ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ལ་རྣམ་པར་ལྟ་བར་མཁས་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བྱ་བས་སོ་སོར་ཉེ་བར་གནས་པ་རྣམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པའི་མཆོག་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་ཡོན་ཏན་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། བསྐལ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བསྔགས་པ་ཡོངས་སུ་བརྗོད་ཀྱང་མཐར་མི་ཕྱིན་པ་ཤ་སྟག་ལ་འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དགའ་བྱེད་དང་། དགའ་འབྱུང་དང་། ལག་ན་རིན་པོ་ཆེ་དང་། རིན་ཆེན་མེ་ཏོག་དང་། རིན་པོ་ཆེའི་ཏོག་དང་། མཐོང་དགའ་དང་། མིག་གིས་མཐོང་དགའ་དང་། མཛེས་པའི་བློ་གྲོས་དང་། དགའ་ཞིང་མཆོག་ཏུ་དགའ་བྱེད་དང་། ས་འཛིན་དང་། སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་དང་། མཐུ་ཆེན་ཐོབ་དང་། དཔལ་ཆེན་དང་། བདུད་ཐུལ་དང་། མེ་ཏོག་མན་དཱ་ར་བའི་དྲི་དང་། རླུང་ལྷ་དང་། བདེན་དགའ་དང་། མཉམ་ལྟ་དང་། རི་རབ་རྩེ་འཛིན་དང་། རི་རབ་བརྩེགས་དང་། རི་རབ་མཆོག་དང་། དྲ་བ་ཅན་གྱི་འོད་དང་། རྒྱལ་བའི་བློ་གྲོས་དང་། སྐྱེ་བར་ཚིམ་བྱེད་དང་། འགྲོ་བ་འཛིན་དང་། ལྷའི་རྒྱལ་པོས་མཆོད་དང་། མཆོག་གི་བློ་གྲོས་དང་། ཐོགས་མེད་སེམས་དང་། སྐྱ་རིང་བློ་གྲོས་དང་། མི་སྐྱོབ་པ་དང་། དཔག་མེད་རིན་ཆེན་མཛོད་དང་། འོད་ཀྱི་ཏོག་དང་། འོད་དཔལ་དང་། སྒྲོན་མའི་རྒྱལ་པོ་དང་། བྱང་ཆུབ་བློ་གྲོས་དང་། འོད་ཀྱིས་ཡང་དག་བརྒྱན་དང་། སྣ་ཚོགས་མེ་ཏོག་དང་། ལྷའི་རྒྱལ་པོ་དང་། ལྷའི་ཚུལ་གྱིས་ལྟ་བ་དང་། དཔུང་བཟང་དང་། ལེགས་པར་བསམ་པ་སེམས་པ་དང་། འཁོར་ལོ་རབ་གནས་རྐང་པ་དང་། མི་གཡོ་རྐང་པས་རྣམ་པར་གནོན་དང་། རྡོ་རྗེའི་རྐང་པས་རྣམ་པར་གནོན་དང་། རྐང་པས་འཇིག་རྟེན་གསུམ་རྣམ་པར་གནོན་དང་། དགའ་སྤོབས་དང་། སྤོབས་མྱུར་དང་། སྤོབས་པ་མི་འཆད་པ་དང་། སྤོབས་པ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་དང་། འཇམ་སྒྲ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཚིམ་བྱེད་དང་། ཚངས་དབྱངས་དང་། བཟང་སྐྱོང་དང་། རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་དང་། དེད་དཔོན་བཟང་པོ་དང་། མིས་བྱིན་དང་། ཆུ་ལྷ་དང་། བྱམས་པ་དང་། འཇམ་དབྱངས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདུན་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་བཞུགས་སོ། །གང་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདིའི་བརྒྱ་བྱིན་དང་། ཚངས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་དང་། དེ་ལས་གཞན་པ་ལྷ་དང་། ཀླུ་དང་། གནོད་སྦྱིན་དང་། དྲི་ཟ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང་། མི་འམ་ཅི་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང་། མི་དང་། མི་མ་ཡིན་པ་རྣམས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལྟ་བ་དང་། ཕྱག་བྱ་བ་དང་། བསྙེན་བཀུར་བ་དང་། ཆོས་མཉན་པའི་ཕྱིར་འཁོར་དེ་ཉིད་དུ་འདུས་པར་གྱུར་ཏེ་འདུག་གོ །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལྷའི་ཅོད་པན་ཞེས་བྱ་བ་འཁོར་དེ་ཉིད་དུ་འདུས་པ་དེས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཁོར་ཆེན་པོ་དེ་འདུས་པར་རིག་ནས་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ། བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ལ་གཟར་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ནས་པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ས་ལ་བཙུགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བཏུད་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གིས་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །འཇིག་རྟེན་འདས་པ་འཇིག་རྟེན་སྒྲོན་མ་མཛད། །ཁྱོད་ནི་འཇིག་རྟེན་དོན་མཛད་བློ་གྲོས་ལྡན། །སྣང་བ་བརྙེས་ཤིང་ཉོན་མོངས་དྲི་བསལ་བ། །འཇིག་རྟེན་སྣང་མཛད་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སྦྱིན་ལ་དགྱེས་ཤིང་སྟོབས་བཅུ་མཆོག་མངའ་བ། །དུལ་བ་འདུལ་བ་གདུལ་བའི་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །བཅོམ་ལྡན་ལྷ་དང་མི་དང་ཀླུས་མཆོད་པ། །གདུལ་བའི་མཐར་ཕྱིན་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །མཚན་མཆོག་འགྲོ་བ་མང་པོའི་དོན་མཛད་པ། །འདོམ་གང་འོད་ནི་གསེར་གྱི་ཁ་དོག་ལྟ། །དགེ་བའི་མཚན་གྱི་དམ་པའི་གཟུགས་མངའ་བ། །སྲིད་གསུམ་མཚུངས་མེད་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་པས་གཞན་གྱི་ཚོགས་འཇོམས་ཤིང་། །ཕ་རོལ་རྒོལ་བའི་རྒོལ་འཇོམས་མི་གཡོ་བ། །སེམས་ཅན་གཞན་གྱི་སེམས་དང་སྤྱོད་ལ་མཁས། །ཐུགས་རྗེ་མཆོག་མངའ་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དགྲ་བཅོམ་རྒྱལ་པོ་ཉོན་མོངས་རྡུལ་བསལ་བ། །འཚོ་བ་དག་ཅིང་བརྟུལ་ཞུགས་ཚུལ་ཁྲིམས་གནས། །ལྷ་ཡི་ལྷ་མཆོག་དྲི་མེད་དྲི་མ་བྲལ། །ཕ་རོལ་ཚོགས་འཇོམས་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །བདེ་གཤེགས་རིན་ཆེན་མཆོག་ཏུ་དགའ་མཛད་པ། །དགོན་པར་རྟག་གནས་རྟག་ཏུ་དགོན་པར་དགྱེས། །རྡུལ་སྐྱོན་གཏི་མུག་རྙོག་པ་མི་མངའ་བ། །ནམ་མཁའ་མཉམ་ཐུགས་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཆུ་བོ་བཞི་རྒལ་བདེན་བཞི་བཀའ་མཆིད་གསུང་། །མིག་སྦྱིན་བདུད་རྩི་ཆོས་ཀྱི་བཀའ་མཆིད་ཅན། །འགྲོ་བའི་དོན་མཛད་འཇིག་རྟེན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གསུམ་རྒྱུ་བ། །འཁོར་ལོ་ཞབས་མངའ་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ལྷ་དང་མིས་མཆོད་པ་ཡི་མཐུ་བོ་ཆེ། །མགོན་པོ་ལྷ་ཡི་དབང་པོ་བདུན་འཇོམས་པ། །མི་དང་ལྷ་ཀླུ་ཚོགས་ཀྱིས་མནོད་པ་ཡི། །མི་མཆོག་དམ་པ་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །རྟག་ཏུ་བདེ་སྡུག་དམ་པའི་ཆོས་ལ་དགྱེས། །མཉམ་ཐུགས་འགྲོ་བ་ཀུན་ལ་བྱམས་པའི་ཐུགས། །ཆོས་ལ་མཉམ་གནས་མི་རྣམས་ཁ་ལོ་སྒྱུར། །ཡོན་ཏན་མཐར་ཕྱིན་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སྙན་པའི་སྒྲ་དབྱངས་རྣམ་པར་དག་དང་ལྡན། །ཚངས་པའི་སྒྲ་དབྱངས་ལྟ་བུར་འཇམ་པའི་གསུང་། །ཐམས་ཅད་དབྱངས་ཀྱི་ཡན་ལག་གསུང་ཚུལ་རྫོགས། །བདེན་པ་སྙན་གསུང་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སྟོང་པ་མཚན་མ་མེད་ཅིང་སྨོན་དང་བྲལ། །ཟབ་མོ་བལྟ་དཀའ་ཤིན་ཏུ་རྟོགས་པར་དཀའ། །ཐར་ལ་འཇུག་པར་མཁས་པ་བློ་གྲོས་ལྡན། །ཐར་པའི་ལམ་དགྱེས་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །རྒྱུ་ལ་རྟེན་པ་མཁས་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས། །མཐའ་གཉིས་ལྟ་བ་རྟག་ཏུ་མི་མངའ་བ། །ལས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་འབྲས་བུ་ཁོ་ན་གསུང་། །ལྟ་བའི་མུན་བྲལ་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གང་ནས་མ་བྱོན་གང་དུའང་གཤེགས་མ་ལགས། །རྟག་ཏུ་དབེན་པའི་ཆོས་རྣམས་རབ་གསུང་བ། །སྨིག་རྒྱུ་རྒྱུ་བཞིན་ང་ཡི་མི་མངའ་བ། །དགེ་བའི་ཆོས་ཚུལ་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སྐྱེ་བ་མི་སྐྱེ་གང་དུའང་སྐྱེ་མ་ལགས། །སྐྱེ་དང་འཇིག་དང་གང་དུའང་མི་བས་པ། །ཆོས་ཀྱི་གནས་ཉིད་ཇི་ལྟའི་གནས་ལ་གནས། །གནས་ལ་མི་གནས་རྒྱལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་བཞིན་ཁོ་ན་དེ་བཞིན་ཡང་དག་གསུང་། །རྟག་ཏུ་མི་གཡོ་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་བཞུགས། །རི་རབ་རྒྱལ་མཚན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྡོ་རྗེ་འདྲ་བའི་སྐུ། །མི་གཡོ་རི་རབ་མཚུངས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སྐུ་ནི་དབེན་ཞིང་མཉམ་ཐུགས་བློ་ལྡན་པ། །གྲགས་པ་མཐའ་ཡས་འཇིག་རྟེན་གསུམ་གྲགས་པ། །སྐྱེས་བུ་མཆོག་ལ་ཞུ་བ་ཞུས་པ་རྣམས། །འཇིག་རྟེན་ཟླ་བས་མྱུར་དུ་སྐབས་དབྱེར་གསོལ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལྷའི་ཅོད་པན་གྱིས་ཚུལ་དང་འཐུན་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བདག་གིས་ཞུས་པ་ལུང་བསྟན་པའི་སླད་དུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སྐབས་དབྱེ་བར་གནང་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བདག ་ཕྱོགས་འགའ་ཞིག་ཞུའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལྷའི་ཅོད་པན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་ཅི་དང་ཅི་འདོད་པ་དྲིས་ཤིག་དང་། ངས་དྲི་བ་དྲིས་པ་དེ་དང་དེའི་ལུང་བསྟན་པས་ཁྱོད་ཀྱི་སེམས་རངས་པར་བྱའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལྷའི་ཅོད་པན་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་གསོལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ལྟར་ཉན་ཅིང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྤོབས་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱན་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཟབ་མོ་རྣམ་པར་གདོན་མི་ཟ་བ་ལ་འཇུག་པ་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ལགས་པ་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སོ་སོ་ཅི་རིགས་པར་ཆོས་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་མཉམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཞིང་སྤྱོད་པ་ཤེས་པ་ལ་འཇུག་པར་མཁས་པ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྒྱུ་དང་དབྱེ་བ་དང་། ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་འཇུག་པ་ཤེས་པ་ལ་བརྗེད་པ་མ་མཆིས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྦྱིན་པའི་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཟོད་པའི་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསམ་གཏན་གྱི་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚངས་པའི་ལམ་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལས་མི་ཉམས་པ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཡུལ་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྒལ་ནས་ཕ་རོལ་ཐང་ལ་གནས་པ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་ལམ་ཡང་སྟོན་ལ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པར་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཁོར་བ་ལ་ཡང་ལྟ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཡང་མི་གནས་པ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁམས་སྣ་ཚོགས་ལ་ཡང་རྣམ་པར་ལྟ་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལས་ཀྱང་མི་གཡོ་བ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དོན་ཡང་མི་འདོར་ལ་གནོད་པར་ཡང་ཀུན་དུ་གདའ་བ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ནོར་དང་ལྡན་ལ་ཐབས་ཀྱིས་ནོར་མ་མཆིས་པ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཨ་ཞེས་བགྱི་བའི་སྒོས་རྣམ་པ་མ་མཆིས་པའི་སྒོར་འཇུག་པ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སངས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་བ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་རྣམ་པར་གདོན་མི་ཟ་བ་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་དང་འཐུན་པར་ཞུགས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་གོས་པ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་དག་གིས་བལྟར་མི་མཐོང་བའི་ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བ་དང་མི་འབྲལ་བ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤིན་ཏུ་དུལ་ཞིང་མི་འཁྲུགས་པའི་ཆོས་ཅན་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་རྣམས་བླངས་པ་མ་མཆིས་པར་སློབ་དཔོན་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོན་པར་གྱུར་པ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རྗེས་སུ་བསྐོར་བ་རྣམས་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དབང་བསྐུར་བ་ཐོབ་པ་རྣམས་ལགས། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལྷའི་ཅོད་པན་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་གནང་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་ཕན་པ་དང་། སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་བདེ་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལ་སྙིང་བརྩེ་བ་དང་། སྐྱེ་བོ་ཕལ་པོ་ཆེའི་དོན་དང་། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ལ་ཕན་པ་དང་། བདེ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་དང་། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ད་ལྟར་གྱི་དང་། མ་འོངས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་རྗེས་སུ་གཟུང་བ་དང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་གང་དོན་འདི་ཡོངས་སུ་འདྲི་བར་སེམས་པ་ནི་ལེགས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུང་ཤིག་དང་ངས་ཁྱོད་ལ་བཤད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལེགས་སོ་ཞེས་གསོལ་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཆེན་པོ་ལྷའི་ཅོད་པན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ལྟར་ཉན་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་སྤོབས་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱན་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་འོད་ཟེར་ཐོགས་པ་མེད་པ་རྣམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་སྡུག་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་ཞིང་ཡིད་འགྱོད་པ་མེད་པ་རྣམས་ཡིན། ཆོས་སྨྲ་བ་གཞན་དག་གིས་བཤད་པ་མི་ཟློག་ཅིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ་དགའ་བ་དང་། མགུ་བ་དང་། དང་བ་དང་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ཐོབ་ནས་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྦྱིན་པ་དང་། ཆོས་མཉན་པའམ། ཆོས་བགྲོ་བའམ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་གྱི་ཕྱིར་རམ། མཚན་མོ་འདུག་པར་བསྐུལ་ན་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་དང་ལྡན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང་། ཟང་ཟིང་མེད་པའི་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་འདི་བཞི་དང་ལྡན་ན་སྤོབས་པ་སྣ་ཚོགས་རྒྱན་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་ཆོས་ཟབ་མོ་རྣམ་པར་གདོན་མི་ཟ་བ་ལ་འཇུག་པ་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དང་རྗེས་སུ་འཐུན་པ་དང་། བདག་གི་རང་བཞིན་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་རྟོགས་པ་དང་། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་གར་ཡང་མི་འགྲོ། གང་ནས་ཀྱང་མ་འོངས་པར་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའི་ཕྱག་རྒྱས་བཏབ་པར་མོས་པ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་འདི་བཞི་དང་ལྡན་ན་ཆོས་ཟབ་མོ་རྣམ་པར་གདོན་མི་ཟ་བ་ལ་འཇུག་པ་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་སྒོ་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང་། སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་སྒོ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པས་རྣམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པར་རྩེ་བ་ཤེས་པ་དང་། སེམས་ལས་སུ་རུང་ཞིང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་འདི་བཞི་དང་ལྡན་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་པོ་མཆོག་དང་། མཆོག་མ་ཡིན་པ་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་སོ་སོ་ཅི་རིགས་པར་ཆོས་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཤེས་པ་དང་། སེམས་ཅན་གཟུད་པ་ཤེས་པ་དང་། ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཤེས་པ་དང་། བདག་གིས་སེམས་སྦྱངས་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་སྦྱངས་པར་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་འདི་བཞི་དང་ལྡན་ན་སོ་སོ་ཅི་རིགས་པར་ཆོས་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་མཉམ་ཞིང་སྤྱོད་པ་ཤེས་པ་ལ་འཇུག་པར་མཁས་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་འཛུད་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་ཆགས་པ་མེད་པ་དང་། ཐབས་ཀྱིས་ཞུགས་པས་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་བཅད་པ་དང་། བློ་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་འདི་བཞི་དང་ལྡན་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་མཉམ་ཞིང་། སྤྱོད་པ་ཤེས་པ་ལ་འཇུག་པར་མཁས་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་རྒྱུ་དང་། བྱ་བ་དང་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་འཇུག་པར་ཤེས་པ་ལ་བརྗེད་པ་མེད་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། ཆད་པར་སྨྲ་བ་མ་ཡིན་པ་དང་། རྟག་པར་སྨྲ་བ་མ་ཡིན་པ་དང་། རྒྱུ་དང་བྱ་བ་དང་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ལ་ཡང་དག་པར་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འཇུག་པ་དང་། ཆོས་ལ་ཆོས་ཉིད་དུ་བྱེད་ཅིང་ཆོས་ལ་ཆོས་སུ་སྨྲའི་འདི་ལ་བདག་དང་བདག་གིར་མི་སྨྲ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་བྱ་བ་ལ་འཇུག་པས་རྒྱུ་དང་བྱ་བ་དང་། ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མ་རུང་བར་མི་བྱེད་པ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་འདི་བཞི་དང་ལྡན་ན། རྒྱུ་དང་བྱ་བ་དང་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལ་འཇུག་པ་ཤེས་པ་ལ་བརྗེད་པ་མེད་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་སྦྱིན་པའི་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། མཚན་གྱིས་ལེགས་པར་བརྒྱན་པ་རྣམས་ཡིན། དཔེ་བྱད་བཟང་པོས་རྣམ་པར་སྤྲས་པ་རྣམས་ཡིན། གཟུགས་ལྟ་བས་མི་ངོམས་པ་རྣམས་ཡིན། ལག་ན་རིན་པོ་ཆེ་ཐོབ་པས་ལོངས་སྤྱོད་མི་ཟད་པ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་འདི་བཞི་དང་ལྡན་ན་སྦྱིན་པའི་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོར་འགྱུར་ཞིང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་དང་། ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་དུ་འགྱུར་ཞིང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་དང་། མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པར་འགྱུར་ཞིང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་དང་། ངན་འགྲོ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བཅད་ནས་ལྷ་དང་མིར་སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བར་གྱུར་ཅིང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་ཡིན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་འདི་བཞི་དང་ལྡན་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པ་རྣམས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་བཟོད་པའི་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། ཚངས་པའི་སྐད་དང་སྒྲ་དབྱངས་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཡིན། ཀ་ལ་པིང་ཀའི་སྒྲ་དང་། རྔ་སྒྲ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཡིན། སྐྱེ་བོ་མང་པོས་མཐོང་ན་སྡུག་ཅིང་ཡིད་དུ་འོང་བ་རྣམས་ཡིན། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡི་དམ་ལ་བརྟན་པ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་འདི་བཞི་དང་ལྡན་ན་བཟོད་པའི་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པ་རྣམས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། དམ་བཅས་པ་ཉམས་འོག་ཏུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཆོག་ཤེས་པས་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡི་དམ་ལ་བརྟན་པ་རྣམས་ཡིན། ཕ་རོལ་གྱིས་མནན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་མེད་པས་རྡོ་རྗེའི་ལུས་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ་རྣམས་ཡིན། བྱ་བ་ཅི་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་མོས་པས་གསོལ་བ་མ་བཏབ་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བྱེད་པ་རྣམས་ཡིན། ཐོས་པའི་ཚོགས་བསགས་པས་མི་ངོམས་པའི་ཕྱིར་ཡིད་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་འདི་བཞི་དང་ལྡན་ན། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པ་རྣམས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་བསམ་གཏན་གྱི་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། མི་རྒོད་པ་རྣམས་ཡིན། མ་ཁེངས་པ་རྣམས་ཡིན། མུ་ཅོར་སྨྲ་བ་མེད་པ་རྣམས་ཡིན། ཅང་ཤེས་ཀྱི་སེམས་མི་འདོར་བ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་འདི་བཞི་དང་ལྡན་ན་བསམ་གཏན་གྱི་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་འདི་བཞི་དང་ལྡན་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བདག་དང་སེམས་ཅན་དང་། སྲོག་དང་གསོ་བ་དང་། སྐྱེས་བུ་དང་། གང་ཟག་ཏུ་སྨྲ་བ་མེད་པ་རྣམས་ཡིན། སྤོབས་པ་ཆགས་པ་མེད་པ་རྣམས་ཡིན། ཚིག་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པ་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ཡིན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སོམ་ཉི་མེད་ཅིང་ཐེ་ཙོམ་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་འདི་བཞི་དང་ལྡན་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་ཚངས་པའི་ལམ་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དཔུང་གཉེན་བྱ་བའི་ཕྱིར་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པའི་བྱམས་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དགའ་བས་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པའི་དགའ་བ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕྱིར་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པའི་བཏང་སྙོམས་ཏེ། རིགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་འདི་བཞི་དང་ལྡན་ན་ཚངས་པའི་ལམ་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལས་མི་ཉམས་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བསམ་གཏན་བཞི་སྡུད་པའི་ཤེས་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་བསྒྲུབས་པའི་ཐབས་ཤེས་པ་དང་། རང་གིས་སེམས་ལ་དབང་སྒྱུར་བའི་ཆོས་ཤེས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ལ་བལྟ་བའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་མཐའ་ཡས་པར་འགྲོ་བ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་འདི་བཞི་དང་ལྡན་ན་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལས་མི་ཉམས་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་གཡུལ་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ནང་ཉེ་བར་ཞི་བ་དང་། ཕྱི་རོལ་དུ་མི་རྒྱུ་བ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་རབ་ཏུ་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་ཅན་ཡིན་གྱི་ཉོན་མོངས་པའི་སྟོབས་ཅན་མ་ཡིན་པ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་འདི་བཞི་དང་ལྡན་ན་གཡུལ་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་རྒལ་ནས་ཕ་རོལ་ཐང་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། འདོད་པའི་ཆུ་བོ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཡང་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱེད་པ་དང་། སྲིད་པའི་ཆུ་བོ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་ལ་བསམས་བཞིན་དུ་ཡང་སྐྱེ་བ་དང་། ལྟ་བའི་ཆུ་བོ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་ལ་ལྟ་བའི་བཅིང་བས་བཅིངས་པ་ཡང་མི་འདོར་བ་དང་། མ་རིག་པའི་ཆུ་བོ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་རྗེས་སུ་འཐུན་པར་ཡང་བྱེད་པ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་འདི་བཞི་དང་ལྡན་ན་རྒལ་ནས་ཕ་རོལ་ཐང་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་ལམ་ཡང་སྟོན་ལ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྒྲུབས་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་བསྒྲུབས་པས་སོ་སོར་ཉེ་བར་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཤིན་ཏུ་བརྟགས་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔས་རྣམ་པར་རྩེ་བ་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་དང་། ཡིད་ཀྱི་ལུས་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པ་ལ་མཁས་པ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་འདི་བཞི་དང་ལྡན་ན་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་ལམ་ཡང་སྟོན་ལ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པར་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་འཁོར་བ་ལ་ཡང་ལྟ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཡང་མི་གནས་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་སེམས་དང་། ཐབས་ལ་མཁས་པ་དང་། སྔོན་གྱི་ཡི་དམ་མི་འདོར་བ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་འཁོར་བ་ལ་ཡང་ལྟ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་མི་གནས་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་ཁམས་སྣ་ཚོགས་ལ་ཡང་རྣམ་པར་ལྟ་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལས་ཀྱང་མི་གཡོའོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཅན་རང་བཞིན་མེད་པས་ཆོས་རང་བཞིན་མེད་པར་རྟོག་པ་དང་། ཆོས་རང་བཞིན་མེད་པས་སེམས་ཅན་རང་བཞིན་མེད་པར་རྟོག་པ་དང་། སེམས་ཅན་རང་བཞིན་མེད་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རང་བཞིན་མེད་པར་མོས་པ་དང་། སེམས་ཅན་རང་བཞིན་མེད་པ་ལ་སོམ་ཉི་མེད་ཅིང་ཐེ་ཙོམ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་འདི་བཞི་དང་ལྡན་ན་ཁམས་སྣ་ཚོགས་ལ་ཡང་རྣམ་པར་ལྟ་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལས་ཀྱང་མི་གཡོའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་དོན་ཡང་མི་འདོར་ལ་གནོད་པར་ཡང་ཀུན་དུ་སྣང་ངོ་། །བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བསམ་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་སོང་བ་རྣམས་ཡིན།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྦྱོར་བ་འཁོར་བར་སོང་བ་རྣམས་ཡིན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བསྐང་བ་ལ་བསམ་པ་སོང་བ་རྣམས་ཡིན། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ལ་ཡང་ཀུན་ཏུ་སྣང་བ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་འདི་བཞི་དང་ལྡན་ན་དོན་ཡང་མི་འདོར་ལ་གནོད་པར་ཡང་ཀུན་དུ་སྣང་ངོ་། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་བསོད་ནམས་ཀྱིས་ནོར་དང་ལྡན་ལ་ཐབས་ཀྱིས་ནོར་མེད་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པའི་སེམས་ཅན་འདུལ་བའི་ཕྱིར་བསོད་ནམས་ཀྱིས་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་དང་། བརྒྱ་བྱིན་དང་ཚངས་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱང་ཉེ་བར་སྟོན་པ་དང་། འགྲོ་བ་ཕལ་པ་འདུལ་བའི་ཕྱིར་དབུལ་ཞིང་དམན་པར་ཡང་ཉེ་བར་སྟོན་པ་དང་། སློང་བ་མཐོང་ན་བདོག་པ་ཐམས་ཅད་གཏོང་ཞིང་། ནོར་མེད་པར་ཡང་འགྱུར་བ་དང་། ནོར་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་མཐོང་ན་བསོད་ནམས་ཀྱིས་ལོངས་སྤྱོད་ཟད་མི་ཤེས་པར་ཡང་ཉེ་བར་སྟོན་པ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་འདི་བཞི་དང་ལྡན་ན་བསོད་ནམས་ཀྱིས་ནོར་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ལ། ཐབས་ཀྱིས་ནོར་མེད་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་ཨ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒོས་རྣམ་པ་མེད་པའི་སྒོ་ལ་འཇུག་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པར་ཤེས་པ་སྦྱོང་བ་དང་། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་གཟོད་མ་ནས་སྡུག་བསྔལ་ལོ་ཞེས་བྱང་ཆུབ་རབ་ཏུ་རྙེད་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་དོ་ཞེས་ལྟ་བར་གྱུར་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་ཞེས་ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་འདི་བཞི་དང་ལྡན་ན། ཨ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒོས་རྣམ་པ་མེད་པའི་སྒོ་ལ་འཇུག་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་རྣམས་ཡིན།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཆོས་ཀྱི་མིག་གིས་སྣང་བ་ཐོབ་པ་རྣམས་ཡིན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་ཡིན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་བསྐུར་བ་ཐོབ་པ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་འདི་བཞི་དང་ལྡན་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་བ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན། ཆོས་རྣམ་པར་གདོན་མི་ཟ་བ་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཤེས་པ་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་དང་། བདེན་པ་བཞི་རྣམ་པར་དགོད་པ་ཤེས་པ་དང་། རྟོན་པ་ལ་གནས་སུ་ཤེས་པ་དང་། གཟུངས་ལ་གཡེང་བ་མེད་པར་ཤེས་པ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་འདི་བཞི་དང་ལྡན་ན་ཆོས་རྣམ་པར་གདོན་མི་ཟ་བ་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་དང་། འཐུན་པར་ཞུགས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་གོས་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་སེམས་ཅན་ཡང་དག་པར་སྒྲོལ་བ་དང་། རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་། ཁོང་ཁྲོ་བ་སྤོང་བ་དང་། གཟོད་མ་ནས་རྣམ་པར་དག་ཅིང་འོད་གསལ་བས་ཀྱང་རང་བཞིན་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་དང་འཐུན་པར་ཞུགས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་གོས་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་གཞན་དག་གིས་བལྟར་མི་མཐོང་བའི་ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་རྣམས་ཡིན་ནོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་དང་། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་དང་། ཐབས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་འདི་བཞི་དང་ལྡན་ན་གཞན་དག་གིས་བལྟར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མི་མཐོང་བའི་ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་རྣམས་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བ་དང་མི་འབྲལ་བ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཆོས་ཉན་པ་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་མི་འབྲལ་བ་ཡིན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་འདི་བཞི་དང་ལྡན་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བ་དང་མི་འབྲལ་བ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་ཤིན་ཏུ་དུལ་ཞིང་མི་འཁྲུགས་པའི་ཆོས་ཅན་རྣམས་ཡིན་ནོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། འཕགས་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་དང་། བདེན་པ་ལ་ཉེ་བར་བརྟགས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་པ་དང་། བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་གཅོད་པ་ལ་མཁས་པར་གྱུར་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པས་མི་འཁྲུགས་པའི་ཆོས་ཅན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་ཤིན་ཏུ་དུལ་ཞིང་མི་འཁྲུགས་པའི་ཆོས་ཅན་རྣམས་ཡིན་ནོ། ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་ཆོས་རྣམས་བླངས་པ་མེད་པར་སློབ་དཔོན་རྣམས་ཡིན་ནོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པའི་དངོས་པོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམས་ཡིན། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལ་བརྟན་ཞིང་བསམ་པ་སྒྱུ་མེད་པ་རྣམས་ཡིན། བདག་གིས་བདེ་བ་ལ་མི་ཆགས་པ་རྣམས་ཡིན། གང་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་དེ་ཡང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཡིན་གྱི་བདག་འབའ་ཞིག་གི་ཕྱིར་མ་ཡིན་པ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་འདི་བཞི་དང་ལྡན་ན་ཆོས་རྣམས་བླངས་པ་མེད་པར་སློབ་དཔོན་རྣམས་ཡིན་ནོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོན་པར་གྱུར་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བདག་གི་དོན་གཏོང་ཞིང་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་རྣམས་ཡིན། བདག་གི་བདེ་བ་ཐམས་ཅད་གཏོང་ཞིང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་བདེ་བ་སྦྱིན་པ་རྣམས་ཡིན། ཇི་ལྟར་ཐོས་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་ལ་ངལ་བ་མེད་པ་རྣམས་ཡིན། ཆོས་ཀྱི་འཚོ་བས་འཚོའི་ཟང་ཟིང་གིས་འཚོ་བ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་འདི་བཞི་དང་ལྡན་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟོན་པར་གྱུར་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རྗེས་སུ་བསྐོར་བ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། གཟུངས་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ་དང་། སྤོབས་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པ་ཤེས་པ་ལ་འཇུག་པ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལམ་དུ་ཁྲིད་ཅིང་མི་ཕྱེད་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་འདི་བཞི་དང་ལྡན་ན་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རྗེས་སུ་བསྐོར་བ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་བསྐུར་བ་ཐོབ་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ལས་རབ་ཏུ་འདས་པ་རྣམས་ཡིན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལས་མི་ལྡོག་ཅིང་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ་རྣམས་ཡིན། བསམས་བཞིན་དུ་ཚེ་དང་། འཆི་འཕོ་དང་། སྐྱེ་བ་ཡང་སྟོན་ལ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཕྱག་རྒྱས་ཀྱང་བཏབ་པ་རྣམས་ཡིན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕྱག་རྒྱ་ལ་ཡང་དག་པར་གཞོལ་ཞིང་ས་བཅུར་ངེས་པར་བྱུང་ན། ས་ནས་སར་འཕར་བ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་འདི་བཞི་དང་ལྡན་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་བསྐུར་བ་ཐོབ་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཞི་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བཤད་པ་ན། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་གཡོས་ནས་སྣང་བ་ཆེན་པོས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཁྱབ་པར་གྱུར་ཏོ། །སྟེང་གི་བར་སྣང་ལས་ལྷ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་གིས་ལྷའི་གླུ་དབྱངས་བླངས་ཏེ། ལྷའི་མེ་ཏོག་མན་དཱ་ར་བའི་ཆར་རབ་ཏུ་ཕབ་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་ཀྱེ་མའོ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདིར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་བཞི་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལས་བསྟན་པ་འདི་ནི་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་གྲངས་མེད་པ་ནས་བསྒྲུབས་པ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་བཞི་པ་སྒྲུབ་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཉན་པ་དང་། མཉན་ནས་མོས་པ་དང་། མོས་ནས་འཛིན་པ་དང་། འཆང་བ་དང་། ཀློག་པ་དང་། ཀུན་ཆུབ་པར་བགྱིད་པ་དང་། གཞན་དག་ལ་ཡང་སྟོན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་མི་འབྲལ་བའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ནི། དགེ་བའི་རྩ་བ་ངན་ངོན་དང་ལྡན་པ་མ་ལགས་ཏེ། དེ་དག་ནི་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ད་ལྟར་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོག་པ་བཞིན་དུ་ལྷ་དང་། མི་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་མདུན་དུ་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོག་པར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་ཀྱང་བཞི་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཐོས་པས་རྙེད་པ་ལེགས་པར་རྙེད་དོ། །ཞེས་ཆེད་དུ་རྗོད་པ་ཆེད་དུ་བརྗོད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཞི་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བཤད་པ་ན། ལྷ་དང་མིའི་སྲོག་ཆགས་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ནི། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལྷའི་ཅོད་པན་གྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མདོ་སྡེ་འདི་ལྟ་བུ་འདི་འཛིན་པ་དང་། གཞན་དག་ལ་རྒྱ་ཆེར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རབ་ཏུ་སྟོན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ཆོས་དུ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་གང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མདོ་སྡེ་འདི་ལྟ་བུ་འདི་འཛིན་པ་དང་། གཞན་དག་ལ་ཡང་རྒྱ་ཆེར་ཡང་དག་པར་སྟོན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ནི་ཆོས་བརྒྱད་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་དག་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་བསམ་པ་ངེས་ཏེ། བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར་བ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཞེ་སྡང་བའི་སེམས་མེད་དེ། ཤིན་ཏུ་བྱམས་པ་བསྒོམ་པ་བསྒོམས་པར་འགྱུར་བ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལ་གནས་ཏེ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་བ་དང་། ཆོས་འདོད་དེ་ཆོས་དོན་དུ་གཉེར་བར་འགྱུར་བ་དང་། ཐོས་པ་ཚོལ་བས་མི་ངོམས་ཏེ་མཚོ་ཆེན་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུར་འགྱུར་བ་དང་། ལུས་དང་སྲོག་འདོར་ཞིང་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་བ་དང་། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་ཏེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་བརྟན་པར་འགྱུར་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཏེ། སྨོན་ལམ་གྱིས་ཡང་དག་པར་བྱུང་བར་འགྱུར་བ་དང་། འཁོར་གྱི་ནང་དུ་འཇིགས་པ་མེད་པས་བདུད་དང་ཕྱིར་རྒོལ་བ་བཅོམ་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མདོ་སྡེ་འདི་ལྟ་བུ་འདི་འཛིན་པ་དང་། གཞན་དག་ལ་རྒྱ་ཆེར་སྟོན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ནི་ཆོས་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་གཡོས་པར་གྱུར་ཏོ། །སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ན་གང་དག་ས་ཕྱོགས་མཐོན་དམན་ཅན་དང་། རི་ནག་པོ་དང་། ཆུ་མིག་དང་། མཚོ་དང་། ལྟེང་ཀ་དང་། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། །ས་ཆེན་པོ་འདི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ལག་མཐིལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལྟར་མཉམ་པར་གནས་པར་གྱུར་ཏོ། །ཆུ་ན་གནས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་གནོད་པ་མེད་པར་གྱུར་ཏོ། །སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ན་ཤིང་སྐམ་གང་དག་ལོ་བརྒྱ་ལོན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལས་ཀྱང་མེ་ཏོག་དང་། འབྲས་བུ་སྣ་ཚོགས་སྐྱེས་པར་གྱུར་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་བཏུད་མངོན་པར་བཏུད་ནས་ཕྱག་འཚལ་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་མ་ཡིན་པ་ཤིང་གཞན་ཐམས་ཅད་ལས་ཀྱང་མེ་ཏོག་དང་འབྲས་བུ་སྣ་ཚོགས་སྐྱེས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་བཏུད་མངོན་པར་བཏུད་ནས་ཕྱག་འཚལ་བར་གྱུར་ཏོ། །ས་ཆེན་པོ་ལས་པད་མ་ཚད་ཤིང་རྟའི་འཁོར་ལོ་ཙམ་སྣ་ཚོགས་བལྟ་ན་སྡུག་པ་ཁ་དོག་དང་ལྡན་པ་དྲི་དང་ལྡན་པ་ཡིད་དུ་འོང་བ་སྐྱེས་སོ། །སྣང་བ་ཆེན་པོས་ཀྱང་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་གསལ་བར་གྱུར་ཏོ། །མི་སྣང་ཞིང་མ་དཀྲོལ་བར་སྟེང་གི་བར་སྣང་ལས་ལྷའི་སིལ་སྙན་དང་། གླུ་དབྱངས་ཀྱི་སྒྲ་བྱུང་སྟེ་གྲགས་པར་གྱུར་ཏོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་གངས་ཅན་དང་། རིའི་རྒྱལ་པོ་སྤོས་ཀྱི་ངད་ལྡང་ལས་ཀྱང་ལྷའི་མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་སྔོན་དྲི་མི་མནམ་པ་རྣམས་ཀྱང་མཆོག་གི་དྲི་ལངས་པར་གྱུར་ཏེ། དྲི་དེས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདིར་དྲི་ཞིམ་པོ་བསྣམ་པར་གྱུར་ཏོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་གངས་ཅན་དང་། རིའི་རྒྱལ་པོ་སྤོས་ཀྱི་ངད་ལྡང་དེ་ལས་མེ་ཏོག་གི་ཆར་ཆེན་པོ་བབ་སྟེ། དེ་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གང་ན་བ་དེར་མངོན་པར་བབས་ནས་ས་ཆེན་པོ་འདིར་མེ་ཏོག་གི་ཆར་དེ་དག་གིས་པུས་མོ་མན་ཅད་ནུབ་པར་གྱུར་ཏོ། །མེ་ཏོག་གི་ཤིང་དེ་དག་ལས་མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཆར་རབ་ཏུ་འབབ་ཅིང་། སིལ་སྙན་དང་། གླུ་དབྱངས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྒྲ་དག་ཀྱང་བྱུང་ངོ་། །སྟེང་གི་བར་སྣང་ལ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གདུགས་དཔག་ཚད་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་བཅུའི་ཚད་ཙམ་ཀུན་དུ་གནས་པར་གྱུར་ཏོ། །རིན་པོ་ཆེའི་གདུགས་དེ་ལས་མུ་ཏིག་གི་དོ་ཤལ་དང་། རིན་པོ་ཆེའི་དྲིལ་བུ་གཡེར་ཀའི་དྲིལ་བུ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་དྲ་བ་འཕྱང་བར་གྱུར་ཏོ། །དྲིལ་བུ་གཡེར་ཀའི་དྲ་བའི་སྒྲ་ཡིད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དུ་འོང་བ། ཡིད་དགའ་བར་བྱེད་པ། ཆགས་པར་བྱེད་པ་དེས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་གོ་བར་བྱས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དགའ་བར་བགྱིད་པ། མགུ་བར་བགྱིད་པའི་མཚན་མ་རྒྱ་ཆེན་པོ་འདི་ལྟ་བུ་འདི་དང་། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པར་གྱུར་པ་གདའ་བ་འདི་སུའི་སྔ་ལྟས་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཤཱ་རིའི་བུ་འདི་ནི་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོ་རི་སྤོས་ཀྱི་ངད་ལྡང་ནས་འཁོར་མི་འམ་ཅི་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་དང་འཁོར་དྲི་ཟ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་དང་། འཁོར་ལྷ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་དང་བཅས་ཏེ་འོང་བ་དེའི་སྔ་ལྟས་སོ། །དེ་སྐད་གསུངས་མ་ཐག་ཏུ་དེ་ནས་སྐད་ཅིག་དེ་ལ་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོ་སིལ་སྙན་དང་། གླུ་དབྱངས་ལེན་པ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་དང་། འཁོར་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མས་བསྐོར་ནས་སྟེང་གི་བར་སྣང་ལ་མེ་ཏོག་གི་ཆུ་བོའི་ཆར་འབེབས་ཤིང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་འོངས་ཏེ་ཕྱིན་ནས་འཁོར་དང་བཅས་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འདུག་གོ །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་པི་བང་གི་ཁོག་པ་བཻ་དཱུཪྱ་ལས་བྱས་པ། འཛམ་བུའི་གླིང་གི་གསེར་གྱི་སབ་ལེའུ་ཅན། ས་ལེ་སྦྲམ་དང་། ནོར་བུ་དང་། རིན་པོ་ཆེ་དུ་མས་སྤྲས་པ། སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པས་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པ་བླངས་ཏེ། སིལ་སྙན་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་པོ་དེ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་གྲག་པར་བྱེད་དོ། །མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོས་པི་བང་དེ་བླངས་མ་ཐག་ཏུ་དེ་ནས་པི་བང་གི་སྒྲ་དེས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དབྱངས་ཀྱིས་གོ་བར་གྱུར་ཏོ། །པི་བང་གི་སྒྲ་དེས་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་སྒྲ་དང་། གླུའི་སྒྲ་དང་། ལྷའི་གླུ་དབྱངས་ཀྱི་སྒྲ་རྣམས་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏེ་མི་གསལ་བར་གྱུར་ཏོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེ་ནས་པི་བང་གི་སྒྲ་བསྐུལ་བས་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷའི་བུ་དེ་དག་གིས། ལྷའི་རོལ་མོ་བོར་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་ལྷགས་སོ། །མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོས་པི་བང་དེ་བླངས་མ་ཐག་ཏུ་དེ་ནས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདིའི་ཤིང་དང་། རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་དང་། གངས་ཅན་དང་། སྤོས་ཀྱི་ངད་ལྡང་དང་། བཏང་བཟུང་དང་། བཏང་བཟུང་ཆེན་པོ་དང་། དེ་མ་ཡིན་པ་གཞན་རི་ནག་པོ་རྣམས་དང་། རྩྭ་དང་། ཤིང་གེལ་པ་དང་། སྨན་དང་། ནགས་ཚལ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལྡེག ། རབ་ཏུ་ལྡེག ། ཀུན་ཏུ་རབ་ཏུ་ལྡེག་གོ །གཡོ་རབ་ཏུ་གཡོ། ཀུན་ཏུ་རབ་ཏུ་གཡོའོ། །འགུལ་རབ་ཏུ་འགུལ། ཀུན་ཏུ་རབ་ཏུ་འགུལ་ལོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་ཆང་གིས་ར་རོ་བའི་མི་འཁྱར། རབ་ཏུ་འཁྱར། ཀུན་ཏུ་རབ་ཏུ་འཁྱར་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཤིང་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དང་། རི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འདུད་རབ་ཏུ་འདུད། ཀུན་ཏུ་རབ་ཏུ་འདུད་དོ།། །།བམ་པོ་གཉིས་པ། མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོས་པི་བང་ཁོག་པ་བཻ་དཱུཪྱ་ལས་བྱས་པ་བླངས་མ་ཐག་ཏུ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དེར་འདུས་པའི་ནང་ནས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མ་གཏོགས་པར་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་དགེ་སློང་དང་། དགེ་སློང་མ་དང་། དགེ་བསྙེན་དང་། དགེ་བསྙེན་མ་དང་། ལྷ་དང་། ཀླུ་དང་། གནོད་སྦྱིན་དང་། དྲི་ཟ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང་། མི་འམ་ཅི་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང་། བརྒྱ་བྱིན་དང་། ཚངས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་དང་། མི་དང་། མི་མ་ཡིན་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་ལ་བསམ་གཏན་པའི་དགྲ་བཅོམ་པ་དང་། ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་གྱིས་པི་བང་གི་སྒྲ་དེ་ཐོས་པ་དང་། པི་བང་གི་སྒྲ་དེ་མ་བཟོད་ནས་རང་རང་གི་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་འདར། རབ་ཏུ་འདར་ཀུན་ཏུ་རབ་ཏུ་འདར་རོ། །འདུད་རབ་ཏུ་འདུད། ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་འདུད་དོ། །གར་བྱེད་རབ་ཏུ་གར་བྱེད། ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་གར་བྱེད་དོ། །ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རང་རང་གི་སྟན་ལ་མི་དགའ་སྟེ། འགུལ། རབ་ཏུ་འགུལ་ཞིང་སྤྱོད་ལམ་ཡང་འཁྲུགས་ནས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བྱིས་པ་ཆུང་ངུ་བཞིན་དུ་གར་བྱེད་པ་ལྟ་བུར་སྟོན་ཏོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྷའི་ཅོད་པན་གྱིས་ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་དག་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བ། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་ལ་བསམ་གཏན་པ་བདེན་པ་བཞི་མཐོང་བར་གྱུར་པ་ཡིན་ན། ཅིའི་ཕྱིར་རང་གི་ལུས་འཇོག་པར་མི་ནུས་ཤིང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་བྱིས་པ་ཆུང་ངུ་བཞིན་དུ་གར་བྱེད་པ་ལྟ་བུར་སྟོན། ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་དེ་དག་གིས་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོས་པི་བང་འདི་བླངས་པ་དང་། སིལ་སྙན་དང་། གླུ་དབྱངས་སྦྱར་བས་པི་བང་གི་སྒྲ་དེས་བདག་ཅག་ལ་དབང་མེད་པར་བདག་ཅག་གི་ལུས། རང་རང་གི་སྟན་ལ་འདུག་པར་མི་དགའ་ཞིང་འདར། རབ་ཏུ་འདར། ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་འདར་ཏེ། སེམས་རྣམ་པར་གཞག་པར་ཡང་མ་ནུས་སོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྷའི་ཅོད་པན་གྱིས་གནས་བརྟན་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བཙུན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་རྒས་གཏུགས་འཁོགས་པ། འདོད་པ་ཉུང་བ་ཆོག་ཤེས་པ། སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་འཛིན་པ་དང་། ལྷ་དང་། མི་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་མཆོད་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ན། ཅིའི་ཕྱིར་རང་གི་ལུས་འཛིན་པར་མི་ནུས་ཤིང་། གནས་བརྟན་དུ་གྱུར་ཀྱང་བྱིས་པ་ཆུང་ངུ་བཞིན་དུ་གར་བྱེད་པ་ལྟ་བུར་སྟོན། གནས་བརྟན་འོད་སྲུང་ཆེན་པོས་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་དམུ་རླུང་ཕྱད་པའི་རླུང་ལངས་པ་ན་ཤིང་དང་། ནགས་དང་། རི་ཐམས་ཅད་གང་གིས་བདག་རྣམ་པར་གཞག་པའི་སྟོབས་མེད་མཐུ་མེད་དེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་མི་འདོད་བཞིན་དུ་གཡོ་རབ་ཏུ་གཡོ། འགུལ་རབ་ཏུ་འགུལ་ལོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་གང་འདི་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོས་པི་བང་བླངས་པ་དེའི་སྒྲ་ཐོས་པས་བདག་ཅག་དམུ་རླུང་ཕྱད་པས་རི་ཆེན་པོ་བདས་པ་བཞིན་དུ་བདག་འཛིན་མ་ནུས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་འདིའི་སྨོན་ལམ་དང་། བསོད་ནམས་དང་། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི་འདི་འདྲ་སྟེ། དེས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་བསོད་ནམས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང་ཡེ་ཤེས་དང་། གཟི་བརྗིད་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་ནོན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྷའི་ཅོད་པན་གྱིས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དཔལ་དང་། གཟི་བརྗིད་དང་། སྟོབས་ལ་གང་གི་ཕྱིར་པི་བང་གི་སྒྲ་དེས་བསྐུལ་བའམ། བསྐྱོད་པར་མི་ནུས་པས་བཙུན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོ་སུ་ཞིག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་མི་སྐྱེད། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་ཉི་ཚེའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་སྟོབས་དང་། གཟི་བརྗིད་དེ་ནི་པི་བང་གི་སྒྲ་འདིས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་ཏོ། །གང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྟོབས་དང་། གཟི་བརྗིད་དེ་ལ་ནི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་མི་ནུས་པ་ལ་ལྟོས། དེ་ནས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོས་པི་བང་གི་སྒྲ་དེ་སྒྲོག་པ་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུ་དང་། མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོའི་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་པི་བང་དེ་དང་སིལ་སྙན་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་པོ་དེ་དག་ལས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བྱུང་ངོ་། །ཐ་མ་འབྲིང་དང་དེ་བཞིན་མཆོག་རྣམས་ཀྱི། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་མཉམ་ཞིང་ཆོས་རྣམས་དབེན། །ཞི་བ་སྟོང་པ་མི་འགྱུར་འཁྲུགས་པ་མེད། །གཟོད་ནས་དག་སྟེ་དྲི་མེད་ནམ་མཁའ་བཞིན། །གང་དག་ད་ལྟར་གྱི་དང་འདས་པ་ཡི། །སེམས་ཅན་ཀུན་མཉམ་སེམས་ཅན་སེམས་ཅན་མེད། །སེམས་ཅན་སྐད་དུ་སྒྲ་རྣམས་འབྱུང་བ་ཡང་། །ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་དང་མཚུངས་ཏེ་དེ་ཡང་མེད། །ཞིང་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཞིང་མཉམ་ཞིང་མིན་ཏེ། །བར་སྣང་དང་ནི་མཚུངས་ཤིང་མཉམ་པར་སྣང་། །འཕེལ་བ་མ་ཡིན་མི་ཟད་མ་སྐྱེས་ཏེ། །གསོབ་གསོག་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་རྣམ་པར་དག ། སངས་རྒྱས་ཀུན་མཉམ་སངས་རྒྱས་སངས་རྒྱས་མིན། །ཆོས་དབྱིངས་ངེས་པར་འདྲེས་པ་མེད་པ་སྟེ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་རྣམ་གྲོལ་མཉམ། །མཚན་ཉིད་གཅིག་སྟེ་མཚན་མཉམ་མཚན་ཉིད་མེད། །ཉོན་མོངས་ཐམས་ཅད་ཉོན་མོངས་མ་ཡིན་གྲོལ། །རྟོག་དང་རྟོག་པ་ཀུན་རྟོག་རྣམ་པར་རྟོག ། ནང་ན་རྒྱུ་བ་མ་ཡིན་ཕྱི་རོལ་མིན། །འདུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཤེས་མདུད་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་གྱུར། །རྣམ་པར་རྟོག་པས་ཆོས་དབྱིངས་མིང་བཏགས་པ། །མིང་དེ་ཉིད་ཀྱང་གཞན་མིན་དེ་བཞིན་མིན། །མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་རྗེས་རྟོགས་པ། །དེ་དག་རྟག་ཏུ་མི་ཆགས་འཇིག་རྟེན་སྤྱོད། །གང་རྣམས་འདས་པའི་བདེ་གཤེགས་གྲངས་མེད་པ། །དེ་དག་གིས་ནི་གང་གསུངས་ཆོས་མང་པོ། །གཟོད་ནས་ཟད་ཅིང་དེངས་དང་འཇིགས་ལས་དབེན། །དེ་དག་ཡུལ་དང་ཕྱོགས་སུ་འགྲོ་མ་ཡིན། །ཆོས་འདི་དག་ནི་ཡི་གེ་ལས་བྱུང་སྟེ། །ཡི་གེ་གང་དག་ཟད་ཅན་ཟད་པའི་ཆོས། །ཡི་གེ་ཟད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཤེས་པས་ན། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་མི་བྱེད། །སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ནི་རྒྱུད་མཉམ་རྒྱུད་མ་ཡིན། །རང་བཞིན་གཞན་དང་གཞན་ཏེ་ཆགས་པ་མེད། །སེམས་དང་སེམས་བྱུང་ཆོས་མཐའ་མེད་ཤེས་པས། །འཕགས་པ་རྣམས་ནི་མཉམ་པའི་ཆོས་ལ་འཇུག ། མཐའ་དང་མཐའ་མེད་ཀུན་ཆད་རྣམ་པར་ཆད། །ཐོག་མ་ཐ་མ་བར་མ་མཉམ་གྱུར་པ། །དུས་གསུམ་དག་ནི་དབེན་པས་ཤེས་པ་མཉམ། །ཤེས་པ་དེ་ཡང་མཐའ་ཡོད་མ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བོ་རྟག་ཏུ་མིང་དང་གཟུགས་ལ་ཆགས། །མཐའ་དང་མཐའ་མེད་ལྟ་བས་གོས་པ་རྣམས། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བར་ཤེས་པས་ན། །བདག་དང་སེམས་ཅན་རྣམ་པར་རྟོག་མ་ཡིན། །བདག་ལས་ལྡང་བ་རྟག་ཏུ་ལྡང་མ་ཡིན། །ཆོས་དེ་ཀུན་ནས་བསླང་བ་མེད་པ་སྟེ། །གང་དག་ལྡང་དང་ལྡང་བ་མེད་རྟོག་པ། །དེ་དག་བཟོད་པ་མཉམ་ཉིད་རྗེས་འཐུན་པ། །ཆོས་ཀུན་རྟག་ཏུ་བདག་མེད་རང་བཞིན་ཏེ། །སྤྲིན་དང་གློག་དང་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་གསོག ། བདག་དང་སེམས་ཅན་རྟག་ཏུ་རང་བཞིན་སྟོང་། །འདི་ནི་གཟུངས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱར་འཇུག་པའོ། །ཆོས་རྣམས་མཚན་ཉིད་གཅིག་སྟེ་མཚན་ཉིད་མེད། །གང་གིས་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་རྣམ་རྟོགས་ནས། །ཐུག་པ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་སྟོན་བྱེད་ཀྱང་། །ཆོས་ལ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་མི་བྱེད་དོ། །ཐ་མ་འབྲིང་དང་དེ་བཞིན་མཆོག་རྣམས་ཀྱི། །ཆོས་འདི་དག་ནི་ཡི་གེ་ལས་བྱུང་སྟེ། །ཡི་གེ་རྣམས་ལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྣམ་པར་རྟོག་མི་བྱེད། །དེ་ལྟ་བུར་ནི་དོན་རྣམས་བཤད་པ་ཡིན། །དོན་དང་ཚིག་འབྲུ་གཉིས་ལ་མི་འཇུག་སྟེ། །གཉིས་མེད་རྟག་ཏུ་དོན་ནི་སྒྲ་དང་བྲལ། །གང་གིས་མཐའ་འདི་དབེན་པར་ཤེས་པ་ནི། །དེ་ཡི་སྔོན་གྱི་མཐའ་ནི་ཉེ་བར་ཆད། །གང་དག་སྔོན་མཐའ་ཉེ་བར་ཆད་པ་རྣམས། །འགྲོ་བའི་དོན་དུ་འདུས་བྱས་རྣམས་ལ་སྤྱོད། །ཡང་དག་མཐའ་ནི་རྟག་ཏུ་མཐའ་མེད་ཤེས། །དེ་ཡི་བྱམས་དང་སྙིང་རྗེ་ཤིན་ཏུ་དག ། གང་གི་བྱམས་དང་སྙིང་རྗེ་རྣམ་དག་པ། །སྡུག་བསྔལ་དང་ནི་བདེ་བ་མཚུངས་མཉམ་སྦྱོར། །རྒོད་དང་ཁེངས་པ་མ་ཡིན་བརྟན་པ་ཡི། །སྐྱེས་བུ་མཆོག་དེ་དོན་གྱི་ཆོ་ག་ཤེས། །ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་འདི་ཞི་ཞིང་དབེན་པ་སྟེ། །འཆང་བ་ན་ནི་དགའ་བ་འཐོབ་པར་འགྱུར། །ནམ་ཡང་འཕེལ་བ་མེད་ཅིང་འབྲི་བ་མེད། །ཆོས་ཉིད་འདི་ནི་ངར་འཛིན་མེད་ཅིང་ཞི། །བར་སྣང་ལམ་གྱི་སྒྲ་ནི་གཟུང་མེད་དེ། །གང་གིས་བཤད་པ་མེད་ཀྱང་གྲགས་པར་གྱུར། །གང་གིས་བཤད་དང་གང་ལ་བཤད་པ་རྣམས། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་དབང་ཅན་བརྫུན་པ་ཡིན། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་འདི་བཤད་པ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྒྱ་སྟོང་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྷའི་ཅོད་པན་གྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་ལྟ་བུ་འདི་དག་ག་ལས་བྱུང་། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོ་ལ་དྲིས་ཤིག་དང་། དེས་དེའི་ལན་གློན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྷའི་ཅོད་པན་གྱིས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་འདི་དག་ག་ལས་བྱུང་། སྨྲས་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲ་ག་ལས་བྱུང་ངོ་། །སྨྲས་པ། མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲ་ག་ལས་བྱུང་། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲ་ནི་ནམ་མཁའ་ལས་འབྱུང་ངོ་། །སྨྲས་པ། མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྒྲ་ཁོང་པའི་ནང་ནས་མི་འབྱུང་ངམ། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲ་ལུས་ཀྱི་ནང་གི་ཁོང་ནས་བྱུང་ངམ། འོན་ཏེ་སེམས་ལས་བྱུང་། སྨྲས་པ། མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་ལུས་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན། སེམས་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལུས་ནི་བེམས་པོ་གཡོ་བ་མེད་པ། བྱེད་པ་མེད་པ་རྩྭ་དང་བོང་བ་དང་རྩིག་པ་དང་། ཤིང་དང་། མིག་ཡོར་ལྟ་བུའོ། །སེམས་ནི་གཟུགས་མེད་པ། བསྟན་དུ་མེད་པ། ཐོགས་པ་མེད་པ། རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་པ་སྟེ། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའོ། །སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ལུས་དང་སེམས་མ་གཏོགས་པར་གཞན་གང་ནས་སྒྲ་འབྱུང་བར་འགྱུར། སྨྲས་པ། མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྒྲ་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལས་འབྱུང་བར་བཏགས་སོ། །སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ནམ་མཁའ་མེད་ན་སྒྲ་ག་ལས་འབྱུང་། སྨྲས་པ། མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་ནམ་མཁའ་མ་གཏོགས་པར་གཞན་གང་ནས་སྒྲ་འབྱུང་བར་འགྱུར། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེའི་ཕྱིར་རྣམ་གྲངས་འདིས་སྒྲ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ནམ་མཁའ་ལས་འབྱུང་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ནམ་མཁའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་སྒྲ་སྟེ། རྣམ་པར་རིག་མ་ཐག་ཏུ་འགག་གོ །འགགས་ནས་ནམ་མཁའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཡང་དག་གནས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་ཞེས་བྱ་སྟེ་རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི་སྒྲ་དང་སྒྲའི་བརྡས་བརྗོད་དོ། །བརྗོད་པ་དེ་ཡང་ཐ་སྙད་དོ། །གང་སྒྲས་བརྗོད་པ་འདི་འདྲ་བར་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཆོས་གང་ལ་ཡང་མངོན་པར་མི་ཆགས་སོ། །གང་མངོན་པར་མི་ཆགས་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་མི་འཕྲོའོ། །གང་རྣམ་པར་མི་འཕྲོ་བ་དེ་མི་འཁོར་རོ། །གང་མི་འཁོར་བ་དེ་མི་ཕྱེད་པའོ། །གང་མི་ཕྱེད་པ་དེ་མི་སྐྱེའོ། །གང་མི་སྐྱེ་བ་དེ་མི་འཇིག་པར་འདོད་དོ། །གང་མི་འཇིག་པ་དེ་དང་བའོ། །གང་དང་བ་དེ་དག་པའོ། །གང་དག་པ་དེ་དྲི་མ་མེད་པའོ། །གང་དྲི་མ་མེད་པ་དེ་འོད་གསལ་བའོ། །གང་འོད་གསལ་བ་དེ་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་འཇུག་པའོ། །གང་འཇུག་པ་དེ་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་གནོན་པའོ། །གང་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་གནོན་པ་དེ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྐྱོན་མེད་པ་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ་སྟེ། དེས་ན་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ་དེས་ཐམས་ཅད་བཟོད་དེ། དེ་སྟོང་པར་ཡང་བཟོད་དེ་གང་ཟག་ཏུ་ཡང་བཟོད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་ཟག་ལས་སྟོང་པ་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། གང་ཟག་ཉིད་སྟོང་པའོ། །དེ་མཚན་མར་ཡང་བཟོད་དེ་མཚན་མ་མེད་པར་བཟོད་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མཚན་མའི་ངོ་བོ་ཉིད་མཚན་མ་མེད་པའོ། །དེ་སྨོན་པར་ཡང་བཟོད། དེ་སྨོན་པ་མེད་པ་ཡང་བཟོད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྨོན་ལམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྨོན་པ་མེད་པའོ། །དེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཡང་བཟོད་དེ་སེམས་ཅན་རྣམས་འཆི་འཕོ་བ་དང་སྐྱེ་བར་ཡང་བཟོད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་ནི་སྒྱུ་མའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་འགག་པ་མེད་པ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་འགལ་བ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་བཟོད་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བས་ཀྱང་འགྲོ། བདག་བཟོད་པ་རྗེས་སུ་འགྲོ་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བས་ཀྱང་འགྲོ་སྟེ། འོང་བ་ཡང་མེད། འགྲོ་བ་ཡང་མེད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་གནས་པར་ཡང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་གནས་པ་དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་གནས་ཏེ། གང་གི་གནས་དེ་འཐོབ་པའི་གནས་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ་དེ་སྒྲའི་བརྡའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་སྒྲ་ཉེ་བར་བཟུང་ནས། མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ནི་གང་གིས་ཀྱང་བརྗོད་པའམ། བསྙད་པའམ། བསྟན་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དོན་དེ་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པ། སྒྲ་མེད་པ། བཤད་དུ་མེད་པ་ཡིན་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དོན་བརྗོད་པས་བསྟན་པ་འདི་ནི་རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཤེགས་པའི་ཆེ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྷའི་ཅོད་པན་གྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱེ་མ་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོ་འདི་ཇི་ཙམ་དུ་ཆོས་ཟབ་མོ་ལ་བཟོད་པ་སྟོན་པར་སྤོབས་པ་དང་། འདི་ལྟ་བུར་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཡུལ་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་ཅིང་ལོངས་སྤྱོད་པས་འབྱོར་བ་དང་། ཆོས་སྟོན་པས་ཟབ་མོའི་བཟོད་པ་འདི་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པ་ནི་ངོ་མཚར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཇི་སྙེད་ཅིག་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྲུན་ན་དེས་འདི་སྤོབས་པ་འདི་ལྟ་བུ་གྲུབ་པར་གྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སྐར་མའི་གཟུགས་ཇི་སྙེད་པ་བགྲང་བའི་ཚུལ་གྱིས་ཚད་གཟུང་བར་ནུས་སམ། དེ་བཞིན་དུ་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོ་འདིས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཇི་སྙེད་ཅིག་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྲུན་པ་དང་། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་བཙལ་བའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་གི་གན་ན་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་དག་ཀྱང་ཚད་གཟུང་བར་མི་ནུས་ཏེ། དེས་ན་འདིའི་སྤོབས་པ་འདི་འདྲའོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྷའི་ཅོད་པན་གྱིས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་ཁྱོད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མང་པོ་དེ་དག་ལས་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྲུན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་མང་པོ་དེ་ལྟ་བུ་བསྡོམས་པས་ཅི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱའམ། མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོས་སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་ན། གང་དག་གིས་ནམ་དུ་ཡང་ངོམས་པར་མི་འགྱུར་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མི་ངོམས་པ་བཅུ་གཉིས་པོ་འདི་དག་སྟེ། བཅུ་གཉིས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་དང་། རིམ་གྲོ་བྱ་བས་མི་ངོམས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་དང་། ཆོས་མཉན་པས་མི་ངོམས་པ་དང་། དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བས་མི་ངོམས་པ་དང་། ཆོས་རྒྱ་ཆེར་རབ་ཏུ་བསྟན་པས་མི་ངོམས་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བས་མི་ངོམས་པ་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པས་མི་ངོམས་པ་དང་། དགོན་པ་ལ་གནས་པས་མི་ངོམས་པ་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བསྐང་བས་མི་ངོམས་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་རབ་ཏུ་དང་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བས་མི་ངོམས་པ་དང་། ཆོས་ངེས་པར་སེམས་ཤིང་ཚུལ་བཞིན་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བས་མི་ངོམས་པ་དང་། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་བཙལ་བས་མི་ངོམས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པས་མི་ངོམས་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པ་ན་གང་དག་ནམ་དུ་ཡང་ངོམས་པར་མི་འགྱུར་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མི་ངོམས་པ་བཅུ་གཉིས་ཏེ། དེས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དགེ་བའི་ཚོགས་བསགས་པ་ལ་མི་ངོམས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དཀོན་མཆོག་འབྱུང་གནས་ཞེས་བགྱི་བ་མཆིས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལ་བརྟེན་ན་ཡོན་ཏན་རིན་པོ་ཆེའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བགྱི་བ་ཞིག་བདག་གིས་ཐོས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཐོས་པས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཡོན་ཏན་རིན་པོ་ཆེའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་འཐོབ་པར་འགྱུར་བར་བགྱི་བའི་སླད་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དཀོན་མཆོག་འབྱུང་གནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལེགས་པར་བཤད་དུ་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་དེའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུང་ཤིག་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དཀོན་མཆོག་འབྱུང་གནས་ངས་ཁྱོད་ལ་བཤད་དོ། །མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་གསོལ་ནས། བཅོམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལྡན་འདས་ཀྱི་ལྟར་ཉན་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་དང་། ཆོས་དཀོན་མཆོག་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་དང་། དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སེམས་བསྐྱེད་པ་རིན་པོ་ཆེ་བརྒྱད་ཅུ་པོ་འདི་དག་ལ་འཇུག་གོ །བརྒྱད་ཅུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་མི་བརྗེད་པ་དང་། ལྷག་པའི་བསམ་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་མི་གཏོང་བ་དང་། དགེ་བ་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་མི་འདོར་བ་དང་། དགེ་བ་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བའི་སེམས་མི་འདོར་བ་དང་། ཡི་དམ་ལ་བརྟན་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་ཡོངས་སུ་མི་འདོར་བ་དང་། བདོག་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་མི་རེ་བའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་ལ་འཇུག་པ་དང་། མི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་རྣམ་པར་སྤངས་པས། ལུས་ཀྱི་རྒྱན་གྱི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། ངག་གི་སྐྱོན་རྣམ་པ་བཞི་རྣམ་པར་སྤངས་པས་ངག་གི་རྒྱན་གྱི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། བརྣབ་སེམས་དང་གནོད་སེམས་དང་ལོག་པར་ལྟ་བ་དང་བྲལ་བས་སེམས་ཀྱི་རྒྱན་གྱི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་མ་ཉམས་ཤིང་སྐྱོན་མེད་དེ་འདྲེན་མ་མ་ཡིན་ཞིང་ཐུན་ཚགས་མ་ཡིན་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྒྱན་གྱི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་སྙོམས་པས་ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཉེས་པར་བྱས་པ་ལ་ཅི་མི་སྙམ་པས་བཟོད་པ་དང་ངེས་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ལ་ལྟ་བས་ལུས་དང་སྲོག་ལ་མི་ལྟ་བའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། མཐོ་དམན་མེད་པས་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་བྲལ་བའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། ཞུམ་པ་མེད་པས་བརྩོན་འགྲུས་བརྟན་པའི་གོ་ཆའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། ལྷོད་པ་མེད་པའི་བརྩོན་པ་ཐམས་ཅད་ཉམས་འོག་ཏུ་ཆུད་པར་བྱེད་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་གྱི་ཚོགས་བསགས་པས་དྲན་པ་དང་། བློ་གྲོས་དང་། རྟོགས་པ་དང་། ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མོས་པ་བརྗེད་པ་མེད་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། སེམས་ལ་དབང་བྱེད་པས་བསམ་གཏན་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་བསྐྱེད་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། དམ་པའི་ཆོས་བསགས་པས་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། འཇིགས་པ་མེད་ཅིང་སྤོབས་པས་ཐོས་པ་འཛིན་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། སྡིག་པ་འདོད་པ་མེད་པས་ཟང་ཟིང་མེད་པར་ཆོས་སྟོན་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། ཆགས་པའི་སེམས་མེད་པས་སློབ་དཔོན་ཆོས་མི་འཆབ་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། ནན་ཏན་སྙིང་པོར་བྱེད་པས་ཚུལ་བཞིན་དུ་ཡང་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། དེ་ལྟར་བྱེད་པས་ཇི་ལྟར་ཐོས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། གཞན་གྱི་དྲིང་ལ་མི་འཇོག་པས་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སོ་སོར་རྟོག་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པས་ཁྱབ་པས་བྱམས་པ་ཆེན་པོའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ལྟ་བས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། ཆོས་ལ་དགའ་མོས་དད་པས་དགའ་བ་ཆེན་པོའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་སེམས་པས་བཏང་སྙོམས་ཆེན་པོའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་བསགས་པས་འཁོར་བ་ན་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། བདག་གི་བདེ་བ་ལ་མི་ཆགས་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། ཆོས་འཛིན་པས་བསྡུ་བའི་དངོས་པོའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པས་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཆེན་པོའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། མ་ཐོས་པའི་ཆོས་མཉན་པའི་ཕྱིར་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྟེན་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་སོགས་པས་སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་སྤོང་བའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། ཐ་དད་པ་མེད་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱོར་བ་མཉམ་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསམ་པ་ལ་འཇུག་པས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པའི་ནད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པའི་ནད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཆོས་ཀྱི་སྨན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། ཆོས་ཀྱི་བདག་ཉིད་པས་མ་བསླབས་པ་རྣམས་ལ་མི་བརྙས་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་འདུད་པས་ང་རྒྱལ་མེད་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། འཆོས་པ་མེད་པའི་གཡོ་དང་སྒྱུ་མེད་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། དམ་པའི་ཆོས་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པས་ཆོས་ལ་དགའ་བའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་བྱས་པ་གཟོ་བས་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། བརྟན་པའི་གྲོགས་པོའི་ཕྱིར་བྱས་པ་ཤེས་ཤིང་བྱས་པ་གཟོ་བའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། ལྟོས་པ་མེད་པས་ལན་དུ་ཕན་འདོགས་པ་ལ་མི་རེ་བའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། དཀར་པོའི་ཕྱོགས་སྲུང་བས་དགོན་པ་ལ་དགའ་བའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། ལས་བྱས་པ་ཆུད་མི་གསོན་པས་རྟག་ཏུ་རབ་ཏུ་འབྱུང་བའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། སྡོམ་པའི་སྤྱོད་པ་སོགས་པས་འཕགས་པའི་རིགས་ལ་དགའ་བའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མགུ་བར་བྱེད་པས་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་དང་ཡོ་བྱད་བསྙུངས་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱིས་མི་ངོམས་པས་འདོད་པ་ཆུང་ཞིང་ཆོག་ཤེས་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། ལུས་དང་སེམས་དབེན་པས་དགའ་བ་ལ་དབེན་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་མི་ངོམས་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་གཅད་པའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་དང་མི་འབྲལ་བའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། ཆོས་མཉན་པ་དང་མི་འབྲལ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་དགེ་འདུན་ལ་གཞོལ་བའི་ཕྱིར་དགེ་འདུན་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལས་མི་གཡོ་བའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བོར་བས་གཏོང་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། སྐྱེ་བ་གཅིག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གིས་ཐོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཕྱིར་ལྷ་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། མཚུངས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། དོན་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པས་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འདྲེས་པ་མེད་པས་ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་ཚིག་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པས་ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། ཚིག་འབྲུའི་རང་བཞིན་རྗེས་སུ་རྟོགས་པས་སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཡེ་ཤེས་ལ་རྟོན་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། བཀྲི་བའི་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་ལས་དང་བྱ་བ་དང་འགལ་བས་ངེས་པའི་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་ལ་རྟོན་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། གང་ཟག་གི་རང་བཞིན་རྗེས་སུ་རྟོག་པས་ཆོས་ཉིད་ལ་རྟོན་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། ཁམས་གསུམ་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་འཇིགས་པའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ལ་མི་རྟག་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བར་སོ་སོར་རྟོག་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་མེད་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་མེད་པར་སོ་སོར་རྟོག་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། འདོད་པའི་ཁམས་ལས་ཤིན་ཏུ་འདའ་བས་མི་གཙང་བར་སོ་སོར་རྟོག་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། ཤིན་ཏུ་ཞི་ཞིང་ཉེ་བར་ཞི་བས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཞི་བར་སོ་སོར་རྟོག་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། བདུད་རྩིའི་སྒོ་ལ་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བས་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་ལ་མོས་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མ་སྐྱེས་པ་དང་མ་བྱུང་བས་མོས་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྒྱུ་མ་དང་། སྨིག་རྒྱུ་དང་། ཆུ་ཟླ་དང་། མིག་ཡོར་དང་། རྨི་ལམ་ལྟ་བུར་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། རྟག་པ་དང་ཆད་པ་དང་བྲལ་བས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འབྱུང་བ་དང་འཐུན་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། གཉིས་དང་བྲལ་བས་མཐར་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་སེལ་བའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། ཐེག་པ་གཅིག་ཏུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ལ་འཇུག་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། སྐྱོན་མེད་པ་ལ་འཇུག་པས་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ལྡོག་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་སྟེ། འདི་དག་ནི་ཆོས་རིན་པོ་ཆེ་བརྒྱད་ཅུའོ། །མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་དེ་ལྟར་གང་ཆོས་བརྒྱད་ཅུ་པོ་འདི་ལ་འཇུག་པ་དང་ཐོབ་པ་དང་། ནན་ཏན་བྱེད་པ་དེ་ནི་དཀོན་མཆོག་འབྱུང་གནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཅེས་བྱའོ། །ཆོས་འདི་དག་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒྲུབ་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་གང་གི་ཚེ་དཀོན་མཆོག་འབྱུང་གནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ། དེས་གང་ལ་དབང་ཐོབ་པར་མ་གྱུར་པའི་རིན་པོ་ཆེའི་འཇིག་རྟེན་གྱིའམ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དེ་གང་ཡང་མེད་དོ། །མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་རིན་པོ་ཆེ་ནི་གང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རིན་པོ་ཆེ་ནི་གང་ཞེ་ན། མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་རིན་པོ་ཆེ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་ཆེ་བ་ཉིད་དང་། བརྒྱ་བྱིན་དང་། ཚངས་པའི་ཆེ་བ་ཉིད་དང་། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བའི་ཆེ་བ་ཉིད་དང་། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་ཆེ་བ་ཉིད་དང་། ཚོང་དཔོན་དང་། ཁྱིམ་བདག་དང་། བྲམ་ཟེ་དང་། རྒྱལ་རིགས་ཤིང་སཱ་ལ་ཆེན་པོ་ལྟ་བུའི་ཆེ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་དེ་ལྟར་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་ཆེ་བ་ཉིད་རབ་ཏུ་ཐོབ་ཀྱང་རྒྱགས་པ་མི་སྐྱེད། བག་མེད་པ་མི་སྐྱེད་དོ། །དེ་བག་ཡོད་པར་གྱུར་པས། བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་རྣམས་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པ་སྟེ། འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་རིན་པོ་ཆེ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རིན་པོ་ཆེ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་རིན་པོ་ཆེའོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རིན་པོ་ཆེ་གང་ཞེ་ན། ཆོས་གང་འཇིག་རྟེན་ལས་སྒྲོལ་བའོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་སྒྲོལ་བའི་ཆོས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། འཕགས་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་རབ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ལས་སྒྲོལ་ལོ། །ཤེས་རབ་རིན་པོ་ཆེས་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ཏེ། ཤེས་རབ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ། །མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་ཀླུང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཙོ་བོ་ནི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའོ། །རི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཙོ་བོ་ནི་རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་བོ། །སྐར་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཙོ་བོ་ནི་ཟླ་བའོ། །སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཙོ་བོ་ནི་ཉི་མའོ། །རི་དགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཙོ་བོ་ནི་སེང་གེའོ། །སྐྱེ་དགུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཙོ་བོ་ནི་རྒྱལ་པོའོ། །སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཙོ་བོ་ནི་བརྒྱ་བྱིན་ནོ། །ཚངས་པ་ལ་དབང་དུ་བྱ་བ་རྣམས་ཀྱི་གཙོ་བོ་ནི་ཚངས་པ་ཆེན་པོའོ། །མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཙོ་བོ་ནི་ཤེས་རབ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱའོ། །མུ་སྟེགས་ལ་གནས་པ་བསྒྲལ་བའི་ཕྱིར་བདེ་བར་འགྲོ་བས་ལམ་མོ། །ཉོན་མོངས་པའི་མུན་པ་སེལ་བའི་ཕྱིར་སྒྲོན་མའོ། །གཡུལ་ལས་རྒྱལ་བའི་ཕྱིར་དཔའ་བོའོ། །སྨན་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་སྨན་པའོ། །གཙུག་ལག་ཐམས་ཅད་ཤེས་པའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཕིགས་པའི་ཕྱིར་མདའོ། །ཉོན་མོངས་པ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་རལ་གྲིའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་ཚང་ཚིང་དྲལ་བའི་ཕྱིར་ཐོང་གཤོལ་ལོ། །མཉམ་པའི་ཕྱིར་མི་འགལ་བའོ། །འཐབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྩོད་པ་མེད་པའོ། །འབྱུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་འགག་པའོ། །བདེན་པའི་དོན་རྣམས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་མཐར་ཐུག་པའི་ཕྱིར་མི་འཁྲུགས་པའོ། ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞོག་པའི་ཕྱིར་དྲན་པའོ། །ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་རྣམས་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་རྣམས་བསྐྱེད་པའོ། །དབང་པོ་རྣམས་སྦེད་པའོ། །སྟོབས་རྣམས་ཀྱིས་མི་རྫི་བའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་རྗེས་སུ་རྟོག་པའོ། །ལམ་སྟོན་པའོ། །ཞི་གནས་ཞི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བར་བྱེད་པའོ། །ལྷག་མཐོང་རིག་པར་བྱེད་པའོ། །རབ་རིབ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྣང་བར་བྱེད་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྣང་བས་མུན་པ་སེལ་བའོ། །རྡུལ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རྡུལ་མེད་པའོ། །བརྙས་ཐབས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་མཐོ་བར་སེམས་པ་མེད་པའོ། །ཡ་ང་བའི་ལམ་ལས་རབ་ཏུ་འདས་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ཏུ་མཐོང་བར་བྱེད་པའོ། །ཕྱི་ནང་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཡུལ་མེད་པའོ། །ལྟ་བས་བྱས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་སྒྲོལ་བའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ཕྱིར། མཚན་མ་མེད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ། །ཁམས་གསུམ་པ་ལས་རྣམ་པར་འདས་པའི་ཕྱིར་སྨོན་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་གཅིག་པའོ། །མཚུངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའི་མཚན་ཉིད་དོ། །བདུད་ཀྱི་ལས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་གཡོ་བ་དང་རློམ་སེམས་འཇོམས་པའོ། །མི་རྟོག་པའི་སྦྱིན་པའོ། །མི་གནས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །རབ་ཏུ་མི་གནས་པའི་བཟོད་པའོ། །བླང་བ་མེད་པ་དང་དོར་བ་མེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་སོ། །སྒྲོ་བཏགས་པ་མེད་པའི་བསམ་གཏན་ནོ། །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་སྒོའོ། །ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའོ། །ཐབས་དང་འབྲེལ་བའོ། །སེམས་ཅན་ལ་བདག་མེད་པར་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བའོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་བསགས་པའོ། །བྱ་བ་མེད་པའོ། །བྱ་བ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་འདི་ནི་ཤེས་རབ་རིན་པོ་ཆེའོ། །ཤེས་རབ་རིན་པོ་ཆེ་འདི་ནི་དཀོན་མཆོག་འབྱུང་གནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་འཐོབ་བོ། །འདི་འཐོབ་པ་ན་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འདུ་བ་ཡིན་ནོ། །མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ཆུ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒོ་ནི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་སྟེ། རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་སོགས་པ་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འདུ་བ་སྟེ། དེ་ལས་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་ངོ་། །མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་དེ་བཞིན་དུ་དཀོན་མཆོག་འབྱུང་གནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་རབ་ཏུ་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒོ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་དཀོན་མཆོག་ཐམས་ཅད་སོགས་པ་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འདུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བའོ། །དཀོན་མཆོག་འབྱུང་གནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་འབྱུང་སྟེ། སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་དང་། ཆོས་དཀོན་མཆོག་དང་། དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་གོ །དེས་ན་དཀོན་མཆོག་འབྱུང་གནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་སོགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྷའི་ཅོད་པན་གྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོ་འདིས་དཀོན་མཆོག་འབྱུང་གནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ཐོབ་པ་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོ་ལ་དྲིས་ཤིག་དང་དེས་ཁྱོད་ལ་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྷའི་ཅོད་པན་གྱིས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་ཁྱོད་ཀྱིས་དཀོན་མཆོག་འབྱུང་གནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ཐོབ་བམ། སྨྲས་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ནི་ཐོབ་པ་འམ། དམིགས་པར་སོ་སོར་ཉེ་བར་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ནི་སུས་ཀྱང་མི་ཐོབ་བོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ནི་གཟུགས་སུ་བགྲང་བའམ། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པར་བགྲང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ནི་གཟུགས་སུ་སྣང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ནི་མིག་དང་། རྣ་བ་དང་། སྣ་དང་། ལྕེ་དང་། ལུས་དང་། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གཟུང་བ་མ་ཡིན། སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན། འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན། གནས་པའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན། རྒྱུན་འཆད་པའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན། མཚན་ཉིད་གཅིག་པ་མ་ཡིན། མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན། མཚན་ཉིད་མ་ཡིན། མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བ་མ་ཡིན། མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ནི་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པར་མི་ནུས་ཏེ། ཀུན་ཏུ་རྟོགས་པར་མ་ཡིན་རྣམ་པར་རྟོགས་པར་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པའམ། ཀུན་ཏུ་རྟོགས་པའམ། རྣམ་པར་རྟོགས་པར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གྱུར་ན་ནི་བརྟག་པའི་གཞི་ཉིད་དུ་འགྱུར་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་དང་ང་མཉམ་མོ། །དེ་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མཉམ་མོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེའི་ཕྱིར་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མཉམ་མོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་སྟོང་པ་སྟེ། སྟོང་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདིའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་སྟེ། མཚན་ཉིད་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདིའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་སྨོན་པ་མེད་པ་སྟེ། སྨོན་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདིའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་དབེན་པ་སྟེ། དབེན་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདིའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་མེད་པ་སྟེ། བདག་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདིའོ། །དེ་ནི་ལུས་དང་ངག་དང་སེམས་ཀྱིས་རེག་པར་མི་ནུས་སོ། །གང་ལ་ལ་དག་ཆོས་ལ་རེག་པར་བྱེད་པ་དང་། མཉམ་པར་བྱེད་པ་དང་། མངོན་པར་མཉམ་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ལེགས་པར་གསུངས་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ལ་ང་རྒྱལ་ཅན་དུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྷའི་ཅོད་པན་གྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོའི་སྤྱོད་པ་བག་མཆིས་པ་འདི་ལྟ་བུ་དང་། ཆོས་ལ་སྤོབས་པ་འདི་ལྟ་བུ་ནི་ངོ་མཚར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཀུན་ཏུ་སྟོན་ལ་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་མི་གོས་པ་འདི་ནི་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ལས་བྱུང་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོ་འདིས་རྒྱུད་ཀྱི་སྒྲ་དང་། གླུའི་སྒྲ་དང་། སིལ་སྙན་དང་། ཕེག་རྡོབ་པ་བྱས་པའི་ཚུལ་འདིས་མི་འམ་ཅི་བྱེ་བ་ཕྲག་བདུན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱས་སོ། །དྲི་ཟ་བྱེ་བ་ཕྲག་སུམ་ཅུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱས་སོ། །ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་བྱེ་བ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཕྲག་བཞི་བཅུ་ཡང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱས་སོ། །རང་གི་འཁོར་གྱི་སྲོག་ཆགས་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱས་སོ། །ཤེས་རབ་དང་ཐབས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་འདི་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་གང་དང་གང་གི་ཚེ་འཁོར་གྱི་ཆེ་བ་ཉིད་ཐོབ་པ་དེ་དང་དེའི་ཚེ། སེམས་ཅན་གྲངས་མེད་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་རྒྱུ་མེད་པར་མེ་མི་འབར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དབེན་པ་ན་གནས་པ་ཡང་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་མི་འབར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་རྒྱུ་ཡོད་ན་མེ་འབར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བོ་ཕལ་པོ་ཆེའི་ནང་ན་འདུག་ན། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྦྱིན་པར་བྱ་བ་འབར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེའི་ཕྱིར་རྣམ་གྲངས་འདིས་འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟ་བུར་ཡུལ་དང་འཁོར་ཆེན་པོ་འབྱོར་པར་གྱུར་པ། དེ་ལྟ་དེ་ལྟ་བུར་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྷའི་ཅོད་པན་གྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོས་རྒྱུད་ཀྱི་སྒྲ་དང་། གླུའི་སྒྲ་དང་། སིལ་སྙན་དང་། ཕེག་རྡོབ་པ་བགྱིས་པས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བགྱིད། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་མི་འམ་ཅི་དང་། དྲི་ཟ་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་གླུ་དང་། རོལ་མོའི་དབྱངས་སྒྲ་ལ་མོས་པ་རྣམས་ལ་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོས་གང་གི་ཚེ་པི་བང་གི་སྒྲ་ཐོས་པར་བྱེད་ཅིང་སིལ་སྙན་དང་། གླུ་དབྱངས་སྦྱོར་བ་དེ་ན་མི་འམ་ཅི་དང་། དྲི་ཟ་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དེ་དག་དགའ་བ་དང་། རབ་ཏུ་མགུ་བ་ཆེན་པོ་འཐོབ་བོ། །དེ་དག་དགའ་བ་དང་། མོས་པ་དང་། རབ་ཏུ་མགུ་བ་ཐོབ་ནས་རྒྱུད་ཀྱི་སྒྲ་དང་། སིལ་སྙན་གྱི་སྒྲ་དང་། གླུ་དབྱངས་ཀྱི་སྒྲ་དེ་དག་ལས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྒྲ་འབྱུང་ངོ་། །ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་དང་དགེ་འདུན་གྱི་སྒྲ་འབྱུང་ངོ་། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དགའ་བ་དང་། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པར་སྦྱོར་བའི་སྒྲ་འབྱུང་ངོ་། །སྦྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། བཟོད་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་། བསམ་གཏན་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྒྲ་འབྱུང་ངོ་། །བྱམས་པ་དང་། སྙིང་རྗེ་དང་། དགའ་བ་དང་། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་སྒྲ་དང་། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང་། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང་། དབང་པོ་དང་། སྟོབས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། ལམ་དང་ཞི་གནས་དང་། ལྷག་མཐོང་དང་། བསམ་གཏན་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སྒྲ་འབྱུང་ངོ་། །མི་རྟག་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། བདག་མེད་པའི་སྒྲ་འབྱུང་ངོ་། །སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ་དང་། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། འབྱུང་བ་མེད་པ་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་སྒྲ་འབྱུང་ངོ་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྡེ་སྣོད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་དང་། གཟུངས་དང་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་དང་། འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བའི་སྒྲ་འབྱུང་ངོ་། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རབ་ཏུ་བསྐོར་བའི་སྒྲ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་གདོན་མི་ཟ་བའི་རྒྱལ་པོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། རྒྱ་མཚོའི་ཕྱག་རྒྱའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་བྱེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། རྣམ་པར་བཀོད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། རིན་ཆེན་སྒྲོན་མའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། རིན་ཆེན་བརྩེགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། དགའ་བྱེད་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། པད་མ་བཀོད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། པད་མ་བླ་མའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། ནམ་མཁའི་མཛོད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། དམ་པའི་ཆོས་པུཎྜ་རཱི་ཀའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། རྣམ་པར་རྒྱལ་བར་དབང་བྱེད་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། ཆེར་བསྒྱིངས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྣམ་པ་ལ་སེམས་དབང་བྱེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། སེང་གེ་བསྒྱིངས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། ཉི་མ་སྒྲོན་མའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། མཐའ་ཡས་འཁྱིལ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། རྒྱུན་གྱི་རྗེས་སུ་སོང་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། རྡོ་རྗེའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། རྡོ་རྗེའི་རྒྱལ་མཚན་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། རྡོ་རྗེ་ལྟེ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། ས་འཛིན་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། རི་རབ་སྒྲོན་མའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། རི་རབ་རྒྱལ་མཚན་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། རིན་ཆེན་མཛོད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། སེམས་ལ་དབང་བྱེད་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ལ་རྣམ་པར་ལྟ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། ཟབ་མོ་སྦེད་པར་སྦྱོར་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། སྤོབས་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། བལྟར་མི་མཐོང་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་ལྟ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། རྣམ་པར་རོལ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། བདུད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་འཇིག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། གཟུགས་ཐམས་ཅད་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། སྒྲ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། ལུས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་གཞིག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། ཤེས་རབ་སྒྲོན་མའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། ལག་ན་སྒྲོན་མའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། བྱང་ཆུབ་མངོན་སུམ་སྣང་བྱེད་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ལ་འཇུག་པ་སྟོན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་དང་། ཡོན་ཏན་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་འབྱུང་ངོ་། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་རྒྱུད་ཀྱི་སྒྲ་དང་། སིལ་སྙན་གྱི་སྒྲ་དང་། གླུ་དབྱངས་ཀྱི་སྒྲ་དེ་དག་ལས་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འདི་ལྟ་བུ་འདི་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་འབྱུང་ངོ་། །སྒྲ་དེ་དག་གིས་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་འདི་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོའི་ཡོན་ཏན་བསྔགས་པ་བསྟན་པ་འདི་བཤད་པ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་གྱི་ལག་པར་ལྷའི་མེ་ཏོག་མན་དཱ་རའི་ཕུར་མ་གྲུབ་ནས། དེ་དག་གིས་མེ་ཏོག་གི་ཕུར་མ་དེ་དག་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོ་ལ་གཏོར་ཏོ། །དེ་ནས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོས་བྱིན་གྱི་རླབས་ཇི་ལྟ་བུས་མེ་ཏོག་དེ་དག་ལག་པ་གཡས་པར་བླངས་ཏེ། མེ་ཏོག་གཅིག་ཀྱང་ས་ལ་མ་ལྟུང་བར་དེ་ལྟ་བུའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས་མེ་ཏོག་བླངས་པ་དེ་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་གཏོར་ཏོ། །དེ་ནས་མེ་ཏོག་དེ་དག་གཏོར་མ་ཐག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་སྐད་ཅིག་དེ་ལ་སྟོང་གི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མེ་ཏོག་རིན་པོ་ཆེའི་གདུགས་གཅིག་གིས་ཁེབས་པར་གྱུར་ཏོ། །མེ་ཏོག་རིན་པོ་ཆེའི་གདུགས་དེ་ལས་མུ་ཏིག་གི་དོ་ཤལ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་རབ་ཏུ་འཕྱང་ངོ་། །མེ་ཏོག་གི་དོ་ཤལ་འཕྱང་བ་རེ་རེ་ལས་ཀྱང་འོད་ཟེར་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་བྱུང་ངོ་། །འོད་ཟེར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩེ་མོ་ལས་ཀྱང་པད་མ་སྣ་ཚོགས་བལྟ་ན་སྡུག་པ། ཁ་དོག་དག་དང་ལྡན་པ་དྲི་དང་ལྡན་པ། ཡིད་དུ་འོང་བ་དག་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །པད་མ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་སྐུ་ཅི་འདྲ་བ་དེ་འདྲ་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་བཅས་ཤིང་བཞུགས་པར་ཀུན་ཏུ་སྣང་ངོ་། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོ་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་གནང་སྟེ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་མང་པོ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱས་སོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གང་ཡུལ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་ཡང་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྟོན། འཁོར་བ་ལས་གྲོལ་ཡང་བསམས་བཞིན་དུ་སྲིད་པར་སྐྱེ་བ་ཀུན་ཏུ་སྟོན། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སྐྱོན་མེད་པ་ཐོབ་ཀྱང་། ཁམས་གསུམ་ན་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་འདི་ལྟ་བུ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དཔའི་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །དེ་ནས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། བདག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབུ་ལ་རིན་པོ་ཆེའི་གདུགས་གཞན་དག་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པོ་སྙམ་མོ། །དེ་ནས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོ་དེའི་ཚེ་རིན་པོ་ཆེའི་གདུགས་བཀོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ། །མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོ་རིན་པོ་ཆེའི་གདུགས་བཀོད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་མ་ཐག་ཏུ། དེ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབུའི་ཐད་དྲང་གི་སྟེང་ན་རིན་པོ་ཆེའི་གདུགས་རྣམས་གནས་པར་ཀུན་ཏུ་སྣང་ངོ་། །འཁོར་དེར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལག་པ་གཡས་པ་ནས་ཀྱང་རིན་པོ་ཆེའི་གདུགས་རྣམས་བྱུང་བར་གྱུར་ཏེ། དེ་དག་གིས་རིན་པོ་ཆེའི་གདུགས་དེ་དག་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་ལ་མངོན་པར་བཀབ་བོ།། །།བམ་པོ་གསུམ་པ། མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། འདི་ལྟར་བདག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཉན་ཐོས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་བཅས་པར་བཤོས་ལ་སྤྱན་དྲངས་ཏེ། འདི་ལྟར་བདག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཁོར་དང་བཅས་པར་རིའི་རྒྱལ་པོ་སྤོས་ཀྱི་ངད་ལྡང་དུ་བདག་གི་གནས་སུ་གཤེགས་པར་གསོལ་ཏོ། །དེ་ལྟར་ན་བདག་གི་གནས་ཡོངས་སུ་སྤྱད་པར་འགྱུར་རོ། །ལྷ་དང་། ཀླུ་དང་། གནོད་སྦྱིན་དང་། དྲི་ཟ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང་། མི་འམ་ཅི་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོའི་ཚོགས་ཚད་མེད་པ་ལ་ཕན་བཏགས་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱ་བ་དང་། ཡོངས་སུ་སྤྱད་པར་བྱ་བར་སྤྲོ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་ཡུན་རིང་པོའི་དོན་དང་ཕན་པ་དང་། གྲུབ་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསྒྲུབ་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་མོ། །དེ་ནས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བ་དང་།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སེམས་ཅན་ཚད་མ་མཆིས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྤེལ་བའི་སླད་དུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་དང་། ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་རི་སྤོས་ཀྱི་ངད་ལྡང་གི་ངོས་ལ་བདག་གི་གནས་སུ་དགུང་བདུན་ཞིག་བཞུགས་པར་བདག་ལ་གནང་བར་མཛད་དུ་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཁོར་དང་བཅས་པ་ལ་བསྙེན་བཀུར་དང་ཡོངས་སུ་སྤྱད་པར་བགྱི་བར་སྤྲོའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོ་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚོགས་དང་བཅས་པ་ལ་ཞག་བདུན་རི་སྤོས་ཀྱི་ངད་ལྡང་གི་ངོས་ལ་བཞུག་པར་གནང་ངོ་། །དེ་ནས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གནང་བར་རིག་ནས། ཚིམ་ཞིང་མགུ་ལ་ཡི་རངས་ཤིང་རབ་ཏུ་དགའ་སྟེ་དགའ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ནས་དཔུང་དང་བཅས་གཡོག་འཁོར་དང་བཅས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས་ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ཏེ། སིལ་སྙན་དང་རོལ་མོའི་དབྱངས་སྒྲ་བྱས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པ་བྱས་ཏེ། འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དེ་ནས་སོང་ནས་རིའི་རྒྱལ་པོ་སྤོས་ཀྱི་ངད་ལྡང་བ་ལ་གནས་སོ། །དེ་ནས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པའི་ལས་ཀྱི་ཕྱིར་རང་གི་ཁྱིམ་རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་ཏེ། འཁོར་གྱི་ཁྱམས་རྒྱར་ཀུན་ནས་དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱ་པ། བཻ་དཱུཪྱ་སྔོན་པོ་དང་། འཛམ་བུའི་ཀླུང་གི་གསེར་གྱི་པད་མས་ལེགས་པར་བརྒྱན་པ། རིན་པོ་ཆེ་དུ་མས་རྣམ་པར་སྤྲས་པ་བྱས་སོ། །འཁོར་གྱི་ཁྱམས་དེར་གདན་ཁྲི་རྩ་བ་རིན་པོ་ཆེ་ལས་བྱས་པ། ལྷའི་རས་བརྒྱ་སྟོང་བཏིང་བ་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་བཤམས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གདན་སེང་གེའི་ཁྲི་འཕང་དུ་དཔག་ཚད་བཅུ་གཉིས་པ་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྤྲས་པ། རིན་པོ་ཆེའི་ཁ་ཁྱེར་གྱིས་བསྐོར་བ། གདུགས་དང་། རྒྱལ་མཚན་དང་། བ་དན་བསྒྲེང་བ། སྙིང་པོ་མཆོག་གི་བདུག་པས་བདུགས་པ། བླ་རེ་བྲེས་པ། དར་གྱི་ལྡ་ལྡི་མང་པོ་བྲེས་པ་ལྷའི་མེ་ཏོག་གཏོར་བ་བཤམས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སོ། །སེང་གེའི་ཁྲི་དེའི་ཕྱོགས་བཞིར་རིན་པོ་ཆེའི་ཤིང་ལྗོན་པ་སྣ་ཚོགས་བལྟ་ན་སྡུག་པ་བཞི་སྤྲུལ་ཏེ། སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་སྨྲས་སོ། །ཨུ་དུམ་བཱ་རའི་མེ་ཏོག་ཇི་བཞིན་དུ། །སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་བརྒྱ་ལམ་རྙེད་འགྱུར་བ། །མི་མཆོག་དེ་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་གྱུར་གྱིས། །སྐྱོབ་ལ་གུས་དང་བཅས་པས་མཆོད་པ་གྱིས། །ང་རྒྱལ་དག་དང་རྒྱགས་དང་གཡོ་སྤོངས་ལ། །ཕྲག་དོག་སེར་སྣ་དེ་བཞིན་སྒྱུ་རྣམས་དང་། །རྒོད་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྤོང་བྱོས་ལ། །སྟོན་ལ་གུས་དང་བཅས་པས་མཆོད་པ་གྱིས། །སྤོས་ངད་ལྡང་བ་འདི་ན་ལྷ་ཡུལ་བའི། །མེ་ཏོག་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་ཇི་སྙེད་པ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ནས་སུ། །སྐྱེས་བུ་ཁྱུ་མཆོག་ལ་ནི་མཆོད་པ་གྱིས། །སེམས་ཅན་མཆོག་ལ་མཆོད་པ་བྱ་བའི་ཕྱིར། །དྲི་ཞིམ་ཡིད་འོང་ཁྱད་པར་འཕགས་པའི་དྲི། །དུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ཙན་དན་གྱིས། །སྤོས་ཀྱི་ངད་ལྡང་འདི་ལ་བདུག་པ་གྱིས། །གླུ་དབྱངས་སིལ་སྙན་རྣམ་མང་ཡིད་འོང་བ། །མི་འམ་ཅི་དག་རྟག་རྩེན་གར་བྱེད་པ། །ལྡན་པར་བྱོས་ལ་དགའ་ཞིང་དང་བ་ཡིས། །རྐང་གཉིས་མཆོག་ལ་མཆོད་པ་རབ་ཏུ་གྱིས། །མཚུངས་པ་མེད་པ་མཐོང་བ་རྙེད་དཀའ་བ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་ལ་ལྷ་ཡི་གདུགས་རྣམས་དང་། །བ་དན་དག་དང་རྒྱལ་མཚན་ཆོས་གོས་དང་། །བླ་རེ་མང་པོ་ཡིད་འོང་གཟུང་བར་བྱོས། །སངས་རྒྱས་མཆོད་པས་བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བར་འགྱུར། །བརྒྱ་བྱིན་དང་ནི་འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བར་འགྱུར། །ཚངས་པ་དག་དང་དབང་བྱེད་དབང་ཕྱུག་དང་། །ལྷ་དང་མི་ཡི་བདག་པོ་ཆེན་པོར་འགྱུར། །མི་མཆོག་མཆོད་པས་གཟུགས་དང་ཁ་དོག་དང་། །གྲགས་དང་བརྗོད་དང་འཁོར་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང་། །དེ་བཞིན་དབང་ཕྱུག་དང་ནི་སྙན་ཚིག་དང་། །དེ་བཞིན་གཟུང་བར་འོས་པའི་ཚིག་ཏུ་འགྱུར། །གང་དག་འདིར་ནི་ལྷ་དང་དེ་བཞིན་དུ། །མི་རྣམས་ཀྱི་ནི་འདུས་བྱས་བདེ་བ་དང་། །བདེ་བ་བདེ་བས་ཚིམ་པར་འདོད་པ་རྣམས། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་དེ་ལ་མཆོད་པ་གྱིས། །རང་རྒྱལ་བྱང་ཆུབ་དེ་བཞིན་ཉན་ཐོས་དང་། །དེ་ལྟར་དམ་པ་མཆོག་གི་ཐེག་པ་དང་། །བདུད་ཀྱི་དཔུང་རྣམས་རབ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འཇོམས་གང་འདོད་པས། །སེམས་ཅན་མཆོག་དེ་ལ་ནི་མཆོད་པ་གྱིས། །དེ་ནས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོས་རང་གི་གཡོག་འཁོར་ཐམས་ཅད་ལ་གོ་བར་བྱས་ཏེ། མེ་ཏོག་དང་། དྲི་དང་། ཕྲེང་བ་དང་། བྱུག་པ་བསྔོགས་ནས་རོ་བརྒྱ་པའི་ཞལ་ཟས་བཤམས་ཏེ། རིའི་རྒྱལ་པོ་སྤོས་ཀྱི་ངད་ལྡང་གི་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་ངོས་ལ་འདུག་ནས་སིལ་སྙན་དང་གླུ་དབྱངས་བླངས་ཏེ། རྒྱུད་ཀྱི་སྒྲ་དང་གླུའི་སྒྲ་དང་ལྡན་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གིས་དབྱངས་ལས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་དུས་བསྐུལ་བ། ཕན་པ་མཛད་ཅིང་བདེ་མཛད་དགའ་མཛད་བཅོམ་ལྡན་འདས། །ཞལ་ཡང་རབ་འཛུམ་ཟླ་བའི་ངོས་ལྟར་དྲི་མི་མངའ། །སྐྱེ་མཆོག་དགེ་སྦྱོང་དམ་པ་ལྷ་དང་མིས་མཆོད་པ། །བདེ་བར་གཤེགས་ཁྱོད་འདིར་གཤེགས་པ་ཡི་དུས་འདི་ལགས། །སྟོབས་བཅུ་རྣམས་ཀྱི་སྟོབས་མངའ་ཕ་རོལ་དཔུང་འཇོམས་པ། །གཞན་གྱི་ཚོགས་རྣམས་འཇོམས་ཤིང་འགྲོ་ལ་ཕན་པ་མཛད། །འཇོ་དང་རྙོག་པ་རྣམས་དང་དྲི་མ་ཐ་སྤངས་པ། །ཕན་པ་མཛད་པ་ཁྱོད་འདིར་གཤེགས་པའི་དུས་འདི་ལགས། །སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་རྡུལ་སྦྱངས་ཐེ་ཚོམ་རྣམ་པར་གཏོར། །དྲན་དང་བློ་གྲོས་བློ་ཡངས་མོས་རྟོགས་བློ་གྲོས་ལྡན། །འགྲོ་རྒྱལ་རྟག་ཏུ་འགྲོ་བ་འགྲོ་མེད་འགྲོ་བ་སྤངས། །ཕན་པ་མཛད་ཅིང་དགའ་མཛད་རབ་ཏུ་དགྱེས་པའི་ཐུགས། །ཉི་མ་ཟླ་བ་ནོར་བུ་གློག་རྣམས་མཛེས་པའི་འོད། །བརྒྱ་བྱིན་ཚངས་པ་སྲིད་གསུམ་ལྷ་ཚོགས་འོད་འཕྲོག་ཅིང་། །འོད་མཛད་དཔལ་སྟུག་ཐུབ་ཁྱོད་འོད་ནི་ཕན་བགྱིད་པས། །འོད་འདི་བསལ་ནས་རྒྱལ་བའི་འོད་ནི་ལྷག་གེ་ཡི། །ཁྱོད་ཀྱི་ལྷ་སྐད་ཀླུ་སྐད་མི་ཅིའི་གླུ་སྒྲ་ཡིས། །ཡང་དང་ཡང་དུ་འབར་བའི་ཉོན་མོངས་ཞི་བར་བགྱིད། །སྐད་མཆོག་ཡངས་པ་ཚངས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲ་སྐད་ཀྱིས། །ཉོན་མོངས་ཐམས་ཅད་ཞི་བར་བགྱིད་པས་འབར་མ་ལགས། །སྨན་པ་གང་དག་ཕྱོགས་བཅུར་རྒྱུ་ཡང་དེ་དག་གིས། །གང་དུའང་འགྲོ་བའི་ཉོན་མོངས་ཞི་བར་བགྱིད་མི་ནུས། །སྨན་པའི་རྒྱལ་པོ་བླ་མེད་གང་ཚེ་གསུང་བརྗོད་པ། །དེ་ཚེ་ཉོན་མོངས་ཀུན་ཞི་བདེ་བ་ཐམས་ཅད་སྦྱིན། །ཤིན་ཏུ་ངོ་མཚར་འོད་དང་སྟོབས་མཆོག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མཚུངས་མེད་སྟོབས། །གསུང་ནི་སྐྱོན་བྲལ་འཁྲུལ་པ་མི་མངའ་དགྲ་འདུལ་བ། །རྡུལ་མེད་རབ་རིབ་བདག་གི་མུན་པ་ཤིན་ཏུ་བཅོམ། །དགྲ་བྲལ་ཕན་མཛད་ཁྱེད་ཀྱི་དུས་ལགས་འདིར་གཤེགས་གསོལ། །སྦྱིན་དང་དུལ་དང་ལེགས་སྤྱོད་མི་མཉམ་མཚུངས་དང་མཉམ། །ཚུལ་ཁྲིམས་བརྟུལ་ཞུགས་མི་འཁྲུགས་བརྟུལ་ཞུགས་དཀའ་ཐུབ་དགྱེས། །བཟོད་དང་དུལ་དང་ཤིན་ཏུ་དགེ་ལ་ངེས་པའི་ཐུགས། །དགའ་གསུང་དགྲ་རྣམས་ཀྱི་ནི་དགའ་སྤོང་གཤེགས་སུ་གསོལ། །དབང་པོ་སྟོབས་དང་ལམ་དགྱེས་བསམ་གཏན་མངོན་མཁྱེན་རོལ། །དྲན་དང་བློ་གྲོས་རྟོགས་དང་མོས་ལ་གནས་པའི་ཐུགས། །འོད་ནི་རབ་ཏུ་ལྷག་གེ་ཤིན་ཏུ་དགྱེས་པའི་ཐུགས། །ཡོན་ཏན་མངའ་བ་ཁྱོད་འདིར་གཤེགས་པའི་དུས་འདི་ལགས། །བྱམས་དང་སྙིང་རྗེ་དགའ་དང་བཏང་སྙོམས་བསྒོམས་པའི་ཐུགས། །སྐྱོན་གྱི་མུན་པ་བཅོམ་ཞིང་བག་ལ་ཉལ་དང་བྲལ། །ཚངས་པའི་ལམ་ནི་རབ་བསླབས་རྒྱལ་བའི་ལམ་ལ་གནས། །དགའ་མཛད་བདེ་བར་གཤེགས་པ་དུས་ལགས་གཤེགས་སུ་གསོལ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོས་དུས་བསྐུལ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསན་ནས་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དགེ་སློང་དག་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོས་དུས་བསྐུལ་གྱིས་ལྷུང་བཟེད་དང་། ཆོས་གོས་ཐོགས་ལ་ཞག་བདུན་གནས་པའི་གཙུག་ལག་ཁང་སྐྱོང་ཡང་སྐོས་ཤིག ། དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྷའི་ཅོད་པན་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། འདི་ལྟར་བདག་གིས་ཁང་པ་བརྩེགས་པ། བཀོད་པ་འདི་ལྟ་བུ་སྤྲུལ་ལ་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་དེར། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚོགས་དང་བཅས་པ་བཞུགས་ཏེ། རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པའི་སེང་གེའི་ཁྲི་ལ་བཞུགས་པའི་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་བདག་གིས་ལག་པ་གཡས་པར་བླངས་ཏེ། ནམ་མཁའི་ངོས་ལས་རིའི་རྒྱལ་པོ་སྤོས་ཀྱི་ངད་ལྡང་དུ་བཀུར་བར་བྱིན་གྱིས་བརླབ་བོ་སྙམ་མོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྷའི་ཅོད་པན་དེའི་ཚེ་འདི་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཏེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་མ་ཐག་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་ཚད་དཔག་ཚད་བཅུ་པ་བཀྲ་བ་བལྟ་ན་སྡུག་པ། གྲུ་བཞི་པ། ཀ་བ་བཞི་ཟུག་པ། ཆ་མཉམ་པ། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་བྱུང་ངོ་། །ཁང་པ་བརྩེགས་པ་དེར་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་པད་མ་བཀོད་པའི་ཁྲི་རྣམས་ཀྱང་བྱུང་ངོ་། །ཁང་པ་བརྩེགས་པ་དེར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གདན་རིན་པོ་ཆེའི་པད་མ་བཀོད་པའི་སེང་གེའི་ཁྲི་འཕང་དུ་མི་བདུན་ཡོད་པ་བྱུང་ངོ་། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྷའི་ཅོད་པན་གྱིས་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་བཀོད་པ་དང་། སེང་གེའི་ཁྲི་བཀོད་པ་འདི་ལྟ་བུ་འདི་བྱས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བདག་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བའི་སླད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་འདི་དག་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་སེང་གེའི་ཁྲི་བཤམས་པ་འདིར་བཞུགས་སུ་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་འདི་སུག་པ་གཡས་པས་བླངས་ཏེ། རིའི་རྒྱལ་པོ་སྤོས་ཀྱི་ངད་ལྡང་དུ་འཚལ་ནས་གཞག་པར་བགྱིའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྷའི་ཅོད་པན་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་དེ་དག་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་དེར་ཇི་ལྟར་ཁྲི་བཤམས་པ་དེ་དག་ལ་བཞུགས་སོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྷའི་ཅོད་པན་གྱིས་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་དེ་ལག་མཐིལ་གཡས་པར་བླངས་ཏེ། སྟེང་གི་ནམ་མཁའ་ལས་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་སོང་ངོ་། །དེ་ནས་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷའི་བུ་དང་། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷའི་བུ་རྣམས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྷའི་ཅོད་པན་གྱི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་འདི་མཐོང་ནས་ཚིམ་ཞིང་མགུ་ལ་ཡི་རངས་ཤིང་རབ་ཏུ་དགའ་སྟེ་དགའ་བ་དང་། ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལྷའི་ཅོད་པན་ལ་མཆོད་པའི་ལས་ཀྱི་ཕྱིར་མེ་ཏོག་དང་། བདུག་པ་དང་། སྤོས་དང་། ཕྲེང་བ་དང་། བྱུག་པ་ཐམས་ཅད་ཐོགས་ཏེ། སིལ་སྙན་དང་ཕེག་རྡོབ་པ་བྱས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་ན་བཞུགས་ཤིང་། ནམ་མཁའི་ངོས་ལས་གཤེགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་ལ་མཆོད་པ་བྱས་ཏེ། རིའི་རྒྱལ་པོ་སྤོས་ཀྱི་ངད་ལྡང་དུ་ཕྱིན་ཏོ། །མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་ན་བཞུགས་ཤིང་ནམ་མཁའི་ངོས་ལས་གཤེགས་པ་མཐོང་ངོ་། །མཐོང་ནས་མི་འམ་ཅི་དང་། དྲི་ཟ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གིས་བསྐོར་ཏེ། མེ་ཏོག་དང་། བདུག་པ་དང་། སྤོས་དང་། ཕྲེང་བ་དང་། བྱུག་པ་ཐམས་ཅད་ཐོགས་ནས་སིལ་སྙན་དང་། ཕེག་རྡོབ་པ་དང་གླུ་དབྱངས་ལེན་པའི་བཀོད་པ་བྱས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བསུ་བའི་ཕྱིར་བྱུང་ངོ་། །དེ་ནས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོ་དཔུང་དང་བཅས་འཁོར་དང་བཅས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཇི་ལྟར་ཐོགས་པའི་མེ་ཏོག་དང་། བདུག་པ་དང་། སྤོས་དང་། ཕྲེང་བ་དང་། བྱུག་པ་དེ་དག་དང་། སིལ་སྙན་དང་། ཕེག་རྡོབ་པ་དང་། གླུ་དབྱངས་ལེན་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པ་བྱས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དུས་ལ་བབ་པར་མཁྱེན་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་དང་། བརྒྱ་བྱིན་དང་། ཚངས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་དང་། དེ་མ་ཡིན་པ་གཞན་ལྷའི་བུ་རྣམས་དང་། ཐབས་ཅིག་ཏུ་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོས་འཁོར་གྱི་ཁྱམས་བཀོད་པ་ག་ལ་བ་དེར་གཤེགས་ཏེ་རང་གི་སེང་གེའི་ཁྲི་ཇི་ལྟར་བཤམས་པ་ལ་བཞུགས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་དང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་སོ་སོ་ཅི་རིགས་པར་འཁོད་དོ། །མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོས་བརྒྱ་བྱིན་དང་། ཚངས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་དང་། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་དང་། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷའི་བུ་དེ་དག་ལ་སྨྲས་པ། གྲོགས་པོ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་གདུགས་ཚོད་གསོལ་གྱིས། ཁྱེད་ཐམས་ཅད་འདུས་ལ་ཚུར་སྤྱོན། དེ་ནས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོ་སླས་དང་བཅས། བུ་དང་བཅས། རང་གི་སྐྱེ་བོ་དང་བཅས། འཁོར་དང་བཅས། གཡོག་དང་བཅས་ཏེ་རང་རང་གི་ལག་གིས་བཟའ་བ་དང་། བཅའ་བ་གྱ་ནོམ་པ་མང་པོ་རོ་དང་ལྡན་པ། རོ་བརྒྱ་པའི་ཞལ་ཟས་སྣ་ཚོགས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དགེ་འདུན་དང་། དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་དང་། འཁོར་ལ་བྲིམས་ནས་བདེ་བར་བསྟབས་ཏེ་ཚིམ་པར་བྱས་སོ། །ཚིམ་པར་བྱས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལྷུང་བཟེད་བཞག་སྟེ། ཕྱག་བཅབས་པར་རིག་ནས། དཔུང་དང་བཅས་གཡོག་དང་བཅས་ཏེ། ཆོས་ཉན་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཇི་ལྟར་བདག་ལ་འོས་པའི་སྟན་ལ་འདུག་གོ །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོ་དང་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་ཕལ་པོ་ཆེ་དེ་དག་ལ་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་ཡང་དག་པར་སྟོན་ཏོ། །ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་བཅུག་གོ །གཟེངས་བསྟོད་དོ། །རབ་ཏུ་དགའ་བར་མཛད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་རྣམ་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་གང་འདི་ལྟ་སྟེ། མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་དང་། ཐེག་པ་ཆུང་ངུ་སྤངས་པའི་སེམས་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་དང་། སློང་བ་ལ་ཞེ་སྡང་བ་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་དང་། ལེན་པ་རྣམས་ལ་སྦྱིན་གནས་སུ་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་དེ་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་དང་། ལེན་པ་རྣམས་ལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དུ་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་དེ་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་དང་། ནང་གི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མ་སྤངས་ཏེ་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་དང་། ཀུན་ཏུ་འཛིན་པ་མེད་པའི་སེམས་ཀྱི་དགའ་བ་དང་། དང་བ་དང་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ཐོབ་ནས་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་དང་། ལག་པ་བརྐྱང་སྟེ་གྲོལ་བས་གཏོང་བ་རྣམ་པར་གཏོང་བ་ལ་དགའ་བས་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་དང་། རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་ཏེ་ཞུམ་པ་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་དང་། སྣོད་ཐམས་ཅད་ལ་མི་གནས་པར་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་དང་། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་རེ་བ་མེད་པར་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་དང་། ལན་ལ་རེ་བ་མེད་པའི་བློས་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཚོལ་བའི་བློས་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་དང་། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་བསྔོས་ཏེ་སྦྱིན་པ་དེ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྦྱིན་པ་དང་། གདུང་བ་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་དང་། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་དང་། ཆོས་འཛིན་པར་གྱུར་ཅིག་སྙམ་སྟེ་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་དང་འཐུན་པར་གྱུར་ཅིག་སྙམ་སྟེ་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་དང་། བདག་བདུད་ཀྱི་ཕྱོགས་ཚར་གཅོད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་ཏེ་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་དང་། བདག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་རྣམ་པར་སྤྱོད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་དང་། བདག་སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་ལས་བྱེད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་དང་། བདག་ཡི་དགས་ཀྱི་ལམ་རྣམ་པར་སྤོང་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་ཏེ་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་དང་། བདག་གི་བདོག་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་རྒྱུར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་དང་། བདག་གིས་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོར་འགྱུར་བའི་བསྒྲུབ་པ་རབ་ཏུ་བཟུང་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་ཏེ་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་དང་། ཆོས་ལ་དགའ་བར་རབ་ཏུ་གནས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་ཏེ་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་དང་། བདག་ལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དཀོན་པར་མ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་ཏེ་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་དང་། བདག་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དགའ་བའི་མིག་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་ཏེ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་དང་། བདག་གི་སྦྱིན་པ་དེས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཏོང་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གཞན་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་སློབ་པར་མ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་ཏེ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་དང་། བདག་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བསགས་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་ཏེ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་དང་། བདག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་དང་། བདག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་ཏེ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་སྟེ། མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་རྣམ་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་པོ་འདི་དག་གིས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་ནོ། །མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་རྣམ་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་ནོ། །སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་དང་བྲལ་བས་ལུས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། བདག་གི་ལྷ་སངས་རྒྱས་ལ་མི་སླུ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ངག་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། བརྣབ་སེམས་དང་། གནོད་སེམས་དང་། ལོག་པར་ལྟ་བ་མེད་པས་སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ལྷ་དང་མིའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མྱོང་བས་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཉི་ཚེ་བའི་ས་ཐམས་ཅད་མི་སྟོན་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་། བསམ་པ་མི་བརྗེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཤིན་ཏུ་ཉམས་པ་མེད་ཅིང་གཡོ་དང་བྲལ་བས་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། སྐྱེ་བོ་ཕལ་པ་ཐམས་ཅད་སྡུད་པས་འཕགས་པའི་སྐྱེ་བོས་བསྔགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་སྙོམས་པར་བྱམས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། དམ་བཅས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་བསླབ་པ་རྫོགས་པ་མེད་པ་ཡང་དག་པར་འཛིན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཆུང་ངུ་ལ་ཡང་འཇིགས་པར་ལྟ་བས་ངོ་ཚ་ཤེས་ཤིང་ཁྲེལ་ཡོད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཤིན་ཏུ་མི་གཏོང་བས་སྐྱོན་མེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། སྤྱོད་པ་ཤིན་ཏུ་དག་པས་ཐུན་ཚགས་མ་ཡིན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གཞན་དུ་འགྲོ་བས་རང་གི་རྣམ་པ་མང་པོ་ལ་དབང་བྱེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། སྐྱེ་བོ་མཁས་པས་རིག་པའི་ཕྱིར་སྔགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ངན་སོང་ངན་འགྲོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལམ་ལས་སྒྲོལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། བདེ་བའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གནང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཡི་དམ་ལ་བརྟན་པས་མི་ལྷོད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། རང་གི་སེམས་ངེས་པར་སེམས་པས་བདག་ལ་མི་སྟོད་གཞན་ལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མི་སྨོད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པས་ངེས་པར་སེམས་པའི་སྙིང་རྗེའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཉེ་བར་བྱེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། རབ་ཏུ་དགའ་བར་བྱེད་པ་ལ་དགའ་བར་བྱེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། འདོད་པ་དང་། ཆགས་པ་མེད་པས་ཆོག་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ནན་ཏན་སྙིང་པོར་བྱེད་པས་བསྒྲུབ་པ་རླབས་པོ་ཆེའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཁྱིམ་གྱི་གནས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་ལྟ་བའི་རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་ལ་གཞོལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཆོས་ཀྱི་དགའ་བ་ལ་དགའ་མོས་པས་དགོན་པ་ལ་དགའ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། འཕགས་པའི་རིགས་ལ་རྟོན་པས་འདོད་པ་ཉུང་ཞིང་ཆོག་ཤེས་པ་ལ་ངེས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། སྡིག་པ་འདོད་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བས་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། སེམས་ཅན་མེད་པར་རྣམ་པར་སྤྱོད་པས་དམིགས་པ་མེད་པར་སྦྱོར་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཆད་པ་དང་རྟག་པ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བས་ལྟ་བར་སོང་བ་ཐམས་ཅད་དང་གཏི་མུག་སེལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དང་མི་འགལ་བས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཐུན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཏེ། མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་རྣམ་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་པོ་འདི་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་ནོ། །མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་རྣམ་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་ནོ། །སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ལུས་ལ་མི་ལྟ་བས་བཟོད་པར་བལྟ་བ་དང་། སྲོག་ལ་མི་ཆགས་པར་བཟོད་པར་བལྟ་བ་དང་། ཞེ་སྡང་བའི་སེམས་མེད་པར་བཟོད་པར་བལྟ་བ་དང་། ཉེས་པར་སྨྲས་པའི་ཚིག་དང་དུ་ལེན་པས་བཟོད་པར་བལྟ་བ་དང་། ཉམ་ཆུང་བའི་སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེ་སྐྱེད་པས་བཟོད་པར་བལྟ་བ་དང་། མ་བསླབས་པ་ལ་མི་བརྙས་པས་བཟོད་པར་བལྟ་བ་དང་། གནོད་པ་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་ལན་གླན་པའི་མཐུ་ཡོད་ཀྱང་ལན་མི་ལྡོན་པས་བཟོད་པར་བལྟ་བ་དང་། ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཐམས་ཅད་བཅད་ཀྱང་མི་འཁྲུགས་ཤིང་གནོད་སེམས་མེད་པས་བཟོད་པར་བལྟ་བ་དང་། བརླང་བ་མེད་པས་བཟོད་པར་བལྟ་བ་དང་། གཤེ་བ་ལ་སླར་མི་གཤེ་བས་བཟོད་པར་བལྟ་བ་དང་། བསམ་པ་དག་པས་བཟོད་པར་བལྟ་བ་དང་། རྙོག་པའི་སེམས་མེད་པས་བཟོད་པར་བལྟ་བ་དང་། དཀྲུགས་པའི་སེམས་མེད་པས་བཟོད་པར་བལྟ་བ་དང་། གཞན་གྱི་སེམས་བསྲུང་བས་བཟོད་པར་བལྟ་བ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པའི་དངོས་པོས་བཟོད་པར་བལྟ་བ་དང་། སྙིང་རྗེའི་བློ་དང་ལྡན་པས་བཟོད་པར་བལྟ་བ་དང་། ང་རྒྱལ་མེད་པས་བཟོད་པར་བལྟ་བ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བརྙས་ཐབས་མེད་ཅིང་འདུད་པས་བཟོད་པར་བལྟ་བ་དང་། འབར་བ་མེད་པས་བཟོད་པར་བལྟ་བ་དང་། ཉེ་བར་ཞི་བས་བཟོད་པར་བལྟ་བ་དང་། ངེས་པར་སེམས་པས་བཟོད་པར་བལྟ་བ་དང་། བདག་གི་འཁྲུལ་པ་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པས་བཟོད་པར་བལྟ་བ་དང་། གཞན་གྱི་འཁྲུལ་པའི་སྐྱོན་ལ་མི་ལྟ་བས་བཟོད་པར་བལྟ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་བསྒོམས་པས་བཟོད་པར་བལྟ་བ་དང་། ཆོས་ལ་སེམས་སྦྱོར་བས་བཟོད་པར་བལྟ་བ་དང་། དང་བའི་དངོས་པོས་བཟོད་པར་བལྟ་བ་དང་། སེམས་ལ་གདུང་བ་མེད་པས་བཟོད་པར་བལྟ་བ་དང་། བཞིན་འཛུམ་ཞིང་ཁྲོ་གཉེར་མེད་པས་བཟོད་པར་བལྟ་བ་དང་། གསོང་པོ་སྨྲ་བས་བཟོད་པར་བལྟ་བ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་ལ་དངང་བ་མེད་པས་བཟོད་པར་བལྟ་བ་དང་། མ་སྐྱེས་པ་དང་མ་བྱུང་བ་ལ་མོས་པས་བཟོད་པར་བལྟ་བ་དང་། མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པས་བཟོད་པར་བལྟ་བ་སྟེ། མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་རྣམ་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་པོ་འདི་དག་གིས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་ནོ། །མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་རྣམ་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་ནོ། །སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་རྒྱུན་མི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འཆད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་རིགས་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང་། དགེ་འདུན་གྱི་རིགས་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང་། འཁོར་བ་ཚད་མེད་པ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཚད་མེད་པ་ལ་མཆོད་པ་དང་རིམ་གྲོ་བྱ་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཚད་མེད་པ་བསགས་པའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང་། ཐོས་པ་ཚད་མེད་པ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ལེགས་པར་སྨྲ་བ་སྨྲ་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་རབ་ཏུ་གདིང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱ་བ་ཅི་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སྤྲོ་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ལ་གཟུད་པའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང་། བཟོད་པའི་སྟོབས་ཐམས་ཅད་དང་། དེས་པ་མི་ཉམས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང་། ཆགས་པ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་མཆོག་ཡོངས་སུ་བསྐང་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང་། བྱམས་པ་དང་། སྙིང་རྗེ་དང་། དགའ་བ་དང་། བཏང་སྙོམས་ཚངས་པའི་གནས་པའི་གནས་པ་ཡོངས་སུ་བསྐང་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་བརྩོན་འགྲུས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་རང་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང་། བདུད་ཐམས་ཅད་གཞོམ་པའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང་། སྟོབས་བརྟན་པ་ཆེན་པོས་ཕ་རོལ་གནོན་པའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང་། ཕ་རོལ་རྒོལ་བ་ཐམས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཅད་ཆོས་དང་འཐུན་པས་ཚར་གཅད་པའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང་། སྟོབས་བཅུ་དང་མི་འཇིགས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་བསྐང་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང་། ལུས་དང་ངག་དང་སེམས་ཀྱི་རྒྱན་གྱི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང་། བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཉམས་འོག་ཏུ་ཆུད་པར་བྱེད་ཅིང་བརྩོན་པ་མི་གཏོང་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང་། སེམས་ཞུམ་པ་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་རྫི་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང་། མ་རྒལ་བ་སྒྲོལ། མ་གྲོལ་བ་དགྲོལ། དབུགས་མ་ཕྱིན་པ་དབུགས་དབྱུང་། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་བཟླ་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང་། བསོད་ནམས་བརྒྱ་པའི་མཚན་གྱི་ཚོགས་བསགས་པའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་མཐའ་ཡས་པར་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་འགྲོ་ཞིང་སངས་རྒྱས་ལ་བལྟ་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང་། སེམས་དང་ལུས་དབེན་པའི་ཕྱིར་དེའི་བརྩོན་འགྲུས་དེ་དབེན་པ་ལས་ངེས་པར་བྱུང་བ་དང་། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དེའི་བརྩོན་འགྲུས་དེ་བླང་བ་མེད་ཅིང་དོར་བ་མེད་ལ། གདེག་པ་མེད་ཅིང་གཞག་པ་མེད་དེ། སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་འབྱུང་བ་མེད་པས་བསྡུས་པ་ཡིན་ཏེ། མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་རྣམ་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་པོ་འདི་དག་གིས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་ནོ། །མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་རྣམ་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་ནོ། །སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དྲན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། བློ་གྲོས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། རྟོགས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། ངོ་ཚ་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། ཁྲེལ་ཡོད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། མོས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། བསྔོ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མི་བརྗེད་པ་ཡོངས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སུ་དག་པ་དང་། དབང་པོ་སྦས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། མི་གནས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། དེ་ལ་མ་ཆགས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། ལུས་དབེན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། བྲག་ཅ་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། ནང་ཉེ་བར་ཞི་བ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། ཕྱི་རོལ་དུ་མི་རྒྱུ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། དམིགས་པའི་ལྟ་བ་སྤོང་བ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། བདག་མེད་པ་དང་། སེམས་ཅན་མེད་པ་དང་། སྲོག་མེད་པ་དང་། གསོ་བ་མེད་པ་དང་། གང་ཟག་མེད་པར་སོ་སོར་རྟོག་ཅིང་ཁམས་གསུམ་པ་ལ་མི་གནས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གི་སྒོ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། སེམས་ཅན་ལ་ལྟ་བའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། ཤེས་རབ་ལ་འཇུག་པས་རབ་རིབ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། རྒྱུ་དང་། འབྲས་བུ་དང་། རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་མི་འགལ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། ཆོས་ལ་སེམས་པའི་བཟོད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། ཚུལ་བཞིན་གྱི་རྣམ་པའི་ཆོས་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། ཐབས་ལ་མཁས་པ་བསྡུ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་བསྒྲུབ་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་དང་མ་འདྲེས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། མི་གཡོ་བའི་བསམ་གཏན་བསྒྲུབ་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པ་ལ་མི་གཡེང་བ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་དང་སྤྱོད་པ་ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་པོའི་མཆོག་དང་། མཆོག་མ་ཡིན་པ་ཤེས་ནས་སོ་སོར་ཅི་རིགས་པར་ཆོས་སྟོན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ། མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་རྣམ་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་པོ་འདི་དག་གིས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་ནོ། །མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་རྣམ་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་ནོ། །སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་གང་ཞེ་ན། འདི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལྟ་སྟེ། ཐོས་པ་ཚོལ་བས་མི་ངོམས་པས་མང་དུ་ཐོས་པ་དང་། ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཆོས་རྣམས་ལ་དཔྱོད་པའི་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་བདག་ཉིད་ཆོས་བསྒྲུབ་པ་ཤེས་པ་དང་། ཕུང་པོ་ལ་མཁས་པ་ལ་འཇུག་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཤེས་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་མཁས་པའི་ཤེས་པ་དང་། སྐྱེ་མཆེད་ལ་མཁས་པའི་ཤེས་པ་དང་། རྒྱུ་དང་བྱ་བ་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་སྟོང་པའི་རྣམ་པར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་མཁས་པ་དང་། བདེན་པ་ལ་མཁས་པའི་ཤེས་པ་དང་། དེར་མི་ལྟུང་བར་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་འཇུག་པ་ཤེས་པ་དང་། བསམས་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བས་སྐྱེ་བ་ལ་སོ་སོར་མི་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་དང་། གཟོད་མ་ནས་རྣམ་པར་དག་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་སྐྱེ་བར་ཤེས་པ་དང་། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པར་ཤེས་པ་དང་། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་མཐའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཆོས་གཅིག་ཏུ་ཤེས་པ་དང་། ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ཞིང་ཐམས་ཅད་ཞིང་གཅིག་ཏུ་ཤེས་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་ཞུགས་པས་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་གཅིག་ཏུ་ཤེས་པ་དང་། ཡི་གེ་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པས་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པ་ཤེས་པ་དང་། ལེགས་པར་བཤད་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཚིམ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཆགས་པ་མེད་པའི་སྤོབས་པས་ཆོས་རྒྱ་ཆེར་ཤེས་པ་དང་། ཐོས་པ་ཐམས་ཅད་འཛིན་པས་གཟུངས་བརྗེད་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་དང་། བདུད་དེ་དག་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པས། བདུད་ཀྱི་ལས་ཐམས་ཅད་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཤེས་པ་དང་། རྣམ་པར་བསྒྲུབས་ཏེ་སོ་སོར་ཉེ་བར་གནས་པར་ཤེས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་དང་། ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་དང་། སྨིག་རྒྱུ་དང་། ཆུ་ཟླ་དང་། མིག་ཡོར་དང་། བྲག་ཅ་ལྟ་བུའི་ཚུལ་དུ་སྟོན་པ་ཤེས་པ་དང་། ཤེས་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་གྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཁོང་དུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཆུད་པའི་ཤེས་པ་དང་། ཤིན་ཏུ་བསླབས་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བརྟགས་པར་ཤེས་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པའི་རྣམ་པའི་ཆོས་ཤེས་པ་དང་། གཟོད་མ་ནས་བྲལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་ཞི་བ་དང་། རབ་ཏུ་ཞི་བ་དང་། ཉེ་བར་ཞི་བར་ཤེས་པ་དང་། མ་རིག་པ་དང་། གཏི་མུག་གི་མུན་པ་ཀུན་ཏུ་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རབ་རིབ་མེད་ཅིང་སྣང་བ་ཐོབ་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་གར་ཡང་མི་འགྲོ་གང་ནས་ཀྱང་མི་འོང་བར་ཤེས་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་འོད་དང་ལྡན་ཞིང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་ཐར་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་དང་། ལས་དང་བྱ་བ་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་འཆི་འཕོ་དང་འགྲོ་བར་སྐྱེ་བ་སྟོན་པ་དང་། དོན་དང་ཆོས་དང་ངེས་པའི་ཚིག་དང་སྤོབས་པའི་ཚུལ་ལ་མཁས་ཏེ་ཕྱད་པར་དེ་ཁོ་ནའི་ལུང་སྟོན་པས། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་ཐོབ་པ་དང་། བདག་དུལ་བ་དང་། ཞི་བ་དང་། གྲོལ་བ་དང་། སྦས་པ་དང་། བྱང་བས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་ཟློ་བའི་ཕྱིར་དོན་ཡོད་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་དང་། དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ཤེས་རབ་ལས་ངེས་པར་བྱུང་བར་རིག་ནས། ཆོས་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྐྱོང་བར་བྱིན་གྱིས་རློབ་པ་དང་། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལ་ཡང་དག་པར་གཞོལ་ཏེ། མཐའ་ལ་གནས་པའི་ཚུལ་ངེས་པར་བྱས་པས་ལུང་བསྟན་པའི་ས་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་རྣམ་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་པོ་འདི་དག་གིས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་ནོ། །མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་ལྡན་ན་ཐབས་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདག་ཟད་པར་མི་བྱེད་པས་སེམས་ཅན་ལ་ལྟ་བ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཅད་ཀྱི་སྦྱིན་གནས་ཀྱི་ཕྱིར་སྦྱིན་གནས་མི་ཚོལ་བ་དང་། སེམས་ཅན་དབུལ་པོ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྒྱ་ཆེན་པོ་དོན་དུ་མི་གཉེར་བ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ངག་བསྡམ་པ་ལ་སྦྱར་བའི་ཕྱིར། ལྐུགས་པ་དང་། དིག་པ་ལྟ་བུར་སྟོན་པ་དང་། བུད་མེད་དང་བུ་མོ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བུད་མེད་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་། ཁྱེའུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཁྱེའུའི་གཟུགས་སུ་སྟོན་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང་འཐུན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གཟུགས་ཐམས་ཅད་སྟོན་པ་དང་། སེམས་ཅན་མྱོས་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། མྱོས་པ་མ་ཡིན་ཡང་མྱོས་པའི་ལུས་སུ་སྟོན་པ་དང་། དེ་ལ་མོས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པའི་ཕྱིར། སྨྱོན་པ་དང་སེམས་གཡེངས་པའི་གཟུགས་སུ་སྟོན་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ལོ་བརྒྱར་བསགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་འདོར་བ་དང་། ཆོས་འཛིན་དུ་གཞུག་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དགའ་བ་དང་། ཐམས་ཅད་ལ་རྩེ་བ་དང་། ལོངས་སྤྱོད་སྟོན་པ་དང་། དེ་ལ་མོས་པའི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གཡོན་ཅན་མ་རུངས་པས་འཚོ་བའི་ལུས་སུ་སྟོན་པ་དང་། བུད་མེད་གང་ཚོང་དཔོན་དང་། ཁྱིམ་བདག་དང་། རྒྱལ་པོའི་ཆུང་མར་གྱུར་པ་བུ་མེད་པ་བུའི་ཚེ་འདོད་པའི་མྱ་ངན་གྱི་ཟུག་རྔུ་དང་ལྡན་ཞིང་། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་མྱོང་བ་ལ་དེ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་དེ་དག་དགེ་བ་ལ་དད་ཅིང་། ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེའི་བུར་ཁས་ལེན་པ་དང་། འབྲོག་དགོན་པར་སོང་བའི་སེམས་ཅན་དབུལ་པོ་ལ་བཟའ་བ་དང་། བཏུང་བ་དང་། ནོར་སྦྱིན་ཞིང་བགོ་བཤའ་བྱ་བའི་ཕྱིར་འགྲོན་པོ་མང་པོའི་ནང་དུ་དེད་དཔོན་དུ་འགྱུར་བ་དང་། གཏེར་ཆེན་པོ་མདུན་དུ་བྱས་ཏེ་ནོར་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་བྱིན་ནས་ཆོས་སྟོན་པ་དང་། མྱ་ངན་གྱི་ཟུག་རྔུ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་མྱ་ངན་གྱི་ཟུག་རྔུ་བསལ་ནས། རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་ཆོས་སྟོན་པ་དང་། གཏེར་སྟོར་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་མདུན་དུ་གཏེར་ཆེན་པོ་ཉེ་བར་བསྟན་ནས་འཚོ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་པ་དང་།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེ་དག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་སྤྱོད་པ་ཅན་དང་། ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་བ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་དང་། སེམས་ཅན་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ལྕགས་ཀྱུས་ཟིན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྨད་འཚོང་མའི་ཁྱིམ་དང་། སླས་ཀྱི་ནང་དུ་བུ་མོའི་གཟུགས་མཛེས་པ་བལྟ་ན་སྡུག་པར་སྟོན་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདུས་པ་ཆེན་པོ་དང་། ཚོགས་པ་མང་པོའི་ནང་དུ་རྔ་དང་། རྔ་མྲི་དང་ག་དང་རྔ་པ་ན་བ་དང་དུང་གི་སྒྲས་ས་ཆེན་པོ་མཛེས་པར་བྱས་ནས། བདག་ཉེ་བར་སྟོན་ཅིང་སེམས་ཅན་འདུན་པ་དེ་དག་ལ་རོལ་མོའི་དབྱངས་སྒྲ་དེ་དག་ལས་ཆོས་སྟོན་པའི་སྒྲ་འབྱིན་ཅིང་བཟོའི་གནས་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་སྟོན་པ་དང་། མྱ་ངན་དུ་སོན་པའི་འགྲོན་པ་བཟའ་བ་དང་། བཏུང་བ་ཟད་པ་ལ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཆེན་པོས་རྣམ་པར་རྩེ་ཞིང་དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་བཟའ་བ་དང་། བཏུང་བ་བྱིན་ནས་བཀྲེས་པ་དང་བྲལ་ཞིང་སྐོམ་པ་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པ་དང་། སེམས་ཅན་གང་དག་དམུས་ལོང་དུ་གྱུར་པ་དེ་དག་གི་ནང་དུ་དམུས་ལོང་ལྟ་བུར་གྱུར་ནས། དབུལ་པོ་མིག་མེད་པ་དེ་དག་ལ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་བཟའ་བ་དང་། བཏུང་བ་འབྱོར་བར་བྱས་ནས། མིག་བྱིན་ཏེ་རང་གི་གཟུགས་བསྟན་ནས། ཇི་ལྟར་དེ་དག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཆོས་སྟོན་པ་དང་། རྒྱལ་པོའི་ཁྲི་མོན་དུ་བཅུག་པའི་སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མ་གཡོན་ཅན་སྣ་ཚོགས་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བསམས་བཞིན་དུ་བདག་རྐུན་པོར་སྟོན་ཅིང་དེ་གཡོན་ཅན་ནོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱས་ནས། ཁྲི་མོན་དུ་བཅུག་པ་དང་དེ་དེར་ཞུགས་ནས་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་བཅིངས་པ་དེ་དག་གི་ལུས་བཀྲུས་ཤིང་བསྐུས་ཏེ། གོས་བཟང་པོ་བསྐོན་ནས་བཟའ་བ་དང་། བཏུང་བས་ལུས་ཚིམ་པར་བྱས་ཏེ། བཅིངས་པ་དམ་པོ་དེ་དག་ལས་བཀྲོལ་ནས་ཇི་ལྟར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུར་ཆོས་སྟོན་པ་དང་། སེམས་ཅན་གང་དག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྒྱལ་པོས་གསད་པར་བཀྲི་བ་སྲོག་འཆི་བའི་འཇིགས་པའི་ཐོབ་པ་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཉམ་ཐག་པ་དེ་དག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་གཞན་དག་ཅིག་སྤྲུལ་ཏེ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་གཤེད་མ་ལ་བཀྲིས་ནས་གསད་པར་འོས་པའི་མི་དེ་དག་བཅིངས་པ་དེ་ལས་བཀྲོལ་ཏེ། འཇིགས་པ་དང་བྲལ་བ་སྲོག་རྙེད་པ་དང་། དབུགས་ཕྱིན་པ་དེ་དག་ལ་ཇི་ལྟར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟ་བུར་ཆོས་སྟོན་པ་དང་། ཕྱོགས་གང་ན་དོན་དང་། ནོར་དང་། ཞིང་དང་། ཁྱིམ་གྱི་དངོས་པོ་དང་། བྲན་ཕོ་དང་། བྲན་མོ་དང་། ལས་བྱེད་པ་དང་། དམག་མིའི་ཕྱིར་འཐབ་པ་དང་། རྩོད་པ་དང་། འགྱེད་པ་དང་། མཚང་འདྲུ་བར་གྱུར་པ་དེར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐབས་ཀྱིས་དབུས་སུ་འདུག་ནས་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་དོན་དང་། ནོར་དང་རིན་པོ་ཆེ་ཡོངས་སུ་བཏང་སྟེ། དེ་དག་འདུམ་པར་སྦྱོར་རོ། །དེ་དག་དུམ་པར་རིགས་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐབས་ལ་མཁས་པས་ཡན་ལག་དང་། ཉིང་ལག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་པོ་ཉམས་པ་མེད་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དབང་པོ་ཉམས་པར་ཡང་སྟོན་པ་དང་། སྤྱོད་ལམ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྤྱོད་ལམ་ཐམས་ཅད་འཁྲུགས་པར་ཡང་བྱེད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐབས་ལ་མཁས་པས་གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་སྟོན་པ་དང་། རིང་དུ་གནས་པ་བདུད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་སྤྱོད་པ་བདུད་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་མུ་སྟེགས་ཅན་དེ་དག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་དགུག་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་མདུན་དུ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐབས་ལ་མཁས་པས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་དང་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་ལས་ལོག་ནས་བསམས་བཞིན་དུ་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འདོད་པ་རྣམས་ལ་སྐྱེ་བའི་སྡུག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བསྔལ་བསྟན་ནས་དབེན་པ་ཐོབ་པ་རྣམས་བླ་མའི་ལམ་བསྒོམ་དུ་གཟུད་པའི་ཕྱིར། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟོན་པ་དང་། སྐྱོན་མེད་པ་ལ་མ་ཞུགས་པ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྲོ་བར་འདུན་པ་རྣམས་ཀྱི་མདུན་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐབས་ལ་མཁས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་སྟོན་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ལ་དད་པ་ཐོབ་ཅིང་། སེམས་མཉམ་པར་བཞག་པ་རྣམས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལེན་དུ་གཟུད་པའི་ཕྱིར། རྐྱེན་འདི་ཤེས་པ་ལ་འཇུག་པ་ཉེ་བར་སྟོན་པ་སྟེ། མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་རྣམ་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་པོ་འདི་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐབས་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ལ་འཇུག་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ལེའུ་འདི་བསྟན་པ་ན། མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོའི་འཁོར་དང་། དེ་མ་ཡིན་པ་གཞན་ལྷ་དང་། ཀླུ་དང་། གནོད་སྦྱིན་དང་། དྲི་ཟའི་སྲོག་ཆགས་དགུ་ཁྲི་བརྒྱད་སྟོང་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་འཁོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁྲི་བརྒྱད་སྟོང་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོ་ནི་ཤེས་རབ་སྒྲོན་མ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་གྱིས་རབ་ཏུ་དགའ་བར་བྱས། ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་བཙུད། གཟེངས་བསྟོད། ཡང་དག་པར་བསྟན་པས། ཚིམ་ཞིང་མགུ་ལ་ཡི་རངས་ཤིང་རབ་ཏུ་དགའ་སྟེ། དགའ་བ་དང་། ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ནས། རིན་ཐང་མེད་པའི་རས་བཅོས་མ་ཕྲུགས་གཅིག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་བཀབ་བོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་དང་། ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་རིན་ཐང་མེད་པའི་གོས་ཀྱིས་སོ་སོར་བཀབ་བོ། །གནས་ཐམས་ཅད་ནི་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱད་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཕུལ་ལོ། །དེ་ནས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོའི་བུ་བརྒྱད་སྟོང་པོས་རིན་པོ་ཆེའི་པད་མ་བཀོད་པ་དང་། རིན་པོ་ཆེའི་གདུགས་བརྒྱད་སྟོང་དུ་ཚང་བས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་བཀབ་སྟེ། གཏོར་མ་ཐག་ཏུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་འཁོར་གྱི་ཁྱམས་དེར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དབུའི་དྲང་ཐད་ཀྱི་སྟེང་གི་བར་སྣང་ལ་དཔག་ཚད་སྟོང་ཙམ་ན། རིན་པོ་ཆེའི་གདུགས་གཅིག་ཏུ་གནས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོའི་བུ་བརྒྱད་སྟོང་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་འདི་མཐོང་ནས་ཚིམ་ཞིང་མགུ་ལ་ཡི་རངས་ཤིང་རབ་ཏུ་དགའ་སྟེ། དགའ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ནས། ལྷག་པའི་བསམ་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །དེ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཐོས་པས་བདག་ཅག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པར་འགྱུར་བ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བགྱིད་པའི་ཆོས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བདག་ཅག་ལ་བཤད་དུ་གསོལ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོའི་བུ་དེ་དག་གི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་མཁྱེན་ནས་ཏ་ལ་བདུན་སྲིད་ཀྱི་སྟེང་གི་བར་སྣང་ལ་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་བཅས་ཏེ་བཞུགས་ནས་སྐུ་ལས་འདི་ལྟ་བུའི་འོད་ཕྱུང་སྟེ། འོད་དེས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་སྣང་བ་ཆེན་པོས་ཁྱབ་པར་གྱུར་ཏོ། །གང་མི་འམ་ཅི་དང་། དྲི་ཟ་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་དེ་དག་དང་། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷའི་བུ་དེ་དག་གི་རོལ་མོ་སིལ་སྙན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མ་བརྡུངས་མ་དཀྲོལ་བར་མཛེས་པ་དང་ལྡན་པར་འཁྲོལ་ལོ། །རིའི་རྒྱལ་པོ་སྤོས་ཀྱི་ངད་ལྡང་ན་དྲིའི་ཤིང་དང་མེ་ཏོག་གི་ཤིང་དང་འབྲས་བུའི་ཤིང་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ལས་ཀྱང་རོལ་མོ་སིལ་སྙན་གྱི་སྒྲ་བྱུང་ངོ་། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤུའི་ཁུང་བུ་ཐམས་ཅད་ནས་ཀྱང་འོད་ཟེར་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱད་སྟོང་བྱུང་ངོ་། །འོད་ཟེར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩེ་མོ་ལས་ཀྱང་པད་མ་ཚད་ཤིང་རྟའི་འཁོར་ལོ་ཙམ་དག་བྱུང་ངོ་། །པད་མའི་སྙིང་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཟུགས་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་ཀུན་ཏུ་བརྒྱན་པའི་ལུས་དག་གནས་པར་ཀུན་ཏུ་སྣང་ངོ་། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་རོལ་མོ་སིལ་སྙན་དེ་དག་ལས་ནི་ཡོངས་སུ་འདྲི་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བྱུང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་སྒྲ་དབྱངས་དང་སྐད་གཅིག་གིས་ཚིགས་སུ་བཅད་ནས་ངེས་པར་ལན་འདེབས་སོ། །དེ་ལ་སིལ་སྙན་ལས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས། །ཇི་ལྟ་བུར་ནི་སྐྱེད་པ་དང་། །བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོར་འདུག་བར་དུ། །སེམས་ནི་བརྗེད་པ་མེད་པར་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཟུགས་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ཆེད་ཀྱི་ཕྱིར། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །སྙིང་རྗེ་ཆེ་དང་ལྡན་པ་ནི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་བརྗེད་མི་འགྱུར་རོ། །སིལ་སྙན་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། དེ་དག་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བུ། །རབ་ཏུ་འབྱོར་པ་ཅི་འདྲ་ཞིག ། དེ་དག་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ། །ངེས་པར་སེམས་པ་ཇི་ལྟར་སྐྱེ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཟུགས་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། གཡོ་མེད་ལྷག་པའི་བསམ་པ་སྟེ། །དེ་དག་སྦྱོར་བ་བཅོས་མ་མིན། །མྱ་ངན་འདའ་སྒོར་འཇོག་པ་ནི། །དེ་དག་སྙིང་རྗེ་དེ་འདྲའོ། །སིལ་སྙན་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། དེ་དག་གཏོང་བ་ཇི་ལྟ་བུ། །ཇི་ལྟར་བྱིན་ནས་འགྱོད་མེད་ཅིང་། །རྣམ་སྨིན་དོན་དུ་མི་གཉེར་བར། །བྱང་ཆུབ་ཏུ་ནི་སྔོ་བར་བྱེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཟུགས་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། དངོས་པོ་ཀུན་ལ་མི་ལྟ་བ། །དེས་ནི་བྱིན་ནས་འགྱོད་པ་མེད། །བྱང་ཆུབ་ལམ་དུ་འཇོག་བྱེད་པ། །དེ་ཕྱིར་རྣམ་སྨིན་རེ་བ་མེད། །སིལ་སྙན་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་ལྡན་གྱུར་ཀྱང་། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ནི་རློམ་སེམས་མེད། །ཐེག་ཆེན་བླ་ན་མེད་པ་ལ། །ངང་ཚུལ་ངན་ཅན་སྨིན་པར་བྱེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཟུགས་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལྡན། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་རློམ་སེམས་མེད། །བྱམས་པ་ཆེན་པོ་སྐྱེད་པ་ནི། །ངང་ཚུལ་ངན་ཅན་ཡོངས་སྨིན་བྱེད། །སིལ་སྙན་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་ན་ནི་སེམས་ཅན་གྱི། །སྤྱོས་ཤིང་བསྡིགས་པ་བཟོད་བྱེད་ཅིང་། །སེམས་ཀྱིས་གནོད་པ་མི་བྱེད་ལ། །མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཟུགས་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། བདག་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །ཉོན་མོངས་གསོ་བའི་སྨན་པ་སྙམ། །དེ་དག་ངན་པར་སྨྲས་པ་ཡི། །ཚིག་ཐོས་ཞེ་སྡང་མི་འགྱུར་རོ། །སིལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྙན་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། དེ་དག་བརྩོན་འགྲུས་ཇི་ལྟ་བུ། །ཕ་རོལ་གནོན་པའང་ཅི་འདྲ་ཞིག ། ཇི་ལྟར་ཞུམ་པ་མེད་སེམས་ཀྱིས། །བྱང་ཆུབ་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པར་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཟུགས་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། ཆོས་དང་སེམས་ཅན་བསྲུང་བ་ནི། །ཕ་རོལ་གནོན་དང་བརྩོན་འགྲུས་སོ། །དགེ་བའི་རྩ་བས་བརྟན་པ་ནི། །དེས་ན་སེམས་ནི་ཞུམ་མི་འགྱུར། །སིལ་སྙན་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། དེ་དག་ཇི་ལྟར་དྲན་དང་ལྡན། །བློ་གྲོས་རྟོགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད། །ཇི་ལྟར་བསམ་གཏན་བསམ་གཏན་བྱེད། །དེ་ལ་ཆགས་པ་མེད་པར་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཟུགས་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། གཡེང་བ་མེད་པ་དྲན་དང་ལྡན། །ཚུལ་འཆོས་མེད་པ་བློ་གྲོས་ལྡན། །ཐབས་ཀྱིས་བསམ་གཏན་བསམ་གཏན་བྱེད། །དེས་ན་དེ་ལ་ཆགས་མི་འགྱུར། །སིལ་སྙན་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ལྡན་པ་དང་། །ཡང་དག་ལྟ་བ་དྲང་པོ་དང་། །ཆོས་རྣམས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ། །མཁས་ཤིང་འཇིགས་པ་མེད་པར་འགྱུར། ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཟུགས་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། ཐོས་པས་ཤེས་རབ་ཀུན་ཏུ་འཕེལ། །རྟེན་པས་ལྟ་བ་དྲང་པོར་འགྱུར། །ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པས་ངེས་འགྱུར་ཏེ། །ཚུལ་བཞིན་གྱིས་ནི་དོན་རྟོགས་འགྱུར། །སིལ་སྙན་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་ཐོས་པ་བཙལ་བས་ན། །དེ་དག་ཐོས་པ་མང་དུ་འགྱུར། །གང་གིས་ཆེ་བའི་བདག་འགྱུར་བར། །ཐོས་པའི་ཆོས་རྣམས་སྟོན་པར་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཟུགས་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། གུས་པར་བྱས་ཏེ་ཐོས་ཚོལ་ཞིང་། །སྒྲུབ་པའི་ཐོས་པ་མང་དུ་འགྱུར། །ཟང་ཟིང་མེད་པར་ཆོས་སྦྱིན་པ། །དེས་ནི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་འགྱུར། །སིལ་སྙན་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། དེ་དག་བྱམས་པ་ཇི་ལྟ་བུ། །དེ་དག་སྙིང་རྗེ་ཅི་འདྲ་ཞིག ། དེ་དག་དགའ་བ་ཇི་ལྟ་བུ། །བཏང་སྙོམས་ཀྱང་ནི་ཅི་འདྲ་ཞིག ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཟུགས་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། སེམས་དང་བཏང་སྙོམས་བྱམས་པ་སྟེ། །སེམས་ཅན་འགྲོལ་བའི་སྙིང་རྗེའོ། །སངས་རྒྱས་ཆོས་དགའ་དགའ་བ་སྟེ། །གཉིས་སྤངས་པ་ནི་བཏང་སྙོམས་སོ། །སིལ་སྙན་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་མཐོང་བར་འགྱུར། །སེམས་ཀྱང་ཇི་ལྟར་མཐོང་བར་འགྱུར། །ཆོས་ཐོས་ནས་ནི་ཇི་ལྟ་བུར། །དེ་དག་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེ་མི་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཟུགས་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་བསྒོམས་པ། །དེས་ནི་འདྲེན་པ་མཐོང་བར་འགྱུར། །ཐེ་ཚོམ་མེད་ཅིང་བསམ་དག་པས། །ཆོས་ཐོས་ནས་ནི་སོམ་ཉི་མེད། །སིལ་སྙན་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། བསོད་ནམས་ཚོགས་ནི་ཇི་ལྟ་བུ། །ཡེ་ཤེས་ཚོགས་ཀྱང་ཅི་འདྲ་ཞིག ། དེ་དག་ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་ལ། །བརྩོན་པ་ཡང་ནི་ཇི་ལྟ་བུ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཟུགས་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། ངོམས་མི་ཤེས་པ་བསོད་ནམས་ཚོགས། །འདྲི་བ་རྣམས་ནི་ཡེ་ཤེས་ཚོགས། །ཞི་བའི་སེམས་ནི་ཞི་གནས་ཏེ། །ཆོས་ཤེས་པ་ནི་ལྷག་མཐོང་ངོ་། །སིལ་སྙན་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། དེ་དག་གི་ནི་སྤྱོད་ཡུལ་གང་། །དེ་དག་གནས་ཀྱང་ཇི་ལྟ་བུ། །དེ་དག་གནས་པ་ཅི་འདྲ་ཞིག ། དེ་དག་སྦྱོར་བའང་ཇི་ལྟ་བུ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཟུགས་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། དེ་དག་སྤྱོད་ཡུལ་སྟོང་པ་ཉིད། །གནས་ནི་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པའི་ལམ། །གནས་པ་བསམ་གཏན་བཞི་རྣམས་ཏེ། །སེམས་ཅན་རབ་གྲོལ་སྦྱོར་བའོ། །སིལ་སྙན་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། དེ་དག་བདུད་ཀྱི་ལས་གང་ཡིན། །སངས་རྒྱས་ཕྲིན་ལས་ཇི་ལྟ་བུ། །ཅི་འདྲ་བ་ཡི་ལས་བྱས་ན། །བྱང་ཆུབ་ལ་ནི་གཞོལ་བར་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཟུགས་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། ཐེག་པ་ཆུང་ངུ་བདུད་ཀྱི་ལས། །སངས་རྒྱས་ཕྲིན་ལས་ཐེག་པ་ཆེ། །སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བ་ནི། །བྱང་ཆུབ་གཞོལ་བར་འགྱུར་བའོ། །སིལ་སྙན་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། དེ་དག་གྲོགས་བསྟེན་ཇི་ལྟ་བུ། །སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་ཅི་འདྲ་ཞིག ། ལོག་པར་ལྟ་ལ་མི་གནས་ཤིང་། །ཇི་ལྟར་ཡང་དག་སོང་བར་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཟུགས་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། གང་ཞིག་བྱང་ཆུབ་ལམ་སྟོན་པ། །རྟག་ཏུ་བདེ་སྦྱིན་གྲོགས་པོའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ལས་གང་ཟློག་པ། །དེ་དག་སྡིག་པའི་གྲོགས་པོར་ཤེས། །སིལ་སྙན་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། །ལམ་དུ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་ཡི། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལྟ་བ་དྲང་པོ་ཇི་ལྟ་བུ། །སྦྱོར་བ་རྣམ་པར་ཤེས་ནས་སུ། །ཇི་ལྟར་ལྟ་དེ་འཇིག་མི་བྱེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཟུགས་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། ལས་དང་བྱ་བར་འཇུག་པ་ནི། །དེ་དག་དྲང་པོར་ལྟ་བ་ཡིན། །ལོག་པར་སྦྱོར་བ་རྣམ་ཤེས་ནས། །ལྟ་བ་དེ་དག་འཇིག་མི་བྱེད། །སིལ་སྙན་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་དམ་པའི་ཆོས་བསྲུང་ཞིང་། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད། །ཇི་ལྟ་བུ་ཡི་ཐབས་ཀྱིས་ནི། །དེ་དག་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ་པར་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཟུགས་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་ཆོས་བསྲུང་སྟེ། །བསྡུ་བས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད། །མཐའ་གཉིས་རྣམ་པར་སྤངས་པས་ནི། །བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན། །སིལ་སྙན་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། དེ་དག་ཤེས་པའི་ལམ་ཅི་འདྲ། །ང་རྒྱལ་ལས་ནི་ཇི་ལྟ་བུ། །ཇི་ལྟར་བཀའ་བློ་བདེ་བ་དང་། །ཐམས་ཅད་དུས་སུ་འཐུན་པར་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཟུགས་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། རྩོད་པ་མེད་པ་ཤེས་པའི་ལས། །ང་རྒྱལ་ལས་ནི་རྩོད་པ་འབྱུང་། །ངེས་པར་བཀའ་བློ་བདེ་བ་སྟེ། །གུས་པ་ཡིས་ནི་འཐུན་པར་འགྱུར། །སིལ་སྙན་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། དེ་དག་ལམ་ནི་ཇི་ལྟ་བུ། །ལོག་པའི་ལམ་ཡང་ཅི་འདྲ་ཞིག ། བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ལམ་དུ་ནི། །ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་རབ་ཏུ་འགོད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཟུགས་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། ལམ་ནི་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་དྲུག ། ཐེག་པ་ཆུང་ངུ་ལོག་པའི་ལམ། །ཤེས་རབ་ཐབས་ལ་བསླབས་པ་ནི། །སེམས་ཅན་ལམ་ལ་འཛུད་པའོ། །སིལ་སྙན་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། ཇི་ལྟ་བུར་ན་ནོར་ཆེན་འགྱུར། ། དེ་དག་རྙེད་པའང་ཅི་འདྲ་ཞིག ། གཏེར་རྣམས་ཀྱང་ནི་ཇི་ལྟ་བུ། །གང་གིས་དེ་དག་འགྲོ་ཚིམ་བྱེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཟུགས་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། ནོར་བདུན་དང་ནི་རྟག་ཏུ་ལྡན། །ཆོས་རྙེད་པ་ནི་རྙེད་པའོ། །དེ་དག་གཏེར་ནི་གཟུངས་ཡིན་ཏེ། རབ་ཏུ་རྙེད་ནས་ཚིམ་པར་བྱེད། །སིལ་སྙན་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། དེ་དག་གི་ནི་ཕ་མ་གང་། །ཉེ་དུའི་ཚོགས་ནི་ཇི་ལྟ་བུ། །གཡོག་རྣམས་ཀྱང་ནི་ཅི་འདྲ་ཞིག ། གང་གིས་མཁས་པ་དེ་དག་མཛེས། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཟུགས་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། མ་ནི་ཤེས་རབ་ཕ་ནི་ཐབས། །ཉེ་དུ་བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་རྣམས་ཡིན། །དགེ་བ་རྣམས་ནི་གཡོག་ཡིན་ཏེ། །དེས་ནི་མཁས་པ་དེ་དག་མཛེས། །སིལ་སྙན་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་བདག་མེད་རྟོགས་ནས་ནི། །བྱམས་པས་འགྲོ་བ་ཁྱབ་པར་བྱེད། །བདག་མེད་པ་དང་བྱམས་པ་དག ། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་མཚུངས་པར་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཟུགས་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། གང་དག་སྟོང་ཉིད་རབ་ཤེས་པ། །དེ་ནི་བདག་མེད་ཁོང་དུ་ཆུད། །གང་གིས་འགྲོ་བ་སྟོང་ཤེས་པ། །དེ་ནི་དེ་ཡི་བྱམས་པ་མཆོག ། སིལ་སྙན་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས། །འོང་བ་མེད་ཅིང་འགྲོ་མེད་ན། །ལས་དང་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན། །ཇི་ལྟ་བུར་ན་འཐད་པར་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཟུགས་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། དམ་པའི་དོན་དུ་འོང་མེད་དེ། །གང་དུའང་འགྲོ་བ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ན་ལམ་འཇུག་ཅིང་། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཉེ་བར་སྟོན། །སིལ་སྙན་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། སྟོང་ཉིད་མཚན་མ་མེད་པ་དང་། །སྨོན་ལམ་རྣམ་པར་སྤངས་པར་ནི། །མཚན་ཉིད་གཅིག་ཏུ་རབ་རྟོགས་ནས། །དེ་ཁོ་ན་ནི་ཇི་ལྟར་ཤེས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཟུགས་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། སྟོང་ཉིད་གང་ཡིན་དེ་མཚན་མེད། །མཚན་མ་དོན་དུ་གཉེར་མེད་པ། །མཚན་ཉིད་གཅིག་ཅིང་དོན་གཅིག་སྟེ། །རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་བསྟན་ཏོ། །སིལ་སྙན་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། གང་གིས་མྱ་ངན་འདས་འགྲོ་བའི། །སྟོང་པར་རྟོག་པ་ཇི་ལྟ་བུ། །སེམས་ཅན་ལྟ་བ་ཇི་ལྟ་བུ། །ཡོངས་སུ་སྨིན་བྱེད་ཇི་ལྟ་བུ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཟུགས་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་སྟོང་པར་རྟོགས། །ཐབས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ལྟ། །སྙིང་རྗེས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད། །དེས་ནི་མྱ་ངན་འདས་པར་འགྲོ། །སིལ་སྙན་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། ཆོས་འདི་དག་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས། །སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་འབྱུང་མེད་པར། །ཚུལ་མཆོག་འདི་འདྲ་ཤེས་ནས་ནི། །གང་གིས་འཁོར་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཟུགས་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། མི་སྐྱེ་བ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང་མི་འབྱུང་བ། །དེ་ནི་ཤེས་རབ་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །བསམས་བཞིན་དུ་ནི་གང་སྐྱེ་བ། །དེ་ནི་ཐབས་ཀྱི་ཚུལ་ཡིན་ནོ། །སིལ་སྙན་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། གཏོང་ལ་དགའ་བར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །ཇི་ལྟ་བུར་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག ། ཇི་ལྟར་བཟོད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་ངེས་པར་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཟུགས་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། མཉམ་པར་གནས་པར་གཏོང་ལ་དགའ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག ། མི་སྐྱེ་བ་ལ་བཟོད་པ་སྟེ། །ཆོས་ཤེས་ནས་ནི་རྣམ་པར་ངེས། །སིལ་སྙན་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོ་སྙིང་པོ་གང་། །རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མཚན་ཉིད་གང་། །ཅི་ཕྱིར་རྫོགས་སངས་རྒྱས་ཤེས་བྱ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཇི་ལྟར་གྲོལ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཟུགས་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོ་ནམ་མཁའ་སྟེ། །བྱང་ཆུབ་ནམ་མཁའི་མཚན་ཉིད་དོ། །གང་ཡང་ཀུན་ནས་གཏི་མུག་མེད། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས། །དེ་ནས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོའི་བུ་དེ་དག་གིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་ཐོས་ནས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་བོ། །དེ་དག་གིས་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་ནས་རང་རང་གི་གོས་དང་རྒྱན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་བཀབ་སྟེ། འདི་སྐད་ཅེས་ཀྱང་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་གི་སླད་དུ་བདག་ཅག་གིས་ཉན་པའི་རྣ་བ་འདི་ལྟ་བུ་ཐོབ་པས་སངས་རྒྱས་ནི་བདག་ཅག་གི་ཆེད་དུ་བྱུང་ངོ་། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སིལ་སྙན་དང་གླུ་དབྱངས་འདི་དག་ལས་ཐེ་ཙོམ་འདྲི་བའི་སྒྲ་འདི་ལྟ་བུ་བྱུང་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཟུགས་འདི་དག་གིས་དྲིས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལན་བཏབ་པས་འཁོར་འདིའི་དོགས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་དང་། བདག་ཅག་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་དཔག་ཏུ་མ་མཆིས་པ་སྐྱེས་པ་ངོ་མཚར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སིལ་སྙན་དེ་དག་ལས་སྒྲ་འདི་ལྟ་བུ་བྱུང་བའི་རྒྱུ་ཅི་ལགས། སུའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཟུགས་འདི་དག་གིས་ལན་འདེབས་པར་གྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བཞིན་བཟངས་དག་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་བརླབས་སུ་བལྟའོ། །བཞིན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བཟངས་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་བརླབས་ཀྱིས། ནམ་མཁའ་ལས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་འདི་ལྟ་བུ་བྱུང་ན་སིལ་སྙན་ལས་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་ཅི་ཕྱིར་མི་འབྱུང་སྟེ། བཞིན་བཟངས་དག་དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་བོ། །མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོའི་བུ་དེ་དག་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཅིག། །། བམ་པོ་བཞི་པ། དེ་ནས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོའི་སླས་མི་འམ་ཅི་མོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་མུ་ཏིག་ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་དོ་ཤལ་ཐོགས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་དོང་སྟེ་ཕྱིན་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཇི་ལྟར་ཐོགས་པའི་མུ་ཏིག་གི་དོ་ཤལ་དེ་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་བཀབ་བོ། །མུ་ཏིག་གི་དོ་ཤལ་དེ་དག་ཕུལ་མ་ཐག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་དེ་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དབུ་གཙུག་གི་དྲང་ཐད་ཀྱི་སྟེང་གི་བར་སྣང་ལ་མུ་ཏིག་གི་དོ་ཤལ་གྱི་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་དུ་གྱུར་ཏེ། ཁང་པ་བརྩེགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གྲུ་བཞི་ལྷམ་པ། ཀ་བ་བཞི་ཟུག་པ། ཆ་མཉམ་པ། ངོས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཤ་སྟག་གོ །ཁང་པ་བརྩེགས་པ་དེ་དག་ནི་རིན་པོ་ཆེས་སྤྲས་པའི་ཁྲི་རྩ་བ་ཡང་རིན་པོ་ཆེ་ལས་བྱས་པ། ལྷའི་རས་བཅོས་མའི་ཟུང་དུ་མ་བཀྲམ་པ་དག་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །ཁྲི་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་ལེགས་པར་བརྒྱན་པ་དག་བཞུགས་པར་ཀུན་ཏུ་སྣང་ངོ་། །དེ་ནས་མི་འམ་ཅི་མོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་འདི་ལྟ་བུ་འདི་མཐོང་ནས། ཚིམ་ཞིང་མགུ་སྟེ་ཡིད་རབ་ཏུ་དགའ་ནས་དགའ་བ་དང་། ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ཏེ་བསམ་པ་ཐག་པ་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །དེ་དག་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས་དགའ་ཞིང་མཆོག་ཏུ་དགའ་སྟེ་དད་པ་ཐོབ་ནས། ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྒྲ་སྐད་དང་དབྱངས་གཅིག་ཏུ་ཚུལ་དང་འཐུན་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །བླ་ན་མེད་པའི་དགྲ་བཅོམ་མཆོག་གསུང་བ། །དོན་དགོངས་མཚུངས་པ་མ་མཆིས་བསམ་མི་ཁྱབ། །དོན་དང་ཆོས་དང་འདུལ་བ་རབ་བསླབས་པ། །སེམས་ཅན་མཆོག་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་ཐ་བ་འཇིག ། དགོན་པར་བཞུགས་དགྱེས་བསྙེངས་པ་མི་མངའ་བ། །རིན་ཆེན་མཛོད་དང་རིན་ཆེན་སྟོན་པ་པོ། ། བཅོམ་ལྡན་རྒྱལ་པོའི་རྒྱལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སྤྱན་སྔར་དྲི་བྲལ་ཉོན་མོངས་མི་མངའ་བ། །ས་ཡི་དབང་པོ་ཕ་རོལ་དགྲ་འཇོམས་པ། །པད་མོ་ལྟ་བུར་སྲིད་གསུམ་མི་གོས་པ། །བདེ་གཤེགས་མཆོག་བརྙེས་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འགྲོ་བའི་ནང་ན་མིག་དང་འདྲར་སྤྱོད་ཅིང་། །ཉི་ཟླ་འདི་ཡི་འོད་ནི་སྤ་བཀོང་བ། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རིགས་སུ་རྒྱལ་པོར་སྐྱེས། །འཁོར་ལོ་མཚན་མངའ་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །མིང་དང་གཟུགས་ལ་ནམ་ཡང་མི་ཆགས་ཤིང་། །མགོན་དང་དཔུང་དང་སྐྱབས་དང་དཔུང་གཉེན་གྱུར། །ཁྱོད་དང་མཚུངས་མེད་ལྷག་པ་ག་ལ་ཞིག ། མཐའ་ཡས་དབྱངས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །བརྙེས་དང་མ་བརྙེས་ནམ་ཡང་ཆགས་མི་མངའ། །འཇིག་རྟེན་ཆོས་རྣམས་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏེ་བཞུགས། །ཆགས་སྲེད་འཁྲི་ཤིང་དྲ་བ་གྲོལ་མཛད་པ། །བཅོམ་ལྡན་འཇིག་རྟེན་མགོན་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དུལ་བ་ཐུགས་ནི་རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་གཞག ། ཉོན་མོངས་བསྲེགས་ཏེ་སྟོབས་བཅུས་རབ་བཞུགས་ཤིང་། །འགྲོ་ལ་ཟང་ཟིང་མི་མངའ་སྦྱིན་སྩོལ་པ། །སྦྱིན་པའི་གནས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སྨྲ་མཆོག་དམ་པ་མཚན་གྱི་འོད་འཕྲོས་པ། །ལམ་ལོག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ནི་རྣམ་པར་སྤངས། །འཇམ་ཞིང་སྣུམ་ལ་སྙན་པའི་གསུང་གསུང་པ། །སྲིད་པ་གསུམ་ལས་འཕགས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །མི་མཆོག་གདུང་བས་གདུངས་པ་མི་མངའ་བ། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་ནི་བྱེ་བའི་ཞིང་དུ་གཤེགས། །འགྲོ་བ་རབ་ཏུ་སྒྲོལ་བའི་གྲུ་མཛད་པ། །བཅོམ་ལྡན་བྲན་འདྲ་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །བཅོམ་ལྡན་བརྩོན་འགྲུས་དག་ལ་སྟོན་མཛད་པ། །ཆགས་ཤིང་ཞེན་པའི་འགྲོ་དང་མངོན་ཤེས་དྲུག ། ལྡན་ཞིང་མཁས་པའི་ཉན་ཐོས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྣམས་ཀྱང་འགྲེལ། །འགྲོ་དྲུག་ཉེ་གཤེགས་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གསེར་གྱི་ཁ་དོག་འདྲ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞི་གནས་དབང་པོ་དུལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སྟོན་གྱི་ཟླ་འདྲའི་ཞལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །མི་མཆོག་ཡོན་ཏན་མངའ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཉོན་མོངས་བསྲེགས་ཤིང་བསྙེངས་པ་མི་མངའ་བ། །སྐྱེ་དགུ་འདི་དག་བསྒྲལ་དཀའ་ཆུ་བཞི་སྒྲོལ། །བསྒོམས་ཤིང་དབང་པོ་ཐུལ་བའི་བཅོམ་ལྡན་འདས། །ཁྱོད་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆི་བར་མཆིད་ཀྱིས་འཚལ། །ཐུབ་པས་སྦྱིན་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྩལ། །བསླངས་ན་དབང་པོ་དགྱེས་པར་རབ་འགྱུར་བ། །ཕ་རོལ་དག་ལ་སྦྱིན་པ་མཆོག་སྩོལ་བ། །གཏོང་དཔའ་བཅོམ་ལྡན་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སེམས་ཅན་ང་རྒྱལ་རྒྱགས་ཁེངས་གཏི་མུག་པ། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དང་བྱ་བ་འགལ་བགྱིད་རྣམས། །འཕགས་པ་བླ་ན་མེད་པའི་ལམ་མཆོག་ལ། །རྣམ་པར་འདྲེན་པ་ཆེན་པོ་ཁྱོད་ཀྱིས་བཀོད། །ཕུང་པོ་རང་བཞིན་གྱིས་ནི་སྟོང་མཁྱེན་ནས། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏེ་བཞུགས། །འདྲེན་པ་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་སོམ་ཉི་གཅོད། །བཅོམ་ལྡན་དུས་གསུང་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །བདེན་པའི་ཆོས་ལ་དགྱེས་ཤིང་མཉམ་པར་བཞག ། ཆོས་རྣམས་ཀུན་ལ་མངའ་དབང་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །བླ་ན་མེད་པ་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་མཆོག ། བཅོམ་ལྡན་དེད་དཔོན་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འཆོས་པ་མི་མངའ་གཡོ་སྒྱུ་རྣམས་དང་བྲལ། །བདུད་ཀྱི་སྡེ་རྣམས་འཇོམས་པའི་སྟོབས་པོ་ཆེ། །མི་མཆོག་ལམ་དང་ལམ་མ་ལགས་ལ་མཁས། །རླུང་དམར་ལྟ་བུར་ཅི་ལའང་ཆགས་མི་མངའ། །གཟིར་བར་གྱུར་གསལ་ཕ་རོལ་ཤིན་ཏུ་གནས། །ཐུབ་པ་བས་མ་འཚལ་བའི་བང་མཛོད་མངའ། །སྤྱད་པ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་ན་གང་གཱ་ཡི། །བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་མི་མཆོག་རྣམས་ལ་མཆོད། །མཐུ་བརྙེས་མི་གཡོ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ། །ཆགས་པའི་སྐྱོན་མི་མངའ་ཞིང་ཐང་ལ་བཞུགས། །གནས་ན་བཞུགས་པའི་རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་བསྟེན། །དེ་སླད་མི་རྣམས་མཆོག་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སྐྱེ་དང་ན་དང་རྒ་ཤི་རྣམ་པར་སྤངས། །ཚེ་རབས་བྱེ་བ་བསམ་མི་ཁྱབ་པ་དགོངས། །བཅོམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལྡན་འདས་ཀྱི་མཁྱེན་པའི་གདུགས་འོད་ཀྱིས། །འཇིགས་པ་ཆེན་པོའི་དྲ་བ་རབ་ཏུ་འདྲལ། །འདྲེན་པ་རྨི་འདྲར་ཆོས་རྣམས་ཐུགས་སུ་ཆུད། །ཕྱག་དང་ཞབས་ལ་བཀྲ་ཤིས་མཚན་མངའ་ཞིང་། །བཀྲ་ཤིས་བགྱིད་ལས་འཇམ་པའི་རན་སློང་བ། །བཅོམ་ལྡན་བཀྲ་ཤིས་མཛད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གཟུངས་རྣམས་ལ་ནི་དབང་གི་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །ཟང་ཟིང་མི་མངའ་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་སྩོལ། །ཐུབ་པ་ཆོས་ཀྱི་རྔ་ནི་རབ་བརྡུངས་པ། །ཆོས་རྗེ་བཅོམ་ལྡན་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཤཱཀྱའི་རིགས་དུས་རྒྱལ་པོའི་ལས་བྱུང་བ། །དབང་པོ་ཞི་ཞིང་ཐུགས་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཞི། །སྟོན་པ་སྲིད་གསུམ་འཇིག་རྟེན་རྣམ་གཟིགས་པ། །བདེ་གཤེགས་ཞི་ཐུགས་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །བདུད་རྣམས་དཔུང་དང་བཅས་པས་རྣོ་བ་ཡི། །རལ་གྲི་ཐོགས་ནས་བྱང་ཆུབ་དྲུང་ལྷགས་ཀྱང་། །ཁྱོད་ཀྱི་བ་སྤུ་ཙམ་ཡང་མ་གཡོས་ཏེ། །བཅོམ་ལྡན་རི་རབ་མཚུངས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །མི་ཡི་དམ་པ་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །སྐུ་རྣམས་ཀུན་ལ་ནོངས་པ་བགྱིས་ཀྱང་བཟོད། །ཡང་འབྱུང་བ་དང་སྐྱེ་དང་འཆི་བས་དཔའ། །བཟོད་གསུང་བཅོམ་ལྡན་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །མཐུ་བརྙེས་བདེ་བར་གཤེགས་པ་མི་གཡོ་བ། །གནས་དང་གནས་མིན་མཁས་པ་བསྙེངས་མི་མངའ། །ཁྱོད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་མང་པོ་བྱང་ཆུབ་བཀོད། །ཆོས་གནས་རྒྱལ་བ་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདུས་བགྱིས་ཉམ་ཆུང་སྙིང་པོ་མེད་པར་མཁྱེན། །སྐྱེ་བའི་ཚོགས་ནི་ཉུང་བ་མ་ལགས་སེལ། །ཁྱོད་ཀྱི་མཁྱེན་པ་སྲིད་གསུམ་ཁྱད་པར་འཕགས། །ཡེ་ཤེས་ཕ་རོལ་ཕྱིན་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སེམས་ཅན་ལོང་བ་སྡུག་བསྔལ་མགོན་མེད་པ། །དེ་དག་ཁྱོད་ཀྱིས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ཚིམ་བགྱིས། །ཁྱོད་ནི་བདུད་དཔུང་བཅས་པ་སྐྲག་མཛད་པ། །བཅོམ་ལྡན་མགོན་གྱུར་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སྟོབས་དང་བསམ་གཏན་དང་ནི་དབང་པོ་བསྒོམས། །ཁྱོད་ཀྱིས་བདུད་ནི་དཔུང་དང་བཅས་པ་བཅོམ། །སྲིད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་གྱུར་པ། །ཐུབ་པ་དབང་པོ་བསྒོམས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དད་པའི་རྩ་བ་རྒྱ་ཆེན་ཆོས་བསྟན་པ། །མཚུངས་མེད་བྱང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཆུབ་ལ་ནི་ཆགས་མི་མངའ། །གྲིབ་མ་ལྟ་བུར་མཁྱེན་ནས་བདེ་གསུངས་པ། །བཅོམ་ལྡན་གདུགས་འདྲ་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདྲེན་པ་རྨི་འདྲར་ཆོས་རྣམས་ཐུགས་སུ་ཆུད། །འཕགས་པའི་འཁོར་ལོ་རྨི་འདྲ་རབ་ཏུ་བསྐོར། །འདུས་བགྱིས་ཡང་དག་ཏུ་ནི་རྨི་ལམ་འདྲར། །མཁྱེན་ནས་སེམས་ཅན་མང་པོ་དྲན་པར་མཛད། །ཁྱོད་ཀྱི་ལྗགས་མཆོག་དག་པ་དྲི་མི་མངའ། །ལྗགས་ཀྱིས་རང་གི་ཞལ་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཁེབས། །ལྗགས་ནི་པད་མ་འདབ་མ་བརྒྱ་ལྟ་བུ། །ལྗགས་སྐྱོན་མི་མངའ་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སྲིད་གསུམ་ཀུན་ལ་ཆགས་པ་མི་མངའ་བ། །འགྲོ་བ་རྣམས་ལ་འདོད་པའི་སྐྱོན་མི་གསུང་། །འདོད་པའི་ཆགས་བྲལ་སྨད་པ་མ་ལགས་པ། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་ལ་སྲོག་ཆགས་མོས་པར་མཛད། །ཉོན་མོངས་དགྲ་དང་སྡིག་པའི་དགྲ་སྤངས་པ། །སེར་སྣའི་འདོད་ཆགས་བྲལ་ཞིང་ཆགས་མི་མངའ། །མི་ཡི་དམ་པ་གསེར་ལྟར་དཔལ་སྟུག་པ། །ཁྱོད་ཀྱི་མཚན་དང་གྲགས་པ་ཆུབ་པར་གྲགས། །གནས་དང་དབང་པོ་རྣམ་པར་འབྱེད་ལ་མཁས། །འདི་ན་བཞུགས་ཤིང་འགྲོ་བའི་མིག་ཏུ་གྱུར། །གནས་དང་ཡིག་འབྲུ་ཚིག་གི་དོན་བསླབས་པས། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཆུ་བོ་བཞི་ལ་ཟམ་པ་བཏགས། །གླང་པོ་རིན་ཐང་མ་མཆིས་སྦྱིན་པ་མཛད། །འདྲེན་པ་མི་དང་ལྷ་རྣམས་སྒྲོལ་བ་པོ། །ཁྱོད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མཐའ་མ་མི་རྙེད་དེ། །མགོན་པོ་ཁྱོད་ལ་བདག་ནི་ཐལ་མོ་སྦྱར། །མི་ཡི་མཆོག་ལ་རྡུལ་ནི་སྦྱིན་བྱིན་པས། །མི་མཇེད་འཛམ་བུའི་རྒྱལ་པོར་གྱུར་ལགས་ན། །འདིར་ནི་དབང་པོ་དང་བས་ཐལ་སྦྱར་ནས། །སྐྱབས་སུ་ཉེ་བར་མཆི་བ་སྨོས་ཅི་འཚལ། །ཕུང་པོ་གསོག་སྟེ་ཉམ་ཆུང་སྙིང་པོ་མེད། །སྟོང་པ་སྒྱུ་མ་ཆུ་ཟླ་འདྲ་བར་ནི། །གཽ་ཏམ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་དག་ཡང་དག་མཁྱེན། །ཕུང་པོ་ཁམས་མཁས་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སྲེད་པའི་སྲད་བུས་དམ་དུ་མདུད་བོར་ཏེ། །སྲིད་པའི་འགྲོ་བར་དྲ་བར་རབ་གྲགས་པ། །སྲིད་པར་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་དྲ་བ་དེ། །བདེ་གཤེགས་ཁྱོད་ཀྱི་མཁྱེན་པའི་འོད་ཀྱིས་དྲལ། །ཚངས་པའི་སྒྲ་སྐད་ལྟ་བུའི་གསུང་བརྗོད་པ། །ཤོ་བེ་མ་ལགས་མི་འགྱུར་འདྲིད་མ་ལགས། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཕུན་ཚོགས་གསུང་དེ་དེ་དག་ཐོས་ནས་ནི། །ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་སྐྱབས་སུ་ཉེ་བར་མཆི། །ཕྱག་གི་མཐིལ་གྱིས་ས་འདིར་རེག་པ་ན། །ནགས་ཚལ་བཅས་པར་རྣམ་པ་དྲུག་གཡོས་ཀྱང་། །འདིར་ནི་གཞན་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་མ་མཆིས། །བདུད་ཕྱོགས་དགྲ་བཅོམ་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ལྷ་ཡི་རྒྱལ་པོ་ཆེ་དང་མཁས་པ་གང་། །ཁྱོད་ཀྱི་ཆོས་དོན་གཉེར་ཞིང་མཆིས་པ་རྣམས། །དེ་དག་སོ་སོར་ཆོས་བསྟན་ཐོས་ནས་སུ། །ཞབས་གཉིས་ལ་ནི་རབ་ཏུ་གཏུགས་པར་བགྱིད། །དེ་ནས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོའི་སླས་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གིས་མངོན་པར་བསྟོད་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་ནས་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་མི་ནུས་ན། ཇི་ལྟར་བདག་ཅག་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལས་གྱུར་ཏེ། སྐྱེས་པའི་དངོས་པོ་འཐོབ་པ་དང་། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདག་ཅག་ལ་ལེགས་པར་བཤད་དུ་གསོལ། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོའི་སླས་དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །སྲིང་མོ་དག་དེའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུང་ཤིག་དང་། ཇི་ལྟར་བུད་མེད་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལས་གྱུར་ཏེ་སྐྱེས་པའི་དངོས་པོ་འཐོབ་ཅིང་མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བ་ངས་ཁྱོད་ལ་བཤད་པར་བྱའོ། །མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོའི་སླས་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་གསོལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ལྟར་ཉན་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །སྲིང་མོ་དག་ཆོས་གཅིག་དང་ལྡན་ན་བུད་མེད་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལས་གྱུར་ཏེ་སྐྱེས་པའི་དངོས་པོ་ཐོབ་ཅིང་མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཆོས་གཅིག་པོ་དེ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ལྷག་པའི་བསམ་པས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་། མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་གསུམ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་བརྗེད་པ་མེད་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་སྟེ། སྲིང་མོ་དག་ཆོས་གཅིག་པོ་འདི་དང་ལྡན་ན་བུད་མེད་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལས་གྱུར་ཏེ་སྐྱེས་པའི་ལུས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །སྲིང་མོ་དག་གཞན་ཡང་ཆོས་གཉིས་དང་ལྡན་ན་བུད་མེད་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལས་གྱུར་ཏེ་སྐྱེས་པའི་ལུས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཕྲག་དོག་མེད་པ་དང་། སེར་སྣ་མེད་པ་སྟེ། སྲིང་མོ་དག་ཆོས་འདི་གཉིས་དང་ལྡན་ན་བུད་མེད་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལས་གྱུར་ཏེ་སྐྱེས་པའི་དངོས་པོ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །སྲིང་མོ་དག་གཞན་ཡང་ཆོས་གསུམ་དང་ལྡན་ན་བུད་མེད་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལས་གྱུར་ཏེ་སྐྱེས་པའི་དངོས་པོ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །གསུམ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ལུས་ཀྱི་སྡོམ་པ་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། ངག་གི་སྡོམ་པ་བཞི་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། ཡིད་ཀྱི་སྡོམ་པ་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ། སྲིང་མོ་དག་ཆོས་གསུམ་པོ་འདི་དག་དང་ལྡན་ན་བུད་མེད་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལས་གྱུར་ཏེ་སྐྱེས་པའི་དངོས་པོ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །སྲིང་མོ་དག་གཞན་ཡང་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་བུད་མེད་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལས་གྱུར་ཏེ་སྐྱེས་པའི་དངོས་པོ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། གཡོ་མེད་པར་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་དང་། གཡོ་མེད་པར་བསླབ་པའི་གནས་འཛིན་པ་དང་། གཡོ་མེད་པར་ཚུལ་ཁྲིམས་སྟེན་པ་དང་། གཡོ་མེད་པར་ཆོས་ཉན་པ་སྟེ། སྲིང་མོ་དག་ཆོས་བཞི་པོ་འདི་དག་དང་ལྡན་ན་བུད་མེད་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལས་གྱུར་ཏེ་སྐྱེས་པའི་དངོས་པོ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །སྲིང་མོ་དག་གཞན་ཡང་ཆོས་ལྔ་དང་ལྡན་ན་བུད་མེད་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལས་གྱུར་ཏེ་སྐྱེས་པའི་དངོས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པོ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ལྔ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་དོན་དུ་གཉེར་བ་དང་། ཆོས་ཐོས་ནས་ཚུལ་བཞིན་དུ་སོ་སོར་རྟོག་པ་དང་། བསམ་པ་ཐག་པ་ནས་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལ་སྨོད་པ་དང་། རྟག་པར་རྒྱུན་དུ་སྐྱེས་པའི་ལུས་འཐོབ་པར་སེམས་སྐྱེད་པ་དང་། ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱེད་པ་སྟེ། སྲིང་མོ་དག་ཆོས་ལྔ་པོ་འདི་དག་དང་ལྡན་ན་བུད་མེད་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལས་གྱུར་ཏེ་སྐྱེས་པའི་དངོས་པོ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །སྲིང་མོ་དག་གཞན་ཡང་ཆོས་དྲུག་དང་ལྡན་ན་བུད་མེད་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལས་གྱུར་ཏེ། སྐྱེས་པའི་དངོས་པོ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དྲུག་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དྲང་བ་དང་། མཉེན་པ་དང་། སྒྱུ་མེད་པ་དང་། གཡོ་མེད་པ་དང་། བསྩལ་བ་མེད་པ་དང་། བཅོས་པ་མེད་པ་སྟེ། སྲིང་མོ་དག་ཆོས་དྲུག་པོ་འདི་དག་དང་ལྡན་ན་བུད་མེད་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལས་གྱུར་ཏེ་སྐྱེས་པའི་དངོས་པོ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །སྲིང་མོ་དག་གཞན་ཡང་ཆོས་བདུན་དང་ལྡན་ན་བུད་མེད་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལས་གྱུར་ཏེ་སྐྱེས་པའི་དངོས་པོ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བདུན་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། རང་གིས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་དགེ་འདུན་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་དགེ་འདུན་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། སྨོན་ལམ་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་དོར་བའི་ཕྱིར་གཏོང་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རྣམ་པར་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ལྷ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། དེ་དག་དགྲོལ་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་པ་སྟེ། སྲིང་མོ་དག་ཆོས་བདུན་པོ་འདི་དག་དང་ལྡན་ན་བུད་མེད་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལས་གྱུར་ཏེ་སྐྱེས་པའི་དངོས་པོ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །སྲིང་མོ་དག་གཞན་ཡང་ཆོས་བརྒྱད་དང་ལྡན་ན་བུད་མེད་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལས་གྱུར་ཏེ་སྐྱེས་པའི་དངོས་པོ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཟས་ལ་སྲེད་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། སྐོམ་ལ་སྲེད་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། མེ་ཏོག་དང་། སྤོས་དང་ཕྲེང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བ་དང་། བྱུག་པ་དང་། ཕྱེ་མ་ལ་སྲེད་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། སྐྱེད་མོས་ཚལ་དུ་འགྲོ་བར་སྲེད་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། རྒོད་པ་དང་འཇོ་བ་ལ་སྲེད་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། གླུ་དང་གར་དང་རོལ་མོའི་དབྱངས་སྒྲ་ལ་སྲེད་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། དགའ་བ་དང་རྩེ་བ་ལ་སྲེད་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། རྣ་བ་དང་། སྒྲ་དང་། སྣ་དང་། དྲི་དང་། ལྕེ་དང་། རོ་དང་། ལུས་དང་། རེག་ལ་དགའ་བ་ལ་སྲེད་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། སྲིང་མོ་དག་ཆོས་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་དང་ལྡན་ན་བུད་མེད་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལས་གྱུར་ཏེ་སྐྱེས་པའི་དངོས་པོ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །སྲིང་མོ་དག་གཞན་ཡང་ཆོས་དགུ་དང་ལྡན་ན་བུད་མེད་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལས་གྱུར་ཏེ་སྐྱེས་པའི་དངོས་པོ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དགུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཆད་པར་ལྟ་བ་མ་ཡིན་པ་དང་། རྟག་པར་ལྟ་བ་མ་ཡིན་པ་དང་། བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་མ་ཡིན་པ་དང་། སེམས་ཅན་དུ་སྨྲ་བ་མ་ཡིན་པ་དང་། སྲོག་ཏུ་སྨྲ་བ་མ་ཡིན་པ་དང་། གང་ཟག་ཏུ་སྨྲ་བ་མ་ཡིན་པ་དང་། འབྱུང་བར་ལྟ་བ་མ་ཡིན་པ་དང་། འཇིག་པར་ལྟ་བ་མ་ཡིན་པ་དང་། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་འཇུག་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ཏེ། སྲིང་མོ་དག་ཆོས་དགུ་པོ་འདི་དག་དང་ལྡན་ན་བུད་མེད་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལས་གྱུར་ཏེ་སྐྱེས་པའི་དངོས་པོ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །སྲིང་མོ་དག་གཞན་ཡང་ཆོས་བཅུ་དང་ལྡན་ན་བུད་མེད་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལས་གྱུར་ཏེ་སྐྱེས་པའི་དངོས་པོ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བཅུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པར་གནས་པ་དང་། གཞན་གྱི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་བརྣབ་སེམས་མི་སྐྱེད་པ་དང་། སྐྱེས་པའི་སེམས་སུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྐྱེད་པ་དང་། སྲོག་གི་ཕྱིར་ཡང་རྫུན་གྱི་ཚིག་མི་སྨྲ་བ་དང་། ཕྲ་མའི་ཚིག་མི་སྨྲ་བ་དང་། ཞེ་གཅོད་པའི་ཚིག་མི་སྨྲ་བ་དང་། ཚིག་ཀྱལ་པ་མི་སྨྲ་བ་དང་། ཕ་རོལ་པོ་དགའ་ཞིང་རྩེ་བ་ལ་ཕྲག་དོག་མེད་པ་དང་། གནོད་སེམས་ཀྱི་བག་ལ་ཉལ་མངོན་པར་མི་སྒྲུབ་པ་དང་། ཡང་དག་པར་ལྟ་བ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བ་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་རེ་བ་མེད་པ་སྟེ། སྲིང་མོ་དག་ཆོས་བཅུ་པོ་འདི་དག་དང་ལྡན་ན་བུད་མེད་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལས་གྱུར་ཏེ་སྐྱེས་པའི་དངོས་པོ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །སྲིང་མོ་དག་གཞན་ཡང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བུད་མེད་ཟབ་མོ་ལ་མོས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་གཟུགས་ལ་དབུ་བ་རྡོས་པ་ལྟ་བུར་སོ་སོར་རྟོག་ཀྱང་གཟུགས་ཀྱིས་རྒྱགས་ཤིང་མྱོས་པར་མི་འགྱུར་བ་དང་། ཚོར་བ་ལ་ཆུའི་ཆུ་བུར་ལྟ་བུར་སོ་སོར་རྟོག་ཀྱང་བདེ་བའི་ཚོར་བ་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་མེད་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བར་མི་འགྱུར་བ་དང་། བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཚོར་བའི་ཀུན་ཏུ་གཏི་མུག་པར་མི་འགྱུར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་ལ་སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུར་སོ་སོར་རྟོག་ཅིང་བུད་མེད་ཀྱི་འདུ་ཤེས་མི་སྐྱེད། སྐྱེས་པའི་འདུ་ཤེས་མི་སྐྱེད་པ་དང་། འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་ཆུ་ཤིང་གི་ཕུང་པོ་ལྟ་བུར་སོ་སོར་རྟོག་སྟེ། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་པོ་མེད་པར་རྟོགས་ནས་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ལ་མི་གནས་ཤིང་དེ་ལ་ཆགས་པ་མི་སྐྱེད་པ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་སོ་སོར་རྟོག་སྟེ། སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་རིག་པ་དེ་སྒྱུ་མ་བྱས་པ་བཞིན་དུ་རྟོགས་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཆགས་པ་མེད་ཞེ་སྡང་མེད་གཏི་མུག་མེད་པ་དང་། ལུས་ལ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དང་ལྡན་པར་སོ་སོར་རྟོག་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སའི་ཁམས་དང་ལྡན་པ་དང་། ཆུའི་ཁམས་དང་ལྡན་པ་དང་། མེའི་ཁམས་དང་ལྡན་པ་དང་། རླུང་གི་ཁམས་དང་ལྡན་པར་ལུས་ལ་སོ་སོར་རྟོག་གོ །ལུས་འདི་ནི་བསྡུས་པ་རྩྭ་དང་། ཤིང་དང་། བོང་བ་དང་། རྩིག་པ་དང་། མིག་ཡོར་ལྟ་བུ་སྟེ། འདི་བདག་མ་ཡིན། སེམས་ཅན་མ་ཡིན། སྲོག་མ་ཡིན། སྐྱེས་བུ་མ་ཡིན། གང་ཟག་མ་ཡིན་གྱི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྔོན་དུ་སོང་བས་རྒྱུ་དང་བྱ་བ་དང་། ལས་ཀྱི་བྱུང་བའོ། །གཞན་ཡང་བུད་མེད་མིག་ལ་ཁ་ཟས་ལས་སྐྱེས་པ་ཤའི་གོང་བུ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་རང་བཞིན་གྱིས་དབེན་པར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སོ་སོར་རྟོག་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་རྣ་བ་དང་། སྣ་དང་། ལྕེ་དང་། ལུས་དང་། ཡིད་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་དང་། རང་བཞིན་གྱིས་དབེན་པར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སོ་སོར་རྟོག་པའོ། །གཞན་ཡང་བུད་མེད་ལུས་ལ་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུར་འཇུག་པ་དང་། ངག་ལ་བྲག་ཅ་ལྟ་བུར་འཇུག་པ་དང་། སེམས་ལ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་འཇུག་པའོ། །སྲིང་མོ་དག་ཆོས་འདི་དག་དང་ལྡན་ན་བུད་མེད་བུད་མེད་ཀྱི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དངོས་པོ་ལས་གྱུར་ཏེ་སྐྱེས་པའི་དངོས་པོ་ཐོབ་ཅིང་མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོའི་སླས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལས་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལས་སྒྱུར་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཐོས་ནས་ཚིམ་ཞིང་མགུ་སྟེ། ཡི་རངས་ཤིང་རབ་ཏུ་དགའ་ནས་དགའ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཚུལ་དང་འཐུན་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །དྲི་མེད་དྲི་བྲལ་དྲི་མ་གཅོད་མཛད་པ། །རྡུལ་མེད་རྡུལ་བྲལ་ལྷག་པའི་གཟི་བརྗིད་མངའ། །པད་མའི་འདབ་འདྲའི་སྤྱན་དང་མཛེས་པའི་ཐུགས། །དྲི་མེད་ཟླ་ཞལ་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དགའ་མཛད་ཞི་མཛད་ཉོན་མོངས་གཅོད་མཛད་པ། །དགའ་བ་སྟོན་པ་རྟག་ཏུ་དགོན་པར་དགྱེས། །རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་རིན་ཆེན་མཛོད་མངའ་བ། །ཡོན་ཏན་མཆོག་མངའ་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཕ་རོལ་གཤེགས་པ་གཞན་གྱི་ཚོགས་རྣམས་འཇོམས། །པད་མ་ལྟ་བུར་སྟོང་མཆོག་བཀའ་མཆིད་གསུང་། །ལམ་མཆོག་སྩོལ་ཅིང་དམ་པའི་དོན་སྟོན་པ། །མཆོག་ཏུ་དགའ་མཛད་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཆུ་བོ་བཞི་རྒལ་བདེན་བཞིའི་བཀའ་མཆིད་གསུང་། །ས་ལ་རྒྱུ་བ་འདི་ལ་མིག་སྩོལ་བ། །འཁོར་ལོ་མཆོག་གི་མཚན་ནི་སྟོང་མངའ་བ། །རྡུལ་མེད་ཕན་མཛད་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཉོན་མོངས་རྡུལ་བསལ་དམ་པ་མཐུ་བོ་ཆེ། །མགོན་པོ་འགྲོ་ལ་མཆོག་གི་དོན་མཛད་པ། །བདུད་ཀྱི་དཔུང་རྣམས་སྟོབས་མེད་འཇིག་མཛད་པ། །བཅོམ་ལྡན་སྟོབས་བཅུ་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སྲེད་པའི་འཁྲི་ཤིང་གཅོད་མཛད་མཉམ་པ་མེད། །བརྙེས་པ་དག་དང་མ་བརྙེས་མཚུངས་མཉམ་ཐུགས། །འཇིག་རྟེན་མཐར་འབྱིན་སྣང་བའི་སྒྲོན་མཛད་པ། །རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུ་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དུལ་ཞིང་སྟོབས་བཅུ་ཆེན་པོ་དམ་པ་མངའ། །སྦྱིན་པ་སྩོལ་ཅིང་རྟག་ཏུ་གཏོང་ལ་དགྱེས། །དུལ་བ་ཞི་གནས་ཡོན་ཏན་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །ཉོན་མོངས་རྡུལ་བསལ་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལོ། །མཚན་མཆོག་འགྲོ་བ་ཀུན་ལ་དམ་པ་སྩོལ། །སྐྱེ་བོའི་འདྲེན་པ་ལྷ་ཡི་མཆོག་པས་མཆོག ། བྱམས་དང་སྟོབས་དང་བཟོད་ལ་ངེས་པར་དགྱེས། །མཆོད་འོས་བདེ་གཤེགས་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །མར་མེ་ལྟ་བུ་དྲི་མེད་ཟླ་བ་འདྲ། །ཕྱི་ནང་ཉོན་མོངས་དྲི་མ་གཅོད་མཛད་པ། །ཉོན་མོངས་སྤངས་པ་ཡོན་ཏན་བསོད་ནམས་གཏེར། །ཞི་བ་ཐུགས་ཞི་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དད་པ་སྩོལ་བ་དགེ་སྦྱོང་ཞི་མཛད་པ། །སྟོན་པ་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ལས་ཐར་མཛད་པ། །རྗེས་སུ་དྲན་དྲུག་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་དག་དྲན། །རྒྱལ་བ་དགེ་སྦྱོང་རྒྱལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདོམ་གང་འོད་ནི་གསེར་གྱི་ཁ་དོག་བལྟ། །གསུང་སྙན་དམ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་དབྱངས། །བཅོམ་ལྡན་གང་ཟག་དམ་པ་སྐྱེས་བུ་མཆོག ། སྲིད་གསུམ་ཞི་མཛད་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཤེས་རབ་མུན་པ་མ་མཆིས་ཕ་རོལ་གཤེགས། །རྟག་ཏུ་དཀའ་ཐུབ་བརྟུལ་ཞུགས་རབ་ཏུ་སྤྱོད། །དེ་བཞིན་ཁོན་གཞན་མིན་དེ་བཞིན་གསུང་། །མུན་པར་སྒྲོན་མ་འཛིན་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །བདེ་གཤེགས་གྲགས་ལྡན་ཡོན་ཏན་བས་མ་འཚལ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་གནས་སྟོན་པ། །ཡོན་ཏན་བརྗོད་པ་མཐོང་ཞིང་གྲགས་བསྒྲགས་པས། །མཆོག་ཏུ་དགའ་མཛད་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །བསྔགས་ལ་གནས་ཤིང་བརྟུལ་ཞུགས་དཀའ་ཐུབ་འཕགས། །ཁེངས་དང་ང་རྒྱལ་རྒྱགས་པ་གཅོད་མཛད་པ། །ཡེ་ཤེས་འབྱུང་གནས་རྡུལ་བྲལ་བློ་གྲོས་མཆོག ། སྐྱེ་བོ་མཐར་ཕྱིན་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཀ་ལ་ཡིང་ཀ་ཚངས་དབྱངས་ཐུགས་རྗེ་ཅན། །འདོད་པ་རྩོད་བགྱིད་དྲི་མ་སེལ་མཛད་པ། །ཕུང་པོ་ཡོངས་མཁྱེན་མཁས་པ་བདེ་བར་གཤེགས། །ཡོན་ཏན་ཚོགས་མཆོག་མངའ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཡོན་ཏན་སྟོན་པ་ཡོན་ཏན་བསྟོད་མཆོད་པ། །ཟབ་མོ་བལྟ་དཀའ་ཤིན་ཏུ་རྟོགས་པར་དཀའ། །འཛུམ་ཞལ་ཟླ་འདྲ་གསོང་པོར་གསུང་མཛད་པ། །བདུད་སྟོབས་འཇོམས་མཛད་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །མཉམ་ཐུགས་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་རབ་དུལ་ཐུགས། །ཀུན་གྱིས་མངོན་བསྟོད་མཉམ་པའི་ལམ་ལ་གནས། །ཐུབ་པ་མཆོག་གསུང་བདེན་པའི་བཀའ་མཆིད་ཅན། །བདེ་གཤེགས་མཉམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཐུགས་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ལམ་སྩོལ་སྙན་པ་ཤིན་ཏུ་འཇམ་པའི་དབྱངས། །བདུད་ཀྱི་སྡེ་མང་འཇོམས་མཛད་ང་རྒྱལ་དང་། །ལྷག་པའི་ང་རྒྱལ་མི་མངའ་ཚུལ་མི་འཆོས། །ཐུབ་པ་དགེ་སྦྱོང་རྒྱལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སྟོབས་དང་མཐུ་དང་བརྩོན་འགྲུས་བསམ་གཏན་དགྱེས། །རྟག་ཏུ་འདོད་ཆགས་སྐྱོན་དང་རབ་རིབ་བྲལ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་མི་གཡོ་གནས་ལ་ཞུགས། །སྟོབས་བཅུ་མཆོག་མངའ་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཕྱག་དང་ཞབས་ནི་དྲི་མེད་དྲ་བས་འབྲེལ། །སྐྱེ་དང་རྒ་དང་འཆི་བ་མི་མངའ་བ། །རྒྱལ་བར་འོས་པ་འགྲོ་བ་ཀུན་ལས་རྒྱལ། །ནམ་མཁའ་མཉམ་ཐུགས་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་ནས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོའི་སླས་མི་འམ་ཅིའི་བུ་མོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་པོ་དེ་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་གཏུགས་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་དག་གི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་མཁྱེན་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཛུམ་པ་མཛད་དོ། །འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དེ་གང་གི་ཚེ་འཛུམ་པ་མཛད་པ་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞལ་གྱི་སྒོ་ནས་འོད་ཟེར་དུ་མ་ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་བྱུང་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སྔོན་པོ་དང་། སེར་པོ་དང་། དམར་པོ་དང་། དཀར་པོ་དང་། ལེ་བརྒན་དང་། ཤེལ་དང་དངུལ་གྱི་ཁ་དོག་ལྟ་བུའོ། །དེ་དག་གིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པར་འོད་ཀྱིས་ཁྱབ་པར་བྱས་ཏེ། ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བར་དུ་མངོན་པར་འཕགས་ནས་ཉི་མ་དང་ཟླ་བའི་འོད་མོག་མོག་པོར་བྱས་ཏེ། སླར་ལོག་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དབུའི་གཙུག་ཏུ་ནུབ་བོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ལ་གཟར་ནས། པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ས་ལ་བཙུགས་ཏེ་ཞེ་ས་དང་བཅས་ཤིང་གུས་པ་དང་བཅས་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ན་བ་དེ་ལོགས་སུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བཏུད་དེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་འདིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འཛུམ་པ་མཛད་པའི་དོན་ཞུས་པ། བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཅི་སླད་འཛུམ་སྟོན་པ། །ཟླ་བ་དྲི་མ་མེད་ཞལ་ཁྱོད་ལ་ཞུ། །དྲི་མེད་གཟི་བརྗིད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མངའ་བ་ཁྱོད་ལ་ཞུ། །གསེར་གྱི་ཁ་དོག་ལྟ་བུ་ཁྱོད་ལ་ཞུ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཅི་སླད་འཛུམ་སྟོན་པ། །དམ་པའི་གཟུགས་རྣམས་མངའ་བ་ཁྱོད་ལ་ཞུ། །འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་དོན་མཛད་ཁྱོད་ལ་ཞུ། །ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་ཁྱོད་ལ་ཞུ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཅི་སླད་འཛུམ་སྟོན་པ། །སྦྱིན་དང་དུལ་ལ་དགྱེས་པ་ཁྱོད་ལ་ཞུ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་དག་གྱུར་པ་ཁྱོད་ལ་ཞུ། །བཟོད་པའི་སྟོབས་དང་སྟོབས་སྩོལ་ཁྱོད་ལ་ཞུ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཅི་སླད་འཛུམ་སྟོན་པ། །བརྩོན་འགྲུས་སྟོབས་དང་མཐུ་མངའ་ཁྱོད་ལ་ཞུ། །བསམ་གཏན་མངོན་ཤེས་དགྱེས་པ་ཁྱོད་ལ་ཞུ། །ཤེས་རབ་ནམ་མཁའ་མཉམ་པ་ཁྱོད་ལ་ཞུ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཅི་སླད་འཛུམ་སྟོན་པ། །རྟག་ཏུ་བྱམས་པའི་ཐུགས་ཅན་ཁྱོད་ལ་ཞུ། །རྟག་ཏུ་ཐུགས་རྗེ་ལྡན་པ་ཁྱོད་ལ་ཞུ། །དགའ་དང་བཏང་སྙོམས་དགྱེས་པ་ཁྱོད་ལ་ཞུ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཅི་སླད་འཛུམ་སྟོན་པ། །སྲིད་པ་གསུམ་པོ་མཐར་འབྱིན་ཁྱོད་ལ་ཞུ། །སྤྱན་གསུམ་དྲི་མ་མི་མངའ་ཁྱོད་ལ་ཞུ། །བདུད་རྩི་ཆོས་རྣམས་གསུང་བ་ཁྱོད་ལ་ཞུ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཅི་སླད་འཛུམ་སྟོན་པ། །བདུད་རྣམས་ཐ་མར་འབྱིན་པ་ཁྱོད་ལ་ཞུ། །ངན་པའི་ཚོགས་རྣམས་འཇོམས་པ་ཁྱོད་ལ་ཞུ། །བདེན་པ་དམ་པ་གཟིགས་པ་ཁྱོད་ལ་ཞུ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཅི་སླད་འཛུམ་སྟོན་པ། །སྟོབས་བཅུ་དམ་པ་མངའ་བ་ཁྱོད་ལ་ཞུ། །ཐེ་ཙོམ་དག་ནི་གཅོད་མཛད་ཁྱོད་ལ་ཞུ། །ཡོན་ཏན་སྟོང་གིས་བརྒྱན་པ་ཁྱོད་ལ་ཞུ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཁྱོད་ཀྱིས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོའི་སླས་རྣམས་ང་ལས་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་དོ། །བསམ་པ་ཐག་པ་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས། བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལས་བསྒྱུར་ཞིང་སྐྱེས་པའི་དངོས་པོ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ངའི་རྐང་པ་གཉིས་ལ་གཏུགས་པ་མཐོང་ངམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཐོང་ངོ་། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བོ་མི་འམ་ཅིའི་སླས་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་པོ་དེ་དག་གིས་བསམ་པ་ཐག་པ་ནས་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྲུན་པ་འདིས་འདི་ནི་ཤི་འཕོས་ནས་བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལས་གྱུར་ཏེ་སྐྱེས་པའི་ལུས་ཐོབ་ནས་དགའ་ལྡན་གྱི་ལྷ་རྣམས་དང་སྐལ་བ་མཉམ་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། ། དེར་སྐྱེས་ནས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འདི་ཀུན་འགྲོ་བ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །བྱམས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ན་མཉེས་པར་བྱེད་ཅིང་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱང་ཀུན་བགྲོ་བ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །བསྐལ་པ་བཟང་པོའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་རིམ་གྱིས་མཉེས་པར་བྱེད་པར་འགྱུར། དེ་དག་གིས་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱང་ཀུན་བགྲོ་བ་བྱེད་པར་འགྱུར། འཛིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་རིམ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཀུན་ཏུ་རྫོགས་པར་བྱས་ནས། གང་གི་ཚེ་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་དེ་དག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེས་དེ་དག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་སྟོན་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བདག་ཅག་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་དོ། །ངན་སོང་ངན་འགྲོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལམ་བཀུམ་མོ། །བདེ་འགྲོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལམ་རྣམ་པར་སྦྱངས་སོ། །བདག་ཅག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ལ་རབ་ཏུ་བཀོད་དོ། །བདག་ཅག་ལ་ཆོས་ཀྱི་གཏེར་བསྟན་ཏོ། །བདག་ཅག་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ས་ལ་བཀོད་དོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་འབར་བར་བགྱིས་སོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཕྱོགས་བསྟན་ཏོ། །ཐབས་ལ་མཁས་པ་བསྟན་ཏོ། །བདག་ཅག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་སྩལ་ཏོ། །ཆོས་བསྒྲགས་པས་རབ་ཏུ་དགའ་བར་མཛད་དོ། །དགའ་བ་དང་དང་བ་དང་། མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ཐོབ་པས་གཟེངས་བསྟོད་དོ། །ཆོས་ཟབ་མོའི་བཟོད་པ་ལ་རབ་ཏུ་དགའ་བར་མཛད་དོ། །བདག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཅག་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ལ་རབ་ཏུ་བཀོད་དོ། །བདག་ཅག་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱས་པ་གཟོ་བ་ལགས་ཀྱི་བྱས་པ་མི་གཟོ་བ་མ་ལགས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་གིས་ཤ་དང་ཁྲག་གིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ལན་མི་ལོན་ན་གཞན་གྱིས་ལན་ལྡོན་པར་མི་འགྱུར་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་འཚལ། དེ་ནས་འཁོར་དེའི་ནང་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁ་ཅིག་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། མ་ལ་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོ་འདི་ཇི་སྲིད་ཅིག་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར། འདིའི་མིང་ནི་ཇི་སྐད་ཅེས་བྱ་བར་འགྱུར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་ནི་ཇི་སྙེད་ཅིག་ཏུ་འགྱུར། ལོངས་སྤྱོད་དང་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་ནི་ཇི་འདྲ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར། དེའི་སེམས་ཅན་བཀོད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པ་ནི་ཇི་འདྲ་བ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་སྙམ་མོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གི་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐུགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་མཁྱེན་ནས་འཛུམ་པ་མཛད་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞལ་གྱི་སྒོ་ནས་འོད་ཟེར་དུ་མ་ཁ་དོག་ཐ་དད་པ་ཁ་དོག་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་བྱུང་སྟེ། ཕྱོགས་བཅུ་ཀུན་གྱི་ཕྱོགས་རེ་རེར་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་སྣང་བར་བྱས་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཞི་བར་བྱས་ནས་ལྷ་དང་མི་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་འདུན་པར་བྱས་ཏེ་སླར་ལོག་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལན་སྟོང་དུ་བསྐོར་བ་བྱས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དབུའི་གཙུག་ཏུ་ནུབ་བོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྔོན་ཆད་མ་མཛད་པའི་འཛུམ་པ་མཐོང་ནས་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འདུག་སྟེ་པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ས་ལ་བཙུགས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བཏུད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་གསོལ་པ། བདེ་བར་གཤེགས་ཀྱི་འཛུམ་པ་ཅི་འདྲ་བ། །དེ་རིང་ཕྱུང་སྟེ་ཐུག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མེད་བྱེ་བའི་ཞིང་། །རྒྱ་ཆེན་ཕྱོགས་བཅུའི་གང་གཱའི་རྡུལ་མཐའ་ཡས། །ཁྱབ་པ་དེ་འདྲ་སྔོན་ཆད་ཡོང་མ་མཐོང་། །ཚངས་པ་དེ་བཞིན་འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་དང་། །ནོར་བུ་མེ་དང་ཉི་མ་ཟླ་བའི་འོད། །མི་དབང་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་ནི་མོག་མོག་གྱུར། །འཛུམ་མཛད་འདི་ཡི་རྒྱུ་ནི་ལུང་བསྟན་གསོལ། །སུ་ཡི་ཆེད་དུ་དཔའ་བོ་ཁྱོད་ཀྱིས་འོད་ཕྱུང་བས། །འདིར་ནི་ངན་སོང་གསུམ་ཞི་བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་རྫོགས། །ཆོས་ཀྱི་རྗེ་ཡིས་བདག་ཅག་རྣམས་ཀྱི་དོགས་པ་སོལ། །མི་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཡིད་གཉིས་མ་ལུས་ལེགས་པར་ཁུམ། །འཁོར་ཀུན་དགའ་བས་རྟོག་བགྱིད་ན། །སུ་སླད་དེ་རིང་འཛུམ་པ་བསྟན། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གིས་མངོན་པར་བསྟོད་ནས་བསྐོར་བ་བྱས་ཏེ་རང་གི་སྟན་ལ་འདུག་གོ །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་གླང་པོ་ཆེའི་ལྟ་སྟངས་ཀྱིས་ཕྱོགས་བཅུར་གཟིགས་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཁྱོད་ཀྱིས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོ་འདིས་ཚུལ་འདི་ལྟ་བུ་དང་། རྒྱ་ཆེ་བ་འདི་ལྟ་བུ་དང་། རྣམ་པ་འདི་ལྟ་བུ་འདིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་བྱས་པ་མཐོང་ངམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཐོང་ལགས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་མཐོང་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོ་འདི་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་དྲུག་ཅུ་རྩ་བརྒྱད་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་སྟེ། དཀོན་མཆོག་འབྱུང་གནས་ཞེས་བྱ་བའི་བསྐལ་པ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཟླ་བ་དྲི་མ་མེད་ཅེས་བྱ་བར་ཡོན་ཏན་གྱི་རྒྱལ་པོར་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མཁྱེན་པ་དང་ཞབས་སུ་ལྡན་པ། བདེ་བར་གཤེགས་པ། འཇིག་རྟེན་མཁྱེན་པ། སྐྱེས་བུ་འདུལ་བ། ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་བླ་ན་མེད་པ། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སུ་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་ངོ་། །ཀུན་དགའ་བོ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཟླ་བ་དྲི་མ་མེད་པ་དེ་ནི་ལག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མཐིལ་ལྟར་མཉམ་པར་འགྱུར་ཏེ། བཻ་དཱུཪྱ་དཀར་པོ་ལས་གྲུབ་པ། ཟླ་བ་ལྟ་བུར་སྣང་བ། ཤིན་ཏུ་དྲི་མ་མེད་པ། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ། མཆིང་བུ་མེད་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་ཡང་ཚད་མེད་པར་གྱུར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ། རྣམ་པར་ཐར་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཐོབ་པ་ཤ་སྟག་གོ །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ནི་ནམ་མཁའ་ལ་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་ན་ལོངས་སྤྱོད་དེ། དེ་དག་ནམ་མཁའ་ལ་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་ན་གནས་པ་ན་བཻ་དཱུཪྱ་དཀར་པོ་ལས་གྲུབ་པའི་ས་ཆེན་པོ་དེར་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་རྒྱལ་པོར་སྣང་བ་དེའི་གཟུགས་བརྙན་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་གིས་མཐོང་མ་ཐག་ཏུ་ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུའོ་ཞེས་དྲན་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཆོས་གང་ལ་ཐེ་ཙོམ་ཟ་བ་ན་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེ་ལ་སྣང་བར་གྱུར་པ་དེ་ལ་ཞུ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ལ་ཞུས་པའི་ལུང་བསྟན་པས་སེམས་རངས་པར་མཛད་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གིས་ཆོས་དེ་ཐོས་ནས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ན་གྲོང་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དང་། གྲོང་རྡལ་དང་། ལྗོངས་དང་། ཡུལ་འཁོར་དང་། རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་འཁོར་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ནམ་མཁའ་ལ་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་ན་འཁོད་པར་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་བུད་མེད་དུ་གདགས་པའང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་པད་མའི་སྙིང་པོ་ལས་བརྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ན་ཁ་ཟས་སུ་གདགས་པ་མེད་དེ། སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་བསམ་གཏན་ལ་དགའ་བ་དང་། ཆོས་ལ་དགའ་བའི་ཟས་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ན་གཞན་རྣམ་པར་གཞག་པ་མེད་དེ། སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ངེས་པར་འགྱུར་བ་དག་གོ །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ལོག་པར་ཞུགས་པའམ། ལྟ་བ་ལོག་པར་ཞུགས་པའམ། ཆོ་ག་ལོག་པར་ཞུགས་པའམ། འཚོ་བ་ལོག་པར་ཞུགས་པའི་སེམས་ཅན་འགའ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ནན་ཏན་དང་ལྡན་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པར་འགྱུར་བ་ཤ་སྟག་གོ །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་བདུད་དམ། བདུད་ཀྱི་རིས་ཀྱི་ལྷའམ། གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་སྤྱོད་པ་ཅན་དང་། ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་དང་དམིགས་པའི་ལྟ་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང་། ཕ་རོལ་རྒོལ་བ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཟབ་མོའི་སྤྱོད་ཡུལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱས་བཏབ་པར་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ན་མིང་དུ་བཏགས་པ་ཙམ་དང་། འདུ་ཤེས་ཙམ་མ་གཏོགས་པར་ལྷ་དང་མི་ཞེས་ཐ་དད་དུ་བྱ་བ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་མཚུངས་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོན་ཏན་གྱི་རྒྱལ་པོར་སྣང་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་ཡང་ལྷ་དང་། མི་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་ཕན་པ་དང་། སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་བདེ་བའི་ཕྱིར་བར་གྱི་བསྐལ་པ་བཅུ་ཐམ་པར་བཞུགས་པར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོན་ཏན་གྱི་རྒྱལ་པོར་སྣང་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་གང་གི་ཚེ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་བཞེད་པ་དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བརྩོན་འགྲུས་འབར་བ་འདི་ངའི་འོག་ཏུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། བཀོད་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མཁྱེན་པ་དང་ཞབས་སུ་ལྡན་པ་བདེ་བར་གཤེགས་པ། འཇིག་རྟེན་མཁྱེན་པ། སྐྱེས་བུ་འདུལ་བའི་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་བླ་ན་མེད་པ། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྩོན་འགྲུས་འབར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལུང་བསྟན་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ་བར་གྱི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བསྐལ་པ་དེ་ཡང་སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་དང་ཆོས་དཀོན་མཆོག་དང་དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་དང་མི་འབྲལ་བར་འགྱུར་ཏེ། བར་གྱི་བསྐལ་པ་དེ་ནི་དཀོན་མཆོག་འབྱུང་བ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ནས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལས་ལུང་བསྟན་པ་ཐོས་ནས་དགའ་ཞིང་མགུ་སྟེ། ཡི་རངས་ཤིང་རབ་ཏུ་དགའ་ནས། དགའ་བ་དང་། ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགའ་བ་དང་། མཆོག་ཏུ་དགའ་བའི་ཤུགས་ཀྱིས་ས་ལས་སྟེང་གི་བར་སྣང་ལ་ཤིང་ཏ་ལ་བདུན་ཙམ་དུ་འཕགས་ཏེ། ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་དད་པ་རྒྱ་ཆེར་སྤེལ་བ་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡང་དག་པར་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུ་དང་། རང་གི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤོབས་པས་དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་སྨྲས་སོ། །ཆོས་འདི་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་དབེན་པ་དང་། །དྲི་མ་མེད་དེ་ནམ་མཁའི་ངོ་བོ་ཉིད། །རྒྱུད་ཀྱི་དམ་པ་འདི་ནི་རྣམ་ཤེས་ན། །དེ་ཕྱིར་དེ་དག་ཐུབ་སྲས་ཐུ་བོར་འགྱུར། །རྨི་ལམ་བཞིན་དུ་མཐོང་བ་ཅུང་ཟད་མེད། །ཐམས་ཅད་མེད་དེ་གཟུང་མེད་གསོག་དང་གསོབ། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་འདྲར་ཤེས་ནས། །འདུས་བྱས་དག་ལ་སྐྱོ་བར་འགྱུར་བ་མེད། །ལ་ལས་སྒྱུ་མའི་རྟ་དང་གླང་ཆེན་དང་། །ཤིང་རྟ་དཔུང་བུ་ཆུང་དང་བཞོན་མཐོང་བ། །དམ་པའི་དོན་དུ་སྙིང་པོ་མེད་པ་ལྟར། །ཕུང་པོ་འདི་དག་སྒྱུ་འདྲ་སྙིང་པོ་མེད། །གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་དབུ་བ་རྡོས་པ་བཞིན། །ཚོར་བ་འདི་ནི་ཆུ་ཡི་ཆུ་བུར་འདྲ། །འདུ་ཤེས་དག་ནི་སྨིག་རྒྱུ་འདྲ་བར་གསུངས། །འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ཆུ་ཤིང་སྙིང་པོ་མེད། །སྲིད་གསུམ་འདི་ནི་སེམས་ཡིད་རྣམ་པར་ཤེས། །རྒྱལ་བས་དེ་བཞིན་སྒྱུ་འདྲ་གསོག་ཏུ་གསུངས། །གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་སྟོང་པར་རིག་ནས་ནི། །འདུས་བྱས་དག་ལ་ནམ་ཡང་སྐྱོ་བ་མེད། །ཁམས་བཞི་པོ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འདྲ་དང་། །སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ནི་གྲོང་སྟོང་ལྟ་བུ་དང་། །ཆོས་འདི་གསོག་དང་གསོབ་ལྟར་རྣམ་ཤེས་པ། །དེ་དག་རྒྱལ་བའི་ཆོས་མཛོད་འཛིན་པ་ཡིན། །རབ་ཏུ་དུལ་ཕྱིར་སྦྱིན་དང་དུལ་བ་དང་། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེ་བཞིན་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་དག་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། །རྟག་ཏུ་འཕགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་བཟོད་མི་ཟད། །སྟོང་པ་ཉིད་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་རྣམ་པར་དག ། བསམ་གཏན་རང་བཞིན་འགྱུར་བ་མེད་པ་དང་། ། དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་ཆགས་མེད་མ་སྤྲོས་པར། །གང་གི་འཇུག་པ་དེ་འདྲར་གྱུར་པ་དེ། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་པའི་ཕ་རོལ་རབ་ཏུ་ཕྱིན། །བདག་མེད་ཁོ་ན་ཉིད་ཕྱིར་བྱམས་པ་མཉམ། །ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་གོང་དུ་སྙིང་རྗེ་དག ། ཞི་ཕྱིར་དགའ་དང་བཏང་སྙོམས་བཅས་པ་ཡི། །ལམ་འདི་ཚངས་པའི་ལམ་སྟེ་རྟག་ཏུ་ཞི། །བསྡུ་བ་བཞི་པོ་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་འདི། །རྣམ་པར་འདྲེན་པས་རྗེས་སུ་གཟུང་ཕྱིར་གསུངས། །འཛིན་པ་མེད་ཅིང་རྣམ་རྟོག་གང་མེད་པ། །དེ་ནི་བསྡུ་བའི་དངོས་པོའི་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །སེམས་ཅན་འདི་དག་བདག་མེད་སེམས་ཅན་མེད། །སྲོག་དང་གསོ་བ་གང་ཟག་མི་རྙེད་དོ། །དབང་པོ་དྲུག་འདི་སྟོང་སྟེ་རབ་ཞི་བར། །གང་ཤེས་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན། །སེམས་ཅན་མེད་ཅིང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མེད། །དེ་ནི་གང་དུའང་བདག་མེད་རློམ་སེམས་མེད། །གཉིས་དང་བྲལ་ཞིང་མ་ཆགས་སྤྲོས་མེད་པ། །སེམས་ཅན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དཔལ་ལྡན། །ཆོས་འདི་སྙིང་པོ་མེད་དེ་སྒྱུ་མ་འདྲ། །གང་དུའང་མི་འོང་ནམ་ཡང་འགྲོར་མི་འགྱུར། །ཆོས་དབྱིངས་འདི་ཡི་གནས་པ་རིག་ནས་ནི། །རྒྱལ་བས་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་མཉམ་སངས་རྒྱས། །གང་ནའང་ཡོད་པའམ་མེད་པ་མེད་མོད་ཀྱི། །རྒྱུ་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་རྣམས་འབྱུང་བས་ན། །མཁའ་ལ་གློག་མཐོང་འཇིག་པ་ལྟ་བུར་ནི། །སེམས་ཀྱི་འཁྲི་ཤིང་དེ་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ། །རླུང་ནི་ནམ་མཁར་མི་ཆགས་རྒྱུ་བ་བཞིན། །གཟུགས་མེད་སེམས་ནི་འདུས་བྱས་དག་ལ་རྒྱུ། །སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་རྣམ་དག་དེ་ཤེས་ནས། །ཉོན་མོངས་གཟུགས་མེད་སོགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ལུས་ནི་རྩིག་པ་རྩྭ་དང་ལོ་མ་འདྲ། །བླུན་པ་རྗེ་མེད་རྡོ་ཤིང་ངན་པ་ལྟར། །དེ་ཡིས་སྔ་མའི་རང་བཞིན་འདྲར་ཤེས་ནས། །ལུས་ཀྱི་ཆོས་ལ་གནས་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཚིག་ནི་རྟག་ཏུ་གཟུང་མེད་རླུང་དང་འདྲ། ། རི་དང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཕུག་གི་བྲག་ཅ་ལྟ་བུ་སྟེ། །དེ་འདྲར་སྒྲ་ནི་རབ་ཏུ་དབེན་ཤེས་པ། །སྒྲ་རྣམས་ཀུན་ལ་འདོད་པའི་ཆགས་པ་མེད། །བདག་ནི་ནམ་མཁའི་ངོས་གནས་མི་ལྟུང་སྟེ། །མཁའ་ལས་ལྟུང་བའི་གནས་ཀྱང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཆོས་འདི་ནམ་མཁའ་འདྲ་བར་བསྒོམས་ནས་ནི། །དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་སེམས་ཅན་མེད་མཚུངས་གནས། །བསྐལ་པ་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོར་བསྲེགས་ཀྱང་ནི། །ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་ནམ་ཡང་སྔོན་མ་ཚིག ། ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁར་འདྲར་ཤེས་པ། །དེ་སྲེག་བསྐལ་ཚེ་ཞིང་རྣམས་བརྒྱར་ཡང་འགྲོ། །རི་དང་རི་བར་ཁོ་ར་ཁོར་ཡུག་རི། །དེ་བཞིན་རི་དང་བཅས་པའི་ས་རྣམས་ཀུན། །ནམ་མཁའི་ངོས་ཀྱིས་ཕྱེ་བར་རིག་ནས་དེ། །རྫུ་འཕྲུལ་སྟོབས་ཀྱིས་བྱེ་བའི་ཞིང་དུ་འགྲོ། །ས་དང་ཆུ་དང་མེ་དང་རླུང་དག་དང་། །ཁམས་བཞི་འདི་དག་ནམ་མཁའི་ངོས་མཉམ་པར། །དཔའ་བོ་ཚུལ་འདི་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དག ། མཁའ་ལས་བྱེ་བ་མཐའ་ཡས་ཞིང་དུ་འགྲོ། །སྲིད་པ་གསུམ་ན་སྒྲ་དང་སྐད་ཀྱི་བག ། བཟང་ངན་དེ་བཞིན་འབྲིང་པོ་ཅི་ཡོད་པ། །དེ་ཡི་མཐའ་མ་བསྐལ་པ་བརྒྱར་བརྗོད་ཀྱང་། །སྔོན་གྱི་རང་བཞིན་མི་སྣང་རྒྱུ་བ་མེད། །རང་བྱུང་བ་ནི་མཚན་མཆོག་མ་ཡིན་ཡང་། །སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱིས་གཟུགས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ། །སེམས་དང་ཡིད་ནི་མཚུངས་པ་དབེན་པར་གྱུར། །རྒྱལ་བ་ཐམས་ཅད་ཆོས་མཚུངས་ཉིད་ཕྱིར་མཉམ། །སྔོན་གྱི་སྲིད་པར་བྱང་ཆུབ་སྤྱད་སྤྱོད་ཅིང་། །དགེ་བ་བརྒྱ་སྟོང་རབ་ཏུ་བསགས་ནས་ནི། །བྱང་ཆུབ་མཉམ་ཞིང་མཉམ་པར་རབ་ཤེས་པ། །གྲགས་པ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་ལུང་བསྟན་འགྱུར། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་ནི་རང་ཡུལ་ཡང་དག་སྟེ། །མཐའ་ཡས་ཕྱིར་ནི་རྒྱལ་བའི་ཡུལ་དུ་མཉམ། །མཉམ་ཉིད་འདི་དག་གང་གིས་རབ་ཤེས་པ། །ཡོན་ཏན་ལྡན་པ་དེ་དག་ལུང་བསྟན་འགྱུར། །བདག་ནི་གཟུགས་མིན་ཚོར་མིན་འདུ་ཤེས་མིན། །སེམས་པ་མ་ཡིན་རྣམ་པར་ཤེས་མེད་ཀྱང་། །བྱང་ཆུབ་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་བདག་ལུང་བསྟན། །ཕུང་པོ་ཁམས་ཀྱིས་བདག་ནི་ལུང་མ་བསྟན། །བཟོད་པ་གང་ཞིག་གཟོད་མ་ནས་ཞི་ཡི། །སྐད་ཅིག་པ་ནི་ཟད་དང་འདྲ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མིན་ལ། །མཚུངས་མེད་མི་སྐྱེ་བ་ལ་བཟོད་པ་ན། །མི་དབང་འགྱུར་ཞེས་རྒྱལ་བས་ལུང་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་དང་བདག་ཏུ་རང་བཞིན་མཉམ། །བདག་ནི་བདག་མེད་སྟོང་པའི་རང་བཞིན་ཏེ། །སྟོང་པ་ནམ་མཁའ་འདྲ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད། །བྱང་ཆུབ་རྟག་ཏུ་མཁའ་མཉམ་རང་བཞིན་ནོ། །ཟད་པར་བྱ་ཕྱིར་ཟད་པ་ཤེས་མི་ནུས། །མི་ཟད་པ་ནི་ཟད་པས་ཟད་མི་འགྱུར། །ཟད་པའི་སྒོ་ཡིས་ཆོས་རྣམས་ཀུན་མ་སྐྱེས། །བཟོད་དང་ལྡན་ལ་སངས་རྒྱས་ལུང་སྟོན་ཏོ། །མཚན་མེད་གནས་འཇུག་པ་ཡི་གནས་མེད་དེ། །ཡང་དག་འདུས་མ་བྱས་པ་དུས་ལས་གྲོལ། །མ་བྱས་བྱེད་དུ་མ་བཅུག་བྱུང་བ་མིན། །དེ་བཞིན་ཉིད་འདྲར་རྒྱལ་བས་བདག་ལུང་བསྟན། །གལ་ཏེ་བདག་ནི་ལུང་བསྟན་འགྱུར་སྙམ་ན། །ཆོས་ལམ་ཚུལ་ལ་མི་མཉམ་སྦྱོར་བ་ཡིན། །སེམས་དང་ཡིད་ཀྱིས་སྦྱོར་བ་སྦྱོར་མ་ཡིན། །ཆོས་སྦྱོར་ཁྱད་པར་འཕགས་འདི་མཚུངས་ཤིང་མཉམ། །ཁྱེད་ཅག་ཐམས་ཅད་ས་ཡི་སྟེང་ན་འཁོད། །བདག་ནི་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་ན་རྣམ་པར་གནས། །ས་དང་ནམ་མཁའ་མཉམ་པར་ཤེས་ནས་ནི། །སྲིད་པ་གསུམ་ན་ཆགས་མེད་ཡེ་ཤེས་འཇུག ། དེ་ནས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་སྨྲས་ནས་སྟེང་གི་བར་སྣང་ལས་བབས་ཏེ་ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་ནི་བདག་གི་ཆེད་དུ་བྱུང་ངོ་། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་དོན་མ་མཆིས་པར་མ་བགྱིས་ཏེ། སྔོན་གྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཀྱིས་བདག་མ་བསླུས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདག་གི་བསམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བསྐང་བའི་སླད་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས་འཁོར་དེའི་ནང་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁ་ཅིག་འདི་ལྟ་བུའི་སེམས་བསྐྱེད་དེ། མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གང་ལས་དང་པོ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ་སྙམ་མོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྷའི་ཅོད་པན་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གི་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སེམས་ཀྱིས་ཤེས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གང་ལས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེའི་མཚན་ཅི་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་སྔོན་བྱུང་བ་འདས་པའི་དུས་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པའི་ཡང་ཆེས་གྲངས་མེད་པ། རྒྱས་པ། ཚད་མེད་པ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བསྐལ་པ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དགེ་བ་ཞེས་བྱ་བར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མཁྱེན་པ་དང་ཞབས་སུ་ལྡན་པ། བདེ་བར་གཤེགས་པ། འཇིག་རྟེན་མཁྱེན་པ། སྐྱེས་བུ་འདུལ་བའི་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ། བླ་ན་མེད་པ། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རིན་ཆེན་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་ངོ་། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རིན་ཆེན་ཕུང་པོ་དེའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་ནི་བྱེ་བ་ཕྲག་དྲུག་ཅུར་གྱུར་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ། བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཤ་སྟག་གོ །དེའི་ཚེའི་ཚད་ནི་ལོ་བྱེ་བ་ཕྲག་དྲུག་ཅུ་ཐུབ་པར་གྱུར་ཏོ། །དགེ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ཡང་བཻ་དཱུཪྱ་ལས་གྲུབ་པ། རྒྱན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། རྣམ་པའི་མཆོག་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པ་དགའ་ལྡན་གྱི་ལྷའི་རིས་ལྟ་བུར་ཁང་ཁྱིམ་དང་། ལོངས་སྤྱོད་དང་། ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་དང་། བཟའ་བ་དང་། བཏུང་བ་བསམས་པ་ཙམ་གྱིས་འབྱོར་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མ་གཏོགས་པར་ཐེག་པ་གཞན་རྣམ་པར་གཞག་པ་མེད་པར་གྱུར་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་གླིང་བཞི་ལ་དབང་བའི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ས་འཛིན་ཅེས་བྱ་བ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་དང་ལྡན་པ་ཞིག་བྱུང་སྟེ། དེའི་སླས་ནི་སྟོང་ཕྲག་བཞི་བཅུ་ཡོད་དོ། །དེའི་བུ་ནི་སྟོང་ཐམ་པ་ཡོད་དེ། དཔའ་བ། རྟུལ་ཕོད་པ། ཡན་ལག་མཆོག་གི་གཟུགས་ཅན་ཕ་རོལ་གྱི་སྡེ་རབ་ཏུ་འཇོམས་པ་ཤ་སྟག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་རྒྱལ་པོ་ས་འཛིན་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རིན་ཆེན་ཕུང་པོ་དེ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱེ་བ་ཕྲག་དྲུག་ཅུ་ལ་ལོ་བྱེ་བ་ཐམ་པར་ཡིད་དུ་འོང་བའི་ཆོས་གོས་དང་། ཞལ་ཟས་དང་། མལ་ཆ་དང་། ན་བའི་གསོས་སྨན་དང་། ཡོ་བྱད་རྣམས་དང་། བདེ་བར་སྦྱར་བ་བདེ་བ་ལ་རེག་པར་གནས་པར་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྙེན་བཀུར་བྱས་ནས་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རིན་ཆེན་ཕུང་པོ་དེ་ལ་མཆོད་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བྱས་ཏེ། དགེ་བའི་རྩ་བས་ཉེ་བར་བརྟན་ནས་བུད་མེད་བཞི་སྟོང་པོ་དེ་དག་དང་། བུ་སྟོང་པོ་དེ་དག་དང་། སྲོག་ཆགས་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །དེས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས་ཀྱང་ལོ་བྱེ་བར་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རིན་ཆེན་ཕུང་པོ་དེ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་སོ། །དེ་དུས་གཞན་ཞིག་ན་བུ་ཐུ་བོ་བརྟུལ་ཞུགས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱལ་པོར་བཅུག་ནས་རྒྱལ་སྲིད་ཐམས་ཅད་བོར་ཏེ། སྐྲ་དང་ཁ་སྤུ་བྲེགས་ནས་གོས་ངུར་སྨྲིག་བགོས་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་བསྟན་པ་ལ་དད་པས་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་ངོ་། །དེ་ན་རྒྱལ་པོའི་བུ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་རིམ་གྱིས་བུ་ཐུ་བོ་རེ་རེ་རྒྱལ་པོར་བཅུག་ནས་ཕའི་རྗེས་སུ་རབ་ཏུ་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་ན་རྣམ་གྲངས་འདིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེའི་ཚེའི་ཚད་རིང་བར་གྱུར་ཏོ། །རྒྱལ་པོ་གཞོན་ནུ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་རྒྱལ་བུ་གཞོན་ནུ་ཐ་ཆུངས་སྙིང་རྗེའི་བློ་ཞེས་བྱ་བ་གཅིག་པུ་མ་གཏོགས་ཏེ། དེ་ནི་ཆོས་ཀྱིས་རྒྱལ་སྲིད་བྱེད་པ་ཆད་པ་མེད་པ་དང་། མཚོན་ཆ་མེད་པར་ཆོས་དང་འཐུན་པར་དབང་བྱེད་དུ་བཅུག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེ་ལྟར་རྒྱལ་པོ་ས་འཛིན་དེ་བུ་དང་བཅས་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་བསྟན་པ་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ཐོག་མ་དང་བར་མ་དང་ཐ་མར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རིན་ཆེན་ཕུང་པོ་དེའི་དམ་པའི་ཆོས་རབ་ཏུ་བཟུང་ངོ་། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་གླིང་བཞི་ལ་དབང་བའི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ས་འཛིན་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་པ་དེ་གཞན་ཞིག་ཡིན་པ་སྙམ་དུ་ཁྱོད་དོགས་ཤིང་ཐེ་ཙོམ་ཟའམ་ཡིད་གཉིས་སུ་གྱུར་པ་ལྟ་ན་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་མི་བལྟའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོ་འདི་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་རྒྱལ་པོ་ས་འཛིན་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་ཏོ། །རྒྱལ་པོ་དེའི་བུར་གྱུར་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་ལྟར་ཕྱོགས་བཅུ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་ན་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རིན་ཆེན་ཕུང་པོ་དེ་ལས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །དེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་དང་པོ་སེམས་བསྐྱེད་ཚུན་ཆད། དའི་བར་ཐམས་ཅད་དུ་སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་དང་ཆོས་ཉན་པ་དང་། དགེ་འདུན་ལ་རིམ་གྲོ་བྱེད་པ་དང་མ་བྲལ་བར་གྱུར་ཏོ། །འདིས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱང་མྱུར་དུ་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པས་འདི་ལ་ངས་འདི་ནི་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཡོན་ཏན་གྱི་རྒྱལ་པོར་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ལུང་ཡང་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལྷའི་ཅོད་པན་གྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ཙམ་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐོགས་པ་མི་མངའ་བའི་མཁྱེན་པ་དང་ལྡན་པས་འདི་ལྟར་དགེ་བའི་རྩ་བ་མངོན་པར་འདུས་བགྱིས་པའི་རྒྱུ་བ་ནས་ཡུན་རིང་དུ་ལགས་པ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྒྲིབ་པ་མི་མངའ་བའི་མཁྱེན་པས་གཟིགས་པ་ནི་ངོ་མཚར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བཞིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་དང་ལྡན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་གང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འདས་པའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཟད་པ། འགགས་པ། བྲལ་བ། རྣམ་པར་གྱུར་པ། རྒྱུ་གང་དག་ལས་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་དེ་དག་བྱུང་བ་དང་། རྒྱུ་གང་དག་མེད་པས་ཟད་པ། དགེ་བའམ། མི་དགེ་བའམ། ལུང་དུ་བསྟན་པའམ། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་དང་བཅས། གཞི་དང་བཅས། གཏན་ཚིགས་དང་བཅས་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་བྱུང་བ་དགེ་བའམ། མི་དགེ་བའམ། ལུང་དུ་བསྟན་པའམ། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཡང་རུང་སྟེ། སེམས་རང་གི་འོག་ཏུ་སེམས་གང་བྱུང་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྣམ་པ་དང་བཅས། གཞི་དང་བཅས། གཏན་ཚིགས་དང་བཅས་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །གང་མ་འོངས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་དགེ་བའམ། མི་དགེ་བའམ། ལུང་དུ་བསྟན་པའམ། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཡང་རུང་སྟེ། སེམས་གང་གི་འོག་ཏུ་སེམས་གང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྣམ་པ་དང་བཅས། གཞི་དང་བཅས་པ། གཏན་ཚིགས་དང་བཅས་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཁྱེན་པ་ཐོགས་པ་མི་མངའ་བ་བསྟན་པ་འདི་བཤད་པ་ན་སྲོག་ཆགས་སུམ་འབུམ་གྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །དེ་ནས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་གྱི་འཁོར་དང་བཅས་པ་ལ་ཞག་བདུན་བདེ་བར་སྦྱར་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྙེན་བཀུར་བྱས་ནས་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱད་པར་བྱ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བའི་ཕྱིར་རང་གི་ཁང་ཁྱིམ་དང་། འཁོར་གྱི་ཁྱམས་དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཕུལ་ཏེ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བའི་སླད་དུ་རྟག་ཏུ་འདིར་གཤེགས་ཤིང་བཞུགས་པར་གསོལ། དེས་ན་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་ཕན་པ་དང་། སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་བདེ་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བ་དང་། སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་ཕལ་པོ་ཆེའི་དོན་དང་། མི་འམ་ཅི་དང་། དྲི་ཟ་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་རྣམས་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོའི་བུ་དྲི་མ་མེད་པའི་མིག་ཅེས་བྱ་བས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེའི་དྲ་བ་ཕུལ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མི་འམ་ཅི་བདག་ཅག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་སུ་ལགས་ཀྱང་བདག་ཅག་ནི་སིལ་སྙན་དང་རོལ་མོའི་དབྱངས་སྒྲ་དང་། གླུ་དང་གར་ལ་རབ་ཏུ་ཆགས། མེ་ཏོག་དང་སྤོས་དང་བདུག་པ་དང་བྱུག་པ་དང་། ཕྱེ་མ་ལ་བག་མ་མཆིས་པར་དགའ་ཞིང་རྩེ་བ་ལགས་ན་ཇི་ལྟར་བདག་ཅག་བག་མཆིས་པར་འགྱུར་ཞིང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྱག་རྒྱའི་སྒོའི་གདམས་ངག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདག་ཅག་ལ་སྩལ་བར་གསོལ། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོའི་བུ་དྲི་མ་མེད་པའི་མིག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །བཞིན་བཟངས་དག་དེའི་ཕྱིར་དེང་ཕྱིན་ཅད་སིལ་སྙན་དང་གླུ་དབྱངས་དེ་དག་ལས་བྱང་ཆུབ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི་འབྱུང་བར་ཁྱེད་ལ་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པར་བྱའོ། །དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། མི་རྟག་པའི་སྒྲ་འབྱུང་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྒྲ་དང་། བདག་མེད་པའི་སྒྲ་དང་། ཞི་བའི་སྒྲ་དང་། མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པའི་སྒྲ་དང་། དབེན་པའི་སྒྲ་དང་། མི་སྐྱེ་བའི་སྒྲ་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་སྒྲ་དང་། འབྱུང་བ་མེད་པའི་སྒྲ་དང་། གནས་མེད་པའི་སྒྲ་དང་། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་སྒྲ་དང་། ཡང་དག་པའི་མཐའི་སྒྲ་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཀྱི་སྒྲ་དང་། སེམས་ཅན་མེད་པའི་སྒྲ་དང་། སྲོག་མེད་པའི་སྒྲ་དང་། གང་ཟག་མེད་པའི་སྒྲ་དང་། སྦྱིན་པའི་སྒྲ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྒྲ་དང་། བཟོད་པའི་སྒྲ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་སྒྲ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་སྒྲ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྒྲ་དང་། བྱམས་པའི་སྒྲ་དང་། སྙིང་རྗེའི་སྒྲ་དང་། དགའ་བའི་སྒྲ་དང་། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་སྒྲ་དང་། འོང་བ་མེད་པའི་སྒྲ་དང་། འགྲོ་བ་མེད་པའི་སྒྲ་དང་། རྒྱུ་བ་མེད་པའི་སྒྲ་དང་། གནས་མེད་པའི་སྒྲ་དང་། བརྟན་པ་མེད་པའི་སྒྲ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་དང་། མཚན་མ་མེད་པའི་སྒྲ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པའི་སྒྲ་དང་། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་སྒྲ་དང་། འབྱུང་བ་མེད་པའི་སྒྲ་དང་། རྟེན་པའི་སྒྲ་དང་། རྟེན་པ་མེད་པའི་སྒྲ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྒྲ་དང་། ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་དང་། དགེ་འདུན་གྱི་སྒྲ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཚད་མེད་པའི་སྒྲ་དང་། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའི་སྒྲ་དང་། ཡང་དག་པར་སྤོང་བའི་སྒྲ་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པའི་སྒྲ་དང་། དབང་པོའི་སྒྲ་དང་། སྟོབས་ཀྱི་སྒྲ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གི་སྒྲ་དང་། ལམ་གྱི་སྒྲ་དང་། ཞི་གནས་ཀྱི་སྒྲ་དང་། ལྷག་མཐོང་གི་སྒྲ་དང་། ཐབས་ཀྱི་སྒྲ་དང་། བསྡུ་བའི་དངོས་པོའི་སྒྲ་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་སྒྲ་དང་། བདུད་ཚར་གཅད་པའི་སྒྲ་དང་། དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་སྒྲ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་དང་། རྨི་ལམ་དང་། གཟུགས་བརྙན་དང་། ཆུའི་ཟླ་བ་དང་། བྲག་ཅ་ལྟ་བུའི་སྒྲ་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འདྲེས་པ་མེད་པའི་སྒྲ་དང་། འཁོར་བས་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བའི་སྒྲ་དང་། འབྱུང་བའི་སྒྲ་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲ་དང་། དབུ་བ་དང་། ཆུའི་ཆུ་བུར་དང་། སྨིག་རྒྱུ་དང་། ཆུ་ཤིང་གི་ཕུང་པོ་དང་། སྒྱུ་མ་དང་། སྙིང་པོ་མེད་པའི་སྒྲ་དང་། ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱ་ཞིང་ཆོས་བསྒྲུབ་པའི་སྒྲ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །བཞིན་བཟངས་དག་དེ་ལྟར་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་སིལ་སྙན་དང་གླུ་དབྱངས་དེ་དག་ལས་གང་གི་ཁྱེད་བག་ཡོད་པར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་བསྒྲུབ་པར་འགྱུར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བ་དེ་ལྟ་བུའི་སྒྲ་འདི་དག་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ།། །།བམ་པོ་ལྔ་པ་སྟེ་ཐ་མ། དེ་ནས་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་དེ་ངོ་མཚར་དུ་གྱུར་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ཙམ་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་འདི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་དང་། ཆོས་བསྟན་པ་དང་། ཇི་ཙམ་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ནི་ངོ་མཚར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གྲོགས་པོ་དག་ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་བཟུང་ངོ་། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བཟུང་བར་འགྱུར་རོ། །གྲོགས་པོ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆེད་དུ་དེ་དག་གོ་ཆ་གང་གིས་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་པ་འཁོར་བ་ལས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ལམ་དུ་གཟུད་པར་འགྱུར་བའི་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་གྱོན་ནོ། །གྲོགས་པོ་དག་རྣམ་གྲངས་འདིས་འདི་ལྟ་རང་ད་ལྟར་བཞུགས་ཀྱང་རུང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཀྱང་རུང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་མཛད་པ་གང་ཡིན་པ་དེས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གྲོགས་པོ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཆོས་གོས་དང་། བསོད་སྙོམས་དང་། མལ་ཆ་དང་། ན་བའི་གསོས་སྨན་དང་། ཡོ་བྱད་རྣམས་ཀྱིས་རིམ་གྲོར་བྱས་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་རིམ་གྲོ་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །གྲོགས་པོ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་བདེ་བར་སྦྱར་བ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བདེ་བར་སྦྱར་བ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གྲོགས་པོ་དག་ཐ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དབུགས་འབྱུང་བ་དང་། རྔུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སེམས་ཅན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་འཐོབ་པ་དང་ལྡན་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །དེ་ནས་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་དང་། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་དང་། གནས་གཙང་མའི་རིས་ཀྱི་ལྷའི་བུ་དེ་དག་དང་། ཀླུ་དང་། གནོད་སྦྱིན་དང་། དྲི་ཟ་དང་། མི་འམ་ཅི་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང་། ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལེགས་པར་གསུངས་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རངས་ནས། ལྷའི་མེ་ཏོག་རྣམ་པ་མང་པོ་ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་གཏོར་ཏོ། །དེ་ནས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོས་འདི་སྙམ་དུ་བསམས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་སམ། གཞན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་བདག་གི་གནས་ནས། བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་རི་ལ་གཤེགས་པ་ནི་བདག་གི་ཆ་མ་ཡིན་གྱིས་བདག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པའི་ལས་ཀྱི་ཕྱིར་ཤིང་རྟ་གང་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་དང་བཅས་པ་དང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་དང་བཅས་པར་བཞུགས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཤིང་རྟ་བཀོད་པ་བསྒྲུབས་ཏེ། ཤིང་རྟ་དེ་ཡང་བདག་འཁོར་དང་བཅས་པས་དྲངས་ནས། དེ་ལྟར་ན་བདག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་བྱས་པར་འགྱུར་སྙམ་མོ། །དེ་ནས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོས་ཡིད་ལས་བྱུང་བ་ལྷའི་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་ཤིང་རྟ་འཕང་དུ་དཔག་ཚད་ལྔ་ཁྱོན་དུ་དཔག་ཚད་ལྔ་པ། ཁ་ཁྱེར་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བསྐོར་བ་ཤིང་ལྗོན་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ལེགས་པར་བརྒྱན་པ་སྟེང་དུ་རིན་པོ་ཆེའི་དྲ་བ་བྲེས་པ། རིན་པོ་ཆེའི་སྐུད་པ་མིག་མངས་རིས་སུ་བྲེས་པ་མངོན་པར་སྤྲུལ་ནས་ཤིང་རྟ་དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གདན་སེང་གེའི་ཁྲི་བཀྲ་བ་བལྟ་ན་སྡུག་པ། འཕང་དུ་མི་བདུན་ཡོད་པ། རས་བཅོས་མ་ཟུང་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོ་བཀྲམ་པ་མངོན་པར་སྤྲུལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་དང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟན་ཡང་སོ་སོར་མངོན་པར་སྤྲུལ། གང་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཆོས་ཉན་ཞིང་ཞབས་འབྲིང་དུ་འབྲང་བ་བརྒྱ་བྱིན་དང་། ཚངས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བ་དང་། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་དང་། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་དང་། གནས་གཙང་མའི་རིས་ཀྱི་ལྷའི་བུ་དེ་དག་གི་སྟན་ཡང་ཤིང་རྟ་དེའི་སྟེང་དུ་ཅི་རིགས་པར་སྤྲུལ་ཏོ། །དེ་ནས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོས་དེ་ལྟ་བུའི་ཤིང་རྟ་བཀོད་པ་དེ་སྤྲུལ་ནས་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བའི་སླད་དུ་ཤིང་རྟ་འདི་ལ་ཇི་ལྟར་གདན་བཤམས་པ་རྣམས་ལ་འཁོར་ཐམས་ཅད་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་བཞུགས་སུ་གསོལ། དེ་ནས་སེང་གེའི་ཁྲི་དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་བཞུགས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་དང་འཁོར་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཅི་རིགས་པར་འཁོད་དོ། །དེ་ནས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོས་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཤིང་རྟ་དེ་ལག་པ་གཡས་པས་བླངས་ཏེ། ཤིང་ཏ་ལ་བདུན་སྲིད་ཀྱི་སྟེང་གི་བར་སྣང་ལ་འཕགས་ནས། དེ་ནས་མི་འམ་ཅི་མོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དང་བུ་བརྒྱད་སྟོང་པོ་དེ་དག་དང་གཞན་ཡང་མི་འམ་ཅི་དང་དྲི་ཟ་དང་ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་དང་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོ་ཉིད་ཀྱང་རིན་པོ་ཆེའི་ཐག་པ་ཐོགས་ནས་ཤིང་རྟ་ལ་བཏགས་ཏེ་ནམ་མཁའ་ལས་དྲངས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྟེང་གི་བར་སྣང་གི་ཤིང་རྟ་ལ་བཞུགས་ཤིང་། ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་ནས་གཤེགས་པ་ལ་མི་འམ་ཅི་མོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་པོ་དེ་དག་གིས་སིལ་སྙན་དང་། གླུ་དབྱངས་བླངས་ནས་མཆོད་པ་བྱེད་དེ་མདུན་དུ་དོང་ཞིང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གིས་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །མི་འམ་ཅི་མོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་པོ། །གཟུགས་ཀྱི་དམ་པ་དང་ནི་ལྡན་པ་དག ། སིལ་སྙན་རྣམས་ནི་རབ་ཏུ་དཀྲོལ་བགྱིད་ཅིང་། །ཡང་དག་བསྔགས་པས་འདྲེན་ལ་བསྟོད་པ་བགྱིད། །མཚན་མཆོག་བསོད་ནམས་ཀྱིས་ནི་གཟི་བརྗིད་གྱུར། །གཟུགས་མཆོག་མཐོང་ན་དགའ་བར་བགྱིད་པའི་གཟུགས། །བདེན་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་ནི་རྟག་གནས་པ། །ཡོན་ཏན་མཚོ་ཆེན་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། ། སྔོན་གྱི་རྒྱལ་བ་རྣམས་དང་ཁྱོད་མི་འདྲ། །གཡས་གཡོན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ན་ཡང་རྣམ་པར་མཐོང་མ་མྱོང་། །ཇི་ལྟར་རི་རབ་བརྟན་ཞིང་མི་གཡོ་བ། །དེ་ལྟར་ཁྱེད་ཀྱི་སྐུ་ནི་དཔལ་གྱིས་མཛེས། །འདྲེན་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་རྫུ་འཕྲུལ་སྟོབས་ཀྱིས་ནི། །ཆགས་པ་མ་མཆིས་པར་ཡང་མཁའ་ལས་མཆི། །ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་དག་ཅིང་དྲི་མི་མངའ། །བཅོམ་ལྡན་ཉོན་མོངས་བསལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ལྷ་དབང་ལྷ་མིན་དབང་དང་སྲིན་པོ་དང་། །བརྒྱ་བྱིན་ཚངས་པ་དང་ནི་དག་པའི་ལྷ། །ཉི་མ་ཟླ་བ་སྐར་མར་བཅས་པའི་འོད། །ཁྱེད་ཀྱི་མཛོད་སྤུས་འོད་ནི་མ་མཆིས་གྱུར། །ཤེས་རབ་འབྱུང་གནས་ཤེས་རབ་རྒྱ་མཚོ་ལྡན། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་ལ་མཁས། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་ན་འཇིག་རྟེན་གསུམ་གྱིས་མཆོད། །འཇིག་རྟེན་གྲགས་པའི་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །བདུད་བཞི་པོ་ཡི་སྐྱོན་རྣམས་བསལ་བ་པོ། །བདེན་པ་བཞི་ལ་བསྒོམ་ཞིང་དཔྱོད་མཛད་པ། །རྫུ་འཕྲུལ་བཞི་ཡི་སྟོབས་ཀྱིས་བསྙེངས་མི་མངའ། །སངས་རྒྱས་གཤེགས་པས་གཤེགས་ཏེ་གཤེགས་པ་མཛེས། །བསྐལ་པ་བརྒྱར་ཡང་སྐྱོ་བ་མི་མངའ་ཞིང་། །རྟག་ཏུ་དུལ་ལ་ཐུགས་ནི་མཉམ་པར་བཞག ། ལེགས་པར་གསུངས་པས་འགྲོ་བ་ཚིམ་མཛད་ཀྱང་། །ཁྱོད་ནི་ཚིག་དང་སྐད་ལ་གནས་མ་ལགས། །ཁྱོད་ཀྱི་གསུང་ནི་ཡིད་འོང་རབ་ཏུ་སྙན། །ཞིང་བརྒྱ་དག་ཏུ་ཐོགས་པ་མེད་པར་མཆི། །སྒྲ་ནི་སེམས་ཅན་གང་གིས་ཐོས་གྱུར་པ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་བདེ་བས་ཚིམ་པར་འགྱུར། །སེམས་ཅན་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་སྤུ་གཅིག་ཏུ། །སྟོང་གསུམ་རྒྱ་མཚོའི་ཆབ་རྣམས་ཞུགས་གྱུར་ཀྱང་། །སེམས་ཅན་རགས་པ་རྣམས་ལའང་མི་གནོད་ལ། །རྫུ་འཕྲུལ་ལ་ཡང་སྐྱོན་ནི་ཡོང་མི་གདའ། །སྟོང་གསུམ་གྱི་ནི་རི་བོ་རི་རབ་དག ། ཕྱག་གཅིག་གི་ནི་མཐིལ་དུ་བཞག་ནས་སུ། །ཞིང་མང་བྱེ་བ་དག་ཏུ་གཤེགས་མཛད་ཀྱང་། །ཁྱོད་ཀྱི་སྐུ་ཡི་སྟོབས་ནི་ཞུམ་མ་མཆིས། །ཁྱོད་ནི་བསྐལ་པ་བརྒྱ་ཕྲག་བསམ་ཡས་ནས། །བརྟུལ་ཞུགས་དཀའ་ཐུབ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོན་ཏན་དང་། །སྦྱིན་དང་དུལ་དང་སྡོམ་དང་བཟོད་པ་དང་། །བརྩོན་འགྲུས་བསམ་གཏན་ཤེས་རབ་ཤིན་ཏུ་བསླབས། །སངས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྒྱས་བྱེ་བ་མང་ལ་བསྙེན་བཀུར་མཛད། །དེ་དག་རྣམས་ཀྱིས་བཤད་པའི་ཆོས་ཀྱང་བཟུང་། །ཐུགས་རྗེ་ལྡན་ཞིང་འགྲོ་བའི་དོན་གྱི་ཕྱིར། །ཁྱོད་ལ་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བའི་ཐུགས་མི་མངའ། །རིམ་གྲོར་མ་བགྱིས་ཞུམ་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་། །རིམ་གྲོ་བགྱིས་པས་མཐོ་བར་འགྱུར་མ་ལགས། །དོག་ས་ལྟ་བུར་སྙོམས་ཤིང་མི་གཡོ་སྟེ། །འཇིག་རྟེན་ཆོས་གནས་མི་གོས་པད་མ་བཞིན། །ཆོས་རྣམས་སྟོང་པ་མཚན་མ་མ་མཆིས་དང་། །ཆུ་ཟླ་འདྲ་ཞིང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དང་། །དབུ་བ་རྡོས་འདྲ་རྨི་ལམ་གློག་འདྲ་དང་། །སྨིག་རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་ལྟ་བུར་རབ་ཏུ་མཁྱེན། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གང་ཟག་བདག་མ་མཆིས། །གདོད་ནས་སྟོང་ཞིང་མི་གཡོ་རྗེས་མ་མཆིས། །ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་དག་ཅིང་དྲི་མ་མཆིས། །དངོས་པོ་བས་པར་དངོས་པོ་མ་མཆིས་འདྲ། །ལས་དང་བྱ་བ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་ལས། །བྱུང་བ་ལགས་ཀྱི་རྗེས་ནི་མ་མཆིས་པར། །ཚུལ་འདི་རྣམ་པར་སྦྱང་བ་མཛད་པས་ན། །དེ་ཕྱིར་ཁྱོད་ནི་རྫོགས་སངས་རྒྱས་ཞེས་བགྱི། །གང་དག་འདྲེན་པ་མཐོང་ཞིང་ཐོས་གྱུར་པ། །དེ་དག་ལ་ནི་ངན་སོང་འཇིགས་མ་མཆིས། །དེ་དག་བདེ་འགྲོ་དག་ཏུ་མཆོག་གཞོལ་ཏེ། །སྲོག་ཆགས་དེ་རྣམས་ཀྱི་ནི་རྙེད་པ་ལགས། །བདག་ཅག་རྣམས་ཀྱིས་གང་ཟག་དམ་པ་ཁྱོད། །ཀུན་ཏུ་མཆོད་པས་མཆོད་པ་བགྱིས་ནས་སུ། །བྱང་ཆུབ་ཏུ་ནི་སེམས་ཀྱང་བསྐྱེད་བགྱིས་ཏེ། །གང་ཟག་མཆོག་འདྲར་ཐམས་ཅད་འགྱུར་བར་ཤོག ། ནམ་མཁའ་ལ་ནི་དཔག་ཏུ་ནུས་ཀྱང་གདའ། །རྒྱ་མཚོའི་ཆབ་ནི་བས་བགྱིར་ནུས་ཀྱང་གདའ། །ཉི་ཟླ་མཁའ་ལས་སར་ནི་ལྟུང་གདའ་ཡི། ། སངས་རྒྱས་ཡོན་ཏན་བས་པར་འགྱུར་མི་གདའ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤིང་རྟ་ལ་བཞུགས་ཏེ་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་གྱི་ལམ་ནས་གཤེགས་པས་གཤེགས་ཤིང་། གསེར་གྱི་ཁ་དོག་ལྟ་བུར་སྐུ་ལས་འོད་གང་གིས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཁྱབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་འོད་ཕྱུང་བ་དང་། འོད་དེས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་དང་། བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་རི་ཡང་རབ་ཏུ་ཁྱབ་པར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤིང་རྟ་དེས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་དང་བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་རི་ག་ལ་བ་དེར་གཤེགས་སོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་བློན་པོ་དང་། རྒྱལ་བུ་དང་། ཚོང་དཔོན་དང་། གྲོང་རྡལ་པ་དང་། ཁྱིམ་བདག་ཏུ་བཅས་པ་དང་། དགེ་སློང་དང་། དགེ་སློང་མ་དང་། དགེ་བསྙེན་དང་། དགེ་བསྙེན་མ་རྣམས་འོད་དེས་བསྐུལ་ནས་ཕྱི་དྲོའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་མེ་ཏོག་དང་། བདུག་པ་དང་། སྤོས་དང་། ཕྲེང་བ་དང་། བྱུག་པ་དང་། གདུགས་དང་། རྒྱལ་མཚན་དང་བ་དན་ཐོགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བསུ་བའི་ཕྱིར་རིངས་པ་རིངས་པར་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་ནས་བྱུང་སྟེ། བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་རི་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེར་དོང་ངོ་། །སྡོང་པོའི་སླས་རྣམས་ཤིང་རྟ་འདྲེན་བཞིན་དུ་སིལ་སྙན་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་བྱེད་དོ། །མི་འམ་ཅི་མོའི་རོལ་མོ་སིལ་སྙན་གྱི་སྒྲ་དེས་བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་རི་ཐམས་ཅད་དུ་གྲག་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ལྟར་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོ་དཔུང་དང་བཅས། འཁོར་དང་བཅས་པས་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་ནས་ཁྱེར་ཏེ་བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་རི་ལ་བཞག་གོ །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤིང་རྟ་དེ་ལས་བབས་ནས་རང་གི་གནས་སུ་གདན་བཤམས་པ་ལ་བཞུགས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་དང་ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་དེ་དག་དང་། ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་རྣམས་ཀྱང་ཤིང་རྟ་དེ་ལས་བབས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གནང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཀུན་ནས་བསྐོར་ཏེ་རང་རང་གི་སྟན་ལ་འཁོད་དོ། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་དང་། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་དང་། གནས་གཙང་མའི་རིས་ཀྱི་ལྷའི་བུ་དེ་དག་ཀྱང་ཤིང་རྟ་དེ་ལས་བབས་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་བློན་པོ་དང་། རྒྱལ་བུ་དང་། ཚོང་དཔོན་དང་། ཁྱིམ་བདག་དང་། གྲོང་རྡལ་པ་དང་བཅས་པ་དང་། དགེ་སློང་དང་། དགེ་སློང་མ་དང་། དགེ་བསྙེན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང་། དགེ་བསྙེན་མ་རྣམས་ཀྱིས་མེ་ཏོག་དང་། བདུག་པ་དང་། སྤོས་དང་། ཕྲེང་བ་དང་། བྱུག་པ་དང་། ཕྱེ་མ་དང་། ཆོས་གོས་དང་། གདུགས་དང་། རྒྱལ་མཚན་དང་། བ་དན་ཇི་ལྟར་ཐོགས་པ་དེ་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པ་བྱས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་སྐུ་མ་མཉེལ་ཏམ། བདེ་བ་ལ་རེག་པར་གནས་སམ་ཞེས་གསོལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་འཁོད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྷའི་ཅོད་པན་གྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོ་གཡོག་འཁོར་དང་བཅས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཁོར་དང་བཅས་ཏེ། ཤིང་རྟ་ལ་བཞུགས་པ་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་ནས་དྲངས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོའི་འཁོར་དང་བཅས་པས་ཅི་ཞིག་འཐོབ་པར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དགེ་བའི་རྩ་བ་དེས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོ་སླས་དང་བཅས། བུ་དང་བཅས། གཡོག་དང་བཅས་པས་འདིར་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་གི་བར་དུ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལས་མི་ཉམས་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་འགྱུར། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འདི་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་ཕན་ཚུན་འགྲོ་བར་འགྱུར། སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་དང་། ཆོས་ཉན་པ་དང་། དགེ་འདུན་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་དང་མི་འབྲལ་བར་འགྱུར། ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེ་བ་དྲན་པར་འགྱུར། ལུང་བསྟན་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་ལ་བརྩོན་པར་འགྱུར། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལ་སྤྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲས་མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་སྡོང་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཁྱོད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་བརྗོད་པ་མཛད་པས་ཁྱོད་ཀྱིས་རྙེད་པ་ལེགས་པར་རྙེད་ཀྱིས་ཁྱོད་ཀྱིས་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་ལས་ཤས་ཤིག་ཁོ་བོས་ཀྱང་ཐོབ་པར་འདོད་དོ། །མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོས་སྨྲས་པ། རྒྱལ་པོ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཆེན་པོ་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདི་ཐམས་ཅད་བདག་གིས་ཁྱོད་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དབུལ་ལོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ནི་གང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་དེ་གང་ཡང་མེད་དོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ནི་སེར་སྣ་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་སེར་སྣ་མི་བསྐྱེད་དོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་གཏོང་ཡང་ཡིད་མི་བདེ་བར་མི་བགྱིད། འགྱོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་གང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་དེ་ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཚོ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་བྱེད་པ་དང་། སེམས་ཅན་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་ཕྱིར་འབྲང་བར་འགྱུར་རོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཁྱོད་ཀྱིས་གང་གི་ཕྱིར་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་རྙེད་དེ། དེ་གཉིས་ལས་ཁྱོད་ཀྱིས་དམ་པའི་ཆོས་ཐོས་ནས་དེས་མི་ཤེས་པའི་མུན་པ་དང་། གཏི་མུག་གི་ལིང་ཏོག་ཆེན་པོས་མཚམས་མེད་པའི་འགྱོད་པ་བྱང་བའི་སེམས་བསལ་ནས་ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཆེན་པོ་ཐོབ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་དེས་ཁྱོད་ད་ལྟར་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ཐོབ་ཅིང་གནས་པས་ཁྱོད་ཀྱིས་ཀྱང་རྙེད་པ་ལེགས་པར་རྙེད་དོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་གུས་པར་བྱས་ཏེ། ཇི་ནས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་དང་། ཡི་གེ་འབྲུ་གཅིག་ཐོས་པའང་བརྗེད་པར་མི་འགྱུར་བ་དང་། ཆུད་ཟ་བར་མི་འགྱུར་བ་དང་། ཀུན་ཏུ་བཟུང་བ་དང་། ཡོངས་སུ་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་བདག་ཆོས་ཀྱི་སྣོད་དུ་འགྱུར་བར་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྷའི་ཅོད་པན་གྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཀྱི་སྣོད་དུ་འགྱུར་བ་ལགས། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྷའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཅོད་པན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་ལྡན་ན་ཆོས་ཀྱི་སྣོད་དུ་འགྱུར་རོ། །སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྣོད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་དང་། ལྷག་པའི་བསམ་པའི་སྣོད་བསམ་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ཉེ་བར་སྟོན་པའི་སྣོད་སྦྱོར་བ་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བའི་སྣོད་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང་། མང་དུ་ཐོས་པའི་སྣོད་དྲན་པ་དང་། ལམ་ལ་འཇུག་པའི་སྣོད་བློ་གྲོས་དང་། དོན་རྟོགས་པ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་སྣོད་རྟོགས་པ་དང་།  ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོའི་སྣོད་སྦྱིན་པ་དང་། བསམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས ་པའི་སྣོད་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་འཐོབ་པའི་སྣོད་བཟོད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པའི་སྣོད་བརྩོན་འགྲུས་དང་། སེམས་ལས་སུ་རུང་བའི་སྣོད་བསམ་གཏན་དང་། དོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་རབ་ཏུ་འདས་པའི་སྣོད་ཤེས་རབ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་སྙོམས་པའི་སྣོད་བྱམས་པ་དང་། དབུལ་ཞིང་ཉམ་ཐག་པ་ཐམས་ཅད་བསྐྱབས་པའི་སྣོད་སྙིང་རྗེ་དང་། ཆོས་ལ་དགའ་བའི་སྣོད་དགའ་བ་དང་། རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་། ཁོང་ཁྲོ་བ་སྤང་བའི་སྣོད་བཏང་སྙོམས་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་འཛིན་དུ་འཇུག་པའི་སྣོད་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྣོད་ཐོས་པ་ཚོལ་བས་ངོམས་མི་མྱོང་བ་དང་། མི་ལྟོས་པའི་སྣོད་རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་དང་། དོན་ཉུང་ཞིང་བྱ་བ་ཉུང་བའི་སྣོད་དགོན་པ་ལ་གནས་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་མངོན་པར་ཤེས་པའི་སྣོད་དབེན་པ་ལ་དགའ་བ་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་སྣོད་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་དང་། ཆོས་སྣང་བའི་སྣོད་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་། ཐོས་པ་ཐམས་ཅད་འཛིན་པའི་སྣོད་གཟུངས་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐེ་ཙོམ་གཅད་པའི་སྣོད་སྤོབས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་མཐོང་བའི་སྣོད་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པའི་སྣོད་ཆོས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྲུང་བའི་སྣོད་ཞེ་སྡང་མེད་པའི་སེམས་དང་། ལྟ་བར་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བའི་སྣོད་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་མོས་པ་དང་། མཐར་འཛིན་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྤོང་བའི་སྣོད་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དང་། མི་འཁྲུགས་ཤིང་ཕྱད་པར་ལུང་སྟོན་པའི་སྣོད་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་དང་། སྟོབས་བཅུ་དང་མི་འཇིགས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྣོད་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་པོ་འདི་དག་དང་ལྡན་ན་ཆོས་ཀྱི་སྣོད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །བསྟན་པ་འདི་བཤད་པ་ན་སྲོག་ཆགས་ཁྲིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས། ཚིག་འདི་སྐད་ཅེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འདི་འདྲ་བའི་ཆོས་ཀྱི་སྣོད་དུ་གྱུར་ཅིག ། བདག་ཅག་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པའི་ཆོས་དེ་ལྟ་བུའི་སྣོད་དུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨྲས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་ཁྱོད་ཀྱིས་འཁོར་འདི་སྐྱོ་བར་འགྱུར་དུ་འོང་གིས་ཁྱོད་རང་གི་གནས་སུ་སོང་ཤིག ། མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བ་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་མི་བགྱི་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ནི་སྐྱོ་བ་བཟོད་པར་བགྱིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བ་ལགས། ཇི་ལྟར་ན་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བར་འགྱུར་རོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཚད་མེད་པ་ཐོས་ན་སྐྲག་པ་དང་། འཁོར་བ་ཚད་མེད་པ་ཐོས་ན་སྐྲག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཚད་མེད་པར་ཐོས་ན་སྐྲག་པ་དང་། བསོད་ནམས་ཚད་མེད་པས་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་འགྲུབ་པ་ཐོས་ན་སྐྲག་པ་སྟེ། མི་འམ་ཅིའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བདག་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་པོ་འདི་དག་དང་ལྡན་ན་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཚད་མེད་པ་དེ་ཡང་བདག་གི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་བཟླ་བར་བྱའོ་ཞེས་ཐོས་ན་མི་སྐྲག་པ་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ཚད་མེད་པ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་བྱའོ་ཞེས་ཐོས་ན་མི་སྐྲག་པ་དང་། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཚད་མེད་པ་དེ་བདག་གི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱའོ་ཞེས་ཐོས་ན་མི་སྐྲག་པ་དང་། བསོད་ནམས་ཚད་མེད་པ་བསགས་པས་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་འགྲུབ་སྟེ། བདག་གིས་ཀྱང་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ་ཞེས་ཐོས་ན་མི་སྐྲག་པ་སྟེ། མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་པོ་འདི་དག་དང་ལྡན་ན་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སྐབས་སྐབས་སུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་རེ་བ་དང་། སྐབས་སྐབས་སུ་རང་སངས་རྒྱས་ཐེག་པ་ལ་རེ་བ་དང་། དམ་པའི་ཆོས་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ན་ཡལ་བར་འདོར་ཞིང་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་པ་དང་། གཞན་ཡང་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཡང་དག་པར་འཛིན་ཏུ་མི་འཇུག་པ་སྟེ། མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་པོ་འདི་དག་དང་ལྡན་ན་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། རབ་ཏུ་ཉེན་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མི་གཏོང་བ་དང་། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་མི་དབང་བ་དང་། ལུས་དང་སྲོག་འདོར་ཞིང་དམ་པའི་ཆོས་བསྲུང་བ་དང་། དཔག་ཚད་སྟོང་དུ་འགྲོ་ཞིང་གཞན་དག་བྱང་ཆུབ་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པ་སྟེ། མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་པོ་འདི་དག་དང་ལྡན་ན་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། སློང་བ་མཐོང་ན་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བ་དང་། བསོད་སྙོམས་བྱེད་པར་སྦྱོར་བ་ལ་བརྩོན་པར་གནས་པ་དང་། མང་དུ་ཐོས་པ་ཚོལ་བ་ལ་མི་བརྩོན་པ་དང་། ཇི་ལྟར་ཐོས་པའི་ཆོས་རྣམས་གཞན་ལ་མི་སྟོན་པ་སྟེ། མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་པོ་འདི་དག་དང་ལྡན་ན་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། སློང་བ་ལ་བཤེས་གཉེན་དུ་འདུ་ཤེས་སྐྱེད་ཅིང་ཞེ་སྡང་བའི་སེམས་མེད་ལ་བཞིན་འཛུམ་ཞིང་ཁྲོ་གཉེར་མེད་དེ་ཚུར་ཤོག་ལེགས་པར་འོངས་སམ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་སྨྲ་བ་དང་། བདག་བདེ་བ་ལ་མི་ཆགས་ཤིང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བདེ་བ་རབ་ཏུ་སྦྱིན་པ་དང་། མང་དུ་ཐོས་པ་ཚོལ་བས་མི་ངོམས་ཤིང་། ཇི་ལྟར་ཐོས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་གཞན་དག་ལ་རྒྱ་ཆེར་རབ་ཏུ་སྟོན་ཅིང་ཟང་ཟིང་མེད་པའི་སེམས་ཀྱི་ཆོས་དེ་གཞན་ལ་རབ་ཏུ་སྟོན་པ་སྟེ། མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་པོ་འདི་དག་དང་ལྡན་ན་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ལམ་ཡོངས་སུ་མི་ཚོལ་བ་དང་། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་ལ་མི་སྦྱོར་བ་དང་། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པར་བརྩོན་འགྲུས་མི་རྩོམ་པ་དང་། ཡོན་ཏན་ཆུང་ངུ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་ཅིང་གོང་དུ་མི་ཚོལ་བ་སྟེ། མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་པོ་འདི་དག་དང་ལྡན་ན་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། མགོའི་ཐོད་ལ་མེ་འབར་བ་བཞིན་དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ལམ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་དང་། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་ལ་རྟག་ཏུ་བརྩོན་པ་དང་། སེམས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་དང་། དགེ་བ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བཀང་བའི་ཕྱིར་དེ་ལ་མི་ཆགས་པ་ཡིན་ཏེ། མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་པོ་འདི་དག་དང་ལྡན་ན་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་བཞི་བསྒྲུབ་པ་འདི་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོ་ལ་ལན་བཏབ་ནས་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཁྱོད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བ་དང་། ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བ་བཞི་བསྒྲུབ་པ་ལ་འཇུག་པ་འདི་ཐོས་སམ། རྒྱལ་པོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐོས་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དེ་ལྟ་བས་ན་ཁྱོད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བར་སྤྱད་པར་བྱའོ། །རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་གང་ལགས། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་བསྐང་བའི་ཕྱིར་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། མི་འམ་ཅིའི་བདག་པོ་ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་རང་གི་ཐབས་མཁས་པའི་ཁྱད་པར་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་འདིའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་བསྐང་བའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་སྟོན་ཅིག ། དེ་ནས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོས་རང་གི་པི་བང་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་བླངས་སོ། །པི་བང་དེ་བླངས་མ་ཐག་ཏུ་དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུ་དང་། མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོའི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་པི་བང་གི་སྒྲ་དེ་ལས་སེང་གེ་བསྒྱིངས་པ་ལྟར་ཤིང་སཱ་ལ་དུ་མ་གཡོ་བའི་སྒྲར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བྱུང་ངོ་། །ཕན་པ་སྤྱོད་པ་དག་དང་དོན་སྤྱོད་དང་། །ཆོས་ཐོས་ནན་ཏན་བྱེད་པ་སྤྱོད་པ་དང་། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་སྤྱོད་པ་གང་སྤྱོད་པ། །དེ་དག་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བ་མེད་པར་སྤྱོད། །བདེ་བ་སྤྱོད་དང་སྐྱིད་པ་སྤྱོད་པ་དང་། །སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་སེམས་སྙོམས་སྤྱོད་པ་དང་། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་སྤྱོད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་གང་སྤྱོད་པ། །དེ་དག་རྒྱ་ཆེན་མ་ཡིན་སྤྱོད་པ་མེད། །བརྟན་པ་སྤྱོད་དང་བདེན་པ་སྤྱོད་པ་དང་། །བསམ་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྤྱོད་པ་དང་། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་སྤྱོད་པ་གང་སྤྱོད་པ། །དེ་དག་གང་དུའང་སྒྱུ་མེད་སྤྱོད་པ་ཡིན། །དུལ་བ་སྤྱོད་དང་སྦྱིན་པ་སྤྱོད་པ་དང་། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་སྤྱོད་དང་། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་སྤྱོད་པ་གང་སྤྱོད་པ། །དེ་དག་སེར་སྣ་མེད་པར་སྤྱོད་པ་ཡིན། །ཚུལ་ཁྲིམས་སྤྱོད་པ་མ་ཉམས་སྤྱོད་པ་དང་། །ལུས་དང་ངག་ནི་ཡོངས་དག་སྤྱོད་པ་དང་། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་སྤྱོད་པ་གང་སྤྱོད་པ། །དེ་དག་ངན་པའི་ངང་ཚུལ་སྤྱོད་པ་མེད། །བརྟུལ་ཞུགས་སྤྱོད་དང་བཟོད་པ་སྤྱོད་པ་དང་། །ཁྲོ་སྐྱོན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་སྤྱོད་པ་དང་། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་སྤྱོད་པ་གང་སྤྱོད་པ། །དེ་དག་གནོད་སེམས་མེད་པར་སྤྱོད་པ་ཡིན། །བརྩོན་འགྲུས་སྤྱོད་དང་མཐུ་རྣམས་སྤྱོད་པ་དང་། །འཁོར་བར་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་སྤྱོད་པ་དང་། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་སྤྱོད་པ་གང་སྤྱོད་པ། །དེ་དག་ལེ་ལོ་མེད་པར་སྤྱོད་པ་ཡིན། །བསམ་གཏན་སྤྱོད་དང་ཏིང་འཛིན་སྤྱོད་པ་དང་། །ལུས་དང་སེམས་ནི་རབ་ཏུ་དབེན་སྤྱོད་དང་། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་སྤྱོད་པ་གང་སྤྱོད་པ། ། དེ་དག་གཡེང་བ་མེད་པར་སྤྱོད་པ་ཡིན། །ཤེས་རབ་སྤྱོད་དང་བློ་མཆོག་སྤྱོད་པ་དང་། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཇི་བཞིན་སྤྱོད་པ་དང་། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་སྤྱོད་པ་གང་སྤྱོད་པ། །དེ་དག་ཤེས་རབ་འཆལ་པའི་སྤྱོད་པ་མེད། །བྱམས་པ་སྤྱོད་དང་ཕན་འདོད་སྤྱོད་པ་དང་། །སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་སྙིང་རྗེ་སྤྱོད་པ་དང་། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་སྤྱོད་པ་གང་སྤྱོད་པ། །དེ་དག་ཁྲོ་བའི་ཐ་བ་མེད་པར་སྤྱོད། །སྟོང་པ་སྤྱོད་དང་རབ་ཏུ་དབེན་སྤྱོད་དང་། །མཚན་མ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་དག་སྤྱོད་དང་། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་སྤྱོད་པ་གང་སྤྱོད་པ། །དེ་དག་སྨོན་པ་མེད་པར་སྤྱོད་པ་ཡིན། །ཡང་དག་སྤྱོད་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་སྤྱོད་དང་། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡོངས་སུ་དག་སྤྱོད་དང་། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་སྤྱོད་པ་གང་སྤྱོད་པ། །དེ་དག་གང་དུའང་ཆགས་པ་མེད་པར་སྤྱོད། །དད་པ་སྤྱོད་དང་དང་བ་སྤྱོད་པ་དང་། །དྲན་དང་གཡེང་བ་མེད་པར་སྤྱོད་པ་དང་། །བྱང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཆུབ་མཆོག་གི་སྤྱོད་པ་གང་སྤྱོད་པ། །དེ་དག་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་མེད་པར་སྤྱོད། །བསམ་གཏན་སྤྱོད་དང་རྣམ་ཐར་སྤྱོད་པ་དང་། །མངོན་ཤེས་ལྔ་རྣམས་ཡོངས་དག་སྤྱོད་པ་དང་། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་སྤྱོད་པ་གང་སྤྱོད་པ། །དེ་དག་ཆགས་པ་མེད་པར་སྤྱོད་པ་ཡིན། །སངས་རྒྱས་སྤྱོད་དང་དམ་ཆོས་སྤྱོད་པ་དང་། །དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་ཉེ་བར་བརྟན་སྤྱོད་དང་། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་སྤྱོད་པ་གང་སྤྱོད་པ། །དེ་དག་དཀོན་མཆོག་མཆོག་གི་སྤྱོད་པ་ཡིན། །ཆོས་སྤྱོད་པ་དང་ཤིན་ཏུ་རིགས་སྤྱོད་དང་། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་སྤྱོད་དང་། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་སྤྱོད་པ་གང་སྤྱོད་པ། །དེ་དག་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྤྱོད་པ་ཡིན། །བྱ་བ་སྤྱོད་དང་ཆོས་རྣམས་སྤྱོད་པ་དང་། །མཐའ་ཀུན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་སྤྱོད་པ་དང་། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་སྤྱོད་པ་གང་སྤྱོད་པ། །དེ་དག་གང་དུའང་ལྟ་བར་སྤྱོད་པ་མེད། ། དག་པར་སྤྱོད་དང་རྣམ་པར་དག་སྤྱོད་དང་། །ཉོན་མོངས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཅོད་སྤྱོད་དང་། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་སྤྱོད་པ་གང་སྤྱོད་པ། །དེ་དག་ཡོངས་སུ་གདུང་བར་སྤྱོད་པ་མེད། །བདེ་བ་སྤྱོད་དང་ཤིན་ཏུ་རྣམ་ཐར་སྤྱོད། །སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་འཇིགས་མེད་མཆོག་སྤྱོད་དང་། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་སྤྱོད་པ་གང་སྤྱོད་པ། །དེ་དག་སྨོན་ལམ་སྤྱོད་པ་མེད་པ་ཡིན། །ཉི་མ་སྤྱོད་དང་ཟླ་བ་སྤྱོད་པ་དང་། །པད་མ་ལྟ་བུར་གོས་པ་མེད་སྤྱོད་དང་། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་སྤྱོད་པ་གང་སྤྱོད་པ། །དེ་དག་ལྷར་བཅས་འཇིག་རྟེན་ཕྱག་བྱ་བ། །བརྒྱ་བྱིན་སྤྱོད་དང་ཚངས་པའི་སྤྱོད་པ་དང་། །དཀར་པོའི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་སྤྱོད་དང་། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་སྤྱོད་པ་གང་སྤྱོད་པ། །དེ་དག་བདུད་རྣམས་སྡེར་བཅས་སྐྲག་པར་བྱེད། །མཆོག་སྤྱོད་པ་དང་ཁྱད་པར་འཕགས་སྤྱོད་དང་། །འདོད་ཆགས་ཉེས་པ་ཐ་བ་གཅོད་སྤྱོད་དང་། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་སྤྱོད་པ་གང་སྤྱོད་པ། །དེ་དག་གང་དུའང་གཏི་མུག་སྤྱོད་པ་མེད། །ལམ་སྤྱོད་པ་དང་མུ་སྟེགས་སྤྱོད་པ་དང་། །ཤེས་རབ་མིག་ནི་ཡོངས་སུ་དག་སྤྱོད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང་། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་སྤྱོད་པ་གང་སྤྱོད་པ། །དེ་དག་ཡོངས་སུ་རྟོག་པར་སྤྱོད་པ་མེད། །དུལ་བ་སྤྱོད་དང་རབ་ཏུ་ཞི་སྤྱོད་དང་། །མིང་དང་གཟུགས་ལ་མི་ཆགས་སྤྱོད་པ་དང་། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་སྤྱོད་པ་གང་སྤྱོད་པ། །དེ་དག་ལྷ་དང་མི་ནི་མང་པོས་བསྟོད། །འཕགས་པའི་སྤྱོད་དང་ཤིན་ཏུ་མཉམ་སྤྱོད་དང་། །གཡོན་ཕྱོགས་ལམ་ནི་ཡོངས་སུ་གཅོད་སྤྱོད་དང་། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་སྤྱོད་པ་གང་སྤྱོད་པ། །དེ་དག་རྟག་ཏུ་དོན་ལ་འབབ་པ་ཡིན། །དཔའ་བོ་སྤྱོད་དང་ཤིན་ཏུ་བརྟན་སྤྱོད་པ། །བདུད་ཀྱི་སྡེ་རྣམས་འཇིགས་པར་བྱེད་སྤྱོད་དང་། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་སྤྱོད་པ་གང་སྤྱོད་པ། །དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོར་གཞོལ་བ་ཡིན། །གཟུང་བ་སྤྱོད་དང་དོན་ཡོད་སྤྱོད་པ་དང་། །གཟུངས་ལ་གཡེང་བ་མེད་པར་སྤྱོད་པ་དང་། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་སྤྱོད་པ་གང་སྤྱོད་པ། །དེ་དག་གང་དུ འང་མ་རིག་སྤྱོད་པ་མེད། །དགོན་པ་སྤྱོད་དང་རབ་ཏུ་དབེན་སྤྱོད་པ། །རྟག་ཏུ་རབ་ཏུ་འབྱུང་བར་སྤྱོད་པ་དང་། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་སྤྱོད་པ་གང་སྤྱོད་པ། །དེ་དག་ནན་ཏན་བྱེད་པར་སྤྱོད་པ་ཡིན། །གཙོ་བོའི་སྤྱོད་དང་ཁྱད་པར་འཕགས་སྤྱོད་དང་། །འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གནོན་སྤྱོད་པ་དང་། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་སྤྱོད་པ་གང་སྤྱོད་པ། །དེ་དག་ཆུང་ངུ་ལ་ནི་སྤྱོད་པ་མེད། །རིགས་པ་སྤྱོད་དང་ཐབས་ལ་སྤྱོད་པ་དང་། །བསམ་གཏན་བདེ་ལས་ལྡོག་པར་སྤྱོད་པ་དང་། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་སྤྱོད་པ་གང་སྤྱོད་པ། །དེ་དག་མི་ཤེས་སྤྱོད་པ་མེད་པ་ཡིན། །ལྟ་བ་སྤྱོད་དང་རྣམ་པར་ལྟ་སྤྱོད་དང་། །མིང་དང་གཟུགས་ལ་མི་ཆགས་སྤྱོད་པ་དང་། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་སྤྱོད་པ་གང་སྤྱོད་པ། །དེ་དག་འཇིགས་པ་མེད་པར་སྤྱོད་པ་ཡིན། །ཐམས་ཅད་སྤྱོད་དང་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་དང་། །དབང་པོ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་སྤྱོད་པ་དང་། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་སྤྱོད་པ་གང་སྤྱོད་པ། །དེ་དག་ཡེ་ཤེས་ནམ་མཁའི་མཐའ་དང་འདྲ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་བསྟན་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་འདི་པི་བང་གི་སྒྲ་དེ་ལས་བྱུང་བ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྔ་སྟོང་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲའི་འཁོར་དང་། རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་བྲམ་ཟེ་དང་། ཁྱིམ་བདག་དང་། མི་འམ་ཅི་དང་། དྲི་ཟ་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དེ་དག་གི་འཁོར་གྱི་སྲོག་ཆགས་བརྒྱད་སྟོང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས་ཚིག་འདི་སྐད་ཅེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་འདི་ལ་བསླབ་པར་བགྱིའོ། །ནན་ཏན་གྱིས་བསྒྲུབ་པར་བགྱིའོ། །སེམས་ཅན་ཚད་མ་མཆིས་པ་དག་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་འདི་ཉིད་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་སྩལ་བར་བགྱིའོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོ་འགྲོར་གནང་ངོ་། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གནང་བས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོ་བུ་དང་བཅས། དཔུང་དང་བཅས། སླས་དང་བཅས། རང་གི་སྐྱེ་བོ་དང་བཅས་འཁོར་དང་བཅས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལན་གསུམ་བསྐོར་བ་བྱས་ཏེ། བཟོད་པ་གསོལ་ནས་སིལ་སྙན་དཀྲོལ། མེ་ཏོག་གི་ཆར་ཕབ། འོད་ཟེར་གྱི་དྲ་བ་ཕྱུང་སྟེ། ས་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་གཡོས་པར་བྱས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐད་ནས་སོང་སྟེ། དེ་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་དེ་ཉིད་ལ་རིའི་རྒྱལ་པོ་སྤོས་ཀྱི་ངད་ལྡང་དུ་རང་གི་ཁྱིམ་དུ་ཕྱིན་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་དང་ཆོས་ལ་མཆོད་པས་བདག་ཟིལ་གྱིས་ནོན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀཽ་ཤི་ཀ་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོས་ཁྱོད་འབའ་ཞིག་ཟིལ་གྱིས་མནན་པ་མ་ཡིན་གྱིས། ཀཽ་ཤི་ཀ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ས་ཐོབ་པ་མ་གཏོགས་པར་གང་དག་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་བརྒྱ་བྱིན་དང་། ཚངས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་དང་། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཟིལ་གྱིས་ནོན་ཏོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀཽ་ཤི་ཀ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་བསྐྱེད་མ་ཐག་པས། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་། བརྒྱ་བྱིན་དང་། ཚངས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་ནོན་ཏོ། །ཀཽ་ཤི་ཀ་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ལྷར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་ཏོ། །གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་སེམས་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་འདོད་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འབྱུང་ངོ་། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལས་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་འབྱུང་ངོ་། །དེ་ནས་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་བསྟན་པ་འདི་ཐོས་ནས་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་མཆི་མ་བླགས་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་ཀྱེ་མའོ། །བདག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཁྱེན་པ་ཆགས་པ་མི་མངའ་ཞིང་སྒྲིབ་པ་མི་མངའ་བ་འདི་ལྟ་བུ་ལས་ཉམས་སོ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །དེ་ནས་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་བུ་ལྷའི་བུ་འོད་ཟེར་སྲུང་ཞེས་བྱ་བ་འཁོར་དེ་ཉིད་དུ་འདུས་པར་གྱུར་ཏེ་འདུག་པ་དེས་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ཡང་འདི་ལྟར་གང་རབ་ཏུ་དབེན་པ་རྣམ་པར་བསྒྲུབ་པར་ཉེ་བར་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་མ་ལགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་མི་བསྐྱེད་པ་དེ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་རྗེ་རྙེད་པ་མ་ལགས། རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་སྟེན་པ་མ་ལགས་ཏེ། ཕྱིས་འགྱོད་པར་འགྱུར་བའོ། །ཡབ་སྐྱོན་མེད་པ་ལ་ཞུགས་ཏེ་རྒྱུད་ཚིག་ཅིང་ས་བོན་ཚིག་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་སྣོད་དུ་མ་གྱུར་པ་ལ་ད་བགྱིར་ཅི་མཆིས། བསྟན་པ་འདི་བཤད་པ་ན་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་རིས་ཀྱི་ལྷའི་བུ་ལས་ལྷའི་བུ་སྟོང་ཐམ་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལྷའི་བུ་འོད་ཟེར་སྲུང་གིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་དཀའ་བ་སྤྱད་པ་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་ཇི་སྙེད་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན་བསྟར་བ་ནི་བདག་ལ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་གྱུར་པ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མར་མེ་མཛད་ལས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པའི་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་དེ་ལ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བསྟན་པ་ཅུང་ཟད་ཅིག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཤད་དུ་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ་གང་བདག་གིས་ཐོས་ནས་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་བསྒྲུབས་པས་ཆོས་དེ་འཐོབ་པར་འགྱུར། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལྷའི་བུ་འོད་ཟེར་སྲུང་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །འོད་ཟེར་སྲུང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགེ་བའི་རྩ་བ་མ་བསྐྲུན་པ་རྣམས་ཀྱིས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་གྱིས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བརྟན་པ་རྣམས་ཀྱིས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །འོད་ཟེར་སྲུང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། དགེ་འདུན་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། ཞིང་མཉམ་པ་ཉིད་དེ་ལྷའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་པོ་འདི་དག་དང་ལྡན་ན་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ལྷའི་བུ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། བསམ་གཏན་བཞིས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་རྩེ་བ་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གིས་ཐབས་མཁས་པ་ལ་རྣམ་པར་རྩེ་བ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔས་ཡེ་ཤེས་ལ་རྣམ་པར་རྩེ་བ་དང་། ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྫུ་འཕྲུལ་ལ་རྣམ་པར་རྩེ་བ་སྟེ། འོད་ཟེར་སྲུང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་པོ་འདི་དག་དང་ལྡན་ན་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །འོད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཟེར་སྲུང་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། ། བཞི་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་བྱང་ཆུབ་ཚོལ་ཡང་ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་མོས་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། ཁམས་རྣམས་ལ་བྱང་ཆུབ་ཚོལ་ཡང་ཁམས་རྣམས་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་མོས་པ་མ་ཡིན་པ་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ལ་བྱང་ཆུབ་ཚོལ་ཡང་། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་མི་རྟོག་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བྱང་ཆུབ་ཚོལ་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་མོས་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། འོད་ཟེར་སྲུང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་པོ་འདི་དག་དང་ལྡན་ན་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །འོད་ཟེར་སྲུང་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་ན་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། མི་གཡོ་བའི་ཚུལ་གྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་གནས་པར་ཤེས་པ་དང་། དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གནས་པར་འཇུག་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་ཉིད་འདྲེས་པ་མེད་པས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་འདུ་བར་ཤེས་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བས་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་དུ་སོ་སོར་རྟོག་པ་སྟེ། འོད་ཟེར་སྲུང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བཞི་པོ་འདི་དག་དང་ལྡན་ན་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ་བསྟན་པ་འདི་བཤད་པ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྔ་སྟོང་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །ལྷའི་བུ་འོད་ཟེར་སྲུང་ནི་རྗེས་སུ་འཐུན་པར་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདིའི་ཐ་མར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ་ཁྱོད་ཀྱིས་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོས་ཞུས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་འདུལ་བ་བསྟན་པའི་སྒོའི་ལེའུའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བཟུང་ངམ། ཀུན་དགའ་བོས་གསོལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུ་ཉིད་ཀྱིས་བདག་གིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བཟུང་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱེ་མའོ་ཇི་ཙམ་དུ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཟབ་མོ་རྣམ་པར་ངེས་པ་དང་དོན་བཟང་པོ་དང་ཚིག་འབྲུ་བཟང་པོས་བརྒྱན་པ་ནི་མཛེས་ཏེ་ངོ་མཚར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་མ་བསྡུས་པ་དེ་གང་ཡང་མ་མཆིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སྔོན་བདག་ལ་ཆོས་སྣང་བར་གྱུར་པ་གང་ལགས་པ་དེ་ཡང་ང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་འབུམ་འགྱུར་དུ་སྐྱེས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ནི་འདི་སྙམ་དུ་བདག་ལྟ་བུ་ཉི་ཚེ་བའི་འཆལ་བ་དང་ལྡན་པ་བློ་ཆུང་ངུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའི་སྐྱོན་མ་མཆིས་པ། ཐ་ཆད་ལ་ཞུགས་པར་གནས་པས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཐོས་ནས་ཀྱང་འདི་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་འདི་སྐྱེས་པར་གྱུར་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡེ་ཤེས་ཚད་མ་མཆིས་པའི་སྣོད་དུ་གྱུར་པ། བློ་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པ། ཆོས་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ། གསོལ་བ་མ་བཏབ་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བགྱི་བ་གང་ལགས་པ་དེ་དག་གིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཐོས་ན་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཇི་སྙེད་ཅིག་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་འཚལ་སྙམ་བགྱིད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་ཉི་མ་དང་ཟླ་བའི་སྣང་བ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤུ་གཅིག་གི་འོད་ཀྱིས་མོག་མོག་པོར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤུའི་ཁུང་བུ་ཐམས་ཅད་ནས་འོད་ཇི་སྙེད་བྱུང་བ་དེ་དག་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་སྟེ། སྟོང་གི་ཆ་དང་། སྟོང་ཕྲག་བརྒྱའི་ཆ་དང་། བྱེ་བའི་ཆ་དང་། བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་གི་ཆ་དང་། གྲངས་དང་། ཆ་དང་། བགྲང་བ་དང་། དཔེ་དང་། རྒྱུར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྣང་བ་ལས་བྱུང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྣང་བ་དེ་དང་ལྡན་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དང་། གཡོ་བ་རྣམས་མཁྱེན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྣང་བ་དེ་ལྟ་བུ་དང་རིགས་ཀྱི་བུ་དང་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དག་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ་གང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཉན་པ་དང་། ཐོས་ནས་ཀྱང་མོས་པ་དང་། མོས་ནས་ཀྱང་འཛིན་པ་དང་། འཆང་བ་དང་། ཀློག་པ་དང་། ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད་པ་དང་། གཞན་དག་ལ་ཡང་རྒྱ་ཆེར་རབ་ཏུ་སྟོན་པ་དང་། ཚུལ་བཞིན་དུ་སོ་སོར་རྟོགས་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་པ་དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མི་བརྗེད་པ་དང་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བ་དང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་གོ་ཆ་བགོས་པ་དང་། བྱམས་པ་ཆེན་པོའི་གོ་ཆ་བགོས་པ་དང་། བདུད་དང་ཕྱིར་རྒོལ་བ་བཅོམ་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོར་གཞོལ་བའི་སྐྱེས་བུ་དམ་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཐོས་ནས་མོས་པ་དང་། འཛིན་པ་དང་། འཆང་བ་དང་། ཀློག་པ་དང་། ཀུན་ཆུབ་པར་བགྱིད་པ་དང་། གཞན་དག་ལ་ཡང་རྒྱ་ཆེར་རབ་ཏུ་སྟོན་པའི་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དེ་བསོད་ནམས་ཇི་སྙེད་ཅིག་སྐྱེད་པར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་གིས་སྔ་དྲོའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱིས་རབ་ཏུ་བཀང་སྟེ། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་དང་། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་དང་། རང་སངས་རྒྱས་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ཉི་མའི་གུང་དང་། ཕྱེ་མ་རེད་ཀྱི་དུས་དང་།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྲོད་དང་། ནམ་གྱི་གུང་ཐུན་དང་། ཐོ་རས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བཀང་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་ལ་སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་དང་། རྣམ་གྲངས་འདི་ལྟ་བུས་ལོ་གཅིག་གམ། ལོ་བརྒྱའམ། ལོ་སྟོང་ངམ། ལོ་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་དུ་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་ཀུན་དགའ་བོ་དེ་ལ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དེ་གཞི་དེ་ལས་བསོད་ནམས་མང་དུ་སྐྱེད་དམ། ཀུན་དགའ་བོས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མང་སྟེ་ཚད་མ་མཆིས་སོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་དཔག་ཏུ་མ་མཆིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གདུགས་གཅིག་བསགས་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དེ་ཡང་ཚད་མ་མཆིས་ན། དགུང་ལོ་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་དུ་བསགས་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་འཚལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ་ཁྱོད་མོས་པར་བྱའོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་དོན་དུ་གཉེར་བ་དང་། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་དོན་དུ་གཉེར་བ་དང་། སེམས་ཅན་རབ་ཏུ་ཐར་པར་བྱ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བ་གང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཐོས་ནས་མོས་སམ། འཛིན་ཏམ། འཆང་ངམ། ཀློག་གམ། ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད་ན་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་པ་དེ་དེ་ལས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་མང་དུ་སྐྱེད་ན་གང་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ་གང་དག་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལས་ཐ་ན་ཚིག་བཞི་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཙམ་འཛིན་ཏམ། འཆང་ངམ། ཀློག་གམ། ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད་དམ། གཞན་དག་ལ་ཡང་སྟོན་ན་དེ་ནི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་སྦྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་འདི་ནི་སྦྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་གོ །འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཛིན་པ་དེ་ནི་རྗེས་སུ་བཟུང་བ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་གོ །འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་གདིང་བ་དེ་ནི་གདིང་བ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་གོ །འདི་ལྟ་སྟེ་ཆོས་ཡོངས་སུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འཛིན་པ་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་གོ །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀུན་དགའ་བོ་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་བྱིན་པས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་འབྲི་བར་འགྱུར་རོ། །ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་བྱིན་པས་ནི་ལུས་བརྟན་པ་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དགའ་བོ་དེ་ལྟ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉོན་མོངས་པ་འབྲི་བར་བྱེད་འདོད་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གནང་བ་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པར་བྱ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་དེས་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པ་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཕན་ཡོན་ཡང་དག་ཕུལ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་རབ་ཏུ་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ། །སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ་དྲན་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བ་དང་། བློ་གྲོས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བ་དང་། རྟོག་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བ་དང་། འདོད་ཆགས་ཆུང་བར་འགྱུར་བ་དང་། ཞེ་སྡང་ཆུང་བར་འགྱུར་བ་དང་། གཏི་མུག་ཆུང་བར་འགྱུར་བ་དང་། བདག་དང་གཞན་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཚར་གཅོད་པར་འགྱུར་བ་དང་། སྐྱེ་བོ་མང་པོ་དགའ་བར་འགྱུར་བ་དང་། དེའི་བསྔགས་པ་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་བརྗོད་པར་འགྱུར་བ་དང་། ལྷ་དང་། ཀླུ་དང་། གནོད་སྦྱིན་དང་། དྲི་ཟ་རྣམས་ཀྱིས་བསྲུང་བར་འགྱུར་བ་དང་། ལས་བྱས་ནས་བསོད་སྙོམས་ཟ་བར་འགྱུར་བ་དང་། ཆོས་གོས་དང་། བསོད་སྙོམས་དང་། མལ་ཆ་དང་། ན་བའི་གསོས་སྨན་དང་། ཡོ་བྱད་རྙེད་པར་འགྱུར་བ་དང་། གྲགས་པ་དང་། སྒྲ་དང་། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱོགས་བཅུར་གྲགས་པར་འགྱུར་བ་དང་། མི་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་གླགས་རྙེད་པར་མི་འགྱུར་བ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་བསྔགས་པར་འགྱུར་བ་དང་། དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་བསྲུང་བ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་པར་འགྱུར་བ་དང་། ངན་སོང་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འཇིགས་པར་མི་འགྱུར་ཞིང་། དེ་ལ་ལྷ་དང་མིར་སྐྱེ་བ་དཀའ་བར་མི་འགྱུར་བ་དང་། སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་དང་མི་འབྲལ་བར་འགྱུར་བ་དང་། དགེ་འདུན་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་དང་བྲལ་བར་མི་འགྱུར་བ་དང་། སྐྱེ་བ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དྲན་པར་འགྱུར་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དང་། ནམ་དུ་ཡང་དབང་པོ་མི་ཚང་བར་མི་འགྱུར་བ་དང་། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང་། གཟི་བརྗིད་ཅན་གྱི་གཟུངས་ཀྱི་ས་བོན་བསྒྲུབ་པར་འགྱུར་བ་དང་། སྤོབས་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་རྒྱུ་རབ་ཏུ་འཛིན་པར་འགྱུར་བ་དང་། སྐྱེ་བོ་མཁས་པས་གཡོག་བྱས་པར་འགྱུར་བ་དང་། ཤེས་རབ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་རབ་ཏུ་འཛིན་པར་འགྱུར་བ་དང་། མྱུར་དུ་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང་། དེའི་སེམས་ལ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཀུན་ཏུ་མི་འབྱུང་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་དེ་ཆོས་ཀྱི་གཏེར་ཟད་མི་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། ཀུན་དགའ་བོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་ན་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་ཡང་དག་ཕུལ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་པོ་འདི་དག་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བཟུང་ལགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སླད་ན་སེམས་ཅན་སྣོད་དུ་གྱུར་པ་དེ་དག་གི་རྣ་ལམ་དུ་བསྒྲག་པར་བགྱི། ཀུན་བསྲུང་བར་བགྱི། མོས་པར་བགྱི། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ནི་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འདི་དང་བསོད་ནམས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་སླད་དུའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་ལ་ལེགས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་གནང་སྟེ། ཀཽ་ཤི་ཀ་ཁྱོད་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་ངའི་མདུན་དུ་སེང་གེའི་སྒྲ་བསྒྲགས་པ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །ཀཽ་ཤི་ཀ་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདི་ངའི་དམ་པའི་ཆོས་ཡུན་ཇི་སྲིད་དུ་གནས་པ་དེ་སྲིད་དུ་ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གཡུལ་འགྱེད་པ་ན་ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་ནི་ཕམ་པར་འགྱུར་ལྷ་རྣམས་ནི་རྒྱལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀཽ་ཤི་ཀ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་ཡང་དག་ཕུལ་ཡིན་ཏེ། ཀཽ་ཤི་ཀ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཅད་མི་དམིགས་པ་དེ་ནི་འཇིགས་པ་མེད་པའི་སྦྱིན་པའོ། །ཀཽ་ཤི་ཀ་གང་ཅུང་ཟད་འཇིགས་པ་སྐྱེ་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་དམིགས་ཤིང་རབ་ཏུ་གནས་པ་ལས་བྱུང་ངོ་། །ཀཽ་ཤི་ཀ་གང་མི་དམིགས་པ་དེ་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་བསམ་གཏན་གྱི་བདེ་བ་ལ་གནས་པ་ཚད་མ་མཆིས་པ་བཏང་སྟེ། གྲོང་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དང་། གྲོང་རྡལ་དང་། ལྗོངས་དང་། ཡུལ་འཁོར་དང་། རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་འཁོར་གང་དང་གང་ན་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་རབ་ཏུ་སྤྱོད་པ་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་བདག་ཆོས་ཉན་པའི་སླད་དུ་ཉེ་བར་མཆི་བར་བགྱིའོ། །མཆིས་ནས་ཀྱང་ཆོས་སྨྲ་བ་དེ་དག་ཆོས་དང་ལྡན་པས་བསྲུང་བ་དང་། སྦ་བ་དང་བསྐྱབ་པར་བགྱིའོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་དང་། བརྒྱ་བྱིན་དང་། ཚངས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་དང་། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ནི་འདི་ལས་བྱུང་བའི་སླད་དུའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་བདག་ཅག་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་དེ་དག་དང་བདག་ཅག་གིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་བགྱི་བའི་སླད་དུ་བསྲུང་བ་དང་སྦ་བ་དང་བསྐྱབ་པ་ལ་བརྩོན་པར་བགྱིའོ། །བདག་ཅག་གི་འཁོར་གང་དག་སངས་རྒྱས་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་མ་དད་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཇི་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་བསྲུང་བའི་སླད་དུ་བརྩོན་པར་འགྱུར་བར་དད་པར་བགྱིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དགེ་སློང་དང་། དགེ་སློང་མ་དང་། དགེ་བསྙེན་དང་། དགེ་བསྙེན་མ་གང་དག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་བརྩོན་པ་དང་། གཞན་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་མངོན་པར་དད་པ་སྲུང་བ་མཆིས་པ་དེ་དག་སྲུང་བའི་ཆེད་དུ་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་འདི་དག་ལ་ཁ་ཏོན་དུ་བགྱིའོ། །གསང་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་དེ་དག་གིས་གནོད་སྦྱིན་དང་། སྲིན་པོ་དང་། དྲི་ཟ་དང་། མི་འམ་ཅི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང་། གྲུལ་བུམ་ལ་སོགས་པ་དང་། མི་དང་མི་མ་ལགས་པ་དང་། གཞན་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་ཞེ་སྡང་བར་བགྱིད་པ་རྣམས་ཤིན་ཏུ་ཚར་གཅོད་པར་འགྱུར་རོ། །ཏཪྱ་ཐཱ། ཏ་ར་བེ། ཨ་ར་བེ། ཨ་ནོ་པེ། ས་ར་པེ། ཧུ་ལུ་མ་ཧཱ་ཧུ་ལུ། ཧུ་ལུ་ཧུ་ལུ། ཨ་བད་ཊེ། བི་ཀད་ཊེ། པ་རི་ཙྪེ་དཱ་ནི། ནི་གྲཱི་ཏེ། པྲ་གྷཱ་ཏ་ནི། ཨིད་ཊི་ཨིད་ཊི། བིད་ཊི་བིད་ཊི། ཨད་ཚེ་གད་ཚེ། མཱ་ར་ནི་གྲ་ཧ་ན། སརྦ་པ་ར་པྲ་བཱ་དི་ནི་གྲ་ཧ་ན། སརྦ་མི་ཐྱ་པྲ་ཡཱ་ཏཱ་ནན་ནི་གྲ་ཧ་ན། སརྦ་བྷཱུ་ཏ་གྲ་ཧཱན། བུད་དྷ་བར་ཎི་ཏ་དྷརྨ་ནི་ཡ་ཏ་ཤཱ་ཡ་བྷཱུ་ཏཱན། བུད་དྷ་བར་ཎི་ཏཱན། ཙ་ཏུར་མ་ཧཱ་རཱ་ཛ་ནིརྡེ་ཤཱན། མནྟྲ་བ་ལཱན། ཨ་བ་ཏཱ་ར། པྲེཀྵི་ཎཱ་ནི་གྲ་ཧཱ་ཡ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པ་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྷའི་ཅོད་པན་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དག་ངས་བསྐལ་པ་མཐའ་ཡས་གྲངས་མེད་པར་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པའི་བྱང་ཆུབ་འདི་ཇི་ནས་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་འགྱུར་བ་དང་ནུབ་པར་མི་འགྱུར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཁྱེད་གཉིས་ཀྱི་ལག་ཏུ་བཞག་གོ་གཏད་དོ། །དེ་གཉིས་ཀྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་གཉིས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སླད་ན་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་གཟུང་བར་བགྱིའོ། །རྒྱས་པར་བགྱིའོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཆོས་སྨྲ་བ་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྲུན་པའི་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དེ་དག་གི་ལག་ཏུ་མཆི་བར་བགྱིའོ། །དེ་དག་མདོ་སྡེ་འདི་ལ་མོས་པར་བགྱི་བ་དང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བགྱི་བའི་སླད་དུ་དེ་དག་གི་ཡིད་རབ་ཏུ་གཟུང་བར་བགྱིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སླད་མའི་ཚེ་སླད་མའི་དུས་ན་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་གང་དག་གི་རྣ་ལམ་དུ་ཐོས་པ་དང་། ཐོས་ནས་འཛིན་པ་དང་། འཆང་བ་དང་། ཀློག་པ་དང་ཀུན་ཆུབ་པར་བགྱིད་པ་དང་། འཆང་བ་དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྷའི་ཅོད་པན་གྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ལེགས་པར་རིག་པར་བགྱིའོ། །དེ་ནས་བདུད་སྡིག་ཅན་འཁོར་དེར་འདུས་པར་གྱུར་ནས་འདུག་པ་དེ་གདོང་ལས་མཆི་མ་ཟག་ཅིང་ང་རོ་ཕྱུང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འདས་གང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ། ཆོས་བསྟན་པ་ལ་ནི་བདག་ཐ་ན་སྤུ་ཟིང་ཞེས་བགྱིད་པ་ཙམ་ཡང་མ་མཆིས་སོ། །གང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཕྱག་རྒྱ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ལ་འཇུག་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟོན་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་གསུངས་པ་དེས་བདག་མྱ་ངན་གྱི་ཟུག་རྔུ་དང་ལྡན་ཞིང་བདག་ཉིད་རྙིས་པར་གྱུར་པ་སྙམ་བགྱིད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ལ་ཕྱག་བརྐྱང་བ་བསྩལ་དུ་གསོལ། གང་ཐོས་པས་བདག་མྱ་ངན་གྱི་ཟུག་རྔུ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལྟ་བུ་ཡང་མི་གསུང་བར་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། སྡིག་ཅན་ཁྱོད་དང་འཐུན་པའི་སེམས་ཅན་ཆོས་ཟབ་མོ་འདི་ལྟ་བུ་ལ་མ་མོས་པ་ནི་མང་། གང་དག་མོས་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ནི་ཉུང་གིས། མྱ་ངན་མ་བྱེད་སྨྲེ་སྔགས་མ་འདོན་ཅིག ། སྡིག་ཅན་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། སའི་སྟེང་ནས་རྡུལ་བླངས་པ་སྙེད་ཀྱི་སེམས་ཅན་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཟབ་མོ་འདི་ལྟ་བུ་ལ་མོས་སོ། །སའི་རྡུལ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་སྙེད་ཀྱི་སེམས་ཅན་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཟབ་མོ་འདི་ལ་མ་མོས་ཏེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཁྱོད་དང་འཐུན་ནོ། །སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཚད་མེད་པ་ཁྱོད་དང་འཐུན་གྱིས་དེ་བས་ན་སྡིག་ཅན་དགའ་བར་གྱིས་ཤིག ། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བཤད་པ་ན་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགུ་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །སྲོག་ཆགས་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ནི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་མིག་རྡུལ་མེད་ཅིང་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་རྣམ་པར་དག་གོ །དགེ་སློང་བརྒྱད་སྟོང་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པར་ཟག་པ་རྣམས་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ། །སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་གཡོས་ནས་སྣང་བ་ཆེན་པོས་ཁྱབ་པར་གྱུར་ཏེ། ལྷའི་མེ་ཏོག་གི་ཆར་ནི་རབ་ཏུ་ཕབ། སིལ་སྙན་བརྒྱ་སྟོང་དག་ནི་མ་དཀྲོལ་བར་རང་འཁྲོལ་ལོ། །ལྷ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་རྣམས་ནི་སྟེང་གི་བར་སྣང་ལ་ཀྱེ་མ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བདག་ཅག་གིས་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ལན་གཉིས་བསྐོར་བ་འདི་མཐོང་ངོ་། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གང་ཡང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བསྟན་ཏེ་བཤད་ནས། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པ་གང་ལགས་པ་འདི་ན་གྲོང་ཁྱེར་འཁོར་མོར་འཇིག་ཏུ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་ཏེ། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པ་དེ་བས་ཆེས་མཆོག་གོ །གང་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་འཛིན་པ་དང་། འཆང་བ་དང་། ཀློག་པ་དང་། ཀུན་ཆུབ་པར་བགྱིད་པ་དང་། གཞན་དག་ལ་རྒྱ་ཆེར་སྟོན་པ་དང་། ཐ་ན་གླེགས་བམ་ལ་བྲིས་ཏེ། འཆང་བའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཆེད་དུ་བརྗོད་པ་ཆེད་དུ་བརྗོད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྷའི་ཅོད་པན་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདིའི་མིང་ཅི་ལགས། འདི་ཇི་ལྟར་གཟུང་བར་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དག་དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོས་ཞུས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་ངེས་པ་བསྟན་པ་དང་། དམ་པའི་ཆོས་རིན་པོ་ཆེའི་ལེའུ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་ཟུང་ཤིག ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྷའི་ཅོད་པན་དང་། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོ་དང་། ལྷ་དང་། མི་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་ཡི་རངས་ཏེ་མངོན་པར་དགའོ།། །།འཕགས་པ་མི་འམ་ཅིའི་རྒྱལ་པོ་སྡོང་པོས་ཞུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་རྫོགས་སོ།། །།ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་བནྡེ་དཔལ་གྱི་ལྷུན་པོ་དང་། དཔལ་བརྩེགས་ཀྱིས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པ།། །