མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པའི་འགྲེལ་པ།
འཇམ་དཔལ་བཤེས་གཉེན།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ནཱ་མ་སཾ་གཱི་ཏི་བྲྀཏྟི། བོད་སྐད་དུ། མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པའི་འགྲེལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ངག་གི་དབང་ཕྱུག་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཡོད་མེད་རྟོག་པའི་དྲ་བ་ལས། །ངེས་གྲོལ་དྲི་མ་མེད་ཞི་བ། །ཕྱག་ན་རལ་གྲི་བོ་ཏིས་མཚན། །འཇམ་པའི་མགོན་ལ་བདག་ཕྱག་འཚལ། །དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ སོགས་པ ་ལ། དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་བཀྲ་ཤིས་ པ་ལ་སོགས ་དོན་མང་པོ་ལ་འཇུག་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དེ་མ་ཐག་པའི་ཚིག་ཏུ་བལྟའོ། །བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་དཔལ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དཔལ་ལྡན་ནོ། །རྡོ་རྗེ་འཆང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་ནོ། །དཀའ་བས་འདུལ་བའི་ཕྱིར་གདུལ་དཀའ་བ་སྟེ། དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་རྣམས་འདུལ་བར་མཛད་པས་ན་གདུལ་དཀའ་འདུལ་བའོ། །དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་གདུལ་དཀའ་བ་ནི་སྲེད་མེད་ཀྱི་བུ་ལ་ སོགས་པ ་གཞན་དག་ཀྱང་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྲེད་མེད་ཀྱི་བུ་ལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

 སོགས་པ ་རྣམས་ཀྱང་གདུལ་དཀའ་འདུལ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་དེ་རྣམས་ཀྱིས་འདུལ་བ་ནི་ལྷ་མ་ཡིན་འཁོར་ལ་ སོགས་པ ་སེམས་ཅན་མ་རུངས་པ་རྣམས་འཇོམས་པས་ན་གསོད་པར་བྱེད་པར་འདོད་པ་ཡིན་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེས་གདུག་པ་རྣམས་འདུལ་བ་ནི་དུལ་བར་མཛད་པར་བཞེད་པས་ན་དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་མཆོག་སྟེ་དམ་པའོ། །འཇིག་པ་ཐམས་ཅད་བྲལ་བས་ན་དཔའ་བོའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འཇིག་རྟེན་གསུམ་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བར་གྱུར་པས་ན་འཇིག་རྟེན་གསུམ་ལས་རྒྱལ་ལོ། །རྡོ་རྗེ་རིགས་ཀྱི་བདག་པོར་གྱུར་པས་ན་རྡོ་རྗེ་དབང་ཕྱུག་སྟེ། མི་བསྐྱོད་པའི་རིགས་ཀྱི་གཙོ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གསང་བའི་རྒྱལ་པོ་ཡིན་པས་ན་གསང་བའི་རྒྱལ་པོ་སྟེ། དེ་ཡང་དེ་རྣམས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ཀྱིས་བཀུག་ནས་བཀའ་ཉན་པ་ཉིད་དུ་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །པདྨ་རྒྱས་པ་དང་འདྲ་བའི་ཡིད་འཕྲོག་པའི་སྤྱན་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་པདྨ་རྒྱས་པའི་སྤྱན་མངའ་བའོ། །པདྨ་ཡང་ཡིན་ལ་རྒྱས་པ་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་ན་པདྨ་རྒྱས་པ་སྟེ། དེ་དང་འདྲ་བའི་ཞལ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་པདྨ་རྒྱས་འདྲའི་ཞལ་མངའ་བའོ། །སེམས་ཅན་འདུལ་བ་རྣམས་ལ་གཟིགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ནས་ཁྲོ་བ་དང་བཅས་པར་གྱུར་པས་ན་རང་གི་ལག་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱག་གིས་རྡོ་རྗེ་མཆོག་ཡང་དང་ཡང་དུ་གསོར་ཞིང་བསྐོར་བར་མཛད་པས་ན་རང་གི་ལག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ སོགས་པ ་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་རྡོ་རྗེ་འཆང་གི་ཁྱད་པར་གསུངས་ནས། ཁྲོ་གཉེར་རིམ་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ སོགས་པས་ནི་དེའི་འཁོར་གསུངས་པ ་ཡིན་ཏེ། ཁྲོ་གཉེར་རིམ་པར་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་རིགས་སུ་གཏོགས་པའི་ལག་ན་རྡོ་རྗེ་ལ་ལ་ཞིག་དང༌། དེ་ལ་ སོགས་པ ་བགྲང་བ་ལས་འདས་པ་མཐའ་ཡས་པས་དེ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཕྱག་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཞིག་ཅེ་ན། དཔའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ སོགས་པ ་གསུངས་ཏེ། རྡོ་རྗེ་འཆང་བ་དང་འདྲ་བར་འཇིགས་པ་ཀུན་དང་བྲལ་བས་ན་དཔའ་ཞིང་གདུལ་དཀའ་འདུལ་བའོ། །འཇིགས་སུ་རུང་དང་དཔའ་བྱད་ཅན། །ཞེས་བྱ་བའི་ཉམས་དང་ལྡན་པས་འཇིགས་སུ་རུང་དང་དཔའ་བྱད་ཅན་ཏེ། དེ་རྣམས། རྡོ་རྗེ་རྩེ་མོ་རབ་འཕྲོ་བ། །རང་གི་ལག་གིས་གསོར་བྱེད་པའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དམིགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང༌། ཤེས་རབ་དང་ཐབས་ཀྱི་བྱ་བས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཕྲོ་བ་བྱས་ཏེ། འགྲོ་བའི་དོན་མཛད་པས་ན་འགྲོ་དོན་བྱེད་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་འབྲས་བུ་འབྱུང་བས་ན་མཆོག་གོ །དགའ་མགུ་རངས་པའི་བསམ་པ་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ཡང་འགྲོ་བའི་དོན་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ། བསམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་སེམས་ལ་བྱ་ལ། དེ་བས་ན་དགའ་བ་དང་མགུ་བ་དང་རངས་པའི་སེམས་ཀྱིས་འགྲོ་བའི་དོན་བྱེད་པའོ། །དེ་ལ་གདུལ་དཀའ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་མོས་པ་མཐོང་བས་ན་སེམས་དགའ་བའོ། །ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པའི་ཆོས་རྣམས་བསྟན་པ་ན་ལན་ཅིག་གིས་འཛིན་པས་ན་སེམས་མགུ་བའོ། །དེའི་དོན་རྟོགས་པས་ན་རངས་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་པའི་འགྲོ་བའི་དོན་བྱེད་པ་རྣམས་ནི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པའི་དབྱེ་བ་ལུས་སེམས་ཆ་འདྲ་བ་དེ་ལྟ་བུ་དང་འདྲ་བའི་སེམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་གྱི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་ཐུགས་གཅིག་པ་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་གདུག་པ་རྣམས་གཟིགས་ནས་ཁྲོ་བོའི་གཟུགས་ཀྱི་ལུས་དང་ལྡན་པར་མཛད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཁྲོ་བས་ནི་མ་ཡིན་གྱི། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཕྱིར་རོ། །འཚང་རྒྱ་བའི་ཕྱིར་བྱེད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་ཏེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ སོགས་པ ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ། །དེ་བྱེད་པས་ན་སངས་རྒྱས་ཕྲིན་ལས་བྱེད་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཕྲིན་ལས་བྱེད་པས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་དང་ལྡན་པས་ན་མགོན་པོའོ། །ལུས་བཏུད་པ་ནི་ལུས་བཏུད་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དེ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཕྱག་བྱས་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཅེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ སོགས་པ ་གསུངས་ཏེ། ཇི་ཙམ་དུ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལས་ཀུན་ནས་མངོན་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཏེ། དེ་ལ་རབ་ཏུ་དད་པས་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཐལ་མོ་ལེགས་པར་སྦྱར་བར་བྱས་ནས་ནི། སྤྱན་སྔར་མདུན་དུ་འདུག་སྟེ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཞིང་སྨྲ་བར་གྱུར་ཏོ། །ཁྱབ་བདག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བོད་པའོ། །བདག་ལ་སྨན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བདག་ལ་ཕན་པས་ན་བདག་ལ་སྨན་པ་སྟེ། འཚང་རྒྱ་བ་དེ་ཉིད་ཐོབ་པའི་དོན་དུ་བདག་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་བཤད་དུ་གསོལ་ཞེས་འོག་ནས་བཤད་པའི་ཚིག་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །བདག་གི་དོན་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཏེ། འགྲོ་བའི་དོན་བྱ་བ་དེའི་དོན་དུའོ། །བདག་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བ་ནི་བདག་ལ་རྗེས་སུ་བརྩེ་བ་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བས་མངོན་རྫོགས་པའི། །བྱང་ཆུབ་ཅི་ནས་བདག་ཐོབ་མཛོད། །ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ལ་ སོགས་པ ་ལས་དགའ་བར་སྟོན་ཏེ། སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བའི་རྒྱུད་ཆེན་པོའི་སྔགས་དང་ཕྱག་རྒྱའི་རིམ་པས་གང་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དེ་ཅི་ནས་བདག་གིས་ཐོབ་པར་མཛད་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་བཤད་དུ་གསོལ་ཞེས་པའོ། །ཇི་ལྟ་བུའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པས་ནི་སེམས་དཀྲུགས་ཤིང༌། མི་ཤེས་འདམ་དུ་བྱིང་པ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་ སོགས་པ ་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་དཀྲུགས་པ་དང་མི་ཤེས་པའི་མ་རིག་པའོ། །དེ་ཉིད་འདམ་སྟེ་དེར་བྱིང་བའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྨན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། མི་ཤེས་པ་ལས་བཟློག་པའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཕྱིར་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་མི་ཤེས་པ་ལྡོག་པར་གྱུར་ན་བླ་ན་མེད་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་དེ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། བླ་ན་མེད་པའི་འབྲས་བུ་སངས་རྒྱས་པ་ཉིད་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །སྐལ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །འགྲོ་བ་རྣམས་ལ་དམ་ཚིག་སྟོན་པས་ན་འགྲོ་བའི་བླ་མའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཐེག་པ་གསུམ་རྗེས་སུ་སྟོན་པས་ན་སྟོན་པ་པོའོ། །དམ་ཚིག་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ས་མ་ཡ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་དུས་ལ་ཟེར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་དུས་མཁྱེན་པའོ། །དེ་ཡང་འདིའི་ཚེ་ནི་སེམས་ཅན་བློ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །འདིའི་ཚེ་ན་མི་མཛད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་མཁྱེན་ཏེ། དེ་ཡང་ལ་ལར་བཞུགས་ཀྱང་མི་གསུངས་ངོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དབང་པོའི་སྒྲས་ནི་མིག་ལ་ སོགས་པ ་གཟུང་སྟེ། དེ་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཐ་མ་དང་འབྲིང་དང་མཆོག་མཁྱེན་པས་ན་དབང་པོ་མཁྱེན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ནི་དབང་པོ་ཐ་མའི་དབང་དུ་མཛད་པའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་དབང་པོ་འབྲིང་གི་དབང་དུ་མཛད་པའོ། །གསང་སྔགས་ཀྱི་ཚུལ་ནི་དབང་པོ་རབ་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་པའོ། །དེ་ཡང་དབང་པོ་རྣོན་པོའི་དབང་དུ་གྱུར་པས་གསང་སྔགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ཁྱད་པར་འཕགས་ཞེས་གསུངས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བསམ་པའི་སྒྲས་ནི་སེམས་ལ་བྱ་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དེས་ཀྱང་དབང་པོ་བཞིན་དུ་མཛད་པའོ། །གསང་སྔགས་ཀྱི་ཚུལ་ནི་དབང་པོ་རབ་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་པ་སྟེ། དེས་ཀྱང་དབང་པོ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་མཁྱེན་པས་ན་མཁྱེན་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་མཆོག་སྟེ་གཞན་གྱི་བསམ་པ་རྫོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདིས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བོད་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་སྐུ་ཡིན་པས་ན་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུའོ། །དེའི་གཙུག་ཏོར་ཡང་ཡིན་ལ་ཆེན་པོ་ཡང་ཡིན་པས་ན་གཙུག་ཏོར་ཆེན་པོ་སྟེ་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱི་གཙུག་ཏུ་བཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་གི་བདག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གི་བདག་པོར་གྱུར་པའོ། །གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་མེད་པས་ན་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུའོ། །བསྟན་མི་དགོས་པར་བདག་ཉིད་ཀྱི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མཁྱེན་པས་ན་རང་བྱུང་བའོ། །འཇམ་དཔལ་དབྱངས་དང་ལྡན་པས་ན་འཇམ་དཔལ་ལོ། །ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་སེམས་དཔའ་ཡིན་པས་ན་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་སྟེ། དེའི་སེམས་དཔའི་སྒྲ་ནི་སེམས་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དེས་ན་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་སྟེ། དེ་ཡང་ཀྱེ་མའོ་ཤིན་ཏུ་རབ་ཏུ་དང་བའི། །སེམས་དཔའ་འདི་ནི་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བཤད་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་གཉིས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ནི་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཁྱད་པར་རོ། །ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་དེའི་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་ཡང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། མིང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ སོགས་པ ་གསུངས་ཏེ། དོན་ཟབ་ཅེས་བྱ་བ་ལ་ སོགས་པ ་ལ་ཉན་ཐོས་ལ་ སོགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པས་ན་དོན་ཟབ་པའོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ ་སྟོན་པས་ན་དོན་ནི་རྒྱ་ཆེ་བའོ། །གསང་སྔགས་ཀྱི་ཚུལ་གྱི་དོན་དང་ལྡན་པས་ན་དོན་ཆེ་བའོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་དཔེ་དང་བྲལ་བས་ན་མཚུངས་པ་མེད་པའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ངེས་པར་ལེགས་པའི་ལམ་ཐོབ་པར་མཛད་པས་ན་རབ་ཏུ་ཞི་བའོ། །ཐོས་པ་དང༌། བསམ་པ་དང༌། བསྒོམ་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཐོག་མ་དང་བར་དང་ཐ་མར་དགེ་ཞིང་ཐོབ་པར་བྱེད་པས་ན་ཐོག་མ་བར་དང་མཐའ་མར་དགེ་བའོ། །གཞན་ཡང་གང་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་པ་དང༌། མ་འོངས་པའི་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གསུང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། དེ་ལྟར་བྱུང་བའི་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གདུལ་བྱའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཚོགས་པ་དང་མ་ཚོགས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཡང་དང་ཡང་དུ་གསུངས་ཏེ། རྗེ་བཙུན་འཇམ་དཔལ་གྱི་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་ནི་ཐོག་མ་མེད་པའི་སེམས་དཔའ་སྟེ། དེ་དང་འབྲེལ་པའི་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་འདི་ཡང་ཐོག་མ་མེད་པའི་གཞུང་ལུགས་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེས་གདུལ་བྱ་རྣམས་རྗེས་སུ་གཟུང་བ་དང༌། བདག་ཉིད་ཡང་དང་ཡང་དྲན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ལ་ཞུས་ནས་ཡང་བཤད་པ་ཡིན་གྱི། གཞན་དུ་ནི། །འདས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས། །ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རུང་སྟེ། མ་བྱུང་བ་དག་གསུང་བ་ནི་མི་རིགས་སོ། །དེ་བས་ན་རྒྱུད་ཆེན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ སོགས་པ ་གསུངས་ཏེ། རྒྱུད་ཆེན་པོ་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བ་འདི་ལས་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཆེན་པོ་གསང་སྔགས་ཀྱི་ལུས་འཛིན་པ་དཔག་ཏུ་མེད་ཅིང་བགྲང་བ་ལས་འདས་པ་རྣམས་ཀྱང་སེམས་ཤིན་ཏུ་དགའ་བཞིན་པས་གླུར་བླངས་ཤིང་བསྟོད་པ་གང་ལགས་པ་དེ་བཤད་ཅིང་བསྟན་པར་གསོལ་ཏེ། བདག་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་གསང་བ་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་དེ་བཟུང་བས་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གསང་བ་འཛིན་པར་ཅི་ནས་ཀྱང་བདག་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་བཤད་པར་གསོལ་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གསང་བ་འཛིན་པར་གྱུར་ནས་བདག་གིས་ཀྱང་ངེས་པར་བྱུང་བས་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བར་དུ་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་འདིའི་བདག་ཉིད་བསམ་པ་བརྟན་པོ་བརྗེད་པ་མེད་པའི་སེམས་སུ་གྱུར་པས་གཟུང་བར་བགྱི། དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་དག་པར་བསྟན་པར་བགྱི་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ སོགས་པ ་གསུངས་ཏེ། བདག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་ཉོན་མོངས་མ་ལུས་པར་བསལ་ཞིང་སྤང་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་མི་ཤེས་པ་སྟེ། མ་རིག་པ་སྤང་ཞིང་དོར་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཐ་མ་དང་འབྲིང་དང་མཆོག་གི་ཁྱད་པར་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བགྱིས་ནས་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་བཤད་པར་འཚལ་ཞིང་བསྟན་པར་འཚལ་ལོ་ཞེས་པའོ། །གསང་དབང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ སོགས་པ ་ལ་དེ་ལྟར་གསང་བའི་བདག་པོ་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ སོགས་པ ་ལ་གསོལ་བ་བྱས་ནས་ཐལ་མོ་སྤྱར་བ་བྱས་ཏེ། ལུས་བཏུད་ཅིང་ཕབ་ནས་སྤྱན་སྔར་མདུན་དུ་འཇུག་པའོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་མ་ཐག་པ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་གསང་བའི་བདག་པོ་ལ་སླར་གསུངས་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །དེ་ཡང་དབང་ཕྱུག་ལ་ སོགས་པ ་དང་ལྡན་པས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །ཤཱཀྱའི་རིགས་སུ་འཁྲུགས་པར་སྟོན་པས་ན་ཤཱཀྱའོ། །སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཐུབ་པས་ན་ཐུབ་པའོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དོན་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་ན་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སོ། །ལྷ་དང་མིའི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་ན་རྐང་གཉིས་མཆོག་གོ །ཅི་ཞིག་མཛད་ནས་སླར་ཡང་གསུངས་ཤེ་ན། ཉིད་ཀྱི་ཞལ་ནས་ཞེས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བྱ་བ་ལ་ སོགས་པ ་གསུངས་ཏེ། ཉིད་ཀྱི་ཞལ་ནས་ཉིད་ཀྱི་ལྗགས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ལས་བྱུང་བས་ན་བཟང་བ་དང༌། ཆུར་རིང་ཞིང་རྒྱས་པར་ཡངས་པ་བརྐྱང་ཞིང་ཕྱུང་ནས་འཛུམ་པ་སྟོན་པར་མཛད་པའོ། །ཇི་ལྟ་བུའི་འཛུམ་པ་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ སོགས་པ ་གསུངས་ཏེ། ས་འོག་ས་སྟེངས་ས་བླ་ནི་འཇིག་རྟེན་གསུམ་སྟེ། དེ་ལ་འཛུམ་པ་ལས་བྱུང་བའི་འོད་ཀྱིས་སྣང་བར་བྱེད་ཅིང་གསལ་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བདུད་བཞིའི་དགྲ་རྣམས་འདུལ་བར་བྱེད་ པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བདུད་བཞི་ནི་ལྷའི་བུའི་བདུད་ལ་སོགས ་པའོ། །དེ་ཉིད་དགྲ་སྟེ། འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་དབང་པོའི་སྲོག་མཐར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་རྣམས་འདུལ་བར་བྱེད་པ་ནི་རང་གི་ཡུལ་ལས་སྤོས་ཏེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ལ་སྦྱོར་བའོ། །གཞན་ཡང་འཛུམ་པ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ སོགས་པ ་གསུངས་ཏེ། དམྱལ་བ་དང་ཡི་དགས་དང་དུད་འགྲོར་སྐྱེས་པ་གྱུར་པའི་ངན་སོང་གསུམ་སྦྱོང་བར་བྱེད་པའོ། །འདི་སྐད་སྟོན་པར་འགྱུར་ཏེ། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ལ་ སོགས་པ ་འཛུམ་པའི་འོད་ཀྱིས་རེག་པས་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་འགྲོ་བ་སྤངས་ནས་ལྷ་ལ་ སོགས་པར་སྐྱེས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ལྗགས་རིང་ཞིང་ཡངས་པ ་སྟོན་པར་མཛད་ཅེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མིའི་སྐྱེ་བ་བཞེས་པར་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཇིག་རྟེན་པ་དག་སོམ་ཉི་རྒྱུར་པ་དེ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ཆོ་འཕྲུལ་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་གསུང་གིས་གསང་བའི་བདག་པོ་ལ་སླར་གསུངས་ཤེ་ན། ཚངས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ སོགས་པ ་གསུངས་ཏེ། ཚངས་པའི་གསུང་ནི་ཚངས་པའི་སྒྲ་སྒྲོགས་པ་ལ་འཇུག་པས་ན་འཇིག་རྟེན་གསུམ་པོ་འགེངས་ཏེ། རིང་པོ་ན་གནས་པ་ལའང་གོམ་ན་གནས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་གསུང་ཤིན་ཏུ་སྙན་པས་གསང་བའི་བདག་པོ་ལ་སླར་གསུངས་པའོ། །ལག་ན་རྡོ་རྗེ་ཡང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ལག་ན་རྡོ་རྗེ་སྟོབས་པོ་ཆེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་ སོགས་པ ་གསུངས་ཏེ། སྟོབས་པོ་ཆེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་གསུམ་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བས་སོ། །གང་གི་དོན་དུ་ཞེ་ན། འགྲོ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ སོགས་པ ་གསུངས་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རྗེས་སུ་བརྩེ་བ་དང་ལྡན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པས་འགྲོ་བ་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཡེ་ཤེས་ལུས་ཅན་འཇམ་དཔལ་གྱི། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་སྦྱར་རོ། །ཇི་ལྟ་བུའི་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པར་བྱ་ཞེ་ན། མིང་བརྗོད་པས་ནི་དོན་ཆེ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་ སོགས་བ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པས་ན་དོན་ཆེ་བའོ། །བཀླགས་པ ་ཙམ་གྱིས་རྒྱུད་གཙང་བར་བྱེད་པས་ན་དག་པར་བྱེད་པའོ། །སྡིག་པ་རྣམས་འཇིག་པར་བྱེད་པས་ན་སྡིག་པ་སེལ་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་དོན་ཆེ་བའི་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པས་ར་ལས་ཉན་པར་བརྩོན་ཞིང་ཐོས་པར་བྱ་བར་ངེས་པར་གནས་པ་ནི་ལེགས་སོ་ཞེས་སོ། །དཔལ་ལྡན་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཞེས་པ་ནི་བོད་པའོ། །ལག་ན་རྡོ་རྗེ་ཁྱོད་ལེགས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདྲི་བ་ལ་མཁས་པའི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་བྱིན་པའོ། །གསང་བའི་བདག་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བོད་པའོ། །དེ་ལྟར་བདག་གིས་ཁྱེད་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་བྱིན་ནས་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་བསྟན་པར་བྱ་ཡིས་ཁྱོད་ཀྱིས་གཞན་དུ་མ་ཡེངས་ཤིང་རྗེ་གཅིག་པའི་ཡིད་ཀྱིས་ཉོན་ཅིག་ཅེས་པའོ། །དེ་ནི་ལེགས་ཞེས་གསོལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྩེ་གཅིག་པའི་ཡིད་ཀྱིས་ཉོན་ཅིག་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དེ་ནི་ལེགས་སོ་ལེགས་པར་འདི་མཉན་པར་བགྱིའོ་ཞེས་པའི་བར་དུའོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ སོགས་པ ་ལ། དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་མ་ཐེག་པའོ། །ཤཱཀྱའི་རིགས་ལས་བྱུང་བས་ན་ཤཱཀྱའོ། །སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཐུབ་པས་ན་ཐུབ་པའོ། །གསང་སྔགས་རིགས་ཆེན་ནི་སྒྱུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་ལ་ སོགས་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་རིགས་ཏེ། བྱ་བ་དང༌། སྤྱོད་པ ་དང༌། རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་བསྐྱེད་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐམས་ཅད་ནི་མ་ལུས་པའོ། །གསང་སྔགས་རིག་སྔགས་འཆང་བའི་རིགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་དེ་ལ་གཅིག་ཏུ་གཞོལ་བའི་རིགས་སོ། །རིགས་གསུམ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་ པ་དང༌། རྡོ་རྗེ་དང༌། པདྨའི་རིགས་སོ། །འཇིག་རྟེན་བའི་རིགས་ནི་ཐ་མལ་བའི་དགེ་བསྙེན་ལ་སོགས ་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་རིགས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རིགས་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་སོ། །དེ་ཉིད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཀྱིས་ནི་འཇིག་རྟེན་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དང་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་ན་ཆེན་པོའོ། །ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་རིགས་ནི་ལྷ་མོའི་རིགས་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་གཙོ་བོར་གྱུར་པས་ན་མཆོག་གོ །རིགས་ཆེན་གཙུག་ཏོར་གྱི་རིགས་ནི་གཙུག་ཏོར་ཡི་གེ་གཅིག་ པ་ལ་སོགས ་པའི་རིགས་ཏེ། རིགས་དེ་དག་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་དང༌། སྐལ་བ་མེད་པ་དང་སྣོད་དུ་གྱུར་པ་དང༌། སྣོད་དུ་མ་གྱུར་པ་སྟེ། དེ་དག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་བརྟགས་པས་གཟིགས་ནས་ཚིག་གི་བདག་པོ་དང་འབྲེལ་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ་ཞེས་སྦྱར་རོ། །གསང་སྔགས་རྒྱལ་པོ་དྲུག་ལྡན་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཨོཾ་བཛྲ་ཏཱིཀྵྞ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་གསང་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་དྲུག་པོ་དེ་དང་ལྡན་པའོ། །གཉིས་སུ་མེད་པར་འབྱུང་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་སུ་མེད་པར་སྟོན་པའོ། །མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་སྟོན་པ་དེ་ནི་འདིར་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་ཏེ་དེས་གསུངས་པའོ། །གང་ཞེ་ན། ཨ་ཨཱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ སོགས་པ ་གསུངས་ཏེ། ང་ནི་དུས་གསུམ་དུ་བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཐུགས་ལ་གནས་པས་ན་བདག་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའོ། །ཨོཾ་བཛྲ་ཏཱིཀྵྞ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ སོགས་པ ་ནི་མིང་གི་གཙོ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་བསྟོད་ནས་མཚན་བཤད་པར་བྱའོ། །ཞེས་གསུངས་པའོ། །འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་སྐབས་བསྟན་པའོ། །བློ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་ན་སངས་རྒྱས་སོ། །བདུད་བཞི་བཅོམ་པས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པས་ན་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སོ། །ཨ་ལ་ སོགས་པའི་ཡི་གེ་རྣམས་འབྱུང་བས་ན་ཨ་ལས་བྱུང་བའོ། །ཡི་གེ་དཔག་ཏུ་མེད་པ ་ཡོད་ཀྱང་ཅིའི་ཕྱིར་ཨ་ཉིད་ལས་བྱུང་ཞེ་ན། ཨ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ སོགས་པ ་གསུངས་ཏེ། ཨ་ནི་ཡིག་འདྲུ་ཀུན་གྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་དེ་ཉིད་ལས་བྱུང་བའོ། །དོན་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་ལ་ སོགས་པ ་ཡིན་པས་དོན་ཆེན་ནོ། །མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་ན་ཡི་གེ་དམ་པའོ། །ནམ་མཁའ་དང་རླུང་ལས་འབྱུང་བས་ན་ཁོང་ནས་འབྱུང་བའོ། །ཨ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཟོད་མ་ནས་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་སྒོ་ཡིན་པས་ན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྐྱེ་བ་མེད་པའོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ན་ཚིག་ཏུ་བརྗོད་པ་སྤངས་པའོ། །བརྗོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུར་གྱུར་ཅིང་སྒྲའི་རྒྱུའི་གཙོ་བོ་ཡིན་པས་ན་བརྗོད་པ་ཀུན་གྱི་རྒྱུའི་མཆོག་གོ །ཚིག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རབ་ཏུ་འཇུག་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པས་ཚིག་ཀུན་ནོ། །སྔགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་འོད་ཤིན་ཏུ་བཟང་པོ་དང་ལྡན་པས་ན་རབ་ཏུ་གསལ་བར་བྱེད་པའོ། །མཆོད་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ སོགས་པ ་ལ། མཆོད་པ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཆོད་པ་ཆེན་པོ་སྟེ། མཆོད་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་དོན་འདི་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དམ་པའི་ཆོས་ཉན་ པ་ལ་སོགས ་པའི་དགའ་བ་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པས་ན་འདོད་ཆགས་ཆེན་པོའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་དགྲ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་སྡང་བའི་དགྲ་གྱུར་པས་ན་ཞེས་སྡང་ཆེན་པོའོ། །མི་ཤེས་པའི་མུན་ནག་གིས་ཁེབས་པའི་བློ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཏི་མུག་བློ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་ལ་གནས་པའི་གཏི་མུག་རྩད་ནས་འབྱིན་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པས་ན་གཏི་མུག་ཆེན་པོ་སྟེ། ཇི་ལྟར་རིམས་སེལ་བའི་སྔགས་ལ་རིམས་ཀྱི་སྔགས་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །བདུད་ལ་ སོགས་པ ་ཁྲོ་བ་ཆེན་པོ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ལ་བཟོད་པའི་མཚོན་ཆས་དེ་རྣམ་པར་འཇིག་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པས་ན་ཁྲོ་བ་ཆེན་པོའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་ཁྲོ་བའི་དགྲར་གྱུར་པས་ཁྲོ་བ་ཆེན་པོའི་དགྲ་ཆེན་པོའོ། །བདག་དང་བདག་གིར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཆགས་པ་ཐམས་ཅད་སེལ་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པས་ན་ཆགས་པ་ཆེན་པོའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་ཆེ་བ་ལ་རབ་ཏུ་འཇོག་པར་བཞེད་པའི་འདོད་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་འདོད་པ་ཆེན་པོའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཐར་པའི་བདེ་བ་སྩོལ་བས་ན་བདེ་བ་ཆེན་པོའོ། །ཟབ་མོའི་ཆོས་སྟོན་པའི་སྒོ་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དགའ་བ་ཆེན་པོའོ། །ཆོ་འཕྲུལ་རྣམས་བསྟན་པས་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་མགུ་བ་བསྐྱེད་པས་ན་མགུ་བ་ཆེན་པོའོ། །ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་འགྲོ་བ་མ་ལུས་པ་ཚིམ་པར་བྱེད་པས་ན་གཟུགས་ཆེན་པོའོ། །མིའི་ལུས་ལས་འདས་པར་གྱུར་པས་ན་ལུས་ཆེ་བའོ། །སྣ་ཚོགས་པའི་གཟུགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང་ཁ་དོག་སྟོན་པས་ན་ཁ་དོག་ཆེན་པོའོ། །གཟི་མདངས་དང་ལྡན་པས་ན་ལུས་བོང་ཆེའོ། །མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་མཚན་མངའ་བས་ན་མིང་ཡང་ཆེའོ། །ཆོས་དང་ཟང་ཟིང་དང་མི་འཇིགས་པ་རབ་ཏུ་སྩོལ་བས་རྒྱ་ཆེ་བའོ། །ལྷ་དང་ལྷ་མོ་རྣམས་ཀྱི་འཁོར་གྱིས་བསྐོར་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡངས་པ་མངའ་བས་ན་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོ་ཡངས་པའོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་རབ་གཅོད་པའི་དོན་གྱིས་ན་ཤེས་རབ་མཚོན་ཆེན་འཆང་བའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་གླང་པོ་འདུལ་བས་ན་ཉོན་མོངས་ལྕགས་ཀྱུ་ཆེ་བའོ། །མཆོག་ནི་གཙོ་བོ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པའི་གླང་པོ་ཆེ་བཟློག་དཀའ་བ་འདྲེན་པས་སོ། །གྲགས་པ་ཁམས་གསུམ་དུ་སྒྲོགས་པས་ན་གྲགས་ཆེན་ནོ། །སེམས་ཅན་གྱི་བྱ་བ་ལ་སྤྱོད་པ་ན་བདག་གི་ཐམས་ཅད་གཏོང་བས་ན་སྙན་གྲགས་ཆེན་པོའོ། །ནང་གི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་པས་ན་སྣང་བ་ཆེའོ། །ཕྱི་རོལ་དུ་འབྱུང་བའི་འོད་ཟེར་གྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བས་ན་གསལ་བ་ཆེའོ། །སྒྱུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོའི་ངོ་བོ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་དོན་གཟུགས་བརྙན་བཞིན་དུ་སེམས་ལ་འཆང་བས་ན་སྒྱུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་འཆང་བའོ། །འདི་ཉིད་ཀྱི་དོན་གྱི་སྣོད་དུ་གྱུར་པས་ན་མཁས་པའོ། །སྒྱུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོའི་དོན་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྒྲུབ་ཅིང་གསལ་བར་མཛད་པས་ན་སྒྱུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོའི་དོན་གྲུབ་པའོ། གང་སྒྱུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོའི་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ལ་དགའ་བ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་འཛིན་པ་དེ་བཟློག་པ་ལ་དགྱེས་པས་ན་སྒྱུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་དགའ་བས་དགའོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་གང་ཞིག་སྒྱུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོའི་དོན་བཤད་པ་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་རྣམས་ལ་མིག་འཕྲུལ་ལྟར་སྤྲུལ་པ་རྣམས་སྤྲུལ་ཏེ་བསྟན་པས་དངོས་པོར་འཛིན་པ་ལས་བཟློག་པས་ན་སྒྱུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་མིག་འཕྲུལ་ཅན་ནོ། །འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་སྦྱིན་པ་ལ་ སོགས་པ ་མཛད་པས་ན་སྦྱིན་བདག་ཆེན་པོ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་གཙོ་བོ་སྟེ་མཆོག་གོ །སྲོག་གཅོད་པ་ལ་ སོགས་པ ་སྤོང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་མངའ་བས་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཆེན་པོ་འཆང་བའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་འཛིན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཡིན་པས་ན་མཆོག་གོ །སེམས་ཅན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནོད་པ་དང་ཁྲོ་བ་བཟོད་པ་དང་ལྡན་པས་བཟོད་ཆེན་འཆང་བ་བསྟན་པ་པོའོ། །བདུད་ཀྱི་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པས། །བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་བརྟུལ་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་སྟེ། ཕ་རོལ་གནོན་པ་བྱས་པའོ། །འཁོར་ལོ་དྲུག་བསྒོམ་པའི་བསམ་གཏན་ཆེན་པོའི་ཏིང་འཛིན་གནས་པས་ན་བསམ་གཏན་ཆེན་པོའི་ཏིང་འཛིན་གནས་སོ། །ཤེས་རབ་ཆེན་པོའི་ལུས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་འཛིན་པས་ན་ཤེས་རབ་ཆེན་པོའི་ལུས་འཆང་བའོ། །བདུད་རྣམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པས་ན་སྟོབས་པོ་ཆེའོ། །སྦྱིན་པ་ཆེན་པོས་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུལ་བས་ན་ཐབས་ཆེ་བའོ། །བདག་གིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་བཟླ་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་རྫོགས་པར་མཛད་པས་ན་སྨོན་ལམ་མོ། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བསགས་པའི་ཡེ་ཤེས་བསྐྱེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་རིན་པོ་ཆེའི་འབྱུང་གནས་སུ་གྱུར་པས་ན་ཡེ་ཤེས་རྒྱ་མཚོའོ། །དེ་ལྟར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་བསྟན་ནས། ཚངས་པའི་གནས་བཞིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བྱམས་ཆེན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ སོགས་པ ་གསུངས་ཏེ། ཞེ་སྡང་གི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་ནི་བྱམས་པ་ཆེན་པོའོ། །དེའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་ན་བྱམས་པ་ཆེན་པོའི་རང་བཞིན་ནོ། །ཚད་མེད་པས་ན་དཔག་ཏུ་མེད་པའོ། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་རྒྱུད་དང་ལྡན་པས་ན་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའོ། །མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཤེས་རབ་མངའ་བས་ན་བློའི་མཆོག་གོ ། དགའ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཆེན་པོས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་དགའ་བ་བསྐྱེད་པས་ན་ཤེས་རབ་ཆེན་པོའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པས་ན་བློ་ཆེན་ལྡན་ནོ། །བཏང་སྙོམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི། མཁས་པ་ཆེན་པོ་ཐབས་ཆེ་བ། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་ཆེན་པོའི་དོན་མཛད་པ་རྫོགས་པར་མཛད་པས་ན་མཁས་པ་ཆེན་པོའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཆེན་པོ་ལ་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་ཐབས་མངའ་བས་ན་ཐབས་ཆེ་བའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོའི་སྟོབས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་བདུད་རྣམས་ཀྱིས་གཡོ་བར་མི་ནུས་པས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ན་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོའི་སྟོབས་ཆེན་ལྡན་ནོ། །མ་གཡོས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་དུ་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་སྟོན་པས་ན་ཤུགས་ཆེན་པོའོ། །ཡིད་ཀྱིས་འགྲོ་བའི་ཤུགས་དང་ལྡན་པས་ན་མགྱོགས་པ་ཆེན་པོའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པས་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོའོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཙོ་བོར་གྱུར་པས་ན་ཆེར་གྲགས་པའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པས་གཞན་གྱི་དོན་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་གནོད་པས་ན་སྟོབས་ཆེན་ཕ་རོལ་གནོན་པ་པོའོ། །སྐྱེ་བ་ཆེན་པོའི་སྲིད་པའི་རི་བོ་ཡང་དག་པར་འཇོམས་པས་ན་སྲིད་པའི་རི་བོ་ཆེན་པོ་འཇོམས་པའོ། །གླགས་སྐབས་ཚོལ་བའི་བདུད་རྣམས་ཀྱིས་གླགས་མི་རྙེད་པའི་ཕྱིར་མཁྲེགས་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་དབང་པོ་ལ་ སོགས་པ ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གནོན་པས་ན་རྡོ་རྗེ་ཆེན་པོ་འཆང་བའོ། །སེམས་ཅན་དྲག་པོ་རྣམས་ལ་དེའི་གཟུགས་ཀྱིས་འདུལ་བར་མཛད་པས་ན་དྲག་པོ་ཆེན་པོའོ། །སེམས་ཅན་མ་རུངས་པ་རྣམས་གདུལ་བའི་ཕྱིར་དྲག་ཤུལ་ཅན་གྱི་གཟུགས་འཛིན་པས་ན་དྲག་ཤུལ་ཆེན་པོའོ། །འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་ནི་སེང་གེ་ལ་ སོགས་པ ་སྟེ། དེ་རྣམས་འཇིགས་པར་མཛད་པས་ན་འཇིགས་ཆེན་འཇིགས་པར་བྱེད་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་དང་ལྡན་པས་ན་མགོན་པོའོ། །རྨ་བྱ་ཆེན་མོ་ལ་ སོགས་པ ་རིག་སྔགས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་ན་རིག་མཆོག་ཆེན་པོའོ། །དམ་པའི་ཆོས་ཉེ་བར་སྟོན་པས་ན་བླ་མའོ། །གསང་སྔགས་ཆེན་པོ་ནི་ཡིག་འབྲུ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་དམ་པར་གྱུར་པས་ན་གསང་སྔགས་ཆེན་པོའི་མཆོག་སྟེ། ཡིག་གེ་ཨའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཚུལ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ལུགས་ཏེ། དེ་ལ་གནས་པས་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཚུལ་ལ་གནས་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལ་གནས་ཤེ་ན། ཇི་ལྟར་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཚུལ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་ན་དེ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཚུལ་གྱི་མཆོག་གོ །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་ན་སངས་རྒྱས་སོ། །འཁོར་གྱི་དབུས་ན་ཤས་ཆེར་མཛེས་པས་ན་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་དེ་སྣང་བས་ན་ཞེས་པའི་བར་དུའོ། །སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཐུབ་པས་ན་ཐུབ་པ་ཆེན་པོའོ། །ལྷ་དང་དྲང་སྲོང་གི་མཆོག་ཏུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གྱུར་པས་ན་ཐུབ་ཆེན་ལྡན་ནོ། །སྟོང་པ་ཉིད་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་ས་བོན་དང་ཕྱག་མཚན་གྱི་རིམ་གྱིས་ལྷའི་སྐུར་བསྐྱེད་པས་ན་གསང་སྔགས་ཚུལ་ཆེན་ལས་བྱུང་བའོ། །དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་དེའི་ཚུལ་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པས་ན་གསང་སྔགས་ཚུལ་ཆེན་བདག་ཉིད་ཅན་ནོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སྦྱིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བཟོད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། བསམ་གཏན་དང༌། ཤེས་རབ་དང༌། ཐབས་དང༌། སྨོན་ལམ་དང༌། སྟོབས་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་རྣམས་བསྙེས་པས་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་ཐོབ་པ་སྟེ། དེ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་རྣམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་རྫོགས་པར་མཛད་པས་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་ལ་གནས་པའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་བསྟན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་དགའ་བ་བསྐྱེད་པས་ཕ་རོལ་ཕྱིན་བཅུ་དག་པ་སྟེའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུའི་ཚུལ་ནི་ཆེན་པོ་སྟེ། དེ་ལ་གནས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཚུལ་དེ་ལ་རབ་ཏུ་འཇོག་པས་ན་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་བཅུའི་ཚུལ་ལོ། །ཡོན་ཏན་གྱི་དབང་ཕྱུག་དང་ལྡན་པས་ན་མགོན་པོའོ། །ས་བཅུ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རབ་ཏུ་དགའ་བ་དང༌། དྲི་མ་མེད་པ་དང༌། འོད་བྱེད་པ་དང༌། འོད་འཕྲོ་བ་དང༌། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་དཀའ་བ་དང༌། མངོན་དུ་གྱུར་པ་དང༌། རིང་དུ་སོང་བ་དང༌། མི་གཡོ་བ་དང༌། ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ཏེ། ས་དེ་རྣམས་ཀྱི་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་དང་ལྡན་པས་ན་ས་བཅུའི་དབང་ཕྱུག་གོ །ས་བཅུ་རྣམས་ལ་སེམས་འཇོག་བར་མཛད་པས་ན་ས་བཅུ་ལ་ནི་གནས་པ་པོའོ། །ཤེས་པ་བཅུ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་ཤེས་པ་དང༌། འགོག་པ་ཤེས་པ་དང༌། ལམ་ཤེས་པ་དང༌། ཟད་པ་ཤེས་པ་དང༌། མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་དང༌། ཆོས་ཤེས་པ་དང༌། རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་ཤེས་པ་དང༌། ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་དང༌། འདྲིས་པ་ཤེས་པ་དང༌། སྒྲ་ཇི་བཞིན་པ་ཤེས་པའོ། །ཤེས་པ་བཅུ་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཤེས་བཅུ་རྣམ་དག་བདག་ཉིད་ཅན་ནོ། །ཤེས་པ་བཅུ་རྣམ་པར་དག་པའི་སེམས་དྲི་མ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྟག་ཏུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འཛིན་པས་ན་ཤེས་བཅུ་རྣམ་དག་འཆང་བ་པོའོ། །རྣམ་པ་བཅུ་ནི་བདེན་པ་བཅུ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་དང༌། དོན་མད་པའི་བདེན་པ་དང༌། མཚན་ཉིད་ཀྱི་བདེན་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་བདེན་པ་དང༌། ངེས་པར་བྱེ་སྟེ་རྟོགས་པའི་བདེན་པ་དང༌། དངོས་པོའི་བདེན་པ་དང༌། རབ་ཏུ་འབྱུང་བའི་བདེན་པ་དང༌། ཟད་པ་དང་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའི་བདེན་པ་དང༌། ལམ་ལ་འཇུག་པའི་ཤེས་པའི་བདེན་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡང་དག་པར་འབྱུང་པའི་བདེན་པའོ། །དེ་ལ་ཚད་མ་དང་འབྲེལ་བས་ཡུལ་དང་དུས་ཡོངས་སུ་བཅད་ཅིང་གཞན་གྱི་རྐྱེན་གྱི་དབང་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཟབ་མོ་དང་སོ་སོར་ལྡན་པ་ནི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ན་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ན་ཀུན་འབྱུང་བའོ། །ཞི་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ན་འགོག་པའོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ན་ལམ་མོ་ཞེས་བརྗོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བདེན་པའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མཚན་ཉིད་གཅིག་པ་ལས་དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་འགག་པ་མེད་ པ་ལ་སོགས ་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྣམ་པར་བྱེ་སྟེ་བསྟན་པ་ནི་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་བདེན་པའོ། །ངེས་པའི་དོན་ལ་ངེས་པར་འཛིན་ཅིང་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་སྟེ། ཤེས་པ་དང་ཤེས་བྱ་དེ་ནི་སླུ་བར་མི་འགྱུར་བས་ན་ངེས་པར་ཕྱེ་སྟེ། རྟོགས་པའི་བདེན་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དངོས་པོ་ནི་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལ་ སོགས་པ ་སྟེ། དེ་རྣམས་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའོ་ཞེས་གང་གི་ཚེ་ཤེས་པ་ན་དེ་དག་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའོ་ཞེས་རྟོགས་པ་ནི་དངོས་པོའི་བདེན་པའོ། །གང་དང་གང་ལ་ནན་ཏན་དུ་བྱས་པས་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བར་ནུས་པ་རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་དེ་ནི་རབ་ཏུ་འབྱུང་བའི་བདེན་པའོ། །འདུས་བྲས་ཐམས་ཅད་ནི་ཟད་པར་མཐོང་བ་ཟད་པ་ལ་ནི་ཟད་པ་མེད་དོ། །གང་ཟག་པ་མེད་པ་དེ་ནི་མི་སྐྱེ་བ་སྟེ། དེ་ནི་ཟད་པ་དང་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའི་བདེན་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལམ་གང་གིས་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་བསགས་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་འགག་པ་མེད་པར་ཤེས་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་ལམ་ལ་འཇུག་པའི་ཤེས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པའི་བདེན་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་གྱིས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ལ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བའི་བདེན་པ་སྟེ། བདེན་པ་བཅུ་པོ་དེའི་ཚིག་དང་དོན་གང་ཡིན་པ་དེ་སྟོན་པའི་དགོས་པའི་དོན་ཡོད་པས་ན་དོན་བཅུའི་དོན་ཏོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དབང་པོར་གྱུར་པས་ན་ཐུབ་དབང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། ལས་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། ཁམས་སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། མོས་པ་སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། ཀུན་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། བསམ་གཏན་དང་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། ཟག་པ་ཟད་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཏེ། སྟོབས་དེ་རྣམས་དང་ལྡན་པས་ན་སྟོབས་བཅུའོ། །ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པས་ན་ཁྱབ་པའི་བདག་གོ །མོས་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་དབྱེ་བས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་སེམས་ཅན་མ་ལུས་པ་ཀུན་གྱི་ཐར་པ་ཐོབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་དོན་སྐལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མཛད་པས་ན་ཀུན་གྱི་དོན་ནི་མ་ལུས་བྱེད་དོ། །དབང་རྣམ་པ་བཅུ་ནི་ཚེ་ལ་དབང་བ་དང༌། སེམས་ལ་དབང་བ་དང༌། ཡོ་བྱད་ལ་དབང་པ་དང། ལས་ལ་དབང་བ་དང༌། སྐྱེ་བ་ལ་དབང་བ་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་ལ་དབང་བ་དང༌། མོས་པ་ལ་དབང་བ་དང༌། སྨོས་ལམ་ལ་དབང་བ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་བ་དང༌། ཆོས་ལ་དབང་བ་སྟེ། དབང་བཅུ་པོ་དེ་རྣམས་དང་ལྡན་པས་ན་རྣམ་པ་བཅུའི་དབང་ལྡན་ཆེ་བ་པོའོ། །ཐོག་མ་ཉིད་མེད་པས་ན་ཐོག་མ་མེད་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཐོག་མ་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ནི་རྒྱུ་མེད་པར་འགྱུར་བས་ན་རྟག་ཏུ་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཕྱི་དང་ནང་གི་སྤྲོས་པས་མ་བསྒྲིབས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྤྲོས་པ་མེད་པའི་བདག་གོ །དུས་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་བཞིན་དུ་གནས་པས་ན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེ་བཞིན་ཉིད་བདག་གོ །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་དག་པའི་བདག་གོ །བདེན་པ་ནི་མི་སླུ་ཞིང་མ་ལོག་པའི་ཆོས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དོ། །དེ་གསུང་བའི་ངང་ཚུལ་མངའ་བས་ན་བདེན་པར་སྨྲ་བའོ། །གཞན་སླུ་བའི་ཚིག་མི་གསུང་བས་ན་ཚིག་མི་འགྱུར་བའོ། །དམ་བཅས་པའི་དོན་རྫོགས་པར་མཛད་པས་ན་ཇི་སྐད་སྨྲས་པའོ། །འགྲོ་བ་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་སུ་གྲུབ་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་དམ་བཅས་པ་བཞིན་དུ་རྫོགས་པར་མཛད་པས་ན་དེ་བཞིན་བྱེད་དོ། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའམ་ཤེས་པ་དང་ཤེས་པར་བྱ་བ་གཉིས་ནི་གཟུགས་ལ་ སོགས་པ ་གཟུང་བར་བྱ་བ་དང་མིག་ལ་ སོགས་པ ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ནས་ཇི་སྲིད་དུ་ཡིད་ནས་ཆོས་ཀྱི་བར་ནི་གཉིས་ཏེ། གཉིས་པོ་དེ་དག་མེད་པས་ན་གཉིས་སུ་མེད་པ་ངང་ངོ༌། །དེ་སྟོན་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། གཉིས་སུ་མེད་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང༌། ཆོས་ཉིད་དོ་ཞེས་འཆད་དེ་དེ་ལྟར་ཇི་སྲིད་དུ་གནས་པ་རྣམ་པ་དག་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་གཉིས་སུ་མེད་པ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དོ། །དེའི་མཐའ་ནི་མཐར་ཐུག་པ་སྟེ། དེ་ལས་གཞན་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དོ། །དེའི་མཐའ་ནི་མཐར་ཐུག་པ་སྟེ། དེ་ལས་གཞན་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་ཡང་དག་པའི་མཐའ་སྟེ། དེར་ནི་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མི་གཡོ་བ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་དེར་གནས་པས་ན་ཡང་དག་མཐའ་ལ་རྣམ་པར་གནས་པའོ། །བདག་དང་བདག་གིར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལ་ཞུགས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དྲེགས་པ་སེལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བདག་མེད་སེང་གེའི་སྒྲ་དང་ལྡན། །མུ་སྟེགས་རི་དགས་ངན་འཇིགས་བྱེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། བདག་དང་བྲལ་བས་ན་བདག་མེད་པ་སྟེ། བདག་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་ན་བདག་མེད་པ་དང་ལྡན་ལ། སེང་གེ་ལྟར་འཇིགས་པ་དང་བྲལ་བའི་སྒྲ་སྒྲོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སེང་གེའི་སྒྲ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་སེང་གེའི་སྒྲའོ། །ངན་པའི་མུ་ལ་བརྟེན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མུ་སྟེགས་ངན་པའོ། །མུ་སྟེགས་ངན་པ་རི་དགས་དང་འདྲ་བས་ན་རི་དགས་སོ། །དེ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྣམས་འཇིགས་པར་བྱེད་པས་ན། མུ་སྟེགས་རི་དགས་ངན་འཇིགས་བྱེད། །ཅེས་བྱ་སྟེ། ཆད་པར་སྨྲ་བ་ལ་ སོགས་པ ་དང་བདག་ཡོད་པར་ཁས་ལེན་པ་ལ་ སོགས་པ ་རྣམས་ལ་བདག་མེད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་སྟོན་པས་ན་སྐྲག་པར་མཛད་ཅེས་པའི་དོན་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་ན་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལས་མ་གཏོགས་པའི་ཆོས་འགའ་ཡང་མེད་པས་སོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་གདུལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་དུ་དོན་ཡོད་ཅིང་ཐོགས་པ་མེད་པའི་བགྲོད་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དོན་ཡོད་སྟོབས་སོ། །སྔོན་གྱི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཇི་ལྟར་གཤེགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཤེགས་པས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །ཡིད་བཞིན་དུ་མགྱོགས་པས་ཡིད་ལྟར་མགྱོགས་པ་སྟེ། ཡིད་ཀྱི་ཤུགས་ཀྱིས་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཏང་བའོ། །སྡིག་པའི་ཆོས་རྣམས་ལས་རྒྱལ་བས་ན་རྒྱལ་བའོ། །སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་ཁྱད་པར་དུ་རྒྱལ་བ་མངའ་བས་ན་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་བདུད་ལ་སོགས་པའི་དགྲ་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བས་ན་དགྲ་ལས་རྒྱལ་བའོ། །ཡི་གེ་གཅིག་པའི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་བརྙེས་པས་ན་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའོ། །བདུད་རྣམས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པས་ན་སྟོབས་པོ་ཆེའོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་བསླབ་པའི་ཆོས་སྟོན་པས་ན་ཚོགས་ཀྱི་སློབ་དཔོན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་ཀྱི་གཙོ་བོར་གྱུར་པས་ན་ཚོགས་ཀྱི་མཆོག་གོ །དཀྱིལ་འཁོར་ལ་གནས་པའི་ལྷ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་ཀྱི་མངའ་བདག་ཏུ་གྱུར་པས་ན་ཚོགས་རྗེའོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་བདག་པོར་གྱུར་པས་ན་ཚོགས་བདག་གོ །བདག་པོར་གྱུར་པའི་དབང་ཐོབ་པས་ན་དབང་དང་ལྡན་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟེང་དུ་མཐུ་ཆེན་པོ་མངའ་བས་ན་མཐུ་ཆེན་ནོ། །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཅེས་པ་དང་ལྡན་པས་ན་གཅེས་པར་འཛིན་པའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཚུལ་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པས་ན་ཚུལ་ཆེན་ནོ། །གཞན་རྣམས་ཀྱིས་བཀྲི་མི་དགོས་པས་ན་གཞན་གྱི་དྲིང་ལ་མི་འཇོག་པ་སྟེ། གཞན་གྱིས་མ་བཅོལ་བར་རང་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་གི་དབང་ཕྱུག་ཏུ་གྱུར་པས་ན་ཚིག་རྗེའོ། །ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པས་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་རབ་ཏུ་འཇུག་པས་ཆོས་སྟོན་པར་མཛད་པས་ན་ཚིག་བདག་གོ །ལྷ་དང་གནོད་སྦྱིན་དང་དྲི་ཟ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གི་ལམ་ཇི་སྙེད་པའི་ངེས་པའི་ཚིག་དང་ཐ་སྙད་དེ་དག་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་མཁྱེན་པས་དེ་དང་དེའི་སྒྲ་དང༌། དེ་དང་དེའི་ངེས་པའི་ཚིག་གིས་དེ་རྣམས་ལ་དམ་པའི་ཆོས་སྟོན་པས་ན་སྨྲ་མཁས་པའོ། །བུད་མེད་དང་སྐྱེས་ པ་དང་མ་ནིང་ལ་སོགས ་པའི་དབྱེ་བས་ཆོས་རྣམས་རབ་ཏུ་སྟོན་པས་ན་ཚིག་ལ་དབང་བའོ། །མི་རྩུབ་པ་དང༌། ཅལ་ཅོལ་མ་ཡིན་པ་དང༌། སྙན་པ་དང༌། རྣམ་པར་དག་པའི་ཚིག་གི་དབྱེ་བས་འདུལ་བའི་ཐབས་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་གསུང་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཚིག་མཐའ་ཡས་པ་སྟེ། དེ་དག་གིས་ནི་སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མི་སླུ་བའི་ཚིག་དང་ལྡན་པས་ན་ཚིག་བདེན་ནོ། །བདེན་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །བདེན་པར་སྨྲ་བའི་ངང་ཚུལ་མདའ་བས་ན་བདེན་པར་སྨྲ་བའོ། །བདེན་པ་ནི་བཞི་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། འགོག་པ་དང༌། ལམ་སྟེ། བདེན་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་སྟོན་པས་ན་བདེན་པ་བཞི་ནི་སྟོན་པ་པོའོ། །ས་བརྒྱད་པ་ལ་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའོ། །འཁོར་བར་མི་འོང་བས་ན་ཕྱིར་མི་འོང་བའོ། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་གྱི་གཙོ་བོར་གྱུར་པས་ན་འདྲེན་པ་རང་རྒྱལ་བསེ་རུའི་ཚུལ་ལོ། །འདིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ངེས་པར་འབྱུང་བས་ན་ངེས་པར་འབྱུང་བ་སྟེ་ལམ་མོ། །དེས་ན་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་དང་འབྲས་བུའི་ཚུལ་གྱིས་དེར་བདག་ཉིད་ལམ་དང་འབྲས་བུའི་ཚུལ་གྱིས་གཟུགས་སུ་རབ་ཏུ་སྟོན་པས་ན་ངེས་འབྱུང་སྣ་ཚོགས་ལས་བྱུང་བའོ། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་ཅན་ནོ། །དེ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་གཅིག་པུ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཡིན་པས་ན་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྒྱུ་གཅིག་པུའོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བས་ན་དགེ་སློང་ངོ༌། །ཉོན་མོངས་པའི་དགྲ་བཅོམ་པས་ན་དགྲ་བཅོམ་མོ། །ནང་གི་ཉོན་མོངས་པའི་གང་ཟག་པ་ཟད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཟག་པ་ཟད་པའོ། །འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་དང༌།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཟུགས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་འདོད་ཆགས་གང་གིས་སྤངས་ཤིང་བོར་བ་དེ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའོ། །དབང་པོ་ཐུལ་བས་ཡུལ་ལ་འཇུག་པ་ལས་ཟློག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དབང་པོ་ཐུལ་བའོ། །ཉེ་བར་དམིགས་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་གནས་ངན་ལེན་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བས་ན་བདེ་བ་རྙེད་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པས་ན་འཇིགས་མེད་ཐོབ་བའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པའི་གདུང་བ་སེལ་བས་ན་བསིལ་བར་གྱུར་པའོ། །རྙོག་པ་ནི་དྲི་མ་དང་བཅས་པའོ། །དྲི་མ་མེད་པས་ན་རྙོག་པ་མེད་དེ་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བའོ། །དེས་ན་གང་གི་ཕྱིར་རྙོག་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་དེའི་ཕྱིར་རྙོག་པ་མེད་པའོ། །མི་སློབ་པའི་རིག་པ་གསུམ་དང༌། མི་སློབ་པའི་ལུས་དང་ངག་སྡོམ་པའི་འཚོ་བ་ལ་ སོགས་པའི་རྐང་པ ་དང་ལྡན་པས་ན་རིག་པ་དང་ནི་རྐང་པར་ལྡན་ནོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་གཤེགས་པས་ན་བདེ་བར་གཤེགས་པ་སྟེ། རིམས་ནང་ལས་ལེགས་པར་བྱང་བ་བཞིན་ནོ། །འགྲོ་བ་དང༌། སྐྱེ་གནས་དང༌། རིགས་ཀྱི་དབྱེ་བས་ཕྱེ་བའི་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མཁྱེན་པས་ན་འཇིག་རྟེན་རིག་པའོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་དམ་པར་གྱུར་པས་ན་མཆོག་གོ །འདི་ནི་བདག་གིའོ་ཞེས་བདག་གི་བ་མེད་པས་ན་བདག་གིར་མི་འཛིན་པའོ། །བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་རྐྱེན་གྱི་བདག་གི་ངོ་བོ་མེད་པས་ན་ངར་མི་འཛིན་པའོ། །ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཉིས་པོ་དེ་ཉིད་ཚུལ་ཏེ་གཞུང་ལུགས་སོ། །དེར་གནས་པར་མཛད་པས་ན་བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་གནས་པའོ། །འཁོར་བ་ནི་དམྱལ་བ་དང༌། ཡི་དགས་དང༌། དུད་འགྲོ་དང༌། མི་དང༌། ལྷའི་སྲིད་པར་ཡང་དང་ཡང་དུ་འཁོར་བས་འཁོར་བའོ། །དེའི་ཕ་རོལ་ཏུ་སོན་པས་ན་འཁོར་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་སོན་པའོ། །དེའི་མཐའ་ནི་མཐར་ཐུག་པ་སྟེ། དེར་གནས་པས་ན་འཁོར་བའི་ཕ་རོལ་མཐར་སོན་པའོ། །འདི་སྐད་སྟོན་པར་འགྱུར་ཏེ། འཁོར་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་སྐྱེ་བ་མེད་པར་མཁྱེན་ལ་དེ་མེད་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་མེད་པས་མི་གནས་པ་ལ་བཞུགས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་མ་ལུས་པའི་དོན་མཛད་པས་ན་བྱ་བ་བྱས་པའོ། །བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཀྱི་ཚོགས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཐབས་ཐམས་ཅད་ལས་མཐོང་བའི་གནས་སུ་བཞུགས་པས་ན་སྐམ་སར་གནས་པའོ། །གྲངས་ཅན་ལ་སོགས་པས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་འབའ་ཞིག་པའི་རྒྱུ་བདག་ལ་ སོགས་པ ་ལས་བྱུང་བ་དགག་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་འབའ་ཞིག་ངེས་གསལ་བའོ། །ཤེས་རབ་ཉིད་མཚོན་ཆ་སྟེ་ཤེས་རབ་མཚོན་ཆ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་མཚོན་ཆའོ། །དེས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལོག་པའི་བློ་གྲོས་འཇིག་པས་ན་རྣམ་པར་འཇོམས་པའོ། །དམ་པའི་ཆོས་སྟོན་པས་ན་དམ་ཆོས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོར་དབང་བསྐུར་བས་དབང་བསྐུར་བའི་ཕྱིར་ཆོས་རྒྱལ་ལོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ལ་གནས་པའི་མ་རིག་པའི་མུན་པ་རྣམ་པར་སེལ་བས་ན་གསལ་བར་ལྡན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འོད་ཟེར་རྣམ་པར་འཕྲོ་བ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྣང་བ་མཛད་པས་ན་འཇིག་རྟེན་སྣང་བར་བྱེད་པའོ། །དམ་པ་ཡིན་པས་ན་མཆོག་གོ །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་བསྒྱུར་ཞིང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་དེ་ལ་རག་ལས་པས་ན་ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གོ །འཁོར་གྱི་དབུས་ན་ཆོས་ཀྱིས་མཛེས་པས་ན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་འཕགས་པའི་ལམ་ཉེ་བར་སྟོན་པས་ན་ལེགས་པའི་ལམ་ནི་སྟོན་པ་པོའོ། །དོན་ནི་ས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་དགོས་པའོ། །གྲུབ་པ་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དོན་གྲུབ་བོ། །སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་སྐབས་ན་སངས་རྒྱས་ཉིད་འཐོབ་བར་བྱའོ་ཞེས་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པའི་བསམ་པ་གྲུབ་པས་ན་བསམ་པ་གྲུབ་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པའི་གནས་སྐབས་ན་མ་རིག་པ་ལས་བྱུང་བའི་རྟོག་པ་སྤངས་པས་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་དབྱིངས་མི་ཟད་དེ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །མཆོག་ཏུ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བས་དམ་པའོ། །ནམ་ཡང་དངོས་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བས་ན་ཟད་མི་ཤེས་པའོ། །གང་ལ་བསོད་ནམས་ཡོད་པ་དེ་ནི་བསོད་ནམས་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་བསྐྱེད་པས་ན་བསོད་ནམས་ཚོགས་སོ། །རྟག་ཏུ་གཉིས་སུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་ན་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གནས་སུ་གྱུར་པས་ན་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་སོ། །ཐམས་ཅད་དུ་མཆོད་པ་ཡིན་པས་ཆེ་བའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡོངས་སུ་མཁྱེན་པ་མངའ་བས་ན་ཡེ་ཤེས་ལྡན་པའོ། །དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་སྟོན་པའི་ཡེ་ཤེས་མངའ་བས་ན་ཡོད་མེད་ཤེས་སོ། །བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པས་ན་ཚོགས་གཉིས་ཚོགས་ནི་བསགས་པ་པོའོ། །ཐམས་ཅད་དུ་རབ་ཏུ་འབྲེལ་བའི་གཟུགས་ཀྱིས་གནས་པས་ན་རྟག་པའོ། །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་འགྲོ་བ་ཀུན་དུ་མཛེས་པས་ན་ཀུན་རྒྱལ་ལོ། །བླ་ན་མེད་པའི་ཤེས་རབ་དང༌། ཐབས་དང༌། ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པས་ན་རྣལ་འབྱོར་ཅན་ནོ། །བསམ་གཏན་དང་བསམ་པར་བྱ་བ་དང་བྲལ་བས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་བསམ་གཏན་དང་ལྡན་པས་ན་བསམ་གཏན་ནོ། །འཚང་རྒྱ་བ་ཉིད་དོན་དུ་གཉེར་བས་རྟག་ཏུ་བསམ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་ན་བསམ་བྱའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་གཙོ་བོར་གྱུར་པས་ན་བློ་ལྡན་མཆོག་གོ །སོ་སོར་རང་རིག་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་ན་སོ་སོ་རང་རིག་གོ །ཚུལ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་མི་འགྱུར་བས་ན་མི་གཡོ་བའོ། །མཆོག་ཀྱང་ཡིན་ལ་དང་པོ་ཡང་ཡིན་པས་ན་མཆོག་གི་དང་པོ་སྟེ་ཡི་གེ་ཨའོ། །དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་ན་མཆོག་གི་དང་པོའོ། །ཆོས་དང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང༌། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་མངའ་བས་སྐུ་གསུམ་འཆང་བའོ། །ཆོས་རྣམས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་ན་སངས་རྒྱས་སོ། །ངོ་བོ་ཉིད་དང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང༌། སྤྲུལ་པ་དང༌། ཆོས་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཏེ། སྐུ་ལྔ་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པས་ན་སྐུ་ལྔའི་བདག་ཉིད་ཅན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་ཀུན་དུ་ཁྱབ་པས་ན་ཁྱབ་བདག་གོ །མེ་ལོང་ལྟ་བུ་དང༌། མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། སོ་སོར་རྟོག་པ་དང༌། བྱ་བ་གྲུབ་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་ལྔའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པས་ན་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་བདག་ཉིད་ཅན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ལྔའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཅོད་པན་ན་དང་ལྡན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པས་ན་སངས་རྒྱས་ལྔ་བདག་ཅོད་པན་ཅན་ནོ། །ཤ་དང༌། ལྷ་དང༌། ཆོས་དང༌། ཤེས་རབ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་ཏེ་ལྔ་པོ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་སྤྱན་ལྔའོ། །ཆགས་པ་ནི་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའོ། །དེ་མི་མངའ་བས་ན་ཆགས་པ་མེད་པ་འཆང་སྟེ། འཆང་བ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པར་འཛིན་པའོ། །དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་དབུས་སུ་ཤེས་རབ་དང་ཐབས་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུམ་དུ་གྱུར་པས་ན་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་བསྐྱེད་པ་པོའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་གྱིས་བཞུགས་པས་ན་སངས་རྒྱས་སྲས་པོའོ། །ཕུལ་དུ་བྱུང་བས་ན་དམ་པའོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བས་ན་མཆོག་གོ །ཤེས་རབ་ཉིད་ཀྱི་སྲིད་པ་ཡིན་པས་ན་ཤེས་རབ་སྲིད་པའོ། །དེ་ལས་བྱུང་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་པས་ན་ཤེས་རབ་སྲིད་འབྱུང་ངོ༌། །སྐྱེ་གནས་ནི་རྒྱུ་སྟེ། འཁོར་བར་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མི་མངའ་བས་ན་སྐྱེ་གནས་མེད་པའོ། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་དང་བྲལ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཆོས་ལས་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། ཐབས་དང་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་གནས་ལས་འབྱུང་བས་ན་ཆོས་ལས་འབྱུང་བའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་གནས་ལས་བྱུང་བས་ན་སྲིན་པ་སེལ་བ་སྟེ། འཁོར་བར་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མེད་པའོ། །སྲིད་པ་ཉིད་ཀྱི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཁྲེགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཅིག་པུ་སྲ་མཁྲེགས་ཏེ། ཁོང་སྟོང་གི་རྣམ་པའི་གཉིས་མེད་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་མི་ཕྱེད་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པས་ན་རྡོ་རྗེའི་བདག་ཉིད་དོ། །སྐྱེས་མ་ཐག་པ་ནི་ཡི་གེ་ཧཱུཾ་སྟེ་དེ་ལས་བྱུང་ཞིང་འགྲོ་བས་ན་སྐྱེས་མ་ཐག་པའོ། །འགྲོ་བ་རྣམས་བཀའ་བཞིན་བྱེད་པའི་བདག་པོ་ཡིན་པས་ན་འགྲོ་བའི་བདག་གོ །ཆོས་རྣམས་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བར་བསྟན་པ་ལས་བྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ནམ་མཁའ་ལས་བྱུང་བའོ། །གདུལ་བྱའི་དབང་དུ་དེ་དང་དེའི་གཟུགས་སུ་བདག་ཉིད་གྱུར་པས་ན་རང་བྱུང་བའོ། །ཤེས་རབ་དང་ཡེ་ཤེས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའོ། །དེ་ཉིད་ཉེ་བར་དམིགས་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་བུད་ཤིང་ཐལ་བར་བྱེད་པས་ན་ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་མེ་བོ་ཆེའོ། །ཐམས་ཅད་དུ་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་སྣང་བར་བྱེད་པས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ན་འོད་ཆེན་ནོ། །ཁྱད་པར་དུ་སྣང་ཞིང་གསལ་བར་མཛད་པས་ན་རྣམ་པར་སྣང་བྱེད་དོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་མ་རིག་པའི་མུན་པ་རྣམ་པར་སེལ་བས་ཡེ་ཤེས་སྣང་བའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་དེ་སྣ་ཚོགས་སྣང་བས་ན་ལམ་མེའོ། །དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་འོད་ཟེར་གྱིས་འགྲོ་བ་ལ་སྣང་བར་མཛད་པས་ན་འགྲོ་བའི་མར་མེའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒྲོན་མས་མ་རིག་པའི་རབ་རིབ་ཀྱིས་ཁེབས་པའི་སེམས་ཅན་རབ་ཏུ་གསལ་བར་མཛད་པས་ན་ཡེ་ཤེས་སྒྲོན་མའོ། །གཟི་བརྗིད་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པས་ན་གཟི་བརྗིད་ཆེན་པོའོ། །རབ་ཏུ་སྣང་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཡིན་པས་ན་འོད་གསལ་བའོ། །གསང་སྔགས་ཀྱི་གཙོར་བོར་གྱུར་པས་ན་སྔགས་མཆོག་མངའ་བདག་གོ །གནོད་མཛེས་རྒྱལ་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྱུར་པས་ན་རིག་སྔགས་རྒྱལ་པོའོ། །ཡི་གེ་བྷྲཱུཾ་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པས་ན་གསང་སྔགས་རྒྱལ་པོའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་མཛད་པས་ན་དོན་ཆེན་བྱེད་པའོ། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་ཡི་གེ་གཅིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་ན་གཙུག་ཏོར་ཆེན་པོའོ། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ཉོན་མོངས་པ་གདུལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྱུར་པས་ན་རྨད་བྱུང་གཙུག་ཏོར་རོ། །ནམ་མཁའ་ན་གནས་པའི་ཟླ་བ་ལ་སོགས་པའི་བདག་པོར་གྱུར་པས་ན་ནམ་མཁའི་བདག་པོའོ། །གཟི་བརྗིད་ཕུང་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྱུར་པས་ན་སྣ་ཚོགས་སྟོན་པའོ། །ཡང་ན་སྣ་ཚོགས་པ་ལ་མཉམ་པར་ལྟ་བས་ན་མཐོང་བའི་ངང་ཚུལ་གང་ལ་མངའ་བ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐུའི་བདག་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ནི་གཙོ་བོ་སྟེ། རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཆེན་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་ན་སངས་རྒྱས་ཀུན་བདག་དངོས་པོའི་མཆོག་གོ །མཉམ་པར་བལྟ་བས་འགྲོ་བ་ཀུན་ལ་གཟིགས་པས་དགའ་བར་བྱེད་པའི་སྤྱན་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་འགྲོ་ཀུན་དགའ་བའི་མིག་དང་ལྡན་ནོ། །སྣ་ཚོགས་པའི་སྐུས་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུལ་བར་མཛད་པས་ན་སྣ་ཚོགས་གཟུགས་ཅན་ནོ། །དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་ཡོངས་སུ་མཁྱེན་པས་ན་སྐྱེད་པ་པོའོ། །ཚངས་ པ་ལ་སོགས ་པས་མཆོད་པས་ན་མཆོད་པའོ། །མཆོད་ཡོན་དང་ཞལ་ཟས་ལ་ སོགས་པས་རྗེད་པར་འོས་པ ་ཡིན་པས་ན་རྗེད་པའོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འཇིག་རྟེན་པའི་དྲང་སྲོང་དང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དྲང་སྲོང་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་ན་དྲང་སྲོང་ཆེན་པོའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང༌། རྡོ་རྗེ་དང༌། པདྨའི་རིགས་གསུམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་འཛིན་པས་ན་རིགས་གསུམ་འཆང་བའོ། །རིགས་གསུམ་གྱི་ནང་དུ་གཏོགས་པའི་རིགས་དང་གསང་སྔགས་ཐམས་ཅད་འཛིན་པས་ན་གསང་སྔགས་འཆང་ངོ༌། །དམ་ཚིག་ཆེན་པོའི་སྒྲས་ནི་སྤྱན་ལ་ སོགས་པ ་སྟོན་ལ། དེ་རྣམས་ཀྱི་གསང་སྔགས་འཆང་བས་ན་དམ་ཚིག་ཆེན་པོ་གསང་སྔགས་འཛིན་ནོ། །མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་ན་གཙོ་བོའོ། །བསྟན་པ་འཇིག་པ་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་སྟོན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་སྟོན་པས་སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་རྣམས་འགྲོ་བ་འཛིན་དུ་འཇུག་པས་ན་དཀོན་མཆོག་གསུམ་འཛིན་པའོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་མོ། །དེ་རྣམས་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཚུལ་ལས་དམ་པ་ཡིན་པས་ན་མཆོག་སྟེ། དེ་རྣམས་བསམ་པ་རབ་དང་འབྲིང་དང་ཐ་མའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྟོན་པར་མཛད་པས་ན་ཐེག་པ་མཆོག་གསུམ་སྟོན་པ་པོའོ། །དོན་ཡོད་ཅིང་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་ཞགས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་བཅིངས་ནས་ལམ་བཟང་པོ་ལ་བཀོད་པས་ན་དོན་ཡོད་ཞགས་པའོ། །བདུད་དང་མུ་སྟེགས་རྣམས་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་མངའ་བས་ན་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་འཛིན་པ་ཆེན་པོ་ངེས་པར་བཟློག་པས་ན་འཛིན་པ་ཆེན་པོའོ། །རྡོ་རྗེས་མཚན་པའི་ཞགས་པ་བསྣམས་པས་ན་རྡོ་རྗེ་ཞགས་པའོ། །རྡོ་རྗེས་མཚན་པའི་ལྕགས་ཀྱུ་བསྣམས་པས་ན་རྡོ་རྗེ་ལྕགས་ཀྱུའོ། །ཞགས་པ་ཆེན་པོས་སེམས་ཅན་གདུག་པ་ཅན་རྣམས་བཅིངས་ནས་ཡང་དག་པའི་ལམ་ལ་འགོད་པས་ན་ཞགས་པ་ཆེན་པོའོ། །རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ནི་གཤིན་རྗེ་གཤེད་དོ། །དེའི་གཟུགས་ལ་གནས་ནས་སེམས་ཅན་མ་རུངས་པ་རྣམས་ལ་འཇིགས་པ་བསྐྱེད་པར་མཛད་པས་ན་རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་འཇིགས་པར་བྱེད་དོ། །ཁྲོ་བོའི་གཙོ་བོར་གྱུར་པས་ན་ཁྲོ་བོའི་རྒྱལ་པོའོ། །གདོང་དྲུག་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་གདོང་དྲུག་གོ །སྐྲག་པར་བྱེད་པས་ན་འཇིགས་པའོ། །མིག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དྲུག་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་མིག་དྲུག་གོ །རྗེས་སུ་དྲན་པ་དྲུག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱག་དྲུག་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལག་དྲུག་ཅེས་བྱའོ། །སྲེད་མེད་ཀྱི་བུའི་སྟོབས་དང་ལྡན་པས་ན་སྟོབས་དང་ལྡན་ནོ། །ཀེང་རུས་རྣམས་ཀྱིས་བརྒྱན་པས་ཀེང་རུས་སོ། །རྣོ་ཞིང་འཇིགས་པའི་མཆེ་བ་གཙིགས་པས་ན་མཆེ་བ་གཙིགས་པའོ། །ཧ་ལ་ཧ་ལའི་དུག་དང་ལྡན་པའི་སྤྲུལ་བརྒྱ་སྙེད་ཀྱིས་ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་བརྒྱན་པས་ན་ཧ་ལ་ཧ་ལ་གདོང་བརྒྱ་པའོ། །གཤིན་རྗེ་མཐར་བྱས་ནས་ལམ་བཟང་པོ་ལ་འཇོག་པས་གཤིན་རྗེ་གཤེད་དོ། །བགེགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མངའ་བདག་ཡིན་པས་ན་བགེགས་ཀྱི་རྒྱལ་ལོ། །ཐོགས་པ་མེད་པར་འགྲོ་བ་དང་ལྡན་པས་ན་རྡོ་རྗེ་ཤུགས་ཅན་ནོ། །གདུག་པ་ཅན་རྣམས་སྐྲག་པར་མཛད་པས་ན་འཇིགས་པར་མཛད་པའོ། །མི་ཕྱེད་པས་ན་རྡོ་རྗེའོ། །ཤིན་ཏུ་འཇིགས་པའི་ངོ་བོར་འཇིག་རྟེན་གསུམ་དུ་གྲགས་པས་ན་གྲགས་པའོ། །སྙིང་གའི་ཕྱོགས་སུ་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པས་ན་རྡོ་རྗེ་སྙིང་ངོ༌། །སྒྱུ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་སྟོན་པས་ན་སྒྱུ་འཕྲུལ་རྡོ་རྗེའོ། །གསུས་པ་ཆེན་པོ་མངའ་བས་ན་གསུས་པོ་ཆེའོ། །མི་ཕྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་གནས་ལས་བྱུང་བས་ན་རྡོ་རྗེ་ལས་སྐྱེས་པའོ། །རྡོ་རྗེ་རིགས་ཀྱི་བདག་པོར་གྱུར་པས་ན་རྡོ་རྗེའི་བདག་གོ །རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོའི་སྐུ་མངའ་བས་ན་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་གོ་སྐབས་འབྱེད་པས་ན་ནམ་མཁའ་འདྲའོ། །རང་གི་ཤེས་རབ་ལས་མི་བསྐྱོད་པས་ན་མི་གཡོ་བའོ། །རྒྱ་ཆེ་བའི་རལ་པའི་ཚོགས་མངའ་བས་ན་རལ་པ་གཅིག་གིས་བསྒྱིངས་པའོ། །གླང་པོ་ཆེའི་པགས་པས་གོས་སུ་མཛད་པས་ན་གླང་ཆེན་ཀོ་རློན་གོས་སུ་གྱོན་ནོ། །འཇིགས་པའི་གཟུགས་སྟོན་པས་ན་དྲག་ཆེན་ནོ། །ཧཱ་ཧཱ་ཞེས་བྱ་བའི་སྔགས་འདོན་པས་ན་ཧཱ་ཧཱ་ཞེས་སྒྲོགས་པའོ། །ཧི་ཧི་ཞེས་པས་འཇིགས་པ་བསྐྱེད་པས་ན་ཧི་ཧི་ཞེས་སྒྲོགས་འཇིགས་པར་བྱེད་པའོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པ་ཁྱབ་པས་ན་གད་མོ་ཆེན་པོའོ། །རྡོ་རྗེ་ཧཱ་ཧཱ་ཞེས་བཞད་པ་སྒྲོགས་པས་ན་གད་རྒྱངས་ཅན་ནོ། །གཞན་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཕྱེད་པས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་སྒྲ་ཆེན་པོ་མངའ་བས་ན་ཆེར་སྒྲོགས་པའོ། །རྡོ་རྗེ་དང་འདྲ་བ་མི་ཕྱེད་པའི་ཐུགས་མངའ་བས་ན་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དོན་མཛད་པས་ན་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའོ། །རྡོ་རྗེའི་རིགས་ཀྱི་གཙོ་བོར་གྱུར་པས་ན་རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་པོའོ། །ཤིན་ཏུ་ཕུལ་དུ་བྱུང་ཞིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་བདེ་བ་ལ་འབབ་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པས་ན་བདེ་བ་ཆེན་པོའོ། །ཤིན་ཏུ་དྲག་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུལ་བས་ན་རྡོ་རྗེ་དྲག་པོའོ། །རབ་ཏུ་དགའ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པས་ན་དགའ་བ་ཆེན་པོའོ། །རྡོ་རྗེ་ཧཱུཾ་མཛད་ནི་ཁམས་གསུམ་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའོ། །དེའི་གཟུགས་ཀྱིས་གནས་ནས་སེམས་ཅན་མ་རུངས་པ་རྣམས་སྐྲག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ན་རྡོ་རྗེ་ཧཱུཾ་སྟེ་ཧཱུཾ་ཞེས་སྒྲོགས་པའོ། །རྡོ་རྗེས་མཚོན་པའི་མདའ་བསྣམས་པས་ན་མཚོན་དུ་རྡོ་རྗེའི་མདའ་ཐོགས་པའོ། །ཉེ་བར་དམིགས་པའི་མི་ཤེས་པ་མ་ལུས་པར་གཅོད་པས་ན་རྡོ་རྗེ་རལ་གྲིའོ། །ཤེས་རབ་འཆལ་པ་གཅོད་པས་ན་མ་ལུས་པར་གཅོད་པའོ། །སྣ་ཚོགས་རྡོ་རྗེ་བསམས་པས་ན་རྡོ་རྗེ་ཀུན་འཆང་ངོ༌། །རྡོ་རྗེ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་ནོ། །མི་ཕྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་རྡོ་རྗེ་གཅིག་པུ་ཉིད་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་རྡོ་རྗེ་གཅིག་པུའོ། །བདུད་ཀྱི་གཡུལ་ལས་རྒྱལ་བས་ན་གཡུལ་སེལ་བའོ། །རྡོ་རྗེ་འབར་བས་འཇོམས་ཤིང་དམར་སེར་ཅན་གྱི་མིག་ཤིན་ཏུ་མི་བཟད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། རྡོ་རྗེ་འབར་བ་མིག་མི་བཟད། །ཅེས་བྱའོ། །རྡོ་རྗེ་འབར་བ་རྣམས་ཀྱིས་སྲེག་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་སྒྲ་ཡང་རྡོ་རྗེ་འབར་བ་སྟེའོ། །རྡོ་རྗེས་སེམས་ཅན་གདུག་པ་ཅན་རྣམས་འབེབས་པས་ན་རྡོ་རྗེ་འབེབས་པའོ། །དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་ལ་ སོགས་པ ་འབེབས་པས་ན་འབེབས་པ་ཆེའོ། །དངོས་པོའི་ཆོས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གནས་པའི་དོན་གཟིགས་པའི་སྤྱན་བརྒྱ་སྙེད་ཀྱིས་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མིག་བརྒྱ་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱང་རྡོ་རྗེ་འབར་བ་དང་ལྡན་པས་ན་རྡོ་རྗེའི་མིག་གོ །རྡོ་རྗེའི་གཟུགས་ཅན་གྱི་བ་སྤུ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྣོ་བ་མྱུ་གུ་ལྟ་བུ་གང་ལ་ཡོད་པ་སྟེ། །དེས་ན་འདི་ནི་ལུས་རྡོ་རྗེའི་བ་སྤུ་ཅན་ནོ། །ཐ་མལ་བའི་བ་སྤུ་མི་མངའ་བས་ན་རྡོ་རྗེའི་སྤུ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ལུས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྡོ་རྗེའི་སྤུ་ནི་གཅིག་པུ་ལུས་སོ། །ཤིན་ཏུ་བརྟན་ཞིང་སྲ་བའི་ལུས་རྡོ་རྗེའི་རྩེ་མོ་རྣམས་ལས་བསྒྲུབས་ཤིང་སྐྱེས་པའི་སེན་མོ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་སེན་མོ་སྐྱེས་པ་རྡོ་རྗེའི་རྩེའོ། །རྡོ་རྗེ་ལྟར་སྙིང་པོ་མཁྲེགས་ཤིང་སྲ་བའི་པགས་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་རྡོ་རྗེ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྙིང་པོ་པགས་པ་མཁྲེགས་སོ། །རྡོ་རྗེའི་ཕྲེང་བ་བསྣམས་པས་རྡོ་རྗེ་ཕྲེང་ཐོགས་སོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་དང་ལྡན་པས་ན་དཔལ་ལྡན་ནོ། །རྡོ་རྗེས་མཚོན་པའི་རྒྱན་རྣམས་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་ཡིན་པས་ན་རྡོ་རྗེ་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པའོ། །གང་རྒྱངས་ཞེས་པའི་བཞད་པ་སྒྲོགས་པར་མཛད་པས་ན་གང་རྒྱངས་ཧཱ་ཧཱའོ། །ཆོས་ཉིད་ངེས་པར་སྒྲོགས་པས་ན་ངེས་པར་སྒྲོགས་སོ། །ཡི་གེ་དྲུག་པའི་གསང་སྔགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པས་ཡི་གེ་དྲུག་པའོ། །རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་སྒྲ་ཡིན་པས་ན་རྡོ་རྗེ་སྒྲའོ། །འཇམ་ཞིང་མཉེན་པའི་གསུང་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་འཇམ་དབྱངས་སོ། །བདག་མེད་པའི་སྒྲ་སྒྲོགས་པས་ན་སྒྲ་ཆེ་བའོ། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་ན་སྒྲ་གཅིག་གིས་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་སྟོན་པའི་སྒྲ་སྒྲོགས་པས་འཇིག་རྟེན་གསུམ་ན་སྒྲ་གཅིག་པའོ། །ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པར་སྒྲ་སྒྲོགས་པ་དང་ལྡན་པས་ན་ནམ་མཁའི་མཐའ་ཀླས་སྒྲ་སྒྲོགས་པའོ། །སྒྲ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་དམ་པ་ཡིན་པས་ན་སྒྲ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་སྟེ་དམ་པའོ། །ཡང་དག་པ་དང༌། བདག་མེད་པ་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྟོན་པས་ན། ཡང་དག་བདག་མེད་དེ་བཞིན་ཉིད། ཡང་དག་མཐའ་སྟེ་ཞེས་བྱའོ། །ཡི་གེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བརྗོད་དུ་མེད་པས་ན་ཡི་གེ་མེད་པའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་གསུངས་པའི་ངང་ཚུལ་མངའ་བས་ན་སྟོང་ཉིད་སྨྲ་བའོ། །སྨྲ་བ་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན་གཙོ་བོར་གྱུར་པས་ན་སྨྲ་བའི་ཁྱུ་མཆོག་གོ །སྟོང་པ་ཉིད་རབ་ཏུ་སྟོན་པའི་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་སྒྲོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་སྒྲ་སྒྲོགས་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་དུང་འབུད་པས་ན་ཆོས་ཀྱི་དུང་ངོ༌། །བསོད་ནམས་ཆེན་པོའི་སྒྲ་སྒྲོགས་པས་ན་སྒྲ་ཆེན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་གཎྜཱིས་བདུད་ཀྱི་ཡུལ་རྣམ་པར་སྐྲག་པར་མཛད་པས་ན་ཆོས་ཀྱི་གཎྜཱི་སྒྲ་བོ་ཆེའོ། །གནས་པ་ནི་སྟོན་པ་སྟེ། འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་པས་ན་མི་གནས་མྱ་ངན་འདས་པ་པོའོ། །ཕྱོགས་བཅུར་ཆོས་ཀྱི་རྔ་བོ་ཆེ་བརྡུང་བས་ན་ཆོས་ཀྱི་རྔ་བོ་ཆེའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་པས་ན་གཟུགས་མེད་པའོ། །མཚན་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སྐུའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བདག་ཉིད་ཅན་པས་ན་གཟུགས་བཟང་དམ་པ་སྟེའོ། །སྤྲུལ་པའི་སྐུས་གདུལ་བྱ་སྣ་ཚོགས་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པས་ཡང་དག་པར་བསྟན་པས་ན་སྣ་ཚོགས་གཟུགས་ཅན་ནོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་གྱིས་སྟོང་ཞིང་ཡིད་ཙམ་པ་ཉིད་པས་ན་ཡིད་ལས་སྐྱེས་པའོ། །གཟུགས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྣང་བའི་དབང་ཕྱུག་དང་ལྡན་པས་ན་གཟུགས་རྣམས་ཐམས་ཅད་སྣང་བའི་དཔལ་ལོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་ པ་གདུལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སོགས ་པའི་གཟུགས་སུ་གཅིག་པར་སྟོན་པའི་གཟུགས་བརྙན་འཆང་བས་གཟུགས་བརྙན་མ་ལུས་འཆང་བ་པོའོ། །ཐམས་ཅད་དུ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ནུས་པས་མི་གཡོ་བ་དང་ལྡན་པས་ན་ཚུགས་པ་མེད་ཅིང་ངོ༌། །ཁམས་གསུམ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདག་པོར་གྱུར་པས་ན་ཆེར་གྲགས་པའོ། །ཁམས་གསུམ་དུ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་དང་ལྡན་པས་ན་ཁམས་གསུམ་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་སྟེའོ། །འཕགས་པའི་ལམ་མཐོ་ཞིང་འཕགས་པ་ལ་ཞུགས་པས་ན་འཕགས་ལམ་ཤིན་ཏུ་མཐོ་ལ་གནས་པའོ། །གང་ཞེ་ན་དར་བ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱི་ཏོག་སྟེ། དར་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུར་གྱུར་པས་ན་དར་བ་ཆེན་པོའོ། །ཆོས་ཀྱི་ཏོག་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་པོ་དག་ན་གཞོན་ནུའི་ལུས་ཀྱི་སྐུ་འཆང་བ་གཅིག་པུ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་གསུམ་ན་གཞོན་ལུས་གཅིག་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་གྱི་གནས་བརྟན་དུ་གྱུར་པས་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཆོད་པར་འོས་པས་ན་གནས་བརྟན་ནོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་བགྲེས་པས་ན་རྒན་པོའོ། །སྐྱེ་དགུ་མ་ལུས་བ་སྐྱོང་བས་ན་སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོའོ། །ཕྱག་དང་ཞབས་ཀྱི་མཐིལ་འཁོར་ལོས་མཚན་པ་ལ་ སོགས་པ ་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་མངའ་བས་ན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་མཚན་འཆང་བའོ། །འོད་དང་ལྡན་པས་ན་སྡུ་གུའོ། །ཡན་ལག་གི་ཆ་ཤས་ལེགས་པར་རྫོགས་པས་ན་འཇིག་རྟེན་གསུམ་ན་མཛེས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་སོན་པས་ན་འཇིག་རྟེན་ཤེས་ལེགས་སློབ་དཔོན་ཏེའོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་རྣམས་ལ་ཤིན་ཏུ་མཁས་པས་ན་འཇིག་རྟེན་སློབ་དཔོན་ནོ། །རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པས་ན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འཇིགས་པ་མེད་པ་སྟེ་མཁས་པའོ། །འགྲོ་དང་ལྡོག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མགོན་དུ་གྱུར་པས་ན་མགོན་པོའོ། །སེམས་ཅན་ངན་འགྲོའི་འཇིགས་པ་རྣམས་ལས་སྐྱོབ་པས་ན་སྐྱོབ་པའོ། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་ལ་སླུ་བ་མེད་པས་ན་འཇིག་རྟེན་ཡིད་གཅུགས་པའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་དགྲ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཇིགས་པས་སྐྲག་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱབས་སུ་གྱུར་པས་ན་སྐྱབས་དང་ངོ༌། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུད་སྐྱོབ་པས་ན་སྐྱོབ་པའོ། །འདིའི་གོང་ན་མེད་པས་ན་བླ་ན་མེད་པའོ། །ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བར་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས་ཁྱབ་པའི་ཆོས་དང་ཟང་ཟིང་དང་མི་འཇིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱིས་ཡང་དག་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་སྤྱོད་པས་ན་ནམ་མཁའི་མཐའ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རིན་པོ་ཆེ་དང་འདྲ་བས་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་མཚོའོ། །མ་རིག་པའི་སྒོ་ང་ཉིད་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རབ་ཏུ་འགེབས་པས་ན་སྦུབས་སོ། །དེ་ཡང་དག་པར་འབྱེད་ཅིང་རྣམ་པར་འཇོམས་པས་ནམ་རིག་སྒོ་ངའི་སྦུབས་འབྱེད་བའོ། །སྲིད་པ་ཉིད་དྲ་བ་ཡིན་ལ། ཤེས་རབ་ཀྱི་རལ་གྲིས་རྣམ་པར་འཇོམས་པས་ན་སྲིད་པའི་དྲ་བ་འཇོམས་པ་པོའོ། །ཉོན་མོངས་མ་ལུས་པ་དང་བྲལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཉོན་མོངས་མ་ལུས་ཞི་བྱེད་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་ཉིད་དེ། ཉེས་པ་དང་བྲལ་བས་འཁོར་བ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབང་བསྐུར་བའི་ཅོད་པན་གྱིས་དབང་བསྐུར་བ་མངའ་བས་ན་ཡེ་ཤེས་དབང་བསྐུར་ཅོད་པན་ཅན་ནོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྒྱན་དུ་ཐོགས་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྗེ་བཙུན་འཇམ་དཔལ་ལོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གསུམ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གསུམ་ཞི་བར་མཛད་པས་ན་སྡུག་བསྔལ་གསུམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཞི་བའོ། །བདག་ཉིད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གསུམ་མཐར་ཕྱིན་པར་མཛད་པས་ན་གསུམ་སེལ་ལོ། །སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་དོན་མཛད་པས་ན་མཐའ་ཡས་སོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མི་ཕྱེད་པའི་རྣམ་པར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གྲོལ་བ་གསུམ་འདུལ་བའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་ངོར་གཤེགས་པས་ན་གྲོལ་གསུམ་ཐོབ་པའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དང་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བས་ན་སྒྲིབ་པ་གསུམ་ལས་ངེས་པར་གྲོལ་བའོ། །སྒྲིབ་བ་རྣམ་པར་དག་པས་ནམ་མཁའ་ལྟར་མཉམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་གནས་པས་ན་ནམ་མཁའ་ལྟར་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་གནས་པའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པས་ན་ཉོན་མོངས་དྲི་མ་ཀུན་ལས་འདས་པའོ། །འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བ་སྟེ་དུས་གསུམ་ལས་འདས་པས་ན་དུས་གསུམ་དུས་མེད་རྟོགས་པ་པོའོ། །དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་བདུད་རྩིའི་ཆར་གྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་ཚིམ་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ཀླུ་ཆེན་པོའོ། །ཡོན་ཏན་ཉིད་ཐོད་དམ་རྩེ་མོ་ཡིན་ལ། ཡོན་ཏན་གྱི་ཐོད་དེ་ཐོད་དུ་བྱས་པས་ན་ཡོན་ཏན་ཐོད་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཐོད་དེ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བའོ། །གློ་བུར་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ལས་ངེས་པར་གྲོལ་བས་ན་ཉོན་མོངས་ཀུན་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་ནམ་མཁའི་ལམ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱིས་ཏེ། དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མི་གཡོ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་གནས་པས་ན་ནམ་མཁའི་ལམ་ལ་རབ་གནས་པའོ། །ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེའི་གཟུགས་འཛིན་པས་ནི་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་ཆེན་པོ་འཆང་ངོ༌། །ཁྱབ་པས་ན་ཁྱབ་བདག་གོ །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཇི་ལྟར་འདོད་པའི་དོན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མཛད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་རིན་ཆེན་ཀུན་གྱི་མཆོག་གོ །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་རྫོགས་པར་མཛད་པས་ན་དཔག་བསམ་ཤིང་ཆེན་ནོ། །ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པའི་གྲིབ་མ་དང་ལྡན་པས་ན་རྒྱས་པ་སྟེའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བདེ་བ་སྩོལ་པ་ནི་བུམ་པ་བཟང་པོ་ཆེ་བའི་མཆོག་གོ །སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་གིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་མཛད་པས་ན་བྱེད་པ་སེམས་ཅན་ཀུན་དོན་བྱེད་དོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་གཞན་ལ་ཕན་པ་རྫོགས་པར་མཛད་པས་ན་ཕན་འདོགས་མཛད་དོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བུ་གཅིག་པ་གཅེས་པ་ལྟར་མཉེས་གཤིན་པས་ན་སེམས་ཅན་མཉེས་གཤིན་པའོ། །དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་མཐོ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རིས་དང་དམྱལ་བ་ཡོངས་སུ་མཁྱེན་པས་ན་བཟང་ངན་ཤེས་པའོ། །བྱ་བ་དང་དུས་ཀྱི་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་མངོན་དུ་ཡོངས་སུ་མཁྱེན་པས་ན་དུས་ཤེས་པའོ། །ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་བས་ན་ཁྱབ་བདག་གོ །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡོངས་སུ་མཁྱེན་པས་ན་དམ་ཚིག་ཤེས་པའོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དངོས་གྲུབ་དང་དམ་ཚིག་ཡོངས་སུ་མཁྱེན་པ་མངའ་བས་ན་དམ་ཚིག་ལྡན་ནོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་དུས་ལས་མི་འདའ་བར་འདུལ་བར་མཛད་པས་ན་དུས་ཤེས་པའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དད་ པ་ལ་སོགས ་པའི་དབང་པོ་མཁྱེན་པས་ན་སེམས་ཅན་དབང་དོན་ཤེས་སོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྲལ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡོངས་སུ་མཁྱེན་པས་ན་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་མཁས་པ་པོའོ། །སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ནི་ཡོན་ཏན་ཏེ། དེ་རྣམས་འདི་ལ་མངའ་བས་ན་ཡོན་ཏན་ལྡན་ནོ། །གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱང་མཁྱེན་པས་ན་ཡོན་ཏན་ཤེས་པའོ། །ཆོས་རྣམས་སྒྱུ་མ་དང་འདྲ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཁྱེན་པས་ན་ཆོས་ཤེས་པའོ། །བསོད་ནམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་ན་བཀྲ་ཤིས་སོ། །བཀྲ་ཤིས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འདི་ལས་བྱུང་བས་ན་བཀྲ་ཤིས་འབྱུང་ངོ༌། །བཀྲ་ཤིས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པས་ན་བཀྲ་ཤིས་ཀུན་གྱི་བཀྲ་ཤིས་པའོ། །གྲགས་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པས་ནའམ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཀུན་གྱིས་བསྒྲགས་པས་ན་གྲགས་པའོ། །དཔལ་གྱི་གནས་སུ་གྱུར་པས་ན་བཀྲ་ཤིས་པའོ། །ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་དྲི་མ་མེད་པའི་སྙན་པ་གྲགས་པས་ན་སྙན་གྲགས་སོ། །བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་དགེ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་པས་ན་དགེ་བའོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབུགས་འབྱིན་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པས་ན་དབུགས་འབྱིན་ཆེན་པོའོ། །སྦྱིན་པ་ལ་ སོགས་པ ་ཡང་དག་པར་སྟོན་པའི་དགའ་སྟོན་ཆེན་པོ་མངའ་བས་ན་དགའ་སྟོན་ཆེན་པོའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དགའ་བའི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་ན་དགའ་ཆེན་ནོ། །འཚང་རྒྱ་བ་དང་ཆེ་བས་ཐོབ་པའི་རོལ་མོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རོལ་མོ་ཆེའོ། །མཆོད་ པ་ལ་སོགས ་པའི་བཀུར་སྟི་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བཀུར་སྟིའོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མཛེས་པར་བྱེད་པའི་བྱ་བས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རིམ་གྲོའོ། །བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་འབྱོར་པ་དང་ལྡན་པས་ན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །རྟག་ཏུ་བདེ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པས་ན་མཆོག་ཏུ་དགའ་བའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་གྲགས་པའི་བདག་པོར་གྱུར་པས་ན་གྲགས་བདག་གོ །ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་དཔལ་དང་ལྡན་པས་ན་དཔལ་ལོ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པས་ན་མཆོག་ལྡན་ནོ། །མཆོག་སྩོལ་བར་འོས་པས་ན་མཆོག་སྦྱིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་ན་གཙོ་བོའོ། །སྐྱབས་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་ན་སྐྱབས་ཀྱི་དམ་པའོ། །འཁོར་བས་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་པའི་སྐྱབས་སུ་འོས་པས་ན་སྐྱབས་སུ་འོས་པའོ། །སེང་གེ་ལ་ སོགས་པ ་འཇིགས་པ་ཆེན་པོའི་དགྲའི་གཟུགས་ཅན་དུ་གྱུར་པས་ན་འཇིགས་ཆེན་དགྲའོ། །བདག་མེད་པ་གཉིས་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་ན་རབ་ཀྱི་མཆོག་གོ །འཁོར་བའི་འཇིགས་པ་མ་ལུས་པར་སེལ་བར་མཛད་པས་ན་འཇིགས་པ་མ་ལུས་སེལ་བའོ། །གཙུག་ཕུད་ཙམ་འཇོག་པས་ན་གཙུག་ཕུད་དོ། །རྨ་བྱ་ལ་བཅིབས་པས་ན་གཙུག་ཕུད་ཅན་ནོ། །ལྕང་ལོ་འཛིན་པས་ན་ལྕང་ལོ་ཅན་ནོ། །རལ་བ་བསྒྱིངས་པ་དང་ལྡན་པས་ན་རལ་བ་ཅན་ནོ། །གདུལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་རྟགས་འཛིན་པས་ན་མུཉྫའོ། །ནོར་བུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པའི་ཅོད་པན་འཆང་བས་ན་ཅོད་པན་ཐོགས་པའོ། །ཞལ་ལྔ་དང་ལྡན་པས་ན་གདོང་ལྔའོ། །གཞོན་ནུའི་གཟུགས་ཀྱི་གཙུག་བུད་མངའ་བས་ན་གཙུག་བུད་ལྔ་དང་ལྡན་པའོ། །ཟུར་ཕུད་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་མེ་ཏོག་གི་ཐོད་དང་ལྡན་པའི་ཅོད་པན་མངའ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཟུར་ཕུད་ལྔ་པ་མེ་ཏོག་ཐོད་དོ། །མགོ་བྲེགས་ཤིང་སྐ་རགས་འཆང་བས་ན་མགོ་ཟླུམ་མོ། །བརྟུལ་ཞུགས་ཆེན་པོའི་སྔགས་སྤྱོད་པ་འཛིན་པས་ན་བརྟུལ་ཞུགས་ཆེན་པོའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚངས་པ་དང་སྤྱོད་པས་ན་ཚངས་པར་སྤྱོད་པའོ། །གསང་སྔགས་ཀྱི་ཚུལ་གྱི་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་གོ །དཀའ་ཐུབ་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པ་བརྙེས་པས་ན་དཀའ་ཐུབ་མཐར་ཕྱིན་ནོ། །སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཆེན་པོ་བསྒོམ་པའི་དཀའ་ཐུབ་དང་ལྡན་པས་ན་དཀའ་ཐུབ་ཆེན་པོའོ། །དཀྱིལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འཁོར་ཆེན་པོའི་དབང་བསྐུར་བས་བཀྲུས་པས་ན་གཙང་གནས་སོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཙོ་བོར་གྱུར་པས་ན་དམ་པའོ། །གཽ་ཏ་མ་ལ་སོགས་པའི་དྲང་སྲོང་རྣམས་འདུལ་བས་ན་གཽ་ཏ་མའོ། །སྲོག་གཅོད་ པ་ལ་སོགས ་པའི་སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བས་ན་བྲམ་ཟེའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཚངས་པ་མཁྱེན་པས་ན་ཚངས་པའོ། །གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཚངས་པ་ཤེས་པའོ། །མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཚངས་པའོ། །དེ་བརྙེས་པས་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཚངས་པ་ཐོབ་པ་པོའོ། །སྐྱེ་བ་དང་ལས་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ་ སོགས་པ ་ལས་ལྡོག་པས་ན་གྲོལ་བའོ། །རྨོངས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་འཁོར་བའི་འཆིང་བ་ལས་ཐར་བས་ན་ཐར་བའོ། །ཡང་དག་པའི་ལྟ་བའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡན་ལག་དང་ལྡན་པས་ན་རྣམ་གྲོལ་ལུས་སོ། །ཉོན་མོངས་པ་སྣ་ཚོགས་མ་སྐྱེས་པས་ན་རྣམ་གྲོལ་ལོ། །ཉོན་མོངས་པའི་གནོད་པ་དང་རྣམ་པར་འཚེ་བ་དང་བྲལ་བས་ན་བཞི་བའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལེགས་པའི་ལམ་ཐོབ་པར་མཛད་པས་ན་ཞི་བ་ཉིད་དོ། །མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བརྙེས་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །རྫས་སུ་ཡོད་པའི་མྱ་ངན་ལས་བཟློག་པས་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །མར་མེ་དང་འདྲ་བར་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་པས་ན་ཞི་བའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བ་ཐོབ་པར་བྱེད་པས་ན་ལེགས་པའོ། །གསང་སྔགས་ཀྱི་ཚུལ་གྱི་ལམ་གྱིས་ངེས་པར་འབྱུང་བས་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །ལས་ཟད་པར་བྱེད་པས་ན་མཐར་ཐུག་པའོ། །མི་གནས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བརྙེས་པས་ན་བདེ་སྡུག་སེལ་བའོ། །མཐར་ཐུག་པ་ཐོབ་པས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩེ་མོ་ཐོབ་པས་ན་མཐར་གྱུར་པའོ། །ལུས་ཟད་པའི་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བ་བརྙེས་པས་ན་ཆགས་བྲལ་ལུས་ལས་འདས་པ་པོའོ། །བདུད་ལ་ སོགས་པ ་རྣམས་ཀྱིས་བརྒལ་བར་མི་ནུས་པས་ན་ཐུབ་པ་མེད་པའོ། །གཉིས་པ་མེད་པས་ན་དཔེ་མེད་པའོ། །མངོན་པར་གསལ་བའི་སྐུ་མེད་པས་ན་མི་མངོན་པའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བས་ན་མི་སྣང་བའོ། །རྣམ་པ་གང་གིས་ཀྱང་རྟོགས་པར་མི་ནུས་པས་ན་གསལ་བྱེད་མིན་ནོ། །དུས་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པས་ན་མི་འགྱུར་བའོ། །ལུས་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཐམས་ཅད་དུ་ཤེས་པས་ན་ཀུན་དུ་འགྲོ་བའོ། །རྟགས་ནི་ཁྱབ་པ་པོའོ། །རྣལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རྟོགས་པར་མི་ནུས་པས་ན་ཕྲ་བའོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ལས་གྲོལ་བས་ན་ཟག་མེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ས་བོན་ཡིན་ཞིང་དེ་ཉིད་ཉེས་པའི་སྐྱོན་དང་བྲལ་བས་ན་ས་བོན་བྲལ་ལོ། །འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྡུལ་དང་བྲལ་བས་ན་རྡུལ་མེད་པའོ། །རྡུལ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མགོས་བས་ན་རྡུལ་བྲལ་ལོ། །བསམ་པ་དང་བག་ལ་ཉལ་བ་དང་བཅས་པའི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བས་ན་དྲི་མ་མེད་པའོ། །གནས་ངན་ལེན་ལ་ སོགས་པའི་ཉེས་པ ་དང་བྲལ་བས་ན་ཉེས་པ་སྤངས་པའོ། །ནད་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བས་ན་སྐྱོན་མེད་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་ན་ཤིན་ཏུ་སང་པའོ། །ཉེས་ པ་གསུམ་གྱི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བས་ན་སད་པའི་བདག་གོ །ཉན་ཐོས་ལ་སོགས ་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པས་ན་ཀུན་ཤེས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་རིག་པས་ན་ཀུན་རིག་གོ །དེ་ཉིད་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་ན་དམ་པའོ། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོ་དང་བྲལ་བས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཆོས་ཉིད་འདས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་མངའ་བས་ན་ཡེ་ཤེས་སོ། །གཉིས་སུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་འཛིན་པས་ན་གཉིས་མེད་ཚུལ་འཆང་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པས་ན་རྣམ་པར་རྟོག་མེད་དོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་མི་དཔྱོད་པས་ན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་བའོ། །དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་བྱ་བ་མཛད་པས་ན་དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་ལས་བྱེད་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་ན་སངས་རྒྱས་སོ། །ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་ནི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་སྟེ། གང་ལ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་དེ་ནི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་སྟེ་ཆོས་སྐུའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དང་པོ་ཉིད་ནས་ཆོས་ཉིད་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པས་ན་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་སོ། །གང་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མེད་པས་ན་རྒྱུ་མེད་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་སྤྱན་གཅིག་པུས་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པས་ན་ཡེ་ཤེས་མིག་གཅིག་གོ །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བས་ན་དྲི་མ་མེད་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་སྐུ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཡེ་ཤེས་ལུས་ཅན་ནོ། །ཇི་ལྟར་སྔོན་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སླར་མི་ལྡོག་པར་གཤེགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །ཚིག་གི་དབང་ཕྱུག་ཡིན་པས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ན་ཚིག་གི་དབང་ཕྱུག་གོ །རྒོལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པས་ན་སྨྲ་བ་ཆེ་བའོ། །སྨྲ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཙོ་བོར་གྱུར་པས་ན་སྨྲ་བའི་སྐྱེས་མཆོག་གོ །ཚངས་ པ་དང་དབང་པོ་ལ་སོགས ་པའི་སྨྲ་བ་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན་མཛེས་པར་སྨྲ་བས་ན་སྨྲ་བའི་རྒྱལ་པོའོ། །ཚངས་པ་ལ་ སོགས་པ ་སྨྲ་བ་པོ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་ན་སྨྲ་བའི་དམ་པའོ། །མཆོག་ཏུ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བས་གཙོ་བོར་གྱུར་པས་ན་མཆོག་གི་གནས་སོ། །མུ་སྟེགས་ངན་པའི་རི་དགས་སྐྲག་པར་མཛད་པས་ན་སྨྲ་བའི་སེང་གེའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་གཞན་གྱིས་མི་ཐུབ་པས་ན་ཚུགས་པ་མེད་པའོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་ན་ཀུན་དུ་བལྟ་བའོ། །རབ་ཏུ་དགའ་བས་སྐུའི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་འཕགས་པས་ན་མཆོག་ཏུ་དགའ་བའོ། །འོད་ཟེར་འཕྲོ་བའི་ཕྲེང་བས་བརྒྱན་པའི་སྐུ་མངའ་བས་ན་གཟི་བརྗིད་ཕྲེང་བའོ། །གཟི་བརྗིད་ཀྱི་ཕྲེང་བས་བསྐོར་ཡང་ཞི་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་དང་ལྡན་པས་ན་ལེགས་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་བལྟ་ན་སྡུག་པའོ། །མི་ཤེས་པའི་མུན་ནག་སེལ་བར་བྱེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དམ་པའི་འོད་མངའ་བས་ནི་འོད་བཟང་ངོ༌། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱི་ཤེས་བྱ་རྣམས་ལ་ཁྱབ་ཅིང་གསལ་བར་མཛད་པས་ན་འབར་བའོ། །དཔལ་གྱི་བེའུའི་གཟུགས་ཀྱིས་གནས་པས་ན་དཔལ་གྱི་བེའུའོ། །ལག་ན་འོད་འབར་བས་ན་འོད་འབར་བ་སྟེ། ལག་པ་འོད་འབར་བས་གསལ་བར་བྱེད་པས་ན་ལག་ན་འོད་འབར་རོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་སྣང་བར་བྱེད་པས་ན་སྣང་བ་པོའོ། །དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྨན་གྱིས་ཉོན་མོངས་པའི་ནད་གསོ་བར་མཛད་པས་ན་སྨན་པ་ཆེ་མཆོག་གོ །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་གཙོ་བོ་སྟེའོ། །ཐོག་མ་མེད་པའི་སྐྱེ་བའི་ཟུག་རྡུ་རྩ་བ་དང་བཅས་པ་འབྱིན་པས་ན་ཟུག་རྡུ་འབྱིན་པ་བླ་ན་མེད་པའོ། །སྨན་མ་ལུས་པ་ངོ་བོ་ཉིད་སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་ཀྱིས་བསྒྲུབས་ཤིང་བསྐྱེད་པའི་ཤིང་ཡིན་པས་ན་སྨན་རྣམས་མ་ལུས་ལྗོན་པའི་ཤིང་ངོ༌། །ཉོན་མོངས་པའི་ནད་རྩ་བ་ནས་འབྱིན་པས་ན་ནད་དོ་ཅོག་གི་དགྲ་ཆེ་བ་སྟེ། གཉེན་པོར་གྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་འདོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་ན་སྡུ་གུའོ། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་གྱི་དཔྲལ་བར་གྱུར་པས་ན་འཇིག་རྟེན་གསུམ་གྱི་མཆོག་གོ །གང་ལ་ཡེ་ཤེས་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་དཔལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དཔལ་ལྡན་ནོ། །ཇི་ལྟར་སྐར་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་དབུས་ན་ཟླ་བ་མཛེས་པ་དེ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བཞིན་དུ་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ན་མཛེས་པས་ན་རྒྱུ་སྐར་དཀྱིལ་འཁོར་ཅན་ནོ། །ཕྱོགས་བཅུ་ནམ་མཁའི་མཐའ་གཏུགས་པ་རྣམས་སུ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་ཤིན་ཏུ་མཐོན་པོ་སྒྲེང་བར་མཛད་པས་ན། ཕྱོགས་བཅུ་ནམ་མཁའི་མཐའ་གཏུགས་པར། །ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་ལེགས་པར་འཛུགས། །ཞེས་བྱའོ། །ཆར་དང་ཚ་བའི་གདུང་བ་ཉེ་བར་བཟློག་པའི་ཕྱིར་དང༌། འགྲོ་བ་རྣམས་ལ་ཁྱབ་པའི་གདུགས་གཅིག་པུའི་བདག་ཉིད་ཅན་པས་ན་འགྲོ་ན་གདུགས་གཅིག་ཡངས་པས་ཏེའོ། །བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་དག་གིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བའི་ཚུལ་གྱིས་འགེབས་པས་ན་བྱམས་དང་སྙིང་རྗེའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཅན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་དང་ལྡན་པས་ན་དཔལ་ལྡན་ནོ། །པདྨ་གར་གྱི་དབང་ཕྱུག་གི་གཟུགས་འཛིན་པས་ན་པདྨ་གར་གྱི་བདག་གོ །ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པས་ན་ཁྱབ་བདག་ཆེན་པོའོ། །རིན་པོ་ཆེས་ཉེ་བར་མཛེས་པའི་གདུགས་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་རིན་ཆེན་གདུགས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབུས་ན་མཛེས་པས་ན་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་གཟི་བརྗིད་ཆེའོ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་སྐུའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་འཆང་བར་མཛད་པས་ན་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་སྐུ་འཆང་བའོ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པས་ན་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་ཆེའོ། །དེའི་བཀའ་བཞིན་བྱེད་བས་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསྟན་པ་གཅིག་པའི་ཚུལ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་བསྟན་པ་གཅིག་གོ །རྡོ་རྗེས་མཚན་པའི་རིན་པོ་ཆེ་ནི་རྡོ་རྗེ་རིན་ཆེན་ནོ། །དེས་དབང་བསྐུར་བས་ཁམས་གསུམ་གྱི་བདག་པོའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་དཔལ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་རྡོ་རྗེ་རིན་ཆེན་དབང་བསྐུར་དཔལ་ལོ། །རིན་ཆེན་འབྱུང་ལྡན་གྱི་རིགས་ལ་བརྟེན་པའི་བདག་པོའི་དབང་ཕྱུག་ཡིན་པས་རིན་ཆེན་ཀུན་བདག་དབང་ཕྱུག་སྟེའོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་དབང་ཕྱུག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདག་པོར་གྱུར་པས་ན་འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་ཀུན་གྱི་བདག་གོ །རྡོ་རྗེ་འཆང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདག་པོར་གྱུར་པས་ན་རྡོ་རྗེ་འཆང་བ་ཀུན་གྱི་རྗེའོ། །རིན་ཆེན་འབྱུང་ལྡན་དང༌། འོད་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང༌། མི་བསྐྱོད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཐུགས་ཉིད་དུ་གྱུར་པས་ན་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་ཐུགས་ཆེ་བའོ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུགས་ལ་བཞུགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་ཐུགས་ལ་གནས་པའོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱེ་སྐུ་མངའ་བ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་སྐུ་ཆེ་བའོ། །གང་གི་གསུང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་འདྲ་བ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཉི་མ་དང་འདྲ་བར་བྱེད་པས་མི་ཤེས་པའི་མུན་ནག་སེལ་བར་མཛད་པས་ན་རྡོ་རྗེ་ཉི་མ་སྣང་བ་ཆེའོ། །ཉོན་མོངས་བའི་གདུང་བསེལ་བར་བྱེད་པ་དང་དྲི་མ་མེད་པའི་འོད་ཟེར་དང་ལྡན་པས་ན་རྡོ་རྗེ་ཟླ་བ་དྲི་མེད་འོད་དོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ལ་ སོགས་པ ་སྤོང་བ་དང་ལྡན་པས་ན་ཆགས་བྲལ་ལ་ སོགས་སོ། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་ཆགས་པ ་དང་ལྡན་པས་ན་ཆགས་པ་ཆེའོ། །སྣ་ཚོགས་པའི་གཟུགས་སུ་ཡང་དག་པར་སྟོན་པས་ན་ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་འབར་བའི་འོད་དོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྡོ་རྗེའི་སྐྱིལ་ཀྲུང་ཆང་བས་རྡོ་རྗེ་སྐྱིལ་ཀྲུང་རྫོགས་སངས་རྒྱས་སོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་འགྲོ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་འདུས་ནས་ཆོས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མཛད་པའོ། །དེ་འཛིན་པས་ན་སངས་རྒྱས་འགྲོ་བའི་ཆོས་འཛིན་པའོ། །གང་ལ་དཔལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དཔལ་ལྡན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་པདྨས་བསྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་པདྨ་སྐྱེས་སོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་མཛོད་དོ། །དེ་འཛིན་པས་ན་ཀུན་མཁྱེན་ཡེ་ཤེས་མཛོད་འཛིན་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདག་པོར་གྱུར་པས་ན་རྒྱལ་པོའོ། །མེད་པའི་ངོ་བོ་སྣ་ཚོགས་ཡོད་པའི་ངོ་བོར་སྟོན་པས་ན་སྒྱུ་འཕྲུལ་ཏེ། དེ་ཐུགས་ལ་འཇོག་པར་མཛད་པས་ན་སྒྱུ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་འཆང་བའོ། །མཆོད་པར་འོས་པས་ན་ཆེ་བའོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་རིག་སྔགས་ནི་ཤེས་རབ་བོ། །དེ་འཛིན་པར་མཛད་པས་ན་སངས་རྒྱས་རིག་སྔགས་འཆང་ངོ༌། །ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པར་སོ་སོར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་ན་རྡོ་རྗེ་རྣོན་པོའོ། །ཉོན་མོངས་བའི་ལྗོན་ཤིང་གཅོད་པས་ན་རལ་གྲི་ཆེའོ། །ཡི་གེ་མཆོག་ནི་ཨ་ཡིས་བརྗོད་པ་དེ་འཛིན་པས་ན་ཡི་གེ་མཆོག་གོ །མི་བདེན་པའི་དྲི་མའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པས་ན་རྣམ་པར་དག་པའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལམ་གྱིས་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གཅོད་པས་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྡུག་བསྔལ་གཅོད་དོ། །རྡོ་རྗེའི་ཆོས་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། རྡོ་རྗེ་ཆོས་ཀྱི་མཚོན་ཆ་ཆེན་པོ་དེ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཅོད་པས་ན་མཚོན་ཆ་ཆེན་པོ་རྡོ་རྗེ་ཆོས་སོ། །མི་ཕྱེད་ཅིང་ཟབ་པ་སྟོན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོས་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྡོ་རྗེ་ཟབ་མོ་ཛིན་ཛིཀ་གོ །བདུད་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཕྱེད་པའི་བློ་དང་ལྡན་པས་ན་རྡོ་རྗེ་བློ་གྲོས་སོ། །མི་རྟག་ པ་ལ་སོགས ་པའི་ཚུལ་གྱིས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་མཁྱེན་པས་ན་དོན་བཞིན་རིག་གོ ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་མངའ་བས་ན་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་ཀུན་རྫོགས་པའོ། །ས་བཅུའི་རྒྱན་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་ས་རྣམས་ཀུན་གྱི་རྒྱན་དང་ལྡན་པའོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་བདག་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་ན་རྣམ་པར་དག་པ་བདག་མེད་ཆོས་སོ། །ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ཟླ་བ་སྟེ། དེའི་འོད་ཀྱིས་ལོག་པའི་ཤེས་པའི་མུན་ནག་གིས་ཁེབས་པའི་སེམས་དྲི་མ་མེད་པར་མཛེས་པས་ན་ཡང་དག་ཡེ་ཤེས་ཟླ་འོད་བཟང་ངོ༌། །སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བའི་རྒྱུད་ཀྱི་དོན་སྟོན་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བརྩོན་ཆེན་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བ་སྟེའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྒྱུད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདག་པོར་གྱུར་པ་དེས་ན་རྒྱུད་ཀུན་གྱི་བདག་པོའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་དམ་པར་གྱུར་པས་ན་མཆོག་གོ །མ་ལུས་པའི་རྣམ་པ་ལས་རྒྱལ་བའི་ཕྱིར་རྡོ་རྗེ་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་བཅས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྡོ་རྗེ་གདན་ནི་མ་ལུས་ལྡན་ནོ། །བྱ་བ་བྱས་པས་ཕུང་པོའི་བདག་ཉིད་ཅན་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་མངའ་བས་ན་ཡེ་ཤེས་སྐུ་རྣམས་མ་ལུས་འཆང་ངོ༌། །ཐམས་ཅད་དུ་བཟང་བས་ན་ཀུན་དུ་བཟང་པོའོ། །བློ་གྲོས་ཤིན་ཏུ་བཟང་པོ་དང་ལྡན་པས་ན་བློ་གྲོས་བཟང་ངོ༌། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སའི་སྙིང་པོའི་གཟུགས་འཛིན་པས་ན་སའི་སྙིང་པོའོ། །འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་དབུགས་འབྱིན་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པས་འགྲོ་བ་འཛིན་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པས་ན་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་སྙིང་པོ་ཆེའོ། །སྤྲུལ་པའི་འཁོར་ལོ་སྣ་ཚོགས་ནི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་འཁོར་ལོའོ། །དེ་འཛིན་པར་མཛད་པས་ན་སྤྲུལ་པའི་འཁོར་ལོ་སྣ་ཚོགས་འཆང་ངོ༌། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་རང་བཞིན་གྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་དངོས་པོ་ཀུན་གྱི་རང་བཞིན་འཛིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྐྱེ་མེད་ཆོས་ཏེ། རང་བཞིན་མེད་པའི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་དོན་སྟོན་པས་ན་ཆོས་ཀྱི་དོན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེ་འཛིན་པས་ན་ཆོས་ཀུན་ངོ་བོ་ཉིད་འཆང་བའོ། །ཤེས་རབ་ཆེན་པོས་སྐད་ཅིག་མ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་ན་ཤེས་རབ་ཆེན་པས་སྐད་ཅིག་ལའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་ པ་ལ་སོགས ་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ཐུགས་ལ་འཛིན་པས་ན་ཆོས་ཀུན་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་འཆང་ངོ༌། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་འདུས་བྱས་ལ་ སོགས་པ ་སྟེ། དེ་མངོན་པར་རྟོགས་ཤིང་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཀུན་མངོན་པར་རྟོགས་པ་སྟེའོ། །ཤེས་རབ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་ན་ཐུབ་པ་བློ་མཆོག་གོ །འབྱུང་པོ་ནི་བདེན་པའི་དོན་ཏོ། །དེའི་མཐའ་ནི་མཐར་ཐུག་པ་ཉིད་དེ། དེ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་ན་འབྱུང་པོའི་མཐའོ། །གནས་ངན་ལེན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བས་མི་འགྱུར་བས་ན་མི་གཡོ་བའོ། །མ་རེག་པ་དང་འདོད་ཆགས་ལ་ སོགས་པའི་རྙོག་པ ་དང་བྲལ་བས་ན་རབ་ཏུ་དང་བའི་བདག་ཉིད་དོ། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ནི་ཟད་པ་དང་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའོ། །དེ་འཛིན་པར་མཛད་པས་ན་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་འཆང་ངོ༌། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་ན་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་མངོན་སུམ་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མེ་ལྕེ་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མེ་ལྕེའོ། །ཤིན་ཏུ་བཟང་པོའི་འོད་དང་ལྡན་པས་ན་འོད་འབར་གསལ་ལོ། །འདོད་པ་ནི་དགོས་པ་སྟེ་སངས་རྒྱས་ཉིད་དོ། །དེའི་དོན་གྲུབ་པས་ན་འདོད་པའི་དོན་གྲུབ་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཉིད་པས་ན་དམ་པ་སྟེའོ། །ངན་འགྲོ་ངན་སོང་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བར་མཛད་པས་ན་ངན་སོང་ཐམས་ཅད་རྣམ་སྦྱོང་བའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་དང་ལྡན་པས་ན་མགོན་པོའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་འཆིང་བ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བས་ན་སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་མཆོག་གོ །ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་གྲོལ་བར་མཛད་པས་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རབ་གྲོལ་བྱེད་དོ། །ཉོན་མོངས་ པ་དེ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས ་པའོ། །དེ་དང་ལྷན་ཅིག་གཡུལ་སྤྲོད་པས་ན་ཉོན་མོངས་གཡུལ་ལོ། །དེར་ནི་གཅིག་པུ་དཔའ་བོ་ཡིན་གྱི་གཞན་མ་ཡིན་པས་ན་གཅིག་དཔའ་བའོ། །མི་ཤེས་པའི་དགྲའི་དྲེགས་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའོ། །དེ་སྤངས་པས་ན་མི་ཤེས་དགྲའི་དྲེགས་པ་འཇོམས་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་དང་ལྡན་པས་ན་དཔལ་ལྡན་ནོ། །འཇིག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྟེན་ལས་འདས་པའི་བློ་སྟེ། དེ་དང་ལྡན་པའི་སྟེག་ཅིང་སྒེག་པ་དང་ལྡན་པའོ། །བརྟན་པོའི་ཉམས་དང་ལྡན་ པ་ལ་བརྟེན་ཅིང་བདུད་ལ་སོགས ་པའི་དགྲ་བཟློག་པས་ན་བརྟན་པོའི་གཟུགས་འཆང་བའི། །ཤིན་ཏུ་མི་བཟད་པའི་གཟུགས་འཛིན་པས་ན་མི་སྡུག་གཟུགས་འཆང་བའོ། །མཚོན་ཆ་སྣ་ཚོགས་ཐོགས་པའི་ལག་པའི་མཆོག་བརྒྱ་པོ་བསྐྱོད་ཅིང་སྣ་ཚོགས་སུ་འཇོག་པའི་རྐང་པ་བརྒྱ་སྙེད་ཀྱིས་བསྐྱོད་པའི་གར་མཛད་པས་ན། །ལག་པ་བརྒྱ་པོ་ཀུན་བསྐྱོད་ཅིང༌། །གོམ་པའི་སྟབས་ཀྱིས་གར་བྱེད་པ། །ཞེས་བྱའོ། །དཔལ་དང་ལྡན་པའི་ལག་པ་བརྒྱས་ཁྱབ་པས་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པར་གར་མཛད་པས་ན། དཔལ་ལྡན་ལག་པ་བརྒྱས་གང་ལ། །ནམ་མཁའ་ཁྱབ་པར་གར་བྱེད་པ། །ཞེས་བྱའོ། །སའི་དཀྱིལ་འཁོར་གཞི་ནི་སའི་ཆའི་སྟེང་སྟེ། དེའི་ཁྱོན་དེ་ལ་རྐང་པ་ཡ་གཅིག་གི་མཐིལ་གྱིས་མནན་ནས་བཞུགས་པས་ན། ས་ཡི་དཀྱིལ་འཁོར་གཞི་ཡི་ཁྱོན། །རྐང་པ་ཡ་གཅིག་མཐིལ་གྱིས་གནོན། །ཞེས་བྱའོ། །གང་གིས་རྐང་པའི་མཐེ་བོང་གི་སེན་མོའི་ཁྱོན་གྱིས་ཚངས་པའི་ཡུལ་སའི་སྟེང་གི་ཆ་གནོན་པ་སྟེ། རྐང་མཐེབ་ཀྱི་སེན་མོས་ཚངས་པའི་ཡུལ་ས་དང་བཅས་པའི་རྩེ་མོ་མནན་ནས་དེར་བཞུགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། རྐང་མཐེབ་སེན་མོའི་ཁྱོན་གྱིས་ཀྱང༌། །ཚངས་པའི་ཡུལ་ས་རྩེ་ནས་གནོན། །ཞེས་བྱའོ། །དོན་གཅིག་པ་ཉིད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། །གཉིས་སུ་མེད་པའི་དོན་ཉིད་དོ། །གཟུང་བ་དང༌། འཛིན་པ་དང་བྲལ་བ་གཉིས་སུ་མེད་པ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་དོན་དམ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་ནམ་ཡང་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་པས་འཇིག་ པ་མེད་པའོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ལ་སོགས ་པའི་དོན་སོ་སོར་སྣང་བ་ཡོད་པས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བས་རྣམ་རིག་སྣ་ཚོགས་གཟུགས་དོན་ཅན་ནོ། །སེམས་ཉིད་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། དེའི་རྒྱུད་རྒྱུན་མི་འཆད་པས་ན་སེམས་དང་རྣམ་ཤེས་རྒྱུད་དང་ལྡན་ནོ། །དངོས་པོའི་དོན་མ་ལུས་པ་རྣམས་ལ་སེམས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་དཔྱད་ནས་དགའ་བ་བསྐྱེད་པས་ན་དངོས་དོན་མ་ལུས་རྣམས་ལ་དགའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལ་ཤིན་ཏུ་དགའ་བ་སྐྱེས་པས་ན་སྟོང་པ་ཉིད་དགའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་མཆོག་ཡིན་པས་ན་བློའི་མཆོག་གོ །སྲིད་པ་ལ་ཆགས་པས་ན་སྲིད་པའི་འདོད་ཆགས་སོ། །སྲིད་པའི་འདོད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཆགས་ལ་ སོགས་པ ་ལས་འདས་པས་ན་སྲིད་པའི་འདོད་ཆགས་སོགས་སྤངས་པའོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་ལས་འདས་པའོ། །གཞན་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་གྱི་དབང་གིས་སྲིད་པ་གསུམ་ལ་དགའ་བ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་སྲིད་གསུམ་དགའ་བ་ཆེན་པོ་པའོ། །སྤྲིན་དཀར་པོ་ལྟར་དཀར་བས་ན་སྤྲིན་དཀར་དག་པ་བཞིན་དུ་དཀར་རོ། །ཁ་དོག་ཐམས་ཅད་མེད་པས་ན་དག་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་འོད་བཟང་སྟོན་ཀའི་ཟླ་བའི་འོད་དེ། །འོད་ཤིན་ཏུ་བཟང་པོ་དང་ལྡན་པས་འོད་བཟང་ངོ༌། །འཆར་མ་ཐག་པའི་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་འོད་ལྟར་དམར་བས་ན་ཉི་མ་འཆར་ཀའི་དཀྱིལ་ལྟར་མཛེས་སོ། །སེན་མོའི་འོད་ཤིན་ཏུ་དམར་བ་དང་ལྡན་པས་ན་སེན་མོའི་འོད་ནི་ཤས་ཆེར་དམར་རོ། །ཅོད་པན་ནོར་བུ་མཐོན་ཀའི་རྩེ་མོ་ལྟར་མཛེས་པ་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཅོད་པན་བཟང་པོ་མཐོན་ཀའི་རྩེའོ། །སྐྲའི་རྩེ་མོ་མཐོན་ཀ་ཆེན་པོ་དང་འདྲ་བ་མངའ་བས་ན་སྐྲ་མཆོག་མཐོན་ཀ་ཆེན་པོ་ཅན་ནོ། །ནོར་བུ་ཆེན་པོའི་འོད་དང་ལྡན་པའི་དཔལ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ནོར་བུ་ཆེན་པོ་འོད་ཆགས་དཔལ་ལོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུལ་པས་བརྒྱན་པས་ན་སངས་རྒྱས་སྤྲུལ་པའི་རྒྱན་དང་ལྡན་ནོ། །རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོའི་གོམ་པའི་སྟོབས་ཆེ་བ་འདོར་བས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བརྒྱ་གཡོ་བར་མཛད་པས་ན་འཇིག་རྟེན་ཁམས་བརྒྱ་ཀུན་བསྐྱོད་པའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་རྐང་པའི་སྟོབས་ཆེན་ལྡན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྫུ་འཕྲུལ་ཉིད་ཀྱི་རྐང་པའི་སྟོབས་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་རྐང་པའི་སྟོབས་ཆེན་ལྡན་ནོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་གནས་པས་ན་དེ་ཉིད་དོ། །སྔོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་བརྗེད་པར་མི་འགྱུར་བས་ན་དྲན་པ་ཆེན་པོ་འཆང་ངོ༌། །སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་དང༌། གཏོང་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་སྟེ། རྗེས་སུ་དྲན་པ་བཞི་པོ་དེ་ཉིད་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་བདག་པོར་གྱུར་པས་ན་དྲན་པ་བཞི་པོ་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྒྱལ་ལོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གི་མེ་ཏོག་གི་དྲི་དང་ལྡན་པའི་གཟུགས་ཅན་ཡིན་པས་ན་བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་མེ་ཏོག་སྤོས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རིན་པོ་ཆེའི་བཞིར་གྱུར་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་མཚོའོ། །ལམ་གྱི་ཡན་ལག་བརྒྱད་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ལ་ སོགས་པ ་དང༌། ཐུན་མོང་གི་ཚུལ་གྱིས་ཡོངས་སུ་མཁྱེན་པས་ན་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་བརྒྱད་ཚུལ་རིག་གོ །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་ཡང་དག་སངས་རྒྱས་ལམ་རིག་པའོ། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་དབང་གིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀུན་ལ་ཤས་ཆེར་ཆགས་པས་ན་སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་ཤས་ཆེར་ཆགས་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་བརྟེན་པས་ན་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་ཆགས་པ་མེད་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡིད་ལ་འཇུག་ཅིང་ཤེས་པས་སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ཡིད་ལ་འཇུག་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་ཡིད་མགྱོགས་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཆོས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཏོང་བས་ན་སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ཡིད་ལྟར་མགྱོགས་སོ། །ཐ་མ་དང༌། འབྲིང་དང༌། མཆོག་གི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་པོའི་དོན་ཡོངས་སུ་མཁྱེན་པས་ན་སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་དབང་དོན་ཤེས་སོ། །ཤིན་ཏུ་ཡིད་དུ་འོང་ཞིང་དགའ་བས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡིད་འཕྲོག་པས་ན་སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ཡིད་འཕྲོག་པའོ། །གཟུགས་ནི་དབུ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། །ཚོར་བ་ཆུ་ཡི་ཆུ་བུར་འདྲ། །འདུ་ཤེས་སྨིག་རྒྱུ་འདྲ་བ་སྟེ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་ཆུ་ཤིང་འདྲ། །རྣམ་ཤེས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའོ། །ཞེས་ཕུང་པོ་བསྟན་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྟོན་པ་འདིས་ཕུང་པོ་ལྔ་དོན་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཁྱེན་པས་ན་ཕུང་པོ་ལྔ་དོན་དེ་ཉིད་ཤེས་སོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་སྟེ། དུ་ང་པོ་ལྔ་པོ་རྣམ་པར་དག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་འཛིན་པས་ན་རྣམ་དག་ཕུང་པོ་ལྔ་འཆང་བའོ། །ཉན་ཐོས་ལ་ སོགས་པའི་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་མཐར་ཐུག་པ ་ལ་ཞུགས་པས་ན་ངེས་འབྱུང་ཀུན་གྱི་མཐའ་ལ་གནས་སོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་ན་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཀུན་ལ་མཁས་པའོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཞུགས་པས་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ལམ་དེ་ལ་འཇོག་པས་ན་ངེས་འབྱུང་ཀུན་གྱི་ལམ་ལ་གནས་སོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཐམས་ཅད་སྟོན་པས་ན་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཀུན་སྟོན་པའོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་སྲིད་པར་འཇུག་པ་རྩ་བ་དང་བཅས་པ་ཡང་བཏོན་པས་ན་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་སྲིད་རྩ་བཏོན་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡན་ལག་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་ཅན་མེད་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པས་ན་དག་པ་རྣམ་པ་བཅུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཉིས་འཆང་བའོ། །སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། འགོག་པ་དང༌། ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད་བདེན་པ་བཞིའི་ཚུལ་གྱི་རྣམ་པ་སྟོན་པས་ན་བདེན་བཞིའི་ཚུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་ པ་ལ་སོགས ་པའི་ཤེས་པ་བརྒྱད་ནི་ཤེས་པ་བརྒྱད་པོ་སྟེ། ཤེས་པ་དེ་རྣམས་ཐུགས་སུ་ཆུད་ཅིང་དེ་རྣམས་ཉིད་ཐུགས་ལ་འཇོག་པས་ན་ཤེས་པ་བརྒྱད་པོ་རྟོག་པ་འཆང་ངོ༌། །སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའི་དོན་སྟོན་པས་ན་བདེན་དོན་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་ལྡན་ནོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་ནི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ནས་བརྩམས་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་གྱི་སྟོང་པ་ཉིད་བཅུ་དྲུག་གོ །དེ་རྣམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མཁྱེན་པས་ན་དེ་ཉིད་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་རིག་གོ །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་བཅུ་དྲུག་གི་རྣམ་པ་ལ་གཞན་ཡང་མེ་ལོང་ལྟ་བུ་དང༌། མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། སོ་སོར་རྟོག་པ་དང༌། བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་སྟེ། རྣམ་པ་བཞི་བསྣན་པ་ནི་རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་ཚུལ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་པའོ། །སྣ་ཚོགས་པའི་རྣམ་པས་བྱང་ཆུབ་པས་ན་རྣམ་པ་སངས་རྒྱས་སོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པས་ན་ཀུན་རིག་གོ །ཐམས་ཅད་ཀྱི་དམ་པ་ཡིན་པས་ན་མཆོག་གོ །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་པར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་ཅིག་ཅར་འཇུག་པས་ན། སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་སྤྲུལ་པའི་སྐུ། །བྱེ་བ་དཔག་མེད་འགྱེད་པ་པོའོ། །སྐད་ཅིག་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ནི་དུས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་སྟེ་དེ་མཁྱེན་པས་ན་སྐད་ཅིག་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་རྟོགས་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་འབྲེལ་པའི་སེམས་མཚན་ཉིད་ནི་ཡང་དག་པ་དང་ལོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། །དེ་མཁྱེན་པས་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་ཀུན་རིག་གོ །ཐེག་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་ པ་ལ་སོགས ་པའོ། །དེ་ཉིད་ཐབས་ཏེ། ཐེག་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་ཐབས་དེས་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་དོན་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་ཅིང་རྫོགས་པར་མཛད་པས་ན། ཐེག་པ་སྣ་ཚོགས་ཐབས་ཚུལ་གྱིས། །འགྲོ་བའི་དོན་ལ་རྟོག་པ་པོའོ། །ཐེག་པ་གསུམ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་ སོགས་པའི་ཐེག་པ ་སྟེ། དེ་རྣམས་ལས་འབྱུང་བས་ན་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ངེས་འབྱུང་ལའོ། །དོན་དམ་པར་ནི་ཐེག་པ་ལ་དབྱེ་བ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་འབྲས་བུ་གཅིག་པས་ན། ཐེག་པ་གཅིག་གི་འབྲས་བུར་གནས། །ཞེས་བྱའོ། །ཉོན་མོངས་ པ་རྣམས་ཀྱི་ཁམས་ནི་མིག་ལ་སོགས ་པའི་རིགས་ཏེ། ཕ་རོལ་གྱི་དོན་མེད་པས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོར་མེད་པས་ན་རྣམ་པར་དག་པའི་བདག་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཉོན་མོངས་ཁམས་རྣམས་དག་པའི་བདག་གོ །དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་སེམས་ནི་ལས་ཀྱི་ཁམས་སོ། །དེ་ཡང་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་ཉིད་དུ་བྱས་པས་ན་ལས་ཀྱི་ཁམས་རྣམས་ཟད་བྱེད་པའོ། །ཆུ་བོ་ནི་བཞི་སྟེ། འདོད་པའི་ཆུ་བོ་དང༌། སྲིད་པའི་ཆུ་བོ་དང༌། ལྟ་བའི་ཆུ་བོ་དང༌། མ་རིག་པའི་ཆུ་བོའོ། །དེ་ཉིད་བརྒལ་དཀའ་བས་ན་རྒྱ་མཚོའོ། །དེ་རྣམས་ལས་བརྒལ་བས་ན་ཆུ་བོའི་རྒྱ་མཚོ་ཀུན་ལས་བརྒལ་བའོ། །སྦྱོར་བ་ནི་བཞི་སྟེ། སྲིད་ པ་ལ་སོགས ་པའོ། །སྦྱོར་བ་ཉིད་འཇིག་པར་བྱེད་པས་ན་དགོན་པའོ། །དེ་རྣམས་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བས་ན་སྦྱོར་བའི་དགོན་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །ཉོན་མོངས་ པ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས ་པའོ། །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་ པ་ནི་ཁྲོ་བ་ལ་སོགས ་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀུན་ནས་བསགས་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའོ། །དེ་རྣམས་བག་ཆགས་བཅས་པར་ཤིན་ཏུ་སྤངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བག་ཆགས་བཅས་པ་གཏན་སྤངས་པའོ། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ཤེས་རབ་དང་ཐབས་རྣམས་ཀྱིས་འབྲས་བུ་དང་བཅས་ཤིང་དོན་ཡོད་པར་འགྲོ་བའི་དོན་མཛད་པས་ན། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཐབས། །དོན་ཡོད་འགྲོ་བའི་དོན་བྱེད་པའོ། །མཚན་མར་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ནི་འདུ་ཤེས་སོ། །འདུ་ཤེས་ཀྱང་ཕྱིའི་ཡུལ་མེད་པས་མཚན་མར་འཛིན་པ་ཡང་མེད་པ་ཉིད་ནི་འདུ་ཤེས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་སྤངས་པའི་དོན་གྱི་དགོས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདུ་ཤེས་ཀུན་གྱི་དོན་སྤངས་ཤིང་ངོ༌། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དོན་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་དུ་བརྟགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་འགོག་པར་བྱེད་པའི་རྣམ་པ་འགག་པར་སྟོན་པས་ན་རྣམ་ཤེས་དོན་ནི་འགག་པར་བྱེད་དོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡིད་ཀྱི་ཡུལ་ལ་དམིགས་པས་ན་སེམས་ཅན་ཀུན་ཡིད་ཡུལ་དང་ལྡན་ནོ། །འགྲོ་བ་གཞན་མེད་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡིད་ཀྱི་འགྲོ་བ་མཁྱེན་པས་ན་སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ཡིད་རིག་པའོ། །གཞན་ཡང་གཅིག་པུར་མ་ཟད་ཀྱི་དེའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཡིད་ཀྱི་བར་ལ་གནས་པས་ན་སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ཡིད་ལ་གནས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ནི་དེ་དག་སེམས་ཏེ། དེ་ལ་དམིགས་པས་དེ་དང་མཉམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པས་དེ་དག་སེམས་དང་མཐུན་པར་འཇུག་གོ །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡིད་དུ་འོང་བའི་གཟུགས་ཀྱིས་ཚིམ་པར་བྱེད་པས་ན་སེམས་ཅན་ཀུན་ཡིད་ཚིམ་པར་བྱེད་དོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དོན་དམ་པ་སྟོན་པས་ཡིད་དགའ་བ་བསྐྱེད་པས་ན་སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ཡིད་དགའ་བའོ། །གང་གྲུབ་ཅིང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་མཐར་ཐུག་པ་དེ་ནི་གྲུབ་པའི་མཐར་ཕྱིན་ནོ། །ཕྱིའི་དོན་གྱི་འཁྲུལ་པ་མེད་པས་ན་ལོག་པར་ལྟ་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོར་བ་མི་མངའ་བས་ན་ནོར་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སྤངས་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་ཐེ་ཚོམ་མེད་པའི་བློའོ། །བླང་བ་དང་སྤང་བ་དང་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱ་བའི་དོན་གསུམ་པོ་སྟོན་པས་ན་དོན་གསུམ་ཐེ་ཚོམ་མེད་པའི་བློའོ། །ལོངས་སྤྱོད་དང་ཐར་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་དོན་ཐམས་ཅད་ལ་རང་དབང་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཀུན་དོན་ཏོ། །སྟོང་པ་ཉིད་དང་མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། སྨོན་པ་མེད་པ་ནི་ཡོན་ཏན་གསུམ་སྟེ། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་དེ་གསུམ་ཡོད་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡོན་ཏན་གསུམ་གྱི་བདག་གོ །ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་གཟུགས་ལ་ སོགས་པའོ། །དུས་གསུམ་ནི་འདས་པ ་དང༌། མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་སོ། །དུས་དེ་རྣམས་ཀྱི་དུས་གཅིག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གསུམ་སྟེ། དུས་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཕྲ་བའི་གནས་སྐབས་སྔོན་དང་ཕྱི་མར་འབྱུང་བ་ནི་སྐད་ཅིག་ཐམས་ཅད་དེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པས་ན། ཕུང་པོ་ལྔ་དོན་དུས་གསུམ་དུ། །སྐད་ཅིག་ཐམས་ཅད་བྱེ་བྲག་ཕྱེད། །ཅེས་བྱའོ། །ཤིན་ཏུ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་དང་ལྡན་པས་ན་སྐད་ཅིག་གཅིག་གིས་རྫོགས་སངས་རྒྱས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མི་ཕྱེད་པས་ན་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་རང་བཞིན་འཆང་ངོ༌། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་ལྡན་པས་ན་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་ལུས་མེད་པའོ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ཀུན་དང་ལྡན་པས་ན་ལུས་ཏེའོ། །སྤྲུལ་པའི་སྐུ་དང་ལྡན་པས་ན་ལུས་ཀྱི་མཆོག་གོ །ལུས་ཀྱི་མཐའ་རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པས་ན་ལུས་ཀྱི་མཐའ་ནི་རྟོགས་པའོ། །ལུས་ཀྱི་མཐའ་རྟོགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ན་གཟུགས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀུན་དུ་སྟོན་པའོ། །བསམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མཛད་པའི་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུའི་ངོ་བོར་གྱུར་པས་ན་ནོར་བུ་ཆེན་པོའོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རིན་པོ་ཆེས་མཚན་པའི་རྒྱལ་མཚན་ནི་རིན་ཆེན་ཏོག་གོ །ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་ན་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱིས་རྟོགས་བྱ་བའོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དེའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་ན་སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་བོ། །འདིའི་གོང་ན་གཞན་མེད་པས་ན་བླ་ན་མེད་པའོ། །གསང་སྔགས་ཀྱི་རྒྱུད་ལས་བྱུང་བས་ན་གསང་སྔགས་ལས་བྱུང་བའོ། །གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་ན་ཡི་གེ་མེད་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང༌། པདྨ་དང༌། རྡོ་རྗེའི་རིགས་ནི་གསང་སྔགས་ཆེན་པོའི་རིགས་གསུམ་ཡིན་ཏེ། དེའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་ན་གསང་སྔགས་ཆེན་པོའི་རིགས་གསུམ་པའོ། །གསང་སྔགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པས་ན་གསང་སྔགས་དོན་ཀུན་བསྐྱེད་པ་པོའོ། །རིག་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ནི་ཐིག་ལེ་ཆེན་པོ་སྟེ། སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡི་གེ་དང་སྒྲ་སྐད་དང་བརྡ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བས་ཡི་གེ་མེད་པའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཆེན་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་ན་སྟོང་པ་ཆེན་པོའོ། །ཨ་ར་པ་ཙ་ན་སྟེ་ཡི་གེ་ལྔའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པས་ན་ཡི་གེ་ལྔའོ། །ཐིག་ལེ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་གསང་སྔགས་དམ་པའི་ཡི་གེ་བརྒྱ་ཡིན་པས་ན་ཐིག་ལེ་སྟོང་པ་ཡི་གེ་བརྒྱའོ། །སྣ་ཚོགས་པའི་རྣམ་པ་དང་ལྡན་པས་ན་རྣམ་པ་ཀུན་ལྡན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་ན་རྣམ་པ་མེད་པའོ། །བཅུ་དྲུག་ཕྱེད་ཕྱེད་བཞི་ཆའི་ལྷག་མར་གྱུར་པའི་ཟླ་བའི་ཐིག་ལེ་རལ་པའི་ཅོད་པན་ལ་ཐོགས་པས་ན་བཅུ་དྲུག་ཕྱེད་ཕྱེད་ཐིག་ལེ་ཅན་ནོ། །ཡན་ལག་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡན་ལག་མེད་པ་སྟེ་ཆ་ཤས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བརྩི་བ་དང་གྲངས་ཀྱིས་བཅད་པ་ལས་འདས་པས་ན། བརྩི་བ་ལས་འདས་པའོ། །བསམ་གཏན་གསུམ་པའི་རྩེ་མོ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་བསམ་གཏན་བཞི་པ་འཛིན་པས་ན་བསམ་གཏན་བཞི་པའི་རྩེ་མོ་ཅན་ནོ། །དེ་ཉིད་མཁྱེན་པས་ན་བསམ་གཏན་ཡན་ལག་ཀུན་ཤེས་ཤིང་ངོ༌། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་དཔའ་བར་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་རིགས་དང་རྒྱུད་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །དེ་མཁྱེན་པས་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་རིགས་དང་རྒྱུད་རིག་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལུས་ཅན་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ། །དེ་ཉིད་སྐུ་གཉིས་པས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་ན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལུས་ཀྱི་མཆོག་གོ །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ཐམས་ཅད་དུ་མཛེས་པས་ན་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་སྐུ་ཀུན་གྱི་རྒྱལ་ལོ། །གང་གི་ཕྱིར་མཆོག་ཏུ་གྱུར་ཅིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུལ་པའི་རྒྱུད་འཆང་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་སྟེ་སྐུའི་མཆོག །སངས་རྒྱས་པའི་སྤྲུལ་པའི་རྒྱུད་འཆང་ངོ༌། །ཕྱོགས་བཅུར་སྤྲུལ་པ་སྣ་ཚོགས་འགྱེད། །ཇི་བཞིན་འགྲོ་བའི་དོན་བྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཕྱོགས་བཅུར་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཤིང་དུ་མའི་སྤྲུལ་པ་འགྱེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་འགྲོ་བའི་དོན་མཛད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ལ་ལར་ནི་ལྷའི་དབང་པོར་སྟོན་པའོ། །ལ་ལར་ནི་ལྷའི་ལྷའོ། །ལྷའི་བདག་པོ་ནི་དགའ་ལྡན་གྱི་ལྷའི་བདག་པོའོ། །ལྷ་མིན་བདག་པོ་ནི་ཐགས་བཟངས་རིས་ལ་སོགས་པའོ། །ལ་ལར་ནི་འཆི་མེད་དབང་པོ་སྟེ། འཐབ་བྲལ་ལ་སོགས་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའོ། །ལྷའི་བླ་ནི་གཟའ་ཕུར་བུའོ། །འཇིགས་བྱེད་ནི་དྲག་པོའི་ཚོགས་སོ། །འཇོམས་བྱེད་དབང་ཕྱུག་ནི་དྲག་པོའོ། །དེ་དག་ལ་ སོགས་པའི་སྤྲུལ་པ ་རྣམས་ཀྱིས་འགྲོ་བའི་དོན་མཛད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འཁོར་བའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ཉེས་པ་མེད་པས་ན་སྲིད་པའི་དགོན་པ་ལས་བརྒལ་བའོ། །འགྲོ་བ་ལ་རྗེས་སུ་སྟོན་པས་ན་སྟོན་པའོ། །གཉིས་པ་མེད་པས་ན་གཅིག་པུའོ། །འགྲོ་བའི་བླ་མར་གྱུར་པས་ན་འགྲོ་བའི་བླ་མའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་བདག་ཆེན་པོར་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་ཤས་ཆེར་གྲགས་པས་ན། འཇིག་རྟེན་ཕྱོགས་བཅུར་རབ་གྲགས་པ། །ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་བདག་ཆེ་བ་པོའོ། །ཅི་ཞིག་མཛད་ནས་བདུད་འཇོམས་ཤེ་ན། །བྱམས་པའི་གོ་ཆས་སྐུ་ལ་གྱོན་པས་ཆས་བྱས་ཤིང་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་སྙིང་རྗེའི་ཡ་ལད་བགོ་བ་བྱས་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་རལ་གྲི་མདའ་གཞུ་ཐོགས་ཏེ་གཡུལ་ལས་རྒྱལ་བར་མཛད་དོ་ཞེས་སྦྱར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་མི་ཤེས་པའི་གཡུལ་དོ་ལས་རྒྱལ་བར་མཛད་པས་ན་ཉོན་མོངས་མི་ཤེས་གཡུལ་ངོ་སེལ་ཏོ། །འཇིགས་པ་མེད་པས་ན་དཔའ་བོའོ། །བདུད་ཀྱི་དགྲ་ཡིན་པས་ན་བདུད་དགྲའོ། །བདུད་ལས་རྒྱལ་བས་ན་བདུད་ཐུལ་བའོ། །ཕུང་པོ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་དང༌། འཆི་བདག་དང༌། ལྷའི་བུའི་བདུད་ཅེས་གྲགས་པ་ནི་བདུད་བཞིའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་འཇིགས་པ་རྣམས་སེལ་ཅིང་མཐར་ཐུག་པར་མཛད་པས་ན། བདུད་བཞིའི་འཇིགས་པ་སེལ་བར་བྱེད། བདུད་ཀྱི་དགྲ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཅིག་པུར་མ་ཟད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་བདུད་ཀྱི་དཔུང་གི་བར་རྣམས་ཀྱང་ཕམ་པར་མཛད་པས་ན་བདུད་ཀྱི་དཔུང་རྣམས་ཕམ་བྱེད་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་གྱི་འདྲེན་པར་གྱུར་པའོ། །མཆོག་ཏུ་བླ་མར་གྱུར་པ་ཡིན་པས་ན་ཕྱག་བྱར་འོས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན། མཆོད་འོས་བསྟོད་འོས་ཕྱག་གི་གནས། །རྟག་ཏུ་རི་མོར་བྱ་བའི་འོས། །བཀུར་འོས་རྗེད་པར་བྱ་བའི་མཆོག །ཕྱག་བྱར་འོས་པ་བླ་མའི་རབ། །ཅེས་བྱའོ། །ཁམས་གསུམ་ཐམས་ཅད་དུ་གོམ་པ་གཅིག་གིས་བགྲོད་པར་མཛད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་གསུམ་པོ་གོམ་གཅིག་བགྲོད་པའོ། །དེ་ལྟར་མཁའ་ལྟར་མཐའ་ཡས་ཏེ་དེའི་མཐར་ཐུག་པའི་གོམ་པ་མངའ་བས་ན་མཁའ་ལྟར་མཐའ་མེད་པ་རྣམ་པར་གནོན་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིག་པ་གསུམ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ལྷའི་མིག་དང༌། སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། ཟག་པ་ཟག་པའོ། །རིག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཟེར་བས་དེས་ན་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་གསུམ་དང་ལྡན་པས་གསུམ་རིག་གོ །བདག་དང་བདག་གིར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་བག་ཆགས་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བས་ན་གཙང་བའི་ཕྱིར་གཙང་མའོ། །ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དག་པའོ། །ལྷའི་མིག་ལ་ སོགས་པ ་མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་མངོན་ཤེས་དྲུག་ལྡན་ནོ། །སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། ཆོས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། དགེ་འདུན་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། གཏོང་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། ལྷ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་རྣམས་དང་ལྡན་པས་ན་རྗེས་དྲན་དྲུག་གོ །བྱང་ཆུབ་ལ་སེམས་པའི་སེམས་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །གཞན་གྱི་དོན་ལ་གཅིག་ཏུ་མཛད་པས་ན་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ལ་དད་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་ལྡན་པས་ན་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོའོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་ན་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྦྱོར་བས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་མཐར་ཐུག་པས་ན་ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པའི་མཐའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྱུར་པས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་དེ་ཉིད་ཐོབ་པའོ། །སོ་སོ་རང་རིག་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་བདག་རིག་པས་ན་བདག་རིག་གོ །སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཚུལ་གྱིས་གཞན་རིག་པས་གཞན་རིག་གོ །བྱ་བ་ཐམས་ཅད་རྫོགས་པར་མཛད་པས་ན་ཐམས་ཅད་པའོ། །སེམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པར་དགོངས་པས་ན་ཀུན་ལ་ཕན་པའོ། །མང་པོས་བཀུར་བས་གང་ཟག་གི་གཙོ་བོར་གྱུར་པས་ན་གང་ཟག་མཆོག་གོ །ཐམས་ཅད་དཔེ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པས་ན་དཔེར་བྱ་ཀུན་ལས་འདས་པ་སྟེའོ། །ངེས་པར་ལེགས་པར་འདོད་པ་རྣམས་ལ་མཐོ་རིས་དང་ཐར་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པས་ན་དེ་ཉིད་ཤེས་པར་བྱ་བ་སྟེ། ཤེས་པར་བྱ་བ་དེ་ལས་གཞན་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་མ་ལུས་པ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་བདག་པོའོ། །དམ་པ་ཡིན་པས་ན་མཆོག་གོ །སྦྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ཡིན་ལ། དེ་བས་ན་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་བདག་གི་གཙོ་བོར་གྱུར་པས་གཙོ་བོར་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་བདག་སྟེའོ། །ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་དང༌། ལས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་དང༌། དམ་ཚིག་གི་ཕྱག་རྒྱ་དང་བཞིའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་དོན་ནི་ཕྱག་རྒྱ་བཞིའི་དོན་ཏེ། དེ་ལ་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་ནི་ལྷའི་སྐུ་སྟེ། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུའོ། །དམ་ཚིག་གི་ཕྱག་རྒྱ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ། །ཆོས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་ནི་ངག་ཏུ་བརྗོད་པའོ། །ལས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་ནི་བྱ་བ་གྲུབ་པའི་སྐུའོ། །དེ་བཞིན་དུ་འགྲོ་བའི་བསྙེན་བཀུར་གྱི་གནས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་ལ་ སོགས་པ ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་གསུམ་གྱིས་བགྲོད་པར་བཞུད་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་ལོ། །དེ་བས་ན་དོན་གྱི་དམ་པ་རྣམ་དག་དཔལ་ཏེ་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤེ་ན། དོན་གྱི་དམ་པ་རྣམ་དག་དཔལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལས་ཤེས་སོ། །འདི་དག་ལས་ཀྱང་ཤེས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གསུམ་ན་སྐལ་བ་བཟང་པོ་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་པར་འདོད་པའི་དོན་ཐམས་ཅད་རྫོགས་པར་མཛད་ཅིང་དཔལ་དང་ལྡན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་ན། འཇིག་རྟེན་གསུམ་ན་སྐལ་བཟང་ཆེ། །དཔལ་ལྡན་འབྱོར་པ་ཀུན་བྱེད་པ། འཇམ་དཔལ་དཔལ་དང་ལྡན་པའི་མཆོག་གོ །དེ་ནས་ད་ནི་ཕྱག་འཚལ་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། །མཆོག་སྦྱིན་རྡོ་རྗེ་མཆོག་ཁྱོད་འདུད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་མཆོག་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་དོ། །དེ་སྩོལ་བས་ན་མཆོག་སྦྱིན་ནོ། །རྡོ་རྗེ་རིགས་ཀྱི་གཙོ་བོར་གྱུར་པས་ན་རྡོ་རྗེ་མཆོག་གོ །དེ་ལ་བོད་པ་ནི། མཆོག་སྦྱིན་རྡོ་རྗེ་མཆོག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཁྱོད་འདུད། །ཅེས་བྱའོ། །ཡང་དག་མཐར་གྱུར་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །དེའི་ངོ་བོར་གྱུར་པས་ན་ཡང་དག་མཐར་གྱུར་རོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐྱེ་གནས་ལས་གང་བྱུང་བ་དེ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལས་བྱུང་བའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སྟེ། དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་པས་ན་སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་བོ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་ཡུལ་ལ་ཆགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཆགས་པའོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་འདོད་པ་ནི་འགྲོ་བ་རྣམས་འདོན་པའོ། །དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་པས་ན་སངས་རྒྱས་འདོད་པའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་མཐར་ཕྱིན་པས་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་དགྱེས་པ་བསྐྱེད་པས་ན་སངས་རྒྱས་དགྱེས་པའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་རབ་ཏུ་འཇོག་པས་དགའ་བ་བསྐྱེད་པས་ན་སངས་རྒྱས་རོལ་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལུས་སྟོན་པའི་རྒྱུར་འཛུམ་པ་མཛད་པས་སངས་རྒྱས་འཛུམ་པའོ། །ཁྲོ་བོའི་གཟུགས་ལ་གནས་ནས་གདུག་པ་རྣམས་སྐྲག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཧ་ཧ་ཞེས་བཞད་པར་མཛད་པས་ན་སངས་རྒྱས་བཞད་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ནི་ཆོས་སྟོན་པའི་རྣམ་པའོ། །འདི་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་གྱུར་པས་ན་སངས་རྒྱས་གསུང་ངོ༌། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐུགས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ། དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་འདུད་པའོ། །འདི་ལ་དངོས་པོ་མེད་པས་ན་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་འཁོར་བར་འབྱུང་བར་སྟོན་པས་ན་མེད་པ་ལས་བྱུང་ངོ༌། །འདི་ལས་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བས་ན་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བའོ། །ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བས་ན་ནམ་མཁའ་ལས་བྱུང་བའོ། །གཉིས་སུ་མེད་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལས་བྱུང་བས་ན་ཡེ་ཤེས་ལས་བྱུང་བའོ། །སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བའི་སྤྲོས་པ་སྟོན་པས་ན་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བའོ། །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རོལ་པས་ན་སངས་རྒྱས་རོལ་སྟོན་ནོ། །སྔར་བཤད་པའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་རང་བཞིན་རྣམས་ལ་འདུད་ཅིང་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་པའོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུའི་མཐུ་ལས་དེ་ལྟར་སོ་སོར་སྣང་སྟེ། དེ་བས་ན། ཡེ་ཤེས་སྐུ་ཉིད་ཁྱོད་ལ་འདུད། །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པའི་འགྲེལ་པ། སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་འཇམ་དཔལ་བཤེས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཉེན་གྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱིས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཤྲདྡྷ་ཀ་ར་ཝརྨ་དང༌། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་དགེ་སློང་རིན་ཆེན་བཟང་པོས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པ།