Nitartha Digital Library
Tibetan
སྡེ་དགེའི་བསྟན་འགྱུར་པོད་གྱ་དགུ་པ།

97 occurrences of བདག་མེད་པ་
[Clear Hits]


95  collapse section
  
47   
སྐབས་གཉིས་པ། ལམ་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་བརྗོད་པ།
 
10   
18   
 
  
11   
 


97 occurrences of བདག་མེད་པ་
[Clear Hits]

 
previousསྐབས་གཉིས་པ། ལམ་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་བརྗོད་པ།next

སྐབས་གཉིས་པ། ལམ་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་བརྗོད་པ།


DTG089_Page_0017
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གང་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་ལས། སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་གདམས་ངག་དང༌། །ངེས་འབྱེད་ཡན་ལག་རྣམ་བཞི་དང༌། །སྒྲུབ་པ་ཡི་ནི་རྟེན་གྱུར་པ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་དང༌། །དམིགས་པ་དག་དང་ཆེད་དང་ནི། །གོ་ཆ་འཇུག་པའི་བྱ་བ་དང༌། །ཚོགས་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བཅས་རྣམས། །ཐུབ་པའི་རྣམ་ཀུན་མཁྱེན་པ་ཉིད། །ཐུབ་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྟེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་མངོན་སུམ་དུ་མཛད་པའི་ཕྱིར་ལེའུ་དང་པོ་འདིར་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་དངོས་པོ་བཅུ་སྟེ། སེམས་བསྐྱེད་པ་དང༌། གདམས་ངག་དང༌། ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང༌། སྒྲུབ་པའི་རྟེན་དང༌། དམིགས་པ་དང༌།


DTG089_Page_0018
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཆེད་དུ་བྱ་བ་དང་སྒྲུབ་པའོ། སྒྲུབ་པ་ཡང་གང་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ཤེས་པའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ནི་གོ་ཆ་དང་འཇུག་པ་ནི་བྱ་བ་གཉིས་སོ། །ཚོགས་དང་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང་བཅས་པ་ནི་གཞན་གཉིས་སོ། །དེ་བས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དང་པོའི་ཚིག་གཉིས་པོ་འདིས་སེམས་བསྐྱེད་པ་གསུངས་སོ། །བྱང་ཆུབ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་དེ་ལ་འདིས་སེམས་པ་དང༌། བསམ་པ་དང་འདོད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་བྱེད་པར་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆེན་པོ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཆེན་པོ་ནི་འདིར་སེམས་དཔའ་ཆེན་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་བསྟན་བཅོས་ལས། སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་གཞན་དན་ཕྱིར། །ཡང་དག་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འདོད། །སེམས་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་གཞིའོ། །ལྷག་མ་ནི་མཚན་ཉིད་དོ། །སེམས་ནི་ཡང་དག་པར་འདོད་ཅིང་དེ་ལྟ་ན་འགྲོ་བར་འདོད་ཅེས་སྨྲ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། ང་འགྲོ་བར་འདོད་ཅེས་སེམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་བསྐྱེད་པ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པའོ། །མངོན་པར་འདོད་པ་དང་བསྐྱེད་པ་ནི་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་བསྐྱེད་པ་སྨོས་པ་ནི་ཁྱད་པར་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་གྱི་དོན་གྱི་ཆེད་དུ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སྔས་རྒྱས་ལ་དམིགས་པ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་འདི་ནི་མཚན་ཉིད་དོ། །གཞན་གྱི་དབང་དུ་བསྟན་པ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་ཆེད་དུ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འདོད་པའོ། །འདི་ལ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འདོད་པ་འདི་ནི་འབྲུ་མང་པོ་པ་སྟེ། དེའི་དངོས་པོ་ནི་དེ་ཉིད་དོ། །དེ་ནི་འདིར་སེམས་བསྐྱེད་པ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདིར་བཅུ་ལས་དང་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གསུངས་ཏེ། དེ་ཙམ་གྱིས་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། དབྱེ་བ་ནི་མ་གསུངས་ཀྱང་གནས་སྐབས་ཀྱིས་ཡོད་པ་ཐོབ་པའི་ཕིར་རོ། །དེ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཆེན་ལས་གསུངས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་ལས། དེ་ཡང་ས་གསེར་ཟླ་བ་མེ། །གཏེར་དང་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་མཚོ། །རྡོ་རྗེ་རི་སྨན་བཤེས་གཉེན་དང༌། ཡིད་བཞིན་


DTG089_Page_0019
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནོར་བུ་ཉི་མ་གླུ། །རྒྱལ་པོ་མཛོད་དང་ལམ་པོ་ཆེ། །བཞོན་པ་བཀོད་མའི་ཆུ་དང་ནི། །སྒྲ་བརྙན་ཆུ་བོ་སྤྲིན་རྣམས་ཀྱིས། །རྣམ་པ་ནི་ཤུ་རྩ་གཉིས་སོ། །དེ་ཡང་སེམས་བསྐྱེད་པ་རྣམ་པ་ནི་ཤུ་རྩ་པོའི་དབྱེ་བ་ཡང་གང་ཞེ་ན། དཔེ་ནི་ས་གསེར་ཟླ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ས་གསེར་ཟླ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ས་གསེར་ཟླ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཁ་ཅིག་ཏུ་སྤྱིའི་སྒྲ་ཡང་ཁྱད་པར་དུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་པོ་ས་དང་འདྲ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ལ་འདུན་པའི་མཚན་ཉིད་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་ས་དང་འདྲ་བ་སྟེ། སྔས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང༌། དེའི་ཚོགས་རབ་ཏུ་བསྐྱེད་ཅིང་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་པ་དང་འདྲ་བའི་གསེར་བཟང་པོ་ནི་གསེར་དང་འདྲ་བ་སྟེ། འགྱུར་བ་མེད་པ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཟླ་བ་སྟེ་ཡར་ངོའི་ཟླ་བ་ཚེས་པ་དང་འདྲ་ཞིང་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་སྐྱེ་ཞིང་འཕེལ་བ་རྙེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱད་པར་རྟོགས་པའི་བསམ་པ་ནི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་ལྡན་པ་ནི་མེ་སྟེ། མེ་དང་འདྲ་ཞིང་དེས་དེ་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་བུད་ཤིང་གི་ཁྱད་པར་དང་ཕྲད་པའི་མེ་བཞིན་ནོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་གཏེར་ཏེ། གཏེར་ཆེན་པོ་དང་འདྲ་སྟེ། ཟང་ཟིང་གི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཡང་དག་པར་ཚིམ་པར་བྱེད་པ་དང་མི་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ལྡན་པ་རིན་པོ་ཆེའི་འབྱུང་གནས་ཏེ། དེ་དང་འདྲ་བར་ཡོན་ཏན་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་དེ་ལས་འབྱུང་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིན་པོ་ཆེའི་འབྱུང་གནས་ནི་རིན་པོ་ཆེ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་མཚོ་སྟེ། རྒྱ་མཚོ་དང་འདྲ་བར་མི་འདོད་པ་འབབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་འཁྲུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་རྡོ་རྗེ་སྟེ། རྡོ་རྗེ་དང་འདྲ་བར་སྲ་བ་དང་མི་ཕྱིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་པ་ནི་རི་བོ་ཡིན་ཏེ། རི་དང་འདྲ་བ་ནི་མི་གྱོ་བ་དང་མི་འགུལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་སྨན་གྱི་རྒྱལ་པོ་དང་འདྲ་བར་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཟད་པར་བྱེད་


DTG089_Page_0020
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་དང་དགའ་བ་དང་བཏང་སྙོམས་ཚད་མེད་པ་དག་དང་ལྡན་པ་ནི་བཤེས་གྱེན་ཡིན་ཏེ། བཤེས་གཉེན་ཆེན་པོ་དང་འདྲ་བར་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་འབྲེལ་པ་བཏང་སྙོམས་སུ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་ནོར་བུ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་འདྲ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་མོས་པ་དེ་བཞིན་དུ་འབྲས་བུ་འབྱོར་པས་སོ། །སྦྱིན་པ་དང་སྙན་པར་སྨྲ་བ་དང་དོན་སྤྱོད་པ་དང་དོན་མཐུན་པ་ནི་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་སྟེ། དེ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཉི་མ་ཡིན་ཏེ། ཉི་མ་དང་འདྲ་སྟེ། གདུལ་བྱའི་ལོ་ཏོག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་དང་དོན་དང༌། ངེས་པའི་ཚིག་དང༌། སྤོབས་པ་རྣམས་སོ་སོར་རིག་པ་དེ་དང་ལྡན་པ་ནི་གླུ་ཡིན་ཏེ། དྲི་ཟ་དབྱངས་སྙན་པ་དང་འདྲ་བ་སྟེ། གདུལ་བྱ་ལ་ཆོས་སྟོན་པས་མགུ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་ལ་རྟོན་ཅིང་ཚིག་འབྲུ་ལེགས་པར་སྦྱར་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་རིག་པ་དེ་ནི་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་བྱའི་གནས་བརྟན་ལ་སོགས་པའི་གང་ཟག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དེ་ལ་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་བྱའི་རྣམ་པར་ཤེས་རབ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཆོག་ཏུ་ཚད་མར་གྱུར་པ་དེས་བསྟན་པ་ངེས་པའི་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་སྟོན་པར་བྱའི་དྲང་བའི་དོན་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་ལྡན་པ་ནི་རྒྱལ་པོ་སྟེ་རྣམ་པར་ཉམས་པ་མེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསོད་ནམས་དང་ཡི་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་དང་ལྡན་བ་ནི་མཛོད་ཡིན་ཏེ། བང་མཛོད་དང་འདྲ་བ་སྟེ། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་མང་པོའི་མཛོད་ཀྱི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་དེ་དང་ལྡན་པ་ནི་ལམ་པོ་ཆེ་ཡིན་ཏེ། རྒྱལ་པོའི་ལམ་དང་འདྲ་བ་སྟེ། འཕགས་པའི་གང་ཟག་ཐམས་ཅད་དང་རྗེས་སུ་གཤེགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་དང་ལྡན་པ་ནི་བཞོན་པ་ཡིན་ཞིང་བཞོན་པ་དང་འདྲ་སྟེ། བདེ་བར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུངས་དང་སྤོབས་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་བཀོད་མའི་ཆུ་ཡིན་ཏེ། བཀོད་མའི་ཆུ་དང་འདྲ་བ་སྟེ། ཆུ་འཛིན་པ་དང༌། མི་ཟད་པའི་ཆུ་མིག་དང་ཆོས་མཐུན་པས། ཐོས་པ་དང་མ་ཐོས་པའི་


DTG089_Page_0021
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཆོས་ཀྱི་དོན་འཛིན་པ་དང༌། མི་ཟད་པའི་ཆུ་མིག་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་དང༌། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་ བདགམེད next hit་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞི་བ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་མདོ་བཞི་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་པ་ནི་སྙན་པར་སྨྲ་བ་སྟེ། སྙན་པར་སྨྲ་བའི་སྒྲ་དང་འདྲ་ཞིང་གདུལ་བྱ་ཐར་པ་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཐོས་པ་ན་དགའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་བྱ་བ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་བགྲོད་པ་གཅིག་པའི་ལམ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཆུ་བོ་ཡིན་ལ། ཆུ་བོའི་རྒྱུན་དང་འདྲ་བ་སྟེ། རང་གི་ངང་གིས་འབབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་སུ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་བསྟན་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་དེ་དང་ལྡན་པ་ནི་སྤྲིན་ཡིན་ཏེ། སྤྲིན་དང་འདྲ་ཞིང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བགྱི་བ་དེ་ལས་འཇུག་པས་སོ། །སྤྲིན་ལ་སོགས་པ་ནི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །འདིར་འཕགས་པ་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པའི་མདོ་ལས་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཆེན་མོ་གཉིས་ལས་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་དང་པོ་ནི་འདུན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་རོ། །ལྷག་མ་ནི་དེའི་གྲོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རོ། །དེ་ཉིད་སྦྱོར་བ་དང་བསམ་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཕགས་པ་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པའི་མདོ་ལས། ཐམས་ཅད་ཀྱང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་མི་ཟད་པ་བརྒྱད་བཅུར་བརྗོད་དེ་དང་པོ་ནི་སེམས་སྐྱེད་པ་ཉིད་དོ། །ལྷག་མ་ནི་དེའི་གྲོགས་ཏེ། སྦྱོར་བ་དང་བསམ་པ་ལ་སོགས་པ་སྣ་ཚོགས་པའོ། །དང་པོའི་སེམས་སྐྱེད་པ་ནི་གཞི་མི་ཟད་པ་སྟེ། སྦྱོར་བ་མི་ཟད་པ་ནས་ཐབས་ལ་མཁས་པ་མི་ཟད་པའི་བར་དུའོ། །དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་ཇི་ལྟར་བརྒྱད་ཅུར་བྱ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། སེམས་བསྐྱེད་པ་བཅུ་པ་གཉིས་པའི་དབྱེ་བས་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བྱས་ནས་དྲུག་ཅུ་རྩ་བརྒྱད་དུ་བྱའོ། །བཅུ་དང་ལྷན་ཅིག་ཚད་མེད་དང༌། །མངོན་ཤེས་བསྡུ་དངོས་སོ་སོར་རིག །སྟོན་ཟུང་ཕྱོགས་དང་གཉིས་གཉིས་དང༌། །ཆོས་མདོ་བགྲོད་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ། །རྩ་གཉིས་སེམས་བསྐྱེད་བཅུ་པ་ནི། །གཉིས་པའི་དབྱེ་བས་མི་ཟད་པ།།


DTG089_Page_0022
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱོགས་དང་ལྔ་དང་བཞི་དང་ནི། །གཉིས་གཉིས་གསུམ་དང་སེམས་བསྐྱེད་དག །དེ་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གནས་བརྟན་ལ་གསོལ་བ་བཏབ་ནས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་འདིར་སྔོན་གྱི་སྟོན་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གང་དག་རྟོག་པར་འགྱུར་བ་ལ། དེ་བསལ་བའི་ཕྱིར་སྡུད་པ་པོས་ཤེས་རབ་ཅན་གྱི་མཆོག་ཤཱ་རིའི་བུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བསྐྱེད་པ་སྨྲས་སོ། །མ་ཤ་རི་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་པ་དང་རིགས་ཤ་ར་དྭ་ཏི་ཡིན་པས་ན་ཤཱ་རིའི་བུ་དང་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཞེས་འདིའི་མིང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བྱས་སོ། །འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་པར་འགྱུར་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །དེ་ཉིད་ཅི་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བས་སྨྲས་སོ། །བདག་ཉིད་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ལ་ཡོད་པའོ། །རང་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་ལ་རག་ལས་པའོ། །ཤེས་རབ་དང་སྤོབས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤོབས་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་སྟོབས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་དེའི་བག་ཆགས་སུ་བརྗོད་དོ། །དེ་བསྐྱེད་པ་ནི་སྔོན་བསྐྱེད་པའོ། །དེ་ཉིད་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ནི་རབ་ཏུ་སད་པའོ། །འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་སོ། །དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རབ་འབྱོར་གྱི་ལན་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་ཏུ་ཚོལ་བའི་ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་ནི་རྟོག་པའོ། །སེམས་ཉིད་ལ་གནས་ཤིང་མི་སྟོན་པ་དེ་ཉིད་ནི་ཡོངས་སུ་རྟོག་པའོ། །དེ་བས་ན་སེམས་ཀྱི་རྟོག་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་ཀུན་ཏུ་ཤེས་པའོ། །སེམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཀྱིས་རྣམ་གྲངས་ཤེས་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པས་ཡིན་གྱི་ཚིག་གིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་བརྗོད་པར་འགྱུར་བའི་ལན་ནོ། །སྨྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་དྲུག་སྟེ། །དེ་ལ་དང་པོའི་གསུམ་གྱིས་ནི་མདོ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་བརྗོད་དོ། །སྨྲ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་འཁོར་རྣམས་ལ་མདོ་ལ་སོགས་པ་སྨྲ་བའོ། །སྟོན་པ་ནི་དེ་ཉིད་དུ་སྲིད་པ་ལ་སོགས་པ་སྨྲ་བའོ། །ལུང་འབོགས་པ་ནི་ཕྱོགས་དག་ཏུ་ཉེ་བར་སོང་ནས་གདུལ་བྱ་དེ་དག་ལ་སྨྲ་བའོ། །དེ་ལྟར་གང་དང་གང་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་འཁོར་ལ་བརྗོད་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་འཁོར་ལ་བསྟན་


DTG089_Page_0023
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའོ། །འཆད་པ་ནི་དེ་ཉིད་དུ་གཞན་དག་ལ་བསྟན་པའོ། །ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་པ་ནི་ཀུན་ཏུ་སོང་ནས་རང་ཉིད་འཆད་པའོ། །སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པ་དེས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་འམ་མཐུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རང་དབང་མེད་པས་སོ། །འདི་ཉིད་དུ་རྒྱུ་བཤད་པར་འདོད་ནས། རང་ཉིད་འདྲི་བར་བྱེད་པ་ནི། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཞེས་རྒྱུ་སྨྲས་སོ། །ཆོས་གང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ལ། །ཆོས་གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོའོ། །བསླབས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོས་པ་དང༌། བསམས་པ་དང༌། བསྒོམས་པ་དག་གིས་སོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་སོ། །ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ཐོས་པའོ། །མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའོ། །འཛིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའོ། །ཤེས་རབ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དྲན་པའི་ས་བོན་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཉིད་ནི་ཇི་ལྟར་ཐོས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ཐོས་པ་དང་འདྲ་བ་ནི་རྒྱུ་མཐུན་པ་སྟེ། ཆོས་ཉིད་ཇི་ལྟར་ཐོས་པའོ། །ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རང་གིས་བསྟན་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསྟན་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་སྟེ། །སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པར་བསྟན་ཏོ། །མི་འགལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་དང་གཉིས་ཀྱིས་ཤཱ་རིའི་བུའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། །གང་དག་གང་གིས་དོགས་པ་བསལ་ཏོ། །འདི་ཡན་ཆད་ཀུན་གྱིས་ཅི་ཞིག་བསྟན་ཅེ་ན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་དོན་དམ་པར་གཟིགས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཆོག་ཏུ་ཚད་མ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏེ། གང་གི་སློབ་མ་འདི་ལྟ་བུའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ནི་དེས་རྟག་ཏུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ཉིད་དེ། དེས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་ཕྱིར་འདི་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་སྨྲ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གང་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་དམ། ཉན་ཐོས་ཀྱིས་བསྟན་ཀྱང་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་གདམས་ངག་གི་སྐབས་ལ་བབས་ནས། གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་


DTG089_Page_0024
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཇི་སྐད་བཤད་པ་བཞིན་སྡུད་པ་པོས། དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གཉིས་ནི་དེ་དང་དེ་ཡིན་ཞེས་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དཔེར་ན་འཇིགས་པ་འཇིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་འཇིགས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཚིག་བླ་དྭགས་ནི་མིང་ངོ༌། །ཆོས་ནི་དངོས་པོའོ། །གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཡང་དངོས་པོ་previous hit བདག་མ་ཡིན་ཏེ།གཏན་དུ་མེད next hit་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསམས་སོ། །ནང་གི་གཟུགས་ཡོད་དེ། དེ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། བདག་གིས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཆོས་དེ་ནི་ནང་གི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་གཟུགས་ཅན་དེ་དག་ནི་གཅིག་དང་དུ་མའི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། །གཟུགས་ཅན་དང་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ནི་གཟུང་བ་དང༌། །འཛིན་པའི་ཁྱད་པར་ཡིན་ན་གཟུང་བ་ནི་མེད་དེ་ཤེས་པ་ལས་ཐ་དད་པ་ཡོད་པ་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཛིན་པ་ཡང་མེད་དེ་གཟུང་བ་མེད་ན་དེ་ཡང་མེད་པས་སོ། །ཆོས་དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་ལ། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མི་དམིགས་previous hit ་དང༌། གང་ཟག་ལ་བདགམེད next hit་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་གཉིས་ཀ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་དེ། དེ་ཡང་གལ་ཏེ་ཉེ་བར་དམིགས་ན་ནི་གཟུང་བར་འགྱུར་ལ། དམིགས་པར་བྱེད་པ་ཡང་འཛིན་པར་འགྱུར་ལ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་གཉིས་ཉིད་དུ་མེད་དེ། དེ་བས་ན་གཟུགས་ཅན་དུ་མི་དམིགས་ཀྱི། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ནར་རང་གསལ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་དེའི་གསལ་བ་ཡང་དག་པར་རིགས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གང་དེའི་གསལ་བཞིན་པ་ན་གང་ཟག་དང༌། །ཆོས་ཀྱི་བག་ཆགས་སྔོན་བསྒོམས་པ་གང་ཡོད་པ་དེ་ལ་ངེས་པར་བརྟགས་ཤིང་སྤངས་པ་ན་སྣང་བ་མེད་པ་ནི་གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་དེ་དག་མི་དམིགས་previous hit ་ནི་བདགམེད next hit་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཕྱོགས་མཐོང་བ་ནི་གང་དེ་ལ་སྐུད་པ་དང་བུམ་པ་མི་སྣང་བའི་ཤེས་པ་སྐྱེས་ན་དེ་མ་མཐོང་བའི་ནི་མི་སྣང་བ་མཐོང་བ་བཞིན་ནོ། །འདི་ལྟ་བུའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འགའ་ཞིག་གཅིག་ཏུ་དབེན་པར་


DTG089_Page_0025
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོང་སྟེ། ལུང་གི་དོན་དཔྱོད་པར་བྱེད་པ་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་བོ། །འོན་ཀྱང་གང་ཞིག་ཐེ་ཙོམ་དུ་གྱུར་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་སོགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པ་དེ་ནི་རིགས་པ་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་བོ། །དེ་གཉིས་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་རྩ་བ་ནས་བཅད་དེ་འབད་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པ་དེ་ནི་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཏུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལས་དང་པོའི་གཉིས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་བདག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནང་གི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའོ། །མ་འཚལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་དམིགས་པའོ། །ཚད་མས་གནོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བསམས་སོ། །དེ་ཉིད་ལ་གནས་པ་བསྟན་པ་ནི་མི་དམིགས་པ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མི་དམིགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཆེས་པའི་ལུང་ལས་སྐྱེས་པ་དེས་མི་དམིགས་ཤིང་གནོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་སླུ་བ་དང་མཁས་པའི་སྐྱེ་བོ་དང་ཐུན་མོང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ལྟ་བའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་གནོད་པས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་ངོ༌། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཛིན་པ་བཀག་ཅིང་མེད་དེ་དེའི་གཟུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་དགག་པ་མེད་དེ་གསལ་བ་ཡང་དག་པར་དེ་ཉིད་ལ་གསལ་བ་མེད་པའི་གནོད་པས་སོ། །གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཡང་མེད་པ་སྟེ། ཚད་མས་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཡང་མེད་པའོ། །དེ་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་ནི་གཙོ་བོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོག་པའི་ཕྱིར་སྨྲ་བ་ནི་གདམས་པའོ། །རྗེས་སུ་སྦྱར་བའི་ཕྱིར་བསྟན་པ་ནི་རྗེས་སུ་བསྟན་པའོ། །འདིར་མ་དམིགས་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་བསྟན་ཏོ། །ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་ཞེས་བྱ་བས་ནི་རིགས་པས་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་བསྟན་ཏོ། །རིགས་པ་ནི་སྔར་བསྟན་ཏོ། །ཤིང་རྟ་ཆེན་པོ་དག་གིས་ཀྱང་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་རྣམ་པ་དགུར་སྒྲུབ་པ་ནི་ཞི་གནས་ཡིན།


DTG089_Page_0026
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་དང་ལྷན་ཅིག་སྤྱོད་པ་ལྷག་མཐོང་ངོ༌། །ཞི་གནས་དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན། ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ། ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དེའི་ནང་ཉིད་ལ་སེམས་འཇོག་པ་དང༌། རྒྱུན་དུ་འཇོག་པ་དང༌། བླན་ཏེ་འཇོག་པ་དང༌། ཉེ་བར་འཇོག་པ་དང༌། དུལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། ཞི་བར་བྱེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཞི་བར་བྱེད་པ་དང༌། རྩེ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་པ་དང༌། སེམས་མཉམ་པར་འཇོག་པའོ། །དང་པོ་དང་ཐ་མའི་སེམས་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་བར་དུ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་འཇོག་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དམིགས་པ་ལ་ངེས་པར་གདགས་པའོ། །རྒྱུན་དུ་འཇོག་པའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་དུ་འཇུག་པ་དེ་བཞིན་དུ་འཇོག་པ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་འགྲོ་བ་དགག་པས་སོ། །བླན་ཏེ་འཇོག་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་གྱོ་བའི་ཕྱིར་སེམས་དེ་ཇི་ལྟར་ཡང་གཞན་དུ་འགྲོ་བ་ན་དེ་བླན་ནས་ལེགས་པར་སྡོམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེ་བར་འཇོག་པ་ནི་དེ་ནས་བརྟན་པར་གྱུར་པ་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་རགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་དག་ཏུ་རྣམ་པར་འཕྲོ་བ་ན་གོང་ནས་གོང་དུ་ཕྲ་བར་བྱེད་པས་དེ་ཉིད་དུ་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུལ་བར་བྱེད་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་གཡེང་བ་ལ་དགའ་བའི་སེམས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དགའ་བར་བྱེད་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕན་ཡོན་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕན་ཡོན་ནི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པའི་བར་དུའོ། །ཞི་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དགའ་བ་མེད་ཅིང་དེའི་སེམས་གཡེང་བ་ལ་དགའ་བར་གྱུར་ན་དེས་ན་དེ་ཞི་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། གཡེང་བའི་སྐྱོན་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཡིན་ཏེ། མནར་མེད་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་བར་དུ་ཡང་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་ཞི་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྡན་པའི་དུས་སུ་བརྣབ་སེམས་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱེད་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་བཞིན་ནོ། །རྩེ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་པ་ནི་དམིགས་པ་གཅིག་ལ་ཐགས་འཐག་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་དེ་ལྟར་བྱེད་པ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་པའོ། །སེམས་ཀྱི་ཉེས་པ་བདུན་གྱིས་གསལ་ནས་འབད་པས་དེ་བཞིན་དུ་རང་གི་ངང་གིས་འབྱུང་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མཉམ་པར་འཇོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་ངང་


DTG089_Page_0027
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གིས་འབྱུང་བ་གོམས་པར་བྱས་ནས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རང་གི་ངང་གིས་འབྱུང་བས་ཡང་དག་པའི་དམིགས་པ་ལ་སེམས་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཡང་མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། དམིགས་པ་ལ་ནི་སེམས་གཏད་ནས། །དེ་རྒྱུན་རྣམ་པར་གཡེང་མི་བྱ། །རྣམ་གཡེང་མྱུར་དུ་རྟོགས་བྱས་ནས། །དེ་ལ་སླར་ནི་བླན་པར་བྱ། །བློ་ལྡན་གོང་ནས་གོང་དུ་ཡང༌། །སེམས་ནི་ནང་དུ་བསྡུ་བར་བྱ། །དེ་ནས་ཡོན་ཏན་མཐོང་བའི་ཕྱིར། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སེམས་འདུལ་ལོ། །རྣམ་གཡེང་ཉེས་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར། །དེ་ལ་མི་དགའ་ཞི་བར་བྱ་དེས་ན་སྡོམ་བརྩོན་ཅན་གྱིས་ནི། །སེམས་ལ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པས། །རང་གི་ངང་གིས་འབྱུང་བ་ཐོབ། །དེ་གོམས་པ་ལས་འདུ་མི་བྱེད། །ཞི་གནས་གྲུབ་པ་ཡོད་ན་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་སྤྱོད་པའི་ཤེས་རབ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། ལྟ་བ་དང༌། རིག་པ་དང༌། བློ་དང༌། སྣང་བ་དེ་ནི་ལྷག་མཐོང་ཡིན་ཏེ། དེ་གཉི་ག་ཡང་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་འོན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གི་ཕྲད་གཞན་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་བདག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བཤད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོར་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཡིན་ཡང་འདས་པའི་ཡུལ་དང་ཉེ་བར་འགྱུར་བས་ལད་ཅེས་བྱ་བའི་རྐྱེན་བྱས་པས་བཤད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །བཤད་པའི་དོན་དང་བསྟན་པས་ནི་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །ལུང་འབོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ། མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གི་ལྷག་མའོ། །སེམས་མི་ཞུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ཐོབ་པ་དེ་ཉིད་ལ་དོན་ལ་སེམས་པ་ལ་སེམས་ཁྱད་དུ་མི་གསོད་མི་ཞུམ་སྟེ། དེ་ཉིད་དུ་ངེས་བར་བརྟག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ཏུ་ཞུམ་པར་མི་བགྱིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་དུ་འཇུག་པ་ལ་ཡང་རྗེས་སུ་མི་འབྲང་ཞིང་ཞུམ་པར་མི་བགྱིད་དོ། །མི་འགོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་རང་བཞིན་གྱིས་གྱོ་བའི་ཕྱིར། གཞན་དུ་སོང་བ་ལ་ཡང་ཀུན་ནས་ཤེས་པར་བྱས་ནས་སྡུད་པ་ན་སྐྱོ་བ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །མི་གསོང་


DTG089_Page_0028
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཤིན་ཏུ་བརྟན་པར་གྱུར་ན་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་རྟོགས་པ་རགས་པ་གཞན་དུ་མི་འཕྲོ་བའི་ཕྱིར་གོང་ནས་གོང་དུ་ཕྲ་མོར་བྱེད་པ་ན་སྐྱོ་བ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །ཡིད་ཕྱིར་ཕྱོགས་པར་མི་བགྱིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པར་བྱས་པ་ཡིན་ཡང་བར་མར་གནས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་དེ་ཉིད་དུ་སེམས་འདུལ་བར་བྱེད་དེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཡོན་ཏན་རྣམས་མཐོང་བས་སོ། །བཅོམ་ཞིང་ཕྱིར་ཕྱོགས་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་དགའ་བ་མེད་པ་དང༌། མོས་པ་མེད་པས་རྣམ་པར་གཡེང་བ་བྱེད་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་གཡེང་བའི་སྐྱོན་རྣམས་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་སྐྲག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བརྣབ་སེམས་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེས་པ་ན་ཡང་མི་སྐྲག་པ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་དེ་ཉིད་འཇོམས་པ་ནི་ཡིན་ཏེ། གཡེང་བའི་སྐྱོན་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་དངང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་སྐྱོན་མེད་པ་རང་གིས་ངང་གིས་འབྱུང་བ་ཉིད་ཀྱི་དོན་གང་ཡིན་པའི་འདུ་བྱེད་དེ་ལ་མི་དངང་ཞིང་དེ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དངང་བར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཡང་དག་པར་འགྱུར་ཏེ། འབད་པ་མེད་པར་རང་གི་འབྱུང་བས་དངང་བ་དང༌། ཡང་དག་པར་དངང་བ་དེ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཉིད་ངང་གིས་འབྱུང་བ་འཛིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དོན་དམ་པ་ཉིད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདི་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ཉིད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་གདམས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་དེ་གཉིས་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་ནི་དེ་ལྟར་གནས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ཉིད་ལ་གནས་ན་འདི་མི་གཏོང་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་གདམས་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་རྗེས་སུ་བསྟན་པའོ། །དེ་བས་ན་དེ་ལྟར་སེམས་བསྐྱེད་པའི་འོག་ནས་དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་གདམས་པ་དང༌། རྗེས་སུ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་བསྒྲུབ་པ་ལ་གདམས་པ་བསྟན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ལས་དང་པོ་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་ལ་སྤྱད་


DTG089_Page_0029
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་བྱ་བ་དེའི་སྤྱོད་པ་ནི་སྒྲུབ་པ་སྟེ། དེ་ལ་གདམས་པ་ནི་བསྒྲུབ་པ་ལ་གདམས་པའོ། །འདི་ཉིད་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོར་བསྡུས་ནས་བཀའ་སྩལ་པ་ནི་འདི་ཙམ་ཉིད་དེ། དགུ་པོ་གཞན་ནི་ཆ་ཙམ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཆེན་པོ་དག་ཏུ་ནི་བཅུ་ཆར་ཡང་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །དེ་ཡང་བསྟན་བཅོས་ལས། བསྒྲུབ་དང་བརྟེན་པ་རྣམས་དང་ནི། །སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་དཀོན་མཆོག་གསུམ། །མ་ཞེན་ཡོངས་སུ་མི་རལ་དང༌། །ལམ་ནི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང༌། །སྤྱན་ལྔ་དང་ནི་མངོན་ཤེས་ཀྱི། །ཡོན་ཏན་དྲུག་དང་མཐོང་ལམ་དང༌། །བསྒོམ་ཞེས་བྱ་བ་གདམས་ངག་ནི། །བཅུ་ཡི་བདག་ཉིད་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། བསྒྲུབ་པ་ལ་གདམས་པ་ཡང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཆེན་པོ་དག་ལས་གཡེང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཅུ་པོའི་གཉེན་པོ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །དེ་བདག་གིས་ཀྱང་དགའ་ལྡན་ཉིད་ལས་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། འདིར་ནི་མ་བརྗོད་དོ། །ད་ནི་འདི་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ནི་གང་གི་ཚེ་ཅུང་ཟད་ལྡན་པ་དང༌། མི་ལྡན་པ་ཡང་དག་པར་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ལ་གདམས་པའོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བ་དང༌། འགག་པ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་ཅན་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་དེ། དེ་ནི་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་ལ་གདམས་པའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་འཕེལ་བ་མེད་པའི་བར་དུའོ། །དེ་ལ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མེད། སྡུག་བསྔལ་མེད། ཀུན་འབྱུང་མེད། འགོག་པ་མེད། ལམ་མེད་པ་ནས་སངས་རྒྱས་མེད། བྱང་ཆུབ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འགོག་པའི་བདེན་པ་ལ་གདམས་པའོ། །དེ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། བདག་ཉིད་ལྡན་པ་འམ་མི་ལྡན་པ་ཞེས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་སྟེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དང་འདས་པ་


DTG089_Page_0030
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་སོགས་པའི་དུས་གསུམ་དུ་མི་སྦྱོར་ཏེ། དུས་གསུམ་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་ལམ་གྱི་བདེན་པ་ལ་གདམས་པའོ། །ཕུང་པོ་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་མི་སྦྱོར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཁམས་ལ་མ་ཡིན། སྐྱེ་མཆེད་ལ་མ་ཡིན། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་མ་ཡིན། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་མ་ཡིན། སངས་རྒྱས་ལ་མ་ཡིན། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་དང་སངས་རྒྱས་སུ་སྦྱོར་བར་མི་བྱེད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་མི་དམིགས་པས་དེ་དང་དེར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་ལ་མ་ཡིན། བྱང་ཆུབ་ཀྱང་དེ་ལ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་སངས་རྒྱས་ཉིད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དེ་དེ་ཉིད་སངས་རྒྱས་སོ། །བྱང་ཆུབ་ཉིད་དེའོ། །དེ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་ལ་གདམས་པའོ། །ཅུང་ཟད་ཅི་ལྟར་ཡང་སྦྱོར་བར་མི་བྱེད། ཇི་ལྟར་ཡང་སྤྱོད་པར་མི་བྱེད། ཇི་ལྟར་གང་གི་ཆེད་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱ་ཆེན་པོའི་བྱ་བ་ནི་སྦྱོར་བ་དམ་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་ཡིན་པས་རྣལ་འབྱོར་གཞན་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཆོས་དཀོན་མཆོག་ལ་གདམས་པའོ། །འདིར་དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་ཏེ། དེ་ཡང་གང་ཟག་ཉི་ཤུ་མདོ་ལས་བསྟན་ཏེ། དེ་བས་ན་བསྟན་བཅོས་ལས། དབང་པོ་རྟུལ་དང་རྣོན་པོ་དག །དད་དང་མཐོང་ཐོབ་རིགས་ནས་རིགས། །བར་ཆད་གཅིག་པར་སྐྱེས་ནས་དང༌། །བྱེད་དང་བྱེད་མིན་འོག་མིན་འགྲོ། །འཕར་གསུམ་སྲིད་རྩེའི་མཐར་ཐུག་འགྲོ། །གཟུགས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་བཅོམ་པ་དང༌། མཐོང་ཆོས་ཞི་ལུས་མངོན་སུམ་བྱེད། །བསེ་རུ་དང་ནི་ཉི་ཤུའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང༌། ཆོས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང༌། །དད་པས་མོས་པ་དང༌། མཐོང་བས་ཐོབ་པ་དང༌། ལྷའི་རིགས་ནས་རིགས་སུ་སྐྱེ་བ་དང༌། །མིའི་རིགས་ནས་རིགས་སུ་སྐྱེ་བ་དང༌། བར་ཆད་


DTG089_Page_0031
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཅིག་པ་དང་བདུན་ནོ། །ཚིག་རྣམས་ལ་ཚིག་གི་ཕྱོགས་གཅིག་ཀྱང་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་འཇིགས་སྡེ་ལ་འཇིགས་སྡེ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །སྤྱིའི་སྒྲ་ལ་ཡང་ཁྱད་པར་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ལྷར་སྐྱེས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེས་ན་བར་མ་དོར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང༌། སྐྱེས་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང༌། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང༌། མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་རྣམ་པ་བཞིའོ། །འོག་མིན་གྱི་བར་དུ་འགྲོ་ཞིང་དེ་ལས་གོང་དུ་མཐར་ཐུག་པར་མ་ཡིན་ནོ། །འོག་མིན་གྱི་མཐར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འཕར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་མང་པོའི་ཚིག་ནི་མང་པོའི་དོན་ཏོ། །འཕར་བ་དང༌། ཕྱེད་དུ་འཕར་བ་དང༌། གནས་ཐམས་ཅད་དུ་འཆི་འཕོ་བ་དང་གསུམ་མོ། །སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་མཐར་ཐུག་པར་འགྲོ་བ་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང༌། མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང༌། ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་དང་ལྔའོ། །འདི་དག་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ནང་དུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་པ་ལ་གདམས་པར་ཆ་ཙམ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་ལ་གདམས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་བསྟན་པ་ནི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་གདམས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་གྱིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སྤྱོད་ཅིང༌། ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་ཡང་མི་དམིགས་ལ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དག་ཀྱང་མི་དམིགས་ཏེ། དེ་ནི་མ་ཞེན་པ་ལ་གདམས་པའོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མི་ཤེས་པ་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མི་ཤེས་པའི་བར་དུ་ནི་ཡོངས་སུ་མི་ངལ་བ་ལ་གདམས་པའོ། །དེ་ཕྱོགས་རེ་རེར་ཡང་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་ཞིང་དེ་དག་ལས་ཆོས་བསྟན་པ་ཐོབ་པ་དང། དགེ་འདུན་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་མཐོང་བའོ། །དེ་ཐམས་ཅད་དང་བདག་དང་གཞན་ཡང་དག་པར་མི་ཤེས་པ་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་སྤྱོད་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་བར་དུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་


DTG089_Page_0032
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱེད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མི་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་སྤྱོད་པ་ཀུན་ནས་ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ལམ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལ་གདམས་པའོ། །དེ་ནས་སྤྱན་ལྔ་དང་མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་མི་ཤེས་ཏེ་གང་ཡང་ཤེས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མི་ཤེས་ཤིང་ཡང་དག་པར་མི་དམིགས་སོ། །དེ་ལ་སྤྱན་ལྔ་ནི་ཤའི་སྤྱན་དང༌། ལྷའི་སྤྱན་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤྱན་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྤྱན་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་ནོ། །དེ་ལ་ཤའི་སྤྱན་གྱིས་ནི་གཟུགས་རྣམས་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། །ལྷའི་སྤྱན་གྱིས་ནི་གཟུགས་མེད་པ་རྣམས་དང་འཆི་འཕོ་བ་དང༌། སྐྱེ་བ་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤྱན་གྱིས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྤྱན་གྱིས་ནི་འཕགས་པའི་གང་ཟག་དང་དེའི་ཆོས་རྣམས་ཡང་དག་པར་མི་དམིགས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་གྱིས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་སྤྱན་ལྔ་ལ་གདམས་པའོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་གང་ཞེ་ན། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་བྱ་བ་དང༌། ལྷའི་རྣ་བ་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཤེས་པ་དང༌། སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཤེས་པ་དང༌། ལྷའི་མིག་དང་ཟག་པ་ཟད་པ་ཤེས་པའོ། །ལྷའི་མིག་གི་མངོན་པར་ཤེས་པས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའོ། །འདི་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱས་པ་ཡིན་ལ། སྔ་མའི་ལྷའི་མིག་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་ལ་གདམས་པའོ། །དེ་ཉིད་བསྒྲུབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མངོན་དུ་བྱས་ནས། ཆོས་ཐམས་ཅད་previous hit བདགམེད་པར་ཉེ་བར་བརྟག་ next hit་ནི་ལྷག་མཐོང་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་སྤྲོས་པ་མེད་པའི་སེམས་ཀྱི་ཁམས་མཉམ་པར་གཞག་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་གང་དང་གང་མཐོང་བའི་དོན་དེ་མི་སྣང་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་གདམས་པའོ། །གང་མཐོང་བ་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུན་ཤེས་པ་དེ་ནི་བསྒོམ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་གདམས་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་གདམས་ངག་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ངེས་པར་རྟོགས་པ་ནི་ངེས་པར་


DTG089_Page_0033
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འབྱེད་པའོ། །དེའི་ཆ་དང་ཡན་ལག་འདི་ནི་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ཏུ་ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་ངེས་པར་འབྱེད་པ་ནི་སོ་སོར་འབྱེད་པ་སྟེ། དེའི་ཆ་ནི་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་དེ་དག་ཀྱང་སོ་སོར་འབྱེད་པ་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བརྟེན་པ་དང༌། ཆ་དང་ཐོབ་པ་ནི་བཞི་པོ་འདི་དག་སྟེ། དྲོད་དང༌། རྩེ་མོ་དང༌། བཟོད་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གོ །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མེའི་སྔ་ལྟས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དྲོ་བའོ། །ཡུན་རིང་པོའི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་རྩེ་མོར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རྩེ་མོའོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་ལ་བཟོད་པས་ན་བཟོད་པའོ། །འཇིག་རྟེན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་ཡིན་པས་ན་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གོ །དེ་དག་ནི་བདེན་པ་བཞི་ལ་དམིགས་ནས་མི་རྟག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཉན་ཐོས་དང། རང་སངས་རྒྱས་དག་ལ་ཡང་ཡོད་དེ། དེ་དག་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཁྱད་པར་རྣམ་པ་ལྔས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་བས་ན་བསྟན་བཅོས་ལས། དམིགས་པ་དང་ནི་རྣམ་པ་དང༌། །རྒྱུ་དང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཡིས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྐྱོབ་པ་ཡི། །དྲོད་སོགས་བདག་ཉིད་ཇི་བཞིན་དུ། །རྣམ་རྟོག་བཞི་པོ་ལྡན་བརྟེན་པ། །ཆུང་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོ་རྣམས། །ཉན་ཐོས་བསེ་རུ་ལྟ་བུ་དང༌། །བཅས་པ་དག་ལས་ཁྱད་པར་འཕགས། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྐྱོབ་པའི་བསམ་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྐྱོབ་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ཆུང་ངུ་དང༌། ཆེན་པོའི་དྲོ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་དེ་དག་གི་དྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ལས། ཤིན་ཏུ་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་རྣམ་པ་ལྔས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་དང༌། ཐེག་པ་གསུམ་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་དང༌། ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཞི་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་རང་གི་དྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་གི་སོ་སོ་རེ་རེ་ལ་ཡང་ཆུང་ངུ་དང༌། འབྲིང་དང༌། ཆེན་པོའི་དབྱེ་བས་བཅུ་གཉིས་སུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་དྲོ་བ་ཆུང་ངུའི་དམིགས་པ་ནི་བདེན་པ་བཞི་ལ་མི་རྟག་


DTG089_Page_0034
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ལ་སོགས་པར་ཤེས་པའོ། །དེའི་རྣམ་པ་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལ་སོགས་པ་འགོག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་བསྟན་བཅོས་ལས། སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ལ་གཟུགས་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པ་ལ་ཀུན་འབྱུང་བ་སྤང་བར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། འགོག་པའི་བདེན་པ་ལ་འགོག་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །རྣམ་པ་ནི་དམིགས་པ་དེ་དག་ལ་སོ་སོར་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་དང༌། གནས་པ་མེད་པ་དང༌། བདེན་པ་མ་ཡིན་པར་ཤེས་པའོ། །མངོན་པར་ཞེན་པ་དང༌། གནས་པ་དང༌། བདེན་པའི་ཤེས་པ་ནི་འགོག་པའོ། །ལམ་གྱི་བདེན་པ་ཡང་གཟུགས་ཤེས་པར་བྱ། གཟུགས་དེས་ཀྱང་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་བར་དུ་དེས་ཀྱང་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ནི་དམིགས་པའོ། །དེས་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པའོ། །དེ་ཉིད་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གསུངས་སོ། །གཞན་ཡང་ཞེས་སྨོས་པས་ནི་གདམས་ངག་ལ་ལྟོས་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བདེན་པ་གསུམ་དང་འབྲེལ་བའི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ནི་དམིགས་པའོ། །མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པ་སྟེ། མི་དམིགས་པར་སྤྱོད་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་ནི་རིམ་གྱིས་བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བདེན་པ་གསུམ་གྱི་འོག་ཏུ་ལམ་གྱི་བདེན་པའི་དམིགས་པ་ནི་དམིགས་པ་མེད་པའོ། །དེས་རློམ་སེམས་མེད་པ་ནི་རྣམ་པ་བསྒོམས་པས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བསླབ་པར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་ཅིང་རློམ་སེམས་མེད་པ་དེ་ལྟར་བསླབ་པར་བྱའོ། །དེས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བས་ནི་གང་དེའི་སེམས་མཉམ་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་རྒྱ་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དུས་ཆད་པ་མེད་པར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་གྱི་བྱ་བ་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སེམས་སོ། །ཀྱང་གི་སྒྲ་ནི་ལྷག་པའི་དོན་ཏོ།།


DTG089_Page_0035
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡོད་པར་འདོད་དེ། དེས་ཀྱང་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད་ན་ཐ་མལ་པའི་སེམས་ཀྱིས་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གང་གིས་དེ་ལ་རློམ་སེམས་མེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་སྨྲས་སོ། །སེམས་དེ་ནི་སེམས་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་ལ་དེ་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་སེམས་མེད་ན་འོན་ཀྱང་དེ་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་འོད་གསལ་བ་ཞེས་སྨོས་སོ། །ཇི་ལྟར་འོད་གསལ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དང་དང་པོ་ནས་མི་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་གློ་བུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཕྱིས་ཀྱང་བྲལ་བ་མེད་དོ། །ཤཱ་རིའི་བུས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་ཤེས་ཀྱང་རབ་འབྱོར་གྱིས་སྟོན་པར་བྱ་པའི་ཕྱིར་དྲིས་སོ། །དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་རབ་འབྱོར་གྱིས་དྲིས་པའི་ལན་སྟོན་ཏོ། །དེ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་མི་དམིགས་པ་སྟེ། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་དང༌། དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་ནི་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་དེ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་རབ་འབྱོར་གྱིས་བསམས་པས་གསལ་པོར་མ་གྱུར་ནས། གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དྲིས་པ་ནི་དེ་གང་ཡིན་ཞེས་བྱའོ། །རབ་འབྱོར་གྱི་ལན་ནི་སེམས་མེད་པ་དེ་ནི་འགྱུར་བ་མེད་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། སེམས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་དང༌། འགྱུར་བ་མ་གོས་པའི་ཕྱིར་འགྱུར་བ་མེད་པའོ། །སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བ་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་ཀྱིས་ཀྱང་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་ཡང་སེམས་མེད་པ་ཙམ་གྱི་ཕྱིར་ཏེ། སེམས་སྟོང་པ་ཉིད་ཙམ་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ན་སེམས་དེ་ཡང་སེམས་མེད་པ་ཡིན་ཏེ་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་


DTG089_Page_0036
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་ནི་དམིགས་པའོ། །དེ་ལ་ཡང་རློམ་སེམས་མེད་པ་ནི་རྣམ་པའོ། །ཇི་ལྟར་སེམས་ལ་སེམས་མེད་པ་སྟེ་ཉེ་བར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་དོན་གྱིས་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་མེད་པར་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའི་རྗེས་ཐོགས་ལའོ། །ཇི་ལྟར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་སྟོན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་སྟོན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། །ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མཆོག་ཉིད་དུ་གསུངས་པ་དེ་ལྟར་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་གང་གི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ལ་གནས་པའིའོ། །ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་ཉོན་མོངས་པའི་གཡུལ་དང་འགལ་བ་གཅིག་པོ་དེ་ནི་འདིར་མི་བཟུང་སྟེ། གཉིས་པ་གནས་སྐབས་ཀྱིས་དེའི་གནས་པས་གནས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་ན་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པ་ནི་དྲོ་བ་ཆུང་དུའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་མ་བྲལ་ཞེས་བྱ་བ་དེས་དེའི་གོང་ནས་གོང་དུ་ཡང་འཕེལ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དྲོ་བ་ཆུང་ངུའི་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པའི་ཁྱད་པར་དག་གོ །དྲོ་བ་ཆུང་ངུའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕྱི་མ་དག་ཏུ་ཡང་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་བྱའོ། །རྒྱུའི་ཁྱད་པར་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་དབང་དུ་ཡང་བྱ་སྟེ། ཐོབ་པའི་རྒྱུ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དྲོ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བསྟན་བཅོས་ལས། ཐེག་པ་གསུམ་ཆར་རྒྱུ་བའོ། །ཞེས་བཤད་དོ། །གང་ཡང་ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་དེ་དག་གི་རང་གི་བྱང་ཆུབ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཉིད་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་ལ་སློབ་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ། འདི་ལ་ཡོན་ཏན་ཡོད་པས་ན་ས་དང་གཞི་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་མཚན་གྱི་བདུན་པ་ཡིན་ནོ། །ས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་དོན་ཏོ། །སློབ་པར་འདོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲུབ་པར་འདོད་པས་སོ། །མཉེན་པར་བྱ་བ་ནི་གཞུང་ཉན་པའོ། །གཟུང་བར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཟླས་པར་བྱ་བའོ། །བཅང་བར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ལ་གཞག་པར་བྱ་བའོ། །བཀླག་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་བརྗེད་པའི་དོན་དུ་རྗོད་པར་བྱེད་པའོ། །ཀུན་ཆུབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དང་ལྡན་པས་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཉིད་དུ་བྱ་བའོ། །རབ་ཏུ་སྟོན་པར་བྱ་པའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དག་ལ་དོན་དང་གཞུང་གི་དོན་དག་


DTG089_Page_0037
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྟན་པས་བདག་ཉིད་ཀྱི་བསོད་ནམས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱི་གཞན་དག་རྗེས་སུ་གཟུང་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་པའི་དོན་དུ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་དཔས་སོ། །རྣལ་འབྱོར་དུ་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྣལ་འབྱོར་ནི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ངོ༌། །དེ་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོབ་པར་བྱ་བའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ནས་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་གྱི་བར་རྣམ་པ་བཅུའོ། །ཐབས་མཁས་པ་ནི་འོག་ནས་བཤད་པའི་རྣམ་པ་ཀུན་མངོན་པར་རྫོགས་པར་རྟོགས་པའི་མཇུག་ནས་འབྱུང་བའི་རྣམ་པ་བཅུའོ། །དེ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཡོད་པའོ། །ཡོངས་སུ་བསྒྲུབས་པ་ནི་ཀུན་ནས་མཐར་ཕྱིན་པའོ། །དེ་དག་ནི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་རོ། །བསྟན་བཅོས་ལས། གཟུགས་སོགས་སྐྱེ་འཇིག་གནས་བྲལ་དང༌། །གནས་དང་བརྟགས་དང་བརྗོད་དུ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཙམ་དུ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དྲོད་འབྲིང་གི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །མིང་དེ་ཡང་གནས་པ་མེད་པ་དང་བྲལ་བ་མེད་པ་དེ་ནི་རྣམ་པའོ། །གང་ཡང་འདི་ལྟ་སྟེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་ཆོས་ཀྱི་བརྡ་ཅན་བརྟགས་པ་འདི་ནི་དྲོད་ཆེན་པོའི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པའི་བར་དུ་གང་གིས་ཀྱང་ཚིག་གིས་བརྗོད་པར་མ་ནུས་པ་ནི་རྣམ་པའོ། །དེ་ཉིད་དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གསུངས་སོ། །བདག་གིས་མ་འཚལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་ལས་མི་ཤེས་པའོ། །བདག་གིས་དངོས་པོ་མ་འཚལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འོག་མའི་ཚིག་ལས་སོ། །བདག་གིས་དངོས་པོ་མ་འཚལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པའོ། །ལྷག་མ་ནི་ངེས་པར་བཤད་པའོ། །ལྷག་མ་ནི་ངེས་པར་བཤད་པའོ། །མི་དམིགས་པ་ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་སོ། །ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པས་སོ། །གློ་བ་ལ་གཅགས་པའི་དངོས་པོ་ཉིད་ནི་ཡིད་ལ་གཅགས་པ་སྟེ། རིགས་པ་མ་ཡིན་པས་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །འདུ་བ་དང་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྒྲ་ལས་རྟོགས་པ་ནི་འདུ་བའོ། །སྒྲ་ལས་གཞན་གྱི་ངེས་པ་སྐྱེད་པ་ནི་འཇིག་པའོ། །མིང་ཙམ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གྱིས་སྟོང་པའི་མིང་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། གང་དག་


DTG089_Page_0038
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདུ་བ་དང་འཇིག་པ་གལ་ཏེ་བྱ་བ་དང༌། དགག་པ་ཡིན་པར་འདོད་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བར་གསུངས་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱོན་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བར་མཚོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཕྱི་ནས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ་ཕྱི་ནས་ཀྱི་དོན་ཏེ་ཡང་ཡང་གི་སྒྲ་ཡིན་ནོ། །མི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བ་སྟེ། ཐེར་ཟུག་ཏུ་གནས་པས་རྟག་པ་མེད་པ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །མི་གནས་པ་ལ་ཡང་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྱུར་བའི་གནས་པ་དང༌། རྒྱུན་གྱིས་རྟག་པས་གནས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རིགས་པ་འདིས་འདུ་བ་དང་འཇིག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་བསམས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་གནས་པ་མེད་པ་དང༌། གནས་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཞི་པོ་དེ་ག་ལས་ཤིན། ལན་དུ་མིང་དེ་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་དག་ནི་དྲོད་འབྲིང་གི་དམིགས་པའི་ཁྱད་པར་དག་གོ །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དང་མིང་གཉིས་མེད་པས་སོ། །མི་གནས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་གནས་པ་མ་ཡིན་པའོ། །མི་གནས་པ་ཡང་མ་ལགས། ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཐ་སྙད་ངེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་བཏགས་པ་ཙམ་མ་ཡིན། ཞེས་བསམ་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་གནས་པ་ཡང་མ་ལགས། ཞེས་བྱ་བ་ལ་བྲགས་པ་ཙམ་དེ་ཡང་གཟུགས་ལ་རྣམ་པར་གནས་པ་མ་ཡིན། ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེས་ན་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་བསམས་སོ། །རྣམ་པར་མི་གནས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་དུ་རྣམ་པར་མི་གནས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་གིས་ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་བརྗོད་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ནི་དྲོད་ཆེན་པོའི་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པའི་ཁྱད་པར་དག་གོ །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་ཇི་ལྟར་བཤད་པ་ལྟར་རོ། །ཟབ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མོས་པར་དཀའ་བའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲོད་འབྲིང་དང་ཆེན་པོའི་མཚན་ཉིད་དོ། །བཤད་པས་ནི་ཚིག་ལས་སོ། །སྟོན་པ་ནི་དོན་ལས་སོ། །


DTG089_Page_0039
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉེ་བར་སྟོན་པ་ནི་དོན་ལའོ། །དེ་ཡང་ཤེས་པ་སྐྱེས་པས་ཞི་གནས་སྐྱེས་པར་སེམས་མ་ཞུམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དོན་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བཤད་དོ། །བསམས་པ་ནི་ལྷག་པའི་བསམ་པའོ། །དེས་ན་གཅིག་ཏུ་ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མོས་པ་ནི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་སྟོབས་ཀྱིས་ངེས་པར་སྐྱེས་པའོ། །མ་བྲལ་བར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེས་གོང་ནས་གོང་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ལ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་ཅེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ལྡོག་པ་མེད་པར་ངེས་པའོ། །དེ་ཉིད་ལ་ཕན་པས་ན་ཕན་པའི་རྐྱེན་ཅན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ནི་གོ་སྐབས་ཏེ་འདི་ལ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་ཡོད་པས་ན་ས་སྟེ། དེ་ལ་གནས་པའི་ལེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཉིད་ལ་ཡང་དག་པར་གནས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། གནས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཏེ། གསུམ་མི་དམིགས་པའི་སྦྱོར་བས་སོ། །དེ་ནི་དྲོད་ཆེན་པོའི་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པའི་ཁྱད་པར་དག་གོ །རྩེ་མོ་ཆུང་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་བཅོས་ལས། གཟུགས་སོགས་མི་གནས་དེ་དག་ནི། །དེ་ཡི་ངོ་བོར་རང་བཞིན་མེད། །དེ་དག་གཅིག་གི་རང་བཞིན་གཅིག །དེ་མི་རྟག་སོགས་པར་མི་གནས། །དེ་རྣམས་དེ་ཡི་ངོ་བོས་སྟོང༌། །དེ་དག་གཅིག་གི་རང་བཞིན་གཅིག །ཅེས་གསུངས་སོ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་རིག་པའི་ངོ་བོ་ལ་གནས་པ་མེད་པ་ནི་མི་གནས་པའོ། །དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་ཉིད་དུ་རྟོག་པ་དང༌། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་བཟུང་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ངོ་བོས་སྟོང་པ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་རིག་པའི་ངོ་བོས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་རིག་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་དུ་ཆུད་གསོན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་འཇུག་པའི་གཟུངས་ལས་གསུངས་པས་སོ། །དེ་བས་ན་རྣམ་པར་རིག་པའི་ངོ་བོ་ལ་གང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་སྟོང་པར་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་འདིར་དམིགས་པའོ། །གང་ཡང་དེ་དག་གཅིག་གི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕན་ཚུན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། །དེ་ནི་དེའི་རྣམ་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། ཆོས་ལས་ཆོས་ཉིད་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་


DTG089_Page_0040
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྟོང་པ་ཉིད་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཡང་དག་པར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པར་མི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེའི་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པར་མི་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན། དེ་ནི་མི་རྟག་པ་སོགས་པ་ཉིད་ནི་མི་དམིགས་པའོ། །དེ་དག་གཅིག་གི་རང་བཞིན་གཅིག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་མི་རྟག་པ་ཉིད་དེ། དེ་ནི་རྣམ་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་པ་སོགས་པ་དེ་ནི་མི་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཆེན་པོ་དག་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མི་གནས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །རྣམ་པ་གཞན་དུ་ཡང་གསུངས་པ་ནི་ཚིག་དེ་ཉིད་དང་ཡི་གེ་དེ་ཉིད་ཀྱི་དོན་མདོར་བསྟན་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྩེ་མོ་ཆུང་ངུའི་མཚན་ཉིད་ལའོ། །སྤྱོད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་དག་གིས་སོ། །དེ་ལ་བསྒོམས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་དག་གིས་སོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་གནས་པར་མི་བགྱིའོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེ་ལ་མི་གནས་པ་ག་ལས་ཤེས་ཤེ་ན། གཟུགས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །འདི་ལ་སྤྱོད་པ་མ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ལ་སྤྱོད་པ་མ་ལགས་པ་ག་ལས་ཤེས་ཤེ་ན། ལན་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་སྤྱོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྩོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྩེ་མོ་ཆུང་ངུ་ཡིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བགྱིད་པ་ཡང་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྩེ་མོ་འབྲིང་ཡིན་ནོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བར་ཡང་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྩེ་མོ་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའོ། །ཡོངས་སུ་མི་གཟུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །གཟུང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ག་ལས་ཤེ་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་


DTG089_Page_0041
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོགས་པས་ལན་གསུངས་ཏེ། དེ་ནི་གཟུགས་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་བཟུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྩེ་མོ་ཆུང་ངུ་ལའོ། །སྤྱད་པར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣལ་འབྱོར་དུ་བྱ་བའོ། །རྣལ་འབྱོར་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །གལ་ཏེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་གནས་ན་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ལ་སྤྱོད་ཀྱི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་མ་ལགས་ཏེ། ཡོངས་སུ་མི་བཟུང་བ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་གང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་གནས་པ་ན་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་མེད་པ་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་ཡང་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་མེད་པའི་བར་ནི་ཡོངས་སུ་མི་བཟུང་བ་ཡིན་ཏེ། གང་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་ཅིང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལས་གཞན་ཡང་མི་འཛིན་པ་ནི་རྣམ་པའོ། །འདི་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདིའི་མིང་གསུངས་སོ། །གང་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བརྗོད་དོ། །དམིགས་པ་ཡངས་པས་ན་ཡངས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྔགས་པས་མདུན་དུ་མ་བགྱིས་པའོ། །ཚད་མེད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ངེས་པ་ནི་ཚད་མེད་པར་ངེས་པའོ། །དེ་ནི་རྩེ་མོ་ཆུང་ངུའི་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པའི་ཁྱད་པར་དག་གོ །དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདིར་ནི་མདོར་བསྟན་པར་བཞེད་དེ་འདིར་ཡང་འཇུག་པ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། དེ་ནི་རྒྱས་པར་བསྟན་པ་ལ་དགའ་བ་སྟེ། མ་བཤད་པར་རྟོགས་པར་མི་ནུས་པས་ཚིག་ལྷུར་ལེན་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་འབྲིང་དུ་བཤད་པ་ལ་དགའ་བ་སྟེ་ཕྱེད་ཙམ་དུ་བསྟན་ན་ལྷག་མ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བས་རྣམ་པར་སྤྲོས་ཏེ་བཤད་ནས་གོ་བའོ། །གསུམ་པ་ནི་མདོར་བསྡུས་པ་ལ་དགའ་བ་ཡིན་ཏེ་ཅུང་ཟད་བསྟན་ན་ཤིན་ཏུ་མང་པོ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བས་མགོ་སྨོས་པས་གོ་བའོ། །དེ་དག་ལ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་པ་དང༌། སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་པ་དང༌། སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་པ་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་འདིར་ནི་མདོར་བསྡུས་པར་བཞེད་དེ་རྒྱས་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྩེ་མོ་འབྲིང་གི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། བསྟན་བཅོས་ལས། ཆོས་


DTG089_Page_0042
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམས་མི་འཛིན་གང་ཡིན་དང༌། །དེ་དག་མཚན་མར་མི་མཐོང་ཞིང༌། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་པ་དེ་ནི་འདིར་དམིགས་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་མཚན་མ་མི་མཐོང་བར་བྱེད་པ་ནི་རྣམ་པའོ། །འདི་ཉིད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གསུངས་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ནི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའོ། །འཛིན་པ་མེད་པས་ན། ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་མ་མཆིས་པའོ། །བཟུང་བ་མ་མཆིས་པ་གང་ལས་ཤེ་ན། མཚན་མར་གཟུང་བ་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཚན་མ་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་དེ་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་སྡེ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ཏུ་རྒྱུའི་མིང་ངོ༌། །འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པའོ། །ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་སྡེ་ཅན་ཇི་ལྟ་བུ་ལ་ཞུགས་ཤེ་ན། དེ་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་སྟེ། རྩེ་མོའི་འབྲིང་ལའོ། །དེ་ལྟར་མོས་པར་བྱས་ནས་དེ་ལ་ཡང་དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་ཞུགས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། སྤྱི་ལས་ཕྱོགས་གཅིག་གིས་འབྱུང་བ་ཡིན་པས། ཕྱོགས་གཅིག་གིས་ཡེ་ཤེས་ཏེ་རྩེ་མོ་འབྲིང་ལའོ། །དེ་ཞུགས་ནས་གང་བྱས་པ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེའི་མཚན་མ་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་དང་ལྡན་པ་ཤེས་པ་དེ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ངོ༌། །ཤེས་པ་དེ་གཟུགས་ཀྱི་ནང་ན་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་དེའི་མཚན་མ་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །གཟུགས་ལས་གཞན་དུ་ཡང་མ་ཡིན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་གཞན་དུ་ཡང་མ་ཡིན། དེའི་མཚན་མ་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་ཀྱང་དེ་དག་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་གི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཚིག་ནི་རྩེ་མོའིའོ། །དེའི་རྣམ་གྲངས་ནི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་སྟེ། རྩེ་མོ་འབྲིང་གི་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མོས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་ཏུ་ངེས་པ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཞེས་བྱ་


DTG089_Page_0043
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་ནི་རྗེས་སུ་བསྟན་པའོ། །ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྩེ་མོ་འབྲིང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གིས་དད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། སྟོན་པའི་བསྟན་པ་ཚད་མར་བྱས་ནས་དེ་ལྟར་མོས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་མཐོང་བའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད་ཅིང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་རློམ་སེམས་མེད་པ་དེ་ནི་རྩེ་མོ་འབྲིང་གི་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པའི་ཁྱད་པར་དག་གོ ། རྩེ་མོ་ཆེན་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། བསྟན་བཅོས་ལས། ཐམས་ཅད་དམིགས་པ་མེད་པར་ནི། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་ཡོངས་རྟོགས་པ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པ་ནི་འདིའི་དམིགས་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པ་ནི་རྣམ་པ་སྟེ་འདི་ཉིད་གཞན་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འདི་གང་ཡིན་འདི་གང་གི་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱིར་བཀའ་སྩལ་པའོ། །ཅི་ཆོས་གང་མེད་པ་དང་མི་དམིགས་པ་དེ་ནི་ཁྱད་པར་རོ། །དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ནམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་མེད་པ་དང༌། མི་དམིགས་པ་ལ་བརྟགས་པ་ནི་རྣམ་པར་དཔྱད་པའོ། །བསམ་པ་ནི་ངེས་པར་ཐོབ་པའོ། །མ་ཞུམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་ལ་སྦྱར་བར་བྱ་བའོ། །ལྷག་མ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ཏེ་རྩེ་མོ་ཆེན་པོའི་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པའི་ཁྱད་པར་དག་གོ །བཟོད་པ་ཆུང་ངུའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་བཅོས་ལས། གཟུགས་སོགས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཉིད། །དེ་མེད་པ་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །ངོ་བོ་ཉིད་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རྣམ་པའོ། །དེ་ཡང་དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། གཟུགས་ཉིད་ཀྱང་གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དོན་དང་བྲལ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ནི་རྣམ་པའོ། །གང་འདི་ལ་སློབ་པར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་ཐམས་


DTG089_Page_0044
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རམ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་བཟོད་པ་ཆུང་ངུའི་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པའི་ཁྱད་པར་དག་གོ །བཟོད་པ་འབྲིང་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་བཅོས་ལས། དེ་དག་སྐྱེ་མེད་ངེས་འབྱུང་མེད། །དག་དང་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མེད་པ་ཉིད་དེ་ནི་འདིའི་དམིགས་པའོ། །དེའི་ཚེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལུས་དང་སེམས་དང་མཚན་དང་གཞི་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་རྣམ་པའོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཞེས་བྱ་བ་ནས་གཞན་ཡང་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བར་གྱིས་གསུངས་ཏེ། དེ་ནི་བཟོད་པ་འབྲིང་གི་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པའི་ཁྱད་པར་དག་གོ །བཟོད་པ་ཆེན་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་བཅོས་ལས། དེ་དག་མཚན་ཉིད་མེད། དེ་ཡི་མཚན་མར་མི་བརྟེན་པས། །མོས་མིན་འདུ་ཤེས་མེད་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་དག་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས། རྣམ་པར་དབེན་པ་ཉིད་དེ་ནི་དེའི་དམིགས་པའོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ལ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་བརྟེན་པ་དང་མོས་པ་དང་འདུ་ཤེས་ཏེ། དེ་དག་ལས་བཟློག་པ་ནི་རྣམ་པའོ། །དེ་ལ་ཤིན་ཏུ་བརྟན་པར་ལྷག་པར་མོས་པ་ནི་བརྟེན་པའོ། །ངེས་པ་ནི་མོས་པའོ། །ཐ་སྙད་ནི་འདུ་ཤེས་སོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། དེ་ལ་དང་པོ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་བསྟན་པ་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་གསུངས་སོ། །དེ་བས་ན་དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དངོས་སུ་དམིགས་པ་གསུངས་ཏེ། མཚན་མ་ལ་སྤྱོད་པ་བཀག་ནས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱད་པ་བསྟན་པས་སོ། །མཚན་མ་ལ་སྤྱོད་པ་བཀག་པ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། མོས་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ་དེ་བས་ན་ཤུགས་ཀྱིས་རྣམ་པ་ཡང་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྤྱོད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ལ་རློམ་སེམས་མེད་པ་རྣམ་པ་བརྒྱད་སྟོན་ཏོ། །ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འཛིན་


DTG089_Page_0045
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། དེ་ནི་བཟོད་པ་ཆེན་པོའི་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པའི་ཁྱད་པར་དག་གོ །ཆོས་ཀྱི་མཆོག་ཆུང་ངུའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་བཅོས་ལས། ཏིང་འཛིན་དེ་ཡི་བྱེད་པ་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ལེན་པ་མེད་པ་དེ་ནི་འདིའི་དམིགས་པའོ། །དེའི་བྱེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པའོ། །དེ་ཉིད་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ནིའི་སྒྲ་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ། །རྗེས་སུ་ཉེ་བར་མ་སོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པའོ། །མ་བླངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་བསྟན་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །གང་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལེན་པ་མེད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། འདི་ཡན་ཆད་ཀྱིས་ནི་དམིགས་པ་བསྟན་ཏོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ལ་གནས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་རྣམ་པ་བསྟན་ཏེ། དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་ཆུང་ངུའི་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པའི་ཁྱད་པར་དག་གོ །འབྲིང་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་བཅོས་ལས། །ལུང་སྟོན་པ་དང་རློམ་པ་ཟད། །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ལ་གནས་ནས་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ལུང་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ་འདི་ནི་འདིའི་དམིགས་པའོ། །གང་འདིའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་རློམ་སེམས་ཟད་པ་དེ་ནི་རྣམ་པའོ། །དེ་ཉིད་དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་ལུང་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་དེའི་དམིགས་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས་དེ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཐམས་ཅད་དུ་མ་མཆིས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་རྣམ་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རློམ་སེམས་སོ། །ཐམས་ཅད་ཅེས་པ་ནི་ཡང་མ་ལུས་པའོ། །ཐམས་ཅད་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལེན་པ་མེད་པ་ཡངས་པ་མདུན་དུ་བྱས་པའོ། །བདག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །མཉམ་པར་གཞག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྡོག་པ་མེད་པའོ། །བདག་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཞག་གསུམ་པ་དང་བཞི་པ་ལ་སོགས་པར་སྙོམས་པར་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུའི་བར་གྱི་རྣམ་པར་ཡང་ངོ༌། །ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པ་ནས་བརྩམས་ཏེ། དེས་


DTG089_Page_0046
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐམས་ཅད་དུ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་འབྲིང་གི་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པའི་ཁྱད་པར་རོ། །ཆེན་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་བཅོས་ལས། གསུམ་པོ་ཕན་ཚུན་ངོ་བོ་གཅིག །ཏིང་འཛིན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ། ཞེས་གསུངས་སོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་གསུམ་པའོ། །དེ་ནི་ཕན་ཚུན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་འདིའི་དམིགས་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ནི་རྣམ་པའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་དམིགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ་དོན་དམ་པར་བྱང་ཆུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་སེམས་དཔའ་སྟེ། འདི་དེའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །སྐབས་ཀྱིས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཆེན་པོ་དེ་ཉིད་སེམས་དཔའ་ཡིན་པས་འདི་ཉིད་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་ན་འདི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན། སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེས་ན་གསུམ་པོ་འདི་དག་གི་ཕན་ཚུན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་ས་ནི་དམིགས་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་བསྟན་པར་ནུས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཞེས་བ་བའི་བར་གྱིས་རྣམ་པ་བསྟན་ཏོ། །བསྟན་པར་ནུས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གིས་རབ་ཏུ་བསྟན་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ཡང་མི་ཤེས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ཡིན་པས་དེ་ལྟར་མི་སྣང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །ཡང་དག་པར་མི་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །ལྷག་མ་ནི་རྟོགས་པར་སླའོ། །དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་ཆེན་པོའི་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པའི་ཁྱད་པར་དག་གོ །དེ་ནས་བསྟན་བཅོས་ལས། དེ་ལྟར་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་ནི། །ཆུང་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོ་ཡིན། །ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་ཡིན་ཏེ། རེ་རེ་ཡང་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱིས་བཅུ་གཉིས་སུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་བཅུ་གཉིས་བདག་གིས་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་ལྡན་


DTG089_Page_0047
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་བཤད་པར་བྱ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་བཅོས་ལས། གཟུང་བར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་གཉིས། །གཞི་དང་དེ་ཡི་གཉེན་པོ་ཡིས། །རྨོངས་དང་ཕུང་སོགས་བྱེ་བྲག་གིས། །དེ་ནི་སོ་སོར་རྣམ་པ་དགུ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །གཟུང་བར་རྟོག་པ་ནི་གཟུང་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །དེ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གཅིག་ནི་དངོས་པོ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིན་ཏེ། གང་འཇིག་རྟེན་ལ་གྲགས་པའི་དངོས་པོ་ལའོ། །ཅིག་ཤོས་ནི་དེའི་གཉེན་པོ་སྟེ། དེ་ཡང་སོ་སོར་རྣམ་པ་དགུའོ། །ཇི་ལྟར་རྨོངས་པ་དང་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་ནི་མ་རིག་པ་དང་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཉིད་དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་སྟོན་པར་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་སློབ་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སློབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞས་གསུངས་པ་དེ་མ་ཐག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ་དེ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཀའ་ཡིན་པས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྐབས་ཀྱི་ཤཱ་རིའི་བུས་གསོལ་བར་བྱ་བའི་དོན་དུ་སྨྲས་སོ། །ཆོས་གང་ལ་སློབ་པ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྤྱི་སྒྲ་དང༌། ཡོན་ཏན་དང༌། གཙོ་བོ་དང༌། སྐྱེས་བུ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བའམ། འོན་ཏེ་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་ནས་བསླབ་པར་བྱ། ཞེས་དགོངས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གང་ལ་ཡང་མི་སློབ་བོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་previous hit བདགམེད next hit་ཉིད་ལ་སློབ་པའི་ཕྱིར། ཞེས་དགོངས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་སློབ་པ་ག་ལས་ཤེ་ན། ལན་ནི་ཤཱ་རིའི་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཆོས་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྫས་དང༌། ཡོན་ཏན་དང་ལས་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ངོ་བོའོ། །ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟ་བུའི་ངོ་བོས་མངོན་པར་ཆགས་ཤིང་བདེན་པ་ཉིད་དུའོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ནི་འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ་དེ་ཡང་བྱིས་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཐོས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ནི་ཐོས་པ་མང་པོ་མེད་པའོ། འོ་ན་ད་ཇི་ལྟ་བུར་


DTG089_Page_0048
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཆིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟ་བུར་རྣམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་ཡོད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། བརྫུན་པའི་ངོ་བོས་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་པའི་རིགས་པས་སོ། །མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྫུན་པའོ། །མ་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རིག་པའི་ཁྱད་པར་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མ་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དེ་ནི་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བསྟན་ཏེ། དེ་ནི་མ་རིག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་པོའོ། །དེ་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པའོ། །མེད་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱིས་པས་བཟུང་བའི་དངོས་པོ་ཡོད་པའོ། །བརྟགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་བཟུང་བའོ། །དེ་ནི་ཕུང་པོར་བརྟགས་པ་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པའོ། །མཐའ་གཉིས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པའོ། །ཞེན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་གནས་པའོ། །ག་ལས་ཤེ་ན། ཆོས་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། མི་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་ངེས་པར་མི་བྱེད་པ་སྟེ། སྦྱོར་བའི་ལམ་ཐོབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་མཐོང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་གྱི་རྟོག་པ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་མངོན་པར་ཆགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་མཇུག་བསྡུ་བའོ། །དེ་ནི་མཐའ་གཉིས་ལ་ཆགས་པའི་རྟོག་པ་སྟེ་གསུམ་པའོ། །མངོན་པར་ཆགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐའ་གཉིས་ལ་གནས་པའོ། །དེའི་གཞིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུའོ། །དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོག་པའི་ཤེས་པའོ། །གནས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟེན་པའོ། །མིང་དང་གཟུགས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་ནི་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕུང་པོ་གཟུགས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཡིན་ཏེ། དེ་གཉིས་ཀ་ནི་མིང་དང་གཟུགས་སོ། །དེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྟེ་མིང་དང་གཟུགས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྟེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཞི་པའོ། །ལྔ་པོ་གཞན་ནི་བརྟག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འདི་


DTG089_Page_0049
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དག་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའོ་ཞེས་མི་ཤེས་མི་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། །ངེས་པར་མི་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་གསུམ་དང་ཐེག་པ་ལས་སོ། །དེ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་མི་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ་ལྔ་པའོ། །དེ་དག་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་དད་པར་མི་བྱེད་ཅིང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དག་ལ་མི་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་ལ་མི་གནས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ་དྲུག་པའོ། །དེ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་དམིགས་པ་ནི་ངེས་པར་མི་འབྱུང་སྟེ། དེ་ནི་ལམ་ལ་དམིགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ་བདུན་པའོ། །དེ་བདག་དང་ཆོས་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་previous hit བདག་ལ་དམིགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་་སྟེ་བརྒྱད་པའོ། །སྐྱེ་བ་མེད next hit་དང༌། རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་པ་དང༌། མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ་དགུ་པོ་དེ་ནི་དྲོ་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དགུ་པོ་འདི་དག་ནི་སྲབ་མོར་མ་བྱས་པ་དང༌། །མ་སྤངས་པ་དེ་བས་ན་དེ་དག་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མུན་པ་བསྲབས་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར། སྣང་བ་ཐོབ་པའི་ཏེང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་ཏེ། དེ་ནི་གཟུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་པོ་རྣམ་པ་དགུའོ། །གཉིས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དེ་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའོ། །བརྟགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་དགུ་གཟུང་བ་ཡིན་ནོ། །ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོར་བརྟགས་པའི་དབྱེ་བས་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་རྣམ་པ་དགུའོ། །དེ་ལ་གཟུགས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་ཅིང་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དུ་ཞེན་པ་དེ་ནི་ཕུང་པོའི་དོན་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །མིག་ཏུ་རྣམ་པར་རྟོག་ཅིང་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནས་ཆོས་ཀྱི་བར་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་ནི་སྐྱེ་བའི་སྒོའི་དོན་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །མིང་དང་གཟུགས་དང་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ནས། ཡིད་དང་ཆོས་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ཀྱི་བར་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་ནི་རིགས་ཀྱི་དོན་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །མ་རིག་པ་ནས་རྒ་ཤིའི་བར་ནི་སྐྱེ་བའི་དོན་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ནས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དེ་ནི་སྟོང་


DTG089_Page_0050
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དག་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དོན་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །བསམ་གཏན་དང་གཟུགས་མེད་པ་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དག་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ནི་མི་སློབ་པའི་ལམ་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །དེ་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དེ་དག་གི་སྐྱོན་བསྟན་ཏོ། །ལམ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ལམ་previous hit བདགམེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཡང་དག་ next hit་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དོ། །མཐའ་ནི་མཆོག་དང་རྩེ་མོ་སྟེ། །ཡང་དག་པའི་མཐའ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གྲངས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྩིས་སུའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་དགུ་པོ་འདི་དག་ནི་རྩེ་མོའིའོ། །སྲབ་མོར་བྱས་པ་དང་མ་སྤངས་པ་དེ་བས་ན་དེ་དག་དང་ལྡན་པ་ནི་སྔ་མའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དགུ་སྤོང་པ་ཉིད་དེ། དེ་བས་ན་སྣང་བ་མཆེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་གཟུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པ་རྣམ་པ་དགུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འཛིན་པའི་རྟོག་པ་གཉིས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་བཅོས་ལས། བདག་སོགས་རང་དབང་ངོ་བོ་དང༌། །དེ་བཞིན་ཕུང་སོགས་རྟེན་སྒོ་ནས། །རྫས་དང་བརྟགས་པའི་རྟེན་ཅན་གྱིས། །འཛིན་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འདོད། །འཛིན་པ་ནི་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །དེ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྫས་ལ་རྟེན་པ་དང༌། བརྟགས་པ་ལ་རྟེན་པའོ། །རྟེན་ནི་དམིགས་པའོ། །དེ་ཡང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བདག་ལ་སོགས་པ་རང་དབང་ཅན་དང༌། ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྟེན་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཡང་དེ་ནི་སོ་སོར་རྣམ་པ་དགུ་ཞེས་རྗེས་སུ་སྦྱར་རོ། །དེ་ལ་དང་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དེ་དག་ཆོས་བདེན་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། །དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའོ། །ཆོས་བདེན་པ་ཞེ་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པའི་བདེན་པའི་དོན་previous hit བདགམེད next hit་མཐོང་བའོ། །ཡིད་མི་ཆེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གུས་པར་མི་བྱེད་པ་སྟེ། བདག་ཉིད་རྣམ་པ་དགུར་རྟོག་པའོ། །ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་གང་ལ་ཡང་ཞེན་པར་མི་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ་བདག་ཉིད་དུ་


DTG089_Page_0051
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དམིགས་པར་མི་བྱེད་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་མི་དམིགས་པ་རྣམ་པ་དགུའི་མི་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དགུའོ། །བདག་དང་སེམས་ཅན་དང་མཐོང་བ་པོའི་བར་དུ་བསྟན་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་དམིགས་པས་དེ་ནི་རང་དབང་གི་བདག་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ་། །གཟུགས་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་གྱིས་བདག་ཉིད་དུ་མི་དམིགས་པས་དེ་ནི་གཅིག་གི་བདག་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །མི་གནས་ཡིད་ཀྱི་བར་དང་གཟུགས་ནས་ཆོས་ཀྱི་བར་མི་དམིགས་པས་དེ་ནི་རྒྱུའི་བདག་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །མིག་དང་གཟུགས་དང་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས། ཡིད་དང་ཆོས་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་ནི་ལྟ་བའི་བདག་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་བྱུང་བ་ནས་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ཀྱི་བར་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གཞིའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །བསམ་གཏན་དང་པོ་ནས་གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་བར་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་གཞིའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་ནི་མཐོང་བ་པོའི་གཞིའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོགས་པའོ། །རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང༌། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་ནི་བསྒོམ་པའི་གཞིའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །སྟོབས་བཅུ་དང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་ཡང་མི་དམིགས་པས་དེ་ནི་དོན་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱི་གཞིའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །བཟོད་པ་དགུ་པོ་འདི་དག་སྲབ་པར་བྱེད། སྤོང་བར་མི་བྱེད་དེ། དེ་བས་ན་འདི་དག་དང་ལྡན་པས་ནི་སྔ་མ་དེ་དག་ཉིད་སྤོང་བར་བྱེད་པ་ཉིད་དེ་དེ་བས་ན་གཟུང་བར་བྱ་བ་མེད་པ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་ཞུགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཤཱ་རིའི་བུས་ཟུར་གྱིས་ཞུས་པ་གསུངས་སོ། །ཞུ་བ་ནི་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། གལ་ཏེ་དེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་སློབ་པ་དེའི་ཚེ་འདི་ལ་ཇི་ལྟར་མི་དམིགས་པ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་ལ་ཡང་མི་སློབ་པ་སྟེ། དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །དེ་ལྟར་སློབ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་


DTG089_Page_0052
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སློབ་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཐོབ་པ་ལའོ། །དེ་ལྟར་བསྟན་པ་འདི་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་པོ་དགུའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཅི་སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུ་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འདྲི་བའི་བསམ་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་ལ་སློབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུ་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུ་ཡང་སློབ་པར་འགྱུར་འགྱུར་ཞིང་དེ་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་དེ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། གལ་ཏེ་སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུ་ལྟ་བུ་ཉིད་དུ་ནི་མི་འདོད་དེ་རྒྱུ་དེ་བས་ནའོ། །ན་ཞེས་བྱ་བ་ཚིག་གི་རྒྱུན་དུ་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །ཁྱེད་ཉིད་ལ་དྲི་བར་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་དྲིས་པ་དེ་ཉིད་ལ་དྲི་བར་བྱས་པའོ། །ཅི་ནུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་འདོད་པའོ། །སྟོན་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཤོད་ཅིག་པའོ། །ལྟར་ཉན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གིར་བྱས་པའོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་ཉེ་བར་དགོད་པའོ། །ཇི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲི་བའོ། །ཇི་ཕུང་པོ་གཞན་ལ་སྒྱུ་མ་ཡང་གཞན་ནམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲིས་པའི་དོན་ཏོ། །སྒྱུ་མ་ཉིད་ཀྱང་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་འབྱོར་གྱིས་དྲིས་པའི་ལན་ནོ། །དོན་དང་སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་སྤྲུལ་པའི་དངོས་པོའི་དོན་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་སྣང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་འདིར་སྒྱུ་མའི་སྒྲའི་དོན་ཏོ། །དེ་བས་ན་སྒྱུ་མ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་སོ། །སྒྱུ་མའི་དོན་བསྟན་ནས་སྐྱེས་བུའི་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདིར་ནི་འདུ་ཤེས་ཀུན་ཤེས་པ་བརྟགས་པ་ཐ་སྙད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཁྱད་པར་དུ་དཔྱོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདུ་ཤེས་ཏེ། ཤེས་པ་དང་བློ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བྱིས་པ་རྣམས་དྲང་བའི་ཆེད་དུ་བརྟགས་པ་ནི་བརྟགས་པ་སྟེ་དེ་དག་ལོག་པ་ཉིད་དུ་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཕགས་པ་དང་འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་འདིས་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་པས་ན་ཐ་སྙད་དོ། །དེ་ལ་འཕགས་པས་ནི་བརྟགས་པ་ལོགས་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པས་གཞན་ལ་རྟོན་པར་བྱེད་པའོ། །འཕགས་པ་མ་ཡིན་པས་ནི་བདེན་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་ནས་བདག་ཉིད་ཀྱང་འཇུག་པར་བྱེད་དོ། །འདིར་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་བསྟན་པའོ། །ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་ལ་སོགས་པ་རྣམས་རྗེས་སུ་བསྟན་


DTG089_Page_0053
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་previous hit བདགམེད next hit་དག་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ་ཞེས་བརྟགས་པའོ། །དེ་བས་ན་འདི་ནི་སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱིའི་དོན་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་དགའ་བའི་ཕྱིར་ལན་གཉིས་སུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུ་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་ཅིང་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྐལ་པའི་ལན་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་བཏབ་པར་མཚན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསླབ་པར་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལའོ། །སློབ་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སློབ་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ལ་སྟེ། དཔེར་ན། བུང་བ་ཉལ་ནས་འཕེལ་བྱེད་ལ། །པད་མའི་རྩ་བ་གནས་ནས་སྐྱེས། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སློབ་པ་ནི་སེམས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ལ། སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་སྤྲུལ་པའི་སྐྱེས་བུ་ནི་ཡིད་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་སྤྲུལ་པའི་སྐྱེས་བུ་དང་འདྲ་བར་བདག་བྱིད་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདག་ཉིད་དེ་ལྟར་མཐོང་བ་ནི་དཀའ་བ་ཡིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤེ་ན། སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་སྤྲུལ་པའི་དངོས་པོའོ་དོན་ནི་སྒྱུ་མ་སྟེ། དེ་དང་འདྲ་བའི་སྐྱེས་བུ་ནི་སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུའོ། །གཟུང་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་བྱའོ། །གཟུགས་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བར་སྣང་བའི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནང་དང་འདྲ་བའོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དང་འདྲ་བའོ། །དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་དང་འདྲ་བ་སྟེ། །འཛིན་པའི་དངོས་པོ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བར་བསམས་པའོ། །ཕུང་པོ་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་མེད་ན་འདི་ལ་སེམས་དང་ལྡན་པ་ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། སེམས་དང་ལྡན་པའི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ནི་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དེ། ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྤྲུལ་པའི་སྐྱེས་བུ་ནི་སྤྲུལ་པ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའི་གཞུང་དག་ལ་ཡང་བཤད་པར་བྱའོ། །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ལ་ཡང་ལ་ལར་སྐྱེས་བུ་བཏགས་པ་ཡོད་དེ་དེ་ནི་ཞར་ལ་དབང་པོ་དྲུག་བཟུང་བ་ཡིན་ནོ། །


DTG089_Page_0054
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྐབས་ཀྱིས་ནི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྐྱེས་བུར་བཏགས་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་ནི་ཅི་རིགས་པར་བཏགས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་བཏགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དགུའོ། །སྒྱུ་མ་ཉིད་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དུ་ནི་ཕུང་པོར་བཏགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །སྒྱུ་མ་ཉིད་མིག་ཅེས་བྱ་བ་ནས་ཆོས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ནི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་སུ་བཏགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །སྒྱུ་མ་ཉིད་མིག་དང་གཟུགས་དང་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། སྒྱུ་མ་ཉིད་ཡིད་དང་ཆོས་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དང༌། སྒྱུ་མ་ཉིད་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་བར་དང༌། །སྒྱུ་མ་ཉིད་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ཀྱི་བར་ནི་ཁམས་སུ་བཏགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །སྒྱུ་མ་ཉིད་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། སྒྱུ་མ་ཉིད་མ་རིག་པ་དང༌། སྒྱུ་མ་ཉིད་རྒ་ཤི་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲལ་པར་འབྱུང་བར་བཏགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །སྒྱུ་མ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བར་བཏགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །སྒྱུ་མ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དང་མཚན་མ་མེད་པ་དང་སྨོས་པ་མེད་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་དུ་བཏགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །སྒྱུ་མ་ཉིད་བསམ་གཏན་དང་གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་དུ་བཏགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །སྒྱུ་མ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་ལམ་དུ་བཏགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོགས་པའོ། །སྒྱུ་མ་ཉིད་སྟོབས་བཅུ་ནས་སྒྱུ་མ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བའི་བར་ནི་མི་སློབ་པའི་ལམ་དུ་བཏགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གིས་དགུ་པོ་འདི་དག་སྲབ་པར་བྱེད་ཅིང་མི་སྤོང་བ་དང༌། དེ་དག་དང་ལྡན་པ་ནི་སྔ་མའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དགུ་སྤོང་བར་བྱེད་དེ། །ནས་བར་ཆད་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྟོན་པར་བྱེད་དེ་བར་ཆད་བྱེད་པར་ནུས་པ་ནི་བར་ཆད་དོ། །བར་ཆད་བྱེད་པར་མི་ནུས་པ་ནི་དེ་མ་ཐག་པའོ། །དེ་དག་ལས་ཤེ་ན། དེའི་དེ་མ་ཐག་ཉིད་དུ་མཐོང་བའི་ལམ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། དེས་ནི་འཛིན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པ་རྣམ་པ་དགུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ན་འདིས་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཞི་དང་ལྡན་པའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་དབང་


DTG089_Page_0055
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དུ་བྱས་ནས་བསྟན་བཅོས་ལས། སེམས་མི་འགོང་བ་ཉིད་ལ་སོགས། །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་སོགས་སྟོན་བྱེད། །དེ་ཡི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་བར་བ། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་ཡོངས་འཛིན་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། གང་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་ཞིང་ལམ་མ་ཡིན་པས་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ་ཐབས་མཁས་པས་དང༌། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་དེ་གཉིས་ཀྱིས་ཀྱང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡོངས་སུ་སྤོང་ངོ༌། །དེ་ལ་ཐབས་མཁས་པས་ནི་སེམས་མི་འགོང་བ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུར་བཏགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་སོགས་སྟོན་བྱེད་པ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །མངོན་དུ་གྱུར་པས་འཇིགས་པ་ནི་སྐྲག་པའོ། །སྐྲག་ཟིན་པ་ནི་དང་ངས་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་ཤིན་ཏུ་དང་ངེས་པའོ། །བསྟན་པ་འདི་ཐོས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུར་བསྟན་པའོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལག་ཏུ་སོང་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ཇི་ལྟ་བུའི་ལག་ཏུ་སོང་ན་ཞེས་ན། སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྡིག་པའི་གྲོགས་པོའི་ལག་ཏུ་སོང་ནའོ། །འདིར་མ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ།སྡིག་པའི་གྲོགས་པོའི་ལག་ཏུ་སོང་བར་གྱུར་པའམ་ཞེས་བྱའོ། །དེས་བ་མ་ཡིན་པ་དང༌། མི་མཁས་པ་དང༌། ཐབས་མཁས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་དག་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ལག་ཏུ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ་དོན་གྱིས་དེ་ལྟར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཐབས་མི་མཁས་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དང༌། སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་རྣམས་མི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་དག་གོ །དེ་བས་ན་རབ་འབྱོར་དལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། སེམས་དཔའ་མཛངས་པ་ཐབས་མཁས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་གང་དག་ལ་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་དེ་དག་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་ལག་ཏུ་སོང་བའོ། །འདིར་ཡང་འམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་སྐད་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། ཐབས་མཁས་པ་དང༌། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ནི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་གཞན་གཉིས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་


DTG089_Page_0056
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ངེས་ཤིང་བསྟན་པ་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་མི་དམིགས་པའི་ཡི་ཤེས་ཀྱིས་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་སྤྱོད་ཅིང་དེ་དག་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དེ་ནི་ཐབས་མཁས་པའོ། །དེ་ལ་བཟློག་པ་ནི་ཐབས་ལ་མི་མཁས་པའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཞུས་པ་ཡིན་ཏེ། ཞུ་བ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གང་རྣམས་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལན་ནི་དང་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། བདུད་ཀྱི་ལས་ཉེ་བར་སྟོན་པ་ནི་འདིར་བདུད་ཀྱི་ཉེས་པ་ཡང་བདུད་ཀྱི་ལས་ཡིན་ཏེ། བདུད་ཀྱི་བྱ་བ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་དང་ལས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་སྟོན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་བུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་བདུད་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས་བྱུང་བའི་ལུས་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་ནི་བདུད་ཀྱི་ཉེས་པའོ། །དེ་ལྟར་དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་བར་ཆད་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །བདུད་ཀྱི་ཉེས་པ་འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་ངས་ཁྱོད་ལ་བཤད་པའོ། །བདུད་ཀྱི་ལས་ཤེས་བྱ་བ་ནི་བདུད་རང་ཉིད་སྔས་རྒྱས་ལ་སོགས་པའི་ཆ་བྱད་དུ་བྱས་ནས་ལམ་ལོག་པར་སྟོན་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལས་དབེན་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །འདི་ནི་ཤེས་བྱ་བ་ནི་ངས་ཁྱོད་ལ་བསྟན་པ་དག་གོ །འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བདུད་ཀྱི་ལས་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །སྟོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་རིག་པར་སྦྱར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མཇུག་སྡུད་པའོ། །གང་འདི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་འབྱེད་པར་བྱེད་ཅིང་གང་གི་ཕྱིར་བདུད་ཀྱི་ལས་མི་སྟོན་པ་དེ་དག་ནི་དོན་གྱིས་མི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དུ་བསྟན་པར་ཤེས་སོ། །དེ་ནི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཁྱད་པར་རོ། །ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་རྫོགས་སོ།། །།སྒྲུབ་པ་ཡི་ནི་རྟེན་གྱུར་པ། །ཞེས་བྱ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་བཅོས་ལས། རྟོགས་པ་ཡི་ནི་ཆོས་དྲུག་དང༌། །གཉེན་པོ་དང་ནི་སྤོང་བ་


DTG089_Page_0057
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང༌། དེ་དག་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པ་དང༌། །ཤེས་རབ་སྙིང་བརྩེར་བཅས་པ་དང༌། །སློབ་མ་མཐུན་མོང་མིན་ཉིད་དང༌། །གཞན་གྱི་དོན་གྱི་གོ་རིམས་དང༌། །ཡི་ཤེས་རྩོལ་བ་མི་མངའ་བར། །འཇུག་པའི་རྟེན་ལ་རིགས་ཞེས་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། རྟེན་ལ་རིགས་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །འདིར་རིགས་ནི་སྐབས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཡིན་ཏེ། སོ་སོར་ངེས་པར་གནས་པ་ནི་རྟེན་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་སྟེ། ཅི་ཞིག་གང་གི་རིགས་ཡིན་ཞེ་ན། གང་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པར་དག་པ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མས་ཁེབས་པ་དེ་ནི་རིགས་ཡིན་ཏེ། རྡོའི་རིགས་དག་ལ་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་སྦྱངས་ནས་ཕྱི་ཟངས་དང་ལྕགས་དང༌། གསེར། དངུལ་དག་གི་རིགས་གསལ་བར་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །ཇི་སྟེ་རྟེན་པའི་ཆོས་དེ་རྣམས་གང་དག་ཡིན་ཞེ་ན། རྟོགས་པ་ཡི་ནི་ཆོས་དྲུག་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །རྟོགས་པ་ནི་ཤེས་པའོ། །དེ་ཉིད་ཆོས་དེ་ཡང་རྣམ་པ་དྲུག་ནི་དྲོ་བ་དང༌། རྩེ་མོ་དང༌། བཟོད་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་མཆོག་དང༌། མཐོང་བའི་ལམ་དང༌། བསྒོམ་པའི་ལམ་མོ། །གཉེན་པོ་དང་ནི་སྤོང་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་གཉེན་པོ་ནི་ཤེས་པའོ། །སྤོང་བ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཟད་པའོ། །དེ་དག་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་མཐར་ཐུག་པར་འགྲོ་བ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བ་ལ་སོགས་པ་མཐར་ཐུག་པར་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཤེས་རབ་སྙིང་བརྩེར་བཅས་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་དང་སྙིང་རྗེ་དག་ནི་ཉི་མ་དང་ཟླ་བའི་འོད་ལྟ་བུ་གང་ཡིན་པ་དག་གོ །སློབ་མ་མཐུན་མོང་མིན་ཉིད་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཡི་ཤེས་སོ། །གཞན་གྱི་དོན་གྱི་གོ་རིམས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་ཆད་པ་མེད་པའོ། །ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འབྱུང་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། གང་འདི་དག་གི་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཏེ། དེ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་དོ། །འདི་ལྟར་བསྟན་བཅོས་ལས། རྒོལ་བར་བྱེད་པ་ནི། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་དབྱེར་མེད་ཕྱིར། །རིགས་ནི་ཐ་དད་རུང་མ་ཡིན། །ཐ་དད་པ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རིགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་སོ། །འདི་ནི་རང་སངས་རྒྱས་


DTG089_Page_0058
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་རིགས་སོ། །འདི་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། འདིར་ལན་ནི་བསྟན་བཅོས་ལས། བརྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས། །དེ་ཡིས་དབྱེ་བ་ཡོངས་སུ་བརྗོད། །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །བརྟེན་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་དེའི་དབྱེ་བས་རིགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །ནམ་མཁའ་ཐ་དད་པ་མེད་ཀྱང་ལམ་གྱི་དབྱེ་བས་ཐ་དད་དེ། དབྱེ་བའི་ལམ་དང༌། བྱའི་ལམ་དང༌།ཉི་མའི་ལམ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་འདི་ཐམས་ཅད་མདོར་བསྡུས་ནས་རབ་འབྱོར་གྱིས་ཞུས་པ་སྟེ། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དེ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་བགྱི་བ་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གཉིས་ལའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱི་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྒྲའི་ཚིག་གི་དོན་དུ་བརྗོད་ཅེས་བྱ་བ་དང༌། ཚིག་གི་དོན་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བར་རྗེས་སུ་སྦྱར་རོ། །འདིར་རིགས་ཀྱི་དོན་གྱི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །དེ་ཡང་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཡིན་གྱི་རིགས་མེད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྟེན་མ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྒྲ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རིགས་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་འདི་ཞུས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ་ནི། རབ་འབྱོར་ཚིག་དོན་མེད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚིག་དོན་ཞེས་སྨོས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རིགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དོ། །དེས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚིག་གི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། དེ་ནི་ཚིག་གི་དོན་མེད་པ་དང༌། རིགས་ཀྱི་དངོས་པོར་མེད་པ་སྟེ་ཆོས་དབྱིངས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འདིའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡུལ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་གང་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཉིད་དེ་ནི་དེའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཏེ། དེ་ཉིད་དག་ཅིང་མཐར་ཐུག་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བརྗོད་དོ། །དེ་བས་ན་རིགས་ཡིན་ན་ཡང་དངོས་པོར་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་དངོས་པོ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རིགས་ཡིན་ཡང་རྟེན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་སྔ་ཕྱི་ཐ་མི་དད་པས་སོ། །རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་དབྱེ་


DTG089_Page_0059
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་ནི་དངོས་པོ་ལ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་ཉིད་དུ་གང་ལས་ཤེ་ན། རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ལན་གསུངས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཆགས་པ་མེད་པ་ལ་བསླབ་པ་དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རིགས་ཉིད་དེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་བཅོ་ལྔ་པོ་ཡིན་ཏེ། རྟོགས་པ་ཡི་ནི་ཆོས་དྲུག་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཆགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གནས་པ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་དངོས་པོ་ལ་དམིགས་པའི་ཕིར་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་ལ། དེ་དང་འགལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆགས་པ་མེད་དེ་རྣམས་ལའོ། །ཅི་རིགས་པར་དེའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རམ་དེ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ལ་ཆགས་པ་མེད་པར་སློབ་པ་ནི་དགེ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མ་ལུས་པའི་དྲི་མ་སེལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་མངོན་པར་འབྱུང་བ་ན་བྱང་ཆུབ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རིགས་ཡིན་གྱི། ཅིག་ཤོས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་དེ་དག་གི་ཇི་ལྟར་རྟེན་ཡིན་ཞེ་ན། རིགས་མེད་པ་དང༌། རིགས་དམན་པ་དང༌། རིགས་དམན་པ་དེ་དག་གི་ནི་རྟེན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་གཟུགས་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཇི་ལྟར་དེ་དག་གི་རྟེན་ཡིན་ཞེ་ན། གཟུགས་མེད་པའི་ནམ་མཁའ་ནི་ཟླ་བ་དང་ཉི་མའི་འོད་དང༌། མུན་པ་དང་དེ་ཟད་པའི་རྟེན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ནི་བསྒྲུབ་པའི་རྟེན་ཡིན་ནོ། །དམིགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་བཅོས་ལས། དམིགས་པ་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དེ། །དེ་ཡང་དགེ་ལ་སོགས་པ་ཡིན། །འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་རྟོགས་པ་དང༌། །གང་དག་འཇིག་རྟེན་འདས་འདོད་དང༌། །ཟག་ཅད་ཟག་པ་མེད་ཆོས་དང༌། །གང་དག་འདུས་བྱས་འདུས་མ་བྱས། །སློབ་མ་མཐུན་མོང་ཆོས་རྣམས་དང༌། །གང་དག་ཐུབ་པའི་ཐུན་མོང་མིན། ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བ་དང༌། མི་དགེ་བ་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའོ། །འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་རྟོགས་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་རྟོགས་པ་སྟེ་དགེ་བའོ། །འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དགེ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །


DTG089_Page_0060
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྷག་མ་ནི་གོ་སླའོ། །དེ་ཉིད་རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །མངོན་པར་རྟོགས་པ་བདུན་གྱི་གོ་རིམས་ཀྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ནི་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་དོན་གྱི་ཐབས་སོ། །འདིས་དོན་རྟོགས་པར་བྱས་པ་དེས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མ་ཆགས་པ་ཡོད་ན་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ། །ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དོན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་པ་ནི་གྲུབ་པའོ། །ཆེད་དུ་བྱ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་བཅོས་ལས། སེམས་ཅན་ཀུན་མཆོག་ཉིད་སེམས་དང༌། །སྤོང་དང་རྟོགས་དང་གསུམ་པོ་ལ། །ཆེན་པོ་གསུམ་གྱིས་རང་བྱུང་གི །ཆེད་དུ་བྱ་བ་འདི་ཞེས་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདི་གསུངས་སོ། །རང་འབྱུང་བར་འགྱུར་བས་ན་རང་འབྱུང་བ་སྟེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །དེ་ནི་འདིའི་ཆེད་དུ་བྱ་བའོ། །ཆེད་དུ་བྱ་བ་གང་གིས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཉིད་ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པའི་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟ་བུའི་ཆེད་དུ་ཞེ་ན། ཆེན་པོ་གསུམ་དག་གིས་གྲངས་སུ་བྱས་པས་ན་ཆེན་པོ་ཉིད་དེ། སེམས་དང་སྤོང་བ་དང་རྟོགས་པའོ། །དེ་ཉིད་ནི་གསུམ་སྟེ། དེ་ཡང་འདི་སྐད་སྟོན་ཏེ། ཆེན་པོའི་ཆེད་ཀྱི་ཡི་ཤེས་ལ་སོགས་པ་ནི་ཆེད་དུ་བྱ་བ་ཆེན་པོ་སྟེ་ཆེན་པོའི་བྱེད་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་པའི་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འདི་ལ་ཡོད་པས་ན་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའོ། །མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱན་གྱི་ཚིག་འདི་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཆེན་པོ་དག་ལས་དེ་ལྟར་ཆེད་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་དིའི་སེམས་ཆེན་པོ་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདིར་ཡང་ཆེད་དུ་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་རིས་ཆེན་པོའི་གཙོ་བོ་བྱེད་པར་འགྱུར་བས་ན་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་སོ། །ཤཱ་རིའི་བུས་ཞུས་པས་ནི་སྤོང་བ་ཆེན་པོ་བསྟན་ཏོ། །རབ་འབྱོར་གྱིས་ཞུས་པས་ནི་རྟོགས་པ་ཆེན་པོ་བསྟན་ཏོ། །དེ་བས་ན་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱན་གྱི་ཚིག་གཞན་དུ་བྱས་ཏེ། སེམས་ཅན་ཀུན་ཚོགས་


DTG089_Page_0061
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཆོག་དང་ནི། །སྤོང་དང་རྟོགས་དང་གསུམ་པོ་ལ། །ཆེན་པོ་གསུམ་གྱི་རང་འབྱུང་གི །ཆེད་དུ་བྱ་བ་འདི་ཤེས་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྐབས་སུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དོན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་བཟུང་བའོ། །བྱང་ཆུབ་དོན་དུ་གཉེར་བས་ན་དོན་དང་འདོད་པའོ། །དེའི་ཆེད་དུ་སེམས་པ་ཉིད་ཡིན་པས་ན་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་བས་ན་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སྒྲ་ནི་ཆེད་དུ་བརྗོད་པ་ཡིན་པས་སོ། །འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་ཞུས་པ་ནི་རབ་འབྱོར་གྱིས་གསོལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། སེམས་ཅན་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བསྟན་པའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་རིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་བསྟན་པའོ། །དེའི་གཙོ་བོ་ཉིད་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་ཡང་དག་པར་བཏུལ་བའི་ས་ཡིན་ཏེ་ཆེད་དུ་བྱ་བའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་ཕུང་པོའི་གཙོ་བོ་ཉིད་ནི་ཆེན་པོ་ཉིད་དེ། དེ་སེམས་ཅན་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་སེམས་ཅན་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་ཉིད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དུས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐབས་སོ། །བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དོན་གཅིག་གོ །དེ་དག་གི་ལྟ་བ་ནི་གྲུབ་པའི་མཐའི་བྱེ་བྲག་གིས་དེའི་དངོས་པོར་མངོན་པར་ཞེན་པའོ། །འབྱུང་བ་ནི་འཁོར་བའོ། །འཇིག་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །དེ་གཉིས་ཀྱི་ལྟ་བ་ནི་གཙོ་བོ་ཉིད་དུ་ངེས་པའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པ་ནི་ཆད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆད་པར་ལྟ་བའོ། །བདག་ནི་རྟག་པར་གནས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་པར་ལྟ་བའོ། །ལུས་ནི་ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་རང་གི་ལུས་ལ་ལྟ་བའོ། །འདི་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པའོ། །སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལོག་པའི་ལྟ་བ་རྣམས་ཀྱང་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་ལ་རིགས་པ་སྟེ་དེ་ནི་སྤོང་བ་ཆེན་པོ་ཉིད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱང་ཡིན་སེམས་


DTG089_Page_0062
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱང་ཡིན་པའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡང་ཡིན་སེམས་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །ཟག་པ་མེད་པ་ནི་བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་ཟག་པ་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་སྦྱངས་པའོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་མི་མཉམ་པ་ནི་མཉམ་པ་མེད་པའོ། །མཉམ་པ་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་དང་མཉམ་པ་ནི་མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པའོ། །མ་ཆགས་པ་ནི་བསྟན་པའོ། །ཡོངས་སུ་མ་ཟིན་པ་ནི་རྗེས་སུ་བསྟན་པའོ། །དེ་ལ་ཡང་རློམ་སེམས་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བར་བསམས་པའོ། །ཡང་གི་སྒྲ་ནི་གཞན་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཞེས་པའོ། །ལྷག་མ་ནི་རྟོགས་པར་སླ་སྟེ། བཤད་པ་དང་འདྲ་བ་ཉིད་དེ་དེ་ནི་རྟོགས་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་དོ། །སྒྲུབ་པའི་ཆེད་དུ་བྱ་བ་རྫོགས་སོ།། །།སྒྲུབ་པ་ཉིད་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། གོ་ཆའི་སྒྲུབ་པ་དང༌། འཇུག་པའི་སྒྲུབ་པ་དང༌། ཚོགས་ཀྱི་སྒྲུབ་པ་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བའི་སྒྲུབ་པའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་གོ་ཆའི་སྒྲུབ་པ་བཤད་པར་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་གནས་བརྟན་ཤེས་རབ་ཆེན་པོས་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་མཚན་དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །འཇུག་པ་ཉིད་ནི་འཛེག་པ་ཡིན་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར། འཇུག་པའི་སྒྲུབ་པ་ཐེག་ཆེན་ལ། །འཛེག་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོ་བར་སེམས་དཔས་ན་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པར་སེམས་དཔས་ན་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྟེ། བར་གྱི་ཚིག་མི་མངོན་པར་བྱས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བར་བསམས་པའོ། །དེ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སོ་སོར་གོ་ཆ་ཉེ་བར་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། གོ་ཆའི་སྒྲུབ་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཆེན་པོ་དག་ལས་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གོ་ཆ་བཞིན་དུ་བསྟན་ཏོ། །དེའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་བཅོས་ལས། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་རྣམ་དྲུག་ལ། །དེ་དག་སོ་སོར་བསྡུས་པ་ཡིས། །གོ་ཆའི་སྒྲུབ་པ་གང་ཡིན་ཏེ། །དྲུག་ཚན་དྲུག་གིས་ཇི་བཞིན་བཤད། །ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ་ཇི་ལྟར་མདོ་ལས་དྲུག་ཚན་དྲུག་གིས་བསྟན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་འདིར་ནི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དོན་གཞན་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གོ་ཆ་ཁྲབ་དང་བསྲུངས་པ་དང༌། །གང་ཕྱིར་སྒྲུབ་པ་དབུ་མ་ཡིན། །རྣམ་ཀུན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །ཇི་སྐད་བསྟན་པས་


DTG089_Page_0063
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕ་རོལ་གནོན། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་གོ་ཆའི་མཚན་ཉིད་རབ་འབྱོར་གྱིས་ཞུས་པ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འདི་སྙམ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་སེམས་དཔའོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ཡུལ་ཕྱོགས་དང་གྲོང་ཕྱོགས་སུ་ཆད་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང༌། གྲངས་མེད་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བྱ་བ་ནི་ལམ་བསྟན་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའོ། །འདི་ཙམ་གྱིས་ནི་ཇི་སྐད་བསྟན་པས་ཕ་རོལ་གནོན་ཅིང་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་གཉེན་པོ་བསྟན་པའོ། །བདག་གིས་སེམས་ཅན་གྲངས་མེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྒྲོ་བཏགས་པའི་གཉེན་པོའི་སྒོ་ནས་གསུངས་ཏེ། བྱེད་པ་དང་ལས་བཀག་པས་བྱ་བ་བཀག་པ་ཡང་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་མཐའ་གཉིས་ཀྱི་གཉེན་པོའི་སྒོ་ནས་དབུ་མའི་ལམ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་མྱ་ངན་ལས་བཟླ་བའི་བསམ་པའི་དུས་སུ་ཡང་དེ་ལྟར་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་གང་ཡང་མེད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ཏེ། དེས་ནི་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་གོ་ཆ་བསྟན་ནས། བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་དྲི་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་མཐའ་གཉིས་དང་བྲལ་བ་གང་ལས་ཤེས་ཇི་ལྟར་རིགས་ཤེ་ན། རིགས་པའི་རྒྱུ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་འདི་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ཆོས་རྣམས་ནི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་ནི་མཐའ་གཉིས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དེ་འདི་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། སྒྱུ་མའི་ཆོས་ཉིད་ཉེ་བར་བཟུང་ན་ཞེས་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་གསུམ་སྟེ། དང་པོ་ནི་བཏགས་པ་སྟེ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པས་བསྡུས་པ་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་ཡིན་ཏེ་རྒྱུའི་དབང་དུ་གྱུར་པ་རྫས་སུ་ཡོད་པ་བཏགས་པའི་གཞིའོ། གསུམ་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་སྟེ་དེ་བཞིན་དུ་རྟག་ཏུ་ཡོད་ཅིང་དེ་ཡང་གཞན་གྱི་དབང་ལས་བཏགས་པས་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་རྡེའུ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྔགས་བཏབ་པའི་བྱ་བས་


DTG089_Page_0064
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་མེད་ཀྱང་རྣམ་པ་ནི་འདིར་སྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་ཡང་དག་པར་ཡོད་ཀྱང་འཁྲུལ་པའི་དབང་གིས་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོར་སྣང་བ་ནི་སྒྱུ་མ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེའི་ཆོས་ཉིད་ཉེ་བར་བཟུང་བ་ནི་ཤེས་པའོ། །དེ་ལ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བརྗོད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་བརྫུན་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར་བརྫུན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་དེ་ཡང་བརྫུན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཡང་མེད་ན་ནི་རྒྱུ་མེད་པར་ཡང་ཡེ་ཤེས་དམ་པ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་རིག་previous hit ་ཡོད་ཀྱང་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་མེད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་དེའི་བདག next hit་ཉིད་མེད་པས་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེས་ཀྱང་རིག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་དོན་དམ་པ་གཟིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་སྐྱེས་བུ་རྣམ་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་རང་ཉིད་ལ་ཡོད་ཅིང་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་གལ་ཏེ་མི་སྣང་ན་ནི་དེའི་ཚེ་སྐྱེས་བུ་རྣམས་ཀྱིས་མཐོང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་གང་གཅིག་མཐོང་བར་འགྱུར་བ་དེས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མཐོང་བར་འགྱུར་བས་ཐལ་ཆེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་ཡོད་ཅིང་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོས་ནི་མེད་དོ་ཞེས་བརྗོད་ན་ནི་མཐའ་གཉིས་དང་བྲལ་བ་གྲུབ་པོ། །འདི་ཉིད་འཇིག་རྟེན་གྱི་གྲགས་པའི་དཔེས་ཀྱང་རྟོག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཡིན་པ་ནི་འདི་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ཉིད་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་དཔེ་བསྟན་པ་ནི་འདི་ལྟའི་སྒྲའོ། །མཁས་པ་ནི་མཛངས་པའོ། །སྒྱུ་མ་བྱེད་པ་ནི་སྒྱུ་མས་འཚོ་བའོ། །དེའི་ཉེ་གནས་ནི་གང་དེའི་སློབ་མ་ཡིན་གྱི་སྒྱུ་མས་འཚོ་བ་ནི་མ་ཡིན་པའོ། །སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་ནི་སྐྱེ་བོའི་ཕུང་པོའོ། །མི་སྣང་བར་བྱས་པ་ནི་ཡང་དག་པར་མ་མཐོང་སྟེ། སྤྲུལ་པ་ཉེ་བར་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱིར་དྲིས་ནས་ཁྱད་པར་འདྲི་བའོ། །དེ་ལ་ཡང་གང་


DTG089_Page_0065
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་འོན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བསད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིས་བསད་པའོ། །ཤི་བ་ནི་རང་ཤི་པའོ། །བཤིག་པ་ནི་མཐོང་བར་བྱས་པའོ། །མི་སྣང་བར་བྱས་པ་ནི་རང་ཉིད་མི་སྣང་བར་བྱས་པའོ། །བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་བསྟན་ནས། བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། བསྒོམ་པ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཞི་གནས་དང༌། ལྷག་མཐོང་དང༌། ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ཟུང་དུ་འབྲེལ་པར་འཇུག་པའོ། །དེ་ལ་ཞི་གནས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འདི་ལྟར་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་སྐད་ཐོས་པ་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འདི་སྙམ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་མི་སྐྲག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པ་རྣམ་དྲུག་གིས་སོ། །སེམས་ཡང་དག་པར་བསྡུས་ཀྱང་བརྣབ་སེམས་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་ལ་དམིགས་པ་འབྱུང་བ་ན། མི་སྐྲག་ཅིང་དེ་ཉིད་སེལ་བར་བྱེད་དེ་གཡེང་བའི་ཉེས་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མིང་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ལ་སྐྱོན་མེད་ཅིང་རང་གི་ངང་གིས་འབྱུང་བའི་དོན་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པས་མི་དངང་སྟེ། དེ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཤིན་ཏུ་དངང་བར་མི་འགྱུར་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རང་གི་ངང་གིས་འབྱུང་བའི་མཉམ་པར་གཞག་པའི་སེམས་ཀྱིས་འབད་པར་མི་བྱེད་པས་ཤིན་ཏུ་དངང་བར་མི་འགྱུར་བའོ། །འདི་ཙམ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞི་གནས་འདིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ལ་གོ་ཆ་བསྟན་པས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ལྷག་མཐོང་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་དངོས་པོ་ལ་མི་དམིགས་པ་དང༌། དོན་དམ་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་མཐོང་བ་མེད་པ་ཡིན། གང་དག་ལ་གང་གི་རྣམ་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཡང་མ་མཐོང་བའོ། །དོན་བདག་གིས་འཚལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པར་བདག་གིས་འཚལ་ཏེ། གོ་ཆ་མ་མཆིས་པའི་གོ་ཆ་བགོས་པའོ། །ཀྱེ་མ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་དོན་དམ་པ་མཉན་པའི་འོས་སུ་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་


DTG089_Page_0066
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པའོ། །དེའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་བཏགས་པས་མ་བྱས་པའོ། །རྣམ་པར་མ་བྱས་པའོ། །རྣམ་པར་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་གྱིས་དྲི་མར་མ་བྱས་པ་ཉིད་དོ། །མངོན་པར་འདུ་མ་བྱས་པ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉེན་པོས་དག་པར་མ་བྱས་པ་ཉིད་དོ། །སེམས་ཅན་དེ་དག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ཀྱང་དོན་དམ་པ་ཉིད་དུ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རབ་འབྱོར་གྱིས་ཟུང་དུ་འབྲེལ་པར་འཇུག་པའི་ལམ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པའོ། །དང་པོ་འདིར་ལྷག་མཐོང་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འོན་ཀྱང་བཏགས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་དག་གིས་འཆིང་བ་དང་ཐར་པའི་དངོས་པོ་མེད་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ལྷག་མཐོང་ངོ༌། །གཞན་དབང་ལ་དེ་གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཞི་གནས་སོ། །དེ་ལ་ཕུང་པོ་ཉིད་བརྟགས་པ་ཉིད་དེ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པ་ཡིན་ན། དེ་དག་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་ག་ལ་ཡོད། དེས་ན་དེ་དང་དེ་ཡང་མ་བཅིངས་མ་གྲོལ་བ་སྟེ། ཡང་དག་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཞི་གནས་ཀྱི་སྐབས་བསྟན་ཏོ། །དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རབ་འབྱོར་གྱིས་ཞི་གནས་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །འདི་ལྟར་གླང་པོ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་སུ་སྣང་བའི་ཤིང་རྟ་དང་རྡེའུ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྒྱུ་མའོ། །འདི་ཡང་དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཉིད་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་སུ་སྟོན་པ་ནི་སྒྱུ་མ་ཉིད་དུ་བརྗོད་དོ། །སྒྱུ་མ་ཡང་ཡིན་སྐྱེས་བུ་ཡང་ཡིན་པ་དང༌། སེམས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་བས་ན་སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུའོ། །དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་བཞིན་དུ་ཞི་གནས་ཀྱང་མ་བཅིངས་མ་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་གོ་ཆ་ཆེན་པོའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་ཞི་གནས་ཀྱི་མཇུག་སྡུད་དོ། །གོ་ཆ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ལྷག་མཐོང་གི་མཇུག་སྡུད་དོ། །དེ་བས་ན་འདི་ནི་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་ལམ་མོ། །འདིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་གནས་


DTG089_Page_0067
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་ནི་ཐེག་པ་ལ་ཞུགས་པའི་དུས་ནས་ཡང་གོ་ཆ་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྱམས་མའི་བུ་ཅང་མི་སྨྲ་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ། །དེ་ནི་གོ་ཆའི་སྒྲུབ་པའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི། རབ་འབྱོར་གྱིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཇི་ལྟར་ཞུགས་པ་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པ་འདི་ཉིད་དཔྱད་པའི་ཕྱིར་དེ་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདི་དག་གི་དྲི་བ་དྲུག་གོ །འདིས་འགྲོ་བས་ན་ཐེག་པའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དེ་དག་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲི་བ་དང་པོའི་དོན་ཏོ། །དེ་གང་ལྟར་ཡང་དག་པར་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་གནས་པ་སྟེ་རབ་ཀྱི་སྒྲ་གང་ན་ཡོད་ན་འགྲོ་བ་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་འགྲོ་བ་དེ་ནི་ཐེག་པ་སྟེ། འགྲོ་བ་ནི་བྱ་བའོ། །དེས་ན་གང་གིས་བྱ་བ་དེས་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འགྲོ་བ་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་དོན་ཏོ། །དེས་ན་གང་ནས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བར་དྲི་བ་ཡིན་ནོ། །འགྲོ་བ་ནི་གང་ཞིག་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པས་དེས་ན་དེ་གང་གིས་འཇུག་པར་འགྱུར་ཞེས་དྲིས་པ་ཡིན་ནོ། །འགྲོ་ཞིང་སོང་ནས་ལ་ལར་གནས་པའི་དོན་ཡིན་པས་དེས་ན་གང་དུ་གནས་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་དྲིས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིས་དམན་པའི་རིགས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་དེས་གང་ཞིག་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེས་དྲིས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལན་བཀའ་སྩལ་པ་ཡིན་ནོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདི་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་གཟུང་ངོ༌། །དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཚིག་བླ་དགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗོད་པར་བྱེད་པའོ། །ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི་གུས་པ་དང་དུས་རིང་པོར་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པར་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོ་ཆ་བགོས་ནས་རབ་ཏུ་གནས་པ་ཡིན་པས་ཡང་དག་པར་འཇུག་པའོ། །དེས་ན་གོ་ཆ་ནི་འོག་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ནི་གོང་དུ་འགྲོ་བ་འང་དེ་ནི་ཡང་དག་པར་གནས་པའི་སྒྲུབ་པའོ། །ཡང་དག་པར་གནས་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཡང་དག་


DTG089_Page_0068
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་འཇུག་པའི་སྒྲུབ་པ་དང༌། ཚོགས་ཀྱི་སྒྲུབ་པའོ། །དེ་ལ་འགྲོ་བར་རྩོམ་པ་ནི་ཆས་པའོ། །ལྷག་པར་བྱས་པ་དག་ནི་ལྕི་བའི་ཕྱིར་ཁུར་ཏེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཁུར་ཡིན་པས་ཚོགས་སོ། །དེ་གཉིས་ཀས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རམ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཅི་རིགས་པར་སྦྱར་རོ། །ཁམས་གསུམ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཅུང་ཟད་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ནམ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པ་དེ་ནི་འདིར་ཁམས་གསུམ་པ་ཡིན་ཏེ། །ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་ནི། །སེམས་དང་སེམས་བྱུང་ཁམས་གསུམ་པ། །ཞེས་བཤད་པས་སོ། །དེས་ན་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཉིད་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བའོ། །དམིགས་པ་མེད་པ་ནི་མི་དམིགས་པ་ཉིད་དེ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །དེའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བ་ནི་ཤིང་དང་ལྷ་ཁང་ལ་སོགས་པ་སྔར་མ་མཐོང་བའི་གྲོང་དུ་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །ལན་དྲུག་པོ་འདི་དག་གིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་སྨྲས་སོ། །དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཆེན་པོ་ཉིད་དང༌། ཡང་དག་པར་འཇུག་པའི་ཆེན་པོ་ཉིད་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཆེན་པོ་ཉིད་དང༌། མཚན་ཉིད་ཆེན་པོ་ཉིད་དང༌། ཐོབ་པའི་ཆེན་པོ་ཉིད་དང༌། གནས་ཀྱི་ཆེན་པོ་ཉིད་དོ། །ཡང་ན་རྣམ་པ་བདུན་ཏེ་གཞལ་དུ་མེད་པ་དང༌། དཔག་ཏུ་མེད་པའི་དབྱེ་བས་སོ། །སྐུར་པ་འདེབས་པའི་གཉེན་པོ་བསྟན་ནས་སྒྲོ་འདོགས་པའི་གཉེན་པོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འོན་ཀྱང་གང་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་གསུངས་སོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཞེས་བསྟན་པ་ལ་དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རིགས་དང༌། སྨོན་ལམ་དང༌། ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང༌། གཞི་དང་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། རིགས་ནི་ཆོས་ཉིད་དོ། །གཞི་ནི་ཡུལ་ལོ། །ལྷག་མ་ནི་རྟོགས་པར་སླའོ། །གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ཉིད་ལ་གནས་ཏེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་སྙིང་རྗེ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་བསམ་པས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་གཏོང་བ་དང༌། །དེ་བཞིན་དུ་སྤོང་བ་ཐམས་ཅད་ཅིག་ཅར་སྲུང་བ་


DTG089_Page_0069
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང། དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པའི་བཟོད་པ་དང༌། །དེ་བཞིན་དུ་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚོགས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ནི་གོ་རིམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྦྱིན་པ་དང༌། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང། བཟོད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལས་ཐམས་ཅད་ལ་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་གནས་པ་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པ་ལ་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བསྟན་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །དེ་ལ་འཇུག་པའི་སྒྲུབ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་བཅོས་ལས། བསམ་གཏན་གཟུགས་མེད་སྦྱིན་སོགས་དང༌། །ལམ་དང་བྱམས་ལ་སོགས་པ་དང༌། །དམིགས་པ་མེད་དང་ལྡན་པ་དང༌། །འཁོར་གསུམ་རྣམ་པར་དག་པ་དང། ཆེད་དུ་བྱ་དང་མངོན་ཤེས་དྲུག །རྣམ་པ་ཀུན་མཁྱེན་ཚུལ་ལ་ནི། །འཇུག་པའི་སྒྲུབ་པ་ཐེག་ཆེན་ལ། །འཛེག་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། དེ་དག་ནི་སྒྲུབ་པ་རྣམ་པ་དགུ་སྟེ། ཡུལ་གྱི་དབྱེ་བས་སོ། །ཡུལ་གྱི་བདུན་པ་ཡིན་ཏེ་བསམ་གཏན་གཟུགས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་བསམ་གཏན་བཞི་ལས་དང་པོ་ལ་ཡན་ལག་ལྔ་སྟེ། རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་ནི་གཉེན་པོའི་ཡན་ལག་གོ །དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ནི་ཕན་ཡོན་གྱི་ཡན་ལག་གོ །སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་ནི་ཞི་གནས་ཀྱི་ཡན་ལག་གོ །གཉིས་པ་ནི་ཡན་ལག་བཞི་སྟེ། ནང་རབ་ཏུ་དང་བ་ནི་གཉེན་པོའི་ཡན་ལག་གོ །ལྷག་མ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །གསུམ་པ་ནི་ཡན་ལག་སྟེ། །བཏང་སྙོམས་དང༌། དྲན་པ་དང༌། ཤེས་བཞིན་ནི་གཉེན་པོའི་ཡན་ལག་གོ །བདེ་བ་ནི་ཕན་ཡོན་གྱི་ཡན་ལག་གོ །ལྷག་མ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །བཞི་པ་ནི་ཡན་ལག་བཞི་སྟེ། བཏང་སྙོམས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། དྲན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་གཉེན་པོའི་ཡན་ལག་གོ །སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཚོར་བ་ནི་ཕན་ཡོན་གྱི་ཡན་ལག་གོ །ལྷག་མ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །གཟུགས་མེད་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་གཟུགས་ཀྱི་འདུ་


DTG089_Page_0070
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཤེས་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ནས་ཐོགས་པའི་འདུ་ཤེས་རྣམས་ནུབ་པར་གྱུར་ཅིང་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པས་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སོ་སྙམ་པ་ནི་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེད་མཆེད་སྡོ། །ནམ་མཁའི་འདུ་ཤེས་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མཐའ་ཡས་སོ་སྙམ་པ་ནི་རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེད་མཆེད་དོ། །ཤེས་བྱ་དང་ཤེས་པའི་འདུ་ཤེས་དག་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ནས་ཅི་ཡང་མེད་དོ་སྙམ་པ་ནི་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེད་མཆེད་དོ། །ཅི་ཡང་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་ལས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་འདས་ཕྲ་བ་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་པ་དང་འདྲ་བ་ཡང་དག་པར་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་དེ་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའོ། །དེ་དག་ནི་བསམ་གཏན་དང་གཟུགས་མེད་པའི་འཇུག་པའོ། །སྦྱིན་སོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་བཤད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དག་ཉིད་དེ་དག་ནི་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པའི་འཇུག་པའོ། །ལམ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ལམ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་གྱི་ཆོས་ཏེ། །དེ་དག་བསྒོམ་པ་ནི་ལམ་གྱི་འཇུག་པའོ། །བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཚད་མེད་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཚད་མེད་པའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། །བྱམས་པ་དང༌། །སྙིང་རྗེ་དང༌། །དགའ་བ་དང༌། །བཏང་སྙོམས་དང༌། དེ་དག་གི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བདེ་བ་དང་ལྡན་པར་འདོད་པ་དང༌། །སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བར་འདོད་པ་དང༌། །བདེ་བ་དང་མི་འབྲལ་བར་འདོད་པ་དང༌། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་འདོད་པའོ། །ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་བདེ་བ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཅིག་སྙམ་པ་དང༌། །སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ཅིག་སྙམ་པ་དང༌། །བདེ་བ་དང་མི་འབྲལ་བར་གྱུར་ཅིག་སྙམ་པ་དང༌། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ཅིག་སྙམ་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ་དེ་དག་ནི་ཚད་མེད་པའི་འཇུག་པའོ། །སྟོང་ཉིད་ཉི་ཤུས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་བསྒོམ་པ་ནི་མི་དམིགས་པ་དང་ལྡན་པའི་འཇུག་པའོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་སྦྱིན་པར་བྱ་བ་དང༌། །སྦྱིན་པ་པོ་དང༌། །ལེན་པ་པོ་མི་དམིགས་པ་ནས། །ཤེས་རབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་དང༌། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པའི་བར་དེ་ནི་འཁོར་གསུམ་ཡོངས་


DTG089_Page_0071
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སུ་དག་པའི་འཇུག་པའོ། །སྒོམ་པ་པོ་འམ། བསྒོམ་པར་བྱ་བ་འམ། སྒོམ་པ་གང་ཡང་མེད་པ་དེ་ནི་སྒོམ་པ་མི་དམིགས་པ་སྟེ་སྒོམ་པ་རྣམ་པར་འཇིག་པའོ། །དེའི་དོན་དང་དེའི་ཆེད་དུ་གང་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྒོམ་པ་དེ་ནི་ཆེད་དུ་བྱ་བའི་འཇུག་པའོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་སྣ་ཚོགས་སུ་འགྲོ་ཞིང་དེར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་མཆོད་པ་དང༌། དེ་དག་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཉན་ཅིང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། རང་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་གི་འཇུག་པའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་ཐོབ་ཅིང་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་དང༌། ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྔགས་པ་ནི་རྣམ་པ་ཀུན་མཁྱེན་པའི་འཇུག་པ་སྟེ། འཇུག་པའི་སྒྲུབ་པ་ཡང་རྫོགས་སོ། །ཚོགས་ཀྱི་སྒྲུབ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་བཅོས་ལས། རྩེ་དང་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་དྲུག ། ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་བཅས་པ་དང༌། །ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་ལམ་གང་དང༌། །ཐབས་ལ་མཁས་པ་གང་ཡིན་དང༌། །སེམས་པ་དང་ནི་བསོད་ནམས་དང༌། །ལམ་དང་གཟུངས་དང་ས་བཅུ་དང༌། །གཉེན་པོའི་ཚོགས་ཀྱི་སྒྲུབ་པ་ཡི། །རིམ་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། ཚོགས་རྣམས་ཀྱི་མཐར་ཇི་ལྟར་སྲིད་པའི་ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་པ་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པ་ནི་བརྩེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་སོ། །དེ་ལ་དམྱལ་བ་དང་ཡི་དགས་དང༌། དུད་འགྲོར་སྐྱེས་པ་དག་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བ་དང༌། སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་དད་པ་དང༌། ལྷ་དང་མི་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་འདོད་པ་ནི་སྐྱེ་བའི་ཚོགས་སོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་དྲུག་གི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དེ་དག་ཉིད་དོ། །ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་དང་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་ཚོགས་གསུམ་པ་ནི་གོ་ཆའི་སྒྲུབ་པ་དང་འདྲའོ། །གང་ཡང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དག་ལ་སྤྱོད་པ་གཞན་དག་ལ་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པ་དེ་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་ཚོགས་སོ། །གང་སྟོང་པ་ཉིད་ཉི་ཤུ་དག་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡུམ་ཆེན་མོ་དག་ལས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་ཏེ། །ནང་སྟོང་པ་ཉིད་


DTG089_Page_0072
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང། ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། འདུས་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། འདུས་མ་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། མཐའ་ལས་འདས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། དོར་བ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། རང་གི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། མི་དམིགས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། དངོས་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། དངོས་པོ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། འདི་དག་རེ་རེའི་རིགས་པ་ཡང་ཐེར་ཟུག་ཏུ་གནས་པ་མེད་པ་དང༌། འཇིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེའི་རང་བཞིན་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་དག་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་རང་གི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་རྟག་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟག་པ་ཡང་ཐེར་ཟུག་ཏུ་གནས་པ་དང༌། འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་དག་གི་རང་བཞིན་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་དེ་དག་གོ །དེ་བས་ན་དེ་ནི་དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེས་དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་གང་ལས་སྐྱེས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདིའི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གང་ལས་ཀྱང་མི་སྐྱེ་བ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་ནང་གི་ཆོས་རྣམས་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་དྲུག་སྟེ། དེ་དག་གིས་ནི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ཕྱིའི་ཆོས་རྣམས་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དྲུག་སྟེ། དེ་དེ་དག་གིས་སྟོང་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གི་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། །དེའི་ཡུལ་ཉིད་ཀྱི་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡང་མིག་ལ་སོགས་པས་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་དེའི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་དེ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཕྱོགས་རྣམས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དོན་དམ་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ་དེ་དེས་སྟོང་པ་ནི་དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །འདུས་བྱས་ནི་འདོད་པ་དང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ཏེ་དེ་དག་གིས་སྟོང་པ་ནི་འདུས་


DTG089_Page_0073
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །གང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་འགག་པ་མེད་པ་དང༌། །གནས་པ་མེད་པ་དང༌། །མི་འགྱུར་བ་ཉིད་དེ་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཏེ་དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་འདུས་མ་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །གང་གི་མཐའ་མི་དམིགས་པ་དེ་ནི་མཐའ་ལས་འདས་པ་སྟེ། །དེ་མཐའ་ལས་འདས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །གང་ལ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་དེ་ལ་དབུས་ཀྱི་དངོས་པོ་འོང་བ་དང་འགྲོ་བ་མེད་པས་ཐོག་མ་དང་བར་དང་ཐ་མ་ཡང་མེད་དེ། །དང་པོ་དང་བར་མ་དང་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །གང་ལ་སྤངས་པ་དེ་ནི་དོར་བ་སྟེ། །དེས་སྟོང་པ་ནི་དོར་བ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། །གང་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པས་མ་བྱས་པས་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་དོ། །དེས་སྟོང་པ་ནི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །གཟུགས་སོ་རིང་བ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། ཚོར་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་མྱོང་བའོ། །འདུ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་མཚན་མར་འཛིན་པའོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། །ཆོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དོ། །མི་དམིགས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་འདས་པ་དང་མ་འོང་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་རྣམས་ཕན་ཚུན་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ཏེ་ཐོག་མ་ནས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་བྱུང་པ་དེ་ནི་སྔོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་ཡིན་པས་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བས་སྟོང་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དངོས་པོ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་སྟེ་དེས་སྟོང་པ་ནི་དངོས་པོ་ཉིད་དོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཏེ་དེ་སྟོང་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །རང་གི་ངོ་བོ་ཡིན་པས་ན་རང་གི་ངོ་བོ་སྟེ་དེས་སྟོང་པ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ནི་ཆོས་ཉིད་དེ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །དེས་སྟོང་པ་ནི་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དཔའ་བར་འགྲོ་བ་དང་རིན་ཆེན་ཕྱག་རྒྱ་དང་སེང་གེ་རྣམ་པར་རོལ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཚོགས་སོ། །ལམ་གྱི་ཚོགས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་རྣམ་པ་མང་པོ་ཡིན་པས་དེ་བཤད་པར་


DTG089_Page_0074
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱའོ། །དེ་ཡང་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་དང༌། །ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་དང༌། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་དང༌། །དབང་པོ་ལྔ་དང༌། །སྟོབས་ལྔ་དང༌། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་དང༌། །འཕག་པའི་ལན་ཡན་ལག་བརྒྱད་དེ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཆིས་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་གང་གི་རྗེས་སུ་ལྟ་བས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གནས་པ་དེ་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའོ། །དམིགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ནི་བཞི་སྟེ། །ལུས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང༌། །ཚོར་བ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང༌། །སེམས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང༌། །ཆོས་དྲང་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའོ། །དེ་ལ་ནང་གི་ལུས་ལ་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་གནས་པ་དང། །ལུས་དང་ལྡན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པར་ཡང་མི་བྱེད་དེ་དེ་ཡང་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་བརྟུན་པ་ཤེས་བཞིན་ཅན་དྲན་པ་དང་ལྡན་པས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཕྱིའི་ལུས་དང༌། །དེ་བཞིན་དུ་ནང་ཕྱིའི་ལུས་དང༌། །དེ་བཞིན་དུ་ནང་དང་ཕྱི་དང་ཕྱི་ནང་གི་ཚོར་བ་དང་སེམས་དང། །ཆོས་དང་ཚོར་བའི་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་ནས། །ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟེ། །ཆོས་དང་ལྡན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པར་ཡང་མི་བྱེད་ལ། །དེ་ཡང་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་བརྟུན་པ་ཤེས་བཞིན་ཅན་དྲན་པ་དང་ལྡན་པས་འཇིག་རྟེན་ལ་ཕན་པའི་སེམས་དང༌། །ཡིད་མི་བདེ་བ་རྣམ་པར་བསལ་ནས་སོ། །འདིར་ནང་གི་ལུས་ནི་རང་གི་མིག་ལ་སོགས་པ་དྲུག་གོ །ཕྱི་རོལ་གྱི་ལུས་ནི་རང་གི་ལུས་ལས་ཕྱི་རོལ་གྱི་འདུས་བྱས་སོ། །ཕྱི་ནང་གི་ལུས་ནི་ལྷག་མ་འབྱུང་པ་དང་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་བ་རང་གི་ལུས་སུ་གཏོགས་པའོ། །ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ལུས་ལ་དམིགས་པའི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། །ཚོར་ནི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་དང་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའོ། །ཆོས་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའོ། །ལུས་ལ་སོགས་པ་ལ་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་ནི་ལུས་ལ་སོགས་པའོ་ཆོས་ཉིད་ལ་རྗེས་སུ་ལྟ་བའོ། ལུས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་ལུས་ལ་སོགས་པའི་མིང་དང་ལྡན་པའོ། །འདི་ནི་བདག་གི་ལུས་ཏེ་བདག་གི་ལུས་ལ་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་དང་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རྟོག་པའོ། །དེ་ལ་ཡང་མི་དམིགས་པའི་ཚུས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་ལྟ་བ་ནི་


DTG089_Page_0075
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །གུས་པར་བྱེད་པ་དང་རྟག་ཏུ་བྱེད་པའི་སྦྱོར་བ་ཡིན་པས་ན་བརྟུན་པའོ། །རྗེས་སུ་ལྟ་བ་དང་ཤེས་བཞིན་གྱི་སྦྱོར་བས་ན་ཤེས་བཞིན་ནོ། །མི་བརྗེད་པའི་བདག་ཉིད་དང༌། །རྒྱུན་ཏུ་སྲུང་བར་བྱེད་པའི་བདག་ཉིད་དང༌། །ཕྱི་རོལ་དུ་མི་གཡེང་བར། བྱེད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དྲན་པ་ལྡན་པའོ། །འདི་དག་བཙོན་འགྲུས་དང་ཤེས་རབ་དང་དྲན་པ་ཡིན་ཏེ། །འདུ་དག་གི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འཇུག་རྟེན་ལ་བརྣབ་སེམས་དང༌། །ཡིད་མི་བདེ་བ་བསལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །བསལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤངས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ལའོ། །རྙེད་པ་དང་གྲགས་པ་དང་བསྟོད་པ་ལ་ནི་བརྣབ་སེམས་སོ། །མ་རྙེད་པ་དང་གྲགས་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་སྨད་པ་ལ་ནི་ཡིད་མི་བདེ་བའོ། །འདེ་དག་ཡི་ཤེས་ཡང་དག་པར་འཛིན་པས་ན་ཡང་དག་པར་འཛིན་པའོ། །ཡང་ན་ཡང་དག་པར་སྤང་པའོ། །དེ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ།འདི་ལྟ་སྟེ། །མི་དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེས་པ་རྣམས་སྤང་བའི་ཕྱིར་འདུན་པ་སྐྱེད་དོ། །འབད་དོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཙོམ་མོ། །ཡི་ཤེས་རབ་ཏུ་འཛིན་ཏོ། །ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་འཇོག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། །དེ་བཞིན་དུ་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆིས་རྣམ་མ་སྐྱེད་པ་མི་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་འདུན་པ་སྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། །དེ་བཞིན་དུ་དགེ་བའི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། །དེ་བཞིན་དུ་དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེས་པ་རྣམས་གནས་པ་དང་ཕྱིར་ཞིང་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་འདུན་པ་སྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་གོ་ཆའི་བཙོན་འགྲུས་ཀྱིས་འདི་ལྟར་བྱའོ་སྙམ་པའི་འདུན་པ་སྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྦྱོར་བའི་བཙོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་འབད་དོ། །སྐྱོ་བ་མེད་པའི་བཙོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་བཙོན་འགྲུས་ཙོམ་མོ། །ཐབས་ཀྱི་བཙོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་ཡི་ཤེས་རག་ཏུ་འཇོག་གོ །དེ་ལ་བྱིང་བ་ལ་ནི་སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན་བས་མཐོ་བར་བྱེད་དོ། །རྒོད་བ་ལ་ནི་མངོན་པར་བསྡུས་པས་སེམས་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་འཇོག་གོ །རྫུ་འཁྲུལ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྣམས་ནི་རྫུ་འཁྲུལ་གྱི་གནས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྫུ་འཁྲུལ་གྱི་རྐང་པའོ། །དེ་ཡང་བཞི་སྟེ་འདུན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། །བརྩོན་འགྲུས་


DTG089_Page_0076
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། །སེམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། །དཔྱོད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །འདི་ལྟར་ལ་ལ་ནི་འདུན་པ་དྲག་པོ་དང་ལྡན་པས་ཙེ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྐྱེད་དོ། །ལ་ལ་ནི་ཡང་དག་པར་སྤོང་བའི་བཙོན་འགྲུས་ཀྱིས་མི་དགེ་བའི་ཚོགས་མི་སྐྱེ་པ་ཉིད་དང་ལེན་པར་བསྟན་ཏོ། །ལ་ལ་ནི་གནས་དང་རབ་ཏུ་འཛིན་པ་དང་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ། །ལ་ལ་ནི་མི་དགེ་བའི་ལས་ཕྲ་མོ་ཡང་དག་པར་སྤྱོད་དམ་འོན་ཏེ་ཡང་དག་པར་མི་སྤྱོད་ཅེས་གང་བདག་ཉིད་ཡོངས་སུ་དཔྱོད་པ་དེ་ནི་ཡང་དག་པར་ངེས་པར་སྤོང་ངོ༌། །དེ་དག་གིས་ཀུན་ནས་དཀྲིག་པ་ཐག་རིང་དུ་གྱུར་ནས་བག་ཉལ་སྤང་པའི་ཕྱིར་གོང་དུ་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་པོ་དེ་དག་གིས་བཙོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་ན་སྤོང་པའི་འདུ་བྱེད་བརྒྱད་མངོན་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། །འདུན་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། །དད་པ་དང༌། །ཤིན་ཏུ་སྒྱང་པ་དང༌། །དྲན་པ་དང༌། །ཤེས་བཞིན་དང༌། །སེམས་པ་དང༌། །བཏང་སྙོམས་སོ། །དེ་ལ་ནམ་ཞིག་བདག་ལ་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུན་པའོ། །མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་འཇོམས་པ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་སོ། །གོང་མའི་ཆོས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ལ་དད་པ་ནི་དད་པའོ། །དེ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའོ། །དེ་ལ་ཟི་གནས་ཀྱི་ཕྱོགས་དྲན་པའོ། །ལྷག་མཐོང་གི་ཕྱོགས་ཤེས་ཞིན་ནོ། །དེ་ལ་སེམས་མངོན་པར་འདུ་ཤེས་པ་ནི་སེམས་པའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་པ་ནི་བཏང་སྙོམས་སོ། །འདུན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྤོང་པའོ་འདུ་བྱེད་དང་ལྡན་པ་རྫུ་འཁྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དེ་དབེན་པ་གནས་པ་དང༌། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་གནས་པ་དང༌། །འགོག་པ་ལ་གནས་པ་དང༌། །རྣམ་པར་སྤོང་བས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་སྒོམ་པར་བྱེད་དོམ། །དེ་ལ་དབེན་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ལས་སོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ནི་སྲིད་པ་ལས་སོ། །འགོག་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །རྣམ་པར་སྤོང་བ་ནི་ཕུང་པོ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་སྟེ། །དེ་ནི་རྣམ་པར་སྤོང་བས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བའོ། །དབང་བྱེད་པ་ནི་དབང་པོ་སྟེ་དད་པ་ལ་སོགས་པ་སྔ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་བསྐྱེད་པ་ལ་དབང་ཐོབ་པའོ་ཕྱིར་དབང་པོ།


DTG089_Page_0077
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམས་སུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། །དད་པའི་དབང་པོ་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོའི་བར་དུའོ། །འཛུ་འཁྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང་ལྡན་པའི་རྟགས་མཐོང་བས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་འབྱུང་བ་ལ་རེ་བ་སྐྱེས་ཏེ་སྟོན་པ་དང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་སྐྱེའོ། །ཡིད་ཆེས་པ་དེ་གང་དུ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་འབྱུང་བ་ལ་དབང་བྱེད་པས་དད་པའི་དབང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དབང་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཀྱང་བཙོན་འགྲུས་ལ་སོགས་པ་ཤིན་ཏུ་ལྷག་པར་སྐྱེ་སྟེ། །དེས་དེ་ཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་འབྱུང་བ་ལ་དབང་བྱེད་པས་བརྩོན་འགྲུས་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དེས་ན་དབང་པོ་ལྔར་འགྱུར་རོ། །དབང་པོ་ལྔ་བསྒོམ་པ་ལ་ཇི་ལྟར་བདུད་ལ་སོགས་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་མི་ཚུགས་ཤིང་ཐུབ་པར་དཀའ་བས་དེ་ལྟར་སྟོབས་ཞེས་བྱ་བ་མང་དུ་འགྱུར་ཏེ། །དད་པའི་སྟོབས་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱི་བར་རོ། མཐོང་བའི་ལམ་ལ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟོགས་ན་བྱང་ཆུབ་དང་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་བོ། །དེའི་ཡན་ལག་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་ཏེ། །དྲན་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། །ཆོས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། །བརྩོན་འགྲུས་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། །དགའ་བ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། །བཏང་སྙོམས་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གོ །དེ་ལ་ཆོས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ལ་སོགས་པ་བསུམ་ནི་ལྷག་མཐོང་གི་ཕོགས་སོ། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང༌། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། །བཏང་སྙོམས་ནི་ཞི་གནས་ཀྱི་ཕྱོགས་སོ། །དེ་དག་ཐོབ་པས་བདག་གིས་ཉོན་མོངས་པ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་སྤངས་བར་མཐོང་ནས། བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བར་བྱ་བ་དེ་དག་སྤང་བའི་ཕྱིར་འཕགས་པའི་ལམ་ཕུང་པོ་གསུམ་དུ་སྒོམ་པར་བྱེད་དེ། །ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང༌། །ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་དང༌། །ཡང་དག་པའི་ངག་དང༌། །ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་དང༌། །ཡང་དག་འཚོ་བ་དང༌། །ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་དང༌། །ཡང་


DTG089_Page_0078
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དག་པའི་དྲན་པ་དང༌། །ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །དེ་ལ་དངོས་པོ་གཉིས་དང་ཡང་དག་པར་རྩོལ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུང་པོའོ། །ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་དང༌། །ཡང་དག་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕུང་པོའོ། །ལྷག་མ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་སྟེ། །དེ་ཡང་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས། །རང་བཞིན་ཡན་ལག་གནས་ཡན་ལག །གསུམ་པ་ངེས་པར་འབྱུང་བའོ། །བཞི་པ་ཕན་ཡོན་ཡན་ལག་ཡིན། །རྣམ་གསུམ་ཉོན་མོངས་མེད་ཡན་ལག །འདི་ལ་གཞི་གནས་གནས་དང་ནི། །ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བརྟག་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་དྲན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གནས་སོ། །ཆོས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་རང་བཞིན་ནོ། །བཙོན་འགྲུས་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བའོ། །དགའ་བ་ནི་ཕན་ཡོན་ནོ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་གཞི་སྟེ། དེ་ནི་དེའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་གནས་སོ། །བཏང་སྙོམས་ནི་ངོ་བོ་ཉེད་དོ། །ཡོངས་སུ་གཅོད་དང་གོ་བྱེད་དང༌། །རྣམ་གསུམ་གཞན་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད། །མི་མཐུན་ཕོགས་ཀྱི་གཉེན་པོར་ནི། །ལན་གྱི་ཡན་ལག་དེ་བརྒྱད་དོ། །ལྟ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོ་བྱད་བསྙུངས། །གཞན་ལ་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་འདོད། །ཉོན་མོངས་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་དང༌། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་གཉེན་པོའོ། །དེ་ལ་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བའོ། །གཞན་གྱི་གོ་བར་བྱེད་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་རྟོག་པའོ། །ཡང་དག་པའི་ངག་ཀུན་ནས་སློང་བར་གོ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། གཞན་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་ནི་རྣམ་གསུམ་སྟེ། །ཡང་དག་པའི་ངག་དང༌། །ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་དང༌། །འཚོ་བའོ། །དེ་དག་གིས་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་གསུམ་ལ་ཡིད་ཆེས་པར་གྱུར་རོ། །གཏང་དང་འབེལ་བའི་གཏང་རྣམ་པར་ངེས་པས་ཤེས་རབ་ལ་ཡིད་ཆེས་བར་འགྱུར་རོ། །མི་བྱ་བ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་རིམ་པར་ཆོས་གོས་ལ་སོགས་པ་ཚོལ་བ་ནི་ཡོ་བྱད་བསྙུངས་པའོ། །མི་མཐུན་པའི་གཉེན་པོའི་ཡན་ལག་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། །ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་དང༌། །ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་དང༌། །ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ།


DTG089_Page_0079
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་དག་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་བྱིང་བ་དང༌། །རྒོད་པ་དང༌། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཡོན་ཏན་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་འགེགས་བྱེད་པའི་གཉེན་པོའོ་དོན་ཏོ། །དེ་དག་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པ་རེ་རེའི་དབྱེ་བ་ཡིན་ཏེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་དུ་འགྱུར་རོ། །ཟད་ལ་མི་སྐྱེ་བའི་ཡེ་ཤེས་ནི་བྱང་ཆུབ་པོ། །དེའི་ཕྱོགས་ནི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་སྟེ་དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་སོ། །དེ་དག་ནི་འདི་ལ་ལམ་ཡིན་ཏེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ལམ་གྱི་ཚོགས་ཏེ། །ཅི་རིགས་པར་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། །བསམ་གཏན་དང༌། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །གཟུངས་ཞེས་བྱ་བ་གཅིག་གིས་ཚིག་ཏུ་བྱས་པ་ནི་རིགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། །གཟུངས་རྣམས་མ་ལུས་གཟུངས་ཀྱི་ཚིག་གོ །ཨ་ར་པ་ཙ་ལ་སོགས་པའི་ཡི་གེ་དེ་དག་ལ་དེའི་དོན་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་འཇུག་པར་སྒོམ་པར་བསྒོམ་པ་ན་བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ན་དེའི་དོན་ལ་བཟོད་པ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། །དེ་ནི་བཟོད་པའི་གཟུངས་སོ། །དེ་ནས་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་འཛིན་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་གཟུངས་སོ། །དེ་ནས་དེའི་དོན་འཛིན་པའི་རྒྱུ་ནི་དོན་གྱི་གཟུངས་སོ། །དེ་ནས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པའི་ཕྱིར་སྔགས་དོན་ཡོད་པ་སྟོན་པ་ལ་དབང་བ་ནི་སྔགས་ཀྱི་གཟུངས་ཏེ། །དེ་ལ་ཨ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒོ་སྟེ་ཐོག་མ་ནས་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། །ཨའི་སྒོ་ནི་ཐབས་ཏེ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤེན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐོག་མ་ནས་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནམ་མཁའ་དང༌། །མཉམ་སྟེ། །དེས་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་དང་པོ་ཉིད་ནས་དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་གནས་སྐབས་ཉིད་ནས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། །དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡི་གེ་ཨའི་དོན་ཏོ། །ཡི་གེ་རའི་སྒོ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྡུལ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། །དེ་བས་ན་ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་ལ་རྡུལ་གྱིས་མི་གོས་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་ཡང་ཉོན་མོངས་པའི་རྡུལ་གྱིས་ཏེ། །འདི་ནི་ཡི་གེ་རའི་དོན་ཏོ། །ཡི་གེ་པ་ནི་ཆོས་


DTG089_Page_0080
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒོ་སྟེ་དོན་དམ་པར་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར། །འདི་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དོན་དམ་པར་ཁྱད་པར་མེད་དོ། །དེ་ཡང་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ནི་མེད་པའི་དོན་ཏོ། །ཡི་གེ་ཙ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒོ་སྟེ། །འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་མི་དམིགས་པས་འདི་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་འཆི་བ་དང་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཙའི་དོན་ཏོ། །ཡི་གེ་ན་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒོ་སྟེ་མིང་དང་བྲལ་བས་ན་previous hit བདག་གི་མིང་མེད་པའི་ཕྱིར་ནའི་དོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡི་གེ་ལ་ལ་སོགས་ next hit་ལ་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། །དེ་ནི་གཟུངས་ཀྱི་ཚོགས་སོ། །ས་བཅུ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཕག་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་བཅུ་སྟེ། །དེ་དག་ནི་སའི་ཚོགས་སོ། །དེ་ཡང་རབ་ཏུ་དགའ་དང༌། །དྲི་མ་མེད་དང་འོད་འཕྲོ་བ་དང༌། །སྦྱང་དཀའ་བ་དང་མངོན་དུ་འགྱུར་བ་དང༌། །རིང་དུ་སོང་བ་དང༌། །མི་གཡོ་བ་དང༌། །ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་དང༌། །ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ནོ། །དེ་ལ་གང་དང་པོ་ལ་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ཐོབ་པས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་སྟེ། །དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་རབ་ཏུ་དགའ་བའོ། །དེ་ནས་འདི་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པའི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་དེ་བ་ན་དྲི་མ་མེད་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་མ་ཉམས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་སྣང་བ་དེ་བས་ན་འོད་བྱེད་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པའི་བུད་ཤིང་སྲེག་པ་དེ་བས་ན་འོད་འཕྲོ་བའོ། །གང་གི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་མ་རིག་པ་དང་བདེན་པའི་ཤེས་པ་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་དཀའ་བས་སྦྱོང་བར་བྱེད་པ་དེ་བས་ན་སྦྱང་དཀའ་བའོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཕྱིར་ཆགས་པ་མེད་པའི་བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མངོན་དུ་འགྱུར་ཞིང་གནས་པ་དེ་བས་ན་མངོན་དུ་གྱུར་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང༌། །བདེན་པ་དང༌། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་དམིགས་ནས་མཚན་མ་མེད་པ་ལ་གནས་ཤིང་རྩོལ་བ་དང་བཅས་པ་དེ་བས་ན་རིང་དུ་སོང་བའོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་ལ་དེ་ཉིད་རང་གི་ངང་གི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་མི་གཡོ་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་ལ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལེགས་པར་སྟོན་པས་ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྒྱལ་


DTG089_Page_0081
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཚབ་དུ་དབང་བསྐུར་བ་དེ་བས་ན་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ནོ། །འདི་དག་རེ་རེ་ཡང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གིས་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུར་ཡང་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ་བཅུ་གང་ཞེ་ན། སྦྱིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བཟོད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། བསམ་གཏན་དང༌། ཤེས་རབ་དང༌། ཐབས་དང༌། སྨོན་ལམ་དང༌། སྟོབས་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཏེ་འདི་དག་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུའོ། །དེ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་སྒོ་ནས་ཉེ་བར་བསགས་པ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ནི་ཐབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། ཐབས་དེས་དེ་མི་ཟད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང༌། བྱང་ཆུབ་བསྔོས་པའི་དགེ་བ་ནི། །བྱང་ཆུབ་བར་དུ་ཟད་པ་མེད། །རྒྱ་མཚོར་ཆུ་ཐིགས་གཏོར་བ་ཡང༌། །འཇིག་པའི་བསྐལ་བར་གནས་པ་བཞིན། །ཞེས་སྨོས་སོ། །བཟང་པོ་སྤྱོད་པའི་སྨོན་ལམ་ལ་སོགས་པ་དང༌། གང་གི་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་སྨོན་ལམ་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །སྒོམ་པའི་སྟོབས་དང༌། སོ་སོར་བརྟགས་པའི་སྟོབས་དང༌། གང་ཡང་ཉིན་རེ་འམ། སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་དེ་དག་སྤྱོད་པ་ནི་སྟོབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །དགོངས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནམ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པ་མ་ཡིན་པར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ས་རྣམས་ནི་ས་བཅུ་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་རྒྱས་པར་བསྟན་ཏོ། །ས་སྦྱོང་བ་ནི་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡུམ་ཆེན་མོ་དག་ལ་བརྟགས་པ་དང༌། རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ས་རྣམས་སྦྱོང་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། བསྟན་བཅོས་ལས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཉི་ཤུ་གསུངས་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་ས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སོ་སོར་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་རྣམ་བཅུ་ཡིས། །ས་ནི་དང་པོ་འཐོབ་འགྱུར་ཏེ། །བསམ་དང་ཕན་པའི་དངོས་ཉིད་དང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སེམས་མཉམ་ཉིད། །གཏོང་དང་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པ་དང༌། །དམ་ཆོས་དམིགས་པ་ཚོལ་བ་དང༌། །རྟག་ཏུ་ངེས་འབྱུང་སེམས་ཉིད་དང༌། །སངས་རྒྱས་བཀུར་བསྟོད་དགའ་བ་དང༌། །ཆོས་བསྟན་པ་དང་བདེན་པ་ཡི། །ཚིག་ནི་བཅུ་པ་ཡིན་པར་འདོད། །འདི་དག་རང་བཞིན་མི་


DTG089_Page_0082
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དམིགས་པས། །ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བར་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྣམ་པ་བཅུ་ནི་རྣམ་པ་བཅུ་སྟེ། །དེ་ཡང་བསམ་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བསམ་པ་ནི་དད་པ་དང་འདུན་པའོ། །ཕན་པའི་དངོས་པོ་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པར་འདོད་པའོ་རྒྱུ་ཉིད་ནི་འདི་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །གཏོང་བ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ཚོལ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའོ། །དེ་ཡང་དམ་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་དམིགས་པ་སྟེ། ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བ་ནི་ཁྱིམ་གྱི་གནས་ནས་ངེས་པར་འབྱུང་བའོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བ་དེ་ལ་སེམས་པ་ཉིད་དེ་འདོད་པ་ཉིད་དོ། །དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡང་འདིར་རྟག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་རྗེས་སུ་སྦྱོར་རོ། །བདེན་པའི་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བདེན་པའི་ངག་སྟེ་དེ་དག་ནི་བཅུའོ། །འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་བྱས་པ་གཟོ་དང་བཟོད། །རབ་ཏུ་དགའ་དང་སྙིང་བརྩེ་ཆེ། །བཀུར་སྟི་གུས་པར་ཉན་པ་དང༌། །བརྒྱད་པ་སྦྱིན་ལ་སོགས་ལ་བརྩོན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །བཟོད་པ་ནི་བཟོད་པའི་སྟོབས་སོ། །རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཉིད་ནི་རབ་ཏུ་དགའ་བའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སོ་མ་བཏང་བ་ནི་སྙིང་བརྩེ་བ་ཆེན་པོའོ། །བཀུར་སྟི་ནི་བཀུར་བར་བྱ་བར་འོས་པའོ། །གུས་པར་ཉན་པ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྣམས་ལ་བརྟེན་པའི་འདུ་ཤེས་སོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དག་ལའོ། །བརྒྱད་པ་སྨོས་པ་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པ་གཉིས་པ་ཉིད་བརྒྱད་ཡིན་ནོ། །ཐོས་པས་མི་ངོམས་ཉིད་དང་ནི། །ཟང་ཟིང་མེད་པར་ཆོས་སྦྱིན་དང༌། །སངས་རྒྱས་ཞིང་ཀུན་སྦྱོང་བ་དང༌། །འཁོར་བས་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་དང༌། །ངོ་ཚ་ཁྲེལ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ། །རློམ་མེད་བདག་ཉིད་དེ་རྣམ་ལྔ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཐོས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མང་དུ་ཐོས་པས་སོ། །ཞིང་ཀུན་སྦྱོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་དག་པར་རོ། །དེ་ལ་དེ་དག་ཉིད་བསོད་ནམས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བས་རློམ་སེམས་མེད་པའི་previous hit བདག་ཉིད་དེ་དེས་རློམ་མེད next hit་པས་དེ་རྣམ་ལྔ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ལྔ་པ་ནི་གསུམ་པ་ཡིན་ནོ། །ནགས་གནས་འདོད་ཆུང་ཆོག་ཤེས་དང༌། །སྦྱང་པ་ཡང་དག་སྡོམ་བསྟེན་དང༌། །བསླབ་པ་


DTG089_Page_0083
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་དང༌། །འདོད་པ་རྣམས་ལ་སྨོད་པ་དང༌། །མྱ་ངན་འདས་དང་བདོག་ཀུན་གཏོང༌། །མི་ཞུམ་པ་དང་ལྟ་བ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། ནགས་གནས་ནི་དགོན་པ་ན་གནས་པ་འམ་ཡང་ན་དེ་བྱེད་པའོ། །ཆོག་ཤེས་པ་ནི་ཡང་དག་པར་དགའ་བའོ། །སྦྱངས་པ་ཡང་སྡོམ་བསྟེན་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་གཏོང་བའོ། །སྨོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱོ་བའོ། །བདོག་ཀུན་གཏོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདོག་པ་ཐམས་ཅད་གཏོང་བའོ། །མི་ཞུམ་པ་དང་ལྟ་བ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་མ་ཞུམ་པའི་སེམས་ཉིད་དང་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ལྟོས་པ་མེད་སྟེ། ཞུམ་པ་མེད་པ་དང་བག་འཁུམས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པ་བཅུ་པོ་འོག་ནས་བཤད་པ་དག་ཀྱང་འདིས་རྗེས་སུ་འབྲང་སྟེ། དེས་ན་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་བཅུ་པོ་ཉིད་ནི་བཞི་པ་ཡིན་ནོ། །འདྲིས་དང་ཁྱིམ་ལ་འཁྲེན་པ་དང༌། །འདུ་འཛིན་གྱུར་པའི་གནས་དང་ནི། །བདག་བསྟོད་གཞན་ལ་བརྙས་པ་དང༌། །མི་དགེ་ལས་ཀྱི་ལམ་བཅུ་དང༌། །རློམ་པས་ཁེངས་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག །ཡིད་གཉིས་དང་ནི་ཉོན་མོངས་བཟོད། །བཅུ་པོ་འདི་ནི་རྣམ་སྤངས་ན། །ས་ལྔ་པ་ནི་ཡང་དག་ཐོབ། ཅེས་བྱ་བ་ལ། འདྲིས་པ་ནི་ཁྱིམ་པ་དང་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དག་དང༌། ཁྱིམ་ལ་འཁྲེན་པ་ནི་ཁྱིམ་དུ་སོང་ནས་སེར་ན་བྱེད་པའོ། །འདུ་འཛིར་གྱུར་པ་ནི་གཏམ་མི་འདྲ་བ་སྣ་ཚོགས་སོ། །བསྟོད་པ་སྟོད་པར་བྱེད་པའོ། །བརྙས་པ་ནི་སྨོད་པའོ། །ལས་ཀྱི་ལམ་ནི་ལས་ལམ་མོ། །རློམ་པ་ནི་མཐོ་བར་སེམས་པའོ། །ཁེངས་པ་ནི་བླ་མ་རྣམས་ལ་ལུས་ཀྱིས་མི་འདུད་པའོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་དོན་འཛིན་པའོ། །ཡིད་གཉིས་ནི་ཐེ་ཚོམ་མོ། །ཉོན་མོངས་པ་བཟོད་པ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གི་བག་ཆགས་ལྷག་པར་བསྒོ་བ་སྟེ། དེ་དག་ནི་འདྲིས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །སྦྱིན་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་བཟོད་བཙོན་འགྲུས། །བསམ་གཏན་ཤེས་རབ་རབ་རྫོགས་པས། །སློབ་མ་དང་ནི་བསེ་རུ་ལ། །དགའ་དང་སྐྲག་པའི་སེམས་སྤངས་པ། །བསླངས་ན་མི་ཞུམ་བདོག་པ་ཀུན། །བཏང་ཡང་མི་དགའ་མེད་པ་དང༌། །དབུལ་ཡང་སློང་བ་མི་སྤོང་ལས། །ས་ནི་དྲུག་པ་ཡང་དག་འཐོབ། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་རེ་རེས་རབ་ཏུ་རྫོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲུག་གོ །ཉན་ཐོས་ལ་དགའ་བ་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་


DTG089_Page_0084
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་དགའ་བ་དང༌། སྐྲག་པའི་སེམས་ཡོངས་སུ་སྤངས་བ་དེ་དག་ནི་གསུམ་མོ། །བསླངས་ནས་མི་ཞུམ་པའི་སེམས་ཉིད་དང༌། བདོག་པ་ཀུན་བཏང་ཡང་མི་དགའ་བ་ཉིད་དང༌། དབུལ་ཡང་སློང་བ་མི་སྤོང་བ་དེ་ནི་གསུམ་སྟེ་ཆོས་བཅུ་གཉིས་པོ་དེ་དག་གིས་ནི་ས་དྲུག་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་དང་སེམས་ཅན་འཛིན་པ་དང༌། །སྲོག་དང་གང་ཟག་ཆད་རྟག་དང༌། །མཚན་མ་རྒྱུ་དང་ཕུང་པོ་དང༌། །ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དག་དང་ནི། །ཁམས་གསུམ་པ་དང་ཆགས་གནས་དང༌། །སེམས་ནི་ཀུན་ཏུ་ཞུམ་པ་དང༌། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། །དེར་ལྟ་བ་ལ་མངོན་ཞེན་དང༌། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་རྩོད་པ་དང༌། །དེ་དང་འགལ་བའི་ཉེས་པ་ནི། །ཉི་ཤུ་གང་ལ་རྣམ་ཆད་པ། །དེ་ཡིས་ས་ནི་བདུན་པ་འཐོབ། །རྣམ་ཐར་སྒོ་གསུམ་ཤེས་པ་དང༌། །འཁོར་གསུམ་རྣམ་པར་དག་ཉིད་དང༌། །སྙིང་རྗེ་དང་ནི་རློམ་སེམས་མེད། །ཆོས་མཉམ་ཉིད་དང་ཚུལ་གཅིག་ཤེས། །མི་སྐྱེ་བ་དང་བཟོད་ཤེས་དང༌། །ཆོས་རྣམས་རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་སྟོན། །རྟོག་པ་ཀུན་ཏུ་འཇོམས་པ་དང༌། །འདུ་ཤེས་ལྟ་དང་ཉོན་མོངས་སྤོང༌། །ཞི་གནས་ངེས་པར་སེམས་པ་དང༌། །ལྷག་མཐོང་ལ་ནི་མཁས་པ་དང༌། །སེམས་དུལ་བ་དང་ཐམས་ཅད་ལ། །ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། ཆགས་པའི་ས་མིན་གང་འདོད་པར། །ཞིང་གཞན་དུ་ནི་མཉམ་འགྲོ་དང༌། །ཀུན་ཏུ་བདག་གི་ངོ་བོ་ནི། །སྟོན་པ་ཉིད་དང་ཉི་ཤུའོ། །གཉིས་པ་ཉི་ཤུའི་སྒྲ་ལ་ནི་ཡོན་ཏན་ཉི་ཤུས་ལྷག་པ་ཡིན་ཏེ། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མ་སྟེ། བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཉེས་པ་ཉི་ཤུའོ། །ཉེས་པ་ནི་དྲི་མའོ། །གང་ལ་རྣམ་པར་ཆད་པ་ནི་རབ་ཏུ་ཉམས་པའོ། །རྣམ་ཐར་སྒོ་གསུམ་ཤེས་པ་དང༌། ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཡོན་ཏན་ཉི་ཤུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ནི་ས་བདུན་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མདོར་བསྡུས་པའི་དོན་ཏོ། །འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པའོ། །དེའི་ཁྱད་པར་ནི་བདག་ལ་སོགས་པ་ནས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་བར་དུའོ། །རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་ཏུ་བསྡུ་བའི་དབྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བདུན་པར་བྱས་སོ། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་ལ་སོགས་པ་ནས་སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟ་བའི་བར་དུའོ། །


DTG089_Page_0085
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་ངེས་པའོ། །ཡིད་འབྱུང་བ་ནི་སྐྱོ་བའོ། །དེ་དང་འགལ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གནོད་པའོ། །མཉམ་པ་ནི་ལྷན་ཅིག་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་ཉེས་པ་བསྟན་པའི་དོན་ནི་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་དང་སེམས་ཅན་དུ་འཛིན་པ་དང༌། སྲོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང༌། གང་ཟག་ཏུ་འཛིན་པ་དང༌། ཆད་པར་འཛིན་པ་དང༌། རྟག་པར་འཛིན་པ་དང༌། མཚན་མར་འཛིན་པ་དང༌། རྒྱུར་འཛིན་པ་དང༌། ཕུང་པོར་འཛིན་པ་དང༌། ཁམས་སུ་འཛིན་པ་དང༌། སྐྱེ་མཆིད་དུ་འཛིན་པ་དང༌། ཁམས་གསུམ་པ་ལ་རྣམ་པར་གནས་པ་དང༌། ཁམས་གསུམ་ལ་ཆགས་པ་དང། སངས་རྒྱས་ལ་ལྟ་བ་ལ་གནས་པ་དང༌། ཆོས་ལ་ལྟ་བ་ལ་གནས་པ་དང༌། དགེ་འདུན་ལ་ལྟ་བ་ལ་གནས་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་ལྟ་བ་ལ་གནས་པ་དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ལ་ཡིད་འབྱུང་བ་དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་འགལ་བ་དག་གོ །ཡོན་ཏན་རྗེས་སུ་སྟོན་པའི་དོན་ནི་སྟོན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང༌། མཚན་མ་མེད་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་དང༌། སྨོན་པ་མེད་པ་ཤེས་པ་དང༌། འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བརྩེ་བའོ། །དེ་དག་ལ་ཡང་རློམ་སེམས་མེད་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་དང༌། ཐེག་པ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་དང༌། མི་སྐྱེ་བ་ལ་བཟོད་པའི་ཤེས་པ་དང༌། ཐེག་པ་གཅིག་ཏུ་སྟོན་པ་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟོག་པ་ཀུན་ཏུ་འཇོམས་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། ལྟ་བ་སྤོང་བ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བ་དང༌། ཞི་གནས་ལ་ངེས་པར་སེམས་པ་དང༌། ལྷག་མཐོང་ལ་མཁས་པ་དང༌། སེམས་དུལ་བ་དང༌།ཐམས་ཅད་དུ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། ཆགས་པ་མེད་པའི་ས་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་འདོད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་འགྲོ་བ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དེར་ཡང་བདག་གི་ངོ་བོ་ཡང་དག་པར་སྟོན་པའོ། །སེམས་ཅན་ཀུན་ཡིད་ཤེས་པ་དང༌། །མངོན་པར་ཤེས་པས་བརྩེ་པ་དང༌། །སངས་རྒྱས་ཞིང་བཟང་སྒྲུབ་པ་དང༌། །ཡོངས་སུ་བརྟག་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་བརྟེན། །དབང་པོ་ཤེས་དང་རྒྱལ་བ་ཡི། །ཞིང་སྦྱོང་སྒྱུ་མ་ལྟར་གནས་དང༌། །བསམ་བཞིན་སྲིད་པ་ལེན་


DTG089_Page_0086
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་དང༌། །ལས་ནི་རྣམ་པ་འདི་བརྒྱད་བཤད། །བཟང་སྒྲུབ་ཅེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྣམ་བརྒྱད་ཅེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་ནི་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཉིད་དེ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པ་བརྒྱད་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཤེས་བའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པས་རྣམ་པར་བརྩེ་བ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་སྒྲུབ་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་གཅིག་ཏུ་བྱས་པ་དང༌། དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་དང༌།སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་རིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཡང་དང་ཡང་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། སྲིད་པར་བསམས་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དང་པོ་ནི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཕྱི་མ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་ནོ། །སྨོན་ལམ་དག་ནི་མཐའ་ཡས་དང༌། །ལྷ་ལ་སོགས་པའི་སྐད་ཤེས་དང། །སྤོབས་པ་ཆུ་བོ་ལྟ་བུ་དང༌། །མངལ་དུ་འཇུག་པ་མཆོག་དང་ནི། །རིགས་དང་རུས་དང་ཆོ་འབྲང་དང༌། །འཁོར་དང་སྐྱེ་བ་དག་དང་ནི། །ངེས་འབྱུང་བྱང་ཆུབ་ཤིང་རྣམས་ཀྱི། །ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན། །བརྒྱད་ཀྱི་འོག་ཏུ་དགུ་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ནི་བཅུ་གཉིས་ཏེ། སྨོན་ལམ་མཐའ་ཡས་པ་དང༌། ལྷ་ལ་སོགས་པའི་སྐད་ཤེས་དང༌། །སྤོབས་པ་ཆི་བོ་ལྟ་བུ་དང༌། མངལ་དུ་འཇུག་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། རིགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། རུས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཆོ་འབྲང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། འཁོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །ས་དགུ་འདས་ནས་ཡེ་ཤེས་ནི། །གང་གི་སངས་རྒྱས་སར་གནས་པ། །དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས། །བཅུ་བ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ། །ས་དགུ་ནི་རིགས་ལ་སོགས་པའི་སའོ། །དེ་ལ་རིགས་ཀྱི་ས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རིགས་ཅན་ནོ། །བརྒྱད་པའི་ས་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་ཞུགས་པའོ། །མཐོང་བའི་ས་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའོ། །བསྲབས་པའི་ས་ནི་ལན་


DTG089_Page_0087
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུའོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ས་ནི་ཕྱིར་མི་འོང་བའོ། །བྱ་བ་བྱས་སོ་ཞེས་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་དེའི་ས་ནི་བྱས་རྟོགས་པ་ཅན་གྱི་སའོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་ནི་ཉན་ཐོས་ཁོ་ན་རྣམ་པ་དྲུག་པའོ། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ནི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ནི་སྔར་བཤད་པའི་ས་རྣམས་སོ། །ས་དགུ་པོ་འདི་དག་འདས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡེ་ཤེས་གང་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་གནས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་བཅུ་བའོ། །དེ་དག་ནི་སའི་ཚོགས་སོ། །གཉེན་པོའི་ཚོགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་བཅོས་ལས། མཐོང་དང་གོམས་པའི་ལམ་དག་ལ། །གཟུང་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་རྟོག་རྣམས། །ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །གཉེན་པོ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཅེས་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། གོམས་པ་ནི་སྒོམ་པའོ། །གཟུང་བ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་གཟུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་ཏེ། དངོས་པོ་ཙམ་ལ་གནས་པ་དང༌། གཉེན་པོ་ལ་གནས་པའོ། །འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་ཏེ། གང་ཟག་རྫས་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། །གང་ཟག་རྫས་ལ་བཏགས་པའི་གཞི་ལ་བརྟེན་པའོ་། །དེ་དག་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་ཡང་ངོ༌། །བརྒྱད་པོ་འདི་དག་སྤང་བའི་ཕྱིར་གཉེན་པོ་བརྒྱད་ནི་གཉེན་པོའི་ཚོགས་སོ། །དེ་ལ་མཐོང་བའི་ལམ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དང༌། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང༌། རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པའི་གཟུང་བའི་དངོས་པོ་ཡང་དམིགས་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། དེའི་ཆོས་ཉིད་ལ་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་མི་དམིགས་པ་ནི་དེའི་གཉེན་པོའོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་བར་གྱི་གཉེན་པོའི་དངོས་བོ་ལ་དམིགས་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །མི་དམིགས་པ་ནི་གཉེན་པོའོ། །དགྲ་བཅོམ་པའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དང་གང་ཟག་གི་རྫས་རྣམས་ལ་དམིགས་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། མི་དམིགས་པ་ནི་གཉེན་པོའོ། །མིང་དང་བརྡ་དང་ཐ་སྙད་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །མི་དམིགས་པ་ནི་གཉེན་པོའོ། །བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་གནས་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གནས་པ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་ཞེས་བྱ་


DTG089_Page_0088
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའི་དོན་ཏོ། །དེ་དག་ནི་གཟུང་བའི་དངོས་པོ་མི་དམིགས་པའོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་གཉེན་པོའི་དངོས་པོ་ནི་མི་དམིགས་པའོ། །རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པ་ལ་སོགས་པ་གང་ཟག་གི་རྫས་མི་དམིགས་པ་དང༌། རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཞུགས་པ་དང༌། རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་གང་ཟག་བཏགས་པའི་གཞི་རྣམས་ལ་དམིགས་པ་སྟེ། དེ་དག་མི་གཉེན་པོའི་ཚོགས་སོ། །ཚོགས་ཀྱི་སྒྲུབ་པ་རྫོགས་སོ།། །།འདིར་ངེས་བར་འབྱུང་བས་ན་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་སོ། །དེའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་བཅོས་ལས། ཆེད་དུ་བྱས་དང་མཉམ་ཉིད་དང། །སེམས་ཅན་དོན་དང་འབད་མེད་དང༌། །ཤིན་ཏུ་ངེས་བར་འབྱུང་བ་དང༌། །ཐོབ་པའི་མཚན་ཉིད་ངེས་འབྱུང་དང༌། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཉིད་དང༌། །ངེས་འབྱུང་ལམ་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན། །རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱི་བདག་ཉིད་འདིར། །ངེས་འབྱུང་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །འདི་ཉིད་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །རབ་འབྱོར་གྱིས་གསོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་ཞིག་གསོལ་བ་ཡིན་ཞེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདིས་ལྷ་དང་མི་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ངེས་བར་འབྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་འདི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེས་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་མི་ཐོབ་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། དེ་ཡང་གང་ཡིན་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་ཀྱི་མཆོག་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཆེན་པོ་ཉིད་དང༌། སྤོང་བ་ཆེན་པོ་ཉིད་དང༌། རྟོགས་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱི་ཆེན་པོ་ཡིན་ཏེ་དེ་ལྟར་འདི་ནི་ཆེད་དུ་བྱ་བའི་ངེས་པར་འབྱུང་བའོ། །ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་ཐེག་པ་དེ་ནི་ཐེབ་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བརྗོད་དོ་ཞེས་སྦྱོར་རོ། །ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་ཇི་ལྟར་མཉམ་པ་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་ལ་ཕྱོགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་མེད་དེ་ཁ་དོག་མ་ཡིན། དབྱིབས་མ་ཡིན། ཐོགས་པ་མེད་པ། བསྟན་དུ་མེད་པ། མཐའ་མེད་པ། དབུས་མེད་པ། བྲི་བ་མེད་པ། འཕེལ་བ་མེད་པ། སྐྱེ་བ་མེད་པ།


DTG089_Page_0089
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འགག་པ་མེད་པ། འདོད་པའི་ཁམས་སུ་གཏོགས་པ་མ་ཡིན། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་གཏོགས་པ་མ་ཡིན། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་གཏོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་བས་ན་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ངེས་བར་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ནམ་མཁའ་ནི་གོ་སྐབས་འབྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་གོ་སྐབས་ཡོད་པ་དེས་ན་དེ་དག་འབྱེད་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དང༌། གཡང་ས་དང༌། ཕྱོགས་སུ་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་མེད་པས་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་དཔག་མེད་པ་སྟེ། རྣམ་གྲངས་འདིས་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པ་འདིས་སོ། །འདི་ལྟ་སེམས་ཅན་འདི་སྙེད་ཀྱི་གོ་སྐབས་འབྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་མེད་པས་ནམ་མཁའ་མེད་དོ། །ནམ་མཁའ་མེད་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མེད་དོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མེད་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་སེམས་ཅན་དང༌། ནམ་མཁའ་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཟུགས་སུ་མེད་པ། བསྟན་དུ་མེད་པ།ཐོགས་པ་མེད་པ། མཚན་ཉིད་གཅིག་པས་འདི་ལྟ་སྟེ། མཚན་ཉིད་མེད་པའོ། །དེ་ལྟར་དེ་སྙེད་ཀྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་གོ་འབྱེད་པ་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་དེ་ནི་སེམས་ཅན་ངེས་པར་འབྱོང་བའོ། །འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འོང་བས་ན་འོང་བའོ། །ངེས་པར་འགྲོ་བས་ན་ངེས་པར་འགྲོ་བའོ། །གནས་པ་ནི་འགྲོ་བ་ལས་ལྡོག་པའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་གསུམ་པོ་དེ་དག་མེད་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གཡོ་བ་མེད་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་རང་བཞིན་གྱིས་གང་དུ་ཡང་འགྲོ་བ་མེད་ཅིང་གང་ནས་ཀྱང་འོང་འོང་བ་མེད་གང་དུ་ཡང་གནས་པར་འགྱུར་བ་མེད་དེ། གྱོ་བ་དང་འགུལ་བ་དེས་འབད་པ་མེད་པའི་ངེས་པར་འབྱུང་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་ལ་སོགས་པ་ལ། འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་ཉིད་དོ། །འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལའོ། །སྔོན་གྱི་མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདས་པའི་དུས་སོ། །ཕྱི་མའི་མཐར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་འོངས་པའི་དུས་སུའོ། །དབུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བའོ། །གསུམ་པོ་འདི་ཡང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་མི་དམིགས་ཏེ། དེ་ནི་དུས་


DTG089_Page_0090
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཐེག་པ་སྟེ་དེ་བས་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོའོ། །ཇི་ལྟར་དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་འདས་པའི་དུས་ཀྱང་འདས་པའི་དུས་ཀྱིས་སྟོང༌། མ་འོངས་པའི་དུས་ཀྱང་མ་འོངས་པའི་དུས་ཀྱིས་སྟོང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ཀྱང་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ཀྱིས་སྟོང་སྟེ། དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡང་ཐེག་པ་ཆེན་པོས་སྟོང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སྟོང༌། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ནི་འདས་པའམ། ད་ལྟར་བྱུང་བ་མེད་དོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་དོ། །རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་དོ། །འཁོར་བ་མེད་དོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་ཐེག་པ་དེ་ནི་དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དེ། དེ་ནི་བསྟན་དུ་མེད་པས་ཤིན་ཏུ་ངེས་པར་འབྱུང་བའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འདིར་རབ་འབྱོར་གྱིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་སྒྲའི་དོན་བསྟན་པ་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་བྱིན་ནས། འདི་ལ་བསླབས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཐོབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་སྐབས་སྟོན་ཏོ། །འདིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཉིད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་སྟོན་པ་ནི་སྐབས་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་དག་གིས་དོགས་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར། གང་པོས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ལན་ནོ། །རྗེས་སུ་མཐུན་པར་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོན་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་དེ། དེ་བས་ན་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྐབས་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཐོབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། དེ་ལ་ཐོབ་པ་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཚིག་བཅུ་གཉིས་སྨྲས་སོ། །དེ་ནས་དེ་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་དོན་དུ་ནི་ཡང་གི་སྒྲའོ། །དེ་ལ་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དང་པོའི་ཚིག་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གཉིས་པའོ། །གཟུགས་


DTG089_Page_0091
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གསུམ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་བཞི་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་ཞེས་བགྱི་བ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ལྔ་པའོ། །ཇི་ལྟར་བདག་ཅེས་བགྱི་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དྲུག་པའོ། །ཆོས་རྣམས་ངོ་བོ་ཉིད་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་བདུན་པའོ། །གང་གཟུང་དུ་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་བརྒྱད་པའོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་དེ་དག་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དགུ་པའོ། །དེ་ཅི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་བཅུ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མངོན་པར་མ་གྲུབ་པ་ལས་གུད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་བཅུ་གཅིག་པའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་བཅུ་གཉིས་པའོ། །བརྟགས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་གོམས་པ་མཐར་ཐུག་པ་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྐྱེ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་སྟེ། དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ལྡོག་པ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་སྤྱིའི་དོན་ཏོ། །ཡན་ལག་གི་དོན་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། འདིར་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་ལ་འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བསླབས་ནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་ཐོབ་བོ། །རྗེས་སུ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །རྗེས་སུ་ཐོབ་བོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་དང་དབུས་མི་དམིགས་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་སེམས་ཅན་མེད་པ་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་མེད་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་མེད་པ་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་མེད་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མེད་པ་ནི་སྔོན་གྱི་མཐའ་དང༌། ཕྱི་མའི་མཐའ་དང༌། དབུས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་དེ་དེ་བས་ན་སྔོན་གྱི་མཐའ་ལ་སོགས་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉེ་བར་མ་མཆིས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་དང་པོའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྔོན་གྱི་མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དེ་གང་ལས་ཤེ་ན། གཏན་ཚིགས་ནི་གཟུགས་སུ་མ་མཆིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གསུངས་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་བརྟེན་པ་དེས་ན་འདི་དག་


DTG089_Page_0092
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་མུ་མ་མཆིས་པ་སྟེ། སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་དང་དབུས་ཀྱི་མཐའ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པའི་དོན་ཏོ། །གཟུགས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཉེ་བར་མི་མཆི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་འདི་དག་ཀྱང་མེད་ཅིང་མི་དམིགས་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་བརྟེན་པ་གང་གི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྤང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་སུ་སྣང་བ་ནའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་ལ་སོགས་པའི་སྡེ་ཚན་གྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐམས་ཅད་དོ། །ཐམས་ཅད་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཐམས་ཅད་དེ་ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་སྡེ་ཚན་ནོ། །ཡང་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྡེ་ཚན་དེ་ཐམས་ཅད་ལ་རེ་རེ་ཞིང་ཡང་ཐམས་ཅད་དོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རང་རང་གི་ཕན་ཚུན་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པ་སྟེ་དེ་དག་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱང་ངོ༌། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཆོས་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐབས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱང་ངོ༌། །ཆོས་གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཆོས་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །ཆོས་གང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཐོབ་པར་བྱ་བའོ། །གདམས་པར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། གང་ཞིག་གང་གིས་གང་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་གདམས་པ་མེད་པས་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། གང་ཞིག་གང་ལ་གང་དུ་ཐོབ་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་པའི་དོན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མིང་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གྱིས་སྟོང་པ་ནི་མིང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དོན་མེད་པའི་ངོ་བོ་


DTG089_Page_0093
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་མིང་ཡིན་ཏེ། བརྡའི་སྔ་རོལ་དུ་དོན་ཙམ་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མིང་ལ་ཡང་དོན་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་མེད་དེ་དོན་མི་ཤེས་པ་ཡང་མིང་ཙམ་ཤེས་པ་ཡོད་དོ། །དོན་མེད་ཀྱང་སྒྲ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་མིང་དོན་མེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མིང་དེ་ཡང་མངོན་པར་མ་གྲུབ་སྟེ། མིང་ཉིད་མངོན་པར་མ་གྲུབ་པོ། །དེས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མིང་མངོན་པར་མ་གྲུབ་པ་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་མིང་མངོན་པར་མ་གྲུབ་པས་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ཚིག་ལྔས་ནི་ཆོས་previous hit བདགམེད་པའི་སྒོ་དང༌། མིང་ཙམ་གྱི་སྒོ་ནས་བཏགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐོབ་ next hit་དགག་previous hit ་ཡིན་ནོ། །གང་ཟག་ལ་བདགམེད next hit་པའི་སྒོ་ནས་དེ་དགག་པའི་ཕྱིར་ནི་ཚིག་དྲུག་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་བདག་ལ་ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཤིན་ཏུ་མངོན་པར་མ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཤིན་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་ཏུ་མངོན་པར་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ་དེ་ནི་ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྒྲ་དང་སྐབས་ཀྱིས་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་མེད་དཔའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཚིག་བདུན་པ་སྨྲས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་རྣམས་ངོ་བོ་ཉིད་མ་མཆིས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདི་གང་ལས་ཤེས་ཤེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཆེན་མོ་དག་ལས་རབ་འབྱོར་གྱི་ཚིག་བཅུ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། དེས་ན་བཅུ་གཉིས་པོ་འདི་དག་གི་མིང་དང་རྒྱུ་ཐོབ་པ་ལ། ཤཱ་རིའི་བུས་དྲི་བ་བྱས་པ་ལ་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་རིམ་པས་བཤད་པ་ནི་ཚིག་བདུན་པ་ལ། རྒྱུ་གང་གིས་ཚིག་རྣམས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་འདྲི་བ་ལ་རྗེས་སུ་དྲིས་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པས་གཏན་ཚིགས་བསྟན་ནས། ཤཱ་རིའི་བུས་རྣམ་གྲངས་འདིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མཇུག་བསྡུ་བར་བྱས་སོ། །དེ་ནས་འདིར་ཡང་ཤེས་པར་བྱ་བ་ནི་འདྲི་བ་དང༌། རྗེས་སུ་དྲིས་པ་དང༌། གཏན་ཚིགས་བརྗོད་པ་དང༌། དེའི་མཇུག་བསྡུ་བའོ། །དེ་ནི་དོན་གྱིས་ཤེས་བར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི་ཆེད་དུ་བསྟན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཆེད་དུ་བསྟན་ན་ནི་བདུན་པའི་ཚིག་


DTG089_Page_0094
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕལ་ཆེར་ཉམས་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཚིག་བདུན་པ་ཉམས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འགྱུར་ཏེ། དུས་ཀྱིས་བྱུང་བ་ནི་ཚིག་འོག་མ་དང་ཚིག་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་བ་ནི་ཉམས་པ་དང་པོའོ། །ཚིག་ཏུ་བྱས་པའི་དོན་ལ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང་པོ་བསལ་ནས་དྲུག་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བྱས་པ་ནི་ཉམས་པ་གཉིས་པའོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་བསལ་ནས་ངོ་བོ་ཉིད་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ནི་ཉམས་པ་གསུམ་པའོ། །དོན་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དབང་གི་ངོ་བོས་སོ། །འདི་དག་ལ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་དོ། །གང་ཡང་གསུངས་པ། འདུས་པ་ལས་བྱུང་བའི་རང་གི་ངོ་བོ་ནི་མེད་དེ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུད་ཉེ་བར་གནས་པ་ནི་འདུས་པའོ། །དེ་ལ་གང་ཡང་ཡོད་པ་དེ་ནི་འདུས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །འདུས་པ་ལས་བྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་མེད་དེ་རྒྱུ་དང་བྲལ་བ་ཡོད་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དེ་ནི་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱི་ནས་མེད་དེ་ཡོད་པ་དག་ནི་ཕྱི་ནས་མེད་པར་མི་རིགས་ཏེ་འགལ་བ་དེ་བས་ན་སྐད་ཅིག་གཅིག་ཉིད་ལ་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྐད་ཅིག་ལས་གཞན་དུ་རང་གི་ངོ་བོ་མེད་དེ། དེ་བས་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་དེ་དག་གི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གང་མི་རྟག་པ་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་ལ། སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་ཡང་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ན་ཡང་འདི་དག་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་གིས་རང་གི་ངོ་བོས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉིད་ནི་བདུན་པའི་དོན་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་བརྟགས་པ་འདིས་ཀྱང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་ནམ། གང་གི་ཕྱིར་རྫ་མཁན་གྱིས་བུམ་པ་དང༌། ཐ་ག་པས་རས་ལ་སོགས་པ་བསྐྱོད་པར་སྣང་ངོ་ཞེ་ན། དེས་ན་གཟུགས་དེ་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །བརྟགས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་གང་མངོན་པར་གྲུབ་པ་དེ་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི།ཅི་ཡང་མེད་པ་ཉིད་དེ། བརྟག་པ་ཐམས་ཅད་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །


DTG089_Page_0095
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་ཚིག་ནི་རབ་འབྱོར་གྱིས་རིགས་པ་སྨས་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཡིན་ཏེ་འདི་ནི་འདུ་བྱེད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྫ་མཁན་དང་ཐ་ག་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་བརྟགས་པ་ཡིན་པས་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བས་ན་བརྟགས་པ་ལ་སྐྱེ་བ་དང༌། འགག་པ་ལ་སོགས་པ་བཀག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྒྱད་པའི་དོན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་འདི་ལས་ནི་བརྟགས་པའི་གཟུང་བ་ཡང་བཀག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་བྱིས་པས་གཟུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྒྱད་པའི་འོག་ཏུ་ཚིག་གསུམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ངོ་བོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལྟར་བརྟགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོས་སོ། །དེ་དག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོས་སོ། །གང་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མངོན་པར་མ་གྲུབ་པའོ། །དེ་ནི་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་དེའི་ཚེ་ཆོས་ཉིད་ལས་ཆོས་ཅན་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་འཁྲུལ་པར་ཟད་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་ཟད་པ་ཡིན་ལ། ཅི་སྟེ་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་བརྟག་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་དེ་དང་ཐ་མི་དད་པས་འཁྲུལ་པ་འཁྲུལ་པར་ཡང་བརྟག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། གང་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །གང་ཡང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་དེ་ནི་འཁྲུལ་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། གཞན་དབང་ཐ་མི་དད་པ་བཀག་པ་ནི་དགུ་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཅི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཐ་མི་དད་པས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཅི་ཞེས་སྨོས་ཏེ། དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་མ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཙམ་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སོ། །མངོན་པར་མ་གྲུབ་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཙམ་གྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གདམས་པར་བགྱི་ཞིང་གང་གིས་ཀྱང་མ་ཡིན་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་གདམས་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཐ་དད་པ་བཀག་པ་ནི་བཅུ་པའི་དོན་ཏོ། །གཞན་དབང་གི་ངོ་བོ་ནི་འཁྲུལ་བ་ཉིད་དེའི་འཁྲུལ་པ་ལྡོག་པ་དེའི་ཚེ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་གཞི་ཅི་ཞིག་ཡིན། ཅི་སྟེ་གཞི་མེད་ན་དེ་ལྟར་ན་གང་ཞིག་ཆོས་ཉིད་ཡིན། རི་བོང་གི་རྭ་


DTG089_Page_0096
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་འདི་ཁྱད་པར་ཅི་ཞིག་ཡོད། རི་བོང་གི་རྭ་དང་འདྲ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐོབ་པ་ནི་གང་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་མངོན་པར་མ་གྲུབ་པ་ལས་གུད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པར་བྱ་བ་རྣམས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཐོབ་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་ཐོབ་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་སོ། །གང་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་སྤྱོད་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཐོབ་པའི་དུས་ན་མངོན་པར་མ་གྲུབ་པ་ལས་གུད་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ཐ་དད་པར་མི་དམིགས་ཏེ། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཤེས་པ་ལས་ཐ་མི་དད་ཅིང་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་བཞིན་དུ་དེའི་ཚེ་སྣང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ཡང་འདིས་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། གང་འདིའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་དང༌། སེམས་ཅན་དང༌། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་གནས་སྐབས་དང་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་བཞིན་དུ་རྟག་པར་སྣང་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཆོས་ཉིད་དེ་ནི་ཇི་སྲིད་གཞན་གྱི་དབང་ཡོད་པ་དེ་སྲིད་དུ་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བརྗོད་དོ། །ཕྱི་ནས་གཞན་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་སངས་རྒྱས་བརྗོད་དོ། །དེ་ནི་འདིར་བཅུ་གཅིག་པའི་དོན་ཏོ། །བཅུ་གཉིས་པའི་ཚིག་ནི་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ནས། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་བསྟན་ཏེ། འདིར་སེམས་མི་ཞུམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་ལྔས་ནི་ཞི་གནས་རྣམ་པ་ལྔ་བསྟན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བཅོམ་པར་མི་བགྱིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཚིག་གཅིག་གིས་རྣམ་པ་བཞི་བརྗོད་དེ་ཞི་བར་བྱེད། ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱེད། རྒྱུན་གཅིག་ཏུ་བྱེད་སེམས་མཉམ་པར་འཇོག་པར་བྱེད་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སེམས་ལ་འདི་དག་མེད་ན་ཡན་ལག་ལྔར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་དེས་ན་བཞི་པོ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བཅོམ་པ་བཀག་པས་ཡིད་ཕྱིར་བཅོམ་པར་མི་བགྱིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ཚིག་དྲུག་གིས་ཞི་གནས་རྣམ་པ་དགུ་བསྟན་ཏོ། །ཡང་དག་པ་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པའི་སྣང་བ་ནི་གསལ་བའོ། །གསལ་བ་དེ་ལ་སྐྲག་པར་མི་བྱེད་པ་ནི་མི་སྐྲག་པ་སྟེ། དེ་འགོག་པར་བྱེད་པའོ། །དེས་ནི་མི་སྐྲག་ཅེས་བྱ་བའི་ཚིག་གཅིག་གིས་ནི་


DTG089_Page_0097
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྷག་མཐོང་བསྟན་ཏོ། །མི་དངང་ཤིན་ཏུ་དངང་བར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་ནི་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་ལམ་བསྟན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་མི་དངང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་མི་དངང་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་ཞི་གནས་ཀྱི་ཡན་ལག་གོ །ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལས་དངངས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་དངངས་པའོ། །དེ་མི་སྐྱེ་བ་ནི་ལྷག་མཐོང་གི་ཡན་ལག་གོ །འདི་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པའོ། །ལྷག་མ་ནི་རྗེས་སུ་བརྟག་པའོ། །བསྒོམ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞི་གནས་ཀྱིས་སོ། །ཉེ་བར་དམིགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་རྟོག་པ་ནི་ངེས་པར་སེམས་པ་ཡིན་ཏེ། ཟུང་དུ་འབྲེལ་པའི་ལམ་གྱིས་སོ། །དེ་ནི་བཅུ་གཉིས་པའི་དོན་ཏོ། །འདིའི་འཐད་པར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཚིག་བཅུ་གསུམ་པས་བསྟན་པ་ནི། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྲིས་པའོ། །ལན་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་གི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཆོས་འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པའོ། །གཟུགས་བརྟགས་པ་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་བར་དུ་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་མི་དམིགས་པ་སྟེ། དེས་སྣང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བའོ། །ཉེ་བར་མི་རིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པར་མི་བྱེད་པ་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཀག་པ་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་པར་གྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དགག་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་མེད་དེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྔར་ནི་སྐྱེས་པ་དང་ད་ལྟར་ནི་འགག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མི་མཐོང་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་བརྟག་པ་ནི་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་མེད་དེ་དེ་བས་ན་གཉིས་ཀ་ཡང་མི་མཐོང་ངོ༌། །གཞན་དབང་ལྡོག་པ་མེད་པར་ལན་བཏབ་པ་བཀག་པ་ཡིན་ནམ། བརྟགས་པར་རབ་ཏུ་སྣང་བས་ནི་དེ་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་གང་ལས་ཡིན་ཞེ་ན། །དེ་ནས་ཚིག་དྲུག་གིས་ནི་བརྟགས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ན་སྐྱེ་བ་ཡིན་ལ། མི་རྟེན་པ་དང་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་དེའི་ཚེ་ནི་ལྡོག་པར་འདོད་དོ། །སྔོན་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྔ་མ་ནི་རང་


DTG089_Page_0098
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གི་ངང་གིས་འཇིག་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་དེ་དག་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་འཇིག་པ་མེད་པ་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གཞན་དབང་གི་རང་གི་ངོ་བོའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པ་འདི། ཐམས་ཅད་སེམས་ལ་བཞག་ནས་དྲི་བ་ནི། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །ལན་ནི་འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། གང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། འཇིག་པ་མེད་པ་དེ་དག་ནི་དེའི་དངོས་པོ་མེད་པ་དག་སྟེ། དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་སྐྱེ་བ་དང༌། འཇིག་པའི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་ཏེ། འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་གཞན་དབང་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་གཉིས་མེད་ན་ནི་འབྱུང་བའི་དོན་གྱིས་ཏེ། དེ་ལས་གཅིག་ཏུ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཐ་མི་དད་པ་བཀག་ནས་ཐ་དད་པ་ཡང་དག་པར་སྨྲས་པ། དེ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། འཇིག་པ་དང༌། གཟུགས་ལ་སོགས་པས་འདི་ནི་གཉིས་སུ་མ་མཆིས་ཤིང་གཉིས་སུ་བགྱིར་མ་མཆིས་པའོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་གཉིས་སུ་བགྱིར་མ་མཆིས་ཞེས་བྱ་བ་མི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། འདིར་དེའི་ཕྱིར་གང་ཡང་འདི་སྐད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་སྨྲས་སོ། །གཞན་གྱི་དབང་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མི་བཟུང་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། གང་གཉིས་སུ་མེད་པ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དང་བྲལ་བ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་བརྟགས་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། འཇིག་པ་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེས་ན་གསུམ་པོ་འདི་དག་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ཞེས་བསམས་ཏེ་དེ་ནི་ཐོབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ངེས་པར་འབྱུང་བའོ། །ད་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་དང་པོ་ཆོས་བཞི་ཉེ་བར་དྲི་བར་བྱ་སྟེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཡིན། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་གང་ཡིན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གང་ཡིན། ཉེ་བར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཉིད་སེམས་དཔའ་སྟེ་དེས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་


DTG089_Page_0099
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དཔའོ། །དེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཏེ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་སྲུང་བར་བྱེད་པས་ནད་པ་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཉེན་པོའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་དག་ལས་ཆགས་པ་མེད་པ་ནི་ཨ་པར་མི་ཏ་སྟེ། ཆགས་པ་དང་བྲལ་བའོ། །དེ་དག་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དོན་ཏེ། འདིར་ཤེས་རབ་ཀྱང་ཡིན་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་ཡིན་པས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟག་པ་དང་བདེ་བ་དང༌། གཙང་བ་དང༌། previous hit བདག་དང་སྤོང་མ་མ་ཡིན་་དང༌། མཚན་མ་མེད next hit་དང༌། སྨོན་པ་དང༌། མི་དབེན་བ་དང༌། སོ་སོར་ཡང་དེ་ལས་བཟློག་པ་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་གིས་བཟློག་ཅིང་བཀག་པས་ཉེ་བར་རྟོག་པའོ། །དེ་ལ་འདིར་ཉེ་བར་བརྟག་པ་འདི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡུམ་ཆེན་མོ་དག་ལས་གསུངས་ཏེ། དེའི་འོག་ཏུ་ཉེ་བར་བརྟག་པ་གཞན་ཡང་དེ་དག་ལས་གསུངས་སོ། །དེ་ཉིད་འདི་ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། དོན་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་འདི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་གྲངས་སུ་བྱས་པ་སྟེ། གཉིས་སུ་མེད་པ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་དེས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་དབང་གི་རང་གི་ངོ་བོ་ནི་འདིར་མ་གྲུབ་སྟེ། དེ་ནི་དོན་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལ། འདི་ནི་དོན་དམ་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་འདིར་ཉེས་པ་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །དཀའ་བའི་ལས་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་སྤྱོད་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་སྤྱོད་ཅེ་ན་སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་སོ། །སྦྱོར་བའི་བཙོན་འགྲུས་ལྟ་ཞོག །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར་ལག་པ་དང༌། རྐང་པ་དང༌། མགོ་དང་ལུས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་


DTG089_Page_0100
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དོན་གྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་སོ་སོར་མྱོང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུ་ཅིའི་ཕྱིར་སྤྲོ་བར་བྱེད་ཅེ་ན། གོ་ཆའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ་དེས་ན་དཀའ་བའི་སྤྱོད་པ་མི་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ལ་བརྩོན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་རྒྱུ་གཞན་དབང་ཉིད་ཀྱིས་དོན་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལ། དོན་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་ནི་གོམས་པར་མི་བྱེད་ཅིང་ཁྱད་པར་དུ་ཡང་དཀའ་བ་སྤྱོད་པར་མི་བྱེད་ཅེས་རྒོལ་བ་ལ། དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རབ་འབྱོར་གྱི་ལན་ནོ། །དེ་ལ་དང་པོའི་ཚིག་གིས་ནི་ཁས་མི་ལེན་པ་དང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །གང་དཀའ་བ་སྤྱོད་པར་འདོད་པ་དེ་ནི་དེ་ལ་མི་འདོད་པ་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་ན། བདག་མི་འདོད་དེ་གང་ལས་མི་འདོད་པར་བྱེད་ཅེ་ན། དཀའ་བའི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་དཀའ་བ་སྤྱོད་ན་ནི་ཡིད་ལ་གཅགས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་བཟློག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གཉིས་པའི་ལན་ཡིན་ཏེ། མི་སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱོད་པར་མི་འགྱུར་བ་དང༌། ཟིན་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འོན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གཉིས་པའི་ལན་ནོ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་བཞི་པའི་ལན་ནོ། །ཅི་ནས་ཀྱང་བདག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕུང་པོ་ཐམས་ཅད་ལས་སོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོངས་སུ་ཐར་པར་བྱའོ། །ཐམས་ཅད་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་དང་འགྲོ་བ་དང༌། སྐྱེ་གནས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཐམས་ཅད་ནས་སོ། །ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟ་བའི་སྡུག་བསྔལ་གསུམ་ལས་སོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྩོལ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་སོ། །ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ལུས་པ་མཐའ་དག་ལས་ཐར་པར་བྱ་བའོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོགས་སོ། །གནོད་སེམས་ནི་ཁོང་ཁྲོ་བའོ། །ཇི་ལྟར་བདག་མེད་ཅེ་ན་ཐམས་ཅད་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་དང༌། སེམས་ཅན་དང༌། སྲོག་དང༌། གསོ་བ་དང༌། སྐྱེས་བུ་ལ་སོགས་


DTG089_Page_0101
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་དབྱེ་བ་ཐམས་ཅད་ནས་སོ། །ཡང་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཡོད་པའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བའམ་དབྱེ་བ་མ་ཡིན་བས་སོ། ཇི་ལྟར་དབྱེ་བ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཇི་ལྟར་ཡོད་པའི་སྡེ་ཚན་བསྡུས་པའམ། ཐ་དད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་previous hit བདག་དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མེད next hit་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཐམས་ཅད་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་ལ་སོགས་པའི་སྡེ་ཚན་གྱི་དབྱེ་བ་ཐམས་ཅད་དོ། །ཐམས་ཅད་ནི་ཇི་ལྟར་ཡོད་པའི་སྡེ་ཚན་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཡན་ལག་གི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟར་ཡོད་པའི་སྡེ་ཚན་སོ་སོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་བདག་དང་གཞན་དག་ལ་བསྡུས་པའམ་ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བས་ན་དེ་ལྟར་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ལ་ལན་བཞི་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །ལན་བཞི་པ་ལ་འདི་ལྟར་ཡང་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་མཐོང་ནས། དེ་སྤྱོད་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ནུས་པ་དང་འབྲས་བུ་ཆེན་པོར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་སྣང་བ་མེད་པ་དང༌། དེ་ཉིད་མཐོང་བ་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཀག་པས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས་གང་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཙམས་ནས། དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །འདིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་དང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ནས་ཐོབ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དགག་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང༌། ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་སོ་སོར་སྣང་བ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྨྲས་སོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱང་ངོ༌། །རྗེས་སུ་ཐོབ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོ་ཉིད་ནས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་


DTG089_Page_0102
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསམས་སོ། །དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རབ་འབྱོར་གྱི་ལན་ནི། །སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །ཐོབ་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཐོབ་པར་རོ། །ཁོ་བོ་མེ་འདོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོག་བ་མེད་པའོ། །གལ་ཏེ་ཐོབ་བར་འདོད་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཁོ་བོ་སྐྱེ་བར་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ན་དེ་ནི་མི་འདོད་དེ། རིགས་པ་མེད་པས་ཐོབ་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །རིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཉིད་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ཕྱོགས་ལ་ནི་ཐལ་བ་འདི་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ་རིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསམས་པའོ། །གཉིས་ཀ་ཡང་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་ཐོབ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ཡང་ཅི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་གང་གཉིས་ཀ་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པས་མི་རིགས་པའོ། །དེ་ཅི་གཉིས་པོ་གང་ཡང་རུང་བ་ལས་སྐྱེ་ན་ནི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རབ་འབྱོར་གྱི་གཉིས་པོ་གང་ཡང་རུང་བ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱོགས་བསལ་བའི་ཕྱིར་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ཡང་ཅི་ཞེས་བྱ་པ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ཉིད་ནི་རིམ་པ་གཞན་དུ་གང་གི་མཐར་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཕྱིས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའམ་ཕྱིས་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་བའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་པ་ལ་ཇི་ལྟར་གཞན་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་པོ་ལ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ནི་སྐྱེ་བ་འགལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་བསམས་ཏེ། དེ་བས་ན་གཉིས་ཀ་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལེགས་པར་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་མེད་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཐོབ་པར་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། །དེ་ནི་ཐོབ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དགག་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་དོན་དམ་པར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །དེ་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐོབ་པ་ཡང་མེད་པ་ལ། ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཡང་མེད་པར་བལྟ་བར་བྱ་བ་ཁོ་ནའོ། །གང་དེ་ཉིད་ནི་ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་


DTG089_Page_0103
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མི་དམིགས་པ་ཉིད་དེ། དེ་ཉིད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྷག་པའོ། །དེས་ཀུན་བརྟགས་པའི་མངོན་པར་ཞེས་པ་ཟད་པ་དེ་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྒྱུ་ཟད་པ། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞན་དབང་ཞེས་བྱ་བ་ཟད་པར་འགྱུར་ཏེ། སྔ་མ་དག་རང་གིས་འགག་ལ་རྒྱུ་མེད་པས་གཞན་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ། གློ་བུར་གྱི་སྒྲིབ་པའི་དྲི་མས་དྲི་མ་ཅན་དུ་བྱས་པ་ལ་དེས་དེ་དག་ཟད་པ་ཡོད་ན། དེ་ཟད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་སྔ་ན་མེད་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་ནམ་མཁའ་ལ་གློ་བུར་གྱིས་གཙེ་བ་དང༌། རྡུལ་དང༌། མུན་པ་དང༌། སྤྲིན་དང༌། དུ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲིབ་པའི་དྲི་མས་དྲི་མ་ཅད་དུ་བྱས་པ་བཞིན་ཏེ། ཕྱི་ནས་དེའི་ཐོབ་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་དེས་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། འཁྲུལ་པ་ཐམས་ཅད་ལྡོག་པ་ན་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱང་སྔ་ན་previous hit མེད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཉིད་དེའི་རྣམ་པར་དག་པའི་བདག next hit་ཉིད་དོ། །ཡང་དག་པར་རིགས་པའི་ཕྱིར་ཐོབ་པའི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་གྲུབ་མཐའོ། །དེ་ལ་དེ་ནི་གློ་བུར་གྱི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གནས་བརྟན་གཉིས་ཀྱིས་བརྗོད་བར་བྱ་བར་ནི་དེ་ལ་ཤཱ་རིའི་བུ་ལས་བཙམས་ནས་ཤཱ་རིའི་བུས་སྨྲས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་ཏེ། སྐྱེས་པས་ན་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དབང་གི་རང་གི་ངོ་བོའོ། །ཡང་དེ་ཅི་ཕྱི་ནས་མ་སྐྱེས་པར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱོགས་གཅིག་གོ །འོན་ཏེ་མ་སྐྱེས་པ་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཆོས་སྔར་མ་སྐྱེས་པ་ཡིན་པ་ཕྱིས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་ནི་ཐོབ་པ་ག་ལ་ཡོད། གཉིས་པའི་ཕྱོགས་ལ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཡང་དག་


DTG089_Page_0104
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཡང་རྟག་པ་ཡིན་པས་ཟད་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་བསམས་སོ། །རབ་འབྱོར་གྱིས་སྨྲས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལན་སྨྲས་པའོ། །སྐྱེ་བ་ནི་སྐྱེས་པའི་ཆོས་ཏེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་པ་ཉིད་ཀྱིའོ་།མི་སྐྱེ་བ་ནི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཏེ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་གཉིས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་མི་སྤོབས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨྲ་བར་ཏེ་བརྗོད་པར་མི་འདོད་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོང་བ་ཉིད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་དམིགས་པ་ན་འཁྲུལ་པ་ཐམས་ཅད་ལྡོག་པར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་སྐྱེ་བའོ། །དེ་ན་འདི་ལ་རྒྱུ་མེད་པར་བརྗོད་པར་བྱ་བར་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པས་རྟོག་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་བསམས་པའོ། །ཤཱ་རིའི་བུས་སྨྲས་པ་ཞེས་བྱ་ནི་སྨྲ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དགག་པའི་ཕྱིར་སྨྲས་པའོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཆོས་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ནི་ཚད་མས་གྲུབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྤོབས་པར་འདོད་པ་ཉིད་དེ། སྨྲ་བར་ནུས་པ་ཡིན་པས་དེ་ཡང་སྨྲ་ནུས་སོ། གང་གི་ཕྱིར་སྤོབས་པར་མི་ནུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟུར་གྱིས་དྲིས་པའོ། །སྨྲས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་འབྱོར་གྱིས་ལན་སྨྲས་སོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་སྒྲའོ། །སྤོབས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨྲ་བའི་བརྗོད་པའི་དངོས་པའོ། །ཡང་སྤོབས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་སྨྲ་བའི་བློའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་ནི་གསུམ་པོ་འདི་དག་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཉིད་དེ། ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ་ལ་སོ་སོར་སྣང་ངོ་ཞེས་བསམས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་སོ་སོར་སྣང་ངོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་འཇུག་སྡུད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ངེས་པར་འབྱུང་བའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་སྐབས་ཉིད་ཀྱི་རབ་འབྱོར་གྱི་ཆིག་ལ་བསྟོད་ནས་ལམ་གྱི་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་སྐབས་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། གཞག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེ་ཙོམ་མེད་པར་བགྲང་བར་བྱའོ། །གང་དག་གང་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་དེའི་གནས་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་པ་དང༌། །རྒལ་བ་དང༌། མི་གཡོ་བ་དང༌། མི་ཉམས་པ་དང༌། འགལ་བར་མི་བྱེད་


DTG089_Page_0105
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་དང༌། འཁྲུག་པར་མི་བྱེད་པའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང་ཞེས་བྱ་ནི་དེ་ལྟར་སྐབས་འབྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་གྱི་ངེས་པར་འབྱུང་བའོ། །མེ་གནས་པ་ནི་གང་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པའི་ཆོས་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བཤད་དོ། མི་འདའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་ཉམས་པའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་དམིགས་པ་ནི་གྲོལ་བའོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདས་མ་ཐག་ཏུ་བསྟན་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་གནས་པ་ཡང་ཡིན། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །གང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་ནང་ནས་གང་ཡིན་ཞེས་པའོ། །ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ཐུན་མོང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་འདི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་ཉིན་ནོ། དེ་ལྟ་ན་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། ཆོས་ཐམས་ཅད་གནས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྟོགས་པར་སླའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དེ་བས་ན་ཞུམ་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཞུམ་པར་འགྱུར་བའོ། །ནེམ་ནུར་དུ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེ་ཚོམ་དུ་འགྱུར་བའོ། །རྨོངས་པར་འགྱུར་བ་ནི་རྟོག་པ་མེད་པའོ། །གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ནི་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པའོ། །ཡིན་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཡིད་ཀྱིས་སོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཇི་ལྟར་ཡིད་ལ་བྱེད་བ་དང་མ་བྲལ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཤཱ་རིའི་བུས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིན་པར་ཤེས་ནས་དྲིས་པ་འདི་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི། རབ་འབྱོར་གྱིས་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་སྟེ་དེ་ནི་རྒྱས་པར་དྲོ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་བྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་སོགས་པ་ནི་ལན་ནོ། །དོན་དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདི་འདོད་པ་ཉིད་དེ་འདོད་པ་ཉིད་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ལན་ནོ། །ཡང་དག་པའི་ཚིག་ཏུ་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་མི་མཐུན་པ་ཡང་དག་པའི་ཚིག་སྟེ་ཡང་དག་པའི་དངོས་པོའོ། །དེའི་བརྗོད་པ་ནི་རྒྱས་བ་དང་བཅས་པའོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡང་


DTG089_Page_0106
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མ་ཡིན་པ་ལ་ནི་རྒོལ་བའོ། །ངེས་པར་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲིས་པའོ། །དེ་ནི་རིགས་པ་སྟོན་པར་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། རང་ཉིད་འདྲི་བ་སྟེ། དེ་ཅེའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་ཏེ། ཡང་དག་པའི་ཚིག་དེ་གང་ལས་ཤེས་ཤེ་ན། སེམས་ཅན་ནི་བདག་སྟེ་དེ་ནི་འདིར་དཔེའོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེས་དེ་ནི་དཔེ་ཅན་ནོ། །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་རིགས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་བརྟག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ངོ་བོ་མེད་པར་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་འདི་དག་གིས་འཛིན་པར་ཉིད་དོ། །དེས་ན་ཡང་ཇི་ལྟར་previous hit བདག་ངོ་བོ་ཉིད་མེད next hit་དེ་བཞིན་དུ་ཡིན་ལ་བྱེད་པ་ཡང་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ལ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་སུ་སྦྱར་རོ། །དངོས་པོ་ཡོད་པ་ནི་དངོས་པོ་ཉིད་དོ། །དེ་དང་བྲལ་བ་ནི་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དབེན་པ་ནི་དངོས་པོ་ཉིད་དོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ནི་དེའི་བསམ་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་ལ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་དག་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་གྱིས་ཏེ། མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡིན་ཏེ་ཡང་དག་པར་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་དོན་མ་ཡིན་པ་ནི་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་སྐད་བསྟན་པའོ། །ཡང་འདི་ལྟ་བུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པའི་དོན་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པས་སོ། །གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞི་གནས་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །འདོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་ལེའུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་དོན་ཏོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་བཅུའི་དོན་ཏོ། །དེ་གསལ་བར་བྱེས་པའི་ལེའུ་ནི་ལེའུའོ་། །འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་བརྒྱད་སྟོང་པའི་དཀའ་འགྲེལ་སྙིང་པོ་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་སློབ་དཔོན་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་ཞི་བས་རྣམ་པར་སྦྱར་པ་ལས་ལེའུ་དང་པོའོ།། །།རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་བསྟན་པ་འདི་ནས་བཙམས་ཏེ་ལམ་ཤེས་པ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་དངོས་པོ་བཅུ་གཅིག་གིས་བསྟན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་ལས། མོག་མོག་བོར་བྱེད་ལ་སོགས་དང༌།།


DTG089_Page_0107
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སློབ་མ་བསེ་རུའི་ལམ་གང་དང༌། །འདི་དག་གཞན་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི། །ཕན་ཡོན་ཆེ་བ་མཐོང་བའི་ལམ། །བྱེད་པ་དང་ནི་མོས་པའི་ལམ། །བསྟོད་དང་བཀུར་དང་བསྔགས་པ་དང༌། །བསྔོ་དང་རྗེས་སུ་ཡིད་རང་བ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བླ་མེད་དག །སྒྲུབ་པ་ཤིན་ཏུ་དག་པ་ཞེས། །བྱ་བ་འདི་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཁས་རྣམས་ཀྱི། །ལམ་ཤེས་ཉིད་ནི་དེ་འདྲར་བཤད། །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལམ་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་དང༌། ཕན་ཡོན་ཆེ་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཐོང་བའི་ལམ་དང། བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་བྱེད་པ་དང༌། མོས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། བསྟོད་པ་དང༌། བཀུར་བ་དང༌། བསྔགས་པ་དང༌། བསྔོ་བ་ཡིད་བྱེད་པ་དང༌། རྗེས་སུ་ཡིད་རང་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། སྒྲུབ་པ་དང༌། ཤིན་ཏུ་དག་པ་སྟེ་དངོས་པོ་བཅུ་གཅིག་པོ་དེ་དག་ནི་ལམ་ཤེས་པ་ཉིད་དེ་དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་དང་པོར། མོག་མོག་པོར་བྱེད་ལ་སོགས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་གང་གི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་ལས། ལྷ་རྣམས་རུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །འོད་ཀྱིས་མོག་མོག་པོར་མཛད་དང༌། །ཡུལ་ངེས་པ་དང་ཁྱབ་པ་དང། །རང་བཞིན་དང་ནི་དེ་ཡི་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་གསུང་ཏེ། རུང་བར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་སྐྱེད་པ་སྟེ། དོན་དང་པོའོ། །ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་དོན་དུའོ། །མོག་མོག་པོར་མཛད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་འོད་དམན་པའོ། །འོད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་འོད་ཀྱིས་ཏེ་དེ་ནི་དོན་གཉིས་པའོ། །ཡུལ་ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་སོ་སོར་ངེས་པ་སྟེ་དོན་གསུམ་པའོ། །ཡུལ་ལ་ཁྱབ་པ་ནི་བཞི་པའོ། །རང་བཞིན་ནི་ལྔ་པའོ། །ལས་ནི་དྲུག་པའོ། །གལ་ཏེ་འདི་དག་དོན་དྲུག་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་སྔོས་པོ་གཅིག་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལམ་ཤེས་པའི་གཞི་ནི་སེམས་སྐྱེས་པ་སྟེ། དེ་དང་བྲལ་ན་དེ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དེ་ཉིད་རུང་བ་ཞེས་བརྗོད་དེ་དེ་ཉིད་ནི་དེ་ལ་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་ནི་དེའི་འཁོར་རོ། །གཙོ་བོ་ཡང་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་གཙོར་འདོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་མོག་མོག་པོར་མཛད་པའི་དབང་


DTG089_Page_0108
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དུ་བྱས་ནས་ཡང་དེའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་དུས་སོ། །ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་དོན་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་དོན་གྱི་བྱེ་བྲག་གོ །འདུས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚོགས་པའོ། །འཁོད་པ་ནི་འདུག་པའོ། །སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་རིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡེ་ཚན་ནོ། །དེའི་དངོས་པོ་ནི་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་ནི་རྣམ་ཐོས་སྲས་དང༌། ཡུལ་འཁོར་སྐྱོང་དང༌། འཕགས་སྐྱེས་པོ་དང༌། སྤྱན་མི་བཟང་ལ་སོགས་ཏེ་བྱང་ལ་སོགས་པའི་ཕྱོགས་རྣམས་ཀྱིའོ། །དེ་དག་གི་ཚོགས་ཀྱི་དངོས་པོ་ནི་རིས་སོ། །སྟོང་གསུམ་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ཉིད་མི་མཇེད་དེ་དེའི་བདག་པོ་ནི་ཚངས་པའོ། །དེའི་ཚོགས་ནི་དེའི་རིས་སོ། །བསམ་གཏན་བཞི་པའི་རིས་ཀྱི་གོང་དུ་གནས་གཙང་མ་ལྔ་སྟེ། མི་ཆེ་བ་དང༌། མི་འདུད་པ་དང༌། གྱ་ནོམ་སྣང་བ་དང༌། ཤིན་ཏུ་མཐོང་བ་དང༌། འོག་མིན་ནོ། །གཙང་མའི་གནས་གང་ཞེ་ན། འཕགས་པ་རྣམས་འདི་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ནི་རིགས་ལྔ་དག་ལས་སྟོང་ཕྲག་ལྔ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ཁམས་ཀྱི་ལྷའི་རིས་ལས་འདི་ཙམ་ཉིད་དེ། གོང་མ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འོད་དང་ནུས་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ལ། དེ་ཡང་འཁོད་པ་སྟེ། གང་དེ་དག་གི་འོད་དེ་ཡང་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མོག་མོག་པོར་བྱས་པར་གྱུར་རོ། །དང་ཡང་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་རུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། སེམས་བསྐྱེད་པ་དེའི་དོན་དུ་མོག་མོག་པོར་བྱེད་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་ཟིལ་གྱིས་མནན་པར་ཤེས་པ་ནི་དེ་ལ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དད་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་སྣང་བའོ། །རང་གི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའོ། །དེ་ལ་སྐྱེས་པ་ནི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་སྟེ། མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་རྒྱུས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་སོ། །བྱེད་པ་གང་གིས་ཤེ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་ཏེ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་འོད་ཀྱིས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་མཐུ་ཆེན་པོ་ཡིན་ན་ཅིའི་སླད་ཀྱིས་


DTG089_Page_0109
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གནོན་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་ཞེས་གསུངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུ་ནི་ཐམས་ཅད་པས་མཐུ་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གི་མཐུ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་བྱེད་ཞེས་བྱ་བར་བསམས་ཏེ། དེ་ནི་མོག་མོག་པོར་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་དེའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དྲུང་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བ་ལས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དང་སྦྱར་ཏེ་ལམ་ཤེས་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མན་ངག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་སྟོན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཏེ། རྟོགས་པའི་ཕྱིར་སྨྲ་བ་ནི་མན་ངག་གོ །དེ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བསྟན་པ་ནི་རྗེས་སུ་བསྟན་པའོ། །དེ་དང་ལྷན་ཅིག་པའི་བསྟན་པ་ནི་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ཞེས་ཚིག་བསྡུས་པའོ། །གནས་པར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་བོ། །བསླབ་པར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །རྣལ་འབྱོར་དུ་བགྱི་ཞེས་བྱ་ནི་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །མཐུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འོད་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་གྲངས་སོ། །དེ་ལ་མཐུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པའོ། །ཅིག་ཤོས་གཉིས་ནི་རྗེས་སུ་བསྟན་པའོ། །གཟི་བརྗིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྤོབས་པ་དང་ནུས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་འོད་ཀྱིས་སོ། །བྱིན་གྱི་རླབས་ནི་རབ་ཏུ་ཟད་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ཡན་ཆད་ཀྱི་ཚིག་གིས་ནི་རུང་བ་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་སུ་བྱས་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་སོགས་པ་གསུང་ཏེ། སེམས་བཀྱེད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རུང་བ་ཉིད་དོ། །གང་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དམན་པའི་ལམ་གྱིས་ཐོབ་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཡང་དག་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་ངེས་པ་ནི་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའོ། །དེ་ལ་ཞུགས་པ་ནི་ཐོབ་པའོ། །མཚམས་བཅད་པ་ནི་ཟམ་པ་བཅད་པའོ། །གང་ཡང་དཔེར་ན་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་སྲིད་པ་ལན་བདུན་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་གཉིས་པ་དང༌། གསུམ་པ་འཁོར་བར་རིགས་ནས་རིགས་སུ་སྐྱེ་བ་དེ་ལ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་སེམས་བསྐྱེད་པའི་སྐལ་བ་མེད་དེ། དེ་ནི་ཉན་ཐོས་ཞི་བ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་ཐེག་པས་བྱང་ཆུབ་པར་བྱེད་མི་ནུས་ཏེ། ནམ་


DTG089_Page_0110
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡང་འདོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཡུལ་ངེས་པའོ། །འོན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ཁྱབ་པ་བསྟན་ཏོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་རྗེས་སུ་བཟུང་ནས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་གིས་རང་གི་བྱང་ཆུབ་རྟོགས་པར་བྱས་ནས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་འབྱོར་པ་མཐོང་ནས་རང་ཉིད་ཀྱིས་བསླུས་པ་བཞིན་དུ་སེམས་པ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་བསྐྱེད་ནས་མི་གཡོ་བའི་ས་བཅུ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཞིན་དུ་སྤྲུལ་པའི་གཟུགས་དང་ལྡན་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་སྤྱད་ནས་བྱང་ཆུབ་མཆོག་རྟོགས་པ་ནི་ཁྱབ་པའོ། །དེ་དག་གི་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་ཁོ་བོ་བར་ཆད་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་ནོ། །དགེ་བ་ཕྱོགས་དེ་ནི་དགེ་བའི་ཚོགས་ཏེ་དགེ་པའི་ཆོས་ཡང་དག་པར་སྡུད་པའི་ཕྱིར་བསྐྱེད་པ་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་དགེ་བའི་ཕྱོགས་སྐྱེ་བར་རུང་བ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལས་ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ལྷག་པར་དམིགས་པར་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་དེའི་ལས་སོ། །ཁྱད་པར་དུ་འཕག་པ་ལས་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ་དེས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བཟུང་སྟེ་དེ་ལས་བྱུང་བས་ནི་རྒྱུའི་ལྔ་པའོ། །ཆོས་རྣམས་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུ་དང་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་བཟུང་བ་ཡིན་ནོ། །དམིགས་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོབ་པ་བྱའོ། །དེ་བས་ཁོ་བོ་བར་ཆད་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་གྱི་སྒྲའི་དོན་ཏོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀ་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་སོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་ཉིད་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་སྤྲོ་བར་བྱེད་པ་ནི་སྔར་བྱང་ཆུབ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་ཡང་དག་པར་མགུ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་གཉིས་ཀ་ཡང་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོར་འགྱུར་བ་ཡིན་ལ། ལམ་ཤེས་པ་ཉིད་ལ་སྤྲོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ་དེས་ན་དེས་དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཁྱོད་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ཆེན་པོ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཀའ་


DTG089_Page_0111
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དྲིན་གཟོ་བར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྔོན་གྱི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱལ་བའི་སྲས་ལ་བཀུར་སྟི་མང་དུ་བྱས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་བདག་ཅག་གིས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་བཀུར་སྟི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱས་པ་གཟོ་བའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱས་པ་གཟོ་བ་དེ་ཉིད་རྒྱུ་གང་གིས་སོ། །སྔོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མའོ། །ཚངས་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྤྱོད་པ་ནི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པའོ། །དེ་སྤྱོད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྤྱོད་པ་སྤྱད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང་འདྲ་བའི་ཚིག་གི་ཕྲད་དེ་ཇི་ལྟར་གྱི་དོན་ཏོ། །རྗེས་སུ་གཟུང་བར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདམས་པར་བྱ་བའོ། །རྗེས་སུ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་བསྟན་པར་བྱའོ། །ཚིག་འོག་མ་དག་ལས་སམ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཡང་དག་པའི་དོན་ཏོ། །བདག་ཅག་གིས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱིས་ཀྱང་ངོ༌། །བདག་ཅག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་མཐུན་པ་དག་གི་ནང་གི་ཐ་སྙད་དོ། །ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྩེ་གཅིག་པར་ཉོན་ཅིག་པའོ། །ཤིན་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྩེ་གཅིག་པའི་ཡིད་ཀྱིས་སོ། །ཡིད་ལ་ཟུང་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བསམས་པ་དང་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པར་བྱ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ལ་སྤྱད་པར་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལམ་ལ་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཀཽ་ཤི་ཀ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེན་པ་བཞི་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་བདེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ་སོར་སྣང་གི་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་འཕགས་པའི་བདེན་པ་ཡིན་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་དང༌། འགོག་པ་དང༌། ལམ་མོ། །དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ནི་འཁོར་བར་གཏོགས་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ནི་ཀུན་འབྱུང་ངོ༌། །སྡུག་བསྔལ་ཟད་པ་ནི་འགོག་པའོ། །དེ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་ནི་ལམ་མོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་


DTG089_Page_0112
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདིའི་རྣམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་གི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གནས་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གནས་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་སྟོང་པ་ཉིད་མཐོང་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་གནས་པར་བྱ་བ་སྟེ་མཉམ་པར་གཞག་པའི་སེམས་ཀྱིས་སོ། །སྟོང་པ་ཉིད་མཐོང་བ་ཡང་མི་དམིགས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བསྟན་བཅོས་ལས། ལམ་ཤེས་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་ལ་ནི། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་དག་གི །རྣམ་པ་མི་དམིགས་སྒོ་ནས་ནི། །ཉན་ཐོས་ལམ་ནི་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྡེ་སྣོད་ལ་བདེན་པའི་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་ཏུ་བརྗོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ་སྡུག་བསྔལ་ནི་མི་རྟག་པ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། previous hit བདགམེད next hit་དང༌། སྟོང་པ་དེ་ནི་ཤེས་པར་བྱ་བའོ། །ཀུན་འབྱུང་བ་ནི་རྒྱུ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་དང༌། རྐྱེན་དང༌། འགོག་པ་ནི་འགོག་པ་དང༌། །ཞི་བ་དང༌། གྱ་ནོམ་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང༌། ལམ་ནི་ལམ་དང༌། རིགས་པ་དང༌། སྒྲུབ་པ་དང༌། ངེས་པར་འབྱིན་པའོ། །དེ་དག་ནི་སྤངས་པ་དང༌། མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་དང༌། བསྒོམ་པ་དག་གོ་རིམས་བཞིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་འདིར་མི་བཟུང་ངོ༌། །གང་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཆེན་མོ་དག་ལས་གསུངས་པ་དེ་འདིར་བཟུང་སྟེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་དེ་ནི་མྱུར་དུ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ལ་རྣམ་པ་བཞིས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡིན་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ཏེ། མི་རྟག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། previous hit བདགམེད next hit་དང་སྟོང་པ་དང་བཞི་པའོ། །རིམ་པ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་དང་འཇིགས་པ་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་དང༌། བདག་གི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། བདག་གིས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་དང༌། གང་གི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ནི་ཞི་བ་སྟེ་ཤི་བའི་རོ་བཞིན་ནོ། །ཀུན་འབྱུང་ལ་རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་ཏུ་མཛད་ནས་བསྟན་ཏེ། །དེས་ན་རྣམ་པ་བཞི་སྤང་བར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ནད་དང་ཤུ་བ་དང༌། ཟུག་རྔུ་དང༌། སྡིག་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། འདི་དང་ཕྱི་མའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་སྡིག་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པའོ། །ཡང་


DTG089_Page_0113
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཞིས་བདེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་དོན་དུ་དགྲ་དང༌། འཇིག་པའི་ཆོས་ཉིད་དང༌། གྱོ་བ་དང༌། རབ་ཏུ་འཇིག་པ་ལས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་བདག་འཇིག་པར་ནུས་པས་དགྲའོ། །སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་འཇིག་པའི་ཕྱིར་འཇིག་པའི་ཆོས་ཉིད་དོ། །དགྲ་བཅོམ་པས་ལམ་གྱི་རང་བཞིན་གྱིས་རྩ་བ་ནས་བཏོན་པའི་ཕྱིར་གྱོ་བའོ། །འཇིག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་འཇིག་པའོ། །རྟུན་པའི་དོན་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། །འཇིགས་པ་དང༌། འཚེ་བ་དང༌། འགོ་བའི་ནད་དེ་ཐོག་འབབ་པ་ལ་སོགས་པ་འཇིགས་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དང༌། འབྱུང་པོ་དང༌། སྲིན་པོ་ལ་སོགས་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པའི་ཕྱིར་དང༌། མུ་གེ་དང༌། ཕ་རོལ་གྱི་དམག་ཚོགས་ལ་སོགས་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ལུགས་ལས་བཟློག་པ་མ་རིག་པ་འགགས་པས་འདུ་བྱེད་འགག་པ་ནས་བརྩམས་ནས། དེ་བཞིན་དུ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་འབའ་ཞིག་འདི་འགག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་དེ་ལ་འགོག་པས་ན་འགོག་པ་སྟེ་འགོག་པའི་བདེན་པའོ། །འདིས་འགོག་པས་ན་འགོག་པ་སྟེ་ལམ་གྱི་བདེན་པའོ། །དེ་ལ་འགོག་པའི་བདེན་པ་ནི་རྣམ་པ་བདུན་ཏེ། previous hit བདགམེད next hit་དང༌། ཞི་བ་དང༌། རྣམ་པར་དབེན་པ་དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། སྨོན་པ་previous hit མེད་དང༌། མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་པའི་བདག next hit་ཉིད་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོའི་བདག་ཉིད་དོ། །དེ་ནས་སྡུག་བསྔལ་མེད་པས་previous hit བདགམེད་པའོ། །ཉོན་མོངས་ next hit་ཉེ་བར་ཞི་བས་ཞི་བའོ། །སྡུག་བསྔལ་དང་ཉོན་མོངས་པ་ནི་མི་གཙང་བའོ། །དེ་དག་ཉེ་བར་ཞི་བས་རྣམ་པར་དབེན་པ་སྟེ་གཙང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བདག་དང་བདག་གི་དང་བྲལ་བས་ན་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་མེད་པས་མཚན་མ་མེད་པའོ། །ཁམས་གསུམ་དུ་སྨོན་པ་ནི་སྨོན་པ་སྟེ་དེ་ཟད་པ་ནི་སྨོན་པ་མེད་པའོ། །མ་འོངས་པའི་ལས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པའོ། །འགོག་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ལམ་གྱི་བདེན་པ་ཡང་རྣམ་པ་བདུན་པོ་དེ་ཉིད་དེ་དེས་ན་previous hit བདགམེད next hit་དང༌། ཞི་བ་དང༌། རྣམ་པར་དབེན་པ་ལ་


DTG089_Page_0114
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོགས་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པས་ལམ་ལ་ཡང་previous hit བདགམེད next hit་དང༌། ཞི་བ་དང༌། རྣམ་པར་དབེན་པ་དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། སྨོན་པ་མེད་པ་དང༌། མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་སྟེ། རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་དགུ་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་པས། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལམ་གྱི་བྱང་ཆུབ་མྱུར་དུ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པས། ལམ་ཤེས་པ་ཉིད་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ་དེས་ན་ཀཽ་ཤི་ཀ་དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཐེག་པ་དམན་པའི་ལམ་བསྒོམས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐབས་ལ་མི་མཁས་པས་དམན་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལྟུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དོགས་པར་བྱས་ནས། ཀཽ་ཤི་ཀ་དེའི་ཕྱིར་ལམ་ཤེས་པ་འདི་ལ་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཆེན་པོའོ། །དེ་གྱོན་པ་ནི་གོས་པ་ན་བདག་ཉིད་སྲུང་བའི་དོན་དུའོ། །དེ་ལ་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་སྒོམ་པར་བྱེད་པའོ། །ལངས་ནས་ཀྱང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་བསྔོ་བར་བྱ་སྟེ། །དེ་ཡང་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །དེ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་མཐོང་བའི་ལམ་མོ། །འདིའི་འོག་ཏུ་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གཟུགས་ལ་གནས་བར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ནས། འདིས་གནས་ཤིང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འདི་དང་མ་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ལ་གནས་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་དྲོ་བ་བསྟན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ལ་གནས་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་རྩེ་མོ་བསྟན་ཏོ་དེ་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟོང་པའོ་ཞེས་དམིགས་པས་གནས་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་བཟོད་པ་བསྟན་ཏོ། །ལྷག་མས་ནི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གོ །དེ་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་གནས་པ་མེད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པས་དྲོ་བའོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་མི་དམིགས་པ་ནི་རྩེ་མོའོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་གཉིས་སུ་མི་དམིགས་པ་ནི་བཟོད་པའོ། །དམིགས་པར་བྱེད་པས་ན་དམིགས་པ་དེ་བས་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་ཉིད་ཀྱང་གཉིས་སོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་དག་ལ་མི་གནས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གོ །བཅོམ་ལྡན་འདས་


DTG089_Page_0115
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡུམ་དེ་དང་དེས་བསྟན་བཅོས་གཞན་དུ་དྲང་བར་བྱ་སྟེ། གཟུགས་སོགས་མི་གནས་པ་ནི་དྲོད། །དེ་བཞིན་ཞེས་གང་རྩེ་མོ་ཡིན། །གཟུགས་སོགས་རྟག་དང་མི་རྟག་ཅེས། །མི་གནས་དེ་ནི་བཟོད་པ་ཡིན། །འདིར་ནི་སྐྱེས་བུ་འཕགས་འབྲས་དང༌། །ཁྱད་པར་དག་ལ་མི་གནས་པ། །དེ་ཉིད་ཆོས་མཆོག་ཅེས་བྱ་སྟེ། །འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ལམ་ཡིན་ནོ། །འདིར་མིག་གི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལ་གནས་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དབང་པོ་དང་ཡུལ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཚོགས་པ་གང་ཡིན་པའི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་མཐུན་པའི་དབང་པོའི་འགྱུར་བ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་འདྲ་བ་ཙམ་གྱིས་དེ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེད་པའི་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་རེག་པ་ལ་བརྗོད་དོ། །དབང་པོའི་འགྱུར་བ་དང་རེག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། དེས་ན་དབང་པོའི་དབྱེ་བས་མིག་གི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ནས་ཡིད་ཀྱི་འདུས་ཏེ་རེག་པའི་བར་དུ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་ཆོས་མངོན་པ་ལས་གསུམ་འདུས་པ་ལས་དབང་པོའི་འགྱུར་བ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ནི་རེག་པ་སྟེ། ཚོར་བ་སྐྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །སྡུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཙང་བའོ། །མི་སྡུག་པ་ནི་མི་གཙང་བའོ། །འདུས་མ་བྱས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མ་རིག་པ་ཟད་པ་ནས་འདུས་མ་བྱས་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་འདིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་སུའོ། །དེ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བའོ། །ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མ་ལུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ནི་ཚོགས་སོ། །དེ་ལྷག་མ་ཡིན་པས་ཕུང་པོའི་ལྷག་མའོ། །དེ་ལས་བཟློག་པའི་ཕྱིར་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། རིམ་པ་བཞིན་དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡོངས་སུ་ཟད་པས་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་ལ་འགྲོ་བ་མཐའ་ཡས་པའི་དོན་དུ་ནམ་མཁའི་མཐས་གཏུགས་པའི་བར་དུ་གནས་པའོ། །བཞེངས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོབ་པ་ཉམས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་གནས་ཤིང་མི་གནས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་པ་མེད་པའི་ཡིད་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང་བཞེངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་མི་གནས་ཤིང་རྣམ་པར་མི་གནས་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤོང་བའི་ཚུལ་གྱིས་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ལྷག་མ་ནི་རྟོགས་པར་སླ་སྟེ་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་


DTG089_Page_0116
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གོ །དེ་ལྟར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལམ་ལ་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་བཞི་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་བསེ་རུའི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་ལ་ལྷའི་བུ་ཁ་ཅིག་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདི་ལྟ་བུར་གྱུར་ཏེ། །དེའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དེ་ནས་འཁོར་དེའི་ནང་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཁ་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་རབ་འབྱོར་གྱིས་བསྟན་པའི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལམ་ཡང་ཟབ་པར་བསམས་པའོ། །ཇི་ལྟར་གནོད་སྦྱིན་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གིས་བརྗོད་པའོ། །ཇི་ལྟར་གནོད་སྦྱིན་རྣམས་ཀྱིས་བརྗོད་པ་ནི་བསྟན་པ་སྟེ། དེ་དག་གིས་སྐད་ཀྱིས་སོ། །དེ་ལ་སྒྲ་དེ་དག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པའོ། །ལྷག་མ་ནི་རྗེས་སུ་བསྟན་པའོ། །ཚིག་ནི་ངག་གི་ཚོགས་སོ། །སྨྲ་བ་ནི་ངག་གི་ཚོགས་ཀྱིས་སོ། །བཤད་པ་ནི་རྟོགས་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐབས་ལ་བབ་པའི་ཕྱིར་བློ་ལ་གནས་པའི་བསེ་རུའི་ལམ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །ཤེས་པར་མི་རུང་ཤེས་པར་མི་རུང་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གཉིས་ནི་ངེས་པར་བཟུང་བའི་དོན་ཏོ། །སྲིད་པ་ཐ་མ་གཞན་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་བསེ་རུ་སྟེ། བསེ་རུའི་ཐེག་པ་དེ་དག་ལ་ནི་གཞན་གྱིས་བསྟན་པ་མེད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་རང་བྱུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་རང་གི་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་གཞན་གྱིས་བསྟན་པ་དོན་མེད་དོ། །འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ཉིད་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདི་ལ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསེ་རུའི་ཐེག་པ་ལའོ། །ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་སྨོས་པ་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་གང་ཡང་མེད་པས་སོ། །ཐོས་པ་ནི་ཉན་པ་པོ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་རང་གི་ངོ་བོ་མེད་པ་སྟེ། དཔེར་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུལ་པས་སྤྲུལ་པའི་འཁོར་རྣམས་ལ་ཆོས་བཤད་པ་ན་ཅུང་ཟད་ཀྱང་སྨོས་པ་མེད་པ། སུས་ཀྱང་སྟོན་པ་མེད་ཅིང་གང་ཡང་ཉན་པ་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ནས་ལྷའི་བུ་དེ་དག་ལ་སོགས་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གསལ་བ་ནི་ཟབ་པ་མ་ཡིན་པའོ། །ལན་གཉིས་བརྗོད་པ་ནི་དགའ་བས་སོ། །འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཅག་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །འཕགས་པ་མ་ཡིན་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་རིང་བའི་ཕྱིར་དང༌། སྤྲོས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཕྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །


DTG089_Page_0117
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཟུང་བར་དཀའ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཟབ་གོ །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལམ་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སེམས་དཔས་ཆེས་རིང་བ་དང༌། །ཆེས་ཕྲ་བ་དང༌། །ཆེས་ཟབ་པས་རབ་ཏུ་འཇུག་པའོ། །སྟོན་པ་ནི་ཚིག་གིས་སོ། །འཆད་པ་ནི་དོན་གྱིས་སོ། །འདི་ལྟར་འདི་ལ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་སྨོས་པ་མེད་དེ་ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ནི་ཤེས་པ་ཟབ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏེ། དེས་ན་བསྟན་བཅོས་ལས། གཞན་གྱིས་བསྟན་ཡང་མི་དགོས་ལ། །རང་བྱུང་བདག་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། །བསེ་རུ་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ནི། །ཟབ་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་བརྗོད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནས། བཟོད་པ་འདི་ལ་མ་བརྟེན་པར་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དེ་ལྟར་འདི་ལ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་སྨོས་པ་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པས་ནི་ཤེས་པའི་གཟུང་བ་མེད་པ་ཉིད་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། དེས་ན་ཉན་ཐོས་ཤེས་པ་ཡང་བླང་བར་བྱ་བ་ཡིན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡང་བླང་བར་བྱ་བ་ཡིན། བསེ་རུ་ལྟ་བུའི་ཡང་ཤིན་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསམས་སོ། །དེ་ནི་བསེ་རུ་ལྟ་བུའི་གཟུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤང་བའོ། །དེ་ནས་ཡང་ལྷའི་བུ་དེ་དག་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྔགས་ལ་སོགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ལོག་པའི་སྐྱེས་བུ་སོ་སོར་སྣང་བ་ནི་སྒྱུ་མའོ། །འདྲ་བར་སྟོན་པ་ནི་སྤྲུལ་པ་སྟེ་དེ་གཉིས་ལྟ་བུའོ། །དེ་གཉིས་དང་འདྲ་བ་ནི་སྒྱུ་མ་དང་འདྲ་བའི་སེམས་ཅན་དེ་སྒྱུ་མ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ལོག་པ་ཉིད་ནི་སྒྱུ་མ་ཉིད་དུ་བསམས་སོ། །ཡང་རབ་འབྱོར་གྱིས་བསམ་པ་ནི་ལོག་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་སྒྱུ་མ་དང་རྨི་ལམ་སྟེ། དེ་གཉིས་དང་འདྲ་བ་ནི་ལོག་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བས་ན་སྒྱུ་མ་དང་སེམས་ཅན་ནི་ལོག་པ་ཉིད་དུ་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ་ཁྱད་པར་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུའི་བཞིན་དུ་སྐྱེས་བུའི་རྫས་མེད་པ་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྒྱུ་མ་དང་འདྲ་བ་སྟེ། སྐྱེས་བུ་དེའི་རྫས་མེད་ན་ཆོས་ཀྱང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། འདི་ལ་ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་སུ་ཡང་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་ཆོས་ཉན་པ་བཞིན་ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །རབ་ཏུ་


DTG089_Page_0118
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཛིན་པར་བྱེད་པས་ཡང་དག་པར་འཛིན་པའོ། །དེ་མེད་པ་ནི་ཡང་དག་པར་འཛིན་པའི་རྫས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་སྨོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསལ་བར་མ་བཤད་པའོ། །ཡོངས་སུ་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསལ་བའོ། །བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོན་པ་དང་ཉན་པའི་ཐ་སྙད་དོ། །དེ་བས་ན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེས་བུའི་རྫས་ནི་མེད་དེ་ནང་གི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་མ་འདྲེས་པ་ཉིད་ལ་སྐྱེས་བུར་བསྟན་ཏེ། དེས་ན་སྐྱེས་བུ་བཏགས་པ་ལ་བརྟན་པ་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཛིན་པ་འདི་དག་ཡོད་པ་ཡིན་གྱི། བསེ་རུ་ལྟ་བུའི་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། གང་མ་སྐྱེས་པ་ནི་མེ་ཏོག་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་བསེ་རུ་ལྟ་བུའི་རིགས་བརྗོད་དོ། །འདིར་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་བསེ་རུའི་ལམ་མོ། །རབ་འབྱོར་ལ་མངོན་པར་གཏོར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་འཆད་པ་ལ་མཆོད་པས་ནི་ཆོས་ལ་མཆོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྒྱ་བྱིན་ལ་རྗེས་སུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཤེས་ནས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འོག་ནས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སེམས་པའོ། །འདི་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་བགྱིའོ། །མེ་ཏོག་ནི་དྲི་མ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་མེ་ཏོག་དང་ཆོས་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བསེ་རུ་ལྟ་བུའི་ལམ་གྱིས་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པའི་དགེ་བ་རྣམས་སོ། །ལྷའི་གནས་ན་ཡིད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲིད་པའོ། །མ་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁམས་གསུམ་དུ་ལྷུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསམས་སོ། །མངོན་པར་གཏོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་རྣམས་ལ་སྤྲུལ་པའི་མེ་ཏོག་མཚོན་པ་ཡིན་ནོ། །སྤྲུལ་པ་ནི་ཇི་ལྟར་སྣང་པ་བཞིན་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ག་ལས་ཤེ་ན། འདི་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཡིད་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཇུག་སྡུད་པ་ཡིད་ཀྱིས་སྤྲུལ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བརྒྱ་བྱིན་གྱི་ཡིད་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་ཀྱང་དགག་པའི་ཕྱིར་འདི་དག་ནི་མ་བྱུང་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ཇི་ལྟར་བཟུང་བའི་ཤིང་ལ་སོགས་པ་མེད་དེ། དེ་བས་དེ་དག་ལས་བྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་དེ་བཞིན་དུ་ཡིད་ཀྱང་མེད་དེ་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་དེ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །རབ་འབྱོར་གྱིས་སྨྲས་པ། ཀཽ་ཤི་ཀ་གང་མ་སྐྱེས་


DTG089_Page_0119
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ནི་མེ་ཏོག་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དང་དེ་ནི་རྟག་ཏུ་འབྲེལ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་མེ་ཏོག་ཀྱང་མ་ཡིན་བསེ་རུའི་ལམ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ་ཁྱད་པར་མེད་པར་བྱུང་བ་ནི་སྐྱེ་བའོ། །དེས་ན་འབྲས་བུ་ནི་རིགས་འདྲ་བ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ཏེ་རྒྱུ་ལ་གནས་པས་བསེ་རུའི་རྟེན་ནི་བསེ་རུའི་ལམ་མོ། །བསེ་རུ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ལམ་ལ་བརྟེན་པར་རིགས་པ་ཡིན་ཏེ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ནི་རིགས་མི་འདྲ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འདུས་བྱས་ཀྱང་ཟག་པ་མེད་པར་ལྡན་པ་ནི་དེ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང་པོ་ཉིད་ནས་ཟག་པ་མེད་པ་ཡང་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་ཟག་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་རིགས་འདྲ་བ་ནི་བསེ་རུའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་དེ། བསེ་རུའི་ལམ་ནི་གནས་དང༌། གཞི་དང༌། རྟེན་དང༌། རིགས་ཡིན་ཏེ་དེ་ནི་བསེ་རུའི་ལམ་གྱི་རྟེན་ཡིན་ནོ། །འདིར་བསྟན་བཅོས་ལས། གཟུང་བའི་རྟོག་པ་ཉམས་ཕྱིར་དང༌། །འཛིན་པ་མི་སྤོང་ཕྱིར་དང་ནི། །རྟེན་གྱི་བསེ་རུ་ལྟ་བུའི་ལམ། །ཡང་དག་བསྡུས་པར་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ནས་བསེ་རུ་རྣམས་ནི་ཇི་ལྟར་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདོད་པ་ཙམ་གྱིས་དེ་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ལས་ཇི་ལྟར་ཉན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། གུས་པར་ཉན་པ་ཙམ་གྱིས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་ལས། གང་གང་དོན་ནི་གང་གང་ལས། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཉན་འདོད་དང༌། །དེ་ལ་སྒྲ་མེད་ཀྱང་དོན་དེ། །དེ་ནི་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་སྣང༌། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གང་དང་གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདུལ་བྱ་ལའོ། །དོན་གང་དང་གང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་འམ་འཕགས་པའི་ལམ་ཉིད་དོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དང་གང་གི་རྣམས་སོ། །དེ་ནས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། དེ་ནས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་གང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཚད་མེད་པ་ལ་སློབ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་དྲི་བ་བསྟན་ཏོ། །མིང་དང་ཚིག་ཏུ་བཏགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་སྙད་དོ། །དེ་སྟོན་པ་དང་འགལ་བར་མི་བྱེད་པ་དང༌། དེ་ཉིད་བསལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། དེ་ཉིད་ཉེ་བར་སྟོན་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་བཏགས་པ་ཙམ་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ་དེ་ནི་དྲོད་དོ། །


DTG089_Page_0120
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཚད་མེད་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལ་སློབ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། དེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འཕེལ་བར་བྱ་བ་དང༌། འགྲིབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མི་སློབ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་རྩེ་མོ་བསྟན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་མི་སློབ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དམིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ནི་རྩེ་མོའོ། །གང་གཟུགས་འཕེལ་བར་བྱ་བ་དང། འགྲིབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མི་སློབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་བཟོད་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་མེད་པའི་རིགས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཆེན་པོ་ལས་བསྟན་ཏོ། །ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ནས་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་བར་ལ་བསྟན་པ་དེ་ནི་བཟོད་པའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློ་ལ་གནས་པའི་རྒྱུ་འདྲེན་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཆེན་པོ་ལས་གསུངས་ཏེ། དེས་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་མི་མཐོང༌། འགག་པ་མི་མཐོང༌། བླང་བ་མི་མཐོང༌། དོར་བ་མི་མཐོང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མི་མཐོང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་མི་མཐོང༌། འཕེལ་བ་མི་མཐོང༌། འགྲིབ་པ་མི་མཐོང༌། སྩོགས་པ་མི་མཐོང༌། འབྲི་བ་མི་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་འབྱུང་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གོ་དེ་ལྟར་ཡང་བསྟན་བཅོས་ལས། བཏགས་པའི་ཆོས་ཉིད་མི་འགལ་བར། །སྟོན་པའི་རྣམ་པ་དྲོད་གྱུར་པ། །རྩེ་མོར་གྱུར་པ་གཟུགས་ལ་སོགས། །འགྲིབ་པ་མེད་ལ་སོགས་པས་ཕྱེ། །ནང་སྟོང་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཡིས། །གཟུགས་སོགས་མི་འཛིན་ཕྱིར་བཟོད་པ། །གཟུགས་སོགས་སྐྱེ་བ་མེད་སོགས་ཀྱི། །རྣམ་པ་ཅན་ནི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག །ཅེས་བསྟན་ཏེ་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་མོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་བཅོས་ལས། བདེན་དང་བདེན་ལ་བཟོད་པ་དང༌། །ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་རྣམ་བཞི་ཡིས། །ལམ་ཤེས་ཉིད་ལ་མཐོང་བའི་ལམ། །ཕེན་ཡོན་བཅས་པ་འདི་བཤད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །འདིའི་མདོར་བསྡུས་པའི་དོན་ནི་བདེན་པ་རེ་རེ་ལ་བཟོད་པ་གཉིས་དང་ཤེས་པ་གཉིས་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ལ་


DTG089_Page_0121
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྗེས་སུ་ཤེས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་འབྱུང་དང༌། འགོག་པ་དང་ལམ་ལ་ཡང་སྦྱར་རོ། །བདེན་པ་རྣམ་པ་མང་པོའི་སྐད་ཅིག་མ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་ལམ་ཤེས་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་དོ། །ཕན་ཡོན་དང་བཅས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་འདི་དག་གི་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། བསྟན་བཅོས་ལས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལྔ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་དང་སངས་རྒྱས་དག །ཕན་ཚུན་རྟེན་པ་རྟེན་མེད་ཕྱིར། །རྣམ་གྲངས་ཁས་མི་ལེན་པ་དང༌། །ཆེན་པོ་ཚད་མེད་ཉིད་དང་བཅས། །དཔག་མེད་མཐའ་ཉིད་མེད་པ་དང༌། །དེར་གནས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་ངེས་འཛིན་དང༌། །བླང་དང་དོར་བ་མེད་སོགས་དང༌། །བྱམས་ལ་སོགས་དང་སྟོང་ཉིད་དང༌། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་འཐོབ་པ་དང༌། །རྣམ་པར་བྱང་ཀུན་ཡོངས་བསྡུས་དང༌། །ཉམ་ང་བ་དང་ནད་ཀུན་སེལ། །མྱ་ངན་འདས་འཛིན་ཞི་ཉིད་དང༌། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་བསྲུང་ལ་སོགས། །སྲོག་མི་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ། །རྣམ་པ་ཀུན་མཁྱེན་ཚུལ་ལ་ནི། །བདག་ཉིད་གནས་ཏེ་སེམས་ཅན་དག །འགོད་དང་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ། །རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་བསྔོ་བ། །ལམ་ཤེས་ཉིད་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ལམ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་སྐད་ཅིག་མ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡུལ་འདིའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་དང་པོའི་ཚིག་རྐང་པ་གསུམ་དོན་གཞན་དུ་བྱས་པ་ནི་དང་པོའི་སྐད་ཅིག་མ་ཚིག་རྐང་པ་གཉིས་ཀྱིས་སོ། །དམ་པའི་དོན་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས། །ཤེས་པ་མ་ཡིན་གཞན་ཚིག་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ཏེ་དེ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལས་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབྱེ་བས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་དམ་པར་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་གང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་དེ་བཞིན་ཉིད། གང་ཡང་ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་འཚལ་ན་ནི་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན། ཡང་དག་པར་མི་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན། གཟུགས་མེད་པ། བསྟན་དུ་མེད་པ། ཐོགས་པ་མེད་པ། འདི་ལྟ་སྟེ། མཚན་ཉིད་མེད་པར་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའོ། །ཡང་དག་པ་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན། ཡང་དག་པར་མི་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་པ་ཡང་


DTG089_Page_0122
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མ་ཡིན་པ་དང་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་སྟེ། བརྟགས་པ་རྣམས་ནི་མེད་པས་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཐ་དད་པ་དང༌། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་མེད་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་དེ་བས་ན་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་མེད་པ་ནས་གཟུགས་མེད་པ་ནས་གཟུགས་མེད་པའོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་བསྟན་དུ་མེད་པའོ། །རང་དང་གཞན་གྱི་སྐྱོན་འབྱུང་བའི་འཆིང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐོགས་པ་མེད་པའོ། །བྱེ་བྲག་སོ་སོར་སྣང་བ་ནུབ་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེས་ན་འདིའི་དང་པོ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་བསྟན་པ་ནི་དེ་ནས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ་ཞེས་པ་ནས། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དང༌། དེའི་འོག་ཏུ་དང་པོའི་སྐད་ཅིག་མ་དེ་སྐད་སྨྲས་པ་དང༌། ལྷའི་དབང་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་བསྟན་ཏོ། །སྐད་ཅིག་མ་དེ་དག་གི་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི་བསྟན་བཅོས་ལས། ཆེན་པོ་ཚད་མེད་ཉིད་དང་བཅས། །དཔག་དང་མཐའ་ཉིད་མེད་པ་དང༌། །དེ་དག་གཟུགས་ལ་སོགས་པར་སྦྱོར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཆེན་པོ་དང་ཚད་མེད་པ་དང་ལྷན་ཅིག་པ་ནི་ཆེན་པོ་ཚད་མེད་པ་འདི་དང་བཅས་པའོ། །དེ་ཉིད་ཆེན་པོ་ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མཐའ་གཉིས་ནི་མཐའ་ཁོ་ནའོ། །དཔག་པ་དང་མཐའ་གཉིས་ནི་དཔག་པ་དང་མཐའ་དག་གོ །དེ་གཉིས་མེད་པ་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་མཐའ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་ནི་གང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་སྦྱར་རོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ལ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པ་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་དང༌། ཚད་མེད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་དང༌། དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་དང༌། མཐའ་ཡས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ཡང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀཽ་ཤི་ཀ་དེ་བཞིན་དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕིན་པའོ་ཞེས་མངོན་པར་ཆགས་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མདོའི་ཚིག་གིས་


DTG089_Page_0123
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསུངས་སོ། །དེ་ནས་དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང༌། ལྷའི་དབང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རབ་འབྱོར་གྱིས་བརྗོད་པ་རྗེས་སུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་རབ་འབྱོར་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ནི། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །དེ་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ནི་དུས་འདི་ལ་ཡོད་དོ། །དུས་འདི་ལ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་ནི་དུས་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་ཆེན་པོ་ཉིད་ཡིན་ཏེ་དེ་བས་ན་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཚད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཅད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཚད་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པའོ། །གྲངས་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་མེད་པ་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའོ། །ཡུལ་ཕྱོགས་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མཐའ་ཡས་པ་འམ་དམིགས་པ་མཐའ་ཡས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་དམིགས་པ་ནི་ཆོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐའ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གྲངས་ལས་འདས་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་མཐས་ཡས་པ་ཡིན་ཏེ། །དེ་དག་ནི་སྐྱེ་བ་དང༌། འཇིག་པའི་མཐའ་གཉིས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམིགས་པ་དེ་གཉིས་ཀ་ཡང་previous hit བདགམེད་པའི་ཤེས་ next hit་སྟེ། སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པ་ནི་previous hit བདགམེད next hit་གཉིས་ཀ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་མཐས་མཐའ་ཡས་པའོ། །བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་སྨྲས་པ། དེ་ཇི་ལྟར་མཐའ་ཡས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་གྱིས་སྨྲས་པ་ནི་བགྲང་བའི་ཚུལ་གྱིས་ཀྱང་མ་ཡིན། བགྲང་བ་མང་པོས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བགྲང་བ་ལས་འདས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་མ་ཡིན། གྲངས་མཐའ་ཡས་པས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འོ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་མི་གཟིགས། ཆོས་ཀྱི་ཚིག་བླ་དྭགས་པས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཆོས་ནི་previous hit བདག་གི་རྫས་སོ། །དེའི་ཚིག་བླ་དགས་མ་ཡིན་་ནི་དེ་མེད next hit་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རང་གི་དོན་མི་བསྒྲུབ་པས་ན་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་བླ་དྭགས་མ་ཡིན་ནོ། །མིང་དུ་བཏགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྨོངས་པ་དང་ལྡན་པས་སོ། །དེ་ག་ལས་ཤེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་གློ་བུར་དུ་བྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་ཡོད་ན་གྱོ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དངོས་


DTG089_Page_0124
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པོ་previous hit མེད་ནི་བདག next hit་གི་རྫས་previous hit མེད་པས་སོ། །བདག་དང་འབྲེལ་་ཡོད་ན་ནི་བདག next hit་ཅེས་ཅུང་ཟད་བརྗོད་ན་དེ་ཡང་མེད་ན་བདག་ཅེས་བྱ་བ་གཏན་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་previous hit བདགམེད་པའོ། །ཡང་ན་བདག་ཏུ་བཏགས་པའི་ཡུལ་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་ next hit་ནི་བདག་གི་ཡིན་ན་དེ་ཡང་མེད་པས་བདག་གི་མེད་དོ། །ཡང་ན་མིང་དང་འདུ་ཤེས་སོ། །གང་དེའི་འདུ་ཤེས་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་བདག་གི་མེད་པའོ། །དམིགས་པའི་ཡུལ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་དམིགས་སུ་མེད་པའོ། །འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོན་པའི་བསྟན་པའོ། །དེ་ཡང་ཡིད་ཆེས་པའི་ལུང་གིས་ཀྱང་previous hit བདགམེད next hit་གྲུབ་པར་བསྟན་པའི་ཆེད་དུ་གང་ལ་སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པ་ཡོད་དམ་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། བགྲང་བ་ལས་འདས་པ་ཉིད་ཀྱིས་གོང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བསམས་སོ། །བདག་མེད་པ་ཚད་མས་གྲུབ་པ་ཡིན་ཡང་ཡིད་ཆེས་པའི་ལུང་གིས་ཀྱང་previous hit བདགམེད next hit་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་དོན་དུ། ཀཽ་ཤི་ཀ་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །བཞུགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངལ་བསོ་བ་མེད་པའོ། །གསུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གིས་སོ། །མཐའ་ཡས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ནོ། །གོ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གོ་བར་བྱེད་པའི་དབྱངས་དེ་སྒྲ་དེ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་བའོ། །འབྲུག་སྒྲ་ལྟ་བུ་ནི་ཟབ་པའོ། །དབྱངས་ནི་རོལ་མོའི་དབྱངས་བཞིན་དུ་སྣ་ཚོགས་པའོ། །གང་ལ་དེ་ལྟ་བུའི་སྒྲ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཟིན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འོན་ཀྱང་ངོ༌། །ཐོག་མ་ནས་དག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོ་ཉིད་ནས་སེམས་ཅན་མེད་པའོ། ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་མེད་པའོ། རྣམ་གྲངས་འདིས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པས་སོ། །མཐའ་ཡས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། །དེ་ན་སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་སྐྱེ་བ་དང༌། འགག་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་གྲངས་ལས་འདས་པའོ། །དེ་ནི་ཀུན་འབྱུང་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པའོ། །དེར་གནས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་ངེས་འཛིན་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་ངེས་པར་བཟུང་བ་དེ་ཉིད་སངས་རྒྱས་སུ་བལྟ་བར་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ནི་སྐད་ཅིག་མ་དྲུག་པའོ། །དེའི་སྐབས་ནི་དེ་ནས་


DTG089_Page_0125
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དབང་པོར་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དབང་པོ་ནི་བརྒྱ་བྱིན་ནོ། །ཚངས་པ་ནི་མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོའོ། །སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་ནི་འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་རྣམས་སོ། །ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་ཐོས་ནས་རབ་ཏུ་དགའ་བའི་ཕྱིར་འབད་པ་མེད་པར་འབྱུང་བའི་ཚིག་ནི་ཆེད་དུ་བརྗོད་པའོ། །ཆེད་དུ་བརྗོད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་པར་གྱུར་པའོ། ཨེ་མ་ཧོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་མཚར་ཏོ། །ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་པའི་ཆོས་སོ། །ཡང་ཆོས་ནི་ཆོས་རབ་ཏུ་སྟོན་པ་སྟེ་མཐོང་བའི་ལམ་མོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འབྱུང་བ་སྟེ། འདི་ནི་སྨྲ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །འབྱུང་བ་ནི་སྐྱེ་བ་སྟེ་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །སྨྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིའི་ཚིག་དང་པོ་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཤེས་པའོ། །དེ་ནས་རིམ་གྱིས་གསལ་བ་དང༌། རབ་ཏུ་གསལ་བ་དང༌། ཤིན་ཏུ་གསལ་བར་རྟག་ཏུ་རྟོགས་པ་ཡིན་ཏེ། བརྗོད་ཅིང་བསྟན་ཏེ་བཤད་ལ་རབ་ཏུ་བཞག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སླན་ཆད་ཅེ་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་སྐད་ཅིག་མ་དྲུག་པ་ཉིད་སྨྲས་སོ། །ད་སླན་ཆད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ད་ནས་གཟུང་བའོ། །འཛིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་གཟུང་བའོ། །མ་བྲལ་བ་ནི་ཐོབ་པ་མཉམས་སོ། །གནས་པ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལགས་པར་འཛིན་ཏོ་ཞེས་གང་སུངས་པ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་པར་གྱི་བློ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཐོབ་པས་ཀྱང་ལུང་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ལྷའི་བུ་དག་གང་གི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ན་ཚོད་ཆུང་ཞིང་གཙང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་བོད་པ་ནི་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་ཉིད་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པས་སམ། བློ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་འདི་ལ་ཡོད་པས་ན་སངས་རྒྱས་སོ། །དེ་ལྟ་བུ་ནི་སངས་རྒྱས་དག་ལ་ཡང་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། རྣམ་པར་བཅད་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་སྨོས་སོ། །སྐལ་པ་དྲུག་དང་ལྡན་པའི་དོན་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་ནོ། །དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཡང་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། དེ་རྣམ་པར་བཅད་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཞེས་སྨོས་ཏེ་དེ་ནི་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་གསུངས་པས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ།།


DTG089_Page_0126
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉོན་མོངས་པའི་དགྲ་བཅོམ་པས་ན་དགྲ་བཅོམ་པའོ། །ཡང་དག་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའམ། ཐམས་ཅད་དེ་སངས་རྒྱས་འདིས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའོ། །འདིས་ནི་སྟོན་པ་ཉིད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བསྟན་པའོ། །མི་སྟོན་པ་འམ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྟོན་པ་ནི་སྟོན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཚིག་གིས་ཉོན་མོངས་པའམ་མི་ཤེས་པའི་དབང་གིས་ཀྱང་འབྱུང་ན། དེ་གཉིས་ཀ་ཡང་འདི་ལ་མེད་དེ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་སངས་རྒྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཁོར་བ་ན་བཞུགས་པས་འདི་ལྟར་ཇི་ལྟ་བུའི་ནུས་པ་ཡོད་ཅེ་ན་བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། གཤེགས་པ་ནི་སྲེད་པ་ལས་གྲོལ་བའོ། །བདེ་བའི་སྒྲ་ནི་རབ་ཏུ་བསྔགས་པ་དང༌། ཡང་ལྡོག་པའི་དོན་ཏོ། །ཕྱི་རོལ་པ་དང༌། སློབ་པ་དང༌། མི་སློབ་པ་རྣམ་པར་གཅད་པའི་ཕྱིར་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་གཟུགས་བཟང་པོ་ལྟ་བུ་དང༌། རིམས་ནད་ལེགས་པར་བྱང་བ་ལྟ་བུ་དང༌། བུམ་པ་ལེགས་པར་གང་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་པར་སྦྱར་རོ། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་གྱིས་གཤེགས་པའི་ཕྱིར། རབ་ཏུ་བསྔགས་པའི་གཤེགས་པ་ནི་བདེ་བར་གཤེགས་པའོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་ཐར་པ་དེ་ནི་ཚད་མར་བཅད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་དང་སྐྱོན་ནི་ཡང་དག་འབྱུང༌། །སླར་ལྡོག་པ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན། །དེ་གཉིས་ནི་སློབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ལྡོག་པ་མེད་པར་གཤེགས་པ་ནི་བདེ་བར་གཤེགས་པའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་ནད་ཀྱིས་ལྷག་མ་མེད་པ་སྟེ་ལམ་བསྟན་པས་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་སྐྱོན་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་སློབ་པ་ཡིན་ན་དེ་ནི་ཐེག་པ་དམན་པའི་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ལས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་དེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ནི་ལྷག་མ་མེད་པར་གཤེགས་པའི་ཕྱིར་བདེ་བར་གཤེགས་པའོ། །སུའི་དགྲ་གཅིག་གི་གསུམ་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཐ་ག་པའི་ཐབས་ཀྱིས་རིགས་པ་སྨྲས་པ། དཔེར་ན། ཤྭེ་ཏོ་ཏྲ་བ་ཏི། ཨ་ལམ་བུ་ཡཱ་ནཱ་མ་ཡ་ཏེ། ཞེས་བྱ་བས་དཀར་པོ་རྒྱུགས་ཏེ་སོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཁྱི་འདི་ནས་རྒྱུགས་ཏེ་སོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཀུ་བའི་གྲོང་དུ་སོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཕུབ་མའི་གྲོང་དུ་མ་འགྲོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཇི་ལྟར་བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཡིན་ཞེས་ན། གང་གི་ཕྱིར་རིག་པ་དང་ཞབས་སུ་ལྡན་པ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། རིག་པ་ནི་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པའོ། །ལྷག་


DTG089_Page_0127
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་སེམས་ནི་རྐང་པའོ། །རིག་པ་ནི་རྐང་པ་དེ་གཉིས་ཀྱི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ཏེ་དེས་ན་རིག་པའི་མིག་གཉིས་ཀྱིས་བལྟ་ཞིང་ཅིག་ཤོས་གཉིས་ཀྱི་རྐང་པས་འགྲོ་བ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ན་བདེ་བར་གཤེགས་པའོ། །དེ་ལ་ཚིག་གཉིས་པོ་འདིས་ནི་སྟོན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་བསྟན་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་གདུལ་བའི་དུས་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་མཁྱེན་པས་ན་འཇིག་རྟེན་རིག་པའོ། །སྐྱེས་བུ་ཉིད་འདུལ་བ་ཡིན་པས་སྐྱེས་བུ་འདུལ་བའོ། །དེ་ནི་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་ནི་ཡང་དག་པར་འདུལ་བའོ། །དེ་དང་འདྲ་བ་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་ཉིད་གཞན་ཡང་ཡོད་དེ་བདེ་བར་གཤེགས་པའོ། །དེ་ལས་ལྷག་པ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བླ་ན་མེད་པ་སྐྱེས་བུ་འདུལ་བའི་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་ཞེས་སྨོས་སོ། །ཚིག་གཉིས་པོ་འདིས་ནི་སྟོན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ལམ་བསྟན་ཏོ། །ཅི་སྟེ་འདི་ལས་ཀྱི་ཡུལ་ངན་སོང་གི་འགྲོ་བ་ཡང་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པ་ཞེས་སྨོས་སོ། །དེ་ནི་ཀུན་འབྱུང་ལ་ཆོས་ཤེས་པའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལྷའི་བུ་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་བདུན་པ་གསུངས་ཏེ། ཇི་སྲིད་ཅེས་བྱ་བས་ནི་ཡོངས་སུ་མཐར་ཐུག་པའི་བར་ཏེ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། ཀུན་མཁྱེན་པ་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡོངས་སུ་སྡུད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདྲེན་པའོ། །རྗེས་སུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྗེས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐུན་པའི་དོན་ཏོ། །མཐུན་པ་ནི་རིགས་པ་དང་འཐད་པའོ། །ངོ་མཚར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་སྡུད་པའོ། །ཤིན་ཏུ་ངོ་མཚར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་ཡོངས་སུ་སྡུད་པའོ། །བླང་བ་མེད་པ་དང་དོར་བ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་ནི། བླང་བ་མེད་པ་དང་དོར་བ་མེད་པ་དག་གི་ལྷན་ཅིག་པ་དང༌། མཐུན་པས་ལེན་པ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ནི་བླང་བ་མེད་པའོ། །དཔེར་ན་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་མི་ལེན་མི་གཏོང་པ་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་ལེན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིར་བསྟན་བཅོས་ལས། བླང་མེད་དོར་བ་མེད་སོགས་དང༌། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དང་པོ་ནི་མིང་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་ལེན་པའོ། །བླང་མེད་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བླང་བ་མེད་པའི་དོན་ཏོ། །དོར་བ་མེད་པ་ཉིད་ནི་དོར་བ་མེད་པའོ། །འདི་ནི་དོར་བ་མེད་པའི་


DTG089_Page_0128
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དོན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཡོངས་སུ་ལེན་པར་བྱེད་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་དེ་ཡོངས་སུ་ལེན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ནི་ཀུན་འབྱུང་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པའོ། །བརྒྱ་བྱིན་གྱི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེས་རྗེས་སུ་མཚོན་པའི་ལེའུ་ནི་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་ལེའུའོ། །འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བརྒྱད་སྟོང་པའི་དཀའ་འགྲེལ་སློབ་དཔོན་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་ཞི་བས་རྣམ་པར་སྦྱར་བ་སྙིང་པོ་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ལས་ལེའུ་གཉིས་པོའོ།། །།བསྟན་བཅོས་ལས། བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱམས་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་དང༌། དགའ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་དང༌། ཚད་མེད་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་ནི་བྱམས་previous hit ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་ནི་བདགམེད next hit་ཉིད་མཐོང་ན་ནི་སྐད་ཅིག་མ་བརྒྱད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་དག་སྟོན་པའི་གླེང་གཞི་ནི་དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཞེས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཀའ་སྩལ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་སྡུད་པ་པོས་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །སྐད་ཅིག་མ་བརྒྱད་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་ལ་ཐེག་པ་དམན་པར་ལྟུང་བའི་གཉེན་པོ་ལ་ལྷག་པར་གུས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་དེ་ཉིད་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། ལྷའི་བུ་དག་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐབས་ཀྱི་མཐོང་བའི་སྐབས་ཀྱི་མཐོང་བའི་སྐད་ཅིག་མའི་ཤེས་རབ་བོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་སོན་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །གང་གི་ཕ་རོལ་ཞེས་ན། ཐེག་པ་དམན་པར་ལྟུང་བའི་སའིའོ། །དེ་ཡང་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཚད་previous hit མེད་བཞིའི་བདག next hit་ཉིད་མཐོང་བའོ། །དེ་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ཐོབ་ན་དེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་དང་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་ནས་སྐྱབས་ཀྱི་འོས་སུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། བདག་ཉིད་ཁོ་ན་ལ་ཕན་པར་སྤྱོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཐེག་པ་སྨན་པ་གང་དུ་ལྟུང་བ་ལ་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་མཐོང་ཙམ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་སྐད་ཅིག་མ་བརྒྱད་པའོ། །གང་ལ་ལ་དེ་འཛིན་ཏམ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པས་སོ། །རབ་ཏུ་འདོན་པར་བྱེད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དག་ལ་རབ་ཏུ་འདོན་པའི་ཕྱིར་དེས་དེ་འཛིན་པས་ན་རབ་ཏུ་འདོན་པར་བྱེད་ན། ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །དེ་ལ་བདུད་དམ་བདུད་ཀྱི་རིས་ཀྱི་ལྷ་དག་གིས་གླགས་རྙེད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་


DTG089_Page_0129
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་ནས་རབ་ཏུ་འདོན་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་ཕན་ཡོན་བསྟན་ཏེ། དེ་ནི་ཀུན་འབྱུང་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའོ། །བསྟན་བཅོས་ལས་སྟོང་ཉིད་ཐོབ་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་བཅུ་དྲུག་གིས་མཐོང་བས་གང་ཐོབ་པའི་ཐབས་ཀྱིས་མཐོང་བ་དེ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་དགུ་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཡང་ལྷའི་བུ་དག་ཀྱང་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། མི་འབྱུང་མི་སྐྱེ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གསུངས་སོ། །འདིར་ཡང་མཐོང་བའི་སྐད་ཅིག་འདི་ལ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གང་གིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། སྟོང་པ་ཉིད་བཅུ་དྲུག་པོ་འདི་དག་མཐོང་བས་སོ། །འདིར་ཕན་ཡོན་ནི་དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་པའི་སྒྲའི་དབང་དུ་བྱས་པས་སོ། །བཀབ་པ་མེད་པའི་ཕྱོགས་ནི་བླ་གབ་མེད་པའོ། །ཉལ་བ་ནི་གཉིད་ལོག་པའོ། །འབྱུང་བ་ནི་རྒྱུན་གྱིས་འཇུག་པའོ། །བསུང་བ་དང༌། བསྐྱབ་པ་དང༌། ལྷན་ཅིག་པའི་སྦ་བ་ནི་བསྲུང་བ་དང་བསྐྱབ་པ་དང་སྤ་བའོ། །སྔགས་ལ་སོགས་པས་ནི་བསུང་བའོ། །གཞན་ལ་བསྒོ་བས་ནི་བསྐྱབ་པའོ། །རང་ཉིད་ཉེ་བར་སོངས་ནས་བྱིན་གྱིས་རློབ་པ་ནི་སྦ་བའོ། །ཡང་ན་ལུས་ཀྱིས་བདེ་བའི་ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་ནི་བསྲུང་བའོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་ཉེ་བར་འཚེ་བ་བཟློག་པ་ནི་བསྐྱབ་པའོ། །ནང་གི་ནད་ལ་སོགས་པ་བཟློག་པ་ནི་སྦ་བའོ། །དེ་དག་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གམ་ཡིད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བའོ། །དེ་ནི་འགོག་པ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་སྟེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དངོས་པོ་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་དོ། །གང་གིས་སངས་རྒྱས་སུ་གྱུར་པ་དེས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་སྟེ། མཚན་དང་འོད་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འམ། སངས་རྒྱས་མི་བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུའི་བདག་ཉིད་སྟོན་པའོ། །དེ་ཉིད་དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལྷའི་དབང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་སྐད་ཅིག་མ་བཅུ་པའོ། །ཡོན་ཏན་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་ཕུན་སུམས་ཚོགས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་མཐོང་བ་རྣམས་སོ། །མཐོང་བའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བས་ཐོབ་པ་སྟེ་དེ་ལ་ཡོད་པའོ། །འཐོབ་པ་ནི་བསྟན་པའོ། །ཡོངས་སུ་འཇིག་པ་ནི་


DTG089_Page_0130
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྗེས་སུ་བསྟན་པའོ། །དེ་ནི་འགོག་པ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའོ། །རྣམ་པར་བྱང་བ་ཀུན་ཞེས་བྱ་བས་ནི་སྐད་ཅིག་མ་བཅུ་གཅིག་བསྟན་ཏེ། འདིས་རྣམ་པར་བྱང་བར་བྱེད་པས་ན་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡིན་ཏེ། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡང་ཅི་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཀཽ་ཤི་ཀ་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་གསུངས་ཏེ། དེ་ནི་འགོག་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པའོ། །ཉམ་ང་བ་དང་ནད་ཀུན་སེལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཉམ་ང་བ་ནི་ཕོངས་པའོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་དང་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་དང་ལྷན་ཅིག་རྩོད་པ་དང༌། རྒོལ་བ་དང༌། འགལ་བར་བྱེད་པ་དེ་དག་སེལ་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་ཇི་ལྟར་བསལ་ནས་དེ་ཡང་འདི་ཐོས་པ་དང༌། ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ངན་སོང་དང་འཁོར་བའི་ནད་རྣམས་ཟད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བ་ན། ཉམ་ང་བ་དང་ནད་ཀུན་སེལ། །ཞེས་བྱ་བས་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་སྐད་ཅིག་མ་བཅུ་གཅིག་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཀཽ་ཤི་ཀ་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། གནས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་བྱ་བའི་བར་གྱིས་སོ། །ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པའོ། །རྩོད་པ་ནི་སུན་དབྱུང་བས་སོ། །རྒོལ་བ་ནི་ཐོབ་པས་སོ། །འགལ་བར་བྱེད་པ་ནི་ཕན་ཚུན་ཞེ་སྡང་གིས་སོ། །དེ་དག་གི་བསམ་པ་ནི་རྩོད་པ་ལ་སོགས་པའི་བསམ་པའོ། །དེ་ནི་འདི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་འདི་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་བཅུ་གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །རྩི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཨུ་ཤ་ནི་བུས་པའོ། །དེ་འཛིན་པ་ནི་བུས་བ་འཛིན་པ་སྟེ་རྩི་མ་གིའོ། །གདུག་པ་ནི་སྦྲུལ་གྱི་གདུག་པ་སྟེ་ཆེ་བའོ། །འདེའི་དུག་འདི་ལ་ཡོད་པ་ནི་སྦྲུལ་གདུག་པའོ། །སྐྱེ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ཅན་ནོ། །སྲོག་ཆགས་སུ་གྱུར་པ་ནི་དུད་འགྲོའི་བྱེ་བྲག་གོ །གཞི་བརྗིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ནུས་པས་སོ། །སྟོབས་ནི་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །མཐུ་ནི་གནོད་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །སྟོབས་བསྐྱེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་སྦྱོར་བས་དེའི་ནུས་པ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཏེ་དེ་ནི་འགོག་པ་ལ་རྗེ་སུ་ཤེས་པའོ། །མྱ་ངན་འདས་འཛིན་ཞི་ཉིད་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་འཛིན་པ་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པའོ། །འདི་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་བཅུ་གཉིས་ཉི་


DTG089_Page_0131
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྟན་ཏེ། དེ་ནི་ལམ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པའོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་བསྲུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་བསྲུང་བའོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་ལྷ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་བཅུ་བཞི་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནི་ལམ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའོ། །སྲོག་མི་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ། །རྣམ་པ་ཀུན་མཁྱེན་ཚུལ་ལ་ནི། །བདག་ཉིད་གནས་ཏེ་སེམས་ཅན་དག །འགོད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྲོག་གཅོད་པ་སྤང་བ་ནི་སྲོག་མི་གཅོད་པའོ། །དེའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་གནས་པ་དང༌། དེ་ཉིད་ལ་གང་གཞན་དག་འགོད་པ་དེ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་བཅོ་ལྔ་པའོ། །འདི་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཀཽ་ཤི་ཀ་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་བཅོ་ལྔ་པའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་གཞན་དག་ལ་སྟོན་པའི་ཚིག་གོ །གཟུང་བར་འོས་པ་ནི་གཟུང་བར་འོས་པར་འགྱུར་རོ། །རང་ཉིད་ཀྱང་དེ་ལ་གནས་པ་ཡིན་པས་དེ་བས་ན་གཟུང་བར་འོས་པའི་ཚིག་གོ །འདི་ལ་འཇམ་ཞིང་སྙན་པའི་ཚིག་ཡོད་པ་ནི་ཚིག་འཇམ་པའོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ལ་ཡང་གནས་ཤིང་དེ་དག་ནི་བསྔགས་པ་སྨྲ་བས་ནི་ཚིག་རིམ་པར་སྨྲ་བ་ཉིད་དོ། །ཚིག་འཆལ་པ་མེད་པ་ནི་ཕན་པ་དང་མི་ཕན་པ་འདྲ་བའི་ཚིག་མི་སྨྲ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་ལམ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པའོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་བསྔོ་བ་ནི་ལམ་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་བཅུ་དྲུག་པའོ། །དེ་ཉིད་བཤད་པའི་ཕྱིར་ཁྲོ་བས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་ཁ་ཏོན་བྱེད་པར་འགྱུར་བའི་བར་གྱིས་གསུངས་སོ། །ཡོངས་སུ་འདུལ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཁྲོ་བ་ཡོངས་སུ་འདུལ་བའི་ཕྱིར་དང། ཁེངས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ང་རྒྱལ་ཟད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁོན་དུ་འཛིན་པ་ནི་འདུད་པར་མི་འཛིན་པའོ། །གནོད་སེམས་ནི་སེམས་ཅན་ལ་ཞེ་སྡང་བའོ། །བག་ལ་ཉལ་བ་ནི་ཁོན་དུ་འཛིན་པའོ། །དྲན་པ་དང་བྱམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་གཉིས་ལ་དྲན་པ་བཤད་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་འདི་སྙམ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་


DTG089_Page_0132
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་སེམས་ཀྱིས་སོ། །འཁྲུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་འགྱུར་བའོ། །འདིས་ནི་ཞེ་སྡང་ང་ང་རྒྱལ་འཁོར་དང་བཅས་པ་སྤོང་བར་བསྟན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཞེ་སྡང་གིས་ནི་གཞན་དག་རྗེས་སུ་འཛིན་པར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མེད་ཀྱང་ང་རྒྱལ་ཅན་གྱིས་ནི་བདག་དང་མཉམ་པར་རྗེས་སུ་འཛིན་པར་མི་བྱེད་དེ། དེ་བས་ན་གཉིས་ཀ་ཡང་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་གིས་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བྱ་བའི་དོན་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་སྐད་ཅིག་མ་ཐ་མ་བཅུ་དྲུག་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཐོང་བའི་ལམ་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་མཐོང་བའི་ལམ་ཉིད་བསྒོམ་པའི་ལམ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའོ། །དེ་གཉིས་ཀ་ཡང་གོ་རིམས་བཞིན་ཕྱི་ནས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དང་པོ་ཉིད་དུ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་བྱེད་པ་ནི་ཚིག་ཉུང་བར་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་བསྟན་བཅོས་ལས། ཀུན་ནས་ཞི་དང་ཐམས་ཅད་ནས། །འདུད་དང་ཉོན་མོངས་ལས་རྒྱལ་དང༌། །གནོད་པས་བརྫི་བ་མེད་ཉིད་དང༌། བྱང་ཆུབ་དང་ནི་རྟེན་མཆོད་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །འདུད་པ་ནི་འདུད་པའོ། །ཐམས་ཅད་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུའི་སྒྲའི་དོན་ཏེ། ཡོངས་སུ་ཞི་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་འདུད་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་གཉིས་ཀ་ཡང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཞེ་སྡང་དང༌། ང་རྒྱལ་དག་ཡོངས་སུ་ཟད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་གཉིས་ཀྱང་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཉེ་བར་གནས་པ་ངོ་མཚར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་སྨྲས་སོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་དག་གི་ནང་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྒྲས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསྒོམ་པའི་ལམ་སྟོན་ཏེ། གང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ནི་ཡོངས་སུ་ཞི་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་འདུད་པའི་ལས་སོ། །ཐམས་ཅད་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་རྒྱལ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ལས་ཤིན་ཏུ་རྒྱལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། འདི་ནི་གནས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་གསུངས་སོ། །སྲོག་གི་བར་


DTG089_Page_0133
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཆད་དུ་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ལ་མཚོན་གྱིས་བཏབ་པའོ། །གཞན་གྱིས་གནོད་པར་བྱེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རི་དྭགས་ལ་སོགས་པའི་ནང་དུ་སོང་བ་ན་གཞན་གྱིས་གནོད་པ་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་གཞན་གྱིས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་དེས་བདག་དང་གཞན་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་ལས་རྒྱལ་བ་སྟེ། དེ་ནི་འདིའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་སོ། །འདི་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ལས་རྒྱལ་བའི་ལས་སོ། །སྲོག་གི་བར་ཆད་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཞན་གྱིས་གནོད་པ་བྱ་བར་མི་ནུས་པ་དེ་བས་ན་གནོད་པས་བརྫི་བ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཀཽ་ཤི་ཀ་ཡང་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། གཉིས་ཀ་ལ་གནོད་པར་བྱ་བར་ཡང་མི་སེམས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ལའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ལ་ཕོག་པར་མི་འགྱུར་བས་ག་ལས་ཤེས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ལན་ནི་རིག་སྔགས་ཆེན་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ཐོགས་པ་མེད་པའི་མཐུ་ཡོད་པས་ན་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཆེན་པོ་དང༌། ཚད་མེད་པ་དང༌། གཞལ་དུ་མེད་པའོ། །དེ་བས་ཀྱང་ལྷག་མའི་མཐུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་བླ་ན་མེད་པའོ། །མཉམ་པ་མེད་པས་ན་མི་མཉམ་པའོ། །མཉམ་པ་མེད་པ་དང་མཉམ་པས་ན་མི་མཉམ་པའོ། །མཉམ་པ་དང་མཉམ་པ་ནི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པ་སྟེ་ཅུང་ཟད་དམའ་བའོ། །དེ་ཡང་མེད་པ་ནི་མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པའོ། །བདག་ལ་གནོད་པ་ནི་ཉེ་བར་གནོད་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དག་དང་གཉིས་ཀ་ལ་ཡང་ངོ༌། །དེ་ནུས་ཀྱང་མི་སེམས་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་གཞན་གྱི་གནོད་པས་བརྫི་བ་མེད་པ་ཉིད་ནི་འདིའི་ལས་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་གནོད་པས་བརྫི་བ་མེད་པའི་ལས་ཀྱིས་སོ། །བྱང་ཆུབ་དང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཡིན་ཏེ་ལས་ལྔའོ། །དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གཉིས་ཀ་ལ་མི་སེམས་པ་ནི་འོག་ནས་ཞེས་པ་ནས་གཞན་ཡང་ཀཽ་ཤི་ཀ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བར་གྱིས་གསུངས་སོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་སོ། །རྣམ་པར་ལྟ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདུལ་བྱ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་


DTG089_Page_0134
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། དེ་དག་ལས་ཤེས་ཤེ་ན། གང་མ་ཐོབ་པ་དེ་ནི་གང་ཡང་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཡང་སོ་སོར་རང་གིས་རིག་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འདིས་ཐོབ་པར་མ་གྱུར་ན་ནི་འདི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སྔགས་དང་ཡང་ལྡན་པར་མི་འགྱུར་ན། གང་གི་ཕྱིར་འདིས་མ་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་དེ་གང་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་གང་འདིས་ཤེས་པར་མ་གྱུར་པ་དེ་ནི་གང་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་མི་ཤེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །རབ་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པ་དང༌། མངོན་སུམ་གྱི་ཤེས་པ་འདིར་བཟུང་སྟེ། དེས་ན་གང་འདིར་མངོན་སུམ་དུ་མ་བྱས་པར་གྱུར་པ་དེ་གང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ལམ་གྱི་སྒྲ་ནི་ཕན་ཚུན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སྟོང་པའི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཐམས་ཅད་དང༌། དེ་ཉིད་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ནི་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་པོ། །ཡང་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐམས་ཅད་ལས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམས་ནི་ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་ཐ་དད་པ་ཡིན་གྱི་དངོས་པོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོབ་བའོ། །དེ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལས་སོ། །རྟེན་མཆོད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྟེན་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གཅིག་ནི་གླེགས་བམ་དུ་བྱས་པའོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་ནི་འཛིན་པ་ནས་ཁ་ཏོན་བྱེད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་བར་རོ། །དེ་བས་ན་མཆོད་པ་ཉིད་དེ་དེ་ལྟར་ན་དེ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །དེར་ཕྱོགས་པའི་སེམས་ཅན་གཞན་དག་ལ་རྣམ་པར་མི་འཚེ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་གཉིས་ཀྱང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་གནས་པ་ཀཽ་ཤི་ཀ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གཉིས་པོའི་ཕན་ཡོན་འདི་དག་ཀྱང་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་གསུངས་སོ། །ཆུང་ངུ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཆོག་ཏུ་མ་གུས་པའོ། །བཞག་པ་ནི་འོག་ཏུ་བཀུར་སྟི་མི་བྱེད་པའོ། །གླགས་ནི་མཐོང་བ་དང་སྐབས་སོ། །མ་གཏོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་སྔ་མའི་ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་བ་དང༌། མྱོང་བར་མ་ངེས་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་མི་དགེ་བའི་ལས་ནི་སྔོན་གྱི་ལས་སོ། །དེའི་རྣམ་


DTG089_Page_0135
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་སྨིན་པ་ནི་མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུའོ། །འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་བསྟན་པའོ། །དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དཔེའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དཔེ་དང་ལྡན་པར་བསྟན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོའི་ནང་ན་འདུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དོན་དུ་སྙིང་པོ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོའི་སྙིང་པོ་སྲ་བ་སྟེ་དེ་ལ་བཞུགས་ནས་བྱང་ཆུབ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གིས་སྲ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། གསེར་གྱི་རང་བཞིན་གྱིས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་བསྐལ་པ་དང་པོ་ཆགས་པ་ནི་གསེར་གྱི་རང་བཞིན་གྱི་ས་གཞི་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བཞིའི་རི་རབ་དང༌། གསེར་གྱི་རི་བདུན་དང༌། རོལ་པའི་མཚོ་བདུན་གྲུབ་སྟེ། ཕྱི་རོལ་དུ་ནི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་དང༌། ལྕགས་ཀྱི་རི་མངོན་པར་གྲུབ་བོ། །གསེར་གྱི་རང་བཞིན་གྱི་ས་ལ་རྡོ་རྗེའི་རང་བཞིན་གྱི་སྲ་བ་གྲུབ་བོ། །གང་སའི་རང་བཞིན་གྱི་གླིང་བཞི་དང་གླིང་ཕྲན་དང་བརྒྱད་གྲུབ་པའོ། །ནང་ན་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་ལྟེ་བར་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་རྡོ་རྗེའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། །བྱང་ཆུབ་པའི་གནས་ཡིན་པས་རྡོ་རྗེའི་གདན་ཞེས་བརྗོད་དོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་དེར་འདུག་པ་ནི་ཕྱིན་པའོ། །ཀུན་གྱི་དངོས་པོ་ནི་ཀུན་ནས་སོ། །ཁོར་ཡུག་ནི་ཀུན་ནས་ཡོངས་སོ་འཁོར་བའོ། །ནང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབུས་སོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་གྱི་ཤིང་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་ངོ༌། །དེའི་དྲུང་ན་བཞུགས་ནས་བྱང་ཆུབ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་རྩ་བའི་ཉེ་འཁོར་དེ་ན་འདུག་གོ །འམ་གྱི་སྒྲ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དོན་དུ་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་ཡིན་ནོ། །ཀྱལ་ཀ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་འཚེ་བའོ། །གསོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནོད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་པོ་དང༌། ཤ་ཟ་ལ་སོགས་པས་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་འཇིགས་པ་དང༌། ཁོ་ན་མེད་པ་དང༌། མི་སྐྲག་པ་ནི་བྱམས་པ་ཆེན་པོའི་མིང་ཅན་གྱི་ཚད་མེད་པའོ། །སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུད་དཔུང་དང་བཅས་པ་ཡོད་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་གནོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའོ། །མཆོད་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་དང་འདྲ་བར་གྱུར་པ་ནི་དེར་གྱུར་པའོ། །དྲི་མ་མེད་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསལ་བར་འོས་པའི་ཕྱིར་ནི་གསོལ་བའོ། །གང་གི་ཕྱིར་མཆོད་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་དེས་ན་དེར་འདུག་པ་ལ་གཞན་གྱིས་ཀླན་ཀ་མི་བྱེད་དོ། །གང་


DTG089_Page_0136
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གི་ཕྱིར་སྐྱབས་ལ་སོགས་པ་ཡིན་པ་དེས་ན་དེར་འདུག་པ་ལ་གནོད་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེར་ཉེ་བར་གནས་པ་ལ་སྐྱབས་མེད་པས་ན་སྐྱོབ་པའོ། །འཇིགས་པས་ཉེན་ཏེ་ཉེ་བར་འོངས་པ་ནི་སྐྱབས་སོ། །མི་འཇིགས་པའི་དོན་དུ་འདིར་གནས་པས་ན་གནས་སོ། །མཆོག་ཏུ་བགྲོད་པའི་གནས་ཡིན་པས་ན་དཔུང་གཉེན་ཏེ་མཆོག་ཏུ་བགྲོད་པའོ། །དེ་ནི་རྟེན་གྱི་མཆོད་པ་སྟེ་ལས་དྲུག་གོ །འཇིག་རྟེན་པའི་བསྒོམ་པའི་ལམ་དང་པོ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དང་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མོས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། བསྔོ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །དེ་ལ་མོས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་བཅོས་ལས། །མོས་པ་རང་གི་དོན་དང་ནི། །རང་གཞན་དོན་དང་གཞན་དོན་དང༌། །རྣམ་གསུམ་ཤེས་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རང་ནི་རང་ཉིད་དོ། །རང་དང་གཞན་དང་གཞན་ཁོ་ནའི་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དོན་དང་གཙོ་བོ་དང་བསམ་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རང་གི་དོན་དང༌། རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཉིད་དོ། །བསྟན་བཅོས་ལས། དེ་ཡང་སོ་སོར་རྣམ་པ་གསུམ། །ཆུང་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོ་སྟེ། །འདོད་ཅེས་གསུངས་སོ། །དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་རང་གི་དོན་ལ་སོགས་པའོ། །རྣམ་པ་གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་གྱི་དབྱེ་བས་སོ། །དེ་ཡང་བསྟན་བཅོས་ལས། ཆུང་ངུའི་ཆུང་སོགས་དབྱེ་བ་ཡིས། ཞེས་སྨོས་ཏེ། དེ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུ་ལ་སོགས་པ་སོ་སོར་ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བ་སྟེ། དཔེར་ན་རང་གི་དོན་ལ་མོས་པ་ལ་ཡང་ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུ་དང༌། ཆུང་ངུའི་འབྲིང་དང༌། ཆུང་ངུའི་ཆེན་པོ་དང༌། འབྲིང་གི་ཆུང་ངུ་དང༌། འབྲིང་གི་འབྲིང་དང༌། འབྲིང་གི་ཆེན་པོ་དང༌། །ཆེན་པོའི་ཆུང་ངུ་དང༌། ཆེན་པོའི་འབྲིང་དང༌། ཆེན་པོའི་ཆེན་པོ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་དང༌། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་དོན་ལ་ཡང་གསུམ་གསུམ་དུ་སྦྱར་ཏེ། དེ་ལྟར་དེ་ཡང་ཉི་ཤུ་རྩ་བདུན་དུ་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་ན་གསུམ་ཡིན་ཏེ་གསུམ་དུ་དབྱེ་བས་ཉི་ཤུ་རྩ་བདུན་དུ་འདོད་དོ། །མོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དད་པ་དང་འདུན་པ་སྟེ། །རིགས་པ་དང་ལྡན་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་མོས་པའོ། །མདོ་དང་མདོའི་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་དང་


DTG089_Page_0137
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེའི་དཔྱད་པའི་ཡི་གེ་འདྲི་བ་ལ་སོགས་པའི་ལུས་དང༌། དེ་ལ་མཆོད་པ་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་མང་པོ་དག་གིས་སོ། །སྤྱོད་པ་དང་མཆོད་པ་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་ནི་མདོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྟེ། དེ་ལ་དང་པོ་ནི་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་བ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་མཆོད་པས་མཆོད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་གསུངས་སོ། །བྲིས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གིས་སོ། །གླེགས་བམ་དུ་ཆུད་པར་བགྱིས་པ་ནི་གཞན་གྱིས་སོ། །ལྷའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་སྟེ། །དྲི་ངན་པ་ལ་སོགས་པ་སྤང་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མེ་ཏོག་ནི་སིལ་མའོ། །ཕྲེང་བ་ནི་མེ་ཏོག་གི་ཕྲེང་བའོ། །དྲི་ནི་ཤིང་དྲི་ཅན་ནོ། །བྱུག་པ་ནི་སྦྱར་བའི་དྲིས་བྱུགས་པའོ། །ཕྱེ་མ་ནི་ཨ་ག་རུ་དང་ཙན་དན་ལ་སོགས་པའོ། །ན་བཟའ་ནི་གོས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གོ །མཆོད་པ་མང་པོ་ནི་ཞལ་ཟས་ལ་སོགས་པའོ། །རྣམ་པ་མང་པོ་ནི་བཟའ་བ་དང༌། སྟན་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་དག་གིས་སོ། །མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་བཀུར་སྟི་བགྱིས་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ། མཆོད་པར་བྱས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བླ་མར་བགྱིས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གུས་པའོ། །རི་མོར་བགྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་བས་སོ། །མཆོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་འདུད་པ་དང༌། ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་དང་བསྟོད་པ་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་སོ། །རྗེད་པ་ནི་གཡས་ཕྱོགས་སུ་བསྐོར་བའོ། །གསོལ་བ་ནི་མེ་ཏོག་རྙིས་པ་ལ་སོགས་པ་འཕྱགས་པ་དང་གསོལ་བའོ། །སྐུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐུ་གདུང་ངོ༌། །མཆོད་རྟེན་གྱི་ནང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཆོད་པའི་གནས་ཀྱི་ནང་དུའོ། །སྩལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞག་པའོ། །ཡོངས་སུ་འཛིན་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟ་མ་ཏོག་ལ་སོགས་པའི་ནང་དུ་བཅུག་པའོ། །བཅང་བ་ཡང་ཟ་མ་ཏོག་ལ་སོགས་པར་བཅུག་པ་བཅངས་ཤིང་བཀུར་བའོ། །དེ་དག་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཆོད་པ་དང་བཅས་ཟ་མ་ཏོག་ལ་སོགས་པའོ། །གང་འདི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོའོ། །དེ་མངོན་པར་གྲུབ་པ་ལམ་གང་ལ་བསླབས་པས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་


DTG089_Page_0138
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་བྱང་ཆུབ་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་མངོན་པར་གྲུབ་པ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །མངོན་པར་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་གང་ཡིན་ཞེ་ན། མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །འདིའི་དོན་ཡང་མ་སྐྱེས་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །འདི་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ལའོ། །བདག་གི་དངོས་པོ་ཡང་ཡིན་ལ་བདག་ཏུ་བཏགས་པ་ཡང་ཡིན་པའི་སྐུ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འགྲོ་སྟེ་གང་དུ་འགྲོ་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དབང་པོའོ་གྲངས་སུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ཐབས་ལ་མཁས་པ་གཉིས་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ན་ནི་རབ་ཏུ་དབྱེ་གཞི་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལ་གྲགས་པའོ། །འདི་ཉིད་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་པའོ། །དེའི་གཞི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་པ་ལའོ། །ལྷག་མ་རྟོགས་པར་སླའོ། །དེ་ནི་རང་གི་དོན་ལ་མོས་པ་ཆུང་ངུའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། །ཤེས་རབ་དམན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་གཉིས་པ་བསྟན་ཏོ། །འདྲིས་བར་ཞེས་བྱ་བ་ནས་རབ་ཏུ་འདོན་པར་བགྱིད་ཅེས་བྱ་བའི་བར་དུ་རང་གི་དོན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་གཞན་གྱི་དོན་ནི་དེ་ལ་འཆད་པར་བྱེད་པ་ནི་བསྲན་པའོ། །གསུམ་གྱིས་ནི་རྗེས་སུ་བསྟན་པའོ། །འཆད་པར་བྱེས་པ་ནི་དོན་ལས་སོ། །ལུང་ནོད་པར་བགྱིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གདམས་ངག་ཏུ་བྱེད་པའོ། །ཉེ་བར་སྟོན་པ་ནི་ཚིག་ལས་སོ། །ཁ་ཏོན་དུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཁ་ཏོན་དུ་གོམས་པར་བྱེད་པའོ། །མ་བགྱིས་ན་དེ་ལྟར་འགྱུར་ན་ནི་འབྲས་བུ་ཆེ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའོ། །རྟོགས་པར་མ་གྱུར་པ་ནི་ཐོབ་པར་མ་གྱུར་པ་སྟེ་སྒྲ་ལས་སོ། །རིག་པར་མ་གྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གླེགས་བམ་ལས་མ་ཐོབ་པའོ། །འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་གཞན་རྟོགས་པར་བྱེད་པའོ། །རིག་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་ཤེས་པས་ན་རིག་པ་སྟེ་དོན་རིག་པའོ། །དེ་བྱེད་པས་ན་ཤེས་པར་བྱེད་པའོ། །རྟོགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་པ་བདེན་པ་རྣམས་ཤེས་ནས་སོ། །དད་པ་ནི་སེམས་ལ་ཡོད་པའི་ཆོས་ཏེ། གང་གིས་སེམས་ལ་ཤིན་ཏུ་དྲི་མ་མེད་པར་བྱེད་པ་ཆུ་རྙོག་པ་ཅན་ལ་རྙོག་པ་དང་བྲལ་བར་བྱེད་པར་ནོར་བུ་བཞིན་ནོ། །རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པ་ཉིད་


DTG089_Page_0139
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུའོ། །ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང་ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ཉིད་ལམ་མོ། །དགྲ་བཅོམ་པའི་དངོས་པོ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དེ་འབྲས་བུ་བཞིན་པའོ། །བདག་གཅིག་པུ་སོ་སོར་རྟོག་པས་ནི་རང་སངས་རྒྱས་སོ། །རྒྱས་པར་བྱ་བ་ནི་འཕེལ་བར་བྱ་བའོ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ལ་འབྱེད་པའོ། །བསྒྲུབ་དཀའ་བ་ནི་རྙེད་པར་དཀའ་བའོ། །བརྩོན་འགྲུས་ནི་དགེ་བའི་ལས་ལ་བརྩོན་པའོ། །ལེ་ལོ་ནི་ལས་ངན་པ་ལ་ཞེན་པའོ། །སེམས་སྟོབས་ནི་བརྟན་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །འདུ་ཤེས་ནི་དྲན་པའོ། །མོས་པ་ནི་དད་པའོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་ཤེས་རབ་བོ། །དད་པ་ལས་སོགས་པའི་དབང་པོ་ཉམ་ཆུང་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཞན་པ་ལ་སོགས་པའི་སིག་ཏུ་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་ཞན་པ་དང་ལེ་ལོ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་དབང་པོ་ཉམ་ཆུང་བའོ། །སེམས་སྟོབས་ཞན་པ་དང༌། སེམས་དམན་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དབང་པོའོ། །འདུ་ཤེས་དམན་པ་ནི་དྲན་པའི་དབང་པོའོ། །མོས་པ་དམན་པ་ནི་དད་པའི་དབང་པོའོ། །ཤེས་རབ་དམན་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོའོ། །འཐད་པ་དང་བཅས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་རྟོགས་པར་དཀའ་བའི་ཤེས་པ་ནི་དཔྱོད་པ་ཤས་ཆེ་བའོ། །བསོད་ནམས་ཤས་ཆེ་བ་ནི་བརྟག་པར་བྱ་བ་སྟེ། ལྷག་མ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་ནི་རང་གི་དོན་ལ་མོས་པ་ཆུང་ངུའི་འབྲིང་ངོ༌། །ཀཽ་ཤི་ཀ་དེ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་རབ་ཏུ་འབྲང་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་གསུམ་པའོ། །རྒྱུན་མི་འཆད་པར་མཉན་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་ཡོངས་སུ་འདྲི་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་བར་ཡང་ཐེ་ཙོམ་ཆད་པའི་དོན་ཏེ། རབ་ཏུ་འབྲང་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་མཐའ་ན་འདུག་པ་ཡང་འཐད་པ་དང་བཅས་པའི་ཤེས་པ་སྟེ། །དེ་ནི་དཔྱོད་པ་ལྷག་མའོ། །བསོད་ནམས་ལྷག་པ་ནི་བརྟག་པར་བྱ་བ་སྟེ། །ལྷག་མ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ཏེ། དེ་ནི་རང་གི་དོན་ལ་མོས་པ་ཆུང་ངུའི་ཆེན་པོའོ། །ཀཽ་ཤི་ཀ་དེ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། བསོད་ནམས་མང་དུ་སྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་པའི་བར་གྱིས་ནི་གཞི་པ་བསྟན་ཏོ། །རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་དག་ནི་གསེར་དང༌། དངུལ་དང༌། བཻ་ཌུ་ཪྻ་དང༌། མུ་ས་ལ་གརྦ་དང༌། པདྨ་རཱ་ག་དང༌། མུ་ཏིག་དང༌། ཀེ་ཀེ་རུའོ། །དེའི་གཞི་ལས་ཞེས་


DTG089_Page_0140
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄༅། བྱ་བ་ནི་དེའི་རྒྱུ་ལས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ལ་དད་ཅིང་མོས་པ་ནི་སེམས་དང་བའོ། ལྷག་པའི་བསམ་པ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པའོ། །ཉམ་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། འདིའི་དོན་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་དང༌། ཡིད་ཀྱིས་རྗེས་སུ་རྟོག་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་དཔྱོད་པ་དང༌། གླེགས་བམ་དུ་ཆུད་པར་བྱས་པ་དང༌། དམ་པའི་ཆོས་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་བྱ་བ་དང༌། ཚུལ་དང་མ་བྲལ་བས་བཞག་པ་ནི་སྤྱོད་པ་ལྷག་པའོ། །བསོད་ནམས་ལྷག་པ་ནི་གཞུང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཏེ། ལྷག་མ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ཏེ། དེ་ནི་རང་གི་དོན་དུ་མོས་པ་འབྲིང་གི་ཆུང་ངུའོ། །ཀཽ་ཤི་ཀ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་མཆོད་རྟེན་ལྟ་ཞོག་ཅེས་བྱ་བ་ནས་བསོད་ནམས་མང་དུ་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་པའི་བར་གྱིས་ནི་བསྔོ་བ་བསྟན་ཏོ། །གླིང་རྫ་རྔ་ཆེན་པོ་ཙམ་གྱི་འབྲས་བུ་ཡོད་པའི་ཤིང་འཛམ་བུས་མཚོན་པའི་ཕྱིར་འཛམ་བུའི་གླིང་ངོ༌། །དེའི་གཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་བླས་སྐྱེ་བ་གང་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ལྷག་མ་ནི་རྟོགས་སླའོ། །འདི་ལ་སོགས་པ་གང་དུ་ཕན་ཡོན་བརྗོད་པ་ནི་སྤྱོད་པ་ལྷག་པའོ། །དེ་ལ་གང་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་ཕན་ཡོན་གྱིས་དད་པ་ལྷག་པར་བསྐྱེད་པ་དེ་ནི་སྤྱོད་པ་ལྷག་པ་སྟེ། དེ་ནི་རང་དོན་ལ་མོས་པ་འབྲིང་གི་འབྲིང་ངོ༌། །ཀཽ་ཤི་ཀ་གླིང་ཆེན་པོ་བཞི་པ་ལྟ་ཞོག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། བསོད་ནམས་མང་དུ་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་པའི་བར་གྱིས་ནི་དྲུག་པ་བསྟན་ཏོ། །འདི་ལ་གླིང་ཆེན་པོ་ཡོད་པས་ན་གླིང་ཆེན་པོ་བཞི་པའོ། །འཇིག་རྟེན་འཛིན་པས་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སོ། །ལྷག་མ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ཏེ། དེ་ནི་རང་གི་དོན་ལ་མོས་པ་འབྲིང་གི་ཆེན་པོའོ། །ཀཽ་ཤི་ཀ་སྟོང་སྤྱི་ཕུད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལྟ་ཞོག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ཀ་སོགས་པ་ནས་བསོད་ནམས་མང་དུ་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་པའི་བར་གྱིས་ནི་བདུན་པའོ། །འདི་ལ་གླིང་བཞི་པ་སྟོང་གི་ཚད་ཡོད་པ་དེ་ནི་གླིང་བཞི་པ་སྟོང་ངོ༌། །དེ་ཉིད་ཚད་པས་སྤྱི་ཕུད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱུར་སྤྱི་ཕུ་དེ། དེ་ནི་རང་གི་དོན་ལ་མོས་པ་ཆེན་པའི་ཆུང་ངུའོ། །དེ་གཉིས་ནི་བརྒྱད་པའོ། །འདི་ལ་སྟོང་གཉིས་ཀྱི་ཚད་ཡོད་པ། དེ་ནི་སྟོང་གཉིས་པ་སྟེ། སྟོང་སྤྱི་ཕུད་སྟོང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ནི་བར་མ་ཡིན་ཏེ། སྟོང་ཆུང་ངུ་དང༌། སྟོང་ཆེན་པའི་བར་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་རང་གི་དོན་ལ་མོས་པ་ཆེན་པོའི་འབྲིང་


DTG089_Page_0141
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ངོ༌། །དེ་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་ནི་དགུ་པའོ། །འདི་ལ་སྟོང་གསུམ་ཡོད་པ་ནི་སྟོང་གསུམ་སྟེ། །སྟོང་གཉིས་པ་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། དེ་ཉིད་སྟོང་ཆེན་པོ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་རང་གི་དོན་ལ་མོས་པ་ཆེན་པོའི་ཆེན་པོའོ། །ཀཽ་ཤི་ཀ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོ་ལྟ་ཞོག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་གསོལ་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་བཅུ་པ་བསྟན་ཏོ། །སྟོང་གསུམ་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མི་ལུས་ཐོབ་པའོ། །འདི་ལ་སྔ་མ་མེད་པ་དང༌། །ཕྱི་མ་མེད་པ་ནི་སྔ་ཕྱི་མེད་པ་སྟེ། །ལྷན་ཅིག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་སྔ་ཕྱི་མེད་པར་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བར་རྗེས་སུ་ཤེས་པའོ། །ལྷག་པ་ཡོངས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུ་མཆོད་རྟེན་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་པའོ། །འདིར་ཡང་བསྐལ་པའམ། བསྐལ་པ་ལས་ལྷག་པར་འདི་ལ་ཡང་སིལ་སྙན་དང༌། །གླུ་དབྱངས་ཐམས་ཅད་དང༌། །གར་ལ་སོགས་པ་དང༌། །མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཆོད་རྟེན་ལ་མཆོད་པ་ལྷག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ལ་སོགས་པའི་བསོད་ནམས་ལྷག་པ་དང༌། །རིགས་པའི་ཤེས་པའི་མཐའི་བར་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནི་འདིར་སྤྱོད་པ་དང་མཆོད་པ་ལྷག་པ་སྟེ། །དེ་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་མོས་པ་ཆུང་ངུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་གྲངས་འདི་ལྟ་བུ་ལྟ་ཞོག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་འདི་ལས་སྐྱེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་བཅུ་གཅིག་པ་བསྟན་ཏེ། །སྟོང་གསུམ་གྱི་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཆོད་རྟེན་ལ་མཆོད་པའི་ཁྱད་པར་རོ། །ལྷག་མ་ནི་བཅུ་པ་བཞིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ལ་སྤྱོད་པ་དང་མཆོད་པ་རིགས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕན་ཡོན་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་ལྷག་པའོ། །འདི་ལྟ་བུ་ཉིད་དུ་བསམ་པ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །འདྲ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་མཚུངས་པ་མེད་པའོ། །མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ལས་སོ། །བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་སྟོང་གི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ཚིག་ལ་ཡང་ཆ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་བའི་དོན་ཏོ། །འདིར་ཆ་ནི་ཆ་ཤས་སོ། །ཉེ་བར་མི་འགྲོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་ཐོབ་པའི་དོན་ཏོ། །ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བར་མ་ཟད་ཀྱི། །འོན་ཀྱང་མཚུངས་པའི་


DTG089_Page_0142
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དོན་དུ་གྲངས་དང་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གི་སྒྲ་ནི་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པའི་བསྡུ་བའོ། །ཇི་ལྟར་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་ཞེས་བསྟན་པ་ལྟར་ཇི་ལྟར་གྲངས་སུ་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་ཞེ་ན། །གྲངས་ལས་ལྷག་པར་ཡང་མཚུངས་པ་མེད་པས་སོ། །བསོད་ནམས་སྔ་མ་དེས་བརྒྱ་སྟོང་དང་བྱེ་བ་བརྒྱ་སྟོང་གིས་ཀྱང་ཕྱི་མའི་བསོད་ནམས་དང་མཚུངས་པར་མི་བཟོད་པ་ཡིན་ནོ། །གྲངས་ནི་བགྲང་བ་སྟེ་སྐྱེ་འབྲི་ལ་སོགས་པའོ། །ཇི་ལྟར་མི་འགྲོ་ཞེ་ན། །དེ་ཤིན་ཏུ་ཤས་ཆེ་ཡང་མཉམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔ་མའི་བསོད་ནམས་དེས་ལྔ་ཕྲག་གམ། །བཅུ་ཕྲག་གམ། །ཉི་ཤུ་ཕྲག་གམ། འབུམ་ཕྲག་གམ། །བྱེ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་གིས་ཀྱང་ཕྱི་མའི་བསོད་ནམས་ལ་མཉམ་པར་མི་བཟོད་པའོ། །དཔེ་དང༌། །དཔེས་བསྟན་པར་བྱ་བ་དང༌། །རྒྱུར་ཡང་ཉེ་བར་མི་བཟོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །དཔེ་ཡིན་པས་དཔེར་ཡང་ངོ༌། །དེ་ཉིད་དཔེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེས་བསྟན་པར་བྱ་བའོ། །རྒྱུ་ཉིད་ནི་རྒྱུ་ཉིད་དོ། །དཔེ་ཐ་དད་པས་ན་དཔེའོ། །གྲངས་ཀྱི་དཔེ་ནི་དཔེས་བསྟན་པར་བྱའོ། །གྲངས་ཀྱི་དཔེ་ཡིན་པས་རྒྱུའོ། །དེ་དག་གསུམ་གྱིས་ཀྱང་མཉམ་པ་མེད་པ་ནི་མི་བཟོད་པའོ། །དཔེར་ན་བཅུའི་གྲངས་ཀྱི་དཔེ་འམ། །བཅུ་ལྔ་བ་ལ་སོགས་པའི་གྲངས་ཀྱི་དཔེ་འམ། །བསྐལ་པའི་གྲངས་ཀྱི་དཔེས་ཀྱང་མཉམ་པར་མི་བཟོད་པས་སོ། །རྒྱུར་ཡང་ཉེ་བར་མི་བཟོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་མཚུངས་པ་མེད་པས་མཉམ་པའི་དོན་དུ་མཚུངས་པ་མེད་པ་གནས་པ་སྟེ། །དེ་ལ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གྲོགས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇོ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་པའོ། །དྲན་པར་བྱོས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དྲན་པའོ། །ཁ་ཏོན་དུ་བྱོས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱིས་བརྗོད་པའོ། །རིག་སྔགས་ཆེན་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གསུམ་ནི་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེས་ན་རིག་པ་འདི་ལས་ལྷག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་བླ་ན་མེད་པའོ། །ཆོས་འདི་ལས་ལྷག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་གོང་ན་མེད་པའོ། །རིག་པ་འདི་དང་མཚུངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མཉམ་པ་མེད་པའོ། །མི་མཉམ་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཏེ། །དེ་དང་མཉམ་པའི་ཕྱིར་མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པའོ། །རབ་ཏུ་འབྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་སྟོན་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་


DTG089_Page_0143
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་དེས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང་གཉིས་པའོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་སོ། །རང་ཉིད་འབྱུང་བས་རང་འབྱུང་ངོ༌། །བསམ་པ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །སྔོན་ཐོས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་དེའི་སྤྱོད་པའོ། །སྨན་དང་སྐར་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨན་དང་སྐར་མ་དག་གོ །སྣང་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གསལ་བར་བྱེད་པ་དག་གོ །ཆོས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་མཚུངས་པ་སྟེ་ཉོན་མོངས་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། །དེ་ནི་སྤྱོད་པའོ། །དགེ་བ་ནི་བཟང་པོ་སྟེ་དེའི་སྤྱོད་པའོ། །ཡ་ང་བ་མ་སྤངས་པས་འཆི་བ་དེའི་རྒྱུ་སྤངས་པ་ནི་ཡ་ང་བ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་འདི་ནི་བསྟན་པའོ། །ལྷག་མ་ནི་རྗེས་སུ་བསྟན་པའོ། །དབྱིག་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབྱུག་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེ་བར་གནས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་མཐུས་དེ་ལྟར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གདུག་པ་ནི་རི་དགས་གདུག་པའོ། །སྡིག་སྦྲུལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྲུལ་ཏེ། །ཡོན་པོར་འགྲོ་བས་ཏེ་དེ་དག་གི་དགོན་པའོ། །མ་གཏོགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་བོར་བའོ། །དྲན་པས་བསམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ལ་བྱ་བས་སོ། །ཞེ་འགྲས་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ལ་ཞེ་སྡང་བའི་སེམས་ཀྱིས་སོ། །མིག་མི་རྩོལ་བ་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །དཔུང་གི་ཚོགས་ནི་དམག་གི་ཕུང་པའོ། །དེ་ནི་གླང་པོ་དང༌། །རྟ་དང༌། །རྐང་ཐང་དང༌། །ཤིང་རྟ་སྟེ་རྣམ་པ་བཞིའོ། །བཀོད་པ་ནི་འདུས་པས་སོ། །གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོ་ནི་མགདྷཱའི་བདག་པོའོ། །གསལ་རྒྱལ་ནི་མཉན་ཡོད་ཀྱི་བདག་པོའོ། །ཤཱཀྱ་ནི་ཤཱཀྱའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པའོ། །ལི་ཙྪ་བཱི་ནི་རྒྱལ་རིགས་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་བདག་པོའོ། །སླར་ལོག་པ་ནི་ལོག་པར་གྱུར་པའོ། །བར་སྣང་གི་ནམ་མཁའ་ལ་འདུག་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་ནས་ནམ་མཁར་འདུག་པའོ། །ཡུན་རིང་མོ་ནི་ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་གིས་སོ། །ནང་དུ་བྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་བྱུང་བའོ། །ངན་དོན་མ་ཡིན་པ་ནི་བསྐལ་པར་བསགས་པའི་


DTG089_Page_0144
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དགེ་བའི་རྩ་བས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཡིན་པས་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་དུའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཚེལ་བ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་མོས་པ་ཆུང་ངུའི་འབྲིང་ངོ༌། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཀུན་དགའ་བོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་ཡོངས་སུ་འདྲེན་པ་གཉིས་པའི་བར་གྱིས་ནི་བཅུ་གཉིས་པ་བསྟན་ཏོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་ནང་ན་འདྲེན་པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་པ་རིགས་པ་དང་བཅས་པ་ནི་སྤྱོད་པ་ལྷག་པ་ཡིན་ནོ། །བསོད་ནམས་ལྷག་པ་ནི་བརྟག་པར་བྱ་བ་སྟེ་ལྷག་མ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ཏེ། །ཡོན་ཏན་ནི་བསྟོད་པ་འམ་བསྔགས་པའོ། །སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ནི་ཐོག་མར་འགྲོ་བའོ། །འདྲེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་སྡུད་པར་བྱེད་པའོ། །ཡོངས་སུ་འདྲེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་འཕེལ་བར་བྱེད་པའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་ཉིད་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཉིད་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །གཞན་དག་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་བསྔོས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ལྷག་མ་ནི་རྟོགས་པར་སླ་སྟེ། །དེ་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་མོས་པ་ཆུང་ངུའི་ཆེན་པོའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། །ཡོན་ཏན་ངས་བཤད་པར་བྱའོ་ཞེས་པའི་བར་གྱིས་བཅུ་གསུམ་པ་བསྟན་ཏོ། །གང་འདི་གླེགས་བམ་དུ་ཆུད་པར་བྱས་ཏེ། །དམ་པའི་ཆོས་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཞན་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་པ་འདི་ཐམས་ཅད་ནི་ཕན་ཡོན་ཏེ། །དེ་ལྟར་ཤེས་པ་ཙམ་ནི་སྤྱོད་པ་ལྷག་པ་ཡིན་ཏེ། །འདི་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་མོས་པ་འབྲིང་གི་ཆུང་ངུའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གཉིས་ཀའི་བར་གྱིས་ནི་བཅུ་བཞི་པ་བསྟན་ཏོ། །སྤྱོད་པ་ལྷག་པ་ནི་མདོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །འདི་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་མོས་པ་འབྲིང་གི་འབྲིང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཀཽ་ཤི་ཀ་ས་ཕྱོགས་གང་དུ་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་བཅོ་ལྔ་པ་བསྟན་ཏོ། །བརྒལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲི་བ་ཡིན་ཏེ། །འདི་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་མོས་པ་འབྲིང་གི་ཆེན་པོ་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ཀཽ་ཤི་ཀ་ས་ཕྱོགས་གང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་ཞེས་


DTG089_Page_0145
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བར་གྱིས་ནི་བཅུ་དྲུག་པ་བསྟན་ཏོ། །ལྷ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་དད་པ་དང་ལྡན་པས་འོངས་ནས་དེ་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་མཛད་པ་ནི་སྤྱོད་པ་ལྷག་པའོ། །འདིར་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་མོས་པ་ཆེན་པོའི་ཆུང་ངུའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་ཚེ་འདི་ལ་ཡོན་ཏན་འདི་དག་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་བཅུ་བདུན་པ་བསྟན་ཏོ། །ལྷ་ལ་སོགས་པ་འོངས་པ་ནས་མཆོད་པར་ཤེས་པ་དང༌། །དགའ་བ་སྐྱེས་པ་དང༌། དད་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་མའི་མཐུ་ཡིན་ཏེ་དེ་ནི་སྤྱོད་པ་ལྷག་པའོ། །མཐོང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་མཐོང་བའོ། །ངེས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་རོ། །རྟོགས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པར་བྱའོ། །མི་མ་ཡིན་པའི་དྲི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མི་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ནི་མིའོ། །དེ་མ་ཡིན་པ་ནི་མི་མ་ཡིན་པའོ། །མི་གཙང་བ་མེད་པ་ནི་ངོ་ཚ་བ་ཕྱེད་པའོ། །མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་གཙང་སྦྲའོ། །འབྱོར་བར་སེམས་པ་ནི་འགྲོ་བར་སེམས་པའོ། །ངལ་བ་ནི་གནོད་པའོ། །རྒྱ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བའོ། །བདེ་བར་འགྲོ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བ་དང་འདའ་བར་འགྱུར་བའོ། །བརྐམ་པ་ནི་མངོན་པར་འདོད་པའོ། །འདུ་ཤེས་ནི་དྲན་པའོ། །འདི་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་མོས་པ་ཆེན་པོའི་འབྲིང་ངོ༌། །ཀཽ་ཤི་ཀ་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་ལེའུ་རྫོགས་ཀྱི་བར་གྱིས་ནི་བཅོ་བརྒྱད་པ་བསྟན་ཏོ། །སྤྱོད་པ་ལྷག་པ་ནི་མདོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ་འདི་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་མོས་པ་ཆེན་པོའི་ཆེན་པོའོ། །དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་འདིར་མཆོད་རྟེན་ནི་མཆོད་པའི་གནས་སོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །འཛིན་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། །གླེགས་བམ་དུ་ཆུད་པར་བྱས་ནས་གང་བསྲུང་ཞིང་དམ་པའི་ཆོས་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཞག་པ་དང༌། །གང་འཛིན་པ་དང་འཆང་བ་ལ་སོགས་པས་previous hit བདག་ཉིད་ལ་བཞག་་ནི་གཉིས་པའོ། །གང་ལ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་འཛིན་ next hit་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་སྐད་དུ་གསུངས་པའི་འབྲུ་མང་པོ་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ་དེ་དང་མཆོད་རྟེན་ཟླས་དབྱེ་


DTG089_Page_0146
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བར་བྱའོ། །དེ་གཉིས་ཀ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བ་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པས་མཆོད་པའོ། །དེ་བརྗོད་པའི་ལེའུ་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཡོན་ཏན་བཟུང་བ་དང༌། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་མཆོད་རྟེན་ལ་རི་མོར་བྱ་བའི་ལེའུའོ། །འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བརྒྱད་སྟོང་པའི་དཀའ་འགྲེལ། །སློབ་དཔོན་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་ཞི་བས་རྣམ་པར་སྦྱར་བ་སྙིང་པོ་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ལས་ལེའུ་གསུམ་པའོ།། །།མོས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དེ་ལ་བདག་གི་དོན་དགུ་དང༌། །བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་དགུ་བསྟན་ཏོ། །ལེའུ་འདིར་ཡང་བདག་གི་དོན་དགུ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། །དེ་ལ་དང་པོ་དེ་བཞིན་སྐུ་གདུང་དེ་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་བཅུ་དགུ་པ་བསྟན་ཏོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལྷག་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། །འཇིག་ཚོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་དེས་ན་དོན་དེ་ལ་དད་པ་དང༌། །དད་པ་ཤུགས་ཀྱིས་ལྷག་པར་རྟོགས་པ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ནི་འདིར་སྤྱོད་པ་ལྷག་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ནི་གདུང་དག་གོ །དྲུག་པ་ནི་བྱས་པའི་དྲུག་པར་བྱས་ཏེ་དེ་བྱུར་བུར་གཏམས་པའོ། །ཇི་དེ་གཉིས་མཉམ་པ་འམ་ཞེ་ན། །མ་ཡིན་ཏེ་བྱུར་བུར་ཞེས་སྨྲས་སོ། །བཞག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་འགོད་པའོ། །འདི་གཉིས་ལས་གཅིག་ཁྱེར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ལ་ཁྱེར་ཅིག་པའོ། །རི་མོར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་པར་གུས་པའོ། །དེ་དག་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ནི་བླ་མ་དམ་པ་ཡིན་ཏེ། །གང་གི་ཕྱིར་འདིའི་སྐུ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ཡང་དག་པའི་དོན་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཏེ་དེ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་དོན་ཅན་ནོ། །འཇིག་ཚོགས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་སྟེ། །འཇིག་པས་ན་འཇིག་པ་སྟེ་མི་རྟག་པའོ། །འཇིག་པ་ཡང་ཡིན། །ཚོགས་པ་ཡང་ཡིན་པས་ན་འཇིག་ཚོགས་དེ་གཟུགས་ཀྱི་སྐུའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདིར་ཆོས་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་སྟེ་དེ་ཡང་རབ་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་ནི་མི་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། །རྒྱུན་རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པའི་མཐའ་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ལ་ཡང་དག་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དོ། །དེ་དག་གི་མཐའ་ནི་རྩེའོ། །དེ་ལས་ལྷག་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ནི་མེད་པས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ལ་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་ཐ་སྙད་བཏགས་


DTG089_Page_0147
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐུ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཙམ་གྱི་དོན་དམ་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། །དེ་ལས་ལྷག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསམས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྐུ་གདུང་ཉིད་ལ་རི་མོར་མི་བགྱིད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྟོགས་པར་སླ་སྟེ། །འདི་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ལ་མོས་པ་ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུའོ། །འོན་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། །ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཛམ་བུའི་གླིང་བལྟམས་པ་ལྟ་ཞོག་ཅེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་ཉི་ཤུ་པ་བསྟན་ཏོ། །འོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ཁྱད་པར་གྱི་དོན་ཇི་ལྟར་ཡང་བདག་དེ་དག་ལ་རི་མོར་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་སྔར་ཡང་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་གྱིས་ཀྱང་གཏན་ཚིགས་སུ་གཏོགས་ཏེ། །སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དཔེ་བསྟན་ཏོ། །ལྷ་རྣམས་འདུ་བའི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ལྷའི་འདུན་པ་སྟེ་གནས་ཆེན་པོའོ། །གང་ལ་འདུག་ནས་བརྒྱ་བྱིན་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་ལྷ་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པ་སྟེ། །འདིར་དེ་ཉིད་ལ་ཆོས་བཟངས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ཡང་གྲོང་ཁྱེར་བལྟ་ན་སྡུག་གི་ལྷོ་ནུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆ་ན་ཡོད་དོ། །ཨི་ཤ་ནི་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའོ། །དེའི་གྲགས་པ་དང་སོ་སོར་སྣང་བ་དང་འདོད་པ་དང༌། །དེ་ལ་ཆེན་པོ་འདི་ལ་ཡོད་པས་ནི་མཐུ་ཆེ་བ་སྟེ། །སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཡང་འདིར་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དུ་གྱུར་པ་རྒྱུའི་ངོ་བོ་དང༌། །རྐྱེན་གྱི་ངོ་བོ་དེས་ན་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་བརྒྱ་བྱིན་དང་འདྲ་སྟེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་དག་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །བརྒྱ་བྱིན་དེའི་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ནི་སྔར་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་གཞིར་གྱུར་པ་ཉིད་ཡིན་ན་ཞེས་བསྟན་ཏེ། །འདིར་ཡང་མཐུ་ཆེ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུའི་རྟེན་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ཏེ། །འདི་ལྟར་འདིའི་དོན་ལ་དད་པ་དང༌། །དད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྤྱོད་པ་ལྷག་པ་སྟེ། །འདི་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ལ་


DTG089_Page_0148
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མོས་པ་ཆུང་ངུའི་འབྲིང་ངོ༌། །ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཛམ་བུའི་གླིང་བྱུར་བུར་བལྟམས་པ་ལྟ་ཞོག་ཅེས་བྱ་བ་ནས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་དེ་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་པ་བསྟན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མའི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་འདིར་བསྟན་པས་འདོད་པ་དང༌། དང་བ་སྐྱེས་པ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་འདིར་སྤྱོད་པ་ལྷག་པ་ཡིན་ཏེ་འདི་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ལ་མོས་པ་ཆུང་ངུའི་ཆེན་པོའོ། །འོན་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་པ་བསྟན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལས་མངོན་པར་འཕགས་པའི་ཕྱིར་མཆོད་པའི་འོས་ཤིན་ཏུ་མཆོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ་དེ་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་གང་གི་ཚེ་སྐུ་གདུང་ནི་དེའི་གཞིར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་མཆོད་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་དེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་དེ་བས་ཀྱང་མཆོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། །སྐུ་གདུང་རྣམས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་འདི་ལ་ལྷག་པར་དད་པ་ནི་སྤྱོད་པ་ལྷག་པ་ཡིན་ཏེ། །འདི་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ལ་མོས་པ་འབྲིང་གི་ཆུང་ངུའོ། །འོན་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣོད་དུ་གྱུར་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་ཉི་ཤུ་རྩ་གསུམ་པ་བསྟན་ཏོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་འདིར་བསྟན་པ་ནི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དང་འདྲ་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། །རིན་པོ་ཆེ་དེ་ཕྱུང་ཡང་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེའི་ཟ་མ་ཏོག་གང་ལ་རེ་བ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། །དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་དང༌། །དེའི་ཡུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཀྱང་སྐུ་གདུང་རྣམས་མཆོད་པར་འགྱུར་ཏེ་དེ་ནི་འདི་ལ་དད་པ་ལྷག་པ་དང༌། །སྤྱོད་པ་ལྷག་པ་ཡིན་ཏེ། །གཞན་གྱི་དོན་ལ་མོས་པ་འབྲིང་གི་འབྲིང་ངོ༌། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡང་ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་དེ་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་བསྟན་ཏོ། །གཞན་ཆོས་སྟོན་པ་ན་ཡང་མཆོད་པར་འགྱུར་ཏེ། །རྒྱལ་བའི་


DTG089_Page_0149
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྐྱེས་བུ་རྒྱལ་པོའི་མཐུ་གང་ལས་ཀྱང་མི་འཇིགས་པར་ཀུན་གྱིས་མཆོད་པ་ཡིན་ཏེ། །དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་དེའི་མཐུས་སྐུ་གདུང་རྣམས་ཀྱང་མཆོད་པ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ལྟར་ན་འདིར་འདིའི་དོན་བསོད་ནམས་ཡོད་པ་ལ་དད་པ་ལྷག་པ་དང་སྤྱོད་པ་ལྷག་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ལ་མོས་པ་འབྲིང་གི་ཆེན་པོའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་མཆོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་པ་བསྟན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ལ་མཆོད་པས་ནི་དུས་གསུམ་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མཆོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་འདིའི་དོན་ལ་དད་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྤྱོད་པ་ལྷག་པ་ཡིན་ཏེ། །འདི་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ལ་མོས་པ་ཆེན་པོའི་ཆུང་ངུའོ། །གཞན་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་ཡང་དག་པར་མཐོང་བ་གཉིས་པའི་བར་གྱིས་ནི་ཉི་ཤུ་རྩ་དྲུག་པ་བསྟན་ཏོ། །དུས་གསུམ་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཆོས་ཉིད་མཐོང་བར་བྱེད་པ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཡིན་ཏེ། །དོན་འདི་ལ་དད་པ་ལ་སོགས་པ་སྤྱོད་པ་ལྷག་པའོ། །ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ། །དེ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །བརྒྱ་བྱིན་གྱི་ཚིག་མ་རྫོགས་པ་ཉིད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་ད་ལྟར་ང་ཡང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་གསུངས་སོ། །བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོབ་པའི་རྒྱུར་བྱས་པའོ། །གཞུང་འདི་ཙམ་གྱིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱུར་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡང་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྤྲོས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མཁྱེན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་དག་པར་གཟིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་གཟིགས་པའི་དོན་ཏོ། །འདིར་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འདི་ནི་དོན་ལ་མོས་པ་ཆེན་


DTG089_Page_0150
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པོའི་འབྲིང་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་ལེའུ་རྫོགས་པའི་བར་གྱིས་ནི་ཉི་ཤུ་རྩ་བདུན་པ་བསྟན་ཏོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་སྡུད་པ་ཡིན་ལ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ནི་གཙོ་བོ་ཡིན་ཏེ། །དེ་དག་གི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་དང༌། །ཡང་དག་པར་བསྡུས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིའི་དོན་ལ་དད་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྤྱོད་པ་ལྷག་པ་ཡིན་ནོ། །ཐབས་མཁས་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་བསྟན་པའོ། །དེ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་དཔེ་ནི་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པའི་ཤིང་རྣམས་སོ། །གྲིབ་མ་ནི་འདིར་དེ་དག་གི་གྲིབ་མ་རོ་གཅིག་པ་སྟེ། །དེ་དག་ནི་ཐབས་མཁས་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་དཔེའོ། །འདི་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ལ་མོས་པ་ཆེན་པོའི་ཆེན་པོའོ། །ཡོན་ཏན་ནི་སྐབས་ཀྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ཏེ། །དེ་དག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ལེའུ་ལས་དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བརྒྱད་སྟོང་པའི་དཀའ་འགྲེལ་སློབ་དཔོན་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་ཞི་བས་རྣམ་པར་སྦྱར་བ་སྙིང་པོ་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ལས་ལེའུ་བཞི་པའོ།། །།བྱེད་པ་དང་མོས་པ་བསྟན་ནས། །བསྟོད་པ་དང་བཀུར་བ་དང་བསྔགས་པ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། །བསྟོད་པས་ན་བསྟོད་པའོ། །བཀུར་བས་ན་བཀུར་བའོ། །བསྔགས་པས་ན་བསྔགས་པ་སྟེ་དེ་གང་ལ་ཡོད་པ་ནི་བསགས་པ་སྟེ། །རབ་ཏུ་བསྔགས་པའི་དོན་ནོ། །དེས་ན་བསྟན་བཅོས་ལས། །ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་ལ། །མོས་པའི་གནས་སྐབས་དག་ལ་ནི། །དགུ་ཚན་གསུམ་གྱིས་བསྟོད་པ་དང༌། །བཀུར་བ་དང་ནི་བསྔགས་པར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་མོས་པས་ནི་གང་སྔར་བཤད་པ་སྟེ། རང་གི་དོན་དང་གཉིས་ཀའི་དོན་དང་གཞན་གྱི་ཆའི་དབྱེ་བས་དགུ་ཚན་གསུམ་གྱིས་རིམ་པ་བཞིན་དུ་བསྟོད་པ་དང༌། །བཀུར་བ་དང་བསྔགས་པར་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། །འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟོད་པ་ལ་སོགས་པ་རེ་རེ་ལ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པ་ནི་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོའི་


DTG089_Page_0151
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དབྱེ་བས་བསྟོད་པ་དང་བཀུར་བ་དང་བསྔགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཏུ་ཡང་སོ་སོར་ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུ་ལ་སོགས་པ་དང་ཆེན་པོའི་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའི་བར་གྱིས་དབྱེ་བས་དགུ་ཚན་གསུམ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་དག་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྒྱུ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་ནུས་པ་དང༌། གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་ལ་གཙོ་བའོ། །དེ་ལས་དང་པོ་དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། གཞན་ཡང་ཀཽ་ཤི་ཀ་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་དག་ཅེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་དང་པོ་བསྟན་ཏོ། །འདིས་ནི་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་ནུས་པ་དངོས་པོ་གསུམ་ལ་མོས་པ་ཤིན་ཏུ་བརྟན་པར་བྱ་བ་སྟེ། གཞན་གྱི་བྱ་བ་ལུང་འབོགས་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་མའི་ཡོན་ཏན་དང༌། རང་ཉིད་དེ་ཉིད་བྱེད་པ་ལའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། ལྷག་པར་མོས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལ་མངོན་པར་དད་ཅིང་རྟོག་ལ་མོས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །གང་གིས་མོས་པར་བྱ་ཞེ་ན། འདི་ལ་མངོན་པར་དད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། ཚུལ་དང་མ་བྲལ་བས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཕན་གདགས་པ་བསྒྲུབ་པར་བགྱིས་པར་འགྱུར་བར་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་གསུངས་སོ། །ཇི་ལྟར་གསུངས་ཤེ་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པའོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདི་ལ་སེམས་དང་བ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ཇི་ལྟར་མོས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་གཟུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཡང་དད་པས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མངོན་པར་དད་ཅིང་རྟོག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། དེ་ནི་དེ་ཉིད་དེ་འདི་ཉིད་ལ་དད་པས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལ་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་གནས་པས་ན་ལྷག་པའི་བསམ་པ་སྟེ་ཆུའི་གནས་བཞིན་ནོ། །དེ་ཡང་དད་པ་དང་འདུན་པའོ། །ལྷག་པ་དང་ཁྱད་པར་གྱི་བསམ་པ་ནི་ལྷག་པའི་བསམ་པའོ། །དེས་ཉན་པ་ནི་ཚིག་དང་དོན་ལས་སོ། །འཛིན་པ་ནི་ཟློས་པ་ལས་སོ། །འཆང་བ་ནི་སེམས་ལ་བཞག་པས་སོ། །ཀློག་པ་ནི་ཚིག་ཏུ་བརྗོད་


DTG089_Page_0152
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པས་སོ། །ཀུན་ཆུབ་པར་བགྱིད་པ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའོ། །འདི་དག་གིས་ནི་རང་གི་དོན་བསྟན་ཏོ། །རབ་ཏུ་འདོན་ཏམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དག་འདོན་དུ་འཇུག་པའོ། །འདི་ནི་བསྟན་པའོ། །གཞན་ནི་རྗེས་སུ་བསྟན་པའོ། །སྟོན་ཏམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་ལས་སྟོན་པའོ། །ཉེ་བར་སྟོན་ཏམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་ལས་སོ། །ལུང་ནོད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདམས་པས་སོ། །འདི་དག་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ཏོ། །ཁ་ཏོན་བགྱིད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་གོམས་པ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་རང་གི་དོན་བྱེད་པས་སོ། །གཞན་དག་ལ་ཡང་རྒྱ་ཆེར་ཡང་དག་པར་སྟོན་ཏམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྟག་ཏུ་ཚིག་ཏུ་སྟོན་པ་དང༌། རྒྱ་ཆེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མང་པོ་དག་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱ་ཆེར་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ཡིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་བརྟགས་ནས་ལྟ་བ་ལ་ཡང་དག་པར་སྦྱར་བ་སྟེ། དེ་ནི་ཞི་གནས་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་དཔྱོད་པར་བགྱིད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་སྟེ། ལྷག་མཐོང་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་དག་གིས་ནི་སྤྱོད་པ་བསྟན་ཏོ། །འདི་མེད་ན་ཕྱོགས་གཞན་གྱི་གླེགས་བམ་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདི་ཉིད་ཀྱིས་ན་ཆུང་ངུ་ན་ཞེས་སྨོས་སོ། །འཆང་ངམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འཇིག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཇོག་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་ཁྱིམ་ལ་སོགས་པར་རོ། །བསྔགས་པ་གསུམ་དང་ལྡན་པ་ནི་དམ་པ་སྟེ་འཕགས་པའོ། །འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་ལམ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་སོ། །དེ་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པ་ནི་དེའི་རྒྱུ་དང་དེའི་དོན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཐུན་མོང་གི་དམ་པའི་ཆོས་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་འདིའི་ཡོན་ཏན་དང་པོའོ། །འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བླ་མ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ལ་བདག་གིས་བྱས་པ་གཟོ་བར་བྱས་ཏེ། དེ་དག་གི་ཚུལ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་སྟེ་ཤེས་རབ་བོ། །དེ་དག་གིས་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་གྱིས་ཚད་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་བསྐྱེད་ནས་མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་རང་གི་རིགས་གཞག་པ་ཉིད་དེ། བདག་གི་བར་དུ་ཡང་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚུལ་རྒྱུན་ཆད་པར་མ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་འདི་ཡང་འཇོག་པ་ཡིན་ཏེ་འདི་ནི་འདིའི་ཕྱོགས་གཉིས་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །བྱང་


DTG089_Page_0153
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཕན་གདགས་པ་བསྒྲུབ་པར་བགྱིས་པའོ། །དེ་ཡང་འདིས་འགྱུར་བ་དང་འཇོག་པ་དང༌། ཚུལ་དང་མ་བྲལ་བས་ཤེས་པར་བྱ་བས་སོ། །འདི་ཡང་འདི་ལྟར་འཇོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིའི་ཕན་ཡོན་གསུམ་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །བས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་གོང་མར་ཡང་སྦྱར་རོ། །མ་གྱུར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་བྱ་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་བྱ་བ་བསྟན་པ་དང༌། འདི་ལྟར་དོན་ཆེ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཆེ་བའི་དོན་དང་འབྲས་བུ་འདི་ལ་ཡོད་པ་ནི་དོན་ཆེ་བ་སྟེ་འདི་ནི་བསྟན་པའོ། །གཞན་ནི་རྗེས་སུ་བསྟན་པའོ། །ཕན་ཡོན་ཆེ་བ་ནི་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་ཕན་ཡོན་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །འབྲས་བུ་ཆེ་བ་ནི་རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་དང༌། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང༌། ལན་ཅིག་ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་དང༌། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཆེ་བ་ནི་འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱོར་བ་དག་གིས་སོ། །སྟོན་པ་མང་པོ་དང་ལྡན་པ་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པ་སྟེ། འདི་ཙམ་གྱིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་མའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་ཏོ། །མི་གཏང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང་མི་སྤོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསྲུང་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེ་དང་བྱི་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །བཙའ་བར་བྱས་པ་ནི་ཆོམ་རྐུན་ལ་སོགས་པས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་གང་རྙེད་པར་དཀའ་བས་འདི་ཙམ་གྱིས་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་བྱ་བར་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་གསུམ་པོ་འདི་ལ་ལྷག་པར་མོས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་འཛིན་པས་སོ། །རབ་ཏུ་འཇུག་པ་མེད་པར་ནི་མོས་པ་བརྟན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེས་ནི་འདི་ཙམ་གྱིས་དོན་བྱེད་ནུས་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཡོད་ཀྱང་གང་གཞན་གྱི་དོན་ཉུང་ཟད་བྱེད་པ་འམ་ཉུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་པ་དེ་ནི་བསོད་ནམས་དམན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་དེ་ནི་བསོད་ནམས་ཤིན་ཏུ་མང་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་འདིའི་བསྟོད་པ་དང་བཀུར་བ་དང་བསྔགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་བདག་ཉིད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་བསོད་ནམས་མང་དུ་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་བསྟོད་པ་དང་པོ་བསྟན་ཏོ། །བདག་ཉིད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱང་ནི་གང་


DTG089_Page_0154
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ཡང་རྗེས་སུ་འདྲེན་པའི་དོན་ཏོ། །གཞན་མཆོད་པ་བྱེད་དུ་འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། བདག་ཉིད་བྱེད་པ་ནི་རང་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཏོ། །དོན་ཉེ་བར་འཚལ་བ་ནི་དོན་དུ་ཉེ་བར་འཚལ་བ་སྟེ་མཆོད་པར་འདོད་པའོ། །དེ་དང་ལྡན་པས་ནི་དོན་དུ་གཉེར་བར་འཚལ་བའོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་དེ་དང་ལྡན་པ་ནི་འདུན་པ་ཅན་ནོ། །སློང་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ལ་མཆོད་པའི་དོན་དུ་གཉེར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བརྩལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་དུ་བླངས་པའོ། །ཉེ་བར་སྤྲད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདུན་དུ་བསྟབས་པའོ། །གཏད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེན་དུ་བཅུག་པའོ། །ཡོངས་སུ་གཏད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་བཏང་ནས་ཀྱང་ཡིན་ལ་གཅགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆུང་ངུ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གླེགས་བམ་དུ་ཆུད་པར་བྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གིས་བྲིས་སམ། གཞན་གྱིས་བྲིས་སམ། དེའི་རང་གིས་སམ་རིན་མ་ཡིན་པས་བྲིས་ཀྱང་རུང་བའོ། །ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ནི་སྦྱིན་པའོ། །དེ་ལ་འདོད་པའི་བློ་ཡོད་པ་དེ་ནི་བློ་དང་ལྡན་པའོ། །ཡང་དག་པར་སྟོན་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྟོན་ཀྱང་རང་གི་ངོ་བོ་ལས་སོ། །སྩོལ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཆོད་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་འགེད་པ་ནི་མང་དུ་ཤས་ཆེར་ཡོད་ན་མཉམ་པར་སྦྱིན་པའོ། །རྒྱས་པ་ནི་སྤངས་པའོ། །དེས་སྤྱོད་པ་ནི་རྒྱས་པར་བྱེད་པའོ། །བདག་ཉིད་སོ་སོ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ནའོ། །ལྷག་མ་ནི་རྟོགས་པར་སླ་སྟེ། འདི་ནི་ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུའི་བསྟོད་པའོ། །གཞན་ཡང་ཀཽ་ཤི་ཀ་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནས། གཞན་ཡང་ཀཽ་ཤི་ཀ་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་ཞེས་པ་གཉིས་པའི་བར་གྱིས་ནི་སྤྱད་པ་གཉིས་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟོད་པ་དང་པོ་ལས་སོ། །འདི་ནི་ཆུང་ངུའི་འབྲིང་གི་བསྟོད་པའོ། །གཞན་ཡང་ཀཽ་ཤི་ཀ་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་ཡང་ཀཽ་ཤི་ཀ་བསོད་ནམས་ལྟ་ཞོག་ཅེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་གསུམ་པ་བསྟན་ཏོ། །ཡང་དག་པར་བཙུད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པའོ། །བཀོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདའ་བ་མེད་པར་རོ། །མངོན་པར་དང་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་མའི་ཡོན་ཏན་དག་ལའོ། །གཞན་དུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །མངོན་པར་དད་པར་བྱེད་


DTG089_Page_0155
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དུ་ན་སྣོད་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་འོག་མ་དག་ལ་ཡང་ཤེས་པར་བྱའོ། །ལེ་ལོ་ནི་ངན་པ་ལ་བརྩོན་པ་སྟེ། ལེ་ལོ་མ་ཡིན་པ་ནི་བརྩོན་པའོ། །དེ་བསྒྲུབ་པ་ནི་ཇི་སྐད་བཤད་པ་བཞིན་དུ་བྱའོ། །ཉེ་བར་བརྩོན་པ་ནི་མངོན་པར་བརྩོན་པ་དང་ལྡན་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་འཛིན་དུ་འཇུག་པའོ། །དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་དེ་བཞིན་དུ་རིགས་པ་དག་གིས་ཡང་དག་པར་སྟོན་པ་སྟེ། དེ་ནས་ཡང་དག་པར་འགོད་པ་ནི་ཀློག་པ་དང་མཆོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་གཞུག་པའོ། །ཞུགས་པ་དག་ལ་ནི་ཡང་དག་པར་གཟེངས་བསྟོད་པ་དང༌། སྤྲོ་བར་བྱ་སྟེ། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། ལེ་ལོ་གཉིས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་བསྒྲགས་པའོ། །བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ནི་བསྟོད་པ་དག་གིས་ཡང་དག་པར་དགའ་བར་བྱའོ། །འདི་དག་ལ་འཇིག་རྟེན་དག་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ཡིན་ཏེ་འདི་སྟོན་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཚིག་ལ་མཚོན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། དད་པ་དང་ལྡན་པ་དང༌། དད་པ་མེད་པ་དང་བཏང་སྙོམས་པའོ། །དེ་ལ་དད་པ་ལ་ནི་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་འགྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཡང་དག་པར་བཤད་པའི་ཚིག་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དད་པ་མེད་པ་ལ་ནི་རྣམ་པར་མཚོན་པས་རྣམ་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ་ལྟ་བ་ངན་པ་དག་ལ་རིགས་པས་གནོད་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཏང་སྙོམས་པ་ལ་ནི་རྗེས་སུ་མཚོན་པས་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། རྗེས་སུ་དགའ་བར་བྱེད་ཅིང་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་དེའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་པས་སོ། །དེ་ལྟར་སྣོད་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་འདིའི་དོན་དེ་ལ་ཡང་དག་པར་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་འདིའི་སེམས་སྦྱོང་བར་བྱེད་དེ་ལྟ་བ་ངན་པ་ལས་བཟློག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་བྱེད་དེ། རིགས་པ་གཞན་དག་གིས་སོ། །སློབས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བསླབ་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་སོ། །འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དེ་ཉིད་གསུངས་སོ། །བསླབས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཀྱིས་སོ། །སྤྱད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞི་གནས་ཀྱིས་སོ། །འབད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མཐོང་གིས་སོ། །སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་


DTG089_Page_0156
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཕུང་པོའོ། །གཏན་དུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བླ་ན་མེད་པའོ། །ཕུང་པོ་ནི་ཚོགས་ཏེ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་འམ་ཟག་པ་མེད་པ་དེ་དག་ཟད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཟད་པ་སྟེ་དེའི་ཆེད་དུའོ། །མངོན་པར་གནས་པ་ནི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པའི་མཐར་རབ་ཏུ་འབྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཙམ་གྱིས་ལྷག་པར་ཡོད་པས་སོ། །ཡོངས་སུ་གཏོང་པའི་བློ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གཏོང་བའི་བློ་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་བས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟོད་པ་གཉིས་པའི་བསྟོད་པས་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ལ་ཡང་དག་པར་བཀོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ནི་ཆུང་ངུའི་ཆེན་པོའི་བསྟོད་པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བསྟོད་པ་ལྔ་ནི་ཀཽ་ཤི་ཀ་རྣམ་གྲངས་འདིས་གླིང་བཞི་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། ཡང་དག་པར་བཙུད་ཅིང་བཀོད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་དང་པོའི་ཆ་དང་དེའི་འོག་ཏུ་ཀཽ་ཤི་ཀ་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ནས། གཞན་ཡང་ཀཽ་ཤི་ཀ་འཛམ་བུའི་གླིང་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་གཉིས་པའི་ཆ་བསྟན་ཏོ། །མདོ་འདི་དག་ལས་གསུངས་པ་ནི་བསོད་ནམས་ལྷག་པས་ནི་དད་པ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། ཤུགས་ཀྱིས་རྟོགས་པ་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཆ་ལྷག་པས་སྤྱོད་པ་ལྷག་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་གྲངས་འདིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་སྟེ། དངོས་པོ་གསུམ་ལ་མོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ནི་རིམ་པ་བཞིན་འབྲིང་གི་ཆུང་ངུ་དང༌། འབྲིང་གི་འབྲིང་དང༌། འབྲིང་གི་ཆེན་པོ་དང༌། ཆེན་པོའི་ཆུང་ངུ་དང༌། ཆེན་པོའི་འབྲིང་གི་བསྟོད་པའོ། །གཞན་ཡང་ཀཽ་ཤི་ཀ་འཛམ་བུའི་གླིང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་གཞན་ཡང་ཀཽ་ཤི་ཀ་འཛམ་བུའི་གླིང་ན་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ནི་ལྟ་ཞོག་ཅེས་བྱ་བ་ལྔ་ཡོད་པས་བསྟོད་པ་ལྔ་པ་བསྟན་ཏོ། །གཅིག་པོ་དེ་ཉིད་དགུ་པའི་རིམ་པས་འཆད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་བརྒྱད་པ་ལས་ཁྱད་པར་ཆེན་པོ་མེད་པ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། འདི་ལ་ནི་ཉེས་པ་མེད་དེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཅིག་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་ཉེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བཞིན་ནོ། །མདོ་ལས་གསུངས་པའི་བསོད་ནམས་ལྷག་པ་ནི་དད་པ་ལ་སོགས་པ་ལྷག་པའོ། །དེ་ལས་ནི་སྤྱོད་པ་ལྷག་པ་ཡིན་ནོ། །ཚིག་ཉམས་པས་ཕྱི་ལ་བསྐང་བར་བྱའོ། །བསམ་གཏན་བཞི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདིར་མདོ་ལས་འདོད་པ་དག་ལས་དབེན་པ།


DTG089_Page_0157
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ལས་དབེན་པ་རྟོག་པ་དང་བཅས་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ་དབེན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ཅན་བསམ་གཏན་དང་པོ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་ཉེ་བར་ཞི་ཞིང་ནང་ཡོངས་སུ་དང་སྟེ་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པས་རྟོག་པ་མེད་པ། དཔྱོད་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་གྱུར་པའི་དགའ་བ་དང༌། བདེ་བ་ཅན་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་དགའ་བའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་ཅན་ཡིན་ཏེ་བདེ་བ་ལུས་ཀྱིས་མྱོང་ལ་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གང་དེ་དྲན་པ་དང་ལྡན་པ་བདེ་བ་ལ་གནས་པ་བཏང་སྙོམས་པའོ་ཞེས་བརྗོད་པ་སྟེ་དགའ་བ་མེད་པའི་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་བདེ་བ་ཡང་སྤངས་ཡིད་བདེ་བ་དང་ཡིད་མི་བདེ་བ་ཡང་ནུབ་པས། བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་བཏང་སྙོམས་དང་དྲན་པ་ཡོངས་སུ་དག་བ་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །འདོད་པ་དག་ལས་དབེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་འདོད་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དངོས་པོའི་འདོད་པ་དག་ལ་དམིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལས་དབེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་འདོད་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་པའི་ལུས་དང༌། ངག་དང་ཡིད་ཀྱིས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་གཉེན་པོ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། དཔྱོད་པ་དག་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབེན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པ་ལས་དབེན་པ་ལས་སྐྱེས་པའོ། །དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ནི་འདོད་པའི་དོན་གྲུབ་པ་སྟེ་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་གསུམ་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་དང་ལྡན་བའོ། །བསམ་གཏན་དང་པོ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབས་ནས་གནས་པ་སྟེ། ཉེ་བར་བསྒྲུབས་པ་ནི་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པའོ། །གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་མྱོང་བའོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣལ་འབྱོར་པ་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། རྣམ་པར་དཔྱོད་པས་སེམས་འཁྲུལ་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོན་མཐོང་བ་སྟེ། དེ་ལས་བཟློག་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་


DTG089_Page_0158
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའོ། །རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་ཉེ་བར་ཞི་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སེམས་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འཇུག་པ་མེད་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་དཔྱོད་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་འཛིན་པ་མེད་པས་སོ། །དགའ་བའི་འདོད་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་བཏང་སྙོམས་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་ལ་དགའ་བ་ལ་ཡང་བཏང་སྙོམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགའ་བའི་གོ་སྐབས་མི་སྦྱིན་ཞིང་ཤེས་རབ་ལན་མང་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་བ་ནི་མྱོང་བའི་བདེ་བ་དང༌། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའི་བདེ་བའོ། །ལུས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ལུས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་ལུས་སོ། །འཕགས་པ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་སོ། །བདེ་བ་ལ་གནས་པ་ནི་བསམ་གཏན་པ་འདི་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མའོ། །དེ་ལ་བདེ་བ་སྤོང་བར་བྱེད་པ་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་དང་པོས་སོ། །དེས་ན་འདི་ཉིད་སྔ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །ཡིད་བདེ་བ་ནི་གསུམ་པས་སོ། །ཡིད་མི་བདེ་བ་ནི་གཉིས་པས་སོ། །སྔ་ནས་ཤེས་པ་ནི་འདིར་ཡང་སྦྱར་རོ། །བཏང་སྙོམས་ནི་འདིར་ཚོར་བ་སྟེ། དེ་བས་ན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །བཏང་སྙོམས་དང་དྲན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་གཉིས་འདིར་གཏན་དུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཐོབ་པས་སོ། །དེ་ལ་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་ནི་ཡན་ལག་ལྔ་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་ནི་གཉེན་པོའི་ཡན་ལག་གོ །དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ནི་ཕན་ཡོན་གྱི་ཡན་ལག་གོ །སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ནི་དེ་གཉིས་ཀའི་ཡན་ལག་གོ །གཉིས་པ་ལ་ནི་ཡན་ལག་བཞི་སྟེ། ནང་ཡོངས་སུ་དང་བ་ནི་གཉེན་པོའི་ཡན་ལག་གོ །ཡན་ལག་ལྷག་མ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །གསུམ་པའི་ཡན་ལག་ནི་ལྔ་སྟེ། བཏང་སྙོམས་དང་དྲན་པ་དང༌། ཤེས་བཞིན་ནི་གཉེན་པོའི་ཡན་ལག་གོ །བདེ་བ་ནི་ཕན་ཡོན་གྱི་ཡན་ལག་གོ །གནས་ཀྱི་ཡན་ལག་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །བཞི་པའི་ཡན་ལག་ནི་བཞི་སྟེ། བཏང་སྙོམས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། དྲན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་གཉེན་པོའི་ཡན་ལག་གོ །བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་


DTG089_Page_0159
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཚོར་བ་ནི་ཕན་ཡོན་གྱི་ཡན་ལག་གོ །གནས་ཀྱི་ཡན་ལག་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །བསམ་གཏན་བཞི་པོ་འདི་དག་ལ་བཀོད་པའོ། །ལྷག་མ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ཏེ། དེ་ནི་ཆེན་པོའི་ཆེན་པོའི་བསྟོད་པའོ། །གཞན་ཡང་ཀཽ་ཤི་ཀ་འཛམ་བུའི་གླིང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནས་རབ་ཏུ་འབྱེད་པ་ལ་འབུལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་བཀུར་བ་དང་པོ་བསྟན་ཏོ། །མ་ཚང་བ་བསྐང་བ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བྱ་སྟེ། བསམ་གཏན་བཞི་དང༌། ཚད་མེད་པ་བཞི་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་ལ་བཀོད་པ་དང༌། བསམ་གཏན་དང༌། ཚད་མེད་པ་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བར་ལ་བཀོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་རྣམས་ནི་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པའི་ཚངས་པའི་གནས་བཞི་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་ལ་དམིགས་པས་ན་ཚད་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། བྱམས་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་དང༌། དགའ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་སོ། །ཀྱེ་མའོ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་བ་དང་ལྡན་པར་སྨོན་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བར་སྨོན་པ་དང༌། བདེ་བ་དང་མི་འབྲལ་བར་སྨོན་པ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལས་གྲོལ་བར་སྨོན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པ་སྟེ། བདེ་བ་དང་ལྡན་པའི་བསམ་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བའི་བསམ་པ་དང༌། བདེ་བ་དང་མི་འབྲལ་བའི་བསམ་པ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་བསམ་པའོ། །མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་ནི་བཞི་ཆར་ཡང་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པའོ། །རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་བདུན་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པའོ། །མི་གཡོ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་དམིགས་པ་མེད་པའོ། །ཚད་མེད་པ་རྣམས་ལ་མདོ་ལས་བྱམས་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཡངས་པ། རྒྱ་ཆེ་བ། མི་གཉིས་པ། ཚད་མེད་པ། གཅུགས་པ་མེད་པ། ལྷོད་པ་མེད་པ། སྒྲིབ་པ་མེད་པ། གནོད་པ་མེད་པ། ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ། ཤིན་ཏུ་བསྒོམས་པ་འཇིག་རྟེན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱིས་ཀླས་པ། ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐས་གཏུགས་པའི་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཇིག་རྟེན་ཕྱོགས་གཅིག་ཁྱབ་པར་


DTG089_Page_0160
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱས་ཏེ། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་ནས་གནས་ཏེ། ཕྱོགས་བཅུ་ཁྱབ་པར་བྱས་ནས་རྫོགས་པར་བྱས་ཏེ་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་དགའ་བ་དང་ལྡན་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་བཏང་སྙོམས་དང་ལྡན་པ་ལ་ཡང་སྦྱར་རོ། །དེ་ལ་བྱམས་པ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་ཅན་བསྟན་ཏོ། །ལྷག་མས་ནི་ཡོན་ཏན་བསྟན་ཏོ། །ཡངས་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་བསམ་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་བསྟན་ཏོ། །རྒྱ་ཆེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕེལ་བས་སོ། །ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པ་ལས་སོ། །གཉིས་སུ་previous hit མེད་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་གི་བདག next hit་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཅུགས་པ་མེད་པ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནི་རིམ་པ་བཞིན་དུ་གནོད་སེམས་དང༌། རྣམ་པར་འཚེ་བ་དང༌། མི་དགའ་བ་དང༌། རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བའོ། །ལྷོད་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིད་དང་རྨུགས་པ་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒོད་པ་དང་འགྱོད་པ་ཉེ་བར་ཞི་བས་སོ། །གནོད་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པོ་འདི་དག་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་དྲི་མར་མ་བྱས་པས་སོ། །ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཛའ་བོ་དང་བར་མ་དང༌། དགྲ་བོ་གསུམ་ལ་ཡང་རབ་ཏུ་འཇུག་པའོ། །ཤིན་ཏུ་བསྒོམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་གསུམ་ལ་ཡང་མཉམ་པོར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་རྣམ་པས་ཁྱབ་པ་ནི་རྒྱས་པར་རོ། །འཇིག་རྟེན་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་ནོ། །ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པ་ནི་ལྷ་དང་ཀླུ་དང་གནོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པས་སོ། །ཕྱོགས་གཅིག་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆའོ། །གང་དུ་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་ཞེས་སྨོས་ཏེ་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱིས་ཀླས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ནི་དབྱིངས་དང་འདྲ་བའི་མཐའོ། །འདི་ལ་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བའི་མཐའ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། ཉི་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པ་སྟེ། འཕགས་པའི་གནས་པས་སོ། །ཕྱོགས་བཅུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་བཅུའི་རྣམ་པ་སྟེ། ལྷག་མ་ནི་རྟོགས་པར་སླའོ། །གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ནི་གཟུགས་མེད་པ་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་མདོ་


DTG089_Page_0161
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལས་དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ། ཐོགས་པའི་འདུ་ཤེས་རྣམས་ནུབ་པར་གྱུར་ཅིང༌། སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པས་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སོ་ཞེས་ཏེ། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མཐའ་ཡས་སོ་ཞེས་རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ། ཅི་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ལ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ལ་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་ཏེ་གནས་སོ། །གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ནི་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པའི་འདུ་ཤེས་ཏེ། དེ་ལ་མ་ཆགས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ནམ་མཁའི་འདུ་ཤེས་པས་སོ། །དེ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་ནི་སོ་སོར་སྣང་བ་མེད་པས་སོ། །ཐོགས་པའི་འདུ་ཤེས་ནི་རྩིག་པ་དང་ར་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲིབ་པའི་འདུ་ཤེས་སོ། །སྣ་ཚོགས་པའི་འདུ་ཤེས་ནི་ཁང་བཟངས་དང༌། སྐྱེད་མོས་ཚལ་དང༌། རི་དང༌། མཚོ་དང༌། ཟླ་བ་དང༌། ཉི་མ་ལ་སོགས་པའི་འདུ་ཤེས་སོ། །ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སོ་ཞེས་དེ་ལྟར་འདི་ལ་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དུ་དམིགས་པ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལས་ཡང་དག་པར་འདའ་བར་བྱ་ཞེ་ན། དེ་ཤེས་པ་གང་གིས་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་མོས་པ་དང་ལྡན་པ་མཐའ་ཡས་པ་དེ་ཉིད་ལ་མོས་པར་བྱས་ནས། ཐམས་ཅད་དུ་ནམ་མཁའི་འདུ་ཤེས་ལས་བཟློག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་དེ་ལས་བསྐྱོད་ནས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་དམིགས་པར་མི་མཐོང་སྟེ། དོན་མེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་དེ་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཉིད་དུ་དམིགས་པར་བྱས་ནས་ཐོབ་པའོ། །ཅུང་ཟད་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ལས་ཀྱང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ནས་དེ་ཡང་བཟློག་པ་ཡིན་ཏེ། ཅུང་ཟད་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ནི་སྔར་ལོག་


DTG089_Page_0162
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་དེ་ནས་འདུ་ཤེས་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདུ་ཤེས་ནི་རབ་ཏུ་ཕྲ་བར་འཇུག་པ་ཁོ་ན་སྟེ། དེས་ན་འདུ་ཤེས་མེད་པ་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། གང་དུ་འདུ་ཤེས་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་ལ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་བྱ་བ་ཤེས་པ་དང༌། ལྷའི་རྣ་བ་དང༌། གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་དང༌། སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཤེས་པ་དང༌། ལྷའི་མིག་གོ །འདིར་མདོ་ལས་དེ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྣམ་པ་དུ་མ་ཉིད་དུ་མྱོང་བར་བྱེད་དེ་ས་ཡང་གཡོ་བར་བྱེད། གཅིག་ཏུ་གྱུར་ཅིང་མང་པོར་འགྱུར་བ་དང༌། མང་པོར་ཡང་གྱུར་ནས་གཅིག་ཏུ་གྱུར་བ་དང༌། སྟེང་དུ་འབྱུང་བ་དང་ནུབ་པ་ཡང་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་བྱེད་དོ། །ཐད་ཀར་རྩིག་པ་དང༌། ཐད་ཀར་ར་བ་དང༌། ཐད་ཀར་རི་ལ་ཡང་ཐོགས་པ་མེད་པར་འགྲོའོ། །ནམ་མཁའ་ལ་ཡང་འགྲོའོ། །ས་ལ་ཡང་འབྱུང་བ་དང་བྱི་ཟུལ་བྱེད་དོ། །ཆུ་ལ་ཡང་ས་བཞིན་དུ་འགྲོའོ། །དུ་བ་འཐུལ་བར་བྱེད། འབར་བར་ཡང་བྱེད་དོ་ཞེས་རྒྱས་པར་ཡང་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྷའི་རྣ་བའི་ཁམས་ཀྱིས་མི་ལས་འདས་པའི་སྒྲ་ཡང་ཐོས་ཏེ་ལྷ་དང་མི་དག་གོ །དེ་སེམས་ཅན་གཞན་དང་གང་ཟག་གཞན་གྱི་སེམས་སེམས་ཀྱིས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། དེ་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པའི་སེམས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པའི་སེམས་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང༌། ཞེ་སྡང་དང་བཅས་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་དང་བྲལ་བ་དང༌། གཏི་མུག་དང་བཅས་པ་དང༌། གཏི་མུག་དང་བྲལ་བའི་སེམས་སོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ནས། བླ་ན་མེད་པའི་སེམས་ལ་བླ་ན་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །དེ་སྐྱེ་བ་གཅིག་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནས་གཉིས་དང་གསུམ་ནས་བྱེ་བ་བྲག་བཅུ་དང༌། བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་གི་བར་དུ་ཡང་རྗེས་སུ་དྲན་ནོ། །ཉི་མ་གཅིག་ནས་གཉིས་དང༌། གསུམ་ནས་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་བཅུ་དང༌། བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་གི་བར་དུ་ཡང་རྗེས་སུ་དྲན་ནོ། །བདག་ནི་ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་ན་གནས། མིང་ནི་འདི་ཞེས་བྱ། དེ་བཞིན་དུ་རུས་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་རིགས་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ཟས་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་གནས་པའི་ཡུན་རིང་ཐུང་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ཚེའི་མཐའོ། །དེ་ནས་བདག་ཤི་འཕོས་ནས་ཆེ་


DTG089_Page_0163
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གེ་མོར་སྐྱེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་དེ་ནས་འདིར་སྐྱེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དང༌། རྣམ་པ་དང་བཅས། ཡུལ་ཕྱོགས་དང་བཅས། དན་རྟགས་དང་བཅས་པ་རྣམ་པ་དུ་མ་ཤེས་པའི་བར་དུ་ནི་སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པའོ། །དེ་ལྷའི་མིག་རྣམ་པར་དག་པ་མིའི་ལས་འདས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་འཆི་བ་དང༌། སྐྱེ་བ་དང༌། སྐྱེས་པ་དང༌། ཁ་དོག་བཟང་པོ་དང༌། ཁ་དོག་ངན་པ་དང༌། དམན་པ་དང༌། གྱ་ནོམ་པ་དང༌། བདེ་འགྲོ་དང༌། ངན་འགྲོ་དང༌། སེམས་ཅན་ལས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་མཐོང་ཞིང་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་ལུས་ཀྱིས་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་དང༌། ངག་གིས་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་དང༌། ཡིད་ཀྱིས་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་སྐུར་བ་མི་འདེབས་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང་ལྡན་པ་དག་སྟེ། ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱིས་ལེགས་པར་སྤྱོད་པའི་རྒྱུས་ལུས་ཞིག་ནས་བདེ་འགྲོ་མཐོ་རིས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་ལུས་ཀྱིས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དང༌། ངག་གིས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དང༌། ཡིད་ཀྱིས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ། འཕགས་པ་རྣམས་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པ་ལོག་པར་ལྟ་བ་དག་སྟེ། དེ་དག་ལ་ལོག་པར་ལྟ་བའི་ལས་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་རྒྱུས་ལུས་ཞིག་པའི་འོག་ཏུ་ཤི་ནས་ཀྱང་གང་ངན་འགྲོ་ལོག་པར་ལྟུང་བ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ལྷའི་མིག་མི་ལས་འདས་པས་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱིས་ཀླས་པ། ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐས་གཏུགས་པའི་འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་གི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང། འཆི་བ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། བསམ་གཏན་དང༌། ཚད་མེད་པ་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པ་སོ་སོ་དང༌། ཐ་དད་པ་འདི་དག་ལ་རབ་ཏུ་བཀོད་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ལྷག་མ་ནི་རྟོགས་པར་སླ་སྟེ་འདི་ནི་བཀུར་བ་དང་པོའོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ཀཽ་ཤི་ཀ་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རྣམ་གྲངས་འདི་ལྟ་བུར་བཀོད་པ་ལྟ་ཞོག་ཅེས་བྱ་བ་ནས་བསམ་གཏན་བཞི་བ་ལ་བཀོད་ན་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དང༌། སོ་སོའི་མཐར་ཡང་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་ཡང་དག་པའི་མཐའ་རབ་ཏུ་འབྱེད་པ་ལ་


DTG089_Page_0164
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདུལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དང་བཅས་པའི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་གཉིས་པ་དང༌། གསུམ་པ་དང༌། བཞི་པ་དང༌། ལྔ་བ་དང༌། དྲུག་པའི་བཀུར་བའོ། །དེ་ནི་ཆུང་ངུའི་འབྲིང་དང༌། ཆུང་ངུའི་ཆེན་པོ་དང༌། འབྲིང་གི་ཆུང་ངུ་དང༌། འབྲིང་གི་འབྲིང་དང༌། འབྲིང་གི་ཆེན་པོའི་བཀུར་བའོ། །གཞན་ཡང་ཀཽ་ཤི་ཀ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་བདུན་པ་བསྟན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་གཞན་དག་ལ་བྱིན་པ་ནི་སྔ་མ་དག་ལ་ཡང་ཡོད་དེ་འདིར་ནི་རང་ཉིད་ཀློག་པ་དང༌། གཞན་དག་ལ་བྱིན་ནས་ཀྱང་ལྷག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཆེན་པོའི་ཆུང་ངུའི་བཀུར་བའོ། །གཞན་ཡང་ཀཽ་ཤི་ཀ་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དོན་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་གཞན་ཡང་ཀཽ་ཤི་ཀ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་བརྒྱད་པ་བསྟན་ཏོ། །འདིའི་དོན་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་དང་ཞེས་གང་སྔར་གསུངས་པ་དང༌། དོན་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་གཉིས་ལས་སྔ་མ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་སེམས་ཉམས་པ་རགས་པའི་ངོ་བོར་འཛིན་པ་དག་ལ་དང་བ་བསྐྱེད་པར་བསམས་པ་ཡིན་ལ། འདིར་ནི་མཐའ་གསུམ་དུ་མི་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པ་དོན་དམ་པར་བསམས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་དོན་ལ་མཁས་པའི་ཚིག་ནི་དོན་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ཚིག་གིས་སོ། །དོན་དང་བཅས་པ་པ་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱི་དོན་དང་ལྡན་པའོ། །ཚིག་འབྲུ་དང་བཅས་པ་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱི་དོན་གྱི་ཚིག་འབྲུ་དང་ལྡན་པའོ། །བསྟན་པ་ནི་དེའི་དོན་མདོར་ཡང་དག་པར་སྟོན་པས་སོ། །ཡོངས་སུ་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་རིགས་པ་དག་གིས་སོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྒྱད་པའི་སྤྱོད་པ་ལྷག་པ་སྟེ། འདི་ནི་བརྒྱད་པའི་སྐབས་ཡིན་པས་སོ། །དེ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུན་པའི་སྤྱོད་པ་ལས་སོ། །འདི་ཡང་བསྟན་པར་བགྱི་བ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟུར་གྱེས་སམ། ལུས་ཀྱི་བརྡས་དྲིས་པ་སྟེ། བསྟན་པར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་གསལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསམས་སོ། །ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པ་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པ་བླུན་པ་སྟེ། དེ་ནི་རིགས་པ་དང་ལུང་དག་གིས་ཡང་དག་པར་མ་ཟིན་པ་གཞན་གྱི་ཚིག་གི་གཡོ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་གང་གིས་གཡོ་བར་བྱེད་ཅེ་ན། དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་སོ། །འདིར་ལན་ནི་ཀཽ་ཤི་ཀ་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་


DTG089_Page_0165
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལོག་པའི་དོན་སྟོན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་གཟུགས་བརྙན་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་བླུན་པའི་དད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཚིག་གིས་སོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་ཐོས་ནས་ཆུད་ཟོས་པར་གྱུར་ན་མི་རུང་ངོ་ཞེས་སྨོས་པ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ལས་རབ་ཏུ་ཉམས་པ་དང༌། ཞིག་པར་མི་འགྱུར་བའི་དོན་དུའོ། །ཇི་ལྟར་ཡང་འདི་ལས་གཟུགས་བརྙན་དུ་འགྱུར་བ་དང༌། ཇི་ལྟར་ཡང་མི་འགྱུར་བ་དེ་གཉིས་ཀ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཆེན་པོ་དག་ལས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་ཏེ་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་ནི་མི་རྟག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། previous hit བདགམེད next hit་དང༌། མི་གཙང་བ་ནི་རྣམ་པ་དང༌། མཚན་མ་དང༌། དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པར་བྱེད་དེ། དེས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དང་པོ་ནས་ས་བཅུ་པའི་བར་དང༌། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་དུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གང་དེ་ལྟར་སྟོན་པ་དེ་ནི་གཟུགས་བརྙན་དུ་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་མི་རྟོག་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གཟུགས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། གང་ཡང་གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ན་དེ་ལ་གཟུགས་ཉིད་མེད་ན་དེ་ལ་རྟག་པ་འམ་མི་རྟག་པ་ག་ལ་ཡོད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་ལ་དེ་ལྟར་སྟོན་པ་དེ་ནི་གཟུགས་བརྙན་སྟོན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་གཟུགས་བརྙན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གཟུགས་བརྙན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ཞུས་པའོ། །ཀཽ་ཤི་ཀ་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ལན་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །གཟུགས་ཅན་གྱི་དབང་པོ་ལྔ་ནི་ལུས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་བསགས་པའི་ལུས་སོ། །དེ་དག་མ་བསྒོམས་པ་ནི་གང་དག་ལ་མ་གོམས་པ་དང༌། མ་བསྡམས་པ་ཡོད་པ་དེ་དག་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བརྗོད་དོ། །དབང་པོ་མ་བསྡམས་པའི་ཕྱིར་ཚུལ་ཁྲིམས་མ་བསྒོམས་པའོ། །དེས་ན་སེམས་མ་བསྒོམས་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མ་གོམས་པའོ། །དེས་ན་ཤེས་རབ་མ་བསྒོམས་པ་ནི་མཉམ་པར་གཞག་པའི་སེམས་ཁོ་ནས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མི་ཤེས་པའོ། །


DTG089_Page_0166
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེས་ན་ཤེས་རབ་འཆལ་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མཐོང་བའོ། །དེས་ན་ལུག་ལྟར་ལྐུགས་པ་ནི་གཞན་ལས་ལེགས་པར་གསུངས་པ་མི་ཉན་པའི་ཕྱིར་དང༌། རང་ཉིད་ལེགས་པར་གསུངས་པ་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཤེས་རབ་ཉམས་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ཉམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་མི་རྟག་པ་ནི་མཚོན་པ་ཙམ་ཡིན་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རྟག་པ་མེད་པ་ནི་མི་རྟག་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་རྣམ་པར་བཅད་པའི་དོན་དུ་འཇིག་པ་ཞེས་སྨོས་ལ། འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་མི་རྟག་པའི་དོན་དེ་གང་གི་ཕྱིར་མེད་པ་འམ་མ་སྐྱེས་པ་ལ་ནི་འཇིག་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་འཇིག་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་དངོས་པོ་གསུམ་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་དང༌། འགག་པའོ། །དེ་བས་ན་དེ་ལྟར་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞིའི་གཉེན་པོར་ཐེག་པ་དམན་པར་བསྡུས་པའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་དུ་གང་སྟོང་པ་དེ་ལ་གཟུགས་བརྙན་དུ་སྟོན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འདི་མི་རྟག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བསྒོམས་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན་བསྒོམས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡང་ཀཽ་ཤི་ཀ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །བལྟའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒོམ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་བསྒོམས་པས་སྐྱོན་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །གཟུགས་བརྙན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་དམན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་མའི་གཟུགས་བརྙན་མདོར་བསྡུས་པ་བསྟན་ནས། དེའི་སྤྱོད་པ་ནི་རབ་ཏུ་གྲགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་གཟུགས་བརྙན་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་གོང་ཉིད་དུ་དོན་ལ་མཁས་པས་བཀླག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །གང་ཡང་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་རྣམས་ལ་གནས་པ་མེད་པ་དེ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་གོམས་པ་དག་གི་གཉེན་པོ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་མཛད་པའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་མཛད་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཆེན་མོ་དག་ལས་གསུངས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་འདི་ལས་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་མཐའ་དག་ངེས་པར་འབྱུང་བ་བརྒྱད་ལས་ཐོབ་པའི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང༌། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་


DTG089_Page_0167
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་དུ་ཟབ་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་གསལ་བར་བསྟན་ཏེ་དེ་བས་ན་དེ་ལ་ངེས་པར་གཟུང་བར་བྱའོ། །དེ་ནི་བཀུར་བ་ཆེན་པོའི་འབྲིང་ངོ༌། གཞན་ཡང་ཀཽ་ཤི་ཀ་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་ལྟ་ཞོག་ཅེས་བྱ་བ་ལྔ་པོའི་འོག་གི་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་བཀུར་བ་དགུ་པ་བསྟན་ཏོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཉིད་ནི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །རབ་ཏུ་འབྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་གྲུབ་པ་དེའི་བར་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཀུར་བ་ཆེན་པོའི་ཆེན་པོའོ། །གཞན་ཡང་ཀཽ་ཤི་ཀ་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནས། གཞན་ཡང་ཀཽ་ཤི་ཀ་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་ལ་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་བསྔགས་པ་དང་པོ་བསྟན་ཏོ། །ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་བསྔགས་པ་ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུ་འབྲིང་བསྟན་ཏོ། །གཞན་ཡང་ཀཽ་ཤི་ཀ་འཛམ་བུའི་གླིང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། གཞན་ནས། གཞན་ཡང་ཀཽ་ཤི་ཀ་འཛམ་བུའི་གླིང་ན་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ལྟ་ཞོག་ཅེས་བྱ་བ་ལྔ་བ་ནི་བསྔགས་པ་གཉིས་པ་བསྟན་ཏོ། །ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་བསྔགས་པ་ཆུང་ངུའི་འབྲིང་བསྟན་ཏོ། །གཞན་ཡང་ཀཽ་ཤི་ཀ་འཛམ་བུའི་གླིང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། གཞན་ཡང་ཀཽ་ཤི་ཀ་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ལྟ་ཞོག་ཅེས་བྱ་བ་ལྔས་ནི་བསྔགས་པ་གསུམ་པ་བསྟན་ཏོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོའོ། །དེ་ནི་བསྔགས་པ་ཆུང་ངུའི་ཆེན་པོའོ། །གཞན་ཡང་ཀཽ་ཤི་ཀ་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་འདུ་བྱེད་པ་ལྟ་ཞོག ། ཅེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་བསྔགས་པ་བཞི་བ་བསྟན་ཏོ། །རང་ཉིད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་སོ། །བདག་ཉིད་གཅིག་པུ་སངས་རྒྱས་པས་ན་རང་སངས་རྒྱས་སོ། །དེ་ནི་བསྔགས་པ་འབྲིང་གི་ཆུང་ངུའོ། །གཞན་ཡང་ཀཽ་ཤི་ཀ་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་ལྟ་ཞོག་ཅེས་བྱ་བ་ལྔས་ནི་བསྔགས་པ་ལྔ་པ་བསྟན་ཏེ། དེ་ནི་བསྔགས་པ་འབྲིང་གི་འབྲིང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་ཀཽ་ཤི་ཀ་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནས་འདུ་བྱེད་པ་ལྟ་ཞོག་ཅེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་བསྔགས་པ་དྲུག་པ་བསྟན་ཏེ། གང་ལ་ལ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བས་


DTG089_Page_0168
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་དང་པོ་བསྟན་ཏོ། །གཞན་གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བས་ནི་གཉིས་པ་བསྟན་ཏོ། །གང་གི་ཞེས་བྱ་བས་ནི་གསུམ་པ་བསྟན་ཏོ། །ཉེ་བར་གཏད་དེ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་བྱིན་པའོ། །བསམ་པ་གང་གིས་ཤེ་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འཕེལ་བ་ལ་སོགས་པར་གྱུར་པ་ནི་ཐོབ་པའོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པའོ་།དེ་བས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོ་དང་གཉིས་པ་སྟེ་དེ་ནི་བསྔགས་པ་འབྲིང་གི་ཆེན་པོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྔས་ནི་བསྔགས་པ་བདུན་པ་བསྟན་ཏེ། དེ་ནི་བསྔགས་པ་ཆེན་པོའི་ཆུང་ངུའོ། །གཞན་ཡང་ཀཽ་ཤི་ཀ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་བསོད་ནམས་མང་དུ་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་བསྔགས་པ། བརྒྱད་པ་བསྟན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གྲངས་བཟུང་བར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ལ་གྲངས་ནི་སྔ་མ་ལས་ཕྱི་མའི་བསོད་ནམས་ལྔ་དང༌། བཅུ་དང༌། བརྒྱད་དང༌། སྟོང་ལྔ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བགྲང་བར་མང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅུ་དང་བརྒྱ་ལྔ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དཔེ་ནི་གང་གཱའི་བྱེ་མ་ལྔ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཟླ་ནི་གང་གཱའི་ཀླུང་བཅུའི་བྱེ་མ་ལྔ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྒྱུ་ནི་བཅུ་ལྡབ་བརྒྱའི་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱ་མ་ལྔ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཤིན་ཏུ་ཚད་མེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བ་སྟེ། ཉེ་བ་ན་ཡོད་པ་ཉེ་བའི་རྒྱུའོ། །དེ་ཡང་གཟུང་སླ་བར་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་བསྔགས་པ་ཆེན་པོའི་འབྲིང་ངོ༌། །ལྟ་ཞོག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྔས་ནི་བསྔགས་པ་དགུ་བ་བསྟན་ཏོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཀཽ་ཤི་ཀས་བསོད་ནམས་ལྷག་པའི་རིགས་པ་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །ལེགས་སོ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་འབྱོར་གྱིས་རིགས་པ་དང་བཅས་པ་སྤྲོ་བ་སྐྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་བསྔགས་པ་ཆེན་པོའི་ཆེན་པོའོ། །བསོད་ནམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ནི་འདི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་སྟེ། །དེ་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ལེའུ་ནི་དེའི་ལེའུའོ། །འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བརྒྱད་སྟོང་པའི་དཀའ་འགྲེལ་སྙིང་པོ་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་སློབ་དཔོན་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་ཞི་བས་སྦྱར་བ་ལས་ལེའུ་ལྔ་པའོ།། །།བསྟོད་པ་དང་བཀུར་བ་དང་བསྔགས་པ་བསྟན་པ། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་བཅོས་ལས། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཁྱད་པར་ཅན། །དེ་ཡི་བྱེད་པ་མཆོག་


DTG089_Page_0169
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་དམིགས་མེད་རྣམ་པ་ཅན། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་མཚན་ཉིད་དེ། །དབེན་དང་སངས་རྒྱས་བསོད་ནམས་ཚོགས། །རང་བཞིན་དྲན་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན། །ཐབས་མཁས་མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། །སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་དང༌། །ཁམས་གསུམ་གཏོགས་པ་མ་ཡིན་དང༌། །ཆུང་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོ་ཡི། །བསྔོ་བ་གཞན་ནི་རྣམ་གསུམ་དང༌། །བསོད་ནམས་ཆེ་འབྱུང་བདག་ཉིད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྦྱིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་དེ་ལས་འདི་མཆོག་ཏུ་བྱེད་པས་ན་ཁྱད་པར་ཅན་ནོ། །དེ་ཡང་འདི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཡིན་ཏེ་ཡུམ་ཆེན་མོ་དག་ལས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་དུ་བྱས་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་ཅིང་དེ་ཡང་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱད་པར་དེས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཁྱད་པར་ཅན་ནོ། །དེ་ཡང་དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པས་སོ། །ཁྱད་པར་གྱིས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་གྱུར་པ་ནི་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྟེ། འདི་ལ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་འབད་པ་ལྷག་པ་ཡོད་པ་ནི་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའོ། །རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་ལྡན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ནི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་དང་པོར་འདི་ལ་མི་དམིགས་པའི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་བསྟན་ཏེ། རྒྱ་ཆེར་འོག་ནས་འཆད་དེ་དེ་དང་ལྡན་པ་ནི་དེའི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའོ། །འདི་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོའི་སྒྲ་དང་སྦྱར་རོ། །དེ་དག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ལས་སོ། །དམ་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་དམ་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན་འབྲས་བུ་མཆོག་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་གང་ལས་ཤེས་ཤེ་ན། དེ་ཡང་རིམ་པ་བཞིན་དུ་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་


DTG089_Page_0170
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་ས་བཅུ་གཅིག་པ་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་གྲངས་ཡིན་ཡང་ཐམས་ཅད་གཟུང་བའི་ཤུགས་ཀྱིས་མི་མཉམ་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་དག་དང་ཐུན་མོང་དུ་གྱུར་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པ་སྟེ། འདི་ནི་ཀུན་ཏུ་འོད་ཀྱི་སའོ། །ཇི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་མི་མཉམ་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པ་སྟེ། ས་བཅུའི་དབང་ཕྱུག་གི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སངས་རྒྱས་སུ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །དེ་ཉིད་དམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་སྔ་མའི་གཞུང་གིས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཁྱད་པར་བསྟན་ནས། དམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་དེ་ཉིད་ནི་བྱེད་པ་མཆོག་ཡིན་ཏེ་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཁྱད་པར་ཅན་བྱེད་པ་དང་བཅས་པའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་མི་དམིགས་པའི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་གསུངས་ཏེ། འདི་ལ་ཕྱོགས་བཅུ་ཡོད་པས་དེ་ནི་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་ཏེ། ནམ་མཁའི་ཚད་ཀྱི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ནོ། །ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་དུའོ། །ཐམས་ཅད་གཏོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པ་སྟེ། བར་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཟློས་པ་ནི་ཕྱོགས་རེ་རེ་དང་འབྲེལ་པའི་དོན་ཏོ། །མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པ་དག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་དག་ནི་འདིར་དོན་ལྷག་པ་ལས་བཟླས་པ་ཡིན་ཏེ་སྒྲ་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ནི་འདིར་ཕྱོགས་རིང་པས་མ་ཆགས་པའི་ཕྱིར་ཚད་མེད་ཅིང་གྲངས་མེད་པས་གྲངས་མེད་པའོ། །ཕྱོགས་ཡངས་པས་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པའི་ཕྱིར་གཞལ་དུ་མེད་པའོ། །སོ་སོར་བསམ་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །བསམ་པར་བྱ་བ་དེ་དག་ལ་བསམ་པར་མི་ནུས་པས་ན་མཐའ་ཡས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཕྱོགས་མ་ལུས་པར་སོ་སོར་སྟོང་གསུམ་གྱི་མཐའ་ཡས་པ་དག་ལ་ཕྱོགས་རེ་རེར་ཡང་སྟོང་གསུམ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ལ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཡང་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ནས་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པའི་བར་གྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །འདིར་ཡང་བཟླས་པ་སོ་སོར་སྟོང་གསུམ་


DTG089_Page_0171
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་འབྲེལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སྟོང་གསུམ་གཅིག་ཉིད་ལ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདས་པའི་དུས་ན་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། དེང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཅིག་ཏུ་ཐམས་ཅད་མ་ཡིན་ཡང་འདས་པའི་དུས་ལ་ཐོག་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་དཔག་ཏུ་མེད་པའོ། །དེས་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཅིག་ཡིན་ཡང་འདས་པའི་དུས་སུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཚད་མེད་པ་སྟེ། དུས་རིང་བས་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གྲངས་ཀྱང་དེ་ཙམ་དུ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པས་གྲངས་མེད་པའོ། །ཡིད་ཀྱིས་ཐད་ཀ་དང༌། དབྱིབས་ཡངས་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པས་ན་གཞལ་དུ་མེད་པའོ། །རེ་རེ་ནས་བསམ་དུ་མེད་པས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། རེ་རེ་ནས་བསམ་པ་མཐའ་ཡས་ཤིང་རྟོགས་པ་མེད་པས་ན་མཐའ་ཡས་པའོ། །འདི་ལྟ་བུའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞུགས་པ་མ་ཡིན་པའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་དགྲ་རྣམས་དེས་བཅོམ་པ་དང་ལྡན་པས་དགྲ་བཅོམ་པའོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སོ། །ཚིག་གཉིས་པོ་འདིས་ནི་སྤངས་པ་དང་ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །འཁོར་བའི་ལམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལམ་སྟེ་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །འཁོར་བའི་ལམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཇུག་པ་ནི་སྲིད་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། ཕ་ནི་ང་སྙམ་ང་རྒྱལ་ཏེ། །མ་ནི་སྲིད་པར་ཡིན་པར་བརྗོད། །ཅེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་དག་རྩད་ནས་བཅད་པའི་ཕྱིར་ལམ་ཆད་པ་དང་འཇུག་པ་ཆད་པའོ། །སྤྲོས་པ་ནི་གཉིས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །སྲིད་པ་ནི་འཁོར་བའོ། །དེ་དག་ལྷག་པར་འདྲེན་པ་ནི་ཆོས་ལ་ལྟ་བ་དང་གང་ཟག་ཏུ་ལྟ་བའོ། །དེ་དག་ཡོངས་སུ་ཟད་པའི་ཕྱིར་སྤྲོས་པ་དང་སྲིད་པར་འདྲེན་པ་ཆད་པའོ། །མཆི་མ་ཟད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲིད་པ་མེད་པས་ཡང་གཉེན་ནི་མེད་ཅིང་མྱ་ངན་མེད་དེ། དེས་ན་མཆི་མ་ཡོངས་སུ་ཟད་པའོ། །ཚེར་མ་དང་ཆོས་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ཚེར་མ་སྟེ་ལྟ་བ་ངན་པའོ། །དེ་དག་སྤངས་པ་ནི་ཚེར་མ་བཅོམ་པའོ། །ལྷག་མ་ནི་གླིང་གཞི་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། དང་པོ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་གངས་དང་འདྲ་བའོ། །དེ་གཟུང་བ་ནི་དེ་ནས་བརྩམས་པའོ། །དེའི་བར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཙམ་གྱི་སྐབས་སུའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་


DTG089_Page_0172
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕུང་པོ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཡང་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་ཡོད་མོད་ཀྱི་དེ་དག་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་དེ་རྣམ་པར་བཅད་པའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྨོས་སོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་ལམ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། སྔོན་གྱི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ལ་སོགས་པ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པས་ན་ལྡན་པའོ། །གང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ལ་སོགས་པ་ཡང་གསུངས་སོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཉིད་བདེ་བ་སྟེ་ཉེ་བར་ཞི་བའི་བདེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་ཕྱུག་ནི་དབང་བས་སོ། །རྫུ་འཕྲུལ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ཡང་ངོ༌། །དག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པ་མེད་པའོ། །ལྟོས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མ་ཆགས་པའོ། །ཐམས་ཅད་དུ་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པས་ཐོགས་པ་མེད་པའོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པའི་དོན་དུ་དཔེའི་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་དཔེ་མེད་པའོ། །ཡོངས་སུ་རྣམ་པར་བཅད་པ་ནི་དཔག་པའོ། །ཁྱད་པར་གྱི་བྱེ་བྲག་མ་ལུས་པའི་ངོ་བོ་གསལ་བར་འཛིན་པ་ནི་མངོན་སུམ་མོ། །གཞན་དག་ནི་དེས་དེ་ལ་དཔག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ་ཤི་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་ཉིད་སྟོབས་ཡིན་ཏེ་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་ནི་ནུས་པ་སྟེ། དུས་ཆད་པ་མེད་པར་དོན་སྣ་ཚོགས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོབས་ནི་གང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་ཞིང་ཐོབ་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའོ། །མི་འཇིགས་པ་བཞིས་ལེགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ནི་རང་གི་ཆོས་དང༌། གང་ཡང་ཆོས་རྣམས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །དེ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་དོན་དམ་པར་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མངོན་པར་བསྒྲུབ་ཅིང་བསྒྲུབས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཆོས་ལན་གསུམ་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་སུ་བསྐོར་བ་དེ་ཉིད་འཁོར་ལོ་སྟེ། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ལ་འཕོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བསྐོར་བ་ནི་ཕྱོགས་བཅུ་དག་ཏུའོ། །དེ་ནི་བསྟན་པའོ། །འདིའི་བཤད་


DTG089_Page_0173
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ནི་ལན་དགུ་སྟེ། ཆོས་དེ་ཉིད་གསལ་པོར་བྱེད་པའི་ཚིག་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྒྲོན་མའོ། །དེ་ཐོགས་པ་ནི་ཡིད་ལ་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །ཚིག་དེ་ཉིད་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྔ་བོ་ཆེ་སྟེ། དེ་ཡང་དག་པར་བརྡུང་བ་ནི་གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོས་ཉན་པའོ། །ཚིག་དེ་ཉིད་ནི་ཆོས་ཀྱི་དུང་སྟེ་ཡིད་འགེངས་པའོ། །དེ་འབུད་པ་ནི་གདུལ་བྱ་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་པའོ། །དེའི་དུང་སྒྲོགས་པ་ནི་དེ་ཉིད་ལ་དམིགས་ནས་དེའི་དོན་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ན་བསམས་པ་དང༌། བསྒོམས་པའི་དོན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །བསྒོམས་པའི་སྟོབས་ལས་བྱུང་བའི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཉིད་ཆོས་ཀྱི་རལ་གྲི་སྟེ་དེ་འདེབས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་རྣམ་པར་འཇོམས་པའོ། །དེ་ཉིད་སེམས་ཅན་མང་པོ་ལ་འབེབས་པས་ན་ཆོས་ཀྱི་ཆར་ཏེ་དེ་རབ་ཏུ་འབེབས་པའོ། །དེ་ཉིད་གཏན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མཆོད་སྦྱིན་ཏེ་དེ་ལ་མཆོད་པའོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཚིམ་པའོ། །ཡང་དག་པར་རྟོགས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་སྟོབས་པའོ། །བཏུལ་བ་ནི་བདེན་པ་དག་ལ་བཀོད་པས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའོ། །བསླབ་པ་ནི་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དག་ལའོ། །མོས་པ་ནི་དབང་པོ་དང་སྟོབས་དག་ལའོ། །གཅིག་ཏུ་ངེས་པ་ནི་ངེས་པར་གྱུར་པའོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་འཁོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་དད་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའི་དྲུག་པའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐབས་པར་བྱེད་པའོ། །སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་པ་ནི་ཞིང་དུ་བྱས་པའོ། །ཡིད་ཀྱིས་བསྒོམས་པ་ནི་བསྒོམས་པའོ། །དེ་ལ་ཕན་པ་ནི་ཡིད་ལ་བསྒོམས་ཏེ། དང་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མ་ལུས་པ་མངོན་པར་བསྡུས་པ་ནི་མ་ལུས་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །གཅིག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་གཅིག་གིས་སོ། །མངོན་པར་བསྡུས་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་ནི་བསྡོམས་པའོ། །གཞལ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཉམ་པར་གཞག་པའི་སེམས་ཀྱིས་ངེས་པར་བརྟགས་པའོ། །རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགའ་བར་དམིགས་པར་བྱས་པས་སོ། །རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགའ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའོ། །མཆོག་ནི་རབ་མཆོག་གོ །དེ་ལྟར་ན་ཇི་ལྟར་ཚིག་བཅུ་གཅིག་གིས་ཡིན་ཞེ་ན། དམིགས་པ་རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་ཏུ་ཁྱད་པར་དུ་


DTG089_Page_0174
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱུར་པ་ཡིན་པས་སོ། །དེ་ག་ལས་ཤེས་ཤེ་ན། དབུས་དང་ཕྱོགས་བཅུའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་འཁོར་དང་བཅས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་ལ་དེ་དམིགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སྡུད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོས་ཏེ་འདྲེན་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཇི་ལྟར་ཡི་རང་བ་དང༌། ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་པ་ནི་དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ཡང་དེ་ལ་དམིགས་པའི་སྦྱོར་བ་བྱ་བ་དེ་ཉིད་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བྱམས་པ་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དྲིས་ཏེ་དངོས་པོ་གང་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་བཅུའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་གིས་སོ། །དམིགས་པ་གང་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་གི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དག་གིས་སོ། །རྣམ་པ་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་སོ། །སེམས་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་སེམས་སོ། །མཚན་མར་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། གཞན་དུ་ན་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་དམིགས་པར་ནུས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲི་བའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པས་བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། མེད་པ་ལ་མཚན་མར་འཛིན་པ་དང༌། འཇིག་པ་དང༌། ངེས་པར་རྟོགས་པ་དང༌། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་འདུ་ཤེས་དང༌། སེམས་དང་ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་དག་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་འདོད་ཆགས་ཀྱི་དཔེ་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་གཞུང་འདོད་པ་ལ་རྟོགས་པར་བྱེད་དེ། གནོད་སྦྱིན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གཏོར་མ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་བསམས་སོ། །སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་སེམས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པའོ། །ཁམས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་པའོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོ་ཇི་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་སྐྱོན་བསྟན་ཏོ། །དངོས་པོ་དེ་གང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་སེམས་དང་ལྡན་པའོ། །སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་སེམས་སོ། །དེ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གང་ཞིག་


DTG089_Page_0175
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གང་ལ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་བསམས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕིར་འཕགས་པ་བྱམས་པས་འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །གང་ཡང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་ལྡན་པ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པར་གྱུར་ཀྱང་ངོ༌། །བརྩམ་ཞེས་སྨས་པ་ནི་བསྒྲུབ་པ་རྣམ་པར་བཅད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དད་པའི་ནི་ཡང་དག་པར་ཡིད་ཆེས་པའོ། །དགའ་བ་ནི་མགུ་བའོ། །དང་བ་ནི་རྙོག་པ་དང་བྲལ་བའོ། །གུས་པ་ནི་སྲིད་ཞུའོ། །ཉེ་བར་བསྟན་པ་ནི་བསྟན་པར་བྱས་པའོ། །སེམས་ཞུམ་པར་མི་འགྱུར་བ་ནི་བག་མི་འཁུམས་པའོ། །ཡང་དག་པར་ཞུམ་པ་ནི་ཀུན་ཏུ་ཞུམ་པའོ། །ཡི་གསོད་པ་ནི་སྐྱོ་བའོ། །ཡི་གསོད་པ་ཐོབ་པ་ནི་སྐྱོ་བའི་རབ་ཏུ་གདུང་བའོ། །སྐྲག་པར་བརྩོན་པ་ནི་སྐྲག་པའོ། །ཀུན་ནས་སྐྲག་པ་ནི་དངང་བའོ། །དེའི་རྒྱུ་ནི་ཤིན་ཏུ་དངང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའོ། །གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་སེམས་སོ།།ཟད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པའོ། །འགག་པ་ནི་རྣམ་པར་ཞིག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །བྲལ་བ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་གྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད་པའོ། །གང་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་ཡང་མེད་དེ་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འགྲོགས་པ་ནི་དུས་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །སེམས་འགས་ཀྱང་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཐེར་ཟུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དེ་ནི་འདུས་མ་བྱས་པས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དང་བྲལ་བའོ། །ལེགས་པར་གཟུང་བའི་ཚིག་ནི་ཉེས་པར་གཟུང་བ་ལོག་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་ཉིད་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །བརྩམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། གཞིར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་དྲི་བའི་གཞིར་བྱས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། བྱམས་པ་འདི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅོད་པའི་ཚིག་སྟེ། བྱམས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ་ཇི་ལྟར་ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་དྲིས་པ་ལ་འཕགས་པ་བྱམས་པས་ལན་དུ་འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། སེམས་གང་གིས་གང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སེམས་གང་གིས་གང་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལ་


DTG089_Page_0176
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་ཀ་ལའོ། །ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེགས་པར་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེགས་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་གཉིས་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ནམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མཇུག་བསྡུ་བའོ། །དེ་ལྟར་ན་གང་གི་ཚེ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་ཇི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བར་རྒོལ་བ་ལ་ལན་གདབ་པར་བྱས་ནས་མི་དམིགས་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཤེས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པའོ། །འདི་ལྟར་སེམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་པ་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་སེམས་ཀྱི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སེམས་དེ་ཉིད་བསམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །འདས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཟད་པའོ། །ཟད་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །དེ་མི་ནུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རི་བོང་གི་རཱ་བཞིན་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་previous hit མེད་ཉིད་དོ། །ཆོས་གང་དག་གིས་ཞེས་བྱས་བ་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་བདག next hit་གིས་སོ། །ཆོས་གང་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལའོ། །གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མཇུག་སྡུད་པའོ། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་དམིགས་པ་སྟེ་ཐམས་ཅད་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རོ་གཅིག་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་དེ་ནི་འཕགས་པ་བྱམས་པས་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མ་བྱོན་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གཞན་ཡང་འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གཞན་ཡང་འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འདི་ནི་མི་དམིགས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་སྟེ་གཉིས་པའོ། །གཞན་ཡང་འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལ། དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པའི་བསོད་ནམས་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་ནི་འདིར་མདོར་བསྡུས་པའོ། །མཆོག་ལ་སོགས་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །འདིར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཇི་


DTG089_Page_0177
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་པ་སྟེ་ཡང་དག་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །ཆོས་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱ་བ་དག་གོ །ཆོས་དེ་ཡང་མི་ཟད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དགོངས་སོ། །ཆོས་འདི་ནི་ཆོས་ལས་ཡོངས་སུ་མི་བསྔོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་སྟེ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བཙུན་པར་རབ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་རྣམ་པ་གསུངས་སོ། །འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མཇུག་སྡུད་པའོ། །འདི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་སྟེ་གསུམ་པའོ། །གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བསོད་ནམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ལས་སོ། །མངོན་པར་ཆག་པ་ནི་འདུ་ཤེས་པའོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་ཅེ་ན། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དབེན་པ་དང་ཞི་བ་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རང་དང་གཞན་དང༌། རང་དང་གཞན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །སལ་ཏེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལ་དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། དབེན་པ་དང་ཞི་བ་ཉིད་དུ་ཤེས་ན་ཡང་གལ་ཏེ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡོད་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་མཇུག་བསྡུ་བའོ། །དེ་ཉིད་ཡང་དག་པའི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་སྨོས་སོ། །འདི་ནི་དབེན་པའི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་སྟེ་བཞི་བའོ། །གང་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དྲན་པར་བྱེད་པའོ། །ཇི་འདྲ་བ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་རྟག་པ་སྟེ། གང་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ངོ་བོར་རོ། །དེ་འདྲ་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་དང་དེ་གཉིས་རྟག་ཏུ་འབྲེལ་པས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་འདྲ་བ་དེ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་ལྡན་པའོ། །གང་གིས་ཀྱང་ཞེས་


DTG089_Page_0178
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་སེམས་ཀྱིས་སོ། །དེའི་རིགས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཉིད་རིགས་ཏེ་གང་གིས་སྤྱིའོ། །དེའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཅི་དེ་ཉིད་མཚན་ཉིད་དོ། །དེའི་རིགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཚོགས་སོ། །དེའི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཤེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་འདིས་ཀྱང་དེ་འདྲ་བ་ཉིད་ལ་སོགས་པར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེ་ན། དེའི་ཚེ་ཡང་དག་པའི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དེ་ཁོ་ནའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཞན་དུ་གསུངས་ཏེ། མ་ཕིན་པ་ནི་མ་སྐྱེས་པའོ། །གནས་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་རང་བཞིན་གྱིས་འཇིག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གསུམ་ཚར་ཡང་མི་དམིགས་ཏེ་དེ་བས་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཞེ་ན་མཚན་མ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་མེད་ནི་ཡུལ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟད་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའོ། །དེས་ན་དེ་མཚན་མར་བྱེད་ཅིང་ཉེ་བར་དམིགས་ན་དེའི་ཚེ་ཡང་དག་པར་སེམས་པ་མ་ཡིན། ཡང་དག་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ་དེའི་ཚེ་ཡང་དག་པར་སྔོ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་གང་གི་ཚེ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པ་འམ་དྲན་པ་དང་བྲལ་བས་མཚན་མར་མི་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ། ཡང་དག་པའི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན་དེ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་མཚན་མར་མི་བྱེད་པ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཙམ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །འོ་ན་གང་གི་ཚེ་ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཡིན་ཞེ་ན་དེ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དེ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་འདྲ་བ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མཚན་མ་མེད་པ་དང་ཡུལ་མེད་པའོ། །མཚན་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པ་ལ་ཡང་དག་པར་དམིགས་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་སེམས་པ་ཡིན་ཏེ་དེ་ནི་ཡང་དག་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །མཚན་མར་མི་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་མི་ཤེས་ཤིང་མངོན་པར་མ་ཞེན་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་ལ་སོགས་པ་ནི་མཇུག་བསྡུ་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་ལ་སོགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པའི་ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསོད་ནམས་ཀྱི་རང་


DTG089_Page_0179
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཞིན་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་སྟེ་ལྔ་བའོ། །འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དེ་གཉིས་ཀ་སྟེ་དེ་གཉིས་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་མཚན་མར་མི་བྱེད་པའོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རབ་ཏུ་གྲགས་པ་སྟེ། ཐབས་ལ་མཁས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རབ་ཏུ་གྲགས་པའོ། །གང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཕན་ཡོན་གསུངས་སོ། །ཇི་སྟེ་འདིར་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་ཐབས་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་འདིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདི་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མདོའི་བདག་ཉིད་དོ། །ཐོས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་མ་ཐོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་བསོད་ནམས་བྱ་བ་དེ་ཉིད་དེ་འདི་ལ་འཇུག་པ་དང༌། འཛིན་པར་མི་ནུས་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱོར་ཏེ། དེ་ལ་ནི་དེ་ལྟར་ཡིན་ན་ཡང་དེ་སྐད་མ་ཟེར་ཅིག་ཅེས་བརྗོད་པར་བྱ་བར་རིགས་སོ། །གང་ལ་ཞེ་ན། གང་འདི་སྐད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་ནི་ཐབས་དང་བཅས་པའི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་སྟེ་དྲུག་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དེ་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་གསུངས་པ་ལ། དེ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ལུས་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོའོ། །དུ་བྱེད་ནི་དགེ་བའི་ཙ་བ་དག་གོ །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་ཞི་བ་དབེན་པ་སྟེ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ།།དེའི་ཕྱིར་ཡང་དམིགས་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་དུ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་ཡང་མི་དམིགས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ངོ༌། །ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དང༌། འགག་པ་ལ་སོགས་པའོ། །མཚན་མར་བྱས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཛིན་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པའོ། །ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྣང་བའོ། །ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་ནི་འགགས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དམིགས་པའི་previous hit བདག་ཉིད་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་མི་དམིགས་པར་བླ་ན་མེད next hit་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་ན་དེས་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡང་གི་སྒྲ་ནི་ལྷག་པའི་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡང་མཚན་མར་བྱེད་པ་མི་རིགས་པའི་ཕྱུར་རོ། །དུག་དང་བཅས་ཟུག་རྔུ་དང་བཅས་


DTG089_Page_0180
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་མཚན་མ་མེད་པའི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་སྟེ་བདུན་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། བཟང་པོ་ནི་ཁ་དོག་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འོན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སེམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁ་དོག་ལ་སོགས་པ་ལ་ཆགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མྱང་བ་ནི་མྱང་བ་སྟེ་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞུ་བའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་མར་གྱུར་བའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་འབྲས་བུའོ། །ལོག་པར་ཟིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོག་པར་ཐོས་པས་སོ། །ལོག་པར་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མ་རྟོགས་པའོ། །ལོག་པར་ཁ་ཏོན་དུ་མ་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོག་པར་གོམས་པས་སོ། །ལེགས་པར་གསུངས་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པའོ། །ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་དོན་དུའོ། །དེ་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་འདི་གསུངས་པའོ། །སྤང་བར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་ཕུང་ཁྲོལ་བྱེད་པ་སྟེ་དུག་གོ །དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཇུག་སྡུད་པའོ།།ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དྲི་བའོ། །འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ལན་ནོ། །སྐུར་པ་གདབ་པ་ནི་སྨོད་པ་སྟེ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་སྨྲ་བས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་སྨོས་པ་ནི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་མཚོན་ཏེ་བར་མ་ཆད་པར་བྱུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་གྱིས་གཟིགས་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་དེའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མཇུག་སྡུད་པ་ཡིན་ཏེ། དུག་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ག་ལས་ཤེས་ཤེ་ན། ལྷག་པའི་བསམ་པས་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་གནང་བའི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་སྟེ་བརྒྱད་པའོ། །གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོའོ། །མ་གཏོགས་པ་མ་འདུས་པ་སྟེ་དུས་གསུམ་དང༌། ཁམས་གསུམ་དུ་མ་གཏོགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་དག་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཙམ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་དགོངས་སོ། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའོ། །ཆོས་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་


DTG089_Page_0181
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལའོ། །ཆུད་མ་ཟོས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཉམས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གནང་བ་དང་མ་གཏོགས་པ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དག་གིས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་གཉིས་པ་ནི་ཡང་གི་དོན་དུ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །གང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་མཉམ་པའི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་འདི་ནི་ཡང་དག་པའི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་སྟེ། འདི་ནི་ཡང་དག་པའི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྦྱར་རོ། །གང་ཞེ་ན་འདིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ཏེ་འདས་མ་ཐག་ཏུ་བསྟན་ཏེ། མ་གཏོགས་པའི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གནང་བའི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མཇུག་སྡུད་པའོ། །འདི་ནི་ཁམས་གསུམ་དུ་མ་གཏོགས་པའི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་སྟེ་དགུ་པའོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་མ་གཏོགས་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའོ། །འདི་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་གནང་བའི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དང་གཉིས་ཀྱིའོ། །མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་ས་བཅུ་གཅིག་གི་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་མ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ནི་གོ་སླའོ། །འདིར་བསྟན་པ་བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་འབྱུང་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་དད་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྔ་མ་བས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་འབྱུང་བའི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཆུང་ངུ་སྟེ་བཅུ་པའོ། །བསོད་ནམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ལྟ་ཞོག་ཅེས་བྱ་བ་ནས། རང་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ནི་རྟོགས་པར་སླའོ། །འདི་བསྟེན་པའི་བསོད་ནམས་ལྷག་པས་དད་པ་ལ་སོགས་པ་སྔ་མ་བས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་འབྱུང་བའི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་འབྲིང་སྟེ་བཅུ་གཅིག་པའོ། །ཡང་རབ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་སྦྱིན་པ་བྱིན་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ནི་བསྟན་པའོ། །


DTG089_Page_0182
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་གྲངས་དེ་ལྟ་བུར་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བྱིན་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ནི་བཤད་པའོ། །དེ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཆད་པར་འགྱུར་བས་སོ། །ན་བ་ནི་ནད་དོ། །དེའི་གསོ་སྨན་ནི་དེའི་རྐྱེན་ནོ། །ཡོ་བྱད་ནི་ཆུ་ཚགས་ལ་སོགས་པའོ། །བདེ་བའི་རྒྱུ་དག་ནི་བདེ་བའོ། །དེ་དག་སྦྱར་བ་ནི་བསྟབས་པའོ། །བདེ་བ་ལ་རེག་པ་ནི་བདེ་བ་ཡོངས་སུ་མྱོང་བའོ། །དེས་གང་གནས་པ་ནི་འཆགས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་སེམས་ཅན་རེ་རེ་ལ་ཡང་སོ་སོར་བཞག་པ་སྟེ་རིམ་གྲོ་བྱེད་པར་བརྟག་གོ །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ཀྱང་རེ་རེར་ཡོངས་སུ་བརྟག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའི་རྗེས་སུ་འཇུག་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རེ་རེ་བསྙེན་བཀུར་བ་ཉིད་དུ་སོ་སོར་བཞག་པ་སྟེ་དེ་ནི་ཉེ་བར་གནས་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་གནས་ཤེ་ན་རང་བཞིན་གྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རེ་རེས་སེམས་ཅན་རེ་རེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་གཟུང་བའི་དྲུག་པའོ། །དེ་དག་ནི་ནང་དུ་རེ་རེས་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཉིད་ལ་སྦྱིན་པ་བྱིན་པའོ། །ཡུན་རིང་དུ་དེ་ཙམ་དུ་བསམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་ཡུན་རིང་པོ་དེ་ཙམ་དུ་བསགས་པའོ། །དེ་ལྟར་རྒྱ་ཆེར་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱ་ཆེར་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །ལྷའི་བུ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་ན་ཡོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པའོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་ན་སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དག་རེ་རེ་ནས་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པའོ། །འདིར་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་སྙེད་དང༌། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་སེམས་ཅན་རེ་རེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རེ་རེ་ཡང་དེ་སྙེད་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ལྷག་མ་ནི་རྟོགས་པར་སླའོ། །འདི་ནི་བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་འབྱུང་བའི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཆེན་པོའོ། །བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་འབྱུང་བའི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་སྟེ་བཅུ་གཉིས་པའོ། །ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྫོགས་ནས། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་བཅོས་ལས། ཐབས་དང་མི་དམིགས་པ་དག་གིས། །དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡི་རང་བ། །རྗེས་སུ་ཡི་


DTG089_Page_0183
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རང་ཡིད་བྱེད་པ། །བསྒོམ་པ་ཡིན་པར་འདིར་བརྗོད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། འདི་ཉིད་དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། མ་ལུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་པ་མེད་པར་བྱེད་པའོ། །མཆོག་ཉིད་ལ་སོགས་པ་བཅུ་བཞི་པ་གསུངས་པ་ཇི་ཙམ་གྱིས་ནི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲིས་པའོ། །དེ་ཙམ་གྱིས་ན་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལན་ནོ། །འདིར་བསམ་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། བསམ་པ་འདི་ཡིན་ཏེ། ཕྱོགས་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ནི་ཕྱོགས་བཅུ་དང༌། དབུས་དང་དུས་གསུམ་གྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དམིགས་ནས་རྣམ་པ་བཅུ་བཞིར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་གང་དུ་ཚིག་གསུམ་ཡོད་པ་དེར་ཡང་ཕྱོགས་བཅུ་དང་དུས་གསུམ་གྱི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་བཅུ་གསུམ་དུ་འགྱུར་རོ། །དེར་དབུས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཇི་ལྟར་འདུས་ཤེ་ན། དབུས་དེ་ནི་ཚར་བཅད་པ་བྱས་ནས་འདུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ནི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཞེས་ཐ་སྙད་འདོགས་ཏེ་དཔེར་ན་ཟླ་བ་བརྒྱད་དམ་དགུ་འདས་ནས་བུ་བཙའ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །གང་གི་ཚེ་ཞག་སུམ་ཅུ་ལ་ཟླ་བ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཟླ་བ་བརྒྱད་པ་ཡིན་ལ། གང་གི་ཚེ་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་ཟླ་བ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ནི་དགུ་ཡིན་ནོ། །མི་འཛིན་པ་ནི་གཟུང་བ་ཉིད་དུ་སོ་སོར་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད་པ་ནི་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་མི་སྣང་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་དམིགས་པ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་རྟོག་པ་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་དག་གིས་སོ། །མི་མཐོང་བ་ནི་མཐོང་ཡང་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བ་ནི་རྒྱུན་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྟགས་པ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའོ། །དེས་རྣམ་པར་བསྒྲུབས་པ་ནི་ཡང་དག་པར་སྟོན་པའོ། །མ་སྐྱེས་པ་ནི་ས་བོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངེས་པར་མ་སྐྱེས་པ་ནི་གྲུབ་པ་མེད་པའོ། །འོང་བ་མེད་པ་ནི་མ་འོངས་པའི་དུས་སམ་འཇིག་རྟེན་སྔ་མ་ནས་སོ། །འགྲོ་བ་མེད་པར་ནི་འདས་པར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་འགག་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ། །དེ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་བརྟགས་


DTG089_Page_0184
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའོ། །ཆོས་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོའོ། །ཆོས་ཉིད་ནི་བྱིས་པའི་བློའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་ངོ་བོ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་སྐབས་ཡིན་ན་ཡང་དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་ནས་དེ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་ངེས་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་མ་རྒྱུར་མི་བཟོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ནི་བཤད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ནི་མི་དམིགས་པའི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་སྟེ་དང་པོའོ། །གཞན་ཡང་རབ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པ་དོན་དམ་པ་ཉིད་དོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཆགས་པ་ནི་སྲིད་པའོ། །དེ་མེད་པ་ནི་མ་ཆགས་པའོ། །སྲིད་པའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་སྐྱེ་བ་མེད་པས་ན་མ་བཅིངས་པ་མ་གྲོལ་བའོ། །མི་བསྔོ་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། མི་འཕོ་བ་དང་མི་འཇིག་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་གནས་སྐབས་གཞན་དུ་འཕོ་བ་འམ་སྔ་མ་འཇིག་ཅིང་ཕྱི་མ་སྐྱེ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཡིན་ན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་གནས་སྐབས་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་འཕོ་བ་མེད་ཅིང་འཇིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པར་བླངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བླ་མ་དམ་པ་དེ་ལས་ཡང་དག་པར་བླངས་པའོ། །སྤྱོས་པ་ནི་ཁ་ཟེར་བའོ། །བརྡེགས་པ་ནི་བསྣུན་པའོ། །བརྒྱད་པ་ནི་ཡང་དག་པ་དང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་སྐྱོན་བརྗོད་པའོ། །བཅས་པ་ནི་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྨུགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །དེ་ལ་རྨུགས་པ་ནི་སེམས་ལས་སུ་མི་རུང་ཞིང་ཞུམ་པ་སྟེ་སེམས་ལས་སུ་མི་རུང་ཞིང་གང་ཞུམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནི་རང་གི་དམིགས་པ་མི་རྟོགས་པ་སྟེ་རྨུགས་པའོ། །གཉིད་ནི་འཇུག་པ་རང་དབང་མེད་པར་སེམས་སྡུད་པ་སྟེ། སེམས་སྡུད་པ་ཡང་མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོའི་སྒོ་ནས་འཇུག་པ་མེད་པའོ། །སེམས་འཇུག་པ་རང་དབང་མེད་པ་དེ་ནི་གཉིད་ཉིད་དོ། །ལྷག་མ་ལེའུ་རྫོགས་པའི་བར་ནི་རྟོགས་པར་སླའོ། །ཐབས་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་འདྲའོ། །དེས་ན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་མི་དམིགས་པའི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་འདི་ནི་


DTG089_Page_0185
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐབས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་སྟེ་གཉིས་པའོ། །རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ནི་དེ་དག་གོ །དེ་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་ལེའུ་ནི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ལེའུའོ། །འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བརྒྱད་སྟོང་པའི་དཀའ་འགྲེལ་སློབ་དཔོན་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་ཞི་བས་རྣམ་པར་སྦྱར་བ་སྙིང་པོ་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ལས་ལེའུ་དྲུག་པའོ།། །།འཇིག་རྟེན་པའི་བསྒོམ་པའི་ལམ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་བཤད་ནས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་བསྒོམ་པའི་ལམ་བསྒྲུབ་པ་དང༌། ཤིན་ཏུ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྔར་ཡང་བསྟན་ནས། དེ་ལ་བསྒྲུབ་པའི་རང་གི་ངོ་བོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་བཅོས་ལས། དེ་ཡི་ངོ་བོ་ཉིད་མཆོག་ཉིད། །ཀུན་ལ་མངོན་དུ་མི་བྱེད་དང༌། །ཆོས་དབྱིངས་དམིགས་པ་མེད་པར་ནི། །གཏོད་པར་བྱེད་པ་དོན་ཆེན་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། སྒྲུབ་པ་དེའི་ཡན་ལག་ནི་ལྔ་སྟེ། བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཁྱད་པར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་བསྒྲུབ་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །མཆོག་ཉིད་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ནི་ཀུན་ལ་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་དམིགས་པར་གཏོད་པར་བྱེད་པ་ནི་གཏོད་པར་བྱེད་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པ་ཉིད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པ་ནི་དོན་ཆེན་པོ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདི་ལ་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་རང་གི་ངོ་བོའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། གང་ལས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྤངས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དེ་དེ་ཉིད་ཀྱི་རིག་པ་ནི་འདིར་གསལ་བར་བྱེད་པ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། སྒྲིབ་བ་མུན་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་ནི་གསལ་བ་སྟེ་


DTG089_Page_0186
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་བྱེད་པའོ། །འདི་སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་དོན་པར་སྣང་བ་ནི་གསལ་ལ་བ་སྟེ། དེ་བྱེད་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཕུན་དུམ་ཚོགས་པའོ། །དེས་ན་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ད་ལྟར་གྱི་དུས་སོ། །ཕྱག་བགྱི་བར་འོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུན་དུ་མ་འོངས་པའི་དུས་སུའོ། །ཚིག་གཅིག་པོ་དེས་ནི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གཉིས་བསྟན་ཏོ། །ད་ནི་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གསུངས་ཏེ། མ་གོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲིབ་པའི་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གོས་པ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་གསུམ་པའི་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་ཟད་པའོ། །དེ་ནི་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་དོན་དམ་པར་སྣང་བའི་སྣང་བ་སྟེ་བྱེད་པའོ། །ཚིག་འོག་མ་གཉིས་ནི་གཏན་ཚིགས་གསུངས་ཏེ་རབ་རིབ་ནི་མི་ཤེས་པའོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་རབ་རིབ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཐམས་ཅད་ནི་མ་ལུས་པའོ། །ཁམས་གསུམ་གྱི་དོན་དམ་པ་དེ་ལ་རབ་རིབ་དང་བྲལ་བར་བྱེད་པ་དེ་ནི་དམིགས་པས་ཁྱབ་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་ལྟ་བ་དེ་དག་ཉིད་མུན་པ་སྟེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡིན་དེ་དག་ཀྱང་ཡིན་པས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དོ། །དེ་དག་སེལ་བ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ཟད་པའོ། །འདི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནི་རང་གི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། བསྟན་པར་བགྱི་བ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་འདོད་པས་སོ། །མཆོག་གི་ཚིག་གིས་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་དང༌། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང༌། རང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་དུ་དེ་བྱེད་པའོ། །དེ་དག་གི་ཐབས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ནོ། །དེ་དག་བདེ་བར་བགྱིད་པ་ནི་བར་ཆད་སེལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇི་སྲིད་འཇིག་རྟེན་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་མ་ཐོབ་པ་དེ་སྲིད་དུ་ལྡོངས་པའོ། །དེ་དག་གིས་དེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སྣང་བར་བགྱིད་པའོ། །འཇིགས་པ་དང་ཉེ་བར་འཚེ་བ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་སྤོང་བར་བྱེད་པ་དེ་ནི་སྣང་བ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་བསྒོམ་པའི་ལམ་ཉིད་དོ། །འདི་ཙམ་གྱིས་ནི་ཐེག་པ་དམན་པའི་དོན་


DTG089_Page_0187
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྟན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། གཞན་གྱི་དོན་གྱི་ཕྱིར་གཙོ་བོ་སྟེ་དེ་ལ་དེ་ཉིད་སྒྲུབ་པ་ནི་དམིགས་པའི་བྱེ་བྲག་གི་སྤྱན་ལྔ་སྟེ་འཁོར་རོ། །ཐ་མི་དད་པས་ནི་དེ་ཉིད་སྤྱན་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་དོན་དམ་པར་གཟིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་པར་གཟིགས་པ་ལ་བར་ཆད་གསུམ་སྟེ། གཏི་མུག་དང༌། མུན་པ་དང༌། རབ་རིབ་བོ། །དེ་ལ་གཏི་མུག་ནི་མི་ཤེས་པའོ། །མུན་པ་ནི་མུན་ནག་གོ །རབ་རིབ་ནི་མིག་གི་ནད་དོ། །དེ་དག་རབ་རིབ་མ་མཆིས་པར་བགྱི་བ་ནི་རྣམ་པར་འཇིག་པར་བྱེད་དོ། །རབ་རིབ་དང་བྲལ་བར་བགྱིད་བ་ནི་མདོར་བསྡུས་པ་སྟེ། ཐུན་མོང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་ཞིག་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །དེ་དག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་སྟེ་ཀུན་བརྟགས་པ་དང༌། གཞན་དབང་དང༌། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའོ། །བརྟགས་པ་ནི་མི་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ནི་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དབང་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་སྟེ། དེའི་གཉེན་པོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་མི་བྱེད་པའོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཏེ། ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ཡང་མི་བྱེད་པའོ། །གལ་ཏེ་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་འཁྲུལ་པ་ལྡོག་པ་ཉིད་ན་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་གྲུབ་བོ། །འོ་ན་ཅི་ཞིག་བྱེད་ཅེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ལམ་ལོག་པར་ཀུན་ཏུ་རྟོག་previous hit ་དེ་དག་ལམ་རབ་ཏུ་བསྒོམས་པས་ཆོས་བདགམེད next hit་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་འཛུད་པར་བྱེད་དོ། །གང་གི་ལམ་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱིའོ། །འདི་ཙམ་གྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་གང་ཡིན་པ་སྟེ་རྫོགས་སོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་དུ་ཡང་བསྟན་ཏོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་པ་དེ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་དུ་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། གང་གིས་བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྤངས་པ་དེའི་ཚེ་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འོ་ན་


DTG089_Page_0188
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་ནི་སྐྱེད་པ་དང་འགོག་པར་བྱེད་ཅིང་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་སྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་དག་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་འགོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དག་སྟེ་དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བ་དང་འགོག་པ་previous hit མེད་ནི་བདག next hit་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྣང་བའོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །དེ་དག་དོན་དམ་པར་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བྱིས་པ་ལ་སྣང་བའི་དངོས་པོ་དེ་དག་ནི་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་གཏན་དུ་མེད་པས་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་དེ་དག་ནི་མེད་དེ་དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་རང་གི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། ཡང་དེ་དག་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་སུམ་པ་གསུངས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཡུམ་ནི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་རིན་པོ་ཆི་དེ་དག་ཉིད་ཐམས་ཅད་སྦྱིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་རྒྱུའི་གནས་སྐབས་མ་ལུས་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བསྐྱེད་པའོ། །སངས་རྒྱས་མ་སྨོས་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་དོན་གྱིས་ཤེས་ཏེ། ཡང་དེ་ཙམ་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུམ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་རྟོགས་པས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡང་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་དེ་ཉིད་སྟོབས་བཅུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་བཅུ་བྱེད་པའོ། །གང་ཞེ་ན་བཅུ་སྟེ། གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། ལས་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། ཁམས་སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། མོས་པ་སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། བསམ་གཏན་དང་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་དང་ལྡན་པ་གསལ་བར་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། འཆི་འཕོ་བ་དང་སྐྱེ་བ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། ཟག་པ་ཟད་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡུམ་ཆེན་མོ་དག་ལས་ཇི་སྐད་དུ་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ།།


DTG089_Page_0189
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་ལ་སྲིད་པ་དང་མི་སྲིད་པ་ནི་གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་སྟེ་དཔེར་ན་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དག་ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མི་འདོད་པ་ནི་གནས་ཡིན་ལ། འདོད་པ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པ་ལྟ་བུའོ། །ལས་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་ལས་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པའོ། །ཁམས་སྣ་ཚོགས་ནི་བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་བསམ་པའོ། །མོས་པ་སྣ་ཚོགས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་ལ་སོགས་པ་ལ་དགའ་བར་རོ། །དབང་པོ་ནི་དད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། དྲན་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་སྟེ་དེ་དག་གི་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་ཉིད་འདི་ནི་དབང་པོ་རྣོན་པོའོ། །འདི་ནི་དབང་པོ་འབྲིང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་ནི་འདི་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་གཉེན་པོའི་ལམ་མོ། །འདི་ནི་ཞེ་སྡང་གི་གཉེན་པོའི་ལམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བསམ་གཏན་བཞི་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང༌། རྟོག་པ་དང་བཅས་ཤིང་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་དང༌། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་རོ་མྱང་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི་མི་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །སྡོང་བ་ནི་སེང་གེ་རྣམ་པར་བསྒྱིངས་པའམ་འདུག་པའོ། །སྔོན་གྱི་གནས་ནི་སྔོན་གྱི་སྐྱེ་བའམ། དེ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནི་དྲན་པའོ། །འཆི་འཕོ་བ་དང་སྐྱེ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་འཆི་བ་དང་སྐྱེ་བའོ། །ཟག་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའོ། །གང་དེ་དག་ལས་གང་གིས་ཟད་པར་བྱེད་པ་དང༌། དེ་གཉིས་ཀ་ནི་ཟག་པ་ཟད་པའོ། །སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་དག་པར་ཤེས་པ་ནི་འདིར་གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་མཁྱེན་པའོ། །དེ་ཉིད་སྟོབས་ཏེ་གཞན་གྱིས་མི་གནོད་ཅིང་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་མི་ནུས་པ་གང་ལས་ཤེ་ན། མི་འཇིགས་པ་བཞི་བགྱིས་པའི་སླད་དུའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། རིག་པ་སྨྲ་བ་ལས་སེང་གེ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་འཇིགས་པ་མེད་པ་སྟེ། དེའི་དངོས་པོ་ནི་མི་འཇིགས་པ་ཉིད་དོ། །མི་འཇིགས་པ་ནི་བཞི་སྟེ། མངོན་


DTG089_Page_0190
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ལ་མི་འཇིགས་པ་དང༌། ཟག་པ་ཟད་པ་ལ་མི་འཇིགས་པ་དང༌། བར་དུ་གཅོད་པ་ལ་ལ་མི་འཇིགས་པ་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་མི་འཇིགས་པའོ། །མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །ཟག་པ་ཟད་པ་ནི་སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟེ་དེ་གཉིས་ནི་རང་གི་དོན་ཏོ། །བར་དུ་གཅོད་པའི་ཆོས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཆོས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། འདི་གཉིས་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ཏེ་གཞན་ལ་དེ་དག་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་འཇིགས་པ་ནི་དེའི་དམ་བཅས་པ་དེ་དག་ལས་འཇོག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ་དེ་བྱེད་པའོ། །མགོན་མེད་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱ་མཚོར་འཁྱམས་པ་དེ་དག་ཏུ་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད་པས་དེ་དག་གི་མགོན་དང༌། སྐྱབས་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཏེ། དེ་མཛད་པའོ། །འདི་ཙམ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་འདི་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཉིད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འཁོར་བ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་སོ། །དེའི་གཉེན་པོ་ནི་འཇོམས་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་དེའི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། ཐར་ཟུག་ཏུ་གནས་པ་མ་མཆིས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། གལ་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་གཉེན་པོ་ཡིན་ན་ནི་ཐེར་ཟུག་ཏུ་གནས་པ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པར་ངོ་བོ་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེའི་ཚེ་དང་པོ་ཉིད་ནས་འཁོར་བ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཐོག་མ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ་གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ཡིན་པས་སེམས་དེའི་གཉེན་པོ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ནས། ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་དོན་དམ་པའོ། །དེ་བསྟན་པ་ནི་དེ་སྣང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཏོ། །གཞན་གྱི་དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། གཅིག་གིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་


DTG089_Page_0191
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ལན་གསུམ་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་སུ་བསྐོར་བའི་ཆོས་ནི་བསྟན་པའོ། །དེ་ཉིད་ནི་འཁོར་ལོ་སྟེ་གདུལ་བྱའི་རྒྱུད་ལ་འཕོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བསྐོར་བ་ནི་བསྐོར་བར་བྱེད་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ཉིད་དེར་བསྐོར་བའོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ནི་བདེན་པ་བཞིའོ། །དེ་ལན་གསུམ་དུ་བསྐོར་བ་སྟེ། འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བའོ། །འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པའོ། །འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་སྟེ། བདེན་པ་བཞིའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་སྟེ་བསྐོར་བ་དང་པོའོ། །དེ་ཉིད་གོ་རིམས་བཞིན་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང༌། སྤང་བར་བྱ་བ་དང༌། མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་དང༌། བསྒོམ་པར་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ནི་བསྐོར་བ་གཉིས་པའོ། །དེ་ཉིད་བདག་གིས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཉིད་དང༌། སྤངས་པ་དང༌། མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པ་དང༌། བསྒོམས་པར་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ནི་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བ་གསུམ་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པའི་ངོ་བོ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་དེ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། སྤང་བར་བྱ་བ་ཉིད་དང༌། སྤངས་པ་ཉིད་དེ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །འགོག་པ་བདེན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། མངོན་དུ་བྱ་བ་ཉིད་དང༌། མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པ་ཉིད་དེ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །ལམ་གྱི་བདེན་པ་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། བསྒོམ་པར་བྱ་བ་ཉིད་དང༌། བསྒོམས་པ་ཉིད་དེ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་སོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་འགོག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་པའི་རྒྱུ་རྣམས་ཀྱིས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་བྱས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་བྱང་བ་རྣམས་བསྐྱེད་པ་ཡང་མེད་དེ་ལོག་པའི་ཤེས་པ་ལོག་པས་སེམས་ཙམ་ཉིད་ཀྱི་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། མཐའི་སྐད་ཅིག་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱུན་འགོག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ་མི་འགག་པ་བཞིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་ཉིད་ལོག་པའི་ཤེས་པ་སྔར་འགོག་པ་ན་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འགོག་པ་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་རྒྱུ་ཉིད་མི་རིགས་


DTG089_Page_0192
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ཕྱིར་ལ་སེམས་ཉིད་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་འགག་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དུ་འཁྲུལ་པ་ཐམས་ཅད་ལོག་པའི་དུས་སུ་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་མཁྱེན་པ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་མཆོག་བསྟན་ཏོ། །གནས་པར་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཆོད་པ་དག་གིས་འཇུག་པར་བྱའོ། །ཡིད་ལ་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བླ་མར་རྗེས་སུ་དྲན་པའོ། །ཕྱག་འཚལ་བར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱིས་སོ། །གཞི་ནི་སྐབས་སོ། །འདྲི་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་མཆོག་ཉིད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་ལྡན་པའི་བསོད་ནམས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཐབས་མཁས་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་ནི་དམིགས་པ་ཅན་དག་གི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་ལྡན་པའི་བསོད་ནམས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྔའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་བསོད་ནམས་ལས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་ནི་མཆོག་སྟེ། གཞི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་ནི་དེ་དག་གི་ཡོངས་སུ་འདྲེན་པ་སྟེ་དེ་ནི་མཆོག་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུའོ། །ཡོངས་སུ་འདྲེན་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་འདྲེན་པ་དང་བྲལ་བའོ། །སྐལ་བ་མེད་པ་ནི་མི་རུང་བའོ། །དམུས་ལོང་ནི་དེ་དང་འདྲ་བའོ། །ལྷག་མ་ནི་རྟོགས་པར་སླ་སྟེ་དེ་ནི་མཆོག་ཉིད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་བཀའ་སྩལ་པ་གཉིས་པ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་བསྟན་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་མོ། །གང་ཕུང་པོ་ལྔ་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བར་དུ་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་ནི་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའོ། །ཡན་ལག་གི་དོན་ནི་རྟོགས་པར་སླའོ། །དེ་ནི་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་ནི་སྒྲུབ་པའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་གྲངས་སུ་འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཆོས་གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའོ། །ཆོས་གང་ཡང་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་རྣམས་མི་དམིགས་པས་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ནི་གཏོད་པའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཤཱ་རིའི་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་ནི་དོན་ཆེན་པོ་བསྟན་ཏེ། གལ་ཏེ་


DTG089_Page_0193
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཆོས་གང་ཡང་ཐོབ་པར་མི་བྱེད་ན། འོ་ན་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱང་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསམས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཐོབ་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་རྣམ་གྲངས་འགའ་ཞིག་གིས་ཐོབ་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀཽ་ཤི་ཀ་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དམིགས་པ་ནི་བྱིས་པས་གཟུང་བའི་དངོས་པོའོ། །མིང་ནི་འདུ་ཤེས་སོ། །འདུ་བྱེད་ནི་རྟག་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་དེ་ཞུས་པ་ནི་འོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལན་ནི་ཀཽ་ཤི་ཀ་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཐོབ་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ཐོབ་པ་སྟེ། གང་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཆོས་རྣམས་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །མི་སྐྱེ་བ་དང་མི་འགོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་འགག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེས་ན་གནས་པ་ཡང་མ་ལགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བུར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པ་ཉིད་དུ་མ་འཚལ་བར་བགྱིད་པའོ། །རིང་དུ་བགྱིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསོག་ཏུ་བགྱིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་ཀྱང་ཡེ་ཤེས་དེའི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསོབ་ཏུ་བགྱིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་བགྱིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པའོ། །རྣམ་གྲངས་འདི་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་བསྟན་པ་ལྟར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་རིང་དུ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ག་ལས་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡོངས་སུ་གསལ་བར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པ་སྟེ། གཟུགས་ནས་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་གསལ་བར་བྱས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་ནས་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་གང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བས་ན་ཆོས་ཅུང་ཟད་མཐོང་ན་ནི་རིང་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། མི་བགྱིད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །རྣམ་གྲངས་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆེན་པོ་ཉིད་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བར་


DTG089_Page_0194
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསམས་པའོ། །རབ་འབྱོར་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞུས་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསམས་པའོ། །མ་གཡེངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་ཆེན་པོ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང་ངོ༌། །ཡང་གི་སྒྲ་ནི་ལྷག་པའི་བསམ་པའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་སོ། །རྒྱུ་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་རྗེས་ལས་སྐྱེས་པའི་ངེས་པའི་ཤེས་པ་སྟེ། །གང་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །སེམས་ཅན་དང༌། གང་ཟག་དང༌། རྫས་དེ་དང་འདྲ་བར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མཚན་ཉིད་དོ། །རང་བཞིན་ནི་སྐྱེ་བ་སྟེ་དེ་དག་མེད་པའོ། །སེམས་ཅན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་འདི་ཉིད་ཀྱི་བཤད་པའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་རང་བཞིན་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དེས་ན་ལྷག་མ་གཞན་ཡང་རྟོགས་པར་སླའོ། །དབེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པའོ། །བསམ་པ་ནི་དམིགས་པའོ། །མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་ནི་མངོན་སུམ་དུའོ། །དེ་མེད་པ་ནི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་མི་རྒྱ་བ་ཉིད་དོ། །དོན་ཇི་ལྟ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་ཡོད་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་མི་རྒྱ་བ་ནི་མི་འཛིན་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་སྟོབས་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་ནི་སྟོབས་རྫོགས་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དེ། དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་ངོ༌། །མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་ཡན་ལག་ལྔ་བསྟན་ནས། དྲུག་པ་མོས་པའི་རྒྱུ་དང༌། བདུན་པ་སྤོང་པའི་རྒྱུ་ཡང་བསྟན་ཏེ་དེའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་བཅོས་ལས། སངས་རྒྱས་བསྟན་དང་སྦྱིན་སོགས་དང༌། །ཐབས་ལ་མཁས་པ་གང་ཡིན་པ། །འདི་ལ་མོས་པའི་རྒྱུ་དག་ཡིན། །ཆོས་ཀྱིས་ཕོངས་པའི་རྒྱུ་དག་ནི། །བདུད་ཀྱིས་ཐིབས་ཀྱིས་ནོན་པ་དང༌། །ཟབ་མོའི་ཆོས་ལ་མ་མོས་དང༌། །ཕུང་པོ་ལ་སོགས་མངོན་ཞེན་དང༌། །སྡིག་པའི་གྲོགས་པོས་ཡོངས་ཟིན་པའོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཚིག་གསུམ་གྱིས་ནི་མོས་པའི་རྒྱུ་གསུམ་བསྟན་ཏོ། །ཚིག་གཞན་ལྔ་ནི་སྤོང་བ་སྟེ་ཆོས་ཀྱིས་ཕོངས་པའི་རྒྱུ་བཞི་བསྟན་ཏོ། །མ་མོས་པ་ནི་མོས་པའོ། །འདི་ལ་མོས་


DTG089_Page_0195
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་འདི་ཉིད་ལ་མོས་པའོ། །དེ་ཉིད་དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་རྨོངས་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་གསུངས་ཏེ། མོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པའི་དངོས་པོ་ཉིད་ལ་དེ་བཞིན་དུ་ཡིན་གྱི། གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མོས་པ་སྟེ་དེ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཚིག་གསུམ་གྱིས་རྣམ་པ་གཞན་བཀག་པས་དེ་ལ་མོས་པའི་མཚན་ཉིད་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་ནེམ་ནུར་ནི་གནོད་པ་སྟེ་གནོད་པར་བྱ་བ་དང༌། གནོད་པར་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ནེམ་ནུར་མེད་པའོ། །ཐེ་ཚོམ་ནི་ཡིད་གཉིས་སོ། །རྨོངས་པ་ནི་མི་ཤེས་པའོ། །དེ་ནི་རྣམ་པ་གཞན་གསུམ་སྟེ་དེ་ནི་མོས་པའོ། །མོས་པའི་རྒྱུ་ནི་གསུམ་སྟེ། དེ་ལ་དྲན་པ་གཉིས་ནི་གང་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་འདིར་སྐྱེས་བ་དང༌། ཡུན་ཇི་སྲིད་ཅིག་ཏུ་སྤྱད་པའོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་མོས་པར་བྱེད་པ་དང༌། མོས་པ་དང༌། མོས་པར་བྱ་བའི་མཚོན་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དོན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་བརྒྱད་པོ་དག་གོ །དོན་གྱི་ཚུལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་དེ་དག་གི་རང་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་རྣམས་སོ། །ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མིང་དང་ཚིག་དང་ཡི་གེ་འདི་རྣམས་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུས་པ་དང་རྒྱས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་འཚལ་བའོ། །རྫོགས་པར་བགྱི་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་གཞན་རྣམས་ལའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟགས་གང་གི་ཕྱིར་རོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་རྟགས་གསུངས་ཏེ། བདག་གིས་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གིས་མཐོང་བའོ། །བརྗོད་པར་འདོད་པ་དག་ལ་འབྲེལ་པའི་དྲུག་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ལེགས་པར་བཤད་པའི་སློབ་པ་དང༌། མེ་རྣམས་ཀྱིས་ཤིང་གི་མི་ཅོག་ཅེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །རྣ་བླགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྩེ་གཅིག་པ་དང་ལྡན་པར་བྱེད་པའོ། །གུས་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གུས་པ་འམ་འདོད་པ་ཉིད་དོ། །རྣམ་པར་བཅད་པར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་བར་ཆད་མི་བྱེད་པའོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་མཇུག་སྡུད་པའོ། །འདི་ལ་བསྲུང་བའི་ངང་ཚུལ་


DTG089_Page_0196
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡོད་པས་ན་ཡུན་རིང་པོར་སྤྱད་པ་ཅན་ནོ། །གང་གིས་སངས་རྒྱས་མང་པོ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྤྱད་པ་དག་གོ །མོས་པའི་རྒྱུ་གསུམ་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ནི། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་གསུངས་ཏེ། ནུས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟུར་གྱིས་དྲིས་པའོ། །མཉན་པ་ནི་ཚིག་ལས་སོ། །རྟོགས་པ་ནི་དོན་ལས་སོ། །བསམ་པ་ནི་དུས་ཕྱི་མར་དྲན་པའོ། །བསྐྱེད་པ་ནི་བསམ་པའི་དུས་སོ། །སྒོམ་དུས་སུ་སེམས་ལ་བརྟན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་གཟུང་བའོ། །འདིའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོར་སྣང་བའོ། །དེ་འདི་ན་ཞེ་འམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣང་བ་ནའོ། །འདིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོར་སྣང་བས་སོ། །རྣམ་པ་ནི་མཚོན་པས་སོ། །དཔེར་ན་བ་ལང་གི་ལྐོག་ཤལ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པས་སོ། །རྟགས་ནི་བཅོས་པའི་མཚོན་པ་སྟེ། དཔེར་ན་བ་ལང་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པས་སོ། །མཚན་མ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མཚོན་པ་སྟེ། དཔེར་ན་བ་ལང་དཀར་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པའོ། །བསྟན་པ་ནི་གཞན་དག་ལའོ། །མཉན་པ་ནི་གཞན་དག་ལས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་བ། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ལན་གསུངས་སོ། །ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །ཡང་ན་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནས། ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་བར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་དབེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ཡང་ག་ལས་ཤེ་ན། དེ་དག་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་ཀུན་བརྟགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །གཞན་ཡང་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གཞན་ན་མེད་པ་དེ་ནི་དོན་དམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲིས་པའོ། །ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ལན་ནོ། །ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་རྣམ་པར་རིག་པའི་ངོ་བོ་སྟེ་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་ནི་སྟོང་པའོ། །དེ་ལ་དེས་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་སྟེ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བས་


DTG089_Page_0197
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ན་འདི་ནི་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་དོ། །དེ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་འདི་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྟོང་ཞིང་དབེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དམིགས་སུ་མེད་པ་ནི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུའོ། །གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བྱ་བ་གསལ་བ་ཙམ་ནི་མི་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ལོག་པ་ཙམ་ནི་མི་དམིགས་པའོ། །གང་ཡང་རྟོགས་པར་བྱ་བ་དང༌། རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །གང་མི་དམིགས་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མ་ཡིན་ན་ནི་གལ་ཏེ་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཉམས་སུ་མྱོང་ཡང་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཉ་ཕྱིས་མཐོང་ན་དངུལ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །འདི་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གང་གི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་མི་དམིགས་པ་ཇི་ལྟར་ཉམས་སུ་མྱོང་ཞིང་ངེས་པ་སྐྱེས་པ་དེའི་ཚེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་དེ། ཚད་མས་གྲུབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་གྲུབ་པས་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་ངེས་སོ། །ཉ་ཕྱིས་མཐོང་ནས་ཉ་ཕྱིས་ལ་ངེས་པ་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེས་པ་བཞིན་ཏེ། དེ་ཉིད་གང་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་དང༌། མེད་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་དང༌། མོས་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པ་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་སྟེ། མོས་པའི་རྒྱུ་གསུམ་པའོ། །ཆོས་ཀྱིས་ཕོངས་པ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་ཡང་དག་པའི་ཆོས་སྤོང་བའོ། །ག་ལས་ཤེ་ན། ཆོས་ཀྱིས་ཕོངས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱིས་ཕོངས་པ་ནི་རྒུད་པ་སྟེ། ངན་སོང་དུ་ཡུན་རིང་པོར་གནས་པས་དེ་ཐོས་པ་མེད་དེ། ཡུན་རིང་པོར་ངན་སོང་དུ་གནས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱིས་ཕོངས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱིས་ཕོངས་པའོ། །དེ་ཉིད་ནི་ཆོས་ཀྱིས་ཕོངས་པར་འགྱུར་བ་ལས་སོ། །དེར་འགྱུར་བ་ནི་དེས་བྱས་པའོ། །སྐབས་དེ་ཉིད་ནི་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ།


DTG089_Page_0198
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་མོ། །དེ་ལ་རྣལ་འབྱོར་དུ་བགྱིད་པ་ནི་མཉམ་པར་གཞན་པ་ཐོབ་པའོ། །རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་དབྱེ་ཞེ་ན། གང་དག་ཡུན་རིང་པོ་ཇི་སྲིད་ཅིག་ནས་སྤྱོད་པ་དང༌། གང་དག་མི་སྤྱོད་པའོ། །ག་ལས་ཤེས་ཤེ་ན་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོའི་རིམ་པ་སྣ་ཚོགས་པས་སོ། །དེ་ཉིད་རབ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདི་ལ་མ་དད་པ་དེ་དག་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་དྲུང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ཉེ་བ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་གུས་པ་ཉིད་དོ། །མ་དད་པས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ལ་བསྙེན་བཀུར་མི་བྱེད་པའོ། །མི་འདྲི་བ་ཉིད་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱིས་ཕོངས་པར་འགྱུར་བའི་ལས་བྱས་པ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་སྤོང་བ་སྟེ་ལན་ཅིག་བྱས་པའོ། །བསགས་པ་ནི་ཡང་ནས་ཡང་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ནས་བསགས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ། །ཉེ་བར་བསམས་པ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་འབྱིན་པའི་ནུས་པ་ཐོབ་པའོ། །ལུས་ཀྱིས་ཉན་དུ་འགྲོ་བ་ནི་མཐུན་པར་མི་བྱེད་པའོ། །སེམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་གཡེངས་པའོ། །ངག་གིས་ནི་སྐབས་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་བརྗོད་པའོ། །དེ་ལྟར་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་ཉན་པའོ། །མི་མཐོང་བ་ནི་དོན་ནོ། །ཁོང་དུ་མི་ཆུད་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་གྱི་དབྱེ་བའོ། །དེས་ནི་མི་རིག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་རྟོགས་པའོ། །མ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་གསུངས་པ་དེ་དག་གི་མཇུག་སྡུད་པ་ནི་དེ་དག་ཆོས་ཀྱིས་ཕོངས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །སྤངས་པར་འགྱུར་ཞེས་པ་ནི་ཡིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་དོར་བའོ། །དབང་གཟས་པ་ནི་ཚིག་གིས་སོ། །མི་སྙན་པར་བརྗོད་པ་ནི་སྨོད་པའོ། །མ་རུངས་པར་བྱས་པ་ནི་སུན་པར་བྱས་པའོ། །བསྲེགས་པ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྲེགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མོས་པ་ན་དབང་དུ་བྱེད་པའོ། །དེ་ཟློག་པ་ནི་ལྷོད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་མོས་པ་ཟློག་པ་ནི་ལྷོད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲལ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱིས་གཏོང་བར་བྱེད་པའོ། །ལྡོག་པར་བྱེད་པ་ནི་ཡང་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཡན་ཆད་ཀྱིས་ནི་སྤངས་པར་འགྱུར་བ་བསྟན་ཏོ། །དབང་གཟས་པར་


DTG089_Page_0199
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འགྱུར་བ་ནི་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །མི་སྙན་པར་བརྗོད་པར་འགྱུར་བ་ནི་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འབྱོར་བར་འགྱུར་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་འཕངས་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ཕྱི་རོལ་དུ་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གཅིག་གོ །ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟ་བ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟ་བ་ཡིན་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དོ། །ཉེ་བར་གནས་པ་ནི་བྱས་པའོ། །ཀུན་ནས་བསླང་བ་ནི་ཉེ་བར་བསགས་པའོ། །སྡུད་པ་ནི་རབ་ཏུ་འཇིག་པ་སྟེ། འོག་གི་མནར་མེད་པ་ནས་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བར་དུ་མེས་ཟད་པའོ། །འདོར་བ་ནི་དེ་མེས་འཇིག་པ་ན་སྲིད་པ་བར་མ་དོའི་ལུས་ཀྱིས་སོ། །སྐྱེ་བ་ནི་བར་མ་དོའི་ལུས་ཀྱིས་སོ། །ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པའོ། །གང་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གསུམ་ནི་དོན་མཐུན་ནོ། །དེ་དག་ལས་གང་གི་དོན་དུ་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་བྱིན་པའོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ལ་མི་ལྟ་བ་དེ་གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ལོ་འདབ་ཤམ་པ་ཀ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ན། དེས་རིག་པའི་ལོ་མ་རྣམས་ཀྱང་ཉམས་པར་བྱེད་དོ། །རང་བཞིན་ནི་སྐྱེ་བའོ། །གང་ལ་ཤམ་པ་ཀ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་ཡོད་པ་ནི་ཤམ་པ་ཀ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་ཅན་ནོ། །ནག་པོ་ནི་རྩྭའི་ཁྱད་པར་རོ། །ཐ་མལ་པའི་སྐད་དུ་ནི་ཀཎ་ཎ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་ཞིང་ལས་མ་བསལ་ན་ནི་ཞིང་རླག་པར་བྱེད་དོ། །རང་བཞིན་ཅན་ནི་གྲུབ་པའོ། །དེ་དག་ལ་ནག་པོ་དང་འདྲ་བ་ཡོད་པས་ན་ནག་པོའི་རང་བཞིན་ཅན་ནོ། །སྦྲུལ་ནག་པོ་ནི་སྦྲུལ་ནག་པོ་སྟེ་དུག་དང་བཅས་པའོ། །དེས་རེག་པ་དང་བལྟས་པ་ཙམ་གྱིས་གསོད་པའོ། །ཚུལ་མ་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དད་པ་དང༌། མཉན་པ་ལ་སོགས་པའི་ལམ་མ་ཡིན་པས་སོ། །བརླག་པ་ནི་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །མི་བཟད་པ་དང་ནད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆེན་པོ་དང་ནད་དོ། །འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རེག་པའོ། །རེག་པ་ནི་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྣང་བ་ནི་སྐབས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཤེས་པའོ། །དཀར་པོའི་སྐལ་བ་ཅན་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་ཆའོ། །དེ་དང་ལྡན་པ་ནི་


DTG089_Page_0200
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དཀར་པོའི་སྐལ་བ་ཅན་ནོ། །ཕྲད་པ་ནི་ལྡན་པའོ། །ལྷག་མ་ནི་རྟོགས་པར་སླ་སྟེ་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱིས་ཕོངས་པའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དེའི་ཕྱིར་བདུད་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུད་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་གསུངས་སོ། །ཆོས་ཟབ་མོ་དག་ལ་མ་མོས་པ་ནི་དེ་དག་ལ་དད་པ་མེད་པར་བསྟན་ཏོ། །གཞན་ཡང་རབ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་རྒྱུ་རྣམ་པ་བཞི་གསུངས་ཏེ། བདག་ལ་བསྟོད་པ་དང༌། གཞན་ལ་སྨོད་པ་དང༌། ཉེས་བའི་ཀླན་ཀ་ཚོལ་བ་ཚོགས་གཅིག་ཏུ་བྱས་ཏེ། དེ་ཉེད་ཀྱི་ཕྱིར་རྣམ་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་ཕོངས་པའི་རྒྱུ་ནི་དྲུག་ཏུ་གསུངས་པ་ལས་བསྟན་བཅོས་ལས་ནི་མདོར་བསྡུས་ནས་བཞིར་བསྟན་ཏེ། ལྷག་མ་ནི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ནང་དུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་སྒྲུབ་པའི་ལེའུ་ཡིན་ཏེ་སྒྲུབ་པའི་ཡན་ལག་བདུན་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་དམྱལ་བའི་གཞུང་ཤས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་དམྱལ་བའི་ལེའུ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བརྒྱད་སྟོང་པའི་དཀའ་འགྲེལ། སློབ་དཔོན་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་ཞི་བས་རྣམ་པར་སྦྱར་བ་སྙིང་པོ་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ལས་ལེའུ་བདུན་པའོ།། །།འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་སྒྲུབ་པའི་ལེའུ་བདུན་པ་བསྟན་ནས། བརྒྱད་པ་དག་ལ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་དག་པ་ནི་རེ་ཞིག་དེའི་དག་པ་ཤིན་ཏུ་མོས་པར་དཀའ་བ་དེ་ནི། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། མི་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མོས་པ་དམན་པའོ། །ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གེགས་བྱས་པའོ། །སྲིད་ཞུ་ཆུང་བ་དང་མི་འདྲི་བའི་རང་བཞིན་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དག་ལའོ། །རབ་འབྱོར་གྱིས་ཞུས་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཨེ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཇི་ཙམ་དུ་ཟབ་པ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་མོས་པར་དཀའ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རབ་འབྱོར་གཟུགས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་།རབ་འབྱོར་གཟུགས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྔོན་དང༌། ཕྱི་མ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་མཐའ་མ་བཅིངས་མ་གྲོལ་བའོ། །


DTG089_Page_0201
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡང་ན་རང་བཞིན་གྱིས་དུས་གསུམ་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཤིན་ཏུ་མོས་པར་དཀའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཟབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །སྔར་འཇུག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཆིང་པ་སྟེ། སྔ་མ་དག་གོ །ཕྱིས་དེ་ལོག་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཐར་པའོ། །དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་གྲགས་པའོ། །འདིར་ནི་འཆིང་བ་དང་གྲོལ་བ་དག་གཏན་དུ་མེད་དེ། དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཟབ་པའོ། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་བསྟན་བཅོས་ལས། འབྲས་བུ་དག་པ་གཟུགས་ལ་སོགས། །དག་པ་ཉིད་དེ་གང་གི་ཕྱིར། །དེ་གཉིས་ཐ་དད་མ་ཡིན་ཞིང། །གཅད་དུ་མེད་པས་དག་པར་བརྗོད། །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། འབྲས་བུ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དག་པ་ཉིད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་ཐ་མི་དད་ཅིང་གཅད་དུ་མེད་པ་ནི་དག་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་མདོ་ལས་གསུངས་ཏེ། དག་པ་ཡང་གང་ཞེ་ན། གང་ལ་མོས་པར་དཀའ་བའི་མཚན་ཉིད་མདོ་ལས་གསུངས་པ་ལ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ལ་འདིའི་མོས་པར་དཀའ་བ་ཉིད་ག་ལས་ཤེས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རབ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ལན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འདི་ནི་དེའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །དེའི་previous hit བདག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཉིས་སུ་མེད་པའོ། །འཁྲུལ་ next hit་མེད་པའི་ཕྱིར་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་པའོ། །འདི་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་གཅད་དུ་མེད་པ་བསྟན་ཏོ། །གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་པའོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་བའོ། །བརྗོད་པ་ནི་ཆོས་ཡིན་ལ་བྱ་བ་ནི་ངེས་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེས་ན་གཞི་མཐུན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་ཐ་མི་དད་པའོ། །གཅིག་ལ་གཅིག་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་འཁྲུལ་པ་མེད་དེ་དེའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་མཆོད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་གང་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་ཉིད་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །འབྲས་བུ་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་ཉིད་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །ཕན་ཚུན་འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ལ་གཅིག་རྟགས་སུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །འཁྲུལ་པ་previous hit མེད་དེ་ཡང་དེའི་བདག next hit་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ཟེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། །གཞན་ཡང་


DTG089_Page_0202
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རབ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་མཚན་ཉིད་གསུངས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཆེན་མོ་ལས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བསྡུ་བའི་ཕྱིར།རྣམ་པར་དག་པ་བཞིའི་དབྱེ་བ་གསུངས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་འདིར་ནི་མ་གསུངས་སོ། །ལམ་གྱི་རྣམ་པར་དག་པ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་ས་དང་ས་ནས་ཉེས་པ་ཆེན་པོའི་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དགུ་དང༌། གཉེན་པོ་ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དགུ་ཉིད་ཀྱིས་ས་རྣམ་པར་དག་པར་བྱེད་པ་སྟེ་དེ་ཡང་དགུ་ཉིད་དེ། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་བརྒྱད་དང༌། འདོད་པའི་ཁམས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་ལས། ས་དགུ་པ་ནི་ཆེན་པོ་ཡི། །ཆེན་པོ་ལ་སོགས་དྲི་མ་ཡི། །གཉེན་པོའི་སྒོ་ནས་ཆུང་ངུ་ཡི། །ཆུང་ངུ་ལ་སོགས་ལམ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། དེའི་ལམ་རྣམ་པ་དགུ་པ་གཞན་ཡང་རབ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། །ཤིན་ཏུ་སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གསུངས་པ་ལ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་སོ་སོར་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། དེ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པའོ། །གང་ཡང་དེ་ནི་དེ་དག་གི་སྟེ་གཅིག་གོ །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གང་སོ་སོར་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། གང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། གང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པ་འདི་ཐམས་ཅད་ནི་ཐ་མི་དད་དེ་མ་ཆད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པའོ། །གང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པ་འདིར་མ་བསྟན་ཀྱང་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་གཟུང་བར་བྱའོ། །དེ་ནི་ལམ་ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུ་དང་ཆུང་ངུའི་འབྲིང་ངོ༌། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ནས་བཟུང་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་སྙེད་སྨོས་པས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཟབ་པ་ནི་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་སྟེ་


DTG089_Page_0203
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། ཤིན་ཏུ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་ལམ་ཆུང་ངུའི་ཆེན་པོའོ། །བསལ་བར་བགྱིད་པ་ནི་མུན་པ་སེལ་བ་སྟེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་ལམ་འབྲིང་གི་ཆུང་ངུའོ། །དེ་སྣང་བ་ནི་མཐོང་བ་སྟེ་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་ལམ་འབྲིང་གི་འབྲིང་ངོ༌། །དེ་མཚམས་སྦྱར་བ་མ་མཆིས་པ་ནི་སྲིད་པ་བར་མ་དོར་འཕོ་བ་མེད་པ་སྟེ། རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ནི་ལམ་འབྲིང་གི་ཆེན་པོའོ། །དེ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་མཆིས་པ་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའོ། །དེ་ནི་ལམ་ཆེན་པོའི་ཆུང་ངུའོ། །དེ་ཐོབ་ཕ་མ་མཆིས་པ་དང༌། མངོན་པར་རྟོགས་པ་མ་མཆིས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པ་མེད་པ་དང༌། མངོན་པར་རྟོགས་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །འདི་ནི་ལམ་ཆེན་པོའི་འབྲིང་ངོ། །དེ་མངོན་པར་གྲུབ་པ་མ་མཆིས་པ་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་གྲུབ་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ནི་ལམ་ཆེན་པོའི་ཆེན་པོའོ། །ཤཱ་རིའི་བུས་གསོལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཤིན་ཏུ་སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་ནི་ལམ་ཤེས་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་སྟོན་ཏེ། འདིར་བསྟན་བཅོས་ལས། ཁམས་གསུམ་པ་ཡི་གཉེན་པོ་ཉིད། །གཞལ་དང་གཞལ་བྱ་མཉམ་ཉིད་དང༌། །ཀླན་ཀ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ཡིས། །ལམ་ནི་དེ་ཡི་གཉེན་པོར་འདོད། །དེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། དེ་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་གཉེན་པོ་ཉིད་དེ། གང་ཤིན་ཏུ་སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ལ་སོགས་པར་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་འདོད་ཁམས་པ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་མེད་དེ་ཁམས་གསུམ་པའི་གཉེན་པོའོ། །འདིར་ཡང་ཤཱ་རིའི་བུས་གསོལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། མ་འཚལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འཛིན་པའོ། །ཡང་དག་པར་མ་འཚལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །དེ་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཞུས་སོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལན་ནོ། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་མེད་


DTG089_Page_0204
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་བ་དེ་ཉིད་འཛིན་པ་པོ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདི་ཡང་དེའི་འཛིན་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་བས་ན་ཤེས་བྱ་དང་ཤེས་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །གང་རྣམ་པར་དག་པའི་མཚན་ཉིད་འདི་ན་བསྒོམ་པའི་ལམ་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་འདི་ལ་སྐྱོན་བརྒྱད་དུ་རྟོགས་པ་དེའི་ཕྱིར། ཀླན་ཀ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ཡིས། །ལམ་ནི་དེ་ཡི་གཉེན་པོར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ཀྱིས་དགོས་པ་དི་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་ལ་ལྟོས་ཀ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གཅིག་གི་ཚིག་གོ །བསྒོམ་པའི་ལམ་ཁོ་ན་དེའི་གཉེན་པོར་འདོད་དེ། འདི་མན་ཆད་ནི་རྒོལ་བ་ནི་རྣམས་ཀྱི་ལན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིར་ཡང་གྲུབ་པའི་མཐའ་པ་ཉིད་ཀྱིས་དགོས་པ་དི་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པས་རྒོལ་བ་སྟོན་པ་ནི་ཀླན་ཀའོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་པའི་གཏན་ཚིགས་ནི་ལན་ནོ། །དེ་ལ་གཉིས་ནི་ཤཱ་རིའི་བུའི་དྲི་བའོ། །དྲུག་པ་ནི་རབ་འབྱོར་གྱིའོ། །ལན་བརྒྱད་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིའོ། །གནོད་པར་ཡང་མི་བགྱིད་ཕན་པར་ཡང་མི་བགྱིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གྲུབ་པའི་མཐའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཅི་ཡང་མི་བྱེད་ན་ཇི་ལྟར་ལམ་དུ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒོལ་བའོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལན་ནོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། དེ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ལ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་པ་སྟེ། གློ་བུར་གྱི་སྒྲིབ་པ་ཟད་པར་བྱེད་པ་ཁོ་ནའོ། །ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བ་གྲུབ་པའི་མཐའོ། །དེ་ག་ལས་ཤེས་ཤེ་ན། གལ་ཏེ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ན་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་མི་འཛིན་ན་ནི་ཤེས་རབ་ཉམས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲི་བའོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་དེ་ཉིད་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་མཐོང་བ་དེས་ན་དེ་ཉིད་ཆོས་ཉིད་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་མི་འཛིན་མི་གཏོང་བ་ཡིན་ཏེ་དེ་བས་ན་ཕུང་པོ་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། འབྲས་བུ་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་གསུངས་


DTG089_Page_0205
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོ། །དེ་དག་གི་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་ཡང་བདག་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་previous hit བདག་རྣམ་པར་དག་་ནི་གཏན་དུ་མེད next hit་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཡོད་པ་ནི་གྲུབ་པའི་མཐའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ག་ལས་ཤེས་ཤེ་ན། གལ་ཏེ་ཕུང་པོ་དང༌། འབྲས་བུ་དང༌། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་རྣམས་ཤིན་ཏུ་མེད་ན་ནི་དེ་བས་འདི་ཅུང་ཟད་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒོལ་བའོ། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལན་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཤིན་ཏུ་མེད་པ་ཁོ་ནའི་ཆོས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་འདི་ཁོ་ན་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བདག་རྣམ་པར་དག་པས་ཐོབ་པ་ཡང་མ་མཆིས། མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཡང་མ་མཆིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲུབ་པའི་མཐའོ། །དྲིས་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཁོ་ནའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ནི་མེད་དེ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ནི་ཡོད་དོ། །དེ་ཡང་རང་བཞིན་ཁོ་ནས་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། དེ་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐོབ་པ་ཡང་མེད། མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཡང་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བདག་མུ་མ་མཆིས་པས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མུ་མ་མཆིས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲུབ་པའི་མཐའོ། །དེ་ག་ལས་ཤེས་ཤིང་མཐོང་སྟེ་ཕུང་པོ་ཇི་ལྟར་ཡོད། གལ་ཏེ་ཆོས་ཉིད་དུ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྒོལ་བའོ། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལན་ཏེ། ཇི་ལྟར་previous hit བདག་ཤིན་ཏུ་མེད next hit་དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མེད་ན་དེ་རྣམས་ཀྱི་མུ་ཇི་ལྟར་ཡོད། གལ་ཏེ་ཆོས་ཉིད་དུ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡང་མུ་མེད་དེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་ནི་དོན་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་ཉིད་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཏན་དུ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲུབ་པའི་མཐའོ། །དེ་དག་ལས་ཤེས་ཏེ། གལ་ཏེ་དེ་ནི་དེ་ལྟར་རྟོགས་མོད་ཀྱི་དེ་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒོལ་བའོ། །


DTG089_Page_0206
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལན་ནོ། །འདི་ལ་དེ་ཉིད་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། གང་འདི་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་མེད་པར་རྟོགས་པ་དང༌། སྣང་བ་དང༌། གསལ་བར་སྟོན་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་མེད་པར་ངེས་པ་སྐྱེ་ཞིང་དངོས་པོར་རྟོགས་པ་མེད་ཅས་བྱ་བ་ནི་རྒོལ་བའི་ལན་ནོ། །བསྒོམ་པའི་ལམ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ལམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་རྫོགས་སོ།། །།


previousསྐབས་གཉིས་པ། ལམ་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་བརྗོད་པ།next