Nitartha Digital Library
Tibetan
 
previousགསུམ་པ། རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་བསྟན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་བཤད་པ།next

གསུམ་པ། རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་བསྟན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་བཤད་པ།


DTG094_Page_0115
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་པར་མའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པ་རྫོགས་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་གསལ་པར་མཛད་དེ་མདོར་བསྡུས་པ་དང༌། བར་མ་དང༌། རྒྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་གདུལ་


DTG094_Page_0116
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱའི་དབང་གིས་མདོར་བསྡུས་པ་དང་བར་མའི་ཚུལ་དག་གིས་འཆད་པ་ལས་འདིའི་འོག་ཏུ་གདུལ་བྱ་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པ་རྣམས་ལམ་སྐྱེས་པ་དང་སྐྱེས་པའི་ཐེ་ཚོམ་བསལ་བས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་རྣམས་ལའོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་དང་སྟེ་ཀུན་རྫོབ་པ་དང་དེ་ནི་དམ་པའི་ཚུལ་རྣམ་པར་འབྱེད་པས་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནས་བརྩམས་ཏེ་རྒྱས་པར་བཤད་པར་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཚེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་དུས་དེ་ལའོ། །བརྗོད་བར་འདོད་པའི་དབང་གིས་བྱེད་པ་པོ་རྣམས་འབྱུང་བ་དེ་བས་ན་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །ཁ་ལུ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ངག་གི་རྒྱན་ལའོ། །ཡང་གི་སྒྲ་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་དོན་དུའོ། །རྒྱས་པར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཤད་པ་ནི་ཁྱད་པར་རོ། །བརྒྱ་བྱིན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་དང་པོར་བཤད་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱིས་འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་ལ་ཡོངས་སུ་དྲི་བ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་བསྟན་པའི་དོན་དུ་རབ་འབྱོར་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། འདུས་པ་ནི་ཡང་དག་པར་འོངས་པས་སོ། །འཁོད་པ་ནི་འདུག་པའི་ཕྱིར་རོ། ལྷན་ཅིག་ཏུ་བྱས་ཏེ། ལེགས་པར་བྱས་པས་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་དེར་སྐྱེས་པ་དེའི་ཕྱིར་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པ་སྟེ་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཚོགས་ནི་རིས་སོ། །དེ་ལས་འབྱུང་བ་ཞེས་ཐ་ཉ། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་བཞི་ནི་རྣམ་ཐོས་སྲས་དང༌། ཡུལ་འཁོར་སྲུང་དང༌། འཕགས་སྐྱེས་པོ་དང༌། མིག་མི་བཟང་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་ཚོགས་ནི་དེ་ལས་བྱུང་བའོ། །འདི་རྣམས་ལ་ཚངས་པ་ལ་སོགས་བ་རྣམས་ལས་དང་པོ་བཤད་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་པའི་དབང་དུ་བྱེད་པས་འཇིག་རྟེན་ལ་མཐོ་རིས་དང་ངེས་པར་ལེགས་པ་དང་མངོན་པར་མཐོ་བ་ཐོབ་པའི་སྣོད་དུ་རུང་བ་ཉིད་སོ་སོར་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པས་འཇིག་རྟེན་པའི་དོན་དུ་འཁོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ནི་སྟོང་གསུམ་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མི་མཛད་དེ་དེའི་བདག་པོ་ནི་ཚངས་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདིར་སྐྱེ་བར་གྱུར་པ་ན་དང་པོར་སྐྱེས་པ་དེའི་རྗེས་ལ་གཞན་དག་དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་བདག་པོ་ཉིད་ཀྱི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་


DTG094_Page_0117
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྡུས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གླིང་བཞི་པ་དང་ཉི་ཟླ་དང༌། །རི་རབ་དང་ནི་འདོད་ལྷ་དང༌། །ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་སྟོང་ལ་ནི། །སྟོང་ནི་སྤྱི་ཕུད་ཡིན་པར་འདོད། །དེ་སྟོང་ལ་ནི་སྟོང་གཉིས་པ། །བར་མའི་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ཡིན་ནོ། །དེ་སྟོང་ལ་ནི་སྟོང་གསུམ་སྟེ། །མཉམ་དུ་འཇིག་ཅིང་འཇུག་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །ཚངས་པའི་ཚོགས་དེ་དེ་ལས་འབྱུང་བའོ། །འདིར་ནི་འོག་མའི་ཚོགས་ལ་འཇུག་པའོ། །འདི་རྣམས་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའོ། །བསམ་གཏན་བཞི་པའི་མདུན་དུ་གནས་གཙང་མ་ལྔ་སྟེ་མི་ཆེ་བ་དང་མི་གདུང་བ་དང་ཤིན་ཏུ་མཐོང་བ་དང་བལྟ་ན་སྡུག་དང་འོག་མིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གནས་གཙང་མ་རྣམས་ཏེ་འཕགས་པ་རྣམས་ཉིད་དེ་རྣམས་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་ལྔ་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱི་སྟོང་ཕྲག་ལྔ་ཉིད་དོ། །གང་ཡིན་པ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ། དེ་རྣམས་ཀྱང་འཁོད་པར་གྱུར་པ་གང་ཞིག་ཡང་དེ་རྣམས་ཀྱི་འོད་དེ་ཡང་ཟིལ་གྱིས་མནན་ཏོ། །དུས་མཉམ་ཉིད་དུ་གང་ཡིན་པ་ཡང་དེ་གཞན་གྱི་སྒྲའི་དོན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ལྷའི་འདུ་བ་བཤད་པར་བྱེད། གང་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འོད་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་ལ་གནས་སྐབས་ཡིན་ཞེ་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པ་འདི་ལ་སྔོན་ཆད་མ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སླར་ནི་གྲངས་སུ་བྱ་བའི་འཁོར་འདུས་པ་ཡང་བསྟན་པར་བྱ། འོད་ཟེར་འབྱུང་བ་ཡང་སྔ་ན་མེད་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་ལ་རྒྱུ་མཚན་ནོ། །འོད་ཟེར་འབྱུང་བ་ནི་འོད་ཀྱི་ཚོགས་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །འོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་དོ། །ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའོ། །དེ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་སྟེ་མངོན་པར་འདུས་བྱས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྒྱུ་གང་གིས་ཟིལ་གྱིས་མནན་སྙམ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་ཉེ་བས་སོ། །གང་གིས་གང་དུ་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་དང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱང་མཐུ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ཟིལ་གྱིས་ནོན་ཞེ་ན། གསུངས་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུ་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སངས་


DTG094_Page_0118
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་མཐུ་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་ལྷའི་དབང་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་གསོལ་བ་མི་འདེབས་པར་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་ལ་འདྲི་བར་བྱེད། ཉན་ཐོས་ཀྱིས་བསྟན་པས་འདུལ་བར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེའི་དུས་ཀྱི་འཁོར་རྣམས་ལའོ། །འཁོར་དེར་རབ་འབྱོར་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པའི་དོན་དུ་བཀའ་སྩལ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ལ་གསོལ་བ་འདེབས་པའི་སྒོ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཡང་གསོལ་བ་འདེབས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དང་འབྲེལ་ལམ་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཉེ་བར་བསྟན་པར་བྱེད་པས་ན་ཉེ་བར་བསྟན་པ་སྟེ་དེ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཏོ། །རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བརྗོད་པ་ནི་གདམས་པའོ། །རྟོགས་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་རྣམས་ལ་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱིས་པར་དུ་གཅོད་པར་བྱེད་པ་རྣམས་དེ་རབ་ཉིད་ཀྱིས་ཉེ་བར་བསྟན་བས་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་དེ་དང་བཅས་པ་དེ་ཞེས་བྱ་བའི་བསྡུ་བའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེས་ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལ་སྔར་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལས་བརྩམས་ནས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བཟུང་སྟེ་བར་མ་བསྟན་པ་གསལ་བར་བྱས་སོ། །འདིར་ཡང་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལས་བརྩམས་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་དང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡང་སྒྲུབ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དབང་དུ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །མཐུ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་མཐུའི་རྣམ་གྲངས་སོ། །དེ་ལ་མཐུ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོར་བསྟན་པ་སྟེ་གཞན་དག་གིས་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །གཟི་བརྗོད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤོབས་པའི་ནུས་པ་ལ་བྱེད་པ་པོའི་མཐུས་སོ། །བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་སད་པར་བྱེད་པའོ། །གང་དག་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཡང་དག་པ་ཉིད་དོ། དེ་ལ་ངེས་པ་ནི་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའོ། །དེ་ལ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་འདས་ནས་གནས་པ་རིགས་


DTG094_Page_0119
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅན་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་རྣམས་དུས་ཇི་སྲིད་པར་ཡང་སྐལ་བ་མེད་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གིས་འཁོར་བའི་རྒྱུན་ལས་མཚམས་བཅད་པས་གང་རྣམས་ཀྱིས་འཁོར་བའི་རྒྱུན་ལ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་མཚམས་བཅད་པ་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར་འཁོར་བའི་རྒྱུན་ལས་འདས་ནས་དེ་རྣམས་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་ནུས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་དོན་དུ་སྐལ་བ་དང་མི་ལྡན་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་རྣམས་ནི་ཡང་ནས་ཡང་དུ་འཁོར་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འོན་ཀྱང་གལ་ཏེ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་དེ་རྣམས་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་རྣ་བའི་ལམ་དུ་སོང་བ་བསྟན་པ་འདི་ཡིན་ཏེ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསྐལ་བ་བྱེ་བ་ཁྲི་ཕྲག་བརྒྱ་སྟོང་གཞན་དུ་མེད་གྲངས་མེད་པར་གཞན་གྱིས་ཀྱང་དེ་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་རྒལ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ལུང་ལས་སོ། །དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པར་དགེ་བ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱོགས་ནི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་སོགས་པའོ། །ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །ལྔ་པ་ནི་རྒྱུ་ལའོ། །ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པ་ཉིད་ཀྱི་ངེས་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །ལྷག་པར་དམིགས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོབ་པར་བྱ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་བར་དུ་གཅོད་པར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་གྱི་སྒྲའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཁ་ཅིག་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པའི་དོན་དུ་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྔར་བསྐྱེད་པ་རྣམས་ནི་ཡང་དག་པར་དགའ་བ་བསྐྱེད་པའོ། །དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་གཉི་ག་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཡོད་པར་གྱུར་པ་ལས་ལམ་ཤེས་པ་ཉིད་ལ་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་པའོ། །འདི་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གསུངས་པ། དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཁྱོད་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ཆེ་བ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ཅག་གིས་ནི་བཀའ་དྲིན་གཟོ་བར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྔར་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གང་ཞིག་བྱས་པ་དེ་རིག་པ་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་བགྱིའོ། །ཅི་སྨྲས་


DTG094_Page_0120
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་འགྱུར་རོ། །སྔར་ནི་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་གྱུར་པའི་སྔོན་བྱུང་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་གདམས་པ་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པས་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་ངེས་པར་ཞུགས་པར་བྱེད་པ་དེས་སྨྲས་པའི་སྒྲུབ་པའི་རིམ་གྱིས་གྲུབ་པས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་གང་དེའི་ཕྱིར། ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ཀྱང་འདིའི་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་རྣམས་གདམས་ངག་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་དང་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་ངེས་པར་ཞུགས་པར་བྱའོ། །སྔ་མ་དེས་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་རིམ་པས་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ན་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྔོན་གྱི་ཉན་ཐོས་བཀའ་དྲིན་གཟོ་བ་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་བགྱི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ངོན་གྱི་ནི་སྔོན་ཉིད་དོ། །ཚངས་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སྤྱོད་པ་ནི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པའོ། །དེ་སྤྱོད་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དོན་དུའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གང་བདག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་ཚིག་དང་འདྲ་བའི་མི་འཇིག་པ་ཇི་ལྟར་གྱི་དོན་ནོ། །གདམས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདམས་ངག་དུ་བྱས་པ་ཡང་དག་པར་བསྐྱང་བའོ། ཁ་ད་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསལ་བའི་ངག་ལའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་ཛ་ལ་སོགས་པའི་བར་དུ་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གདམས་པར་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བྱ་བ་ནི་འགའ་ཞིག་ལས་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེར་བ་ད་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པའི་དངོས་པོ་ལ་སྟེ་ཁམས་འདི་ལ་དོན་མང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་སུ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདམས་པར་བྱའོ། །རྗེས་སུ་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་བསྟན་པར་བྱའོ། །འོག་མའི་ཚིག་དག་ལ་ཡང་དག་ལ་ཡང་དག་པའི་དོན་ཏོ། །བདག་ཅག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་ཡང་བདག་ཉིད་དང་རིགས་མཐུན་པ་རྣམས་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཐ་སྙད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངས་ཁྱོད་ལ་བཤད་པར་བྱའོ། །ཀཽ་ཤི་ཀ་ཉོན་ཅིག་ཅེས་འགྲེལ་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ཆར་འབེབས་ཀྱང་སྣོད་གསུམ་ལ་ཆུས་ཆུའི་བྱ་བ་མི་བྱེད་པ་ནི་གང་དུ་ཁ་ཕུབ་པ་ལ་ཆུ་མི་འཇུག་པ་སྟེ། གང་དུ་ཡང་མི་


DTG094_Page_0121
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཙང་བ་ལ་ཞུགས་པ་སྐྱོན་དང་བཅས་པར་འགྱུར་རོ། །གང་དུ་ཞབས་རྡོལ་ལ་ནི་མི་གནས་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཉན་པ་པོའི་སྐྱེ་བོའི་ཡིད་ཀྱི་སྣོད་གསུམ་ལ་ཆོས་ཀྱི་ཆར་བབ་ཀྱང་ཆོས་སྨྲ་བ་པོའི་ཆོས་ཀྱི་ཆུས་བྱ་བ་མི་བྱེད་དོ། །གང་དུ་མ་ཐོས་པས་གཡེང་བ་ལ་སོགས་པས་མི་ཞུགས་པ་དང༌། གང་དུ་ཡང་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞུགས་པས་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ། །གང་དུ་ཡང་དྲན་པ་བརྗོད་པས་གནས་པ་མེད་པའོ། །སྐྱོན་གསུམ་པོ་ནི་བསལ་བའི་དོན་དུ་གསུངས་པ་ལེགས་པར་རབ་ཏུ་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུང་ཤིག་དང༌། དེ་ནི་ཉན་པའི་སྐྱོན་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་མ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། ཡང་དག་པར་གུས་པར་བྱས་ནས་ཆོས་ཉོན་ཅིག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་གནས་པར་བྱ་ཞེས་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་སྔར་གྱི་དྲི་བ་དེའི་དོན་དུ་གསུངས་པ། ཇི་ལྟར་གནས་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ལའོ། །གནས་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལམ་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ལ་གནས་པར་བྱའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དག་ལ་མཚན་ཉིད་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གནས་བཀག་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་ཞེས་བསྟན་པར་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་སྟེ་དེར་གནས་ཀྱི་སྒྲོ་འདོགས་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་བསྟན་ཏེ། ཆོས་རྣམས་ལ་གནས་པར་མི་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་གོ ། ཆོས་ཉིད་ལ་གནས་པར་མི་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པའོ། །གང་ཟག་རྣམས་ལ་གནས་པར་མི་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པའོ། །ཆོས་ལ་སྤྱོད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཆོས་བཤད་པ་དང་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྤྱད་པའོ། །དེ་ལ་གཟུགས་ལ་གནས་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ་ཇི་སྲེད་སངས་རྒྱས་ཉིད་ལ་ཡང་གནས་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བས་ཆོས་ཀྱི་བཤད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་སོ་ཞེས་གནས་པར་མི་བྱའོ་ནས་ཇི་སྲིད་དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཞེས་གནས་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བཤད་པའོ། །གཟུགས་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པའོ་ཞེས་གནས་པར་མི་བྱའོ་


DTG094_Page_0122
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ་ཇི་སྲིད་སངས་རྒྱས་ཉིད་འདུས་མ་བྱས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ་ཞེས་གནས་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བཤད་པའོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་སྦྱིན་པའི་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ་ཇི་སྲིད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་མཐས་གང་ཟག་བཤད་པའོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་གནས་བཀག་པ་ལ་གཟུགས་ནས་ཇི་སྲིད་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་པར་མི་བྱ་ཞེས་བྱ་བས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཀྱི་གནས་བཀག་པའོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་གནས་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་ཀྱི་གནས་པ་བཀག་པའོ། །པོ་ཏི་འགའ་ཞིག་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་པར་མི་བྱ་བ་འདིའི་རྗེས་ལ་མིག་ལ་གནས་པར་མི་བྱའོ། །ཇི་སྲིད་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ལ་གནས་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་པར་འདོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་མིག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་ཏོ། །མིག་གི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལ་དབང་པོ་དང་ཡུལ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདུས་པ་ཡོད་པ་ལ། གང་ཞིག་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚོར་བ་བསྐྱེད་པ་ལ་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་དབང་པོར་འགྱུར་བའི་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་པ་འདྲ་བ་ཙམ་ཉིད་ཀྱིས་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚོར་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ནི་རེག་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དབང་པོའི་འགྱུར་བ་ནི་འདྲ་བས་རེག་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་བྱས་པས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དབང་པོའི་དབྱེ་བས་མིག་གི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ནས་ཇི་སྲིད་ཡིད་ཀྱི་འདུས་ཏེ་རེག་པའོ། །ཆོས་མངོན་པ་ལས་གསུངས་པ། གསུམ་འདུས་པ་ལས་དབང་པོའི་འགྱུར་བ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ནི་རེག་པ་སྟེ། ཚོར་བ་བསྐྱེད་པ་ཡང་དག་པའི་རྟེན་སྦྱིན་པའི་ལས་ཅན་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདོན་པ་འདི་ཐམས་ཅད་སྔར་གྱི་པོ་ཏི་རྣམས་ལ་མ་མཐོང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་གཞག་པ་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་འདི་ལ་མདོར་བསྡུས་པ་བཤད་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཆོས་འཆད་པ་ལ་ཕུང་པོ་རྣམས་ཉིད་འདོན་པ་ཡིན་ཏེ། ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་གནས་པ་འདི་ལ་འདི་ལྟ་བུའི་འདོན་པ་རིགས་


DTG094_Page_0123
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཆོས་ཉིད་བཤད་པའི་དུས་ན་གཟུགས་ནི་རྟག་པ་མ་ཡིན་མི་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཕུང་པོ་རྣམས་ཉིད་ལ་གཅིག་ཏུ་ཆོས་ཉིད་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཆེན་པོ་རྣམས་ལ་ཡང་འདི་མིག་ལ་གནས་པར་མི་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདོན་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་ཡང་གནས་པར་མི་བྱ་ཞེས་གསུངས་པ། དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་སོ་ཞེས་གནས་པར་མི་བྱ་ཞེས་བཤད་མ་ཐག་པའི་རིམ་པས་ཆོས་རྣམས་ལ་གནས་པར་མི་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ལའོ། དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་སུ་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་གནས་པར་མི་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་ཡང་གནས་པར་མི་བྱ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཆོས་ཉིད་ལ་ཡང་གནས་པ་མེད་པ་གསུངས་པ་ནི་གཟུགས་རྟག་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་རེ་ཞིག་ཆོས་དང་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་ཡང་གནས་པར་མི་བྱའོ། །གང་ཞིག་ཡང་དེ་རྣམས་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ངོ་བོས་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཉིད་བརྟགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཟད་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱིས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན་པའི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ལས་མི་རྟག་པ་ཉིད་དེ་དག་ལ་ཡང་གནས་པར་མི་བྱ་སྟེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་རྣམས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡུག་པ་ནི་གཙང་བའོ། །མི་སྡུག་པ་ནི་མི་གཙང་བའོ། །གཟུགས་སྟོང་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་མི་དམིགས་པ་སྟེ་དམིགས་པ་ཡིན་པས་ན་དམིགས་པའོ། །དེ་བས་ནི་འདི་གཉི་ག་ཡང་ངོ༌། །འདུས་མ་བྱས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདུས་མ་བྱས་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། དེས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ནི་བསྐྱེད་པ་སྟེ་དམིགས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱིན་པའི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོན་གནས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཅན་ཆོས་ཉིད་གསུངས་སོ། །ལམ་ལ་གནས་པ་ལ་ཡང་ཡོན་ནི་གཞལ་དུ་མེད་པའི་འབྲས་བུ་སྟེར་བ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྲིད་པ་ལན་བདུན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་ཀྱི་སྒོམ་པ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་དང་མི་ལྡན་ཡང་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་བདུན་


DTG094_Page_0124
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ལ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐར་མ་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འདོད་པའི་ཆགས་པ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་འདིར་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོངས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལན་ཅིག་སླར་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་འོངས་ནས་སོ། །དེ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པ་མེད་པའི་འཇིག་རྟེན་ལའོ། །འདི་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བའི་གནས་གང་ལ་ཁམས་གསུམ་པའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་ལྷག་མར་གྱུར་པ་འདི་རྣམས་ལ་བདག་ཏུ་བརླན་པ་དེའི་ཕྱིར་ལྷག་མ་རྣམས་ནི་ཕུང་པོ་རྣམས་སོ། །དེ་ཉིད་ནི་ལྷག་མ་སྟེ་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པ་ལ་དེ་བཟློག་པས་ལྷག་མ་མེད་པའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་ནི་དབྱིངས་ཏེ། དམིགས་པའི་ངོ་བོས་འཕགས་པ་རྣམས་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱིས་ལས་འདས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་སྒྲ་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སའོ། །དེ་ཡང་གཞན་གྱིས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་མེད་ན་རང་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་པར་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་འདའ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ཏུ་འོད་ལ་གནས་ནས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུད་བཅོམ་པ་དང་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རབ་ཏུ་བསྐོར་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྲིད་དུ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བར་ཆད་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་རུང་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལུང་བསྟན་པ་ལ་སོགས་པ་གདོན་མི་ཟ་བར་བྱ་བ་དེ་ཐམས་ཅད་བྱས་ནས། ཇི་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་ཡུལ་དང་དུས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྐུས་ཞེས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །ཇི་སྐད་དུ་གསུངས་པ། བཟོ་ཡི་སྐྱེ་གནས་བྱང་ཆུབ་ཆེ། །རྟག་ཏུ་སྤྲུལ་པ་མཐོང་རྣམས་ཀྱིས། །སངས་རྒྱས་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་འདི་ནི། །རྣམ་པར་གྲོལ་ལ་ཐབས་ཆེན་ཡིན། །ཇི་ལྟར་གཞན་དུ་མེ་འབར་ཏེ། །སླར་ཡང་གཞན་དུ་ཞི་བར་འགྱུར། །ཡང་དག་མཐོང་དང་མ་མཐོང་དང༌། །སངས་རྒྱས་


DTG094_Page_0125
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམས་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིར་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཕྱོགས་སྔ་མར་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་མི་འདའ་ན། །སྐྱོན་དང་དགོས་པ་ཐལ་བར་འགྱུར། །དོན་མེད་ནུས་པ་མི་ཚང་ཕྱིར། །ཐམས་ཅད་གདུལ་བྱ་མ་ཡིན་ཉིད། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་མཉམ་ཉིད་དང༌། །གདུང་རྣམས་ཀྱང་ནི་མི་སྲིད་པས། །གླིང་བཞི་རྣམས་ལ་དེ་རྣམས་ཀྱིས། །སྐྱེ་བ་ཡང་ནི་ཐལ་བར་འགྱུར། །རིགས་ནི་མཐུན་པ་ཆད་པའི་ཕྱིར། །བདེ་གཤེགས་རྣམས་ཀྱང་མྱ་ངན་འདའ། །མཐོང་བ་མྱ་ངན་འདས་སྐུའི་ཕྱིར། །ཇི་ལྟར་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་རྣམས། །གཞན་དུ་རིང་བསྲེལ་མེད་པ་ནི། །གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཚད་མར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བས་སོ། །དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ་གལ་ཏེ་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་ཀྱི་བར་དུ་ཐུབ་པ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཕྱིར་ཇི་སྟེ་ཅིག་ཅར་རམ་རིམ་གྱིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམས་སུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་འབྱུང་བར་འགྱུར། ཐམས་ཅད་ཀྱང་དུས་ཐམས་ཅད་ལ་གཅིག་ཉིད་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ནུས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ནུས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞན་རྣམས་དོན་མེད་པ་ཉིད་དོ། །གཞན་དུ་དུས་གཞན་ལ་སངས་རྒྱས་གཞན་སྐྱེ་བ་ལ་འདི་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ནུས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་མི་འཐད་པ་ལ་ནུས་པ་མི་ཚང་བ་ཉིད་དོ། །འདིའི་དེ་རྣམས་གདུལ་བྱ་མ་ཡིན་ཞེས་སྨྲ་བར་ནུས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་སྨོན་ལམ་དང་ཚོགས་པ་སོགས་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནུས་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་དག་གདུལ་བྱ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གིས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་གདུལ་བར་བྱ་བ་ལ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །ཤིན་ཏུ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ནུས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་ཇི་ལྟ་བར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་སེམས་ཅན་འདུལ་བ་ལས་ཉན་ཐོས་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་རང་གིས་རྣམ་པར་སྨིན་པར་བྱས་པའི་གདུལ་བྱ་ལེགས་བཟང་གི་མཐའ་ཅན་རྣམས་གདུལ་བས་འདུལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་རྣམས་ཀྱི་གོ་སྐབས་བྱེད་པའི་དོན་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་རྣམས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མི་མཛད་ཀྱི་ནུས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་


DTG094_Page_0126
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར་སླར་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་གླིང་བཞི་ཙམ་ལ་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་མང་བ་རྣམས་ལ་ཤིན་ཏུ་ཡང་གོ་སྐབས་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །སྟོང་གསུམ་པ་གཅིག་གི་དོན་དུ་གླིང་བཞི་པའི་འབྱུང་བ་འདོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་སྟོང་གསུམ་ཐམས་ཅད་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཅིག་གླིང་རེ་རེར་སྤྲུལ་པའི་སྐུས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཞེས་ཁས་ལེན་པར་གྱིས། གཞན་དུ་ན་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ནུས་པ་ཅན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་སྙན་པ་སྨྲ་བ་ཙམ་དུ་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་དོན་དུ་བདག་སངས་རྒྱས་སུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྨོན་ལམ་མོ། །དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་ལ་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་དག་པར་འབྱུང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གནས་པར་གྱུར་པ་ལ་མཐའ་ཡས་པ་ཉིད་ནི་འཐད་པར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་པར་མེད་པར་འཇིག་རྟེན་ཞེས་བརྗོད་པ་ན་སྟོང་གསུམ་རྟོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གླིང་བཞི་ཙམ་ལ་ཡང་རྟོགས་པར་ཐལ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚོགས་ཡང་དག་པར་བསགས་པ་རྣམས་ལ་ཤིན་ཏུ་ནས་ཀྱང་གོ་སྐབས་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ལ་ཡོངས་སུ་གནས་པའི་སྟོང་གསུམ་ཐམས་ཅད་དུ་ལོང་བའི་འཇིག་རྟེན་ལ་དུས་གཅིག་ནས་འབྱུང་གནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཅིག་གོ །སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ཐམས་ཅད་མཛད་ནས་རང་གིས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་རྣམས་གདུལ་བར་བྱ་སྟེ། རང་གི་གདུལ་བྱ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་མེད་ན་ཇི་ལྟར་རིང་བསྲེལ་མཐོང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱའོ། །འདིར་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ནུས་པ་ཉིད་ལ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་མང་བ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པའོ། །རིགས་ཐ་དད་ཕྱིར་དོན་བཅས་ཕྱིར། །ཚང་ཕྱིར་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཐ་མི་དད་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་གཅིག །དྲི་མེད་གནས་ལ་མང་ཉིད་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སངས་རྒྱས་གཅིག་ཁོ་ན་ཞེས་འདི་ནི་འདོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རིགས་


DTG094_Page_0127
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་མཐའ་ཡས་པ་སྟེ་དེ་ལ་གཅིག་ཉིད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ན་གཞན་རྣམས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ཅིའི་ཕྱིར་འདི་ཡིན། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱང་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་རྣམས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་མི་རྒྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་མེད་ཀྱང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དེའི་ཕྱིར་དོན་མེད་པ་མ་ཡིན་པས་སངས་རྒྱས་གཅིག་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་གྱི་བྱ་བ་ཚང་བ་ཉིད་ཀྱང་མི་འགྱུར་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ལ་གང་གིས་ཀྱང་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཐོག་མའི་སངས་རྒྱས་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ་ཚོགས་བསགས་པ་མེད་པས་སངས་རྒྱས་ཉིད་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་གཞན་མེད་པས་ཀྱང་ཚོགས་བསགས་པ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐོག་མ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་གཅིག་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མང་བ་ཉིད་ཀྱང་འདོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འགའ་ཞིག་ཏུ་སེམས་ཅན་འགའ་ཞིག་རྣམས་ལ་གཟུགས་བསྟན་པར་མི་མཛད་དེ་གཞན་རྣམས་ལ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་ཆུ་སྣོད་ཆགས་པ་ལ། །ཟླ་བའི་གཟུགས་བརྙན་མི་མཐོང་བ། །དེ་བཞིན་སེམས་ཅན་སྐྱོན་བཅས་ལ། །སངས་རྒྱས་གཟུགས་བརྙན་མི་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་སྣོད་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟུགས་པ་རྙན་མི་མཐོང་ཞེས་གསུངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང༌། མཛད་གྲུབ་རྣམས་ཀྱིས་ཐ་དད་པ། །གྲངས་དང་ཞིང་རྣམས་ཐམས་ཅད་དུ། །སངས་རྒྱས་སྤྲུལ་པ་བསམ་མི་ཁྱབ། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་དེ་ཤེས་བྱ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དུས་ཐམས་ཅད་ལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ་མཛད་པའི་བྱ་བ་སྟེ་ཐ་དད་པ་དང་གྲངས་དང་ཞིང་གིས་སོ། །གང་ཞིག་ཡང་བརྗོད་པ། སྟོང་


DTG094_Page_0128
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསུམ་གཅིག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གཅིག་གོ །དེར་སངས་རྒྱས་གཅིག་ནི་གླིང་བཞི་བ་སོ་སོར་དང་འཛམ་བུའི་གླིང་པ་སྐྱེ་བ་དང་ཡང་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་སྤྲུལ་པ་སྟོན་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་ཡང་སྔར་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྐྱབས་མེད་པའི་འཇིག་རྟེན་པ་ལ་བདག་སྐྱབས་སུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་དེས་ན། སངས་རྒྱས་གཞན་ལ་དེར་བསྟན་པ་འཇུག་པ་ལ་གཞན་གྱི་ཞུགས་པ་སྨོན་ལམ་གྱིས་གནོད་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཇུག་པ་དང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱས་པ་ཕལ་ཆེར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཅིག་ལ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་དེ་རྣམས་སངས་རྒྱས་གཅིག་གི་གཟུགས་བརྙན་སྐྱེ་བ་དང་བྱང་ཆུབ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་མཐོང་བ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་དེའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །མང་པོའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་གོ་སྐབས་ཀྱི་དོན་དུ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གཅིག་ནི་གླིང་བཞི་ཙམ་ལ་སྐྱབས་མེད་པ་ལ་སྐྱབས་སུ་གྱུར་པ་ལ་སྨོན་ལམ་གྱི་ཕྱིར་བྱས་པ་དོན་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཤིན་ཏུ་དཀའ་བས་ཚོགས་རྫོགས་པའི་འདི་ཙམ་མང་པོ་རྣམས་ནི་ཤིན་ཏུ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོང་གསུམ་གྱི་ཡང་མཐར་ཐུག་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཉིད་ལ་ཡང་སྨོན་ལམ་བྱས་པ་ཚོགས་རྫོགས་པ་རྣམས་ལ་གོ་སྐབས་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང༌། ཁམས་གཅིག་ལ་ནི་གཉིས་མེད་ཕྱིར། །གཞལ་མེད་ཚོགས་ཕྱིར་དུས་གཅིག་ཏུ། །རིམ་དུ་འཇུག་པ་མི་རིགས་པས། །སངས་རྒྱས་མང་ཉིད་རབ་ཏུ་གྲུབ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང༌། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ངེས་སྒྲོལ་ཕྱིར། །བྱ་བ་ཡང་ནི་མ་རྫོགས་པས། །སངས་རྒྱས་ཤིན་ཏུ་མྱ་ངན་འདའ། །འདོད་དེ་མྱ་ངན་འདའ་བའང་མིན། །ཐམས་ཅད་འདྲིས་པའི་ཕྱིར་ལས་ཅན། །རྒྱ་མཚོའི་ཆུ་བཞིན་རྒྱལ་བ་རྣམས། །བྱས་གྱུར་བྱེད་པ་བྱེད་འགྱུར་ཏེ། །གཞན་གྱི་དོན་ལ་སེམས་པ་མེད། །སེམས་ཅན་སྐྱོན་ཕྱིར་མི་མཐོང་བས། །ཆགས་པའི་སྣོད་དུ་ཟླ་བ་བཞིན། །དེ་རྣམས་འཇིག་རྟེན་ཀུན་འཕྲོགས་མཛད། །ཆོས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་ཉི་མ་བཞིན། །བྱང་ཆུབ་སྟོན་མཛད་འགའ་ཞིག་ནི། །མེད་བཞིན་མྱང་འདས་


DTG094_Page_0129
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འགའ་ཞིག་ཏུ། །དུས་གང་ལ་ཡང་མེད་པ་མིན། །བརྟག་པའི་སྐུ་ཅན་དེ་བཞིན་གཤེགས། །ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་སྐུ་མཐོང་བ་དང་རིང་བསྲེལ་མཐོང་བ་ཡང་དེ་བསྟན་པའི་གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་རྗེས་སུ་བཟུང་བའི་དོན་དུ་སྤྲུལ་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཇི་ལྟར་ཡང་འདིས་གནས་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་བསམ་པ་སྐྱེས་སྙམ་ན། ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལ་གནས་པར་མི་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་གནས་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གནས་པར་བྱ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་པ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་བརྗོད་པ་ཡིན་ཞེས་བསམ་པར་བྱེད་དོ། །དེའི་རྗེས་ལ་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་ལ་མི་གནས་པའི་སྒྲུབ་པ་ཉིད་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་གནས་པ་ཞེས་སྟོན་ཅིང་གནས་སོ། །ཐུགས་ནི་ཤིན་ཏུ་མི་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རབ་ཏུ་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་འགྲོ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གསུངས་སོ། །འདུས་བྱས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་གསུམ་ལའོ། །འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་སྟེ་གཉི་ག་ལ་ཡང་དེ་ངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་བཞེངས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ལ་ནི་གནས་པ་དང་བཞེངས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དོན་དུ་སྟེ། དེ་ཡང་རབ་ཏུ་མི་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་བས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པས་དེ་བཞིན་དུ་བསླབ་པར་བྱའོ། །འདི་ཉིད་གསུངས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གནས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞེངས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མི་གནས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞུགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མི་མཐུན་པར་མི་གནས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་ཏུ་འདོན་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གནས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པའི་བྱང་


DTG094_Page_0130
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཆུབ་ཐོབ་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །དེ་ཡང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་རྒྱུ་ལས་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གནས་པ་ཇི་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་སུ་གནས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མི་གནས་པའི་ལྷག་པར་མོས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་ལྟར་གནས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་ལྷག་པར་མོས་པ་མངོན་པར་ཕྱོགས་པར་བྱེད་པས་སོ། །བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡོངས་སུ་སྤངས་པས་དེ་དང་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ལས་སོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་ལེགས་པར་གནས་ཏེ་བྱང་ཆུབ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ལམ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། མི་གནས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་གསུངས་པའི་མི་གནས་པའི་སྒྲུབ་པས་སོ། །འདི་ནི་སྔར་དམ་བཅས་པའི་ཉེ་བར་སྡུད་ཅིང་གསུངས་པ་ནི་འདིས་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་མི་གནས་པའི་གནས་པ་སྒྲུབ་པ་བསྟན་པར་བྱེད་པར་གྱུར་པ་ལ་གང་རྣམས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་བསྟན་པས་གདུལ་བར་བྱ་བ་དེ་རྣམས་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེད་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་དེ་རྣམས་ལས་བརྩམས་ཏེ་གཞན་དུ་བསྟན་པ་སྐབས་འབྱེད་དེ། དེ་ནས་འཁོར་དེའི་ནང་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །ཁ་ཅིག་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་མི་གནས་པའི་གནས་པ་སྒྲུབ་པ་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ཟབ་མོའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་འཕགས་པའི་སྐད་ཉིད་ཀྱིས་ཐ་སྙད་བྱེད་པའོ། །གནོད་སྦྱིན་རྣམས་ནི་གསང་བའི་དོན་གྱི་སྒྲ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་རྣམས་སོ། །སྐད་ནི་རང་གི་རིགས་ལ་རབ་ཏུ་གྲགས་པ་ཐ་སྙད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་ཚིག་རྣམས་ཏེ་གནོད་སྦྱིན་གྱི་སྐད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྒྲ་ནི་སྒྲའི་དབྱངས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་བྱ་གོ་བར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་ནི་གསང་བའི་ཡི་གེའི་ཚོགས་སུ་གྱུར་པའོ། །གཏམ་དུ་བྱེས་པ་ནི་རང་གི་འཁོར་ལ་ཡང་གསང་བའི་བརྗོད་པ་རྣམས་བསམ་པ་ཐ་དད་པས་དོན་དང་ལྡན་པའོ། །རབ་ཏུ་བརྗོད་པ་ནི་རྐན་ལ་སོགས་པའི་འབད་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་རྣམ་པར་གཞག་པ་བྱེད་པ་རྣམས་སོ། །ཤེས་པར་རུང་གི་ཞེས་བྱ་


DTG094_Page_0131
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་ནི་ཐ་སྙད་དང་བརྡ་དག་གིས་ཏེ། གོམས་བའི་རིམ་པས་དེའི་དོན་ལ་འཇིག་རྟེན་དང་ཐུན་མོང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པར་ཡང་མི་རུང་ངོ་སྙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་གནས་པའི་དོན་འཇིག་རྟེན་ལ་མ་གྲགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྔར་མ་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འཆད་པ་ནི་གང་ཞིག་ངག་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །རབ་ཏུ་བརྗོད་པ་ནི་ངག་གི་ཚོགས་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །སྟོན་པ་ནི་གདམས་པར་བྱེད་པའོ། །ཉེ་བར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་རྗེས་སུ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །འདིར་ནི་རབ་འབྱོར་དེ་མ་རྟོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་སྟོན་ཅིང་གསུངས་པ། ཤེས་པར་མི་རུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གཉིས་སུ་བརྗོད་པ་ནི་ངེས་པ་ལའོ། །གང་གི་ཕྱིར་བརྗོད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཤེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་ཡང་ཅུང་ཟད་ཀྱང་སྨོས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཐོས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡི་གེ་གཅིག་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐོས་པ་མེད་དོ། །འོན་ཏེ་འདི་ལྟར་སྒྲས་ནི་དོན་རྗོད་པར་མི་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་དགག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དབང་གི་ངོ་བོ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་རིང་བ་སྟེ། དེ་བས་ན་སྔར་གསུངས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ཡི་གེ་གཅིག་ཀྱང་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ཐོས་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་གང་ཞིག་དེར་བསྟན་པའི་སྣང་བ་དང་ཐོས་པའི་སྣང་བ་དེ་ནི་ཀུན་བརྟགས་རྨི་ལམ་དང་སྤྲུལ་པ་དང་སྒྲ་བརྙན་དང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །དེའི་ཚེ་དེ་ལྟན་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་གནས་པའི་བསྒྲུབ་པ་ལས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་སྒྲུབ་པ་ལ་ཁྱད་པར་གང་ཡིན་ཞེ་ན། འདིར་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ་ཐོག་མ་མེད་པའི་བརྫུན་པའི་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་ད་བླས་བླས་པ་ནི་ཀུན་བརྟགས་ཏེ། འདི་ནི་གཞན་དབང་བཞིན་དུ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་བསྐྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་ངོ་བོས་ཀྱང་སྣང་བ་མེད་དེ། འོན་ཀྱང་མ་རིག་པས་བླངས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྟོབས་


DTG094_Page_0132
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱིས་གཞན་དབང་ཉིད་སོ་སོར་སྣང་ངོ༌། །དེ་བས་ན་ཀུན་བརྟགས་ལ་བརྗོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྣམ་པར་བརྟག་པ་ལོག་པའོ། །དེ་མེད་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྣང་བ་ལོག་པ་ཉིད་དོ། །བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ལོག་པ་ལ་ཡང་བརྫུན་པའི་སྣང་བའི་ངོ་བོ་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་ཙམ་ནི་ལྷག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང་དོན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་བརྫུན་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པ་ལ་བརྫུན་པའི་ཕྱིར་ལོག་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མི་གནས་པའི་སྒྲུབ་པའི་དོན་དུ་ལྷའི་བུ་རྣམས་དང་པོ་ཟབ་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ལ་ཀུན་བརྟགས་མེད་པའི་རྣམ་པར་བསྒོམ་པའི་སྒོ་འདིས་དེ་ལ་འཇུག་པར་བྱའོ། །འཇུག་པ་རྣམས་ཀྱང་དགའ་བས་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་པ་དེ་གསུངས་པ། དེ་ནས་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གསལ་བ་ནི་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་བཟུང་བར་རུང་བའི་མི་གནས་བའི་སྒྲུབ་པའོ། །དགའ་བས་ལན་གཉིས་ཀྱི་ཚིག་གོ །འཇིག་རྟེན་པ་དང་ཕྲ་བ་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཉིད་ཀྱིས་རིང་བས་སོ། །སྤྱོད་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཕྲ་བ་ལས་སོ། །འཛིན་པར་དཀའ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཟབ་པ་ལས་སོ། །བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལས་ཆེས་རིང་བ་དང༌། ཆེས་རིང་དུ་འཇུག་པ། ཆེས་ཟབ་པ་མི་གནས་པའི་སྒྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་དོན་ལ་འཇུག་པ་སེམས་ཀྱིས་སོ། །སྟོན་ཅིང་ནི་ཡུལ་གྱིས་སོ། །འཆད་པ་ནི་དོན་གྱིས་སོ། །དེ་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་བསྟན་པ་འདི་ལ་འབྲས་བུ་གཞན་གསུངས་པ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བཟོད་པ་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཐོས་པ་དང་མི་ཐོས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ་སྒྲའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ་སྒྲ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དག་ལ་ཕན་ཚུན་དུ་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་ཉན་ཐོས་གང་ཞིག་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ཙམ་སྤང་བར་འདོད་པ་དེས་ཀྱང་བཟོད་པ་འདིས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཁོ་ནའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་རྣམས་ཡོད་པ་ལ་ཡང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་


DTG094_Page_0133
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་རྣམས་ལ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པའི་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ཉིད་ལས་ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཡང་བཟོད་པ་འདི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ཡང་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འདུ་ཤེས་གློ་བུར་བའི་འདུ་ཤེས་འདི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་གསུངས་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དེ་ཉིད་དང་གློ་བུར་བའི་འདུ་ཤེས་གལ་ཏེ་དེ་མི་སྡུག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འདི་བརྩམས་པར་འགྱུར་བ་གལ་ཏེ་འདིའི་རྐྱེན་ཉིད་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཁྱད་པར་འདི་ཡིན་ཏེ་ཉན་ཐོས་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཙམ་ཆོས་རྣམས་ལ་རྟོགས་པར་བྱེད་དེ་རང་གི་ངོ་བོ་བྲལ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་དོན་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པ་རྟོགས་པར་བྱེད་དེ་དེ་ཙམ་གྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཉན་པ་རང་བཞིན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་དོན་དམ་པ་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་པོ་དང་ཉན་པ་པོ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཆོས་ཉན་པ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་མཚོན་པར་བྱེད་དེ་འདིའི་ཕྱིར་རབ་འབྱོར་དོན་དམ་ཆོས་ཉན་པ་པོ་རྣམས་ལ་མེད་པ་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་དེ། སྒྱུ་མ་དང་སྤྲུལ་བ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔགས་ལ་སོགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྣང་བར་གྱུར་པ་བརྫུན་པའི་སྐྱེས་བུ་ནི་སྒྱུ་མ་སྟེ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་ནི་སྤྲུལ་པའོ། །འདི་ལྟ་བུ་དག་དང་འདྲ་བའོ། །སེམས་ཅན་དེ་དག་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཡིན་གྱི་དེ་དག་སྒྱུ་མ་ནི་མ་ཡིན་ནམ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་བརྫུན་པ་ཉིད་ནི་སྒྱུ་མ་ཉིད་དུ་ལྷའི་བུ་རྣམས་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་འདི་བརྫུན་པའི་ཁྱད་པར་སྒྱུ་མ་ཡང་ཡིན་ལ་རྨི་ལམ་ཡང་ཡིན་ཏེ་དེ་དག་དང་འདྲ་བར་བརྫུན་པ་ཉིད་དུ་འདོད་དོ། །དེ་བས་ན་སྒྱུ་མ་དང་སེམས་ཅན་ཞེས་གཉིས་སུ་མེད་དེ་བརྫུན་པ་ཉིད་དུ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་སུ་བྱར་མེད་


DTG094_Page_0134
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བྱེད་པ་པོའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་ཉིད་འདི་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་འཕགས་པ་རྣམས་དང་དེའི་འབྲས་བུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་རྣམས་ལ་མཉམ་པ་ཞེས་གསུངས་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གཞན་རྣམས་ལ་སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་ཉིད་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡིན་མོད། སངས་རྒྱས་དང་སངས་རྒྱས་ཉིད་ལ་དེ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དམ་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ནི། དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རེ་ཞིག་སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་ལྟ་ཞོག་གི་གང་ཡང་དེས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་མཐར་ཐུབ་པར་གྱུར་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་ཡང་རྟོགས་པ་ཇི་ལྟ་བར་མེད་པའི་ཕྱིར་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཞེས་སྨྲ་བའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་ཚིག་གོ །གང་ཞིག་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དེ་ནི་ཅུང་ཟད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་འདི་གནས་འཛིན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་རྣམས་ལ་དོན་གཅིག་པ་ཉིད་དམ་མཆོག་ཏུ་ཟབ་པའི་དོན་འདི་ལ་གཟུང་བར་དཀའ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ལྷག་པར་མོས་པའི་ཆེ་བ་ཉིད་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་དོན་དུ་གསུངས་པ། ཉན་ཐོས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་ཀྱིས་དེའི་གདུལ་བྱ་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཁྱད་པར་གྱི་ཚིག་འདི་གསུངས་པ། དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་ནི་རྗེས་སུ་ཚོལ་བར་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་སྟེ། ཉེ་བར་ལེན་པ་པོ་རྣམས་སོ། །ཡང་ན་སོ་སོར་འདོད་པས་ན་ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་སྟེ། ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་པའོ། །དག་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་འདི་ལ་ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆེ་བ་ཉིད་བསྐྱེད་པའི་དོན་དུ་འཕགས་པ་ཀུན་དགའ་བོས་རེ་ཞིག་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་རྣམས་གསུངས་པ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །རིགས་ངེས་པའི་སེམས་ཅན་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བས་འདིར་ནི་དང་པོའི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་རྣམས་གཟུང་བར་བྱའོ། །ལྟ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་སའི་རང་བཞིན་དང་ཐོབ་པ་རྣམས་སོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་རྣམས་


DTG094_Page_0135
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོ། །གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་ནི་དོན་དམ་པར་ཆོས་ཉན་པ་པོ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་རྣམས་ལ་ཡང་མེད་པ་གསུངས་པ་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདི་ནི་གང་རྣམས་འདི་ལྟར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་མངོན་དུ་བྱས་པར་གྱུར་པ་དེ་རྣམས་ཉིད་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱང་དོན་དམ་པར་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །སྨོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོའི་ངོ་བོས་ཏེ་མདོར་བསྡུས་པ་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །སྣང་བར་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བྱས་པས་གསལ་བར་བསྟན་པས་སོ། །གཞག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཆད་པ་པོ་དང་ཉན་པ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཐ་སྙད་བྱེད་པ་སྟེ་རྒྱས་པར་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཉེ་བར་བསྡུ་བར་བྱེད་དོ། །ལྷའི་བུ་རྣམས་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་བསྐྱེད་པའི་རྟགས་བསྟན་པའི་དོན་དུ་མེ་ཏོག་གི་མཆོད་པ་བསྟན་པར་བྱེད་དེ། དེ་ནས་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ནི་ཆོས་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའོ། །དེ་ལ་མཆོད་པའི་དོན་དུ་མཆོད་གནས་མཆོད་པ་ནི་ཆོས་མཆོད་པས་སོ། །འགའ་ཞིག་ཏུ་ནི་མཆོད་པའི་དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་འདོན་པ་ཡིན་ཏེ། དེར་ནི་བདུན་པའི་དོན་ལ་དྲུག་པའོ། །ཆོས་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་གནས་སྐབས་སུ་ཉེ་བར་སྟོན་པ་པོའི་མཆོད་པ་ནི་ལེགས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །བརྒྱ་བྱིན་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ་ཞེས་འབྲེལ་ལོ། །འདི་སྙམ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་རྟོགས་པ་སེམས་པའོ། །འདི་ལྟར་གྱི་སྒྲ་ནི་ངག་གི་རྒྱན་ནོ། །བརྒྱ་བྱིན་རྗེས་སུ་ནི་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་སླད་དུའོ། །བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མེ་ཏོག་འདི་དག་སྤྲུལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བསམ་པ་ནི་གོང་དུ་བསྟན་པའི་གནས་སྐབས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་དོན་དུའོ། །ཡིད་ལས་བྱུང་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བརྒྱ་བྱིན་ནི་ཡིད་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་ཀྱང་དགག་པའི་དོན་དུ་སྨྲས་པ། མ་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ཇི་ལྟར་ཡང་ཤིང་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་རང་བཞིན་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་ཀྱང་དེ་བས་ན་མ་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་


DTG094_Page_0136
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའོ། །རབ་འབྱོར་གྱིས་སྨྲས་པ། ཀཽ་ཤི་ཀ་གང་མ་སྐྱེས་པ་དེ་ནི་མེ་ཏོག་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་མེ་ཏོག་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཤེས་རབ་ཟབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བཟུང་པར་དཀའ་བའི་ཆོས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིང་དང་ཚིག་རྣམས་ཀྱིས་བརྟགས་པ་ནི་ཐ་སྙད་དེ་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་པའོ། །བརྟགས་པ་ཙམ་ཉིད་རྟོགས་པ་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཇི་ལྟར་མོས་པས་གཞན་རྣམས་ལ་དེ་ལྟར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཉིད་དེ་དང་འགལ་བར་ཡང་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པ་དང་མི་འགལ་བས་གསལ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གསལ་བར་བྱེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་དགོངས་པས་ཐ་སྙད་ལ་སྐྱོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་དོན་དམ་པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཆོས་ཉིད་འདི་གཞན་རྣམས་ལ་སྟོན་པར་བྱེད་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཉེ་བར་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྟགས་པའི་ཀུན་རྫོབ་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་ཅི་ནས་ཀྱང་ཉེ་བར་བསྟན་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་སྐད་དུ་གསུངས་པ། ཐ་སྙད་ལ་ནི་མ་བརྟེན་པར། །དམ་པའི་དོན་ནི་རྟོགས་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་བ་རྒྱ་བྱིན་ཤེས་རབ་ཟབ་པ་ཉིད་རྟོག་པར་བྱེད་ཅིང་གནས་བརྟན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མེ་ཏོག་རྣམས་ལ་རང་བཞིན་མེད་པ་གསུངས་པ་དེ་རྗེས་སུ་བསམ་པར་བྱེད་ཅིང་སྨྲས་པ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་འདི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེ་ཏོག་རྣམས་བཞིན་དུ་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་བློས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་གང་ཞིག་སྔར་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་དྲིས་པ་ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པར་བྱ་ཞེས་དེར་གནས་པ་མེད་པ་ཉིད་གནས་པ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། ད་ནི་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་གང་འདི་ཇི་ལྟར་བསླབ་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བའི་དྲི་བ་གཉིས་པ་དེ་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་པ་ནི། དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་འདི་ལ་བསླབ་པར་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེ་ཏོག་རྣམས་


DTG094_Page_0137
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་དུ་ལྷག་པར་མོས་པས་རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་སློབ་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མི་སློབ་པ་ཉིད་ལ་བསླབ་པ་ཇི་ལྟར་གནས་པ་མེད་པ་ཉིད་ནི་གནས་པ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་སློབ་པར་བྱེད་པ་དང་གང་ལ་སློབ་པར་བྱེད་པ་དེ་གཉི་ག་མེད་པས་སློབ་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །གང་གི་ཚེ་གཅིག་གི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སློབ་པ་དེའི་ཚེ། གང་ཞིག་གཅིག་གི་སྟོང་པ་ཉིད། །དེ་ཉིད་ཀུན་གྱི་སྟོང་པ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བའི་རིགས་པས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམས་ལ་སློབ་པའོ། །འོག་ཏུ་གང་སློབ་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་སློབ་ཅེས་བྱ་བ་བརྗོད་ཅེས་བསྟན་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་འགག་པ་མེད་པ་དང་གདོད་མ་ནས་ཞི་བ་དང་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཁམས་གསུམ་གྱི་མཐར་ཐུག་པ་རྣམས་ལ་འཇིག་རྟེན་པ་དང་བཅས་པའི་ཀུན་རྫོབ་པའི་རྣམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བའོ། །གང་ཞིག་བསླབ་པ་འདི་དེ་དག་གཞལ་དུ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་བསླབ་པ་སྟེ། གཞལ་དུ་མེད་པའི་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དམིགས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཕྱིར་རོ། །འོག་ཏུ་གང་དེ་ལྟར་གཞལ་དུ་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སློབ་པ་དེའི་འཕེལ་བར་བྱ་བ་དང་འགྲིབ་པར་བྱ་བ་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བསྟན་པར་བྱེད་དེ། དེ་ནི་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དཀར་པོའི་ཕྱོགས་འཕེལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་ཏེ་ནག་པོའི་ཕྱོགས་འགྲིབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འོག་ཏུ་གང་གི་འདི་ལྟར་འཕེལ་བར་བྱ་བའམ་འགྲིབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དོན་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང་དམན་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་འཇིག་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ནི། དེ་ནི་གཟུགས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །གློ་བུར་


DTG094_Page_0138
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའི་གཟུགས་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་དེ་དེས་ན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གནས་པ་ལ་འགག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དོང་བ་མེད་དོ། །འོན་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་དུ་བསླབ་པ་འདི་ཡིན་ཏེ་དེས་ན་ཅི་ནས་ཀྱང་དེས་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱ་བ་དང༌། བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་དམན་པ་རྣམས་ལ་ཡང་འཇིག་པར་བྱ། གཞན་དུ་ན་བསླབ་པ་ནི་མཚང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་དོར་བའི་ཕྱིར་སློབ་པར་མི་བྱེད་ཅེས་བརྗོད་སྙམ་དུ་དགོངས་ནས་གསུངས་པ། ཆོས་འགའ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འགའ་ཞིག་ཏུ་ནི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འདོན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཚེ་འགའ་ཞིག་ཏུ་ཆོས་གང་གིས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དམན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་དོར་ནས་ཁྱད་པར་ཅན་རྣམས་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་དག་ཡོད་པ་ལ་རྣམ་པ་འདི་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གཡོ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དང་ཀུན་བརྟགས་དང༌། གཞན་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམས་ལ་ཡང་ཤིན་ཏུ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་བྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་ཞེས་གསུངས་པ། དེ་ལྟར་སློབ་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་དམིགས་པའི་སྦྱོར་བས་གང་ཞིག་སློབ་པར་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཤཱ་རིའི་བུས་དྲི་བར་བྱེད་པ་ནི། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་སློབ་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་སློབ་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རབ་འབྱོར་གྱི་ལན་ནི་དེ་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ནི་ཇི་ལྟར་བཤད་པར་བྱ་བ་དེ་ལྟར་དེ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། །དེ་ཉིད་གསུངས་པ། ཚེ་


DTG094_Page_0139
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་ཉིད་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པས་སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བར་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་འདིར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གང་ཞིག་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་ལ་དྲི་བར་བྱེད་པ་ནི་གང་ལས་བཙལ་བར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རབ་འབྱོར་གྱི་ལེའུ་ལས་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་ཞིག་འདི་བར་མ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་བསྟན་པ་དེ་རབ་འབྱོར་གྱི་ལེའུ་ལས་ཤེས་པར་བྱ་བར་བརྗོད་དོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དེ་བསྟན་པ་ལ་དེ་ལས་བཙལ་བར་བྱ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཟབ་པ་བསྟན་པ་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལས་བརྩམས་ཏེ་རབ་འབྱོར་གྱི་བསྔགས་པ་མི་དཔྱོད་ཅིང་ལྷའི་དབང་པོས་དྲི་བར་བྱེད་དེ། སུའི་མཐུ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་བསྟན་པ་དེ་སྔར་གནས་སྐབས་སུ་བྱས་པ་དེའི་ཕྱིར་ཤཱ་རིའི་བུས་སྨྲས་པ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དོན་ནི་འདི་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་རབ་འབྱོར་གྱི་ལེའུ་ཉིད་ལ་གསུངས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ལྷའི་འདུས་པ་ད་ལྟར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཚེ་ན་བརྒྱ་བྱིན་ཞེས་བྱ་བའི་དྲི་བ་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཉིད་བསྟན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རབ་འབྱོར་རྗེས་སུ་སེམས་པར་བྱེད་ཅིང་གསུངས་པ། དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་རླབས་ལས་བདག་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་པ་བྱས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་པར་མཛད་དོ། །ད་ནི་དོན་དམ་པའི་ཚུལ་གྱིས་གསུངས་པ། གཟུགས་ལས་བཙལ་བར་མི་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་མེད་པ་བརྗོད་པའོ། །གཟུགས་ལས་གཞན་དུ་ཡང་བཙལ་བར་མི་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཡང་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཐ་དད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་པ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཟུགས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གཟུགས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གཉི་ག་ཡང་


DTG094_Page_0140
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མེད་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། གཟུགས་ལས་གཞན་ན་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐ་དད་པར་བརྗོད་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་བསྟན་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་དང་རབ་འབྱོར་གྱི་ལེའུ་ལ་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་དོན་དམ་པར་སྟོང་པ་ཉིད་ཁོ་ན་ལ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་ཁོ་ན་ལས་བཙལ་བ་དང་དེའི་བསྟན་པ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ལས་བརྩམས་ནས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་འོག་ཏུ་བརྒྱ་བྱིན་རྣམ་པ་བཞིས་ངག་བསྟན་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་གནས་སྐབས་སུ་ཡང་ཉེ་བར་བཀོད་པར་བྱེད་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཆེན་པོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་བསྟན་པའི་དོན་ལ་གནས་བརྟན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རབ་འབྱོར་གྱི་བསྔགས་པ་དང་བཅས་པ་རྗེས་སུ་བརྗོད་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་རབ་འབྱོར་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གཟུགས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་གསུམ་ལ་ཡོད་པར་འགྱུར་རམ་མེད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའམ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རམ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའམ་ཡོད་དམ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆེན་པོ་ཉིད་དེ། དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཡང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ལ་ཆེན་པོ་ཉིད་དེ། ཚད་མ་མེད་པ་ཉིད་ནི་འདི་ཙམ་དུ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚད་མེད་པ་ཉིད་ནི་གྲངས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐའ་ཡས་པ་ཉིད་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །པོ་ཏི་ཁ་ཅིག་རྣམས་ལ་ནི་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་རྗེས་ལ་གཟུགས་མཐའ་ཡས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདོན་པ་ཡིན་ནོ། །འདོན་པ་དེ་ཡང་གང་གིས་ཀྱང་མ་བཤད་པ་དེ་བས་ན་འདྲི་མཁན་གྱིས་བག་མེད་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཆེན་པོ་ཉི་ལ་སོགས་པ་ལ་གལ་ཏེ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཆེན་པོ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་མེད་ཅེས་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། དེ་བཞིན་


DTG094_Page_0141
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལའོ། །ཡང་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་གཉིས་ཀྱིས་མཐའ་ཡས་པ་ཉིད་གསུངས་པ། དམིགས་པ་མཐའ་ཡས་པ་ཉིད་དང༌། སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ཡང་ཅི་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དོན་དམ་པར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལས་མཐའ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་སྔ་མ་སྐྱེ་བའི་མཐའོ། །དབུས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐད་ཅིག་མའི་གནས་པའོ། །ཐ་མ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འགག་པའི་མཐའ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་རྣམས་ལ་ཡང་མི་དམིགས་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་མཐའ་ལ་སོགས་པ་མི་དམིགས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཐའ་ཡས་པ་ཉིད་རབ་ཏུ་བསྟན་ནས། ད་ནི་ཀུན་བརྟགས་དང་གཞན་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཐོག་མ་དང་དབུས་དང་ཐ་མ་མེད་པས་གསུངས་པ་ཡང་སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པ་ཉིད་ལ་བརྒྱ་བྱིན་གྲངས་ཀྱིས་ཡང་སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པ་ཉིད་རང་བཞིན་དུ་བྱེད་ཅིང་དྲི་བར་བྱེད་པ་ནི་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །བགྲང་བ་དང་མི་ལྡན་པ་འམ་བགྲང་བ་མང་པོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲངས་ལས་འདའ་བ་ཉིད་ཀྱིས་མ་ཡིན་ཏེ་མཐའ་ཡས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་ཀྱིས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འོ་ན་ཅི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འོ་ནའི་སྦྲ་ནི་མི་བཟོད་པ་ལའོ། །ཆོས་གང་གི་ཚིག་བླ་དྭགས་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཆོས་རྣམས་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཚིག་བླ་དྭགས་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་རྣམས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་མེད་པའི་ཚིག་བླ་དྭགས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་བདག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྟགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྨོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་སྦྱར་བའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་གློ་བུར་བ་སྟེ། དོན་དམ་པར་ངེས་པར་དཔྱད་པ་ཡོད་པ་ལ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་བདག་གི་མཚན་


DTG094_Page_0142
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིད་ཀྱི་རྫས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་དང་འབྲེལ་བས་ཅུང་ཟད་བདག་གི་ཞེས་བརྗོད་དེ་དེ་ཡང་མེད་པ་སྟེ་བདག་ཤིན་ཏུ་ཡང་མེད་པས་ན་དེའི་ཕྱིར་བདག་གི་བ་མེད་པའོ། །དམིགས་པ་ནི་ཡུལ་ཏེ། དེ་མེད་པས་དམིགས་སུ་མེད་པའོ། །གལ་ཏེ་བསྟན་པ་འདི་ལ་སེམས་ཅན་འགའ་ཞིག་བསྟན་པར་གྱུར་ན་དེ་ལྟར་ཡོད་ན་སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པ་ཉིད་ཀྱང་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་མེད་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་བསྟན་དུ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་འདིར་སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པ་ཉིད་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པ་ཡོད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་མེད་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པ་ཉིད་ཀྱང་བསྟན་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འོག་ཏུ་ནི་སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པ་ཉིད་ཚིག་ལ་རག་ལུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་སེམས་ཅན་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཐའ་ཡས་པ་ཉིད་རང་བཞིན་ཅན་ཞེས་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ནི་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །གསུངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གིས་སོ། །མཐའ་ལས་འདས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་པ་ནི་དོན་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་དབྱངས་ནི་སྒྲ་འདི་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་བརྗོད་པས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཟབ་མོ་དབྱངས་སིལ་སྙན་གྱི་སྒྲ་བཞིན་དུ་སྣ་ཚོགས་པའི་སྒྲ་འདི་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་བརྗོད་པས་སོ། །ཡང་བཞུགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངལ་མི་སོ་བས་སོ། །ཟིན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་ཞིག་གོ་སྙམ་ན། དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ་གལ་ཏེ་ཚིག་ལ་རག་ལུས་པ་སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་གིས་སེམས་ཅན་སྐྱེ་བར་ཡང་འགྱུར་འགག་པར་ཡང་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་ལས་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཐོག་མ་ནས་དག་པ་ཉིད་ནི་དང་པོ་ཉིད་ནས་སོ། །ཡོངས་སུ་དག་པ་ཉིད་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །རྣམ་གྲངས་འདིས་ཀྱང་ནི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་སོ། །མཐའ་ཡས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གལ་ཏེ་འདིར་བསྟན་པ་ལས་


DTG094_Page_0143
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སེམས་ཅན་བསྟན་པར་འགྱུར་ན་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མཐའ་རྣམས་ཀྱང་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་རྣམས་བསྟན་པས་མཐའ་ཡས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་བསྟན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་མེད་དེ་མེད་པས་མཐའ་ཡས་པ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་སེམས་ཅན་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མཐའ་ཡས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །འདི་ནི་འཁོར་རྣམས་ཀྱི་དང་པོའི་ཁྱད་པར་དང་ཤིན་ཏུ་ངོ་མཚར་བའི་ཚིག་སྨྲས་པ་དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་རྣམས་ནི་འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་རྣམ་པ་བཞིའོ། །ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་ཐོས་པས་རབ་ཏུ་དགའ་བའི་ཕྱིར་སྨྲས་པའི་ཚིག་ནི་ཆེད་དུ་བརྗོད་པས་དེ་ཆེད་དུ་བརྗོད་པའོ། །ཨེ་མའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་མཚར་བ་ལའོ། །ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པའི་ཆོས་སོ། །རབ་ཏུ་དགའ་བ་དང་ངོ་མཚར་བ་ལ་ཚིག་གཉིས་སོ། །ཆོས་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ནི་རང་བཞིན་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འབྱུང་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འབྱུང་བ་ནི་སྐྱེ་བའོ། །བརྗོད་ཅིང་དེའི་ཚིག་ལས་དང་པོར་ཅུང་ཟད་གསལ་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་ནས་རིམ་གྱིས་ཤིན་ཏུ་གསལ་བ་དང་དེ་བས་གསལ་བར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་བསྟན་ཏེ་བཤད་པ་ལ་རབ་ཏུ་གཞག་གོ །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལེགས་པར་འཛིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱང་དེར་སློབ་པར་གྱུར་པ་ན་དོན་དམ་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་ཅེས་དེའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཐ་དད་མེད་པ་དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མ་བྲལ་བ་ནི་ཐོབ་པ་ལས་ཡོངས་སུ་ལྟུང་བ་མེད་པས་སོ། །གནས་པར་འགྱུར་ནི་ཡང་དག་པར་ཕྱོགས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་སློབ་པར་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་གསལ་


DTG094_Page_0144
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའི་དོན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྔར་གྱི་གཏམ་བརྗོད་པར་མཛད་དེ། གང་གི་ཚེ་བདག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མར་མེ་མཛད་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དང་མ་བྲལ་བར་བདག་ལ་གཟིགས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་ལ་ལུང་བསྟན་པར་མཛད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདུས་ནི་འདུག་པ་དང་འདུས་པ་དག་གོ །དབུས་ནི་དྲིལ་བུ་འདོགས་པའི་ལམ་སྟེ་དེའི་དབུས་སུ་སོང་བའོ། །ན་སོ་གཞོན་པ་ཀློག་པའི་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་སྟེ་དེའི་བོད་པ་ནི་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཚེ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་མིང་གིས་བརླན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་བློ་རབ་ཏུ་གསལ་བས་ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་ཞེས་བྱ་བ་དང་རྒྱལ་པོ་ཟས་གཙང་མས་གཞོན་ནུའི་སྐྱེ་བ་ལ་དོན་ཐམས་ཅད་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དོན་ཐམས་ཅད་གྲུབ་པ་ཞེས་མཚན་བཏགས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་གྲོང་ཁྱེར་དུ་ཞུགས་པར་བྱས་པ་དེའི་ཚེ་ཤཱཀྱ་རྣམས་ཤིན་ཏུ་དྲེགས་པ་ཡང་ཐུབ་པ་བཞིན་གྲུབ་པ་དེ་བས་ན་རྒྱལ་པོ་གཞོན་ནུའི་མཚན་གཉིས་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་བཏགས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཆོས་རྣམས་འདིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་དེ་བཞིན་དུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །ག་ཏ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཨ་ཉིད་དང་ངེས་ཚིག་པ་ང་ཡིག་གོ །དགྲ་རྣམས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཏེ་དེ་རྣམས་འཇོམས་པས་ན་དགྲ་བཅོམ་པའོ། །ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པར་ཆོས་རྣམས་རྟོགས་པས་ན་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སོ། །འདིས་ནི་སྟོན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གསུངས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྨྲ་བ་པོ་མ་ཡིན་པ་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྨྲ་བ་ནི་སྟོན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཡང་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་གིས་མི་ཤེས་པས་ཀྱང་ཡིན་ལ་དེ་གཉི་ག་ཡང་འདི་ལ་མེད་པ་སྟེ་དོན་ཇི་ལྟ་བར་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འཁོར་བ་ཅན་ལ་ཇི་ལྟར་འདི་ལྟ་བུའི་ནུས་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འཁོར་བ་ལས་གཤེགས་པས་ན་བདེ་བར་གཤེགས་པའོ། །བདེ་བའི་སྒྲ་ནི་ཤིན་ཏུའི་དོན་ཉིད་ལ་སྟེ། ཁམས་གསུམ་གྱི་འཇིག་རྟེན་ལས་སོ། །ཤིན་ཏུ་བཀྲ་ཤིས་པར་གཤེགས་པས་


DTG094_Page_0145
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བདེ་བར་གཤེགས་པའོ། །ཤིན་ཏུ་མཛེས་པའི་གཟུགས་འདི་ལ་ཡོད་པས་ན་བདེ་བར་གཤེགས་པས་གཟུགས་མཛེས་པ་བཞིན་ནོ། །ཤིན་ཏུ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པས་རིམས་ནད་ལེགས་པར་བྱང་བ་བཞིན་དུ་གཤེགས་པས་ན་བདེ་བར་གཤེགས་པའོ། །ཤིན་ཏུ་སྟེ་མ་ལུས་པར་བུམ་པ་ལེགས་པར་གང་བ་བཞིན་དུ་གཤེགས་པས་ན་བདེ་བར་གཤེགས་པའོ། །དོན་གསུམ་པོ་འདི་ཡང་ཕྱི་རོལ་པ་དང་སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པ་རྣམས་ལས་རྣམ་པར་བཅད་པའི་དོན་དུའོ། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་གྱིས་གཤེགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པར་གཤེགས་པས་ན་བདེ་བར་གཤེགས་པའོ། །ཕྱི་རོལ་པ་ནི་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ་བདག་མེད་པར་མཐོང་བ་མེད་པས་འདོད་པའི་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སྤངས་ཀྱང་སླར་སྐྱེས་པས་སྡིག་པ་ལ་སོགས་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སློབ་པ་རྣམས་ལ་ནི་གལ་ཏེ་ཡང་སྤངས་པའི་སྐྱོན་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཡང་འོན་ཀྱང་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ན་སྐྱེ་བ་དང་སྐྱོན་ཡང་འབྱུང་བ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་དུ་གཤེགས་པས་ན་བདེ་བར་གཤེགས་པ་སྟེ། ལྷག་མ་ཉོན་མོངས་རིམས་ནད་མེད། །ལུས་ངན་བློ་ནི་མ་ཚང་ཉིད། །ལམ་བརྗོད་པས་ནི་གཡེར་བ་དང༌། །དེ་མི་སློབ་པའི་ཐེག་པ་དམན་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ལ་ཇི་སྲིད་པར་ཡོད་ཀྱི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་མ་ལུས་པར་གཤེགས་པས་ན་བདེ་བར་གཤེགས་པའོ། །ཇི་ལྟར་བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཡིན་སྙམ་ན། གང་གི་ཕྱིར་རིག་པ་དང་ཞབས་སུ་ལྡན་པའོ། །རིག་པ་ནི་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་དང་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྷག་པའི་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ལ་སྤྱོད་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་སུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡང་དང་ཡང་དུ་སྤྱོད་ཅིང་ཞེས་པས་སོ། །དེ་བས་ན་རིག་པས་མིག་བཞིན་དུ་མཐོང་ཞིང་གཞན་དག་གིས་རྐང་པ་དང་འདྲ་བར་དེ་ལྟར་གཤེགས་པས་ན་བདེ་བར་གཤེགས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཚིག་གཉིས་པོ་འདིས་སྟོན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྒྱུ་གསུངས་སོ། །འཇིག་རྟེན་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུལ་བའི་དུས་དང་དུས་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་


DTG094_Page_0146
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཤེས་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་རིག་པའོ། །སྐྱེས་བུ་གདུལ་བྱ་ནི་གདུལ་བྱ་ཉིད་འདུལ་བར་བྱ་བ་སྟེ་འདུལ་བར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་ནི་ཡང་དག་པར་འདུལ་བར་བྱེད་པ་གདུལ་བར་དཀའ་བ་ལ་ཡང་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཤེས་ཆེ་བ་ཉིད་རྣམས་ཀྱང་འདུལ་བའི་ཕྱིར་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་བླ་ན་མེད་པའོ། །ཚིག་གཉིས་པོ་འདིས་སྟོན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཕྲིན་ལས་གསུངས་སོ། །ཕྲིན་ལས་ཀྱི་ཡུལ་གསུངས་པ། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཁྱད་པར་མེད་པར་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་སོང་བ་རྣམས་ལ་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་གང་དུ་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་དེ་ཉིད་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་གཙོ་ཆེར་མཛད་པའི་ཕྱིར་སྟོན་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན་གསུངས་པ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དོན་དང་ཉེ་བར་བཅས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་དོན་མ་ཡིན་པ་ཉེ་བར་བཅས་པ་དང༌། དེ་ལས་གཞན་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་མ་ལུས་ཤིང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་རྫོགས་པས་ན་སངས་རྒྱས་སོ། །བདུད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོབས་དང་གཡུལ་ངོ་ཆེན་པོ་འཇོམས་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གསོལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མར་མེ་མཛད་ཀྱིས་ལུང་བསྟན་པ་ཐོས་པས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ཕྱིར་དབང་སྒྱུར་བར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང་རྗེས་སུ་འཛིན་པ་དག་མེད་དེ་འོན་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་སྔ་ན་མེད་པ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ངོ་མཚར་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བར་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་འགུགས་པར་བྱེད་པའོ། །རྗེས་སུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ནི་ཐོབ་པ་ལས་མི་ལྟུང་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྒྱ་བྱིན་གནས་སྐབས་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་ལེའུ་ནི་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་ལེའུ་སྟེ་གཉིས་པའོ།། །།དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་འཁོར་དེར་ལྷའི་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ་བསྟན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ནི། དེའི་རྗེས་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པ་འདི་ལ་མཐོང་བའི་ཆོས་


DTG094_Page_0147
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཕན་ཡོན་ནི་བསོད་ནམས་མང་པོ་སྐྱེད་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱང་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །འཁོར་འདི་ལ་ནི་གང་ཞིག་ལྷའི་བུ་རྣམས་འདུས་པ་དེ་རྣམས་ཁ་ཅིག་ནི་སྔོན་གྱི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དོན་ཐོས་པ་ཕན་ཡོན་མཐོང་བ་དེ་རྣམས། སླར་ཡང་ཆོས་ཀྱི་གུས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ལ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དོན་ཐོས་པའི་དོན་དུ་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་ཉེ་བར་འོངས་ཏེ། དེ་ནས་སྔོན་གྱི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གཟུང་བ་ལ་སོགས་པ་བྱས་པར་གྱུར་པ་དེ་རྣམས་ནི་ཕན་ཡོན་མཐོང་བ་དབང་པོར་བྱས་པ་སྟེ། དོན་རྟོགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཞན་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ་བསྟན་པ་ལ་གཙོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་མིང་གཟུང་བའོ། །རིགས་ཀྱི་བུའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་སྐྱེས་པའམ་བུད་མེད་དག་གཟུང་བ་སྟེ། རྟོགས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྐལ་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཙོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཞན་རྣམས་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའམ་གྱི་དོན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་གསུངས་པའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ལམ་ཤེས་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཡུམ་གྱི་རང་བཞིན་ནོ། །འཛིན་ཏམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འཛིན་པ་ནི་ཁ་ཏོན་དུ་བྱས་པའོ། །འཆང་བ་ནི་པོ་ཏི་ལ་གནས་པ་ལ་མཆོད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ལ་སོགས་པས་གཞག་པའོ། །ཀློག་པ་ནི་པོ་ཏི་ལ་སོགས་པར་གནས་པ་ལ་འདོན་པའོ། །ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་བཟུང་ནས་གང་ཞིག་འདི་ལ་བསམ་པ་འདིར་ནི་འདིའི་དོན་ཡིན་འདི་ནི་དགོངས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད་པའོ། །རབ་ཏུ་འདོན་པ་ནི་གཞུང་དང་དོན་དག་བཟུང་ནས་སྣོད་དུ་གྱུར་པ་གཞན་ལ་གསལ་བར་བྱེད་པའོ། །བདུད་ནི་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་ལྷའི་བུ་སྟེ་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་དགེ་བ་ལ་བར་ཆད་བྱེད་པའོ། །གླགས་ནི་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་གེགས་བྱེད་པའི་དོན་དུ་གོ་སྐབས་ཚོལ་བའོ། །དེ་ཚོལ་བ་ནི་མ་འོངས་པ་ན་རྗེས་སུ་ཚོལ་བ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ལ་ལྟ་བའོ། །མི་མ་ཡིན་པ་ནི་གནོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །ཡང་བ་ནི་གཡང་དུ་ལྟུང་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་མ་སྤངས་པ་ནི་ཡོངས་


DTG094_Page_0148
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སུ་གཏོང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་ཡོད་ཀྱང་ཡང་བ་མ་སྤངས་པས་ཀྱང་འཆི་བ་ཡིན་ཏེ་དཔེར་ན་མར་ནག་ལ་སོགས་པ་ཡོད་ཀྱང་མར་མེ་འབར་བ་རླུང་གིས་འཆི་བ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་བར་ཆད་མེད་པ་གཅིག་པུར་མ་ཟད་ཀྱི། སེམས་ཅན་མཆོག་ཉེ་བར་གནས་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཚམས་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ་དང་ལྡན་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གཟུང་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུ་རང་ཉིད་ཀྱིས་འཇུག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཉེ་བར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ནི་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །འདི་ནི་བཤད་མ་ཐག་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་གཅིག་པུར་མ་ཟད་ཀྱི་སྐྲག་པ་ལ་སོགས་པ་སེལ་བའི་རྒྱུ་ཡང་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་ན་གྲགས་པའི་འཇིགས་པའི་གནས་དེ་དང་དེ་རྣམས་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འཇིགས་པ་མེད་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དགོན་པར་སོང་བ་ནི་གྲོང་ལས་གཞུ་འདོམ་ལྔ་བརྒྱ་ལས་འདས་པའི་གནས་ཤིང་དྲུང་བ་རྣམས་དང་རྩྭ་དང་ཤིང་གེལ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཁྱབ་པ་ནི་དགོན་པའོ། །བླ་གབ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་ས་ཕྱོགས་ནི་བླ་གབ་མེད་པའོ། །འཇིགས་པ་ནི་མི་འདོད་པ་དང་ཕྲད་པའི་དོགས་པའོ། །རེངས་པར་འགྱུར་བ་ནི་དགོས་པའི་གཉེན་པོ་བསྒྲུབ་པའོ། །འགྱུར་བ་ཉིད་ནི་རྒྱུན་གྱིས་རབ་ཏུ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་མི་སྐྱེ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །བསྲུང་བ་ནི་བསྐྱབ་པ་དང་བཅས་པ་ལ་སྦ་བ་ནི་བསྲུང་བ་དང་བསྐྱབ་པ་དང་སྦོ་པའོ། །བསྲུང་བ་ནི་ལུས་ཀྱི་བདེ་བ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་སྡུད་པའོ། །བསྐྱབ་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་འཇིགས་པ་སེལ་པར་བྱེད་པའོ། །སྦ་བ་ནི་ནང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ནད་ལ་སོགས་པ་སེལ་བའོ། །ཡང་ན་བསྲུང་བ་ནི་སྔགས་ལ་སོགས་པས་སོ། །བསྐྱབ་པ་ནི་སྲུང་བྱེད་ངེས་པར་སྦྱར་བས་སོ། །སྦ་བ་ནི་རང་ཉིད་ཀྱིས་སོང་སྟེ་དེ་ལ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའོ། །བགྱི་བ་ནི་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བའོ། །འདི་ནི་བདུད་འཇུག་པ་མི་རྙེད་པ་དང༌། དུས་མ་ཡིན་པར་ཤི་བ་མེད་པ་དང༌། འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་མི་བསྐྱེད་པ་དང༌། ལྷ་རྣམས་ལས་བསྲུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕན་ཡོན་རྣམ་པ་བཞིའོ།།


DTG094_Page_0149
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྗེས་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ངོ་མཚར་ཏོ། །དེ་ནས་ཇི་སྲིད་ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུལ་བར་བྱེད་ཅིང་སེམས་ཅན་གྱི་འདུ་ཤེས་ཀྱང་མི་བསྐྱེད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བའི་འདོན་པ་མཐོང་སྟེ། འདི་ནི་སྔོན་གྱི་པོ་ཏི་རྣམས་ལ་མེད་དོ། །འདོན་པ་དེ་བཤད་པ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་མ་བཤད་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་སྦྱར་བ་ལ་ཆགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཏགས་པ་ཉིད་དེ། རྩ་བའི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ཕྱིར་དང་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུལ་བ་ལ་སྐབས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བདུད་མི་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མཐོང་བའི་ཆོས་ནི་ཐོབ་པའི་སྐྱེ་བའོ། །དེ་ལ་འབྱུང་བ་རྣམས་ངེས་པར་འཐོབ་པ་སྟེ་ཐོག་མར་དེ་རྙེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ནི་རྒྱུན་གྱིས་དེ་དག་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་སྔ་མའི་ཚིག་འོག་མས་གསལ་བར་བྱེད་དེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་བཟུང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དུ་ན་ཕན་ཡོན་འདི་ཙམ་གྱིས་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བསྡུ་བར་བྱེད་པ་གཅིག་པུར་མ་ཟད་ཀྱི་རྩོད་པ་མེད་པ་ཡང་ཡིན་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ནི་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྩོད་པ་མེད་པ་མཆོག་ཉིད་མཐོང་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཉིད་ཀྱིས་གསུངས་པ། ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པའི་ཆོས་སོ། །འདིར་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རྩོད་པ་ནི་ཕན་ཚུན་སྨྲས་པའི་སྐྱོན་མི་བཟོད་པའོ། །རྩོད་པའི་གནས་ལ་ཕན་ཚུན་དུ་ལོག་པར་རྟོག་པ་དུ་མས་རྒོལ་བ་ནི་རྒལ་བའོ། །འགལ་བ་ནི་གཅིག་གིས་སྨྲས་པའི་དོན་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་དོན་སོ་སོར་ཉེ་བར་གཞག་པའོ། །སླར་ནུབ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་རིང་པོར་སྒྲུབ་པ་དང་འགལ་བ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །བསམ་པ་ནི་རྩོད་པ་ལ་སོགས་པའི་བསམ་པའོ། །དེ་ནི་འདི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་འདི་ཁོ་ན་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཉེ་བར་སྡུད་པར་བྱེད་པ་ནི་འདི་དག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་


DTG094_Page_0150
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོགས་པ་སྟེ། སྔར་གསུངས་པ་གཅིག་པུར་མ་ཡིན་ནོ། །འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་དག་འགལ་བའི་དོན་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་བཤད་པ་ནི་བསྟན་པ་དང་བསྒོམ་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུའོ། །ཉེ་བར་སྟོན་པ་ནི་གདམས་ངག་སྦྱིན་པའོ། །ལུང་འབོགས་པ་ནི་རྒྱས་པ་ལས་སྟོན་ནས་མདོར་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པའོ། །ཁ་ཏོན་དུ་བྱེད་པ་ནི་འདོན་པའི་ཡུམ་གཅིག་བུ་ངག་གིས་ཡོངས་སུ་རྒྱལ་པར་བྱེད་པའོ། །གསུངས་པའི་དོན་རྩི་མ་གྷིའི་དཔེས་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རྩི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨན་ལས་བྱུང་བའི་མཐུ་འདི་ལ་ཡང་དག་པར་འཛིན་པས་ན་རྩི་ཞེས་བྱ་བའོ། །ད་དྷ་ཏེ་ནི་འཛིན་པའི་ཁམས་ལ་ཀིམ་གྱི་རྐྱེན་ནོ། །འདི་ནི་རིགས་ཡིན་ཏེ་དེ་བས་ན་རྩིའོ། །རིགས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བས་ཨ་ཎ་མི་འབྱུང་ངོ༌། །འདི་ཡང་མོ་རྟགས་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཀྲི་དི་ཀཱ་རཱ་དཀྟི་ན་ཞེས་བྱ་བས་རིབ་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་བརྟགས་པའོ། །ཨ་ཤི་ནི་སྦྲུལ་གྱི་མཆེ་བའོ། །དེ་ལ་དུག་འདི་ལ་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཨ་ཤི་བི་ཥ་སྟེ་མཆེ་བ་ལ་དུག་ཡོད་པའི་སྦྲུལ་ལོ། །སྐྱེ་བོ་ནི་ལུས་ཅན་ནོ། །བཀྲེས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་ནི་དེ་ཉིད་ལ་ངེས་པར་ཉེ་བར་ཁྱབ་པའི་རྒྱུ་ཡོད་ཀྱང་ཉེ་བར་བྱ་བ་པ་མེད་པ་སྟེ། རྩིའི་དྲིའི་མཐུས་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་པའི་དོན་དུའོ། །སྲོག་ཆགས་སུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུད་འགྲོའི་བྱེ་བྲག་གོ །ཕྱོགས་སུ་འབྲང་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཀྱིས་བཟའ་བའི་བདག་ཉིད་དུ་བྱས་པས་ཕྱོགས་སུ་འབྲང་བ་ནི་ལུས་ཀྱི་སྟེང་དུ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའོ། །ཕྱིར་ལྡོག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོག་པར་འགྱུར་བའོ། །སྨན་གྱི་ཡོན་ཏན་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ནོར་བུ་དང༌། སྔགས་དང༌། སྨན་རྣམས་ཀྱི་མཐུ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དུག་དེ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ནི་མཆེ་བ་ལ་དུག་ཡོད་པའི་སྤྲུལ་གྱི་གཟི་བརྗིད་ནི་དུག་ཁོ་ན་སྟེ། དེ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ལ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་པའི་བདག་ཉིད་དུ་འདོད་པར་བྱེད་ཅིང་ལོག་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རང་གི་ངོ་བོ་ལ་སྦྱར་བར་བྱེད་པ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གཟི་བརྗིད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐུས་སོ། །སྟོབས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་པར་


DTG094_Page_0151
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །མཐུ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་པར་བྱས་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །སྟོབས་བསྐྱེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དང་ལྡན་པ་ལ་ནུས་པ་བསྐྱེད་པས་སོ། །མེད་པར་འགྱུར་བ་ནི་དུས་དེ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་ཞི་བའོ། །ཉེ་བར་ཞི་བ་ནི་དུས་གཞན་དུ་མི་འཇུག་པའོ། །ནུབ་པར་འགྱུར་བ་ནི་སེམས་ཀྱི་ལོག་པའོ། །འདིར་ནི་ཡོན་ཏན་ཚང་བའི་དོན་དུ་བསྲུང་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་སྦྱར་བར་བྱེད་པ་ནི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགའ་ཞིག་ཏུ་འདོན་པ་སྟེ། དེ་ནི་སྔོན་གྱི་པོ་ཏི་རྣམས་ལ་མི་སྣང་ཞེས་བྱ་བའོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ལས་བསྲུང་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་ལས་བཤད་པ་མཐོང་ནས་བཏགས་པའོ། །སྒྲུབ་པ་ནི་རྩོད་པ་མེད་པ་གཅིག་པུར་མ་ཟད་ཀྱི་སྐྱོན་མེད་པའི་ཚིག་ཀྱང་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེའི་ཚིག་གཟུང་བར་འོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བདེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ཚིག་རན་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་མི་རྩུབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ཚིག་འཇམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་རྩུབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ཚིག་འཆལ་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངག་འཁྱལ་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །འདི་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྐྱོན་མེད་པའི་ཚིག་གི་ཡོན་ཏན་བདེ་བས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་དོན་དུ་ཡང་དག་པར་འགྱུར་རོ། །སླར་ཡང་སྒྲུབ་པ་འདི་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་ང་རྒྱལ་ཉིད་རྣམ་པར་བྲལ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱད་པ་ནི། ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་ང་རྒྱལ་དང་རྣམ་པར་བྲལ་བ་ལ་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་དབང་གིས་གོང་ནས་གང་དུ་རབ་ཏུ་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གནོད་པ་བྱེད་པའི་རྒྱུ་སོ་སོར་ཉེ་བར་གནས་པ་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བ་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་ཀྱིས་འཇོམས་པ་ནི་ཁོང་ཁྲོ་བ་ལ་འཇིག་ཚོགས་ཀྱི་ལྟ་བ་ལ་ཡང་དག་པར་བརྟེན་པས་སེམས་ཀྱི་མཐོང་བ་ནི་ང་རྒྱལ་ལོ། །གཙོ་བོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་སྤང་བྱ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདི་


DTG094_Page_0152
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དག་གཟུང་བའོ། །འདི་ཙམ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་སྙིང་རྗེ་དང་ཤེས་རབ་བོ། །དེ་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བ་ནི་སྙིང་རྗེ་དང་འགལ་ཏེ་ང་རྒྱལ་ནི་ཤེས་རབ་ལའོ། །མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་པས་སོ། །འདི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་གསུངས་པ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཡོངས་སུ་དུལ་བར་བྱེད་པ་དང་ཡོངས་སུ་འདུད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་དམིགས་པའི་སྤྱད་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོངས་སུ་དུལ་བར་མི་བྱེད། ཐབས་ལ་མི་མཁས་པ་ཡང་མཐོན་པོར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་འདུད་པར་མི་བྱེད་དེ། མི་དམིགས་པའི་སྤྱོད་པ་ལ་སྤྱོད་པར་བྱེད་ཅིང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འདུལ་བའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་འདུལ་བར་བྱེད་དེ། མཐོན་པོར་འགྲོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་འདུད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཁོང་ཁྲོ་བ་ལ་འཕེལ་བར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཁྲོ་བ་ལས་གོང་དུ་བདག་ལ་འདིས་གནོད་པར་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཁོན་དུ་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་བསམ་པ་འདི་མི་གཏོང་བར་རྒྱུན་གྱིས་འཇུག་པ་ནི་ཁོ་ན་དུ་འཛིན་པའོ། །གནོད་སེམས་ནི་སེམས་ཅན་ལ་རྣམ་པར་སྡང་བའོ། །བག་ལ་ཉལ་ནི་དེ་ལས་གཞན་གྱི་སེམས་ལ་ཡོངས་སུ་འགྲོ་བ་ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེད་པའི་ས་བོན་ནོ། །འདིར་ནི་འཁོར་དང་བཅས་པའི་ཁྲོ་བ་དང་ང་རྒྱལ་དག་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་གསུངས་སོ། །ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ཞི་བར་བྱེད་པ་གཅིག་པུར་མ་ཟད་ཀྱི་དེའི་གཉེན་པོར་ཡང་ཉེ་བར་གཞག་པ་བྱེད་པ་གསུངས་པ་ནི་དེ་ལྟར་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་དྲན་པ་གསུངས་པ་ནི་དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དབང་པོ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སམ་དད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །འཁྲུག་པ་ནི་རྣམ་པར་འགྱུར་བའོ། །བཞིན་གྱི་མདོག་ཀྱང་འགྱུར་བ་ནི་དྷ་ཧི་ཞེས་བྱ་བའི་ཁམས་ཀྱི་སྦྱོར་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་ཉེས་དམིགས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་


DTG094_Page_0153
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱི་བྱ་བ་དང་འགལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པའི་བདག་ལ་འདིས་འོས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ། འདི་ནི་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་འཇུག་པ་དྲན་པ་ལ་ཡང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཀུན་གྱི་ཕན་པ་དང༌། བདེ་བ་ཉེ་བར་བསྡུས་པའི་བསམ་པའི་མཚན་ཉིད་བྱམས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱིས་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བ་གསུངས་སོ། །འདི་ལྟ་བུའི་རྣམ་པའི་ཕན་ཡོན་ཐོས་པས་ངོ་མཚར་བ་ཐོབ་པ་བརྒྱ་བྱིན་སྔར་གསུངས་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཉེ་བར་བསྟན་པར་བྱེད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ངོ་མཚར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡོངས་སུ་དུལ་བ་དང་ཁེངས་པ་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་དམིགས་པའི་སྤྱོད་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་ཆོས་གཉིས་པོ་འདི་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྤྱོད་པ་ལ་དེའི་སྟོབས་ཉིད་ཀྱིས་གཉི་ག་ཡང་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །ཕན་ཡོན་གསུངས་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གཡུལ་དུ་ཐོག་མར་ཞུགས་པར་གྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕན་ཚུན་དུ་མཚོན་ཆ་འཕངས་པའི་དུས་སུ་མདུན་དུ་འགྲོ་བའི་ས་ལའོ། །གནས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་སྔ་མའི་ཚིག་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་གོ་སྐབས་མེད་ཅེས་བྱ་བའོ། །གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་དོན་དུའོ། །དེ་སྲོག་གི་བར་ཆད་དུ་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་གཞན་གྱི་ཕྱིར་གཞན་གྱིས་འཕངས་པའི་མཚོན་ཆ་ལུས་ལ་ཕོག་པས་སོ། །གཞན་གྱིས་གནོད་པ་བྱེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་དེ་ཉིད་ལ་སྲོག་གི་བར་ཆད་བྱེད་པའི་གཞན་གྱི་གནོད་པ་སྟེ་དེས་སོ། །འདིར་རྒྱུ་གསུངས་པ་ནི་གལ་ཏེ་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕོག་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལན་ནི་རིག་སྔགས་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམས་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་མཐུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བར་ཆེན་མོ་དང་ཚད་མ་མེད་པ་དང་ཚད་མེད་པའོ། །བླ་ན་མེད་པ་ནི་དེ་ལས་ལྷག་


DTG094_Page_0154
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཉམ་པ་མེད་པ་ནི་མཉམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཉམ་པས་མཉམ་པ་ནི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པ་སྟེ། ཅུང་ཟད་ཉུང་བ་མོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པའོ། །དེ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པའོ། །ཚད་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གསུམ་ནི་སྔོན་གྱི་པོ་ཏི་རྣམས་ལ་མ་མཐོང་ངོ༌། །བདག་ལ་གནོད་པ་ནི་ཉེ་བར་འཚེ་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་རྣམས་དང་གཉི་ག་ལ་སྟེ། དེའི་དོན་དུ་སེམས་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་པས་སེམས་ནི་བྱ་བ་མི་བྱེད་དེ་ཉེ་བར་འཚེ་བ་ལ་མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བ་ལ་རང་དང་གཞན་ལ་སྡུག་བསྔལ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ཀྱང་ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་བསྟན་པ་ནི་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མ་ལུས་པའི་དངོས་པོ་ཤེས་པ་ནི་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་བོ། །ཡང་དག་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་སུའོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་སྙད་ལས་ཐ་དད་པ་སྟེ་དངོས་པོ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་ལྟ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུལ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མཛད་པ་དེ་ལ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་གི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ནི་ཐོབ་པར་བྱ་བ་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱང་སོ་སོར་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་དེ་བས་ན་གལ་ཏེ་འདིས་ཐོབ་པར་མ་གྱུར་ན་འདི་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ཅུང་ཟད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་འདིས་ཐོབ་པར་མ་གྱུར་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐོབ་པ་དང་གཞན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅུང་ཟད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་གང་ཞིག་འདིས་མཁྱེན་པར་མ་གྱུར་པའོ། །བློ་གྲོས་རབ་ཀྱི་མངོན་དུ་བྱ་བའི་ཡེ་ཤེས་འདིར་ནི་གཟུང་བར་བྱ་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་དེ་ཅུང་ཟད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་གང་ཞིག་མངོན་དུ་མ་བྱས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའོ། །འམ་གྱི་སྒྲ་རྣམས་ནི་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པས་རྟོགས་པའི་དོན་ལའོ། །དེའི་


DTG094_Page_0155
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར་འདི་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སྟེ་དེའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །འདིས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་གང་ཞིག་མཐོང་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་འདི་བརྗོད་པ་དེ་རིགས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཉེ་བར་བསྡུ་བར་བྱེད་པ་ནི་འདི་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བདག་ལ་གནོད་པ་བྱ་བར་ཡང་མི་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཡང་ས་ཕྱོགས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ཡང་དག་པར་སྲིད་པ་སྟེ། ས་ཕྱོགས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ལས་གཅིག་ནི་པོ་ཏི་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་ནོ། །གཞན་ནི་བཟུང་བར་གྱུར་པ་ལའོ། །ཇི་སྲིད་ཁ་ཏོན་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་ལའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་གསུངས་པ། གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཆུང་དུ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཆོག་འགྲིབ་པ་ལའོ། །སྔོན་དུ་བྱས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞག་པའི་དུས་སུ་མཆོད་པ་གསུངས་པ། བཀུར་སྟིར་བྱེད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བཞག་ནས་ནི་འོག་ཏུའོ། །འགའ་ཞིག་བཀུར་སྟིར་མི་བྱེད་ལ་ཞེས་འདོན་ཏེ་བཞག་ནས་ནི་འོག་ཏུའོ། །བཀུར་སྟིར་མི་བྱེད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་པའོ། །གླགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐབས་སམ་གོ་འབྱེད་པའོ། །གཏོགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་རོལ་དུ་བྱས་པ་སྔོན་གྱི་སྐྱེ་བ་ལས་གཞན་གྱི་རྣམ་གྲངས་རིག་པར་བྱ་བ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ངེས་པ་མི་དགེ་བའི་ལས་དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མི་འདོད་པའི་འབྲས་བུའོ། །བཀུར་སྟིར་བྱེད་པ་དེ་ཙམ་ཡང་ཡོན་ཏན་འདི་ལྟ་བུའི་ས་ཕྱོགས་དེར་གང་ཞིག་ཡང་གཟུང་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་རྟེན་དེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་དང་འདྲ་བ་འདི་ཉིད་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ན་འདུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙིང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དོན་དུ་སྙིང་པོ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོའོ། །འདིར་འདུག་ནས་བྱང་ཆུབ་ལ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དུ་སྙིང་པོ་ཞེ་ན། གསེར་གྱི་རང་བཞིན་གྱིས་གཞི་ལ་འདི་ལྟ་སྟེ་སྐྱེ་བའི་བསྐལ་བའི་ཐོག་མར་གསེར་གྱི་རང་བཞིན་གྱི་ས་གཞི་སྔོན་དུ་གྲུབ་པ་ལ་དེའི་སྙིང་པོ་རྡོའི་རང་བཞིན་ཀ་བ་


DTG094_Page_0156
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱར་དཔག་ཚད་ཙམ་བ་གྱེན་དུ་གྲངས་སུ་མ་བགྲངས་པ་ཡང་དག་པར་མངོན་དུ་འབྱུང་བ་དེ་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་ལྟེ་བ་སྟེ། དེ་རྡོ་རྗེའི་རང་བཞིན་གྱི་ཕྱིར་རྡོ་རྗེ་ཞེས་བརྗོད་དེ། དེ་ནི་འདིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོའོ། །རྒྱར་དཔག་ཚད་ཙམ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྐྱིལ་ཀྲུང་གིས་ཁྱབ་པ་ཙམ་ས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཚད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་མ་ངེས་པའི་ཚད་སྐྱིལ་ཀྲུང་གི་ཕྱིར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་མཉམ་ཉིད་ནི། །སྔོན་གྱི་མདངས་དང་ཚད་ཀྱིས་མིན། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །འདི་ཉིད་ཀྱང་རྡོ་རྗེ་གདན་གྱི་སྒྲའི་བཤད་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་རྗོད་བྱེད་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་བས་ན་སྙིང་པོ་ནི་སྙིང་པོ་ལ་བརྒྱན་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཉིད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་དེ་ཀ་ངེས་པ་སྐྱེད་པ་སྙིང་པོ་ནི་ས་ཕྱོགས་འདི་ལ་དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་པ་ནི་ཐོབ་པའོ། །ཁོར་ཡུག་ཏུ་འབྱུང་བས་ཁོར་ཡུག་སྟེ་ཁོར་ཡུག་གི་ནང་ན་འདུག་པ་ནི་ནང་ན་འདུག་པའོ། །ནང་ནི་དབུས་སོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དོན་དུ་ཤིང་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་ངོ༌། །དེའི་རྩ་བར་ཞུགས་ནས་བྱང་ཆུབ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་རྩ་བ་ནི་རྩ་བས་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡངས་སུ་བཅད་པའི་ས་ཕྱོགས་ཏེ་དེར་འདུག་པའོ། །གལ་ཏེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་གི་རྩ་བ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་མཆོག་ཉིད་དུ་གྲགས་པའི་ཕྱིར་སོ་སོར་བསྟན་པའོ། །དང་གི་སྒྲ་རྣམས་ནི་ཕན་ཚུན་དུ་ལྟོས་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དོན་དུའོ། །གཙེ་བ་འམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚོན་ལ་སོགས་པས་རྡེག་པ་སྦྱིན་པས་རྣམ་པར་འཚེ་བར་བྱེད་པའོ། །གནོད་པར་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་གསོད་པར་འདོད་པའོ། །འབེབས་པར་བྱེད་པ་ནི་འབྱུང་པོ་དང་ཤ་ཟ་ལ་སོགས་པ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་གཉེན་པོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འཇིགས་པ་མེད་པ་དང་འཁོན་མེད་པ་དང་མི་སྐྲག་པ་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མེད་པ་རབ་ཏུ་བསྒོམ་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །རབ་ཏུ་སྟོན་པར་མཛད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་རྣམས་ལ་དེ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱེ་བ་ཕྲག་སུམ་ཅུ་


DTG094_Page_0157
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྩ་གསུམ་གྱི་འཁོར་དང་མཚོན་ཆ་སྣ་ཚོགས་པ་དང་དབྱིག་པས་རྡེག་པ་ལ་སོགས་པས་རྡེག་པའི་བདུད་ལ་མཚོན་ཆ་ཕོག་པ་འབྲས་བུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཇི་སྐད་དུ་གསུངས་པ། བྱམས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ལ་མཚོན་ཆས་ལུས་ལ་ཚུགས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་རོ། །དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ་གང་ཞིག་བྱམས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་སྐུ་དང་ལྡན་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཕྱོགས་གང་ཞིག་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པར་མཛད་པ་དེར་གནས་པའི་སྲོག་ཆགས་རྣམས་ནི་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་གཙེ་བར་མི་ནུས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཉིད་ཀྱིས་བྱམས་པ་བསྒོམ་པ་ལ་རྒྱུ་མཐུན་པའི་ཡོན་ཏན་འདི་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གནས་པའི་ས་ཕྱོགས་ཀྱང་ངོ༌། །མཆོད་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཙ་ཡེ་ར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཆོད་པ་ལའོ། །ཙ་ཕྱེ་ཏི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཆོད་པ་བྱ་བ་ནས་མཆོད་རྟེན་ནོ། །བྱ་བ་ལ་ལོ་ཊོ་ཕལ་ཆེར་ཞེས་བྱ་བ་ལས་ལ་ཎུ་ཏམ་དང་ཨ་ཡའི་གནས་ལ་ནི་ཨ་ཨེ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་སྟེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་གཟུགས་བརྙན་མཆོད་རྟེན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེར་གྱུར་པ་མཆོད་རྟེན་གྱི་ངོ་བོ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་ཁྲི་གཞུང་འགྲེལ་ལས་སོ། །འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དང་འདྲ་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དག་གོ །ཕྱག་བྱ་བ་ནི་ལུས་ལ་སོགས་པས་ཕྱག་བཙལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྗེད་པར་བྱ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་རྗེས་སུ་དྲན་པས་མང་དུ་རྗེད་པར་བྱ་བའོ། །མཆོད་པར་བྱ་བ་ནི་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །རི་མོར་བྱ་བ་ནི་སྐོར་བ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྙེན་བཀུར་བྱ་བ་ནི་གཞན་རྣམས་ལ་ཡང་ཕྲག་དོག་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་དང་བྲལ་བར་བྱས་ཤིང་མཆོད་པ་ལ་སོགས་པ་སྐུལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཀུར་སྟིར་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་གདུགས་དང་རྒྱལ་མཚན་ལ་སོགས་པ་རབ་ཏུ་གནས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བླ་མར་བྱ་བ་ནི་བླ་མ་བཞིན་དུ་ཕན་ཡོན་དུ་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱོབ་པ་ནི་རང་ཉིད་ཀྱིས་གཞག་པ་སྐྱོང་བར་བྱེད་པས་སྐྱོབ་པའོ། །སྐྱབས་ནི་ཁས་ལེན་


DTG094_Page_0158
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ལ་འཇིགས་པ་ཐོས་པས་ན་སྐྱབས་པས་སོ། །གནས་ནི་མི་འཇིགས་ཤིང་ལས་ཀུན་ལས་འབྲེལ་བས་ན་གནས་སོ། །དཔུང་གཉེན་ནི་མཆོག་ཏུ་འགྲོ་བས་ན་དཔུང་གཉེན་ནོ། །ད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུས་རབ་ཏུ་གང་བའི་མཆོད་རྟེན་གྱི་མཆོད་པ་བས་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མཆོད་པ་ཉིད་ལ་བསོད་ནམས་ལྷག་པ་ཉིད་དེ། དེའི་རྒྱུ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ཞུས་པ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ནི་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བྲིས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་ལག་གིས་སམ་གཞན་འདྲི་མཁན་རྣམས་ལ་ཡོན་བྱིན་ནས་སོ། །གླེགས་བམ་དུ་ཆུད་པར་བགྱིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་སྔ་མའི་དོན་ནི་ཕྱི་མས་མངོན་པར་གསལ་བར་བྱེད་དོ། །འགའ་ཞིག་ཏུ་ནི་འམ་གྱི་སྒྲ་འདོན་པ་ཡིན་ཏེ། དེར་གཞན་བསྐུལ་བར་བྱས་ནས་བྲིས་པ་གླེགས་བམ་དུ་ཆུད་པར་བགྱིས་པའོ། །ལྷ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་རིགས་ལ་ལྟོས་པས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་རྣམས་སོ། །ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་གྱི་པོ་ཏི་རྣམས་ལ་འདོན་པའོ། །དེ་ལ་དང་པོར་སྤྱིར་ཉེ་བར་བསྟན་པ་བརྗོད་པར་འདོད་ལ་བུད་མེད་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་པའོ། །མེ་ཏོག་ནི་སིལ་མའི་མེ་ཏོག་རྣམས་སོ། །དྲི་ནི་དྲིའི་ཤིང་རྣམས་སོ། །ཕྲེང་བ་ནི་མེ་ཏོག་གི་ཕྲེང་བ་རྣམས་སོ། །བྱུག་པ་ནི་དྲིའི་བྱུག་པ་རྣམས་སོ། །ཕྱེ་མ་ནི་ཨ་ག་རུ་དང་ཙནྡན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །ན་བཟའ་ནི་གོས་རྣམས་སོ། །མཆོད་པ་ནི་ལྷ་བཤོས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །རྣམ་པ་མང་པོ་དག་ནི་སྣ་ཚོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་པ་དང་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །ཇི་ལྟར་མཆོད་པར་བྱ་ཞེས་གསུངས་པ། བཀུར་སྟིར་བགྱིས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བཀུར་སྟི་དང་རྗེད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་མཆོད་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་བཀུར་སྟི་ནི་སེང་གེའི་ཁྲི་ལ་སོགས་པ་ལ་བསྐྱེད་པའོ། །བླ་མར་བྱེད་པ་ནི་གུས་པའོ། །རྗེད་པ་ནི་ཡོན་ཏན་རྗེས་སུ་དྲན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་ལན་མང་བར་བྱེད་པའོ། །རི་མོར་བགྱིས་པ་ནི་མཆོག་གི་མཆོད་པའོ། །བསྙེན་བཀུར་བགྱིས་ན་ནི་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་བྱེད་པའོ། །སྐུ་དག་ནི་རིང་བསྲེལ་རྣམས་


DTG094_Page_0159
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོ། །སེམས་ཅན་མང་པོ་ཕན་པར་བྱེད་པའི་དོན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་ཏིལ་ཙམ་དུ་དབྱེ་བར་བྱས་ནས་གཙུག་ཏོར་དང་འགྲམ་པ་གཉིས་དང་མཆེ་བ་བཞི་སྤངས་ནས་སོ། །མཆོད་རྟེན་གྱི་ནང་དུ་ནི་མཆོད་རྟེན་རྣམས་ཀྱིའོ། །སྩལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞག་པར་བྱ་བའོ། །ཡོངས་སུ་འཛིན་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ལ་མཆོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱིས་བདག་ཏུ་བྱེད་པའོ། །འཆང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟ་མ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་བྱས་ནས་གཞུག་པར་བྱ་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་པོ་ཏི་བཞིན་དུའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བརྒྱ་བྱིན་ཉིད་ལ་ཕར་དྲི་བ་མཛད་པ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུའི་ངོ་བོས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་དེ་མཆོད་པ་ཉིད་ལེགས་པ་ཞེས་གསལ་བ་འདི་བསྟན་པའི་དོན་དུ་བརྒྱ་བྱིན་དང་དེས་འདུལ་བར་བྱ་བ་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་དགའ་བ་བསྐྱེད་པའི་དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བདག་གི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་བདག་གི་དངོས་པོའོ། །བདག་གི་དངོས་པོ་གང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་གྲངས་སུ་འགྲོ་བ་མངོན་པར་གྲུབ་པའོ། །ལམ་གང་ཞིག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་ལའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་འདི་ནི་སླར་གང་ཡིན་ཞེ་ན་གསུངས་པ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་བོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་བརྙེས་པའི་དོན་གང་ཡིན་ཞེ་ན་གསུངས་པ། མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྔོན་གྱི་པོ་ཏི་རྣམས་ལ་ནི་བདག་གི་དངོས་པོ་གྲུབ་པ་ཞེས་འདོན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་བདག་གི་དངོས་པོ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཤེས་པར་བྱའོ། །འདི་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ཉིད་ལའོ། དེ་ལྟར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ངེས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདིའི་པོ་ཏི་མཆོད་པ་ཡང་དེ་ལས་གཞན་པའི་མཆོད་པ་རྣམས་ལས་བླ་ན་མེད་པའི་བསོད་ནམས་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་འདི་ཁྱེད་


DTG094_Page_0160
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མངོན་སུམ་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །བདག་གི་དངོས་པོ་ཡང་ཡིན་ལ་བདག་ཏུ་རབ་ཏུ་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་སྐུ་ཡང་ཡིན་ཏེ་གཟུགས་ཀྱི་སྐུའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འགྲོའོ། །ཅི་ཞིག་འགྲོ་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲངས་དེ་བགྲང་བ་མཚན་དང་དཔེ་བྱེད་ཀྱིས་འབར་བའི་སྐུ་ཙམ་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །སྐབས་ཀྱི་དོན་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གཙོ་བོ་ཉིད་དུ་སྦྱར་ཞིང་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོན་དམ་པའོ། །ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་ལྟོས་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་རྫོབ་པ་དེ་དག་ལས་བྱུང་བ་ཡོད་ཅིང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྟེན་དུ་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོན་དམ་པར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ་དེ་ཡང་དོན་དམ་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཉིད་དེ། དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ ལོངསསྤྱོདརྫོགས next hit་དང་སྤྲུལ་པའི་རང་བཞིན་གཟུགས་ཀྱི་སྐུའོ། །ཇི་སྐད་དུ་གསུངས་པ། རང་དོན་གཞན་དོན་དམ་པ་སྐུ་དང་ནི། །དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཀུན་རྫོབ་སྐུ་ཉིད་དེ། །ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པའི་རྟོགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྟེན་ཞེས་བརྗོད་སྡོ། །རྟེན་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་མ་ཐག་པའི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཉེ་བར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་རྟོགས་པ་པ་ནི་རབ་ཏུ་འབྱེད་པའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རབ་ཏུ་འབྱེད་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ནི་ཞེས་རབ་ཏུ་འབྱེད་པ་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་དག་གི་སྐུ་སྟེ་རང་བཞིན་ལའོ། །ཉེ་བར་བསྡུ་བར་བྱེད་པ་ནི་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ངེས།


DTG094_Page_0161
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་སྐྱེ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་རྒྱུ་གང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་འདིར་བདག་གིས་དངོས་པོ་ལ་དམིགས་པ་ཞེས་རྟོགས་པ། འཇིག་རྟེན་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པ་ལ་གང་གི་ཕྱིར་འབྱུང་བ་དེས་ན་དེ་ལྟར་བརྗོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་གླེགས་བམ་མཆོད་པ་ཉིད་ལེགས་པ་ཞེས་ཉེ་བར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་དེ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་མཆོད་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་མཆོད་པར་བྱེད་པ་ལས་སོ། །བསོད་ནམས་མང་བ་ཉིད་ལ་ཡང་ཇི་ལྟར་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པ་མེད་པ་ཞེས་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་དྲི་བ་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ནི་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །འཛམ་བུའི་གླིང་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་སྐྱེས་པའི་མི་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བ་ནི་བློ་དང་བརྩོན་འགྲུས་རབ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་འཇུག་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ངོ་མཚར་བསྐྱེད་པའི་དོན་དུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་མ་འཚལ་ལགས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འཚལ་ན་ནི་ཇི་ལྟར་མི་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །དེ་ལྟར་དོན་ཆེན་པོ་ནི་མཆོད་པ་བྱས་པར་གྱུར་ན་དེ་ལྟར་དོན་ཆེན་པོར་གྱུར་ཞེས་བྱ་བར་འབྲེལ་བའོ། །དོན་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུད་ཀྱིས་གླགས་མི་རྙེད་པ་དང་ཆགས་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་པོར་གསུངས་པའི་དོན་བཞི་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་ཞེས་འདོན་པ་ལ་ཡང་དོན་ནི་འདི་ཉིད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ཕན་ཡོན་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པར་རྟོགས་པར་མ་གྱུར་ལགས་སམ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཅན་གྱི་བེ་ཏ་ཏི་ནི་རྟོགས་པ་ལ་ཨེཊ་དང་བཅས་པ་ལ་ཡིན་ཡང་བར་མའི་བསྟན་པ་མི་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོས་ཨེཊ་མེད་པའོ། །ཕན་ཡོན་ཆེན་པོ་དང་དེ་ལྟར་འབྲས་བུ་ཆེན་པོ་དང་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཆེན་པོར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འོན་ཏེ་འཚལ་ཅིང་རྟོགས་ལ་ཞེས་བྱ་བར་འབྲེལ་ཏོ། །འཚལ་བར་བྱེད་པས་ན་འཚལ་བ་སྟེ་ཞེས་པའོ། །དེ་བྱེད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ནེ་ཙོའོ། །མ་འཚལ་ཞེས་


DTG094_Page_0162
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བ་དེ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཏོ། །འབྲས་བུ་ཆེ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིང་བསྲེལ་དང་མཆོད་རྟེན་དག་ལ་མཆོད་པ་ཡང་འབྲས་བུ་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཆེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལ་མཆོད་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་མཆོད་པར་འགྱུར་རོ། །གཙོ་བོར་སངས་རྒྱས་ལ་མཆོད་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་འཚལ་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་དེ་ལྟར་དོན་ཆེན་པོ་ཞེས་འོན་ཏེ་འཚལ་ལམ། དེ་ལྟར་ཕན་ཡོན་ཆེ་བ་ཞེས་འོན་ཏེ་རྟོགས་ལའོ། །དེ་ལྟར་འབྲས་བུ་ཆེ་བ་དང་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཆེ་བ་ཞེས་རིག་ཀྱང་ངོ༌། །དད་པར་མ་གྱུར་པ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་ལ་དུས་དེ་ཙམ་དུ་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་སྤྱོད་པས་སེམས་རྙོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔོན་གྱི་པོ་ཏི་རྣམས་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་རྣམས་ཅི་མ་འཚལ་ལམ་འོན་ཏེ་འཚལ་ཡང་ཞེས་འདོན་པ་ཡིན་ཏེ། ཐ་མར་ཡང་དེ་རྣམས་རིག་པ་མ་ཡིན་འཚལ་བ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཙམ་མོ། །དེར་དེ་ལྟར་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེ་བ་ཞེས་འཚལ་བ་མ་ཡིན་དེ་ལྟར་ཕན་ཡོན་ཆེ་བ་ཞེས་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་པ་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དམན་པ་ཉིད་དུ་སོང་བ་འདི་སེམས་ཅན་ཉུང་བ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཞེས་བསྟན་པར་མཛད་པ་ནི་འདི་ཅི་སྙམ་དུ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །རྟོགས་ནས་དད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་གྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་བསྟན་པ་དེ་ལ་ཐོས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཤེས་རབ་དང་བསམ་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རིགས་པས་བགྲང་བ་ཞེས་རྟོགས་ནས། གང་ཞིག་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་དེ་ལྟར་འདི་རྣམས་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདིར་རྟོགས་ནས་དད་པའོ། །གང་ཞིག་བདེན་པ་རྣམས་མཐོང་ནས་ཐེ་ཚོམ་ཟད་དེ་དེ་རྟོགས་ནས་དད་པ་དེ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུའོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ནི་དེ་ཉིད་འབྲས་བུའོ། །ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་དང་ཕྱིར་མི་འོང་བའི་ཡང་འབྲས་བུ་དང་དགྲ་བཅོམ་པའི་ངོ་བོ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ལ་འབྲས་བུ་བཞི་པའོ། །བདག་ཉིད་གཅིག་པུའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ནི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་བོ། །ལེགས་པ་


DTG094_Page_0163
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡང་དག་པར་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ཡང་དམན་པའི་འབྲས་བུ་རྣམས་ལ་ཕལ་ཆེ་བ་ཉིད་ཉེ་བར་བསྟན་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་རྣམས་ལ་ཉུང་བ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ནི་དེ་དག་པས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རབ་ཏུ་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གིས་གོམས་པས་རབ་ཏུ་རྒྱས་པར་བྱེད་དོ། །རྒྱས་པར་བྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་པྲ་ལ་སོགས་པ་དང་འདྲ་བ་སྟེ་པྲ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རབ་ཏུ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་སྦྱིན་ནོ། །དེས་ན་ལྱ་པ་མི་འབྱུང་ངོ༌། །ཉེ་བར་འཕེལ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁ་ཅིག་གོ །དེ་བཞིན་དུ་ཙོ་ར་ལ་སོགས་པ་ལ་གཡུལ་དུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་འདོན་པ་ལ་ངེས་པའི་དོན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ལྱ་པ་ཐོབ་པ་ཉིད་དོ། །སྔོན་གྱི་པོ་ཏི་རྣམས་ལ་ཉེ་བར་འཕེལ་བར་བྱས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་འདོན་པ་ཡིན་ནོ། །བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་ནས་ཀྱང་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་འགྲོ་བའི་དོན་གྱིས་ཁུར་བར་བྱ་ཞེས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སོགས་པ་ལ་ཞུམ་པའི་སེམས་ཉིད་སྤངས་ནས་མགོ་ལ་མེ་འབར་བ་དང་འདྲ་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣལ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའོ། །སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པས་སོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་ཕན་པ་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་སའོ། །དེ་དག་པས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིམ་གྱིས་སོ། །མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་ནི་ཉེ་བ་ཉིད་ཀྱི་དུས་ལའོ། །སྔོན་གྱི་པོ་ཏི་རྣམས་ལ་ནི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་འདོན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །དེ་རྣམས་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ལ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་བསམ་པ་ནི་ལྷག་པའི་བསམ་པའོ། །དེ་ལྟར་འདི་ལ་སྒྲུབ་པའི་དོན་དུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱང་དེ་རྣམས་ཀྱི་རྟོགས་པ་དེ་རྣམས་ཉིད་འདི་ལ་


DTG094_Page_0164
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་བསྟན་ནས་འཛིན་པ་དང་མཆོད་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་ཅེས་གསུངས་པ་ནི་དེ་དག་ལ་ཡང་འཛིན་དུ་འཇུག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སླར་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་ལྟོས་ནས་ཇི་སྐད་དུ་གསུངས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྒྲུབ་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་རྙེད་པར་དཀའ་བ་ཉིད་གསུངས་པ་ནི་ཡོད་མོད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མཉམ་པའི་བསམ་པ་དང་ཚོགས་དང་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བ་ལས་ཇི་ལྟར་འགའ་ཞིག་ཉིད་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་དགོས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་གསུངས་པ་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བརྩོན་འགྲུས་ཞེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྙེད་པར་དཀའ་བའོ། །གལ་ཏེ་ཡང་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་གཙོ་བོ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་ལ་གནས་པ་ངེས་པར་ཡང་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་གཞོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་ཉིད་ལ་བརྩོན་འགྲུས་ཞན་པ་ཉིད་གསུངས་པ། བརྩོན་འགྲུས་ནི་དགེ་བའི་ལས་ལ་སྤྲོ་བའོ། །ལེ་ལོ་ནི་ལས་ངན་པ་བྱས་པ་ལ་ཆགས་པའོ། །སི་དྭ་ཏེཿ་ཞེས་བྱ་བ་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་རྐྱེན་དེ་ཨ་ར་བ་བིན་ད་བཞིན་ནོ། །པདྨ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སེམས་པ་ནི་བསྟན་པ་སྟེ་སེམས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལའོ། །འདུ་ཤེས་ནི་དྲན་པའོ། །མོས་པ་ནི་དད་པའོ། །ཤེས་རབ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རབ་ཏུ་འབྱེད་པའོ། །དད་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་རྣམས་ལ་ཉམ་ཆུང་བ་ཉིད་བརྩོན་འགྲུས་ཞན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་རྣམས་ཀྱིས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་ཞེན་པ་དང་ལེ་ལོ་ཅན་ཞེས་བྱ་བས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་དབང་པོའིའོ། །སེམས་དམན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དབང་པོའིའོ། །འདུ་ཤེས་དམན་པ་ཞེས་བྱ་བས་དྲན་པའི་དབང་པའིའོ། །མོས་པ་དམན་པ་ཞེས་བྱ་བས་དད་པའི་དབང་པོའིའོ། །ཤེས་རབ་དམན་པ་ཞེས་བྱ་བས་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོའིའོ། །བསམ་པ་མཉམ་པས་འཇུག་པ་ལ་ཡང་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པར་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ལ་གནས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །དེ་བས་ན་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་དང་མཉམ་པ་ཇི་ལྟར་གསུངས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྒྲུབ་པ་ཞེས་ཉེ་བར་བྱེད་པ་ནི་དེ་


DTG094_Page_0165
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་ཏེ། མྱུར་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱུར་བར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་གྲངས་མེད་གསུམ་གྱི་མཐར་ཐུག་པ་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྱུང་བ་ཉིད་དེ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྦྱོར་བ་ལས་བསྐལ་པ་རྣམས་ལ་ལྡོག་པ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྒྱ་བྱིན་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ཉིད་འཛིན་པས་ཀྱང་ཚོགས་ལ་སོགས་པ་མི་ལྟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ཉིད་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དེར་གླིང་བཞི་བའི་མྱོང་བའི་གེགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་མྱུར་དུ་བདེ་བར་མངོན་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་པ་དང་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པས་སོ། །ཡོངས་སུ་དྲི་བ་ནི་ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པའི་དོན་དུའོ། །བདག་ཅག་གི་སྟོན་པའོ་ཞེས་ཤེས་ཏེ་བྱ་བ་ནི་སྟོན་པ་ཉིད་དུ་བྱས་ནས་ཉེ་བར་གཞག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་བདག་གི་ཞེས་འདོན་པ་ལ་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་རྟགས་བཟུང་བའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བ་སྲིད་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒྲུབ་པ་ཉིད་ལེགས་པ་ཡིན་ཏེ་ཡང་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་གཙོ་བོའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་ཞོག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བ་མི་སྲིད་པ་རྣམས་ལ་རིན་པོ་ཆེའི་མཆོད་རྟེན་རིང་བསྲེལ་གྱི་སྙིང་པོ་ཅན་མཆོད་པས་བསོད་ནམས་མང་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འགྲུབ་པ་ཉིད་ལེགས་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་དེ་བས་ན་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མཆོད་རྟེན་མཆོད་པས་བསོད་ནམས་མང་བ་ཉིད་དེ་ནོར་མཆོག་གཏོང་བས་སོ། །རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟེན་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིང་བསྲེལ་གྱི་སྙིང་པོ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་བརྙན་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །མཆོད་རྟེན་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་རབ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ནམ་འཚོའི་བར་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་མང་བ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ལྷའི་དྲིལ་བུ་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་དེའི་གཞི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་རྒྱུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་ཡང་དག་པར་འཁྲུལ་པའི་ཚིག་ནི་བསོད་ནམས་རྒྱ་ཆེ་བ་གྲུབ་པའི་དོན་


DTG094_Page_0166
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དུའོ། །མངོན་པར་དད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་ཆེན་པོ་ཡང་དག་པར་བྱུང་བས་སོ། །དེ་རྟོག་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་འདིར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་ཞེས་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་པར་མོས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་པར་དད་པ་ཁས་བླངས་པས་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་དང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྙོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་འབྲས་བུ་གཞན་འདོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་འོན་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོང་ནས་གོང་དུ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་སོ། །ཡང་ནས་ཡང་དུ་ཉན་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ་སོར་བརྟེན་པ་ཉིད་གསུངས་པ་ནི་ཉན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཡིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་དེ་མཉམ་པར་གཞག་པས་སོ། །ཅི་ལྟ་བུར་གྲུབ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གིས་ཇི་ལྟ་བུའི་ཤེས་རབ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ལྟ་ཉིད་དུ་དོན་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ལྷག་པ་ཞེས་འགའ་ཞིག་ཏུ་འདོན་པ་ཡིན་ཏེ་དེ་ལྟར་ལྷག་པ་ནི་དད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་གང་ཞིག་དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་ལྷག་པའོ། །ཡོངས་སུ་དཔྱོད་པར་བྱེད་པ་ནི་བརྟགས་པའོ། །ཆུང་དུ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་ཀྱང་ངོ༌། །འཆང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་ཉིད་ཀྱིས་མ་ཆད་པར་པོ་ཏི་ཙམ་ཡང་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་ལ་ཕན་པའི་བསམ་པས་པོ་ཏི་འགའ་ཞིག་ལ་ངེས་པར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚུལ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ཞེས་བྱ་བའི་འདོན་པ་ལ་ཡང་ལམ་དང་འབྲས་བུའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཐོབ་པར་བྱེད་པའོ། །རྒྱུན་ཆད་པ་ནི་འདིའི་གླེགས་བམ་མ་ཚང་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པར་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དམ་པའི་ཆོས་ནུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུང་དང་རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་དམ་པའི་ཆོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཙོ་བོའམ་དེའི་ཡང་དག་པར་མཆོད་པ་ནི་དམ་


DTG094_Page_0167
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནུབ་པ་ནའོ། །དེ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་གསུངས་པའི་མཆོད་པ་ལས་ཇི་ལྟར་ཡང་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་མཆོད་རྟེན་མཆོད་པ་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མའི་མཆོད་པ་ལ་བསོད་ནམས་མང་བ་ཉིད་དེ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་འཛམ་བུ་གླིང་གི་ཚད་དང་གླིང་བཞི་པའི་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་རྣམས་ལ་སྟོང་གཅིག་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཚད་དང༌། སྟོང་གཉིས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཚད་དང༌། སྟོང་གསུམ་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཚད་དང༌། སྟོང་ཆེན་པོའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚད་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚད་ཀྱི་མཆོད་རྟེན་རྣམས་མཆོད་པ་བས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མའི་མཆོད་པ་ནི་བསོད་ནམས་མང་བ་ཉིད་དེ། དེ་བཞིན་དུ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སོ་སོར་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་མཆོད་རྟེན་རྣམས་བྱས་ཏེ་མཆོད་པ་བས་ལྷག་པའི་བསོད་ནམས་ཉིད་དེའི་རྒྱུ་ཡང་སྟོན་ཅིང་གསུངས་པ་ལྟ་ཞོག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མཆོད་རྟེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ཙམ་སྟེ་འཛམ་བུའི་གླིང་ཁྱབ་པའོ། །དེ་ཉིད་ནི་གླིང་སྟེ་འབྲས་བུ་ཆེ་བས་འཛམ་བུའི་ཤིང་ཆེན་པོས་མཚོན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འཛམ་བུའི་གླིང་ངོ༌། །དབུས་སུ་རི་རབ་རིན་པོ་ཆེ་ཆེན་པོ་སྣ་བཞིའི་རང་བཞིན་དང་ཕྱོགས་བཞི་ལ་གླིང་བཞི་སྟེ། ཤར་གྱི་ལུས་འཕགས་པ་དང༌། འཛམ་བུའི་གླིང་དང༌། སྒྲ་མི་སྙན་དང༌། བ་ལང་སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ཡོད་པས་གླིང་བཞི་པ་སྟེ་རང་གི་དོན་ལ་ནི་རྐྱེན་ཨན་ནོ། །གླིང་བཞིའི་སྟོང་གི་ཚད་འདི་ལ་ཡོད་པས་ན་སྟོང་སྤྱི་ཕུད་དོ། །སྤྱི་ཕུད་དང་ལྡན་བས་ན་སྤྱི་ཕུད་དོ། །སྟོང་གཉིས་ཀྱི་ཚད་འདི་ལ་ཡོད་པས་ན་སྟོང་གཉིས་པ་སྟེ། སྟོང་དང་སྟོང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ནོ། །དེ་ཡང་བར་མ་སྟེ། སྟོང་དང་སྟོང་ཆེན་པོ་དག་གི་དབུས་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །སྟོང་གསུམ་གྱི་ཚད་འདི་ལ་ཡོད་པས་ན་སྟོང་གསུམ་སྟེ། སྟོང་གཉིས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྟོང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་ནི་སྟོང་ཆེན་པོ་སྟེ། སྟོང་གསུམ་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སོ། །འོན་ཀྱང་དེ་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་མི་ཁོ་ནར་གྱུར་པ་སྟེ་སྔོན་ནི་མ་ཡིན། ཐ་མ་ནི་མ་ཡིན། ཕྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་ཅིག་ཅར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིར་སེམས་ཅན་ཉིད་


DTG094_Page_0168
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་སོ། །སྔོན་མི་རྣམས་ཉིད་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་སྟེ། རྟོགས་པ་ཉེ་བར་བླངས་ནས་བདག་ཏུ་བྱས་ཏེ་འགྲོ་བ་སྣ་ཚོགས་ལ་སོགས་པ་འཕགས་པར་བྱེད་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་ལས་བྱེད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཅིག་ཅར་བསྐལ་པའི་བར་དུ་འགྲོ་བ་མེད་པར་སོ་སོར་དམིགས་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྐལ་པའམ་བསྐལ་པ་བས་ལྷག་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་བསྐལ་བའི་ཅུང་ཟད་ལྷག་པར་གྱུར་ན་ཅུང་ཟད་ཀྱིས་མ་ཚང་བ་བསྐལ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་བུའི་རྣམ་པའི་མཆོད་རྟེན་གྱི་བཀུར་སྟི་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །བསོད་ནམས་བྱ་བ་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་སེམས་པས་སོ། །འདིར་ནི་བརྒྱ་བྱིན་རང་གི་ལྷག་པར་མོས་པ་དད་པ་དང་བཅས་པ་གསུངས་པ་ནི་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་ལས་འདས་པ་རྣམས་ལའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་གཞལ་དུ་མེད་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཡུལ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདིར་སྟོང་གསུམ་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཉེ་བར་བཀོད་པ་ཉུང་བ་ཞེས་བརྒྱ་བྱིན་ཉིད་ཀྱིས་གསོལ་པ། ལྟ་ཞོག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདིར་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་ལྷག་པར་མོས་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་གནང་བ་གསུངས་པ་ནི་དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གང་གི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པ་ལ་ལམ་གཅིག་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ཡང་དེ་འཛིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེའི་གླེགས་བམ་མཆོད་པ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་མཆོད་པའི་དོན་གྱིས་བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གཞལ་དུ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་ཕལ་ཆེ་བ་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་རྣམ་གྲངས་སམ་ལྷག་པ་བས་ལྷག་པའི་གྲངས་རྗོད་པར་བྱེད་པའོ། །ཡང་ན་མང་པོ་ནི་སྔོན་གྱི་བསོད་ནམས་ལ་ལྟོས་པའོ། །གཞལ་དུ་མེད་པ་ནི་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པའི་ཚད་མས་གོ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་


DTG094_Page_0169
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའོ། །གྲངས་མེད་པ་ནི་གཅིག་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་གྲངས་དང་བྲལ་བའོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ཉིད་ཀྱིས་བསམ་པར་བྱ་བ་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཉམ་པ་མེད་པ་ནི་འདྲ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚད་མེད་པ་ནི་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་མི་ནུས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་རིམ་གྱིས་མཆོད་པ་ཆེན་པོ་ཉེ་བར་བཀོད་པ་ནི་རིམ་གྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལྷག་པར་མོས་པ་ལས་འཇུག་པའི་དོན་དུའོ། །འདིར་ནི་དོགས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་འཐད་པས་གསུངས་པ་ནི་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བསོད་ནམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་ཆར་མི་ཕོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མར་ཡང་ཆར་མི་ཕོད་ཅེས་བྱ་བའི་ཚིག་ནི་དབུས་སུ་ཡང་འབྲེལ་བའི་དོན་དུའོ། །མི་ཕོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཐོབ་པར་མི་བྱེད་རྙེད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲངས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་སོ། །གྲངས་སུ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་མ་བྱས་པའི་གྲངས་འཛིན་པས་སོ། །དེ་ལས་གཞན་པའི་གྲངས་འཛིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཆར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐུས་སོ། །བགྲང་བར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་ཀྱིས་སོ། །བསོད་ནམས་ཀྱི་རིགས་འདི་ལ་མཆོད་རྟེན་རྣམས་ཀྱི་བཀུར་སྟི་ལས་སྐྱེས་པའི་བསོད་ནམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་གྲངས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱད་པར་འདི་ལ་འཇིག་རྟེན་ན་དཔེ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་གང་གིས་བསོད་ནམས་དེ་འདྲ་པར་འགྱུར། །དེ་བཞིན་དུ་གྲངས་ཀྱིས་ཉུང་བ་མེད་པར་བསོད་ནམས་དེ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། དཔེར་ཡང་མི་བཟོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐུ་ལ་ཡང་དཔེ་མེད་པར་གསུངས་པའོ། །དཔེས་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡང་མི་བཟོད་དོ། །དཔེས་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རང་གི་དོན་ལས་ཥྱཉ་ཞེས་བྱ་བའི་རྐྱེན་ནོ། །རིགས་ལ་ཡང་དཔེ་མེད་པ་གསུངས་པ་ནི་རྟེན་དུ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྟེན་དུ་བྱ་བ་ནི་རྟེན་ཏེ་ཉེ་བར་འཇལ་བ་ཉིད་དོ། །ཕྲ་བ་ནྱ་གྲོ་དྷའི་ས་བོན་གྱིས་དཔངས་ཤིན་ཏུ་མཐོ་བ་དང་རྒྱར་ཡངས་པ་ནྱ་གྲོ་དྷའི་ཤིང་སྐྱེ་བ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་དངོས་པོའི་འབྲེལ་བ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེས་གསུངས་པའི་རྒྱུར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོས་ཀྱང་འབྲེལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་རྒྱུར་


DTG094_Page_0170
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱུར་པ་ཡང་འདིའི་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་ལ་དོན་འདི་ཉིད་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ་ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས་གསུངས་པ། གྲངས་དང་མཐུ་དང་རིགས་རྣམས་ཀྱི། །འབྲེལ་པའི་ཁྱད་པར་བྱེད་པ་ལ། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་ལ་དཔྱད་ནས་ནི། །དཔེ་ཡང་རྙེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །སྔོན་གྱི་པོ་ཏི་རྣམས་ལ་ནི་དཔེས་བསྟན་པར་བྱ་བ་དང་རྟེན་དུ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་འདོན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེར་དཔེར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་དཔེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་ཉེ་བར་བཀོད་པ་ཐམས་ཅད་འདིའི་འབྲས་བུ་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཉིད་ལ་འདི་དེ་བཞིན་ཞེས་ལྷག་པར་མོས་པ་དེ་དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ནི་ཟུང་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ་གཙོ་བོ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ནི་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གྲོགས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བོད་པའི་ཚིག་གོ །འདིར་འཐད་པ་ནི་གྲོགས་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟུང་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གཟུང་བར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ལ་ཇི་སྐད་གསུངས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་གྲུབ་པའི་དགོངས་པའོ། །འདིར་ལྷའི་བུ་རྣམས་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གཟུང་བར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་འདིར་དགོངས་པ་སྔོན་དུ་སོང་བས་དངོས་སུ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་བྱས་པའི་ཡོན་ཏན་གཞན་གསུངས་པ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རྒྱུ་བ་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པའོ། །འཐབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྔོན་ཉིད་དུ་གསལ་བར་བྱེད་པའོ། །གཡུལ་འགྱེད་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྲན་པར་བྱོས་ཤིག་ཅེས་དྲན་པའོ། །འདིར་ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་ཀྱི་འཐབ་པར་འདོད་པ་ཉེ་བར་ཞི་བ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་རིག་པ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་རྒྱུ་ཞེས་བརྒྱ་བྱིན་བསྟོད་པའི་སྒོ་ནས་སྨྲས་པ། རིག་སྔགས་ཆེན་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རིག་སྔགས་ཆེན་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཚིག་གསུམ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གོང་ན་མེད་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་ལྷག་པ་མེད་པས་སོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅུང་ཟད་ལྷག་པའི་རིགས་པ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཉམ་པ་མེད་པ་ནི་མཚུངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པ་ནི་


DTG094_Page_0171
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅུང་ཟད་ཉུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་འདི་ལྟ་བུ་རིག་སྔགས་ཆེན་མོའི་རང་བཞིན་དེ་ཇི་ལྟར་ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་ཀྱི་སྟོབས་མ་གོས་པ་ཙམ་གྱིས་ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་སྟོབས་ཀྱི་སྟོབས་འཕྲོགས་པ་ལ། རིག་སྔགས་ཆེན་མོ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་ཞེས་བརྒྱ་བྱིན་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །རྗེས་སུ་གནང་ནས་དུས་གསུམ་གྱི་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སྐྱེད་པས་ཀྱང་རིག་སྔགས་ཆེན་མོ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། འདི་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མའི་ཡོན་ཏན་གཞན་ཡང་གསུངས་ལ། འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་གསུམ་ལས་གསོད་པ་དང་རྐུ་བ་དང་འདོད་པས་ལོག་པར་གཡེམ་པ་ལས་ལོག་པ་གསུམ་མོ། །བརྫུན་དང་ཚིག་རྩུབ་དང་ངག་འཁྱལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ངག་གི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་བཞི་ལས་ལོག་པའོ། །བརྣབ་སེམས་དང་གནོད་སེམས་དང་ལོག་པར་ལྟ་བའི་ངོ་བོ་གསུམ་གྱིས་ཡིད་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་གསུམ་ལས་ལོག་པའོ། །བསམ་གཏན་བཞི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལ་བསམ་གཏན་དང་པོ་ནི་ཡན་ལག་ལྔ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་དང་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་དེ་བ་དང་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་དོ། །གཉིས་པ་ནི་ཡན་ལག་བཞི་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ནང་དུ་ཡང་དག་པར་དང་བ་དང་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་དང་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་དོ། །གསུམ་པ་ནི་ཡན་ལག་ལྔ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། བཏང་སྙོམས་དང་དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་དང་བདེ་བ་དང་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་དོ། །བཞི་པ་ནི་ཡན་ལག་བཞི་དང་ལྡན་པ་སྟེ་བཏང་སྙོམས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། དྲན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། ཚོར་བ་བདེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་མེད་པ་དང༌། སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་དག་པ་ནི་རྒྱུ་སྟེ། འདོད་པའི་ཉེས་དམིགས་ཀྱིས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང༌། ཞི་བ་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་སོ་སོར་ཉེ་བར་གཞག་པས་དེ་དག་གིས་དེ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་རྟོག་པ་ནི་དམིགས་པ་ལ་སེམས་གཏད་པའི་


DTG094_Page_0172
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཚན་ཉིད་དོ། །དཔྱོད་པ་ནི་ཡང་དག་པར་འཁྱུད་པ་སོ་སོར་ཉེ་བར་བཞག་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །འབྲས་བུ་ནི་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་དག་གོ །དེ་དག་རྗེས་སུ་འཛིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་པ་དང་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ལས་རྒྱལ་བས་སྐྱོན་མེད་པའི་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ནི་དགའ་བའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་ཞི་བས་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཡིད་དུ་འོང་བའི་རིག་པའི་བདེ་བ་དང་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་རང་བཞིན་ནོ། །འདོད་པའི་ཉེས་དམིགས་ལ་སོགས་པའི་དམིགས་པ་ལ་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་དང་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེའོ། །བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་ནི་ནང་གི་ཡང་དག་པའི་རྒྱུ་སྟེ། །དེར་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་དག་ལ་སེམས་འཁྲུག་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རྟོག་པ་མེད་པ་ལ་ཕན་ཡོན་མཐོང་བས་ནང་དུ་ཡང་དག་པར་དང་བ་ཆེན་པོ་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བ་ཡང་དག་པར་དང་བ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པར་རྙོག་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ནང་དུ་ཡང་དག་པར་དང་བའི་རྒྱུན་ལས་ཡང་དག་པར་བྱུང་བའི་ཆུ་བཞིན་དུ་སེམས་ལ་རང་གི་དང་གིས་རྒྱུ་བའི་དམིགས་པ་ལ་གནས་པའོ། །དམིགས་པ་ནི་འདོད་པ་རྣམས་སམ་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་རྣམས་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང་ཞིབ་འབྲས་བུ་སྟེ། སྔ་མ་བཞིན་དུ་དགའ་བ་དང་བདེ་བའོ། །འོན་ཀྱང་འདིར་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་རྒྱལ་བས་ཀྱང་སྐྱོན་དང་བྲལ་བའི་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ལ་རང་བཞིན་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་འདོད་པ་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་དང་ཉེས་དམིགས་དང་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང་ཞི་བ་ཉིད་ཀྱིས་དམིགས་པ་ལ་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་དང་བྲལ་བ་དང་དགའ་བ་དང་བདེ་བར་ལྡན་པའི་སེམས་རྩེ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་བསམ་གཏན་གཉིས་པའོ། །བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ལ་ནི་བཏང་སྙོམས་དང་དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་ནི་རྒྱུའོ། །དགེ་བའི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ལ་གནོད་པ་མེད་པ་དང་དཔྱོད་པ་མེད་པ་དང་དབུས་སུ་གནས་པ་གང་ཞིག་ཉེ་བར་ཞི་བ་ལྟ་བ་བཏང་སྙོམས་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །སྔར་གྱི་བསམ་གཏན་དག་ལ་དགའ་བ་དང་མངོན་པར་དགའ་བའི་དབང་གིས་སེམས་ཀྱི་འབད་པ་སྤངས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ་རྙོག་པ་


DTG094_Page_0173
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅན་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་དགའ་བ་ལ་དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་བཏང་སྙོམ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་སོ་སོར་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལས་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབད་པ་བསམ་གཏན་གྱི་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པ་བཏང་སྙོམས་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །དྲན་པ་ནི་དྲན་པར་བྱེད་པ་སྟེ་དེ་ཡང་མི་བརྗེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། །ཤེས་བཞིན་དང་དྲན་པ་ཉིད་ལ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ཤེས་བཞིན་དང་མ་ཚང་བ་ལ་དྲན་པ་ནི་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་དག་ཀྱང་ཐམས་ཅད་དུ་མི་འགལ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་ཡང་བསམ་གཏན་རྣམས་ཅིག་ཤོས་ལ་ཡང་བསྡུས་པར་བྱས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདི་ཉིད་ལ་རང་གི་སྒྲས་སྨྲས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགའ་བ་སྤོང་བར་དགའ་བ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་སྤངས་ཀྱང་དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་མ་ཚང་བ་ལ་ཡང་དག་པར་སྤྱོད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིར་འབྲས་བུ་བདེ་བ་ཉིད་དེ་འཆུམས་པར་བྱེད་པའི་སེམས་དེ་དང་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་ལས་རྩེ་གཅིག་པའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་རྙེད་པ་ཡིན་ཏེ། དགའ་བ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་བཞིན་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་འདོད་པ་རྣམས་དང་དགའ་བ་ལ་ཉེས་དམིགས་དང་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང་ཞི་བའི་དམིགས་པ་ལ་དགའ་བ་དང་འགྲེལ་པའི་བདེ་བར་ལྡན་པ་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་བསམ་གཏན་གསུམ་པའོ། །བཞི་པ་ལ་ནི་བཏང་སྙོམས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །བཏང་སྙོམས་དང་དྲན་པ་ནི་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་དག་གི་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་བདེ་པ་ལ་སོགས་པ་སྔོན་གྱི་བསམ་གཏན་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཉེ་བར་མ་འབྲེལ་པའོ། །འདི་ཡང་ཤིན་ཏུ་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དྲན་པ་ལ་ཤེས་བཞིན་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་ཐ་དད་པའི་འབྲས་བུ་མ་བཤད་དོ། །བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚོར་བ་ནི་དེར་རྟོགས་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་བཞིན་དུ་དམིགས་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཏང་སྙོམས་ཀྱིས་དེ་དང་འདྲ་བའི་ཚོར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་བྱ་བ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ཞེས་གཡོ་བ་མེད་པ་ཐོབ་པས་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་དྲན་པ་ཡང་ངོ༌། །འདི་ཉིད་ནི་འདིར་འབྲས་བུ་སྟེ་བདེ་བ་ནི་


DTG094_Page_0174
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མ་ཡིན་ནོ། །བདེ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲན་པ་ནི་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་ཡང་སེམས་ཙམ་ལ་རབ་ཏུ་ཆགས་པ་རྣམས་ལ་ཁྱད་པར་གྱི་ཕྱིར་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། བདེ་བ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་བཞིན་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་འདོད་པ་དང་དགའ་བ་དང་བདེ་བའི་ཉེས་དམིགས་དང་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང་ཞི་བ་ཉིད་ཀྱིས་དམིགས་པ་ལ་བཏང་སྙོམས་དང་དྲན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་རྩེ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་བསམ་གཏན་བཞི་པའོ། །བསམ་གཏན་འདི་རྣམས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་རྣམས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དྲན་པ་དང་ཆོས་སོ་སོར་རབ་ཏུ་འབྱེད་པ་དང་དགའ་བ་དང་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང་བཏང་སྙོམས་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་རྣམས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་འཇིག་རྟེན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་བདུན་གྱི་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་སེམས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་རབ་ཏུ་འགྲོ་བ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚད་མེད་པ་བཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱམས་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་དང༌། དགའ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཏེ་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ལ་ཚད་མེད་པའི་སེམས་ཅན་སྤྱོད་ཡུལ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཚད་མེད་པ་རྣམས་སོ། །ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་རྣམས་བདེ་བ་དང་ཕྲད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བྱམས་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ཅིག་སྙམ་པ་ནི་སྙིང་རྗེའོ། །བདེ་བ་དང་མི་འབྲལ་བར་གྱུར་ཅིག་སྙམ་པ་ནི་དགའ་བའོ། །འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུའི་དངོས་པོ་ཉེ་བར་རྒྱུར་པ་དང་འདོད་ཆགས་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ལ་ཞེ་སྡང་གི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བཏང་སྙོམས་སོ། །རྣམ་པ་འདི་རྣམས་ཀྱི་བདེ་བ་དང༌། ཡང་དག་པར་སྦྱར་བའི་བསམ་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང་རྣམ་པར་བྲལ་བར་འདོད་པའི་བསམ་པ་དང༌། བདེ་བ་དང་མི་འབྲལ་བར་འདོད་པའི་བསམ་པ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་བསམ་པ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇུག་པ་བཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་


DTG094_Page_0175
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། འདུ་ཤེས་ཡོད་མིན་མེད་མིན་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་དང་པོ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ལས་གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་རྣམས་ཡང་དག་པར་འདས་ནས་ཁོང་ཁྲོ་བའི་འདུ་ཤེས་རྣམས་སྤངས་པ་དང༌། སྣ་ཚོགས་པའི་འདུ་ཤེས་རྣམས་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སོ་ཞེས་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཏེ་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོ་སྟེ། དེ་ལ་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བའི་འདུ་ཤེས་རྣམས་ནི་གཟུགས་ལ་བརྟེན་པའམ། གཟུགས་ཀྱི་དམིགས་པ་རྣམས་སོ། །དེས་ན་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་འདུ་ཤེས་རྣམས་སྤངས་པས་ཁོང་ཁྲོ་བ་ནི་རྣམ་པར་འཚེ་བ་སྒྲ་དང༌། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་བྱའི་ཡང་དག་པར་འདུས་པའི་འདུ་ཤེས་རྣམས་དང༌། རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་དག་པར་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་འགགས་པས་སོ། །སྣ་ཚོགས་པའི་འདུ་ཤེས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣ་ཚོགས་པའི་འདུ་ཤེས་རྣམས་སྣ་ཚོགས་པའི་དམིགས་པ་ཅན་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་ནི་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་མེད་པས་སོ། །མཐའ་ཡས་པ་ནི་གཞལ་དུ་མེད་པའོ། །ནམ་མཁའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བའོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་སེམས་ཅན་བརྟེན་པའི་དོན་དུའོ། །ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་པ་ཉིད་ནི་མཐའ་ཡས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཉིད་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དེ། སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཡིད་ཀྱི་སྒོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །སྙོམས་པར་ཞུགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོབ་སྟེ་རྟོགས་པར་བྱས་པས་སོ། །གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་པའི་དམིགས་པ་ཅན་སེམས་རྩེ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གཟུགས་ཀྱི་ཆགས་པ་རབ་ཏུ་ཞི་བ་སོ་སོར་ཉེ་བར་གཞག་པ་སྟེ། དེའི་སྙོམས་པར་ཞུགས་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་དང་པོ་ཡང་དག་པར་འདས་པས་སོ། །རྣམ་


DTG094_Page_0176
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་ཤེས་པ་མཐའ་ཡས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་མཐའ་ཡས་པ་ཉིད་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དེ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་བཞིན་དུའོ། །གཞན་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མཐའ་ཡས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གཟུང་བར་བྱེད་པ་ལ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་པ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་མཐའ་ཡས་པ་ཞེས་གཞན་དག་གོ །ལྷག་པར་མོས་པའི་དབང་གིས་སམ། བསམ་གཏན་ལས་གཟུགས་མེད་པའི་ཡན་ལག་འགྲིབ་པས་ཡང་དག་པར་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཀྱང་དམིགས་པ་ཡང་དག་པར་འདས་པས་དེ་ཉིད་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་འདུ་ཤེས་རྣམས་རིང་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་སྤྱོད་པའི་འདུ་ཤེས་ཅན་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ། དེའི་མཐར་ཐུག་པའི་འདོད་པའི་ཉེས་དམིགས་མཐོང་བ་ཅན་གྱི་དེ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ལ་ཞི་བ་མཐོང་བའི་རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་དམིགས་པའི་སེམས་རྩེ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །གསུམ་པ་ནི་གཉིས་པ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ། ཅི་ཡང་མེད་ཅེས་ཅི་ཡང་མེད་པའི་དངོས་པོ་ནི་ཅི་ཡང་མེད་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དེ་ཡིད་འཛིན་པའི་རྟེན་ནོ། །དང་པོ་ཉིད་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་འདུ་ཤེས་རྣམས་ཡང་དག་པར་འདས་པས་གཉིས་པ་ལ་ནི་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་པའི་འདུས་ཤེས་ལའོ། །འདི་ལ་ནི་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་པ་ཞེས་འདུ་ཤེས་ལ་སྐྱོན་གང་ཞིག་དེ་རྣམས་ཉིད་ནི་མཐའ་ཡས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དོགས་པར་གྱུར་པ་ན་སྔར་བཤད་པའི་ཅུང་ཟད་དམིགས་པ་མ་བྱས་པར་ཤེས་པ་གནས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་འདི་རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པའི་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ཉེས་དམིགས་མཐོང་བ་དེ་འདས་པར་བྱས་ནས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ལ་ཞི་བའི་འདུ་ཤེས་ཅན་ཅི་ཡང་མེད་པའི་དམིགས་པ་སེམས་རྩེ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །བཞི་པ་ནི་འདུ་ཤེས་ཡོད་མིན་མེད་མིན་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་དེ། དེ་ལ་འདུ་ཤེས་ནི་ཟུག་རྔུ་དང་འདྲ་བ་སྟེ། དེ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་དེ་མེད་པས་སོ། །འདུ་ཤེས་


DTG094_Page_0177
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མེད་པ་ཡང་ཐོབ་པ་སྟེ་གཏི་མུག་ཅེས་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་རིམ་པ་གཞན་མཐོང་བ་ཕྲ་བའི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་ཉིད་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དེ། འདི་ལ་ཡིད་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་དོན་དུ་འབད་པར་བྱེད་པས་ན་སྐྱེ་མཆད་དོ། །དེ་དང་དེའི་འདུ་ཤེས་ལ་གཡེར་བ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱོན་རྣམས་ལ་ལྡོག་པའི་དོགས་པས་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱང་ཡོངས་སུ་སྤངས་པས་འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་དམིགས་མཐོང་ཞིང་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་གཞན་ལ་ཞི་བའི་འདུ་ཤེས་ཅན་འདུ་ཤེས་ཡོད་མིན་མེད་མིན་གྱི་དམིགས་པ་ཅན་སེམས་རྩེ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། །འདི་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་མེད་པ་ཉིད་ནི་གཙོ་ཆེར་གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ཕུང་པོ་བཞི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ནི་བསམ་གཏན་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་ནམ་མཁའ་ལ་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་རྫུ་འཕྲུལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་དང༌། དེ་དང་ཡང་དག་པར་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །ལྷའི་རྣ་བའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ནི་ཕྲ་བ་དང༌། ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་ཐམས་ཅད་ཐོས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །སེམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ནི་སེམས་ཅན་གཞན་རྣམས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ནི་སྔོན་གྱི་མཐའི་སྤྱོད་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པར་བྱེད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །འཆི་འཕོ་དང༌། སྐྱེ་བ་ཤེས་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ནི་འགྲོ་བ་དྲུག་གི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་འཆི་འཕོ་བ་དང༌། སྐྱེས་པ་ཡང་དག་པར་མཐོང་བའི་གནས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཟག་པ་ཟད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ནི་བསམ་གཏན་ལ་བརྟེན་ནས་ཟག་པ་ཟད་པའི་ཤེས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་གང་ཞིག་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌།


DTG094_Page_0178
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཤེས་རབ་དང༌། དེ་དང་ཡང་དག་པར་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་སྟེ། ལུས་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། ཆོས་དང༌། སེམས་ཞེས་ཆོས་རྣམ་པ་བཞི་ལ་དམིགས་པའི་དྲན་པ་དེ་ཉིད་ལ་ཉེ་བར་གཞག་པའོ། །ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་དང༌། རྣམ་པར་བཞིའི་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། མ་སྐྱེས་པ་དང༌། སྐྱེས་པའི་མི་དགེ་བ་མི་སྐྱེད་པ་དང་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །མ་སྐྱེས་པ་དང༌། སྐྱེས་པའི་དགེ་བ་བསྐྱེད་པ་དང་གནས་པའི་དོན་དུ་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་རྣམས་ཀྱི་གནས་ཏེ། འདུན་པ་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་དང་སེམས་དང་དཔྱོད་པའོ། །དབང་པོ་ལྔ་ནི་དད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། དྲན་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་བོ། །སྟོབས་ལྔ་ནི་དབང་པོ་རྣམས་ཉིད་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ལས་ངེས་པར་རྒྱལ་བའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་དང༌། ལམ་གྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ནི་བརྒྱད་དོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་ཉིད་ནི་ཏང་བཞིན་གྱིས་འབྱུང་བས་རང་འབྱུང་ངོ༌། །བསམ་པ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞག་དག་གོ །སྔོན་ཐོས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་གྱི་ཐོས་པ་ལས་འབྱུང་བས་སོ། །རྒྱུ་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཐོས་པ་འདྲ་བའི་འབྲས་བུས་སོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་མི་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་མེད་པར་བདེན་པའི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པ་ཤེས་པ་ལྔ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་ཟད་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་མི་འབྱུང་བ་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨན་དང་སྐར་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨན་རྣམས་དང་ནི་སྐར་མ་དང༌། སྨན་དང་སྐར་མ་སྟེ་དེ་རྣམས་ཟླ་བའི་འདོ་ཟེར་གྱི་དབང་གིས་ལྷག་པར་བརྟེན་པ་ཡོངས་སུ་རྒྱས་པ་དང༌། མཐུའི་


DTG094_Page_0179
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཁྱད་པར་ཡང་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བར་གསུངས་པ་ནི་སྟོབས་ཇི་ལྟ་བ་དང༌། མཐུ་ཇི་ལྟ་བར་ཀུན་ཏུ་སྣང་བར་བྱེད་དེ་རང་གི་སྟོབས་དང༌། མཐུ་རྗེས་སུ་མཐུན་པའོ། །སྐར་མ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐར་མ་རྣམས་ལས་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་ཐ་སྐར་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །ཆོས་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདིར་ཆོས་ནི་ལམ་མོ། །ཇི་ལྟར་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ནི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བའོ། །མཚུངས་པའི་ཆོས་ཀྱི་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་བའི་སྤྱོད་པ་ནི་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞི་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྤྱོད་པ་ནི་ཞི་བའི་སྤྱོད་པའོ། །དགེ་བ་ནི་ལུས་དང༌། ངག་དང༌། ཡིད་ཀྱི་ལགས་པར་སྤྱོད་པའོ། །སྐྱེས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལས་ཐོག་མར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་ཏུ་ཕྱེ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བསྟན་པ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་རག་ལུས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་དཀར་པོའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་རྒྱུ་ཉིད་བཤད་ནས་མཐོང་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་སྔར་བཤད་པ་ཡང་བསྟན་པའི་དོན་དུ་གསུངས་པ་ནི་ཀཽ་ཤི་ཀ་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཡང་བ་མ་སྤངས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡ་ང་བ་ནི་འཆི་བའི་རྒྱུའོ། །དེ་མ་སྤངས་པ་ནི་ཡ་ང་བ་མ་སྤངས་པའོ། །འདི་ནི་མདོར་བསྟན་པ་སྟེ་ལྷག་མ་ནི་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །བློན་པོ་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཙོ་བོ་རྣམས་སོ། །སྨྲ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་སྨྲ་བ་ཙམ་མོ། །གཏམ་ཟེར་བ་ནི་ལུས་ཚོ་ལ་སོགས་པའི་འདྲི་བའོ། །ཡང་དག་པར་དགའ་བར་བྱ་བ་ནི་དགའ་བ་བསྐྱེད་པའི་གཏམ་ཉེ་བར་བཀོད་པའོ། །ཉེ་བར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་མཐུས་དེ་ལྟར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གདུག་པ་ནི་དྲུག་པའི་རི་དྭགས་རྣམས་སོ། །སྡིག་སྦྲུལ་ནི་སྦྲུལ་རྣམས་འཁྱོག་པར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་དགོན་པ་དེ་རྣམས་ཉིད་བགྲོད་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གང་ཞིག་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པས་དེའི་ཕྱི་རོལ་ཏུ་བཞག་པས་ན་ཕ་རོལ་གྱི་རྒོལ་བ་རབ་ཏུ་ཞི་བའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གཞན་སེམས་འཁྲུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། དེ་ནས་མུ་སྟེགས་ཅན་གཞན་ཞེས་


DTG094_Page_0180
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མུ་སྟེགས་ཅན་གཞན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མཐའ་གཞན་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་ལྟ་བ་རྣམས་ཀྱིའོ། །ཀླན་ཀ་ནི་འདི་ལྟར་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་རྩོད་པས་ལན་འདེབས་པའོ། །བསམ་པར་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །ཆོས་དཀར་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་འོངས་པའི་དོན་ནི་ཆོས་སོ། །དཀར་པོ་ནི་བསྟན་པའི་གནས་སུ་འོངས་པས་རྙེད་པར་བྱ་སྟེ། མཐོང་བ་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མ་འོངས་པ་ཉིད་ལ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་བཀའ་ལས་མཐོང་བ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་དང༌། རྒས་པའི་ཆོས་ཅན་ལུས་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཇི་སྐད་དུ་གསུངས་པ། ཆོས་ནི་སྐྱེ་དང་བཀའ་ལས་ནི། །མ་འོངས་པ་དང་ངེས་གནས་ལ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་ཞིག་དང་པོར་བར་ཆད་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བསྟན་པ་དེ་ཕྲད་པ་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་དོན་དུ་གསུངས་པ་ནི་དེ་ནས་བདུད་སྡིག་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མིག་གིས་མི་རྩོལ་བར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔུང་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པས་གཡེང་བའི་མིག་གོ །དེས་ན་ཡིད་ལ་ཡང་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དཔུང་གི་ཚོགས་ནི་སྟོབས་ཀྱི་ཚོགས་སོ། །དེ་ནི་ཡན་ལག་བཞི་སྟེ། གླང་པོ་ཆེ་དང༌། རྟ་དང༌། དཔུང་བུ་ཆུང་དང༌། ཤིང་རྟ་རྣམས་སོ། །བཀོད་པ་ནི་འདུས་པའོ། །གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོ་ནི་མ་ག་དྷའི་བདག་པོའོ། །གསལ་རྒྱལ་ནི་མཉན་ཡོད་ཀྱི་བདག་པོའོ། །ཤཱཀྱའི་རིགས་ལས་སྐྱེས་པའི་རྒྱལ་རིགས་རྣམས་སོ། །ལི་ཙྪ་བཱི་རྣམས་ནི་ཡངས་པ་ཅན་རྣམས་སོ། །སླར་ལོག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོག་པར་གྱུར་པའོ། །མངོན་པར་སྤྲུལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་རྣམས་ལ་ཤིང་ལ་སོག་པའི་མེ་ཏོག་རྣམས་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བར་སྣང་གི་ནམ་མཁའ་ལ་འདུག་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁས་ནམ་མཁར་སོང་བ་རྣམས་སོ། །ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིང་པས་སོ། །ནང་དུ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སླར་འོངས་པས་སོ། །སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་སོ་སོར་འདི་ངེས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ལྷའི་མེ་ཏོག་རྣམས་བཟུང་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་དགའ་བས་སླར་མཆོད་པ་ལ་འཇུག་པའོ། །བར་ཆད་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ལྷའི་བུ་རྣམས་དེ་གདུལ་


DTG094_Page_0181
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་རྣམས་ཀྱི་སླད་དུ་སྨྲས་པ། སེམས་ཅན་གང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་དག་ལ་ནི་བདུད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་དྲན་པ་ཉིད་ཀྱི་མཐུ་དེ་གཅིག་པུར་ཡོད་པར་མ་ཟད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་སེམས་ཅན་གཞན་གྱིས་ཡིད་ལ་བྱས་པ་ལ་ཡང་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །ངན་དོན་ནི་ཆུང་བའོ། །བགྱི་བ་བགྱིས་པས་ན་བགྱི་བ་བགྱིས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་པའི་སྐལ་བ་ཉིད་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་སྔར་ཉན་པ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ཆོས་གོས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བའོ། །ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་སློབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གསུམ་ནི་སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་རྣམས་ལའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཉིད་ཡང་ཡོན་ཏན་གཞན་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ནི་དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་རབ་ཏུ་སོང་བས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། བསྔགས་པ་ནི་བསྟོད་པའམ་ཡོན་ཏན་ནོ། །གསུངས་པ་ནི་དུས་གཅིག་ཏུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་སྒྲོགས་པ་ནི་རྒྱུན་གྱིས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གཞན་ཡང་སྲིད་པས་འདི་ཉིད་གཅིག་པུ་ལ་ཡང་དག་པར་སྒྲོགས་པའི་ཕྱིར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདུན་ནི་ལུས་སོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཉིད་ལྡོག་པའི་སྒོ་ནས་གསུངས་པ། དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ནི་མ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་མེད་པས་མཆོག་ཉིད་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་སྦྱིན་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་འབྲས་བུའི་


DTG094_Page_0182
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ས་ལ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཉིད་སོ་སོར་རྟོགས་ནས་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མིང་འཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །དམིགས་པ་མཐོང་བ་འདི་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ལས་འདི་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཐ་དད་པ་མཐོང་སྟེ། །དོན་དམ་པར་གཉིས་སུ་མེད་པའི་སྦྱོར་བས་མཐོང་བའི་ཕྱིར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་རབ་ཏུ་སོང་བའི་མཆོག་ཏུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་དོན་དམ་པར་དམིགས་པས་མཆོག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རང་ཉིད་ལས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། གཞན་ལ་ལྟོས་པས་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདྲེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་སྡུད་པར་བྱེད་པའོ། །ཡོངས་སུ་འདྲེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཁོ་ནའི་ནང་དུ་འདུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་མེད་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་ངོ་བོ་ཐོབ་པ་ནི་འདི་ཁོ་ནའི་ནང་དུ་འདུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགོངས་པའོ། །བཤད་པའི་དོན་ལ་དཔེ་གསུངས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྔ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་འཕེལ་བ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་པ་ནི་དེ་ལྟ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བའོ། །སླར་ཡང་བརྒྱ་བྱིན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཚད་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གསུངས་པ་ནི་རེ་ཞིག་བྱ་བ་སྟེ། ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་བསྒྲགས་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱང་ཚད་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །གང་ཞིག་ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕན་ཡོན་ནོ། །ཇི་ཙམ་ཡང་བཟུང་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཛིན་པར་བྱེད་པའོ། །རབ་ཏུ་བཏོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་བརྗེད་པའི་དོན་དུ་ཤིན་ཏུ་གོམས་པར་བྱས་པའོ། །ལེགས་སོ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ཚད་མེད་པའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་ནོ། །ཁོ་བོས་ནི་ཕན་ཡོན་རྣམས་ཀྱི་ཕྱོགས་ཙམ་ཡོངས་སུ་བསྒྲགས་པར་བྱས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་བརྒྱ་བྱིན་ཁྱོད་ཀྱིས་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བ་


DTG094_Page_0183
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལེགས་སུ་བྱ་བའོ། །གང་ཞིག་འདི་གླེགས་བམ་དུ་ཆུད་པར་དམ་པའི་ཆོས་རིང་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་བཞག་ནས་མཆོད་པ་བྱེད་པ་དེའི་ཡང་ཕན་ཡོན་འདི་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་པ་ནི་ཡང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བརྒྱ་བྱིན་ཡང་ཕན་ཡོན་གཞན་ཀླན་ཀ་མེད་པ་དང༌། སྐྲག་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་པ་མང་བ་ལ་དགའ་བ་ཉིད་དང༌། རྒོལ་བ་ཕ་རོལ་པོ་ཚར་གཅོད་པའི་ནུས་པ་དང༌། ལྷ་ཐམས་ཅད་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འཛིན་པ་དང༌། གདུལ་བྱ་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་ཆོས་སྦྱིན་པ་དང༌། ལྷ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་བསྲུངས་པ་དང༌། ལྷ་རྣམས་འོང་བའི་རྟགས་རྣམས་དང༌། །དམན་པའི་ལྷ་རྣམས་ལྡོག་པ་དང༌། །དང་བ་མང་བ་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཚུལ་གནས་པའི་གཙང་བ་ཉིད་དང༌། གདུང་བ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། བདེ་བ་སྐྱེད་པ་དང༌། རྨི་ལམ་ལེགས་པར་མཐོང་བ་དང༌། ལུས་ལ་ཡང་གཟི་བརྗིད་འཇུག་པ་དང༌། ཟས་རྣམས་ལ་ང་རྒྱལ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་སྤོབས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་བརྩམས་པའི་ཆོས་ཀྱི་དོན་མི་བརྗེད་པའོ། །འདུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའོ། །རྒོལ་བ་ནི་འདྲི་བའོ། །ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་གོམས་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཀུན་ཏུ་མི་སྐྲག་པའོ། །སྣག་གི་གཉེན་མཚམས་ནི་ཕ་མ་གཅིག་ལས་སྐྱེས་པའི་སྤུན་ལ་ཚོགས་པའོ། །ཆོས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཆོས་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གོ །འདུད་པ་བྱེད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟོད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་ཕྱག་འཚལ་བར་བྱས་པས་སོ། །ལྷ་རྣམས་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་དྲུག་དང༌། བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་ཚངས་རིས་ལ་སོགས་པ་གསུམ་མོ། །གཉིས་པ་ལ་འོད་ཆུང་ལ་སོགས་པ་གསུམ་མོ། །གསུམ་པ་ལ་དགེ་ཆུང་ལ་སོགས་པའོ། །བཞི་པ་ལ་སྤྲིན་མེད་ལ་སོགས་པ་བརྒྱད་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སེམས་ཅན། འབྲས་བུ་ཆེ་བའི་ཕྱོགས་གཅིག་ལས་བྱུང་བའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་ལས་དེར་ཉེ་བར་འོང་བའོ། །ལྟ་བར་གྱུར་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་དེ་རྣམས་ལ་མེད་ཅེས་སྨྲ་བའོ། །སྣང་བ་ཆེན་པོ་དག་མཐོང་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། མར་མེ་ལ་


DTG094_Page_0184
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོགས་པ་ལས་ལྷག་པའི་སྣང་བ་དང་ཡང་དག་པར་ཤེས་པ་ཞེས་མཚོན་པར་བྱེད་པ་ནི་ངེས་པར་བྱ་བ་ལ་ངེས་པར་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཤེས་པར་བྱ་བའོ། །མིའམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པའོ། །འོངས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་ཕྱོགས་སུ་འགྲོ་བས་སོ། །ལྷགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱིམ་ལ་སོགས་པར་རབ་ཏུ་ཞུགས་པས་སོ། །མི་མ་ཡིན་པའི་དྲི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་རྣམས་ལས་བྱུང་བས་ན་མིའིའོ། །དེ་ལྟར་མ་ཡིན་པ་ནི་མི་མ་ཡིན་པའིའོ། །གཟོབ་པར་འགྱུར་བ་ནི་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །གཙང་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་གཙང་བ་མེད་པས་སོ། །ཡི་རངས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་རྣམ་གྲངས་སོ། །དཔལ་དང་གཟི་བརྗིད་ནི་མཐུའོ། །བཙུན་པ་ནི་མཆོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །དད་པ་མང་བར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷ་ལ་སོགས་པ་འོངས་པ་མཆོད་པ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ལ་ཡང་དད་པར་ཉེ་བར་སྐྱེས་པའི་དང་བས་སོ། །ངལ་བ་ལ་ནི་གནོད་པའོ། །འགྲོ་བ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕན་ཚུན་དུ་གཞུང་དང༌། དོན་ངེས་པར་བྱེད་པ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པ་རྣམས་སོ། །དགའ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུན་གྱིས་དེ་ཉིད་ལའོ། །འགྲོ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་གསུངས་པ་ནི་འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་སྒྲ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འདི་འདིར་མངོན་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཅི་ཞིག་མཛད་ཅེ་ན། གསུངས་པ་ནི་ཕྱོགས་ག་གེ་མོ་ཞིག་ནས་ཇི་སྲིད་དུ་ཆོས་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྒྲ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྒྲ་སྒྲོགས་པ་ཉིད་གསུངས་པ། ཕྱོགས་ག་གེ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སད་པར་གྱུར་པ་སྦྱོར་བས་སོ། །མདངས་རབ་ཏུ་བཅུག་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷའི་མཐུས་མདངས་ཐོབ་པ་དང༌། སྟོབས་ཐོབ་པ་དང༌། བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ནུས་པའོ། །ཡང་ཞིང་ཡང་བ་ཉིད་མྱོང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྕི་བའི་དངོས་པོ་དང་བྲལ་བས་རྨུགས་པ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྐམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའོ། །འདུ་ཤེས་ནི་དྲན་པའོ། །རྣལ་འབྱོར་ནི་ཞི་གནས་དང༌།


DTG094_Page_0185
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྷག་མཐོང་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བ་རྒྱུ་བའི་ལམ་མོ། །དེ་སྤྱོད་པ་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱིས་ཁ་སྟེན་པར་བྱེད་པའམ། དེ་སྤྱོད་པ་ནི་གནས་པ་འདི་ལ་ཡོད་པས་ན་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའོ། །ཅི་ལྟར་རིགས་པ་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་རྣལ་འབྱོར་ཉིད་དེ་དེའི་ཡོངས་སུ་བརླན་པ་ནི་འདྲ་བའི་བརླན་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སྐྱེས་པའི་བདེ་བ་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ངོ་བོ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་དེ་ལྟ་བུའོ། །ཅི་ལྟར་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སྐྱེས་པའི་བདེ་བ་རྒྱུ་མཐུན་པ་མེད་པར་ཡང་འདི་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྒོམ་པ་ཡང་འདིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྗེས་སུ་བཟུང་བ་དང༌། ཉེ་བར་སྡུད་པ་ལ་སོགས་པ་བསམ་པ་ཉིད་དེ་ཙམ་གྱིས་ཅི་ལྟར་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་དེ་ནི་འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་དག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྔར་གསུངས་པ་གཅིག་པུར་མ་ཟད་ཀྱི་གང་ཡང་ཡོན་ཏན་འདི་རྣམས་རྙེད་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་གཞན་ཡང་གང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདིའི་རྗེས་ལ་གླེགས་བམ་དུ་ཆུད་པར་བྱས་ནས་མཆོད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་གང་དུ་གཞག་པར་བྱ་བ་དེར་ལྷ་རྣམས་ཉེ་བར་འོང་བ་ལ་སོགས་པ་བཤད་པ་དེ་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཕན་ཡོན་ཅི་ཞིག་ཡིན་ནམ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་ཉན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་ཞིག་སྔར་བསྟན་པ་ཉན་པ་དང༌། འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་གླེགས་བམ་གཞག་པ་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕན་ཡོན་འདི་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྔར་བཤད་པ་དང༌། རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཉིད་ཉེ་བར་བསྡུ་བར་བྱེད་པ་ནི་དེ་ལྟ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཞན་དག་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་རྗེས་སུ་ཀཽ་ཤི་ཀ་གཞན་ཡང་རིགས་ཀྱི་བུའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་འདི་ནས་ཇི་སྲིད་འཛིན་པར་མི་བྱེད་འཆད་པར་མི་བྱེད་དེ་བས་ནི་ཀཽ་ཤི་ཀ་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་འདི་ཉིད་བསོད་ནམས་མང་དུ་སྐྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བར་ལྷག་པར་འདོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་མཆོད་པ་རྣམ་པ་མང་པོ་དག་གིས་ཀྱང་མཆོད་པར་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་རྗེས་ལ་ཀཽ་ཤི་ཀ་རིགས་ཀྱི་བུའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དེ་


DTG094_Page_0186
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིད་དེ་བས་གཞི་དེ་ལས་བསོད་ནམས་ཆེས་མང་དུ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷག་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་པོ་ཏི་རྙིང་པ་རྣམས་ལ་མེད་པས་བཏགས་པ་ཉིད་འདི་ཞེས་བྱ་བ་སློབ་དཔོན་རྣམས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་འབྲེལ་པའི་དོན་མ་ཡིན་ནོ། །པོ་ཏི་འཛིན་པ་ཙམ་བྱེད་པ་པོ་ལས་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་པོ་ལ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་མ་བཤད་ཀྱང་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཆེ་བ་འགའ་ཞིག་ལས་མི་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཆེན་མོ་རྣམས་ལས་འདོན་པ་དེ་ལྟར་ནི་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྐྱེན་བཞིའི་མཆོད་པ་ལས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་མཆོད་རྟེན་བྱས་པ་ལ་མཆོད་པ་བས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཉིད་ལ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་མེད་པས་གུས་པ་ཙམ་གྱིས་གཅིག་ཏུ་བསོད་ནམས་མང་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་མངོན་རྟོགས་དང་སྦྱར་བ་ལ་ཆགས་པས་འདི་བཏགས་པ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚུལ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་ནི་སྤྱན་ཆེན་པོ་ལ་ཤ་ལ་སོགས་པའི་སྤྱན་ལྔ་རྣམས་ལས་ལྷག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་བྲལ་བ་མེད་པས་བྲལ་བ་སྟེ་དེའི་དངོས་པོ་ནི་མ་བྲལ་བ་ཉིད་དོ། །གཞལ་དུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འཛིན་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་གླེགས་བམ་དུ་ཆུད་པར་བྱས་ནས། ཕྱི་རོལ་ཏུ་བཞག་པ་གལ་ཏེ་ཡང་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནང་དུ་བཞག་པ་གཞལ་དུ་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་འཛིན་པ་གང་ལ་དེ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །མཆོད་རྟེན་ནི་མཆོད་རྟེན་ཏེ་དེ་དང་དེ་ཞེས་གཉིས་པའི་བསྡུ་བའོ། །དེ་དག་གཉིས་ཀྱིས་བཀུར་སྟིར་བྱེད་པ་ནི་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་པའོ། །དེ་དག་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་ལེའུ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་མཆོད་རྟེན་ལ་བཀུར་སྟི་བྱེད་པ་གཞལ་དུ་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་འཛིན་པའི་ལེའུ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་གསུམ་པའོ།། །།དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུས་ཡོངས་སུ་གང་བའི་འཛམ་བུའི་གླིང་ལས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གཟུང་བ་ཉིད་མཆོད་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུ་འོས་པ་ཞེས་


DTG094_Page_0187
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྟན་པའི་དོན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་བརྒྱ་བྱིན་ལ་དྲི་བར་བྱེད་པ་ནི་གལ་ཏེ་ཁྱོད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འོན་ཏེ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དང་མཉམ་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིང་བསྲེལ་གྱི་སྙིང་པོ་ཅན་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་མཆོད་རྟེན་བྱེད་པས་དེ་མཆོད་པ་རྣམས་ལས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མཆོད་པ་ལ་བསོད་ནམས་མང་བ་ཉིད་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་འདི་ཐམས་ཅད་རྟོགས་ཞེས་སླར་རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་ཉེ་བར་བཀོད་པ་ནི་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེ་ན། བདེན་ཏེ་འོན་ཀྱང་སྔར་གང་ཞིག་རྒྱུ་གསུངས་པ་དེ་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་སྒོ་ནས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡང་རྒྱས་པར་ཉེ་བར་བཀོད་པའོ། །སྐུ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བྱེད་པ་དྲུག་པ་སྟེ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གང་བའོ། །ཁྱབ་པ་ཙམ་གྱིས་ཅི་ཞིག་ཡིན་ནམ་མ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་བྱུར་བུར་ཡོངས་སུ་བཀང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཙུག་ཕུད་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པར་བྱེད་པས་སོ། །བྱིན་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཆོད་པའི་དོན་དུ་ཉེ་བར་སྦྱིན་པར་བྱ་བའོ། །བརྡབས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅིག་ཤོས་ལོང་ཤིག་ཅེས་བྱ་བའོ། །རི་མོར་བགྱི་བ་ནི་གུས་པའི་ཁྱད་པར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ནི་དེ་རྣམས་ལས་ཤིན་ཏུ་བླ་མར་གྱུར་པ་སྟེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡང་དག་པའི་དོན་གྱི་སྐུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ཡང་དག་པའི་དོན་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཏེ་དེ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་བདེན་པའི་དོན་ནོ། །སྐུ་ནི་རིང་བསྲེལ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡུལ་ཉིད་ཀྱིས་དམ་པར་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་པར་ནུས་པའི་སྐུ་ནི་དམ་པའི་སྐུ་སྟེ། གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བ་ལ། འདིར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནི་རྟོགས་པ་སྟེ་དེ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་མེད་པར་འོས་པའི་གཙོ་བོའི་སྐུ་ཉིད་ཡོད་མོད། བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ལ་ཅི་ཞིག་འབྱུང་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། འདི་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ།


DTG094_Page_0188
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡང་དག་པའི་མཐའ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་དེས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ནི་སྐྱེས་པ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པ་བསྟན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྟེ་གཙོ་བོའོ། །དེར་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང་མཆོད་པ་ལ་སོགས་པ་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་རྒྱུ་མཐུན་པར་གྱུར་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང༌། གཞན་རྣམས་ཀྱི་དེས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་འདྲ་བས་མཆོད་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིང་བསྲེལ་རྣམས་ལ་གུས་པ་ཉིད་མེད་དམ་ཅི་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་མི་གུས་པ་ཡང་མ་ལགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་རྣམས་ལ་མ་གུས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བདག་ནི་རིང་བསྲེལ་རྣམས་ལ་མ་གུས་པར་འདོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འོན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་དོན་དུའོ། །གལ་ཏེ་ཡང་ཁོ་བོ་ལ་དེ་རྣམས་ལ་གུས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་གི་སྒྲ་ནི་སྔར་ཡང་ཁྱད་པར་གསུངས་པ་ཉིད་ཀྱང་ཕྱིར་རོ། །འཁྲུངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་ཉིད་ཀྱིས་དེའི་རྒྱུ་ཉིད་གོ་བ་སྟེ། འཁྲུངས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དཔེ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ལྷའི་འདུན་ས་ལ་རྟེན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ལྷའི་འདུན་ས་ནི་ཁང་པ་ཆེན་པོའོ། །དེ་ཡང་དཔག་ཚད་བཞི་བཅུ་རྩ་ལྔ་པ་ཆུར་སྟེ། ཞེང་དུ་ནི་དཔག་ཚད་སུམ་ཅུ་པ་རིན་པོ་ཆེའི་ཚོགས་སྣ་ཚོགས་པ་ལས་བརྡུངས་པ་དེ་ཡང་ལྷའི་གྲོང་ཁྱེར་བལྟ་ན་སྡུག་པ་ལ་དཔག་ཚད་ཉི་ཤུ་ལ་ལྷོ་ཕྱོགས་དང་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆ་ལའོ། །བདག་ལ་གུས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདན་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དབང་ལ་རབ་ཏུ་གྲགས་པ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་དབང་སྟེ། དབང་ཆེ་བ་ཞེས་གྲགས་པར་བྱེད་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དབང་ཆེ་བར་གྲགས་པ་སྟེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེའི་རྒྱུའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་རྐྱེན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །རྒྱུ་ནི་དངོས་ཀྱི་རྒྱུ་སྟེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་སྐབས་ལའོ། །


DTG094_Page_0189
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསུངས་པ་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་བརྒྱ་བྱིན་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིང་བསྲེལ་རྣམས་འདིའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བརྒྱ་བྱིན་དེའི་གདན་བཞིན་དུ་འོན་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་སྟེ། བརྒྱ་བྱིན་ལྟར་མི་མཉམ་པ་དེའི་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པའི་རིང་བསྲེལ་རྣམས་ཞེས་མཆོད་པས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཉེ་བ་བསགས་པ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དུ་གྱུར་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ངེས་པར་གྱིས་པ་ཉིད་རིང་བསྲེལ་རྣམས་མཆོད་པ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་བཞིན་དུ་རིང་བསྲེལ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་རྐྱེན་དུ་གྱུར་པ་མ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཁ་ཅིག་ནི་དགག་ཚིག་དང་མེད་པ་ཉིད་འདོན་པ་ཡིན་ཏེ་བཤད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གོམས་པ་ཉིད་ལས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་སྒྲུབ་པར་གྱུར་པའི་སྐུ་རྣམས་ནི་རྐྱེན་དུ་གྱུར་པ་སྟེ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བཀོད་ནས་སྐུའི་ཁྱད་པར་གྱི་རྐྱེན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་རིང་བསྲེལ་རྣམས་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ལ་ཁྱད་པར་འགའ་ཡང་གསུངས་པ་མེད་པ་ཡིན་ཞེས་འདི་ནི་བསམ་པར་བྱ་བའོ། །དེ་ནི་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་གང་བར་བྱས་པའི་སྟོང་པ་ཆེན་པོའི་རིང་བསྲེལ་རྣམས་ལས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གཟུང་བ་སྟེ། དེ་ལ་ཡང་རྒྱུ་གསུངས་པ་ནི་ལྟ་ཞོག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །འཛམ་བུའི་གླིང་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་ལྷག་པར་མོས་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་དོན་དུའོ། །སྔར་སྙིང་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མའི་ཤིན་ཏུ་མཆོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ཕྱུང་ཡང་ཟ་མ་ཏོག་དེ་སྙིང་དུ་སྡུག་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་དང་དེའི་ཡུམ་དག་གི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཀྱང་རིང་


DTG094_Page_0190
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྲེལ་རྣམས་ནི་མཆོད་པར་བྱ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཆད་པར་འགྱུར་བ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །ཚར་གཅོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཚར་གཅོད་པས་འཕེལ་བ་འགེགས་པ་དང་རབ་ཏུ་ཞི་བས་སོ། །སྲོག་ཆགས་ཕྲ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲག་པོ་རྣམས་སོ། །གཞན་དག་དང་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་རྣམ་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ནི་གང་སུ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རྣམས་དཔེས་མཚོན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཆེན་པོ་རྣམས་ལས་འདོན་པ་ཡིན་ཏེ། རིན་པོ་ཆེ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚིག་བླ་དགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་འཇུག་པ་ལ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་མི་རྣམས་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་བསམས་པས་བདུད་ལ་སོགས་པ་ཉིད་བར་འོངས་པ་དང༌། སྦྲུལ་ལ་སོགས་པ་ཚར་གཅོད་པ་ཁོང་ཁྲོ་བ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་གཏི་མུག་རྣམས་ཀྱི་ཚར་གཅོད་པ་དང༌། སྣང་བར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་གསལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། དྲོ་བ་རབ་ཏུ་ཞི་བས་རྒོད་པ་དང༌། རྒྱགས་པ་དང༌། ང་རྒྱལ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། ས་ཕྱོགས་དྲོ་བ་ཉིད་ཀྱིས་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་སྤྲོ་བ་དང༌། སྤྲུལ་གདུག་པ་ལ་སོགས་པ་འབྱེར་བས་ཀླན་ཀ་ཚོལ་བར་འདོད་པའི་མུ་སྟེགས་རྣམས་བསལ་བ་དང༌། དུག་རབ་ཏུ་ཞི་བས་མུ་སྟེགས་རྣམས་ཀྱིས་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་འདོད་པ་འཛིན་པ་རྣམས་ལ་གསོ་བ་དང༌། མིག་གི་སྐྱོན་ཉེ་བར་བསལ་བས་ལྟ་བའི་སྐྱོན་ཉེ་བར་བསལ་བ་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་སྐྱེད་པའོ། །ད་ནི་རྟེན་གྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེའི་ཡོན་ཏན་གསུངས་པ་ནི་ཆབ་གང་གི་ནང་དུ་སྩལ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རང་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟེན་ཐ་དད་པས་ཐ་དད་པ་སྟེ། དེའི་ཁ་དོག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་གལ་ཏེ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདིས་ནི་རིགས་དང༌། ལྷག་པར་མོས་པའི་དབྱེ་བས་གདུལ་བྱ་ཉན་ཐོས་དང་


DTG094_Page_0191
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རང་སངས་རྒྱས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉིད་དང༌། བརྒྱ་བྱིན་ཉིད་དང་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་དབྱེ་བ་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བ་མཚོན་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་གནས་བརྟན་ཀུན་དགའ་བོ་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ལྷ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྙེད་པར་དཀའ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཉེ་བར་གཞལ་བར་བྱའི་དོན་ལ་ཡང་རྙེད་པར་དཀའ་བ་ཉིད་མཚོན་པའི་དོན་དུ་འདྲི་བར་བྱེད་པ་ནི་ཡང་ཅི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ལྷའི་ནང་ནས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ལྷའི་འཇིག་རྟེན་དང་འདྲ་བར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྒྱུད་ལ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ལས་ཡང་དག་པར་བྱུང་བ་མཚོན་པར་བྱེད་པ་ནི་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་མི་དག་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདིས་ནི་མིའི་འཇིག་རྟེན་དང་འདྲ་བའི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུད་ལ་དེའི་ཡོན་ཏན་ཆུང་བ་ཉིད་མཚོན་པར་བྱེད་པ་དེ་བས་ན་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རིང་བསྲེལ་རྣམས་ལ་དེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་མཆོད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ད་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་རྣམས་ཀྱི་མཆོད་པ་ཉིད་ལ་རྒྱུ་མཚན་མཉམ་པས་གསུངས་པ་ནི་དེ་ཕྱུང་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྣོད་དུ་གྱུར་པ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིའི་རྗེས་ལ་ཇི་སྲིད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་འཁྲུངས་པའི་ཕྱིར་མཆོད་པ་བྱ་བ་དང༌། ཇི་ལྟར་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཞིག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་རྣམས་ལ་མཆོད་པ་བརྙེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འདོན་པ་པོ་ཏི་ཁ་ཅིག་ལས་མཐོང་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་སྔོན་གྱི་པོ་ཏི་རྣམས་ལ་མ་མཐོང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མངོན་རྟོགས་དང་སྦྱར་བའི་ཡང་དག་པའི་འདོད་པས་བཏགས་པའོ། །གནས་འདི་ལ་ཡང་འདི་རིམ་པ་འདིས་འབྲེལ་བའི་དོན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཆེན་མོ་རྣམས་ལ་རིན་པོ་ཆེའི་དཔེས་བརྗོད་པས་སོ། །སྔར་ཉིད་དུ་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་ཡོད་པའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་བསྟན་པས་མཆོད་གནས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པ་ལ་མཚུངས་པ་ཉིད་འདོན་པ་ཡིན་ཏེ། མདོ་ལ་སོགས་པའི་བསྟན་པ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཉིད་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྒྱལ་པོ་ལ་ཡང་


DTG094_Page_0192
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དག་པར་བརྟེན་པས་རྒྱལ་པོ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་པའི་མཆོད་པ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྐྱེས་པ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་དཔེའི་དོན་ནི་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །འདིར་དཔེ་དང་པོ་ལ་ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མཐུས་མདོ་ལ་སོགས་པའི་བསྟན་པ་མཆོད་པར་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ་རིང་བསྲེལ་རྣམས་ཀྱང་དེའི་མཐུ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། །དཔེ་ཙམ་གྱི་དོན་ནི་ནོར་བུའི་དཔེའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེའི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་ལས་ཟ་མ་ཏོག་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་རྣམས་མཆོད་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དཔེ་གཉིས་པ་ལ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་མཐུ་ལས་མཆོད་གནས་ཀྱི་མཆོད་པར་རང་བཞིན་གྱི་དོན་དང་འདྲ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཆེན་མོ་རྣམས་ཀྱི་གཞུང་ལས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་འདིར་དོར་བ་ཐམས་ཅད་མཐོང་བ་ཡིན་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཆེན་མོ་རྣམས་གཞུང་འདི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེའི་དཔེ་ལས་སྔར་འདོན་པ་སྟེ། འདིའི་འོག་ཏུ་གསུངས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་སླར་ཡང་བརྒྱ་བྱིན་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ལ་ཤིན་ཏུ་མཆོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་བསྒྲགས་པའི་དོན་དུ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་དང་མཚུངས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཡོངས་སུ་གང་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་རྣམས་ལས་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གཟུང་བའོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་གསུངས་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདིར་ཡང་རྒྱུ་བསྟན་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ལ་མཆོད་པ་ལ་སོགས་པར་བསོད་ནམས་མང་བ་ཉིད་བསྟན་པ་འདི་རྣམས་དོན་བརྗོད་པའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་ཏེ་འོན་ཀྱང་དོན་དམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་མཆོད་པ་ལས་ཡང་དག་པར་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མའི་མཆོད་པའི་བསོད་ནམས་ལ་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་གཞན་ཉིད་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །རིང་བསྲེལ་དང༌། མཆོད་རྟེན་མཆོད་པ་ཉིད་ལ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་སློབ་དཔོན་རྣམས་གསེར་གྱི་ལུས་ཅན་གྱི་གཏམ་


DTG094_Page_0193
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་མཉན་ཡོད་ན་བུད་མེད་ཅིག་ཤོས་ཀྱི་ཁྱིམ་ཐབ་སྨྱུང་བ་བྱས་པ་འདོད་ཆགས་པར་གྱུར་ཏེ། མཆོག་གི་ངོ་བོ་དེ་ནས་གཞོན་ནུ་མ་ཡང་དག་པ་དེའི་གྲངས་སུ་ཡང་དག་པར་བརྗོད་ནས་དེའི་གཟུགས་དང༌། ལང་ཚོ་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པས་དེའི་ཁྱིམ་དུ་འོངས་ཏེ། དེ་ཡང་དེས་རོལ་པ་དང་བཅས་པས་འཁྱུད་པའི་དོན་དུ་ལྟ་བར་གྱུར་པ་ཉིད་དུས་ལས་འདས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་ངོ་མཚར་བ་དང་བཅས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དག་གིས་གཞན་གྱི་དབང་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་སྐྱེས་པ་གཞན་མཐོང་བར་གྱུར་ཏོ། །ཀྱེ་མ་འདི་དུར་ཁྲོད་དུ་ཁྱེར་ནས་པོར་བར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་སྨྲས་སོ། །དེས་ཀྱང་དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་བསྒྲུབས་ནས་ཤི་བ་ཡང་བོར་བ་ཉིད་དེའི་ཕྱི་ནས་ལན་བདུན་གྱི་བར་དུ་དེའི་ཁྱིམ་དུ་སོང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེའི་རྗེས་ལ་ཐོ་རངས་འདྲ་བའི་མཚན་མོ་ལ་ཡང་འདི་རང་གི་ཁྱིམ་གྱི་ནང་ཁོ་ནར། དེ་རྐོ་བ་ལ་སོགས་པས་ནང་ཉིད་དུ་བོར་འདོད་པ་གང་དུ་འདུག་ཅེས་རྐོ་བས་འཛམ་བུ་ཆུ་བོའི་གསེར་གྱི་ལུས་ཅན་དུ་ཤི་བ་པོ་དེ་མཐོང་ནས་ངོ་མཚར་བ་ཡན་ལགས་ལས་བྲལ་བའི་དེའི་སོར་མོ་གཅིག་བླངས་ནས་གསེར་མགར་གྱི་དྲུང་དུ་ཉེ་བར་སོང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེས་དེ་ཉོས་ནས་རིན་པོ་ཆེ་དང་འདྲ་བ་སྔར་མ་མཐོང་བ་འདི་ལྟ་བུའི་གསེར་ཞེས་སོར་མོས་བླངས་ནས། རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་ལ་བྱིན་པ་དེས་ཀྱང་གསེར་འཚོང་བའི་སྐྱེས་པ་བོས་ནས་གཏམ་ཡང་དག་པར་ཉེ་བར་ཐོབ་པ་དྲུང་ན་གནས་པ་འདི་ཉིད་ཀྱི་གནས་སུ་དེ་ནས་སོང་བར་གྱུར་ཏོ། །གསེར་གྱི་ལུས་ཅན་མཐོང་ནས་ཀྱེ་མ་དགེ་བའི་ལས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ངོ་མཚར་བའི་བློ་ཅན་གྱིས་འདིའི་ལས་ཅི་ཞིག་བྱས་ཞེས་ཤེས་པར་འདོད་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་དེ་ཉིད་ན་བཞུགས་པའི་གན་དུ་ཉེ་བར་སོང་ནས་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དྲིས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་ལ་ཐམས་ཅད་ལུང་བསྟན་ཏེ། བསྐལ་པ་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོའི་འོག་ཏུ་སྐྱེས་པ་འདི་ཤིན་ཏུ་དབུལ་པོའི་དཀའ་ལས་བྱེད་པའི་དོན་དུ་དགོན་པར་ཉེ་བར་ཞུགས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིང་བསྲེལ་གྱི་སྙིང་པོ་ཅན་གྱི་མཆོད་རྟེན་རྙིང་པ་རྒྱ་དང་རྩྭ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཁྱབ་པར་མ་ཐོང་བར་གྱུར་


DTG094_Page_0194
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་དང༌། དེ་དེར་རང་གི་ནུས་པས་མཆོད་རྟེན་གྱི་ཁོར་ཡུག་གི་རྒྱ་དང་རྩྭ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པར་བྲལ་བར་བྱས་ནས་དད་པ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དང་ལྡན་པས་དགོན་པ་དེ་ཉིད་ལ་བར་དུ་མེད་ཏོག་འབྱུང་བའི་མེ་ཏོག་བཏུས་ནས་གསེར་གྱི་ཁ་དོག་ཅན་གྱི་མེ་ཏོག་རྣམས་ཀྱིས་རིང་བསྲེལ་གྱི་མཆོད་རྟེན་དེ་མཆོད་པར་གྱུར་ཏོ། །བདག་གིས་ངེས་པར་སྡིག་པ་མང་པོ་བྱས་ཞེས་ཀྱང་བསམས་པར་གྱུར་ཏེ། བརྒྱ་ལམ་ན་ཡང་གཞན་གྱིས་རྗེས་སུ་བཟུང་བའི་ཆས་མ་བྱས་སོ། །དེས་ན་འདི་ལྟ་བུའི་གནས་སྐབས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དེས་ན་བདག་བསོད་ནམས་འདིས་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་གང་གི་ཚེ་གདོན་མི་ཟ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་མ་ངེས་པའི་བློ་ཅན་བདག་མི་འབྱུང་བ་དེའི་ཚེ། བདག་གིས་སྡིག་པ་མ་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྲོག་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་བདག་གི་ལུས་འདི་ཤི་བ་ན་ཡང་གསེར་གྱི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་ནས་གཞན་རྣམས་ལ་དབུལ་བ་རབ་ཏུ་ཞི་བའི་དོན་དུ་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་ཉེ་བར་མཁོ་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་ཡང་བྱས་པར་གྱུར་ཏེ། དེ་ནས་འཆི་འཕོ་བ་འདི་བསྐལ་པ་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོར་བསོད་ནམས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་རྒྱལ་སྲིད་སྟོང་ཕྲག་རྣམས་བྱས་པར་གྱུར་ཏོ། །བདེ་བ་སྟོང་ཕྲག་རྣམས་ལ་ཡང་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པར་གྱུར་ཏོ། །བསོད་ནམས་དང་སྨོན་ལམ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་འདིའི་སྡིག་པ་བྱེད་པར་འདོད་པ་ལས་དེ་བཞིན་འཆི་བ་སྟེ། ཤི་ནས་ཀྱང་གསེར་གྱི་ལུས་ཉིད་འདིར་སྐྱེ་བ་འདི་ལ་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བར་ཉེ་བར་སོང་ཡང་སྤྲུལ་པ་ཐོབ་པའི་དོན་དུ་འདིའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་འདི་ད་ལྟར་ཡང་གནས་པ་ཡིན་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་མཆོད་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོད་པ་བྱས་པར་འགྱུར་ཞེས་ཉེ་བར་བསྟན་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བ་ལ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་པའི་ཕྱིར་སྲོག་གི་དབང་པོའི་རྒྱུན་གྱིས་ལུས་ལ་ནད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཚོ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གློ་བུར་བའི་ནད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞེས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་ལས་གཞེས་པས་སོ། །ཡང་ན་


DTG094_Page_0195
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཞུགས་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་སྐུས་གནས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འཚོ་ཞིང་previous hit ལོངསསྤྱོདརྫོགས་པའི་སྐུས་སོ། །གཞེས་ next hit་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྐུས་སོ། །ཆོས་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུས་སོ། །འདི་ཡང་གཙོ་བོ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་དག་གིས་ཡང་ལྟ་བར་འདོད་པས་སོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཆེན་མོ་རྣམས་ལ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུས་ལྟ་བར་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོའོ། །བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་སྨྲས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་དུས་སུ་མཁྱེན་ནས་དེར་རྒྱུ་གསུངས་པ་ནི་ཀཽ་ཤི་ཀ་འདས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡང་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་འཁྲུངས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒྲུབས་པའི་འབྲས་བུ་རིགས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དོན་དམ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་དགོངས་པས་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པའི་སྦྱོར་བས་ལྟ་བར་བྱེད་པ་ན་ནམ་མཁའ་ལྟར་ཡུལ་ཆེ་བར་འགྱུར་ཏེ། །ཡུལ་ཆེ་བ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རབ་ཏུ་མཁྱེན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་དམིགས་པའི་སྦྱོར་བས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་ཡང་དག་པར་གཟིགས་ཞེས་བྱ་བའོ། །གསལ་བར་བྱེད་པའི་དོན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ནི་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མའི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་ཐོས་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གཞན་རྣམས་ལ་སྦྱོར་བ་མེད་པ་དང་ཡང་དག་པར་སྲིད་ཅིང་འདྲི་བར་བྱེད་པ་ནི་དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཐམས་ཅད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐབས་སུ་གྱུར་པའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་ཡང་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་གསུངས་པ། བརྟན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དག་སྦྱོར། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་ལ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་


DTG094_Page_0196
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཙོ་བོ་ཡིན་ཞེ་ན། གསུངས་པ། ཀཽ་ཤི་ཀ་འོན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཐབས་མཁས་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བྱས་ནས་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེས་རང་རང་གི་ངོ་བོ་མི་དམིགས་པའི་རང་བཞིན་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་རྣམས་ལའོ། །དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སྙིང་རྗེས་ཁེངས་པར་གྱུར་པ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་ཐམས་ཅད་སྟེར་བར་བྱེད་དེ། དེ་ཡང་སྦྱིན་པ་ཞེས་དེ་ལྟར་མངོན་པར་བརྗོད་ཀྱི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་སྦྱིན་པའམ་མི་སྦྱིན་པ་ཡང་རྣམ་པར་དག་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་མིང་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ས་དང་པོ་ལ་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ་སོར་རྟོགས་པ་ནས་བརྩམས་ཏེ་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་ལ་རྗེས་སུ་ཚོལ་བ་ལ་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་སྦྱིན་པའི་དུས་ལ་ཡང་སྦྱིན་པར་ནུས་པ་དང༌། སོ་སོར་བཟུང་བའི་དོན་དུ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དོན་དམ་པར་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་མེད་དེ། གང་ཞིག་བཟའ་བ་དང༌། བཏུང་བ་དང༌། གནས་མལ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་དེ་ནི་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་ཆོས་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྨི་ལམ་བཞིན་དང་སྒྱུ་མ་བཞིན་དུ་མི་བདེན་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་སྦྱིན་པར་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་དང་དངོས་པོ་སྦྱིན་པར་བྱ་བ་ཉིད་དང་སློང་བ་པོའི་བདག་ཉིད་སོ་སོར་ལེན་པ་པོ་ཉིད་ཀྱིས་དམིགས་པའི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཐོག་མར་སྙིང་རྗེའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཚུལ་ལ་ཞོན་ནས་འཇིག་རྟེན་པའི་སྤྱོད་པའི་དབང་གིས་སྦྱིན་པ་བྱེད་དེ། དོན་དམ་པའི་ཚུལ་ལ་གནས་ནས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སྤྱོད་པའི་དབང་གིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་སྦྱོང་བར་བྱེད་དོ། །དེ་བས་ན་སྙིང་རྗེས་ཀུན་རྫོབ་ལ་གནས་ནས་བསམ་པ་དག་པ་ལས་རྟོགས་པར་བྱེད་དེ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་དོན་དམ་པ་ལ་གནས་ནས་སྦྱོར་བ་རྣམ་པར་དག་པས་སྦྱོང་


DTG094_Page_0197
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བར་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར་སྙིང་རྗེ་ལས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་བགྲང་བར་བྱེད་དེ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དོན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ལའོ། །དེའི་ཚེ་ཉིད་ལ་འདི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ཀྱང་དེའི་ཚེ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་པོ་ལ་དམིགས་པར་གྱུར་བ་སེམས་ཅན་དང་བྱང་ཆུབ་དག་ཡོངས་སུ་འདོར་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉིད་བདེན་པའི་དོན་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྟར་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་དོན་དམ་པ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་མི་དམིགས་པ་གསུམ་གྱིས་སྦྱིན་པའོ། །གཞན་ཤིན་ཏུ་འགལ་བ་ཡང་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དབང་གིས་མི་འགལ་བཞིན་དུ་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཀུན་རྫོབ་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་སྙིང་རྗེ་དང་དོན་དམ་པ་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་རབ་ཐང་ལ་རྒྱུ་བ་དང༌། ཆུ་ལ་རྒྱུ་བའི་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་བཞིན་དུ། ཤིན་ཏུ་འགལ་བའི་སྦྱོར་བ་ཡང་འགལ་བ་མེད་པ་དང༌། གྲོགས་པོར་བྱས་ནས་ཅིག་ཅར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ཅིང་ཤིན་ཏུ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ནས་འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །བདག་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་ནོ། །འདི་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །འདི་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བའོ་ཞེས་གསུམ་མི་དམིགས་པ་དང༌། བདག་ནི་བཟོད་པ་དང་ལྡན་ནོ། །འདི་ནི་བཟོད་པའོ། །འདི་ནི་ཁྲོ་བའོ་ཞེས་གསུམ་མི་དམིགས་པ་དང༌། བདག་ནི་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་ནོ། །འདི་ནི་བརྩོན་འགྲུས་སོ། །ལེ་ལོ་ལ་སོགས་པ་མི་དམིགས་པ་དང༌། མཉམ་པར་གཞག་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། རྣམ་པར་གཡེང་བ་མི་དམིགས་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཤེས་རབ་ཅན་དང༌། ཤེས་རབ་དང༌། ཤེས་རབ་འཆལ་པ་མི་དམིགས་སོ།།


DTG094_Page_0198
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འོན་ཏེ་དེ་ཉིད་ལ་གནས་ནས་དེ་ཉིད་ལ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་སྙམ་ན། དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ་གང་གི་ཚེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཆོས་འགའ་ཞིག་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ། ཁམས་གསུམ་པོ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་རྣམ་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་སྦྱོར་བའི་ལམ་གྱིས་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བྱས་པ་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མིང་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་ཇི་སྐད་དུ། །ཆོས་རྣམས་ཡང་དག་པར་མཐོང་བར་གྱུར་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེར་ཡང་དང་པོར་ནི་ལམ་གྱི་རང་བཞིན་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ཆོས་སོ་སོར་རབ་ཏུ་འབྱེད་པའོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་དེའི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བྱེ་བྲག་མེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་རང་གི་རང་བཞིན་དུ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱི་དེ་ལས་དེ་རྣམས་བྱེ་བྲག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཐ་དད་དུ་བྱ་བ་མི་དམིགས་པ་ནི་དེ་རྣམས་དེ་ལྟ་བུར་བྱས་པ་ལ་ཐ་དད་པར་བྱས་ནས་འགའ་ཞིག་ཏུ་བྱ་བ་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ཉིད་ལ་དཔེ་གསུངས་པ་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་གི་གྲིབ་མ་བྱེ་བྲག་མེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིང་སྤངས་ནས་རང་དགར་འགའ་ཞིག་ཏུ་དོན་བྱ་བ་ལ་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་གྲིབ་མ་ལ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཐ་དད་པ་བྱ་བ་ནི་མངོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཤིང་ལས་ཐ་དད་པ་བྱས་ཏེ། འགའ་ཞིག་ཏུ་དོན་གྱི་བྱ་བ་ལ་ངེས་པར་སྦྱར་བའི་དོན་དུ་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གྲིབ་མ་གྲིབ་མ་ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་སུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིང་འདིའི་གྲིབ་མ་འདི་ཞེས་བྱ་བ་བགྲང་བ་ཡིན་ཏེ། ཤིང་གཞན་བཞིན་དུ་ཡང་རང་དགར་བགྲང་


DTG094_Page_0199
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཇི་ལྟར་ཤིང་ལ་བརྟེན་པའི་གྲིབ་མ་ཤིང་ལས་ཐ་དད་པ་འགའ་ཞིག་ཏུ་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཤིང་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་གྲིབ་མ་བཞིན་དུ་དེ་ལས་གཞན་རྣམས་ནི་དེ་ལ་བརྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཤིང་གི་དཔེ་ལ་ཤིང་བཞིན་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །གྲིབ་མ་བཞིན་དུ་དེ་ལས་གཞན་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ཉི་ཁྲིའི་གཞུང་འགྲེལ་ལས་སོ། །སྣ་ཚོགས་པའི་ཤིང་གི་དཔེ་ནི་ཤིང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གྲིབ་མ་ལ་དེའི་ཚེ་ན་ཡང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ཤིང་འགའ་ཞིག་ལ་ཡང་རང་དགའི་གྲིབ་མ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་བསྟན་པའི་དོན་དུའོ། །ཇི་ལྟར་ཡང་བཤད་པར་བྱེད་པ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་རང་བཞིན་གྱིས་ཐ་དད་པ་རྣམས་ལ་ཡང་མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཤིང་གི་དཔེ་སྟེ་གྲི་བ་མ་ནི་རོ་གཅིག་པ་ཐབས་མཁས་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་རྣམས་ཀྱི་དཔེ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གཙོ་བོ་ཡིན་ཏེ། གཞན་རྣམས་དེ་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ལ་གཙོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཡོན་ཏན་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་བཤད་པའི་ཆེན་པོ་ཉིད་དང་སྦྱར་བས་སོ། །གཞན་དུ་ན་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ཁོངས་སུ་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མུ་མ་མཆིས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་དང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་སྦྱོར་བས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གཙོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་གང་ཞིག་དེ་རྣམས་ཡོངས་སུ་བརྗོད་པའི་ལེའུ་ནི་དེ་ལྟར་བརྗོད་པ་སྟེ་ལེའུ་བཞི་པའོ།། །།གསུངས་པའི་རིམ་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པ་ལ་རང་ཉིད་ཀྱིས་མཆོད་པའི་འབྲས་བུ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལ། མཆོད་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མའི་གླེགས་བམ་ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་རང་ཉིད་ཀྱིས་མཆོག་གི་ལེགས་པའི་རྒྱུ་ཅི་ཞིག་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་གཞན་དེ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་ལ་སྔོ་བར་བྱེད་པ་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཞེས་བརྒྱ་བྱིན་ཡང་དག་པར་འོས་པའི་བྱ་བ་ངེས་པའི་དོན་དུ་འདྲི་བར་བྱེད་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། གང་ཞིག་ལྷག་


DTG094_Page_0200
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་མོས་ཤིང་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ངེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མེད་པ་ངེས་པར་བསྟན་པ་མེད་ཅེས་ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། གསུངས་པ་ནི་འདི་ལ་ཉན་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཅི་ཞིག་བྱས་ནས་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དོན་དུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས་སོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། སེམས་དང་བས་སོ། །འདི་ཉིད་ལ་ཅི་ལྟར་ལྷག་པར་མོས་པར་འགྱུར། འདི་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཉེ་བར་གཟུང་ནས་དེ་ཡང་དད་པས་ཞེས་བསྟན་པའི་དོན་དུ་གསུངས་པ་ནི་མངོན་པར་དད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདི་ཉིད་ནི་རྒྱུ་ལ་ཤན་ཏྲིམ་གྱི་རྐྱེན་ནོ། །གོང་མའི་འོག་མས་མངོན་པར་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་རྟོག་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དགེ་བའི་ཆོས་ཀུན་ལ་གནས་པ་འདི་ལ་དེའི་ཕྱིར་བསམ་པ་སྟེ་ཆུའི་རྟེན་བཞིན་ཏེ། དེ་ཡང་དད་པ་དང༌། འདུན་པ་དག་གོ །མཆོག་ཉིད་ཀྱི་བསམ་པ་ནི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་སྟེ། དེས་ཉན་ཅིང་གཞུང་གིས་སོ། །འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་ལ་བསྟན་པ་འཛིན་པ་སྟེ། འདོན་ཅིང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་མི་བརྗེད་པའོ། །མི་བརྗེད་པའི་རྒྱུ་འདོན་པར་མི་ནུས་པ་ལ་ཀློག་པར་བྱའོ། །ཀློག་པ་ཙམ་ཡང་རེ་ཞིག་བྱ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་རྣམས་ཀྱི་དོན་ལ་ཡི་གེ་རྣམས་ལ་སྒྲུབ་པ་དང༌། དོན་ལ་སྒྲུབ་པ་གསུངས་པ་ནི་ཀུན་ཆུབ་པར་བགྱིད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཀུན་ལས་ནང་གི་བདག་ཉིད་དུ་དོན་གྱི་ཆུབ་པ་ནི་ཀུན་ཆུབ་པ་སྟེ། གཞན་ལས་དོན་ཐོས་པའི་ཕྱིར་དང་ནང་གི་བདག་ཉིད་དུ་ཡང་བསམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཚིག་གི་དོན་ལེགས་པར་བཟུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་གསུངས་པ། དོན་རྟོགས་པ་ནི་ཀུན་ཆུབ་པ་སྟེ་དོན་གཞན་ལས་ནང་གི་བདག་ཉིད་དུ་ཐོབ་པ་ལ་ཐོས་པ་དང༌། བསམ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། །རབ་ཏུ་འདོན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡི་གེ་དང་དོན་དག་ལ་རྟོགས་པ་ལེགས་པར་འཇུག་པའི་དོན་དུ་བྱ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྟོན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་འདིའི་ཡི་གེ་རྣམས་གཟུང་བར་བྱས་པ་དེ་རྣམས་དེ་ལྟར་ཡིན་ཞེས་ཅི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་མི་སླུ་བར་བྱེད་པའོ། །ཉེ་བར་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་འདིའི་དོན་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ཀུན་


DTG094_Page_0201
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཆུབ་པར་བྱས་པ་དེ་ལྟར་ཡིན་ནམ་ཅི་ཞེས་བྱ་བ་ཕྲད་པའི་དོན་དུའོ། །ལུང་འབོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་གཅིག་ཏུ་བྱས་ནས་ཕྲད་པའི་དོན་དུའོ། །ཁ་ཏོན་བགྱིད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེགས་པར་གཟུང་བའི་ཡི་གེའི་དོན་ཡང་ལེགས་པར་གཟུང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡི་གེ་ནི་ཡང་དང་ཡང་དུ་འདོན་པས་ལེགས་པར་གོམས་པར་བྱ་བའོ། །ཡི་གེ་དང་དོན་དག་གི་སྒྲུབ་པ་འདི་ནི་བདག་གི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་དོན་དུའོ། །དེའི་ཕྱིར་གཞན་དོན་གསུངས་པ་ནི་གཞན་དག་ལ་ཡང་རྒྱ་ཆེར་ཡང་དག་པར་སྟོན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡི་གེ་དང་དོན་གྱིས་ཀྱང་གསུངས་པ་ནི་འདིའི་དོན་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །རང་དང་གཞན་དང་གཉིས་ཀའི་དོན་དུ་གསུངས་པ་ནི་ཡིད་ཀྱིས་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། །འདི་ནི་འདི་ལྟར་ཡིན་ཞེས་དོན་ངེས་པར་འཛིན་པས་སོ། །ཐོག་མ་དང་བར་མ་དང་ཐ་མར་དགེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་དྲང་སྟོང་གི་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་དོན་དུ་གསུངས་པ་ནི་ཇི་ལྟ་བུར་གྲུབ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མཆོད་པ་བྱ་བའི་སྤྱོད་པ་ནི་འདིར་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པར་བགྱིད་པའོ། །འདི་ཙམ་གྱིས་སྤྱོད་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་མེད་པ་ལ་ཕྱོགས་གཞན་གསུངས་པ་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཆུང་དུ་ནའི་སྒྲའོ། །འཆང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆུད་མ་ཟོས་པས་བྱས་པའོ། །འཇོག་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་ཁྱིམ་ལ་སོགས་པ་ལ་བསྔགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་སོ། །དམ་པའི་ཆོས་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་འོངས་པའི་དུས་སུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བསྟན་པ་རིང་དུ་གནས་པའི་དོན་དུའོ། །འདི་ནི་བསྔགས་པ་དང་པོ་ཡིན་ཏེ་གཉིས་པ་གསུངས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་འདི་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་གསུངས་སོ། །གསུམ་པ་གསུངས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་འགྲོ་བ་ལ་ཕན་པར་བྱེད་པ་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལས་དེ་རྣམས་རྗེས་སུ་བཟུང་བ་ནི་དོན་ཆེན་པོའོ། །དེ་ལ་ལས་དང་པོ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འཛིན་པ་དང༌། འཆང་བ་མངོན་པར་བརྩོན་པ་རྣམས་ལ་བསོད་ནམས་མང་བ་ཉིད་ཐོབ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ལ་ལྷག་པར་མོས་པ་རྙེད་པའོ། །དེ་ནས།


DTG094_Page_0202
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའོ། །ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་རྒྱུད་རྣམས་ལ་ནི་ཟབ་མོའི་དོན་ལ་རྗེས་སུ་ཞུགས་པའོ། །རང་གི་རྒྱུད་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ནི་ཕན་གདགས་པའོ། །དེའི་སྒྲུབ་པ་ནི་ཉེ་བར་འདྲེན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་བགྱིས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བས་ཡང་འདི་གཞག་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་སྔར་གྱི་དང་འབྲེལ་བར་བྱས་ཏེ་མ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ཙམ་གྱིས་ནི་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་བསྟན་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་གསུངས་སོ། །བསྟན་པ་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་བ་ཉེ་བར་བསྟན་པའོ། །འདི་ལྟར་དོན་ཆེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཆེན་པོའི་དོན་འབྲས་བུ་འདི་ལ་ཡོད་པས་ན་དོན་ཆེན་པོ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕན་ཡོན་ཆེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་གསུངས་པའི་ཕན་ཡོན་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །འབྲས་བུ་ཆེ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཆེ་བ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོན་ཏན་མང་པོ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་བསྡུ་བའོ། །འདི་ཙམ་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མའི་ཡོན་ཏན་གསུངས་སོ། །བཏང་བར་མི་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་མི་འདོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསྲུང་བར་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཉེ་བར་འཚེ་བ་ལས་མེ་དང་བྱ་བ་ལ་སོགས་ཀྱིས་བྱས་པ་དང་ནང་གི་སྐྱོན་ཉེ་བར་བཀོད་པ་ལ་སོགས་པ་མུ་སྟེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བྱས་པ་ལས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྦ་པར་བྱ་བ་ནི་ཆོམ་རྐུན་ལ་སོགས་པ་ལས་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་དང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་མི་མོས་པ་རྣམས་ལ་ཉེ་བར་མི་སྟོན་པའི་ཕྱིར་ཡང་གང་གི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་རྙེད་པར་དཀའ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་ཉན་པ་དང་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་བྱ་བ་གསུངས་པ་དང༌། གང་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་མའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་དེ་ཐམས་ཅད་ལྷག་པར་མོས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་ཁོ་ན་ཞེས་ཉེ་བར་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དང་གི་སྒྲ་ནི་གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དགུག་པའི་དོན་དུའོ། །གཞན་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་པ་བྱེད་དུ་བཅུག་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲའི་དོན་ཏོ། །མཆོད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཆོད་པ་ཐམས་ཅད་བྱས་ནས་སོ། །དོན་དུ་གཉེར་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དུ་གཉེར་བས་ན་དོན་དེ་མཆོད་པ་ལ་འདོད་པའོ། །དེ་དང་སྦྱར་བས་ན་དོན་དུ་གཉེར་བའོ། །མདུན་


DTG094_Page_0203
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་དེ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སློང་བ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ལ་མཆོད་པའི་དོན་དུ་སློང་བར་འདོད་པ་ལའོ། །སྦྱིན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་པའོ། །སྟོབ་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་གནས་པར་འགྱུར་བའོ། །འབུལ་བ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཛིན་དུ་འཇུག་པའོ། །ཡོངས་སུ་གཏོང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྱོད་པ་མེད་པས་སོ། །ཐ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྲིད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གླེགས་བམ་དུ་ཆུད་པར་བགྱིས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་སམ་གཞན་གྱིས་འདྲིར་འཇུག་པས་ཀྱང་རུང་སྟེ་དེའི་ཡོན་གྱིས་འདྲིར་འཇུག་པའོ། །གཏོང་བ་ནི་སྦྱིན་པའོ། །དེའི་དོན་དུ་བློ་ནི་འདོད་པ་འདི་ལ་ཡོད་པ་དེ་དེའི་བློ་ཅན་ནོ། །རང་ཉིད་ཀྱིས་མཆོད་པ་ལ་ཡང་སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ཆེ་བ་ཉིད་གཞན་དོན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་པའི་དོན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་བརྒྱ་བྱིན་ཉིད་ལ་འདྲི་བར་མཛད་པ་ནི་ཀཽ་ཤི་ཀ་དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དུས་ཉིད་ལ་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་བདག་གི་དངོས་པོ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྡོ་རྗེ་འབིགས་པར་མཛད་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་རྣམས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཞན་རྣམས་རྗེས་སུ་བཟུང་བའི་དོན་དུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པར་མཛད་པའོ། །ཡང་དག་པར་སྟོན་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་དང་རང་གི་ངོ་བོས་སོ། །སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་ནི་མཆོད་པའི་དོན་དུའོ། །ཀུན་དུ་འགེད་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་པའི་རིང་བསྲེལ་རྣམས་སྦྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱ་ཆེར་ནི་རྒྱ་ཆེ་བ་སྟེ་དེས་སྤྱོད་པས་ན་རྒྱ་ཆེ་བའོ། །ཅི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་དེ་དང་དེར་སོང་ནས་གཞན་རྣམས་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་སྦྱིན་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བས་སྟོན་པའི་བྱ་བ་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ནི་ཀཽ་ཤི་ཀ་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །སྣོད་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དད་པའི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་དང་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་བླངས་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་ནི། སྦྱིན་པ་བས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཆེ་བ་ཡིན་ཞེས་དོགས་པ་བསལ་བའི་དོན་དུ་འཛམ་བུའི་གླིང་པ་ཐམས་ཅད་ལ་དགེ་བ་བཅུ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མའི་གླེགས་བམ་སྦྱིན་པ་ལ་བསོད་ནམས་


DTG094_Page_0204
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མང་བ་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་ཀཽ་ཤི་ཀ་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །ཡང་དག་པར་བཀོད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་བ་ལ་བློ་བརྟན་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞག་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འདའ་བ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །མངོན་པར་དད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་མའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་སོ། །གཞན་དུ་ན་གཞན་དུ་ན་གཞན་དག་ཏུ་སྦྱིན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །མངོན་པར་དད་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དུ་ན་དེ་སྦྱིན་པ་ཙམ་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་འོག་མ་རྣམས་ལ་ཡང་རིག་པར་བྱའོ། །སྙོམ་ལས་ནི་ལེ་ལོ་སྟེ་སྙོམ་ལས་མེད་པ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་སོ། །དེས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་གསུངས་པའི་འབྲས་བུའོ། །བརྩོན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་བརྩོན་པ་ཡོད་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་འཛིན་དུ་འཇུག་པ་སྟེ། གཞུང་དང་དོན་དག་ལ་བསླབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པར་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྨོངས་པ་རྣམས་ལ་མི་ཤེས་པ་དང་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དང་ལོག་པའི་ཤེས་པ་རྣམས་སེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པར་དགོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ལ་ལེ་ལོ་དང་འདུན་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པར་གཟེངས་བསྟོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམན་པ་ལ་ལྷག་པར་མོས་པས་ཡང་དག་པར་ཞུམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་མི་ནུས་པའི་བདག་ཉིད་ཡང་དག་པར་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་དགའ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པའི་གོང་ནས་གོང་དུ་མངོན་པར་དང་བའི་རྒྱུའི་བསྟོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་པར་དགའ་བར་བྱེད་པའོ། །གལ་ཏེ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་འཇིག་རྟེན་ལ་ཇི་ལྟར་འདི་ནུས་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་ཚིག་གིས་མཚོན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ངག་རྣམས་ཉིད་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། གསུངས་པ་རྣམ་པར་མཚོན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ལྟ་བ་ངན་པ་ལ་སོགས་པའི་གེགས་རྣམས་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསལ་བར་བྱས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་འབྱུང་ཞེ་ན། རྗེས་སུ་མཚོན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་དད་པ་འདི་ཉིད་ལ་གཡོ་བ་མེད་པར་བྱས་པས་སོ། །དེ་ལ་འདིའི་དོན་ཡང་དག་པར་སྟོན་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་སྣོད་དུ་བྱས་པའི་འདིའི་དོན་ནོ། །དེ་ལྟར་


DTG094_Page_0205
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེའི་སེམས་རྣམ་པར་སྦྱོང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་རིམ་པས་སོ། །རིམ་པ་འདི་ལྟར་གང་ཡིན་ཞེ་ན། གསུངས་པ་དེ་ལ་འདི་སྐད་དུ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཚུར་ཤོག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་ལ་བསླབ་པ་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འདོད་པའི་རྙོག་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་སེམས་རྣམ་པར་སྦྱོང་བར་བྱེད་པ་ནི་བདག་ཡང་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རམ་ཅི་འོན་ཏེ་མ་ཡིན་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པར་བྱེད་དམ། འོན་ཏེ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཐེ་ཚོམ་དང་བྲལ་བར་བྱེད་ཅེས་གསུངས་པ་ནི་ལམ་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བསླབས་ཤིང་གོ་ཆའི་བརྩོན་འགྲུས་སོ། །སྤྱད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་སོ། །འབད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་ལྡོག་པའི་བརྩོན་འགྲུས་སོ། །སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཕུང་པོའོ། །ཕུང་པོ་ཡང་དག་པར་ཟད་པར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དག་པར་ཟད་པ་སྟེ་དེ་ལའོ། །མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཕུང་པོ་རྣམས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་དེ་རྣམས་དགྲ་བཅོམ་པའི་དང་པོ་ཉིད་དུ་སྤངས་པ་སྟེ། འདི་ཡང་གང་ཞིག་འདི་ཐ་མའི་ཕུང་པོ་དགྲ་བཅོམ་པའི་རྒྱུད་ལ་གནས་པ་ལ་དགོངས་ནས་མི་བརྟེན་པར་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐ་མའི་ལུས་འཛིན་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕུང་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཟད་པ་ནི་ཕུང་པོ་ཡང་དག་པར་ཟད་པ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཟག་པ་མེད་པའི་ཁམས་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཕུང་པོ་སྟེ། ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་མ་ཚང་བས་མངོན་པར་མ་གྲུབ་པའི་འདུས་བྱས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཀུན་བརྟགས་དང༌། གཞན་དབང་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཉེ་བར་གོས་པ་སྤངས་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཙམ་གྱི་རང་བཞིན་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སྐུའི་བདག་ཉིད་ནི་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་འཁོར་བའི་མཐའ་ཇི་སྲིད་དུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་མཛད་པ་གྲུབ་པ་


DTG094_Page_0206
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དག་ལ་རབ་ཏུ་མི་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་སྐུ་གསུམ་གྱི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་དེ། ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཕུང་པོ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་སྐྱེ་བའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ཡང་དག་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འགའ་ཞིག་ཏུ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཕུང་པོ་ཡང་དག་པར་ཟད་པ་ལ་འགའ་ཞིག་མེད་པར་འཛིན་པར་འགྱུར་བ་དེའི་དོན་དུ་གསུངས་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་མཐས་རབ་ཏུ་འབྱེད་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ནི་དངོས་པོ་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དབེན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དངོས་པོ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རང་གིས་བརྟགས་པ་དང༌། ཐེར་ཟུག་དང༌། རྟག་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང༌། མ་བྲལ་བའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་སྤྱིའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱིས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཚེ་དེ་ཉིད་མངོན་དུ་བྱས་པས་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སྐུ་སྟེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ། །དེ་བས་ན་དེ་དག་གི་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་བའི་སྐུ་གཉིས་རབ་ཏུ་འབྱེད་པ་ཉིད་ནི་ཡང་དག་པའི་མཐའ་རབ་ཏུ་ཕྱེད་པའོ། །ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་བློ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་གཏོང་བའི་བློས། དེ་བས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བ་བཅུ་རབ་ཏུ་གནས་པར་བྱེད་པ་ལ་གནས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་གླིང་བཞི་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་པས་མཐའ་ཡས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་དགེ་བ་བཅུ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པར་བྱེད་པས་སོ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་གཏོང་བ་ཉིད་ཀྱི་བླ་ན་མེད་པའི་བསོད་ནམས་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པ་ནི་ལྟ་ཞོག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །དགེ་བ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ་ཉིད་ལས་གཏོང་བའི་བསོད་ནམས་མང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་བསམ་གཏན་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པས་ཀྱང་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་ཀཽ་ཤི་ཀ་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཚད་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་རབ་ཏུ་གནས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་


DTG094_Page_0207
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མའི་གཏོང་བ་ཉིད་བསོད་ནམས་ཆེ་བ་དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་གཏོང་བར་བྱའོ། །རིམ་གྱིས་སྟོན་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ལྷག་པར་མོས་པ་བསྟན་པའི་དོན་དུ་སྟེ། བསོད་ནམས་མང་བ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་རྣམས་ལ་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡང་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་གཙོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གསལ་བའི་དོན་དུའོ། །ད་ནི་གཞན་དོན་གྱི་སྤྱོད་པ་ཉིད་འབའ་ཞིག་པ་གླེགས་བམ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་མཆོག་ཏུ་ལེགས་པ་ཡིན་ཞེས་བསམ་པར་བྱེད་ཅིང༌། ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་རང་དང་གཞན་དོན་འགྲུབ་པ་ལ་བསོད་ནམས་ལྷག་པ་ཉིད་གསུངས་པ་ནི་ཀཽ་ཤི་ཀ་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །ལེའུའི་ཐོག་མར་རང་ཉིད་ཀྱིས་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་ལས་རང་གཞན་གྱི་རྗེས་སུ་བཟུང་བར་བྱེད་པ་པོའི་བསོད་ནམས་ལྷག་པ་ཉིད་གསུངས་སོ། །དེའི་རྗེས་ལ་དགེ་བ་བཅུ་ལ་སོགས་པ་རབ་ཏུ་གནས་པར་བྱེད་པ་པོ་རྣམས་ལས་གཞན་གྱི་དོན་དུ་གླེགས་བམ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་ལ་བསོད་ནམས་ཤིན་ཏུ་མང་བ་ཞེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་པོ་ལས་ཀྱང་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཀློག་པར་བྱེད་པ་དང༌། གཞན་རྣམས་ལ་ཡང་འདྲི་བར་བྱ་སྟེ་སྦྱིན་པ་ལས་ཤིན་ཏུ་མང་བའི་བསོད་ནམས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་རོ། །འདི་ལས་ཀྱང་དོན་གྱིས་ཀློག་པ་ལ་སོགས་པ་བསོད་ནམས་ལྷག་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་ཀཽ་ཤི་ཀ་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །གལ་ཏེ་ཡང་སྔར་དོན་འདི་རྣམས་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པ་ཉིད་དེ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དོན་དེ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་བཤད་པ་དང་བྲལ་བའི་བསྟན་པར་བྱས་པས་དོན་ལ་མཁས་པའོ། །དོན་དང་བཅས་ཚིག་འབྲུ་དང་བཅས་པ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ནི་ཚིག་འབྲུ་དེ་རྣམས་ཀྱང་ཉེ་བར་སྟོན་པར་བྱེད་པ། གང་ཞིག་ཤིན་ཏུ་གྲགས་པའི་ཚིག་གི་དོན་ཉིད་ཀྱི་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་རང་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡི་གེའི་དོན་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་བཤད་པས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་བདུད་ཀྱིས་སྨྲས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས། ཚེ་རིང་བ་ནི་མི་རྣམས་ཀྱི། །སྐྱེས་པས་


DTG094_Page_0208
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཐོ་འཚམས་པ་ནི་མིན། །མྱོས་དང་བག་མེད་སྤྱོད་མིན་ཏེ། །འདིར་ནི་འཆི་བདག་འོངས་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བའོ། །ཡིག་འབྲུ་རྣམས་ནི་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བས་གཞན་དུ་བཤད་པར་ནུས་པ་ཡིན་ཏེ། ཚེ་རིང་བ་ལ་མཐོ་འཚམས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་མྱོས་པས་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་བག་མེད་པས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ནི་འཆི་བདག་འོངས་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བའོ། །འོན་ཀྱང་འཆད་པ་པོའི་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་རྣམ་པར་འགྱུར་པས་སོ། །ཇི་ལྟར་ལས་ཡོད་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡོད་ཀྱང་བྱེད་པ་པོ་ནི་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །རང་དགའ་སྣ་ཚོགས་པར་བྱེད་པ་པོའི་བདག་བཀག་པ་འདི་མ་ཡིན་ཏེ། གང་ཟག་གི་ངོ་བོ་བཤད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དོན་དེ་རྣམས་དང་ཚིག་འབྲུ་དེ་རྣམས་དང་ཉེ་བར་སྟོན་པར་བྱེད། གང་རྣམས་ཀྱིས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཤིན་ཏུ་གྲགས་པ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཞེད་པ་ཞེས་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་དུ་ཡང་གདུལ་བྱའི་བསམ་པའི་ངོར་བསྟན་པའི་བཤད་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་ཅིང་བསྟན་པ་དེ་ལ་ནི་སྐྱོན་མེད་དེ་ཇི་ལྟར། ཕ་དང་མ་ནི་བསད་བྱས་ནས། །བྲམ་ཟེ་དག་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་མ་ནི་སྲིད་པའོ། །ཕ་ནི་ལས་ཀྱི་སྲིད་པ་སྟེ་སྐྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཡང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དྲང་བའི་དོན་རྣམས་ལ་འདི་ལྟ་བུའི་བཤད་པ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་བཞིན་དུ་ཆོས་རྣམས་རབ་ཏུ་བསམ་པར་བྱེད་པ་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་དད་པའི་གནས་སུ་མི་འགྱུར་ཏེ། སྒྲ་ཇི་བཞིན་མ་ཡིན་པ་དགོངས་པ་ཅན་གྱི་དོན་ཚུལ་བཞིན་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་དད་པའི་གནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དད་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་མདོ་དང་ཀུན་ནས་སྣང་བར་བྱེད་པ་ལ་ཡང་གསུངས་པ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དོན་དུ་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པ་ན། རང་གི་རྟོགས་པ་བློ་ལས་འགྲིབ་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། ལེགས་པར་སྤྱད་པ་ཉིད་ནི་སྤོང་ཞིང་འགྲིབ་པ་དང༌། །ཆོས་ལ་ཁོང་ཁྲོ་དང་ནི་འགྲིབ་པ་ཡང་ཐོབ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་དྲང་བའི་དོན་གྱི་མདོ་སྡེའི་ཚིག་རྣམས་ཀྱི་བཅོམ་ལྡན་འདས་


DTG094_Page_0209
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིད་ཀྱིས་བཤད་པ་མཛད་པ་གང་ཞིག་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དང༌། གང་ཞིག་ཡང་འཕགས་པ་མགོན་པོ་བྱམས་པས་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་བསྟན་བཅོས་རྣམས་ལ་གང་ཞིག་དེའི་ཚེ། དགེ་སློང་ཐོགས་མེད་ཅེས་བྱ་བས། །བསྟན་པ་རིང་དུ་གནས་བྱའི་ཕྱིར། །མདོ་ཡི་དེ་ཉིད་དོན་ནི་བསྡུས། །མདོ་ཡི་དྲང་དོན་ངེས་དོན་གྱི། །རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དེ་བཅས་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལུང་བསྟན་པ་ཐོབ་པ་འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཤད་པ་མཛད་པ་དེ་ནི་དྲང་དོན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་ཅན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དོན་དང་བཅས་ཚིག་འབྲུ་དང་བཅས་པ་ལེགས་པར་ཉེ་བར་སྟོན་པ་དང་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་འཐད་པ་དང་འཐད་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །འདི་ནི་འདིར་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་རོ། །འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་དེ་ལ་ཡོད་པར་འགྱུར་པའོ། །དེ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་ལས་སོ། །བརྒྱ་བྱིན་ནི་དོན་དང་ཚིག་འབྲུ་དག་ལས་རྣམ་པར་གྱུར་པ་བཤད་པ་མི་སྲིད་པས་འདྲི་བར་བྱེད་པ་ནི་འདི་ཡང་ཉེ་བར་བསྟན་པར་བགྱི་བ་ལགས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་གྱིས་གཟུགས་བརྙན་འབྱུང་བ་མ་འོངས་པ་གཟིགས་ཤིང་གསུངས་པ་ནི་ཉེ་བར་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ཉིད་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ནི་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་སྟོན་པ་པོ་ཉིད་ཀྱིས་གཙོ་བོའི་དོན་སྤངས་པ་གང་ཡང་དོན་གཞན་སྒྲོགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ནི་གཟུགས་བརྙན་དུ་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་དད་པ་ཅན་བླུན་པོ་སླུ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བ་ལ་ནི་ཎྷྲི་ཙའོ། །རྣམ་གྲངས་དང༌། སྐྱེ་བ་རྣམས་ཎྷྲི་ཙ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་ཡོད་པ་ནའོ། །ཆུད་ཟོས་པར་གྱུར་ན་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ལས་ལྟུང་བར་མ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཆུད་ཟོས་གྱུར་ན་མི་རུང་བ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། ན་ཥ་ཞེས་བྱ་བའི་བྱེད་པའི་ཁམས་ནི་སུ་ཥ་ལ་སོགས་པའི་ནང་དུ་བགྲང་བའི་ཕྱིར་ཨ་ནའི་རྐྱེན་


DTG094_Page_0210
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་དོན་གྱི་ཚིག་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིང་གི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་སྒྲུབ་པ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་རུ་ཌ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཨེ་ཊ་མེད་པའི་ཕྱོགས་ལ་འཕེལ་བ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །སྔ་མ་བཞིན་དུ་མི་རྟོག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་མི་འབྱུང་ངོ༌། །གཟུགས་བརྙན་ཤེས་པའི་དོན་དུ་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་འདྲི་བ་ནི་ཇི་ལྟར་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཟུགས་བརྙན་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་སྐྱོན་དང་བཅས་པ་འཛིན་པ་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྒྱུ་ལ་ཡང་དོན་དམ་པར་སྐུར་པ་འདེབས་སོ། །མེད་པར་གྱུར་པའི་ངོ་བོ་འདི་རྣམས་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པར་བྱེད། ཡོད་པར་གྱུར་པ་ཡང་ཉམས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའོ། །ཆོ་ག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཏིང་འཛིན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ལྟ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ། འདིར་ཅིག་ཤོས་ཀྱི་གང་ཟག་གི་ལྟ་བ་ནི་སླའི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྐྱོན་དུ་བཟུང་བ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྐྱོན་དུ་བཟུང་བས་ཤེས་བྱའི་དངོས་པོ་ལ་རྨོངས་ཤིང་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པས་ངན་སོང་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་དོན་དུ་གཉེར་བ་དང་དུཿ་ཁ་ལ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་དོན་དུ་གཉེར་བ་གཞན་ལ་སླུ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །བསླབ་པའི་གཞི་རྣམས་ལ་ལྷོད་པར་འགྱུར་ཞིང་གང་ཟག་ཏུ་ལྟ་བ་ཅན་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། ལུས་མ་བསྒོམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཞི་བའི་སྤྱོད་ལམ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་མ་བསྒོམས་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་མ་བསྒོམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསླབ་པ་རྣམས་ལ་ལྷོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་མ་བསྒོམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པས་ཡངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་མྱུར་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མངོན་པར་ཕྱོགས་པར་འདོད་ནུས་པ་སྟེ་དེ་མེད་པས་སོ། །གང་ཞིག་ཡང་དུས་གཅིག་ཏུ་དེ་རྣམས་ལ་སྲིད་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། །ཡིད་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་འབྱུང་བ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་


DTG094_Page_0211
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མ་ཡིན་པའི་དོན་ལ་དམིགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྐྱོན་གྱི་གཉེན་པོ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་ལོག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་སེམས་མ་བསྒོམས་པ་ཉིད་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་མ་བསྒོམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་པ་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་རབ་འཆལ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་དོན་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ལུག་ལྟར་ལྐུགས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ནི་གཞན་གྱིས་ལེགས་པར་སྨྲས་པ་མི་ཉན་པའི་ཕྱིར་དང་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་ལེགས་པར་སྨྲ་བ་མི་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་རབ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་ནི་མ་ཐོབ་པ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་རབ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་གཟུགས་རྣམ་པར་འཛིན་པ་དང༌། གཟུགས་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཅེས་སྟོན་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་གཟུགས་བརྙན་ཞེས་བྱ་བ་གཙོ་བོའོ། །འདི་རྣམས་ཀྱང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འཆད་པ་པོ་རྣམས་སོ། །དེ་བས་ན་གཟུགས་སུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་སྟེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཁ་ཅིག་འདོན་པ་ཡིན་ཏེ། ཕྱི་རོལ་བཞིན་དུ་སྣང་རྣམས་ལ། །ཀུན་བརྟགས་པ་ནི་གཟུགས་བརྗོད་དོ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་མི་རྟག་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་འཇིག་པ་ཉིད་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ཡང་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ལ་དེ་བས་ན་རྣམ་པར་འཇིག་པ་མཐོང་བ་ཆོས་གསུམ་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་རྣམས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་དང་རྣམ་པར་འཇིག་པ་དག་གོ །དེའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པ་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པའི་རང་བཞིན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་འཛིན་པ་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དགག་པར་བྱེད་པ་ནི་ཀཽ་ཤི་ཀ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །མི་རྟག་པ་ནི་དུ་ཙམ་ཡིན་གང་ཞིག་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང་ཆེན་མོ་རྣམས་ལ་གསུངས་པ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེར་འདོན་པ་ཡིན་ཏེ་གཟུགས་བརྙན་ནི་ཇི་ལྟར་སྟོན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ་གཟུགས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ༌། །གང་ཞིག་གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །གང་ཞིག་ཡང་དངོས་པོ་


DTG094_Page_0212
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མེད་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། དེ་ལ་གཟུགས་ཉིད་ཀྱང་མེད་ན་རྟག་པ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ༌། །གང་ཞིག་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་དེ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་ཞིག་འདི་ལྟར་ཉེ་བར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་གཟུགས་བརྙན་ཉེ་བར་སྟོན་པར་མི་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གལ་ཏེ་འདིར་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ནི་མི་རྟག་པའི་དོན་མི་འགྱུར་ན་དེའི་ཕྱིར་རྟག་པ་ཉིད་དངོས་པོ་མེད་པ་མི་རྟག་པ་ཞེས་ཤུགས་ཀྱིས་སྨྲས་པར་འགྱུར་རོ། །དོན་འདི་ནི་འཕགས་པ་མགོན་པོ་བྱམས་པས་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་བསྟན་བཅོས་རྣམས་དང༌། འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང་རང་གི་བསྟན་བཅོས་རྣམས་དང༌། དེའི་བཞེད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་སྔོན་གྱི་སློབ་དཔོན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་གང་ཉིད་བསྟན་པ་དེ་ཉིད་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །དེ་ལ་གཞན་དག་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ནི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་གཟུགས་བརྙན་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་རྣམ་པ་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པ་ཤེས་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་རེ་ཞིག་རང་གིས་བརྟགས་པ་ཉིད་ཀྱི་གྲུབ་མཐའ་གཞན་རྣམས་སླུ་བའི་དོན་དུ་མགོན་པོ་བྱམས་པའི་བཞེད་པ་ལོག་པ་ཉིད་དུ་བསྒྲགས་ནས་བརྗོད་ཅིང་སྣང་ངོ༌། །འདི་ཉིད་དུ་རྒྱུ་གཞན་གྱི་དབང་སྣ་ཚོགས་པའི་ངོ་བོ་ལ་གང་ཞིག་བརྟགས་པ་འཛིན་པ་དང་ལས་དང་བྱེད་པ་པོ་ཡོད་པ་དེར་ཡང་གང་ཞིག་གཉིས་ཀྱིས་དབེན་པའི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱལ་ཚབ་ཀྱི་རྒྱལ་པོས་གསུངས་པ། འདི་ནི་གཟུགས་བརྙན་ཏེ་གཟུགས་མི་རྟག་པ་ཇི་སྲིད་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་འཇིག་པ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་རྟག་པ་ཞེས་ཉེ་བར་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་སུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པའོ། །དེ་ཉིད་ཕུང་པོ་ལྔའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ་གཟུགས་ཞེས་ཏེ་དེ་རྣམས་ཀྱི་འདོད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་


DTG094_Page_0213
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྟར་ན་ཡང་ཇི་ལྟར་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་མཚན་ཉིད་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དག་ལ་སོ་སོར་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ངོ༌། །ཕྱི་རོལ་བཞིན་དུ་སྣང་བ་རྣམས་ལ། །གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཉིད་དུ་བརྟགས་ཞེས་སྨྲས་སོ། །གཟུགས་འཇིག་པ་ལ་རབ་ཏུ་འཇིག་པའོ། །གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་མི་རྟག་པ་ཉིད་དོ། །གཟུགས་ལ་རྟག་ཏུ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་དེ་རྣམས་ཀྱི་གཞན་དབང་ལས་ལྷག་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་སྐད་ཅིག་མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཇི་ལྟར་ཅིའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བརྟགས་པ་དེ་ལྟར་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་གཞན་གྱི་དབང་ཞེས་བྱ་བའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་དོ། །དེ་བས་ན་གཞན་དབང་མེད་པས་ཐམས་ཅད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །མདོར་བསྡུས་པ་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ཉིད་གཞན་དབང་རྣམ་པར་འཇིག་པས་རྣམ་པར་དག་པའི་གཞན་དབང་གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་པའི་སྐྱེས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་དེ་ཉིད་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་དེ་གཟུགས་བརྙན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དེ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ངོ་བོ་དོན་དམ་པར་མེད་ཅེས་བྱ་བ་གསལ་བ་ཙམ་གྱི་ལུས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གཞན་དབང་ཉིད་ཅིས་བྱ་བ་འགའ་ཡང་མེད་དེ། འདི་ལྟར་ནི་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་རྟོགས་པར་ངེས་པ་ཉིད་ནི་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ངོ་བོ་རྟོགས་པ་དེ་སྨྲ་བ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་པར་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། སྔ་མ་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ཕྱི་མ་ལ་ཡང་མ་ཡིན། དེ་གཉི་གའི་བག་ཆགས་ལས་སྐྱེས་པ་རྗེས་སུ་འཛིན་པའི་ངོ་བོ་འདི་ལས་འདི་ཞེས་ཐ་དད་པར་འཛིན་པའི་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཐ་སྙད་འཛིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་རང་རིག་ཙམ་ལ་ནུས་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་གྱི་གཏམ་ལ་འདྲིས་པ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་འདི་ཙམ་གཞན་གྱི་བློས་རྟོགས་སུ་ཟིན་ཀྱང་དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདི་ཙམ་དང་ལྡན་པས་འདི་ཙམ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་འདི་ཙམ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཅིག་ཏུ་འཛིན་པའི་བློས་


DTG094_Page_0214
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་གཅིག་ཀྱང་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རྟོགས་པ་པོ་གཞན་གང་ཡིན་པ་རྟོགས་པ་དང༌། རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་གང་གི་ཡུལ་གཅིག་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་བས་ན་དེ་དག་ལ་ཡང་རང་གི་ངོ་བོ་ཙམ་ཡུལ་ཡིན་ལ་འདིས་ནི་སྔ་ཕྱིའི་ངོ་བོའི་རྟོགས་པ་ནི་སུན་འབྱིན་པར་འཛིན་ནོ། །སྔ་ཕྱི་ཉིད་འགའ་ཞིག་གིས་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་གང་གིས་དེའི་བདག་ཉིད་ཅན་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཞེས་བསམ་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་མངོན་སུམ་ཙམ་གྱིས་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་རང་རིག་མེད་པའི་མངོན་པར་ཞེན་པའི་དུས་ལ་ནི་འདི་ནི་ཐམས་ཅད་ཐ་སྙད་ཙམ་གྱི་སྦྱོར་བ་སྟེ། རང་གི་ངོ་བོ་རིག་པ་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་ལ་ནི། གང་དུ་ཐ་དད་པའི་སྔ་ཕྱིའི་ངོ་བོའི་སྦྱོར་བའོ། །བློ་ནི་སྔ་མིན་ཕྱི་མ་མིན། །དེ་འཛིན་པ་པོ་བདག་གཞན་མིན། །ཕྱི་ནས་རྣམ་རྟོག་འཛིན་པ་ཞེས། །ཟུག་རྡུ་སྐྱ་བསེང་རྒྱལ་བར་འགྱུར། །དེ་ལྟར་འོས་པ་གནས་པ་ཁོང་སྟོང་དག་པས་ཡང༌། །གང་ཕྱིར་ནམ་ཡང་རྟོགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ཏེ། །དུས་གཞན་ལ་ནི་གང་གིས་དུས་སུ་གང་གིས་མཐོང་བ་སྟེ། །རྒྱུ་ལ་ཐེ་ཚོམ་གལ་ཏེ་མི་གནོད་པ་ནི་དེ། །དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བ་གང་ལ་ནི། །དེ་ལ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ཉིད་ཡིན་ཏེ། །ཇི་ལྟར་དམིགས་བྱ་བ་མི་དམིགས་པ་ཡི་དུས་ལ་ནི། །དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བའི་རྒྱུ་ལའོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ངོ་བོ་འདི་ནི་སྔ་ཕྱིར་གྱུར་པ་འགའ་ཞིག་ལ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པའི་སྲིད་པ་དང་བྲལ་བ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་བཞིན་དུ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པར་འཇིག་པ་མི་རྟག་པ་ཞེས་དེ་རྣམས་ལ་ཐལ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། བདེན་ཏེ་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཁ་ཅིག་ལ་རྟོག་གེ་སྐམ་པོ་རྩ་བ་མེད་པ་ཉིད་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། སྔ་མ་རྣམས་ནི་དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་འདོན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་སྨྲས་པ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དངོས་པོའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་རྣམ་རྟོག་གི་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆད་པ་མེད་པ་དང་རྟག་པ་ཡང་མེད་པ་ཟག་པ་ཡང་མེད་པའི་མཐུས་འདི་རྗེས་


DTG094_Page_0215
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སུ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྟོག་གི་སྐམ་པོ་འདི་ནི་འདི་ལ་ཡང་མཐར་ཕྱིན་པ་མ་ཡིན་ཏེ་རང་གི་ཁས་ལེན་མེད་པས་གནོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་གྲོལ་བར་འདོད་པ་རྣམས་ཉིད་ཀྱི་གྲུབ་མཐའ་ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་འདི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་མ་འོངས་པ་ཅི་ནས་ཀྱང་ཁས་བླང་བར་བྱ་བ་སྟེ། དེ་བས་ན་ཉོན་མོངས་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཉེ་བར་གོས་པའི་ཕུང་པོའི་ཁུར་ལ་རྣམ་པར་འཇིག་པ་དང་ཁྱད་པར་ཅན་ཡང་སྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་བརྙན་ཉིད་དོ། །གཞན་ཡང་གང་ཞིག་འདི་སྨྲས་པ། དོན་དམ་པར་རང་རིག་ཙམ་ལ་ནུས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བློ་རྣམས་ཀྱི་ཐ་དད་པར་སྔ་ཕྱིའི་ངོ་བོ་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སྔ་ཕྱིའི་དངོས་པོས་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་གྱུར་པའི་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་འདོད་ན། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྒོམ་པའི་གོམས་པས་སྐྱེ་བ་ཐོབ་པ་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཕེལ་བ་དང་འགྲིབ་པ་མཐར་ཐུག་པའི་རྟེན་མ་འོངས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཁྱེད་ཅག་འཇུག་པའོ། །དེ་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་པན་པ་ལས་ཀྱང་ཁྱེད་ཅག་ལྷག་པ་སྟེ། གང་ཞིག་སྐྱེ་བ་འདི་ལ་མ་མཐོང་བ་ཉིད་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ལ་སོགས་པ་མི་འདོད་པ་དེ་ཡང་སྐྱེ་བ་ལས་བརྩམས་ནས་མཐོང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཐམས་ཅད་དོ། །འོན་ཏེ་སྔ་ཕྱིར་གྱུར་པའི་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་ཡོད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། སྔ་ཕྱི་ཉིད་ནི་གཅིག་པུ་འགག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་སྔ་ཕྱི་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་ད་ལྟ་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཁས་ལེན་པ་ན་ནུ་མ་འཐུང་བ་དང་གན་རྐྱལ་དུ་ཉལ་བ་དང༌། རྒས་པས་འཁོགས་པ་དང༌། བྱིས་པར་བྱས་པ་དང༌། རྒས་པའི་གྲོགས་པོ་བདག་ཉིད་ཅིའི་ཕྱིར་མི་ལྟ། འོན་ཏེ་དེ་དང་དེའི་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་དེ་དང་དེའི་དུས་ལ་ཡོད་པ་ཡིན་ན་སྔ་ཕྱིའི་དངོས་པོས་སྟོང་པ་འདི་ཅི་ཞིག་བརྗོད། ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་ཀྱི་


DTG094_Page_0216
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དུས་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཀྱི་སྔ་ཕྱིའི་ངོ་བོ་དོན་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་ཉིད་ནི་སྔ་མའི་ངོ་བོ་ངེས་པར་སྤངས་ནས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་ཉིད་ཀྱང་ཕྱི་མའི་ངོ་བོའི་ངེས་པར་སྤངས་ནས་ཅུང་ཟད་གཞན་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ངོ་བོ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཀུན་རྫོབ་པ་ཡང་གང་གིས་མི་འདོད་པ་དེ་ཉིད་དུ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་སྨྲའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རང་གི་ཚིག་དང་འགལ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང༌། དེ་ཉིད་དུ་མ་ཡིན་ཞེས་ཁྱད་པར་གྱིས་དོན་དམ་པར་འགྲིབ་པར་བྱེད་པའི་བློ་ཀུན་རྫོབ་ཅེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གསལ་བ་དོན་དམ་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉིད་ཀུན་རྫོབ་སྟེ། དེས་ན་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་བཞིན་དུ་ཡུལ་གང་ཞིག་གཅིག་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉིད་དོ། །ནམ་གྱི་ཚེ་གསལ་བ་དེ་ཉིད་ཀུན་རྫོབ་མ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་བའོ། །དེ་བས་ན་མཐོ་རིས་སམ་ཐར་པ་བདག་ལ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ཁོ་བོ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉིད་གཅིག་པུ་སྟེ། གསལ་བ་ནི་མཐོ་རིས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ནམ་གྱི་ཚེ་ན་ཡང་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་དོན་མེད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་སྒྲུབ་པ་སྟེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཙམ་གྱིས་སོ། །གཞན་དུ་ན་ཡང་རྙེད་པར་སླ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གསལ་བ་ཁས་ལེན་ན་དེ་ཉིད་གདུག་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ངོ་བོའོ། །འོན་ཏེ་སྤྲོས་པ་འགའ་ཞིག་གང་གི་བདེན་པ་རིག་པར་བྱ་བ་སྟེ། །དེ་ནི་དེ་ཡི་ཀུན་རྫོབ་ཉིད་དུ་ཆེ་བར་སླར་ནི་གྲགས་པར་བྱེད། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་ན་གསལ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། །མཐོ་རིས་ཐར་པ་དག་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པས་ཀྱེ་མ་ཁྱོད་ནི་བཅོམ། །དེ་བས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དོན་དམ་པར་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི་དོན་དམ་པ་པ་ཉིད་དེ་རིགས་མི་འདྲ་བ་ཙམ་གྱིས་གཞན་དུ་བྱེད་པར་འདོད་ཅིང་སླར་འདི་ལྟར་རབ་ཏུ་སད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་རྣམ་པར་རིག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཛིན་པར་བྱེད་ཅིང་རང་རང་གི་ངོ་བོ་ཙམ་ལ་ནུབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་འདི་ལས་འདི་ཞེས་གཟུང་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚད་མ་མེད་པར་གཞལ་བྱ་རྣམ་པར་གཞག་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་སྟེ་དུས་ཐམས་ཅད་


DTG094_Page_0217
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དུ་ཤེས་པའི་ཚོགས་འདི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་གཅིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ་རེ་ཞིག་སྔ་ཕྱིའི་ངོ་བོ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་སྔ་མའམ་ཕྱི་མའི་བློ་བདག་ཉིད་སྔ་ཕྱིའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་སྣོད་དུ་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ་སྤྱོད་པའི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་སྒྲ་ཉིད་གཅིག་པར་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་སྔ་ཕྱི་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལས་བྱུང་བ་དེ་དང་དེའི་རྣམ་པ་རྗེས་སུ་བཟུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་གང་ཞིག་སྔ་ཕྱིའི་རྣམ་པར་སྣང་བ་དེ་དེའི་ངེས་པའི་ཡུལ་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བས་མི་སླུ་བ་སྐད་ཅིག་མ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཞིན་དུ་དེ་ཉིད་ནི་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ངོ་བོ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བས་ན་དེའི་རྗེས་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག་པར་བྱའོ། །ཁྱོད་ལ་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པ་སྐྱེ་པའི་ཁྱད་པར་ལས་གཞན་པ་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ངོ་བོའི་སུན་འབྱིན་པའི་ཐབས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཙམ་ནི་ཁྱད་པར་ཏེ་འགྲོ་བ་ལ་གྲགས་པའི་རིམ་གྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དང་འགལ་བ་དེའི་ཕྱིར་དེ་མངོན་སུམ་གྱི་རྗེས་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཕ་རོལ་པོ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ་དབང་དུ་བྱ་བ་མེད་པས། འདིས་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམས་ཀྱི་སྔ་ཕྱིའི་ངོ་བོ་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་ཅེས་རིགས་པ་མཉམ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སྣང་བའི་དབང་གིས་ཡང་དག་པར་རིག་པ་གཞན་གྱི་ཡུལ་ཉིད་ངེས་པའི་དབང་གིས་སུན་འབྱིན་པར་དཀའ་བ་དང་དོར་བར་དཀའ་བ་མ་ཡིན་མོད། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཐབས་གཞན་ཡང་དག་པར་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་དེ་ཀུན་རྫོབ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཁས་ལེན་ན་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ངོ་བོ་མེད་པ་ཡང་དེ་ཉིད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པས་བསྒྲུབ་པའི་ཤེས་པ་ཉིད་དང་སྣ་ཚོགས་པ་གཉིས་སུ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དེ་ཉིད་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་དུ་ཆུའི་སྙིམ་པ་སྦྱིན་པར་བྱ་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཅི་ཡང་མེད་པར་འདུག་ཅིག །དེ་བས་ན་དོན་དམ་


DTG094_Page_0218
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་ཡོད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ངོ་བོ་ལོག་པ་དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ལྟ་བ་ངན་པ་མེད་པ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱེད་པ་དང་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་མེད་པར་བྱེད་པ་དང༌། གང་ཞིག་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་བ། །དེ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཁྱེད་འདོད། །ཅེས་བྱ་བའི་རིགས་པས་ཐོག་ཏུ་འབབ་པ་ཆོས་ཉིད་ཀྱང་ཟློག་པར་བྱེད་པ་དེ་བས་ན། བདག་ཉིད་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་རིང་པོར་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བརྗོད་པ། དངོས་པོ་རང་དགའ་མེ་པ་ཞེས། །ཁྱེད་ཀྱི་སེང་གེའི་སྒྲ་མི་འདྲ། །ཞེས་བྱ་བའོ་།གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་དོན་དམ་པར་ཡོད་པའི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་འབྲས་ཉིད་ཀྱང་དོན་དམ་པ་ཡོད་མོད། ཁྱེད་ལ་ཡང་འདི་ནི་གཟུགས་བརྙན་ཞེས་སྐད་དབངས་མཐོ་བ་ཙམ་ལས་གཞན་གནོད་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་མེད་ཅེ་ན། འདི་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ་གང་ཞིག་གཅིག་དང་དུ་མའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་དེའི་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ལ་པད་མའོ། །ཡོངས་སུ་མཐོང་བར་གྱུར་པའི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡང་གཅིག་དང་དུ་མའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྱབ་བྱེད་མི་དམིགས་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པར་སྨྲས་བའི་ཁྱེད་ལ་བསྒྲུབ་བྱ་དང་སྒྲུབ་བྱེད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བ་ག་ལས་ཡིན་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་དུ་འཇིག་རྟེན་ལ་གྲགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཅན་ལ་དོན་དམ་པའི་བསམ་པ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་རྣམ་འགྲེལ་ལས། ཆོས་ཅན་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གཞག་དང༌། །ཐ་དད་ཐ་མི་དད་ཇི་འདྲ། །མ་མཐོང་བ་ཡི་དེ་ཉིད་དོན། །ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ལས་རྟོགས་འགྱུར། །དེ་ནི་དེ་ལྟར་བརྟེན་ནས་ནི། །བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་བྱེད་ཡང་དག་གནས། །དོན་དམ་པ་ལ་འཇུག་དོན་དུ། །མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཉེ་བར་བརྟགས། །ཞེས་བྱ་བའོ། །སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་རྟོགས་པ་ཙམ་ཡང་ཁོ་བོ་ཅག་མི་འདོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གིས་ཆོས་ཅན་ལ་ཕྱི་རོལ་དུ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །རང་གི་ངོ་བོ་མ་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། །ཆ་བཅས་ཡན་ལག་རང་བཞིན་སྐྱོན། །ཕྲ་རབ་རྡུལ་ལྟར་ཆ་མེད་ལ། །གཅིག་ཉིད་མ་གྲུབ་པ་ལ་ཡང༌། །


DTG094_Page_0219
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དུ་མ་ཉིད་ནི་འགྲུབ་མི་འགྱུར། །ཁྱབ་པ་མ་གྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། །གཅིག་དང་དུ་མ་ཉིད་དག་ལས་རྣམ་པ་གཞན་མེད་པ་དང༌། ལྷན་ཅིག་ཏུ་དངོས་པོ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱབ་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་ཁྱབ་བྱེད་མེད་པ་ལ་ཁྱབ་བྱ་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡང་དག་པར་སྲིད་པ་ག་ལ་འགྱུར། འདིར་སྨྲས་པ། ཁྱད་པར་ཐམས་ཅད་བྲལ་བའི་གསལ་བ་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡོད་པ་ཉིད་རང་རིག་གི་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པ་སྟེ། དེ་གནོད་པ་ལ་མངོན་སུམ་གྱི་གནོད་པ་ཉིད་དམ་བཅའ་ལའོ། །གསལ་བ་ལས་ལྷག་པའི་ཡོད་པ་ཉིད་གནོད་པ་ལ་གྲུབ་པ་ལ་གྲུབ་པའོ། །རང་རིག་པ་ནི་ཡོད་མོད་ཀྱི། །རང་རིག་པ་ནི་ཡོད་མོད་ཀྱི། །རང་ཉིད་བརྫུན་པར་ཤེས་པར་གྱིས། །ཚད་མ་དག་ལ་འགལ་བ་མེད། །སྔོན་པོ་མཐོང་བཞིན་སྐད་ཅག་ལའོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པས་འགྲུབ་པའི་ལྡོག་པ་གཞན་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་མངོན་སུམ་གྱིས་མངོན་དུ་བྱས་པ་ལ་ཚད་མ་དག་ལ་འགལ་བ་མེད་དེ། སྐད་ཅིག་མ་ལྟར་མི་བདེན་པ་ཉིད་ལ་ངེས་པའི་ཤེས་པའི་རྐྱེན་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཡུལ་ཐ་དད་པ་ནི་གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྔོན་པོའི་ཡོད་པ་ཉིད་བཟུང་བའི་མངོན་སུམ་གྱི་སྐད་ཅིག་མ་འཇིག་པའི་སྒྲུབ་པ་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་སྒྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འགལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་པ་ཉིད་ལ་གནོད་པ་ནི་འགལ་བ་ཁོ་ན་སྟེ་མངོན་སུམ་གྱིས་གནོད་པར་བྱས་པའོ། །དེ་བས་ན། མི་བདེན་ངོ་བོ་རིག་པ་འདི་ནི་དོན་གང་ཡིན། །མེད་པའི་ངོ་བོ་རིག་པ་ཞེས་བྱ་དོན་གང་ཞིག ། རིག་པ་ཉིད་ནི་འདི་ཡི་ཡོད་པ་ཉིད་བཤད་དེ། །དེ་ཡི་དགག་པ་དང་ནི་སྒྲུབ་པ་ཇི་ལྟར་ཡིན། །ཁྱབ་པ་སྒྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་ཆ་དང་བྲལ་བ་ནི་གཅིག་ཡིན་ལ་དེའི་ཚོགས་ནི་དུ་མ་སྟེ། ཆ་དང་བྲལ་བ་ནི་ཅུང་ཟད་མངོན་སུམ་མམ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་སྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་ཇི་ལྟར་དེ་དག་གིས་དངོས་པོའི་ཁྱབ་པའོ། །དངོས་པོ་ཡང་ཅུང་ཟད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་གཅིག་དང་དུ་མ་དག་གིས་དངོས་པོ་དང་ཁྱབ་པའོ། །དེ་ལ་ནི་སྐྱོན་ཏེ་བསལ་བ་ཙམ་གྱིས་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་དེའི་ཕྱིར་དེའི་ངོ་བོར་གང་ཡིན་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་ཅུང་ཟང་གཅིག་དང་དུ་མ་ཉིད་


DTG094_Page_0220
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དག་གིས་ཁྱབ་པ་ཉེ་བར་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་ལ་གནོད་པའོ། །གཅིག་དང་དུ་མ་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོ་ལ་ཁྱབ་པ་གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་ཏུ་གྲུབ་ན་དེའི་ཚེ་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དུས་སུ་གཏན་ཚིགས་ནི་འདོད་པ་རྣམ་པར་འཇོམས་པར་བྱེད་པའོ། །གཞན་ཡང་ཤེས་པའི་མི་བདེན་པ་ཉིད་འདི་གང་ཡིན། གལ་ཏེ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་གཉིས་སུ་མེད་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཙམ་ལ་ནུབ་པའི་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཕན་ཚུན་དུ་གནོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡིད་ཆེས་གང་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གང་དུ་རེ་ཞིག་སྨྲས་པ། གསལ་པའི་ངོ་བོ་ཡོད་པ་ཉིད་ལ་གནོད་པར་ནུས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཞེས་དེ་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །གསལ་བ་ནི་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལྡོག་པ་ཐ་དད་པ་ལས་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བ་ལ་གསལ་བས་རྟོགས་པ་ཙམ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡོད་མོད། །ཡོད་པ་ཉིད་བདེན་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་ནི་གནོད་པ་ལ་སྐྱོན་གང་ཡིན། ལྡོག་པ་ཐ་དད་པ་མེད་པ་ལ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་ཉིད་ཅེས་ཡོངས་སུ་འདྲི་བ་ལ་གང་ཞིག་སྨྲས་པ། གསལ་བ་ལས་ཡོད་པ་ཉིད་ཅེས་དེ་ལ་གསལ་བ་ལས་གསལ་བ་ཞེས་བརྗོད་པར་འགྱུར་རོ། །སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྟོགས་པ་ཙམ་ནི་གང་གིས་མེད་པར་སྨྲ་བར་ནུས་གང་གི་སླད་དུ་འདི་བརྗོད་པ་ཡིན། དེ་བས་ན། གང་ཞིག་གསལ་བ་ལས་ནི་འདིའི་ཡོད་འདོད་པ་སྟེ། །གལ་ཏེ་ལྡོག་པ་ཐ་དད་དེ་ཡི་ཡོད་མ་ཡིན། །གང་གིས་གསལ་བར་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར་གསལ་བ་སྟེ། །ལྡོག་པ་ཐ་དད་ལ་ནི་དེ་ཉིད་གནོད་བྱའོ། །འདི་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མི་བདེན་ངོ་བོ་རིག་པ་འདི་ནི་དོན་གང་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་གང་ཞིག་སྨྲ་བ་དེ་ཡང་གསལ་ཟིན་ཏོ། །མི་བདེན་ངོ་བོ་རིག་པ་འདི་ནི་དོན་གང་ཡིན། །སྤྱོད་པས་སྟོང་པ་རིག་པ་ཞེས་བྱ་དོན་གང་ཞིག །གསལ་བ་ལས་འདི་གནོད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ཡི་དགག་པ་དང་ནི་གྲུབ་པ་ཇི་ལྟར་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་ཞིག་ཡང་སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་གཅིག་དང་དུ་མ་ཉིད་དག་གིས་དངོས་པོ་ལ་ཁྱབ་པ་སྒྲུབ་པ་ཞེས་དེ་ལ་ཤིན་ཏུ་མེད་


DTG094_Page_0221
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་རྣམས་དགག་པ་ལ་ཐམས་ཅད་དུ་མཚན་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པ་སྟེ། རྟག་པ་དང་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བས་ན་འདིར་ཡང་རེ་ཞིག་དངོས་པོ་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ལ་མཚན་ཉིད་ལས་སྒྲུབ་པའོ། །དངོས་པོའི་རྣམ་པ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་གཅིག་དང་དུ་མ་དག་གིས་ཁྱབ་པ་སྒྲུབ་པ་ནི་བདག་དང་བདག་མེད་པ་བཞིན་དུའོ། །ཇི་སྐད་དུ་གསུངས་པ། བདག་དང་བཅད་པ་དང་བདག་མེད་པ་དག་ལས་ཕུང་པོ་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། བདག་འཇུག་པ་དང་རྣམ་པར་གཅོད་པ་དག་གིས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་བས་ན་ལྡོག་པ་ལ་གནོད་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་གཞན་དུ་རྣམ་པ་གཞན་དང་བྲལ་བ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་འགའ་ཞིག་ལ་དངོས་པོ་སྒྲུབ་པའི་དོན་དུ་ཡོད་པ་ལ་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྟེ། རྟོག་གེའི་བསྟན་བཅོས་ཉིད་ལས་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ཞེས་འདིར་ལོག་པར་རྟོག་པས་ཆོག་གོ །གང་ཞིག་སྨྲས་པ་གཉིས་སུ་མེད་པ་ལ་གནོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། ངེས་པའི་ཤེས་པའི་དབང་གིས་དངོས་པོ་གཟུང་བ་ལ་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་མི་བཟོད་པ་ཉིད་གང་ཞིག་རྟོགས་པ་དེས་དོན་དམ་པར་ཡོད་པའི་ངེས་པ་ལ་མི་བདེན་པ་ཉིད་བསྟན་པ་འདི་ནི་འདིར་གནོད་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཁས་མི་ལེན་ན་ཐམས་ཅད་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ངེས་པས་སྒྲུབ་པ་དོར་བ་ལ་གཉིས་སུ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་སྒྲུབ་པ་ཡང་ག་ལ་འགྱུར། འོན་ཏེ་འགལ་བའི་ཆོས་ལྷག་པར་གནས་པས་ཐ་དད་པ་ལ་གཅིག་དང་བྲལ་བ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡང་དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་དག་ལ་ཐ་དད་པ་དེའི་ཕྱིར་སྔོན་པོའི་དུམ་བུ་དག་ལ་ཡང་དེའི་ཡུལ་དང་དེའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་མཐོང་བས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་གཅིག་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ཐ་དད་པ་ཡོད་པ་ལ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་ལ་ཅུང་ཟད་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྣ་ཚོགས་ཉིད་ཡོད་པ་ལ་རག་ལུས་པར་སྣང་བ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གཅིག་དང་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ་སོར་རིག་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཡང་གཅིག་ཉིད་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པའམ།


DTG094_Page_0222
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་ལྟ་ན་ཡང༌། ཉེར་ལེན་ཉིད་གཅིག་དེ་རྣམས་ཀྱིས། །སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་སེལ་ལམ་ཅི། །སྣ་ཚོགས་ཉིད་ཀྱིས་ཕན་ཚུན་དུ། །རིག་པ་དེ་རྣམས་ལ་མི་འདོད། རང་རིག་གཅིག་ལ་ནུབ་པ་སྟེ། །ཡང་དག་རིག་པ་གཞན་མི་རིག །ཕན་ཚུན་དུ་ནི་མངོན་དུ་བྱེད། །ཅི་ཡང་འདི་ནི་ངོ་མཚར་ཆེ། །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམས་ནི་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིན་ཡང་གཅིག་ཉིད་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་མ་ཡིན་ཞེས་གཅིག་ཉིད་དང་བྲལ་བ་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་འགལ་བའི་ཆོས་ལྷག་པར་གནས་པ་འདི་ཐམས་ཅད་དུ་མངོན་སུམ་གྱི་སྒྲུབ་པའི་ཐ་དད་པ་ལ་དེའི་ཐ་སྙད་རབ་ཏུ་འཇུག་པར་བྱེད་པའོ། །འདིར་སྔོན་པོ་སེར་པོ་ལས་ཐ་དད་པར་སྣང་བ་ནི་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་དཀར་པོ་རྣམས་ཀྱིས་དཀར་པོ་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་འབྱེད་པ་སྟེ། །དེ་ནི་འབྱེད་པར་འགྱུར་བ་ཡང་ན་ཐ་མི་དད་པ་ཉིད་དུ་འབྱེད། །ཐ་དད་པ་ལ་གཞན་གྱི་ཆ་བྱད་ཀྱང་ནི་ཡོད་མེད་ག་ལས་འབྱེད། །ཐ་མི་དད་པའི་ཡིད་ནི་འབྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་གང་གིས་ནུས། །ཞེས་བྱ་བས་ཁྱེད་དགའ་བས་འདོད་པ་རྗེས་སུ་བསྒྲུབས་སོ། །དུ་མ་ཉིད་དུ་ཕྲ་རབ་རྡུལ་ལྟར་རྣམ་འབྱེད་ལས། །གལ་ཏེ་རྣམ་རིག་ཉིད་ནི་འཇིག་ན་དུ་མ་མེད། །ཁྱབ་བྱེད་ཐ་དད་ཐ་མི་དད་པ་སེལ་བ་ལ། །དེ་ཕྱིར་གནོད་པ་ཉིད་ནི་བདག་ལ་ལྷག་མ་ཡིན། །དེ་ཡང་སྣང་བ་ཐ་དད་པར་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་རྙེད་པར་སླ་བ་ཉིད་དེ་འགལ་བའི་ཆོས་ལྷག་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་དང་ཐ་དད་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་དཀའ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་དེ་ཉིད་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་གསུངས་པ། འདི་ཉིད་ནི་ཐ་དད་པ་ཡིན་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། འགལ་བའི་ཆོས་དང་ལྷག་པར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིར་ནི་ཕན་ཚུན་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ལས་གཞན་འགལ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྔོན་པོ་ནི་སེར་པོ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པས་སྣང་བ་སྟེ། །གཞན་དུ་ན་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་དག་ལ་གཅིག་པའི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་ནས་འདྲིས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་འོ་མ་དང་ཆུ་བཞིན་དུ་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཕྱིར་གལ་ཏེ་ཐ་དད་ཅེས། །འདི་ནི་ཇི་ལྟར་ཡིད་སྐྱེ་བ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཉམས་མྱོང་མེད། །འདྲིས་པའི་བློ་ནི་གང་གིས་བཟློག །གང་ཡང་སྨྲས་པ་


DTG094_Page_0223
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མངོན་སུམ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེར་ཡང༌། དཀར་པོ་རྣམས་ཀྱིས་དཀར་པོའི་ཐ་དད་གལ་ཏེ་དབང་པོའི་བློས་མི་རིག །དེ་ནི་འབྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ་ཡང་ན་ཐ་དད་ནུབ་པར་བྱེད་པ་ཅི། །ཐ་དད་པ་ནི་ཐ་དད་ཉེ་བར་རྟོགས་པ་མེད་པར་གང་གིས་ནུས། །གལ་ཏེ་གཅིག་ཉིད་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་འདི་ནི་སྣང་བ་ཐ་དད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་གཅིག་ཉིད་ནི་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱིས་བཟོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་ནི་ཁྱད་པར་འབྱེད་པ་མེད་པར་ཐལ་བས་ཁྱེད་ཉིད་ཀྱིས་བཀག་པས་ཞེས་གཅིག་དང༌། དུ་མ་ཉིད་ཀྱིས་དཔྱད་པ་ནི་མི་བཟོད་པ་གསལ་བར་མི་བདེན་པ་ཉིད་སྣང་བ་འདི་ཞེས་གྲུབ་ཟིན་ཏོ། །འདིར་ཡང༌། དངོས་རྣམས་གང་གིས་དཔྱོད་བྱེད་པ། །དེ་ཉིད་ལས་ནི་དེ་དངོས་མེད། །གང་ཕྱིར་གཅིག་དང་དུ་མ་ཡང༌། །ངོ་བོ་དེ་རྣམས་ལ་ནི་མེད། །ཅེས་བྱ་བའི་སློབ་དཔོན་གྱི་ཚིག་ཉིད་ནི་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཤེས་པར་སྨྲ་བ་ནི་ཁྱབ་བྱེད་མི་དམིགས་པ་འདིས་གྲོགས་པོ་སྦྱིན་པའི་བདག་ཉིད་འདོད་པར་གྱུར་པ་སོ་སོར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་རྣམས་གནོད་པས་མི་བདེན་པ་ཉིད་ཡིན་མོད། གསལ་བ་ཙམ་ནི་བདེན་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་བྱེད་པའོ། །དེའི་ཚིག་ཉིད་ལ་འཁྲུལ་པ་ཉིད་མི་རིགས་པར་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གསལ་བའི་གསལ་བ་ཉིད་ནི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ངོ་བོ་སྟེ་དེའི་འཁྲུལ་པ་ལས་ཉེ་བར་འོངས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་དེའི་རིག་པ་ནི་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་རོ། །སྔོན་པོ་ནི་ངོ་བོ་གཞན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པས་འོངས་པར་ཡང་འགྱུར་ཞེས་དེའི་རིག་པ་ནི་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་གནོད་བྱེད་འཇུག་པ་ཡོད་དེ་གསལ་བ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ལུང་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཀུན་བརྟགས་དང་མི་བདེན་པ་དག་ཉིད་ལ་འགག་པ་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཙམ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིར་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལས་ཐ་དད་པ་གང་ཡིན། ཐ་མི་དད་པ་ལ་གནོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ལོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་དད་པ་ལ་ནི་ཚད་མ་ཅུང་ཟད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རེ་ཞིག་མངོན་སུམ་


DTG094_Page_0224
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་མ་ཡིན་ལ། གསལ་བར་གྱུར་པའི་སྔོན་པོ་ལས་གཞན་ཉེ་བར་དམིགས་པ་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེ་རྣམས་ཉིད་ལས་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སྔོན་པོ་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་རྟོགས་པར་གྱུར་པ་ནི་སྔོན་པོ་དང་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་དག་ལ་རྟོགས་པ་ནི་མེད་པར་མི་ནུས་པ་ཞེས་དེའི་ཕྱིར་མི་དམིགས་པ་སྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འོ་ན་བ་གླང་དཀར་ཟལ་འགྲོ་བ་རྟོགས་པར་གྱུར་པ་ལ་སྤྱི་དང་ཡོན་ཏན་དང་ལས་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་པས་རྒོལ་བར་གྱུར་པ་ཇི་ལྟར་བཟློག་པར་བྱ་བའོ། །མ་རིག་པའི་དབང་གིས་ཐ་མི་དད་པར་སྣང་བ་སྟེ། འདི་ཙམ་གྱིས་གཅིག་དང་དུ་མ་དང་བྲལ་བའི་སྲིན་པོ་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པ་མེད་དོ། །མ་རིག་པའམ། མ་རིག་པས་ཇི་སྲིད་དུ་སྔོན་པོའི་ཕྱོགས་ལ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་གསལ་བ་འདི་སྔོན་པོའི་བདག་ཉིད་ཁོ་ན་ཉམས་སུ་མྱོང་ནས། ཇི་ལྟར་འགལ་བའི་ཆོས་ཡང་དག་པས་བསྲེ་བ་མི་འཇུག་པའོ། །དེ་ཡོད་པ་ལ་ཆ་དང་བཅས་པ་ལ་ཡན་ལག་ཅན་བཞིན་དུ་སྐྱོན་ནོ། །ཆ་དང་བྲལ་བ་ལ་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་བཞིན་དུའོ། །རྣམ་པ་གཞན་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་ཡོད་པ་ཉིད་སྒྲོགས་པ་ནི་ལོག་པའོ། །ཕྱོགས་འདི་ལ་ཡང་གཟུགས་བརྙན་གྱི་མཚན་ཉིད་མི་ཟད་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ཡང་མ་རིག་པའི་དབང་གིས་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པའི་འཁོར་ལོ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བདག་ཉིད་གཅིག་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་ནས། སྣང་བར་གྱུར་པའི་གསལ་བའི་རྣམ་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་མི་བདེན་པའི་བདག་ཉིད་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཇི་སྲིད་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་ངེས་པར་གྱུར་པའི་རྣམ་པར་འཇིག་པའོ། །གཞན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དྲི་མས་མཚན་མ་མ་བྱས་པའི་གསལ་བ་ཙམ་གྱི་སྐྱེས་པ་འདོད་པ་ཉིད་ཅེས་རྒྱས་པས་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དེ་ལྟར་ཡིན་ན་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་གནས་པ་ནི་གཟུགས་བརྙན་ཞེས་འགྱུར་རམ། དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཉིད་དོ། །གནས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་པ་རྣམ་པ་བཞི་ཞེས་ཁྱོད་ལ་ཤིན་ཏུ་གྲགས་པ་ཉིད་དོ། །བསྟན་པའི་དུས་སུ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་ཇི་ལྟར་གསུངས། གཟུགས་བརྙན་


DTG094_Page_0225
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། བདེན་ཏེ་ལུང་ལས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་གནས་པ་ལ་ཡང་ཡོད་དེ། འོན་ཀྱང་འདི་ལྟ་བུ་ནི་ལོག་པའི་གྲུབ་མཐའ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ནི་གཞན་དབང་བསྟན་པ་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་གནས་པའོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་པ་ནི་དབུ་མའོ། །ཇི་སྲིད་དུ་ལོག་པར་སྣང་བ་ཁམས་གསུམ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཞེས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་གནས་པ་ལ་མི་འཇུག་པ་དེ་སྲིད་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་འཇུག་པར་མི་ནུས་པའོ། །དེ་བས་ན་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་གནས་པ་ནི་ལམ་མོ། །འབྲས་བུ་ནི་དབུ་མའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་འཕགས་པ་ལ་དཀར་གཤེགས་པ་ལས། སེམས་ཙམ་ལ་ནི་ཞོན་ནས་སུ། །ཕྱི་རོལ་དུ་ནི་འདའ་བར་བྱ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དམིགས་ལ་གནས་ནས། །སེམས་ཙམ་ལས་ཀྱང་རྣམ་པར་འདའ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང༌། བདག་ཏུ་འཛིན་པ་བཟློག་དོན་དུ། །ཕུང་པོ་ཁམས་ལ་སོགས་པ་བསྟན། །སེམས་ཙམ་རྣམ་པར་གཞག་པས་ནི། །དེ་ཡང་སྐལ་ཆེན་རྣམས་ཀྱིས་འཇིག །འདི་ནི་ཐམས་ཅད་སེམས་ཙམ་ཞེས། །བསྟན་པ་གང་ཞིག་ཐུབ་པ་ཡི། །སྐྲག་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་ཕྱིར་ཏེ། །བྱིས་པ་རྣམས་ལ་དེ་ཉིད་མིན། །ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་ན་དོན་གྱིས་སྟོང་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཉིད་འདི་ཞེས་རྟོགས་ཤིང་རྣམ་པར་རིག་པ་ལ་མི་བདེན་པ་ཉིད་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དུ་ནི་ཤེས་པའི་བརྫུན་པ་ཉིད་མེད་དེ་དོན་མེད་པར་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་གཞན་དབང་ལ་ཡང་འཁྲུལ་བ་ཙམ་གྱི་ལུས་ཀྱིས་ཤེས་བཞིན་དུ་ཀུན་བརྟགས་མེད་པ་རྣམ་པར་སྒོམ་པའི་སྒོ་ནས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་དོར་བའོ། །དེ་བས་ན་དང་པོར་ཁམས་གསུམ་པོ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཞེས་སྒོམ་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆའི་གནས་སྐབས་ལ་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་གནས་པའོ། །འདི་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས་གསུངས་པ། དོན་དང་སེམས་ཅན་བདག་རྣམ་རག །སོ་སོར་སྣང་བ་སྐྱེ་བ་མེད། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་དོན་མེད། །དེ་མེད་ཕྱིར་ཡང་དེ་ཡང་མེད། །ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་ཉིད། །འདི་ལ་དེ་བས་གྲུབ་པ་ཡིན། །ཀུན་


DTG094_Page_0226
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏུ་མེད་ཕྱིར་དེ་ལྟ་མིན། །དེ་ཟད་པས་ན་གྲོལ་བར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བའོ། །འདི་ལ་བཤད་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སྣང་བ་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་འདི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་འཁྲུལ་པ་ཙམ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སླར་ཡང་འདིའི་མེད་པ་ཉིད་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འདོད་ཅེ་ན། གང་གི་ཕྱིར། དེ་ཟད་པ་ན་གྲོལ་བར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་རྣམས་ནི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པར་འདོད་པ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཉིད་དོན་དམ་པར་འདོད་པ་རྣམ་པ་དེ་ལ་གཟུད་པས་སྟོང་པ་ཉིད་སྐད་ཅིག་མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཙམ་གྱིས་ཉེ་བར་བརྟགས་པའི་དབྱེ་བ་ཅན། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོན་དམ་པ་ཞེས་དོན་དམ་པར་ཡོད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཐ་སྙད་དུ་ཡོད་པ་དང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པ་དང་གཞན་དབང་དོན་དམ་པར་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་བསྟན་པ་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེའི་འདོད་པ་གཟུགས་བརྙན་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་པ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །གང་ཞིག་ཡང་གཅིག་དང་དུ་མ་དང་བྲལ་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་མི་བདེན་པ་ཉིད་རྟོགས་ནས་ཡང་གཞན་དབང་ལ། །དེ་ཟད་པས་ན་གྲོལ་བར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བར་མི་འདོད་དེ། འོན་ཀྱང་སྒྱུར་མ་ལྟ་བུ་ཉིད་དང་དཔྱད་པ་མི་བཟོད་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཞེས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཤེས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉེ་བར་དམིགས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་དང་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པ་ཞེས་སྨྲ་བ་དེ་རྣམས་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་རྟོགས་པའི་དུས་ཉིད་ལ་འཁྲུལ་བ་མ་ཞི་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆེར་བཟང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ནི་མི་བདེན་པར་སྣང་བ་ལ་འཁྲུལ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་དེ་མ་ཡིན་པ་ལ་དེར་འཛིན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རྣམ་པ་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་མཚན་ཉིད་འདིར་རིགས་པ་ཡིན་ཏེ། དབུ་མ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། བརྫུན་པ་མི་བདེན་པ་མེད་པར་གྱུར་པ་གསལ་བ་སྟེ་གསལ་བ་ནི་འཁྲུལ་པ་མ་ཡིན་ཞེས་ཇི་ལྟར་འགྱུར། རབ་རིབ་ཅན་ལ་སྐྲ་མེད་ཀྱང་སྐྲའི་སྣང་བ་ནི་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྐྲ་ལ་ཞེན་པ་ཞེས་བཀའ་དང་འཇིག་རྟེན་པ་ལ་ཡང་འཁྲུལ་པའི་ཐ་སྙད་


DTG094_Page_0227
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དོ། །དེ་ལྟར་ན་གསལ་བའི་ངོ་བོས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དོན་དམ་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དམ་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དོན་ནི་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །དེ་བས་ན་རྣམ་པ་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་སྨྲ་བ་ཉིད་འདི་བདག་ཉིད་དབུ་མ་པ་ཞེས་དོན་མེད་པར་སྒྲོགས་པར་བྱེད་དེ། དེས་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལ་རྣམ་པར་གྲོལ་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དོན་དམ་པ་མི་ཤེས་པར་གྱུར་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུན་ཆད་པ་ལ་ཆད་པར་སྨྲ་བ་ལྟུང་བ་ལ་འདོད་པར་གྱུར་པ་གནས་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་འཇིགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་དབང་ཟད་པས་གྲོལ་བ་ཞེས་མི་བརྗོད་པ་འདི་ལ་ཡང་གཟུགས་བརྙན་ཉིད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་འཁོར་བའི་གནས་སྐབས་ལ་ཡང་སྣ་ཚོགས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། སྣ་ཚོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་གསལ་བ་གང་ཞིག་འདི་ཡོད་པ་དེ་ཡང་དཔྱོད་པ་མི་བཟོད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བས་ན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་འདའ་བར་མི་བྱེད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཆོག་ཏུ་མི་འཛིན་པའི་ཐར་པ་ཅི་ནས་ཀྱང་ཁས་ལེན་པར་བྱ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་མ་དག་པའི་སྒྱུ་མ་དང་མཚུངས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུན་ལོག་པ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཆོག་ཏུ་མི་འཛིན་པ་དང་སྒྱུ་མ་དང་མཚུངས་པ་དང་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུན་སྐྱེ་བ་ཐར་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་ཞིག་མ་དག་པ་གཟུགས་སུ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་དེ་ནི་གཟུགས་སོ། །དེ་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ནི་གཞན་རྣམ་པར་དག་པ་སྐྱེ་བ་ཞེས་གཟུགས་བརྙན་ཉིད་དོ། །རྒྱས་པར་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་རང་བཞིན་མེད་པ་སྒྲུབ་པ་ལས་བཤད་པ་ནི། རྣམ་བཅས་གྲུབ་པ་འཇིག་པ་དང་ནི་གང་ཡང་རྣམ་པའི་གཏམ་ཡང་ཞི་བ་ཉེ་བར་ཐོབ་པ་སྟེ། །སྒྱུ་མ་དང་ནི་སྒྱུ་མ་མཚུངས་ཉིད་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བརྗོད་པ་འཁྲུལ་པ་ཞི་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། །སྒྱུ་མ་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་ཡང་གྲགས་པའི་འདོད་པ་འདི་ནི་འདོད་པ་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་དྲང་བ་དང༌། འདི་ཡང་རིང་པར་རབ་ཏུ་མི་གནས་པའི་རྩོད་པ་རང་ཏུ་གནས་པ་གང་ཡང་བླངས་པར་བྱས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཉིད་འདི་ཐམས་ཅད་རྒྱས་པའོ། །དངོས་པོ་


DTG094_Page_0228
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདི་ལ་ཡང་རབ་ཏུ་མི་གནས་པ་ནི་རབ་ཏུ་མི་གནས་པའོ། །གང་དག་ཡང་མེད་པའི་ཕྱོགས་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ་ཉིད་རབ་ཏུ་མི་གནས་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་རྣམས་ལ་ཡང་གཟུགས་བརྙན་ཉིད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དེ་དེ་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་པའི་དུས་སུ་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་གནོད་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་འཁོར་བའི་གནས་སྐབས་ལ་ཡང་དོན་དམ་པ་ཉིད་དེ་འོན་ཀྱང་ཉེ་བར་དམིགས་པ་སྒྲིབ་པས་འོག་ཏུ་བྱས་པ་ཞེས་དེ་རྣམས་རྗེས་སུ་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་འདི་དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་ལོག་པའི་རང་བཞིན་ཇི་ལྟར་དམིགས་པའི་དུས་སུ་ཡོད་པར་འགྱུར། དེ་བས་ན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པའི་དུས་སུ་སྔར་ཡོད་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དམིགས་པ་ལོག་པ་ཅི་ནས་ཀྱང་ཁས་ལེན་པར་བྱ་བའོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་དེ་ཙམ་ཉིད་ཀྱི་ལུས་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྔར་ཡོད་པའི་གཟུགས་ལ་ཕྱིས་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐར་པ་དོན་ཞེས་ཇི་ལྟར་གཟུགས་བརྙན་མ་ཡིན། གཞན་དག་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཉིད་གཟུགས་བརྙན་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ་དེ་ནི་མི་རིགས་སོ། །གཟུགས་བརྙན་སྐྱེ་བར་འགྱུར་མདོ་སྡེ་ལས་མ་འོངས་པའི་དུས་ལུང་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ནི་སྔར་ཡང་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། དེ་བས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཉིད་ལ་གཟུགས་བརྙན་ཞེས་བྱ་བ་བཤད་པ་གཞན་ཡིན་གནས་འཛིན་ཏོ། །ལོག་པའི་ཤེས་པས་ཉེ་བར་བཅོམ་བ་ཉིད་ཀྱིས་བདག་ཉིད་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་བྱེད་ཅེས་གསུངས་པ་ནི། འདི་སྐད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཀཽ་ཤི་ཀ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གོ་སླའོ། །དེ་ཉིད་ནི་ཡང་དག་པར་སྲིད་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དོན་ཉེ་བར་བསྟན་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་བླ་ན་མེད་པའི་བསོད་ནམས་འབྱུང་བ་ཞེས་ཉེ་བར་བསྡུ་བར་བྱེད་པ་ནི། །ཀཽ་ཤི་ཀ་དེ་ལྟ་བར་ན་ཞེས་བྱའོ། །ཞར་ལ་འབྱུང་བ་ཉེ་བར་བསྡུས་ནས་གཙོ་བོ་ཉིད་བསོད་ནམས་ལྷག་པར་བསྟན་པ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་


DTG094_Page_0229
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་བྱེད་པ་ནི། །ཀཽ་ཤི་ཀ་གཞན་ཡང་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འཛམ་བུའི་གླིང་འདི་ལ་སྟོང་དང་སྟོང་གཉིས་དང་སྟོང་གསུམ་དང་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་རབ་ཏུ་གནས་པའི་བསོད་ནམས་ལས་གཞན་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར་བསྟན་པའི་བསོད་ནམས་དང་གླིང་ལྷག་པ་ཉིད་བསྟན་པ་ལན་དྲུག་གི་བར་དུའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་དང་ཇི་སྲིད་དུ་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ལ་སོ་སོར་གནས་པར་བྱེད་པའི་བསོད་ནམས་པས་གཞན་རྣམས་ལ་བསྟན་པའི་བསོད་ནམས་ལྷག་པ་ཉིད་ལ་འཛམ་བུའི་གླིང་དང་གླིང་བཞི་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་གིས་སོ་སོར་ལན་དྲུག་གི་པར་དུའོ། །འདི་རྣམ་པ་ཉིད་ལ་ཁྱེད་ཐོབ་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་གང་གསུངས་པ་དེ་སླར་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི། ཁྱོད་འདི་ལ་བསླབས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ད་ནི་འཛམ་བུ་གླིང་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་བསོད་ནམས་པས། སེམས་བསྐྱེད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་དེ་རྣམས་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མའི་གླེགས་བམ་བྱིན་པ་བསོད་ནམས་ལྷག་པ་ཉིད་གང་ཞིག་ཡང་གང་ཉིད་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ལ་གླེགས་བམ་བྱིན་པ་ཙམ་དེ་ཡང་དང་པོ་ལས་ལས་འབྲས་བུ་མང་བ་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ནི། ཀཽ་ཤི་ཀ་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་ལ་ལ་ཞིག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོའོ། །གཞན་དག་གང་ཞིག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པའོ། །གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པའོ། །ཉེ་བར་གཏད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པའོ། །བསམ་པ་གང་གིས་ཤེ་ན། གསུངས་པ། འདི་ནི་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །འཕེལ་བ་ལ་སོགས་པར་གྱུར་པ་ནི་ཐོབ་པའོ། །དེ་ལ་འཕེལ་བ་ནི་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་རྣམས་ལའོ། །རྒྱས་པ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་ལའོ། །ཡངས་པ་ནི་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་ལའོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པའོ། །དེ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོ་ཡང་གཉིས་པ་ལས་སོ། །འདིར་ནི་ཡང་པོ་ལས་གཉིས་པའི་བྱེ་བྲག་མ་བཤད་ཀྱང་གྲུབ་པ་སྟེ། གླེགས་པ་མ་བྱིན་པ་ལྷག་པའི་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་བས་ན་ཞར་ལ་བཤད་པའོ། །བསྟན་


DTG094_Page_0230
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་བྱ་བ་ནི་དང་པོ་ལས་སོ། །གཉིས་པ་ལས་ཡང་གསུམ་པའོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་གཅིག་ལ་གླེགས་བམ་ཙམ་སྦྱིན་པ་པོའི་བསོད་ནམས་མང་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བསོད་ནམས་ལྷག་པ་ཉིད་འདི་ལ་གླིང་བཞི་པ་དང་སྟོང་པ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་ལན་ལྔའོ། །ཡང་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་བསོད་ནམས་ལས་མྱུར་དུ་མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་བསྟན་པའི་བསོད་ནམས་ལྷག་པ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་ལན་དྲུག་གོ །ཡང་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཤིན་ཏུ་མྱུར་བ་མང་པོ་རྣམས་ལ་བསྟན་པའི་བསོད་ནམས་པས་གཅིག་གི་ཕྱིར། ཤིན་ཏུ་མྱུར་དུ་དགོངས་པའི་བསྟན་པ་ལས་བསོད་ནམས་ལྷག་པ་ཉིད་ཅེས་ལན་ཅིག་གོ །བརྒྱ་བྱིན་ནི་བསོད་ནམས་ལྷག་པ་ཉིད་ལ་འཐད་པ་སྨྲས་པ་ནི། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཆོག་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་མཚན་ཉིད་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཆོས་གོས་ལ་སོགས་པ་སྦྱིན་པ་བོ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་འབྲས་བུ་ཆེ་བ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། གང་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །གསོས་སྨན་ནི་བྲོ་འཚལ་བའི་ནད་མེད་པ་ཐོབ་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པའོ། །དེ་ལ་ཆོས་གོས་དང་བསོད་སྙོམས་དང་མལ་ཆ་དང་བསྟན་རྣམས་ནི་རྟག་ཏུ་ཉེ་བར་མཁོ་བའོ། །སྨན་ནི་བྲོ་འཚལ་བས་ཉེ་བར་ལོངས་སྦྱད་པར་བྱའོ། །ཡོ་བྱད་ནི་ཇི་ལྟར་རིགས་པའོ། །འབྲས་བུ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་མའི་འབྲས་བུ་རྒྱ་ཆེ་བས་སོ། །སྨན་ཡོན་ཆན་པོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ཉིད་དུ་ལྷའི་སྲུང་བ་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུ་རྙེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྔར་གསུངས་པ། སྔ་མ་མེད་བས་ན་འདི་བསོད་ནམས་ཆེས་མང་དུ་སྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འཐད་པ་གང་ཞིག་དེ་ལ་བརྒྱ་བྱིན་རང་ཉིད་ཀྱིས་བརྗོད་ནས་ཉེ་བར་སྡུད་ཅིང་སྨྲས་པ་ནི། །དེས་ན་དེ་བསོད་ནམས་ཆེས་མང་དུ་སྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་འདི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཉེ་བར་གྱུར་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་གདམས་པར་བྱ་བའོ། །གང་གི་ཕྱིར་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་བླ་ན་མེད་པ་ནི་རྒྱུ་འདི་ལས་སོ། །དེ་


DTG094_Page_0231
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཤིན་ཏུ་མྱུར་བའི་ཕྱིར། གདམས་པ་ལ་སོགས་པ་སྦྱིན་པ་པོའོ། །བསོད་ནམས་ཆེས་མང་དུ་སྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟ་བུ་ཉིད་ལགས་པའི་སླད་དུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱུར་དུ་དགོངས་པའི་གདམས་དག་ལ་སོགས་པ་སྦྱིན་པ་འབྲས་བུ་ཆེ་བའོ། །གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ཉེ་བར་འགྱུར་བ་ནི་ཡང་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཉེ་བར་འབྱུང་ཞིང་གནས་པའོ། །གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་བརྒྱ་བྱིན་ལ་འཐད་པ་དང་བཅས་པར་རབ་ཏུ་སྤྲོ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །སྤྲོ་བ་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་བཤད་པའི་སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་བསོད་ནམས་གསལ་བས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་དོན་དུ་སྤྲོ་བ་འཕེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ཉིད་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་སུ་རྟེན་པར་བྱེད་པ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་དེ་རྣམས་ལ་མཆོད་གནས་ཉིད་དུ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་ངོ་བོར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྤྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྦྱིན་པ་དེ་ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ལ་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འཕགས་པ་ནི་གུས་པར་བྱས་པ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ནི་ལྷ་དང་མི་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་མཆོད་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་འཕགས་པའོ། །འདིའི་ཉན་ཐོས་ནི་ཉན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་ཏེ་ཚིག་ལ་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེགས་པའི་ལམ་གྱི་གཏམ་མོ། །འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་སྤྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་སོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་སྤྲོ་བ་ཉིད་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཞེས་སྔར་གསུངས་པ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་སློབ་པར་བྱེད་པ་མེད་པ་ཉིད་གསུངས་པ་ནི། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སློབ་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་


DTG094_Page_0232
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་སྦྱར་བ་ལས་སོ། །བསོད་ནམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ནི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ལེའུ་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་ལེའུ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ལེའུ་ལྔ་པའོ།། །།ཡང་འདི་ཉིད་བསོད་ནམས་ལྷག་པར་མཐོང་བའི་གནས་སྐབས་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དང་བསོད་ནམས་ལ་ཡང་མཆོག་ཉིད་ཉེ་བར་བསྟན་ནས། འོག་ཏུ་བསྟན་པ་ལ་གནས་སྐབས་ཉེ་བར་སྐྱེད་ཅིང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཕགས་པ་བྱམས་པས་གསུངས་པ་ནི། འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སོང་བའི་དགེ་བ་ནི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ། །དེའི་རྗེས་སུ་བསྔོ་བ་ནི་དེ་དང་ལྡན་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སྤངས་ནས་གཞན་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དོ། །འདི་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཡོད་པའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོའི་སྒྲས་འབྲེལ་བའོ། །དེ་དག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བསྒོམས་པའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་ལས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་བསོད་ནམས་ཉིད་ནི་མཆོག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མཆོག་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དམ་པའི་མཆོག་ཉིད་དང༌། ཆེར་གདུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །གཙོ་བོའི་མཆོག་ཉིད་དང་གཉིས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །དེ་ཉིད་གཉིས་པ་ནི། དམ་པ་དང་གཙོ་བོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཙོ་བོ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རང་ཉིད་དང་ཐབས་ལ་མཁས་པས་སོ། །མཆོག་རབ་ཏུ་ཉིད་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །གྱ་ནོམ་པ་ནི་གཉི་ག་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །གཙོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མཆོག་ཉིད་དང་མཉམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཆོག་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དང་ལྷག་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གོང་ན་མེད་པ་ནི་གཉི་ག་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པའོ། །མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་


DTG094_Page_0233
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཉིས་ནི་འགའ་ཞིག་ཏུ་འདོན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་མཉམ་པ་མེད་པ་ནི་གང་གིས་ཀྱང་མཉམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རིགས་མཉམ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་མཉམ་པ་ཡོད་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་མི་མཉམ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་དང་མཉམ་པ་ནི་ཐུན་མོང་བ་སྟེ་མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པའོ། །གཞན་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བསོད་ནམས་ནི་བདག་གི་དོན་ཅན་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །དེ་ནི་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་ཡོངས་སུ་འདྲི་བར་བྱེད་པ་ནི། བྱམས་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཕྱོགས་བཅུ་ལ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་ཇི་སྲིད་དུ་དམ་པའི་ཆོས་གནས་པའི་མཐར་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ཕུང་པོ་ལྔ་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དང་དེས་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པའི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་དང༌། བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚོགས་དང་རྟོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་ཡང་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་དམིགས་པར་བྱས་ནས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་དམིགས་པ་མེད་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར། ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་དང་མཉམ་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་ཇི་ལྟ་བ་དང་དམིགས་པ་ཇི་ལྟ་བར་ཅུང་ཟད་ཡོད་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཉིད་ཡོད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཇི་སྲིད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ཡང་ཡོད་པ་ཡིན་ཞེས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་དངོས་པོ་ཇི་ལྟ་བ་དང་དམིགས་པ་ཇི་ལྟ་བར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཐམས་ཅད་མེད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་དང་དམིགས་པ་དང་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང༌། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་


DTG094_Page_0234
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་མེད་པ་དང་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་ལ་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེས་དེ་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེས་འདྲི་བའི་དགོངས་པའོ། །བྱམས་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཡང་གི་སྒྲ་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་ལ་ཁྱད་པར་གསལ་བའི་དོན་དུའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ཐམས་ཅད་ལྷག་མ་མེད་པ་ཇི་སྲིད་དུ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་བ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །ཕྱོགས་བཅུ་འདི་ལ་ཡོད་པ་ན་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་ནོ། །ནམ་མཁའི་ཚད་ཀྱི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ལའོ། །ཐམས་ཅད་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་དེ་རྣམས་ལའོ། །ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱབ་པ་ཉིད་དུ་མཐར་ཐུག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ན་ཤིན་ཏུ་མཐའ་ཡས་པ་ཉིད་དོན་འོངས་པ་ལས་ཉེ་བར་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ནི། གཞལ་དུ་མེད་པའི་གཞལ་དུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གཞལ་དུ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་གཉིས་སུ་བརྗོད་པ་ནི་སོ་སོར་མངོན་པར་འབྲེལ་བའི་དོན་དུའོ། །མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པ་ཡོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐའ་ཡས་པ་དང་མཐའ་ཡས་པ་རྣམས་ལའོ། །དེ་བས་ན་ལན་གཉིས་ཀྱི་ཚིག་འདི་ནི་དོན་ལས་ཡིན་གྱི་སྒྲ་ལས་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གཞལ་དུ་མེད་པ་ནི་ཕྱོགས་རིང་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གྲངས་མེད་པ་ནི་གྲངས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚད་མེད་པ་ནི་ཕྱོགས་ཡངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ནི་རེ་རེ་བཞིན་བསམ་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐའ་ཡས་པ་ནི་དེ་བསམ་པ་དེ་རྣམས་ཉིད་ལ་མཐར་མི་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་ཚང་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཕྱོགས་རེ་རེར་མཐའ་ཡས་པའི་སྟོང་གསུམ་ལ་ཕྱོགས་རེ་རེར་གང་དུ་སྟོང་གསུམ་པ་རེ་རེར་གཞལ་དུ་མེད་པ་དང་གཞལ་དུ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཇི་སྲིད་དུ་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །འདིར་ཡང་སྟོང་གསུམ་རེ་རེ་དང་འབྲེལ་བའི་དོན་དུ་ལན་གཉིས་གསུངས་པའོ། །འོན་ཏེ་སྟོང་གསུམ་པ་གཅིག་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཅིག་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གཞལ་དུ་མེད་པ་ལ་སོགས་


DTG094_Page_0235
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ། འདས་པའི་དུས་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དུས་གཅིག་ན་དེར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཅིག་ཡིན་གྱི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདས་པའི་དུས་ཀྱང་ཐོག་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཞལ་དུ་མེད་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཅིག་ལ་ཡང་འདས་པའི་དུས་སུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཞལ་དུ་མེད་པ་ལ་དུས་རིང་བས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་དེ་རྣམས་ཀྱང་དེ་ཙམ་ཡིན་ནོ། །གྲངས་མེད་པ་ནི་གྲངས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚད་མེད་པ་ནི་ཡིད་ཀྱིས་ཞིང་དུ་གཞག་ནས་ཡངས་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ནི་རེ་རེའི་བསམ་པས་སོ། །མཐའ་ཡས་པའི་རེ་རེའི་བསམ་པས་མཐར་མི་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བུའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཕུང་པོ་ནི་ཕུང་པོ་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་ལྷག་མ་གང་ལ་ཤཱཀྱ་སེང་གེ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་གང་དང་གང་གིས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ལ་སོགས་པ་རབ་ཏུ་བསྐོར་བ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སོ། །འདི་ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཅིག་ལ་སྤྲུལ་པའི་སྐུས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བསྟན་པ་སྟེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །དགྲ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་བཅོམ་པས་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་སོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་མཁྱེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་གཉིས་པོ་འདིས་སྤངས་པ་དང་ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དག་གསུངས་སོ། །ལམ་ནི་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །བྲི་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའི་བྱེད་པའི་ཁམས་ལ་ཨ་ཎེ་ཞེས་བྱ་བའི་རྐྱེན་ནོ། །ས་ར་ཎི་ནི་ཐབས་ཏེ་དྷ་ར་ཎི་ས་བཞིན་དུའོ། །འཇུག་པ་ནི་སྲེད་པ་སྟེ་སྲེད་པའི་ཐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། དའོ་ང་རྒྱལ་ཕར་གསུངས་ཏེ། །མ་ནི་སྲེད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཞེས་བྱ་བས་སོ། །དེ་དག་རྩ་བ་ནས་བཏོན་པའི་ཕྱིར། །ལམ་ཆད་པ་དང༌། འཇུག་པ་ཆད་པའོ། །སྤྲོས་པ་ནི་གཉིས་ཀྱི་རྟོག་པའོ། །སྲེད་


DTG094_Page_0236
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ནི་འཁོར་བའོ། །དེ་དག་ལས་འདྲེན་པ་ནི་ཁྲིད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བར་ཆོས་ཀྱི་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་གང་ཟག་ཏུ་སྒྲོ་འདོགས་པའོ། །དེ་དག་ཡོངས་སུ་ཟད་པའི་ཕྱིར་སྤྲོས་པ་དང༌། སྲིད་པར་འདྲེན་པ་ཆད་པའོ། །འདྲེན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འདོན་པ་ལ། འདོན་པར་བྱེད་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ལྟ་བ་དང་གང་ཟག་གི་ལྟ་བ་ལ་འདྲེན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བཤད་པར་བྱའོ། །མཆི་མ་ཟད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་རྣམས་ནི་པོ་ཏི་སྔ་མ་རྣམས་ལ་འོག་ཏུ་འདོན་པ་ཡིན་ཏེ། གནས་འདིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྲིད་པ་གཞན་མེད་པས་སླར་གཉེན་མེད་པ་དང་མྱ་ངན་མེད་པ་དང༌། མཆི་མ་མེད་པ་དེ་བས་ན་མཆི་མ་ཟད་པའོ། །ཚེར་མ་ནི་ཚེར་མ་དང་ཆོས་མ་ཐུན་པས་ལྟ་བ་ངན་པ་རྣམས་སོ། །དེ་བརྡུང་བས་ན་ཚེར་མ་བཅོམ་པའོ། །ལྷག་མ་ནི་གླིང་བཞི་བཤད་པ་ལས་བཤད་ཟིན་པ་ལྟ་བུའོ། །བཟུང་སྟེ་ནས་བརྩམས་ཏེ་དེ་དག་གི་བར་གྱི་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་འདིའི་གོ་སྐབས་ལའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕུང་པོའོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་ཁོ་བོ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཡེ་ཤེས་གཟིགས་པ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་གཟིགས་པའི་ཕུང་པོའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཉིད་གསུངས་པ་ནི། སྟོབས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཡང་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཡོད་མོད་ཀྱི། དེ་རྣམས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ཡོངས་སུ་བཅད་པའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཚིག་གོ །སྟོབས་རྣམས་ནི་མ་མཐོང་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅན་ཏེ། གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཐོགས་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། །མི་འཇིགས་པ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །མངོན་པར་ཤེས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མི་འཕོ་བའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ལྷའི་མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །


DTG094_Page_0237
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཀྱིས་སོ། །གཙོ་བོ་ཉིད་བསྒྲགས་པའི་དོན་དུ་ཡང་སོ་སོར་ཉེ་བར་དགོད་པའོ། །ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་འདོན་པ་ལ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ལམ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་བོ། །བྱམས་པ་ཆེན་པོ་ནི་གང་གིས་བདེ་བས་གདུལ་བར་བྱ་བ་རྣམས་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་ཉེ་བར་སྡུད་པར་བྱེད་པའོ། །སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ནི་གང་གིས་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུའི་རྐྱེན་འཇིག་པར་བྱེད་དེ། དེ་ཏར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྡན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་བརྗོད་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་གསུངས་པ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཉིད་ནི་བདེ་བ་སྟེ། ཉེ་བར་ཞི་བའི་བདེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། འགྲོ་བའི་བདེ་བ་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་ཕྱུག་གི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་འགྲོ་བའི་དོན་སྒྲུབ་པར་ནུས་པ་ཉིད་དོ། །རྫུ་འཕྲུལ་ནི་ནམ་མཁའ་ལ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ཉིད་ནི་གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོ་ལ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའོ། །ཡང་ན་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ནི་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ཉིད་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལ་གདུལ་བྱ་མཐའ་ཡས་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ཡང་མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པ་ནི་བདུད་ཐམས་ཅད་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམས་ལ་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པ་ནི་བདུད་ཐམས་ཅད་དང་མུ་སྟེགས་པ་རྣམས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཆོག་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ནི་དག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སོ་སོར་གཞོམ་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ཆགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆགས་པའི་རྒྱུའམ། ཞེ་སྡང་གི་རྒྱུའི་ཡུལ་ཐོབ་པས་ན་དེ་ཉིད་གཅིག་ལ་ཆགས་པ་ལ་གཞན་དུ་འགྲོ་བར་ནི་ནུས་པར་འགྱུར་དེ་མེད་པས་ན་


DTG094_Page_0238
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཆགས་པ་མེད་པའོ། །ཐོགས་པ་མེད་པ་ནི་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཉམ་པ་མེད་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དཔེ་མེད་པ་ནི་དཔེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐམས་ཅད་ལས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ནི་ཚད་མེད་དེ། རང་གི་ངོ་བོ་མ་ལུས་པ་འཛིན་པའི་མངོན་སུམ་མོ། །དེ་གཞན་རྣམས་ལ་མེད་པས་ན་དཔག་ཏུ་མེད་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་ཉིད་ནི་སྟོབས་ཏེ་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོབས་ཀྱི་ནང་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྟོབས་གང་ཡིན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་ནི་ནུས་པ་སྟེ། དུས་མེད་པར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྣ་ཚོགས་པའི་དོན་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་ཉིད་ནི་སྟོབས་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་ཆེར་མཆོག་གི་སྟོབས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང་གཟིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡེ་ཤེས་ནི་བདེན་པ་དང་མངོན་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་བོ། །གཟིགས་པ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔས་སོ། །འདིར་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ནི་ཤིན་ཏུ་གསལ་བའི་རྣམ་པ་ཅན་གཟིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གཞན་དག་གོ །སྟོབས་བཅུའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །མི་འཇིགས་པ་བཞི་མཆོག་ཏུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དང༌། གང་ཡང་ཆོས་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཞེས་བྱ་བར་འབྲེལ་ཏོ། །དེ་ཇི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་དོན་དམ་པའི་ཡང་དག་པར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ནི་ངེས་པར་སྒྲུབ་པས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བདེན་པ་བཞི་གསལ་བར་བྱེད་པའི་མིང་གི་ཚོགས་དང་ཚིག་གི་ཚོགས་དང་ཡི་གེའི་ཚོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྟེ་དེ་རབ་ཏུ་བསྐོར་བའོ། །འདི་ནི་བསྟན་པ་སྟེ་འདིའི་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ནི་ཚིག་དགུས་སོ། །དེ་ཉིད་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྒྲོན་མ་སྟེ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ངག་གོ །དེ་ཐོགས་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །ངག་དེ་ཉིད་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྔ་སྟེ། དེ་བརྡུང་བ་ནི་གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོས་ཐོས་སུ་བཅུག་པའོ། །ངག་དེ་ཉིད་ནི་ཆོས་ཀྱི་དུང་སྟེ།


DTG094_Page_0239
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་འབུད་པ་ནི་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་དུང་སྒྲོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་ཏུ་འདོན་པའོ། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་ན་གནས་པའི་གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་ཡང་འདི་ཉིད་ཀྱིས་སྒྲོགས་པ་ནི་ངག་གི་དོན་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་རལ་གྲི་འདེབས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་རྣམ་པར་འཇོམས་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་ཆར་འབེབས་པ་ནི་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་དེ་དགེ་བའི་ལོ་ཏོག་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་འཇུག་པ་ནི་དེའི་འདེབས་པའོ། །ཆོས་ཉིད་ནི་མཆོད་སྦྱིན་ཏེ། ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་སྦྱིན་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཆོས་སྦྱིན་པས་སོ། །ཚིམ་པར་མཛད་ཅིང་ཡང་དག་པར་སྟོབས་པ་ནི་གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོའི་འདོད་པས་ཆོས་ཇི་ལྟར་འདོད་པས་སྦྱིན་པའོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྒྱས་པ་ལ་དམིགས་པའི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་ཉེ་བར་བསྟན་ནས། སེམས་ཅན་དང་ཆོས་ལ་དམིགས་པ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་དང༌། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའི་སོ་སོར་ཆོས་ལ་དམིགས་པའི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། དེའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་གསུངས་པ་ནི། གང་ཡང་ཆོས་བསྟན་པ་དེ་དག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བཏུལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་སོགས་པ་ལ་སེམས་ཅན་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་རབ་ཏུ་གནས་པར་བྱེད་པས་སོ། །བསླབ་པར་བྱ་བ་ནི་གོང་ནས་གོང་དུ་བསླབ་པ་དམིགས་པས་སོ། །མོས་པར་གྱུར་པ་ནི་དེ་ཡང་ལྷག་པར་མོས་པའི་དབང་གིས་ཞེས་བྱ་བའོ། །ངེས་པར་གྱུར་པ་ནི་རང་གི་ཐར་པ་ལས་མི་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ངེས་པར་གྱུར་ཞེ་ན། གསུངས་པ་ནི་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་གཞོལ་བར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རང་རང་གི་ཐར་པ་ཉིད་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་བོ། །འདི་ལ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་གང་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལམ་མ་ཐོབ་པ་རྣམས་ཏེ་འཁོར་བ་ལས་ཕྱི་རོལ་ཏུ་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །འཁོར་རྣམས་ལ་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་གི་འཁོར་བཞི་པོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཁྱད་པར་དུ་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་


DTG094_Page_0240
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམས་ལ་བརྟེན་པ་ནི་ཞིང་དུ་བྱས་ནས་སོ། །ཡིད་ཀྱིས་བསྒོམས་པ་ནི་མགུ་བར་བྱ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕན་པ་ནི་ཡིད་ཀྱིས་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་སྟེ། དང་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མ་ལུས་ཤིང་མངོན་པར་བསྡུས་ཏེ་ལུས་པ་མེད་པར་རྗེས་སུ་ཡི་རང་སྟེ་ཞེས་འབྲེལ་ཏོ། །གཅིག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤུངས་པ་གཅིག་གིས་སོ། །མངོན་པར་བསྡུས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་འགྲེལ་པ་ནི་བསྡོམས་ཤིང་གཞལ་ནས་ཞེས་བྱ་བའོ། །མཉམ་པར་གཞག་པའི་ཡིད་ཀྱིས་དཔྱད་པར་བྱས་ནས་སོ། །རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་བྱས་ནས་སོ་ཞེས་དགའ་བས་དམིགས་པར་བྱ་བའོ། །རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་ཞེས་གྱ་བ་ནི་དགའ་བ་སྐྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །མཆོག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། མཆོག་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་དམིགས་པ་རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་ལ་ཡང་དེ་རབ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཚིག་རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་གོ །ཇི་ལྟར་རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་པ་ཉིད་དབུས་དང་ཕྱོགས་བཅུ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་གང་ཞིག་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་མེད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་གང་ཞིག་དེའི་དམིགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་ཅེ་ན། གསུངས་པ། བྱང་ཆུབ་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་འགུགས་པར་བྱེད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བའོ། །གལ་ཏེ་ཡང་རང་གིས་བྱས་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱ་བ་ཉིད་དེ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་རང་ཉིད་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་སྦྱོར་བ་མེད་ཀྱང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་ཙམ་ཉིད་ཀྱིས་འདི་ཙམ་དཔེ་མེད་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཞེས་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའི་དོན་དུ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་བསོད་ནམས་ཉེ་བར་བཀོད་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རྒྱས་པར་ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་བྱས་ནས། ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་པ་དེ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ཡང་དགོངས་པ་གང་གིས་གསུངས་པ་དེ་འདྲི་པའི་དོན་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི། དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །དངོས་པོ་གང་དག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་བཅུའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །ཅི་གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པར་ནུས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་དྲི་བ་གཞན་ནོ། །དམིགས་


DTG094_Page_0241
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་གང་དག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །རྣམ་པ་གང་དག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །སེམས་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་སེམས་སོ། །ཅི་གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པར་ནུས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་དྲི་བ་གཞན་ནོ། །མཚན་མར་བྱས་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་དེ། གཞན་དུ་ན་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དག་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཕྱོགས་བཅུ་ལས་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དམིགས་པར་བྱས་ནས་འཇུག་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང༌། དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་དམིགས་པ་མེད་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར། ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་དང་མཚུངས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རམ། འོན་ཏེ་དངོས་པོ་ཇི་ལྟ་བ་དང་དམིགས་པ་ཇི་ལྟ་བར་ཅུང་ཟད་ཡོད་ན། དེ་ལྟར་ན་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཡོད་ཅེས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་དེ་ལྟ་ན་ཐམས་ཅད་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་དང་དམིགས་པ་དང་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང༌། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དམིགས་པ་མེད་པ་ལ་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་སྨྲས་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པ་གང་ཞིག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་མངོན་དུ་བྱས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་མར་བྱས་ནས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཡོད་ཅེས་གསུངས་པ་ནི། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་དངོས་པོ་དེ་དག་དང་ཞེས་བྱ་བའོ། །གནས་བརྟན་གྱིས་གསུངས་པ། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འོ་ན་གང་ཞིག་གསར་པ་སྟོང་པ་ཉིད་མངོན་དུ་བྱས་ནས་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པར་མི་འགྱུར། དེ་ལ་འདུ་ཤེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ནི། རེ་ཞིག་རང་བཞིན་མེད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདི་རྣམས་ཡང་དག་པར་བྱང་ཆུབ་ལ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་འདུ་ཤེས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པས་ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའོ། །གང་ཞིག་དེ་ཉིད་ལ་དེ་


DTG094_Page_0242
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྟར་འདུ་ཤེས་པའི་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ལ་བཟོད་པ་དང་འདོད་པ་དང་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། མངོན་པར་ཞེན་པ་དང་ནི་སེམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའོ། །གང་དེ་ཉིད་ལ་དེས་མངོན་པར་ཞེན་པའི་དངོས་པོ་ལ་སེམས་མི་ལྡོག་པ་འདི་རྣམས་སྒྲུབ་པའི་དོན་དུ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་དཔེའོ། །འདོད་ཆགས་ནི་མེད་པར་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་ཡང་དག་པར་རྟོག་པར་བྱས་ནས་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །ཡང་དག་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། མི་རྟག་པ་ལ་རྟག་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རྣམ་པར་བརྟགས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པར་བྱས་ནས་སོ། །ཀུན་ཏུ་བརྟགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པས་མངོན་པར་ཞེན་པར་བྱས་ཏེ་འདོད་ཆགས་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རང་བཞིན་ཏེ་གང་ཞིག་འདི་མི་རྟག་པ་ལ་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་སྲིད་དུ་མི་གཙང་བ་ལ་གཙང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་དེ་ནི་འདུ་ཤེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའོ། །གང་ཞིག་དེ་ཉིད་ལ་དེ་ལྟར་འདུ་ཤེས་པའི་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ལ་བཟོད་པ་དང༌། འདོད་པ་དེ་ནི་ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའོ། །གང་ཞིག་དེ་ལྟར་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་ཉིད་ལ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དེ་ནི་སེམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་ན་འདུ་ཤེས་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་བདག་ཉིད་ཅན་འདོད་ཆགས་སོ། །རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འདི་དེ་དང་འདྲ་བ་སྟེ། མི་དམིགས་པ་ལ་ཡང་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བས་གཞན་གྱི་འདོད་པ་ལ་དགོས་པ་བྱེད་དེ། སེམས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་སེམས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོར་བསྟན་པའོ། །ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །གལ་ཏེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྐྱོན་གསུངས་པ་ནི། དེས་ན་དངོས་པོ་གང་དག་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་སེམས་དང་འབྲེལ་བ་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །སེམས་གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་སེམས་སོ། །དེ་ལ་ཡང་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར། གང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལའོ། །ཡོངས་སུ་བསྔོ་


DTG094_Page_0243
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་ཉིད་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །གང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགའ་ཞིག་ཏུ་འདོན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་འཕགས་པ་བྱམས་པས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མངོན་དུ་བྱས་པར་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་ཉེ་བར་བརྟེན་པ་དང་བྲལ་བའི་གསར་པ་རྣམས་ལས་སྟོང་པ་ཉིད་བསྟན་པ། འདི་ལ་སྣོད་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་གསུངས་པ་ནི། འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་འདི་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བདུན་དུ་བཤད་པར་མི་བྱ་བ་ནི་གཞུང་གིས་སོ། །བསྟན་པར་མི་བྱ་བ་ནི་དོན་གྱིས་སོ། །བཤད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཐོབ་པ་ལས་ཡོངས་སུ་ལྟུང་བ་དང་མ་ཐོབ་པར་ཡོངས་སུ་ལྟུང་བའི་སྐྱོན་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། དེ་ལ་གང་ཐ་དད་པ་ཙམ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་ལ་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། གང་དུ་ཞེ་ན། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ལ་སོགས་པ་ལའོ། །ཙམ་གྱི་སྒྲ་ནི་མ་ཆད་པའི་དོན་དུའོ། །དད་པ་ནི་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིད་ཆེས་པའོ། །དགའ་བ་ནི་དགའ་བ་སྟེ་དེ་འདོད་པའོ། །མོས་པ་ནི་དེ་ལས་གང་དུ་ཡོད་པའི་ཡོན་ཏན་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བས་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཡིད་ཀྱི་རྙོག་པ་དང་བྲལ་བའོ། །གུས་པ་ནི་གུས་པས་དེ་ལ་མཆོད་པ་ལ་སོགས་པ་མི་འདའ་བར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པ་མེད་པས་མ་ཐོབ་པ་ཡོངས་སུ་ལྟུང་བ་ཁྱད་པར་གྱིས་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་རྣམས་ལ་བཤད་པ་ལ་སྐྱོན་མེད་པ་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ནི། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ས་དང་པོ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མངོན་དུ་མ་བྱས་པའི་གསར་པ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་ཉེ་བར་བརྟེན་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལ་ཡང༌། ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ཉེ་བར་དམིགས་པར་སོང་བ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་སྦྱོར་བ་ཀུན་རྫོབ་ལ་ལྷག་པར་མོས་པ་ཅན་དོན་དམ་པ་ལ་ཡང་དག་པར་བསྟེན་པས་མི་དམིགས་པ་ལ་བརྟེན་པ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་འདིར་བའི་སྐྱོན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་ཡང་བཤད་པ་ལ་སྐྱོན་མེད་པར་གསུངས་པ་ནི། གང་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཉེ་བར་བསྟེན་པར་འགྱུར་བ་ནི་བསྟེན་པར་


DTG094_Page_0244
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱས་པའོ། །འགོད་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་དམན་པ་ཉིད་དོ། །ཀུན་ཏུ་ཞུམ་པ་ནི་སེམས་ཡང་དག་པར་མཐོང་བ་ཉིད་དོ། །བག་ཚ་བ་ནི་ངལ་བའོ། །བག་འཁུམས་པ་ནི་ངལ་བའི་རྒྱུན་ནོ། །སྐྲག་པ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་མེད་པའོ། །ཚངས་པའི་སྐྲག་པ་ནི་ཀུན་ཏུ་སྐྲག་པའོ། །དེའི་རྒྱུན་ནི་ཀུན་ཏུ་སྐྲག་པ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་བའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགོང་བ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་ལའོ། །ད་ནི་གནས་བརྟན་ཡང་དོན་དམ་པ་པའི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་བསྟན་པའི་དོན་དུ་རྣམ་པ་བཞིས་ཚད་མར་བྱས་ཏེ། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་རིགས་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ནི། བྱམས་པ་སེམས་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་སེམས་དང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་སེམས་དག་ལ་ཕྲད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དངོས་པོ་ལ་དམིགས་པར་བྱེད་པའི་སེམས་དང་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ཕྲད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་པ་དང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱ་བ་དག་ལ་ཕྲད་པར་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཡང་དག་པར་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སེམས་གཉིས་ལ་ཕྲད་པ་མེད་པར་གསུངས་པ་ནི། བྱམས་པ་སེམས་གང་གིས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ནས་གང་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་པའི་སེམས་དེ་ཡང་ཟད་ཅིང་འགགས་པར་གྱུར་ལ་བྲལ་ཞིང་རྣམ་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་བྱེད་པའི་སེམས་སོ། །ཟད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོར་བསྟན་པ་སྟེ། ལྷག་མ་ནི་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །འགག་པ་ནི་རྣམ་པར་འཇིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྲལ་བ་ནི་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་གྱུར་པ་ནི་སླར་མི་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ནི་གང་ཞིག་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅུང་ཟད་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཚེ་ན་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་དམིགས་པར་བྱེད་པའི་སེམས་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་གསུངས་པ་ནི། སེམས་དེ་ཡང་གང་ཡིན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སེམས་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཟད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཅིག་ཤོས་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་དེ་ཡང་ཟད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་ཞེས་བྱ་


DTG094_Page_0245
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་ནི་ལས་སུ་གྱུར་པའོ། །ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་པ་དང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱ་བ་དག་ལ་ཕྲད་པ་མེད་པར་གསུངས་པ་ནི། སེམས་ཀྱིས་སེམས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་ནུས་པར་ཡང་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཇི་ལྟར་མི་ནུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པ་ནི། གང་གི་ཚེ་སེམས་གཉིས་ཕྲད་པ་མེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །ཕྲད་པ་ནི་དུས་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཉིད་ལ་མི་སྲིད་པ་བསྟན་པ་ནི། སེམས་དེ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་ཡང་མི་ནུས་ན་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་སེམས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་སྟེ། དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་བསྔོ་བའི་དོན་དུ་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བསྟན་པར་བྱེད་ཅིང༌། དེ་ལྟར་གནས་བརྟན་གྱིས་མཚན་མར་བྱས་ནས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་འགག་པ་ལ། བརྒྱ་བྱིན་རྗེས་སུ་འདོད་པར་གྱུར་པ་སྨྲས་པ་ནི། འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མཚན་མ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལ་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མདུན་དུ་ཤིན་ཏུ་ཟབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་མི་སྲིད་པར་བྱེད་ཅིང༌། གནས་བརྟན་ཉིད་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དག་ལ་རང་བཞིན་འདྲི་བར་བྱེད་པ་ནི། འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་ཡང་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པའོ། །འདིར་གནས་བརྟན་བྱམས་པ་ཉིད་ལན་གདབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ། བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་འདྲི་བའི་དགོངས་པ་གསལ་བར་བྱེད་ཅིང་འདྲི་བར་བྱེད་ཅེས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། དེ་ནས་གནས་བརྟན་ཚེ་དང་ལྡན་བ་རབ་འབྱོར་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ་།བརྩམ་ཤིང་ནི་དབང་དུ་བྱ་ནས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། གཞིར་བྱས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཞི་ནི་འདྲི་བའི་རྟེན་དུ་བྱས་པའོ། །དེ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། འདིར་བྱམས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གིས་སོ། །དེ་ལ་སྨྲས་པའོ། །བྱམས་པ་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། ཇི་ལྟར་འདུ་ཤེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་


DTG094_Page_0246
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བར་གྱིས་སོ། །སྔར་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་དམིགས་པ་མེད་པ་འཇུག་པའི་ཕྱིར། འདུ་ཤེས་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཅེས་བྱ་བ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ན་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་སེམས་དང༌། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་སེམས་ལ་ཕྲད་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་བཞིས་མཚན་མར་བྱས་ནས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཞེས། གང་ཞིག་དེ་མ་ཐག་ཏུ་གནས་བརྟན་རང་ཉིད་ཀྱིས་གསུངས་པ་དེ་ཉིད་ལ་དགོངས་ཏེ། ཇི་ལྟར་འདུ་ཤེས་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་གསར་པ་རྣམས་ལ་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་རོ། །འཕགས་པ་བྱམས་པས་རྣམ་པ་འདི་ལ་ཡང་གསར་པ་ལ་བསླབ་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་མི་དམིགས་པ་དང་སྦྱོར་བ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བའོ། །གཞན་དུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པ་ནི། འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སེམས་ལ་སོགས་པའི་འདུ་ཤེས་རྣམས་མེད་པའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལན་དང་པོའོ། །སེམས་གང་གིས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་གང་ཞིག་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེགས་པར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པའོ། །གསལ་བར་བྱེད་པའི་དོན་དུ་གསུངས་པ། ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཉེ་བར་བསྡུ་བའོ། །འོ་ན་གང་གི་ཚེ་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ད་ནི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་སེམས་དང༌། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་སེམས་ལ་ཟད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱང་མེད་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་མེད་པས་དོན་དམ་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་མེད་ཅེས་དེ་ལྟར་བསམ་པར་བྱེད་ཅིང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཞེས་གཉིས་པའོ། །དེ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །སེམས་གང་ཡང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་གྱུར་


DTG094_Page_0247
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་དག་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོར་བསྟན་པའོ། །འདི་ལྟར་སེམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པར་བཤད་པ་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སེམས་དེ་ལ་དེ་ལྟར་སེམས་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །ཟད་པ་ནི་འདས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཟད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡིད་ལ་བྱེད་དེ། མི་ནུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་ནོ། །དེ་དག་གི་ཆོས་ཉིད་ཀྱང་དེ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་གང་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་སོ། །ཆོས་གང་དག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཉེ་བར་བསྡུ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་རྣམས་ཉིད་གཙོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་གསུམ་པ་ནི་མ་བྱོན་པའི་སངས་རྒྱས་དང་འབྲེལ་པས་གསུངས་པ་ནི། འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ད་ལྟར་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ཡང་བཞི་པ་གསུངས་པ་ནི། འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་མདོར་བསྡུས་ནས་གཅིག་ཏུ་བྱས་ཏེ། འདས་པ་དང༌། མ་བྱོན་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང༌། ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཅན་དང༌། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་བསོད་ནམས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམས་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་བྱས་ནས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་ཞིང༌། དེ་རྣམས་ལ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཟད་པས་ཇི་སྲིད་བྱང་ཆུབ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་མི་ཟད་པ་ཉིད་ཀྱིས་བླ་ན་མེད་པའི་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་ཅེས་ལྔ་པ་གསུངས་པ་ནི། འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །ཡང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ལ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་ཅེས་དྲུག་པ་གསུངས་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཡང་འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་


DTG094_Page_0248
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་སྟེ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་ཞེས་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གསུངས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་དོགས་ནས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཡིད་ལ་བྱད་པ་ཉིད་གསུངས་པ་ནི། འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བདུན་པ་གསུངས་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཡང་འདི་སྙམ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཀྱིས་སེམས་མི་ཤེས་ཤིང་ཆོས་ཀྱིས་ཆོས་ཤེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་བསྡུ་བའོ། །ཡང་འོག་ཏུ་འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བསོད་ནམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ཚད་མར་བྱས་ནས་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་པའི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེས་བསོད་ནམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དབེན་པ་དང་ཞི་བ་ཉིད་དུ་ཤེས་ན། དེའི་ཚེ་ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་བརྒྱད་པ་གསུངས་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །བསོད་ནམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ལས་སོ། །དེ་ཤེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་མར་བྱེད་པའོ། །དབེན་པ་ནི་ཀུན་བརྟགས་དང་གཞན་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དག་གིས་སོ། །ཞི་བ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། དབེན་པ་དང་ཞི་བ་ཉིད་ཤེས་པ་ལ་ཡང་གལ་ཏེ་དེའི་དངོས་པོ་མངོན་པར་ཞེན་པར་གྱུར་ན། དེའི་ཚེ་ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་ན་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཉེ་བར་བསྡུ་བའོ། །དེའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ནི་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་རིགས་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་ཤེས་ཤིང་ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཞེས་དགུ་པ་གསུངས་པ་ནི། གང་ཡང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །དེ་ཅི་འདྲ་བ་ལྟར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་


DTG094_Page_0249
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །གང་གིས་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་སེམས་ཀྱིས་སོ། །དེའི་རིགས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་རྣམ་གྲངས་གཞན་ནི་དེའི་རིགས་སུ་གཏོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་དེའི་རང་བཞིན་ཅན་ཞེས་བྱ་བའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཤེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་དེ་གཉིས་ཡང་དག་པར་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སོ་སོར་རྟོག་པར་བྱེད་པའོ། །ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་འགྱུར་ཞེས་ཡང་དག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པར་རྟོག་པས་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དགག་ཚིག་འདོན་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཤེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གལ་ཏེ་འདིས་ཀྱང་དེ་ལྟ་བུ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་པར་ཞེན་ན་དེའི་ཚེ་ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་མི་བྱེད་ཅེས་བཤད་པ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་བའི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ནི་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་གནང་བ་སྟེ། གཞན་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། འདས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་མི་འཐད་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། གང་འདས་པ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མ་ཐོབ་པ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་གནས་པ་མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་ཕྱོགས་པར་བྱེད་པའི་སྒྲ་དང༌། སྦྱོར་བའི་གནས་སྐབས་དག་ལ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གཉི་གཡང་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་དེ་ནི་མཚན་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པར་ལྟ་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ནི་འདུན་པ་ལའོ། །མཚན་མ་མ་ཡིན་པ་དང་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པ་ནི། དེ་ལྟར་མཚན་མར་བྱེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་མ་མ་ཡིན་པ་དང་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །མི་སེམས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་


DTG094_Page_0250
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏེ་དེ་ལྟར་མཚན་མར་མི་བྱེད་པ་ཉིད་ལ་ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ལ་ཐབས་ཡིན་ན་འདི་ལ་ཡང་དྲན་པ་དང་བྲལ་བས་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བ་ལ་ཡང་དག་པར་བསྔོ་བ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེས་དོགས་ནས་གསུངས་པ། དེ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དྲན་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་གཞན་ལ་ཡིད་ཉིད་དོ། །གཉིད་མཐུག་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ། འོ་ན་ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་འགྱུར་ཞེས་གསུངས་པ། དྲན་པ་དང་བྲལ་བའམ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཞན་ལ་ཡིད་ཉིད་དམ་ཡིད་ཉིད་མེད་པ་གཉིས་ཀྱང་མཉམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འོ་ན་གང་གི་ཚེ་ན་ཡང་དག་པའི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན་གསུངས་པ། དེ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་སྟེའི་སྒྲ་ནི་གལ་ཏེའི་དོན་ནོ། །གཉིད་མཐུག་པ་དང༌། རྒྱགས་པ་དང༌། བརྒྱལ་བའི་གནས་སྐབས་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་རྣམས་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་གཉེན་པོ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་དངོས་པོ་རྣམས་མཐོང་བ་ཉིད་ལ། ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་གིས་ཉེས་པར་སྤྱོད་ཅིང་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་བསྡུ་བའོ། །འོན་ཏེ་མཚན་མར་བྱས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཇི་ལྟར་མི་འགལ་བས་རིགས་པ་ཡིན་ཞེས་དོགས་ནས་གསུངས་པ། འདི་ནི་དེའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་དང༌། དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་རྣམས་དང༌། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་དེ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཉིད་ཀུན་རྫོབ་ལ་བརྟེན་ནས་ཉེ་བར་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་དམ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་མཚན་མར་བྱས་པ་དང་མཚན་མར་བྱས་པ་མ་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་མཚན་མར་བྱས་པ་དང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་རིགས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཐབས་མཁས་པ་འདི་ལ་ཐབས་གང་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། ཐབས་མཁས་པ་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཐོས་པ་དང་མི་ལྡན་པས་


DTG094_Page_0251
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་འམ་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་ལྷག་མའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གང་ཞིག་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དེ་ཉིད་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལ་འཇུག་པ་ནི་འཛིན་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་ཡོད་པ་ནའོ། །དེ་ལ་དེ་སྐད་མ་ཟེར་ཅིག་ཅེས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་གང་ཞིག་གསུངས་པ་ནི། གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདི་ལ་མ་བརྟེན་པར་ཡང་དེ་ལྟར་ནུས་ཞེས་ཅི། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་དོགས་ནས་གསུངས་པ་ནི། འདུ་བྱེད་དེ་དག་ཀྱང་འགགས་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་མ་བརྟེན་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ལ་གང་ཞིག་བདག་གི་དངོས་པོ་དང༌། གང་ཞིག་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཡང་དག་པར་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་དེ་རྣམས་ཉིད་ནི་མཚན་མར་བྱ་བ་སྟེ། ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་དེ། མཚན་མར་བྱས་ནས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་རྗེས་སུ་གནང་བར་མི་མཛད་དོ། །ཁ་ཟས་བཟང་པོ་དུག་ཅན་དང་མཚུངས་པ་འདི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའོ། །དེ་བས་ན་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་མི་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་བསླབ་པར་བྱ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །འགགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་སྔར་གསུངས་པ་གང་ཞིག་འདས་པ་དེ་ནི་ཟད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བདག་གི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་རྣམས་སོ། །འདུ་བྱེད་དག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་སེམས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་འགགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་དམིགས་པའི་ངོ་བོ་མི་རུང་བ་ཉིད་བརྗོད་ནས། དོན་དམ་པར་ཡང་གསུངས་པ་ནི། ཞི་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཞི་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་ངོ་བོ་སྟེ། གདོན་མ་ནས་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབེན་པ་ནི་ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་ངོ་བོས་སྟོང་སྟེ། གཞན་དབང་གི་རང་བཞིན་ནོ། །


DTG094_Page_0252
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དམིགས་པ་དང་བྲལ་བ་ནི། དམིགས་པས་སྟོང་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་སྟེ། མི་དམིགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། བདག་གི་དངོས་པོ་དང་འདུ་བྱེད་རྣམས་དེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཉེ་བར་དམིགས་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ཡང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དེ་ཚད་མར་བྱས་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ལ། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་འདུ་ཤེས་ཅན་ཤུགས་ཀྱིས་བདག་གི་བའི་ཉེ་བར་དམིགས་པ་མི་དམིགས་པ་ལ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཅི་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། །དེའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་གི་སྒྲ་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་དོན་ལའོ། །དེ་ལ་ཤིན་ཏུ་མཚན་མར་བྱས་པ་ལ་སོགས་པ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུག་དང་བཅས་པ་ནི་རྨོངས་ཤིང་འཆི་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟུག་རྔུ་དང་བཅས་པ་ནི་རིང་པོ་ནས་རིང་པོར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ལྟ་བའི་ནང་དུ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཉིད་དཔེས་བསྟན་པ་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བཟང་བ་ནི་ཁ་དོག་ལ་སོགས་པ་རབ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །མོད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གལ་ཏེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འོན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ཡང་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །བྱིས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ནི་དུག་དང་བཅས་པ་ལ། ཤི་བའི་ནུས་པ་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་རབ་འཆལ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་ནི་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲོ་བཏགས་ནས་རོ་མྱངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁ་དོག་ལ་སོགས་པ་ལ་ཆགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མྱང་བར་བྱེད་པས་ན་མྱངས་པ་སྟེ་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པའོ། །ཞུ་བའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་མ་ལའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་འབྲས་བུའོ། །ལོག་པར་འཛིན་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེན་པའི་དུས་སུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལོག་པར་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་པའི་དུས་ནའོ། །


DTG094_Page_0253
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལོག་པར་ཁ་དོན་བྱས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་ནས་ཡང་དུ་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་དུས་ལའོ། །ལེགས་པར་སྨྲས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རང་བཞིན་ལའོ། །དོན་ལ་ཤེས་ཤིང་ནི་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པའི་ལེགས་པར་བྱས་པས་སོ། །ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པ་ནི་རྟོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རྫོགས་པའི་དོན་ལའོ། །དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་ཞིག་འདི་གསུངས་པ་ལ། དུག་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདིར་དུག་ནི་དོན་མ་ཡིན་པར་བྱེད་པའི་ནུས་པའོ། །དེ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཉེ་བར་བསྡུ་བའོ། །དེ་ལྟར་འདིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་མ་བརྟེན་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་བྱ་བ་ལ་འཇུག་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་ཟིན་པར་བྱས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དེ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་སྒོ་ནས་ལན་མང་དུ་འཕགས་པ་བྱམས་པ་རང་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་ཡང་དག་པར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པའི་དོན་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་ཉིད་ལ་བསྐུལ་བ་ཞེས་དེའི་གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་རྗེས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་རྣམ་པ་གནས་བརྟན་གྱིས་བསྟན་པར་བྱ་བར་འདོད་པས་གནས་བརྟན་ཉིད་ལ་དྲི་བར་མཛད་དེ། ཡང་དེས་ཇི་ལྟར་བསླབ་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་ནི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ། །ལན་ནི་རབ་འབྱོར་གྱིས་སྨྲས་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གཞན་དག་ནི་པོ་ཏི་མང་པོ་མ་མཐོང་བ་རྣམས་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་བྱ་ཞེས་བསྔོས་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལེགས་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་རྗེས་ལ། འདྲི་མཁན་བག་མེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆད་པ། རབ་འབྱོར་གྱིས་སྨྲས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཡི་གེ་ལྔ་པོ་པོ་ཏི་གཅིག་ལ་མ་མཐོང་བ། འཕགས་པ་མགོན་པོ་བྱམས་པས་ཡང་དེས་ཇི་ལྟར་བསླབ་པར་བྱ་ཞེས་རང་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་


DTG094_Page_0254
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནས། འདིར་འདིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལན་བྱས་པ་ཞེས་སྨྲ་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་ཚིག་དང་ངག་རྫོགས་པའི་རྗེས་ལ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་བྱིན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་ཡང་འདིར་དེ་རྣམས་ཀྱི་ལན་དྲི་བའི་སྒོ་ནས་ཉེ་བར་སྟོན་པ་པོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་ཡང༌། དངོས་སུ་སྟོན་པ་པོ་སྤངས་ནས་སྟོན་པས་མཛད་པ་ཉིད་བྱེད་པ་གང་ཞིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཁྱེད་ཆོས་སྟོན་པར་བྱེད་ཅེས་བསྟོད་པའི་ཁྱད་པར་དྲི་བ་ཙམ་བྱེད་པ་ལ། ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེས་ལན་འདི་དཀའ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་བས་ན་ནུབ་བྱང་མཚམས་ཀྱི་ཡུལ་ན་དར་བ་དང༌། དེ་ནས་བྱུང་བའི་པོ་ཏི་རྣམས་དེ་དག་གིས་མ་མཐོང་བས་གནས་འདི་ལ་ཡང་ཆེན་མོ་རྣམས་ཀྱི་འདོན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། དེ་རྣམས་ལས་ནི་འདི་ལྟར་འདོན་པ་ཡིན་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པས་གསུངས་པ། འདི་ལྟར་ཡང་འདས་པ་དང༌། མ་བྱོན་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ན་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱ་བའོ། །ཇི་སྲིད་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་འགྱུར། རབ་འབྱོར་གྱིས་སྨྲས་པ། བྱམས་པ་འདིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རིགས་ཀྱི་བུའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སྐུར་པ་མི་གདབ་པར་འདོད་པས་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱ། ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་བས་ན་འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་ཉིད་ཀྱིས་འདིར་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ལན་ནོ། །དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་མཚན་མར་བྱས་ནས་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་པའི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་རྗེས་སུ་ཤེས་པར་མི་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཉིད་མཚན་མར་


DTG094_Page_0255
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱས་ཏེ། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྐུར་པ་འདེབས་པ་ནི་སྨད་པ་དེ་མི་བདེན་པར་སྨྲ་བ་ཉིད་ཀྱིས་སྒྲོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྦྱན་ཅན་གྱིས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཡུལ་གྱི་མཁྱེན་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་གྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་ཡུལ་གྱི་གཟིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །དེའི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཞེས་བྱ་བས་ཉེ་བར་བསྡུ་བའོ། །ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཆེན་པོ་ནི་བདེ་འགྲོ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་མཐའ་ཡས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱིས་དབྱིངས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མ་ལ་ཡང་ཉེ་བར་ལེན་པ་མ་ཡིན་པས་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་མཐའ་ཡས་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་previous hit རྫོགས་ནི་ཆོས་དང་ལོངསསྤྱོད next hit་རྫོགས་པའི་སྐུ་ཀུན་ནས་འཕགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནི་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་མ་ལུས་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དུག་མེད་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་སོང་བ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། ལྷག་པའི་བསམ་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ལ་སོགས་པས་སོ། །དེ་ལྟར་རྟེན་གྱིས་བྱས་པའི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྟེན་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ལ་བསྟན་ནས། དེ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཁམས་གསུམ་དང་དུས་གསུམ་ལ་མ་གཏོགས་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པས། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དུག་མེད་པ་དེ་ལས་གཞན་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ནི་དུག་དང་བཅས་པ་ཞེས་ནི་ལན་ཏེ། གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྟེ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོའོ། །མི་གཏོགས་པ་ནི་མཐའ་དང་བྲལ་བར་གྱུར་བ་སྟེ། དུས་གསུམ་དང་ཁམས་གསུམ་དུ་མི་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། །དུས་གསུམ་དང་ཁམས་གསུམ་ལ་ཡང་ནང་དུ་སོང་བ་མ་ཡིན་


DTG094_Page_0256
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཙམ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཡང་ངོ༌། །ཆོས་གང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་སྟེ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཆུད་མ་ཟོས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདུག་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའོ། །ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བས་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཞེས་ལན་བསྟན་པའི་དོན་དུ་གསུངས་པ། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱི་ཚིག་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་མཛད་ནས་རྣམ་པ་མང་པོས་བསོད་ནམས་མང་བ་ཉིད་ཉེ་བར་བསྟན་པར་མཛད་དོ། །གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་དང་མཉམ་པའི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་སེམས་ཅན་རྣམས་དགེ་བ་བཅུ་ལ་གནས་པར་བྱེད་པ་པོའི་བསོད་ནམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ལས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་བསོད་ནམས་མང་བ་ཉིད་བསྟན་པས། དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་དེ་ཙམ་ཉིད་ལ་བསམ་གཏན་བཞི་ཐོབ་པའི་བསོད་ནམས་ལ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ཚད་མེད་པ་ཐོབ་པ་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐོབ་པའི་རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པ་དེ་ཙམ་ཉིད་ལ་ཇི་སྲིད་དུ་སངས་རྒྱས་པར་གྱུར་པའི་བསོད་ནམས་ལྷག་པ་ཉིད་ཀྱིས། ཡང་སེམས་ཅན་དེ་ཙམ་ཉིད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་གྱུར་པ་གཞན་དག་དེ་ཙམ་ཉིད་ཀྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རྐྱེན་བཞིས་བདེ་བ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་སྟེར་བའི་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་བསྐལ་པར་རིམ་གྲོས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་གང་ཞིག་དེ་བས་ཀྱང་ལྷག་པའི་བསོད་ནམས་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ན་བར་བྱེད་པས་ན་ན་བས་ཏེ་དེ་གསོ་བ་ནི་དེའི་རྒྱུ་ཅན་སྨན་རྣམས་སོ། །ཡོ་བྱད་ནི་ཟག་སྣོད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །བདེ་བའི་རྒྱུན་མས་ནི་བདེ་བའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ནི་སྟེར་བར་བྱེད་པའོ། །བདེ་བ་ལ་རེག་པ་ནི་བདེ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའོ། །དེས་གང་ཞིག་གནས་པ་ནི་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །ཡང་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་


DTG094_Page_0257
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསུངས་པ་ནི་རྣམ་གྲངས་དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་ཟིན་པའི་རྐྱེན་བཞི་ཉེ་བར་སྟེར་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །ཡོངས་སུ་བརྟགས་ནས་སེམས་ཅན་དེ་རྣམས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་རེ་རེ་ལ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་བསྙེན་པར་བྱ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་སོ། །རེ་རེའི་ཉེ་བར་བསྙེན་པར་བྱེད་པའི་ཉེ་བར་བསྙེན་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱིས་རེ་རེ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཡོངས་སུ་བརྟགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ནི་སྔ་མ་ལས་འདི་ནི་ཁྱད་པར་རོ། །སྔར་ནི་གཅིག་གིས་ཉེ་བར་བསྙེན་པར་བྱ་བ་དེ་རྣམས་ཉིད་གཞན་རྣམས་ལ་ཡང་སྟེ། དེ་རྣམས་ནི་སེམས་ཅན་ཙམ་གྱི་ངོ་བོ་སྟེ། འདིར་ནི་གང་ཞིག་གཅིག་གིས་ཉེ་བར་བསྙེན་པར་བྱ་བ་དེ་ནི་གཞན་གྱི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ཕོངས་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་ནི་འབྲས་བུ་ཆེན་པོར་འགྱུར་རོ། །གཅིག་གིས་ཉེ་བར་བསྙེན་པའི་གཞན་གྱིས་ཉེ་བར་བསྙེན་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཞེས་ཁྱད་པར་རོ། །ཡང་ན་རེ་རེ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དེ་ཙམ་གྱིས་སེམས་ཅན་གཅིག་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པར་བྱ་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་དེ་རྣམས་ཐམས་ཅད་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རེ་རེ་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ནས་དེ་ཙམ་གྱིས་གཅིག་ཡོངས་སུ་བརྟག་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སམ་དེ་ཙམ་ཉེ་བར་སྙེན་པར་བྱེད་པའོ། །རྗོད་པར་བྱེད་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཉེ་བར་བསྙེན་པར་བྱ་བ་དང༌། ཉེ་བར་སྙེན་པར་བྱེད་པ་དང༌། སྦྱིན་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་དུས་མང་བ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དེ་གཟུགས་ཅན་ཞིག་ལགས་ན་ནི་མི་ཤོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་རྣམས་སུ་ཡོངས་སུ་ཤོང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་བསོད་ནམས་འདི་ལ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བས་མང་བ་ཉིད་རྗེས་སུ་གནང་ནས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ལས་སྐྱེས་པ་ལ་ཁྱད་པར་གསུངས་པ་ནི། དེ་ལྟར་དེ་ཙམ་བྱང་ཆུབ་


DTG094_Page_0258
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སེམས་དཔའ་ཉེ་བར་སྙེན་པར་བྱེད་པ་རྣམས་སོ། །རབ་འབྱོར་ཡང་གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྔར་གྱི་བསོད་ནམས་རྣམས་ལ་མཚན་མར་འདུ་ཤེས་པ་དང༌། ཉེ་བར་དམིགས་པར་འདུ་ཤེས་པས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་དམན་པ་ཉིད་དེ་མེད་པས་ལྷག་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །ད་ནི་ཕན་ཡོན་ཐོས་པས་དགའ་བ་སྐྱེད་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་བསྔགས་པ་སྒྲོགས་པ་དང་མཆོད་པ་བྱེད་པ་གསུངས་པ་ནི། དེ་ནས་རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་ཀྱི་ལྷའི་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མངོན་པར་གཏོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདུན་དུ་མེ་ཏོག་གི་ཚོགས་གཏོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་བར་རབ་ཏུ་གཏོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་སོ། །དེ་དེ་བཞིན་དུ་ལྷའི་རིས་གཞན་དག་ནས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚེ་མ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལས་སོ། །སྒྲ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྔགས་པའི་སྒྲའོ། །དབྱངས་རྗེས་སུ་བསྒྲགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྔགས་པའི་ཚིག་དེ་ཉིད་ཡང་ནས་ཡང་དུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་མང་བ་ལ་རྟོག་པར་བྱེད་དོ། །ཡུན་རིང་པོ་དེ་ཙམ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་རིང་པོ་ཙམ་དུ་བསགས་པའོ། །དེ་ལྟར་རྒྱ་ཆེར་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་རྒྱ་ཆེན་པོས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའོ། །སྔར་བཤད་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་སླར་བསྟན་པར་མཛད་དེ། ལྷའི་བུ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ཁ་ཅིག་གོ །ཡང་ན་གང་ཞིག་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བསོད་ནམས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་དེ་ཉིད་ནི་འདིར་ལྷའི་བུ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མདོར་བསྡུས་ཏེ་རྗེས་སུ་བརྗོད་ནས་སོ། །རྣམ་གྲངས་འདིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་པར་གསུངས་སོ། །འདིར་ནི་ཁྱད་པར་འདིའོ། །གང་ཞིག་ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་དང་གཞན་ན་ཡོད་པ་ཉེ་བར་བསྙེན་པར་བྱ་བ་དེ་རྣམས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ནས། སླར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་དང་གཞན་ན་ཡོད་པ་དེ་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པ་བྱིན་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་རིགས་པ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་ན་ལྟ་ཞོག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྲེལ་བར་འགྱུར་རོ། །རེ་རེ་ནས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྔ་མ་ལྟར་བཤད་པར་བྱའོ། །འདི་ཙམ་གྱིས་ནི་ཇི་སྲིད་དུ་སྒྲུབ་པའི་རྗེས་སུ་ཡི་


DTG094_Page_0259
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རང་བ་ཁས་བླངས་ནས་དེ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་བསྟན་ཏོ། །ད་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་བསོད་ནམས་ཀྱི་བྱ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་པའི་དོན་དུ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཉིད་བཤད་པའི་དོན་དུ་མདོར་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ནི། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མ་ལུས་པར་བྱས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་པ་མེད་པར་བྱས་ནས་སོ། །མཆོག་ཉིད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་རྣམས་རྗེས་ནས་ཅི་ཙམ་གྱིས་ན་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་འདྲི་བའོ། །ཆོས་རྣམས་མི་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་རྣམས་ལ་གཟུང་བ་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མཉམ་པ་ཉིད་མཐོང་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་མི་འཛིན་པ་ནི་ཀུན་བརྟགས་སོ། །རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད་པ་ནི་གཞན་དབང་གིས་སོ། །མི་དམིགས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའོ། །འདི་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་དེ་ཉིད་རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་ཉིད་མི་རྟོག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་མི་མཐོང་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་འདིའི་གནས་སྐབས་ལ་ལངས་པ་ཡང་ཇི་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱེད་པ་དེ་གསུངས་པ་ནི། ཆོས་དེ་དག་ལ་འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རྟོག་པས་རྣམ་པར་བསྒྲུབ་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོག་པས་རྣམ་པར་བསྒྲུབ་པ་བརྙེས་པ་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའོ། །མ་སྐྱེས་པ་ནི་གཞན་དབང་རྣམས་སོ། །ངེས་པར་མ་སྐྱེས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འོང་བ་མེད་པ་དང་འགྲོ་བ་མེད་པ་སྟེ། སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དག་རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གསུངས་པ། འདི་ལ་ཆོས་གང་ཡང་མ་སྐྱེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་སྐྱེ་བ་དང༌། །འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་འདི་རྣམས་དང༌། །ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་


DTG094_Page_0260
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་སེམས་དག་ལ་ཆོས་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་ན་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་སྐབས་ལ་ཡང་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་ནི་ཅི་ནས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། སླར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་གྲོལ་བས་མཉམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དུས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱའོ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་དོ། །དོན་དམ་པར་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་དེ་ལྟར་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མ་བཅིངས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་དབེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བའི་དུས་སུ་བཅིངས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །མ་གྲོལ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཕྱིས་གྲོལ་བ་མེད་པའོ། །མ་ཆགས་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་གང་དུ་ཡང་ཆགས་པ་མེད་པའོ། །ཡོངས་སུ་མི་སྔོ་བའི་ཚུལ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ལ་ཡང་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། མི་འཕོ་བ་དང་མི་འཇིག་པས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དོན་དམ་པར་ཆོས་རྣམས་ལ་གནས་སྐབས་གཞན་ལ་འཕོ་བ་མེད་དེ་འཇིག་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཙམ་གྱིས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅིངས་པ་དང༌། གྲོལ་བ་མེད་པ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང༌། འཕོ་བ་དང་རྣམ་པར་འཇིག་པ་མེད་པས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མཉམ་པ་ཞེས་སོ་སོར་རྟོག་པས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལན་གཉིས་པའོ། །སླར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དག་གི་དམིགས་པ་ཅན་གྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྤྱོད་


DTG094_Page_0261
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་བསོད་ནམས་བསགས་པ་ལས། མི་དམིགས་པའི་སྦྱོར་བས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་བསོད་ནམས་ཉིད་ལྷག་པ་ཞེས་ལན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་བླངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོ་ག་ཇི་ལྟ་བར་གུས་པ་དང་བཅས་པར་བླངས་ནས་སོ། །མཚང་བྲུས་པ་ནི་སྐྱོན་ནས་བརྗོད་པའོ། །བརྡེགས་པ་ནི་བརྡུངས་པའོ། །སྤྱོས་པ་ནི་བདེན་པ་དང་བདེན་པ་མ་ཡིན་པའི་སྐྱོན་བརྗོད་པས་སོ། །ང་རྒྱལ་དང་བཅས་པ་ནི་ཡོད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྨུགས་པ་དང་གཉིད་ནི་རྨུགས་པ་དང་གཉིད་དེ་དེས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །དེ་ལ་རྨུགས་པ་ནི་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་མ་ཡིན་པའོ། །རྨུགས་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཞིག་སེམས་ལས་སུ་མི་རུང་བ་ཉིད་རང་གི་དམིགས་པ་ལ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིད་ནི་སེམས་རང་དབང་མེད་པར་ནང་དུ་འཇུག་པས་ཟད་པ་མིག་ལ་སོགས་པ་དབང་པོའི་སྒོ་ནས་མི་འཇུག་པའོ། །དེ་ཡང་རང་ལ་རག་མ་ལུས་པའི་སེམས་ཀྱི་འཇུག་པ་དེ་ནི་གཉིད་དོ། །ལྷག་མ་ནི་གོ་སླའོ། །རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དེ་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་ལེའུ་ནི་དེ་ལྟར་བརྗོད་པ་སྟེ་ལེའུ་དྲུག་པའོ།། །།དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་མཆོད་པ་དང༌། ཀློག་པ་དང༌། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དག་ལ་བསོད་ནམས་འབྱུང་བ་ཐོས་པ་ལས། དང་བ་མངོན་པར་འཕེལ་བའི་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས་འཁོར་གཞན་རྣམས་ལ་ཡང་དང་བ་མངོན་པར་འཕེལ་བའི་དོན་དུ་ཚིག་བཅུ་དྲུག་གིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལ་བསྟོད་པའི་དོན་དུ་བརྩམས་པ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་བསྒྲུབ་པ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་སྒྲུབ་པ་གང་ལས་དེ་ནི་དེ་ལྟར་བརྗོད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱས་པ་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་རྒྱུའི་


DTG094_Page_0262
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གནས་སྐབས་གསུངས་སོ། །འབྲས་བུའི་གནས་སྐབས་གསུངས་པ་ནི། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའོ། །འདི་ལ་འཐད་པ་ནི། གསལ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྒྲིབ་པའི་མུན་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་ནི་བསལ་བའོ། །དེ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །ཡང་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དོན་དམ་པར་སྣང་བ་ནི་གསལ་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་བྱེད་པ་ཞེས་ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ནི་ད་ལྟར་རོ། །ཕྱག་བགྱི་བར་འོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་རེ་རེ་ཕྱི་མར་རོ། །ཚིག་གཅིག་གིས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གཉིས་བསྟན་ཏོ། །ད་ནི་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་སྤངས་པ་གསུངས་པ་ནི་ཉེ་བར་གོས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྒྲིབ་པ་དང་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཉེ་བར་མི་གོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་དྲི་མ་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ནི་ཚིག་གསུམ་གྱིས་ཡེ་ཤེས་གསུངས་པ་ནི། སྣང་བར་བགྱིད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྣང་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དོན་དམ་པར་སྣང་བ་སྟེ་དེ་བྱེད་པའོ། །འདིར་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་རྒྱུ་གཉིས་སུ་གསུངས་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རབ་རིབ་དང་བྲལ་བར་བགྱིད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རབ་རིབ་ནི་མི་ཤེས་པའོ། །དེ་བཟློག་པ་ནི་རབ་རིབ་དང་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཐམས་ཅད་ནི་མ་ལུས་པའོ། །ཁམས་གསུམ་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་དོན་དམ་པའོ། །དེ་ལ་རབ་རིབ་དང་བྲལ་བ་དེ་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པ་ལ་ཁྱབ་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་ལྟ་བའི་མུན་པ་ཐམས་ཅད་སེལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལྟ་བ་རྣམས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལྟ་བའོ། །དེ་རྣམས་ཉིད་ནི་མུན་པ་སྟེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡིན་ལ་དེ་རྣམས་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། དེ་རྣམས་ལ་སེལ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་མཐུན་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པའོ། །འདི་ཙམ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རང་གི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གསུངས་སོ། །གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་གསུངས་པ་ནི། བརྟེན་པར་བགྱིད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་


DTG094_Page_0263
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གོ་འཕང་ཐམས་ཅད་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །མཆོག་ཏུ་བགྱིད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མཆོག་ནི་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་གོ །ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་བདེ་བ་སྟེ་དེ་བགྱིད་པའོ། །ཡང་ན་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ནི་བདེ་བ་སྟེ་དེ་བགྱིད་པའོ། །སེམས་ཅན་ལྟོངས་པ་རྣམས་ལ་སྣང་བར་བགྱིད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྲིད་དུ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་མེད་པ་དེ་སྲིད་དུ་ལྡོངས་པའོ། །དེ་རྣམས་ལ་དེ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་སྣང་བར་བགྱིད་པའོ། །འཇིགས་པ་དང་ཉེ་བར་འཚེ་བ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་སྤང་བ་དང་སྣང་བར་བགྱིད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིགས་པ་དང་ཉེ་བར་འཚེ་བ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་སྣང་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་བསྒོམ་པའི་ལམ་སྟེ་དེ་བགྱིད་པའོ། །འདི་ཙམ་གྱིས་ནི་ཐེག་པ་དམན་པ་གནས་པ་རྣམས་ལ་དོན་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དོན་གྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་གསུངས་པ་ནི་སྤྱན་ལྔ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་རྣམས་ནི་གཞན་དོན་གྱི་གཙོ་བོ་རྣམས་སོ། །གཞན་དོན་ལ་ཡང་དེ་ཉིད་སྒྲུབ་བྱེད་དེ་དམིགས་པའི་དབྱེ་བས་ཤ་དང་ལྷ་དང་ཤེས་རབ་དང་སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་མི་ཟད་པའི་སྤྱན་གྱི་འཁོར་དང་ལྡན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་མིག་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་མི་དད་པས་དེ་ཉིད་ནི་མིག་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དམ་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཏི་མུག་དང་མུན་པ་དང་རབ་རིབ་རྣམས་དང་བྲལ་བར་བགྱིད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གཏི་མུག་ཉིད་ནི་མུན་པ་དང་རབ་རིབ་སྟེ། མཐར་ཐུག་པའི་མུན་པ་སྟེ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་དོན་མཐོང་བའི་གེགས་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་རབ་རིབ་དང་བྲལ་བར་བགྱིད་པ་ནི་རྣམ་པར་འཇོམས་པར་བྱེད་པའོ། །རབ་རིབ་ནི་ལྟ་བའི་སྐྱོན་ཏེ་དེ་དང་བྲལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རབ་རིབ་དང་བྲལ་བར་བགྱིད་པའོ། །དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་བ་འབྱུང་ཞིང་ཅི་ཞིག་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཅེས་གསུངས་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་བགྱིད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཕུང་པོ་ལྔ་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་


DTG094_Page_0264
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་སྟེ། ཀུན་བརྟགས་དང་གཞན་དབང་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའོ། །དེ་ལ་ཀུན་བརྟགས་ནི་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བར་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དབང་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་སྟེ། དེ་ནི་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དེའི་གཉེན་པོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཏེ་དེ་ཡང་མི་བྱེད་དེ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་བྱེད་ཅེ་ན་མཉམ་པས་མཉམ་པའི་དམིགས་པར་བྱ་བ་དང༌། དམིགས་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོར་གནས་པ་ཡང་ཡེ་ཤེས་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་ཉིད་དེ་དེ་ལ་ཡང་འཁྲུལ་པ་ལོག་པ་ཙམ་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པའོ། །འོ་ན་ཅི་ཞིག་བྱེད་ཅེ་ན་གསུངས་པ་ནི། ལམ་ལོག་པར་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ལམ་ལོག་པ་ནི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པའོ། །དེས་མཆིས་པ་རྣམས་ལ་ལམ་དུ་ནི་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་འཛུད་པའོ། །གང་གི་ལམ་ལ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱིའོ། །འདི་ཙམ་གྱིས་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་སྒྲུབ་པ་ཞེས་གང་ཞིག་གསུངས་པ་དེའི་གཞན་དོན་གསུངས་པ་ནི། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་གི་ཚེ་བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྤངས་པ་དེ་ལ་དེའི་ཚེ་འདི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འོ་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་ནི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང་འགག་པར་བྱེད་པ་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་སྟེ་མ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་མི་སྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་སྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྣམ་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་འགོག་པ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱིའོ། །མ་སྐྱེས་པ་དང་མ་འགགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དམ་པ་ནི་རང་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །དེས་ན་འདི་རྣམས་ལ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་སྣང་བའི་ངོ་བོས་ཤིན་ཏུ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདི་རྣམས་ལ་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་ཉིད་མེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གསུངས་པ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྟེན་ཅིང་


DTG094_Page_0265
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་གཞན་དབང་སླར་འདི་རྣམས་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་གསུངས་པ་ནི་ཡུམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཡུམ་ནི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་སྩོལ་བའི་སླད་དུ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རིན་པོ་ཆེ་སྟེ་དེ་རྣམས་སྟེར་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་རྣམས་ཐམས་ཅད་རྒྱུའི་གནས་སྐབས་སུ་གྱུར་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ལུས་སོ། །དེ་བས་ན་འདི་དེའི་ཚེ་ན་དེ་རྣམས་ལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལས་གོ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཙམ་གྱིས་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ཁྱད་པར་གོ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཡོན་ཏན་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་རྣམས་ཀྱིས་སླར་དེ་གསུངས་པ་ནི་སྟོབས་བཅུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྟོབས་རྣམས་ནི་བཅུ་སྟེ་དེ་རྣམས་བགྱིད་པའོ། །བཅུ་པོ་གང་ཞེ་ན། གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། ཁམས་སྣ་ཚོགས་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། ལྷག་པར་མོས་པ་སྣ་ཚོགས་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། བསམ་གཏན་དང་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་ལྡང་བ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། འཆི་འཕོ་བ་དང་སྐྱེ་བ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། ཟག་པ་ཟད་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་སོ། །དེ་ལ་གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་དག་ནི་སྲིད་པ་དང་མི་སྲིད་པ་དག་གམ་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བ་དང༌། ཡང་དག་པར་མི་འབྱུང་བ་དག་གོ །འདི་ལྟ་སྟེ། ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མི་འདོད་པ་ནི་གནས་ཏེ་འདོད་པ་ནི་གནས་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལས་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དག་ནི་ལས་དང་རྣམ་པར་


DTG094_Page_0266
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྨིན་པའོ། །ཁམས་སྣ་ཚོགས་པ་ནི་བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པའོ། །ལྷག་པར་མོས་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་ལ་སོགས་པ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་ལ་སོགས་པ་ལ་འདོད་པའོ། །དབང་པོ་རྣམས་ནི་དད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་དང་དྲན་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ནི་ཆེན་པོ་ཉིད་དེ་འདི་ནི་དབང་པོ་རྟུལ་པོ་འདི་ནི་འབྲིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ནི་ལམ་འདི་ཡིན་འདི་ནི་ཞེ་སྡང་གི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བསམ་གཏན་བཞི་དང༌། རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་དང༌། རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བཞི་དང༌། མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ནི་སྲིད་པའི་དོན་ལ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དང་མྱ་ངན་ལ་སོགས་པས་སོ། །རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་མངོན་པར་མི་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པས་སོ། །ལྡང་བ་ནི་སེང་གེ་རྣམ་པར་རོལ་པ་དང༌། ལུགས་མཐུན་པ་དང་ལུགས་ལས་བཟློག་པའི་དབང་གིས་འབྱུང་ངོ༌། །སྔོན་གྱི་གནས་ནི་སྔོན་གྱི་སྐྱེ་བ་སྟེ་དེ་ལ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནི་དྲན་པའོ། །འཆི་འཕོ་བ་དང་སྐྱེ་བ་དག་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་འཆི་བ་དང་སྐྱེ་བ་དག་གོ །ཟག་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་སྟེ་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཟག་པ་གང་ཞིག་དང་ལམ་གང་གིས་ཟད་པ་དེ་གཉི་ག་ཡང་ཟག་པ་ཟད་པ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལའོ། །གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་རྣམས་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དུས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་དག་པར་མཁྱེན་པ་དེ་ནི་འདིར་གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་མཁྱེན་པའོ། །དེ་ཉིད་ནི་སྟོབས་ཏེ་ཅིག་ཤོས་རྣམས་ཀྱིས་མི་བརྫི་བའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་རྣམས་ཀྱང་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་ཐུལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་


DTG094_Page_0267
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཟིལ་གྱིས་མནན་པར་མི་ནུས་པ་སྟེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་གསུངས་པ། མི་འཇིགས་པ་བཞི་བགྱིད་པའི་སླད་དུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེང་གེ་བཞིན་དུ་ཤིན་ཏུ་དོགས་པ་མེད་པ་རིགས་པར་སྨྲ་བ་ནི་མི་འཇིགས་པའོ། །དེའི་དངོས་པོ་ནི་མི་འཇིགས་པའོ། །མི་འཇིགས་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ལ་མི་འཇིགས་པ་དང༌། ཟག་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པར་མཁྱེན་པ་ལ་མི་འཇིགས་པ་དང༌། བར་དུ་གཅོད་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་མི་འཇིགས་པ་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་མི་འཇིགས་པའོ། །རང་གི་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ་དང་པོ་དང་གཉིས་པའོ། །གཞན་དོན་ལས་བརྩམས་ནས་གསུམ་པ་དང་བཞི་པ་དག་གོ །མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །ཟག་པ་ཟད་པ་ནི་སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །བར་དུ་གཅོད་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གེགས་བྱེད་པའོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བ་རྣམས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་རྣམས་ལ་མི་འཇིགས་པ་ནི་འདི་ནི་འདི་ལྟར་མ་ཡིན་ཞེས་ཡོངས་སུ་གོལ་བར་བྱེད་པ་ལ་དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཚན་མ་ཉེ་བར་མི་སྟོན་པས་དེ་བགྱིད་པའོ། །གནས་འདི་ལ་སྔོན་གྱི་པོ་ཏི་རྣམས་ལ་ཚིག་མང་བ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཕྱག་བགྱི་བར་འོས་པ་སྟེ་ཉེ་བར་མ་གོས་པ་དང་ཁམས་གསུམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རབ་རིབ་དང་བྲལ་བར་བགྱིད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བར་བར་དུ་འདོན་པ་མ་ཡིན་ཏེ་འདོན་པ་འདི་ཡང་བཤད་ཟིན་པ་ལྟ་བུའོ། །འོན་ཏེ་ལྷག་པའི་འདོན་པ་ནི་བསྣན་པ་ཡིན་ནམ་ཡང་ན་འདོན་པའི་ཁྱད་པར་ཡིན་ནམ་ཅི་ཞེ་ན། དེ་ལ་བསྣན་པ་མ་ཡིན་ཏེ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང་སྦྱར་བ་རྗེས་སུ་ངོ་བོས་སོ། །དེ་བས་ན་འདོན་པའི་ཁྱད་པར་ཉིད་འདི་ཉིད་ཡིན་ཞེས་ཁ་ཅིག་གོ །བསྣན་པ་ཉིད་འདི་ཡིན་ཞེས་གཞན་དག་གོ །རྒྱུ་ནི་འདི་སྨྲ་བ་སྟེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་འདི་ལ་ལེའུ་རེ་རེ་ལ་མདོ་གཞན་བཞིན་དུ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྣམས་གནས་སོ། །དེ་རྣམས་


DTG094_Page_0268
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱང་ལེགས་པར་བྱས་པ་ལ་དགའ་བའི་འཇིག་རྟེན་ལ་དར་བ་དམན་པ་ཉིད་ཀྱི་དོགས་པས་འཕགས་པ་མགོན་པོ་བྱམས་པས་བསྟན་པའི་འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས་གསལ་བར་བྱས་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་འདི་བསྟན་པའི་རིམ་པ་ལ་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་རྣམས་ཡོན་ཏན་རིན་པོ་ཆེ་སྡུད་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་མིང་གིས་གུས་པ་ཉིད་དུ་དར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེ་རྣམས་ཀྱི་མཐའ་ཡས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བརྒྱད་སྟོང་པ་ལ་མན་ངག་མ་ཐོབ་པའི་ཉུང་བ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་མ་ཤེས་ནས་ཆེན་མོ་རྣམས་ལས་བླངས་ནས་གཞུང་འདི་ལྟ་བུ་རྣམས་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་བརྒྱད་སྟོང་པ་ལ་གནས་དང་གནས་རྣམས་སུ་བསྣན་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །མགོན་མ་མཆིས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་མགོན་བགྱིད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མགོན་མེད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་ཐོག་མ་མེད་པ་ཉིད་ནས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་གྱི་སྲིད་པ་ལ་འཁོར་བ་འདི་རྣམས་ལ་ད་དུང་ཡང་འཁོར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་རྣམས་ལ་མགོན་པོ་ནི་སྐྱོང་བར་བྱེད་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཏེ་དེ་བགྱིད་པའོ། །འདི་ཙམ་གྱིས་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་འདི་ཞེས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འདི་ཉིད་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བཤད་པའི་དོན་དུ་གསུངས་པ་ནི་འཁོར་བའི་སྙིང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་འཁོར་བ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་སོ། །དེའི་གཉེན་པོ་ནི་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་དོ། །ཇི་ལྟར་འཇོམས་པར་བྱེད་ཅེ་ན་གསུངས་པ། ཐེར་ཟུག་ཏུ་གནས་པ་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུ་སྟེ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་ཐེར་ཟུག་པ་སྟེ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པར་གཅིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གལ་ཏེ་གཉེན་པོ་ཡིན་ན་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འཁོར་བར་མི་འགྱུར་རོ། །མཉམ་པ་དང་མཉམ་པས་དམིགས་པར་བྱ་བ་དང་དམིགས་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོས་གནས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྟོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ཐོག་མ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་དང་པོ་མཐོང་བ་ལས་གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་


DTG094_Page_0269
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བར་དུ་སོང་བ་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་གཉེན་པོ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུའི་ཚིག་འདི་ནི་འགའ་ཞིག་ཏུ་འདོན་པ་མ་ཡིན་ཏེ་སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བཤད་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི་དོན་དམ་པ་སྟེ་དེའི་སྟོན་པ་ནི་དེའི་སྣང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རང་དང་གཞན་རྣམས་ཀྱི་གཞན་དོན་གྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་གསུངས་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བདེན་པ་བཞིའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ནི་ལན་གསུམ་དུ་བཟླས་ཏེ་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་སུ་བསྐོར་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་བསྐོར་ཞིང་བཞུགས་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་འཇུག་པར་མཛད་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བསྐོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ལན་གསུམ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཀུན་འབྱུང་ངོ༌། །འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ་འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པར་འགྱུར་བའི་ལམ་མོ་ཞེས་བདེན་པ་བཞིའི་ལམ་རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་ནི་ལན་དང་པོའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་རབ་ཏུ་སྤང་བར་བྱ་བ་དང་མངོན་དུ་བྱ་བ་དང་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ནི་ལན་གཉིས་པའོ། །དེ་ཉིད་བདེན་པ་བཞིའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཉིད་དང་སྤངས་པ་ཉིད་དང་མངོན་དུ་བྱས་པ་ཉིད་དང་སྒོམ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ནི་ལན་གསུམ་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལན་གསུམ་དུ་བསྐོར་བའོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་དང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཉིད་དང་ཡོངས་སུ་ཤེས་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་རྣམ་པ་གསུམ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་ལ་ཀུན་འབྱུང་གི་རང་བཞིན་དང་སྤང་བར་བྱ་བ་ཉིད་དང་སྤངས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་དང༌། འགོག་པའི་རང་བཞིན་དང་མངོན་དུ་བྱ་བ་ཉིད་དང་མངོན་དུ་བྱ་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་རྣམ་པ་གསུམ་དང༌། ལམ་གྱི་བདེན་པའི་ལམ་གྱི་རང་བཞིན་དང་བསྒོམ་པར་


DTG094_Page_0270
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བ་ཉིད་དང་སྒོམ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །དེ་བས་ན་དེ་ནི་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་ལྟ་བུའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེའི་ཕྱིར་འདིར་ཇི་ལྟར་གནས་པར་བྱ་བ་ཞེས་གནས་བརྟན་འདྲི་བར་བྱེད་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །འདིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པའི་ཐབས་ལ་འདྲི་བ་མ་ཡིན་ཏེ་འོག་ནས་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་དྲིས་པའི་ཕྱིར་དང་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཇི་ལྟར་གནས་པར་བྱ་ཞེས་གནས་པའི་རྣམ་པ་ལའོ། །ཇི་ལྟར་གུས་པ་དེས་པར་ཞུགས་པས་གནས་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྟོན་པ་ལ་ཇི་ལྟ་བར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལ་ཡང་སྟོན་པའི་བྱ་བ་བྱས་པའི་ཕྱིར་སྟོན་པ་ལྟར་མཆོད་པ་ལ་སོགས་པས་གུས་པ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པར་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འདི་འདྲི་བར་གྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགོས་པ་འདི་ཙམ་ལ་ཆོག་མི་ཤེས་པས་རྟོག་པར་བྱེད་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ད་ལྟར་འདྲི་བ་ལ་སྐབས་གང་ཡིན་པའོ། །ཅིའི་གཞི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མའི་སྐབས་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཤཱ་རིའི་བུས་དེ་ལ་གཙོ་བོ་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཐབས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་ལྡན་པའི་བསོད་ནམས་དམིགས་བ་ཅན་གྱི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ངའི་རང་བཞིན་གྱིས་བསོད་ནམས་པས་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ཉི་ནི་དམུས་ལོང་གི་དཔེས་གསུངས་པ་ནི་ཀཽ་ཤི་ཀ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གཞན་དག་ནི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའི་རྗེས་ལ་དེས་ན་བདག་ནི་གཞི་འདི་ལས་འདི་འདྲི་བར་གྱུར་ཏོ། །ཀཽ་ཤི་ཀ་འོན་ཀྱང་ཡང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྔ་པོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ལམ་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཞུང་ལྷག་པ་འདོན་པ་ཡིན་ཏེ།


DTG094_Page_0271
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདོན་པ་འདི་ཡིན་ཡང་སྔོན་གྱི་པོ་ཏི་རྣམས་ལ་མེད་དོ། །ཆེན་མོ་རྣམས་ལ་ཡང་རིམ་པ་འདི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྔོན་གྱི་འགྲེལ་པ་རྣམས་ལ་ཡང་བཤད་པ་མེད་དེ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདིར་ནི་འདུལ་བ་སྦས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་འདོན་པ་གཞན་ཆེར་མང་བ་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སློབ་དཔོན་སྐྱོང་བས་སོ། །འདི་ནི་འབྲེལ་པ་ཅན་ཡང་མ་ཡིན་པས་གང་གི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མིག་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །སྔ་མ་རྣམས་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་མཐར་ཐུག་པའི་ཡུམ་གྱིས་གནས་བརྟན་གྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གཙོ་བོ་ཉིད་ཉེ་བར་བསྟན་ཏོ། །དེ་བས་ན་བར་དུ་ཞུགས་ཏེ་བདག་ནི་གཞི་འདི་ལས་འདི་འདྲི་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཉེ་བར་བསྡུ་བར་བ་ལ་སྐབས་གང་ཡིན། འདི་ཙམ་ཉིད་ཀྱི་གཙོ་བོ་ཉིད་རྫོགས་པ་ཉིད་ལ་ཀཽ་ཤི་ཀ་འོན་ཀྱང་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སླར་གཞན་ཅི་ཞིག་སྐབས་པར་བྱེད། དེའི་ཕྱིར་གཞི་འདི་ལས་འདི་འདྲི་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་གཏན་ཚིགས་གཞན་མ་མཐོང་ཞིང་འདི་བསྣན་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དམུས་ལོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དམུས་ཀྱི་སྒྲ་ནི་ཤིན་ཏུ་རང་དགའ་ཉིད་མེད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ལོང་བ་གཞན་བཞིན་ནོ། །དམུས་ལོང་གཞན་བཞིན་དུ་སྔར་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་འདྲེན་པ་མེད་པ་ནི་འདྲེན་པ་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐལ་བ་མེད་པ་ནི་རུང་བ་མ་ཡིན་པའོ། །ལམ་དུ་འཇུག་པ་ནི་འགྲོ་བར་རྩོམ་པའི་ལམ་ཙམ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ནི་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ཡུམ་ལ་སོགས་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མིང་མི་ཐོབ་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པར་ཕ་རོལ་ཏུ་འགྲོ་པའི་དོན་དུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམུས་ལོང་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམུས་ལོང་དང་འདྲ་བ་སྟེ་རང་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པར་མ་བཟོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་འདྲེན་པ་མེད་པ་ནི་འདྲེན་པ་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་རང་དང་གཞན་དུ་གཏོགས་པའི་ནུས་པ་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར་སྐལ་


DTG094_Page_0272
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་དང་མི་ལྡན་པའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ལམ་དུ་འཇུག་པ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་སའོ། །རྗེས་སུ་ཐོབ་པ་ནི་རྟོགས་པའོ། །མིག་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ཤེས་རབ་ལྟར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་དོན་དུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དང་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱུའི་ངོ་བོའོ། །དེ་ཉིད་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ལ་བླ་ན་མེད་པའི་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་རྒྱུའི་ངོ་བོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དབང་གིས་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེར་གུས་པ་ཆེན་པོ་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ཇི་ལྟར་སྟོན་པ་ལ་དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པར་བྱའོ་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ལན་ལ་ཆོག་མི་ཤེས་ཤིང་བདག་ལ་དགོངས་པ་གཞན་དྲི་བ་ལ་ཁྱོད་ཅི་ཞིག་ཚོལ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་ཕྱོགས་པར་བྱའོ། །འདིར་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་རྣམ་པ་ལ་འདྲི་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་འབྲས་བུ་ལ་འདྲི་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་མངོན་པར་མི་སྒྲུབ་པར་བལྟའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་མེད་པ་མངོན་དུ་བྱ་བའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཀུན་བརྟགས་དང་གཞན་དབང་གི་ངོ་བོས་མེད་པར་བསྟན་པ་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བ་ལ་མངོན་དུ་བྱ་བའོ། །འདི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའོ། །མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར་ནུས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཟུགས་ལ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འདོན་པ་ནི་སྔོན་གྱི་སློབ་དཔོན་རྣམས་ཀྱིས་མ་བཤད་པས་དོན་མ་འབྲེལ་པ་ཉིད་དོ། །འདིས་ཆོས་གང་ཡང་མི་སྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མེད་པ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་སོང་བ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལྷུན་གྱིས་


DTG094_Page_0273
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྲུབ་པའི་ཤེས་རབ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེའི་དུས་ན་གཞན་ཆོས་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་གང་ཞིག་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་སོ་སོར་གཏོད་པར་བྱེད། དེའི་ཕྱིར་གང་གི་ཚེ་ཆོས་གང་ཡང་གཏོད་པར་མི་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་གྲངས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་གནས་སྐབས་སུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱང་ཐ་དད་པར་མི་དམིགས་ན་དེའི་ཕྱིར་དེ་ཡང་གཏོད་པར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པས་འདྲི་བར་བྱེད་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་དམིགས་པ་དེ་ལྟར་གཏོད་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་སྟེ་མཉམ་པ་ཉིད་དམིགས་པར་བྱ་བ་དང་དམིགས་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོས་ཡོད་པར་གྱུར་པ་ཆོས་གང་ཡང་གཟུང་བར་གྱུར་པ་དམིགས་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་ཇི་ལྟར་ཉེ་བར་དམིགས་པ་དེ་ལྟར་གཏོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་སྒྲའོ། །མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ནི་ཕྱི་མ་ཕྱི་མའི་དེའི་ངེས་པའི་ཤེས་པ་དང་དེ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ནི་ཐ་སྙད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འོན་ཇི་ལྟར་གཏོད་པར་བགྱིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་གཏོད་པར་བགྱིད་ཅེས་བྱ་བ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་གཏོད་པར་བྱེད་ཅེས་འདྲི་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་གཏོད་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་ལྟར་གཏོད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་གནས་སྐབས་སུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོས་གནས་པ་ཡིན་ཞེས་དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་གཏོད་པར་བྱེད་ཅེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ལ། ཆོས་གང་ལ་ཡང་གཏོད་པར་མི་བྱེད་ཅེས་ཀྱང་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་སྲིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ངོ་མཚར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དེའི་གནས་སྐབས་ལ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ལ་འགག་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེས་ན་གནས་སྐབས་


DTG094_Page_0274
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སོ་སོར་གནས་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཉེ་བར་གནས་པ་དང་ཉེ་བར་མི་གནས་པ་དག་གཉི་ག་ལ་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གསུངས་པ་ནི་གནས་པ་ཡང་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་གནས་པ་དང་ཉེ་བར་མི་གནས་པ་དག་དངོས་པོའི་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པ་གཉི་ག་ལ་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེའི་ངོ་བོས་སོ། །འདུ་ཤེས་པར་བགྱིད་རིང་དུ་བགྱིད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ངོ་བོས་སོ། །གསོག་ཏུ་བགྱིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་ཕྱོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསོབ་ཏུ་བགྱིད་ཅེས་བྱས་བ་ནི་ཡང་དག་པར་ཕྱོགས་པར་གྱུར་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་དེའི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་བགྱིད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་བརྗོད་པའོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིང་དུ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ནའོ། །ཡོངས་སུ་གསལ་བར་བྱས་པ་ནི་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ལའོ། །ཇི་སྲིད་དུ་གཟུགས་ནས་སངས་རྒྱས་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ནས་ཆོས་འགའ་ཞིག་ཀྱང་མེད་དེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་རྟོགས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བས་ན་ཆོས་གང་ལ་ཡང་རིང་དུ་བགྱིད་པ་མ་ཡིན་འདི་མི་བགྱིད་པ་ལགས་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྣམ་གྲངས་གང་གིས་ཞེས་གནས་བརྟན་ལ་དྲིས་པ་ལ་རང་གི་འདོད་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱིས་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་གཟུགས་ཆེན་པོར་མི་བགྱིད་ཆུང་དུར་མི་བགྱིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཆོས་ཀྱི་གཟུགས་ཆེན་པོར་བགྱིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་གཟུགས་ཆུང་ངུར་མི་བགྱིད་ཅེས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །སྡུད་པར་མི་བགྱིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པས་སོ། །གཡེངས་པར་མི་བགྱིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་


DTG094_Page_0275
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་གཟུགས་ཆེ་བར་མི་བགྱིད་ཆུང་བར་མི་ཕྱིར་ཅེས་བྱ་བ་ཡང་ངོ༌། །དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ་གལ་ཏེ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཅུང་ཟད་ཕྱིར་ན་དེ་ལྟར་ཡོད་པ་ན་འདི་ནི་མི་ཕྱིར་ཅེས་བྱ་བ་འདི་བརྗོད་པར་རིགས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཀུན་རྟགས་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པ་དེ་བས་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་གཟུགས་ཆེ་བར་མི་ཕྱིར་ཆུང་བར་མི་ཕྱིར་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་བརྗོད་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ལྟ་སྨོས་སུ་ཅི་མཆིས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་དོན་ལའོ། །དེ་ལྟར་ཞེས་བརྗོད་ནས་དེ་ཉིད་གསུངས་པ་ནི་བདག་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པ་སྟེ་འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །སྔོན་གྱི་པོ་ཏི་རྣམས་ལ་དེ་ལྟར་འཚལ་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་གཞུང་མི་འདོན་བཞིན་དུ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་མ་ལགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་འདོན་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་བཅོམ་ལྡན་འདས་མའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་དེ་དང་འདྲ་བའི་འབྲས་བུ་གང་ཞིག་སེམས་ཅན་དུ་དམིགས་པ་དང་འབྲེལ་པའོ། །གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་རྣམས་དང་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་མཐོང་བར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་འདི་ཉིད་ནི་ཉེ་བར་དམིགས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དོན་དུ་འདི་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡང་དག་པར་རྩོམ་པ་དེ་ཡང་མཚན་མར་སྒྲོ་འདོགས་པར་བྱེད་ཅིང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྤྱོད་པ་མེད་པར་ཆོས་གཞན་ལ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །དགོངས་པའི་དོན་འདི་ཉིད་ཀྱིས་མདོའི་དོན་དང་ཡང་དག་པར་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་མཆིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་སྟེ་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ཡོངས་སུ་དོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སློབ་དཔོན་སྐྱོང་བའོ། །ད་ནི་དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་དོགས་ནས། སེམས་ཅན་ཇི་ལྟ་བ་དེ་ལྟར་ཤེས་


DTG094_Page_0276
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་རྣམ་གྲངས་མང་པོས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་སེམས་ཅན་ངོ་བོ་ཉིད་མ་མཆིས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །སེམས་ཅན་བཞིན་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་མ་མཆིས་པའི་རིགས་ཅན་ཏེ་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མཚན་ཉིད་དོ། །རིགས་ནི་སྐྱེ་བའོ། །དེ་དག་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ནི་འདིར་རྒྱུ་སྟེ་སེམས་ཅན་ངོ་བོ་ཉིད་མ་མཆིས་པས་ན་ཞེས་བྱ་བའོ། །དབེན་པ་ཉིད་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པས་སྐྱོན་རྣམས་ཀྱིས་མ་གོས་པའོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་པས་མི་དམིགས་པ་ཉིད་དོ། །མི་འཇིགས་པའི་ཆོས་ཉིད་ནི་དངོས་པོ་ལས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་དོ། །མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་མི་རྒྱ་བ་ནི་སོ་སོར་རྟོག་པ་མེད་པའོ། །ཡང་དག་པའི་དོན་ནི་ཡང་དག་པར་གྱུར་པའི་དོན་ནོ། །མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་མི་རྒྱ་བ་ནི་མི་འཛིན་པའོ། །སེམས་ཅན་ནི་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་བྱིན་པའོ། །ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་སྟོབས་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་ཉིད་ནི་ཉམ་ཆུང་བ་ཉིད་དམ་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་ལ་སྟོབས་ཡང་དག་པར་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དོ། །འགའ་ཞིབ་ཏུ་མེད་པས་སྟོང་པའི་འདོན་པ་སྟེ་དེར་ཡང་སྟོབས་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅུང་ཟད་མེད་པ་ཞེས་འདི་ཉིད་དོན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལ་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་དང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཐོས་པས་དང་བ་མངོན་པར་འཕེལ་བའི་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སླར་ཡང་འདྲི་བ་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཆི་འཕོ་བ་དང་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པའི་དུས་ཀྱི་ཚད་ཀྱང་རྩོམ་པར་བྱེད་པ་ནི་མོས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདི་ནི་འདི་ལྟར་ཡིན་ཞེས་རང་གི་ངོ་བོ་འཛིན་པ་དང་འདིར་ནི་འདི་ལྟ་བུའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲུབ་པ་འཛིན་པ་ནི་མོས་པ་སྟེ། །དེ་བྱེད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བས་ཙོ་རོའི་ནང་དུ་འདོན་པས་ནེ་ཙོའོ། །མོས་པ་དེའི་རྒྱུ་ཚིག་གསུམ་གྱིས་འགྲོ་བ་གཞན་འགག་པར་གསུངས་པ་ནི་ནེམ་ནུར་མི་བགྱིད་པ་སྟེ། དེ་ལ་ལམ་


DTG094_Page_0277
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཞན་ལ་འདོན་པ་ནི་ནེམ་ནུར་རོ། །ཐེ་ཚོམ་ནི་སོམ་ཉིའོ། །རྨོངས་པ་ནི་སྒྲུབ་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བ་གཞན་གསུམ་མོ། །རྨོངས་པ་ནི་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྨོངས་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྨོངས་པར་འགྱུར་བའོ། །ལོ་ཧི་ཏ་ལ་སོགས་པ་ལ་རིགས་ཀྱི་ཚོགས་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཀྱང་པའོ། །ཡུན་རིན་པོ་ཇི་སྲིད་ཅིག་ཏུ་སྤྱད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་ལྷག་པར་མོས་པ་ལ་དུས་ཉུང་བ་ལ་སྤྱོད་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་བསྲུངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འདོན་པ་ལ་ཡུན་རིང་པོར་སྤྱད་པ་སྟེ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་བསྲུང་བའི་དོན་དུ་དང་ཚུལ་འདི་ལ་ཡོངས་པས་ན་དེ་ཡུན་རིང་པོ་ཇི་སྲིད་ཅིག་ཏུ་དཔྱད་ཅིང་ཚུལ་བསྲུངས་པ་སྟེ་རྐྱེན་ནི་ཎི་ནིའོ། །དོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་སོ། །དོན་གྱི་ཚུལ་ཞེས་བྱ་བའི་དེ་ཉིད་ལ་རིགས་པས་སོ། །ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པའི་ཆོས་ལ་གོམ་པས་སོ། །ཆོས་ཉིད་ཚུལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཉིད་ལ་མདོར་བསྟན་པ་དང་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །རྗེས་སུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་ཚོལ་བས་སོ། །རྗེས་སུ་འཚལ་བར་འགྱུར་བ་ནི་དེ་ལྟར་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་བགྱིད་པ་ནི་གཞན་དག་རྣམས་ལའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟགས་གང་ལས་སོ། །གང་ལ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རྟགས་གསུངས་སོ། །བདག་གིས་སྟོན་པ་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གིས་མཐོང་བའོ། །འབྲེལ་པ་ཅན་བརྗོད་པར་འདོད་པས་དྲུག་པའོ། །རྣ་བ་བླགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྩེ་གཅིག་པ་དང་བཅས་པར་བྱེད་པའོ། །གུས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གུས་པས་སམ་འདོད་པས་སོ། །གཏམ་གྱི་བར་ཆད་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཆད་པ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡུན་རིང་པོར་སྤྱད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་བསྡུ་བའོ། །སངས་རྒྱས་མང་པོ་རྣམས་ལ་གང་གི་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ་དེ་ནི་དེ་སྐད་དུ་བརྗོད་དོ། །མཉན་ནུས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་ཞིག་ལ་དྲི་བའོ།


DTG094_Page_0278
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཉན་པ་ནི་སྒྲས་སོ། །རྟོགས་པ་ནི་དོན་ལས་སོ། །བསམ་པ་ནི་དུས་གཞན་ལ་དྲན་པའི་དོན་དུའོ། །བསྐྱེད་པ་ནི་བསམ་པའི་དུས་ལའོ། །ཉེ་བར་གཟུང་བ་ནི་བསྒོམ་པའི་དུས་ལ་སེམས་ལ་བརྟན་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིའོ་འདི་ལའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟེན་དང་སྣང་བར་གྱུར་བའོ། །འདིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣང་བར་གྱུར་པས་སོ། །རྣམ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཏེ། དཔེར་ན་བ་གླང་ནི་ནོག་དང་ལྐོག་ཤལ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །རྟགས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོས་མཚན་མ་སྟེ། དཔེར་ན་བ་གླང་ནི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པས་སོ། །མཚན་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་མཚན་མ་སྟེ། དཔེར་ན་བ་གླང་དཀར་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །བསྟན་པ་ནི་གཞན་གྱི་ཕྱིར་གཞན་ལས་ཉན་པའོ། །ལན་ནི་དེ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདི་ནི་ཕུང་པོའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བས་ན་ཇི་སྲིད་དུ་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཅེས་བྱ་བའམ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེན་གསུངས་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ་རྣམས་ཉིད་ཀྱིས་འདི་ལས་རྣམ་པར་དབེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཤིན་ཏུ་དབེན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ་དེ་རྣམས་ལ་ཀུན་བརྟགས་དང་གཞན་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དག་གི་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །གཞན་ན་ཡང་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ་དེའི་དོན་དམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དྲི་བའོ། །རབ་འབྱོར་ཕུང་པོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་ནོ། །དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ནི་ཀུན་བརྟགས་དང་གཞན་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དག་གིས་སྟོང་པ་སྟེ་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ངོ་བོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་ཉིད་གསུངས་པ་ནི་དེ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ནི་གཉིས་སུ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་དད་མེད་པའི་ཕྱིར། །གཉིས་སུ་བྱར་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་དད་པར་བྱེད་པ་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར། །འོན་ཏེ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་མཚན་ཉིད་འདི་ཡིན་གྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་


DTG094_Page_0279
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །སྟོང་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབེན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དབང་ལ་ཀུན་བརྟགས་དང་དབེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཁྲུལ་པ་ཙམ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཞི་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་བརྟགས་དང་གཞན་དབང་གི་ངོ་བོ་དག་གིས་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་དམིགས་པ་ནི་དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །གལ་ཏེ་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་འདི་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་གཟུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་དམིགས་པར་གྱུར་ན་དེ་ལྟར་ན་ཡང་འདི་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འདི་བསྟན་པའི་དོན་དུ་གསུངས་པ་ནི་གང་གི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདིས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ་འོན་ཀྱང་ཇི་སྲིད་དུ་མ་རྟོགས་པ་དེ་སྲིད་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་སྟེ་མཉམ་པས་མཉམ་པ་དམིགས་པར་བྱ་བ་དང་དམིགས་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོས་གནས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་དེ་རྟོགས་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་ཞེས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་གང་ཞིག་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་དང་ཇི་ལྟར་མེད་པ་ཇི་ལྟར་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་འགྱུར་བའམ་མི་འགྱུར་བ་དེ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕྱིན་པ་ལ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཅི་ཐམས་ཅད་ཉིད་ལ་འདི་ལ་ལྷག་པར་མོས་པ་ཉེ་བར་སྐྱེད་པ་ཡང་ན་འགའ་ཞིག་ལ་ཞེས་འདྲི་བར་བྱེད་པ་ནི་ཇི་སྲིད་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདི་ལ་རྣལ་འབྱོར་དུ་བགྱིད་པ་ནི་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཐོབ་པའོ། །རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་ཕྱེ་ཞེ་ན་ཡུན་རིང་པོ་ཇི་སྲིད་ཅིག་ཚུལ་བསྲུངས་པ་འགའ་ཞིག་ལ་འབྱུང་བ་


DTG094_Page_0280
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འགའ་ཞིག་ལ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་བས་ན་ཅིའི་ཕྱིར་དབང་པོའི་རིམ་པ་ཡོད་པས་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་གསུངས་པ་ནི་རབ་འབྱོར་ཡང་རྣམ་གྲངས་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །སྔོན་ཡང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་གི་ཐད་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགའ་ཞིག་ཏུ་འདོན་པའོ། །དེ་ལ་སངས་རྒྱས་དེ་རྣམས་ཀྱིས་སྟོན་པ་འདི་ལ་སངས་རྒྱས་དེ་དག་གི་ཐད་ནས་འདི་ལ་གུས་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་ཏེ། ཐད་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བ་ལའོ། །རིང་བ་དང་ཉེ་བའི་དོན་རྣམས་ལས་ཞེས་བྱ་བས་ལྔ་པའོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་ཉེ་བར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མ་གུས་པ་ཉིད་ནི་བསྙེན་བཀུར་བྱ་བ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དད་པར་བྱ་བ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱ་བ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ཡོངས་སུ་འདྲི་བར་བྱེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ནས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པའི་གནས་ལས་འབྱོལ་བའོ། །ཆོས་ཀྱིས་ཕོངས་པར་འགྱུར་བ་དང་མཐུན་པའི་ལས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཆོས་ཀྱིས་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱིས་སོ། །ཕོངས་པ་ནི་ཕོངས་པ་སྟེ་ཡུན་རིང་པོར་ངན་འགྲོར་གནས་པ་ལ་སོགས་པས་དེ་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བས་དེ་ལ་ཉེ་བར་མི་འཕོ་བའོ། །ཉེ་བར་མི་ཕོངས་པ་ལ་སྤོང་བའོ། །སྤོང་བ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་དོན་རྟོགས་པའོ། །དེ་འདི་ལས་འབྱུང་བས་ན་ཆོས་ཀྱིས་ཕོངས་པར་འགྱུར་བའི་ལས་སོ། །དམ་པའི་ཆོས་སྤང་པར་བྱས་པ་ནི་ལན་ཅིག་བྱས་པས་སོ། །བསྩགས་པ་ནི་ཡང་དང་ཡང་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ནས་བསྩགས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ། །ཉེ་བར་བསྩགས་པ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྟེར་བའི་ནུས་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ཀྱི་ཚོགས་པ་ཐོབ་པའི་དོན་དུ་ཡེངས་པའི་སེམས་ཀྱིས་གཡེང་བ་མེད་པའོ། །དག་གིས་ནི་སྐབས་སུ་མ་བབས་མི་བརྗོད་པའོ། །དེ་ལྟར་ཚོགས་པ་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་ཐོབ་པར་མི་བྱེད་ཅིང་འདི་མི་ཤེས་པ་ནི་གཞུང་གིས་སོ། །མི་


DTG094_Page_0281
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཐོང་བ་ནི་དོན་གྱིས་སོ། །ཁོང་དུ་མི་ཆུད་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་གྱི་དབྱེ་བས་སོ། །དེ་བས་ན་རིག་པར་མི་བྱེད་དེ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་དད་པས་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཞིག་གསུངས་པ་དེའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་བསྡུ་བ་ནི་དེ་ལྟར་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །སྤོང་བར་འགྱུར་བ་ནི་ཡིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའོ། །སྐུར་པ་ནི་ངག་གིས་སོ། །མི་སྙན་པར་བརྗོད་པ་ནི་སྨོད་པའོ། །བཅོམ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྨོད་པར་བྱེད་པའོ། །བསྲེགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྲེག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུན་པ་ནི་དབང་དུ་བྱེད་པའི་དངོས་པོའོ། །ཕྱིར་བཟློག་པ་ནི་དེ་བཟློག་པས་ལྷོད་པའོ། །འབྲལ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱིས་འདོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལྡོག་པར་བྱེད་པ་ནི་སླར་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཙམ་གྱིས་ནི་སྤོང་བ་གསུངས་སོ། །སྐུར་པ་གསུངས་པ་ནི་འདི་ལ་བསླབ་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །མི་སྙན་པར་བརྗོད་པ་གསུངས་པ་ནི་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱང་གཡང་ས་ཆེན་པོ་མངོན་པར་ཕྱོགས་པ་མཆོག་ཏུ་ཁ་ན་མ་ཐོ་པ་དང་བཅས་པའི་དམ་པའི་ཆོས་སྤོང་བའི་སྒྲིབ་པ་ལས་ལྡོག་པར་འདོད་པ་བརྩེ་བ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བརྩེ་བ་ཉེ་བར་བཟུང་བ་སྟེ་འདི་ལྟར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ་མདོ་སྡེ་དང་མངོན་པའི་ཆོས་དང་འདུལ་བ་ལས་ཕྱི་རོལ་ཏུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་ཉིད་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་གི་ཕྱིར་གསུངས་པ་གང་ཞིག་མདོ་སྡེ་ལ་འཇུག་པ་དང་འདུལ་བ་ལས་ཡང་དག་པར་མཐོང་བ་དང་ཆོས་ཉིད་དང་མི་འགལ་བ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །བཟློག་པ་ནི་དེ་ལས་བཟློག་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ཆེན་པོ་བསྟན་པ་དང་ནག་པོ་བསྟན་པའི་ཚད་མ་ཉིད་ཀྱིས་སྨྲའོ། །འདི་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ་ལྷག་པའི་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཆོས་རྣམས་གང་ཞིག་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང༌།


DTG094_Page_0282
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང༌། དབང་པོ་དང༌། སྟོབས་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སྡེ་པའི་མདོ་རྣམས་ལས་གསུངས་པ། དེ་རྣམས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་མདོ་སྡེ་ལ་མི་འཇུག ། ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ལུས་ཀྱི་སྡོམ་པ་དང་ངག་གི་སྡོམ་པ་རྣམ་པ་མང་པོ་ཡང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་བསྟན་པར་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་འདུལ་བ་ལ་འཇུག་པ་མ་ཡིན། ཁྱད་པར་དུ་ཡང་འདིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཐམས་ཅད་བསྟན་པ་དེ་བས་ན། ཇི་ལྟར་ཆོས་ཉིད་དང་འགལ་བར་བྱེད། སྡེ་པའི་མདོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལས་བསྟན་པ་འདི་ཐམས་ཅད་གཞན་དུ་ཡིན་ཞེ་ན། སྡེ་པའི་གཞུང་ཡང་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱིས་ཐ་དད་པ་རྣམས་ལ་མདོའི་སྡེ་སྣོད་གཅིག་ལ་སྡེ་པ་གཞན་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་འཇུག་པ་དང་འདུལ་བ་གཅིག་ལ་འདུལ་བ་གཞན་རྣམས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་འཇུག་པ་དང༌། ལྟུང་བར་བྱ་བ་རྣམས་ལ་ཡང་ལོག་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གང་ཞིག་སྡེ་གཅིག་ལ་ཆོས་ཉིད་གསུངས་པ་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྲིད་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཡང་རྩོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་སྐྱེ་བ་ཟད་པ་ཙམ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། གཞན་དག་ནི་ཐ་སྙད་ཙམ་སྨྲ་སྟེ་གང་མཐོང་བ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་དང་སྐྱེ་བ་ཟད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འོན་ཏེ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མེད་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ལ་དེ་བས་ན་ཐ་དད་པར་ཡོད་ཀྱང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ཉིད་དེ་དེ་བས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྒྱལ་པོ་ཀྲྀ་ཀཱིའི་རྨི་ལམ་དུ་རས་ཡུག་གཅིག་སྐྱེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱིས་འཐེན་པར་གྱུར་ཀྱང་ཆད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་དབྱེ་བ་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱིས་ཐ་དད་པར་གྱུར་པའི་བསྟན་པ་ཡང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མེད་པས་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །


DTG094_Page_0283
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཡིན་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་ཆེ་བའི་ཐ་དད་པ་ཡོད་ཀྱང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མི་བདེན་པ་ཉིད་མ་སྤངས་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཉིད་དོ། །ཇི་སྐད་དུ་གསུངས་པ། རང་ཉིད་འཇུག་པས་རང་ཉིད་ཀྱི། །འདུལ་བ་ལ་ཡང་མཐོང་བའི་ཕྱིར། །རྒྱ་ཆེ་བ་ཡང་ཟབ་པས་ན། །ཆོས་ཉིད་མི་འགལ་བ་ཉིད་དོ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་བས་ན་གང་ཞིག་འཕགས་པའི་བདེན་པའི་མདོ་ལ་འཇུག་པ་དང་ཉོན་མོངས་པ་འདུལ་བ་ལ་ཡང་དག་པར་མཐོང་བ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཉིད་ལ་ཡང་འགལ་བར་མི་བྱེད་པ་སྟེ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་རོ་གཅིག་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཉིད་དོ། །འོན་ཏེ་ཇི་ལྟར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མེད་པ་ཉིད་འདིར་ནི་ཐམས་ཅད་མེད་པ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་ལ་རབ་འབྱོར་གཟུགས་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟེ་ཇི་སྲིད་དུ་རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དང་དེར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་རྣམས་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་དང༌། མ་འགགས་པ་དང༌། གདོད་མ་ནས་ཞི་བ་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་ལམ་གང་ལམ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་འབྲས་བུ་གང་ལས་ཞེས་འདི་ནི་མི་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་བསྟན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པ་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་ནི་དགོངས་པ་ཅན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མདོ་ལས་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་འདི་ལན་མང་དུ་དེ་ཉིད་ལ་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་བདུད་སྡིག་ཅན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དྲུང་དུ་ཉེ་བར་འོངས་ནས་འདི་ལྟར་འཆད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཆོས་འདི་རྣམས་ཐམས་ཅད་ནི་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པ་སྟེ་དོན་མེད་པ་ཉིད་འདི་ནི་བདུད་


DTG094_Page_0284
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་ལས་ཡོངས་སུ་བསལ་བའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ཞེས་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ནི་བདུད་ཀྱི་ལས་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ཐམས་ཅད་མེད་པ་ཉིད་ནི་དེར་དོན་ཡིན་ན་མེད་པའི་ལྟ་བ་འདི་ཅིའི་ཕྱིར་དགག་པ་ཡིན། ཐམས་ཅད་དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་སྤྱོད་པ་ཉིད་རྣམ་པ་མང་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་དེར་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། བསྟན་པ་དེ་ཀུན་རྫོབ་པ་ཐམས་ཅད་མེད་པ་ཉིད་དོན་དམ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་དེའི་དོན་ནོ། །དེ་ནི་གལ་ཏེ་ཡང་ཀུན་བརྟགས་མ་ཡིན་པ་དང་གཞན་དབང་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་དག་ལ་བརྫུན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་དེའི་ཡུལ་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །ཇི་སྐད་དུ་གསུངས་པ། དོན་དམ་པར་ཡང་དེ་ཉིད་དེ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་རྫས་སུ་འདོད། །དེ་ནི་བདེན་པ་ཡུལ་ཡིན་ཏེ། །དེ་རྟོགས་པས་ནི་སངས་རྒྱས་བརྗོད། །གཞན་དབང་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཉིད་ཀྱང་ཀུན་རྫོབ་པའི་འབྲས་བུ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་ལ་འཇུག་པ་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དུ་ན་ཟས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་འཇུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་མཐར་ཐུག་པ་ལོག་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཁྱེད་ལ་ཡང་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལས་དེ་ལྟར་དེ་ཁོ་ན་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་གསུངས་པ། སྐྱེ་མེད་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ། །གཞན་གྱི་སྟོང་ཉིད་ཟད་པ་སྟེ། །གཅིག་ཉིད་ཟད་དང་སྐྱེ་མེད་ལ། །དོན་ལས་འདི་ནི་བཟོད་པར་གྱིས། །དེའི་ཕྱིར་སྤྲོས་པའི་གནས་སྐབས་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་དེའི་ཚེ་ལོག་པར་འཁྲུལ་པ་ཙམ་གྱི་ངོ་བོ་དེ་ཟད་པས་ལོག་པ་ཞེས་ཁྱད་པར་གང་ཡང་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཁོ་བོ་ཅག་ལ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པའི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་རྟོགས་པར་གྱུར་པ་བཅོམ་ལྡན་


DTG094_Page_0285
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདས་འགྲོ་བའི་དོན་གྱི་ངོ་བོར་སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་དང་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་སྐལ་པ་ཇི་བཞིན་དུ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་ཀུན་རྫོབ་པའི་previous hit ལོངསསྤྱོདརྫོགས་པའི་སྐུ་དང་མཐའ་ཡས་པའི་སྤྲུལ་ next hit་རྣམས་ཀྱིས་དེ་རིག་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཉིད་ནི་ས་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་འདས་པ་ལ་མི་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཐར་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ག་ལ་འགྱུར། ཁྱོད་ཅག་ལ་ནི། མར་མེ་བཞིན་དུ་མྱ་ངན་འདས། །དེ་ཡི་སེམས་ནི་རྣམ་པར་ཐར། །ཞེས་བྱ་བས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འཆད་པ་ཉིད་དོ། །ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གནས་སྐབས་དེ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཡིན་ཞེས་པའོ། །ཇི་ལྟ་བ་དེ་ལྟར་ཡོད་མོད་ཀྱི་མ་ལུས་པའི་སྟོབས་བཅུ་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་འཆད་པའི་རང་བཞིན་དང༌། མ་ལུས་པའི་རང་བཞིན་འགྲོ་བའི་དོན་སྤངས་པ་རེ་ཞིག་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནི་ཇི་སྲིད་འགྲོ་བ་འགྲོ་བའི་དོན་གྱི་ཕྱིར་སྐུ་གསུམ་གྱིས་གནས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ཐམས་ཅད་མེད་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ནི་ཐམས་ཅད་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་དེ་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་དེ་དོན་དམ་པར་ཡོད་ཅེས་དྲང་པའི་དོན་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དམ་པའི་ཆོས་ལ་རྒྱལ་ཚབ་ཏུ་དབང་བསྐུར་བ་ཐོབ་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ལ་མཁས་པ་མགོན་པོ་བྱམས་པ་རང་ཉིད་ཀྱིས་གསུངས་པ། གང་ཞིག་མེད་མིན་ཡོད་པ་མིན་དང་ཡོད་མེད་མ་ཡིན་ཡོད་མེད་ལས་ནི་གཞན་པའང་མིན། །བརྟག་པར་མི་ནུས་ངེས་ཚིག་དང་བྲལ་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཞི་བ་སྟེ། །དྲི་མ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་འོད་ཟེར་སྣང་བ་དང་ལྡན་དམིགས་པ་ཀུན་ལ་ཆགས་པ་དང༌། །སྡང་དང་རབ་རིབ་རྣམ་པར་འཇོམས་པར་མཛད་པའི་དམ་ཆོས་ཉི་མ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འཕགས་པས་ཀྱང་གསུངས་པ། གང་ཞིག་གཅིག་མིན་དུ་མ་


DTG094_Page_0286
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡང་མིན་རང་དང་གཞན་ལ་ཕན་པ་ཕུན་ཚོགས་ཆེན་པོའི་རྟེན་གྱུར་པ། །དངོས་མེད་མ་ཡིན་དངོས་པོ་ཡང་མིན་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་རོ་མཉམ་དངོས་པོ་ཀུན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད། །མ་གོས་འགྱུར་བ་མེད་པ་ཞི་བ་མི་མཉམ་དང་མཉམ་ཁྱབ་པའི་སྤྲོས་པ་མེད་པ་དང༌། །སོ་སོར་རང་གིས་རིག་བྱ་མཉམ་པ་དང་བྲལ་ཐུབ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་སྐུ་དེ་ལ་བདག་ནི་འདུད། །ཅེས་བྱ་བའོ། །དེ་བས་ན་མང་དུ་སྨོས་ཅི་ཞིག་དགོས་ཏེ་ཐམས་ཅད་མེད་པའི་ལྟ་བ་འདི་ཞེས་གང་ཞིག་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་སྨོད་པར་བྱེད་པ་དེ་རྣམས་ལ་གཅིག་ཏུ་མ་སྤྱད་པ་ཉིད་འདི་ལ་ཤིན་ཏུ་དཀའ་བ་ཅི་ཞིག་ཡོད། གང་ཞིག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཆུང་བ་ཆོས་འདོད་པ་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ཚུལ་མ་ཡིན་པ་ཆེན་པོ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །གང་ཞིག་རང་གི་རྒྱུད་བཅོམ་ནས་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱང་འཇིག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གསུངས་པ། སྙིང་རྗེ་སྔོན་འགྲོ་ཐམས་ཅད་ནི། །རྒྱུ་མཐུན་ཡེ་ཤེས་དྲི་མ་མེད། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་གང་ལ་གསུངས། །སེམས་པ་དང་བཅས་དེ་སུས་སྨོད། །སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་མི་ཤེས་པ། །ཡོན་ཏན་རྣམས་ལ་སྐྱོན་དུ་འཛིན། །ཡང་ན་ཡོན་ཏན་སྡང་བ་དེ། །ཐེག་པ་ཆེ་ལ་སྨོད་པར་བྱེད། གང་གིས་གུས་པ་ཐེག་ཆེན་ལ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་པ་གཞན་སོང༌། །རང་གི་སྡེ་པ་ཡང་ས་འོག །ལམ་མིན་གཡང་ས་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བའོ། །རིགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ལྷག་པར་མོས་པ་མེད་ཀྱང་བདག་ཉིད་འདོད་པས་སྤང་བ་མི་བྱའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་འདུལ་བར་བྱེད་པའི་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྟོད་པར་བྱེད་པ། །མང་བ་མང་བའི་ངོ་བོ་ནི། །ངག་རྣམས་དང་ནི་སྤྱོད་པ་དང༌། །གདུལ་བྱའི་བསམ་པ་ཐ་དད་པས། །དེ་དང་དེར་ནི་ཁྱོད་ཀྱིས་སོང༌། །ཐབས་དེ་ཡོད་མིན་ནུས་པ་ཡང༌། །གང་གི་ཁྱོད་ཀྱིས་ཁྱབ་པ་མིན། །འཁོར་བའི་ས་འོག་འཇིགས་པ་ལས། །བརྩེ་བས་འགྲོ་བ་གདོན་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་ན་སྣ་ཚོགས་པའི་བསྟན་


DTG094_Page_0287
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་འདི་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་པ་འདི་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་གང་གིས་ངེས་པར་ནུས། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གསུངས་པ། ཡིད་ཀྱི་སྐྱོན་ནི་རང་བཞིན་དག་གིས་གདུག་པ་སྟེ། མི་རིགས་ངོ་བོ་ལ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ལ་སྔོན་ཉིད་དུ་ནི་ཐེ་ཚོམ་གྱུར་པ་ལ། །དེ་བས་བཏང་སྙོམས་ཉིད་ནི་མཆོག་ཏུ་སྐྱོན་དང་བྲལ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །འོན་ཏེ་ཐམས་ཅད་མེད་པའི་ལྟ་བ་འདི་འཇིག་རྟེན་རྣམ་པར་འཇིག་པའི་དོན་དུ་འགའ་ཞིག་གིས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཞེས་གདོན་མི་ཟ་བར། དམ་པའི་ཆོས་ནི་བསྔགས་པ་སྟེ། །དམ་ཆོས་མ་ཡིན་སྨོད་པར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བའི་རིགས་པས་དགག་པར་བྱ་བའོ། །དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་ཉིད་ལ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་བཀག་པས་སྦྱིན་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ལོག་པའི་ལྟ་བ་དགག་པའི་ཕྱིར་ཕན་པའི་ཐབས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འདོན་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཆོས་བཞི་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་མྱུར་དུ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ་བདོག་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་པ་ཉིད་དང༌། ལྟ་བ་དོར་བ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བས་སོ། །བཟོད་པ་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་དང་ཆོས་ལ་འཇུག་པས་སོ། །བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ཉིད་དང་དབེན་པའི་ཆོས་ལ་ལྷག་པར་མོས་པས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱམས་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ནི་འཁོར་བ་ལ་སྐྱོ་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །དགའ་བ་ཆེན་པོ་ནི་ཆོས་ལ་དགའ་བ་དང་རབ་ཏུ་དགའ་བས་སོ། །བཏང་སྙོམས་ཆེན་པོ་ནི་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་ཁོང་ཁྲོ་སྤངས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གང་ཞིག་སེམས་ཅན་རྣམས་མི་འཇིགས་པར་བྱེད་པའི་དོན་དུ་འཇུག་པ་དེ་ཇི་ལྟར་མེད་པ་པོའི་ལྟ་བ་ཐོབ་པའི་དོན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཐབས་ཉེ་བར་སྟོན་པ་


DTG094_Page_0288
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་འདི་མེད་པས་ལོག་པའི་ལྟ་བ་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་བས་ན་འཇིག་པའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་པ་སློབ་དཔོན་ལ་ལ་ཞིག་ཐམས་ཅད་མེད་པའི་ལྟ་བ་སྐྱེས་པས་སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་དོར་ནས་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་སྤྱོད་པ་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་ཞེས་ཐོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱི་ཐམས་ཅད་ལ་རེ་བ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྐོང་བ་མཆོག་ལས་དབུ་སྦྱིན་པའི་གཏམ་ཤིན་ཏུ་གྲགས་པ་ཉིད་དོ། །འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཀྱི་ཞབས་ཀྱིས་ཀྱང་སྙིང་རྗེ་སྲོག་ཆགས་རྣམས་ལ་འཚོ་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཤ་ལ་སོགས་པ་བཅད་ཅིང་སྦྱིན་པར་མཛད་པ་ལ། དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་ནས་བྱོན་པའི་མགོན་པོ་བྱམས་པ་མཐོང་ནས་ཇི་ལྟར་སྔ་མའི་ལུས་དེ་ཐོབ་སྟེ་དེའི་གདམས་ངག་གིས་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུན་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བརྙེས་པར་གྱུར་ཏོ། །དོན་ལ་རག་ལས་པ་མང་བའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་པ་རྣམས་ཀྱི་སྣ་ཚོགས་པ་དང་ངོ་མཚར་བར་བྱེད་པ་སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་གཏམ་ཐོས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་རབ་ཏུ་འཇུག་པའི་དོན་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མེད་ན་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ལ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཉིད་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་འོས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་འགལ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་དང་ཉེ་བར་བསྟན་པ་དང༌། །སྦྱོར་བ་དང་ནི་འགལ་བའི་ཕྱིར། །ཉེ་བར་བསྟན་དང་དུས་དག་གིས། །གང་ཞིག་དམན་པ་དེ་དམན་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བའོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་ནི་བདག་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་དོན་ཉིད་བསམ་པ་སྟེ་ཡིད་ནི་དེའི་དོན་ཉིད་ལའོ། །བདག་ཉིད་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཙམ་གྱི་ཐབས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་དང་དེའི་དོན་ཉིད་དུ་སྦྱོར་བ་དང་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པ་ཆུང་བ་ཉེ་བར་


DTG094_Page_0289
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྟན་པ་དང༌། དུས་ཉུང་བས་དེའི་དོན་ཐོབ་པ་སྟེ་དེ་ཇི་སྲིད་སྐྱེ་བ་གསུམ་གྱིས་སོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནི་ཐམས་ཅད་ལོག་པས་ཉེ་བར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་དུ་འགལ་བས་གང་ཞིག་དམན་པ་དེ་ནི་དམན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོར་བགྲང་བར་འོས་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་རྣམས་ནི་ཉན་ཐེག་པ་ལ་འཇུག་པའི་དོན་དུ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་མི་ཁྱེད་པར་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཐེག་པ་དམན་པ་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཁོངས་སུ་བསྡུ་བར་གྱུར་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་དེ་ལ་འགྲིབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཁྲོན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པ་ཉིད་དང་ཁོངས་སུ་བསྡུ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་ཆུའི་གནས་མེད་བར་གྱུར་རམ་ཅི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་རྣམ་པ་དུ་མ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཁྱད་པར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དག་ལ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྲིད་དུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ནི་ཐེག་པ་དམན་པ་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་མཆོག་གི་ཐེག་པ་དང་གཙོ་བོའི་ཐེག་པ་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་མདོ་སྡེ་རྣམས་ལ་ཡང་དོན་འདི་ནི་མཚོན་པ་མཐོང་བ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཤ་བའི་ནགས་ཀྱི་མདོ་ལས་ཀུན་དགའ་བོ་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། ཤ་པའི་འདབ་མ་མང་པོ་ཤ་པའི་ནགས་འདི་ལ་ཡོད་དམ། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མང་ངོ༌། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་མང་ངོ༌། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ་དེ་བས་ན་བདག་གིས་ཆོས་ཆེར་མང་བ་རྣམས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་བདག་གིས་ཁྱེད་ཅག་ལ་མ་བསྟན་པ་དེ་ཙམ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་བྱས་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་རྣམས་ནི་ཁྱེད་ཅག་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་འདོད་ཆགས་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་རོ། །དེ་བས་ན་ཤེས་པར་བྱས་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཉིད་ལ་བསྟེན་པ་འདི་མ་ལུས་བ་ཆད་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འཕགས་པའི་མདོ་སྡེ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་འཇུག་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་གཟིགས་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་ཤེས་རབ་བྱ་བའི་དོན་དུ་གང་ཞིག་མདོ་སྡེ་ལ་མི་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པར་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་སྡང་བ་རྣམས་ཀྱི་དེ་ལ་འདུན་པའི་ལན་གྱིས་


DTG094_Page_0290
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མདོ་སྦྱར་བར་གྲགས་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་རྣམས་ལ་འཇུག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་བས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཡིན་ཞེས་འདི་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །འབྱོལ་བར་འགྱུར་བ་དང་ཡོངས་སུ་གཏོང་བར་འགྱུར་བ་དང་ཡོངས་སུ་ཕྱི་རོལ་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དོན་གཅིག་གོ །ཐམས་ཅད་ནས་ནི་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བ་དེ་ལྟར་རོ། །ཐམས་ཅད་ནི་ཆ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་ཏུ་འདོན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ལས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ནི་ལས་ཀྱི་བྱ་བའོ། །ཉེ་བར་གཞག་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱས་པས་སོ། །ཀུན་ནས་བསླང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་བསགས་པས་སོ། །བརྒྱ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་སེམས་ལ་ཆུང་བ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཐ་དད་པ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དམྱལ་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་མནར་མེད་དང་ཚ་བ་དང་རབ་ཏུ་ཚ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །འཇིག་པ་ནི་འཇིག་པའོ། །འོག་གི་མནར་མེད་པ་ནས་བརྩམས་ཏེ་ཇི་སྲིད་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་གང་ལ་མེས་ཟད་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་མེས་འཇིག་པའོ། །འདོར་བར་འགྱུར་བ་ནི་སྲིད་པ་བར་མ་དོའི་ལུས་ཀྱིས་སོ། །ལྷུང་བར་འགྱུར་བ་ནི་སྐྱེ་བ་སྲིད་པའི་ལུས་ཀྱིས་སོ། །དེ་ལྟར་དེ་དག་སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་མྱོང་བ་ནི་དེ་མང་པོ་ཡིན་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཡང་ཡིན་བས་དེས་མྱོང་བར་བྱ་བ་གང་གི་ཕྱིར་དེ་སྐད་དུ་བརྗོད་པའོ། །ལྔ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་བསད་པ་དན་ཕ་བསད་པ་དང་དགྲ་བཅོམ་པ་བསད་པ་དང་དགེ་འདུན་གྱི་དབྱེན་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ངན་སེམས་དང་གསོད་སེམས་ཀྱིས་ཁྲག་འབྱིན་པའོ། །གསོད་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞུས་པ་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ལ་མཚམས་མེད་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལུང་གིས་སོ། །མནར་མེད་པའི་དམྱལ་བར་ལྟུང་བའི་སླད་དུ་གཟུང་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་མནར་མེད་པ་སྟེ་རང་གི་དོན་ལ་ཨ་ཎའོ། །གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་པ་ཚིག་གསུམ་པོ་ནི་དོན་མཉམ་པའོ། །རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་ནི་དེ་རྣམས་ཉིད་ལས་གང་གི་དོན་དུ་དེ་རྣམས་མཐོང་བར་འགྱུར་བའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་མི་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ལོ་འདབ་རུལ་པ་ནི་རློན་པ་རུལ་


DTG094_Page_0291
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའོ། །དེ་མ་དོར་ན་རློན་པ་གཞན་ཡང་ཆུད་ཟོས་པར་བྱེད་དོ། །ལྟ་བུ་ནི་རིགས་ཏེ་རློན་པ་རུལ་བ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་གང་རྣམས་ལ་ཡོད་པ་དེ་རྣམས་ནི་རློན་པ་རུལ་བ་ལྟ་བུའོ། །ནག་པོ་ནི་རྩྭའི་བྱེ་བྲག་གོ །དེ་ཡང་ཞིང་ལས་མ་བཏོན་ན་ཞིང་ཆུད་ཟ་བར་བྱེད་དོ། །ཉེ་བར་སྐྱེད་པ་ནི་སྒྲུབ་པའོ། །ནག་པོ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་སྐྱེད་པ་འདི་རྣམས་ལ་ཡོད་པས་ན་ནག་པོ་ཉེ་བར་སྐྱེད་པའོ། །ཡང་ན་སྤྲུལ་ནག་པོའི་རིགས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྲུལ་ནག་པོའོ། །དེ་རང་ཉིད་དུག་དང་བཅས་པ་འདྲེས་པ་རྣམས་དུག་ལངས་ཤིང་དུག་དང་བཅས་པར་བྱེད་དོ། །ཚུལ་མ་ཡིན་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་རྣམས་ལས་ཐོས་པ་དང་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་ལམ་མ་ཡིན་བས་སོ། །བརླག་བ་ནི་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །མི་བཟད་བ་དང་ནད་ཀྱིས་རེག་པ་ནི་གནོད་པ་ཆེན་པོར་ངེས་པར་འགྱུར་བའོ། །རེག་པ་ནི་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྣང་བ་ནི་སྔར་བྱས་པའི་ལས་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཤེས་པའོ། །དཀར་པོའི་སྐལ་བ་ནི་དགེ་བའི་ཆའོ། །དེ་དང་ལྡན་བ་ན་དཀར་པོའི་སྐལ་བ་ཅན་ནོ། །ཕྲད་པར་ནི་སྦྱོར་བའོ། །སྡིག་པ་བྱེད་པ་རྣམས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གཅིག་ཏུ་ནག་པོ་ལ་སྤྱོད་པ་དང་དཀར་པོའི་ཆ་དང་འདྲེས་པའི་ནག་པོ་ལ་སྤྱོད་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པའི་སྡིག་པ་འབད་པས་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་གཞན་ལ་བརྩེ་བས་གསུངས་པ་ནི་དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །ངག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདྲི་བ་སྟེ་ལས་གཞན་ལ་ལྟོས་པས་ཅི་གཞན་ཡང་ལས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་ཡོད་དམ། གང་གིས་འདི་ཙམ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པའི་ཚད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་ངག་གིས་ཉེས་པར་སྨྲས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པའི་ངག་གིས་ཉེས་པར་སྨྲས་པ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་ཏེ་གཞན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ལེགས་པར་གསུངས་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཡང་དག་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་འདུལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དོན་གྱི་ཆོས་སོ། །ཉོན་མོངས་པ་འདུལ་བས་ན་འདུལ་བའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་འོན་ཏེ་དོན་འདི་སྔར་ཡང་དྲིས་པ་སྟེ་ལན་ཡང་


DTG094_Page_0292
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེར་གསུངས་སོ། །སྔར་ཡང་དེ་དག་དེ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དེ་ཉིད་དང་པོ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ཅི་ཞིག་རྒྱུ་མཚན་དུ་གྱུར་ཅེས་བྱ་བ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཐ་མ་ལ་གནས་པ་ཡོངས་སུ་དྲི་བའོ། །དེ་བས་ན་དང་པོར་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ཉིད་བདུད་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའོ། །དད་པ་དང་རབ་ཏུ་དང་བ་མེད་པའི་རྒྱུ་དག་གསུངས་སོ། །གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རྒྱུ་གཞན་རྣམས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །སྡིག་པའི་གྲོགས་པོས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་འབྲས་བུ་གསུངས་པ་ནི་མངོན་པར་མི་བརྩོན་པར་འགྱུར་བའམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཕུང་པོ་ལ་མངོན་བར་ཞེན་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་འདོད་པ་བརྟན་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་མ་ལོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕུང་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོན་པ་ལ་དོན་གསལ་བ་ཉིད་དོ། །རྣམ་པ་འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་ཡང་རིགས་དང་བྲལ་བས་བབ་པའི་ཆོས་ལ་ལྷག་པར་མོས་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་རྒྱུ་གཙོ་བོར་བལྟ་བར་བྱའོ། །གཞན་རྣམས་དེའི་ཉེ་བར་མཁོ་བའོ། །རྣམ་པ་བཞི་ཞེས་བྱ་བའི་འདོན་པ་ལ་བདག་ལ་བསྟོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་གྱིས་ཕུང་པོ་གཅིག་གོ །དམྱལ་བའི་གཞུང་མང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དམྱལ་བའི་ལེའུ་སྟེ་ལེའུ་བདུན་པའོ།། །།སྔར་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ལ་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ཐོས་པ་དང་མངོན་པར་འཕེལ་བའི་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས་དེ་ལ་ལྷག་པར་མོས་པའི་སླད་དུ་གང་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་འདིར་སྐྱེས་པ་ཞེས་དྲིས་པ་ལ། གནས་སྐབས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དམ་པའི་ཆོས་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་གཏམ་གནས་སྐབས་སུ་བྱས་པའོ། །ད་ནི་ཡང་གནས་སྐབས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་མོས་པར་དཀའ་བ་ཉིད་དག་གནས་སྐབས་སུ་འབྱེད་པ་ནི་མངོན་པར་མི་བརྩོན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །མོས་པར་དཀའ་བ་ནི་རིགས་དམན་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལ་ལྷག་པར་མོས་པ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པས་ཡང་རྙེད་པར་དཀའ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་གསུངས་པ་ནི་མངོན་པར་ནི་མངོན་པར་མི་བརྩོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མངོན་པར་མི་བརྩོན་པ་ནི་ལྷག་པར་མོས་པའི་རྒྱུ་ལ་དུས་རིང་པོར་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མ་གོམས་པའོ། །དོན་དུ་མི་གཉེར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུན་པ་ཞན་པས་སོ། །ཉེ་


DTG094_Page_0293
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བར་བསྟན་པ་ནི་བགེགས་སུ་བྱས་པའོ། །ལེགས་པར་མི་ཉན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྣམས་ལའོ། །ཡང་མོས་པར་དཀའ་བ་ཉིད་དེ་བསྟན་པའི་དོན་དུ་ཅི་ཙམ་དུ་ཟབ་པ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཅི་ཙམ་གྱིས་ཟབ་པ་ནི་གང་ཞིག་འདི་ལྟར་མོས་པར་དཀའ་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཟབ་པའི་དྲི་བ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མ་བཅིངས་མ་གྲོལ་བ་བསྟན་པ་དང་མུ་མེད་པ་བསྟན་པ་དང་ཆགས་པ་དང་མ་ཆགས་པ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བསྟན་པ་བཞི་ཅིའི་ཕྱིར་བར་སྐབས་སུ་མཛད། རབ་འབྱོར་གཟུགས་ནི་མ་བཅིངས་མ་གྲོལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་གནས་སྐབས་ལ། གང་ཞིག་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་སྣང་བ་དེ་འཁོར་བའི་གནས་སྐབས་ལ་དུས་འདི་ཙམ་དུ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འཆིང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མ་བཅིངས་ཞེས་བྱ་བ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཕྱིས་ཡང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་གནས་སྐབས་ལ་མ་གྲོལ་བ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཀུན་བརྟགས་ཉིད་ནི་འཆིང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་ཀྱི་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་གོས་པ་མེད་པ་དང་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གསུངས་པ་ནི་རབ་འབྱོར་གཟུགས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་དང་གཞན་དབང་གིས་གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་གཟུང་བར་བྱའོ། །ཡང་མ་བཅིངས་མ་གྲོལ་བ་ཉིད་ལ་གསལ་བར་བྱེད་པའི་དོན་དུ་དུས་གསུམ་དང་སྦྱར་བར་བྱེད་དེ། །རབ་འབྱོར་གཟུགས་ཀྱི་སྔོན་གྱི་མཐའ་མ་བཅིངས་མ་གྲོལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ལ་འཁོར་བར་དྲི་མ་དང་བཅས་པ་མ་དག་པའི་གནས་སྐབས་སྔོན་གྱི་མཐའ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ཉེ་བར་བསྟན་ནས་སླར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་མ་དག་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཕྱི་མའི་མཐའ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དུས་གསུམ་ཡང་འགྱུར་བ་མེད་པ་མི་གནས་མཚན་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ནི་རབ་འབྱོར་གཟུགས་ལ་སྔོན་གྱི་མཐའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་


DTG094_Page_0294
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར་རོ། །ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་ལ་དུས་ལས་ངེས་པར་གྲོལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གསུངས་པ། མཆོག་ཏུ་མོས་པར་དཀའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་མཆོག་ཏུ་ཟབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་མ་བཅིངས་མ་གྲོལ་བ་བསྟན་པ་ལ་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ངོ་བོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་དག་པ་དང་མ་དག་པའི་གནས་སྐབས་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གང་ཞིག་བསྟན་པའི་དོན་དུ་རྣམ་པར་དག་པའི་བསྟན་པ་རྩོམ་པར་བྱེད་དེ། རབ་འབྱོར་གཟུགས་རྣམ་པར་དག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལ་བཅིངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པས་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་དག་པའོ། །རྣམ་པར་དག་པ་ལ་རང་བཞིན་ཅན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་རྣམས་མེད་པའོ། །རང་བཞིན་ཅན་གྱི་རྣམས་པར་དག་པ་ལ་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་རྣམས་དོན་དམ་པར་ཅུང་ཟད་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་ཉིད་དེ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གང་ཞིག་གཟུགས་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་དེ་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་འབྲས་བུར་གྱུར་པའི་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སུ་ཞིག་སོ་སོར་གྱུར་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་འདི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་གྲུབ་པ་ལ་རང་བཞིན་ཅན་རྟག་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཉེ་བར་གནས་པའོ། །དེ་ཉིད་ནི་འབྲས་བུར་གྱུར་བ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མིང་ཅན་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་གཟུགས་དང་འབྲས་བུ་དག་ལ་རྣམ་པར་དག་པ་གཅིག་ཉིད་ཡིན་ཞེས་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་པ་ནི་གཟུགས་རྣམ་པར་དག་པ་དང་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་དག་པ་འདི་ནི་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་དེ་ཐ་མི་དད་ཅེས་བྱ་བ་ལ། གཉིས་སུ་མེད་པ་ན་གཅིག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་སུ་བྱར་མེད་པ་ནི་སོ་སོར་བྱ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་མི་དད་པ་ནི་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ཆད་པ་ནི་བར་མ་ཆད་པའམ་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ད་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པས་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་དག་པ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལ་


DTG094_Page_0295
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཙོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པ་གསུངས་པ་ནི་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དོ། །ད་ནི་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས་རྣམ་པར་དག་པའི་བསྟན་པ་ཐོབ་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་དང་བ་མངོན་པར་འཕེལ་བ་སྤོབས་པ་ཡང་དག་པར་སྐྱེས་པ་རིམ་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཚིག་བཅུ་གཅིག་ལ་ཡང་འཁོར་ཡང་དག་པར་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་བསྟན་པ་རྩོམ་པར་བྱེད་པ་ནི་ཟབ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིས་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དྲི་མས་ཉེ་བར་བསགས་པའི་འཁོར་བ་པའི་ཆོས་རྣམས་ལས་དེ་རྣམས་སོ་སོར་མ་ཡིན་པར་གྱུར་བའི་ཆོས་ཉིད་དྲི་མ་ད་རྣམས་ཀྱིས་དྲི་མ་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་དཀའ་བ་སྟེ། དེ་བས་ན་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཟབ་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གསལ་བར་བགྱིད་པ་ནི་འོད་གསལ་བ་སྟེ་དྲི་མ་དང་བཅད་པའི་གནས་སྐབས་ལ་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྣང་བར་བགྱིད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ཟླ་བ་དང་ཉི་མ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་སྤྲིན་དང་བ་མོ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་སྣང་བ་ཆེན་པོར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་སྣང་བ་བཞིན་དུ་སྣང་བར་འགྱུར་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མཚམས་སྦྱོར་བ་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་སྤྲོས་པའི་དྲི་མ་རྣམས་སླར་མི་སྐྱེད་པ་ནི་མཚམས་སྦྱོར་བ་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཡོངས་སུ་དོར་བ་དེ་རྣམས་ལ་སླར་སྐྱེ་བ་མེད་པས་གསུངས་པ་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་སྤྲིན་དང་ཁ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་ཀྱང་ནམ་མཁའ་ལྟར་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པར་ཉིད་བརྗོད་དོ། །ཐོབ་པ་མ་མཆིས་པ་མངོན་པར་


DTG094_Page_0296
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྟོགས་པ་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོབ་པར་བྱ་བ་འདི་དང་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཡོད་པ་ལ་ཐོབ་པ་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། རྟོགས་པར་བྱ་བ་དང་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཡོད་ན་མངོན་པར་རྟོགས་པ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཀུན་བརྟགས་དང་གཞན་དབང་དག་གསལ་བ་ཙམ་ལ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཆོས་ཉིད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་བས་ན་དེའི་འགའ་ཞིག་ཐོབ་པ་འམ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མངོན་པར་གྲུབ་པ་མ་མཆིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་དང་གཞན་དབང་གི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་མངོན་པར་མ་གྲུབ་པ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་པས་མངོན་པར་མ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བརྗོད་དོ། །ཤིན་ཏུ་མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་དང་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་མི་དམིགས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདོད་པ་དང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་རྣམས་ནི་ཀུན་བརྟགས་དང་གཞན་དབང་ངོ༌། །གང་ཞིག་དེ་རྣམས་ལ་མི་དམིགས་པ་དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འགའ་ཞིག་ཏུ་ནི་ཤིན་ཏུ་སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདོན་པའོ། །དེ་ལ་སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པ་ནི་མི་འབྱུང་བའོ། །མ་འཚལ་བ་ཡང་དག་པར་མ་འཚལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མ་འཚལ་བ་ནི་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པར་མ་འཚལ་བ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཟུང་བར་བྱ་བའི་གཟུགས་ཅུང་ཟད་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་ཀྱིས་དམིགས་པར་བྱ་བ་དང་དམིགས་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོའི་མཚན་ཉིད་གསུངས་པ་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དྲི་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལན་ནི་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་མི་མཐོང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་གནོད་པར་མི་བགྱིད་ཕན་པར་ཡང་མི་བགྱིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་འདི་ཉིད་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ཕན་པ་འམ་གནོད་


DTG094_Page_0297
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་བགྱིད་པ་མ་ལགས་ཏེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁས་ནམ་མཁའ་ལའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བརྗོད་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཐམས་ཅད་དང་ཡོངས་སུ་གཏོང་པ་མེད་པ་མཚན་ཉིད་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ་དེ་ནི་གལ་ཏེ་ཆོས་གང་ཡང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའམ་ཡོངས་སུ་དོར་བ་མེད་པ་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །འོག་ཏུ་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་བདག་རྣམ་པར་དག་པས་གཟུགས་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིར་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ་ཐོབ་པ་མ་མཆིས་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཡང་མ་མཆིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པར་དག་པའི་བསྟན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ལ་མུ་མ་མཆིས་པའི་བཤད་པ་ཟབ་པ་ཉིད་རྟོགས་པའི་དོན་དུ་རྩོམ་པར་བྱེད་པ་ནི་བདག་མུ་མ་མཆིས་པས་ན་གཟུགས་མུ་མ་མཆིས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རྟག་པ་དང་ཆད་པའི་མཐའ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་སྔོན་གྱི་མཐའ་དད་ཕྱི་མའི་མཐའ་དང་དབུས་མེད་པའི་ཕྱིར་མུ་མ་མཆིས་པ་ཉིད་དེ། གང་ཞིག་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་རྟོགས་པ་འདི་ནི་འདིའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་ཟབ་པའི་དོན་གྱི་ཡུལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཅིའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉིད་ལ་བརྗོད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ནི་ཡོངས་སུ་མཐར་ཐུག་པ་དད་བྱ་བ་བྱས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་འོན་ཀྱང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་ལྟོས་པས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་མ་དག་པ་ལ་ལྟོས་པས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་མང་དག་ཅེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉིད་ལ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཕ་རོལ་ཏུ་སོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་འམ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རང་བཞིན། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཕ་རོལ་དུ་སོང་བ་ཡང་


DTG094_Page_0298
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དམ་པ་རྣམས་ལ་ཚུ་རོལ་གྱི་འགྲམ་ན་ཡང་མི་གནས་ཕ་རོལ་གྱི་འགྲམ་ན་ཡང་མི་གནས་པ་འདི་འགྲམ་གཉིས་ལས་ཐ་དད་པར་གཞན་དུ་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཚུ་རོལ་གྱི་འགྲམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་འགྲམ་ལའོ། །ཕ་རོལ་གྱི་འགྲམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་འགྲམ་ལའོ། །གཉི་གའི་བར་རྒྱང་རིང་པོ་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་དང་ལྐོག་ཏུ་མ་གྱུར་པ་གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་ཏུ་ཡོད་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་གང་ལ་ཡང་ཉེ་བར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་ལ་རྒྱུ་གསུངས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གལ་ཏེ་འགྲམ་འགའ་ཞིག་ལ་དམིགས་པར་འགྱུར་ན་དེ་ལྟར་ཡོད་ན་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་འགའ་ཞིག་ཏུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འགྲམ་གཉིས་ལ་མེད་དེ་གཞན་དུ་ཡང་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་རོ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་གཞན་གྱི་འདུ་ཤེས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་དུ་ཡང་གནས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དུ་ཡང་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྤང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་ཤེས་པར་གྱུར་ན་མཚན་མའི་སྦྱོར་བས་འདོར་བར་འགྱུར་བ་ནི་གཏང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རིང་དུ་བགྱིད་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བར་རིང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཟབ་པ་ཉིད་རྟོགས་པའི་དོན་དུ་ཆགས་པ་དང་མ་ཆགས་པའི་བསྟན་པ་སྐབས་འབྱེད་པ་ནི་རབ་འབྱོར་མིང་ལས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ནི་མིང་གི་སྒྲར་ཀུན་དུ་བརྟགས་པས་བརྡའི་རྒྱུ་མཚན་འཛིན་པ་ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་ཞེས་གཉི་ག་ཡང་སྒྲིབ་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཆགས་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ་ཆགས་པའོ། །ཆགས་པ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ལེགས་པར་བཤད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མ་ཡིན་པའོ། །རྣམ་གྲངས་ཡོངས་སུ་གསལ་བ་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལེགས་པར་བསྟན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྲ་བ་ཡང་ཆགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤིན་ཏུ་མཐར་


DTG094_Page_0299
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཏུགས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་མཐར་ཐུག་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆགས་པ་འདི་དག་ཀྱང་ངོ༌། །ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་ལའོ། །ཆགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣ་ཚོགས་པའི་ཡུལ་གྱི་བདག་མེད་པ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། །གཟུགས་སྟོང་པའོ་སྙམ་པ་ནི་ཆགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པའི་སྦྱོར་བ་ཉིད་ཀྱིས་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །ཅི་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆགས་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱོགས་རྣམས་ལ་ཡང་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་ནི་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་རྣམས་ལ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པ་ལས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དམིགས་པའི་སྦྱོར་བས་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཀཽ་ཤི་ཀ་དེ་བས་ན་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཆགས་པ་སྤངས་པའི་རྒྱུ་ལས་སོ། །གཞན་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་སྟོན་པའི་དུས་སུ་ཡང་དག་པར་སྟོན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྔར་ཐོས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ཐོས་པར་བྱེད་ཅིང་ཡང་དག་པར་དགོད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་འཛིན་པར་བྱེད་པའོ། །ཡང་དག་པར་གཟེངས་བསྟོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དལ་བ་རྣམས་སྤྲོ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའོ། །ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་དགའ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་རྣམས་ལ་ལེགས་སོ་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །ཡང་དག་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་རྟོགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆགས་པ་གཏོང་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་དག་པར་དགོད་པ་ལ་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་དག་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ་ནི་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་བདག་ཉིད་ལ་ཡང་གནོད་པར་མི་བྱེད་ཅིང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་བསྙེན་བཀུར་མི་བྱེད་དོ། །རང་ཉིད་ཀྱིས་ཡང་དག་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་རྟོགས་པས་ཕན་ཡོན་གསུངས་པ་ནི་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །གཞན་དག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ལ་འགྲིབ་པར་འགྱུར་བ་རྣམས་སོ། །མཚན་མར་ཡིད་ལ་བྱེད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་


DTG094_Page_0300
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ལ་སོགས་པ་ལ་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་ཡོངས་སུ་མངོན་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་གསུམ་ལས་ཡང་དག་པར་འདའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་མར་བྱ་བར་མི་ནུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་མ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དམིགས་པར་བྱ་བར་མི་ནུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་དམིགས་པའི་སྦྱོར་བས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ནི་མཐོང་བ་དང་ཐོས་པ་དང་རྟོགས་པ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ། མིག་དང༌། རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་དང༌། ཡིད་ཀྱིས་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་དང་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མཉམ་པས་མཉམ་པའི་དམིགས་པར་བྱ་བ་དང་དམིགས་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་ལ་གནས་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ཟབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྔར་ཉིད་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས་ཟབ་པ་དང་མོས་པར་དཀའ་བ་ཉིད་རྟོགས་པའི་དོན་དུ་བསྟན་པའི་སྐབས་བྱས་པའོ། །ད་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་པའི་ཟབ་པ་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་བརྗོད་པར་བྱེད་པ་ནི་ཟབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་དབེན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་གི་ཕྱིར་གང་ཞིག་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དབེན་པ་དུས་པ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་གནས་པ་སྟེ་འོན་ཀྱང༌། གློ་བུར་པའི་དྲི་མས་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་རང་བཞིན་ཟབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདིའི་གཏན་ཚིགས་གསུངས་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རང་བཞིན་གྱིས་དབེན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཆགས་པའི་དྲི་མ་རང་བཞིན་གྱིས་གློ་བུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ནི་ཆགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་རྣམ་པར་བྲལ་བ་རང་བཞིན་གྱིས་དབེན་པ་སྟེ་འོན་ཀྱང་ཆགས་པ་ཡང་ཀུན་པ་རྟགས་ཀྱི་དམིགས་པའོ། །དམིགས་པར་བྱ་བ་ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་ཆགས་པ་ལ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། གོས་པ་མེད་པ་དང་


DTG094_Page_0301
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དབེན་པ་དེའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱིས་ཟབ་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །དེ་ལྟར་རང་བཞིན་གྱིས་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་རྟོགས་ནས་ངོ་མཚར་བར་གྱུར་པ་སླར་གསུངས་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་དབེན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་བས་ན་ཕྱག་འཚལ་བར་བྱ་བའོ། །རབ་འབྱོར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རང་བཞིན་དབེན་པ་ཉིད་དེ་འདིར་གཏན་ཚིགས་གསུངས་པ་ནི་མ་བྱས་པར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་མ་བྱས་པར་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་འདུས་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་དམིགས་པའི་སྦྱོར་བས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་མ་རྒྱས་པ་དེ་བས་ན་དེ་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས་ཅུང་ཟད་མ་ཡིན་ཏེ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་ཡང་གཉིས་སུ་མེད་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་འདི་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཏེ། དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དེ་ཆོས་ཉིད་གཞན་འགའ་ཞིག་གི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཞེས་དེའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་མེད་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་གཉིས་མ་ཡིན་ཏེ་གཅིག་ཁོ་ནའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་ལ་རང་བཞིན་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་ཆགས་པའི་མཐའ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །རབ་འབྱོར་ནམ་མཁའ་ཟབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་ལྟར་ནམ་མཁའ་ནི་སྤྲིན་དང་ཁུག་རྣ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་མ་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ་རང་བཞིན་མ་རྟོགས་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་པའོ། །རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་གཅིག་པའི་ངོ་བོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་སྣ་ཚོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་འབྱོར་འདི་ལྟར་སུ་ཡང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གློ་བུར་བའི་དྲི་མ་བསལ་བའི་མཐར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའི་ཐ་སྙད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུ་བས་མེ་ལྟར་ཆོས་གཞན་གྱིས་བསམ་པར་མི་ནུས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་གསུངས་པ་ནི་སེམས་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སེམས་ཀྱིས་རྟོགས་


DTG094_Page_0302
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་རྟོགས་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་པའོ། །མ་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་མ་བྱས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་དེས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ལ་ཇི་ལྟར་སྤྱད་པར་བྱ་ཞེས་འདྲི་བར་བྱེད་དེ། གལ་ཏེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་མ་མཐོང་ཞིང་སྤྱོད་ན་དེའི་ཚེ་སྤྱོད་ཅེས་གསུངས་པ་ནི་གཟུགས་ལ་མི་སྤྱོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་གང་མ་མཐོང་ཞིང་སྤྱོད་ན་དེའི་ཚེ་སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བ་ལན་གཉིས་པ་གསུངས་པ་ནི་གལ་ཏེ་གཟུགས་མི་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གཟུགས་མ་རྫོགས་པ་དང་རྫོགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་མ་ཐོབ་པ་དང་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། དེ་ནི་གཟུགས་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྫོགས་པ་མ་ཡིན་པའམ་རྫོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་དོན་དམ་པར་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་དེ་ལ་ཡང་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མི་རིགས་པས་གསུངས་པ་ཉིད་དེ་ནི་གཟུགས་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འགའ་ཞིག་ཏུ་ནི་རྫོགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་འདོན་པ་ཡིན་ནོ། །ངོ་མཚར་བ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ནི་ཆགས་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དང་ཆགས་པ་མ་མཆིས་པ་ཉིད་བཤད་པའོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་རྟོགས་པ་ལ་ཡང་མཚན་མ་དང་མཚན་མ་མེད་པའི་སྤྱོར་བས་ཆགས་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཆགས་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིའི་རྗེས་ལ་སྔོན་གྱི་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་རྣམས་ལ་གཟུགས་ནི་ཆགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྤྱོད་པར་མི་བྱེད་པ་ནས་ཇི་སྲིད་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཆགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྤྱོད་པར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་འབའ་ཞིག་འདོན་པ་ཡིན་ནོ། །ཆགས་པ་མ་ཡིན་པ་དང་མི་ཆགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་ཞུ་གཏུགས་བྱས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་མང་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་འདོན་པ་ཡིན་ནོ། །ཆགས་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཆགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་འདོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་མདོར་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཕལ་ཆེར་བསྣན་པ་ཉིད་དོ། །དང་པོར་བསྟན་པའི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་གནས་པ་གཉིས་པ་ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྔར་འབྱུང་བའི་འདོན་པ་ཡང་ལེགས་


DTG094_Page_0303
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་འབྲེལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བའོ། །དེ་ལྟར་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གཟུགས་ནི་མ་ཆགས་པ་ཞེས་སྤྱོད་ཅིང༌། མ་ཆགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆགས་པ་ཐམས་ཅད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ནམ་བཅིངས་པ་དེ་ཁམས་གསུམ་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་མ་གྲོལ་བ་སྟེ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །ཡང་དག་པར་མ་འདས་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་ལས་སོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཉེ་བར་བསྡུ་བའོ། །ཆོས་འདི་ནི་ཟབ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་རྗེས་སུ་མི་འཛིན་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྦྱོར་བས་ཐམས་ཅད་དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྟན་ཀྱང་མི་འགྲིབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པ་དང་མ་བསྟན་པ་དག་ལ་མཚན་མ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་འགྲིབ་པ་དང་འཕེལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཉིད་དཔེས་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རྟོགས་པར་བྱེད་པ་པོའི་སྐྱེས་བུས་ཡང་སྟེའུ་དང་ཙནྡན་དུ་མཉམ་པས་སྦྱར་བར་བྱའོ་ཞེས་དེའི་ཕྱིར་སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུའི་དཔེའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་དང་པོ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་བའི་ཁོང་ཁྲོ་བའོ། །གང་ཞིག་སླར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་རྗེས་སུ་ཆགས་པའོ། །དེ་ལྟར་ངོ་མཚར་བ་ཐོབ་པའི་གནས་བརྟན་གྱིས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་ལ་དགའ་བའི་སྤྱོད་པ་གསུངས་པ། དཀའ་བ་བགྱིད་པ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྤྱོད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞི་གནས་ཀྱིས་སོ། །ཞུམ་པར་མི་བགྱིད་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱིང་བས་སོ། །ཡ་ཡ་པོར་མི་འགྱུར་བ་ནི་རྒོད་པས་སོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ནི་ལྡོག་པའོ། །ནམ་མཁའ་སྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་ཉིད་གཅིག་ཏུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གོ་ཆ་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་འཆད་པར་འགྱུར་བའོ། །ནམ་མཁའ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བའི་སྦྱོར་བས་དེ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་མཚུངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་དང་


DTG094_Page_0304
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རླུང་གི་གྲགས་པའི་དབྱེ་བས་གཉིས་སུ་གསུངས་པས་སོ། །ནམ་མཁའ་ཡོངས་སུ་ཐར་པར་འཚལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་འདེགས་པར་འཚལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྱེན་དུ་སློང་བ་ཞེས་འདེགས་པའོ། །དགེ་སློང་གཞན་ཞིག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་དུ་རུས་དང་རིགས་དང་མིང་མི་ཤེས་པའོ། །ཆོས་གང་ཡང་མི་སྐྱེད་པ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཅན་ནོ། །འགོག་པར་མི་བགྱིད་པ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ནོ། །དེ་ཅི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དུ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་རློམ་སེམས་སུ་བྱེད་པའོ་།ནམ་མཁའ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ལའོ། །བླ་གབ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་གཞན་ནོ། །ནམ་མཁའ་ནི་སྐར་མའི་ལམ་མོ། །བླ་གབ་མེད་པ་ནི་སའི་སྟེང་དུ་མ་བཀབ་པའི་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ཁ་ཅིག་གོ །གང་བསྲུང་བ་དང་བསྐྱབ་བ་དང་སྦ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་འདོན་པ་ལ། གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟ་བུའོ། །ཀཽ་ཤི་ཀ་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པས་སོ། །ཀཽ་ཤི་ཀ་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང་དག་པའི་འཇིག་རྟེན་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་གསུངས་པ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཁམས་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཤེས་བྱ་དང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་དང་མཉམ་པར་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་མཐོང་ངོ༌། །དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པས་སྒྱུ་མ་དང་སྨིག་རྒྱུ་དང་ཆུ་ཟླ་དང་མཉམ་པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཐོང་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་བས་ན་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་གསུངས་པ་ནི་ཀཽ་ཤི་ཀ་འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་སྒྲ་ཡོད་པས་བྲག་ཅ་མེད་ཀྱང་སྣང་བ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་ན་ཆོས་རྣམས་མེད་པའི་གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོར་སྣང་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་ཞིག་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དེ་ལ་བསྲུང་བར་བྱ་བ་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །དེ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་བྲག་ཅ་དང་མཚུངས་པ་དེ་བས་ན་དེ་རྣམས་དངོས་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་


DTG094_Page_0305
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པས་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད་དོ། །ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྟ་བས་སོ། །མི་ཤེས་པ་ནི་འཛིན་པས་སོ། །ཡང་དག་པར་མི་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པས་སོ། །དེས་ནི་འཛིན་པ་མེད་པ་ཉེ་བར་བསྟན་ནས་གཟུང་བ་མེད་པ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ནི་གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་གནས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་སྟོང་ཤེས་པར་གྱུར་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་ཕྱོགས་བཅུ་ལ་སངས་རྒྱས་སྟོང་མཐོང་ནས་ཕན་ཚུན་དུ་བརྗོད་པར་གྱུར་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཆེན་མོ་རྣམས་ལ་ཤར་དང་ལྷོ་དང་ཇི་སྲིད་དུ་ཐམས་ཅད་དུ་སངས་རྒྱས་སྟོང་ཤེས་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་འདོན་པ་ཡིན་ནོ། །ཉི་ཁྲིའི་གཞུང་འགྲེལ་ལས་ཀྱང་དེ་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་སྟོང་མཐོང་བ་ནི་དེ་ལ་དང་བ་ཡང་དག་པར་བསྐྱེད་པའི་དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ཕན་ཚུན་དུ་བརྗོད་པའི་ཚིག་ཉིད་གསུངས་པ་ནི་དེ་དག་གི་མིང་འདི་དག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མིང་དང་ཚིག་དང་ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་གི་ཚོགས་དང་ཚིག་གི་ཚོགས་དང་ཡི་གེའི་ཚོགས་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །དེ་ལ་མིང་ནི་གང་གིས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཙམ་བརྗོད་པའོ། །དཔེར་ན་མིག་དང་རྣ་བ་ལྷ་དང་མི་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཚིག་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་ཚིག་སྟེ་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡི་གེ་རྣམས་ནི་གཉི་གའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་ཨ་ཨཱི་ཨུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡི་གེ་རྣམས་སོ། །ཉེ་བར་བསྟན་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བརྩམས་པའོ། །ལེའུ་འདི་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་ལེའུའོ། །ཡོངས་སུ་དྲིས་ཤིང་ཡོངས་སུ་ཞུས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་སྟོང་པ་པོ་ཏི་རྙིང་པ་རྣམས་ལ་འདོན་པའོ། །དེ་ཉིད་རིགས་པ་སྟ་དེ་ལྟར་བའི་དོན་ཉིད་ནི་ཕན་ཚུན་དུ་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་ཁམས་གཞན་ན་དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་མཐོང་ནས་ཕན་ཚུན་དུ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་མཐོང་ནས་ཕན་ཚུན་དུ་བརྗོད་པར་གྱུར་ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་པ་ནི་ས་ཕྱོགས་འདི་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདིར་ཡང་མིང་འདི་དག་ཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟོས་པར་བྱའོ། །མ་བྱོན་པའི་


DTG094_Page_0306
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སངས་རྒྱས་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་མཐོང་ནས་འདི་བརྗོད་པར་གྱུར་ཅེས་གསུངས་པ་ནི་བྱམས་པས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། །འདིས་དུས་གསུམ་ལ་ཡང་འདི་ཉིད་བསྟན་པ་ཡིན་ཞེས་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །མཐོང་ནས་ཕན་ཚུན་དུ་བརྗོད་པ་ཉིད་ཤེས་པའི་དོན་བཤད་པར་བྱ་བའོ། །གཞན་དུ་ན་ལེའུ་ཕྱི་མ་ལ་རྒྱུ་གང་གིས་བྱམས་པས་གསུང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནས་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱི་དྲི་བ་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་བྱམས་པས་གསུང་བར་འགྱུར་ཞེས་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་བསམས་པ་ཙམ་གྱིས་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་གནས་བརྟན་གྱིས་ཤེས་པར་གྱུར་ཅེས་བརྗོད་པར་བྱ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྣམ་པར་དག་པ་གཙོ་བོ་ཉིད་དུ་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་ལེའུ་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་ལེའུ་སྟེ་ལེའུ་བརྒྱད་པའོ།། །།གང་ཞིག་སྔར་གྱི་ལེའུའི་མཐར་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་བྱམས་པས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པ་ད་ལ་སྲིད་པ་བསྟན་པ་མི་འཐད་པ་ཉེ་བར་བསྟན་ནས། །རྣམ་པ་གང་ཞིག་གིས་བསྟན་པ་དེ་དྲི་བར་འདོད་ཅིང་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་གསུངས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པ་ལ་གཉིས་ཉེ་བར་དམིགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་དང་དེ་བརྗོད་བར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ཙམ་མོ། །དེ་ལ་གང་ཞིག་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་དེ་རེ་ཞིག་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ནི་མིང་ཙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མཚན་ཉིད་དོན་གྱིས་སྟོང་བ་མིང་གི་རང་གི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་དོན་གྱི་ངོ་བོ་སྟོང་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་མིང་དེ་ཡང་འདིའོ་ཞེས་མི་དམིགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་གི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉེ་བར་དམིགས་པ་ལ་ཡང་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་འདི་ནི་དེའི་དངོས་པོ་ཞེས་མི་དམིགས་པའོ། །ཇི་ལྟར་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གཟུགས་ཉེ་བར་དམིགས་པ་དེ་ལྟར་སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ལ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །


DTG094_Page_0307
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་མེད་ཅེས་གསུངས་པ་ནི་ངག་གི་དངོས་པོ་ཉིད་མིང་ཞེས་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ཚིག་གི་ངོ་བོའི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མིང་ཞེས་བརྗོད་ཀྱི་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མིང་གི་ངོ་བོས་དོན་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་མོད་བརྗོད་བྱ་དང་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་བ་ནི་དོན་དམ་པ་བར་ཡང་ཡོད་དེ་དེས་ན་མིང་ཐོས་པས་དོན་གྱི་རྟོགས་པ་ཡོད་དོ། །དེ་ལ་ཡང་གསུངས་པ་ནི་དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མ་མཆིས་པ་ནི་དོན་དམ་པར་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེའི་ངོ་བོས་མི་དམིགས་སོ། དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ་གལ་ཏེ་དངོས་པོ་གང་ཞིག་མིང་གང་གིས་བརྗོད་པ་དེ་དངོས་པོ་ཉིད་ལས་དེ་དང་འབྲེལ་བར་འགྱུར་ན། དེའི་ཚེ་བརྡ་མི་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱང་སྒྲ་ཐོས་པ་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་པོ་འདི་སྒྲ་འདིས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཞེས་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་གཉིས་ནི་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་གི་ངོ་བོ་དང་དོན་གྱི་ངོ་བོའོ། །རེ་ཞིག་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་གྱི་ངོ་བོ་གཞན་དབང་ཞེས་བྱ་བས་གལ་ཏེ་ཡོད་པར་གྱུར་པ་ཡང་དེ་ཡོད་པ་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེས་བསྟན་པར་རུང་བ་མ་ཡིན་ཞེས་དེ་ལ་དེའི་འདིར་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉེ་བར་དགོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་དོན་ཇི་ལྟ་བར་དེ་ལྟར་མིང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མིང་ཇི་ལྟ་བ་དེ་ལྟར་དོན་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་གཉིས་ནི་མ་མཆིས་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ཡོད་པ་ན་ཅིའི་སླད་དུ་རྣམ་པ་གང་གིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་མིང་ལ་སོགས་པ་འདི་རྣམས་ཉིད་ཀྱིས་བྱམས་པ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟོན་པར་འགྱུར། དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ་གལ་ཏེ་སྒྲ་དང་དོན་དག་ལ་འབྲེལ་བ་དངོས་པོ་བ་ཡོད་ན། དེའི་ཚེ་དོན་གང་ཞིག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཅིག་གིས་མིག་ལ་སོགས་པ་གང་དག་གིས་བསྟན་པའི་མིག་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་ཉིད་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཞན་གྱིས་ཀྱང་བསྟན་པར་འགྱུར། གལ་ཏེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དོན་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་རྣམས།


DTG094_Page_0308
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འབྲེལ་བ་མེད་ན། དེའི་ཚེ་བསྟན་པ་འདི་དོན་དང་འབྲེལ་བ་ལ་མི་ལྟོས་པ་ཇི་ལྟར་མིང་གི་ཚོགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ངེས་པ་ཅན་དུ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ལན་གསུངས་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དགོངས་པ་འདི་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཀུན་བརྟགས་དང་གཞན་དབང་གི་ངོ་བོ་དང་བྲལ་བ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོས་གང་གི་ཚེ་སྣང་བ་དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་འདྲ་བ་སྟེ། དེ་ཡང་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་འདྲ་བ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་སོ་སོར་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་ཞེས་དོན་དམ་པར་གཞན་རྣམས་ལ་བསྟན་པར་མི་ནུས་པ་སྲིད་པའི་ཀུན་རྫོབ་ལ་བརྟེན་ནས་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་སྟོན་པ་ལ་འཇུག་པར་མཛད་དོ། །གཞན་དུ་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དེ་ཉིད་ལ་ཡང་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་མི་ནུས་ན་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ལྟག་ལ་ཡོད། དེ་བས་ན་སྲིད་པའི་ཀུན་རྫོབ་ལ་བརྟེན་ནས་ཇི་ལྟར་དོན་རྟོགས་པ་དེ་ཉིད་སྟོན་པ་ཞེས་དུས་གསུམ་ལ་ཡང་འདི་ཉིད་མིང་ལ་སོགས་པ་འདི་རྣམས་ཀྱིས་བསྟན་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། བྱམས་པ་ཡང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་མིང་ལ་སོགས་པ་འདི་རྣམས་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འདི་ཉིད་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་རིགས་པར་གསུངས་སོ། །ཅིའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲིས་པའི་རྒྱུ་ཉེ་བར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་རབ་འབྱོར་འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དྲི་མ་གློ་བུར་བ་རྣམས་ཀྱིས་མ་འབྱོར་བ་སྟོང་པ་མ་ཡིན་པ་དང་བཅིངས་པ་མ་ཡིན་པ་དང་གྲོལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་སྟོང་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཁ་ཅིག་གིས་རྟག་པ་མ་ཡིན་མི་རྟག་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་འདོན་པ་བྱས་པའོ། །དེ་ཡང་དོན་ནི་འདི་ཉིད་དོ། །གནས་བརྟན་དང་བ་སྐྱེས་པའི་ཡང་དག་པའི་དོན་ཅན་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་གསུངས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གཟུགས་རྣམ་པར་དག་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་ཀུན་བརྟགས་དང་གཞན་དབང་གི་ངོ་བོ་དག་གིས་སྣང་བ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་རྣམ་པར་


DTG094_Page_0309
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཅམ་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་རྣམས་རྣམ་པར་དག་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་དག་པའི་མཚན་ཉིད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་བདག་ཉིད་གཅིག་པས་རྣམ་པར་གནས་པ་དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་རྣམ་པར་དག་པས་དེའི་རྣམ་པར་དག་པ་བརྗོད་དོ། །གཟུགས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དག་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་གི་ཚེ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་གཟུགས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ཡོད་པ་ལ་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་དང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་རྣམས་སྣང་བ་མེད་པ་དེའི་ཚེ། གཟུགས་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་འགྱུར་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འགྲེས་འདི་ནི་སྔར་གྱི་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་རྣམས་ལ་མེད་པ་ཁོ་ན་སྟེ་ཆེན་མོ་བསྟན་པ་ལས་མངོན་རྟོགས་དང་སྦྱར་བའི་དོན་དུ་བླངས་ནས་བསྣན་པ་ཞེས་སྨྲའོ། །ནམ་མཁའ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་ལ་གློ་བུར་བའི་སྤྲིན་དང་ན་བུན་ཡོད་ཀྱང་རྣམ་པར་མ་དག་པ་མེད་དེ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་དེ་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་གཟུགས་དང་མ་གོས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་གི་ཚེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྤྲོས་པའི་དྲི་མ་ཉེ་བར་གོས་པ་ལོག་པ་ལས་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱེད་པ་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་མི་དམིགས་པའི་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པའི་སྒྲ་ཡང་གཞན་དག་འདོན་པ་ཡིན་ཏེ་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་དང་ཆོས་མཐུན་པ་ཉེ་བར་བསྟན་ནས་གོས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་གསུངས་པ་ནི། ནམ་མཁའ་གོས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་སྔར་གློ་བུར་བའི་སྤྲིན་ལ་སོགས་པའི་དྲི་མ་ཡོད་ཀྱང་ནམ་མཁའ་རྣམ་པར་དག་པར་བརྗོད་དོ། །དེ་ནི་དེ་རྣམས་ཀྱིས་མ་གོས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཐ་དད་པའོ། །གཞན་དག་ནི་ནམ་མཁའ་དང་བྲག་ཅ་སྨྲར་མེད་ཅིང་བརྗོད་དུ་མེད་ལ་དམིགས་སུ་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་འདོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ་ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་ལ་བྲག་ཅ་


DTG094_Page_0310
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཉིས་ཀྱི་སྒྲ་ཐོས་པ་ཡོད་ཀྱང་འདིར་སྒྲ་དང་སྒྲ་བརྙན་དག་གི་བྲག་ཅའི་སྒྲ་གནས་པ་ཞེས་ནམ་མཁའི་འདི་སྒྲ་ཞེས་སྨྲ་བར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ལ་ཐ་དད་པ་བརྗོད་པར་འདོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ནམ་མཁའི་བརྗོད་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་བརྗོད་པས་ཉེ་བར་གོས་པ་མེད་དོ། །གཞན་ནི་དེ་ལྟ་ན་ཡང་མངོན་རྟོགས་དང་སྦྱར་བ་ལ་བདེ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་རློམ་སེམས་སུ་བྱེད་ཅིང་ནམ་མཁའ་དང་བྲག་ཅ་སྨྲར་མེད་ཅིང་བརྗོད་དུ་མེད་ལ་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་འདོན་པ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བཤད་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ་ནམ་མཁའ་ལ་བྲག་ཅ་གང་ཞིག་དེས་སྤྱིའི་ངོ་བོས་ཀྱང་མི་བརྗོད་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །བརྗོད་དུ་མེད་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཁྱད་པར་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བས་ཀྱང་མཆོག་ཏུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེའི་ངོ་བོས་དམིགས་པ་མེད་པས་མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བས་ཁྱད་པར་དུ་བསྡུ་བར་བྱས་ནས་དེ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི་དེ་ཉིད་དེ་དེས་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །འདོན་པ་འདི་ནི་དྲང་སྲོང་བ་མ་ཡིན་བར་རང་དགའ་བ་མཁས་པར་རློམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བརྩམས་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་པོ་ཏི་མང་པོར་དར་བ་དེ་བས་ན་བཤད་པའོ། །ཉེ་བར་གོས་པ་དང་གོས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་ཉེ་བར་གོས་པའོ། །རྣམ་པར་བྱད་བ་རྣམས་ནི་ཉེ་བར་མ་གོས་པའོ། །ཉེ་བར་གོས་པ་དང་གོས་པ་མེད་པ་དེ་རྣམས་ཡིན་ལ་ཉེ་བར་གོས་པ་དང་གོས་པ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡིན་ལ་དེ་རྣམས་ཀྱང་ཡིན་ཏེ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཉེ་བར་གོས་པ་མ་ཡིན་བ་ཉིད་ནི་མ་གོས་པ་ཉིད་དེ་གཉིས་ཀ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དེ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །དེ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པ་ལ་དང་བ་མངོན་པར་འཕེལ་བའི་གནས་བརྟན་གྱིས་གསུངས་པ་ནི་ལེགས་པར་རྙེད་པ་ལགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་རྙེད་པ་ལེགས་པར་རྙེད་ཅེ་ན། གསུངས་པ་ནི་གང་དག་གི་རྣ་ལམ་དུ་གྲག་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སླར་ཡང་དང་བ་ཡང་དག་པར་བསྐྱེད་པའི་དོན་དུ་མཐོང་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་རྣམས་གསུངས་པ་ནི་དེ་དག་ལ་མིག་གི་ནད་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཚེས་བརྒྱད་ལ་ཞེས་


DTG094_Page_0311
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བ་ཤིན་ཏུ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་ལ་གཉིས་པ་སྟེ་དུས་དང་དངོས་པོ་དང་ལམ་དུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པས་ལས་ཀྱི་མིང་བྱས་པས་ལས་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཞན་དག་ལ་ནི་ལས་རྣམས་ཀྱི་དོན་ལ་འགྲོ་བས་ཚེས་བརྒྱད་ལའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་རྣམས་ཀྱིས་ཕོ་བྲང་དུ་སྲུང་བར་བྱེད་པ་ནི་ཚེས་བཅུ་བཞི་ལའོ། །དེ་དག་གི་བུ་རྣམས་ནི་བཅོ་ལྔ་ལའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་ནི་རང་ཉིད་ཀྱིས་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་སོང་ནས་རྣམ་པར་འཚམ་པར་བྱེད་དེ་གང་གི་ཚེ་དགེ་བ་བྱེད་པ་མང་བ་རྣམས་མཐོང་ན་དེའི་ཚེ་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དགའ་བའི་སེམས་འཕེལ་བར་བྱེད་དེ་ལྷའི་དབང་པོའི་གན་དུ་སོང་སྟེ་རིག་པར་བྱེད་དེ་ཞེས་མདོ་ལས་སོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་རྟག་ཏུ་མངོན་པར་སྦྱོར་བ་མེད་ཀྱང་ཚེས་འདི་དག་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བརྗོད་པ་ལ་མྱུར་བར་བྱའོ། །དེ་བས་ན་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་འཇུག་པའི་ལྷ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཅན་མང་པོ་ལ་ཕན་པའི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསོད་ནམས་ཆེར་མང་དུ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་ན་མེད་པའི་རིན་པོ་ཆེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདི་ལ་བསོད་ནམས་མང་པོ་སྐྱེད་པའི་རྟེན་ཉིད་དོ། །རབ་འབྱོར་དེའི་ཕྱིར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། །ལེགས་རྣམས་གེགས་ནི་མང་བ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨྲས་པས་བར་དུ་གཅོད་པ་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་རབ་འབྱོར་འོན་ཀྱང་བར་ཆད་མང་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དགྲ་ནི་ཕོངས་པའོ། །ཇི་ཙམ་དུག་ཅེས་པར་གྱུར་པ་ནི་ཇི་ལྟར་འཕེལ་བའོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་བླ་ན་མེད་པ་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར་གསུངས་པ་ནི་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་འཇུག་པའོ། །འདི་ཉིད་ཀྱི་བཤད་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་སྐྱེ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྣང་བ་མ་ཡིན་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་མི་འཇུགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་འོད་གསལ་བ་ཉིད་དེ་དེ་ཡང་གཡོ་བ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་འཇིགས་པའི་ཚུལ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོའོ། །ཆོས་གང་ལ་ཡང་མི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་བྱེད་པའོ། །ཆོས་གང་ལ་ཡང་མི་སྦྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་ལ་གནས་


DTG094_Page_0312
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་མི་བྱེད་པའོ། །དེ་དག་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་གང་ལ་ཡང་ཉེ་བར་མི་ལེན་ཏེ་རང་བཞིན་གྱིས་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ལ་རྒྱུ་གསུངས་པ་ནི་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཆོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་དང་གཞན་དབང་རྣམས་སོ། །མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཀུན་བརྟགས་དང་གཞན་དབང་དག་ལ་སྣང་བ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བས་ན་མ་གོས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དྲི་མ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །འདི་ལ་མི་དམིགས་པ་དང་མ་གོས་བ་དག་ཀྱང་ཅིའི་ཕྱིར་ཡིན་ཞེ་ན་གསུངས་པ་ནི་མ་གོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རྒྱུ་ལ་སྟེ་གང་གི་ཕྱིར་མ་གོས་པ་དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་བས་ན་གལ་ཏེ་ཉེ་བར་མ་གོས་པར་གྱུར་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་མ་གོས་པ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། རབ་འབྱོར་འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཡང་དག་པར་མི་ཤེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་ཡོན་ཏན་མང་བ་དང་ལྡན་པ་མ་གོས་པའི་རང་བཞིན་ཞེས་ཀྱང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །ཆོས་གང་ལ་ཡང་འཇུག་པར་བྱེད་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མི་འགྱུར་བའི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དེའི་ཚེ་ན་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཉིད་དེ་ལ་སྣང་བ་ཞེས་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཆོས་གང་ལ་ཡང་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ནི་སྐྱེ་བར་བྱེད་པའོ། །ངེས་པར་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ནི་དེ་ཉིད་ལ་རྒྱུན་གྱིས་འཇུག་པར་བྱེད་པའོ། །ཡང་དག་པར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་མངོན་དུ་བྱས་པས་སོ། །ཡོངས་སུ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ནི་འབྲས་བུར་གྱུར་པའི་ཆོས་ལ་ཕོངས་པར་བྱེད་པའོ། །ངེས་པར་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཉིད་མཐར་ཐུག་པ་ལ་འདྲེན་པའོ། །ཐམས་ཅད་དུ་ནི་མེད་པ་ཞེས་འབྲེལ་བར་བྱའོ། །ཉེ་བར་བསྟན་པ་འདི་ལ་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པས་ཆོག་ཤེས་པའི་འབྲས་བུ་གསུངས་པ་ནི་དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཅ་ཅོ་ནི་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་ཆེན་པོའི་དགའ་བ་ལས་སྐྱེས་པའི་སྒྲ་ཆེན་པོའོ། །དེ་ཉིད་ནི་ག་ཞ་སྟེ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ལན་གཉིས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཅིག་ནི་


DTG094_Page_0313
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་བཱ་རཱ་ཎ་སཱིར་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྔར་རབ་ཏུ་བསྐོར་བའོ། །འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་གཉིས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ནི་ལན་གཉིས་སུ་བསྐོར་བ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གྲངས་ལས་འདས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གསུངས་པ་ནི་ཆོས་གང་ལ་ཡང་རབ་ཏུ་བསྐོར་བ་འམ་ལྡོག་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རབ་ཏུ་བསྐོར་བ་ཞེས་བྱ་བས་མིང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གསལ་བར་མཛད་དེ། དེ་ལྟར་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་གི་ཚེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཆོས་གང་ལ་ཡང་རབ་ཏུ་བསྐོར་བ་འམ་ལྡོག་པ་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་བརྗོད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རབ་འབྱོར་འདི་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱས་པ་བསྟན་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཆེན་པོ་འདི་ཞེས་བྱ་བས་ཡུལ་ཆེན་པོ་ཉིད་དང་གསང་བའི་ཡུལ་ཆེན་པོ་ཞེས་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་གསང་བ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་ཆོས་ལ་འཇུག་པའི་གསང་བ་དང༌། མངོན་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གསང་བ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རབ་ཏུ་བསྐོར་བའི་གསང་བའོ། །དེ་ལ་ཆོས་ལ་འཇུག་པའི་གསང་བ་གསུངས་པ་ནི་གང་ཞིག་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཆགས་པ་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་དེའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྣང་བ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་འདི་དོན་དམ་པར་དེ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་མེད་པ་མཐོང་ཞིང་ཆོས་གང་ལ་ཡང་ཆགས་པར་མི་བྱེད་དེ། དེས་ན་ཐམས་ཅད་ལ་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའི་དབང་གིས་ཆོས་ཀྱི་མིང་ཡང་དག་པར་འཇུག་པར་བྱེད་པ་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པའི་འདུ་ཤེས་དང་མངོན་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་བསྟན་པ་དང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ཡང་མཐོང་ཞེས་བྱ་བས་མངོན་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གསང་བ་གསུངས་པ་ནི། གང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་


DTG094_Page_0314
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཚལ་བས་ཆོས་གང་ཡང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་མི་རྒྱ་བ་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རབ་ཏུ་བསྐོར་བའི་གསང་བ་གསུངས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རབ་ཏུ་བསྐོར་ཡང་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །ཆོས་གང་ཡང་ཡང་དག་པར་མི་སྟོན་པ་སྟེ། འོག་ཏུ་ནི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རབ་ཏུ་བསྐོར་བ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱིས་འཆད་པར་བྱེད་དེ། ཆོས་མེད་པ་དང༌། འཁོར་ལོ་མེད་པ་དང༌། རབ་ཏུ་བསྐོར་བ་མེད་པ་དང༌། བསྟན་པ་མེད་པ་དང༌། སྟོན་པ་པོ་མེད་པ་དང༌། ཐོས་པ་མེད་པ་དང༌། རྟོགས་པ་མེད་པ་དང༌། འཕགས་པའི་གང་ཟག་མེད་པ་ལས་སོ། །དེ་ལ་ཆོས་མེད་པ་གསུངས་པ་ནི། གང་ཞིག་དམིགས་པར་བྱ་བ་དེ་ལ་ནི་ཆོས་མེད་དོ། །ཆོས་གང་ཞིག་བསྟན་པར་བྱ་བ་སྟེ། འཁོར་ལོ་མེད་པ་གསུངས་པ་ནི་འགའ་ཞིག་གིས་འགའ་ཞིག་བསྐོར་བར་བྱ་བ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འགའ་ཞིག་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲའོ། །དེ་ནི་འཁོར་ལོ་འདྲ་བས་ན་འཁོར་ལོ་སྟེ། དེ་ལ་གནས་ནས་དོན་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་ཏུ་བསྐོར་བ་མེད་པ་གསུངས་པ་ནི་ཆོས་གང་ཡང་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ཉིད་ལ་རྒྱུ་གསུངས་པ་ནི། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རབ་འབྱོར་གྱི་ཚིག་ཉིད་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ནི་དེ་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་འཇུག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལྡོག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་མཚན་མ་མེད་པ་དང་སྨོན་པ་མེད་པ་དང༌། བསྟན་པ་མེད་པ་གསུངས་པ་ནི་གང་ཡང་འདི་ལྟར་བསྟན་པ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྟོན་པ་པོ་མེད་པ་གསུངས་པ་ནི་སུས་ཀྱང་བསྟན་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཐོས་པ་མེད་པ་གསུངས་པ་ནི་སུས་ཀྱང་ཐོས་པ་མེད་ལ་སུས་ཀྱང་མནོས་པ་ཡང་མེད་ཅེས་བྱ་བའོ། །རྟོགས་པ་མེད་པ་གསུངས་པ་ནི་སུས་ཀྱང་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པ་ཡང་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འཕགས་པའི་གང་ཟག་མེད་པ་གསུངས་པ་ནི། འདིས་ནི་སུ་ཡང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཇི་སྲིད་སྦྱིན་པའི་གནས་སུ་བྱས་པ་ཡང་མེད་ཅེས་བྱ་བས་སོ། །ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་པའི་སླད་དུ་འདི་ནི་མཐའ་ཡས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་བཞིན་


DTG094_Page_0315
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་མུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནམ་མཁའ་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུ་འདི་ནི་མ་མཆིས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགའ་ཞིག་ཏུ་འདོན་པའོ། །དེར་ནི་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་མི་དམིགས་པའི་བདག་ཉིད་དང་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་ཆེན་མོ་རྣམས་ཀྱི་འདོན་པ་མངོན་རྟོགས་དང་སྦྱར་བའི་དོན་དུ་བསྣན་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་མ་མཆིས་པར་མཉམ་པའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀུན་གྱིས་དམིགས་པ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མཉམ་པའོ། །དབེན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སོགས་པའི་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཤིན་ཏུ་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་དང་གཞན་དབང་གི་ངོ་བོས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་བརྫི་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྲོ་འདོགས་པ་ལ་ཡང་དག་པར་ལྡང་བའི་སྐྱོན་རྣམས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀུན་བརྟགས་དང་གཞན་དབང་གི་ངོ་བོ་དག་གིས་སྟོང་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་རང་བཞིན་གཅིག་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ན་དེའི་ཕྱིར་གང་གིས་ཀྱང་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གནས་པ་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་རྣམས་འདི་ལ་གང་གིས་ཀྱང་གནས་སུ་གྱུར་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྟེན་མེད་པས་གང་ནས་ཀྱང་འོང་བ་མེད་པ་དང༌། གང་དུ་ཡང་འགྲོ་བ་མེད་པ་དང་ལུས་ཀྱང་ཅུང་ཟད་ཀྱང་གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འོང་བ་མེད་པ་དང་འགྲོ་བ་མེད་པ་དང་ལུས་མེད་པ་དང་སྐྱེ་བ་མེད་པས་ཞེས་གསུངས་སོ། །མིང་མ་མཆིས་ཤིང་ལུས་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འདོན་པ་ལ་མིང་ནི་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་སོ། །ལུས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པའོ། །དེ་དག་མེད་པས་ཞེས་བཤད་པར་བྱེད་དེ། ངོ་བོ་ཉིད་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གཟུགས་བྱེད་པ་དང་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་དེ་དོན་དམ་པར་རང་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་དེས་ན་སྟོང་པ་དང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་


DTG094_Page_0316
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་རྣམས་སོ། །འགྲོ་བ་དང་འོང་བ་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་སྐབས་དེ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འགྲོ་བ་དང་འོང་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་དུ་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོག་པ་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །མིང་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕུང་པོ་བཞི་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕུང་པོ་བཞི་པོ་འདི་རྣམས་ཉིད་ལ་མི་དམིགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་གཉིས་ཀྱི་ཚིག་གཉིས་ནི་འགའ་ཞིག་ཏུ་འདོན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་འགྲོ་བ་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་འགྲོ་བ་ལས་གྲོལ་བའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་གཟུང་བ་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་རྣམས་ནི་ཆོས་རྣམས་ལ་མི་འཛིན་པ་སྟེ་དེ་བས་ན་མི་འཕྲོགས་པའོ། །མི་བས་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་ཟད་པའི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་འགག་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པར་སྣང་བ་དེའི་ཕྱིར་མི་ཟད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་མ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོས་མངོན་པར་མ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་སྐྱེ་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱེད་པ་པོ་མི་དམིགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བྱེད་པ་པོས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་ན་དེའི་ཚེ་འདི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཤེས་པར་འགྱུར་ཞིང་མཐོང་བས་མཐོང་བར་འགྱུར་ན་དེ་མེད་པས་ན་ཤེས་པ་པོ་མ་མཆིས་པ་དང་མཐོང་བ་པོ་མ་མཆིས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །འཆི་འཕོ་བ་དང་སྐྱེ་བ་དང་མི་སྐྱེ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཆི་འཕོ་བ་དང་སྐྱེ་བ་དག་ལ་མི་སྐྱེད་པ་ནི་དོན་དམ་པ་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་ལ་ཡང་འགའ་ཞིག་ཏུ་འཕོ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་དེ་ཡང་འཇིག་པ་མེད་པ་སྟེ་གཅིག་གི་ངོ་བོ་ཡིན་


DTG094_Page_0317
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ཕྱིར་དུས་ཀྱི་དབྱེ་བས་ཉེ་བར་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྒྱུ་མའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྱུ་མའི་མཚན་མ་ནི་ཤིང་བུ་ལ་སོགས་པ་བཀབ་ནས་གླང་པོ་ལ་སོགས་པ་གཟུགས་མེད་པ་ཉིད་སྒྱུ་མ་ལ་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་རིག་པས་བཏང་བར་བྱས་པ་དོན་དམ་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱས་པའི་ངོ་བོ་མེད་པས་སྣང་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ལ་སྒྱུ་མའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཆོས་རྣམས་བརྫུན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེས་བ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གསུངས་པ། སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བགྱིད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྨི་ལམ་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྨི་ལམ་དུ་མཐོང་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་ནི་དངོས་པོ་མེད་པར་སད་པས་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པའི་བདེན་པའི་དོན་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བས་བཀབ་ནས་སྣང་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་བདེན་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བསྒྲིབས་པར་བྱས་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ་དུ་སྣང་བའི་ངོ་བོ་འདི་རྣམས་ལ་དོན་དམ་པ་ཅུང་ཟད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བགྱིད་པའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འགའ་ཞིག་ཏུ་ཡང་རྨི་ལམ་དང་སྒྲ་བརྙན་དང་མིག་ཡོར་དང་སྨིག་རྒྱུ་དང་སྒྱུ་མའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བའི་འདོན་པའོ། །དེ་ལ་སྒྲ་བརྙན་ནི་མི་བདེན་པའི་སྒྲ་ཡང་དག་པར་སྣང་བའི་ངོ་བོ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་མི་བདེན་པ་མ་ཡིན་པའི་སྒྲ་ཉེ་བར་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །མིག་ཡོར་ནི་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་མི་བདེན་པའི་དོན་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་བཀབ་ནས་མི་བདེན་པའི་གྲོང་ཁྱེར་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །སྨིག་རྒྱུ་ནི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བར་རང་གི་ངོ་བོ་ཉེ་བར་མ་བསྟན་པས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆུ་བསྟན་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དོན་དམ་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་བཏང་ནས་བདེན་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་བརྟགས་དང་གཞན་དབང་གི་ངོ་བོ་དག་གིས་སྣང་ཞེས་ངེས་པར་བྱའོ། །འདོན་པ་འདི་ཡང་ཆེན་མོ་རྣམས་ཀྱི་འགྲེས་ཡང་དག་པར་བསྡུས་ནས། མངོན་རྟོགས་སྦྱར་


DTG094_Page_0318
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའི་དོན་དུ་བསྣན་པ་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་འདི་ལ་དྲང་སྲོང་གི་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་དག་པ་སྟེ་དེ་བས་ན་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་བྱང་བ་མ་མཆིས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འདོན་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་ཉོན་མོངས་པ་མི་དམིགས་པས་སོ། །རྣམ་པར་བྱང་བ་ཉིད་ནི་མི་དམིགས་པ་སྟེ་རྟེན་ནོ། །རྣམ་པར་བྱང་བའི་སེམས་ཅན་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་རྟེན་ཏེ་དེ་རྣམས་སེམས་ཅན་ལ་མ་དམིགས་པས་རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་པའོ། །གོས་པ་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་གོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྲོས་པ་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྤྲོས་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ཏེ་དེ་རྣམས་མེད་པའོ། །རློམ་སེམས་ཐམས་ཅད་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་འདུ་ཤེས་སོ། །རློམ་སེམས་ནི་འདོན་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་བས་ན་རློམ་སེམས་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པས་སོ། །གཡོ་བ་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་དང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གང་ཞིག་གཡོ་བར་བྱེད་པ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་གཡོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་ལྟུང་བ་མེད་པའི་དབང་གིས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབྱིངས་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་གནས་པའོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདོད་ཆགས་ནི་ལོག་པའི་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་བ་ཆོས་རྣམས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའོ། །དེ་མེད་པས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོའོ། །དེར་ཆགས་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོའི་མཚན་མ་རྟག་པ་དང་གཙང་མ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་རྣམས་ལ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དབང་གིས་ཡང་དག་པར་ལྡང་བ་སྟེ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལྡང་བ་མ་མཆིས་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་


DTG094_Page_0319
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འབྱེད་པའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་དོན་དམ་པའི་ངོ་བོས་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དོན་རྟོགས་པས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་མ་མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་རྣམས་ལ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཞི་བ་ཞེས་བྱས་བའི་ཤེས་རབ་ཉེ་བར་གནས་པ་དེའི་ཕྱིར་ཞི་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ཡོན་ཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱས་བ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་ཟད་པ་ནི་ཡོན་ཏན་ནོ། །དེའི་དབང་གིས་སྐྱོན་མ་མཆིས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གི་མཚན་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་མ་མཆིས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ནི་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་རྣམ་པར་རྟོགས་པར་བྱས་པའི་ངོ་བོ་མེད་པ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པའི་མཐའ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་ཚོགས་ཀྱི་ལྟ་བའི་རྩ་བ་ཅན་སེམས་ཅན་གྱི་མངོན་པར་ཞེ་ན་པ་སྤོང་བ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་མ་མཆིས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལྡང་བ་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུ་འདི་ནི་ཚད་མ་མཆིས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མའི་དབང་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཞག་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འདི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚད་མས་ལྡང་བ་ནི་རྒྱུ་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཚད་མ་མཆིས་པ་ལྡང་བ་མ་མཆིས་ཞེས་བྱ་བའི་འདོན་པ་ལ་ཡང་ལྡང་བའི་ཡང་དག་པར་ལྡང་བ་མེད་པ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང་རྗེས་ལ་སྐྱེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་བརྫུན་པའི་སྣང་བ་ཙམ་འདིར་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཏེ་བརྫུན་པ་ཉིད་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །སྔར་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་དོན་དམ་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་རྟོགས་པ་ལ་ལྟོས་པས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་བས་ན་དེ་ལས་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ། །


DTG094_Page_0320
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པར་རྟོག་པ་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་དོན་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་འདི་སྣང་བ་མེད་པ་དེ་བས་ན་བརྫུན་པར་སྣང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་འདི་དོན་ཇི་ལྟ་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཁ་ཅིག་ནི་འདི་འདོན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་མ་ཞེན་པའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོ་རྣམས་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་དེ་རྣམས་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་རུང་བ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆོ་ཐམས་ཅད་ནི་མེད་པ་ཞེས་རྟག་པ་དང་ཆད་པའི་མཐའ་གཉིས་དང་བྲལ་བ་དེའི་ཕྱིར་མཐའ་གཉིས་དང་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་མེད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་དབྱེར་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཕན་ཚུན་དུ་ཐ་དད་པ་ནི་སྲེད་པའི་ངོ་བོར་སོང་བ་མ་ཡིན་ཏེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ཐ་མི་དད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །མཆོག་ཏུ་མི་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གཅིག་པུར་མ་ཟད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་པའི་འབྲས་བུ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་གཞན་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སྟེ་ཐེག་པ་དམན་པ་ལ་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྟོག་པ་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་གནས་སྐབས་འཛིན་པར་བྱེད་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྤྱི་དང་རོ་གཅིག་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞི་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་དམིགས་པའོ། །ཆོས་ཉིད་ཚད་མ་མཆིས་པ་ཉིད་ཀྱི་སླད་དུ་འདི་ནི་གཞལ་དུ་མ་མཆིས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཚད་མ་ནི་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་རྒྱུ་སྟེ་གཅིག་དང་གཉིས་དང་གསུམ་ཞེས་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གཞལ་དུ་མ་མཆིས་པའོ། །གནས་འདི་ལ་པོ་ཏི་རྙིང་པ་རྣམས་ལ་དྲང་སྲོང་གི་འདོན་པ་འདི་མཐོང་བ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། འདོན་པ་གཞན་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བསྟན་པར་བྱའོ། །ཆོས་ཉིད་བདག་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུ་སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་བདག་དང་བདག་གི་བ་ཉིད་ཀྱི་གནས་སྐབས་དེ་ལ་མི་འཛིན་པ་དེ་བས་ན་


DTG094_Page_0321
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་རྣམས་སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པའོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞི་བའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་དམིགས་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་སླད་དུ་མི་དམིགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་འདི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་བརྟགས་དང་གཞན་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ནི་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དེའི་ཕྱིར་མི་དམིགས་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ཡོངས་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ཡང་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཆགས་པ་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུ་འདི་ནི་ཆགས་པ་མ་མཆིས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །རྟེན་མི་དམིགས་པའི་སླད་དུ་རྟེན་མ་མཆིས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྟེན་ནི་རྟེན་ནོ། །དེ་གལ་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ལ་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ནི་དོན་དམ་པར་མ་སྐྱེས་པའོ། །དེ་བས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་སྐྱེས་པ་མ་མཆིས་པ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་མི་སྐྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་སྤྱོད་པ་སྐྱེད་པ་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་འདུས་མ་བགྱིས་པའི་སླད་དུ་འདི་ནི་མི་རྟག་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེད་པ་དེ་བས་ན་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་འདུས་མ་བྱས་པ་དེའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མི་རྟག་པའོ། །མེད་པའི་དོན་ནི་མི་རྟག་དོན་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པའི་སླད་དུ་འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པའི་ཕྱིར་ངེས་པར་བྱ་བའི་དོན་དང་གནས་པར་བྱ་བའི་དོན་དང་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པའི་དོན་དུ་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་རུང་བ་དེའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་བའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པའི་སླད་དུ་འདི་ནི་སྟོང་པའི་སླད་དུ་འདི་ནི་སྟོང་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་འདི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཟུགས་སུ་བྱ་བ་དང་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་


DTG094_Page_0322
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་དག་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དེའི་ཕྱིར་དེའི་ངོ་བོས་སྟོང་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་མ་ཆགས་པའི་སླད་དུ་འདི་ནི་བདག་མ་མཆིས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་རྣམས་མངོན་པར་ཞེན་པའི་དོན་དུ་མི་རུང་བའོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་མེད་པའོ། །གལ་ཏེ་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་བདག་མེད་པ་དག་ལ་དོན་ལ་ཐ་དད་པ་མེད་ཀྱང་དེ་ལྟ་ན་ཡང་རྟོག་པའི་དབང་གིས་ཐ་དད་པ་ཡོད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་དང་གཞན་གྱིས་གཞན་ལ་བྲལ་བ་ཉིད་དོ། །དཔེར་ན་ཆུ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བུམ་པ་སྟོང་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་བས་ན་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་རྣམས་དེ་ཉིད་སྟོང་པ་ཞེས་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་བདག་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེད་པ་ཉིད་དེ་ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མའི་གླང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཆོས་རྣམས་དེ་ཉིད་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བ་བརྗོད་པར་འདོད་པས་སྟོང་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་མེད་པ་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ལ་བདག་མེད་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །མཚན་ཉིད་མ་མཆིས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་ཉིད་མཚན་མ་སྟེ་གང་གི་ཕྱིར་དེ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་མེད་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་མ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པར་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེས་པའོ། །མཐའ་ཡས་མུ་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུ་གཞལ་དུ་མ་མཆིས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་སྟེ་ནམ་མཁའ་ལྟར་ཁྱབ་པ་དེའི་ཕྱིར་མཐའ་ཡས་མུ་མ་མཆིས་པའོ། །དེ་བས་ན་རྒྱང་གྲགས་དང་དཔག་ཚད་ལ་སོགས་པའི་ཚད་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གཅད་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་གཞལ་དུ་མ་མཆིས་པའོ། །སྟོབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དང་གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་བཅུ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དེ་རྣམས་ལ་སྤྱོད་ཡུལ་མེད་པར་གྱུར་པའི་རྣམ་པར་ཡོད་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་རྣམ་པ་དེ་རྣམས་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་སྟོབས་བཅུའི་ཡུལ་རྣམ་པ་རྣམས་ལ་མེད་


DTG094_Page_0323
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་སྟོབས་བཅུའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །མི་བརྫི་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ནི་སྟོབས་ཀྱི་དོན་ཏོ། །ཤིན་ཏུ་མ་ཞུམ་པའི་སླད་དུ་འདི་ནི་མི་འཇིགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ལམ་ཤེས་པ་ཉིད་ཆོས་འགའ་ཞིག་ལ་བརླན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཐམས་ཅད་དུ་མ་ཞུམ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་དེ་ནི་མི་འཇིགས་པའི་དོན་དེའི་ཕྱིར་མི་འཇིགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །གང་ཞིག་ཡང་ལམ་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་ལ་འགའ་ཞིག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སྟོན་པ་དེ་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་དེ་ཤེས་པ་ཉིད་ལ་ཡང་དེའི་ཡོན་ཏན་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདའ་བའི་ཕྱིར་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་མེད་པ་དེ་བས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ནའོ། །གྲངས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ལས་ཡང་དག་པར་འདའ་བའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདྲ་བའི་བསམ་པ་ནི་གྲངས་ཏེ་དེ་དང་སྦྱོར་བ་ནི་སྦྱོར་བའོ། །དེ་ལས་ཡང་དག་པར་འདའ་བ་ཉིད་ནི་དེ་དང་འདའ་བའོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ཡང་དག་པར་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགའ་ཞིག་ཏུ་འདོན་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཇི་ལྟ་བ་དེ་ལྟར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པ་དང་གསལ་བའི་དོན་དམིགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིའི་རྒྱུ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་ལོག་པ་སྟེ། དེ་ཡང་དོན་དམ་པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་དང་དེའི་རྒྱུ་མཐུན་པར་གྱུར་པ་ཆོས་ཀྱི་བསྟན་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུ་འདི་ནི་རང་འབྱུང་གི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་དེའི་ཕྱིར་རང་འབྱུང་གི་ཕ་རོལ་


DTG094_Page_0324
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ཇི་ལྟར་གནོན་ཞེ་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པས་རྟོགས་པ་དེ་བས་ན་དེ་རྣམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པ་མ་ལུས་པའི་རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་སྟེ། དེའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན་རྒྱུ་གསུངས་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མཁྱེན་པའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཞིག་དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཀུན་རྫོབ་པའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་མ་སྐྱེས་པ་དང་མ་འགགས་པ་དང་གདོད་མ་ནས་ཞི་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །གནས་འདི་ལ་སྔོན་གྱི་པོ་ཏི་རྣམས་ལས་ཐམས་ཅད་དུ་ངག་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཚིག་འདི་རྣམས་གནས་པ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་བཤད་པའོ། །གཞན་དག་ནི་ཚིག་རྣམ་པ་མང་པོ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འདོན་པ་སྟེ། དེར་ལྷག་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འདོན་པ་ཕལ་ཆེར་བཤད་པའོ། །ལྷག་མ་ནི་འཆད་པར་བྱ་བ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནས་ཇི་སྲིད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་བཅུ་དྲུག་ལ་དུས་གསུམ་དུ་རྒྱས་པར་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་མེད་པར་སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་ལ་དེ་དང་རོ་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པ་ཚོགས་བདུན་གཅིག་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ཡིན་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་རེ་རེར་དེའི་རྣམ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལུས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནས་ཇི་སྲིད་དུ་ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་བར་དུའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་དང་མཚན་མ་མེད་པ་དང་སྨོན་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བས་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་བཤད་པའོ། །རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་


DTG094_Page_0325
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅན་གཟུགས་རྣམས་ལ་ལྟ་བ་འདི་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་པོའོ། །ནང་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་རྣམས་ལ་ལྟ་བ་འདི་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་གཉིས་པའོ། །སྡུག་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ཏེ་རྫོགས་པར་བྱས་ནས་གནས་པ་འདི་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་གསུམ་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །མཐར་གྱིས་གནས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དགུའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་དང་གཟུགས་མེད་པ་བཞི་དང་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་དགུའོ། འདི་ནི་བདེན་པ་བཞིའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བདེན་པ་བཞི་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་དང་འགོག་པ་དང་ལམ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །སྦྱིན་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་བཟོད་བརྩོན་འགྲུས། བསམ་གཏན་ཤེས་རབ་ཐབས་ཉིད་དང༌། །སྨོན་ལམ་སྟོབས་དང་ཡེ་ཤེས་ནི། །འདི་རྣམས་ཕ་རོལ་ཕྱིན་བཅུའོ། །འདི་ནི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་དང་དོན་དང་ངེས་ཚིག་དང་སྤོབས་པ་སྟེ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞིའོ། །འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་ཡིན་ལ་མ་འདྲེས་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ་གཞན་རྣམས་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་སོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་ཡིན་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འཁྲུལ་པ་དང༌། ཅ་ཅོ་དང༌། དྲན་པ་བསྙེལ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གསུམ་དང༌། སེམས་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་དང༌། ཐ་དད་པའི་འདུ་ཤེས་མེད་པ་དང༌། སོ་སོར་མ་བརྟགས་པའི་བཏང་སྙོམས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གསུམ་དང༌། འདུན་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། དྲན་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་རྣམས་ལ་ཉམས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གོ །ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་ཞིང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གསུམ་དང༌། དུས་གསུམ་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་མ་ཆགས་པ་དང་མ་ཐོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་


DTG094_Page_0326
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསུམ་སྟེ། དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅྭ་བརྒྱད་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །གྲངས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདྲ་བའི་བསམ་པ་ནི་འགྲང་བ་སྟེ་དེ་དང་སྦྱོར་བ་ནི་སྦྱར་པའོ། །དེ་ལས་ཡང་དག་པར་འདའ་བ་ནི་དེ་ལས་འདའ་བ་དེ་ཡང་མ་འདྲེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདོན་པ་འདི་ཡང་ཆེན་མོ་རྣམས་ཀྱི་འདོན་པ་ལས་མདོར་བསྡུས་ནས་མངོན་རྟོགས་དང་སྦྱར་བའི་དོན་དུ་བྱས་པ་སྟེ་དེ་ཡང་སྔོན་གྱི་པོ་ཏི་རྣམས་ལ་མི་སྲིད་པ་དྲང་སྲོང་གི་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །དྲང་སྲོང་གི་མ་ཡིན་པའི་བརྗོད་པ་མདོར་བསྡུས་པ་ཉིད་དུ་ལེགས་པར་ཤེས་སོ། །མདོ་འདི་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་བཅུ་དྲུག་བློ་ནས་འདོན་པའོ། །དབྱེ་བ་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་ནི། །རིམ་པ་ཇི་ལྟར་སྟོང་ཉིད་ལ། བརྒྱད་སྟོང་པ་ལས་དེ་བསྟན་པ། བསྟན་པ་གཞན་དུ་འང་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་ཞལ་སྔ་ནས་སོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གིས་བསྟན་པ་ཡང་མདོ་འདི་མཐོང་བ་ཡིན་ཏེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་ནི་གང་དུ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མ་འབྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །མཐའ་ཡས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་འདི་རྣམས་ཀྱིས་བསྟོད་པ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་བསྟོད་པའི་མཐའི་ལེའུ་སྟེ་ལེའུ་དགུ་པའོ།། །།ད་ནི་ཤིན་ཏུ་རྙེད་པར་དཀའ་བའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་མའི་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་རིམ་པ་བསམ་པར་བྱེད་ཅིང་ཞེས་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ནི་དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྔོན་གྱི་རྒྱལ་བ་ལ་ལྷག་པར་བྱ་བ་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བརྒྱུད་པ་ལ་ཐོག་མ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྔོན་གྱི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་བྱས་པར་འགྱུར་བ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐོས་པ་དེས་ན་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཉིད་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་མང་པོ་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྲུན་པ་དང་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཞིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགའ་ཞིག་ཏུ་འདོན་པའོ། །ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་དུ་སྣང་བ་ཡང་རེ་ཞིག་མང་བར་རློམ་སེམས་སུ་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་སློབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞི་གནས་ཀྱིས་སོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མཐོང་གིས་སོ། །རྣལ་འབྱོར་དུ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉི་ག་དག་གིས་སོ། །


DTG094_Page_0327
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ངན་ངོན་ཙམ་དང་ལྡན་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲི་བ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བ་ཉུང་བ་སྟེ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་རང་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣ་ལམ་དུ་སྣང་བ་ཙམ་གྱི་འབྲས་བུ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དྲི་བ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དོན་སྒྲུབ་པའི་འབྲས་བུ་ཅན་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། སངས་རྒྱས་མང་པོ་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྲུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སངས་རྒྱས་མང་པོ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྙེན་བཀུར་བྱ་བ་འདི་ལ་ཡོད་པས་ཞེས་བསྡུ་བའོ། །ཡོངས་སུ་ཞུས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟར་ཞེས་རང་གི་ངོ་བོ་ཙམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་དྲིས་པར་བྱས་པར་བྱས་པ་དེའི་འཐད་པ་གཏོང་བས་ཡོངས་སུ་ཞུས་པར་བྱས་པའོ། །ཐེ་ཚོམ་གྱི་གནས་ཐམས་ཅད་ཞུས་པ་ལན་གྱི་སྒོ་ནས་ཡོངས་སུ་དྲིས་པར་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དག་གོ །རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཛིན་པ་དང་འཆང་བ་དང་ཀློག་པ་དང་ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད་པ་དང་ཚུལ་བཞིན་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་དེ་དང་མི་སྐྲག་པ་ལ་སོགས་པས་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སྐྱེ་བ་ལ་ཡང་དག་པར་བྱུང་བའི་འབྲས་བུས་སྐྱེ་པ་གཞན་དུ་བྱས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རྣག་གི་རྒྱུའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གསུངས་པ་ནི་དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་རྣམ་པ་ཇི་ལྟར་བཤད་པའི་རྒྱུ་དེ་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་རྒྱུ་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་དེ་རྣམས་སྤོང་བར་འགྱུར་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡང་གང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདུན་པ་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གཞུང་དང་དོན་ལ་ཉན་པར་འདོད་པ་ནི་འདུན་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དད་པ་ནི་ཡིད་ཆེས་པའོ། །སྲིད་པ་ནི་གཏོང་བའི་ཕྱིར་འདོད་པ་མ་ཡིན་པའོ། །དང་བ་ནི་སེམས་ལ་ཐེ་ཚོམ་ལ་སོགས་པའི་དྲི་མ་རྣམས་ཀྱི་རྙོག་པ་མེད་པའོ། །གཟོད་པ་ནི་གཟུང་བར་འདོད་པའོ། །བརྩོན་འགྲུས་ནི་དགེ་བ་ལ་སྤྲོ་བ་སྐྱེད་པའོ། །བག་མཆིས་པ་


DTG094_Page_0328
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་བར་ཆད་བྱེད་པ་ལེ་ལོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ནི་བག་མཆིས་པའོ། །མོས་པ་ནི་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་ལུང་གི་ཚིག་རྣམས་ཀྱིས་ངེས་པར་བྱས་པའི་དངོས་པོ་ལ་དེ་དེ་བཞིན་ཞེས་རྗེས་སུ་འཛིན་པའོ། །དེ་ལ་ངོ་མཚར་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞི་འདི་ལ་མོས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །དེ་ལྟར་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དག་ལ་ཕན་ཚུན་དུ་རྒྱུ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་ངེས་པས་འདི་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་རྗེས་ལ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་སྒྲུབ་པ་ཉན་པ་པོ་རྣམས་ལ་སྤྲོ་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དུ་ན་དེ་ལྟ་བུའི་ཟབ་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་བསམ་པ་ལ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་མི་གནས་པ་དེ་ལྟར་ན་གཟུགས་སོ་ཞེས་མི་གནས་པ་དེ་ལྟར་ན་གཟུགས་ལ་རྣལ་འབྱོར་དུ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། དེ་ཆོས་གང་ལ་ཡང་མི་གནས་པ་དེའི་ཕྱིར་མི་གནས་པ་ཉིད་དེའི་ཚུལ་ཐོབ་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ད་ལྟར་བརྟེན་གྱི་ངོ་བོར་གྱུར་པ་ལ་གཟུགས་མི་གནས་པ་དེའི་ཕྱིར་ད་ལྟར་མེད་པར་གྱུར་པ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་ལ་གནས་པ་མེད་དོ། །གཟུགས་སོ་ཞེས་མི་སྦྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་བརྗོད་པ་དང་བཅས་པའི་ཤེས་པས་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་རྣལ་འབྱོར་དུ་བྱེད་པའོ། །སྔར་ནི་གནས་སེལ་བ་དང་འདིར་ནི་སྒྲུབ་པ་སེལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཁྱད་པར་རོ། །གཟུགས་སོ་ཞེས་མི་གནས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་གྱི་རྗེས་སུ་བརྗོད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉི་ག་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་མི་གནས་པ་ཡིན་ནོ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་རྣལ་འབྱོར་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་པ་མེད་པ་ཉིད་གནས་པ་དང་རྣལ་འབྱོར་དུ་བྱེད་པ་ཉིད་རྣལ་འབྱོར་དུ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཤེས་


DTG094_Page_0329
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་ནི་ཟབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ཟབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །གཏིང་དཔག་དཀའ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གཏིང་དཔག་དཀའ་བ་ཉིད་དེ་དེ་ཡང་བསམ་པ་དང་ཤེས་རབ་དམན་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཟུང་བར་བྱ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུང་བར་དཀའ་བ་ལ་ཡང་མཚན་མ་གང་གིས་ཀྱང་དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉེ་བར་མཚོན་པར་བྱེད་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚད་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་དང་དུས་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་གཞལ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟབ་པ་འདི་ནི་ཡོད་མོད་འོན་ཀྱང་འདི་ཡང་མཚན་མར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དུ་ན་ཟབ་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ནི་མི་གནས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་བྱེད་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་མཚན་མར་བྱ་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཉིད་ཡོད་པར་འགྱུར་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། ཤཱ་རིའི་བུ་འདི་ལྟར་གཟུགས་ཟབ་བོ་སྙམ་དུ་མི་གནས་པ་དེ་ལྟར་ན་གཟུགས་ལ་རྣལ་འབྱོར་དུ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཡོད་ན་ཡང་བདེ་བླག་ཏུ་ཟབ་པ་ཉིད་དེ་དེ་ཡང་བསྲུང་བར་བྱ་བ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདིར་ཟབ་པ་ཉིད་གཙོ་བོ་སྟེ་གཏིང་དཔག་དཀའ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་དེའི་ཡན་ལག་ཉིད་ཀྱིས་ཉེ་བར་དགོད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་སླར་བརྗོད་པ་ནི་ལས་དང་པོ་པ་འགའ་ཞིག་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་བརྗོད་པ་ལྷག་པར་མོས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ལུང་མ་བསྟན་པའི་མདུན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་ལུང་བསྟན་པས་ལུང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །ཉེས་པ་ཅིར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགའ་ཞིག་ལ་ལྷག་པར་མོས་པ་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཅི་ཞིག་བཤད་ཅེས་བྱ་བ་དགོངས་པའོ། །གཞན་ཡང་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པའི་ལུང་མ་བསྟན་པ་འདོན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་འབྱུང་བས་འདི་མེད་པས་འདི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་དང་འདྲ་བས་འདི་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་ཡུན་རིང་པོ་ནས་ཐེག་པ་ལ་ཡང་དག་པར་


DTG094_Page_0330
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྔོན་གྱི་སྐྱེ་བའི་བརྒྱུད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་གསར་དུ་ཞུགས་པའི་འདི་ལྟ་བུའི་ཡོན་ཏན་འབྱུང་བས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་ཡོན་ཏན་ཉེ་བ་ལ་དངོས་སུ་ལུང་བསྟན་པས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པ་ནི་འདི་ལས་ནི་ད་རིང་པོར་མི་ཐོགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། འདི་ཉིད་གསུངས་པ་ནི་བསྙེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཅིག་གམ་གཉིས་སམ་གསུམ་ལས་མི་འདའ་སྟེ། ཕྱིས་ལུང་བསྟན་པ་སོ་སོར་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་འོན་ཀྱང་དེ་རྣམས་ཉིད་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཅིག་གམ་གཉིས་སམ་གསུམ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་ཏུ་དགག་ཚིག་གིས་སྟོང་པའི་འདོན་པའོ། །དེར་གཅིག་དང་གཉིས་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གསུམ་ལས་མི་འདའ་བ་ཉིད་དུ་ཉེ་བའོ། །བརྙེས་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའོ། །ཐུགས་འབྱུང་བར་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཉེས་པར་འགྱུར་བའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བ་ན་ཡང་ལུང་བསྟན་པས་འབྲས་བུ་ཡོད་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བ་དོན་ཡོད་པ་ཉིད་འདིར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་སྟེ། ངེས་པར་ལུང་བསྟན་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བ་དེ་ལས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིའི་རྗེས་ལ་ཇི་སྲིད་དུ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་སྲིད་དུ་དོན་ཡོད་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བ་དང་ཕྱག་འཚལ་བ་དང་བསྙེན་བཀུར་བྱ་བ་དང་རིམ་གྲོ་བྱ་བ་ནས་ཇི་སྲིད་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྒྱང་རིང་པོ་ནས་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བསྙེན་པ་ལ་བརྟེན་པའི་སྐྱེ་བའི་བརྒྱུད་པ་ལས་སོ། །འདི་ཉིད་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་པར་མཛད་པ་ནི་དེ་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་སྦྱོར་བ་འདི་ལ་ལུང་བསྟན་པའི་འབྲས་བུ་ཉིད་དཔེས་བསྟན་པའི་དོན་དུའོ། །འདི་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་མཚན་མ་རྣམས་དེ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་དགའ་བ་བསྐྱེད་པའི་དོན་དུ་བྱང་ཆུབ་མཚོན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་


DTG094_Page_0331
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བུས་གསུངས་པ་ནི་དཔེར་གསོལ་བར་བདག་སྤོབས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཉེ་བར་གནས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་གནས་པའོ། །སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགའ་ཞིག་ཏུ་འདོན་པ་སྟེ། ཕལ་ཆེར་ནི་ཕལ་ཆེ་བའོ། །མི་མཐུན་པར་འགྱུར་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱབ་ཏུ་ཕྱོགས་པའོ། །ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྡོག་པར་འགྱུར་བའོ། །རབ་ཏུ་མི་འཇུག་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་སྦྱོར་བས་སྦྱར་བའོ། །རབ་ཏུ་དད་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བ་དང་ལེ་ལོས་སོ། །དཔག་ཚད་བརྒྱའི་ཚད་འདི་ལ་ཡོད་པས་དཔག་ཚད་བརྒྱ་པའོ། །དཔག་ཚད་བརྒྱའི་དོན་ནི་ཐ་ནའོ། །གྲོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞིང་པས་རབ་ཏུ་རྒྱས་པ་དང་རབ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བའོ། །གྲོང་ཁྱེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱུག་པ་མང་བའི་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་མང་པོའི་རྟེན་ནོ། །གྲོང་རྡལ་ནི་གྲོང་བས་ལྷག་པའོ། །འདུན་ཁང་ནི་ཕལ་ཆེར་ཚོང་པ་རྣམས་ཀྱི་གནས་སོ། །གནས་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཡང་དག་པར་འོས་པའི་དཔེ་གཞན་གྱིས་ཀྱང་གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་བསྟན་པའི་དོན་དུ་ཉེ་བར་ལུང་བསྟན་པའི་འབྲས་བུ་བརྗོད་པའོ། །སྡོང་པོ་ནི་ཤིང་ངོ༌། །ཤིང་དང་རི་དྭགས་ཀྱི་མཚན་མ་ནི་དེའི་རྩེ་མོ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མཐར་ཐུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པའོ། །འགྲོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོབ་པའོ། །སླར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སླར་རོ། །བདག་གིས་བསྙེན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་གསུངས་པའི་ཉེ་བའི་མཚན་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷགས་པ་ནི་བྲུལ་བའོ། །ལོ་མ་རྙིང་པ་རྣམས་ནི་འདབ་མ་རྙིང་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་བརྗོད་པའོ། །སྦྲུམ་མ་ནི་མངལ་ལྕི་བར་གྱུར་པའོ། །དཔེར་ན་པ་ཀྵི་ཎི་ནི་བྱ་མོ་སྟེ་བྷི་ཀྵུ་ཎི་ནི་དགེ་སློང་མ་ལྟ་བུའོ། །བསྐྱོད་ན་ནི་རལ་བར་འགྱུར་བའོ། །སྙོམས་པར་འགྱུར་བ་ནི་གླལ་བའོ། །ལུས་ཉོན་མོངས་བ་ནི་ལུས་ལ་གནོད་པའོ། །སྨྲ་བ་ཉིད་ནི་སྨྲ་བ་འམ་སྨྲ་བར་གྱུར་པའོ། །སྟོབས་ནི་སྟོབས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་ནི་གཟེར་བའོ། །འགྲོགས་པ་ལ་དད་ཆེ་བར་མི་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་པ་དང་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འགྲོགས་པ་ལ་དད་ཆེ་བར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན།


DTG094_Page_0332
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསུངས་པ་ནི་སྔོན་གྱི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བགྱིད་པས་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་ལ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའོ། །བསྟེན་པ་ནི་དེ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངེས་པར་བསྟེན་པ་ནི་འདོད་ཆགས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྒོམས་པ་ནི་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བས་སོ། །མང་དུ་བྱས་པ་ནི་ཡང་དང་ཡང་དུ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཚལ་བར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བུ་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འགའ་ཞིག་ཏུ་ནི་བུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ཙམ་འདོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དགའ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་དགའ་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་རློམ་སེམས་སུ་མཛད་ཅིང་གསུངས་པ་ནི་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ངོ་མཚར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་མཚར་བའོ། །ངོ་མཚར་བ་ནི་ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། གསུངས་པ་ནི་འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལེགས་པར་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང་ལེགས་པར་སྦྱངས་པ་དང་ལེགས་པར་ཡོངས་སུ་གཏད་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ལེགས་པར་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང་ཇི་སྲིད་དུ་ལེགས་པར་ཡོངས་སུ་གཏད་པ་དེ་ནི་འདིར་ངོ་མཚར་བའི་གནས་སོ། །ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བའི་དོན་ལ་འཇུག་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཤིན་ཏུ་ཡང་ཁྱད་པར་རོ། །དེ་ལ་ལེགས་པར་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་བདག་ཏུ་བྱས་པའོ། །ལེགས་པར་སྦྱངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ལ་ལུང་བསྟན་པའི་མཚན་མ་མཐོང་བ་རྣམས་ལ་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཡང་དག་པར་བསྐྱེད་པའི་དོན་དུ་ཆོས་སྟོན་པས་སོ། །ལེགས་པར་ཡོངས་སུ་གཏད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱེད་ཅག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་རྗེས་སུ་གཟུད་པར་བྱའོ་ཞེས་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་དཀའ་བ་རབ་ཏུ་འཇིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་གཏད་པ་ནི་ཐོབ་པ་དང་མ་ཐོབ་པའི་ཡོན་ཏན་མི་ཉམས་པའི་རྒྱུ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་ཉེ་བར་དགོང་པའི་དོན་དུ་འགའ་ཞིག་ཏུ་ལེགས་པར་ཡོངས་སུ་གཏད་པ་ཞེས་ཚིག་གཅིག་ཉིད་དུ་འདོན་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྗེས་སུ་བཟུང་བ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བས་ལྷག་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་


DTG094_Page_0333
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདིས་ཉེ་བར་བསགས་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་རབ་འབྱོར་འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་རྗེ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་མང་བའི་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པ་དང༌། རྐྱེན་མཚང་བས་རྣམ་པར་མ་གྲོལ་བའི་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པའོ། །སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་ཕན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དང་རྣམ་པར་དབེན་པ་ལ་ཕྱི་མའི་བདེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཕན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཅན་ལ་ལྟོས་པས་གསུངས་པ་ནི་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་བདེ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་བསལ་བས་དེ་རྣམས་ལ་བདེ་བ་ཉེ་བར་སྡུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་མ་གྲོལ་བའི་སེམས་ཅན་ལ་ལྟོས་ནས་གསུངས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལ་སྙིང་བརྩེ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་ལ་སྙིང་བརྩེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོར་བསྟན་པའོ། །སྐྱེ་བོ་ཕལ་པོ་ཆེའི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དེ་ལ་ཡང་དོན་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་ནི་དགོས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་གྱི་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་ནས་གསུངས་པ་ནི་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་ཕན་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་དེ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་སྨན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་བ་ནི་གཏན་དུ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་བདེ་བ་ལ་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཉིད་སྣོད་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྙིང་རྗེ་རྣམ་པ་གསུམ་པ་ཡང་ཉེ་བར་བསྡུས་ནས་བསྟན་པར་བྱེད་དེ། སྙིང་བརྩེ་བ་ནས་ཇི་སྲིད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྙིང་རྗེ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་འབྲས་བུ་སྒྲུབ་པའི་རྒྱུ་གཏན་དུ་གསུངས་པ་ནི་ཆོས་སྟོན་པར་འདོད་པའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་འདོད་པའི་དོན་སྒྲུབ་པ་ཐམས་ཅད་འདི་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མཐོང་ཞིང་འདྲི་བར་བྱེད་པ་ནི་ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནི་འཕེལ་བ་སྟེ། གཟུགས་ལ་


DTG094_Page_0334
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོགས་པ་རྣམས་འཕེལ་བ་དང་འགྲིབ་པ་མེད་པ་མཐོང་བ་དང་ཆོས་རྣམས་མ་མཐོང་བ་ནི་རྟགས་སོ། །གཟུགས་ཀྱི་འཕེལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་གཟུགས་ཀྱི་འཕེལ་བ་རབ་ཏུ་འགྲོ་བ་ཉིད་དོ། །གཟུགས་ཀྱི་འགྲིབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་དང་གཞན་དབང་གི་གཟུགས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་འགྲིབ་པའི་རིམ་གྱིས་སྲབ་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་དང་གཞན་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མི་མཐོང་བ་སྟེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་སྟེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་ངོ་བོ་མཉམ་པས་མཉམ་པ་དམིགས་པར་བྱ་བ་དང་དམིགས་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོའི་ཡེ་ཤེས་སྤངས་ནས་གཞན་གྱིས་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སླར་བསམ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་སྒྲུབ་པ་དང་བསམ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་འཇུག་པ་བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ལ་རྟགས་ནི་གཟུགས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མཐའ་གཅིག་ཏུ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་དང༌། མེད་ཅེས་བྱ་བ་ཡང་བསམ་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་བས་ན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །དེ་ལ་ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་གཟུགས་ནི་ཤིན་ཏུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཡང་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་གཟུང་བ་སྟེ། དེས་ན་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འམ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་གཞག་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དབང་གི་གཟུངས་ནི་འཁྲུལ་པའི་ངོ་བོར་ཡོད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་རིག་པ་དེ་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་ནས་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འཁྲུལ་པ་ཙམ་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བའམ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་གཞག་པར་མི་ནུས་སོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་གཟུགས་ཀྱང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པ་ཁོ་ན་སྟེ་རང་ཉིད་ཀྱིས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ངོ་བོའོ། །དེ་བས་ན་དེ་ཡང་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བའམ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་གཞག་པར་མི་ནུས་སོ། །གཟུགས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་ཡང་དམིགས་པས་སྤྱོད་ཅིང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་མི་སྤྱོད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་གཟུགས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཅེས་བྱ་བར་ཡང་མི་ཤེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་རྟགས་གཞན་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་


DTG094_Page_0335
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་མི་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་བཤད་པའི་དོན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ནི་ཤཱ་རིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱད་པར་གྱུར་བ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཡུན་རིང་པོར་གང་ཞིག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱད་པ་ནི་སྤྱོད་པའོ། །དེ་བསྲུང་བའི་དོན་དུ་ངང་ཚུལ་འདི་ལ་སྤྱོད་པ་ན། ཡུན་རིང་པོར་སྤྱད་པར་གྱུར་པའོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྤྱོད་པ་ལ་འབྲས་བུ་འདི་ཉིད་དེ། གང་ཞིག་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་ཉིད་གསུངས་པ་ནི་སྟོབས་རྣམས་ལ་མི་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལྟ་ཞོག་གི་གང་ཞིག་ཡང་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ངོ་བོ་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་ཀྱང་མི་རྟོག་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་ཀུན་བརྟགས་དང་གཞན་དབང་གི་ངོ་བོ་རྣམ་པར་བསལ་བས་དེ་རྣམས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཙམ་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་རྒྱུ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་སྤྱོད་པར་གྱུར་པའི་ཞེས་བརྗོད་དེ་གསར་དུ་སྤྱོད་པར་བྱེད་པ་ལ་འདི་ལྟ་བུའི་ལྷག་པར་མོས་པ་མི་བཟོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཉིད་ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གཟུང་བར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཟབ་པའོ། །རིན་པོ་ཆེའི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་གཞལ་དུ་མེད་པ་བསྐྱེད་པ་ལས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་བའི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོས་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལ་ནམ་མཁའ་ལྟར་རྣམ་པར་དག་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བར་ཆད་བགྱིད་པ་མང་པོ་འབྱུང་བ་འདི་ནི་ངོ་མཚར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེགས་པ་བགེགས་ནི་མང་བ་ཅན་ཞེས་བྱ་བས་གང་ཞིག་བར་ཆད་མི་འབྱུང་བ་དེ་ནི་ངོ་མཚར་ཏོ། །འགའ་ཞིག་ཏུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་བར་ཆད་མང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་དགག་ཚིག་གིས་སྟོང་པའི་འདོན་པ་སྟེ། དེར་བར་ཆད་ཀྱི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་འདི་སྒྲུབ་པ་ལ་བར་ཆད་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བ་ནི་ངོ་མཚར་ཏོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་


DTG094_Page_0336
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་བར་དུ་གཅོད་པའི་རྒྱུ་ཡོད་ཀྱང་བར་དུ་གཅོད་པ་མི་འབྱུང་བ་འདི་ནི་ངོ་མཚར་བ་ཉིད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་བར་ཆད་མང་དུ་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །གང་གི་ཚེ་དགག་ཚིག་གིས་སྟོང་པའི་འདོན་པ་དེའི་ཚེ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱིས་ཕོངས་པའི་ལས་བསགས་པའི་དབང་གིས་བར་དུ་གཅོད་པ་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བ་དེའི་ཕྱིར་བག་ཡོད་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གལ་ཏེ་ཟླ་བས་བྲིས་ན་ཡང་བྲི་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ནི་ཟླ་བས་བྲི་བར་ནུས་ཞེས་བྱ་བ་གལ་ཏེ་སྲིད་པར་གྱུར་ན་བྲི་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། བྲི་བའི་ཕྱིར་འབད་པར་བྱའོ། །མི་ནུས་པ་སྲིད་པས་ལྷོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །བར་ཆད་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཡིད་ཆེས་པར་མི་བྱ་མི་བྱ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གལ་ཏེ་བདུད་ཀྱིས་བྱས་པའི་བར་ཆད་དེའི་གཉེན་པོ་ཞེས་དགོངས་ནས་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་གསུངས་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདིར་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་བར་ཆད་དམ་སྲིད་པའི་བར་ཆད་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྦྱོར་བ་ཉིད་གཉེན་པོ་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ནི་འདི་ལྟར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བའོ། །མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནུས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡི་དམ་མ་ཉམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡི་དམ་ཉམས་པ་མེད་པའོ། །འདིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ལ་སོགས་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་གྱིས་ཡང་དག་པར་རྩོམ་པའི་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྷོད་པ་ནི་ཉམས་པའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཡིན་ན་ཡི་དམ་ཉམས་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་ཅེ་ན། གསུངས་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་གི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་མཐུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནུས་པ་དམན་པ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །ཆོས་ཉིད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་གཞན་གྱི་དོན་ལ་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་དོ། །དགོངས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲན་པར་འགྱུར་བའོ། །ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཤེས་པར་བྱེད་པའོ། །བར་ཆོད་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་


DTG094_Page_0337
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དོན་འདི་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་གསུངས་པ་ནི་གང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མཐུ་ནི་ནུས་པའོ། །བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ནི་ནུས་པ་ལྷག་པར་གཞག་པའོ། །ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ནི་བདག་ཏུ་བྱས་པའོ། །དེ་ལྟར་སྒྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་བརྩམས་པ་མཐར་ཕྱིན་པས་སོ། །འདིར་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་གནང་བ་ནི་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་རྣམས་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་ན་གསུངས་པ་ནི། ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མཁྱེན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མཁྱེན་པ་ནི་དགོངས་པའོ། །བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ནི་བདག་ཏུ་བྱས་པའོ། །གཟིགས་པ་ནི་ཤའི་སྤྱན་གྱིས་སོ། །རྣམ་པར་གཟིགས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་གྱིས་སོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་དག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནུས་པ་དམན་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །དོན་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་མ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །ཕན་ཡོན་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །འབྲས་བུ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིས་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱིས་སོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲིད་པ་ཐ་མ་ལས་བྱུང་བའི་རིགས་བརྒྱུད་དང་རིགས་ཀྱི་མཚན་མ་ལ་སོགས་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །འབད་པ་ནི་ངལ་བའོ། །ཡོངས་སུ་གཡོ་བ་ནི་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་ན་བརྩོན་འགྲུས་དང་ནུས་པ་དམན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡང་འབད་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཉིད་ཡོད་མོད་ཅེས་བསྟན་པ་ཡིན་ལ་དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡང་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་དམིགས་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་བར་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་རྣམས་ཅད་མི་དམིགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་གཉེན་པོར་གྱུར་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་མ་དད་པ་དང་ཐེ་ཚོམ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་མང་བའི་བདུད་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པས་བར་ཆད་ཀྱང་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེར་ཡང་དེ་ཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་ཁོ་བོའི་འདི་འཛིན་པ་དང་འཆད་པ་ལ་སོགས་པ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེས་རིགས་ཀྱི་བུས་ལེ་ལོ་མི་བྱ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ད་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ན་དར་བ་


DTG094_Page_0338
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་འགའ་ཞིག་ཏུ་དུས་གང་ལ་ཡང་དེའི་ཕྱིར་དེ་དོན་དུ་གཉེར་བས་དེའི་ཡུལ་ཉིད་ལ་ཚོལ་བར་བྱ་ཞེས་བསྟན་པའི་དོན་དུ་གསུངས་པ་ནི། ཤཱ་རིའི་བུ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མདོ་སྡེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །འདས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བསྟན་པའི་གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོ་རྗེས་སུ་བཟུང་བའི་དོན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བསྟན་པས་སོ། །པ་ར་ཏ་ནི་ར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤར་ཕྱོགས་དང་ཡུལ་དབུས་པ་རྣམས་ཀྱི་དད་པ་དང་ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པ་ལྷག་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ལ་ལྷག་པར་མོས་པ་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བ་དེའི་ཕྱིར་ཡུལ་དབུས་ཉིད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་བསྟན་པའོ། །དེ་བས་ན་བྱང་ཕྱོགས་སུ་ཡང་འདི་དར་བ་ཕལ་ཆེར་དེ་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བའོ། །དུས་ནམ་གྱི་ཚེ་ན་ལྷོ་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་ལ་དར་བར་འགྱུར་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་འཇིག་པའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་ཆོས་འདུལ་བ་སྙིང་པོ་སར་པ་ཐོབ་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ན་ལྔ་བརྒྱ་པ་ཕྲག་བཅུར་དམ་པའི་ཆོས་གནས་པའི་དུས་སོ། །དེ་ལ་ཕྱི་མའི་ལྔ་བརྒྱ་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ནུབ་པའི་དུས་སོ། །རྟོག་པ་པོ་རྣམས་གནས་ཀྱང་དམ་པའི་ཆོས་གནས་པའོ། །དེ་བས་ན་རྟོག་པ་པོ་ཡང་དག་པར་གནས་པ་དང་ཡང་དག་པར་གནས་པ་མ་ཡིན་པ་དག་གི་དམ་པའི་ཆོས་ལ་གནས་པ་དང་ནུབ་པ་དག་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དམ་པའི་ཆོས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཡང་དག་པའི་བཀའ་ལས་བྱུང་བ་ནི་བཀའ་དང་དོན་དམ་པ་སྟེ། ཟག་པ་མེད་པའི་དབང་པོ་དང༌། སྟོབས་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་འདི་འདོན་པ་ལ་རྩེ་གཅིག་པའི་རྟོག་པ་པོ་རྣམས་དེ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ལུང་ནུབ་པའོ། །བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ལ་རྩེ་གཅིག་པའི་རྟོག་པ་པོ་རྣམས་ནི་དེ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་རྟོགས་པ་ནུབ་པའོ། །ཆོས་འདུལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཆོས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །དེ་ཐོབ་པ་འདུལ་བ་གང་ཞིག་ཉོན་མོངས་པ་འདུལ་བ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཆོས་འདུལ་བ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་པའོ། །


DTG094_Page_0339
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་ཇི་ལྟ་བུར་གྱུར་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་སྙིང་པོ་སར་པ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྙིང་པོ་ཐོབ་པས་ན་སྙིང་པོ་སྟེ་མཛེས་པ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱེད་པ་པོ་ལྟའོ། །སྙིང་པོ་སར་པ་འཐོབ་པ་ནི་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་གྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་སྙིང་པོ་སར་པ་ཐོབ་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ལྔ་བརྒྱ་པ་ཕྲག་བཅུ་པ་ལ་བསྟན་པ་མཛེས་པ་སར་འདས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ལྔ་བརྒྱ་པ་ཕྲག་བཅུ་པ་ལ་སྙིང་པོ་སར་པ་འཐོབ་པ་ཆོས་འདུལ་བ་ལ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྐད་དུ་སློབ་དཔོན་རྣམས་ཀྱིས་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་འདིར་ལོ་སྟོང་ཕྲག་ལྔ་དམ་པའི་ཆོས་གནས་པའི་དུས་དེ་རྣམས་ལོ་སྟོང་ཕྲག་ལྔ་ནི་ལྔ་བརྒྱའི་དབང་གིས་ཕྱེད་དུ་གྱུར་པ་ལྔ་བརྒྱ་ཕྲག་བཅུར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་དང་པོར་རེ་ཞིག་རྟོགས་པའི་དུས་དང༌། སྒྲུབ་པའི་དུས་དང༌། དེ་ནས་ལུང་གི་དུས་ཞེས་བྱ་བའི་དུས་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་རྟོགས་པའི་དུས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་ཕྱེ་སྟེ། དགྲ་བཅོམ་པའི་དུས་དང༌། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་དུས་དང༌། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་དུས་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྒྲུབ་པའི་དུས་ཀྱང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ལྷག་མཐོང་གི་དུས་དང༌། ཞི་གནས་ཀྱི་དུས་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དུས་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལུང་གི་དུས་ཀྱང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་ཕྱེ་སྟེ། ཆོས་མངོན་པའི་སྡེ་སྣོད་དང༌། མདོ་སྡེའི་སྡེ་སྣོད་དང༌། འདུལ་བའི་སྡེ་སྣོད་དོ། །དུས་འདི་རྣམས་རྟགས་ཙམ་གྱི་དུས་དང༌། ལྷན་ཅིག་བཅུར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་དུས་རེ་རེའི་ལྔ་བརྒྱ་ཕྲག་ལྔ་དང་ལྔ་བརྒྱ་ཕྲག་ལྔ་ནི་དུས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་དུས་བཅུ་ལ་ལྔ་བརྒྱ་ཕྲག་བཅུ་ནི་ལོ་སྟོང་ཕྲག་ལྔར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དང་པོ་ལྔ་བརྒྱའི་ཕྲག་ལ་དགྲ་བཅོམ་པའོ། །གཉིས་པ་ལ་ཕྱིར་མི་འོང་བ་རྣམས་སོ། །གསུམ་པ་ལ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་རྣམས་སོ། །བཞི་པ་ལ་ལྷག་མཐོང་ངོ༌། །ལྔ་པ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམ་སོ། །དྲུག་པ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །བདུན་པ་ལ་ཆོས་མངོན་པའོ། །བརྒྱད་པ་ལ་མདོ་སྡེའོ། །དགུ་པ་ལ་འདུལ་བའོ། །ལྔ་བརྒྱ་པ་ཕྲག་བཅུ་པ་ལ་རྟགས་ཙམ་མོ། །དེ་ལ་ལྔ་བརྒྱ་པ་ཕྲག་ཕྱིན་མ་དམ་པའི་ཆོས་ནུབ་པའི་དུས་སོ། །དུས་དེ་ལ་སྙིང་པོ་དགུ་པ་ནི་མཛེས་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་


DTG094_Page_0340
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནས་བརྩམས་ནས་འདུལ་བའི་སྡེ་སྣོད་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་དགུ་བསྟན་ནས་སྔར་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཕྱི་མའི་ལྔ་བརྒྱ་ཕྲག་ལ་སྙིང་པོ་དགུ་འཐོབ་པ་ཆོས་འདུལ་བ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ཡང་ཕྱི་མའི་ལྔ་བརྒྱའི་ཕྲག་རིམ་གྱིས་འདས་པའི་དགུ་ལ་འབྱུང་པར་འགྱུར་རོ། །ད་ལྟར་ནི་ལྔ་བརྒྱ་ཕྲག་བཞི་པ་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཕྱི་མ་དེ་ཡང་རྟགས་ཙམ་གྱི་དུས་ཞེས་གང་ཞིག་བརྗོད་པ་དེ་འཛམ་བུའི་གླིང་ལ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་རིགས་པའི། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དགོངས་པས་ཡུལ་འགའ་ཞིག་ཏུ་དམ་པའི་ཆོས་དར་བར་ཡང་འགྱུར་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དགོངས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བརྒྱ་ཕྲག་ཏུ་དར་བ་དེ་འགའ་ཞིག་ཏུ་བསྐུམ་པར་འོས་པ་དམ་པའི་ཆོས་ནུབ་པའི་དུས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་རྒྱས་པར་འགྱུར་ལགས་སམ་ཞེས་ཤཱ་རིའི་བུས་འདྲི་བར་བྱེད་པའོ། །འདི་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རྒྱས་པར་སྤྱོད་པས་ན་རྒྱས་པའོ། །བྱང་གི་ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་གཞན་རྣམས་རྣམ་པར་གཅོད་པའོ། །བྱང་གི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལས་ཀྱང་ཆ་གཞན་རྣམས་ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་དེ་ལྷོ་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པའི་དོན་དུའོ། །ཉུང་ངུ་འམ་འོན་ཏེ་མང་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མང་བ་ཉིད་མཐར་ཐུག་པའི་དོན་དུའོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡང་བསྟན་པ་ནུབ་པའི་དུས་འདིར་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཉུང་བ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་དུས་དེ་ལྟ་བུ་ལ་ཡང་དེ་རྣམས་ལ་དམིགས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་དར་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་དམ་པའི་ཆོས་ནུབ་པའི་དུས་ལ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་གང་དེ་རྣམས་ལ་དམིགས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་དར་བའོ། །ཁྱོད་ཅག་ལ་དམ་པའི་ཆོས་བསྙེན་པའི་དུས་ལ་ཡང་སྒྲུབ་པ་མེད་ཅེས་ངོ་ཚ་བའི་གནས་ཉེ་བར་སྡུད་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི་རྗེས་སུ་འབྲང་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འདོད་པས་དུས་རིང་པོར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་དྲིས་པ་ནི་འདྲི་བའོ། །དེ་བྱས་པས་ཡོངས་སུ་ཞུས་པའོ། །ཡོངས་


DTG094_Page_0341
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སུ་ཤེས་པར་དྲི་བ་ནི་ཡོངས་སུ་དྲི་བའོ། །དེ་ལྟར་བྱས་པས་ཡོངས་སུ་ཞུས་པའོ། །དྲིས་པ་ཡོངས་སུ་གསལ་བ་ནི་དྲི་བ་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་བྱས་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་ལ་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་རྣམ་པར་ངེས་པ་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡིག་པ་ཕྲ་མོ་ལ་ཡང་འཇིགས་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ནི་ཚེ་རབས་འཕོས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དང་དེའི་ཕྱི་མའི་སྐྱེ་བ་ལས་འདས་པ་རྣམས་སོ། །སྤྱོད་པ་ནི་སྦྱོར་བ་རྣམས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་གཏམ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་སོ་སོར་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའོ། །མངོན་པར་དགའ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པར་འགྱུར་བའོ། །ལེགས་པར་གནས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོས་པ་དང་བསམ་པའི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ལ་ལྷག་པར་མོས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཉམ་པར་གཞག་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒོམ་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཤེས་པ་སྟེ། ལྷག་པར་མོས་པ་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པའི་ཆ་ལུགས་ཀྱིས་སྒྱུ་མ་ལས་སོ། །སྔགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྦ་བར་བརྗོད་པས་སོ། །དགའ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཐོབ་པའི་རྒྱུས་དགའ་བའོ། །རབ་ཏུ་དགའ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་དུ་བསམ་པས་ཆོག་ཤེས་པའོ། །རབ་ཏུ་དང་བ་ནི་མ་དད་པའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའི་ཡིད་ཆེས་པའོ། །ཡང་དག་པར་གཞག་པར་བྱ་བ་ནི་འཇུག་པ་ཙམ་གྱིས་སོ། །ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་དབྱེ་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒོམ་པ་མཐར་ཐུག་པར་ཡང་དག་པར་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྟན་པར་བྱ་བའོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་གོ་བར་སླའོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དོན་གྱི་སྨོན་ལམ་ལ་དོན་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་མངོན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མོས་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེན་པོའི་འདོད་པ་ལ་རྩེ་གཅིག་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་གསུངས་པ་ནི་གཞན་དང་གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ལའོ། །འགྲོ་བར་བྱ་བ་ནི་ཡང་


DTG094_Page_0342
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དག་པར་འགྲོ་བར་བྱ་བའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྒྲུབ་པ་ལ་ཆེན་པོ་ཉིད་དེ་འདིར་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མི་ཟད་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་གསུངས་པ་ནི། དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྟོབས་ཉིད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འདས་པ་ལ་སོགས་པ་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་མཚར་བའོ། །མ་གཟིགས་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་སོ། །མ་གསན་པ་ནི་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་སོ། །མངོན་པར་མི་མཁྱེན་པ་ནི་སྣ་ལ་སོགས་པ་དབང་པོ་གསུམ་གྱིས་སྐྱེས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །རྣམ་པར་མི་མཁྱེན་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་སོ། །གང་དག་ཡང་འདི་ལ་ཚོལ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་ཀྱི་སླད་དུ་གཅིག་པུར་མ་ཟད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒྲུབ་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སོང་བའི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སླད་དུ་རང་དང་གཞན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་སྒོ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་དོན་དུ་དེ་རྣམས་ལ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚོལ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མ་གོས་པ་ལའོ། །ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ནི་དེ་དང་དེར་སོང་ནས་སོ། །ཚོལ་བར་འགྱུར་བ་ནི་འདིར་རྙེད་པར་འགྱུར་ཞེས་ཐོས་ནས་སོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ངོ་མཚར་བའི་ཚིག་གོ །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་རྗེས་སུ་གནང་ནས་དྲི་བ་སེལ་ཞིང་གསུངས་པ་ནི། ཤཱ་རིའི་བུ་ཡང་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྔ་མ་ཉིད་དགེ་བ་ལ་སྦྱོར་བའི་རྒྱུ་གསུངས་པ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་མདོ་སྡེ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་བསྟན་ཀྱང་གཙོ་བོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མངོན་པར་བརྗོད་ཅེས་གསུངས་པ་ནི། །རང་ཉིད་ཉེ་བར་འོང་བར་འགྱུར་ཞེས་ཉེ་བར་གནས་པ་ལས་སོ། །ཉེ་བར་གཞོལ་བ་ནི་འབད་པ་ཡོད་ན་རྙེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེ་བར་ཕྱོགས་པ་ནི་འབད་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྙེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བ་


DTG094_Page_0343
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཕོས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་གཞན་ལ་ལྷ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་བ་གཞན་གྱིས་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པ་ཡང་ངོ༌། །ཚེ་རབས་བརྗེས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལས་ནི་མི་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་དང་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་ལས་སྐྱེས་པའོ། །ཡང་གི་སྒྲས་ནི་སྐྱེ་བ་འདི་ཉིད་ལ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་བསྟན་པ་མཐར་ཐུག་པས་གང་ཞིག་བསྟན་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ལས་གཞན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་བསྟན་པ་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐར་ཐུག་པར་སྟོན་པར་འགྱུར་བའོ། །མི་དམིགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་ཀྱི་མི་དམིགས་པ་སྟོན་པ་པོ་རྣམས་སོ། །སྟོང་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་དང་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་བྲལ་བས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་གཉིས་མེད་པའི་ངོ་བོ་སྟོང་པ་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་པའོ། །ཇི་སྐད་དུ་གསུངས་པ་ནི། དམིགས་པ་ཡང་དག་བརྟེན་ནས་ནི། །མི་དམིགས་པ་ནི་རབ་ཏུ་སྐྱེ། །མི་དམིགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཀྱང༌། །དམིགས་པ་མེད་པ་རབ་ཏུ་སྐྱེ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་གྱི་དམིགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་མི་དམིགས་པ་སྐྱེའོ། །དོན་མི་དམིགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ལ་ཡང་མི་དམིགས་པ་སྐྱེ་ཞེས་བྱ་ཞེས་པའོ། །དོན་འདི་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བརྗོད་པ་ནི། གཉིས་ཀ་ཡང་ནི་མ་དམིགས་པས། །གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་རྣམ་པར་འགྲོ། །དེ་བྲལ་བས་ནི་ཡོངས་གྲུབ་པ། །གཉིས་མེད་པ་ནི་རྟོགས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བའོ། །གཉིས་མེད་པ་འདི་ནི་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་དུ་གཉིས་མེད་པ་ཙམ་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པའི་མཐར་ལྟུང་བར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པ་དང་འཕགས་པའི་སྐྱེ་བོའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བའི་དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །འདི་ཡང་བསྟན་པ་གཉིས་རིམ་གྱིས་འཇུག་པ་ལ་དགོངས་པས་མདོ་གཅིག་ལ་དེས་ན་མི་དམིགས་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལས་གཞན་སྟོང་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་མདོ་སྡེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་བསྟན་པའི་རིམ་པ་ནི་འདི་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པ་ལས། སེམས་ཙམ་ལ་ནི་མི་གནས་ཀྱང༌། །ཕྱི་རོལ་དོན་ནི་འདའ་བར་བྱ། །དེ་ཉིད་དམིགས་པ་


DTG094_Page_0344
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་གནས་ནས། །སེམས་ཙམ་ལས་ཀྱང་འདའ་བར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སེམས་ལ་གཞག་པ་ནི་འཛིན་པའོ། །དེའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ནི་ཕན་ཡོན་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་ཡོངས་སུ་བརྗོད་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ལེའུ་ཡང་ཡིན་ཏེ་ལེའུ་བཅུ་པའོ།། །།དེ་ནས་བདུད་ཀྱི་ལས་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་བདུད་ཀྱི་ལས་རྣམས་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ནི། སྔར་གྱི་ལེའུ་ལས་བདུད་སྡིག་ཅན་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པ་མང་བས་བར་ཆད་ཀྱི་ལས་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་གནས་པར་འགྱུར་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ནས་ཅི་ནས་ཀྱང་བར་ཆད་ཡོངས་སུ་བསལ་བར་བྱའོ། །བདུད་ཀྱི་ལས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་མེད་ན་དེ་ཡོངས་སུ་བསལ་བར་བྱ་བར་སླ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེའི་དོན་དུ་ཡོན་ཏན་འདི་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ཉེ་བར་གཞག་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་དྲི་བ་ནི་ཡོན་ཏན་འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། ཡོན་ཏན་རྣམས་མེད་ན་དེ་སྒྲུབ་པ་ལ་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་བར་ཆད་ཡོངས་སུ་བསལ་བ་མེད་ན་ཇི་ལྟར་ཡོན་ཏན་འདི་དག་འབྱུང་ཞེས་པ་ཆེད་དུ་བརྗོད་པར་རིག་པའི་ངོ་བོ་དེའི་ཕྱིར་འདྲི་བར་བྱེད་པ་ནི་ཅི་ཙམ་དག་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། འགའ་ཞིག་ཏུ་ནི་ཁ་ཅིག་ཅེས་བྱ་བའི་འདོན་པ་ལ། དེར་ནི་ཅི་དང་ཅི་ཞེས་བྱ་བ་དོན་གྱི་འགྲོ་བ་ལ་དྲི་བའོ། །བར་ཆད་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བས་བདུད་ཀྱི་ལས་རྣམས་ཀྱི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་གསུངས་སོ། །ཚུལ་ཇི་ལྟ་བུ་དག་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བས་ཏེ་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་འདྲི་བར་བྱེད་དེ། འདིར་ཇི་སྲིད་དུ་ཅུང་ཟད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒྲུབ་པ་ལ་བར་དུ་གཅོད་པར་བྱེད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་བདུད་ཀྱི་ལས་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཞེས་མདོར་བསྡུས་པ་བསྟན་པས་ཇི་ཙམ་ཡང་བསྟན་པའི་དོན་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ནི་དེ་དག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འཆད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདྲི་བ་དང་མཆོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་སྤྱོད་རྣམ་པ་བཅུ་ཉེ་བར་མཚོན་པའོ། །སྤོབས་པ་ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡི་གེ་དང་དོན་དང་ངེས་ཚིག་ལ་ཡུན་རིང་པོས་སྤོབས་པ་བསྐྱེད་པས་རྟོགས་པ་པོ་རྣམས་འབད་པ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུད་ཀྱི་ལས་སོ། །སྐྱེས་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་བརྟན་པའི་ཕྱིར་གང་གི་འབྲས་བུ་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པ་མ་བྱས་ནས་གཡེངས་


DTG094_Page_0345
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་བར་དུ་ཡང་དག་པར་རྒྱུ་བ་མ་ཡིན་ན་རྣམ་པར་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ། །གླལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ང་རྒྱལ་དང་ལྡན་པའོ། །ཁོ་བོ་ཅག་གིས་བྲི་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་ལ་ཤིན་ཏུ་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ང་རྒྱལ་གྱིས་གུས་པས་འདྲི་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །རྒོད་པ་དང་སྟེག་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགའ་ཞིག་ཏུ་འདོན་པའོ། །དེ་ལ་སྟོན་པ་ནི་རྒོད་པའམ་ཕན་ཚུན་དུ་ཉེ་བར་རྒོད་པའོ། །སྟེག་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕན་ཚུན་དུ་ཡོངས་སུ་རྒོད་པ་འཕེལ་བར་གྱུར་པའོ། །སེམས་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྟོགས་པས་ཡིད་གཞན་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད་ཅེས་པ་ནི་མཐའ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འཆད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་རྟོགས་པར་བྱའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་བཅོས་གཞན་ལ་སོང་བའི་ལྟ་བ་ཅན་ནོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཕན་ཚུན་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འདོན་པ་ལ་ཕན་ཚུན་དུ་སེམས་བསྲུང་བའི་དོན་དུ་བྲི་བར་བྱེད་ཀྱི་དད་པས་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དྲན་པ་མི་ཐོབ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྲི་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པའོ། །ཕན་ཚུན་བཞད་གད་བྱེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྔར་ནི་ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་བསྟན་པས་བྲི་བ་དང་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་གཟུང་བར་བྱའོ། །འདིར་ནི་བྲི་བ་གཅིག་པུ་ཞེས་བྱ་བའི་བྱེ་བྲག་གོ །གང་དུ་ཡང་སྔར་རྒོད་པ་དང་ཅོ་འདྲི་བ་ཞེས་མི་འདོན་པ་དེ་ཤིན་ཏུ་འབྲེལ་བ་ཉིད་དོ། །མི་གཡང་ཞིང་ཡི་གེར་འདྲི་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་དང་དེར་རོ། །ཚོགས་པ་དང་མི་མཐུན་པར་གྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །ཇི་ཙམ་ཚོགས་པ་ལ་པོ་ཏི་འགུགས་པར་བྱེད་པ་དེ་ཙམ་ལ་མ་ཚོགས་པ་ཉིད་དོ། །གཏིང་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་པར་མོས་པའོ། །མྱང་བ་པ་ནི་དོན་རྟོགས་པའོ། །ལུང་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲོང་དང་མིང་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གྲོང་ལ་སོགས་པ་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྐྱེ་བ་རྙེད་ནས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་འདིར་མ་སྨོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བསྐལ་པ་དེ་སྙེད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་ཉེ་


DTG094_Page_0346
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བར་གྱུར་པ་དེ་ཙམ་གྱི་བསྐལ་པ་རྣམས་སོ། །སླར་རྣལ་འབྱོར་ཉིད་དུ་བྱ་བར་འགྱུར་བ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སླར་དེ་ཙམ་གྱི་བསྐལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ་ཤེས་རབ་ཉམ་ཆུང་བས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་རྣམས་ལའོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བའོ། །བརྗོད་འདོད་པའི་སེམས་ཀྱིས་བོར་ནས་ལུས་ངག་དག་གིས་ངེས་འབྱུང་གི་མཐར་ཐུག་པར་འགྲོ་བའོ། །དེ་ལྟར་བློ་ཆུང་བ་དེ་དག་ཞེས་བྱ་བས་ཉེ་བར་བསྡུ་བའོ། །ཡལ་ག་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཕྱོགས་གཅིག་པའི་ཡེ་ཤེས་དོན་དུ་གཉེར་པ་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་མདོ་ལ་སོགས་པ་རིགས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ཉིད་ལ་དཔེ་གསུངས་པ་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཟན་གོང་ནི་བཟའ་བའོ། །ཟན་ཁམ་ནི་ཁམ་ཟན་ནོ། །བཙལ་བར་སེམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམན་པ་སློང་བའི་དབང་གིས་སོ། །དེ་ཡང་ཁྱི་ནི་རྙེད་པར་སླ་བ་དང་མངར་བ་བདག་པོའི་ཟན་ཆང་རྣམ་པར་སྤངས་ནས། ལས་བྱེད་པའི་ཟན་ཁམ་འདོད་པར་གྱུར་བ་རྙེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆུང་བའམ་མངར་བ་མ་ཡིན་པ་རྙེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །རྩ་བ་འདི་བོར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ཤིང་གི་རྩ་བ་ལ་སྦྱར་བའི་ཤིང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ལ་དབང་བ་ཉིད་དོ། །གང་ཞིག་རྩ་བ་བོར་ནས་ཡལ་ག་འཛིན་པར་བྱེད་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱོགས་ནི་ཕྱོགས་གཅིག་པའི་འབྲས་བུའི་སྐལ་བ་ཅན་ཞེས་དེ་རྣམས་ཀྱིས་གཙོ་བོའི་འབྲས་བུ་མ་ཐོབ་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པའི་རྩ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་སྟེ། དེ་དོར་ནས་ཡལ་ག་དང་འདྲ་བའི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་དམིགས་པས་སངས་རྒྱས་ཉིད་ལ་ཐོབ་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ལོ་མ་དང་འདབ་མ་ལྟ་བུ་ནི་ལོ་མའི་ཚོགས་ཏེ། འདབ་མ་ལྟ་བུའི་མདོ་སྡེ་རྣམས་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པ་རྣམས་སོ། །དུལ་བར་བྱ་བ་ནི་དབང་པོ་ལྔ་འདུལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞི་བར་བྱ་བ་ནི་སེམས་འདུལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བྱ་བ་ནི་སྲིད་པ་གཞན་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ནི་


DTG094_Page_0347
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྒྲུབ་པ་རྣམས་སོ། །དེའི་དོན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི་བྱ་བ་རྣམས་སོ། །དེ་རློམ་སེམས་སུ་ཡང་མི་བྱ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་རྣམས་དང་བདག་ཉིད་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ཚོལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབྱིབས་དང་རྣམ་པའོ། །སྣང་བ་ག་ལ་བ་དེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣང་བ་དང་བཅས་པའོ། །བརྟགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བའོ། །གླང་པོ་ཆེའི་རྗེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གླང་པོ་ཆེའི་རྗེས་ཀྱི་མཚན་མའོ། །བདག་གཅིག་པུ་དུལ་བ་དང་ཞི་བར་གནས་པ་དང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བྱ་བ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བརྗོད་པ་ནི་འཇུག་པའོ། །འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ནང་དུ་ཡང་དག་གཞག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནོ། །ཚེ་འདི་ཉིད་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་ཐོབ་པ་ཉིད་ལའོ། །ལེན་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་པས་སོ། །སྤྲོ་བ་ཆུང་བ་ལ་སེམས་མི་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་ཆུང་ངུ་ལ་སྦྱོར་བའོ། །དུས་རྟག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྲིད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་དུའོ། །རྒྱུན་ནི་རྒྱུན་ཡང་ཡིན་ལ་སྐྱེ་བ་རེ་རེར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་འཆད་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ་ཞག་རེར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་ནི་མཐའ་ཡས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་གྱི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་མདོ་སྡེ་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་གསུངས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཤིང་མཁན་ནི་ཤིང་གི་བཟོ་བོའོ། །རི་རབ་ཀྱི་རྒྱབ་ཏུ་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་བལྟ་ན་སྡུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གསེར་ལས་བྱས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་རོ། །དེའི་དབུས་སུ་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཁང་བཟངས་ཏེ། ལོགས་རེ་རེར་དཔག་ཚད་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུའོ། །གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ན་དཔག་ཚད་སྟོང་ངོ༌། །རི་རབ་ཀྱི་ཕྱེད་ནས་ནམ་མཁའ་ལ་འགྲོ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གཞལ་ཡས་ཁང་ཟླུམ་པོ་རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བར་དཔག་ཚད་ལྔ་བཅུ་རྩ་གཅིག་དང་ལྔ་བཅུ་དབུས་ཀྱི་ཐིག་གིས་དེའི་དབུས་སུ་དེ་དག་གི་ཁང་བཟངས་ནི་ས་ཆེན་པོ་སྟེ། དེ་བས་ན་འདིར་དེ་དག་གི་ཁང་བཟངས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་ལས་ཤིན་ཏུ་ཡང་ཉུང་བའི་ཚད་དོ། །མངོན་པར་སྟོན་པ་ནི་ཐོབ་པར་


DTG094_Page_0348
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱེད་པའོ། །འཇིག་རྟེན་དུ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བས་ན་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའོ། །འཁོར་ལོ་དེ་ཡང་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་རྩིབས་སྟོང་ལྟེ་བ་དང་བཅས་པའོ། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་ཆོས་བཟངས་ལྷའི་འདུན་ས་ན་འཆང་བ་ཡོད་དོ། །གང་གི་ཚེ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་སྐྱེས་ན་དེའི་ཚེ་དེས་ལེགས་པར་ཁྲུས་བྱས་པ་དང་བསྙེན་གནས་བཟུང་བའི་མདུན་དུ་ཆོས་བཟངས་ནས་འོངས་ཏེ། ནམ་མཁའ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ནི་ལྔ་སྟེ། གཅིག་དང་གཉིས་དང་གསུམ་དང་གླིང་བཞི་ལ་དབང་བ་རྣམས་དང་མཐོ་རིས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དུ་འགྲོ་བའོ། །འདི་རྣམས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཡང་རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ལྕགས་དང༌། ཟངས་དང༌། དངུལ་དང༌། གསེར་དང༌། གསེར་མདོག་ལ་སོགས་པ་སྐྱེས་པ་འཛམ་བུའི་ཆུ་བོ་དང་འདྲ་བའོ། །དབྱིབས་ནི་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་ལྡན་པ་གཟི་བརྗིད་ནི་མི་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་མཐུ་དང་འོད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །ཁྱད་པར་དུ་མི་རིན་པོ་ཆེ་བདུན་ཏེ། འཁོར་ལོ་དང༌། གླང་པོ་ཆེ་དང༌། རྟ་དང༌། བུད་མེད་དང༌། བློན་པོ་དང༌། ཁྱིམ་བདག་དང༌། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་རྣམས་སོ། །འཆིང་བར་བྱེད་པ་ནི་རྨོངས་པར་བྱེད་པའོ། །ཡོངས་སུ་མི་གསལ་བའི་ཕྱིར་དང་གཞན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འཆིང་བར་བྱེད་པའོ། །རྒྱུ་གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པའོ། །ཐོབ་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྙེད་པ་ཙམ་གྱིས་སོ། །བསྒྲུབས་ནས་ནི་ཐོབ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །བོར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོར་ནས་སོ། །རྣམ་པར་འགྱུར་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱབ་ཕྱོགས་སུ་བྱས་ནས་སོ། །རོ་ནི་དྲུག་སྟེ། རྫས་ཀྱི་དབྱེ་བ་དང་ཕན་ཚུན་དུ་འདྲེས་པར་བརྒྱར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་ཁ་ཟས་རོ་བརྒྱ་པའོ། །ཞག་དྲུག་ཅུ་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནུབ་དྲུག་ཅུས་སྨིན་པར་འགྱུར་བའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་ཆན་ནི་དྲུག་ཅུ་པའི་འབྲས་ཆན་ཏེ། ཤ་ཀན་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་འོག་ཏུ་འགྱུར་བའོ། །ཞུ་ན་ཕན་པ་ཞུ་ན་བདེ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྲིད་དུ་དེའི་མཐར་ཐུག་པར་ཞེས་སྔ་མ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །བོར་ཏེ་


DTG094_Page_0349
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཀྱིས་སོ། །རྣམ་པར་སྤངས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ཀྱིས་སོ། །ཟབ་མོ་ནི་དོན་དམ་པའི་རྩེ་མོའོ། །འོད་གསལ་བ་ནི་མཆོག་ཏུ་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་སྣང་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མང་བར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་མང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་སེམས་རྣམ་པར་གཡེང་བར་བྱེད་པ་ལ་ད་ལྟར་ཡང་དག་པར་ཤེས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་བྲིས་པ་ལ་བར་ཆད་མང་བས་དེ་བྲི་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་བ་བདུད་ཀྱི་ལས་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ལམ་གྱི་འབྲས་སུའི་རང་བཞིན་ཏེ་གཟུགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཡི་གེ་འབྲུར་འདྲི་བར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རབ་འབྱོར་གང་སུ་དག་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡི་གེ་འབྲུར་བྲིས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཡི་གེ་མེད་པའོ་སྙམ་ནས་ཡི་གེ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་རློམ་སེམས་སུ་འགྱུར་པ་དེ་ཐམས་ཅད་བདུད་ཀྱི་ལས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་འདྲི་བ་མེད་པ་སྟེ། གཟུགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་དམ་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡི་གེ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡི་གེ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡི་གེ་རྣམས་ཉིད་དེའི་དོན་གྱིས་དམིགས་ནས་དེ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡུལ་ནི་མ་ལ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་བརྒྱའམ་སྟོང་ངམ་འབུམ་གྱིས་གྲངས་བྱས་པའི་ཁྱིམ་མོ། །གྲོང་ནི་ཕྱུག་པོ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱི་གནས་སོ། །སྟོང་ངམ་འབུམ་གྱིས་གྲངས་བྱས་པའི་ཁྱིམ་ནི་གནས་སོ། །སྐྱེད་མོས་ཚལ་ནི་ཕལ་ཆེར་གྲོང་ཁྱེར་རོ། །གྲོང་རྡལ་ནི་གྲོང་ཁྱེར་ཉིད་ཚོང་པས་མང་བར་བྱས་པའོ། །ལྗོངས་ནི་རྡོ་འཇོག་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་ཚོགས་ནི་ཡུལ་འཁོར་རོ། །རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་ནི་རྒྱལ་པོས་བསྟེན་པར་བྱས་པའོ། །ཀུན་ཏུ་སྟོན་པ་ནི་ཚིག་ལྷུག་པའི་སྙན་དངགས་སོ། །བ་ཤི་ཁཱ་ནི་ལམ་མོ། །ཤི་པི་ཀ་ནི་ཤི་བ་ཁུར་བའི་ཕྱོགས་སོ། །མཛའ་བ་དང་མི་མཛའ་བ་དང་མི་ལྡན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་དགའ་བ་རྣམས་དང་ཡང་


DTG094_Page_0350
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དག་པར་སྦྱོར་བར་འདོད་པས་སོ། །མི་དགའ་བ་དང་བྲལ་བར་འདོད་པས་སོ། །མི་ལྡན་པ་ནི་ངེས་པར་ཕངས་པའི་གང་ཞིག་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམས་སོ། །འཚོ་བའི་དོན་དུ་ཡོ་བྱད་རྣམས་ནི་འཚོ་བའི་ཡོ་བྱད་དོ། །བཞད་གད་ནི་སྔོན་གྱི་གཏམ་མོ། །ལ་གཅན་གྱི་ཆོ་ལོ་ནི་ཆོ་ལོ་སྟེ་ལྟ་བ་ནི་ཐ་སྙད་དུ་དེ་ལྟ་བའོ། །བར་ཆད་བྱེད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་གྲགས་པར་འགྱུར་བའོ། །རྙེད་པ་ནི་ཆོས་གོས་ལ་སོགས་པ་ཐོབ་པའོ། །བཀུར་སྟི་ནི་གུས་པའོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ནི་གྲགས་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་རོ་མྱང་བ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའོ། །ཆོག་ཤེས་མེད་པ་དང་འདོད་པ་ཆེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྦྱོར་བས་བར་དུ་གཅོད་པའོ། །སེམས་ལ་གདུང་བ་ནི་ཆོས་གོས་ལ་སོགས་པས་ཕོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །ཟབ་མོ་ཟབ་པ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ཟབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པ་བསྟན་པ་ཉིད་དེ་མུ་སྟེགས་པ་རྣམས་ལ་དེའི་དབང་གིས་འོས་པའི་ཕྱིར་ཟབ་པའོ། །དགེ་སློང་གི་ཆ་བྱད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ངག་བླང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལ་ཡང་ཇི་ལྟར་རྙེད་པ་རྣམས་ལ་འདོད་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་ལྟོས་པས་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་བདག་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞི་བ་ཉིད་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་དེའི་འདུ་བྱེད་མཚན་མ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནོ། །འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་ཀྱི་སྨོན་པའི་ཡུལ་ཞེས་སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་རྣམས་ཀྱང་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོམ་།ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ལས་དང་པོ་པ་ལ་སྐྱོན་དང་བཅས་པ་སྟེ་རང་གི་དམན་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་ལྟུང་བ་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། །གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ་སོར་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཤེས་པ་དང་སྙིང་རྗེས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དེ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཐབས་ལ་མཁས་པ་སྟེ། དེ་རྣམས་ལ་མེད་ཅེས་དམན་པའི་


DTG094_Page_0351
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱང་ཆུབ་ལ་ལྟུང་བའི་དོགས་པས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་རྣམས་བསལ་བའོ། །འདིའི་འོག་ཏུ་བྲལ་བ་རྣམས་ནི་ཕལ་ཆེར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་སྟེ། དེ་རྣམས་ཆོས་སྨྲ་བ་པོས་ཆོས་ཐོས་པ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཚོགས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཀྱི་སྨྲ་བ་པོ་ནི་སྨྲ་བ་པོའི་བླ་མའོ། །ཆོས་ཉན་པ་དག་ནི་ཆོས་ཐོས་པ་ལ་དགོས་པ་འདི་ལ་ཡོད་པས་ན་ཆོས་ཐོས་པ་སྟེ་སློབ་མའོ། །ཚོགས་པ་དང་བྲལ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཚོགས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི་ཚོགས་པ་སྟེ། དེ་ལོག་པ་ལས་ཚོགས་པ་དང་བྲལ་བའོ། །འདུན་པ་ནི་འདོད་པ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའོ། །སྙོམ་ལས་ནི་ལེ་ལོའོ། །ཕལ་ཆེར་ཁྱིམ་པ་རྣམས་ལ་བྱ་བ་མང་བ་ཉིད་དོ། །ཐ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་པ་མེད་པ་ལ་བྲི་བར་འདོད་པའོ། །རྟོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲན་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་གཉི་ག་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགྲོ་བར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་དང་བྱེད་པ་པོ་ལ་སྦྱོར་བ་སྟེ། འགྲོ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིས་ནི་ཉན་པ་པོའི་འདུན་པའི་ཡུལ་ལས་སྟོན་པ་པོའི་འདུན་པ་ཐ་དད་པའི་ཡུལ་ཉིད་མངོན་པར་བརྗོད་པའོ། །མགོ་སྨོས་པས་གོ་བ་ནི་སྤྱིར་བརྗོད་པ་ལ་ཁྱད་པར་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྲོས་ཏེ་གོ་བ་ནི་ཅུང་ཟད་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་མ་ལུས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་ཤེས་པ་ནི་ཚིག་ལ་རྩེ་གཅིག་པའོ། །དེ་ནི་གང་ཞིག་བརྗོད་པ་དེ་ཉིད་ཤེས་པ་སྟེ་ལྷག་མ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཟང་ཟིང་ལྷུར་བྱེད་པ་ནི་ཟང་ཟིང་ནི་རྫས་ཏེ་དེ་ལྷུར་བྱེད་པ་ནི་མང་བར་རློམ་སེམས་འདི་ལ་ཡོད་པས་ན་ཟང་ཟིང་ལྷུར་བྱེད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་གོས་ལ་སོགས་པ་ལྷུར་བྱེད་པའོ། །འདོད་པ་ཆུང་བ་ནི་ཅི་ཙམ་གྱིས་རང་ཉིད་འཇུག་པ་དེ་ཙམ་འདོད་པས་ན་འདོད་པ་ཆུང་བའོ། །ཆོག་ཤེས་པ་ནི་ལྷག་པ་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་ཏུ་དབེན་པ་ནི་མང་བ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་མི་རྩོམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དད་པར་གྱུར་ཅིང་འདི་བརྩམ་པར་འདོད་པ་ནི་སྒྲ་ལས་སོ། །དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འདོད་པ་ནི་དོན་ལས་སོ། །ནོར་ཡོངས་སུ་བཏང་བར་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་བཏང་བར་འདོད་པ་སྟེ། ལྟོས་པ་མེད་པར་སྦྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་སྨྲ་བ་པོ་ནི་འཆད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ་དད་པ་དང་


DTG094_Page_0352
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང་ནོར་དོན་དུ་མི་གཉེར་བའི་ཕྱིར་དང་ཆོས་ལ་སེར་སྣ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མདོ་སྡེ་དེ་རྣམས་ནི་ཉན་པར་འདོད་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་བར་ཆད་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཆོས་ཀྱི་བར་ཆད་ནི་ཚོགས་པ་དང་མི་ལྡན་པས་ཉན་པ་མེད་པའོ། །དེ་འདི་ལ་ཡོད་པས་ན་ཆོས་ཀྱི་བར་ཆད་དུ་གྱུར་པ་སྟེ། དེའི་དངོས་པོས་སོ། །མེད་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །མི་འཇུག་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་ནས་འོང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །མ་རྙེད་པའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་སྨྲ་བ་མ་ཐོབ་པའོ། །མི་མཐུན་པ་བརྗོད་པ་ནི་མི་མཐུན་པ་བརྗོད་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཐོས་པས་ཡིད་མི་འབྱུང་ཞིང་བར་ཆད་གསུངས་པ་ནི། རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་མི་བསྔགས་པ་བརྗོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཚ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་པ་དམྱལ་བའོ། །ཕན་ཚུན་དུ་ཟབ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་པ་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སོ། །བཀྲེས་པ་དང་སྐོམ་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་པ་ཡི་དགས་རྣམས་སོ། །ང་རྒྱལ་གྱིས་མནན་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་པ་ལྷ་མ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་པ་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཐམས་ཅད་དོ། །རབ་འབྱོར་འདི་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་འབྱུང་བ་ལས་སྐྱེས་པའོ། །བདུད་ཀྱི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཡིད་འབྱུང་བས་སོ། །ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཕྱིར་ལྷའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་ལ་ཡང་སླར་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཉེ་བར་བསྟན་ནས་བདེ་བླག་ཏུ་ཡིད་འབྱུང་ཞིང་བར་ཆད་གསུངས་པ་ནི་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྲིད་པར་འགྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲིད་པའི་དབྱེ་བ་ཁམས་དང་འགྲོ་བ་དང་སྐྱེ་གནས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བདུད་ཀྱི་ལས་རྣམས་ནི་མང་བ་ཉིད་དང༌། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་དོར་བ་ཉིད་དང༌། བདུད་ཀྱིས་དེ་རྣམས་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པའི་རྒྱུ་གསུངས་པ་ནི། རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བདུད་དགེ་སྦྱོང་གི་ཆ་བྱད་དུ་འོངས་ནས་ཐེ་ཚོམ་ཟ་པས་སྤོང་བའི་སྐྱོན་


DTG094_Page_0353
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དགེ་སློང་གི་ཆ་བྱད་དུ་སྤྲུལ་པའི་བདུད་ཀྱིས་བྱས་པའི་ཆོས་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལ་དམན་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་པ་ནི་སྐྱོན་ནོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་ལེའུ་རྫོགས་པའི་བར་གྱིས་དོན་བཞི་གསུངས་ཏེ། བདུད་ཀྱི་ལས་རྣམས་ཀྱི་མང་བ་ཉིད་དང༌། དེའི་རྒྱུ་དང༌། དེ་རྣམས་ལ་འཇིགས་པར་གྱུར་པ་ན་བློ་ཆུང་བ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་ཡང་བདུད་ཀྱིས་དེ་རྣམས་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་བ་ནི་དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལེའུ་འདི་ལ་ཡང་ཚིག་རྣམས་ཇི་སྙེད་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་བཤད་པ་དེ་རྣམས་ཐམས་ཅད་ནི་སྔོན་གྱི་པོ་ཏི་རྣམས་ལ་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། །སྐྱོན་དྲུག་ཡང་ནི་རྟོགས་པར་བྱ། །བཅུ་བ་བཞི་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བཤད་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་འདིར་བསྣན་པ་དེ་དེ་ལྟ་བུ་ཞེས་རྣམ་པ་མང་བའོ། །བདུད་ཀྱི་ལས་རྣམས་དང་དེ་ཉིད་ནི་བར་དུ་གཅོད་པ་སྟེ་དེ་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ལེའུ་ནི་དེའི་ལེའུ་སྟེ་ལེའུ་བཅུ་གཅིག་པའོ།། །།ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་འདིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དགོངས་པས་ཀྱང་ཅིའི་ཕྱིར་བར་དུ་གཅོད་པ་ཞེས་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང་ལྷག་པར་མོས་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དཔེ་གསུངས་པ་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བུ་མང་དུ་ཡོད་དེ་ཞེས་བྱ་བས་གཅིག་དང་མང་པོ་རྣམས་ཀྱི་མའི་དགོངས་པ་ལ་མཉམ་པའི་མའི་སྡུག་པའི་རྒྱུ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་དེ་ན་བར་གྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མ་ན་བར་གྱུར་བ་ནའོ། །རེག་པར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རེག་པ་རབ་ཏུ་སྤྱོད་པའོ། །ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་དུ་འོང་བ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཡང་སྡུག་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་གསུངས་པ་ནི་འདིས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ལེགས་པར་གཟུང་བས་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་རྒྱས་པར་གྱུར་ནའོ། །ཇི་ལྟར་རྒྱས་པར་གྱུར་བ་ནི་ཇི་ལྟར་རྒྱས་པར་འགྱུར་བའོ། །སྦེད་པ་ནི་སྲུང་བར་བྱེད་པའོ། །འཆོས་པ་ནི་སྦྱང་བ་དེ་ནད་འཕྲོག་པར་བྱེད་པའོ། །


DTG094_Page_0354
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཆོས་པའི་སྒྲ་ནི་གཎྜཱ་ལ་སོགས་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱིས་རེག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་དང་དབང་པོ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་རེག་པ་སྟེ། དེ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པས་ན་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །དེ་ལ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་གསུངས་པ་ནི། མིག་གམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྔོན་གྱི་པོ་ཏི་རྣམས་ལ་ལྔ་བ་སྟེ། མིག་གིའམ་རྣ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་འདོན་པའོ། །དེ་ལ་རྒྱུའི་དབྱེ་བ་གསུངས་པ་ནི་རླུང་ངམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཀུན་དུ་འབབ་པ་ནི་མི་རྣམས་ཀྱིའོ། །ཉམ་ཐག་པ་ནི་གློ་ལ་སོགས་པས་སོ། །ཡེ་འདྲོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མི་འདོད་པ་དང་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བའོ། །བདག་གིར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གིར་བྱས་པས་དེ་ལ་ཆེར་འཕངས་པ་དང་གུས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེ་དོན་ལ་སྦྱར་བར་བྱེད་པ་ནི། རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དགོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཅིའི་ཕྱིར་ཤེས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན་གསུངས་པ་ནི། གང་དག་དེ་དག་ཡི་གེ་འདྲི་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ཉིད་ལའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པ་མེད་པས་འདྲི་བ་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་ཇི་སྙེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་གཅིག་པུར་མ་ཟད་ཀྱི་བཞུགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཚོ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲོག་གི་དབང་པོའི་རྒྱུན་གྱིས་གནས་པར་གྱུར་པའོ། །གཞེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚེ་ཇི་སྲིད་གནས་པའི་ཕྱིར་དུས་གཞེས་པས་སོ། །ཅི་ནས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་འདི་ཉིད་ཅི་ནས་ཀྱང་རིང་དུ་གནས་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འཆོས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣོད་དུ་གྱུར་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བས་རྣམ་པར་དག་པའི་དོན་རིང་དུ་གནས་པའི་དགོངས་པས་སོ། །བདག་གིར་མཛད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ནི་ཁོ་བོ་ཅག་གི་མ་ཞེས་མིང་མི་འཇིག་པའི་དགོངས་པས་སོ། །སྦེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བར་ཆད་ཡོངས་སུ་བསལ་བའི་དོན་དུ་དགོངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་སྐྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་


DTG094_Page_0355
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་འདི་སྟོན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོབ་པར་བྱེད་པའོ། །འདི་ཉིད་ལ་རྒྱུ་གསུངས་པ་ནི་འདི་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདིས་ནི་དོན་དམ་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་འདི་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཕྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་རྣམ་པ་མང་པོར་སྟོན་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དོན་གསུངས་པ་ཉིད་དུས་གསུམ་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྒྱུ་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་གསུངས་པ་ནི། རབ་འབྱོར་འདས་པའི་དུས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་འདི་ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །དེ་བས་ན་དྲི་བ་གསུངས་པ་ནི། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་ནོ། །ཕུང་པོ་ལྔ་ཇི་ལྟར་བསྟན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་རྣམས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་མཐོང་བ་མི་སྲིད་ཅིང་འདྲི་བར་བྱེད་པ་ནི་ཅི་ཞིག་བསྟན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཕུང་པོ་རྣམས་སྤངས་ནས་གཞན་ཅི་ཞིག་སྟོན། གལ་ཏེ་གཞན་ཅུང་ཟད་སྟོན་པར་འགྱུར་ན་དེའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་མཐོང་བ་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ཅུང་ཟད་ཀྱང་སྟོན་པར་བྱེད་པ་མི་ནུས་པ་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ཡང་དག་པར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་དྲི་བའི་དོན་ནོ། །མི་འཇིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ལན་ནོ། །ལུ་ཛི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཚེ་བ་ལའོ། །དུ་ཛི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་པ་ལ་སྟེ་ཁམས་གཞན་ནོ། །ཀ་བེ་རེ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ཛྫཿ་ཡིག་ཅེས་བཤད་པར་བྱེད་པ་ནི་མི་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་འགག་པས་སོ། །རབ་ཏུ་མི་འཇིག་པས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུན་འགག་པས་སོ། །འདི་ཅི་ལྟར་བསྟན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་དོགས་ནས་གསུངས་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཕུང་པོ་རྣམས་སོ། །དོན་དམ་པར་ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དམ་གཞན་དབང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་དོན་འདི་ལ་འཇིག་རྟེན་དུ་ཤེས་པ་པོ་འགའ་ཞིག་མེད་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཤེས་


DTG094_Page_0356
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བརྟེན་པས་དོན་འདི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་དེ་བས་ན་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་འཇིག་རྟེན་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཁོ་ན་ལ་དེ་དང་དེའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་གཉེན་པོ་ཉིད་ཀྱིས་མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། དེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་མེད་པས་ཤིན་ཏུ་ཡང་ཞི་བ་མཚན་མ་མེད་པའོ། །ཡོངས་སུ་བཏང་བ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་སྨོན་པ་རྣམས་ཕ་རོལ་དུ་སྨོན་པ་མེད་པའོ། །སླར་ཡང་མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་པས་ཤིན་ཏུ་ཡང་སྨོན་པ་མེད་པའོ། །བྱེ་བྲག་གི་རྒྱུ་ཐམས་ཅད་མེད་པས་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པའོ། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཐམས་ཅད་སྤྲོས་པ་བཅད་པ་སྐྱེ་བ་དང་བྲལ་བས་མི་སྐྱེ་བའོ། །དངོས་པོའི་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ལོག་པས་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པར་གྱུར་པས་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །སླར་ཡང་རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་འཇིག་རྟེན་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་གསུངས་པ་ནི། གང་དག་གིས་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སེམས་ཅན་དངོས་པོ་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་གང་གི་སེམས་དེ་དག་དེའི་སེམས་ནི་དེ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཞེས་ཤེས་པར་གྱུར་ན་ཡང་དག་པ་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མི་ཤེས་སོ། །སེམས་རྣམས་དང་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་ཆོས་མ་ཡིན་ཏེ། འོ་ན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་ཆོས་གང་ཡིན་ཞེ་ན། མེད་པར་གྱུར་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་སེམས་རྣམས་དང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་གཟིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ལ་ཤིན་ཏུ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་གནས་སྐབས་ལ་ཡང་ཤིན་ཏུ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སེམས་རྣམས་དང་སེམས་ཅན་རྣམས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཞེས་གང་གི་ཚེ་ཤེས་ན་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་རྣམ་པ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །སེམས་མཁྱེན་པ་ཞེས་གང་ཞིག་བརྗོད་པ་དེ་སྨོན་ལམ་ལ་སོགས་པའི་སྦྱོར་བས་སོ། །གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་ཀུན་རྫོབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །གཞལ་དུ་མེད་པ་ནི་སེམས་ཅན་མུ་མ་མཆིས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །གྲངས་མེད་པ་ནི་


DTG094_Page_0357
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་སེམས་ཅན་རེ་རེར་བགྲང་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་དང་འབྲེལ་བའི་སེམས་རྣམས་དང་གཞལ་དུ་མེད་པ་ཉིད་དང་གྲངས་མེད་པ་ཉིད་ལ་ཤེས་པ་བསྟན་པ་དེ་ཡང་དོན་དམ་པར་མེད་པར་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ཡང་སེམས་ཅན་མེད་པར་གྱུར་བའི་ཤེས་པ་མེད་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མདོར་བསྡུས་པས་བསྟན་ཡང༌། གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རྒྱས་པར་གསུངས་སོ། །གཞན་དག་ཀྱང་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སེམས་ཅན་གཞལ་དུ་མེད་པ་ཉིད་བསྟན་ནས་གང་ཡང་དེ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་འགྲེས་ཕྱིས་འདོན་པ་ཡིན་ནོ། །གནས་གཞན་ལ་ཡང་ལེའུ་འདི་ལ་འགྲེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟ་བུའི་འདོན་པ་ནི་སྔོན་གྱི་འགྲེལ་པ་མཁན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་མ་གུས་པས་བྱས་པ་ཉིད་དོ། །སེམས་ཅན་གཞལ་དུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་དང་འགྲོ་བ་དང་སྐྱེ་གནས་ཀྱི་དབྱེ་བས་སྣ་ཚོགས་པའི་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ཀྱི་བྱ་བ་རྣམས་སོ། །གྲངས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་གཅིག་ལ་ཡང་དེ་རྣམས་བགྲང་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཡང་སེམས་ཅན་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་གསུངས་པ་ཉིད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་གསུངས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པས་ཚད་མེད་པ་དང་གྲངས་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཚད་མེད་པ་དང་གྲངས་མེད་པའོ། །འདི་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་དོན་དམ་པའི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཀྱང་སླར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པའི་དོན་དུ་ཀུན་རྫོབ་པའི་གཞལ་དུ་མེད་པ་དང་གྲངས་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་པར་མཛད་པ་ཞེས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་གཞལ་དུ་མེད་པ་དག་གི་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་གཞལ་དུ་མེད་པ་ཉིད་སེམས་ཅན་གཞལ་དུ་མེད་པས་བསྟན་ཏོ། །ད་ལྟར་ནི་སླར་སེམས་གཅིག་ཡིན་ཡང་གཞལ་དུ་མེད་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཞལ་དུ་མེད་པ་ཞེས་ཁྱད་པར་རོ། །འདིས་ནི་ཇི་ལྟར་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ཀྱི་དབྱེ་བས་


DTG094_Page_0358
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཞལ་དུ་མེད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་དེ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་དག་ཀྱང་སྲིད་པ་ཇི་ལྟ་བར་གཞལ་དུ་མེད་པའོ། །འདི་ཡང་གང་གི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མངོན་པར་ཤེས་པས་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་དེའི་ཚེ་བལྟ་བར་བྱའོ། །གཞལ་དུ་མེད་པ་དང་མི་ཟད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགའ་ཞིག་ཏུ་འདོན་པ་སྟེ། དེ་ལ་མི་ཟད་པའི་སེམས་རྣམས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་རྗེས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་མ་དོར་བའི་ཕྱིར་རྟོགས་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་གསུངས་པའི་དོན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་རྒྱུ་གསུངས་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེའི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐད་ཅིག་མའི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཛད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སེམས་ལ་ཆོས་གང་ལ་ཡང་རང་གི་ངོ་བོ་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གིས་ཟད་པར་འགྱུར་བའོ། །དེའི་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་དེ་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པའི་དམིགས་པར་བྱ་བ་དང་དམིགས་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པའི་ངོ་བོ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པའོ། །འགག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུན་རྣམས་རྣམ་པར་ཆད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དོན་དམ་པ་ལ་གནས་པ་སྐྱེ་བ་མེད་པའོ། །དམིགས་པའི་སྦྱོར་བས་གནས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་གནས་མེད་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་མ་རྣམས་དམིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྟེན་མེད་པའོ། །དེ་བས་ན་གཞལ་དུ་མེད་པ་སྟེ། དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་འཇུག་པ་ལ་ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་དེ་མི་ཟད་པ་ནི་སེམས་ཡང་དག་པ་ལ་ཇི་ལྟར་བཤད་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྟེན་དོན་དམ་པར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཟད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པས་སོ། །དེ་ལྟར་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་བྱའི་སེམས་རྣམས་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་གཞལ་དུ་མེད་པ་དང་མི་ཟད་པ་ལ་སོགས་པ་དོན་དམ་པར་རབ་ཏུ་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཉམ་པས་མཉམ་པ་དམིགས་པར་བྱ་བ་དང༌། དམིགས་


DTG094_Page_0359
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོས་གནས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སོ། །འཐད་པ་གསུངས་པ་ནི། ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་གཞལ་དུ་མེད་ཅིང་མི་ཟད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་གཞལ་དུ་མེད་པ་དང་ཟད་པ་དེ་ཅུང་ཟད་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་མཚན་མ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནམ་མཁའ་ལྟར་གཞལ་དུ་མེད་པ་དང་ཟད་པ་མེད་པའོ། །དེའི་དངོས་པོ་ཅི་ཞིག་ཡོད། །གང་ཞིག་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཞན་ཡང་བསྡུས་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་དགེ་བའོ། །དམིགས་པ་བསྡུས་པ་ཞེས་ཆོས་མངོན་པ་རྣམས་སོ། །ཇི་ལྟར་བསྡུས་པའི་སེམས་ཤེ་ན་གསུངས་པ་ནི་དེ་བསྡུས་པ་དང་བཅས་པ་ཟད་པ་ཉིད་དུ་དང༌། ཟད་པ་ཡང་མ་ཟད་པ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཟད་པ་ནི་དམིགས་པ་བསྡུ་བ་སྟེ་སེམས་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཟད་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་ལ་དེ་ཉིད་ནི་ཟད་པའོ། །དོན་དམ་པར་མི་ཟད་པ་སྟེ་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་མི་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་བསྡུས་པའི་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱིས་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དོན་དམ་པར་དེ་ཤེས་པ་ན་བསྡུས་པའི་སེམས་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་བསྡུས་པ་ཟད་པ་ཉིད་དུ་དང་ཟད་པ་ཡང་མ་ཟད་པ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་ཏུ་འདོན་པའོ། །དེར་དམིགས་པ་ལ་བསྡུ་བ་ནི་སེམས་ཀྱི་མ་ཟད་པའོ། །དེ་ཡང་མ་ཟད་པ་ཉིད་དེ་མ་ཟད་པའི་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་ཟད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པ་ཟད་པ་དང་ཟད་པ་ཡང་མི་ཟད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་བརྗོད་དོ། །འགའ་ཞིག་ཏུ་ནི་མི་ཟད་པ་ནི་མི་ཟད་པས་ཞེས་བྱ་བ་འདོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་ཀུན་རྫོབ་པའི་ཟད་པ་ནི་དོན་དམ་པར་མི་ཟད་པ་སྟེ། དེ་ནི་དེ་ལྟར་ཤེས་སོ། །གཞན་ཡང་གཡེངས་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་གཡེངས་པ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པར་བསྡུས་པ་རྨུགས་པ་དང་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པའི་སེམས་ནི་ཡང་དག་པར་བསྡུ་པ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔའི་ཡུལ་ལ་འཇུག་པ་འཕེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་སྟེ་ཉོན་མོངས་པ་གཞན་དང་ཡང་དག་པར་མཚུངས་པ་ཞེས་ཕྱི་མ་རྣམས་སོ། །དེ་འདི་ཁ་ཆེ་བ་རྣམས་གུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་


DTG094_Page_0360
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྟར་ན་གཅིག་ཉིད་ལ་ཡང་དག་པར་བསྡུ་བ་ཉིད་དང་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཉིད་དུ་ཐལ་བའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་རྨུགས་པས་ཡང་དག་པར་སྦྱར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པར་བསྡུས་པ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་གཡེང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཆོས་ཉིད་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ངོ་བོའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །དེ་ལས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་རོ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་གཡེང་བའམ་ཟད་པ་གང་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་གཡེང་བ་མེད་པ་དང་མི་ཟད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འགའ་ཞིག་ཏུ་རབ་འབྱོར་ཆོས་ཉིད་ལ་སེམས་གཡེངས་པའི་སེམས་དེ་དག་ནི་མཚན་ཉིད་མེད་པས་སེམས་དེ་དག་ནི་མི་ཟད་པ་རྣམ་པར་མི་ཟད་པ་མ་གཡེངས་པར་སེམས་དེ་དག་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའི་འདོན་པའོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཉིད་ལས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལས་སོ། །རྣམ་པར་གཡེང་བ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུའོ། །དོན་དམ་པར་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེས་མི་ཟད་པ་སྟེ། སྐད་ཅིག་མ་རྣམས་དོར་ནས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་མི་ཟད་པ་ནི་རྒྱུན་ཉེ་བར་ཞི་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་གཡེངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་རོལ་དུ་འགྲོ་བ་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འདི་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་ཀྱང་སེམས་ཀྱི་མི་དམིགས་པ་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་ནི། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་དངོས་སུ་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་མི་དགེ་བའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་རྣམས་ནི་མེད་པར་གྱུར་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་དངོས་པོ་དོན་དམ་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ནི་ལོག་པའི་སྒྲོ་འདོགས་པས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྡར་འདོགས་པ་མེད་པ་ནི་དོན་དམ་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་མ་གྱུར་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའི་དགེ་བ་རྣམས་སོ། །རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །


DTG094_Page_0361
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་རྟག་ཏུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཞུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཏེ་ལེ་ལོ་དང་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞི་མེད་པའི་ཞུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གཞི་མེད་པ་ནི་རྟེན་མེད་པ་སྟེ། གཞི་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཞུམ་པའོ། །སེམས་ནི་ཞུམ་པ་སྟེ་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་མ་ཡིན་ལ་དེ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ལེ་ལོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་རབ་ཏུ་བཟུང་བ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བ་རྣམས་ཏེ། བརྩོན་འགྲུས་དང་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་དོན་དམ་པའི་རང་བཞིན་གསུངས་པ་ནི་གཟུང་བ་མ་ཡིན་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རབ་ཏུ་གཟུང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཟག་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སོ། །བག་ལ་ཉལ་གྱི་གནས་སྐབས་དེ་རྣམས་དང་སྦྱོར་བས་ཟག་པ་དང་བཅས་པའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་བདག་ཉིད་ལ་ཡོད་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། དེ་མེད་པས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཅེ་ན། གསུངས་པ་ནི་མེད་པ་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གཟུང་བ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་རྣམས་ལ་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོས་ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་རྣམས་ལ་གང་ཞིག་ཤེས་པ་སྟེ་དེ་རྣམས་ཀྱི་དོན་དམ་པ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཟག་པ་མེད་པ་རྣམས་ནི་ཟག་པ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་གཞོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གཞོལ་བ་འདི་རྣམས་ལ་ཡོད་པས་ན་དེ་ལྟར་བརྗོད་པའོ། །དངོས་པོ་མེད་པར་གཞལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་འདོན་པ་ལ་ཡང་དོན་ནི་འདི་ཉིད་དོ། །ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་སྟེ་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པའོ། །རབ་འབྱོར་སེམས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། འདིར་འདོད་ཆགས་དང་


DTG094_Page_0362
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཅས་པའི་སེམས་རྣམས་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པའི་སེམས་ཞེས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་གལ་ཏེ་འདོད་ཆགས་དང་སེམས་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཅེས་དེ་ལྟར་ཤེས་ན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་ཆོས་ཡིན་ན་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དབེན་པ་ཉིད་ཀྱང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་ཆོས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཤིན་ཏུ་དག་པའི་ཤེས་རབ་བམ་སེམས་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་སམ། འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་ཉིད་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། །དེ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་ཤིན་ཏུ་མེད་པར་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ངག་དེ་ལ་དོན་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པའི་སེམས་ནི་ཇི་ལྟ་བར་གྱུར་བ་མ་ཡིན་པ་མི་བདེན་པ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་སྤངས་ནས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་རྣམ་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སེམས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་ཡང་དག་པར་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འོ་ན་མི་སློབ་པའི་སེམས་ནི་ཇི་ལྟར་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་སྟེ། དེའི་རྒྱུད་ལ་འདོད་ཆགས་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དང་གཉེན་པོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་སྤངས་པ་དང་རྣམ་པར་སྨོན་པའི་དབང་དུ་སོང་བ་ལ་སོགས་པས་གཉེན་པོ་ཉིད་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་མི་སློབ་པའི་སེམས་ནི་འདོད་ཆགས་སྤང་བའི་གཉེན་པོ་མ་ཡིན་པའམ་རྣམ་པར་སྨོད་པ་ཡང་གཉེན་པོ་ནི་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཀྱིས་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་ཉིད་དོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཀྱི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སེམས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཉིད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་དེ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་ཉེ་བར་མཚོན་པའོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ནི་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེས་ཤེས་པར་བྱ་ཞིང་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། སེམས་


DTG094_Page_0363
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་ཉིད་དང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱང་དོན་དམ་པར་མེད་དོ། །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་རྣམ་པས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་ཞེས་སྨྲ་བར་མི་ནུས་སོ། །ཚུལ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ཞེས་སྡང་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འགྲེས་རྣམས་ཀྱང་བཤད་པར་བྱའོ། །ཞེ་སྡང་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཞེས་སྡང་ནི་སྡང་བའོ། །འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་འདིའི་ཐ་དད་པར་བྱེད་པ་ནི་འདི་ལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་འདོད་པ་སྤྱོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་རྒྱ་ཆེན་པོ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་ཀྱིས་ཆེ་བ་དང་སྙིང་རྗེ་ལ་སོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ཆེན་པོའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་བསྙེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱ་ཆེན་པོ་ནི་དགེ་བའི་སེམས་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཟློག་པ་ནི་ཆེན་པོ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་བའོ། །འོང་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཆེན་པོ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ནི་ཆེན་པོ་ཉིད་གཞན་དག་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བ་དང་འོང་བའི་དབང་གིས་ཡོད་པ་ཡིན་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཤེས་རབ་ནི་དེ་ལྟར་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། དེ་ལྟར་ན་ཆེན་པོར་གྱུར་བ་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ནི་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་འདི་ལྟར་བརྗོད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་རིང་པོ་ནས་ཉེ་བར་འོང་བ་ནི་འོང་བ་མེད་པའོ། །ཉེ་བ་ནས་རིང་པོར་འགྲོ་བ་ནི་འགྲོ་བའོ། །ཀུན་ནས་འགྲོ་བ་ནི་གཏོགས་པའོ། །མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་སེམས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་དེས་མཉམ་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་དེ་བས་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཉམ་པ་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྒྱ་ཆེ་བ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་འགྲེས་འདི་ནི་འགའ་ཞིག་ཆེན་པོར་གྱུར་བ་མ་ཡིན་པའི་འགྲེས་ལས་སྔ་རོལ་དུ་མངོན་རྟོགས་དང་སྦྱར་བའི་ངོར་འདོན་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱ་ཆེ་བ་ནི་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེ་བའོ། །དེ་མེད་པ་ནི་རྒྱ་ཆེ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །ཀུན་ནས་སློང་བ་དང་མི་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཀུན་ནས་སློང་བ་ནི་སྐྱེ་བ་སྟེ། དེ་


DTG094_Page_0364
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མེད་པས་ན་སློང་བ་དང་མི་ལྡན་པ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་དེ་དང་སྦྱོར་བས་ཀུན་ནས་སློང་བ་དང་མི་ལྡན་པའོ། །ཀུན་ནས་སློང་བ་མེད་པར་གཏོགས་པ་ནི་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །སེམས་དེ་དག་ནི་མི་འབྲི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སེམས་གཞན་རྣམས་ཀྱི་འགྲིབ་པ་ནི་མ་ཡིན་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བའི་སེམས་རྣམས་ཀྱི་འཕེལ་བ་མ་ཡིན་བ་དང་གཉི་ག་དག་ལ་ཡང་མི་འབྲལ་བ་ནི་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་རྒྱ་ཆེན་པོའི་སེམས་དེའི་བྲལ་བ་མེད་པ་ཉིད་དེ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོའི་ཕྱིར་མཐོང་ཞིང་སེམས་རྒྱ་ཆེ་བ་ཤེས་སོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་འདོན་པ་ལ་རྟོགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་བྲལ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་དོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཚད་མེད་པའི་སེམས་བསྟན་པ་སྟེ། རྟེན་མེད་པའི་ཚད་མེད་པ་སྟེ། འདི་ཉིད་གསུངས་པ་ནི་ཚད་མེད་པ་ཉིད་ནི་ཁྱབ་པར་བྱས་ནས་གནས་པའི་ཕྱིར་རམ་དབྱིབས་ཀྱི་དབང་གིས་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་འདི་ལྟར་ཚད་མེད་པའི་སེམས་གཟིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་སེམས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་མེད་པ་ཉིད་ནི་རབ་ཏུ་མི་གནས་པ་ཉིད་དུ་གཟིགས་སོ། །དེ་ལྟར་གཟིགས་ཤིང་ཚད་མེད་པའི་སེམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །འགྲེས་འདི་ནི་སྔར་གྱི་པོ་ཏི་རྣམས་ལ་མེད་པ་ཉིད་དེ། དེ་བས་ན་བསྣན་པ་ཞེས་སྨྲའོ། །བསྟན་དུ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པ་ནི་འདིར་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་གང་གིས་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་སུ་སེམས་མཚོན་པ་ཡིན་པ་དེ་དང་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་བསྟན་དུ་ཡོད་པའོ། །མཉམ་པར་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་མཉམ་པ་སེམས་དེ་རྣམས་ལ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་མཉམ་པར་བསྟན་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དོ། །དེ་ཉིད་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་འདི་རྣམས་ལ་ཡོད་པ་དེ་བས་ན་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ཚིག་བར་མ་མི་སྣང་བའི་བསྡུ་བའོ། །བསྟན་དུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་མཚན་ཉིད་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་བརྗོད་པ་དེ་


DTG094_Page_0365
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམས་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དེས་སྒོམ་བ་རབ་ཀྱི་གནས་སྐབས་སུ་རང་གི་ངང་གིས་ཡང་ནས་ཡང་དུ་དམིགས་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་བསྟན་དུ་མེད་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཡང་རང་གི་ངོ་བོ་དམིགས་པས་སེམས་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་རྫོབ་པའི་ངོ་བོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དོན་དམ་པར་ཇི་ལྟར་མཁྱེན་ཅེས་གསུངས་པ་ནི། མཚན་ཉིད་མེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སེམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་རང་གི་མཚན་ཉིད་དེ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་ནི་རྫས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཏེ་དེ་རྣམ་པར་དབེན་པའི་ཕྱིར་སེམས་དེ་ནི་མི་སྣང་བའོ། །མི་སྣང་བ་ཉིད་གསུངས་པ་ནི་སྤྱན་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལ་སྣང་བར་མ་གྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ཀུན་བརྟགས་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །མཐོང་བ་དེ་ཡང་མིག་རྣམས་ལ་སྣང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་སྣང་བར་མ་གྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གསུམ་མམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤ་དང་ལྷ་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤྱན་རྣམས་སོ། །ཐམས་ཅད་ལ་ཞེས་པ་ནི་ཆོས་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་དག་ལ་ཡང་ངོ༌། །མདོར་བསྡུས་པས་སྤྱན་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ་གཟུགས་འཛིན་པ་དང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་འཛིན་པ་དང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་འཛིན་པ་དང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཤེས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་འཛིན་པའོ། །གཟུགས་འཛིན་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་དང་བསྒོམས་པའི་འབྲས་བུའོ། །དེ་ལ་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་ཤའི་སྤྱན་ནོ། །བསྒོམས་པའི་འབྲས་བུ་ནི་ལྷའི་སྤྱན་ནོ། །དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤྱན་ནོ། །དོན་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབང་གིས་འཕགས་པའི་གང་ཟག་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་དོན་དུའོ། །ཀུན་རྫོབ་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་ཆོས་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་བདེན་པ་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྤྱན་ནོ། །ཐམས་ཅད་དུ་འབད་པ་མེད་པ་ཙམ་གྱིས་ཤེས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་སྤྱན་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་གཟུགས་སྣང་བར་གྱུར་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་བདག་ཉིད་དེས་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མཁྱེན་ནོ། །དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྤྱན་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལ་སྣང་བར་མ་གྱུར་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །སྔོན་


DTG094_Page_0366
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱི་པོ་ཏ་རྣམས་ལ་གསུམ་མམ་ཞེས་འདོན་པ་ཡིན་གྱི་ཐམས་ཅད་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་ཆོས་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་དག་ལ་ཀུན་རྫོབ་པའི་རྣམ་པར་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤྱན་ཉིད་ལ་ཁོངས་སུ་བསྡུ་བའོ། །གང་ཞིག་ཡང་བཤད་པ་ཤེས་རབ་དང་ཆོས་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་རྣམས་ཀྱི་ཡོད་པའི་དོན་འཛིན་པ་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བས་སྣང་བར་མ་གྱུར་བའི་སེམས་ཤ་དང་ལྷའི་སྤྱན་དག་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མི་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་རིགས་ཏེ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སློབ་དཔོན་རྣམས་ཀྱིས་འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་དོན་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབང་གིས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་དོན་སྣང་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ཉིད་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཆོས་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་དག་ལ་ཡང་དེ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མ་མཁན་འགའ་ཞིག །རྟ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་སྤྲུལ་པ། །སེམས་ནི་ཡུལ་དང་བྲལ་བ་ཞེས། །དེས་ན་འཁྲུལ་པ་སྐྱེས་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་རིགས་པ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་སྨྲ་བ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་དེའི་དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་དང་པོར་མངོན་དུ་བྱས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་ཕྱིས་སྣང་བ་ལ་ཡང་མ་འཁྲུལ་བར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན། སྒྱུ་མ་དང་ནི་སྨིག་རྒྱུ་ཆུ་ཡི་ཟླ་བ་མཉམ་པའི་ངོ་བོ་སྟེ། །དངོས་པོ་རྣམས་ནི་མི་བདེན་པ་ཡི་སྣང་བ་ཙམ་དུ་རིག་འགྱུར་མོད། །སྔར་ནི་ཡེ་ཤེས་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་གལ་ཏེ་སྟོང་ཉིད་ལ། །ཡོད་འགྱུར་གཞན་དུ་ན་ཡང་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་སྒྲ་ཙམ་ཁོ་ནའོ། །དེའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀུན་རྫོབ་པའི་ཡུལ་ཡང་ཡེ་ཤེས་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐོག་མར་འཇུག་པའི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་སྟོང་པ་ཉིད་འཛིན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆེན་མོ་རྣམས་ཀྱི་འདོན་པ་ཡང་ཇི་ལྟར་བཤད་པར་བྱ། རབ་འབྱོར་འདིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱན་ལྔའི་བཞིན་གྱི་སེམས་ཏེ་སྣང་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་བས་ན་སྔ་མ་


DTG094_Page_0367
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིད་ནི་སྐྱོན་དང་བྲལ་བའོ། །ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྩིག་པ་ལ་སོགས་པས་ཐོགས་པར་བྱས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་རྣམས་སོ། །མེད་པ་ལ་ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གང་ཞིག་འདི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་དམིགས་པའི་དབང་དུ་གྱུར་པ་སོ་སོར་ངེས་པའི་དམིགས་པ་ལ་གཞན་དབང་དུ་གྱུར་པ་དེ་རྣམས་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་མེད་པ་ལ་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའོ། །མེད་པ་ནི་གཉིས་ཏེ་འདི་རྣམས་ཀྱིས་ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་ནི་ཞེས་དེ་ལྟར་བརྗོད་པའོ། །ཐོགས་པ་མེད་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་རྩིག་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྒྲིབ་པ་མ་ཡིན་པའོ། །གཉིས་སུ་མེད་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་མ་བྱུང་བར་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་སྟེ་ཡང་དག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །བླ་ན་ཡོད་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དྲོད་དང་རྩེ་མོ་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཆ་རྣམས་སོ། །སེམས་བླ་ན་ཡོད་པའི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བླ་ན་ཡོད་པ་ཡང་དོན་དམ་པ་བླ་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རློམ་སེམས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བླ་ན་མེད་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བ་སྙིང་པོ་མེད་པའི་དུས་ཐམས་ཅད་ཁྱད་པར་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་སྤྲོས་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཕྲ་མོ་ཙམ་ཡང་དམིགས་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཕྲ་མོ་ཙམ་ཡང་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་ཏུ་འདོན་པ་སྟེ་དེར་ནི་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ངག་གི་ལྷག་མའོ། །མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཏེ། བཤད་པར་གྱུར་པ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་མཉམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་མཉམ་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་དེས་མཉམ་པ་སྟེ། དོན་དམ་པར་དེ་ཉིད་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་ནི་གང་ཞིག་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་མཉམ་པར་མ་བཞག་པར་རོ། །སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རམ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཉམ་པར་མ་བཞག་པའོ། །མཉམ་པར་གཞག་པ་རྣམས་ཞེས་


DTG094_Page_0368
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བ་ནི་དགེ་བ་རྣམས་ཏེ།དགེ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཉམ་པ་དང་མཉམ་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པའོ། །དེའི་དམིགས་པ་དང་མཐར་ཐུག་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཉམ་པར་འཇུག་ཅིང་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་དག་ནི་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པའོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཅིངས་པའོ། །རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་དངོས་པོ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ནོ། །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའི་འདོན་པ་ལ་ཡང་དོན་དེ་ཉིད་དོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་ཉིད་དེ་དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་དོན་དམ་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེ་རྣམས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཁྱེན་པ་ཞེས་སོ་སོར་ཉེ་བར་བསྟན་ནས་ཐམས་ཅད་ཁྱད་པར་མེད་པར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གཅིག་པའི་ངོ་བོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མཁྱེན་པ་ཞེས་བསྟན་པར་མཛད་པ་ནི། རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སེམས་པ་ལྟར་མེད་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སེམས་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ་དེ་ཡང་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱིས་མ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ནི་སྒྱུ་མའི་གླང་པོ་ལྟར་མི་བདེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བ་རྣམས་ཀྱི་མིག་ལ་སྣང་བར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་ཟིན་པ་གསུམ་གྱིའོ། །ཆོས་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་དག་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤྱན་ཉིད་ལ་ཁོངས་སུ་བསྡུ་བ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་དང་འཇིག་རྟེན་


DTG094_Page_0369
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྟོན་པར་བྱེད་ཅིང་ཉེ་བར་སྡུད་པར་བྱེད་པ་ནི་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ད་ནི་ཕྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་སྟོན་པར་མཛད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པར་མཛད་པ་ནི་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་གཞན་ནི་སྤྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་སོ། །གང་ཟག་གཞན་ནི་འཇིག་རྟེན་ལ་ཁྱད་པར་དུ་འདོད་པ་རྣམས་སོ། །གྱེན་དུ་ཕྱེ་པར་བྱེད་པ་ནི་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ལྡང་བར་བྱེད་པའོ། །ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་མུ་སྟེགས་པའི་སེམས་རྣམས་ལ་བརྟེན་ནས་འཛིན་པའི་དབང་དང་སྒྲོ་འདོགས་པའི་མཐའི་དབང་གིས་ཕྱེ་བ་རྣམས་སོ། །ཆད་པ་བཟུང་བའི་དབང་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའི་དབང་གིས་ངེས་པར་འཛིན་པའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་ནི་བཙུམས་པའོ། །གཟུགས་ལ་གནས་ཤིང་ཇི་སྲིད་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཕུང་པོ་ལྔ་ནས་བརྩམས་ནས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞེས་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་བརྟེན་པ་དེ་རྣམས་ཤེས་ཤིང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དེ་རྣམས་མཁྱེན་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་དེ་རྣམས་ཤེས་ཞེས་བྱ་བའི་དྲི་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་མུ་སྟེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དཔེ་བཅུ་བཞིས་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ནི་དེ་བཞིན་སོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་གཞན་དག་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཐར་པ་སོང་བདེ་བཞིན་དུ་འདི་ཡང་སོང་བ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །མུ་སྟེགས་བྱེད་ཁ་ཅིག་ལ་བདག་ཉིད་གྲོལ་བ་ཞེས་ལྟ་བ་འདི་བསྐྱེད་པ་བཞིན་དེ་ཤི་ཕན་ཆད་འབྱུང་བ་ནི་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཇི་ལྟར་འདི་སྐྱེ་བར་འགྱུར། ཁ་ཅིག་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་ལ་བརྟེན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ལ་མགོ་གནོན་པར་བྱེད། ཁ་ཅིག་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད། གང་ཞིག་གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་དེ་རྣམས་ལ་ཁ་ཅིག་ནི་གྲོལ་བ་ཞེས་དེ་ལྟར་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་རྣམས་ལ་དུས་གཞན་གྱིས་ཤི་བར་གྱུར་པ་ལ་སྲིད་པ་གཞན་གྱིས་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བས་ལྷའི་མིག་གིས་སྐྱེ་བ་མཐོང་ཞིང་ལྟ་བ་འདི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་སོང་བ་ཤི་ཕན་ཆད་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཞན་དག་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱིས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ལ་མགོ་གནོན་པར་


DTG094_Page_0370
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱས་ཏེ་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་ནམ་གཟུགས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའོ། །གཞན་དག་ལྷའི་མིག་གིས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་མཐོང་བ་ཕྱིར་རོ། བའི་ལྷའི་མིག་གིས་ཕུང་པོ་ལྔ་ཉིད་སེམས་ཅན་དུ་མཐོང་བ་སྟེ། དེ་རྣམས་ནི་འདི་ལྟར་ལྟ་བ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་སོང་བ་ཤི་ཕན་ཆད་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཞན་དག་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་མགོ་གནོན་པར་བྱས་པ་ཁ་ཅིག་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་པ་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་ནི་གཞན་དུ་དེ་རྣམས་ལས་གཞན་དག་སྔ་མ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཁ་ཅིག་ལ་སྐྱེ་བ་མཐོང་ངོ༌། །ཁ་ཅིག་ལ་མ་མཐོང་བ་དེ་དག་ནི་འདི་ལྟར་ལྟ་བ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་སོང་བ་ཤི་ཕན་ཆད་འབྱུང་བ་ཡང་ཡིན་ལ་མི་འབྱུང་བ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཞན་དག་ནི་འདི་གཉིས་མཐོང་ནས་ཡི་གེ་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ནས་དོན་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་རྣམས་ནི་དེ་ལྟར་ལྟ་བ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་སོང་བ་ཤི་ཕན་ཆད་འབྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་མི་འབྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལྟ་བ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་གསུངས་པ་ནི་གཟུགས་ལ་བརྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་མཐོང་ནས་སེམས་ཅན་འདི་འམ་ཁོ་བོ་གཟུགས་བཟང་བའམ་ངན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བློ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་བས་ཁྱབ་པའི་འདུ་བྱེད་མཐོང་ནས་འདི་འམ་ཁོ་བོ་བདེ་བ་དང་ལྡན་པའམ་སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བློ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་མིང་ཅན་འདུ་བྱེད་མཐོང་ནས་འདི་འམ་ཁོ་བོ་རྒྱལ་རིགས་སམ་བྲམ་ཟེའི་རིགས་ཚིག་གིས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་སྦྱིན་བའམ་ཡོན་ཏན་བཤེས་གཉེན་ཞེས་བྱ་བའི་བློ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་བྱ་བ་དང་འབྲལ་བའི་འདུ་བྱེད་མཐོང་ནས་འདི་འམ་ཁོ་བོ་ཕྱིས་པའམ་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བློ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཡུལ་ལ་ཤེས་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་མཐོང་ནས་འདིའམ་ཁོ་བོ་འདི་མཐོང་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་


DTG094_Page_0371
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བློ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་བདག་གི་བློ་ཕུང་པོ་ལྔའི་ཡུལ་ཉིད་དོ། །གཞན་ཡང་བདག་ཅེས་བྱ་བའི་བློ་འདི་མངོན་སུམ་པའི་དོན་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་དོན་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན། ཕྱོགས་དང་པོ་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ཉིད་མངོན་སུམ་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པའི་དོན་འཛིན་པར་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། བྱིས་པ་དང་ཁྱེའུ་རྣམས་ལ་ཡང་མངོན་པར་མ་སྦྱར་ཡང་གློ་བུར་དུ་འཇུག་པ་ཞེས་བདག་སྨྲ་བ་བོས་བདག་གི་གནོད་པ་ཁས་ལེན་པས་རྗེས་སུ་དཔག་པས་འཛིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་པ་འདི་རྣམས་ཀུན་རྫོབ་པ་ཡིན་ཡང་ཟབ་ཅིང་ཟབ་པར་སྣང་བ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཅིག་ཏུ་རང་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་པར་མཁྱེན་ཅིང་མངོན་དུ་མཛད་ནས་རབ་ཏུ་རིག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཕལ་ཆེར་ལྟ་བའི་གནས་འདི་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དང་དོན་དམ་པ་གང་ཡིན་པ་དང་འབྲས་བུ་གང་ཡིན་པ་དང་དཔེ་གང་ཡིན་པ་དང་ངེས་པར་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་གང་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་དང་བཅས་པ་དང་བསྟན་པ་དང་བཅས་པ་མཁྱེན་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ནི་ལྟ་བ་འདི་རྣམས་འདི་ལྟར་ལུང་བསྟན་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཆད་བཞིན་པའི་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་བདག་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ནོ། །རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉིད་བདེན་གྱི་གཞན་ནི་གཏི་མུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། མི་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉིད་བདེན་གྱི་གཞན་ནི་གཏི་མུག་གོ །རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བ་འདི་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། འདིར་དགེ་སྦྱོང་ངམ་བྲམ་ཟེ་ཁ་ཅིག་ཕྱི་རོལ་གྱི་ལམ་གྱིས་སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་བསྐྱེད་ནས་བསྐལ་པ་མང་པོའམ་བསྐལ་པ་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོའམ་སྐྱེ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ་དང་སྐྱེ་བ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་དྲན་པར་བྱེད་དེ། དེ་རྣམས་ཀྱང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་མཁས་པ། འདས་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་དྲན་པ་ཙམ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མི་ཤེས་ཤིང་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བའི་དབྱེ་བ་མཐོང་ཞིང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབྱེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་འདི་ལྟར་ལྟ་


DTG094_Page_0372
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །བདག་དང་འཇིག་རྟེན་ནི་རྟག་པ་སྟེ། ལྷའི་མིག་ལ་ཡང་དག་པར་བརྟེན་པས་སམ་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་འཇིག་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མི་ཤེས་ཤིང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཉིད་ཀྱི་དོན་སྔར་འདུས་བྱས་པ་རྟོག་པར་བྱེད་ཅིང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྒྱུན་འཇིག་རྟེན་འདི་ལས་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དུ་འགྲོ་བ་མི་ཤེས་ཤིང་ཕྲ་བ་དང་རྟག་པ་རྣམས་ལ་ཕྲ་བ་རྣམས་ལས་རགས་པའི་རྫས་རྣམ་པར་འབྱེད་པར་གྱུར་པ་ཕྲ་བའི་གནས་སྐབས་ཉེ་བར་གནས་པ་ཞེས་མཐོང་ཞིང་ཅི་རིགས་པས་འདི་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ། །བདག་དང་འཇིག་རྟེན་ནི་རྟག་པ་ཁ་ཅིག་ལ་འདི་ལྟར་ལྟ་བར་འགྱུར་རོ། །བདག་དང་འཇིག་རྟེན་ནི་མི་རྟག་པ་སྟེ་ལྟ་བ་འདི་ཡང་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་ཞེ་ན། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་ལྷ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་སེམས་ཅན་ཡོད་དེ་དེ་རྣམས་འདུ་ཤེས་སྐྱེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་འཆི་འཕོ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་རྣམས་ལས་ལ་ལ་ཞིག་འཆི་འཕོ་བ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཐོབ་ནས་སྔར་འདུ་ཤེས་པས་རྗེས་སུ་དྲན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་གཞན་ལ་རྗེས་སུ་དྲན་པར་བྱེད་དེ་དེ་ལ་འདི་ལྟར་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་འདི་ནི་མི་རྟག་པ་སྟེ་ཡང་ན་རང་ཉིད་ཀྱིས་སྤོབས་པ་ལྷག་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ས་ལ་གནས་པ་རྟོག་གེའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྨྲ་བ་དག་དང་འཇིག་རྟེན་ནི་མི་རྟག་པ་སྟེ་ཁ་ཅིག་ཡང་འདི་ལྟར་ལྟ་བ་ཅན་དུ་བདག་དང་འཇིག་རྟེན་ནི་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཡང་ལྟ་བ་འདི་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །འདིར་འཇིག་རྟེན་འཇིག་པ་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕལ་ཆེར་འོད་གསལ་གྱི་ལྷ་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་འཇིག་རྟེན་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཅིག་ཤོས་དེ་ལས་ཤི་འཕོས་ནས་ཚངས་བའི་གཞལ་ཡས་ཁང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་གཅིག་པུར་གྱུར་པ་དེ་ལ་ཡུན་རིང་པོར་གནས་ཤིང་འདི་ལྟར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་གཞན་ཡང་འདིར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞེས་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་རྗེས་ལ་དེའི་ཚེ་ཟད་པས་དེ་ལས་ཤི་འཕོས་ཏེ་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་གཞན་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་རྣམས་ལ་ཡང་འདི་ལྟར་ཁོ་བོ་ཅག་ནི་ཚངས་པ་དང་བྱེད་པ་པོ་དང་སྤྲུལ་པ་པོ་ཞེས་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཡང་འདི་ལྟར་ཁོ་བོ་ནི་འདི་རྣམས་ཀྱི་བྱེད་པ་པོ་ཞེས་འགྱུར་རོ། །དེ་རྣམས་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་ལས་ཀྱང་ཤི་འཕོས་ནས་མངོན་བར་


DTG094_Page_0373
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཤེས་པ་བསྐྱེད་ནས་ཚངས་པ་མཐོང་ཞིང་འདི་ལྟར་ལྟ་བ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །ཚངས་པ་ནི་རྟག་པ་སྟེ་ཁོ་བོ་ཅག་ནི་མི་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རོལ་པ་ལ་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ལྷ་རྣམས་ཡོད་དེ་དེ་རྣམས་ལ་ཤིན་ཏུ་ཁ་ཅིག་རོལ་པ་ལ་དགའ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་ཞིང་དྲན་པ་ཡང་དག་པར་ཉམས་པས་དེ་ལས་ཤི་འཕོས་པས། མངོན་པར་ཤེས་པ་བསྐྱེད་ནས་དེ་རྣམས་མཐོང་ཞིང་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲ་བར་གྱུར་ཏོ། །གང་ཞིག་དུས་རིང་པོར་རོལ་པ་ལ་དགའ་བ་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་རྣམས་ནི་རྟག་པ་སྟེ། ཁོ་བོ་ཅག་ནི་མི་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡིད་ཀྱི་སྐྱོན་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་ཤིན་ཏུ་ཡིད་ཀྱི་སྐྱོན་བསྐྱེད་ནས་འཆི་འཕོ་བ་སྔ་མ་བཞིན་དུ་འདི་ལྟར་ཤེས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་རྣམས་རྟག་པ་ཁོ་བོ་ཅག་ནི་མི་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཞན་ཡང་གཞན་དག་རྟོག་གེའི་སྟོབས་ཀྱིས། གཟུགས་དང༌། སྒྲ་དང༌། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་བྱ་རྣམས་ནི་མི་རྟག་པ་སྟེ་སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མི་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་རྣམས་པ་བཞིས་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་བདག་དང་འཇིག་རྟེན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལྟར་ལྟ་བ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །གཞན་དག་ཀྱང་ཡི་གེ་སྣ་ཚོགས་པ་ལ་མངོན་བར་ཞེན་ཏེ་དོན་གྱི་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་རྣམས་ནི་འདི་ལྟར་ལྟ་བ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །བདག་དང་འཇིག་རྟེན་ནི་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་མི་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་བདག་དང་འཇིག་རྟེན་མཐའ་དང་བཅས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཡང་ལྟ་བ་འདི་རྣམས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་འགའ་ཞིག་བསམ་གཏན་ཆུང་བ་ལ་བརྟེན་པས་ལྷའི་མིག་བསྐྱེད་དེ་འོག་དང་སྟེང་དང་ཆུ་ཞེང་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་དང་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་མཐའ་དང་བཅས་པ་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ལ་འདི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ་མཐའ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཞན་ནི་བསམ་གཏན་ཆེན་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་འོག་དང་སྟེ་དང་ཆུ་ཞེང་དུ་མཐའ་མི་མངོན་ནོ། །དེ་ལ་འདི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ་མཐའ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཞན་ནི་བསམ་གཏན་འབྲིང་ལ་བརྟེན་པས་སྟེང་དང་འོག་དང་མཐའི་འདུ་ཤེས་ཅན་ཆུ་ཞེང་དུ་མཐའ་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་ཅན་དེ་ལ་འདི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ་མཐའ་དང་


DTG094_Page_0374
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཅས་པ་དང་མཐའ་དང་བྲལ་བའོ། །གཞན་ནི་ཡི་གེ་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་ལ་མངོན་བར་ཞེན་ནས་དོན་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་འདི་ལྟར་སྨྲ་སྟེ། བདག་དང་འཇིག་རྟེན་མཐའ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྣམ་པ་གཞན་ཡང་འདས་པའི་སྐྱེ་བ་ཉིད་གཅིག་བུ་མཐོང་ཞེས་སྨྲ་བ་ནི་མཐའ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཞན་དག་འདས་པ་མང་པོ་འཇིག་པ་དང་སྐྱེ་བ་མཐོང་ཞིང་སྨྲ་བ་ནི་མཐའ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཞན་ནི་མ་འོངས་པ་འཇིག་པ་ཙམ་འདས་པ་མང་བ་འཇིག་པ་དང་སྐྱེ་བ་དག་མཐོང་ཞིང་སྨྲ་པ་ནི་མཐའ་དང་བཅས་པ་ཡང་ཡིན་ལ་མཐའ་མེད་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡི་གེ་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཡང་འགའ་ཞིག་བདག་ནི་གཟུགས་ཅན་མཐོང་ངོ༌། །གཞན་ནི་གཟུགས་མེད་པ་རྣམས་ལའོ། །གཞན་ནི་ལུས་ཀྱི་ཆས་གཟུགས་ཅན་ནོ། །གཞན་གྱི་ཆས་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་གང་ཞིག་གཟུགས་ཅན་དེས་སྨྲ་བ་ནི་མཐའ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་ཞིག་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་དེས་སྨྲ་བ་ནི་མཐའ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཞན་ནི་ལུས་ཀྱི་ཆས་མཐའ་དང་བཅས་པ་དང་གཟུགས་ཅན་མེད་པའི་ཆས་མཐའ་དང་བྲལ་བའོ། །གཞན་ནི་ཡི་གེ་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྔ་མ་བཞིན་དུ་སྲོག་དེ་ནི་ལུས་དེའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་ལ་ལ་ཞིག་བདག་ལ་གཟུགས་ཅན་མཐོང་བ་དེ་ནི་ལུས་ཉིད་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ཆད་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་སོ། །འདི་དག་ཀྱང་བཟི་བའི་ནུས་པ་བཞིན་དུ་སེམས་ཉིད་ཀྱང་ཤེས་པ་དང་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ལུས་ཀྱི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་འདི་ནི་གཟུགས་ལ་བརྟེན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་འདི་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །གང་ཞིག་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་བདག་འདོད་པ་དེས་སྨྲ་བ་ནི་སྲོག་ཀྱང་གཞན་ལ་ལུས་ཀྱང་གཞན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་ཡང་བདག་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བདག་དང་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཉིད་སྨྲས་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། དེ་དག་གཟུགས་ལ་བརྟེན་པ་ནས་ཇི་སྲིད་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །འོན་ཏེ་ལྟ་བའི་གནས་འདི་རྣམས་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་


DTG094_Page_0375
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཇི་ལྟར་མཐའ་གཅིག་ཏུ་སྨྲ་བའོ། །མདོ་སྡེ་ལས་ཀྱང་ལུང་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་ཆ་གཅིག་གིས་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བྱས་པ་ཡིན་ནམ་ཅི། འཇིག་རྟེན་ནི་རྟག་པའམ་འོན་ཏེ་མི་རྟག་པ་ནས་ཇི་སྲིད་སྲོག་ཀྱང་གཞན་ལ་ལུས་ཀྱང་གཞན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་མཐའ་གཅིག་ལ་དྲིས་པ་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ། འདི་ནི་མཐའ་གཅིག་ཏུ་སྨྲ་བ་དག་གིས་ཁྱེད་ཅག་ལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བྱས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་ཁྱེད་ཅག་ལ་དོན་དང་བཅས་པ་མ་ཡིན་ལ་འཕགས་པའི་ཡིད་ལས་བྱུང་བ་དང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་དོན་དུ་ཡང་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྲིད་དུ་ཤི་བ་མེད་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཡང་མ་ཡིན་པས་འདི་བདག་གིས་ཁྱེད་ཅག་ལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བྱས་པ་འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ་འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་བདག་གིས་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བྱས་པའོ། །འདི་ནི་ཁྱེད་ཅག་ལ་དོན་དང་བཅས་པ་ཇི་སྲིད་དུ་ཤི་བ་མེད་པ་མངོན་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་ལྟ་བ་རྣམས་ཉེ་བར་བསྟན་ནས་ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདིས་རྣམ་པ་ཀུན་རྫོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མཁྱེན་པ་དེ་ལྟར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཕྱེ་བ་དང་བཙུམས་པ་ཉིད་སྨྲ་བ་དང་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ཉིད་འདི་རྣམས་ཀྱི་བརྗོད་པ་ཞེས་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མདོ་སྡེ་རྣམས་ལས་གསུངས་པ་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་བསྟན་པའོ། །དེ་ལྟར་ཀུན་རྫོབ་ངོ་བོ་ཉིད་ཉེ་བར་བསྟན་ནས་དོན་དམ་པར་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་ཉིད་ཡེ་ཤེས་འདི་ཞེས་སྟོན་ཅིང་གསུངས་པ་ནི། རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་གཟུགས་མཁྱེན་ཅེ་ན། དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་འདོགས་པར་མཛད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་གཅིག་པུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱེད་པ་ནི་གང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དང་འཕགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ཐ་མི་དད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་


DTG094_Page_0376
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་གཉིས་སུ་མེད་པར་ཉེ་བར་བསྡུ་བའི་སྒོ་ནས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། རབ་འབྱོར་དེ་ལྟ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་འདི་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདི་ནི་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་གཅིག་ཁོ་ན་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་འདི་ནི་ཇི་ལྟར་གཅིག་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་སྣ་ཚོགས་པའི་གཟུགས་ཅན་དེ་ལྟར་དེ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དུ་མ་དང་བྲལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དུ་མ་ཉིད་དང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལས་ཐ་དད་པའི་གང་ཞིག་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དག་དེ་དག་དང་བྲ་བ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལས་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཐ་མི་དད་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་འདི་བཞིན་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། གཅིག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་གཅིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཡོད་པར་གྱུར་ན་དེའི་ཚེ་དངོས་པོ་རྣམས་མཐོང་བ་ལས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་མཐོང་བ་དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མཐོང་བ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱང་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་འདི་ལ་དངོས་པོ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་གཅིག་པ་ཉིད་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །ཐ་དད་པ་ཉིད་ལ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བརྫུན་པ་ཉིད་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ་གཉིས་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ནི་དེ་རྣམས་ཀྱི་བརྫུན་པ་ཉིད་དེ་ཡང་དེ་རྣམས་ལས་ཤིན་ཏུ་ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དང་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་ཀྱི་མི་བརྗོད་པ་ཉིད་དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ཉེ་བར་བསྟན་ནས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་གསུངས་པ་ནི་མི་ཟད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཟད་པ་ནི་འགྲིབ་པའོ། །དེ་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་དེ་ལ་དེའི་ཚེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགའ་ཞིག་ཏུ་འདོན་པ་སྟེ་དེ་ནི་གནས་སྐབས་ཀྱི་དབྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བཤད་པར་བྱའོ། །གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོས་དབེན་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་དེ་ལ་དངོས་པོའི་ཆོས་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཐ་དད་པར་བྱེད་པ་པོ་ཡོད་པས་གསུངས་པ་ནི་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་


DTG094_Page_0377
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཐ་མལ་པའི་འཇིག་རྟེན་ཡང་དག་པར་སྟོན་པའི་ཉེ་བར་སྡུད་པར་བྱེད་དེ་པོ་ཏི་འགའ་ཞིག་ལ་འཇིག་རྟེན་ལ་ཡང་དག་པར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་རྗེས་ལ་རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འཇིག་རྟེན་དུ་འཇིག་རྟེན་ཡང་དག་པར་སྟོན་པར་མཛད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་ཇི་སྲིད་དུ་སྐྱེ་བར་བྱེད་པའི་ཡུམ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འགྲེས་འདོན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཡང་མངོན་རྟོགས་དང་སྦྱར་བའི་དོན་དུ་བསྣན་པ་སྟེ་པོ་ཏི་སྔ་མ་རྣམས་ལ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞུང་འདི་ཡང་དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ཡང་དག་པར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་དོན་དང་མ་འབྲེལ་བ་སྟེ་ཉེ་བར་བསྡུ་བར་བྱས་པའི་ཕྱིར་གནས་སྐབས་གང་ཡིན། དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་འཇིག་རྟེན་དུ་འཇིག་རྟེན་སྟོན་པར་མཛད་ཅེས་བྱ་བའི་ཉེ་བར་བསྡུ་བའོ། །གལ་ཏེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འཇིག་རྟེན་དུ་འཇིག་རྟེན་སྟོན་པར་མཛད་ན་དེའི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡུམ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཉེ་བར་བསྡུ་བ་ལ་གནས་སྐབས་གང་ཡིན་འདིར་ཐམས་ཅད་དུ་གནས་སྐབས་འདི་ལ་འཇིག་རྟེན་ཡང་དག་པར་སྟོན་པར་མཛད་པ་ཞེས་མདོར་བསྟན་པ་དེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཡུམ་ཞེས་ཇི་ལྟར་བརྗོད། །དེ་ལྟར་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་གཞུང་ཡང་འདི་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་སྟེ་དེ་བས་ན་འདི་བསྣན་པ་ཁོ་ནའོ། །གང་གི་ཕྱིར་གཅིག་པུ་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་དེ་བཞིན་ཉིད་དེའི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་མཁྱེན་པ་ཡིན་ནོ། །མ་ལོག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དོན་པར་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་མ་ཡིན་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བུའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་མཚན་དུ་སྒྲ་རྣམ་པར་གྲགས་པ་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཟབ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གཟུང་བར་དཀའ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རབ་ཏུ་འབྱེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་


DTG094_Page_0378
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་བཞིན་ཉིད་རྟོགས་པས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་ཏུ་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ལོངས་སྤྱོད་དང་སྤྲུལ་པ་སོ་སོར་རྙེད་པས་སྐུ་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་བྱང་ཆུབ་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་བརྟེན་པའི་ངོ་བོ་རྗེས་སུ་ལེན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། སུ་ཞིག་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་བརྣག་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་དགྲ་བཅོམ་པའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བའི་སྨོན་ལམ་ནི་བརྣག་པ་ལ་དེ་ཡང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ། །གཞན་དག་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་བརྣག་པ་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་ཞེས་དགག་ཚིག་དང་རབ་ཏུ་འབྲེལ་བ་སྨྲའོ། །འདི་ནི་རྣག་པ་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ལ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ཉིད་གསུངས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོང་སུ་བསྔོ་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ལ་འདོད་པའི་བརྣག་པ་ཡང་དག་པ་དེ་ལྟར་ཡན་རྫོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་ཞི་བ་ལ་གཅིག་པའི་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་ཡན་མོས་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། ལྷ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་མཐོང་བའི་ལམ་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །གནས་པ་འདི་དག་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཁོ་ན་སྟེ། མ་ལོག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ལ་ལྟོས་པས་མང་པོའི་ཚིག་གོ །འོན་ཏེ་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་སྔོན་གྱི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་གསུངས་པ། དེ་ཇི་ཙམ་གང་ཞིག་ཚོལ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མི་འགྱུར་བའི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ་འདི་ལ་ཟད་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །ཆོས་ཟབ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ན་སྟེ་གཞན་མ་ཡིན་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འདིར་མཚན་ཉིད་རྣམས་ཇི་ལྟར་གཞག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཟབ་པ་ཞེས་གནས་སྐབས་ཀྱིས་སོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་རྣམས་དང་ཟབ་པའམ་ཅི། ཡང་ན་ངོ་བོ་གཞན་ཞེས་བྱ་བའི་དྲི་


DTG094_Page_0379
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའི་དོན་ཏོ། །ལྷའི་བུ་དག་སྟོང་པའོ་ཞེས་འདི་ལ་མཚན་ཉིད་གཞག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་མ་ལོག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཟབ་པ་རྣམས་སྟོང་པ་ཞེས་བྱས་ནས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཕྱིས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་ངོ་བོ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་སྟོང་པའོ། །རྟོག་པ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་སྤྲོས་པ་དང་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་མེད་པའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ཞི་བ་ཉིད་ནི་མཚན་མ་མེད་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་དང་སྨོན་ལམ་ཡོངས་སུ་དོར་བར་བྱས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་གཞན་སྨོན་པ་མེད་པས་སྨོན་པ་མེད་པས་མེད་པའོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་འདོད་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་སྤྲོས་པ་ཆད་པ་ནི་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པའོ། །སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བ་འདུས་མ་བྱས་པའི་གནས་སྐབས་ཅན་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་འགག་པ་མེད་པའོ། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་མེད་པའོ། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཆད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །འཕགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཡང་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཟབ་པ་ཞེས་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་དོགས་ནས་གསུངས་པ་ནི་མི་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རྟོག་པ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་མི་གནས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བའོ། །འོན་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་མཚན་ཉིད་འདི་རྣམས་གསུངས་པ་སྔར་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། འདི་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གཟུགས་སུ་བགྲང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་དབེན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་ལ་བརྟེན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པ་རྣམས་ལ་རྟེན་མེད་པའི་ཕྱིར་


DTG094_Page_0380
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རོ། །ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བརྒྱ་ལམ་ན་འབྱུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཐོག་མར་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱེད་པ་པོ་ཡོད་པར་འགྱུར་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། མཚན་ཉིད་འདི་དག་ནི་ལྷའམ་མིའམ་མི་མ་ཡིན་བདག་གིས་མ་བཞག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཆོས་ཉིད་ལ་མི་འགྱུར་བའི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་གསུངས་པ་ནི་བསྐྱོད་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བསྐྱོད་པའམ་གནོད་པར་བྱེད་པ་མི་ནུས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མཚན་ཉིད་འདི་དག་ཁོ་ནར་ཟད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་གང་གིས་མཚན་ཉིད་དེ་དེའི་ཟློག་པ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་ནི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་སོ་སོར་བྱེད་པར་གྱུར་པ་ཡང་ནམ་མཁའ་གཞན་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ལག་གིས་གཞག་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གསུངས་པ་ལྷའི་བུ་དག་གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནམ་མཁའ་ནི་སུས་ཀྱང་མ་བཞག་གོ །འདི་ལྟ་སྟེ་ནམ་མཁའ་ནི་འདུས་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་གང་གིས་ཀྱང་བཞག་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་མཚན་ཉིད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །ལྷའི་བུ་དག་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་འབྱུང་ཡང་རུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཆོས་ཀྱི་གནས་པའོ། །གནས་པའི་མཚན་ཉིད་གསུངས་པ་ནི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ལ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་སུ་ཞིག་ནམ་གྱི་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་འདི་དག་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་ཉིད་རྟོགས་པའམ་དེ་བཞིན་ཉིད་རྟོགས་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་ངེས་པའི་ཚིག་གི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་ཉིད་ཟབ་མོ་འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མཚན་ཉིད་རྣམས་ནི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་སྟེ། དེ་རྣམས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པས་ན་དེའི་ཕྱིར་ཟབ་པའོ། །ཇི་སྐད་གསུངས་པ། རྟོགས་པ་པོ་མེད་རྟོགས་བྱ་ནི། །དོན་དམ་པ་འདིར་ཡོད་མ་ཡིན། །ཀྱེ་མ་ཤིན་དུ་རྟོགས་དཀའ་བ། །ཆོས་ཉིད་ཁྱེད་ཀྱིས་རྟོགས་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་དེ་


DTG094_Page_0381
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆགས་པ་མ་མཆིས་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཐམས་ཅད་དུ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་ཡང་དོན་དམ་པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པའོ། །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ནི་མེ་ལོང་ལ་སོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱིའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ལ་ཁྱད་པར་དུ་ཐ་དད་པ་བརྗོད་པར་འདོད་པས་གསུངས་པ་ནི། ཆགས་པ་མ་མཆིས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་བས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་དང་མཚན་ཉིད་ཡང་དག་པར་མཐོང་བས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འཇིག་རྟེན་ལ་སྟོན་པར་མཛད་པ་ཞེས་ཉེ་བར་བསྟན་ནས། ཉེ་བར་སྡུད་པར་བྱེད་པ་ནི་རབ་འབྱོར་འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ད་ནི་བྱས་པ་ཤེས་པ་དང་བྱས་པ་ཚོར་བ་ཉིད་ཀྱི་དབང་གིས་འཇིག་རྟེན་ཡང་དག་པར་སྟོན་པར་བྱེད་ཅིང་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། རབ་འབྱོར་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཆོས་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོར་བསྟན་པ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །མི་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྫས་དང་ཆོས་ཀྱི་གནས་ནི་རྟེན་ནོ། །དེ་མེད་པས་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཆོས་ལ་བཀུར་སྟིར་མཛད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལའོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདི་ལ་བཀུར་སྟིར་མཛད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་ཞེས་ན། དེའི་ཕྱིར་གསུངས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཡང་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དེ་ཉིད་ཆོས་ཉིད་དེ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་འདི་ལ་བཀུར་སྟིར་མཛད་པ་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་འདི་ལས་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་འདི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རབ་ཏུ་འབྱེད་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་བཀུར་སྟི་ལ་སོགས་པ་མཛད་ཅེས་གསུངས་པ་ནི། བྱས་པ་ཤེས་ཤིང་བྱས་པ་ཚོར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདི་ནི་བདག་གིས་བྱས་འདི་ནི་བདག་གིས་རྟོགས་ཞེས་རང་ཉིད་ཀྱིས་འོང་བ་དང་སྒྲུབ་པ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དེ་རྣམས་ཉིད་ལ་བྱས་པ་ཉིད་བསྔགས་པར་མཛད། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ།


DTG094_Page_0382
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གང་གི་ཕྱིར་གྱི་སྒྲ་ནི་ངེས་པ་ལའོ། །འདི་ནི་བྱས་པ་ཤེས་པ་ཉིད་དང༌། བྱས་པ་ཚོར་བ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ནི། རབ་འབྱོར་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །ཐེག་པ་གང་དང་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོས་སོ། །སྒྲུབ་པ་གང་དང་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་གྱིས་སོ། །རྗེས་སུ་འཛིན་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་ཉིད་ཀྱིས་དེ་མི་བརྗེད་པ་ལས་སོ། །རྗེས་སུ་སྐྱོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྐལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་བྱས་པ་མ་བྱས་པ་ཞེས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གིས་ཀྱང་མ་བྱས་པའི་ཆོས་རྣམས་མ་བྱས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའོ། །འགྱུར་བ་མེད་པ་མེད་པ་ནི་འགྱུར་བ་དང་བྲལ་བའོ། །འགྱུར་བ་མེད་པ་ཞེས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་མི་འགྱུར་བའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མཁྱེན་པར་རོ། །མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འདོན་པ་ལ་ཡང་དོན་འདི་ཉིད་དོ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱས་པ་ཤེས་ཤིང་བྱས་པ་ཚོར་བར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཡང་མ་བྱས་པའོ་ཞེས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱང་ཇི་ལྟར་བྱས་པ་ཤེས་པ་ཉིད་མ་བྱས་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པས་མ་བྱས་པ་ཉིད་འདིར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་འཇུག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མ་བྱས་པ་ཞེས་གང་ཞིག་ཡེ་ཤེས་འཇུག་པ་དེ་ཡང་འདི་དག་གིས་བྱས་པ་དང་འདི་དག་གིས་རྟོགས་པ་ཞེས་རང་ཉིད་ཀྱིས་དོན་སྒྲུབ་པ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་བྱས་པ་ཤེས་པ་དང་བྱས་པ་ཚོར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །ཆེན་མོ་རྣམས་ལ་རབ་འབྱོར་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱས་པ་ཤེས་ཤིང་བྱས་པ་ཚོར་བ་ཞེས་འདོན་པ་ཡིན་ནོ། །ཉེ་བར་སྡུད་པར་བྱེད་པ་ནི་འདིས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱས་པ་ཤེས་པ་དང་བྱས་པ་ཚོར་བའི་དབང་གིས་ཡང་འཇིག་རྟེན་འདི་ཡང་དག་པར་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་གི་ཚེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་པོ་དང་མཐོང་བ་པོ་མེད་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཤེས་པ་མེད་པས་ན་ཤེས་པ་པོ་མེད་པའོ། །དེའི་


DTG094_Page_0383
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་མི་འཐད་པའོ། །མཐོང་བ་མེད་པས་ན་མཐོང་བ་པོ་མེད་པའོ། །དེ་བས་ན་འཇིག་རྟེན་འདི་ཡང་དག་པར་སྟོན་པ་ཞེས་མི་འཐད་པ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །ཡང་ན་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དག་གིས་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་སྟོན་པར་བྱེད་དེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་དང་རྟེན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་པོ་མེད་པ་དང་མཐོང་བ་པོ་མེད་པ་ནི་བདེན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དོན་འདི་ལ་འཇིག་རྟེན་དུ་ཤེས་པ་པོ་སུ་ཞིག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་དོན་འདི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་དེ་བས་ན་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་སྐྱེད་པར་མཛད་པ་དང་འཇིག་རྟེན་འདི་ཡང་དག་པར་སྟོན་པར་མཛད་པ་ཞེས་སྟོད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བསྟོད་པའི་ངག་འདི་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཉེ་བར་སྡུད་པར་བྱེད་པ་ནི་དེ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཤེས་པ་པོ་མེད་པ་དང་མཐོང་བ་པོ་མེད་པ་ཡང་དག་པར་སྟོན་པས་སོ། །ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཐོང་བ་རྣམས་ལ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ཡང་དག་པར་སྟོན་པ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་གཟུགས་མ་མཐོང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །གང་གི་ཚེ་གཟུགས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གཟིགས་པ་དེའི་ཚེ་སྟོན་པར་མཛད་པའོ། །གལ་ཏེ་གཟུགས་མཐོང་བར་གྱུར་ན་རབ་རིབ་ཅན་ལྟར་བདེན་པའི་དོན་མཐོང་བས་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་སྔར་གྱི་དུས་སུ་རབ་རིབ་ཅན་གྱིས་སྐྲ་ཤད་འཛིངས་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ན་ཕྱིས་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་མཐོང་བ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་མི་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ཉིད་གསུངས་པ་ནི་གང་གི་ཚེ་གཟུགས་ལ་དམིགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་སྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་


DTG094_Page_0384
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉེ་བར་སྡུད་པར་བྱེད་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བའི་དབང་གིས་ཀྱང་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། རབ་འབྱོར་ཡང་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ལྔ་རྣམས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ལྔའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་ནོ། །སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའོ། །རྗོད་པར་བྱེད་པ་དང་ཤེས་པར་བྱེད་པ་དང་ཡང་དག་པར་མཐོང་བར་མཛད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆུང་དུ་དང་འབྲིང་དང་ཆེ་བའི་རིམ་གྱིས་དེའི་དམིགས་པ་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཚིག་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་རྟོག་གེའི་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞི་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨོན་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །དབེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་མ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །རྣམ་པ་གང་གིས་ཤེ་ན། འཇིག་རྟེན་རྣམ་པར་དག་པས་སོ། །འཇིག་རྟེན་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་མཐོང་བར་མཛད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པ་འདིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འཇིག་རྟེན་ཡང་དག་པར་སྟོན་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་གཙོ་བོ་ལ་ལྟོས་པར་བྱའོ། །པོ་ཏི་གཞན་རྣམས་ལ་འདོན་པའི་ཐ་དད་པ་ཡང་ཚུལ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་འཇིག་རྟེན་ཡང་དག་པར་སྟོན་པ་དེ་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ལེའུ་དེ་ལྟར་བརྗོད་པ་སྟེ་ལེའུ་བཅུ་གཉིས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་དུ་བུ་རྣམས་ཀྱི་མ་ནི་འཛམ་བུའི་གླིང་སྣ་ཚོགས་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡུམ་སྟེ་དེ་བས་ན་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའི་གནས་སྐབས་ཉིད་ལ་རྣམ་པ་མང་པོས་འཇིག་རྟེན་སྟོན་པར་མཛད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལེའུ་སྔ་མ་ལ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་སྔོན་གྱི་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལ་ཡང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཕན་པར་མཛད་པ་ཞེས་སྟོན་པར་མཛད་པ་ནི་དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །ཟབ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཟབ་ཅེ་ན་གསུངས་པ་


DTG094_Page_0385
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་བགྱི་བ་ཆེན་པོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་བྱ་བ་ཆེན་པོས་ཉེ་བར་གནས་པ་དེའི་ཕྱིར་ཟབ་པའོ། །ཀྱེ་མའི་སྒྲ་ནི་དགའ་བ་ལའོ། །ཇི་ཙམ་གྱིས་ཤེ་ན། དེའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། བགྱི་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བསམ་པ་ལས་རྣམ་པར་འདས་པའི་ཕྱིར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །མཉམ་པ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་མཉམ་པ་མ་མཆིས་པའོ། །གཞལ་བ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་གཞལ་དུ་མེད་པའོ། །གྲངས་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་གྲངས་མ་མཆིས་པའོ། །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པའོ། །སྔོན་གྱི་པོ་ཏི་རྣམས་ལ་གཞལ་དུ་མ་མཆིས་པ་དང་མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པའི་སྒྲ་དག་འགྲེས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་འདོན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཁས་བླངས་པའོ། །དོན་འཆད་པར་འདོད་ཅིང་རང་ཉིད་ཀྱིས་དྲི་བར་བྱེད་པ་ནི་ཅི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དོན་གྱི་བྱ་བས་བྱ་བར་འོངས་པ་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པས་ཉེ་བར་གནས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དེ་ནི་ཅི་ཞིག་ཡིན་གང་ཞིག་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ལན་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་ནི་ཆོས་རྣམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དེ་ལྟར་གསུངས་པ་ཉིད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་དོན་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བའོ། །རང་འབྱུང་བ་ཉིད་ནི་སློབ་དཔོན་མེད་པར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལ་དག་པ་ཆགས་པ་མེད་པ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུས་སོ། །བྱ་བ་འདི་ཇི་ལྟར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཅེས་གསུངས་པ་ནི་སེམས་ཀྱིས་བསམ་པར་མི་ནུས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་ཞིག་བསམ་པའི་ཡུལ་དེ་ཅིས་ཀྱང་སེམས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །སེམས་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ནི་རི་བོང་


DTG094_Page_0386
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གི་རྭ་བཞིན་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་བསམ་པར་བྱ་བ་མི་ནུས་སོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་སྒྱུ་མས་སྤྲུལ་པའི་གླང་པོ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་བརྫུན་པའི་ཕྱིར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་གིས་ཀྱང་བཟུང་བར་ནུས་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །བསམ་པར་བྱ་བའི་དོན་དང་གཞལ་བར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་བསམ་པའི་སྒྲ་ནི་ཅིའི་ཕྱིར་ཏེ་གང་ཞིག་བསམ་པར་བྱ་བར་མི་ནུས་པ་དེ་ཤིན་ཏུ་ཡང་འཇལ་བར་མི་ནུས་ཞེས་གྲགས་པའི་དོན་དུའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞལ་དུ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བའི་དྲི་བ་དང་ལན་རྣམས་ཤེས་པར་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ་གལ་ཏེ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཉིད་ལ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་འདི་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་གང་ཞིག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཉིད་དེ་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རིགས་པ་མཉམ་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་རློམ་སེམས་སུ་མཛད་ཅིང་གསུངས་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་སུ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་དབེན་པ་ཉིད་དོ། །འདིར་སེམས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་བཤད་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ་མཚན་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོར་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་དུན་བསྒྲུབ་བྱ་དང་སྒྲུབ་བྱེད་དག་ལ་ཐ་མི་དད་པར་འགྱུར་རོ། །ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་གཏན་ཚིགས་ནི་མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིའོ། །གཏན་ཚིགས་འདི་ཉིད་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བསྟན་པའི་དོན་དུ་གསུངས་པ་ནི་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་སྒྲུབ་པ་དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་སྒྲུབ་པ་དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ཕན་པར་མཛད་པའོ། །


DTG094_Page_0387
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གལ་ཏེ་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཡང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་དེའི་ཚེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཉིད་ལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཆོས་འདིས་ཉེ་བར་བསྟན་པར་མཛད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཉིད་ཀྱི་ཕན་པར་མཛད་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་འདི་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། །དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ་གལ་ཏེ་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལས་གཞན་མེད་དེ་གང་ཞིག་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་འདི་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་སུ་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཉིད་ཀྱི་དེའི་ངོ་བོས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སྟོན་པར་མཛད་ཅིང་ཕན་པར་མཛད་པ་སེམས་ཅན་གཞན་རྣམས་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྣམ་གྲངས་འདིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་སོགས་པ་ལྡན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཉིད་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱིས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་ཅེས་གསུངས་པ་ནི་འདི་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སེམས་དང་བྲལ་བ་དང་སྙོམས་པ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་ཇི་ལྟར་གྲུབ་ཅེས་གསུངས་པ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་མཉམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་གྱུར་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་བླ་དགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ནི་ཀུན་བརྟགས་དང་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངོ་བོ་གསུམ་དང་ལྡན་པའོ། །ངོ་བོ་གསུམ་ཡང་འདི་རྣམས་ཀྱི་འདི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པ་ལ་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཚེ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དེའི་ཚེ་འདི་རྣམས་ཀྱི་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལོག་པར་རྟོགས་པ་ཞེས་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་མེད་པ་ལ་རྣམ་པར་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་བརྫུན་དུ་སྣང་བ་ཙམ་དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་གྲུབ་པའོ། །གང་གི་ཚེ་རྣམ་པར་རིག་པ་ལ་ཡང་བརྫུན་


DTG094_Page_0388
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཉིད་དེའི་ཚེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལ་ཀུན་བརྟགས་དང་གཞན་དབང་གི་ངོ་བོ་བྲལ་བ་ལ་གཉིས་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྒྲུབ་བོ། །དེ་ལྟར་ཡང་ཀུན་བརྟགས་ནི་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་མཉམ་པ་མེད་པ་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་དེ་བརྫུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་གིས་ཀྱང་གཟུང་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་མཉམ་པ་མེད་པ་བཞིན་དུའོ། །གཞལ་དུ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་མ་གྲུབ་པ་ལ་ཡང་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པ་ཉིད་གཙོ་ཆེར་གཏན་ཚིགས་ལྟོས་པར་བྱ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་གཞལ་དུ་མེད་པ་དང་གྲངས་མེད་པའི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་གྲངས་མེད་པ་དང་གཞལ་དུ་མེད་པ་དང་མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པའི་ཆོས་རྣམས་འདི་དག་གོ །དེ་བཞིན་དུ་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བ་ཉིད་ཀྱིས་མི་མཉམ་པའོ། །འོན་ཏེ་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལ་གཞལ་དུ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ཡོད་མོད། མི་འདྲ་བ་ཉིད་ནི་ཇི་ལྟར་ཡིན། གལ་ཏེ་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། མི་འདྲ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། ཀྱེ་མ་ཆོས་འདི་དག་ནི་མཉམ་པར་མི་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་འབྱུང་བ་ན་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་གང་གིས་ཀྱང་མཉམ་པར་འཇུག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ངོ་བོ་འདི་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་སྤངས་ནས་གང་ལ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་མི་འདྲ་བར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོའི་ངོ་བོ་མེད་པ་ཙམ་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པ་ཞེས་ཡང་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་རྫས་མེད་པ་ལ་བཏགས་པ་ཙམ་ནི་ནམ་མཁའ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ཞེས་ཁྱད་པར་ཆེན་པོའོ། །ཉེ་བར་སྡུད་པར་བྱེད་ཅིང་གསུངས་པ་ནི་ནམ་མཁའ་ཟག་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་རྣམས་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའོ། །ལེན་པ་མེད་པར་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་


DTG094_Page_0389
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ས་བོན་བཞག་པར་མ་བྱས་པའོ། །ཆོས་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་པོ་ཐམས་ཅད་ལའོ། །ཆོས་ཀྱང་འདི་ཡིན་ལ་ལམ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མིག་ཀྱང་ཡིན་ཏེ་མཐོང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་བས་ན་ཆོས་ཀྱི་མིག་སྟེ་མཐོང་བའི་ལམ་མོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བསྟན་པ་འདི་ལ་དོན་གང་ཞིག་ཆོས་ཉན་པ་པོ་རྣམས་ལ་སྒྲུབ་པ་གཞན་དག་ལ་གུས་པས་ཉན་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུ་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་འདི་དག་བཤད་པ་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་བཟོད་པའི་སྐད་ཅིག་མ་རྣམས་ཀྱིས་བྲལ་བ་ལས་སྐྱེས་པའི་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་རྣམས་ཀྱིས་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་ཡོད་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལའོ། །བཟོད་པ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་སྟེ་དེ་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་ནི་གང་ཞིག་ས་བརྒྱད་པ་ལའོ། །ཟབ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཅིའི་ཕྱིར་ཡང་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་བགྱི་བ་ཆེན་པོས་ཉེ་བར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྔར་བཤད་པ་ཉིད་ཀྱི་གནས་སྐབས་སྟོན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། འཁོར་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་བསྡུ་བའི་དོན་དུའོ། །འདི་ཉིད་བཟུང་ནས་རྒྱས་པར་བཤད་པར་འདོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡང་སྟོན་པར་བྱེད་དེ་སྔར་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་སྔོན་གྱི་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལ་ཉེ་བར་ཕན་པར་མཛད་པ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ད་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་བྱེད་ཅེས་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུ་ཉིད་ཀྱིས་སོ་སོར་འབྲེལ་བའོ། །འདི་ཉིད་བློན་པོའི་དཔེས་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རང་གི་ཡུལ་མི་རྣམས་ལ་རྒྱལ་སྲིད་ཉམས་པའི་དོགས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་སྟོབས་ཐོབ་པའོ། །རྒྱལ་པོའི་བྱ་བ་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པ་ལ་ནུས་པ་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བས་བརྩོན་འགྲུས་ཡང་དག་པར་ཐོབ་པའོ། །བརྩོན་བ་ཆུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་ཉིད་ཀྱིས་བྱ་བ་རྣམས་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁུར་བོར་བ་ནི་རང་ཉིད་ཀྱིས་འཚོ་བར་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་ནོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཉེ་བར་བསྡུ་བའོ། །བྱ་བ་མེད་པར་ཇི་ལྟར་བགྱི་བ་ཆེན་པོས་ཉེ་


DTG094_Page_0390
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བར་གནས་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་གཟུགས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གཟུགས་ལ་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གཞན་དང་འབྲེལ་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མཐོང་པས་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་སྲེད་པས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལྟ་བ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱིས་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་མངོན་པར་ཞེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་གནས་པ་ཞེས་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བགྱི་བ་ཆེན་པོ་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་ཇི་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དྲི་བའོ། །དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་ནོ། །དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་ནོ། །རབ་འབྱོར་ངས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བས་བདག་ཉིད་དབང་པོ་མཛད་ཅིང་སྨྲ་བའོ། །ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཟབ་པ་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོག་པ་མ་གོམས་པ་ལ་འདི་སྐྲག་པ་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་བསྟན་པ་འདི་ལ་དེ་རྣམས་སྐལ་བ་དང་མི་ལྡན་པར་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །སྐལ་པ་དང་ལྡན་པ་གསུངས་པ་ནི། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འོན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རྒྱུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །སྔོན་གྱི་རྒྱལ་བ་ལ་བགྱི་བ་བགྱིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགོས་པའི་བསོད་ནམས་བྱས་པའོ། །ཡུན་རིང་པོ་ནི་རིང་བོར་བསྐྲུན་པ་ནི་ཉེ་བར་བསགས་པ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་གང་རྣམས་ཀྱིས་དེ་རྣམས་དེ་ལྟར་བརྗོད་པའོ། །འདི་ཉིད་ལྷའི་བུ་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲས་པ། ཟབ་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཟབ་པ་ཞེས་དེའི་ཕྱིར་སྨྲས་པ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་བལྟ་དཀའ་བ་སྟེ་འདི་ལ་དཀའ་བ་སྤྱོད་པས་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་སྟེ། མི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྟོགས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དད་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ནི་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་རྣམས་ལའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཏེ་ཆེན་མོ་རྣམས་ལས་དེ་ལྟར་ཉིད་དུ་འདོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་སྐལ་བ་ལས་ཅུང་ཟད་མ་གྱུར་པ་དེ་ནི་སྐལ་པ་


DTG094_Page_0391
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལས་ལྷག་པའོ། །བཟོད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་སྐྱེས་པའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པའོ། །འདིས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཆེན་པོ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ནི་སྲེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོན་པའོ། །ཚོལ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །སེམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པ་བཞེས་སོ། །འཇལ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་དཔྱོད་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་འདི་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཉེ་བར་རྟོག་པ་ནི་སོ་སོར་ཀུན་དུ་རྟོག་པའོ། །ཉེ་བར་སེམས་པར་བགྱིད་པ་ནི་མང་དུ་བྱས་པའོ། །དེ་དག་པས་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ཉན་ཐོས་རྣམ་པས་སོ། །ཉི་མ་གཅིག་བསྒོམས་པའི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་བཟོད་པའི་དབང་གིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་སོ་སོར་ཉེ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཉིད་གསུངས་པ་ནི་དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཉན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉི་མ་གཅིག་བསྒོམས་པའི་ལྷག་པར་མོས་པ་ལྟ་ཞོག་གི །ཐོས་པ་ཙམ་ཡང་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་མ་ལའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ནི་རང་གི་བྱང་ཆུབ་བོ། །ཆེས་མྱུར་བར་རེ་བར་བྱ་སྟེ་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཆེན་མོ་རྣམས་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསླབས་ནས་དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང་ཆོས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་རྣམས་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་འདོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། །འདི་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཆེན་པོའོ་ཞེས་བྱས་བ་ནི་སྔར་བཤད་པར་བགྱི་བ་ཆེན་པོས་ཉེ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཧ་ཅང་མི་རིང་བ་ཞིག་ཏུ་ཕྱིན་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་རྣམས་ལ་བསྟན་པ་འདིས་བྱ་བ་སྒྲུབ་ཅེས་བསྟན་པར་བྱེད་པའོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་སོགས་པའི་ལེའུ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ལེའུ་སྟེ་ལེའུ་བཅུ་གསུམ་པའོ།། །།ད་ནི་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་བསྟན་པ་འདི་ལ་ལྷག་པར་མོས་པ་ལ་སོགས་པ་ཕུང་སུམ་ཚོགས་པའི་གང་ཟག་རྣམས་ལ་གུས་པ་ཡང་དག་པར་བསྐྱེད་པའི་དོན་དུ་སྐྱེ་བ་ལ་ཡོངས་སུ་དྲི་བར་བྱེད་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །མོས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་པར་མོས་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བའོ། །མི་འགོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲོ་བ་དམན་པས་


DTG094_Page_0392
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་དུ་མི་ཞུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྲོ་བ་མེད་པས་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་མི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོག་པ་མ་ཡིན་པའོ། །རྨོངས་པ་ནི་མ་རྟོགས་པའོ། །ཐེ་ཚོམ་ནི་སོམ་ཉིའོ། །སོམ་ཉི་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའོ། །དེ་རྣམས་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་རྨོངས་པ་ཐེ་ཚོམ་མི་ཟ་སོམ་ཉི་མི་ཟ་བའོ། །མངོན་པར་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་འདོད་པའོ། །ཐོས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ཁོ་ནར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཐོས་པ་ཙམ་ཉིད་ཀྱིས་ལྷག་པར་མོས་པ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་སྤོང་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འདོར་བའོ། །ཕྱིར་ཕྱོགས་པ་ནི་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་བའོ། །ཇི་ལྟར་འདུན་པ་རྗེས་སུ་འགྲུབ་པའི་རྒྱུན་ནོ། །རྗེས་སུ་འབྲང་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོར་བསྟན་པའོ། །མི་གཏོང་བར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །བ་ལེའུ་གཞོན་ནུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བེའུ་ཆུང་བའོ། །ལུས་ལས་ཐོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙིང་ལ་གནས་པའོ། །འདིར་ཡང་དཀར་པོ་ལ་ཕྱོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། མི་རྣམས་ཉིད་ལས་ཤི་འཕོས་པ་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེས་པ་ནི་ལེགས་པ་གཅིག་གོ །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གཞན་རྣམས་ནས་ཤི་འཕོས་པ་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེས་པ་ནི་ལེགས་པ་གཉིས་པའོ། །དགའ་ལྡན་རྣམས་ནས་ཤི་འཕོས་པ་འདིར་སྐྱེས་པ་ནི་ལེགས་པ་གསུམ་པའོ། །འདི་རྣམས་ནི་རིམ་གྱིས་བསྟན་པར་བྱའོ། །དང་པོ་གསུངས་པ་ནི་དེ་ནི་རབ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །འདི་ལ་སྔར་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ལྷག་པར་མོས་པ་དང་དྲན་པ་དང་བག་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་ཞེས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །མི་རྣམས་ལས་ཤི་འཕོ་བ་ཙམ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་གསུངས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཞན་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཡོངས་སུ་ཞུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་རང་གི་ངོ་བོ་ཙམ་མོ། །ཡོངས་སུ་དྲི་བ་བྱས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་འཐད་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྟན་པར་བྱས་ཏེ། འདིའི་སངས་རྒྱས་ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་ལྡན་པའོ། །གསུམ་པ་གསུངས་པ་ནི་གཞན་ཡང་ཞེས་


DTG094_Page_0393
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བརྩམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །སྔ་མ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའོ། །འདི་ནི་འཕགས་པ་མགོན་པོ་བྱམས་པས་ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཁྱད་པར་རོ། །ནག་པོའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། གང་གིས་སྔོན་གྱི་མཐར་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཐོས་པ་ཡོངས་སུ་དྲི་བར་བྱས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་འདིར་སྐྱེས་པ་བསྟན་པ་ལ་ལྷག་པར་མོས་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་གོ །སྔོན་གྱི་མཐའ་ལ་ཐོས་པ་དང་ཡོངས་སུ་དྲི་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བ་ལ་ཡང་ཤིན་ཏུ་རིང་པོ་ནས་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་དེ་འདིར་དད་པ་ཙམ་གྱིས་ཐོས་ནས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་ཕྲོགས་པ་གཡོ་བ་དང་མི་གཡོ་བར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་པའོ། །སྔར་གཡོ་བར་དང་མི་གཡོ་བར་གྱུར་ནས་ཕྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ལྷག་པར་མོས་པ་ཡོངས་སུ་དོར་བ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་དག་ལས་ལྟུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པའོ། །འདི་རྣམས་ཀྱང་རིམ་གྱིས་བསྟན་པར་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་གསུངས་པ་ནི། རབ་འབྱོར་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །གཉིས་པ་གསུངས་པ་ནི་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ནི་དུས་རེ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བས་ཏེ་ཞག་ཁ་ཅིག་ལ་རྗེས་སུ་འཇུག་པའོ། །འཕྲོག་པར་འགྱུར་བ་ནི་འགལ་བ་ཅན་དང་ཉེ་བས་གསལ་བར་བྱེད་པའོ། །སླར་ཡང་མི་སྟོར་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་དེ་ཙམ་དུ་ཡོངས་སུ་དྲིས་པས་བསྟན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་ལྷག་པར་མོས་པ་དང་ལྷག་པར་མོས་པ་མ་ཡིན་པ་དག་ལ་མ་ངེས་པར་གསུངས་སོ། །འཕྲོག་པར་ཞེས་བྱ་བའི་འདོན་པ་ལ་གལ་ཏེ་གསལ་བར་མ་གྱུར་ན། དེ་ལྟ་ན་ཡང་གསལ་བའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་དྲི་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་གུས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པའི་སྒྲ་ནི་ཡང་དག་པའི་དོན་ལའོ། །གང་གིས་སྔར་ཡོངས་སུ་དྲིས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རྗེས་སུ་མ་འབྲངས་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་ཏུ་འདོན་པ་སྟེ། གང་དུ་ཡོངས་སུ་དྲི་བ་དུས་རིང་པོར་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཡེང་བ་ནི་དད་པ་ལས་ཉམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞུམ་པར་འགྱུར་བ་ནི་ལྷག་པར་མོས་པ་ལ་འཕེལ་བ་མེད་


DTG094_Page_0394
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་བློ་རྒོད་པར་འགྱུར་བ་ནི་ངེས་པའི་དོན་ལ་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡོང་བུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་པའི་རས་བལ་ནི་རས་བལ་དུ་བྱས་ནས་དེ་དང་མཚུངས་པའོ། །ཤིན་ཏུ་འཇལ་བའི་ཤེས་རབ་ཉིད་མེད་པས་ངལ་བ་སྟེ་གཞན་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་གསུངས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་ཁོ་ན་སྟེ་གང་གི་བློ་རྒོད་པར་འགྱུར་ནས་རྣམ་པར་ཐམས་ཅད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ལ་ལྷག་པར་མོས་པ་དོར་བ་དེའི་ཚེ་གསུམ་པར་འགྱུར་རོ། །ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་འདི་རྣམས་ཀྱིས་འགྲོ་བར་བྱས་པས་ན་ཐེག་པ་སྟེ། དད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་ནི་དེའི་གསར་པ་སྟེ་ཡུན་རིང་པོར་ཡང་དག་པར་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྗེས་སུ་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོར་བདག་ཏུ་བྱས་ནས་ཡང་ཕྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོངས་སུ་དོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་སུ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིས་རྣམ་པར་ཐམས་ཅད་དུ་རྗེས་སུ་འགྲུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་སུ་བསྟན་པར་མི་འགྱུར་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་གྱིས་སོ། །ཕྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོངས་སུ་དཀྲིས་པ་ཡོངས་སུ་དོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུངས་པ་ནི་ཉིད་ཀྱི་དོན་དཔེས་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་རབ་འབྱོར་འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་སྒྲ་ནི་གསལ་བའི་དོན་ལའོ། །བདེ་བར་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་མི་ཟད་པ་སྟེ་བདེ་བས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བར་ཆད་མེད་པ་ནི་བགེགས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །མ་སྨས་པ་ནི་མཉམས་པའོ། །མ་སྣད་པ་ནི་ཉེ་བར་འཚེ་བ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་དཔེས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མཚུངས་པར་སྦྱར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་མ་བསྟན་པ་ནི་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བར་མ་དོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབུས་སུའོ། །དཀའ་བའི་ལམ་ནི་ལམ་དཀའ་བའོ། །ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་ལམ་ལས་ཞེས་བྱ་བས་ཨ་ཙར་གྱི་འགྱུར་རོ། །བསྡུ་བའི་མཐར་བསྒྲུབ་པ་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་འཇིག་པ་ནི་ལམ་དཀའ་བ་ལ་བསྡུ་བའོ། །དད་པ་ཡོད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་


DTG094_Page_0395
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དང་དེའི་ལམ་ལ་ཡང་ཡིད་ཆེས་པའོ། །བཟོད་པ་ནི་སྦྱོར་བ་ཐེག་པ་ཉིད་དོ། །སྲིད་པ་ནི་དེ་འདོད་པ་ཉིད་དོ། །འདུན་པ་ནི་གོང་ནས་གང་གི་གནས་སྐབས་ལའོ། །བརྩོན་འགྲུས་ནི་སྤྲོས་བའོ། །བག་མེད་པ་ནི་དགེ་བ་ལ་བརྟེན་པའོ། །མོས་པ་ནི་ཐབས་དང་ཐབས་ལས་བྱུང་བ་ལ་འདི་ལྟར་ཞེས་བསྟན་པ་འཛིན་པའོ། །ལྷག་པའི་བསམ་པ་ནི་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ལ་ལྷག་པའི་བསམ་པའོ། །གཏོང་བ་ནི་ལམ་ལ་བར་ཆད་བྱེད་པའི་ཆོས་རྣམས་ལའོ། །གུས་པར་བྱེད་པ་ནི་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་མི་འདོར་བ་ཉིད་ཀྱི་སྒྲུབ་པའོ། །དགའ་བ་ནི་འདི་རྣམས་ཉིད་ལ་མཆོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བའོ། །དང་བ་ནི་ཇི་ལྟར་བཤད་པའི་ཡོན་ཏན་སྒྲུབ་པ་ལ་ཡང་དག་པར་སྲིད་པའོ། །རབ་ཏུ་དགའ་བ་ནི་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཀུན་ལས་ཕྱོགས་སུ་བྱེད་ཅིང་རབ་ཏུ་དགའ་བའོ། །བརྩོན་པ་མི་གཏོང་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ལ་སྨོན་པ་ལམ་མི་འདོར་བའོ། །དེ་དག་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བརྟེན་པར་བྱེད་ན་དེ་ལྟར་ཡོད་པ་ལ་དེ་རྣམས་ཀྱི་དད་པ་དེ་ཇི་སྲིད་དུ་བརྩོན་པ་མི་གཏོང་བ་ནི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་རྣམས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཐོབ་ནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་གནས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའོ། །པོ་ཏི་འགའ་ཞིག་ལ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདོན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དད་པ་ནི་དད་པ་གཞན་མ་ཡིན་ཞེས་འཆད་པར་བྱེད་དེ་དོན་གསུངས་པ་ནི་ཉིད་ལ་དཔེ་གཞན་པའི་དོན་དུ་གང་ལ་ཅུང་ཟད་གྲགས་པར་འགྱུར་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཐབས་མཁས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྔ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང་འདྲ་བའི་སེམས་ཀྱི་དད་པ་ལ་སོགས་པ་ཆུ་དང་འདྲ་བ་ཁུར་ཞིང་དེ་བར་མ་དོར་འབིགས་པར་མི་འགྱུར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །མ་སྨས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་


DTG094_Page_0396
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་སྨས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་སྣད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡུལ་དད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ལ་སོགས་པ་མ་སྣད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཤིན་ཏུ་བརྟན་པའི་དོན་དུ་རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་གྲུའི་དཔེ་གསུངས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་གསལ་བ་ཡང་གྲུ་ཆག་པར་དོགས་པའི་རྒྱུ་རྣམས་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་འཆལ་བའི་ཤེས་རབ་ཅན་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཆག་པར་དོགས་པའི་རྒྱུ་རྣམས་དེ་ཉིད་གསུངས་པ་ནི་མིག་ཚགས་མ་བྱས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་འདིར་དོགས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྩ་བ་ཉམས་པའི་དོགས་པ་དང་འབྲས་བུ་ཉམས་པའི་དོགས་པའོ། །དེ་ལ་རྩ་བ་ཉམས་པའི་དོགས་པ་གསུངས་པ་ནི་དེའི་རྫས་ཀྱང་གཞན་དུ་འགྱུར་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འབྲས་བུ་ཉམས་པར་དོགས་པ་གསུངས་པ་ནི་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དོན་ཆེན་པོ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་དམིགས་པའི་དད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལས་སོ། །གཞན་གྱི་དོན་ཆེན་པོའི་རིན་པོ་ཆེའི་ཕུང་པོ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལས་སོ། །མིག་ཚགས་བྱ་བ་ལེགས་པར་བྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མིག་ཚགས་བྱས་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ཡང་མིག་ཚགས་བྱས་པར་འགྱུར་བའོ། །ལེགས་པར་བཤམས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚང་བ་ཉིད་ཀྱིས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྦྱར་བར་བྱས་ཏེ་མཐུན་པ་ནི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞོན་པ་ཞེས་རིག་པར་བྱའོ། །བཞོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞོན་པའི་སྣོད་དོ། །ཡང་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དཔེ་གཞན་གསུངས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རྒན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོགས་པའི་ལུས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒས་པ་ནི་ན་སོ་མང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཁོགས་པར་གྱུར་པ་ནི་ན་སོ་མང་བ་ཉིད་ཀྱིས་དྲན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའོ། །ལོ་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་ལོན་པ་ནི་དེ་ལོ་བརྒྱ་ཉི་ཤུའི་ཚད་འདི་ལ་ཡོད་པས་ན་ལོ་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་པ་སྟེ། བརྒྱ་ལས་ཐ་ནའོ། །སྐྱེས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལ་སྐྱེ་བ་ལ་ལོ་འདི་ཙམ་སོང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་བསྡུས་པའི་དོན་ནོ། །མ་བརྟེན་པར་ཁྲི་ལས་ལྡང་ནུས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་


DTG094_Page_0397
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའོ། །ཁྲི་ནི་ཉལ་ཁྲིའོ། །འགྲོ་བ་ནི་འགྲོ་བའི་དོན་དུའོ། །བཅོམ་པ་ནི་ཟད་པའོ། །གང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་གང་ལའོ། །ཇི་སྲིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རིང་བོ་ཇི་སྲིད་དོ། །གནས་དེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲོང་ཁྱེར་དེར་ཞེས་བྱ་བ་ལའོ། །དཔེ་ཉིད་ནི་དཔེ་སྟེ་རྒྱ་མཚོའི་གྲུ་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་མཐའ་ཅན་གྱི་ལེའུ་སྟེ་དཔེའི་ལེའུ་ལས་ལེའུ་བཅུ་བཞི་པའོ།། །།དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་མཁས་པ་དག་གིས་རྣམ་པར་བྲལ་ཐེག་པ་གཉིས་ལས་ལྟུང་ངོ༌། །མ་བྲལ་བ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་མངོན་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དེ་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ལ་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་འོ་ན་དེ་ལྟར་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པའི་ལས་དང་པོ་ལ་གཏམ་གང་ཡིན་ཞེས་འདྲི་བར་བྱེད་པ་ནི་ལས་དང་པོ་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གནས་པར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པ་ལས་སོ། །བསླབ་པར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལས་དང་པོ་ལ་ཅི་ནས་ཀྱང་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་དགོངས་པ་དེའི་ཕྱིར་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྣམས་བསྙེན་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པར་མཛད་པ་ནི། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བསྙེན་པར་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་མི་འདོར་བ་ལས་སོ། །བསྟེན་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་སྟོན་པའི་དུས་སུ་ཡོངས་སུ་མི་འདོར་བ་ལས་སོ། །བསྙེན་བཀུར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟེན་པར་བྱ་བ་ལས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེ་ན། གསུངས་པ་ནི་གང་དག་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདོམས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲུབ་པ་ལ་འཇུག་པའི་དོན་དུའོ། །རྗེས་སུ་སྟོན་པར་འགྱུར་པ་ནི་སྒྲུབ་པ་རྣམ་པར་སྦྱར་བའི་དོན་དུའོ། །གདམས་ངག་གི་རང་གི་ངོ་བོ་གསུངས་པ་ནི་གང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སླར་འདི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྣམས་གང་ཡིན་ཞེས་དེའི་ཕྱིར་གསུངས་པ་ནི་དེ་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་འདིའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་དོན་ཉེ་བར་སྟོན་པར་བྱེད་ཅེས་གསུངས་པ་ནི་དེ་ལ་འདི་སྐད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་སྐད་དུ་རྣམ་པ་འདིས་སོ། །ཁྱོད་ཚུར་ཤོག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་འདོད་པར་མ་བྱེད་ཅིག་ཅེས་བྱ་བའི་བར་


DTG094_Page_0398
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱིས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྒྲུབ་པ་འདི་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་བསྒྲུབ་པ་དང་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང༌། མཚན་མ་མ་ཆོག་ཏུ་མི་འཛིན་པ་དང༌། ས་གཞན་ལ་འདོད་པ་མི་བསྐྱེད་པ་ལས་སོ། །དང་པོ་གསུངས་པ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རྣལ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱོར་བའམ། མངོན་པར་བརྩོན་པའོ། །གཉིས་པ་གསུངས་པ་ནི་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བའོ། །གསུམ་པ་གསུངས་པ་ནི། གཟུགས་སུ་མ་སྙེམས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོས་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ལྟ་བས་གཟུང་བར་མ་བྱེད་ཅིག །མི་སྙེམས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ནི་གོམས་པའོ། །བཞི་པ་གསུངས་པ་ནི་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་གཟུགས་སུ་སྙེམས་ཤིག །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་བསྡུ་བའོ། །ད་ནི་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པའི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལ་རང་ལ་རག་ལས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མི་འདོད་ཅིང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་དོན་དུ་གཉེར་བར་གྱུར་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་བགྱིད་ཅེས་གསུངས་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་དཀའ་བ་བསྐྱེད་པ་ལ་གསོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོའི་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་བསྒོམས་པའོ། །རང་དབང་དུ་གྱུར་པ་ལགས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་ལ་ཤིན་ཏུ་གོམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ནི་སྙིང་རྗེ་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ལྟུང་བ་ལ་འགེགས་པའི་རྒྱུ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ད་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་གནས་སྐབས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་ཕན་པའི་ཕྱིར་དང་བདེ་བའི་ཕྱིར་དང་སྙིང་བརྩེ་བའི་ཕྱིར་དང་སྐྱོབ་པ་དང་སྐྱབས་དང་གནས་དང་དཔུང་གཉེན་དང་གླིང་དང་སྣང་བ་དང་ཡོངས་སུ་འདྲེན་པ་དང་རྟེན་དུ་གྱུར་བར་བྱའོ་ཞེས་ཉེ་བར་བཀོད་ནས་བསྟན་པ་ལ་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་ནི་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །འགྲོ་བ་ལྔ་རྣམས་ལས་ཡོངས་སུ་འགྲོ་བར་བྱ་བ་མི་འཇིགས་པའི་གནས་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པའི་བསམ་པས་ཕན་པའི་ཕྱིར་དང་


DTG094_Page_0399
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ལས་སེམས་ཅན་གྲོལ་ཏེ་བདེ་བ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པའི་བསམ་བས་བདེ་བའི་ཕྱིར་དང་གཉི་ག་དག་གིས་འཇིག་རྟེན་ལ་བརྩེ་བའི་ཕྱིར་དང་འཇིག་རྟེན་ལ་བརྩེ་བ་དེ་ཉིད་གསུངས་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ལས་ཡོངས་སུ་གྲོལ་བའི་དོན་དུ་ཆོས་སྟོན་པའི་བསམ་པས་སྐྱོ་བ་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གདུངས་པའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ལས་ཡོངས་སུ་གྲོལ་ནས་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པའི་བསམ་པས་སྐྱབས་སོ། །སྦྱོར་བ་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་པའི་བསམ་པས་གནས་སོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཆོས་སྟོན་པའི་བསམ་པས་དཔུང་གཉེན་ནོ། །གླིང་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་རྣམ་པའི་ཆོས་སྟོན་པའི་བསམ་པས་གླིང་རྣམས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ལ་མི་ཤེས་པའི་མུན་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་གཡོ་བས་སྣང་བའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཉེ་བར་འདྲེན་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་སྟོན་པའི་བསམ་པས་ཡོངས་སུ་འདྲེན་པའོ། །ནམ་མཁའ་ལ་འགྲོ་བ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟོགས་པའི་དོན་དུ་ཆོས་སྟོན་པ་ལས་རྟེན་དུ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་མདོར་བསྡུས་པའི་དོན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་སྐྱབས་སུ་འགྱུར་བར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མདོར་བསྟན་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་ཞེས་བྱ་བ་དང་འགྲེལ་ཏོ། །མདོར་བསྟན་པ་ཇི་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་བརྒྱད་ཀྱིས་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དེ་དག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དེ་རྣམས་ལས་སོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ནོ། །འབད་པར་བྱེད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོ་ཆ་བགོ་པའོ། བརྩོན་འགྲུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱོར་བའོ། །སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ཆོས་ཏེ་དེ་དང་ལྡན་པས་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཅན་རྣམས་སོ། །སྔོན་གྱི་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་རྣམས་ལ་རྟེན་གྱི་འགྲེས་ཀྱི་རྗེས་ལ་སྐྱོབ་པའི་འགྲེལ་འདོན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་འབྲེལ་བ་མེད་པ་དེ་ནི་སྦྱོར་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འཁོར་བའི་གནས་སྐབས་སུ་ཀུན་བརྟགས་དང་གཞན་དབང་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་གང་གི་ཚེ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་སོ་སོ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་པ་འཇུག་པ་དེའི་ཚེ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་


DTG094_Page_0400
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོ་སོ་མ་ཡིན་པར་འཇུག་པར་སྦྱོར་བ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གང་གི་ཚེ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྒྱུ་མཐུན་པའི་ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་དང་བསྒོམས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རིམ་གྱིས་གནས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་གྱུར་བ་ལ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཀུན་བརྟགས་དང་གཞན་དབང་དག་གིས་སོ་སོར་གྱུར་པ་ཤིན་ཏུ་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་རང་བཞིན་གྱིས་གནས་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་སྦྱོར་བ་མེད་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །འབྲལ་བ་མེད་པ་དང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་འགག་པ་མེད་པ་རྣམས་ནི་འདི་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་སོ། །མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་པ་ནི། དེ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ལམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱར་བ་ལས་ཏེ། དེ་བས་ན་འདིས་གནས་ཡིན་པས་ན་གནས་ཏེ། དེ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་གནས་སུ་འགྱུར་རོ། །རབ་འབྱོར་གཟུགས་ཀྱི་ཕ་རོལ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟུགས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་གཟུགས་སུ་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་སྤངས་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་གང་ཞིག་གཟུགས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་གྱུར་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་མི་འགྱུར་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །རབ་འབྱོར་ཕ་རོལ་ཇི་ལྟ་བར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །གཟུགས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་སོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཇི་ལྟ་བར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ཡིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །འོན་ཏེ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་ཉིད་ནི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དགོངས་པ་གང་ཡིན། གལ་ཏེ་གཟུགས་ཇི་ལྟ་བར་དེ་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཡིན་ནོ། འོ་ན་དེ་ལྟར་གཟུགས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ཡང་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་


DTG094_Page_0401
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཟུགས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ཡང་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གལ་ཏེ་གཟུགས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་གྱུར་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པར་འགྱུར་ན་དེའི་ཚེ་གཟུགས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་གྱི་གཟུགས་རྟོགས་པ་ཙམ་དུ་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ན་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་བས་ན་དེ་ཙམ་དུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟོགས་པ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་རྗེས་སུ་གནང་ནས། རབ་འབྱོར་འདི་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྤོང་བར་མཛད་དེ། གལ་ཏེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ཕ་རོལ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ངེས་པར་སེམས་པ་ལ་ཡང་མངོན་དུ་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དཀའ་བ་བྱེད་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་དེ་རྣམས་ཤེས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་བདག་ཅག་གིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཉེ་བར་བསྡུ་བའོ། །ཕ་རོལ་གྱི་སྒྲ་ལ་ནི་ཐུང་བ་ཉིད་དམ་ཕ་རོལ་པའི་རྣམ་གྲངས་ནི་གཞན་གྱི་སྒྲའོ། །དེའི་ཤེས་པ་ནི་ཤེས་པ་སྟེ་དེ་ཉིད་ལ་ཆོས་ཉིད་སྟོན་པའི་ཕྱིར་དཔུང་གཉེན་དུ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའོ། །གླིང་གི་རྣམ་པའི་ཆོས་སྟོན་པའི་ཕྱིར་གླིང་རྣམས་སོ། །ཆུས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆུས་ཡོངས་སུ་སྟེ་ཐམས་ཅད་ནས་བསྐོར་བ་ནི་བཏང་བ་རྣམས་སོ། །ཆུའི་དབུས་ན་གནས་པ་ཐང་གི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་ཡོངས་སུ་ཆད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གཟུགས་ནི་ཀུན་བརྟགས་དང་གཞན་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་སྔོན་གྱི་མཐའ་ནམ་ཡང་དོན་དམ་པར་མི་འབྱུང་བའོ། །ཕྱི་མའི་མཐའ་ལ་ཡང་དོན་དམ་པར་ནམ་གྱི་ཚེ་ན་ཡང་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་


DTG094_Page_0402
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཆད་པ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་དག་གིས་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་སྟེ། དུས་གསུམ་གྱིས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དོན་དམ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །འདི་ནི་ཞི་བ་སྟེ་སྡུག་བསྔལ་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་གྱ་ནོམ་པ་སྟེ་མི་གཙང་བ་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ་སྲིད་པ་གཞན་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཏེ་དོན་དམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་སྟེ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ནི་གླིང་དང་ཆོས་མཐུན་པས་གླིང་ངོ༌། །གླིང་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །དེ་སྟོན་པས་གླིང་རྣམས་སུ་འགྱུར་རོ། །སྒོ་ངའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཆ་ནི་སྦུབས་ཏེ་སྒོ་ང་ལས་སྐྱེས་པ་འདི་ལ་སྦུབས་བྱེད་པས་ན་སྦུབས་ཏེ། དེ་ཉིད་ནི་ལིང་ཏོག་སྟེ་གཡོགས་པར་བྱེད་པའོ། །མ་རིག་པ་ཉིད་ནི་སྒོ་ངའི་སྦུབས་ཀྱི་ལིང་ཏོག་སྟེ་དེས་ཡོངས་སུ་ཁེབས་པ་ནི་འཛིན་པའོ། །ཇི་ལྟར་སྒོ་ངའི་སྦུབས་ཀྱི་ལིང་ཏོག་གིས་ཡོངས་སུ་ཁེབས་པའི་སྐྱེ་བོ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་མུན་པ་ལ་ཞུགས་པ་བདེན་པའི་དོན་མཐོང་བར་མི་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དུ་མ་རིག་པས་སེམས་ཅན་འདི་རྣམས་སོ། །མུན་པ་ནི་གཏི་མུག་སྟེ་དེས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པ་ནི་ལོང་བར་བྱས་པའོ། །སྣང་བར་བྱེད་པ་ནི་སྣང་བར་བྱེད་པ་རྣམས་སོ། །ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་མུན་པ་ནི་མུན་པ་མུན་ནག་གོ །སེལ་བར་བྱེད་པ་ནི་སེལ་བར་བྱེད་པའོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་འགག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུ་བ་ལ་གཉིས་པའི་བསྡུ་བའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ཆོས་ཉིད་དེ་དེས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་པར་མཛད་པ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་རྣམས་ནི་མ་རིག་པ་དང་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ནི་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པ་རབ་ཏུ་བསྒོམས་པའི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ནི་དེ་རྣམས་ཉིད་དེ་གཞན་གྱིས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་རྣམས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་རྣམས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ནི་སྟོབས་བཅུ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་


DTG094_Page_0403
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་བསྟན་པས་ཡོངས་སུ་འདྲེན་པའོ། །ཡོངས་སུ་ལས་ཁྲིད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དོན་དམ་པ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའོ། །གཟུགས་ནི་ནམ་མཁའི་རྟེན་ཅན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་གོས་པ་མེད་པར་འགྱུར་བ་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ་ཡོད་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་འགྲོ་བ་མེད་པ་འོང་བ་མེད་པའོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་དུས་ན་གང་ནས་ཀྱང་འོང་བ་མེད་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དུས་ན་གང་དུ་ཡང་འགྲོ་བ་མེད་པའོ། །ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་མ་བྱས་པ་སྟེ་མི་བསྐྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་མི་འགྱུར་བ་ནི་གནས་སྐབས་གཞན་ནི་མ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་བར་འདུས་མ་བྱས་པ་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །ཁྱད་པར་མ་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པ་བསྐྱེད་ནས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་དེ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་གནས་པ་ནི་འགའ་ཞིག་ཉིད་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་རྣམས་བཟློག་པས་མི་གནས་པ་ཡང་དག་པར་མི་གནས་པ་རྣམ་པར་མི་གནས་པའོ། །རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་འགྲོ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འགའ་ཞིག་ཏུ་འོང་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་འགྲེས་འདོན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རབ་འབྱོར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྟེན་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེ་དག་རྟེན་དེ་ལས་མི་འདའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་དེ་རྣམས་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་འདོར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་པར་གྱི་གནས་སྐབས་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་མེད་པས་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པའི་རྟེན་ཅན་ནོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་སྐྱེ་བའི་རྟེན་ཅན་ནོ། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་མི་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་འབྱུང་བ་མེད་པའི་རྟེན་ཅན་ནོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྒྱུ་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པའི་རྟེན་ཅན་ནོ། །རྨི་ལམ་གྱི་རྟེན་ཅན་ནི་ཚད་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་མེད་པའི་ཕྱིར་མུ་མེད་པའི་


DTG094_Page_0404
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྟེན་ཅན་ནོ། །ཞི་བའི་རྟེན་ཅན་ནི་དངོས་པོ་ལས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྟེན་ཅན་ནི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་དང་སྤྲོས་པ་རྣམས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྱུང་བ་མེད་པའི་རྟེན་ཅན་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་མེད་པར་སྒྲོ་འདོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོང་བ་མེད་པ་ནི་གང་ནས་ཀྱང་འོང་བ་མེད་པའོ། །འགྲོ་བ་མེད་པ་ནི་གང་དུ་ཡང་འགྲོ་བ་མེད་པའོ། །འོང་བ་དང་འགྲོ་བ་དག་མེད་པའི་ཕྱིར་རྟེན་ཏེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རབ་ཏུ་ཞི་བ་དེའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་ཞི་བའི་རྟེན་ཅན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་དང་བརྟེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཟབ་པའི་ཆོས་རྣམས་གསལ་བར་བྱེད་པ་དེ་བས་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལྷག་པར་མོས་པ་མི་སྲིད་ཅིང་འདྲི་བར་བྱེད་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་སུ་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །ལྷག་པར་མོས་པ་ལ་རྒྱུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སྔོན་གྱི་སྤྱོད་པ་དང་རྟེན་གྱི་ཁྱད་པར་རོ། །དེ་ལ་སྔོན་གྱི་སྤྱོད་པ་གསུངས་པ་ནི། སྤྱད་པར་གྱུར་པ་ནི་སྤྱད་པར་འགྱུར་བས་ན་སྤྱད་པར་གྱུར་པའོ། །འདོན་པ་ལ་ཡང་སྤྱོད་པ་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་སྲུང་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྒྱུ་གཉིས་པ་ནི་རྟེན་གྱི་ཁྱད་པར་ཏེ། སྔོན་གྱི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཏེ། དེ་གསུངས་པ་ནི་སྔོན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རྒྱུ་གཉིས་ཀྱིས་ཡང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་རང་བཞིན་གཞན་རྣམས་ཀྱི་ཡང་ལྷག་པར་མོས་པ་མི་སྲིད་ཅིང་འདྲི་བར་བྱེད་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདུལ་བ་ལས་བྱུང་བ་དབེན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ནོ། །འདུལ་བ་ནི་གསལ་བ་སྟེ། འོས་པའི་ཕྱིར་འདུལ་བ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། འདོད་ཆགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་རྣམས་ཀྱིས་དབེན་པའི་རང་བཞིན་འདི་རྣམས་ལ་ཡོད་པ་དེ་བས་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྟེན་དེ་དག་ཉིད་མངོན་བར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་འདི་ནམ་མཁའ་ལ་འགྲོ་བ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་


DTG094_Page_0405
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསུངས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་དོན་ལ་ཁྱད་པར་གསུངས་པ་ནི་དཀའ་པ་བགྱིད་པ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་རྗེས་སུ་གནང་ནས་ཁྱད་པར་གསུངས་པ་ནི། རབ་འབྱོར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །གཞལ་དུ་མེད་པའི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བྱ་བའི་དོན་ཉིད་ཀྱིས་སྙིང་རྗེ་ཡོངས་སུ་བསྒོམས་པའི་གོ་ཆར་འགྱུར་རོ། །ཤེས་རབ་ཡོངས་སུ་བསྒོམས་པ་མེད་པར་དེ་ཙམ་ཉིད་ཀྱིས་དགའ་བ་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །གཟུགས་དང་འབྲེལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་གཟུགས་ཀྱི་དོན་དུ་འབྲེལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཤིན་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་དེ་རྣམས་ཐམས་ཅད་མཚན་མར་བྱས་ནས་གོ་ཆ་འདི་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་མཚན་མ་མེད་པར་བྱས་པ་ནི་གོ་ཆ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། གནས་གསུམ་པོ་ནི་སོ་སོར་འདོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་གཅིག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །དོན་གྱི་དབང་འདི་འདོད་པའི་དོན་ནོ། །དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་རང་ཉིད་ཀྱིས་གསུངས་པ་ནི་གནས་མེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །སྔོན་གྱི་པོ་ཏི་རྣམས་ལ་གནས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །གོ་ཆ་བགོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐ་མའི་འགྲེས་འདོན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདོན་པ་འདི་ཉིད་ཀྱང་རིགས་པའི་ངོ་བོ་སྟེ། སྔོན་གྱི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་རྣམས་ཀྱིས་མི་འབྲེལ་བའི་གོ་ཆ་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་གང་ཞིག །རབ་འབྱོར་གྱིས་གསོལ་པ། གནས་གསུམ་པོ་ནི་སོ་སོར་འདོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ་ས་གསུམ་པོ་དེ་དང་མ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་གོ་ཆའི་དགོངས་པའོ། །དེ་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདྲི་བར་མཛད་པ་ནི། དོན་གྱི་དབང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ནས་འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་ལ་རང་གི་དགོངས་པ་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཟབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ས་གསུམ་མོ། །དམིགས་པའི་སྦྱོར་བས་སོ་སོར་འདོད་


DTG094_Page_0406
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་གསུམ་ལ་ཡང་སྒོམ་པ་པོ་མི་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་འཐད་པ་རྣམས་སོ། །ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་མཆིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒོམ་པ་པོའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དངོས་པོ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དུ་ཡང་མ་མཆིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དུ་ཡང་ཆོས་མེད་པ་ལ་ཡང་སྐལ་བ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་གསུངས་པ་ལ་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་འདྲི་བའོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བས་ལན་ནོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་དངོས་པོར་གྱུར་པའོ། །དེ་བས་ན་འདི་ནི་ནམ་མཁའ་སྒོམ་པ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པའི་སྒོམ་པ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཙམ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འདོན་པ་ལ་ཡང་དོན་འདི་ཉིད་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདི་ནི་མ་ཆགས་པའི་སྒོམ་པ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་སྒོམ་པ་ཡང་ངོ༌། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དང་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་རྣམས་མཐའ་ཡས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མེད་པའི་སྒོམ་པ་ནི་མེད་པའི་སྒོམ་པ་སྟེ། གཟུང་བ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་མ་མཆིས་པའི་སྒོམ་པ་ནི་འཛིན་པ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་མཚན་མ་མེད་པ་ལ་གནས་པའི་ས་གསུམ་ཡང་དམིགས་པའི་སྦྱོར་བས་སོ་སོར་འདོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཕྱོགས་སྔ་མ་ལ་ནི་རང་ཉིད་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་གྱི་དབང་ཅི་ཞིག་ཅེས་འདྲི་བའོ། །རང་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པ་མེད་པ་ནི་འདིར་ལན་ནོ། །རབ་འབྱོར་གྱིས་ཡང་ཟབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་ནི་གནས་སྐབས་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདི་ལས་ཚད་མ་མེད་པའི་གནས་པ་ཉིད་ལས་རྒྱུ་གཞན་མེད་པས་ཀྱང་བརྟག་པར་བྱ་བ་ནི་སྦྱང་བར་བྱ་བའོ། །འགའ་ཞིག་ཏུ་འདི་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་འོན་ཏེ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་འོག་ཏུ་སྤྱོད་པའི་མཚན་མ་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། གང་དུ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བརྗོད་པར་གྱུར་པ་ལ་དམིགས་པའི་སྦྱོར་བས་མངོན་པར་ཞེན་པ་མི་སྐྱེད་པའོ། །འགའ་ཞིག་ཏུ་ཡོངས་སུ་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དག་མུ་


DTG094_Page_0407
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྟེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གསལ་བ་ཡང་དག་པར་སྦས་ནས་སྨྲ་བ་ལ་སྨྲ་བའི་བསྟན་པའི་ཚིག་རྣམས་ལ་སྙིང་པོའི་འདུ་ཤེས་འདི་ལ་སྐྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འགའ་ཞིག་ཏུ་ཟབ་པའི་ཆོས་ཐོས་པ་ལ་འདི་ཞུམ་པ་དང་སྐྲག་པ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་མངོན་པར་དགའ་བར་བྱས་ནས་ཉན་པ་པོར་འགྱུར་རོ། །ཡོན་ཏན་འདི་རྣམས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་འཛིན་པར་བྱའོ། །འདི་ཡང་སྔོན་གྱི་མངོན་པར་བརྩོན་པ་མེད་པར་གསུངས་པ་ནི་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་ཡང་ཤིན་ཏུ་རིང་པོ་ནས་ཤིན་ཏུ་བྱ་དཀའ་བ་རྒྱལ་སྲིད་དང་དཔུང་གཉེན་དང་བུ་དང་ཡན་ལག་དང་ཉིད་ལག་དང༌། ལུས་གཏོང་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་སྤྱོད་པས་བསྐལ་བ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་གྱིས་ཡང་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡོངས་སུ་ཞེན་པ་སྤོང་བ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ཙམ་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་མི་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པར་བྱེད་ཅིང་དེ་ཉིད་དུས་རིང་པོ་ཅན་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་ཤིན་ཏུ་བདེ་བླག་ཏུ་བྱ་བ་སྟེ། དེ་བས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པའི་སྤྱོད་པ་ཉིད་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུ་གཙོ་བོར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་འཛིན་པར་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་པ་གང་གིས་དེས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བརྟགས་པ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་དུས་ལ་ལྷག་མཐོང་གི་བྱེ་བྲག་ཏུ་བརྟགས་པས་སོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་གཞོལ་བའི་རྒྱུད་ཀྱིས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་མངོན་དུ་རྟོགས་པར་བྱས་ཏེ། བྱེ་བྲག་དུ་བརྟག་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྒྱུད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་གྱིས་སོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་གཞོལ་བ་ཉིད་ཇི་ལྟར་གསུངས་པ་ནི་ནམ་མཁའ་ལ་གཞོལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་དུས་ལ་ཆོས་རྣམས་ཁ་ཅིག་ནི་སྣང་བར་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་


DTG094_Page_0408
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ཡང་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བའོ། །གཞོལ་བ་དང་འབབ་པ་དང་ཕྱོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོའི་དབང་གིས་ཚིག་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །དེ་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་བརྟགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ལྷག་མའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ་ཉིད་དོ། །གཞལ་དུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་ནོ། །ཡུལ་དང་དུས་ལ་གཞལ་བར་བྱ་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་གཞལ་དུ་མེད་པའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ཚད་མ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཚད་མ་མེད་པའོ། །དེ་ནི་གཟུགས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཇི་སྲིད་གང་དུ་ཡང་མི་གནས་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཡུལ་དང་དུས་ལ་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཚད་མ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་གཞལ་དུ་མེད་པ་ལ་དེའི་ངོ་བོ་དང་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཐོབ་པ་ནི་རྟོགས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་ལ་རུང་པ་ཉིད་སོ་སོར་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ལའོ། །ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ནི་ཆོས་གང་ཡང་རུང་བ་མངོན་དུ་བྱ་བའོ། །ལམ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་སོགས་པའོ། །ལམ་གྱི་འབྲས་བུ་ནི་དེས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ནི་སྤྱིའི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའོ། །སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དག་ནི་ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ལས་ངེས་པ་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དང་རྒྱུ་གཞན་གྱིས་བྱས་པའོ། །སྐད་ཅིག་མའི་ཕྱོགས་ལ་ནི་རང་གི་རྒྱུད་ཙམ་ལས་སྐྱེས་པའི་འགག་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའོ། །སྒོམ་པ་ནི་ཡང་དང་ཡང་དུ་སེམས་ལ་ངེས་པར་ཞུགས་པའོ། །སྒོམ་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་པས་འབད་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་སྒོམ་པའོ། །ཕྱོགས་ནི་ཡུལ་གྱི་ཁྱད་པར་རོ། །གཞན་དུ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཞེས་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །སུས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཏེ་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཚད་མ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་བྱ་བ་རྣམ་


DTG094_Page_0409
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་འགྱུར་བ་བོང་བ་དང་གནས་པ་དང་ལྡན་པ་ཕྱོགས་གཅིག་པ་གཞལ་པར་བྱ་བ་ནི་བརྟགས་པའི་རྣམ་པར་འགྱུར་ན་དེ་ལྟར་ཡོད་པ་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེའི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བ་ནམ་མཁའི་ཆོས་ཅན་དེ་བས་ན་དེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་པར་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་རྣམས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཐ་མི་དད་པའི་ངོ་བོ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲི་བའོ། །ལན་ནི་གཟུགས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་གཟུགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཀུན་བརྟགས་དང་གཞན་དབང་གིས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་ནུབ་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པ་རྣམས་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཟབ་པའི་ཆོས་ཐོས་པས་ལྷ་རྣམས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཟབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མངོན་པར་བསྔགས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་འདོད་པ་ཆུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་སླར་ཡང་ཟབ་པ་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་ཅིང་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་ཟབ་པ་ནི་གཉིས་ཀྱིས་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཏིང་དཔག་དཀའ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་དང་གཞན་དབང་དག་གིས་བསྒྲིབས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བལྟ་བར་དཀའ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོགས་པར་དཀའ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དག་ལ་ཡང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱེད་འདོད་པ་མི་བྱེད་པ་ནི་བརྩོན་པ་ཆུང་བའོ། །གཞོལ་བར་མཛད་པ་ནི་མགུ་བར་བྱེད་པའོ། །གང་དུ་སུས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་ཉིད་ལ་ལྷག་པའི་བྱ་བ་དགག་པའོ། །ནམ་མཁའ་ཟབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལས་དགག་པའོ། །བདག་ཟབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བྱེད་པ་པོ་དགག་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཟབ་པ་ཞེས་


DTG094_Page_0410
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བ་ནི་འགའ་ཞིག་ཏུ་འདོན་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐོབ་པར་བྱ་བ་དེ་རྣམས་འོང་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཟབ་པའོ། །ངོ་མཚར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ནི་སྔར་མ་མཐོང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རྨད་དུ་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་མཐུན་པ་ནི་བཟློག་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མི་བཟུང་བའི་སླད་དུ་སྟེ་འདི་ནི་གཟུགས་སོ་ཞེས་མཚན་མར་བྱེད་པ་ནི་འཛིན་པ་སྟེ། དེ་ལས་གཞན་ནི་མི་འཛིན་པའོ། །བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ཉེ་བར་མཚོན་པར་བྱེད་པའི་ལེའུ་ནི་ལྷའི་ལེའུ་སྟེ་ལེའུ་བཅྭ་ལྔ་པའོ།། །།ད་ནི་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་ཇི་ལྟར་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟར་གསལ་བར་མཛད་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་མ་མཆིས་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གཟུང་བར་ནུས་པའི་ཀུན་བརྟགས་དང་གཞན་དབང་གི་ངོ་བོའི་མི་དམིགས་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དེ། དེའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་ཆོས་འདི་ཡིན་ལ་དེ་བས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་ཕྱིར་མི་དམིགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ནི། གང་ལ་ཡང་ཐོགས་པ་མ་མཆིས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཉེ་བར་དམིགས་པའི་ངོ་བོར་འགྱུར་ན་དེའི་ཚེ་ཆོས་རྣམས་ལ་ཕན་ཚུན་དུ་མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་གཅིག་གཞན་དུ་ཐོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དཔེར་ན་སྔོན་པོ་སེར་པོ་ལའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་གང་དུ་ཡང་ཐོགས་པ་མེད་པའོ། །འདིས་ནི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའ་མེད་པར་གསུངས་པས་སོ། །ཀུན་བརྟགས་དང་གཞན་དབང་གི་ངོ་བོ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྒྲོ་འདོགས་པའི་མཐའ་མེད་པའོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ལ་སྐུར་པ་མི་འདེབས་པའི་ཕྱིར་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའ་མེད་པའོ་། །དེ་བས་ན་ཐོགས་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཐམས་ཅད་དུ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཁས་བླངས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །འཐད་པ་གསུངས་པ་ནི། ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་ཐམས་ཅད་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་གང་དུ་ཡང་


DTG094_Page_0411
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐོགས་པ་མེད་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པ་ནི། ལམ་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ལམ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེས་པ་དག་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པར་གྱུར་པ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཅན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་མི་དམིགས་པ་ལས་སོ། །གལ་ཏེ་དངོས་པོའི་ངོ་བོར་འགྱུར་བ་ཡིན་ན་གཅིག་གཞན་དུ་ཐོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ལ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་གཞན་དུ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ནུས་པའོ། །གཉི་གའི་ངོ་བོ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་གང་དུ་ཡང་ཐོགས་པ་མེད་པའོ། །ཐོགས་པ་མ་མཆིས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་མཚུངས་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །གཉིས་སུ་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུ་ནི་འདྲ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནོད་པར་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་འདི་ལ་ཡོད་པས་ན་དོ་ཟླའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་མེད་པས་ན་དོ་ཟླ་མ་མཆིས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །མངོན་པར་གྲུབ་པ་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འགལ་བ་ཅན་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་ནི་རབ་ཏུ་གནས་པ་སྟེ། བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་མེད་པས་ན་གནས་མེད་པའོ། །མངོན་པར་གྲུབ་པ་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་གྲུབ་པ་མ་མཆིས་པ་ལ་གང་དུ་ཡང་རབ་ཏུ་གནས་པ་མེད་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མངོན་པར་མ་གྲུབ་པ་ཞེ་ན་གང་གི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་བྲལ་བའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཞེ་ན། སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་མི་འཐད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཡིན་པར་གྱུར་ན་དེ་རང་ལས་ཡིན་པར་འགྱུར་རམ་འོན་ཏེ་གཞན་ལས་ཡིན་པར་གྱུར་རམ། གཉི་ག་ལས་ཡིན་པར་འགྱུར་རམ། རྒྱུ་མེད་པ་ལས་ཡིན་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་བརྟག་པ་བཞིའོ། །དེ་ལ་རང་ལས་སྐྱེ་བ་ནི་མི་རིགས་ཏེ་དེའི་ཚེ་ཆོས་མི་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་པའི་བདག་ཉིད་ལ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་སྐྱེ་བའི་སྔ་རོལ་ཉིད་དུ་ཆོས་ཡོད་པར་གྱུར་ན། དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ་ཡོད་པ་ལ་སླར་སྐྱེ་བ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོད་པ་ལ་སྐྱེ་བ་ལྟོས་པར་གྱུར་པ་ལ་


DTG094_Page_0412
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དུས་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ནམ་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་རང་ལས་སྐྱེ་བ་རིག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མི་རིགས་ཏེ་གལ་ཏེ་གཞན་ལས་གཞན་དག་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན་ཐམས་ཅད་ལས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་ནི་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ་གཞན་ཡང་དེ་བྱེད་དེ། གང་དུ་རྒྱུ་དེ་ནུས་པ་ཡང་འབྲས་བུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རྟོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་རྣམ་པར་གཞག་པ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ནུས་པ་དེ་ནུས་པའི་རྒྱུ་ལ་བརྟེན་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་པར་འགྱུར་རམ། འོན་ཏེ་ནུས་པར་བྱ་བ་ལ་ཡོད་པར་འགྱུར། གལ་ཏེ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡིན་ན་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེའི་གནས་སྐབས་ཁོ་ནའོ། །གལ་ཏེ་ནུས་པར་བྱ་བ་ལ་ཡིན་ན་ནུས་པར་བྱ་བ་མེད་པ་ལ་དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ནུས་པ་ཐ་དད་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ནུས་པ་ཐ་དད་པ་ཉིད་ནི་དེ་དེ་ལྟ་བུ་གང་གི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་ཅུང་ཟད་ཉིད་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་སེམས་ལ་ཡང་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་འབྲས་བུ་དང་འབྲེལ་པའམ་མ་འབྲེལ་བ་སྟེ་འབྲེལ་པ་ཉིད་ལ་ནི་མེད་པ་ལ་འབྲེལ་པ་སུ་ཞིག་ཡིན། མ་འབྲེལ་བ་ཉིད་ལ་ནི་རྣམ་པར་གཞག་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །གཉི་ག་ལས་སྐྱེ་བ་ལ་ཡང་སྐྱོན་གཉིས་པོ་འདི་ལས་གྲོལ་བ་མེད་དོ། །རྒྱུ་མེད་པ་ལས་སྐྱེ་བའང་མི་རིགས་ཏེ། དུས་རྟག་ཏུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྐྱེ་བར་ཐལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ལས་དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བ་མི་འཐད་པའོ། །ཇི་སྐད་དུ་གསུངས་པ། རང་ལས་མ་ཡིན་གཞན་ལས་མིན། །གཉི་ག་ལས་མིན་རྒྱུ་མེད་མིན། །དངོས་པོ་གང་དང་གང་དེ་ནི། །ནམ་ཡང་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །ངན་འགྲོའི་ལམ་དང་བདེ་འགྲོའི་ལམ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་རྣམས་སོ། །དེ་མེད་པས་ལམ་མ་མཆིས་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གསུངས་པ་ལམ་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པའི་སླད་དུའོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རྗེས་སུ་མཐུན་པར་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུའི་སྒྲ་ནི་འདྲ་བ་ལའོ། །རྗེས་སུ་མཐུན་པར་སྐྱེས་པ་ནི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་སྐྱེས་པའོ། །བྱེད་པ་པོ་ལ་ནི་ཏའི་རྐྱེན་ནོ། །ལས་ཀྱི་དྲུག་པ་སྟེ་འབྲེལ་པ་བརྗོད་པར་འདོད་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་


DTG094_Page_0413
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་སྐྱེས་པ་རབ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་དེའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལན་དེ་ནི་འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་འདི་སྲས་ཏེ་འདྲ་བ་ཡང་ཡིན་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་སྨྲ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་དགོངས་པའོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་སྐྱེས་པ་ཉིད་ལ་གཏན་ཚིགས་གསུངས་སོ། །མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕ་དང་བུ་དག་ལ་འདྲ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །གལ་ཏེ་མ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་ཕ་དང་བུ་དག་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །རྗེས་སུ་མཐུན་པར་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཏན་ཚིགས་གཞན་གསུངས་པ་ནི། རྗེས་སུ་མཐུན་པར་སྐྱེས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དེ་བས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་སྐྱེས་པའོ། །རྗེས་སུ་འགྲོ་ཞིང་སྐྱེས་པ་ནི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་འོང་བ་མེད་པ་དང་འགྲོ་བ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་འོང་བ་མེད་པ་དང་འགྲོ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། རབ་འབྱོར་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། རྗེས་སུ་མཐུན་པར་སྐྱེས་པ་ཉིད་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པའི་དོན་དུ་འོང་བ་ཡང་མེད་སོང་བ་ཡང་མེད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་ལས་ཀྱང་འོངས་པ་མེད་པ་གང་དུ་ཡང་འགྲོ་བ་མེད་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཉེ་བར་བསྡུ་བའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་དང་རོ་གཅིག་པའི་རྟོགས་པ་འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ་སོར་རྟོགས་པས་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་དང་པོ་འདས་པར་གྱུར་པ་ལ། མདོར་བསྡུས་པས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་རང་བཞིན་ས་དང་པོ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་གཞན་དང་གཞན་རྣམས་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གཞན་དང་གཞན་དང་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་


DTG094_Page_0414
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྟོགས་པ་ལ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ས་ལ་དེའི་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་གཏན་དུ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གསང་བར་གྱུར་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྒྱུ་ཁ་ཅིག་བདག་ཅག་གིས་མི་མཐོང་ཞེས་དམུས་ལོང་ལྟར་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་གྱིས་མུན་པ་རྩ་བ་ནས་འབྱིན་པའི་ཉི་མའི་དཔལ་ལ་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་བག་མེད་པ་ཆེན་པོ་ཀུན་ལ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་གསུངས་པ། གང་ཞིག་འདི་གཟུང་བ་ལ་སོགས་པས་དབེན་པའི་སྣང་བ་ཙམ་དེ་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་ལ་རྗེས་སུ་མཚམས་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་པ་རང་གི་ཆ་ཙམ་ལ་ཡང་ཐ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ཡང་ཕན་ཚུན་དུ་མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་བའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་སྣང་བ་ཙམ་ལས་ཐ་དད་པར་གཞན་དག་གིས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་བ་གླང་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྐྱེན་ཐམས་ཅད་ལ་རང་གི་ཆ་ཙམ་ཐ་མ་ཉིད་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་འདི་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་བ་རྟོགས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་དུ་མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་བའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྣང་བ་རྣམས་ལ་གང་ཟག་ལ་སོགས་པས་དབེན་པ་ཙམ་གྱི་བློས་རྣམ་པར་བསྟན་ནས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་དེའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཙམ་ལས་ཐ་དད་པར་ཉེ་བར་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེ་ཉིད་ལས་དེའི་ངོ་བོ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ལས་ཀྱང་དེའི་འགྲུབ་པ་གང་ཡིན། གཅིག་ཉིད་ལ་ནི་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ་ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཅིག་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཐ་སྙད་ཀྱང་གང་ཟག་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འགག་པའི་དོན་དུ་ཀུན་རྟགས་ཙམ་གྱི་ཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའོ། །འདིར་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཐ་དད་པར་མི་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཞིག་བརྗོད་པ་དེ་མ་རིག་པས་ལོང་བ་ལ་ལྟོས་པས་ལེགས་པར་སྨྲས་པ་ཉིད་དོ། །


DTG094_Page_0415
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཇི་སྐད་དུ་གསུངས་པ། མ་རིགས་པ་ནི་སྐྱེས་གྱུར་པ། །མིག་སེར་གདུངས་པ་འཇུག་པ་ལྟར་། །མི་བདེན་དོན་ནི་མཐོང་བར་བྱེད། །བདེན་པ་བསྒྲིབས་ནས་གནས་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་བས་ན་འདི་ལ་སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་ཤེས་པ་ལ་མི་སྣང་བ་ནི་རྒྱན་ཁོ་ན་སྟེ་སྐྱོན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདི་ནི་དོན་དམ་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཙམ་གྱིས་ཉེ་བར་བརྟགས་པར་བྱས་པའི་ལུས་ཅན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དོན་གྱིས་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་གསུངས་པ། དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཡང་དག་མཐའ། །མཚན་མ་མེད་དང་དོན་དམ་ཉིད། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་རྣམ་གྲངས་ནི། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མདོར་བསྡུས་པ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་གཞན་དུ་མེད། །དེ་འགོག་པ་དང་འཕགས་པའི་ཡུལ། །འཕགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་ཕྱིར། །རིམ་པ་ཇི་བཞིན་རྣམ་གྲངས་དོན། །འདི་ལ་འགྲེལ་བ་ནི་གཞན་དུ་མེད་པའི་དོན་གྱིས་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དོན་གྱིས་ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང་མཚན་མ་དགག་པའི་དོན་གྱིས་མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དོན་དམ་པ་དང༌། དོན་དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རང་བཞིན་གསུམ་ལ་ཡང་གསུངས་པ། །དེ་ཉིད་དོན་ལ་སོ་སོར་རྟོག །ཅིག་ཅར་མཚན་ཉིད་གསུམ་ལ་ནི། །ཡོངས་སུ་ཤེས་དང་སྤང་བ་དང༌། རིམ་པ་ཇི་བཞིན་ཐོབ་པར་འདོད། །གཉིས་ནི་ཡང་དག་མི་དམིགས་པས། །གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་རྣམ་པར་འགྲོ། །དེ་དང་བྲལ་བས་ཡོངས་གྲུབ་ནི། །གཉིས་མེད་པ་ནི་རྟོག་པར་བྱེད། །གླང་པོ་ཆེ་ནི་མི་དམིགས་པ། །དེ་ཡི་རྣམ་པར་བྲལ་བ་དང༌། །ཤིང་ལ་ཉེ་བར་དམིགས་པ་ནི། །ཇི་ལྟར་ཅིག་ཅར་སྒྱུ་མ་ལ། །སེམས་ཙམ་ཉེ་བར་དམིགས་པས་ནི། །དོན་ལ་མི་དམིགས་པ་ཉིད་ཅེས། །ཤེས་བྱའི་དོན་ནི་མི་དམིགས་པས། །སེམས་ལ་ཡང་ནི་མི་དམིགས་པ། །གཉི་ག་མི་དམིགས་པ་ཉིད་ཀྱིས། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་དམིགས་པ་ཉིད། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ཉེར་དམིགས་པས། །སེམས་ལ་མི་དམིགས་པ་ཉིད་


DTG094_Page_0416
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འགྱུར། །ཉེ་བར་དམིགས་པ་ཁྱབ་བདག་ཉིད། །རང་བཞིན་དོན་ནི་རབ་བསྒྲུབ་པས། །བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ། །བློ་ལྡན་སྐུ་གསུམ་བདག་ཉིད་ཅན། །ཞེས་བྱ་བའོ། །རྣམ་བཤད་རིགས་པ་ལས་ཀྱང༌། དམ་པའི་ཡེ་ཤེས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་སྟེ། དེའི་དོན་ནི་དོན་དམ་པའོ། །དེའི་ཡུལ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སླར་འདི་ལ་ཚད་མ་ཅི་ཞིག་ཡིན་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ནམ་འོན་ཏེ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཡིན། མཐའ་གཅིག་ཏུ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་འཇིག་རྟེན་པ་ནི། །དེ་ཚད་མ་སྟེ་གཞན་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བརྗོད་པ། །ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཅན་ཁམས། ཆོས་རྣམས་ཀུན་ལ་ཡང་དག་བརྟེན། །དེ་ཡོད་པ་ལས་འགྲོ་བ་ཀུན། །མྱ་ངན་འདས་པ་རྟོགས་པ་ཡང༌། །དང་པ་ཉིད་ཀྱིས་འདིར་འགྲོ་བྱ། །རང་བྱུང་རྣམས་ཀྱི་དོན་དམ་ལ། །མིག་མེད་འོད་ཟེར་གྱིས་འབར་བ། ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་མཐོང་བ་མིན། །ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་ཡང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །མིག་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཏེ། །རྣ་བ་མ་ཡིན་སྣ་མ་ཡིན། །ལྕེ་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ལ། །ལུས་དང་སེམས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དབང་པོ་འདི་དག་ཚད་མར་གྱུར་པ་ནི། །འཕགས་པའི་ལམ་གྱིས་བྱ་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱིས་ཀྱང༌། རྟེན་མེད་དེ་བཞིན་མི་གསལ་བ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་བསྟན་དུ་མེད། །གང་ཞིག་འབྱུང་མིན་འཇིག་པ་མིན། །རྟག་པ་མ་ཡིན་ཆད་པ་མིན། །དེ་ནི་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པ། །ཡིག་མིན་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་མིན། །དེ་ནི་དེ་ཉིད་དོན་དམ་ཡང༌། །དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་རྫས་སུ་འདོད། །དེ་ནི་བདེན་པ་མི་སླུ་བ། །དེ་རྟོགས་པ་ན་སངས་རྒྱས་བརྗོད། །དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་ཉིད་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་བསྟོད་པ་ལས། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་སྐྱེ་བ་མིན། །འགག་པ་མེད་པ་ནམ་དུ་ཡང༌། །དུས་ཀུན་དུ་ནི་ཉོན་མོངས་མེད། །ཐོག་མ་དབུས་མཐའ་དྲི་མ་བྲལ། །ཇི་ལྟར་རིན་ཆེན་བཻ་ཌཱུ་ཪྻ། །དུས་ཀུན་དུ་ནི་འོད་གསལ་བ། །རྡོ་བའི་


DTG094_Page_0417
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དབུས་སུ་ཀུན་ནས་དཀྲིས། །དེ་ཡི་དོན་ནི་སྣང་བ་མེད། །དེ་བཞིན་ཉོན་མོངས་ཀུན་དཀྲིས་པ། །ཤིན་ཏུ་དྲི་བྲལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས། །འདི་ནི་འཁོར་བར་སྣང་མིན་ཏེ། །མྱ་ངན་འདས་དེ་འོད་གསལ་བ། །ཁམས་ཡོད་ན་ནི་བྱ་བ་སྟེ། །སྐྱེས་པ་གཟུགས་ནི་མཐོང་བའི་ཕྱིར། །ཁམས་མེད་པ་ལ་བྱ་བ་ནི། །ངལ་བ་འབའ་ཞིག་འདོད་པ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བའོ། །ཇི་ཙམ་ཡང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ལ་འཕགས་པ་དང་སློབ་དཔོན་གྱི་ཚིག་ནི་བྲི་བར་ནུས་པ་ཡིན་ཏེ། རྟོག་དེའི་རིགས་པ་ཉེ་བར་དགོད་པ་ཡང་འདིར་དོན་མེད་པ་ཉིད་དེ་བདེན་པའི་རྟེན་མ་མཐོང་བ་ནི་རྟོག་གེ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་གསུངས་པ། ཕྱོགས་གཅིག་མ་ངེས་མ་ཁྱབ་པ། །ཀུན་རྫོབ་པ་དང་ངལ་ལྡན་ཡང༌། །གང་ཕྱིར་བྱིས་པའི་རྟེན་རྟོག་གེ །དེ་ཕྱིར་དེ་ཡི་དེ་ཡུལ་མིན། །དེ་བས་ན་རང་གི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ལ་གཉིས་དང་དབེན་པའི་མཚན་ཉིད་ལྡོག་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱིས་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཤེས་པས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ཞེས་པ་གང་ཞིག་སྨྲ་བ་དེ་རྣམས་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཆེན་པོ་ཉིད་དེ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་ལྟར་ཐ་སྙད་དུ་ཡོད་པ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་དབང་ནི་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དྲི་བ་རྣམ་པར་ངེས་པ་ལ་འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱིས་ཐ་སྙད་དུ་ཡོད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཀུན་བརྟགས་ཏེ། རྫས་སུ་ཡོད་པ་ནི་གཞན་དབང་ངོ༌། །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པ་ནི་གང་ཡིན་ཞེ་ན། གང་ཞིག་ཐ་སྙད་དུ་ཡོད་པའོ། །གང་ཞིག་རྫས་སུ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ནི་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་མཆོག་གི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དོན་ནི་དོན་དམ་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་དོན་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་རྫས་དང་ཐ་སྙད་དང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ཀྱིས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་སྟེ། ཐ་སྙད་དུ་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྟོག་གེའི་བསྟན་བཅོས་ལ་རྣམ་འགྲེལ་ལས། དོན་གྱི་བྱ་བ་ནུས་པ་གང༌། །དེ་ནི་འདིར་ནི་དོན་དམ་ཡོད། །གཞན་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཡོད་བཤད་པ། །དེ་


DTG094_Page_0418
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དག་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད། ཅེས་བྱ་བའོ། །འདིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོག་གེའི་བསྟན་བཅོས་ལའོ། །ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་འདིར་བརྗོད་ཅེས་བྱ་བའི་རིགས་པའོ། །ལུང་ལས་ནི་ཟློག་པ་སྟེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པ་སྟེ། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ནི་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འགྲེལ་བ་མཁན་པོས་རྟོག་གེའི་བསྟན་བཅོས་འདི་ལ་དེ་ལྟར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱང་གསུངས་པ། ཐུབ་དབང་བསྟན་པ་ལས་ནི་ཤིན་ཏུ་རིང་འདོད་དེ། །གང་ཞིག་རྟོག་གེའི་ལམ་གྱིས་ཆོས་ཉིད་ཁྲིད་པར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་འདི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ཅི་ཞིག་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནམ་འོན་ཏེ་མ་ཡིན། འདི་ལྟ་སྟེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣག་བཞིན་རྣམ་པར་མ་དག་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་གནས་སྐབས་ལ་ཡང་ཡོད་དེ། དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ཉིད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་རབ་ཏུ་དག །བ་ལ་གང་གི་ཚེ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནས་བཟུང་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཤིན་ཏུ་དག་པའི་གནས་སྐབས་ལ་དེ་ཉིད་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པ་ལ་ཅི་ཞིག་རྗེས་སུ་སོང་བ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་ཅི་ཞིག་སྔ་མ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་དོགས་ནས་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་རང་ཉིད་ཀྱིས་གསུངས་པ་ནི་དང་པོ་ཉིད་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་རྗེས་སུ་སོང་བའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེས་དོགས་ནས། གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་ཞིན་ཉིད་དང༌། རབ་འབྱོར་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་རྗེས་སུ་སོང་བ་ཉིད་རབ་ཏུ་བསྒྲུབ་པའི་དོན་དུ་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ནི་འོན་ཏེ། གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་གང་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་ན། དེ་ལྟར་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་མ་ཡིན་པས་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མེད་པར་གཉེན་པོར་འཐད་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ཀྱང་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་སྟོང་པར་ཡང་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་


DTG094_Page_0419
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ནི་དེ་བཞིན་ཡང་དེ་བཞིན་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། །དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་དོན་དམ་པ་སྟེ་དོན་དམ་པ་ཡང་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཞེས་དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཅུང་ཟད་དངོས་པོ་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་མ་ཡིན་ཞེས་བ་བའོ། །ཇི་སྐད་དུ་གསུངས་པ། སྟོང་ཉིད་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །ངེས་པར་འབྱུང་བ་རྒྱལ་བས་གསུངས། །གང་གི་སྟོང་ཉིད་ལྟ་བ་སྟེ། །དེ་རྣམས་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཡིན་སྨྲ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་གནས་པ་གང་ཡིན་པའི་གནས་པ་དེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གནས་པ་ཉིད་ནི་གནས་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་འདིས་ཀྱང་ཐ་མི་དད་པ་གཅིག་པ་ཉིད་ཅེས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་ཀྱང་གཅིག་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པ་ནི། །འགྱུར་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྔ་མའི་རང་བཞིན་ལ་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་འགྱུར་བ་མེད་པའོ། །རང་བཞིན་གཞན་མི་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་མེད་པའོ། །འདིས་ནི་མི་འགྱུར་བའི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱེད་དེ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་མེད་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའོ། །འདིས་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། གཅིག་ཉིད་ལ་གཏན་ཚིགས་གཞན་གསུངས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་གང་ལ་ཡང་ཐོགས་པ་མེད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་གཅིག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་མཚུངས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡང་འགྱུར་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རང་བཞིན་ལས་གཅིག་པའོ། །གཉིས་སུ་བྱར་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་དད་པར་བྱ་བའམ་གཉིས་སུ་བྱར་མི་ནུས་པའོ། །དེ་བས་ན་གཉིས་སུ་མེད་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ། གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཐ་དད་པའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཡང་དེ་ལྟར་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། གང་གི་ཡང་དེ་བཞིན་ཉིད་མ་ཡིན་


DTG094_Page_0420
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོར་ངེས་པའི་འབྲེལ་པ་ཅན་གྱིའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ཉིད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། གང་གི་ཡང་དེ་བཞིན་ཉིད་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཉིད་ལ་དེ་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་གཅིག་ལ་འགའ་ཞིག་ཏུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། གང་ལས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ནི་གང་ལས་ཀྱང་སོ་སོར་ངེས་པའི་ཡུལ་ནས་སམ་དུས་ལས་སོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་ཡུལ་དང་དུས་ཐམས་ཅད་ལས་དེ་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་དེ་བས་ན་འགའ་ཞིག་ཏུ་སོ་སོར་ངེས་པའི་འབྲེལ་བ་ཅན་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ཀྱིའོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་གང་གི་ཡང་མ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་དེ་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྔ་མ་ཉིད་ཉེ་བར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དེ་རྗེས་སུ་སོང་བ་ཉིད་གཙོ་བོ་ཉེ་བར་སྡུད་པར་བྱེད་པ་ནི་དེ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་སོགས་པས་སོ། །མ་བྱས་པའི་དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། མ་བྱས་པ་ཡང་ཡིན་ལ་རྟག་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ཏེ་དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྗེས་སུ་སོང་བའོ། །དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་རྗེས་སུ་སོང་བ་ཉིད་གནས་བརྟན་ལ་ཉེ་བར་བསྟན་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་ལ་རྗེས་སུ་སོང་བ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ་ནི། མ་བྱས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པ་དེ་བས་ན་གནས་བརྟན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་ལས་སུ་གྱུར་པ་ལ་རྗེས་སུ་སོང་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་ཡང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བདག་ཉིད་གཅིག་པ་རྗེས་སུ་སོང་བའོ། །འོན་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང༌། གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་དག་ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་གཅིག་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་རྗེས་སུ་སོང་བ་གནས་བརྟན་ཡོད་མོད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་ལ་ནི་ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་སོང་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང༌། གནས་


DTG094_Page_0421
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བརྟན་དག་ལ་ཐ་དད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་དོགས་ནས་དེ་བཞིན་ཉིད་ལྟར་གཉི་ག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་གནས་བརྟན་དག་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཐ་དད་པ་མེད་ཅེས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡུལ་དང་དུས་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་རྟོག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་རྟོག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་རབ་འབྱོར་ཡང་སྤྲུལ་པའོ། །སྟོང་ཉིད་ངོ་བོ་ཡིན་པ་སྟེ། །བག་ཆགས་ཀྱིས་ནི་བསྒོས་གྱུར་པ། །རླུང་གིས་བསྐོར་བས་བརྟན་གྱུར་ཏེ། །ཆོས་ཉིད་ཇི་ལྟར་རྡོ་བ་ཅན། །ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །འདི་གཉི་ག་ཡང་བསྐལ་པ་མ་ཡིན་ཞིང་ཐ་མི་དད་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་བྱེད་ཀྱིས་དོར་བར་བྱེད་པའོ། །ཐ་དད་པར་བྱེད་པ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉི་ག་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་སྤྲུལ་པ་ལ་གང་ཞིག་ཐ་དད་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་དེ་མི་དམིགས་པས་སོ། །ཉེ་བར་སྡུད་པར་བྱེད་པ་ནི་དེ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གནས་བརྟན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྗེས་སུ་སོང་བ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །གཞན་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་མ་ཡིན་པའོ། །གཉིས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཡང་འདི་ཡིན་ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་གཞན་མ་ཡིན་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །དེའི་རྗེས་སུ་སོང་བ་སྟེ། དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་རྗེས་སུ་སོང་བའོ། །གསུངས་པའི་རིམ་པས་རྗེས་སུ་སོང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ལ་དོན་དམ་པ་ཉིད་དོགས་པ་དགག་པར་བྱེད་དེ། འདིར་འགའ་ཞིག་ཏུ་འགའ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་སོང་བ་ཉེ་བར་བསྟན་པས་འགའ་ཞིག་ནི་རབ་འབྱོར་རམ་གཞན་ནོ། །འགའ་ཞིག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའམ་གཞན་ལ་རྗེས་སུ་སོང་བ་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། རྗེས་སུ་སོང་བ་ཞེས་པའི་ཆོས་ལ་དོན་དམ་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་


DTG094_Page_0422
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཉེ་བར་བསྡུ་པའོ། །ཇི་ལྟར་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་དུས་གསུམ་ལ་ལྟུང་བ་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་དུས་གསུམ་གྱིས་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་དུས་གསུམ་གྱིས་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱི་ཡང་དེ་བཞིན་ཉིད་དུས་གསུམ་གྱིས་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་རྗེས་སུ་སོང་བ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ནི་གང་ཞིག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེས་འདས་པ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་ཕྱིར་གང་ཞིག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ། རབ་འབྱོར་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་འདི་ལ་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་གསུངས་པ་ནི་དེ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མིང་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བདེན་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་བླ་དྭགས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་གཤེགས་པ་ནི་ཐོབ་པའོ། །དེ་ལ་བདག་ཉིད་གཅིག་པར་རྣམ་པར་གནས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །བསྟན་པ་འདི་ལ་གང་ཞིག་འབྱུང་བ་དེ་གསུངས་པ་ནི་འདི་བསྟན་པ་དེའི་ཚེ་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །རྣམ་པར་འགྱུར་བ་དྲུག་དང་ལྟས་ཆེན་པོ་བཅོ་བརྒྱད་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་འགུལ་བ་ནས་ཇི་སྲིད་རབ་ཏུ་འུར་འུར་གྱི་བར་དུའོ། །དེ་ལ་འགུལ་བ་དང་གཡོས་པ་དང་ལྡེག་པ་དང་འཁྲུགས་པ་དང་ཆེམ་ཆེམ་དང་འུར་འུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་དྲུག་གོ །དེ་ལ་རྒྱུ་གཉིས་ཀྱིས་འགུལ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་རྣམས་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། མཐུ་ཆེ་བའི་ལྷ་


DTG094_Page_0423
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམས་ཀྱིས་དམ་པའི་ཆོས་ཐོས་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བ་དང་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཉི་མའི་སྒྲ་དེ་ལས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བ་དང་འཁྲུག་པ་ལས་སོ། །བརྟན་པའི་འཇིག་རྟེན་ལ་ཡང་འདས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབང་པོ་ཉིད་དུ་འབྱུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ཤེས་པའི་དོན་དུ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་མཐུ་ལས་སོ། །དེ་ལ་ཕྱོགས་གཅིག་གིས་བར་བར་དུ་གཡོ་བར་བྱེད་པ་ནི་འགུལ་བའོ། །ཤིང་རྣམས་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་འགུལ་བ་ནི་གཡོས་པའོ། །མགལ་མེའི་འཁོར་ལོ་ལྟར་བསྐོར་བ་ནི་ལྡེག་པའོ། །ཤིན་ཏུ་འཇིགས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་ངེས་པར་འཕྲོག་པའི་སྒྲ་ནི་འཁྲུགས་པའོ། །འཁྲུགས་པ་ཉིད་ཆེམ་པ་ཟབ་པའི་སྒྲ་ནི་འུར་འུར་བའོ། །ཡང་ན་སའི་འགུལ་བ་དང་ཤིང་ཐམས་ཅད་གཡོས་པ་དང༌། ས་འཛིན་པ་ཐམས་ཅད་ལྡེག་པ་དང་ལྷའི་རྔ་རྣམས་ལ་འཁྲུགས་པ་དང་རྒྱ་མཚོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ཆེམ་ཆེམ་པ་དང་སྤྲིན་རྣམས་ཀྱི་འུར་འུར་བའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྔར་གྱི་གནས་སྐབས་དང་པོ་ལ་དལ་ཞིང་དལ་བ་མཐོང་བ་ཡིན་པ་གང་ཞིག་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །འགུལ་བ་དང་གཡོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །ཕྱིས་ལྷག་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་རབ་ཏུ་འགྱུར་བར་རབ་ཏུ་གཡོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཕྱིས་ནས་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་འགུལ་ཀུན་དུ་རབ་ཏུ་གཡོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གསུངས་པ་གང་ཞིག་འགུལ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོ་སྤྱིར་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་བརྗོད་འདོད་པས་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་དྲུག་ཅེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོ་རྣམས་ཉིད་ཀྱི་དབྱེ་བ་བརྗོད་པར་འདོད་པས་ལྟས་ཆེན་པོ་བཅོ་བརྒྱད་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །ཅི་བཞིན་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ལྟས་ཆེན་པོ་བསྟན་པའི་རྗེས་ལ་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གཙོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་པ་ལ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བར་འགྱུར་ཞེས་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ནི། གཞན་ཡང་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་ལྷའི་བུ་དེ་རྣམས་


DTG094_Page_0424
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་སྨྲས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདོན་པ་འདི་ཡང་འགའ་ཞིག་ཏུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་འབྲེལ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ལྟས་ཆེན་པོ་རྣམས་བརྗོད་པ་ནི་ཚིག་འདི་སྡུད་པ་པོའི་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་སྡུད་པ་པོས་གཙོ་བོ་བསྟན་པའི་གོ་སྐབས་བྱས་ཏེ། གཞན་རྣམས་གཞན་ཉིད་དུའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་གི་ཚིག་ཏུ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་ན་ལྷའི་བུ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྔར་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་པ་རྗེས་སུ་སོང་བའི་ཉེ་བར་བསྡུ་བའོ། །རྣམ་པ་གཞན་ཡང་གསུངས་པ་ནི་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །གཟུགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མ་སྐྱེས་པ་སྟེ། གཟུགས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་བརྟན་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་རྗེས་སུ་མ་སྐྱེས་པའོ། །གནས་བརྟན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་བྱ་སྟེ། ཉེ་བར་མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ། །གང་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པར་གྱུར་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །གནས་བརྟན་ནི་བྱེད་པ་པོའོ། །རྗེས་སུ་སྐྱེ་བཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་པོ་ལ་ལི་ངའོ། །གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །རྗེས་སུ་སྐྱེ་བ་ནི་ལས་ལ་ལི་ངའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་བསྡུ་བའོ། །འོན་ཏེ་གསུངས་པའི་རིམ་པས་རྗེས་སུ་སྐྱེས་པ་ཉིད་ལ་མེད་པ་ཉེ་བར་བསྟན་ནས་ཇི་ལྟར་སླར་དེ་ཉིད་ཉེ་བར་བསྡུ་བར་བྱས་པའོ། །དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ་ཀུན་བརྟག་དང་གཞན་དབང་དག་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར་གནས་བརྟན་ཡང་ཀུན་བརྟགས་དང་གཞན་དབང་གི་ངོ་བོ་མེད་པས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ལྷག་མར་གྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་གནས་བརྟན་ནི་རྗེས་སུ་སྐྱེས་པ་སྟེ་གཉི་ག་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་གནས་བརྟན་རྗེས་སུ་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྗེས་སུ་སྐྱེས་པ་ཉིད་ནི་རྗེས་སུ་སྐྱེས་པ་ཉིད་དོ། །འདི་ནི་སྤྱོད་པ་ཟབ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ཇི་ལྟར་སྤྱོད་པ་སྟེ། དེ་ཙམ་ལ་གནས་པ་ལ་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ལ་ཡང་བརྟེན་ནས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ཟབ་པའོ། །ཀུན་བརྟགས་དང་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་


DTG094_Page_0425
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅད་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་རྣམས་ལ་གང་ཞིག་འདི་དེའི་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་དུས་ཐམས་ཅད་ལ་གནས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་པ་དང་རྟོག་གེ་བ་རྣམས་ཀྱིས་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཟབ་པའོ། །འོག་ཏུ་ཆོས་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ནི་གོ་སླའོ། །ལེན་པ་མེད་པར་ཟག་པ་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་རྣམས་ནི་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའི་ཆོས་ཅན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་རྣམས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྲལ་བ་སྟེ། ཅི་ཞིག་དེ་རྣམས་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་མཚན་མ་མེད་པ་དང་སྨོན་པ་མེད་པའི་སྒོམ་པ་ཉིད་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ། གང་གིས་འདི་ལྟར་བརྗོད་ཅེས་གསུངས་པ་ནི། ཤཱ་རིའི་བུས་འདི་ལྟར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གལ་ཏེ་ཡང་ངོ༌། །སྙིང་རྗེས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པ་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པ་དང་གནས་སྐབས་ཀུན་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སེམས་མི་འདོར་བ་ནི་མདོར་བསྡུས་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པའོ། །འདི་རྣམས་ནི་ཕལ་ཆེར་དམིགས་པའི་ལྟ་བ་ཅན་ཉིད་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པའོ། །གང་ཞིག་ཡང་འདོད་རྒྱལ་བ་ནམ་ཞིག་ན་འབྱུང་བ་འདི་རྣམས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་བསྒོམ་པ་དེ་ཡང་འདི་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། འདི་ནི་མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། འདི་ནི་སྨོན་པ་མེད་པ་ཞེས་མཚན་མའི་སྦྱོར་བ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སེམས་ཀྱང་འདི་རྣམས་མཚན་མའི་སྦྱོར་བ་ཉིད་ཀྱིས་སྒོམ་པར་གྱུར་པ་དེ་བས་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ལ་ལྷུང་བའོ། །ཇི་ལྟར་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་མཚན་མ་མེད་པ་དང་སྨོན་པ་མེད་པའི་སྒོམ་པ་འདི་ཉིད་ཐབས་ལ་མཁས་པ་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་ཉིད་བྱེད་པ་དང་མ་བྲལ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་གཏད་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོགས་པ་ལ་བྱ་བའི་དཔེའོ། །འདབ་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་སོ། །འདི་ནི་རིགས་ཀྱི་སྒྲ་སྟེ་བསྟན་པའི་སྒྲ་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་གསལ་བར་བྱེད་དེ། བྱ་ཞིག་


DTG094_Page_0426
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེན་པ་ལ་ནི་ཏ་སེའི་རྐྱེན་ནོ། །ནམ་མཁའི་བར་སྣང་ལ་གནས་པའི་བར་དེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབུས་སུ་ཞུགས་ཏེ་ཇི་སྲིད་དུ་འཛམ་བུའི་གླིང་མ་ཡིན་པ་དེ་སྲིད་དུ་སེམས་ཀྱིས་ཏེ་ཡིད་ལ་འདི་ལྟར་འགྱུར་ཞེས་སྔ་མ་སེམས་ལ་བཤད་པར་གྱུར་པའི་གཞན་པ་ཉིད་དོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱ་རིའི་བུའི་ཚིག་ནི་རྗེས་སུ་མཁྱེན་ནས། ཐབས་ལ་མཁས་པ་དང་བྲལ་བའི་གཏམ་དོན་ལ་ནི་གང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གསུངས་སོ། །གཏམ་འདི་ཡང་བྲལ་བར་འགྱུར་ཞེས་ཐ་མར་གོ་སླ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་བས་ན་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས་ཇི་ལྟར་བདག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཉི་ག་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ལ་མེད་པ་ཡང་དག་པའི་བྱང་བྱང་ཆུབ་དང་རིགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་མ་བྲལ་བ་རྣམས་ལ་ཡོད་ཅེས་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པར་བགྱི་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དམ་པའི་ངོ་བོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཉེ་བར་སྤྱོད་པར་གྱུར་པའི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་མཚན་མ་མེད་པར་བྱེད་པའི་དོན་དུའོ། །ཐབས་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་ཐབས་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་སེམས་ལ་རྟག་ཏུ་ཡོངས་སུ་དོར་བ་ལ་སོགས་པ་མེད་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བསྟན་པའི་དོན་དུ་རྗེས་སུ་རློམ་སེམས་སུ་བྱེད་པ་ནི་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །ད་ནི་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པའི་བློ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་མངོན་པར་ཡང་དག་པར་བསྡུས་ཏེ། རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ས་གཞན་ལ་ལྷུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་ལ་རྒྱུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ལམ་ལ་ཡོངས་སུ་ཐོབ་པའི་ཟབ་པ་ཉིད་དང་ཡང་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་མངོན་པར་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བར་དཀའ་བ་ཉིད་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་བརྗོད་པར་གྱུར་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། དེ་ནས་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འབྱུང་བར་དཀའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་དམིགས་པའི་སྤྱོད་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཤིན་ཏུ་འབྱུང་བར་དཀའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་སྤྱོད་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ལ་ཡང་བསྟན་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ཤིན་ཏུ་བྱ་དཀའ་བ་ཉིད་


DTG094_Page_0427
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་མེད་པར་སྨྲས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གང་ཟག་གི་ཁྱད་པར་གྱིས་གསུངས་པ་ནི་ཤེས་རབ་འཆལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །ཤེས་རབ་འཆལ་པ་ཉིད་ནི་འདི་ཉིད་ལ་ཆོས་ཀྱི་ལྟ་བ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །བརྩོན་འགྲུས་དམན་པ་ཉིད་ནི་འཇུག་པ་དམན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །མོས་པ་དམན་པ་ནི་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་དང་བ་དང་འདོད་པ་མི་བརྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ཐབས་ལ་མི་མཁས་པ་ཉིད་ནི་མཚན་མ་མེད་པའི་སྦྱོར་བས་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་བསོད་ནམས་རྣམས་ཡོངས་སུ་མ་བསྔོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་ལ་བརྟེན་པ་ནི་མཚན་མ་མེད་པའི་སྤྱོད་པའི་ཉེ་བར་མི་སྟོན་པ་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་བསྙེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བར་དཀའ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྟོགས་པ་ནི་དཀའ་བ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པར་གྱུར་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་མཚན་ཉིད་སོ་སོར་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་བྱེད་པའོ། །མེད་པ་རྣམས་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཙམ་ཤེས་པ་སྒྲུབ་པ་ལ་ཆོས་རྣམས་ཡོད་པ་རྣམས་ལ་དཀར་པོའི་ཆོས་མངོན་པར་འཕེལ་བའི་དོན་དང་ནག་པོའི་ཆོས་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་སྤྱོད་པ་བསྒྲུབ་པར་འགྱུར། གང་གི་ཕྱིར་ཡང་ཆོས་འདི་རྣམས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་བསྒྲུབ་པ་ཡང་དཀའ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་འབྱུང་བར་སླ་བ་ཉིད་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལན་ནི་འབྱུང་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམས་ནི་གསུམ་སྟེ། ཀུན་བརྟགས་དང་གཞན་དབང་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའོ། །འདི་རྣམས་ལ་ནི་དང་པོ་ཤེས་བར་བྱའོ། །གཉིས་པ་སྤང་བར་བྱ་བའོ། །གསུམ་པ་མངོན་དུ་བྱས་པའོ། །དེ་ལ་དང་པོའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་གསུངས་པ་ནི། འབྱུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་འབྱུང་བར་དཀའ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་བོ་བོ་ཉིད་ནི་ཤིན་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཤེས་པར་བྱའོ། །བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་དེ་ལྟར་


DTG094_Page_0428
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་དེ་ལྟར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་སླའོ། །གང་ཕྱིར་ཡོད་པས་གཟུང་བ་སྟེ། །ཤིན་ཏུ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད། །དེ་ཕྱིར་ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་འདོད་པ། །རྟོགས་དཀའ་ཉིད་ནི་ཟབ་པ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བའོ། །གཉིས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་གསུངས་པ་ནི་འབྱུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་འབྱུང་བར་དཀའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེད་པ་ཉིད་འདི་གཞན་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་རིག་པའི་དབང་གིས་མི་བདེན་པ་སྐྱེས་པ་མི་བདེན་པའི་སྣང་བ་ཙམ་གྱི་རང་བཞིན་དང་ཡང་དེ་ལྟར་ཤེས་པ་མ་རིག་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཕྱིར་སྤང་བར་བྱ་བ་སྟེ། བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་སླའོ། །འཁྲུལ་པའི་ངོ་བོས་ཡོད་པ་དང༌། ཤེས་པ་ཇི་ལྟར་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ངོའི་ཕྱིར་ནི་གཞན་དབང་ལ། །གོ་དཀའ་བ་ཉིད་ཟབ་པ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བའོ། །གསུམ་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་གསུངས་པ་ནི། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར་དང་རྣམ་པར་མ་བསྒྲུབས་པའི་ཕྱིར་འབྱུང་བར་དཀའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་པའོ། །བྱིས་པ་རྣམས་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉིད་ལ་སྤྱོད་པར་བྱེད་པ་དེ་བས་ན། དེ་ལྟར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་སླའོ། །གཟུང་དང་འཛིན་པའི་ངོ་བོས་ནི། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་དོར་བྱས་པ། །ཡོངས་གྲུབ་དེས་ནི་དེ་ལ་ཡང༌། །རྟོགས་དཀའ་ཉིད་ནི་ཟབ་པ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དགོངས་པ་འདི་ཉིད་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས་ནི་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་གྲངས་འདིས་ཀྱང་འབྱུང་བར་དཀའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཀུན་བརྟགས་དང་གཞན་དབང་དག་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ན་སྟེ། འོན་ཀྱང་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་མ་རྟོགས་པ་དེ་བས་ན་དེའི་ངོ་བོ་རྟོགས་པ་ལས་ཤིན་ཏུ་འབད་པ་ཆེན་པོས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འབྱུང་བར་དཀའ་བའོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ཙམ་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའ་ལྟར་བྱ་བ་དང་བྲལ་


DTG094_Page_0429
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་ཡོད་པར་གྱུར་ན་སླ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་གསུངས་པ་ནི། ནམ་མཁའ་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ནམ་མཁའ་ནི་སྟོང་པའི་ངོ་བོ་ལས་གང་གིས་ཀྱང་དོར་བར་བྱས་པ་མ་ཡིན་པ་གང་གིས་དེ་སོང་བའི་ཕྱིར། ནམ་མཁའ་བཟུང་བ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བྱའོ། །ཀུན་བརྟགས་དང་གཞན་དབང་དག་གིས་དེའི་ངོ་བོ་ལ་དོར་བར་བྱས་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་དེའི་ངོ་བོ་ལ་རྣམ་པར་གནས་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་མེད་པ་དངོས་པོ་ལ་ཤེས་པར་བྱས་ནས་ཀྱང་འོག་ཏུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་འབྱུང་དཀའ་བ་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་ལྟར་བརྗོད་དེ། གལ་ཏེ་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལ་ཤིན་ཏུ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པར་བྱས་པ་ལ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་མེད་པ་དེ་ལྟ་ན་ནི་བྱ་སླ་བར་འགྱུར་ཏེ། བྱ་དཀའ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་གྱུར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་འཇིག་རྟེན་དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སྤྱོད་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དམིགས་པའི་འདུ་ཤེས་མ་སྤངས་པས་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དམིགས་པ་ལ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལ་བྱང་ཆུབ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་ཆོས་དེ་རྣམས་ཉིད་ལ་ཤིན་ཏུ་མེད་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་དེ་རྣམས་ཉིད་ལ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་ཞེས་མཆོག་ཏུ་དཀའ་བ་སྤྱད་པ་འདི་ཞེས་བྱ་བའོ། །སླར་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་འབྱུང་བར་སླ་བ་ཉིད་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་པའི་དོན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་ལྡོག་པ་ཞེས་འདི་སྤྱོད་ཅིང་གསུངས་པ་ནི་ཡང་ཅི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ།


DTG094_Page_0430
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདིར་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟོན་པར་བྱད་པ་ནི། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་ཕྱིར་ལྡོག་གམ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལས་གཞན་ཆོས་འགའ་ཞིག་ལྡོག་པར་འགྱུར་རམ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལྡོག་པར་འགྱུར་རམ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་ཆོས་གཞན་ནས་ལྡོག་པར་འགྱུར་རམ། དེ་ལྟར་རྣམ་པ་བཞིས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་སྒོ་ནས་ཕྱིར་ལྡོག་པ་མི་སྲིད་པ་བསྟན་པར་བྱས་ནས། དེ་ཉིད་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་པར་བྱེད་པ་དང་སངས་རྒྱས་པར་བྱ་བ་མེད་པས་ལྡོག་པའི་སྒོ་ནས་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ནི། ཡང་ཅི་གཟུགས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །དེའི་ཚེ་འགའ་ཞིག་ལྡོག་པར་འགྱུར། གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་སང་མ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་བཞིས་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱ་བར་བྱེད་པ་མེད་པས་བཀག་ནས་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སུ་བྱ་བ་ཡང་རྣམ་པ་བཞིས་མེད་པས་དགག་པ་བྱེད་དེ། ཡང་ཅི་གཟུགས་གང་ཡིན་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་རིག་པར་བྱ་བའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པ་བཞིས་འཇུག་པ་མི་སྲིད་པ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་སྒོ་དང་ལྡོག་པའི་སྒོ་ནས་བསྟན་ནས་ཡང་འཇུག་པ་ཉིད་ལ་མི་སྲིད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དྲི་མ་དང་བཅས་པ་གསུངས་པའོ། །ད་ནི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་དྲི་མ་མེད་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ལྡོག་པར་འགྱུར་རམ། དེ་ལས་གཞན་ཆོས་འགའ་ཞིག་ལོག་པར་འགྱུར་བ་གང་ཡང་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་གང་ཞིག་ལོག་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བརྗོད་ནས་ལོག་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ་ནི་གང་ཞིག་ཆོས་ཉིད་དེ་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་གནས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་གནས་པ་ཉིད་ནི་སྦྱོར་བ་སྟེ་ཚུལ་ལོ། །དེས་ཆོས་ཉིད་ལ་གནས་པའི་ཆོས་མེད་དེ། དེ་བཞིན་ཉིད་གཅིག་ཏུ་ནི་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ཡིན་


DTG094_Page_0431
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །འོ་ན་དེ་ཉིད་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། གང་ཞིག་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་ཆོས་དེ་ཡང་གང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་རློམ་སེམས་སུ་བྱེད་དོ། །གཉིས་སུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ། གཉིས་དང་བྲལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་དུ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་གཉིས་མེད་པ་ཡོད་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོས་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སོ་སོར་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་འདི་ནི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་བསྟན་བཅོས་ལས། གཉིས་མེད་པ་ནི་མེད་པ་ཡི། །ཡོད་པ་སྟོང་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །སྣང་བའི་ཕྲེང་བ་ལས་ཀྱང༌། གནས་སྐབས་དེ་གང་ཤེས་བྱ་མིན། །བདག་ཅག་གིས་ནི་སྟོང་ཉིད་བརྗོད། །འཇིག་རྟེན་གྲགས་པ་ཉིད་དུ་ཡང༌། །མེད་པའི་དོན་ལ་རྗེས་ལྷུང་མིན། །ཞེས་བྱ་བའོ། །འོ་ན་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེའི་ངོ་བོས་ཡོད་པར་གྱུར་པ་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་ཅི་དེ་བཞིན་ཕྱིར་ལྡོག་པར་འགྱུར་བ་ཡང་ཡོད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་དོན་དམ་པར་ཡོད་པར་ཡོད་མོད་ཅེས་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལྡོག་པར་རུང་བའི་ངོ་བོ་ཅུང་ཟད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་རྣམ་པ་འདི་རྣམས་ཡང་དག་པར་སྲིད་པ་རྣམས་ལས་ལྡོག་པར་གྱུར་པ་ཡང་ཆོས་འགའ་ཞིག་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །བདེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཉིས་ལས་སོ། །གནས་པ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱེད་པའི་ཐ་སྙད་ལས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་གྱི་རྣམ་པར་གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས་འདི་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཕྱིར་ལྡོག་པ་མེད་ན་དེ་ལྟ་ན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་རྣམས་སུ་འགྱུར་རོ། །ཕྱིར་ལྡོག་ནས་ཉན་ཐོས་སམ་སངས་རྒྱས་རྣམས་སུ་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡོད་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གསུམ་ཞེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་གསུམ་ཉིད་མེད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་


DTG094_Page_0432
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའོ། །ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་གྱི་རྣམ་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་གཞག་པར་བྱེད་པའི་རྣམ་པས་སོ། །གནས་བརྟན་གང་པོའི་གང་ཅི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་ཅིང་དགོངས་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་རབ་འབྱོར་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཐེག་པ་ཅན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཅིག་པར་འདོད་ན། དེའི་ཚེ་གསུམ་ཡང་ཡང་དག་པར་འབྱུང་ངོ༌། །གང་ཞིག་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཐེག་པ་ཅན་ནོ། །ཤུགས་ཀྱིས་གང་ཞིག་ལོག་ནས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་བམ་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ལ་ལྟུང་བ་དེ་ནི་ཅིག་ཤོས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཉིས་པའོ། །གང་གི་ཚེ་ཡང་གཅིག་ཀྱང་མི་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་གཅིག་ཏུ་ན་ཕྱིར་ལྡོག་པ་ལ་མི་སྲིད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཤཱ་རིའི་བུས་གང་པོའི་ཚིག་ལས་ཡང་རབ་འབྱོར་ལ་དྲི་བར་བྱེད་པ་ནི། ཅི་ཁྱོད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ནས་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདི་མི་བཟོད་ཅིང་གསུངས་པ་ནི། ཤཱ་རིའི་བུ་ཅི་ཁྱོད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འཕགས་པའི་གང་ཟག་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དབང་གིས་གཅིག་ཉིད་དེ་དེ་རྣམས་ལ་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འོག་ཏུ་གསུངས་པ་ཉིད་དེ། ཐམས་ཅད་ལ་གཅིག་པ་ཉིད་དེ་ཁྱོད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གསུམ་འདོད་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཐ་མི་དད་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གཅིག་དང་གཉིས་དང་གསུམ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་དད་པ་ཇི་ལྟར་རིགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲི་མ་དང་བཅས་པ་ལས་དྲི་མ་མེད་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་འདོན་པ་ནི་དོན་གསལ་པ་ཉིད་དོ། །རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དམིགས་སུ་མེད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཐ་མི་དད་པ་དང་ཆད་པ་མེད་པ་ལ་གཅིག་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཅི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ཡང་དམིགས་སུ་ཡོད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་ངོ་བོས་ཏེ་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ཁྱད་པར་མེད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ལས་ཀྱང་ཁྱད་པར་


DTG094_Page_0433
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱེ་བྲག་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་ལས་སོ། །ཐ་དད་དུ་བྱར་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་མི་དམིགས་པ་ལས་སོ། །བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འདི་ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་ཐོས་པ་ལས་གནས་པས་འོངས་པའི་ངེས་པར་འབྱུང་བར་སྒྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པར་འདོད་པའི་འཁོར་རྣམས་ཀྱིས་དོན་དྲི་བར་བྱེད་པ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གནས་པར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པ་བསྐྱེད་པ་ལས་སོ། །བསླབ་པར་བགྱི་བ་ནི་གོམས་པ་ལས་སོ། །འོག་ཏུ་ནི་བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་གནས་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་མཉམ་པ་བསྐྱེད་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། ཇི་སྲིད་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མགོན་དུ་གྱུར་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བས་བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །བདག་ཉིད་སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ལྡོག་པ་ལ་གནས་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། ཇི་སྲིད་དེ་ལ་རྗེས་སུ་མཐུན་པས་དགའ་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བས་སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །འོག་ཏུ་སྦྱོར་བའི་འབྲས་བུ་ནི་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ཚུལ་ནས་ཇི་སྲིད་དམ་པའི་ཆོས་གནས་པ་དང་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་རང་བཞིན་གྱི་བར་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མཉམ་པར་གནས་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་མཉམ་པ་བསྐྱེད་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དབང་གིས་སོ། །བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འདི་ལ་སེམས་རྣམ་པ་བཅུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། མཉམ་པའི་སེམས་དང་བྱམས་པའི་སེམས་དང༌། ཕན་པའི་སེམས་དང༌། གཡོ་མེད་པའི་སེམས་དང༌། ང་རྒྱལ་བཅག་པའི་སེམས་དང༌། ཐོགས་པ་མེད་པའི་སེམས་དང༌། སྙིང་རྗེའི་སེམས་དང༌། མཐོ་མྩམྶ་པ་མེད་པའི་སེམས་དང༌། ཕ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་དང༌། བུ་དང་བུ་མོ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་སོ། །མགོན་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མགོན་དང་བཅས་པར་བྱེད་པ་ལའོ། །བདག་


DTG094_Page_0434
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་ནི་མི་དགེ་བ་བཅུ་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་ལས་ལོག་པ་ནི་བྲལ་བ་ལའོ། །ཡོངས་སུ་རྒྱལ་བ་ནི་གོམས་པའོ། །མ་རིག་པའི་རྐྱེན་ཅན་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་སོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་ཅན་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུགས་དང་མཐུན་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའོ། །མ་རིག་པ་འགགས་པས་འདུ་བྱེད་འགག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ལུགས་ལས་བཟློག་པའོ། །གཞན་དག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་པོ་རྣམས་ཀྱིའོ། །ཡང་དག་པར་བསྐུལ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་འཛིན་པར་བྱེད་པའོ། །དེའི་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་ནི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པའོ། །དེ་ལ་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ནི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བདེན་པ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་བདེན་པའི་ཡུལ་རྣམས་ལ་རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང་སྤང་བ་དང་བསྒོམ་པ་དང་མངོན་དུ་བྱ་བ་རྣམས་ལ་ཡོངས་སུ་རྒྱལ་བའི་ཤེས་པས་གནས་པར་བྱའོ། །སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲིབ་པའི་ཕྱིར་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སློབ་པར་བྱེད་དེ། དམ་པའི་ཆོས་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དམ་པའི་ཆོས་སོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ནས་ཇི་སྲིད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་དེའི་གནས་པའོ། །སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་ཡང་དམིགས་པའི་ལྟ་བས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་སྦྱོར་བས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མི་སློབ་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རང་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་ལྡོག་པ་ལ་གནས་པར་བྱའོ། །ཇི་སྲིད་དམ་པའི་ཆོས་གནས་པ་སྒྲིབ་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་འགྲེས་འདི་ནི་སྔ་མའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་མའི་པོ་ཏི་རྣམས་ལ་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཡང་བརྗོད་པར་བྱེད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་འདི་ལ་མདོར་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་བསྟན་པའི་བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཉིད་བརྗོད་པ་སྟེ། སྦྱོར་བའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་མངོན་རྟོགས་དང་སྦྱར་བ་འགྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཆེན་མོ་རྣམས་ཀྱི་འགྲེས་ཉིད་འདི་རང་གི་སྐད་ཀྱིས་མདོར་བསྡུས་ཏེ། དེ་དང་སྦྱོར་བ་ལ་ཆགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྣན་


DTG094_Page_0435
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་གཙོ་བོར་བྱས་པའི་ལེའུ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ལེའུ་སྟེ་ལེའུ་བཅུ་དྲུག་པའོ།། །།ད་ནི་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་སྔར་དོན་དམ་པར་ཕྱིར་ལྡོག་པ་མེད་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གསུམ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་སོ། །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཕྱིར་ལྡོག་པ་དང་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཡང་ཡོད་ཅེས་བྱ་བའི་དགོངས་པས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་རྟགས་རྣམས་ལ་དྲི་བར་བྱེད་དེ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའོ། །རྣམ་པར་བྱེད་པ་འདི་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་གསལ་བར་བྱེད་པས་ན་རྣམ་པའོ། །འགྲོ་བར་བྱེད་པ་འདི་རྣམས་ཀྱིས་གོ་བར་བྱེད་པས་ན་རྟགས་རྣམས་སོ། །ངེས་པར་འཇལ་བར་བྱེད་པ་འདི་རྣམས་ཀྱིས་ངེས་པར་དཔྱད་པས་ན་མཚན་མ་རྣམས་སོ། །དོན་གཅིག་པ་ཉིད་ལ་ཡང་གསུམ་ཉེ་བར་བཟུང་བ་ནི་དོན་གཞན་དོགས་པས་དེ་རྣམ་པར་བཅད་པའི་དོན་དུའམ་ཡང་ན་རྣམ་གྲངས་སུ་བསྟན་པའི་དོན་དུའོ། །ཇི་ལྟར་བདག་གིས་འཚལ་བར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་དྲིས་པའི་འབྲས་བུ་རང་གིས་རྟོགས་པ་གསུངས་པ་ནི། གཞན་གྱིས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལ་དེའི་རྩ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་བས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་པ་མང་པོས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་རྟགས་རྣམས་ནི་ཉེ་བར་བསྟན་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གཉིས་སུ་མེད་པ་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་རྟགས་དང་པོ་གསུངས་པ་ནི། རབ་འབྱོར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་སོ། །འདི་ནི་རྣམ་པ་བཞི་ཡང་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་གསུངས་པ་ནི། འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དང་གི་སྒྲ་ནི་རྒྱུ་ལའོ། །གང་གི་ཕྱིར་འདི་དག་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གཉིས་སུ་མེད་པ་སྟེ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་དག་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཁོ་ན་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ཡང་གཅིག་ཁོ་ན་ལས་གཉིས་མ་ཡིན་མང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གཉིས་སུ་མེད་པ་སྟེ་ཐ་དད་མེད་པའོ། །གཉིས་སུ་བྱར་མེད་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དངོས་པོའི་རྒྱུ་དང་བྲལ་བ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རང་བཞིན་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་མི་རྟོག་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་


DTG094_Page_0436
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་མཚན་ཉིད་ཅན་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཆོས་ཉིད་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པའོ། །ཇི་ལྟར་འཇུག་པར་བྱེད་ཅེ་ན་གསུངས་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གནས་ཤིང་དེ་ཙམ་ལ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་རྟོག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་འཇུག་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་ཡོད་པ་ལ་འཇུག་པའོ། །འཇུག་པ་གཉིས་ཀྱི་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་དུ་གསུངས་པ་ནི། དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཐོས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོས་པའི་ལ་ཡང་ངོ༌། །དེ་ལས་ཀྱང་སོང་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལས་ཕྱི་མའི་དུས་ལ་ཡང་ངོ༌། །ནེམ་ནུར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་པ་མི་བྱེད་པའོ། །འདི་ལྟར་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་ཏེ། སྣ་ཚོགས་པའི་བློ་གྲོས་ནི་ཡིད་གཉིས་ཏེ་དེ་མི་བྱེད་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་ནམ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གསུངས་པ་ནི། ཐེ་ཚོམ་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའོ། །རྨོངས་པར་མི་བྱེད་པ་ནི་སྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་པ་དགག་པའོ། །འོ་ན་ཅི་ཞིག་བྱེད་ཅེ་ན་གསུངས་པ་ནི་འོན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཁོ་ན་ནི་ཐམས་ཅད་དེ་དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་ལྷག་པའི་ཆོས་གཞན་མེད་ཅེས་མོས་པར་བྱེད་ཅིང་དད་པས་སོ། །ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སོ། །འདི་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གཉིས་སུ་མེད་པར་མཐོང་བ་དེ་འདི་ལ་ཡོད་པ་ཞེས་ཕ་རོལ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པར་བྱ་ཞེ་ན། གསུངས་པ་ནི་ཅི་ཐོད་ཐོད་སྨྲ་བར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དངོས་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལས་ཡང་དག་པར་ལངས་པའི་སྨྲ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དང་ལྡན་པའི་ཚིག་ཏུ་སྨྲ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་ཡོད་པ་ཉིད་དོར་ནས་ཐམས་ཅད་དུ་རང་དགར་སྐྲག་པ་མེད་པ་ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཁོ་ན་ལ་སྨྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕ་རོལ་གྱིས་བྱས་པ་དང་མ་བྱས་པ་ལ་མི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་རོ་གཅིག་པའི་སྒྲུབ་པ་ལ་ནུབ་པའི་དེ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་དེ་དག་དང་རྟགས་དེ་དག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཆོག་གི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་མ་ལ་ལྟོས་པས་མང་པོའི་ཚིག་གོ །སྟོན་པ་གཞན་ལ་ཡང་དག་པར་གུས་པ་ལ་སོགས་པ་དམན་


DTG094_Page_0437
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ཆོས་མེད་པའི་རྟགས་གཉིས་པ་གསུངས་པ་ནི། གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གཞན་དག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པ་འདི་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་བ་རྣམས་ཀྱིའོ། །དགེ་སྦྱོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམས་སོ། །དོར་མི་ལྟ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་འདུད་ཅིང་མཐོང་ངོ༌། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་གསུངས་པ་ནི་འདི་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་པས་སོ། །མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པས་སོ། །མཐོང་ཞིང་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགའ་ཞིག་ཏུ་འདོན་པའོ། །དེ་ལ་མཐོང་བ་ནི་ཁམས་གཞན་གསུངས་པའོ། །སྦྱིན་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གུས་པས་སྦྱིན་པར་བྱ་བའོ། །མི་རྟེན་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟེན་པར་བྱེད་པ་འམ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའོ། །ངན་སོང་དུ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རྟགས་གསུམ་གསུངས་པ་ནི། རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་ངན་སོང་རྣམས་ནི་དམྱལ་བ་དང་ཡི་དགས་དང་དུད་འགྲོ་རྣམས་སོ། །བུད་མེད་ཀྱི་དངོས་པོ་ནི་བུད་མེད་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་གཞན་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར་ཆོས་ཐོས་པ་དང་བསྟན་པ་ལ་སོགས་པ་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་སྤོང་བའོ། །དགེ་བ་བཅུ་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་གནས་ནས་ཕ་རོལ་ཕོ་རྣམས་དེ་ལ་ཡང་དག་པར་འགོད་པའི་རྟགས་བཞི་བ་གསུངས་པ་ནི། རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཡང་དག་པར་བླངས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་དགེ་བ་ལས་ལོག་པའི་སེམས་གཟུང་བར་བྱས་ཏེ། དེ་ཡང་དེའི་ལོག་པ་གཞན་གྱི་དོན་ལ་ཡང་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །རང་ཉིད་ཀྱིས་མ་བསྲུངས་པར་གཞན་གྱི་སླད་དུ་དག་མི་ལེན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་དེ་དག་ཉིད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། །འབྲུའི་ཆང་དང་བཅོས་པའི་ཆང་བག་མེད་པའི་གནས་ལས་སླར་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །ཤིང་ཤུན་ལས་འབྱུང་འགའ་ཞིག་དང༌། སྤྲང་རྩིས་གཞན་ནི་བྱ་བ་སྟེ། །འབྲས་ཕྱེ་དང་ནི་ཆུས་གཞན་ཏེ། །ཆང་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འདོད། །བཅོས་ཆང་ཡོན་ཏན་འཛིན་པའི་ཆུས། དྷ་ཏ་ཀིས་ནི་འདུས་བྱས་སྨྲ། །ཟོས་ཤིང་འཐུངས་པས་མྱོས་པར་བྱེད། །གང་ཞིག་དེ་ནི་ཆང་ཞེས་དྲན། །དེ་འདི་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་ཀུན། །དཀར་པོའི་ཆོས་དང་མི་མཐུན་པས། །བག་མེད་གནས་ཞེས་


DTG094_Page_0438
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསུངས་པ་ནི། །ཞར་ལས་འོངས་པ་གཞན་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་མི་དགེ་བ་བཅུ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་སྟེ། ཆང་གི་བཏུང་བ་ནི་སླར་བཅུ་གཅིག་པར་འགྱུར་ཏེ་བཅས་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་པའོ། །ཇི་སྐད་དུ་གསུངས་པ། །སྤངས་པ་ཁ་ན་མ་ཐོ་པ། །ཆང་ཉིད་ལས་ནི་གཞན་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བའོ་ཞེ་ན་བདེན་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་མི་དགེ་བ་བཅུ་གསུངས་པའི་དོན་ཁོ་ནར་ཆང་གི་བཏུང་བ་ལས་ལོག་པའོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ལས་དོན་ཐམས་ཅད་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆེན་མོ་རྣམས་དང་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་རྙིང་པ་རྣམས་ལས་ཆང་གི་བཏུང་བ་ལས་ལོག་པར་འདོན་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་པ་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་རྟགས་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ནི་རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཆོས་གང་དང་གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོའི་སྡེ་དང་དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་པའི་བཀའོ། །ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ལས་ནི་ཐམས་ཅད་ལས་འཛིན་པ་དང་འཆང་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པས་སོ། །ཆུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་བདག་ཏུ་བྱེད་པའོ། །སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་ནི་གཞན་གྱིས་ཕྱིར་རོ། །ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་ཕྱིར་འདི་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་རྣམས་ཉིད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པ་འདིས་ཐུན་མོང་བར་བྱེད་པའོ། །ཆེན་མོ་རྣམས་ལ་ནི་སོ་སོར་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་རྟགས་མང་བ་འདོན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་དེ་རྣམས་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བྱས་ཏེ་འདོན་པ་ཡིན་ནོ། །གཅིག་ཉིད་དེ་སེམས་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟགས་དྲུག་པ་གསུངས་པ་ནི། རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་ཆོས་ཟབ་མོ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་གཟུང་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་གཞུང་གིས་སོ། །དེ་ལ་ཁ་ཅིག་ནི་སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ལ་རྒྱུར་གྱུར་པ་དང་ཁ་ཅིག་ནི་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་དང་ཁ་ཅིག་ནི་ལྷན་ཅིག་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའོ། །འཁོར་དང་བཅས་པའི་སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་འདིར་སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །བཤད་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་ངམ་གཞན་གྱིས་སོ། །ཕན་པའི་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་རྣམས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པ་རྣམས་ལ་མི་སྡུག་པ་དང་བྱམས་པ་


DTG094_Page_0439
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་སོགས་པའི་གཏམ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་རན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པའི་ཚིག་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་འགལ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་དུས་ལ་རན་པར་སྨྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་འཇམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱིས་སྨོད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྨུགས་པ་དང་གཉིད་ཆུང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་སྦྱོར་གྱིས་ཕྱིར་ལེ་ལོ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །དེ་འོང་ངམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་གྱིས་དང་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་སྤྱོད་ལམ་གསུངས་པ་ནི་འོང་བ་ནི་འགྲོ་བའོ། །འཁྲུལ་པ་ནི་རྣམ་པར་གཡེང་བའོ། །བུལ་བར་མི་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བུལ་བ་ལ་རྣམ་པར་གཡེང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གྱ་ཚོམ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་ལ་ཡང་དག་པར་མ་བལྟས་ནས་སོ། །དེ་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་དེ་མཐོང་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རང་དང་གཞན་གྱི་ཉེ་བར་འཚེ་བ་ཡོངས་སུ་ཞི་བའི་དོན་དུ་བསོད་ནམས་ཀྱིས་ཐོབ་པ་རྣལ་འབྱོར་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ལུས་འདི་ལ་ཡོན་ཏན་ནི་སེམས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་ཆེས་པའི་རྒྱུ་གསུངས་པ་ནི། དེའི་ལུས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཤིག་དང་ལྡན་པས་ན་ཤིག་དང་ལྡན་པའོ། །གཞུག་མ་ལ་སོགས་པའི་ནང་དུ་བགྲངས་པའི་ཕྱིར་ཨེ་ལ་ཙའོ། །གཟོབ་བ་ནི་གཙང་བའོ། །གནོད་པ་ནི་གདུང་བའོ། །སྐྱོན་ནི་གཞན་ལ་རྣམ་པར་འཚེ་བའོ། །སྲིན་བུའི་རིགས་ནི་སྲིན་བུའི་ཚོགས་སོ། །གང་དག་ཡོད་པ་ནི་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། ལུས་ལ་ཟ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ནས་བྱ་བ་སྟེ། རྒྱུའི་ཁྱད་པར་མེད་པར་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ངོ་བོ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་གསུངས་པ་ནི། འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མངོན་པར་འཕགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོའི་ཁྱད་པར་ཅན་ནོ། །ལུས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་ལུས་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བའོ། །དག་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པ་སྤོང་པའོ། །སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་གནོད་སེམས་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བའི་སེམས་བསྐྱེད་པའོ། །ལུས་དང་ངག་དག་ལ་དེ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་དེའི་དབང་བ་མཛད་ནས་གསུངས་པ་ནི་གང་ལགས་པར་རིགས་པར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སེམས་ཆུང་བས་བྱས་པའི་ཕྱིར་


DTG094_Page_0440
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་འདོད་པ་ཆུང་བའི་ཕྱིར་དང་གཡེང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་སྐྱོན་སྒྲིབ་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ནི་གཡོའོ། །གཞན་བསླུ་བའི་དོན་དུ་མེད་པའི་རང་གི་ཡོན་ཏན་ཡང་དག་པར་སྟོན་པ་ནི་སྒྱུའོ། །གྱ་གྱུ་ནི་གཡོ་ཉིད་དོ། །གཞན་བསླུ་བའི་དོན་ཅན་གྱི་བྱ་བ་ནི་ཡོན་པོའོ། །འདས་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ས་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་ལ་འབྲས་བུ་འགའ་ཞིག་སོ་སོར་བྱས་ནས་མོས་པ་ལ་སོགས་པ་ལྷུར་བྱེད་པ་རྟགས་བདུན་པ་གསུངས་པ་ནི། གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་གཟུང་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་མཐར་ཐུག་པས་སོ། །ཚོགས་པ་དང་བྲལ་བའི་སེམས་ཉིད་དང་སྙིང་རྗེས་ཕྲག་དོག་ལ་སོགས་པ་མང་པོ་ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཆོས་གོས་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྷུང་མི་བྱེད་པའོ། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མ་ཡིན་པའི་སེམས་དང་སྙིང་རྗེ་དང་མི་ལྡན་པ་ལ་ཆོས་གོས་ལ་སོགས་པ་ལྷུར་བྱེད་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པར་མི་ཞུམ་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཟབ་མོ་ལ་ལྷག་པར་མོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་བརྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བློ་མི་གཡོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་ཟབ་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཅི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱོར་བ་བྱེད་པ་ནི་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བའོ། །བཟོའི་གནས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རི་མོའི་གནས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །ལས་ཀྱི་གནས་ནི་བསྙེན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །ཆོས་ཉིད་དང་སྦྱོར་བར་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པར་བྱེད་པའོ། །བརྒྱད་པ་བདུད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མི་འཕྲོགས་པ་ཉིད་ཀྱི་རྟགས་གསུངས་པ་ནི། །གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ལུང་བསྟན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣ་ཚོགས་པའི་དམྱལ་བའི་འགྲོ་བའི་གཙོ་བོ་འདི་ཡིན་པས་ཁྱོད་ལ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་ལུང་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཉེ་བར་བསྡུ་བའོ། །བཤགས་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྡིག་པ་ལ་སྡིག་པ་ཉིད་དུ་སོ་སོར་བཤགས་པར་གྱིས་ཤིག །སོ་སོར་སྤོངས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོར་ངེས་པ་དང་གཏན་དུ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་དོར་བར་གྱིས་ཤིག་པའོ། །དེ་ལྟར་ཁྱོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དོར་བ་ཡོད་པ་ལའོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་བུ་བདུད་ཀྱིས་


DTG094_Page_0441
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྨྲས་པའོ། །མི་འཁྲུག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཐེ་ཚོམ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་གཡོ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པའི་བསམ་པ་ཆེན་པོས་འདི་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕ་རོལ་པོས་རབ་ཏུ་ཁྱེར་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ས་ལ་ལྟུང་བ་མེད་པ་རྟགས་དགུ་པ་གསུངས་པ་ནི། གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་ཐོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་སོ་སོར་བཤགས་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་སོ་སོར་བརྟགས་ནས་གང་ཞིག་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཡོངས་སུ་དོར་བར་གྱིས་ཤིག །སྙན་དངགས་བྱེད་པ་ནི་མི་བདེན་པ་སྣ་ཚོགས་སྨྲ་བའོ། །དེའི་ལས་ནི་སྙན་དངགས་སོ། །ཡང་ང་འཆད་པ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཁམས་ནི་རང་བཞིན་ནོ། །རྟེན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་གནས་པའི་ཆོས་ཉིད་ལས་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་བརྫི་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རིགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཕམ་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཆོས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཐེག་པ་ཅན་གྱིས་རང་གིས་སའི་སླད་དུ་ངལ་བ་མེད་པ་དང་རྙེད་པ་ལ་སོགས་པས་བསྐུལ་བ་ལ་ཡང་དེའི་ས་ལ་མི་ལྟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བདུད་ཀྱིས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལ་བདུད་ཀྱི་སྨྲ་བ་ཉིད་རྟོགས་པ་རྟགས་བཅུ་པ་གསུངས་པ་ནི། གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འཁོར་བའི་སྤྱོད་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་འཁོར་བ་ཉིད་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱོད་འདི་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ལམ་ལ་འཛིན་པར་བྱེད་པའོ། །མངོན་པར་གྲུབ་པར་མི་འགྱུར་བ་ནི་སྐྱེ་བ་གཞན་ལ་མངོན་པར་གྲུབ་པར་མི་འགྱུར་པའི་ཆོས་ཉིད་ཐོབ་པའོ། །ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་སེམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདིར་འདོད་ཆགས་མ་ཟད་པ་ལ་ཅི་ནས་ཀྱང་སྲིད་པ་གཞན་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འམ་གྱི་སྒྲ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལའོ། །འདི་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའམ་སྨྲ་བར་འགྱུར་རོ། །


DTG094_Page_0442
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱེ་མ་མ་ལ་རེ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའམ་སྤྱོད་པ་འདི་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཅན་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །ཡུན་རིང་པོར་སྤྱོད་པ་ཡང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་ལ་མཐར་ཕྱིན་པ་ཉིད་ཅེས་བསྟན་པར་བྱེད་དེ། བདུད་སྡིག་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཐོབ་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རུང་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐོབ་པ་དང་འབྲེལ་པས་སོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ལ་གནས་པ་ནི་སོ་སོར་རྙེད་པའི་ཐོབ་པས་སོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ག་ལ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུན་རིང་པོར་སྤྱད་པའི་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྒྱུ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་བཤད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་གང་གིས་ཀྱང་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྤྱིར་བསྟན་པར་གྱུར་པ་ལ་ཡུན་རིང་པོར་སྤྱད་པའི་སྤྱོད་པ་འདི་རྣམས་ལ་ཡང་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཅེས་ཁྱད་པར་དུ་བསྟན་པའོ། །འབྲལ་པར་བྱེད་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་གཏོང་པའོ། །དེའི་དོན་ཅན་གྱི་ཚིག་རྣམས་ནི་འབྲལ་བར་བྱེད་པའི་ཚིག་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་གཞན་ལས་ནི་བདུད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལས་ཐོས་ནས་སེམས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་འདིར་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་དོར་བར་མི་བྱེད་ཅེ་ན་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཕྱིར་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་རྒྱབ་ཕྱོགས་སུ་འགྱུར་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དུ་མི་འགྱུར་པ་ནི་ལོག་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ་ཐེག་པ་དམན་པ་ལ་འདོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འབྲེལ་པར་བྱེད་པའི་ཚིག་རྣམས་སོ། །དང་གི་སྒྲ་ནི་གཏན་ཚིགས་ལ་སྟེ་གང་གི་ཕྱིར་བདུད་ཀྱི་ལས་ཤེས་ན་གནས་མ་ཡིན་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་གཞན་དང་འབྲེལ་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་ལྟར་ཤེས་ནས་རྗེས་སུ་བརྗོད་པའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྔར་བཤད་པ་ཉིད་ལ་ཉེ་བར་སྡུད་པར་བྱེད་པའོ། །མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྟགས་བཅུ་གཅིག་པ་གསུངས་པ་ནི། གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ན་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཆོས་དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །མི་དམིགས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་འདིར་ནི་དམིགས་པ་ཉིད་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་


DTG094_Page_0443
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་སྟེ། དེ་ཉིད་ནི་སྐྱེ་བར་བྱེད་པའོ། །མི་སྐྱེ་བའི་ཡེ་ཤེས་ལ་བཟོད་པ་འདི་ལ་ཡོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་འབྲུ་མང་པོ་ཅན་ནོ། །འགྲེས་འདི་ཡང་ཆེན་མོ་རྣམས་ལ་ཡོད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་འདི་ལ་ནི་མ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་སྔོན་གྱི་པོ་ཏི་རྣམས་འདོན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་རྟགས་བཅུ་གཉིས་པ་གསུངས་པ་ནི། གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདུན་པ་ཟློག་པར་བྱེད་པ་ནི་འདུན་པ་ཟློག་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་བའོ། །ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །དེ་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཆོས་འདི་ནི་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཤེས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སོ། །ཉོན་མོངས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་པ་སྟེ་ཐབས་མེད་པར་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲལ་བར་བྱེད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དོར་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལའོ། །སེམས་བརྟན་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུད་ལ་སོགས་པས་བཟློག་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་མི་གཡོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ཡིན་ནམ་མ་ཡིན་ཞེས་ཐེ་ཚོམ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་འཕྲོགས་པའི་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་འདོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གཏན་གྱི་འབྲས་བུ་མི་འདོད་པ་རྟགས་བཅུ་གསུམ་པ་གསུངས་པ་ནི། རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་འདོད་ན་བསམ་གཏན་དང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཁ་ཅིག་ནི་ཐེག་པ་དམན་པ་ལས་བཟློག་པ་ཞེས་སྦྱར་བའི་དོན་དུ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་རྗེས་ལ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་དག་ལས་ལྡོག་ཅིང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདོན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་ཚིག་གི་ངེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་བསྣན་པ་ཞེས་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་གནས་པར་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཐོང་བས་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷུར་བྱེད་པའི་རྟགས་བཅུ་བཞི་པ་གསུངས་པ་ནི་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མིང་ཆེད་ཆེར་བྱེད་པ་


DTG094_Page_0444
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དང་དོན་དམ་པའི་འབྲེལ་པ་ནི་མིང་ཆེད་ཆེར་བྱེད་པའོ། །དེ་ཡང་མིང་ཐམས་ཅད་དོན་དང་འབྲེལ་པས་སྟོང་པ་མཐོང་ཞེས་མིང་ཆེད་ཆེར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གྲགས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དོན་དུ་གཉེར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་སེམས་མི་འཁྲུག་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་རྣམས་ལ་དོན་དང་འབྲེལ་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སེམས་མི་འཁྲུག་པའོ། །དེ་གལ་ཏེ་ཁྱིམ་ན་གནས་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕལ་ཆེར་རབ་ཏུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་མི་ཟད་པ་ནི་གལ་ཏེའི་དོན་ཏོ། །འདོད་པར་བྱེད་པས་ན་འདོད་པ་རྣམས་ཏེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་རྣམས་སོ། །འདོད་པ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་ནི་དེ་དང་སྦྱོར་བ་ལས་སོ། །བསམ་པ་ལྷག་པ་ནི་ཡིད་ཀྱིས་དེ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བའོ། །ཆེར་མི་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །དེ་སྐྱོ་བར་འདུ་ཤེས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་འདུ་ཤེས་ཅན་དེ་འདོད་པ་རྣམས་ལ་རོ་མྱང་བ་ཆུང་བ་དང་ཉེས་དམིགས་མང་བ་ཞེས་འདུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྲག་པར་འདུ་ཤེས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དུ་མི་གཉེར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་འོངས་པའི་དུས་རྣམས་ལ་འདོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་བརྐམ་པ་ཉིད་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བ་རྣམས་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ཆགས་པ་ཉིད་ནི་གཉི་ག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགའ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡང་ཡིད་བདེ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡང་བདེ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་བཞིན་གྱི་སྒྲ་ནི་བསྔགས་པ་ལའོ། །དེ་དག་ལ་དོན་དུ་མི་གཉེར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་ཏུ་དོན་དུ་མི་གཉེར་བ་རྣམས་སོ། །འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པ་ནི་མངོན་པར་འདོད་པ་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་འདོད་པ་སྟེ་མ་འོངས་པའོ། །བགྲང་བར་བྱེད་ཡང་ཡང་དུ་སྟེན་པར་བྱེད་པས་ན་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཏེ་ད་ལྟར་བྱུང་བའོ། །འདོད་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ཡོན་ཏན་ཡང་ཡིན་པས་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་དེ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །མཉམ་པ་དང་མི་མཉམ་པས་འཚོ་བར་མི་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྡན་པ་དང་མི་ལྡན་པས་སོ། །ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། གསུངས་པ་ནི། ཆོས་འབའ་ཞིག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གནོད་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །འདི་ལྟར་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཞེས།


DTG094_Page_0445
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པར་བྱེད་པའི་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་དེ། དེ་ལ་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྲ་བ་ཙམ་ཡང་གཞན་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ལས་ལ་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་བྱེད་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་བུ་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཉིད་ལ་བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་བུ་མཆོག་རབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཉིད་ལ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམ་པར་སྡང་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་བུ་ཁྱུ་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་བཞིན་དུ་འགྲོ་བ་རྣམས་ལ་ཉེ་བར་འཚོ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་སྐྱེས་བུ་ཁྱུ་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་བསྒོམས་པས་བརླན་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་བུ་རྒྱ་ཆེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐའ་ཡས་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ལ་སོགས་པ་སྒྲུབ་པ་ལ་བརྩོན་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །སྐྱེས་བུ་མཛེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་རིང་པོར་གཞན་གྱི་དོན་ལ་གོ་ཆ་བགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་བུ་གཙོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བ་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་བུ་སྐྱེས་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་བུ་པདྨོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བ་ལ་གནས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མ་གོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་བུ་པདྨ་དཀར་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་དཀར་བ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་བུ་ཅང་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་ཉིད་ཀྱིས་གདུལ་བའི་ཕྱིར་དང་གཞན་འདུལ་བར་བྱེད་པ་ལ་མཁས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་བུ་གླང་པོ་ཆེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་གཡུལ་ངོ་ལ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་མི་གནོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་བུ་སེང་གེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་མ་ཡིན་པ་དང་འཚོ་བ་དང་འཆི་བ་ལ་སོགས་པའི་འཇིགས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་བུ་གདུལ་བྱའི་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐལ་བ་ཅན་རྣམས་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་


DTG094_Page_0446
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་གྲོང་ཁྱེར་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་བསྔགས་པའི་ཚིག་འདི་རྣམས་ཐམས་ཅད་བསྲེས་པས་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བའི་བསྔགས་པ་གོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་ལྟར་ཁྱེད་ནི་བདག་གི་མགོན་པོ་དང་ཁྱེད་ནི་བདག་གི་རྗེ་བོ་དང་ཁྱེད་ནི་བདག་གི་མངའ་བདག་ཅེས་བྱ་བའི་ཚིག་རྣམས་ནི་མངའ་བདག་ཉིད་ནི་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་དེ། འདིར་ཡང་སྐད་ཅིག་མ་བཅུ་དྲུག་ལ་ལྟོས་པས་ཚིག་རྣམས་བཅུ་དྲུག་ཅེས་བཤད་པ་ཁ་བསྐང་བའི་དོན་དུ་ཚིག་གསུམ་པོ་བསྣན་པ་ཞེས་སྨྲའོ། །པོ་ཏི་སྔ་མ་རྣམས་ལ་ཚིག་བཅུ་གསུམ་ཁོ་ན་འདོན་པ་ཡིན་ནོ། །མཇུག་བསྡུ་བར་བྱེད་པ་ནི་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་ལ་གནོད་པ་མི་བྱེད་ཅིང་མཆོག་གི་བདེ་བ་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་སྦྱར་བར་བྱེད་ཅིང་ཁྱིམ་ན་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ། ལེ་ལོ་ཁྱིམ་ན་འོངས་པ་མིན། །མི་སྨྲ་བཞིན་ཡང་བརྫུན་པ་ཡིན། །ཆད་པར་ངེས་པར་བསྐུལ་བ་ཡི། །གཞན་ལ་མི་བྱེད་པ་ཡང་མིན། །དེ་བས་ན་གཞན་ལ་གནོད་པ་མེད་པར་ཇི་ལྟར་ཁྱིམ་ལ་གནས་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། འདི་ལྟར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་འགྲོ་བ་མཐོང་ཞིང་འདི་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་ཁྱིམ་ལ་གནས་པའི་སྐྱོན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ་གནོད་སྦྱིན་གྱི་དབང་པོ་རྟག་ཏུ་ཕྱི་བཞིན་འབྲང་བ་ཡང་དག་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་རྟགས་བཅྭ་ལྔ་པ་གསུངས་པ་ནི་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གནོད་སྦྱིན་ཆེན་པོ་ནི་གནོད་སྦྱིན་གྱི་བདག་པོའོ། །དེ་མཐོང་བྱ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་རྟག་ཏུ་ཕྱི་བཞིན་འབྲང་བ་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན་གསུངས་པ་ནི། དེ་ཐུབ་པར་དཀའ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ཐུབ་པར་དཀའ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ལ་གནོད་པ་མི་ནུས་པའོ། །འདའ་བར་བྱ་མི་ནུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་པ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྙེན་པར་དཀའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདུག་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལ་བལྟ་བར་ཡང་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་བུ་ཁྱུ་མཆོག་གི་དབང་པོ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྐྱེས་བུ་ཁུ་མཆོག་རྣམས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་རྣམས་ནི་དད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་དང་དྲན་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་རྣམས་སོ། །


DTG094_Page_0447
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྐྱེས་བུ་དམ་པ་མ་ཡིན་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་དཀའ་བའི་གནས་སྐབས་རྣམས་ལ་ཡང་འགྲོ་བ་འདོན་པར་བྱེད་པའི་སྨོན་ལམ་ཡོངས་སུ་མི་འདོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྔགས་ཀྱི་རིགས་ནི་སྔགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལྷ་གང་དག་གིའོ། །རྩི་ནི་འབྲས་བུ་སྨིན་པའི་མཐའ་ཅན་རྟོགས་སོ། །ལྷ་མོའི་སྔགས་ནི་རིགས་པའོ། །སྨན་ནི་རྩིའོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་འཁྲུལ་འཁོར་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའོ། །རྩོད་པ་ནི་ཁྲོས་པས་ཐོབ་པའོ། །རྒོལ་བ་ནི་ངག་གིས་སོ། །ལུང་མི་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྙེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་བསྟན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཇུག་པའི་དོན་དུ་ལུང་བསྟན་པ་བྱེད་པ་ལ་སྐྱོན་མེད་དོ། །ཅི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཀྱིས་སྐར་རྩིས་ཤེས་པ་ཕས་དྲིས་པ་ལ་ཁྱོད་ལ་བུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལུང་བསྟན་པ་དེ་ཡང་མིར་གྱུར་པ་ཉིད་ལྷའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མྱོང་བར་འགྱུར་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དམ་པའི་གཏམ་སྦྱོར་བ་ལས་ལོག་པའི་སྨོན་ལམ་ཅི་ལྟ་བར་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རྣམ་པར་དག་པའི་བསམ་པ་ཉིད་རྟགས་བཅུ་དྲུག་པ་གསུངས་པ་ནི་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། །རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་གཟུང་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་མཐར་ཐུག་པས་སོ། །དེ་དག་ནི་འདུ་འཛི་ལ་དགའ་བར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། །དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་གཏམ་ལ་དགའ་བ་ནི་མངོན་པར་ཆགས་པ་འདི་རྣམས་ལ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འགའ་ཞིག་ཏུ་འདི་ལྟ་སྟེ་དེ་དག་ཕུང་པོ་དང་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་སྦྱོར་བ་ལ་བརྩོན་པར་མི་གནས་པ་ཞེས་འདོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་དང་པོར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་སྦྱོར་བའོ། །ཕྱི་ནས་ཤིན་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་རྗེས་སུ་སྦྱོར་བའོ། །དེ་ལ་རྗེས་སུ་སྦྱོར་བ་ནི་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྦྱོར་བའོ། །རྗེས་སུའི་སྒྲ་ནི་ལྷན་ཅིག་པའི་དོན་ལ་སྟེ་ལས་རབ་ཏུ་བརྗོད་པར་བྱ་བའོ། །འདོན་པ་འདི་ཡང་སྔོན་གྱི་པོ་ཏི་རྣམས་ལ་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ཏེ་འདོན་པ་འདི་ཉིད་ནི་རིགས་པ་སྟེ། གཏམ་ངན་པ་སྦྱོར་བ་ལོག་པ་ལ་བརྗོད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་


DTG094_Page_0448
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ངན་པའི་གཏམ་མ་ཡིན་ཏེ་ཆེན་མོ་རྣམས་ལ་ནི་སྔར་འདི་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་སྦྱོར་བ་གཙོ་བོ་ཞེས་འདོན་པ་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་མངོན་རྟོགས་དང་སྦྱར་བའི་དོན་དུ་འདི་བསྣན་པའོ། །འདུ་འཛི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདུ་འཛི་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་རྒྱལ་པོའི་གཏམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་གནས་ཕར་བྱ་ཞེ་ན། གསུངས་པ་ནི་གཞན་དུ་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འཐབ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་ལུས་ངག་གི་བྱ་བ་ནི་འཐབ་མོའོ། །གཟུགས་ངན་པ་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པ་ནི་མཚང་འབྲུ་བའོ། །རྩོད་པ་དང་རྒོལ་བ་དག་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །མི་འབྱེད་པ་སྨྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕན་ཚུན་དུ་བྱམས་པའི་ཡོན་ཏན་སྨྲ་བ་རྣམས་སོ། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷ་དག་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདོད་པའི་ཁམས་ལ་བག་མེད་པའི་རྒྱུ་ནི་རྫས་ཀྱི་བདེ་བ་ལ་རོ་མྱང་བའོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ལ་ཡང་གཏན་དུ་བའི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མ་ཡིན་ནོ། །ནམ་ཞིག་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་ལྟོས་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་འགྲོ་བ་འདུལ་བར་བྱེད་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ལ་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་དང་དུས་དེ་ཙམ་དུ་གནས་པའོ། །གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ལ་སླར་བདག་ཉིད་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལྷ་ཚེ་རིང་པོའི་ནང་དུ་སྐྱེ་བ་མ་བླངས་ཀྱང་སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་གིས་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བའོ། །འདྲེན་མའི་ལས་ཀྱི་ནུས་པས་གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་སྐྱེས་པ་དེ་ཙམ་ཉིད་ནི་འཆི་འཕོ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་མངོན་པ་ལས་གསུངས་པ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་གསུམ་པའི་སེམས་ཅན་ནོ། །རང་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་གཅིག་པའི་སེམས་ཅན་ཏེ་འདོད་པའི་ཁམས་ལས་སྐྱེས་པ་ཉིད་ལ་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་གཉིས་པའི་སེམས་ཅན་ནོ། །འདོད་པའི་ཁམས་དང་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དག་ལ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་ལྟོས་པས་སྐྱེ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ལ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་གནས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་


DTG094_Page_0449
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བའོ། །ཡུལ་གྱི་དབུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་སེམས་ཅན་འདུལ་བ་ལ་ལྟོས་པས་དུད་འགྲོ་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་གསུངས་པ། ཁམས་གསུམ་པ་ལ་ཕན་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཁྱོད་ལ་དུད་འགྲོ་རྣམས་ལས་བྱུང་བ་སྨོན་ལམ་དང་ནི་སྐྱེ་བ་བརྒྱའི་བར་ཞེས་བྱ་བའོ། །རང་གི་ས་ལ་ཐེ་ཚོམ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྟགས་བཅུ་བདུན་པ་གསུངས་པ་ནི་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཐེ་ཚོམ་ཉིད་རྣམས་ནི་ཆེ་བ་དང་འབྲིང་དང་ཆུང་བ་ཐེ་ཚོམ་དང་སོམ་ཉི་དང་ཀུན་དུ་ཞུམ་པ་རྣམས་སོ། །རང་གི་ས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་དང་པོ་ཐོབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །ས་བརྒྱད་པ་ལ་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་གཉིས་པར་སྨྲ་སྟེ་འབད་པ་མེད་པ་དང་མཚན་མ་མེད་པ་རྒྱུ་བའི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚམས་མེད་པའི་སེམས་དེ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚམས་མེད་པའི་ཕྱི་ནས་གསུངས་པས་སོ། །སེམས་དེ་བསལ་བ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་གཏོང་བའོ། །གནས་པ་ནི་དམན་པར་བྱེད་པའོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་སེམས་ནི་བདག་ཉིད་ལ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའོ། །མི་འཕྲོགས་པའི་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སླར་ལྡོག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པས་སོ། །སེམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་སོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པའི་ངོ་བོས་སོ། །དེ་བས་ན་འདིར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱིས་ཀྱང་བདུད་པར་ཆད་བྱ་བར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ཉིད་ལ་ལྷག་པར་མོས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བདུད་ཀྱི་ལས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་གལ་ཏེ་ཡང་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདི་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་འདི་ཉིད་ལའོ། །འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལས་སྔ་མ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ཕྱི་མ་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་ནི་དེ་བཞིན་ཏེ་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པ་ལ་བདག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་དོན་གྱིས་གོ་བ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་སུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུལ་པའོ། །ཕྱིར་ལྡོག་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བར་ཆད་མི་ནུས་པ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་ནས་བདུད་རང་གི་


DTG094_Page_0450
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལས་ལས་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །སྦྱར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཉིད་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཀྱེ་མ་སངས་རྒྱས་འདི་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་ཏུ་འདོན་པ་སྟེ་དེ་ལུང་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །ཆོས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་དོན་དུ་སྲོག་ཀྱང་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་རྟགས་བཅོ་བརྒྱད་པ་གསུངས་པ་ནི་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བདག་ཉིད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ནི་འཚོང་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྲོག་ཀྱང་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ནི་འཆི་བའོ། །ཅི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་གྱུར་པ་ན་དམ་པའི་ཆོས་ཚིག་བཞི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་དོན་དུ་བརྒྱ་བྱིན་སྲིན་པོའི་གཟུགས་ཅན་གྱི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་མེའི་འོབས་སུ་མཆོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེས་རབས་རྣམས་སོ། །དེ་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་གུས་པའི་ཚད་ཅི་ཙམ་པ་དེ་ཙམ་དུ་ཆོས་ལ་ཡང་བྱེད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་དང་བདག་ཉིད་ལ་ཡང་མ་འོངས་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཐེ་ཚོམ་མེད་པ་རྟགས་བཅུ་དགུ་པ་གསུངས་པ་ནི་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདི་དག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གཉིས་སུ་མེད་པ་མཐོང་བ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་ཐེ་ཚོམ་མེད་པའི་མཐར་ཐུག་པ་རྣམས་སོ། །ཀྱང་གི་སྒྲ་ནི་མ་གསུངས་པ་ཡང་མང་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་མཚོན་པར་བྱེད་དེ་འགའ་ཞིག་ཏུ་འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ཀྱང་གི་སྒྲས་སྟོང་པ་ཉིད་འདོན་པ་ཡིན་ནོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་གང་ཞིག་རྣམ་པ་དང་མཚན་མ་རྣམས་ཏེ། དེ་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ལེའུ་ནི་ལེའུ་བཅུ་བདུན་པའོ།། །།དེ་ལྟར་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཐོས་ནས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་མངོན་པར་འདོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་དོན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་ཟབ་ཅིང་ཟབ་པའི་གནས་རྣམས་ལ་དྲི་བར་འདོད་ཅིང་དེ་དྲི་བའི་གནས་སྐབས་རྩོམ་པར་བྱེད་དེ་ངོ་མཚར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ངོ་མཚར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངག་གཅིག་གོ །ཅི་ཞིག་ངོ་མཚར་ཞེ་ན་གསུངས་པ་ནི་ཡོན་ཏན་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་ཆེན་པོ་སྟེ་མཐའ་


DTG094_Page_0451
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡས་པའི་རང་དང་གཞན་གྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས། ཡོན་ཏན་བགྲང་བར་བྱེད་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་དེ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའོ། །རབ་འབྱོར་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་སྤྱོད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྔར་གྱི་འདོན་པའོ། །འགའ་ཞིག་ཏུ་ཡང་ལྷག་པར་ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བགྲང་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་དཔག་ཏུ་མེད་པའོ། །གྲངས་ལས་འདས་པའི་རྗེས་ལ་མཆོག་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་མུ་མ་མཆིས་པ་དང་མི་འཕྲོགས་པ་དང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་གཟུང་བར་བྱ་བའོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་ཤེས་པར་མི་ནུས་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདོན་པ་འདི་ཡང་བསྒོམ་པའི་ལམ་ཟབ་པོ་ཞེས་སྦྱར་བའི་དོན་དུ་བསྣན་པ་ཞེས་སྨྲའོ། །འདིའི་ལས་གཞན་དུ་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་འཁོར་དེ་ལ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་འདོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དོན་མཛད་པའི་ཕྱིར་དང་མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་རྗེས་སུ་གཟུང་བའི་དོན་དུ་དྲི་བ་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོས་ཟབ་ཅིང་ཟབ་པའི་གནས་རྣམས་ལ་དྲི་བར་བྱེད་ཅིང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་ལུང་བསྟན་པར་མཛད་པ་ནི་དེའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དྲི་བ་དང་པོའོ། །དེའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་དང་རྟགས་དང་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྟན་པར་བྱེད་མི་ནུས་པ་གང་གི་ཕྱིར་དེ་བས་ན་ཟབ་ཅིང་ཟབ་པའི་རེ་ཞིག་གནས་རྣམས་ཀྱིས་བསྟན་པར་གྱིས་ཤིག །ཟབ་མོའི་གནས་ལ་ཐེ་ཚོམ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་གཙོ་བོ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་རྟགས་གཞན་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །ཐམས་ཅད་ཟབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལན་གཉིས་ཀྱི་དོན་ཏོ། །གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པ་འདི་རྣམས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་གནས་པའི་ཕྱིར་གནས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་སོང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འམ་ལམ་གྱི་ངོ་བོ་དེའི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་སོ་སོར་ལྡན་པ་ནི་སོ་སོར་འབྲེལ་བ་སྟེ་དེའི་རྟེན་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བསྟན་དུ་གསོལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚོན་པར་གསོལ་བའོ། །མཚོན་པར་བྱ་བ་


DTG094_Page_0452
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བའི་འདོན་པ་ལ་ཡང་མཚོན་པར་མཛོད་ཅིག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཤེས་པར་བྱ་བར་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མ་མེད་པར་སྟོན་པར་འདོད་པའོ། །ད་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཟབ་མོའི་གནས་ཉེ་བར་སྟོན་པར་མཛད་པ་ནི་ཟབ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཀུན་བརྟགས་དང་གཞན་དབང་གི་ངོ་བོ་དག་གིས་མེད་པ་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོས་ཡོད་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཉིད་ནི་མཚན་མ་མེད་པ་སྟེ་དེ་རིགས་པ་ལ་མཚན་མ་འགག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་སྨོན་པ་མེད་པ་སྟེ་དེ་རིགས་པ་རྣམས་ལ་ཁམས་གསུམ་པ་ལ་སྨོན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ནི་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་སྟེ་དེ་རྣམས་ལ་སླར་སྲིད་པ་གཞན་གྱི་ཕྱིར་ལས་མི་བྱེད་པས་སོ། །དེ་ཉིད་ནི་མ་སྐྱེས་པ་སྟེ་དེ་རྣམས་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟེ་རྗེས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་སྟེ་དེ་རྣམས་ལ་ཉོན་མོངས་པ་དང་བག་ལ་ཉལ་རྩ་བ་ནས་འདོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ནི་འགོག་པ་སྟེ་དེ་རྣམས་ལ་སྲིད་པ་གཞན་འགག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ་དེ་རྣམས་ལ་བག་ཆགས་རྩ་བ་ནས་འདོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ནི་བྲལ་བར་གྱུར་པ་སྟེ་དེ་རྣམས་ལ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕུང་པོ་ཟད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དྲི་བ་གཉིས་པའོ། །རབ་འབྱོར་གཟུགས་ནི་ཟབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་འདིར་ནི་གཟུགས་སུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ་དེ་ལ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་གཟུགས་ལ་ཡང་གཟུགས་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཡང་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཉིད་ཀྱིས་ཅི་ལྟར་ཟབ་པ་ཉིད་ཅེས་དོགས་པ་ལ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཅི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ཟབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །གང་གི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེ་ན་གསུངས་པ། རབ་འབྱོར་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འོན་ཏེ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་མེད་པ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དམ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་རག་ལས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཚོར་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་རྣམས་ཀྱིས་ཅི་ལྟར་


DTG094_Page_0453
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མངོན་པར་བརྗོད་ཅེས་བྱ་བར་དོགས་པ་ལ་གསུངས་པ་ནི་རབ་འབྱོར་གང་ལ་གཟུགས་མེད་པ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་ལ་གཟུགས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་སམ་གཞན་དབང་ངོ༌། །འདི་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཟབ་པ་ཉིད་དོ། །དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ་གང་ཞིག་ཀུན་བརྟགས་དང་གཞན་དབང་གི་གཟུགས་སྤངས་ནས་དེ་དག་ལ་སོ་སོར་གྱུར་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་རྣམས་ཀྱིས་བརྗོད་པར་མི་ནུས་པའོ། །གང་ཡང་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་ཀྱིས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་གནས་སྐབས་དེ་ལ་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་དོན་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་རྣམས་ཀྱིས་སྒྲོ་བཏགས་ཤིང་ཐ་སྙད་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡང་དག་པའི་བསྟན་པས་དགའ་བར་བྱས་པའི་རབ་འབྱོར་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ངོ་མཚར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། །ཞིབ་མོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རིག་པར་བྱ་པས་སོ། །གཟུགས་ལས་ཀྱང་བཟློག་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་བསྟན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ནི་ཟབ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ཀུན་བརྟགས་དང་གཞན་དབང་གི་གཟུགས་ལས་བཟློག་ལ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་བསྟན་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་དུ་གསུངས་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །འདི་དག་གང་ཞིག་སེམས་པར་འགྱུར་འཇལ་བར་འགྱུར་ངེས་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །སེམས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པ་ལ་བཀུར་སྟིར་བྱས་ཏེ་རྟག་ཏུ་དཔྱོད་པ་ནི་བསམ་པས་སོ། །སེམས་ལ་མཉམ་པར་བྱེད་པ་ནི་འཇལ་བའོ། །ཡོངས་སུ་དཔྱོད་པ་ནི་ངེས་པར་རྟོག་པའོ། །ཅི་ལྟར་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར་གསུངས་པ་ནི་བདག་གིས་དེ་བཞིན་དུ་གནས་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གནས་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་ལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྒྲུབ་པར་


DTG094_Page_0454
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསླབ་པ་ལ་མཐར་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་ལྟར་བཤད་པའི་རིམ་པས་སོ། །སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་ཞི་གནས་ཀྱིས་སོ། །ངེས་པར་རྟོག་པ་ནི་ལྷག་མཐོང་གིས་སོ། །ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ནི་གཉི་ག་དག་གིས་སོ། །རབ་ཏུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ནི་ཞི་གནས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་སོ། །རྩོལ་བ་ནི་ལྷག་མཐོང་གི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་སོ། །འབད་པར་བྱེད་པ་ནི་གཉི་ག་དག་གིས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་རང་ཉིད་ཀྱིས་དྲི་བར་བྱེད་པ་ནི་ལས་ཅི་ཙམ་བྱེད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ལན་རང་ཉིད་ཀྱིས་གསུངས་པ་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །འདིར་བུད་མེད་དང་སོ་སོར་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་རྣམས་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སྤྱོད་པ་ཉིད་དང་བུད་མེད་གཟུགས་བཟང་བ་ཉིད་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་དུས་བཏབ་པའོ། །དེ་མེད་པས་ཤིན་ཏུ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་དང་ཕྲད་པར་འདོད་པ་དང་མྱུར་དུ་འགྲོ་བར་འདོད་པ་དང་མྱུར་དུ་དེར་འོང་བ་ལ་དེ་ལ་དམིགས་པའི་འདོད་པའི་རྒྱུན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཛེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཛེས་པའི་ཕྱིར་འབྱུང་བས་ན་མཛེས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་སོ། །ལྡན་པའི་དོན་ལ་ཨ་ཙའོ། །དབང་མེད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནུས་པ་མེད་པའོ། །འདི་ལྟར་སྤྱད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོར་བསྟན་པའོ། །རྩེ་བར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དེ་ལ་བསྐུལ་བ་དང་ཁྲོས་པས་རྐང་པ་ལ་འདུད་པ་དང་ཡོངས་སུ་ཚིམ་པར་བྱེད་པ་ནི་རྩེ་བའོ། །འཁྱུད་པ་དང་འོ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་དགའ་བའོ། །མེ་ཐུ་ནའི་ཕྱིར་བསྟེན་པ་ནི་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་སྤྱད་པར་བྱ་བའོ། །འཁོར་བ་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུན་ལས་སོ། །ཕྱིར་ཕྱོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་འདོར་བར་བྱེད་པའོ། །རྒྱབ་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་འོངས་པ་ལས་འོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགའ་ཞིག་ཏུ་ཕྱིས་བྱེད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོན་པ་སྟེ་དེ་ལ་ཡང་དོན་ནི་འདི་ཉིད་དོ། །མཐར་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་མའི་མཐའ་ལས་སྔོན་གྱི་མཐའ་ལ་ཁྲིད་པར་བྱེད་པའོ། །གཞག་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞུང་ཐོས་པར་བྱེད་པ་ལས་སོ། །བཤད་པ་ནི་དོན་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེ་བར་བསྟན་པ་ནི་ཇི་ལྟར་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་དེ་ལྟར་


DTG094_Page_0455
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་བསྟན་པ་དང་ཅི་ལྟར་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོར་བསྟན་པ་དང་རྒྱས་པར་བཤད་པ་དག་གིས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུངས་པའི་རིམ་པས་སོ། །རྣལ་འབྱོར་ལ་རྩོམ་པར་བྱེད་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའོ། །ཉེས་པ་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་དམན་པ་ལ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །ཉེས་པ་གང་དག་གིས་ལྡོག་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདིས་ནི་ཕྱིར་ལྡོག་པའི་རྒྱུ་སྐྱོན་ཡོངས་སུ་སྤངས་པས་ཟབ་པའི་གནས་ངེས་པར་དཔྱོད་པ་ལ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་གསུངས་པ་ནི་ལས་དེ་སྙེད་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བསྐལ་བ་ཤིན་ཏུ་མང་བ་མཐར་བྱེད་པ་དང་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་ལྡོག་པར་བྱེད་པའི་སྐྱོན་རྣམ་པར་སྤོང་པའོ། །དེ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་བྲལ་བའི་སྦྱིན་པ་ལ་དམིགས་པ་ཅན་གྱི་སྦྱིན་པ་པོ་ལས་འདི་ཉིད་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཏེ། བསོད་ནམས་ཆེས་མང་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་འགྱུར་རོ། །གང་ཡིན་ཞེ་ན། གསུངས་པ་གང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་དུས་རིང་པོར་སོ་སོར་ལེན་པའི་ཁྱད་པར་གྲུབ་པ་ཡང་སྦྱིན་པ་ཉི་མ་གཅིག་ཡོངས་སུ་བསྒོམ་པའི་ཅི་སྐད་གསུངས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་འདྲ་བ་མ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་ནི་གཏོང་བ་ལས་སོ། །རབ་ཏུ་འཇོག་པ་ནི་ཕྱི་ནས་འགྱོད་པ་མེད་པ་ལས་དེ་རྟག་ཏུ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ལྷག་པའི་ཡང་སྦྱིན་པ་ལས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཆོས་སྦྱིན་པ་ཉིད་ལེགས་པར་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རྫོགས་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་དང་བཅས་པའི་ཁ་ནམ་ཐོ་བ་རྣམས་ལས་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་བཟོད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལྷག་པའི་ཡང་སྦྱིན་པ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་འགྲེས་རྣམས་ལྷག་ཅིང་ལྷག་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་རྒྱུ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་འདོན་པ་ཡིན་ནོ། །འགའ་


DTG094_Page_0456
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞིག་ཏུ་འགྲེས་འདི་རྣམས་མི་འདོན་ཏེ་དེ་བས་ན་བསྒོམ་པའི་ལམ་རྣམ་པ་དགུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བསྣན་པ་ཞེས་ཁ་ཅིག་གོ །དྲི་བ་གསུམ་པ་ནི་གང་གི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། །འདིར་བསོད་ནམས་ཆེས་མང་དུ་བསྐྱེད་ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་བས་ན་རབ་འབྱོར་གྱི་དྲི་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་མི་འབྲལ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་བསོད་ནམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅན་དེ་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་ཕྱིར་དེས་བསོད་ནམས་ཆེས་མང་དུ་སྐྱེད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་རིགས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །གང་པོ་ཏི་རྙིང་པ་རྣམས་ལ་འགྲེས་འདི་མེད་དེ་འབྲི་མཁན་རྣམས་ནི་བག་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཕེལ་པ་ཉེ་བར་སོང་བའོ། །གཞན་དུ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་འབྲེལ་བར་འགྱུར་རོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ལན་ནོ། །བདག་ཅག་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་རྣམ་པར་སྦྱངས་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གཏི་མུག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཆེར་མང་བའི་བསོད་ནམས་སྐྱེ་བར་མི་སྨྲའོ། །འོ་ན་གང་ཞིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སྐྱེས་པའི་བསོད་ནམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དུས་རྟག་ཏུ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། གསོག་ཅེས་བྱ་བ་དང༌། གསོབ་ཅེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་སོ་སོར་རྟོག་པར་བྱེད། དེ་ལྟར་སོ་སོར་རྟོགས་པར་གྱུར་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་མི་འབྲལ་བའི་ཕྱིར་གཞལ་དུ་མེད་པ་དང་གྲངས་མེད་པའི་བསོད་ནམས་སྐྱེ་བ་ཞེས་སྨྲའོ། །དེ་ལ་ཀུན་བརྟགས་དང་གཞན་དབང་གི་ངོ་བོ་དག་གིས་མེད་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པའོ། །བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་མི་ཤེས་པའི་དོན་ལ་ཀའི་རྐྱེན་ནོ། །ཁོ་ནར་སྣང་བ་ནི་བརྗོད་པའོ། །རྗེ་བོ་མེད་པའི་ཕྱིར་གསོག་གོ །གཟུང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གསོབ་བོ། །འཛིན་པར་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྙིང་པོ་མེད་པའོ། །འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །ཅི་ཞིག་ཐ་དད་དུ་བགྱི་བ་ཅི་མཆིས་བྱེ་བྲག་ཅི་མཆིས་ཞེས་གནས་སྐབས་ཀྱིས་འོངས་པའི་ཕྱིར་དྲི་བ་བཞི་པ་གསུངས་པ་ནི་


DTG094_Page_0457
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱེ་བྲག་སྟེ་མཆོག་ཡང་ངོ༌། །ཐ་དད་དུ་བྱ་བ་ནི་གཅོད་པ་ཡང་ངོ༌། །དེ་དག་རྣམ་པར་བཅད་པས་ཕན་ཚུན་དུ་ངེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པ་དེ་བས་ན་གཉི་ག་བླངས་པའོ། །ཚད་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱ་ཆེ་བ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་མེད་པའི་ཕྱིར་གཞལ་བར་མི་ནུས་པས་ན་གཞལ་དུ་མེད་པའོ། །བགྲང་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་ལ་སོགས་པའི་ངག་ཏུ་བགྲང་བ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ཟད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐར་ཐུག་པར་ཁྲིད་པ་ཉིད་དུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་གྲངས་མཆིས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དྲི་བ་ལྔ་པ་གསུངས་པ་སྟེ། གཟུགས་ཀྱང་གཞན་དུ་མ་མཆིས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལ་དགོངས་ནས་གསུངས་སོ། །གང་གི་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དྲི་བ་དྲུག་པ་གསུངས་སོ། །ལྷག་པའི་ཚིག་ནི་ཚིག་བླ་དགས་ཏེ། གཙོ་བོ་རྗོད་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བསོད་ནམས་གཞལ་དུ་མེད་པ་གསུངས་ཏེ། དེ་བས་ན་ཅི་ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་གཞལ་དུ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བའི་འབྲེལ་བ་ཅན་གྱི་མཚན་མ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་བསོད་ནམས་གཞལ་དུ་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་དེ་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་བསོད་ནམས་ཞེས་དགོངས་པའོ། །འདི་ཉིད་ནི་ཅི་སྟོང་པ་ཉིད་འབའ་ཞིག་གི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དྲི་བ་བདུན་པ་ཡོད་པ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསལ་བར་མཛད་དེ། འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་དུས་གཞན་ལ་འཇིག་པར་འགྱུར་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་མི་ཟད་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་མི་འདོར་བའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །གཞལ་དུ་མེད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མི་ཟད་པ་དང་གཞལ་དུ་མེད་པ་དང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་མཚན་མ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལའོ། །འོན་ཏེ་སྒྲ་རྣམས་


DTG094_Page_0458
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱང་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་སྟེ་ཇི་ལྟར་དོན་གཅིག་ལ་རྣམ་པར་གཅད་པ་ཐ་དད་པའི་ཆ་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གསུངས་པ། འདི་ནི་བསྟན་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་འདི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་མོས་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྒོ་སྣ་ཚོགས་པའི་བསྟན་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའོ། །དེའི་བཤད་པ་འདིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བསྟན་པ་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ངོ་མཚར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ལ་ཡང་སྣ་ཚོགས་པའི་བརྗོད་པ་འཇུག་པ་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མེད་པ་ཉིད་ལ་མི་གནོད་པའི་ཕྱིར་བརྒྱུད་ནས་ཀྱང་དོན་དམ་པ་དང་འབྲེལ་བའི་བརྡའི་དབང་གིས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མེད་པ་དེ་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་བརྗོད་པ་མེད་པར་གྱུར་ན་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མེད་པ་དེ་ཉིད་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ངོ་མཚར་བའི་དོན་ཏོ། །བདག་གིས་ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་དོན་འཚལ་བ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྔར་གྱི་ཆོས་ཉིད་ཁོ་ན་ལ་བརྗོད་དུ་མ་མཆིས་པ་གསུངས་སོ། །ད་ནི་ཆོས་ཉིད་དེ་དང་ཐ་མི་དད་པའི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཉིད་ཀྱི་བརྗོད་དུ་མ་མཆིས་པ་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ནི་རྗེས་སུ་རློམ་སེམས་སུ་མཛད་ཅིང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ནི། དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དྲི་བ་བརྒྱད་པ་གསུངས་པ་ནི། ཡང་ཅི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡང་ཅི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་དང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཡང་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་དཀར་པོའི་ཆོས་ཀྱི་དབང་གིས་འཕེལ་བ་མེད་པ་དང་ནག་པོའི་དབང་གིས་ཡོངས་སུ་འགྲིབ་པ་མེད་པའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་ཡང་དོན་དམ་པར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འཕེལ་བ་དང་ཡོངས་སུ་འགྲིབ་པ་དག་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་ཡོད་པ་ན་རྒྱུ་གང་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་འཕེལ་བའི་དབང་གིས་དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བའམ་


DTG094_Page_0459
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཇི་ལྟར་ཉེ་བར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དྲི་བ་དགུ་པ་གསུངས་པ་ནི། དེ་ལྟར་ཞུས་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རབ་འབྱོར་གྱི་ཚིག་ལ་རྗེས་སུ་གནང་ནས་འོན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐབས་ལ་མཁས་པ་དང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དོན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འཕེལ་བ་དང་འགྲིབ་པ་དག་མེད་དོ། །འདི་ལྟར་རློམ་སེམས་སུ་བྱེད་དེ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་མི་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ་གལ་ཏེ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་དམིགས་པའི་ལྟ་བ་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་འམ་ཡང་ན་དོན་དམ་པར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་འདི་རྣམས་ལ་རློམ་སེམས་སུ་བྱེད་ཅིང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལ་མི་འཇུག་པ་འམ་ཡང་ན་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་མི་བྱེད་པ་སྟེ་འདི་གཉི་ག་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ལ་ཕྱོགས་དང་པོ་ལ་མེད་པ་གསུངས་པ་ནི་འདི་ནི་མིད་ཙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གཉིས་པ་མེད་པ་གསུངས་པ་ནི། དེ་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་དག་དང་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་རྣམས་ཀྱིས་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པའོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་རྣམས་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ཅི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞིན་དུ་ན་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་འོག་མ་རྣམས་ལ་ཡང་བལྟ་བར་བྱའོ། །དྲི་བ་བཅུ་པ་གསུངས་པ་ནི། འདི་ཡང་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཡང་དོན་དམ་པ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་ཐ་མི་དད་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་སྙིང་པོར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དྲི་བར་བྱེད་པ་ནི་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ནི་ཡང་དང་ཡང་ཏུའོ། །མང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུན་གྱིས་སོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཉེ་བར་བསྡུ་བའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་གཙོ་བོར་བྱས་པའི་ལེའུ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ལེའུ་བཅོ་བརྒྱད་པའོ།། །།ཟབ་མོའི་ངས་ཀྱི་ངས་སྐབས་ཉིད་ལས་དྲི་བ་བཅུ་གཅིག་པ་


DTG094_Page_0460
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསུངས་པ་ནི་ཡང་ཅི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཉེ་བར་བསགས་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟར་ཉེ་བར་བསགས་པར་བརྗོད། རེ་ཞིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་ལས་སྔ་རོལ་དུ་གང་ཞིག་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་པོ་དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཅི་ཞིག་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་འགྱུར་རམ་འོན་ཏེ་གཉིས་པ་འམ་གསུམ་པས་སོ། །འོན་ཏེ་གང་ཞིག་འདི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་བཞུགས་པའི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐ་མའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཅི་ཞིག་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་གིས་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་བ་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་ལ་དེ་ལྟ་བུའི་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་ཡོངས་སུ་ལྷག་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་དོན་མེད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ་སྐད་ཅིག་མས་ཐ་དད་པར་གྱུར་པ་དེ་རྣམས་ལ་ཉེ་བར་བསགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་དི་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མར་མེའི་སྙིང་པོས་བཀའ་སྩལ་པར་གྱུར་ཏོ། །འབྲུ་མར་གྱི་མར་མེ་ནི་མར་མེའོ། །དང་པོ་ཕྱོགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ལྷག་མའི་སྙིང་པོ་ཚིག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་རང་གི་ཚིག་པར་བྱ་བ་ཙམ་ཉིད་ལ་ཚིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་མེད་ལྕེ་ཕྱི་མ་ཕོག་པ་ལ་ཡང་སྦྱར་བས་བྱའོ། །འདི་ཉིད་ནི་རབ་འབྱོར་གྱིས་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་དེ་མ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །ལྷག་མ་མེད་པའི་སྙིང་པོ་ཚིག་པ་ལ་རང་གི་ཆའི་རིམ་བས་མེ་ལྕེ་ཐམས་ཅད་ཕོག་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གཙོ་བོ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ནི་རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །ཇི་ལྟར་མར་མེའི་སྙིང་པོ་ཚིག་པར་གྱུར་པ་སྐད་ཅིག་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཚིག་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་མངོན་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་དེ་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཡོད་པ་ལ་ཡང་འདུ་བྱེད་ཀྱི་བག་ཆགས་གཏད་པའི་རིགས་པས་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་


DTG094_Page_0461
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོར་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་རྣམས་ལ་ནུས་པ་མེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་དག་ལས་གཞན་པས་ཀྱང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་མི་རྒྱ་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཡང་ཟབ་པའི་གནས་གཞན་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་སེམས་གང་འགག་པ་དེའི་ཕྱིར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རམ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འགག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འགག་པ་འདུས་མ་བྱས་པ་རི་བོང་གི་རྭ་དང་མཚུངས་པ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་མ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སྐྱེ་བའི་དོན་ནི་གང་ལགས། ཅི་སེམས་གང་འབྱུང་བ་དེ་འགག་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ནམ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདུས་བྱས་ཀྱི་སེམས་བརྗོད་པ་ནི་གང་ཞིག་འགག་པའི་ཆོས་ཅན་དེ་འགག་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་འགག་པ་གཉིས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སེམས་གང་བྱུང་བ་དེ་འགག་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ནམ་ཞེས་བྱ་བ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་ཡང་དག་པར་བྱུང་བའི་སེམས་དེ་གང་གི་ཚེ་མ་འོངས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མ་སྐྱེས་པ་དེའི་ཚེ་ཅི་ཞིག་འགག་པའི་ཆོས་ཅན་ཞེས་དྲི་བར་བྱེད་པ་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། མ་སྐྱེས་པ་ལ་ཆོས་གང་གིས་ཀྱང་འབྲེལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། གང་གི་ཚེ་དེ་ལ་འགག་པའི་ཆོས་ཉིད་དེའི་ཚེ་འགག་པ་ཡང་མེད་ཅེས་གསུངས་པ་ནི། དེ་ནི་མ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཅི་སེམས་གང་མི་འབྱུང་མ་འགགས་པའི་ཆོས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སེམས་གསུངས་ཏེ་དེ་ཡང་འགག་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ལ་རྟག་ཆད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་ཆོས་གང་རང་བཞིན་གྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་འགག་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་སྔར་འདུས་མ་བྱས་པའི་རི་བོང་གི་རྭ་དང་མཉམ་པའོ། །སེམས་གང་ཞིག་འགག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྔར་གསུངས་པ་དེ་ལ་སྔར་སྐྱེ་བ་བཞིན་དུ་ད་ལྟར་འགག་པའི་སླད་དུ་བརྗོད་པ་ནི། དེ་ནི་མ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །སྟོང་པ་ཉིད་གཡོ་བ་མེད་པ་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཏེ། དེ་ནི་ཇི་ལྟར་འགག་པར་འགྱུར། འོ་ན་འགག་པ་མེད་པ་ལ་གནས་པ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། གསུངས་པ་ནི། འདི་


DTG094_Page_0462
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅི་སྙམ་དུ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རབ་འབྱོར་གྱིས་གསོལ་པ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཅི་ལྟ་བ་དེ་ཁོ་ན་དེ་བཞིན་དུ་གནས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཆོས་ཉིད་དང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་དག་རྣམ་གྲངས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཐེར་ཟུག་མ་ཡིན་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འོ་ན་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་མེད་པ་ལ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཉིད་ཐེར་ཟུག་པ་ནི་རྟག་པར་འགྱུར་རོ། །གསོལ་པ། དེ་ནི་མ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་བཞིན་ཉིད་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་དག་པར་བྱུང་བ་དེ་ཤེས་བཞིན་དུ་ཆད་པའི་མཐར་འགྱུར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་གསུངས་པ། གཉིས་མེད་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །ཡོད་པ་སྟོང་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་རྫས་ཀྱི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཐེར་ཟུག་ཏུ་གནས་པ་རྟག་པ་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ཡང་ཡིན་ལ་རྫས་ཀྱང་མ་ཡིན་པ་ཞེས་ཇི་ལྟར་བརྗོད་ཅེ་ན། བརྗོད་པ་རྫས་ཡོད་ཅིང་གང་ཞིག་འདི་ཕུང་པོ་ལྔ་དང་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་དང་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་དེ་རྣམས་ལས་གཞན་དུ་འགྱུར་རམ་འདི་ཡང་དེ་རྣམས་ལས་གཞན་ཞེས་ཅི་ལྟར་རྫས་སུ་འགྱུར། དེ་བས་ན་རྫས་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཕྱིར་ཐེར་ཟུག་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྟགས་ཆད་དང་བྲལ་བ་དོན་དམ་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་འཕགས་པའི་ཚིག་སྟེ། དེ་ནི་དེ་ཉིད་དོན་དམ་ཡང༌། །དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་རྫས་སུ་འདོད། །བདེན་པ་དེ་ནི་མི་སླུ་བ། །དེ་རྟོགས་པ་ལ་སངས་རྒྱས་བརྗོད། །ཅེས་བྱ་བའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཤེས་བཞིན་དུ་འབྱུང་བར་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་བསྟན་པའི་དོན་དུ་དེ་གསུངས་སོ། །ཡུལ་གང་གི་སྒྲ་དེ་ནི་སྒྲའི་དོན་ཞེས་བྱ་བའི་རིགས་པས་སོ། །འདི་ཙམ་གྱིས་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལས་གཞན་ཉིད་འདི་ལ་བདག་ཏུ་བྱས་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་ཅི་ལྟར་རྫས་སུ་ཡོད་པར་འགྱུར། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཐ་སྙད་དུ་ཡོད་པ་དང་གཞན་དབང་ནི་རྫས་སུ་ཡོད་པའོ། །གཉི་ག་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པའོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་དོན་


DTG094_Page_0463
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དམ་པར་ཡོད་པ་སྟེ་རྫས་སུ་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དྲི་བ་རྣམ་པར་ངེས་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས་འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱིས་སོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཟབ་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་གནས་སྐབས་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལས་གཞན་ནམ་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་བརྗོད་པར་མི་ནུས་པ་དེ་བས་ན་ཟབ་པའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སེམས་ཡོད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་འདུས་བྱས་པའི་སེམས་དེ་ལ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་ངོ་བོ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེས་དྲི་བར་བྱེད་པ་ནི། དེ་ནི་མ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཀུན་བརྟགས་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དག་ལ་རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་ངོ་བོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡིན་ནམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་སེམས་ནི་ཅི་ཞིག་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཞེས་དྲི་བར་བྱེད་པ་ནི། དེ་ནི་མ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ན་མ་ཡིན་ཞེས་སོ་སོར་ལན་བཏབ་པའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་གཞན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་སེམས་དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་གཞན་ཡིན་ནམ་ཞེས་དྲི་བར་བྱེད་དེ་ནི་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སོ་སོར་ལན་བཏབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ངམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་དེས་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་རློམ་སེམས་སུ་བྱེད་ཅིང་དྲི་བར་བྱེད་པ་ནི་དེ་མ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་གནས་སྐབས་དེ་ལ་དམིགས་པར་བྱ་བ་དང་དམིགས་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་མེད་པའི་ཕྱིར་སོ་སོར་ལན་བཏབ་པའོ། །ཟབ་མོ་ལ་སྤྱོད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཟབ་པ་ཉིད་རིགས་པས་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཅི་ལ་ཡང་མི་སྤྱོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་སྤྱོད་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་བསྟན་པར་བྱེད་དེ། ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ནི་དམིགས་པའི་ཡུལ་དུ་མཚན་མ་རྣམས་སོ། །མི་འཇུག་པ་ནི་མི་འགྱུར་བའོ། །ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྣང་བ་མ་ཡིན་པའོ། །འོན་ཏེ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དོན་དུ་གཉེར་བས་ཅི་


DTG094_Page_0464
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནས་ཀྱང་འགའ་ཞིག་ཏུ་སྤྱོད་པར་བྱ་བ་སྟེ་གཞན་དུ་ན་ཚོགས་གཉིས་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པས་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མི་ཐོབ་ཅེས་གསུངས་པ་ནི་རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དོན་དམ་པ་ལ་སྤྱོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །འོན་ཏེ་དེ་གང་དུ་ཡང་མི་སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བ་རབ་འབྱོར་གྱིས་དེ་མ་ཐག་པར་གསུངས་པ་དེ་བས་ཇི་ལྟར་དོན་དམ་པ་ལ་སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ་དོན་དམ་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བའམ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་ལ་ཡང་དག་པར་སྤྱོད་པ་མེད་པ་དེ་ལྟར་སྤྱོད་ཅིང་གཉིས་ལ་ཡང་དག་པར་སྤྱོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་གང་དུ་ཡང་མི་སྤྱོད་ཅེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་ལ་ཡང་དག་པར་སྤྱོད་པ་མེད་པ་ལ་འབད་པ་དུ་མས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པ་ལ་སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བ་ཡང་བརྗོད་པ་དེ་བས་ན་སྐྱོན་མེད་དོ། །གཉིས་སུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་འདི་ཉིད་དོན་དམ་པའི་སྤྱོད་པ་ལ་གསལ་བའི་ཕྱིར་གསུངས་པ་ནི། དོན་དམ་པ་ལ་སྤྱོད་པ་དེ་མཚན་མ་ལ་སྤྱོད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གཉིས་ཀྱི་མཚན་མའམ་གཉིས་མེད་པའི་མཚན་མ་ལའོ། །དེ་ནི་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་ཀྱི་མཚན་མ་ལ་ནི་མ་ཡིན་གཉིས་མེད་པའི་མཚན་མ་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །མཚན་མ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་དང་གཉིས་མེད་པའི་མཚན་མའོ། །རྣམ་པར་བཤིག་གམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་འཇིག་པར་བྱས་པས་ཅི་ཞིག་འགྱུར་རམ་ཞེས་དྲི་བར་བྱེད་པ་ནི་གང་དུ་ཡང་མ་བཤིག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འདོན་པ་དེ་ལ་ཡང་རྣམ་པར་མ་བཤིག་གམ་ཅི་ཞིག་གིས་རྣམ་པར་མ་བཤིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་དོན་འདི་ཉིད་དོ། །འགའ་ཞིག་ཏུ་དེའི་མཚན་མ་ཤིན་ཏུ་བཤིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདོན་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཡང་མཚན་མ་ལ་འདི་ཉིད་ནི་ཤིན་ཏུ་བཤིག་པ་ཉིད་གང་ཞིག་དངོས་པོ་མེད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་དོན་ལ་གོམས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་མ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་མ་རྣམ་པར་བཤིག་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སོ་སོར་ལན་བཏབ་པའོ། །དེ་ལྟར་མཚན་མ་རྣམ་པར་བཤིག་པ་ཞེས་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་མེད་པས་ཡང་མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་རང་ཉིད་ཀྱི་མཚན་མ་


DTG094_Page_0465
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་ཀུན་དུ་མི་སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བ་གང་ཞིག་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་དེ་ནི་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བས་དགག་པར་བྱེད་ཅིང་སྙིང་ལ་གནས་པ་དེ་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ། འདི་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མཚན་མ་རྣམ་པར་བཤིག་པ་ནི་རྣམ་པར་འཇིག་པར་བྱེད་པར་ཅི་ལྟར་འགྱུར། མཚན་མ་རྣམ་པར་བསྒོམ་ཞེས་བྱ་བ་གལ་ཏེ་འདིའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ལྟར་མི་སྦྱོར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། མཚན་མ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པས་ཡང་མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྟོབས་ཉིད་ཀྱིས་མཚན་མ་ལ་མི་སྤྱོད་དེ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་གྱིས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཚོགས་གཉིས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་གལ་ཏེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་བསྡུས་པའི་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པའི་ས་རྣམས་ལ་ཡང་མཚན་མ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་མེད་དེ་འོན་ཀྱང་འདི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མཚན་མ་སྤང་བ་མ་ཡིན་ཏེ་རྗེས་ལ་སྐྱེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་སླར་ཡང་ཚོགས་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྲངས་མེད་པ་དང་པོ་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཡང་སྐྱེ་བ་འདི་ཉིད་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མཚན་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་འབད་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ལ་ལྟུང་བ་ནི་ཡིན་གྱི་འདི་ལ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ག་ལ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ཡང་ས་མ་ཐོབ་པའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་དགོངས་པ་ནས་གསུངས་སོ། །འཕགས་པ་ནི་ས་དང་པོ་ཉིད་ལ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ལ་སོགས་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་རྣམས་ལས་ཡང་དག་པར་འདའ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ས་བཅུ་པ་ལ་སོགས་པ་འདོན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཉེ་བར་བསྡུ་པའོ། །སེམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཀྱི་དམིགས་པའི་ཡུལ་ལོ། །མཚན་མ་གང་ལགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགའ་ཞིག་ཏུ་འདོན་པའོ། །དེ་ལ་ཡང་དོན་


DTG094_Page_0466
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་འདི་ཉིད་དོ། །མཚན་ཉིད་གང་ལགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་གང་ལགས་པའོ། །མཚན་མ་གང་ལགས་པ་ནི་དེའི་རྒྱུ་ཅན་ནོ། །དེ་ཐམས་ཅད་ཅེས་མཚན་མ་མེད་པ་ལ་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པ་ནི་གོམས་པ་ཙམ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའོ། །རྨི་ལམ་ན་བསྒོམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཟབ་མོའི་གནས་ལ་གནས་སྐབས་སུ་བྱེད་པར་གྱུར་པའི་གནས་སྐབས་གཉིས་པོ་གཙོ་བོར་བྱས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཉིད་ལ་སྟོན་པར་བྱེད་པའོ། །གལ་ཏེ་ཡང་སྔར་མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གཙོ་བོར་བྱས་པ་དེ་ལྟར་ན་ཡང་མེད་ན་མི་འབྱུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་དང་སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དག་རྙེད་པའོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་མེད་ན་དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྒོམ་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འཕེལ་བར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཞིག་རྨི་ལམ་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་དེ་ལ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་རྨི་ལམ་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་མི་འགྱུར་ན་འོན་ཀྱང་སད་པ་ཉིད་ལ་དེ་ཡོད་པར་འགྱུར། དེ་ལྟར་ཡོད་པ་ལ་རྨི་ལམ་དང་སད་པ་དག་ལ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཡོད་པ་ཉིད་དང་མེད་པ་ཉིད་ལ་ཁྱད་པར་འགའ་ཞིག་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་རློམ་སེམས་ཤིང་འདྲི་བར་བྱེད་དེ། དེ་བས་ན་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རྨི་ལམ་དང་སད་པ་དག་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་འདིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སད་པ་དང་རྨི་ལམ་དུ་ཡང་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་མི་དམིགས་པ་འདར་བའོ། དེ་བས་ན་རྨི་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་དང་ཉིན་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ཐ་སྙད་ཙམ་འདི་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ཉིན་པར་དང་རྨི་ལམ་དག་པ་མཚུངས་པ་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ལ་གལ་ཏེ་གཉིད་སད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་འཕེལ་བར་འགྱུར་ན་རྨི་ལམ་དུ་ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་འཕེལ་བ་ཡོད་པར་འགྱུར་བའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ཁྱད་པར་རོ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ནི་ཁྱད་པར་མེད་པའོ། །ཤཱ་རིའི་བུས་སྨྲས་པ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གང་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདི་ནི་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུའི་དགོངས་


DTG094_Page_0467
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའོ། །གལ་ཏེ་ཉིན་པར་དང་རྨི་ལམ་དུ་ཡང་ཆོས་རྣམས་མཚུངས་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་གང་ཞིག་རྨི་ལམ་དུ་ཡང་དགེ་བ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དང་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་མི་དགེ་བ་བྱེད་པ་ཡང་དགེ་བའི་ལས་དེ་ལ་སོགས་པ་ནི་འཕེལ་བ་མཐོ་རིས་ལ་སོགས་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ནུས་པར་ཅི་ཞིག་འགྱུར་རམ། ཉེ་བར་སོགས་པའམ་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱིས་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་སྦྱིན་པར་ནུས་པ་འདིར་ཉེ་བར་བསགས་པར་ཅི་ཞིག་འགྱུར་རམ། སྐྱེས་བུ་དེས་ཉེ་བར་བསགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉིན་པར་དང་རྨི་ལམ་དག་ལ་ཆོས་རྣམས་མཚུངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་དགེ་བ་བྱེད་པ་པོའི་ཉེ་བར་བསགས་པ་མཐོ་རིས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །མི་དགེ་བའི་ཟད་པ་ནི་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། །དེས་ན་གཉིས་སུ་གསུངས་པའོ། །པོ་ཏི་འགའ་ཞིག་ལ་སོགས་པ་དང་ཟད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དུམ་བུའི་རྣམ་པའམ་ཨ་ཡིག་དུམ་བུར་སོང་བ་འདྲི་མཁན་རྣམས་ཀྱི་བག་མེད་པས་ཨོ་ཡིག་ཏུ་ཉེ་བར་སོང་བ་འདོན་པ་ཡིན་ནོ། །རབ་འབྱོར་གྱིས་སྨྲས་པ། ཅི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། བསགས་པ་དང་ཟད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ལ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་ཉིན་པར་དང་སད་པ་ལ་ཡང་ལས་དེ་དང་བྱེད་པ་པོ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལ་བསགས་པའམ་ཟད་པ་ཁྱོད་སྨྲ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གལ་ཏེ་སུ་ཞིག་རྨི་ལམ་དུ་ཡང་ཆུ་ཀླུང་ཆུས་གང་བ་མཐོང་པའམ་རྒྱ་མཚོ་སྐམས་པ་མཐོང་སྟེ་འོན་ཀྱང་དེ་ལ་ཡང་སོགས་པ་དང་ཉེ་བར་ཟད་པ་དག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཉིན་པར་དང་རྨི་ལམ་དག་འདྲ་བར་མཐོང་བ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་ཅེས་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཉིན་པར་དང་རྨི་ལམ་དག་ལ་ཐ་དད་ལ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསར་པའི་སླད་དུ་གསུངས་པ། སྐྱེས་བུ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་ཉིན་པར་སྲོག་གཅོད་པ་བྱས་པ་དེའོ། །སང་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྨི་ལམ་དུ་སྲོག་གཅོད་པ་བྱས་ནས་སད་པ་ཡོད་བཞིན་དུ་རྟག་ཏུ་གཉི་ག་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་བྱེད་པ་ནི་ངས་བསད་དོ་


DTG094_Page_0468
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བའོ། །དེའི་ཚེ་ཉིན་པར་བྱས་པའི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་ལ་ཅི་ཞིག་བསགས་པ་དང་རྨི་ལམ་དུ་བྱས་པ་ལ་ཅི་ཞིག་ཟད་པར་འགྱུར་རམ། གལ་ཏེ་ཡོད་པར་འགྱུར་ན་རྨི་ལམ་དང་སད་པ་དག་ལ་ཁྱད་པར་གྱིས་ཡོད་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །བསད་པའི་འདུ་ཤེས་ཉིད་རྒྱས་པར་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ནི། ཅི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །ཨ་ལ་ལ་བསད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཨ་ལ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ངོ་མཚར་བ་ལའོ། །དེ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་བསྲུང་བ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་བདག་གིས་བསད་ཅེས་བྱ་བར་ངོ་མཚར་བའོ། །ལེགས་པར་བསད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེགས་པར་དེ་བྱས་གང་ཞིག་བསད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཤིན་ཏུ་བསད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་བསད་པ་འདི་བྱས་པ་ཅི་ལྟར་ཡང་འཚོ་བ་མ་ཡིན་པར་རོ། །གང་གིས་དེ་ལྟར་བྱས་ཤེ་ན། གསུངས་པ་ནི་ངས་བསད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱིས་གསུངས་པ་ཉིད་གསར་པ་མ་གྲུབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དབང་གིས་རྨི་ལམ་དང་སད་པ་དག་གི་ཁྱད་པར་རྗེས་སུ་རློམ་སེམས་སུ་བྱེད་ཅིང་གསུངས་པ་ནི་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སླར་འདི་ལྟར་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དབང་གིས་གསར་པ་ལ་རྨི་ལམ་དང་སད་པ་དག་གི་ཁྱད་པར་གལ་ཏེ་ཡིན་ན་དེ་ལྟར་ན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡོད་མོད། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དབང་གིས་རྨི་ལམ་དང་སད་པ་དག་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཟད་པའི་འདུ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ལ་སྐྱོན་ཟད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཟད་པའི་ཤེས་པའོ། །དེའི་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་ཀྱིའོ། །ཉིན་པར་བྱས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དབང་གིས་ཉེ་བར་བསགས་པ་དང་རྨི་ལམ་དུ་བྱས་པའི་ཟད་པར་འགྱུར་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གསར་པ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་རློམ་སེམས་སུ་བྱེད་དོ། །དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་དམིགས་པ་གཟིགས་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་རྣམས་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་གནས་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །དེ་ལ་ཅི་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དབང་


DTG094_Page_0469
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གིས་རྨི་ལམ་དང་སད་པ་དག་ལ་ཁྱད་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གསར་པ་བཞིན་དུ་ཁྱོད་རློམ་སེམས་སུ་བྱེད། དེ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མི་དམིགས་པ་མཐོང་བ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྨི་ལམ་དང་སད་པ་དག་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པར་སྨྲ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཅི་ལྟར་ཡང་འདི་འཐད་པར་འགྱུར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་གནས་པའི་སླད་དུ་རྨི་ལམ་དང་སད་པ་དག་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པ་སྟེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སྤྱོད་པས་སར་པའི་སླད་དུ་ཁྱད་པར་ཞེས་འཐད་པ་བྱེད་ཅིང་གསུངས་པ་ནི། དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུངས་པའི་རིམ་པས་སོ། །པོ་ཏི་འགའ་ཞིག་ལ་ཡང་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འགྲེས་འདོན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་འདོན་པ་སྟེ་དེའི་ལས་ལ་སོགས་པའམ་ཟད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་མ་ཐག་ཏུ་རབ་འབྱོར་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་ནི་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ནི་དོན་གསལ་བ་ཉིད་དོ། །དམིགས་པ་མེད་པ་ལས་མི་སྐྱེ་དམིགས་པ་མེད་པར་སེམས་མི་སྐྱེ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་དང་སེམས་པ་དང་བློ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་དོན་གཅིག་གོ །དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ་རྨི་ལམ་དུ་བྱས་པའི་སྲོག་གཅོད་པ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་མི་དམིགས་པ་མཐོང་བ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཀྱང་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོས་རྨི་ལམ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་པའི་ཕྱིར་དེ་མི་དམིགས་པའི་སེམས་པ་དངོས་པོ་མེད་པའི་དམིགས་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་དེར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལྷག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཉིན་པར་བྱས་པའི་སྲོག་གཅོད་པ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་བྱེད་པ་པོས་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་བྱས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེ་དང་དམིགས་པའི་ཡུལ་གྱི་སེམས་པ་ནི་དངོས་པོའི་དམིགས་པ་ཉིད་བྱེད་པ་པོའི་དགོངས་པའི་དབང་གིས་དེ་བས་ན་དེ་ལ་འབྲས་བུ་ལྷག་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཡིན་ན་རྨི་ལམ་གྱིས་བྱས་པ་ནི་དམིགས་པའི་ཡུལ་མེད་པར་འགྱུར་བ་དང་སད་པའི་དུས་སུ་བྱས་པ་ནི་དམིགས་པའི་ཡུལ་དང་


DTG094_Page_0470
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཅས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་རྨི་ལམ་དང་སད་པ་དག་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ཡོད་པ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་ཞེས་པ་ཉམས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདི་བཟློག་པའི་དོན་དུ་གསུངས་པ་ནི་མཐོང་བ་དང་ཐོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དམིགས་པའི་སྤྱོད་པ་ཅན་གསར་པ་རྣམས་ལ་དངོས་པོའི་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཉིད་ལ་མ་ལྟོས་པར་རྨི་ལམ་དང་སད་པ་ལ་ཡང་མཐོང་བ་དང་ཐོས་པ་དང་རྟོགས་པ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་བློ་འཇུག་སྟེ། དེ་དེ་ལྟར་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་བློ་ཁ་ཅིག་ནི་འབྲས་བུ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འགའ་ཞིག་ནི་འབྲས་བུ་ཆུང་བ་འགའ་ཞིག་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་འགའ་ཞིག་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བ་ལ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཅི་ཞིག་བརྗོད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། འགྲོ་བ་དང་དུས་དང་སྦྱོར་བའི་ལུས་རྣམས་ལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་བྲལ་བ་ལ་རྨུགས་པ་ལ་སོགས་པའི་འགལ་རྐྱེན་གྱི་དབང་གིས་ཤེས་པ་ཅུང་ཟད་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཅི་ལྟར་འབྲས་བུ་མེད་པའམ་འབྲས་བུ་ཆུང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གང་གི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་དབེན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་ལས་ལས་ལ་དམིགས་པ་སེམས་པའི་ཡུལ་རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་ལས་རྣམ་པར་དབེན་པའོ། །དེ་ལ་དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་ཉིད་དམ་དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཇི་ལྟར་གདགས་པར་བྱ། དེ་བས་ན་དབེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་མེད་པའོ། །རབ་འབྱོར་གྱིས་སྨྲས་པ། མཚན་མར་བྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ནོ། །འདིར་ནི་མི་དམིགས་པ་མཐོང་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྐབས་ལས་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དམིགས་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་འདིར་རབ་ཏུ་སྐབས་པའོ། །དེ་བས་ན་དེ་དང་མི་རྟོག་པའི་དབང་གིས་དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་དང་དམིགས་པ་མེད་པ་ངེས་པར་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །མཚན་མ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པའི་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་གང་ཞིག་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱིར་དང་གང་ཡང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་མ་རིག་པ་ལ་


DTG094_Page_0471
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོགས་པ་རྣམས་ལ་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་མེད་པར་གྱུར་པ་ཉིད་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལས་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་འཁྲུལ་པའི་བློ་ནི་མེད་པ་ཉིད་ཚད་མར་བྱས་ནས་དམིགས་པའི་ཡུལ་དུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཐ་སྙད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པ་ལ་མི་ལྟོས་པ་ཉིད་དོ། །སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པའི་ཡུལ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཀྱི་སེམས་དང་བ་ལས་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཞན་ཡང་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས་ཕྱོགས་སྔ་མ་གཞན་གསུངས་པ་ནི་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གང་གི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ་རེ་ཞིག་སར་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྟ་ཞོག །གང་ཞིག་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གལ་ཏེ་རྨི་ལམ་ན་སྦྱིན་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་ཅིང་དེའི་རྨི་ལམ་དང་སད་པ་དག་འདྲ་བའི་ཕྱིར་སད་པ་ལྟར་ན་རྨི་ལམ་དུ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལེགས་པར་བྱས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །དེའི་དུས་དང་ཉེ་བའི་བྱམས་པས་གདུལ་བར་བྱ་བའི་སྐྱེ་བོ་རྗེས་སུ་གཟུང་བའི་དོན་ནི་བདག་ཉིད་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་དེའི་དགོངས་པ་གསུངས་པ་ཉིད་ཤེས་པའི་དོན་དུ་འཕགས་པ་བྱམས་པས་ཕྱོགས་སྔ་མ་དེ་དོར་བར་བྱེད་པའོ། །ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པའི་འཕགས་པ་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཀྱི་འབད་པ་མེད་པས་ལུས་ཉིད་ཀྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ས་བརྒྱད་པ་ནས་བརྩམས་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྣང་བ་མེད་པ་མཚན་མ་མེད་པ་རྒྱུ་མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་སེམས་ཀྱི་འབད་པ་མེད་པས་ལུས་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་དེ་ལ་མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གནས་པ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལུས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་འདིའི་ལན་ལྡོན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་སྔ་མ་འདིའོ། །ལན་ལྡོན་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་


DTG094_Page_0472
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འགྱུར་རོ། །མ་ཕམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱམས་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་གཞན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ཅི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །མི་དམིགས་པ་མཐོང་བའི་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྨི་ལམ་དང་སད་པ་དག་ལ་ཡང་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་བཞིན་དུ་ཕྱོགས་སྔ་མ་བྱེད་པར་འགྱུར་ཞེས་དོན་དམ་པར་སྟོང་པ་ཉིད་མངོན་དུ་བྱེད་དོ། །གང་ཟག་གམ་ཆོས་མེད་པ་ལ་བྱམས་པ་འདིས་དོན་འདིའི་ལན་ལྡོན་ཏམ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ཞིག་ལ་དགོངས་ནས་ཁྱོད་སྨྲ། གློ་བུར་བའི་མིང་ཙམ་བཟུང་ནས་ཁྱེད་ཅི་ཞིག་སྨྲའམ། འོན་ཏེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སམ་སྟོང་པ་ཉིད་ལན་ལྡོན་པར་འགྱུར་ཞེས་སྨྲ། ཐམས་ཅད་དུ་ལན་ལྡོན་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བས་ལན་ལྡོན་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་རྟོགས་པར་བྱའོ། །འདི་ཉིད་མགོ་ལྕོགས་ཀྱིས་ཐོབ་པའི་དོན་གཅིག་ཏུ་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་དོན་དུ་གསུངས་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེས་ནི་ལན་ལྡོན་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཆོས་གང་ལན་ལྡོན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱམས་པའོ། །ཆོས་གང་ལ་ལན་གླན་པར་བྱ་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲི་བའོ། །ཆོས་གང་གིས་ལན་གླན་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤཱ་རིའི་བུའིའོ། །ཆོས་གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངག་གིས་སོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་འདི་དག་དེ་བཞིན་དུ་ཁྱོད་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས་འདི་བརྗོད་པ་གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱིས་འདི་དག་དེ་བཞིན་དུ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པ་དེ་ལྟར་ཡོད་པ་ལ་མངོན་དུ་བྱ་བ་དང་མངོན་སུམ་བྱ་བ་ཞེས་ཐ་དད་པ་ཉེ་བར་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འཕགས་པ་བྱམས་པས་བདག་གིས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་སོ་སོར་རྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་དུས་སུ་ཆོས་རྣམས་འདི་དག་ཉེ་བར་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་རྣམས་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་སྟེ་དེ་བས་ན་ཅི་ལྟར་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་དེ་རྣམས་ངག་གིས་བརྗོད་པར་འགྱུར་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་ཅི་ལྟར་ཚིག་གིས་བརྗོད་པའི་ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་མ་ཐག་པར་བརྗོད་པའི་དགག་པའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་ཆོས་འདི་


DTG094_Page_0473
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམས་མི་ཤེས་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །འོན་དེ་ལྟར་ཁྱོད་ལ་ཆོས་རྟོགས་པ་མེད་ན་གསུངས་པ་ནི། །འོན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གིས་མངོན་དུ་དེ་ཉིད་ལས་ཞེས་བྱ་བ་གཙོ་བོ་ཉིད་ལ་ལྟོས་པའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིག་པ་དང་ཚིག་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱད་པ་ལྟར་སྟོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བླ་ན་མེད་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་གོམས་པ་མེད་པར་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་མཚན་མ་མེད་པ་བསྟན་པ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་ཆོས་དེ་ཡང་ཁྱོད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ངམ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པ་ལ། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ཙམ་ལས་གཞན་དུ་ཆོས་གཞན་ཅུང་ཟད་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་རློམ་སེམས་སུ་སྤྱོད་ཅིང་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སོ་སོར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ལ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་མི་དམིགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་གཅིག་དང་སོ་སོར་འབྲེལ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལུང་བསྟན་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་པར་གྱུར་པའི་ཆོས་རྣམས་མི་དམིགས་པའོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ན་གང་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བའི་དོགས་པ་བསལ་བའི་དོན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་དུས་སུ་སྙིང་རྗེའི་དབང་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་དམིགས་པའི་འདུ་ཤེས་ཅན་དུ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་པར་མཛད་ཅིང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྤྱོད་པ་སྟོན་པར་མཛད་པ་ནི་དེ་ལྟར་སྤྱོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྐྱེ་བཞིན་པའི་དངང་བ་ནི་དངང་བའོ། ཡང་དག་པར་འབྱུང་བའི་སྐྲག་པ་ནི་ཀུན་ཏུ་སྐྲག་པའོ། །དེའི་རྒྱུན་ནི་ཀུན་དུ་སྐྲག་པ་དང་ལྡན་པའོ། །སྟོབས་བསྐྱེད་པ་རྙེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམས་པས་མི་བརྫི་བའི་ཤེས་རབ་དང་སྙིང་རྗེའི་སྟོབས་ཀྱི་བག་ཆགས་བརྟས་པས་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མཐོང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྤྱོད་པ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་དང་སྙིང་རྗེའི་སྟོབས་ལས་རང་གི་ལམ་


DTG094_Page_0474
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དངང་བ་དང་མི་དངང་བ་མི་འབྱུང་སྟེ་གཅན་གཟན་གྱི་དགོན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་གང་ལ་ཡང་དག་བ་མི་འབྱུང་ངོ༌། །གཅན་གཟན་གྱི་དགོན་པ་ཁྱད་པར་དུ་ཁྱབ་པ་ཉིད་གང་ཞིག་མཐོང་བ་དེ་ལ་བདག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་ལྟར་མ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་སྨོན་ལམ་དུ་བྱེད་པ་དེ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་ནི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་རྙེད་པ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །དད་བ་ལ་སོགས་པ་དགག་པ་གསུངས་པ་བརྗོད་པ་དང་ད་ལྟར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལ་ལྟོས་པས་གཞན་ཡང་གི་སྒྲའོ། །བགྲོད་པར་དཀའ་བའི་ས་ཕྱོགས་ནི་དགོན་པའོ། །གཅན་གཟན་རྣམས་ཀྱི་དགོན་པ་ནི་གཅན་གཟན་རྣམས་ཀྱི་དགོན་པའོ། །འདི་ལྟར་ངེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བས་ཉེ་བར་བསྡུས་པར་བྱས་པའི་སྟོབས་གཞན་གསུངས་པ་ནི་མི་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་མི་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་མི་ཐོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདོག་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་རྩ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདོག་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ཉིད་ནི་དགེ་བ་སྟེ་དེ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བའོ། །ལུས་ཀྱང་རབ་ཏུ་བོར་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་དང་ཆོས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་ལུས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོ་བྱད་ནི་ཅི་ནས་ཀྱང་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཆོས་གོས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །གཞན་ནི་ཉེ་བར་མཁོ་བ་རྣམས་སོ། །སྦྱིན་པ་དེ་ནི་བྱིན་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་བདག་གི་དོན་འགའ་ཞིག་ཉེ་བར་མཁོ་བ་འདིས་མངོན་པར་འདོད་པའོ། །དེ་བས་ན་གལ་ཏེ་དེ་རྣམས་ལ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཉིད་དེ་བས་ན་འདི་ཉིད་སྦྱིན་པ་བྱིན་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བའོ། །གནོད་སེམས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྡང་བའོ། །ཁྲོ་བ་ནི་སེམས་ཅན་དང་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཡུལ་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པའོ། །ཞེ་སྡང་ནི་སེམས་ལ་འཇོག་པ་དང་འབྲེལ་བའོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་རང་གི་ལུས་ལ་སོགས་པ་གཏོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་གཞན་ལ་མི་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་གནོད་པ་བྱེད་པ་རྣམས་


DTG094_Page_0475
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་མི་ཁྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཉིད་ལ་དགེ་བའི་ཆོས་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ་ལ་ཕན་པའི་སྨོན་ལམ་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་འདི་ལ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འགའ་ཞིག་ཏུ་འདོན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཉེ་བར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་མཐུས་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆུས་དགོན་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆུས་སྤངས་པའི་དགོན་པ་ནི་ཆུའི་དགོན་པའོ། །ཀུན་དུ་མི་སྐྲག་པའི་ཆོས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྟན་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་སྦྱོར་བ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་སྐྱོབ་པ་ལ་དབང་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྲིད་པ་ཐམས་ཅད་བཅད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་གསུམ་པའི་འདོད་ཆགས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཆུའི་དགོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་ཞིག་ཅེས་བརྗོད་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །སྐོམ་པས་འཆི་བའི་དུས་བྱེད་པར་གྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲོག་འགག་པའི་དུས་ན་ཡང་བདག་གིས་རང་གི་སྡུག་བསྔལ་དང་བདེ་བ་ཡིད་ལ་མི་བྱ་བ་སྟེ་འོན་ཀྱང་དེ་དང་དེའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉེ་བར་ཞི་བའི་སྨོན་ལམ་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །ཡི་དགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡི་དགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཏུ་སྐྱེ་བའི་ཡང་དག་པར་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ལས་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེའི་ལས་ལ་སྲེད་པས་འཆི་བའི་དུས་སུ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་བླངས་ནས་འབྲས་བུ་སྟེར་བ་ལ་མངོན་པར་ཕྱོགས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ནི་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་ཆུ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བསིལ་དང་ཡང་དང་འཇམ་དང་ཞིམ། །དྲི་མི་ཞིམ་སྤངས་དང་བ་དང༌། །འཐུངས་དང་འཐུང་བར་འགྱུར་བ་ནི། །ལྟོ་བ་མགྲིན་པ་ལ་མི་གནོད། །ཅེས་བྱ་བའོ། །སྐྱིད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོར་བསྟན་པའོ། །བདེ་བ་དང་ལྡན་པ་ནི་བདེ་བ་དང་སྦྱོར་བ་ཅན་ནོ། །བདེ་བ་ཐམས་ཅད་དང་ཕྲད་པར་འགྱུར་བ་འདི་རྣམས་ལ་ཡོད་པས་ན་བདེ་བ་ཐམས་ཅད་དང་ཕྲད་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་གཅིག་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲུབ་པ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྱུང་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིམ་གྱིས་རྫོགས་པ་ཉིད་རྙེད་བའི་ཕྱིར་རོ། །


DTG094_Page_0476
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་དུའོ། །བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ལྔ་ལ་སོགས་པ་སྤངས་པས་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནད་ཀྱི་དགོན་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནད་ཀྱིས་ཉེ་བར་འཚེ་བའོ། །མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་ཞུགས་པས་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་དུ་ཅི་ནས་ཀྱང་འཁོར་བའི་ཕྱིར་དུས་རིང་པོ་མངོན་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མི་བྱ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་དང་བར་མི་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དུས་རིང་པོར་མངོན་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་དག་པར་འོས་པ་ཉིད་ཅི་ལྟར་མི་བྱ་ཞེས་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་དོགས་ནས་གསུངས་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་རྒྱུན་ལས་ཐ་དད་པ་དུས་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་རྣམས་ཀྱང་རེ་རེར་སྐྱེས་པ་ཙམ་ཉིད་རྣམ་པར་འཇིག་པས་གཡོ་བར་བྱེད་པ་དེ་བས་ན་སུ་ཞིག་ལ་རིང་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའོ། །འདི་ཙམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མའི་ཚད་དོ། །སྔོན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་བདག་གིས་འཁོར་བར་བྱ་བའོ། །མཐའ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆ་དང་བྲལ་བའི་སྐད་ཅིག་མ་ལ་མཐའ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རིམ་པ་འདིས་དུས་རིང་པོ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱིས་དཀའ་བའི་འདུས་ཤེས་བསྐྱེད་པར་མི་བྱ་བ་རྒྱུ་གང་གིས་ཤེ་ན། གསུངས་པ་ནི་མང་ཞིང་ཡུན་རིང་བའོ། །སྔོན་མེད་པའི་ཐ་མ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྔོན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་འོངས་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རིང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུ་ཤེས་སྐྱེ་བར་མི་བྱ་ཞེ་ན་གསུངས་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་རེ་རེ་ཙམ་ལས་ཐ་དད་པ་ཅུང་ཟད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་རིང་བ་སྔོན་མེད་པའི་མཐའ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་གསུངས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་མཐའ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྔ་མ་བཞིན་དུ་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་བསྡུ་བའོ། །འཇིགས་པ་མི་བཟད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གཏན་དུ་བའི་འཇིགས་པའི་རྒྱུ་རྣམས་འཇིགས་པ་མི་བཟད་པའོ། །ཅི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པ་སྨྲ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་སྤྱད་པར་མཛད་ཅིང་སྨོན་ལམ་རྣམས་ཀྱང་


DTG094_Page_0477
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཛད་པ་དེ་ལྟར་བདག་ཀྱང་བྱེད་ཅེས་དེའི་ཕྱིར་གསུངས་པ་སྨྲ་བར་འགྱུར་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱ་བས་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཅི་ལྟར་གསུངས་པ་བཞིན་དུ་བྱེད་པའོ། །འཆལ་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མཚན་མ་དང་ཀློག་པ་ཉེ་བར་བསྡུས་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྨོན་ལམ་འདི་ཐམས་ཅད་ལ་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ་འོན་ཀྱང་དགོངས་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྨོན་ལམ་སྣ་ཚོགས་པར་འགྱུར་རོ། །འགའ་ཞིག་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་སྨོན་ལམ་བྱེད་པ་ཕྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་ཅུང་ཟད་འགྲུབ་པ་དང་ཅུང་ཟད་མི་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་པ་དེ་ལ་གང་ཞིག་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དེ་ཉིད་གསུངས་པ་ནི། འཛུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་ཐམས་ཅད་ལས་འོད་ཟེར་ངེས་པར་ཕྱུང་བ་ནི་འདིར་འཛུམ་པ་ཞེས་སྨྲའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གསེར་གྱི་ཁ་དོག་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་རོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་དབབ་པས་འཛུམ་པའི་སྒྲའི་དོན་གླིང་བཞི་ལས་བཤད་པ་ཁོ་ནའོ། །ཆགས་པ་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱར་བ་མེད་པའོ། །བར་སྣང་གི་ནམ་མཁའ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་གཅིག་པུ་ཉིད་ལའོ། །གང་གི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་ལུང་བསྟན་པར་བཞེད་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་སྤྱི་བོར་འོད་ཟེར་རྣམས་མི་སྣང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའོ། །མཚན་མར་གཟུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་ཀུན་དགའ་བོ་དྲི་བར་བྱེད་པ་ནི་རྒྱུ་གང་ལགས་རྐྱེན་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་སྔ་རོལ་དུ་ཡང་ལུང་བསྟན་པར་མཛད་ཅིང་གསུངས་པ་ནི། སྲིང་མོ་གང་གཱའི་ལྷ་མོ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འདུས་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུང་བསྟན་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་ལ་དེར་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདམ་ལས་བརྒལ་བ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རིག་པའི་འདམ་ལས་བརྒལ་བའི་ཕྱིར་གཉེན་པོའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་པ་ལ་ཉེ་བར་སོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་པ་དང་འདྲ་བར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་སྟེ་དབང་བྱེད་པའི་ངོ་བོའོ། །ཚད་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་


DTG094_Page_0478
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་ནི་ཚད་ཡོད་པ་ནི་ཚད་ཀྱི་ངེས་པའོ། །མ་ལེགས་པར་འགྱུར་བའི་དགོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་དགོན་པ་རྣམས་སོ། །མི་འབྱུང་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུ་སྨོན་ལམ་ལ་རག་ལས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །ཡོངས་སུ་སྦྱང་བར་བགྱིས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུང་བསྟན་པ་ཐོབ་པའི་ཆེད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བསྙེན་བཀུར་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐར་ཕྱིན་པར་བགྱིས་པ་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་ཐོབ་པས་མ་དག་པའི་འཁོར་བ་མཐར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྲིང་མོ་གང་གཱའི་ལྷ་མོས་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་ལེའུ་ནི་དེའི་ལའུ་སྟེ་ལེའུ་བཅུ་དགུ་པའོ།། །།ད་ནི་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ནས་ཅི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྟོང་བ་ཉིད་ལ་སྒོམ་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་དྲི་བར་བྱེད་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་འདིར་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་རང་བཞིན་ནོ། །བདུན་པ་འདི་ཡང་མཚན་མ་ལ་སྟེ་དེའི་དོན་དམ་དེ་ཐོབ་པའི་རྟགས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྤྱོད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཀུན་བརྟགས་དང་གཞན་དབང་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ལའོ། །ཡོངས་སུ་འདྲིས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོར་རྟོགས་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ལ་དབང་བ་ཉིད་དོ། །གཟུགས་སྟོང་པའོ་སྙམ་དུ་སོ་སོར་བརྟག་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ལྷག་མཐོང་སྟེ་མངོན་པར་འཕེལ་བའི་དུས་སུ་དེ་ལྟར་སོ་སོར་བརྟག་པར་བྱ་ཞིང་གཡེང་བ་མེད་པའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དུས་སོ། །སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ནི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་ནོ། །གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོ་སོ་རྟོགས་པ་དང་འདྲ་བའི་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པར་བྱ་བ་ཐོབ་པའི་དུས་སོ། །ཆོས་ཉིད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོར་གྱུར་པའི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ཆོས་ཉིད་དེ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཡོངས་སུ་འདྲིས་པའི་ཤེས་པ་ཉིད་འདི་ལྟ་བུ་སྟེ་གང་གིས་སྟོང་པ་ཉིད་


DTG094_Page_0479
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་བས་ཡང་དག་པའི་མཐའ་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་མ་ཐག་ཏུ་གསུངས་པ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཉིད་མི་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་ན་ཡོངས་སུ་འདུས་པའི་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལ་འདི་ཡང་དག་པར་མཐོང་བ་འཇུག་པ་གང་གིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན་པ་འདི་མཚན་མ་དང་དངོས་པོར་འཛིན་པས་འཁོར་བར་འཁོར་བར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཁོར་ཞིང་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་འདུལ་བར་བྱེད་པའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་སེམས་འཁོར་བར་གྱུར་པ་ན་འདི་གཉིས་ཀྱང་གྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡང་དག་པའི་མཐའ་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འབྱུང་ཞིང་དབང་མ་ཐོབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བཤད་པར་གྱུར་པ་འདི་ནི་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པར་བྱ་བའི་དུས་ཡིན་མངོན་དུ་བྱ་བའི་དུས་ནི་མ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འོན་ཏེ་ཡང་དག་པའི་མཐའ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ལ་སྐྱོན་ཅི་ཞིག་འགྱུར། ཉན་ཐོས་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པའི་མཐའ་འདིས་མངོན་དུ་བྱས་པ་དེའི་ཕྱིར་དེའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཇི་ལྟར་སྔར་བསྟན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་ནི་ཉན་ཐོས་སུ་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་ཉན་ཐོས་ནི་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་བསྒོམ་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ཇི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་མངོན་དུ་བྱེད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་བསྒོམ་པ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པ་ཚོགས་མི་ཚང་ཡང་ཇི་ལྟར་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པ་ལ་མངོན་དུ་བྱ་བས་བསྡུས་པ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ལ་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཚོགས་པ་མ་ཚང་བ་ལ་ཇི་ལྟར་འབྲུའི་ས་བོན་ལས་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་མ་རྫོགས་པ་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་མངོན་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་འདི་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པའི་སྨོན་ལམ་དང་


DTG094_Page_0480
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཚོགས་མ་རྫོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལས་ལྡང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་འདི་previous hit ལོངསསྤྱོདརྫོགས next hit་དང་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་དག་མི་སྲིད་པས་གཅིག་ཏུ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པས་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་རབ་ཏུ་མི་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་སྐུ་གསུམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པར་འགྲོ་བའི་དོན་གྱི་བྱ་བ་འདི་ལ་མི་འགྱུར་རོ། །འགྲོ་བའི་དོན་ཉིད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མཆོག་ཡིན་ཏེ། དེ་རྣམས་ནི་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་འཇིགས་པ་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་གཞན་ཅུང་ཟད་ལ་གུས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་འདི་རྣམས་ལ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ཡང་སྲིད་པ་དང་ཞིབ་ལ་རབ་ཏུ་མི་གནས་པའི་རང་བཞིན་སྐུ་གསུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མི་ཐོབ་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ནི་གཞན་ཁོ་ན་སྟེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ནི་གཞན་ནོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་གཅིག་པུ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་ཐ་མི་དད་པ་སྐུ་གསུམ་གྱི་རང་བཞིན་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་འགྲོ་བའི་དོན་བྱེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའོ། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དགོངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་དུ་གསུངས་པ། ཀྱེ་མ་དད་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆུད་ཟོས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ནི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་ན་སྨྲ་ཤིག །དོན་ནི་འདི་ཡིན་ན་དེ་དད་པའི་ཤུགས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བ་ཉིད་ལ་དེ་ལ་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་དོ། །དད་པའི་ཤུགས་དེས་ཆུད་ཟོས་པ་ནི་སྐུ་གསུམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་འགྲོ་བའི་དོན་བྱེད་པ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཉམས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ནི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བའོ་ཞེས་དེ་ལྟར་མ་སྨྲ་ཤིག །བྱང་ཆུབ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ངོ་བོ་བདེན་པ་གཉིས་དང་ཐ་མི་དད་པའི་ངོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་previous hit ལོངསསྤྱོདརྫོགས next hit་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་རྣམ་པ་རྣམས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་མ་ཐག་པར་གསུངས་པ། སྟོན་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་མཚན། །ཁྱབ་བདག་དཔེ་བྱས་བརྒྱད་ཅུ་ལྡན། །མི་འདྲ་བ་ཡི་རྒྱུ་རྣམས་ཀྱིས། །ཅི་ལྟར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན། །


DTG094_Page_0481
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་གསུངས་ཏེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བ་ཡོད་པ་ཁོ་ན་སྟེ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དང་ཤེས་པ་དང་རྟག་པ་དང་ཆད་པ་དང་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་ལ་སོགས་པའི་སྤྲོས་པའི་རྣམ་པས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དག་ལ་ཐ་དད་པ་མི་ཤེས་ཤིང་གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་དབང་གིས་བཀའ་ལས་གསུངས་པ། དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་དང་སློབ་དཔོན་རྣམས་ཀྱི་གཞུང་རྣམས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་སྦྱར་ཞིང་རྣམ་པར་རྨོངས་པས་ལམ་ལོགས་པ་ལ་ལྟུང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ངེས་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཡིན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་བསྒོམ་པར་བྱས་པའི་དེ་ལྟར་ཡང་དག་པའི་མཐའ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པ་དེ་བས་ན་འདི་བྱང་ཆུབ་གཞན་ཉིད་ཅུང་ཟད་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་དེ་བས་ན་ཅིའི་ཕྱིར་འདི་ལ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་བོ། །དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ་ཉན་ཐོས་ཀྱང་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཁམས་ལ་ཞུགས་པ་ཀུན་བརྟགས་དང་གཞན་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྤྲོས་པ་རྣམས་ནུབ་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ཙམ་དོན་དམ་པའི་རང་བཞིན་མཐོང་བར་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའོ། །ཅི་ལྟར་རྒྱས་པར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྣམ་པར་ངེས་པ་བསྡུས་པ་ལས་འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱིས་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་ཞལ་སྔ་ནས་ཀྱིས་ཀྱང་གསུངས་པ། སྐྱེ་མེད་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས། །སྟོང་ཉིད་གཞན་ནི་ཟད་པ་སྟེ། །ཟད་དང་སྐྱེ་མེད་དང་གཅིག་པ། །དོན་ལས་འདི་ནི་བཟོད་པར་གྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཀུན་བརྟགས་དང་གཞན་དབང་དག་ལ་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་མེད་པ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཡང་དག་པའི་མཐའ་མཐོང་བའོ། །ཉན་ཐོས་ལ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཀུན་བརྟགས་དང་གཞན་དབང་དག་ལ་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རྩ་བ་མེད་པའི་དངོས་པོ་མེད་པར་བྱེད་པ་ལ་མཉམ་པས་མཉམ་པའི་དམིགས་པར་བྱ་བ་དང་དམིགས་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོས་གནས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་གཅིག་པུ་མཐོང་བ་


DTG094_Page_0482
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡང་དག་པའི་མཐའ་མངོན་དུ་བྱས་པའི་ཡེ་ཤེས་དོན་གྱིས་འགྲུབ་པའོ། །རང་བཞིན་གྱིས་རྟོགས་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྤྲོ་བར་བྱེད་པ་ནི་འདི་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སྐུ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་གསུངས་པ། བདེ་བ་རྣམ་གྲོལ་སྐུ་འདི་ནི། །ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ཐུབ་ཆེན་གྱི། །ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གནས་སྐབས་དེ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱེ་བྲག་སྨྲ་བ་པ་རྣམས་སོ། །གནས་སྐབས་དེ་ཡང་ཀུན་རྫོབ་པའི་སྐུ་གཉིས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་རབ་ཏུ་མི་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་བོ། །ཕུང་པོ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་བདག་མཐོང་བ་མེད་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །སླར་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པ་ཇི་ལྟར་སྟོང་པ་ཉིད་མངོན་དུ་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་གནས་བརྟན་འདྲི་བར་བྱེད་པའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་སོ་སོར་རྟོག་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གནས་པ་གསུངས་སོ། །ཡང་དག་པའི་མཐའ་ནི་མངོན་དུ་མི་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་དུ་མི་བྱེད་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གནས་ཏེ་དེ་ལ་ཡང་མངོན་དུ་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ཅི་ལྟར་རིགས་ཞེས་དྲི་བར་བྱེད་དེ། དེ་བས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྔོན་གྱི་དགོངས་པའི་དབང་གིས་འདི་ལྟར་འབྱུང་བ་ཞེས་བསྟན་པར་བྱེད་དེ། ཉན་ཐོས་ལ་ནི་འགོག་པ་མངོན་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདིའི་སྟོང་པ་ཉིད་མངོན་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་བསྒོམ་པར་བྱ་འཕེལ་བར་བྱ་ཞེས་བྱ་བའི་འགོངས་པ་འདི་ཉིད་ལས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་བས་ན་ཕྱིས་ཀྱང་མཚན་མ་མེད་པ་དང་སྨོན་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྒོམ་པ་ཉིད་འབའ་ཞིག་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གསུངས་པ། འདི་ནི་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པར་བྱ་བའི་དུས་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡོངས་སུ་འདྲིས་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ནུས་པ་འདི་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པར་བྱེད་ཀྱི་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །མཉམ་


DTG094_Page_0483
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་མ་བཞག་པ་ཉིད་དུ་དམིགས་པ་ལ་སེམས་ཉེ་བར་འདོགས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པ་དང་ཤེས་པའི་དུས་ལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་མཉམ་པར་བཞག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེའི་སྐད་ཅིག་མ་ལ་ཞི་གནས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞི་གནས་མེད་པས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ཉེ་བར་སྐྱེད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་བར་སྐབས་དེ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཇི་སྲིད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་འདི་ལ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་མེད་པའོ། །འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལའོ། །རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྟོང་པ་ཉིད་བཞིན་དུ་མཚན་མ་མེད་པ་དང་སྨོན་པ་མེད་པ་དག་ལ་ཡང་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པར་བྱེད་ཅེས་གསུངས་པ་ནི་གང་གི་ཚེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པའི་དོན་ལ་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཡང་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་ཐོབ་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའོ། །འགའ་ཞིག་ཏུ་བསྟན་པ་ཁོ་ན་འདོན་པ་ཡིན་ནོ། །གསུངས་པའི་དོན་དེ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་དཔེ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །དཔའ་བ་ནི་འཇིགས་པ་དང་བྲལ་བའོ། །བརྩོན་འགྲུས་ནི་སྤྲོ་བའོ། །གནས་པར་གྱུར་པ་ནི་བརྟན་པའོ། །གཟུགས་བཟང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དུ་དེ་བཞིན་ནི་དེ་ལ་ཡོན་ཏན་གནས་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །སྤོབས་པ་ནི་ཐོགས་པ་མེད་པར་མངོན་པར་རྟོགས་པའོ། །སྒྲུབ་པ་ནི་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པའོ། །དུས་ལ་སོགས་པ་གང་ལ་གང་ཞིག་རིགས་པ་དེ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་དུས་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པར་གྱུར་པའོ། །ཕྱིན་པ་ནི་ལུས་དང་ངག་དང་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་ནི་ཐོབ་པའོ། །མཚོན་ཆ་རྣམས་བཟློག་པ་ནི་གོ་ཆ་ལ་སོགས་པའོ། །དྲན་པ་ནི་དྲན་པར་བྱེད་པའོ། །བློ་གྲོས་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པའོ། །རྟོགས་པ་ནི་ཤེས་པའོ། །མོས་པ་ནི་འཛིན་པའོ། །ལུགས་ནི་ཚུལ་ཤེས་པའོ། །འཇིགས་པ་མེད་པ་ནི་མཁས་པའོ། །དེ་དེའི་གཞི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་དང་ཡིད་ལས་བྱུང་བ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་པར་འདུས་བྱས་པ་ལས་བྱུང་བའི་བཟོ་ལ་སོགས་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ནོར་དང་གྲོགས་ལ་


DTG094_Page_0484
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོགས་པ་རྙེད་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་སོ། །ཕ་མ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཤིན་ཏུ་མཉེས་གཤིན་བསམ་པ་བརྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཚོགས་པ་ཚང་བའི་ཡོངས་སུ་མི་འདོར་བའི་རྒྱུ་གསུངས་པ་ནི་འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །གནས་ལ་འཇིགས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡོངས་སུ་མི་འདོར་བའི་རྒྱུ་གཉིས་པ་གསུངས་པ་ནི་འཇིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལ་གནས་པའི་སེང་གེ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་འཇིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡིག་མོར་རུང་བ་ནི་རང་གི་ངོ་བོས་གཏིང་དཔག་དཀའ་བ་ལ་སོགས་པས་སྐྲག་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤུ་ཟིང་ཞེས་བྱེད་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཀྱང་འཇིགས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་གཏན་དུ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་འཇིགས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་གང་ཞིག་སྤུ་ཟིང་བ་ཡང་བྱེད་དེ། ཕྱིར་རྒོལ་བ་ནི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་སོ། །མི་མཛའ་བ་ནི་ནོར་བཟུང་བར་འདོད་པའི་དགྲ་རྣམས་གསོད་པ་ལ་བརྩོན་པ་ནི་མི་མཛའ་བའོ། །ཤིན་ཏུ་མཉེས་གཤིན་པ་ནི་བྱམས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཛངས་པ་ནི་སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མ་སྣད་པ་ནི་མཚོན་ཆ་ཕོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་སྨས་པ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཉེ་བར་འཚེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེའི་དོན་གནས་སྐབས་སུ་བྱ་བ་ལ་སྦྱར་བར་བྱེད་པ་རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཅི་ལྟར་སྐྱེས་བུ་འདི་ཕ་མ་ལ་སོགས་པ་དོར་ནས་འབྲོག་དགོན་པ་ལས་གཅིག་པུ་བྱུང་སྟེ་མི་འགྲོའོ། །དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་རྣམས་དོར་ནས་གཅིག་པུ་འཁོར་བ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེའི་དོན་ཏོ། །ཐབས་མཁས་པ་ནི་སྐྱེས་བུའི་བྱ་བ་དང་བཅས་པ་ཚད་མེད་པ་བཞི་ལ་སྦྱོར་བའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པའི་དོན་དུ་གོམས་པར་གྱུར་པ་ལམ་གྱི་ངོ་བོའོ། །འདིར་བྱམས་པས་སྦྱོར་བའི་གཙོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་གང་གི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཉེ་བར་འབྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་བཅུ་ལ་འཇུག་པའི་སེམས་ཅན་སྤྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱམས་པ་ཡོངས་སུ་བསྒོམ་པ་ལའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མཆོག་ཐོབ་པ་ལའོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ནི་གང་གི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་


DTG094_Page_0485
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་སོགས་པས་སོ། །ད་ནི་མཚན་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་སྐད་གསུངས་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྟོབས་ཉིད་ཀྱིས་མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཡང་འགུགས་པའི་ཕྱིར་ཅི་ཞིག་དེ་ལ་ཡང་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པའི་དོན་དུ་གོམས་པ་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་དེས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཁ་ཅིག་ཡང་མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མི་གནས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་དགག་ཚིག་གཉིས་པས་སྟོང་པ་འདོན་པ་དང་བཤད་པའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཉིད་ཀྱིས་མཚན་མ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བ་འགྲུབ་པ་ལ་མཚན་མ་མེད་པའི་སྒོ་གཞན་གྱིས་དགོས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །འདིར་ཡང་ལྷག་པའི་ཡོན་ཏན་འདིའོ། །དེས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་བཤད་པ་འདི་ཡང་ཤིན་ཏུ་མ་འབྲེལ་པས་དེའི་ཕྱིར་སྔ་མ་ནི་སྐྱོན་དང་བྲལ་བའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རྒྱུ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བའོ། །ས་ལ་མི་ལྟུང་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྟུང་བ་བཀག་པ་སྟེ་གནས་པའོ། །གནས་ཅི་ལ་ཡང་མི་བརྟེན་པར་འདུག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བས་རབ་ཏུ་གནས་པར་དགག་པའོ། །བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུག་པར་བྱས་ནས་སོ། །གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་པའོ། །དེ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་ལའོ། །བརྟེན་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ་དེ་བས་ན་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་མི་ལྟུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལ་མངོན་དུ་མི་བྱེད་པའོ། །དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཅི་ཞིག་ཡིན་ནམ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཇི་སྲིད་དུ་སྐུ་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་རབ་ཏུ་མི་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡོངས་སུ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཚོགས་གཉིས་རྫོགས་པ་འདི་ལ་མི་འབྱུང་བའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དཔེ་གཞན་གསུངས་སོ། །འཛིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ནམ་མཁའ་ཉིད་ལ་གནས་པར་བྱེད་པའོ། །ལྟུང་དུ་མི་སྟེར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྟུང་བའི་ཕྱིར་མི་སྟེར་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་སྟེང་དུ་འཕངས་པའི་མདའ་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་ཡུན་རིང་པོར་མི་ལྟུང་བའི་དོན་དུ་འཕོང་གི་སློབ་དཔོན་གྱིས་འབིགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་བར་དུ་སེམས་ལ་མངོན་


DTG094_Page_0486
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དུ་མི་བྱ་བའི་ཕྱིར་སེམས་ལ་སེམས་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་སོ་སོར་མངོན་དུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའོ། །ཡང་དག་པའི་མཐའ་དམ་པ་མངོན་སུམ་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་དང་ས་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ལ་ཡང་དག་པའི་མཐའ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །འོན་ཀྱང་མངོན་དུ་བྱ་བ་དེ་གཞན་དབང་གིས་སྒྲིབ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ས་བསྡུས་པའི་ཡང་དག་པའི་མཐའ་དམ་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་གཞན་དབང་གིས་སླར་མི་འདོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་ལོངས་སྤྱོད་དང་སྤྲུལ་བ་དག་ཡང་དག་པར་འབྱུང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱིས་གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་སྐལ་བ་ཅི་ལྟ་བར་འདི་སྣང་བའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་ཡང་གཞན་དབང་གི་ངོ་བོ་སྒྲོ་བཏགས་པ་མ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་དཔེ་ཡོངས་སུ་དོར་བ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་རྗོད་པར་བྱེད་དོ། །ཅི་ལྟར་སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་རང་ཉིད་ཀྱི་ཤིང་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་སྔགས་དང་རྒྱུད་ལ་སོགས་པས་ཀུན་ནས་བསྐོར་བ་ལ་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་སྣང་བ་འབྱུང་ཡང་གླང་པོ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲོ་འདོགས་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་ལྟར་ཡང་ཐང་སྟོང་ལ་རྒྱང་རིང་པོ་ནས་སའི་དུམ་བུ་ལ་སོགས་པ་ཆུང་ཡང་རི་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོར་མ་མཐོང་ནས་དེའི་དྲུང་དུ་ཉེ་བར་སོང་སྟེ་རང་གི་ངོ་བོས་སའི་དུམ་བུ་མཐོང་ཞིང་སླར་ལོག་པ་ལ་ཡང་གལ་ཏེ་རི་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པ་ཡོད་པ་རིའི་སྒྲོ་འདོགས་པ་ཆུང་ཡང་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདི་ལ་ཡང་རིགས་པས་བལྟ་བར་བྱའོ། །དོན་གཉིས་པོ་འདི་ཡང་བཀའ་མདོ་སྡེ་ཐ་དད་པ་ལས་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པ་དང་སློབ་དཔོན་རྣམས་ཀྱི་ཡང་འདི་དགོངས་པའི་དབང་གིས་གསུངས་པ་འདི་ནི་འདིར་དོན་དམ་པ་ཞེས་འདིར་ངེས་པར་འབྲེལ་པ་མི་མཐོང་ཞེས་རེ་ཞིག་འདུག་པར་ཟད་དོ། །ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱིས་སོ། །ཤིན་ཏུ་སྨིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་ལམ་གྱིས་སོ། །སོ་སོར་བརྟག་ཅིང་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སོ། །ཉེ་བར་བསམ་པར་བྱ་བ་ནི་ཡང་ནས་ཡང་དུ་ངེས་པར་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱོད་པ་ནི་སྦྱོར་བའི་གནས་སྐབས་ལ་ལྷག་མཐོང་གིས་སོ། །


DTG094_Page_0487
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གནས་དགུ་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྐྱེད་པ་ལའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མཉམ་པར་འཇོག་པ་ནི་རྒྱུད་ལ་གནས་པ་ལའོ། །ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཡང་མངོན་སུམ་དུ་མི་བགྱིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ལ་ལྷག་མཐོང་གཙོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ལྟ་བུའི་ཞི་གནས་མེད་པའི་ཕྱིར་བླ་ན་མེད་པའི་ལམ་མི་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་ངོ་མཚར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་མཐོང་བ་རྣམས་ཀྱི་བར་དུ་སེམས་ལ་ཞུམ་པའི་རྒྱུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་སྒོམ་པས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ལ་ལྟུང་བར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ངོ་མཚར་བའོ། །ཡང་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་ངོ་མཚར་ཆེའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་མཚར་བས་འཛིན་པའི་སེམས་ཉིད་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་རབ་འབྱོར་འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །འདིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སེམས་ཞུམ་པ་མེད་པ་ལ་རྒྱུ་མང་བ་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདག་གིས་མ་བཏང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙིང་རྗེས་མངོན་པར་འཕེལ་བར་གྱུར་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མི་འདོར་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ལས་བར་དུ་ཞུམ་པར་མི་བྱེད་ཅིང་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཡང་མངོན་དུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱུ་དང་པོ་དང་གཉིས་པ་གསུངས་པ་ནི་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །ཡུན་རིང་པོར་སེམས་ཅན་འདི་རྣམས་སེམས་ཅན་འདི་རྣམས་སེམས་ཅན་གྱི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་དམིགས་པའི་ལྟ་བ་ལ་སྤྱོད་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་བ་དེ་བདག་གིས་གཏོང་བར་བྱེད་དུ་བཅུག་པ་དང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཆོས་སྟོན་པས་སེམས་བསྐྱེད་པའི་དབང་གིས་ཞུམ་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་སེམས་ཅན་ནི་བདག་དང་སྐྱེས་བུའོ། །དད་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་དབང་པོ་ལྔ་དང་སྟོབས་ཀྱང་ལྔ་ཉིད་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་དང་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་སྟེ། གསུམ་པའི་རྒྱུ་གསུངས་པ་ནི། །གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ནི་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་ལ་སོགས་པའི་འདུ་ཤེས་སོ། །འགྲེས་འདི་ནི་སྔོན་གྱི་པོ་ཏི་རྣམས་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་མངོན་རྟོགས་དང་སྦྱར་བའི་དོན་དུ་བསྣན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨྲ་བའོ། །གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་རྒྱུ་བཞི་པ་གསུངས་སོ། །བུད་མེད་དང་སྐྱེས་པ་ལ་


DTG094_Page_0488
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོགས་པའི་མཚན་མ་རྣམས་ལ་སྤྱོད་ཅིང་དེ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་སྤང་བའི་དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །རྒྱུ་ལྔ་པ་གསུངས་པ་ནི་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །ལྷ་དང་བརྒྱ་བྱིན་དང་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བའི་སྲིད་པའི་ལོངས་སྤྱོད་འདོད་པ་ནི་སྨོན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྣམས་ནི་རྩ་བ་སྟེ་དེ་བས་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་སྤང་བའི་དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལུགས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་གྲགས་པ་ཉིད་དེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལུགས་ཀྱིས་བསྟན་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་གྱི་དབྱེ་བས་མི་རྟག་པའི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ་ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རྟག་ཏུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་བས་ན་མི་རྟག་པའོ། །སྐད་ཅིག་མ་རེ་རེར་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་གཞན་དབང་ཡང་མི་རྟག་པའོ། །སྔར་ནི་འཁོར་བའི་གནས་སྐབས་ལ་དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་དེའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡང་མི་རྟག་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་གསུངས་པ། མེད་པའི་དོན་ནི་མི་རྟག་དོན། །སྐྱེ་དང་འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན། །དྲི་བཅས་དྲི་མ་མེད་པའི་དོན། །རྩ་བའི་དེ་ཉིད་གོ་རིམས་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ནི་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དེ་ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་སྡུག་བསྔལ་དེ་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི་རང་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་ཡང་རང་གི་ངོ་བོས་སྡུག་བསྔལ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་གང་ཞིག་ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དེ་གནོད་པར་བྱེད་པ་དེ་བས་ན་དེའི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དང་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དང་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་ཉིད་དོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་གསུམ་པོ་ཉིད་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་བའོ། །ཅི་ལྟར་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་རྟེན་དང་འབྲེལ་པས་ཤེས་ཀྱི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་གང་ཞིག་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གང་


DTG094_Page_0489
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཟག་གི་མཚན་ཉིད་དམ་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པར་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་འདིའི་བདག་མེད་པ་ཉིད་དོ། །གཞན་དབང་ལ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་སྒྱུ་མ་དང་མཚུངས་པ་འཁྲུལ་པ་ཙམ་དེའི་མཚན་ཉིད་ཡོད་དེ། །ཅི་ལྟར་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོས་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་དེ་བས་ན་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་བྲལ་བ་ཉིད་འདིའི་བདག་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་བདག་མེད་པ་ཁོ་ན་སྟེ་གཉིས་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པ་བཟློག་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱིས་མི་གཙང་བའོ། །གཞན་དབང་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་དེ་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་མཚོན་པ་ཚམ་སྟེ། དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་བསྟན་བཅོས་རྣམས་ལས་བཤད་པ་བསྟན་ཏེ། དེ་ཉིད་དུ་འདི་རྒྱས་པའོ། །གང་ལ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྔར་གསུངས་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་རྣམས་ཀྱི་དོན་མངོན་པར་བསྡུས་ཏེ། མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལྷག་པའི་རྒྱུ་དོན་ཡོད་པ་ཉིད་སྤྱོད་པས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པར་ལྟུང་བའམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམན་པའི་བྱང་ཆུབ་ལའོ། །ཁམས་གསུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བས་སོ། །རབ་འབྱོར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོངས་སུ་དྲི་བ་དང་ལན་ཤེས་པ་ཉིད་དོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱུ་བདུན་པ་གསུངས་པ་ནི་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དྲི་བ་ལ་ཡང་བརྗོད་པར་གྱུར་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཉིད་བསྒོམ་པར་གྱིས་ཤིག །དེ་ལ་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པར་གྱིས་ཤིག །སླར་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ནི་མ་བྱེད་ཅིག །དེ་ལ་ཐབས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་དོར་བའི་སེམས་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་བས་ན་ལུང་བསྟན་པ་ཞེས་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ཡང་དེ་ལྟར་དྲིས་པ་ལ་གཞན་དུ་ལུང་བསྟན་པ་ནི་ལུང་མ་བསྟན་པ་ཞེས་རིག་པར་བྱའོ། །ས་དེ་མི་གནོན་པའི་ཕྱིར་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ས་བརྒྱད་པ་ནི་


DTG094_Page_0490
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་སའོ། །རྣམ་གྲངས་གང་གིས་མཆིས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཡང་འདིས་ས་བརྒྱད་པ་མ་ཐོབ་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཅི་ཞིག་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཞེས་དྲི་བར་བྱེད་དེ། གལ་ཏེ་ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པར་བྱས་ཏེ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ལན་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལྟར་ལན་ལྡོན་པ་ནི་ཉུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཡང་མང་བ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་སྤྱོད་པ་གང་དག་ས་བརྒྱད་པ་མ་ཐོབ་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པ་ཡང་དག་པར་བསྒོམས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ལན་ལྡོན་པ་དེ་དག་ནི་ཉུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་མ་ཐོབ་ཀྱང་དྲི་བའི་ལན་འདེབས་པས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་དེ་བས་ན། ཅི་ཞིག་གཞན་ཡང་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཡོད་དམ་ཞེས་ཕ་རོལ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་པར་འདོད་པ་ལ་སླར་གནས་སྐབས་ཡིན་པས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་གསུངས་པ་ནི་རབ་འབྱོར་ཡང་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་རྟགས་འདི་རྣམས་ཤེས་པར་སླ་བ་ཉིད་དེ་གཞན་ཡང་དམྱལ་བ་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་མཐོང་བ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཅི་སྲིད་ངན་སོང་རྣམ་པར་དག་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །འགྲེས་འདི་ནི་པོ་ཏི་འགའ་ཞིག་ལ་མ་མཐོང་སྟེ་དེ་ནི་འདྲི་མཁན་རྣམས་ཀྱི་བག་མེད་པ་ཉིད་དོ། །གཞན་དུ་ན་ཅི་ལྟར་ཤེས་ཤེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་འབྲེལ་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཉེ་བར་ཞི་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་པར་བྱ་བ་ལྷག་པར་མ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསིལ་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་ན་ཡོད་པ་དེ་ལ་ཡང་དེ་ཞི་བར་རྩོམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ལོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་འབྱོར་ཡང༌། གལ་ཏེ་མེས་ཚིག་པ་དེ་ཁྱིམ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཅུང་ཟད་ཞི་བར་འགྱུར་ཅུང་ཟད་ཞི་བར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཆོས་སྤོང་བ་དང་མཐུན་པའི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ཆོས་སྤོང་བ་ལ་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་ཉམ་ཆུང་བར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་འདིའི་རྣམ་པ་ཐམས་


DTG094_Page_0491
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅད་དུ་སྨོན་ལམ་དོན་ཡོད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་མཐོང་བའི་ཆོས་ཉིད་ལ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྨོན་ལམ་ཅུང་ཟད་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་བ་དང་ཅུང་ཟད་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །མ་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་སོ། །མ་གཟིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་སོ། །ཐུགས་སུ་མ་ཆུད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །མངོན་སུམ་དུ་མ་མཛད་པ་ནི་ལྷའི་སྤྱན་གྱིས་སོ། །མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤྱན་གྱིས་སོ། །མི་མ་ཡིན་པའི་གདོན་གྱིས་བཟུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའོ། །ནོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནང་དུ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐབས་མཁས་པ་རྣམས་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་སྟེ་དེའི་དོན་གྱི་ལེའུ་ནི་ལེའུ་ཉི་ཤུ་པའོ།། །།འདི་ནི་བདེན་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་བསྡུས་པར་གྱུར་པ་མི་མ་ཡིན་པ་ཞུགས་པ་ལོག་པའི་རྟགས་ཏེ། བདུད་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པས་བྱས་པ་ཡང་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པའི་བར་ཆད་ཆེན་པོའི་རྒྱུའོ། །དེ་བས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཡང་དག་པར་ཉེ་བར་མཚོན་པ་པོས་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། འོན་ཀྱང་གང་གི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པས་ཉེ་བར་སྟོན་ཅིང་གསུངས་པ་ནི། རབ་འབྱོར་ཡང་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་མ་ཐག་པར་གསུངས་པའི་བདེན་པའི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ལའོ། །བརྩོན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐབས་ཐོབ་པ་ལ་རང་གི་ལས་བྱེད་པའི་དོན་སྤྲོ་བའོ། །སྟོབས་ནི་སྤྲོ་བའི་ནུས་པའོ། །གཟི་བརྗིད་ནི་མཐུའི་ནུས་པའོ། །གཟི་བརྗིད་ཀྱིས་ཆེར་འབར་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་གཟི་བརྗིད་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཁ་ཅིག་གོ །སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་དོན་དུ་སྨོན་ལམ་ཙམ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བརྩོན་པ་དེ་ཙམ་ཞིག་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནུས་པས་སྟོང་པའི་ཚིག་ཙམ་ལས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བདུད་ཀྱིས་བྱས་པའི་མི་མ་ཡིན་གྱི་འགྲོ་བས་སོ། །བརྩོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ལ་ང་རྒྱལ་མང་བས་གཞན་སྨོད་པ་ལ་


DTG094_Page_0492
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོགས་པ་སྤྲོ་བའོ། །བརྙས་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བརྙས་པ་ནི་གུས་པ་མེད་པའོ། །སྔན་ཆད་ནི་ཁྱོད་ཅག་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཡིན་ན་ཅི་ཞིག་མི་མ་ཡིན་གྱིས་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་ཁྱེད་ཅག་ཀྱང་ཅི་སྟེ་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་བཞད་གད་དང་བཅས་པའི་ཚིག་གོ །སྟིང་བར་བྱེད་པ་ནི་ཡིད་ཀྱིས་དོར་བར་བྱས་པའོ། །འཕྱ་བར་བྱེད་པ་ནི་སྐྱོན་མཐོང་བ་ཉིད་དོ། །སྨོད་པར་བྱེད་པ་ནི་སྐྱོན་སྨྲ་བ་ཉིད་དོ། །ང་རྒྱལ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྐྱེད་པ་ནི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའོ། །འཕེལ་བར་བྱེད་པ་ནི་མངོན་དུ་བྱས་པའོ། །སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་བསྟན་པར་བྱས་པའོ། །རྒྱས་པར་བྱས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་རྒྱས་པའོ། །ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་ཡོངས་སུ་རྒྱས་པ་ནི་ཉེ་བར་རྒྱས་པའོ། །འབྱུང་བར་བྱེད་པ་ནི་རིང་དུ་ཁྱེར་བའོ། །ང་རྒྱལ་ངེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་གཞན་རྣམས་ལས་ལྷག་པ་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ཀྱི་མཐོ་བ་ནི་ཕྱིར་ང་རྒྱལ་ཏེ་དེ་ནི་སྔར་གསུངས་སོ། །འདི་ནི་དེའི་ཁྱད་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་དེའི་དམན་པ་ལས་མཐོ་བ་དེ་ནི་ང་རྒྱལ་ལོ། །གང་ཞིག་འདྲ་བ་ཉིད་ལས་དེ་ཤིན་ཏུ་ང་རྒྱལ་ལོ། །གང་ཞིག་ཡང་མཆོག་ལས་དེ་ནི་ང་རྒྱལ་ལས་ཀྱང་ང་རྒྱལ་ལོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་མ་ཐོབ་པ་ལ་བདག་གིས་ཐོབ་ཅེས་བྱ་བ་གང་ཞིག་སེམས་ཀྱི་མཐོ་བ་དེ་ནི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །གང་ཞིག་ཡང་མི་བདེན་པ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱིས་བདག་ནི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ནང་གི་བདག་ཉིད་དང་ཐུན་མོང་བའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་མ་འདྲེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་མ་རྨོངས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ལུས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་དང་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དག་ལ་རྣམ་པ་ཀུན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚུལ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་མཐོང་ན་ཞེས་བྱ་བ་གཞན་དང་འབྲེལ་ཏོ། །ལྷག་མ་ནི་དེ་རྣམས་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་རོ། །མི་བསྙེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོ་བས་ཉེ་བར་མི་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་བསྟེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ཡོད་ན་དེ་ལ་མངོན་


DTG094_Page_0493
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་མི་དགའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་བྷ་ཛེ་ཞེས་བྱ་བ་བསྙེན་པ་ལ་ཨེ་ཊ་དགག་པ་མི་འབྱུང་ངོ༌། །མིང་དང་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་གྱི་འགྲུབ་པ་ལ་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྙེན་བཀུར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་བསྙེན་བཀུར་ཉེ་བར་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་འདྲི་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་རང་ཉིད་ཀྱིས་མཁས་པར་མངོན་པར་རློམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདུད་ཀྱིས་འཆིང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བས་བྱས་པའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །རིག་པར་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་འདི་སྡིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་བཤགས་པར་མི་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རིགས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཡོད་ཀྱང་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་སྐྱེས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཤིན་ཏུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འདོད་པ་ཅན་ལ་ཡང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བདུད་ཀྱི་ལས་ཀྱི་སྐབས་སུ་གཞན་ཡང་བདུད་ཀྱི་ལས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མིང་སྟོན་པ་ནི་མིང་བརྗོད་པའོ། །བདག་ནི་ལུང་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱོད་ཀྱིས་ཅི་ལྟར་ཤེས་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་དོགས་ནས་གསུངས་པ་ནི། དེ་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱི་མིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མངོན་པར་བསྟོད་པ་མེད་པ་ལ་ཞེས་པའི་ཁྱད་པར་མེད་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་མ་ལ་སོགས་པའི་མིང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་མི་སྲིད་པས་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །རྟུལ་བ་ནི་དབང་པོ་རྟུལ་བའོ། །དགོན་པ་ལ་སོགས་པ་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་བཅུ་གཉིས་ཏེ། དགོན་པ་ལ་གནས་པ་ཡོད་པས་ན་དགོན་པ་སྟེ། དེ་རིང་ནས་བརྩམས་ཏེ་གྲོང་གི་ནང་དུ་གནས་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བར་བྱ་ཞིང་དགོན་པ་ལ་གནས་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བའི་གཉེན་པོས་འཕངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གྲོང་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གང་དུ་ཁྱིམ་ན་གནས་པའི་ཁྱིམ་པ་དང་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་འབྲེལ་བ་མེད་པ་དང་སྣ་ཚོགས་པའི་སིལ་སྙན་དང་གླུ་ལ་སོགས་པ་མི་ཐོས་པ་དེ་ནི་དགོན་པའོ། །བསོད་སྙོམས་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུ་གྲོང་དུ་མི་ཞུགས་པར་དགོན་པ་ལ་གནས་ཤིང་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་ལ་མགྲོན་དུ་བོས་པ་སྤངས་ཤིང་བསོད་སྙོམས་ལ་སྦྱར་བས་ན་བསོད་སྙོམས་པའོ། །བསོད་སྙོམས་པ་


DTG094_Page_0494
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འབྱུང་སྟེ། འཕེལ་བ་ལ་མི་རྟག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སློབ་དཔོན་རྣམས་སོ། །པིཎྜ་ནི་ཟས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་འཚོ་བ་དང་སློང་མོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །པཱ་ཏ་ནི་བཏུང་བར་བྱེད་པ་དང་རྙེད་པ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བསོད་སྙོམས་དེ་དམན་པ་དང་འབྲིང་དང་མཆོག་གི་རིགས་ལ་སློང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བསོད་སྙོམས་ཀྱི་དོན་དུ་ལྟུང་བ་ལ་སྤྱོད་པའི་བརྟུལ་ཞུགས་འདི་ལ་ཡོད་པས་ན་བསོད་སྙོམས་པ་སྟེ། ཨེ་ཀ་ནི་བྱས་པས་བསོད་སྙོམས་པའོ། །ཡི་དམ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་ཕྱག་དར་ཁྲོད་པ་འཛིན་པའི་ངང་ཚུལ་འདི་ལ་ཡོད་པས་ན་ཕྱག་དར་ཁྲོད་པའོ། །གྲོང་དང་དུར་ཁྲོད་ལ་སོགས་པའི་ཕྱག་དར་རྣམས་བྱེད་པ་མཐར་ཐུག་པའི་གནས་གང་གིས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་མི་འཛིན་པ་འདི་ལ་ཡོད་པས་ན་ཕྱག་དར་ཁྲོད་པའོ། །ཕྱག་དར་བཞིན་དུ་སྨད་ཅིང་འཇིག་རྟེན་ན་འགྲོ་བས་ན་ཕྱག་དར་ཁྲོད་པ་སྟེ་ལམ་ལ་སོགས་པ་ན་ལྟུང་བའི་གོས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའོ། །ཕྱིས་ཡང་ཟས་མི་ཟ་བའི་དང་ཚུལ་ཅན་ནི་ཟས་ཕྱིས་མི་ལེན་པའོ། །ལྷག་པའི་ཟས་ལྡོག་པ་དེ་སྤོང་བས་ན་ཟས་ཕྱིས་མི་ལེན་པའོ། །ཁ་ལུ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་འདིར་འགག་པའི་དོན་ཏེ། མི་སྨྲ་བར་བྱས་པ་དང་མ་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་དུའོ། །བཟའ་བ་ཐམས་ཅད་དུས་གཅིག་ཉིད་དུ་ལེན་ཅིང་ཕྱིས་ཟ་བ་སྟེ། ཟ་ཞིང་བླངས་པ་ནི་ཟ་བར་བྱེད་ལ་བཟའ་བ་གཞན་ནི་མི་ལེན་པའོ། །ཡི་དམ་གྱི་དབང་གིས་སྟན་གཉིས་པ་ཟ་བའི་དུས་སུ་སྤངས་ཤིང་སྟན་གཅིག་ལ་བཟའ་བའི་ཕྱིར་དང་ཚུལ་འདི་ལ་ཡོད་པས་ན་སྟན་གཅིག་པའོ། །སྟན་གཅིག་ལ་འདུག་ནས་ཅི་སྲིད་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱད་པར་བྱ་བ་དེ་སྲིད་དུ་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པར་བྱེད་ཅིང་སྟན་དེ་ལས་ལངས་ཤིང་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞི་ཇི་བཞིན་པ་ལ་གནས་པའི་ངང་ཚུལ་འདི་ལ་ཡོད་པས་ན་གཞི་ཇི་བཞིན་པའོ། །ཇི་ལྟར་རྙེད་པའི་སོག་མ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལན་ཅིག་ཇི་ལྟ་བ་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པར་གནས་པས་འབྱུང་བ་དེ་ཉིད་དུ་མ་ལ་རྟག་པར་བྱེད་ཅིང་ཡང་ནས་ཡང་དུ་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྟག་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་གོས་གསུམ་འཛིན་པའི་ངང་ཚུལ་འདི་ལ་ཡོད་པས་ན་ཆོས་གོས་གསུམ་པ་སྟེ་སྣམ་སྦྱར་


DTG094_Page_0495
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་བླ་གོས་དང་མཐར་གོས་རྣམས་སྤངས་ཏེ་གྲོགས་པོའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་ཀྱང་ཆོས་གོས་གཞན་འཛིན་པ་སོ་སོར་སྤངས་པའོ། །དུར་ཁྲོད་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་དང་ཚུལ་འདི་ལ་ཡོད་པས་ན་དུར་ཁྲོད་པའོ། །རོ་རྣམས་ཀྱི་གནས་མ་ལ་ནི་དུར་ཁྲོད་དེ་དེ་དང་ཉེ་བ་ཉིད་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤིང་གི་རྩ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་དང་ཚུལ་འདི་ལ་ཡོད་པས་ན་ཤིང་དྲུང་བའོ། །ལོགས་ལ་ལྟུང་བ་སོ་སོར་བཏང་ཞིང་འདུག་ནས་ལྷག་པར་གནས་པའི་ངང་ཚུལ་འདི་ལ་ཡོད་པས་ན་ཅོག་པུ་པའོ། །ཀུན་ནས་ཀུན་དུ་གོ་སྐབས་མ་བཀབ་པ་ནི་བླག་བ་མེད་པའོ། །དེར་གནས་པའི་ཕྱིར་དང་ཚུལ་འདི་ལ་ཡོད་པས་ན་བླ་གབ་མེད་པའོ། །གང་ཞིག་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་བཅུ་གཉིས་འཛིན་པ་དེ་གཞལ་ཡས་ཁང་ལ་སོགས་པའི་གནས་སོ་སོར་སྤངས་པ་འབྱུང་ཞིང་ངེས་པ་མེད་པར་དུར་ཁྲོད་དང་ཤིང་དྲུང་ངམ་བླ་གབ་མེད་པ་ལ་གནས་ཤིང་མིང་རྣམ་པ་གསུམ་ཐོབ་པ་ཞེས་སྨྲའོ། །བལ་གྱི་རང་བཞིན་གྱི་གོས་ནི་ཕྱིང་པ་སྟེ། དེ་འཛིན་པའི་ངང་ཚུལ་འདི་ལ་ཡོད་པས་ན་ཕྱིང་པ་པའོ། །འདོད་པ་ཉུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་ཅི་སྙེད་པ་རྣམས་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ་འབྱུང་བ་འདོད་པ་ཉུང་བ་ཉིད་དང་པོར་བྱས་ནས་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཅི་ཞིག་དེ་ལྟ་བུའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཞེས་ཕ་རོལ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་པར་མ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་དེ་རྣམས་ཀྱིས་གཞན་ལས་ཤེས་པ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་ཚོལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོག་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་ལས་གཞན་གྱི་ཆོས་གོས་དང་བསོད་སྙོམས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོག་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་ཏུ་དབེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་དང་བྲལ་བའི་དགོན་པར་གནས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བའོ། །རྐང་པ་སྐུད་པ་དང་བྲལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ནི་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་འདོད་པ་ཆུང་བའི་ཕྱིར་གཞན་དུ་ཡང་ལུས་གནས་པས་འདི་ལ་རྐང་པ་སྐུད་པའི་ངེས་པ་དང་བྲལ་བའོ། །འགའ་ཞིག་ཏུ་འཆབ་པ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་འདོན་པའོ། །འཆབ་པ་ནི་རང་གི་སྐྱོན་རབ་ཏུ་སྒྲིབ་པའོ། །དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡང་མ་འབྲེལ་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་གནས་སྐབས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇམ་པོར་སྨྲ་བ་ནི་མཉེས་གཤིན་པའི་ཚིག་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་སྐྱེ་བ་འདི་


DTG094_Page_0496
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིད་ལ་འབྱུང་བ་ནི་ཚེ་འདིའོ། །ངེས་བསྟན་པར་འགྱུར་བའོ། །ཅི་ལྟ་ཞེ་ན། གསུངས་པ་ནི་སྔོན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་འདི་དག་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བལ་ལམ་རས་བལ་དུས་གང་གི་ཚེ་མ་སྦྱངས་པར་གྱུར་པ་དང་ཡང་དག་པར་སྦྱངས་པར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། དེའི་ཚེ་ཡང་དག་པར་བགོས་པ་འཇམ་པ་མ་ཡིན་པ་སྤུན་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་སུ་མི་རུང་བ་གང་གི་ཚེ་ཡང་སྦྱངས་པ་དང་རྣམ་པར་སྦྱངས་པ་དེའི་ཚེ་ལས་སུ་རུང་བར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་གྱ་ནོམ་པ་དང་མང་བའི་ཟས་དང་ཆོས་གོས་དང་མལ་ཆད་དང་སྟན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་གང་གི་སེམས་ཆགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་སྦྱངས་པ་འདི་རྣམས་ཀྱིས་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་སྤྱོང་བར་བྱེད་པ་དེས་ན་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །མིང་ལ་བརྟེན་པ་ནི་མིང་དུ་བྱས་པས་སོ། །སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ཡོ་བྱད་བསྙུངས་པ་ནི་འཚོ་བའི་ཡོ་བྱད་ཆུང་བའོ། །དེས་རློམ་སེམས་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། རློམ་སེམས་སུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་ཡོན་ཏན་འདི་དག་ནི་བདག་ལ་ཡོད་དོ་སྙམ་པ་ནི་སྲིད་པར་སྐྱེས་པ་ལ་བསྟན་པར་བྱེད་པའི་དོན་དུ་སླར་བདུད་ཀྱི་ཚིག་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་དེ་ལས་བདུད་སྡིག་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །སླར་རྣམ་པ་གང་གིས་བདུད་འདི་སྐད་དུ་ཁྱོད་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཞེས་སྨྲ་བ་ནི་ཡང་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བདུད་ཡང་དག་པར་འབྱུང་པ་བཟློག་པའི་དོན་དུ་གསུངས་པ་ནི། དགེ་སློང་གི་ཆ་བྱད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་གཞན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་ལྟར་གསུངས་པའི་ལམ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །མིང་གི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མིང་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་སྒྲ་དང་དེའི་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་གྱི་སྒྲའོ། །བདུད་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགའ་ཞིག་ཏུ་འདོན་པ་སྟེ་གོ་སླ་བ་ཉིད་དོ། །ཁེངས་པས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཁེངས་པ་ནི་ཡོན་ཏན་ལྷག་པ་རྣམས་ལ་མ་གུས་པའོ། །ཡང་གཙོ་བོའི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་པས་བདུད་ཀྱི་ལས་དོན་དུ་གསུངས་པ་ནི། གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མིང་དེ་གང་ཡིན་པ་ཞེས་དེའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། དེས་གང་སེམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེས་ཞེས་བྱ་བ་


DTG094_Page_0497
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སོ། །རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྗེས་སུ་རྣམ་པར་བསམ་པའོ། །འདི་ཉིད་ལ་འོག་མ་དག་གིས་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ནི་རྗེས་སུ་བརྟགས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཅི་ཞིག་བདག་ལ་དེ་ལྟར་མི་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྗེས་སུ་དཔྱད་པ་ནི་བདག་ལ་མིང་འདིར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལུང་སྟོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་པར་འགྱུར་བའོ། །མཚུངས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་གོ་བའོ། །གང་གིས་གང་མཚུངས་པར་བྱེད་ཅེ་ན། གསུངས་པ་ནི་མིང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་མིང་གིས་མིང་ངོ༌། །དེ་བས་ན་ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། གསུངས་པ་ནི་ལུང་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྦྱངས་ཤིང་དུལ་བར་གྱུར་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངན་འགྲོ་དེ་དང་དེ་རྣམས་ལས་བསྐྱོད་ནས་སོ། །མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་གཞན་ལའོ། །དེ་ཡང་སྐྱེ་བ་གཞན་ལ་འབྱུང་བའི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པ་ཉིད་དུས་ཤིན་ཏུ་རིང་བ་དང་དཀའ་བས་མངོན་པར་འདོད་པའི་དོན་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་དེ་ཉིད་ལ་བྱས་པའི་ལས་དེ་ཉིད་དུ་གཉེན་པོ་བསྟེན་པ་བྱས་པར་འགྱུར་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། བདག་གིས་དངོས་པོ་ཐོབ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་དག་ཅེས་བྱས་ནི་ང་རྒྱལ་ལ་སོགས་པས་བ་རྒྱན་པ་རྣམས་སོ། །རྣམ་པ་སྨོད་པར་འགྱུར་བ་ནི་སྨོད་པའི་གཉེན་པོས་སོ། །བྱང་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་ནི་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པའི་གཉེན་པོས་སོ། །གནོང་བར་འགྱུར་བ་ནི་རང་དང་གཞན་ལ་ལྟོས་པའི་ངོ་ཚ་བས་སོ། །འདོར་བར་འགྱུར་བ་ནི་རྟེན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སོ། །སོ་སོར་འཆགས་པར་འགྱུར་བ་ནི་སླར་མི་བྱེད་པའི་སྡོམ་པ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པས་སོ། །རྙེད་པར་དཀའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་སྟེ་ཡང་མི་ཐོབ་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་མང་བའི་གཉེན་པོ་རྗེས་སུ་ཚོལ་བ་དང་ལན་ཅིག་གཉེན་པོ་ཉེ་བར་ལྟུང་བ་ཅི་ཞིག་ནུས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། བདེན་མོད་ཀྱི། ཐབས་ཆུང་བ་ལ་ནུས་པ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། དེ་སྲིད་དུ་ཆེས་ལྕི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཉིད་ལ་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་རྣམ་པ་བདུན་ལས་ལྡང་བའི་ཆོ་ག་དང་དེ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོ་ག་དང་ཉམས་པའི་ཆོ་


DTG094_Page_0498
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ག་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱིས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ནི་དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པ་གཟུང་བ་གལ་ཏེ་ཉན་ཐོས་ཀྱིས་ཉིད་ལ་སློབ་པར་འདོད་པར་འགྱུར་བ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པས་དེའི་ཚེ་མ་ཐོབ་པ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པས་སྐྱེ་བ་དེ་ཉིད་ལ་དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་རྣམ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་དང་ལྷར་དགེ་སྦྱོང་གི་སྡོམ་པ་འཛིན་པ་ལ་སྐལ་བ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཟད་པ་ཆེན་པོར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྩ་བའི་ལྟུང་བ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པ་ཉམས་པ་ཡང་ཡོད་པ་འདི་ནི་རྣམ་པར་ངེས་པར་བསྡུ་བ་ལས་དཔྱད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ཡང་སླར་འདི་དགེ་བསྙེན་ལ་སོགས་པའི་སྡོམ་པ་བཟུང་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་ནི་དེ་ལ་མངོན་པར་འདོད་པ་ཉིད་དེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ལས་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར་དང་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཡང་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་གྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་བས་ན་དེ་ལ་ཟད་པ་ཆེན་པོ་ནི་མེད་ཅེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཉན་ཐོས་ཀྱིས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །བཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་གསོད་པ་དང༌། ཀཱར་ཥཱ་པ་ཎའི་བཞི་ཆ་རྐུ་བ་དང༌། མི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་མིའི་ཆོས་བླ་མ་སྨྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམས་སོ། །རྩ་བའི་ལྟུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉེན་པོའི་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་སློང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པ་ལས་ཉམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་སྦྱོང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་རྣམས་མ་ཐོབ་ཅིང་ཡོངས་སུ་ཉམས་པས་སོ། །ཤཱཀྱའི་སྲས་པོ་མ་ཡིན་བ་ནི་དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པ་འཛིན་པ་ལ་སྐལ་བ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྲ་མོ་ཕྲ་བ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མཚོན་པར་བྱ་དཀའ་བ་རྣམས་སོ། །སླར་རྣམ་པར་དབེན་པར་སྣང་བའི་ཡོན་ཏན་ཉེ་བར་བསྟན་པས་བདུད་ཀྱི་ལས་གསུངས་པ་ནི། །གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དགོན་པ་དང་ནགས་འདབ་དང་རིའི་ཕུག་དང་དུར་ཁྲོད་དང་བས་མཐའི་གནས་མལ་དག་ན་གནས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པའི་བསྡུ་བའོ། །དབེན་པའོ་ཞེས་ང་མི་སྨྲའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དབེན་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ལུས་དབེན་པ་དང་སེམས་དབེན་པའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་དབེན་པ་ཉིད་གཙོ་


DTG094_Page_0499
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བོ་ཞེས་གཙོ་བོའི་དོན་ཏོ། །དགོན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགོན་པ་ལས་འབྱུང་བ་རྣམས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བས་མཐའོ། །ཡུལ་མི་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་དབེན་པའི་གནས་སོ། །ནགས་འདབ་ནི་སྟོང་པ་རྣམས་སོ། །དབེན་པ་ནི་བྲལ་བའོ། །གྲོང་གི་ནང་ནི་ཉེ་བའམ་ཕྱོགས་གཅིག་གོ །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དག་གིས་དབེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དག་གིས་དབེན་པའོ། །བརྟེན་པ་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཆུང་བས་སོ། །ཞེན་པ་ནི་འབྲིང་གིས་སོ། །ཆགས་པ་ནི་ཆེན་པོས་སོ། །ལྷག་པར་ཆགས་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་བདག་ཉིད་ལ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བསྟོད་པས་སོ། །འདྲེས་པར་གནས་པ་ནི་ཁྱིམ་པ་དང་རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་རྣམས་སོ། །ཀུན་དུ་འདྲེས་པ་ནི་རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་རྣམས་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གདོལ་བ་ནི་དེ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སུན་འབྱིན་པ་ནི་རང་གི་སྐྱོན་གྱིས་དེ་རྣམས་ལ་སུན་འབྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཟུགས་བརྙན་ནི་རྣམ་པར་མ་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་རྣམས་ལ་སློབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོས་བུ་ནི་རྣམ་པ་གང་གིས་ཡང་འདྲ་བ་ཙམ་གྱི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྲེད་ནི་རྩྭའི་རིགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ལོ་ཏོག་རླག་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདི་ཡང་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དགེ་སྦྱོང་གི་ཆ་བྱད་དུ་འཆོས་པ་ཆོམ་རྐུན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་སྦྱོང་གི་ཆ་བྱད་ཀྱི་ཆོས་མ་ཡིན་པ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་རྐུན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་འདོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོམ་རྐུན་པ་ནི་ལོག་པར་མཆོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དེ་ལྟ་བུ་ལ་དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྟེན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་རྒྱས་པར་གསུངས་སོ། མཐུ་ནི་སྟོབས་སོ། །སློབ་དཔོན་དང་མི་ལྡན་པ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་སྡིག་པ་ཅན་ནོ། །དེར་ཡང་རེ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ལ་ཡང་སྟེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ལྟ་ཅི་སྨོས། །བྱམས་པའི་ཡིད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་བཞི་ཡུལ་གྱི་དབྱེ་བས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྨོན་ལམ་


DTG094_Page_0500
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མོ། །འདི་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་འདི་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་དོ། །མངོན་པར་ཤེས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཕ་རོལ་གནོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུའི་བྱ་བའོ། །འདི་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཕྱི་མའི་བདུད་ཀྱི་ལས་ཉེ་བར་བསྡུ་བའོ། །བདུད་ཀྱི་ལས་རྣམས་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་ལེའུ་ནི་བདུད་ཀྱི་ལེའུ་སྟེ་ལེའུ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་པའོ།། །།ད་ནི་སྔར་ཟབ་མོའི་གནས་གང་ཞིག་གསུངས་པ་དེ་རྟོགས་པ་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་དོ། །བདུད་ཀྱི་ལས་ཤེས་པ་ཡང་འདི་ཐམས་ཅད་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་རག་ལས་པ་དེ་བས་ན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྙེན་པ་གསུངས་པ་ནི། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་བྲལ་བས་ཅི་ལྟར་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་འདི་ལྟ་བུ་རང་དོན་དང་གཞན་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཀྱི་མཐར་བརྟེན་པའི་ཚོགས་ཅི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགོངས་པའོ། །དང་པོ་ཁོ་ནར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་གཞན་དུ་ན་བག་མེད་པར་ལྟུང་བའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྙན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་རྣམས་ལ་བླ་ན་མེད་པའི་ཆོས་བསྟན་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འོག་མའི་ས་ལ་གནས་པ་རྣམས་ལས་གོང་མའི་ས་ལ་གནས་པའོ། །འགའ་ཞིག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་ཏུ་འདོན་པའོ། །དེ་ལ་སེམས་ལ་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་ལ་མ་རྨོངས་པ་ཉིད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གདམས་ངག་བསྟན་པར་ནུས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ལས་དང་པོ་པའི་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་ཤེས་པར་འདོད་པར་གྱུར་པ་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྣམས་སོ། །གང་ཞིག་ཐོས་པ་དང་བསམ་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་བསྒོམ་པ་མངོན་པར་སྦྱོར་བ་དེའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གཅིག་པུ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་བྱང་ཆུབ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཐབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་བྲལ་བ་ལ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། ཐམས་


DTG094_Page_0501
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅད་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་ཅི་ལྟར་དེ་གཅིག་པུ་དེ་ལྟར་ཚོགས་པ་དྲུག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་རྣམས་ཉིད་མཐར་ཕྱིན་པ་རང་གི་ངོ་བོ་ཡང་དག་པར་བསྟན་པས་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སྟོན་པའོ། །དེ་ལས་སྔ་རོལ་དུ་དེ་ཉིད་ནི་ལམ་མོ། །སྣང་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་དེ་རྣམས་ཉིད་དོ། །སྒྲོན་མ་ནི་འབད་པས་རྒྱུའི་ལམ་ལ་དྲི་མ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ས་དྲུག་ལ་དེ་རྣམས་ཉིད་དོ། །འོད་ནི་ཉིན་པར་སྣང་བའོ། །དེ་ཡང་འབད་པ་མེད་པར་རྒྱུ་བའི་ལམ་མི་གཡོ་བ་ལ་སོགས་པའི་ས་རྣམས་ལ་དེ་ཉིད་དོ། །སྐྱོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ས་ལ་ལྟུང་བ་ལས་ཡོངས་སུ་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱབས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བླ་ན་མེད་པའི་བདེ་བའི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔུང་གཉེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གླིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་བརྟེན་པ་རྣམས་ལ་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱ་མཚོས་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ནི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དང་གསོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕ་ནི་ས་བོན་གཏོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སྟོན་པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རབ་འབྱོར་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་ལ་མཆོག་གི་འབྲས་བུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་མཐར་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལས་སྐྱེས་པ་ཞེས་བརྗོད་པའི་དོན་དུ་གསུངས་པ་ནི། འདས་པའི་དུས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་བས་ཀྱང་འདི་རྣམས་ལ་སྟོན་པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་རིགས་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །སྐྱེས་པ་ནི་གྲུབ་པའོ། །དུས་གསུམ་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་པར་ནུས་པ་མངོན་སུམ་གྱི་འབྲས་བུ་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གསུངས་པ་ནི། ང་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་རྣམ་པ་མང་


DTG094_Page_0502
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་སྟེ། དེ་བས་ན་ཅི་ལྟར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལས་བྱུང་བའི་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ཅི་རིགས་པར་ཐམས་ཅད་འདི་རྣམས་ཉིད་ལ་བསྡུ་བ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་འདི་དག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་རྣམས་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་དེ་ཕན་འདོགས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་སྤྱོད་པ་མཐོང་ནས་ཕ་རོལ་པོ་རྣམས་ལ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་པ་ལ་སོགས་པ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་ཀྱི་གཙོ་བོ་ཉིད་གསུངས་པ་ནི། འདི་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སློབ་པར་འདོད་པ་ནི་བསླབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་སྟེ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཉིད་གསུངས་པ་ནི། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་འཇུག་པ་ལ་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདྲེན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྨོངས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་ཏུ་འདྲེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཉིད་ལ་རབ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པར་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་དམན་པ་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པའི་གཟི་བརྗིད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་དུ་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཤེས་པའི་དོན་སྟོན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་དགའ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་དང་པོ་རྟོགས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །མ་མའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོར་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཉིད་ནས་གོང་ནས་གོང་དུ་ཡང་དག་པར་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གང་གི་ཕྱིར་འདི་ཉིད་འདྲེན་པ་རབ་ཏུ་འདྲེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་ལྟ་བས་ནའོ། །གཞན་གྱི་དྲིང་མི་འཇོག་ཅིང་འགྲོ་བར་འདོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལའོ། །གནས་པར་འདོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པ་ཐོབ་པ་ལ་གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཉིད་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བས་ཞར་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མཚན་ཉིད་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བས་འདྲི་བར་བྱེད་


DTG094_Page_0503
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ནི་ཆགས་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། ནམ་མཁའ་ལྟར་ཐོགས་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ལ་དེ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔར་ནི་བདུད་ཀྱི་ལས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཐོགས་པ་ཉེ་བར་བསྟན་པས་སོ། །ད་ནི་དོན་དམ་པར་ཐོགས་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་གསུངས་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དབེན་པའོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་དབེན་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ན་དེ་བས་ན་དེ་དག་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་འདྲི་བར་བྱེད་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དབེན་པ་དང་སྟོང་པ་ཡིན་ན་ཕྱིས་དབེན་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ་ཕྱིས་ཀྱང་སྟོང་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་དེ་ལྟར་དབེན་པ་དང་སྟོང་པ་དེ་རྣམས་ལ་ཅི་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་པ་དང་ཅི་ལྟར་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཞེས་འདྲི་བར་བྱེད་པ་ནི་དེ་ཅི་སྙམ་དུ་སེམས། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡུན་རིང་པོ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་དབེན་པ་དང་སྟོང་པ་ཡིན་ན་དེ་ལྟར་ཡང་བྱིས་པ་རྣམས་དབེན་པ་ཉིད་དང་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་མི་ཤེས་པའི་སྐྱོན་གྱིས་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ང་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པ་དག་གིས་ཆགས་པར་འགྱུར་ཏེ་ཆགས་པ་ཡང་བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པའི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ལ་བརྩོན་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་དབང་གིས་འཁོར་བར་ཀུན་ནས་རྒྱུག་ཅིང་ཀུན་ནས་འཁོར་བ་ཉོན་མོངས་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་མི་ཤེས་པའི་སྐྱོན་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཕྱིས་གང་གི་ཚེ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྙེད་པས་ཐོས་པ་དང་བསམ་པའི་དབང་གིས་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་དང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚེ་སྐད་ཅིག་ཏུ་གསུངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པས་མི་བ་བསྐྱོད་པའི་ཕྱིར་རིམ་གྱིས་ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་གྱུར་བ་ལ་རྣམ་པར་བྱང་བ་རབ་ཏུ་འདུ་ཤེས་སོ། །འཛིན་པ་ནི་མཚན་མར་འཛིན་པའོ། །མངོན་པར་ཆགས་པ་ནི་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་འཛིན་པའོ། །མི་བརྫི་


DTG094_Page_0504
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབྲོག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་སྤྱོད་པ་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པ་སྟེ་དེའི་སྤྱོད་པ་ལ་རང་གི་དོན་ཙམ་གྱིས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་གསུངས་པ་ལ་བརྟན་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་གནང་བ་ནི། དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །ད་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་སྤྱོད་པ་མེད་པ་བརྗོད་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཡང་འདིའི་སྤྱོད་པ་ཡང་དོན་མེད་པ་ཞེས་རློམ་སེམས་སུ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་དེའི་དོགས་པ་བསལ་བའི་དོན་དུ་བསོད་ནམས་མང་བ་ཉིད་དང་དེའི་རྒྱུ་གསུངས་པ་ནི། ཡང་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཅི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུ་གནས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚེ་ཅི་སྲིད་དུའོ། །སྦྱིན་པ་དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལའོ། །མང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གཅིག་ལ་ཡང་བསོད་ནམས་དེ་མང་ན་མང་པོ་རྣམས་ལ་ནི་རེ་ཞིག་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། སྦྱིན་པའི་གནས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བླ་ན་མེད་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་ཉིད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །མ་གཏོགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོར་བར་བྱས་ནས་སོ། །དེ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་མ་གཏོགས་པ་ནི་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ནའོ། །གང་ཟག་བླ་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲིད་པ་ཐ་མ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཤིན་ཏུ་ཐབས་ཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་གསུངས་པ། འོན་ཀྱང་རྡུལ་ཕྲན་ས་ལ་ནི། །བ་ལང་རྗེས་དང་རྒྱ་མཚོ་ཡི། །ཁྱད་པར་དག་ནི་གང་ཡིན་པ། །སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡི། །ཁྱད་པར་དག་ནི་དེ་ཡིན་ནོ། །གསད་པར་བྱ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །གསད་པར་བྱ་བའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་ལྟ་བུའོ། །མི་ཁོམ་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པའོ། །སྐྱོ་བ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དགའ་བ་ཉིད་ཀྱིས་མྱུར་དུ་སྡུག་བསྔལ་ལས་འདོན་པའི་སྐྱོ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་ལ་བྱས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱོབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །དེ་གསུངས་པ་ནི་སྡུག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྦྱིན་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་རང་གི་ལག་གིས་སྦྱིན་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་པོ་སྟེ་གང་ཞིག་གཞན་གྱིས་སྦྱིན་པ་བྱེད་དུ་བཅུག་པ་དེ་རྣམས་འབྱོར་བའི་བདག་པོ་སྟེ་སྦྱིན་པའི་བདག་པོའོ། །འབྲས་བུ་ཡོད་པ་ནི་འབྲས་བུ་དང་


DTG094_Page_0505
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཅས་པའོ། །ཡུལ་འཁོར་གྱི་བསོད་སྙོམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་འཁོར་གྱི་བསོད་སྙོམས་སོ། །གསུངས་པ་དཔེས་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ཤེས་པ་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བརྟག་པའི་བསྟན་བཅོས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེའི་རིགས་ཤེས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚོན་པར་བྱ་བ་ལ་ཡོངས་སུ་འདྲིས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་སྲིད་དུ་བཙལ་བར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །དེའམ་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུས་པ་ལ་སོགས་པ་འཇུག་པའི་དབྱེ་བས་སོ། །གཞན་དག་སྨྲ་བ་ནི་ལམ་དུ་མའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་འདིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །དེའམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་སྔར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་བའོ། །གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ལྡན་པའི་གཞན་དང་ལྷན་ཅིག་སྤྱོད་པ་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་ཐ་དད་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་འདྲི་བར་བྱེད་དེ། གལ་ཏེ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དབེན་པ་དེའི་ཚེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་མི་འབྲལ་བར་འགྱུར་ཞེས་ཅི་ལྟར་རིགས་པར་འགྱུར། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དབེན་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱེད་པའམ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འགའ་ཞིག་ལ་དམིགས་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་བས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ་སོར་ཆོས་གཞན་ཉིད་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ནས་འདི་ལྟར་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རང་བཞིན་གྱིས་དབེན་པའི་བསོད་ནམས་ཐམས་ཅད་འདི་ལྟར་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཙམ་གྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམས་དང་མ་བྲལ་བ་ཞེས་བརྟགས་པ་ཡིན་གྱི་དོན་དམ་པར་དེ་རྣམས་ལ་ཐ་དད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བརྟན་པར་བྱེད་པ་ནི་རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རབ་འབྱོར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་


DTG094_Page_0506
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྟོང་པ་ཉིད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་དང་དྲི་མ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དབེན་པ་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྟོང་པ་དེ་ནི་མི་འཕེལ་མི་འགྲིབ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞུགས་པའི་དབང་གིས་གློ་བུར་བའི་འཕེལ་བ་མེད་པ་དང་མ་རྟོགས་པའི་དབང་གིས་འགྲིབ་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་ལྟར་དྲི་བར་བྱེད་དེ། གལ་ཏེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམ་པར་དབེན་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ན་དེ་ཅི་ལྟར་དབེན་པ་དང་སྟོང་པས་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བྱེད་ཅེས་དྲི་བར་བྱེད་དེ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དབེན་པ་ཉིད་དང་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་རང་བཞིན་གྱི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དབང་གིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་འཕེལ་བ་དང་དེ་ལ་མ་བརྟེན་པས་འགྲིབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དེ་རབ་འབྱོར་ཡང་འཕེལ་བའམ་འགྲིབ་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡང་ཅི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་ལྟར་དྲི་བར་བྱེད་དེ་ཆོས་འགའ་ཞིག་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་དམ། འོན་ཏེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བའམ། འོན་ཏེ་སྟོང་པ་ཉིད་ལས་གཞན་འགའ་ཞིག་གམ། །འོན་ཏེ་སྟོང་པ་ཉིད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་དམ། འོན་ཏེ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་འགའ་ཞིག་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་དམ། འོན་ཏེ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བའི་བརྟག་པ་རྣམ་པ་དྲུག་གོ །དེ་བཞིན་དུ་ཅི་ཞིག་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སྤྱོད་དམ། གལ་ཏེ་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལས་ཆོས་གཞན་འགའ་ཞིག་སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བའི་བརྟག་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །དེ་ལྟར་བརྟག་པ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ལ་བརྟེན་ནས་དྲི་བའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བརྟག་པ་མེད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་གང་ཞིག་སྤྱོད་པ་དང༌། གང་ཞིག་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ཅི་ལྟར་སྤྱོད་པ་དང༌། དེ་རྣམས་ཀྱི་མི་དམིགས་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་མི་དམིགས་པ་


DTG094_Page_0507
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་བརྟེན་ནས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པས་ལུང་བསྟན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་བསྟན་ཞིང་བཞུགས་སོ། །གང་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཉིད་གང་ལགས་པ་དེ་ལུང་བསྟན་པར་འགྱུར་རམ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་སམ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གང་ཞིག་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའོ། །རབ་འབྱོར་ཡང་ཅི་ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་གང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ངམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུང་བསྟན་པར་བྱ་བ་དང༌། མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་འདིའི་དོན་དུ་ལུང་བསྟན་པ་ཞེས་འདི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་པོར་ཡོད་པའི་ལེའུ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་ལེའུ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་པའོ།། །།ཟབ་ཅིང་ཟབ་པའི་གནས་བསྟན་པའི་གོ་སྐབས་དབྱེ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ད་ནི་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་གསུངས་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ནི་ཟབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དད་པས་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པ་འཕེལ་བའི་ཕྱིར་ཡང་བསོད་ནམས་མང་བ་ཉིད་བརྗོད་པའོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་ལྷ་དང་མི་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་དང་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ཐབས་མི་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་ཞེས་བྱ་བས་བསྔགས་པའི་ཚིག་གོ །དེ་ལྟར་སློབ་པར་གྱུར་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་བཞི་དང་བརྒྱ་བྱིན་དང་དེ་ལས་གཞན་པའི་ལྷ་རྣམས་དེའི་དྲུང་དུ་ཉེ་བར་འོང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཕན་ཡོན་བསྟན་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་བསྟན་པ་ཞེས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེའུའི་དོན་ཏོ། །ནམ་མཁའ་ཟབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་ལྟར་འགྲིབ་པ་དང་འཕེལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབེན་པའི་ཕྱིར་བལྟ་དཀའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་དང་གཞན་དབང་གི་ངོ་བོ་རྣམས་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལས་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་དེ་དེའི་ངོ་བོ་བརྟག་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོང་པའི་ཕྱིར་རྟོགས་པར་དཀའ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་དང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་དང་


DTG094_Page_0508
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྟོགས་པ་པོ་དང་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མེད་པས་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་དགེ་སློང་གཞན་ཞིག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འཁོར་དེར་མིང་དང་རིགས་དང་རུས་མ་གྲགས་པའོ། །དེས་ཁྱོད་ཟིལ་གྱིས་མནན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བ་ཅི་ཙམ་གྱིས་བརྒྱ་བྱིན་ཉིད་དང་དེ་ལས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པས་བསོད་ནམས་ལྷག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དུ་ན་བརྒྱ་བྱིན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉིད་དེ། དེ་ཅི་ལྟར་སེམས་བསྐྱེད་པ་གཅིག་ཉིད་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཅི་ལྟར་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེ་ན། གསུངས་པ་ནི། མ་ཉམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཕམ་པ་ལྷག་པར་སྤྱོད་པ་སོ་སོར་བཏང་ནས་སླར་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མཉམ་པའོ། །ཚངས་པར་སྤྱོད་བ་ལ་མངོན་པར་མི་དགའ་བའི་རྒྱུ་རྣམས་ཀྱིས་བུད་མེད་མཐོང་བ་དང་སྨྲ་བ་དང་འདུས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྒས་པར་མ་བྱས་པའི་སྐྱོན་མེད་པའོ། །ལྟུང་བྱེད་ལ་སོགས་པའི་ལྟུང་བ་འབྲིང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་མ་འདྲེས་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་འདྲེན་མར་མ་གྱུར་པའོ། །ཤིན་ཏུ་ཕྲན་ཚེགས་ཀྱི་ལྟུང་བ་རྣམས་ཀྱང་ལྷག་པར་མི་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ། །བཟོད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་པས་སོ། །ཞི་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱོར་བས་སོ། །བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨོན་ལམ་གྱིས་སོ། །སྙོམས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱོར་བ་བརྩམས་པས་སོ། །ལེ་ལོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱོར་བས་སོ། །མ་ཞུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོང་ནས་གོང་དུ་སྦྱོར་བ་རྒྱུན་མ་ཆད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །བསམ་གཏན་ལ་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་གོམས་པ་རབ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གཏན་ལ་མོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཡོན་ཏན་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གཏན་གྱི་སྟོབས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འོག་མའི་ས་རྣམས་ལས་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གཏན་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་བདེ་བ་མྱངས་པས་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གཏན་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་མ་ཉམས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །བསམ་གཏན་ལ་དབང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུས་པ་དང་རྒྱས་པའི་རིམ་པས་དེ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ལ་མཁས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་སུ་འཇུག་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་ལྟར་གསུངས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་


DTG094_Page_0509
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིན་པའི་དམིགས་པ་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་བསླབ་པ་ལ་མི་སློབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྤངས་ནས་བདག་གཅིག་པུ་དུལ་བ་དང་ཞི་བ་ཙམ་ལ་སློབ་པར་བྱེད་པ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་བསླབ་པ་དགེ་སློང་གི་བསླབ་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་རིགས་བདུན་མེད་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པ་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུངས་པའི་སྒྲུབ་པ་ལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ་ནི། དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་བརྗོད་པའི་ལེའུ་ནི། བརྒྱ་བྱིན་གྱི་ལེའུ་སྟེ་ལེའུ་ཉི་ཤུ་རྩ་གསུམ་པའོ།། །།ཕན་ཡོན་བསྟན་པའི་རྗེས་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དུད་ཀྱི་གཏམ་དང་བདུད་ཀྱི་ལས་ལས་ངེ་པར་འབྱུང་བའི་གཏམ་དང་ཅི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་ཅན་གྱི་གང་ཟག་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་གནས་པར་བྱ་བ་དང་གང་ཞིག་ཡང་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་པ་དེ་བྱས་པར་འགྱུར་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། དེ་ནས་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། །རྣལ་འབྱོར་དུ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལའོ། །སློབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དང་ཡང་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྣལ་འབྱོར་དྲན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསླབ་པའི་རྗེས་ལ་རྣལ་འབྱོར་ལ་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམ་པའི་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོར་ལྟ་བ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་ལྟ་བ་ལའོ། །སྦྱོར་བ་ལ་བརྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་སྦྱོར་བའོ། །ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། གསུངས་པ་ནི། འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་ཅི་སྲིད་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་འདིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཅི་ལྟར་མདོ་སྡེ་གཞན་དག་ཏུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བཤད་པ་རིགས་པར་གྱུར་པ་དེ་ལྟར་འདིར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཏིང་ནི་རབ་ཏུ་གནས་པའོ། །རོ་ནི་འདོད་པའོ། །ཆུང་བ་ལ་སོགས་པ་ལུས་ཀྱི་བདེ་བ་འབྱུང་བ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡིད་ཀྱི་བདེ་བ་གསུམ་བསྐྱེད་པས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་མོ། །སྦྱོར་བ་ལ་


DTG094_Page_0510
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོགས་པ་རྣམས་ལ་གེགས་བྱེད་པའི་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཀུན་དུ་ཚིམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་མོ། །མིང་ནས་སྨོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་བུའི་མིང་དང་འདི་ལྟ་བུའི་རིགས་དང་འདི་ལྟ་བུའི་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་དང་ཕྱོགས་ཆེ་གེ་མོ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེ་གེ་མོ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་གལ་ཏེ་འདི་འཇིག་རྟེན་ཡོངས་སུ་གྲགས་པར་བྱེད་པའོ། །ཞིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་བསགས་པའོ། །ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤུངས་པ་རྣམས་སོ། །ནོན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པ་རྣམས་སོ། །རྗེས་སུ་བྱེད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདམས་ངག་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་རྗེས་སུ་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སོ་སོར་ཐོབ་པའི་དོན་དུའོ། །མི་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་སྡུག་པ་ནི་གཟུགས་མི་སྡུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་དགའ་བ་ནི་མི་དགའ་བ་དང་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བས་སོ། །ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ནི་དགའ་བ་དང་མི་འཕྲད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཐབ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་བུའི་ངག་ཡང་དག་པར་རྩོམ་པས་སོ། །རྩོད་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་ལ་སོགས་པ་ལ་རྩོད་པ་ལ་ཞུགས་པས་སོ། །འགྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་དབྱིག་པ་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པས་སོ། །གཤེ་བ་ནི་ཚིག་གིས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་བྱེད་པ་ནི་ཁྱེད་ནི་གསད་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ངེས་པའི་ཕྱིར་སྤྲོ་བར་བྱེད་པའོ། །སྡང་བ་བསྐྱེད་པ་ནི་གནོད་པར་སེམས་པའོ། །འཁོན་དུ་འཛིན་པ་ནི་ཞེ་སྡང་བསྐྱེད་པའོ། །གང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་སྤྱོད་པ་ལའོ། །ཅི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་དམིགས་པའི་སྦྱོར་བས་སོ། །དེ་ལྟར་སློབ་པས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲིན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་དག་གིས་བག་མེད་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པས་སོ། །གང་ཞིག་འདི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་དེ་མཚན་པར་བྱེད་པའི་ལེའུ་ནི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་གྱི་ལེའུ་སྟེ་ལེའུ་ཉི་ཤུ་བཞི་པའོ།། །།ད་ནི་གང་ལ་བསླབས་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་སློབ་པ་ལགས་ཞེས་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱི་དྲི་བའོ། །བཅོམ་


DTG094_Page_0511
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྡན་འདས་ཀྱི་ལན་ནི་རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཟད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལའོ། །འདི་ནི་མཚན་མ་མེད་པ་ལ་བདུན་པ་སྟེ་གང་ཞིག་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཟད་པ་ལ་སློབ་པ་དེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་སློབ་ཅེས་བྱ་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་འབྱུང་བ་མེད་པ་དང་ནམ་མཁའ་དང་ནམ་མཁའི་དངོས་པོ་ཉིད་ཐོབ་པ་ལའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཐོབ་པ་ལའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་སློབ་པོ། །ཅིའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་འབྱོར་གྱི་རྒྱུ་ལས་འདྲི་བའོ། །འདི་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གང་འདི་སྐད་དུ་ཅིའི་ཕྱིར་སློབ་པར་འགྱུར་ཞེས་ཟེར་བ་ཞེས་བྱ་བ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དྲི་བ་རྗེས་སུ་བརྗོད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའམ་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་སྦྱིན་པའི་དོན་དུ་དྲི་བའོ། །རབ་འབྱོར་ཅི་སྙམ་དུ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཟད་པ་ནི་ཟད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་དང་གཞན་དབང་དག་ལ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་ཕྱིར་རྣམ་པ་གང་གིས་ཀྱང་གཞན་གྱིས་ཉེ་བར་བརྟགས་པའི་ཟད་པ་ནི་མི་ཟད་པའོ། །སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའམ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་ནི་འབྱུང་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་བཟློག་པ་ཤེས་པར་བྱའོ། །སྐྱེ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མངོན་པར་གསལ་བའི་མཚན་ཉིད་དང་སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཞེས་གཉིས་གསུངས་པ་ནི་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའམ་དངོས་པོར་འགྱུར་བའོ། །སྔར་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བ་ལ་ཕྱིས་ནམ་མཁའི་དངོས་པོ་ཐོབ་པའམ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །སྔར་ཉིད་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་གསུངས་པ་ནི། དེ་ནི་མ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་རྣམས་ཀྱི་བསླབ་པ་མཆོག་གསུངས་པ་ནི། རབ་འབྱོར་དེའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བར་ལྟུང་བའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ལ་གཟིགས་ནས་དེ་རྣམས་གདོན་པའི་དོན་དུ་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་སེམས་མངོན་དུ་བྱས་པའི་


DTG094_Page_0512
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར་རོ། །རང་གི་སྤྱོད་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལའོ། །མགོན་པོར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མགོན་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་རྣམས་ལའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་འབྲི་བར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་དེ་ལ་དོན་དམ་པར་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་མུ་མ་མཆིས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གདུང་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་བསླབ་པ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བརྒྱུད་པས་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདུད་རྩིའི་དབྱིངས་ཀྱི་སྒོ་དབྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཐ་པས་སོ། །རབ་འབྱོར་བསླབ་པ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་མ་ཐག་པར་གསུངས་པའི་བསླབ་པའོ། །སེམས་སྟོབས་ཞན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སོ། །སློབ་མི་ནུས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་དེ་བས་ན་བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བར་བྱ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མགོན་དུ་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མགོན་པོ་ཉིད་དུ་འདོད་པའོ། །མངོན་པར་འཕགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཆོག་ཉིད་དོ། །བྱ་རྣམས་གསད་པས་ན་བྱ་བའོ། །བྱ་རྣམས་བསད་ནས་འཚོ་བ་རྟག་པར་བྱ་ཞེས་བདག་ཏུ་བྱས་པས་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་སྐྱེས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ཡང་ཉ་བ་ནི་ཉ་ཤོར་བ་རྣམས་སོ། །ཤན་པ་ནི་ལུག་གསོད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་རྣམས་གསོད་པས་ན་ཤན་པ་རྣམས་སོ། །ལོང་བ་ནི་མིག་མེད་པའོ། །འོན་པ་ནི་རྣ་བས་མི་ཐོས་པའོ། །ཞར་བ་ནི་མིག་གཅིག་པའོ། །སྡུམ་པོ་ནི་དཔུང་པ་འཁྱོག་པའོ། །སྒུར་པོ་ནི་རྒྱབ་བྱུང་བའོ། །ཞ་བོ་ནི་སོར་མོ་འཁུམས་པའོ། །གྲུམ་པོ་ནི་པུས་མོ་ཟུམ་པའོ། །འཐེང་པོ་ནི་འགྲོ་བ་མ་ཚང་པའོ། །ལྐུགས་པ་ནི་སྤོབས་པ་མེད་པའོ། །རིག་པ་ནི་ལྕེ་ལས་སུ་མི་རུང་བའོ། །རྣ་བ་མི་གསང་བ་ནི་སྒྲ་རིང་པོ་ནས་མི་ཐོས་པའོ། །ཡན་ལག་ཉམས་པ་ནི་ཡན་ལག་སྣད་པའོ། །ཡན་ལག་མ་ཚང་བ་ནི་ཡན་ལག་མ་རྫོགས་པའོ། །ཡན་ལག་མི་སྡུག་པ་ནི་མི་དང་མི་འདྲ་བའི་ཡན་ལག་གོ །སྟོབས་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་བ་ནི་ངེས་པར་འགྲུབ་པའོ། །དེ་དག་རྗེས་སུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་


DTG094_Page_0513
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་སྟོབས་ལ་སོགས་པའི་ཡོངས་སུ་དག་པ་མངོན་སུམ་དུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའོ། །ཤེས་པར་བྱ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་མཐོང་བར་བྱ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་གསུངས་པ་ཉིད་དཔེས་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ས་ལེ་སྦྲམ་ནི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་གསེར་ཏེ་བ་ལང་དང་གླང་གི་རིགས་པས་ཁྱད་པར་མེད་པའི་གསེར་རོ། །བ་ཚ་ཅན་ནི་བ་ཚ་དང་བཅས་པའི་ས་ཡོད་པའོ། །གྲམ་པ་ནི་མཐོ་ཞིང་ཆུ་མེད་པའོ། །སྡོང་དུམ་ནི་ཤིང་སྐོམ་པོའི་དུམ་བུའོ། །ཚེར་མ་སྣ་ཚོགས་ནི་མ་དན་སྟེ་མྱོས་བྱེད་ཀྱི་ཚེར་མ་ལ་སོགས་པའོ། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་སྲིད་འདི་ལས་བྱུང་བས་ན་དེ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ནོ། །ཐ་བ་ནི་དགེ་བའི་ལོ་ཏོག་བཙུགས་པ་དང་འགལ་བའི་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་རྣམས་སོ། །ཐེ་ཚོམ་ནི་བདེན་པ་དང་དཀོན་མཆོག་རྣམས་ལ་སོམ་ཉི་ཟ་བའོ། །ཕྲག་དོག་ནི་གཞན་གྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་ལྷག་པར་ཁྲོ་བའོ། །ལྷག་མ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སོ། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མེད་པའི་སེམས་ཅན་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་དང་འགལ་བའི་ཐ་བ་ལ་སོགས་པ་སྤངས་པས་སོ། །ཡང་དག་པར་གཟུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཏུས་ནས་སྙིང་པོ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་སུ་སོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་མཐོང་བས་སེར་སྣ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་ཕྱིར་དང་འབད་པ་མེད་པས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནང་དུ་འདུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་རྣམས་ཁོང་སུ་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་ནང་དུ་ལྟ་བ་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་འདུས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འཇིག་ཚོགས་ཀྱི་ལྟ་བ་འདི་གང་ཞེ་ན། དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་སྐྱེས་བུ་ལ་ཡང་དག་པར་བསྙེན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དམ་པའི་ཆོས་མ་ཐོས་པས་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའམ། རང་བཞིན་ཅན་གྱི་དྲན་པ་ཉམས་པའམ། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་བདག་དང་བདག་གི་ཉིད་དུ་ཡང་དག་


DTG094_Page_0514
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་མཐོང་ཞིང་གང་ཞིག་ངེས་པའམ་མ་དེས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་རབ་དེ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ཀྱི་ལྟ་བའོ། །གཟུགས་ནི་བདག་གོ་ཞེའམ་བདག་ནི་གཟུགས་དང་ལྡན་ནོ་ཞེ་འམ། གཟུགས་བདག་གིའོ་ཞེའམ་བདག་གི་གཟུགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པ་ཉི་ཤུས་འཇིག་ཅིང་དེ་བས་ན་འཇིག་པའོ། །ཚོགས་ནི་ལུས་སོ། །འཇིག་ཅིང་ཚོགས་པས་ན་འཇིག་ཚོགས་སོ། །དེ་ལ་ལྟ་བ་ནི་འཇིག་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་རྣམས་ལ་བདག་དང་བདག་གི་བར་བལྟ་བའོ། །ལྟ་བར་སོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་སོ། །ནང་དུ་འདུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁོངས་སུ་བསྡུས་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱང་གང་ཡིན་ཞེ་ན། །འདིར་དགེ་སྦྱོང་དང་བྲམ་ཟེ་རྟག་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཁ་ཅིག་བདག་དང་འཇིག་རྟེན་རྟག་པར་རབ་ཏུ་ཤེས་པར་བྱེད་པ་མིན་ཏེ་དེ་རྣམས་ཀྱང་དངོས་པོ་རྣམ་པ་བཞི་པོ་དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཁ་ཅིག་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རེག་པར་བྱེད་ཅིང་གཅིག་གམ་གཉིས་ནས་ཇི་སྲིད་དུ་དྲུག་ཅུ་པོ་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པར་བྱེད་དོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་ཡང་དག་པར་རྒྱུ་ཞིང་འཁོར་བར་འཆི་འཕོ་བ་དང་སྐྱེ་བར་གྱུར་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་རྣམས་ལ་འདས་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་དྲན་པ་ཙམ་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མི་ཤེས་པ་རྣམས་ལ་འདུ་ཤེས་དང༌། ཚོར་བའི་དབྱེ་བ་མཐོང་བ་རྣམས་ལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབྱེ་བ་དེའི་ལྟ་བ་ལ་སོན་པ་བདག་དང་འཇིག་རྟེན་ནི་རྟག་པ་ཞེས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །བུམ་པ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱིས་འཇིག་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཐེར་ཟུག་ཏུ་གནས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞིན་དུ་རང་ཉིད་ཀྱིས་འཇིག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པར་བྱེད་པ་ནི་འདིར་བདག་གི་མིང་ནི་འདི་ཞེས་བྱ། རིགས་ནི་འདི་ཞེས་བྱ། ཁ་ཟས་ནི་འདི་ལྟ་ཞིག་ཟ། ཚེ་ནི་འདི་སྲིད་ཅིག་གི་མཐར་ཐུག་པར་གནས། དེ་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ་འདིར་སྐྱེས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་དང་བཅས་དན་རྟགས་དང་བཅས་པ་སྐྱེ་བ་གཅིག་ནས་ཇི་སྲིད་སྐྱེ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་དང་སྟོང་ཕྲག་ཀྱང་རྗེས་སུ་དྲན་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་སྔ་མ་བཞིན་དུ་འཇིག་


DTG094_Page_0515
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་དང་སྐྱེ་བ་དག་རྗེས་སུ་དྲན་ཞིང་དེར་ཡང་འདི་ལྟར་འགྱུར་རོ། །བདག་དང་འཇིག་རྟེན་ནི་རྟག་པ་སྟེ་སྔ་མ་ནི་གཞན་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་རྗེས་སུ་དྲན་ནས་ལྟ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ་འདི་ནི་བདག་གི་ཞེས་བྱ་བ་བྱེ་བྲག་གོ །གཞན་ནི་ལྷའི་མིག་བསྐྱེད་ནས་ལྷའི་མིག་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་འཆི་འཕོ་བར་གྱུར་པ་དང་སྐྱེ་བར་གྱུར་པ་མཐོང་ཞིང་བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོའི་འགྲོ་བ་ཡང་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ལ་ཡང་སྔ་མ་བཞིན་དུ་འདི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ་བདག་དང་འཇིག་རྟེན་ནི་རྟག་པ་སྟེ། འདི་ལ་ལྷའི་མིག་གི་མངོན་པར་ཤེས་པས་ཡུལ་གྱི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དོན་མཐོང་ནས་ལྟ་བ་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་དག་ལས་ཁྱད་པར་རོ། །གཞན་རྟོག་གེ་བ་དང་དཔྱད་པ་པོ་རང་ཉིད་ཀྱིས་སྤོབས་པ་དང་ལྡན་པ་སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་ས་ལ་གནས་ཤིང་འདི་སྐད་སྨྲ་སྟེ། གང་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ན་ཡོད་པ་དང་གང་ཞིག་མེད་པ་དེ་ནི་མེད་པ་སྟེ། མེད་པ་ལ་འབྱུང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དང་ཡོད་པ་ལ་འཇིག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་སྨྲ་སྟེ། བདག་དང་འཇིག་རྟེན་ནི་རྟག་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའི་རྟག་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་བཞིའོ། །མི་རྟག་པར་སྨྲ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གཅིག་ཏུ་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་ལྷ་རྣམས་ལས་འཆི་འཕོ་བ་འདི་ལྟར་ཁྱོད་འོངས་བ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཐོབ་ནས་སྔར་གྱི་འདུ་ཤེས་དྲན་པར་བྱེད་དེ། དེ་ཡང་འདི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ་བདག་དང་འཇིག་རྟེན་ནི་མི་རྟག་པའོ། །གཞན་ནི་རྟོག་གེའི་སྟོབས་ཀྱིས་བདག་དང་འཇིག་རྟེན་ནི་མི་རྟག་པ་ཞེས་སྨྲའོ། །ད་ལྟར་ཉིད་དུ་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་མི་རྟག་པར་སྨྲ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །ཁ་ཅིག་རྟག་པར་སྨྲ་བ་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། སྐྱེས་པར་གྱུར་པའི་འཇིག་རྟེན་ལ་སེམས་ཅན་གཞན་འོད་གསལ་གྱི་ལྷ་ནས་འཆི་འཕོ་ནས་ཚངས་པའི་གཞལ་ཡས་ཁང་སྟོང་པར་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་གཅིག་པུ་དུས་རིང་པོར་གནས་ཤིང་སེམས་ཅན་གཞན་དག་ཀྱང་འདིར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ཞེས་དེ་ལ་མི་དགའ་བ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་དག་ཀྱང་དེ་ལས་ཤི་འཕོས་ནས་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ་དེ་རྣམས་ལ་ཡང་འདི་ལྟར་འགྱུར་རོ། །འདི་ནི་ཐོག་མར་བདག་ཅག་གི་བྱེད་པ་པོ་ཞེས་འདི་ལྟར་འགྱུར་རོ། །དེ་རྣམས་དེ་ནས་ཡང་ཤི་འཕོས་ནས་འདི་


DTG094_Page_0516
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྟར་ཁྱོད་འོངས་པ་ཞེས་དེ་རྣམས་ལ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཐོབ་ནས་མཐོང་བ་རྣམས་ལ་ཚངས་པ་ནི་རྟག་གོ །བདག་ཅག་ནི་མི་རྟག་པ་ཞས་དེ་ལྟར་འགྱུར་རོ། །ཁ་ཅིག་ནི་དུས་རིང་པོར་རོལ་པའམ་རྩེ་དགའ་བའི་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ཆགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་རྣམས་དེ་ལས་ཤི་འཕོས་ནས་མངོན་པར་ཤེས་པ་བསྐྱེད་ནས་མཐོང་ཞིང་འདི་ལྟ་བུའི་ལྟ་བ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །གང་དག་དུས་རིང་པོར་འདོད་པ་རྣམས་ལ་མི་ཆགས་པ་དེ་རྣམས་དེ་ཉིད་དུ་རྟག་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡིད་ལ་སྨོད་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ལས་ཕན་ཚུན་དུ་གནོད་སེམས་བསྐྱེད་ནས་འཆི་འཕོ་བ་འདི་ལྟར་འོངས་པ་སྔ་མ་བཞིན་དུ་འདི་ལྟ་བུའི་ལྟ་བ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །གཞན་དག་རྟོག་གེའི་སྟོབས་ཀྱིས་གཟུགས་དང༌། སྒྲ་དང༌། དྲེ་དང༌། རོ་དང༌། རེག་བྱ་རྣམས་མི་རྟག་པ་སྟེ། སེམས་སམ་ཡིད་དམ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རྟག་པ་ཞེས་འདི་སྐད་སྨྲའོ་ཞེས་བྱ་བ་བཞི་ནི་ཁ་ཅིག་ནི་རྟག་པར་སྨྲ་བ་པ་རྣམས་སོ། །མཐའ་དང་མཐའ་མེད་པ་ཅན་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། གཅིག་ནི་བསམ་གཏན་ཆུང་དུ་ལ་བརྟེན་ནས་འཇིག་རྟེན་གྱི་མཐའ་ཡང་དག་པར་ཚོལ་བར་གྱུར་པ་སྟེང་དང་འོག་དང་ལོགས་སུ་མཐའ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ནི་མཐའ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་སྨྲའོ། །གཞན་ནི་བསམ་གཏན་ཆེན་པོ་ལ་བརྟེན་པས་སྟེང་དང་འོག་དང་ལོགས་སུ་མཐའ་མེད་པའི་འཇིག་རྟེན་མཐོང་ཞིང་མཐའ་མེད་པ་ཞེས་སྨྲའོ། །གཞན་དག་ནི་བསམ་གཏན་འབྲིང་ལ་བརྟེན་པས་གང་གི་ཚེ་མནར་མེད་པའི་འོག་ཏུ་ཕ་རོལ་ཏུ་དམིགས་པ་མེད་པ་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལས་སྟེང་གི་ཕྱོགས་སུ་དམིགས་པ་མེད་པ་ལོགས་སུ་ཡང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་སྟེང་དང་འོག་ཏུ་མཐའི་འདུ་ཤེས་ཅན་ལ་ལོགས་སུ་ནི་མཐའ་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་ཅན་ནོ། །གཞན་ནི་རྟོག་གེའི་སྟོབས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་མཐའ་དང་ལྡན་པ་དང་མཐའ་མེད་པ་ཞེས་སྨྲའོ། །ཡང་ན་ཡི་གེ་སྣ་ཚོགས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ནས་ལྟ་བ་བཞི་པ་སྐྱེ་བ་ཡིན་གྱི། དོན་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཕྱོགས་གསུམ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་མཐའ་དང་མཐའ་མེད་པའི་ལྟ་བ་རྣམ་པ་བཞིའོ། །གཞན་རྣམ་པར་གཡེང་བ་སྨྲ་བ་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། འདིར་ཁ་ཅིག་དགེ་སྦྱོང་ངམ་བྲམ་ཟེ་རྣམས་བདག་ཅག་ལྷ་དང་རྣམ་པར་དག་པའི་


DTG094_Page_0517
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྷ་ཞེས་སོ་སོར་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་དུ་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དོན་དམ་པར་རྣམ་པར་དག་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དྲི་བ་དྲིས་པ་ལ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་དེར་དེ་རྣམས་དྲི་བ་དྲིས་པ་ངག་གིས་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་དག་ནི་གཞན་སོ་སོར་རྙེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་རྣམ་པར་གཡེང་བའི་ལྷ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་དོ། །དེ་ལ་ཁ་ཅིག་ནི་འདི་ལྟར་སོ་སོར་སློབ་པ་ཡིན་ཏེ། བདག་ནི་འདི་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཅི་ཞིག་ཡོད་དམ་ཡང་ན་མེད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། གལ་ཏེ་དེ་བདག་ཡོད་ཅེས་བྱ་བའམ་ཡང་ན་མེད་ཅེས་བྱ་བ་སྨྲ་བར་གྱུར་ན་དེ་ནི་བདག་ལ་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དྲི་བ་དྲིས་པ་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བའི་འཇིགས་པས་འཇིགས་པ་དང་མི་ཤེས་པ་སྲིད་པའི་འཇིགས་པས་འཇིགས་པ་བདག་ནི་མི་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསལ་བར་ལུང་བསྟན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་པ་དང་གཞན་དུ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ངག་གིས་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ནི་འདི་ལྟར་སློབ་པར་འགྱུར་ཏེ། བདག་ནི་འདི་མི་ཤེས་པས་ལེགས་པར་བྱས་པ་དང་ཉེས་པར་བྱས་པའི་ལས་རྣམས་ལ་འབྲས་བུ་རྣམས་པར་སྨིན་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་དམ་ཡང་ན་མེད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་གཞན་དག་གིས་དྲིས་པ་རང་གི་རྟོགས་པ་ལ་མི་མཁས་པས་དྲི་བའི་འཇིགས་པས་འཇིགས་པ་དང་ལོག་པའི་ལྟ་བའི་འཇིགས་པས་འཇིགས་པ་གསལ་བར་ལུང་མི་སྟོན་ཏེ། དེ་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ངག་གིས་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །གསུམ་པ་ནི་འདི་ལྟར་སློབ་པ་ཡིན་ཏེ། བདག་གིས་འདི་ནི་དགེ་བ་འདི་ནི་མི་དགེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མི་ཤེས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་འདི་ནི་དགེ་བ་འདི་ནི་མི་དགེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་བདག་གིས་ཤེས་པ་འཇིག་རྟེན་དགེ་སྦྱོང་ངམ་བྲམ་ཟེ་མཁས་པ་དང་རྣོ་བ་ཕ་རོལ་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་འབིགས་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་དྲི་བར་གྱུར་པའི་བདག་ལ་སེམས་ཀྱིས་ཕོངས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དྲི་བའི་འཇིགས་པས་འཇིགས་པ་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ངག་གིས་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །མོ་མུ་ཁ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་དུ་དེས་མངོན་པར་མཐོ་བའི་ལམ་མམ་ངེས་པར་ལེགས་པའི་ལམ་མམ་སྡུག་བསྔལ་


DTG094_Page_0518
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་ཀུན་འབྱུང་དེ་འགོག་པ་དང་ལམ་ལ་དྲིས་པ་ཡི་གེ་ཙམ་ལ་ཡང་མི་མཁས་པ་བདག་ནི་མོ་མུ་ཧ་ཞེས་བྱ་བ་གསལ་བར་ལུང་མི་སྟོན་ཏེ། གཞན་ལ་དྲིས་ནས་དེ་དང་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པ་ལས་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ངག་གིས་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཕྱིར་རྒོལ་བ་འོངས་བ་ལ་འདི་རྣམས་ལ་འདི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། དེར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་རྟོགས་པར་བྱ་ཞེས་འདི་ནི་འདིར་ལྟ་བར་འདུས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ལྟ་བ་འདི་རྣམས་བཅོ་བརྒྱད་དུ་འགྱུར་རོ། །གཞན་དག་སླར་དགེ་སྦྱོང་ངམ་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཤི་བ་བདག་ཉིད་འདུ་ཤེས་ཅན་ནད་མེད་པ་ཤི་ཕན་ཆད་སྨྲ་བ་འདི་དག་དངོས་པོ་བཅུ་དྲུག་གིས་འདི་སྐད་སྨྲ་སྟེ། ཁ་ཅིག་ནི་བདག་རྟག་པ་སྟེ་ནད་མེད་པ་ཤི་ཕན་ཆད་འདུ་ཤེས་ཅན་དུ་སྨྲའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བདག་མི་རྟག་པ་དང་རྟག་ཀྱང་རྟག་ལ་མི་རྟག་ཀྱང་མི་རྟག་པ་དང༌། རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་རྟག་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་དང༌། མཐའ་ཡོད་པ་དང་མཐའ་མེད་པ་དང༌། མཐའ་ཡོད་ཀྱང་ཡོད་ལ་མཐའ་མེད་ཀྱང་མེད་པ་དང༌། མཐའ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་མཐའ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་བདག་ཤི་ཕན་ཆད་འདུ་ཤེས་ཅན་དུ་སྨྲ་བར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྟག་པའི་འདུ་ཤེས་ཅན་དང་སྣ་ཚོགས་པའི་འདུ་ཤེས་ཅན་དང་ཆུང་བའི་འདུ་ཤེས་ཅན་དང་མཐའ་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་ཅན་དང་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བདེ་བ་ཅན་དང༌། མཐའ་གཅིག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་ཅན་དང་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་བདག་ནད་མེད་པ་ཤི་ཕན་ཆད་འདུ་ཤེས་ཅན་དུ་སྨྲ་བར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ཡང་དེ་རྣམས་ཕུང་པོ་ལྔ་དང་བཅས་པའི་བདག་འདོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་བདེ་བ་ཅན་དང་སྡུག་བསྔལ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དང་འགལ་བ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་རྣམས་དེ་ཙམ་གྱི་ལྟ་བ་ཅན་ནོ། །གཞན་དག་བདག་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་པ་དང་ནད་མེད་པ་ཤི་ཕན་ཆད་སྨྲ་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་དངོས་པོ་བརྒྱད་ཀྱིས་སྨྲ་སྟེ་བདག་ནི་རྟག་པ་ནད་མེད་པ་ཤི་ཕན་ཆད་འདུ་ཤེས་ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཅི་སྲིད་མཐའ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་མཐའ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་བདག་ཤི་ཕན་ཆད་འདུ་ཤེས་ཅན་མ་ཡིན་པ་སྨྲ་བར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདུ་ཤེས་ཡོད་མིན་མེད་མིན་དུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ནི་རྣམ་པ་བརྒྱད་དེ། བདག་ནི་རྟག་པ་ཤི་


DTG094_Page_0519
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕན་ཆད་འདུ་ཤེས་ཡོད་མིན་མེད་མིན་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ཇི་སྲིད་དུ་བདག་མཐའ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་མཐའ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཤི་ཕན་ཆད་འདུ་ཤེས་ཡོད་མིན་མེད་མིན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ལྟ་བ་ལྔ་བཅུའོ། །ཆད་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ནི་རྣམ་པ་བདུན་ཏེ། གཅིག་ནི་རེ་ཞིག་འདི་ལྟ་བུའི་ལྟ་བ་ཅན་དུ་འགྱུར་ཏེ། གང་ཞིག་བདག་འདི་གཟུགས་ཅན་དང་རྒྱ་ཆེ་བ་དང་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་ལས་བྱུང་བ་ཕ་དང་མ་དག་ལས་ཡང་དག་པར་སྐྱེས་པ་ཅི་སྲིད་དུ་གནས་པ་དེ་སྲིད་དུ་ནད་དང་བཅས་པ་འབྲས་དང་བཅས་པ་ཟུག་རྔུ་དང་བཅས་པ་ལུས་དང་བྲལ་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཙམ་གྱིས་བདག་ཀུན་ནས་ཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་ལྟར་གྱོ་མོག་ཆག་པ་སོ་སོར་འབྱར་བ་མ་ཡིན་པ་དང་རྡོ་བ་ཆག་པ་ལྟར་རོ། །གཞན་ཡང་བདག་ཡོད་དེ་གཟུགས་ཅན་ཡན་ལག་དང་ཉིད་ལག་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པ་མཐོ་རིས་ནས་བྱུང་བ་འདོད་པ་ལ་སྤྱོད་པ་སྟེ། དེ་ལུས་དང་བྲལ་ནས་ཅི་སྲིད་ཀུན་ནས་ཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་མཐོ་རིས་ལས་བྱུང་བ་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའོ། །གཟུགས་མེད་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ནས། ཅི་སྲིད་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ལ་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ཤི་ཕན་ཆད་ཀུན་ནས་ཆད་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཆད་པའི་ལྟ་བ་ཅན་ནི་བདུན་ནོ། །མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་སྨྲ་བ་ནི་ལྔ་སྟེ། གཅིག་ནི་འདི་སྐད་སྨྲ་བར་འགྱུར་ཏེ་བདག་འདི་ནི་སེམས་མཐོང་བ་ཉིད་ཐོབ་པ་དང་རྣལ་འབྱོར་ལ་དབང་ཐོབ་པ་དེ་ནི་དབང་ཕྱུག་ཉིད་དང་དབང་བ་ཉིད་ཐོབ་པ་ལྷའི་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔས་ཡང་དག་པར་བཏང་བ་ཀུན་ནས་རྗེས་སུ་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པ་རྩེ་ཞིང་དགའ་བ་དང་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་ཅིང་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པའི་དག་པས་བདག་དག་པར་ཤེས་སོ། །གཞན་ནི་དབང་ཕྱུག་ཉིད་དང་དབང་ཉིད་འདི་ཅི་ལྟ་བ་བཞིན་པ་མ་ཡིན་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར་འདོད་པ་རྣམས་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་དང་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་དང་བྲལ་བས་མྱ་ངན་དང་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་ལ་སོགས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་བས་ན་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་དབེན་པ་རྟོག་པ་དང་བཅས་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ་བསམ་གཏན་


DTG094_Page_0520
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་པོ་ལས་སྐྱེས་ནས་གནས་ཤིང་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པ་བདག་ཉིད་སེམས་པར་བྱེད་དེ། རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བས་འདི་ཡང་རྒྱ་ཆེ་བ་སེམས་པར་བྱེད་ཅིང་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བས་དཔྱོད་པ་མེད་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་པ་དང་བདེ་བ་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སེམས་པར་བྱེད་དེ། གཞན་ནི་འདི་ལ་ཡང་དགའ་བས་བྱས་པའི་སེམས་ཡངས་པ་ལས་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་སེམས་པར་བྱེད་ཅིང་དགའ་བའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ནས། བདེ་བ་ལུས་ཀྱིས་མྱོང་བ་བཏང་སྙོམས་དང་དྲན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་སེམས་པར་བྱེད་དོ། །གཞན་འདི་ནི་བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སེམས་ཀྱི་འབད་པར་པས་འདི་ཡང་རྒྱ་ཆེ་བ་སེམས་པར་བྱེད་ཅིང་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་བསམ་གཏན་བཞི་པ་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཅན་དུ་སྨྲའོ། །གལ་ཏེ་འདི་ཡང་གཟུགས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་སྤངས་པས་དུས་དེ་སྲིད་བག་ལ་ཉལ་སྤངས་པ་ཡང་ཀུན་དུ་སྤྱོད་པས་ཁམས་གསུམ་ལས་མ་གྲོལ་བ་ཉིད་དེ། དེ་ལྟར་ན་ཡང་རེ་ཞིག་དེ་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པས་བདག་ཉིད་གྲོལ་བ་སེམས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལྟ་བ་རྣམས་ནི་ལྔའོ། །ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བགྲང་བར་གྱུར་པས་ལྟ་བ་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་སུ་མདོ་སྡེ་ཚངས་པའི་དྲི་བ་ལས་གསུངས་སོ། །འདི་རྣམས་འཇིག་ཚོགས་ཀྱི་ལྟ་བ་ལ་ཁོངས་སུ་བསྡུས་པ་སྟེ། ལྟ་བ་གཞན་དག་ལ་དེ་རྩ་བར་གྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདུས་པར་འགྱུར་རེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲོག་གི་དབང་པོ་གནས་པས་བདག་གི་དངོས་པོ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལའོ། །མཆོག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་ལྟར་གསུངས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྦྱོར་བས་མཆོག་ཉིད་ལའོ། །བསོད་ནམས་ཀྱི་མཆོག་ཉིད་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་མཆོག་གོ །དེ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ནི་ཅི་སྙམ་དུ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སེ་གོལ་གཏོགས་པ་སྲིད་ནི་སེ་གོལ་ཉུང་ཟད་གཏོགས་པའོ་པའོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་


DTG094_Page_0521
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མགོན་དུ་འགྱུར་བར་འདོད་པ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་དང་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་བརྙེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཚང་བའོ། །ཁྱུ་མཆོག་ནི་དབང་དུ་བསྒྱུར་བའོ། །དེའི་དངོས་པོ་ནི་དེ་ཉིད་དོ། །རྣམ་པར་རོལ་པ་ནི་རྣམ་པ་མང་བའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་རྣམས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སེང་གེའི་སྒྲ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་གཅིག་པུ་འགྲོ་བ་ལ་བདག་མེད་པར་སྨྲ་བ་དང་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སེང་གེའི་སྒྲ་རྣམས་ཏེ་མུ་སྟེགས་པ་ལ་སོགས་པ་སྐྲག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་འཕགས་པའི་དགེ་འདུན་གཉིས་ལ་བདག་པོར་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་གཏམ་ནི་རྒྱས་པར་ཆོས་རྣམས་བསྟན་པའོ། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་ཐ་དད་དུ་བྱས་པའི་རྒྱུའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །གནས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་སྨོན་ལམ་གྱིས་སོ། །ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་སུ་དེའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཞུགས་པས་སོ། །རྣམ་པར་དཔྱོད་པར་བྱེད་པ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་པར་མི་བྱེད་པ་ནི་དེ་རྣམས་ལ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྟེ་འདི་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་དང་ཡང་དག་པར་མི་ཤེས་པ་དང་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྒྲའི་མཐའ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་འདི་ཉིད་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་སྤྱོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་ཡང་དག་པར་ཤེས་ཤིང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ཞིང་དེའི་མཚན་མ་མི་འཛིན་པའི་སྦྱོར་བས་སོ། །བསླབ་པ་བརྗོད་པར་བྱེད་པའི་ལེའུ་ནི་བསླབ་པའི་ལེའུ་སྟེ་ལེའུ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་པའོ།། །།ད་ནི་དང་བའི་ཁྱད་པར་ཡང་དག་པར་སྐྱེས་པའི་བརྒྱ་བྱིན་སྤྱོད་པ་འདི་ལ་སྤྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ནི། སྤྱོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སྤྱོད་པའི་མཚན་མ་ལ་ཡང་མི་ལེན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལས་དང་སྤྱོད་པའི་ཁྱད་པར་ལས་སོ། །རྙེད་པ་ནི་མི་ཁོམ་པ་བརྒྱད་སྤངས་པའི་མི་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །ལེགས་པར་རྙེད་པ་ནི་ལེགས་པར་ཉེ་བར་མཁོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་


DTG094_Page_0522
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཇུག་པ་ནི་འགྲོ་བ་དང་རབ་ཏུ་དང་བར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སེམས་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀྱེ་མ་བདག་འདི་ལ་གཏོགས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བའོ། །སེམས་ཅན་དམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇུག་པའི་དུས་སུ་བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་འདོད་པའི་དོན་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པ་བྱས་ཏེ། དེའི་དོན་དུ་དེ་ལ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་བསྟན་ཅིང་གསུངས་པ་ནི། དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཁྱེར་བར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་བར་འགྱུར་པ་རྣམས་སོ། །ཕ་རོལ་གྱི་འགྲམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལའོ། །མཉམ་པར་གཞག་པ་ནི་སྐྱོན་དང་བྲལ་བའོ། །སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་རྣམས་འབྱོར་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་གཞན་དང་འབྲེལ་ཏོ། །འཚལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུན་པའི་དུས་སུ་དགའ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་བསམ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྦྱར་བའི་དུས་སུ་ཡང་དང་ཡང་དུ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ནི་སླར་ཡོངས་སུ་མི་འདོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མདོར་བསྟན་པའོ། །འདིའི་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ནི་ཚིག་གསུམ་གྱིས་སོ། །ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའི་རྣམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་གཞན་གྱི་གདམས་ངག་ལ་མ་ལྟོས་པའོ། །སྐྱེ་བ་ཐ་མ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མངོན་དུ་བྱས་པས་རང་འབྱུང་ཉིད་དོ། །སྐྱེས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ནི་ཆོས་རྣམས་ལ་སླར་མི་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་མི་འཕྲོགས་པའི་ཆོས་ཉིད་དོ། །ཅི་ཞིག་ཁྱོད་ལ་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་ལྟར་བསམས་པའི་དོན་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོད་པ་དང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་དབང་གིས་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་དོན་དུ་གཉེར་བ་ལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་མཆོག་ཏུ་གཞན་དོན་དུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དེའི་ཕྱིར་བདག་གིས་འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་


DTG094_Page_0523
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་མཆོད་པ་དང་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བར་བྱའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཅི་ལྟར་གསུངས་པའི་སེམས་ལྡོག་པར་དོགས་པས་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ལ་སོགས་པ་འདོད་པས་ལྡོག་པ་དགག་པར་བྱེད་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སླར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཙམ་དོན་དུ་མི་གཉེར་བ་རྣམས་ལ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ལྡོག་པ་དགག་པར་གསུངས་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ནི་མི་སྐྱེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །མི་ལྡོག་པ་གཅིག་པུར་མ་ཟད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་ཕལ་ཆེར་འཇུག་པ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པ་ནི། རྒྱ་ཆེར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དོན་དུ་འཚལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བླ་ན་མེད་པའི་བདེ་བ་ལ་སོ་སོར་གནས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨན་པར་འཚལ་བ་ནི་ཆགས་པ་དང་ལེ་ལོ་ལ་སོགས་པས་ཉེ་བར་གདུངས་པ་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སོ་སོར་གནས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་བསྐྱེད་པའི་ཁྱད་པར་རྣམས་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ནི། འདི་ལྟ་བུ་འདི་དག་དང་ལྡན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མདོ་ལས་འབྱུང་བ་བསྟན་པའོ། །རྒལ་བ་ནི་ཁམས་གསུམ་པའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གྲོལ་བ་ནི་མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབུགས་དབྱུང་བ་ནི་བདེ་བའི་འགྲོ་བ་ལ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་སླར་མི་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་འདིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སེམས་ལ་སོགས་པ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཇུག་པའི་དོན་དུ་གསུངས་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཐེག་པ་ལ་དང་པོར་ཞུགས་པ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལའོ། །རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པའི་ས་བདུན་རྣམས་ལ་སྤྱོད་པ་ལ་ཞུགས་པའོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ནི་མི་གཡོ་བ་ལ་སོགས་པའི་ས་གསུམ་རྣམས་ལའོ། །སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པ་ནི་དེ་མ་ཐག་པའི་སྐྱེ་བ་ལ་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་རྣམས་སོ། །ཆོས་ཉིད་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཚོགས་སམ་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །སྲང་གྲངས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲང་གི་ཚོགས་ཀྱིས་ཏེ་སྲང་འདི་ཙམ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བཀའ་ལ་གྲངས་ཀྱི་སྒྲ་ནི་ཚོགས་ལ་ཡང་འཇུག་སྟེ། དཔེར་ན་ཞབས་འབྲིང་བ་དང་སྟོབས་ཀྱི་གྲངས་ཞེས་བྱ་བའོ། །གྲངས་ཀྱི་སྒྲ་ནི་


DTG094_Page_0524
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཚོགས་དང་དམིགས་པ་ལ་ཡང་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་བཤད་པའི་རིགས་པ་ལས་ཀྱང་མཐོང་ངོ༌། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོད་པ་ལ་བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་གཞལ་དུ་མེད་པ་སྟེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་དམིགས་པ་མེད་པའི་འབྲས་བུ་ཉིད་ཀྱིས་གཞལ་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་དེ་ལྟ་བུའི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མཆོག་ཏུ་བསོད་ནམས་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་དོན་ཆེན་པོ་འདི་ལ་མི་ཉན་པ་ལ་སོགས་པ་བག་མེད་པ་བདུད་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། བདུད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བདུད་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐབས་ཆེན་པོས་བདུད་ཀྱིས་སྤྲོ་བ་མེད་པར་བྱས་པ་རྣམས་སོ། །མི་ཉན་པ་ནི་སྒྲས་སོ། །མ་འཚལ་བ་ནི་དོན་གྱིས་སོ། །མ་མཐོང་བ་ནི་གུས་པས་སོ། །རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་མི་སེམས་པ་ནི་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བདུད་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་འབྱུང་བས་བདུད་ཀྱི་ཕྱོགས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཆེན་པོ་ལས་ཉམས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདུད་ཀྱི་གནས་ནས་ཤི་འཕོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུད་ཉིད་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་དག་པའི་བསོད་ནམས་ལ་རྣམ་པར་སྡང་བའི་བག་མེད་པ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲུབ་པ་རྣམས་སོ། །གང་གིས་ཤེ་ན་གསུངས་པ་ནི། གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་བྱས་པའོ། །རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་བགྱིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བའི་ལྷག་མའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེ་ན། གསུངས་པ་ནི། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་གིས་ཤེ་ན། གསུངས་པ་ནི། གང་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བརྒྱ་བྱིན་ནི་གང་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཚིག་རྗེས་སུ་བརྗོད་ནས། དེ་ལྟར་དེ་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང་ཕན་ཡོན་གསུངས་པ་ནི། གང་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པས་གལ་ཏེ་ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པའི་ཕྱིར་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་སྐལ་བ་ཅི་ལྟ་བར་འབྲས་བུ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་


DTG094_Page_0525
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་དེའི་ཕྱིར་གྲོལ་བར་བྱ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བསོད་ནམས་ལ་ལྟོས་པ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་གྱི་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་ཤུགས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བསོད་ནམས་ལ་ཡང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་འགྱུར་ཏེ། རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་བྱེད་པ་ལ་ཡང་བྱེད་པ་པོ་ལྟར་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་གཅིག་པུར་མ་ཟད་ཀྱི་རང་གི་རྒྱུད་ལས་བསྐྱེད་པ་དང་མངོན་པར་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའོ། །སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་ཐམས་ཅད་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་རྟོགས་པ་འབྱུང་བ་ལ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཉིད་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལོག་པར་སྣང་བའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་སེམས་མེད་པས་ཅི་ལྟར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་བསམ་པས་རབ་འབྱོར་གྱིས་འདྲི་བར་བྱེད་པ་ནི། ཅི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྒྱུ་མ་མཁན་པོས་སྤྲུལ་པའི་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྒྱུ་མའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ཡང་གང་ཞིག་སྣང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི། །འདི་ཅི་སྙམ་དུ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་སེམས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཡིན་ན་བྱང་ཆུབ་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་འབྱུང་བར་བརྒལ་བར་འགྱུར་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར་སེམས་དང་བྱང་ཆུབ་གཉིས་ཀྱང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་བརྒལ་བ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་སྐབས་ཀྱི་དོན་ཏོ། །དེ་ནི་མ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །གཞན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་ནོ། །དེ་ནི་མ་ལགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཡང་ཤིན་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི། བདག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཆོས་གང་ཞིག་བརྗོད་པར་བགྱི་བ་དང་མཆིས་པའོ་ཞེའམ། མ་མཆིས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་གང་ཞིག་ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་ཆོས་དེ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་ཕྱིར་སྒྱུ་མ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །འོ་ན་ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དབེན་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཆོས་མཆིས་པའོ་ཞེས་བྱ་བའམ་མ་མཆིས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་བརྗོད་པར་ནུས་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་ཆོས་གང་ཤིན་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་


DTG094_Page_0526
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཆོས་གང་ཡང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པར་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དབེན་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པའོ་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་ནུས་སོ། །བརྗོད་དུ་མེད་པ་རྣམ་པར་དབེན་པའི་ངོ་བོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ཡང་བརྗོད་པར་མི་ནུས་སོ། །ཆོས་གང་ཤིན་ཏུ་དབེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་གནས་སྐབས་ལ་ཡང་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་གྱིས་དབེན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་དེ་དེ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཅི་ལྟར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཆོས་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་ཡོད་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་མ་མཆིས་པའི་ཆོས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་དབེན་པ་ལགས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །བསྒོམ་པར་བགྱི་བ་མ་ལགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒོམ་པ་ནི་གོམས་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་དབེན་པ་ལ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་གང་ཡང་ཐོབ་པར་བགྱིད་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཡང་འདྲེན་པ་པོ་མ་ཡིན་ཏེ་རྒྱུན་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་སྤོང་བར་བགྱིད་པ་མ་ལགས་ཏེ་རང་བཞིན་གྱིས་དབེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་བསམ་པར་བྱེད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ལྟར་དབེན་པས་དབེན་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དབེན་པ་ཡིན་ན་ཅི་ལྟར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དབེན་པ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་མངོན་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འགྱུར་ཞེས་དྲི་བར་བྱེད་པ་ནི་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་གསུངས་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་གཅིག་དབེན་པ་དང་གཞན་དབེན་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ན་དེ་ལྟར་ན་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར་འདི་གཉིས་ཀྱང་དབེན་པ་དེ་བས་ན་སྐྱོན་མེད་པའོ། །འདི་ཉིད་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབེན་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཤེས་ཤིང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ཞེས་བརྗོད་པ་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ནི། གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གསུངས་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཡོངས་སུ་


DTG094_Page_0527
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱས་པར་བྱེད་པ་ནི། རབ་འབྱོར་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །གལ་ཏེ་ཡང་དག་པར་ཤེས་ན་དེའི་ཚེ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་འགྱུར་གྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཉེ་བར་བསྡུ་བའོ། །མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབེན་པས་དབེན་པ་ལ་མངོན་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་ཡང་རྒྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབེན་པའི་མཚན་ཉིད་ཤེས་ཤིང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །སྔར་གསུངས་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་བསྟན་པའི་དོན་ཉེ་བར་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི། དོན་ཟབ་མོ་ལ་སྤྱོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་སྤྱོད་པར་མི་ནུས་པའོ། །དཀའ་བ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ནུས་ཀྱང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་ལྟོས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་ལྟར་བདག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་འགའ་ཞིག་དམིགས་པར་གྱུར་ན་དེ་ལྟ་ན་དཀའ་བའི་ཕྱིར་དཀའ་བ་བགྱིད་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་དམིགས་པ་མ་ཡིན་པ་མེད་པ་རྣམས་ལ་མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པའི་དོན་དུ་དཀའ་བ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །གང་ཞིག་མངོན་སུམ་དུ་བགྱིད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །སླར་ཡང་གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བའོ། །གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །དེ་བས་ན་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཅི་ཞིག་སྒྲུབ་པའམ་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མི་ཞུམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྙེན་པར་མི་བྱེད་པ་སྟེ་འདིར་ནི་མདོར་བསྟན་པའོ། །འདིའི་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ནི་ཚིག་རྣམ་པ་དྲུག་གིས་སོ། །མི་འགོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་མ་ཉེས་གཤིན་པ་འབྲིང་མ་ཡིན་པའོ། །ཀུན་དུ་མི་ཞུམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལ་མཉེས་གཤིན་པ་ཆུང་བ་མ་ཡིན་པའོ། །ཡིད་ཕྱིར་ཕྱོགས་པར་མི་འགྱུར་པ་ནི་མཉེས་གཤིན་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་པའོ། །མི་དངང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལ་འདོར་བར་འདོད་པ་མ་ཡིན་པའོ། །ཀུན་ཏུ་


DTG094_Page_0528
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མི་སྐྲག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དོར་བ་མ་ཡིན་པའོ། །ཀུན་དུ་སྐྲག་པ་དང་ལྡན་པར་མི་འགྱུར་བ་ནི་རྒྱུན་གྱིས་དོར་བ་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ལྟར་མི་དམིགས་པའི་སྤྱོད་པ་འདི་ལ་གལ་ཏེ་མི་ཞུམ་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཡོན་ཏན་གྱིས་སྤྱོད་དོ། །ཡོན་ཏན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འབྱུང་བ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དོགས་ནས་སེལ་བར་བྱེད་དེ། དེ་ལ་སྤྱོད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་གལ་ཏེ་སྤྱོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །ཉེ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ཉེ་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །རིང་དུ་བསྲིངས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་རིང་དུ་བསྲིངས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །འདི་ཙམ་གྱིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པར་ཡང་ཉི་ཚེ་བའི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡོད་དེ་ཅི་ལྟར་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིའོ། །དེ་རྣམས་ནི་བསྒོམ་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་རྣམ་པ་བཞིས་ཀུན་ལས་རྣམ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལས་གཞན་པས་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་རྣམས་ལ་རྟོག་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་བས་ན་དེ་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་བརྗོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཉི་ཚེ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བསལ་བའི་དོན་དུ་ནམ་མཁའི་དཔེའོ། །སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཏེ་དེ་རྣམས་ནི་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཅི་སྲིད་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་དེའི་ཕྱིར་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་དེ་བས་ན་ནམ་མཁའི་དཔེའོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་ཅན་ཁྱབ་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་འདི་ཡོད་མོད་ནང་གི་བདག་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉིད་འཇུག་པ་ལ་སྤྱོད་པ་མ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོགས་པ་ལ་ནང་གི་བདག་ཉིད་ལ་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་གྲུབ་པའི་དོན་དུ་སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུའི་དཔེའོ། །འོན་ཏེ་ཡེ་ཤེས་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་སྟེ་ཤེས་པ་ལ་ཅི་ནས་ཀྱང་ཤེས་བྱ་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་ན་ཡང་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་ངོ་བོ་ཐོབ་པ་དེ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་


DTG094_Page_0529
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་དོགས་པ་ལ་གཟུགས་བརྙན་གྱི་དཔེའོ། །གཟུགས་བརྙན་ལ་ནི་འདི་ལྟར་མི་འགྱུར་ཏེ་དམིགས་པ་གང་གིས་བདག་སྐྱེས་པ་དེ་ལ་བདག་འཛིན་པ་པོ་སྟེ་འོན་ཀྱང་དེའི་རྣམ་པ་སྐྱེས་པ་དེ་ལ་འཛིན་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་སྦྱོར་བའི་གནས་སྐབས་སུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དམིགས་པར་བྱས་ནས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །རྟོགས་པའི་གནས་ལ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ན་ཐོབ་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་ན་སྟོང་པ་ཉིད་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བརྗོད་པ། ཤེས་བྱས་ཁྱད་པར་མེད་པ་གང༌། །ཤེས་པ་དེ་ནི་རྟོག་དང་བྲལ། ཞེས་བྱ་བའོ། །ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཐོབ་པ་ཉིད་དོ། །ཅི་སྐད་དུ་བརྗོད་པ། རྟོག་པ་པོ་མེད་རྟོག་བྱ་མེད། །དོན་དམ་པར་འདིར་ཡོད་མ་ཡིན། །ཀྱེ་མ་མཆོག་ཏུ་རྟོགས་དཀའ་བའི། །ཆོས་ཉིད་ཁྱོད་ཀྱིས་རྟོགས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ས་དང་པོ་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པ་ཡོད་དེ། དེ་ནི་ཡང་དག་པར་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གྲུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་འགྲུབ་པ་བསྟན་པའི་དོན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དཔེའོ། །ས་དང་པོ་ལ་ཞུགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀུན་དུ་འགྲོ་བའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ་སོར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་ནི་མཐར་ཐུག་པ་ཐོབ་པས་གྲུབ་པའོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེའི་ཚེ་དེ་རྣམས་སེམས་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པས་ཅི་ལྟར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་ཅེས་བྱ་བ་དོགས་ནས་སྤྲུལ་པའི་དཔེའོ། །ཅི་ལྟར་སྤྲུལ་པ་ལ་འདི་ལྟར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ནི་བདག་གིས་བྱ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འོན་ཀྱང་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་ཀྱང་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་གདུལ་བྱ་ཅི་ལྟ་བར་རྗེས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་བྱ་བ་རྣམས་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །གསུངས་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་གཉིས་པ་ཤིང་གི་འཁྲུལ་འཁོར་གྱི་དཔེས་བསྟན་པའི་དོན་དུ་རྗོད་པར་བྱེད་


DTG094_Page_0530
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་སེམས་ཀྱིས་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་ལེའུ་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་ལེའུ་སྟེ་ལེའུ་ཉི་ཤུ་རྩ་དྲུག་པའོ།། །།དེ་ལྟར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་སྤྱོད་པ་ཐོས་པས་ཀྱེ་མ་ཆོས་འདི་ནི་རྒྱ་ཆེ་བ་འདི་ལྟ་སྟེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་དག་པར་ཤེས་པའི་བློ་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས་སྨྲས་པ། ཀྱེ་མ་སྙིང་པོ་ལ་སྤྱོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ཀྱེ་མའི་སྒྲ་ནི་དགའ་བ་ལའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་དོན་དམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྨྲས་པ། སྙིང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྫས་སུ་ཡོད་པའི་ཆོས་འགའ་ཞིག་ཡོད་ཅེས་བྱ་བའི་དགོངས་པས་སྨྲས་པ། སྙིང་པོ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དངོས་པོ་ཡོད་པ་རྣམས་ཉིད་ལ་ནི་ཅུང་ཟད་སྙིང་པོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་གྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་འདས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཅུང་ཟད་དངོས་པོ་ཡོད་པའི་སྙིང་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །སྤྱོད་པ་འདི་ལ་ལྷའི་བུ་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་ཆེས་པ་གསུངས་པ་ནི། དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སེམས་བསྐྱེད་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་བསྐྱེད་པ་མེད་པས་འདི་ལྟ་བུའི་སྤྱོད་པ་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲུབ་པས་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའོ། །ཟབ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་གཟུང་བར་དཀའ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གོམས་པ་འདི་ནི་འཕེལ་བར་བྱེད་པའི་དོན་དུ་སྟེ། མངོན་དུ་བྱེད་པའི་དོན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། དེ་ལྟར་སྤྱོད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་འདིས་ཕྱག་འཚལ་བྱ་བ་ཉིད་ལ་རྒྱུ་རྣམ་པ་བཞི་བསྟན་ཏེ་སེམས་བསྐྱེད་པས་བསམ་པ་ཕུམ་སུམ་ཚོགས་པ་དང་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྤྱོད་པ་མངོན་དུ་བྱས་པས་དབང་བ་ཉིད་ཐོབ་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་མཐའ་མངོན་དུ་མ་བྱས་པས་ཉེས་དམིགས་སྤོང་བའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་མ་ལྟོས་པ་ཉིད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་


DTG094_Page_0531
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནས་ཐེག་པ་དམན་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཉེས་དམིགས་སོ། །འདིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུངས་པའི་རིམ་པས་སོ། །མང་བ་གསུངས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ངེས་པའི་དོན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་དོན་དུ་གསུངས་པ་ནི། གང་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཆོས་ཉིད་ལ་སྤྱོད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ལམ་གྱི་གདོན་མི་ཟ་བ་ཉིད་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་འཁོར་བ་པའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ཀྱིས་གནོད་པར་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་ལྟོས་པས་མངོན་དུ་མི་བྱེད་པར་དཀའ་བ་བྱེད་པའོ། །རབ་འབྱོར་ནི་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཁས་ལེན་པ་ཉིད་སེམས་ཅན་མེད་པའི་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། འདི་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གདུལ་བར་བྱ་བ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དག་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་གདུལ་བར་བྱ་བ་རྣམས་སོ། །ནམ་མཁའ་དབེན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་ལྟར་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ཙམ་ལ་ནམ་མཁའི་ཐ་སྙད་དེའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅུང་ཟད་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བདག་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བས་སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་སྙད་ཙམ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་འགའ་ཞིག་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ནམ་མཁའ་དང་སེམས་ཅན་དག་ལ་མཚུངས་པར་བརྗོད་ན། ནམ་མཁའ་དང་སེམས་ཅན་གྱི་གོ་ཆ་དག་ལ་ཡང་མཚུངས་པ་ཉིད་དུ་གསུངས་པ་ནི། ནམ་མཁའ་དང་ལྷན་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གང་ཞིག་ནམ་མཁའ་ཉིད་བྱའོ་ཞེས་གོ་ཆ་བགོས་པ་ནམ་མཁའ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་བསམ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་རྩོད་པ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་མེད་པའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མི་སེམས་སོ། །ཕུང་པོ་ལྔ་ལས་ཐ་དད་པ་འགའ་ཞིག་བདག་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་མེད་མོད། ཕུང་པོ་ལྔའི་རང་བཞིན་ནི་ཡོད་པར་འགྱུར་བདེ་བས་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྟེན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་མེད་པ་གསུངས་པ་ནི། །སེམས་ཅན་དབེན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །དབེན་པའི་སླད་དུ་ཞུམ་པར་མི་བགྱིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་གང་གིས་ཀྱང་བདག་


DTG094_Page_0532
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིད་མཐོང་ན་དེའི་ཚེ་ཞུམ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །ཆོས་གང་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡུལ་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའོ། །ཞུམ་པར་འགྱུར་བ་མ་མཆིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཕྱིར་གསུངས་པ་ནི། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཆོས་དེ་དག་གང་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའམ་སེམས་སོ། །ཆོས་དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཆོས་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཀྱིས་སོ། །ཆོས་གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ཞལ་གྱིས་བཞེས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཅི་ལྟར་དེ་ལ་སྤྱོད་པ་དེ་གསུངས་པ་ནི། རབ་འབྱོར་འོན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བརྗོད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞུང་གིས་སོ། །བཤད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གྱིས་སོ། །བསྟན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་མ་མེད་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེ་བར་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསང་བ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞུམ་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམན་པར་མི་འགྱུར་བའོ། །བག་མི་ཚ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངལ་བས་སོ། །བག་ཚ་བ་དང་མི་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ངལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་ཞུམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཀྱིས་བཏུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པར་མི་ཞུམ་པ་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་བཏུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིར་ཕྱོགས་པ་ནི་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ཞིང་ཕྱིར་ཕྱོགས་པ་ནི་སླར་མངོན་དུ་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་དངང་བ་ནི་སྐྲག་པ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་དུ་མི་སྐྲག་པ་ནི་ཡང་དག་པར་མི་སྐྲག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་དུ་སྐྲག་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ནི་དུས་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རིག་པར་བྱའོ། །འདི་ལ་སྤྱོད་ཅིང་ཕན་ཡོན་གྱི་ཁྱད་པར་གསུངས་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །ཕན་འདོགས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་བསྟོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགོངས་པར་མཛད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲན་པ་ལས་སོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་རྣམས་ཀྱང་དེ་དག་ལ་ཆོས་སྟོན་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །ཅི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན་གསུངས་པ་ནི། ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཅི་ལྟ་བུ་ལ་ཞེ་ན། གསུངས་


DTG094_Page_0533
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མིང་ནི་མཚན་ནོ། །རུས་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་སོགས་པའི་རིགས་སོ། །སྟོབས་ནི་དད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་དང་དྲན་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་རྣམས་སོ། །ཁ་དོག་ནི་ལྷག་མའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་སོ། །གཟུགས་ནི་རང་བཞིན་ཏེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པར་འདོད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྒྲོགས་པའི་ཚུལ་ནི་རབ་ཀྱི་ཚུལ་ལོ། །ཆེད་དུ་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་འཕེལ་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཤུགས་དང་དགའ་བས་བསླང་བའི་ཚིག་ནི་ཆེད་དུ་བརྗོད་པའོ། །ཡང་ཆེད་དུ་བརྗོད་པ་ནི་བརྗོད་པའོ། །གང་གི་ཡོན་ཏན་ཞེ་ན། གསུངས་པ་ནི། དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དཔེ་གསུངས་སོ། །རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དོན་ནོ། །ཅི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དྲི་བའོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལན་ནོ། །ཆགས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་བདེན་པའི་ཉེ་བར་དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མཆིས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སླར་དྲི་བའོ། །རབ་འབྱོར་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ལན་ནོ། །རབ་འབྱོར་འདི་དག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཉེ་བར་བསྡུ་བའོ། །ཡང་གཞན་གསུངས་པ་ནི། རབ་རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་གང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །ཡང་དེ་དག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཉེ་བར་བསྡུ་བའོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཏེ། ཞི་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ཕྱིར་རོ། །མོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞི་བ་རྣམས་སླར་མི་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་རྣམས་ཀྱི་དབང་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་དབང་ངོ༌། །དེ་ཐོབ་པ་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་དབང་ཐོབ་པའོ། །དེས་ནོན་པར་མ་གྱུར་པ་ནི་ཞུགས་པའོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་མིང་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་བསྒྲགས་པ་ལ་ཕན་ཡོན་གསུངས་པ་ནི། ཡང་དེ་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཅི་ལྟར་ལྷག་པར་མོས་པར་བྱ་ཞེ་ན། གསུངས་པ་ནི།


DTG094_Page_0534
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མི་བསྐྱོད་པ་གཅིག་པུར་མ་ཟད་པའོ། །གང་རྣམས་ཀྱི་ཞེ་ན་གསུངས་པ་ནི་གང་དག་དེའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་དག་གི་ཐད་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་བསྐྱོད་པ་དང་དེའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིའོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཐོས་པའི་ཕན་ཡོན་ཉེ་བར་བསྡུས་ནས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་སྒྲུབ་པ་གསུངས་པ་ནི་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །རབ་འབྱོར་རྗེས་སུ་སྦྱར་བར་གྱུར་པ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱེད་པ་ནི། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་གི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་མ་གཏོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཙམ་ལ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་གཞན་གང་ཡང་དམིགས་སུ་མེད་ན་ཀུན་བརྟགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཆོས་གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གོ་སླའོ། །གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་མ་དག་པའི་གནས་སྐབས་ལ་ཆོས་གཞན་གྱི་དམིགས་པ་བཀག་པ་ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་གསུངས་པ་ནི། རབ་འབྱོར་ཏེ་ཞིག་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ཡང་དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་གནས་སྐབས་ལ་ཀུན་བརྟགས་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པའི་གནས་སྐབས་ལ་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གནས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ་གལ་ཏེ་ཅུང་ཟད་དམིགས་པ་ཡིན་པ་དང་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ན་དེ་ལྟ་ན་ཕྱོགས་སྔ་མས་གླགས་རྙེད་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་བྱང་ཆུབ་དང་གནས་དང་སྒྲུབ་པ་འདི་ཐམས་ཅད་མེད་ན་དེའི་ཚེ་ཅི་ཞིག་དེ་ལ་དྲི་བར་བྱ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བརྒྱ་བྱིན་ནི་སྐྱོན་མེད་པའི་ཆོས་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རབ་འབྱོར་ལ་བསྟོད་པ་སྨྲས་པ་ནི། གང་དང་གང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། །ཐོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་འཕོངས་པའོ། །བརྩམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སོ། །ཆོས་སྒྲ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པ་སྨྲ་བའོ། །ཆོས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་


DTG094_Page_0535
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ལམ་མོ། །ལུང་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསལ་བར་སྨྲས་ཤིང་ངོ༌། །ལུང་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསལ་བར་སྨྲ་བའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པར་དབེན་པ་དང་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་གནས་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་མེད་པ་ནི་དེ་ལ་གནས་པའོ། །ཀཽ་ཤི་ཀ་ཡང་གནས་བརྟན་རབ་འབྱོར་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་གནས་པ་ལ་རབ་འབྱོར་གྱི་གནས་པ་ལས་མཆོག་ཉིད་དུ་གསུངས་པ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གནས་པ་མ་གཏོགས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྤྱོད་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒྲུབ་པའི་དོན་དུའོ། །གནས་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒྲུབ་པས་སོ། །སྙིང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ལེའུ་ནི་སྙིང་པོའི་ལེའུ་སྟེ་ལེའུ་ཉི་ཤུ་རྩ་བདུན་པའོ།། །།ད་ནི་མཆོད་པའི་དོན་དུ་མངོན་པར་དང་བ་ཡང་དག་པར་སྐྱེས་པའི་ལྷ་རྣམས་ཉེ་བར་འོངས་པ་གསུངས་པ་ནི། དེ་ནས་དེའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ལྷའི་བུ་གཞན་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་གསུངས་སོ། །ལྷའི་རིགས་དེ་ལ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པ་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་དག་ལྷ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གཙོ་བོར་གྱུར་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་གཅིག་གོ །དེ་ཡང་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལྷ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་ཅེས་གསུངས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཆོད་པ་ཞེས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་དེ་དག་མེ་ཏོག་རྣམས་བླངས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གཏོར་བར་གྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ཆེན་མོ་རྣམས་ལས་འདོན་པ་ཡིན་ནོ། །དྲུག་ཅུས་ལྷག་པའི་བརྒྱ་ཕྲག་ནི་བརྒྱ་ཕྲག་དྲུག་ཅུའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་དོན་དང༌། མིང་གཅིག་གིས་དེ་རྣམས་ལུང་བསྟན་པའི་དོན་དུ་དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ལ་ཡང་དེ་རྣམས་ཀྱི་མེ་ཏོག་གི་ཆར་བྱུང་བ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་མཆོད་པ་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་དོན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ་འཕྲུལ་མཛད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཤེས་པར་བྱའོ། །སྙིམ་པ་གང་བར་གྱུར་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་གང་བའི་སྙིམ་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྩེ་གཅིག་པར་གྱུར་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །ཅི་ལྟ་བུ་ཞེས་དོགས་པ་


DTG094_Page_0536
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་གང་གི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་ཇི་སྲིད་གསེར་གྱི་ཁ་དོག་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་སོ། །བཙོད་ཁའི་ཁ་དོག་ནི་དམར་བའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའོ། །ཤེལ་དང་དངུལ་གྱི་ཁ་དོག་ནི་དཀར་པོའི་བྱེ་བྲག་རྣམས་སོ། །གསེར་གྱི་ཁ་དོག་རྣམས་ནི་སེར་པོའི་བྱེ་བྲག་རྣམས་སོ། །ཆོས་ཉིད་ཉེ་བར་བསྟན་ནས་གཙོ་བོ་ལ་དེར་ཅི་ཞིག་འབྱུང་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། དེ་དག་བྱུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་དབུའི་གཙུག་ཏུ་ནུབ་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་སོ། །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ལུང་བསྟན་པ་རྣམས་ལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་གནས་ནི་སྣ་ཚོགས་པའི་སྐྱེ་བ་རྣམས་ལ་འདོན་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དམྱལ་བར་ལུང་སྟོན་པར་བཞེད་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཞབས་ཀྱི་མཐིལ་དུ་ནུབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་སྲིད་གལ་ཏེ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ལ་ལུང་བསྟན་པར་བཞེད་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཞལ་དུའོ། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ལ་ལུང་བསྟན་པར་བཞེད་ན་དེའི་ཚེ་མཛོད་སྤུར་རོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་སྟོན་པར་བཞེད་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་དབུའི་གཙུག་ཏུ་ནུབ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའོ། །ནུབ་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གྱུར་ཏོའི་སྒྲ་ཡང་དེས་ན་འོས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའོ། །མིང་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་ལྟར་གསུངས་པའི་སྨོན་ལམ་དང་མཆོད་པ་དག་ལ་ཐམས་ཅད་ལ་དང་བའི་ཁྱད་པར་གྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཉམ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚོགས་མཉམ་པའི་སྨོན་ལམ་གྱི་ཕྱིར་རོ། །ཚེའི་ཚད་དང་དམ་པའི་ཆོས་གནས་པའི་དུས་དག་ལ་ཤིན་ཏུ་རིང་བ་ཉིད་དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རྣམས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པས་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ལ་ལུང་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བས་གདུལ་བྱ་རྣམས་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་པའི་དོན་དུ་ཀུན་དགའ་བོ་དེ་ལྟ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་གནས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་མཐའི་བར་གྱིས་ཉེ་བར་སྡུད་པར་བྱེད་དོ། །ཀུན་དགའ་བོ་གང་སུ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གསུངས་སོ། །ཀུན་དགའ་བོ་གང་དག་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་


DTG094_Page_0537
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནས་རིགས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་མཐའི་བར་གྱིས་གང་དག་ཐོས་ནས་སྤོང་བར་མི་བྱེད་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་ཡོན་ཏན་གསུངས་སོ། །སྨོད་པར་བྱེད་པ་ནི་སྨད་པའོ། །འགལ་བར་བྱེད་པ་ནི་དོར་བའོ། །འཁྲུག་པར་བྱེད་པ་ནི་དེ་དང་འགལ་བའི་དོན་ལ་བདག་ཏུ་བྱེད་པའོ། །འཇིགས་པར་བྱེད་པ་ནི་སེམས་ལ་གནོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ལ་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བའོ། །འགོག་པ་ནི་དེ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལས་ཕ་རོལ་པོ་རྣམས་ལོག་པའོ། །སྤོང་བ་ནི་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་སྒྲོགས་པའོ། །གནོད་པ་བྱེད་པ་ནི་དེའི་དོན་དུ་ལོག་པའི་འཐད་པ་བརྗོད་པའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་འོན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་སྤྱད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་མཐའ་ཐེག་པ་དམན་པར་མི་ལྟུང་བ་ལ་རྒྱུ་གཉིས་གསུངས་ཏེ། སྨོན་ལམ་མི་སླུ་བ་ཉིད་དང་བྱས་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའོ། །ད་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་པ་ལ་སོགས་པས་རང་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཛིན་པ་མཛད་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐར་ཐུག་པར་རང་ཉིད་ཀྱིས་མཛད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཕྱིན་ཆད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་རྗེས་སུ་འཛིན་པའི་དོན་དུ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་ཡོངས་སུ་གཏད་པ་མཛད་པ་ནི་ཀུན་དགའ་བོ་དེ་ལྟ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་རང་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་དོན་གྱི་ཁུར་ཁུར་བའི་ཕྱིར་སྨོན་ལམ་རྣམས་བྱས་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་རྣམས་ལ་བསྟན་པ་ཙམ་ཉིད་ལས་ཡོངས་སུ་གཏད་པ་མི་འབྱུང་ངོ༌། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ནི་སྙིང་རྗེས་དམན་པའི་ཕྱིར་དང་རང་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པ་གཞན་དུ་འབྲས་བུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་འདི་གཟུང་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་མེད་པར་འགྱུར་བ་དེ་བས་ན་དེ་རྣམས་ལ་ཡོངས་སུ་གཏང་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཡང་འཕགས་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སྔར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་ཀུན་དགའ་བོ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཀྱང་ཡུན་རིང་པོར་གནས་པའི་ཕྱིར་དང་ཐོས་པ་


DTG094_Page_0538
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཛིན་པ་རྣམས་ལས་མཆོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལ་ཡོངས་སུ་གཏད་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདུང་ཡོངས་སུ་མི་གཅད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉེ་བར་གནས་པ་དེའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གཏད་པའོ། །ཡོངས་སུ་གཏད་པ་ནི་ཡང་དག་པར་གཏད་པའོ། །དེ་ཉིད་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ནི་རྗེས་སུ་གཏད་པའོ། །དངོས་སུ་ན་འདི་ཉན་ཐོས་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་པའི་དབང་མི་བྱེད་པ་ལ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་གཏད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོགས་པ་ལ་གསུངས་པ་ནི་ཡི་གེ་ཙམ་ཡང་ནུབ་པར་མི་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ཡི་གེ་ཙམ་ཡང་ནུབ་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡི་གེའི་ཚོགས་སོ། །རྒྱུ་དེ་ལས་འདི་གཏད་པའོ། །དེའི་དབང་དུ་མཛད་དུ་ནས་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡི་གེའི་ཚོགས་འདི་ནི་གཟུང་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུ་ཁྱོད་ལ་གཏད་པ་ཡིན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་ཀྱིས་ཀྱང་འདིའི་བསྟན་པ་འདི་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་དོན་ཆེན་པོ་བྱེད་པའོ། །རྟོགས་པའི་དོན་དུ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉིད་རྣམས་འདིའི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ནི་ཡོངས་སུ་གཏད་ཅེ་ན། གསུངས་པ་ནི། ཟུང་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་གཏད་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། ཇི་ལྟར་འདི་ནུབ་པར་མི་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཅི་ལྟར་འདི་ནུབ་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལས་བདག་གིས་ཐོས་པ་དེ་བས་ན་ཅི་སྲིད་ཅི་ཙམ་གཟུང་བ་ལ་སོགས་པ་མི་ནུབ་པའི་དོན་དུ་བདག་ནུས་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཀུན་དགའ་བོའི་དོགས་པ་ལ་གསུངས་པ་ནི་ཀུན་དགའ་བོ་ཁྱོད་ཀྱིས་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཆོས་ནི་གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཏེ་དེ་བཤད་པའོ། །མངོན་སུམ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་ཀུན་དགའ་བོས་བརྒྱུད་ནས་ཐོས་པ་དེར་ཉེས་པར་བརྩི་བ་སྲིད་པས་མངོན་སུམ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཀུན་དགའ་བོའི་མདོ་ལས་ཀུན་དགའ་བོས་སྨྲས་པ། ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་ལྷག་མ་དག་དང་བཅས་པ་བདག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐད་ནས་བཟུང་བ་དང་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཕྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སླར་རོ། །


DTG094_Page_0539
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པར་ཆུད་གསན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལས་འཁྲུག་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཏང་ངམ་ཞེས་བྱ་ནི་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་དོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗེད་པར་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཡིད་ལ་མྱུར་དུ་མི་དྲན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེས་པར་བརྩེ་བ་ནི་ཉེས་པ་བྱས་པའོ། །ཚིག་གམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་ཏུ་བྱས་པ་སྟེ། འདིས་དོན་གོ་བས་ན་ཚིག་གོ །གསུང་རབ་ལ་ངག་ཏུ་བརྗོད་པ་སྟེ་དཔེར་ན་མིང་གི་ཚོགས་དང་ཚིག་གི་ཚོགས་དང་ཡི་གེའི་ཚོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཚིག་གི་ཡན་ལག་ནི་ཚིག་གི་ཕྱོགས་གཅིག་གོ །མགུ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེགས་པར་བདག་གིས་ཆོས་བསྟན་ཞེས་བྱ་བས་ཡོངས་སུ་ཚིམ་པ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་དང་འབྲེལ་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉེས་པའི་རྒྱུ་ཀུན་དགའ་བོ་ཡང་ཁྱོད་ཀྱིས་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་ན། དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་རྣམས་དང་འབྲེལ་པས་མཉེས་པའི་རྒྱུ་གསུངས་པ་ནི། ཀུན་དགའ་བོ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་བརྗེད་པར་བྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་མཐའི་བར་གྱིས་སོ། །འདིའི་རྗེས་ལ་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྔོན་གྱི་པོ་ཏི་རྣམས་ལ་འདོན་པ་ཡིན་ཏེ། འདོན་པ་དེ་ཉིད་རིགས་པ་ཁོ་ནའོ། །གང་ཡང་འགའ་ཞིག་ཏུ་དེ་སྲིད་དུ་ཀུན་དགའ་བོ་ཁྱོད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སླར་བཏོན་ནས། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་འདོན་པ་ཡིན་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་འབྲེལ་པ་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། རང་དང་འབྲེལ་པས་གཉིས་པ་སྔར་ཉིད་དུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་འཁྲུལ་པ་བྱས་པའི་འདོན་པ་འདི་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡུམ་ནི་ས་དང་པོ་ལ་སྟེ་ས་བོན་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེད་པ་ནི་ས་གཞན་རྣམས་ལ་སྟེ་ས་བོན་རྒྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྱིན་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་སྟེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་འདི་སྟོན་པར་བྱེད་དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པ་ཉིད་བདག་གིས་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན་གཙོ་བོ་སྟེ་དེ་བས་ན་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་དོར་ནས་ཀྱང་འདིའི་གཟུང་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་འབད་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་མི་བརྗེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡོངས་སུ་རྒྱས་པའི་རྒྱུ་བརྗོད་ནས་སྔར་གསུངས་པ་ཉིད་


DTG094_Page_0540
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡོངས་སུ་གཏད་པ་ཉེ་བར་སྡུད་པར་བྱེད་པ་ནི་ཀུན་དགའ་བོ་དེ་ལྟ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཡང་འདི་ཅི་ལྟ་བུར་མི་ནུབ་པའི་དོན་དུ་འབད་པར་གྱ་སྙམ་པའི་དོགས་པ་ལ་གསུངས་པ་ནི་འདི་གཟུང་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཡི་གེ་དང་ཚིག་དང་གསལ་བྱེད་ཤིན་ཏུ་གསལ་བས་ཡིག་འབྲུ་དང་ངེས་པའི་ཚིག་བཟང་པོར་གཟུང་བར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་གཞུང་འདི་མཐོང་བར་ཁ་ཅིག་ནི་འདི་སྐད་སྨྲ་སྟེ། གང་ཞིག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་གསུངས་པ་དོན་དེ་བསྟན་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པས་མིང་གི་ཚོགས་དང་ཚིག་གི་ཚོགས་དང་ཡི་གེའི་ཚོགས་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་སྡུད་པ་སྟེ། དེས་ན་མདོ་སྡེ་ཐམས་ཅད་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སོན་གསུངས་སོ། །ཡི་གེ་རྣམས་ནི་སྡུད་པ་པོ་རྣམས་ཀྱིའོ། །གལ་ཏེ་ཡང་ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཉིད་བསྡུ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་ནི་དོན་མེད་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འཕགས་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ལ་སྡུད་པ་པོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་འདི་གཉིས་ཀྱང་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་ཞབས་ཀྱི་རྗེས་སུ་བཞེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱབས་གསུམ་གྱི་བརྟག་པ་ལས་འདི་སྐད་གསུངས་ཏེ། ཆོས་གང་ཞིག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསྟན་པ་དེ་ཡི་གེ་དང་ཚིག་དེ་ཉིད་ཀྱིས་གསལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། གོ་རི་མས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་དང་བསྟན་པ་ཉུང་བ་དང་ལྷག་མ་མེད་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དེའི་ཚེ་གཞུང་འདི་འཕགས་པ་དཔལ་དབྱངས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་བརྗོད་དེ། ཡི་གེ་རྣམས་ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་སྐྱོང་བ་ལ་དོན་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འཕགས་པ་ཀུན་དགའ་བོས་གསུངས་པ་མངོན་སུམ་དུ་བདག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐད་ནས་ཆོས་འདི་རྣམས་ཐོས་པ་དང་མངོན་སུམ་དུ་བཟུང་བའོ། །འདིར་ནི་ད་ལྟར་ཡི་གེ་ཉིད་དང་ཚིག་དེ་ཉིད་དང་གོ་རི་མས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཉུང་བ་དང་ལྷག་པ་མེད་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དག་གིས་སོ་སོར་རྗེས་སུ་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མདོ་དང་མདོ་ལས་བསྟན་པ་ནི་དོན་བཟང་པོ་དང་ཚིག་འབྲུ་བཟང་པོ་


DTG094_Page_0541
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་མ་འདྲེས་པ་དང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱས་པར་རོ། །གཞན་དུ་ན་ཡིག་འབྲུ་བཟང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྡུད་པ་པོ་བདག་ཉིད་ལ་བསྟོད་པ་བྱས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་ཞིག་ཡང་ཉི་ཁྲི་གཞུང་འགྲེལ་ལས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ་ཉིད་སྡུད་པ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་གསལ་བ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་མཛད་དོ། །དེ་བས་ན་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་གསལ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གསུང་རབ་ཀྱི་སྡུད་པ་ནི་རྣམ་པ་མང་བས་ལན་མང་དུ་མང་བོ་རྣམས་ཀྱིས་བྱས་སོ། །དེ་ལ་སྡེ་པའི་གཞུང་རྣམས་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་བཞུགས་པར་གྱུར་པ་ཉིད་ལ་གང་གིས་ཅི་ལྟར་ཐོས་པ་དེས་འབྲེལ་བའི་གོ་རིམས་བསྟན་པའི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་བསྡུས་ནས་སྡེ་པའི་གཞུང་ཉིད་འཛིན་པའོ། །གཞན་དུ་ན་ཕ་རོལ་པོ་རྣམས་ལ་ཅི་ཞིག་བསྟན་པར་འགྱུར་འགྲེལ་བའི་གོ་རིམས་མེད་པས་སེའུ་བཅུ་ལ་སོགས་པའི་ངག་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་མ་འགྲེལ་པར་འགྱུར་རོ། །སྡུད་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས་ཀྱང་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གནང་བས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མངོན་སུམ་ཉིད་དུ་སྡུད་པ་བྱས་སོ། །ཕྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མུ་སྟེགས་པ་རྣམས་ལྟར་བསྟན་པ་དུ་བའི་མཐའ་ཅན་དུ་མ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་འཕགས་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྡུད་པར་བགྱིས་སོ། །དེ་བས་ན་འདིར་ཡང་འཕགས་པ་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཅི་སྲིད་དུ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་སྡུད་པར་མི་བགྱིད་པ་དེ་སྲིད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་འདི་གནས་བརྟན་ཀུན་དགའ་བོས་ཀྱང་འགྲེལ་པའི་གོ་རིམས་ཉེ་བར་བསྟན་ཏེ་སྡུད་ནས་ཕ་རོལ་པོ་རྣམས་ལ་བསྟན་པའི་དོན་དུ་འཛིན་པར་བྱ་བ་ཁོ་ནའོ། །དེས་ན་གསུངས་པ་ཡི་གེ་དང་ཚིག་དང་གསལ་བྱེད་ཤིན་ཏུ་གསལ་བས་ཚིག་འབྲུ་དང་ངེས་པའི་ཚིག་བཟང་པོར་གཟུང་བར་བྱའོ། །གང་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཀྱིས་ཡི་གེ་རྣམས་གསུངས་པ་དེ་རྣམས་ཉིད་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་གསལ་བ་དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པའི་ཡི་གེ་རྣམས་ལ་ཉམས་པར་མ་བྱེད་


DTG094_Page_0542
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅིག་ཅེས་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་མཛད་པའི་དོན་ཏོ། །དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཡི་གེ་དེ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལེའུ་བརྒྱད་པ་ལས་བསྟན་ཏོ། །གཏན་ཚིགས་གསུངས་པ་ནི་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཚད་མར་བྱས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་རྟོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ། །དེ་རྣམས་གཉིས་ལ་ཡང་ཚད་མར་བྱས་ནས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་བསྟན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་འདི་ནི་གཙོ་བོའོ། །རྟོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་བསྡུས་པས་སོ། །འགའ་ཞིག་ཏུ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཉིད་དེ་ལ་ཚད་མར་བྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་འདོན་པའོ། །དེ་དང་དེ་ཞེས་བྱ་བ་བཤད་པར་གྱུར་པའི་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འབྲེལ་བར་བྱའོ། །ཕན་པར་སེམས་པ་ནི་མི་འདོད་པ་ལས་སེལ་བར་རྩོམ་པའོ། །དགའ་བ་ནི་མཉེས་གཤིན་པའོ། །གུས་པ་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་བསྒོམ་པས་བྱས་པའི་མི་འདའ་བ་ཉིད་དོ། །དགེ་བ་ནི་ནད་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཐོབ་པའོ། །བདེ་བར་གནས་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བདེ་བར་གནས་པའོ། །བགྱི་བ་ནི་བསྙེན་བཀུར་ལ་སོགས་པའོ། །དབུལ་བ་ནི་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པའོ། །བསམ་པར་བྱ་བ་ནི་ཅི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་དུས་ཐམས་ཅད་བསམ་པའི་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་དེས་དེ་དང་དེའི་ཡོན་ཏན་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་བྱས་པས་སོ། །བཤད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་པར་ནུས་པའོ། །བསྐལ་པའམ་ཅི་སྲིད་དུ་ཅུང་ཟད་ལྷག་མའི་བསྐལ་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་འོག་ཏུ་གལ་ཏེ་རྒྱས་པར་འདོད་པར་གྱུར་ནའོ་ན་ཅི་ཞིག་མདོར་བསྡུས་ནས་ཀུན་དགའ་བོ་ཅི་ཞིག་བཤད་ཅེ་ན། ཅི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཀུན་དགའ་བོ་དེ་ལྟ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཡང་འདིའི་ཡོངས་སུ་གཏད་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ། བསྟན་པར་ནུས་པ་དེའི་ཕྱིར་ཚད་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་དང་སྦྱོར་བས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཚད་མེད་པ་དེ་བས་ན་ཡོངས་སུ་གཏད་པ་ཡང་ཚད་མེད་པའོ། །རབ་ཏུ་འཇིག་པའི་ཚེ་རྗེས་སུ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་པའི་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་དོན་ལས་འཇིག་པའོ། །བྱི་བ་ལ་སོགས་པའི་ཉེ་བར་


DTG094_Page_0543
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཚེ་བ་ལས་གླེགས་བམ་ལས་འཇིག་ཅིང་སོ་སོར་བྱེད་པའོ། །ཀུན་དགའ་པོ་དེ་ལྟ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དེ་བས་ན་ལན་གཉིས་སུ་ཡོངས་སུ་སྦྱིན་པ་དང་ཡོངས་སུ་གཏད་དོ་དང་ཡང་དག་པར་གཏད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དོན་གཅིག་གོ །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་ཞིང་རྗེས་སུ་བསྐོར་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ནི་བདེན་པ་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ནི་ཤེས་བྱ་སྟེ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བ་དེ་རྣམས་ལས་འབྱུང་ངོ༌། །ཆོས་དེ་རྣམས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ནི་ཚོགས་ཏེ་དེ་གལ་ཏེ་གདུལ་བྱ་བའི་རྒྱུད་ལ་རབ་ཏུ་བསྐོར་བ་ནི་བསྟན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་དེའི་རྟོགས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་དུ་བརྗོད་དོ། །དེ་བས་ན་ཅི་ལྟར་ཐམས་ཅད་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཅི་ལྟར་བརྗོད། ཆོས་བསྟན་པ་གང་གིས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པ་དེ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རབ་ཏུ་བསྐོར་བ་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། བདེན་མོད་ཀྱི་སྔར་བྱུང་བའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་རྣམས་ལ་བདག་གི་ཉན་ཐོས་ཁྱོད་ཀྱིས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་བྱ་བ་མ་བྱས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཙམ་ཉིད་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཆེན་མོ་རྣམས་ལ་ཡང་ད་ལྟར་ཡང་བདག་གི་ཉན་ཐོས་ཁྱོད་ཀྱིས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་བྱ་བ་མ་བྱས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཙམ་འདོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་སྒྲ་དོན་ཉིད་མི་ཤེས་པ་མི་མཁས་པ་འགའ་ཞིག་གིས་འདི་བསྣན་པ་ཁོ་ནའོ། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་སྒྲས་ཆོས་བསྟན་པ་ཙམ་བརྗོད་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བའི་བཤད་པ་གསུང་རབ་ཀྱི་རིམ་པ་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ནི་རྗེས་སུ་སེམས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆུ་ཚོད་ནི་ཆུ་ཚོད་དོ། །ཆུ་ཚོད་ཀྱི་བར་ནི་དེའི་ཡང་ཆའོ། །ཐད་ཅིག་ནི་ཡུད་ཙམ་སུམ་ཅུའོ། །དེའི་སྐད་ཅིག་དྲུག་ཅུ་ནི་ཡུད་ཙམ་མོ། །སྐད་ཅིག་ཙམ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་བརྒྱ་ཉི་ཤུའོ། །དུས་ཀྱི་མཐའ་ནི་སྐད་ཅིག་མའོ། །སྐད་ཅིག་མ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་བ་ནི་རིམ་པ་ཅི་ལྟ་བར་དབང་པོ་རྣོན་པོ་དང་འབྲིང་དང་རྟུལ་པོའི་གང་ཟག་གིས་ཤེས་པའི་དོན་དུའོ། །བྱ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་མཚན་ཉིད་འདིར་སྐད་ཅིག་མར་ཤེས་པར་


DTG094_Page_0544
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་སྟེ། གཅིག་ལ་ཐ་སྙད་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སློབ་དཔོན་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སྡེའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མི་བསྐྱོད་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དང་བཅས་པ་འཁོར་དང་བཅས་པ་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་སྟེ། སླར་དེ་ཡང་དག་པར་སྟོན་པ་ནི་དེ་ལ་འདོད་པ་བསྐྱེད་པའི་དོན་དུའོ། །ཡོངས་སུ་དག་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་དང་གདུལ་བྱ་བ་རྣམས་ཀྱི་སྨོན་ལམ་གྱི་དོན་དུ་རྒྱ་ཆེ་བ་ལ་མོས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་དགའ་བ་བསྐྱེད་པའི་དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སློབ་དཔོན་སྔ་མ་རྣམས་སོ། །རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཟབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཤེས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་བསྐྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པ་ཉིད་ཐོབ་པས་བདུད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་འབིགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་མི་སྣང་བར་འགྱུར་བ་ནི་དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འདིར་ཡང་སྐབས་འདིས་སྟོང་པ་ཉིད་བསྟན་པ་རྒྱས་པའི་དོན་དུའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བར་བགྲང་བ་རྣམས་སོ། །མིག་ལམ་དུ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་མཚོན་པ་སྟེ་རྣ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ངོ༌། །ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བར་བགྲང་བ་རྣམས་སོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་འཛིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་པར་འདོད་པ་རྣམས་སོ། །སླར་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བ་འཛིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་པར་འདོད་པ་རྣམས་སོ། །ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཉིད་གཟུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་པར་འདོད་པ་རྣམས་སོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་འཛིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་པར་འདོད་པ་རྣམས་འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་ཉིད་གཟུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་པར་འདོད་པ་རྣམས་ལ་མི་ཤེས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་རིགས་པ་གསུངས་སོ། །འཛིན་པ་ལ་རག་ལས་པ་ནི་གཟུང་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེའི་ཕྱིར་འཛིན་པ་མེད་པ་དང་པོར་གསུངས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཤེས་པ་པོ་མ་ཡིན་པ་དང་མཐོང་བ་པོ་མ་ཡིན་པའོ། །གསུངས་


DTG094_Page_0545
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ། དགོས་པ་བྱེད་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་དགོས་པ་ནི་གཟུང་བར་འདོད་པ་འཛིན་པའོ། །དེ་ལ་ཡང་འཐད་པ་གསུངས་པ་ནི། བྱེད་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ལུས་ཀྱི་བྱ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་གང་ལ་ཡང་འཛིན་པ་པོ་མ་ཡིན་ནོ། །འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དོན་གྱིས་གྲུབ་པ་གཟུང་བ་རྣམས་ཀྱི་མེད་པ་གསུངས་པ་ནི། གཟུང་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ནམ་མཁའ་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་སྔར་གསུངས་པའི་བྱེད་པ་མེད་པ་ལ་གཏན་ཚིགས་སོ། །དེ་ལྟར་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་ངོ་བོ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཀུན་བརྟགས་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པར་འགྱུར་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། ཀུན་དགའ་བོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུ་ལྟར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདིས་ནི་བརྫུན་པ་སྣང་བ་ཙམ་གྱི་ངོ་བོ་གཞན་དབང་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཡོད་པའི་ངོ་བོ་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཡིན་ན་དོན་དམ་པར་ཐམས་ཅད་མེད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པ་ནི། ཚོར་བ་པོ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ནི་དོན་དམ་པར་ཐ་དད་པས་གང་གི་ཡང་ཚོར་བ་པོ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་ཤེས་པ་ལ་ཤེས་བྱ་དང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །གཉིས་མེད་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡི། ཡོད་པ་སྟོང་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་སྤྱོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་བསླབ་པ་ལ་བསྔགས་པའོ། །བསླབ་པའམ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དམ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྗེས་སུ་ཐོབ་པར་འདོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕ་རོལ་གྱི་སྒྲས་མཉམ་པའི་དོན་ཕ་རོལ་གྱི་སྒྲ་ཡང་ཡོད་དེ་དེ་བས་ན་ཕ་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ལུང་ལས་ཀྱང་དངོས་པོའི་རྐྱེན་གྱི་མཐའ་ཅན་གྱིས་ཀྱང་ཆོས་ཁོ་ན་མངོན་པར་བརྗོད་དོ། །ཅི་ལྟར་གཤེར་པ་ནི་ཆུའི་ཁམས་ཏེ་གཤེར་བ་ཉིད་ཆུའི་ཁམས་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་བས་ན་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་གི་མཐའ་ཐོབ་པར་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །


DTG094_Page_0546
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པོ་ཏི་རྙིད་པ་རྣམས་ལས་འདི་ལྟར་འདོན་པ་སྟེ། དམ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །མངོན་རྟོགས་དང་སྦྱར་བའི་ཆགས་པས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྣན་པའོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ཡང་ཕན་པར་མཛད་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་ཀུན་དགའ་བོ་བསླབ་པ་འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཆགས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དམ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་དོ། །ཚད་མ་ནི་རྒྱ་ཆེ་བའི་ངེས་པའོ། །ཟད་པ་ནི་དུས་ཀྱི་ངེས་པའོ། །མཐའ་ནི་གྲངས་ངེས་པའོ། །མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན་དུ་ཀུན་བརྟགས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དབང་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁྲུལ་པ་ཙམ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཚད་མ་དང་འབྲེལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་མས་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའོ། །དབེན་པ་དམིགས་སུ་མེད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་ངོ་བོས་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཞལ་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟད་པ་ནི་འགྲིབ་པའོ། །ཡོངས་སུ་ཟད་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །སླར་པོ་ཏི་འགའ་ཞིག་ལ་དུས་གསུམ་བསྟན་པས་ཀྱང་སོ་སོར་ཟད་པའམ་མ་ཟད་པར་འགྱུར་བའམ་ཟད་བཞིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དུས་གསུམ་ལ་ཡང་ཟད་པ་མེད་པ་འདོན་པ་ཡིན་ནོ། །ནམ་མཁའ་མི་ཟད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་མི་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་གསུངས་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་དེ་རྣམས་ཀྱི་མི་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་མི་ཟད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །མངོན་པར་བསྒྲུབ་པར་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕེལ་བར་བྱ་བའོ། །གཟུགས་ཟད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་འདིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་ནས་དེ་རྣམས་ལ་མི་ཟད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་


DTG094_Page_0547
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་འཕེལ་བར་བྱ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལའོ། །དེ་ལ་མ་རིག་པ་ནི་བདེན་པ་དང་དཀོན་མཆོག་དང་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྣམས་མ་རྟོགས་པ་སྟེ། མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་དང་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཕྱིར་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པའི་ཕྱིར་རོ། བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ལ་བདག་ཉེ་བར་དམིགས་པ་དང་འདོད་ཆགས་ལས་སོགས་པ་དང་དེའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ལས་རྣམས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། །འདི་རྣམས་ལས་མའི་ལྟོ་བར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཁྲག་དང་ཁུ་བ་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བདེ་བ་དང་སྦྱར་བའི་ངོ་བོ་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེས་པའོ། །ཟིན་པའི་ཕུང་པོ་རྣམ་པར་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་བྱེད་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བའི་འདོན་པས་སོ། །མིང་དང་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བ་གཞན་དང་དམིགས་པ་གཞན་རྣམས་ལ་མིང་དུ་བྱ་བས་ན་མིང་སྟེ། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་བསྡུས་པ་དེའི་ཚེ་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕུང་པོ་རྣམ་པ་བཞིའོ། །གཟུགས་ནི་ནུར་ནུར་པོ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་དག་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་འཕེལ་བར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་ལྟར་གསུངས་པ་ཀུན་དགའ་བོ་གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མའི་ལྟོ་བ་ལ་ཞུགས་པ་མེད་ན་དེར་ཡང་མིང་དང་གཟུགས་དེ་འཕེལ་བ་དང་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རམ། དེ་ནི་མ་ལགས་ཞེས་སྐྱེ་བ་དང་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ལས་སོ། །འཕེལ་བ་ནི་ལེགས་པར་མཚོན་པ་ཉིད་ཀྱིས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ནི་མིང་དང་གཟུགས་དེ་ཉིད་ལ་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་ངོ་བོར་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའོ། །རེག་པ་ནི་ཡུལ་དང་དབང་པོ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པའོ། །དེའི་དབང་གིས་ཡུལ་རྣམས་ལ་འཇུག་པའོ། །འཇུག་པ་ལ་ཚོར་བ་རྣམ་པ་གསུམ་བསྐྱེད་པའོ། །དེ་ཡོད་པ་ལ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལ་སྲེད་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ལེན་པ་ནི་སྲིད་པ་གཞན་དུ་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་འཛིན་པས་ན་ལེན་པ་སྟེ། སྲིད་པ་གཞན་གྱིས་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཉིད་དོ། །འབྱུང་


DTG094_Page_0548
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བར་འགྱུར་བའི་ཁམས་གསུམ་གྱི་སྲིད་པའི་འབྲས་བུ་ཅན་གྱི་ལས་ནི་སྲིད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འདིས་དེ་བར་མ་ཆད་པས་སྲིད་པ་གཞན་འབྱུང་བས་ན་ཤེས་པས་སོ། །སྐྱེ་བ་ནི་མིང་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་གོ་རིམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ་གོང་ནས་གོང་དུ་གནས་སྐབས་གཞན་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིང་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་ཉིད་ནི་སྐྱེ་བའོ། །སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་ལ་ལང་ཚོ་འཇིག་པ་ནི་རྒས་པའོ། །སྲོག་འཇིག་པ་ནི་འཆི་བའོ། །གཅིག་ཁས་ལེན་པ་མེད་པར་ཡང་རྒས་པས་ཤི་བ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མངལ་ནས་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་གནས་ལ་མིང་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་མེད་པས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །སྲིད་པ་དང་བཅས་པ་ལ་དགའ་བ་དང་བདེ་བའི་ངོ་བོས་བྲལ་བར་གྱུར་པའི་ནང་དུ་གདུང་བ་ནི་མྱ་ངན་ནོ། །མྱ་ངན་གྱིས་གདུངས་པའི་བླ་བ་ནི་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པའོ། །དབང་པོ་ལྔ་ལ་མི་བདེ་བ་མ་ལུས་པར་འབབ་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །ཡིད་ལ་མི་འདོད་པ་འབབ་པ་ནི་ཡིད་མི་བདེ་བའོ། །དེའི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་ངལ་བ་ནི་འཁྲུག་པའོ། །འདི་ཐམས་ཅད་ནི་སྐྱེ་བ་ཉིད་ལས་ཡང་དག་པར་འབྱུང་ངོ༌། །ཡིད་འབྱུང་བ་བསྐྱེད་པའི་དོན་དུ་ཉེ་བར་བསྟན་པའོ། །རབ་འབྱོར་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གང་ཞིག་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམས་ལ་མི་ཟད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །མཐའ་གཉིས་ནི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་དག་གོ །དབུས་ནི་སྐྱེས་ནས་གནས་པའོ། །མ་འདྲེས་པ་ནི་གཞན་རྣམས་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ལྟར་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མི་ཟད་པ་བསྒོམས་པའི་ཕན་ཡོན་རྣམས་སོ། །ཆོས་གང་ཡང་རྒྱུ་མེད་པར་ཞེས་བྱ་བ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟག་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པའོ། །བརྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེས་པ་ལ་འཇིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐེར་ཟུག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འོང་བ་དང་ནུབ་པའི་ངོ་བོས་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་སྐབས་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱེད་པ་པོའམ་ཚོར་བ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤོང་བ་པོ་དང་འཛིན་པ་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་འབྱོར་འདི་


DTG094_Page_0549
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་གཞུང་གི་ཚོགས་ནི་ཅི་སྲིད་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་ནི་གོ་སླ་བ་ཉིད་དོ། །རབ་འབྱོར་དེ་ལྟ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་གང་གི་ཕྱིར་འདི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མི་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡོན་ཏན་འདི་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྒྱུ་དེ་ལས་སོ། །བས་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པའི་དུས་ལའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་བྱང་ཆུབ་སྟེ། དེ་བས་ན་ཅི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པར་བྱ་ཞེས་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་དོགས་ནས་གསུངས་པ་ནི། རབ་འབྱོར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པ་མེད་པས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་དང་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འཁོར་གསུམ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་རག་ལས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཐབས་ལ་མཁས་པ་ལ་བརྟན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཐབས་གསུངས་པ་ནི་རབ་འབྱོར་གང་གི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། །ཅིའི་ཕྱིར་བས་མ་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བའི་དོགས་པ་ལ་གཏན་ཚིགས་གསུངས་པ་ནི། དེ་དག་གི་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བསམ་པར་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་གསུངས་པ་ནི། དེ་ལྟར་བསམས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བདག་གིས་ཀྱང་ཆོས་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །སེམས་བསྐྱེད་པ་འདི་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་དེ་དག་རྗེས་སུ་ཐོབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །རབ་འབྱོར་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཁྱད་པར་བརྗོད་པའོ། །དོན་འདི་ལ་སྲིད་པ་ཉིད་ཀྱིས་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ལ་ཆད་དུ་བྱ་བའི་དོན་དུའོ། །མེ་ཏོག་བཀྲམ་པ་ཞེས་བྱ་བའམ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་སྐབས་སུ་ལེའུ་འདི་ལ་ལུང་བསྟན་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་ལེའུ་ནི་དེའི་ལེའུ་སྟེ་ལེའུ་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་པའོ།། །།


previousགསུམ་པ། རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་བསྟན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་བཤད་པ།next