Nitartha Digital Library
Tibetan
སྡེ་དགེའི་བསྟན་འགྱུར་པོད་བརྒྱ་བཅོ་བརྒྱད་པ།

9 occurrences of ཀུན་གྱི་རྣམ་ཤེས་
[Clear Hits]


 
འཕགས་པ་དགོངས་པ་ཟབ་མོ་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ།  ཝེན་ཚེགས།


9 occurrences of ཀུན་གྱི་རྣམ་ཤེས་
[Clear Hits]

 
no previousའཕགས་པ་དགོངས་པ་ཟབ་མོ་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ། ཝེན་ཚེགས།no next

འཕགས་པ་དགོངས་པ་ཟབ་མོ་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ།
ཝེན་ཚེགས།


DTG118_Page_0002
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨཱཪྻ་སནྡྷི་གམྦྷཱི་ར་ནི་རྨོ་ཙ་སཱུ་ཏྲ་ཊཱི་ཀཱ། བོད་སྐད་དུ། འཕགས་པ་དགོངས་པ་ཟབ་མོ་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ། བམ་པོ་དང་པོ། གསུང་གི་མངའ་བདག་འཕགས་པ་བྱམས་པ་དང༌། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་བ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གང་གིས་མདོ་སྡེ་འདི་འཆད་པར་འདོད་པས་སྒོ་རྣམ་པ་བཞིར་ཕྱེ་ནས་བསྟན་པར་བྱའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། བསྟན་པ་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་དང་མདོ་སྡེའི་མཚན་རྣམ་པར་བཤད་པ་བསྟན་པ་དང༌། མདོ་སྡེའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། གཞུང་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་དང༌། གནས་དང་གང་གི་ཆེད་དུ་གསུངས་པ་བསྟན་པ་དང༌། ཚིག་གི་དོན་རྣམ་པར་བཤད་པ་བསྟན་པའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་མདོ་སྡེ་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་དང༌། མདོ་སྡེའི་མཚན་རྣམ་པར་བཤད་པ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡང་དག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཤིན་ཏུ་ཟབ་ཅིང་གཟུགས་ཀྱི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ལས་ཡོངས་སུ་འདས་ཀྱང༌། གཟུགས་ཀྱི་དངོས་པོར་སྣང་ལ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་གསུང་


DTG118_Page_0003
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསང་བ་སྐྱེ་དགུའི་རྗེས་སུ་གསུང་བར་མཛད་ཀྱང་གསུང་བ་མི་མངའ་སྟེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ། གསུང་པར་མཛད་ཀྱང༌། ཚིག་ལས་རབ་ཏུ་དབེན་ཞིང་གཟུགས་མ་ཡིན་པ་ཡང་གཟུགས་སུ་སྟོན་ཏེ། གཟུགས་མ་ཡིན་པར་ཡང་གཟུགས་སུ་སྟོན་པའི་ཚུལ་ནི་རབ་ཏུ་ཞི་བ་ཡིན་མོད་ཀྱི། ཚིག་ཏུ་བརྗོད་པ་ཡང་ཡོད་དོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །ཚིག་ཏུ་བརྗོད་ཀྱང་ཚིག་ལས་རབ་ཏུ་དབེན་ལ། བསྟན་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་ཀྱང་ཚིག་མེད་དེ། ཚིག་མེད་པའི་ཕྱིར་དྲི་མ་མེད་པར་གྲགས་པའི་གནས་སུ་ཅང་མི་སྨྲ་བར་གྱུར་པ་དང༌། གཞལ་མེད་ཁང་ཡོངས་སུ་དག་པར་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་བྱམས་པ་ལས་དོན་དམ་པ་དང༌། ཀུན་རྫོབ་གཉི་ག་ཡོད་པར་རྣམ་པར་གཞག་ལ། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་ནི་སྟོང་པ་དང༌། ཡོད་པ་གཉིས་ཀ་ཡང་ཡོངས་སུ་གསལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་གསལ་བ་དང་མི་འགལ་བས་ན་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་གྱི་དོན་ཤིན་ཏུ་གསལ་བར་འགྱུར་ལ། ཡོངས་སུ་གསལ་བ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང་མི་འགལ་བའི་ཕྱིར་ནི་མཚན་མ་མེད་པའི་ཚུལ་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ལ་ཡོད་པ་ཡང་ཡིན་པས། བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་གཞུང་དང་རྗེས་


DTG118_Page_0004
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སུ་མཐུན་པ་དང༌། ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་སྟོང་བ་ཡང་མ་ཡིན་པས་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་ཚུལ་དང་མཐུན་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་རྨོངས་ཤིང་ནོར་བ་དག་གིས་སྟོང་པར་བཤད་པ་ཐོས་ན་ཡོད་པར་ཡང་དག་པར་འཛིན་ལ་གོ་ཞིང་རྟོགས་པ་དག་གིས་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཤིན་ཏུ་ཟབ་པའི་ཚུལ་དེ་ལྟ་ཡིན་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་འདྲེན་པའི་ཐབས་དང་འཇུག་པའི་ཚུལ་མང་ཞིང་གཅིག་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་མ་ཟད་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཀྱི་མངའ་བདག་གིས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་དང་པོ་ནི་གང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་གཞོལ་བ་དག་ལ་འཁོར་མོར་འཇིག་རི་དྭགས་རྒྱུ་བའི་ཚལ་དུ་འཁོར་བ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏེ། འདི་ནི་བདེན་པ་བཞིའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཞེས་བྱའོ། །གཉིས་པ་ནི་གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་ལ་གཞོལ་བ་དག་ལ། བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་ལ་སོགས་པ་འདུས་པ་བཅུ་དྲུག་དག་ཏུ་འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཞེས་བྱའོ། །གསུམ་པ་ནི་གང་ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་ལ་གཞོལ་བ་དག་ལ་པདྨའི་སྙིང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། མ་དག་པ་རྣམས་སུ་འཕགས་པ་དགོངས་པ་ཟབ་མོ་ངེས་པར་འགྲེལ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ནི་ངེས་པའི་དོན་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དགོངས་པ་ཟབ་མོ་ངེས་པར་འགྲེལ་བའི་མདོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོ་སྡེ་གཅིག་གི་སྤྱིའི་མིང་ངོ༌། །གླེང་གཞིའི་ལེའུ་སྟེ་དང་པོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེའུ་ཉིད་ཀྱི་ནང་ན་ཐ་དད་པའི་མིང་ངོ༌། །དགོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསང་བའི་ཚུལ་དུ་གསུངས་སོ། །ཟབ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཟབ་པའོ། །ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་བཤད་པ་སྟེ། ཐེག་པ་གསུམ་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་ཟབ་ཅིང་མཁྱུད་པའི་དགོངས་པ་རྣམ་པར་དགྲོལ་བར་དཀའ་བའི་དོན་མདོ་སྡེ་འདི་ལས་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་གསལ་བར་སྟོན་པར་མཛད་པས་ན། དགོངས་པ་ཟབ་མོ་ངེས་པར་འགྲེལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །མདོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱ་


DTG118_Page_0005
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གར་སྐད་དུ་སཱུ་ཏྲ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ལས་དྲངས་ནས། མདོ་དང་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བར་འདྲེན་ཏེ། སྔོན་དང་ད་ལྟར་གྱི་གསུང་རབ་ཀྱི་དོན་བརྟག་པར་ངེས་པའི་ཕྱིར་བརྟག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་སྐུད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་འདུལ་བ་དུམ་བུ་བཞི་པ་ལས་ཇི་སྐད་སྐུད་པས་མེ་ཏོག་བརྒྱུས་ནས་འཐོར་བར་མི་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །སློབ་དཔོན་ཧྱན་ཙང་གིས་ནི་མཐུན་པའི་མདོ་ཞེས་བཤད་དེ། དེ་ལ་མཐུན་པ་ནི་མཐུན་པར་གྱུར་པ་སྟེ། རིག་པ་དང་མཐུན་པར་གྱུར་པ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དབང་པོ་དང་འཚམ་པར་གྱུར་པའོ། །མདོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། བརྒྱུས་པ་དང་སྡུད་པའོ། །དེ་ལ་བརྒྱུས་པ་ནི་བཤད་པར་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྡུད་པ་ནི་འདུལ་བར་བྱ་བའི་སེམས་ཅན་ཏེ། དོན་རྣམ་པ་འདི་གཉིས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་མཐུན་པའི་མདོ་ཞེས་བྱ་བར་བཤད་དོ། །དེ་ལ་མིང་འཐོབ་པར་བྱེད་པ་ནི་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་དང༌། མདོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་བརྗོད་པ་དང་གསུང་རབ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དགོངས་པ་ཟབ་མོ་གསུང་གིས་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ཚུལ་ཡོངས་སུ་སྟོན་པས་ན་རྗོད་པར་བྱེད་པ་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་གྱིས་མདོ་སྡེའི་མཚན་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ཏེ། འདིས་ནི་དགོངས་པ་ཟབ་མོས་མདོ་སྡེ་རྣམ་པར་བཤད་པ་བསྟན་ཏོ། །འདི་ནི་རྣམ་པར་བཤད་པ་རྣམ་པ་དྲུག་ལས་བདག་པོའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །གླེང་གཞིའི་ལེའུ་སྟེ་དང་པོའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གླེང་གཞི་ནི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་གླེང་གཞི་སྟེ། ཡང་དག་པར་བཤད་པར་འབྱུང་བའི་གླེང་གཞིའོ། །ལེའུ་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་འམ། ཡང་ན་ཐ་དད་པའི་དོན་ཏེ། འདི་ལྟར་བདག་གིས་ཐོས་པ་ལ་སྩོགས་པའི་དོན་གྱི་རྣམ་པ་མཚུངས་པར་གྱུར་པ་དང༌། དོན་བསྡུས་པ་སོ་སོ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ལེའུ་ཞེས་བྱའོ། །མདོ་སྡེ་འདི་ཉིད་ལས་ལེའུ་བརྒྱད་འབྱུང་བའི་དང་བོར་ལེའུ་འདི་འབྱུང་བས་ན་དང་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དགོངས་པ་ཟབ་མོ་ངེས་པར་འགྲེལ་བའི་མདོ་གླེང་གཞིའི་ལེའུ་སྟེ་དང་པོའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་མདོ་སྡེའི་གཞུང་དང་ངོ་བོ་ཉིད་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་བརྗོད་པ་དང་གསུང་


DTG118_Page_0006
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མིང་བསྟན་ཏོ། །གཞུང་ཞེས་བྱ་བས་ནི་སོ་སོའི་བསྟན་པས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་བསྟན་ཏོ། །འཕགས་པས་གསུངས་པའི་གསུང་རབ་རྣམ་པ་སློབ་དཔོན་ཧྱན་ཙང་གིས་སྒོ་རྣམ་པ་ལྔས་མདོ་སྡེ་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་པས། དེ་ལ་དང་པོ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་བསྡུ་བའི་སྒོ་སྟེ། འདི་ལྟར་འཕགས་པའི་གསུང་རབ་རྣམས་ཀྱི་མིང་དང་ཚིག་དང་ཡི་གེའི་ཚོགས་དང་སྒྲ་སྐད་རྣམས་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་དྲི་མ་མེད་པར་གྲགས་པས་བསྟན་པའི་མདོ་ལ་སྩོགས་པ་ལས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཉིས་པ་ནི་རྒྱུ་མཚན་རྣམ་པར་རིག་པ་ཉིད་དུ་བསྡུ་བའི་སྒོ་སྟེ། འདི་ཡང་མདོར་བསྡུ་ན་དོན་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །དང་པོ་ནི་ཆ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་དོན་བསྟན་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལྟ་བ་དང་རྒྱུ་མཚན་གྱི་རྣམ་པ་གཉིས་ནི་སྤྱིར་རྒྱུ་མཚན་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས་གྱུར་པ་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཆ་གཉིས་ལྟ་བུར་གྱུར་བར་སྣང་སྟེ། ལྟ་བ་དང་རྒྱུ་མཚན་གཉི་ག་ཡང་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པར་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་མང་མོད་ཀྱི། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གྱུར་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་མི་མཚུངས་པས་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དོ། །ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། བཤད་པ་འདི་དང་སྦྱར་ནས་རྒྱུ་མཚན་ནི་མཚན་མའི་རྣམ་པ་སྟེ། ལྟ་བ་དང་རྒྱུ་མཚན་རྣམས་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་རིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི་ཆ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་དོན་བསྟན་ཏེ། ལྟ་བའི་རྣམ་པ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྒྱུ་མཚན་གྱི་རྣམ་པ་ནི་རྒྱུ་མཚན་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས་ནང་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་ལྟ་བུར་གྱུར་པར་སྣང་ངོ་ཞེས་བཤད་དོ། །བཤད་པ་འདི་དང་སྦྱར་ནས་རྒྱུ་མཚན་གྱི་རྣམ་པ་ནི་རྒྱུ་མཚན་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྒྱུ་མཚན་ནི་ལྟ་བའི་རྣམ་པ་ལས་གུད་ན་མེད་པས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཞེས་བྱའོ། །དོན་མདོར་


DTG118_Page_0007
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྡུ་ན་མིང་དང་ཚིག་དང་ཡི་གེའི་ཚོགས་དང་སྒྲ་སྐད་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་རིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གསུམ་པ་ནི་བཏགས་པ་རྣམས་རྫས་སུ་བསྡུས་པའི་སྒོ་སྟེ་ཇི་ལྟར་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་སོགས་པ་ལས་མིང་ལ་སོགས་པ་ནི་བཏགས་པ་ཡིན་ནོ། །སྒྲ་ནི་རྫས་སུ་ཡོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་ལས་ལོགས་ཤིག་ན་མིང་ལ་སོགས་པ་གཞན་མེད་དོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། རྣམ་པ་གཞན་དུ་ན་གོང་མའི་སྒོ་གསུམ་པོ་རེ་རེ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་གཉིས་སུ་ཕྱེ་ན་སྒོ་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་སྒོ་དང་པོའི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱང༌། དང་པོ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་བསྡུ་བ་སྟེ། ཡང་དག་པ་ཉིད་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་ཡང་དག་པ་ཉིད་དང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་སྟེ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མིང་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་བཞི་པོ་དག་ཡང་དག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་སྒོ་གཉིས་པའི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱང་དང་པོ་ནི་རྒྱུ་མཚན་རྣམ་པར་རིག་པ་ཉིད་དུ་བསྡུ་བ་སྟེ། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི། རྒྱུ་མཚན་ནི་མ་ཡིན་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་དང༌། རྒྱུ་མཚན་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་སྟེ། མིང་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་བཞི་པོ་དག་རྒྱུ་མཚན་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི། རྣམ་པར་རིག་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མིང་ལ་སོགས་པ་ནི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་རྣམ་པས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒོ་གསུམ་པའི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱང་དང་པོ་ནི་བཏགས་པ་རྣམས་རྫས་སུ་བསྡུ་བ་སྟེ། རྫས་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི་བཏགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་ནི་བཏགས་པ་དང་རྫས་སུ་ཡོད་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་སྟེ། སྒོ་འདི་ནི་བཏགས་པ་དང་རྫས་སུ་ཡོད་པ་གཉིས་བསྟན་པས་མིང་ལ་སོགས་པ་ནི་བཏགས་པ་ཡིན་ལ། སྒྲ་ནི་རྫས་སུ་ཡོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ནི་ཆོས་གསུམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ངེས་པར་བསྟན་པའི་སྒོ་སྟེ། ཆོས་གསུམ་ནི་ཕུང་པོ་དང་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་ཀྱི་སྒོ་གསུམ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་མངོན་པ་སྣ་ཚོགས་ཀུན་ལས་བཏུས་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས་ཆོས་གསུམ་གྱི་ལེའུ་ཞེས་


DTG118_Page_0008
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འབྱུང་ངོ༌། །ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བའི་གཞུང་དཔྱད་པས་བཤད་པའི་ཡང་དག་པའི་དོན་ལས་ནི་སྒྲ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འདོད་པས་ཆོས་གསུམ་ལས་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང༌། སྒྲའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་སྒྲའི་ཁམས་ཀྱིས་བསྡུས་སོ། །མདོ་སྡེའི་གཞུང་དང་སྦྱར་ན་བཏགས་པ་དང་རྫས་སུ་ཡོད་པའི་སྒྲ་གཉིས་ལ་བསྟན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འདོད་དེ། ཕུང་པོ་ལྔ་ལས་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོས་བསྡུས་སོ། །སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ནི་སྒྲའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་སྒྲའི་ཁམས་དང་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱིས་བསྡུས་ཏེ། རྒྱ་ཆེར་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པ་ལས་རིག་པར་བྱའོ། །འདིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་གཞུང་དང་སྦྱར་ན། སྒྲ་དང་མིང་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་བཞི་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འདོད་དེ། ཕུང་པོ་ལྔ་ལས་གཟུགས་དང་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང་སྒྲའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། སྒྲའི་ཁམས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཏེ། མིང་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་གསུམ་པོ་དག་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྔ་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་པའི་སྒོ་སྟེ། འདི་ཡང་རྣམ་པ་བཞིར་དབྱེའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་པ་དང༌། རང་གི་ངོ་བོ་དང་གཟུགས་བརྙན་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་བསྟན་པ་དང༌། བསགས་པ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བས་སེམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བསྟན་པ་དང༌། གསུང་གཅིག་པ་དང་ཐ་དད་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཕྱི་རོལ་པ་དང་འདོད་དོ། །ཕྱི་རོལ་པའི་གཞུང་ཡང་རྣམ་པ་མང་མོད་ཀྱི། འདིར་རེ་ཞིག་རྣམ་པ་བཞི་ཞིག་བསྟན་ཏེ། མུ་སྟེགས་ཅན་གྲངས་ཅན་ནི་སྒྲའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འདོད་དོ། །མཆོག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ནི་སྒྲའི་ཡོན་ཏན་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འདོད་དོ། །འཇིག་རྟེན་རྒྱང་འཕེན་པ་རྣམས་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འདོད་དེ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །སྒྲར་སྨྲ་བ་རྣམས་ནི་སྒྲ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འདོད་དེ། རིགས་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས་སྒྲ་ནི་རྟག་པས་ངེས་པའི་ཚད་མ་བྱེད་དེ་ཆོས་རྣམས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེའོ། །དེ་ལ་ཆོས་འདི་གཞུང་དང་སྦྱར་ན་ཡང་སོ་སོ་ནས་བཤད་པ་མི་མཐུན་ཏེ་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་


DTG118_Page_0009
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་དག་ནི། མདོར་ན་ཆོས་ནི་བདུན་ཅུ་རྩ་ལྔ་ལས་མེད་དེ་དོན་ནི་སྔར་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །བསྟན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ཡང་སེམས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་དང༌། མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་དང༌། བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོའི་བསྟན་བཅོས་དག་ལས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བཤད་དེ། ཁ་ཅིག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོས་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེད་དེ། འདི་ལྟར་སྒྲ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཉིད་དེ། མིང་དང་ཚིག་དང་ཡི་གེའི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །དོན་དེས་ན་ཡུལ་འདི་པ་ཉིད་ཀྱི་སློབ་དཔོན་རྣམས་གོ་བ་དག་མི་མཐུན་པ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བཤད་དོ། །ཁ་ཅིག་ནི་སྒྲ་ལ་ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་འདོད་དེ་འདི་ལྟར་སྒྲ་ནི་དགེ་བ་ཡིན་གྱི། མིང་དང་ཚིག་དང་ཡི་གེའི་ཚོགས་ནི་ལུང་དུ་མི་སྟོན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སེམས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་མདོ་སྡེ་དང་འདུལ་བ་དང༌། མ་མོ་དག་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཡང་དག་པའི་ཆོས་སོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ནི་དོན་དམ་པའི་འོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། འདི་ཉིད་ཀྱི་འགྲེལ་པ་ལས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཡང་དག་བའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གིས་བསྟན་པའི་ཆོས་ལ་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་མིང་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་འདོད་དེ། འདི་ལྟར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་དོན་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས། གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཅི་ཞིག་གིས་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེད་ཅེ་ན་སྨྲས་པ་མིང་གི་ཚོགས་དང་ཚིག་གི་ཚོགས་དང་ཡི་གེའི་ཚོགས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་གནས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པའི་བར་དུ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་སྒྲ་དང་མིང་ལ་སོགས་པ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འདོད་དེ། འདི་ལྟར་སྒྲའི་དབང་གིས་དོན་རྣམ་པ་གཉིས་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །འདིར་མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་གསར་འགྱུར་དང་སྦྱར་ན་དེ་ལས་བཤད་པ་རྣམ་པ་འདི་གཉིས་ཀ་ཡང་སྨོས་ཏེ། འདི་ལྟར་སྒྲ་འམ་ཡང་ན་མིང་ལ་སོགས་པའོ་ཞེས་འབྱུང་གི །རྣམ་པ་གཞན་དུ་བཤད་པ་ནི་མེད་དོ། །ཡང་དག་པའི་རིགས་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས་ཀྱང༌། སློབ་དཔོན་འདི་གཉིས་ཀྱི་བཤད་པ་སྨོས་པ་མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་འབྱུང་བ་དང་མཐུན་ཏེ། དྲིས་པ་དང་ལན་དག་ཀྱང་ཡོད་པས་དེའི་


DTG118_Page_0010
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་དེ་ཉིད་ལས་ངག་དང་བསྟན་པའི་མིང་ཐ་དད་དམ། འོན་ཏེ་བསྟན་པ་དག་ཀྱང་ཡིན་པར་འདོད། མིང་དང་བསྟན་པ་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་ན། བསྟན་པ་ཇི་ལྟར་མིང་ཡིན་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལས་དེ་སྐད་དུ་བཤད་པ་ནི་མིང་ཡོད་པའི་དབང་གིས་གདོད་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བས་ན་དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མིང་ཡིན་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དོན་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། མིང་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མིང་གི་དོན་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་བསྟན་པ་ནི་མིང་ཡིན་ཏེ་དེས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ནི་ངེས་པར་མིང་གིས་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེད་དེ། མིང་གཙོ་བོར་སྨོས་པས་ན་ཚིག་དང་ཡི་གེའི་ཚོགས་ཀྱང་བསྡུས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་གཞུང་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས་ཀྱང༌། ཡང་དག་པའི་རིགས་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས་བཤད་པ་དང་མཐུན་པར་འབྱུང་ངོ༌། །སྡེ་སྣོད་གསུམ་ལ་མཁས་པའི་སློབ་དཔོན་དག་གིས་བཤད་པ་ལས་ནི། རྒྱ་གར་ཡུལ་པའི་སློབ་དཔོན་རྣམས་བརྒྱུད་དེ་བཤད་པ་ལས་ཀྱང་འདི་སྐད་དུ་སྟོན་ཏེ། མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་དང་དེས་ན་ཡང་དག་པའི་རིགས་པ་ལས་སོ་སོ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བཤད་པ་ཡང་སོ་སོ་ནས་དམིགས་པ་ཡོད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་མགུ་བ་བསྐྱེད་པར་ནི་སྒྲ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ལ། ཆོས་བརྗོད་པར་ནི་མིང་ལ་སོགས་པ་མཐུ་ཆེ་བའི་ཕྱིར། ལྟོས་པ་མི་མཐུན་ཡང་སོ་སོ་ནས་ངེས་པ་ཡོད་དེ། དེས་ན་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བཤད་པ་གཉི་ག་ཡང་དག་པའི་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །འདིར་བསྟན་བཅོས་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པ་བརྟགས་ན་ཡང་དག་པའི་རིགས་པ་ལས་མིང་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་འདོད་པས་ན། དེའི་ཕྱིར་དེའི་མཇུག་སྡུད་པ་ལས་དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ནི་ངེས་པར་མིང་ཉིད་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། ངེས་པར་མིང་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་བ་དང་སྦྱར་ན་མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་ཀྱང་ཡང་དག་པའི་རིགས་པའི་བསྟན་བཅོས་དང་མཐུན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་ལས་དེ་སུན་མི་འབྱིན་པ་ཡང་དོན་འགལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་སློབ་དཔོན་ཕྱི་མ་རང་གི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཕམ་པར་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་གྱི། ཡང་དག་


DTG118_Page_0011
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་རིགས་པ་མཛད་པའི་སློབ་དཔོན་གྱིས་ཕམ་རྒྱལ་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་བསྟན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས་དཔྱད་པ་དག་གིས་བཤད་པའི་ཡང་དག་པའི་དོན་དང་སྦྱར་ན་ནི་སྒྲ་བཤད་པ་ཡང་དག་པའི་དོན་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས་འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་རྣམས་ཅི་ཞིག་གིས་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེད། ཅི་ངག་གི་ལས་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་མིང་ལ་སོགས་པ་ཡིན། སྨྲས་པ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང་སྤྲུལ་པས་གསུངས་པ་རྣམས་ནི་བཤད་པ་དག་ཡིན་པས་ངག་གི་ལས་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་འདིའི་འོག་ནས་བཤད་པ་རྣམ་པ་ཇི་ལྟར་རུང་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་རྣམས་ཆོས་ཅི་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན་སྨྲས་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། མིང་གི་ཚོགས་དང་ཚིག་གི་ཚོགས་དང་ཡི་གེའི་ཚོགས་རྣམས་གོ་རིམས་སུ་བཀོད་པ་དང༌། གོ་རིམས་སུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། གོ་རིམས་སུ་འབྲེལ་པའོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུའོ་ཞེ་ན། ཡི་གེ་འོག་ནས་འབྱུང་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པའི་ནུས་པ་བསྟན་པ་ཡིན་གྱི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་ཕྱེ་བར་ནི་མི་འདོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། གོ་རིམས་སུ་བཀོད་པ་དང༌། རྣམ་པར་གཞག་པ་དང་འབྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་དང་ཚིག་དང་ཡི་གེའི་ཚོགས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པའི་ནུས་པ་ཡིན་པས་སོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ནི་མིང་ལ་སོགས་བས་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེད་དོ་ཞེའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་འདི་སྐད་དུ་བཤད་ཕ་ཇི་ལྟར་རུང་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན་ཞེས་སྨྲས་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་དང་བརྗོད་པ་དང་འབྲེལ་པ་དང་ངག་གི་ལམ་དང་ངག་གི་ལས་དང༌། ངག་གི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། བརྒྱུད་པའི་རྒྱུ་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་སྐད་དུ་བཤད་དེ། འཇིག་རྟེན་ན་བུ་ཚ་རྣམས་གཅིག་གིས་གཅིག་སྐྱེད་པའི་ཆོས་བྱེད་པ་ལྟར། ངག་གིས་ནི་མིང་སྐྱེད་ལ་མིང་གིས་དོན་གསལ་བར་བྱེད་པས་སོ། །དཔྱད་པ་དག་གིས་བཤད་པ་ལས་འབྱུང་བ་དེ་སྐད་དུ་བཤད་པ་ལྟ་ན། ངག་གི་ལས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པ་རྣམས་ཕ་རོལ་གྱིས་ཐོས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། ཞིབ་ཏུ་ནི་དེ་ཉིད་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །ཡང་


DTG118_Page_0012
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དག་པའི་རིགས་པ་དང༌། བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེན་ཅིའི་ཕྱིར་དཔྱད་བ་དག་གིས་བཤད་པའི་ཡང་དག་པའི་དོན་ལ་རྟེན་པར་མི་བྱེད། སློབ་དཔོན་འདུས་བཟང་གིས་བཤད་པའི་རིགས་པ་བཟང་ཞིང་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར། མིང་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་དག་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་རིགས་པས་བསྒྲུབས་སོ། །འདི་ཉིད་ཀྱི་འགྲེལ་པ་ལས་འདིའི་གཞུང་གི་སྒྲ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བཤད་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་གྲངས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྒྲའི་ཆོས་གཅིག་འབའ་ཞིག་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འདོད་དེ། མིང་ལ་སོགས་པ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ནི། མིང་ལ་སོགས་པ་ནི་ཆོས་གསུམ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཏེ་བཤད་ན་ནི་ཆོས་བཞི་བསྡུས་པ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འདོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སྒྲ་དང་མིང་ལ་སོགས་པའོ། །དཔྱད་པས་བཤད་པའི་ཡང་དག་པའི་དོན་གྱིས་ནི་སྒྲའི་ཆོས་གཅིག་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །མདོ་སྡེ་པ་དག་ནི་སྒྲ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་རིགས་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས་མདོ་སྟེ་པ་སུན་འབྱིན་པའི་སྐབས་ནས་འབྱུང་བ། ཁྱེད་མིང་དང་ཚིག་དང་ཡི་གེའི་ཚོགས་རྣམས་སྒྲས་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེད་དོ། །ཞེས་སྨྲ་བའི་མི་རིགས་སོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་བྱས་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་ནི་མདོ་སྡེ་རྣམས་ཀྱི་ཚིག་དག་གིས་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེད་དོ་ཞེས་ཟེར་བ་འདི་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སུན་འབྱིན་ཏེ། གཞུང་འདི་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས། སློབ་དཔོན་གསུམ་གྱིས་འདི་སྐད་དུ་སྟོན་ཏོ། །ཁ་ཅིག་ནི་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་ལས་སྒྲའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེད་དེ། སྒྲ་ལས་ལོགས་ཤིག་ན་མིང་དང་ཚིག་དང་ཡི་གེའི་ཚོགས་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། ཁ་ཅིག་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ལས་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་བཏགས་པའི་སྒྲས་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེད་དེ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་དམིགས་པར་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་འབའ་ཞིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་བཏགས་པ་དང་རྫས་སུ་ཡོད་པའི་སྒྲ་གཉིས་ཀས་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེད་དེ། གོང་མའི་དོན་གཉིས་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མདོ་སྡེ་པ་དག་རྣམ་པ་འདི་གསུམ་ལྟ་བུར་འདོད་པར་གྱུར་ཅེ་ན། སློབ་དཔོན་སྡེ་སྣོད་གསུམ་དང་ལྡན་པ་དག་གིས་བཤད་པ་ལས།


DTG118_Page_0013
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མདོ་སྡེ་ཚད་མར་བྱས་ཏེ། དོན་རྣམས་རྣམ་པར་བཤད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མདོ་སྡེ་པ་ཞེས་བྱ་བས། དེའི་ཕྱིར་མདོ་སྡེ་པ་དག་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་འདི་ལྟ་བུར་འདོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་དག་གི་གཞུང་གིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡང་སོ་སོ་ནས་མི་མཐུན་ཏེ། ཁ་ཅིག་ནི་སེམས་ལས་ལོགས་ཤིག་ན་སེམས་ལས་བྱུང་བ་མེད་དོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། སློབ་དཔོན་དཔེ་ཅན་ལྟ་བུའོ། །བཙུན་པ་རྟོགས་པའི་ལྷས་ཀྱང་འདི་དང་མཐུན་པར་བཤད་དོ། །དེ་དག་གིས་གཞུང་དང་སྦྱར་ན་རྣམ་པ་བཅུ་དགུ་ཡོད་དོ། །འདི་ལྟར་གཟུགས་ལས་བཅུ་བཞི་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ། དབང་པོ་ལྔ་དང་ཡུལ་ལྔ་དང་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞིའོ། །སེམས་ནི་གཅིག་ཁོ་ན་སྟེ། སེམས་ལས་བྱུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ནི་གྲངས་གཅིག་ཁོ་ན་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་མངོན་པར་འདུ་མ་བྱས་པ་རྣམས་སོ། །འདུས་མ་བྱས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ནམ་མཁའ་དང༌། སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་དང༌། སོ་སོར་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་པའི་འགོག་པའོ། སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཡོད་པར་འདོད་པ་ཡང་བཤད་པ་མི་མཐུན་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། ཁ་ཅིག་ནི་སེམས་ལས་ལོགས་ཤིག་ན་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ་ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། སེམས་པའོ། །ཞེས་ཟེར་ཏེ། ཤི་རི་ར་ལྟ་བུའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་དོ། །ཞེས་ཟེར། དེ་ཡང་རེག་པ་བསྣན་ནའོ། །བཤད་པ་འདི་དང་སྦྱར་ན་ནི་ཆོས་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་སམ། ཡང་ན་ཉི་ཤུ་རྩ་གསུམ་དུ་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་སྔ་མ་བཅུ་དགུའི་སྟེང་དུ་ཆོས་གསུམ་མམ། ཡང་ན་བཞི་བསྣན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་མང་ཉུང་མི་མཐུན་པ་ཡོད་ཀྱང་སྒྲའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེད་པར་བཟུང་སྟེ། རྒྱུན་མི་འཆད་བའི་བཏགས་པའི་སྒྲའི་ངོ་བོ་ཉིད་གུད་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་གཞུང་དང་སྦྱར་ན། དེ་ཡང་མི་མཐུན་པར་སྨྲ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དོ། །དང་པོ་ནི་ནཱ་གརྫུ་ནའི་གཞུང་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་མང་ཉུང་ངེས་པར་བསྟན་པའི་བསྟན་བཅོས་མེད་དེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡང་ཕལ་ཆེར་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་


DTG118_Page_0014
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བར་འདོད་པ་དག་དང་མཐུན་པར་ཆོས་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་བདུན་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཅིག་ཡོད་པར་བསྟན་ཏེ། དེ་ལྟར་བསྟན་པ་ཡང་ཐམས་ཅད་ཡོང་པར་སྨྲ་བའི་གཞུང་གིས་ཆོས་བདུན་ཅུ་རྩ་ལྔར་འདོད་པ་དང༌། གནས་པ་བཅུ་བཤད་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་བདུན་བརྒྱ་ཡོད་པར་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་བཅུ་བཞི་སྟོན་ཏེ། མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་བདུན་བརྒྱས་བསྣན་ན། ཆོས་བདུན་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་གཟུགས་རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་ལས་སྒྲ་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་འདི་སྐད་དུ་མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་ཐོབ་པའི་དགྲ་བཅོམ་པ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆོས་འཆད་པའི་ཚེ་འཁོར་འདུས་པ་ཉིད་དུ་མ་འདུས་ཀྱང་འདི་ལྟར་ལྷའི་མིག་གིས་སངས་རྒྱས་མཐོང་ངོ༌། །ལྷའི་རྣ་བས་ཆོས་ཐོས་སོ། །མངོན་པར་ཤེས་པས་མ་ཁྱབ་པའི་གནས་དེར་ནི་མཐོང་ཞིང་ཐོས་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་འབྱུང་བ་དེས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ནི་སྒྲས་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེད་དོ། །གཉིས་པ་ནི་འཕགས་པ་བྱམས་པས་བསྟན་པའི་གཞུང་སྟེ། དེས་མདོར་བསྡུ་ན་ཆོས་ནི་བརྒྱ་ཡོད་པར་བཤད་དེ། ཇི་ལྟར་ཆོས་བརྒྱ་པའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོན་པ་དེ་ཡང་གསུང་རབ་དེ་དག་ལས་མཐུན་པར་མི་འབྱུང་སྟེ། ཁ་ཅིག་ལས་ནི་སྒྲ་འབའ་ཞིག་གོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། འཕགས་པ་དྲི་མ་མེད་པར་གྲགས་པས་བསྟན་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། སངས་རྒྱས་གསུང་གཅིག་ཏུ་ནི་ཆོས་སྟོན་ཀྱང༌། །སེམས་ཅན་མོས་པ་ཇི་བཞིན་སོ་སོར་གོ །ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་འཇིག་རྟེན་འདིའི་སེམས་ཅན་དག་ཤིན་ཏུ་གདུལ་བར་དཀའ་བའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་ཚིག་དྲག་པོའི་ཆོས་ཀྱིས་འདུལ་བར་མཛད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། གཞན་ཡང་ཁམས་ཆེན་པོ་བསྟན་པའི་མདོ་ལས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུང་གཅིག་ཆོས་བསྟན་ལས། །དཔག་མེད་མདོ་སྡེ་རྒྱ་མཚོ་རབ་ཏུ་གསུངས། །ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་ནི་མདོར་བསྡུ་ན། རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ།


DTG118_Page_0015
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདི་ལྟ་སྟེ་མདོ་སྡེ་དང་འདུལ་བ་དང་མ་མོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། འདི་ལ་སོགས་པའི་གསུང་རབ་གཏན་ཚིགས་སུ་རུང་བ་མང་པོ་ཡོད་དོ་ཞེས་སོ། །ཁ་ཅིག་ལས་ནི་མིང་ལ་སོགས་པས་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེད་དོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། འཕགས་པ་མིའི་རྒྱལ་པོའི་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་མདོ་སྡེ་འདིའི་མིང་དང་ཚིག་ནི་སངས་རྒྱས་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མས་གསུངས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས་ཀྱང༌། གལ་ཏེ་མིང་དང་ཚིག་དང་ཡི་གེའི་ཚོགས་སྒྲ་དང་ཐ་མི་དད་ན། ཆོས་དང་ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོར་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་ཡུལ་ཐ་དད་མེད་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་སོ། །ཞེས་འབྱུང་བས། མིང་ལ་སོགས་པ་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེད་དོ། །ལ་ལ་ལས་ནི་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ནས་སྒྲ་དང་མིང་ལ་སོགས་པས་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེད་དོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། མིའི་རྒྱལ་པོའི་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ནི་མིང་དང་ཚིག་དང་ཡི་གེ་དང་སྒྲ་དྲི་མ་མེད་པས་བསྡུས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། ཡང་དེ་ཉིད་ལས་སྒྲ་སྐད་དང་ཚིག་དང་ཡིག་འབྲུ་དང་ཡི་གེས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་བྱེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །འཕགས་པ་དྲི་མ་མེད་པར་གྲགས་པས་བསྟན་པ་ལས་ཀྱང་དེ་སྐད་དུ་གསུངས་སོ། །གཞན་ཡང་མདོ་སྡེ་འཕགས་པ་ས་བཅུ་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། འཆད་པ་པོ་ཡང་དངོས་པོ་འདི་གཉིས་ཀྱིས་འཆད་དོ། །ཉན་པ་པོ་ཡང་དངོས་པོ་འདི་གཉིས་ཀྱིས་ཉན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལ་དངོས་པོ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སྒྲ་དང་མིང་ལ་སོགས་པའོ། །ལ་ལར་ནི་ཡི་གེ་དང་དོན་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་སྟོན་ཏེ། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ཇི་སྐད་དུ་མདོ་སྡེའི་ལུས་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཡི་གེ་དང་དོན་ནོ། །དེ་ལ་ཡི་གེ་ནི་རྟེན་ཏོ། །དོན་ནི་བརྟེན་པའོ། །འདི་ལྟར་རྣམ་པ་འདི་གཉིས་པོ་ཐམས་ཅད་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་ལོ། །ཞེས་འབྱུང་སྟེ། བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་བཤད་པ་ལས་ཀྱང་དེ་སྐད་དུ་བསྟན་ཏོ། །འདི་ལྟར་གསུང་རབ་རྣམས་དེ་ལྟར་སོ་སོ་ནས་མི་མཐུན་པར་བསྟན་པ་འདི་ལས། སློབ་དཔོན་སྡེ་སྣོད་གསུམ་དང་ལྡན་པ་དག་གིས་བཤད་པ། ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་ན་མིང་དང་


DTG118_Page_0016
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཚིག་དང་ཡི་གེའི་ཚོགས་སྒྲ་དང་ཡི་གེ་དང་དོན་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། འཕགས་པའི་གསུང་རབ་རྣམས་སོ་སོ་ནས་དོན་རེ་རེ་ལ་དམིགས་ཏེ། བསྟན་པས་ན་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་བཏགས་པ་རྫས་སུ་བསྡུས་པའི་ཚེ་ནི་སྒྲས་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེད་དོ། །སྒྲ་ལས་ལོགས་ཤིག་ན་མིང་དང་ཚིག་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་ཀྱི་རྫས་སུ་བསྡུས་པའི་ཚེ་ནི་མིང་ལ་སོགས་པས་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེད་དེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་དང་ཁྱད་པར་བརྗོད་པ་དང༌། གཉི་གའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ཕྱིར། བཏགས་པ་དང་རྫས་སུ་ཡོད་པ་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པས་ན་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བཤད་དེ། གལ་ཏེ་རྣམ་པ་གཅིག་མ་ཚང་ན་བཤད་པ་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པ་བསྐྱེད་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་ནི་ངེས་པར་ཡི་གེ་དང་དོན་གྱི་དབང་གིས་འགྲུབ་པས་ན། དེའི་ཕྱིར་མི་མཐུན་པ་མང་པོར་བཤད་ཀྱང་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་མེད་དོ། །དེ་ལ་གཉིས་ལ་རང་གི་ངོ་བོ་དང༌། གཟུགས་བརྙན་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་བསྟན་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོ་དང་གཟུགས་བརྙན་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་བསྟན་པ་དང༌། ཆོས་སྟོན་པའི་ཁྱད་པར་རོ། །རང་གི་ངོ་བོ་དང་གཟུགས་བརྙན་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དང༌། བསྟན་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པའི་བསྟན་པ་རྣམས་ཆོས་བཞིས་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ་སྒྲ་སྐད་དང་མིང་དང་ཚིག་དང་ཡི་གེའི་ཚོགས་སོ། །འདི་ལྟར་ཆོས་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་གསུངས་ལ། ཉན་པ་པོའི་རྣམ་པར་རིག་པར་གྱུར་པ་ནི་གཟུགས་བརྙན་ཞེས་བྱ་བའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །རང་གི་ངོ་བོ་དང་གཟུགས་བརྙན་ཡོད་པ་དང༌། མེད་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་སོ་སོའི་གཞུང་ལ་བརྟེན་ནས་མུ་རྣམ་པ་བཞིར་གྱུར་ཏེ། དེ་ལ་མུ་དང་པོ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡོད་ལ་གཟུགས་བརྙན་མེད་པའོ། །འདི་ཡང་སོ་སོ་ནས་བཤད་པ་མི་མཐུན་ཏེ། རེ་ཞིག་སྡེ་པ་རྣམས་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བཤད་དེ། དེ་ལ་དང་པོ་ནི་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་སྟེ། དེ་འདི་སྐད་དུ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གསུང་གིས་གཅིག་ཏུ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའོ། །མིང་ལ་སོགས་པ་ནི་ངེས་པར་ལུང་མི་སྟོན་པའོ་ཞེས་ཟེར་


DTG118_Page_0017
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏེ། རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ནི་བསྟན་བཅོས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །གཉིས་པ་ནི་ཕལ་ཆེན་པའི་སྡེ་པ་དང༌། ལན་ཅིག་བརྗོད་པའི་སྡེ་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་འདས་པར་སྨྲ་བའི་སྡེ་པ་དང༌། བྱ་བ་ངལ་བའི་སྡེ་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་དག་འདི་སྐད་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པས་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་མི་མངའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་གསུང་ནི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་རོ། །སངས་རྒྱས་ནི་གསུང་གཅིག་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་གསུང་ངོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གསུམ་པ་ནི་མང་དུ་ཐོས་པའི་སྡེ་པ་སྟེ། དེ་སྐད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་རྣམ་པ་ལྔ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ་སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། སྟོང་པ་དང༌། མི་རྟག་པ་དང༌། བདག་མེད་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཞི་བའོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འཕགས་པའི་ལམ་འདྲེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་གཞན་པའི་སྒྲ་རྣམས་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་པའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །འདི་ལ་སོགས་པ་སྡེ་བ་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རང་གི་ངོ་བོ་ཁོ་ན་སྟེ་གཟུགས་བརྙན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདོད་དོ། །དེ་དག་གིས་གཞུང་ལས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་གྱི་དོན་མི་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་མུ་གཉིས་པ་གཟུགས་བརྙན་ཡོད་པ་ལ་རང་གི་ངོ་བོ་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཀླུའི་སྡེའོ། །འདི་སྐད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཁོ་ན་སྟེ། གཟུགས་དང་སྒྲ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་རགས་པའི་མཚན་མ་མེད་དོ་ཞེས་སྟོན་ཏེ། སློབ་དཔོན་བརྟན་པའི་བློ་གྲོས་དང་རྡོ་རྗེའི་སྡེ་ཡང་དེ་སྐད་དུ་འཆད་དོ། །མུ་གསུམ་པ་རང་གི་ངོ་བོ་དང་གཟུགས་བརྙན་གཉིས་ཀ་ཡོད་པར་འདོད་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སློབ་དཔོན་ཟླ་བའི་སྙིང་པོ་དང༌། ཉེ་བའི་འོད་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་འདི་སྐད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་སྐུ་གསུམ་དང་ལྡན་ཞིང་གཟུགས་དང་སྒྲ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་མངའ་བས། འཕགས་པ་གསེར་འོད་དམ་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རྣམ་པ་གསུམ་བསྐོར་བར་སྤྱོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། བསྐོར་བ་དང་རྟོགས་པ་དང་འཛིན་པའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ལ་སོགས་པའི་གཏན་ཚིགས་


DTG118_Page_0018
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སུ་རུང་བའི་གསུང་རབ་མང་དུ་ཡོད་དོ། །ཡང་ན་ཉན་པ་པོ་རྣམ་པར་ཤེས་པར་གྱུར་ནས་དེ་འདྲ་བར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་ངོ་བོ་དང་གཟུགས་བརྙན་གཉི་ག་ཡོད་པར་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །མུ་བཞི་པ་རང་གི་ངོ་བོ་དང་གཟུགས་བརྙན་གཉིས་ཀ་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ལ་བརྟེན་ནས། ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །ཡང་ན་སློབ་དཔོན་ཆོས་སྐྱོང་གིས་རང་གི་ངོ་བོ་དང་གཟུགས་བརྙན་གཉི་ག་མེད་དོ། །དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ལ་ཚིག་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྟོན་པའོ། །དེ་ལྟར་ཁྱད་པར་གྱུར་པའི་ཆོས་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་ཀྱང་སློབ་དཔོན་ཧྱན་ཙང་དང་ཆོས་སྐྱོང་གིས་གཞུང་གི་དོན་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བསྟན་ཏེ། དེ་ལ་དང་པོ་ཡང་དག་པའི་བསྟན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་རང་གི་ངོ་བོ་ཁོ་ན་སྟེ། གཟུགས་བརྙན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རང་གི་ངོ་བོ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་རིག་པ་ལས་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི་ཡང་དག་པ་དང་གཉིས་ཀ་ཡོད་པར་བསྟན་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོ་དང་གཟུགས་བརྙན་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་གི་མཐུའི་དབང་གིས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཡང་དག་པ་དང་གཉི་ག་ལ་བརྟེན་ནས་རང་གི་ངོ་བོ་དང་གཟུགས་བརྙན་ཡོད་པར་བསྟན་པ་དེ་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་པ་བྱས་པ་ལས། འདི་ལྟར་ཉན་པ་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བསགས་པ་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེས་བསྟན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེད་དོ་ཞེས་བཤད་དེ། སློབ་དཔོན་ཆོས་སྐྱོང་ནི་བསྟན་བཅོས་དེ་ཚད་མར་མི་བྱེད་པས་ཀླན་ཀར་མི་རུང་ངོ༌། །ཡང་སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱང་སློབ་དཔོན་ཆོས་སྐྱོང་དང་མཐུན་པར་སྟོན་ཏེ། འདི་ལྟར་སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཐབས་ཀྱི་སྐུ་གསུམ་གཟུགས་དང་སྒྲ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་མངའ་ཞིང་ཆོས་སྟོན་པར་ཡང་སྤྱོད་དོ། །ཞེས་འདོད་དེ་དེའི་ཕྱིར་འགྲེལ་པ་དེ་ཉིད་ལས་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང༌། སྤྲུལ་པ་ནི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ཉན་པ་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེས་བསྟན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེད་དོ་ཞེས་བཤད་


DTG118_Page_0019
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་མཐོང་བ་པོའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཞེས་མ་བསྟན། ཕན་ཚུན་མདོར་བསྡུས་ནས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་ན་སྐུ་དང་བསྟན་པ་གཉིས་ཀ་ལ་རང་གི་ངོ་བོ་དང་གཟུགས་བརྙན་མངའ་པར་སློབ་དཔོན་ཆོས་སྐྱོང་གིས་བཤད་པ་བཞིན་དུ་བསྟན་དགོས་སོ། །གལ་ཏེ་སྐུ་ཡང་གཟུགས་བརྙན་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་མཐོང་བ་པོའི་རྣམ་པར་རིག་པའི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་སྐུ་ཞེས་མ་བསྟན། དེ་ལྟར་རུང་བར་ངེས་པ་ཡང་མེད་དེ་ཀླ་ན་ཀ་དང་མི་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་བསྟན་པས་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པ་ལ་ཉན་པ་པོའི་རྣམ་པར་རིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པར་ཉེ་བའི་ཕྱིར་སྐུ་ལས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ངོ་བོ་འབྱུང་བ་དེས་ན་རེ་ཞིག་གཟུགས་དང༌། སེམས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཉན་པ་པོའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ལས་རྣམ་པར་གྱུར་པ་བསྟན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཞིག་གམ་འོན་ཏེ་ཟག་པ་མེད་པ་ཞིག་ཡིན། སྡེ་སྣོད་གསུམ་པོ་དག་གིས་རྒྱ་གར་ཡུལ་པ་དག་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བཤད་དོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། ཁ་ཅིག་ནི་འདི་སྐད་དུ་གང་ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་རྣམ་པར་གྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ངེས་པར་ཟག་པ་མེད་དོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་རྣམ་པར་གྱུར་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་ན་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་ཉིད་ཡུལ་དུ་རྣམ་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལས་བྱུང་བའི་དོན་གྱི་མཐའ་ལ་ལྟོས་ན་ནི་ཟག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་བྱས་པའི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་གཞུང་ཡང་ཕལ་ཆེར་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་བཤད་དོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་འདི་སྐད་དུ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་རྣམ་པར་གྱུར་པ་ནི་ངེས་པར་ཟག་པ་དང་བཅས་པའོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་ལས་རྣམ་པར་གྱུར་པ་ནི་ངེས་པར་གཅིག་ཏུ་ཟག་བ་མེད་པའོ་ཞེས་སྟོན་ཏེ། དེ་ལྟར་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བཤད་པ་ཡོད་མོད་ཀྱི། སློབ་དཔོན་ཧྱན་ཙང་དང་ཆོས་སྐྱོང་ནི་བཤད་པ་ཕྱི་མ་ལྟར་འདོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཟག་པ་


DTG118_Page_0020
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མེད་པ་ནི་ལྟ་བའི་མཚན་ཉིད་ངེས་པར་མཚུངས་ལ། དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་མཚུངས་པར་ངེས་པ་ཡང་མེད་དེ། འདི་ལྟར་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་འདྲེན་མར་དྲངས་ནས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཡང་དག་པའི་བསྟན་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གྱུར་ནས། ཡང་དག་པའི་བསྟན་བཅོས་དེ་ལས་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རམ། ཟག་པ་མེད་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་བསྟན་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གྱུར་ནས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་བསྟན་པ་དེས་ཟག་པ་མེད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་བཤད་ན་ཡང་ཉེས་པ་མེད་ན། ཟག་པ་མེད་པས་རྣམ་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྟན་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་ཡང་དག་པ་ཐ་དད་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའམ། འོན་ཏེ་གང་ཟག་ལ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང༌། འཕགས་པའི་བྱེ་བྲག་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་འཕགས་པ་དང༌། འཕགས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བར་འདོད། དེ་ལྟར་བསྟན་ན་ཡང་ཉེས་པ་མེད་དེ། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་གྱུར་བའི་སེམས་རྣམས་གཉིས་སུ་འགྱུར་བར་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཆོས་སྟོན་པའི་ཁྱད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་སྐུ་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་བསྟན་པ་དང་ཞིང་རྣམས་ལ་བརྟེན་ནས་བསྟན་པའོ། །སྐུ་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལས་བརྩམས་ནས་དྲིས་བ་སྐུ་གང་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་སྟོན་པར་མཛད་ཅེ་ན། ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བའི་གཞུང་གིས་སངས་རྒྱས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དང་པོ་ནི་སྐུ་འཁྲུངས་པའི་སངས་རྒྱས་འདི་ལྟ་སྟེ། ཡབ་ཡུམ་ལས་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་སྐུ་འཁྲུངས་སོ། །གཉིས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་སངས་རྒྱས་འདི་ལྟ་སྟེ། ཆ་རྣམ་པ་ལྔའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ། །སྐུ་རྣམ་པ་གཉིས་ལས་འཁྲུངས་པའི་སྐུས་ཆོས་སྟོན་པར་མཛད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མཉམ་པར་གཞག་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཆོས་སྟོན་པར་མི་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའམ། མདོ་སྡེ་པའི་གཞུང་ལས་ཀྱང་སྐུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། དེ་གཉི་གས་ཀྱང་ཆོས་སྟོན་པར་སྤྱོད་དོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། དེ་དག་གི་གཞུང་གིས་ཟག་པ་མེད་པས་ཀྱང་སྒྲ་སྐད་མངོན་པར་བསྐྱེད་ནས། འཕགས་


DTG118_Page_0021
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་གསུང་རབ་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེའོ། །འདིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་གཞུང་དང་སྦྱར་ན། སྐུ་རྣམ་པ་གསུམ་མངའ་སྟེ། ཆོས་སྟོན་པར་མཛད་པ་དང་མི་མཛད་པ་དེ་ཡང་མུ་རྣམ་པ་བཞིར་དབྱེའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་གཅིག་ནི་སྟོན་པར་མཛད་ལ། གཉིས་ནི་སྟོན་པར་མི་མཛད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་ནང་གི་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། ལོངས་སྤྱོད་སྤྲུལ་པ་ཡང་དག་སངས་རྒྱས་མིན། །དེ་བཞིན་ཆོས་འཆད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་འབྱུང་བས། སྐུ་གཉིས་ནི་ཆོས་སྟོན་པ་མ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །གཉིས་པ་ནི་གཉིས་ནི་སྟོན་པར་མཛད་ལ། །གཅིག་ནི་སྟོན་པར་མི་མཛད་དེ། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང་སྤྲུལ་པ་ལ་གསུང་མངའ་བའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་ཚིག་གི་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི་སུམ་ཆར་ཡང་ཆོས་སྟོན་པར་མཛད་དེ། འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པ་བམ་པོ་བཅུར་བྱས་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་སངས་རྒྱས་ཆོས་སྟོན་པར་མཛད་པ་ནི་ནང་གི་སོ་སོར་རིག་པ་འཕགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་ཕྱིར་རོ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཆོས་སྟོན་པར་མཛད་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྲུལ་པའི་སྐུས་ཆོས་སྟོན་པར་མཛད་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པའི་བར་དུའོ། །འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པ་བམ་པོ་བཞིར་བྱས་པ་ལས་ཀྱང་ཕལ་ཆེར་འདི་དང་མཐུན་པར་འབྱུང་ངོ༌། །བཞི་པ་ནི་སུམ་ཆར་ཡང་ཆོས་སྟོན་པར་མི་མཛད་དེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་གསུང་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་མངོན་པར་འདུ་མཛད་པ་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་དང༌། སྤྲུལ་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་འཆད་པ་པོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐུ་རྣམ་པ་བཞི་དང་སྦྱར་ན་མུ་རྣམ་པ་ལྔ་ཡོད་དེ། དེ་ལ་དང་པོ་ནི་གཅིག་སྟོན་པར་མཛད་ལ། གསུམ་ནི་འཆད་པར་མི་མཛད་པའི་ཕྱིར། འདི་ལྟ་སྟེ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་ངག་གི་སོ་སོར་རིག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་ཕྱིར་དང༌།


DTG118_Page_0022
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིད་ཀྱི་བརྟེན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། མངོན་པར་འདུ་མཛད་པ་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་དང༌། སྐུ་གཞན་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་པའི་འཆད་པ་པོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི་གཉིས་འཆད་པར་མཛད་ལ། གཉིས་འཆད་པར་མི་མཛད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། གཞན་ཡང་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང༌། སྤྲུལ་པ་དག་ཡིན་གྱིས། སྐུ་གཞན་གཉིས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཚིག་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་དང༌། མངོན་པར་འདུ་མཛད་པ་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི་གསུམ་འཆད་པར་མཛད་ལ་གཅིག་ནི་མི་འཆད་དེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་ཚིག་གི་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ནི་བཞི་ཆར་ཡང་འཆད་པར་མཛད་དེ། འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པ་ལས། ཇི་སྐད་དུ་སྐུ་གསུམ་ཆར་གྱིས་ཆོས་འཆད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ལས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལྔ་པ་ནི་བཞི་ཆར་ཡང་འཆད་པར་ཡང་མི་མཛད་དེ། ཚིག་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་དང༌། མངོན་པར་འདུ་མཛད་པ་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཡང་དག་པ་འཆད་པ་པོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་མུ་ཐ་དད་པ་མང་པོ་ཡོད་མོད་ཀྱི། སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ལ་སོགས་པས་གཞན་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་སྐུ་དང་སྤྲུལ་པའི་སྐུས་ཆོས་འཆད་དོ་ཞེས་བཤད་པ་དེ་ཡང་དག་པའི་དོན་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང་སྤྲུལ་བའི་སྐུའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རྣམ་པ་གཉིས་ལས་ཡོངས་སུ་དག་པ་འདི་ཞིང་གང་གིས་བསྡུས། མདོ་སྡེ་འདི་གསུངས་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་སྐུ་གང་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། ཁ་ཅིག་ནི་སྤྲུལ་པའི་ཞིང་དུ་སྤྲུལ་པའི་སྐུས་ཆོས་འཆད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུས་ཆོས་བཤད་དོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་ན་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་མདོ་སྡེ་འདི་གསུངས་པའི་ཚེ། མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་མན་ཆད་ཀྱི་འཁོར་རྣམས་ཀྱིས་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྐུས་ཞིང་ཡོངས་སུ་མ་དག་པ་འདིར་ཆོས་འཆད་པར་མཐོང་ལ། ས་ལ་གནས་པའི་འཁོར་མང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་ཆོས་འཆད་པ་


DTG118_Page_0023
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཐོང་སྟེ། ཐོས་པ་མཚུངས་ཀྱང་མཐོང་བ་ནི་སོ་སོ་ཐ་དད་དོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། ཞིབ་ཏུ་དེ་ཉིད་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་དེ་ལྟར་སྐུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཆོས་འཆད་པར་མཛད་ན། འཕགས་པ་ལ་དཀར་གཤེགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་གོ་ཞིང་རྣམ་པར་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པ་བམ་པོ་བཞིར་བྱས་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་དེས་ན་དེའི་ཕྱིར་ངས་འདི་སྐད་དུ་གང་གི་ནུབ་མོ་ངས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ནས་གང་གི་ནུབ་མོ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྱུར་བ་དེའི་བདེའི་བར་དུ་ཡི་གེ་གཅིག་ཀྱང་མ་བཤད་མི་འཆད། འཆད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། གཞན་ཡང་མདོ་སྡེ་ཉིད་ལས་གང་བཤད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བཤད་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། གཞན་ཡང་འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས། སེམས་ཅན་རྣམས་སོ་སོ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་བདག་གཅིག་པུའི་ཕྱིར་ཆོས་འཆད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཀྱང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གདོད་མ་ནས་འཆད་དམ། བསྟན་པ་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། གཞན་ཡང་མདོ་སྡེ་དེ་ཉིད་ལས་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ཐོག་མ་ནས་ཐ་མའི་བར་དུ་ཡི་གེ་འབྲུ་གཅིག་ཀྱང་མ་བཤད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེ་ན། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་པའི་ཕྱིར་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བཤད་དོ། །ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། དོན་དམ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་མི་མ་བཤད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་བརྒྱ་པ་ལས་དོན་དམ་པའི་ཚུལ་ལ་ནི། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཆད་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཆོས་གང་ཡང་བརྗོད་དུ་ཡོད་པའམ། ཆོས་གང་ཡང་ཅུང་ཟད་དམིགས་སུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་རྗེས་སུ་རྣམ་པར་གཞག་པས་ཉེས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཡང་ན་མ་བཤད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡང་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལ་དང་པོ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཚིག་གི་བརྗོད་པ་ལ་སོགས་པ་མཚན་མ་སྣ་ཚོགས་པ་དང་བྲལ་བ་ལ་དགོངས་པའི་ཕྱིར་མ་གསུངས་སོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ལང་ཀར་གཤེགས་པ་བམ་པོ་བཞིར་


DTG118_Page_0024
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱས་པ་ལས་ཅིའི་རྒྱུས་བཤད་པ་མེད་པ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བཤད་པའོ་ཞེས་གསུངས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ངས་ཆོས་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་དགོངས་ནས་དེ་སྐད་སྨྲས་སོ། །ཆོས་གཉིས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ་རང་གིས་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་ཆོས་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པའི་ཆོས་ཏེ་ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། གཞན་ཡང་མདོ་སྡེ་དེ་ཉིད་བམ་པོ་བཅུར་བྱས་པ་ལས། རང་གི་ལུས་ནང་གི་སོ་སོར་རིག་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཆོས་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གནས་པའི་ཆོས་སོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། རྒྱ་ཆེར་ནི་དེ་ཉིད་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །མདོ་སྡེ་དེའི་དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་གཅིག་ལ་དོན་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། ནང་གི་རང་གིས་མངོན་པར་རྟོགས་པ་འདི་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱུང་ཡང་རུང་མ་བྱུང་ཡང་རུང༌། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་རྟག་ཏུ་གནས་པས་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ཚིག་གི་བརྗོད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་མ་བཤད་དོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པ་བམ་པོ་བཞིར་བྱས་པ་ལས། གང་གི་ནུབ་མོ་མངོན་སངས་རྒྱས། །གང་གི་ནུབ་མོ་མྱ་ངན་འདས། །དེ་དག་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་ཡང༌། །ང་ཡིས་ཅུང་ཟད་བཤད་པ་མེད། །རང་གིས་མངོན་རྟོགས་ཆོས་གནས་པས། །དེ་ཕྱིར་ངས་ནི་འདི་སྐད་བཤད། །ང་དང་སངས་རྒྱས་དེ་དག་ལ། །བྱེ་བྲག་གྱུར་པ་ཅི་ཡང་མེད། །ཅེས་གསུངས་པ་དང༌། གཞན་ཡང་མིའི་རྒྱལ་པོས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། །ཉན་པ་མེད་ཅིང་བཤད་མེད་ནམ་མཁའ་བཞིན། །ཆོས་ནི་ཆོས་ཉིད་མཚུངས་ཤིང་ཉན་དང་བཤད་པ་འདྲ། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་དང་གཅིག་ཅིང་དེ་བཞིན་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་པ་དང༌། གཞན་ཡང་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་མཛད་པའི་འཕགས་པ་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་གང་ལ་ལ་ཞིག་འདི་སྐད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཆོས་འཆད་པ་ཡོད་དོ་ཞེར་ཟེར་ན། དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ལ་སྐུར་པ་བཏབ་པ་ཡིན་པས། ངས་བཤད་པའི་དོན་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་འདིའི་དོན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས། །སངས་རྒྱས་ཇི་བཞིན་ཆོས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། །བསྟན་པ་གཉིས་པོ་


DTG118_Page_0025
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཤིན་ཏུ་ཐ་དད་ཀྱང༌། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་ཡོངས་སུ་མ་བྲལ་བས། །ཆོས་བསྟན་པ་ལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་མེད། །ཅེས་འབྱུང་སྟེ། འདི་ཉིད་ཀྱི་འབྲེལ་བ་ལས། གཉིས་པོ་ཤིན་ཏུ་ཐ་དད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པའི་ཆོས་དང་དོན་ཏོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལ་བསྟན་བཅོས་འདིའི་དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། སྤྲུལ་པའི་སྐུའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་གུད་ན་རང་གི་མཚན་ཉིད་གཞན་མེད་དེ། ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་གུད་ན་རང་གི་མཚན་ཉིད་གཞན་མེད་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་བསྟན་པའི་ཆོས་དང་དོན་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །གཉིས་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བསྟན་པ་ཐ་དད་པ་མེད་པ་ལ་དགོངས་ནས་མ་བཤད་དོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། མདོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཆོས་བཤད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པ་འདིའི་དོན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཆོས་གང་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉག་གཅིག་གིས་ནི་གསུངས་ལ། སངས་རྒྱས་གཞན་གྱིས་ནི་མ་གསུངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གསུམ་པ་ནི་ཡི་གེར་ལྷུང་བའི་ཆོས་ལ་དགོངས་ནས་མ་བཤད་དོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པ་བམ་པོ་བཞིར་བྱས་པ་ལས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཡི་གེར་ལྷུང་བའི་ཆོས་མི་སྟོན་ཏེ། ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར། གཞན་དུ་ནི་ཡི་གེར་མ་ལྷུང་བས་ཆོས་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཁ་ཅིག་འདི་སྐད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཡི་གེར་ལྷུང་བའི་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཞེས་ཟེར་ན་དེ་ནི་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་དེ་ཆོས་ཉིད་ནི་ཡི་གེ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ཡི་གེ་གཅིག་ཀྱང་མ་བཤད་འཆད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་བཤད་ན་ནི་བསྟན་པའི་ཆོས་རྣམས་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ། །བསྟན་པའི་ཆོས་ཞིག་ན་ནི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་དང་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་མེད་ན་ནི་གང་ཞིག་སུ་


DTG118_Page_0026
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་ཅི་ཞིག་བཤད་དེ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གོང་དུ་བསྟན་པའི་མདོ་སྡེ་དགུ་དག་ལས་གསུངས་པ་དང་སྦྱར་ན་ཡི་གེར་ལྷུང་བའི་ཆོས་མི་གསུང་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཡི་གེར་མ་ལྷུང་བའི་སྡེ་སྣོད་གསུམ་འཕགས་པའི་གསུང་རབ་མི་འཆད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་དྲི་མ་མེད་པར་གྲགས་པས་བསྟན་པའི་མདོ་ལས། དེ་ལ་ཆོས་འཆད་པ་པོ་ཡང་བཤད་པ་དང༌། བསྟན་པ་མེད་ལ། ཉན་པ་པོ་ཡང་ཐོས་པ་མེད་ཐོབ་པ་ཡང་མེད་དེ། དཔེར་ན་སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུས་སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུ་ལ་ཆོས་སྟོན་པ་ལྟར་དེ་ལྟ་བུའི་བསམ་པས་ཆོས་བཤད་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པས། དོན་དེས་ན་གསུངས་པ་དང་མ་གསུངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གཉི་ག་ཡང་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་མེད་དོ། །དེ་ལ་ཞིང་ལ་བརྟེན་པའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་ཇི་ལྟར་འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པའི་མདོ་ལས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ཆོས་སྟོན་པ་རྣམ་པ་བཅུའི་ཁྱད་པར་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་དེ། དང་པོ་ཚིག་གིས་ཆོས་བསྟན་པ་ནས། ཐ་མ་ལུས་བསྐྱོད་པས་ཆོས་སྟོན་པའི་བར་དུ་གསུངས་པའོ། །མདོ་སྡེ་དེ་ཉིད་བམ་པོ་བཅུར་བྱས་པ་ལས་ཀྱང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་ཡང་གསོལ་བ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བརྗོད་པ་མཆིས་ན་ནི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱང་མཆིས་པར་འགྱུར་ལ་དངོས་པོ་རྣམས་མ་མཆིས་ན་ནི་བརྗོད་པ་ཡང་མ་མཆིས་པར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དངོས་པོ་མེད་པ་དག་ཀྱང་བརྗོད་པ་ནི་ཡོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། རི་བོང་གི་རྭ་ལ་སོགས་པའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་རི་བོང་གི་རྭ་ནི་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཡང་བརྗོད་པ་ནི་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་སྨྲས་པའི་དོན་དེ་ནི་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་ན་བརྗོད་པས་ཆོས་སྟོན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ལ་ལ་ན་ནི་མིག་མི་འཛུམས་ཤིང་ཚིག་གི་བརྗོད་པ་མེད་པ་ལ་ཆོས་སྟོན་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ལ་ལ་ན་ནི་མཚན་མ་བསྟན་པ་ལ་ཆོས་བཤད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ལ་ལ་ན་ནི་སྨིན་མ་བསྐྱོད་པའི་མཚན་མ་ལ་ཆོས་བཤད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །སངས་རྒྱས་


DTG118_Page_0027
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་ཞིང་ལ་ལ་ན་ནི་མིག་རིག་རིག་བྱས་པ་ལ་ཆོས་བཤད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ལ་ལ་ན་ནི་བགད་པ་ལ་ཆོས་བཤད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ལ་ལ་ན་ནི་གླལ་བ་ལ་ཆོས་བཤད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ལ་ལ་ན་ནི་སེ་གོལ་བྱས་པ་ལ་ཆོས་བཤད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ལ་ལ་ན་ནི་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ལ་ཆོས་བཤད་པ་ཞས་བརྗོད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ལ་ལ་ན་ནི་ལུས་བསྐྱོད་པ་ལ་ཆོས་བཤད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འཕགས་པ་དྲི་མ་མེད་པར་གྲགས་པས་བསྟན་པའི་མདོ་ལ་སོགས་པ་དང་སྦྱར་ན། ཇི་ཙམ་དུ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཕན་འདོགས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་ཆོས་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་མདོ་སྡེ་དེ་ཉིད་ལས་ལ་ལན་ན་ནི་འོད་ཟེར་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལ་ལ་ན་ནི་ནམ་མཁའ་སོ། །ལ་ལ་ན་ནི་སྒྲ་སྐད་དང་ཚིག་གི་བརྗོད་པ་དང་ཡི་གེས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་བྱེད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ལ་ལ་ན་ནི་རབ་ཏུ་ཞི་ཞིང་ཚིག་མེད་པ་དང་བརྗོད་པ་ཡང་མེད། བསྟན་པ་ཡང་མེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་པ་དང༌། མངོན་པར་འདུས་བྱས་པ་མེད་པ་དང༌། འདུས་མ་བྱས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་དགའ་བོ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ལམ་དང༌། གཡོ་ཞིང་བསྐྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མ་ཡིན་པ་གང་ཡང་མེད་དོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཞིབ་ཏུ་ནི་དེ་ཉིད་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་སྟོན་པ་ཐ་དད་པར་གྱུར་པས་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐབས་མཁས་པས་སོ་སོའི་ཞིང་གིས་འདུལ་བའི་རྗེས་སུ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་མི་མཐུན་པས་ཕན་འདོགས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་མེད་དོ། །གོང་དུ་བསྟན་པ་ལྟ་བུ་ཆོས་སྟོན་པ་དེ་དག་ལ་མིང་ལ་སོགས་པ་ཡོད་དམ་ཞེ་ན། ངེས་པ་མེད་དེ་ཞིང་སོ་སོ་དག་ན་ཆོས་སྟོན་པ་ཡང་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར། ཆོས་བཤད་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ནས། མིང་ལ་སོགས་པ་མེད་དེ། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་


DTG118_Page_0028
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གནས་སྐབས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་པ་ཡང་མེད་བསྟན་པ་ཡང་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་རབ་ཏུ་ཞི་ཞིང་ཚིག་མེད་པའི་སེམས་ལ་བརྟགས་པ་ཙམ་དུ་མིང་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་ན་ཡང་འགལ་བ་མེད་དེ། འདུས་བྱས་ཀྱི་སེམས་ལ་སོགས་པ་ལ་གནས་སྐབས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ།། །།བམ་པོ་གཉིས་པ། དེ་ལ་གསུམ་པ་བསགས་པ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བས་སེམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་བ་བྱས་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་བརྒྱུས་ཞིང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་མདོ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལ་འདིར་དུས་བརྒྱད་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་ཤིང་ཉན་པ་པོའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ལ་དྲང་པོ་དང་དྲང་པོ་མ་ཡིན་པར་བཤད་པ་དག་བསགས་ཤིང༌། རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དུས་བརྒྱད་ཅེས་བྱ་བ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བཤད་དོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་དུས་བརྒྱད་ནི་བསྒྱུར་བའི་སྒྲ་བརྒྱད་ཉིད་དེ་འདི་ལྟར་བསྒྱུར་བའི་སྒྲ་བདུན་གྱི་སྟེང་དུ་འབོད་པའི་སྒྲས་བསྣན་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་སྐྱེས་བུ་ཞེས་བརྗོད་པ་ལྟ་བུའོ། །བསྒྱུར་བའི་སྒྲ་བརྒྱད་ནི་འོག་ནས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཉིད་དེ། འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཆོས་འཆད་པའི་ཚེ་བསྒྱུར་བ་བརྒྱད་པོ་ལས་གང་ཡང་རུང་བའི་སྒྲ་ཅིག་བརྗོད་པས་ན་དེའི་ཕྱིར་དུས་བརྒྱད་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་སྒྲའི་རིག་པའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས། ཉིན་དང་མཚན་རེ་རེ་ལ་དུས་བཞི་བཞི་ཡོད་པས་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ན། དུས་བརྒྱད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཆོས་འཆད་པ་ཡང་དུས་བརྒྱད་པོ་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་ཅིག་གི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བས་ན། དེའི་ཕྱིར་དུས་བརྒྱད་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེའོ། །དེ་ལ་དྲང་པོ་དང་དྲང་པོ་མ་ཡིན་པར་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བཤད་དོ། །ཁ་ཅིག་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་དྲང་པོར་བཤད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཁྱད་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་དྲང་པོ་མ་ཡིན་པར་བཤད་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ཚིག་རྐང་ནི་དྲང་པོར་བཤད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ནི་དྲང་པོ་མ་ཡིན་པར་བཤད་བ་ཞེས་བྱའོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་


DTG118_Page_0029
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ལས་མདོ་སྡེ་མདོའི་སྡེ་ནི་དྲང་པོར་བཤད་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་བཅུ་གཅིག་པོ་དག་ནི་དྲང་པོ་མ་ཡིན་པར་བཤད་པའོ། །ཞེས་བྱའོ་ཟེར་ཏེ། དེའི་དོན་དུ་ན་དུས་བརྒྱད་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་ཤིང་ཉན་པ་པོའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ལ་གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་མིང་དང་ཡི་གེ་དང་ཚིགས་ལ་སོགས་པ་བསགས་ཤིང་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེས་བསྟན་པ་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེད་དོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་ཉན་པ་པོའི་རྣམ་པར་རིག་པའི་སེམས་ཞེས་བྱ། ཅིའི་ཕྱིར་བསགས་པ་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཞེས་བསྟན་ཞེ་ན། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་དང་སྦྱར་ན་རེ་ཞིག་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་རྣམ་པ་ལྔ་རྣམ་པར་འབྱེད་པར་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་དེ་ཉིད་ལས་གཞན་ཡང༌། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བྱུང་བ་ན་ཉེ་བར་གནས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། ཚོལ་བ་དང༌། ངེས་པའི་སེམས་རྣམ་པ་གསུམ་དམིགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་དང་པོ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་དོ། །གཉིས་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །དེ་ལ་ངེས་པའི་སེམས་ཕན་ཆད་ནས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར་བར་བལྟའོ། །དེ་ནས་དེའི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡང་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བར་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། རང་གི་རྟོག་པའི་དབང་གིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྲིད་དུ་ཡིད་དེ་གཞན་ལ་རྣམ་པར་གཡེངས་པར་མ་གྱུར་པ་དེ་སྲིད་དུ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་ཀ་དགེ་བའམ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བྱུང་བ་ན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་བཤེས་པའི་བར་དུ་ཡང་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། རྣམ་པ་ལྔ་ལས་དང་པོ་དང་ཐ་མ་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་དང་ལྡན་ནོ། །བར་མ་གསུམ་ནི་ཡིད་འབའ་ཞིག་གོ །གཞན་ཡང་དང་པོ་གསུམ་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། ཐ་མ་གཉིས་ནི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་ཉེ་བར་གནས་པ་ལས་བྱུང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔའི་འོག་ཏུ་ངེས་པར་ཚོལ་བའི་སེམས་ཡོད་ལ།


DTG118_Page_0030
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཚོལ་བའི་སེམས་ཀྱི་འོག་ཏུ་ནི་རྣམ་པར་གཡེངས་པའམ། རྣམ་པར་གཡེངས་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེའི་འོག་ཏུ་ནི་ཉེ་བར་གནས་པ་ལས་བྱུང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་ཉིད་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་གཡེངས་པར་མ་གྱུར་ན་ནི་གསུམ་པ་ངེས་པའི་སེམས་ནས་རྒྱུ་མཐུན་པའི་བར་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཉེ་བར་གནས་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་དུས་གཅིག་པའི་ཉེ་བར་གནས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། ཡིད་གཅིག་པུའི་ཉེ་བར་གནས་པ་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་ཞེས་བརྗོད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས། དེ་ལ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྩོལ་བ་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་གཡེང་བར་གྱུར་བ་དང་མ་འདྲིས་པའི་དམིགས་པ་ལ་ནི་འདུན་པ་ལ་སོགས་པ་འཇུག་པ་མེད་དོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཉེ་བར་གནས་པ་ལས་འབྱུང་བར་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། འདས་པ་ལ་དམིགས་པ་ཁོ་ནའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་པོ་དག་གི་མཇུག་ཐོགས་སུ་བྱུང་བའི་ཡིད་ཚོལ་བ་བའམ། ངེས་པ་ནི་གལ་ཏེ་དེའི་ཡུལ་དེའི་དམིགས་པ་ཡིན་ན། ད་ལྟར་གྱི་ཡུལ་ཅན་ཁོ་ན་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་ཡུལ་དེ་ཉིད་ལ་དམིགས་ནས་སྐྱེའོ་ཞེ་ན། འགྲེལ་བ་དག་གིས་རྣམ་པ་བཞིར་བཤད་དེ། དེ་ལ་ཁ་ཅིག་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་ཅིང་སེམས་དང་པོ་གསུམ་གྱི་གོ་རིམས་ལ་མི་བརྟེན་པ་ནི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྐྱེན་དྲག་པོ་མ་ཡིན་པ་དང༌། མ་གོམས་པའི་ཡུལ་ལ་དམིགས་པའི་ཚེ་ནི་ལྔ་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་ཡོད་ཀྱི། ལྔ་ཡུལ་སོ་སོར་ངེས་པ་ནི་མེད་དོ། །དེའི་ཚེ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཉེ་བར་གནས་པ་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །སྔོན་མྱོང་བའི་ཡུལ་འདས་པ་ལ་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་བྱུང་བའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་དང༌། ཚོལ་བ་པའི་སེམས་སམ་ངེས་པའི་སེམས་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་སྔ་མའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔའི་རྣམ་པའི་ཡུལ་མངོན་སུམ་དུ་


DTG118_Page_0031
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱུར་པ་ལ་དམིགས་པ་ཁོ་ན་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཚོལ་བ་པོ་དང་ངེས་པའི་སེམས་གཉིས་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་པོ་དེ་དག་གི་རྣམ་པའི་ཡུལ་ལ་དམིགས་ནས་སྐྱེའོ་ཞེས་བཤད་དེ། སློབ་དཔོན་གཞན་གསུམ་གྱི་བཤད་པ་དག་ནི་སེམས་རྣམ་པ་ལྔ་བསྟན་པ་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །འདིར་རེ་ཞིག་སེམས་རྣམ་པ་ལྔ་དང་སྦྱར་ནས། བསགས་པའི་དོན་རབ་ཏུ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་བསགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོ་དེ་དག་ལས་ཇི་སྐད་དུ། འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་མི་རྟག་སྟེ། །བྱུང་ནས་ཟད་པའི་ཆོས་ཅན་ནོ། །སྐྱེས་ནས་ངེས་པར་འགག་པའི་ཕྱིར། །ཞི་བ་དེ་ནི་བདེ་བ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །མདོ་སྡེའི་ཚད་མ་འདིས་རྟག་པར་འཛིན་པ་དག་འཇིག་པར་མཛད་དེ། འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་མི་རྟག་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམ་བཅའ་བའོ། །བྱུང་ནས་ཟད་པའི་ཆོས་ཅན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་མཚུངས་པའི་དཔེ་སྟེ། མར་མེའི་འོད་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པའོ། །སྐྱེས་ནས་ངེས་པར་འཇིག་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ཏེ། རིགས་པ་དེས་ན་ཞི་བའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་ནི་མཆོག་ཏུ་བདེ་བར་གྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཚིག་དང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་བསགས་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་བྱ་སྟེ། འདི་ཡང་སྒྲ་རྣམ་པ་བཞི་དང་ཡི་གེ་བཞི་དང་མིང་བཞི་དང་ཚིག་བཞི་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་ནོ། །དོན་འདི་ལ་རྒྱ་གར་ཡུལ་པའི་སློབ་དཔོན་དག་གིས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བཤད་དོ། །ཁ་ཅིག་ཏུ་འདི་སྐད་དུ་རྣམ་ཤེས་བྱ་བའི་ཡི་གེ་བརྗོད་པའི་ཚེ། ཉེ་བར་གནས་པ་ལས་བྱུང་བའི། །རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་དེ་དང་དུས་གཅིག་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། ཚོར་བ་པའི་སེམས་ལ་སྒྲའི་མཚན་ཉིད་འབའ་ཞིག་ཡོད་དེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལྔ་དང་ལྷན་ཅིག་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མིང་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཚོལ་བའི་སེམས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་ལ་སོགས་པའི་དམིགས་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་ཕྱིར་མིང་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་


DTG118_Page_0032
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་མི་བྱེད་དོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་གསུམ་པོ་འདི་ལས་རྣམ་པར་གྱུར་པའི་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་ཀྱང༌། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་བཞིན་དུ་དམིགས་པ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་བསགས་པ་ཞེས་མི་བཤད་དོ། །ངེས་པའི་སེམས་ཀྱི་འོག་ཏུ་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། སྒྲ་དང་མིང་དང་ཡི་གེའོ། །འདུ་བྱེད་ཅེས་བརྗོད་པའི་ཚེ་ནི་ཉེ་བར་གནས་པ་ལས་བྱུང་བའི་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། དེ་དང་ལྷན་ཅིག་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། ཚོལ་བའི་སེམས་ནི་འདུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་འབའ་ཞིག་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ངེས་པའི་སེམས་ཀྱི་འོག་ཏུ་ནི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་དྲུག་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། རྣམ་ཤེས་བྱ་བའི་སྒྲ་དང་མིང་དང་ཡི་གེ་དང༌། འདུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་དང༌། མིང་དང་ཡི་གེའོ། །མི་ཞེས་བརྗོད་པའི་ཚེ་ནི་ཉེ་བར་གནས་པ་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་ལ་སོགས། མི་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་འབའ་ཞིག་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏེ། སྔ་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ངེས་པའི་སེམས་ཀྱི་འོག་ཏུ་ནི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། རྣམ་ཤེས་བྱ་བའི་སྒྲ་དང་མིང་དང་ཡི་གེ་དང༌། འདུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་དང༌། མིང་དང་ཡི་གེ་མི་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་དང་མིང་དང་ཡི་གེའོ། །རྟག་ཅེས་བྱ་བའི་ཡི་གེ་བརྗོད་པའི་ཚེ་ནི་ཉེ་བར་གནས་པ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་རྟག་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་འབའ་ཞིག་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། སྔ་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ངེས་པའི་སེམས་ཀྱི་འོག་ཏུ་ནི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་བཅུ་བཞི་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སྒྲ་བཞི་དང་ཡི་གེ་བཞི་དང་མིང་བཞི་དང་ཚིག་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེས་ན་རབ་ཏུ་ཉུང་ན་ཡང་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན། གདོད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཡི་གེ་བཞི་པོ་དེ་དག་རེ་རེ་ཡང་སེམས་རྣམ་པ་བཞི་དང་ལྡན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཉེ་བར་གནས་པ་ལས་བྱུང་བའི་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། དེ་དང་ལྷན་ཅིག་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། ཚོལ་བ་དང་ངེས་པའི་སེམས་སོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་གཡེངས་པར་མ་གྱུར་ན་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བའི་སེམས་འབྱུང་


DTG118_Page_0033
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བར་འགྱུར་ཏེ། ཅི་རིགས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ཉེ་བར་གནས་པ་ལས་བྱུང་བའི་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། དེ་དང་ལྷན་ཅིག་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མིང་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པར་མི་བྱེད་པའི་དོན་ཡང་ཡོད་པས། སྔ་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚོལ་བ་པ་ཕན་ཆད་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་ཡིན་པས་དེ་ནི་སྒྲ་དང་མིང་དང་ཡི་གེ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་སེམས་རྣམ་པ་བཞི་ཡང་འཐོབ་པར་འགྱུར་ལ། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་གསུམ་དང་དྲུག་དང་དགུ་དང་བཅུ་བཞི་ཡང་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། སྔ་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེ་ན། རྣམ་པར་བཤད་པ་འདི་དང་སྦྱར་ན་ནི་སེམས་བཅུ་གཉིས་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ན་གདོད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་ཏེ། ངེས་པའི་སེམས་ལ་སོགས་པས་མང་ཉུང་ཅི་ཙམ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བ་ཡང་ཅི་རིགས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མིང་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པར་བྱེད་པའི་དོན་ཡང་ཡོད་དེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཚོལ་བ་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་མིང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བར་བྱེད་དེ། རིགས་པ་དེས་ན་རྣམ་ཤེས་བྱ་བའི་ཡི་གེ་བརྗོད་པའི་ཚེ་ཉེ་བར་གནས་པ་ལས་བྱུང་བའི་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་ཤེས་བྱ་བའི་སྒྲ་འབའ་ཞིག་འཐོབ་པར་འགྱུར་ལ། །དེ་དང་ལྷན་ཅིག་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མིང་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པར་བྱེད་པའི་དོན་ཡང་ཡོད་དེ། དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ན་ཚོལ་བ་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་མིང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བར་བྱེད་དེ། རིགས་པ་དེས་ན། རྣམ་ཤེས་བྱ་བའི་ཡི་གེ་བརྗོད་པའི་ཚེ། ཉེ་བར་གནས་པ་ལས་བྱུང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་ཤེས་བྱ་བའི་སྒྲ་འབའ་ཞིག་ཐོབ་པར་འགྱུར་ལ། དེ་དང་ལྷན་ཅིག་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་སྒྲ་དང་མིང་ལ་སོགས་པའི་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེའོ། །དོན་འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་ཕྱེ་ནས་རྣམ་པར་བཤད་དེ། ཁ་ཅིག་ནི་འདི་སྐད་དུ་ཉེ་བར་གནས་པ་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་རྣམ་པ་གསུམ་ཁོ་ན་དང་ལྡན་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྟག་ཅེས་བྱ་


DTG118_Page_0034
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའི་སྒྲ་བརྗོད་པའི་ཚེ། རྣམ་ཤེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་དང་མིང་དང༌། ཡི་གེ་ལ་དམིགས་པར་མི་བྱེད་དེ། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་དང་ལྷན་ཅིག་པའི་ཉེ་བར་གནས་པ་ནས་བྱུང་བའི་སེམས་ཞེས་བརྗོད་པ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་ན་ནི་རྣམ་པར་གཡེངས་པའི་སེམས་ཀྱི་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་ཡང་འདས་པ་ལ་དམིགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཚོལ་བ་པའི་སེམས་ཀྱི་ཚེ་གདོད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཚོལ་བ་པ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཀྱིས་མང་ཉུང་ཇི་ཙམ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ཡང་གཉིས་པས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་དང་ལྷན་ཅིག་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་ཡིན་པར་ཡང་འདོད་པའི་ཕྱིར་འདས་པའི་མིང་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པར་ཡང་བྱེད་དོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། བཤད་པ་འདི་དང་སྦྱར་ན་ནི་སེམས་རྣམ་པ་བརྒྱད་ལ་ཡང་བསགས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་ཡོད་དོ། །གལ་ཏེ་གོང་དུ་བཤད་པ་ལྟར་ལྔ་དང་ལྷན་ཅིག་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ངེས་པར་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་མིང་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་དམིགས་པར་བྱེད་ཅེས་བསྟན་ཞེ་ན། མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མས་ཀྱང་མིང་ལ་སོགས་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་དམིགས་པར་བྱེད་དོ། །རིགས་པའི་སྒོའི་བསྟན་བཅོས་ལ་དམིགས་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཞེས་བཤད་པ་ཡང་མིང་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་དམིགས་པར་མི་བྱེད་དེ། ཕན་ཚུན་འཆིང་བའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་རྒྱུ་མཐུན་པའི་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དབང་གིས་རབ་ཏུ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར། རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་ཉེ་བར་གནས་པ་ལས་བྱུང་བའི་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲངས་ཏེ་བསྐྱེད་པ་ལ་ལྟོས་ནས། གདོད་བསགས་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་བར་ངེས་པ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ཡན་ཆད་དུ་ནི་རེ་ཞིག་གནས་མ་གྱུར་པའི་གནས་སྐབས་ལ་བརྟེན་ནས་ཉེ་བར་གནས་པ་ལས་བྱུང་བའི་སེམས་ལ་སོགས་པའི་བསགས་པ་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་བསྟན་ཏོ། །གནས་གྱུར་པའི་སྐབས་ན་ནི་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་རྫོགས་པར་ཡོད་དེ། དེ་ཡང་ཅི་རིགས་སུ་རིག་པར་


DTG118_Page_0035
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱའོ། །སེམས་རྣམ་པ་ལྔ་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་ནི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་ལས་བྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་བཞི་པ་གསུང་གཅིག་པ་དང་ཐ་དད་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལས་བརྩམས་ནས་དྲིས་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་འཆད་པའི་ཚེ། གསུང་གཅིག་ཏུ་གསུང་པར་མཛད་དམ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་སོ་སོ་ནས་བཤད་པ་མི་མཐུན་ཏེ། ཐེག་པ་ཆུང་ངུའི་སྡེ་པ་ཐ་དད་པའི་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས། སྡེ་པ་ཐ་དད་པ་ཉི་ཤུ་འབྱུང་བ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་ཕྱེ་ནས་བསྟན་ཏེ། དང་པོ་ནི་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་དང༌། མདོ་སྡེ་འཆད་པར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྡེ་པ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་འདི་སྐད་དུ་ཟེར་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་གིས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་གཅིག་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་གསུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། རྒྱ་ཆེར་བཤད་པའི་བར་དུའོ། །གཉིས་པ་ནི་ཕལ་ཆེན་པའི་སྡེ་པ་དང༌། ལན་ཅིག་བརྗོད་པའི་སྡེ་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པར་སྨྲ་བའི་སྡེ་པ་དང༌། བྱ་མངལ་བའི་སྡེ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་མཐུན་པར་འདི་སྐད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་གསུང་ཐམས་ཅད་ནི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་གསུང་གཅིག་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་གསུང་བར་བྱེད་དོ། །ཞེས་པ་ནས་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པའི་བར་དུའོ། །སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པས་འཕགས་པ་གསེར་འོད་དམ་པའི་བརྗེད་བྱང་བྱས་པ་ལས་ཀྱང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དང་པོ་ནི་གསུང་ངག་ལས་བྱུང་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི་མཐུའི་ཡོན་ཏན་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་གསུང་ངག་ལས་མ་བྱུང་བ་འཁོར་ལོར་མ་གཏོགས་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་གང་ནས་འོངས་སོ་ཞེས་དྲིས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་འཆད་པའི་ཚེ་མདུན་དང་རྒྱབ་ན་འདུག་པ་དག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞལ་བསྟན་ནས་ཆོས་འཆད་པར་མཐོང་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། འདི་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་མཐུའི་ཡོན་ཏན་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པས་སྡེ་


DTG118_Page_0036
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་རྣམས་ཀྱི་བརྗེད་བྱང་བྱས་པ་ལས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་རྣམས་ནི་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་འདོགས་པས་གང་ནས་འོངས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་ནི། གཞན་དག་མགུ་བ་དང༌། མོས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །བསྟན་བཅོས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ལས་ཀྱང༌། གཞུང་ལུགས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་བསྟན་བཅོས་དང་མཐུན་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་དེ་ཉིད་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཕགས་པའི་སྐད་ཀྱིས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་བསྟན་པས་འདུལ་བར་མཛད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་གོ་བར་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། གཉི་ག་ལ་ཡང་ཉེས་པ་ཡོད་དེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་སྤྱོད་དོ་ཞེ་ན་འདུལ་བ་ལས་བཤད་པ་དེ་དག་ཇི་ལྟར་བཤད་ཅིང་གོ་བར་རུང་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དུས་གཅིག་གི་ཚེ་ལྷའི་རྒྱལ་པོ་བཞི་ལ། སྔར་འཕགས་པའི་སྐད་ཀྱིས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་བསྟན་པ་ན། རྒྱལ་པོ་བཞི་ལས་གཉིས་ཀྱིས་ནི་གོ་བར་གྱུར་ལ། གཉིས་ཀྱིས་ནི་གོ་བར་མ་གྱུར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་དག་ལ་ཐུགས་བརྩེ་ཞིང་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར། ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཡུལ་མཐའ་འཁོབ་ཀྱི་སྐད་ཀྱིས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་གསུངས་པ་ན། རྒྱལ་པོ་གཉིས་ལས་གཅིག་གིས་ནི་གོ་བར་གྱུར་ལ། གཅིག་གིས་ནི་གོ་བར་མ་གྱུར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་ལ་ཐུགས་བརྩེ་ཞིང་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་ཡང༌། ཀླ་ཀློ་ཅན་གྱི་སྐད་རྣམ་པ་གཅིག་གིས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་བཤད་པ་ན་ལྷའི་རྒྱལ་པོ་བཞི་པོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གོ་བར་གྱུར་ཏོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་མི་སྤྱོད་དོ་ཞེ་ན། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས་གསུངས་པ་དེ་དག་ཇི་ལྟར་རུང་སྟེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། སངས་རྒྱས་གསུང་གཅིག་ཏུ་ནི་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་མོས་པ་ཇི་བཞིན་སོ་སོར་གོའོ། །བཅོམ་ལྡན་གསུང་གཅིག་ཏུ་ནི་བདག་ཅག་དོན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་བཤད་པར་རབ་ཏུ་སེམས་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་གསུང་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཚངས་པའི་སྐད་དོ་


DTG118_Page_0037
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་ནས། རྒྱ་ཆེར་བཤད་པའི་བར་དུའོ། །འདིའི་ལན་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བཤད་དེ། དེ་ལ་དང་པོ་ནི་འདི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གསུང་གཅིག་གིས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་བསྟན་པས་ཐམས་ཅད་མཛད་པར་ཡང་མི་སྤྱོད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་རང་དབང་དང་རྫུ་འཕྲུལ་མངའ་ཡང་ཡུལ་ལ་དབང་བསྒྱུར་བར་མི་སྤྱོད་དོ། །ཇི་ལྟར་རྣ་བས་གཟུགས་མཐོང་བར་མི་ནུས་པ་དང༌། མིག་གིས་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པར་མི་ནུས་པ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་སྔ་མ་བཞིན་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་ལྟར་རུང་བར་འགྱུར་རུང་བར་བྱ་དགོས་པར་ངེས་པ་ཡང་མེད་དེ། སྡེ་སྣོད་གསུམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ལ་བསྟོད་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྣམས་ནི་ཚིག་ལ་སྐྱོན་ཡོད་པ་ཕལ་ཆེ་སྟེ། ཇི་ལྟར་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཐུགས་རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་གཞག་པའོ། །རྟག་པར་མནལ་བ་མི་མངའ་ཞེས་བསྟོད་པ་ལྟར། སྔ་མའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་བཤད་མི་དགོས་སོ། །གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་ནི་སྒྲ་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་ལ་ཁྱབ་པས་ཇི་ལྟར་གསུངས་པར་བཞེད་པ་བཞིན་དུ་མཛད་པར་སྤྱད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཡུལ་དབུས་ཀྱི་སྐད་དུ་གསུང་བར་མཛད་པ་ན། ཡུལ་དབུས་སུ་སྐྱེས་པ་བས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ལ། ཡུལ་གཞན་དག་གིས་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟེ། འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་སྒྲའི་ཡུལ་རྣམས་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་ལས་དེ་སྐད་དུ་བསྟན་ཏོ། །གཞན་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ཡང་ཞིང་རྣོ་ལ་མྱུར་དུ་བསྒྱུར་བའི་ཕྱིར། རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་གསུང་བར་མཛད་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སོ་སོ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ནི་ཡུལ་དབུས་ཀྱི་སྐད་གསུངས་པའི་རྗེས་ལ་བར་མ་ཆད་པར་ཡང་ཤཱཀྱའི་ཡུལ་གྱི་སྐད་གསུངས་སོ། །སྙམ་པ་ནས། དེ་བཞིན་དུ་ཀ་ཀའི་རའི་སྐད་དུ་གསུངས་པའི་བར་དུ་སྟེ། འདི་ལྟར་མྱུར་བར་བསྒྱུར་བའི་ས་ནས་དུས་གཅིག་གོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །ཇི་ལྟར་མགལ་མེའི་འཁོར་ལོ་མ་ཡིན་ཡང་འཁོར་ལོའི་


DTG118_Page_0038
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཚན་ཉིད་དུ་སྣང་བ་ལྟར། སྔ་མའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཡང་འདི་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་མེད་དོ། །གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སྐད་མང་པོ་སྣ་ཚོགས་ཡོད་ཀྱང༌། མི་མཐུན་པར་སོ་སོར་ལན་འདེབས་པའི་ཕྱིར་གསུང་གཅིག་ཅེས་བཤད་དོ་ཞེའོ། །གཉིས་པ་ནི་འདི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་འཕགས་པའི་སྐད་ཀྱིས་བདེན་པ་བཞི་བསྟན་པས་ཐམས་ཅད་གོ་བར་མཛད་པར་སྤྱོད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ལྷའི་རྒྱལ་པོ་ཕྱི་མ་གཉིས་གོ་བར་མ་གྱུར། ལྷའི་རྒྱལ་པོ་བཞི་པོ་དེ་དག་མོས་པ་ཐ་དད་པས་དེ་དག་གི་རེ་བ་ཡོངས་སུ་སྐོང་བའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐ་དད་པར་གསུངས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནས་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པའི་བར་དུའོ། །གཞན་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྐད་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་སྐད་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཁ་ཅིག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་འཕགས་པའི་སྐད་འབའ་ཞིག་གིས་སྟོན་པར་མཛད་ཀྱི། སྒྲ་སྐད་ཐམས་ཅད་ལ་མངའ་བརྙེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དག་གི་ཐེ་ཚོམ་བཅད་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཐ་དད་པར་གསུངས་སོ། །གཞན་ཡང་གདུལ་བའི་སེམས་ཅན་ཁ་ཅིག་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྐུ་དང་གསུང་མ་བསྒྱུར་བས་འདུལ་བར་འགྱུར་ལ། གདུལ་བ་ཁ་ཅིག་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྐུ་དང་གསུང་བསྒྱུར་བས་འདུལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་སྐད་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ལྷའི་རྒྱལ་པོ་བཞི་པོ་དག་ལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བཤད་དོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས་གོ་བར་གྱུར་ཏེ་ཞེས་བཤད་པ་དེ་ནི་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་འབྱུང་བའི་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས་གོ་བར་གྱུར་ཏོ། །ཞེས་བཤད་པ་ནི་ངེས་པར་བཤད་མི་དགོས་ཏེ། སྡེ་སྣོད་གསུམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཚིག་གི་སྐྱོན་ཡོད་པར་བདེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་གསུང་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། དང་པོ་ནི་སྒྲའི་ཡུལ་རྣམས་ལ་ཁྱབ་ཅིང་གནས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཅེས་བྱའོ། །གཉིས་པ་ནི་མྱུར་བ་


DTG118_Page_0039
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཅིག་པ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཅེས་བྱའོ། །གསུམ་པ་ནི་ཕན་གདགས་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཅེས་བྱའོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས་གོ་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བཤད་པ་འདི་ནི་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་འབྱུང་བའི་ཕལ་ཆེན་པའི་སྡེ་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བཤད་པ་ཡང་དགོངས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། དང་པོ་ནི་དེ་དག་གི་རེ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི་དེ་དག་གི་ཐེ་ཚོམ་ཡོངས་སུ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི་འདུལ་བ་དེ་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་སྐུ་དང་གསུང་མ་བསྒྱུར་བ་དང༌། སྐུ་དང་གསུང་བསྒྱུར་བ་ལ་བརྟེན་པ་གཉིས་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །འདིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང་སྦྱར་ན་གསུང་གཅིག་གིས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་ཕལ་ཆེན་པའི་སྡེ་པ་ལ་སོགས་པ་དག་དང་མཐུན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཚད་མེད་པའི་དོན་གྱི་མདོ་ལས། གསུང་སྒྲ་གཅིག་གིས་སྒྲ་སྐད་མང་པོ་དང་མཐུན་པར་མཛད་དོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གཞན་ཡང་འཕགས་པ་སངས་རྒྱས་ཕལ་པོ་ཆེའི་མདོ་ལས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུང་གཅིག་གིས་ཆོས་སྟོན་པ་ལས། དཔག་མེད་མདོ་སྡེ་རྒྱ་མཚོ་རབ་ཏུ་གསུངས། །ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། གཞན་ཡང་འཕགས་པ་དྲི་མ་མེད་པར་གྲགས་པའི་མདོ་ལས། སངས་རྒྱས་གསུང་གཅིག་ཏུ་ནི་ཆོས་སྟོན་ཀྱང༌། །སེམས་ཅན་མོས་པ་ཇི་བཞིན་སོ་སོར་གོ །ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་མདོའི་འགྲེལ་པ་ལས་ཀྱང༌། བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མོས་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་མོས་པའི་ཁྱད་པར་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གསུང་སྤྲུལ་པའི་ཕྲིན་ལས་དེས་དོན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་བསྟན་པས་ཐེ་ཚོམ་རྣམས་གཅོད་པར་མཛད་དོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཡང་ན་གཅིག་བསྐྱེད་པས་དོན་ཐམས་ཅད་བསྟན་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཕན་པ་ཐོབ་པར་མཛད་དེ། མདོ་དེ་དག་ལས་ཇི་སྐད་དུ། སངས་རྒྱས་གསུང་གཅིག་ཏུ་ནི་བཀའ་སྩལ་ན། །སེམས་ཅན་གསུང་གཅིག་དེ་དག་སོ་སོར་གོ །ལ་ལ་འཇིགས་སྐྲག་ལ་ལ་རབ་ཏུ་དགའ། །ལ་ལ་སྐྱོ་ཞིང་ལ་ལ་ཐེ་ཚོམ་རབ་ཏུ་འཆད།


DTG118_Page_0040
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱིས་རབ་ཏུ་བསྐྱེད་པ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་མཐུ་ལས་བྱུང་བའི་གསུང་སྤྲུལ་པ་ཡིན་པས་གསུང་གཅིག་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པར་མཛད་ལ། སྐུ་སྤྲུལ་པ་དེས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་སྐུ་གཅིག་ལ་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བར་མཛད་པས་ཀྱང་ཕན་འདོགས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མཛད་དེ། འདི་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་ཀྱིས་མི་ལང་ངོ༌། །དེ་ལ་གསུང་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ཡང་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། དང་པོ་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཅེས་བྱ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་གཟུགས་ཞེས་བརྗོད་པའི་ཚེ་སེམས་ཅན་དག་སོ་སོ་ནས་ཐོས་པ་ཐ་དད་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ནི་ཡུལ་གྱི་རྗེས་སུ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཅེས་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་དབུས་ཀྱི་ཡུལ་གཅིག་གི་སྐད་བརྗོད་པའི་ཚེ། སེམས་ཅན་དག་སོ་སོ་ནས་རང་གི་ཡུལ་གྱི་སྐད་ཐོས་པ་ལྟ་བུའོ། །གསུམ་པ་ནི་ཚངས་པའི་སྐད་དུ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཚད་མེད་པའི་དོན་གྱི་མདོ་ལས། ཚངས་པའི་སྐད་ལ་སྤྱི་བཏུད་སྐྱབས་སུ་མཆི། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་ཀྱང༌། །འདི་ལྟར་ཚངས་པའི་སྒྲ་སྐད་ཀྱིས། །སེམས་ཅན་དག་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས་གསུང་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཚངས་པའི་སྐད་དེ་འདི་ལྟར་ཡུལ་དབུས་ཀྱི་མི་འཁོར་འདུས་པར་འོངས་པ་དག་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་ལ་ཡུལ་དབུས་ཀྱི་སྐད་དུ་ཆོས་སྟོན་ཏོ་སྙམ་དུ་སེམས་ལ། དེ་བཞིན་དུ་ཡུལ་གཞན་ནས་འོངས་པ་དག་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གཅིག་པུ་ནི་ཕྱིར་རང་གི་ཡུལ་གྱི་སྐད་དུ་སྟོན་ཏོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཤིང་ཐོས་ནས་ཀྱང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སོ་སོ་ནས་གོ་བར་གྱུར་ཏོ། །གཞན་ཡང་འདོད་ཆགས་སྤྱོད་པ་དག་ནི་མི་གཙང་བ་བཤད་པ་ཐོས་སོ། །ཞེ་སྡང་སྤྱོད་པ་གཞན་དག་ནི་བྱམས་པ་བཤད་པ་ཉིད་དུ་ཐོས་སོ། །གཏི་མུག་སྤྱོད་པ་དག་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བར་བཤད་པ་ཉིད་དུ་ཐོས་སོ། །ང་རྒྱལ་སྤྱོད་པ་དག་ལ་སོགས་


DTG118_Page_0041
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཡང་ཅི་རིགས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུང་གཅིག་ཏུ་གསུང་བ་འདི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡིན་ནམ་འོན་ཏེ་གཟུགས་བརྙན་ཉིད་ཡིན། གལ་ཏེ་རང་གི་ངོ་བོ་ཡིན་ན་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་བྱས་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་པ་དེ་ཇི་ལྟར་གོ་ཞིང་བཤད་པར་བྱ། གལ་ཏེ་གཟུགས་བརྙན་ཡིན་ན་ནི་ཉན་པ་པོའི་རྗེས་སུ་རྣམ་པ་མང་པོ་ཉིད་དུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ན། ཇི་ལྟར་གཅིག་ཅེས་བརྗོད། སློབ་དཔོན་ཆོས་སྐྱོང་ལ་སོགས་པའི་གཞུང་གིས་ཡང་དག་པ་ཉིད་ཀྱི་ལུང་ལ་བརྟེན་ནས་རང་གི་ངོ་བོ་ཁོ་ནར་ཟད་ཀྱི། གཟུགས་བརྙན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བཤད་དེ། ཡང་དག་པ་དང་གཉིས་ཀ་ལ་བརྟེན་ནས་བཤད་ན་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་དང་གཟུགས་བརྙན་ཉིད་དུ་འདོད་དོ། །དེ་གསུང་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ཡང་ཚངས་པའི་སྐད་དུ་གཅིག་པའི་ག་ལ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སྒྲ་ལ་བརྟེན་ནས་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དང༌། འགལ་བ་མེད་པར་འབྱེད་པ་ན་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དང་འགལ་བ་ནི་སྒྲ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་རུང་ན། གལ་ཏེ་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས། སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ན་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་ཡང་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་འདོད་ན་ཡང་ཉེས་པ་མེད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མཐུའི་དབང་གིས་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་སོ་སོ་ནས་ཐ་དད་པར་མཐོང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས་བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐུ་སྤྲུལ་པ་དེས་སེམས་ཅན་རྣམས་གཟུགས་ཀྱི་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་ཐ་དད་པར་མཐོང་བར་མཛད་པས་ཀྱང༌། ཕན་འདོགས་པའི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མཐུ་ལ་མངའ་བརྙེས་པ་གཟུགས་ཀྱི་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་ཐ་དད་བར་མཐོང་དུ་རུང་ན། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མཐུ་ལ་མངའ་བརྙེས་པས་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཐ་དད་པ་ཡང་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བར་འགྱུར་རམ་ཞེའམ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་གཞུང་གིས་མུ་བཞི་ཡོད་དེ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་འགྲུབ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི་གཟུགས་ལ་ཐ་དད་པར་མཐོང་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་


DTG118_Page_0042
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཅིག་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་སོ་སོ་ནས་མི་མཐུན་པར་མཐོང་བ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ནི་གཟུགས་ཐ་དད་པ་ལ་མཐོང་བ་གཅིག་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་གཅིག་སངས་རྒྱས་རྣམས་མཐུན་མོང་སྤྲུལ་པས་སྤྲུལ་པར་མཛད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་མང་པོ་ཞེས་བརྗོད་ཀྱང༌། མཐོང་བ་ནི་གཅིག་པར་གྱུར་པ་ལྟ་བུའོ། །གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་འབྱེད་ན་སྔོན་པོ་དང༌། སེར་པོ་གཅིག་པུ་འགྲུབ་པ་ནི་རུང་ན་གལ་ཏེ་སེམས་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་ཀྱང་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། གཟུགས་དང་སྒྲ་ནི་ཆོས་རགས་པ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་སུ་མཚུངས་པ་ཐ་དད་པར་མཐོང་གི །སེམས་ཀྱི་ཆོས་ནི་ཕྲ་ཞིང་ཤེས་པར་དཀའ་བས་གཅིག་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ། །དེ་ཡན་ཆད་དུ་གསུང་གཅིག་གིས་ཆོས་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གཟུགས་མཚུངས་ཤིང་ལྟ་བ་ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསང་བ་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་སྐུ་དང་གསུང་གི་གསང་བ་དག་ཡིན་ཏེ། གསང་བ་རྣམ་པ་གསུམ་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་དང༌། གསང་བའི་གནས་བསྟན་པའི་མདོ་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་གཞུང་བརྗོད་པ་ཡང་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཕྱི་རོལ་པ་དང་ཆོས་འདི་པའོ། །དེ་ལ་ཕྱི་རོལ་པ་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་མང་མོད་ཀྱི། གཙོ་བོ་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་བརྗོད་ན་རྣམས་པ་བཞི་ལས་མེད་དེ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས་ཇི་སྐད་དུ། དང་པོ་ནི་འདི་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དང༌། ངེས་པར་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་པའི་ཆོས་ཡོད་དོ་ཞེས་འཛིན་པ་སྟེ། གྲངས་ཅན་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་དག་གི་འཛིན་པ་དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་ཡོད་པའི་རང་བཞིན་ལྟར་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེ་བྲག་མེད་པ་ནི་གང་ཡང་མེད་དོ། །གཉིས་པ་ནི་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དང༌། ངོ་བོ་ངེས་པར་ཐ་དད་པའི་ཆོས་ཡོད་དོ། །ཞེས་འཛིན་པ་སྟེ། མཆོག་ཏུ་སྨྲ་


DTG118_Page_0043
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་དག་གི་འཛིན་པ་དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོད་པའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འགགས་ཟིན་པ་ལྟར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ནི་གང་ཡང་མེད་དེ། དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་པ་ཡང་ཡིན། ཐ་དད་པ་ཡང་ཡིན་པའི་ཆོས་ཡོད་དོ་ཞེས་འཛིན་པ་སྟེ། ངོ་ཚར་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་དག་གི་འཛིན་པ་དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་པ་དང་ཐ་དད་པའི་ནི་སྔ་མ་དང་འདྲ་སྟེ། གཅིག་པ་དང་ཐ་དད་པའི་སྐྱོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ནི་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དང༌། གཅིག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ཡོད་དོ་ཞེས་འཛིན་པ་སྟེ། ལོག་པར་འཚོ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་དག་གི་འཛིན་པ་དེ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་པ་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་སྐྱོན་གཅིག་པ་དང་ཐ་དད་པ་དག་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཞིབ་ཏུ་ནི་དེ་ཉིད་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་བསྟན་བཅོས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་བརྒྱ་པ་དང༌། སློབ་དཔོན་འཕགས་པའི་ལྷས་གཞུང་རྣམ་པ་བཞི་འཇིགས་པའི་བསྟན་བཅོས་མཛད་པ་ལས་བསྟན་པར་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་ཆོས་འདི་པའི་གཞུང་ཡང་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ནད་ཐ་དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་གཞུང་དང༌། སྡེ་ཐ་དད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་གཞུང་དང༌། དུས་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་རྣམ་པར་བཤད་པའི་གཞུང་ངོ༌། །དེ་ལ་ནད་ཐ་དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་གཞུང་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་མ་རིག་པའི་དབང་གིས་ཉོན་མོངས་པ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་འབྱུང་བ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ནད་པ་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་སྨན་རྣམས་རྗེས་སུ་རྣམ་པར་བཞག་པས་དེས་ན་རེ་རེ་ནས་གཞུང་རྣམས་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་དྲི་མ་མེད་པ་བསྡུས་པ་ལས་གཞན་ཡང་འཇིག་རྟེན་ན་བདུད་བཞི་དང་ཉོན་མོངས་པའི་སྒོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཡོད་པས། སེམས་ཅན་རྣམས་དེ་དག་གིས་རབ་ཏུ་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་


DTG118_Page_0044
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་རྣམས་ཆོས་འདི་དག་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་དོ་ཞེས་འབྱུང་བས་དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཉོན་མོངས་པའི་ནད་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་མོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྒོ་མོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་པོ་དེ་དག་ཀྱང་སོ་སོའི་བསྟན་པ་དག་ལས་མི་མཐུན་པར་སྟོན་པས། ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བའི་མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་ལས། ཐུབ་པས་གསུངས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་གྲངས་ནི་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་ཡོད། དེ་དག་རང་བཞིན་ཚིག་གམ་ཡང་ན་མིན། །དེ་ནི་གཟུགས་དང་འདུ་བྱེད་ཕུང་པོས་བསྡུས། །ཁ་ཅིག་དག་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ཚད། །བསྟན་བཅོས་དག་ནས་དེ་བཞིན་རབ་ཏུ་བཤད། །ཁ་ཅིག་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་ཚིག་རྗེས་སུ་ཡང་དག་དོན་དུ་སྤྱོད་པ་རྣམས་གཉེན་པོའི་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། འདི་ཉིད་ཀྱི་འགྲེལ་པ་ལས། སློབ་དཔོན་ཁ་ཅིག་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་རེ་རེའི་ཚད་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ཚད་ཙམ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་རེ་རེ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྟོང་ཕྲག་དྲུག་ཡོད་པས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཁ་ཅིག་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གི་རྗེས་སུ་རེ་རེ་ཐ་དད་པས་གྲངས་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་ཡོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ་ཕུང་པོ་དང་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་ལ་སོགས་པའོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་གདུལ་བར་བྱ་བའི་སེམས་ཅན་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་ཞིང་སྤྱོད་པ་ཐ་དད་པ་བརྒྱད་ཁྲི་ཡོད་པས་བརྒྱད་ཁྲི་དེ་དག་གི་གཉེན་པོའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་གསུངས་སོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །བསྟན་བཅོས་གཞུང་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ལས་ཀྱང་མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་འབྱུང་བ་དག་དང་མཐུན་པར་བཤད་དེ། དེ་ལ་སློབ་དཔོན་སྔ་མ་གཉིས་ཀྱིས་དོན་མི་མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་འབྱུང་བའི་ཡང་དག་པའི་དོན་གསུམ་ལ་འཇིགས་པར་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་དེ་


DTG118_Page_0045
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིད་ལས་འདིས་ནི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་ཚིག་རྗེས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་ནད་གྱི་སྤྱོད་པའི་གཉེན་པོའི་ཕྱིར་མ་ཡིན་ན། བཤད་པ་རྣམས་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་བའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་བཤད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཐ་དད་པར་འབྱུང་བ་ཡང༌། སློབ་དཔོན་དང་པོ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་ཆོས་ཀྱི་སྡེ་བརྒྱད་ཁྲི་གསུངས་ཏེ། སྡེ་རེ་རེ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་གནས་ཞེས་བྱ་བའི་བསྟན་བཅོས་དང་མཉམ་སྟེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྟོང་ཕྲག་དྲུག་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །གཉིས་པ་ནི་ཕུང་པོ་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ལ་བརྒྱད་ཁྲི་ཞེས་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །གསུམ་པ་ནི་ནད་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་ཚད་ཀྱི་རྗེས་སུ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་ཡོད་དེ། དང་པོ་གཉིས་དང་དྲུག་པ་ནི་མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་བཤད་པ་དང་མཐུན་ནོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བཤད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་འབྱུང་བ་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ། བཙུན་པ་རབ་དབྱངས་ན་རེ་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་རེ་རེ་ལ་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཁྲི་ཕྲག་ལྔ་བཅུ་དང༌། ལྔ་སྟོང་ལྔ་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་ཡོད་དོ་ཞེའོ། །ཡང་སློབ་དཔོན་གཞན་དག་ན་རེ་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་རེ་རེ་ལ་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཁྲི་ཕྲག་བཅོ་ལྔ་དང༌། ལྔ་སྟོང་ལྔ་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། གཞན་ཁ་ཅིག་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་རེ་རེ་ལ་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཁྲི་ལྔ་སྟོང་ལྔ་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། འདིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་དགོངས་པ་དང་སྦྱར་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐབས་ཀྱི་ལེའུའི་འགྲེལ་པ་ལས། གཞན་ཡང་འདོད་ཆགས་སྤྱོད་པའི་གང་ཟག་གི་དབང་པོ་ཉི་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་ཡོད་པས་དབང་པོ་དེ་དག་གི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་གཉེན་པོའི་ཆོས་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གསུངས་ཏེ། དང་པོ་ནི་དེ་དག་གི་རྗེས་སུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་གཉེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་གོ་རིམས་བསྟན་པར་རབ་ཏུ་མོས་སོ། །ཞེ་སྡང་སྤྱོད་པའི་གང་ཟག་གི་དབང་པོ་ཉི་ཁྲི་ཆིག་


DTG118_Page_0046
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྟོང་ཡོད་པས་དང་པོ་དེ་དག་གི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་གཉེན་པོའི་ཆོས་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གསུངས་ཏེ། དབང་པོ་དེ་དག་གི་རྗེས་སུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་གཉེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་གོ་རིམས་བསྟན་པར་རབ་ཏུ་མོས་སོ། །གཏི་མུག་སྤྱོད་པའི་གང་ཟག་གི་དབང་པོ་ཉི་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་ཡོད་པས་དབང་པོ་དེ་དག་གི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་གཉེན་པོའི་ཆོས་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གསུངས་ཏེ། དབང་པོ་དེ་དག་གི་རྗེས་སུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་གཉེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་གོ་རིམས་བསྟན་པར་རབ་ཏུ་མོས་སོ། །ཆ་མཉམ་པའི་གང་ཟག་གི་དབང་པོ་ཉི་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་ཡོད་པས་དབང་པོ་དེ་དག་གི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་གཉེན་པོའི་ཆོས་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གསུངས་ཏེ། དབང་པོ་དེ་དག་གི་རྗེས་སུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་གཉེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་གོ་རིམས་བསྟན་པར་རབ་ཏུ་མོས་ཏེ། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྤོབས་པ་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་གང་ཟག་རྣམ་པ་བཞིའི་ཕྱིར་མདོར་བསྡུས་ནས་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་མོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གསུངས་ཏེ། དེ་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་གང་ཟག་རེ་རེའི་ཕྱིར། ཉི་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་རབ་ཏུ་བཤད་པས་དེའི་ཕྱིར་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ནས་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ཇི་ལྟར་བསྐལ་པ་བཟང་པོའི་མདོ་ལས། སྒོ་སུམ་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་རེ་རེ་ལ་ཡང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོད་པ་དེས་ན། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིས་སྟོང་ཚིག་བརྒྱ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། གཉེན་པོ་དེ་དག་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དང་ཞེ་སྡང་དྲུག་གི་ནད་རབ་ཏུ་སྤྱོད་པས་ཉི་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་ཉིད་དུ་འགྱུར་ལ། དེ་བཞིན་དུ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ནང་རྣམ་པ་བཞིའི་གཉེན་པོའི་ཕྱིར། བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །གཞན་ཡང་སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་སྦྱར་ན་ཡང༌། དོན་ལ་འགལ་བ་མེད་དོ། །འཕགས་པ་བྱམས་པའི་གཞུང་དང་སྦྱར་ན་ཡང་སངས་རྒྱས་


DTG118_Page_0047
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་བའི་དྲི་མའི་བྱེ་བྲག་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་དེ་དག་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་དང༌། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་ལ་སོགས་པའི་བགེགས་བྱེད་དོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །བསྐལ་པ་བཟང་པོའི་མདོ་ལས་དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་འདིར་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཐོག་མ་ཁོ་ནར་སྤྱོད་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཐ་མར་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་རྣམ་པར་དགོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། སུམ་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་པོ་རེ་རེ་ཡང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་དང་ལྡན་ཏེ། དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ན་ཉིས་སྟོང་ཆིག་བརྒྱ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་དང་ཆ་མཉམ་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་གཉེན་པོར་བརྒྱད་སྟོང་བཞི་བརྒྱའོ། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དང་དོན་མེད་པ་དྲུག་གིས་བསྐྱེད་པའི་དོན་རྣམས་བཏོན་ཏེ། ལན་བཅུར་བསྒྱུར་བ་གཅིག་ཏུ་བགྲངས་ན་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། འདི་ཡོངས་སུ་བསྒོམ་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སོགས་པ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ནི་མདོར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱས་པར་བྱེད་ན་དཔག་ཏུ་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་མདོར་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་ན་ནི་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ངོ༌། །རྒྱ་ཆེར་བསྟན་ན་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་དེ། བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཞིབ་ཏུ་བཤད་པ་ནི། བསྐལ་པ་བཟང་པོའི་མདོ་ལ་སོགས་པ་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་སྡེ་ཐ་དད་བས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་གཞུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་མེ་བརྒྱད་ཁྲི་ཡོད་མོད་ཀྱི། སྡེ་རྣམ་པ་ཐ་དད་པའི་དབང་གིས་སོ་སོ་ནས་བརྗོད་པའི་གཞུང་ཡང་ཐ་དད་དེ། ཇི་ལྟར་འཕགས་པ་དམ་པའི་ཆོས་པུཎྜ་རཱི་ཀའི་མདོ་ནི་ཐེག་པ་གཅིག་གཞུང་དུ་གསུངས་པ་དང༌། འཕགས་པ་དྲི་མ་མེད་པས་བསྟན་པ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་བའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་གཞུང་དུ་གསུངས་པ་དང༌།


DTG118_Page_0048
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སངས་རྒྱས་ཕལ་པོ་ཆེའི་མདོ་ནི་འཕགས་པ་བཞི་བཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་གཞུང་དུ་གསུངས་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་བསྣན་པ་གཞུང་དུ་གསུངས་པ་སྟེ། འདི་ལ་སོགས་པའི་མདོ་ལ་བརྗོད་ཀྱིས་མི་ལང་ངོ༌། །དེ་ལ་དུས་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་རྣམ་པར་བཤད་པའི་གཞུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡེ་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོ་སོའི་གཞུང་ཐ་དད་མོད་ཀྱི་དུས་ལ་བརྟེན་ཏེ་བརྗོད་ན་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་མེད་དེ། དང་པོ་ནི་བདེན་པ་བཞིའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ལུང་རྣམ་པ་བཞི་ལ་སོགས་པ་སྡེ་མང་པོ་ཡོད་ཀྱང་བདེན་པ་བཞི་གཞུང་དུ་གྱུར་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ནི་མཚན་མ་མེད་པའི་གཞུང་སྟེ། འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །གསུམ་པ་ནི་ངེས་པའི་དོན་གྱི་གཞུང་སྟེ། མདོ་འདི་ཉིད་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་འོག་ནས་མདོ་ལས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དོན་དམ་ཡང་དག་འཕགས་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དང་པོ་ཡུལ་བཱ་རཱ་ཎ་སཱི་དྲང་སྲོང་ལྷུང་བའི་གནས། རི་དྭགས་འབྱིན་པའི་ནགས་སུ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞིའི་རྣམ་པ་བསྟན་པས་ཡང་དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་དང་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བ་ལགས་མོད་ཀྱི་དེའི་ཚེ་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དེ་ནི་བླ་ན་མཆིས་པ། སྐབས་མཆིས་པ། དྲང་བའི་དོན། རྩོད་པའི་གཞིའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྔོན་དུས་གཉིས་པའི་ཚེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་མཆིས་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པ་དང༌། འགག་པ་མ་མཆིས་པ་དང༌། གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་ལས་བརྩམས་ནས། འདི་ལྟར་མི་མངོན་པའི་རྣམ་པས་ཡང་དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ཆོས་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བ་ལགས་མོད་ཀྱི། དེའི་ཚེ་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དེ་ཡང་བླ་ན་མཆིས་པ། སྐབས་མཆིས་པ། དྲང་བའི་དོན། རྩོད་


DTG118_Page_0049
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་གཞིའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེང་དུས་གསུམ་པ་འདིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དེ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་མཆིས་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པ་དང༌། འགག་པ་མ་མཆིས་པ་དང༌། གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་ལས་བརྩམས་ནས་འདི་ལྟར་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་རྣམ་པས་ཡང་དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་འདི་ནི་ཤིན་ཏུ་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བ་ལགས་ཏེ། དེང་འདིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་འདི་ནི་བླ་ན་མ་མཆིས་པ། སྐབས་མ་མཆིས་པ། ངེས་པའི་དོན་ལགས་ཏེ། རྩོད་པ་རྣམས་ཀྱི་གཞིའི་གནས་སུ་གྱུར་བ་མ་ལགས་སོ། །བསྟན་པ་འདི་གསུམ་གྱི་དགོངས་པ་རྟོགས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འོག་ཏུ་ལོ་བརྒྱ་ལྷག་ལོན་ནས་གནས་བརྟན་པའི་སྡེ་ལ་སོགས་པ་ཉི་ཤུ་པའི་སློབ་དཔོན་རྣམས་སོ་སོ་ནས་རང་གི་གཞུང་གིས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞིའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རྣམ་པར་བཤད་དེ། ཡུལ་འདིར་འཕགས་པའི་གསུང་རབ་བཞུགས་པ་ཡང། སྡེ་པ་གཉིས་ལས་མེད་དེ། །ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་དང༌། མདོ་སྡེ་ཚད་མར་བྱེད་པའི་སྡེའོ། །དེའི་ཕྱིར་འདིར་སྡེ་པ་གཉིས་ཀྱི་བརྗོད་པ་མདོ་ཙམ་དུ་བཤད་དེ། དེ་ལ་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བའི་སྡེ་པ་དག་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རང་བཞིན་ཡོད་པས། དུས་གསུམ་གྱི་ཆོས་རྣམས་ཡང་དག་པར་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་དོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། གཞུང་འདི་ཡང་བཤད་པ་མི་མཐུན་པ་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་དོ། །དང་པོ་ནི་དངོས་པོ་འགྱུར་བའོ། །གཉིས་པ་ནི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའོ། །གསུམ་པ་ནི་གནས་སྐབས་འགྱུར་བའོ། །བཞི་པ་ནི་དུས་འགྱུར་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་བཙུན་པ་ཆོས་སྐྱོང་གིས་འདི་ལྟར་དངོས་པོ་མི་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། དུས་གསུམ་ཐ་དད་དོ་ཞེས་བཤད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་རྣམས་འཇིག་རྟེན་ན་འཇུག་པའི་ཚེ། དངོས་པོ་ལ་བྱེ་བྲག་ཡོད་ཀྱང་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་


DTG118_Page_0050
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་གསེར་གྱི་སྣོད་བཅག་སྟེ་དངོས་པོ་གཞན་དུ་བྱས་ན། དབྱིབས་ལ་བྱེ་བྲག་ཡོད་ཀྱང་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ནི་འགྱུར་བ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་རྣམས་འཇིག་རྟེན་ན་འཇུག་པ་ན། མ་འོངས་པ་ནས་ནི་ད་ལྟར་གྱི་དུས་སུ་འཇུག་ལ་ད་ལྟར་གྱི་དུས་འདི་ནས་ནི་འདས་པའི་དུས་སུ་འཇུག་སྟེ། ཐོབ་པའི་དངོས་པོ་དང་བྲལ་བར་ཟད་ཀྱི། ཐོབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་ནི་བྲལ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །གཉིས་པ་ནི་བཙུན་པ་རབ་དབྱངས་ཀྱིས་འདི་ལྟར་མཚན་ཉིད་མི་མཚུངས་པས་དུས་གསུམ་ཐ་དད་དོ་ཞེས་བཤད་དེ། དེ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་རྣམས་འཇིག་རྟེན་ན་འཇུག་པའི་ཚེ། འདས་པ་ནི་འདས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བ་ཞེས་མི་བརྗོད་དེ། ད་ལྟར་དང་མ་འོངས་པའི་མཚན་ཉིད་དུས་གཉིས་པར་སྦྱར་བ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྐྱེས་བུ་བུད་མེད་ཅིག་ལ་འདོད་ཆགས་སྤྱོད་པའི་ཚེ། གཞན་ཁྱད་པར་ཅན་དག་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཞེས་མི་བརྗོད་པ་བཞིན་ནོ་ཞེའོ། །གསུམ་པ་ནི་བཙུན་པ་དབྱིག་གི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་འདི་ལྟར་གནས་སྐབས་མི་མཚུངས་པས་དུས་གསུམ་ཐ་དད་དོ་ཞེས་བཤད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་རྣམས་འཇིག་རྟེན་ན་འཇུག་པའི་ཚེ། གནས་སྐབས་ནས་གནས་སྐབས་སུ་གྱུར་པ་ལ། གཞན་དང་གཞན་དུ་ཞེས་སྟོན་ཏེ། གནས་སྐབས་ལ་བྱེ་བྲག་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཤོད་ཅིག་བསྐྱོད་ནས་གྲངས་གཅིག་གི་གནས་སུ་བཞག་པའི་ཚེ་ནི་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་དང༌། བརྒྱའི་སྟེང་དུ་བཞག་པའི་ཚེ་ནི་བརྒྱ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། སྟོང་གི་ཚེའི་སྟེང་དུ་བཞག་པའི་ཚེ་ནི་སྟོང་ཞེས་བརྗོད་པ་བཞིན་ནོ་ཞེའོ། །བཞི་པ་ནི་བཙུན་པ་རྟོགས་པའི་ལྷས་འདི་ལྟར་དུས་མི་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། དུས་གསུམ་ཐ་དད་དོ་ཞེས་བཤད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་རྣམས་འཇིག་རྟེན་ན་འཇུག་པའི་ཚེ། སྔ་ཕྱི་ཕན་ཚུན་སྡོད་པས། མིང་ཐ་དད་པར་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། ཇི་ལྟར་བུད་མེད་གཅིག་ལ་མ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། བུ་མོ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་ཞེས་བརྗོད་དོ་ཞེའོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པ་བཞིས་བཤད་པ་ཡོད་ཀྱང་གསུམ་པ་བཟང་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ཚིག་ལེའུར་བྱས་


DTG118_Page_0051
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ལས། དེ་དག་ལ་ནི་ཚིག་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་དེ། དངོས་པོ་མཚན་ཉིད་གནས་སྐབས་སྡོད་འགྱུར་ཏེ། །གསུམ་ལ་བྱེད་པ་ལ་ནི་བརྟེན་ནས་སུ། །དུས་སུ་རྣམ་པར་གཞག་པས་མཆོག་ཏུ་བཟང༌། །ཞེས་འབྱུང་སྟེ། འདི་ཉིད་ཀྱི་འགྲེལ་པ་གཞན་རྣམ་པ་གསུམ་པ་དག་སུན་འབྱིན་པ་ལས། ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་རྣམ་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་ལས། དང་པོ་ནི་ཆོས་རྣམས་རྣམ་པར་འཛིན་པར་འགྱུར་བའི་ཚེ། མུ་སྟེགས་གྲངས་ཅན་གྱི་རིགས་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་གོ །གཉིས་པ་ནི་དུས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་འདྲེན་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པས་དུས་གསུམ་པོ་ཀུན་ལ་ཡང༌། དུས་གསུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པ་བཞིན་དུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ནི་སྔ་ཕྱི་ཕན་ཚུན་སྡོད་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པས་དུས་གཅིག་གི་ཆོས་ལ་དུས་གསུམ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འདས་པའི་དུས་ཀྱི་སྔ་ཕྱིའི་སྐད་ཅིག་མ་དག་ནི་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ལ། བར་མ་ནི་ད་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་རིགས་ཏེ། མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། རྣམ་པ་བཞི་ལས་གསུངས་པ་མཆོག་ཏུ་བཟང་སྟེ། འདི་ལྟར་བྱེད་པའི་དབང་གིས་གནས་སྐབས་ཐ་དད་ལ། གནས་སྐབས་མི་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། དུས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡང་ཐ་དད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་རྣམས་གང་གི་ཚེ་བྱ་བ་མི་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ནི་མ་འོངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་གི་ཚེ་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །གང་གི་ཚེ་བྱས་ནས་འགགས་པ་དེའི་ཚེ་ནི་འདས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་པར་གྱུར་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་ད་ལྟར་ཡོད་པའི་མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་ཡོད་པ་དེ་དག་ཀྱང་སྐལ་བ་མཚུངས་པས་བསྡུས་པ་ཡིན་ན། དེ་དག་ལ་བྱེད་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། ཅི་དེ་དག་འབྲས་བུ་ལེན་ཅིང་འབྲས་བུ་འབྱིན་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། བསྟན་བཅོས་གཞུང་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་རིགས་པ་ལས་ཀྱང་མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་འབྱུང་བ་དང་མཐུན་པར་བཤད་དོ། །གཉིས་པ་མདོ་སྡེ་


DTG118_Page_0052
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཚད་མར་བྱེད་པའི་སྡེ་པ་རྣམས་ནི་འདི་སྐད་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རང་བཞིན་མེད་དོ། །ད་ལྟར་གྱི་དུས་ནི་ཡོད་དོ། །དུས་གཉིས་ནི་མེད་དོ་ཞེས་རྣམ་པར་འཇོག་སྟེ། ཀུ་མ་ར་ཏ་དང༌། ཤི་རི་ར་ཏ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །སློབ་དཔོན་མང་པོ་གཞན་མི་མཐུན་པར་སྨྲ་བ་དག་ནི་བསྟན་བཅོས་ཡང་དག་པའི་རིགས་པ་དང་མཐུན་པ་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ།། །།བམ་པོ་གསུམ་པ། དེ་ལ་གཉིས་པ་མཚན་ཉིད་མེད་པ་དང༌། གསུམ་པ་ངེས་པའི་དོན་ཅེས་བྱ་བ་འདི་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་ཡང་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་འབྱུང་བ་བཞིན་ཏེ། དེ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འོག་ཏུ་བདུད་ཀྱི་ལས་ཆེར་གཡོས། སྡེ་པ་རྣམས་ཀྱིས་འཛིན་པ་རྣམས་སོ་སོ་ནས་རབ་ཏུ་ལངས་ཏེ། ཕལ་ཆེར་གཡོས་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཀླུ་སྒྲུབ་ས་རབ་ཏུ་དགའ་བ་བརྙེས་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མཚན་མ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་གསུང་རབ་ལ་བརྟེན་ནས་བསྟན་བཅོས་དབུ་མ་ལ་སོགས་པ་མཛད་དེ། ཡང་དག་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་ནས་ཡོད་པར་ལྟ་བ་དེ་དག་རབ་ཏུ་བསལ་ཏོ། །འཕགས་པའི་ལྷ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་མཁན་པོ་ཆེན་པོར་གྲགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྟན་བཅོས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་བརྒྱ་པ་ལ་སོགས་པ་བྱས་ནས་དོན་ཆེན་པོ་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་ཏེ། དེས་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐོགས་མེད་ས་དང་པོ་བརྙེས་པས་ཆོས་ཀྱི་འོད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མངོན་པར་རྟོགས་པ་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ། འཕགས་པ་བྱམས་པའི་ཞལ་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བ། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་བཤད་པར་གསོལ་ཏེ། འདིར་རིག་པ་མཐར་མ་གཏུགས་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །དངོས་པོ་མི་ཟད་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །ཚིག་འབྲུ་རྣམ་པར་མ་བཤད་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །དོན་མ་བརྗོད་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །ཐེ་ཚོམ་མ་བསལ་བ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །སོ་སོའི་འཛིན་པ་རྣམ་པར་མ་གཞིག་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །སྤྱོད་པ་རྣམས་མ་སྤྱད་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །


DTG118_Page_0053
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འབྲས་བུ་མངོན་སུམ་མི་བྱེད་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། ཐེག་པ་གཞན་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པའི་བར་དུའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལྟར་འགྲེལ་པ་དེ་ལས་གཞུང་རྣམ་པ་གཉིས་བཤད་ཟིན་མོད་ཀྱི། གཞུང་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་དེ་དག་རེ་རེ་ལ་ཡང་བཤད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། དེ་ལ་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་གཞུང་ལ་སློབ་དཔོན་གསུམ་གྱིས་འདི་སྐད་དུ་བསྟན་ཏེ། ཁ་ཅིག་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་ཞིབ་ཏུ་བཤད་དགོས་སོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། བྷ་བྱ་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་ལག་ན་རིན་པོ་ཆེ་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་ལས། ཡང་དག་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འདུས་བྱས་སྟོང༌། །སྒྱུ་མ་ཇི་བཞིན་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། །འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་ཡང་དག་ཡོད་མ་ཡིན། །མ་བྱུང་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་རབ་ཏུ་འདྲ། །ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཁ་ཅིག་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོངས་སུ་བཙལ་བར་མ་ཟད་ཀྱི། ཡོངས་སུ་གྲུབ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མི་བཙལ་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མདོ་སྡེ་དག་ལ་བརྟགས་པའི་བཙལ་བ་ཡིན་གྱི། ཆོས་ཡོངས་སུ་བཙལ་བར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་ཀུན་བརྟགས་པ་ཉི་ཚེ་བཙལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་མདོ་འདི་ལས་འོག་ནས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་བསྟན་པས། ཀུན་བརྟགས་ཡོངས་སུ་བཙལ་བ་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེའོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བཤད་པ་ཡོད་མོད་ཀྱི། སློབ་དཔོན་ཧྱན་ཙང་གི་དགོངས་པ་ནི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཕྱི་མ་ཡིན་པར་དགོངས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པའི་ངེས་པའི་དོན་ལ་ཡང་བཤད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། དེ་ལ་དང་པོ་ནི་སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པ་ན་རེ། ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་རབ་ཏུ་བཙལ་ནས། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་གསུམ་རྣམ་པར་གཞག་གོ །འདི་ལྟ་སྟེ། ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་བཙལ་ནས། ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་པར་རྣམ་པར་གཞག་གོ །གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་བཙལ་ནས། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་རྣམ་པར་གཞག་གོ །


DTG118_Page_0054
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་བཙལ་ནས། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་རྣམ་པར་གཞག་གོ་ཞེས་བཤད་དེ། སློབ་དཔོན་བྷ་བྱ་དང༌། བྱེ་བྲག་ཡོད་པ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་བདེན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་སྒོ་ཡིན་ལ། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་དོན་ནི་རྣམ་པར་གཞག་པ་མ་ཡིན་པས། སློབ་དཔོན་བྷ་བྱ་ལྟར་ཡོངས་སུ་བཙལ་ནས། རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་བཙལ་བར་ཟད་ཀྱི། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མི་བཙལ་ཏེ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པ་དག་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །གསུམ་པ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་བཙལ་བར་ཟད་ཀྱི། ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་བཙལ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེའོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བཤད་པ་ཡོད་ཀྱང༌། བཤད་པ་ཕྱི་མ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མདོ་སྡེ་འདི་ཉིད་ལ་ཡི་གེ་དང་མཐུན་ཞིང་དོན་འགལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་ཟབ་པ་དང༌། མི་ཟབ་པ་ལྟར་ཡོད་དམ་ཞེ་ན། བཤད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དང་པོ་ནི་སློབ་དཔོན་བྷ་བྱ་ལ་སོགས་པས་འདི་སྐད་དུ་བདེན་པ་བཞིའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དང་པོ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་གསུང་རབ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་སྟོང་པ་འབའ་ཞིག་སྟོན་ཅིང་ཆོས་སྟོང་པ་ཉིད་སྟོན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཟབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་མཚན་མ་དང་བཅས་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ། འཕགས་པ་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ལ་སོགས་པ་སྟོན་ཅིང་དམིགས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར། ཤིན་ཏུ་ཟབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་མཚན་མ་མེད་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལས་ཆོས་རྣམས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཅིང་དམིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཤིན་ཏུ་ཟབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །གཉིས་པ་ནི་སློབ་དཔོན་ཆོས་སྐྱོང་ལ་སོགས་པས་མདོ་སྡེ་ལ་བརྟེན་ནས། འདི་སྐད་དུ་དང་པོ་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་བསྟན་ཏོ། །དེའི་འོག་ཏུ་མཚན་ཉིད་མེད་པ་བསྟན་ཏོ། །ཐ་མར་ནི་ངེས་པའི་དོན་བསྟན་ཏེ།


DTG118_Page_0055
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བདེན་པ་བཞིའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་དོན་ནི་སྔར་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཕྱི་མ་གཉིས་ནི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་སྟོན་པས་དོན་ལ་ཟབ་མི་ཟབ་ཅེས་བསྟན་དུ་མེད་དོ། །གསུང་རབ་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་ངེས་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་པ་དང༌། མེད་པའི་རིགས་པ་གསལ་བར་རབ་ཏུ་ཕྱེ་ནས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ནི་ངེས་པའི་དོན་ཅེས་བརྗོད་ལ། གསང་བའི་རྣམ་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ལ་སོགས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ནི་མ་ངེས་པའི་དོན་ཞེས་བཤད་དེ། དོན་ལ་ཟབ་པ་དང༌། ཟབ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ངེས་པ་དང་མ་ངེས་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་ངོ་བོ་ཉིད་གང་བཙལ་བའི་ཕྱིར། མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། བཤད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། སློབ་དཔོན་ཆོས་སྐྱོང་གི་བཤད་པ་དང་སྦྱར་ན་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་འབའ་ཞིག་བཙལ་བས་སོ། །སློབ་དཔོན་བྷ་བྱས་བཤད་པ་དང་སྦྱར་ན་ནི། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་འབའ་ཞིག་བཙལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། བསྟན་བཅོས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་བརྒྱ་པ་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །སློབ་དཔོན་ཆོས་སྐྱོང་གིས་གཞུང་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། བཤད་པ་ལས་འབྱུང་བ་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་འབྱུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དོན་འདི་བསྒྲུབ་བའི་ཕྱིར་མདོ་སྡེ་ལས་འབྱུང་བའི་ཁུངས་བསྟན་པ། ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་དག་ནི་མེད་པ་ཡིན། །གཞན་གྱི་དབང་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་དོ། །ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་སྟོང་འཇིག་ན། །སྒྲོ་འདོགས་སྐུར་འདེབས་མཐའ་གཉིས་ལྷུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཞེས་བཤད་དོ། །སློབ་དཔོན་བྷ་བྱས་དཔྱད་དེ་བཤད་པ། མདོ་སྡེ་འདི་ལས་མིང་ནི་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའོ། །དོན་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །མིང་དེ་ནི་དོན་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མེད་པའོ། །དོན་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་རྗེས་སུ་མེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་པས། གཏན་ཚིགས་འདིས་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པར་བསྡུས་པ་འདི་མི་རུང་ངོ་ཞེས་སློབ་


DTG118_Page_0056
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དཔོན་ཆོས་སྐྱོང་གིས་ནི་འདི་སྐད་དུ། རྣམ་པར་བཤད་པ་འདི་མི་རུང་སྟེ། དོན་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་མིང་དོན་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་ཡིན་ན། དོན་ཡང་མིང་ལ་མེད་པ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་ཡོད་པར་འགྱུར། གལ་ཏེ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ན། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། ཅི་ཡོད་པར་འགྱུར་རམ། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་བརྟགས་པ་ཙམ་དུ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་དང༌། བརྗོད་པར་བྱ་བ་མེད་ན་ཡང་འདྲ་བ་མེད་ན། ཡོད་ན་ཡང་མཉམ་དུ་ཡོད་པ་ཡིན་ལ་ཅིའི་ཕྱིར། མདོ་སྡེ་ལས་གཅིག་ནི་ཡོད་ལ་གཅིག་ནི་མེད་ཅེས་གསུངས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱི་སྨྲ་བ་འདི་མདོ་སྡེའི་དོན་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་མ་ཡིན་པས། ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་ཡིད་ཆེས་པར་བྱས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཀྱི་བརྫུན་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་ཏེ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ཀྱིས་བྱས་པ་མ་ཡིན་པས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཡིད་ཆེས་པར་བྱའོ་ཞེས་སུན་འབྱིན་ཏོ། །སློབ་དཔོན་བྷ་བྱས་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། མདོ་སྡེ་ལས་འབྱུང་བའི་ཁུངས་བསྟན་པ། ཅུང་ཟད་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ནི་གང་ཡང་མེད། །ཅུང་ཟད་འགག་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཀྱང་མེད། །རྣམ་དག་ལྟ་བས་ཆོས་རྣམས་རབ་བརྟགས་ན། །ཡོད་པ་འང་མ་ཡིན་མེད་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་སོ་ཞེའོ། །སློབ་དཔོན་ཆོས་སྐྱོང་གི་བཤད་པ་འདིས་ཀྱང་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་བསྒྲུབ་མི་ནུས་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིའི་དགོངས་པ་ནི་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་པར་རྗོད་པར་བྱེད་པ་དང༌། བརྗོད་པར་བྱ་བ་དེ་དག་གིས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྟོང་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་འགག་པ་མེད་པར་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་དང་བྲལ་བའི་ལྟ་བ་རྣམ་པར་དག་པས་འཇིག་རྟེན་རྣམས་རབ་ཏུ་བརྟགས་ན། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པས་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པར་མཐོང་ངོ་ཞེས་སྟོན་པས། དེའི་ཕྱིར་འདི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་བསྒྲུབ་


DTG118_Page_0057
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །སློབ་དཔོན་བྷ་བྱས་གལ་ཏེ་ཚིག་ཏུ་སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པ་ཡིན་ན། ཅིའི་ཕྱིར་མདོ་སྡེ་ལས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་སྟོང་པ་གང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཞན་ཡང་མདོ་སྡེ་ལས་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་སྐྱེ་བ་གང་ཡང་མེད་པས། སྔོན་ཡོད་པ་དང༌། སྔོན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ཡང་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ་ཞེ་ན། སློབ་དཔོན་ཆོས་སྐྱོང་གིས་བཤད་པ་འདི་ལ་ཡང་དགོངས་པ་ཡིན་ཏེ། དགོངས་པ་དེ་ཡང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཅེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། མདོ་སྡེ་འདི་རྣམས་ལས་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་འཇིག་པར་མཛད་ཀྱི། ཐམས་ཅད་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དགོངས་པ་འདི་ལྟ་བུ་ཡོད་པར་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤེ་ན། མདོ་སྡེ་གཞན་ལས་གསལ་བར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ་གསུངས་ཏེ། ངས་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་རང་བཞིན་ལ་དགོངས་ནས། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་དོ་ཞེས་བཤད་དེ། གལ་ཏེ་ལ་ལ་ཞིག་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་ནས། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་རང་བཞིན་གྱིས་མེད་དོ་ཞེས་ཟེར་ན། སྟོང་པ་ཉིད་ཉེས་པར་བཟུང་བ་དེ་ནི་ལོག་པར་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་རྗོད་པར་བྱེད་པ་དང༌། བརྗོད་པར་བྱ་བའི་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་རྣམས་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་དགོངས་པ་འདི་ལྟ་བུ་ཡོད་པར་ཤེས་སོ། །གཞན་ཡང་འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མདོ་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་དོན་གསལ་བར་བཅད་དེ། ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པ་ཞས་བྱའོ། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་བསྐྱེད་པ་རྣམས་ནི་ཡོད་དོ་ཞེས་བརྗོད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཞན་ཡང་མདོ་སྡེ་གཞན་དག་ལས་ཀུན་


DTG118_Page_0058
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏུ་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པའོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། གཞན་ཡང་མདོ་སྡེ་མང་པོ་ལས་ཆོས་རྣམས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ། སྐྱེ་བ་དང་འགག་བ་ལ་སོགས་པ་མེད་ཀྱང་ཐམས་ཅད་དུ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བར་བྱའི། སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་ནས། ངེས་པའི་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཟུང་དུ་མི་རུང་སྟེ། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ཙམ་དུ་ཡང་ཆོས་རྣམས་མེད་དོ་ཞེས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་ཉེས་པར་བཟུང་ནས། ལོག་པར་ལྟ་བ་ཆེན་པོ་བསྒྲུབ་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ་ཞེའོ། །སློབ་དཔོན་བྷ་བྱས་ཡང་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་བསྒྲུབས་ཏེ་སྨྲས་པ། སྨྲ་བ་འདི་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ངེས་པའི་དོན་གྱི་མདོ་ལས་གཞན་དང་གཞན་དུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ། མདོ་སྡེ་གང་དུ་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། སྨོན་པ་མེད་པ་དང༌། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། འགག་པ་མེད་པ་དང༌། རང་བཞིན་མེད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་མེད་པ་དང༌། སྲོག་མེད་པ་དང༌། བདག་པོ་མེད་པ་དང༌། གང་ཟག་མེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སྒོ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ངེས་པའི་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ་ཞེའོ། །སློབ་དཔོན་ཆོས་སྐྱོང་གིས་བཤད་པ། བདག་གིས་སྨྲས་པ་འདི་རིགས་པ་དང་ཤིན་ཏུ་མཐུན་ཏེ། འདི་ལྟར་མདོ་སྡེ་གཞན་དག་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཀྱིས་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། ངས་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་དགོངས་ནས་མདོ་སྡེ་གཞན་དག་ལས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། འགག་པ་མེད་པ་དང༌། གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་དགོངས་ནས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་སྐྱེ་བ་དང༌། འགག་པ་དང༌། འཁོར་བར་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཞན་ཡང་མདོ་སྡེ་གཞན་དག་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་


DTG118_Page_0059
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཀའ་སྩལ་པ། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་དུ་གཟུགས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་སྟེ། རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་བའི་ཕྱིར། སྐྱེ་བ་མེད་པ་འགག་པ་མེད་པའོ། །སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་འགྱུར་བ་མེད་པའོ། །ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ནི་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་དགོངས་ནས་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཉིད་གསུངས་ཏེ། རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་དང་སྐྱེ་བ་དང༌། འགག་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེ་དང་དེ་དག་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་ལས། ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གཉིས་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན། སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་གསུང་རབ་དག་ལ་དགོངས་པ་ཡོད་པས་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་ཆོས་རྣམས་མེད་དོ་ཞེས་སྐུར་བར་མི་བྱ་སྟེ། སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་དོན་འཛིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་མདོ་སྡེ་ལས་རབ་འབྱོར་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བའི་གཟུགས་རྣམས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པའི་བར་དུ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། མདོ་སྡེའི་དགོངས་པ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཚིག་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །སློབ་དཔོན་བྷ་བྱས་གལ་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་གལ་ཏེ་ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། འོ་ན་ནི་མདོ་སྡེ་ལས་གསུངས་པ་དང་འགལ་བར་འགྱུར་ཏེ། མདོ་སྡེ་ལས་ནི། ཆོས་རྣམས་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། །རྐྱེན་དང་ཆོས་གཉིས་མེད་པའོ། །གང་གིས་


DTG118_Page_0060
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་ལྟར་རབ་ཤེས་ན། །རྟེན་འབྲེལ་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་ནི་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས། །ཆོས་དེ་ཡོང་གིས་རང་བཞིན་མེད། །གལ་ཏེ་ཆོས་ནི་རང་བཞིན་མེད། །ཆོས་ནི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ་མིན། །ཞེས་གསུངས་སོ་ཞེའོ། །སློབ་དཔོན་ཆོས་སྐྱོང་གིས་བཤད་པ། དེ་ལྟར་མདོ་སྡེ་གཉིས་ལས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ཆོས་རང་བཞིན་མེད་དོ་ཞེས་བཤད་ཀྱང་འགལ་བ་མེད་དོ། །འདི་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ཆོས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་དང་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །འདིར་དགོངས་པས་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་སྟོན་ཅིང་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་གཟོད་མ་ནས་རང་བཞིན་མེད་དོ་ཞེས་བཤད་པ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་གཉིས་ཀྱང་མེད་པར་སྐུར་བར་འགྱུར་བས། སྟོང་པ་ཉིད་ཉེས་པར་ཟིན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བདག་དང་གཞན་གཉི་ག་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེའོ། །སློབ་དཔོན་བྷ་བྱས་ཡང་སྨྲས་པ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་རྟོག་པ་འདི་སུ་ཞིག་བཟློག་པར་ནུས་ཏེ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ཐོབ་པར་གྱུར་བའི་ཚེ་རང་ཉིད་ཀྱིས་བསལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེའོ། །སློབ་དཔོན་ཆོས་སྐྱོང་གིས་བཤད་པ། གལ་ཏེ་རྐྱེན་ལས་འབྱུང་བའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་ཀུན་བརྟགས་དང་འདྲ་བར་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཡིན་ན། འོ་ན་ནི་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་འདྲ་བས། ཇི་ལྟར་སྲིད་པ་གསུམ་གྱི་སེམས་ཅན་འཆི་ཞིང་སྐྱེ་ཤིའི་འཁོར་བ་བྱེད་པར་ནུས། དེ་ལྟ་བས་ན་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བསྟན་བཅོས་མཛད་པའི་དང་པོའི་དགོངས་པ་ཡང་ངེས་པར་དེ་འདྲའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་འཆིང་བ་དག་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་མངོན་པར་རྟོགས་པས་རབ་ཏུ་སེལ་ཏེ་ཞེས་བཤད། རུས་སྦལ་གྱི་སྦུས་འཆིང་བའི་བྱ་བ་བྱེད་པ་དང༌། རི་བོང་གི་རྭ་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་བསལ་བར་བྱེད་ནུས་པར་སུས་མཐོང་སྟེ། དེ་ནས་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་ནི་ཡོད་


DTG118_Page_0061
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་སེམས་ལས་ལོགས་ཤིག་ན་ཡུལ་ཡོད་པར་ཡོངས་སུ་བཟུང་བདེ་དག་ནི་མེད་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཞིབ་ཏུ་བཤད་པ་ནི་དེ་ཉིད་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ་ཞེའོ། །སྡེ་སྣོད་གསུམ་པ་དག་གིས་བཤད་པ་ལས་འབྱུང་བ། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་ཡང། སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ལོ་བརྒྱ་ལྷག་ཙམ་ལོན་པ་ན། སྡེ་པ་ཉི་ཤུའི་སློབ་དཔོན་རྣམས་སོ་སོ་ནས་རང་གི་རིག་པས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དང་པོའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་དག་བྱས་སོ། །དེ་ནས་སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ལོ་ཉིས་བརྒྱ་ལོན་པའི་འོག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་མདོ་སྡེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བརྟེན་ནས། བསྟན་བཅོས་རྣམས་མཛད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་དང༌། དབུ་མ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་ལས་རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྤངས་པས་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཚུལ་རབ་ཏུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས་འཕགས་པའི་ལྷ་ལ་སོགས་པས་གཞུང་དེ་ཡང་དག་པར་བླངས་ཏེ། གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་ཅིང་སྤེལ་ཏོ། །སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལོ་དགུ་བརྒྱ་ལོན་པ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པས་མདོ་སྡེ་དགོངས་པ་ཟབ་མོ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས། བསྟན་བཅོས་མཛད་དེ་འདི་ལྟ་སྟེ། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་དང་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །སློབ་དཔོན་ཐོགས་མེད་དང་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་གཞུང་དེ་ཡང་དག་པར་བླངས་ནས་རབ་ཏུ་སྤེལ་ཏེ། དེའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རོ་གཅིག་པས་སྟོང་པ་དང་ཡོད་པར་སྨྲ་བས་དེ་དག་ལ་རྩོད་པར་གྱུར་པ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ན་རེ། ལོ་སྟོང་གི་མདུན་རོལ་དུ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རོ་གཅིག་གོ །དེ་ཚུན་ཆད་ནས་ནི་དྲན་པ་དང་ཤེས་རབ་ཁད་ཀྱིས་འགགས་པས་སྟོང་པ་དང་ཡོད་པའི་རྩོད་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་འཇིག་རྟེན་ན་རྒྱས་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བཤད་དོ་ཞེའོ། །འདིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་རྩོད་པར་གྱུར་པ་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་རབ་ཤིན་ཏུ་ཟབ་བས་དེ་དག་ཕན་ཚུན་བྲག་ཅ་ལྟ་བུའི་ཚུལ་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རབ་ཏུ་


DTG118_Page_0062
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྟན་པ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མུ་སྟེགས་གྲངས་ཅན་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་གཉིས་ནང་གི་ཆོས་ཀྱི་གང་ཟག་ཤེས་རབ་དང་དབང་བོ་ཤིན་ཏུ་རྣོ་བ་རང་གིས་འཕགས་པའི་གསུང་རབ་དང་འགྲེལ་པར་མི་མཛད་པ་དང་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ་དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་དག་གིས་དེ་ལྟར་བཤད་པ་ཡང༌། བསྟན་པ་རྒྱ་ཆེར་སྤེལ་པའི་ཕྱིར་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །མདོ་སྡེ་འདི་ནད་ཐ་དད་པས་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་གཞུང་ལས་ནི་བདེན་པ་གཉིས་དང་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་དང་ཞི་གནས་དང༌། ལྷག་མཐོང་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་གཞུང་ངོ༌། །སྡེ་ཐ་དད་བས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་གཞུང་ལས་ནི་མཚུངས་པ་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་གཞུང་དུ་སྟོན་ཏོ། །དུས་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་རྣམ་པར་བཤད་པའི་གཞུང་ལས་ནི་ངེས་པའི་དོན་བསྟན་པའི་གཞུང་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གསུམ་པ་གནས་དང་གང་གི་ཆེད་དུ་གསུངས་པ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བསྟན་པའི་གནས་བསྟན་པ་དང༌། བསྟན་པ་གང་གི་ཕྱིར་གསུངས་པ་བསྟན་པའོ། །བསྟན་པའི་གནས་བསྟན་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། འཕགས་པའི་གསུང་རབ་ལ་སྒོ་མང་དུ་ཡོད་མོད་ཀྱི། དེ་དག་ཀྱང་མདོར་བསྡུ་ན། སྡེ་སྣོད་གསུམ་དང་སྡེ་སྣོད་གཉིས་དང་གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་སྡེ་སྣོད་གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་དང་པོ་ནི་མདོ་སྡེའི་སྡེ་སྣོད་དེ། སཱུ་ཏྲ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ལས་དྲངས་ནས་མཐུན་པའི་མདོ་སྡེ་ཞེས་འདྲེན་ཏེ། མཐུན་པའི་རིགས་པ་དང༌། སེམས་ཅན་མོས་པ་དང་འཚམ་པར་གྱུར་པའོ། །མདོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྒྱུས་པ་དང་བསྡུས་པ་སྟེ། དོན་རྣམས་བརྒྱུས་ཤིང་སེམས་ཅན་བསྡུས་པས་དོན་འདི་གཉིས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་མདོ་སྡེ་ཞེས་བྱའོ། །གཉིས་པ་ནི་འདུལ་བའི་སྡེ་སྣོད་དེ་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་མི་དགེ་བ་ཡན་ལག་བདུན་འདུལ་བར་བྱེད་པ་འམ། ཡང་ན་ལས་རྣམ་པ་གསུམ་འདུལ་ཞིང་མི་དགེ་བ་ལས་ལོག་པའི་ཕྱིར་འདུལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །གསུམ་པ་ནི་ཆོས་མངོན་པའི་སྡེ་སྣོད་དེ། འདིས་ཡུལ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་དང་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་མོ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། ཤེས་རབ་


DTG118_Page_0063
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་རྩ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཤེས་བར་བྱ་བའི་དོན་སྡུད་ཅིང་སྦེད་པས་ན་སྡེ་སྣོད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལ་སྡེ་སྣོད་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་སྡེ་སྣོད་གསུམ་པོ་དེ་དག་ཉིད་ལ་ཐེག་པ་འོག་མ་དང་གོང་མའི་བྱེ་བྲག་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེས་ན་སྡེ་སྣོད་གཉིས་སུ་འགྱུར་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྡེ་སྣོད་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་དོ། །སྡེ་སྣོད་རྣམ་པ་འདི་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་འོག་ནས་མདོ་འདི་ཉིད་ལས་རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་འབྱེད་དོ། །དེ་ལ་གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མདོའི་སྡེ་དང༌། དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པའི་སྡེ་དང༌། ལུང་དུ་བསྟན་པའི་སྡེ་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་སྡེ་དང༌། ཆེད་དུ་བརྗོད་པའི་སྡེ་དང༌། གླེང་གཞིའི་སྡེ་དང༌། རྟོགས་པ་བརྗོད་པའི་སྡེ་དང༌། དེ་ལྟ་བུ་བྱུང་བའི་སྡེ་དང༌། སྐྱེས་པ་རབས་ཀྱི་སྡེ་དང༌། ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་སྡེ་དང༌། རྨད་དུ་བྱུང་བའི་སྡེ་དང༌། གཏན་ལ་ཕབ་པར་བསྟན་པའི་སྡེ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་མདོ་འདི་ཉིད་ལས་འོག་ནས་རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་འབྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་རང་གཅིག་གི་གསུང་རབ་དེ་དག་ཀྱང༌། རྒྱ་གར་ཡུལ་པའི་སློབ་དཔོན་རྣམས་སོ་སོ་ནག་བཤད་པ་མི་མཐུན་པས་ཆོས་ཀྱི་ཁ་ཅིག་བསྟན་པ་ནི་རྣམ་པ་གཅིག་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། གསུང་གཅིག་གོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། ལ་ཤི་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཁ་ཅིག་བསྟན་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ་ཞེས་བཤད་དེ། ཐམ་བུ་ཆིམ་ལྟ་བུའོ། །ཁ་ཅིག་བསྟན་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཇི་ལྟར་སློབ་དཔོན་སྡེ་སྣོད་གསུམ་པ་ཧྱན་ཙང་གིས་འཕགས་པ་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་དང༌། མཚན་ཉིད་མེད་པ་དང༌། ངེས་པའི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་གོང་དུ་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཁ་ཅིག་བསྟན་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ་དང་པོ་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞིའི་བསྟན་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། ལུང་ལ་སོགས་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་བསྟན་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་སོ། །གསུམ་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་


DTG118_Page_0064
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྟེ། འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །བཞི་པ་ནི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་བསྟན་པ་སྟེ། འཕགས་པ་སངས་རྒྱས་ཕལ་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པ་ནི་འདི་སྐད་དུ། ཁ་ཅིག་བསྟན་པ་ནི་རྣམ་པ་ལྔའོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། དང་པོ་ནི་བདེན་པ་བཞིའོ། །གཉིས་པ་ནི་མཚན་ཉིད་མེད་པའོ། །གསུམ་པ་ནི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་སྟེ། དོན་སྔར་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །བཞི་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་བདེ་བའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་སྟེ། ཇི་ལྟར་འཕགས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མདོ་ལས་ཤིན་ཏུ་བདེ་བ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འབྲས་བུ་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ལྔ་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་སྲུང་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་འཕགས་པ་གསེར་འོད་དམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ལྷའི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ཡུལ་ཡོངས་སུ་བསྲུང་བར་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེའོ། །སློབ་དཔོན་སྡེ་སྣོད་གསུམ་པ་པས་མདོ་སྡེ་འདི་ནི་སྡེ་སྣོད་རྣམ་པ་གཉིས་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ཀྱིས་བསྡུས་སོ། །སྡེ་སྣོད་གསུམ་ལས་ནི་མདོ་སྡེའི་སྡེ་སྣོད་ཀྱིས་བསྡུས་སོ། །ཡང་ན་ཆོས་མངོན་པའི་སྡེ་སྣོད་ཀྱིས་བསྡུས་ཏེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་ཅིང༌། ཤེས་པ་རབ་ཏུ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་པ་ནི་གཏན་ལ་ཕབ་པར་བསྟན་པའི་སྡེས་བསྡུས་སོ། །ཡང་ན་མདོའི་སྡེས་བསྡུས་པར་བལྟའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལ་བསྟན་པ་གང་གི་ཕྱིར་གསུངས་པ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གསུང་རབ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གང་གི་ཕྱིར་གསུངས་པ་སྤྱིར་བསྟན་པ་དང༌། མདོ་སྡེ་འདི་ཉིད་ཀྱི་གང་གི་ཕྱིར་གསུངས་པ་བསྟན་པའོ། །གསུང་རབ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གང་གི་ཕྱིར་གསུངས་པ་ཡང་ཚད་མེད་མོད་ཀྱི། མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་བཞི་ཁོ་ནའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་མ་ཡིན་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་དག་གོ ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་དག་ནི། ས་བོན་ཡོངས་སུ་ཚང་བ་ཡིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་མ་ཡིན་པ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གསུམ་གྱི་ས་བོན་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གཉིས་པ་


DTG118_Page_0065
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་ཁ་ཅིག་ལས་རྣམ་པ་གསུམ་མོ་ཞེས་བཤད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་དང༌། ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་དང༌། ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་དང༌། མ་ངེས་པའི་ཕུང་པོའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཕུང་པོ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཅན་དག་གོ །ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཕུང་པོ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཅན་མ་ཡིན་པ་དག་གོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གསུམ་པ་ནི་ཁ་ཅིག་ལས་རྣམ་པ་བཞིའོ་ཞེས་བཤད་དེ། ཇི་ལྟར་ལེགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྟན་པའི་མདོ་ལས། འདུལ་བར་བྱ་བའི་སེམས་ཅན་ནི་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་དེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་ཅན་དག་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལམ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ཅན་དག་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ཅན་དག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་འཐོབ་པར་འགྱུར་པ་དང༌། ལྷ་དང་མིའི་རིགས་ཅན་དང་ལྷ་དང་མིའི་བདེ་བ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། བསྟན་བཅོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལས་ཀྱང་འདི་དང་མཐུན་པར་བཤད་དོ། །གསུམ་པ་གང་ཟག་དེ་དག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང༌། མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་དོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་ཅན་དག་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ཅན་དག་ནི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ཅན་དག་ནི་བླ་ན་མེད་པའི་ཐེག་པས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང༌། རིགས་མེད་པ་དག་ནི་བདེ་འགྲོའི་ལམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་གང་ཟག་བཞི་པོ་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཆོས་བཞི་པོ་འདི་དག་གིས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་དེ། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ཀྱང་བསྟན་བཅོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལས་འབྱུང་བ་དང་མཐུན་པར་བཤད་དོ། །མ་ངེས་པའི་རིགས་ཅན་དག་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་རིགས་ཅན་ལས་གུད་ན་མེད་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་ལོགས་ཤིག་ཏུ་མ་བཤད་དོ། །བཞི་པ་ནི་ཁ་ཅིག་ལས་རྣམ་པ་ལྔའོ་ཞེས་བཤད་དེ།


DTG118_Page_0066
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདི་ལྟ་སྟེ། སྔ་མ་བཞིའི་སྟེང་དུ་ཡང་རིགས་མ་ངེས་པ་བསྣན་ན་རིགས་རྣམ་པ་ལྔར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པའི་མདོ་ལས། རིགས་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་ཡོད་དེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའི་རིགས་ཅན་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པའི་རིགས་ཅན་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པའི་རིགས་ཅན་དང༌། ཐེག་པ་མ་ངེས་པའི་རིགས་དང༌། རིགས་མེད་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ས་བོན་མ་ཚང་བ་ལ་རིགས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པའི་མདོ་ལས་གསུངས་པའི་རིགས་མེད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་བརྡ་སྤྲོད་ཅིང་རྣམ་པར་བཤད་པར་བྱས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མདོ་དེ་ཉིད་བམ་པོ་བཞིར་བྱས་པ་ལས། བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལ་གཏན་དུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བ་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་འདོད་ཆེན་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། འདོད་ཆེན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འདོད་ཆེན་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཟོད་མ་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཤེས་ནས་གཏན་དུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་སྟེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་འདོད་ཆེན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་འདོད་ཆེན་པ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་བརྒྱ་ལ་གལ་ཏེ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདོད་ཆེན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའོ་ཞེས་གསུངས་སོ་ཞེ་ན། རིགས་མེད་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དུས་ཀྱི་མཐའ་ལ་ལྟོས་པ་དང༌། གཏན་དུ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ལས་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དུས་ཀྱི་མཐའ་ལ་ལྟོས་པ་དང༌། གཏན་དུ་བའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པ་ནི་དང་པོ་ལས་དགོངས་ཏེ་


DTG118_Page_0067
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསུངས་ལ། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ཕྱི་མ་ལ་བསམས་ཏེ་བསྟན་པ་ནི་འགལ་བ་མེད་དོ། །གཞན་ཡང་འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པའི་མདོ་ལས་རིགས་ཅན་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་ཕྱེ་སྟེ། དང་པོ་ནི་དགེ་པའི་རྩ་བ་སྤངས་པ་སྟེ། དེ་དུས་ཀྱི་མཐའ་ལ་ལྟོས་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་གཏན་དུ་བ་སྟེ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེ་ཅན་ཡིན་པར་བསྟན་པས། མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ལས་གཏན་དུ་རིགས་མེད་པར་བཤད་པ་ལྟ་བུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ངེས་པའི་ཐེག་པ་གཉིས་པོ་དེ་དག་ལྷག་མ་མེད་པའི་དབྱིངས་སུ་ཞུགས་པའི་ཚེ། སེམས་ཅན་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བརྗོད། སེམས་ཅན་གྱིས་བསྡུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་འོན་ནི་སེམས་ཅན་འགྲིབ་པའི་སྐྱོན་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཐོག་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་ནི་འཕེལ་བ་མེད་ལ། ཐ་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་ནི་འགྲིབ་པ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་འཕེལ་བ་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ནི་འགྲིབ་པ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་འགྲིབ་པ་ཡོད་ན་ཅིའི་ཕྱིར་མདོ་ལས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་འཕེལ་བ་མེད་པ་དང༌། འགྲིབ་པ་མེད་པའོ་ཞེས་གསུངས། སྔར་འཕེལ་བ་དང་འགྲིབ་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་སྨྲས་ན་ནི་ཕྱིས་གདོད་ཀླན་ཀར་བྱ་བ་ཡིན་ན་ཡང་འཕེལ་བ་དང་འགྲིབ་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ནི་བཤད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་པ་ཡོད་དེ། དེ་ལ་དང་པོ་ནི་སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པ་ལ་སོགས་པས་སོ་སོའི་གཞུང་རྣམས་ལ་བརྟེན་ནས་མུ་རྣམ་པ་བཞིར་བསྟན་ཏེ། དང་པོ་ནི་ཐོག་མ་ཡོད་ལ་ཐ་མ་མེད་པར་འདོད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་འདུལ་བ་ཕྱོགས་ལྔ་པའི་གཞུང་ལས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ནི་ཐོག་མ་མེད་པ་དང་ཐ་མ་ཡོད་པར་འདོད་པ་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་དང༌། མདོ་སྡེ་ཚང་མར་བྱེད་པ་སྡེ་པའི་གཞུང་ལྟ་བུའོ། །གསུམ་པ་ནི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་ཡོད་པར་འདོད་པ་སྟེ། འདུལ་བ་ཕྱོགས་ལྔ་པའི་སྡེ་པ་དག་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །བཞི་པ་ནི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པར་


DTG118_Page_0068
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདོད་པ་སྟེ། མདོ་སྡེ་ཚད་མར་བྱེད་པའི་སྡེ་པའི་གཞུང་གི་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བསྟན་པ་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་གཞུང་ལས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་གཞུང་དག་ལ་ནི་འཕེལ་བ་དང་འགྲིབ་པ་ཡོད་པའི་སྐྱོན་ཡོད་ཀྱི། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་གཞུང་དང་སྦྱར་ན་ནི་འཕེལ་བ་དང་འགྲིབ་པའི་སྐྱོན་མེད་དོ། །ཡང་ན་ཐེག་པ་ཆུང་དུ་དུའི་གཞུང་གིས་མུ་དང་པོ་བཀོལ་བ་ལའོ། །གཉིས་པ་ནི་སློབ་དཔོན་ཧྱན་ཙང་གིས་ཐེག་པ་ཆུང་དུའི་གཞུང་ལ་བརྟེན་ནས་བཤད་པའི་དོན་ནི་སྔར་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་གཞུང་ལ་བརྟེན་ནས་ནི་མུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དང་པོ་ནི་ཐོག་མ་མེད་པ་ལ་ཐ་མ་ཡོད་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། རིགས་ངེས་པའི་ཐེག་པ་པ་གཉིས་སོ། །གཉིས་པ་ནི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རིགས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དང༌། གཞན་རིགས་ངེས་པ་དང༌། རིགས་ངེས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སོ། །མདོའི་སྡེ་ལས་འཕེལ་བ་དང༌། འགྲིབ་པ་མེད་པར་གསུངས་པ་ནི་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་དགོངས་ཏེ། བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་མེད་དོ། །བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་དང་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང་སྦྱར་ན་དེ་དག་ལས་འདི་ལྟར་སྐྱོན་རྣམ་པ་ལྔས་རིགས་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམ་པར་གཞག་པར་བསྒྲུབས་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས་ནི་འདི་ལྟར་སྐྱོན་རྣམ་པ་ལྔས་རིགས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམ་པར་གཞག་པར་སྒྲུབ་ན་ཇི་ལྟར་བརྡ་སྤྲོད་ཅིང་རྣམ་པར་བཤད་པར་བྱ་ཞེ་ན། སློབ་དཔོན་ཧྱན་ཙང་གིས་འདི་སྐད་དུ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་པའི་བསྟན་བཅོས་དེ་ལས་རིགས་མེད་པའི་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པ་དེ་ཕལ་ཆེར་གཞུང་དང་མཐུན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཚད་མར་བཟུང་དུ་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བཤད་དེ། རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་རིགས་ལྔ་བསྟན་པ་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་མདོ་སྡེ་འདི་ཉིད་ཀྱི་གང་གི་ཕྱིར་གསུངས་པ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་རིགས་ལྔ་ལས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། རིགས་མ་ངེས་པ་དག་གི་ཕྱིར་གསུངས་པ་


DTG118_Page_0069
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འོག་ནས་མདོ་ལས། །ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཟབ་ཅིང་ཕྲ། །ས་བོན་ཐམས་ཅད་ཆུ་བོའི་ཀླུང་བཞིན་འབབ། །བདག་ཏུ་རྟོག་བར་གྱུར་ན་མི་རུང་ཞེས། །དེ་ནི་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་ངས་མ་བསྟན། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་བཤད་པའི་རྣམ་གྲངས་གཞན་དུ་ན། མདོ་སྡེ་འདི་ནི་རིགས་རྣམ་པ་བཞིའི་ཆེད་དུ་གསུངས་པས། རིགས་མེད་པ་མ་གཏོགས་ཏེ། འོག་ནས་མདོ་ལས་རིགས་ངེས་པའི་ཐེག་པ་པ་གསུམ་དང༌། རིགས་མ་ངེས་པའི་ཐེག་པ་བ་འབའ་ཞིག་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་ལ་གཞོལ་བ་དག་གི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ངེས་པའི་དོན་གྱི་མདོ་འདི་གསུངས་པའམ། ཡང་ན་མདོ་སྡེ་འདི་ནི་རིགས་ལྔ་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཡང་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཐེག་པ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བཤད་པ་ཡོད་ཀྱང་གཉིས་པ་ནི་ཡང་དག་པ་ཡིན་ནོ།། །།བམ་པོ་བཞི་པ། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་བཞི་པ་ཚིག་གི་དོན་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏེ། འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། མདོ་སྡེ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང༌། ཚིག་གི་དོན་ཡང་དག་པར་བཤད་དོ། །དེ་ལ་མདོ་སྡེ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་མདོ་སྡེ་འདི་ལ་དཔེ་རྣམ་པ་གཉིས་བཞུགས་པས། དང་པོ་ནི་དཔེ་རྒྱས་པ་སྟེ། ཤུ་ལོ་ཀ་འབུམ་བཞུགས་སོ། །གཉིས་པ་ནི་བསྡུས་པ་སྟེ། ཤུ་ལོ་ཀ་སྟོང་ལྔ་བརྒྱ་བཞུགས་ཏེ། མདོ་སྡེ་འདིའི་དཔེ་བསྡུས་བརྒྱ་གར་ལ་རྣམ་པ་གཅིག་ལས་མི་བཞུགས་ཀྱང༌། སྔ་ཕྱིས་བསྒྱུར་བ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར། དཔེ་མི་མཐུན་པ་བཞིར་གྱུར་ཏེ། དང་པོ་ནི་རྒྱ་རྗེ་སོང་གི་ཚེ། རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཡོན་ཏན་བཟང་པོས་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྣམ་པར་དགྲོལ་བའི་མདོ་ཞེས་བྱ་བར་བསྒྱུར་བ་བམ་པོ་གཉིས་བཞུགས་ཏེ། དགོངས་པ་ཟབ་མོ་ངེས་པར་འགྲེལ་བའི་མདོ་འདིའི་ཐ་མར་བྱུང་པའི་ལེའུ་གཉིས་པོ་དག་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི་རྒྱ་རྗེ་འགྲིས་ཕྱི་མའི་ཚེ་རྒྱ་གར་མཁན་པོ་བོ་དེ་ལེའུ་ཅིས་ཟབ་མོ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་མདོ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམས་པ་གཅིག་བསྒྱུར་བ་ལེའུ་བཅུ་གཅིག་


DTG118_Page_0070
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཞུགས་ཏེ། དགོངས་པ་ཟབ་མོ་ངེས་པར་འགྲེལ་བའི་མདོ་འདི་ལས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་བསྟན་པའི་ལེའུ་ལ། ལེའུ་བཞིར་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་བཅུ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་ཏེ། གཞན་ནི་བདུན་ནོ། །གསུམ་པ་ནི་རྒྱ་རྗེ་ཚིན་གྱི་ཚེ་རྒྱ་གར་མཁན་པོ་ཡང་དག་བདེན་པས་ཚིག་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་བམ་པོ་གཅིག་བསྒྱུར་བའི་ལེའུ་བཞི་བཞུགས་ཏེ། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་བསྟན་པའི་ལེའུ་ལ་རྣམ་པ་བཞི་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དགོངས་པ་ཟབ་མོ་ངེས་པར་འགྲེལ་བའི་མདོ་འདི་ལས་འབྱུང་བའི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་བསྟན་པའི་ལེའུ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །བཞི་པ་ནི་རྒྱ་རྗེ་ཐང་གི་ཚེ། སློབ་དཔོན་སྡེ་སྣོད་གསུམ་པ་ཧྱན་ཙང་གིས་དགོངས་པ་ཟབ་མོ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་བམ་པོ་ལྔ་པ་སྟེ་གཅིག་ཏུ་བསྒྱུར་ཏེ། ལེའུ་བརྒྱད་བཞུགས་སོ། །མདོ་སྡེ་འདིའི་དཔེ་དེ་ལྟར་མང་ཉུང་མི་མཐུན་པར་གྱུར་པ་ཡང༌། ཚིག་ངེས་པར་འགྲེལ་བའི་མདོ་ལས། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་བསྟན་པའི་ལེའུ་ཉི་ཚེ་འབྱུང་གི །གཞན་བདུན་མ་ཚང་བ་དང་མཚམས་སྦྱོར་བ་རྣམ་པར་འགྲེལ་བའི་མདོ་ལས་ནི་ཐ་མའི་ལེའུ་གཉིས་འབྱུང་གི །གཞན་དྲུག་མ་ཚང་བ་དང༌། དགོངས་པ་ཟབ་མོ་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་ལས་ནི་ལེའུ་བརྒྱད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང༌། ཟབ་མོ་རྣམ་པར་འགྲེལ་བའི་མདོ་ལས་ནི་ལེའུ་བཅུ་གཅིག་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་བསྟན་པའི་ལེའུ་ལ། ལེའུ་བཞིར་ཕྱེ་བས་ན་དཔེ་འདི་གཉིས་ནི་ཚིག་དང་དོན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ནོ། །མདོ་སྡེ་འདི་རྒྱ་གར་གྱི་དཔེ་དང་པོ་གཅིག་པ་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་མཚན་ཐ་དད་པའི་བྱེ་བྲག་སྤྱོད་པ་ཡོད་པས་གསུངས་པས། དེ་ལྟ་བས་ན་སྔ་མའི་ཕྱོགས་གཉིས་ཡོད་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེའོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བཤད་པ་ཡོད་མོད་ཀྱི། རེ་ཞིག་བཤད་པ་ཕྱི་མ་ལ་བརྟེན་ནས་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་བསྟན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱོགས་དང༌། གླེང་བསླང་བའི་ཕྱོགས་སོ། །ཕྱོགས་འདི་གཉིས་ལ་བྱེ་བྲག་ཡོད་པ་ཡང་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དོ། །


DTG118_Page_0071
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་པོ་ནི་མིང་ཐ་དད་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པ་དང༌། གླེང་བསླང་བའི་གླེང་གཞི་ཞེས་བྱའོ། །ཐུན་མོང་གི་གླེང་གཞི་དང་མཐུན་པ་ཡིན་པའི་གླེང་གཞི་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པས། གཞན་དག་ཡིད་ཆེས་པ་བསྐྱེད་པས་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པའི་གླིང་གཞི་ཞེས་བྱའོ། །མདོ་ཀུན་ལས་མཐུན་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། ཐུན་མོང་གི་གླེང་གཞི་ཞེས་བྱའོ། །འོད་ཟེར་གཏོང་བ་ལ་སོགས་པས་ཡང་དག་པའི་གཞུང་ཉིད་གླེང་སློང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། གླེང་བསླང་བ་ཞེས་བྱའོ། །མདོ་སྡེའི་རྗེས་སུ་སོ་སོ་ནས་མིང་མཐུན་པས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་གླེང་གཞི་ཞེས་བྱའོ། །གཉིས་པ་ནི་དུས་ཐ་དད་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གླེང་བསླང་བ་ནི་མདོ་སྡེའི་མདུན་རོལ་གྱི་གླེང་གཞི་ཞེས་བྱའོ། །ཀུན་དགའ་བོས་གསོལ་བ་བཏབ་པ་ནི་མདོ་སྡེའི་འོག་གི་གླེང་གཞི་ཞེས་བྱའོ། །གླེང་གཞི་དེ་གཉིས་གསུངས་པའི་དུས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི་གང་ཟག་ཐ་དད་པ་སྟེ། དང་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གླེང་གཞི་ནི་མདོ་སྡེ་ལས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གླེང་བསླང་བའོ། །གཉིས་པ་ཀུན་དགའ་བོའི་གླེང་གཞི་ནི་ཀུན་དགའ་བོས་གསོལ་བ་བཏབ་ནས། གླེང་གཞི་འདི་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །མདོ་སྡེ་འདི་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་སོགས་པ་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱང་གླེང་བསླང་བ་ནི་མེད་དེ་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པ་ལ་དོན་གྱིས་གླེང་བ་ཞེས་བཤད་ཀྱང་འགལ་བ་མེད་དོ། །དེ་ལ་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པ་ལ་ཡང་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། དངོས་པོ་མང་ཉུང་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང༌། དངོས་པོ་བཤད་པའི་དགོངས་པ་བསྟན་པ་དང༌། དངོས་པོའི་རྗེས་སུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་བཤད་པའོ། །དངོས་པོ་མང་ཉུང་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བཤད་དེ། དང་པོ་ནི་སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པས། མདོ་སྡེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་བརྗེད་བྱང་བྱས་པ་ལས། དངོས་པོ་རྣམ་པ་བདུན་དུ་ཕྱེ་སྟེ། དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཐོས་པའི་ཆོས་སྨོས་པ་སྟེ། མདོ་སྡེ་སྡེ་གཅིག་


DTG118_Page_0072
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གི་ཡི་གེ་དང༌། དོན་ལ་ངེས་པ་ཁོ་ནར་ཡིད་ཆེས་པར་གྱུར་པའོ། །བདག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་ངེས་པར་ནུས་པའི་གང་ཟག་བསྟན་པ་དང༌། ཀུན་དགའ་བོ་ལ་སོགས་པའོ། །ཐོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུང་མངོན་སུམ་དུ་མནོས་པའོ། །དུས་གཅིག་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོས་པའི་ཆོས་དེ་ཤིན་ཏུ་དུས་དང་མཚན་མར་གྱུར་པར་བསྟན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་པའི་སྟོན་པ་བསྟན་པའོ། །རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ཏུ་འབར་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གསུངས་པའི་གནས་ཡོད་པར་བསྟན་ཏོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གཅིག་པུས་ཐོས་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །དངོས་པོ་བདུན་པོ་དེ་དག་ཀྱང་མདོར་བསྡུ་ན་དགོས་པ་རྣམ་པ་བཞིའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལ་དང་པོ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་བས་ནི་ཐོས་པའི་ཆོས་རབ་ཏུ་བསྟན་ཏོ། །དེའི་འོག་མ་དག་གིས་ཐོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོས་པར་ནུས་པའི་གང་ཟག་རྣམ་པར་འབྱེད་དོ། །དེའི་འོག་མ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་ཐོས་པའི་ཆོས་དེ་སྒྲུབ་བར་བྱེད་དོ། །ཐ་མ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་ཐོས་པའི་གང་ཟག་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བཤད་དེ། རྒྱ་ཆེར་ནི་སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པས་དངོས་པོ་བདུན་གྱི་བརྗེད་བྱང་བྱས་པ་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི་སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་མཛད་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་སྦྱར་ན་དེ་དེ་ལས་གླེང་གཞིའི་ཕྱོགས་ལ་དོན་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་ཕྱེ་ནས་བསྟན་ཏེ། ཡིད་ཆེས་པ་དང༌། ཐོས་པ་དང༌། དུས་དང༌། བདག་པོ་དང༌། གནས་དང༌། འཁོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་བསྟན་བཅོས་སྒྲོལ་མ་ཞེས་བྱ་བ་མཛད་པ་ལས་ཀྱང༌། དོན་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་ཡོང་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། རྒྱ་གར་སྐད་དུ། སན་དྷི་ནིར་མོ་ཙ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སན་དྷི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་དང་ལྡན་ཏེ། དང་པོ་ནི་རྒྱ་གར་ཡུལ་བ་དག་དངོས་པོ་གཉིས་མཚམས་སྦྱོར་བ་ལ་ཡང་ས་ན་དྷི་ཞེས་འབོད་དོ། །གཉིས་པ་ནི་རུས་པའི་ཚིགས་འབྲེལ་པ་ལ་ཡང་སན་དྷི་ཞེས་ཟེར་རོ། །གསུམ་པ་ནི་ལམ་ཟབ་མོ་ལ་ཡང་སན་དྷི་ཞེས་ཟེར་བས། དེ་ནས་ལོ་ཙཱ་བ་རྣམས་སོ་སོ་ནས་དོན་རེ་


DTG118_Page_0073
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རེ་ལ་བརྟེན་ནས་བསྒྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། མདོ་སྡེ་འདིའི་མཚན་ནི་ཡང་དག་པར་ན་དགོངས་པ་ཟབ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དུ་ན་མདོ་སྡེ་འདི་ནི་དཔེ་ལས་མཚན་དུ་བཏགས་པས་ཚིགས་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། མཚམས་སྦྱོར་བ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་དོན་གྱི་ཚིགས་དང༌། དངོས་པོ་འབྲེལ་བ་ཇི་ལྟར་རུས་པའི་ཚིགས་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་བ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནིར་མོ་ཙ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་ལ་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པས་ཚིགས་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོའི་བརྗེད་བྱང་བྱས་པ་ལས། ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ནི་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །ཚིགས་ནི་སྲ་བ་དང་མདུད་པ་སྟེ། དེ་ལ་སྲ་བ་ནི་བརྟན་པའོ། །མདུད་པ་ནི་འཆིང་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཤིང་དང་མིའི་རུས་པའི་ཚིགས་དག་ལས་སྲ་ཞིང་བརྟེན་པའི་དངོས་པོ་དང༌། མདུད་པའི་འཆིང་བ་དག་ཡོད་པ་བཞིན་དུ། མདོ་སྡེ་འདི་ལས་བསྟན་པའི་དགོངས་པ་ཟབ་མོ་ཡང་ཤིན་ཏུ་རྟོགས་པར་དཀའ་ཞིང་ཤིན་ཏུ་དགྲོལ་བར་དཀའ་བས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང་སྤྱོད་པ་དང་པོའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་རྟོགས་ཤིང་ཤེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དོན་འདི་སྲ་བ་དང་མདུད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མདོ་སྡེ་འདིས་འགྲོལ་བར་མཛད་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བསྟན་བཅོས་ཐམས་ཅད་ལས་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་ཞིང་རྟོགས་པར་དཀའ་བའི་དོན་འབྱུང་བ་དེ་དག་མདོ་སྡེ་འདིར་བསྡུས་ནས། གསལ་བར་རྣམ་པར་བཤད་པའི་ཕྱིར། མདོ་སྡེ་འདིས་ཚིགས་ངེས་པར་འགྲེལ་བ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དེ། རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་ནི་དེ་ཉིད་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་མཚམས་སྦྱོར་བ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚམས་སྦྱོར་བའི་དོན་སོ་སོར་འཐོར་བ་རྣམ་པར་བཤད་པའི་ཕྱིར། མཚམས་སྦྱོར་བ་རྣམ་པར་དགྲོལ་བའི་མདོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཟབ་མོ་རྣམ་པར་དགྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ནི་ཚིག་གི་དོན་ཡང་དག་པར་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོ་སྡེ་འདི་རྣམ་པར་བཤད་བ་ཡང་མདོར་བསྡུ་ན་བཤད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། ཁ་ཅིག་


DTG118_Page_0074
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་མདོ་སྡེ་འདི་ལས་ཕྱོགས་རྣམ་པ་ལྔ་ཡོད་ཏེ། དང་པོ་ནི་བསྟན་པ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱི་ཕྱོགས་དེ། གླེང་གཞིའི་ལེའུ་དང་པོ་ཉིད་དོ། །གཉིས་པ་ནི་མཚུངས་པ་མེད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་ཕྱོགས་ཏེ། དེའི་འོག་མ་ལེའུ་བཞི་པོ་དག་གོ །གསུམ་པ་ནི་མཚུངས་པ་མེད་པའི་སྤྱོད་པའི་ཕྱོགས་ཏེ། དེའི་འོག་མ་ལེའུ་གཉིས་པོ་དག་གོ །བཞི་པ་ནི་མཚུངས་པ་མེད་པའི་འབྲས་བུའི་ཕྱོགས་ཏེ། ཐ་མའི་ལེའུ་གཅིག་གོ །ལྔ་པ་ནི་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་སྤྱོད་པའི་ཕྱོགས་ཏེ། མདོ་སྡེའི་མཇུག་ཏུ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་དག་གོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་བསྟན་པ་འདི་གཅིག་ལ་ཕྱོགས་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། དང་པོ་ནི་གླེང་གཞིའི་ཕྱོགས་ཏེ། གླེང་གཞིའི་ལེའུ་དང་པོ་ཉིད་དོ། །གཉིས་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་གཞུང་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་ཏེ། ལེའུ་ཕྱི་མ་བདུན་པོ་དག་གོ །གསུམ་པ་ནི་བསྟན་པ་གནས་པའི་ཕྱོགས་ཏེ། མདོ་སྡེའི་མཇུག་ཏུ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ་ཞེས་པ་དག་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་མདོ་སྡེ་འདི་གཅིག་ལ་ཕྱོགས་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། དང་པོ་ནི་ལེའུ་གཅིག་གིས་བསྟན་པ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་བསྟན་པའི་ཕྱོགས་སོ། །ལེའུ་ཕྱི་མ་བདུན་ནི་འཕགས་པའི་གསུང་རབ་ཡང་དག་པར་བཤད་པའི་ཕྱོགས་སོ། །མདོ་སྡེའི་མཇུག་ཏུ་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་སྤྱོད་པ་གསུངས་པ་ཡོད་མོད་ཀྱི་ལེའུ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་བཀའ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་སྤྱོད་པ་སྨོས་པ་གཅིག་ཁོ་ནར་མ་ཟད་དེ། སྡེ་གཅིག་གི་ནང་དུ་ཀུན་ལ་ཡང་བཀའ་བཞིན་དུ་བསྟན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་ལས། དང་པོ་གསུམ་པོ་དག་གིས་སློབ་མ་བསྟན། །འོག་མ་གསུམ་ནི་སྟོན་པས་གསུངས་པར་སྒྲུབ། །མདོ་སྡེ་གསུང་རབ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །དངོས་པོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གསུམ་པ་སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་བྱས་པ་ལས་ནི་རྣམ་པ་ལྔར་བསྡུས་ཏེ། ཐམས་ཅད་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཐོས་པ་དང༌། མདོ་སྡེ་གསུངས་པའི་དུས། གསུངས་པའི་བདག་པོ་དང༌། གསུངས་པའི་གནས་དང༌། ཉན་པའི་འཁོར་བསྟན་པ་


DTG118_Page_0075
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལ་དངོས་པོ་བཤད་པའི་དགོངས་པ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཐེ་ཚོམ་རྣམ་པ་གསུམ་བཅད་པའི་ཕྱིར་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་བརྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཐེ་ཚོམ་རྣམ་པ་གསུམ་བཅད་པ་ནི་སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པས་དངོས་པོ་བདུན་གྱི་བརྗེད་བྱང་བྱས་པ་ལས་འདི་སྐད་དུ། འདུལ་བ་ཕྲ་མོ་ལས་དགེ་སློང་ཀུན་དགའ་བོ་སེང་གེའི་ཁྲི་ལ་འདུག་ནས་ཆོས་ཀྱི་སྡེ་སྣོད་འདོན་པའི་ཚེ། དེའི་ལུས་སངས་རྒྱས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཏོ། །སེང་གེའི་ཁྲི་ལས་བབས་ནས་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་གྱུར་པས། འཁོར་རྣམས་མཚན་མ་དེ་མཐོང་ནས་ཐེ་ཚོམ་རྣམ་པ་གསུམ་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཏེ། སྟོན་པ་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཐུགས་རྗེའི་དབང་གིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལས་བཞེངས་ནས་ཡང་ཆོས་ཟབ་མོ་གསུང་བ་མ་ཡིན་སྙམ་དུ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་ནས་འདིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མ་ཡིན་སྙམ་དུ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དང༌། ཀུན་དགའ་བོ་སངས་རྒྱས་གཅུང་ཡིན་ཏེ། གཅེན་གྱི་ཚ་བ་མར་འོས་པ་ཡིན་པས་ལུས་གྱུར་ནས་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་པ་ཞིག་མ་ཡིན་ནམ་སྙམ་དུ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་སྟེ། ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་གསུམ་བཅད་པར་དགོངས་པའི་ཕྱིར་འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གསུངས་ཏེ། དེས་ཀུན་དགའ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལས་མངོན་སུམ་དུ་ཐོས་པ་ཡིན་གྱི། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལས་བཞེངས་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཞན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་ནས་གཤགས་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཀུན་དགའ་བོ་ལུས་གྱུར་ཏེ་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་ནས་བསྟན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུའོ། །གང་གཞན་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་དུས་དང༌། ཕྱོགས་དང་གང་ཟག་བསྟན་པ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡིད་ཆེས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་བརྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་


DTG118_Page_0076
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཚེ་གྲོང་ཁྱེར་རྩྭ་ཅན་ཤིང་སཱ་ལ་ཟུང་ཅིག་གི་དྲུང་དུ་དབུ་བྱང་ཕྱོགས་སུ་བསྟན་ཏེ་གཟིམས་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་བཞུགས་སོ། །དེའི་ཚེ་ཀུན་དགའ་བོ་གཉེན་བཤེས་ལ་སྲེད་པ་མ་སྤངས་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བའི་ཕྱིར་སེམས་མྱ་ངན་གྱི་མཚོར་བྱིང་བས་རང་གིས་འབྱུང་བར་མ་ནུས་སོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མ་འགགས་པས་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་སྨྲས་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྡེ་སྣོད་འཛིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་སོ་སོའི་སྐྱ་བོ་བཞིན་དུ་བདག་ཉིད་མྱ་ངན་གྱི་མཚོར་བྱིང་བར་མི་རིགས་ཏེ། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མི་རྟག་པ་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་བྱེད། གཞན་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཕྱག་གི་ཆོས་རྣམས་ཁྱོད་ལ་གཏད་ན་དེང་ཁྱོད་མྱ་ངན་གྱི་ས་གཟིར་བས་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་དངོས་པོ་སྟོར་བར་གྱུར་ཏོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འོག་ཏུ་ཇི་ལྟར་རྣམ་འབྱོར་བསྒོམ་པར་བགྱི། །སྟོན་པ་ནི་གང་གིས་བགྱི། མོས་པ་ཅན་དཀའ་བློ་མི་བདེ་བ་དང་ཇི་ལྟར་གནས་པར་བགྱི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མདོ་སྡེའི་མགོ་བོར་ཚིག་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་བཞག་པར་བགྱི་ཞེས་ཞུས་ཤིག་ཅེས་སྨྲས་པ་དང༌། དེས་ཀྱང་དངོས་པོ་དེ་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་ལ་གནས་པར་བྱའོ། །སོ་སོར་ཐར་པའི་མདོ་ནི་སྟོན་པར་ལྟོས་ཤིག །དགེ་སློང་མོས་པ་ཅན་ནི་ཚངས་པའི་སྨྲ་བ་ལྟ་བུས་ཆད་པས་གཅད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མདོ་སྡེ་རྣམས་ཀྱི་མགོར་ནི་འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་རྣམས་གཞག་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཆོས་བསྡུས་པའི་མདོ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས་ཀྱང་ཕལ་ཆེར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་བསྟན་པ་དང་མཐུན་པར་འབྱུང་སྟེ། མངས་ཀྱིས་དོགས་ནས་འདིར་མ་བརྗོད་དོ། །སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས་ནི་ཉེ་བར་འཁོར་གྱིས་ཀུན་


DTG118_Page_0077
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དགའ་བོ་ལ་བཅོལ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟར་མདོ་སྡེ་དང་བསྟན་བཅོས་ལས་བཤད་པ་མི་མཐུན་པར་གྱུར་བ་ཡང༌། གང་ཟག་གཉིས་ཀས་ཀྱང་བཅོལ་བས་སོ་སོ་ནས་དོན་རེ་རེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་མེད་དོ། །དངོས་པོའི་རྗེས་སུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་བཤད་པ་ཡང་དེ་ལ་འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་བདུན་ལས་ཐོས་པར་བྱ་བ་དང༌། ཐོས་པར་ནུས་པ་དང༌། གསུང་མངོན་སུམ་དུ་མ་ནོས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་གསུམ་དག་གོ །དོན་རྣམ་པ་དྲུག་ལས་ནི་ཡིད་ཆེས་པ་དང༌། ཐོས་པའི་དངོས་པོ་གཉིས་པོ་དག་གོ །རྣམ་པ་ལྔ་ལས་ནི་ཐམས་ཅད་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཐོས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བཤད་པ་ཡོད་མོད་ཀྱི་རེ་ཞིག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་དང་སྦྱར་ན། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་བཤད་པ་ལ་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་སྤྱིའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་བཤད་པ་དང༌། དེ་དག་བཤད་པའི་དགོངས་པ་བསྟན་པའོ། །དེ་ལ་སྤྱིའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་བརྒྱུད་པ་འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་དང་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་འདི་སྐད་དུ་ཟབ་མོ་ལ་སོགས་པའི་དོན་འདི་དག་སྔོན་འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པའི་ཞེས་འབྱུང་བའོ། །རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང༌། སྔར་ནི་འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་བ་བཤད་ལ་ཕྱིས་ནི་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་བ་ཡང་སོ་སོ་ནས་བཤད་པ་མི་མཐུན་པས། ཡུལ་འདི་པའི་སློབ་དཔོན་རྣམས་ཀྱིས་བཤད་པ་ཡང་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་བརྒྱད་དེ། དེ་ལ་ཁ་ཅིག་ནི་ཡིད་ཆེས་པ་དང་མཐུན་པར་བྱེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས། རྣམ་པར་བཤད་དེ། དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་ཆེས་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་བྱེད་པའི་ཚིག་སྟེ་ཡང་ཡིད་ཆེས་པ་ཡོད་ན་ནི་ཚིག་དང་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་འགྱུར་ལ། རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཡོད་ན་ནི། སློབ་དཔོན་དང་སློབ་མའི་ཚུལ་གྱིས་ལམ་མངོན་པར་འགྱུར་པར་འགྱུར་ཏེ། མདོ་སྡེ་ཡང་ཡིད་


DTG118_Page_0078
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཆེས་པ་མ་ཡིན་ན། བརྒྱུད་པར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་བ་ཚིག་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ཡི་གེ་དང་དོན་ལ་བརྟེན་ནས་བཤད་དེ། དེ་ལ་ཡི་གེ་ནི་འདི་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ལ། དོན་ནི་འདི་བཞིན་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཡི་གེ་ནི་ལེགས་པ་བརྗོད་པས་འདི་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ལ་དོན་ནི་སྐྱོན་མེད་པས་བཞིན་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་དོན་དམ་པ་དང་ཀུན་རྫོབ་ལ་བརྟེན་ནས་བཤད་དེ། དོན་དམ་པ་ཀུན་རྫོབ་དང་མི་མཐུན་པ་མེད་པས་འདི་ཞེས་བརྗོད་ལ། ཀུན་རྫོབ་དོན་དམ་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ནི་བཞིན་ཞེས་བརྗོད་དོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་སློབ་མ་ལ་བརྟེན་ནས་བཤད་དེ། འཕགས་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་སོགས་པས་བཤད་པ་དེ་དག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་པའི་ཕྱིར་ནི་འདི་ཞེས་པ་ལ་འདྲ་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་ནི་དེ་བཞིན་ཞེས་བརྗོད་དོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བཤད་དེ། འཕགས་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཟློས་པ་དེ་དག་ནི་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་པ་དང་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འདི་ཞེས་བསྟན་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་བཤད་པས་ཡང་དག་པ་ཡིན་ཏེ། ལོག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཚིག་ཕྱི་མ་ལས་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གསུངས་སོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་སྟོན་པ་དང་སློབ་མ་ལ་བརྟེན་ནས་བཤད་དེ། དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐལ་པ་དང་ལྡན་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཚིག་ཡིན་ཏེ། འདི་ཞེས་བྱ་བ་དབང་པོའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པས་མི་བླང་བ་ཡིན་ལ། བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱོན་མེད་པའི་ཕྱིར་མིང་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་སྐྱོན་མེད་པས་ནི་སྐལ་པ་དང་ལྡན་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཛད་པས་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་འགྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། བརྒྱུད་པ་དང་ཉན་པ་པོའི་མིང་ལ་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་བའི་ཚིག་གསུངས་སོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མདོ་སྡེ་འདི་གཅིག་བདག་གིས་སྟོན་པ་ལས་མངོན་


DTG118_Page_0079
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སུམ་དུ་ཐོས་པས་དེས་ན་འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞེས་གསུངས་སོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གསུང་འདི་ལྟ་བུ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ་ཞེའོ། །རྒྱ་གར་ཡུལ་པའི་སློབ་དཔོན་རྣམས་ཀྱིས་བཤད་པ་ཡང་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། དང་པོ་ནི་སློབ་དཔོན་པོ་དེ་ལེའུ་ཅིས་སློབ་དཔོན་རྡོ་རྗེ་དྲང་སྲོང་གིས་བྱས་པ་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པའི་འགྲེལ་པའི་བརྗེད་བྱང་བྱས་པ་ལས། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་བརྗོད་ན་རྣམ་པ་མང་དུ་ཡོད་མོད་ཀྱི། འདིར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་དོ། །སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་བཞིན་པ་དང༌། གཞན་ལ་གདམས་པ་དང༌། དཔེ་དང་རྣམ་པར་ངེས་པའོ། །དེ་ལ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་བཞིན་པ་ནི་བདག་ཉིད་འདི་སྙམ་དུ་བདག་གིས་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ལ། དགེ་བ་རྣམས་སྤྱད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །གཞན་ལ་གདམས་པ་དེ་བཞིན་པ་ནི་གཞན་དག་ལ་འདི་སྙམ་དུ་ཁྱོད་ཀྱི་འདི་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ལ། ལེགས་པའི་སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་སྤྱོད་པར་བྱའོ། །ཞེས་འདོམས་བར་བྱེད་པ་ལྟ་བུའོ། །དཔེ་དེ་བཞིན་པ་ནི་གང་ཟག་འདི་གཟི་བྱིན་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་ནི་ཉི་མའི་འོད་བཞིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཟབ་ཅིང་ཡངས་པ་ནི་རྒྱ་མཚོ་བཞིན་ནོ། །བྱད་བཞིན་སྡུག་པ་ནི་ཟླ་བ་ཉ་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་ལྟ་བུའོ། །རྣམ་པར་ངེས་པ་དེ་བཞིན་པ་ནི་བདག་གིས་འདི་བཞིན་དུ་མཐོང་ངོ་ཐོས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདིར་འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་དང་སྦྱར་ཏེ། རྣམ་པར་ངེས་པ་དེ་བཞིན་པ་འདིས་ནི་རབ་འབྱོར་གྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལས་བསྟན་པའི་ཚུལ་ཐོས་པ་དང༌། བདག་གིས་འདིར་བཤད་པ་འདི་ལས་མང་ཉུང་དང་ནོར་པ་མེད་དེ། ངེས་པར་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གཉིས་པ་ནི་སློབ་དཔོན་སྡེ་སྣོད་གསུམ་པ་རྣ་རིངས་ཀྱིས་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བཤད་དེ། དང་པོ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་རྣམས་


DTG118_Page_0080
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་གསུང་ལ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ནི་འདི་ཞེས་གསུངས་ལ། དེ་ལྟར་གསུངས་པ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ནི་བཞིན་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཉིས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ནི་འདི་ཞེས་གསུངས་ལ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བཤད་པའི་ཕྱིར་ནི་བཞིན་ཞེས་གསུངས་སོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གསུམ་པ་ནི་དགེ་འདུན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་འཕགས་པ་ཀུན་དགའ་བོས་བཤད་དེ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་དང་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ནི་འདི་ཞེས་གསུངས་ལ། སྐྱོན་རྣམས་དང་གཏན་དུ་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ནི་བཞིན་ཞེས་གསུངས་སོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གསུམ་པ་ནི་སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པས་འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ངེས་པའི་དོན་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཚིག་འབྲུ་དང་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་ཚིག་འབྲུ་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། འཕགས་པ་ཀུན་དགའ་བོས་བརྗོད་པའི་ཚིག་འབྲུ་དང༌། དོན་རྣམ་པར་ངེས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་པའི་ཕྱིར་འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་གསུངས་སོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང་མངོན་སུམ་དུ་ཐོས་པ་ལ་ནི་དི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞེས་བྱ་ལ། བརྒྱུད་དེ་ཐོས་པ་ལ་ནི་འདི་སྐད་ཐོས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་སྡེ་པ་རྣམས་ཀྱི་བརྗེད་བྱང་ལས། མངོན་སུམ་དུ་ཐོས་པ་ལ་ནི་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞེས་བརྗོད་ལ། ཐོས་པ་གཏམས་པ་ལ་ནི་འདི་སྐད་ཐོས་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ་ཞེའོ། །བསྟན་བཅོས་རྣམས་ལས་ཀྱང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བཤད་དེ། དང་པོ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ནི་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་ཡིད་ཆེས་པས་འཇུག་པར་ནུས་པས། གང་ཡིད་ཆེས་ཤིང་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དག་ནི་དངོས་པོ་འདི་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ལ་གང་ཡིད་མ་ཆེས་པ་དེ་དག་ནི་དངོས་པོ་འདི་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ནོ་ཟེར་རོ་ཞེས་བཤད་དེ། རྒྱ་ཆེར་ནི་དེ་ཉིད་ལས་བྱུང་པ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི་སློབ་དཔོན་ཡོན་ཏན་བྱིན་གྱིས་འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པའི་འགྲེལ་པ་བྱས་པ་ལས། དེ་ལ་


DTG118_Page_0081
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོ་སྡེ་འདི་བཅོམ་ལྡན་འདས་བློ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པས་གསུངས་པ་ཡིན་གྱིས། བདག་ཉིད་ཀྱིས་བྱས་པ་ནི་མ་ཡིན་པར་སྟོན་ཏོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གསུམ་པ་ནི་འཕགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས་རྣམ་པ་བཞིར་བཤད་དེ། དེ་ལས་འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དོན་རྣམ་པ་བཞིའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་དེ་ལ་དཔེ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ད་ལྟར་བཤད་པའི་ཚིག་འབྲུ་འདི་དག་གིས་བདག་གིས་སྔོན་ཐོས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལུང་འབོགས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། འཁོར་རྣམས་ལ་འདི་བཞིན་དུ་བདག་གིས་སྔོན་ཐོས་པ་རྣམས་ཉོན་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དྲིས་པ་རྣམ་པར་ངེས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཁ་ཅིག་འདི་སྐད་དུ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་བཤད་པའི་དོན་འདི་ངེས་པར་སྔོན་ཐོས་པ་ཡིན་ནམ་ཞེས་དྲིས་ན། དེའི་ཕྱིར་ལན་དུ་འདི་བཞིན་དུ་བདག་གིས་ཐོས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཚིག་གི་ལན་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཡང་དག་པར་སྡུད་པའི་ཚེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཁོར་རྣམས་ཀྱིས་ཁྱོད་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་ཐོས་པ་བཞིན་དུ། དེ་བཞིན་དུ་བཤད་པར་གསོལ་ཞེས་གསོལ་བ་བཏབ་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་བརྒྱུད་པས་དེ་དག་ལ་གནང་བའི་ཚིག་ཏུ་དེ་བཞིན་དུ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་བདག་གིས་ཐོས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དོན་རྣམ་པ་འདི་བཞི་ལ་སློབ་དཔོན་གསུམ་གྱིས་འདི་སྐད་དུ་བཤད་དེ། ཁ་ཅིག་ནི་རྣམ་པ་བཞི་ལས་ཐ་མ་དང་སྦྱར་རོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་དང་སྦྱར་རོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་དོན་བཞི་ཆར་དང་སྦྱར་ཏེ་བཤད་པར་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། ཞིབ་ཏུ་དེ་ཉིད་ལས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་བདག་གིས་ཐོས་པ་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་བཤད་པ་ཡང་ཆོས་བརྒྱུད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་སོགས་པ་ཕུང་པོ་ལྔའི་ལུས་ལ་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་བདག་ཅེས་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། རྣ་བའི་དབང་པོས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསྐྱེད་ནས། བཤད་པ་ཉན་པའི་ཕྱིར་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞེས་བརྗོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་བ་ལས་བདག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་བཏགས་


DTG118_Page_0082
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའོ། །ཐོས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་རྣ་བའི་དབང་པོས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསྐྱེད་ནས་ཉན་པར་བྱེད་པའོ། །གཞན་སྤངས་པས་སྤྱིའི་དབང་དུ་མཛད་པའི་ཕྱིར་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞེས་གསུངས་སོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་གང་ཟག་མེད་དོ། །བདག་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་ན་ཅིའི་ཕྱིར་མདོ་སྡེ་ཀུན་ལས་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞེས་གསུངས། དོན་འདི་ཡང་སོ་སོ་ནས་བཤད་པ་མི་མཐུན་ཏེ། སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་གཞུང་གིས་ནི་གྲུབ་པའི་མཐའ་རྣམ་པ་བཞི་ལ་བརྟེན་ནས་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པར་བཤད་དེ། གྲུབ་པའི་མཐའ་རྣམ་པ་བཞིའི་དོན་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་བ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། དང་པོ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་གྲུབ་པའི་མཐའ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་གང་ཟག་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་འཇིག་རྟེན་པའི་ཕྱིར་ནི་ཡོད་པའོ། །དོན་དམ་པའི་ཕྱིར་ནི་མེད་པའོ་ཞེས་བཤད་པ་དག་གོ །གཉིས་པ་ནི་གང་ཟག་སོ་སོའི་གྲུབ་པའི་མཐའ་སྟེ། གང་ཟག་གི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་སོ་སོར་བརྟགས་ནས། ཆོས་བཤད་པའི་ཚེ་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་ཁ་ཅིག་ནི་ཉན་པར་བྱེད། ཁ་ཅིག་ནི་ཉན་པར་མི་བྱེད་པས་ཆད་པར་ལྟ་བ་དག་གི་ཕྱིར་ནི་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སེམས་ཅན་ཡོད་དོ་ཞེས་བཤད་ལ། རྟག་པར་ལྟ་བ་དག་གི་ཕྱིར་ནི་གང་ཟག་མེད་དོ་ཞེས་བཤད་པ་དག་གོ །གསུམ་པ་ནི་གཉེན་པོ་གྲུབ་པའི་མཐའ་སྟེ། ཇི་ལྟར་མི་གཙང་བར་བསྒོམ་པ་འདོད་ཆགས་སྤྱོད་པ་དག་གིས་ནི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་ལ། ཞེ་སྡང་སྤྱོད་པ་དག་ལ་ནི་མ་ཡིན་པ་ལྟ་བུའོ། །བཞི་པ་ནི་དོན་དམ་པའི་གྲུབ་པའི་མཐའ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངེ་ཁོ་ནའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཚིག་གི་ལམ་ཆད་པ། སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་འགགས་པའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས་ཀྱང༌། ཐམས་ཅད་ཡང་དག་ཉིད་ཡིན་ཏེ། །ཡང་དག་ཉིད་ཀྱང་ཡང་དག་མིན། །ཐམས་ཅད་ཡང་དག་མ་ཡིན་པའང་མིན། །དེ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཡང་དག་མཚན་ཉིད་དོ། །ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཡང་བསྟན་བཅོས་དེ་ཉིད་ལས་གཞན་ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ནི་གསུམ་ཡོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ་ལོག་


DTG118_Page_0083
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་དང་ང་རྒྱལ་དང་མིང་ངོ༌། །གཉིས་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་བདག་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། འདི་ནི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་བདག་ཅེས་བཤད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཉིད་དོ། །དབུ་མའི་བསྟན་བཅོས་ལས། དེ་ཁོ་ནའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་བདག་ཀྱང་མ་ཡིན། བདག་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ནམ་ཞེ་ན། ཅིའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་བདག་མེད་དོ་ཞེས་བཤད་ལ། འགལ་བ་མེད་དེ་འཇིག་རྟེན་པའི་གྲུབ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ན་ནི་བདག་ཅེས་བཤད་ལ། དོན་དམ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ན་ནི་བདག་མེད་ཅེས་བཤད་དོ། །གང་ཟག་སོ་སོའི་དབང་དུ་བྱས་ན་ནི་བདག་ཡོད་པའམ། ཡང་ན་བདག་མེད་པ་ཞེས་བཤད་དེ། འཛིན་པ་གཉི་ག་ཅིག་ཅར་ཡོངས་སུ་བསལ་བའི་ཕྱིར་བདག་ཀྱང་མ་ཡིན་བདག་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་བསྟན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་དབུ་མའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་ལས། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་རེས་འགའ་བདག །རེས་འགའ་བདག་མེད་པར་ཡང་གསུངས། །ཆོས་རྣམས་ཡང་དག་མཚན་ཉིད་ལ། །བདག་མེད་བདག་མེད་པའང་མིན། །ཞེས་འབྱུང་སྟེ། གལ་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ལ་ལྟོས་ན་ནི། བདག་མེད་པར་བཤད་པ་སྟེ། དེ་ཁོ་ནའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ལ། གལ་ཏེ་འཛིན་པ་ཅིག་ཅར་ཡོངས་སུ་བསལ་ན་ནི་བདག་ཀྱང་མ་ཡིན་བདག་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་སྟེ། དེ་ཁོ་ནའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། སོ་སོ་ནས་དོན་རེ་རེའི་དབང་དུ་བྱེད་པས་འགལ་བ་མེད་དོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་དང་སྦྱར་ནས། ཡང་དག་པའི་བདག་ཉིད་ནི་དེ་ཁོ་ནའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འཕགས་པ་བྱམས་པའི་གཞུང་དང་སྦྱར་ན་དོན་རྣམ་པ་བཞིའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་བདག་ཅེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དག་རྒྱུ་རྣམ་པ་བཞིའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་སེམས་ཅན་དོགས་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཐ་སྙད་ལ་བདེ་བར་བྱ་བ་དང༌། འཇིག་རྟེན་པ་དང་མཐུན་པར་བྱ་བ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དངོས་


DTG118_Page_0084
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མེད་དོ་སྙམ་པའི་སྐྲག་པ་བསལ་བ་དང༌། བདག་དང་ཕ་རོལ་ལ་ཐ་སྙད་ཀྱིས་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་དང༌། སྐྱོན་དང་ལྡན་པར་ཡིད་ཆེས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། ཆོས་མངོན་པ་ལས་ཀྱང་འདི་དང་མཐུན་པར་བཤད་དེ། དེ་ལ་ཐོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོ་ནས་བཤད་པ་མི་མཐུན་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བའི་གཞུང་གིས་ནི་རྣ་བས་ཐོས་པ་ཡིན་གྱིས། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །སློབ་དཔོན་ཆོས་སྐྱོང་གིས་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཐོས་ཀྱིས། རྣ་བས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་བམ་པོ་བཅུ་གསུམ་པ་ལས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །མདོ་སྡེའི་གཞུང་གིས་ཀྱང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཐོས་ཀྱིས་རྣ་བས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། བསྟན་བཅོས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གྲུབ་པ་ལས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །སློབ་དཔོན་དཔེ་ཅན་གྱིས་འདུས་པ་ལས་ཐོས་སོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་བམ་པོ་བཅུ་གསུམ་པ་ལས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །འདིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དག་གིས་བཤད་པ་དང་སྦྱར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་བཤད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། དང་པོ་ནི་རྣ་བས་ཐོས་ཀྱིས། རྣམ་པར་ཤེས་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་ལྷའི་མིག་གིས་སངས་རྒྱས་མཐོང་ངོ༌། །ལྷའི་རྣ་བས་ཆོས་ཐོས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ནི་འདུས་པ་ལས་ཐོས་སོ་ཞེས་བཤད་དེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་བ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བཤད་པ་ཡོད་ཀྱང་འདུས་པ་ནི་ཡང་དག་པ་ཡིན་ཏེ། ཐོས་པ་ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་རྣམ་པར་བཤད་པ་ལས་འདུས་པ་ལས་ཐོས་སོ་ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ལྟ་བུའོ། །འཕགས་པ་བྱམས་པའི་གཞུང་དང་སྦྱར་ན་བཤད་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། ཁ་ཅིག་ལས་ནི་རྣ་བས་ཐོས་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དེ། ཆོས་མངོན་པ་སྣ་ཚོགས་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས། རྣ་བའི་ཁམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ་སྒྲ་ཐོས་པའོ་ཞེས་འབྱུང་བ་དང༌།


DTG118_Page_0085
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་འདི་ལ་གྲག་པ་རྣམས་དམིགས་ཤིང༌། འདི་ལ་གྲག་པ་རྣམས་དམིགས་པས་ན་རྣ་བའོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུའོ། །ཁ་ཅིག་ལས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཐོས་ཀྱིས་རྣ་བས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དེ། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ཇི་སྐད་དུ་ཐོས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མཉན་ནས་ཐོས་པའོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ནི་རྣ་བའི་དབང་པོས་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསྐྱེད་ནས་ཚིག་གིས་བསྟན་པ་ཐོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་བ་ལས་ཐོས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རྣ་བའི་དབང་པོས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསྐྱེད་ནས་ཉན་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །བསྟན་བཅོས་རྣམ་པ་གཉིས་ལས་རྣ་བས་ཐོས་ཀྱིས། རྣམ་པར་ཤེས་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པའི་རྣ་བའི་དབང་པོ་ཐོབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག་ལས་ནི་འདུས་པ་ལས་ནུས་པར་ཐོས་སོ་ཞེས་བཤད་དོ། ཆོས་མངོན་པ་སྣ་ཚོགས་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་མིག་གིས་གཟུགས་མཐོང་ངམ། འོན་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ན། མིག་གིས་གཟུགས་མཐོང་བ་ཡང་མ་ཡིན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུས་པ་ཡོད་པའི་དབང་གིས་བཏགས་པ་ཡོད་པ་ཙམ་དུ་མཐོང་བ་ཞེས་འདོགས་པར་ཟད་དེ། རྣ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། རྒྱ་ཆེར་ནི་དེ་ཉིད་ལས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བསྟན་བཅོས་རྣམས་ལས་ཐ་དད་པར་གྱུར་པ་ཡང་སྒྲ་ཉན་པ་དང་རྟེན་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་རྣ་བས་ཐོས་སོ་ཞེས་བཤད་ལ། དོན་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཐོས་སོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཆོས་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་དང༌། ཆོས་མངོན་པ་སྣ་ཚོགས་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས་ཐོས་སོ་ཞེས་བཤད་དེ། སོ་སོ་ནས་དོན་རེ་རེའི་


DTG118_Page_0086
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དབང་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་མེད་དོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་གྱིས་རིགས་པས་ཐོས་པ་བྱ་བ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཡང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་བ་ལས་སློབ་དཔོན་གཉིས་ཀྱིས་བཤད་པའི་དོན་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལ་དང་པོས་ནི་འདི་སྐད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་རྗེ་དང༌། སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་དང༌། རྐྱེན་གྱི་མཐུ་ཅན་གྱི་དབང་གིས་ཉན་པ་པོའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ལ་ཡི་གེ་དང་དོན་གྱི་རྣམ་པར་སྐྱེ་སྟེ། ཡི་གེ་དང་དོན་གྱི་རྣམ་པ་དེ་ཡང་རང་གི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་མཐུ་ལས་མངོན་དུ་བྱུང་བ་ཡིན་ཡང༌། རྐྱན་མཐུ་ཅན་གྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་སོ་ཞེས་བཤད་ལ། རྣ་བའི་དབང་པོ་དང་རང་གི་སེམས་གྱུར་པ་ལས་སྣང་བའི་ཕྱིར་ན་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞེས་བཤད་དོ་ཞེའོ། །གཉིས་པ་ནི་འདི་སྐད་དུ་ཉན་པ་པོའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང༌། སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་དང༌། རྐྱེན་མཐུ་ཅན་གྱི་དབང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ལ། ཡི་གེ་དང་དོན་གྱི་རྣམ་པ་སྐྱེ་སྟེ། ཡི་གེ་དང་དོན་གྱི་རྣམ་པ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གཞན་ལ་ཕན་བཏགས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལས་བྱུང་བས། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཞེས་པ་བསྟན་ལ། ཉན་པ་པོའི་རྣམ་པར་རིག་པའི་སེམས་ཀྱིས་བླངས་ནས་ཐོབ་བམ་ཡིན་མོད་ཀྱི། རྣམ་པ་དེ་དང་འདྲ་བར་གསལ་བར་གནང་བའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞེས་གསུངས་སོ་ཞེའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་བ་ལས་སློབ་དཔོན་གཉིས་ཀྱིས་བཤད་པ་དེ་ཡང༌། དང་པོ་ནི་སློབ་དཔོན་ཀླུའི་སྡེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་གནས་སྐབས་སུ་གཟུགས་དང་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པར་མི་འདོད་དོ། །སློབ་དཔོན་གཉིས་པ་ནི་དོན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་གནས་སྐབས་སུ་ཡང་གཟུགས་དང་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པར་འདོད་དོ། །སློབ་དཔོན་ཧྱན་ཚང་དང༌། ཆོས་སྐྱོང་ཡང་དག་བསྟན་པའི་ཕྱི་མ་ལྟར་བཤད་དེ། གོང་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་དང་གཟུགས་བརྙན་ཡོད་མེད་བསྟན་པའི་སྐབས་སུ་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །འཕགས་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའི་ཉིན་པར་བཅས་


DTG118_Page_0087
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པས་ལོ་ཉི་ཤུ་ལོན་ནས་གདོད་ཞམ་རིང་བ་བྱས་ཏེ། སྔར་གསུངས་པའི་མདོ་སྡེ་རྣམས་མངོན་སུམ་དུ་ཐོས་པ་མེད་ན་ཅིའི་ཕྱིར་མདོ་སྡེ་ཐམས་ཅད་ལས་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞེས་གསུངས། འཕགས་པ་དྲིན་ལན་གྱི་མདོའི་འགྲེལ་པ་ལས་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བཤད་དེ། བརྒྱུད་དེ་ཐོས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཐུགས་བསྐྱེད་པ་ཤེས་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཡང་བཟླས་ཏེ་བཤད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལོ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་རྣམས་ཀུན་དགའ་བོས་མ་ཐོས་ན། ཅིའི་ཕྱིར་བདག་གིས་ཐོས་ཞེས་བརྗོད། སྨྲས་བ། ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་སྨྲས་པས་སོ། །ཡང་ན་དགེ་སློང་རྣམས་ལས་ཐོས་པས་སོ། །ཡང་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་པའི་ཐུགས་བསྐྱེད་པས་ཀུན་དགའ་བོས་ཤེས་པར་གྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཀུན་དགའ་བོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལོ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་གསུངས་པའི་ཆོས་རྣམས་མ་ལུས་པར་བདག་ལ་ཡང་བཤད་པར་གསོལ་བ་བཏབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐབས་ལེགས་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་ལས་ཆོས་ཚད་མེད་པ་གསུངས་པ་དང༌། ཆོས་ཚད་མེད་པ་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་གཅིག་ཏུ་གསུངས་པར་མཛད་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་ཙམ་དུ་སྨོས་པ་ཀུན་དགའ་བོས་མ་ལུས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་དེ། མྱུར་ཞིང་རྣོ་བ་དང༌། འཛིན་པའི་མཐུ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། དགེ་སློང་ཀུན་དགའ་བོ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་བློ་དབང་ཕྱུག་གི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པས། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མཐུས་སྔར་གསུངས་པ་རྣམས་མ་ལུས་པར་འཛིན་པར་ནུས་པས་མངོན་སུམ་དུ་ཐོས་པ་དང་ཐ་དད་པ་མེད་དེ། ཇི་ལྟར་མངོན་པར་ཤེས་པ་དག་གིས་འདས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་གསལ་བར་རྟོགས་པ་དང༌། ཀཱ་ཏྱཱ་ཡ་ནའི་བུ་ཆེན་པོ་སྨོས་ནས་ཤེས་པའི་མཐུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པའི་མདོ་སྡེ་རྣམས་མ་ལུས་པར་འཛིན་ནུས་པ་བཞིན་དུ། ཀུན་དགའ་བོ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །


DTG118_Page_0088
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཕགས་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ཉན་ཐོས་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་རྣམས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་ནུས། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་བསྡུས་པ་ལ་སོགས་པ་མདོ་སྡེ་མང་པོ་ལས། ཀུན་དགའ་བོ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། དང་པོ་ནི་ཀུན་དགའ་བོ་སྟེ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་དགའ་བོ་བཟང་པོ་སྟེ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའོ། །གསུམ་པ་ནི་དགའ་བོ་རྒྱ་མཚོ་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། འཕགས་པ་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པའི་འགྲེལ་པ་དྲང་སྲོང་རྡོ་རྗེས་བྱས་པ་ལས་ཀྱང་འདི་དང་མཐུན་པར་འབྱུང་ངོ༌། །སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པས་བྱས་པ་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲས་སྡིག་པ་བཤགས་པའི་མདོ་ཁུངས་བསྟན་པ་ལས་གསུངས་པ་དགའ་བོ་རྣམ་པ་གསུམ་ལས། དགའ་བོ་གསུམ་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་མེད་དོ། །དེ་ལ་གསུམ་པ་དེ་དག་བཤད་པའི་དགོངས་པ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས་འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཡན་ལག་གཞན་གྱིས་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང༌། སྐུར་པ་འདེབས་པའི་ཉེས་པ་དང་བྲལ་བར་བསྟན་ཏེ་ཞེས་འབྱུང་ཡོངས་སུ་སྤོངས་པར་རིགས་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཆོས་འདི་ནི་བདག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལས་མངོན་སུམ་དུ་ཐོས་ཀྱིས་གུད་ནས་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཉན་པ་པོ་ནུས་པ་དང་ལྡན་པས་ཐོས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡན་ལག་གཞན་གྱིས་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང༌། སྐུར་པ་འདེབས་པའི་ཉེས་པ་དང་བྲལ་བར་བསྟན་ཏོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། ཞིབ་ཏུ་དེ་ཉིད་ལས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །དུས་གཅིག་ན་ཞེས་བྱ་བས་ནི་རྣམ་པ་ལྔར་ཕྱེ་བ་ལས་གཉིས་པ་འབྱུང་བའི་དུས་ཀྱི་ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏེ། དུས་གཅིག་ན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་ཡུལ་འདི་པའི་སློབ་དཔོན་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པ་བཞིར་བསྟན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རིང་གཅིག་གིས་ལོ་ལྔ་བཅུའི་བར་དུ་བསྟན་པ་གསུངས་པའི་དུས་དང་མདོ་སྡེ་གཅིག་གསུངས་པའི་དུས་དང༌། འཁོར་ལོ་ཡོངས་སུ་སྨིན་


DTG118_Page_0089
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་དུས་དང༌། འཆད་པ་དང༌། ཉན་པ་ཕན་ཚུན་ཕྲད་པར་གྱུར་པའི་དུས་སོ། །རྒྱ་གར་ཡུལ་པའི་སློབ་དཔོན་གྱིས་བཤད་པ་ཡང་མི་མཐུན་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། དེ་ལ་དང་པོ་ནི་སློབ་དཔོན་པོ་དེ་ལེའུ་ཅིས་འདི་སྐད་དུ་དུས་གཅིག་ན་ཞེས་བྱ་བ་ཡང༌། རྣམ་པ་མང་བས་འདི་ལྟ་སྟེ། སྐད་ཅིག་མའི་དུས་ཀྱང་ཡོད། ཉིན་མཚན་གྱི་དུས་ཀྱང་ཡོད། ལོ་བརྒྱའི་དུས་ཀྱང་ཡོད། ཐམས་ཅད་ཀྱི་དུས་ཀྱང་ཡོད། དཔྱིད་དང་སྟོན་དང༌། དགུན་དང༌། དབྱར་གྱི་དུས་ཀྱང་ཡོད་དེ། འདིར་དུས་གཅིག་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་དུས་མ་ཡིན་གྱི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལྡན་པར་མདོ་འདི་གསུངས་པའི་དུས་སོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཉིས་པ་ནི་སློབ་དཔོན་རྣ་རིངས་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ་དུས་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། དང་པོ་ནི་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པའི་དུས་ཏེ། དམིགས་པ་མ་ཁྱབ་པ་ལ་ལྟོས་ནས་སོ། །གཉིས་པ་ནི་གསུང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་དུས་ཏེ། དམིགས་པ་ཁྱབ་པ་ལ་ལྟོས་ནས་སོ། །དང་པོ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ནས། ཐ་མ་ཤིང་སཱ་ལ་ཟུང་ཅིག་གི་དྲུང་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བར་དུ་གསུང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་གསུངས་པས་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་དང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་གཉིས་ཀ་ཡང་གསུངས་ཏེ། ཆུང་ངུའི་ཕྱོགས་ཅན་གཟིགས་པ་ལ་ནི་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པའི་གསུང་གི་དུས་ཞེས་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱོགས་ཅན་གཟིགས་པ་ལ་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་གསུང་གི་དུས་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་དུས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། དངོས་པོ་ཅན་འཁོར་བར་འཇུག་པའི་དུས་དང༌། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་རྣམ་པར་གྱུར་པའི་དུས་དང༌། བཏགས་པ་ཙམ་དུ་གདགས་པའི་དུས་ཏེ། སྔ་མ་གཉིས་ནི་སྐྱེ་ཤི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་དུས་སོ། །བཏགས་པའི་དུས་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སྔ་མ་གཉིས་ནི་ཤེས་པར་གྱུར་པའི་དུས་དང༌། ལོག་བར་ལྟ་བ་འཇིག་པའི་དུས་དང༌། འཇིག་རྟེན་ན་གནས་པའི་དུས་སོ། །དེ་ལ་ཤེས་པར་གྱུར་བའི་དུས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འདུལ་བ་རྣམས་བསྙེན་པར་རྫོགས་པའི་ཚེ་ནི་ཐོས་སུ་གནང་ལ། བསྙེན་པར་མ་རྫོགས་པའི་ཚེ་ཐོས་སུ་མི་གནང་བ་དང༌།


DTG118_Page_0090
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཚེ་ནི་ཐོས་སུ་གནང་ལ། ཁྱིམ་པའི་ཚེ་ཐོས་སུ་མི་གནང་བ་དང༌། རྒྱལ་པོ་ནི་ཐོས་སུ་གནང་ལ། གཞན་རྣམས་ཐོས་སུ་མི་གནང་བའོ། །ལོག་པར་ལྟ་བ་འཇིག་པའི་དུས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ལུང་སྡེ་ལྔ་དང༌། ཆོས་མངོན་པ་ཡན་ལག་དགུ་པོ་དག་ནག་པོ་དང་དཀར་པོའི་ཕྱོགས་མི་དབྱེ་བར་ཐམས་ཅད་ཐོས་སུ་གནང་བའོ། །འཇིག་རྟེན་གནས་པའི་དུས་ནི་ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དུས་གཅིག་ན་ཆུ་བོ་གང་གཱའི་འགྲམ་ན་བཞུགས་སོ། །དུས་གཅིག་ན་ཚལ་འཇིགས་སུ་རུང་བ་ན་བཞུགས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། འདི་དུས་གཅིག་ན་ཞེས་བྱ་བའི་རི་ཞིག་ཕྱི་མ་གཉིས་དང་སྦྱར་རོ་ཞེའོ། །གསུམ་པ་ནི་སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པས་འདི་སྐད་དུ་དུས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ནི་རྣམ་པ་བཅུ་ཡོད་དོ་ཞེས་བཤད་དེ། །ཞིབ་ཏུ་དངོས་པོ་བདུན་གྱི་བརྗེད་བྱང་བྱས་པ་ལས་འབྱུང་སྟེ། མངས་ཀྱིས་དོགས་ནས་འདིར་མ་བརྗོད་དོ། །འདིར་བསྟན་བཅོས་རྣམས་དང་སྦྱར་ན་བཤད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། དེ་ལ་དང་པོ་ནི་སློབ་དཔོན་ཡོན་ཏན་བྱིན་གྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པའི་འགྲེལ་པ་བྱས་པ་ལས་དུས་གཅིག་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོ་སྡེ་འདི་གསུངས་པའི་དུས་གཅིག་གི་ཚེ་སྟེ། དུས་གཞན་ན་ནི་མདོ་སྡེ་ཚད་མེད་པ་གཞན་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཉིས་པ་ནི་སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་བཤད་པ་དང་སྦྱར་ན། དུས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། དང་པོ་ནི་ཤེས་པའི་དུས་ཏེ། བཏགས་པ་དང་རྫས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀ་དང་སྦྱར་པའོ། །གཉིས་བ་ནི་ལོག་པར་ལྟ་བ་འཇིག་པའི་དུས་ཏེ། བཏགས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི། རྫས་སུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཆོས་འདི་པའི་གཞུང་གིས་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་དྲིས་པ། རྒྱ་གར་ཡུལ་པ་རྣམས་དུས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། ཤེས་པའི་དུས་དང༌། ལོག་པར་ལྟ་བ་འཇིག་པའི་དུས་སོ་ཞེས་བཤད་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་ཕྱིར་ཤེས་པའི་དུས་ཀྱི་ཆ་མི་གསུང་བར། ལོག་པར་ལྟ་བ་འཇིག་པའི་དུས་འབའ་ཞིག་གསུང་བ་མཛད། སྨྲས་པ། གལ་ཏེ་ཤེས་པ་དང་གཉི་ག་གསུང་ན་ཡང་ཐེ་ཚོམ་ཡོད་པར་


DTG118_Page_0091
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འགྱུར་རོ། །ཡང་དྲིས་པ། འདིར་ཤེས་པ་ཞེས་གསུངས་པའི་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཡི་གེ་གཉིས་པོ་དེ་ཡང་ཞིང་བཤད་སླ་བའི་ཕྱིར། ལོག་པར་ལྟ་བ་འཇིག་བའི་དུས་ཞེས་ཐད་ཀར་གསུང་བའི་མི་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཡི་གེ་གསུམ་པོ་དེ་ལྕི་ཞིང་སྨྲ་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་འདིར་ལོག་པར་ལྟ་བ་བསལ་བའི་ཕྱིར། ལོག་པར་ལྟ་བ་འཇིག་པར་གསུངས་ཀྱི་ཤེས་པ་ནི་མ་གསུངས་སོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། ཞིབ་ཏུ་དེ་ཉིད་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །གསུམ་པ་ནི་སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་ཡིད་ཀྱིས་དུས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། དང་པོ་ནི་བཤད་པ་དང་ཉན་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་ལ་དུས་གཅིག་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས། དུས་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བཤད་པ་དང་ཉན་པའི་དུས་ཏེ། འདི་ནི་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་རྒྱུན་ཆགས་སུ་བར་ཆད་མེད་པར་བཤད་པ་དང་ཉན་པ་མཐར་ཕྱིན་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་སྤྱིར་དུས་གཅིག་ཅེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཡི་གེ་དང་མིང་དང་ཚིག་ལ་སོགས་པ་ཉན་པ་དང༌། བཤད་པའི་དུས་དང་ཐ་དད་པས་ཇི་ལྟར་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་ཞེས་བཤད་དོ། །གཉིས་པ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་འཛིན་པ་དང་བཤད་པ་དང་གོ་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་བཟུང་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར། དུས་གཅིག་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་འགྲེལ་པ་དེ་ཉིད་ལས། ཡང་ན་ཉན་པ་པོ་གཟུངས་ཐོབ་པས་ཡི་གེ་འབྲུ་གཅིག་ལ། སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་གིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འཛིན་པའི་ཕྱིར། ཡང་ན་ཉན་པ་པོའི་རྣ་བའི་དབང་པོ་རྣམ་པར་དག་པ་ཐོབ་པས་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་ཡི་གེ་འབྲུ་གཅིག་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་ན་གཞན་ཐམས་ཅད་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པར་ཡང་དག་པར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དུས་གཅིག་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གསུམ་པ་ནི་ཕན་ཚུན་ཚོགས་ཤིང་ཕྲད་པར་གྱུར་པ་ལ་དུས་གཅིག་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་འགྲེལ་པ་དེ་ཉིད་ལས། ཡང་ན་ཕན་ཚུན་ཚོགས་ཤིང་ཕྲད་པར་གྱུར་ནས། དུས་ཀྱི་ཆ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དུས་གཅིག་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། འདི་ནི་འཆད་པ་དང་ཉན་པ་ཕན་ཚུན་ཚོགས་ཤིང་དུས་མཚུངས་པར་གྱུར་པའི་དོན་ཏོ། །དུས་དང་གཅིག་ཅེས་བྱ་བའི་


DTG118_Page_0092
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ངོ་བོ་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན། དེ་ལ་དུས་ནི་དུས་ཀྱི་ཆའོ། །གཅིག་ནི་གྲངས་སོ། །ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་དང༌། མདོ་སྡེ་པ་དག་ནི་གུད་ན་ཆོས་མེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལྔ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེད་དོ། །ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེད་དོ་ཞེས་བཤད་དོ། །འདིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་གཞུང་དང་སྦྱར་ན་བཤད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། དང་པོ་ནི་སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་གཞུང་གིས་གྲངས་དང་དུས་ལ་སོགས་པ་ལ་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པས་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དག་གིས་བསྡུས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། གྲངས་དང་དུས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ནི་ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས། ཕུང་པོ་དང་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། འཛིན་པ་དག་གིས་མ་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་བསྟན་བཅོས་དེ་ཉིད་ལས་འདི་ལྟ་སྟེ། དུས་དང་ཕྱོགས་ལ་བྲལ་བ་དང་འདུས་པ་དང༌། གཅིག་པ་དང་ཐ་དད་པ་དང༌། རིང་པོ་དང་ཐུང་ངུའི་མིང་དང་ཡི་གེ་ཡོད་པས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་སེམས་ཀྱིས་མངོན་པར་ཞེན་ནས་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་སེམས་སོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། རྒྱ་ཆེར་དེ་ཉིད་ལས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི་འཕགས་པ་བྱམས་པའི་གཞུང་གིས་དུས་དང་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་བྱས་ཡིན་ཏེ། ཡིད་ཆེས་པའི་གནས་སྐབས་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་སྟེ། འདི་ནི་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་ལས་གྲངས་དང་དུས་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཕུང་པོ་ལྔ་ལས་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོས་བསྡུས་སོ། །ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལས་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་དང་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་བསྡུས་ཏེ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །འཕགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས་ནི་ཡང་ན་སེམས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། འདི་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གཞུང་གཉིས་ཡོད་པ་དང་མེད་བ་མི་མཐུན་པར་གྱུར། སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ནི་ཆོས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཅིང་མུ་སྟེགས་ཅན་ལ་སོགས་པ་ནི་གྲངས་


DTG118_Page_0093
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་དུས་རྫས་སུ་ཡོད་པར་འདོད་པ་གཞིག་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་བཤད་ལ་འཕགས་པ་བྱམས་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རིགས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ལོགས་ཤིག་ཏུ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་ཆོས་ལྔའི་ནང་དུ་མཚུངས་པར་ལྡན་ཕ་མ་ཡིན་པ་བདུན་བརྒྱ་བསྡུས་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། སེམས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལྔ་ཞེས་བཤད་ལ། གནས་པ་བཅུའི་བཤད་པ་ལས་ནི་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་བདུན་བརྒྱ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་ཅིའི་ཕྱིར་ཉི་མ་དང་པོ་ཤར་བའི་དུས་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ནམ་གྱི་གུང་ཐུན་གྱི་དུས་ལ་མདོ་སྡེ་འདི་གསུངས་ཞེས་མ་བསྟན་པའི་གནས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ལོགས་ཤིག་ཏུ་གནས་ཁྱད་པར་ཅན་དག་ཏུ་བསྟན་ལ། མདོ་སྡེ་འདི་ལས་ནི་དུས་གཅིག་ན་ཞེས་བྱ་བ་འབའ་ཞིག་གསུངས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས་ཉིན་མཚན་དང་དུས་ཚོད་ཀྱི་ཡུལ་སོ་སོ་ནས་ངེས་པ་མེད་པས་ལོགས་ཤིག་ན་བཤད་དུ་མི་རུང་ངོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌།། །།བམ་པོ་ལྔ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་ལས་གསུམ་པ་བསྟེན་པ་གསུངས་པའི་བདག་པོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་ཏོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་དང་སྦྱར་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་འཆད་པའི་གང་ཟག་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་ཡོད་དོ་ཞེས་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས་བཤད་པ་ལས་ཆོས་བཤད་པ་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་ཡོད་དེ། སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱིས་གསུངས་པ་དང༌། སློབ་མས་བཤད་པ་དང༌། དྲང་སྲོང་གིས་བཤད་པ་དང༌། ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་བཤད་པ་དང༌། སྤྲུལ་པས་བཤད་པ་སྟེ་གཞན་རྣམ་པ་བཞི་བཀོད་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །མདོ་སྡེ་འདི་དང་པོ་ཁོ་ནར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དོན་ཟབ་མོ་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པས་ཀྱང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་དོན་བཤད་ན། ཅིའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་འབའ་ཞིག་གསུངས། དོན་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་ཕྱིར་ཏེ། ཉུང་ངུ་མང་པོའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དང༌། མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་བཤད་པའི་ཕྱིར་དང༌། སངས་རྒྱས་


DTG118_Page_0094
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོ་སྡེ་རྣམས་ཀྱི་མགོར་མཚན་སྨོས་པ་ཡང་མི་མཐུན་པ་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་དེ། ཁ་ཅིག་ལས་ནི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་འབའ་ཞིག་སྨོས་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཁ་ཅིག་ལས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ཉི་ཚེ་སྨོས་ཏེ། ལེའུ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཁ་ཅིག་ལས་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་མཚན་གཉི་ག་སྨོས་པ་ཡང་ཡོད་དེ། བླ་ན་མེད་པའི་གནས་བསྟན་པའི་མདོ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཁ་ཅིག་ལས་ནི་གཉི་ག་སྨོས་པ་ཡང་ཡོད་དེ། མཚམས་སྦྱོར་བ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་མདོ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྙིང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་མདོ་སྡེ་རྣམས་ཀྱི་དཔེ་མི་མཐུན་པར་གྱུར་པ་ཡང་མཚམས་རྣམ་པར་དགྲོལ་བ་ནི་སྡེ་གཅིག་གི་ནང་ན་ཐ་མའི་ལེའུ་གཉིས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མཚན་མ་སྨོས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྙིང་པོ་ནི་དཔེ་རྒྱས་པ་ལས་སྡུད་པ་པོ་དག་གིས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་མཚན་མ་སྨོས་སོ། །ཚིག་གཞན་གསུམ་པ་དག་ནི་རྒྱ་གར་ཡུལ་པའི་སློབ་དཔོན་རྣམས་ཀྱིས་བཤད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། དེ་ལ་དང་པོ་ནི་སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པས་དངོས་པོ་བདུན་གྱི་བརྗེད་བྱང་བྱས་པ་ལས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བཤད་དེ། དང་པོ་ནི་བསྟན་བཅོས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྟན་པ་ལས། སངས་རྒྱས་ནི་དོན་རྣམ་པ་བཅུ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་མདོ་སྡེ་རྣམས་ཀྱི་མགོར་མཚན་རྣམ་པ་བཅུ་ལས་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ཉི་ཚེ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་བདུན་གྱི་བརྗེད་བྱང་ཉིད་ལས་སྟོན་པ་ཆེན་པོ་ལ་མཚན་རྣམ་པ་བཅུ་མངའ་ན་མདོ་སྡེ་ལས་ཅིའི་ཕྱིར་གཞན་དགུ་པོ་དག་མི་སྨོས་པར་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་འབའ་ཞིག་བརྗོད་ཅེ་ན། དོན་རྣམ་པ་བཅུ་ལས་དེ་སད་པར་མཛད་པ་ལྷའི་རྔ་ལས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དང༌། གཞན་གྱི་དབང་གིས་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། མི་ཤེས་པ་གཉིས་དང་བྲལ་བ་དང༌། གཉིས་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པ་དང༌། པདྨ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་དང༌། རང་བཞིན་གྱི་མངོན་པར་ཞེན་པ་མི་མངའ་བ་དང༌། དོན་རྣམ་པ་གསུམ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་གསུམ་དང་ལྡན་པ་དང༌། དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་ལྡན་པ་


DTG118_Page_0095
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང༌། བདག་ཉིད་ཐུགས་སུ་ཆུད་ཅིང་གཞན་དག་ཀྱང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མཛད་པའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ་རྒྱ་ཆེར་དེ་ཉིད་ལས་བཤད་པ་གཉིས་པ་ནི་སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་དབུ་མའི་རིག་པ་མུ་རྣམ་པ་བཞིར་ཕྱེ་ནས། མདོ་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མགོར་མཚན་རྣམ་པ་གཉིས་ཅིག་ཅར་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་བདུན་གྱི་བརྗེད་བྱང་ལས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མུ་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་དེ། སངས་རྒྱས་ཡིན་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཡིན་པ་ཡོད་དེ། དེ་ནི་ཐེག་པ་འོག་མ་པ་གཉིས་པོ་དག་བདེན་པ་བཞི་བསྒོམས་པས། ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ནས་རང་གི་གནས་པ་ལ། བདག་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ཐོབ་སྟེ། སྤྱད་པ་མི་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་མ་ཡིན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡིན་ལ་སངས་རྒྱས་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་དེ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཡོན་ཏན་གྱི་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་ལ། རྒྱུའི་གནས་སྐབས་གནས་ཤིང་ཤེས་རབ་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པས་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་མི་ཐོབ་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱང་མ་ཡིན་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་དེ། དེ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཡོན་ཏན་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་ཡིན་ལ། ཤེས་རབ་མི་བསྒོམ་པའི་ཕྱིར་ནི་སངས་རྒྱས་ཞེས་མི་བརྗོད་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱང་ཡིན་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་དེ། དེ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་མཁྱེན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་ནི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བརྗོད་ལ། ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཕྱིར་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་ཡིན་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་དེ་ཉིད་ལས་གལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ཉི་ཚེ་སྨོས་ན་ནི། ཐེག་པ་འོག་མ་པ་གཉིས་ཀྱང་དེར་བསྡུ་བར་འགྱུར་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་འབའ་ཞིག་སྨོས་ན་ཡང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་དག་ཀྱང་བསྡུ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བླ་ན་མེད་པའི་གནས་བསྟན་པ་དང༌། ཚིག་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་ལ་སོགས་པ་ལས། སངས་


DTG118_Page_0096
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །སྡེ་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་བ་བཤད་པའི་བརྗེད་བྱང་ལས་ཀྱང་དངོས་པོ་བདུན་གྱི་བརྗེད་བྱང་ལས་འབྱུང་བ་དང་མཐུན་པར་བཤད་དོ། །གཉིས་པ་ནི་སློབ་དཔོན་པོ་དེ་ལེའུ་ཅི་དང་དྲང་སྲོང་རྡོ་རྗེས་བྱས་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས། རྒྱ་གར་ཡུལ་པའི་དཔེ་མ་ནོར་བ་དང་གཏུགས་ནས་མདོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མགོར་བཅོམ་ལྡན་འདས་འབྱུང་ངོ༌། །ཡུལ་འདི་པའི་མདོ་སྡེ་རྣམས་ཁ་ཅིག་ལས་སངས་རྒྱས་ཞེས་སྨོས། ཁ་ཅིག་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྨོས། ཁ་ཅིག་ལས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་སྨོས་པ་ནི་ལོ་ཙཱ་དག་གིས་དེ་ལྟར་བྱས་སོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གསུམ་པ་ནི་སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་བྱས་པ་ལས། སངས་རྒྱས་ནི་ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་བཅུ་དང་ལྡན་པའི་མཚན་མངའ་ན། ཅིའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་བརྒྱུད་པ་དག་གིས་མདོ་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མགོར་འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས། འདི་ལྟར་མཚན་ཉིད་འདི་འཇིག་རྟེན་ཀུན་གྱིས་བཀུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་སོ་སོ་ནས་རང་གི་སྟོན་པ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བརྗོད་པས་སོ། །གཞན་ཡང་མཚན་འདི་གཅིག་གིས་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པ་ཡིན་གྱི། མཚན་གཞན་དག་ན་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པས། དེའི་ཕྱིར་མདོ་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མགོར་མཚན་འདི་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་ཀྱང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་དང་དོན་མཐུན་པར་འབྱུང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བམ་པོ་གཉིས་པ་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཚན་འདི་གཅིག་མངའ་བར་ཟད་དམ། མཚན་གཞན་ཡང་མངའ། སྨྲས་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཚད་མེད་པས་མཚན་ཡང་ཚད་མེད་དོ། །མཚན་འདི་ཕལ་ཆེར་སྨོས་པ་ནི་མང་པོ་ཀུན་གྱིས་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་དང་སྦྱར་ན། བཤད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། སྡིག་པ་འཇོམས་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་དྲུག་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་དག་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ནས་དོན་རྣམ་པ་བདུན་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མདོ་སྡེ་དེ་ཉིད་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བཅོམ་པ་ནི་འཇིག་པའོ། །ལྡན་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་སྟེ།


DTG118_Page_0097
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉོན་མོངས་པ་ནི་འཇིག་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་དགེ་བའི་ཆོས་མངོན་པར་གྲུབ་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དོན་ལེགས་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡོན་ཏན་ཆེན་པོ་མངའ་བས་དཔེ་ཟླ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། གྲགས་པ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པས་ཕྱོགས་བཅུ་ཀུན་དུ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཏོང་བ་ཆེན་པོས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཡོངས་སུ་བཏང་བའི་ཕྱིར་དང༌། བསྐལ་པ་ཚད་དང་གྲངས་མེད་པ་ནས་བུད་མེད་ཀྱི་དབང་པོ་བོར་བ་བསྒྲུབས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡོན་ཏན་དྲུག་པོ་འདི་དག་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་དང་སྦྱར་ན་དོན་རྣམ་པ་བཞི་དང་ལྡན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས་བྷ་ག་ནི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་ན་ནི་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་ཡོན་ཏན་མངའ་བ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་བྷ་ག་ནི་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །བན་ནི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་སྟེ། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དང༌། བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད་ལེགས་པར་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་བྷ་ག་ནི་སྒྲ་ལ་བྱའོ། །བན་ནི་ཡོད་པ་ལ་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་སྒྲ་དང་གྲགས་པ་དང་ལྡན་པའོ། །གཞན་ཡང་བྷ་ག་ནི་བཅོམ་པའོ། །བན་ནི་ནུས་པ་སྟེ། དུས་གསུམ་བཅོམ་པར་སྤྱོད་པས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱའོ། །ཐེག་པ་འོག་མ་དག་སྤངས་པ་ཡིན་པར་བག་ཆགས་དང་བཅས་པས། དེའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་མི་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་འདི་ནི་དོན་རྣམ་པ་གཉིས་དང་ལྡན་ཏེ། ཡོན་ཏན་དྲུག་དང་ལྡན་པ་དང་བདུད་བཞི་བཅོམ་པའོ། །དེ་ལ་ཡོན་ཏན་དྲུག་དང་ལྡན་པ་ནི་དེ་ཉིད་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་དོན་རྣམ་པ་དྲུག་གི་རྗེས་སུ་འཇུག་སྟེ། དང་པོ་ནི་རང་དབང་དང་ལྡན་པའི་དོན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་མ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི་རབ་ཏུ་སྦྱངས་པའི་དོན་ཏེ། ཡེ་ཤེས་མེའི་གདུང་བས་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པའི་དོན་ཏེ། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་མཆོག་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ལ་སོགས་པས་རབ་ཏུ་བརྒྱན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ནི་གྲགས་པའི་དོན་ཏེ། ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་ཐམས་


DTG118_Page_0098
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་ཀུན་གྱིས་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྔ་པ་ནི་དཔལ་གྱི་དོན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་ཅིང་བསྔགས་པ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲུག་པ་ནི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོའི་དོན་ཏེ། ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཕན་པ་དང༌། བདེ་བ་མཛད་པའི་སྦྱོར་བ་ཉམས་པ་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། རང་དབང་རབ་དབྱངས་མཛེས་པ་དང༌། །གྲགས་དང་དཔལ་དང་བདག་ཉིད་ཆེ། །འདི་ལྟར་དོན་དྲུག་ཁྱད་པར་ལ། །བཅོམ་ལྡན་ཞེས་ནི་རིག་པར་བྱ། །ཞེས་གང་བཤད་པའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལ་བདུད་བཞི་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཉོན་མོངས་པའི་བདུད་ནི་རྩ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་ལ། ཉོན་མོངས་པའི་བདུད་ཅེས་བྱའོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་ཕུང་པོའི་བདུད་ཅེས་བྱའོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་མི་རྟག་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ནི་འཆི་བདག་གི་བདུད་ཅེས་བྱའོ། །གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་གནས་ན་ལྷའི་བུ་དབང་ཕྱུག་ལ་དབང་ཐོབ་པ་དག་ནི་ལྷའི་བུའི་བདུད་ཅེས་བྱའོ། །འདི་ལྟར་བཞི་པོ་དེ་དག་དགེ་བའི་ཆོས་ཉམས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་བདུད་ཅེས་བྱའོ། །བདུད་བཞི་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་སྟེ། བདུད་བཞི་བཅོམ་པའི་དོན་ཕྱིས་རྣམ་པར་འབྱེད་དོ། །འདིར་རྒྱ་གར་ཡུལ་པའི་སྡེ་སྣོད་གསུམ་པ་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པ་བརྟགས་ན། སློབ་དཔོན་ཐམ་བུ་ཆིམ་ལ་སོགས་པ་ནི་བསྟན་བཅོས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྟན་པ་ལ་བརྟེན་ནས། སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བའི་མཚན་ཉི་ཚེ་སྨོས་སོ། །སྡེ་སྣོད་གསུམ་པ་ཡང་དག་བདེན་པ་ནི་བསྟན་བཅོས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྟན་པ་དང༌། མུ་བཞི་པའི་དོན་ལ་བརྟེན་ནས་མཚན་རྣམ་པ་གཉིས་སྨོས་སོ། །སྡེ་སྣོད་གསུམ་པ་ཧྱན་ཚང་དང་པོ་དེ་ལེའུ་ཅི་གཉིས་ནི་སོ་སོ་ནས་བསྟན་བཅོས་རེ་རེ་ལ་བརྟེན་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་སོ་སོ་ནས་བཤད་པ་ཡོད་ཀྱང་འདིར་རེ་ཞིག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ལས་བརྩམས་ནས། བརྗོད་པ་ཡོད་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་མཆོག་ཏུ་


DTG118_Page_0099
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འབར་བ་བཀོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་ལས་བཞི་པ་མདོ་སྡེ་གསུངས་པའི་གནས་བརྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བཞུགས་པའི་གནས་ཀྱི་བཀོད་པ་བསྟན་པ་དང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་པའོ། །གནས་པ་བསྟན་པ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བཞུགས་པའི་གནས་གཅིག་པ་དང༌། ཐ་དད་པའི་བཤད་པ་དང༌། མདོ་སྡེའི་ཚིག་གི་དོན་ཡང་དག་པར་བཤད་པའོ། །དེ་ལ་བཞུགས་པའི་གནས་གཅིག་པ་དང༌། ཐ་དད་པའི་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཚིག་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་དང་སྦྱར་ན་སྤྲུལ་པའི་སྐུའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཞིང་ཡོངས་སུམ་དག་པར་འདི་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཚིག་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་ལས། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་དུས་གཅིག་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་ལ་བཞུགས་ཏེ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཟབ་མོ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་མདོ་དང་སྦྱར་ན་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བཞུགས་པར་འབྱུང་བས་དགོངས་པ་ཟབ་མོ་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་ལས་མཐུན་ནོ། །ལི་ཡུལ་གྱི་སྡེ་གསུམ་པའི་དཔེ་ལས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཞེས་འབྱུང་གི །ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་ཡོངས་སུ་མ་དག་པ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་མེད་པས་གསུང་རབ་འདི་དང་སྦྱར་ན། གཅིག་ཏུ་ངེས་པར་དཔྱད་དུ་ཡང་མི་རུང་ངོ༌། །ཚིག་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་དང༌། སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པས་བྱས་པའི་འགྲེལ་པའི་དཔེ་གཉིས་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཕྱིར་ཚད་མར་མི་རུང་སྟེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚིག་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་ལས་ནི། རྒྱལ་པོའི་ཁབ་བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་རི་ལ་བཞུགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་འབྱུང་སྟེ། འགྲེལ་པ་དེ་ལས་ནི་ཡངས་པ་ཅན་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་རི་དྭགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་ན་བཞུགས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དག་འཕགས་ལ་བཤད་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཚིག་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་ལས་ནི་གླེང་གཞི་དང་ཡང་དག་པའི་གཞུང་ཉིད་དང༌། བསྟན་པ་གནས་པའི་ཕྱོགས་རྫོགས་པར་འབྱུང་ལ། འགྲེལ་པ་དེ་ཉིད་ལས་


DTG118_Page_0100
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་བར་གྱི་ལེའུ་བཞི་ཉི་ཚེ་རྣམ་པར་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པས་མདོ་སྡེ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་གྱི་བརྗེད་བྱང་བྱས་པ་ཡང༌། མདོ་སྡེའི་འགྲེལ་བ་དང་མཐུན་པའི་དང་པོ་དང་ཐ་མའི་ཕྱོགས་གཉིས་རྒྱ་གར་གྱི་དཔེ་ཡང་དག་པ་ནི་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་སའི་འགྲེལ་པ་ལས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་བམ་པོ་དང་པོ་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་གཞལ་མེད་ཁང་ཆེན་པོ་ན་བཞུགས་ཏེ། མདོ་སྡེ་འདི་གསུངས་ན་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང༌། སྤྲུལ་པའི་སངས་རྒྱས་གཉིས་ཀྱི་ཞིང་ལས་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་འདི་གང་གིས་ཡོངས་སུ་བསྡུས། མདོ་སྡེ་འདི་གསུངས་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་སྐུ་གང་དག་གིས་བསྡུས་ཤེ་ན། ཁ་ཅིག་ལས་ཞིང་འདི་ནི་སྤྲུལ་པའི་ཞིང་གིས་བསྡུས་སོ། །མདོ་སྡེ་འདི་གསུངས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱང་སྤྲུལ་བའི་སྐུ་ཡིན་ཏེ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་འཁོར་རྣམས་ཞིང་འདིར་གནས་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལས་མངོན་སུམ་དུ་མདོ་སྡེ་འདི་ཐོས་པས་རབ་ཏུ་དགའ་ཞིང་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་ནས་གུས་པས་ཉམས་སུ་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐུགས་ལས་སྣང་པའི་ཕྱིར་ཁམས་གསུམ་ལས་འདས་པ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་རྣམ་པར་རིག་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། ཆོས་ཁྱད་པར་ཅན་གསུངས་པ་དག་གིས་སའི་མདུན་རོལ་གྱི་སེམས་ཅན་གྱི་རྣམ་པ་རྣམས་བཏུལ་ནས་མོས་པ་བསྐྱེད་དེ། དེའི་རྒྱུ་སྒྲུབ་ཏུ་གཞུག་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར། རེ་ཞིག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། སྤྲུལ་པའི་སྐུའི་ཁྱད་པར་ཅན་སྤྲུལ་ནས་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་དེ་དག་རེ་ཞིག་མཐོང་བ་ཉིད་དུ་མཛད་དོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་འཁོར་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཐོང་བར་གྱུར་པ་མི་རིགས་སོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ལས་ཞིང་འདི་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་ཞིང་གིས་བསྡུས་སོ། །མདོ་སྡེ་འདི་གསུངས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ཡིན་ཏེ། ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པའི་དེའི་ཚད་དང་མཐའ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་ལམ་དང་བཞོན་པ་དང༌། སྒོ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པའི་ཡོན་ཏན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་འདི་ལྟ་བུ་ལ། ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པ་ནི་གཅིག་ཏུ་གྱ་ནོམ་པ་དང༌། གཅིག་ཏུ་བདེ་བ་དང༌།


DTG118_Page_0101
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཅིག་ཏུ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་དང༌། གཅིག་ཏུ་དབང་ཐོབ་པ་དང༌། གཞན་ལས་བཤད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དགོངས་པ་ཟབ་མོ་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་ལས་ས་གསུམ་པ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་དེར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། མདོ་སྡེ་འདི་གསུངས་པའི་སངས་རྒྱས་འོག་ནས་བཤད་པའི་ཡོན་ཏན་ཡང་དག་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང༌། མདོ་སྡེ་གཞན་གསུངས་པའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་འདི་ལྟ་བུ་མ་བཀོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རེ་ཞིག་འདི་ལྟ་བུའི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། འདི་ལྟ་བུའི་སྐུ་གྱ་ནོམ་པ་སྤྲུལ་ནས་འཁོར་རྣམས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཏེ། མཐོང་བར་མཛད་པ་ཡིན་ན། མདོ་སྡེ་གཞན་དག་བཞིན་དུ་གསལ་བར་རབ་ཏུ་དབྱེ་བར་རིགས་ན། བཤད་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་ཞིང་དང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ཡིན་པར་མངོན་ནོ། །ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་འཁོར་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལུས་དེ་ལྟ་བུར་བསྒྱུར་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དང་ཆོས་བཤད་པའི་འཁོར་མཛེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་འདི་ནི་ས་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་མཐོང་ཞིང་ཐོས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ན། ཅིའི་ཕྱིར་སྤྲུལ་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འདིར་བསྡུས་ཤིང་གནས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཆོས་བརྒྱུད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་བ་དང༌། དེ་བཞུགས་ནས་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་བསྟན་པ་ཡང་གདུལ་བར་བྱ་བ་རྣམས་ལ་མོས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེ་ལྟ་བུར་སྐྱེས་ནས། སངས་རྒྱས་དེ་ལྟ་བུར་མཐོང་བ་དང༌། ཆོས་དེ་ལྟ་བུ་ཐོས་པར་སྨོན་ལམ་འདེབས་ཤིང༌། དེའི་རྒྱུ་བསྒྲུབ་ཏུ་གཞུག་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པའི་སེམས་ཅན་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་མགུ་བ་ཁྱད་པར་ཅན་རབ་ཏུ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ལྷག་པའི་བསམ་པ་ལ་མོས་པ་རྣམས་ལྷག་པའི་བསམ་པའོ། །ཁམས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདིར་བསྡུས་ཤིང་གནས་པར་


DTG118_Page_0102
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཆོས་ཁྱད་པར་ཅན་ཡིན་པས་འདིར་ཐོས་པར་འོས་ཏེ། འོན་ཀྱང་གནས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྤྲུལ་པའི་སྐུའི་མཚན་ཉིད་ནི་རགས་པས་དེར་གསུང་པར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་ཞིང་དུ་བཞུགས་ནས། ས་དང་པོ་ཡན་ཆད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་གསུངས་པས་འདིར་ཆོས་བརྒྱུད་པ་དག་གིས་བསྡུས་ཤིང་གནས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་དེར་གསུངས་པའི་ཆོས་ཞེས་མ་བསྟན། གལ་ཏེ་གནས་དང་འཆད་པ་པོ་མ་བསྟན་ན། ཆོས་འདི་གང་དུ་གང་གིས་བཤད་པ་མི་ཤེས་པས་ཐམས་ཅད་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཞིབ་ཏུ་བཤད་དགོས་ཤེ་ན། ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་མདོ་སྡེ་འདི་གསུངས་པའི་ཚེ། སའི་མདུན་རོལ་གྱི་འཁོར་རྣམས་ཀྱིས་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཞིང་ཡངས་སུ་མ་དག་པ་འདིར་བཞུགས་ནས། དེ་དག་ལ་ཆོས་བཤད་པར་མཐོང་ལ། ས་ལ་གནས་པའི་འཁོར་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བཞུགས་ནས་དེ་དག་ལ་ཆོས་བཤད་པར་མཐོང་སྟེ། ཐོས་པར་མཚུངས་ཀྱང་ལྟ་བ་ཐ་དད་དོ། །ཐམས་ཅད་དགའ་བ་དང༌། མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པ་དང༌། ལེན་ཅིང་སྤྱོད་པར་འདྲ་ཡང་ཤེས་པ་ཟབ་མི་ཟབ་དང༌། སྤྱོད་པ་ནི་ཐ་དད་དོ། །ཆོས་བརྒྱུད་པ་དག་གིས་སེམས་ཅན་མཆོག་ཐོས་པས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་དེའི་རྒྱུ་སྤྱད་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་སྐྱེ་བར་སྨོན་ལམ་འདེབས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དུ་མ་མངོན་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་ཅན་དག་གིས་མཐོང་བའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་བསྡུས་བས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་གཞལ་མེད་ཁང་ཆེན་པོ་ན་བཞུགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་པའི་བར་དུ་གསུངས་སོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། འདིར་མདོ་སྡེ་འདི་ཡང་དག་པའི་དོན་དང་སྦྱར་ཏེ་བཤད་ན་ཡང་འགལ་བ་མེད་དོ། །མདོ་སྡེ་འདིའི་དཔེ་རྣམས་མཐུན་མི་མཐུན་པའི་བཤད་པ་ནི་གོང་དུ་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །ད་ནི་གནས་ཀྱི་དོན་ཡང་དག་པར་བཤད་པ་སྟོན་ཏེ། གནས་ཀྱི་དོན་བསྟན་པ་དེ་ཡང༌། དམ་པའི་


DTG118_Page_0103
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཆོས་པདྨ་དཀར་པོའི་མདོ་ལས། ཆོས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་གནས་ཁྱད་པར་ཅན་ན་བཞུགས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང༌། སེམས་ཅན་བསོད་ནམས་ཅན་དག་འདིར་སྨོས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། དགེ་བའི་རྩ་བ་འཕེལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྔར་བཞུགས་པའི་གནས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཡོན་ཏན་བྱིན་གྱིས་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པའི་འགྲེལ་པ་བྱས་པ་ལས་ཀྱང་འདི་དང་མཐུན་པར་བཤད་དོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་དུས་དང་ཕྱོགས་དང་གང་ཟག་སྨོས་པ་ནི་སེམས་ཅན་རབ་ཏུ་དང་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་འབྱུང་བས་གནས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དུས་ནི་མདོ་སྡེ་གསུངས་པའི་དུས་སོ། །ཕྱོགས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མདོ་སྡེ་གསུངས་པའི་གནས་སོ། །གང་ཟག་ནི་ཆོས་ཉན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་བཞུགས་པའི་དོན་བསྟན་ཏེ། སྤྱོད་ལམ་གྱིས་བཞུགས་པ་དང༌། འཕགས་པའི་གནས་པས་བཞུགས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གནས་པས་བཞུགས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས་བཞུགས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སྐུའི་ལམ་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། བཞུགས་པ་དང་གཟིམས་པ་དང༌། གཤེགས་པ་དང༌། བཞེངས་པའི་ཕྱིར་ཡང་བཞུགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་གནས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །དང་པོ་ནི་ལྷའི་གནས་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་དྲུག་པོ་དག་ནི་གནས་པའི་ཆོས་སོ། །གཉིས་པ་ནི་ཚངས་པའི་གནས་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་གནས་པའི་ཆོས་སོ། །གསུམ་པ་ནི་འཕགས་པའི་གནས་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཀྱི་གནས་པའི་ཆོས་ཏེ། གནས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ནི་འཕགས་པའི་གནས་པ་ལ་བཞུགས་སོ། །གཞན་ཡང་སྦྱིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་དགེ་བའི་སེམས་ཀྱི་དངོས་པོ་གསུམ་ནི་ལྷའི་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཚད་མེད་པའི་སེམས་བཞི་ནི་ཚངས་པའི་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྟོང་པ་དང་མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་འཕགས་པའི་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གནས་པ་ལས་སངས་


DTG118_Page_0104
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱས་ཀྱི་གནས་པ་རྣམ་པ་བཞིར་འགྱུར་ཏེ། ལྷ་དང་ཚངས་པ་དང༌། འཕགས་པ་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གནས་པ་སྟེ། གནས་པ་གསུམ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གནས་པ་ནི་དཔའ་བར་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཚད་མེད་པ་དང༌། སྟོབས་བཅུ་དང་མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང༌། མ་འདྲེས་པའི་ཆོས་བཅོ་བརྒྱད་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཤེས་རབ་སྣ་ཚོགས་པ་དང་ཆོས་ཀྱི་སྡེ་སྣོད་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་སེམས་ཅན་སྒྲོལ་བའི་སྒོ་རྣམས་དང་འདི་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ནི་སངས་རྒྱས་གནས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས། སངས་རྒྱས་དེར་བཞུགས་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་བའོ། །སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པས་དངོས་པོ་བདུན་གྱི་བརྗེད་བྱང་བྱས་པ་ལ་ནི་དོན་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱིས་བཞུགས་པར་བཤད་དེ། དེ་ལ་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་བཞུགས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཡུལ་ཆེན་པོ་བཅུ་དྲུག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡོ་བྱད་རྣམ་པ་བཞིས་མཆོད་པ་བྱས་པའི་གནས་རྣམས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བགྲོད་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྤྱོད་ཡུལ་ཞེས་བྱའོ། །རྟེན་གྱི་གནས་སུ་བཞུགས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དགེ་འདུན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཐམས་ཅད་དང༌། བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་དང། ཀ་ལན་དཀའི་ཚལ་ལ་སོགས་པའི་གནས་ན་བཞུགས་པའོ། །སྤྱོད་ལམ་གྱིས་བཞུགས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། གཤེགས་པ་དང༌། བཞེངས་པ་དང༌། བཞུགས་པ་དང༌། གཟིམས་པའི་སྤྱོད་ལམ་གྱིས་བཞུགས་སོ། །སྐུ་ཚེ་མ་སྤངས་པའི་བཞུགས་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མངོན་སུམ་དུ་བཞུགས་ཤིང་མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཆ་རྣམ་པ་ལྔའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་གནས་པའོ། །ཚངས་པའི་བཞུགས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཚད་མེད་པ་རྣམ་པ་བཞིའི་སེམས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་སེམས་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར། ཚངས་པའི་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལྷའི་བཞུགས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བསམ་གཏན་བཞི་པོ་རྣམས་ཏེ། བསམ་གཏན་བཞི་པོ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་དེ་ལ་གནས་སོ། །འཕགས་པའི་བཞུགས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རྣམ་པར་ཐར་པའོ། །རྣམ་པར་ཐར་པ་ཡང་


DTG118_Page_0105
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་དོ། དང་པོ་ནི་སེམས་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་བཞུགས་པ་སྟེ། རེ་ཞིག་སྡུག་བསྔལ་བཀག་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་བཞུགས་པ་སྟེ། ལྟ་བ་རྣམས་བཀག་པའོ། །གསུམ་པ་སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་བཞུགས་པ་སྟེ། འདོད་ཆགས་བཀག་པའོ། །བཞི་པ་ནི་མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་བཞུགས་པ་སྟེ། སྐུར་པ་རྣམ་པ་བཞི་བཀག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པ། སེམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་གཏན་ནས་ཟད་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཞུགས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་འགག་པ་མེད་པ་གནས་པ་མེད་པའི་ཆོས་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྐུ་གསུམ་དང་སྦྱར་ཏེ་རྣམ་པར་དབྱེ་ན། གནས་པ་སྔ་མ་གསུམ་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྐུའོ། །བར་མ་གསུམ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུའོ། །ཐ་མ་གཉིས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ། །དེ་ལ་སྐུ་སྔ་མ་གཉིས་ནི་གནས་པའོ། །ཕྱི་མ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་གནས་པར་བྱ་བ་སྟེ། མདོ་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཕལ་ཆེར་གནས་པ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ལས་སྔ་མ་གཉིས་པོ་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་བཞུགས་པས་ནི་ཁྱིམ་པ་རྣམས་འདུལ་བར་མཛད་དོ། །རྟེན་གྱི་གནས་སུ་བཞུགས་པས་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམས་འདུལ་བར་མཛད་དོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་གི་གནས་གཉིས་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལ་གནས་ཀྱི་ཚིག་ནི་དོན་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡང་ཚིག་བཅུ་དགུར་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམ་པ་བཅོ་བརྒྱད་སྟོན་པར་མཛད་དེ། ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བཅོ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པ་བཅོ་བརྒྱད་དུ་དབྱེའོ། །རྣམ་པ་བཅོ་བརྒྱད་ནི་སངས་རྒྱས་སའི་འགྲེལ་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་འདིས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གནས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །འདི་ལྟར་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་འདི་ཡང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དངོས་པོ་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་དབང་གིས་ན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཁ་དོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། དབྱིབས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཚད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཡུལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། རྒྱུ་


DTG118_Page_0106
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། བདག་པོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཕྱོགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཞབས་འབྲིང་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། སྟོན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཕྲིན་ལས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཕན་འདོགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། མི་འཇིགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། གནས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ལམ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། བཞོན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། སྒོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། གཞི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། དེ་ཡང་ཚིག་བཅུ་དགུ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བཅོ་བརྒྱད་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། འདི་ནི་ཡུལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །རབ་ཏུ་བརྒྱན་པ་ནི་གཞལ་མེད་ཁང་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟ་བུའི་གཞལ་མེད་ཁང་ཆེན་པོ་ན་བཞུགས་ནས་མདོ་སྡེ་འདི་གསུངས་སོ། །བསྟན་བཅོས་རྣམས་ལས་ཀྱང་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་པ་མཛད་པ་ལས། མདོ་སྡེ་ལས་འབྱུང་བའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བཅོ་བརྒྱད་རྣམ་པར་བཤད་དེ། ཡི་གེ་ཐད་ཀར་བབ་པའི་ཚེ་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་པོ་ཡང་མདོ་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། དང་པོ་ཁ་དོག་གི་གཟུགས་བསྟན་པ་ནི། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་བཀོད་པ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །གཉིས་པ་འོད་ཟེར་འབྱུང་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྒྱས་པར་འགེངས་པའོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དོན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བསྟན་པ་ལ་ཚིག་བྱའི་ཡི་གེའི་གྲངས་ལ་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཚིག་གཞན་བཅོ་བརྒྱད་པོ་དག་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་རིག་པར་བྱའོ། །མདོའི་ཚིག་དང་པོ་དེ་ཡང་སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས། འདི་ལྟར་གཞལ་མེད་ཁང་ཆེན་པོ་དེ་མཆོག་ཏུ་འབར་བའི་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་དག་གིས་བཀད་པ་བརྒྱན་པའོ། །ཡང་ན་གཞལ་མེད་ཁང་ཆེན་པོའི་ཁྱད་པར་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་པོ་དེ་དག་མཆོག་ཏུ་འབར་བའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་བྱས་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་ཀྱང་འདི་དང་མཐུན་པར་བཤད་དོ། །སློབ་དཔོན་དབྱིག་


DTG118_Page_0107
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཉེན་རྣམ་པར་མ་བཤད་པ་ནི་གོ་སླ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་བསྔགས་པ་བརྗོད་པའི་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། གསེར་དང༌། དངུལ་དང༌། བཻ་ཌཱུཪྻ་དང༌། སྤུག་དང༌། མུ་ཏིག་དམར་པོ་དང༌། རྡོའི་སྙིང་པོ་དང༌། ཀེ་ཀེ་རུ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་ཀྱང་མདོ་འདི་དང་མཐུན་པར་འབྱུང་ངོ༌། །སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པའི་བཤད་པ་ལས་གསེར་ནི་རིན་པོ་ཆེ་ཁ་དོག་སེར་པའོ། །དངུལ་ནི་རིན་པོ་ཆེ་ཁ་དོག་དཀར་པོའོ། །བཻ་ཌཱུཪྻ་ནི་རིན་པོ་ཆེ་ཁ་དོག་སྔོན་པོའོ། །བསྲེགས་ན་ཡང་མི་འཇིག་སྟེ། ལྷ་མ་སྲིན་མཐུ་དང་ལྡན་པ་དག་གིས་གདོད་བཞུ་ནས་སྣོད་སྤྱད་དག་ཏུ་བྱེད་པར་ནུས་སོ། །ཡང་ན་བྱ་གསེར་འདབ་ཅན་གྱི་སྒོང་བཞི་ཡིན་ནོ། །སྤུག་ནི་རིན་པོ་ཆེ་ཁ་དོག་ལྗང་སེར་ཅན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་ཀྱང་ལོ་སྟོང་འདས་པའི་ཆབ་རོམ་ནི་སྤུག་ཏུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །མུ་ཏིག་དམར་པོ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་བ་ལས་སྲོག་ཆགས་དམར་པོ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར། མུ་ཏིག་དམར་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་དམར་བའི་ཕྱིར་མུ་ཏིག་དམར་པོ་ཞེས་བཤད་དོ། སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་བཤད་པ་ལས་ཀྱང་འདི་དང་མཐུན་པར་འབྱུང་ངོ༌། །སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པས་བཤད་པ་ལས་ནི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་རིན་ཐང་མེད་པ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །རྡོའི་སྙིང་པོ་ནི་སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པས་རིན་པོ་ཆེ་ཁ་དོག་དམར་ཞེས་བཤད་དོ། །སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་པ་བྱས་པ་ལས། རྡོའི་སྙིང་པོ་ནི་ཨནད་རྙིལ་དང༌། མཐོན་ཀ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལ་ཨནད་རྙིལ་ནི་ལྷའི་དབང་པོའི་རིན་པོ་ཆེ་ཁ་དོག་སྔོན་པོའོ། །མཐོན་ཀ་ཆེན་པོ་ནི་ལྷའི་དབང་པོའི་རིན་པོ་ཆེ་ཁ་དོག་སྔོན་པོ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའོ། །ཀེ་ཀེ་རུ་ནི་སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པས་རིན་པོ་ཆེ་ལྗང་སྔོན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། རིན་པོ་ཆེ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། མིའི་རིན་པོ་ཆེ་དང༌། ལྷའི་རིན་པོ་ཆེ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིན་པོ་ཆེའོ། །དེ་ལ་མིའི་རིན་པོ་ཆེ་ནི་མཐུ་ཆུང་སྟེ། ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཁ་དོག་དང་ལྡན་པས། དུག་དང་གདོན་དང་


DTG118_Page_0108
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མུན་པ་དང་བཀྲེས་པ་དང༌། སྐོམ་པ་དང་གྲང་བ་དང་ཚ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་སེལ་བར་བྱེད་དོ། །ལྷའི་རིན་པོ་ཆེ་ནི་ཆེན་པོ་ཡང་ཡིན། མཆོག་ཀྱང་ཡིན་པས་རྟག་པར་ལྷའི་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང༌། མངགས་པ་དང༌། སྨྲར་རུང་བ་དང༌། ཡང་ཞིང་མི་ལྕི་བའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིན་པོ་ཆེ་མིའི་རིན་པོ་ཆེ་ལས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དང༌། གཞན་ཡང་ལྷའི་རིན་པོ་ཆེ་ལས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དང༌། གཞན་ཡང་ལྷའི་དང་མིའི་རིན་པོ་ཆེ་ནི་གཉིས་ཀྱིས་ནུས་པ་དང་ལྡན་པ་དང༌། གཞན་ཡང་སེམས་ཅན་དག་འཆི་བར་འགྱུར་བ་རྟོགས་ཤིང་འདི་དེའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མའོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱེད་པ་དང༌། གཞན་ཡང་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་སྐད་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པའི་བར་དུའོ། །གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་རིན་པོ་ཆེ་དེ་དག་གང་ནས་བྱུང་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་གསེར་ནི་རི་དང་རྡོ་དང་བྱེ་མ་དང་ཟངས་དམར་པོ་ལས་འབྱུང་ངོ༌། །མུ་ཏིག་ནི་ཉའི་ཁོག་པ་དང༌། རྒྱུ་མ་དང་སྤྲུལ་གྱི་གླད་པའི་ནང་ནས་འབྱུང་ངོ༌། །ཀླུའི་ནོར་བུ་ནི་ཀླུའི་གླད་པའི་ནང་ནས་འབྱུང་ངོ༌། །བྱི་རུ་ནི་རྒྱ་མཚོའི་ནང་ནས་འབྱུང་ངོ༌། །དངུལ་ནི་རྡོ་བསྲེགས་པ་ལས་འབྱུང་ངོ༌། །བཻ་ཌཱུཪྻ་དང་སྤུག་ལ་སོགས་པ་གཞན་དག་ནི། རིའི་ཕུག་ནས་འབྱུང་ངོ༌། །ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིང་བསྲེལ་ལས་འབྱུང་སྟེ། ནམ་ཆོས་ནུབ་པར་གྱུར་པའི་ཚེ། རིང་བསྲེལ་རྣམས་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་ལོ་སྟོང་འདས་པའི་ཆབ་རོམ་སྤུག་ཏུ་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །འདི་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་རིན་པོ་ཆེ་རྣམས་ནི་མིའི་རིན་པོ་ཆེ་ཕལ་ཆེ་བའོ། །འདིར་ཡོངས་སུ་བརྒྱན་པ་དག་ནི་ཤིན་ཏུ་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་གྱུར་པ་དག་ཡིན་པས། ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ཐོབ་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡོན་ཏན་ཆེན་པོ་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་བའི་དཔེ་མི་མཐུན་པ་ཁ་ཅིག་ལས་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་པོ་ཐམས་ཅད་ནི་རྡོའི་རིགས་སུ་གཏོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྒྱས་པར་འགེངས་པའི་འོད་ཟེར་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཚིག་གཉིས་པོ་འོད་ཟེར་རྒྱས་པར་འགེངས་པ་བསྟན་ཏོ། །སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་


DTG118_Page_0109
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལས། གཞན་ཡང་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཞིང་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀུན་དུ་ཁྱབ་པ་མ་ཡིན་ཡང༌། འདིར་འོད་ཟེར་གྱིས་ཀུན་དུ་འགེངས་པར་བྱེད་ལ། ཉིད་ཀྱིས་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཞིང་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ཀུན་དུ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། འོད་ཟེར་གྱིས་ཀུན་དུ་གསལ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ། །སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་འགྲེལ་པ་ལས་ནི་འདི་ལྟར་སྔར་བསྟན་པའི་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་ལས་འོད་ཟེར་འབྱུང་བས་ཀུན་དུ་གསལ་བར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས་ཀྱང་གོང་མའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་གསུམ་ཆར་དང་ལྡན་ནོ། །གནས་ཐ་དད་པ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་མཐའ་ཡས་པར་རྣམ་པར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་གཉིས་པ་དབྱིབས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་གནས་ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟབ་དར་གྱི་གུར་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེ་ཏོག་གི་རི་མོའི་རྣམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། འདི་ལྟར་གཞལ་མེད་ཁང་ཆེན་པོའི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་དག་གིས་གནས་ཐ་དད་པ་ཚད་མེད་པར་ཕྱེ་བའམ། ཡང་ན་གཞལ་མེད་ཁང་ཆེན་པོ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཚད་མེད་པ་དག་གནས་ཐ་དད་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་པའོ། །ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲངས་ཚད་མེད་པ་མངའ། ཡང་ན་གནས་ཚད་མེད་པའོ་ཞེས་བཤད་དེ། འདིར་གྲངས་ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཚད་མེད་པ་བཟླས་ཏེ་བཤད་པའོ། །གནས་ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་སྔ་མའི་གནས་ཚད་མེད་པ་ཐ་དད་པ་བཟླས་ཏེ་བཤད་པའོ། །སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་ཀྱང་ཉེ་བའི་འོད་དང་མཐུན་པར་བཤད་དོ། །དེ་ཡན་ཆད་དུ་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་རྣམ་པ་སྣ་གཉིས་བཤད་ཟིན་ཏེ། གཟུགས་འདི་གཉིས་ལ་བྱེ་བྲག་ཡོད་པ་ཡང་མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལ་སོགས་པ་ལས་སྒོ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྣམ་པར་འབྱེད་དེ། གཟུགས་རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་དང་སྦྱར་ནས། ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པའི་མུ་བཞིས་རྣམ་པར་དབྱེ་བའོ། །དེ་ལ་གཟུགས་རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་བསྟན་པ་ནི་མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། གཟུགས་རྣམ་


DTG118_Page_0110
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཉིས་དང་རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་ཞེས་འབྱུང་བ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་འགྲེལ་པ་ལས། དེ་ལ་གཟུགས་རྣམ་པ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཁ་དིག་དང་དབྱིབས་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །ཁ་དོག་དང་གཟུགས་ཀྱང་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་དེ། སྔོན་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། དཀར་པོའོ། །ཁ་དོག་བཞི་ནི་གཟུགས་འདི་བཞིའི་དབྱེ་བ་ལས་སོ། །དབྱིབས་ནི་རྣམ་པ་བརྒྱད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། རིང་པོ་དང༌། ཐུང་ངུ་དང༌། ལྷམ་པ་དང༌། ཟླུམ་པོ་དང༌། མཐོ་བ་དང༌། དམའ་བ་དང༌། ཕྱ་ལེ་བ་དང༌། ཕྱ་ལེ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །གཞན་ཡང་རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་འདི་ལྟ་སྟེ། སྔོན་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། འོད་དང༌། གྲིབ་མ་དང༌། སྣང་བ་དང༌། མུན་པ་དང༌། སྤྲིན་དང༌། དུ་བ་དང༌། རྡུལ་དང༌། ཁུག་རྣ་དང༌། རིང་པོ་དང་ཐུང་དུ་དང༌། ལྷམ་པ་དང༌། ཟླུམ་པོ་དང༌། མཐོ་བ་དང༌། དམའ་བ་དང༌། ཕྱ་ལེ་བ་དང༌། ཕྱ་ལེ་བ་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །སློབ་དཔོན་ཁ་ཅིག་ནི་ནམ་མཁའ་ཁ་དོག་གཅིག་པའི་གཟུགས་སོ་ཞེས་ཀྱང་བཤད་དོ། །བམ་པོ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་པ་ལས་གཟུགས་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་བཤད་དེ། དེ་ཉིད་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་མུ་བཞིས་བསྟན་པ་ནི་བསྟན་བཅོས་དེ་ཉིད་ལས་ཇི་སྐད་དུ་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཁ་ཅིག་ནི་ཁ་དོག་ཡོད་ལ། དབྱིབས་མེད་པ་ཡང་ཡོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སྔོན་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། གྲིབ་མ་དང༌། འོད་དང༌། སྣང་བ་དང་མུན་པ་རྣམས་སོ། །གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཁ་ཅིག་ནི་དབྱིབས་ཡོད་ལ་ཁ་དོག་མེད་པ་ཡང་ཡོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ་རིང་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀྱི་ལས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གོ །གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཁ་ཅིག་ནི་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་གཉི་ག་ཡོད་པ་ཡང་ཡོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་ལས་གཞན་པའི་གཟུགས་རྣམས་སོ། །མུ་བཞི་པོ་འདི་ཡང་སོ་སོ་ནས་བཤད་པ་མི་མཐུན་ཏེ། དེ་ལ་དང་པོ་ནི་སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པས་འདི་སྐད་དུ་ཁ་དོག་ཡིན་ལ་དབྱིབས་མ་ཡིན་པ་ནི་རི་རབ་ཀྱི་ངོས་བཞིའི་ནམ་མཁའ་ཁ་དོག་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཁ་དོག་གི་གཟུགས་རྣམས་སོ། །དབྱིབས་ཡིན་ལ་ཁ་དོག་མ་ཡིན་


DTG118_Page_0111
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀྱི་གཟུགས་སོ། །ཁ་དོག་ཀྱང་ཡིན་ལ་དབྱིབས་ཀྱང་ཡིན་པ་ནི་རྩིག་པ་ལ་སོགས་པའི་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་རྣམས་སོ། །ཁ་དོག་ཀྱང་མ་ཡིན་དབྱིབས་ཀྱང་མ་ཡིན་པ་ནི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་གཟུགས་སོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཉིས་པ་ནི་སློབ་དཔོན་ཧྱན་ཙང་གིས་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་མུ་བཞིར་རྣམ་པར་འབྱེད་དེ་ཇི་ལྟར་རས་དཀར་པོ་ཡུག་གཅིག་སྔོན་པོར་འཇེར་བའི་ཚེ། དབྱིབས་ལས་གྱུར་བ་མེད་པས། ཁ་དོག་གི་ཤེས་པ་བསྐྱེད་མོད་ཀྱི་དབྱིབས་ཀྱི་ཤེས་པ་ཡང་སྐྱེ་སྟེ། འདི་ལྟ་བུ་ནི་ཁ་དོག་ཡིན་ལ་དབྱིབས་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །གལ་ཏེ་དྲངས་ནས་འཚེར་བར་མི་བྱེད་ན་ནི་དབྱིབས་ཁོ་ནའི་ཤེས་པ་སྐྱེའི། ཁ་དོག་གི་ཤེས་པ་ནི་མི་སྐྱེ་སྟེ། འདི་ལྟ་བུའི་དབྱིབས་ཡིན་ལ་ཁ་དོག་མ་ཡིན་པའོ། །གལ་ཏེ་ཁ་དོག་བསྒྱུར་ཏེ་འདྲ་བར་ཡང་བྱེད་ན་ནི་དབྱིབས་དང་ཁ་དོག་གཉི་གའི་ཤེས་པ་སྐྱེས་ཏེ། བསྟན་བཅོས་ཡང་དག་པའི་རིགས་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། རྒྱང་ནས་རྩིག་པ་ནག་པོ་མཐོང་ནས་འདི་སྙམ་དུ་འདི་ནི་བྱ་རོག་ཡིན་གྱི། རྩིག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྩིག་པ་ནི་བྱ་རོག་ལ་སོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ་ཞེས་བཤད་པ་འདི་ལྟ་བུ་ནི་ཁ་དོག་ཀྱང་ཡིན་དབྱིབས་ཀྱང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱའོ། །ཁ་དོག་ཀྱང་མ་ཡིན་དབྱིབས་ཀྱང་མ་ཡིན་པ་ནི་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །མུ་བཞི་པོ་དེ་དག་ཀྱང་སོ་སོ་ནས་བཤད་པ་མི་མཐུན་པས་བསྟན་བཅོས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས་བཤད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། །ཁ་ཅིག་ནི་འདི་སྐད་དུ་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་གཟུགས་ནི་མུ་བཞི་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ཁ་དོག་ཀྱང་མ་ཡིན་པ་དབྱིབས་ཀྱང་མ་ཡིན་པ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་བཤད་དོ། །བསྟན་བཅོས་ཡང་དག་པའི་རིགས་པ་དང་སྦྱར་ན། སྒྲ་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱ་དང༌། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་གཟུགས་ནི་མུ་བཞི་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཆོས་ཀྱི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ལས། དབང་པོ་ལྔ་དང་ཡུལ་རྣམ་པ་བཞི་དང༌། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་གཟུགས་ནི་མུ་བཞི་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །


DTG118_Page_0112
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཞན་ཡང་མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་སློབ་དཔོན་ཁ་ཅིག་འདི་སྐད་དུ། འོད་དང་སྣང་པའི་གཟུགས་ཁོ་ན་འབའ་ཞིག་ལ་ཁ་དོག་ཡོད་ཀྱི་དབྱིབས་ནི་མེད་དེ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་ལ་རིང་པོ་ལ་སོགས་པའི་མངོན་སུམ་དུ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་དབྱིབས་དང་ཁ་དོག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་བཤད་པ་ལས་ཁ་དོག་ཀྱང་ཡིན་དབྱིབས་ཀྱང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་དེས་ཇི་ལྟར་བཤད། མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་འདིའི་དྲིས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་དེ་ལས་ཇི་ལྟར་དངོས་པོ་གཅིག་པ་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་གཉི་ག་དང་ལྡན་པ་ཡོད། འདི་གཉི་ག་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ཡང་ཤེས་པ་ཡོད་པའི་དོན་གྱིས་ཡིན་གྱི། ཡུལ་ཡོད་པའི་དོན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་ལས་ལན་དུ་གནས་གཅིག་ཏུ་ཤེས་པར་འདྲེན་མར་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ཞེས་བྱའི། དངོས་པོ་གཅིག་ལ་ཡུལ་གཉིས་ཡོད་པའི་དོན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དེ། སློབ་དཔོན་ཧྱན་ཙང་གིས་ཀྱང་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་འདི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །མུ་བཞི་ཞིབ་ཏུ་བཤད་པ་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །འདིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་གཞུང་དང་སྦྱར་ན་གྲངས་མང་ཉུང་གིས་བསྟན་པ་ཡང་བསྟན་བཅོས་རྣམས་ལས་མི་མཐུན་ཏེ། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ནི་གཟུགས་རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་ཡོད་དོ་ཞེས་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས་དེ་ཡང་རྣམ་པ་དུ་མར་ཡོད་དེ། མདོར་ན་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་དང་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དོ། །ཁ་དོག་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སྔོན་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། དཀར་པོ་དང༌། གྲིབ་མ་དང༌། ཉི་མ་དང༌། སྣང་བ་དང༌། མུན་པ་དང༌། སྤྲིན་དང༌། དུ་བ་དང༌། རྡུལ་དང༌། ཁུག་རྣ་དང༌། ནམ་མཁའ་ཁ་དོག་གཅིག་པའོ། །དབྱིབས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རིང་པོ་དང༌། ཐུང་དུ་དང༌། ལྷམ་པ་དང༌། ཟླུམ་པོ་དང༌། རྡུལ་ཕྲ་མོ་དང༌། རགས་པ་དང༌། ཕྱ་ལེ་བ་དང༌། ཕྱ་ལེ་བ་མ་ཡིན་པ་དང༌། མཐོན་པོ་དང༌། དམའ་བའོ། །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ལེན་པ་དང༌། འཇོག་པ་དང༌། བསྐུམ་པ་དང༌།


DTG118_Page_0113
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བརྐྱང་བ་དང༌། འགྲེང་བ་དང༌། འདུག་པ་དང༌། ཉལ་བ་དང༌། འགྲོ་བ་དང༌། ལྡོག་པ་དང༌། དེ་ལ་སོགས་པའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལྟར་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་ཡོད་མོད་ཀྱི་མུ་རྣམ་པ་བཞིར་རྣམ་པར་དབྱེ་ན། མུ་རྣམ་པ་གསུམ་ཁོ་ནར་འགྱུར་ཏེ། ཁ་དོག་ལ་དབྱིབས་མ་ཡིན་པ་ཡང་བཅུ་གསུམ་པོ་དག་གོ །དབྱིབས་ཡིན་ལ་ཁ་དོག་མ་ཡིན་པ་ནི་བཅུ་པོ་དག་གོ །ཁ་དོག་ཀྱང་མ་ཡིན་ལ་དབྱིབས་ཀྱང་མ་ཡིན་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དོ། །བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་བཤད་པ་ལས་ཀྱང་རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞིའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས་ཁ་དོག་གམ། དབྱིབས་སམ་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དོ། །དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། དཀར་པོའོ། །དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། རིང་པོ་དང་ཐུང་ངུ་དང༌། ལྷམ་པ་དང༌། ཟླུམ་པོ་དང༌། རགས་པ་དང༌། ཕྲ་བ་དང༌། མཐོ་བ་དང༌། དམའ་བ་དང༌། ཕྱ་ལེ་བ་དང༌། ཕྱ་ལེ་བ་མ་ཡིན་པ་དང༌། དུ་བ་དང་སྤྲིན་དང༌། རྡུལ་དང༌། ཁུག་རྣ་དང༌། འོད་དང༌། གྲིབ་མ་དང༌། སྣང་བ་དང༌། མུན་པ་དང༌། ནམ་མཁའ་ཁ་དོག་གཅིག་པ་འམ། གཟུགས་བརྙན་གྱི་གཟུགས་སོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། རྣམ་པར་བཤད་པ་ལས་ཚིག་ཐ་དད་པ་འདྲ་ཡང་དོན་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་དང་མཐུན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལས་འདི་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་སྨོས་ཏེ། སྩོགས་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཕྱི་མ་དུ་པ་དང་སྤྲིན་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་བསྡུས་པའོ། །གཟུགས་བརྙན་གྱི་གཟུགས་ནི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀྱི་གཟུགས་སོ། །བསྟན་བཅོས་ཆོས་མངོན་པ་སྣ་ཚོགས་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས། གཟུགས་ནི་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་ཡོད་དོ་ཞེས་བཤད་དེ། མངོན་པར་སྐབས་ཡོད་པས་བསྣན་ནའོ། །གཞན་ནི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་དང་མཐུན་ཏེ། མུ་རྣམ་པ་བཞིར་དབྱེ་བ་མེད་པ་ཡང༌། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་དང་མཐུན་པས་དོན་ལ་འགལ་བ་མེད་དོ། །རྒྱ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པས་དེའི་ཚད་ཤིན་ཏུ་དཔག་བར་དཀའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་གསུམ་པ་ཚད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ། །སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་སྔར་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་དེའི་ཚད་ཤིན་ཏུ་དཔག་པར་དཀའ་བར་བཤད་ལ། ཕྱིས་ནི་


DTG118_Page_0114
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞིང་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དཔག་པར་དཀའ་བ་རྣམ་པར་འབྱེད་དེ། དེ་ལ་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་ཁ་ཅིག་ནི་དེའི་ཚད་ཀྱི་རྒྱ་མཐའ་མེད་པའི་ཕྱིར་དཔག་པར་དཀའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཁ་ཅིག་ནི་དེའི་ཚད་ཀྱི་མཐའ་མེད་པས་རྒྱ་ཡང་ཤིན་ཏུ་དཔག་པར་དཀའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དོན་གསུམ་པ་ནི་ཕྱོགས་བཅུ་ལ་བརྟེན་ནས་དཔག་པར་དཀའ་བར་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་སའི་འགྲེལ་བ་ལས་འདི་ལྟ་སྟེ། གཞལ་མེད་ཁང་དེའི་ཚད་ཀྱི་རྒྱ་མཐའ་མེད་པས་དཔག་པར་དཀའ་བ་འམ། ཡང་ན་གཞལ་མེད་ཁང་ཆེན་པོ་དེའི་ཚད་ཀྱི་མཐའ་མེད་པས། རྒྱ་ཡང་ཤིན་ཏུ་དཔག་པར་དཀའོ། །གཞན་ཡང་ཤར་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པའི་ཕྱོགས་ཆ་མེད་པའི་ཕྱིར། རིང་པོ་དང་ཐུང་དུ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་དཔག་པར་དཀའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལ་ཞིང་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དཔག་པར་དཀའ་བར་བསྟན་པ་ཡང༌། སློབ་དཔོན་གསུམ་གྱིས་བཤད་པ་ཡང་ཡོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་སའི་འགྲེལ་པ་ལས་ཁ་ཅིག་ནི་འདི་སྐད་དུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུའི་ཞིང་ནི་གདུལ་བའི་སེམས་ཅན་གྱི་མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ། རེས་འགའ་རྒྱ་ཆེན་པོ་རེས་འགའ་རྒྱ་ཆུང་དུ་སྟོན་པར་མཛད་པས་དེའི་ཚད་ངེས་པ་ཡང་མེད་དོ། །ཡངས་ཤིང་རྒྱ་ཆེན་པོ་སྟོན་པར་མཛད་ཀྱང༌། མཐའ་མེད་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་སའི་མདུན་རོལ་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། མཐའ་མེད་པ་དང༌། དེའི་ཚད་དཔག་པར་དཀའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །ཡང་ཁ་ཅིག་ན་རེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུའི་ཞིང་ནི་བསྐལ་བ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་དུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་མཐའ་མེད་པ་བསྒྲུབ་པ་ལས་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པས་ན། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་མཉམ་སྟེ། ས་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་དེའི་ཚད་དཔག་པར་མི་སྤྱོད་དོ། །འདི་ལྟར་མཐའ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་ན་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུའི་ཞིང་ཡང་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། །དང་པོ་ནི་ཉིད་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་ཞིང་འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་


DTG118_Page_0115
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྐལ་བ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་དུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་མཐའ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་བསྒོམས་པ་ལས་མངོན་པར་གྲུབ་པས་ན། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་སྟེ། ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་དགྱེས་པ་ཆེན་པོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དང་པོར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ནས་ཕྱི་མའི་མཐའ་ཇི་སྲིད་པར་རྒྱུན་མི་འཆད་ཅིང་འགྱུར་བ་མེད་དེ། ཡོན་ཏན་རྣམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མཐོང་བར་མི་ནུས་ཀྱི། ཐོས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་དོ། །འདི་ལྟར་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེ་ཚད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཟིགས་མོད་ཀྱི། དེའི་ཚད་མཐའ་ནི་དཔག་པར་མི་སྤྱོད་དོ། །གཉིས་པ་ནི་གཞན་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་ཞིང་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཁོར་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་དགའ་བ་ཆེན་པོ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ཅིང་སྤྱོད་པ་ཁྱད་པར་ཅན་སྒྲུབ་ཏུ་གཞུག་པའི་ཕྱིར། མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རེས་འགའ་ཁྱད་པར་ཅན་དང༌། རེས་འགའ་དམན་པ་དང་རེས་འགའ་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང༌། རེས་འགའ་རྒྱ་ཆུང་དུ་སྟོན་པར་མཛད་དེ། འགྱུར་ཞིང་ངེས་པ་མེད་པས་སྤྲུལ་པའི་ཞིང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །འདི་ལྟར་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེ་མཐའ་མེད་པའི་ཕྱིར། ས་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་དེའི་ཚད་དཔག་བར་མི་སྤྱོད་དོ། །སའི་མདུན་རོལ་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ནི་དཔག་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གི་ཕྱིར་རྒྱ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པས་དེའི་ཚད་ཤིན་ཏུ་དཔག་པར་དཀའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་ཀྱང༌། སངས་རྒྱས་སའི་འགྲེལ་པ་ལས་འབྱུང་བའི་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་རྣམ་གྲངས་དང་པོའི་གཉིས་དང་མཐུན་པར་བཤད་དོ། །སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་ནི་བཤད་པ་མ་མཛད་དེ། དོན་གོ་སླ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁམས་གསུམ་པ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་བཞི་པ་ཡུལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་བྱས་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་འདི་ལྟར་གཞལ་མེད་ཁང་ཆེན་པོ་དེའི་གནས་དང༌། ཕྱོགས་དང་


DTG118_Page_0116
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡུལ་ཁམས་གསུམ་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པས་ཇི་ལྟར་ཁམས་གསུམ་པ་དག་པ་ལྟར་རང་གི་སའི་སྲིད་པ་དག་གིར་བྱས་པ་དང༌། དམིགས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པས་འཆིང་བ་གཉིས་བརྟས་པར་བྱེད་པ་དང༌། དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། དབང་གི་འབྲས་བུ་གྱུར་པ་ལྟ་བུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེ་ཁམས་གསུམ་པའི་སྲིད་པའི་དབང་གིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཆིང་བ་གཉིས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང༌། དབང་གི་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ། ཁམས་གསུམ་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ས་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དེ། ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་དང་སྦྱར་ནས་ཕན་ཚུན་འདྲི་ཞིང་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང༌། ལྡན་མི་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་དང༌། ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་བསྟན་པ་ལས་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་བླ་མའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ལྔ་པ་རྒྱུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་བྱས་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། འདི་ལྟ་སྟེ། གཞལ་མེད་ཁང་ཆེན་པོ་དེ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལས་རྒྱུ་བྱས་པ་ལས་མངོན་པར་བྱུང་བས་རྒྱུ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན། དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཁམས་གསུམ་པ་ལས་ཤིན་ཏུ་དག་པ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་བྱེད་ཅེ་ན། དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་བྱེད་དོ་ཞེས་ནི་མི་བརྗོད་དོ། །རྒྱུ་གཞན་ལས་དེ་འབྱུང་བར་བསྟན་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པའི་ཕྱོགས་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་གི་རྒྱུ་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །འདི་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་ཟག་པ་མེད་པའི་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་ས་བོན་བསྐལ་བ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་དུ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་ནས་འཕེལ་ཞིང་རྒྱ་ཆེན་པོར་གྱུར་པས་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་འདི་མངོན་དུ་སྣང་བར་


DTG118_Page_0117
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འགྱུར་བའི་རྒྱུ་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྗེས་ལས་ཐོབ་པའི་སྔ་མ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་བླ་མ་ཞེས་བརྗོད་དེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་བླ་མའི་གང་ཟག་པ་མེད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བས་འདིར་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་འཕགས་པའི་ལམ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ནི་དེ་དག་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་བླ་མ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ལ་མངའ་བའི་ཟག་པ་མེད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བའི་རྒྱུ་བྱས་ནས་རབ་ཏུ་སྐྱེའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་བདག་པོའི་རྐྱེན་ལས་འབྱུང་སྟེ། འདི་ལྟར་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཆོས་ཅན་གྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་རྒྱུའི་རྐྱེན་གྱིས་འབྱུང་སྟེ། ཉེ་བར་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་ཆོས་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཕན་ཚུན་ལྟོས་ན། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཕྱི་རོལ་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ནང་གི་ཆོས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པས་རྒྱུ་བྱེད་དེ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཆོས་རྣམས་ཐུན་མོང་དུ་ཡོད་པ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་སོ་སོའི་ས་བོན་གྱིས་ལྷན་ཅིག་ཏུ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་བྱས་ནས་ཐུན་མོང་དུ་འབྲས་བུ་གཅིག་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཅེ་ན། འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་རྒྱུ་ཆུང་དུས་ཆོས་རྒྱ་ཆེན་པོ་དཔག་པར་མི་ནུས་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་རྣམས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་སོགས་པ་ལས་མངོན་པར་གྲུབ་ཅིང་ཡང་དག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། དེ་ནི་རྒྱུ་མང་པོ་ལས་ཐུན་མོང་དུ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཐ་དད་པ་སོ་སོ་ནས་གནས་གཅིག་པ་ལྟ་བུར་གྱུར་ནས་གཅིག་ལ་གཅིག་སྒྲིབ་པར་མི་བྱེད་དེ། ཇི་ལྟར་མར་མེ་མང་པོའི་འོད་དང༌། སྐྱེ་བོ་མང་པོའི་རྨི་ལམ་ལྟ་བུར་རྒྱུའི་རྣམ་པ་མཚུངས་པས་འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད་དང་འདྲ་ཡང་གནས་ནི་ཐ་དད་དེ། བཏགས་པ་ཙམ་དུ་ཐུན་མོང་ངོ་ཞེས་བརྗོད་ཀྱང་ཡང་དག་པར་སོ་སོ་ཐ་དད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། སོ་སོའི་རྣམ་པར་རིག་པ་གྱུར་ནས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་ཅིང་གནས་གཅིག་འདྲ་བར་སྣང་


DTG118_Page_0118
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བས་ཐུན་མོང་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་ཅིང་དབང་བསྒྱུར་བའི་རྣམ་པར་རིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་དྲུག་པ་འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏེ། སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་བྱས་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་འདི་ལྟར་གཞལ་མེད་ཁང་ཆེན་པོ་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་ཅིང་དབང་བསྒྱུར་བ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཐུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བྱེད་དེ། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་པ་ལས་མ་གཏོགས་པར་རིན་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །དེ་ལྟར་རིན་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུར་སྣང་བ་ཡང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྔོན་བདག་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ས་བོན་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་མཐུའི་ཕྱིར། དུས་ཐམས་ཅད་དང༌། གནས་ཐམས་ཅད་དུ་མངོན་པར་འདུ་མཛད་པ་ལ་མི་ལྟོས་པར་རང་གི་ངང་གིས་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་བཀོད་པ། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དང་ཉིད་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུའི་གནས་བྱེད་པ་ལྟ་བུར་གྱུར་པར་སྣང་ངོ། །གཞན་ལ་ཕན་བཏགས་པའི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ས་བོན་གྱི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་སྟོབས་ཀྱི་ཕྱིར་ནི་ས་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཇི་ལྟར་འོས་པ་བཞིན་དུ་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་འམ། རྒྱ་ཆུང་ངུའམ། ཁྱད་པར་ཅན་ནམ་ཁྱད་པར་ཅན་མ་ཡིན་པ་དག་སྟོན་པར་མཛད་པས་ཀྱང་གཞན་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུའི་གནས་བྱེད་པ་ལྟ་བུར་སྣང་ངོ༌། །འདི་ལྟར་ས་དང་པོའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་ནི་ཇི་ལྟར་འོས་པ་བཞིན་དུ་རྒྱ་ཆུང་ངུ་དང༌། དམན་པ་དག་སྟོན་པར་མཛད་ལ། དེ་བཞིན་དུ་གོང་ས་གོང་དུ་ས་བཅུ་པ་དག་ལ་ནི་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ཁྱད་པར་ཅན་དག་སྟོན་ཏེ། ས་དེའི་དང་པོ་དང་བར་མ་དང༌། ཐ་མ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་དང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་ཀྱང༌། དེ་ལས་རྣམ་པ་གཞན་དུ་བཤད་པ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་བདུན་པ་


DTG118_Page_0119
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བདག་པོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་བྱས་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་འདི་ལྟར་གཞལ་མེད་ཁང་ཆེན་པོ་དེ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མངའ་བདག་ཡིན་གྱིས་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉག་གཅིག་མངའ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉག་གཅིག་གིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས་བཞེས་པ་ཡིན་གྱིས་གཞན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཉིད་ཀྱིས་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཞིང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀུན་དུ་ཁྱབ་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། རང་རང་གིས་སྤྲུལ་པ་ཡིན་པས་སོ་སོ་ནས་མངའ་བདག་མཛད་དེ། གཅིག་ལ་གཅིག་སྒྲིབ་པ་ཡང་མེད་དོ། །གཞན་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཞིང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་ཡིན་ཡང༌། མཚན་ཉིད་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པས་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་གཅིག་གིས་ཡོངས་སུ་བཞེངས་ནས་མངའ་བདག་མཛད་དེ། ཕན་ཚུན་སྒྲིབ་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་དང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་རྣམ་པ་གཞན་དུ་བཤད་པ་ནི་མེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་དགེ་འདུན་ཡོངས་སུ་འདུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་བརྒྱད་པ་ཕྱོགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་བྱས་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་འདི་ལྟར་གཞལ་མེད་ཁང་ཆེན་པོ་དེ་ན་རྟག་པར་རྒྱུན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་དགེ་འདུན་ཚད་མེད་པ་དག་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འདུས་ནས་འགྲོ་བར་འོས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཕྱོགས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་དགེ་འདུན་གྲངས་མེད་པ་རྟག་པར་འོང་ཞིང་ཕྱོགས་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། དགྲ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་གནོད་པར་བྱེད་པའང་མི་མངའ་སྟེ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་མེད་དོ། །འདི་ལྟར་ས་དང་པོའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཁོར་རྣམས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བདག་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་མི་ནུས་མོད་ཀྱི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་རྗེའི་དབང་གིས་རང་གི་རྣམ་པར་རིག་པ་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ། ཞིང་རགས་པ་གྱ་ནོམ་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རང་གི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང༌། སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རང་གི་རྣམ་པར་རིག་པ་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པ་


DTG118_Page_0120
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདྲ་བའི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པའི་རྒྱུ་མཚན་རབ་ཏུ་སྣང་ངོ༌། །སོ་སོ་ནས་རང་གི་སེམས་དེ་ལྟར་སྣང་ཡང་གནས་གཅིག་ཏུ་དབྱིབས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མཚུངས་པ་དང་ཞིང་གཅིག་ཏུ་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འདུས་པར་གྱུར་ཏོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། འདི་ལྟར་ས་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། འོན་ཏེ་ཟག་པ་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ནི་ཞིབ་ཏུ་དེ་ཉིད་ལས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་དང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་དེ་ལས་རྣམ་པ་གཞན་དུ་བཤད་པ་ནི་མེད་དོ།། །།བམ་པོ་དྲུག་པ། ལྷ་དང་ཀླུ་དང་གནོད་སྦྱིན་དང་དྲི་ཟ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དང་ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང༌། མི་འམ་ཅི་དང་ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང་མི་དང་མི་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཚད་མེད་པ་རྟག་པར་རྣམ་པར་རྒྱུ་བ་ཞེས་པ་འདིས་ནི་དགུ་པ་ཞབས་འབྲིང་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་དང་སྦྱར་ན། ལྷ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དོ་ཞེས་བཤད་དེ། དེ་ལ་མིང་གི་ལྷ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ལ་སོགས་པའོ། །སྐྱེ་བའི་ལྷ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རྒྱལ་ཆེན་རིགས་བཞིའི་ལྷ་ནས་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་བར་གྱི་ལྷ་རྣམས་སོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་ལྷ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་སོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་ལྷ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་དེ། མིང་གི་ལྷ་ནི་ཇི་ལྟར་ད་ལྟར་གྱི་མིའི་རྒྱལ་པོ་ལ་ལྷའི་བུ་ཞེས་བརྗོད་པ་ལྟ་བུའོ། །སྐྱེ་བའི་ལྷ་ནི་རྒྱལ་ཆེན་རིས་བཞིའི་ལྷ་ནས་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་གྱི་བར་གྱི་ལྷ་རྣམས་སོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་ལྷ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མིའི་གནས་འདིར་འཕགས་པ་རྣམས་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པའོ། །སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ལྷ་ནི་ཁམས་གསུམ་པའི་ལྷའི་ནང་ནས་འཕགས་པ་རྣམས་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ལྷ་རྣམ་པ་གསུམ་དང་རྣམ་པ་བཞི་ལས་མི་དང་སྐྱེ་བའི་ལྷ་རྣམས་ནི་ལྷ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དམ་པའི་ཆོས་པདྨ་དཀར་པོའི་མདོ་ལས། ང་ཡི་ཞིང་འདི་ཤིན་ཏུ་བདེ། །ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་རྟག་ཏུ་གང༌། །ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། གཞན་ཡང་སྔོན་གྱི་ལས་བསྟན་པའི་


DTG118_Page_0121
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མདོ་ལས། གཟུགས་མེད་པའི་ལྷ་རྣམས་འཁོར་འདུས་པར་སོང་བའི་ཕྱིར་ཡང་ལྷའི་འཁོར་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། གཞན་ཡང་ཤཱ་རིའི་བུས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས་ལྷ་རྣམས་བསྲུང་བའི་ལྷ་ལ་ཡང་ལྷ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཀླུ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ལྷའི་ཀླུ་ནི་ལྷའི་གཞལ་མེད་རྣམས་འཛིན་ཅིང་ལྷུང་བར་མི་བྱེད་པའོ། །མིའི་ཀླུ་ནི་སྤྲིན་འབྱིན་ཅིང་ཆར་འབེབས་པའོ། །སྤྲུལ་གྱི་ཀླུ་ནི་ས་དང་རྒྱ་མཚོ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའོ། །རྒྱལ་པོའི་ཀླུ་ནི་རྒྱལ་པོའི་རིན་པོ་ཆེའི་བར་མཛོད་བསྲུང་བའོ། །གནོད་སྦྱིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྲོ་གཏུམ་ཆེ་པ་འམ། དཔའ་བ་འམ། འཇིགས་སུ་རུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ས་ལ་གནས་པ་དང༌། ནམ་མཁའ་ལ་གནས་པ་དང༌། ལྷའི་ནང་ན་གནས་ཤིང་ལྷའི་གཡོག་བྱེད་པའོ། །དྲི་ཟ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རོལ་མོ་བྱེད་པ་སྟེ། དྲིས་འཚོ་བའི་ཕྱིར་དྲི་ཟ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་འདི་ནི་ལྷའི་རོལ་མོ་མཁན་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ། སེམས་མཉེན་དེས་ཤིང་བསོད་ནམས་ལྷ་རྣམ་པས་ཆུང་བ་སྟེ། རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་རིའི་བར་ན་གནས་པའོ། །ལྷ་མ་ཡིན་ནི་སྒྱུ་ཆེ་ཞིང་ལྷའི་ཡང་དག་པའི་སྤྱོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལྷ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་མི་འགའ་ཞིག་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་མི་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་ཀྱང་ལྷའི་འགྲོ་བས་བསྡུས་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །འོན་ཀྱང་དེ་དག་ནི་སྒྱུ་ཅན་འདྲིད་པའི་བསམ་པ་དང་ལྡན་པ་སྒྱུ་དང་གཡོའི་སྤྱོད་པ་ཤས་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། ལྷ་རྣམས་བཞིན་དུ་དཀར་པོའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྣོད་དུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཆེད་འགའ་ཞིག་མདོ་གཞན་ངག་ལས་འགྲོ་བ་ཐ་དད་པའི་བསྟན་པས་བསྟན་ཏོ། །དེ་དག་ལྷ་ཉིད་ཡིན་ན་ལྷའི་ཆོས་ཡང་དག་པར་བླངས་ཏེ། གནས་པ་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཡང་ན་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེ་བའི་ལྷ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་ལྷ་མ་ཡིན་ནི་ལྷའི་བདེ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མི་ཉམས་པ་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པས་སྤྲུལ་པ་རྣམས་དགའ་མགུར་བྱེད་པས། དེའི་ཕྱིར་མི་རྣམས་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཚིག་ཏུ་འདི་ལྷ་ཡིན་ནམ་མ་


DTG118_Page_0122
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་ཞེས་ཟེར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཡང་ན་ལུས་པོ་ཆེ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་ལྷ་མ་ཡིན་རྒྱ་མཚོའི་ནང་དུ་འགྲེང་བའི་ཚེ། པུས་མོ་མི་ནུབ་པར་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་ལྷ་རྣམས་ལ་བལྟའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་མི་སྡུག་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། བུ་མོ་ཤ་ཙི་འབའ་ཞིག་བྱད་བཞིན་བཟང་གི་ཕ་མིང་དང་ཉེ་བཤེས་བཞིན་མི་སྡུག་གོ །ཡང་ན་སྐྱེས་པ་མི་སྡུག་ལ་བུད་མེད་བྱད་བཞིན་བཟང་བའི་ཕྱིར་ཡང་མི་སྡུག་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་དང་སྦྱར་ན་ལྷ་མ་ཡིན་ནི་ལྷའི་འགྲོ་བས་བསྡུས་པར་བཤད་དོ། །བསྟན་བཅོས་ཆོས་མངོན་པའི་མ་མོ་ལས་ནི་ཡི་དགས་ཀྱིས་བསྡུས་པར་འབྱུང་ངོ༌། །ཆོས་ཡང་དག་པར་དྲན་པའི་མདོ་ལས་ནི་ཡི་དགས་དང་དུད་འགྲོའི་འགྲོ་བས་བསྡུས་པར་གསུངས་སོ། །གཡའི་མདོ་ལས་ནི་ལྷ་དང་ཡི་དགས་དང་དུད་འགྲོ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པར་བཤད་དོ། །ལྷ་མ་ཡིན་དེ་ཡང་གནས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་ལྔ་ཡོད་དེ། གནས་བསྟན་པའི་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། དེ་ལ་དང་པོའི་སའི་སྟེང་དུ་གནས་པ་སྟེ། མཚན་མ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རི་ལ་ལག་ན་མཚོན་ཐོགས་ནང་གི་འོག་ན་གནས་སོ། །གཉིས་པ་ནི་རི་རབ་ཀྱི་བྱང་ཕྱོགས་རྒྱ་མཚོའི་འོག་དཔག་ཚད་སྟོང་འདས་པ་ན། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་སྒྲ་གཅན་ཟིན་གནས་སོ། །གསུམ་པ་ནི་སྒྲ་གཅན་གྱི་འོག་དཔག་ཚད་ཉི་ཁྲི་ཚིག་སྟོང་འདས་པ་ན་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་རབ་བརྟན་ཞེས་བྱ་བ་གནས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །རབ་བརྟན་གྱི་མ་ནི་དང་པོ་ལྷ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལྷ་དམན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བསྐལ་པ་དང་པོ་ཆགས་པའི་ཚེ་ལྷའི་བུ་མོ་རྣམས་རྒྱ་མཚོའི་ནང་དུ་ལུས་བཀྲུས་པ་ལས། ཆུས་དེ་དག་གི་ལུས་ལ་རེག་པ་དང༌། ཁུ་ཆུ་ཤོར་ནས་ཆུའི་ནང་དུ་ལྷུང་བ་ཤའི་སྒོ་ང་གཅིག་ཏུ་གྱུར་ཏོ། །དེ་ལོ་བརྒྱ་སྟོང་ལོན་པ་དང་དེ་ལས་བུ་མོ་ཞིག་བྱུང་སྟེ། མགོ་དགུ་བརྒྱ་དགུ་བཅུ་རྩ་དགུ་ཡོད་དོ། །མགོ་ལ་མིག་སྟོང་དང༌། ཁ་དགུ་བརྒྱ་དགུ་བཅུ་རྩ་དགུ་ཡོད་དོ། །ཁལ་ནི་སོ་བཞི་ཡོད་སོའི་སྟེང་དུ་མེ་བྱུང་བ་ནི་ལྕེ་འབབ་པ་འདྲའོ། །ལག་པ་ནི་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞིའོ། །རྐང་པ་ནི་དགུ་བརྒྱ་དགུ་བཅུ་རྩ་དགུ་ཡོད་དོ། །བུ་མོ་དེ་དུས་གཞན་ཞིག་ན་


DTG118_Page_0123
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱ་མཚོའི་ནང་དུ་ཞུགས་ཏེ། རྩེད་མོ་བྱས་པ་ལས་ཆུ་དངས་མ་དེ་ཁུང་དུ་ཞུགས་པས། ཤའི་སྒོ་ང་གཅིག་བཙས་སོ། །ལོ་བརྒྱ་སྟོང་ལོན་པ་དང༌། རབ་བརྟན་ཞེས་བྱ་བ་བྱུང་སྟེ། མགོ་ནི་དགུ་ཡོད་དོ། །མགོ་ལ་མིག་ནི་དགུ་སྟོང་ཡོད་དོ། །ཁ་ནས་ནི་མེ་འབར་རོ། །ལག་པ་ནི་དགུ་བརྒྱ་དགུ་བཅུའོ། །རྐང་པ་ནི་བརྒྱད་ཡོད་དོ། །ལུས་ཀྱི་ཚད་ནི་རི་རབ་པས་ཕྱེད་ཀྱིས་རིང་སྟེ། ཟས་སུ་ས་ཞག་དང་པདྨའི་རྩ་བ་ཟའོ། །ཕལ་ཆེར་ནི་ལྷ་རྣམས་རྩོད་དོ་ཞེས་བཤད་དེ། ཞིབ་ཏུ་ནི་ཆོས་ཡང་དག་པར་དྲན་པའི་མདོ་ལས་གསུངས་པ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ནམ་མཁའ་ལྡིང་ནི་བྱ་གསེར་འདབ་ཅེས་ཀྱང་བྱ། བྱ་འདབ་བཟངས་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། བྱ་དེའི་འདབ་མ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་བཀོད་པ་དང་ལྡན་པས་གཅིག་ཏུ་གསེར་ཡིན་པར་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཕལ་པོ་ཆེའི་མདོ་ལས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་གསེར་འདབ་ཅན་ནི་དན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞིའི་རྐང་པ་དང༌། བྱམས་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་དང༌། རིག་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་མིག་དང་ལྡན་ཏེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཤིང་ལ་གནས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གསེར་འདབ་ཅན་ནི་འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ནང་དུ་ལྷ་དང་མིའི་ཀླུ་རྣམས་སྤར་མོས་བླངས་ནས། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འགྲམ་དུ་འཇོག་པར་བྱེད་པ། འདི་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་གསེར་འདབ་ཅན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་མོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་མདོ་གཞན་དག་ལས་འདབ་མ་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་དཔག་ཚད་ཁྲི་ཕྲག་སུམ་བརྒྱ་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་ཡོད་དེ། འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་དེའི་རྐང་པ་གཅིག་ལས་མི་ཤོང་ངོ༌། །དེའི་འགྲམ་པ་ན་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ཡོད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཡིད་བཞིན་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ་ཞེས་ཀྱང་བཤད་དོ། །ཡང་ཁ་ཅིག་ལས་དེ་ནི་བྱའི་རྒྱལ་པོ་ཡིན་པས། བྱའི་ནང་ན་གསེར་འདབ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ཀླུ་འབའ་ཞིག་ཟས་སུ་ཟབ་ཡོད་དེ། དེ་ཡང་སྐྱེ་བ་རྣམ་པ་བཞིའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཐ་དད་དོ། །དེ་ལ་རྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བ་ནི་རྣམ་པ་བཞིའི་ཀླུ་དག་ཟ་བར་བྱེད་དོ། །མངལ་ནས་སྐྱེ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་ཀླུ་དག་ཟ་བར་བྱེད་དེ། རྫུས་ཏེ་སྐྱེས་པ་མ་གཏོགས་སོ། །སྒོང་ལས་སྐྱེ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་ཀླུ་དག་ཟ་བར་བྱེད་དེ། རྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བ་དང་མངལ་ནས་


DTG118_Page_0124
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྐྱེ་བ་མ་གཏོགས་སོ། །དྲོད་གཤེར་ལས་སྐྱེ་བ་ནི་དྲོད་གཤེར་ལས་སྐྱེ་བ་འབའ་ཞིག་ཟ་བར་བྱེད་དོ། །གླིང་བཞི་པོ་འདིར་རྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བའི་ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་རྒྱལ་པོ་ཡང་དག་དབྱངས་ཞེས་བྱ་བ་ཚེ་ལོ་བརྒྱད་སྟོང་ཐུབ་པ་ཉིན་རེ་ཞིང་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་གཅིག་དང་ཀླུ་ཕྲ་མོ་ལྔ་བརྒྱ་ཟ་བར་ནུས་པ་ཅིག་ཡོད་དེ། གླིང་བཞི་པོ་རྣམས་སུ་རིམ་གྱིས་མཐར་ཆགས་སུ་ཟ་བར་བྱེད་དོ། །འཆི་ཀའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་ཀླུ་རྣམས་བཟུང་ཞིང་བཟང་མི་བཏུབ་སྟེ། བཀྲེས་པའི་གདུང་བས་བསྲེགས་པས་འདབ་མའི་ཤུགས་ཀྱིས་རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་ཐུག་པའི་བར་དུ་བབས་པ་ལས་རླུང་གིས་བུས་པས་སླར་ཡང་གྱེན་དུ་ཐུག་གོ །དེ་ལྟར་ལན་བདུན་ཡན་མན་འདས་པས་རྐང་པ་བཞག་པའི་གནས་ཀྱང་མི་རྙེད་དེ། དེ་ནས་རྡོ་རྗེའི་འཁོར་ལོའི་རིའི་རྩེ་མོར་ཕྱིན་ནས་དེར་ཚེ་འདའོ། །ཀླུ་མང་པོའི་ཤ་ཟོས་པའི་དུག་གདུག་པའི་དབང་གིས་ལུས་ལ་མེ་རབ་ཏུ་འབར་བ་འབྱུང་ངོ༌། །ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་དགའ་བོ་དང༌། ཉེ་དགའ་བོ་གཉིས་རིན་པོ་ཆེའི་རི་རབ་རྣམས་ཚིག་ཏུ་དོགས་ནས། ཆར་ཆེན་པོའི་རྒྱུན་ཐིགས་པ་ཤིང་རྟའི་འཕང་ལོ་ཙམ་ཕབ་ནས་མེ་གསོད་པར་བྱེད་དོ། །དེའི་ལུས་ཀྱི་ཤ་གཞན་ཞིག་ཞུ་ནས་སྙིང་འབའ་ཞིག་ལུས་པ་ཚད་མིའི་བྲལ་ཙམ་བཻ་ཌཱུཪྻ་སྔོན་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ཐོབ་ན་ནི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེར་བྱེད་དོ། །བརྒྱ་བྱིན་ལྷའི་དབང་པོ་ཐོབ་ན་ནི་གཙུག་གི་ནོར་བུ་བྱེད་དོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལ་མི་འམ་ཅི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷ་གླུ་མཁན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གླུ་ལ་མཁས་ཞིང་དྲི་ཟ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་གཡོག་བྱེད་དོ། །ལྷ་རྣམས་ནམ་དགོས་པ་ན་རེས་ཀྱིས་འགྲོ་བར་བྱེད་དོ། །ཡང་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེ་བའི་ལྷ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ལུས་དུད་འགྲོ་ཡིན་ལ་དབྱིབས་མི་འདྲ་ཞིང་བྱད་བཞིན་བཟང་བ་དང༌། མགོ་པོ་ལ་རྭ་གཅིག་ཡོད་པས་མིས་མཐོང་བའི་ཚེ། ཐེ་ཚོམ་སྐྱེས་ནས་ཅི་འདི་མི་ཡིན་ནམ་འོན་ཏེ་ཡི་དགས་དང་དུད་འགྲོ་གང་ཡིན་པ་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་ཟེར་བའི་ཕྱིར། ཐེ་ཚོམ་སྐྱེ་བའི་ལྷ་ཞེས་བྱའོ། །ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་ནི་སྤྲུལ་ཆེན་པོའོ། །རྐང་པ་མེད་དེ་ལྟོས་འཕྱེ་ཞིང་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ལྟོ་འཕྱེ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་གཅིག་ཏུ་ན་སྤྲུལ་ཀླུ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆབ་ཁུང་སའི་ལྷ་མི་རྣམས་ཀྱིས་ཤ་ཆང་


DTG118_Page_0125
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལེན་ཅིང་ཟ་བའོ། །ལྟོའི་ནང་ན་ཀླུ་དང་སྤྲུལ་ཡོད་དེ་ངོ་ཤེས་པར་དཀའ་ཞིང་ཅུང་ཟད་ཀླུ་འདྲ་བའི་ཕྱིར་ལོགས་ཤིག་ཏུ་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ། །མི་འམ་ཅི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིའི་གཟུགས་སུ་བསྒྱུར་ནས་ཆོས་ཉན་དུ་འོངས་པའི་ཕྱིར་མི་འམ་ཅི་ཞེས་བྱའོ། །ཤཱ་རིའི་བུས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། ལྷ་འདྲེ་སྡེ་བརྒྱད་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མི་འམ་ཅི་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་མི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ཐམས་ཅད་བསྡུ་བའོ། །མི་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་མ་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་བསྡུ་བའོ། །ཡང་ན་མི་དང་མི་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཚིག་ཏུ་ཅི་འདི་མི་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་མི་མ་ཡིན་ཞེས་སྨྲ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །ཤཱ་རིའི་བུས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས་སྡེ་བརྒྱད་ཀྱི་རྒྱུ་ཞུས་པ་འབྱུང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ཤཱ་རིའི་བུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་བ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལྷ་འདྲེ་སྡེ་བརྒྱད་རྣམས་རྐྱེན་གང་གིས་ལས་ངན་པར་སྐྱེས་ཀྱང་རྟག་པར་ཆོས་ཡང་དག་པར་ཐོས་པར་གྱུར་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ལས་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཏེ་འདི་ལྟར་ལས་ངན་པར་སྐྱེས་སོ། །འདི་ལྟར་ལས་དགེ་བས་ནི་བདེ་བ་ཆེར་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། སྡེ་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མི་དང་མི་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ལྷ་ནི་ཚེ་རབས་སྔ་མ་ལ་ཤིང་རྟ་དང་ཁྱོགས་ལ་སོགས་པས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་དང་ཕ་མ་དང༌། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྣམས་མཆོད་པ་བྱས་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་སེར་སྣ་དང་སྒྱུ་དང་ཕྲག་དོག་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་ལུས་འདི་བླངས་པ་ཡིན་ཏེ། ལྷའི་བུ་ཀུན་ཏུ་འོད་དང་གཙང་མཆོག་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཀླུ་ནི་ཚེ་སྔ་མ་ལ་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་བསགས་པ་དང༌། སྦྱིན་པ་རྒྱ་ཆེར་བཏང་ཡང་ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་ལ་མི་གནས་ཤིང་སྤྲོ་ཐུང་བ་དང་ཁྲོ་བ་ལ་དགའ་བའི་ཕྱིར་ལུས་འདི་བླངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་ཡིད་ཞིང་གྱི་ནོར་བུ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །གནོད་སྦྱིན་ནི་ཚེ་སྔ་མ་ལ་སྦྱིན་པ་ཆེན་པོ་ལེགས་པར་བཏང་བ་འམ། ཡང་ན་སྔར་གནོད་པ་བྱས་ལ་དེའི་འོག་ཏུ་ཕན་བཏགས་པ་ལས་མཐོ་དམན་གྱི་དབང་གིས་ལུས་བླངས་པ་ཡིན་ནོ། །དྲི་ཟ་ནི་ཚེ་རབས་སྔ་མ་ལ་ཞེ་སྡང་ཅུང་ཟད་དང་བཅས་ལ་རྟག་པར་སྦྱིན་པའི་ལེགས་པར་བསྟབ་པ་དང༌། པདྨ་སྔོན་པོས་བདག་ཉིད་བརྒྱན་ཏེ།


DTG118_Page_0126
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རོལ་མོ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་མང་པོ་བྱས་པའི་ཕྱིར། ལུས་འདི་བླངས་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷ་མ་ཡིན་ནི་སེམས་ཁེངས་ཤིང་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་རྗེས་སུ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་བསོད་ནམས་བྱེད་དུ་མི་བཏུབ་ལ། གང་ཟག་གཡོ་སྒྱུ་ཅན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་ཞིང་བསོད་ནམས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་དགའ་བ་དང༌། ལོག་པར་སྟོན་པའི་མཁན་པོ་ལ་བརྟེན་ཅིང་སྦྱིན་པ་ཡང་ལེགས་པར་བཏང་བ་དང༌། གཞན་ཡང་གཞན་དག་འཐབ་མོ་བྱེད་པ་ལ་ལྟ་བར་མོས་པའི་ཕྱིར་ལུས་འདི་བླངས་པ་ཡིན་ནོ། །ནམ་མཁའ་ལྡིང་ནི་ཚེ་རབས་སྔ་མ་ལ་སྦྱིན་པ་ཆེན་པོ་བཏང་བ་དང༌། སེམས་མཐོ་ཞིང་གཞན་དག་ལ་བརྙས་པའི་ཕྱིར་ལུས་འདི་བླངས་པ་ཡིན་ནོ། །མི་འམ་ཅི་ནི་ཚེ་རབས་སྔ་མ་ལ་གཞན་དག་ལེགས་པར་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དུ་བཅུག་པ་ལས། དེ་སེམས་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་མ་གྱུར་པར་ལོག་པར་སྟོན་པ་རྣམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ཕྱིར་ལུས་འདི་བླངས་པ་ཡིན་ནོ། །ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་ནི་སྦྱིན་པ་ཡང་བཏང༌། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱང་བསྡུས་མོད་ཀྱི། ཁོང་ཁྲོ་བ་ལ་དགའ་བའི་ཕྱིར་ལུས་འདི་བླངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་བ་ལས་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་འདི་ཁམས་གསུམ་པ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་ན། ལྷ་ལ་སོགས་པའི་ཞམ་རིང་བ་ཇི་ལྟར་སྲིད་དེ་ལྷ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཁམས་གསུམ་པས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། ཡོངས་སུ་དག་པའི་རྣམ་པར་རིག་པས་བཟུང་ནས་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་བརྒྱན་པའི་ཕྱིར་སྣང་བས་འགལ་བ་མེད་དོ། །ཡང་ན་འདུལ་བར་བྱ་བའི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྤྲུལ་པའི་རྣམ་པའི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་སྟོན་ཏེ། ཇི་ལྟར་རྒྱལ་པོ་བཀའ་བྱིན་ན་འདུལ་བའི་ཕྱིར། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་འཁོར་སྟོང་དང་བྱས་པ་སྤྲུལ་ནས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། འདི་ནི་གླེང་གཞི་ཞིབ་ཏུ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་བརྗེད་བྱང་ལས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས། ཡང་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལྷ་དང་ཀླུ་ལ་སོགས་པའི་ལུང་ཚད་མེད་པ་དག་ཏུ་སྤྲུལ་ནས། ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེར་གནས་ཤིང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་པ་འམ།


DTG118_Page_0127
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡང་ན་བདག་ཉིད་ཀྱི་ལུས་ལྷ་དང་ཀླུ་ལ་སོགས་པའི་ལུས་སུ་སྤྲུལ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཞམ་རིང་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་པ་མི་མཐུན་པའི་རྣམ་པ་གཅིག་ལས་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེར་ཡང་དག་པར་ལྷ་དང་ཀླུ་ལ་སོགས་པ་འདི་ལྟ་བུ་མེད་མོད་ཀྱི། སྟོང་པ་ཉིད་དུ་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་འདི་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་འདྲེན་པ་སྣ་ཚོགས་སྤྲུལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཆོས་རྒྱ་ཆེན་པོ་རོའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་བསྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་བཅུ་པ་རྟོགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་བྱས་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་འདི་ལྟར་དེ་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་དགའ་བ་དང་བདེ་བའི་ཟས་ཀྱིས་བསྟེན་ནས་གནས་པར་བྱེད་པ་ནི་སྟོན་པའི་དོན་ཡིན་ནོ། །ཁམས་གསུམ་པ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཞེས་བཤད་ན། ཇི་ལྟར་ཟས་ཡོད་པར་འགྱུར། ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་ནི་ཟས་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་རིགས་ཏེ། ཟས་ནི་སྲིད་པ་གསུམ་གྱི་སེམས་ཅན་གསོ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། འདི་ནི་སྲིད་པ་གཅོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཟས་བརྗོད་པ་ནི་མི་རིགས་སོ་ཞེ་ན། ཟག་པ་མེད་པ་ཡིན་ཡང་སྟོན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་ཟས་ཞེས་བརྗོད་དེ། ཇི་ལྟར་ཁྱེད་ཀྱི་གཞུང་ལས་གཟུགས་མེད་པ་ལ་སོགས་པར་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཟག་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ལ་ཡང་ཟས་ཞེས་བརྗོད་པ་དང་འདྲའོ། །འདས་པའི་ཟས་ལ་ཟས་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཡང་དོན་བཞིན་ཏེ་སྟོན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཟས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ཟག་པ་མེད་པ་ལ་སྒྲིབ་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པས་ཟས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཟག་པ་མེད་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པ་སྤངས་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཟག་པ་མེད་པ་ཡོང་སུ་འཛིན་པས་ཅིའི་ཕྱིར་ཟས་མ་ཡིན་ཏེ་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེར། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་རྗེས་ལ་བརྙེས་པའི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་རོའི་དགའ་


DTG118_Page_0128
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་འཆད་པ་ཡང་སྤྱོད། བསྟར་བ་ཡང་སྤྱོད་པས་དགྱེས་པ་ཆེན་པོ་སྐྱེལ། གཞན་ཡང་ཡང་དག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་རོ་བསྟར་ཞིང་དགྱེས་པ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བ་དང༌། སྐུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཅིང་འཇིག་པར་མི་འགྱུར་བ་དང༌། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་གསོ་བའི་ཕྱིར་ཟས་ཞེས་བརྗོད་དེ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་དང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་རྣམ་པ་གཞན་དུ་བཤད་པ་ནི་མེད་དོ། །གཞན་ཡང་དམ་པའི་ཆོས་པདྨ་དཀར་པོའི་མདོ་ལས། ཞིང་དེའི་སེམས་ཅན་ནི་རྟག་པར་ཟས་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་གནས་པར་བྱེད་དེ། ཆོས་ཀྱི་དགའ་བའི་ཟས་དང༌། བསམ་གཏན་གྱི་དགའ་བའི་ཟས་སོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་འགྲེལ་པ་ལས། །ཆོས་དང་བསམ་གཏན་དགའ་བའི་ཟས། །ཟས་གཞན་འདུ་ཤེས་ཅི་ཡང་མེད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དང་ཕན་པ་ཐམས་ཅད་བྱེད་པར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་བཅུ་གཅིག་པ་ཕྲིན་ལས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་བྱས་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། འདི་ལྟར་དེ་ན་དེ་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དང་ཕན་པ་ཐམས་ཅད་མཛད་པ་འམ། ཡང་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རང་ཉིད་ཀྱི་དོན་དང་ཕན་པ་ཐམས་ཅད་བྱེད་པར་འགྱུར་བའོ། དེ་ལ་ཚེ་འདི་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་དོན་ཏོ། །ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་ཕན་འདོགས་པར་འགྱུར་བ་ནི་ཕན་པའོ། །གཞན་ཡང་འཇིག་རྟེན་པ་ནི་དོན་ཞེས་བྱའོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ནི་ཕན་པ་ཞེས་བྱའོ། གཞན་ཡང་སྡིག་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་ངོན་ཞེས་བྱའོ། །དགེ་བ་སྡུད་པ་ནི་ཕན་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་བསོད་ནམས་དང་ཡོན་ཏན་ནི་དོན་ཞེས་བྱའོ། །ཡེ་ཤེས་དང་ཤེས་རབ་ནི་ཕན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་དོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་རབ་ཏུ་ཞི་བ་ལ་བཞུགས་ཀྱང་སྔོན་སྦྱོར་བ་མངོན་པར་བསྒྲུབས་པ་དང༌། སྨོན་ལམ་གྱི་མཐུའི་དབང་གིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕན་པར་མཛད་པར་སྤྱོད་དོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་དང་ངོ་བོ་སྙིད་མེད་ཀྱིས་རྣམ་པ་གཞན་དུ་བཤད་པ་ནི་མེད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་འཆིང་བ་དང་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་བསལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་བཅུ་གཉིས་པ་ཕན་འདོགས་པ་


DTG118_Page_0129
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས། ཉོན་མོངས་པའི་འཆིང་བའི་དྲི་མ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཐ་དད་དོ་ཞེས་རྣམ་གྲངས་གསུམ་གྱིས་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་འགྲེལ་པ་དེ་ཉིད་ལས་ཉོན་མོངས་པ་དེ་དག་ཉིད་ལ་འཆིང་བ་དང་དྲི་མ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་ཉོན་མོངས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རྩ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་དོ། །འཆིང་བ་ནི་ངོ་ཚ་མེད་པ་དང་ཁྲེལ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དྲི་མ་ནི་གཡོ་དང་སྒྱུ་ལ་སོགས་པའོ། །གཞན་ཡང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དང་བག་ལ་ཉལ་རྣམས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་བྱུང་བ་ནི་འཆིང་བ་དང་དྲི་མ་ཞེས་བརྗོད་དེ། དེ་ལ་རྩ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི་འཆིང་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི་དྲི་མ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཉོན་མོངས་པའི་འཆིང་བ་དང་དྲི་མ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ནི་ཕན་འདོགས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །མདོའི་ཚིག་འདི་ཡང་མི་མཐུན་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། བསྟན་བཅོས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་ལས་མདོ་སྡེའི་ཚིག་ཁུངས་སུ་བསྟན་པ་ལས་གནོད་པ་ཞེས་འབྱུང་གིས། འཆིང་བ་དང་དྲི་མ་ཞེས་མི་འབྱུང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་དེ་ཉིད་ལས་ཉོན་མོངས་པའི་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་བསལ་བ་ཞེས་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །མདོ་སྡེ་འདི་ལས་ནི་འཆིང་བ་དང་དྲི་མ་ཞེས་འབྱུང་གི །གནོད་པ་ཞེས་བྱའི་ཚིག་ནི་མ་གསུངས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་མདོ་ལས་ནི་གཉི་ག་སྨོས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མདོ་དེ་ཉིད་ལས་ཉོན་མོངས་པའི་གནོད་པ་དང་འཆིང་བ་དང་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། གནོད་པའི་དོན་ནི་འོག་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པའི་སྐབས་ནས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །བདུད་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་བཅུ་གསུམ་པ་མི་འཇིགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་བདུད་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། སྔར་གོང་དུ་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཕུང་པོ་དང་འཆི་བདག་དང་ལྷའི་བུའི་བདུད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཉིད་དོ། །སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་འདི་ལྟར་རྣམ་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་བདུད་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །བདུད་བཞི་


DTG118_Page_0130
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྤངས་པའི་བྱེ་བྲག་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་གཞུང་དང་སྦྱར་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་དྲུང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའི་ཚེ། བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་གྱིས་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་བདུད་བཅོམ་མོ། །ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཞུགས་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་ཞུགས་པའི་ཚེ་ནི་ཕུང་པོའི་བདུད་བཅོམ་མོ། །ཟླ་བ་གསུམ་དུ་སྐུ་ཚེ་སླར་བསྲིང་བ་ནི་འཆི་བདག་གི་བདུད་བཅོམ་པ་ཡིན་ནོ། །བྱམས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པའི་ཚེ་ནི་ལྷའི་བུའི་བདུད་བཅོམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་ནི་བཤད་པ་འདི་དང་ཅུང་ཟད་ཐ་དད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས་བདུད་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཕུང་པོ་དང༌། འཆི་བདག་དང་ལྷའི་བུའི་བདུད་དང་བྲལ་བའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་བདུད་བཅོམ་མོ། །ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ནི་ཕུང་པོའི་བདུད་བཅོམ་མོ། །ལམ་དང་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ནི་འཆི་བདག་གི་བདུད་བཅོམ་མོ། །སེམས་རྩེ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་མི་གཡོ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་རབ་ཏུ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་ནི་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་ལྷའི་བུའི་བདུད་བཅོམ་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་སྲོག་འཕྲོག་པ་དང༌། ལམ་གྱི་ཆོས་དང་ཡོན་ཏན་དང་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་འཇིག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་བདུད་ཅེས་བྱ་བའོ་ཞེས་བཤད་དེ། རྒྱ་ཆེར་དེ་ཉིད་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡང་དག་པའི་དོན་དང་སྦྱར་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་ས་དང་པོ་ཡན་ཆད་ནི་བདུད་རགས་པ་རྣམ་པ་བཞི་སྤངས་པའོ། །སངས་རྒྱས་སའི་ཚེ་ནི་གཏན་དུ་སྤངས་པའོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །དོན་གྱི་རྗེས་སུ་རྣམ་པར་དབྱེ་ན་དད་པ་བཅུ་ལ་གནས་པ་ཡན་ཆད་ཀྱང་ས་རྣམས་སུ་རིམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་བྱེད་དེ་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་རོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་བཀོད་པ་ལས་ལྷག་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཀོད་པའི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་བཅུ་བཞི་པ་གནས་


DTG118_Page_0131
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་བྱས་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་འདི་ལྟར་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་བཞུགས་པའི་གནས་ཡིན་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་དང༌། གཞན་དག་གིས་བཀོད་པའི་གནས་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་པས་ལྷག་ཅིང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འབའ་ཞིག་གིས་བཀོད་པ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱིས་བརྒྱན་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་དེས་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བཀོད་པའི་གནས་ལས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བའི་ཕྱིར། གནས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བཤད་དོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དྲན་པ་དང་བློ་གྲོས་དང་སྤྱོད་པ་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་རྒྱུ་བའི་ལམ་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་བཅོ་ལྔ་པ་ལམ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས་འདི་ལྟར་དེ་ནི་དྲན་པ་ཆེན་པོ་དང་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དང་སྤྱོད་པ་ཆེན་པོ་རྣམས་རྣམ་པར་རྒྱུ་བའི་ལམ་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། བགྲོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྒྱུ་བའི་ལམ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ལམ་གྱི་རྣམ་གྲངས་སོ། །ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་དྲན་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཐོས་ནས་མི་བརྗེད་པར་འཛིན་པར་བྱེད་དོ། །དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ནི་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ལེགས་པར་བསམས་ནས་ངེས་པར་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ནི་སྤྱོད་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བསྒོམས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཆེན་པོ་ནི་དྲན་པ་ལ་སོགས་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། དེའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་དེ་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་རབ་གྱ་ནོམ་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་ཕན་ཚུན་དུ་བགྲོད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྒྱུ་བའི་ལམ་ཞེས་བྱའོ། །འདིས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཤེས་རབ་གྱ་ནོམ་པ་གསུམ་གྱི་རྒྱུས་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་རྒྱུ་བའི་ལམ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དྲན་པ་ཆེན་པོ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ཏེ། དྲན་པའི་དབང་གིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ནི་རྗེས་ལས་


DTG118_Page_0132
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ཏེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དོན་དམ་པ་དང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་གཉི་ག་ཡང་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པའི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་ལས་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་གཉི་ག་ཡང་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཤེས་པ་འདི་གཉིས་ཀྱི་དབང་གིས་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྒྱུ་བའི་ལམ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ནི་དྲན་པ་ཆེན་པོའི་སྤྱོད་པ་ནི་བདག་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་སྤྱོད་པ་ཡིན་ཏེ། ནང་དུ་བསྡུས་ནས་མངོན་པར་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོའི་སྤྱོད་པ་ནི་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་སྤྱོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཕྱི་རོལ་དུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གོ་རིམས་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྒྱུ་བའི་ལམ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་མཛད་པའི་འགྲེལ་བ་ལས་ནི་ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་དང༌། བསྒོམས་པའི་ཤེས་རབ་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་དྲན་པ་དང་བློ་གྲོས་དང་སྤྱོད་པ་ཆེན་པོས་བགྲོད་པའི་ལམ་བྱེད་དོ་ཞེས་བཤད་དོ། །སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་བྱས་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ནི་དྲན་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ནི་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ནི་སྤྱོད་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བགྲོད་པར་བྱ་བའི་ལམ་དུ་གྱུར་བ་ནི་ལམ་གྱི་གྲངས་སོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ཆེན་པོའི་བཞོན་པ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་བཅུ་དྲུག་པ་བཞོན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་བྱས་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་ཞི་གནས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །ལྷག་མཐོང་ནི་ཤེས་རབ་བོ། །ཆེན་པོའི་དོན་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཉིད་རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་པ་ནི་བཞོན་པ་སྟེ། ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ལ་ཞོན་ནས། ཅི་རིགས་པར་མདུན་གྱི་ལམ་དུ་འགྲོ་བའོ། །དེ་ལ་ལམ་ནི་སྤྱིའི་གནས་ཡིན་ལ་གནས་ལས་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཞོན་པ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་མཛད་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་ན་ཞི་གནས་དང་ལྷག་


DTG118_Page_0133
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཐོང་ལ་ཞོན་ནས་རྣམ་པར་རྒྱུ་ཞིང་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་བྱས་པའི་འགྲེལ་བ་ལས་ནི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ལ་ཞོན་ནས་ཤེས་རབ་རྣམ་གསུམ་གྱིས་ལམ་དུ་རྒྱུ་ཞིང་བགྲོད་པར་བྱ་བའི་ལམ་དུ་འགྲོ་བའོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བཞོན་པའི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ལས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བའི་ཕྱིར་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །རྣམ་པར་ཐར་པ་ཆེན་པོའི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་མཚན་མ་མེད་པ་དང་སྨོན་པ་མེད་པར་འཇུག་པའི་སྒོར་གྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་བཅུ་བདུན་པ་སྒོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་བྱས་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་འདི་ལྟར་གཞལ་མེད་ཁང་ཆེན་པོ་རྣམ་པར་ཐར་བའི་སྒོ་གསུམ་གྱིས་འཇུག་པའི་གནས་བྱེད་དེ། དེ་ལ་རྣམ་པར་ཐར་བ་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །སྟོང་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཐར་བའི་སྒོ་ཡིན་ཏེ། སྒོ་མོ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་འཇུག་པའོ། །ཀུན་བརྟགས་པའི་སེམས་ཅན་དང་ཆོས་བདག་མེད་པ་ནི་སྟོང་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་དམིགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་རྣམ་པར་ཐར་བའི་སྒོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །མཚན་མ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མཚན་མ་བཅུ་པོ་རྣམས་ཏེ། གཟུགས་དང་སྒྲ་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱ་དང༌། སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་དང་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་བ་དང་འཆི་བ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འདི་ལ་མཚན་མ་ནི་བདག་མེད་པའི་ཕྱིར་མཚན་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་དམིགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་མཚན་མ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །སྨོན་པ་ནི་སྨོན་ཅིང་རྩོལ་བ་སྟེ། ཁམས་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དུ་ལྟན་སྨོན་ཅིང་རྩོལ་བར་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྨོན་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་དམིགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་རྣམ་པར་ཐར་བའི་སྒོ་སྨོན་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཐར་བའི་སྒོའི་དབང་གིས་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་འཇུག་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་སྒོ་ཞེས་བྱའོ། །ཆེན་པོ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བཤད་པར་བྱའོ། །ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེར་དོན་གཉེར་བ་ཡོད་པས་ལམ་དང་བཞོན་པ་དང་སྒོ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་


DTG118_Page_0134
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡང་དག་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་རབ་ཏུ་དང་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་སྤྱོད་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་མཐའ་ཡས་པར་རབ་ཏུ་བརྒྱན་པ་རིན་པོ་ཆེ་པདྨའི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་གཞག་པའི་གཞལ་མེད་ཁང་ཆེན་པོ་ན་བཞུགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་བཅོ་བརྒྱད་པ་གཞི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་བ་ལས་འདི་ལྟ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ས་ལ་སོགས་པ་རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་པ་བཞིན་དུའམ། ཡང་ན་འཇིག་རྟེན་པའི་གཞལ་མེད་ཁང་ས་ལ་བརྟེན་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེ་ཡང་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་ཚད་མེད་པས་རབ་ཏུ་བརྒྱན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ལེ་བརྒན་གྱི་པདྨའི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལ་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཆེན་པོ་དང་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དང་པོ་ནི་འདི་ལྟར་པདྨ་ལེ་བརྒན་དེ་རིན་པོ་ཆེ་ཆེན་པོ་ལས་མངོན་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་ལ། རིན་པོ་ཆེ་ཆེན་པོ་དེ་ཡང་ཡོན་ཏན་དང་དགེ་བའི་ཚོགས་ཚད་མེད་པ་ལས་བྱུང་བས། རིན་པོ་ཆེ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བའི་ཕྱིར་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །རིན་པོ་ཆེའི་པདྨ་ལེ་བརྒན་དེ་པདྨ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་དང་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་བའི་ཕྱིར་པདྨའི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱའོ། །གཉིས་པ་ནི་ཡང་ན་རིན་པོ་ཆེའི་པདྨ་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལས་བྱུང་བ་ལས་ལྟོས་ན་པདྨ་ལེ་བརྒན་དེ་དག་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བའི་ཕྱིར་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཡིན་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་མཆོག་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར། པདྨའི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱའོ། །གསུམ་པ་ནི་རིན་པོ་ཆེའི་པདྨ་དེ་ཤིན་ཏུ་རྙེད་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་ན་རིན་པོ་ཆེ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་ལ། པདྨའི་ནང་ན་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བའི་ཕྱིར། པདྨའི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱའོ། །པདྨ་དེ་གཅིག་ཁོ་ན་མ་ཡིན་པ་འམ། ཡང་ན་པདྨའི་འདབ་མ་མངའ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་ཤེས་གསུངས་སོ་ཞེས་བཤད་དོ། །སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་མཛད་པའི་འགྲེལ་བ་ལས་ཚིག་འདི་གཅིག་གིས་གཞི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ས་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་རླུང་གི་དཀྱིལ་


DTG118_Page_0135
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཁོར་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་ཅིང་གནས་པ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་འདིར་ཡང་ཅི་ཞིག་གཞི་བྱེད་ཅེ་ན། ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་ཚད་མེད་པས་རབ་ཏུ་བརྒྱན་པ་པདྨ་ལེ་བརྒན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས་ནི་པདྨ་ལེ་བརྒན་འདི་པདྨ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་འདི་མཆོག་དང་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་གྱུར་བའི་ཕྱིར། རིན་པོ་ཆེའི་པདྨའི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཞེས་བརྗོད་ལ། པདྨ་ལེ་བརྒན་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྟེན་པའི་གནས་ཡིན། བདག་པོའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་མིང་འདི་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་གཞག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེ་པདྨའི་རྒྱལ་པོ་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་རྟག་པར་རྒྱུན་དུ་བར་ཆད་མེད་པ་སྟེ། ཚིག་འདིས་ནི་གཞི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟེན་ཏོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་ལས་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ནི་ཤིན་ཏུ་དག་པ་དང༌། ཤིན་ཏུ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་དང༌། ཤིན་ཏུ་དབང་བསྒྱུར་བ་ཅན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། འདི་ཉིད་ཀྱི་འགྲེལ་པ་ལས། དེ་ལ་ཤིན་ཏུ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་དག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཅིན་རྐྱག་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཤིན་ཏུ་བདེ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་དང༌། ཚོར་བ་བར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤིན་ཏུ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ནི་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་མ་བསྟན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤིན་ཏུ་དབང་བསྒྱུར་བ་ཅན་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྐྱེན་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་དང༌། སེམས་བསྐྱེད་པ་ཙམ་གྱིས་བྱ་བ་རྣམས་འབྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་བློ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དེ་ཡན་ཆད་དུ་གནས་ཀྱི་བཀོད་པ་རྣམ་པར་བཤད་ནས། འདི་མན་ཆད་གཉིས་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་ཏོ། །འདིར་ཅིའི་ཕྱིར་གནས་སྔར་བསྟན་ལ། ཡོན་ཏན་ཕྱིས་བསྟན་ཞེ་ན། སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་


DTG118_Page_0136
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ན་བཞུགས་ཤིང་ཡོན་ཏན་འདི་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པས་མདོ་སྡེ་འདི་གསུངས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལ་ཡོན་ཏན་རྣམ་པར་བཤད་པ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། ཡོན་ཏན་གྱི་སྤྱིའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །ཡོན་ཏན་འདི་གཉིས་བསྟན་པ་ལ་དོན་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས་དོན་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་བཤད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་སྟོན་པ་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་གསུངས་པ་དང༌། གཞན་དག་རབ་ཏུ་དང་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བློ་ལས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བས་གང་ཟག་ཡོན་ཏན་ཅན་ཡིན་པར་བསྟན་ལ། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་བློ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཡོན་ཏན་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པར་ཡང་དག་པར་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཡོན་ཏན་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བ་དེ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་བ་དང་སྦྱར་ན་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བཤད་དེ། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཐུགས་སུ་ཆུད་པར་བྱ་བ་ཇི་སྙེད་པ་ཡོད་པ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་བློ་མངའ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཐུགས་སུ་ཆུད་པར་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལེགས་པར་རྫོགས་པར་ཡང་དག་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་བློ་མངའ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་དང་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་བློ་མངའ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བཤད་པ་ལ་བྱེ་བྲག་ཡོད་པར་བསྟན་པ་ཡང་སོ་སོ་ནས་བཤད་པ་མི་མཐུན་ཏེ། ཁ་ཅིག་ན་རེ་དང་པོ་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་བློ་བསྟན་ཏེ། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཤེས་བྱ་མཐའ་དག་མ་ལུས་པར་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི་ལེགས་པར་རྫོགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་


DTG118_Page_0137
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་བློ་བསྟན་ཏེ། སྒྲིབ་པ་སྤངས་པ་ཤིན་ཏུ་གྱ་ནོམ་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྱེ་བྲག་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་བློ་བསྟན་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ནི་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་དང་པོ་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་བློ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དེ་སྔ་མ་དང་མཐུན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི་མཁྱེན་པ་གཉིས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་བློ་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་མཁྱེན་པ་ནི་ཡོངས་སུ་དག་པ་གྱ་ནོམ་པའི་བློ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཆོས་སྟོང་པ་ཉིད་མཁྱེན་པ་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་བློ་ཞེས་བྱའོ། །གསུམ་པ་ནི་དོན་དམ་པ་དང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཤེས་བྱའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་བློ་བསྟན་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཡུལ་ལ་དམིགས་པ་ནི་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དོན་དམ་པའི་ཡུལ་ལ་དམིགས་པ་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་འོག་ནས་མདོ་ལས་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་ཉིད་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་སོགས་པའོ། །ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་བདུན་ལ་སོགས་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །ཚིག་གཉིས་ཀྱི་བཤད་པ་ནི་ཡི་གེ་ཐད་ཀར་བབ་པ་ན་བཤད་པར་བྱའོ། །ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་གཉིས་མི་མངའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གཉིས་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་བསྟན་ཏོ། །ཡོན་ཏན་འདི་དག་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གྲངས་ཀྱི་རྣམ་པ་མང་ཉུང་དང་དཔེ་གསར་རྙིང་མཐུན་མི་མཐུན་བསྟན་པ་དང༌། བསྟན་བཅོས་རྣམས་དང་སྦྱར་ནས་མདོ་སྡེའི་ཚིག་རྣམ་པར་དགྲོལ་བའོ། །དེ་ལ་མཐུན་མི་མཐུན་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་དཔེ་མི་མཐུན་པ་གཞན་ཁ་ཅིག་ལས་མདོ་སྡེའི་ཚིག་ཉི་ཤུ་ལས་མེད་དོ། །མདོ་ཚིག་ཕྱི་མའི་མཐའི་མུར་ཐུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་མ་ཚང་བ་དང་བྱེ་བྲག་མེད་པར་ཡོན་ཏན་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་གི་མིང་ཙམ་ཞིག་སྨོས་པ་ཁོ་ནར་ཟད་དོ། །དེའི་འགྲེལ་པ་ལས་ཀྱང་མགོར་ནི་རིགས་པ་རྣམ་པ་ཉི་ཤུའི་དབང་གིས་དེ་བཞིན་


DTG118_Page_0138
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཤེགས་པའི་བློ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པར་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །མཇུག་ཏུ་ནི་ཚིག་དང་པོ་ནི་མདོར་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །གཞན་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་གིས་ནི་དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དཔེ་རྙིང་འགྱུར་དེ་ལ་སྐྱོན་རྣམ་བ་གཉིས་ཡོད་དེ། མདོའི་ཚིག་ཕྱི་མའི་མཐའི་མུར་ཐུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་མ་ཚང་བ་དང༌། འགྲེལ་པ་ལས་རིགས་པ་རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། འོག་ནས་ཚིག་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་ཅེས་འབྱུང་བ་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར། སློབ་དཔོན་དེ་དག་གིས་བསྒྱུར་ཅིང་བཤད་པ་ལ་ནོར་བ་ཡོད་དོ། །སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པས་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་བསྟན་པ་ལ་ཚིག་ཉི་ཤུ་ཡོད་དེ་མཇུག་བསྡུས་པའི་ཚིག་ཀྱང་དེར་བསྡུ་ན་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལ་གཉིས་པ་བསྟན་བཅོས་རྣམས་དང་སྦྱར་ནས་མདོ་སྡེའི་ཚིག་རྣམ་པར་དགྲོལ་བ་ཡང་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་འདི་རྣམ་པར་བཤད་པ་བསྟན་བཅོས་ལས་མི་མཐུན་ཏེ། སློབ་དཔོན་ཐོགས་མེད་ཀྱིས་མཛད་པ་བསྟན་བཅོས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་ལས་སྔར་ནི་མདོ་སྡེ་ལས་གསུངས་པའི་ཚིག་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་བཀོད་པ་དེའི་འོག་ཏུ་ནི་རིགས་པ་དང་སྦྱར་ནས་མདོ་སྡེའི་ཚིག་གི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཡོན་ཏན་གྱི་མིང་རྣམ་པར་གཞག་གོ །དེ་དག་གི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ནི་མེད་དོ། །ཡོན་ཏན་དེ་དག་གི་མིང་ཡང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་ཤེས་བྱ་ལ་ཤིན་ཏུ་སྒྲིབ་པ་མེད་པར་འཇུག་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་མཆོག་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པར་འཇུག་པར་མཛད་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་གནས་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་གནས་པ་དང༌། དགོངས་པ་དང༌། ཕྲིན་ལས་མཛད་པ་ཐ་དད་པ་མི་མངའ་བའི་ཡོན་ཏན་དང་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོ་བསྒོམས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་མུ་སྟེགས་ཅན་ཐམས་ཅད་བཏུལ་བའི་ཡོན་ཏན་དང༌། འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཀྱིས་མི་འཕྲོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། ཆོས་ཡང་དག་པ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། ལུང་སྟོན་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང༌། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་སྟོན་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌།


DTG118_Page_0139
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པའི་ཡོན་ཏན་དང་སྤྱོད་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་འཇུག་པར་མཛད་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། ཕྱི་མ་ལ་ཆོས་འབྱུང་བ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་སྟོན་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། རྟེན་ཚད་མེད་བས་སེམས་ཅན་འདུལ་བར་སྦྱོར་བའི་ཡོན་ཏན་དང། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མཉམ་པ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐ་དད་པ་སྟོན་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་གསུམ་གྱི་ཡུལ་ཡོངས་སུ་མཆད་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། འཁོར་བའི་མཐའ་ཇི་སྙམ་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་ཉེ་བར་གནས་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། མི་ཟད་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་སོགས་པའོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་མཛད་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། ཡོན་ཏན་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་པོ་འདི་དག་མདོ་ཙམ་དུ་རྣམ་པར་འགྲེལ་ཏོ། །སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས་ནི་ཡོན་ཏན་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་པོ་འདི་དག་རྒྱ་ཆེར་འཆད་དེ། ཡོན་ཏན་རྣམས་མཚམས་སྦྱོར་བའི་གོ་རིམས་ཀྱང་སྟོན་ཏོ། །སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་བྱས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་བ་ལས་ནི་རྣམ་གྲངས་གཉིས་ཀྱིས་ཡོན་ཏན་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་རྣམ་པར་བཤད་དེ། དེ་རྣམ་གྲངས་དང་པོ་ལས་ནི་རང་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་མིང་རྣམ་པར་གཞག་ནས་མདོའི་ཚིག་རྣམ་པར་འཆད་དོ། །རྣམ་གྲངས་གཉིས་པ་ལས་ནི་སློབ་དཔོན་ཐོགས་མེད་ཀྱིས་མཛད་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་འབྱུང་བའི་ཡོན་ཏན་གྱི་མིང་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་མདོའི་ཚིག་རྣམ་པར་འཆད་དེ། བསྟན་བཅོས་གཞན་དང་མཐུན་ནོ། །ཚིག་གི་དོན་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡང་ཡོན་ཏན་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་ཡོད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་ཏུ་རྣམ་པར་དབྱེ་སྟེ། རྣམ་པ་རེ་རེ་ཡང་སྔར་ནི་སྨོས་པ་བསྟན་ལ། ཕྱིས་ནི་ཡོན་ཏན་དང་སྦྱར་བས་བསྟན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་གཉིས་མི་མངའ་བ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཡོན་ཏན་དང་པོ་བསྟན་ཏེ། འདི་ནི་ཤེས་བྱ་ལ་ཤིན་ཏུ་སྒྲིབ་པ་མེད་པར་འཇུག་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་མཛད་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་ནི་ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཤེས་པ་ལྟར་ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི་ཐོགས་པ་དང་


DTG118_Page_0140
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཅས་ལ། ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི་ཐོགས་པ་མེད་པ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དེ། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས་ཀྱང་འདི་དང་མཐུན་པར་བཤད་དོ། །འདི་ལྟར་ཐེག་པ་གཉིས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཐག་ཉེ་བ་ནི་ཤེས་ལ། ཐག་རིང་པོ་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པའི་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་གཉིས་དང་ལྡན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཐག་རིང་པོ་དང་ཉེ་བ་ཀུན་མཁྱེན་ཅིང་གཅིག་ཏུ་ཐོགས་པ་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་གཉིས་མི་མངའོ། །གཞན་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། ཡང་ན་གནས་གཉིས་ཀྱི་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་འདི་ལ་མི་མངའ་བས། ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་གཉིས་མི་མངའ་བ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། ཇི་ལྟར་མངོན་པར་ཤེས་པ་མ་ཐོབ་པའི་གང་ཟག་ནི་ཐག་ཉེ་བ་དང་ཐག་རིང་བ་གནས་གཉིས་ལ་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པའི་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་ཡོད་མོད་ཀྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཐག་ཉེ་བ་དང་རིང་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཐོགས་པ་མི་མངའ་བས་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་གཉིས་མི་མངའ་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། འདི་ལྟར་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ནི་སྤྱོད་ཡུལ་རྣམས་ལ་ཤེས་པ་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པས་ཤིན་ཏུ་ཐག་རིང་བའི་དུས་དང་ཕྱོགས་དང་རྣམ་པ་ཚད་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཤེས་པ་འཇུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དུས་དང་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་དང་རྣམ་པ་ཚད་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་རྣམས་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཐོགས་པ་མི་མངའ་བར་འཇུག་པས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་མཁྱེན་པ་དང་མི་མཁྱེན་པའི་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་གཉིས་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར། ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་གཉིས་མི་མངའ་བ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་འདི་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་སྒྲིབ་པ་མི་མངའ་པས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟར་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ནི་འཁོར་བ་ལས་རབ་ཏུ་ཆགས་ལ། ཐེག་པ་གཉིས་ཀྱིས་འཕགས་པ་དག་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་སྒྲིབ་པ་གཉིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བཤད་དོ། །བསྟན་བཅོས་རྣམས་ལས་བཤད་པ་ཡང་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འགྱུར་ཏེ། དང་པོས་ནི་ཐོགས་པ་དང་བཅས་


DTG118_Page_0141
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་དང་ཐོགས་པ་མེད་པས་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་གཉིས་བསྟན་ཏོ། །གཉིས་པས་ནི་གནས་གཉིས་ལ་ཐོགས་པ་སྤྱོད་པར་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་གཉིས་བསྟན་ཏོ། །གསུམ་པས་ནི་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གནས་པས་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་གཉིས་བསྟན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་ལྟ་བུའི་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་གཉིས་མི་མངའ་བ་ཞེས་བྱའོ། །མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་ལ་མཆོག་ཏུ་གཞོལ་བར་མཛད་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཡོན་ཏན་གཉིས་བསྟན་ཏེ། འདི་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་མཆོག་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པར་འཇུག་པར་མཛད་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་མཛད་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་ཞེས་བྱའོ། །གཞོལ་བ་ནི་འཇུག་པར་གཞོལ་བའོ། །འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པས་མཚན་ཉིད་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས་ནི་འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ལ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཁོ་ནའི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་ཡོད་ཀྱིས། ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་མེད་དེ། རིགས་པ་དེས་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་ཉིད་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། བརྟགས་པ་དག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ནི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དང༌། གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ལ་ཉིད་ཀྱི་འཇུག་པ་མཛད་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ཀྱང་འཇུག་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་མཆོག་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པར་འཇུག་པར་མཛད་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་གསུངས་སོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས་ཀྱང་དོན་འདི་དང་མཐུན་པར་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་འདིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གདུལ་བའི་ཐབས་ཀྱིས་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་བསྟན་ཏེ། མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་ནི་མྱ་


DTG118_Page_0142
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་པར་བཞེད་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐག་པ་གསུམ་གྱིས་གང་ཟག་གི་སྐལ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འདུལ་བའི་ཐབས་ཡོངས་སུ་མཁྱེན་པས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བསྟན་ནས་དེ་དག་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་ལ་མཆོག་ཏུ་འགྲོ་བར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དེ། །དེ་དག་ཀྱང་མདོར་བསྡུ་ན་བཤད་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་ཏེ། དང་པོས་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་ཏེ། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མཚན་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མ་རྣམ་པ་བཅུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ།། །།བམ་པོ་བདུན་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གནས་པས་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཡོན་ཏན་གསུམ་པ་བསྟན་ཏེ། འདིས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་གནས་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་མཛད་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་པ་མེད་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་གནས་འདིར་རྟག་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་རྒྱུན་མ་ཆད་པའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལ་གནས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གནས་པ་མེད་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་བྱོན་ནས། གནས་པ་མེད་པར་གནས་པའོ་ཞེས་འབྱུང་བས། དེ་ཉིད་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གནས་པའོ། །མཛད་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་འདུ་མཛད་པ་ལ་མི་ལྟོས་པར་མཛད་པ་ཐམས་ཅད་མཛད་པ་སྟེ། དཔེར་ན་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་དང་ལྷའི་རྔ་ལྟ་བུའོ། །སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། འདི་ལྟར་སྒྲིམ་མི་དགོས་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་རྣམས་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་སོགས་པ་ལ། འཕགས་པ་དང་ལྷ་དང་ཚངས་པའི་གནས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཇི་ལྟར་མཐུན་མཐུན་དུ་གནས་པས་ཉན་ཐོས་ལྟར་བསྒྲིམས་ཏེ་གནས་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། མུ་སྟེགས་ཅན་ལྟར་གནས་པ་ཡོད་པས། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་


DTG118_Page_0143
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འགྲེལ་པ་ལས་ཀྱང་འདི་དང་མཐུན་པར་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང་སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། འདིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གདུལ་བྱ་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་ཏེ། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་ཉིན་མཚན་ལན་དྲུག་ཏུ་འཇིག་རྟེན་ལ་གཟིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་དག་ཀྱང་མདོར་བསྡུ་ན་བཤད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འགྱུར་ཏེ། དང་པོ་ནི་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལས་གནས་པས་སོ། །གཉིས་པ་ནི་འཕགས་པ་དང་ལྷ་དང་ཚངས་པའི་གནས་པས་སོ། །གསུམ་པ་ནི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་མཉམ་པ་ཉིད་བརྙེས་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཡོན་ཏན་བཞི་པ་བསྟན་ཏེ། འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་གནས་པ་དང༌། དགོངས་པ་དང༌། ཕྲིན་ལས་མཛད་པ་ཐ་དད་པ་མི་མངའ་བའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་པའི་དཔེ་མི་མཐུན་པ་རྣམ་པ་གཅིག་ལས་དེ་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ། །དགོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུའོ། །ཕྲིན་ལས་མཛད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྐུའོ། །འདི་ལྟར་གསུམ་པོ་དེ་དག་ནི་ཕྱོགས་བཅུ་དུས་གསུམ་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་མཚུངས་ཤིང་ཐ་དད་པ་མེད་པས་དེ་དག་བརྙེས་པར་གྱུར་པའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས་གནས་ཐ་དད་པ་མི་མངའ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་དག་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགོངས་པ་ཐ་དད་པ་མི་མངའ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་མཛད་པར་ཤིན་ཏུ་དགོངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྲིན་ལས་ཐ་དད་པ་མི་མངའ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང་སྤྲུལ་པ་གཉིས་ཀྱིས་གཞན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལྟར་བསམས་པ་ཙམ་འབའ་ཞིག་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས་ཀྱང་འདི་དང་མཐུན་པར་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས་འདི་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང༌། ཕྲིན་ལས་མཛད་པ་འདྲ་བ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་ཏེ།


DTG118_Page_0144
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་ཕྲིན་ལས་འདྲ་བར་མཛད་པའི་མཉམ་པ་ཉིད་བརྙེས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དེ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྤྲུལ་པའི་སྐུའི་ཕྲིན་ལས་འདྲ་བའི་ཕྱིར་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །བརྙེས་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་བརྙེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དག་ཀྱང་མདོར་བསྡུ་ན་བཤད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འགྱུར་ཏེ། དང་པོ་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །གཉིས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང༌། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་གཉིས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །གསུམ་པ་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྤྲུལ་པའི་སྐུའི་ཕྲིན་ལས་འདྲ་བ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །སྒྲིབ་པ་མི་མངའ་བའི་གནས་སུ་བྱོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་ལྔ་པ་བསྟན་ཏེ། འདི་ནི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོ་བསྒོམས་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་མཛད་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་འདི་ལྟར་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཤེས་རབ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པས་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས་འདི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོ་འཕགས་པའི་ལམ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དབང་བའི་བདག་ཉིད་གོམས་པར་བྱས་པས་བག་ཆགས་ཐམས་ཅད་དང་གཏན་དུ་བྲལ་བའི་གནས་སུ་བྱོན་པའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས་ཀྱང་འདི་དང་མཐུན་པར་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་འདི་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མངོན་དུ་མཛད་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་མ་ལུས་པར་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་དག་ཀྱང་མདོར་བསྡུ་ན་འདི་སྐད་དུ་སྒྲིབ་པ་གཉིས་ལས་དབེན་པའི་ཡེ་ཤེས་བསྒོམས་ཏེ། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་གནས་སུ་བྱོན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་


DTG118_Page_0145
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཡོན་ཏན་དྲུག་པ་བསྟན་ཏེ། འདི་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་ཐམས་ཅད་བཏུལ་བའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་པ་མི་མཐུན་པ་རྣམ་པ་གཅིག་ལས་ལྷའི་བུའི་བདུད་དང་མུ་སྟེགས་ཅན་གང་གིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཡང་དག་པར་གསུངས་པའི་ཆོས་འཇིག་པར་ནུས་པ་མེད་པའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། བསྟན་པ་དང་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཆོས་གཉིས་གཞན་གྱིས་ཕྱིར་བཟློག་མི་ནུས་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཆོས་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས་ཀྱང་འདི་དང་མཐུན་པར་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང་སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས་འདིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་མུ་སྟེགས་ཅན་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཏེ། འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་ཆོས་ཡང་དག་པ་མུ་སྟེགས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཕྱིར་བཟློག་མི་ནུས་ཏེ་དེ་དག་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་ཡང་དག་པའི་ལམ་རབ་ཏུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པའི་ཡང་དག་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་ལྷའི་བུའི་བདུད་དང༌། མུ་སྟེགས་ཅན་དག་གིས་ཕྱིར་མི་བཟློག་གོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྤྱོད་ཡུལ་གྱིས་མི་འཕྲོགས་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཡོན་ཏན་བདུན་པ་བསྟན་ཏེ། འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱིས་མི་འཕྲོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། གང་ལ་སུ་སྤྱོད་པ་དེ་ནི་དེའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ན་རྣམ་པར་རྒྱུ་ཡང་འདིར་རྙེད་པ་དང་མ་རྙེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བའི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱིས་འཕྲོགས་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཇི་སྐད་དུ། སངས་རྒྱས་རྟག་པར་འཇིག་རྟེན་རྣམ་རྒྱུ་ཞིང༌། །སེམས་ཅན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཕན་འདོགས་ཀྱང༌། །ཆོས་བརྒྱད་རྩ་རླུང་ལོག་པར་རྟོགས་དག་གིས། །བསྐྱོད་པར་མི་ནུས་འགྲོགས་པར་ནུས་མ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་དང༌། ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས་ཀྱང་དོན་འདི་དང་མཐུན་པར་བཤད་དོ། །གཞན་


DTG118_Page_0146
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡང་སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། འདིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདུད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་ཏེ། དེ་ལ་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཏེ། སྤྱོད་ཡུལ་དེ་ཉིད་སེམས་འཁྲུལ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དགེ་བའི་བར་ཆད་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བདུད་ཅེས་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ཐུགས་ལེགས་པར་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གཞག་པས་ཡུལ་ཤིན་ཏུ་ཡིད་དུ་འོང་བས་ཀྱང་བར་ཆད་བྱ་བར་མི་ནུས་ལ། ཡོན་ཏན་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ལེགས་པར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་སྤྱོད་ཡུལ་ངན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་འཕྲོག་པར་མི་ནུས་ཏེ། སྤྱོད་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་དང༌། སྤྱོད་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འཕྲོག་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར། སྤྱོད་ཡུལ་གྱིས་མི་འཕྲོགས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །བཤད་པ་དེ་དག་ཀྱང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་ཏེ། དང་པོ་ནི་ཆོས་བརྒྱད་ཀྱི་རླུང་གིས་མི་བསྐྱོད་པས་སོ། །གཉིས་པ་ནི་བདུད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱིས་མི་འཕྲོགས་པས་སོ། །རྣམ་པར་གཞག་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཡོན་ཏན་བརྒྱད་པ་བསྟན་ཏེ། འདི་ནི་ཆོས་ཡང་དག་པར་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་མཛད་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། འདི་ལྟར་མདོ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པའི་ཆོས་ཚད་མེད་ཅིང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དེ་དག་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། བསྟན་པའི་ཆོས་རྣམས་སངས་རྒྱས་ལ་ལྟོས་པས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཞེས་བྱ་ལ། བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པས་ན། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་པ་དཔེ་མི་མཐུན་པ་རྣམ་པ་གཅིག་ལས་གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་པོ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆོས་འདི་རྣམ་པར་གཞག་པས། དེ་བཞིན་དུ་བྱིས་པ་ཆུང་དུ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་བའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། མདོ་ལ་སོགས་པ་གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་


DTG118_Page_0147
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཉིས་པོ་དག་ནི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་དང་དེ་དག་གིས་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་ཡང་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་བློའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་པོ་དེ་འདི་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ལྟོས་པས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གསུང་རབ་ཀྱི་ཆོས་དེ་དག་གིས་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཞེས་བྱའོ། །སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། འདིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་རྟོག་གེའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་དག་ཀྱང་མདོར་བསྡུ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་རྣམ་པར་གཞག་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དུས་གསུམ་མཉམ་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཡོན་ཏན་དགུ་པ་བསྟན་ཏེ། འདི་ནི་ལུང་སྟོན་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། འདི་ལྟར་དུས་གསུམ་མཉམ་པའི་ཆོས་ཉིད་དུ་ཀུན་དུ་ཁྱབ་པར་བགྲོད་ཅིང་གཤེགས་པ་འམ། དུས་གསུམ་མཉམ་པའི་ཆོས་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པའི་དོན་རྣམས་འབྱུང་ངོ༌། །འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ད་ལྟར་གྱི་བཞིན་དུ་ལུང་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས་ཀྱང་འདི་དང་མཐུན་པར་བཤད་དོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་དུས་གསུམ་གྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཉམ་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་འདས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ད་ལྟར་གྱི་བཞིན་དུ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པར་གྱུར་པའོ། །ཡང་ན་དུས་གསུམ་གྱི་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེ་དག་གསལ་བར་ཐུགས་


DTG118_Page_0148
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སུ་ཆུད་ཅིང་དབྱེར་མེད་པའི་ཕྱིར་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས་འདིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དུས་གསུམ་ལུང་སྟོན་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་ཏེ། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་བཞིན་དུ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་དུས་ལུང་སྟོན་པ་ཐོགས་པ་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་མཁྱེན་པས་དུས་གསུམ་ལུང་སྟོན་པར་ཡུལ་གྱི་ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་མཉམ་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡིན་པ་འམ། ཡང་ན་དུས་གསུམ་ཉིད་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། བྱེ་བྲག་མེད་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་མཉམ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་ཞུགས་པའི་སྐུ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཡོན་ཏན་བཅུ་པ་བསྟན་ཏེ། འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང༌། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་སྟོན་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས་འདི་ལྟར་གདུལ་བྱ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་པར་སྐུ་གཉིས་སྟོན་པས་དེ་དག་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས་ཀྱང་འདི་དང་མཐུན་པར་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས། འདིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་ནས་གཤེགས་པ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་ཏེ། འདི་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་གླིང་བཞི་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡུམ་གྱི་ལྷུམས་སུ་འཇུག་པ་ཀུན་ཏུ་ཅིག་ཅར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་དག་ཀྱང་མདོར་བསྡུ་ན་བཤད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་ཏེ། དང་པོ་ནི་སྐུ་གཉིས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་སོ། །གཉིས་པ་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྐུའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་ཞུགས་པར་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མཁྱེན་པ་ཐེ་ཚོམ་མི་མངའ་བ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཡོན་ཏན་བཅུ་གཅིག་པ་བསྟན་ཏེ། འདི་ནི་ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལ་ངེས་པར་ལེགས་པར་བརྙེས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཆོས་རྣམས་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་གཏན་ལ་ཕེབས་པ་མེད་པ་གཞན་གྱི་ཐེ་ཚོམ་མཆོད་


DTG118_Page_0149
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ངེས་པ་དང་བྲལ་བས་ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས་འདི་དང་དོན་མཐུན་པར་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང་སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས་འདིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་གཅོད་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཐེ་ཚོམ་མ་ལུས་པར་བསལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ངེས་པར་བརྙེས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཐེ་ཚོམ་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར། གཞན་གྱི་ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་མི་འཇིགས་པ་བཞི་བརྙེས་པའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་ངེས་པར་ཐེ་ཚོམ་མི་མངའ་བ་དང༌། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་བརྙེས་པའི་ཕྱིར། གཞན་གྱི་ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པར་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱའོ། །སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བློ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཡོན་ཏན་བཅུ་གཉིས་པ་བསྟན་ཏེ། འདི་ནི་སྤྱོད་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་འཇུག་པར་མཛད་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས་འདི་ལྟར་འདུལ་བའི་སེམས་ཅན་གྱི་རྗེས་སུ་ཇི་ལྟར་འོས་པ་བཞིན་དུ་སྐལ་པ་མཉམ་པའི་ལུས་བསྟན་པས་དེ་དག་འཇུག་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འདུལ་བའི་སེམས་ཅན་དག་ལ་དེ་དང་འདྲ་བའི་སྐུ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་དང༌། སྤྱོད་པ་ཐ་དད་པ་ཡོངས་སུ་མཁྱེན་པས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ཡང་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐེག་པ་གསུམ་མམ། ཡང་ན་ཐེག་པ་ལྔས་རང་བཞིན་དང་སྤྱོད་པ་ཐ་དད་པ་རྣམས་ལ་དེ་དང་འདྲ་བའི་སྐུ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པས། བློ་བྱེ་བ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་ཅིང་སོ་སོ་ནས་འཇུག་པར་མཛད་པ་ཐེག་པ་གཞན་གཉིས་པོ་དག་ལ་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར། སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བློ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་མཁྱེན་པ་ལ་ནེམ་ནུར་མི་མངའ་བ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཡོན་ཏན་བཅུ་


DTG118_Page_0150
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསུམ་པ་བསྟན་ཏེ། འདི་ནི་ཕྱི་མ་ལ་ཆོས་འབྱུང་བ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་མཛད་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། མ་འོངས་པའི་དུས་ན་ཆོས་འདི་ལྟ་བུས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གྱ་ནོམ་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་མཁྱེན་པའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། འདི་ལྟར་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་གང་ལ་འདི་ནི་གཅིག་ཏུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པའོ་ཞེས་སྤངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ཡང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ལ། དེའི་ཚེ་རབས་གཞན་དང་འབྲེལ་པའི་ས་བོན་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་མོ་ཡང་མངོན་སུམ་དུ་མཁྱེན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས་འདི་དང་དོན་མཐུན་པར་བཤད་དོ། །མདོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་ན་བཞུགས་པའི་ཚེ། སྤྲང་པོ་ཞིག་དགེ་སློང་གི་ཐད་དུ་ཕྱིན་ནས་རབ་ཏུ་འབྱུང་བར་གསོལ་བ་བཏབ་པ་དང༌། དགེ་སློང་དག་གིས་སྔོན་གྱི་གནས་དྲན་པའི་ཤེས་པས་བརྟགས་ན། བསྐལ་པ་བརྒྱད་ཁྲི་ཚུན་ཆད་དུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་ཕྱོགས་པའི་སེམས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པར་མཐོང་པའི་ཕྱིར་གང་གིས་ཀྱང་རབ་ཏུ་མ་བྱུང་ངོ༌། །མི་དེ་ངུ་ཞིང་ཕྱིར་བྱུང་བ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཟིགས་ནས་སླར་ཁྲིད་དེ་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་འདི་རབ་ཏུ་མ་ཕྱུང་ཞེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང༌། དགེ་སློང་དག་གིས་ཞིབ་ཏུ་གསོལ་ཏོ། །དེ་ནས་དུས་གཞན་ཞིག་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་རབ་ཏུ་ཕྱུང་སྟེ། ཆོས་བསྟན་པས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །དགེ་སློང་རྣམས་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འདི་སྔོན་སངས་རྒྱས་མར་མེ་མཛད་ཀྱི་ཚེ་ཤིང་ཐུན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཏེ། གྲོང་ཁྱེར་གྱི་སྒོར་མི་མང་པོ་རྣམས་ལམ་འཕྱག་ཅིང་སངས་རྒྱས་མར་མེ་མཛད་ལ་སྡོད་པ་ཤིང་ཐུན་དེས་མཐོང་ནས་མང་པོ་རྣམས་ལ་ལམ་འཕྱག་པ་འདི་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེས་དྲིས་སོ། །མི་མང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་དེང་སངས་རྒྱས་མར་མེ་མཛད་གྲོང་ཁྱེར་འདིར་གཤེགས་པའི་ཕྱིར་ལམ་འཕྱག་ཅིང་སྡོད་པ་ཡིན་


DTG118_Page_0151
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནོ་ཞེས་སྨྲས་པ་དང༌། དེ་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བའི་མཚན་ཐོས་པས་ལུས་ཀྱི་སྤུ་ཟིང་ཞེས་བྱེད་ནས་མཆི་མ་བླགས་ཏེ་དུས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གཤེགས་པ་ལས་བསྡད་དུ་ཡང་གོས་ཟས་དག་གིས་ཕོངས་པས་མཐར་གྱིས་རི་ལ་སོང་བ་ལས། ལམ་དུ་སྟག་ཅིག་དང་ཕྲད་ནས་དེས་བཟུང་སྟེ་ཁར་བཅུག་པའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བའི་མཚན་བརྗོད་ནས་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་སྒོའི་མི་ཞེས་ཚིག་ཏུ་བརྗོད་པ་ལས་སྟག་གིས་བསད་དེ་ཟོས་སོ། །མི་འདི་ལ་སངས་རྒྱས་ཞེས་བརྗོད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདི་འབའ་ཞིག་ཡོད་པས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མར་མེ་མཛད་ནི་སངས་རྒྱས་འདིའི་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གཉིས་པ་ན་བྱུང་སྟེ་དེའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདི་བསྐྱེད་དེ། ཕྱིས་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་པ་ཡང་རྫོགས། བསྐལ་པ་བཅུ་དགུ་ཡང་འདས་ནས་གདོད་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་རབ་ཏུ་ཕྱུང་སྟེ། ཆོས་བཤད་པས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་འདི་ལྟ་བུའི་ས་བོན་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་ཐེག་པ་འོག་མ་གཉིས་ཀྱིས་མི་ཤེས་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉག་གཅིག་གིས་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའོ། །གཞན་ཡང་སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། འདིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཅི་རིགས་པར་གདམས་ངག་ཡང་དག་པར་སྦྱིན་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཆོས་རྣམས་ལ་ནེམ་ནུར་དང་ལྡན་པས་ནི་ཅི་རིགས་པར་གདམས་ངག་སྦྱིན་པར་མི་ནུས་ཀྱི། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འབའ་ཞིག་གིས་ཆོས་རྣམས་ཐུགས་སུ་ཆུད་ཅིང་མཁྱེན་པས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ངེས་པས་ཅི་རིགས་སུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་གདམས་ངག་སྦྱིན་པ་ལ་རྒྱུན་ཆད་པ་མི་མངའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །བཤད་པ་དེ་དག་ཀྱང་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་ཏེ་དང་པོས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཡུན་རིང་པོར་ལོན་པའི་རྒྱུ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བས་མ་འོངས་པའི་དུས་ན། ཆོས་རྣམས་ཐོབ་པར་འབྱུང་པ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་པའི་ནེམ་ནུར་མི་མངའ་བར་བསྟན་ཏོ། །གཉིས་པས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་


DTG118_Page_0152
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ཆོས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་པའི་ཕྱིར་ཅི་རིགས་སུ་གདམས་ངག་སྦྱིན་པས་ནེམ་ནུར་མི་མངའ་བར་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པར་མ་བརྟགས་པའི་སྐུ་མངའ་བ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཡོན་ཏན་བཅུ་བཞི་པ་བསྟན་ཏོ། །འདི་ནི་མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྟོན་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་མཛད་པའི་འགྲེལ་བ་ལས། སེམས་ཅན་གྱི་མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གསེར་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་སྣང་ཡང་སྐུ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་མངའ་སྟེ། ནོར་བུ་དང་སིལ་སྙན་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་མངའ་ཡང་སྐུ་སྟོན་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མ་བརྟགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་སྐུ་སྣང་བ་དེ་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་དབང་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་གཞན་དག་གིས་རྣམ་པར་མ་བརྟགས་པའོ། །སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། ཡང་ན་དེ་དག་དང་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་སྟོན་པས་རྣམ་པར་བརྟག་ཏུ་མེད་པའི་ཞེས་བཤད་དོ། །གཞན་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་བཤད་པ་དང་མཐུན་ནོ། །དེ་ལ་དེ་དག་དང་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདུལ་བར་བྱ་བའི་སེམས་ཅན་གྱི་ལོག་པར་སྤྱོད་པ་དང་ཡང་དག་པར་སྤྱོད་པ་དང༌། གཉི་གའི་སྤྱོད་པ་མཚུངས་ཤིང་ཡོངས་སུ་བསྟན་པའི་མཚན་མ་དེ་དག་དབྱེར་མེད་པའོ། །ཡང་ན་འགྲོ་བ་དྲུག་པོའི་རྣམ་པ་དང་མཚུངས་པ་ཉིད་དུ་འགྲོ་བ་དྲུག་པོ་དག་གི་ལུས་སྟོན་ཀྱང་འདི་ནི་འགྲོ་བ་དྲུག་པོ་དག་གི་ནང་ན་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་དབྱེར་མེད་པའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་པ་མི་མཐུན་པ་རྣམ་པ་གཅིག་ལས་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་བསྟན་པ་དེའི་གྲངས་དང་ཚད་དང༌། རྣམ་པ་དང་དུས་དང་དུས་ཚིགས་དང་གནས་རྣམ་པར་བརྟག་ཏུ་མེད་པའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང་སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས་འདིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མི་མངའ་བའི་སྐུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ལས་འཁྲུངས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་དང་སྐྱེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་


DTG118_Page_0153
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་མ་བརྟགས་པའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། ཇི་ཙམ་དུ་སྐུ་སྟོན་པ་དེ་དག་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ལས་མ་འཁྲུངས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མ་བརྟགས་པའོ། །ཡང་སྐུ་བསྟན་པ་དེ་དག་ཡང་དག་པ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་འཁྲུངས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞན་དག་གིས་རྣམ་པར་བརྟག་ཏུ་མེད་པའོ། །དེ་དག་ཀྱང་མདོར་བསྡུ་ན་བཤད་པ་རྣམ་པ་བཞིར་འགྱུར་ཏེ། དང་པོས་ནི་སྐུ་སྟོན་པར་མཛད་ཀྱང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མ་བརྟགས་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ། །གཉིས་པས་ནི་དེ་དང་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་མཛད་པས་ཤེས་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མ་བརྟགས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །གསུམ་པས་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྐུའི་གྲངས་དང༌། ཚད་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མ་བརྟགས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །བཞི་པས་ནི་ཇི་ཙམ་དུ་སྐུ་སྟོན་པ་དག་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་འཁྲུངས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མ་བརྟགས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་གཉེར་བ་མཁྱེན་པ་མངའ་བ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཡོན་ཏན་བཅོ་ལྔ་པ་སྟོན་ཏེ། འདི་ནི་རྟེན་ཚད་མེད་པས་སེམས་ཅན་གདུལ་བར་སྦྱོར་བའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་མཛད་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚད་མེད་པའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པས་སེམས་ཅན་གདུལ་བའི་བྱ་བ་མཛད་པ་ཡིན་གྱི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བདག་དང་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་བརྙེས་པས། ཡང་ཡེ་ཤེས་འདི་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེ་ལྟ་བུའི་གདུལ་བའི་བྱ་བ་མཆོག་སྔར་མཛད་པས་སོ་ཞེས་བཤད་དེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གདུལ་བའི་མཁྱེན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚད་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་རྟེན་དུ་གྱུར་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སྦྱོར་པའི་རིམ་གྱིས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཉེར་བར་མཛད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་གདུལ་བའི་མཁྱེན་པའི་མཆོག་བརྙེས་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་


DTG118_Page_0154
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ན་རྟེན་ཚད་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གདུལ་བའི་ཐབས་ཀྱི་བྱ་བ་མཛད་པས་དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཡེ་ཤེས་འདི་ཡོངས་སུ་གཉེར་བའོ། །སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྟེན་དཔག་ཏུ་མེད་པས་སེམས་ཅན་གདུལ་བའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བ་བསྐྱེད་པ་དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དབང་གིས་ཆོས་མཉེན་པ་སྔོན་དུ་བཏང་བས་ཡེ་ཤེས་གྱ་ནོམ་པ་འཐོབ་སྟེ། རྣམ་པ་ཐ་དད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པ་རྗེས་སུ་གཟུང་ཞིང་ཡོངས་སུ་གཏད་པས་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འཇུག་པ་དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཚུངས་པར་གཉེར་བའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་ཀྱང་དོན་འདི་དང་མཐུན་པར་བཤད་དོ། །འགྲེལ་པ་འདི་ལས་སྔར་ནི་ཡོན་ཏན་བཤད་ལ། དེའི་འོག་ཏུ་ནི་མདོའི་ཚིག་རྣམ་པར་བཤད་དེ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྟེན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་གོང་མའི་རྟེན་ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། རྟེན་མེད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་སེམས་གདུལ་བའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བའི་ཤེས་པ་བསྐྱེད་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའོ། །ཡང་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཤེས་རབ་པོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བཤད་པ་ཡོད་ཀྱང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ཞེས་བཤད་པ་དེ་བཟང་ངོ༌། །སེམས་ཅན་གདུལ་བའི་སྦྱོར་བའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་མདོའི་ཚིག་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་དབང་གི་སྟོབས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་མཉན་པ་ཡོད་པར་གྱུར་ནས། ས་དང་པོའི་ཡེ་ཤེས་གྱ་ནོམ་པ་འཐོབ་པའོ། །ཡང་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་གྱ་ནོམ་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དཔེར་ན་མར་མེ་གཅིག་གིས་མར་མེ་བརྒྱ་སྟོང་འབར་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སའི་མདུན་རོལ་གྱི་རྣམ་པ་ཐ་དད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། རིགས་མ་ངེས་པའི་ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་


DTG118_Page_0155
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམས་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱིས་རྗེས་སུ་གཟུང་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཚེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཞན་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དག་ལ་ཡོངས་སུ་གཏད་པས་དགེ་བ་སྤྱོད་པའི་གང་ཟག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རིམ་གྱིས་ཐོས་པ་དང༌། བསམས་པ་དང༌། བསྒོམས་པའི་ཤེས་རབ་ཐོབ་པར་མཛད་པས་དེའི་དབང་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཚུངས་པར་གཉེར་བའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའོ། །གཞན་ཡང་སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། འདིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདུང་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྦྱོར་བ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྦྱོར་བ་ལ་བརྩོན་པར་བྱེད་ཀྱི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཁོ་ན་ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་བཙལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །བཤད་དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་འདི་འབའ་ཞིག་ཡོངས་སུ་གཉེར་བར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་པ་ནི་གཉེར་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་དག་ཀྱང་མདོར་བསྡུ་ན་བཤད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་ཏེ། དང་པོས་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལས་ཐ་དད་པར་དགར་བ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཁོ་ནས་གཉེར་བར་བྱེད་ཀྱི། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་གཉེར་བར་མཛད་པ་ནི་མ་ཡིན་པའོ། །གཉིས་པས་ནི་ཐེག་པ་འོག་མ་གཉིས་ལས་དགར་བ་སྟེ། ཐེག་པ་གཉིས་ཀྱིས་གཉེར་བར་བྱ་བའི་ཡེ་ཤེས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གནས་པ་གཉིས་སུ་མེད་པ་བརྙེས་པས་དམ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་བྱོན་པའོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཡོན་ཏན་བཅུ་དྲུག་པ་བསྟེན་ཏེ། འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མཉམ་པ་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་མཛད་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། འདི་ལྟར་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་མཉམ་པས་མཉམ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་འདི་ལས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་བརྙེས་པར་གྱུར་པའོ་ཞེས་


DTG118_Page_0156
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འབྱུང་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་པ་མི་མཐུན་པ་རྣམ་པ་གཅིག་དང་སྦྱར་ན་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཆོས་དང༌། ཡོན་ཏན་བཞིའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་དེ་ཉིད་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡོན་ཏན་བཞི་མཐར་ཕྱིན་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་བྱོན་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་མཉམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མཉམ་པ་ལ་བརྟེན་ནས། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ཡོན་ཏན་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་མཉམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་མཉམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་འདི་ལ་བརྟེན་ནས། རྟག་པ་དང་བདེ་བ་དང་དེ་དང་ཡོངས་སུ་བཙལ་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་བྱོན་པ་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཚེ་གདོད་མངོན་པར་འགྲུབ་པའོ། །ཡང་ན་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མཉམ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ལ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཚེ་གདོད་མངོན་པར་འགྲུབ་པའོ། །སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་འདིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་སྐུའི་ཕྱོགས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་གནས་པ་གཉིས་སུ་མེད་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེད་དོ། །མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་མེད་པས་དེར་གཉིས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་དུ་མི་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལ་དམིགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཁྱད་པར་ཅན་རྟག་ཏུ་གནས་པའི་ཕྱིར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གཉིས་སུ་མེད་པའི་གནས་པ་དེ་ཉིད་ནི་དམ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་བྱོན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེའི་ཕྱི་རོལ་དུ་བྱོན་པའི་ཕྱིར་བརྙེས་


DTG118_Page_0157
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་བཤད་པ་འདི་ལ་མི་མཐུན་པ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བཤད་དེ། །ཁ་ཅིག་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གནས་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མཉམ་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་དེ་ལྟར་གནས་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་སྨོས་ཀྱང༌། དོན་གྱིས་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་བཞེས་བཟུང་ངོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་གནས་པར་བྱ་བ་དང་གནས་པ་ལས་ཡོན་ཏན་གྱི་མིང་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །དེ་དག་ཀྱང་མདོར་བསྡུ་ན་བཤད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་ཏེ། དང་པོ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གཉིས་པས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གཉིས་མེད་པའི་ཕྱིར་གཉིས་སུ་མེད་པའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དོན་གཞན་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །ཡོངས་སུ་མ་འདྲེས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་ཡེ་ཤེས་དམ་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཡོན་ཏན་བཅུ་བདུན་པ་བསྟན་ཏེ། འདི་ནི་མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐ་དད་པ་སྟོན་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ཡོངས་སུ་མ་འདྲེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མོས་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བསྟན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་མ་འདྲེས་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་བསྟན་པའི་མོས་པ་ཉིད་དོ། །ཡོངས་སུ་བསྟན་པར་མཛད་པ་ལ་མི་མཁྱེན་པ་ཅི་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་དམ་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་མདོའི་ཚིག་གི་དོན་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །འདི་ཉིད་དང་སྦྱར་ཏེ་ཡོན་ཏན་གྱི་མིང་བཤད་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐ་དད་པར་བསྟན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་མ་འདྲེས་པར་གྱུར་པའོ། །སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་མཛད་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། ཡོངས་སུ་མ་འདྲེས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལས་མོས་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་སྟེ། དེ་ལ་འདིར་སྨོས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། ཡོངས་སུ་མ་འདྲེས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལས་སེམས་ཅན་


DTG118_Page_0158
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་ཕན་འདོགས་པའི་མོས་པ་མཐར་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་གྱི་མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐ་དད་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་བསྟན་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་མ་འདྲེས་པ་ཡིན་ཏེ། མཁྱེན་པ་ལ་འདྲེས་པ་མི་མངའ་བའི་དབང་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་མ་འདྲེས་པར་གྱུར་པའོ། །སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་མོས་པ་ཐ་དད་པ་ལ་ལྟོས་ནས། གསེར་དང་དངུལ་ལ་སོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཡོངས་སུ་མ་འདྲེས་པར་སྟོན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མོས་པ་མངོན་དུ་གྱུར་པས་ན་འཁོར་རྣམས་ཀྱི་མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་སྟོན་པར་མཛད་དེ་མི་མཁྱེན་པ་མི་མངའ་བས། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ཡེ་ཤེས་དམ་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་འདིར་མོས་པ་ལ་རྣམ་པར་ཐར་བ་ཞེས་བྱ་བར་བཞེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་བཤད་དོ། །སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་ཀྱང་དོན་མིང་དང་མཐུན་པར་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང་སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། འདིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ཕྱོགས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་ཏེ། འདིར་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ནི་མ་འདྲེས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུའི་ངོ་བོ་ཉིད་སོ་སོ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དམ་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་ཐར་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ཡེ་ཤེས་དམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཡེ་ཤེས་འདིའི་མཐར་ཕྱིན་པ་བརྙེས་པས་འདི་ཉིད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དམ་པ་མ་འདྲེས་པ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་ལོངས་སྤྱོད་པའི་སྐུ་སྟོན་པར་མཛད་ཀྱང༌། ཕན་ཚུན་འདྲེས་པར་མི་འགྱུར་ལ། །འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་སུ་སྐུ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་བསྟན་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་ཆོས་ཀྱི་དགྱེས་པ་བསྟར་བར་མཛད་ཀྱང༌། ཕན་ཚུན་འདྲེས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡེ་ཤེས་ལས་སྣང་བའི་སྐུ་འདིའི་


DTG118_Page_0159
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཐར་ཡང་བྱོན་པའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །འདིར་བསྟན་བཅོས་དེ་དག་ལས་བཤད་པའི་དོན་ཡང་མདོར་བསྡུ་ན་བཤད་པ་རྣམ་པ་ལྔར་འགྱུར་ཏེ། དང་པོས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དམ་པ་མ་འདྲེས་པར་བསྟན་ཏོ། །གཉིས་པས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བསྟན་པ་རྣམས་ཀྱིས་མ་འདྲེས་པར་བསྟན་ཏོ། །གསུམ་པས་ནི་ཉིད་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་པའི་སྐུ་མ་འདྲེས་པར་བསྟན་ཏོ། །བཞི་པས་ནི་གཞན་ལོངས་སྤྱོད་པའི་སྐུ་མ་འདྲེས་པར་བསྟན་ཏོ། །ལྔ་པས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དགྱེས་པ་བསྟར་བ་མ་འདྲེས་པར་བསྟན་ཏོ། །དབུས་དང་མཐའ་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་མཉམ་པ་ཉིད་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཡོན་ཏན་བཅོ་བརྒྱད་པ་བསྟན་ཏེ། འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་གསུམ་གྱི་ཡུལ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པ་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་མཛད་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་ཡུལ་དང༌། ཕྱོགས་ཀྱི་ཁྱོན་ནི་འདི་ཙམ་མོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་མེད་ལ། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང༌། སྤྲུལ་པའི་སྐུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱང་འདི་ཙམ་མོ་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་པ་རྣམ་པ་གཅིག་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་རྣམ་པ་གསུམ་ལས། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡུལ་ལ་བརྟེན་ནས་ཚད་དཔག་པར་ཡང་མི་ནུས་སོ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང༌། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ན་ནི་ཡོད་ལ་འདི་ནི་མེད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པར་ཡང་མི་ནུས་ཏེ། ཆོས་འགའ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལས་གུད་ན་མེད་ལ། སེམས་ཅན་གང་ཡང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང༌། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ལས་གུད་ན་མེད་དོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས་ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལ་དབུས་དང་མཐའ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་ཡོན་ཏན་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། ཡུལ་དང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཚད་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པའོ། །ཡང་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་ཕྱོགས་མཐའ་མེད་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་རྣམ་པ་གསུམ་དེར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཚད་དང་འཚམ་པ་མཉམ་པར་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་ཅིང་


DTG118_Page_0160
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གང་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་སོགས་པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ལྟ་བུ་དག་ཏུ་ཞུགས་ཀྱི། གཞན་དག་ཏུ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་མཉམ་པར་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་ཅིང་གང་བས་དབུས་དང་མཐའ་མེད་ཅིང་ཚད་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་མེད་པའོ། །ཆས་ཀྱི་སྐུ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་ཅིང་སེམས་ཅན་གྱི་ཆེད་དུ་ཕན་འདོགས་པ་མངོན་སུམ་དུ་མཛད་ཀྱང་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་དབུས་དང་མཐའ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས་ཀྱང་དོན་འདི་དང་མཐུན་པར་བཤད་དོ། །སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་དབུས་དང་མཐའ་མེད་པར་བཤད་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་བཞིར་འགྱུར་ཏེ། དང་པོ་ནི་དཔེའི་ཆོས་ཅན་ལ་བརྟེན་ནས་དབུས་དང་མཐའ་མེད་པར་བསྟན་ཏོ། །གཉིས་པ་ནི་ཡང་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་བརྟེན་པར་བྱ་བ་དང༌། རྟེན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དབུས་དང་མཐའ་མེད་པ་བསྟན་ཏོ། །གསུམ་པ་ནི་ཡང་ན་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། དབུས་དང་མཐའ་མེད་པ་བསྟན་ཏོ། །བཞི་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་ཆེད་དུ་སྐུ་སྟོན་པར་མཛད་པས། དབུས་དང་མཐའ་མེད་པ་བསྟན་ཏེ། འོན་ཀྱང་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་དབུས་དང་མཐའི་སྐུ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། འདིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་མཚན་ཉིད་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་ཉིད་མཚན་ཉིད་ལ་མཐའ་དང་དབུས་མེད་དེ། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་དབུས་དང་མཐའི་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡུལ་གྱི་དབུས་དང་མཐའི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་མཉམ་པའི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་མཉམ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་འདི་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀུན་ཏུ་


DTG118_Page_0161
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཁྱབ་ཅིང་དེར་ཡང་མངོན་པར་ཞེན་པ་མི་མངའ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལ་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་དབུས་དང་མཐའི་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་འདུས་བྱས་ལ་ངེས་པར་ཡོད་དོ་ཞེས་འཛིན་པ་ནི་རྟག་པའི་མཐའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་མེད་པའོ་ཞེས་འཛིན་པ་ནི་ཆད་པའི་མཐའོ། །ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ནི་དབུ་མའི་ལམ་མོ། །དབུ་མའི་དོན་དེ་ཡང་མཐའ་ལ་ལྟོས་ནས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ཏེ། མཐའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་རང་ཉིད་ཀྱིས་བྲལ་བ་ཡིན་ན། དབུས་ལ་ལྟོས་ཏེ་དབུས་ཞེས་བྱ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་ཐུགས་སུ་ཆུད་པས་དབུས་དང་མཐའ་གཉི་ག་ཡང་སྤངས་པ་ཡིན་ཏེ། འདུས་བྱས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འདུས་མ་བྱས་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་བརྗོད་ན་ཡུལ་དང་ཕྱོགས་ལ་དབུས་དང་མཐའ་ཡོད་དེ་ཇི་ལྟར་དབུས་ཀྱི་ཡུལ་ལ་ནི་དབུས་ཞེས་བརྗོད་ལ་ཡུལ་གཞན་ལ་ནི་མཐའ་ཞེས་བརྗོད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཉམ་པ་ཉིད་ཐུགས་སུ་ཆུད་དེ། ཡུལ་དང་ཕྱོགས་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར། ཡུལ་དང་ཕྱོགས་ཀྱི་དབུས་དང་མཐའི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའོ། །ཡང་ན་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ནི་མཐའ་གཉིས་ཡིན་ལ། ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ནི་དབུས་ཡིན་ཏེ། མཐའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན། དབུས་ཀྱང་ཅི་ལ་དབུས་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཡུལ་གྱི་དབུས་དང་མཐའ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་བཤད་པར་བྱའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱིས་ཀླས་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཡོན་ཏན་བཅུ་དགུ་པ་བསྟན་ཏེ། འདི་ནི་འཁོར་བའི་མཐའ་ཇི་ཙམ་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང༌། བདེ་བ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཡོན་ཏན་ཉིད་དོ། །སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་མཛད་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱིས་ཀླས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱིས་ཀླས་པའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་འགྲེལ་བ་ལས། འདི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་མཐུན་པར་མདོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་དབྱིངས་དེ་ལས་ཀླས་པས།


DTG118_Page_0162
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མ་འོངས་པ་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཇི་ལྟར་འོས་པ་བཞིན་དུ་རྟག་པར་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་ཉེ་བར་གནས་པའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་ཀྱང་འདི་དང་མཐུན་པར་བཤད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ལས་ནི་ཡང་དག་པར་ཡེ་ཤེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབང་གིས་ནི་རྗེས་ལ་བརྙེས་པའི་ཡེ་ཤེས་འབྱུང་ངོ༌། །རྗེས་ལ་བརྙེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབང་གིས་ནི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེའོ། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་དབང་གིས་ནི་མདོ་ལ་སོགས་པའི་གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་གསུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འདི་རྟག་པར་གནས་པའི་དབང་གིས་ནི་མ་འོངས་པ་ན་ཕན་འདོགས་པ་ཉེ་བར་གནས་སོ། །གཞན་ཡང་སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་བ་ལས། འདིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད་བརྙེས་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་བརྙེས་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་ནི་ལམ་བསྒོམས་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐའ་གཏུགས་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཡོན་ཏན་ཉི་ཤུ་པ་བསྟན་ཏེ། འདི་ནི་མི་ཟད་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་མཛད་པའི་འགྲེལ་བ་ལས་འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཟད་པ་མེད་དེ། ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་འགྲེལ་བ་ལས་ནི་ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་དེ་མཐའ་མེད་པ། མུ་མེད་པ། ཟད་པ་མེད་པ། འགྲིབ་པ་མེད་པ། སྐྱེ་བ་མེད་པ། འགག་པ་མེད་པ། འགྱུར་བ་མེད་པ། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་གཟུགས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྐབས་དབྱེ་བ་དེ་བཞིན་དུ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡང་རྟག་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་མཛད་པ་ཉེ་བར་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཇི་སྲིད་པར་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་མཛད་པ་རྒྱུན་ཆད་མེད་དོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། ཞིབ་ཏུ་དེ་ཉིད་ལས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །ཕྱི་མའི་མཐའི་མུར་ཐུག་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཡོན་ཏན་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་པ་བསྟན་ཏེ། འདི་ནི་མཐར་བྱོན་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །སློབ་དཔོན་


DTG118_Page_0163
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དབྱིག་གཉེན་གྱིས་མཛད་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཁྱེན་པས་ཕྱི་མའི་མཐའ་མུ་མཐར་བྱོན་པ་ལ་རྒྱུན་ཆད་པ་མི་མངའ་བའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། ཡོན་ཏན་འདི་དག་ཕྱི་མའི་མཐའི་བར་དུ་རྟག་པར་རྒྱུན་མི་འཆད་པའོ། །ཕྱི་མའི་མཐའི་མུར་ཐུག་པ་ཞེས་པས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་མི་ཟད་པར་བསྟན་ཏེ། གདུལ་བར་བྱ་བའི་སེམས་ཅན་གཏན་དུ་མི་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་བ་ལས་ནི་བཤད་པ་ཕྱི་མ་འདི་གཉིས་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ནས་སྟོན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འགྲེལ་བ་དེ་ཉིད་ལས་འདིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཟད་པ་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་བྱོན་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་རྟག་པར་གཏན་དུ་མི་ཟད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་དབྱིངས་ལས་འབྱུང་བའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། གཏན་དུ་མི་ཟད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། ཇི་ལྟར་ཕྱི་མའི་མཐའ་ཟད་པའི་དུས་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་སྦྱོར་བ་ཡང་རྒྱུན་ཆད་པ་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། འདིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་གཉིས་ཟད་པ་མི་མངའ་བ་ཁྱད་དུ་འཕགས་པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་བསྐལ་བ་འཇིག་པ་དང་འཆགས་པ་དག་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་རྟག་པར་མི་ཟད་པ་དེ་བཞིན་དུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡང་དག་པའི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་དེ་རྟག་པར་ཟད་པ་མི་མངའ་བའོ། །ཇི་ལྟར་ཕྱི་མའི་མཐའ་ཟད་པ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། ཕྱི་མའི་མཐའི་མུར་ཐུག་པའི་བར་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་ཕན་པ་དང༌། བདེ་བའི་དངོས་པོ་རྟག་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་བ་མི་མཐུན་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ལས། ཡོན་ཏན་རྣམས་བསྟན་པ་ཡང་དོན་ཕལ་ཆེར་མཐུན་ཏེ། གོང་དུ་


DTG118_Page_0164
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཤད་པ་རྣམས་ནི་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་བ་དང་སྦྱར་ནས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འཆད་པར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་འཕྲལ་ལ་བླང་བ་དང་དོར་བ་ཅི་དགར་བྱོས་ཤིག །།བམ་པོ་བརྒྱད་པ། དེ་ཉན་ཐོས་ཆེན་པོའི་དགེ་འདུན་ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ལྔ་པ་གསུང་རབ་ཉན་པའི་འཁོར་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏེ། རྣམ་པ་དྲུག་ལས་ནི་དྲུག་པ་འཁོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་འཁོར་བསྟན་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཁོར་བསྟན་པའོ། །འཁོར་རྣམ་པ་འདི་གཉིས་ཀྱང་སྔར་སྒོ་རྣམ་པ་བཞིས་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས། དེའི་འོག་ཏུ་ཚིག་གི་དོན་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་སྒོ་རྣམ་པ་བཞི་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང༌། སྔ་ཕྱིའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། རེ་ཞིག་པ་དང༌། གཏན་དུ་བ་བསྟན་པ་དང༌། འཁོར་གཞན་ཡོད་པ་དང༌། མེད་པ་བསྟན་པའོ། །དེ་ལ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་མུ་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་དེ། དང་པོ་ནི་མདོ་སྡེ་ལ་སོགས་པ་ལས་དམན་པ་ཁོ་ན་སྨོས་ལ། ཆེན་པོ་སྨོས་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། འཕགས་པ་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པ་དང༌། ལུང་རིང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ནི་ཆེན་པོ་ཁོ་ན་སྨོས་ལ་དམན་པ་མི་སྨོས་པ་སྟེ། འཕགས་པ་སངས་རྒྱས་ཕལ་པོ་ཆེ་དང༌། ཚུལ་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་པའི་མདོ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །གསུམ་པ་ནི་ཆེ་ཆུང་གཉིས་ཀ་སྨོས་པ་སྟེ། འཕགས་པ་དམ་པའི་ཆོས་པདྨ་དཀར་པོའི་མདོ་དང༌། དྲི་མ་མེད་པར་གྲགས་པས་བསྟན་པའི་མདོ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །བཞི་པ་ནི་ཆེ་ཆུང་གཉི་ག་མི་སྨོས་པ་སྟེ། འཕགས་པ་ཕྲེང་ལྡན་མའི་མདོ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །གལ་ཏེ་མུ་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་བྱུང་བ་ཇི་ལྟར་བརྡ་སྤྲོད་ཅིང་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྡེ་སྣོད་ལས་ནི་ཉན་ཐོས་ཁོ་ན་སྨོས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ལས་ནི་ཉན་ཐོས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཁོར་གཉི་ག་ཚང་བར་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་བཤད་པ་


DTG118_Page_0165
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། ཁ་ཅིག་ནི་ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་བ་ལས་བཤད་པ་ཁོ་ན་བཞིན་ཏེ། མུ་བཞི་སྨོས་པ་ནི་མདོ་སྡེ་སྡུད་པ་དག་གི་མོས་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་ན་མུ་བཞི་ཚང་བར་སྨོས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་བ་ལས། སྡེ་སྣོད་གཉིས་ཀྱི་མཆོག་དང་དམན་པ་ཐ་དད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རེ་ཞིག་མུ་གཉིས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། སྔོན་བརྒྱུད་པའི་བཤད་པ་ལས། ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་དང༌། མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡང་ན་རྒྱས་པ་དང་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །དེ་ལ་སྔ་ཕྱིའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡང་ངེས་པ་མེད་དེ། མདོ་སྡེ་ཁ་ཅིག་ལས་སྔར་ཆེན་པོ་སྨོས་ལ། དེའི་འོག་ཏུ་དམན་པ་སྨོས་པ་ཡོད་དེ་འཕགས་པ་སྙིགས་མ་ལྔ་བསྟན་པའི་མདོ་ལྟ་བུའོ། །ཁ་ཅིག་ལས་ནི་སྔར་དམན་པ་སྨོས་ལ། དེའི་འོག་ཏུ་ཆེན་པོ་སྨོས་པ་ཡང་ཡོད་དེ། མདོ་སྡེ་འདི་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། ཉན་ཐོས་སྔར་སྨོས་པ་བཤད་ཅེ་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་འདི་སྐད་དུ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཤིན་ཏུ་གསང་བ་དང༌། བསྟན་པར་བྱ་བའོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། བསྟན་པར་བྱ་བའི་སྒོ་ནས་སྔར་ཉན་ཐོས་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པས་ལུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤིན་ཏུ་གསང་བའི་སྒོ་ནས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྔར་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་མདོ་སྡེ་རྣམ་པ་གཉིས་སོ་སོ་ནས་དོན་རེ་རེའི་དབང་དུ་མཛད་པས་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་མེད་དོ། །ཉན་ཐོས་སྔར་སྨོས་པ་དེ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས། དོན་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དག་གི་ཐེ་ཚོམ་རབ་ཏུ་བསལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། རིགས་མ་ངེས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ངེས་པའི་དང་བ་རབ་ཏུ་བསྐྱེད་པར་དྲན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་རྣམས་


DTG118_Page_0166
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བདག་ཅག་གི་ལུས་ནི་བཙུན་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། གཞན་ཡང་ཉན་ཐོས་རྣམས་རྟག་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཞམ་རིང་བ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཆ་བྱད་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ནང་གི་འཁོར་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་འཁོར་ལ་གུས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཞན་དག་ཀྱང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་འཁོར་རྣམས་ལ་རབ་ཏུ་དང་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་བ་ལས་ནི་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་སྟོན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལས་གལ་ཏེ་ཡས་བགྲང་ན་ནི་སྔར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྨོས་པར་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་མས་བགྲང་ན་ནི་སྔར་དགེ་བསྙེན་མ་སྨོས་པའི་རིགས་ན། ཅིའི་ཕྱིར་སྔར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་འཁོར་རྣམ་པ་བཞི་བསྟན་པའི་འོག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྨོས་ཤེ་ན། སྨྲས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་པ་ཆེ་མོད་ཀྱི། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དེའི་འོག་ཏུ་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་ད་དུང་མ་ཟད་པས་དེའི་ཕྱིར་འོག་ཏུ་སྨོས་སོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཤེས་པ་ཆུང་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་ཟད་པས་དེའི་ཕྱིར་གོང་དུ་སྨོས་སོ། །གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཐབས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་ལྔ་པོ་དག་ཏུ་འདོད་པ་ལྔ་ཉམས་སུ་ལེན་ཅིང་སེམས་ཅན་འདྲེན་པར་བྱེད་ལ། གལ་ཏེ་དགྲ་བཅོམ་པས་དེ་ལྟར་བྱས་ན་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེ་ཞིང་ཡ་མཚན་དུ་འཛིན་པས། དེའི་ཕྱིར་འོག་ཏུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། ཞིབ་ཏུ་དེ་ཉིད་ལས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་པ་དང༌། གཏན་དུ་བ་བསྟན་པ་ནི་མདོ་སྡེ་འདི་ཡང་སྔར་གོང་དུ་བཤད་པ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་ན་གནས་གཉིས་སུ་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། ཞིང་ཡོངས་སུ་མ་དག་པའོ། །མདོ་སྡེ་འདི་གལ་ཏེ་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་གསུངས་པ་ཡིན་ན་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་གཏན་དུ་བ་ཡིན་ལ། ཐེག་པ་གཉིས་ནི་རེ་ཞིག་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས། སེམས་ཅན་ཇི་ལྟ་བུ་དག་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང་ཐེག་པ་གཉིས་དང༌། སའི་མདུན་རོལ་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་


DTG118_Page_0167
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དཔའ་རྣམས་སོ་ཞེས་བཤད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་གཉིས་ནི་སྤྲུལ་པ་ཡིན་པས། གཏན་དུ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཞིང་ཡོངས་སུ་མ་དག་པར་གསུངས་པ་ཡིན་ན་ནི་ཐེག་པ་གཉིས་ནི་གཏན་དུ་བ་ཡིན་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་ནི་རེ་ཞིག་པ་ཡིན་ཏེ། འགྱུར་བའི་ལུས་ལེན་པས་མཐོང་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ས་བདུན་པ་མན་ཆད་དངོས་པོ་ཅན་ལེན་པའི་ཕྱིར་དང་ཡང་དག་པའི་ལུས་ཀྱི་དོན་དང་ལྡན་པས་ཉེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་བ་ལས་ས་བདུན་པ་མན་ཆད་ད་དུང་སྲིན་བུ་དང་བཅས་པའི་ལུས་དང་ཤའི་ལུས་མ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལ་འཁོར་གཞན་ཡོད་པ་དང༌། མེད་པ་བསྟན་པ་ནི་གལ་ཏེ་ཞིང་ཡོངས་སུ་མ་དག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ནི་ཡང་དག་པའི་ཀླུ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཡོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས། འཁོར་འདུས་པ་དེར་འཁོར་གཞན་ཡང་ཡོད་མོད་ཀྱི། སྡུད་པ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་མདོར་བསྡུས་ནས་རྣམ་པ་གཉིས་བསྟན་པ་ནི་དེ་དག་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འོག་ནས་མདོ་ལ་ཇི་སྐད་དུ་ལྷ་དང་མི་དང་ལྷ་མ་ཡིན་ལ་སོགས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཡི་རངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་བཞུགས་པ་ཡིན་ན་ནི། སྤྲུལ་པའི་ཀླུ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་བ་ལས་སྤྲུལ་པ་ཡིན་ན་ཡང་ཉེས་པ་མེད་དེ། ཆོས་བཤད་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་རབ་ཏུ་བརྒྱན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་འམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་གི་སྤྲུལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་དང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་མཛད་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་བ་ལས་ཀྱང་འདི་དང་མཐུན་པར་བཤད་དོ། །དེ་ལ་ཚིག་གི་དོན་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་འཁོར་བསྟན་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཁོར་བསྟན་པའོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་འཁོར་བསྟན་པ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ་སྟེ། དང་པོ་ནི་གྲངས་སྨོས་ཤིང་


DTG118_Page_0168
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་ཡོན་ཏན་རྣམས་རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །གསུམ་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཀའ་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་བཀའ་བཞིན་བྱེད་པ་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ནི་གྲངས་སྨོས་ཤིང་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །འདི་ལྟར་འཁོར་རྣམ་པ་གཉིས་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་ཐ་དད་པ་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་ལྔས་བསྟན་ཏེ། ཐབས་ཅིག་ཏུ་བཞུགས་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང༌། ཚད་མེད་པ་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། ཆེན་པོ་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་ཀྱི་དོན་བསྟན་པ་དང༌། དགེ་འདུན་གྱི་དོན་བསྟན་པའོ། །དེ་ལ་ཐབས་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་དང་བདག་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་པའི་དོན་ཏོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ལེའུ་ཆེན་པོ་ལས་ནི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དང་ལྷན་ཅིག་ཅེས་གསུངས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། གནས་གཅིག་པ་དང༌། དུས་གཅིག་པ་དང༌། སེམས་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པའམ། ཡང་ན་ལྟ་བ་གཅིག་པ་དང༌། ལམ་གཅིག་པ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་བ་ནི་ལྷན་ཅིག་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། མདོ་སྡེ་འདི་ལས་ཐབས་ཅིག་ཅེས་གསུངས་པ་དང་དོན་གཅིག་གོ །དེ་ལ་ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། དེའི་གྲངས་ཤིན་ཏུ་མང་སྟེ། བགྲང་བར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་བ་ལས། དོན་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་ཕྱིར་ཏེ། ཆེ་བ་དང་མང་བ་དང་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བའོ། །མང་པོའི་ནང་ན་གཙོ་བོར་གྱུར་བའི་ཕྱིར་དང༌། སྒྲིབ་པ་རྣམས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྒྱལ་པོ་ལ་སོགས་པས་ཤིན་ཏུ་བཀུར་བའི་ཕྱིར་ཆེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །གྲངས་ཤིན་ཏུ་མང་བའི་ཕྱིར་མང་བ་ཞེས་བྱའོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་དགུ་བཅུ་རྩ་དྲུག་གི་སྨྲ་བ་རྣམས་འཇིག་པའི་ཕྱིར་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས་ནི་རྣམ་པ་བཞིར་བསྟན་ཏེ། དབང་པོ་རྣོ་བ་དང༌། མི་སློབ་པ་དང༌། མ་ངེས་པ་དང༌། འཁོར་མང་པོའོ་ཞེས་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་འགྲེལ་པ་དེ་ཉིད་ལས་


DTG118_Page_0169
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐམས་ཅད་ཀྱང་དབང་བོ་ཤིན་ཏུ་རྣོ་བ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རིགས་ཅན་གྱི་ཉན་ཐོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་མི་སློབ་པའི་འབྲས་བུའི་གནས་སྐབས་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མ་ངེས་པའི་རིགས་ཅན་གྱི་ཉན་ཐོས་ཡིན་པས། འབྲས་བུ་ཆུང་དུ་ཐོབ་ནས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་གཞོལ་བའི་ཕྱིར་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་འཁོར་གྲངས་མང་བའི་ཕྱིར་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ད་ལྟར་གྱི་འཁོར་མང་པོ་བཞིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པས་བྱས་པའི་བརྗེད་བྱང་ལས། ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དོ། །དང་པོ་ནི་གྲངས་མང་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་དམག་ཆེན་པོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ལྟ་བུ་གྲངས་མང་བའི་ཕྱིར་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །གཉིས་པ་ནི་ཚད་ཆེ་བ་སྟེ་ཇི་ལྟར་རིན་པོ་ཆེ་ཞེས་བརྗོད་པ་ལྟར་གྲངས་མང་བའི་ཕྱིར་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་མ་ཡིན་གྱི་དབྱིབས་ཀྱི་ཚད་མཐོ་ཞིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ཆེན་པོ་ཞེས་བརྗོད་པའོ། །གསུམ་པ་ནི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བས་ཆེ་བ་སྟེ། རྒྱལ་པོ་ཆེ་པོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ལྟ་བུ་གྲངས་མང་བ་དང༌། དབྱིབས་ཀྱི་ཚད་མཐོ་ཞིང་རྒྱ་ཆེ་བ་ལ་བྱ་བ་མ་ཡིན་གྱི། ཡོན་ཏན་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བའི་ཕྱིར་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ་གྲངས་གཅིག་ཁོ་ན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་གྲངས་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཚོལ་བར་སེམས་གྱུར་ནས་བྱུང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་བསྒྲུབ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་མཐོ་ཞིང་བླ་ན་མེད་པར་གྱུར་པ་ནི་མཆོག་ཏུ་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །རྒྱ་ཆེ་ཞིང་གཏིང་མེད་དེ་དཔག་པར་མི་ནུས་པ་ནི་ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལ་ཉན་ཐོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་བཅོས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གྲུབ་པ་བསྟན་པ་ལས། ཆོས་ཐོས་པས་གོ་བར་གྱུར་བའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་གི་སྒྲ་ཐོས་པས་འཕགས་པའི་ལམ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་གཞན་དག་ལས་ཡང་དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་གསུང་གི་སྒྲ་ཐོས་པ་དང༌། གཞན་དག་ཡང་དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་ཐོས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཉན་ཐོས་


DTG118_Page_0170
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་སྒྲ་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་དང༌། གནས་པ་བཅུའི་བཤད་པ་དང༌། མདོ་སྡེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། འདུས་པ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་དགེ་འདུན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སཾ་གྷའི་སྒྲ་ལས་དྲངས་ནས་མཐུན་པའི་འཁོར་ཞེས་བྱ་བར་འདྲེན་ཏེ། དོན་དང་དངོས་པོ་གཉིས་མཐུན་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དགེ་འདུན་ཞེས་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་དགེ་འདུན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དགེ་འདུན་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་ནི། དགེ་སློང་མང་པོ་གཅིག་ཏུ་འདུས་ནས་མཐུན་པར་གྱུར་པ་ནི་དགེ་འདུན་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། ཞིབ་ཏུ་དེ་ཉིད་ལས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་དུལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གཉིས་པ་ཡོན་ཏན་རྣམས་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་ཏོ། །འདི་ཡང་ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་བཅུ་གསུམ་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྒོ་རྣམ་པ་བཅུ་གསུམ་དུ་དབྱེ་སྟེ། འདིས་ནི་དང་པོ་ཤིན་ཏུ་དུལ་བའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་ཏོ། །འདི་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས། བཤད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་དུལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཁ་ཅིག་ན་རེ་སློབ་པ་དང་བཅས་པ་དག་གིས་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་གནས་ངན་ལེན་ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་བརྒྱ་རྩ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་བྲལ་བ་དམུ་རྒོད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱི་རྟ་ཅང་ཞེས་བཞིན་པས་ན་ཤིན་ཏུ་དུལ་བཞེས་བྱའོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་མི་སློབ་པ་དག་གིས་མཐོང་བ་དང༌། བསྒོམས་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་པ་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་དང་བྲལ་བསམ་དུལ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསེར་བཙོ་མ་བཞིན་པས་ན་དུལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་ཀུན་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པའི་རིགས་ཅན་དག་ཡིན་པས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འབྲས་བུ་ཆེན་པོ་ལ་གཞོལ་བ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འགྱུར་ཞིང༌། གླང་པོ་ཆེ་ཅང་ཤེས་བཞིན་པས་ན་ཤིན་ཏུ་དུལ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་དུལ་བ་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་


DTG118_Page_0171
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་འགྲེལ་པ་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྲས་ཞེས་བྱ་བས་ནི་གཉིས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདུང་གསོབ་པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྲས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་བསྟན་ཏེ། དང་པོ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྲས་ཞེས་བཤད་དེ། མདོ་སྡེ་འདི་ཉིད་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ལ་སོགས་པ་ལས་གསུངས་པ་ཉིད་དོ། །སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལུང་གི་སྟོབས་ཀྱིས་འཕགས་པའི་ལམ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྲས་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ངག་ལས་སྐྱེས་པ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་ཆོས་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་གཞོལ་བའི་ཉན་ཐོས་ཡིན་པས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གདུང་འཚོབ་ཅིང་རྒྱུན་མི་གཅོད་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྲས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གཉིས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སྲས་ཞེས་བཤད་དེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་པ་མི་མཐུན་པ་རྣམ་པ་གཅིག་ལས། ཇི་སྐད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྲས་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་དོན་རྣམ་པ་ལྔ་ཡོད་དེ། བླ་ན་མེད་པའི་ཐེག་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་མོས་པས་ནི་ས་བོན་བྱེད་དོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་མི་བྱེད་དོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་ནི་མངལ་བྱེད་དོ། །སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་ནི་མ་མ་བྱེད་དོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཡབ་མཛད་དོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་མངོན་པར་གྲུབ་པ་ལས་གདོན་མི་ཟ་བར་དངོས་པོ་ལྔ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བྱ་དགོས་ཏེ། ཕ་དང༌། ས་བོན་དང༌། མ་དང༌། མངལ་གྱི་གནས་དང༌། མ་མ་འོ། །ཕ་ནི་བུ་སྐྱེད་པའི་གཞི་ཡིན་པས་སྔར་བསྟན་པའོ། །ཕའི་ཁུ་ཆུ་ལས་ལུས་ཀྱི་ས་བོན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་གཉིས་པ་ས་བོན་བསྟན་ཏོ། །མ་མེད་ན་འཛིན་པར་མི་ནུས་པས་ལུས་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་གསུམ་པ་མ་བསྟན་ཏོ། །མས་ཡོངས་སུ་བཟུང་ཡང་གལ་ཏེ་མངལ་གྱིས་མ་བཀྲིས་ན་ལུས་མི་འགྲུབ་སྟེ། མངལ་


DTG118_Page_0172
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་ལུས་གནས་པའི་རྟེན་ཡིན་པས་བཞི་པ་མངལ་གྱི་གནས་བསྟན་ཏོ། །བཙས་ནས་མ་མས་མ་གསོས་ན་ལུས་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་ལྔ་པ་མ་མ་བསྟན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྲས་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་རྐྱེན་ཁྱད་པར་ཅན་རྣམ་པར་ལྔ་དགོས་ཏེ། དང་པོ་ནི་ཡབ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཡབ་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི་ས་བོན་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་ས་བོན་བྱེད་པའོ། །གསུམ་པ་ནི་སྐྱེད་པའི་ཡུམ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་བསྐྱེད་པའི་མ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ནི་མངལ་གྱི་སྙིང་པོ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་སྟེ། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་ནས་མངལ་གྱི་སྙིང་པོ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྔ་པ་ནི་མ་མ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་སྟེ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་གསོ་ཞིང་མ་མ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གསུམ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། ཉན་ཐོས་གཉི་གའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྲས་ཞེས་བཤད་དེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། ཇི་སྐད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྲས་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་གསུང་ལས་སྐྱེས་པ། ཆོས་ལས་སྐྱེས་པ། འདི་ལྟ་སྟེ། རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པ་ནས་དགྲ་བཅོམ་པའི་བར་དང༌། ཡང་དག་པའི་གནས་སྐབས་སུ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །རང་སངས་རྒྱས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་ནང་དུ་རྒྱུ་རྐྱེན་བཏབ་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། སངས་རྒྱས་མི་འབྱུང་བའི་ཚེ་རང་ཉིད་ཀྱིས་ལམ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། གསུང་ལས་སྐྱེས་པ་ཞེས་མི་བརྗོད་དེ། རྒྱུའི་རྐྱེན་རིང་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྲས་ཀྱི་དོན་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་ནི་བསྟན་བཅོས་མདོ་སྡེ་རྒྱན་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་བསྟན་པ་དང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་དང༌། གནས་པ་བཅུ་བཤད་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་དང༌། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་འབྱུང་སྟེ། མངས་ཀྱིས་དོགས་ནས་འདིར་མ་བསྟན་ཏོ། །སེམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཤེས་རབ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་གསུམ་པ་སེམས་དང་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་


DTG118_Page_0173
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྲོལ་བའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་ཏེ། མདོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་འདི་ལྟར་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །མ་རིག་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །མདའི་ཚིག་འདི་ཡང་སོ་སོ་ནས་བཤད་པ་མི་མཐུན་ཏེ། བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བདག་ནི་འདི་སྐད་དུ་སེམས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། གློ་བུར་གྱིས་ཉོན་མོངས་པས་མ་གོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་མ་དག་པ་ཞེས་བཤད་དེ། ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་ན་སེམས་དང་ཤེས་རབ་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་དག་ནི་སེམས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཚེ་སེམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་མོས་པ་འདོད་ཆགས་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་མོས་པ་དེ་ཉིད་ལས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཤེས་རབ་མ་རིག་པ་དང་བྲལ་བའི་ཚེ་ཤེས་རབ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་མོས་པ་མ་རིག་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་མོས་པ་དེ་ཉིད་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བཤད་དེ། འདུས་མ་བྱས་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །མདོ་སྡེ་པ་དག་ནི་བསྟན་བཅོས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གྲུབ་པའི་ནང་ནས་འདུ་ཤེས་བཅུ་བཤད་པ་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་མ་རིག་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །སྲེད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་སེམས་རྣམ་པ་གྲོལ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེའོ། །འདིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བསྟན་བཅོས་དང་སྦྱར་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས། སེམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་ཁམས་གསུམ་པའི་འདོད་ཆགས་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཤེས་རབ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་མ་རིག་པ་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་མ་རིག་པ་འགགས་པས་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་འཐོབ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་བ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། དེ་


DTG118_Page_0174
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་བཤད་པ་ལྟ་བུའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོ་ལས་གསུངས་པ་དག་ལ་སྙེགས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་བའི་དགོངས་པ་ནི་སེམས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་གིས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང༌། གཏི་མུག་དང་བྲལ་བ་འཐོབ་པར་འགྱུར་ལ། དེས་འཐོབ་པའི་འདུས་མ་བྱས་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེད་པས་རིགས་པ་དང་འགལ་བ་མེད་དེ། བསྟན་བཅོས་ལས་རྣམ་པར་མ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི་སྲེད་པར་གཏོགས་པ་དང༌། ལྟ་བར་གཏོགས་པ་ཡིན་ཏེ་སྲེད་པར་གཏོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་སེམས་ལ་སྒྲིབ་པར་བྱེད་དོ། །ལྟ་བར་གཏོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཤེས་རབ་ལ་སྒྲིབ་པར་བྱེད་དོ། །འདི་ལྟར་སྲེད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་སྲེད་པར་གཏོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང་བྲལ་ནས། མ་རིག་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ལྟ་བར་གཏོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང་བྲལ་བས་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། རྒྱ་ཆེར་དེ་ཉིད་ལས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །འཕགས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས། འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་གི་སེམས་གཏན་འགགས་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པས་ཤེས་རབ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། ཤིན་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཟང་པོ་ཞེས་བྱ་བར་བསྒྱུར་ཏེ། བཟང་པོའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། དང་པོ་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་གང་ཟག་ལས་རྣམ་པར་དབྱེ་སྟེ། དེ་དག་གནས་གཅིག་པ་དང༌། ལམ་གཅིག་པས་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡིན་གྱི་ཐམས་ཅད་ལས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བཟང་བོ་ཞེས་མི་བྱའོ། །གཉིས་པ་ནི་ཆོས་འདི་པའི་སློབ་པ་དང་བཅས་པའི་གང་ཟག་ལས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་སྟེ། དེ་དག་རྣམ་པར་གྲོལ་བས་ཐོབ་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། ཉོན་མོངས་པའི་ལྷག་མ་ལུས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་ནི་མི་སློབ་པ་


DTG118_Page_0175
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལས་ལྡོག་པའི་ཆོས་ཅན་གྱི་དགྲ་བཅོམ་པ་དང་དུས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་པ་ལས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་སྟེ། དེ་དག་བཟང་པོ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མ་ཡིན་པས། དེའི་ཕྱིར་དགྲ་བཅོམ་པ་དབང་པོ་རྣོན་པོའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། བཟང་པོ་རྣམ་པར་གྲོལ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་བཞི་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པ་དག་པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་ཏེ། འདི་ཡང་སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་རྣམ་གྲངས་གསུམ་གྱིས་རྣམ་པར་བཤད་དེ་དང་པོ་ནི་ཡན་ལག་དྲུག་ལ་བརྟེན་ནས་སོ། །གཉིས་པ་ནི་ཟག་པ་མེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སོ། །གསུམ་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་སོ། །དེ་ལ་ཡན་ལག་དྲུག་ལ་བརྟེན་ནས་བཤད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས། ཚུལ་ཁྲིམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། ཡན་ལག་དྲུག་དང་ལྡན་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་གནས་པ་དང༌། སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པས་བདག་ཉིད་བསྡམས་པ་དང༌། ཆོ་ག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། སྤྱོད་ཡུལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་དག་ལ་ཡང་འཇིགས་པར་ལྟ་བ་དང༌། བསླབ་པའི་གཞི་རྣམས་ཡང་དག་པར་བླངས་ཏེ་སློབ་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་ཟག་པ་མེད་པ་ལ་བརྟེན་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་བ་ལས་ཡང་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཟག་པ་མེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་བཤད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས། ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་ནི་མི་སློབ་པའི་ས་ལ་གནས་པ་དག་ཐེག་པ་ཆེན་པོར་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པས་རང་གི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཆོས་ཀྱི་བདེ་བ་ལ་གཞོལ་ཞིང་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ལྔ་པ་ཆོས་ཀྱི་བདེ་བ་གཉེར་བའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་ཏོ། །འདི་ཡང་སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བཤད་དེ། དེའི་


DTG118_Page_0176
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས། ཆོས་ཀྱི་བདེ་བ་ལ་གཞོལ་ཞིང་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ན་བདེ་བ་ཆེན་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ལ་གཞོལ་བར་བྱེད་ཀྱི། དོན་གཞན་མི་ཚོལ་བའོ། །ཡང་ན་ཆོས་ཚོལ་བའི་ཚེ་གཞན་བདེ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ་ཀླན་ཀ་ཚོལ་བའི་བསམ་པ་མེད་པ་དང༌། སྤྱོད་ལམ་མངན་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའོ། །ཡང་དག་པའི་དོན་དུན་ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་འདི་དག་རྩེ་གཅིག་ཏུ་ཆོས་ཀྱི་བདེ་བ་ཚོལ་བར་བྱེད་པ་གྲགས་པ་དང་རྙེད་པ་དང༌། བཀུར་སྟི་ཚོལ་བ་ནི་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །མང་དུ་ཐོས་པ་ཐོས་པ་འཛིན་པ་ཐོས་པ་བསགས་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དྲུག་པ་ཐོས་པའི་ཤེས་རབ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཚིག་གསུམ་པོ་དེ་དག་ཀྱང་ཐོས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དང་པོ་དང་བར་མ་དང་གནས་སྐབས་ཁྱད་པར་ཅན་དང༌། ཁྱད་པར་ཅན་མ་ཡིན་པའི་བྱེ་བྲག་གི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ཚིག་རྣམ་པ་གསུམ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བའི་གཞུང་དང་སྦྱར་ན་མང་དུ་ཐོས་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང༌། བྱང་བར་བྱེད་པ་ནི་ཚིག་གསུམ་པོ་བྱེ་བྲག་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་རྣམ་གྲངས་བསྡུ་བ་ལས། མང་དུ་ཐོས་པ་ཐོས་པ་འཛིན་པ་ཐོས་པ་བསགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ཐོག་མར་དགེ་བ། བར་དུ་དགེ་བ། ཐ་མར་དགེ་བ། ཚིག་འབྲུ་དང་དོན་བཟང་པོ། མ་འདྲེས་པ། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ། ཡོངས་སུ་དག་པ། ཡོངས་སུ་བྱང་བ། ཚངས་པར་སྤྱོད་པའི་ཆོས་བཤད་པ་ན། ཆོས་དེ་དག་མང་དུ་ཐོས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཐོས་པ་འཛིན་པ་དང༌། བསྟན་པའི་ཚིག་བྱང་བར་བྱེད་པའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ཐོག་མར་དགེ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཉན་པ་ན་རབ་ཏུ་དགའ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བར་དུ་དགེ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བར་དུ་སྤྱོར་བ་ན་ཚེགས་ཆུང་དུས་མཐའ་གཉིས་རྣམ་པར་སྤངས་ནས། དབུ་མའི་ལམ་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་མར་དགེ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་མཐར་ཕྱིན་ནས་དྲི་མ་རྣམས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཐམས་ཅད་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང༌། ཤིན་ཏུ་


DTG118_Page_0177
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་མཐར་ཕྱིན་པར་གྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་བཟང་པོ་ནི་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་རབ་ཏུ་འདྲེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་འབྲུ་བཟང་པོ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མིང་གི་ཚོགས་ལ་སོགས་པ་ལེགས་པར་སྦྱར་བ་དང་ཚིག་ཏུ་འདོན་པ་ཟུར་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་འདྲེས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། འདི་ལས་ཕྱི་རོལ་པ་རྣམས་དང་ཐུན་མོང་དུ་མ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནི་ཚད་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་བྱང་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་དེ། ལམ་འདི་ནི་མ་འདྲེས་པའི་རྣམ་པ་ལ་སོགས་པ་མཚན་ཉིད་བཟང་པོ་རྣམ་པ་བཞིས་བསྟན་ཏོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །འདི་ལྟར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་གཞུང་དང་སྦྱར་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས་མདོ་སྡེ་ཚད་མ་རྣམས་ཀྱི་དང་པོ་དང༌། བར་མ་དང༌། ཐ་མའི་ཡན་ལག་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཐོས་ཤིང་གཟུང་བའི་ཕྱིར་མང་དུ་ཐོས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཐོས་པའི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་ཐམས་ཅད་དྲན་ཞིང་མི་བརྗེད་པའི་ཕྱིར་ཐོས་པ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཚིག་འབྲུ་དང་དོན་གོམས་པར་བྱ་སྟེ། བརྟན་པོར་གནས་པར་བྱེད་པས། དེའི་ཕྱིར་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ལེགས་པར་བསམ་པ་སེམས་པ་ལེགས་པར་སྨྲ་བ་བརྗོད་པ། ལེགས་པར་བྱ་བའི་ལས་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི། བདུན་པ་ལས་རྣམ་པ་གསུམ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་ཏོ། །སློབ་དཔོན་ཉེ་པའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། འཇིག་རྟེན་པ་བྱིས་པ་དག་ནི་ཉེས་པར་བསམ་པ་སེམས་པ་ཉེས་པར་སྨྲ་བ་བརྗོད་པ། ཉེས་པར་བརྗོད་པའི་ལས་བྱེད་པ་དག་ཡིན་གྱི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་འཕགས་པ་དག་ནི་དེ་དག་གི་ཆོས་ལས་འདས་ཤིང་དེ་དག་དང་མི་མཐུན་པས། དེའི་ཕྱིར་ལེགས་པར་བསམ་པ་སེམས་པ། ལེགས་པར་སྨྲ་བ་བརྗོད་པ། ལེགས་པར་བརྗོད་པའི་ལས་བྱེད་པ། ལས་རྣམ་པ་གསུམ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡེ་


DTG118_Page_0178
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཞེས་གསུངས་སོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས། ཇི་ལྟར་མཁས་པའི་རྟགས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ་ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་བྱིས་པ་ཡིན་པར་ཤེས་ལ། ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མཁས་པ་ཡིན་པར་ཤེས་ཏེ། དེ་ཡང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བྱིས་པ་རྣམས་ཉེས་པར་བསམ་པ་སེམས་པ་དང༌། ཉེས་པར་སྨྲ་བ་བརྗོད་པ་དང༌། ཉེས་པར་བྱེད་པའི་ལས་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། མཁས་པ་ནི་ལེགས་པར་བསམ་པ་སེམས་པ་དང༌། ལེགས་པར་སྨྲ་བ་བརྗོད་པ་དང༌། ལེགས་པར་བྱ་བའི་ལས་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་མཁས་པའི་རྟགས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལ་ལེགས་པར་སེམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡིད་དང་ངག་དང་ལུས་ཀྱི་ལས་ཡོངས་སུ་དག་པ་རྣམ་པ་གསུམ་དང་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །ཉེས་པར་བསམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ལས་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ཉེས་པར་བསམ་པ་སེམས་པ་དང༌། ཉེས་པར་སྨྲ་བ་བརྗོད་པ་དང༌། ཉེས་པར་བྱ་བའི་ལས་བྱེད་པ་ཇི་ཙམ་དུ་མངོན་སུམ་དུ་སྤྱོད་པའི་ལུས་དང༌། ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་རྣམས་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྣམ་པར་མ་དག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཤེས་རབ་མྱུར་བ། ཤེས་རབ་མགྱོགས་པ། ཤེས་རབ་རྣོ་བ། ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཅན། ངེས་པར་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཅན། ཤེས་རབ་ཆེ་བ། ཤེས་རབ་ཡངས་པ། ཤེས་རབ་ཟབ་པ། ཤེས་རབ་མཉམ་པ་མེད་པ། ཤེས་རབ་རིན་པོ་ཆེར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྒྱད་པ་ཤེས་རབ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཡོན་ཏན་བསྟན་ཏེ། ཤེས་རབ་འདི་དག་ལ་ཡང་བཤད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། ཁ་ཅིག་ནི་མདོ་སྡེ་འདི་ལས་ཤེས་རབ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱི་མིང་སྟོན་ཏེ། མདོ་ལས་ཤེས་རབ་རིན་པོ་ཆེ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བས་གོང་མའི་ཤེས་རབ་བརྒྱད་པོ་དག་ཤེས་རབ་རིན་པོ་ཆེ་ཡིན་པར་སྡུད་པ་ཡིན་གྱི། ལོགས་ཤིག་ཏུ་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་གཞག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས། ཤེས་རབ་རིན་པོ་ཆེ་ཞེས་འབྱུང་གི་རིན་པོ་ཆེའི་ཤེས་རབ་


DTG118_Page_0179
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅེས་མི་བརྗོད་དོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ཤེས་རབ་རྣམ་པ་དགུ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉི་ཁྲི་ལྔ་སྟོང་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། རིན་པོ་ཆེའི་ཤེས་རབ་ཅེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་གཞན་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་མདོ་སྡེ་འདི་ལ་ཤེས་རབ་བཅུ་བསྟན་ཏེ། ཤེས་རབ་ཤིན་ཏུ་ཟབ་པས་བསྣན་ནའོ། །དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་མདོ་དཔེ་མི་མཐུན་པ་རྣམ་པ་གཅིག་ལས། ཤེས་རབ་ཤིན་ཏུ་ཟབ་པ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། གཞན་དག་གིས་གཏིང་དཔག་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་རེ་ཞིག་རྣམ་པ་དགུ་དང་སྦྱར་ནས་རྣམ་པར་འབྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པའི་ཆོས་འདུལ་བའི་དོན་ལ་མྱུར་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་མྱུར་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་དོན་མང་པོ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་མགྱོགས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མང་པོ་ལ་འགྲོ་བ་ནི་ཤེས་རབ་མགྱོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་ཕྲ་བ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་རྣོ་བ་ཞེས་བྱའོ། །འཁོར་བ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར། ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཤེས་རབ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར་ངེས་པར་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཅན་ཞེས་བྱ་སྟེ། མཆོག་ཏུ་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་ཕྱིར་ངེས་པར་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །ཤེས་རབ་འདིས་དེ་རྟོགས་པའི་རྒྱུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་མིང་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །དྲིས་པ་རྣམས་རྣམ་པར་གཏན་ལ་འབེབས་པ་ལ་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཆེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་དང་ཤིན་ཏུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཡངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཉན་ཐོས་དབང་པོ་རྟུལ་པོ་རྣམས་ལས་ཤེས་རབ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་མཉམ་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཤེས་རབ་འདིས་ནི་དོན་གྱི་མཆོག་ཐོབ་པར་བྱེད་པས། ཤེས་རབ་རིན་པོ་ཆེ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཉན་ཐོས་རྣམས་


DTG118_Page_0180
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཤེས་རབ་རིན་པོ་ཆེ་དེ་ལྟ་བུ་དག་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ནི་རིན་པོ་ཆེ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལ་དོན་གྱི་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་བྱའོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་དང་སྦྱར་ན་དེ་དག་ཅུང་ཟད་མི་མཐུན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས་རྐྱེན་རབ་ཏུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་མྱུར་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་མགྱོགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ཙམ་པ་དང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་རྣོ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་དང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རབ་ཏུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ངེས་པར་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །ཤེས་རབ་དེ་ཉིད་དུས་ཡུན་རིང་པོ་ནས་ཡོངས་སུ་གོམས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཆེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཤེས་རབ་དེ་ཉིད་ཚང་མེད་པ་དང་མཐའ་ཡས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཡངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་དག་གི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མཚུངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མཉམ་པ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །དབང་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན་ཤེས་རབ་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུས་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོའི་རིན་པོ་ཆེ་བཻ་ཌཱུཪྻ་འོད་ཀྱིས་སྣང་བར་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་རིན་པོ་ཆེ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་ནི་ཤེས་རབ་བཅུ་གཅིག་བསྟན་ཏོ། །འཕགས་པ་འདུས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས་ནི་ཤེས་རབ་བཅུ་གཉིས་གསུངས་སོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ནི་ཤེས་རབ་བཅུ་དྲུག་ཅེས་བྱ་སྟེ། མངས་ཀྱིས་དོགས་པས་འདིར་མ་བརྗོད་དོ། །རིག་པ་གསུམ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགུ་པ་རིག་པ་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་ཏེ། མདོ་དག་ལས་ཇི་སྐད་དུ། རིག་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་དུ་


DTG118_Page_0181
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱེད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་རིག་པ་དང༌། འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་མངོན་པར་ཤེས་པའི་རིག་པ་དང༌། ཟག་པ་ཟད་པ་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་རིག་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །རིག་པ་གསུམ་པོ་འདི་ཡང་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་དག་མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་སྒོ་རྣམ་པ་བཞིས་རྣམ་པར་འབྱེད་དེ། དང་པོ་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་པ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེད་དོ། །དེ་ཡང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་ལས་ལྔ་པ་སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། གཉིས་པ་ལྷའི་མིག་དང༌། དྲུག་པ་ཟག་པ་ཟད་པ་གསུམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །གཉིས་པ་ནི་གསུམ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་དགོས་པ་བསྟན་པ་སྟེ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྔོན་དང་མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་གྱི་མཐའི་ཀུན་ཏུ་གཏི་མུག་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་གཉེན་པོའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི་ཡང་དག་པ་དང༌། བརྟགས་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་སྟེ། ཟག་པ་ཟད་པའི་ཤེས་པའི་རིག་པ་ནི། བརྟགས་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་གཉི་གར་བཏགས་ཏེ། ཟག་པ་མེད་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གཉིས་པ་ནི་བཏགས་པ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ཏུ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་དག་ནི་ཀུན་ཀྱང་ཟག་པ་ཟད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གཉི་ག་ཡང་ཟག་པ་ཟད་པའི་ལུས་ལས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་དག་པ་ནི་ཟག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །བཏགས་པ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མཆོག་དང་དམན་པ་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པའི་ཕྱིར། ཡང་དག་པ་དང༌། བཏགས་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བཞི་པ་ནི་སློབ་པ་དང༌། མི་སློབ་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་སྟེ། གཅིག་ཏུ་མི་སློབ་པར་གཏོགས་པ་ཡིན་ཏེ། སློབ་པ་དག་ནི་མུན་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས་རྣམ་པ་གསུམ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་དགོས་པ་བསྟན་པ་ནི་མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་བཤད་པ་དང་ཅུང་ཟད་ཐ་དད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས་མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་ལས་ཅིའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་གསུམ་རིག་པ་ཞེས་བསྟན་ཅེ་ན།


DTG118_Page_0182
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྨྲས་པ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཡུལ་ཤེས་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ནི། བཟོའི་གནས་རྣམས་ལ་འཇུག་གོ །ལྷའི་རྣ་བའི་ཤེས་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ནི་གཅིག་ཏུ་སྒྲ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའོ། །གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ནི་གཅིག་ཏུ་རང་གི་མཚན་ཉིད་འཛིན་ཏེ། ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རིག་པ་རྣམ་པར་མི་གཞག་གོ །མངོན་པར་ཤེས་པ་ཕྱི་མ་གསུམ་གྱི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ནུས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རིག་པ་རྣམ་པར་གཞག་གོ །དེ་ལ་ནུས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་འདི་ལྟ་སྟེ། འཁོར་བ་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དང༌། ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་རབ་ཏུ་འདྲེན་པ་དང༌། ཐམས་ཅད་ཀྱང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྗེས་སུ་གཞོལ་བའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཕྱི་མ་གསུམ་པོ་དག་ནུས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ལྡན་ཞེ་ན། བཞི་པ་སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ནི་སྔོན་གྱི་མཐའི་དངོས་པོ་རྣམས་མཐོང་བས་ཤིན་ཏུ་སྐྱོ་བ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ལྔ་པ་ནི་འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ནི། ཕྱི་མའི་མཐའི་དངོས་པོ་རྣམས་མཐོང་བས་ཤིན་ཏུ་སྐྱོ་བ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དྲུག་པ་ཟག་པ་ཟད་པ་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དེ་ལྟར་སྐྱོ་བར་གྱུར་ནས། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་མོས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་ནི་དེ་ཉིད་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །ལུང་སྣ་ཚོགས་དང༌། ལུང་བར་མ་དང༌། བསྟན་བཅོས་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང༌། བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས་རིག་པ་གསུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་རྒྱ་ཆེར་འཆད་དེ། མངས་ཀྱིས་དོགས་ནས་འདིར་མ་བསྟན་ཏོ། །འདིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་གཞུང་དང་སྦྱར་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་དང༌། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ཀྱང་ཕལ་ཆེར་མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་བསྟན་པ་དང་མཐུན་པར་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས་མི་སློབ་པ་དབང་པོ་རྣོ་བས་ཐོབ་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་གསུམ་པོ་དག་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན་


DTG118_Page_0183
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་མཐའ་གསུམ་གྱི་ཀུན་ཏུ་གཏི་མུག་པ་རབ་ཏུ་སེལ་བའི་ཕྱིར། རིག་པ་གསུམ་ཡོད་པར་གསུངས་སོ། །ཁ་ཅིག་རིག་པ་འདི་ནི་འདི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེད་དེ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་མུན་པ་སེལ་བས་རིག་པ་ཞེས་བཤད་དོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་གཏི་མུག་མེད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བས་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེད་དེ། མ་རིག་པ་བཟློག་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་ཟག་པ་མེད་པའོ་ཞེས་བཤད་ཀྱང་འགལ་བ་མེད་དོ་ཞེས་སྟོན་ཏེ། རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཟག་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་ལས་སྔ་མ་གསུམ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཡིན་གྱི། རིག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཕྱི་མ་གསུམ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །རིག་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དུས་གསུམ་ལ་རྨོངས་པའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། ལྷའི་མིག་དང༌། ཟག་པ་ཟད་པ་ནི་རིག་པ་གསུམ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་རིག་པ་ལ་བྱེ་བྲག་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། འདས་པའི་སྔོན་གྱི་གནས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཤེས་པ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདས་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པར་འདུ་བྱེད་པའི་ལས་ཤེས་པ་ནི་རིག་པའི་ཤེས་རབ་ཅེས་བྱའོ། །འདིར་ཤི་འཕོས་ནས་དེར་སྐྱེ་བར་ཤེས་པ་ནི་ལྷའི་མིག་འཐོབ་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང༌། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་མཐའ་ཕྲད་ཅིང་མི་སྟོར་བར་ཤེས་པ་ནི་རིག་པའི་ཤེས་རབ་ཅེས་བྱའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཡང་སྐྱེ་བ་དང་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་ནི་ཟག་པ་ཟད་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཟག་པ་ཟད་ནས་ཡང་མི་སྐྱེ་བར་ཤེས་པ་ནི་རིག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་རིག་པ་གསུམ་པོ་དག་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་ཆེན་པོ་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་དག་གིས་འཐོབ་བོ། །མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པ་ཐམས་ཅད་འཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་བཅུ་པ་ཚེ་འདི་ལ་བདེ་བར་གནས་པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་


DTG118_Page_0184
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏེ། འདི་ལྟར་ཉན་ཐོས་རྣམས་བསམ་གཏན་བཞིའི་དངོས་གཞིའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པས། ཚེ་འདི་ལ་ལུས་དང་སེམས་བདེ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར། མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །བདེ་བར་གནས་པ་འདི་ཡང༌། ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བའི་གཞུང་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་བཞི་པ་བདེ་བར་གནས་པ་ཞེས་གསུངས། སྨྲས་པ་བསམ་གཏན་ཁོ་ན་ལ་བདེ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་པའི་ཕྱིར། བདེ་བར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཆོར་བའི་བདེ་བ་དང༌། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའི་བདེ་བའོ། །བསམ་གཏན་སྔ་མ་གསུམ་པོ་དག་ནི་བདེ་པ་གཉིས་དང་ལྡན་ལ། བསམ་གཏན་བཞི་པོ་དག་ནི་ཚོར་བའི་བདེ་བ་མེད་ཀྱང༌། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའི་མཐུ་དང་ལས་རྒྱ་ཆེ་སྟེ། སྔ་མ་དག་གི་བདེ་བ་གཉིས་ལས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །ཉེར་བསྡོགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་དག་ལ་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཡོད་ཀྱང༌། རྒྱ་མི་ཆེ་བའི་ཕྱིར་བདེ་བ་ཞེས་མི་བྱའོ། །གཞན་ཡང་དངོས་གཞིའི་བསམ་གཏན་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ན། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་འཕེལ་ཞིང་བརྟས་པས། ལུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱད་པར་སྐྱེས་ནས། ལུས་དང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་བདེ་བར་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཉེར་བསྡོགས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སོགས་པ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་བ་ན་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་འཕེལ་ཞིང་བརྟས་པས། སེམས་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཁྱད་པར་སྐྱེའི། ཤིན་ཏུ་དང་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བདེ་བར་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། རྒྱ་ཆེར་ནི་བསྟན་བཅོས་དེ་ཉིད་ལས་རྣམ་གྲངས་རྣམ་པ་དགུས་བཤད་པ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །འདིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་གཞུང་དང་སྦྱར་ན། ཕལ་ཆེར་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས་འབྱུང་བ་དག་དང་མཐུན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས། མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་བའི་བསམ་གཏན་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་བཤད་པ་ལས། བསམ་གཏན་རྣམས་ཁོ་ན་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ལུས་དང་སེམས་


DTG118_Page_0185
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དག་མ་ཡིན་ཏེ། ལུས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས། བསམ་གཏན་དེ་དག་ནི་བདེ་བ་ལ་གནས་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་ཏུ་བདེ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བསམ་གཏན་རྣམས་ལ་བརྟེན་ནས་དགའ་པའི་བདེ་བ་དང༌། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའི་བདེ་བ་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་བདེ་བ་ལུས་དང་སེམས་ཀྱིས་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་མེད་པ་རྣམས་ལ་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་མྱོང་བ་མེད་པས། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་བདེ་བར་གནས་པ་ཞེས་མ་གསུངས་སོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། ཞིབ་ཏུ་དེ་ཉིད་ལས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མ་འོངས་པའི་ཆོས་ལ་བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་མ་གསུངས་ཤེ་ན། མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་མ་འོངས་པའི་ཆོས་ལ་བོད་བར་གནས་པ་ཞེས་མ་གསུངས་པ་ནི་འདི་ལྟར་མ་འོངས་པའི་ཆོས་ཀྱི་བདེ་བ་ངེས་པར་གནས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡང་ན་ལོག་པ་འམ། ཡང་ན་གོང་མར་སྐྱེ་བའམ། ཡང་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། བསྟན་བཅོས་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང༌། གཞུང་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ལས་ཀྱང་འདི་དང་མཐུན་པར་བཤད་དོ། །རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་བསྟན་བཅོས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གྲུབ་པའི་ནང་ནས། ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམ་པ་རྣམ་པ་བཞི་བསྟན་པའི་ལེའུ་ལས་རྣམ་གྲངས་རྣམ་པ་དྲུག་གིས་མ་འོངས་པའི་ཆོས་ལ་མི་གནས་པ་སྟོན་ཏེ། མངས་ཀྱིས་དོགས་ནས་འདིར་མ་བརྗོད་དོ། །བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅུ་གཅིག་པ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཆེན་པོའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཉན་ཐོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མི་སློབ་པ་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །བསྟན་བཅོས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གྲུབ་པའི་ནང་ནས། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་གི་ལེའུ་ལས་འཕགས་པ་རྣམས་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤངས་ནས་ཟད་པའི་ཕྱིར་བསོད་


DTG118_Page_0186
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནམས་ཀྱི་ཞིང་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཡུག་པོ་རྣམས་མ་བསལ་ན། ལོ་ཐོག་བཟང་པོ་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདོད་ཆགས་སྤངས་པའི་གང་ཟག་ལ་ཡོན་ཕུལ་བ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཕན་པ་ཆེ་བའི་ཕྱིར། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། ཞིབ་ཏུ་དེ་ཉིད་ལས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་བ་རྣམས་གཏན་དུ་སྤངས་ནས། ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པའི་ཞིང་གཤིན་པ་བཞིན་དུ་ཡུན་རིང་པོར་འབྲས་བུ་རྒྱ་ཆེ་བ་སྐྱེ་ཞིང་འཕེལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །སྤྱོད་ལམ་རབ་ཏུ་ཞི་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅུ་གཉིས་པ་སྤྱོད་ལམ་རབ་ཏུ་ཞི་བའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་ཏེ། སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། སྤྱོད་ལམ་ཐམས་ཅད་དུ་ཤེས་བཞིན་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་དབང་པོ་རྣམས་རབ་ཏུ་ཞི་བ་དང༌། རྒོད་པ་མེད་པ་དང༌། མི་མཐོང་བ་དང༌། ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་མི་གཡོ་བས་གཏམ་ཟེར་བ་ནི་སྤྱོད་ལམ་རབ་ཏུ་ཞི་བ་དང༌། སྤྱོད་ལམ་ཉམས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །བཟོད་པ་དང་དེས་པ་ཆེན་པོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་ཉམས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་བཅུ་གསུམ་པ་བཟོད་པ་དང་དེས་པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས། སྡུག་བསྔལ་བཟོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་འགྲོགས་ན་བདེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས། བཟོད་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དགྲ་བོ་རྣམས་ལ་ལན་ལྡོན་པའི་བསམ་པ་མེད་པའོ། །དེས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པས་གཞན་ལ་རྣམ་པར་མི་འཚེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་བཟོད་པ་གང་ཞེ་ན། དེའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། མི་འཁྲུགས་པ་དང༌། ཕྱིར་གནོད་པ་མི་བྱེད་པ་དང༌། ཁོ་ན་གྱི་བསམ་པ་མི་འཛིན་པའོ། །དེས་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། གཞན་གྱིས་གནོད་པ་བྱས་པ་ལ་ལུས་དང༌། ངག་དང་


DTG118_Page_0187
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་བསྲུང་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་བཟོད་པ་ནི་གཞན་གྱིས་གནོད་པ་བྱས་པ་བཟོད་པར་བྱེད་དོ། །དེས་པས་ནི་གཞན་དག་ལ་གནོད་པ་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། ཞིབ་ཏུ་དེ་ཉིད་ལས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཀའ་ལ་ཤིན་ཏུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་གསུམ་པ་བཀའ་བཞིན་དུ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་ཏོ། །སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། གདུལ་བར་བྱ་བ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་རབ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་བཟླ་བའི་ཕྱིར་གསུངས་པ་ཡིན་ལ། ཉན་ཐོས་དེ་དག་ནི་མི་སློབ་པའི་གནས་སུ་ཕྱིན་ནས་འཁོར་བ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཀའ་ལ་ཤིན་ཏུ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དྲིས་ལན་དག་གི་རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་དེ་ཉིད་ལས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ།། །།བམ་པོ་དགུ་པ། གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཚོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐ་དད་པ་ནས་འདུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གཉིས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཁོར་བསྟན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ་སྟེ། གྲངས་སྨོས་ཤིང་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང༌། ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པ་དང༌། འདི་ལྟ་སྟེ་འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་གཙོ་བོའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་མིང་སྨོས་པ་སྟེ་འདི་ནི་དང་པོའོ། །འདི་ལྟར་འཁོར་རྣམ་པ་གཉིས་ལས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་འཁོར་བཤད་ཟིན་པའི་ཕྱིར། འདིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཁོར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དང་པོ་འདི་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། འོངས་པའི་གནས་བསྟན་པའོ། །དེ་ལ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲངས་ཤིན་ཏུ་མང་སྟེ། ཚད་དཔག་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསྟན་བཅོས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་བསྟན་པ་ལས། དེའི་གྲངས་མཐའ་མེད་དེ། གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མའི་གྲངས་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་ཚད་མེད་པ་ཞེས་


DTG118_Page_0188
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་བ་སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་བྱས་པ་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་དམིགས་པའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདིའི་ཡུལ་ལས་མིང་དུ་བཏགས་པས། མི་གཙང་བ་བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་ན་དེའི་སེམས་བྱང་ཆུབ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བས་སྲན་དང་བཅས་ཤིང་ནུས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ། །སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་བྱང་ཆུབ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་གསུམ་ཆར་བསྡུ་བ་ཡིན་པས་ཆེན་པོ་ཉི་ཚེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཕྱི་མ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་སྨོས་སོ། །གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་ལ་དམིགས་པའི་སེམས་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་སྨོན་ལམ་ཆེན་པོས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བས་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ས་ཏྭ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔའ་བོའི་དོན་ཡིན་ཏེ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་རྟུལ་བས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་གཉེར་བའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་གནས་སྐབས་ཀུན་དང་སྦྱར་རོ། །འདི་ནི་ས་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ལ་བྱ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཕྱི་མ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསྔགས་པ་བརྗོད་པའི་གནས་སྐབས་འདིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཆེ་བའི་དངོས་པོ་གསུམ་དང་ལྡན་པས་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དང་པོ་ནི་གྲངས་ཆེ་བ་སྟེ་ཚད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི་ཡོན་ཏན་ཆེ་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་ཤིང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྣམ་པར་རྒྱུ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི་ལས་ཆེ་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་སེམས་


DTG118_Page_0189
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སེམས་ཅན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལས་ཡིན་པས་སོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་ས་བཅུ་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། ཆེན་པོ་རྣམ་པ་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་དང༌། སྤྱོད་པ་ཆེན་པོ་དང༌། སེམས་ཅན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལ་འོངས་པའི་གནས་སྐབས་བསྟན་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐ་དད་པ་ནས་འདུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ནས་ཆོས་ཉན་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཏུ་འདུས་པ་ཡིན་ནོ། །མི་མཇེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ནས་འདུས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་ཡོད་མོད་ཀྱི། ཡང་དག་པར་སྡུད་པ་པོ་དག་གིས་ཕྱོགས་གཞན་ནས་འོངས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདུས་པར་བསྟན་པ་ནི་ལེ་ལོ་དང་ང་རྒྱལ་གྱི་དབང་གིས་ཆོས་ཉན་དུ་མི་འགྲོ་བ་དེའི་གཉེན་པོར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ཕྱོགས་དེ་དང་དེ་དག་ནས་བདག་ཉིད་ཆོས་དོན་དུ་གཉེར་བའི་ཕྱིར་འོངས་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། གཞན་གྱི་ངོ་མི་ཆོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་མཐུ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་ལ། མཐུ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་དག་ཀྱང་ཞིང་ཁམས་གཞན་ཤིན་ཏུ་ཐག་རིང་པོ་ནས་འོངས་ནས། གཞན་དག་ཇི་ལྟར་ཉེ་བར་འགྲོ་བར་མི་བྱ་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་སྙམ་པའོ། །སྔར་གོང་དུ་ཉན་པའི་འཁོར་གཞན་ནས་འདུས་པར་མ་བསྟན་པ་ནི་གནས་འདི་ཉིད་དུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཕྱོགས་གཞན་ནས་གཅིག་ཏུ་འདུས་པར་གསུངས་པས། དེའི་ཕྱིར་གནས་འདི་ཉིད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་ཡོད་མོད་ཀྱི། མདོར་བསྡུས་པས་མ་བཤད་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཉིས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས། ཅིའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་ཅེ་ན།


DTG118_Page_0190
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སེམས་ཅན་དག་གི་མ་གུས་པ་དང༌། ང་རྒྱལ་གྱི་སེམས་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་འཁོར་རྣམས་ནི་ཡུན་རིང་པོ་ནས་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཡིན་པས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་བཙུན་པར་བྱ་ཞིང་ཕྱག་འཚལ་བར་རིགས་སོ་ཞེའོ། །གཞན་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་རབ་ཏུ་དང་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་ཡོན་ཏན་འདི་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་སྙམ་པའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཡོན་ཏན་གྱི་ཚིག་བཅུ་མདོ་ལས་གསུངས་པ་དེ་ཡང་སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་རྣམ་པ་བཞིར་བཤད་དེ། ཆེན་པོ་རྣམ་པ་བཅུ་དང༌། ས་བཅུ་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་དང༌། སྨོན་ལམ་བཅུ་དང་སྦྱར་ནས་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །འདི་ནི་ཆེན་པོ་བཅུ་དང་སྦྱར་ནས་བསྟན་པ་སྟེ། མདོའི་ཚིག་བཅུ་པོ་ཉིད་ཀྱིས་དོན་རྣམ་པ་བཅུར་དབྱེའོ། །དེ་ལ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པ་ཞེས་པས་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོའི་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་བསྟན་ཏེ། སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་ཤིང༌། སེམས་ཅན་འཁོར་བ་ལས་འདྲེན་པ་དང༌། བདག་ཉིད་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་གཞོལ་བའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ་ཞེའོ། །འདིར་ནི་འཕགས་པ་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། རྒྱ་ཆེ་བ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཞེས་བཤད་པ་དེ་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་བགྲོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་རྒྱུ་ཆེན་པོའི་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་བསྟན་ཏེ། སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། ས་བཅུ་ལ་སོགས་པ་ཉན་པ་དང༌། བསམ་པ་དང༌། བསྒོམ་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་བགྲོད་པ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལས་བཅུ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་བྱང་ཆུབ་པ་དང༌། གྱ་ནོམ་པར་མངོན་པར་


DTG118_Page_0191
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སངས་རྒྱས་པ་བསྡུ་སྟེ། འདི་ཉིད་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡང་ཡིན། བགྲོད་པར་བྱ་བའི་གནས་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །ཐོས་པ་དང༌། བསམ་པ་དང༌། བསྒོམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་རབ་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་བསྒོམ་པའི་ཤེས་རབ་བསྡུ་སྟེ། འདིས་ནི་ཤེས་རབ་རྣམ་པ་གསུམ་ས་བཅུའི་ཡུལ་རིམ་གྱིས་འབྱུང་ཞིང་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ། ས་བཅུའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཤེས་རབ་རྣམ་པ་གསུམ་དང༌། དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཆོས་ཀྱིས་རིམ་གྱིས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཡུལ་ཁོང་དུ་ཆུད་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་མཉམ་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་གསུམ་པ་དམིགས་པ་ཆེན་པོ་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་བསྟན་ཏེ། སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱི་འགྲེལ་པ་ལས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་དང་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པས་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པས་མཉམ་པར་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཡོན་ཏན་འདི་ནི་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པས་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེད་དེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་དམིགས་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་ཡིན་པས་དམིགས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཡོན་ཏན་སྔ་མ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེད་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་བྱེད་ལ། འདི་ནི་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེད་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ཉིད་འཕགས་པ་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་བསྟན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་བྱ་བའི་ཕྱིར་མཉམ་པར་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་བཞི་པ་དུས་ཆེན་པོ་བསྟན་ཏེ། ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། དུས་ཐམས་ཅད་ལ་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་བཞིན་དུ་མཉམ་པར་འཇུག་པ་སྟེ། དེ་ལ་བསྐལ་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །བསྐལ་པ་དང་བསྐལ་པ་མ་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་ལྟར་བསྐལ་པ་དང་བསྐལ་པ་མ་ཡིན་པར་མི་རྟོག་པའི་


DTG118_Page_0192
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར། དུས་ཡུན་རིང་པོར་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པ་ལ་སྐྱོ་བ་མེད་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །རྒྱ་གར་སྐད་དུ་ཀལྤ་ཞེས་བྱ་བ་བསྒྱུར་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ནི་དུས་དང་བསྐལ་པས་བསྡུས་ཏེ། ཆ་ཐ་དད་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ནི་དུས་དང༌། བསྐལ་པས་བསྡུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དུས་དང་བསྐལ་པའི་ཆ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་གཉིས་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་ལོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སེམས་ཡིན་ཏེ། སྔ་མའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡུལ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་གལ་ཏེ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སེམས་ཀྱིས་འདི་ནི་དུས་དང་བསྐལ་པ་འདི་ནི་དུས་དང་བསྐལ་པ་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་དུས་དང་བསྐལ་པ་རིང་བ་ལྟ་ན། རྣལ་འབྱོར་བསྒོམ་པ་ལ་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བར་འགྱུར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སོགས་པ་ནི་འདི་ལྟར་བསྐལ་པ་དང༌། བསྐལ་པ་མ་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་ཏེ། བསྐལ་པ་དང་བསྐལ་པ་མ་ཡིན་པར་མི་རྟོག་པའི་ཕྱིར། དུས་ཡུན་རིང་པོ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པ་ལ་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བ་མེད་དེ། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་དང༌། དུས་ཡུན་རིང་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་བཞིན་དུ་མཉམ་པར་འཇུག་གོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྐྱེས་བུ་གཉིད་མ་ལོག་པ་དག་ཉིན་མཚན་ལ་ཡུན་རིང་པོར་རྣམ་པར་རྟོག་གི །གལ་ཏེ་གཉིད་ལོག་པར་གྱུར་ན། ཉིན་མཚན་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ནམ་རིང་ཡང་ནམ་རིང་བར་མི་ཚོར་བ་བཞིན་དུ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པར་ལོན་པ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་པ་སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་བྱས་པ་ལས། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་ནས། གདོད་བླ་ན་མེད་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་འབྲས་བུ་འགྲུབ་པས། དུས་ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་ན་ཅིའི་ཕྱིར་མྱུར་དུ་འགྲུབ་ཅེས་བཤད། དེ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དུས་དང་བསྐལ་བ་ཡུན་རིང་པོ་དག་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཁོ་ནའི་ཕྱིར་ཏེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། །གཉིད་ལོག་པ་ན་ལོ་འདས་སྙམ། །སད་ན་དེ་ནི་ཡུད་ཙམ་སྟེ། །དེ་ཕྱིར་དུས་ནི་དཔག་མེད་ཀྱང༌། །སེ་


DTG118_Page_0193
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གོལ་གཏོགས་པ་གཅིག་གིས་བསྡུས། །ཞེས་བསྟན་པ་ལྟ་བུའོ། །གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བརྩོན་འགྲུས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའི་ཕྱིར། དུས་ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་ཡང་ཡུན་རིང་པོར་མ་ལོན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། བྱིས་པ་སྤྱོད་པ་དུས་ཐུང་ཡང༌། །ལེ་ལོ་སེམས་ལ་རིང་ལོན་སྙམ། །སངས་རྒྱས་བསྐལ་པ་དཔག་མེད་དུ། །བརྩོན་འགྲུས་མཛད་ཀྱང་སྐད་ཅིག་དགོངས། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །འདི་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ་དེའི་ཕྱིར་དུས་ཐམས་ཅད་ལ་སྐད་ཅིག་མ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ། །བདུད་ཕྱིར་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ལྔ་པ་འདོད་པ་མེད་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་བསྟན་ཏེ། སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་ཐམས་ཅད་གཏོང་བའི་ཕྱིར། བདུད་ཕྱིར་རྒོལ་བ་བཅོམ་པར་ནུས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །འདི་ལྟར་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་གཏོང་བའི་ཕྱིར། ཉོན་མོངས་པའི་བདུད་ཕྱིར་རྒོལ་བ་བཅོམ་པའོ། །ཡང་ན་འདིས་ནི་གཞི་བྱས་ནས་བདུད་བཞི་ཆར་དང་བྲལ་བའོ། །གཞན་ཡང་སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། ཇི་སྐད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་ཐམས་ཅད་མི་བརྟན་པ་ཉིད་དུ་རིག་ནས་སེམས་ཀྱིས་མངོན་པར་ཞེན་ཅིང་དོན་དུ་གཉེར་བར་བྱེད་ན། བདུད་ཕྱིར་རྒོལ་བ་བཅོམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། འདི་ནི་སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་མདོ་སྡེ་ཁུངས་སུ་བསྟན་ནས་སྒྲུབ་པའོ། །མདོ་སྡེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ཀྱང་ཇི་སྐད་དུ། ཆོས་རྣམས་ཀུན་ནི་མི་རྟག་པས། །རྟག་ཏུ་སེམས་དཔའ་དྲན་གཞག་ན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདིས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་ལ་མངོན་རྟགས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པས། བདུད་བཅོམ་པའི་དོན་མཐར་ཕྱིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །འདི་ལ་བརྟེན་ནས་འཕགས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས། བདུད་རྣམ་པ་བརྒྱད་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞིའི་སྟེང་དུ། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་བསྣན་ནས་ཐམས་ཅད་ལ་བདུད་ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཐེག་པ་ཆུང་ངུའི་གཞུང་གིས་འདི་ལ་སྐྱོན་དུ་མི་སྒྲུབ་བོ། །ཡང་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལྟར་ཉོན་མོངས་པའི་བདུད་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་


DTG118_Page_0194
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར། འཕགས་པའི་གསུང་རབ་ལས། མདོར་བསྡུས་ནས་མ་བསྟན་ཏོ། །བདུད་བཞི་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་ནི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བཅོ་བརྒྱད་བསྟན་པའི་སྐབས་ནས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ལས་རིང་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དྲུག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་བསྟན་ཏེ། སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། འདི་ནི་ཐེག་པ་གཉིས་ཀྱི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྒྱངས་བཅད་དེ་སྤངས་པའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་མཛད་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་བཤད་དོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་པ་མི་མཐུན་པ་རྣམ་པ་གཅིག་ལས། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐེག་པ་གཉིས་ཀྱི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་དམིགས་སུ་གོམས་པར་ལྟ་བ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཞི་བའི་ཡོན་ཏན་དུ་གོམས་པར་ལྟ་བ་སྟེ། བསྒོམ་པ་འདི་ནི་རང་གི་ལུས་ལ་སྲེད་ཅིང་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་བྱ་བ་སྤོང་བའི་ཕྱིར་ཡང་དགོས་པའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཆོས་རྒྱ་ཆེན་པོའི་རོའི་དགའ་བ་དང༌། བདེ་བ་བརྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་སྡུད་པ་ཉེ་བར་སྟོན་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་བསྟན་ཏེ། སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་དགའ་བ་དང༌། བདེ་བ་ཉིད་ཟས་སུ་གྱུར་པའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་པ་རྣམ་པ་གཅིག་ལས་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ནི་ཆོས་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རོའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། དེ་ལ་དམིགས་ཏེ། དགའ་བ་དང༌། བདེ་བ་རྣམས་སྐྱེས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡན་ལག་ལྔའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་གསོ་ཞིང་འཕེལ་བར་བྱེད་པའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །འཇིགས་པ་ལྔ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་བརྒྱད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་བསྟན་ཏེ། སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། ལས་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པས་འཇིགས་པ་རྣམས་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་སྟེ། ངན་འགྲོའི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་


DTG118_Page_0195
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར་རོ། །འཇིགས་པ་ལྔ་ནི་འཚོ་བ་མེད་པའི་འཇིགས་པ་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་མེད་པའི་འཇིགས་པ་དང༌། འཆི་བའི་འཇིགས་པ་དང༌། ངན་སོང་གི་འཇིགས་པ་དང༌། འཁོར་གྱི་ནང་དུ་བག་ཚ་བའི་འཇིགས་པ་སྟེ། འཇིགས་པ་ལྔ་པོ་དེ་དག་ནི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ས་ཐོབ་པ་ན་ཡོངས་སུ་སྤང་ངོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །འཇིགས་པ་ལྔ་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་ནི་འཕགས་པ་ས་བཅུ་པའི་འགྲེལ་པ་དང༌། བསྟན་བཅོས་གནས་པ་བཅུས་བཤད་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་པ་དང༌། ལེགས་པར་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྟན་པའི་མདོ་དང༌། བསྟན་བཅོས་ཡང་དག་བའི་རིགས་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དང༌། བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་དང༌། གཞན་དག་ནས་ཀྱང་བསྟན་པ་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །གཅིག་ཏུ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་བགྲོད་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དགུ་པ་རྟོགས་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་བསྟན་ཏེ། སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ལུང་བསྟན་པའི་ས་ཐོབ་པ་ན། གཅིག་ཏུ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། སྔ་མའི་ས་བདུན་པོ་དག་ལ་ད་དུང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་བཅས་པར་འཇུག་པས། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པའི་ལམ་མི་ཐོབ་བོ། །དེ་ལས་གཞན་པའི་ས་ལ་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་པ་ཐོབ་པས། གཅིག་ཏུ་བགྲོད་པར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར། གཅིག་ཏུ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་བགྲོད་པར་གྱུར་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལ་སྦྱོར་བ་དང་བཅས་པའི་ཤེས་པ་ནི་གཅིག་ཏུ་ཟག་པ་དང་བཅས་པས་ས་བརྒྱད་པ་མན་ཆད་མི་སྤྱོད་དོ། །ས་བརྒྱད་པ་ཡན་ཆད་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་དུ་མི་སྤྱོད་པས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ཞེས་བྱའོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་དེ་ཡང་བསྟན་བཅོས་མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཕྱོགས་ཀྱང་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། དང་པོ་ད་དུང་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་རྣམས་སོ། །གཉིས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ས་དང་པོ་ནས་ས་བདུན་པའི་བར་རྣམས་སོ། །


DTG118_Page_0196
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསུམ་པ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ས་བརྒྱད་པ་ཡན་ཆད་དོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ས་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ས་བཅུ་བ་ལས་ཆེན་པོ་ཉིད་བསྟན་ཏེ། སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕྱི་ནང་གི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གནོད་པ་དང༌། ཕོངས་པ་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ལས་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་སྟེ། ས་དེ་ནི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང༌། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པས། དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཕྱི་ནང་གི་ནད་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཕྱི་རོལ་གྱི་དབུལ་བ་ལ་སོགས་པའི་གནོད་པས་གཟིར་བ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་གཉིས་ཀྱིས་ཕལ་ཆེར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དང༌། ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་བྱ་བ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ཐོབ་པ་ནི་ལས་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། གནོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་བླངས་པའི་ལས་སམ་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་བ་རྣམ་པ་གཅིག་ལས་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ནི་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ཡན་ཆད་ནི་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་བཅུ་སྦྱར་ནས་མདོའི་ཚིག་བཅུ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་གཉིས་པ་ས་བཅུ་དང་སྦྱར་ནས་མདོའི་ཚིག་རྣམ་པར་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། གཞན་ཡང་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ས་དང་པོ་ལ་གནས་ནས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཡང་དག་པར་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་པ་ཐོབ་པ་ན་དང་པོ་ཁོ་ནར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡང་དག་པར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་བགྲོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ས་གཉིས་པའི་ཚེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་རྣམ་པ་གསུམ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་སྤྱོད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་མཉམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ས་གསུམ་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཁྱད་པར་ཅན་རྣམས་ཐོབ་པ་ན།


DTG118_Page_0197
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཚད་མེད་པ་བཞི་བསྐྱེད་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མཉམ་པར་ཕན་འདོགས་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ས་བཞི་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་གྱི་ཆོས་ཐོབ་ནས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དང་བྲལ་བ་སྟེ། དེ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་སྟེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བས་དང་པོ་པས་སྤངས་པའོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒོམ་པས་སྤང་བ་སྟེ། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བས་འདི་པ་སྤངས་པའོ། །རྣམ་པ་འདི་གཉིས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི། རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་པ་སྣ་ཚོགས་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྤྱོད་པ་དང་ཤེས་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྔ་ཕྱི་སྤངས་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། ཟད་པའི་མཐའ་ལ་ལྟོས་ནས་སྤྱིར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་བསམ་གཏན་བཞི་ལ་སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། བདེ་བ་སྤངས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། འབྲས་བུ་གསུམ་པ་འོག་མའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་རྣམ་པ་ལྔ་སྤངས་སོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ས་འདིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདུན་པ་ལ་ཡོད་པ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྤངས་སོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ས་འདིར་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཡོད་པའི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ཡིན་གྱི། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ས་བདུན་པ་མན་ཆད་ནི་ད་དུང་ཉོན་མོངས་པ་ཕྲ་མོའི་མངོན་དུ་སྤྱོད་པ་དང་བཅས་པས། གལ་ཏེ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་མེད་ན། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྟེན་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་ལ། ལྔ་པ་དང་ཡང་མི་འདྲ་བའི་རིགས་སོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཉིད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཕྲ་མོ་གལ་ཏེ་སྤངས་ཟིན་ན། ས་ལྔ་པ་དང༌། དྲུག་པ་དང༌། བདུན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རགས་པ་ཡང་མངོན་དུ་སྣང་བར་འགྱུར་བ་མི་རིགས་ཏེ། འོ་ན་ནི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་དང༌། འཕགས་པ་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་བའི་མདོ་ལས་བཤད་པ་དག་དང་འགལ་བར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་ཇི་ལྟར་ཐེག་པ་འོག་མ་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཡིད་ཀྱི་


DTG118_Page_0198
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་མོ་ཅིག་ཅར་སྤོང་བ་ལྟ་བུར་འགྱུར་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་འདིར་སྔར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་མོ་སྤངས་ནས། ཕྱིས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རགས་པ་སྤོང་བ་ཞེས་བསྟན། དེ་ལྟ་བས་ནས་བཞི་པ་དག་ཏུ་བདག་མེད་པའི་ཤེས་པ་ཐོབ་པས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཡོད་པའི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་སྤངས་པ་ཡིན་གྱི། ད་དུང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་མོ་དང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ལྷག་མ་སྤང་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཡང་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་བྲལ་བ་ལ་བྱའི་གཏན་དུ་འགགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ས་བདུན་པར་ཕྱིན་ནས་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་སེམས་ཀྱི་ཚེ། གདོད་ཅིག་ཅར་སྤོང་སྟེ་བསྒོམས་པས་ས་བོན་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །བདུད་ཕྱིར་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ས་ལྔ་པར་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་དག་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་བསྒོམས་པས། འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐ་དད་པར་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་བདུད་ཀྱི་ཕྱིར་རྒོལ་བ་བཅོམ་པའོ། །ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ལས་རིང་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ས་དྲུག་པར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་དག་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་བསྒོམས་པས་ཐེག་པ་འོག་མ་གཉིས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་སྐྱོ་བ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མོས་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའོ། །ཆོས་རྒྱ་ཆེན་པོའི་རོའི་དགའ་བ་དང༌། བདེ་བས་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལྟ་སྟེ། ས་བདུན་པས་མཚན་མ་མེད་པའི་དོན་རྟོགས་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལས་སྤྱོད་པ་མཆོག་བསྐྱེད་ནས། ཆོས་ཆེན་པོའི་དགའ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའོ། །འཇིགས་པ་ལྔ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ས་བརྒྱད་པ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་དུ་མི་སྣང་སྟེ། འཇིགས་པ་ལྔའི་རྒྱུད་དང་བྲལ་བས། འཇིགས་པ་ལྔ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འཇིགས་པ་ལྔའི་འབྲས་བུ་ནི་ས་དང་པོ་ཐོབ་པའི་ཚེ་སྤངས་པ་ཉིད་དོ། །གཅིག་ཏུ་


DTG118_Page_0199
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་བགྲོད་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ས་དགུ་པས་ངེས་པར་ས་བཅུའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་སྣ་ཚོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ། ཕྱིར་མི་ལྡག་པའི་ས་བགྲོད་པར་གྱུར་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བཅུ་པས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པས། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་སྤྲིན་བསྐྱེད་དེ། ཆོས་ཀྱི་ཆར་ཆེན་པོ་ཕབ་ནས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གནོད་པས་གཟིར་བའི་དངོས་པོ་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ཡན་ཆད་དུས་བཅུ་དང་སྦྱར་ནས་བསྟན་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འདི་མན་ཆད་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་དང༌། སྨོན་ལམ་བཅུ་དང་སྦྱར་ནས་མདོའི་ཚིག་བཅུ་རྣམ་པར་འབྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས། གཞན་ཡང་འདི་ལྟར་མདོའི་ཚིག་བཅུ་པོ་དེ་དག་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་དང༌། སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་བཅུ་ལ་སོགས་པ་དང་ཡང་སྦྱར་ནས་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ས་དང་པོ་ཡན་ཆད་ས་རེ་རེ་ལ་ཡང་ས་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་མ་ལུས་པར་སྡུད་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་ནི་འོག་ནས་མདོ་ལས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པའི་སྐབས་ནས་རྒྱ་ཆེན་སྟོན་ཏོ། །སྨོན་ལམ་ཆེན་པོ་བཅུ་ནི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་དང༌། ལེགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྟན་པའི་མདོ་དང༌། བསྟན་བཅོས་ས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང༌། ས་བཅུའི་འགྲེལ་པ་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དོན་ཟབ་མོ་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཚུལ་བཞིན་ཀུན་ཏུ་འདྲི་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་འཕགས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡངས་པའི་བློ་གྲོས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡོན་ཏན་འབྱུང་གནས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དོན་དམ་ཡང་དག་འཕགས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པ་དང་


DTG118_Page_0200
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འཇམ་དཔལ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཙོ་བོར་གྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་གསུམ་པ་གཙོ་བོའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་མིང་སྨོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་ཏེ། འདིར་ཡང་མདོར་བསྡུ་ན་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་བསྟན་ཏེ། མིང་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། དེ་དག་སྨོས་པའི་དགོས་པ་བསྟན་པ་དང༌། དྲིས་ལན་དག་གིས་སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །དེ་ལ་མིང་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་གོ །དེ་ལ་སྤྱིའི་མིང་ནི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ཇི་སྐད་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མིང་དབྱེར་མེད་པ་འདི་ལྟ་བུ་དག་ནི་ཡོན་ཏན་ལས་བཏགས་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བཅུ་དྲུག་པ་དེ་བཞིན་ཆོས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་བསྟན་པ་ལྟ་བུའོ། །བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས་ཀྱང་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་འབྱུང་བ་དང་མཐུན་པར་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང་མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས་ཀྱང་མི་བཅུ་དྲུག་པོ་འདི་དག་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དོན་ལས་བཏགས་པ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མིང་འདི་དང་ལྡན་པས། གང་ལ་ལ་ཞིག་གང་ལ་མིང་འདི་ལྟ་བུ་དག་དང་ལྡན་པར་ཤེས་ནས་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱིའི་མིང་ལས་མིང་དང་པོ་གཉིས་ཡིན་ཏེ། དོན་བཤད་པ་ནི་སྔར་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་མིང་བཅུ་དྲུག་ཀྱང་དང་པོ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །གཉིས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེ་ཞེས་བྱའོ། །གསུམ་པ་ནི་བློ་གྲོས་དང་ལྡན་པའོ། །བཞི་པ་ནི་གསལ་བའི་མཆོག་གོ །ལྔ་པ་ནི་རྒྱལ་བའི་སྲས་སོ། །དྲུག་པ་ནི་རྒྱལ་བའི་གཞིའོ། །བདུན་པ་ནི་རྒྱལ་བའི་མྱུ་གུའོ། །བརྒྱད་པ་ནི་རྣམ་པར་རྒྱལ་བར་བྱེད་པའོ། །དགུ་པ་ནི་རྩལ་དང་ལྡན་པའོ། །བཅུ་པ་ནི་འཕགས་པའི་མཆོག་གོ །བཅུ་གཅིག་པ་ནི་དེད་དཔོན་ནོ། །བཅུ་གཉིས་པ་ནི་གྲགས་པ་ཆེན་པོའོ། །བཅུ་གསུམ་པ་ནི་སྙིང་རྗེ་ཅན་ནོ། །བཅུ་བཞི་པ་ནི་བསོད་ནམས་ཆེ་བས་སོ། །བཅོ་ལྔ་པ་ནི་དབང་ཕྱུག་གོ །བཅུ་དྲུག་པ་ནི་ཆོས་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ལ་


DTG118_Page_0201
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མིང་བྱེ་བྲག་ཅན་ནི་འོག་ནས་རྒྱ་ཆེར་སྟོན་ཏོ། །སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་ཚད་མེད་པ་རྣམས་བསྡུའོ། །གཙོ་བོར་གྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཅུ་པོ་དེ་དག་འཁོར་འདུས་པའི་ནང་ན་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤིན་ཏུ་འདུས་པ་འཁོར་འདིའི་ནང་ན་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར། གཙོ་བོར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་བཅུ་པོ་དག་སྨོས་པའི་དགོས་པ་བསྟན་པ་ཡང་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དོ། །དང་པོ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་པོ་གཅིག་གིས་དོན་ཟབ་མོ་རྣམ་པར་བཤད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེའི་འོག་མ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གསུམ་གྱིས་དོན་དམ་པ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཞུས་པའི་ཕྱིར་དང་ཐ་མའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དྲུག་གིས་སོ་སོ་ནས་ལེའུ་རེ་རེ་ཐ་དད་པའི་དོན་ཞུས་པའི་ཕྱིར་བཅུ་ཁོ་ན་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་མདོར་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་བཅུ་ཁོ་ན་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས། མདོ་འདི་ལས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་མིང་གཅིག་ཁོ་ན་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། འཁོར་གཞན་རྣམས་ནི་གྲངས་འབའ་ཞིག་སྨོས་པ་ཡང༌། ཡང་དག་པར་སྡུད་པ་པོ་དག་གིས་མདོར་བསྡུ་བར་བསམས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤིན་ཏུ་མང་ན་ཅིའི་ཕྱིར་མང་པོ་མ་སྨོས། སྨྲས་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དཔག་ཏུ་མེད་པས་བརྗོད་ཀྱིས་མི་ལང་སྟེ། གལ་ཏེ་ཀུན་སྨོས་པར་གྱུར་ན་ཚིག་འབྲུ་དང་ཡི་གེ་དཔྱད་པར་དཀའ་བས་སོ། །གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ལས་མེད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཁྱིམ་པ་དང་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ལ་གནས་འདི་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། ཕྱོགས་གཞན་གྱིའོ། །ཁྱིམ་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པའོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་འཇམ་དཔལ་ལ་སོགས་པའོ། །གནས་འདི་ཉིད་ཀྱི་ས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བྱམས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཕྱོགས་གཞན་གྱི་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སྤྱན་


DTG118_Page_0202
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་གཉིས་སྨོས་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མ་ལུས་པར་བསྡུས་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། འདི་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་དྲིས་ལན་དག་གིས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཕགས་པའི་ཚིག་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་ལས་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་ན། སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པ་དང༌། ལུས་ཐམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་ལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པ་ཅི་ཡོད། སྨྲས་པ། ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་པའི་གཞུང་གིས་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་དགའ་ལྡན་ན་གནས་པའི་ལུས་ལ་སོགས་པ་ནི་སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཡང་སྐྱེ་བ་གཅིག་བླངས་ནས་གདོད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིའི་ནང་དུ་སྐྱེས་ནས་ད་དུང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་མ་རྒྱས་པའི་མདུན་རོལ་ནི་ཐ་མའི་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྐྱེ་བ་གཅིག་གི་ནང་ན་ན་ངས་ཀྱི་ཐ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །འདིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་གཞུང་དང་སྦྱར་ནས་སོ་སོ་ནས་བཤད་པ་མི་མཐུན་ཏེ། ཁ་ཅིག་ན་རེ་མིའི་ལུས་ཐོབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྐྱེ་བ་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཚིག་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྐྱེ་བ་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་ལྷའི་ལུས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྐྱེ་བ་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པ་ནི་དགའ་ལྡན་གྱི་ལྷའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་མིའི་ལུས་ཐོབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལུས་ཐ་མ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་སྐྱེ་བ་ཐ་མ་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སྐྱེ་བ་འདི་ཉིད་ལ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་ལྷའི་ལུས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྐྱེ་བ་ཐ་མ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། དགའ་ལྡན་ལྷའི་གནས་སུ་ལུས་ཐ་མ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་


DTG118_Page_0203
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་དོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་མིའི་ལུས་ནི་སྐྱེ་བ་གཅིག་པ་དང༌། ལུས་ཐམ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་ན་མཚན་མ་ལས་ཤེས་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་དྲང་སྲོང་ཨ་སི་ཏ་ས་སྐུའི་མཚན་བརྟགས་པ་ལས་ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་ཤེས་པ་དང༌། འོ་ཐུག་གསོལ་བ་ལས་དེ་ཉིད་དུ་འཚང་རྒྱ་བར་ཤེས་པ་དང༌། ལུས་ཐ་མ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཐབས་མཁས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མྱོང་བ་དང༌། བདུད་ཀྱིས་འཚེ་བ་སྔོན་དུ་སྣང་བ་སྟོན་ཏོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་ལྷའི་ལུས་ནི་སྐྱེ་བ་གཅིག་པ་དང༌། ལུས་ཐ་མ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བསྟན་བཅོས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་བསྟན་པ་ལས། ཇི་སྐད་དུ་སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་སུ་འཇུག་གོ །ལུས་ཐ་མ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་སུ་གནས་སོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེའོ། །དེ་ལ་མིའི་ལུས་ལ་སྐྱེ་བ་གཅིག་པ་དང༌། ལུས་ཐ་མ་པ་ཞེས་བཤད་པ་ནི་ད་ལྟར་མི་ཉིད་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེ་བ་གཅིག་ལེན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ལུས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན་ཐ་མ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ལྷའི་ལུས་ལ་སྐྱེ་བ་གཅིག་པ་དང༌། ལུས་ཐ་མ་པ་ཞེས་བཤད་པ་ནི་ལྷའི་སྐྱེ་བ་གཅིག་བླངས་ནས་མངོན་པར་འཚང་རྒྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ལྷའི་ལུས་དེ་སྐྱེ་བའི་ནང་ན་ཐ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མིའི་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུས་བསྡུས་པ་ཡིན་པས། དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་གཅིག་པ་དང་སྐྱེ་བ་ཐ་མ་པ་ཞེས་མི་བྱ་སྟེ་དེས་བསྟན་པ་རྣམས་སོ་སོ་ནས་དོན་རེ་རེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་མེད་དོ། །ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་ན་ལྷའི་ལུས་ནི་སྐྱེ་བ་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་ལ་མིའི་ལུས་ནི་སྐྱེ་བ་ཐ་མ་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས། སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སྐྱེ་བ་འདི་ཉིད་ཀྱི་མཇུག་ཐོགས་སུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་འཚང་རྒྱའོ། །སྲིད་པ་ཐ་མ་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སྐྱེ་བ་འདི་ཉིད་ལ་བླ་ན་


DTG118_Page_0204
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཆང་རྒྱ་བའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་བཤད་པ་ལས་ཀྱང་འདི་དང་མཐུན་པར་བསྟན་ཏོ། །ལྷ་ལ་སོགས་པའི་ལུས་ལ་སྐྱེ་བ་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་སྔོན་གྱི་བརྒྱུད་པ་དག་ལས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བཤད་དེ། ཁ་ཅིག་ནི་ལྷའི་ལུས་ནི་སྐྱེ་བ་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མིའི་ལུས་ནི་ལུས་ཐམས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་མིའི་ལུས་དེ་ནི་སྐྱེ་བ་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཡང་མིའི་སྐྱེ་བ་བླངས་ནས་གདོད་མངོན་པར་འཚང་རྒྱ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་ལྷའི་ལུས་བསྡུས་པ་ལས་སྐྱེ་བ་གཅིག་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་ལན་བདུན་པའི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པའོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། སྐྱེ་བ་གཉིས་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ནས་སྐྱེ་བ་གཅིག་ཏུ་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །གལ་ཏེ་ལྷའི་ལུས་ལ་སྐྱེ་བ་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་བཤད་པ་དེ་ཇི་ལྟར་བརྡ་སྤྲད་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས་སྐྱེ་བ་གསུམ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དགའ་ལྡན་ཁོ་ནའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ་ཞེ་ན། ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་ན་སྐྱེ་བ་གསུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མིའི་སྐྱེ་བ་དང༌། ལྷའི་སྐྱེ་བ་དང༌། སྐྱེ་བ་ཐ་མ་པའོ། །ལྷའི་ལུས་ལ་སྐྱེ་བ་གསུམ་པ་ཞེས་བཤད་པ་ནི་གསུམ་གྱི་ནང་ན་གཅིག་གི་གྲངས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་གསུམ་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །མིའི་ལུས་ནི་བླངས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་ལུས་ཐ་མ་པ་ནི་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་པའི་ཕྱིར་དེ་བས་ན་མིར་སྐྱེ་བ་དང༌། སྐྱེ་བ་ཐ་མ་པ་ལ་སྐྱེ་བ་གསུམ་པ་ཞེས་མ་བཤད་དེ། སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སྐྱེ་ཤི་ཡོད་དམ་མེད། གལ་ཏེ་སྐྱེ་ཤི་ཡོད་ན་ཅིའི་ཕྱིར་མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས། དགའ་ལྡན་གྱི་ལྷ་ནི་སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པ་དང༌། ལུས་ཐ་མ་ཡིན་པས་གདོན་མི་ཟ་བར་བར་མ་དོར་འཆི་བ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན། སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། དགའ་ལྡན་གྱི་ལྷའི་གནས་ན་སྐྱེ་ཤི་ཡོད་ཀྱང་བར་མདོར་འཆི་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ལོ་བཞི་སྟོང་ཚང་ནས་གདོད་འཆི་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཕགས་པ་བྱམས་པ་ནི་དུས་འདི་


DTG118_Page_0205
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནས་འདས་པའི་བསྐལ་པ་དགུ་པའི་ཐ་མའི་ཚེ་ལོ་བརྒྱ་པའི་ཚེ། དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་སུ་སྐྱེས་སོ། །གནས་པའི་བསྐལ་པ་བཅུ་པ་ལ་ལོ་བརྒྱད་ཁྲི་དང་པོ་འགྲིབ་པའི་ཚེ་གདོད་འདིར་སྐྱེ་སྟེ། བརྩིས་ན་བསྐལ་པ་ཕྱེད་ལ་དེའི་ཚེ་ལོ་བརྒྱད་ཁྲི་ཡོད་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་ཤི་མང་པོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་དག་ནི། དེ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྔ་བརྒྱ་ཡོད་དོ་ཞེའོ། །ཡང་དག་པའི་ཚད་མའི་སྡེ་པ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྟོང་ལྷའི་གནས་དེ་ན་ཡོད་དེ་རིམ་གྱིས་སངས་རྒྱས་སུ་འགྲུབ་སྟེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འཆད་དེ། དེ་ནི་སྐྱེ་ཤི་མང་པོ་ཡོད་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་སྐྱེ་བ་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོ་ནས་མིའི་ནང་དུ་སྐྱེ་བ་གཅིག་ཡོད་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་བ་གཅིག་ཅེས་བྱ་བའི་ལྷའི་ནང་དུ་སྐྱེ་བ་གཅིག་ཅེས་བསྟན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྔ་བརྒྱ་པོ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་བསྐལ་པ་འདི་ཆགས་པ་དང༌། འཇིག་པ་ཡོད་ཀྱང་ལྷའི་གནས་དེར་སྐྱེས་པ་དག་ནི་ནམས་ཀྱང་འཛམ་བུའི་གླིང་འདིར་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། ནམ་སངས་རྒྱས་དེ་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་བའི་ཚེ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མཐུས་འཛམ་བུའི་གླིང་འདིར་འོང་བར་ཟད་དོ། །དགའ་ལྡན་གྱི་ལྷ་སྐྱེ་བ་མང་པོ་མྱོང་བ་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་བཤད་པ་དེ་ཇི་ལྟར་བརྡ་སྤྲད་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས་ལྷ་འོག་མ་དག་ནི་ཚེ་ཐུང་སྟེ། སངས་རྒྱས་མ་བྱུང་བར་ཚེ་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷ་གོང་མ་དག་ནི་ཚེ་རིང་སྟེ། སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་གདོད་ཚེ་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགའ་ལྡན་གྱི་ལྷ་དག་ནི་རིང་བ་ཡང་མ་ཡིན། ཐུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་བའི་ཚེ། ཐད་ཀར་ཕྲད་པར་འགྱུར་བས་ཚེ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་རྟག་པར་དེར་སྐྱེའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས་ཀྱང་འདི་དང་མཐུན་པར་བཤད་དོ་ཞེ་ན། དགའ་ལྡན་གྱི་ལྷ་རྣམས་དང༌། སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚེ་ཚད་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འདྲ་བས་ཐ་མར་ཤི་འཕོས་པའི་ཚེ། དུས་གཅིག་ཏུ་མིའི་ནང་


DTG118_Page_0206
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དུ་སྐྱེ་ཞིང༌། སངས་རྒྱས་མཐོང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། རིང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཐུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བཤད་དོ། །ལྷ་གཞན་དག་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་མེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པ་ལ་སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པ་ཞེས་བཤད་པ་ནི་རུང་ན། ཅིའི་ཕྱིར་གཞན་དག་ལ་ཡང༌། སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པ་ཞེས་བརྗོད། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། འཕགས་པ་བྱམས་པ་མ་གཏོགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་རྣམས་གནས་འདིའི་རྒྱལ་ཚབ་ཏུ་དབང་བསྐུར་བ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། ཕྱོགས་བཅུའི་ཞིང་ཁམས་རྣམས་སུ་རྒྱལ་ཚབ་མཛད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པ་དང༌། ལུས་ཐ་མ་པ་ཞེས་བསྟན་པ་དེ་སྐུ་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་གང་ལ་བརྟེན་ཏེ་བཤད། སྐུ་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་མི་མངའ་སྟེ། དང་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུའོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དང་པོ་ནི་ཉིད་ཀྱིས་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་མི་མངའ་ཡང༌། འོག་མིན་གྱི་གནས་སུ་རྒྱལ་ཚབ་མཛད་པ་དང༌། མངོན་པར་འཚང་རྒྱ་བའི་དོན་མངའ་སྟེ། དེས་ན་མི་སློབ་པ་དང་རིམ་གྱིས་གོ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་ལུས་ལ་སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པ་དང༌། ལུས་ཐ་མ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་ཡང་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སློབ་མ་དང་བཅས་པའི་རིམ་གྱིས་གོ་བ་དང༌། ཅིག་ཅར་གོ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསམ་གཏན་བཞི་པའི་ལུས་ལ་ཡང་སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པ་དང༌། ལུས་ཐ་མ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཐ་མ་ཁོ་ནར་གདོན་མི་ཟ་བར་བསམ་གཏན་བཞི་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་ནི་གཞན་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་དང༌། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་སྟེ། དེ་དག་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་འཇུག་པ་དང༌། རྒྱལ་ཚབ་མཛད་པའི་དོན་


DTG118_Page_0207
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མངའ་སྟེ། ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་འོད་དཔག་མེད་ཀྱི་རྒྱལ་ཚབ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་གིས་མཛད་པ་ལྟ་བུའོ། །སངས་རྒྱས་འོད་དཔག་མེད་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དང་པོ་ནི་སའི་མདུན་རོལ་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། ཐེག་པ་པ་གཉིས་དང༌། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཡབ་ཡུམ་གྱིས་བསྐྱེད་པའི་སྐུ་སྟོན་པར་མཛད་དེ། དེ་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྐུས་བསྡུས་ཏེ། འཕགས་པ་རང་དབྱངས་ཀྱི་མདོ་ལས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འོད་དཔག་མེད་ལ་ཡང་ཡབ་ཡུམ་མངའ་བར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི་ས་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཡབ་ཡུམ་མི་མངའ་བའི་སྐུ་སྟོན་པར་མཛད་དེ། དེ་ནི་གཞན་ལོངས་སྤྱོད་པས་བསྡུས་ཏེ། བསྟན་བཅོས་སྐྱེ་བ་ལེན་པ་བསྟན་པ་ལས། ཐེག་པ་འོག་མ་པ་གཉིས་དང༌། བུད་མེད་ཀྱིས་དེར་སྐྱེ་བ་མི་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དོན་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལེའུ་སྟེ་གཉིས་པའོ།། །།བམ་པོ་བཅུ་པ། ལེའུ་འདི་གཅིག་བསྟན་པ་ཡང་མདོར་བསྡུ་ན་དོན་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། ལེའུའི་མིང་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། མདོའི་ཚིག་གི་དོན་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །དེ་ལ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལེའུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེན་པའི་ནང་ན་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་མིང་དང༌། མཆོག་གི་དོན་ཏོ། །བདེན་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའོ། །དེ་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཅེས་བྱ་བ་མི་མངོན་པར་སྒྲིབ་པ་དང༌། རགས་པར་སྣང་བའི་དོན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། བུམ་པ་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པས་དོན་དམ་པར་བསྒྲིབས་ནས་མི་གསལ་བ་དང༌། དངོས་པོ་རགས་པར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་ཅེས་བྱའོ། །དོན་དམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་དམ་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་དམ་པའོ། །དོན་ནི་ཡུལ་གྱི་དོན་ཏེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཏོ། །ཡེ་ཤེས་དམ་པའི་ཡུལ་གྱི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དོན་དམ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་བཤད་པ་རྣམ་པ་དྲུག་ལས་བདག་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པའོ། །ཡང་ན་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕན་པའི་དོན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འབྲས་བུའོ། །འདི་ནི་ཕན་པ་དམ་པའི་དོན་ལ་དོན་དམ་པའི་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་བཤད་པ་རྣམ་པ་དྲུག་


DTG118_Page_0208
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལས་ལས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །ཡང་ན་འཕགས་པའི་ལམ་ནི་དམ་པས་དོན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་རྫས་དང་བཅས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །འདིར་ནི་རེ་ཞིག་དོན་དང་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། བདེན་པ་ལ་དོན་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་པར་བཤད་དེ། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ཇི་སྐད་དུ། བདེན་པའི་དོན་གང་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་བསྟན་པ་དང་མི་མཐུན་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་དང༌། འདི་བསྒོམས་པས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པར་ཕྱིན་པའི་དོན་ནི་བདེན་པའི་དོན་ཏོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཡང་ན་དབྱིངས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ། བརྗོད་དུ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་པོ་དག་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་གཅིག་ལ། བརྗོད་དུ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པའི་མཚན་ཉིད་ལྔ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལེའུ་འདིའི་ནང་དུ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་རྣམ་པ་ལྔ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལེའུ་གཉིས་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཚུལ་བཞིན་ཀུན་འདྲིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དོན་ཟབ་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ལ་དྲི་བ་དྲིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གཉིས་པ་མདོའི་ཚིག་གི་དོན་ཡང་དག་པར་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་ཏེ། དེ་ཡན་ཆོད་དུ་བསྟན་པ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བ་བཤད་ཟིན་ནས་འདི་མན་ཆད་ནི་གཉིས་པ་འཕགས་པའི་གསུང་རབ་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱོགས་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །ཕྱོགས་འདི་ལ་ལེའུ་བདུན་ཡོད་དེ། དེ་དག་ཀྱང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བསྡུའོ། །དེ་ལ་དང་པོའི་ལེའུ་བཞིས་ནི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་བསྟན་ཏེ། དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་ཡི་ལེའུ་དང༌། སེམས་དང་ཡིད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལེའུ་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལེའུ་དང༌། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལེའུའོ། །དེའི་འོག་མ་ལེའུ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་རྣལ་འབྱོར་


DTG118_Page_0209
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ལམ་བསྟན་ཏེ། རྣལ་འབྱོར་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ལེའུ་དང༌། ས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ལེའུའོ། །ཐ་མ་གཅིག་གིས་ནི་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་བསྟན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་ལེའུའོ། །དེ་ལྟར་ཕྱོགས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བསྟན་པ་ཡང༌། འདི་ལྟར་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཡུལ་དམ་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་སྤྱོད་པ་སློང་བར་འགྱུར་ལ་སྤྱོད་པའི་དབང་གིས་ནི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་མངོན་པ་མཛོད་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས། གསུང་རབ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་རྣམ་པ་བཅུ་གསུངས་སོ། །དེ་ཡང་དང་པོ་གཉིས་ནི་ཡུལ་སྟོན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ་ཤེས་བྱའི་གནས་དང༌། ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་དོ། །བར་མ་དྲུག་ནི་སྤྱོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་དང༌། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ་འཇུག་པ་དང༌། བསྒོམ་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་དང༌། ལྷག་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བསླབ་པ་དང༌། ལྷག་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པའོ། །ཐ་མ་གཉིས་ནི་འབྲས་བུ་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་དེའི་སྤོང་བ་དང༌། དེའི་འབྲས་བུའོ། །དེའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་པ་བྱས་པ་ལས། མཚུངས་པ་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས། གསུང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་རྣམ་པ་བཅུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པ་བྱམས་པས་ས་བཅུ་བདུན་པ་བསྟན་པ་དག་གིས་ཀྱང་འདི་གསུམ་རྣམ་པར་འབྱེད་དེ། དང་པོའི་ས་ནི་རྒྱུའི་ཡུལ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཚོགས་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་ས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་ས་དང༌། རྟོག་པ་དང་བཅས་ཤིང་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པའི་ས་དང༌། རྟོག་པ་མེད་པ་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པའི་ས་དང༌། རྟོག་པ་ཡང་མེད་དཔྱོད་པ་ཡང་མེད་པའི་ས་དང༌། མཉམ་པར་གཞག་པའི་ས་དང༌། མཉམ་པར་གཞག་པ་མ་ཡིན་པའི་ས་དང༌། སེམས་ཡོད་པའི་ས་དང་སེམས་མེད་པའི་སའོ། །བར་མ་དྲུག་གིས་ནི་སྤྱོད་པའི་ས་བསྟན་ཏེ། ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ས་དང༌། བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ས་དང༌། བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་


DTG118_Page_0210
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ས་དང༌། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སའོ། །ཐ་མ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་འབྲས་བུ་བསྟན་ཏེ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་ས་དང༌། ལྷག་མ་མེད་པའི་སའོ། །མདོ་སྡེ་འདིར་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་མཚུངས་པ་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་ཕྱོགས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པས་ཡོངས་སུ་བརྟག་པའི་ཡུལ་བསྟན་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེའོ། །ལེའུ་དང་པོ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་དོན་དམ་པ་དང༌། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཡུལ་བསྟན་ཏེ། དེ་ཡང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལེའུ་ལས་ནི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་སྟོན་ཏོ། །སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལེའུ་ལས་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་སྟོན་ཏོ། །ལེའུ་ཕྱི་མ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་ཡོད་པ་དང༌། མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་སྟོན་ཏེ། དེ་ཡང་ལེའུ་དང་པོས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་གྱི་ཡུལ་སྟོན་ཏོ། །ལེའུ་ཕྱི་མས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་གསུམ་གྱི་ཡུལ་བསྟན་ཏོ། །བདེན་པ་གཉིས་བསྟན་པ་ལ་ཡང་རྩ་བ་དང་ཡན་ལག་གི་གོ་རིམས་ཀྱིས་སྔར་ནི་དོན་དམ་པ་བསྟན་ལ། དེའི་འོག་ཏུ་ནི་ཀུན་རྫོབ་བསྟན་པས། དེའི་ཕྱིར་འདིར་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་དང་སྦྱར་ན། དེ་ལས་ལེའུ་འདི་གཅིག་ལ་མཚན་རྣམ་པ་ལྔར་བསྟན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས་གཞན་ཡང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ནི། མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་ལྔ་དང་ལྡན་ཏེ། བརྗོད་དུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། རྟོག་གེའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཆོས་རྣམས་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཐམས་ཅད་དུ་རོ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །འདིར་མདོའི་ཚིག་དེ་དག་ཀྱང་རྣམ་པ་བཞིར་བསྡུས་ཏེ། བརྗོད་དུ་མེད་པ་དང༌། གཉིས་སུ་མེད་པ་བསྟན་པ་དང༌། དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་འཕགས་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་རྟོག་གེའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་དང༌། དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་དག་ཅེས་བྱ་བ་མན་


DTG118_Page_0211
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཆད་ཀྱིས་ཐ་དད་པ་དང༌། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་དང༌། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་དུ་རོ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པའོ། །རྣམ་པ་ལྔ་ལས་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་ཆར་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་པ་ཡིན་ཏེ། མཚན་ཉིད་བཞི་པོ་ཀུན་ལ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་མེད་པ་དང༌། གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ནས་བསྟན་ཏེ། ཟླས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་གྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་འདི་དག་གིས་མདོར་བསྡུས་བསམ་བཤད་དོ། །སྔ་མའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་བསྟན་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཚིག་རྐྱང་པ་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པས་མདོར་བཤད་པའོ། །རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་ཡང་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་དབྱེ་སྟེ། དྲི་བ་དྲིས་པ་དང༌། དྲིས་པ་བཞིན་དུ་ལན་མདོར་བསྟན་པ་དང༌། གང་གིས་དྲི་བ་དྲིས་པ་དང༌། རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་དང༌། བཟླས་ཏེ་དྲིས་པ་དང༌། དཔེས་བསྟན་པའོ། །སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པས་བཤད་པ་དང་སྦྱར་ན་རྣམ་པ་བཞིར་ཕྱེ་བ་ནི་སྔར་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །དང་པོ་ལ་རྣམ་པ་ལྔར་བསྟན་ཏེ། བརྗོད་དུ་མེད་པ་དང༌། གཉིས་སུ་མེད་པ་མདོར་བསྟན་པ་དང༌། རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། དཔེས་བསྟན་པ་དང༌། སྤྱིའི་མཇུག་བསྡུ་བ་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བསྟན་པའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །འདི་ནི་དང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་དྲི་བ་དྲིས་པར་བསྟན་ཏེ། འདི་ཡང་གཉིས་སུ་དབྱེའོ། །དྲི་བ་དྲིས་པས་གླེང་བསླང་བ་དང༌། བསྟན་པ་བཞིན་དུ་དྲི་བ་དྲིས་པ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོའོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། དེ་ལ་དང་པོ་དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲི་བ་དྲིས་པའི་ཚེའོ། །གཉིས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་བཞིན་ཀུན་འདྲིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲི་བ་འདྲི་བར་ནུས་པ་བསྟན་པ་སྟེ། དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དྲི་བ་དྲི་བའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་བཞིན་ཀུན་ཏུ་འདྲིས་ཞེས་བྱའོ། །གསུམ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲི་བ་དྲིས་པའི་གནས་བསྟན་པའོ། །སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་པ་མཛད་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། ཤིན་ཏུ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཅོམ་ལྡན་འདས་


DTG118_Page_0212
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་ཡོད་པ་དང༌། ཐ་དད་པའི་ཚིག་མེད་པར་བསྟན་པའོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གནང་བ་དང༌། བསྟན་བ་དེ་རྒྱ་ཆེར་སྤེལ་དུ་རུང་བ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་མངོན་སུམ་དུ་བཞུགས་པས་ཚིག་ཐ་དད་པ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །བཞི་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དོན་ཟབ་དགོངས་པ་དེས་པར་འགྲེལ་པ་ལ་དྲི་བ་དྲིས་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲི་བར་བྱ་བའི་གང་ཟག་བསྟན་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞིས་དོན་ཟབ་མོའི་ཚུལ་གྱིས་རྣམ་པར་འགྲེལ་བའི་ཕྱིར་མིང་དེ་སྐད་དུ་བཏགས་པ་ཡིན་ཏེ། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །ཚིག་ངེས་པར་འགྲེལ་བའི་མདོ་ལས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དོན་ཟབ་མོའི་ཚིག་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པས་དེ་ལ་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མདུད་པ་དམ་པོའི་དོན་ཏོ། །ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་བཤད་པའི་དོན་ཏོ། །དོན་ཟབ་མོའི་ཚིག་གི་མདུད་པ་དམ་པོ་རྣམ་པར་བཤད་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དོན་ཟབ་མོའི་ཚིག་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་གཅིག་ཏུ་ན་རིན་པོ་ཆེའི་དབུ་རྒྱན་གྱི་གཙུག་ཅེས་བྱའོ། །རིན་པོ་ཆེའི་དབུ་རྒྱན་གྱི་གཙུག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཚན་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་དེའི་སློབ་མ་ཡིན་པས། མཁན་པོ་ལས་མིང་དུ་བཏགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དེ། རྒྱ་ཆེར་ནི་དེ་ཉིད་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཉིས་སུ་མེད་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གང༌། ཇི་ལྟར་ན་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་དྲི་བ་དྲིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏེ། འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དང་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲི་བར་བྱ་བའི་བསྟན་པ་སྨོས་སོ། །གཉིས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་དྲི་བ་དྲིས་པའོ། །རྒྱལ་བའི་སྲས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་དགོངས་པ་ཟབ་མོ་རྣམ་པར་འགྲེལ་བའི་མདོ་དང༌། ཚིག་


DTG118_Page_0213
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ངེས་པར་འགྲེལ་བའི་མདོ་ལས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྲས་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པའི་བརྗེད་བྱང་ལས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྲས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དོན་རྣམ་པ་ལྔ་ཡོད་དེ། ས་བོན་གྱི་དོན་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་བས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་བོན་ཐོབ་པར་ནུས་པའོ། །ཡུམ་གྱི་དོན་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཡུམ་ཞེས་བྱའོ། །མངལ་གྱི་གནས་ཀྱི་དོན་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསམ་གཏན་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་གནས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མངལ་གྱི་གནས་ཞེས་བྱའོ། །མ་མའི་དོན་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་གསོས་ནས། ལམ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་ལ་མ་མ་ཞེས་བྱ་བ་བཤད་དོ། །ཡབ་དང་འདྲ་བའི་དོན་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ས་དང་པོ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སེའི་བར་དུ་གནས་གྱུར་པ། སངས་རྒྱས་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར། ཡབ་དང་འདྲ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེས་ན་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྲས་ཞེས་བོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དེ། རྒྱ་ཆེར་ནི་སྔར་གོང་དུ་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །གནས་པ་བཅུའི་བསྟན་བཅོས་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྲས་ཡང་དག་པ་ཡིན་པས། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྲས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །འདིར་རྒྱལ་བའི་སྲས་ཞེས་གསུངས་པ་ལ། བཤད་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། ཁ་ཅིག་ན་རེ་རྒྱལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མིང་སྟེ། ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་སྲས་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདུང་བསབ་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་སྲས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དེ། འདི་ནི་ལས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་རྒྱལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་གཉིས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །གཞན་ཡང་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས། སངས་རྒྱས་ནི་རྒྱལ་བ་ཡིན་ཏེ། མུ་སྟེགས་ཅན་དང་ཉོན་མོངས་བའི་བདུད་ལ་སོགས་པ་ལས་རྒྱལ་བར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྐྱེ་གནས་དང་གདུང་རྒྱུད་ལ་


DTG118_Page_0214
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོགས་པས་མང་པོ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། བཤད་པ་འདི་དང་སྦྱར་ན། རྒྱལ་བའི་སྲས་ལ་རྒྱལ་བའི་སྲས་ཞེས་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་བཤད་པ་ལས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ཡང་རྒྱལ་བའི་སྲས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་བས། གཞན་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྲས་ཞེས་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པའི་ཚིག་ལ་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཚིག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ལ་ཡང་བཤད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། ཁ་ཅིག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་གིས་བསྟན་པའི་ཐ་ཚིག་གོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་འདི་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་ཚིག་ལ་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་བསྟན་བཅོས་བརྒྱ་བ་ལས་འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ལ་ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུའོ། །གཞན་ཡང་འོག་ནས་མདོ་ལས། སངས་རྒྱས་བརྗོད་བྲལ་གཉིས་མེད་དོན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མདོ་ལས་གསུངས་པའི་ཚིག་གཉིས་སྨོས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་དང༌། གཉིས་སུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གང༌། ཇི་ལྟར་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཉིས་པ་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་དྲི་བ་དྲིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འདི་ཡང་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། དྲི་བ་དྲི་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཅིག་ཅར་ཚིག་གཉིས་སྨོས་པ་དང༌། ཚིག་དེ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་གལ་སོ་སོར་དྲིས་པའོ། །དེས་ན་དྲིས་ཚིག་གཉིས་སུ་འགྱུར་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གང་ཞེས་དྲིས་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་ན་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཡིན་ཞེས་དྲིས་པའོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས། ཚིག་མདོར་བཞག་ནས་གལ་ཏེ་དྲིས་པ་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་ཞེས་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས། མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་དྲི་བ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དྲི་བ་དང༌། ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་དྲི་བ་དང༌། ཤེས་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་དྲི་བ་དང༌། བརྙས་པའི་ཕྱིར་དྲི་བའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་གསུམ་པ་ལ་བརྟེན་ནས། དྲི་བ་དྲིས་པ་ཡིན་ཏེ།


DTG118_Page_0215
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་རྣམ་པ་གསུམ་དང་སྦྱར་ཏེ། མི་ཤེས་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་དུ་གྱུར་པའི་དོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱི་མ་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བླ་ན་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ལ་བརྙས་པ་དང༌། མཁྱེན་པ་བཟློག་ཏུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་ལས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པའི་བརྗེད་བྱང་ལས། འདི་ནི་མདོ་ཁུངས་སུ་བཞག་ནས། དྲི་བ་དྲིས་པ་ཡིན་ཏེ། ཚིག་ཟློས་བུར་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། དོན་རྣམ་པ་ལྔའི་ཕྱིར་ཏེ། མདོ་སྡེ་དེ་དང༌། དེ་དག་ནས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། འདུས་བྱས་དང༌། འདུས་མ་བྱས་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ནང་གི་དབང་པོ་དྲུག་དང༌། ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་དྲུག་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང༌། འཕགས་པ་དག་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་སྐད་དུ་གསུངས་པའི་ཚིག་འབྲུའི་དོན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་འདི་ལྟར་བྱས་པ་དང༌། བྱས་པ་མ་ཡིན་པས་ལན་བཏབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དོན་ཟབ་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་བཞིན་ཀུན་ཏུ་འདྲི་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གསུམ་པ་དྲིས་པ་བཞིན་དུ་ལན་མདོར་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་བསྟན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དྲིས་པ་དང་ལན་འདེབས་པ་བསྟན་པ་དང༌། དྲིས་པ་བཞིན་དུ་ལན་ཡང་ཡང་དག་པར་བཏབ་པ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་དྲིས་པ་བཞིན་དུ་ལན་ཡང་དག་པར་བཏབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དང་པོ་རིགས་ཀྱི་བུ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དྲི་བ་ལ་བསྔགས་པའོ། །གཉིས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་ནི་དྲིས་པ་བཞིན་


DTG118_Page_0216
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དུལ་ན་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། རིགས་ཀྱི་བུ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་གདམས་ངག་བཞིན་དུ་མི་རུང་བ་རྣམས་ལས་རྣམ་པར་འབྱེད་དོ། །དེ་ལ་རིགས་ཀྱི་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་རྟགས་དང་ལྡན་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་བྱམས་པ་དང༌། སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་ཞིང༌། ལས་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་སྐྱོན་མེད་པ་དང༌། དགེ་བའི་གང་ཟག་གི་རྗེས་སུ་མོས་ཤིང༌། རང་གི་ཡོན་ཏན་མི་སྟོན་པ་དང༌། མང་པོའི་རྗེས་སུ་འཇུག་ཅིང་གཞན་གྱི་སྐྱོན་ནས་མི་བརྗོད་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་གྲགས་པ་ལ་སོགས་པའི་བདེ་བ་མི་ཚོལ་བར་ལམ་གྱི་ཡོན་ཏན་ཁོ་ན་ལ་རབ་ཏུ་མོས་པ་དང༌། རང་གི་ལས་ཡོངས་སུ་དག་པས་སེམས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་བཙུན་པར་ལྟ་ཞིང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་བྱ་བ་དག་ལ་སྨོད་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་དགེ་བའི་ཆོས་ཚད་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་མ་ཕལ་ཆེར་སྐྱེས་པའི་ལུས་ལ་ཡོད་པས། དེའི་བསྔགས་པའི་ཚིག་ཏུ་རིགས་ཀྱི་བུ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཅིའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་དང༌། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམ་པ་གཉིས་ཁོ་ན་གསུངས་ཤེ་ན། བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས་དེ་ལ་དགོངས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ་ཞེས་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས་གང་ཟག་དགག་ཅིང་བསལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཤེས་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདུས་བྱས་དང༌། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་འདི་དག་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གང་ཟག་དགག་ཅིང་བསལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཞེས་ཆོས་ཁོ་ནར་ཟད་ཀྱི། དོན་དམ་པར་ན་གང་ཟག་ཡང་དག་པ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་རབ་ཏུ་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། འདི་ལྟར་མཁས་པ་ཤེས་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང་ལྡན་པ་དག་ཆོས་འདི་གཉིས་ཀྱི་དབང་གིས་ཐམས་ཅད་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་གྱུར་ཏེ། འདི་གཉིས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དྲིས་པ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་ལན་བཏབ་པ་


DTG118_Page_0217
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྟན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སྔར་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བའི་ལན་བཏབ་ལ། དེའི་འོག་ཏུ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་བཤད་པའོ། །ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བའི་ལན་བཏབ་པ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དང་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒོ་བསྟན་ཅིང་གྲངས་སྨོས་པའོ། །གཉིས་པ་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲངས་བཞིན་དུ་མིང་སྨོས་པའོ། །ཡང་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་བརྗོད་ན་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། དང་པོ་ནི་མདོར་བསྟན་ན་གཉིས་ཁོ་ན་སྟེ། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་སོ། །གཉིས་པ་ནི་རྒྱས་པ་ཡང་མ་ཡིན། བསྡུས་པ་ཡང་མ་ཡིན་པར་བསྟན་ན་ལྔ་ཁོ་ན་སྟེ། སེམས་ཀྱི་ཆོས་དང༌། སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་ཆོས་དང༌། སེམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་དང༌། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་དང༌། འཕགས་པ་སྟུག་པོ་བཀོད་པའི་མདོ་ལས་ལྔ་ཁོ་ནའི་མིང་སྨོས་ཀྱི། གཞན་དུ་བཤད་པ་ནི་མེད་དོ། །གསུམ་པ་ནི་རྒྱས་པར་བསྟན་ན་ཆོས་བརྒྱད་ཁོ་ནའོ། །འདིར་ནི་བར་མ་དང་རྒྱས་པ་ལས། རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་མདོར་བསྡུ་ན་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཞེས་པ་ཡང༌། བསྟན་པ་རྣམས་ལས་སོ་སོ་ནས་མི་མཐུན་ཏེ། བསྟན་བཅོས་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང༌། རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ལས་རྐྱེན་མང་པོ་བསགས་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ཞེས་པའོ། །དེ་ལས་བཟློག་པས་ནི་འདུས་མ་བྱས་སུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས། ཆོས་གང་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་འདུས་པའི་བྱ་བ་ལ་གནས་ཤིང་དེ་དང་འབྲེལ་པར་གྱུར་པ་ནི་འདུས་བྱས་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་གང་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་འདུས་པའི་བྱ་བ་ལ་མི་གནས་ཤིང་འབྲེལ་པར་མ་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །བསྟན་བཅོས་ལག་ན་རིན་པོ་ཆེ་ལས། རྐྱེན་མང་པོ་འདུས་པ་ལས་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་དང༌། མངོན་པར་འདུས་བྱས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་འདུས་


DTG118_Page_0218
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱས་ཞེས་བྱའོ། །བྱས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདུས་བྱས་བཟློག་པ་ལ་ལྟོས་པ་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་དོན་ཡིན་པས་སོ་ཞེས་བཤད་དོ། །སློབ་དཔོན་ཐོགས་མེད་ཀྱིས་མཛད་པ་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པས། དེས་ན་འདུས་བྱས་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའོ། །གཞན་ཡང་བསྟན་བཅོས་མངོན་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས། གང་ལ་སྐྱེ་བ་དང༌། འཇིག་པ་དང༌། གནས་པ་དང༌། གཞན་དུ་འགྱུར་བར་ཡང་སྣང་བ་དེ་ནི་འདུས་བྱས་ཞེས་བྱའོ། །སྐྱེ་བ་དང༌། འཇིག་པ་དང༌། གནས་པ་དང༌། གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་པ་དེ་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས། དེ་ལ་འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་དང་བཅས་ཤིང༌། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དང་འགྲེལ་པའོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་འདུས་མ་བྱས་སུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་གང་དམིགས་སུ་ཡོད་པ་ནི་འདུས་བྱས་ཞེས་བྱའོ། །གང་དམིགས་སུ་མེད་པ་ནི་འདུས་མ་བྱས་སོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། སློབ་དཔོན་ཡོན་ཏན་བྱིན་གྱིས་བྱས་པའི་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་ཀྱང་དེ་སྐད་དུ་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། མཚན་མར་འཛིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདུས་བྱས་སོ། །མཚན་མར་མི་འཛིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདུས་མ་བྱས་སོ་ཞེས་བཤད་དོ། །རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་གཞན་དག་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །འདིར་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་བཤད་པ་ཡང་མི་མཐུན་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། ཁ་ཅིག་ན་རེ་འདིར་བཤད་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ནི་འདུས་བྱས་དང༌། འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་འོག་ནས་མདོ་ལས་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཤིང་དེ་དག་ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་དང༌། ཐོས་པ་བཞིན་དུ་དེ་ལ་ནན་གྱིས་མཆོག་ཏུ་བཟུང་ཞིང་མངོན་པར་ཞེན་ནས་རྗེས་སུ་ཐ་སྙད་འདོགས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ་ཞེའོ། །ཁ་


DTG118_Page_0219
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅིག་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་རྣམ་པར་འབྱེད་དོ། །འོག་ནས་མདོ་ལས་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་མེད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་བའི་རྣམ་པ་དེའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཡོད་དོ་ཞེས་གསུངས་པས་སོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་འདུས་བྱས་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །འདུས་མ་བྱས་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བཤད་དེ། དེ་ལྟར་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བཤད་པ་ཡོད་མོད་ཀྱི། གསུམ་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་དོན་ཡིན་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདིར་དོན་གྱིས་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་འདུས་བྱས་དང༌། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་གཉིས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་སུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་སུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འོག་ནས་རྣམ་པར་འབྱེད་དོ། །དེ་ལ་འདུས་བྱས་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན་འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །འདུས་མ་བྱས་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན། འདུས་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏེ། འདི་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་ལས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོའི་ཚིག་བཤད་པ་ཡང་སོ་སོ་ནས་མི་མཐུན་ཏེ། ཚིག་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་ལས་ནི་བྱས་པ་ནི་བྱས་པ་ཡང་མ་ཡིན། བྱས་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། འདི་མན་ཆད་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རབ་ཏུ་སེལ་ཏོ། །ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་ནི་འདུས་མ་བྱས་རབ་ཏུ་སེལ་ཏོ། །དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཏེ། འདི་ལྟར་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་བསགས་པས་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་བྱས་པ་ཞེས་པའོ། །བྱས་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཏེ། འདི་ལྟར་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་ཅིང་རྟག་པ་ཡིན་པས།


DTG118_Page_0220
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱུ་དང་རྐྱེན་བསགས་པས་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར། བྱས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཞེས་བྱའོ། །འདིར་སྔར་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས། འདུས་བྱས་རབ་ཏུ་སེལ་ཏེ། དང་པོ་ནི་ནོར་བུའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར། བྱས་པ་ཡོད་པར་གྱུར་པས། བྱས་པ་ནི་ཡང་དག་པར་མེད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཁོ་ནར་ཟད་པའོ། །གཟུང་བ་དེའི་དབང་གིས་ནི་འཛིན་པ་ཡོད་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། གཟུང་བ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འཛིན་པ་ཡང་མེད་པར་བྱས་པ་མ་ཡིན་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་རྩ་བ་ཡིན་ཏེ། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྩ་བ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་སེམས་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ལ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་སེམས་པས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པར་སྐྱེད་དོ། །ཉོན་མོངས་པས་ནི་ལས་རྣམས་སྐྱེད་དོ། །ལས་ཀྱིས་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྐྱེད་དོ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་སེམས་པ་ནི་ཡུལ་འཛིན་པ་ལས་འབྱུང་སྟེ། ཡུལ་ཉིད་ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། ནོར་པས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་ཏོ། །ཡུལ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་སེམས་པ་ཡང་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་དག་པ་ཡིན་པའི་སེམས་པ་ཡང་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱང་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་མེད་པའི་ཕྱིར་ལས་རྣམས་ཀྱང་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ལས་རྣམས་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡང་མེད་པ་ཉིད་དོ། །རྩ་བ་ཉིད་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །གསུམ་པ་ནི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་མེད་པའི་དབང་གིས་བྱས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང༌། ཀུན་བརྟགས་དང༌། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་གུད་ན་མེད་དེ། ངོ་བོ་ཉིད་ནི་འདི་གཉིས་རང་བཞིན་གྱིས་མཚན་ཉིད་དང༌། སྐྱེ་བ་མེད་ན་བྱས་པའི་དོན་ལྟ་ག་ལ་ཡོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་བྱས་པ་ཡང་མ་ཡིན་བྱས་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གཉིས་པས་བྱས་པ་རབ་ཏུ་སེལ་བ་སྟེ། བྱས་པ་དེ་ལྟར་འདུས་བྱས་ཡིན་པར་གྱུར་ན། བྱས་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་འདུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །འདིར་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་འདུས་མ་བྱས་རབ་ཏུ་སེལ་ཏེ། དང་པོ་ནི་འདི་ལྟར་འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱས་པ་


DTG118_Page_0221
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡང་ནོར་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། བྱས་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་འདི་ཡོད་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། ནོར་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་བྱས་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །ནོར་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ཡོད་པར་གྱུར་ཏོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བྱས་པའི་ཆོས་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་བྱས་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་ཡོད་པ་ནི་མེད་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ནོ། །མེད་པ་ཉིད་མེད་པས་ཡོད་པ་ནི་རང་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་པ་ནི་རྩ་བ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པས་བྱས་པ་ཉིད་རྩ་བ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་བྱས་པ་ཡང་དག་པར་ཡོད་པར་གྱུར་ན་ནི། བྱས་པ་མ་ཡིན་པའི་མིང་ཡང་བརྗོད་དུ་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྔར་ན་ཡོད་ན་ཕྱིས་ནད་བྱང་བ་ཞེས་བརྗོད་དུ་ཡོད་ཀྱི། ནད་ཉིད་དང་པོ་ནས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་བྱང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། གསུམ་པ་ནི་ཆོས་རྣམས་གཟོད་མ་ནས་མཚན་ཉིད་མེད་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། ཡོད་པ་དང་བྲལ་བ་དང༌། མེད་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་པས་རང་བཞིན་གྱིས་བྱས་པ་མ་ཡིན། བྱས་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའོ། །བྱས་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འོག་མའི་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རབ་ཏུ་སེལ་ཏེ། དེ་ཡང་ཚིག་དང་པོ་གཅིག་ནི་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་འདུས་མ་བྱས་རབ་ཏུ་སེལ་བས་དེའི་ཕྱིར་བྱས་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་འོག་མ་གཅིག་ནི་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས། འདུས་བྱས་རབ་ཏུ་སེལ་བའི་ཕྱིར་བྱས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དོན་རྣམ་པ་གསུམ་ཡང་གོང་མ་ལས་ཐ་མི་དད་དེ། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ལས་གུད་ན་མེད་པའི་ཕྱིར། སྔ་མ་ལས་ཐ་དད་དུ་བཤད་པ་མེད་དེ། འདི་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པ་དང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་དོན་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་མདོར་བསྡུས་ན་ལན་བཏབ་པ་ཡང༌། དང་པོ་ནི་གང་ཟག་དབང་པོ་རྣོན་པོ་ཉུང་དུ་ཐོས་མ་ཐག་ཏུ་གོ་བར་འགྱུར་བའི་ཆེད་དུ་རྒྱ་ཆེར་བཤད་མི་དགོས་སོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་གང་ཟག་སེམས་མཐོ་བ་དག་


DTG118_Page_0222
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གདུལ་བའི་ཆེད་དུ་སྟེ། ལན་ཅིག་ཐོས་པས་ད་དུང་མགོ་སྟེ། ཡང་གསོལ་བ་བཏབ་ནས་གདོད་བཤད་པར་དགོངས་པའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ཡན་ཆད་དུ་སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པས་བཤད་པའི་གཞུང་དང་སྦྱར་ནས། མདོ་སྡེའི་དོན་བསྟན་ཏེ། ཡུལ་འདིའི་སློབ་དཔོན་རྣམས་ཀྱང་ཕལ་ཆེར་སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པས་བཤད་པ་དག་དང་མཐུན་པར་སྟོན་ཏོ། །ད་ལྟར་གྱི་མདོ་འདི་ལས། དེ་ལ་འདུས་བྱས་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན། འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན། འདུས་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའི་མདོའི་ཚིག་འདི་ལ་བཤད་པ་ཡང་སོ་སོ་ནས་མི་མཐུན་ཏེ། ཁ་ཅིག་ན་རེ་དེ་ལ་འདུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་བརྟགས་པའི་ཆོས་ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་དུ་མེད་པ་དང༌། གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །འདུས་བྱས་ཉིད་འདུས་བྱས་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་འདུས་མ་བྱས་འདུས་མ་བྱས་མ་ཡིན་པར་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བརྗོད་དུ་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་འོག་ནས་ནི་མདོ་ལས་ནན་གྱིས་མཆོག་ཏུ་བཟུང་ནས་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ་ཞེས་གསུངས་པས་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་བརྟགས་པ་ཡིན་པར་མངོན་ནོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་འདིར་འདུས་བྱས་དང༌། འདུས་མ་བྱས་ཞེས་གསུངས་པ་དེ་དག་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འོག་ནས་ནི་མདོ་ལས། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་བ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་འདུས་བྱས་དང༌། འདུས་མ་བྱས་རབ་ཏུ་བསལ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལ་འདུས་བྱས་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན། འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་འདུས་མ་བྱས་མ་ཡིན། འདུས་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་དེ་ལ་འདུས་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སོ། །འདུས་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན་འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཏེ།


DTG118_Page_0223
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདིར་དོན་དུ་གཞན་གྱི་དབང་ལ་ཀུན་བརྟགས་ཡོངས་སུ་བསལ་བའི་འདུས་བྱས་དང༌། འདུས་མ་བྱས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གཞན་གྱི་དབང་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ལ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཞན་གྱི་དབང་ཉིད་ལ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བཤད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཚིག་དང་བྲལ་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན། འདུས་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པའི་འདུས་མ་བྱས་དང་འདུས་བྱས་ཏེ། དོན་དུ་ན་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་བསལ་བའི་འདུས་མ་བྱས་དང༌། འདུས་བྱས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཞེས་སྟོན་ཏོ་ཞེའོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བཤད་པ་ཡོད་མོད་ཀྱི། འདིར་ནི་རེ་ཞིག་གསུམ་དང་སྦྱར་རོ། །གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་ཡང་རྣམ་པར་མང་བས་བརྗོད་ཀྱིས་མི་ལང་སྟེ། འདིར་རེ་ཞིག་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་བརྗོད་ན། སོ་སོ་ནས་བཤད་པ་མི་མཐུན་ཏེ། བསྟན་བཅོས་ཆོས་མངོན་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་མེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། གཉིས་སུ་མེད་པ་ཞེས་བཤད་དེ། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ལས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདུས་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་མི་རུང་ལ། ཇི་ལྟར་མོས་པ་བཞིན་དུ་མངོན་དུ་སྣང་བ་དང༌། མངོན་དུ་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་འདུས་མ་བྱས་ཡང་མི་རུང་ངོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །བསྟན་བཅོས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་དང་སྦྱར་ན། དེ་ལས་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་ལྔ་སྟོན་ཏེ། གནས་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཆོས་དཀར་པོའི་མཚན་ཉིད་དང༌། གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །གསུམ་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བསྟན་ཏེ། ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། གཅིག་པ་དང་ཐ་དད་


DTG118_Page_0224
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་འདུས་བྱས་དང༌། འདུས་མ་བྱས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བྱས་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། འདུས་བྱས་སུ་སྣང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པ་ལ་དབང་འབྱོར་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །འདིར་བཤད་པ་ནི་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་སྐྱེ་བ་དང༌། འགག་པ་ལ་སོགས་པའི་འདུས་བྱས་ཀྱང་ཡིན། ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པའི་སྐྱེ་བ་དང་འགགས་པ་ལ་སོགས་པའི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན་འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་སོ། །བརྗོད་དུ་མེད་པ་དང༌། གཉིས་སུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་འདི་ཉིད་དེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཡིན་པས། དེའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་བླ་ན་མེད་པའི་གནས་བསྟན་པའི་མདོ་ལས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཁམས་ནི་ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། ཚིག་གིས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། རྟོག་གེ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། གཅིག་པ་དང་ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཐམས་ཅད་དུ་རོ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་ཆོས་ཀྱི་སྙིང་པོ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཞེས་བྱའོ། །མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ཕྱིར་ཞི་བ་ཞེས་བྱའོ། །འཕགས་པའི་གང་ཟག་གིས་བགྲོད་པར་བྱ་བ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཀུན་དགའ་བོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཁམས་འདི་ནི་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན། མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་མ་ཡིན། རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །མདོ་འདི་ཉིད་ལས་ཀྱང་འོག་ནས། སངས་རྒྱས་བརྗོད་བྲལ་གཉིས་མེད་དོན་གསུང་བ། །ཤིན་ཏུ་ཟབ་པས་བྱིས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་མིན། །ཞེས་གསུངས་པས། དེའི་ཕྱིར་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ལེའུ་ཆེན་པོ་ལས་གསུངས་པ་དེ་ཇི་ལྟར་འཐད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས། རབ་


DTG118_Page_0225
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འབྱོར་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟ་བུ་ནི་མཆིས་བའི་ཆོས་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། གཉིས་སུ་ཡོད་པ་ནི་ཡོད་པའི་ཆོས་སོ། །གཉིས་སུ་མེད་པ་ནི་མེད་པའི་ཆོས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་ཀྱང༌། གཉིས་སུ་ཡོད་པའི་ཆོས་ནི་སོ་སོ་ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཆོས་ནི་སྟོན་པ་ཉིད་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་སྟོང་པ་ཉིད་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སོ་སོ་ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་འཇིག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལེའུ་ཆེན་པོ་ལས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མཚན་ཉིད་མེད་པའོ། །རབ་འབྱོར་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་དེ་འདུས་བྱས་ཤིག་ལགས་སམ། འོན་ཏེ་འདུས་མ་བྱས་ཤིག་ལགས་སམ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱང་མ་ཡིན། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ལས་གུད་ན་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱང་མི་དམིགས་ལ། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ལས་གུད་ན་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱང་མི་དམིགས་སོ། །རབ་འབྱོར་འདུས་བྱས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་དེ་ཉིད་ནི་འདུ་བ་མ་ཡིན། འབྲལ་བ་མ་ཡིན། གཟུགས་མེད་པ། དབྱིབས་མེད་པ། མཚན་ཉིད་གཅིག་པ། འདི་ལྟ་སྟེ། མཚན་མ་མེད་པའོ། །འདི་ཡང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གསུངས་ཀྱི། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གསུངས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཞིབ་ཏུ་དེ་ཉིད་ལས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེའོ། །དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེད་དོ། །མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡོངས་སུ་བསལ་བའི་ཕྱིར་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་ཀྱི། ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་ན་མེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འོག་ནས་མདོ་ལས། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡང༌། ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་དགོངས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་ཀྱིས། ཐམས་ཅད་ཀྱི་


DTG118_Page_0226
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་གཉིས་སུ་མེད་པར་བསྒོམས་པའི་སྒོ་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་བསྒོམ་པའོ། །ཡང་ན་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་བ་ཙམ་དུ་བསྒོམ་པའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་ནི་དོན་དམ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་བསྒོམ་པའོ། །སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པས་འདི་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང༌། མཚན་མ་མེད་པའི་རྣལ་འབྱོར་རོ། །ཡང་ན་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་སྐྱེ་བ་མེད་པར་བསྒོམ་པའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །འདིར་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱི་དབུ་མར་མི་འགྱུར་བའི་དོན་ནི་གཞན་ནས་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་བཞིན་ཀུན་འདྲིས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དོན་ཟབ་དགོངས་བ་ངེས་པར་འགྲེལ་བ་ལ་སྨྲས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གསུམ་པ་གལ་གྱིས་དྲི་བ་དྲིས་བ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་ཏོ། འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དྲིས་པ་དང་ལན་འདེབས་པ་བསྟེན་པ་དང༌། སྔ་མ་ལས་བརྩམས་ནས་དྲི་བ་དྲིས་པ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོའོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་ཇི་ལྟར་ན་འདུས་བྱས་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན། འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན་ལ། འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན། འདུས་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་ལྔ་པ་ལས་བརྩམས་ནས་དྲི་བ་དྲིས་པ་བསྟན་ཏོ། །སྔར་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཞེས་སྨྲས་པས། འདིར་དོན་གང་ལ་བརྟེན་ནས་འདུས་བྱས་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན། འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན། འདུས་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས། འདི་ལ་དོན་ཅི་ཡོད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དོན་ཟབ་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་གྱིས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་བཞིན་ཀུན་འདྲིས་ལ་སྨྲས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བཞི་བ་རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། བཤད་པ་འབྱུང་བའི་གླེང་གཞི་དང༌། དྲིས་པ་བཞིན་དུ་ལན་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདུས་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་སྟོན་པས་བཏགས་པའི་ཚིག་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ནི་གཉིས་པ་དྲིས་པ་


DTG118_Page_0227
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཞིན་དུ་ལན་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འདུས་བྱས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་དང༌། རིགས་ཀྱི་བུ་འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་སྟོན་པས་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་འདུས་མ་བྱས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་དགག་པ་དང༌། འོན་ཀྱང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་ཕ་རོལ་གྱིས་བརྒལ་བའི་ལན་རྣམ་པར་བཤད་ཅིང་ཡང་དག་པའི་རིགས་པ་བསྟན་པའོ། །མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་དགག་པ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ་སྟེ། འདུས་བྱས་དགག་པ་དང༌། རིགས་ཀྱི་བུ་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་འདུས་མ་བྱས་དགག་པ་དང༌། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་མ་གཏོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་འདུས་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན། འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན་པ་དགག་པ་སྟེ་འདི་ནི་དང་པོ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དགག་པའོ། །མདོའི་ཚིག་འདི་ཡང་རྒྱ་གར་ཡུལ་བའི་སློབ་དཔོན་རྣམས་སོ་སོ་ནས་མི་མཐུན་པར་བཤད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། ཁ་ཅིག་ན་རེ་མདོའི་ཚིག་འདི་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་ཁོ་ནའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་སྟོན་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བསྐལ་པ་དང་པོ་ཆགས་པའི་ཚེ་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་སྟོན་པ་དག་གིས་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་གྱིས་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་བ་ཐ་སྙད་དུ་བརྗོད་པ་དག་ཡིན་ནོ། །ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་བ་ཐ་སྙད་དུ་བརྗོད་པ་ཡིན་པར་གྱུར་ན། དེ་ནི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་བ་གཏན་དུ་ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདུས་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་མདོའི་ཚིག་འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ་འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བརྗོད་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ན། སྟོན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་འདུས་བྱས་ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྗེས་ལ་བརྙེས་པའི་མཁྱེན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་བ་ཐ་


DTG118_Page_0228
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྙད་དུ་བརྗོད་པ་ཡིན་པས་ཕྱིས་ཐོས་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའི་ཐ་སྙད་དུ་འགྱུར་ཏེ། བཏགས་པ་ཙམ་དུ་བརྗོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྫས་སུ་ཡོད་པའི་འདུས་བྱས་ཉིད་མ་ཡིན་པས། དེའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པས་ཕལ་ཆེར་འདི་དང་མཐུན་པར་བཤད་དོ། །ཁ་ཅིག་ནི་མདོའི་ཚིག་འདི་ལ་གསུམ་ཡོད་དེ། དང་པོ་འདུས་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་དེས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་གསུངས་པ་ཡིན་པར་སྟོན་ཏོ། །གཉིས་པ་སྟོན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལ་སོགས་པས་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་རྫས་སུ་མངོན་པར་ཞེན་པར་གྱུར་པ་སྟོན་ཏོ། །གསུམ་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་རྫས་སུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་བཟླས་ཏེ་བཤད་པ་དང༌། འདུས་མ་བྱས་ཡིན་པར་བཤད་པའི་མཇུག་བསྡུ་བ་སྟོན་ཏོ་ཞེའོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བཤད་པ་ཡོད་མོད་ཀྱི། བཤད་པ་ནི་ཐ་མ་བཟང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དགོངས་པ་ཟབ་མོ་རྣམ་པར་དགྲོལ་བའི་མདོ་ལས་ནི། འདུས་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མིང་དང༌། ཡི་གེ་བརྗོད་པའི་ཆོས་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཚིག་ངེས་པར་འགྲེལ་བའི་མདོ་ལས་ནི། འདི་སྟོན་པ་ཆེན་པོའི་ཡང་དག་པའི་བསྟན་པས་བརྗོད་པའི་ཚིག་གོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་ཆོས་མངོན་པ་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་ཅེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འདུས་བྱས་པས་བཏགས་པའི་ཚིག་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གཉིས་པ་འདུས་མ་བྱས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་དགག་པ་དང༌། འོན་ཀྱང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་རྒོལ་བའི་ལན་བཤད་ནས། ཡང་དག་པའི་རིགས་པའི་རིགས་པ་བསྟན་པའོ། །མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་དགག་པ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ་སྟེ། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་


DTG118_Page_0229
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དགག་པ་དང༌། རིགས་ཀྱི་བུ་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དགག་པ་དང༌། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་མ་གཏོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་འདུས་མ་བྱས་དང༌། འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་བཤད་པ་དང༌། འདི་ནི་དང་པོ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དགག་པའོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ་སྟེ། འདུས་མ་བྱས་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་གསུམ་པ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་གསུམ་པ་ལ་བརྟེན་ནས། རྫས་སུ་ཡོད་པ་ཁོ་ནར་འཛིན་པར་གྱུར་པར་བསྟན་པ་དང༌། རྫས་སུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། འདུས་མ་བྱས་མ་ཡིན་པར་བཤད་པའི་མཇུག་བསྡུ་བ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོའོ། །འདི་ལ་བཤད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་པ་ནི་གོང་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །སྟོན་པས་བཏགས་པའི་ཚིག་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་བ་ཐ་སྙད་དུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་བ་ཐ་སྙད་དུ་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཐ་སྙད་དུ་བརྗོད་པ་གཏན་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པ་རྫས་སུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། འདུས་མ་བྱས་མ་ཡིན་པར་བཤད་པའི་མཇུག་བསྡུ་བའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་ཡིན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དགག་པ་སྟེ། གོང་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་མ་གཏོགས་པ་གང་ཅི་བརྗོད་ཀྱང་རུང་མཚན་ཉིད་དེ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པ་འདུས་མ་བྱས་དང་འདུས་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་དགག་པའོ། །འོན་ཀྱང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལས། བརྗོད་པ་ཡོད་པར་གྱུར་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གཉིས་པ་རྒོས་བའི་ལན་བཤད་པ་ནས་ཡང་དག་པའི་རིགས་པ་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ་སྟེ། རང་གི་གཞུང་བསྟན་པ་ནས་ལན་ཕྱིར་བཏབ་པ་དང༌། སླར་བརྟག་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་བཤད་པ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོའོ། །དངོས་པོ་དེ་


DTG118_Page_0230
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡང་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་སླར་བརྟག་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་འཕགས་པའི་ཤེས་པ་དང༌། འཕགས་པའི་མཐོང་བའི་མིང་དང་བརྗོད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་སྟེ། བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་དེ་ཉིད་གཞན་དག་མངོན་པར་རྫོགས་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བཏགས་པའི་མིང་འདུ་ཤེས་ཀྱི་འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དག་པར་བཤད་པའོ། །མདོའི་ཚིག་འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། དང་པོ་ནི་འཕགས་པ་རྣམས་མིང་དང༌། བརྗོད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་གཞན་གྱི་ཆེད་དུ་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་མིང་དང་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་བསྟན་པ་སྟེ། ཞིབ་ཏུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཚུལ་བཞིན་ཀུན་འདྲིས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དོན་ཟབ་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་བ་ལ་དྲིས་བ་དྲིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་སྔར་བཟླས་ཏེ་དྲིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། དྲི་བ་དྲིས་པའི་གླེང་བསླང་བ་དང༌། དྲི་བ་ཡང་དག་པར་དྲིས་པའོ། །འདི་ནི་དང་པོ་དྲི་བ་འདྲི་བའི་གླེང་བསླང་བ་ཉིད་དོ། །རྒྱལ་བའི་སྲས་ཇི་ལྟར་ན་དངོས་པོ་དེ་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་འཕགས་པའི་ཤེས་པ་དང༌། འཕགས་པའི་མཐོང་བ་མིང་དང༌། བརྗོད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཤིང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་དེ་ཉིད་གཞན་དག་མངོན་པར་རྫོགས་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བཏགས་པའི་མིང་དང་འདུ་ཤེས་ཀྱི་འདུས་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་དྲི་བ་ཡང་དག་པར་དྲིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །རྒྱ་ཆེར་བཤད་མོད་ཀྱི་ད་དུང་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་ན། དེའི་དཔེ་ནི་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཚིག་ངེས་པར་འགྲེལ་བའི་མདོ་ལས། མདོའི་ཚིག་འདི་ཆད་དེ་མི་འབྱུང་བ་ནི། མདོར་བསྡུ་བར་བསམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དོན་ཟབ་དགོངས་པ་ངེས་པར་


DTG118_Page_0231
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འགྲེལ་གྱིས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་བཞིན་ཀུན་འདྲིས་ལ་སྨྲས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་དྲུག་པ་དཔེ་སྨོས་ནས་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཞེས་འབྱུང་བས་དེའི་ཕྱིར་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བྱ་བར་མངོན་ནོ། །ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་རྫས་སུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་མེད་དེ། སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཡོད་པ་ལྟ་བུར་སྣང་བས། དེའི་ཕྱིར་སྟོན་པས་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ལ་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་འདུས་བྱས་ཞེས་གསུངས་སོ། །སྟོན་པས་བཏགས་པའི་ཚིག་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་བ་ཐ་སྙད་དུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ལ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་གཉིས་པ་བཏགས་པ་ཙམ་ལ་རྗེས་སུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྟོན་ཏེ། གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བཏགས་པའི་ཚིག་ཡིན་པར་གྱུར་ན་དེ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་བ་ཐ་སྙད་དུ་བརྗོད་པ་མིང་གི་རྗེས་སུ་སྤྱོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་བ་ཐ་སྙད་དུ་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཐ་སྙད་དུ་བརྗོད་པ་གཏན་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། འདུས་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་གསུམ་པ་རྫས་སུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་བཟླས་ཏེ་བཤད་པ་དང༌། འདུས་མ་བྱས་མ་ཡིན་པར་བཤད་པའི་མཇུག་བསྡུ་བ་སྟོན་ཏེ། འདིས་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སེམས་ཀྱི་ཐ་སྙད་དུ་བརྗོད་པ་ཡང་དག་པར་ཡོད་པར་འཛིན་པ་རྣམས་སུ་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། འདུས་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །རྣམ་པ་གསུམ་ལས་དང་པོ་སྟེ། འདུས་བྱས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་ཡིན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཉིས་པ་འདུས་མ་བྱས་དགག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱང་སྟོན་པས་བཏགས་པའི་ཚིག་གི་གྲངས་སུ་སོང་ཞིང་དེ་བཞིན་དུ་རྫས་སུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། འདུས་མ་བྱས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྣམ་པ་འདུས་བྱས།


DTG118_Page_0232
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་གཏོགས་པ་གང་ཅི་བརྗོད་ཀྱང་རུང་མཚན་ཉིད་དེ་ཡང་དེ་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པ་འདུས་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན་འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་དགག་པ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ད་ལྟར་འདུས་མ་བྱས་འདི་ནི་བེའུའི་སྡེ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཏགས་པ་བཀག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གིས་ཆོས་ཀྱི་སྡེ་སྣོད་རྣམ་པ་ལྔ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་དོན་འདི་ལྟ་སྟེ། དུས་གསུམ་གྱི་འདུས་མ་བྱས་དང༌། བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྡེ་སྣོད་དང༌། དེ་དག་གིས་རྣམ་པར་གཞག་པའི་བདག་དང༌། བརྗོད་དུ་མེད་པའི་འདུས་བྱས་ཀྱི་དུས་གསུམ་དང༌། འདུས་མ་བྱས་དུས་གསུམ་དུ་གཏོགས་པ་མ་ཡིན་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན་འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ནི་གང་ཅི་བརྗོད་ཀྱང་རུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །འདིར་དེ་དག་གིས་བཏགས་པ་རྣམ་པར་གཞིག་པའི་ཕྱིར། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་མ་གཏོགས་པ་གང་ཅི་བརྗོད་ཀྱང་རུང་བའི་བདག་རྟག་པར་གནས་པར་འདོད་པ་དེའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་མིང་དང༌། ཡི་གེའི་གྲངས་སུ་ལྷུང་བའི་ཕྱིར་རྫས་སུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་ན་མདོའི་ཚིག་འདི་དེ་དག་གི་བརྒྱུད་པའི་བཏགས་པ་དགག་པ་ཡིན་གྱི། མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡོད་པར་ངེས་པ་ནི་མེད་དོ། །གཞན་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། དེ་ལ་ཆོས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་དང༌། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་དང༌། བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཆོས་སོ་ཞེས་བཤད་དོ། །འོན་ཀྱང་དངོས་པོ་མེད་པའི་ལས་བརྗོད་པ་ཡོད་པར་གྱུར་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གཉིས་པ་ཕ་རོལ་གྱིས་བརྒལ་བའི་ལན་རྣམ་པར་བཤད་ཅིང་ཡང་དག་པའི་རིགས་པ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །ཕ་རོལ་པ་རྣམས་འདི་སྐད་དུ་གལ་ཏེ་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་འདུས་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན། འདུས་མ་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་འདུས་བྱས་དང༌། འདུས་མ་བྱས་ཞེས་གསུངས་པ་འདི་ལ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཐེ་


DTG118_Page_0233
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཚོམ་ཟ་ནས་རྒོལ་བའོ། །དེ་ལ་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོའོ། །ཚིག་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་ལས། སྟོན་པས་བསྟན་པ་གསུངས་པ་ལ་ཅི་དོན་མེད་དམ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དགོངས་པ་ཟབ་མོ་རྣམ་པར་འགྲེལ་བའི་མདོ་ལས། མིང་སྟོང་པས་དངོས་པོ་བཤད་དོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ་སྟེ། རང་གི་གཞུང་སྨོས་ནས་ལན་སྤྱིར་བཏབ་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སླར་བརྟག་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ལན་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའོ། །འདི་དང་པོ་རང་གི་གཞུང་སྨོས་ནས་ལན་སྤྱིར་བཏབ་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདུས་བྱས་དང༌། འདུས་མ་བྱས་ཞེས་གསུངས་པ་ལ་ཡང་དག་པར་རྫས་སུ་གྱུར་པ་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་མེད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལས། བརྗོད་པ་ཡོད་པར་གྱུར་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དངོས་པོ་དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་གཉིས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སླར་བརྟག་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་འཕགས་པའི་ཤེས་རབ་དང༌། འཕགས་པའི་མཐོང་བ་མིང་དང༌། བརྗོད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ། བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་དེ་དེ་ཉིད་གཞན་དག་མངོན་པར་རྫོགས་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བཏགས་བའི་མིང་དང༌། འདུ་ཤེས་ཀྱིས་འདུ་བྱེད་ཞེས་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་གསུམ་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ལན་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་བརྗོད་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འཕགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་ཀྱི། བསྟན་བཅོས་ལས་འདི་ལྟ་སྟེ། ཟག་པ་མེད་པ་འཕགས་པའི་ལམ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པས། སྡིག་པའི་ཆོས་རྣམས་ལས་རིང་དུ་གྱུར་བས་འཕགས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །བསྟན་བཅོས་ཡང་དག་པའི་རིགས་པ་ལས་ཀྱང༌། འཕགས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། འཆིང་བ་དང་བྲལ་ཏེ། སྡིག་པ་རྣམས་ལས་རིང་དུ་གྱུར་པ་དང༌། ཡང་ན་དགེ་བ་ལས་གཞོལ་བའི་ཕྱིར། འཕགས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །བསྟན་བཅོས་དེ་ཁོ་ན་


DTG118_Page_0234
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིད་གྲུབ་པ་ལས་ཀྱང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར། འཕགས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས། དགེ་བ་ཟད་པ་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འཕགས་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལ་ཤེས་པ་དང་མཐོང་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཤེས་པ་ནི་རབ་ཏུ་འབྱེད་པའི་དོན་ཏོ། །མཐོང་བ་ནི་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་དོན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཟག་པ་མེད་པ་འཕགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རབ་ཏུ་འབྱེད་ཅིང་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་ཕྱིར། འཕགས་པའི་ཤེས་པ་དང༌། མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཤེས་པ་དང་མཐོང་བ་རྣམ་པ་གཉིས་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཏེ་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་བ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་པའི་ཤེས་པ་དང༌། མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པས་ཆོག་གམ་ཞེ་ན། ཅིའི་ཕྱིར་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་མ་ཡང་སྨོས། སྨྲས་པ་ཤེས་པ་དང་མཐོང་བ་གཅིག་ཏུ་བཤད་ནས་དངོས་པོ་བརྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཐག་པ་གཉིས་གཅིག་ཏུ་བྱས་ནས། ཐག་པ་དེ་སྲ་ཞིང་བརྟན་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །རྒྱ་ཆེར་དེ་ཉིད་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་མཛད་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་བཤད་པའི་དགོངས་པ་དང་སྦྱར་ནས། མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མའི་འཕགས་པའི་ཤེས་པ་ནི་ཤེས་པ་དང་མཐོང་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཤེས་པ་འབའ་ཞིག་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཤེས་པ་འདིས་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །མཐོང་པ་ཁོ་ན་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཤའི་མིག་ལ་སོགས་པས་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་མིག་གིས་ལྟ་བ་ལས་རྣམ་པར་འབྱེད་དོ། །མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཤེས་པ་ལས་རྣམ་པར་འབྱེད་པས། དེའི་ཕྱིར་ཤེས་པ་དང༌། མཐོང་བ་གཅིག་ཏུ་ཤེས་པས་ཞེས་བྱ་བ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །འདིར་ཤེས་པ་དང་མཐོང་བ་བཤད་པ་ཡང་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་བཤད་པ་དང་མཐུན་ནོ། །འདིར་འོན་ཀྱང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་བརྗོད་པ་ཡོད་པར་གྱུར་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་དེ་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡང་སོ་


DTG118_Page_0235
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོ་ནས་མི་མཐུན་ཏེ། སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པའི་བརྗོད་བྱང་ལས་ནི། གལ་ཏེ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་ན། སྟོན་པས་གསུངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དོན་མེད་པ་ཞིག་ཏུ་མི་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་ངོ་བོ་ཉིད་ཡང་དག་པར་ཡོད་དོ་ཞེས་བརྗོད་དུ་མེད་པ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་བརྗོད་དོ་ཞེས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དབང་གིས་དེ་ཉིད་དེ་ཁོ་ནའི་དོན་ཏོ། །དོན་རྣམ་པ་བཞི་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དང་པོ་ནི་དེ་ཁོ་ནའི་རྣལ་འབྱོར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་གནས་པ་ན། དེ་ཁོ་ནའི་དོན་རྗེས་སུ་སེམས་པས། དེའི་ཚེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་དུ་མེད་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་རྣལ་འབྱོར་ལས་ལངས་པའི་སེམས་ཀྱི་ཐ་སྙད་ཤེས་ཀྱང་དེ་ཁོ་ནའི་ཡུལ་ལ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་དུ་མེད་པའོ། །གསུམ་པ་ནི་གལ་ཏེ་ཐ་སྙད་ངེས་པར་གྱུར་ན། གང་ཟག་དང་ཆོས་དང༌། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དང༌། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་དང་བྲལ་བར་མི་འགྱུར་ལ། དེ་ཁོ་ནའི་དོན་འདི་དག་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་དུ་མེད་པའོ། །བཞི་པ་ནི་དེ་ཁོ་ནའི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དང༌། མཐར་ཕྱིན་པའི་ཚད་མ་གཉིས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་གྱིས། རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང༌། ཚིག་གི་ཚད་མ་གཉིས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་དུ་མེད་པའོ། །འདི་དག་གིས་ནི་དོན་དུ་ན་ཡང་དག་པའི་དོན་དངོས་པོ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་ཡང་དག་པའི་དངོས་པོ་ནི་ཚིག་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཉིད་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ཡང་དག་པའི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བདག་དང་གཞན་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་དེའི་ཕྱིར་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་འདུས་བྱས་ཞེས་བཤད་ནས། ཡང་དག་པར་དངོས་པོ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ཕྱི་རོལ་པ་དག་འདི་སྐད་དུ། གལ་ཏེ་སྔ་ན་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་མ་ཡིན་ན། འོ་ན་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་པས། ཅིའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བརྗོད་ཅེས་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དང༌། གཞན་ཡང་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་མིང་


DTG118_Page_0236
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་བརྗོད་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ན་གོ་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་ཡང་བཤད་ཅི་དགོས་སྙམ་དུ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བས་དེའི་ཕྱིར་འོན་ཀྱང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་བརྗོད་པ་ཡོད་པར་གྱུར་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་འདི་གསུངས་ཏེ། བརྗོད་པ་དང་བྲལ་བས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ཆོས་འདི་རང་གི་རིག་པ་འདི་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར། དངོས་པོ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། གཞན་དག་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་བཤད་པ་ཡང་དགོས་སོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ཕྱི་རོལ་པ་དག །གལ་ཏེ་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། འོན་ནི་ཆོས་མེད་པར་གྱུར་པས་ཕན་ཡོན་གྱི་དངོས་པོ་ཅི་ཞིག་མཐོང་ནས་འདུས་བྱས་བཤད་སྙམ་དུ་དགོངས་པས་དེའི་ཕྱིར་ལན་དུ་འདི་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དངོས་པོ་ཡང་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། རང་གིས་རྟོགས་པའི་དངོས་པོ་དང་གཞན་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་དང༌། གཞན་དག་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་ཐ་སྙད་བླང་བའི་དངོས་པོའོ། །དངོས་པོ་རེ་རེ་ཡང་དོན་མང་པོ་དང་ལྡན་པས་བཤད་ཀྱིས་མི་རྫོགས་ཞེས་སོ།། །།བམ་པོ་བཅུ་གཅིག་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡང་སྟོན་པས་བཤད་པ་གླེང་བ་དང༌། དྲིས་པ་བཞིན་དུ་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་སྒྱུ་མ་མཁན་ནམ། སྒྱུ་མ་མཁན་གྱི་སློབ་མ་མཁས་པ་ཞིག་ལམ་པོ་ཆེའི་བཞི་མདོར་འདུག་སྟེ། རྩྭ་དང་ལོ་མ་དང་ཤིང་དང་གསེག་མ་དང་གྱོན་དུམ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ནས་སྒྱུ་མའི་ལས་སྣ་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་དྲིས་པ་བཞིན་དུ་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ་སྟེ། དཔེ་སྨོས་ནས་བཟླས་ཏེ་བཤད་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་གང་དག་ཅེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་ཆོས་དཔེ་དང་མཚུངས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་དང༌། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་མཇུག་བསྡུ་ཞིང་ཕ་རོལ་གྱིས་བརྒལ་བའི་ལན་བཏབ་པའོ། །དང་པོ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ་སྟེ། སྒྱུ་མའི་དངོས་པོའི་དཔེ་དང་དེ་ལ་སེམས་


DTG118_Page_0237
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅན་གང་དག་ཅེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་རྨོངས་པ་དག་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པའི་དཔེ་བསྟན་པ་དང༌། སེམས་ཅན་གང་དག་ཅེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དག་གིས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་རྟོགས་པའི་དཔེ་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་སྒྱུ་མའི་དངོས་པོའི་དཔེ་བསྟན་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བསྟན་ཏེ། སྒྱུ་མའི་དངོས་པོ་མདོར་བསྟན་པ་དང༌། འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་སྒྱུ་མའི་དངོས་པོ་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་བསྟན་པའོ། །སྒྱུ་མའི་དངོས་པོ་མདོར་བསྟན་པ་ཡང་རྣམ་པ་བཞིས་བསྟན་ཏེ། སྒྱུ་མ་མཁན་བསྟན་པ་དང༌། སྒྱུ་མའི་གནས་བསྟན་པ་དང༌། སྒྱུ་མའི་དངོས་པོའི་དཔེས་བསྟན་པ་དང༌། སྒྱུ་མའི་དངོས་པོ་སྤྱིར་བསྟན་པའོ། །མདོའི་ཚིག་དཔེར་བསྟན་པ་འདི་དག་གི་དགོངས་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་སྔར་སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པས་བཤད་པ་བསྟན་ནས། དེའི་འོག་ཏུ་བསྟན་པ་རྣམས་དང་སྦྱར་ཏེ། མདོའི་ཚིག་འདི་དག་བཤད་པར་བྱའོ། །སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པའི་བརྗེད་བྱང་ལས། འདིར་དཔེས་བསྟན་པའི་དགོངས་པ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དབང་གིས་ཡུན་རིང་པོར་འཁོར་བ་ན་གནས་ཤིང༌། སྡུག་བསྔལ་གྱིས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མྱོང་བར་གྱུར་པས། སྒྱུ་མའི་གཞི་དང༌། བརྗོད་དུ་མེད་པ་དང༌། གཉིས་སུ་མེད་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་ནས་ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་གྱིས། འཕགས་པ་རྣམས་ནི་འདི་ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་གསལ་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་བ་དང་དཔེ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བྱིས་བ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ནི་སྒྱུ་མའི་གཞི་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པ་དང༌། མི་ཤེས་པ་དང་བཅས་པས་འཕགས་པའི་ཤེས་རབ་ད་དུང་མ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཕགས་པ་རྣམས་ནི་སྒྱུ་མའི་གཞི་དང༌། གཉིས་སུ་མེད་པ་དང༌། བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དང༌། མི་ཤེས་པ་སྦངས་ནས་འཕགས་པའི་ལམ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་སྒྱུ་མ་མཁན་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དབང་པོ་རྣོན་པོའི་དཔེ་སྟེ། མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་སོ། །སྒྱུ་མ་མཁན་གྱི་སློབ་མ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་བླུན་པོའི་དཔེ་སྟེ། །


DTG118_Page_0238
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདོད་ཆེན་པ་རྣམས་སོ། །གཞན་ཡང་སྒྱུ་མ་མཁན་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་དཔེའོ། །སློབ་མ་ནི་ལས་ཀྱི་དཔེ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་དབང་གིས་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་སྒྱུ་མ་མཁན་ནི་རྒྱུའི་དཔེའོ། །སློབ་མ་ནི་འབྲས་བུའི་དཔེའོ། །ལམ་པོ་ཆེའི་བཞི་མདོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་གསུམ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་དང༌། སྐྱེ་ཤི་རྣམ་པ་བཞིའི་དཔེའོ། །ཡང་ན་སྤྱོད་ཡུལ་རྣམ་པ་བཞིའོ། །དང་པོ་ཡུལ་དང་བདག་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་དཔེའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང་སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པས་འཕགས་པ་གསེར་འོད་དམ་པའི་བརྗེད་བྱང་བྱས་པ་ལས། དེ་ལ་སྒྱུ་མ་མཁན་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དཔེ་སྟེ། ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་བྱེད་པའོ། །སྒྱུ་མ་མཁན་གྱི་སློབ་མ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདུན་པོ་རྣམས་ཀྱི་དཔེའོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ཕྲ་མོ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་དོ། །འབྲིང་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཀྱིས་སོ། །རགས་པ་ནི་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པོ་དག་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་དོ། །གཞན་ཡང་ལྟ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དག་ནི་མཁན་པོའོ། །སྲེད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ནི་སློབ་མའོ། །གཞན་ཡང་སེམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ནི་མཁན་པོའོ། །པགས་པ་དང་ཤའི་ཉོན་མོངས་པ་ནི་སློབ་མའོ། །ལམ་གྱི་བཞི་མདོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐུར་པ་རྣམ་པ་བཞི་དང་བྲལ་བའི་དོན་གྱི་དཔེ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལ་བསྟན་པ་རྣམས་དང་སྦྱར་ནས་བཤད་པ་ཡང་སྒྱུ་མ་མཁན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཤད་པ་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་དེ་དང་པོ་ནི་བསྟན་བཅོས་གནས་པ་བཅུའི་བཤད་པ་ལས་འདི་ལྟར་ལས་ནི་སྒྱུ་མ་མཁན་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཉིས་པ་ནི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ལས་ནི་སྒྱུ་མ་མཁན་ཞེས་བཤད་དོ། །གསུམ་པ་ནི་བསྟན་བཅོས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་དང༌། འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ལེའུ་ཆེན་པོ་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སྒྲ་མ་མཁན་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །བཞི་པ་ནི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་ནི་སྒྱུ་མ་མཁན་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ལམ་གྱི་བཞི་


DTG118_Page_0239
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མདོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དོ། །དང་པོ་ནི་ལུང་གཅིག་ལས་འཕྲོས་པ་དང༌། ལུང་སྣ་ཚོགས་ལས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པ་ནི་ལམ་གྱི་བཞི་མདོ་ལྟ་བུ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཉིས་པ་ནི་ལུང་སྣ་ཚོགས་ལ་སོགས་པ་ལས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་ནི་ལམ་གྱི་བཞི་མདོ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གསུམ་པ་ནི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གནས་བཞི་ནི་ལམ་གྱི་བཞི་མདོ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །རྩྭ་དང་ལོ་མ་དང་ཤིང་དང་གསེག་མ་དང་གྱོ་དུམ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ནས་ཞེས་བྱ་བས་ནི། རྟེན་བསྟན་ཏེ་འདི་ལྟར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་བོན་རྣམས་བསགས་པ་གནས་པའི་དཔེ་བསྟན་པའོ། །ཡང་ན་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཀུན་གཞི་ལ་ཡོད་པ་སྟེ། དེ་ལ་རྩྭ་དང་ལོ་མ་རགས་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ནི་དགེ་བ་བསགས་པའི་དཔེ་བསྟན་པའོ། །ཤིང་དང་གསེག་མ་ལ་སོགས་པར་བསགས་པའི་རྣམ་པ་ནི་མི་དགེ་བའི་ས་བོན་གྱི་དཔེ་བསྟན་པའོ། །སྒྱུ་མའི་ལས་སྣ་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྱུ་མའི་དངོས་པོ་སྤྱིར་བསྟན་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་རྩྭ་དང་ལོ་མ་ལ་སོགས་པའི་དབང་གིས་སྒྱུ་མ་རྣམས་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ས་བོན་གྱི་དབང་གིས་ཀྱང་འབྲས་བུ་རྣམས་སྐྱེ་བའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། གླང་པོ་ཆེའི་ཚོགས་དང༌། རྟའི་ཚོགས་དང༌། ཤིང་རྟའི་ཚོགས་དང༌། རྐང་ཐང་གི་ཚོགས་དང༌། ནོར་བུ་དང༌། མུ་ཏིག་དང༌། བཻ་ཌཱུཪྻ་དང༌། དུད་དང༌། མན་ཤེས་དང༌། བྱི་རུ་དང༌། ནོར་དང༌། འབྲུ་སྣ་ཚོགས་དང༌། བང་བ་དང༌། མཛོད་ལ་སོགས་པ་བསྟན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་སྒྱུ་མའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཕྱེ་སྟེ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏེ། གོང་དུ་སྒྱུ་མའི་ལས་སྣ་ཚོགས་ཞེས་མདོར་བསྟན་པ་ཁོ་ནར་ཟད་ཀྱི། རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདིར་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་བཤད་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པའི་འགྲེལ་བ་ལས། དམག་རྣམ་པ་བཞི་ནི་རྒྱུ་དང༌། རྐྱེན་གྱི་དཔེར་སྟོན་པའོ། །ནོར་བུ་ལ་སོགས་པ་ནི་འབྲས་བུའི་དཔེར་བསྟན་པ་སྟེ། དམག་རྣམ་པ་བཞིའི་དབང་གིས་ནོར་བུ་ལ་སོགས་


DTG118_Page_0240
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་མངོན་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་དམག་རྣམ་པ་བཞི་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་རྣམ་པའི་དཔེའོ། །ནོར་བུ་ལ་སོགས་པ་ནི་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་དཔེའོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་ ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མཁན་པོ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདུན་གྱི་སློབ་མ་རྣམས་རྣམ་པར་ཤེས next hit་པའི་གནས་བཞི་ལ་གནས་ཏེ། མིང་དང་ཐ་སྙད་ལ་སོགས་པའི་ས་བོན་བསགས་པས། ཁམས་གསུམ་དང༌། འགྲོ་བ་ལྔ་དང༌། སྐྱེ་བ་རྣམ་པ་བཞིའི་སེམས་ཅན་དང༌། སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། སའི་མདུན་རོལ་གྱི་རྨོངས་པ་དག་ནི་ཡང་དག་པར་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་སྣ་ཚོགས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་ཏོ། །ས་ལ་གནས་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དག་ནི་དེ་དག་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་རྟོགས་པས་ཆོས་རྣམས་ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་ཤེས་སོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །བསྟན་པ་ལས་ནི་སྒྱུ་མ་ལས་བསྡུས་སོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་ལ་སོགས་པ་ནི་ལམ་གྱི་བཞི་མདོར་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་སྒྱུ་མ་མཁན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། དང་པོ་ནི་སྒྱུ་མ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སྒྱུ་མ་མཁན་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་ལ་སོགས་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་ཤེས་པའི་ཕྱིར་སྒྱུ་མ་མཁན་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སོ། །གསུམ་པ་ནི་སྒྱུ་མ་བྱེད་པའི་བདག་པོར་གྱུར་པའི་ཕྱིར། སྒྱུ་མ་མཁན་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་པོ་དག་གོ །འདིར་ནི་གསུམ་པ་དང་སྦྱར་རོ། །ཡང་ན་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་ཉི་ཚེ་དང་སྦྱར་རོ། །ཡང་ན་གསུམ་ཆར་དང་སྦྱར་ན་ཡང་དོན་འགལ་བ་མེད་དོ། །དེ་ལ་ལམ་གྱི་བཞི་མདོར་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་བསྟན་ཏེ། དང་པོ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བའི་ལམ་གྱི་བཞི་མདོ་སྟེ། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞིའོ། །གཉིས་པ་ནི་ལས་དང་པོ་པས་རྣམ་པར་བརྟག་པར་བྱ་བའི་ལམ་སྟེ། དེ་ཉིད་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའི་གནས་བཞིའོ། །གསུམ་པ་ནི་སྒྱུ་མའི་བདག་པོའི་གནས་པའི་ལམ་སྟེ། དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གནས་བཞིའོ། །འདིར་ནི་གསུམ་པ་དང་སྦྱར་རོ། །


DTG118_Page_0241
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡང་ན་གསུམ་ཆར་དང་སྦྱར་ན་ཡང་འགལ་བ་མེད་དོ། །དེ་ལ་སེམས་ཅན་གང་དག་བྱིས་པ་དང་རྨོངས་པ་དང༌། ཤེས་རབ་འཆལ་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཤེས་པ་མེད་པ་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཉིས་པ་རྨོངས་པ་དག་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པའི་དཔེ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་ལྔས་དབྱེ་སྟེ། མངོན་པར་ཞེན་པའི་གང་ཟག་བསྟན་པ་དང༌། མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཡུལ་བསྟན་པ་དང༌། མངོན་པར་ཞེན་པ་འབྱུང་བར་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་དང༌། མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྒྱུས་ཐ་སྙད་དུ་བརྗོད་པ་བསྟན་པ་དང༌། དེ་དག་ལ་ཡང་དག་པར་བསྐུལ་བའོ། །འདིར་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པའི་གང་ཟག་བསྟན་པ་སྟེ། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་མིང་དུ་བཏགས་པའོ། །སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པའི་བརྗེད་བྱང་ལས། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱིས་པ་ཆུང་དུ་ལྟ་བུའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་སྟེ། འདོད་ཆེན་པ་རྣམས་སོ། །ཤེས་རབ་འཆལ་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཤེས་རབ་རྣོན་པོ་སྟེ། མུ་སྟེགས་ཅན་ལྟ་བ་བསྐྱེད་པར་ནུས་པ་རྣམས་སོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །འདིར་བྱིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་པའོ། །རྨོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏི་མུག་གི་ནུས་པ་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པ་བསྐྱེད་པའི་གཞིའོ། །ཤེས་རབ་འཆལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་བསྟན་པ་སྟེ་ལྟ་བ་མང་པོ་རྣམས་སོ། །ཤེས་པ་མེད་པ་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་འཆལ་པའི་ནུས་པ་སྟེ། འདིས་ནི་གཏི་མུག་གི་དབང་གིས་ཡང་དག་པའི་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་བསྟན་ཏོ། །རྩྭ་དང་ལོ་མ་དང་ཤིང་དང་གསེག་མ་དང༌། གྱོ་དུ་མ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྒྱུ་མ་དང་སྤྲུལ་པའི་དངོས་པོ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཡུལ་བསྟན་པ་སྟེ། རྩྭ་དང་ལོ་མ་ལ་སོགས་པས་ནི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་དཔེར་བསྟན་པའོ། །སྤྲུལ་པ་དང་སྒྱུ་མའི་དངོས་པོ་དག་ནི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་དཔེ་བསྟན་པའོ། །ཡང་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་གྱིའོ། །མཐོང་ངམ་ཐོས་ན་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ།


DTG118_Page_0242
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གླང་པོ་ཆེའི་ཚོགས་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ཡང་དག་པར་ཡོད་དོ། །རྟ་པའི་ཚོགས་དང༌། ཤིང་རྟའི་ཚོགས་དང༌། རྐང་ཐང་གི་ཚོགས་དང༌། ནོར་བུ་དང༌། མུ་ཏིག་དང༌། བཻ་ཌཱུཪྻ་དང༌། དུང་དང༌། མན་ཤེལ་དང༌། བྱི་རུ་དང༌། ནོར་དང༌། འབྲུ་སྣ་ཚོགས་དང༌། བང་བ་དང༌། མཛོད་ལ་སོགས་པ་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ཡང་དག་པར་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པ་མངོན་པར་ཞེན་པ་འབྱུང་པ་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་སྟོན་ཏེ། འདི་ལྟར་མ་རིག་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ལྟ་བ་བསྐྱེད་པའི་དབང་གིས་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པའོ། །སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པའི་བརྗེད་བྱང་ལས། མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བདག་ཉིད་ཀྱིས་མཐོང་བ་འདི་ནི་སྒྱུ་མ་མཁན་གྱི་དཔེར་བསྟན་པ་སྟེ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཤེས་རབ་རྣོན་པོ་རྣམས་སོ། །ཐོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། གཞན་ལས་ཐོས་པའོ། །འདི་ནི་སློབ་མའི་དཔེར་བསྟན་པ་སྟེ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྨོངས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་དང༌། ཇི་ལྟར་ཐོས་པ་བཞིན་དུ་དེ་ལ་ནན་གྱིས་མཆོག་ཏུ་བཟུང་ཞིང་མངོན་པར་ཞེན་ནས། འདི་ནི་བདེན་གྱི་གཞན་ནི་གཏི་མུག་ཅིང་བརྫུན་པའོ་ཞེས་རྗེས་སུ་ཐ་སྙད་འདོགས་པར་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་པ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྒྱུས་ཐ་སྙད་དུ་བརྗོད་པ་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་སྒྱུ་མ་མ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་ཅིང་མངོན་པར་ཞེན་པའོ། །གལ་ཏེ་གཞན་འགའ་ཞིག་གིས་འདི་སྐད་དུ་འདི་ནི་ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ན། དེ་དག་ལ་འདི་དག་ནི་བླུན་པ་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བའོ་ཞེས་ཟེར་བའོ། །དེ་ནི་དེ་དག་གིས་ཕྱིར་བརྟག་པར་བྱ་དགོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ལྔ་པ་དེ་དག་ལ་ཡང་དག་པར་བསྐུལ་བ་སྟེ། དེ་དག་རྨོངས་པའི་དབང་གིས་སྒྱུ་མར་མ་ཤེས་པས་ཡང་དག་པར་ཡོད་པར་འཛིན་ཏེ། ཕྱིས་སྒྱུ་མ་དེ་དག་མེད་པར་གྱུར་ན་ཡང་ལེགས་པར་བརྟགས་ནས་གདོད་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་འགྱུར་བའོ། །དེ་ལ་སེམས་ཅན་བྱིས་པ་མ་ཡིན་པ་རྨོངས་པ་མ་ཡིན་པ། ཤེས་རབ་དགེ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་ནི་ཤེས་པ་དེ་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གསུམ་


DTG118_Page_0243
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དག་གིས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་རྟོགས་པའི་དཔེ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་ལྔར་དབྱེ་བས་གོང་མ་ལས་བཟློག་པ་ལས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་གང་ཟག་བསྟན་པ་དང༌། ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་བསྟན་པ་དང༌། ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཉིད་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་དང༌། ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་རྒྱུས་ཐ་སྙད་འབྱུང་བ་བསྟན་པ་དང༌། ཡང་བརྟག་མིང་དགོས་པར་བསྐུལ་བའོ། །འདི་ནི་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་གང་ཟག་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །དང་པོ་ལ་སེམས་ཅན་གང་ཞེ་ན་བྱ་བས་ནི་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་གང་ཟག་བསྟན་ཏེ། དེ་ནི་སའི་མདུན་རོལ་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འམ། ཡང་ན་ས་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྟེ། ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་བཏགས་པ་ཙམ་མོ། །གཉིས་པ་བྱིས་པ་མ་ཡིན་པ། རྨོངས་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་བསྐྱེད་པའི་ཉེ་བའི་རྐྱེན་ཏེ། གཏི་མུག་མེད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བའོ། །གསུམ་པ་ཤེས་རབ་དགེ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །འདི་ནི་སའི་མདུན་རོལ་སྦྱོར་བའི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་ན་གཟུང་བ་དང༌། འཛིན་པ་སྟོང་པ་ཉིད་རིམ་གྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་དཔེར་བསྟན་པའོ། །ཡང་ན་ས་ལ་གནས་པ་དག་དོན་དམ་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཚུལ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ལས་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྩྭ་དང་ལོ་མ་དང༌། ཤིང་དང་གསེག་མ་དང༌། གྱོ་དུམ་ལ་སོགས་པ་ལ། སྒྱུ་མ་དང༌། སྤྲུལ་པའི་དངོས་པོ་དག་ཅེས་བྱ་བས་ནི་གཉིས་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་བསྟན་ཏེ། མདོའི་ཚིག་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །མཐོང་བ་དང་ཐོས་པ་ན་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། གླང་པོ་ཆེའི་ཚོགས་སྣ་ཚོགས་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ཡང་དག་པར་མེད་དོ། །རྟའི་ཚོགས་དང༌། ཤིང་རྟའི་ཚོགས་དང༌། རྐང་ཐང་གི་ཚོགས་དང༌། ནོར་བུ་དང༌། མུ་ཏིག་དང༌། བཻ་ཌཱུཪྻ་དང༌། དུང་དང༌། མན་ཤེལ་དང༌། བྱི་རུ་དང༌། ནོར་དང༌། འབྲུ་སྣ་ཚོགས་དང༌། བང་བ་དང༌། མཛོད་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་སྣ་ཚོགས་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ཡང་དག་པར་མེད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བས་ནི་གསུམ་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་


DTG118_Page_0244
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཉིད་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་ཡུལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་དང༌། འོན་ཀྱང་ཡུལ་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་བཏགས་པའི་ཡུལ་མེད་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའོ། །འདི་ནི་ཡང་དག་པའི་ཡུལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་སྟེ། མདོ་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །འོན་ཀྱང་སྒྱུ་མའི་གཟུགས་མིག་སླུ་བར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་གང་ལ་གླང་པོ་ཆེའི་ཚོགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང༌། གླང་པོ་ཆེའི་ཚོགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གི་འདུ་ཤེས་འབྱུང་བ་ནས། ནོར་དང་འབྲུ་སྣ་ཚོགས་དང༌། བང་བ་དང༌། མཛོད་ལ་སོགས་པའི་བར་གྱི་འདུ་ཤེས་དང༌། དེ་དག་གི་རྣམ་པའི་བྱེ་བྲག་གི་འདུ་ཤེས་འབྱུང་བ་འདི་ནི་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བས་ནི་གཉིས་པ་བཏགས་པའི་ཡུལ་མེད་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའོ། །མདོའི་ཚིག་འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། དང་པོ་ནི་འོན་ཀྱང་སྒྱུ་མའི་གཟུགས་མིག་སླུ་བར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི། འདྲ་བ་ཙམ་གྱི་ཡུལ་མེད་པ་མ་ཡིན་པར་ཡང་དག་པར་སྟོན་ཏོ། །གཉིས་པ་གང་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་ནི་ནོར་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་ཏེ། འདི་ནི་དང་པོའོ། །སྒྱུ་མའི་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང༌། སོ་སོའི་གཞུང་གི་བཤད་པ་མི་མཐུན་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བའི་གཞུང་གི་བསྟན་བཅོས་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ལ་སྤྲུལ་པའི་གཟུགས་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བཤད་དེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མཐུའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྲུལ་པའི་གཟུགས་འདྲ་བ་ཡང་དག་པའི་གཟུགས་ཡིན་བས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སྒྱུ་མ་སྔགས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་མཚན་མ་བྱུང་ནས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པས་སོ། །དེ་དག་གི་གཞུང་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ཐམས་ཅད་ནི་ཡུལ་དང་བཅས་པ་ལ་དམིགས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །མདོ་སྡེ་པ་དག་གིས་སྒྱུ་མའི་གླང་པོ་ཆེ་དང༌། རྟ་ལ་སོགས་པ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་སྒྱུ་མ་དམིགས་པའི་སེམས་ནི་ཡུལ་མེད་པ་ལ་དམིགས་ནས་སྐྱེའོ་ཞེས་ཟེར་བས། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་གཞུང་གིས་མེད་པ་ལ་དམིགས་པ་ལས་ཀྱང་སེམས་སྐྱེ་བར་འདོད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །འདིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྟན་པ་དང་སྦྱར་ན་བཤད་པ་རྣམ་


DTG118_Page_0245
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་གཉིས་ཡོད་དེ། དང་པོ་ནི་སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་གཞུང་ཡང་དོན་མདོ་སྡེ་པ་དང་མཐུན་ཏེ། དོན་མེད་པ་ལ་དམིགས་པ་ལས་ཀྱང་སེམས་སྐྱེ་བར་བཤད་པས། དེའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་ནི་གང་ཡང་བསླུར་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བྱུང་བས། དེའི་ཕྱིར་དེའི་གཞུང་གིས་མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་ནི་ཡུལ་ཡང་དག་པ་ཁོ་ན་ལ་དམིགས་ལ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མེད་པ་ཡང་དམིགས་པར་འདོད་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །འཕགས་པ་བྱམས་པའི་གཞུང་དང་སྦྱར་ན། ཡང་དག་པའི་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་མེད་ཀྱང༌། གླང་པོ་ཆེ་དང་འདྲ་བའི་མཚན་མའི་རྣམ་པ་སྣང་བ་ནི་ཡོད་དེ། གཟུགས་བརྙན་གྱི་གཟུགས་འདིས་དམིགས་པའི་ཡུལ་བྱེད་དོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །སྒྱུ་མའི་གླང་པོ་ཆེའི་དཔེ་འདི་ལ་ཡང་དོན་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། དང་པོ་ནི་འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལས། སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པའི་དཔེ་བཅུ་གསུངས་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་གྱི་དཔེ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི་ཆོས་མངོན་པའི་མདོ་དང༌། བསྟན་བཅོས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་ལ་སོགས་པ་ལས། དཔེ་བརྒྱད་བསྟན་པ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་འདྲ་བ་ཙམ་དུ་ཡོད་ཀྱི། ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་སྟོན་ཏེ་མདོ་སྡེ་འདི་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་འདྲ་བའི་དོན་གྱིས་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དཔེ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ལ་གླང་པོ་ཆེའི་ཚོགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་མཚན་ཉིད་ལ་རྨོངས་པ་མེད་པ་བསྟན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དེ་ལ་གླང་པོ་ཆེའི་ཚོགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གླང་པོ་ཆེའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་རྨོངས་པ་སྟེ། གླང་པོ་ཆེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྤྱི་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའོ། །དེའི་ཆེ་ཆུང་ངམ་སྔོ་བའམ་དཀར་བ་ལ་སོགས་པ་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་ནི་བྱེ་བྲག་གི་འདུ་ཤེས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེས་ན་རྨོངས་པ་དག་འདུ་ཤེས་རྣམ་པ་གཉིས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །འབྱུང་བ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟླས་རྟ་ལ་སོགས་པའི་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱང་གོང་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །དེ་དག་ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་དང་ཇི་ལྟར་ཐོས་པ་བཞིན་དུ། ནན་


DTG118_Page_0246
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱིས་མཆོག་ཏུ་བཟུང་ཞིང་མངོན་པར་ཞེན་ནས་འདི་ནི་བདེན་གྱི་གཞན་གྱི་གཏི་མུག་ཅིང་བརྫུན་པའོ་ཞེས་རྗེས་སུ་ཐ་སྙད་མི་འདོགས་ཀྱི། འདི་ལྟར་དོན་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་རྗེས་སུ་ཐ་སྙད་འདོགས་པར་ཡང་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་བཞི་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་རྒྱུས་ཐ་སྙད་འབྱུང་བའི་རྒྱུས་སོ། །འདི་ཡང་དོན་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། དང་པོ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཡུལ་རྣམས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་རྟོགས་པས་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ཐ་སྙད་མི་སྐྱེད་པའོ། །གཉིས་པ་འདི་ལྟར་དོན་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་མཐུའི་དབང་གིས་ཡུལ་མེད་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པས། བཏགས་པ་ཙམ་དུ་ཐ་སྙད་བསྐྱེད་པའོ། །དེ་ནི་དེ་དག་གིས་ཕྱིས་ཉེ་བར་གནས་བརྟགས་པར་བྱ་མི་དོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྔ་པ་ཡང་བརྟག་མི་དགོས་པར་བསྐུལ་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་གང་དག་བྱིས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོར་གྱུར་པ། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་པ་མ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གཉིས་པ་ཆོས་དཔེ་དང་མཚུངས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། རྨོངས་པ་དང་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པར་བསྟན་པ་དང༌། དེ་ལ་སེམས་ཅན་གང་དག་ཅེས་བྱ་བ་དག་གིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དག་ཡུལ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་རྟོགས་པར་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་ལྔར་དབྱེ་སྟེ། མངོན་པར་ཞེན་པའི་གང་ཟག་བསྟན་པ་དང༌། ཡུལ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པར་བསྟན་པ་དང༌། མངོན་པར་ཞེན་པ་བསྐྱེད་པའི་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་དང༌། མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྗེས་སུ་ཐ་སྙད་འབྱུང་བར་བསྟན་པ་དང༌། དེ་དག་ལ་ཡང་དག་པར་བསྐུལ་བའོ། །འདི་ནི་དང་པོ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་གང་ཟག་བསྟན་པ་དང་སྦྱར་བའོ། །དེ་ལ་དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་དཔེ་དང་མཚུངས་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །མངོན་པར་ཞེན་པའི་གང་ཟག་དེ་ཡང་མིང་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། སེམས་ཅན་དང༌། བྱིས་པ་དང༌། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་


DTG118_Page_0247
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་མདོར་བསྡུ་ན་དོན་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། དང་པོ་ནི་ཆོས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་མང་པོ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ལྔ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་དང༌། ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་དང༌། ཁམས་དྲུག་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་ཆོས་མང་པོ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་རང་བཞིན་མཚུངས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་དང༌། བསྟན་བཅོས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་པ་མི་མཐུན་པ་རྣམ་པ་གཅིག་ལས་ཀྱང་དོན་ཕལ་ཆེར་འདི་དང་མཐུན་པར་བཤད་དོ། །གཉིས་པ་ནི་སྐྱེ་བ་མང་པོ་ལེན་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་ཤེས་རབ་སྒྲོན་མའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ལས་འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་ནས་ཡང་དུ་སྐྱེ་བ་ལེན་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང་སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པས་འཕགས་པ་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པའི་འགྲེལ་པ་བྱས་པ་ལས་སྐྱེ་བ་སྔ་མ་དང༌། སྐྱེ་བ་ཕྱི་མ་སྐྱེ་བ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་སྔ་ཕྱི་འགག་པའི་དོན་དང་བཅས་པས་སྣ་ཚོགས་འགག་པ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཕྱོགས་གཉིས་སུ་སྐྱེ་བ་ཁོ་ནས་སེམས་ཅན་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། འགག་པ་མི་འགྲུབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། རྒྱ་ཆེར་དེ་ཉིད་ལས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །བྱིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། གཏི་མུག་པའོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རྨོངས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བསྟན་བཅོས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་བརྒྱ་བ་དང་སྦྱར་ན་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་དད་པར་སྐྱེས་པའོ་ཞེས་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་དེ་ཉིད་ལས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་ཇི་ཙམ་དུ་ལྟ་བ་དང་བཅས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་མེད་ཅིང་ཤེས་པ་ཤིན་ཏུ་མི་གསལ་བའི་ཕྱིར་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཞེས་


DTG118_Page_0248
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས་ཅིའི་ཕྱིར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་སྐྱེ་བ་མཚུངས་པ་ཡིན་ལ། འདི་ནི་དེ་དང་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཞེས་བྱའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་འཕགས་པ་དག་ཀྱང་སོ་སོ་ཐ་དད་པར་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཞེས་བྱ་བར་ལ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་མཚུངས་པར་གོ་ཞིང་ལྟ་བ་དང་འདུན་པ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་མཚུངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། ཤིན་ཏུ་སྐྱོ་ཞིང་སྨད་པར་བྱ་བར་འོས་པའི་ཕྱིར། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཞེས་བྱ་བས་ཀླན་ཀ་བཙལ་བ་ནི་མི་རིགས་སོ། །བཙུན་པ་ན་རེ་ཡང་དག་པའི་ཆོས་དང་འདུལ་བ་དང་ཐ་དད་པར་གྱུར་ནས་སྐྱེ་བ་ལེན་པའི་ཕྱིར། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཞེས་བྱ་སྟེ་ཞེས་བཤད་དོ། །རྒྱ་ཆེར་དེ་ཉིད་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་རང་བཞིན་ཅན་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ཟག་པ་མེད་པའི་འཕགས་པའི་ལམ་ཐོབ་པའམ། ཡང་ན་ས་དང་པོ་ལ་སོགས་པའི་འཕགས་པའི་ལམ་མ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ཡོད་པར་མངོན་པར་ཞེན་པར་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་མངོན་པར་མི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་ཡུལ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པར་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་མིང་དང་བརྗོད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཆོས་ཉིད་མངོན་པར་མ་ཤེས་པའོ། །དེ་དག་ནི་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཏེ་མཐོང་ངམ་ཐོས་ནས་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། འདུས་བྱས་དང༌། འདུས་མ་བྱས་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་ཡང་དག་པར་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པ་མངོན་པར་ཞེན་པ་བསྐྱེད་པ་ཡང་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ལ་སོགས་


DTG118_Page_0249
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་དག་ལ་ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མའི་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་དག་པའི་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པར་འཛིན་པ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའོ། །དེ་དག་ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་དང་ཇི་ལྟར་ཐོས་པ་བཞིན་དུ་ནན་གྱིས་མཆོག་ཏུ་བཟུང་ཞིང་མངོན་པར་ཞེན་ནས། འདི་ཁོ་ན་བདེན་གྱི་གཞན་ནི་གཏི་མུག་ཅིང་བརྫུན་པའོ་ཞེས་རྗེས་སུ་ཐ་སྙད་འདོགས་པར་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་པ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྗེས་སུ་ཐ་སྙད་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏེ། གོང་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ནི་དེ་དག་གི་ཕྱིར་ས་ཉེ་བར་བརྟག་པར་བྱ་དགོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་པ་དེ་དག་ལ་ཡང་དག་པར་བསྐུལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཡང་དག་པའི་དོན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་སེམས་ཅན་གང་དག་བྱིས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་མ་ཡིན་པ། འཕགས་པའི་བདེན་པ་མཐོང་བ། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་རབ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གཉིས་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དག་ཡུལ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པར་ལྔར་དབྱེ་སྟེ། ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་གང་ཟག་བསྟན་པ་དང༌། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡུལ་རྟོགས་པ་བསྟན་པ་དང༌། རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་དང༌། ཡུལ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐ་སྙད་འབྱུང་བ་བསྟན་པ་དང༌། ཡང་བརྟག་མི་དགོས་པར་བསྐུལ་བ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་གང་ཟག་བསྟན་པའོ། །དེ་ལ་སེམས་ཅན་གང་དག་བྱིས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སའི་མདུན་རོལ་གྱི་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལས་རྣམ་པར་དབྱེ་བའོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་མཐོང་བ་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་རབ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡང་དག་པར་བསྟན་ཏོ། །དོན་དམ་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མཐོང་བའོ། །ཡང་ན་བདེན་པ་བཞིའི་དེ་བཞིན་ཉིད་མཐོང་བའོ། །འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་རབ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་ཟག་པ་མེད་པའི་འཕགས་པའི་


DTG118_Page_0250
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡེ་ཤེས་སོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པའི་བསྟན་བཅོས་དང་སྦྱར་ན། དེ་ལས་རྣམ་གྲངས་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡང་དག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོ་ན་ཡིན་པར་སྟོན་ཏོ། དང་པོ་ནི་གཅིག་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྟོན་ཏོ། །གཉིས་པ་ནི་དོན་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྟོན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས། འཇིག་རྟེན་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འཛིན་པ་གཉིས་ཀྱིས་བག་ལ་ཉལ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་རྩ་བ་ཡིན་ལ་འདི་ཁོ་ནས་སྤོང་བར་ནུས་པས་འདི་གཅིག་པུ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་མིང་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཟག་པ་མེད་པ་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་མངོན་པར་རྟོགས་པས་སོ། །ཡེ་ཤེས་འདི་དོན་རྣམ་པ་གཉིས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཡེ་ཤེས་གཞན་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་བ་སྟེ། འདི་ནི་ས་བཅུ་བའི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་ཅིང་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་གཉིས་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡུལ་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་ནས་ཟག་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ནི་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཏེ། མཐོང་ངམ་ཐོས་ན་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཐོབ་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་ཡང་དག་པར་མད་མོད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གསུམ་པ་རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། རྫས་སུ་ཡོད་པའི་ཡུལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་རྟོགས་པ་བསྟན་པ་དང༌། འོན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་བཏགས་པ་ཙམ་གྱི་ཡུལ་མེད་པ་མ་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོའོ། །སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པས་བཤད་པ་དང་སྦྱར་ན། སྔར་གོང་དུ་བཤད་པ་ལྟར་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་དང༌། འདུས་མ་བྱས་


DTG118_Page_0251
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའོ། །སློབ་དཔོན་ཧྱན་ཙང་གིས་བཤད་པ་དང་སྦྱར་ན། ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་སྟོན་ཏོ། །འོན་ཀྱང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་བ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ། །བློ་རྨོངས་པར་བྱེད་པ་དེ་ལས་འདུས་བྱས་དང༌། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང༌། འདུས་བྱས་དང༌། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གི་འདུ་ཤེས་འབྱུང་བ་འདི་ནི་ཡོད་དོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བས་ནི་གཉིས་པ་བཏགས་པ་ཙམ་གྱི་ཡུལ་མེད་པ་མ་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །མདོའི་ཚིག་འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། དང་པོ་ནི་བཏགས་པའི་ཡུལ་མེད་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའོ། །གཉིས་པ་དེ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་ནི་བཏགས་པའི་ཡུལ་དེ་དག་གི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྱེ་བྲག་བསྟན་པའོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བྱ་བ་ལ། འདུ་བྱེད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ལྟ་བའི་རྣམ་པ་དམིགས་པར་བྱེད་པའི་ཤེས་པའོ། །མཚན་ཉིད་ནི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་རྣམ་པའོ། །འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་པ་སྟེ། རྒྱུ་མཚན་གྱི་རྣམ་པས་བསྡུས་པའོ། །འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ནི་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་མེད་པ་ཡིན་པས་སྒྱུ་མའི་དངོས་པོ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་བཏགས་པའི་ཡུལ་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་བསྟན་ཏེ། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་འདུ་ཤེས་བསྟན་པ་སྟེ། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུས་བྱས་ངང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གི་འདུ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེ་བྲག་གི་འདུ་ཤེས་བསྟན་པ་སྟེ་བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་དང༌། ཇི་ལྟར་ཐོས་པ་བཞིན་དུ་ནན་ཏན་གྱིས་མཆོག་ཏུ་བཟུང་ཞིང་མངོན་པར་ཞེན་ནས་འདི་ཁོ་ན་བདེན་གྱི་གཞན་ནི་གཏི་མུག་ཅིང་བརྫུན་པའོ་ཞེས་ཐ་སྙད་མི་འདོགས་ཀྱི་འདི་ལྟར་དོན་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་རྗེས་སུ་ཐ་སྙད་འདོགས་པར་ཡང་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་པ་ཡུལ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐ་སྙད་འབྱུང་


DTG118_Page_0252
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གོང་དུ་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ནི་དེ་དག་གི་ཕྱིར་ཉེ་བར་བརྟག་པར་བྱ་མི་དགོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྟ་བ་ལ་ཡང་བརྟག་མི་དགོས་པར་བསྐུལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཁོང་དུ་ཆུད་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་ན་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དངོས་པོ་དེ་དག་ལ་འཕགས་པའི་ཤེས་པ་དང༌། མཐོང་བས་མིང་དང༌། བརྗོད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཤིང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་དེ་ཉིད་གཞན་དག་མངོན་པར་རྫོགས་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བཏགས་པའི་མིང་དང༌། འདུ་ཤེས་ཀྱིས། འདུས་བྱས་དང༌། འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་གསུམ་པ་མཇུག་བསྡུ་ཞིང༌། ཕ་རོལ་གྱིས་བརྒལ་བའི་ལེན་གདབ་པ་བསྟན་ཏེ། བརྒལ་བའི་ལན་གདབ་པའི་དོན་ནི་གོང་དུ་བསྟན་པ་དག་བརྟགས་ན་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དོན་ཟབ་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་གྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་སྨྲས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གོང་དུ་གཉིས་སུ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་ལ། ཚིག་རྐྱང་པས་རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པས་མདོར་བསྟན་པའོ་ཞེས་གཉིས་སུ་ཕྱེ་བ་ལས། ཚིག་རྐྱང་པས་རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་བཤད་པ་བཤད་ཟིན་ཏེ། དེ་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་མདོར་བསྟན་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བསྟན་པའི་དགོངས་པ་སྨོས་པ་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པས་ཡང་དག་པར་བཤད་པ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོའོ། །འདི་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དོན་ཟབ་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་གྱིས་གཉིས་སུ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ཡང་བཟླས་ཏེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པའི་འགྲེལ་བ་ལས་མུ་རྣམ་པ་བཞིར་འབྱུང་སྟེ། དང་པོ་ནི་ཚིག་འབྲུ་ཟློས་བུར་གྱུར་ལ་དོན་ཟློས་བུར་མ་གྱུར་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་གཽ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མིག་ལ་སོགས་པའི་དོན་རྣམ་པ་


DTG118_Page_0253
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དགུར་འདྲེན་པ་ལ་སོགས་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་དོན་ཟློས་བུར་གྱུར་ལ་ཚིག་འབྲུ་ཟློས་བུར་མ་གྱུར་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་བརྒྱ་བྱིན་ལ་མིག་སྟོང་ཡོད་པར་བརྗོད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །གསུམ་པ་ནི་ཚིག་འབྲུ་དང་དོན་གཉིས་ཀ་ཟློས་བུར་མ་གྱུར་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ལྷ་དང་མི་ཞེས་བརྗོད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །བཞི་པ་ནི་ཚིག་འབྲུ་དང་དོན་གཉིས་ཀ་ཟློས་བུར་གྱུར་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་དོན་སྔ་མ་སྡུད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། འདིར་ནི་བཞི་པ་དང་སྦྱར་བ་ཙམ་གྱི་ཕྱིར་ཚིག་ཟློས་བུར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྔོན་གྱི་བརྒྱུད་པ་ལས་ནི་མུ་གསུམ་ཁོ་ནའོ་ཟེར་ཏེ། མདོར་བསྡུས་པས་མུ་གསུམ་པ་འདི་མི་འཆད་དོ། །གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ལས་འབྱུང་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་ཆོས་མངོན་པ་སྣ་ཚོགས་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས། དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ནི། མདོ་སྡེ་དེ་ཉིད་དུ་དབུས་དང་ཐ་མར་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པའོ། །ཡང་ན་དྲང་བའི་མདོ་སྡེ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པའོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མདོ་སྡེ་རྣམས་ལས་ཚིགས་སུ་སྦྱར་ནས། ཚིག་གཉིས་པ་དང༌། ཚིག་གསུམ་པ་དང༌། ཚིག་བཞི་པ་དང༌། ཚིག་ལྔ་པ་དང༌། ཚིག་དྲུག་པའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །འདིར་ནི་དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང་སྦྱར་བའི་ཕྱིར། དེ་ཉིད་ཡང་བསྟན་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་བསྟན་པའི་དགོས་པ་ཡང་སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པས་བཤད་པ་དང་སྦྱར་ན་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་དྲུག་གི་ཕྱིར་ཏེ་བརྗེད་ངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཕྱིས་འོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། ལེན་པ་དང༌། གཟུང་སླ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཤེས་རབ་རྣོ་བ་དང༌། རྟུལ་བ་མི་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། སེམས་ཅན་མོས་པ་མི་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། གང་ཟག་འཆད་པ་པོའི་ཐབས་མཁས་པ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་ཉན་པའི་འཁོར་རྣམ་པར་གཡེང་


DTG118_Page_0254
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་དང༌། རྐྱེན་གཞན་གྱིས་དོན་སྔ་མ་བརྗེད་པ་རྣམས་ཡང་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་གསུངས་སོ། །གཞན་ཡང་ཕྱིས་འོངས་པ་རྣམས་སྔ་མ་མ་ཐོས་པ་ཐོས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསུངས་སོ། །གཞན་ཡང་ལེན་པ་དང་གཟུང་སླ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མདོའི་ཚིག་རྐྱང་པ་དང། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འབའ་ཞིག་གསུངས་ལ། མདོའི་ཚིག་རྐྱང་བ་མ་གསུངས་ན་དོན་ཕྲ་བས་ལེན་དཀའ་བར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་མདོའི་ཚིག་རྐྱང་བ་འབའ་ཞིག་གསུངས་ལ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་མ་གསུངས་ན་ནི་དོན་སིལ་བུར་འགྱུར་ཏེ། གཟུང་བར་དཀའ་བས་ལེན་པ་དང༌། གཟུང་སླ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མདོ་དང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྫོགས་པར་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གང་ཟག་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཆེད་དུ་མདོ་དང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྫོགས་པར་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་ཟག་ཁ་ཅིག་ནི་དབང་པོ་རྟུལ་ལ་ཁ་ཅིག་ནི་དབང་པོ་རྣོ་སྟེ། གལ་ཏེ་དབང་པོ་རྟུལ་པོ་ལ་མདོར་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་ལ་རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་མ་ཕྱེན་དོན་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་བས། གང་ཟག་འདི་ལྟ་བུ་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་ནི་མདོ་སྡེ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་ལ་གང་ཟག་དབང་པོ་རྣོན་པོ་ལ་ཤེས་པ་བསྐྱེད་ཅིང་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་ནི་དོན་གྱི་མཚན་ཉིད་མདོར་བསྡུས་པས་དེ་དག་རང་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་འབྱེད་ཅིང་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་འཕགས་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་དོན་གཅིག་ཡང་དག་པར་ཐོས་པ་རྣམ་པ་བཅུར་རྣམ་པར་འབྱེད་ནུས་པར་གྱུར་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། གལ་ཏེ་རྒྱས་པར་བཤད་པར་གྱུར་ན་གང་ཟག་འདི་ལྟ་བུ་ལ་ཕན་པར་མི་འགྱུར་བས། གང་ཟག་དབང་པོ་རྣོ་བ་དང༌། རྟུལ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཆེད་དུ་མདོ་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྫོགས་པར་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་སེམས་ཅན་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་པས། ཁ་ཅིག་ནི་འཆད་པ་ལ་མོས་ཏེ། བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེའི་སྟོབས་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག་ནི་སྤྱོད་པ་ལ་མོས་ཏེ་སེམས་རབ་ཏུ་དབེན་ཞིང་ཞི་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཟག་འདི་ལྟ་བུ་གཉིས་


DTG118_Page_0255
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར། མདོ་དང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུངས་སོ། །གཞན་ཡང་གང་ཟག་འཆད་པ་པོའི་ཐབས་མཁས་པ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ་འདི་ལྟར་རྒྱས་པ་ལས་བསྡུས་པ་དང་བསྡུས་པ་ལས་རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཕྱིར། དེས་ཆོས་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་རྣམས་ཤིན་ཏུ་ཐོག་ཏུ་ཕེབས་པར་གྱུར་བས། རྒྱས་པ་དང་བསྡུས་པ་གང་ཅི་རྗེས་སུ་བཤད་ཀྱང་རུང་སྟེ། གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་ཤིང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་མདོ་དང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །བསྟན་བཅོས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དྲུག་པ་ལས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསུངས་པ་ལ་དགོངས་པ་རྣམ་པ་དྲུག་ཡོད་དོ་ཞེས་འབྱུང་བ་དང༌། གནས་པ་བཅུའི་བཤད་པ་ལས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསུངས་པ་ནི་དོན་རྣམ་པ་གཅིག་གི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ནི་མངས་ཀྱིས་དགོས་ནས་འདིར་མ་བསྟན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་བརྗོད་བྲལ་གཉིས་མེད་དོན་གསུངས་པ། །ཤིན་ཏུ་ཟབ་བས་བྱིས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་མིན། །བྱིས་པ་འདི་ལ་གཏི་མུག་རྨོངས་པས་ན། །གནས་གཉིས་སྨྲ་བའི་སྤྲོས་ལ་ཤིན་ཏུ་དགའ། །དེ་དག་མ་ངེས་ཡང་ན་ལོག་པར་ངེས། །འཁོར་བར་ཡུན་རིང་ཤིན་ཏུ་འཁོར་བར་འགྱུར། །ཡང་དག་ཤེས་དང་སྨྲ་དང་འགལ་བས་ན། །བ་ལང་ལུག་ལ་སོགས་པའི་རིགས་སུ་སྐྱེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་ཡང་དག་པར་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། དེ་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱེད་དང་པོས་ནི་དོན་གྱི་ཚུལ་ཤིན་ཏུ་ཟབ་པར་བསྔགས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བརྗོད་པ་དང༌། གཉིས་སུ་མེད་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་གསུངས་པ་ཤིན་ཏུ་ཟབ་པའི་ཕྱིར་བྱིས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པའོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འོག་མ་ཕྱེད་དང་གཉིས་ཀྱིས་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཉེས་དམིགས་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་སྟོན་ཏེ། དེ་ཡང་དང་པོའི་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་ནི་རྣམ་པར་སྤྲོས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཉེས་དམིགས་སྟོན་ཏོ། །བར་མའི་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་ནི་འཁོར་བ་ན་འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས་བསྟན་ཏོ། །ཐ་མའི་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་


DTG118_Page_0256
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་ངན་འགྲོར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ཉེས་དམིགས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ། བྱིས་པ་འདི་ལ་གཏི་མུག་རྨོངས་པས་ན། །གནས་གཉིས་སྨྲ་བའི་སྤྲོས་ལ་ཤིན་ཏུ་དགའ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྲོས་པའི་ཉེས་དམིགས་བསྟན་པ་སྟེ། གནས་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཉིད་དེ། སྤྲོས་པ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲ་བའི་སྤྲོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་བརྒྱད་དོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་བྱིས་པ་རྣམས་གཉིས་སུ་དབྱེ་བ་དང༌། བརྗོད་དུ་མེད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་གཏི་མུག་གིས་རྨོངས་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་དང༌། འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམ་པ་གཉིས་དང༌། སྤྲོས་པ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ལ་ཤིན་ཏུ་དགའ་ཞིང་མངོན་པར་ཞེན་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །སྤྲོས་པ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ནི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ཇི་སྐད་དུ། གཞན་ཡང་བྱིས་པ་རྣམས་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་གཞི་དེ་ལས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བརྒྱད་འབྱུང་བས་དངོས་པོ་གསུམ་བསྐྱེད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་དང༌། སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་བརྒྱད་ཀྱང་དང་པོ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་ཅིང་ཇི་ལྟར་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། གཟུགས་ལ་སོགས་བར་མིང་བཏགས་པའི་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་ལ་འདི་ནི་བསྟན་དུ་ཡོད་དོ། །འདི་ནི་བསྟན་དུ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །གསུམ་པ་ནི་རིལ་པོར་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པར་མིང་དུ་བཏགས་བའི་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་ལ་བདག་དང༌། སེམས་ཅན་དང༌། ཁྱིམ་དང༌། དམག་དང༌། ནགས་ལ་སོགས་པར་འཛིན་པའོ། །བཞི་པ་ནི་བདག་གོ་སྙམ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །ལྔ་པ་ནི་བདག་གིའོ་སྙམ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། དངོས་པོ་གང་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ལ་བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པའོ། །དྲུག་པ་ནི་སྡུག་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །བདུན་པ་ནི་སྡུག་པ་མ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །བརྒྱད་པ་ནི་གཉི་


DTG118_Page_0257
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ག་ལས་བཟློག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་མཛེས་པ་དང༌། མཛེས་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། གཉི་ག་ལས་བཟློག་པའི་དངོས་པོ་ལས་བྱུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །སློབ་དཔོན་ཧྱན་ཙང་ན་རི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྐྱེ་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པའི་རང་བཞིན་ནོ་ཞེས་པའོ། །དངོས་པོ་གསུམ་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་པོ་གསུམ་གྱིས་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤྲོས་པའི་གནས་དང༌། དམིགས་པའི་དངོས་པོ་དབང་པོ་དྲུག་དང་ཡུལ་དྲུག་པོ་དག་སྐྱེད་པའི་བྱེད་དོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་བར་མ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང༌། བདག་གིའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐ་མ་གསུམ་གྱིས་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་གནས་དང་དམིགས་པའི་དབང་པོས་རྟེན་བྱས་པའི་ཕྱིར་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང༌། ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་བསྐྱེད་ལ། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་གྱིས་རྟེན་བྱས་པས་ནི་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་བསྐྱེད་དེ། དེས་ན་དངོས་པོ་གསུམ་པོ་འདི་དག་གིས་སེམས་ཅན་དང༌། སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཇུག་པའི་ཕྱོགས་མ་ལུས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་དག་མ་ངེས་ཡང་ན་ལོག་པར་ངེས། །འཁོར་བར་ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་འཁོར་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བས་ནི་འཁོར་བར་འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་གཏི་མུག་གི་སྟོབས་ཀྱི་དབང་གིས་སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་རྣམས་གསུམ་ལས་ཡང་ན་ནི་མ་ངེས་པའི་ཚོགས་ལ་གནས་པར་འགྱུར་ལ། ཡང་ན་ནི་ལོག་པར་ངེས་པའི་ཚོགས་ལ་གནས་པས་འཁོར་བར་ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་པོར་དངོས་པོའི་འཆི་འཕོ་ལེན་ཅིང་ཚོགས་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་གནས་པར་འགྱུར་བའོ། །ཚོགས་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་ཡང་སོ་སོ་ནས་བཤད་པ་མི་མཐུན་པས་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་


DTG118_Page_0258
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྨྲ་བའི་གཞུང་གི་བཤད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དོ། །དང་པོ་ནི་བསྟན་བཅོས་རྣམ་གྲངས་བསྡུས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བཤད་པ་སྟེ། དེ་ལ་སེམས་ཅན་གྱི་ཕུང་པོ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དོ། །ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཕུང་པོ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མཚམས་མེད་པ་ལྔའི་ལས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཕུང་པོ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་གང་ཡིན་པའོ། །མ་ངེས་པའི་ཕུང་པོ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་ལས་གཞན་པའི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་མ་སྒྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། འདི་ནི་ཕུང་པོ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཁམས་ལས་ཀྱང་ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཕུང་པོ་ནི་ཁམས་གཅིག་གི་ཕྱོགས་གཅིག་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱིའོ། །ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཕུང་པོ་ནི་ཁམས་གསུམ་ཆར་གྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གོ །མ་ངེས་པའི་ཕུང་པོ་ནི་ཁམས་གཅིག་གི་ཕྱོགས་གཅིག་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱིའོ། །ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཕུང་པོ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །འགྲོ་བ་ལས་ཀྱང་ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཕུང་པོ་ནི་འགྲོ་བ་གཅིག་གི་ཕྱོགས་གཅིག་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་མིའིའོ། །ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཕུང་པོ་ནི་འགྲོ་བ་གཉིས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་སྟེ་འདི་ལྟ་སྟེ་ལྷ་དང་མིའིའོ། །མ་ངེས་པའི་ཕུང་པོ་ནི་འགྲོ་བ་གསུམ་ཆར་ཚང་བ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང༌། དུད་འགྲོ་དང་ཡི་དྭགས་རྣམས་ཀྱིའོ། །འགྲོ་བ་གཉིས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ལྷ་དང་མིའིའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཉིས་པ་ནི་བསྟན་བཅོས་གནས་གདགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བཤད་པ་སྟེ། དེ་ལས་ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཕུང་པོ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མཚམས་མེད་པ་ལྔའི་ལས་དང༌། དེའི་རྒྱུ་དང༌། དེའི་འབྲས་བུ་དང༌། དེའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་དང༌། དེའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང༌། དེའི་ཆོས་དང་གང་ཟག་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཕུང་པོ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སློབ་པ་དང༌། མི་སློབ་པའི་ཆོས་དང༌། དེ་དག་གི་རྒྱུ་དང༌། དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་དང༌།


DTG118_Page_0259
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་དག་གི་རྒྱུ་མཐུན་པ་དང༌། དེ་དག་གི་གང་ཟག་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་གང་ཡིན་པའོ། །མ་ངེས་པའི་ཕུང་པོ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་ལས་གཞན་པའི་ཆོས་རྣམས་དང༌། དེ་དག་གི་རྒྱུ་དང༌། དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་དང༌། དེ་དག་གི་རྒྱུ་མཐུན་པ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང༌། གང་ཟག་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། འདི་ནི་ཕུང་པོ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཁམས་ལས་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །འགྲོ་བ་ལས་ཀྱང་ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཕུང་པོ་ནི་འགྲོ་བ་གཉིས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་སྟེ། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་མིའོ། །ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཕུང་པོ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་འགྲོ་བ་གཉིས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་ལྷ་དང་མིའིའོ། །མ་ངེས་པའི་ཕུང་པོ་ནི་འགྲོ་བ་གཉིས་པོ་དུད་འགྲོ་དང༌། ཡི་དགས་དང༌། འགྲོ་བ་གསུམ་གྱི་ཕྱོགས་གཅིག་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང༌། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱིའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལ་མདོ་སྡེ་པའི་གཞུང་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་དཔེ་ཅན་དག་མནར་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ནས་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་བར་དེར་ཕུང་པོ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དོ་ཞེས་བཤད་དོ། དེ་དག་ལས་གང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །མ་ངེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མ་ངེས་པའི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་རོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་བམ་པོ་བརྒྱ་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་དྲུག་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །འདིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བསྟན་པ་དང་སྦྱར་ན། མདོར་བསྡུ་ན་སྒོ་རྣམ་པ་བཅུ་ཡོད་དེ། རེ་ཞིག་ས་བཅུ་ལ་བརྟེན་ནས་ས་བཅུའི་མདོ་ལས། སྒོ་རྣམ་པ་ལྔས་ཚོགས་རྣམ་པ་གསུམ་བསྟན་པ་དང་སྦྱར་ནས་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་མདོ་སྡེ་དེ་ཉིད་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་སེམས་ཅན་གྱི་ཕུང་པོ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་དང༌། ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་དང༌། གཉི་ག་ལ་མ་ངེས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ལོག་པའི་ལྟ་བ་ནི་ལོག་པར་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །གཉི་ག་དང་བྲལ་བ་ནི་མ་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །མཚམས་མེད་པ་


DTG118_Page_0260
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྔ་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་ནི་ལོག་པ་ལ་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དབང་པོ་ལྔ་ནི་ཡང་དག་པ་ལ་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །གཉི་ག་དང་བྲལ་བ་ནི་མ་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ལོག་པ་བརྒྱད་ནི་ལོག་པ་ལ་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཡང་དག་པ་ལ་གནས་སྐབས་ནི་ཡང་དག་པ་ལ་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཡང་བྱར་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཉི་ག་དང་བྲལ་བས་མ་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཕྲག་དོག་དང༌། སེར་སྣ་དང༌། ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལས་མི་ཟློག་པ་ནི་ལོག་པ་ལས་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །བླ་ན་མེད་པའི་འཕགས་པའི་ལམ་བསྒོམ་པ་ངེས་པར་བསྒྲུབ་པ་ནི་ཡང་དག་པ་ལ་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །གཉི་ག་དང་བྲལ་བ་ནི་མ་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་སོ། །ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡེ་ཤེས་དེ་ལྟ་བུའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ཉིད་ཀྱི་འགྲེལ་པ་ལས། སེམས་ཅན་གྱི་ཕུང་པོ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་སྤྱོད་པའི་ཐིབས་པོའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་ཡོད་དོ། །དང་པོ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཅན་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཐེག་པ་གསུམ་ལ་གཅིག་ཏུ་མ་ངེས་པའི་ཐ་དད་པའི་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་སེམས་ཅན་གྱི་ཕུང་པོ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་དང༌། ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་དང༌། གཅིག་ལ་མ་ངེས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །གཉིས་པ་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་དང༌། ཉེས་པར་སྤྱད་པའི་རྒྱུ་ཐ་དད་པ་ནི་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ནི་ཡང་དག་པ་ལ་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ལོག་པའི་ལྟ་བ་ནི་ལོག་པ་ལ་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །གཉི་ག་དང་བྲལ་བ་ནི་མ་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གསུམ་པ་ངན་འགྲོ་དང༌། བདེ་འགྲོའི་རྒྱུ་ཐ་དད་པ་ནི་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། མཚམས་མེད་པ་ལྔ་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་ནི་ལོག་པ་ལ་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དབང་པོ་ལྔ་ནི་ཡང་དག་པ་ལ་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །གཉི་ག་དང་


DTG118_Page_0261
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྲལ་བ་ནི་མ་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །བཞི་པ་མུ་སྟེགས་ཅན་དང༌། འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རྒྱུ་ཐ་དད་པ་ནི་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། ལོག་པ་བརྒྱད་ནི་ལོག་པ་ལ་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཡང་དག་པའི་གནས་སྐབས་ནི་ཡང་དག་པ་ལ་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཡང་བྱར་མེད་པའི་ཕྱིར་གཉི་ག་དང་བྲལ་བསམ་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ལྔ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐ་དད་པས་ཀྱང་སྟོན་ཏེ། མདོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། ཕྲག་དོག་དང༌། སེར་སྣ་དང༌། ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལས་མི་ཟློག་པ་ནི་ལོག་པར་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །བླ་ན་མེད་པའི་འཕགས་པའི་ལམ་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པ་ནི་ཡང་དག་པ་ལ་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །གཉི་ག་དང་བྲལ་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་མ་ངེས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །སེམས་ཅན་གདུལ་བར་འོས་པ་ཡལ་བར་བོར་བ་ནི་ཕྲག་དོག་གོ །གཞན་གྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་མི་དགའ་བ་ནི་སེར་སྣའི་ཉེས་པའོ། །གཞན་ལ་སྡུག་བསྔལ་བསྐྱེད་ཅིང་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ལས་མི་བཟློག་པས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལོག་པར་ངེས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཆོས་སྨྲ་བ་ཆེན་པོ་ཐབས་ཀྱི་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་སྒྲོ་རྣམ་པ་ལྔ་ཡོད་དེ། དང་པོ་ནི་ལས་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཞི་བ་གཞོལ་བའི་སྒོ་སྟེ། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ཇི་སྐད་དུ། ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མཚམས་མེད་པ་ལྔའི་ལས་བྱས་པ་དང༌། དགེ་བའི་རྩ་བ་བཅད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཆོས་ཅན་གྱི་ཕུང་པོ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པ་ལ་ཡོད་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །མ་ངེས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་ལས་གཞན་པ་སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ལྟ་བུའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་ཀྱང་འདི་དང་མཐུན་པར་བཤད་དོ། །གཉིས་པ་ནི་སྤངས་


DTG118_Page_0262
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་དང༌། མ་སྤངས་པ་བསྟན་པའི་སྒོ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཅོམ་པ་ལས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ་སྟེ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཅོམ་པ་ལས་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའོ། །བཅོམ་པར་མི་ནུས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའོ། །རྐྱེན་དང་ལྡན་ན་ནི་འཇིག་པར་ནུས་ལ། རྐྱེན་དང་མི་ལྡན་ན་ནི་འཇིག་པར་མི་ནུས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མ་ངེས་པའོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཞིབ་ཏུ་དེ་ཉིད་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །གསུམ་པ་ནི་འོས་སུ་རུང་བ་དང༌། འོས་སུ་མི་རུང་བ་བསྟན་པའི་སྒོ་སྟེ། འཕགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ཀྱི་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། རྒྱུའི་སྟོབས་ཚེ་རབས་སྔ་མའི་སྦྱོར་བ་དང༌། བློ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་དབང་པོ་རྣོན་པོ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་སྣོད་དུ་རུང་བར་གསུངས་པའམ། གལ་ཏེ་ཆོས་བསྟན་པར་གྱུར་ན་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དག་ཡིན་ནོ། །མ་ངེས་པའི་རིགས་ཅན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཕྱི་རོལ་གྱི་རྐྱེན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཆོས་བཞིན་དུ་གདམས་ངག་སྦྱིན་ན་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་འཐོབ་པར་འགྱུར་ལ། ཆོས་བཞིན་དུ་གདམས་ངག་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་མེད་ན་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་འཐོབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཕུང་པོ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཅན་གང་དག་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པས་བསྒྲིབས་པ་ལས་ཡོངས་སུ་དག་པ་མི་འགྲུབ་པ། སེམས་རྩལ་ཞན་པ། གཏི་མུག་ཤིན་ཏུ་སྟུག་པ། ལོག་པར་ལྟ་བའི་དྲ་བས་གླགས་པ། ཡང་དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྣོད་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་ཀྱང་རུང་མ་བསྟན་ཀྱང་རུང་སྟེ་རྣམས་ཀྱང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མངོན་སུམ་དུ་དབྱེ་བའི་འོས་སུ་མི་འགྱུར་བ་དག་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཞིབ་ཏུ་དེ་ཉིད་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །བཞི་པ་ནི་ཡོད་པ་དང༌། མེད་པ་ལ་མངོན་པར་


DTG118_Page_0263
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེན་པའི་སྒོ་སྟེ། བླ་ན་མེད་པའི་གནས་བསྟན་པའི་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། འཇིག་རྟེན་ན་སེམས་ཅན་གྱི་ཕྱོགས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། ཡོད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང༌། མེད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང༌། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པའོ། །ཡོད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དང་པོ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རིགས་མེད་པ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མི་ཚོལ་བ། འཁོར་བ་ལ་སྨོན་ཅིང་མོས་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་ངའི་ཆོས་ལ་གུས་པ་མི་བསྐྱེད་པ་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པའི་བར་དུའོ། །མེད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཐབས་མེད་པའི་སྤྱོད་པ་དང༌། ཐབས་དང་བཅས་པའི་སྤྱོད་པའོ། །ཐབས་མེད་པའི་སྤྱོད་པ་ཡང་གང་ཟག་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། །དང་པོ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པ་མུ་སྟེགས་ཅན་བསླབ་པ་ཐ་དད་པར་གྱུར་བ་དགུ་བཅུ་རྩ་དྲུག་པོ་རྣམས་སོ། །གཉིས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་གནས་ཤིང་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་བ་སྐྱེས་ཀྱང་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ལ་སེམས་ཤིན་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་ནས། ཡང་དག་པའི་དོན་གྱི་ཚུལ་མི་ལེན་པ་སྟེ། ངས་གང་ཟག་འདི་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་དག་དང་མཚུངས་པར་སྟོན་ཏོ། །གཞན་ཡང་གང་ཟག་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་ཁ་ཅིག་ཡང་དག་པའི་ཆོས་ལ་གནས་ཤིང་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བསྒོམ་པ་དང༌། ཡོད་པ་དང༌། མེད་པའི་ལྟ་བ་གཉིས་བསྐྱེད་ནས། འདི་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་སྟོང་པ་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཕྱོགས་གཅིག་པའི་ལམ་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་ཡང་དག་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་ནས་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལ་རྟོག་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་བསྐྱེད་པ་དེ་ནི་ངས་གསོར་མི་རུང་བ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་ཀུན་དགའ་བོ་གལ་ཏེ་གང་ལ་ལ་ཞིག་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་རི་རབ་ཙམ་དུ་གྱུར་ཀྱང་ངས་དེ་ལ་མ་ཚར་དུ་འཛིན་པ་ཡང་མེད་དེ། སྨོན་པར་ཡང་མི་བྱེད་ཀྱི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་གང༌། སྟོང་པ་


DTG118_Page_0264
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིད་དུ་ལྟ་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ནས་ཇི་ལྟར་སྐྲ་ཉག་མ་གཅིག་ལ། ཆ་དྲུག་ཅུར་གསེས་པ་ཙམ་དུ་ལྟ་ན་ཡང་ངས་མི་སྣང་ངོ༌། །ཐབས་དང་བཅས་པར་སྤྱོད་པའི་གང་ཟག་ཀྱང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་པའོ། །ཡོད་པ་དང༌། མེད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་ནི་དབང་པོ་ཤིན་ཏུ་རྣོན་པོས་གང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྒོམ་པ་སྟེ། གང་ཟག་དེ་འདོད་ཆེན་པ་དག་ལྟར་འཁོར་བ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པ་མེད་ཀྱི། མུ་སྟེགས་ཅན་ལྟར་ཐབས་མེད་པ་སྤྱོད་པ་ཡང་མ་ཡིན། ཐེག་པ་གཉིས་ལྟར་ཐབས་དང་བཅས་པར་སྤྱོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཞིབ་ཏུ་དེ་ཉིད་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། གང་ལ་ལ་སྲིད་པ་གསུམ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ཅིང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདོད་ཆེན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཕུང་པོར་གཏོགས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ལ་ལ་མེད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ཅིང་ཐབས་མེད་པ་ལ་སྤྱོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མ་ངེས་པའི་ཕུང་པོར་གཏོགས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་མེད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལ་ཐབས་དང་བཅས་པ། སྤྱོད་པ་དང༌། ཡོད་པ་དང༌། མེད་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ལམ་སྒོམ་པ་གང་ཡིན་པ་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ལྔ་པ་ནི་གཉེན་པོས་བཅོས་སུ་མི་རུང་བའི་སྒོ་སྟེ། འཕགས་པ་སོར་མོ་ཕྲེང་གི་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་དྲི་བ་དྲིས་པ། ཅི་ཡི་ཕྱིར་ན་འཇིག་རྟེན་ནད། །རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་གསུམ་དུ་བཤད། །ཁ་ཅིག་སྨན་པས་གསོས་ན་འཚོ། །ཁ་ཅིག་སྨན་པས་གསོས་མི་འགྱུར། །གཞན་ཡང་ནད་པ་ཁ་ཅིག་ནི། །སྨན་པ་ཡོད་ཀྱང་གསོར་མི་རུང༌། །དེ་ལྟ་བས་ན་ནད་པ་རྣམས་རྣམ་པར་ཕྱེ་ན་གསུམ་ཡོད་དོ། །དེ་ནས་སོར་མོ་ཕྲེང་བས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་སྨྲས་པ། དོན་དེ་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་པས། །རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བཤད་མི་རིགས། །གསོར་རུང་བ་དང་གསོར་མི་རུང༌། །གསུམ་དུ་བཤད་ཀྱང་གསུམ་དུ་མེད། །


DTG118_Page_0265
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གལ་ཏེ་གསུམ་དུ་རྣམ་རྟོག་ན། །དེ་ནི་ཉན་ཐོས་ཐེག་པ་ཡིན། །ཉན་ཐོས་ཐེག་པ་གང་ཡིན་པ། །སངས་རྒྱས་སྦྲང་བུའི་ཐེག་པར་གསུངས། །དེ་དག་ཤེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་གསུམ་དུ་གྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་ལོག་པར་ངེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། འདོད་ཆེན་པ་དག་གོ །ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། ཐེག་པ་གཉིས་པོ་དག་གོ །དོན་གྱི་བྱེ་བྲག་བཤད་པ་དག་ནི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་དག་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཡང་དག་ཤེས་དང་སྨྲ་དང་འགལ་བས་ན། །བ་ལང་ལུག་ལ་སོགས་པའི་རིགས་སུ་སྐྱེ། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་ནི་ངན་འགྲོར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ཉེས་དམིགས་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟར་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དེ་དག་བླ་ན་མེད་པ་དེ་ཁོ་ནའི་དོན་འབའ་ཞིག་དང་འགལ་བ་མ་ཡིན་གྱི། ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་སྨྲ་བ་དག་དང་ཡང་འགལ་བར་འགྱུར་བའོ། །དེ་ལ་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །སྨྲ་བ་ནི་བརྗོད་པ་སྟེ། གཉིས་སུ་མེད་པ་སྟོན་པ། འཕགས་པའི་གསུང་རབ་ཀྱི་གཏམ་མོ། །ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་འགལ་བར་འགྱུར་བའི་དབང་གིས་བ་ལང་ལ་སོགས་པ་འགྲོ་བ་ངན་པ་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའོ།། །།བམ་པོ་བཅུ་གཉིས་པ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་འཕགས་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གཉིས་པ་རྟོག་གེའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་བསྟན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། ཚིག་རྐྱང་པས་རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པས་མདོར་བསྟན་པའོ། །ཚིག་རྐྱང་པས་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་དབྱེ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཞུ་བ་གསོལ་བ་དང༌། ལན་མདོར་གསུངས་པ་བསྟན་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སླར་བརྟག་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱ་


DTG118_Page_0266
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཆེར་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། དཔེས་བསྟན་པ་དང༌། དཔེ་དང་དོན་དུ་སྦྱར་བ་དང༌། ཡང་ན་མཇུག་བསྡུ་ཞིང་ལན་གདབ་བའོ། །གཞན་ཡང་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་དབྱེ་སྟེ། ཞུ་བ་གསོལ་བ་དང༌། ལན་དུ་གསུངས་པ་དང༌། བརྟག་པ་དང༌། རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། དཔེས་བསྟན་པ་དང༌། དཔེ་དང་དོན་དུ་སྦྱར་བའོ། །སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པའི་བརྗེད་བྱང་ལས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞུ་བ་གསོལ་བ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཡང་དག་པར་བཤད་པ་དང༌། དཔེས་བསྟན་པ་དང༌། དཔེ་དང་དོན་དུ་སྦྱར་ཞིང་མཇུག་བསྡུ་བ་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བསྟན་པའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དང་པོ་ཞུ་བ་གསོལ་བ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ་སྟེ། ཞུ་བ་ཡོད་པ་ཉིད་སྨོས་པ་དང༌། གང་ཞུ་བའི་དངོས་པོ་བསྟན་པ་དང༌། རང་གི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོའོ། །དེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞུ་བ་གསོལ་བའི་ཚེ་ནའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་འཕགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཞུ་བ་གསོལ་བའི་གང་ཟག་དང༌། ལན་འདེབས་པ་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་འཕགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་བ་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་གྲོང་ཁྱེར་སྔོས་སྣ་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བ་ན་མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཆོས་སྟོན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྒྱ་ཆེར་འཕེལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་འཕགས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པའི་བརྗེད་བྱང་ལས་ཀྱང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདིས་བརྒྱད་པ་ལ་གནས་ཤིང་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་འཕགས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །སློབ་དཔོན་ཧྱན་ཙང་གིས་ཆོས་འཕགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདིའི་ཆོས་ཀྱི་སྤོབས་པ་ཆུ་བོ་བཞིན་དུ་གཏུགས་པ་མེད་དོ། །ཆོས་དང་དཔེ་གཉིས་ཀ་ཅིག་ཅར་སྨོས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་འཕགས་ཞེས་བྱའོ་ཞེའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ནས་ཤར་ཕྱོགས་སུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གང་གཱའི་ཀླུང་བདུན་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱི་བྱེ་མ་སྙེད་འདས་པ་ན། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གྲགས་པ་ཅན་ཞེས་བགྱི་བ་མཆིས་ཏེ། དེ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཚན་ནི་རྒྱ་ཆེར་གྲགས་


DTG118_Page_0267
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཞེས་བགྱིའོ། །བདག་སྔོན་གྱི་གདུགས་སྔ་མོ་ཞིག་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ནས་འདིར་མཆིས་ལགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གཉིས་པ་ནི་གང་ཞུ་བའི་དངོས་པོ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་གཅིག་ཏུ་འདུས་ཏེ། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གླེངས་པ་ལས་གང་གིས་ཀྱང་ཐེ་ཚོམ་བཅད་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ནི་རྟོག་གེའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་བཞིར་དབྱེ་སྟེ། བགྲོད་པ་དང་འོང་བའི་གནས་སྐབས་བསྟན་པ་དང༌། དེ་དག་གཅིག་ཏུ་འདུས་པར་མཐོང་བར་བསྟན་པ་དང༌། རྩོད་པ་སྨྲ་བའི་རྒྱུ་བསྟན་པ་དང༌། མ་རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོ་བགྲོད་པ་དང་འོངས་པའི་གནས་བསྟན་པའོ། །མདོའི་ཚིག་འདི་ཡང་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། དེ་ལ་འདི་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་བགྲོད་པའི་གནས་བསྟན་པའོ། །བདག་སྔོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་འོངས་པའི་གནས་བསྟན་པ་སྟེ། འདིས་ནི་འཕགས་པ་ཆོས་འཕགས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ནས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གྲགས་བ་ཅན་དུ་ཕྱིན་ནས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གྲོགས་སུ་གྱུར་བ་བསྟན་ཏོ། །འདི་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་འདིར་མཆིས་ལགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གསུངས་པ་དེ་ལ་གནས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་འདི་ནས་ཞེས་བརྗོད་ཅེ་ན། འདི་ལ་བཤད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། ཁ་ཅིག་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་མཇེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདིའོ་ཞེས་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ཚིག་ངེས་པར་འགྲེལ་བའི་མདོ་ལས་མི་མཇེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ནས་ཤར་ཕྱོགས་ཤིན་ཏུ་ཐག་རིང་པོ་ནས་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པའི་བརྗེད་བྱང་ལས། མི་མཇེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། མི་མཇེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཚངས་པའི་རྒྱལ་པོའི་མིང་སྟེ། འདིས་གཞན་ཀྱང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་དངོས་པོ་མཐོང་ན་རྟག་པར་རྗེས་སུ་དགའ་ཞིང་ཕྲག་དོག་དང་སེར་སྣ་མི་སྐྱེད་དེ། གཞན་གྱི་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་ལ་ཇི་སྙམ་པ་


DTG118_Page_0268
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཟོད་པའི་ཕྱིར་མི་མཇེད་ཅེས་བྱ་བའི་བཟོད་པ་ལ་མི་མཇེད་ཅེས་བཤད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མི་མཇེད་དེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྟོང་ལ་དབང་བྱེད་པས་སྟོང་གི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་བདག་པོར་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། བདག་པོའི་མིང་ལས་མིང་དུ་བཏགས་པའི་ཕྱིར་མིང་མི་མཇེད་ཅེས་བྱའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་འདི་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བཅོ་བརྒྱད་དང་ལྡན་པ་འདི་ནས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དཔེ་རྣམ་པ་གཉིས་ལས་མི་མཇེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་སྨོས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ན་ནི་ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་ཡང་མེད་ན། ཅིའི་ཕྱིར་བདག་སྔོན་གྱི་གདུགས་སྔ་མ་ཞིག་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ནས་འདིར་མཆིས་ལགས་ཞེས་གསུངས། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་ན་ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་ཡོད་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་གནས་འདི་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དོ། །ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་ཞིང་ཡོངས་སུ་མ་དག་པ་སྟེ། དོན་དེའི་ཕྱིར་གནས་གཉིས་སྤྱིར་བསྟན་པ་འདི་ནས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེའོ། །དཔེ་རྣམས་དེ་ལྟར་ཐ་དད་པར་གྱུར་པ་ཡང་ལོ་ཙཱ་བ་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡང་ན་རྒྱ་གར་གྱི་དཔེ་ཉིད་ལས་བྱེ་བྲག་འདི་ལྟ་བུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་གང་གཱའི་ཀླུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་གཱ་ནི་ལྷའི་མིང་ངོ༌། །ཅིའི་ཕྱིར་མདོ་སྡེ་རྣམས་ལས་གང་གཱའི་ཀླུང་ཞེས་སྨོས་ལ། ཀླུང་གཞན་དག་མ་སྨོས་ཞེ་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་བའི་འགྲེལ་བ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་འཛམ་བུའི་གླིང་ན་ཀླུང་ཆེན་པོ་སྣ་ཚོགས་ཡོད་དེ། གང་གཱའི་ཀླུང་བས་ལྷག་པ་ཡང་ཡོད་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་དུ་གང་གཱའི་ཀླུང་ཉི་ཚེ་སྨོས། །སྨྲས་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་ནི་བྱེ་མ་མང་ལ་གཞན་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པས་སོ། །གཞན་ཡང་གང་གཱའི་ཀླུང་ནི་སངས་རྒྱས་འཁྲུངས་པའི་གནས་དང༌། རྣམ་པར་རྒྱུ་བའི་གནས་ཡིན་པས། སློབ་མ་རྣམས་ཀྱིས་དམིགས་ཀྱི་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དཔེར་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་གངས་རིའི་བར་


DTG118_Page_0269
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ན་རྒྱ་མཚོ་མ་དྲོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཀླུང་ཆེན་པོ་བཞི་འབྱུང་བ་ཡོད་དེ། དེའི་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་ངོས་གླང་པོ་ཆེའི་ཁ་ནས་ཆུ་བོ་གང་གཱ་བྱུང་ནས་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོའི་ནང་དུ་འབབ་བོ། །ལྷོའི་ངོས་པ་ལང་གི་ཁ་ནས་ཆུ་བོ་སིན་དྷུ་བྱུང་ནས་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོར་འབབ་བོ། །ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་ངོས་རྟའི་ཁ་ནས་ཆུ་བོ་བག་ཤུ་བྱུང་ནས་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོར་འབབ་བོ། །བྱང་གི་ངོས་སེང་གེའི་ཁ་ནས་ཆུ་བོ་སི་ཏ་བྱུང་ནས་བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོར་འབབ་སྟེ། ཆུ་བོ་རྣམ་པ་བཞི་ལས་ཆུ་བོ་གང་གཱ་མཆོག་ཏུ་ཆེ་བས་ཕྱོགས་བཞི་ཐག་རིང་པོའི་མི་རྣམས་དང༌། གཙུག་ལག་ཐམས་ཅད་ལས། ཆུ་བོ་གང་གཱ་ནི་བསོད་ནམས་དང་བཀྲ་ཤིས་ཀྱི་ཀླུང་སྟེ། གང་གིས་དེར་ཞུགས་ཏེ་ཁྲུས་བྱས་ན་སྡིག་པ་དང༌། དྲི་མ་རྣམས་བྱང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་མང་པོ་ཀུན་གྱིས་བསྔགས་ཤིང་ཀུན་གྱིས་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆུ་བོ་གང་གཱའི་དཔེར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཀླུང་གཞན་གྱི་མིང་ནི་ཀུན་གྱིས་རྟག་ཏུ་བརྗོད་ལ། གང་གཱའི་ཀླུང་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་པས། དེའི་ཕྱིར་གང་གཱའི་ཀླུང་དཔེར་སྨོས་ཀྱི་ཀླུང་གཞན་ནི་མ་བླངས་སོ། །གང་གཱའི་ཀླུང་གི་ནང་ནས་བྱེ་མ་ཇི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་ཅེ་ན། རྩིས་མཁན་དང་བགྲང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཤེས་པར་མི་ནུས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་དེའི་གྲངས་ཐུགས་སུ་ཆུད་ཅིང་ཤེས་ཏེ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་འཛམ་བུའི་གླིང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ཀྱི་འཕེལ་བ་དང་འགྲིབ་པ་མང་ཉུང་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་ཡང་ཐུགས་སུ་ཆུད་ཅིང་ཤེས་ན་གང་གཱའི་ཀླུང་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་གྱི་ཕྱི་རོལ་ཤིང་དྲུང་ཞིག་ན་བཞུགས་པ་ལས། བྲམ་ཟེ་ཞིག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐད་དུ་འོངས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་པ་ཚལ་འདི་ལ་ལོ་མ་ཇི་སྙེད་ཅིག་མཆིས་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལན་དུ་གྲངས་འདི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་དོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་བ་དང༌། བྲམ་ཟེ་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེས་ནས་སུ་ཞིག་ཡིད་ཆེས་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྲམ་ཟེ་དེ་ཤིང་དྲུང་ཞིག་ཏུ་སོང་ནས་ཤིང་གི་ལོ་མ་ཉུང་ཤས་ཅིག་བླངས་ཏེ་སླར་འོངས་ནས། བཅོམ་ལྡན་


DTG118_Page_0270
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདས་ལ་ངེས་པར་ལོ་མ་ཇི་སྙེད་ཅིག་མཆིས་ཞེས་གསོལ་བ་དང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་ཇི་ཙམ་བླངས་པ་བཞིན་དུ་འདི་ཙམ་ཅིག་ཆོག་གོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་བས། བྲམ་ཟེས་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་གྱུར་ནས་རབ་ཏུ་དད་པ་སྐྱེས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་རབ་ཏུ་འབྱུང་བར་གསོལ་བས་ཕྱིས་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་གསུངས་པས་དེའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མའི་གྲངས་མཁྱེན་པར་མངོན་ནོ། །གཞན་ཡང་དྲང་སྲོང་རྡོ་རྗེ་འཕགས་པས་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པའི་འགྲེལ་པ་བྱས་པ་ལས། གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚོ་རབ་ཏུ་བསིལ་བ་ནས་འབྱུང་སྟེ། ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོར་འབབ་བོ། །སྲིད་དུ་ནི་དཔག་ཚད་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ངོ༌། །ཞེང་དུ་ནི་དཔག་ཚད་གཉིས་སོ། །ཞེང་ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི་རྒྱང་གྲགས་གཉིས་ཡོད་པ་ཡང་ཡོད་དོ། །དེ་བྱེ་མའི་རིའི་སྟེང་ནས་འབབ་པའི་ཕྱིར་བྱེ་མའི་ཁ་དོག་དཀར་པོ་འབབ་པས་ཆུ་ཡང་འོ་མའི་ཁ་དོག་ལྟ་བུར་དཀར་པོར་འབབ་སྟེ། ཆུ་ཀླུང་དེ་ལས་ཕྱིར་བྱུང་བའི་ཚེ་ནི་སླར་སྔོན་པོར་འགྱུར་རོ། །བྱེ་མ་དེ་ཤིན་ཏུ་ཟབ་པས་གླང་པོ་ཆེ་དང་རྟ་ལ་སོགས་པ་དེར་ཞུགས་ན་ནུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང་རྒྱ་གར་ཡུལ་བ་རྣམས་ཀུན་གྱིས་ཀླུང་དེ་མཐོང་བས་འདི་དཔེ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ཐག་རིང་པོར་ཕྱིན་པ་ཡང༌། སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པའི་བརྗེད་བྱང་ལས། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། དང་པོ་ནི་ལུས་འཕར་བ་སྟེ། བྱ་འདབ་ཆགས་ལྟར་ནམ་མཁའ་ལ་ཕུར་བའོ། །དེ་ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མཐུས་ལུས་བསྐྱོད་ནས་ཐག་རིང་བོར་འགྲོ་བར་ནུས་པར་རྟག་པར་རྒྱུན་དུ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང༌། གཟུགས་དམ་པ་དང་ལྡན་པར་བྱ་དགོས་སོ། །གལ་ཏེ་བརྗོད་པར་གྱུར་ཏམ། དམ་པར་མ་གྱུར་ན་ལུས་སླར་ཡང་ལྷུང་བའི་ཕྱིར། ལུས་འཕར་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྣམ་པ་གསུམ་ལས་འདི་ནི་ཕྱོགས་ཐ་མའོ། །གཉིས་པ་ནི་ཡིད་བཞིན་གྱི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མངོན་པར་ཤེས་པ་སྟེ། འཕགས་པ་རྣམས་སེམས་ཅན་གྱི་མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཐག་རིང་པོ་ལས་ཉེ་བར་བསྒྱུར་བ་དང་ཉེ་བ་ལས་རིང་པོར་བསྒྱུར་བ་དང་ནང་ངམ་ཕྱི་རོལ་ཡང་རུང་སྟེ། ནང་གི་སྒྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འབྲས་བུ་ཡུན་མི་ཐུང་བས།


DTG118_Page_0271
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལུས་ཐག་རིང་བོར་ཕྱིན་པར་བྱེད་དོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་སྒྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལུས་ཐག་རིང་པོར་ཕྱིན་པར་མི་འགྱུར་བས་ཐག་རིང་པོ་དང༌། ཐུང་དུར་བྱེད་པ་དེ་འབྲས་བུ་ལ་ཡོད་དེ་འདི་ནི་ཕྱོགས་པར་མའོ། །གསུམ་པ་ནི་སེམས་མྱུར་བའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་སྟེ། མངོན་པར་ཤེས་པ་འདི་ནི་མཆོག་ཡིན་པས་ས་བརྒྱད་པ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་གདོད་ཐོབ་པར་ནུས་ཏེ། ལུས་ཡང་ཞིང་མྱུར་བས་དེར་ཕྱིན་ནས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེར་ཕྱིན་པར་གྱུར་བའི་ཕྱིར། འདིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་སེམས་མྱུར་བའི་མངོན་པར་ཤེས་པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེར་ཕྱིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་དང་ཡང་དག་པའི་རིགས་པ་ལས་འདས་པ་ལས་ཡིད་ཀྱི་ཤུགས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཉག་གཅིག་ལ་མངའོ་ཞེས་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་རིགས་པ་ལས་འགྲོ་བ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། དང་པོ་ལུས་བསྐྱོད་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བྱ་འདབ་ཆགས་བཞིན་དུ་ནམ་མཁའ་ལ་འགྲོ་བའོ། །གཉིས་པ་མོས་པས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་ཐག་རིང་པོ་དག་ཀྱང་ཉེ་བ་ཉིད་དུ་བསམས་པ་ཙམ་གྱིས་ཕྱིན་པར་འགྱུར་བའོ། །དང་པོ་ནས་འགྲོ་བ་དང་འོང་བ་མེད་ན་ཅི་ལ་ཐག་རིང་པོར་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ། འདི་ཡང་དག་པར་འགྲོ་བ་ཡིན་མོད་ཀྱི་ཉེ་བ་ཉིད་དུ་མོས་པའི་དབང་གིས་ཤིན་ཏུ་ཐག་རིང་པོར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་མོས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་འཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསམ་གཏན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཁོ་ནས་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ཉིད་དོ། །གསུམ་པ་ཡིད་ཀྱི་ཤུགས་ཀྱིས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་ཐག་རིང་པོའི་ཕྱོགས་དག་ཀྱང་སེམས་བསྐྱེད་ནས་དམིགས་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་ཕྱིན་པར་འགྱུར་བའོ། །འདིའི་ཤུགས་ཡིད་དང་འདྲ་བས་ཡིད་ཀྱི་ཤུགས་ཀྱི་མིང་འཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་གྱི་ཡུལ་དམིགས་པ་བཞིན་དུ་འོག་མིན་གྱི་བར་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་གསུམ་ལས་ཡིད་ཀྱི་ཤུགས་ནི་སངས་རྒྱས་ཉག་གཅིག་ལའོ། །ལུས་བསྐྱོད་པ་དང་མོས་པའི་ཐེག་པ་གཞན་དག་ཀྱང་གཏོགས་ཏེ། འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་


DTG118_Page_0272
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མངོན་པར་མཁྱེན་པ་མྱུར་བས། ཕྱོགས་ཉེ་རིང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཐུགས་བསྐྱེད་པ་ཙམ་གྱིས་བྱོན་པར་འགྱུར་པ་དེས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་གཏོང་བ་ལྟར་ཕུང་པོ་སྐྱེད་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་བཞེད་པ་བཞིན་དུ་ཐག་རིང་པོར་བྱོན་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདི་ནས་མི་སྣང་བར་དེར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་བར་དུ་ཆད་པ་མེད་པས་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་མེད་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་སོ། །ཡང་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཐུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ཐུགས་བསྐྱོད་པ་ཙམ་གྱིས་བྱོན་པར་གྱུར་པ་དང༌། དཔག་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར། ཡིད་ཀྱི་ཤུགས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉག་གཅིག་ལ་མངའོ། །མོས་པ་ནི་འཕགས་པ་གཞན་དག་ཀྱང་གཏོགས་སོ། །ལུས་བསྐྱོད་པ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དག་ཀྱང་གཏོགས་སོ། །འདིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བསྟན་བཅོས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་བ་དང་སྦྱར་ན། ལས་རྣམས་ཅུང་ཟད་ཐ་དད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས་ཡིད་བཞིན་དུ་འགྱུར་བ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཕྱིན་པར་གྱུར་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་ལ་དབང་ཐོབ་པ་དང༌། འཕགས་པ་ཡིད་བཞིན་དུ་གྱུར་པའོ། །ཕྱིན་པར་འགྱུར་པ་ཡང་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། བྱ་འདབ་ཆགས་བཞིན་དུ་ཐོགས་པ་མེད་པར་ནམ་མཁའ་ལ་ལུས་འཕུར་བ་དང༌། ཐག་རིང་པོ་ཐག་ཉེ་བར་བསྒྱུར་ཞིང་མ་སོང་བར་ཕྱིན་པར་འགྱུར་བ་དང༌། འདི་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ནས་དེར་འབྱུང་བ་དང༌། སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་གིས་ཕྱིན་པར་འགྱུར་བའོ། །ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་ལ་དབང་ཐོབ་པ་ནི་ཆེན་པོ་ལ་ཆུང་དུ་ཆུང་དུ་ལ་ཆེན་པོར་བྱེད་པ་དང༌། གཅིག་ལ་མང་པོར་བྱེད་པ་དང༌། མང་པོ་ལ་གཅིག་ཏུ་བྱ་བ་དང༌། དངོས་པོ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཡོངས་སུ་སྒྱུར་བར་བྱེད་པའོ། །མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་ནི་དེ་ལྟར་ཐོགས་ནས་ཞག་བདུན་ལས་མི་འདའོ། །སངས་རྒྱས་དེའི་སློབ་མ་རྣམས་ནི་དབང་བསྒྱུར་བ་ལ་མངའ་བརྙེས་པས་ཡུན་རིང་ཐུང་ཞེས་བྱ་བ་མེད་དོ། །འཕགས་པ་ཡིད་བཞིན་དུ་འགྱུར་བ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་དྲུག་པོ་ལས་དངོས་པོ་གང་


DTG118_Page_0273
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་དང༌། མི་གཙང་བ་དེ་དག་ལ་ཡོངས་སུ་གཙང་བ་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་དང༌། ཡིད་དུ་འོང་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་གཙང་བ་དེ་དག་ལ་མི་གཙང་བ་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་སྟེ། དབང་ཐོབ་བའི་ཆོས་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཉག་གཅིག་ལ་མངའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། མདོ་དག་ལས་ནི་སེ་གོལ་གཏོགས་པ་གཅིག་ལ་སྐད་ཅིག་མ་བཅུ་དྲུག་ཡོད་དོ་ཞེས་གསུངས་པས་གལ་ཏེ་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་ཕྱོགས་གཅིག་གི་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་ཕྱེ་མ་སྙེད་ལ་སོགས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་ཕྱིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་ན་ཡང་ཤིན་ཏུ་ཡིད་ཆེས་པར་དཀའ་ན། ཕྱོགས་བཅུའི་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ལ་སོགས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་དུས་ཡུན་ཐུང་དུས་གནས་མང་བོར་ཕྱིན་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། སྨྲས་པ་མདོ་དག་ལས་དངོས་པོ་ལྡ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ་འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་གྲངས་མང་ཉུང་དང༌། ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང༌། རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱི་མཐུ་དང་ཀླུ་རྣམས་ཀྱི་མཐུ་དང༌། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་མཐུའོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་རྣམ་པ་ལྔ་ལས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུ་ནི་མཆོག་ཏུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་བོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཟབ་མོ་ལ་ཞུགས་པ་ན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་ཕྱོགས་བཅུར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རྣམས་སུ་ཕྱིན་པར་ནུས་ཏེ། ཇི་ལྟར་མངོན་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པ་བཞི་ལས། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁོ་ན་ལ་ཡིད་བཞིན་དུ་མྱུར་ཞིང་ཀུན་དུ་ཁྱབ་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མངོན་བར་ཤེས་པ་འདི་མངའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །བདག་གི་ཞིང་དེའི་ས་ཕྱོགས་ཞི་ག་ན་མུ་སྟེགས་ཅན་རང་རང་གི་སྟོན་པ་ལ་སོགས་པ་བདུན་ཁྲི་བདུན་སྟོང་གཅིག་ཏུ་འདུས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་གཅིག་ཏུ་འདུས་པར་མཐོང་བ་བསྟན་པ་སྟེ། དེ་དག་ཆོས་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཏུ་འདུས་པར་བསྟན་པའོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་བསམ་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ། དེ་དག་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་སེམས་པར་བགྱིད། འཇལ་བར་བགྱིད། ཉེ་བར་


DTG118_Page_0274
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྟོན་པར་བགྱིད། ཡོངས་སུ་ཚོལ་བར་བགྱིད་ཀྱང་མ་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པ་རྩོད་པ་སྨྲ་བའི་རྒྱུ་བསྟན་པའོ། །སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པའི་བརྗེད་བྱང་ལས། དེ་ལ་སྨྲ་བའི་དོན་རྣམ་པར་བཞག་པ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། དེ་ལ་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་དང༌། རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཚད་མ་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། འཕགས་པའི་ལུང་ཏི་ཚད་མ་སྟེ། དེ་ལ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་ཚད་མ་ཉིད་བསམ་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ། སེམས་པར་བགྱིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་དག་གིས་བཤད་པའི་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མའོ། །འཇལ་བར་བགྱིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཚད་མའོ། །ཉེ་བར་སྟོན་པར་བགྱིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལུང་གི་ཚད་མ་སྟེ། སྨྲང་གཞི་ལ་སོགས་པའི་གཙུག་ལག་རྣམས་སོ། །ཚད་མ་འདི་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་ཚེ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པར་མ་གྱུར་པའོ། །གཞན་ཡང་དོན་རྣམ་པར་བཞག་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། དང་པོ་ནི་དོན་རྣམ་པར་བཞག་པ་སྟེ། འདི་ནི་དམ་བཅས་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་དོན་བསྒྲུབས་པ་སྟེ། འདི་ནི་གཏན་ཚིགས་བསྟན་པའོ། །གསུམ་པ་ནི་དཔེ་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །འདི་ཆོས་མཚུངས་པའི་དཔེ་བསྟན་པའོ། །དེ་ལ་སེམས་པར་བགྱིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དམ་བཅས་པའོ། །འཇལ་བར་བགྱིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །ཉེ་བར་སྟོན་པར་བགྱིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དཔེ་བསྟན་པ་སྟེ། རྣམ་པ་འདི་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ན་དོན་དམ་པ་མ་རྟོགས་པའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། རྒྱ་ཆེར་ནི་དེ་ཉིད་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་དུ་ན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་མོས་པ་ཅན་དང༌། ཐ་དད་པའི་མོས་པ་ཅན་དང༌། རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་མོས་བ་ཅན་དུ་གྱུར་པས། གཅིག་ལ་གཅིག་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་ཤིང་རྩོད་པའི་སྨྲ་བ་བསྐྱེད་ནས་ཁའི་མདུང་ཐུང་གིས་ཕན་ཚུན་འདེབས་པར་བགྱིད། གནོད་པར་བགྱིད་དེ་སོ་སོར་མཆིས་པ་དག་མཐོང་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་པ་མ་རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པའོ། །མདོའི་ཚིག་འདི་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ་སྟེ། ཡིད་ཀྱི་ལས་མི་མཐུན་པར་གྱུར་པར་བསྟན་པ་དང༌།


DTG118_Page_0275
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྩོད་པའི་སྨྲ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་ངག་གི་ལས་མི་མཐུན་པར་གྱུར་པར་བསྟན་པ་དང༌། གནོད་པར་བགྱིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ལུས་ཀྱི་ལས་མི་མཐུན་པར་གྱུར་པ་བསྟན་པའོ། །དེ་ལ་གཞན་དུ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཡིད་འདི་ལྟར་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཙལ་ཀྱང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་དམ་པ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པས་གཞན་དུ་ན་ནོར་བས་མོས་པ་ནི་གསུམ་དུ་འཛིན་པར་གྱུར་ཏེ། །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་མོས་པ་ཅན་དང༌། ཐ་དད་པའི་མོས་པ་ཅན་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་མོས་པ་ཅན་དུ་གྱུར་པའོ། །ཚིག་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་ལས་ནི་འཛིན་པ་སྣ་ཚོགས་བསྐྱེད་ཅེས་འབྱུང་ངོ༌། །རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ་བ་ནི་མེད་དོ། །དགོངས་པ་ཟབ་མོ་རྣམ་པར་འགྲེལ་བའི་མདོ་ལས་ནི་ཐ་དད་པའི་ལྟ་བ་དང༌། ཐ་དད་པའི་མངོན་པར་ཞེན་པ་བསྐྱེད་ནས་ཐ་དད་པའི་སྡེར་གྱུར་ཅེས་འབྱུང་ངོ༌། །མོས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་པ་ཡང་སོ་སོ་ནས་བཤད་པ་མི་མཐུན་ཏེ། ཁ་ཅིག་ན་རེ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་མོས་པ་ཅན་དུ་གྱུར་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ལ་དོན་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་དེ་བཞིན་འདོད་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་མོས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཐ་དད་པའི་མོས་བ་ཅན་དུ་གྱུར་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་རྣམས་ལས་ལོགས་ཤིག་ན་དོན་དམ་པ་ཡོད་དེ། ངེས་པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་ཐ་དད་ཅེས་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པའི་མོས་པ་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་མོས་པ་ཅན་དུ་གྱུར་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཚུལ་དུ་ན་དོན་དམ་པ་ནི་རྣམ་པར་གྱུར་པ་མེད་པ་ཡིན་ན། རྣམ་པར་འགྱུར་ཞིང་རྟག་པར་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་མོས་པ་ཅན་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཚིག་དང་པོ་ནི་སྤྱིའོ། །ཚིག་ཕྱི་མ་གཉིས་ནི་བྱེ་བྲག་གོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། ཚིག་གི་དོན་བཤད་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་རྣམ་པ་གསུམ་ཆར་ཡང་དོན་ལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པ་མེད་དེ། མང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བརྟགས་ཁ་ཅིག་ཁོ་ན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྣ་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །བསམ་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །


DTG118_Page_0276
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྟགས་པ་ཐ་དད་པར་གྱུར་ཅིང་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཡིད་ཀྱི་ལས་དང་ངག་གི་ལས་ལ་མི་མཐུན་པར་གྱུར་པ་ནི་གོང་དུ་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །བར་མས་ནི་ངག་གི་ཆོས་གསུམ་གྱི་ལས་ཁའི་མདུང་ཐུང་དུ་བསྟན་པའོ། །ཐ་མས་ནི་ལུས་ཀྱི་ལས་གཅིག་ལ་གཅིག་གནོད་པ་བྱས་པ་བསྟན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཚིག་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་ལས། ཁའི་རལ་གྲི་དང་དབྱུག་པས་གཅིག་ལ་གཅིག་སྨས་པར་བྱས་པ་ལས་སོ་སོར་གྱེས་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཞན་ཡང་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས། འདི་ལས་ཕྱི་རོལ་པ་དེ་དག་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་རྩ་བ་ལས་འབྱུང་བའི་ལྟ་བར་གྱུར་བ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་བློ་ཐ་དད་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་གཞན་དག་ནི་གཞན་དག་དང་མི་མཐུན་ལ། དེ་དག་ཀྱང་དེ་དག་དང་ཕྱིར་མི་མཐུན་པས་དེ་དག་ལ་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་བསྟན་བ་ཡང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་ན་རྟོགས་པ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད་ཅེས་བསྟན་ཏོ་ཞེའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དག་དེའི་ཚེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ཀྱེ་མ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་ཞིང༌། འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་བའི་དབང་གིས་དོན་དམ་པའི་བདེན་བའི་མཚན་ཉིད་རྟོག་དཔྱོད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་འདི་ལྟ་བུ་རྟོགས་པ་དང༌། མངོན་སུམ་དུ་བགྱི་བ་མཆིས་པ་ནི་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བ་ལགས་སོ་སྙམ་བགྱིད་པ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པ་རང་གི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཡང་དག་པར་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་མུ་སྟེགས་མང་པོ་རྣམས་དཔྱད་ཅིང་ཡོངས་སུ་བཙལ་ཀྱང་མ་རྟོགས་པར་མཐོང་ནས་དོན་དམ་པ་ནི་རྟོག་དཔྱོད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་ཡང་སེམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་ནས་ཐབས་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་གསུངས་པའི་དབང་གིས། གཞན་དག་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཡང་ཡོད་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བསྔགས་པའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཆོས་འཕགས་ལ་འདི་སྐད་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་ནོ། །ངས་ནི་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་


DTG118_Page_0277
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་དོན་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་སྟེ། མངོན་བར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཀྱང་གཞན་དག་ལ་བསྙད་ཅིང་རབ་ཏུ་བསྟན། རྣམ་པར་བཤད། གདགས་པར་བྱས། གསལ་བར་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་ལན་མདོར་གསུངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟེན་ཏོ། །མདོའི་ཚིག་འདི་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ་སྟེ། དང་པོ་དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་བཤད་པའི་གླེང་གཞི་བསྟན་ཏོ། །གཉིས་པ་རིགས་ཀྱི་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་བཤད་པར་གསོལ་བ་བཏབ་པ་རིགས་པ་དང་མཐུན་པར་གྱུར་ཅིང༌། ཚིག་འབྲུ་དང༌། དོན་གཉིས་ཀ་ཡང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་གྱུར་བར་བསྔགས་པའོ། །ཡང་ན་གཉི་ག་ཡང་བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་དང༌། རྗེས་སུ་མཐུན་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཕྱིར་ཚིག་ཟློས་བུར་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ལེའུ་ཆེན་པོའི་མདོ་དང་སྦྱར་ན། དེ་ལས་བརྒྱ་བྱིན་ལྷའི་དབང་པོས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་མཆོད་པ་བྱས་པའི་བསོད་ནམས་ནི་ཚད་མེད་དོ་ཞེས་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། མདོའི་ཚིག་འདི་ཉིད་ཀྱི་འགྲེལ་བ་སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་མཛད་པ་ལས། བརྒྱ་བྱིན་ལྷའི་དབང་པོས་འདི་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དང༌། ནོར་བར་འཛིན་དུ་དོགས་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིག་ཟློས་བུར་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་གསུངས་སོ། །མདོ་སྡེ་འདི་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། འོག་ནས་འབྱུང་བའི་ཚིག་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །གསུམ་པ་ངས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དྲིས་པ་བཞིན་དུ་ལན་མདོར་གསུངས་པ་བསྟན་ཏེ། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་གཞན་དག་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བསྟན་པར་འགྱུར་བའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སླར་བརྟགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དོན་གང་གི་ཕྱིར་རྟོག་དཔྱོད་ཀྱི་


DTG118_Page_0278
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྤྱོད་ཡུལ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་བར་གྱུར་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ངས་དོན་དམ་པ་ནི་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་གི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་ཡིན་པར་བཤད་ལ་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པའི་སྤྱོད་པ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱོ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ཕན་ཚུན་རིག་པར་བྱ་བ་ཡིན་བས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་བཞི་པ་ཞུས་པ་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་ལྔས་རྟོག་གེའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པས་དེ་ཉིད་ལས་རྣམ་པ་ལྔར་དབྱེའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ནང་གི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་དང༌། མཚན་མ་མེད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང༌། བརྗོད་དུ་མེད་པ་དང༌། ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་ཆད་པ་དང༌། རྩོད་པ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། རྣམ་པར་བཤད་པ་དང་མཇུག་བསྡུ་བའོ། །འདི་ནི་དང་པོ་སྟེ། འདི་ལྟར་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ལ་དམིགས་པས། ནང་གི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མངོན་པར་རྟོགས་པའོ། །ནང་གི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་འདི་ཡང་སོ་སོ་ནས་བཤད་པ་མི་མཐུན་ཏེ། ཁ་ཅིག་ན་རེ་རྩ་བ་དང༌། རྗེས་ལས་ཐོབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནང་གི་རིག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཐོབ་བས། གཟུགས་བརྙན་སྣང་བར་མི་བྱེད་དོ། །འདི་ལྟར་ཟག་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་རྩ་བ་དང་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་གཉིས་གཟུགས་བ་རྙན་སྟོན་པར་བྱེད་པས། མངོན་སུམ་དུ་རིག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་གྱིས་དོན་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པས་མ་བསྒྱུར་བར་ཡང་དམིགས་པར་བྱེད་དེ། ཇི་ལྟར་རང་གི་རྟོགས་པའི་རྣམ་པ་ལས་རྒྱུ་མཚན་གྱི་རྣམ་པ་གཞན་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །རྗེས་ལས་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་གཟུགས་བརྙན་དུ་གྱུར་པ་ལས་དམིགས་པར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ན་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ལ་དམིགས་


DTG118_Page_0279
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པས་ཡང་དག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང༌། རྗེས་ལ་ཐོབ་པར་བྱེ་བྲག་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེའོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བཤད་པ་ཡོད་མོད་ཀྱི། སློབ་དཔོན་ཧྱན་ཙང་དང་ཆོས་སྐྱོང་གི་གཞུང་གིས་འོག་ནས་སྟོན་པ་ནི་ཡང་དག་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་ནི། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པའི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་འགྲེལ་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །རྟོག་དཔྱོད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ཐ་སྙད་དེ། ནང་གི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཚིག་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་དང༌། དགོངས་པ་ཟབ་མོ་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་ལས་ནི་རྟོག་གེའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཞེས་འབྱུང་ལ་མདོ་འདི་ལས་ནི་རྟོག་དཔྱོད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་འདས་བ་ཞེས་འབྱུང་བ་དེ་ཇི་ལྟར་བརྡ་སྤྲད་པར་བྱ་ཞེ་ན། འདི་ལ་བཤད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། དང་པོ་ནི་ཁ་ཅིག་ན་རེ་མདོ་སྡེ་དང༌། བསྟན་བཅོས་རྙིང་འགྱུར་རྣམས་ལས་ནི་རྟོག་གེ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །སློབ་དཔོན་ཧྱན་ཙང་གིས་ནི་རྟོག་དཔྱོད་ཅེས་པར་བསྒྱུར་ཏེ། དེ་ལ་རྟོག་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཀུན་ཏུ་ཚོལ་བའོ། །དཔྱོད་པ་ནི་སོ་སོར་རྟོག་པ་སྟེ། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སེམས་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །མདོ་སྡེ་འདི་ལས་རྟོག་དཔྱོད་ཅེས་གསུངས་པ་ནི་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་ལ་སྤྱིར་རྟོག་དཔྱོད་ཅེས་བཤད་དེ། ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་དང༌། དོན་སེམས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོག་དཔྱོད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ཡང༌། སོ་སོ་ནས་བཤད་པ་མི་མཐུན་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་དག་ནི་སེམས་ལས་ལོགས་ཤིག་ན་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཡང་དག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཡོད་དེ། འདོད་པའི་ཁམས་ནས་བསམ་གཏན་དང་པོའི་བར་གྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་རྟོག་པ་དང་བཅས་ཤིང་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པའོ། །བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་རྣམས་ནི་རྟོག་པ་མེད་ལ་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པའོ། །བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་རྣམས་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྟོག་པ་ཡང་མེད་དཔྱོད་པ་ཡང་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ།


DTG118_Page_0280
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པོ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཟག་པ་མེད་བ་ལ་བསྡུའོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལ་སོགས་པ་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་རིག་བར་བྱའོ། །མདོ་སྡེ་པ་དག་ནི་སེམས་ལས་ལོགས་ཤིག་ན་རང་གི་ངོ་བོར་གྱུར་པ་ཡང་མེད་ལ། སེམས་དང་གཅིག་པ་མ་ཡིན་པར་ཡང་རྟོག་པ་དང༌། དཔྱོད་པ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གྲུབ་པའི་ནང་ནས། རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པའི་ལེའུའི་ནང་ནས་ཁ་ཅིག་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་སེམས་གཅིག་ལ་ཡོད་དོ་ཞེས་ཟེར་བདེ་ནི་མི་རུང་ངོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །མདོ་སྡེ་བ་ཡང་ཕལ་ཆེར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང་མཐུན་ཏེ། དེ་ལ་བྱེ་བྲག་ཡོད་པ་ཡང་བསྟན་བཅོས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གྲུབ་པའི་གཞུང་གིས་ནི་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེད་དོ་ཞེས་སྟོན་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་གཞུང་གིས་ནི་སེམས་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེད་དོ་ཞེས་སྟོན་པས་སོ། །གཞན་ཡང་མདོ་སྡེ་པའི་གཞུང་གིས་ས་གསུམ་ཐ་དད་པ་འདོད་པ་ཡང་བསྟན་བཅོས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་འདོད་པའི་ཁམས་ནས་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་སའི་བར་དུ་ཀུན་ཀྱང་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ་སྟེ། ས་གསུམ་པོ་དག་བྱེ་བྲག་ཡོད་པར་བཤད་པ་ཡང་འདོད་པའི་ཁམས་དང༌། བསམ་གཏན་དང་པོའི་དགེ་བ་ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མི་སྟོན་པའི་སེམས་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་རྟོག་པ་དང་བཅས་ཤིང་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པའི་ས་ཞེས་བྱའོ། །བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མི་སྟོན་པའི་སེམས་ལ་སོགས་པ་ནི་རྟོག་པ་མེད་ལ་དཔྱོད་པ་ཙམ་གྱིས་ཞེས་བྱའོ། །བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ནས་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་བར་གྱི་དགེ་བ་དང༌། མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མི་སྟོན་པའི་སེམས་ལ་སོགས་པ་ནི་རྟོག་པ་ཡང་མེད་ལ་དཔྱོད་པ་ཡང་མེད་པའི་ས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །འདིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་གཞུང་དང་སྦྱར་ན། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས་ཇི་སྐད་དུ། རྟོག་པ་ནི་ཀུན་དུ་ཚོལ་པའི་ཡིད་ཀྱིས་བརྗོད་པ་སྟེ། རྩིང་བར་འཇུག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དཔྱོད་པ་ནི་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡིད་ཀྱིས་བརྗོད་པ་ཉིད་དེ། ཞིབ་པར་འཇུག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །


DTG118_Page_0281
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདི་གཉིས་ཀ་ཡང་ལུས་དང་སེམས་རེག་པར་གནས་པ་དང༌། རེག་པར་མི་གནས་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ཏེ། སེམས་པ་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་ཆོས་གཉིས་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྩིང་པ་དང་ཞིབ་པའི་རྣམ་པས་སྔ་ཕྱི་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། རྒྱ་ཆེར་ནི་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་དང༌། རྣམ་པར་བཤད་པའི་རིགས་པ་དང༌། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པའི་བསྟན་བཅོས་ལ་སོགས་པ་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ས་གསུམ་ཐ་དད་པར་གྱུར་པ་ཡང་སློབ་དཔོན་ཧྱན་ཙང་གིས་འདི་སྐད་དུ་བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་དགོངས་ནས་ས་གསུམ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འདོད་པའི་ཁམས་ནས་བསམ་གཏན་དང་པོའི་བར་གྱི་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་འདོད་ཆགས་ཡོངས་སུ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་དང་བཅས་ཤིང་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱའོ། །བསམ་གཏན་བྱད་པར་ཅན་གྱི་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ནི་ས་འོག་མའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་མེད་ལ་དཔྱོད་པ་ཙམ་ཞེས་བྱའོ། །བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ནས་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་གྱི་བར་གྱི་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་འདོད་ཆགས་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་ཡང་མེད་ལ་དཔྱོད་པ་ཡང་མེད་པའི་ས་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དེ་འདིར་རྟོག་དཔྱོད་ལས་འདས་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡང་རྟོག་དཔྱོད་འདི་ལ་དགོངས་ནས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །གཉིས་པ་ནི་ཁ་ཅིག་ན་རེ་འདིར་རྟོག་དཔྱོད་ཅེས་གསུངས་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་པའི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་ལ་རྟོག་དཔྱོད་ཅེས་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་ཆོས་ལྔ་ལས་རྣམ་པར་རྟོག་པས་བསྡུས་སོ། །རྟོག་དཔྱོད་ཅེས་བྱ་བ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དང་པོ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་རྟོག་དཔྱོད་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ཤེས་པ་དག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེད་དོ་ཞེས་བཤད་དེ། མིང་ལ་སོགས་པ་ཀུན་


DTG118_Page_0282
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དུ་ཚོལ་ཞིང་ད་དུང་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི་འདིར་གསུངས་པའི་རྟོག་དཔྱོད་ཉིད་དེ། ཁམས་གསུམ་པའི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་ལ་སོགས་པ་ལ་བྱ་བས་དེའི་ཕྱིར་རྟོག་དཔྱོད་ཅེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཆོས་འཕགས་རིགས་པ་དེས་ན་དོན་དམ་པ་ནི་རྟོག་པ་དང༌། དཔྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་མཇུག་བསྡུ་བ་སྟེ་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །གཞན་ཡང་ཆོས་འཕགས་ངས་དོན་དམ་པ་ནི་མཚན་མ་མེད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པར་བཤད་ལ་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་ནི་མཚན་མ་དང་བཅས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་སྤྱོད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གཉིས་པ་མཚན་མ་མེད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང་མཇུག་བསྡུ་བ་སྟེ། འདི་ནི་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །ཚིག་ངེས་པར་འགྲེལ་བའི་མདོ་ལས་ངས་དེ་ཁོ་ན་ནི་མཚན་མའི་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་པར་བཤད་ལ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པའི་བརྗེད་བྱང་ལས་མཚན་མའི་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡུལ་དྲུག་གི་སྤྱོད་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་གི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། དབང་པོ་དྲུག་གོ །དབང་པོ་དང་ཡུལ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་དག་ནི་རྟོག་པ་དང༌། དཔྱོད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱིས་བསྡུས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །འདིར་དཔེ་གསར་འགྱུར་ལས་ནི་མཚན་མ་མེད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། མཚན་མ་མེད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་འདི་ཡང་སོ་སོ་ནས་བཤད་པ་མི་མཐུན་ཏེ། ཁ་ཅིག་ན་རེ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡུལ་ལ་དམིགས་པས་མཚན་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་མཚན་མ་ཡོངས་སུ་སྤང་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །བཤད་པ་འདི་དང་སྦྱར་ན་མཚན་མ་མེད་པས་དམིགས་པའི་ཡུལ་གྱི་སྤྱོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མཚན་མ་མེད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། འདི་ནི་བདག་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་བཤད་པའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་མཚན་མ་མེད་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། འདི་ནི་མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་པའོ་ཞེའོ། །མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་


DTG118_Page_0283
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འགྲེལ་པ་ལས་ཀྱང་མཚན་མ་བཅུ་མེད་པའི་ཕྱིར་མཚན་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དེ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཡུལ་ལྔ་དང་སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་དང༌། སྐྱེ་བ་དང་རྒས་པ་དང་མི་རྟག་པ་མེད་པས་སོ། །བཤད་པ་འདི་དང་སྦྱར་ན་མཚན་མ་མེད་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མཚན་མ་མེད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་རྣམ་པར་བཤད་པ་དྲུག་ལས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་བཤད་པའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ནི་མཚན་མ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་མཚན་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དོན་ཚད་མེད་པའི་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་དོན་ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་གཅིག་ལས་ཆོས་གཅིག་འབྱུང་བ་ནི་མཚན་མ་མེད་པའོ། །མཚན་མ་མེད་པ་དེ་ནི་མཚན་མ་མེད་པས་མཚན་མ་མེད་པའོ། །མཚན་མ་མེད་པའི་མཚན་མ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །གང་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་འདི་བཞིན་དུ་བཤད་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཞན་ཡང་བསྟན་བཅོས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་བརྒྱ་པ་ལས་གཞན་ཡང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་སྟོང་པའི་དོན་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་མ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་མཚན་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་དངོས་པོ་ལྔ་པོ་དེ་དག་ལས་རྣམ་པ་དུ་ཞིག་ནི་འཛིན་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་དོན་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གསུམ་ཏེ། བརྗོད་པ་དང་བཅས་ཤིང་མཚན་མ་དང་བཅས་པ་འཛིན་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ལ་མཚན་མ་དང་བཅས་པ་འཛིན་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དང༌། བརྗོད་དུ་མེད་པ་ལ་མཚན་མ་མེད་པ་འཛིན་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི་ཐ་སྙད་རྗེས་སུ་སད་པའི་འཛིན་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །གཉིས་པ་ནི་ཐ་སྙད་བག་ལ་ཉལ་བ་འཛིན་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །གསུམ་པ་ནི་ཐ་སྙད་བག་ལ་ཉལ་བྲལ་བའི་འཛིན་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །གཞན་ཡང་དང་པོ་གཉིས་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་འཛིན་པ་ཡིན་ནོ། །ཐ་མ་ནི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང་བསྟན་བཅོས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་བརྒྱ་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། དེ་ལ་དང་པོ་ནི་ཐ་སྙད་སད་པར་བྱེད་པ་དང་བཅས་པའོ། །བར་མ་ནི་ཐ་སྙད་


DTG118_Page_0284
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་བག་ལ་ཉལ་དང་བཅས་ཤིང་སད་པ་མེད་པའོ། །ཐ་མ་ནི་ཐ་སྙད་ཀྱི་བག་ལ་ཉལ་སད་པས་ཐམས་ཅད་དུ་གཏན་དུ་མེད་པའོ། །གཞན་ཡང་དང་པོ་གཉིས་ནི་ཀུན་རྫོབ་ལ་དམིགས་པའོ། །ཐ་མ་གཅིག་ནི་དོན་དམ་པ་ལ་དམིགས་པའོ། །གཞན་ཡང་ཕྱི་མ་ནི་ཐ་སྙད་དང་གཏན་དུ་བྲལ་བ་དང་བཅས་པ་དང༌། དམིགས་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་ཀྱིས་བདེན་པ་གཉིས་སྤྱིར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མདོ་ལ་སོགས་པ་ལས། ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་ནས་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་དུ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དམིགས་སུ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཚན་མ་མེད་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་དེས་དོན་ཅི་ཞིག་སྟོན་ཅེ་ན། མདོ་སྡེའི་དགོངས་པ་རྣམས་ནི་སོ་སོ་ནས་བཤད་པ་མི་མཐུན་ཏེ། སློབ་དཔོན་བྷ་བྱའི་གཞུང་དང་སྦྱར་ན་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་སྤྱིའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །སློབ་དཔོན་ཆོས་སྐྱོང་ལ་སོགས་པའི་གཞུང་གིས་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་ཁོ་ན་སྤང་བའོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །འོག་ནས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་བསྟན་པའི་ལེའུ་ལས་རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་འབྱེད་དོ། །རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པའི་མཚན་མ་དང་བཅས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་དེའི་མཚན་མ་མེད་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེའི་ཕྱིར་ཆོས་འཕགས་རིགས་པ་ངེས་ན། དོན་དམ་པ་ནི་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་མཚན་ཉིད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་མཇུག་བསྡུ་བ་སྟེ་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །གཞན་ཡང་ཆོས་འཕགས་ངས་དོན་དམ་པ་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཡིན་པར་བཤད་ལ། རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་ནི་བརྗོད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་སྤྱོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གསུམ་པ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དོན་དམ་པ་ནི་འདུས་བྱས་དང༌། འདུས་མ་བྱས་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་དུ་མེད་པ་དེ་ཡང་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་གསུང་རབ་དང་སྦྱར་ན། རྣམ་པ་མང་བས་དང་པོ་ནི་སྡེ་སྣོད་བཞི་པ་མ་ཡིན་བའི་ཕྱིར་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་བེའུའི་སྡེ་པ་རྣམས་ཆོས་ཀྱི་སྡེ་སྣོད་རྣམ་པ་ལྔ་


DTG118_Page_0285
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པར་གཞག་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། དུས་གསུམ་དང་འདུས་མ་བྱས་དང་བརྗོད་དུ་མེད་པ་དང༌། བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཆོས་དང༌། བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྡེ་སྣོད་དོ། །སྡེ་སྣོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པའི་བདག་གོ་ཞེས་ཟེར་བ་ལྟར་དུས་གསུམ་དང་འདུས་མ་བྱས་ལ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཞེས་བཤད་དུ་ཡང་མི་རུང་ངོ༌། །གཉིས་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་བ་འདེབས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བས། བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བའི་གཞུང་གི་བསྟན་བཅོས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས་གལ་ཏེ་བརྗོད་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །མེ་ཞེས་བརྗོད་པ་ན་ལྕེ་ཚིག་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ཟས་ཞེས་བརྗོད་པ་ཙམ་གྱིས་འགྲངས་པའི་བྱ་བ་བྱེད་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་སོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། རྒྱ་ཆེར་ནི་དེ་ཉིད་ལས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །གསུམ་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་གཞུང་དང་སྦྱར་ན། མདོར་བསྡུ་ན་དོན་རྣམ་པ་བཞིས་བསྟན་ཏོ། །དང་པོ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་བ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བས་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་མེ་ཞེས་བརྗོད་པས་ལྕེ་ཚིག་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་སོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡང༌། ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་དག་འདོད་པ་དང་མཐུན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མས་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་ཕྱིར་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་རིགས་པའི་སྒོའི་བསྟན་བཅོས་ལས། ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལ་ནི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མས་དམིགས་སུ་ཡོད་པས་བརྗོད་དུ་མེད་པ་དང༌། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཚད་མས་དམིགས་སུ་ཡོད་པས་བརྗོད་དུ་ཡོད་པ་སྟེ། རིགས་པ་དེས་ན་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་གསུང་གི་ཚད་མ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཚད་མས་བསྡུས་པས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ལྟ་བུའོ། །ཆོས་རྣམས་ཞེས་གསུངས་པ་དེས་བརྗོད་པ་སྟོན་པ་ཞིག་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་བརྗོད་པ་དཔག་པ་ཡིན། སློབ་དཔོན་ཧྱན་ཙང་གིས་མཚན་ཉིད་སྤྱིར་བསྡུས་ཏེ་བཤད་པ་ལས། སྡེ་པ་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱང༌། ཆོས་རྣམས་ཞེས་བསྟན་པ་དེ་ནི་ཡང་ཕལ་ཆེར་བརྗོད་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་ཀྱང་རྗེས་


DTG118_Page_0286
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སུ་དཔག་པའི་ཚད་མས་ཆོས་ཐ་དད་པའི་དཔེ་ཅན་དག་གིས་བརྗོད་པ་དགག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བར་ཟད་དོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་ཡང་དག་བའི་རིགས་པ་ལ་འཇུག་པ་ལས་ཆོས་མཚུངས་པའི་དཔེ་ཅན་དག་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། གང་བྱས་པ་དེ་དག་ནི་མི་རྟག་པར་སྣང་སྟེ། དཔེར་ན་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཆོས་ཐ་དད་པའི་དཔེ་ཅན་དག་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རྟག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་བྱས་པ་མ་ཡིན་པར་སྣང་སྟེ། ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། དེ་ལ་འདི་ལྟར་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེས་ནི་མི་རྟག་པ་མ་ཡིན་པར་སྟོན་ཏོ། །བྱས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་དེས་ནི་བྱེད་པ་མེད་པར་བསྟན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མི་མཚུངས་པའི་དཔེ་རྣམས་ནི་བརྗོད་པ་དགག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་བསྟན་བཅོས་ལག་ན་རིན་པོ་ཆེ་ལས། ཐ་དད་པའི་ཕྱོགས་དགག་པའི་ཆེད་དུ་ནི་ཆོས་མི་མཚུངས་པའི་དཔེ་རྣམ་པར་བཞག་པ་ཡིན་ཏེ། ཐ་དད་པའི་ཕྱོགས་མེད་པའི་ཕྱིར་དགག་པའི་དོན་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་གཞན་ཡང་བརྗོད་པ་དགག་པའི་ཚིག་ནི་དགག་པར་བྱ་བ་བཀག་བས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། གང་དགག་པར་བྱ་བ་བཀག་ནས་ནུས་པ་ཡང་དེར་ཟད་པས་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་བྱེ་བྲག་སྟོན་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བཤད་དོ། །འདིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བསྟན་པ་དང་སྦྱར་ན་བརྗོད་པ་ཐམས་ཅད་ནི་བརྗོད་པ་དགག་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རིགས་པའི་སྒོའི་བསྟན་བཅོས་ལས་དཔེ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། ཆོས་མཚུངས་པ་དང་ཆོས་མི་མཚུངས་པའོ། །དེ་ལ་སྔ་མ་ནི་བརྗོད་པ་དགག་པའོ། །ཕྱི་མ་ནི་བཀག་པ་སྡུད་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བཤད་དེ་ཞིབ་ཏུ་དེ་ཉིད་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །འདི་ནི་དཔེ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཏུ་དབྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། སྔ་མ་ནི་མཚུངས་པའི་དཔེའོ། །ཕྱི་མ་ནི་མི་མཚུངས་པའི་དཔེ་སྟེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པའོ། །གལ་ཏེ་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་ན་ནི་ཆོས་གཞན་ཡང་དགག་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་སྔོན་པོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ན་སྔོན་པོ་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་བཀག་པ་ལྟ་བུའོ། །གཞན་ཡང་བསྟན་བཅོས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་བརྒྱ་པ་ལས་ངས་བཤད་པ་རྣམས་


DTG118_Page_0287
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དགག་པའི་ཚིག་གཞུང་སྨོས་པ་དག་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་དགག་པ་ནི་གཞན་དག་གི་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་ལ་སོགས་པར་འཛིན་པར་དགག་པ་སྟེ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་ནི་དགག་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པས། སྐྱེ་བ་ཁོ་ན་དགག་བའོ། །འགག་པ་མེད་པ་ནི་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པས། འགག་པ་དེ་ཁོ་ན་དགག་པའོ། །ཆད་པ་དང་རྟག་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཚེ་སྐྱེ་ཤི་ཆད་ཅིང་འགག་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི་དེ་ནི་ཐབས་ཀྱི་བཤད་པ་ཡིན་པས་བཏགས་པ་ཡིན་གྱི་ཡང་དག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ལྷའི་གནས་ན་རྟག་ཏུ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ལྟ་བུ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་དབང་དུ་བཤད་པ་ཡིན་གྱི་ཡང་དག་པ་ཉིད་དང་མཐུན་པའི་ཚིག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྔར་གོང་དུ་བསྟན་པའི་ཚིག་འབྲུ་དག་གིས་ཅི་རིགས་པར་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་འཛིན་པ་རྣམས་གཞིག་པར་བྱ་སྟེ་བདག་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ན་སུ་ཞིག་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར། འདི་ལྟར་མཐར་ཕྱིན་པའི་སྙིང་པོ་ཉིད་ནི་སེམས་དང་བརྗོད་པའི་ལམ་ཆད་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མི་རྒྱུ་བས། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་གི་ཤེས་པ་སོ་སོར་རིག་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གསུམ་པ་ནི་མིང་དང་དོན་གཅིག་ལ་གཅིག་ལྟོས་ནས་ཕན་ཚུན་གློ་བུར་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བསྟན་བཅོས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་གཞན་ཡང་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་དེའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པར་ཅི་མངོན་ཞེ་ན། མིང་གི་སྔ་རོལ་ན་བློ་མེད་པས་བདག་ཉིད་དུ་འགལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། མིང་མང་པོས་བདག་ཉིད་མང་པོར་འགལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། མིང་ངེས་པ་མེད་པས་བདག་ཉིད་འདྲེས་པར་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཅིང་རྣམ་པ་གསུམ་བསྟན་པའི་བསྟན་བཅོས་དང༌། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །བཞི་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་


DTG118_Page_0288
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཕགས་པ་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་གང་བསྟན་པ་དེ་ནི་གཟུང་དུ་མ་མཆིས་ཏེ། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། འཕགས་པའི་གང་ཟག་རྣམས་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཞན་ཡང་འཕགས་པ་དྲི་མ་མེད་པར་གྲགས་པས་བརྟེན་པའི་མདོ་གཉིས་སུ་མེད་པར་འཇུག་པའི་ལེའུ་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མང་པོ་རྣམས་རང་གིས་རྟོགས་པ་དག་སོ་སོ་ནས་བཤད་ནས་དུས་གཅིག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འཇམ་དཔལ་ལ་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོར་འཇུག་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཡིན། དེ་ནས་འཇམ་དཔལ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་སྨྲས་བ་ནི། ཁྱེད་ལ་སོགས་པས་གང་སྨྲས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། ཇི་ལྟར་བདག་གིས་ཤེས་པ་ལྟར་ཁྱེད་ཀྱིས་གང་སྨྲས་པ་དེ་དག་ནི་ད་དུང་གཉིས་སུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཚིག་མང་བ་བརྗོད་དུ་མེད་པའོ། །བསྟན་དུ་མེད་པ་ཐ་སྙད་མེད་པ། སྤྲོས་པ་རྣམས་དང་བྲལ་བ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡོངས་སུ་ཆད་པར་གྱུར་ན། དེ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་སྒོར་འཇུག་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཚེ་འཇམ་དཔལ་གྱིས་དྲི་མ་མེད་པར་གྲགས་པ་ལ་བདག་ལ་སོགས་པས་ནི་ཇི་ལྟར་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་བཞིན་དུ་སོ་སོ་ནས་བཤད་ཟིན་པས་ཁྱོད་ཀྱིས་སྨྲོས་ཤིག་ཅེས་སྨྲས་པ་དང༌། དྲི་མ་མེད་པར་གྲགས་པ་ཅང་མི་སྨྲ་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཞིབ་ཏུ་དེ་ཉིད་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །གོང་དུ་བསྟན་པའི་དོན་རྣམ་པ་བཞི་ལས་ཁ་ཅིག་ན་རེ་མདོ་སྡེ་འདི་ནི་དོན་བཞི་པ་དང་སྦྱར་ནས་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་མིང་དང་དོན་ཕན་ཚུན་གློ་བུར་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ཅི་དངོས་པོ་ལྔ་པོ་དེ་དག་གིས་ཐམས་ཅད་གསུངས་པ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་བརྗོད་པར་བྱ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་


DTG118_Page_0289
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནོ། །ཆོས་དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་གྱི་གཏན་མེད་པ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྒྱུ་མའི་ལས་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཡོད་ལ། གླང་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོའི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་མིང་དང༌། མཚན་མ་ཙམ་ཉིད་དུ་ནི་ཡོད་ལ། ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྱེ་བྲག་ཏུ་གདགས་པ་གནང་བའི་དངོས་པོར་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་བརྗོད་དུ་མེད་པ་བརྗོད་པ་ཡང༌། བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བར་བརྗོད་པར་སྨྲས་པས་ཆོས་རྣམས་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བར་མི་རུང་ངོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་དེ་བརྗོད་དུ་མེད་དོ་ཞེས་དམ་བཅས་པའི་ཚེ་ཁོ་ན་དགག་པ་བྱས་ཟིན་པས་དེའི་ཉེས་པ་མེད་དེ། དོན་དེ་ཉིད་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བ་བྱེད་དེ་དཔེ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཡིན་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཞན་དག་ལ་ཇི་ལྟར་སྟོན་པར་མཛད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་གལ་ཏེ་བརྗོད་པ་མ་བསྐྱེད་ན། གཞན་དག་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོན་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ་གཞན་དག་ཀྱང་ཐོས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཐོས་པ་མེད་ན་ཆོས་འདི་དག་ཐམས་ཅད་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པར་ཡང་མི་ཤེས་པས་གཞན་དག་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཉིད་ཐོས་ཤིང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ། དེའི་ཕྱིར་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་འདི་ལ་བརྗོད་པ་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །བརྗོད་པ་ཐམས་ཅད་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་སོ་སོ་ནས་བཤད་པ་མི་མཐུན་ཏེ། སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ནི་ས་བརྒྱད་པ་ཡན་ཆད་རྟོག་དཔྱོད་ལ་མི་བརྟེན་པར་བརྗོད་པ་འབྱུང་སྟེ། འདི་ལྟར་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་དག་ནི་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །སློབ་དཔོན་ཆོས་སྐྱོང་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་བཅུ་པ་ལ་ཡང་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་བརྗོད་པ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེས་ན་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་ཡོད་ཀྱང་ཐོགས་པ་མེད་པར་བཤད་དེ། རྗེས་ལས་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྷན་ཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་


DTG118_Page_0290
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡེ་ཤེས་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པས་ན་ཆོས་འཆད་པར་ནུས་སམ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་འཆད་ན་ཡང་མི་རུང་བ་མེད་དེ། སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་ཡེ་ཤེས་གཉི་ག་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པས། དེ་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་རྟོག་དཔྱོད་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ལ་རྗེས་ལས་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་རྟོག་དཔྱོད་དང་བཅས་པས་བརྗོད་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་རྟག་པར་བསམ་གཏན་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་འཇུག་ཅིང་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཏེ། མི་གཡོ་བས་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་མི་སྐྱེ་བར་ཡང་ཆོས་འཆད་དོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། རྒྱ་ཆེར་དེ་ཉིད་ལས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཆོས་འཕགས་རིགས་པ་དེས་ན་དོན་དམ་པ་ནི་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་མཇུག་བསྡུ་བ་སྟེ། དོན་དེ་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ།། །།བམ་པོ་བཅུ་གསུམ་པ། གཞན་ཡང་ཆོས་འཕགས་ངས་དོན་དམ་པ་ནི་ཐ་སྙད་རྣམས་ཡང་དག་པར་ཆད་པ་ཡིན་པར་བཤད་ལ། རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་ནི་ཐ་སྙད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་སྤྱོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་བཞི་པ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་ཆད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། མཇུག་བསྡུ་བ་དང་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ་འདི་ནི་དང་པོའོ། །ཚིག་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་ལས་ནི་གཞན་ཡང་ཆོས་འཕགས་ངས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ནི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་བཞི་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ། མཐོང་བ་དང༌། ཐོས་པ་དང༌། བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་ཆད་པ་ཡིན་པར་བཤད་ལ། རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་ནི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་བཞི་ལ་དམིགས་པ་ལ་འབྱུང་བས་ན་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། དངོས་པོ་རྣམ་པ་བཞི་ནི་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དོ། །དགོངས་པ་ཟབ་མོ་རྣམ་པར་དགྲོལ་བའི་མདོ་ལས་ནི་ཐ་སྙད་རྣམས་ཆད་པ་ཞེས་འབྱུང་གི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་བཞི་ཞེས་ནི་མི་འབྱུང་ངོ༌། །འདིས་ནི་དོན་དམ་པ་ནི་མིང་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་


DTG118_Page_0291
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པ་བཞིས་བསྟན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མཐོང་བ་དང་ཐོས་པ་དང༌། བྱེ་བྲག་ཕྱད་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དག་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་ཤིང་སྤྲོས་པ་དག་གིས་བཅིངས་པ་ཡིན་ལ། དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་ཚུལ་ནི་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པས་གཟུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པས། དེའི་ཕྱིར་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་དག་གིས་དོན་དམ་པ་བསྟན་པར་མི་ནུས་སོ། །ཐ་སྙད་དང་བསྟན་པར་བྱ་བ་ལ་བྱེ་བྲག་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན་སྨྲས་པ་ཐ་སྙད་དག་གིས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དང༌། མཐོང་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པས། དེའི་ཕྱིར་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །མཐོང་བ་དང་ཐོས་པ་དང༌། བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དག་གིས་བཤད་པ་ཞིབ་ཏུ་ནི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་དག་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །མཐོང་བ་དང་ཐོས་པ་དང༌། བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཡང་སོ་སོ་ནས་བཤད་པ་མི་མཐུན་པས། ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བའི་གཞུང་གིས་དབང་པོ་དྲུག་དང་སྦྱར་ནས་བཤད་དེ་མིག་གི་དབང་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཐོང་བའོ། །རྣ་བའི་དབང་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐོས་པའོ། །དབང་པོ་གསུམ་གྱི་གྲངས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པའོ། །ཡིད་ཀྱི་དབང་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ་ཞེས་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་སེམས་སྣ་ཚོགས་བསྟན་པ་ལས། མིག་གི་རྗེས་སུ་མཐོང་བ་སྐྱེ། །རྣ་ཁམས་རྗེས་སུ་ཐོས་པ་སྐྱེ། །ཁམས་གསུམ་རྗེས་སུ་བྱེ་བྲག་ཕྱེད། །ཡིད་ཁམས་རྗེས་སུ་རྣམ་ཤེས་སྐྱེ། །ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དབང་པོ་དྲུག་ལ་རྗེས་སུ་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་འདི་ལྟ་སྟེ། མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་དག་ལ་དབང་པོའི་རྗེས་སུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་ཆ་མཚུངས་པས་བསྡུས་པ་ཡིན་པས། ཆ་མཚུངས་པའི་དབང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་བདག་པོ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་སྟོན་པས། དེའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་སྐྱེས་པ་ལ་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པར་བཤད་དོ། །མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་ཀྱང་འདི་དང་མཐུན་པར་བཤད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་ལས་


DTG118_Page_0292
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མིག་དང་རྣ་པ་ཡིད་རྣམ་ཤེས། །གཞན་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གསུངས། །དེ་དག་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ནི། །མཐོང་ཐོས་རྣམ་ཤེས་བྱེ་བྲག་ཕྱེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ་རྒྱ་ཆེར་ནི་དེ་ཉིད་ལས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང་བསྟན་བཅོས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས། དེ་ལ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་མྱོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཐོང་བའོ། །རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་མྱོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐོས་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་གསུམ་གྱིས་མྱོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པའོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་མྱོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཡུལ་རྣམ་པ་བཞི་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མཐོང་བ་དང༌། ཐོས་པ་དང༌། བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་དབང་པོ་ཡིན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྨོས་པ་ཡང་མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་གདོན་མི་ཟ་བར་རྣམ་པར་ཤེས་པས་གྲོགས་བྱས་ནས་གདོད་ཡུལ་འཛིན་ནུས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་མཚུངས་པའི་དབང་པོ་དག་ལ་ནི་བྱ་བའི་ནུས་པ་ཡོད་ཀྱི་དེ་དག་དང་རྣམ་པ་མི་མཚུངས་པ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མིག་དང་རྣ་བ་དང༌། ཡིད་ཀྱི་དབང་པོ་གསུམ་པོ་སོ་སོ་རེ་རེར་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན། བསྟན་བཅོས་སེམས་སྣ་ཚོགས་བསྟན་པ་ལས། ཁམས་གསུམ་པོ་འདི་དག་གིས་སྦྱོར་བར་འདོད་པས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང་རྣལ་འབྱོར་བསྒོམ་པ་དང༌། མངོན་པར་ཤེས་པ་ཉིད་དང་ཡན་ལག་བཞི་དང༌། ཡན་ལག་ལྔ་པའི་བསམ་གཏན་གྱི་འབྲས་བུ་འཐོབ་པས། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་རྗེས་སུ་སྐྱེས་པ་སོ་སོར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ལ། གཞན་གསུམ་གྱི་རྗེས་སུ་སྐྱེས་པ་དག་ལ་ནི་དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཏུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱ་ཆེར་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྣ་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་གསུམ་པོ་དག་ལ་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ནས་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་ཞེས་བསྟན་ཞེ་ན་སྨྲས་པ། བསྟན་བཅོས་སེམས་སྣ་ཚོགས་བསྟན་པའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་ལས། ལུང་དུ་མི་སྟོན་སྤྱོད་ཡུལ་ལ། །བྱེ་བྲག་ཕྱེད་སེམས་དེར་འཇུག་སྟེ། །རྗེས་སུ་རྣམ་ཤེས་གསུམ་


DTG118_Page_0293
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྐྱེ་བས། །དེ་ནི་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་ཅེས་བྱ། །ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱ་གསུམ་ནི་ལུང་དུ་མི་སྟོན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཤི་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་རྟོགས་བ་དག་གིས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པའི་མིང་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །དྲུག་པ་ཡིད་ཀྱི་དབང་པོ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་སྐྱེ་ན་ཡང་རྣམ་པ་མཚུངས་པ་ཉིད་དུ་འགྲུབ་པ་དང༌། ཤེས་པ་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐ་མའི་དྲན་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་དུ་གྲུབ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གཞན་ཡང་བསྟན་བཅོས་སེམས་སྣ་ཚོགས་བསྟན་པ་ལས། ཡིད་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་སྐྱེས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བཅས་པའི་དབང་པོ་བསྟན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རེ་ཞིག་རྗེས་སུ་སྐྱེས་པ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །མདོ་སྡེ་པ་དག་གིས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བཤད་དེ། དེ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གྲུབ་པའི་བསྟན་བཅོས་དང་སྦྱར་ན་དེ་ལས་ཚད་མ་གསུམ་ལ་སོགས་པ་བརྟེན་ནས་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྣམ་པར་འབྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཐ་སྙད་བརྒྱད་བསྟན་པའི་ལེའུ་ལས་མཐོང་བ་དང༌། ཐོས་པ་དང༌། བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བྱེ་བྲག་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། མཐོང་བ་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མངོན་སུམ་མོ། །ཐོས་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཕགས་པའི་ལུང་ངོ༌། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཡིད་ཆེས་པའི་ཤེས་རབ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་འདི་ཡང་རེས་འགའ་ནི་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །རེས་འགའ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཡང་འགྱུར་རོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། ཞིབ་ཏུ་དེ་ཉིད་ལས་བཤད་པ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་གིས་སེམས་ཀྱི་ཡུལ་མཐོང་བ་ཐོས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མངོན་སུམ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་གང་གིས་མཐོང་ངོ་ཞེས་ཟེར་བ་ལ་


DTG118_Page_0294
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིད་ཆེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་ཡིད་ཆེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡུལ་ལ་མི་བརྟེན་པར་ལུང་ལ་བརྟེན་ནས་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐོས་པ་ཞེས་བྱ་བས། དེའི་ཕྱིར་ཐོས་སོ་ཞེས་ཟེར་བ་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཕགས་པའི་གསུང་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །མ་མཐོང་བ་དང༌། མ་ཐོས་པའི་ཡུལ་དེ་དག་ལ་སྔ་མའི་མཐོང་བ་དང་ཐོས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཤེས་པ་གང་ཡིན་བ་དེ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སེམས་སྔ་མའི་གསུམ་པའི་རྗེས་ལ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སེམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་ཅེ་ན། སྔར་མཐོང་བའི་རྒྱུས་ཡང་ནས་ཡང་དུ་བསམས་ནས་ལྟ་བའི་འདུ་ཤེས་འབྱུང་བའམ། ཡང་ན་སྔ་མའི་ལྟ་བ་ལས་འབྱུང་བ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལྟ་བའི་འོག་ཏུ་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཐོས་པ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་འོག་ཏུ་བྱུང་བའི་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་བསྟན་པ་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པའི་སེམས་དེ་ཡང་མཐོང་བ་དང་ཐོས་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སེམས་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་འོག་ཏུ་འབྱུང་ངོ༌། །མ་མཐོང་བ་དང་མ་ཐོས་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་འོག་ཏུ་ཡང་སྐྱེ་སྟེ། དཔེར་ན་སྔར་མ་མཐོང་བ་ལས་ཕྱིས་མཐོང་བ་བརྗོད་ནས་མཐོང་བའི་འདུ་ཤེས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མ་མཐོང་བའི་འོག་ཏུ་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མ་ཐོས་པ་དང་རྣམ་པར་མ་ཤེས་པའི་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་བ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་དང་སྦྱར་ན། དེ་ལས་ནི་སློབ་དཔོན་གཉིས་ཀྱི་བཤད་པ་ཡོད་དེ། སློབ་དཔོན་ཁ་ཅིག་ན་རེ་དབང་པོ་ལྔ་པོ་དག་གིས་ཡུལ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པའི་སེམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཐོང་བ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་བརྒྱུད་དེ་ཐོས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐོས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རང་གི་སེམས་བསྐྱོད་དེ་རིགས་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པས་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡིད་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པ་གང་ཡིན་བ་དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡུལ་ལྔ་པོ་རེ་རེ་ལ་མཐོང་བ་དང༌། ཐོས་པ་དང་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཐ་དད་རྣམ་པ་བཞི་འབྱུང་སྟེ།


DTG118_Page_0295
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིད་ཀྱི་ཡུལ་ལ་ནི་མཐོང་བ་མ་གཏོགས་པ་གསུམ་ཡོད་དོ་ཞེས་བཤད་དེ། ཞིབ་ཏུ་དེ་ཉིད་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །སློབ་དཔོན་འདིའི་དགོངས་པ་ནི་དབང་པོ་ལྔ་པོ་དག་གིས་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མས་ཐོབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡུལ་ལྔ་པོ་དག་གསལ་བའི་ཕྱིར་མཐོང་བ་ཞེས་བྱའོ། །ལུང་གི་ཚད་མ་ལ་བརྟེན་ནས་བརྒྱུད་དེ་ཐོས་པའི་བྱེ་བྲག་ཡུལ་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐོས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཚད་མ་ལ་བརྟེན་ནས་རང་གི་སེམས་བསྐྱོད་དེ་རིགས་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་དཔག་བས་སྣང་བའི་ཡུལ་དྲུག་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་ལ་བརྟེན་ནས་ཡུལ་དྲུག་པོ་དག་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་པོ་དེ་དག་གི་རྗེས་ལ་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མས་ཡུལ་ལྔ་པོ་དག་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའམ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་ལ་གནས་ནས་ཆོས་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའམ། ཡང་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པའི་ཡིད་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མས་ཡུལ་དྲུག་པོ་དག་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པའོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །སྔོན་གྱི་སློབ་དཔོན་དག་ནི་འདི་སྐད་དུ་སྟོན་ཏེ། མིག་གིས་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བ་ནི་མཐོང་བ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ལས་བརྒྱུད་དེ་ཐོས་པ་ནི་ཐོས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རང་གི་སེམས་བསྐྱོད་ནས་སྣ་ཚོགས་སུ་བསམས་པས་གཞལ་བ་ནི་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །བདག་ཉིད་ཀྱི་ནང་གི་མྱོང་བ་དང༌། བདག་ཉིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །འདིའི་དགོངས་པ་ནི་འདི་སྐད་དུ་སྟོན་ཏེ། མིག་གི་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མས་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མིག་འབའ་ཞིག་ལ་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་འདས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་ཡུལ་མཆོག་ཏུ་གསལ་བར་སྣང་བས། དེའི་ཕྱིར་མིག་འབའ་ཞིག་མཐོང་བ་ཞེས་བྱའོ། །ལུང་གི་ཚད་མ་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་ལས་བརྒྱུད་དེ་ཐོས་པའི་ཡུལ་དྲུག་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐོས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཚད་མ་ལ་བརྟེན་ནས་རང་གི་སེམས་བསྐྱོད་དེ།


DTG118_Page_0296
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྣ་ཚོགས་སུ་བསམས་པ་དང༌། གཞལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མར་གྱུར་པའི་རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་ལ་བརྟེན་ནས་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མྱོང་བའི་ཡུལ་རྣམ་པ་བཞི་དང༌། ཡིད་ཀྱི་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མས་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པའི་ཡུལ་དྲུག་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །བཤད་པ་འདི་དང་སྦྱར་ན་མཐོང་བ་ནི་མིག་འབའ་ཞིག་གོ །ཐོས་པ་དང་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་ནི་ཡིད་ཁོ་ནའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་དབང་པོ་ཡང་ངོ༌། །ཡུལ་རྣམ་པ་དྲུག་ལས་གཟུགས་ནི་རྣམ་པ་བཞི་ཆར་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་ལྔ་པོ་དག་ནི་གཞན་གྱི་ཐོས་པ་དང་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གསུམ་པོ་དག་སྐྱེད་བར་བྱེད་དོ། །འདིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བསྟན་བཅོས་རྣམས་ཀྱང་སོ་སོ་ནས་མི་མཐུན་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཐོང་བ་ཞེས་བྱའོ། །རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐོས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྣ་དང༌། ལྕེ་དང་ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གསུམ་པོ་དག་གིས་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཐོབ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། ཞིབ་ཏུ་དེ་ཉིད་ལས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །བསྟན་བཅོས་ཆོས་མངོན་པ་སྣ་ཚོགས་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས་ནི་དེ་ལ་མཐོང་བ་དང་ཐོས་པ་དང༌། བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དོན་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མིག་གིས་མྱོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཐོང་བའི་དོན་ཏོ། །རྣ་བས་མྱོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐོས་པའི་དོན་ཏོ། །བདག་ཉིད་ཀྱིས་འདི་དང་འདི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་སེམས་ཤིང་གཞལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པའི་དོན་ཏོ། །བདག་ཉིད་ཀྱི་ནང་གི་མྱོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དོན་ཏོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ནི་ཐ་སྙད་བཞི་གང་ཞེ་ན། མཐོང་བའི་ཐ་སྙད་དང༌། ཐོས་པའི་ཐ་སྙད་དང༌། བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པའི་ཐ་སྙད་དང༌།


DTG118_Page_0297
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཐ་སྙད་དོ། །མཐོང་བ་ལ་བརྟེན་པའི་ཐ་སྙད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། གང་དེས་མིག་ལ་བརྟེན་ཏེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ནས་དེ་ལ་བརྟེན་ཏེ་གཞན་དག་ལ་ཐ་སྙད་དུ་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཐོང་བའི་ཐ་སྙད་ཅེས་བྱའོ། །ཐོས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཐ་སྙད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། གང་གཞན་ལས་ཐོས་ནས་དེ་ལ་བརྟེན་ཏེ། གཞན་དག་ལ་ཐ་སྙད་དུ་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཐ་སྙད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། གང་དེས་མ་མཐོང་མཐོས་པར་བདག་ཉིད་ཀྱིས་བསམས་ཤིང་གཞལ་ལ་ཉེ་བར་བརྟགས་ནས་དེ་ལ་བརྟེན་ཏེ་གཞན་དག་ལ་ཐ་སྙད་དུ་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཐ་སྙད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། གང་དེས་ནང་སོ་སོར་རང་གིས་རིག་པ་དང༌། རྟོགས་པ་དང་རེག་པ་དང་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ནས་དེ་ལ་བརྟེན་ཏེ། གཞན་དག་ལ་ཐ་སྙད་དུ་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལ་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་བཤད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། ཁ་ཅིག་ན་རེ་མིག་གི་དབང་པོ་ལ་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་མིག་གིས་མྱོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཐོང་བའི་དོན་ཏོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་འདི་ལྟ་སྟེ། མིག་ལ་བརྟེན་ཏེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ནས་ཤེས་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། མིག་གིས་མྱོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཐོང་བའི་དོན་ཏོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མིག་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་མིག་གི་དབང་པོ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་བསྟན་བཅོས་ཆོས་མངོན་པ་སྣ་ཚོགས་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས། མིག་གིས་མྱོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཐོང་བའི་དོན་ཏོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གཞན་ཡང་རྣམ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས། མིག་ལ་བརྟེན་ཏེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ནས་ཞེས་བཤད་པ་དེའི་ཕྱིར་མིག་གི་དབང་པོ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མཐོང་བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟན་ཅིའི་ཕྱིར་ཆོས་མངོན་པ་སྣ་ཚོགས་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས། མིག་གིས་གཟུགས་མཐོང་ངམ།


DTG118_Page_0298
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འོན་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པས་ཡིན་ཞེས་བཤད། སྨྲས་པ། མིག་གིས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་མཐོང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུས་པའི་དབང་གིས་བཏགས་པ་ཙམ་ལ་མཐོང་བ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གཞན་ཡང་དབང་པོ་དྲུག་ལས་མིག་གིས་གཟུགས་མཐོང་བ་ལ་གཙོ་བོར་གྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མིག་གིས་གཟུགས་རྣམས་མཐོང་ངོ་ཞེས་བཤད་དོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ནི་དོན་དམ་པའི་རིགས་བ་ལ་བརྟེན་ནས་མིག་ལ་སོགས་པ་ཡང་མ་ཡིན། དེ་དག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་རྣམས་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རྐྱེན་མང་པོ་ལས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་དང༌། སྐད་ཅིག་མར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་རིག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་གཙོ་བོར་གྱུར་བའི་ཕྱིར། དེ་དག་ལ་བརྟགས་པ་ཙམ་དུ་མཐོང་བ་ཞེས་བཤད་དོ་ཞེས་ཞིབ་ཏུ་དེ་ཉིད་ལས་འབྱུང་ན། ཅིའི་ཕྱིར་མིག་གི་དབང་པོ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉི་ག་ལ་མཐོང་བ་བཤད། སྨྲས་པ་མིག་གི་དབང་པོ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོ་སོར་མཐོང་བར་འདོད་པ་དགག་པའི་ཕྱིར་མཐོང་བ་ནི་མིག་གི་དབང་པོ་ཡང་མ་ཡིན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བཤད་ཀྱི་དབང་པོ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་འདུས་པ་དགག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མཐོང་བ་ནི་དབང་པོ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉི་གའི་མིང་ལ་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །གཞན་ཡང་མཐོང་བ་དང་ཐོས་པ་དང་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པས་ལྟ་བ་དང༌། གཟུགས་མཐོང་བ་མི་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་མེད་དོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་དང་སྦྱར་ན། དེ་ལས་ནི་ཆོས་བཞི་འདུས་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། རྣ་བའི་དབང་པོ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་དང༌། སྒྲ་འདུས་པ་ལས་ཐོས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དེ། ཞིབ་ཏུ་དེ་ཉིད་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་ཐོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དག་ལ་ཐོས་པ་དང༌། བསམས་པའི་ཤེས་


DTG118_Page_0299
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རབ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། འདི་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ཐོས་པ་ནི་འཕགས་པའི་ལུང་གི་ཚད་མའོ་ཞེས་བསྟན། སྨྲས་པ། འཕགས་པའི་ལུང་གི་ཚད་མ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། དང་པོ་ནི་འཕགས་པའི་བསྟན་པ་རྣམས་ལ་འཕགས་པའི་ལུང་གི་ཚད་མ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་འཕགས་པའི་གསུང་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་པས། འཕགས་པའི་ལུང་གི་ཚད་མ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་ལས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་ཐོས་པའི་ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཕགས་པའི་ལུང་གི་ཚད་མ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་འཕགས་པའི་གསུང་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཕགས་པའི་ལུང་གི་ཚད་མ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བདག་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་བཤད་པ་སྟེ། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ཡང་འདི་ལ་བརྟེན་ནས། དེའི་ཕྱིར་ཐོས་པའི་ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཕགས་པའི་ལུང་གི་ཚད་མ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །བདག་ཉིད་ཀྱིས་བསམས་ཤིང་གཞལ་ནས་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །རྣ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞི་དང༌། མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཐ་སྙད་འདི་ལྟ་སྟེ། གང་དེས་ན་སོ་སོར་རང་གིས་རིག་པ་དང༌། རྟོགས་པ་དང༌། རེག་པ་དང༌། མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པ་ཞེས་བསྟན་པ་དེ་ལ། རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྣ་དང་ལྕེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་དབང་པོ་ཁོ་ན་གཟུང་སྟེ། བསྟན་བཅོས་ཆོས་མངོན་པ་སྣ་ཚོགས་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལ་སོགས་པ་ལས། བདག་


DTG118_Page_0300
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིད་ཀྱི་ནང་གི་མྱོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དོན་ཏོ་ཞེས་བསྟན་པ་དེ་ཡང་དབང་པོས་རྟོགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་ནང་གི་མྱོང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་ནང་གི་ཚད་མ་ཡིན་པ་དང༌། མྱོང་བའི་ཡུལ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའམ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ནི་ཚད་མས་བསྡུས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མཐོང་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་མི་གཞག་གོ །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ནང་དུ་བསྡུས་ཏེ། མ་མོ་ཆེན་མོའི་མདོ་ལ་སོགས་པ་ལས་ནི་རེ་ཞིག་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པོ་དག་གི་དབང་དུ་མཛད་པའི་ཕྱིར་མ་བསྟན་ཏོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་དང་སྦྱར་ན་ནི་ཚད་མ་གསུམ་གྱི་དོན་ལ་བརྟེན་ནས་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལ་ཡང་ཐ་དད་བཞི་ལ་བརྟེན་པའི་ཚད་མ་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་དཔྱད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པའི་ཐ་སྙད་འདི་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མའོ། །བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པའི་ཐ་སྙད་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཚད་མའོ། །ཐོས་པའི་ཐ་སྙད་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ཡིད་ཆེས་པའི་ལུང་གི་ཚད་མའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་ཡིན་ནམ། གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་ཡིན་ན། ཅིའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་ཆོས་རིགས་པའི་སྒོ་ལས། དེ་ལ་འདིར་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་གང་གིས་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དོན་ལ་མིང་དང་རྣམ་པ་ལ་སོགས་པ་སྤོང་བའོ་ཞེས་བསྟན། གལ་ཏེ་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ན། ཅིའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་ཆོས་མངོན་པ་སྣ་ཚོགས་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས། མིག་གི་དབང་པོས་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་མཐོང་བའི་དོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་མཐོང་བ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མའོ་ཞེས་བསྟན། སྨྲས་པ་འདི་ལ་བཤད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། ཁ་ཅིག་ན་རེ་དབང་པོ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་སོགས་པ་


DTG118_Page_0301
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལས་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་པས། དང་པོ་ནི་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ཏེ། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ཇི་སྐད་དུ་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་གྱི་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ལྔའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ་ཞེས་བསྟན་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ནི་སེམས་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བསྟན་བཅོས་རིགས་པའི་སྒོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། མིག་ལ་སོགས་པ་ཡང་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མའོ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེའོ། །ས་བརྒྱད་པ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་འཕགས་པའི་གསུང་རབ་ཐོས་པས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སེམས་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་ཡིན་པར་བསྟན། སྨྲས་པ། འདི་ལ་དོན་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཕགས་པའི་ལུང་གི་ཚད་མ་ནི་འཕགས་པའི་གསུང་གཞལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་ཅིའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་ཛི་ནས་ཚད་མ་གཉིས་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ། མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་དང༌། རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཚད་མ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བསྟན་ལ། འཕགས་པའི་ལུང་གི་ཚད་མ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཚད་མས་བསྡུས་པར་བཤད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། སློབ་དཔོན་གཉིས་ཀྱི་གཞུང་གི་དོན་མི་མཐུན་པས་དེའི་ཕྱིར་བརྡ་སྤྲད་མི་དགོས་སོ། །གཞན་ཡང་སློབ་དཔོན་ཛི་ནས་འཕགས་པའི་ལུང་གི་ཚད་མ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཚད་མའོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡང་འཕགས་པའི་གསུང་རབ་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་བཤད་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་མེད་དོ། །བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་བཤད་པ་ལས་བསྟན་པ་དང་སྦྱར་ན། ཐ་སྙད་དང་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་བ་ནི་ཁམས་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། འདོད་པའི་ཁམས་ན་ནི་ཐ་སྙད་བཞི་དང་ལྡན་ནོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ན་ནི་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་མེད་དེ། ཀུན་དུ་ཚོལ་ཞིང་གཞལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ན་ནི་ཐམས་ཅད་མེད་དོ་ཞེས་བཤད་དེ། འདོད་པའི་ཁམས་ན་ནི་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་བཞི་དང་ལྡན་པས་སོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ན་ཡང་ཡང་དག་པའི་


DTG118_Page_0302
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕུང་པོ་དང་སྦྱར་ན་ཀུན་དུ་ཚོལ་ཞིང་གཞལ་བ་ཕྲ་མོ་ཡོད་དེ། མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི་མཚན་ཉིད་རགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ན་སྔ་མའི་རྣམ་པ་གསུམ་མེད་པ་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་བདག་ཉིད་ལས་ཡང་དག་པར་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བའི་ཕྱིར་མདོར་བསྡུས་ནས་བཤད་དོ། །དེས་ན་ཐ་སྙད་མེད་པའི་དོན་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཆོས་འཕགས་རིགས་པ་དེས་དོན་དམ་པ་ནི་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་མཇུག་བསྡུ་བའོ། །བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །གཞན་ཡང་ཆོས་འཕགས་ངས་དོན་དམ་པ་ནི་རྩོད་པའི་སྨྲ་བ་རྣམས་ཡང་དག་པར་ཆད་པ་ཡིན་པར་བཤད་ལ། རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་ནི་རྩོད་པར་སྨྲ་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་སྤྱོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ཀྱིས་ནི་ལྔ་པ་རྩོད་པ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང་མཇུག་བསྡུ་བ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། འདི་ནི་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །དེ་ལ་རྩོད་པའི་སྨྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བདག་དང་བདག་གིར་ལྟ་བས་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དག་ལ་བདག་ཡང་དག་པར་ཡོད་པར་འཛིན་པའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བ་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྩོད་པའི་སྨྲ་བ་རྣམས་ཡང་དག་པར་ཆད་པ་ཞེས་བྱའོ། །སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་རྩོད་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དང་པོ་ནི་ཁྱིམ་པ་རྣམས་ཡུལ་ལྔ་པོ་རྣམས་སེམས་པའི་ཕྱིར་རྩོད་པར་གྱུར་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྣམས་ཕན་ཚུན་མི་མཐུན་པས་ལྟ་བ་རྣམས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རྩོད་པར་གྱུར་བའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་དང་སྦྱར་ན། ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་ལས། ཟག་བཅས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ། འཐབ་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་ཀྱང་བཤད་ཅེས་འབྱུང་སྟེ། འདི་ཉིད་ཀྱི་འགྲེལ་པ་ལས། ཉོན་མོངས་པ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཉེ་བར་ལེན་པ་


DTG118_Page_0303
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་རྩྭ་དང་སོག་མའི་མེ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་ཕུང་པོ་ཉེ་བར་ལེན་པ་ལ་རག་ལུས་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྒྱལ་པོའི་བློན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་ཕུང་པོ་ལྔས་ཉེ་བར་ལེན་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མེ་ཏོག་དང་འབྲས་བུའི་ལྗོན་ཤིང་བཞིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། འདིར་ཆོས་ཤིན་ཏུ་གྱ་ནོམ་པ་ཡོད་པ་ཡང་འཐབ་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ནི་རྩོད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དགེ་བའི་ཕྱོགས་འཁྲུག་ཅིང་གཡོ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། བདག་དང་གཞན་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྩོད་པ་རྗེས་སུ་འཕེལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་འཐབ་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །བསྟན་བཅོས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས། རྩོད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་རྩོད་པ་དང༌། ཕུང་པོའི་རྩོད་པ་དང༌། འཐབ་པའི་རྩོད་པའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་རྩོད་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་དོ། །ཕུང་པོའི་རྩོད་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། འཆི་བའོ། །འཐབ་པའི་རྩོད་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཕན་ཚུན་གཅིག་ལ་གཅིག་སྨ་འབེབས་ཤིང་ཚིག་མི་མཐུན་པར་གྱུར་བའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། བསྟན་བཅོས་སེམས་སྣ་ཚོགས་བསྟན་པ་ལས་ཀྱང་དོན་འདི་དང་མཐུན་པར་བཤད་དོ། །བསྟན་བཅོས་མངོན་པ་སྣ་ཚོགས་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ནི་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གི་རྩོད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས། ཇི་ལྟར་ན་འཐབ་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན། འཐབ་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ནི་དུ་ཞིག་ཅིའི་ཕྱིར་འཐབ་པ་དང་བཅས་པར་བརྟག་ཅེ་ན། འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་མཚོན་ཆ་ལེན་པ་དང༌། ཆད་པས་གཅོད་པ་དང༌། འཐབ་རྩོད་དང༌། མཚང་འདྲུ་བ་དང༌། རྩོད་པ་དང༌། འགྱེད་པ་རྣམས་འབྱུང་བ་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང་དེ་དང་འབྲེལ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང་དེས་བཅིངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེའི་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། དེའི་


DTG118_Page_0304
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེའི་རྒྱུ་ལས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་འཐབ་པ་དང་བཅས་པར་ལྟའོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཇི་སྙེད་པ་འཐབ་པ་དང་བཅས་པ་ཡང་དེ་སྙེད་དོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། ཆོས་མངོན་པ་སྣ་ཚོགས་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས་ཀྱང་འདི་དང་མཐུན་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལས་དེའི་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བཤད་པ་ཡང༌། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་སྐབས་སུ་བཤད་པ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས་དེ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཟག་པ་ཉིད་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཟག་པ་དང་འབྲེལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་དང༌། མིག་ལ་སོགས་པ་ཟག་པ་དང༌། མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཟག་པའི་རྟེན་དུ་གྱུར་བའི་ཕྱིར་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཟག་པས་བཅིངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དགེ་བ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དག་ཟག་པའི་ཤུགས་དང་མཐུན་པའི་དབང་གིས་ཡང་སྲིད་པ་ཕྱི་མ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟག་པའི་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ས་གཞན་གྱི་ཆོས་ས་གཞན་གྱི་ཟག་པ་རྣམས་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་དང་ཉོན་མོངས་པའི་གནས་ངན་ལེན་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པར་གྱུར་ཀྱང་ཟག་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་འཇོག་པས་ཐམས་ཅད་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་ཤིང་དེའི་གཉེན་པོ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟག་པའི་རྒྱུ་ལས་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དགྲ་བཅོམ་པའི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་སྔོན་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོར་རྣམ་པར་གཞག་གོ ། ཁམས་བཅོ་ལྔ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་དང༌། ཁམས་གསུམ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་གཉིས་ཀྱི་ཕྱོགས་ཏེ། འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་ཕྱོགས་དང་འདུས་མ་བྱས་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱོགས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་


DTG118_Page_0305
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ས་དང་སྦྱར་ན། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་འཐབ་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་གང་ཞེ་ན། རྣམ་གྲངས་མང་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཀུན་དུ་སྦྱར་བ་རྣམས་དང་འཆིང་བ་རྣམས་དང༌། བག་ལ་ཉལ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། འཐབ་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཆོས་འཕགས་རིགས་པ་དེས་ན་དོན་དམ་པའི་རྟོག་པ་དང༌། དཔྱོད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་མཇུག་བསྡུ་བ་སྟེ། བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །ཆོས་འཕགས་འདི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་སྐྱེས་བུ་གང་ཟག་ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུ་ཚ་བ་དང་ཁ་བའི་རོ་ལ་བརྟེན་པས་ནི་སྦྲང་རྩིའི་རོའམ། ཤ་ཁ་རའི་རོ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའམ། རྗེས་སུ་དཔག་པའམ། མོས་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་ལྔ་པ་དཔེ་སྨོས་ནས་བཟླས་ཏེ། རྣམ་པར་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །འདིར་ཆོས་རྣམ་པ་ལྔ་འབྱུང་བ་དེ། སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པས་བདེ་བ་རྣམ་པ་ལྔ་དང་སྦྱར་ནས། དཔེ་རྣམ་པ་ལྔ་བསྟན་པ་དེས་གོང་མའི་ཆོས་རྣམ་པ་ལྔ་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བདེ་བ་རྣམ་པ་ལྔ་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་བདེ་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་བདེ་བ་དང༌། རབ་ཏུ་དབེན་པའི་བདེ་བ་དང༌། མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བའི་བདེ་བ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བདེ་བའོ། །བདེ་བ་རྣམ་པ་ལྔའི་གོ་རིམས་ཀྱང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བདེ་བ་ནི་མཆོག་ཡང་དག་པ་ཡིན་ལ། བདེ་བ་གཞན་བཞི་པོ་དག་ནི་སྦྱོར་བ་ལས་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་བདེ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྐྱེན་ཡིན་ཏེ། དད་པའི་དབང་པོའི་དབང་གིས་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་བདེ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཚོགས་ཡིན་ཏེ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་དབང་པོའི་དབང་གིས་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །རབ་ཏུ་དབེན་པའི་བདེ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལམ་གྱི་གནས་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྐྱེན་ཡིན་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དབང་པོའི་


DTG118_Page_0306
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དབང་གིས་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བའི་བདེ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཡང་དག་པའི་ལམ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོའི་དབང་གིས་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །དྲན་པའི་དབང་པོ་ནི་བཞི་པོ་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡིད་ཆེས་ནས་མངོན་པར་དྲན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་སྦྱོར་བ་རྣམ་པ་བཞི་པོ་གོ་རིམས་ཀྱི་དབང་གིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རྟག་པ་དང༌། བདེ་བ་དང་བདག་དང་ཡོངས་སུ་གཙང་བ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །འདིར་མདོ་སྡེ་འདི་ནི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་སོགས་པ་ལས་བསྟན་པའི་གནོད་པ་མེད་པའི་བདེ་བས་བསྡུས་པའི་བདེ་བ་རྣམ་པ་བཞི་ལ་བདེ་བ་རྣམ་པ་ལྔར་ཕྱེ་ནས་མདོ་སྡེ་འདི་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་བདེ་བ་རྣམ་པ་བཞི་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་བདེ་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་བདེ་བ་དང༌། རབ་ཏུ་དབེན་པའི་བདེ་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བདེ་བའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བདེ་བ་ལ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བདེ་བ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བདེ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ཡེ་ཤེས་གཉིས་དང༌། སྤངས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ལེགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྟན་པའི་མདོ་དང༌། བསྟན་བཅོས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་ལས་ཀྱང་འདི་དང་མཐུན་པར་བསྟན་ཏོ། །གཞན་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་བདེ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་མངའ་སྟེ། རབ་ཏུ་ཞི་བའི་བདེ་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་མཁྱེན་པའི་བདེ་བའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འདིར་སྔར་བདེ་བ་རྣམ་པ་ལྔའི་དོན་བསྟན་ལ་དེའི་འོག་ཏུ་ནི་མདོའི་རྣམ་པར་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། བདེ་བ་རྣམ་པ་ལྔའི་དོན་ཞིབ་ཏུ་བཤད་པ་ནི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་དག་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཚིག་གི་དོན་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡང་བདེ་བ་རྣམ་པ་ལྔ་ལ་བརྟེན་ནས་གོང་མའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་ལྔའི་དཔེ་བསྟན་པ་ཡིན་པས་དེ་ཉིད་ལས་རྣམ་པ་ལྔར་དབྱེའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་རོ་མཆོག་ཏུ་ཤིན་ཏུ་བདེ་བའི་དཔེ་དང༌། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔའི་བདེ་བ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་དཔེ་དང༌། འཕགས་པའི་མི་སྨྲ་བ་བཤད་པའི་དཔེ་དང་ཐ་


DTG118_Page_0307
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྙད་དང་བྲལ་བ་རབ་ཏུ་དབེན་པའི་དཔེ་དང༌། རྩོད་པའི་སྨྲ་བ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བའི་བདེ་བའི་དཔེའོ། །འདི་ནི་དང་བོ་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་རོ་མཆོག་ཏུ་བདེ་བའི་དཔེ་བསྟན་པའོ། །དེ་ལ་དཔེར་ན་སྐྱེས་བུ་གང་ཟག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་གང་ཟག་གང་ལ་ལ་ཚེ་གཅིག་ཏུ་རྟག་པར་ཁ་བའི་རོ་ལ་བརྟེན་པ་རྣམས་སྦྲང་རྩིའི་རོ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དང༌། རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང༌། མོས་པར་མི་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཁྱིམ་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡུན་རིང་པོར་འཁོར་བ་ལ་གནས་ཤིང་རྟག་པར་འཇིག་རྟེན་པའི་འཁྲུག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་རགས་པའི་རོལ་བརྟེན་བས་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་བདེ་བ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཤིན་ཏུ་གྱ་ནོམ་པའི་རོ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་འམ། རྗེས་སུ་དཔག་པའམ། མོས་པར་མི་ནུས་ཏེ་དེའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ཡང་དག་པའི་དད་པས་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་ན་གཉེན་བཤེས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པའི་བགེགས་དང༌། ཁྱིམ་ན་གནས་པའི་ཕོངས་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་བཀྲོལ་བའི་ཕྱིར་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་བདེ་བ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས། ཁྱིམ་ན་གནས་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཕོངས་ཤིང་ཉམ་ང་བས་བཙོན་ར་དང་འདྲ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་དེའི་དབང་གིས་འབྱུང་ངོ༌། །རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ནི་ཡངས་ཤིང་རྒྱ་ཆེ་བས་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་ཏེ། དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དེའི་དབང་གིས་འཕེལ་བར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཁྱིམ་ན་གནས་བར་གྱུར་ན་ནམ་འཚོའི་བར་དུ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྤྱད་པར་མི་ནུས་པས། དེང་བདག་གི་སྐྲ་དང་ཁ་སྤུ་བྲེགས་ཏེ་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དང་པོ་ནི་ལུས་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་སྟེ། གོང་དུ་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི་སེམས་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་སྟེ། འཕགས་པ་དྲི་མ་མེད་པར་གྲགས་པས་བསྟན་པའི་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། ཁྱིམ་པ་གོས་དཀར་པོ་གྱོན་པར་གནས་མོད་ཀྱི་དགེ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་


DTG118_Page_0308
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་དག་པ་རྣམས་སྲུང་བར་བྱེད་དོ། །ཁྱིམ་ན་གནས་ཀྱང་ཁམས་གསུམ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཆུང་མ་ཡོད་པར་སྟོན་ཀྱང་རྟག་པར་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་དོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་རབ་ཏུ་བྱུང་བའོ། །དེ་ཉིད་བསྙེན་པར་རྫོགས་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །བསྟན་བཅོས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གྲུབ་པ་ལས་ནི་ཚུལ་རྣམ་པ་བཞིས་བཤད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དགེ་སློང་གི་སྤྱོད་ལམ་དང་ལྡན་ལ་དགེ་སློང་གི་ཡོན་ཏན་མེད་པ་དང༌། དགེ་སློང་གི་སྤྱོད་ལམ་མེད་ལ་དགེ་སློང་གི་ཡོན་ཏན་དང་ཡང་ལྡན་པ་དང༌། དགེ་སློང་གི་སྤྱོད་ལམ་དང་ཡང་ལྡན་ལ་དགེ་སློང་གི་ཡོན་ཏན་དང་ཡང་ལྡན་པ་དང༌། དགེ་སློང་གི་སྤྱོད་ལམ་ཡང་མེད་ལ་དགེ་སློང་གི་ཡོན་ཏན་ཡང་མེད་པའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དཔེ་འདི་གསུངས་པའི་དོན་ནི་འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པའི་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དང༌། རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང༌། མོས་པའི་ཤེས་པ་གསུམ་གྱིས་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་རགས་པའི་རོ་ཁོ་ན་ཐོབ་པར་ཟད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཟག་པ་མེད་པའི་དབང་གསུམ་པོའི་བདག་ཉིད་ཀྱང་ནང་གི་སོ་སོར་རིག་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་རོ་གྱ་ནོམ་པ་ནི་འཐོབ་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པ་ཡང་འདི་དང་དོན་མཐུན་པར་བཤད་དོ། །ཡུན་རིང་པོ་ནས་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་ལ་མོས་པ་དང༌། འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གདུང་བའི་མེ་དག་གིས་ཡོངས་སུ་གདུང་བས་ནི་ནང་གི་གཟུགས་དང༌། སྒྲ་དང་དྲི་དང༌། རོ་དང་རེག་བྱའི་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བ་རབ་ཏུ་དབེན་པའི་བདེ་བ་བརྟག་པ་འམ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་འམ། མོས་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔའི་བདེ་བ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་དཔེ་བསྟན་པའོ། །འདི་ནི་བདེ་བ་རྣམ་པ་བཞི་ལས་རབ་ཏུ་དབེན་པའི་བདེ་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས། འདོད་པ་དག་ལས་དབེན་པ། སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལས་དབེན་པས་བསམ་གཏན་དང་པོ་རྫོགས་པར་བྱས་ཏེ། དབེན་


DTG118_Page_0309
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ནི་རབ་ཏུ་དབེན་པའི་བདེ་བ་ཞེས་བཤད་དོ། །དང་པོ་དང་ཐ་མ་ལས་ནི་དཔེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་ལ། བར་མ་གསུམ་མདོར་བསྡུས་བ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཚིག་རབ་ཏུ་མཁྱེན་པས་སོ། །ཡང་ན་མདོར་བསྡུས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེ་གཞན་གཉིས་ལས་ཚངས་པ་སྨོས་པ་ནི་ལོ་ཙཱ་བ་དག་གི་བསམ་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་རྒྱ་གར་གྱི་དཔེ་ཉིད་ལས་མི་མཐུན་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཡུན་རིང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། འཁོར་བར་ཡུན་རིང་པོར་གྱུར་པའོ། །འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པ་ལ་མོས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །མོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་སོ་སོར་ངེས་པ་ལས་མོས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །འདིར་འདོད་པ་སྨོས་པ་ནི་དོན་གྱིས་མོས་པ་གཟུང་ངོ༌། །འདོད་པའི་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་དག་གིས་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བཤད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། ཁ་ཅིག་ན་རེ་འདོད་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ལྔ་པོ་རྣམས་སོ། །ཡུལ་ལྔ་པོ་དེ་དག་ཀྱང་གཅིག་ཁོ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཡུལ་ལྔ་པོ་དེ་དག་ལ་འདོད་པ་རྣམས་ཞེས་བཤད་དོ། །ཡོངས་སུ་གདུང་བའི་མི་ནི་ཡུལ་ལྔ་པོ་དག་ལ་ཡོད་པའི་འདོད་ཆགས་ཉིད་དེ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ལ་གནོད་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གདུང་བའི་མེ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། གང་ལ་ལ་ཞིག་ཡུལ་ལྔ་པོ་དག་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པར་གྱུར་ན་ཀུན་དུ་སྦྱོར་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་མེས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་གདུང་ཞིང་ལུས་ལ་གནོད་པ་དང་སྲེག་པར་བྱེད་པས་ཇི་ལྟར་མེས་ལུས་སྲེག་པར་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་ཉ་པ་ཏུ་པ་ཀ་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་འདོད་པ་ཡོངས་སུ་བཙལ་བས་བསམ་པ་བཞིན་དུ་མ་གྲུབ་པས་ཤིན་ཏུ་མྱ་ངན་གྱིས་ནོན་ཅིང་ཡིད་ལ་གཅགས་པར་གྱུར་ཏེ། འདོད་ཆགས་ཀྱི་མེའི་གདུང་བས་རང་ཉིད་བསྲེགས་ནས་འཆི་བའི་དུས་བྱས་སོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་དེ་ཉིད་ལས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །བཤད་པ་འདི་དང་སྦྱར་ན་འདོད་པ་རྣམས་ནི་མེའི་གདུང་བ་ཡིན་པས།


DTG118_Page_0310
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེའི་ཕྱིར་འདོད་པའི་མེའི་གདུང་བ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ནི་བདག་པོའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་འདོད་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་ལྔ་པོ་དག་ལ་འདོད་ཆགས་པ་ཡིན་པས། །འདོད་ཆགས་ལྔ་པོ་ཉིད་ལ་ཡོངས་སུ་གདུང་བའི་མེ་ཞེས་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས། འདོད་པ་ལྔ་པོ་དག་སྲེག་པར་བྱེད་པ་ནི་ཇི་ལྟར་རླུང་ཁར་རྩྭའི་སྒྲོན་མ་ཐོགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དེ། འདི་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་ལས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །ནང་གི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདི་ནི་ནང་གི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་རྣམ་པ་གཡེང་བ་ལས་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་ནང་ཞེས་བྱའོ། །ནང་གི་གཟུགས་དང་སྒྲ་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱའི་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བ་རབ་ཏུ་དབེན་པའི་བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་བསམ་གཏན་དང་པོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་མཚུངས་པར་ལྡན། པའི་བདེ་བའི་ཚོར་བ་བསྟན་ཏེ། འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་ཡུལ་ལྔ་པོ་དག་ལ་འདོད་ཆགས་པ་ཡོངས་སུ་སྤོངས་པས་ལུས་ཀུན་དུ་ཁྱབ་པར་ཀུན་དུ་བདེ་བར་གྱུར་པའི་ཕྱིར། རབ་ཏུ་དབེན་བའི་བདེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་ན་བསམ་གཏན་དང་པོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་སྒྲིབ་པ་ལྔ་པོ་དག་ཚང་བར་སྤངས་པ་ཡིན་མོད་ཀྱང༌། འདོད་པའི་སྒྲིབ་པ་ནི་དང་པོ་ཡིན་ཏེ། དང་པོ་སྨོས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཕྱི་མ་ཡང་བསྟན་པར་འགྱུར་བས་སོ། །སྒྲིབ་པ་ལྔ་པོ་དག་གི་ཉེས་དམིགས་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བའི་གཞུང་དང་སྦྱར་ན། བསམ་གཏན་དངོས་གཞི་ལ་ཞུགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དགའ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་བདེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །འདིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བསྟན་པ་དང་སྦྱར་ན། སྐད་ཅིག་ཙམ་དུ་སེམས་བདེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དགའ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ལུས་ཟོ་མདོག་བདེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདེ་བ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་བཤད་པ་ལས། བསམ་གཏན་དང་པོ་ཡང་བདེ་བ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དེ། དཔེ་འདིའི་དོན་འདི་སྐད་དུ། ཇི་


DTG118_Page_0311
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྟར་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་ལ་མོས་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པའི་དབང་གིས་འདོད་པའི་ཡུལ་ལྔ་པོ་དག་ལ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་གདུང་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་དང་བྲལ་བ། བསམ་གཏན་དང་པོའི་བདེ་བ་མི་ཐོབ་པ་དེ་བཞིན་དུ་གང་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ་དེ་དག་ཀྱང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བ་མཚན་མ་མེད་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བསྟན་བར་འགྱུར་རོ། །ཡུན་རིང་པོ་ནས་ཀུན་དུ་སྨྲ་བ་ལ་མོས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་ཀུན་དུ་སྨྲ་བ་ལ་དགའ་ཞིང་མངོན་པར་ཞེན་པས་ནི། ནང་གི་རབ་ཏུ་དབེན་པ་འཕགས་པའི་མི་སྨྲ་བའི་བདེ་བ་ལ་བརྟག་པའམ། རྗེས་སུ་དཔག་པའམ། མོས་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པ་འཕགས་པ་མི་སྨྲ་པའི་རབ་ཏུ་དབེན་པའི་དཔེ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་རྣམ་པ་པ་ཞི་ལས་རབ་ཏུ་དབེན་པའི་བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་དེ། དེའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ཡན་ཆད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྟོག་པ་དང༌། དཔྱོད་པ་ཉེ་བར་ཞི་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རབ་ཏུ་དབེན་པའི་བདེ་བ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དེ། འདི་ལྟར་གསུང་རབ་རྣམས་ལས་འདུ་བྱེད་རྣམ་པ་གསུམ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་དང་པོ་ལུས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཕྱི་ནང་གི་དབུགས་རྒྱུ་བས་ལུས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། ལུས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་སྟེ། བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་ཞུགས་པ་ན་རབ་ཏུ་སེལ་ཏོ། །གཉིས་པ་ངག་གི་འདུ་བྱེད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རྟོག་པ་དད་དཔྱོད་བ་ནི་ངག་གི་འདུ་བྱེད་སློང་བས་ངག་གི་འདུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་སྟེ། བསམ་གཏན་གཉིས་པས་རབ་ཏུ་སེལ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གི་བསྟན་པ་དག་ལས་དེ་སྐད་བཤད་དེ། བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ཡན་ཆད་ཀྱི་ས་པ་རྣམས་ལ་རྟོག་པ་དང༌། དཔྱོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ཙམ་དུ་ངག་སློང་བ་དག་ནི་ས་འོག་མ་ལ་བརྟེན་ནས་བཤད་པ་ཡིན་པས་སོ། །གསུམ་པ་སེམས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་སེམས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་གྲོགས་སུ་གྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་


DTG118_Page_0312
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སེམས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་སེམས་ལས་བྱུང་བ་མེད་ན། སེམས་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ན་སེམས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་འགོག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་འདིར་ནི་ངག་གི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ཡན་ཆད་ལ་རྟོག་པ་དང༌། དཔྱོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངག་སློང་བར་མི་བྱེད་ལ་ངག་མི་སློང་བའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་དབེན་པ་འཕགས་པའི་མི་སྨྲ་བའི་བདེ་བཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ་དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ། ཇི་ལྟར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་དག་འཇིག་རྟེན་པའི་ཀུན་དུ་སྨྲ་བ་ལ་དགའ་ཞིང་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར། བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ཡན་ཆད་ཀྱི་འཕགས་པའི་མི་སྨྲ་བའི་བདེ་བ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དུ། རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ་དག་ཀྱང་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པའི་སྟོབས་ཀྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་སྤྱོད་པས་ན་བརྗོད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཉིད་རབ་ཏུ་དབེན་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་སྟོན་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ཡུན་རིང་པོ་ནས་མཐོང་བ་དང༌། ཐོས་པ་དང༌། བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཐ་སྙད་ལ་མོས་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་རྣམས་ལ་དགའ་ཞིང་མངོན་པར་ཞེན་པས་ནི། ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་ཆད་པ། འཇིག་ཚོགས་འགོག་པ། གཏན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འམ། རྗེས་སུ་དཔག་པའམ་མོས་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་པ་ཐ་སྙད་རྣམས་དང་བྲལ་བ། རབ་ཏུ་དབེན་པའི་བདེ་བའི་དཔེ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་བདེ་བ་རྣམ་པ་བཞི་ལས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་དང་གཏན་དུ་བྲལ་ཞིང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་དག་ལ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བདེ་བ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང་བསྟན་བཅོས་དེ་ཉིད་ལས་གནོད་པ་མེད་པའི་བདེ་བས་ནི་ཐ་མའི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བདེ་བ་བསྡུས་ཏེ། མ་འོངས་པ་ན་དོན་དམ་པར་སྡུག་བསྔལ་འདི་གཏན་དུ་ཞི་བའི་ཕྱིར་དང༌། མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་འཇིག་རྟེན་པ་དང་མཐུན་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་གནས་ངན་


DTG118_Page_0313
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལེན་ཐམས་ཅད་གཏན་དུ་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ཕྱིར་བདེ་བ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་དང་སྦྱར་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བདེ་བ་བསྟན་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དང་པོ་ནི་ཤེས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ལ་འགོག་པ་ནི་མ་ཡིན་པ་སྟེ། ཁུངས་སུ་བསྟན་པ་སྔ་མ་ལས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ནི་འགོག་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ལ་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་པ་སྟེ། ཁུངས་སུ་བསྟན་པ་ཕྱི་མ་ལས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །འདིར་མདོ་སྡེ་འདི་དང་སྦྱར་ན་འགོག་པར་གཟུང་གི་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པས་སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པས་བཤད་པ་ལྟར། འགོག་པ་སྨོས་ལ་ཤེས་པ་གཟུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཐ་སྙད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གོང་དུ་བཤད་པའི་མཐོང་བ་དང༌། ཐོས་པ་དང༌། བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཐ་སྙད་བཞི་པོ་དག་ཉིད་དོ། །འཇིག་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ལྔའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་འཇིག་བའི་དོན་དང༌། བསགས་པའི་དོན་ཏོ་ཞེས་བཤད་དེ། རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་ནི་བསྟན་བཅོས་སེམས་སྣ་ཚོགས་བསྟན་པ་དང༌། མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་དང༌། ཡང་དག་པའི་རིགས་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དང༌། དེ་ཁོ་ན་གྲུབ་པ་དང༌། ལུང་གཅིག་ལས་འཕྲོས་པ་དང༌། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་དང༌། རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་པ་མི་མཐུན་པ་རྣམ་པ་གཅིག་དང་འཕགས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རབ་ཏུ་དབེན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་དོན་ཏོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འདི་ཡང་དོན་རྣམ་པ་གཉིས་དང་ལྡན་ཏེ། དང་པོ་ནི་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་གཏན་དུ་སྤངས་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་འཇིག་ཚོགས་འགོག་པ་གཏན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འདི་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། འདི་ནི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །ཕུང་པོ་ལྔའི་ལུས་གཏན་དུ་འགོག་པའི་ཕྱིར་གཏན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འདི་ཐེག་པ་གང་གི་དབང་དུ་མཛད་ནས་གསུངས་ཤེ་ན། འཕགས་པ་བྱམས་པས་བསྟན་པའི་གཞུང་དང་སྦྱར་ན། ཐེག་པ་གསུམ་ཆར་ལ་ཡང་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡོད་


DTG118_Page_0314
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་བཤད་དེ། ཕྱིས་འོག་ནས་རྣམ་པར་འབྱེད་དོ། །འདིའི་དོན་ནི་འདི་སྐད་དུ། ཇི་ལྟར་ཡུན་རིང་པོར་འཁོར་བའི་ཐ་སྙད་ལ་མོས་ཤིང་འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་ལ་དགའ་བ་དང༌། མངོན་པར་ཞེན་པ་དག་གིས་གཏན་དུ་ཞི་བའི་བདེ་བ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ། །གང་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཐ་སྙད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་སྤྱོད་པས་དོན་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཐ་སྙད་ཡང་དག་པར་ཆད་པའི་ཡུལ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ཆོས་འཕགས་འདི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་གང་ཟག་ལ་ལ་ཞིག་ཡུན་རིང་པོ་ནས་བདག་གིར་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དང་བཅས་པ་རྩོད་པའི་སྨྲ་བ་ལ་མོས་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་རྩོད་པའི་སྨྲ་བ་རྣམས་ལ་དགའ་ཞིང་མངོན་པར་ཞེན་པས་ནི། བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་དག་གིས་བདག་གིར་འཛིན་པ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། རྩོད་པའི་སྨྲ་བ་དང༌། བྲལ་བར་བརྟག་པ་འམ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་འམ། མོས་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་པ་རྩོད་པའི་སྨྲ་བ་ཡོངས་སུ་སྤངས་ཤིང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བའི་བདེ་བའི་དཔེ་བསྟན་པའོ། །འདི་ནི་བདེ་བ་རྣམ་པ་ལྔ་ལས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བདེ་བ་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་དང་གཏན་དུ་བྲལ་བ་ཡིན་ཏེ། ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ལ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བདེ་བ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ་འདི་ཤེས་པ་གཟུང་གི་འགོག་པ་ནི་མ་ཡིན་པས་སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་བས་བཤད་པ་ལྟར་འགོག་པ་གཟུང་ཞིང་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རྩོད་པའི་སྨྲ་བ་ལ་མོས་པ་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་བདག་གིར་ཡོངས་སུ་གཟུང་པ་ཕ་མ་དང༌། ཆུང་མ་དང༌། བུ་དང༌། ཕུ་ནུ་དང༌། གྲོས་གྲོགས་རྣམས་དང༌། བང་མཛོད་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་དངོས་པོ་དག་ལ་དགའ་ཞིང་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཆུང་མ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་རྩོད་པ་དག་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མི་འགྱུར་ལ། དེ་བཞིན་དུ་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ་དག་


DTG118_Page_0315
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གིས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པའི་རྩོད་པའི་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་སྤྱོད་པས། དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་རྩོད་པའི་ཡུལ་དང་བྲལ་བ་ལ་བརྟག་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་འཕགས་རྟོག་གེ་པ་དག་གིས་ཀྱང་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་བརྟག་པའམ་རྗེས་སུ་དཔག་པའམ། མོས་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲུག་པ་དཔེ་དང་དོན་དུ་སྦྱར་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་དག་གི་མཚན་ཉིད་རྩིང་བའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དཔེ་དང་དོན་སྦྱར་བ་ནི་གོང་དུ་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་རྟོག་གེའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་ལ་ཚིག་རྐྱང་བས་རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པས་མདོར་བསྟན་པ་གཉིས་སུ་ཕྱེ་བ་ལས། དེ་ཡན་ཆད་ཚིག་རྐྱང་པས་རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་བཤད་པ་རྫོགས་ནས། ད་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་མདོར་བསྟན་པ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་བསྟན་པ་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཡང་དག་པར་བཤད་པ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོའོ། །སོ་སོ་རང་རིག་མཚན་མེད་སྤྱོད་ཡུལ་ཏེ། །བརྗོད་དུ་མེད་ཅིང་ཐ་སྙད་ཡོངས་ཆད་པ། །རྩོད་པའི་སྨྲ་བ་ཉེར་ཞི་དོན་དམ་བདེན། །རྟོག་གི་ཐམས་ཅད་ཀུན་ལས་འདས་མཚན་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་ཡང་དག་པར་བཤད་པའོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། དང་པོ་ཚིག་གསུམ་གྱིས་ནི་མཚན་ཉིད་ལྔ་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་བསྟན་ཏོ། །ཐ་མའི་ཚིག་གཅིག་གིས་ནི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་ལྔ་སྤྱིར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་སོ་སོ་རང་རིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་ཉིད་དང་པོ་ཟློས་པའོ། །མཚན་མེད་སྤྱོད་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་ཉིད་གཉིས་པ་ཟློས་པའོ། །བརྗོད་དུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་ཉིད་གསུམ་པ་ཟློས་


DTG118_Page_0316
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའོ། །ཐ་སྙད་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་ཉིད་བཞི་པ་ཟློས་པའོ། །རྩོད་པའི་སྨྲ་བ་ཉེར་ཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་ཉིད་ལྔ་བ་ཟློས་པའོ། །དོན་དམ་བདེན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་ལྔ་སྤྱིར་བསྟན་པའི་དོན་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ།། །།བམ་པོ་བཅུ་བཞི་པ། དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ངོ་མཚར་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གྱིས་ལེགས་པར་གསུངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གསུམ་པ་ཆོས་རྣམས་ཐ་དད་པ་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། ཚིག་རྐྱང་པས་རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པས་མདོར་བསྟན་པའོ། །ཚིག་རྐྱང་པས་རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡང་རྣམ་པ་ལྔར་དབྱེ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཞུ་བ་གསོལ་བ་དང༌། དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལན་ཡང་དག་པར་གསུངས་པ་བསྟན་པ་དང༌། དཔེས་བསྟན་པ་དང་དཔེ་དང་དོན་དུ་སྦྱར་བ་དང༌། མཇུག་བསྡུ་བ་སྟེ། འདི་ནི་ཞུ་བ་གསོལ་བ་ཉིད་དོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་བསྟན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལེགས་པར་གསུངས་པ་ཡིན་པར་བསྔགས་པ་དང༌། རྩོད་པ་མང་པོ་བསྟན་པ་དང༌། བདག་ཉིད་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་གང་ཡིན་པ་ཉིད་གསོལ་བའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལེགས་པར་གསུངས་པ་ཡིན་པར་བསྔགས་པ་ཡང༌། ལེགས་པར་གསུངས་པ་ཡིན་པར་བསྔགས་པ་དང༌། ལེགས་པར་གསུངས་པ་མདོར་བསྟན་པ་དང་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། འདི་ནི་དང་པོའོ། །དེ་ལ་དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞུ་བ་གསོལ་བའི་ཚེའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་ལས་མིང་དུ་བཏགས་པ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། རྗེས་ལས་ཐོབ་པ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་དགེ་བ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བློ་གྲོས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་ཅེས་བྱའོ། །དགོངས་པ་ཟབ་


DTG118_Page_0317
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མོ་རྣམ་པར་དགྲོལ་བའི་མདོ་ལས་ཀྱང་འདི་དང་མཐུན་པར་འབྱུང་ངོ༌། །ཚིག་ངེས་པར་འགྲེལ་བའི་མདོ་ལས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་དག་བློ་གྲོས་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པའི་འགྲེལ་བ་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ས་དགུ་པ་ལ་གནས་པ་ཡིན་པས། གཞན་དག་གིས་དྲིས་པ་ལན་ལེགས་པར་འདེབས་ཤིང་རྟག་པར་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བས་རྣམ་པར་དག་པའི་བློ་གྲོས་ཀྱིས་གནས་སྐབས་ལ་གནས་པ་དང༌། གཞན་ཡང་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་བློ་དང་ལྡན་ཞིང༌། གཞན་དག་གི་བློ་རྣམ་པར་དག་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར། རྣམ་དག་བློ་གྲོས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དེ་ཞིབ་ཏུ་དེ་ཉིད་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་ཡོན་ཏན་རྣམ་པ་གཉིས་དང་ལྡན་ཏེ་འདི་ལྟ་སྟེ། བདག་ལ་ཕན་འདོགས་པ་དང༌། གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པའོ། །དེ་ཡང་བདག་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་བསྔགས་པ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ངོ་མཚར་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་བསྔགས་པ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལེགས་པར་གསུངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་དང་སྦྱར་ན་ངོ་མཚར་དང་ལེགས་པར་གསུངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་དང་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་གཉིས་ཀ་དད་སྤྱིར་སྦྱར་བར་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས་ལྔ་པོ་འདི་དག་ནི་ངོ་མཚན་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རྒྱུ་མེད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མཉེས་གཤིན་པ་དང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ཁོ་ནའི་དོན་དུ་འཁོར་བ་ན་སྡུག་བསྔལ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བཟོད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཉོན་མོངས་པ་ཤས་ཆེ་ཞིང་གདུལ་དཀའ་བ་རྣམས་གདུལ་བའི་ཐབས་ལེགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དང༌། མཆོག་ཏུ་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་དེ་ཁོ་ནའི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་དེའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་དང༌། མཐུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་ལྡན་པའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གིས་ཡོན་ཏན་ཉིད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་


DTG118_Page_0318
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏན་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡིན་པས་འགལ་བ་མེད་དོ། །བཏགས་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ལེགས་པར་གསུངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྣམ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ཇི་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ནི་རྒྱུ་གཉིས་ཀྱིས་ལེགས་པར་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཚིག་འབྲུ་ལེགས་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང་རྟོགས་བར་སླ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། རྟོགས་པར་དཀའ་བའི་ཆོས་དེ་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཤད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་སླ་བར་གྱུར་པའོ། །གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་ལེགས་པར་གསུངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པ་དང་མཐུན་པར་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་བཞིའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པའི་བསྟན་པ་རྣམས་ནི་ལེགས་པར་གསུངས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། ཞིབ་ཏུ་དེ་ཉིད་ལས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་ཤིན་ཏུ་ཟབ་པ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་གཅིག་པ་དང༌། ཐ་དད་པ་ཉིད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་གཉིས་པ་ལེགས་པར་གསུངས་པ་མདོར་བསྟན་པ་ཉིད་དོ། །འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བླ་ན་མེད་པའི་གནས་བསྟན་པའི་མདོ་ལ་སོགས་པ་ལས། དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནས། རྟོགས་པར་དཀའ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གསུངས་པས་སོ། །སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། ཡང་ན་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་གསུམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཐེག་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ཟབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །སའི་མདུན་རོལ་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རྟོགས་པར་དཀའ་བའོ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་


DTG118_Page_0319
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ན་ཤེས་རབ་གསུམ་དང་སྦྱར་ན། དེ་བཞིན་ཉིད་དང་སྤྱོད་པ་གཅིག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བའོ། །ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ཟབ་པའོ། །གཅིག་པ་དང་ཐ་དད་པ་གཉིས་ཀར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རྟོགས་པར་དཀའ་བའོ། །གཞན་ཡང་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་ཞེས་བྱའོ། །བསམ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ཟབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཡང་ཐེག་པ་གཉིས་དང་ལས་དང་པོ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་བསྒོམ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པའི་བཤད་པ་དང་སྦྱར་ན་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་གསུམ་པ་མཆོག་ཏུ་བཟང་སྟེ་དེའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མདོ་ལས། དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་རབ་དང་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་དང༌། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་པས་ཤེས་རབ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་ཡུལ་མ་ཡིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཟབ་ཅིང་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་ཡིན་ལ་ཐོས་པའི་ཤེས་རབ་ནི་རྩིང་ཞིང་ཟབ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མཐོང་བར་མི་ནུས་སོ། །དོན་དམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསམ་པས་གཞལ་བར་མི་ནུས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསྒོམ་པས་ཀྱང་བགྲོད་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ན་བདག་གིས་ས་ཕྱོགས་ཞིག་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མང་པོ་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་དག་གཅིག་ཏུ་འདུས་ནས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གཅིག་པ་དང༌། ཐ་དད་ལ་ཉིད་བསམ་ཞིང་སྤྱོད་པ་དག་མཐོང་ལགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གཉིས་པ་རྩོད་པ་མང་པོ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། གཅིག་ཏུ་འདུས་ནས་རྩོད་པར་གྱུར་པ་སྤྱིར་བསྟན་པ་དང༌། བརྟག་པ་རྣམ་པ་གསུམ་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་བསྟན་པ་


DTG118_Page_0320
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལས། འདི་ནི་དང་པོའོ། །འདི་ན་བདག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ལམས་མི་མཇེད་འདི་འམ་ཡང་ན་འཛམ་བུའི་གླིང་འདིར་རོ། །དཔེ་གཞན་གཉིས་ལས་ནི་ཚིག་འདི་མ་ཚང་ངོ༌། །ས་ཕྱོགས་ཞིག་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་གྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མོས་པ་སྤྱོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་འདུལ་བའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ནི་སའི་མདུན་རོལ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་དང་པོའི་གནས་སྐབས་ལ་གནས་པ་དག་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་ལས། མོས་པར་སྤྱོད་པའི་གང་ཟག་ནི་བསྐལ་པ་དང་གྲངས་མེད་པ་དང་པོར་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བསྡུས་པ་མི་མཐུན་པ་རྣམ་པ་གཅིག་ལས། མོས་པ་སྤྱོད་པའི་གང་ཟག་ལ་མིང་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དད་པ་རྣམ་པ་བཅུ་དང༌། ཤེས་པ་རྣམ་པ་བཅུ་དང༌། སྤྱོད་པ་རྣམ་པ་བཅུ་དང༌། ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་རྣམ་པ་བཅུའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་འཕགས་པའི་ལམ་ལ་སྦྱོར་བ་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་པའི་ཕྱིར་གང་ཟག་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་ལམ་གྱི་མདུན་རོ་ལན་སྦྱོར་བ་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་པ་བཞིན་ནོ། །འདི་བཞིའི་ས་བོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ཞེས་བྱ་སྟེ། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་དང་པོས་བསྒོམས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ས་འདིའི་མིང་ཡང་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། དང་པོ་ནི་སྨོན་པས་མོས་པའི་ས་ཞེས་བྱ་སྟེ། བསྟན་བཅོས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་མི་མཐུན་པ་རྣམ་པ་གཅིག་དང༌། ཚིག་ངེས་པར་འགྲེལ་བའི་མདོ་ལས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ནི་དད་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དགོངས་པ་ཟབ་མོ་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་ལས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །གསུམ་པ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ཞེས་བཤད་དེ། བསྟན་བཅོས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་དང༌། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་དང༌། ས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང༌། ལེགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་


DTG118_Page_0321
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྟན་པའི་མདོ་ལས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །བཞི་བ་ནི་ཡིད་ཀྱིས་མོས་པའི་ས་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་འབྱུང་བའི་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ལེའུ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ས་འདིའི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་མང་པོར་འགྱུར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་འདིའི་མིང་ཡང་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དང་པོ་ནི་སྤྱིའི་མིང་ཡིད་ཀྱིས་མོས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདུན་པ་དང༌། དད་པ་དང༌། མོས་པ་རྣམས་ལས་ཆོས་གཅིག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། དེའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཡིད་ཀྱི་མོས་པ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི་བྱེ་བྲག་གི་མིང་སྟེ། འདི་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །དང་པོ་ནི་སྨོན་ཅིང་མོས་པ་སྟེ། མོས་པ་དང་མཐུན་པའི་རྣམ་གྲངས་སོ། །ལྔ་ཡུལ་སོ་སོར་ངེས་པ་ལས་འདུན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས་མོས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། འདུན་པ་ཞེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི་དད་པས་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བཅུ་གཅིག་དགེ་བ་ལ་དད་པའི་བདག་ཉིད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོར་ནི་དད་པས་འཇུག་པར་ནུས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྒྲོལ་བར་ནུས་སོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ལྔ་ཡུལ་སོ་སོར་ངེས་པ་ལས་མོས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། དེའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་མཛད་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་པ་བྱས་པ་ལས། མོས་པས་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་མ་བྱས་པས། མོས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་སྤྱོད་པ་རྣམས་སྤྱོད་དོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་དང་པོ་མོས་པ་ཐོབ་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ས་རྣམས་ལས་ཤིན་ཏུ་མོས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེས་གཞན་གྱིས་བསྟན་པ་རྣམས་ལ་འདི་ནི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་ཏོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ས་འདི་ལ་ད་དུང་དེ་བཞིན་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་མ་བྱས་པས་རྩོད་པ་འདི་ལྟ་བུ་ཡོད་པར་


DTG118_Page_0322
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འཁོར་དེ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁ་ཅིག་ནི་འདི་སྐད་ཅེས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་མ་མཆིས་སོ་ཞེས་མཆི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གཉིས་པ་བརྟགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་རྣམ་པར་འབྱེད་དེ་བསྟན་པ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་ལ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོའོ། །ཆོས་རྣམས་ལས་ལོགས་ཤིག་ན་དོན་དམ་པ་ཡེ་ཤེས་དམ་པས་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དམིགས་པས་ཀུན་རྫོབ་ཅེས་བྱ་བ་མེད་པས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁ་ཅིག་ནི་ཡང་འདི་སྐད་ཅེས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་མ་མཆིས་པ་མ་ལགས་ཀྱི། དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལས་ཐ་དད་དོ་ཞེས་མཆི་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་སྟོན་པ་གཉིས་པས་བརྟགས་པ་སྟེ། ཆོས་རྣམས་ལས་གུད་ན་དོན་དམ་པའི་བདག་ཉིད་ཡོད་དོ་ཞེས་ཟེར་བའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་ཐེ་ཚོམ་དང་ཡིད་གཉིས་སུ་གྱུར་བ་ཁ་ཅིག་འདི་སྐད་དུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་རྣམས་ལས་གང་ནི་མེད་པར་མཆི་བ་ལགས། གང་ནི་ཤོ་བེ་མཆི་བ་ལགས། །གང་ནི་ཚུལ་བཞིན་དུ་སྤྱོད་པ་ལགས། གང་ནི་ཚུལ་བཞིན་དུ་མི་བགྱིད་པ་ལགས་ཞེས་མཆི་བ་དང༌། ཁ་ཅིག་ནི་འདི་སྐད་ཅེས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་ནི། འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་ཐ་དད་པ་མ་མཆིས་སོ་ཞེས་མཆི། ཁ་ཅིག་ནི་འདི་སྐད་ཅེས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལས་ཐ་དད་པ་མ་མཆིས་སོ་ཞེས་མཆི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་སྟོན་པ་གསུམ་པས་བརྟགས་པ་སྟེ། གོང་དུ་བཤད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་ཡིད་གཉིས་སུ་གྱུར་པ་ཁོ་ནར་ཟད་པས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བརྟགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་བརྟགས་པ་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་པའི་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། གཅིག་པ་དང༌། ཐ་དད་པ་དང་གཉི་ག་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཅིག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་ཟེར་བ་ནི། མི་མཐུན་པས་སྐུར་བ་ཡིན་ལ་གཅིག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་


DTG118_Page_0323
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་ཟེར་བ་ནི་སྤྲོས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོ་སྡེ་འདིའི་དགོངས་པ་ནི། མདོར་བསྡུ་བ་གཞག་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཟླས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རེ་ཞིག་གཅིག་པ་དང་ཐ་དད་པ་གཞིག་པར་བྱ་སྟེ། འདིར་གསུངས་པའི་གཅིག་པ་དང༌། ཐ་དད་པར་འཛིན་པ་གཉིས་པོ་འདི་ནི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་བཅུ་ལས་གཅིག་པ་དང་ཐ་དད་པར་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །འདི་ལྟར་གཅིག་པ་དང་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདིའི་གཉེན་པོ་ཡང་བསྟན་བཅོས་རྣམས་སོ་སོ་ནས་བཤད་པ་མི་མཐུན་ཏེ། སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་པ་མཛད་པ་ལས། གཅིག་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཡེང་བའི་གཉེན་པོའི་ཕྱིར་མདོ་སྡེ་ལས། གཟུགས་དང་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་བ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་འདི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡུལ་ཡིན་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཡེང་བའི་གཉེན་པོའི་ཕྱིར་མདོ་སྡེ་ལས་གཟུགས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལས་གུད་ན་མེད་དེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་གཉིས་སོ་སོ་ཐ་དད་པར་གྱུར་ན་ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་ཀྱང་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བར་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་བ་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། འདི་ཡང་རིགས་པ་དང་མཐུན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མི་རྟག་པའི་ཆོས་དང་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་སྦྱར་ན་ནི་གཟུགས་ཀྱང་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་གཟུགས་ཡིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་དམིགས་སུ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ལ། དེ་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཡང་ཡིན་གྱི། ཇི་ལྟར་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ལྟ་བུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །བསྟན་བཅོས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་པ་མི་མཐུན་པ་རྣམ་པ་གཅིག་ལས་ཀྱང་


DTG118_Page_0324
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདི་དང་མཐུན་པར་བཤད་དོ། །སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་ཐེག་པ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་པ་བྱས་པ་དང་སྦྱར་ན་ནི་དེ་ལ་གཟུགས་དང་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་མཛད་པའི་འགྲེལ་བ་ལས་འབྱུང་བ་དང་མཐུན་པར་བཤད་དེ། འདི་ལྟར་གཞན་གྱི་དབང་གི་གཟུགས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ལྟོས་ནས་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་འཇིག་པར་མཛད་པས་སོ། །གཟུགས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལས་གུད་ན་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་དེ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་སྟོང་བ་ཉིད་ལས་དགོངས་ནས་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་གཞིག་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གཟུགས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལས་གུད་ན་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་དེ། ཀུན་བརྟགས་སྟོང་པ་ཉིད་ལས་དགོངས་ནས་ཐ་དད་པར་འཛིན་པ་དེ་དེ་དག་གཞིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །བསྟན་བཅོས་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ལས་ནི་མདོ་སྡེའི་ཚིག་དང་སྦྱར་བར་ཟད་ཀྱི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ནི་མེད་དོ། །འདིར་མདོ་སྡེའི་དགོངས་པ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ཏེ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ལྟོས་ནས་གཅིག་པ་དང་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་འཇིག་པར་མཛད་དེ། དེ་ཡང་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་བཤད་པ་དང་པོ་དང་མཐུན་པས་དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པ་ལས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་འདི་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཐ་མི་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཐ་དད་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་སོ། །ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ན་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་འདི་མི་རྟག་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་ཏེ། དེ་དང་འདི་གཉིས་ཀ་ཡང་ཡོང་སུ་དག་པ་འམ་ཡོངས་སུ་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཡུལ་ཉིད་དུ་གྱུར་ལ། རྩ་བ་དང་རྗེས་ལས་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ནུས་པ་ཡང་ཐ་དད་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་རིགས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་གཉིས་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཞེ་ན། མི་རྟག་པ་དང་བདག་མེད་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་


DTG118_Page_0325
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏེ། འདི་ལྟར་མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་གལ་ཏེ་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པས་ཆོས་དང་ཐ་དད་པར་གྱུར་ན། ཆོས་དེ་དག་ནི་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་རིགས་སོ། །ཐ་མི་དད་ན་ནི་འདི་དག་དེ་དག་གི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་ཏེ། དེས་ན་དཔེ་འདིས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། གཅིག་པ་དད་ཐ་དད་པ་རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་འོག་ནས་སྟོན་ཏོ། །བཅོམ་འདས་བདག་གིས་དེ་དག་མཐོང་ནས་འདི་སྙམ་དུ་བགྱིད་དེ། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་བྱིས་པ་རྨོངས་པ་མི་གསལ་བ་མི་མཁས་པ་ཚུལ་བཞིན་མ་ལགས་པར་སྤྱོད་པ་ཤ་སྟག་ལགས་པས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་ཤིན་ཏུ་ཟབ་པ་འདུ་བྱེད་རྣམས་དང༌། གཅིག་པ་དང་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་མཚན་ཉིད་མ་འཚལ་བར་གྱུར་ཏོ་སྙམ་བགྱིད་ལགས་སོ། །དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པ་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་གསོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་བྱིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རིག་པའི་བདག་ཉིད་བསྟན་པའོ། །རྨོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རིག་པ་ལས་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་འདི་སྙམ་དུ་དགོངས་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་དག་ནི་མ་རིག་པའི་དབང་གི་ཕྱིར་དང༌། རྨོངས་པའི་ཕྱིར་ལས་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་པར་གྱུར་ཏེ། དང་པོ་མི་གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ད་དུང་མི་ཤེས་པ་ཀུན་ཤེས་པའི་དབང་པོ་མ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་མི་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ད་དུང་ཀུན་ཤེས་པའི་དབང་པོ་མ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ཚུལ་བཞིན་མ་ལགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ད་དུང་ཀུན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་དབང་པོ་མ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེས་ན་གཅིག་པ་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་དོན་དམ་པར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་མངོན་དུ་མ་གྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བློ་


DTG118_Page_0326
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྲོས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་དུ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་བྱིས་པ་རྨོངས་པ་མི་གསལ་བ་མི་མཁས་པ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པར་སྤྱོད་པ་ཤ་སྟག་ཡིན་པས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་ཤིན་ཏུ་ཟབ་པ་འདུ་བྱེད་རྣམས་དང་གཅིག་པ་ཐ་དད་པ་ཉིད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པར་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གཉིས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལན་ཡང་དག་པར་གསུངས་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་ལྔར་དབྱེ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རུང་བ་ཉིད་དུ་ཕྱག་རྒྱས་བཏབ་པ་དང༌། སླར་བརྟག་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལན་མདོར་གསུངས་པ་དང༌། ཡང་བསྣན་ཏེ་བརྟག་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །འདི་ནི་དང་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རུང་བ་ཉིད་དུ་ཕྱག་རྒྱས་བཏབ་བ་སྟེ། ཚིག་ཟློས་བུར་དེ་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་བཤད་པ་ནི་སྔར་གོང་དུ་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་སླར་བརྟག་པ་སྟེ། ཅིའི་སླད་དུ་ཆུད་པར་མ་གྱུར་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བློ་གྲོས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་དག་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་དེ་ལྟར་སྤྱོད་པ་དག་ནི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པའམ། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལན་མདོར་གསུངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །ལན་འདི་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཅིག་གོ་ཞེས་བྱ་བའམ། ཐ་དད་དོ་ཞེས་མངོན་པར་ཞེན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་གིས་ནི་དེ་རྟོགས་པའམ། མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱོན་མང་པོ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །སྐྱོན་མང་པོའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཕྱིས་འོག་ནས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་རྟོགས་པ་དང་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པ་བྱེ་བྲག་ཡོད་པ་ཡང་དོན་དམ་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །མྱ་ངན་ལས་


DTG118_Page_0327
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདས་པ་དང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་ནི་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་དེ་ནི་རྟོགས་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། འདུས་མ་བྱས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་རྗེས་ལས་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མདོ་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་ལྟ་བུ་མངོན་སུམ་དུ་བགྱིད་པ་དང༌། འཐོབ་པར་བགྱིད་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་རབ་དང་རྗེས་ལས་ཐོབ་པ་དང༌། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་དོ། །ཐོབ་པར་བྱེད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མངོན་སུམ་དུ་བགྱིས་པ་དང༌། འཐོབ་པའི་དོན་ལ་ཐ་དད་དུ་བགྱི་བ་ཅི་མཆིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྗེས་ལས་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་འཐོབ་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །མངོན་སུམ་དུ་བྱས་བདེ་ཡང་རེ་ཞིག་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བའི་གཞུང་དང་སྦྱར་ན། འཕགས་པའི་ལམ་དེ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་ལྟོས་ན་མུ་བཞི་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། སྐད་ཅིག་མ་མང་པོའི་མུ་བཞི་དང༌། སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་གི་མུ་བཞིའོ། །དེ་ལ་སྐད་ཅིག་མ་མང་པོའི་མུ་བཞི་ཡང་དང་པོ་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ལ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་མ་བྱས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བདེན་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་དམིགས་པའི་རྣམ་པར་དགྲོལ་བའི་ལམ་གྱི་ཚེ་འདུས་མ་བྱས་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པ་ཞེས་བྱའོ། །འགོག་པ་ལ་མི་དམིགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་མ་བྱས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཉིས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ལ་ལུས་


DTG118_Page_0328
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་མ་བྱས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། འགོག་པའི་བདེན་པའི་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་གྱི་ཚེ་འདུས་མ་བྱས་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པ་ཞེས་བྱའོ། །འགོག་པ་མ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་མ་བྱས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གསུམ་པ་ལུས་དང་ཤེས་རབ་གཉིས་ཀས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། འགོག་པའི་བདེན་པ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་ལ་དམིགས་པའི་ཚེ་ཤེས་རབ་འདུས་མ་བྱས་ལ་དམིགས་ཤིང་འགོག་པ་ཡང་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ལུས་དང་ཤེས་རབ་གཉིས་ཀས་མངོན་སུམ་དུ་མ་བྱས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བདེན་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་ལ་དམིགས་པའི་ཚེ་ཤེས་རབ་འགོག་པ་ལ་དམིགས་ཤིང་འགོག་པ་མ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་གི་མུ་བཞི་ནི་རེ་ཞིག་ཇི་ལྟར་འགོག་པ་ལ་ཆོས་ཤེས་པས་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའི་ཚེ་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་མུ་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དང་པོ་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་མ་བྱས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཁམས་གོང་མ་གཉིས་ནི་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་བས་འཐོབ་པའི་འདུས་མ་བྱས་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའི་ཚེ་ཅིག་ཅར་དེ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་མ་བྱས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་རྣམ་པ་དགུ་ལས་ཕྱི་མའི་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པས་ཐོབ་པའི་འདུས་མ་བྱས་ཡིན་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་དམིགས་པར་བྱེད་ཀྱང་ད་དུང་མ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལུས་དང་ཤེས་རབ་གཉིས་ཀས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་ལས་སྔ་མའི་རྣམ་པ་དྲུག་དང༌། འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་བདེན་པ་བཞིའི་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤངས་པས་ཐོབ་པའི་འདུས་མ་བྱས་གང་ཡིན་པའོ། །བཞི་པ་ལུས་དང་ཤེས་རབ་གཉིས་ཀས་མངོན་སུམ་དུ་མ་བྱས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཁམས་གོང་མ་གཉིས་ཀྱི་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པས་ཐོབ་པའི་འདུས་མ་བྱས་གང་ཡིན་པའོ། །


DTG118_Page_0329
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་པ་བསྣན་ཏེ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཟབ་པར་གྱུར་པ་གཏན་ཚིགས་བརྟག་པའོ། །བློ་གྲོས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་དག་གལ་ཏེ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་མེད་པར་གྱུར་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་ལྔ་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བས་སྟོན་ཏེ། འདི་ཡང་རྣམ་གྲངས་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་སྟོན་པས་དེ་ཉིད་ལས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེའོ། །དེ་ཡང་དང་པོ་ནི་སྐྱོན་རྣམ་པ་གསུམ་དང་ལྔ་ལ་བརྟེན་ནས་གཅིག་པ་དང་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་འཇིག་པར་མཛད་དོ། །གཉིས་པ་ནི་བློ་གྲོས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་དག་གལ་ཏེ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་མེད་པར་གྱུར་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དེ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་གཅིག་པ་དང་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་འཇིག་པར་མཛད་དོ། །གསུམ་པ་ནི་བློ་གྲོས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་དག་གལ་ཏེ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་དང་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་མེད་པར་གྱུར་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་འདུ་བྱེད་ཐ་དད་པ་མེད་པ་དང་བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་གཅིག་པ་དང་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་འཇིག་པར་མཛད་དོ། །རྣམ་གྲངས་དང་པོ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། མི་མཐུན་པར་བཤད་པས་འཛིན་པའི་འཇིག་པ་དང༌། རྗེས་སུ་མཐུན་པར་བཤད་པས་འཛིན་པའི་འཇིག་པའོ། །མི་མཐུན་པར་བཤད་པས་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། སྐྱོན་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་འཇིག་པར་མཛད་པ་དང༌། སྐྱོན་རྣམ་པ་ལྔ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་མི་འཛིན་པ་འཇིག་པར་མཛད་པའོ། །གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པའི་འཇིག་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ་སྨོས་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་གཞིག་པ་སྟེ། འདི་ནི་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་སྨོས་པ་ཉིད་དོ། །འདིར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་བདེན་པ་མཐོང་པ་ཡིན་པར་ཡང་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། གཉིས་པ་སྐྱོན་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་ཡང་དག་


DTG118_Page_0330
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་གཞིག་པའོ། །དེ་ལ་སྐྱོན་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་བདེན་པའི་ཚུལ་མཐོང་བར་གྱུར་པའི་སྐྱོན་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པའི་སྐྱོན་དང༌། བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་སྐྱོན་ནོ། །འདི་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་བདེན་པའི་ཚུལ་མཐོང་བའི་སྐྱོན་བསྟན་པ་ཉིད་དོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། གལ་ཏེ་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཉིད་ཡང་དག་པའི་ཚུལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདོད་ན་འོ་ན་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་གཟུགས་མཐོང་བ་རྣམས་ཀྱང་བདེན་པ་མཐོང་བར་འགྱུར་བའི་རིགས་ཏེ། གཟུགས་ཉིད་ཡང་དག་པའི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་བླ་ན་མེད་པའི་ཐབས་ཀྱི་ཤིན་ཏུ་བདེ་བའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཉིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པའི་སྐྱོན་བསྟན་པ་ཉིད་དོ། །བླ་ན་མེད་པའི་ཐབས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་གྱི་བདེན་པ་སྟེ། ཟག་པ་མེད་པའི་འཕགས་པའི་ལམ་མོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། རང་བཞིན་གྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། ལྷག་མ་དང་བཅས་པ་དང༌། ལྷག་མ་མེད་པ་དང༌། མི་གནས་པ་སྟེ། ཕྱིས་རྣམ་པར་འབྱེད་དོ། འདིར་ནི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པ་དང་མི་གནས་པ་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་དང་སྦྱར་ཏེ་གཟོད་མ་ནས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷག་མ་མེད་པ་ནི་ལུས་འགགས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་འདིར་ལྷག་མ་མེད་པ་དང་སྦྱར་ཏེ། ལྷག་མ་དང་བཅས་པ་བཀག་ནས་ལྷག་མ་མེད་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐབས་ཀྱི་ལམ་སྨོས་པས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འབྲས་བུ་བསྟན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་བླ་ན་མེད་པའི་ཐབས་ཀྱི་ཤིན་ཏུ་བདེ་བའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཡང་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་སྐྱོན་བསྟན་པའོ། །གལ་ཏེ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་


DTG118_Page_0331
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའི་རིགས་ཏེ་གཞན་དུ་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་ཐ་དད་པར་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་ཏེ། མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་ཅིང་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་གཅིག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གལ་ཏེ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གཉིས་པ་སྐྱོན་རྣམ་པ་ལྔ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་འཇིག་པར་མཛད་དེ། འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སྨོས་པ་དང་རྣམ་པར་གཞིག་པའོ། །འདིར་ནི་རྣམ་པར་གཞིག་པར་དགོངས་ནས་སྔར་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང༌། གལ་ཏེ་མ་འདྲེས་པར་ཐ་དད་པར་གྱུར་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་སྐྱོན་རྣམ་པ་ལྔ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བདེན་པ་མཐོང་བ་རྣམས་ཀྱང་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མཚན་མ་ཡོངས་སུ་གསལ་བར་མེ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གཉིས་པ་སྐྱོན་རྣམ་པ་ལྔ་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་སྟོན་ཏོ། །སྐྱོན་རྣམ་པ་ལྔ་ནི་བདེན་པ་མཐོང་བ་རྣམས་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མ་མི་སྤོང་བའི་སྐྱོན་དང༌། མཚན་མའི་འཆིང་བ་ལས་རྣམ་པར་མི་འགྲོལ་བའི་སྐྱོན་དང༌། གནས་ངན་ལེན་གྱི་འཆིང་བ་ལས་རྣམ་པར་མི་འགྲོལ་བའི་སྐྱོན་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་སྐྱོན་དང༌། བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་དུ་མི་བྱེད་པའི་སྐྱོན་ཏོ། །འདི་ནི་དང་པོ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མ་མི་སྤོང་བའི་སྐྱོན་བསྟན་པའོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདུ་བྱེད་ནི་འདི་ལ་སྟེ། ལྟ་བའི་རྣམ་པ་དམིགས་པར་བྱེད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །མཚན་མ་ནི་མཚན་མའི་རྣམ་པ་སྟེ་འདི་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མཚན་མ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ནི་བདག་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །ཡང་ན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདུ་བྱེད་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ། སྐྱེ་འགག་དང་བཅས་པ་རྣམ་པར་འགྱུར་ཞིང་མི་གནས་པའོ། །མཚན་མ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །རྣམ་པར་


DTG118_Page_0332
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཞིག་པ་ནི་འདི་སྐད་དུ་གལ་ཏེ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་དང་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མཚན་གཅིག་ཏུ་ཐ་དད་པར་གྱུར་པ་ཞིག་ཡིན་ན་འོ་ན་ནི་བདེན་པ་མཐོང་བ་རྣམས་ཀྱང་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མཚན་མ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་འདུ་བྱེད་རྣམས་དང་ཐ་དད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་སྤོང་པར་ཡང་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མཐོང་བའི་ཚེ་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟར་སྤོང་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་ཉིད་བསྒོམ་པ་དང༌། མཚན་མ་སྣ་ཚོགས་མངོན་དུ་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་བསལ་བ་ཞེས་བཤད་ཀྱི་ཇི་ལྟར་ཀུན་བརྟགས་པ་ལྟར་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཅི་མངོན་ཞེ་ན། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས། དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམ་པ་བཞི་བསྟན་པའི་སྐབས་ན་སྦྱོར་བའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། འདི་དག་རྣམ་རིག་ཙམ་ཉིད་ཅེས། །དེ་སྙམ་དུ་ནི་དམིགས་ནས་སུ། །ཅི་ཡང་རུང་སྟེ་མདུན་འཇོག་ན། །དེ་ནི་ཙམ་ལ་མི་གནས་སོ། །ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ཉིད་ཀྱི་འགྲེལ་པ་ལས། འདི་ལྟར་དེ་སྟོང་པ་དང་ཡོད་པའི་མཚན་མ་རྣམ་པ་གཉིས་ད་དུང་མ་སྤངས་ཏེ། མཚན་མ་དང་བཅས་པས་སེམས་ཙམ་དུ་རྟོག་པ་དང་དམིགས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། ཞིབ་ཏུ་དེ་ཉིད་ལས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས། སེམས་ཤིན་ཏུ་མཉམ་པར་གཞག་པའི་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་དག་ཆོས་ཀྱི་མཚན་མ་མ་སྤངས་ཤིང་འཆིང་བ་གཉིས་ལས་མ་གྲོལ་བས་ཞེས་བཤད་པས་དེའི་ཕྱིར་འདིར་མཚན་མའི་ཡོངས་སུ་བསལ་བ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་སྟོང་པ་དང༌། ཡོད་པའི་མཚན་མའི་རྣམ་པ་ལ་སྤྱིར་མཚན་མ་ཞེས་གསུངས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མཚན་མ་ཡོངས་སུ་སེལ་བར་མི་བྱེད་ན་ནི་མཚན་མའི་འཆིང་བ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པའི་མཚན་མའི་འཆིང་བ་ལས་རྣམ་པར་མི་གྲོལ་བའི་


DTG118_Page_0333
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྐྱོན་བསྟན་པ་ཉིད་དོ། །འདིར་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་དང༌། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་དམིགས་པའི་མཚན་མ་ལ་རང་དབང་མ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར། མཚན་མའི་རྣམ་པ་ལ་མཚན་མའི་འཆིང་བ་ཞེས་གསུངས་སོ། །བདེན་པ་མཐོང་བ་དེ་དག་མཚན་མའི་འཆིང་བ་རྣམས་ལས་རྣམ་པར་མ་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་གནས་ངན་ལེན་གྱི་འཆིང་བ་ལས་མ་གྲོལ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གསུམ་ལ་གནས་ངན་ལེན་གྱི་འཆིང་བ་ལས་རྣམ་པར་མི་གྲོལ་བའི་སྐྱོན་བསྟན་པ་ཉིད་དེ། འདི་ལྟར་མཚན་མའི་འཆིང་བ་ལ་རང་དབང་མ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་གནས་ངན་ལེན་རྣམས་ཀྱི་འཆིང་བ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་མི་འགྱུར་བའོ། །འཆིང་བ་རྣམ་པ་འདི་གཉིས་ཀྱང་སོ་སོ་ནས་བཤད་པ་མི་མཐུན་ཏེ། སློབ་དཔོན་ཡན་ཙང་ན་རེ་འདི་ལ་རྒྱ་གར་ཡུལ་པའི་སློབ་དཔོན་དག་གིས་བཤད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་དག་ནི་མཚན་མའི་རྣམ་པ་ལ་མཚན་མའི་འཆིང་བ་ཞེས་འབྱུང་ཞེས་ཟེར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་རྣམ་པའི་སྟོབས་ཀྱི་དབང་གི་ཕྱིར་ལྟ་བའི་རྣམ་པའི་སེམས་ལ་སོགས་པས་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་རྣམས་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་པར་འདྲ་བར་གྱུར་བར་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་ལ་མ་རིག་པའི་དབང་གི་ཕྱིར་ནི་གཟུགས་དང༌། སེམས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་ཏོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །བཤད་པ་ཉིད་དང་སྦྱར་ན་མཚན་མ་ཉིད་འཆིང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མཚན་མའི་འཆིང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་བཤད་པ་དྲུག་ལས་འདི་ནི་ལས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །རྒྱུ་མཚན་གྱི་རྣམ་པ་དེ་ཉིད་ལས་འཆིང་བར་བྱེད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་འཆིང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་རགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཡང་ལས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་སྟེ། སྔ་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །འདིའི་དོན་མདོར་བསྡུས་པ་ནི་དམིགས་པར་བྱས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་རྣམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཚན་མའི་


DTG118_Page_0334
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཆིང་བ་ཞེས་བྱའོ། །དམིགས་པར་བྱེད་པ་ལྟ་བའི་རྣམ་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་གནས་ངན་ལེན་གྱི་འཆིང་བ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་རྟོགས་པར་བྱེད་དེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་མཚན་མའི་འཆིང་བས་འཆིང་བ་དང༌། ནང་གི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་འཆིང་བས་བཅིངས་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བཤད་དེ་ཞིབ་ཏུ་དེ་ཉིད་ལས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་མཚན་མའི་འཆིང་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་དོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་ཉོན་མོངས་པའི་ཡིད་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་བཞི་པོ་དག་གི་མཐུའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པོ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་མ་རྣམས་སྒྱུ་མའི་དངོས་པོ་ལྟ་བུར་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ལ་མཚན་མའི་འཆིང་བ་ཞེས་བཤད་དོ་ཞེས་སྟོན་ཏེ། བཤད་པ་འདི་དང་སྦྱར་ན་མཚན་མ་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ། རྒྱུ་མཚན་གྱི་རྣམ་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཀྱིས་འཆིང་བར་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། མཚན་མའི་འཆིང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མཚན་མའི་འཆིང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་བཤད་པ་རྣམ་པ་དྲུག་ལས་བདག་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། རྣམ་པར་བཤད་པར་བྱའོ། །གནས་ངན་ལེན་གྱི་འཆིང་བ་ཡང་རྣམ་པར་གཉིས་ཏེ། དང་པོ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ནི་གནས་ངན་ལེན་ཞེས་བྱ་སྟེ། དོན་འདི་ནི་གོང་དུ་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་གཉིས་ཀྱི་མཐུས་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལས་སུ་མི་རུང་བར་བྱེད་པས། འདི་ཉིད་ལ་གནས་ངན་ལེན་གྱི་འཆིང་བ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། འདིར་ནི་སྔ་མ་གཟུང་གི་ཕྱི་མ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་གནས་ངན་ལེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་བའི་རྣམ་པའི་ས་བོན་དང་དབང་པོའོ། །འཆིང་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་མའི་རྣམ་པའི་ས་བོན་ནོ། །གཞན་ཡང་མངོན་དུ་བྱུང་བའི་མཚན་མ་དང་ལྡན་པ་ཡང་


DTG118_Page_0335
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཆིང་བ་གཉིས་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་བསྟན་པའི་བསྟན་བཅོས་དང་སྦྱར་ན། དེ་ལས་འདི་སྐད་དུ། སྲིད་པ་ལས་གྲོལ་བའི་མདོ་ལས་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མཚན་མའི་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་མཚན་མའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་གནས་ངན་ལེན་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་སྐབས་ནས། ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་འབྱུང་བ་ན། ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་འཆིང་བར་བྱེད་དེ། མཚན་མའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་གནས་ངན་ལེན་གྱི་ཉོན་མོངས་པའོ། །དེ་ལ་མཚན་མའི་ཉོན་མོངས་པ་ནི་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །གནས་ངན་ལེན་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །ཉོན་མོངས་པ་འདི་ཉིད་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡང་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཀུན་བརྟགས་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། འདི་ཉིད་ཀྱི་འགྲེལ་པ་ལས། ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ལ་མཚན་མའི་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡང་མཚན་མ་ནི་དབྱིབས་ཀྱི་མཚན་མ་ལ་དབྱིབས་ཀྱི་མཚན་མའི་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བཤད་པས། རྐྱེན་བྱེད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་དག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ལྕི་ཡང་བསྟན་པ་ཡང་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཁོ་ནའི་རྐྱེན་ཡིན་པས་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ཡང་བ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་བདག་ཉིད་ཡང་དག་པ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་ལྕི་བ་ཞེས་བཤད་དོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་བཤད་པ་ལས་འདི་དང་མཐུན་པར་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ནི་མཚན་མ་དང༌། །གནས་ངན་ལེན་གྱི་བདག་ཉིད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བཤད་ཅེ་ན། རྣམ་པ་འདི་གཉིས་ཀྱི་དབང་གིས་ཕན་ཚུན་རྐྱེན་བྱས་ན་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་མཚན་མས་རྐྱེན་བྱས་ནས་ནི་གནས་ངན་ལེན་བསྐྱེད་ལ།


DTG118_Page_0336
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གནས་ངན་ལེན་གྱི་རྐྱེན་བྱས་ནས་ནི་ཡང་མཚན་མ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་པ་རྣམ་པ་གཅིག་དང་སྦྱར་ན་དེ་ལས་མདུད་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མཚན་མའི་མདུད་པ་དང༌། གནས་ངན་ལེན་གྱི་མདུད་པའོ། །དེ་ལ་མཚན་མའི་མདུད་པ་ནི་དགྲོལ་བར་དཀའ་བའོ། །གནས་ངན་ལེན་གྱི་མདུད་པ་ནི་དགག་པར་དཀའ་བའོ། །སེམས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་ཡུལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་མཚན་མའི་མདུད་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདིའི་དབང་གིས་འདོད་ཆགས་དང་ཞེས་དང་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་འབྱུང་བ་ནི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་མདུད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ནམ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པ་ན་མཚན་མའི་མདུད་པ་གདོད་གྲོལ་བར་གྱུར་ཏེ། མཚན་མའི་མདུད་པ་མི་འབྱུང་བ་ཉིད་ཀྱིས་གནས་ངན་ལེན་གྱི་མདུད་པ་ཡང་དེའི་ཟླ་ལ་འགག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། མཚན་མའི་མདུད་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་འཛིན་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སེམས་ཀྱིས་དམིགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་རྣམས་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་ཅིང་ཐམས་ཅད་རང་གི་སེམས་ཀྱིས་བྱས་པར་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པའི་ཕྱིར། ལྟ་བ་དང་མཚན་མ་མངོན་པར་ཞེན་ཏོ། །ཐམས་ཅད་ཀུན་དུ་རྟོག་པར་བྱས་པས་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་ལ་སོགས་པ་ནི་མེད་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་པ་གསར་འགྱུར་དང༌། སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་མཛད་པ་ལས་ནི་ཚིག་འདི་མི་འབྱུང་ངོ༌། །ཚིག་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་ལས་ནི་མཚན་མ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འཆིང་བ་དང༌། གནས་ངན་ལེན་གྱི་འཆིང་བ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་མཚན་མའི་མདུད་པ་དང༌། གནས་ངན་ལེན་གྱི་མདུད་པ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པའི་བརྗེད་བྱང་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་པོ་དག་གི་ཡུལ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཚན་མའི་འཆིང་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་འཆིང་བ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་མཚན་མ་སྣ་ཚོགས་


DTG118_Page_0337
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་འཆིང་བ་ནི་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །གནས་ངན་ལེན་གྱི་འཆིང་བ་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །གཞན་ཡང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ཐམས་ཅད་ནི་མཚན་མ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འཆིང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་དབང་གིས་སྤོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་སརྦ་ནི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་འཆིང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ལམ་གྱི་འགོག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དེ། རྒྱ་ཆེར་ནི་དེ་ཉིད་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །དགོངས་པ་ཟབ་མོ་རྣམས་པར་དགྲོལ་བའི་མདོ་ལས་ནི་མཚན་མའི་འཆིང་བ་དང༌། ཉོན་མོངས་པའི་འཆིང་བ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། དོན་རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་གཞན་ནས་བསྟན་པ་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །འཆིང་བ་གཉིས་ལས་རྣམ་པར་མ་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་བདེན་པ་མཐོང་བས་བླ་ན་མེད་པའི་ཐབས་ཀྱི་ཤིན་ཏུ་བདེ་བའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མི་ཐོབ་པའི་སྐྱོན་བསྟན་པ་ཉིད་དེ། གོང་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་པ་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་མི་ཐོབ་པའི་སྐྱོན་བསྟན་པ་སྟེ་གོང་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ།། །།བམ་པོ་བཅོ་ལྔ་པ། བློ་གྲོས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་དག་འདིས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་བདེན་པ་མཐོང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གཉིས་པ་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་བཤད་པའི་རིགས་པས་གཅིག་པ་དང༌། ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་འཇིག་པར་མཛད་དོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། སྐྱོན་རྣམ་པ་གསུམ་མེད་པ་སྨོས་པས་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་དེ་རྣམ་པར་གཞིག་པ་དང༌། བློ་གྲོས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་དག་ཅེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་སྐྱོན་རྣམ་པ་ལྔ་མེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས། ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་དེ་རྣམ་པར་གཞིག་པའོ། །རྣམ་པ་འདི་གཉིས་ཀྱང་གོང་དུ་བཤད་པ་བཟློག་པ་ལས་རིག་པར་བྱའོ། །སྐྱོན་རྣམ་པ་གསུམ་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡང་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། མཇུག་བསྡུ་བ་དང་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། འདི་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །སྐྱོན་རྣམ་པ་


DTG118_Page_0338
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསུམ་མེད་པར་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོ་བདེན་པ་མཐོང་བ་མ་ཡིན་པར་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། འདིའི་དོན་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཁོ་ནར་གྱུར་བཞིན་དུ་བླ་ན་མེད་པའི་ཐབས་ཀྱི་ཤིན་ཏུ་བདེ་བའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཐོབ་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་སྟེ། མདོ་ཉིད་ཀྱིས་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པ་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པས་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་གཞིག་པ་སྟེ། བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་མཚན་ཉིད་མེད་དོ་ཞེས་ཟེར་བ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གཉིས་པ་མཇུག་བསྡུ་བས། གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་གཞིག་པའོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སྤྱིའི་མཇུག་བསྡུ་བ་དང༌། བརྟགས་པ་སྨོས་ནས་བཟླས་ཏེ་མཇུག་བསྡུ་བའོ། །འདི་ནི་དང་པོ་སྟེ། འདི་ལྟར་གོང་དུ་མི་མཐུན་པ་དང༌། རྗེས་སུ་མཐུན་པར་བཤད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་སྟེ། རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གལ་ཏེ་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་མེད་དོ་ཞེས་ཟེར་ན། རིགས་པ་དེས་ཐམས་ཅད་ཚུལ་བཞིན་དུ་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་པས་ཡང་དག་པའི་ཚུལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བྱེད་པ་ཡིན་པས་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་བརྟགས་པ་སྨོས་ནས་བཟླས་ཏེ་མཇུག་བསྡུ་བའོ། །འདི་ལྟར་གོང་དུ་མི་མཐུན་པ་དང༌། རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བཤད་པ་གཉིས་ཀྱི་ཕྱིར་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་དང༌། འཛིན་པའི་དོན་དེ་དག་ནི་ཡང་དག་པའི་སྤྱོད་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ཚུལ་དང་མཐུན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བློ་གྲོས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་དག་འདིར་བདེན་པ་མཐོང་བ་དེ་དག་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མཚན་མ་ཡོངས་སུ་མ་བསལ་བ་མ་ཡིན་གྱི་ཡོངས་སུ་བསལ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་པ་ཞེས་


DTG118_Page_0339
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི། གཉིས་པ་སྐྱོན་མེད་པ་རྣམ་པ་ལྔ་ལ་བརྟེན་ནས་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་བཤད་པའི་རིགས་པས་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པའི་སྐྱོན་རྣམ་པར་གཞིག་པར་མཛད་དོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། མཇུག་བསྡུ་བ་སྟེ། འདི་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡང་སྐྱོན་མེད་པ་རྣམ་པ་ལྔ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་ལྔར་དབྱེ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོ་མཚན་མ་ཡོངས་སུ་སེལ་བ་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཐ་དད་པར་འཛིན་པ་རྣམས་པར་གཞིག་པའོ། །འདི་ལྟར་འཕགས་པ་རྣམས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་རྣམས་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུར་ཡང་དག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེན་པ་མཐོང་བའི་མཚན་མའི་འཆིང་བ་རྣམས་ལས་རྣམ་པར་མ་གྲོལ་བ་ཡིན་གྱི། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མ་ཡིན་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་མཚན་མ་མེད་པའི་འཆིང་བ་བསལ་བར་འགྱུར་བར་བསྟན་པ་སྟེ། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེན་པ་མཐོང་བ་གནས་ངན་ལེན་གྱི་འཆིང་བ་ལས་རྣམ་པར་མ་གྲོལ་བ་མ་ཡིན་གྱི། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པ་གནས་ངན་ལེན་གྱི་འཆིང་བ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་སྟེ་མཚན་མའི་འཆིང་བ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲིབ་པ་གཉིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བླ་ན་མེད་པའི་ཐབས་ཀྱི་ཤིན་ཏུ་བདེ་བའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་མཐོང་བར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མངོན་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་བསྟན་ཏེ། འཆིང་བ་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྔ་པ་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བར་བསྟན་པ་སྟེ། སྒྲིབ་པ་སྤངས་ནས་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གཅིག་ཏུ་ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་ཟེར་བ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གཉིས་པ་ཐ་དད་པའི་སྐྱོན་བསྟན་པའི་མཇུག་བསྡུ་བའོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་རིགས་པས་


DTG118_Page_0340
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྤྱིའི་མཇུག་བསྡུ་བ་དང༌། །བརྟགས་པ་སྨོས་ནས་བཟླས་ཏེ་མཇུག་བསྡུ་བ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གཅིག་ཏུ་ཐ་དད་དོ་ཞེས་ཟེར་བ་ན། རིགས་པ་དེས་སརྦ་ཚུལ་བཞིན་དུ་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་པས་ཡང་དག་པའི་ཚུལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་བརྟགས་པ་སྨོས་ནས་བཟླས་ཏེ། མཇུག་བསྡུ་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་སྔར་གོང་དུ་བསྟན་པ་ལྟ་བུའི་སྐྱོན་རྣམ་པ་ལྔའི་ཕྱིར། དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་ཅེས་བྱར་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བློ་གྲོས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་དག་གལ་ཏེ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་མེད་པར་གྱུར་ན་ནི། ཇི་ལྟར་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གཏོགས་པ་དེ་བཞིན་དུ། དོན་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་འདི་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གཏོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་རྣམ་གྲངས་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་རྣམ་གྲངས་གཉིས་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་གཅིག་པ་དང༌། ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པའི་འཇིག་པར་མཛད་པ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། མཇུག་བསྡུ་བའོ། །རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མི་མཐུན་པས་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གཏོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་རྣམ་པར་གཞིག་པ་དང༌། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་རྣམ་པར་གཞིག་པའོ། །འདི་ནི་དང་པོ་སྟེ། འདི་ལྟར་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་དུ་ལྟ་བར་འགྱུར་ཏེ། འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལས་ཐ་དད་དུ་གྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བློ་གྲོས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་དག་གལ་ཏེ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གཅིག་ཏུ་ཐ་དད་པ་ཡིན་པར་གྱུར་ན་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་


DTG118_Page_0341
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་དོན་དམ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་རྣམ་པར་གཞིག་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་དང་ལྡན་ཏེ། དང་པོ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དེ། ཇི་ལྟར་གཟུགས་ནི་མཐོང་བའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །འདི་ལྟར་ཀུན་དུ་ཁྱབ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །གཉིས་པ་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདག་མེད་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའོ། །འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་དོན་དམ་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་གཞིག་པ་འདིར་གལ་ཏེ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལས་ཐ་དད་པར་གྱུར་བ་ཞིག་ཡིན་ན་འོན་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། འདུ་བྱེད་དེ་དག་དང་ཤིན་ཏུ་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །བློ་གྲོས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་དག་འདིར་དོན་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གཏོགས་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་ཞེས་བྱ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཉིས་པ་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་རྣམ་པར་བཤད་པའི་རིགས་གཅིག་པ་དང༌། ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་རྣམ་པར་གཞིག་པ་སྟེ། མདོ་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལས་ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་དོ་ཞེས་ཟེར་བ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ལ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་དང་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གཅིག་ཏུ་ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་ཟེར་བ་ཡང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཉིས་པ་གཅིག་པ་དང༌། ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པའི་བསྟན་པའི་མཇུག་བསྡུ་བའོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རིགས་པས་གཉིས་ཀའི་མཇུག་ཅིག་ཅར་བསྡུ་བ་དང༌། བརྟགས་པ་སྨོས་ནས་བཟླས་ཏེ། མཇུག་བསྡུ་བ་སྟེ། འདི་ནི་གཉིས་ཀའི་མཇུག་ཅིག་ཅར་བསྡུ་


DTG118_Page_0342
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལ་དེ་དག་འདི་སྐད་ཅེས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་དང་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་མེད་དོ་ཞེས་ཟེར་བ་དང༌། དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གཅིག་ཏུ་ཐ་དད་དོ་ཞེས་ཟེར་ན། རིགས་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཚུལ་བཞིན་དུ་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་པས། ཡང་དག་པའི་ཚུལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་བརྟགས་པ་སྨོས་ནས་གཅིག་པ་དང༌། ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་བཤད་པ་བཟླས་ཏེ། མཇུག་བསྡུ་བའོ། །བློ་གྲོས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་དག་གལ་ཏེ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་མེད་པར་གྱུར་ན་ནི་ཇི་ལྟར་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་བྱེ་བྲག་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བྱེ་བྲག་མེད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་རྣམ་གྲངས་གསུམ་པ་འདུ་བྱེད་ཐ་དད་པ་མེད་པ་དང༌། བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས། གཅིག་པ་དང༌། ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་འཇིག་པར་མཛད་པ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། རྣམ་པར་གཞིག་པ་དང༌། མཇུག་བསྡུ་བའོ། །རྣམ་པར་གཞིག་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་བསྟན་ཏེ། མི་མཐུན་པར་བཤད་པས་སྐྱོན་བསྟན་པ་དང༌། བློ་གྲོས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་དག་ཅེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་བཤད་པས་སྐྱོན་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་ཐ་དད་པ་མེད་པར་འདོད་པའི་སྐྱོན་རྣམ་པར་གཞིག་པ་དང༌། མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་ཐ་དད་པར་འདོད་པའི་སྐྱོན་རྣམ་པར་གཞིག་པའོ། །ཐ་དད་པ་མེད་པར་འདོད་པའི་སྐྱོན་རྣམ་པར་གཞིག་པ་བསྟན་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། འདུ་བྱེད་རྣམས་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་བ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐ་དད་པ་མེད་པར་འདོད་པའི་སྐྱོན་རྣམ་པར་གཞིག་པ་དང༌། ཡང་དོན་དམ་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐ་དད་པ་མེད་པར་འཛིན་པ་རྣམ་པར་གཞིག་པའོ། །འདི་ནི་དང་པོ་སྟེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་དང་ཕུང་པོ་དང༌།


DTG118_Page_0343
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་བ་མེད་པར་གྱུར་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི། །ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་ཐ་དད་པར་གྱུར་བ་མེད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་དག་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་དང་ཇི་ལྟར་ཐོས་པ་དང་ཇི་ལྟར་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་དུས་གཞན་དུ་ཡང་དོན་དམ་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཉིས་པ་ཡང་དོན་དམ་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐ་དད་པ་མེད་པར་འདོད་པའི་སྐྱོན་རྣམ་པར་གཞིག་པ་སྟོན་ཏེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་དང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི། མཐོང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་དེ་དག་ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་བཞིན་དུ་དེ་དག་གི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་ཟིན་པས་ཕྱིས་དོན་དམ་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་མི་རིགས་ན། ཡང་དོན་དམ་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་གཅིག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །མཐོང་བ་དང་ཐོས་པ་དང་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དོན་ནི་སྔར་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་ཡིན་པར་གྱུར་ན་ནི། འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་བདག་མེད་པ་ཙམ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཙམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པར་གྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི། གཉིས་པ་བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་གཅིག་པ་དང་ཐ་དད་པར་འཛིན་པ་རྣམ་པར་གཞིག་པ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བདག་མེད་པ་ཙམ་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐ་དད་པར་འཛིན་པ་རྣམ་པར་གཞིག་པ་དང༌། བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་པས་ཐ་དད་པར་འདོད་པ་རྣམ་པར་གཞིག་པའོ། །འདི་ནི་དང་པོ་སྟེ། འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པ་ཙམ་མོ། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཙམ་མོ་ཞེས་གསུངས་པས། དེའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པ་ནི་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་དང་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཐ་དད་པར་གྱུར་ན་ནི་


DTG118_Page_0344
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་བདག་མེད་པ་ཙམ་དང༌། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཙམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཞན་ཡང་དུས་གཅིག་ཏུ་བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་པས་ཐ་དད་པའི་འདོད་པའི་རྣམ་པར་གཞིག་པའོ། །མདོའི་ཚིག་འདི་ཡང་སོ་སོ་ནས་བཤད་པ་མི་མཐུན་ཏེ། ཁ་ཅིག་ན་རེ་གཞན་ཡང་དུས་གཅིག་ཏུ་བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མིང་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོའི་གཟུགས་བརྙན་ཡོངས་སུ་བསལ་བས་མཚན་མ་མེད་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་མངོན་དུ་གྱུར་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་མཚན་མ་མེད་པ་མངོན་དུ་གྱུར་བ་ན་མཚན་མ་རྣམས་མངོན་དུ་སྣང་བར་མི་འགྱུར་ལ་མཚན་མ་རྣམས་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་ཚེ་ནི་མཚན་མ་མེད་པ་མངོན་དུ་སྣང་བར་མ་གྱུར་བས། དེའི་ཕྱིར་དུས་གཅིག་ཏུ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པར་མི་བྱའོ། །གལ་ཏེ་འོག་ནས་བཤད་པ་ལྟར་གཅིག་ཏུ་ཐ་དད་པར་གྱུར་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་དུས་གཅིག་ཏུ་བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་རིགས་ཏེ། མཚན་ཉིད་སོ་སོ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་དང་སྒྲ་ལ་སོགས་པའི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་གཞན་ཡང་དུས་གཅིག་ཏུ་བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་གཉིས་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དོན་དམ་པ་དང༌། འདུ་བྱེད་ཡོངས་ཀྱིས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དེས་ན་རྣམ་པར་བྱང་བའི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་མཐོང་བའི་ཚེ་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བར་འགྱུར་བའི་མི་རིགས་ལ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མཐོང་བའི་ཚེ་ཡང་རྣམ་པར་བྱང་བ་ལ་སྒྲིབ་པར་མི་འགྱུར་བའི་རིགས་སོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་དོན་དམ་པ་དང༌། འདུ་བྱེད་ཐ་དད་པར་གྱུར་ན་ནི། དུས་གཅིག་ཏུ་བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་གཟོད་མ་ནས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། གཟོད་མ་ནས་རྣམ་པར་བྱང་བ་ཉིད་དུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་ན།


DTG118_Page_0345
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འོན་ཀྱང་མདོ་སྡེ་དག་ལས་དེ་དག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པའོ་ཞེས་གསུངས་པས། དེའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་རྣམས་དང༌། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་ཀུན་རྫོབ་ནི་དོན་དམ་པའོ། །དོན་དམ་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་བོ་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་བྱ་སྟེ། ཡོངས་ཀྱིས་སོ་སོ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡོད་པ་ནི་མངས་ཀྱིས་དོགས་ནས་འདིར་མ་བསྟན་ཏོ། །བློ་གྲོས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་དག་འདི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་བྱེ་བྲག་ཡོད་པ་ཡིན་གྱི་བྱེ་བྲག་མེད་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གཉིས་པ་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་རྣམ་པར་བཤད་པའི་རིགས་པས། གཅིག་པ་དང་ཐ་དད་པར་འཛིན་པ་རྣམ་པར་གཞིག་པར་མཛད་དོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་འཛིན་པ་དེ་རྣམ་པར་གཞིག་པ་དང༌། མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་ཐ་དད་པར་འཛིན་པ་དེ་རྣམ་པར་གཞིག་པའོ། །དང་པོའི་མཚན་ཉིད་དེ་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་དེ་ཉིད་ལས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་ཏེ། འདི་ནི་དང་པོ་བདག་ཉིད་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་འཛིན་པ་དེ་འཇིག་པར་མཛད་པའོ། །རྣལ་འབྱོར་པ་དག་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་དང༌། ཇི་ལྟར་ཐོས་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་དུས་གཞན་དུ་དོན་དམ་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་པ་ཡང་དོན་དམ་པ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བར་བྱེད་པས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་འཛིན་པ་འཇིག་པར་མཛད་པ་སྟེ། མདོ་ཉིད་ཀྱིས་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །གཞན་ཡང་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་བདག་མེད་པ་ཙམ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཙམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་ལ་དོན་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གཉིས་པ་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་ཐ་དད་པར་འཛིན་པ་རྣམ་པར་གཞིག་པར་མཛད་པ་སྟོན་ཏེ། འདི་ནི་དང་པོ་བདག་མེད་པ་ཙམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་དོན་གྱིས་ཐ་དད་པར་འཛིན་པ་རྣམ་པར་གཞིག་པའོ། །གཞན་ཡང་དུས་གཅིག་ཏུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་


DTG118_Page_0346
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཉིས་པ་བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐ་དད་པར་འཛིན་པ་འཇིག་པར་མཛད་པ་སྟེ། མདོ་དག་ལས་ཇི་སྐད་དུ་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་མེད་དོ་ཞེས་ཟེར་བ་དང༌། ཐ་དད་དོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་སྐྱོན་རྣམ་པ་གཉིས་བསྟན་པའི་མཇུག་བསྡུ་བའོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རིགས་པས་སྤྱིའི་མཇུག་བསྡུ་བ་དང༌། བརྟགས་པ་སྨོས་ནས་བཟླས་ཏེ་མཇུག་བསྡུ་བའོ། །འདི་ནི་དང་པོ་རིགས་པས་གཅིག་པ་དང་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་རྣམ་པར་གཞིག་པའི་མཇུག་སྤྱིར་བསྡུ་བའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་དང་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་མེད་དོ་ཞེ་འམ། ཐ་དད་དོ་ཞེས་ཟེར་ན་རིགས་པ་དེས་ཐམས་ཅད་ཚུལ་བཞིན་དུ་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་པས། ཡང་དག་པའི་ཚུལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་བརྟགས་པ་སྨོས་ནས་བཟླས་ཏེ་འཇུག་པ་གཅིག་པ་དང༌། ཐ་དད་པར་འཛིན་པ་འཇིག་པར་མཛད་པ་སྟེ། མདོ་ཉིད་ཀྱིས་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །བསྟན་བཅོས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་བསྟན་པ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་བསྟན་པ་དང༌། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་མཚན་ཉིད་གཅིག་པའམ་ཐ་དད་པར་གྱུར་ན་སྐྱོན་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་དང༌། གཞན་ཡང་བསྟན་བཅོས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་བསྟན་པ་ལས་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བརྟེན་ནས། དོན་དམ་པ་དང་ཀུན་རྫོབ་གཅིག་པ་དང་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་འཇིག་པ་དག་སྟོན་ཏེ། མངས་ཀྱིས་དོགས་ནས་འདིར་མ་བརྗོད་དོ། །བློ་གྲོས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་དག་དཔེར་ན་དུང་གི་དཀར་བ་ཉིད་ནི་དུང་དཀར་བ་གཅིག་པའམ། ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གདགས་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གསུམ་པ་དཔེ་སྨོས་ནས་བཟླས་ཏེ་རྣམ་པར་བཤད་པ་སྟོན་


DTG118_Page_0347
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏེ། དཔེ་རྣམ་པ་བཅུས་སྟོན་པས་དེ་ཉིད་ལས་རྣམ་པ་བཅུར་དབྱེའོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པ་བཅུ་ཡོད་ཀྱང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཡུལ་རྣམ་པ་དྲུག་དང་སྦྱར་ནས་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་དང་པོ་གཉིས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་སོ། །དེའི་འོག་མ་གཅིག་ནི་སྒྲའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་སོ། །དེའི་འོག་མ་གཅིག་ནི་དྲིའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་སོ། །དེའི་འོག་མ་གཉིས་ནི་རོའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་སོ། །དེའི་འོག་མ་གཉིས་ནི་རེག་བྱའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་སོ། །ཐ་མ་གཉིས་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་སོ། །འདི་ནི་དང་པོ་དུང་གི་དཀར་བ་གཅིག་པ་དང༌། ཐ་དད་པའི་དཔེར་བསྟན་པའོ། །དུང་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དཔེར་བསྟན་ཏེ། ཡུལ་བཞི་པོ་དག་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཀར་བ་ཉིད་ནི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་དཔེར་བསྟན་ཏེ། གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་དུང་དང་དཀར་བ་ཉིད་གཅིག་ཅེས་བྱར་མི་རུང་བ་བཞིན་དུ་ཡུལ་བཞི་པོའི་གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཐ་དད་ཅེས་བྱར་ཡང་མི་རུང་སྟེ། ཐ་དད་པའི་བདག་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པའི་བརྗེད་བྱང་ལས་གསུམ་པ་དཔེ་བརྗོད་པ་ནི། དབང་པོ་རྣོན་པོ་དང་རྟུལ་པོ་དག་གི་ཐབས་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་དོན་འབའ་ཞིག་བཤད་པ་ལ། དཔེ་རྣམ་པ་མ་བཞག་ན་དབང་པོ་རྣོན་པོ་ཉི་ཚེ་འཇུག་པར་ནུས་ཀྱི་དབང་པོ་རྟུལ་པོ་དག་གིས་འཇུག་པར་མི་ནུས་སོ། །གལ་ཏེ་དཔེ་དང་དོན་གཉིས་ཀ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བསྟན་ན་དབང་པོ་རྣོན་པོ་དང༌། རྟུལ་པོ་གཉིས་ཀས་འཇུག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ཟབ་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་ལྟོས་ནས་ཚུལ་ཟབ་མོ་མཚོན་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཡུལ་དྲུག་པོ་དག་དཔེར་བསྟན་པ་ཡང༌། གལ་ཏེ་རྣམ་པ་གཅིག་ཁོང་དུ་ཆུད་ན་གཞན་ནི་ཟླས་ཤེས་བར་འགྱུར་བས་སོ། །གལ་ཏེ་དཀར་བ་ཉིད་དང་དུང་ནི་གཅིག་བ་ཉིད་དོ་ཞེ་ན། འོན་ནི་གཟུགས་ཉི་ཚེ་དུང་ཡིན་པར་འགྱུར་གྱི་ཡུལ་གཞན་གསུམ་པོ་དག་གི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དག་ནི་དུང་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་སོ། །གཞན་ཡང་ཇི་ལྟར་


DTG118_Page_0348
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དཀར་བ་ཉིད་མིག་ཉི་ཚེའི་ཡུལ་ཡིན་པ་ལྟར་དུང་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་བའི་རིགས་སོ། །ཡང་ན་ཇི་ལྟར་དཀར་བ་དེ་དངོས་པོ་གཞན་དག་ལ་ཁྱབ་པ་ལྟར་དུང་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་བའི་རིགས་ན། དུང་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པས་དཀར་བ་ཉིད་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་དག་ལ་ཁྱབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བུའི་དོན་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཅེས་བྱར་ཡང་མི་རུང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་ཐ་དད་དོ་ཞེ་ན་དེ་ཡང་དོན་དུ་མི་རུང་སྟེ། དཀར་བ་ཉིད་མཐོང་བ་ན་དུང་ཡིན་པར་ཤེས་པའི་རིགས་ཏེ། བདག་ཉིད་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་དཀར་བ་ཉིད་ཀྱི་གནས་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དུང་དང་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེར་པོ་ཉིད་གསེར་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་རེག་བྱའི་བར་དུ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། ཞིབ་ཏུ་དེ་ཉིད་ལས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །དུང་གི་དཀར་བ་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གསེར་གྱི་སེར་པོ་ཉིད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་གསེར་དང་སེར་པོ་ཉིད་གཅིག་པ་ཉིད་དང་ཐ་དད་པའི་དཔེ་སྟེ། སྔ་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །རྒྱུའོ་རྒྱུད་མངས་ཀྱི་སྒྲའི་སྙན་པ་ཉིད་ཀྱང་རྒྱུའོ་རྒྱུད་མངས་ཀྱི་སྒྲ་དང་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་དམ་ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་གདགས་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པ་རྒྱུའོ་རྒྱུད་མངས་ཀྱི་སྒྲ་དང༌། གཅིག་པ་དང་ཐ་དད་པ་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པའི་དཔེ་སྟེ། འདི་ལྟར་སྒྲ་དང་སྙན་པ་ཉིད་གཅིག་ཅེས་བྱར་མི་རུང་སྟེ། སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་སྒྲ་ནི་སྤྱིའོ། །སྙན་པ་ཉིད་བྱེ་བྲག་གོ །ཡང་ན་སྒྲ་དང་སྙན་པ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་དད་ཅེས་བྱར་ཡང་མི་རུང་སྟེ། ཐ་དད་པའི་བདག་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགོངས་པ་ཟབ་མོ་རྣམ་པར་དགྲོལ་བའི་མདོ་དང་སྦྱར་ན་དེ་ལས་ནི་རྒྱུའོ་རྒྱུད་མངས་དང་སྒྲ་ལས་གཅིག་པ་དང༌། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་འབྱེད་དེ་མདོ་དེ་དང་སྦྱར་ན་རྒྱུའོ། །རྒྱུད་མངས་ནི་སྤྱིའི་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་རྣམ་པ་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲ་ནི་བྱེ་བྲག་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱོགས་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་ངེས་པར་འགྲེལ་བའི་མདོ་ལས་ཀྱང་འདི་དག་དོན་མཐུན་པར་བཤད་དེ། དེ་ལས་ནི་པི་ཝང་དང༌། སྒྲ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཨ་ཀ་རུ་ནག་པོའི་དྲི་ཞིམ་པ་ཉིད་ཀྱང་ཨ་ཀ་རུ་ནག་པོ་དེ་དང་གཅིག་པའི་


DTG118_Page_0349
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཚན་ཉིད་དམ་ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་གདགས་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་པ་ཨ་ཀ་རུ་དང་དྲི་ཞིམ་པ་གཅིག་པ་དང༌། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་དཔེ་སྟེ། ཨ་ཀ་རུ་དང་དྲི་ཞིམ་པ་ནི་གཅིག་ཅེས་བྱར་མི་རུང་སྟེ། སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་དད་ཅེས་བྱར་ཡང་མི་རུང་སྟེ། ཐ་དད་པའི་བདག་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ན་ལེ་ཤམ་གྱི་ཚ་བ་ཉིད་ཀྱང་ན་ལེ་ཤམ་དེ་དང་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་དམ་ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་གདགས་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་པ་ན་ལེ་ཤམ་དང་ཚ་བ་ཉིད་གཅིག་པ་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་དཔེ་སྟེ། ན་ལེ་ཤམ་དང་ཚ་བ་ཉིད་གཅིག་ཅེས་བྱར་མི་རུང་སྟེ། སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་དད་ཅེས་བྱར་ཡང་མི་རུང་སྟེ། ཐ་དད་པའི་བདག་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགོངས་པ་ཟབ་མོ་རྣམ་པར་དགྲོལ་བའི་མདོ་ལས་པི་པི་ལིང་དང་ཚབ་ཉིད་ཅེས་འབྱུང་ངོ༌། །ན་ལེ་ཤམ་དང་ཚ་བ་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཨ་རུ་རའི་བསྐ་བ་ཉིད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲུག་པ་ཨ་རུ་ར་དང་བསྐ་བ་གཅིག་པ་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་དཔེ་སྟེ་གོང་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དཔེར་ན་ཤིང་བལ་གྱི་འདབ་མའི་འཇམ་པ་ཉིད་ཀྱང་ཤིང་བལ་གྱི་འདབ་མ་དང་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་གདགས་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུན་པ་ཤིང་བལ་དང་འཇམ་པ་ཉིད་གཅིག་པ་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་དཔེ་སྟེ། དེ་ལ་ཤིང་བལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུད་དེ་བཤད་པ་ལས་ཤུ་དག་དང༌། ལྕང་མའི་མེ་ཏོག་ལ་བྱའོ་ཞེའོ། །འདབ་མ་དང་འཇམ་པ་ཉིད་གཅིག་ཅེས་བྱར་མི་རུང་སྟེ། སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་དད་ཅེས་བྱར་ཡང་མི་རུང་སྟེ། ཐ་དད་པའི་བདག་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་མར་ལ་མར་གྱི་སྙིང་ཁུ་ཡང་མར་དང་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་དམ་ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་གདགས་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བརྒྱད་པ་མར་དང་སྙིང་ཁུ་གཅིག་པ་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་དཔེ་སྟེ། འདིར་སྙིང་ཁུ་ཉི་ཚེ་སྨོས་པ་ནི་རེག་བྱ་འཇམ་པ་ཉིད་བཟུང་བར་དགོངས་པའོ། །མར་དང་སྙིང་ཁུ་ཉིད་གཅིག་ཅེས་བྱར་མི་རུང་སྟེ། སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་དད་ཅེས་བྱར་ཡང་


DTG118_Page_0350
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མི་རུང་སྟེ། ཐ་དད་པའི་བདག་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པའི་བརྗེད་བྱང་ལས། མར་དང་སྙིང་ཁུ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་རེག་བྱ་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། རོ་བརྗོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །དགོངས་པ་ཟབ་མོ་རྣམ་པར་དགྲོལ་བའི་མདོ་དང༌། ཚིག་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང་མདོ་འདི་དང་མཐུན་པར་འབྱུང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་དཔེར་ན་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང༌། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པ་ཉིད་ཀྱང་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་དང་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་དམ་ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་གདགས་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། །དགུ་པ་དོན་དང་དངོས་པོ་གཅིག་པ་དང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་དཔེ་སྟེ། དེ་ལ་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ལ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་འདུ་བྱེད་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་དེ་མཚན་ཉིད་བཞི་པོ་དེ་དག་གིས་རྣམ་པར་འགྱུར་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་མི་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་མི་རྟག་སྟེ། དེ་ནི་སྐྱེ་ཞིང་འགག་པ་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་རྣམས་གནས་ངན་ལེན་དང་འབྲེལ་བས་སྡུག་བསྔལ་བ་ཞེས་བཤད་དེ། བསྟན་བཅོས་མངོན་པ་ལས་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སྡུད་པའོ། །གང་ཟག་ཅེས་བྱ་བས་ནི་ཡང་སྦྱོར་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལས་དགེ་བ་དང༌། མི་དགེ་བའི་དབང་གིས་ཡང་ནས་ཡང་དུ་འགྲོ་བ་ལེན་པས་ཡང་སྦྱོར་ཞེས་བྱའོ། །བདག་མེད་པའི་དོན་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ་སེམས་ཅན་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། ཆོས་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །འདིར་ནི་སྔ་མ་བསྟན་པ་ཡིན་གྱི་ཕྱི་མ་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་གྱིས་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཅིའི་ཕྱིར་མ་གསུངས། སྨྲས་པ་


DTG118_Page_0351
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདིར་ཆོས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་དབང་གིས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། འདུས་བྱས་རྣམས་ནི་མི་རྟག་པ་ཡིན་པ་དང༌། ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་མེད་པས་ཁྱབ་པ་ཡིན་ལ། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་དེ་ལྟར་བཏབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་འདིར་མ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དང་གཅིག་ཅེས་བྱར་མི་རུང་སྟེ། དངོས་པོ་དང་དོན་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་དད་ཅེས་བྱར་ཡང་མི་རུང་སྟེ། ཐ་དད་པའི་བདག་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་མཛད་པའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་སུམ་ཅུ་པ་ལས། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད། །རྣམ་རྟོག་ཡིན་ཏེ་རྐྱེན་ལས་བྱུང༌། །གྲུབ་པ་དེ་ལ་སྔ་མའོ། །རྟག་ཏུ་མེད་པར་གྱུར་ཏེ་ཡིན། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་གཞན་དབང་ལས། །གཞན་མིན་གཞན་མ་ཡིན་པ་མིན། །མི་རྟག་ལ་སོགས་བཞིན་དུ་བརྗོད། །དེ་མ་མཐོང་བར་དེ་མི་མཐོང༌། །ཞེས་བཤད་དོ། །འདི་ཉིད་ཀྱི་འགྲེལ་པ་ལས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་དང་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཐ་མི་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཐ་དད་པ་ཞིག་ཡིན་ན། དེ་བཞིན་ཉིད་དེའི་ཡང་དག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ན་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་འདི་མི་རྟག་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེ་གཉིས་ཀ་ཡང་ཡོངས་སུ་དག་པའམ་ཡོངས་སུ་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་དམིགས་པར་འགྱུར་ཏེ། འོ་ན་ནི་རྩ་བ་དང་རྗེས་ལས་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ནུས་པ་ཡང་བྱེ་བྲག་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ངོ་བོ་ཉིད་གཉིས་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན། གཅིག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེ་ན། མི་རྟག་པ་དང་བདག་མེད་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཏེ། མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དང་ཐ་དད་པར་གྱུར་བ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་ཆོས་དེ་དག་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་སོ། །ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ན་ནི་དེ་དག་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེས་ན་དཔེ་འདིས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་གཞན་གྱི་དབང་དེ་དང་གཅིག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་དང་ཆོས་ཉིད་ནི་


DTG118_Page_0352
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གདོན་མི་ཟ་བར་ཚུལ་དེ་ལྟར་ཡིན་ཏེ། དོན་དམ་པ་དང་ཀུན་རྫོབ་ནི་ཕུན་ཚུན་ལྟོས་པ་ལས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་དཔེར་ན་འདོད་ཆགས་ཀྱི་མ་ཞི་བའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་འདོད་ཆགས་དེ་དང་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་དམ། ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་གདགས་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གི་ཡང་དེ་ཡང་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅུ་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་དང་མཚན་ཉིད་གཅིག་པ་དང༌། ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པའི་དཔེ་བསྟན་པའོ། །འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་དག་ནི་མཚན་ཉིད་གཉིས་དང་ལྡན་ཏེ། དང་པོ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་ལ་སོགས་པ་སོ་སོ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཐུན་མོང་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མ་ཞི་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་འདི་ལྟར་གཡོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང༌། དམིགས་པར་བྱ་བའི་འཆིང་བ་གཉིས་འདྲེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཅེས་བྱར་ཡང་མི་རུང་ངོ༌། །འདྲེས་པའི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཐ་དད་ཅེས་བརྗོད་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་ལ་སོགས་པ་རེ་རེ་ལ་ཡང་མ་ཞི་བའི་མཚན་ཉིད་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡོད་དེ། སྡེ་པ་རྣམས་ཀྱི་གཞུང་ལུགས་ཀུན་ལས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་བསྡུས་པར་འདོད་ལ། འདིར་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་བྱེད་དོ་ཞེས་བཤད་པའི་རིགས་པ་དང་སྦྱར་ན་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་ཀུན་རྟོགས་པར་འདྲ་ན། ཅིའི་ཕྱིར་མོད་འདི་ལས་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཉིད་ཅེས་བསྡུས་པར་གསུངས་ཤེ་ན། སྨྲས་པ། ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་དག་ནི། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་དང་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང༌། སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་ཀྱིས་བསྡུས་པར་བཤད་ཅེ་ན་


DTG118_Page_0353
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དེ་ཡང་བྱེ་བྲག་ཁོ་ནའི་ཡིན་གྱི་སྤྱིའི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། འདུས་མ་བྱས་རྣམ་པ་གསུམ་དང༌། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་གཟུགས་དང་བདུན་པོ་འདི་དག་ནི་གཞན་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་པོ་དག་ཏུ་མ་འདུས་སོ་ཞེས་ཟེར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མདོ་སྡེ་པའི་གཞུང་གིས་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བྱེ་བྲག་དང༌། སྤྱིའི་ཞེས་བཤད་དེ། བྱེ་བྲག་གི་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ནི་ཕལ་ཆེར་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་དག་འདོད་པ་དང་མཐུན་ནོ། །དེ་ལ་བྱེ་བྲག་ནི་དེ་དག་གཞུང་གིས་བྱས་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་གཟུགས་ཀྱང་མ་ཡིན་སེམས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །སྤྱིའི་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ནི། དེ་དག་གི་གཞུང་གིས་བཅུ་གཉིས་པོ་ཐམས་ཅད་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཅེས་བྱ་སྟེ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་དམིགས་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །འདིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བསྟན་པ་དང་སྦྱར་ན་ཕལ་ཆེར་མདོ་སྡེ་པ་འདོད་པ་དང་མཐུན་པར་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་གཉིས་ཀ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་པོ་དེ་དག་ནི། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཁོ་ན་རྣམ་པར་རིག་པས། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་རིག་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ཆོས་ཀྱི་རེག་བྱ་རྣམ་པར་རིག་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མིང་འཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དེ། འདི་དང་སྦྱར་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བསྟན་བཅོས་ལས། ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམ་པ་གཉིས་དང་ལྡན་པར་མངོན་ནོ། །འདིར་ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་ན་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་དག་ནི་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་སུ་གཏོགས་པ་ཡིན་ཏེ། མདོ་སྡེ་འདི་ལས་རེ་ཞིག་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་དམིགས་པར་བྱ་བ་དང་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དུ་གཏོགས་པའི་དོན་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་པའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཅེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བློ་གྲོས་ཤིན་ཏུ་


DTG118_Page_0354
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་དག་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་དམ་ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་གདགས་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་པ་དཔེ་དང་དོན་དུ་སྦྱར་བ་སྟེ། མདོ་ཉིད་ཀྱིས་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །བློ་གྲོས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་དག་ངས་ནི་ཇི་ལྟར་ཕྲ་བ་མཆོག་ཏུ་ཕྲ་བ། ཟབ་པ་མཆོག་ཏུ་ཟབ་པ། རྟོགས་པར་དཀའ་བ་མཆོག་ཏུ་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་གཅིག་པ་དང་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཏེ། མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཀྱང་གཞན་དག་ལ་བསྙད་ཅིང་རབ་ཏུ་བསྟན། རྣམ་པར་བཤད། རྣམ་པར་གདགས་པར་བྱས། གསལ་བར་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་པ་མཇུག་བསྡུ་བ་སྟེ། ཕ་རོལ་གྱི་ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསྟན་དགོས་སོ། །ཤིན་ཏུ་ཟབ་པའི་དོན་དམ་པ་དེ་ཇི་ལྟར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་སྙམ་པ་ལ། དེའི་ཕྱིར་ཡང་དེ་ལྟར་གཅིག་པ་དང༌། ཐ་དད་པ་ཉིད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་མཚན་ཉིད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་གཞན་དག་ལ་བསྙད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་དམ་པ་དེ་ཡང་དད་པ་བཅུའི་མདུན་རོལ་གྱི་ཕྱི་རོལ་པའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་འདས་པས་དེ་དག་གིས་བསྙད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དང༌། དེ་དག་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕྲ་བ་མཆོག་ཏུ་ཕྲ་བ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །སའི་མདུན་རོལ་གྱི་འདི་པའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ས་ལས་འདས་པས། ཚིག་གིས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དང༌། བསམ་པས་རེག་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཟབ་པ་མཆོག་ཏུ་ཟབ་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །མཉམ་པ་ཉིད་དུ་བྱང་ཆུབ་པ་མན་ཆད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ས་ལས་འདས་པས་ཚིག་གིས་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། བསམ་པས་རེག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་མཆོག་ཏུ་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་གྱི་བརྗོད་པ་དང༌། བསམ་པ་ཡང་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་ཚིག་དྲུག་གསུངས་པ་ཡིན་པས་ཅི་རིགས་


DTG118_Page_0355
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གཉིས་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་མདོར་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གླེང་བསླང་བ་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨོས་ནས་མདོར་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོའོ། །འདུ་བྱེད་ཁམས་དང་དོན་དམ་མཚན་ཉིད་ནི། །གཅིག་དང་ཐ་དད་བྲལ་བའི་མཚན་ཉིད་དེ། །གཅིག་དང་ཐ་དད་ཉིད་དུ་གང་རྟོགས་པ། །དེ་དག་ཚུལ་བཞིན་དུ་ནི་བཞུགས་མ་ཡིན། །སེམས་ཅན་མཚན་མས་བཅིངས་པ་གང་དག་དང༌། །གནས་ངན་ལེན་གྱིས་བཅིངས་པ་གང་ཡིན་པ། །ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་དག་ནི་གོམས་བྱས་ན། །དེ་ནས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་འཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨོས་ནས་མདོར་བསྟན་པ་ཉིད་དོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ་སྟེ། དང་པོ་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་ནི་དོན་ཟབ་བ་ཉིད་དུ་བསྔགས་པ་ཉིད་དོ། །ཚིག་བར་མ་བཞིས་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པ་དག་སྐྱོན་དང་བཅས་པར་བསྟན་ཏོ། །ཐ་མའི་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་ནི་གང་རྣལ་འབྱོར་བསྒོམ་པ་དེ་དག་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་འདུ་བྱེད་ཁམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདུ་བྱེད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རྣམ་པར་གྱུར་པ་འདུས་བྱས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་རྣམས་སོ། །ཁམས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཏོ། །འདི་ཡང་བཤད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། ཁ་ཅིག་ན་རེ་འདུས་བྱས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཁམས་ཞེས་བྱའོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེད་པས། དེའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཁམས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དེ། དེས་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཁམས་དོན་དམ་པ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །ཚིག་བར་མ་བཞིས་མངོན་པར་ཞེན་པ་དག་ལ་སྐྱོན་ཡོད་པར་བསྟན་པ་ཡང་འདི་ལྟ་སྟེ། གཅིག་པ་དང་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་དེ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འཆིང་བ་གཉིས་པོ་དག་གིས་བཅིངས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། འཆིང་བ་གཉིས་ཀྱི་དོན་ནི་གོང་དུ་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །ཐ་མའི་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་རྣལ་འབྱོར་པ་བསྒོམ་པ་དག་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་བསྟན་པ་ཡང་འདི་ལྟ་སྟེ། རྨོངས་པ་མ་ཡིན་པ་


DTG118_Page_0356
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་བསྒོམས་ན་གདོད་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའོ། །ཞི་གནས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བདག་ཉིད་དེ། རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཞི་བར་བྱེད་པས་ཞི་གནས་ཞེས་བྱའོ། །ལྷག་མཐོང་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བདག་ཉིད་དེ་ཆོས་རྣམས་སོ་སོར་རྟོགས་པར་བྱེད་པས་ལྷག་མཐོང་ཞེས་བྱ་སྟེ། འོག་ནས་རྣལ་འབྱོར་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་སྐབས་ནས་རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་འབྱེད་དོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འདུས་བྱས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་སེམས་དང་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རྣམ་པ་བཞིའོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་གལ་ཏེ་འཆིང་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་འདོད་ན་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་དུ་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ཤིན་ཏུ་གོམས་པར་བྱས་ན་གདོད་འཆིང་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ལས་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ཀྱང་མདོ་སྡེ་འདི་དང་དོན་མཐུན་པར་སྟོན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས་གཞན་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི་ཇི་ལྟར་སྤོང་བར་འགྱུར། ཇི་ཙམ་གྱིས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བར་བརྗོད་པར་བྱ་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཞི་གནས་ལ་གོམས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ལྷག་མཐོང་ལ་གོམས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བར་བྱེད་དེ། མཚན་མའི་འཆིང་བ་ལས་ངེས་པར་གྲོལ་ན། གནས་ངན་ལེན་གྱི་འཆིང་བ་ལས་ཀྱང་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པར་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་སྐད་དུ། མཚན་མའི་འཆིང་བས་སྐྱེ་བོ་བཅིངས་པ་དང༌། །གནས་ངན་ལེན་དག་གིས་ཀྱང་གང་བཅིངས་པ། །ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་ཟུང་དུ་རབ་བསྒོམས་ནས། །གཉིས་ཀ་ལས་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ།། །།བམ་པོ་བཅུ་དྲུག་པ། དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རབ་འབྱོར་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། རབ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་བཞི་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་རོ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ།


DTG118_Page_0357
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཚིག་རྐྱང་པས་རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པས་མདོར་བསྟན་པའོ། །ཚིག་རྐྱང་པས་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བཀའ་སྩལ་སྨོས་པ་དང༌། འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་ལན་གསོལ་བ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་བཤད་པ་སྟེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བཀའ་སྩལ་སྨོས་པའོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དུས་དང་སྦྱར་ནས་བཀའ་སྩལ་སྨྲ་བ་པོ་སྨོས་པ་དང༌། བཀའ་སྨྲ་བ་ཉིད་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོའོ། །དེའི་ཚེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་ཉིད་རོ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་གསུངས་པའི་ཆེ་འམ། ཡང་ན་འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་ཞུ་བ་གསོལ་བའི་ཚེ་ནའོ། །སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པའི་བརྗེད་བྱང་ལས་དེའི་ཚེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་ཡོད་དེ་སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་ན་བཞུགས་པའི་དུས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའི་དུས་དང༌། ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་རྒྱུན་མི་འཆད་ཅིང་འཁོར་འདུས་པའི་དུས་དང༌། ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་དང་བསྒོམ་པའི་དུས་དང༌། ས་བོན་བཏབ་ནས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་དུས་དང༌། རང་གི་དོན་ཡང་དག་པར་རྣམ་པར་གཞག་པའི་དུས་དང༌། ལོག་པར་འཛིན་པ་རྣམ་པར་གཞིག་པའི་དོན་རྣམ་པར་གཞག་པའི་དུས་དང༌། འཁོར་བའི་བཙོན་ར་དམ་པོ་རྣམ་པར་གཞོམ་པའི་དུས་དང༌། ཡང་དག་པའི་དོན་བཤད་པའི་དབང་གིས་དགའ་བར་འགྱུར་བའི་དོན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་སེམས་ཅན་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་འཇིག་པའི་དུས་དང༌། ཡང་དག་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་དག་རིན་པོ་ཆེའི་བགོ་བཤའ་ནོད་པ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཡང་དག་པར་འཁོར་རྣམས་ལ་བགོ་བཤའ་བྱེད་པ་ཞེས་གསུངས་པས་ཆོས་རིན་པོ་ཆེ་འཁོར་རྣམས་ལ་བགོ་བཤའ་མཛད་པའི་དུས་དང༌། ཡང་དག་པར་རྣལ་འབྱོར་བསྒོམ་པ་ན་ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་པ་སྐྱེ་ཞིང་དོན་དམན་པ་དག་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཚེ་ན་ཞེས་གསུངས་སོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལ་རབ་འབྱོར་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བརྒྱུད་དེ་བཤད་པ་དག་ལས། འདི་ལ་དང་པོ་བཙས་


DTG118_Page_0358
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ཚེ་ཁྱིམ་སྟོན་པར་གྱུར་པ་དང༌། ཕ་མས་ཡ་མཚན་དུ་བཟུང་ནས་མཚན་མཁན་དག་ལ་སྨྲས་སོ། །མཚན་མཁན་དག་གིས་སྟོང་པར་སྟོན་པ་འདི་ནི་དགེ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ་བསྐྱེད་པ་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲས་པའི་ཕྱིར་རབ་འབྱོར་ཅེས་བྱའོ། །སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པས་འཕགས་པ་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པའི་བརྗེད་བྱང་ལས་འདི་ནི་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་རླུང་སྔོན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། འདིར་སྤྲུལ་པའི་གཟུགས་བརྙན་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དེ་རྒྱ་ཆེར་ནི་བརྗེད་བྱང་དེ་ཉིད་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང་བརྒྱུད་དེ་བཤད་པ་དག་ལས་འདི་སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པའི་ས་ལ་གནས་པར་སྟོན་པ་ཡིན་པའི་གསུང་རབ་ཡོད་དོ་ཞེས་བཤད་དེ། ཡིད་ཆེས་སུ་རུང་བའི་གསུང་རབ་ཉིད་ནི་མ་མཐོང་ངོ༌། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་འདི་ནི་བྲམ་ཟེའི་བུ་ཡིན་ཏེ་ལྷ་རྣམས་ལ་གསོལ་བ་བཏབ་པས་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཆེར་སྐྱེས་པ་ན་ཕ་མ་ལ་སངས་རྒྱས་སྤྱན་དྲང་བར་བསྐུལ་ནས་དེ་བཞིན་དུ་མཆོད་པ་ཆེན་པོ་བྱས་ཏེ། རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྐྱེལ་དུ་སོང་བ་ལས་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་འདི་ནི་རྒྱལ་པོ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་དབྱངས་ཞེས་བྱ་བའི་སྲས་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འཁོར་འདི་འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་འབའ་ཞིག་ལ་བཀའ་སྩལ་ལ། འཁོར་གཞན་གསུམ་པོ་དག་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཁོར་རྣམས་ལ་བཀའ་མ་སྩལ་ཞེ་ན། སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པའི་བརྗེད་བྱང་ལས་འཁོར་གཞན་དག་ལ་བཀའ་མ་སྩལ་བ་ནི་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། དང་པོ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཐོག་མར་བསྐོར་བའི་ཚེ་དགེ་སློང་དག་སྔར་ལམ་དུ་ཞུགས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞམ་འབྲིང་བྱས་པ་ཡིན་ལ་འཁོར་གཞན་དག་ནི་ཕྱིས་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི་བསྙེན་པར་རྫོགས་ནས་ལོ་བརྒྱ་ལོན་པའི་དགེ་སློང་མས་དེང་བསྙེན་པར་རྫོགས་པའི་དགེ་སློང་ལ་ཕྱག་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དགེ་སློང་འདི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ནམ་འཚོའི་བར་དུ་དགེ་སློང་ལ་གནས་བཅའ་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི་དབང་པོའི་རང་བཞིན་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་སྟེ།


DTG118_Page_0359
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདི་ལྟར་སྐྱེས་པ་ནི་དབང་པོ་རྣོ་ཞིང་རྟུལ་ཕོད་པ་ཡིན་ལ། བུད་མེད་ནི་མི་གསལ་ཞིང་ཞན་པས་དེའི་ཕྱིར་འདུལ་བ་ལས་བུད་མེད་ལ་ཚིག་ལྔའམ་དྲུག་ལས་ལྷག་བར་ཆོས་བསྟན་ན་ལྟུང་བའོ་ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ལ་ཚིག་ལྔ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཕུང་པོ་ལྔའོ། །ཚིག་དྲུག་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གོ །བུད་མེད་ལ་ཆོས་འཆད་པ་ན་ཕུང་པོ་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལས་ལྷག་པའི་དོན་འཆད་དུ་མི་རུང་སྟེ། དབང་པོ་མི་གསལ་ཞིང་ཞན་པས་མང་དུ་འཛིན་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །འཁོར་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་བཀའ་མ་སྩལ་བ་ཡང་རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་དབྱེ་ན། དོན་རྣམ་པ་ལྔ་ཡོད་དེ་མངས་ཀྱིས་དོགས་ནས་འདིར་མ་བརྗོད་དོ། །གཞན་ཡང་འདུལ་བ་དུམ་བུ་ལྔ་པ་ལས་ཚིག་ལྔ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་མི་རྟག་ཅེས་བྱ་བ་ནས་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་རྟག་པའི་བར་དུའོ། །ཚིག་དྲུག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མིག་བདག་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནས། རྣ་བ་དང་སྣ་དང༌། ལྕེ་དང་ལུས་དང་ཡིད་བདག་མེད་པའི་བར་དུ་འོ་ཞེས་གསུངས་འདུལ་བ་དུམ་བུ་བཞི་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ནི་རྣམ་པར་བཤད་པ་མེད་དོ། །འདིར་འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་ལ་བཀའ་སྩལ་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་ཡང་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གཉིས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་ནས་ཆོས་འཆད་པར་མཛད་ལ་སློབ་མ་གཞན་དག་ལ་ནི་བཀའ་མ་སྩལ་པ་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཆོས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཤིན་ཏུ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ན་ཅིའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་བཀའ་མ་སྩལ། སྨྲས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་ནི་རྟག་པར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྤྱོད་ཅིང་ཟག་པ་རྣམས་སྤངས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡིད་ཆེས་པ་རྣམས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་འཆད་པར་བཀའ་སྩལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་པུཎྜ་རཱི་ཀའི་འགྲེལ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལེའུ་ལས། དོན་རྣམ་པ་ལྔའི་ཕྱིར་


DTG118_Page_0360
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ་མཛད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་བཀའ་མི་སྩལ་ཏོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། སློབ་མ་གཞན་དག་ལ་བཀའ་མ་སྩལ་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཀྱིས་འཆད་པར་མི་མཛད་པའི་གཏན་ཚིགས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བས་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་བ་དེ་དང་སྦྱར་ནས། འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་འབའ་ཞིག་ལ་བཀའ་སྩལ་པར་སྟོན་པས་མདོ་སྡེ་འདིར་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ན་སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་ཅིག་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་གྱིས་མངོན་དུ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཤེས་བ་བརྡ་འཕྲོད་བར་བྱེད་པ་ཡོད་པར་ཤེས། ཁྱོད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ན་སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་ཅིག་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་དང་བྲལ་བས་ཤེས་པ་བརྡ་སྤྲོད་པར་བྱེད་པ་ཡོད་པར་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་བཀས་སྨྲས་པ་ཉིད་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའོ། །དེ་ལ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པ་པུཎྜ་རཱི་ཀའི་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་མ་ཐོབ་པར་ཐོབ་བོ་སྙམ་པ་དང༌། མ་རྟོགས་པར་རྟོགས་སོ་སྙམ་པ་དང་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཚིག་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང་འདི་དང་མཐུན་པར་བཤད་དོ། །འདིར་ནི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཡོད་བ་དང་མེད་པ་ལས་བརྩམས་ནས་རྣམ་པ་གཉིས་ཀས་སྨྲས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པའི་བརྗེད་བྱང་ལས། སྔ་མ་ནི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་དང་བཅས་པ་ལས་བརྩམས་ནས་སྨྲས་པའོ། །ཕྱི་མ་ནི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་མེད་པ་ལས་བརྩམས་ནས་སྨྲས་པའོ། །གཞན་ཡང་སྔ་མ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལས་བརྩམས་ནས་སྨྲས་པའོ། །ཕྱི་མ་ནི་འཕགས་པ་ལས་བརྩམས་ནས་སྨྲས་པའོ། །གཞན་ཡང་སྔ་མ་ནི་གསོར་མི་རུང་བ་ལས་བརྩམས་ནས་སྨྲས་པའོ། །ཕྱི་མ་ནི་གང་ཟག་གསོར་རུང་བ་ལས་བརྩམས་ནས་སྨྲས་པའོ། །གཞན་ཡང་སྔ་མ་ནི་འབྲས་བུ་མེད་པའི་གང་ཟག་གི་སྤྱོད་པ་སྨྲས་པའོ། །ཕྱི་མ་ནི་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པའི་གང་ཟག་གི་སྤྱོད་པ་སྨྲས་པའོ། །


DTG118_Page_0361
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཞན་ཡང་སྔ་མ་ནི་གང་ཟག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་སྨྲས་པའོ། །ཕྱི་མ་ནི་གང་ཟག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མ་གྱུར་པ་སྨྲས་པའོ། །གཞན་ཡང་སྔ་མ་ནི་ལོག་པའི་ཕུང་པོ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་གང་ཟག་སྨྲས་པའོ། །ཕྱི་མ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཕུང་པོ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་གང་ཟག་སྨྲས་པའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །མདོའི་ཚིག་འདིའི་བཤད་པ་ཡང་སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པའི་བརྗེད་བྱང་ལས། ང་རྒྱལ་དང་བཅས་པ་དང་ང་རྒྱལ་མེད་པ་རེ་རེ་ལ་ཡང་དོན་རྣམ་པ་བཞི་བཞི་ཡོད་པ་བཤད་དེ། དེ་ལ་ང་རྒྱལ་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པ་བཞི་ཡང་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་གྱི་གནས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་དང་བཅས་པའོ། །ང་རྒྱལ་གྱི་རྒྱུ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ང་རྒྱལ་གྱི་བག་ལ་ཉལ་ལོ། །ང་རྒྱལ་གྱི་བདག་ཉིད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མཐོ་བའི་སེམས་སོ། །ང་རྒྱལ་གྱི་དངོས་པོའི་ནུས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་མཐོ་བའི་ང་རྒྱལ་གྱི་རྒྱུ་ལས་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་སོགས་པ་བསྐྱེད་པའོ། །སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ང་རྒྱལ་གྱི་གནས་བསྟན་པའོ། །མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ང་རྒྱལ་གྱི་རྒྱུ་བསྟན་པའོ། །མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་གྱིས་མངོན་དུ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ང་རྒྱལ་གྱི་བདག་ཉིད་བསྟན་པའོ། །ཤེས་པ་བརྡ་སྤྲོད་པར་བྱེད་པ་ཡོད་པར་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ང་རྒྱལ་གྱི་དངོས་པོའི་ནུས་པ་བསྟན་པའོ། །ང་རྒྱལ་མེད་པའི་རྣམ་པ་བཞི་ཡང་ང་རྒྱལ་མེད་པའི་གནས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཟག་པ་མེད་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའོ། །ང་རྒྱལ་མེད་པའི་རྒྱུ་ནི་མི་ཤེས་པ་ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་དབང་པོའོ། །ང་རྒྱལ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ནི་ཀུན་ཤེས་པའི་དབང་པོའོ། །ང་རྒྱལ་མེད་པའི་དངོས་པོའི་ནུས་པ་ནི་ཀུན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་དབང་པོའོ། །སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ང་རྒྱལ་མེད་པའི་གནས་བསྟན་པའོ། །མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ང་རྒྱལ་མེད་པའི་རྒྱུ་དང་བདག་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །ཚིག་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་ལས་ནི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་མེད་པ་དང་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་གྱི་དབང་དུ་མ་གྱུར་པ་ཞེས་འབྱུང་ལ། །དགོངས་པ་ཟབ་མོ་རྣམ་པར་དགྲོལ་བའི་མདོ་ལས་ནི་བདག་དང་བྲལ་བ་ང་རྒྱལ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་འབྱུང་བས་མདོ་དེ་ཉིད་ལས་ནི་ཚིག་གཉིས་ཚང་


DTG118_Page_0362
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བར་སྨོས་ལ། མདོ་འདི་ལས་ཚིག་གཅིག་ལས་མི་སྨོས་པ་ནི་དོན་གཉིས་ཏེ་བསྡུས་པས་དེའི་ཕྱིར་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འབའ་ཞིག་གསུངས་སོ། །ཤེས་པ་བརྡ་སྤྲོད་པར་བྱེད་པ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ང་རྒྱལ་མེད་པའི་དངོས་པོའི་ནུས་པ་བསྟན་པའོ། །དེ་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ན་སེམས་ཅན་ཉུང་ཤས་ཅིག་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་དང་བྲལ་བས་ཤེས་པ་བརྡ་སྤྲོད་པར་འཚལ་ལགས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གཉིས་པ་འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་གྱིས་ལན་གསོལ་པའོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བཀས་སྨྲས་པ་ཕྱི་མའི་ལན་གསོལ་བ་དང༌། བཀས་སྨྲས་པ་སྔ་མའི་ལན་གསོལ་བའོ། །འདི་ནི་དང་པོ་སྟེ་འདི་ལྟར་ས་དང་པོ་ཡན་ཆད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་དུ་རོ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཆོས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་དམ་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དེས་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་རྣམས་མི་བསྐྱེད་ཀྱི་ཐེག་པ་གཉིས་དང་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཉུང་ཤས་ཅིག་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་དང་བྲལ་བས་ཤེས་པ་བརྡ་སྤྲོད་པར་འཚལ་ལགས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་ཐེག་པ་གཉིས་ཀྱི་དེའི་མཚན་ཉིད་འཆད་ཤེས་ཤིང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་འཆད་པར་བྱེད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་ཕྱིར་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་མདོ་ཙམ་དུ་ཤེས་པ་ཡིན་གྱི་རེ་རེ་ནས་མཐར་ཕྱིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ལེའུ་ཆེན་པོའི་ནང་ནས་ལྗགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལེའུ་ལས་རབ་འབྱོར་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཆོས་འཆད་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་འདི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་དབང་གིས་ཆོས་འཆད་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ནི་ཆོས་སུ་འཛིན་པ་ཡང་སྤངས་པའི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་མ་སྤངས་པ་ན་ཇི་ལྟར་འཆད་པར་ནུས་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་བརླབས་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་ཤིང་ཁོང་དུ་ཡང་ཆུད་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་འཆད་པར་ཡང་ནུས་ཀྱི། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་


DTG118_Page_0363
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མ་ཡིན་ན། ཆོས་སུ་འཛིན་པ་སྤངས་པའི་སྐྱོན་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་བ་ལས། ཐེག་པ་གཉིས་ཆོས་སྟོང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་དུ་ད་དུང་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པ་རབ་འབྱོར་འདི་ཐེག་པ་འོག་མ་པ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་ལེན་གསོལ་ཅིང་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ན་གནས་པར་གྱུར་ཅེ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་ཕྱིར་ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པར་ཕྱིན་པར་གྱུར་བའམ། ཡངས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུལ་བ་ཡིན་གྱི་ཡང་དག་པའི་ལུས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་པའམ། ཡང་ན་ཞིང་ཡོངས་སུ་མ་དག་པ་དག་ན་བཀས་སྨྲས་པ་དང་ལན་དུ་གསོལ་བ་འདི་ལྟ་བུ་དག་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ན་ཚད་མ་མཆིས་གྲངས་མ་མཆིས་བརྗོད་དུ་མ་མཆིས་པ་སྙེད་ཀྱི་སེམས་ཅན་དག་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་གྱིས་མངོན་དུ་ཟིན་པའི་སླད་དུ་ཤེས་པ་བརྡ་སྤྲོད་པར་བགྱིད་པ་དག་མཆིས་པར་འཚལ་ལགས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ནི་གཉིས་པ་བཀས་སྨྲས་པ་སྔ་མའི་ལན་གསོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ་སྟེ་ལན་མདོར་གསོལ་པ་དང༌། བདག་ཉིད་ཀྱི་མཐོང་བ་སྨོས་པ་དང༌། བདག་ཉིད་ཀྱི་བསམ་པ་གང་ཡིན་པ་གསོལ་བའོ། །འདི་ནི་དང་པོ་སྟེ། བདག་གིས་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ན་ཚད་མ་མཆིས་པ་སྙེད་ཀྱི་སེམས་ཅན་དག་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ལ་བརྟེན་ནས་ཤེས་པ་བརྡ་སྤྲོད་པར་བགྱིད་པ་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཤེས་པ་བརྡ་སྤྲོད་པར་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཕྱིས་འོག་ནས་སྟོན་ཏོ། །འདིར་གསུངས་པའི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་སོ་སོ་ནས་བཤད་པ་མི་མཐུན་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བའི་གཞུང་དང་སྦྱར་ན་གང་ཟག་རྣམ་པ་བཞིས་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང་འབྲས་བུ་འོག་མ་གསུམ་པོ་དག་གོ་ཞེས་བཤད་དེ་བསྟན་བཅོས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་བསྐྱེད་པ་ཡང་བཤད་པ་མི་མཐུན་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། ཁ་ཅིག་ན་རེ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོས་ནི་ལྔ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ་འདི་ལྟ་སྟེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་བཞི་དང་འབྲས་བུ་བཞི་པོ་དག་ལའོ། །རྒྱུན་དུ་


DTG118_Page_0364
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞུགས་པ་ནི་བཞི་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ་དང་པོ་མ་གཏོགས་པའོ། །ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བས་ནི་གསུམ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ་དང་པོ་གཉིས་མ་གཏོགས་པའོ། །ཕྱིར་མི་འོང་བས་ནི་གཉིས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ་དང་པོ་གསུམ་མ་གཏོགས་པའོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་ནི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་མེད་དོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོས་ནི་དགུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་ཞུགས་པ་བཞི་དང་འབྲས་བུ་ལ་གནས་པ་བཞི་པོ་དག་ལའོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པས་བདུན་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ་དང་པོ་གཉིས་མ་གཏོགས་པའོ། །ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བར་ཞུགས་པས་དྲུག་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ་སྔ་མའི་གསུམ་པོ་དག་མ་གཏོགས་པའོ། །ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བས་ལྔ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ། སྔ་མ་བཞི་པོ་དག་མ་གཏོགས་པའོ། །ཕྱིར་མི་འོང་བས་ཞུགས་པས་བཞི་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ་སྔ་མའི་ལྔ་པོ་དག་མ་གཏོགས་པའོ། །ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ལ་གནས་པས་གསུམ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ་སྔ་མའི་དྲུག་མ་གཏོགས་པའོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་ཞུགས་པས་གཉིས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ་སྔ་མའི་བདུན་པོ་དག་མ་གཏོགས་པའོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ལས་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་མེད་དོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ལ་ཕྱོགས་པ་ལ་ནི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་བསྐྱེད་པའི་དོན་མེད་དོ་ཞེའོ། །སྤྱད་པ་དག་གིས་བཤད་པའི་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱང་དགེ་བ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་དག་ལ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་བསྐྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་དྲུག་པོ་དག་ལ་སྔ་མ་བཞིན་དུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། རྒྱ་ཆེར་དེ་ཉིད་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །མདོ་སྡེ་པ་དག་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་འདོད་པ་དང་མཐུན་པས་འགལ་བ་མེད་དེ་སྡེ་པ་དེ་ལས་བརྟགས་པ་མང་པོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བསྟན་པ་དང་སྦྱར་ན་ཕལ་ཆེར་སྡེ་པ་གཉིས་ཀྱི་གཞུང་དང་མཐུན་ཏེ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ནི་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་དང་སློབ་པ་དང་བཅས་པའི་འཕགས་པ་དག་ལ་ཡོད་པར་བཤད་དེ་དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས་ང་རྒྱལ་གང་ཞེ་ན། བདག་ཉིད་ཁེངས་ཤིང་གཞན་དག་ལ་རློམ་སེམས་དང་བཅས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་ང་རྒྱལ་མེད་པ་ལ་སྒྲིབ་ཅིང་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །ང་


DTG118_Page_0365
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱལ་འདིའི་བྱེ་བྲག་དང་རྣམ་པ་དགུ་ཡོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཕྱོགས་རྣམ་པ་གསུམ་དང་བདག་དང་ཡོན་ཏན་ལས་སྐྱེས་པའོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བར་རྟོགས་པ་དག་གོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །འཕགས་པའི་གནས་སྐབས་སུ་ཡང་ང་རྒྱལ་མངོན་དུ་འབྱུང་བས་ང་རྒྱལ་གྱི་རྣམ་པ་ཡང་དེས་འབྱུང་བ་ལ་འགལ་བ་མེད་དོ། །ང་རྒྱལ་རྣམ་པ་བདུན་ནི། བསྟན་བཅོས་ཕུང་པོ་ལྔའི་རབ་ཏུ་འབྱེད་པ་ལས་ང་རྒྱལ་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། ང་རྒྱལ་དང་ཆེ་བའི་ང་རྒྱལ་དང༌། ང་རྒྱལ་ལས་ཀྱང་ང་རྒྱལ་དང་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་དང་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་དང་ཅུང་ཟད་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་དང༌། ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །ང་རྒྱལ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཆུང་ངུ་བས་བདག་ཚེའོ་སྙམ་པའམ། མཚུངས་པ་དང་མཚུངས་སོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཁེངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཆེ་བའི་ང་རྒྱལ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མཚུངས་པ་བས་བདག་ཆེ་བའམ། བདག་ཆེ་བ་དང་མཚུངས་སོ་སྙམ་དུ་བདག་སེམས་ཁེངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ང་རྒྱལ་ལས་ཀྱང་ང་རྒྱལ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཆེ་བ་བས་བདག་ཆེའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཁེངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་རྣམས་ལ་བདག་གམ་བདག་གིར་ཡང་དག་པར་ལྟ་བའི་སེམས་ཁེངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། གོང་མའི་ཁྱད་པར་ཐོབ་པར་བྱ་བ་མ་ཐོབ་པར་བདག་གིས་ཐོབ་པོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཁེངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཅུང་ཟད་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཁྱད་ཆེས་འཕགས་པས་བདག་ཅུང་ཟད་ཅིག་གིས་ཆུང་ངོ་སྙམ་པའི་སེམས་ཁེངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཡོན་ཏན་མ་ཡིན་པ་དང་ལྡན་པ་ལས་བདག་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཁེངས་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་འབྱུང་བའོ། །བསྟན་བཅོས་མངོན་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་དང༌། ཆོས་མངོན་པ་སྣ་ཚོགས་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་དང༌། རྣམ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ཀྱང་འདི་དང་མཐུན་པར་བཤད་དོ། །འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། གང་ཟག་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སློབ་མ་བསམ་


DTG118_Page_0366
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཏན་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ལྡན་པ་ཐོབ་པ་ལ་འཕགས་པའི་འབྲས་བུ་མ་ཐོབ་པར་བདག་གིས་ཐོབ་པོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཁེངས་པའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ང་རྒྱལ་རྣམ་པ་དགུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་བཅོས་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པ་ལས་ང་རྒྱལ་ནི་རྣམ་པ་དགུ་ཡོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ་བདག་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དང༌། བདག་དང་མཚུངས་པ་དང་བདག་པས་ཆུང་བ་དང༌། བདག་པས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡོད་པ་དང༌། བདག་དང་མཚུངས་པ་ཡོད་པ་དང༌། བདག་པས་དམའ་བ་ཡོད་པ་དང༌། བདག་པས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་མེད་པ་དང༌། བདག་དང་མཚུངས་པ་མེད་པ་དང་བདག་པས་དམའ་བ་མེད་དོ་སྙམ་པའོ་ཞེས་འབྱུང་བའོ། །བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་བཤད་པ་ལས་ཀྱང་ང་རྒྱལ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་རྣམ་པའི་མིང་ཁོ་ན་སྨོས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས་མདོ་སྡེ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་ང་རྒྱལ་གྱི་རྣམ་པ་གསུམ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་བདག་མཆོག་ཏུ་གྱུར་ཏོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་གྱི་རྣམ་པ་དང༌། བདག་པས་དམན་ནོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་གྱི་རྣམ་པ་དག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དེ་དོན་གྱི་རྣམ་པ་དགུ་བསྟན་པ་ཡིན་པས་དོན་དུ་འགལ་བ་མེད་དོ། །ང་རྒྱལ་རྣམ་པ་བདུན་དང་དགུ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པའི་བསྟན་བཅོས་དང་སྦྱར་ན་གནས་རྣམ་པ་ལྔ་ལས་སྐྱེ་བར་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས་འདིའི་ཕྱེ་བྲག་ཀྱང་རྣམ་པ་བདུན་ནམ་རྣམ་པ་དགུ་ཡོད་དེ་ཕྱོགས་རྣམ་པ་གསུམ་དང་བདག་དང་ཡོན་ཏན་གྱི་གནས་ལས་སྐྱེས་པའོ་ཞེས་བཤད་དེ། དེ་ལ་རེ་ཞིག་ང་རྒྱལ་རྣམ་པ་བདུན་ལས་ང་རྒྱལ་དང་ཆེ་བའི་ང་རྒྱལ་དང་ང་རྒྱལ་ལས་ཀྱང་ང་རྒྱལ་དང་ཅུང་ཟད་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ནི་ཕྱོགས་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་ངོ༌། །ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ནི་བདག་གནས་སུ་གྱུར་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེའོ། །ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་དང་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ནི་ཡོན་ཏན་གནས་སུ་གྱུར་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་སྟེ། འབྲིང་དང་ཆེན་པོའི་རྣམ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ནི་ཆེ་བའི་ང་རྒྱལ་སྐྱེའོ། །དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་ཆོས་མངོན་པ་སྣ་ཚོགས་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས་ཆུང་དུ་དང་འབྲིང་གི་རྣམ་པ་གཉིས་ལས་ནི་ང་རྒྱལ་སྐྱེའོ། །འབྲིང་དང་ཆེན་པོའི་རྣམ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ནི་ཆེ་བའི་ང་རྒྱལ་སྐྱེའོ། །ཆེན་པོའི་རྣམ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་


DTG118_Page_0367
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་ང་རྒྱལ་ལས་ཀྱང་ང་རྒྱལ་སྐྱེའོ། །ཆུང་ངུའི་རྣམ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ནི་ཅུང་ཟད་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་སྐྱེའོ། །ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དག་ལོ་བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པ་དེ་ལས་ནི་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་འབྱུང་ངོ༌། །ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་མ་ཐོབ་པར་བདག་གིས་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ཐོབ་སྙམ་པ་ལས་ནི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་འབྱུང་ངོ༌། །ཡང་དག་པར་ཡོན་ཏན་མེད་བཞིན་དུ་ཡང་བདག་ནི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་ནོ་སྙམ་པ་ལས་ནི་ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ང་རྒྱལ་རྣམ་པ་དགུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཡང་བཤད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། བསྟན་བཅོས་ཤེས་པ་སྐྱེད་པ་དང་སྦྱར་ན་མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་ཇི་སྐད་དུ་འདི་ལྟར་རྣམ་པ་དགུ་པོ་འདི་དག་ནི་སྔ་མའི་ང་རྒྱལ་བདུན་གྱི་རྣམ་པ་ལས་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ་འདི་ལྟ་སྟེ། སྔར་བསྟན་པའི་ང་རྒྱལ་དང་ཆེ་བའི་ང་རྒྱལ་དང་ཅུང་ཟད་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ལས་སོ། །འདི་ལྟར་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་གལ་ཏེ་ལྟ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་འདུ་བྱེད་སྐྱེད་པར་བྱེད་ན། དེ་ལ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་རྣམ་པ་གསུམ་གསུམ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དང་པོའི་གསུམ་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཆེ་བའི་ང་རྒྱལ་དང༌། ང་རྒྱལ་དང་ཅུང་ཟད་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་དག་གོ །བར་མ་གསུམ་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཅུང་ཟད་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་དང་ངའི་ང་རྒྱལ་དང་ཆེ་བའི་ང་རྒྱལ་དག་གོ །ཐ་མ་གསུམ་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ང་རྒྱལ་དང༌། ཆེ་བའི་ང་རྒྱལ་དང་ཅུང་ཟད་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་དེ་དག་གོ་ཞེས་བཤད་དོ་རྒྱ་ཆེར་ནི་བསྟན་བཅོས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །བསྟན་བཅོས་ཕྱོགས་ཀྱི་རྣམ་པའི་གནས་བསྟན་པ་ལས་ང་རྒྱལ་གྱི་རྣམ་པ་བཤད་པ་དང་སྦྱར་ན་དེ་ལས་རེ་ཞིག་བདག་མཆོག་གོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་གྱི་རྣམ་པ་ནི་ང་རྒྱལ་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་འབྱུང་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ང་རྒྱལ་དང་ཆེ་བའི་ང་རྒྱལ་དང༌། ང་རྒྱལ་ལས་ཀྱང་ང་རྒྱལ་ལས་སོ། །གསུམ་པོ་འདི་དག་ནི་དམན་པ་དང་མཚུངས་པ་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པའི་ཡུལ་ལ་རྟོག་པའི་བྱེ་བྲག་གི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས་བསྟན་བཅོས་ཕྱོགས་ཀྱི་རྣམ་པའི་གནས་བསྟན་པ་ལས་བཤད་པ་དང་སྦྱར་ན་བདག་མཆོག་


DTG118_Page_0368
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་གྱིས་ནི་ང་རྒྱལ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། དམན་པ་དག་ལས་བདག་ནི་ལྷག་གོ་སྙམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ང་རྒྱལ་ཞེས་བྱའོ། །མཚུངས་པ་དག་ལས་ནི་བདག་མཆོག་གོ་སྙམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆེའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ཞེས་བྱའོ། །མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དག་ལས་བདག་ནི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ང་རྒྱལ་ལས་ཀྱང་ང་རྒྱལ་ཞེས་བྱའོ། །ང་རྒྱལ་གྱི་རྣམ་པ་གཞན་བརྒྱད་ནི་ཅི་རིགས་པར་བཤད་པར་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལ་ང་རྒྱལ་གྱི་རྣམ་པ་བརྒྱད་ནི་ཅི་རིགས་པར་བཤད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བདག་དང་མཚུངས་སོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་གྱི་རྣམ་པ་ནི་འབྲིང་དང་ཆེན་པོའི་རྣམ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ང་རྒྱལ་རྣམ་པ་གཉིས་སྡུད་པར་བྱེད་དེ། མཚུངས་པ་ལ་མཚུངས་སོ་སྙམ་དུ་འཛིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ང་རྒྱལ་ཞེས་བྱའོ། །ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་བ་ལ་མཚུངས་སོ་སྙམ་དུ་འཛིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆེ་བའི་ང་རྒྱལ་ཞེས་བྱའོ། །བདག་ཆུང་ངོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ནི་ཆེན་པོའི་རྣམ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ང་རྒྱལ་རྣམ་པ་གཅིག་སྡུད་པར་བྱེད་དེ། ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ལས་བདག་ཅུང་ཟད་ཅིག་གིས་དམན་ནོ་སྙམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཅུང་ཟད་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ཞེས་བྱའོ། །མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡོད་པ་དང་དམན་པ་མེད་པ་ཡང་བདག་ཆུང་ངོ་སྙམ་པ་དང་འདྲ་བར་བཤད་པར་བྱའོ། །མཚུངས་པ་ཡོད་པ་དང༌། མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་མེད་པ་ནི་བདག་དང་མཚུངས་སོ་སྙམ་པ་དང་འདྲ་བར་བཤད་པར་བྱའོ། །དམན་པ་ཡོད་པ་དང་མཚུངས་པ་མེད་པ་ནི་བདག་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དང་འདྲ་བར་བཤད་དོ། །རྣམ་པ་དགུ་པོ་དེ་དག་ལས་གསུམ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་བརྟེན་ཏོ། །གསུམ་ནི་འབྲིང་དང་ཆེན་པོའི་རྣམ་པ་ལ་བརྟེན་ཏོ། །གསུམ་ནི་ཆེན་པོའི་རྣམ་པ་ལ་བརྟེན་ཏེ་སྔ་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །འདིར་ང་རྒྱལ་དང་བཅས་ཞེས་བསྟན་པ་ནི་ང་རྒྱལ་རྣམ་པ་བདུན་དང་དགུ་ལས་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་དང་སྦྱར་རོ། །འདི་ལ་ཡང་བཤད་པ་མི་མཐུན་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པ་ནི་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་ལ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཡོད་པར་བཤད་དེ་འདི་ལྟར་དམིགས་པ་དང་བཅས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ལ་ཡང་དག་པའི་རྣལ་འབྱོར་རོ་སྙམ་དུ་


DTG118_Page_0369
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་དང་ཐེག་པ་གཉིས་ཀྱི་སློབ་པ་དག་ལ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཡོད་པར་བཤད་དེ། འདི་ལྟར་དགྲ་བཅོམ་པ་དག་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དམ་པའི་ཆོས་པུཎྜ་རཱི་ཀའི་མདོ་ལས་ཡང་དག་པར་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་པས་གང་དེ་སྐད་བཤད་ལ་ཡིད་མི་ཆེས་ན་དེ་ནི་གནས་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་སོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་གཏོགས་སོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པའི་ང་རྒྱལ་མེད་ཀྱང་ཤེས་བྱའི་ང་རྒྱལ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་དམ་པའི་ཆོས་པུཎྜ་རའི་ཀ་ལས་གསུངས་པ་དེ་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་གསུངས་ཀྱི་འདི་ནི་ཤེས་བྱ་ལ་བརྟེན་ནས་བསྟན་པ་ཡིན་པས་ཡོད་ཅེས་བཤད་པ་དང་མེད་ཅེས་བཤད་པ་དེ་དག་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་མེད་དོ། །ས་བདུན་མན་ཆད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སོགས་པ་ལ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་འབྱུང་ངམ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་འདི་ལ་བཤད་པ་གསུམ་ཡོད་དེ་ཁ་ཅིག་ན་རེས་དང་པོ་ཡན་ཆད་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་མི་སྐྱེད་དེ། དོན་དམ་པའི་རོ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། ཁ་ཅིག་ན་རེ་ས་བདུན་པ་མན་ཆད་ལ་བྱུང་ན་ཉེས་པ་མེད་དོ། །མདོ་སྡེ་དག་ལས་ཇི་སྐད་དུ་ཆེད་དུ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་སྔ་མའི་ས་བདུན་པོ་དག་ལ་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པའི་ང་རྒྱལ་ཉི་ཚེ་འབྱུང་བར་མ་ཟད་ཀྱི་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་ང་རྒྱལ་ཀྱང་མངོན་དུ་འབྱུང་སྟེ། ས་རེ་རེ་ལ་ཕན་ཚུན་ལྟོས་ནས་མཆོག་དང་དམན་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐའ་ཐུགས་སུ་ཆུད་དམ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་བསྟན་བཅོས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་འདུལ་བ་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་དྲུང་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཕུང་པོ་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། འདི་སྙེད་ཅིག་ནི་ལོག་པའི་ཕུང་པོ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་སྙེད་ཅིག་ནི་ཡང་དག་པའི་ཕུང་པོ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་སྙད་ཅིག་ནི་མ་ངེས་པའི་ཕུང་པོ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ཞེས་གསུངས་སོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟ་


DTG118_Page_0370
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བུའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་ཚད་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནམ་ཆོས་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་པ་ཞིག་ཡིན། གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་གྱི་དབང་དུ་མཛད་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་ཅིའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱ་མཚོའི་མཐའ་ནི་དཔག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས། གལ་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱང་རྣམ་པར་གཞག་ནུས་པར་འགྱུར་བས་སངས་རྒྱས་དང་ཉན་ཐོས་ཐུན་མོང་དུ་མ་གྱུར་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། ཁ་ཅིག་ན་རེ་སེམས་ཅན་གྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དེ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱ་མཚོའི་མཐའ་ནི་དཔག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས། སྨྲས་པ། སངས་རྒྱས་སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱ་མཚོའི་མཐའ་བརྙེས་པར་གྱུར་ན་ཡང་ཉེས་པ་མེད་དེ་དེ་ཡང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་བརྙེས་པ་ཡིན་གྱི་བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་བརྙེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་སྐྱེ་བ་རྣམ་པ་བཞི་ལས་གུད་ན་མེད་པས་དེ་ལྟར་བརྙེས་པར་གྱུར་པའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཆོས་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱང་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡོད་པས་སངས་རྒྱས་དང་ཉན་ཐོས་ཐུན་མོང་དུ་མ་གྱུར་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ་ཉན་ཐོས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱུས་ཐོས་པ་ཡིན་ལ། སངས་རྒྱས་ནི་སློབ་དཔོན་མི་མངའ་བར་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་གཞག་པ་མཛད་པས་འདི་ནི་ཐུན་མོང་དུ་མ་གྱུར་པའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་སྟོང་གསུམ་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དང་ལོ་སྟོང་ཚུན་ཆད་ཀྱི་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སེམས་ཅན་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་དང་དུས་གཞན་དག་གི་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཆོས་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ཏེ་འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་དང་སྦྱར་ན་ཡང་དེ་ལས་དྲིས་ལན་དག་ཡོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་མ་ལུས་པར་མཁྱེན་པར་རུང་ངམ། གལ་ཏེ་མཁྱེན་ན་ནི་སེམས་ཅན་ལ་མཐའ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་མི་མཁྱེན་ན་ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་མོས་པ་རྣམས་མི་མཁྱེན་པར་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། སེམས་ཅན་


DTG118_Page_0371
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱི་སེམས་དང་སེམས་ལས་འབྱུང་བའི་ཆོས་ནི་མ་ལུས་པར་མཁྱེན་པར་རུང་སྟེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མདོ་དག་ལས་ཇི་སྐད་དུ་བདེན་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་སངས་རྒྱས་ནི་མཆོག་གོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་མཁྱེན་ཅིང་མཐའ་བརྙེས་པ་མ་ཡིན་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཅིའི་ཕྱིར་མ་ལུས་པར་མཁྱེན་ཞེས་གསུངས། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གང་ཟག་ཅེས་ཀྱང་མི་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ནི་ཡང་དག་པའི་བདེན་པ་ཡིན་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གང་ཟག་ཀྱང་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་སེམས་ཅན་མཐའ་མེད་པས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་མཐའ་མེད་དེ། དཔེར་ན་སྒོ་ཆེ་བའི་ཕྱི་ཁ་གབ་ཀྱང་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མཁྱེན་པ་ལ་ནི་མཐའ་ཡོད་ལ་སེམས་ཅན་ལ་ནི་མཐའ་མེད་ན་ནི་ཀླན་ཀ་འདི་ཡོད་པར་འགྱུར་གྱི་འདིར་མཁྱེན་པ་དང་སེམས་ཅན་གཉི་ག་ཡང་མཐའ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱི་འདི་ཀླན་ཀར་མི་རུང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་མཐའ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་དང༌། མཐའ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་གཉི་ག་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལས་ནི་གཞན་པའི་ལུང་བསྟན་པ་དག་ཡིན་པར་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་བཅུ་བཞི་པོ་དེ་དག་ནི་མི་བདེན་ཞིང་ཕན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཀླན་ཀར་མི་རུང་ངོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ་ཞིབ་ཏུ་དེ་ཉིད་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རེ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པར་གྱུར་ན། འོ་ན་ནི་སེམས་ཅན་ལ་མཐའ་ཡོད་པར་ཡང་འགྱུར་ལ། བཀྲེས་པ་དང་གྲང་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བ་རྣམས་ཀྱང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རེ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ཤིང་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་ནས་བདེ་བ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་མིང་གིས་ཐམས་ཅད་ཡིན་གྱི་ཡང་དག་པའི་ཐམས་ཅད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འཕགས་པ་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་གི་མདོའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་ནི་འཆི་བས་སྐྲག་གྱུར་པས། །ལྕག་དབྱིག་ན་ཚས་མི་འཇིགས་གང་ཡང་མེད། །བདག་གི་ཉམས་ནི་གང་ཡིན་དཔེར་


DTG118_Page_0372
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞོག་ལ། །གསད་པར་མི་བྱ་ལྕག་གིས་གཞུ་མི་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཐམས་ཅད་ལྕག་དབྱིག་གི་ན་ཚས་འཇིགས་སོ་ཞེས་གསུངས་མོད་ཀྱི་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་མེད་པའི་ཕྱིར་ལྕག་དབྱིག་གི་ན་ཚ་མེད་དོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ལུས་ཡོད་ཀྱང་ལྕག་དབྱིག་གི་ན་ཚ་མེད་དོ། །འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ལ་ཡང་ལྕག་དབྱིག་གི་ན་ཚ་མེད་པ་ཡང་ཡོད་དེ་འདིར་ཐམས་ཅད་ཅེས་གསུངས་པ་ཡང་གང་ལྕག་གིས་གཞུ་བའི་རིགས་པ་ལས་དགོངས་ནས་ཐམས་ཅད་ཅེས་གསུངས་པ་ཡིན་གྱི་ཡང་དག་པའི་ཐམས་ཅད་ནི་མ་ཡིན་པ་ལྟ་བུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་དུས་གཅིག་ན་དགོན་པ་ནགས་ཁྲོད་ཆེན་པོ་ཞིག་ན་མཆིས་པའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གཉིས་པ་བདག་ཉིད་ཀྱི་མཐོང་བ་སྨོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། བདག་དང་གཞན་གྱི་གནས་བསྟན་པ་དང་བདག་གིས་དགེ་སློང་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་གཞན་གྱི་ཤེས་པ་བརྡ་སྤྲོད་པར་བྱེད་པ་བསྟན་པའོ། །འདིས་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་གནས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཤིང་མང་པོ་ཚོགས་ཤིང་འདུས་པའི་ཚེ་ནགས་ཁྲོད་ཅེས་བྱའོ། །དགོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པས་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བཤད་དེ། དང་པོ་སྒྲ་ལས་དབེན་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་སྒྲ་རྣམས་དེར་མི་གྲག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་བཅད་གཏུབས་ཀྱི་གནས་ལས་དཔེན་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཤིང་ཐུན་རྣམས་དེར་མི་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་གནས་ལས་དབེན་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་དགེ་བའི་ཆོས་འཁྲུག་པར་བྱེད་པས་འཐབ་རྩོད་ཅེས་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་གནས་འདི་ལྟ་བུ་དག་ཏུ་གནས་པར་གྱུར་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་ཕྱིར་འཐབ་རྩོད་ལས་དབེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྒྱང་གྲགས་གཅིག་ཕན་ཆད་ནས་དཔག་ཚད་བརྒྱ་སྟོང་ཕན་ཆད་ཀྱི་བར་དེ་ནི་དགོན་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་དག་ནི་རྒྱང་གྲགས་གཅིག་ལ་གཞུ་ལྔ་བརྒྱ་ཡོད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཡང་དག་པའི་ཚད་མའི་སྡེ་པ་དག་ནི་རྒྱང་གྲགས་གཅིག་ལ་གཞུ་སྟོང་ཡོད་དོ་


DTG118_Page_0373
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་ཟེར་ཏེ། གཞུ་གང་ལ་ནི་འདོམ་ཕྱེད་དང་དོ་ཡོད་པ་འདོམ་སྟོང་ལྔ་བརྒྱའོ། །བསྟན་བཅོས་ཆོས་མངོན་པ་ལས་ནི་ཁྲུ་བཞི་ལ་གཞུ་གང་ངོ༌། །གཞུ་ལྔ་བརྒྱལ་ནི་རྒྱང་གྲགས་གཅིག་གོ །རྒྱང་གྲགས་ཕྱེད་དང་གཉིས་ཕན་ཆད་ནི་དགོན་པའི་གནས་ཞེས་བྱའོ། །བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱང་གྲགས་གཅིག་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བཤད་དོ། །བསྟན་བཅོས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས་ཁྲུ་བཞི་ལ་གཞུ་གང་ངོ༌། །གཞུ་ལྔ་བརྒྱ་ལ་ནི་དགོན་པའི་གནས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཕན་ཆད་ནི་བས་མཐའ་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་བས། དེ་བས་ན་གཞུ་ལྔ་བརྒྱས་ནི་ཡུལ་མཉམ་ཀའི་རྒྱང་གྲགས་གཅིག་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡུལ་མཉམ་ཀ་ནི་ས་གཞི་མཉམ་པར་གྲོང་ཁྱེར་དང་ཐག་ཉེ་ཡང་སྒྲ་ཐོས་པར་མི་འགྱུར་ལ་བྱང་ཕྱོགས་ནི་མཐོ་དམན་ཆེ་ཞིང་སྒྲ་ཐོས་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱང་གྲགས་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་འདིའི་ཚད་རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་འབྱེད་དེ། །དེའི་ཕྱིར་དེའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་ལས། ཕྲ་རབ་རྡུལ་དང་རྡུལ་ཕྲན་གསེར་ཆུ་དང༌། །རི་བོང་ལུག་དང་གླང་དང་ཉི་ཟེར་རྡུལ། །སྲོ་མ་ཤིག་དང་ནས་དང་སོར་མོའི་ཚིགས། །ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་བདུན་འགྱུར་བསྐྱེད་པར་བྱ། །སོར་ཚིགས་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་དག་ལ་ཁྲུ། །ཁྲུ་བཞི་དག་ནི་གཞུ་ཡི་ཚད་ཡིན་ཏེ། །དེ་ལྔ་བརྒྱ་དག་ལ་ནི་རྒྱང་གྲགས་སོ། །དེ་བརྒྱད་ལ་ནི་དཔག་ཚད་ཅེས་བྱའོ། །ཞེས་འབྱུང་སྟེ། འདི་ཉིད་ཀྱི་འགྲེལ་པ་ལས། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ནི་དང་པོ་ཡིན་ལ། སོར་མོའི་ཚིགས་ནི་ཐ་མ་ཡིན་པས་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་བདུན་འགྱུར་གྱིས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་བདུན་ལ་ནི་རྡུལ་ཕྲན་གཅིག་གོ །རྡུལ་ཕྲན་བདུན་ལ་ནི་གསེར་རྡུལ་གཅིག་གོ །གསེར་རྡུལ་བདུན་ལ་ནི་ཆུ་རྡུལ་གཅིག་གོ །ཆུ་རྡུལ་བདུན་ལ་ནི་རི་བོང་གི་རྡུལ་གཅིག་གོ །རི་བང་གི་རྡུལ་བདུན་ལ་ནི་ལུག་རྡུལ་གཅིག་གོ །ལུག་རྡུལ་བདུན་ལ་ནི་གླང་རྡུལ་གཅིག་གོ །གླང་རྡུལ་བདུན་ལ་ནི་ཉི་ཟེར་གྱི་རྡུལ་གཅིག་གོ །ཉི་ཟེར་གྱི་རྡུལ་བདུན་ལ་ནི་སྲོ་མ་གཅིག་གོ །སྲོ་མ་བདུན་ལ་ནི་ཤིག་གཅིག་གོ །ཤིག་བདུན་ལ་ནི་


DTG118_Page_0374
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནས་འབྲུ་གཅིག་གོ །ནས་འབྲུ་བདུན་ལ་ནི་སོར་མོའི་ཚིགས་གཅིག་གོ །སོར་མོའི་ཚིགས་གསུམ་ལ་ནི་སོར་གཅིག་གོ །སོར་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་ཞེང་དུ་གཞི་བས་པ་ལས་ནི་ཁྲུ་གང་ངོ༌། །ཁྲུ་བཞི་ཆུར་བསྒྲེང་བ་ལ་གཞུ་གང་ངོ༌། །གཞུ་ལྔ་བརྒྱ་ཆུར་བསྒྲེང་བ་ལ་ནི་རྒྱང་གྲགས་གཅིག་གོ ། རྒྱང་གྲགས་གཅིག་ནི་གྲོང་ནས་དགོན་པར་འགྲོ་བའི་བར་གྱི་ལམ་གྱི་ཚད་དོ། །རྒྱང་གྲགས་བརྒྱད་ནི་དཔག་ཚད་གཅིག་གོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་བསྟན་བཅོས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་པ་བྱས་པ་ལས། གྲོང་ཁྱེར་ཡོངས་སུ་སྤངས་ཏེ། རྒྱང་གྲགས་གཅིག་ལས་འདས་པ་དེ་ནི་དགོན་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གནས་པ་བཅུའི་བསྟན་བཅོས་ལས། འདུ་འཛིའི་གཏམ་ལས་རིང་དུ་འགྱུར་བ་ནི་དགོན་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་གྲོང་དང་གྲོང་རྡལ་ལས་དབེན་པའི་གནས་མལ་དགོན་པ་དང༌། ནགས་འདབ་དང༌། བས་མཐའ་གང་དག་ཡིན་པ་དག་ཏུ་གནས་པར་བྱེད་པ་ནི་དགོན་པ་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་མདོ་ལས་ཀྱང༌། དགོན་པའི་ཆོས་ནི་འདུ་འཛི་ལས་དབེན་ཞིང་རབ་ཏུ་དབེན་པ་ན་གནས་པའོ། །དེ་ལ་རབ་ཏུ་དབེན་པ་ནི་མང་པོས་གནོད་པར་འགྱུར་བ་དང༌། བག་མེད་པའི་གནས་ལས་དབེན་པའོ། །དེ་ལྟར་ཉེ་ན་ཡང་རྒྱང་གྲགས་གཅིག་ཙམ་ལས་མི་ཉེ་བར་ཡུན་རིང་པོར་ལུས་ལ་ཤིན་ཏུ་ཕན་འདོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་དབེན་པར་གྱུར་ནས་སེམས་ཀྱང་འདོད་པ་ལྔའི་སྒྲིབ་པ་ལྔ་པོ་དག་ལས་ཤིན་ཏུ་ཐག་རིང་བར་གྱུར་པ་ནི་དོང་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་ཀྱང་དེ་སྐད་དུ་བཤད་དོ། །དེ་ན་དགེ་སློང་རབ་ཏུ་མང་པོ་དག་ཅིག་ཀྱང་ནགས་ཁྲོད་དེ་ལ་བརྟེན་ཅིང་བདག་གི་ཉེན་ཀོར་ན་གནས་ལགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་གཉིས་པ་གཞན་མང་པོ་གནས་པའི་གནས་བསྟན་ཏོ། །དགེ་སློང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སློབ་དཔོན་དྲང་སྲོང་རྡོ་རྗེས་སློང་བ་དང༌། སྡིག་པ་འཇོམས་པ་དང༌། བདུད་སྐྲག་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་


DTG118_Page_0375
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་དོན་རྣམ་པ་ལྔ་དང་ལྡན་པར་བཤད་དེ་དང་པོ་ནི་སློང་བ་སྟེ། ཡོངས་སུ་དག་པས་འཚོ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས་ཁས་འཚོ་བ་རྣམ་པ་བཞི་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཁས་འཚོ་བ་རྣམ་པ་བཞི་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་གང་གིས་སྨན་སྦྱོར་བ་དང༌། འབྲུ་རྣམས་རྨེད་པ་དང༌། སྐྱེད་ཤིང་ལ་སོགས་པ་བསྐྱེད་ནས་ཡོངས་སུ་མ་དག་པས་འཚོབ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཁ་ཐུར་དུ་ལྟ་བས་འཚོ་བ་ཞེས་བྱའོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བ་གང་གིས་གཟའ་སྐར་དང་ཉི་ཟླ་དང་རླུང་དང་ཆར་པ་དང་གློག་འགྱུར་བ་དང༌། ལྕེ་འབབ་པ་ལས་རབ་ཏུ་རྟོག་ཅིང་ཡོངས་སུ་དག་པས་འཚོ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཁ་གྱེན་དུ་ལྟ་བས་འཚོ་བ་ཞེས་བྱའོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བ་གང་གིས་སྨིན་གཉེར་གྱིས་མཐུ་སྟོན་པ་དང༌། ཕྱོགས་བཞིར་ཕོ་ཉར་འགྲོ་བ་དང་ཁ་གསག་དང༌། མང་དུ་ཚོལ་ཞིང་ཡོངས་སུ་མ་དག་པས་འཚོ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཁ་ཕྱོགས་སུ་ལྟ་བས་འཚོ་བ་ཞེས་བྱའོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བ་གང་གིས་སྔགས་དང་མཁྱུད་དཔྱད་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་བསླབས་ནས་ལེགས་ཉེས་རྣམས་སྟོན་ཅིང་འདི་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་མ་དག་པས་འཚོ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཁས་འཚོ་བ་ཞེས་བྱའོ། །གཉིས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་དགེ་སློང་ཞེས་བྱའོ། །གསུམ་པ་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་གང་ཟག་གི་མིང་ངོ༌། །བཞི་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་དག་པ་བསྲུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །ལྔ་པ་ནི་བདུད་སྐྲག་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །རྣལ་འབྱོར་པའི་སྤྱོད་པའི་ས་ལས། དགེ་སློང་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། སློང་པའི་དགེ་སློང་དང༌། བདག་ཉིད་ཁས་འཆེ་བའི་དགེ་སློང་དང༌། མིང་གི་དགེ་སློང་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་བཅོམ་པའི་དགེ་སློང་དང༌། གསོལ་བ་དང་བཞིའི་ལས་ཀྱིས་བསྙེན་པར་རྫོགས་པའི་དགེ་སློང་ངོ་ཞེས་བཤད་དོ། །སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པའི་བརྗེད་བྱང་ལས་རྒྱུ་ལ་གནས་པའི་ཚེ་ནི་བདུད་སྐྲག་པར་བྱེད་པ་དང་སློང་བ་དང༌། སྡིག་པ་འཇོམས་པ་ཞེས་བྱའོ། །འབྲས་བུའི་གནས་སུ་ཕྱིན་པའི་ཚེ་བདུད་སྐྲག་པར་བྱེད་པ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པར་འགྱུར་རོ། །སློང་བ་ནི་མཆོད་འོས་སུ་འགྱུར་རོ། །སྡིག་པ་འཇོམས་པ་ནི་མི་སྐྱེ་བ་ཞེས་བརྗོད་དོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །


DTG118_Page_0376
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བདག་གི་དགེ་སློང་དེ་དག་སྔ་དྲོའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་ཕན་ཚུན་ནས་འདུས་ཏེ། དམིགས་པ་དང་བཅས་པའི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ལ་གནས་ནས་སོ་སོ་ནས་མཚན་མ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཅན་གྱི་ཆོས་སྟོན་པས་ཤེས་པ་བརྡ་སྤྲོད་པར་བགྱིད་པ་དག་མཐོང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ནི་གཉིས་གཞན་དག་གི་ཤེས་པ་བརྡ་སྤྲོད་པར་བྱེད་པ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བརྟགས་པ་རྣམས་སྤྱིར་སྨོས་པ་དང་བརྟགས་པ་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་བསྟན་པའོ། །འདི་ནི་དང་པོའོ། །འདི་ནི་དང་པོ་བརྟགས་པ་སྤྱིར་སྨོས་པ་སྟེ། འོག་ནས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་ཏེ། ཤེས་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་གྱུར་ནས་དེ་དག་ལ་དམིགས་པའི་དོན་དུ་འདོད་ཀྱི། ཐམས་ཅད་དུ་རོ་གཅིག་པའི་ཆོས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རིག་པས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་སྟོན་པར་ཡང་མི་བྱེད་ལ། དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་བར་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་དང༌། གཉེན་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་དོན་དམ་པར་བརྟགས་ནས་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་འདིར་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་སྦྱར་ན་དེ་ལ་ངེས་པའི་དོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་དོན་ཏོ་ཞེས་བཤད་དོ། །མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་ནི་བདེན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་མངོན་སུམ་དུ་གསལ་བར་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །མངོན་པར་རྟོགས་པ་འདི་ཡང་བསྟན་པ་རྣམས་ལས་སོ་སོ་ནས་བཤད་པ་མི་མཐུན་ཏེ། མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ་འདི་ལྟ་སྟེ་ལྟ་བ་དང༌། རྐྱེན་དང་དངོས་པོའི་བྱེ་བྲག་གི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཁ་ཅིག་ལས་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་གོ་ཞེས་བཤད་དེ་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཁ་ཅིག་ལས་ནི་ས་རྣམ་པ་བཅུའོ་ཞེས་བཤད་དེ། བསྟན་བཅོས་ཆོས་མངོན་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་དང༌། ཆོས་མངོན་པ་སྣ་ཚོགས་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས་བསྟན་པ་ལྟ་བུའོ། །འདིར་དམིགས་པ་དང་བཅས་པའི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དགེ་སློང་དེ་དག་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་རྣམ་


DTG118_Page_0377
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་བཅུ་གསུམ་བཤད་དེ། སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་དོན་བཟུང་ནས་དམིགས་སུ་མེད་པ་རོ་གཅིག་པའི་ཆོས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་དམ་པ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པས་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་བསྐྱེད་ནས་མཐར་ཕྱིན་པའི་དོན་དམ་པ་རྟོགས་སོ་སྙམ་དུ་སེམས་པར་གྱུར་པའོ། །དགེ་སློང་དེ་དག་མངོན་པར་རྟོགས་པ་གང་ལ་བརྟེན་ནས་ཤེས་པ་བརྡ་སྤྲོད་པར་བྱེད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ་མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པ་ལ་གནས་པ་དང༌། མི་སློབ་པ་དང་སྔ་མའི་སྦྱོར་བ་རྣམས་ཀྱང་སྤྱིར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འོག་ནས་མདོ་ལས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ།། །།བམ་པོ་བཅུ་བདུན་པ། དེ་ན་ཁ་ཅིག་ནི་ཕུང་པོ་ཐོབ་པ་དང༌། ཕུང་པོའི་མཚན་མ་ཐོབ་པ་དང༌། ཕུང་པོའི་སྐྱེ་བ་ཐོབ་པ་དང༌། ཕུང་པོའི་ཟད་པ་ཐོབ་པ་དང༌། ཕུང་པོའི་འགོག་པ་ཐོབ་པ་དང༌། ཕུང་པོའི་འགོག་པ་མངོན་དུ་བགྱི་བ་ཐོབ་པའི་སླད་དུ་ཤེས་པ་བརྡ་སྤྲོད་པར་བགྱིད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གཉིས་པ་བརྟགས་པ་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་བསྟན་པའོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། མཁས་པས་བརྟག་པར་བྱ་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་རྣམ་པ་དྲུག་ལ་བརྟེན་ནས་ཤེས་པ་བརྡ་སྤྲོད་པར་བྱེད་པ་བསྟན་པ་དང༌། ཁ་ཅིག་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་སྒོ་རྣམ་པ་བདུན་ལ་བརྟེན་ནས་ཤེས་པ་བརྡ་སྤྲོད་པར་བྱེད་པ་བསྟན་པའོ། །འདིར་ནི་དང་པོར་མཁས་པས་བརྟག་པར་བྱ་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་རྣམ་པ་དྲུག་ལ་བརྟེན་ནས་ཤེས་པ་བརྡ་སྤྲོད་པར་བྱེད་པ་སྟོན་ཏེ། མཁས་པར་བྱ་བ་རྣམ་པ་དྲུག་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཕུང་པོ་དང་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དང་ཟས་རྣམ་པ་བཞི་དང༌། བདེན་པ་བཞི་དང༌། ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་དོ། །ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་ན་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཁམས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་མ་ལུས་པར་བསྡུས་མོད་ཀྱི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་མོས་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར། ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སྒོ་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རོ་གཅིག་པའི་དོན་དམ་པའི་ཚུལ་རྟོགས་པ་ན་གདོད་


DTG118_Page_0378
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ན་དགེ་སློང་དེ་དག་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་དང་བཅས་པ་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མ་དམིགས་པ་ལ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་མངོན་བར་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པའི་ཕྱིར་འདིར་བརྟགས་པ་རྣམ་པ་དྲུག་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ། །སྒོ་རྣམ་པ་དྲུག་ཡོད་ཀྱང་རྣམ་པ་ལྔར་བསྡུ་བར་བྱ་སྟེ། ཕུང་པོ་ལྔ་བསྟན་པ་དང༌། ཟླས་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དང༌། ཟས་རྣམ་པ་བཞི་དང༌། བདེན་པ་བཞི་དང༌། ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་བསྟན་པའོ། །འདི་ནི་དང་པོ་ཕུང་པོ་ལྔའི་ཚིག་དྲུག་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །ཚིག་དྲུག་པོ་འདི་དག་བརྟགས་པ་རྣམ་པ་གཅིག་གི་མཚན་ཉིད་དམ། འོན་ཏེ་བརྟགས་པ་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་བ་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཚིག་ངེས་པར་འགྲེལ་བའི་མདོ་དང་མཚམས་རྣམ་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་ལས། དགེ་སློང་ཁ་ཅིག་ནི་ཕུང་པོའི་མཚན་མ་དམིགས་པ་ལ་ཆོས་རྟོགས་པ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །དགེ་སློང་ཁ་ཅིག་ནི་ཕུང་པོའི་སྐྱེ་བ་དམིགས་པ་ལ་ཆོས་རྟོགས་པ་ཞེས་སྟོན་ཏོ་ཞེས་འབྱུང་བས་དེའི་ཕྱིར་ཚིག་དྲུག་པོ་འདི་དག་ནི་བརྟགས་པ་ཐ་དད་ཡིན་པར་མངོན་ནོ། །འདིར་མདོ་འདི་ཉིད་ལས་སྒོ་རེ་རེ་ལ་ཡང་ཁ་ཅིག་ནི་ཞེས་གསུངས་པས་དེ་དག་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་བརྟགས་པ་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་དབྱེ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་སྒོ་གཅིག་ལ་བརྟགས་པ་རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་བྱས་ན་ཡང་འགལ་བ་མེད་དོ། །ཚིག་དྲུག་པོ་འདི་དག་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། ཚིག་གི་རྣམ་གྲངས་མང་ཉུང་བསྟན་པ་དང་བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །དེ་ལ་གྲངས་མང་ཉུང་བསྟན་པ་ནི་དགོངས་པ་ཟབ་མོ་རྣམ་པར་དགྲོལ་བའི་མདོ་དང་སྦྱར་ན་དེ་ལས་ཚིག་ལྔ་ལས་མི་འབྱུང་བས་ཚིག་དང་པོ་མ་ཚང་སྟེ། ལྔ་ནི་ཕུང་པོའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཕུང་པོ་སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཕུང་པོ་འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ཕུང་པོ་འགོག་པའི་ཆོས་དང༌། ཕུང་པོ་འགོག་པ་མངོན་དུ་བགྱི་བའི་ཆོས་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཚིག་ངེས་པར་འགྲེལ་བའི་མདོ་ལས་ནི་ཚིག་དྲུག་ཚང་བར་འབྱུང་སྟེ་དོན་འདི་དང་མཐུན་ནོ། །དེ་ལ་ཚིག་དྲུག་ནི་ཕུང་པོ་དང༌། ཕུང་པོའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཕུང་པོའི་སྐྱེ་བ་དང༌། ཕུང་པོའི་རྣམ་


DTG118_Page_0379
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་འགྱུར་བ་དང༌། ཕུང་པོ་འགོག་པ་མངོན་དུ་བགྱི་བའི་ལམ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལ་བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པས་བཤད་པ་ལས། ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་མོ་བརྒྱད་ཁྲི་དག་ལ་རོ་གཅིག་པའི་དོན་དུ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན། དེའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཇི་ལྟར་བུ། གནས་བརྟན་པའི་སྡེ་པ་དང་སྦྱར་ན་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་མོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ངོ་ཞེས་ཟེར། འདི་ཡང་དག་པའི་ཚད་མའི་སྡེ་པ་དང་སྦྱར་ན་ནི་བརྒྱད་ཁྲི་ཁོ་ནར་ཟད་དོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་དྲུག་ལ་བརྟེན་ནས་རོ་གཅིག་པའི་དོན་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དགེ་སློང་ཁ་ཅིག་ནི་ཕུང་པོ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཐོབ་པ་གང་ཡིན་པ་བརྡ་སྤྲོད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོ་ཕུང་པོ་ལྔ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་ཅིང་སྟོན་པ་ཆེན་པོས་གསུངས་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མི་ནུས་པས་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་ནས་ཕུང་པོ་ལས་ཆོས་གཞན་མེད་དོ་ཞེས་དེ་ལྟར་རོ་གཅིག་པའི་དོན་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པའི་ཕྱིར། ཡང་དག་པར་ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་ཡོད་སྙམ་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་དོ་སྙམ་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་བསྐྱེད་དོ། །མངོན་པར་ཞེན་པ་འདིའི་དབང་གིས་ནི། ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྐྱེ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་དབང་གིས་ནི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་སྐྱེས་པའོ། །དགེ་སློང་ཁ་ཅིག་ནི་ཕུང་པོའི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་ཤིང་དམིགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་གཉིས་པ་ཕུང་པོ་ལྔའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་སྟེ། བརྟག་པའི་མཚན་ཉིད་དམ། ཡང་དག་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དམ། ཡོན་ཏན་གྱི་མཚན་ཉིད་དམ། ཉེས་དམིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དམ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་མཚན་ཉིད་དམ། དུས་གསུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་དམ། སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང༌། འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་དམ། སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་བདེན་པ་བཞིའི་མཚན་ཉིད་དམ། ཁམས་གསུམ་པའི་མཚན་ཉིད་དམ། ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དམ། མགོ་གཅིག་ཏུ་ལུང་བསྟན་པའི་མཚན་ཉིད་དམ། རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་ལུང་བསྟན་པའི་མཚན་ཉིད་དམ། དྲིས་ནས་ལུང་བསྟན་པའི་མཚན་ཉིད་དམ། རྣམ་པར་གཞག་པའི་ལུང་བསྟན་པའི་


DTG118_Page_0380
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཚན་ཉིད་དམ། གཟུགས་རྣམ་པ་བཞིའི་མཚན་ཉིད་དམ། རྒྱུན་དང་བཅས་པ་དང་རྒྱུན་མེད་པ་དང༌། གཟུགས་དང་སེམས་དང༌། གཟུགས་དང་སེམས་མ་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཕུང་པོ་ལ་འདི་ལྟ་བུའི་རིག་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དང་ལྡན་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ཕུང་པོའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་རོ་གཅིག་པའི་རིག་པ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་འདི་ནི་ཡང་དག་པའི་རིག་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པའི་འཛིན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད། འཛིན་པ་འདིའི་རྒྱུའི་ཕྱིར་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་འབྱུང་ངོ༌། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ནི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་སྐྱེས་པའོ། །དགེ་སློང་ཁ་ཅིག་ནི་ཕུང་པོའི་སྐྱེ་བ་རྟོགས་ཤིང་དམིགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་གསུམ་པ་སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་རོ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་མ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་ཉིད་པའོ། །འཛིན་པ་འདིའི་དབང་གིས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་འབྱུང་ལ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ནི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་སྐྱེས་པའོ། །དགེ་སློང་ཁ་ཅིག་ནི་ཕུང་པོའི་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་དམིགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བཞི་པ་ཕུང་པོའི་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་འགག་པ་མེད་པ་རོ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་མ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་འགྱུར་བ་ཡོད་དོ་སྙམ་པའི་འཛིན་པ་འདི་འབྱུང་ངོ༌། །འཛིན་པའི་དབང་གིས་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་འབྱུང་ལ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ནི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་སྐྱེས་པའོ། །དགེ་སློང་ཁ་ཅིག་ནི་ཕུང་པོའི་འགོག་པ་རྟོགས་ཤིང་དམིགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་པ་ཕུང་པོའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་དག་པ་རོ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་མ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་དག་པ་ཡང་དག་པར་ཡོད་དོ་སྙམ་པའི་འཛིན་པ་འདི་འབྱུང་ངོ༌། །འཛིན་པ་འདིའི་དབང་གིས་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་འབྱུང་ལ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ནི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་སྐྱེས་པར་འགྱུར་བའོ། །དགེ་སློང་ཁ་ཅིག་ནི་ཕུང་པོ་འགོག་པའི་ལམ་རྟོགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་དྲུག་པ་ཕུང་པོ་འགོག་པའི་ལམ་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཡུལ་དང་ཤེས་པ་རོ་གཅིག་པ་


DTG118_Page_0381
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིད་དུ་མ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་འགོག་པ་ཐོབ་པའི་ལམ་ཡོད་དོ་སྙམ་པའི་འཛིན་པ་འདི་འབྱུང་ངོ༌། །འཛིན་པའི་དབང་གི་ས་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་འབྱུང་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ནི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་སྐྱེས་པའོ། །ཕུང་པོ་ལྔའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་མོ་ལ་དོན་རྣམ་པ་དྲུག་དང་ལྡན་པས་རོ་གཅིག་པ་ཉིད་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་མོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །བཤད་པའི་རྣམ་གྲངས་གཞན་དུ་ན་དེ་ལས་ཚིག་དང་པོས་ནི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དག་ནི་ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་གཉིས་པས་ནི་དོན་དང་ཚུལ་གྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་བསྟན་པ་སྟེ། བཏགས་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ཆོས་དང༌། དུས་གསུམ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་མི་མཐུན་པ་སྔར་བསྟན་པ་ལྟ་བུ་ཡོད་ཀྱང་ཡང་དག་པའི་ཚུལ་དུ་ན་བདག་མེད་པར་གཅིག་པའོ། །ཚིག་གསུམ་པས་ནི་དགག་པར་བྱ་བ་ཕྱོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་བསྟན་པ་སྟེ། དེ་ནི་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པ་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་བཞི་པས་ནི་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་བསྟན་ཏེ། འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པའོ། །ཚིག་ལྔ་པས་ནི་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་བསྟན་ཏེ། འདི་ནི་འགོག་པའི་བདེན་པའོ། །ཚིག་དྲུག་པས་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་བསྟན་ཏེ། འདི་ནི་ལམ་གྱི་བདེན་པའོ། །སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་དྲུག་པོ་འདི་དག་ཡོད་པར་སྦྱར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །འདིར་རྣམ་པར་བཤད་པ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཕུང་པོ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ལྔའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་མོ་རྟོགས་པ་སྤྱིར་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ནི་མདོར་བསྟན་པའི་ཚིག་གོ །ཕུང་པོའི་མཚན་མ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོའི་རང་གི་ངོ་བོའི་མཚན་ཉིད་དང༌། བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད་ཐོབ་པ་སྟེ། ཚིག་འདི་གཉིས་ནི་སྤྱི་ཡིན་པས་ཚིག་འོག་མ་ཀུན་དང་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་འོག་ནས་མདོ་ལས་མིང་བརྡ་ཙམ་དུ་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་


DTG118_Page_0382
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པོ་ཞེས་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དམ་བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་གཏན་དུ་སྤངས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཞེས་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དམ་བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་གང་བདག་ཉིད་དང་བཅས་པ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་གཟུགས་དང་ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་བྱེ་བྲག་གི་དོན་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་རྟག་པ་དང༌། མི་རྟག་པ་དང༌། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའི་ཕུང་པོའི་སྐྱེ་བ་ཐོབ་པ་དང༌། ཕུང་པོའི་ཟད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདི་གཉིས་ཀྱིས་ནི་སྐྱེ་ཞིང་འཇིག་པའི་མི་རྟག་པའི་རྣལ་འབྱོར་བསྟན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འོག་ནས་མོད་ལས་ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་དང༌། འགོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པ་དང༌། གཞན་ཡང་མདོ་དག་ལས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་མི་རྟག་སྟེ། བྱུང་ནས་ཟད་པའི་ཆོས་ཅན་གྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཞན་ཡང་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་མི་རྟག་པ་སྟེ། གདོན་མི་ཟ་བར་བྱུང་ན་ཟད་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཕུང་པོ་འགོག་པ་ཐོབ་པ་དང༌། ཕུང་པོ་འགོག་པ་མངོན་དུ་བགྱི་བ་ཐོབ་པའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་འདི་གཉིས་ཀྱིས་ནི་འགོག་པ་དང༌། ལམ་གྱི་བདེན་པ་གཉིས་བསྟན་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པ་སྤངས་ན་འགག་པའི་བདེན་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དང༌། ལམ་གྱི་དབང་གི་ས་ཕུང་པོ་སྤངས་ནས་འགོག་པ་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་ཡང་འདི་དང་འདྲ་བར་བཤད་པར་བྱའོ། །ཕུང་པོ་ལྔའི་དོན་རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་དག་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ཁ་ཅིག་ཕུང་པོ་ཐོབ་པའི་སླད་དུ། ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཁ་ཅིག་སྐྱེ་མཆེད་ཐོབ་པ་དང༌། །ཁ་ཅིག་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཐོབ་


DTG118_Page_0383
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་ཟླས་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ་རེ་རེ་ལ་ཡང་ཚིག་དྲུག་ཡོད་པ་ནི་ཕུང་པོ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །སྐྱེ་མཆེད་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་དོན་ནི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ཁ་ཅིག་ནི་ཟས་ཐོབ་པ་དང༌། ཟས་ཀྱི་མཚན་མ་ཐོབ་པ་དང༌། ཟས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ཐོབ་པ་དང༌། ཟས་ཀྱི་ཟད་པ་ཐོབ་པ་དང༌། ཟས་འགོག་པ་ཐོབ་པ་དང༌། ཟས་འགོག་པ་མངོན་དུ་བགྱི་བ་ཐོབ་པའི་སླད་དུ་ཤེས་པ་བརྡ་སྤྲོད་པར་བགྱིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པ་ཟས་རྣམ་པ་བཞིའི་སྒོ་ལ་བརྟེན་ནས་ཤེས་པ་བརྡ་སྤྲོད་པར་བྱེད་པ་བསྟན་པ་སྟེ། ཚིག་དྲུག་སྦྱར་ཞིང་རྣམ་པར་བཤད་པ་ནི་གོང་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཟས་རྣམ་པ་བཞིའི་དོན་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ནི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་དག་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡང་ཁ་ཅིག་ནི་བདེན་པ་ཐོབ་པ་དང༌། བདེན་པའི་མཚན་མ་ཐོབ་པ་དང༌། བདེན་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཐོབ་པ་དང༌། བདེན་པ་གཏན་དུ་སྤངས་པ་ཐོབ་པ་དང༌། བདེན་པ་མངོན་དུ་བགྱི་བ་ཐོབ་པ་དང༌། བདེན་པ་བསྒོམ་པ་ཐོབ་པའི་སླད་དུ་ཤེས་པ་བརྡ་སྤྲོད་པར་བགྱིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་པ་བདེན་པ་བཞིའི་སྒོ་ལ་བརྟེན་ནས་ཤེས་པ་བརྡ་སྤྲོད་པར་བྱེད་པ་བསྟན་པ་སྟེ། ཚིག་རྣམ་པ་དྲུག་ལས་དང་པོ་གཉིས་ནི་སྤྱི་ཡིན་ཏེ་སྔ་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཕྱི་མ་བཞི་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་གཏན་དུ་སྤང་བར་བྱ་བ་དང༌། འགོག་པ་མངོན་དུ་བྱ་བ་དང༌། ལམ་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་དང་སྦྱར་ན། དེ་ལས་ཅིའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་གཏན་དུ་སྤང་བར་བྱ་བ་དང༌། འགོག་པའི་བདེན་པ་རིག་ཅིང་མངོན་དུ་བྱ་བ་དང༌། ལམ་གྱི་བདེན་པ་བསྒོམ་པར་བྱ་བར་བཤད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་དེ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞིའི་གནས་ཡིན་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བསལ་བས་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའོ། །ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པར་གསུངས་


DTG118_Page_0384
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་སུ་ཟིན་ཀྱང་ད་དུང་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པ་དང༌། རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་ནི་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པར་བཤད་དགོས་སོ། །མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པའི་དོན་ཡིན་ཏེ། འགོག་པའི་བདེན་པ་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་མི་སྐྲག་ཅིང་དགའ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པས་དེའི་ཕྱིར་དེའི་འོག་ཏུ་ནི་འགོག་པའི་བདེན་པ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པ་ཡིན་པར་བཤད་དོ། །ལམ་གོམས་པར་བྱས་ནས་གདོད་ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་དོན་གསུམ་པོ་དག་མངོན་པར་འགྲུབ་པས་དེའི་ཕྱིར་ཐ་མར་ལམ་གྱི་བདེན་པ་ནི་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །བདེན་པ་གསུམ་པོ་དག་ཀྱང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན། ཅིའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་བ་འབའ་ཞིག་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བཤད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། འདི་ནི་བསྟན་བཅོས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་མདོ་སྡེ་དག་ལས་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ཁོ་ན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བར་གསུངས་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ཆོས་མངོན་པ་ལས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བསྟན་ཞེ་ན། བཙུན་པ་རྩིབས་ན་རེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་ཁོ་ན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བར་གསུངས་པ་འམ། ཡང་ན་སྡུག་བསྔལ་འབའ་ཞིག་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་མངོན་པ་ལས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀུན་འབྱུང་ཁོ་ན་ཡོངས་སུ་སྡང་བར་གསུངས་པའམ། ཡང་ན་ཀུན་འབྱུང་བ་འབའ་ཞིག་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་ཆོས་མངོན་པ་ལས་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འགོག་པ་ཁོ་ན་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བར་གསུངས་པའམ། ཡང་ན་འགོག་པ་འབའ་ཞིག་མངོན་དུ་བྱ་བ་ཡིན་པས། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་མངོན་པ་ལས་མངོན་དུ་བྱ་བ་ཐོབ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ནི་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལམ་ཁོ་ན་བསྒོམ་པར་གསུངས་པའམ། ཡང་ན་


DTG118_Page_0385
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལམ་འབའ་ཞིག་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་ཆོས་མངོན་པ་ལས་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་ནི་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། འདིས་ནི་མདོ་ལས་གསུངས་པ་ནི་ངེས་པའི་དོན་མ་ཡིན་ལ། ཆོས་མངོན་པ་ལས་བཤད་པ་ནི་ངེས་པའི་དོན་ཡིན་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། རྒྱ་ཆེར་ནི་བསྟན་བཅོས་དེ་ཉིད་ལས་རྣམ་གྲངས་མང་པོས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བདེན་པ་བཞིའི་དོན་རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཡང་ཁ་ཅིག་ནི་ཁམས་ཐོབ་པ་དང༌། ཁམས་ཀྱི་མཚན་མ་ཐོབ་པ་དང༌། ཁམས་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་ཐོབ་པ་ཉིད་དང༌། ཁམས་གཅིག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཐོབ་པ་དང༌། ཁམས་འགོག་པ་ཐོབ་པ་དང༌། ཁམས་འགོག་བ་མངོན་དུ་བགྱི་བ་ཐོབ་པའི་སླད་དུ་ཤེས་པ་བརྡ་སྤྲོད་པར་བགྱིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་པ་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ལ་བརྟེན་ནས་ཤེས་པ་བརྡ་སྤྲོད་པར་བྱེད་པ་བསྟན་ཏོ། །ཚིག་དྲུག་པོ་དེ་དག་ལས་དང་པོ་གཉིས་དང༌། ཐ་མ་གཉིས་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཚིག་བྱ་བ་གཉིས་ནི་བྱེ་བྲག་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །རྣམ་པ་ཤིན་ཏུ་མང་བས་སྣ་ཚོགས་ཞེས་བྱའོ། །གྲངས་གཅིག་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་གཅིག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ལུང་སྣ་ཚོགས་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ཁམས་སྣ་ཚོགས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་པོ་མིག་གི་ཁམས་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང༌། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ནས་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ཀྱི་བར་དུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཁམས་སྣ་ཚོགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་དང་སྦྱར་ན། ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་བརྟེན་ནས་སྣ་ཚོགས་དང་གཅིག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་དོན་གྱི་བྱེ་བྲག་སྟོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས་དེ་ལས་ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཐ་དད་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཡང་གཞན་ལ་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་


DTG118_Page_0386
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོའི་བར་ཡང་གཞན་པའོ། །དེ་ལ་ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་མང་པོ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཡང་གཅིག་པ་མ་ཡིན་ཞིང་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་མང་པོ་འབྱུང་བ་དང༌། འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་བྱེ་བྲག་གི་ཕྱིར་འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་བྱེ་བྲག་གི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་ཁམས་སྣ་ཚོགས་ཉིད་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་པོ་དག་ཕན་ཚུན་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པའོ། །ཁམས་གཅིག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཁམས་དེ་དག་ཉིད་སེམས་སྣ་ཚོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་གནས་པ་ཉིད་དོ། །ཁམས་ཚད་མེད་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་གཉི་ག་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པ་ལ་ཁམས་ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཁམས་དུ་མར་ཤེས་པའོ། །དེ་དག་གི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཤེས་པ་ནི་ཁམས་སྣ་ཚོགས་ཤེས་པའོ། །དེ་དག་གི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཤེས་པ་ནི་ཁམས་དང༌། འགྲོ་བ་དང༌། ས་དང༌། གང་ཟག་དང༌། རྣམ་པའི་དབྱེ་བ་ཤེས་པའོ་ཞེས་འབྱུང་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་དོན་ནི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་དག་ལས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ཁ་ཅིག་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ཐོབ་པ་དང༌། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའི་མཚན་མ་ཐོབ་པ་དང༌། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའི་གཉེན་པོ་དང༌། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་བསྟན་པ་དང༌། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམ་པ་ཐོབ་པ་དང༌། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་མ་སྐྱེས་པ་སྐྱེ་བ་ཐོབ་པ་དང༌། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་སྐྱེས་པ་གནས་པ་དང༌། མི་བསྐྱུད་པ་དང༌། སླར་ཞིང་འབྱུང་བ་དང༌། འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་པ་ཐོབ་པའི་སླད་དུ་ཤེས་པ་བརྡ་སྤྲོད་པར་བགྱིད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གཉིས་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ལ་བརྟེན་ནས་ཤེས་པ་བརྡ་སྤྲོད་པར་བྱེད་པ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ལ་ཡང་བཤད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། ཁ་ཅིག་ན་རེ་སྔ་མའི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ནི་རྟོགས་པའི་ཡུལ་ལ་བརྟེན་ནས་ཤེས་པ་བརྡ་སྤྲོད་པ་ཡིན་ལ། ཕྱི་མ་ལ་དྲན་པ་ཉེ་བར་


DTG118_Page_0387
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཞག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྟོགས་པའི་སྤྱོད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཤེས་པ་བརྡ་སྤྲོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་དགེ་སློང་དེ་དག་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་དྲུག་ཁོན་ལ་དོན་དམ་པའི་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་ཡུལ་ལོ་ཞེས་དམིགས་པ་མ་ཡིན་གྱི། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་སྤོང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་དྲུག་པོ་དག་ལ་ཡང་དེ་ཁོན་ཉིད་ཀྱི་མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་བར་བརྟགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཚིག་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་ལས། དགེ་སློང་ཁ་ཅིག་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང༌། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་ཤིང་དམིགས་པས་རང་གི་ཐོབ་པ་བརྡ་སྤྲོད་པར་བགྱིད་ཅེས་གསུངས་པ་དང༌། གཞན་ཡང་དགོངས་པ་ཟབ་མོ་རྣམ་པར་དགྲོལ་བའི་མདོ་ལས་འདི་ལྟར་དགེ་སློང་དེ་དག་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའི་མཚན་མ་བཟུང་ནས་ཆོས་རྟོགས་པའོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཞིབ་ཏུ་དེ་ཉིད་ལས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེའོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་ཕྱེ་ནས་བསྟན་ཏེ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པས་ཤེས་པ་བརྡ་སྤྲོད་པ་དང༌། ཁ་ཅིག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་ཟླས་ཡང་དག་པའི་སྤོང་བ་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང༌། དབང་པོ་དང་སྟོབས་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གིས་ཤེས་པ་བརྡ་སྤྲོད་པ་དང༌། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་ཀྱིས་ཤེས་པ་བརྡ་སྤྲོད་པའོ། །འདི་དང་པོ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་ལ་བརྟེན་ནས་ཤེས་པ་བརྡ་སྤྲོད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞིན་པོ་ལུས་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། སེམས་དང༌། ཆོས་སོ། །བསྟན་བཅོས་ཡང་དག་པའི་རིགས་པ་ལས་ཅིའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ལ་དམིགས་པ་ལ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ཞེ་ན། ཤེས་རབ་ནི་དྲན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་ནས་གནས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་དག་འདི་སྐད་དུ། ཤེས་རབ་ནི་དྲན་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་དབང་


DTG118_Page_0388
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གིས་གནས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་གིས་དྲན་པ་ཡུལ་གནས་པར་བྱེད་དེ། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་བ་དག་གསལ་བར་དྲན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །བསྟན་བཅོས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས་འདི་ལྟར་དྲན་པའི་མཐུ་སྟོབས་ཀྱིས་རང་གི་བདག་ཉིད་ཡོངས་སུ་སེལ་བའི་ཕྱིར་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་རང་གི་བདག་ཉིད་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དག་ཡིན་ཏེ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའི་དབང་གིས་དེ་རབ་ཏུ་སེལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་ཞིང་དམིགས་པ་ལ་ཡང་དག་པར་གནས་པ་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་དེ་ལ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་གང་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གང་ལ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པར་བྱེད་པ་དང༌། གང་གིས་དྲན་པ་ཉེ་བར་འཇོག་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་གང་ལ་དྲན་པ་ཉེ་བར་འཇོག་པར་བྱེད་ཅེ་ན། དེ་ནི་དམིགས་པ་ལ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་དྲན་པ་ཉེ་བར་འཇོག་པར་བྱེད་ཅེ་ན། དེ་ལ་ཤེས་རབ་དང་དྲན་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྡུད་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་དེ་དག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ནི་འདྲེས་པའི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་དག་འདོད་པ་དང་སྦྱར་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བསྟན་པ་དང་སྦྱར་ན་ནི་དྲན་པ་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་བདག་ཉིད་དོ་ཞེས་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་མངོན་པ་སྣ་ཚོགས་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཤེས་རབ་དང་དྲན་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མདོ་དག་ལས་དམན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྗེས་སུ་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་


DTG118_Page_0389
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་བཅས་པ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། གོ་རིམས་བཞིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ནི་ཤེས་རབ་དང༌། དྲན་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡང་དག་པར་སྡུད་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་འདི་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་ཏེ། ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། བསམ་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། བསྒོམ་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །ཐོས་པ་དང༌། བསམ་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །བསྒོམ་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཡང་ཡོད། ཟག་པ་མེད་པ་དང་བཅས་པ་ཡང་ཡོད་དོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལ་ཚིག་གི་དོན་རྣམ་པར་བཤད་པ་ལ་མདོ་ཚིག་རྣམ་པ་དྲུག་ཡོད་དོ། །དགོངས་པ་ཟབ་མོ་རྣམ་པར་དགྲོལ་བའི་མདོ་ལས་ནི་ཚིག་བདུན་འབྱུང་སྟེ། ཚིག་དྲུག་པ་ལས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་ཕྱེ་བས་འདི་ལྟ་སྟེ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་སྐྱེས་པ་གནས་པ་དང་བསྒོམ་པའི་མཚན་ཉིད་མི་བསྐྱུད་པ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཚིག་ངེས་པར་འགྲེལ་བའི་མདོ་ལས་ནི་སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པས་ཚིག་རྣམ་པ་བཅུར་ཕྱེ་ནས་སྟོན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པའི་བརྗེད་བྱང་ལས། མདོ་ལས་དགེ་སློང་ཁ་ཅིག་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་བཅུས་ཅི་ཞིག་སྟོན་པར་མཛད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། དོན་རྣམ་པ་བཅུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིག་བཅུ་པོ་འདི་དག་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཚིག་དང་པོ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྟོགས་ཤིང་དམིགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ཡུལ་གྱི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའོ། །གཉིས་པ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའོ། །གསུམ་པ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཞེས་བྱ་བས་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའི་ལམ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་བསྟན་ཏོ། །བཞི་པ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའི་གཉེན་པོ་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའི་ལམ་བསྟན་ཏེ། དེ་ནི་འདྲེས་པའི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞིའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྔ་པ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའི་བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་དྲན་པ་ཉེ་


DTG118_Page_0390
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བར་གཞག་པའི་སྦྱོར་བའི་ལམ་མོ། །དྲུག་པ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་མ་སྐྱེས་པ་སྐྱེ་བ་རྟོགས་ཤིང་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། བཟོད་པ་བརྒྱད་པོ་དག་གོ །བདུན་པ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་སྐྱེས་པ་གནས་པ་རྟོགས་ཤིང་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པའི་ལམ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཤེས་པ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་གོ །བརྒྱད་པ་མི་བསྐྱུད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་ཡིན་ཏེ། རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་སེམས་ཀྱི་བར་དག་གོ །དགུ་པ་འཕེལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མི་སློབ་པའི་ལམ་ཡིན་ཏེ། རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་འོག་གི་སེམས་སོ། །བཅུ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ལམ་ཡིན་ཏེ། འཁོར་ལོ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། རྫུ་འཕྲུལ་དང་སེམས་ལུང་བསྟན་པ་དང་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །ཇི་ལྟར་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་ལ་ཚིག་བཅུ་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཡང་དག་པའི་སྤོང་བ་བཞི་ནས་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་བར་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། ཞིབ་ཏུ་དེ་ཉིད་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །འདིར་རྣམ་པར་བཤད་པ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་རེ་རེ་ཡང་ཚིག་དྲུག་ཡོད་པར་སྦྱར་ཏེ། དང་པོའི་ཚིག་གཉིས་ནི་ཕུང་པོ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཚིག་འོག་མ་བཞི་ནི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་དང་མི་མཐུན་ཏེ། དེ་ལ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའི་གཉེན་པོ་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཐོབ་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་པོ་དག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་པོ་དག་གི་གཉེན་པོར་གྱུར་པར་བསྟན་ཏོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ལུས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པས་ལུས་ལ་མི་གཙང་བ་ཉིད་དུ་བསྒོམ་པས་གཙང་བ་ཉིད་དུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །ཚོར་བ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པས་ཚོར་བ་ལ་བདེ་བ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པས། སེམས་མི་རྟག་པ་ཉིད་བསྒོམ་པས་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པས་ཆོས་བདག་མེད་པ་ཉིད་དུ་བསྒོམ་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་གཉེན་པོར་གྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། རྒྱ་ཆེར་


DTG118_Page_0391
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྒོམ་པ་ཐོབ་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གསུམ་པོ་དེ་དག་ནི་བསྒོམ་པ་རྣམ་པ་བཞིའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། བསྒོམ་པ་བཞི་པོ་དེ་ཡང་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བའི་གཞུང་གིས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་བའི་བསྒོམ་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། ཐོབ་པའི་བསྒོམ་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། མ་འོངས་པའི་ཐོབ་པ་དང༌། འཐོབ་པར་འགྱུར་པའི་རྣམ་པ་སྐྱེད་པར་ནུས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐོབ་པའི་བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་བསྒོམ་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། འཐོབ་པའི་བསྒོམ་པ་དང༌། བསྟན་པའི་བསྒོམ་པ་དང༌། གཉེན་པོའི་བསྒོམ་པ་དང༌། ཐག་བསྲིང་བའི་བསྒོམ་པའོ་འདི་ལྟར་བསྒོམ་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་ཀྱང་ཆོས་གང་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན། ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་ལས། རྙེད་དང་བསྟེན་པའི་བསྒོམ་པ་གཉིས་དག་ནི། །དགེ་བ་འདུས་བྱས་ཆོས་རྟེན་རྣམ་པར་གཞག །ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ལ་བརྟེན་ནས་ནི། གཉེན་པོ་ཐག་བསྲིང་བསྒོམ་པ་གཞག་པ་ཡིན་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། འདི་ཉིད་ཀྱི་འགྲེལ་པ་ལས། ཐོབ་པ་དང་བསྟེན་པའི་བསྒོམ་པ་གཉིས་ནི་དགེ་བ་འདུས་བྱས་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ཏེ། མ་འོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཐོབ་པ་ཁོ་ནའོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་གཉི་གའོ། །གཉེན་པོ་དང་ཐག་བསྲིང་བའི་བསྒོམ་པ་གཉིས་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར། ཟག་པ་དང་དགེ་བ་ནི་དགེ་བ་བཞི་ཆར་དང་ལྡན་ནོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་འདུས་བྱས་དང༌། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་གཞན་དག་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སོ་སོ་ནས་སྔ་མ་དང༌། ཕྱི་མ་གཉིས་ཀྱི་བསྒོམ་པ་དག་དང་ལྡན་ནོ་ཞེས་བཤད་དེ། རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་བསྟན་བཅོས་ཡང་དག་པའི་རིགས་པ་དང༌། རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དང༌། བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །འདིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྟན་པ་དག་དང་སྦྱར་ནས་


DTG118_Page_0392
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོ་སོ་ནས་མི་མཐུན་ཏེ། བསྟན་བཅོས་མངོན་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་དང༌། ཆོས་མངོན་པ་སྣ་ཚོགས་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས་བསྒོམ་པ་རྣམ་པ་བཞི་ལ་བརྟེན་ནས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པ་བསྒོམ་པར་བསྟན་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་སྤོང་བ་བཞི་ལས་བརྩམས་ནས་བསྒོམ་པ་རྣམ་པ་བཞི་སྟོན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་དེ་ཉིད་ལས་ཡང་ལམ་བསྒོམ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་བཞིའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། འཐོབ་པའི་བསྒོམ་པ་དང༌། བསྟེན་པའི་བསྒོམ་པ་དང༌། གསལ་བའི་བསྒོམ་པ་དང༌། གཉེན་པོའི་བསྒོམ་པའོ། །འཐོབ་པའི་བསྒོམ་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དགེ་བའི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་བསྒོམ་པའོ། །བསྟེན་པའི་བསྒོམ་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེས་པ་རྣམས་གནས་པ་དང༌། མི་ཉམས་པ་དང༌། ཕྱིར་འབྱུང་བ་དང༌། འཕེལ་བ་དང༌། སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གང་བསྒོམ་པའོ། །གསལ་བའི་བསྒོམ་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེས་བ་རྣམས་སྤང་བའི་ཕྱིར་གང་བསྒོམ་པའོ། །གཉེན་པོ་བསྒོམ་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་མི་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་གང་བསྒོམ་པའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །འདི་ལྟར་ཁྱད་པར་རྣམ་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་ཅི་རིགས་པར་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་པོ་དག་དང་སྦྱར་ཞིང་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ཀྱང་འདི་དང་མཐུན་པར་སྟོན་ཏོ། །མདོ་སྡེ་འདི་ཉིད་དང་སྦྱར་ན་ནི་དང་པོའི་བསྒོམ་པ་གཉིས་འབའ་ཞིག་དྲན་པ་གཞག་པ་བསྒོམ་པར་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའི་སྒོ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒོམ་པ་གཉིས་མདོར་བསྟན་པའོ། །མ་སྐྱེས་པ་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོབ་པའི་བསྒོམ་པ་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་བསྟན་པའོ། །སྐྱེས་པ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བསྟན་པའི་བསྒོམ་པ་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་བསྟན་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བསྒོམ་པ་ཕྱི་མ་གཉིས་མ་བསྟན་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། འདིར་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་བསྒོམ་པ་ཁོ་ནར་སྟོན་པར་མཛད་ཀྱི། སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་གསལ་བར་མི་


DTG118_Page_0393
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་བཞི་ཆང་དང་ཡང་ལྡན་ཏེ། སྔར་གཉེན་པོ་བསྟན་པའི་སྐབས་སུ་བསྒོམ་པ་གཉིས་ཀྱང་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་མ་སྐྱེས་པ་སྐྱེ་བ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང་སྦྱར་ན། དེ་ལས་དགེ་བའི་ཆོས་མ་བསྐྱེད་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ད་དུང་མ་ཐོབ་པའོ། །དགེ་བའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་དང༌། བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དག་སྐྱོན་མེད་པའི་དོན་གྱི་ཕྱིར་དགེ་བ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་དག་ཐོབ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་སྐྱེས་པ་གནས་པ་དང༌། མི་བསྐྱུད་པ་དང༌། སླར་ཞིང་འབྱུང་བ་དང༌། འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་པ་ཐོབ་པའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བསྟེན་པའི་བསྒོམ་པ་སྟོན་ཏེ། འདི་ཡང་བསྟན་པ་རྣམས་ལས་སོ་སོ་ནས་བཤད་པ་མི་མཐུན་པས་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་བཤད་པ་ལས་ནི་རྣམ་པ་བདུན་དུ་བསྟན་ཏེ། དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེས་པ་དང༌། གནས་པ་དང༌། མི་བརྗེད་པ་དང༌། བསྒོམ་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང༌། ཕྱིར་ཞིང་འབྱུང་བ་དང༌། འཕེལ་བ་དང་རྒྱས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བཤད་དོ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་དེ་ཉིད་ལས་སྐྱེས་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཐོབ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཐོབ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སོ། །མི་བརྗེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བསམས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སོ། །བསྒོམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བསྒོམས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སོ། །གོང་མའི་ཚིག་གསུམ་གྱིས་ནི་ཤིན་ཏུ་བསྲུངས་པས་ཐོབ་པའི་དགེ་བ་རྣམས་བསྟན་ཏོ། །ཕྱིར་འབྱུང་བ་དང༌། འཕེལ་བ་དང་རྒྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་དེ་དག་ཁོ་ན་ལ་ཆོག་ཤེས་པ་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་འདི་བདུན་གྱི་མིང་སྨོས་པར་ཟད་ཀྱི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ནི་མེད་དོ། །ཁ་ཅིག་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ཐོབ་པའི་སླད་དུ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཡང་ཁ་ཅིག་ནི་ཡང་


DTG118_Page_0394
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དག་པའི་སྤོང་བ་ཐོབ་པ་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་ཐོབ་པ་དང༌། དབང་པོ་རྣམས་ཐོབ་པ་དང༌། སྟོབས་རྣམས་ཐོབ་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ཐོབ་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་ཟླས་སྒོ་ལྔ་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་ཚིག་དྲུག་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པའི་སྤོང་བ་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང༌། དབང་པོ་དང༌། སྟོབས་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ལ་ཡང་ཚིག་དྲུག་ཡོད་པར་ཡང་གོང་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་སྒོ་ལྔ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་དང་པོ་ནི་ཡང་དག་པའི་སྤོང་བ་བཞི་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ། སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་མི་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དགེ་བའི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེས་པ་རྣམ་གནས་པ་དང༌། མི་བརྗེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་ཅིའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་ལ་ཡང་དག་པའི་སྤོང་བ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ཡང་དག་པའི་བསྒོམ་པས་སྤོང་བའི་གནས་སྐབས་སུ། བརྩོན་འགྲུས་འདིའི་སྟོབས་ཀྱིས་ལེ་ལོ་སྤོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཡང་དག་པའི་མཆོག་ཅེས་བྱ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་ལུས་དང༌། ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ནན་ཏན་གྱི་ནང་ན་འདི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། བསྟན་བཅོས་ཡང་དག་པའི་རིགས་པ་དང་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས་ཀྱང་འདི་དང་མཐུན་པར་བཤད་དོ། །འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་ལོག་པའི་ཆོས་འཛིན་ཅིང་ཡང་དག་པའི་ལམ་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་སྤོང་བ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་སེམས་རྣམ་པ་བཞིས་ནན་ཏན་དང༌། འབད་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་སྤོང་བ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གི་བསྟན་པ་ཀུན་ལས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དོ་ཞེས་བཤད་དོ། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རྫུ་འཕྲུལ་


DTG118_Page_0395
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱི་རྐང་པ་བཞི་པོ་འདུན་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། སེམས་དང༌། དཔྱོད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས། ཅིའི་ཕྱིར་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན། ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་རྣམས་ཀྱི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །སློབ་དཔོན་གཞན་ཁ་ཅིག་ན་རེ་རྫུ་འཕྲུལ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡིན་ལ། རྐང་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། འདུན་པ་ལ་སོགས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་གི་ངོ་བོ་ནི་བཅུ་གསུམ་སྟེ་འདུན་པ་དང་སེམས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་དག་ན་རེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བཅུ་གཅིག་གི་སྟེང་དུ་འདུན་པ་དང༌། སེམས་ཀྱིས་བསྣན་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་བཅུ་གསུམ་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེའོ། །གཞན་ཡང་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་ངས་ཁྱེད་ལ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་ལ་སོགས་པ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། རྫུ་འཕྲུལ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཡུལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་མྱོང་ཞིང་གཅིག་ལས་མང་པོར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ། རྒྱ་ཆེར་བཤད་པའི་བར་དུའོ། །རྐང་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། འདུན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བཞི་པོ་དག་གོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་འདིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་འབྲས་བུ་ལ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འདུན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ནི་རྐང་པ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། བསྟན་བཅོས་ཡང་དག་པའི་རིགས་པ་ལས་ཀྱང་ཕལ་ཆེར་འདི་དང་མཐུན་པར་འབྱུང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་བསྟན་བཅོས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས། རྫུ་འཕྲུལ་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །རྒྱ་ཆེར་ནི་དེ་ཉིད་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང་འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ནས་དམིགས་པ་ལ་བདེ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་ཡིད་བཞིན་གྱི་རྐང་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་པོ་དག་གིས་དུས་སུ་སེམས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་གཡེང་བས། འདི་ལྟར་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་སེམས་


DTG118_Page_0396
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྡུད་པའི་ཕྱིར་ཡིད་བཞིན་གྱི་རྐང་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་ཤེས་རབ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྟོབས་ལ་སོགས་པས་སྨོན་པ་རྣམས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཡིད་བཞིན་གྱི་རྐང་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། ཞིབ་ཏུ་དེ་ཉིད་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས། ཅིའི་ཕྱིར་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། གང་ལ་རྐང་པ་ཡོད་པ་དེས་འགྲོ་བ་དང༌། ལྡོག་པ་དང༌། ཕ་རོལ་གནོན་པར་ནུས་པ་དེ་བཞིན་དུ། གང་ལ་ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་ཡོད་ལ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་དག་ཀྱང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་ཡོད་ཅིང༌། དེ་དེ་ལྟར་སེམས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་བྱང་བ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བ་དང༌། དྲང་པོར་གྱུར་པ་དང༌། ལས་སུ་རུང་བར་གནས་པ་དང༌། མི་གཡོ་བ་ཐོབ་པར་གྱུར་ན། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་རྣམས་འཐོབ་པར་བྱ་བ་དང༌། རེག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་དང༌། ལྡོག་པ་དང༌། ཕ་རོལ་གནོན་པར་ནུས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་དེ་དག་རྫུ་འཕྲུལ་དམ་པ་དང༌། འབྱོར་པ་དམ་པ་ཡིན་པས་ན། དེའི་ཕྱིར་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། རྒྱ་ཆེར་དེ་ཉིད་ལས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གི་བསྟན་པ་ཀུན་ལས། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་དབང་པོ་རྣམས་དང༌། སྟོབས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དབང་པོ་ལྔ་དང༌། སྟོབས་ལྔ་སྟེ། དད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། དྲན་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་དག་གོ །མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་དག་ལས། ཅིའི་ཕྱིར་དད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྔར་ནི་དབང་པོ་ཞེས་བསྟན་ལ། ཕྱིས་ནི་སྟོབས་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ཆོས་ལྔ་པོ་འདི་དག་ཆུང་ངུ་དང༌། ཆེན་པོའི་རྣམ་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྔ་ཕྱི་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་ནུས་པ་དང༌། ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་མི་ནུས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །བསྟན་བཅོས་ཡང་དག་པའི་རིགས་པ་ལས་ཅིའི་ཕྱིར་དད་པ་ལ་


DTG118_Page_0397
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོགས་པ་ལ་དབང་པོ་དང་སྟོབས་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དབང་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ལྔ་པ་འདི་དག་ལ་སྔར་ནི་དབང་པོ་ཞེས་བསྟན་ལ་དེའི་འོག་ཏུ་ནི་སྟོབས་ཞེས་བསྟན་ཞེ་ན། ཆོས་ལྔ་པོ་འདི་དག་གི་ཆུང་ངུ་དང༌། ཆེན་པོའི་རྣམ་པ་ལ་བརྟེན་ནས། སྔ་ཕྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་དང༌། གཞན་ཡང་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་དང༌། ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་མི་ནུས་པ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྣམ་པའི་ཆུང་དུའི་དད་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་མཐུ་ཆུང་བའི་ཕྱིར་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་ནུས་ལ། ཆེན་པོའི་རྣམ་པ་ནི་འདི་ལས་བཟློག་པའི་ཕྱིར། སྟོབས་ཀྱི་མིང་འཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང་བསྟན་བཅོས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས། མཐུ་དང་ནུས་པ་དབང་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ནི་དབང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོམས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་ནི་སྟོབས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། ཤེས་པ་ཆུང་དུའི་སེམས་ཀྱིས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དབང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཤེས་པ་རྣོན་པོའི་སེམས་ཀྱིས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་སྟོབས་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་དབང་པོ་ཤེས་པ་ལ་དབང་བ་དང༌། ཐབས་ཀྱིས་སྟོབས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དབང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །སྟོབས་ལྔ་འཕེལ་བར་གྱུར་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འཇོམས་པ་དང༌། སེམས་ཅན་སྒྲོལ་ཞིང་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ནི་སྟོབས་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་ལྷའི་བུའི་བདུད་དང༌། མུ་སྟེགས་ཅན་དག་གིས་འཇིག་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་སྟོབས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། ཞིབ་ཏུ་ནི་དེ་ཉིད་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ནི་དབང་བྱེད་པའི་དོན་གྱི་ཕྱིར་དབང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོམས་པར་དཀའ་བའི་དོན་གྱི་ཕྱིར་ནི་སྟོབས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། ཞིབ་ཏུ་དེ་ཉིད་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། ཆོས་མངོན་པ་སྣ་ཚོགས་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཀྱང་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་བསྟན་པ་དང་དོན་མཐུན་པར་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་


DTG118_Page_0398
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི། ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གི་བསྟན་བཅོས་ཀུན་ལས་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལྔའི་བདག་ཉིད་དོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་པོ་དྲན་པ་དང༌། ཆོས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། དགའ་བ་དང༌། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། བཏང་སྙོམས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་སོ། །བསྟན་བཅོས་བྱེ་བྲག་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གྲོགས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཅེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཅེས་བྱ་བའམ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཅེས་བྱའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་འདི་སྐད་དུ་རྟོགས་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཅེས་བྱའོ་ཞེའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་གཅིག་ནི་ཡིན་ལ་དྲུག་ནི་མ་ཡིན་ཞེ་ན་སྨྲས་པ། དྲུག་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྗེས་སུ་གཞོལ་བས་གཙོ་བོའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཅེས་བྱ་བའམ། ཡང་ཁ་ཅིག་ན་རེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཅེས་བྱའོ་ཞེའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་དྲུག་ནི་ཡིན་ལ་གཅིག་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་ཆོས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་ཡིན་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །གཞན་དྲུག་པོ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཡིན་གྱི་བྱང་ཆུབ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ལམ་ཡང་ཡིན་ལ་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་ཀྱང་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། ཞིབ་ཏུ་དེ་ཉིད་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །བསྟན་བཅོས་ཡང་དག་པའི་རིགས་པ་ལས་ཀྱང༌། བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས་བསྟན་པ་དང་དོན་མཐུན་པར་བཤད་དོ། །འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། མི་སློབ་པའི་དེ་ཁོ་ནའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་དངོས་པོ་འདི་བདུན་གྱིས་ཕྱིན་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཡན་ལག་ཅེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་བསྒོམ་


DTG118_Page_0399
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ལམ་གྱི་ནུས་པའི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱའོ། །མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་ནུས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡན་ལག་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང་བསྟན་བཅོས་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས། ཡན་ལག་འདི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གྲོགས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དེ། དེས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་ལ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ཀྱང༌། ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་སྐྱོན་མེད་པར་ཞུགས་པའི་གང་ཟག་གིས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཡན་ལག་འབྱེད་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གི་བསྟན་པ་རྣམས་ལས། ཤེས་རབ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། དྲན་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། དགའ་བ་དང༌། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཡང་ཁ་ཅིག་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ཐོབ་པ་དང༌། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་མཚན་མ་ཐོབ་པ་དང༌། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་གཉེན་པོ་དང༌། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཐོབ་པ་དང༌། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་བསྒོམ་པ་ཐོབ་པ་དང༌། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་མ་སྐྱེས་པ་སྐྱེ་བ་ཐོབ་པ་དང༌། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་སྐྱེས་པ་གནས་པ་དང༌། མི་བསྐྱུད་པ་དང༌། སླར་ཞིང་འབྱུང་བ་དང༌། འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་པ་ཐོབ་པའི་སླད་དུ། ཤེས་པ་བརྡ་སྤྲོས་པར་བགྱིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་གསུམ་པ་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཤེས་པ་བརྡ་སྤྲོད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་གཉེན་པོ་ནི་ཡང་དག་པའི་ལམ་བརྒྱད་དོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནི་ལོག་པ་བརྒྱད་དེ། གཞན་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བཤད་པར་བྱའོ། །འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་དང༌། ཡང་


DTG118_Page_0400
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དག་པའི་ངག་དང༌། ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་དང༌། ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །བསྟན་བཅོས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཅི་ཞེ་ན། ཡོངས་སུ་ཚོལ་ཞིང་གཞོལ་བའི་ཕྱིར་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་ཅེས་བྱའོ། །ལམ་གྱི་ཡན་ལག་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་ཅེས་བྱའོ། །ཁ་ཅིག་འདི་སྐད་དུ་འདིས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་ཞིང་གཞོལ་བའི་ཕྱིར་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་གཅིག་ནི་ཡིན་ལ་བདུན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་བདུན་ནི་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་ཡིན་ཏེ། ལམ་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་གཙོ་བོའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། ལམ་གྱི་ཡན་ལག་གཅེས་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ཁ་ཅིག་ན་རེ་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་ཅེས་བཤད་དོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་བདུན་ནི་ཡིན་ལ་གཅིག་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ནི་ལམ་ཡང་ཡིན་ལ་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །གཞན་ནི་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་ཡིན་གྱི་ལམ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཆོས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་ཡིན། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཀྱང་ཡིན་ལ། གཞན་དྲུག་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཡིན་གྱི། བྱང་ཆུབ་ནི་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ་ཞེའོ། །འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། ཆོས་འདི་ནི་བདེ་བ་དང༌། ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་པས། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འཇུག་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་འདི་གང་སྤྱོད་པ་དེ་ནི་ལམ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ཅིའི་ཕྱིར་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། འཕགས་པ་སློབ་པ་བཞི་མཐོང་བ་རྣམས་ཡན་ལག་བརྒྱད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་འདུས་པའི་ལམ་གྱིས་ཉོན་མོངས་པ། ཐམས་ཅད་མ་ལུས་པར་སྤང་བར་བྱ་བ་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མཐར་ཕྱིན་པར་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་


DTG118_Page_0401
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་སོ་སོ་ནས་བཤད་པ་མི་མཐུན་ཏེ། མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་ནི་ཆོས་དྲུག་གིས་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེད་དེ། ཡང་དག་པའི་ངག་དང༌། ལས་ཀྱི་མཐའ་དང༌། འཚོ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སུ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་དག་ནི་ཆོས་བདུན་གྱི་བདག་ཉིད་དེ། ལུས་དང་ངག་གི་ལས་གཉིས་ནི་མི་འབྲལ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་ཏེ། བསྟན་བཅོས་ཡང་དག་པའི་རིགས་པ་ལས་ཀྱང་དེ་སྐད་དུ་སྟོན་ཏོ། །བསྟན་བཅོས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས་ནི་བཤད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། ཁ་ཅིག་ནི་དྲུག་གོ་ཞེས་ཟེར། ཁ་ཅིག་ནི་བདུན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། དོན་ནི་མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་འབྱུང་བ་དང་མཐུན་ནོ། །ཁ་ཅིག་ནི་བརྒྱད་དོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་ནི་ཡང་དག་པའི་ངག་དང༌། ལས་ཀྱི་མཐའ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །བསྟན་བཅོས་མངོན་པ་སྣ་ཚོགས་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས། ལམ་གྱི་ཡན་ལག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ངག་དང༌། ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་དང༌། ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་དང༌། །ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། ཆོས་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་ནི་ལས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་དང༌། ལམ་གྱི་ཡན་ལག་བརྒྱད་གནས་སྐབས་གང་ལ་བརྟེན་ནས་བསྟན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། བསྟན་བཅོས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་དང་སྦྱར་ན། བཤད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། ཁ་ཅིག་ན་རེ་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་ལ་ནི་ཡང་དག་པའི་ལམ་བརྒྱད་རྣམ་པར་གཞག་གོ །བསྒོམ་པའི་གནས་སྐབས་ལ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམ་པར་གཞག་གོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ། མཐོང་བའི་ལམ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཅེས་བྱའོ། །བསྒོམ་པའི་ལམ་ནི་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེའོ། །དཔྱད་པ་དག་གི་ཡང་དག་པའི་དོན་ནི་བཤད་པ་སྔ་མ་ཡང་


DTG118_Page_0402
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ཀྱང་བཤད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། བཤད་པ་གཅིག་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས་བསྟན་པ་དང་མཐུན་ནོ། །གཅིག་ནི་འདི་སྐད་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་སུ་ཡོད་དོ། །འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་ནི་མཐོང་བ་དང༌། བསྒོམ་པའི་གཉི་ག་ལ་ཡོད་དོ་ཞེའོ། །འདིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བསྟན་བཅོས་དང་སྦྱར་ན། འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་བ་ལས་བཤད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། ཕལ་ཆེར་བསྟན་བཅོས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས་བསྟན་པ་དང་མཐུན་ནོ། །བསྟན་བཅོས་ཆོས་མངོན་པ་སྣ་ཚོགས་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་དང༌། དབུས་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་ལའོ། །འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་ལའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་བཤད་པ་ལས། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་མོ། །འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་ལས། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ནི་མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པ་གཉིས་ཀར་གཏོགས་སོ། །གཞན་བདུན་ནི་བསྒོམ་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་ལའོ། །འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་ལས། ཡང་དག་པའི་ངག་དང་ལས་ཀྱི་མཐའ་དང༌། འཚོ་བ་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་ཁོ་ནར་རྣམ་པར་གཞག་གོ་ཞེས་བཤད་དེ། གཞན་གྱི་བཤད་པ་ནི་མེད་དོ། །འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་དོན་རྒྱར་ཆེར་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་དག་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་དེ་དག་མཐོང་ནས་འདི་སྙམ་བགྱིད་དེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་འདི་དག་ནི་དམིགས་པ་དང་བཅས་པའི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ལ་གནས་ཤིང་སོ་སོ་ནས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་སྟོན་པས་ཤེས་པ་བརྡ་སྤྲོད་པར་བགྱིད་པས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གསུམ་པ་བདག་ཉིད་ཀྱི་བསམ་པ་གང་ཡིན་པ་ཉིད་སྨོས་


DTG118_Page_0403
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ་སྟེ། བདག་ཉིད་ཀྱི་བསམ་པ་མདོར་བསྟན་པ་དང༌། བདག་ཉིད་ཀྱི་བསམ་པ་བཟླས་ཏེ་གསོལ་བ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོ་བདག་ཉིད་ཀྱི་བསམ་པ་མདོར་བསྟན་པའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན། མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་གྱིས་མངོན་དུ་ཟིན་པའི་སླད་དུ། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རོ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་མ་འཚལ་བ་ཤ་སྟག་ལགས་སོ་སྙམ་བགྱིད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་བདག་ཉིད་ཀྱི་བསམ་པ་བཟླས་ཏེ་གསོལ་བའོ། །དེའི་སྲད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ལེགས་པར་གསུངས་པ་ལགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི། གསུམ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ལེགས་པར་གསུངས་པ་ཡིན་པར་མདོ་ཙམ་དུ་བསྔགས་པ་དང༌། བསྔགས་པར་བྱ་བའི་བསྟན་པ་སྨོས་པ་དང༌། གཞན་དག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་སྐད་དུ། དོན་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཕྲ་བ་མཆོག་ཏུ་ཕྲ་བ། ཟབ་པ་མཆོག་ཏུ་ཟབ་པ་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་མཆོག་ཏུ་རྟོགས་པར་དཀའ་བ། ཐམས་ཅད་རོ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཉིས་པ་བསྔགས་པར་བྱ་བའི་བསྟན་པ་སྨོས་པ་སྟེ། ཕྲ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གི་དོན་ནི་སྔར་གོང་དུ་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འཕགས་པའི་བསྟན་པ་ཉིད་ལ་ཞུགས་པའི་དགེ་སློང་གིས་ཀྱང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རོ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཤིན་ཏུ་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་ལགས་ན། འདི་ལས་སླད་རོལ་པའི་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་འཚལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གསུམ་པ་གཞན་དག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ཐེག་པ་གཉིས་དང༌། མུ་སྟེགས་རྣམས་ཀྱིས་རོ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་


DTG118_Page_0404
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དག་ཐམས་ཅད་ནི་འདིར་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ།། །།བམ་པོ་བཅོ་བརྒྱད་པ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི། གསུམ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །སྔར་བཤད་པ་རྣམས་བདེན་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་དང༌། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་ལས་བརྩམས་ནས་རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། གང་བསམས་པའི་དངོས་པོ་དེ་དག་བདེན་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་དང༌། གང་བསྔགས་པར་བྱ་བ་དེ་བདེན་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་བར་བསྟན་པའོ། །འདི་ནི་དང་པོ་གང་བསམས་པའི་དངོས་པོ་དེ་དག་བདེན་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་སྟེ། མངོན་པར་རྟོགས་པ་གཅིག་ཁོ་ན་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་ཚིག་ཟློས་བུར་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །རབ་འབྱོར་ངས་ནི་ཕྲ་བ་མཆོག་ཏུ་ཕྲ་བ་ཟབ་པ་མཆོག་ཏུ་ཟབ་པ། རྟོགས་པར་དཀའ་བ་མཆོག་ཏུ་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་རོ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཏེ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཀྱང༌། གཞན་དག་ལ་བསྙད་ཅིང་རབ་ཏུ་བསྟན། རྣམ་པར་བཤད། གདགས་པར་བྱས། གསལ་བར་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་གང་བསྔགས་པར་བྱ་བ་དེ་བདེན་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་པར་བསྟན་པ་སྟེ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཇི་སྐད་དུ་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་བཞིན་དུ། ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་ལ་སོགས་པ་རོ་གཅིག་པའི་དོན་དམ་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱང་ཐུགས་སུ་ཆུད་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ལ། གཞན་དག་ལ་ཡང་གོ་བར་མཛད་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བཤད་པའི་རྣམ་གྲངས་གཞན་དུ་ན་སྔ་མ་ནི་བདག་དང་གཞན་སད་པར་མཛད་པ་སྤྱིར་བསྔགས་པའོ། །ཕྱི་མ་ནི་བདག་དང་གཞན་སད་པར་མཛད་པ་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་བསྔགས་པ་སྟེ། བདག་དང་གཞན་སད་པར་མཛད་པའི་བསྔགས་པ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཚིག་ཟློས་བུར་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་


DTG118_Page_0405
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པས་ནི་གཉིས་པ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་ལས་བརྩམས་ནས་རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་བཤད་པ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་བརྟག་པ་དང༌། རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང་གཉིས་བསྟན་ཏེ། འདི་ནི་དང་པོ་བརྟག་པའོ། །རབ་འབྱོར་ངས་ནི་ཕུང་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་དག་པའི་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པའི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཡིན་པར་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གཉིས་པ་རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་བཤད་པ་བསྟན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་བསྟན་ཏེ། ཆོས་དང༌། དཔེ་དང༌། དཔེ་དང་དོན་དུ་སྦྱར་བའོ། །ཆོས་ཀྱང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ་སྟེ། རྣམ་པར་དག་པའི་དམིགས་པ་ལས་བརྩམས་ནས་རོ་གཅིག་གི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་དང༌། རབ་འབྱོར་དགེ་སློང་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་ཁྱབ་པའི་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་བརྩམས་ནས་རོ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་དང༌། རབ་འབྱོར་ཇི་ལྟར་ཕུང་པོ་དེ་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་སྐྱོན་རྣམ་པ་གསུམ་དང་བྲལ་བར་རོ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། མཇུག་བསྡུ་བའོ། །རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། རྣམ་པར་དག་པའི་དམིགས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་བསྟན་པ་དང༌། རྣམ་པར་དག་པའི་དམིགས་པ་དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་རྣམ་པར་དག་པའི་དམིགས་པས་རོ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པའོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་དམིགས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་བསྟན་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། ཕུང་པོའི་རྣམ་པར་དག་པའི་དམིགས་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་བསྟན་པ་དང༌། ཟླས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་དག་པའི་དམིགས་པས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོའོ། །དེ་ལ་ཕུང་པོ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཕུང་པོ་ནི་ལྔ་སྟེ། གཅིག་པོ་ན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ཅེས་གསུངས་སོ། །ཡང་ན་ཟག་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་གཅིག་ཁོ་ན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ཅེས་གསུངས་སོ། །དེ་ནི་འདི་


DTG118_Page_0406
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྐད་དུ་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཡོད་དེ། དེ་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་དམིགས་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། ཡུལ་འདི་ལ་དམིགས་པའི་དབང་གིས་སེམས་རྣམ་པར་དག་པ་ཡང་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་བཤད་པའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་ལས། རྣམ་པར་དག་པའི་དམིགས་པ་ནི། །རྟག་ཏུ་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་མེད། །དགེ་དང་བདེ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད། །ཐམས་ཅད་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་འབྱུང་སྟེ། འདི་ཉིད་ཀྱི་འགྲེལ་པ་ལས། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ནི་གཅིག་པ་དང་ཐ་དད་པ་ཉིད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་དག་པའི་དམིགས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡུལ་ལ་དམིགས་པའི་དབང་གིས་སེམས་རྣམ་པར་དག་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཞིབ་ཏུ་དེ་ཉིད་ལས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །མདོ་ལས་སྔར་གོང་དུ་ཚིག་འདི་ལྟ་བུ་གསུངས་པ་མེད་ན། ཅིའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཞེས་གསུངས། མདོ་སྡེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་དང༌། མདོ་སྡེ་ཚད་མེད་པ་རྣམས་ལས་དེ་བཞིན་ཉིད་གསུངས་སོ། །ངས་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དང༌། ཟས་དང༌། བདེན་པ་དང༌། ཁམས་དང༌། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་སྤོང་བ་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང༌། དབང་པོ་དང༌། སྟོབས་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། ལམ་གྱི་ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་ལ། རྣམ་པར་དག་པའི་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཡིན་པར་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་ཟླས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་དག་པ་དམིགས་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་བཤད་པ་སྟེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་དོན་གྱིས་ཆོས་རྣམས་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་དམིགས་པ་དེ་ཡང༌། ཕུང་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་རོ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གཉིས་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་དམིགས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། རོ་གཅིག་


DTG118_Page_0407
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་མཚན་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། ཕུང་པོ་རྣམས་ལས་བརྩམས་ནས་རོ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་དང༌། ཟླས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པའི་རོ་གཅིག་བའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་བར་བཤད་པའོ། །འདི་ནི་དང་པོ་ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པའི་དམིགས་པ་ལས་བརྩམས་ནས། རོ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་སྟེ། ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་བའི་དམིགས་པ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཐ་དད་པ་མེད་པའི་དོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་རོ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕུང་པོ་ལ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་མཆེད་ཐམས་ཅད་ནས། ལམ་གྱི་ཡན་ལག་གི་བར་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་རོ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཐ་དད་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་ཟླས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པའི་རོ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་རབ་འབྱོར་རིགས་པ་དེས་ན་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ནི་ཐམས་ཅད་རོ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་རོ་གཅིག་པ་ཡིན་པར་བཤད་པའི་མཇུག་བསྡུ་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་སྔར་གོང་དུ་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པའི་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དང༌། དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་རིགས་པ་དེས་ན་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རབ་འབྱོར་དགེ་སློང་རྣལ་འབྱོར་པ་ནི་ཕུང་པོ་གཅིག་གི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། དོན་དམ་པ་དང༌། ཆོས་བདག་མེད་པ་ཉིད་རབ་ཏུ་རྟོགས་ནས། ཡང་དེ་ཉིད་ལས་གཞན་པའི་ཕུང་པོ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དང༌། ཟས་དང་བདེན་པ་དང༌། ཁམས་དང༌། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་སྤོང་པ་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང༌། དབང་པོ་དང༌། སྟོབས་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། ལམ་གྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ཀྱིས་སོ་སོ་ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། དོན་དམ་པ་དང༌། ཆོས་བདག་མེད་པ་ཉིད་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བར་


DTG118_Page_0408
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མི་བྱེད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གསུམ་པ་ཀུན་དུ་ཁྱབ་པའི་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་བརྩམས་ནས། རོ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཀུན་དུ་ཁྱབ་པའི་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། དོན་དམ་པ་དང༌། ཆོས་བདག་མེད་པ་ཉིད་དོ། །གསུམ་པོ་འདི་དག་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་གསུམ་པོ་འདི་དག་ལ་རོ་གཅིག་པ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། མཇུག་བསྡུ་བའོ། །རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མི་མཐུན་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། མཐུན་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོའོ། འདི་ལྟར་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ནི་དོན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དང་ལྡན་པས། འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མདོ་ལས་ནི་མིང་བཅུ་གཉིས་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང༌། ཆོས་ཉིད་དང༌། ཡང་དག་པ་ཉིད་དང༌། རྣམ་པར་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་དང༌། མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། སྐྱོན་མེད་པ་ཉིད་དང༌། ཆོས་ངེས་པ་ཉིད་དང༌། ཆོས་གནས་པ་ཉིད་དང༌། ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང༌། ནམ་མཁའི་ཁམས་དང༌། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དབྱིངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་བསྟན་པ་གཞན་དག་ལས་འབྱུང་བ་ནི་འདིར་བརྗོད་ཀྱིས་མི་རྫོགས་སོ། །འདིར་རེ་ཞིག་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་བརྩམས་ནས་རོ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས་ཇི་སྐད་དུ། དེ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པ་ཉིད་དེ་མི་བདེན་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་པ་ཉིད་དེ། རྣམ་པར་འགྱུར་བ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་ཏོ། །འདི་ལྟར་ཡང་དག་པ་ཉིད་དེ། གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་རྟག་པར་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ནི་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་མེད་པ་ཡང་དག་པའི་དོན་ཏོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །སྔར་གོང་དུ་ཡང་དག་པའི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ནི་ཐ་སྙད་དང་བྲལ་པའོ་ཞེས་མ་བསྟན་ཏམ་ཞེ་ན། ཅིའི་ཕྱིར་འདིར་དེ་བཞིན་


DTG118_Page_0409
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིད་ཅེས་བརྗོད་ཅེ་ན། རྒོལ་བ་འདིའི་ལན་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས་ཇི་སྐད་དུ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་བཏགས་པ་ཙམ་གྱི་མིང་ཡིན་ཏེ། མེད་པར་འདོད་པ་དགག་པའི་ཕྱིར་ནི་ཡོད་དོ་ཞེས་བཤད་ལ། ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་དགག་པའི་ཕྱིར་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་སྒྱུ་མ་ཉིད་དུ་འཛིན་བར་མ་གྱུར་ཅིག་སྙམ་པའི་ཕྱིར་ནི་ཡང་དག་པ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་དོན་དམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དམ་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་དམ་པའོ། །དོན་ནི་ཡུལ་གྱི་དོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་ཉིད་འདི་ཡེ་ཤེས་དམ་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་དམིགས་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་གྱི་དོན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་བཤད་པ་ལས། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པ་བདུན་ལ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཡེ་ཤེས་དམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་དམིགས་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་འདི་ལྟ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། རྗེས་ལས་ཐོབ་པའི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དོན་དམ་པ་འདི་སྤྲོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་གཞན་གྱི་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་གཞན་པའི་དོན་རྣམས་ནི་བདེན་པ་གཉིས་བསྟན་པ་དག་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་ཆོས་བདག་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། བསྟན་བཅོས་མངོན་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས། ཇི་སྐད་དུ་བདག་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཇི་ལྟར་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་བདག་ཏུ་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ལྟར་ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་ནི་མཚན་ཉིད་དེ་མ་ཡིན་པ་དེས་ནི་ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་ལ་བདག་གི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར། བདག་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། བསྟན་བཅོས་མངོན་པ་སྣ་ཚོགས་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས་ཀྱང་དེ་སྐད་དུ་སྟོན་ཏོ། །སྟོང་པ་དང་བདག་མེད་པ་ལ་བྱེ་


DTG118_Page_0410
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྲག་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། བསྟན་པ་རྣམས་ལ་སོ་སོ་ནས་བཤད་པ་མི་མཐུན་ཏེ། མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་དང་སྦྱར་ན། བཤད་པ་མི་མཐུན་པ་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས་བདག་གིར་ལྟ་བ་དང༌། མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པའོ། །བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་བདག་མ་ཡིན་པའོ། །གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་ནད་ཀྱི་སྐྱེས་བུ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་སྟོང་པའོ། །རང་དབང་མེད་པའི་ཕྱིར་བདག་མ་ཡིན་པའོ། །གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས། འདི་ལ་བདག་མེད་པའི་ཕྱིར་སྟོང་བའོ། །བདག་ཉིད་ཀྱིས་བདག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བདག་མ་ཡིན་པའོ། །གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས། བདག་གིར་ལྟ་བའི་གཉེན་པོའི་ཕྱིར་སྟོང་པའི་རྣམ་བསྒོམ་མོ། །བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་གཉེན་པོའི་ཕྱིར་བདག་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་མོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །བསྟན་བཅོས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས་ཀྱང་བཤད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་འབྱུང་བའི་དངོས་པོ་གཉིས་དང་མཐུན་ནོ། །བསྟན་བཅོས་ཡང་དག་པའི་རིགས་པ་ལས། དབང་བྱེད་པའི་བདག་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པའོ། །བདག་གི་མཚན་ཉིད་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་བདག་མ་ཡིན་པའོ། །གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་བདག་གིར་ལྟ་བའི་གཉེན་པོའི་ཕྱིར་སྟོང་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་མོ། །བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་གཉེན་པོའི་ཕྱིར་བདག་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པ་བསྒོམ་མོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་རྫས་སུ་མི་མཐོང་བ་ནི་སྟོང་པ་ཞེས་བྱའོ། །བདག་མི་མཐོང་བ་ནི་བདག་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །བསྟན་བཅོས་མངོན་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས། སྟོང་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། གང་ལ་གང་མེད་པ་དེ་ནི་རིགས་པ་དེས་སྟོང་པར་ཡང་དག་པ་རྗེས་སུ་མཐོང་བ་སྟེ། འདི་ལ་ལྷག་མ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདིར་ཡོད་པའོ་ཞེས་རིགས་པ་ངེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོད་པར་ཤེས་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཤིན་ཏུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་ན་ཅི་ཞིག་མེད་ཅེ་ན། །ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ལ་རྟག་པ་དང༌། བརྟན་པ་དང༌།


DTG118_Page_0411
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐེར་ཟུག་དང༌། མི་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་བདག་དང༌། བདག་གི་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། རིགས་པ་དེས་དེ་དག་ཀུན་སྟོང་པའོ། །དེ་ལ་ལྷག་མ་ཡོད་པ་ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། གང་ལ་བདག་མེད་པ་ཉིད་དེ། དེ་ལྟར་བདག་ནི་མེད་ཀྱི་བདག་མེད་པ་ཉིད་ཡོད་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང་བསྟན་བཅོས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གྲུབ་པ་ལས་ཆོས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱའི་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཟུགས་མི་རྟག་པ་དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་མི་རྟག་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། གཟུགས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མི་རྟག་པའོ། །སྟོང་པ་ནི་ཇི་ལྟར་བུམ་པའི་ནང་ན་ཆུ་མེད་པས། བུམ་པ་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ། ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དག་ལ་ཤེས་པའི་བདག་མེད་པའི་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ཀྱི་ནང་ནས་འཕགས་པའི་སྤྱོད་པ་བསྟན་པའི་ལེའུ་ལས། སྤྱོད་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། སྟོང་པའི་སྤྱོད་པ་དང༌། བདག་མེད་པའི་སྤྱོད་པའོ། །ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དག་ལ་སེམས་ཅན་མི་དམིགས་པ་ནི་སྟོང་པའི་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་ནི་བདག་མེད་པའི་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། དོན་དམ་པའི་དེ་ཁོ་ནའི་རྗེས་སུ་འབྲང་ཞིང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཤེས་པས་གནས་བྱས་པའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་དུ་རོ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ལ་ངེས་པར་རྟོགས་པས། མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་མཐུན་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པས་རོ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པའོ། །མདོའི་ཚིག་འདི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡང་སོ་སོ་ནས་བཤད་པ་མི་མཐུན་ཏེ། ཁ་ཅིག་ན་རེ། འདི་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཕུང་པོ་གཅིག་ཁོ་ནའོ་ཞེས་ཐ་དད་པའི་དགག་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གཉིས་པ་ཁོ་ན་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཕུང་པོ་གཞན་ལ་སོགས་པ་དགག་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཕུང་པོ་འདི་གཅིག་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བསྟན་པའོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ་དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་ཕུང་པོ་འདི་གཅིག་ཁོ་ནའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། དོན་དམ་


DTG118_Page_0412
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་དང༌། ཡོད་པ་དང༌། མེད་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཆོས་བདག་མེད་པའི་ཡུལ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་གནས་བྱས་པའི་ཕྱིར། རྗེས་ལས་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་རོ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ངེས་པར་རྟོགས་པས། མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་རོ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་དང༌། ཆོས་གཉིས་བདག་མེད་པའི་ཤེས་པ་སྟེ། གཞན་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་རྣལ་འབྱོར་པ་དག་འདི་ལྟར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་གནས་བྱས་པའི་ཕྱིར། ཤེས་པ་འདི་དག་གིས་ཐམས་ཅད་དུ་རོ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་ངེས་པར་རྟོགས་པས་མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ། །གཞན་ནི་དང་པོ་བཞིན་དུ་བཤད་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་གཞན་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ་ཞེའོ། །གོང་མ་དེ་དག་ཀྱང་མདོར་བསྡུ་ན། བཤད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཁ་ཅིག་ནི་ཆོས་འདི་འབའ་ཞིག་རོ་གཅིག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། འདི་ལ་བཤད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་པ་ཡང་སྔ་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ཕུང་པོ་གཅིག་པོ་འདི་འབའ་ཞིག་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། འདི་ལ་བཤད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་པ་ཡང་གོང་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །འདི་ལྟར་གོང་དུ་བསྟན་པ་དེ་དག་ཀྱང་བཤད་པ་རྣམ་པ་དགུར་འགྱུར་ཏེ། ཡང་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་ཙམ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཕུང་པོ་གཅིག་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། འདི་ལ་བཤད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་པ་ཡང་གོང་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བཤད་པ་ཡོད་ཀྱང་ཚིག་བདེན་པ་མ་ཡིན་པས་བཤད་པའི་དོན་མདོར་བསྡུ་ན། མདོའི་ཚིག་སྔ་མ་ནི་ཆོས་གཞན་ལ་དོན་དམ་པ་ཡིན་པར་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་ཕྱིར་མི་མཐུན་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཞེས་བྱའོ། །མདོའི་ཚིག་འདི་ནི་ཕུང་པོ་གཅིག་ཁོ་ན་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བར་སྒྲུབ་པས། རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་རྣམ་པར་


DTG118_Page_0413
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཤད་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པས་མདོའི་ཚིག་འདི་གཉིས་ཀྱི་བཤད་པ་བྱས་པ་ལས། མདོའི་ཚིག་སྔ་མ་ནི་ཡུལ་རྣམ་པ་གསུམ་པ་རྟོགས་པར་བཤད་པའོ། །མདོའི་ཚིག་ཕྱི་མ་ནི་ངེས་པར་རྟོགས་པས་མངོན་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །འདི་གསུམ་ཐ་དད་པ་ཡང་ཐེག་པ་ཆུང་ངུའི་བསྟན་པ་དང་སྦྱར་ན། ཟག་པ་མེད་པའི་དབང་པོ་གསུམ་ལ་བྱེ་བྲག་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ནི་མཐོང་བ་དང༌། བསྒོམ་པ་དང༌། མི་སློབ་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བསྟན་པ་དང་སྦྱར་ན། ས་རེ་རེ་ལ་ཡང་འཇུག་པ་དང༌། གནས་པ་དང༌། འབྱུང་བའི་ཆོས་ཡོད་པས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་རབ་འབྱོར་རིགས་པ་ངེས་ཀྱང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་རོ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་མཇུག་བསྡུ་བ་སྟེ། བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །རབ་འབྱོར་ཇི་ལྟར་ཕུང་པོ་དེ་དག་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དང༌། ཟས་དང༌། བདེན་པ་དང་ཁམས་དང༌། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་སྤོང་བ་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང༌། དབང་པོ་དང༌། སྟོབས་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། ལམ་གྱི་ཡན་ལག་དེ་དག་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གསུམ་པ་སྐྱོན་རྣམ་པ་གསུམ་དང་བྲལ་བས་རོ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་བཤད་པ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་རྣམ་པ་གསུམ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། འཇུག་བསྡུ་བའོ། །རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་པར་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོའོ། །མདོའི་ཚིག་


DTG118_Page_0414
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་ཕྱེ་ནས་བསྟན་ཏེ། ཕུང་པོ་རྣམས་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་དང༌། ཟླས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །འདི་ལྟར་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ལས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ཅན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང༌། དོན་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་ཞིག་ཡང་བཙལ་བ་དང༌། མཐར་ཕྱིན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། དོན་དམ་པ་དང༌། ཆོས་བདག་མེད་པ་ཉིད་ཀྱང༌། ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་གྱུར་ན་ནི། དེས་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། དོན་དམ་པ་དང༌། ཆོས་བདག་མེད་པ་ཉིད་ཀྱང་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཞིང་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་འདུས་བྱས་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །འདུས་བྱས་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་དོན་དམ་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །དོན་དམ་པ་ཡིན་ན་ནི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཞན་ཞིག་ཡོངས་སུ་བཙལ་དགོས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ནི་གཉིས་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་པར་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དོན་དམ་པ་ལ་སྐྱོན་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་པར་བསྟན་པ་དང༌། རབ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་མཐུན་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པས་དོན་དམ་པ་སྐྱོན་རྣམ་པ་གསུམ་དང་བྲལ་བར་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོའོ། །མདོའི་ཚིག་འདི་ཡང་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་སྨོས་པ་དང༌། སྐྱོན་རྣམ་པ་གསུམ་བསྟན་པའོ། །སྐྱོན་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་གང་དུ་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་སྐྱོན་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། རྒྱུ་དང་བཅས་པ་དང༌། རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། འདུས་བྱས་སུ་གྱུར་པ་དང༌། དོན་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། དོན་དམ་པ་གཞན་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའོ། །མདོའི་ཚིག་འདི་དང་སྦྱར་ན། མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་ནི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ཀྱིས་བསྡུས་པས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མ་ཡིན་པར་སྟོན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་ཉེ་བའི་འོད་ལ་སོགས་


DTG118_Page_0415
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་འགྲེལ་པ་ལས་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ནི་མི་རྟག་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ཙམ་དུ་སྐྱེ་བ་དང་བཅས་པ་དག་ནི་ངེས་པར་འཇིག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་མགོ་གཅིག་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཁ་ཅིག་ནི་རྟག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དོན་གཞན་ནི་འོག་ནས་རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་འབྱེད་དོ། །རབ་འབྱོར་གང་གི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། དོན་དམ་པ་དང་ཆོས་བདག་མེད་པ་ཉིད་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ཞེས་མི་བྱ་བས། རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་དང༌། འདུས་བྱས་ཀྱང་མ་ཡིན་པས་དོན་དམ་པ་ཡིན་པ་དང༌། དོན་དམ་པ་འདི་ཐོབ་ནས། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཞན་ཡོངས་སུ་བཙལ་མི་དགོས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གཉིས་པ་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པས་དོན་དམ་པ་སྐྱོན་རྣམ་པ་གསུམ་དང་བྲལ་བར་བསྟན་པའོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དོན་དམ་པ་སྐྱོན་རྣམ་པ་གསུམ་དང་བྲལ་བར་ཡང་དག་པར་བཤད་པ་དང༌། རྟག་པ་རྟག་པའི་འདུ་ཤེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་ཡང་རིགས་པས་བསྒྲུབ་པའོ། །འདི་ནི་དང་པོ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཐ་དད་པར་འགྱུར་བ་ལ་སྐྱོན་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པ་ནི་རོ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་སྐྱོན་རྣམ་པ་གསུམ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྟག་པ་རྟག་པའི་དུས་དང༌། ཐེར་ཟུག་ཐེར་ཟུག་གི་དུས་སུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་ཡང་རུང་འཇིག་རྟེན་དུ་མ་བྱུང་ཡང་རུང༌། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་གཞག་པ་རྣམ་པར་གནས་པ་ནི་ཡོད་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་ཡང་རིགས་པས་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ཡང་དོན་དམ་པ་རོ་གཅིག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་རྟག་པ་དང༌། ཐེར་ཟུག་གི་དུས་སུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་ཡང་རུང༌། འཇིག་རྟེན་དུ་མ་བྱུང་ཡང་རུང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་རྣམ་པར་གནས་ཤིང༌། ཡང་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་དང༌། མཚན་མ་སྣ་ཚོགས་མེད་པར་གྱུར་པའོ། །ཚིག་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་ལས་ནི་ཐེར་ཟུག་དང༌། རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང༌། ཆོས་གནས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་བར་དུ་འབྱུང་སྟེ། སློབ་དཔོན་ཡང་དག་


DTG118_Page_0416
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བདེན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། ལམ་གྱི་མདུན་རོལ་གྱི་གནས་སྐབས་ན་ཡང༌། སྔ་ནས་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཐེར་ཟུག་ཅེས་བྱ་སྟེ་སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་ནས་གདོད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལམ་གྱི་བར་དང༌། ཐ་མའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་དོན་གྱི་ཚུལ་འདི་འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྟག་པ་ཞེས་བརྗོད་དེ། སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་བའི་འོག་ཏུ་ཡང་དོན་གྱི་ཚུལ་ལ་ཟད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་གནས་པ་སྟེ། ལམ་གྱི་མདུན་རོལ་གྱི་གནས་སྐབས་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་གཞི་བྱེད་པས། སེམས་ཅན་རྣམས་འདིའི་དབང་གིས་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་འདྲེན་ཅིང་འབྱུང་བར་བྱེད་པ་སྟེ། ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་བར་མ་རྣམས་སུ་དབྱིངས་ནི་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་གཞི་བྱེད་དེ། སྤྱོད་པ་ཚད་མེད་པ་རྣམས་འདྲེན་ཅིང་འབྱུང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་གནས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་གནས་སྐབས་སུ་ཕྱིན་པ་ཐོབ་པ་སྟེ། ལམ་གྱི་ཐ་མའི་གནས་སྐབས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཕྱིན་ནས་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་རྟག་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །མདོ་འདི་ལས་རྟག་པ་རྟག་པའི་དུས་དང༌། ཐེར་ཟུག་གི་དུས་སུ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་རོ་གཅིག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་གཟོད་མ་ནས་སྔར་ཡང་གཅིག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པས། རྟག་པ་རྟག་པའི་དུས་ཞེས་བྱའོ། །ཕྱིས་ཀྱང་གཅིག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པས། ཐེར་ཟུག་ཐེར་ཟུག་གི་དུས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དུས་འདི་ལྟ་བུ་རྣམས་སུ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་རྣམ་པར་གནས་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་རྣམ་པར་གནས་པ་འདི་ཡང་དོན་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། །དཔེ་གཞན་གཉིས་དང་སྦྱར་ན་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ་སྟེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། གནས་པ་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་བྱས་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་ནི་གཉིས་སུ་ཕྱེ་ནས་བསྟན་ཏེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་


DTG118_Page_0417
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལ་རྣམ་པ་ལྔར་གཞག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་ཕྱེ་ནས་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང༌། ཆོས་གནས་པའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དེ་དག་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་གྲགས་པའི་རིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཉིད་དོ། །ཇི་ལྟར་གྲགས་པ་དེ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་རིགས་པའི་ཚིག་དང་ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་ནི་ཆོས་གནས་པའོ། །ཆོས་གནས་བ་དེའི་རྒྱུ་ཆོས་ཉིད་དེ་ཡིན་པས་ན། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་དབྱིངས་ཞེས་བྱ་བ་འབྱུང་སྟེ། བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ནི་རྟེན་ཅང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དེ་སྨོས་པས། དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དག་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ན་བསྟན་བཅོས་དེ་ལས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དེ་དག་ལ་ཚིག་འདི་གསུམ་ཡོད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་གྱི། དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་ཚིག་གསུམ་བཤད་པའི་དོན་ལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་རབ་འབྱོར་རིགས་པ་དེས་ཀྱང༌། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་རོ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་མཇུག་བསྡུ་བ་སྟེ། །བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །རབ་འབྱོར་དཔེར་ན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་རྣམ་པ་གཅིག་མ་ཡིན་པ་ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ལ་ནམ་མཁའ་ནི་མཚན་མ་མེད་པ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་འགྱུར་བ་མེད་པ་སྟེ། ཐམས་ཅད་དུ་རོ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གཉིས་པ་དཔེས་བསྟན་པའོ། །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་རྣམ་པ་གཅིག་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། དང་པོ་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དང༌། རྒྱུར་བྱས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །


DTG118_Page_0418
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཉིས་པ་ནི་བསྟན་བཅོས་ཡོད་པ་ལ་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། བསྟན་དུ་མེད་པ་ལ་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། བསྟན་དུ་ཡང་མེད་ལ་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་ལྟ་བ་གསུམ་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། གསུམ་པ་ནི་རྣམ་པར་འགྱུར་ཞང་འཇིག་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། སྔ་མའི་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་དེ་དག་རྣམ་པར་འགྱུར་ཞིང་འཇིག་པ་དང་བཅས་པས་རྣམ་པར་འགྱུར་ཞིང་འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། རྣམ་པ་འདི་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་རྣམ་པ་གཅིག་མ་ཡིན་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་ན་ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་ཀྱང་བྱའོ། །ནམ་མཁའ་ལ་རྒྱུར་བྱས་པའི་མཚན་མ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་མཚན་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །བསྟན་དུ་ཡོད་ལ་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་བྱེ་བྲག་གི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་སོ། །ཚིག་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་ལས་ནི་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་འགྱུར་ཞིང་འཇིག་པ་ཡང་མེད་པས་འགྱུར་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མཚན་ཉིད་འདི་གསུམ་དང་ལྡན་པས་རོ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་པ་དང༌། མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རོ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པ་དཔེ་དང་དོན་དུ་སྦྱར་བའོ། །དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགོངས་པ་ཟབ་མོ་རྣམ་པར་དགྲོལ་བའི་མདོ་ལས་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མཚན་ཉིད་གཉིས་དང་ལྡན་ཏེ་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པའོ། །དོན་དམ་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་གཅིག་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་མདོ་ལས་དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ནི་གཟུགས་སུ་གྱུར་པ་སྣ་ཚོགས་གི་རྣམ་པ་


DTG118_Page_0419
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐམས་ཅད་ལ་ཀུན་ན་ཡོད་ཀྱང༌། དེས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡང་མ་ཡིན། སྣ་ཚོགས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། ར་གཅིག་གོ །དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པ་ཡང༌། ཤེས་བྱ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཀུན་ནས་ཡོད་ཀྱང་དེས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། །རོ་གཅིག་གོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འཇུག་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ་གཅིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་གཅིག་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གསུངས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གཉིས་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་མདོར་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བསྟན་པའི་གླེང་བསླང་བ་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་སྨོས་ནས་མདོར་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོའོ། །ཐམས་ཅད་རོ་གཅིག་མཚན་ཉིད་དོན་དམ་འདི། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཐ་དད་མེད་པར་གསུངས། །གང་ཞིག་དེ་ལ་ཐ་དད་རྣམ་རྟོག་པ། །དེ་ནི་ངེས་རྨོངས་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཉིད་སྨོས་ནས་མདོར་བསྟན་པའོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱེད་དང་པོས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མཚུངས་པར་གསུངས་པས་རོ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བསྔགས་པ་བརྗོད་པའོ། །ཕྱི་མའི་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་ནི་རྨོངས་པ་དག་ཐ་དད་པར་འཛིན་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་ཅིང༌། དོན་ཉིད་ཤིན་ཏུ་ཟབ་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་ཕྱེད་དང་པོའི་རྐང་པ་དང་པོ་གཅིག་གིས་ནི་རོ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པར་བསྟན་ཏོ། །འོག་མས་ནི་དོན་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་མཚུངས་པར་གསུངས་པ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ན་དོན་


DTG118_Page_0420
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དམ་འདི། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཐ་དད་མེད་པར་གསུངས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཐ་དད་མེད་པ་ཉིད་ནི་རོ་གཅིག་པའི་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱེད་འོག་མའི་དང་པོས་ནི་ཐ་དད་པར་བརྟགས་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་ཏོ། །ཚིག་ཐ་མས་ནི་བརྟགས་པའི་གནས་བསྟན་ཏོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་ཡང་ཚིག་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་དང་སྦྱར་ན། དེ་ལས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་རྐྱང་པ་ཡང་འབྱུང་སྟེ། དེ་དཔེ་ངེས་པ་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་དགོངས་པ་ཟབ་མོ་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་འདི་དང༌། དགོངས་པ་ཟབ་མོ་རྣམ་པར་དགྲོལ་བའི་མདོ་ལས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱི་མ་དེ་མི་འབྱུང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་མཇུག་ཏུ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཚིག་དེ་ཡང༌། སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པའི་བརྗེད་བྱང་ལས། ཚིག་ཕྱི་མ་འདི་དག་ནི་བསྟན་པ་གནས་པར་གཏོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པས་ལེའུ་འདི་ཉིད་ཀྱི་ནང་དུ་གཏོགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། མཇུག་གི་བསྟན་པ་གནས་པར་གཏོགས་པའི་ཚིག་འདིར་གཞག་པ་ཡིན་པས་དེ་སྐད་བཤད་པ་འདི་ཡང་མདོ་སྡེ་འདི་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མདོ་སྡེའི་མཇུག་གི་ཚིག་མངོན་པར་བསྟོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་ཐ་མར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དགོངས་པ་ཟབ་མོ་རྣམ་པར་དགྲོལ་བའི་མདོ་ལས་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་གསུངས་པ། །ཐམས་ཅད་རོ་གཅིག་མཚན་ཉིད་དེ། །དོན་དམ་པ་ལ་གུད་ན་མེད། །ཐ་དད་མཐོང་བའི་ང་རྒྱལ་ཡིན། །ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཚིག་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་ལས་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་འབྱུང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལས། ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རོ་གཅིག་པས། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་མཉམ་ཉིད་གསུངས། །གང་ཞིག་དེ་ལ་ཐ་དད་འཛིན། །དེ་ནི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན། །འཁོར་བའི་རྒྱུ་དང་མི་མཐུན་པ། །ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བས་མཐོང་བར་དཀའ། །འདོད་ཆགས་གཏི་མུག་བསྒྲིབས་པའི་ཕྱིར། །ལྟ་བ་ཅན་གྱིས་རྟོགས་མི་ནུས། །ཞེས་


DTG118_Page_0421
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འབྱུང་ངོ༌། །དགོངས་པ་ཟབ་མོ་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་ལས། སེམས་དང་ཡིད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལེའུ་སྟེ་གསུམ་པའོ།། །།བམ་པོ་བཅུ་དགུ་པ། ལེའུ་འདི་གཅིག་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། ལེའུ་འདི་ཉིད་ཀྱི་མིང་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། མདོའི་ཚིག་འདི་ཡང་རྣམ་པར་བཤད་པའོ།། དེ་ལ་སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་དང་ཡིད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མིང་ལ་ཡང་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་ཡོད་དེ། བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་འདི་ལྟ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་སྡེ་དེ་དང་དེ་དག་ལས་སེམས་དང༌། ཡིད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དོན་ཐ་དད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གསུངས་ཏེ། བསགས་པས་ན་སེམས་སོ། །སེམས་པས་ན་ཡིད་དོ། །རྣམ་པར་རིག་པས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། །འདི་ནི་དོན་ཐ་དད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །འདི་ལྟར་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་འདི་དག་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་ཅུར་ཡང་བསྡུ་བ་ཡིན་མོད་ཀྱི། གཙོ་བོའི་རྗེས་སུ་བྱ་སྟེ་བསྟན་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་སེམས་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ས་བོན་བསགས་ནས་ཆོས་རྣམས་འབྱུང་བ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་ལ་དམིགས་ཤིང་རྟག་པར་ངེས་པར་སེམས་པས་བདག་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དྲུག་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཡུལ་ཐ་དད་པ་དྲུག་པོ་དག་ལ་རགས་པར་གཡོ་བ་དང༌། བར་དུ་ཆོད་པའི་རྣམ་པར་རིག་པས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དམ་ཡང་ན་དབྱིབས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །ལེའུ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་སྔར་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །སྒོ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་ཀྱང་ལེའུ་འདིའི་གཞུང་གིས་སྤྱིའི་མིང་གི་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་སྟོན་པས། འདིར་གཙོ་བོའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་དེའི་ཕྱིར་བརྒྱད་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ན། །ཡང་ན་འདིར་བྱེ་བྲག་གི་མིང་གི་གི་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བཤད་པ་ཡོད་ཀྱང༌། བཤད་པ་ནི་སྔ་མ་བཟང་སྟེ།


DTG118_Page_0422
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེའི་ཕྱིར་སེམས་དང༌། ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལེའུ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་ཡངས་བས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་སྐད་དུ་སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གསང་བ་ལ་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་གསུངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་ཡོངས་སུ་བརྟག་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་ལས་དོན་དམ་པ་དང༌། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ལས། དེ་ཡན་ཆད་དུ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་བཤད་ཟིན་ནས། ད་འདི་མན་ཆད་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། ཚིག་རྐྱང་པས་རྒྱལ་ཆེར་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པས་མདོར་བསྟན་པའོ། །རྒྱལ་ཆེར་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡང༌། རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། ཞུ་བ་གསོལ་བ་དང༌། ཞུས་པ་བཞིན་དུ་ལན་ཡང་དག་པར་གསུངས་པའོ། །ཞུ་བ་གསོལ་བ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། །ཞུ་བ་གསོལ་བའི་བསྟན་པ་ཉིད་སྨོས་པ་དང༌། བསྟན་པ་ལས་བརྩམས་ནས་ཞུ་བ་གསོལ་ཏེ། འདི་ནི་དང་པོའོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་གྲོས་ཡངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བློ་གྲོས་ལས་མིང་དུ་བཏགས་པ་ཡིན་ཏེ། སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པའི་བརྗེད་བྱང་ལས། བློ་གྲོས་ཡངས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་ཆོས་བཤད་པས། ཆོས་བཤད་པའི་གང་ཟག་གི་ནང་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཞན་དག་བློ་གྲོས་ཡངས་པའི་ཡོན་ཏན་འདི་ལྟ་བུ་དང་མི་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་བློ་གྲོས་ཡངས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་མོ་ལས་མིང་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །འཕགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས། ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང༌། ཤིན་ཏུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་བློ་གྲོས་ཡངས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དང༌། ཁྱིམ་པ་རྣམས་ཀྱི་གཙུག་ལག་དང་འབྲེལ་པའི་གཏམ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་མི་ཤེས་པ་གང་ཡང་


DTG118_Page_0423
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མེད་པས་བློ་གྲོས་ཡངས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས། ཤེས་རབ་དེ་ཉིད་ཚད་མེད་པ་དང༌། མཐའ་ཡས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཡངས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སེམས་དང༌། ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གསང་བའི་དོན་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ནི་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །སེམས་དང་ཡིད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གསང་བ་ལ་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱི་ན། ཇི་ཙམ་གྱིས་ན་སེམས་དང༌། ཡིད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གསང་བ་ལ་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱི་ལགས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཇི་ཙམ་གྱིས་ན། དེ་དག་སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གསང་བ་ལ་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་འདོགས་ལགས། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་བསྟན་པ་ལས་བརྩམས་ནས་ཞུ་བ་གསོལ་བའོ། །མདོའི་ཚིག་འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། གང་ཞུ་བ་ཉིད་སྨོས་པ་དང༌། ཇི་ཙམ་གྱིས་ན་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་གང་ཞུ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་སྨོས་པའོ། །ཞུ་བ་འདི་གསོལ་བ་ཡང་དགོངས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། དེ་ལ་དང་པོ་ཅི་ཙམ་གྱིས་ན་སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གསང་བ་ལ་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱི་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་སྐབས་ཞུས་པ་སྟེ། དེ་ནི་བསྟན་པ་ལས་གསུངས་པའི་དོན་ཏོ། །གཉིས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཇི་ཙམ་གྱིས་ན་དེ་དག་སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གསང་བ་ལ་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་འདོགས་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཇི་ལྟ་བུ་དག་ལས་བརྩམས་ནས་བསྟན་པ་ཉེ་བར་འདོགས་པར་མཛད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། དེ་ལ་ཉེ་བར་འདོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྣམ་པར་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་


DTG118_Page_0424
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བློ་གྲོས་ཡངས་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པའོ། །ལེགས་སོ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གཉིས་པ་ཞུས་པ་བཞིན་དུ་ལན་ཡང་དག་པར་གསུངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། ཞུ་བ་གསོལ་བ་ལ་བསྔགས་ཤིང་བཤད་པར་སྣང་བ་དང༌། བློ་གྲོས་ཡངས་པ་འདི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་ཞུས་པ་བཞིན་དུ་ལན་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཞུ་བ་གསོལ་བ་ལ་བསྔགས་པ་དང༌། བཤད་པར་བཀས་གནང་བའོ། །ཞུ་བ་གསོལ་བ་ལ་བསྔགས་པ་ཡང་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་གོ །འདི་ནི་དང་པོ་སྤྱི་བསྟན་པ་སྟེ། གང་ཞུས་པའི་དོན་དེ་ཤིན་ཏུ་ཟབ་ཅིང་ཕན་པ་རྒྱ་ཆེ་བས་དེའི་ཕྱིར་ཚིག་ཟློས་བུར་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པ་ས་བཅུའི་འགྲེལ་པ་ལས་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དེ་དག་ལ་དགེ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བསྔགས་པ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། ལེགས་སོ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་སྙན་པ་བརྗོད་པའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་ཚིག་ཡིད་ཆེས་སུ་རུང་བས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཞུ་བ་གསོལ་བས། འཁོར་མང་པོའི་ཐེ་ཚོམ་གཅོད་ཅིང་ཕན་ཡོན་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ལེགས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ་ཞེས་བཤད་དོ། །འཕགས་པ་བླ་ན་མེད་པའི་གནས་བསྟན་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་ཡོད་བཞིན་དུ་མ་གོས་མ་ཆགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལེགས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །བློ་གྲོས་ཡངས་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་འདིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་དོན་ཟབ་མོ་འདི་ལྟ་བུ་འདྲི་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གཉིས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བསྔགས་པ་བསྟན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་དོན་ཟབ་མོ་ཞུས་པ་ལ་བསྔགས་པ་ཞུ་བ་གསོལ་བ་ལ་ཕན་ཡོན་ཡོད་


DTG118_Page_0425
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་བསྔགས་པ་སྟེ་འདི་ནི་དང་པོའོ། །ཁྱོད་སྐྱེ་བོ་ཚད་མེད་པ་དག་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལ་སྙིང་བརྩེ་བ་དང༌། ལྷ་དང་མི་དང་ལྷ་མ་ཡིན་ལ་སོགས་པའི་དོན་དང༌། ཕན་པ་དང་བདེ་བ་དང་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འདི་ཉིད་འདྲི་བར་སེམས་སམ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་གཉིས་པ་ཞུ་བ་གསོལ་བ་ལ་ཕན་ཡོན་ཡོད་པར་བསྔགས་པའོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ་ཕན་ཡོན་གྱི་སྤྱི་བསྟན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལ་སྙིང་བརྩེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་ཕན་ཡོན་གྱི་བྱེ་བྲག་བསྟན་པའོ། །དེ་དག་ལ་ཕན་པ་དང༌། བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས། ཇི་སྐད་དུ་ད་ལྟར་ཕན་འདོགས་པ་ནི་བདེ་བའོ། །མ་འོངས་པ་ན་ཕན་འདོགས་པ་ནི་ཕན་པའོ། །འཇིག་རྟེན་པ་ནི་བདེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ནི་ཕན་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྡིག་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་བདེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དགེ་བ་སྡུད་པ་ནི་ཕན་པ་ཞེས་བྱའོ། །བསོད་ནམས་ནི་བདེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཡེ་ཤེས་ནི་ཕན་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །གཞན་ཡང་སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་བྱས་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་རྣམ་པ་ལྔར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ་དེའི་ཕྱིར་འགྲེལ་པ་དེ་ཉིད་ལས་འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་གྱ་ནོམ་པ་དག་གིས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་རྣམ་པར་འཇོག་པ་སྟེ། དགེ་བའི་རྒྱུ་བསྒྲུབ་ཏུ་གཞུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཕན་པ་ཞེས་བྱའོ། །བདེ་བའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་སྡིག་པ་དང་བྲལ་བར་བྱེད་པ་ནི་ཕན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དགེ་བ་སྡུད་པར་བྱེད་པ་ནི་བདེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ལས་འདྲེན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཕན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དགེ་བ་སྦྱིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཚེ་འདི་དང་ཕྱི་མ་དང༌། འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །འཇིག་རྟེན་ལ་སྙིང་བརྩེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཕན་ཡོན་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་པར་བསྟན་པའོ། །


DTG118_Page_0426
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ལྔའི་འཇིག་རྟེན་དེ་གང་གི་ལུས་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་སོ། །ལྷ་དང་མི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཕུང་པོ་ལས་གྲུབ་པའི་གང་ཟག་སྟེ། ཕུང་པོ་ལྔ་ལས་ཐ་སྙད་དུ་བཏགས་པའོ། །འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། འཇིག་རྟེན་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དང༌། ཕུང་པོ་ལྔའི་འཇིག་རྟེན་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །འདིར་ནི་བསྟན་པའི་ཕན་འདོགས་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཕུང་ཕོ་ལྔའི་སེམས་ཅན་འབའ་ཞིག་བསྟན་པའམ་ཡང་ན་ཕན་གདགས་པར་བྱ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་འཇིག་རྟེན་ཞེས་བྱ་སྟེ། འཁོར་གྱི་ནང་ནས་གོ་ཞིང་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལྷ་དང་མི་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས། བྱིས་པ་རྣམས་ལ་ངས་ནི་དེ་མ་བསྟན། །ཞེས་མ་གསུངས་སམ་ཞེ་ན། ཅིའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ལ་སྙིང་བརྩེ་བ་དང་ལྷ་དང་མི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས། སྨྲས་པ། བསྟན་པ་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་ནི་དོན་མང་སྟེ། འདི་ལྟར་གལ་ཏེ་སྡིག་པ་ལས་བྲལ་ཞིང་དགེ་བ་ལ་གཟུད་པར་མཛད་ན་ནི། རིགས་པ་ཡོད་པ་དང༌། རིགས་པ་མེད་པ་ཡང་སྡུད་པར་མཛད་ལ། གལ་ཏེ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་གཟུད་པར་མཛད་ན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཅན་དང༌། །རིགས་མ་ངེས་པའི་ཆེད་ཁོ་ནར་གསུངས་པར་མཛད་པས་སོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ལེགས་པར་ཉོན་ཅིག་དང༌། ངས་ཁྱོད་ལ་སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གསང་བའི་དོན་བཤད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་བཤད་པར་བཀས་གནང་བའོ། །དེ་ལ་ལེགས་པར་ཉོན་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སློབ་དཔོན་ཡོན་ཏན་བྱིན་གྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། ལེགས་པར་ཉོན་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པ་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་པའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས། ལེགས་པར་ཉོན་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་འདི་ལྟ་བུ་ངེས་པར་ཉོན་ཅིག་ཅེས་བསྐུལ་བའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །བློ་གྲོས་ཡངས་པ་འདི་ལྟར་ཤེས་པར་


DTG118_Page_0427
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་སྟེ། འགྲོ་བ་དྲུག་གི་འཁོར་བ་འདི་ན་སེམས་ཅན་གང་དང་གང་དག་སེམས་ཅན་གྱི་རིགས་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་གཏོགས་པ་ཡང་ན་སྒོ་ང་ལས་སྐྱེས་པའི་སྐྱེ་གནས་སམ། ཡང་ན་མངལ་ནས་སྐྱེས་པའམ། ཡང་ན་དྲོད་གཤེར་ལས་སྐྱེས་པའམ། ཡང་ན་རྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་གནས་སུ་ལུས་ཀྱི་ཡན་ལག་སྐྱེ་ཞིང་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གཉིས་པ་ཞུ་བ་གསོལ་བ་བཞིན་དུ་ལན་ཡང་དག་པར་གསུངས་པ་སྟོན་ཏེ་སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་ཉིད་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་འདིར་སྔར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་བསྟན་ནས། དེའི་འོག་ཏུ་སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད་ཡང་དག་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་མདོར་བསྡུ་ན་དོན་རྣམ་པ་དྲུག་གིས་བསྟན་ཏེ། གྲངས་ཀྱི་རྣམ་པ་མང་ཉུང་བསྟན་པ་དང༌། ངེས་ཚིག་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་པ་དང༌། གནས་དང་དབང་པོ་བསྟན་པ་དང༌། དམིགས་པའི་ཡུལ་བསྟན་པ་དང༌། སེམས་ལས་བྱུང་བ་དུ་མ་དང་མཚུངས་པར་བསྟན་པའོ། །དེ་ལ་གྲངས་ཀྱི་རྣམ་པ་མང་ཉུང་བསྟན་པ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྡེ་སྣོད་རྣམས་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་དྲུག་ཁོ་ན་ཞེས་འབྱུང་གི །བདུན་དང་བརྒྱད་ཅེས་ནི་མི་སྟོན་ཏེ། ཞིབ་ཏུ་ནི་དེ་ཉིད་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །འདིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བསྟན་པ་དང་སྦྱར་ན་བཤད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ་དེ་ལ་དང་པོ་ནི་སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ལ་སོགས་པས། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་དྲུག་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་བྷ་བྱས་མཛད་པའི་བསྟན་བཅོས་དབུ་མའི་སྙིང་པོའི་ནང་ནས། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་བདུད་རྩི་ལ་འཇུག་པའི་ལེའུ་ལས། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་ལས་གུང་ན་གཞན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་དེ། མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་གིས་མ་བསྡུས་པའི་ཕྱིར། ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་དང་མཚུངས་སོ་ཞེས་བཤད་པས། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་གཞུང་གིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་ཁོ་ན་རྣམ་པར་བཞག་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གཉིས་པ་འཕགས་པ་བྱམས་པའི་གཞུང་


DTG118_Page_0428
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གིས་ནི། འཕགས་པ་གསེར་འོད་དམ་པའི་མདོ་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས། རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་ཚང་བར་རྣམ་པར་འཇོག་པས་གཞུང་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་རྒྱ་གར་ཡུལ་བའི་སློབ་དཔོན་རྣམས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བཤད་དེ། དང་པོ་ནི་སློབ་དཔོན་པོ་དྷེ་ལེའུ་ཅིས་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པ་ལ་བརྟེན་ནས། སེམས་རྣམ་པ་གཉིས་རྣམ་པར་འཇོག་གོ །དེ་ལ་དང་པོ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སེམས་ཏེ། དེ་ཡང་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་སེམས་ཞེས་བྱ་ཡང་དམིགས་པ་ཅན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་ཏེ། དད་པ་དང་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའོ་ཞེས་བཤད་དེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་གྱི་ཡིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པར་ཕྱིར་དང༌། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བཤད་ཀྱང་འགལ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཉིས་པ་ནི་སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པས་རྣམ་པར་ངེས་པའི་མཛོད་ཅེས་བྱ་བའི་བསྟན་བཅོས་ལས་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པ་དགུའི་དོན་རྣམ་པར་འཇོག་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པ་དགུའི་ལེའུ་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དགུ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང༌། མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་ནི་འཕལ་ཆེར་བསྟན་བཅོས་གཞན་དག་ལས་བཤད་པ་དང་ཡང་མཐུན་ནོ། །བདུན་པ་ནི་ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། བརྒྱད་པ་ལ་བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པས། ཉོན་མོངས་པ་ཁོ་ནའི་སྒྲིབ་པ་དང་ལྡན་གྱི། ཆོས་ཀྱི་འཛིན་པ་ནི་མེད་དེ། ངེས་པར་སངས་རྒྱས་སུ་མི་འགྲུབ་བོ། །བརྒྱད་པ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། འདི་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་དང་པོ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཀུན་གཞི་ནི། སངས་རྒྱས་སུ་འགྲུབ་པའི་དོན་དང་ལྡན་པའོ། །གཉིས་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཀུན་གཞི་ནི། ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་པོ་དག་ལ་དམིགས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་ལས། དབང་པོ་དོན་


DTG118_Page_0429
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་བདག་རྣམ་རིག །སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས། །དེ་དང་འདྲ་བར་སྐྱེ་ཞེས་བྱུང་བས་བསྟན་བཅོས་འདི་དག་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས། བརྒྱད་པ་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ལ་དམིགས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གསུམ་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་གཞི་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ལ་དམིགས་ནས་ང་རྒྱལ་རྣམ་པ་བཞི་འབྱུང་སྟེ། དེ་ནི་ཆོས་སུ་འཛིན་གྱི། གང་ཟག་ཏུ་འཛིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སློབ་དཔོན་བློ་བརྟེན་གྱི་གཞུང་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་སྐད་དུ་འཆད་དོ། །དགུ་པ་ནི་དྲི་མ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་གཅིག་ལ་དོན་གཉིས་དང་ལྡན་པས། དང་པོ་ནི་དམིགས་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་ཏེ། དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་དམིགས་པར་བྱེད་པའི་དོན་ཏེ། དེ་ནི་དྲི་མ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། གཟོད་མ་ནས་རིག་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། ཞིབ་ཏུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དགུ་བསྟན་པ་དང༌། བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་ངེས་པའི་མཛོད་ཀྱི་ནང་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དགུ་བསྟན་པའི་ལེའུ་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ་ཞེའོ། །གསུམ་པ་ནི་སློབ་དཔོན་ཧྱན་ཙང་གིས། འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པའི་མདོ་ལ་སོགས་པ་དང༌། སློབ་དཔོན་ཆོས་སྐྱོང་གི་གཞུང་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་ཁོ་ན་རྣམ་པར་འཇོག་གི །དགུ་ཞེས་ནི་མི་འཆད་དེ། སློབ་དཔོན་བྷ་བྱའི་གཞུང་གཞིག་པའི་ཕྱིར། འདི་སྐད་དུ་ཚད་མ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་ཉིད་ལ་རང་གི་ལུང་དང་འགལ་བའི་སྐྱོན་ཡོད་དེ། འདི་ལྟར་འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པ་ལ་སོགས་པའི་མདོ་ཀུན་ལས་བརྒྱད་པ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མདོའི་ལེའུ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་ལས། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་དྲུག་ཁོ་ནའོ་ཞེས་གསུངས། སློབ་དཔོན་ཆོས་སྐྱོང་གིས་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པ་ལས། བརྡ་སྤྲད་དེ་བཤད་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། མདོ་དག་


DTG118_Page_0430
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་དྲུག་གོ་ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ནི་རྗེས་སུ་འགྱུར་བའི་དོན་གྱི་སྒོ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་རྟེན་དུ་གྱུར་བའི་དབང་པོ་དྲུག་གི་རྗེས་སུ་རྣམ་པ་དྲུག་གོ་ཞེས་པ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྣམ་པའི་བྱེ་བྲག་ནི་ཡང་དག་པར་ན་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཡོད་དོ། །ཅི་སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་རྣམ་པ་དྲུག་ཁོ་ནའོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་གམ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཡང་དག་པར་ན་སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་བདུན་པ་དང་བརྒྱད་པ་ཡང་ཡོད་པར་ཡིད་ཆེས་མོད་ཀྱི། རབ་ཏུ་དགའ་བའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་དེ་དག་ལས། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་དྲུག་གོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི་འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ལེའུ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལ་སོགས་པའི་དགོངས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་མེད་དོ། །སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་དགུའོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡང༌། བར་དང་རི་རབ་ཀྱི་སྡེ་སྣོད་གསུམ་པོ་དེ་དག་ལ་སྐྱོན་མང་དུ་ཡོད་དེ། དེ་ལ་རེ་ཞིག་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདུན་པ་བསྟན་པ་ལ་སྐྱོན་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། དང་པོ་ལེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་པའི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་གྱི། བདུན་པ་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་མདོ་འདི་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ལས། རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་པ་ནི་ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཉིས་པ་ནི་དོན་འགལ་བ་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་དང་ལྡན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ཉིད་མདོ་སྡེ་ཉིད་འགལ་ཏེ། ས་བརྒྱད་པ་ཡན་ཆད་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཡོད་དོ་ཞེས་བསྟན་པས་སོ། །སངས་རྒྱས་སུ་མི་འགྲུབ་བོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡང་བསྟན་བཅོས་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ལ་སོགས་པ་ལས། རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་གནས་གྱུར་པས། ཡེ་ཤེས་བཞི་མངོན་པར་འགྲུབ་བོ་ཞེས་བཤད་པའི་དོན་དང་འགལ་བར་གྱུར་པས། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཆོས་སུ་འཛིན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ལ་དམིགས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་དེ་དག་ཀྱང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཚིག་


DTG118_Page_0431
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལེའུར་བྱས་པ་གསར་འགྱུར་ལས། རྣམ་ཤེས་དོན་དང་སེམས་ཅན་དང༌། །བདག་དང་རྣམ་རིག་ལྟ་བུར་སྣང༌། །ཡུལ་འདི་ངེས་པར་ཡོད་མ་ཡིན། །ཡུལ་མེད་ཕྱིར་ནི་རྣམ་ཤེས་མེད། །ཅེས་འབྱུང་སྟེ། འདི་ཉིད་ཀྱི་འགྲེལ་པ་ལས་དེ་ལ་དོན་ལྟ་བུར་སྣང་བ་འདི་ལྟ་སྟེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོར་སྣང་བ་གང་ཡིན་པའོ། །སེམས་ཅན་ལྟ་བུར་སྣང་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བདག་དང་གཞན་གྱི་ཡུལ་ལྟ་བུར་དབང་པོ་ལྔའི་ངོ་བོར་སྣང་བ་གང་ཡིན་པའོ། །བདག་ལྟ་བུར་སྣང་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་བདག་ཏུ་རྨོངས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། རྟག་པར་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་ལྟ་བུར་སྣང་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་དྲུག་པོ་དག་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་རིག་པ་རགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དེ། ཞིབ་ཏུ་དེ་ཉིད་ལས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བརྒྱད་པ་ནི་སེམས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་དམིགས་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཞིབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང་སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པས་དྲི་མ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་བདག་ཉིད་ལ་དམིགས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡང༌། ལུང་གི་ཁུངས་ཀྱང་གཏན་ཚིག་ཡིད་བརྟན་དུ་རུང་བ་ཡང་མེད་ལ། གཞན་ཡང་བསྟན་བཅོས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་རྒྱན་ལས། བསྟན་པ་དག་དང་ཡང་འགལ་བར་འགྱུར་ཏེ་དེ་ཉིད་ལས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དྲི་མེད་རྣམ་ཤེས་ནི། །ཤིན་ཏུ་དག་ཅིང་ཟག་མེད་དབྱིངས་ཡིན་པས། །སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ། །མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་མཚུངས་པར་ལྡན། །ཞེས་འབྱུང་བ་ནི་མདོ་སྡེ་ལས་གསུངས་པ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་དྲི་མ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །གཞན་ཡང་རྣམ་པར་ངེས་པའི་མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉིད་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་


DTG118_Page_0432
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་ཏེ། བསྟན་བཅོས་དེ་ཉིད་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དགུའི་ལེའུ་ཞེས་བྱ་བ་མེད་དོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལ་ངེས་ཚིག་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་གོ །དེ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱིའི་མིང་སྟེ། བརྒྱད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གྲངས་སྨོས་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པའོ། །སྤྱིའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ནི། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་ལས་རྣམ་པར་འབྱེད་དེ། རྣམ་པར་བཤད་པ་རྣམ་པ་དྲུག་ལས་འདི་ནི་གྲངས་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །དེ་ལ་བྱེ་བྲག་གི་མིང་ནི། མིང་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པོ་རྣམས་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་བདག་པོའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། མིག་ལ་བརྟེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡིད་ལ་བརྟེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །བདུན་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ནི། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས། རྟག་ཏུ་ངེས་པར་སེམས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་དག་ལས་ཀྱང་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དེ། བཤད་པ་འདི་དང་སྦྱར་ན། ཡིད་ཉིད་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་ལས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །བརྒྱད་པ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་སྦེད་པར་བྱེད་པ་དང༌། སྤ་བར་བྱ་བ་དང་སྦས་པ་འཛིན་པའི་དོན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་འབྲས་བུ་རྒྱུ་ལས་སྦས་པ་དང༌། རྒྱུ་འབྲས་བུ་ལ་སྦས་པ་དང༌། ཡུལ་འཛིན་པ་ལ་སྦས་པ་སྟེ། ཞིབ་ཏུ་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པ་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་པ་ཡང་རེ་ཞིག་དོན་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་བསྟན་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་དང༌། ཆོས་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་


DTG118_Page_0433
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་རྣམ་པར་དབྱེ་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་དུ་བསྡུས་པ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ནས་དེ་ཁོ་ན་ལ་ཕྱགས་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་ནས་འབྱུང་བས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཞན་གྱི་དབང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ཙམ་དུ་བརྟགས་པའི་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཡོད་པ་དག་ནི། ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཀུན་དུ་བརྟགས་པའོ། །ཡང་དག་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །གཞན་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དོན་དམ་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཆོས་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་པ་ཡང་ཕུང་པོ་ལྔ་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་པོ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོའི་བདག་ཉིད་དོ། །སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་ལས་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་བསྡུས་ཏེ། ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་དེ་མ་ཐག་པའི་འགག་པ་ལ་བརྟེན་པའི་དོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ལས་སྔ་མའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་པོ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རང་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དང་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གི་བདག་ཉིད་བྱེད་དོ། །དྲུག་པ་དང་བདུན་པ་དང༌། བརྒྱད་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གསུམ་པོ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། ཡིད་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་གནས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་པོ་དག་གི་གནས་ནི་རེ་རེ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་གསུམ་ཡོད་དེ་དེ་ལ་དང་པོ་རྒྱུའི་རྐྱེན་གྱི་གནས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་པོ་དག་མངོན་དུ་བསྐྱེད་པའི་ས་བོན་རྣམས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས་དང་པོའི་རྒྱུའི་


DTG118_Page_0434
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྐྱེན་གྱི་གནས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རང་གི་ས་བོན་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་གནས་འདི་ལ་ལྟོས་ནས་རང་གི་རྒྱུའི་རྐྱེན་དང་བྲལ་ན། ངེས་པར་མི་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་གོ་འབྱེད་པའི་གནས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སྐད་ཅིག་མ་སྔ་མ་རང་གི་རྣམ་པ་འགགས་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་པོ་དག་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་སྔ་མ་ནི་གོ་འབྱེད་པའི་གནས་བྱེད་པས། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་བའི་བསྟན་བཅོས་ལས། །མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་གྱི་གནས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སྔར་འགགས་མ་ཐག་པའི་ཡིད་དེ། སེམས་དང་སེམས་ལས་འབྱུང་བ་རྣམས་གནས་འདི་ལ་ལྟོས་པས་གོ་འབྱེད་པའི་གནས་དང་བྲལ་ན་ངེས་པར་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གསུམ་པ་ནི་ལྷན་ཅིག་པའི་གནས་ཏེ། ལྷན་ཅིག་པའི་གནས་དེ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མི་མཚུངས་བས་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་པོ་དེ་དག་རེ་རེ་ལ་ཡང་གནས་བཞི་བཞི་ཡོད་དེ། དེ་ལ་ཡུལ་མཚུངས་པའི་དབང་པོ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་ལྔ་པོ་དག་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པའི་རང་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དབང་པོ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཤེས་པ་ལྔ་པོ་དག་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ནི་དམིགས་པར་མཚུངས་པའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་དབང་པོ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དོ། །རྩ་བའི་གནས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས། དེས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་པོ་དག་གི་ལྷན་ཅིག་པའི་གནས་ནི་ངེས་པར་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་དེ། འདི་ལྟར་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ལྔ་དང༌། རྣམ་པ་དྲུག་དང༌། བདུན་དང༌། བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་ལས་གཅིག་མ་ཚང་ན་ངེས་པར་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡུལ་མཚུངས་པའི་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་དང༌།


DTG118_Page_0435
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྩ་བའི་གནས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ལྷན་ཅིག་པའི་གནས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཁོ་ན་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ལྷན་ཅིག་པའི་གནས་ནི་གཉིས་ཁོ་ནའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདུན་དང༌། བརྒྱད་པ་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་ཅིག་མ་ཚང་ན་ངེས་པར་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཀྱི་ལྷན་ཅིག་བའི་གནས་ནི་གཅིག་ཁོ་ན་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཀྱི་ལྷན་ཅིག་པའི་གནས་ནི་གཅིག་ཁོ་ན་སྟེ། གལ་ཏེ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ན་ངེས་པར་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ལྷན་ཅིག་པའི་གནས་ཀྱང་གཅིག་ཁོ་ན་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ལྷན་ཅིག་པའི་གནས་ཀྱང་གཅིག་ཁོ་ནའོ། །དེ་ཡང་འདི་ལྟ་སྟེ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་མེད་ན། ངེས་པར་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དེ་བསྟན་བཅོས་དག་ལས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རྟག་པར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དང་ལྷན་ཅིག་འཇུག་གོ་ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་ཅར་ཡང་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཟག་པ་མེད་པ་ལ་གནས་པར་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ལ་དམིགས་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་བསྟན་པ་ནི། སྒོ་རེ་རེ་ལ་ལང་རྣམ་པ་བཞི་བཞི་ཡོད་དེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དག་གིས་དམིགས་པ་དང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དམིགས་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་previous hit གྱི་ཡིད་ཀྱི་དམིགས་པ་དང༌། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས next hit་པའི་དམིགས་པ་བསྟན་པའོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་པོ་དག་ནི། ཡུལ་རྣམ་པ་ལྔ་ལས་རེ་རེ་ཁོ་ན་ལ་དམིགས་པར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཟུགས་ལ་དམིགས་


DTG118_Page_0436
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནས་ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རེག་བྱ་ལ་དམིགས་པའི་བར་དུ་སྟེ། འདི་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་ཁོ་ནའོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་གནས་སྐབས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པ་ལས་སློབ་དཔོན་གཉིས་ཀྱི་བཤད་པ་འབྱུང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལས་བྱ་བ་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པ་ནི་ཁ་ཅིག་ན་རེ་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་རྣམ་པ་ལྔ་ཁོ་ན་ལ་དམིགས་པར་བྱེད་དེ། བསྟན་བཅོས་མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དབང་པོ་ལྔ་པོ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡུལ་ལྔ་པོ་དག་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་པས་སོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་དུས་གསུམ་གྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཁྱད་པར་དམིགས་པར་མཛད་དེ། །འཕགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་མདོ་ལས་བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐུགས་སྤྲུལ་པའི་ཕྲིན་ལས་རྣམ་པ་གསུམ་བསྐྱེད་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཐ་དད་པ་གཏན་ལ་དབབ་པ་དང༌། འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་དང༌། ད་ལྟར་གྱི་དོན་རྣམས་སོ་སོར་མྱོང་བར་མཛད་དོ་ཞེས་གསུངས་པས་སོ་ཞེའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་པོ་ཀུན་ལ་དམིགས་པར་བྱེད་དེ། བསྟན་བཅོས་ཀུན་ལས་ཀྱང་མཐུན་པར་དེ་སྐད་བཤད་དོ། །གནས་གྱུར་པའི་དུས་སུ་ཡང་ཆོས་རྣམས་ཀུན་ལ་དམིགས་པར་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དང༌། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པར་དམིགས་པར་མཛད་དོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་previous hit གྱི་ཡིད་ནི། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས next hit་པའི་ལྟེ་བའི་རྣམ་པ་ལ་དམིགས་ཤིང་བདག་དང་ཆོས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་དེ། བསྟན་བཅོས་ཀུན་ལས་ཀྱང་དེ་སྐད་དུ་སྟོན་ཏོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ནི་དེ་ཡང་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པ་དང་སྦྱར་ན། བཤད་པ་མི་མཐུན་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས།


DTG118_Page_0437
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པ་དེ་ཡང་ཁ་ཅིག་ན་རེ་བརྒྱད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ལ་དམིགས་པར་མཛད་དེ། ཇི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་previous hit གྱི་ཡིད་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས next hit་པ་ལ་དམིགས་པར་བྱེད་པ་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཁོ་ན་ལ་དམིགས་པར་མཛད་དེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་དོན་དམ་པ་དང༌། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཡུལ་ཀུན་ལ་དམིགས་པར་མཛད་དེ། འཕགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་མདོ་ལས། མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་རྣམ་པ་བཅུས་ཁོང་དུ་ཆུད་དོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། གཞན་ཡང་བསྟན་བཅོས་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ལས། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བདག་དང་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་ཤིང་གཞན་དག་གི་མོས་པ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་ཚད་མེད་པར་སྟོན་པར་མཛད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་བསྟན་བཅོས་རྣམས་ལས་བཤད་པ་མི་མཐུན་ཏེ། བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལས་མདོར་བསྡུ་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་དམིགས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་འཇུག་སྟེ། ནང་གི་ལེན་པ་རྣམ་པར་རིག་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཕྱི་རོལ་གྱི་སྣོད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པ་རྣམ་པར་རིག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས་ནི་ཡུལ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་དམིགས་སོ་ཞེས་བཤད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དང༌། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ས་བོན་དང༌། དབང་པོ་དང་བཅས་པའི་ཡུལ་ལའོ། །གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་ཡུལ་རྣམ་པ་བཞི་ལ་དམིགས་སོ་ཞེས་བཤད་དོ། །སྔ་མ་གསུམ་གྱི་སྟེང་དུ་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དུ་གཏོགས་པའི་ཡང་དག་པའི་གཟུགས་ཀྱིས་བསྣན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདིའི་


DTG118_Page_0438
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དམིགས་པའི་ཡུལ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ས་བོན་དང་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དུ་གཏོགས་པའི་ཡང་དག་པའི་གཟུགས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་སེམས་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པར་མི་བྱེད་ཅེ་ན། བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པ་ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དམིགས་པ་ལ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་ཡང་དག་པའི་ནུས་པ་ཡོད་པས། གལ་ཏེ་སེམས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་དམིགས་པར་བྱེད་ན་ནི། ཡང་དག་པའི་ནུས་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་མཚན་གྱི་རྣམ་པའི་སེམས་ལ་སོགས་པས་དམིགས་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུས་མ་བྱས་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་ན་ཡང༌། ཡང་དག་པའི་ནུས་པ་མེད་པར་འགྱུར་བས། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི། སེམས་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པ་ལས་སློབ་དཔོན་གཉིས་ཀྱིས་བཤད་པ་འབྱུང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལས་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཡང་ཁ་ཅིག་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ལ་དམིགས་པས། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡིན་གྱི། རྗེས་ལས་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྣམ་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པ་འདི་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་པར་བྱེད་དེ། བསྟན་བཅོས་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ལས་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་དང༌། འཕགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་མདོ་ལས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། དེའི་ཡུལ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གཟུགས་བརྙན་དག་སྣང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་འདི་ནི་ངེས་པར་ཟག་པ་མེད་པའི་ས་བོན་དང༌། སྐུ་དང་ཞིང་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་བརྙན་


DTG118_Page_0439
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ཡུལ་བཏགས་པའམ། རྫས་སུ་ཡོད་པའམ། འདུས་བྱས་སམ། འདུས་མ་བྱས་སམ་དུས་གསུམ་ལ་སོགས་པ་གང་ལ་དམིགས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་བྱེ་བྲག་ནི་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དུ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་བསྟན་པ་ཡང༌། བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པ་ལས། སློབ་དཔོན་ཆོས་སྐྱོང་གིས་བཤད་པ་དེ་ཡང་དག་པའི་དོན་དང་སྦྱར་ན་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་ལྔ་བཅུ་རྩ་གཅིག་ལས་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་པོ་དག་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཚེས་སུམ་བཅུ་རྩ་བཞི་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ལྔ་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་དང༌། ལྔ་ཡུལ་སོ་སོར་ངེས་པ་དང༌། བཅུ་གཅིག་དགེ་བ་དང༌། རྩ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ལས་གསུམ་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ། འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ལས་བཅུ་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ། འབྲིང་ལས་གཉིས་དང༌། ཆེན་པོ་ལས་བརྒྱད་དོ། །དགེ་བ་བཅུ་གཅིག་པོ་དེ་དག་ལ་སློབ་དཔོན་གཉིས་ཀྱིས་བཤད་པའི་དོན་ཡོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པ་ལས། ཁ་ཅིག་ན་རེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་པོ་དག་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་རྣམ་པ་བཅུ་པོ་ཁོ་ན་དང་ལྡན་ཏེ། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་པོ་དག་ལ་ཡང་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཡོད་དེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་བསྐྱེད་པའི་དགེ་བ་ལ་ཡང་ཟོ་མདོག་བདེ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྷན་ཅིག་པ་ལ་ཡང་ངེས་པར་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ་སེམས་ལས་བྱུང་བ་གཞན་མེད་པར་བཤད་པ་ནི་བསྟན་བཅོས་དག་ལས་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ལྔ་བཅུ་རྩ་གཅིག་


DTG118_Page_0440
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ཏེ། བསྟན་བཅོས་ཀུན་ལས་ཀྱང་མཐུན་པར་སྟོན་པས་ཐ་དད་པའི་དོན་མེད་དོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ནི་སློབ་དཔོན་ཆོས་སྐྱོང་གིས་བཤད་པའི་ཡང་དག་པའི་དོན་ལས། སེམས་ལས་བྱུང་བ་བཅོ་བརྒྱད་ཁོ་ན་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ་ཞེས་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པ་ལས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ནི་བཅོ་བརྒྱད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སྔ་མའི་ཆོས་དགུ་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ལས་བརྒྱད་དང༌། ཡུལ་སོ་སོར་ངེས་པ་ལས་ཤེས་རབ་པོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལ་སྔ་མའི་ཆོས་དགུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ལྔ་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་དང་ཉོན་མོངས་པ་བཞི་པོ་དག་གོ །ཉོན་མོངས་པ་བཞི་པོ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བདག་ཏུ་རྨོངས་པ་དང༌། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང༌། བདག་ཏུ་ང་རྒྱལ་བ་དང༌། བདག་ལ་སྲེད་པའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། སེམས་ལས་བྱུང་བ་གཞན་མེད་པར་བཤད་པ་ཡང་བསྟན་བཅོས་དག་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་པ་ནི། སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ལྔ་དང་ཡུལ་སོ་སོར་ངེས་པ་ལྔ་དང་དགེ་བ་བཅུ་གཅིག་གོ །དེ་ལ་བྱེ་བྲག་ནི་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་རྒྱུའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཚེ་རྟོག་དཔྱོད་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་སྟེ་སྨན་དང་ནད་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་དབང་དུ་མ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་བྱོན་པའི་ཚེ་ནི་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་མི་མངའ་སྟེ་རྟོག་པ་མི་མངའ་བར་ཡང་མཛད་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་བསྟན་བཅོས་དག་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །སེམས་དང༌། ཡིད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དོན་ནི་རྒྱ་ཆེར་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་གཞན་དག་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཚིག་གི་དོན་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གསང་བའི་དོན་བསྟན་པ་དང་བློ་གྲོས་ཡངས་པ་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་


DTG118_Page_0441
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མན་ཆད་ཀྱིས་གསང་བ་ལ་མཁས་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་ཅིང་སྔར་ཞུས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་ལན་སྟོན་པར་མཛད་པའོ། །དང་པོ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་མང་པོའི་བྱེ་བྲག་བསྟན་པ་དང༌། བློ་གྲོས་ཡངས་པ་ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལྷན་ཅིག་འཇུག་པའི་བྱེ་བྲག་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་བཞིས་བསྟན་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ས་བོན་བསྟན་པ་དང༌། ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང༌། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསྟན་པ་དང༌། སེམས་ཀྱི་མིང་བསྟན་པའོ། །འདི་ནི་དང་པོ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ས་བོན་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ས་བོན་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བག་ཆགས་རྣམ་པ་གསུམ་ཉིད་དེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་འདི་ལྟར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་བག་ཆགས་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་དབང་གིས་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པ་ལས། གཞན་ཡང་འཁོར་བའི་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་ནི། བག་ཆགས་རྣམས་ལས་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། བག་ཆགས་དེ་ཡང་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་དང༌། བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་བག་ཆགས་དང༌། སྲིད་པའི་ཡན་ལག་གི་བག་ཆགས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ས་བོན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དང་པོ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ས་བོན་ལ་ས་བོན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཉིས་པ་ནི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ས་བོན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་མོད་ཀྱི་འདིར་ནི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་དག་པར་སྟོན་ཏེ། ལུས་ཀྱི་ཡན་ལག་འབྱུང་བ་ལ་གནས་པ་དང༌། ས་བོན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་ས་


DTG118_Page_0442
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བོན་ནི་བག་ཆགས་རྣམ་པ་གསུམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་བག་ཆགས་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་འདིར་མདོ་ཙམ་དུ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། བག་ཆགས་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་ཡང་སྒོ་རྣམ་པ་བཞིས་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་བྱ་སྟེ། ངེས་ཚིག་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་པ་དང༌། འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པའི་བྱེ་བྲག་བསྟན་པ་དང༌། རྐྱེན་རྣམ་པ་བཞིས་རྣམ་པར་དབྱེ་བའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ངེས་ཚིག་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡིད་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་གིས་བསྟན་ཏེ། དེ་ལ་བག་ཆགས་རྣམ་པ་གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱིའི་མིང་ངོ༌། །གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲངས་སྨོས་པའོ། །བག་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ལ་བག་ཆགས་ཞེས་བྱའོ། །བརྒྱད་པ་ལ་ཡོད་པའི་ས་བོན་གྱི་བག་ཆགས་ཆ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བག་ཆགས་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་རྣམ་པར་བཤད་པ་དྲུག་ལས་གྲངས་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །དེ་ལ་བྱེ་བྲག་གི་མིང་ནི་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། བག་ཆགས་རྣམས་ཀྱང་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་སོ་སོ་ཐ་དད་པའི་ཉེ་བའི་ས་བོན་ནོ། །མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དོན་མཚོན་པའི་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ནི་དོན་བརྗོད་པའི་སྒྲའི་བྱེ་བྲག་གོ །ཡུལ་མཚོན་པའི་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ནི་ཡུལ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་བག་ཆགས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པས་བདག་དང་བདག་གིར་བཟུང་བའི་ས་བོན་ནོ། །བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ནི་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པའོ། །ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་བདག་ཏུ་འཛིན་བ་ནི་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པ་སྟེ། བདག་ཏུ་འཛིན་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པ་ལས་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་ས་བོན་གྱིས་


DTG118_Page_0443
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སེམས་ཅན་རྣམས་བདག་དང་གཞན་ཞེས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱེད་པའོ། །སྲེད་པའི་ཡན་ལག་གི་བག་ཆགས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཁམས་གསུམ་བའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་འདྲེན་པའི་ལས་ཀྱི་ས་བོན་ནོ། །སྲིད་པའི་ཡན་ལག་ཀྱང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་དགེ་བ་ནི་འབྲས་བུ་ཡིད་དུ་འོང་བ་འདྲེན་པའི་ལས་གང་ཡིན་པའོ། །མི་དགེ་བ་ནི་འབྲས་བུ་ཡིད་དུ་འོང་བ་མ་ཡིན་པ་འདྲེན་པའི་ལས་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། བག་ཆགས་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་བཅོས་དག་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །བག་ཆགས་རྣམ་པ་གསུམ་ཆར་ཡང་བདག་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་གི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་པ་ཡང་སྔར་བཤད་པ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་བརྗོད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་ས་བོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ཞེས་བྱའོ། །བདག་ཏུ་འཛིན་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་ས་བོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་བག་ཆགས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་ས་བོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་གི་བག་ཆགས་ཞེས་བྱ་སྟེ། ས་བོན་ནི་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡིན་པས་ས་བོན་ཁོ་ནར་ཟད་ཀྱི་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་ན་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ནི་ཕུང་པོ་ལྔའི་སྒོ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་གི་ས་བོན་ནི་ཕུང་པོ་ལྔའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། ཟག་པ་མེད་པའི་ས་བོན་གྱིས་བསྐྱེད་བ་མ་གཏོགས་པར་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཕུང་པོར་བསྡུས་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཀྱང་ཕྱོགས་གཅིག་ནི་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ས་བོན་དང༌། ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་ས་བོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། ཟག་པ་མེད་པའི་ས་བོན་


DTG118_Page_0444
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མ་གཏོགས་པ་ནི་ཕུང་པོ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་བག་ཆགས་ཀྱང༌། ཕུང་པོ་ལྔའི་སྒོ་ནས་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ཕྱོགས་གཅིག་བསྡུས་སོ། །སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཀྱང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །སྲེད་པའི་ཡན་ལག་གི་བག་ཆགས་ནི་ཕུང་པོ་ལྔའི་སྒོ་ནས་གཟུགས་དང་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡིད་ཀྱི་སེམས་པའི་ལས་ཀྱི་ས་བོན་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། སྒྲའི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང༌། སྒྲའི་ཁམས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་ནས་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ནི་ཆོས་བརྒྱའི་སྒོ་ནས་ཆོས་བརྒྱའི་ས་བོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་བྱེད་དེ། ཆོས་བརྒྱ་པོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་ས་བོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་བག་ཆགས་ནི་ཡུལ་སོ་སོར་ངེས་པ་ལས་ཤེས་རབ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་བཅུ་ལས་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །སྲིད་པའི་ཡན་ལག་གི་བག་ཆགས་ནི་གཟུགས་རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་ལས་གཟུགས་དང་སྒྲའི་ཆོས་གཉིས་དང༌། སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ལས་སེམས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། ངག་དང་སེམས་པའི་ལས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་བྱེ་བྲག་བསྟན་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་སྤྱིར་ཆོས་རྣམས་ལས་བརྩམས་ནས་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བསྟན་པ་དང༌། བསྟན་བཅོས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་ལས་བརྩམས་ནས། འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །དེ་ལ་སྤྱིར་ཆོས་རྣམས་ལས་བརྩམས་ནས་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པར་བསྟན་


DTG118_Page_0445
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཡང་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ནི་སྤྱིར་ཆོས་བརྒྱད་པོ་དག་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལ་བྱེ་བྲག་ཡོད་པ་ཡང་ཆོས་དགུ་བཅུ་རྩ་བཞི་པོ་དེ་དག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། གཟུགས་བརྙན་ཐམས་ཅད་ནི་མངོན་པར་བརྗོད་པས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འདུས་མ་བྱས་རྣམ་པ་དྲུག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། གཟུགས་བརྙན་ནི་མི་མཚུངས་པས་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་དྲུག་གི་ས་བོན་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་འདུས་མ་བྱས་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་བརྙན་རྣམ་པ་དྲུག་ནི་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། གཞན་གྱི་དབང་གི་འདུས་མ་བྱས་ནི་ཡང་དག་པར་ན་འདུས་བྱས་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་སོ་ཐ་དད་པའི་ཉེ་བའི་ས་བོན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ལས་རྫས་སུ་ཡོད་པའི་ཆོས་ནི་བདག་ཉིད་ཡོད་པས་ས་བོན་ལས་སྐྱེ་ཞེས་བྱར་རུང་ན་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་ལས་བདག་ཉིད་ཡང་དག་པ་མེད་ན། ཇི་ལྟར་རྒྱུ་ལས་བྱུང་ཞེས་བརྗོད་ཅེ་ན། ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་ན་བཏགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ས་བོན་ལས་མི་སྐྱེ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པ་ལས་བཏགས་པའི་ཆོས་ནི་མེད་པ་དང་འདྲ་སྟེ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། བཏགས་པའི་ཆོས་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་མ་ཡིན་པའི་དོན་གྱིས་ན་བཏགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་བརྟགས་པ་ནི་རྫས་སུ་ཡོད་པའི་རྗེས་སུ་བཏགས་པའི་ས་བོན་ཞེས་བཤད་དེ། རྒྱུ་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས། མིང་དང་རྒྱུ་མཚན་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བག་ཆགས་རྣམ་པ་གསུམ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་ལུས་ཀྱི་ཆོས་བརྒྱའི་བྱེ་བྲག་ཐ་དད་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །སྲིད་པའི་ཡན་ལག་གི་བག་ཆགས་ཀྱིས་ནི་ཆོས་


DTG118_Page_0446
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བརྒྱའི་བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོའི་ལས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ། སྔར་བསྟན་པའི་འདུས་མ་བྱས་དང་བཏགས་པའི་ཆོས་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་ལས་བརྩམས་ནས་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་བསྟན་བཅོས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྟན་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། དེ་ལ་ལུས་དང༌། ལུས་ཅན་དང༌། ཟ་བ་པོའི་རྣམ་པར་རིག་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། དེས་ཉེ་བར་སྤྱད་པར་བྱ་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། དེ་ལ་ཉེ་བར་སྤྱད་པར་བྱ་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། དུས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་དང༌། གྲངས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་དང༌། ཡུལ་གྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། ཐ་སྙད་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་དང་གཞན་གྱི་རྣམ་པར་རིག་པའི་བྱེ་བྲག་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོ་དང་འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་གི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། རྒྱ་ཆེར་དེ་ཉིད་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་རྐྱེན་བཞིས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཡང་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ནི་རྒྱུའི་རྐྱེན་ཡང་དག་པ་ཡིན་ལ་བག་ཆགས་གཞན་གཉིས་ནི་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་རིག་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། དུས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པ་ལས། མངོན་པར་བརྗོད་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པ་ལས་གྲུབ་པའི་ས་བོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སོ་སོའི་རྒྱུ་རྐྱེན་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས། བདག་ཏུ་འཛིན་པ་དང་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་གི་བག་ཆགས་ནི་འབྲས་བུ་བྱེ་བྲག་ཐ་དད་པ་རྣམས་ལ་བདག་པོའི་རྐྱེན་བྱེད་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པའི་བསྟན་བཅོས་བམ་པོ་བརྒྱད་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་བསྟན་པ་


DTG118_Page_0447
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཞིན་ནོ། །ས་བོན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་བསྟན་པ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་ཕུང་པོ་ལས་བརྩམས་ནས་ལུས་ཀྱི་ཡན་ལག་འབྱུང་བ་བསྟན་པ་དང༌། དེར་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་ས་བོན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་བརྩམས་ནས་སྐྱེ་བ་ལན་པའི་བྱེ་བྲག་རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །འདི་ནི་དང་པོ་སྟེ། དེ་ལ་འགྲོ་བ་དྲུག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འོག་ནས་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང༌། དུད་འགྲོ་དང༌། ཡི་དགས་དང༌། ལྷ་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་དང༌། མི་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །འགྲོ་བ་དྲུག་པོ་འདི་ཡང་སོ་སོའི་གཞུང་གིས་བཤད་པ་མི་མཐུན་པས་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་དག་ནི་འགྲོ་བ་ལྔ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་རྣམ་པར་འཇོག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས། མདོ་སྡེ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་འགྲོ་བ་ལྔ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང༌། དུད་འགྲོ་དང༌། ཡི་དགས་དང༌། ལྷ་དང་མིའོ་ཞེས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་སྡེ་པ་གཞན་ཁ་ཅིག་ལྷ་མ་ཡིན་ནི་འགྲོ་བ་དྲུག་པའོ་ཞེས་རྣམ་པར་འཇོག་སྟེ། དེ་དག་དེ་སྐད་དུ་སྨྲ་བར་མི་བྱ་སྟེ། མདོ་སྡེ་ལས་ནི་འགྲོ་བ་ནི་ལྔ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། རྒྱ་ཆེར་དེ་ཉིད་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ལྷ་མ་ཡིན་འགྲོ་བ་གང་གིས་བསྡུས་ཤེ་ན་སྨྲས་པ། བསྟན་བཅོས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས་རྣམ་པ་གཉིས་འབྱུང་སྟེ། ཁ་ཅིག་ནི་ལྷའི་འགྲོ་བས་བསྡུས་སོ་ཞེས་བཤད་དེ། དཔྱད་པ་དག་གི་ཡང་དག་པའི་དོན་ལས་ནི་ཡི་དགས་ཀྱི་འགྲོ་བས་བསྡུས་སོ་ཞེས་བཤད་དོ། །བསྟན་བཅོས་ཡང་དག་པའི་རིགས་པ་དང་མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་ཀྱང་ཕལ་ཆེར་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས་བསྟན་པ་དང་མཐུན་པར་འབྱུང་ངོ༌། །མདོ་སྡེ་པ་དག་ཀྱང་འགྲོ་བ་ལྔ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གྲུབ་པ་ལས་ལས་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་གོ་འདི་ལྟ་སྟེ། འགྲོ་བ་ལྔ་པོ་དག་གི་ལས་དང་མ་ངེས་བའི་ལས་སོ་ཞེས་འབྱུང་


DTG118_Page_0448
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བསྟན་པ་དང་སྦྱར་ན། ལ་ལར་ནི་ལྔ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ་འཕགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་མདོ་དང་དྲི་མ་མེད་པར་གྲགས་པས་བསྟན་པའི་མདོ་ལ་སོགས་པ་ལས་བསྟན་པ་ལྟ་བུའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ལྷ་མ་ཡིན་འགྲོ་བ་གང་གིས་བསྡུས་ཤེ་ན་སྨྲས་པ། འཕགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས་ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་ཀྱི་རིས་ཀྱི་རྣམ་པ་ནི་ངེས་པ་མེད་དེ། རེས་འགའ་ནི་ལྷ་དང༌། རེས་འགའ་ནི་ཡི་དགས་དང༌། རེས་འགའ་ནི་དུད་འགྲོའི་འགྲོ་བས་བསྡུས་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདིར་ངེས་པར་མ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ལ་ལར་ནི་དྲུག་གོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། མདོ་སྡེ་འདི་ཉིད་དང་སངས་རྒྱས་ཕལ་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་ལས། ཇི་སྐད་བསྟན་པ་ལྟ་བུའོ། །བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་དང་སྦྱར་ན་སྔར་གཞག་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་དོན་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལས་ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་ཀྱང་ལྷའི་འགྲོ་བས་བསྡུས་པ་ཁོ་ནར་བལྟ་བར་བྱའོ། །འོན་ཀྱང་དེ་དག་ནི་སྒྱུ་ཅན་འདྲིད་པའི་བསམ་པ་དང་ལྡན་པ་སྒྱུ་གཡོའི་ཤས་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། ལྷ་རྣམས་བཞིན་དུ་དཀར་པོའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྣོད་དུ་མ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཆེད་འགའ་མདོ་གཞན་དག་ལས་འགྲོ་བ་ཐ་དད་པའི་བསྟན་པས་བསྟན་ཏོ་ཞེས་འབྱུང་བས་ཡང་དག་པར་ན་ལྷའི་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས། དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གནས་པ་ཆགས་ན། འགྲོ་བ་ལྔ་པོ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་རྣམས་དང༌། དུད་འགྲོ་རྣམས་དང༌། ཡི་དགས་རྣམས་དང༌། ལྷ་རྣམས་དང༌། མི་རྣམས་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་དང་སྦྱར་ན་ནི་དྲུག་ཏུ་གཞག་པ་ཡང་དག་པའི་དོན་ཡིན་པར་སྟོན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་དམ་པའི་ཆོས་པུཎྜ་རཱི་ཀ་ལས་འགྲོ་བ་དྲུག་གི་སེམས་ཅན་ཡོད་པར་གསུངས་པས་དོན་གྱིས་དགོངས་པ་རྣམས་བརྟགས་ན་འགྲོ་བ་དྲུག་ཡོད་དོ། །གཞན་ཡང་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་རྣམ་པར་དབྱེ་བས་ཀྱང་འགྲོ་བ་དྲུག་ཡོད་དེ། དགེ་བ་ལ་ཡང་


DTG118_Page_0449
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རབ་དང༌། འབྲིང་དང་ཐ་མ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། བདེ་འགྲོ་གསུམ་པོ་ལྷ་དང་མི་དང་ལྷ་མ་ཡིན་ཡོད། མི་དགེ་བ་ཡང་རབ་དང་འབྲིང་དང་ཐ་མ་ཡོད་པར་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང༌། ཡི་དགས་དང༌། དུད་འགྲོའི་འགྲོ་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། རྒྱ་ཆེར་དེ་ཉིད་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་ལྔ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་གསལ་བར་གསུངས་པ་མེད་དེ། འགྲོ་བ་ལྔ་ཡོད་པར་བཤད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་དག་འགྲོ་བ་ལྔ་ཡོད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང་འགྲོ་བ་ནི་དྲུག་ཡོད་པ་ཡིན་པར་རིགས་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ངན་སོང་གསུམ་ནི་གཅིག་ཏུ་སྡིག་པ་བྱས་པའི་གནས་ཡིན་པས་གང་གིས་དགེ་བ་ནི་ཆེར་བྱས་ལ། སྡིག་པ་ཆུང་དུ་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལྷ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བས་སྐྱེ་གནས་ཐ་དད་པའི་རིགས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་དྲུག་ཅེས་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གཤིན་རྗེ་འགྲོ་བ་གང་གིས་བསྡུས་ཤེ་ན། སྨྲས་པ་བསྟན་བཅོས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས། ཡི་དགས་ཀྱི་འགྲོ་བས་བསྡུས་སོ་ཞེས་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས་བསྟན་བཅོས་གདགས་པ་བྱས་པ་ལས། ཇི་ལྟར་ད་ལྟར་གྱི་ཡི་དགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་འདིའི་རྒྱལ་པོའི་མིང་གཤིན་རྗེ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས། འཛམ་བུའི་གླིང་འདིའི་འོག་དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱ་འདས་པ་ན་གཤིན་རྗེའི་ཁམས་ཡོད་དེ་དེ་ནི་ཡི་དགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ཀྱི་རྩ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་གྱེས་ནས་གཞན་ན་གནས་པ་ཡང་ཡོད་དོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ནི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་འགྲོ་བས་བསྡུས་པར་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལས་སེམས་ཅན་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་བདག་པོར་འགྱུར་བའི་ལས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་བ་ཅན་གྱིས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་རྣམས་ན་གཤིན་རྗེའི་རྒྱལ་པོར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལ་སྒོ་ང་དང༌། མངལ་དང་དྲོད་གཤེར་དང༌། རྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས། སྒོ་ང་ལས་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་གནས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ།


DTG118_Page_0450
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སེམས་ཅན་གང་དག་སྒོ་ངའི་སྦུབས་མངོན་པར་བརྟོལ་ནས་འབྱུང་བ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ངང་པ་དང༌། ཁྲུང་ཁྲུང་དང༌། རྨ་བྱ་དང༌། ནེ་ཙོ་དང༌། རི་སྐེགས་ལ་སོགས་པའོ། །མངལ་ལས་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་གནས་གང་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་གང་དག་ཤ་མོས་ཀུན་ནས་གཡོགས་ཤིང་ཤ་མོ་བརྟོལ་ནས་འབྱུང་བ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། གླང་པོ་ཆེ་དང༌། རྟ་དང༌། བ་ལང་དང༌། བོང་བུ་ལ་སོགས་པའོ། །དྲོད་གཤེར་ལས་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་གནས་གང་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་གང་དག་དྲོད་གཤེར་གང་ཡང་རུང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སྲིན་བུ་དང༌། གྲོག་སྤུར་དང༌། ཕྱེ་མ་ལེབ་དང༌། ཤིང་སྲིན་ལ་སོགས་པའོ། །རྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་གནས་གང་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་གང་དག་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཚང་བར་སྐྱེ་བའམ། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་མ་ཚང་བ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་པ་རྣམས་དང༌། ལྷ་རྣམས་དང༌། དུད་འགྲོ་དང༌། ཡི་དགས་དང༌། མི་རྣམས་ལས་ཁ་ཅིག་གོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་བསྟན་བཅོས་གཞུང་བསྟན་པ་དང༌། མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་དང༌། ཡང་དག་པའི་རིགས་པ་དང༌། བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །སྔར་འགྲོ་བ་དྲུག་བཤད་ཟིན་ན། ཅིའི་ཕྱིར་ཡང་སྐྱེ་བ་རྣམ་པ་བཞི་བསྟན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས། བསྟན་བཅོས་གདགས་པ་བྱས་པ་ལས་འདི་སྐད་དུ། སྐྱེ་བ་རྣམ་པ་བཞིས་ནི་འདི་སྐད་དུ་འགྲོ་བ་ལྔ་བསྡུས་ཀྱི། འགྲོ་བ་ལྔས་ནི་སྐྱེ་བ་རྣམ་པ་བཞི་བསྡུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་མ་བསྡུས་ཤེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སྲིད་པ་བར་མ་དག་གོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ་ཞེས་འབྱུང་བས་རིགས་པ་དེས་ན་ལྷ་ལ་སོགས་པའི་འགྲོ་བ་དྲུག་གི་སྐྱེ་བ་རིལ་མ་བསྡུས་པས་དེའི་ཕྱིར་སྒོ་ང་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་བ་བཞི་པོ་དག་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ཡང་འགྲོ་བ་དྲུག་བསྟན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ།


DTG118_Page_0451
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དགེ་བ་དང་སྡིག་པ་སྐྱེས་པ་ལེན་པའི་བྱེ་བྲག་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་དྲུག་ཏུ་བསྟན་པའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ནི་ཅིའི་ཕྱིར་ཁམས་མ་བསྟན་ཞེ་ན་སྨྲས་པ། ཁམས་ནི་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པར་ཡང་གཏོགས་པས་དེའི་ཕྱིར་འདིར་མ་བསྟན་ཏོ། །སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པའི་བརྗེད་བྱང་ལས་ཀྱང་དོན་འདི་དང་མཐུན་པར་བཤད་དེ། འགྲོ་བ་དྲུག་དང༌། སྐྱེ་བ་རྣམ་པ་བཞིའི་དོན་ནི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་གཞན་དག་ལས་བཤད་པ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །མདོའི་ཚིག་འདི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། ཁ་ཅིག་ན་རེ། འགྲོ་བ་དྲུག་གི་འཁོར་བ་འདི་ནས་སེམས་ཅན་གང་དང་གང་དག་ཅེས་བྱ་བས་ནི་ལུས་སྤངས་པ་རྣམས་བསྟན་ཏོ། །སེམས་ཅན་གྱི་རིས་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་གཏོགས་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ལུས་ལེན་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ལུས་ལེན་པ་དེ་ཡང་རིས་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འགྲོ་བ་དྲུག་གི་ལུས་དང༌། སྐྱེ་བ་རྣམ་པ་བཞིའི་ལུས་སོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། བཤད་པ་འདི་དང་སྦྱར་ན་ལུས་ཀྱི་ཡན་ལག་སྐྱེ་ཞིང་འབྱུང་བར་ནི་བཤད་མ་ཐག་པའི་རིས་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱང་གཏོགས་བར་བསྟན་ཏོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་ལུས་ལེན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་སྐྱེ་བ་རྣམ་པ་བཞི་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་གྱི་རིས་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་གཏོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོར་བསྟན་པའོ། །སྒོ་ང་ལས་སྐྱེས་པའི་སྐྱེ་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་སྐྱེ་བ་རྣམ་པ་བཞི་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་བསྟན་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་རྡོ་རྗེ་དྲང་སྲོང་གི་འགྲེལ་བ་ལས། སྒོ་ངའི་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་གནས་ལ་སོགས་པ་ནི་སྐྱེ་བ་ལེན་པའི་བྱེ་བྲག་གོ །གཟུགས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རགས་པ་དང་ཕྲ་བའི་བྱེ་བྲག་གོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། བཤད་པ་འདི་དང་སྦྱར་ན་ལུས་ཀྱི་ཡན་ལག་སྐྱེ་ཞིང་འབྱུང་བ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། སྐྱེ་བ་རྣམ་པ་བཞི་ལས་བརྩམས་ནས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ།། །།བམ་པོ་ཉི་ཤུ་པ། དེར་དང་པོ་ཁོ་ན་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པའི་སེམས་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་སྨིན་ཅིང་ཕན་ཚུན་འདུས་པ་རྒྱས་ཤིང་འཕེལ་བ་དང༌།


DTG118_Page_0452
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡངས་པར་གྱུར་ནས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི། གཉིས་པ་ས་བོན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་བརྩམས་ནས་སྐྱེ་བ་ལེན་པའི་བྱེ་བྲག་རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་འབྱེད་དོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སྐྱེ་བ་ལེན་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་བསྟན་པ་དང༌། ས་བོན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལེན་པ་གཉིས་ལ་བརྟེན་པར་བསྟན་པའོ། །འདི་ནི་དང་པོ་སྟེ། འདི་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བསྟན་ཏོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ས་བོན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་བསྟན་པ་དང༌། ཕན་ཚུན་འདུས་པ་བསྟན་པ་དང༌། རྒྱས་ཤིང་འཕེལ་བ་དང༌། ཡངས་བར་གྱུར་པ་བསྟན་པའོ། །དེར་དང་པོ་ཁོ་ནར་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པའི་སེམས་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་སྨིན་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ས་བོན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་བསྟན་ཏེ། འགྲོ་བ་དེ་དག་ཏུ་སྐྱེ་བ་ལེན་པའི་གནས་སྐབས་སུ་དང་པོ་ཁོ་ནར་སྐྱེས་པའི་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་ན། ས་བོན་ཐམས་ཅད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སེམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་འགྱུར་བའོ། །དང་པོ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་ན་ས་བོན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལས་མེར་མེར་བོ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་ནི་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས། དེ་ལ་ཕ་མ་གཉིས་ཆགས་པར་གྱུར་ཏེ། འདོད་ཆགས་དྲག་པོའི་སྐབས་སུ་བབ་པ་ན་མཇུག་ཁོ་ནར་ཁུ་བའི་སྐབས་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་རྗེས་ལ་གཉི་ག་ལས་ཁུ་བ་དང་ཁྲག་གི་ཐིགས་པ་གཉིས་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་གཉི་གའི་ཁུ་བ་དང༌། ཁྲག་གི་ཐིགས་པ་དེ་གཉིས་མའི་སྐྱེ་གནས་སུ་འདྲེས་པར་འགྱུར་ནས། དཔེར་ན་འོ་མ་བསྐོལ་བ་གྲངས་པའི་སྤྲིས་མ་བཞིན་དུ་སྤྲིས་མ་ལྟ་བུར་ཆགས་ནས་འདུས་ཤིང་འདུག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེར་ས་བོན་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སྨིན་པར་བསྡུས་པ་ལུས་ལན་པར་བྱེད་པ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་འཇུག་ཅེ་ན། ཁུ་བ་དང༌། ཁྲག་འདུས་ནས་སྤྲིས་མ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་དམིགས་པ་བར་མ་དོའི་སྲིད་པ་


DTG118_Page_0453
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་འགགས་པར་འགྱུར་ལ། དེ་འགགས་པ་དེ་དང་དུས་གཅིག་ཏུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་དེའི་མཐུས་དེ་ལས་གཞན་པ་དབང་པོའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ཆ་ཕྲ་བ་དང༌། འདྲེས་པ་དེ་དང་མཐུན་པའི་ཁུ་བ་དང་ཁྲག་འདུས་པ་དབང་པོ་དང་བཅས་པ་གཞན་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་དུས་སྐབས་སུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་གྱུར་པ་ནི་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་མེར་མེར་པོའི་དུས་ཡིན་ནོ། །མེར་མེར་པོ་དེའི་དབང་པོའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དེ་དག་ཀྱང་ལུས་ཀྱི་དབང་བོ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་ངོ༌། །དབང་པོའི་རྟེན་གྱི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་དང༌། དབང་པོ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དེ་དག་ཉིད་དང༌། ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་ཡང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་དབང་པོའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དེ་དག་རྒྱུར་བྱས་ནས་མིག་གི་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་རིམ་གྱིས་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །དབང་པོའི་རྟེན་གྱི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དེ་དག་རྒྱུར་བྱས་ནས་རིམ་གྱིས་དབང་པོའི་རྟེན་རྣམས་ཀྱང་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །དབང་པོ་རྣམས་དང་དེ་དག་གི་རྟེན་རྣམས་འབྱུང་བ་ལས་ལུས་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་ཅིང་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས། མེར་མེར་པོའི་ཕྱོགས་གང་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞུགས་པར་གྱུར་པ་དེ་ནི་དེའི་ཚེ་དེའི་སྙིང་གི་ཕྱོགས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཕྱོགས་གང་ནས་འཆི་འཕོ་བའི་ཕྱོགས་དེ་ཉིད་དུ་ཐོག་མ་ཁོ་ནར་འཇུག་གོ་ཞེས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་ཁ་ཅིག་ན་རེ། ཁུ་བ་དང་ཁྲག་ཉིད་དབང་པོའི་རྟེན་དུ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ་འདི་ལྟར་སྔར་དབང་པོ་མེད་དེ་བར་མ་དོའི་སྲིད་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འགགས་ནས་ཡང་སྲིད་པ་ཕྱི་མའི་དབང་པོ་བར་ཆད་མེད་པར་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བས་སོ་ཞེའོ། །སློབ་དཔོན་གཞན་ཁ་ཅིག་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་གཞན་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་ལས་དང༌། ལུས་ལ་བརྟེན་ནས་སྲོག་ཆགས་གཞན་སྐྱེ་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ནི། སློབ་དཔོན་སྔ་མའི་འདོད་པ་ལྟར་སྟོན་ཏོ། །བསྟན་


DTG118_Page_0454
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཅོས་ཡང་དག་པའི་རིགས་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ལས་ནི་བཤད་པ་ཕྱི་མ་ཡང་དག་པའི་དོན་ཡིན་པར་སྟོན་ཏེ། རྒྱ་ཆེར་དེ་ཉིད་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་ཕན་ཚུན་འདུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལ་བཤད་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། ཁ་ཅིག་ན་རེ་དང་པོ་སྐྱེ་བ་ལེན་པའི་ཚེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་དབང་པོའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཕན་ཚུན་འདུས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ས་བོན་ཐམས་ཅད་དེའི་མཐུས། དེ་ལས་གཞན་པ་དབང་བོའི་འབྱུང་བ་ཆ་ཕྲ་བ་དང༌། དེ་དང་མཐུན་པའི་ཁུ་བ་དང་ཁྲག་འདུས་པ་དབང་པོ་དང་བཅས་པ་གཞན་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། མེར་མེར་པོ་ཕན་ཚུན་འདུས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་ལས། མའི་མངལ་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། མེར་མེར་པོ་ཕན་ཚུན་འདུས་པར་གྱུར་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དམར་པོ་དང༌། དཀར་པོ་དེ་དག་དང༌། གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་ཅེས་བཤད་དེ། སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་མཛད་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་ཀྱང་དོན་འདི་དང་མཐུན་པར་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལ་རྒྱས་ཤིང་འཕེལ་བ་དང་ཡངས་པར་གྱུར་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལ་ཡང་བཤད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། ཁ་ཅིག་ནི་སྔ་མའི་ཕན་ཚུན་འདུས་པའི་མཐུས་མེར་མེར་པོ་ལ་སོགས་པ་རིམ་གྱིས་འཕེལ་བར་གྱུར་པ་ན། དབང་པོའི་འབྱུང་བ་ལ་སོགས་པ་ས་བོན་རྒྱས་ཤིང་འཕེལ་བ་དང་ཡངས་པར་གྱུར་པའོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་འདུས་པའི་དབང་གིས་མིང་དང༌། གཟུགས་རིམ་གྱིས་རྒྱས་ཤིང་འཕེལ་བ་དང༌། ཡངས་པར་གྱུར་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས། མེར་མེར་པོ་དེ་ཡང་ཡར་སྐྱེ་བའི་ཚེ་ནི་མིང་དང་གཟུགས་གཉིས་ཀྱང་དེ་གཉི་ག་ཆེས་རྒྱ་ཆེར་འགྱུར་བས་མཚུངས་སྙམ་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེ་བ་དེ་ཡང་ལུས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་གྱི་བར་དུ་སྐྱེ་བར་བྱའོ། །དེ་


DTG118_Page_0455
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་སའི་ཁམས་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་སྐྱེ་ཞིང་ཆེས་རྒྱ་ཆེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཆུའི་ཁམས་ནི་དེ་ཉིད་སྡུད་པར་བྱེད་དོ། །མེའི་ཁམས་ནི་དེ་ཉིད་སྨིན་པར་བྱེད་དེ། འཛག་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཚུལ་བསྟན་པར་བྱེད་དོ། །རླུང་གི་ཁམས་ནི་ཡན་ལག་རྣམ་པར་འབྱེད་ཅིང་གནས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ་ཞེའོ། །དེ་དག་གི་གནས་སྐབས་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེ་ཡང་གནས་སྐབས་རྣམ་པར་གཉིས་སུ་འགྱུར་ཏེ། མངལ་ན་གནས་པའི་དུས་བརྒྱད་དང༌། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དུས་བརྒྱད་དོ། །དེ་ལ་མངལ་ན་གནས་པའི་དུས་བརྒྱད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་མེར་མེར་པོ་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་མངོན་པ་སྣ་ཚོགས་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས། དེའི་འོག་ཏུ་དབང་པོ་རྣམས་རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། ཐོག་མ་ཉིད་དུ་མེར་མེར་འགྱུར། །དེ་ཡི་འོག་ཏུ་ནུར་ནུར་འགྱུར། །ནུར་ནུར་པོ་ལས་ནར་ནར་འགྱུར། །ནར་ནར་པོ་ལས་གོར་གོར་འགྱུར། །གོར་གོར་པོ་ལས་རྐང་ལག་འགྱུ། །སྐྲ་སྤུ་སེན་མོ་ལ་སོགས་འབྱུང༌། །དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་རྣམས་དང་ནི། །མཚན་རྣམས་མཐར་གྱིས་འབྱུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་མངལ་ན་གནས་པ་དེ་ལ་ཡང་དུས་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཡོད་དེ། དུས་རྣམ་པ་བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། མེར་མེར་པོའི་དུས་དང༌། ནུར་ནུར་པོའི་དུས་དང༌། ལྟར་ལྟར་པོའི་དུས་དང༌། མཁྲང་གྱུར་པའི་དུས་དང༌། རྐང་ལག་འགྱུ་བའི་དུས་དང༌། སྐྲ་དང༌། བ་སྦུ་དང༌། སེན་མོ་འབྱུང་བའི་དུས་དང༌། དབང་པོ་དོད་པའི་དུས་དང༌། མཚན་དོད་པའི་དུས་སོ། །དེ་ལ་སྤྲིས་མ་ལྟ་བུས་གཡོགས་ལ། ནང་རླན་ཏེ་མེར་མེར་འདུག་པ་ནི་མེར་མེར་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཕྱི་ནང་བཅས་པར་སྤྲིས་མ་ལྟ་བུར་གྱུར་ཏེ། ཞོ་ལྟ་བུར་འདུག་ལ་ཤར་མ་གྱུར་པ་ནི་ནུར་ནུར་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཤར་ནི་གྱུར་ལ་སླ་བ་ནི་ལྟར་ལྟར་པོ་ཞེས་བྱའོ། །སྐ་བར་གྱུར་ཏེ་མནམ་དུ་བཟོད་པ་ནི་མཁྲང་གྱུར་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ལས་ཤ་ལྷག་ལྟ་བུར་གྱུར་ཏེ། ཡན་


DTG118_Page_0456
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལག་དང་ཉིང་ལག་གི་མཚན་མ་བྱུང་བ་ནི་རྐང་ལག་འགྱུས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་སྐྲ་དང་བ་སྦུ་དང༌། སེན་མོ་བྱུང་བ་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱི་དུས་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་རྣམས་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་ནི་དབང་པོ་དོད་པའི་དུས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་དེའི་གནས་གསལ་བར་གྱུར་པ་ནི་མཚན་དོད་པའི་དུས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །མེར་མེར་པོ་ལ་སོགས་པ་དུས་དེ་དག་ཇི་སྲིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་མངལ་ན་གནས་པ་དེ་ཡང༌། ཞག་བདུན་ཕྲག་སུམ་ཅུ་རྩ་བརྒྱད་ཀྱིས་མངལ་དུ་ཡན་ལག་དང༌། ཉིད་ལག་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་ཞག་བཞི་ལོན་ན་བཙའ་བར་འགྱུར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མངལ་དུ་འཇུག་པའི་མདོ་ལས། དེ་ནི་ཟླ་བ་དགུའམ། དེ་ལས་འདས་ན་ཤིན་ཏུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཟླ་བ་བརྒྱད་ཀྱིས་ནི་རྫོགས་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི་ཤིན་ཏུ་རྫོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཟླ་བ་དྲུག་གམ་བདུན་གྱིས་ནི་རྫོགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཡན་ལག་མ་ཚང་བར་ཡང་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་དགྲོལ་བའི་ལམ་བསྟན་པ་དང༌། མངལ་དུ་འཇུག་པའི་མདོ་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དུས་བརྒྱད་ནི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་སའི་བསྟན་བཅོས་ལས། ཇི་སྐད་དུ། དུས་བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། མངལ་ན་གནས་པའི་དུས་དང༌། བཙས་པའི་དུས་དང༌། བྱིས་པའི་དུས་དང༌། གཞོན་ནུའི་དུས་དང༌། ལང་ཚོའི་དུས་དང༌། དར་ལ་བབ་པའི་དུས་དང༌། རྒས་པའི་དུས་དང༌། འཁོགས་པའི་དུས་སོ། །དེ་ལ་མངལ་ན་གནས་པའི་དུས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མེར་མེར་པོ་ལ་སོགས་པའོ། །བཙས་པའི་དུས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་ཡན་ཆད་ནི་འགོགས་པའི་དུས་མན་ཆད་དོ། །བྱིས་པའི་དུས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། འགྲོ་བ་དང༌། རྩེ་མི་ནུས་པ་མན་ཆད་དོ། །གཞོན་ནུའི་དུས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་ནུས་པ་ཡིན་ནོ། །ལང་ཚོའི་དུས་ནི་འདི་ལྟ་


DTG118_Page_0457
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྟེ། འདོད་པ་སྤྱོད་པ་ནུས་ནས་ལོ་སུམ་ཅུ་མན་ཆད་དོ། །དར་ལ་བབ་པའི་དུས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ལོ་ལྔ་བཅུ་མན་ཆད་དོ། །རྒས་པའི་དུས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ལོ་བདུན་ཅུ་མན་ཆད་དོ། །དེ་ཡན་ཆད་ནི་འཁོགས་པའི་དུས་སོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ལེན་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གཉིས་པ་ས་བོན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལེན་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་བརྟེན་པར་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ་སྟེ། གྲངས་སྨོས་པ་དང༌། གྲངས་བཞིན་དུ་མིང་བཀོད་པ་དང༌། ཁམས་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་དབྱེ་བའོ། །འདི་ནི་དང་པོ་སྟེ། དེ་ཡན་ཆད་དུ་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་ཞིང་འཕེལ་བར་བསྟན་ནས། འདི་མན་ཆད་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་པ་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་རྟེན་དང་བཅས་པ་ལེན་པ་དང༌། མཚན་མ་དང༌། མིང་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་ཐ་སྙད་དུ་འདོགས་པའི་སྤྲོས་པའི་བག་ཆགས་ལེན་པ་ལ་བརྟེན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་བ་གྲངས་བཞིན་དུ་མིང་བཀོད་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། སྐྱེ་བ་ལེན་པའི་གནས་སྐབས་སུ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ལེན་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ལ། ཡུལ་དུ་དམིགས་པར་བྱེད་དེ། དང་པོ་ནི་དབང་པོ་ལྔ་དང༌། དེ་དག་གི་གནས་སུ་གཟུགས་དང་སྒྲ་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱ་ལ་ཡང་དག་པར་བརྟེན་པ་ལེན་པ་དང༌། གཉིས་པ་ནི་མཚན་མ་དང༌། མིང་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཆོས་གསུམ་གྱི་བག་ཆགས་ལ་ཡུལ་དུ་དམིགས་པ་ལེན་པར་བྱེད་དོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་ས་བོན་ནི་མ་གཏོགས་ཏེ། དམིགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལེན་པ་འདི་དག་ཀྱང་དམིགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་མདོར་བསྡུ་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་དམིགས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་འཇུག་སྟེ། ནང་གི་ལེན་པ་རྣམ་པར་རིག་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཕྱི་རོལ་གྱི་སྣོད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པ་རྣམ་པར་རིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ནང་གི་ལེན་པ་རྣམ་པར་རིག་


DTG118_Page_0458
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་བག་ཆགས་དང༌། རྟེན་དང་དབང་པོའི་གཟུགས་སོ། །དེ་ཡང་གཟུགས་ཅན་གྱི་ཁམས་ནའོ། །གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ནི་བག་ཆགས་ལེན་པ་ཁོ་ནར་ཟད་དོ། །དེ་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྣོད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པ་རྣམ་པར་རིག་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བརྟེན་པའི་དམིགས་པ་རྣམ་པར་རིག་པའི་ཕྱིར་དང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནང་གི་ལེན་པ་རྣམ་པར་རིག་པའི་ཕྱིར། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་རིག་པ་སྟེ། དཔེར་ན་མར་མེ་འབར་བ་ན། སྙིང་པོ་དང་སྣུམ་གྱི་རྒྱུས་ནི་ནང་འཇུག་པར་འགྱུར་ལ། ཕྱི་རོལ་དུ་ནི་འོད་འབྱུང་བར་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནང་གི་ལེན་པ་དམིགས་པ་དང༌། ཕྱི་རོལ་གྱི་སྣོད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་དམིགས་ནས་འབྱུང་བའི་ཚུལ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་བལྟ་བར་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པ་ལས། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དམིགས་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དང་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ས་བོན་དང་དབང་པོ་དང་བཅས་པའི་ལུས་སོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་མཐུའི་ཕྱིར་རང་གི་བདག་ཉིད་སྐྱེ་བ་ན་ནང་གི་གྱུར་པ་ནི་ས་བོན་དང་དབང་པོ་དང་བཅས་པའི་ལུས་ལྟ་བུར་སྣང་ལ། ཕྱི་རོལ་གྱི་གྱུར་པ་ནི་སྣོད་ལྟ་བུར་རུང་སྟེ། གྱུར་པར་སྣང་བ་དེ་ཉིད་རང་གི་དམིགས་པའི་རྣམ་པར་བྱེད་དེ། ཕན་ཚུན་ལྟོས་ནས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། རྒྱ་ཆེར་དེ་ཉིད་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །འདིར་ལེན་པ་ཞེས་གསུངས་པའི་དོན་ནི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལ་བྱ་སྟེ། དབང་པོ་ལྔ་དང་དེ་དག་གི་རྟེན་ཡོངས་སུ་བཟུངས་ནས་མི་འཇིག་ཅིང་རང་གི་རྟེན་དུ་བྱེད་པས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ས་བོན་ནི་བདག་ཉིད་ལ་ཡོད་པ་དང་རྟེན་ཞེས་བྱའོ། །ལེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་འདི་ཡང་བསྟན་པ་རྣམས་ལས་སོ་སོ་ནས་བཤད་པ་མི་མཐུན་ཏེ་མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་ནི། ཁམས་


DTG118_Page_0459
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཅོ་བརྒྱད་ལས་དགུ་ནི་མ་ཟིན་པའོ། །གཞན་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ནི་དོན་གཅིག་ལ་བརྟེན་ནས་ཟིན་པའི་དོན་བཤད་པའི་ཕྱིར། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས་ཟིན་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཅི་ཞེ་ན། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་ནས་གནས་སུ་གྱུར་པ་ནི་ཟིན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཕན་པ་དང་གནོད་པ་ཕན་ཚུན་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པའི་བར་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བསྟན་བཅོས་ཡང་དག་པའི་རིགས་པ་ལས་སློབ་དཔོན་གསུམ་གྱིས་བཤད་པ་འབྱུང་སྟེ། དང་པོ་ནི་མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་བཤད་པ་དང་མཐུན་པས་བསྟན་བཅོས་ཡང་དག་པའི་རིགས་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་གཅིག་ཏུ་མ་ཟིན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་དེ་དག་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། དབང་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་དབང་པོ་དང་བྲལ་བར་མི་འགྱུར་ལ། བྲལ་ན་ནི་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། སེམས་ལ་སོགས་པས་བརྟེན་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་མེད་དོ་ཞེའོ། །གཉིས་པ་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་དག་ན་རེ། གལ་ཏེ་གཟུགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་གནོད་ཅིང་ཞིག་པར་གྱུར་ན་ནི་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ལ་དེ་ལས་བཟློག་པ་ལས་ནི་བདེ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ། རང་གི་ལུས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཟིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །གསུམ་པ་ནི་སློབ་དཔོན་གཞན་ཁ་ཅིག་ན་རེ། སེམས་ཅན་རྣམས་རང་གི་བདག་ཉིད་ཡོད་པར་འཛིན་ཅིང༌། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཐབས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྲུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནས་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པའི་བར་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་མདོ་ལས་གསུངས་པ་དང་འགལ་བར་འགྱུར་ཏེ། མདོ་ལས་ནི་གནས་འདིར་རྣམ་པར་ཤེས་པས་སྦས་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པས་རྗེས་སུ་བསྡུས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལེན་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་གསུངས་པ་ཡོད་ཀྱང་འགལ་བ་མེད་དེ།


DTG118_Page_0460
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལེན་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་པས་སོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི་ལེན་པ་དང་བཅས་ཤིང་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང་བཅས་པའི་བདག་ཉིད་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་ལ་ཡང་ལེན་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཤེས་པ་སྐྱེས་ན་ནི་དེ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་བདེ་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུར་གྱུར་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཀྱི་བར་དུ་རྗེས་སུ་འཇུག་ཅིང་མི་སྤོང་བ་སྟེ། འདི་ནི་མདོ་དང་བསྟན་བཅོས་དག་ལས་སོ་སོ་ནས་དོན་རེ་རེ་ལ་བརྟེན་ཏེ་བསྟན་པའོ། །དེ་ལ་མདོ་ལས་ནི་ལེན་པ་དང༌། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང་བཅས་པས་བདག་ཉིད་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་ལ་དགོངས་ནས་ལེན་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །བསྟན་བཅོས་ལས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བཤད་དེ། སློབ་དཔོན་དང་པོ་ནི་གནས་སུ་འཛིན་པ་ལ་དགོངས་ནས་སོ། །སློབ་དཔོན་བར་མ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་བདེ་བ་བསྐྱེད་པ་ལ་དགོངས་ནས་སོ། །སློབ་དཔོན་ཐ་མ་ནི་བདག་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་ལ་དགོངས་ནས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་བསྟན་བཅོས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་ནོ། །དེ་ཡང་རང་གི་ལུས་ཀྱི་བསྡུས་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་ལེན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། བདེ་བ་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཉིད་དེ། སློབ་དཔོན་གཉིས་པ་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། བདེ་བ་བསྐྱེད་པ་ཁོ་ན་ལ་དེར་འདོད་དོ། །སློབ་དཔོན་དང་པོ་དང་ཐ་མ་གཉིས་ནི་དོན་གཞན་ཡང་བླངས་ནས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མདོ་སྡེ་དང་བསྟན་བཅོས་དེ་དག་གི་བཤད་པ་ཡང་མདོར་བསྡུ་ན་བཤད་པ་རྣམ་པ་བཞིར་འགྱུར་ཏེ། ཞིབ་ཏུ་དེ་ཉིད་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །འདིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བསྟན་པ་དང་སྦྱར་ན། བཤད་པ་མི་མཐུན་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དོ། །ཁ་ཅིག་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་བདེ་བ་བསྐྱེད་པ་ཁོ་ན་ལས་བརྩམས་ནས་ལེན་པ་ཞེས་སྟོན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་མངོན་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས་ཁམས་གཟུགས་ཅན་ལྔ་དང༌། བཞིའི་ཕྱོགས་གཅིག་ནི་ཟིན་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་


DTG118_Page_0461
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འབྱུང་སྟེ། སྒྲ་མ་བསྟན་པས་སྡུག་བསྔལ་དང་བདེ་བ་བསྐྱེད་པ་ལས་བརྩམས་ནས་ལེན་པ་ཞེས་བསྟན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཁ་ཅིག་ནི་རང་གི་ངོ་བོར་གཟུང་བ་ལ་ལེན་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་སྟོན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས། གལ་ཏེ་ཀུན་གཞི་མེད་ན་གནས་ལེན་པ་མི་དམིགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་ལྔ་ནི་ལེན་པའོ། །ལྔ་ནི་ལེན་པ་དང་ལེན་པ་མ་ཡིན་པའོ། །གཞན་ནི་གཅིག་ཏུ་ལེན་པ་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་བཤད་པས་སོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ་འདི་ལ་སོགས་པའི་བསྟན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་རང་གི་ངོ་བོར་གཟུང་བ་ལ་ལེན་པ་ཞེས་སྟོན་ཏེ། ཁ་ཅིག་ནི་དོན་གཉི་ག་ལ་བརྟེན་ནས་ལེན་པ་སྟོན་ཏེ། བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ཇི་སྐད་དུ་དེ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་པ་དང༌། མི་གནས་པས་ཟིན་པའི་གཟུགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་པ་དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་འདྲེས་པ་གྲུབ་པ་དང༌། བདེ་བ་གཅིག་པའི་དོན་གྱིས་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། གཞན་ཡང་འདིས་རྟེན་བྱས་ནས་ཚོར་བ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་ཟིན་པ་མ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་ཟིན་པའི་ཆོས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། གཟུགས་ཅན་གྱི་ཆོས་རྣམས་དང༌། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་འཇུག་ཅིང་འགྲུབ་པ་དང༌། བདེ་བའི་དངོས་པོ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པའོ། །དེ་ལ་གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་གཅིག་པ་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་དབང་གིས་གཟུགས་དེ་དག་རྒྱུན་མི་འཆང་ཅིང་འཇིག་པ་དང༌། འདུལ་པར་མི་འགྱུར་པ་སྟེ། དེས་ན་ཟིན་པའི་གཟུགས་རྣམས་ལ། རེས་འགའ་ནི་གནོད་པར་འགྱུར་ལ། རེས་འགའ་ནི་ཕན་འདོགས་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དེ་དག་ཀྱང་དེ་དག་གི་རྗེས་སུ་ཕན་གནོད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་ཟིན་པ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་


DTG118_Page_0462
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྟན་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེའོ། །མདོ་འདི་ལས་ལེན་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་དོན་རྣམ་པ་གཉིས་དང་ལྡན་ཏེ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དབང་པོའི་གནས་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱི་གནས་སུ་འཛིན་པ་དང༌། ས་བོན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་དེ། ཞིབ་ཏུ་ནི་བསྟན་བཅོས་རྣམས་ལས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་གཟུགས་ཅན་གྱི་ཁམས་ན་ནི་ལེན་པ་གཉི་ག་དང་ལྡན་ལ། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ན་ནི་རྣམ་པ་གཉི་ག་དང་མི་ལྡན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པ་ཁམས་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །མདོའི་ཚིག་འདི་དང་སྦྱར་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་གཞུང་གི་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ན་མིག་དང་རྣ་བ་ལ་སོགས་པ་གཟུགས་ཅན་གྱི་ཁམས་བཅུ་མེད་པར་བཞེད་ཀྱི་དགེ་འདུན་ཕལ་ཆེན་པའི་སྡེ་པ་དག་ལྟར་ན་གཟུགས་ཅན་བཅུ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་ཚང་བར་ཡོད་པར་འདོད་པ་ལྟ་བུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྔོན་གྱི་ལས་བསྟན་པའི་མདོ་ལས། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་འཁོར་འདུས་པར་འོངས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། དམ་པའི་ཆོས་པདྨ་དཀར་པོའི་མདོ་ལས། སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་དྲི་སྣོམ་མོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་སྐད་གསུངས་པ་འདི་དག་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །བློ་གྲོས་ཡངས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ནི་ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་ཞིང་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །འདི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདིའི་དབང་གིས་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་ཞིང༌། དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་བླངས་ནས་འཇིག་པར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་ལ་ལེན་པ་གསུངས་སོ། །བསྟན་བཅོས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་ལས་ནི་དོན་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ལེན་པ་རྣམ་པར་བཤད་དེ། དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་དག་མ་ཞིག་པར་ཉེ་བར་བཟུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། རང་གི་བདག་ཉིད་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་སྐྱེ་བ་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་དེ་ཉིད་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་ན། །བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་


DTG118_Page_0463
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ལས་ནི་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་བསྟན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང༌། དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་གྱི་གནས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང༌། ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བར་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་ལེན་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། འདི་ནི་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པ་གཉིས་ལས་བསྟན་པའི་ལེན་པ་ཉིད་དོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ལུས་སྡུད་ཅིང་ལེན་པ་དང༌། སྦེད་པར་བྱེད་པ་གྲུབ་པ་དང༌། བདེ་བའི་དོན་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །ཀུན་གཞི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། སྦེད་པར་བྱེད་པ་དང༌། སྦ་བར་བྱ་བ་དང༌། སྦས་པ་འཛིན་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པ་ལས། རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་སྦེད་པ་དང༌། སྦ་བར་བྱ་བ་དང༌། སྦས་པ་འཛིན་པའི་དོན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དག་དང༌། ཕན་ཚུན་རྐྱེན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ནང་གི་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །བསྟན་བཅོས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་ལས་ཀྱང་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་སྟོན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས་ཅིའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། སྐྱེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་འདིར་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་སྦེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཞན་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་དག་ལ་རྒྱུའི་དངོས་པོའི་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཡང་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་ལ་རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། སྦེད་པའི་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་ཐ་དད་པར་འགྱུར་བ་ཡང་དང་པོ་སྦེད་པར་བྱེད་པ་ནི་འབྲས་བུ་རྒྱུ་ལ་སྦས་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཡོད་པའི་ས་བོན་གྱིས་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདུན་བསྐྱེད་པ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུ་ལས་གུད་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་སྦ་བར་བྱ་


DTG118_Page_0464
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་ནི་རྒྱུ་ས་བོན་འབྲས་བུ་ལ་སྦས་པས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་ས་བོན་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྒོ་བར་བྱེད་པ་ལ་སྦས་པ་སྟེ། རྒྱུའི་ངོ་བོར་མངོན་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་བདག་ཏུ་འཛིན་པས་སྦེད་པའི་དོན་ནི་ཡུལ་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཅིང་སྦེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོ་འདི་ནི་བསྟན་བཅོས་རྣམས་དང་མི་མཐུན་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་དབང་པོ་དང་བཅས་པའི་ལུས་དེ་དག་གནས་སུ་སྡུད་པས། སྦེད་པ་དེ་དག་དང༌། རྟེན་གྱི་ལུས་སུ་གྲུབ་པ་དང༌། བདེ་བ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ནི་སྣང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་རྟེན་ལས་སྦས་པས་དེའི་ཕྱིར་སྦེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ཡང་སྦེད་བའི་ནང་ན་དོན་གྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དགོངས་པ་ཟབ་མོ་རྣམ་པར་དགྲོལ་བའི་མདོ་ལས་ལུས་དེ་དག་ལས་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་དང༌། བདག་ཉིད་གཅིག་ཏུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུད་པ་དང་སྦེད་པ་ཡིན་ལ། བདག་ཉིད་གཅིག་ཏུ་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲུབ་པ་དང་བདེ་བ་གཅིག་པའི་དོན་ཏོ། །སེམས་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདིའི་དབང་གིས། གཟུགས་དང༌། སྒྲ་དང༌། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་བྱ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་དུ་བསགས་པ་དང༌། འཕེལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བཞི་པ་སེམས་ཀྱི་དོན་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །འདི་ཡང་དོན་རྣམ་པ་མང་པོ་དང་ལྡན་ཏེ། དང་པོ་ནི་བསགས་པ་བརྩམས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ས་བོན་བསགས་ནས་ཆོས་རྣམས་འབྱུང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། གཉིས་པ་བསགས་པ་ལ་དོན་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་ས་བོན་རབ་ཏུ་བསགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། བསྟན་བཅོས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་ལས། ཆོས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་ས་བོན་རྣམས་ཀུན་དུ་བསགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་དྲུག་པོ་དག་ཀུན་དུ་བསགས་པ་དང༌། འཕེལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་


DTG118_Page_0465
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ནི་སྡུད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དམིགས་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སྡུད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དགོངས་པ་ཟབ་མོ་རྣམ་པར་དགྲོལ་བའི་མདོ་དང༌། ཕུང་པོ་ལྔའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །འདིར་མདོ་སྡེ་འདི་དང་སྦྱར་ན། དོན་གཉིས་པ་ལས་བརྩམས་ནས། དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། འདི་ཡང་དོན་རྣམ་པ་གཉིས་དང་ལྡན་ཏེ། ཀུན་དུ་བསགས་པ་དང་འཕེལ་བར་བྱེད་པའོ། །འདི་ལྟར་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དབང་གིས་ཡུལ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བས་ཀུན་དུ་བསགས་པ་དང་འཕེལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས་ནི་མིང་རྣམ་པ་བདུན་འབྱུང་སྟེ། མདོ་འདི་ལས་བསྟན་པའི་མིང་བཞི་ལ་ཡང་གསུམ་གྱིས་བསྣན་ནའོ། །མིང་གསུམ་པོ་དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན་བསྟན་བཅོས་དེ་ཉིད་ལས་ཇི་སྐད་དུ་ཤེས་བྱའི་གནས་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་གནས་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། འདི་ནི་བསྟན་བཅོས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་གསུང་རབ་རྣམ་པ་བཅུ་བསྟན་པ་ལས། དང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །གནས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་གསུང་ཞེས་བསྟན་པ་ལྟ་བུའོ། །སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་མཛད་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤེས་བྱ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་འདི་ལྟ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཏེ་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུའི་དོན་ཏོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས་ཀྱང༌། ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤེས་བྱ་ཞེས་བྱའོ། །གནས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བརྟན་པའི་གནས་ཏེ། སྒྲས་ནི་རྟེན་པར་བྱེད་པ་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་གཟུང་གི །འདུས་མ་བྱས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་གནས་པ་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་དེ་དག་འདྲེན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཅི་རིགས་པར་


DTG118_Page_0466
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལ་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་ཆར་ཀུན་གྱི་གནས་བྱེད་པར་སྟོན་ཏོ། །སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ནི་གཞན་གྱི་དབང་ཁོ་ནའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་གནས་བྱེད་ཀྱི། ཀུན་བརྟགས་དང༌། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་གནས་ནི་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་དེ་དག་གི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆར་གཏོགས་པའི་གཞན་གྱི་དབང་གི་གནས་བྱེད་པས་སོ། །དེ་དག་འདྲེན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆར་གཏོགས་པའི་གཞན་གྱི་དབང་གི་གནས་བྱེད་པས་སོ། །ནིའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་འདི་གཉིས་མི་མཐུན་པར་གྱུར་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་སྤྱིའི་གནས་ལས་བརྩམས་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་སྤྱིར་བསྟན་ཏོ། །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ན་ནི་ཉེ་བར་གྱུར་པའི་གནས་ལས་བརྩམས་པའི་ཕྱིར། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཁོ་ན་དང་སྦྱར་ནས་བསྟན་ཏེ། སོ་སོ་ནས་དོན་རེ་རེ་སྨོས་པས་འགལ་བ་མེད་དོ། །ཡང་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། འཁོར་ན་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་རབ་ཏུ་འདྲེན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་ཕྱིར་ཏེ། དང་པོ་ནི་རྣམ་པར་གྱུར་ནས་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཉིས་པ་ནི་དུས་ཐ་དད་པ་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །གསུམ་པ་ནི་རིས་ཐ་དད་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་རྒྱུ་ནི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ཡིན་ལ་འབྲས་བུ་ནི་ལུང་དུ་མི་སྟོན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །རྣམ་པ་གསུམ་ལས་འདིར་ནི་གསུམ་པའི་ས་ཐ་དད་པ་བཟུང་སྟེ། སྔ་མ་གཉིས་ནི་སྤྱིའི་མིང་ཡིན་པས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་གཞན་དུ་ཡང་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་དྲི་མ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་


DTG118_Page_0467
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྟེ། འདི་ནི་གྱ་ནོམ་པར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའི་གནས་སྐབས་སུ་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ལ་དྲི་མ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སོགས་པ་ཟག་པ་མེད་པའི་ལམ་གྱི་ཆོས་ཀྱི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་བཀོད་པའི་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དྲི་མེད་རྣམ་ཤེས་ནི། །ཤིན་ཏུ་དག་ཅིང་ཟག་མེད་དབྱིངས་ཡིན་པས། །སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ནི་རྣམ་པར་དགྲོལ། །མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་མཚུངས་པར་ལྡན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་བཤད་པ་ནི་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པའི་འགྲེལ་བ་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ།། །།བམ་པོ་ཉི་ཤུ་གཅིག་པ། བློ་གྲོས་ཡངས་པ་ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་གནས་དང༌། རྣམ་པར་གཞག་པ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཚོགས་དྲུག་པོ་དག་འཇུག་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གཉིས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལྷན་ཅིག་འཇུག་པའི་བྱེ་བྲག་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་བསྟན་ཏེ། དོན་དང་དཔེ་དང༌། དཔེ་དང་དོན་དུ་སྦྱར་བའོ། །དང་པོ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་པོ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་འཇུག་པ་བསྟན་པ་དང༌། བློ་གྲོས་ཡངས་པ་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་པོ་དག་དང༌། ལྷན་ཅིག་འཇུག་པའི་མང་ཉུང་བསྟན་པའོ། །དེ་ཡང་དང་པོ་ནི་རྩ་བ་ཡན་ལག་ལ་ལྟོས་ནས་ལྷན་ཅིག་འཇུག་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཡིན་ལ། ཕྱི་མ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་པོ་དག་ལ་ལྟོས་ནས་ལན་ཅིག་འཇུག་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་སོགས་པ་ལས་ནི་དོན་དང་པོ་ལས་བརྩམས་ནས་ལྷན་ཅིག་འཇུག་པ་སྟོན་ཏོ། །


DTG118_Page_0468
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདིར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཀྱི་ལྷན་ཅིག་འཇུག་པ་བསྟན་པའི་རིགས་པ་ལས་མ་བསྟན་པ་ནི། དང་པོ་དང་ཐ་མ་སྨོས་པས་ཡིད་ཀྱི་ཤེས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་མདོར་བསྡུས་ནས་མ་བསྟན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་སོགས་པ་ལས། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཀྱང་བསྡུས་ནས་ཅིག་ཅར་ལྷན་ཅིག་འཇུག་པ་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །དང་པོ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། ལྷན་ཅིག་འཇུག་པ་མདོར་བསྟན་པ་དང༌། གལ་གྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་བཟླས་ཏེ་བཤད་པའོ། །འདི་ནི་དང་པོ་མདོར་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་གནས་བྱས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་པོ་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བར་འགྱུར་བའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བཅས་པའི་མིག་དང༌། གཟུགས་ཀྱིས་རྐྱེན་བྱས་ནས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་སྟེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་དུས་མཚུངས་པ་སྤྱོད་ཡུལ་མཚུངས་པ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་འགག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཉིས་པ་གལ་གྱི་རྗེས་སུ་བཟླས་ཏེ་བཤད་པའོ། །འདི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གདོན་མི་ཟ་བར་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འཇུག་པར་བསྟན་པ་དང༌། གཞན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞི་པོ་དག་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་པར་བསྟན་པའོ། །འདི་ནི་དང་པོ་སྟེ་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་བཅོས་རིགས་པའི་སྒོ་དང་སྦྱར་ན་དོན་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། བརྗོད་པ་གླེང་བསླང་བའི་དོན་དང༌། རྣམ་པར་བསལ་ནས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་དོན་ཏོ། །གོང་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྷན་ཅིག་འཇུག་པ་ཞེས་མདོར་གསུངས་མོད་ཀྱི། ད་དུང་ལྔ་པོ་དག་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ལ། ཡིད་ནི་ལྔ་པོ་དག་ལ་བརྟེན་པ་མ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་མ་ཕྱེ་བས་འདིར་དོན་དེ་ལྟ་བུ་དག་གིས་གླེང་བསླང་བའི་ཆེད་དུ་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །གཞན་ཡང་ལྷན་ཅིག་འཇུག་པ་བཤད་ན་དོན་མང་དུ་ཡོད་པ་


DTG118_Page_0469
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལས་ཅིག་ཅར་རྫོགས་པར་མ་བཤད་དེ། དོན་གཞན་རྣམ་པར་བསལ་ནས་དོན་འདི་ཡོངས་སུ་གསུང་བའི་ཕྱིར་ཡང་དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བཅས་པའི་མིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མིག་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བཅས་པའི་མིག་ནི་བསྟན་པ་མཚུངས་པའི་མིག་ཅེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པའི་མིག་ནི་དེ་དང་མཚུངས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་དང་མཚུངས་པ་ལས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བཅས་པའི་མིག་ཅེས་བྱའོ། །བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་དང༌། དེ་དང་མཚུངས་པ་དེ་ཡང་བསྟན་པ་རྣམས་ལས་སོ་སོ་ནས་བཤད་པ་མི་མཐུན་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་དག་ནི་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ལས་བརྩམས་ནས་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་དང༌། དེའི་བསྟེན་པ་མཚུངས་པའི་དོན་སྟོན་པས་འདི་ལྟ་སྟེ། ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ལས་ལས་ཀྱི་ནུས་པ་དང་བཅས་པ་ནི་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལས་ཀྱི་ནུས་པ་མེད་པ་ནི་དེ་དང་མཚུངས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་དུ་ནི་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་ཡིན་ཏེ། དུ་ནི་དེའི་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་ལས། ཆོས་ནི་རྟེན་བཅས་གཞན་རྣམ་གཉིས། །རང་གི་ལས་ནི་མི་བྱེད་དེ། །ཞེས་འབྱུང་སྟེ། འདི་ཉིད་ཀྱི་འགྲེལ་པ་ལས་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་གཅིག་ནི་བསྟེན་པ་མཚུངས་པོ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་འདྲེས་པའི་སེམས་སོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས་ཀྱང་ཆོས་གང་ཡང་དུས་གསུམ་གྱིས་མ་བསྡུས་པ་མེད་དེ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དེ། ཞིབ་ཏུ་དེ་ཉིད་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །ཁམས་བཅུ་བདུན་པོ་དག་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་ཡིན་ལ། དེའི་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་ནི་མེད་དོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཁམས་བཅུ་བདུན་པོ་དག་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་


DTG118_Page_0470
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྟེན་པ་མི་མཚུངས་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་མ་ཡིན་གྱི་སོ་སོའི་དབང་པོ་དང༌། ཡུལ་ཐ་དད་པ་ཕུན་ཚུན་ལྟོས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། མིག་ནི་གཟུགས་ལ་ལྟོས་ལ། གཟུགས་ནི་མིག་ལ་ལྟོས་པ་ནས་ལུས་ནི་རེག་བྱ་ལ་ལྟོས་ལ། རེག་བྱ་ནི་ལུས་ལ་ལྟོས་པའི་བར་དུའོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་འབའ་ཞིག་ལ་ལྟོས་ནས་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་དང༌། དེའི་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་འགྱུར་བའི་དོན་ནི་གཞན་ཁམས་བཅུ་བདུན་པོ་དག་ལ་དམིགས་པ་དག་ནི་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དོན་དེ་ལྟ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཁོང་དུ་ཆུད་ཅིང་ཏོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། རང་གི་བྱེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བརྟེན་པ་མཚུངས་པར་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། ཇི་ལྟར་མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་དག་ལ་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པའི་ནུས་པ་ཡོད་པ་ངེས་པར་དེའི་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་མི་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །སློབ་དཔོན་གཞན་ཁ་ཅིག་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པས་ཁམས་བཅུ་བདུན་པོ་དག་ཀྱང་ཆོས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། དེས་དེ་སྐད་དུ་སྨྲ་བར་མི་བྱའོ། །ཆོས་ཀྱི་མིང་དུ་སྤྱིར་འདྲ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་སྔར་བསྟན་པ་ཉིད་ཤིན་ཏུ་རིགས་པ་དང་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་ཁམས་བཅུ་བདུན་པོ་གཞན་དག་ལ་ཡང་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་དང༌། དེའི་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་ཡོད་དེ། བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་དང་དེའི་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་ཡང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། རང་གི་ལས་ལ་གནས་ཤིང་རང་གི་ལས་བྱེད་པ་ནི་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རང་གི་ལས་མི་བྱེད་པ་ནི་དེའི་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་མིག་གི་ཁམས་ཀྱིས་མཐོང་བའམ། ལྟ་བའམ། ལྟ་བར་འགྱུར་བ་ནི་བསྟེན་པ་མཚུངས་པའི་མིག་ཅེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་བར་དུ་རེ་རེ་ལ་ཡང་རང་གི་ཁམས་ལ་རང་གི་ལས་རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་བཤད་


DTG118_Page_0471
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་བྱའོ། །ཁ་ཆེའི་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་དག་ནི་དེའི་བསྟེན་པ་མཚུངས་པའི་མིག་ནི་རྣམ་པ་བཞི་ཁོ་ན་སྟེ། གཟུགས་རྣམས་མ་མཐོང་བར་འགགས་པའམ། འགག་པར་འགྱུར་བའམ། མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་ནོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །ནུབ་ཕྱོགས་པའི་སློབ་དཔོན་ཁ་ཅིག་ནི་རྣམ་པ་ལྔའོ་ཞེས་འཆད་དེ། མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་ཕྱེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བཅས་པ་དང་རྟོགས་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། ལུས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་རིག་པར་བྱའོ། །དེའི་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་ཁོ་ནའོ་ཞེའོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱང་མིག་གིས་མཐོང་བའམ་ལྟ་བར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བསྟེན་པ་མཚུངས་པའི་གཟུགས་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་བསྟེན་པ་མཚུངས་པའི་གཟུགས་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ཡིད་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་སོ་སོའི་དབང་པོ་ལ་ལྟོས་ནས་རང་གི་ལས་བྱེད་མི་བྱེད་པ་ལ་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་དང༌། དེའི་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་བསྟན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་མིག་གི་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་དམིགས་ན་ཡང་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་ཞེས་བྱ་ལ། གཞན་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་ན་ཡང་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་བར་དུ་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བསྟན་བཅོས་སེམས་སྣ་ཚོགས་བསྟན་པ་ལས་ཀྱང་དེ་སྐད་དུ་སྟོན་ཏོ། །བསྟན་བཅོས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས་ན་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། སློབ་དཔོན་དང་པོའི་བཤད་པ་ནི་མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་འབྱུང་བ་དང་མཐུན་ནོ། །ཁ་ཅིག་ནི་འདི་སྐད་དུ་གཟུགས་རྣམས་ལྟ་བའི་མིག་ཀྱང་སེམས་ཅན་བདག་ཉིད་ལ་ནི་བསྟེན་པ་མཚུངས་པའི་མིག་ཅེས་བྱ་ལ། སེམས་ཅན་གཞན་དག་ལ་ནི་དེའི་བསྟེན་པ་མཚུངས་པའི་མིག་ཅེས་བྱའོ། །གཟུགས་རྣམས་མི་ལྟ་བའི་མིག་ཀྱང་སེམས་ཅན་བདག་ཉིད་ལ་ནི་དེའི་བསྟེན་པ་མཚུངས་པའི་མིག་ཅེས་བྱ་ལ། སེམས་


DTG118_Page_0472
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅན་གཞན་དག་ལ་ཡང་དེའི་བསྟེན་པ་མཚུངས་པའི་མིག་ཅེས་བྱའོ་ཞེའོ། །ཡང་ཁ་ཅིག་ནི་འདི་སྐད་དུ་གཟུགས་རྣམས་ལྟ་བའི་མིག་ཀྱང་སེམས་ཅན་བདག་ཉིད་ལ་ནི་བསྟེན་པ་མཚུངས་པའི་མིག་ཅེས་བྱ་ལ། སེམས་ཅན་གཞན་དག་ལ་ནི་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། དེའི་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་རྣམས་ལ་མི་ལྟ་བའི་མིག་ཀྱང་སེམས་ཅན་བདག་ཉིད་ལ་དེའི་བསྟེན་པ་མཚུངས་པའི་མིག་ཅེས་བྱ་ལ། སེམས་ཅན་གཞན་དག་ལ་ནི་བསྟེན་པ་མཚུངས་པའི་མིག་ཀྱང་མ་ཡིན་ལ། དེའི་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །དེ་དེ་སྐད་དུ་སྨྲ་བར་མི་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་མིག་དང་བཅས་པ་བཞིན་དུ་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། དེའི་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་ཡང་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ལ། དེ་འདི་སྐད་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། བཤད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་བཤད་པ་དང་པོ་ནི་རིགས་པ་དང་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། ཞིབ་ཏུ་དེ་ཉིད་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང་མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་མིག་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྒྱུན་གཅིག་ལ་བརྟེན་ནས་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་དང༌། དེའི་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ལ། གཟུགས་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྒྱུན་མང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་དང་དེའི་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྒྲ་དང་དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་བྱའི་ཁམས་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །སྒྲ་ནི་གཟུགས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རུང་ན་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱ་གསུམ་ནི་དབང་པོ་དང་ཕྲད་པར་གྱུར་པ་ན་གདོད་ལེན་པས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ལེན་གྱི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་པས་མིག་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་བཤད་པ་ནི་རིགས་ཀྱི་གཟུགས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ནི་མི་རིགས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་བུའི་རིགས་པ་ཡོད་ཀྱང་ཐུན་མོང་བའི་དོན་ཡང་ཡོད་དེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དྲི་ལ་སོགས་པའི་ཁམས་གསུམ་ནི་གཅིག་དང༌། གཞན་དག་ལ་ཡང་སྣ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་


DTG118_Page_0473
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྐྱེད་པར་རུང་གི་མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་བཞིན་དུ་བཤད་དགོས་སོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །བསྟན་བཅོས་སེམས་སྣ་ཚོགས་བསྟན་པ་ལས་ཀྱང་འདི་ལྟ་སྟེ། མིག་གིས་གཟུགས་ལ་ལྟ་བ་ནི་ཆ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ལ། གཟུགས་ལ་མི་ལྟ་བ་ནི་གཞན་གྱི་ཆ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གཟུགས་ལ་མིག་གིས་ལྟ་བ་ནི་ཆ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ལ། མི་ལྟ་བ་ནི་གཞན་གྱི་ཆ་དང་བཅས་པ་ཡིན་པས་སོ། །དེ་ལ་བྱེ་བྲག་ནི་གལ་ཏེ་མིག་གཅིག་གི་ཆ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ན་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ལ། གལ་ཏེ་གཅིག་གཞན་གྱི་ཆ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ན་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གཞན་གྱི་ཆ་དང་བཅས་པ་གཟུགས་ལ་ལྟ་བ་ཡིན་ནོ། །ལྟ་བ་ཆ་དང་བཅས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཞན་རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་ཀྱི་མ་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་དང༌། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་བྱའི་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །དོན་དམ་པར་ནི་མིག་བཞིན་དུ་བཤད་པར་བྱའོ། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་གྲངས་ནི་གཟུགས་བཞིན་དུ་བཤད་པར་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །བསྟན་བཅོས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས་ནི་འདི་ལྟར་སྒྲ་དང༌། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་བྱའི་ཁམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་དང༌། དེའི་བསྟེན་པ་མཚུངས་པའི་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་འདི་ཡང་ན་ཁ་ཅིག་སོ་སོ་རང་གི་ལུས་ལ་ཡོད་པའི་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱ་བ་སྣམ་པ་དང་མྱང་བ་དང་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་དེ་སྐད་དུ་བཤད་དེ། དྲི་དང་རོ་དང༌། རེག་བྱའི་ཁམས་ཀྱང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་དབང་དུ་ན་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་བཞིན་དུ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་འདི་སྐད་དུ། ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་དྲི་གང་བསྣམས་པ་དེ་ནི་བདག་ཅག་གིས་ཀྱང་བསྣམས་སོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་རོ་གང་མྱངས་པ་དེ་ནི་བདག་ཅག་གིས་ཀྱང་མྱངས་སོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་རེག་བྱ་གང་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་དེ་ནི་བདག་ཅག་གིས་ཀྱང་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་དོ་ཞེས་ཟེར་བས་སོ། །དོན་དམ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ན་དྲི་དང་རོ་དང༌། རེག་བྱའི་ཁམས་ནི་མིག་གི་ཁམས་བཞིན་དུ་བཤད་


DTG118_Page_0474
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་གཅིག་གིས་གང་བསྣམས་པའི་དྲིའི་ཁམས་གཞན་གྱིས་བསྣམ་པར་མི་ནུས་པ་དང༌། སེམས་ཅན་གཅིག་གིས་གང་མྱངས་པའི་རོའི་ཁམས་གཞན་གྱིས་མྱང་བར་མི་ནུས་པ་དང༌། སེམས་ཅན་གཅིག་གིས་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པའི་རེག་བྱའི་ཁམས་གཞན་གྱིས་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པར་མི་ནུས་པས་སོ། །རེག་བྱའི་ཁམས་གཅིག་ལ་སེམས་ཅན་གཉིས་ཀྱི་ལུས་ཕྱོགས་སོ་སོ་ནས་འདུག་པས་ཐུན་མོང་དུ་རེག་པར་གྱུར་པ་དེ་དོན་དམ་པར་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་བཞིན་དུ་བཤད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན་སྨྲས་པ། འདི་ལྟར་རེག་བྱའི་ཁམས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཙམ་མང་པོ་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པ་ལ་ལུས་གཉིས་རེག་པར་གྱུར་པ་སོ་སོ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཐོབ་པ་ཡིན་གྱི། ཐུན་མོང་དུ་ཐོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པར་མིག་གི་ཁམས་བཞིན་དུ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དྲི་དང་རོའི་ཁམས་གཉིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །གཞན་ཁ་ཅིག་ནི་ཕ་རོལ་དང་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱི་དྲི་དང་རེག་བྱ་བསྣམ་པ་དང༌། མྱང་བ་དང༌། བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་སྤྱད་ཟིན་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་སྤྱད་པའི་དུས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་བཞིན་དུ་བཤད་པར་བྱའོ། །འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཐུན་མོང་དུ་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བའི་ཕྱིར་ནི་དོན་དམ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་མིག་གི་ཁམས་བཞིན་དུ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གཅིག་གིས་ཡོངས་སུ་སྤྱད་པ་གཞན་གྱིས་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་སྤྱད་ཟིན་པའི་དྲི་དང༌། རོ་དང་རེག་བྱའི་ཁམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དོན་དམ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་བཞིན་དུ་བཤད་ན་མི་རུང་བ་མེད་དེ། དོན་དེ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མ་འོངས་པ་ན་ཡོད་པ་དང༌། ད་ལྟར་གྱི་དུས་སུ་འཇུག་ཅིང་མང་པོ་ལ་སོགས་པས་ཐུན་མོང་དུ་ཐོབ་པའི་དོན་གྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །དེ་ལ་དོན་སྔ་མ་དང་སྦྱར་ན་ནི་འདི་སྐད་དུ་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱའི་ཁམས་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་དོན་ལ་བརྟེན་ནས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་བཞིན་དུ་བཤད་པར་བྱའོ། །དོན་དམ་པའི་དོན་ལ་བརྟེན་ནས་ནི་མིག་གི་ཁམས་བཞིན་དུ་བཤད་པར་


DTG118_Page_0475
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱའོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དོན་ཕྱི་མ་དང་སྦྱར་ན་ནི་འདི་སྐད་དུ། དྲི་དང་རོ་དང༌། རེག་བྱའི་ཁམས་ཡོངས་སུ་སྤྱད་ཟིན་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་སྤྱད་པའི་དུས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་དོན་ལ་བརྟེན་ནས་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་བཞིན་དུ་བཤད་པར་བྱའོ། །དོན་དམ་པའི་དོན་ལ་བརྟེན་ནས་ནི་མིག་གི་ཁམས་བཞིན་དུ་བཤད་པར་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་མ་སྤྱད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དོན་དམ་པའི་དོན་ལ་བརྟེན་ནས་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་བཞིན་དུ་བཤད་པར་བྱའོ་ཞེས་བཤད་ན་ཡང་འདི་མི་རུང་བ་མེད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་ཀུན་ལས་ཀྱང་དེ་སྐད་བསྟན་ཏོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྒྲ་དང་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱའི་ཁམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །འདི་ལྟར་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱ་ནི་ཐུན་མོང་དུ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་གི་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་དང༌། དེའི་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་ནི་སྐྱེ་བ་དང༌། མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་གྱི་ཕྱིར་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་བཞིན་དུ་བཤད་པར་བྱའོ། །ད་ནི་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་དང༌། དེའི་བསྟེན་པ་མཚུངས་པའི་ངེས་པའི་ཚིག་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ནི་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་མོ་ཞེས་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་དང༌། དེའི་བསྟེན་པ་མཚུངས་པའི་དོན་གང་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དབང་པོ་དང་ཡུལ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གསུམ་ཕན་ཚུན་འདུས་ཤིང་འདྲེས་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཆ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་ཆ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་བྱེད་པའོ། །གཞན་ཡང་ཆ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རེག་བྱ་མཚུངས་པར་སྐྱེས་པ་ལས། ཆ་འདི་ཡོད་པའི་ཕྱིར་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ལས་བཟློག་པ་ནི་དེའི་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་དང༌། རྣམ་པ་མི་མཚུངས་པས་དེའི་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། ཡང་དག་པའི་རིགས་པ་ལས་ཀྱང་འདི་དང་མཐུན་པར་བཤད་དོ། །བསྟན་བཅོས་སེམས་སྣ་


DTG118_Page_0476
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཚོགས་བསྟན་པ་ལས་ཆ་དང་བཅས་པ་ལས་གཞན་གྱི་ཆ་དང་བཅས་པ་ལ་དོན་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། ཆ་དང་བཅས་པའི་དུས་རྫོགས་པ་ནི་ཆ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱའོ། །མིག་གི་ཁམས་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་ལས་དང་བཅས་པ་དང༌། ལས་མེད་པ་དེ་དག་ལས་ཀྱི་ཆ་དང་བཅས་པ་ཞིག་གམ། འོན་ཏེ་ལས་ཀྱི་མེད་པའི་ཆ་དང་བཅས་པ་ཞིག་ཅེ་ན། ཆ་དང་བཅས་པ་དེ་ལས་མེད་པ་ཡང་ཡོད། ལས་ཀྱི་ཆ་དང་བཅས་པ་ཡང་ཡོད། ཆ་དང་བཅས་པ་ཆ་གཉི་ག་དང་ལྡན་ཞིང༌། ཆ་དང་བཅས་པར་ཕན་ཚུན་བསྟེན་པ་ཡོད་པར་འཆད་པ་ཡང་ཡོད་དོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །མདོ་སྡེ་པ་དག་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་ནི་ད་དུང་གཞུང་ཡང་དག་པ་ཉིད་མཐོང་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་པ་དག་དང་མཐུན་པར་འདོད་པར་བཤད་པ་དང་འགལ་བ་མེད་དོ། །འདིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བསྟན་པ་དང་སྦྱར་ན་བསྟན་བཅོས་རྣམས་སོ་སོ་ནས་བཤད་པ་མི་མཐུན་ཏེ། སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་མཛད་པའི་ཕུང་པོ་ལྔའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ལས་ནི་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་ལྔ་ལ་བརྟེན་ནས་བསྟེན་པ་མཚུངས་པའི་དོན་སྟོན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་དུ་ཞེ་ན། ནང་གི་གཟུགས་ཅན་ལྔ་སྟེ་རང་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དག་ཡུལ་ཐུན་མོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དང་མཚུངས་པ་དུ་ཞེ་ན། དེ་དག་ཉིད་རང་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་སྟོང་པ་སྟེ། རང་གི་རིགས་པ་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལ་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་ནི་ཡུལ་མཚུངས་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་གྱི་ཕྱིར་བསྟེན་པ་མཚུངས་པའོ། །བསྟན་བཅོས་ཆོས་མངོན་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་དང༌། ཆོས་མངོན་པ་སྣ་ཚོགས་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས་ཀྱང་ཕུང་པོ་ལྔའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ལས་བསྟན་པ་དང་དོན་མཐུན་པར་འབྱུང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་མངོན་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས་ཇི་ལྟར་ན་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་དང༌། དེ་དང་མཚུངས་པ་ཡིན་ཏེ། བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་དང༌། དེ་དང་མཚུངས་པ་ནི་དུ་ཞིག །ཅིའི་ཕྱིར་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་དང༌། དེ་དང་མཚུངས་པར་རྟག་ཅེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མ་བྲལ་ཞིང་དེ་དང་


DTG118_Page_0477
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདྲ་བའི་དབང་པོ་ཡུལ་ལ་རྒྱུན་དུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བྲལ་ཞིང་རང་དང་འདྲ་བ་རྒྱུན་དུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཡང་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་དང༌། དེ་དང་མཚུངས་པར་བལྟའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལ་དང་པོ་བསྟན་ཕ་མཚུངས་པ་ཡིན་ཏེ། དབང་པོ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉི་ག་འདྲ་ཞིང་ཡུལ་རྣམས་ལ། རྒྱུན་དུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་དབང་པོ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདྲ་བར་འཇུག་པའི་དོན་ལ་བསྟེན་པ་མཚུངས་པའི་ཞེས་བཤད་དོ། །གཉིས་པ་ནི་དེ་དང་མཚུངས་པ་ཡིན་ཏེ། དབང་པོ་རྣམས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བྲལ་ཞིང་རང་འདྲ་བའི་རྣམ་པ་རྒྱུན་དུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་དབང་པོ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ཕྲད་པར་མ་གྱུར་ཀྱང་རང་གི་བདག་ཉིད་དབང་པོ་དང་འདྲ་བའི་རྣམ་པ་རྒྱུན་དུ་སྐྱེ་ཞིང་དབང་པོ་དང་འདྲ་བའི་དོན་ལ་དེ་དང་མཚུངས་པ་ཞེས་བཤད་དེ། དེ་ཡང་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ཕྱོགས་གཅིག་དང༌། གཟུགས་ཅན་གྱི་ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་ལྔའི་ཕྱོགས་གཅིག་ནི་བསྟེན་པ་མཚུངས་པ་དང༌། དེ་དང་མཚུངས་པ་ཡིན་ནོ། །བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ཀྱང་ནང་གི་སྐྱེད་མཆེད་ལྔ་ལ་བརྟེན་ནས་སྟོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ལས་དུ་ནི་མཚུངས་པ་ཡིན། དུ་ནི་དེ་དང་མཚུངས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། མིག་གི་ཁམས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བཅས་པ་ནི་མཚུངས་པ་ཡིན་ནོ། དེ་ལས་གཞན་པ་ནི་དེ་དག་དང་མཚུངས་པ་ཡིན་ནོ། །མིག་གི་ཁམས་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ལུས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །མཚུངས་པ་དང༌། དེ་དང་མཚུངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དབང་པོས་ཟིན་པའི་ནང་གིས་ཁམས་རྣམས་ལས་བསམ་པ་ཡིན་གྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དག་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་ཁམས་དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སེམས་ཀྱི་ཁམས་ངང་འདྲ་བར་བལྟ་བར་བྱའོ། །དམིགས་པ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་འདྲའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བཅས་པའི་རྣ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །མིག་གི་རྣམ་


DTG118_Page_0478
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བ་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དུས་གཅིག་ཏུ་རྗེས་སུ་འཇུག་ཅིང་ཡུལ་གཅིག་ལ་དམིགས་པར་བསྟན་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བཅས་པའི་རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་དང༌། སྒྲ་དང་དྲི་དང༌། རོ་དང་རེག་བྱ་དག་གིས་རྐྱེན་བྱས་ནས། རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་སྟེ། རྣ་བ་དང༌། སྣ་དང༌། ལྕེ་དང༌། ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་དུས་མཚུངས་པ། སྤྱོད་ཡུལ་མཚུངས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཡང་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་གཞན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བཞི་པོ་དག་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་པར་བཤད་པ་སྟེ། གོང་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཡངས་པ་གལ་ཏེ་དེའི་ཚེ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་ཁོ་ན་འཇུག་ན་ནི། དེའི་དུས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་གཅིག་ཁོ་ན་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་རྗེས་སུ་འཇུག་ཅེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གཉིས་པ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པ་ལྔ་པོ་དག་ལྷན་ཅིག་འཇུག་པའི་མང་ཉུང་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་བཤད་པའོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟེན་ཏེ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འཇུག་པ་བསྟན་པ་དང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་སམ་གསུམ་མམ་བཞི་འམ་ལྔ་དང་ལྷན་ཅིག་འཇུག་པ་བསྟན་པའོ། །འདི་ནི་དང་པོ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འཇུག་པ་བསྟན་པ་སྟེ། དམིགས་པ་གཅིག་ལ་མཐུན་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེའི་ཚེ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་གཉིས་སམ་གསུམ་མམ་བཞི་འམ་ལྔ་ཆར་འཇུག་པ་ན་ཡང་དེའི་དུས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་ཁོ་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་པོ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་རྗེས་སུ་འཇུག་


DTG118_Page_0479
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཉིས་པ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དག་ལྷན་ཅིག་འཇུག་པ་བསྟན་པའོ། །དམིགས་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་མང་ཉུང་གི་རྗེས་སུ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། ལྷན་ཅིག་འཇུག་པས་གྲངས་ཀྱི་མང་ཉུང་ནི་ངེས་པ་མེད་དོ། །དགོངས་པ་ཟབ་མོ་རྣམ་པར་དགྲོལ་བའི་མདོ་ལས་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་འབྱུང༌། ཚིག་ངེས་པར་འགྲེལ་བའི་མདོ་ལས་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། དཔེ་འདི་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་འབྱུང་བ་ནི་མ་ནོར་བ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཡངས་པ་དཔེར་ན་ཆུའི་ཀླུང་ཆེན་པོ་འབབ་པ་ལ་གལ་ཏེ་རླབས་གཅིག་འབྱུང་བའི་རྐྱེན་ཉེ་བར་གནས་པར་གྱུར་ན་རླབས་ཀྱང་གཅིག་ཁོ་ན་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གཉིས་པ་དཔེ་སྨོས་ནས་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། །ཆུའི་རླབས་མང་ཉུང་གི་དཔེ་དང༌། མེ་ལོང་གི་གཟུགས་བརྙན་མང་ཉུང་གི་དཔེའོ། །དཔེ་སྔ་ཕྱི་གཉིས་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡང་སོ་སོ་ནས་བཤད་པ་མི་མཐུན་ཏེ། ཁ་ཅིག་ན་རེ་དཔེ་རྣམ་པ་གཉིས་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་ནི་སོ་སོ་ནས་ཐ་དད་དེ། སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པའི་བརྗེད་བྱང་ལས། ཇི་སྐད་དུ་ཆུ་རླབས་འབྱུང་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པོ་དག་རྩ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། སྐྱེ་འགག་མཚུངས་པའི་དོན་གྱི་དཔེ་བསྟན་པའོ། །མེ་ལོང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ལས་གཟུགས་བརྙན་སྡང་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་འབྱུང་བ་རྩ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པོ་དག་ཏུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པའི་དཔེར་བསྟན་པའོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུའོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་དཔེ་རྣམ་པ་གཉིས་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་ནི་ཐ་དད་པ་མེད་དེ། གཉི་ག་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འཇུག་པའི་དཔེར་བསྟེན་པ་ཡིན་པས་བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་དང་རྣམ་པར་བཤད་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ་ཞེའོ། །འདིར་


DTG118_Page_0480
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དཔེ་རྣམ་པ་གཉིས་བཤད་པ་ཡང་བསྟན་པ་རྣམས་ལས་མི་མཐུན་ཏེ། ལ་ལར་ནི་གནས་དང་གནས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དཔེ་རྣམ་པ་གཉིས་གསུངས་པ་ཡིན་བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ཇི་སྐད་དུ་དོན་དམ་པའི་ཚུལ་རྣམ་པར་གཞག་པས་འཇུག་པ་གང་ཞེ་ན། མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །དེ་ལ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་གནས་ཡིན་ནོ། །འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་རྣམ་པ་བདུན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་རོ། །དཔེར་ན་ཆུའི་ཆུ་བོ་དང་རླབས་ལྟ་བུ་འམ་མེ་ལོང་དང་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་འདི་ནི་དོན་དམ་པའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་དང་གནས་པའི་བྱེ་བྲག་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ལྟ་བུའོ། །ལ་ལར་ནི་བརྒྱད་པ་དང་བདུན་པོ་དག་ལྷན་ཅིག་འཇུག་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་དང༌། རྣམ་པར་བཤད་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ལྟ་བུའོ། །ལ་ལ་ལས་ནི་བརྒྱད་པ་དང་བདུན་པོ་དག་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་དོན་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་པོ་དག་གི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་གཅིག་གི་མཚན་ཉིད་ཅེས་ངེས་པར་བརྗོད་དུ་ཡང་མི་རུང་སྟེ། གནས་དང་རྐྱེན་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དང་གཞན་ཡང་གཅིག་འགག་པའི་ཚེ། གཞན་མི་འགག་པའི་ཕྱིར་དང༌། བསྒོ་བ་དང༌། བསྒོ་བར་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་སོ་སོ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངེས་པར་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། མདོ་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་པོ་དག་ནི་ཆུ་དང་ཆུ་བོའི་རླབས་ལྟ་བུར་ཐ་དད་པ་མེད་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ངེས་པར་ཐ་དད་པར་གྱུར་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང༌། སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་ངེས་པའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་


DTG118_Page_0481
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྟ་བུའོ། །སྔར་གོང་དུ་བཤད་པ་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་ཀུན་རྫོབ་ལ་བརྟེན་ནས་ཡིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ནའི་དོན་དམ་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་དམ་པ་ལ་ནི་སེམས་དང་ཐ་སྙད་ཆད་པའི་ཕྱིར། འཕགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་ལས། སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་པོ་དག་ཀྱང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ས་ནི་ཐ་དད་ལ། དོན་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཐ་དད་པ་མེད་དེ། མཚན་ཉིད་དང་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གཞི་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འདིར་མདོ་སྡེའི་དགོངས་པ་ལ་ཡང་གོང་དུ་བསྟན་པ་ལྟ་བུའི་དོན་ཡོད་པར་འོས་སོ། །ཡང་ན་མདོ་སྡེ་ལས་དཔེ་རྣམ་པ་གཉིས་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་ཐ་དད་པས་དཔེ་སྔ་མ་ནི་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང༌། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་དོན་གྱི་དཔེར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། དེ་ལ་རྒྱུན་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཆད་པ་དགག་ཅིང་འཇུག་པ་རྟག་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་སྟེ། ཆུ་བོའི་རྒྱུན་བཞིན་དུ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ཆོས་ཉིད་དེ་ཡིན་པས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཞིབ་ཏུ་དེ་ཉིད་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །དཔེ་ཕྱི་མ་ནི་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང༌། བདུན་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་དང༌། ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཟད་མི་ཤེས་པའི་དོན་གྱི་དཔེར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྔ་མ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་བསྟན་ཏེ། རྐྱེན་གཅིག་ལས་རླབས་གཅིག་འབྱུང་བའི་དཔེ་དང་རྐྱེན་མང་པོ་ལས་རླབས་མང་པོ་འབྱུང་བའི་དཔེ་དང༌། འོན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་རང་གི་རྒྱུད་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་མི་འགྱུར་བའི་དཔེ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོ་རྐྱེན་གཅིག་ལས་རླབས་གཅིག་འབྱུང་བའི་དཔེའོ། །གལ་ཏེ་རླབས་གཉིས་སམ། གལ་ཏེ་རླབས་རབ་ཏུ་མང་པོ་དག་འབྱུང་བའི་རྐྱེན་ཉེ་བར་གནས་པར་གྱུར་ན་རླབས་མང་པོ་དག་འབྱུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་རྐྱེན་མང་པོ་ལས་རླབས་མང་པོ་འབྱུང་བའི་དཔེའོ། །འོན་ཀྱང་ཆུའི་ཀླུང་དེ་རང་གི་རྒྱུན་གྱིས་རྒྱུན་ཆད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། ཡོངས་སུ་ཟད་པར་


DTG118_Page_0482
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པ་རང་གི་རྒྱུན་ཆད་པར་མི་འགྱུར་བའི་དཔེའོ། །འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པ་ལས་ཀྱང་འདི་དང་མཐུན་པར་འབྱུང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས། ཇི་ལྟར་རྒྱ་མཚོར་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱིས། །དཔའ་རླབས་སྣ་ཚོགས་བྱུང་ནས་ནི། །མངོན་དུ་བྱ་བར་རབ་འཇུག་ཀྱང༌། །རྒྱུན་ནི་ཆད་པར་འགྱུར་མེད་ལྟར། །ཀུན་གཞི་རྒྱ་མཚོ་དེ་བཞིན་ཏེ། །ཡུལ་གྱི་རླུང་ནི་རབ་བསྐྱོད་པས། །རྣམ་ཤེས་དཔའ་རླབས་རྟག་ཏུ་འབྱུང༌། །བྱ་བ་དག་ནི་ཉེ་བར་འཇུག །ཅེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་དཔེར་ན་མེ་ལོང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ལ། གལ་ཏེ་གཟུགས་བརྙན་གཅིག་འབྱུང་བའི་རྐྱེན་ཉེ་བར་གནས་པར་གྱུར་ན་གཟུགས་བརྙན་ཡང་གཅིག་ཁོ་ན་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གཉིས་པ་མེ་ལོང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་གཟུགས་བརྙན་མང་ཉུང་གི་དཔེ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ་སྟེ། རྐྱེན་གཅིག་ལས་གཟུགས་བརྙན་གཅིག་འབྱུང་བའི་དཔེ་དང༌། རྐྱེན་མང་པོ་ལས་གཟུགས་བརྙན་མང་པོ་འབྱུང་བའི་དཔེ་དང༌། ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཟད་མི་ཤེས་པའི་དཔེ་སྟེ་འདི་ནི་དང་པོ་རྐྱེན་གཅིག་ལས་གཟུགས་བརྙན་གཅིག་འབྱུང་བའི་དཔེ་བསྟན་པའོ། །གལ་ཏེ་གཟུགས་བརྙན་གཉིས་སམ། གལ་ཏེ་རབ་ཏུ་མང་པོ་དག་འབྱུང་བའི་རྐྱེན་ཉེ་བར་གནས་པར་གྱུར་ན་གཟུགས་བརྙན་མང་པོ་དག་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཉིས་པ་རྐྱེན་མང་པོ་ལས་གཟུགས་བརྙན་མང་པོ་འབྱུང་བའི་དཔེས་བསྟན་པའོ། །མེ་ལོང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་དེ་དག་གཟུགས་བརྙན་གྱི་དངོས་པོས་ཡོངས་སུ་འགྱུར་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཟད་པར་མངོན་པར་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གསུམ་པ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཟད་མི་ཤེས་པའི་དཔེས་བསྟན་པའོ། །མེ་ལོང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་དེ་གཟུགས་བརྙན་གྱི་དངོས་པོར་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པའི་བརྗེད་བྱང་ལས་མེ་ལོང་ལ་གཟུགས་བརྙན་འབྱུང་བ་ནི་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པས་མེ་ལོང་ཉིད་གཟུགས་བརྙན་གྱི་དངོས་པོར་འགྱུར་བ་


DTG118_Page_0483
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པོ་ཡུལ་གྱི་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་ནས་སྐྱེ་བ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པོ་སྔ་མའི་ས་བོན་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པོའི་ཕྱི་མའི་སྐྱེ་བའི་རྩ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པོ་དག་གི་དངོས་པོར་གྱུར་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །འདིར་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་དོན་རྣམ་པ་གཉིས་དང་ལྡན་ཏེ། དང་པོ་ནི་རྒྱུར་གྱུར་པ་སྟེ། ས་བོན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གྱུར་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདུན་པོ་དག་མངོན་པར་འགྲུབ་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་སྟེ། མངོན་དུ་སྤྱོད་པ་previous hit ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རང་གི་རྒྱུ་མཚན་གྱིརྣམ next hit་པར་ནི་སྣང་ལ་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདུན་པོ་དག་ཏུ་ནི་མ་གྱུར་པའོ། །མདོ་འདི་ལས་ནི་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་ལ་མ་དགོངས་ནས་དེའི་ཕྱིར་མེ་ལོང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་དེ་གཟུགས་བརྙན་གྱི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །གཞན་ཡང་མེ་ལོང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་དེ་གཟུགས་བརྙན་སྟོན་པ་ལ་ཟད་པ་མེད་པར་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་ནི། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པ་ལ་ཟད་པ་མེད་པར་སྟོན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལུང་ལས་ཆུ་བོའི་རླབས་ཉི་ཚེའི་དཔེ་སྨོས་ཤེ་ན། སྨྲས་པ། དོན་དེ་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དེ། མདོར་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་མ་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་དགོངས་པ་ཟབ་མོ་རྣམ་པར་དགྲོལ་བའི་མདོ་དང་ཚིག་ངེས་པར་འགྲེལ་བའི་མདོ་ལས་དཔེ་རྣམ་པ་གཉིས་ཚང་བར་སྨོས་ཤེ་ན། རྒྱ་གར་གྱི་དཔེ་ཉིད་ལས་བྱེ་བྲག་འདི་ཡོད་པས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་བློ་གྲོས་ཡངས་པ་ཆུ་ཀླུང་ལྟ་བུའི་ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་གནས་པ་དང༌། རྣམ་པར་གཞག་པ་བྱས་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་དེའི་ཚེ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་འབྱུང་བའི་རྐྱེན་ཉེ་བར་གནས་པར་གྱུར་ན་དེའི་དུས་སུ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་གཅིག་ཁོ་ན་འཇུག་ཅེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གསུམ་པ་དཔེ་དང་དོན་དུ་སྦྱར་བའོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། རྐྱེན་གཅིག་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་འཇུག་པ་དང༌།


DTG118_Page_0484
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྐྱེན་མང་པོ་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མང་པོ་འཇུག་པར་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོ་རྐྱེན་གཅིག་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་གཅིག་ཁོ་ན་འཇུག་པར་བསྟན་པའོ། །གལ་ཏེ་དེའི་ཚེ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་ཆར་གྱི་བར་དག་འབྱུང་བའི་རྐྱེན་ཉེ་བར་གནས་པར་གྱུར་ན། དེའི་དུས་སུ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ཀྱང་ལྔ་ཆར་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་རྐྱེན་མང་པོ་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མང་པོར་འཇུག་པར་བསྟན་པ་སྟེ། གོང་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཡངས་པ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་གནས་པ་ཤེས་པས། གནས་དང་རྣམ་པར་གཞག་པ་བྱས་པའི་ཕྱིར་སེམས་དང་ཡིད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གསང་བ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ནི་དེ་ཙམ་གྱིས་དེ་དག་ལ་སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གསང་བ་ལ་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་མི་འདོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གཉིས་པ་གསང་བ་ལ་མཁས་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་ཅིང་སྔར་ཞུས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ལན་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། ཞུས་པ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང་བློ་གྲོས་ཡངས་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་སྔར་ཞུས་པའི་ལན་སྤྱིར་གསུངས་པའོ། །དང་པོ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། སའི་མདུན་རོལ་བ་རྣམས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལུང་བསྟན་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་དང་ས་ལ་གནས་པ་རྣམས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལུང་བསྟན་པ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོའོ། །དེ་ལ་ཆོས་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲས་བའི་གཞུང་གིས་འབྲས་བུའི་ཆོས་རྒྱུ་ལ་གནས་པར་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་གནས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས། ཅིའི་ཕྱིར་ཆོས་གནས་པ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུ་ཡིན་ལ། གནས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུའི་ཆོས་གནས་པའི་རྒྱུ་ཤེས་པ་ནི་ཆོས་གནས་པ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཁམས་གསུམ་པའི་འབྲས་བུ་རབ་


DTG118_Page_0485
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་འབྲིང་དང་ཐ་མ་གནས་པའི་རྒྱུ་ཤེས་པ་ནི་ཆོས་གནས་པ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་ནི་དེ་ཉིད་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །མདོ་སྡེ་པ་དག་ནི་ཆོས་རྟག་ཏུ་གནས་པར་ཤེས་པའི་ཕྱིར། ཆོས་གནས་པ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གྲུབ་པ་ལས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཤེས་པ་ནི་ཆོས་གནས་པ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་རྒ་ཤི་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བཞུགས་ཀྱང་རུང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མི་བཞུགས་ཀྱང་རུང་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་འདི་ནི་རྟག་ཏུ་གནས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་གནས་པ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །འདིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བསྟན་པ་དང་སྦྱར་ན་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་བཤད་པ་ལས་ཆོས་གནས་པ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མདོ་སྡེ་ལས་བརྩམས་ནས་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་མོ་རྣམ་པར་གཞག་པའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ཀྱང་འདི་དང་དོན་མཐུན་པར་འབྱུང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས་ཆོས་གནས་པ་ཤེས་པ་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་གཞག་པ་དང༌། བསྟན་པ་བཞིན་དུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས། ཆོས་གནས་པ་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཇི་ལྟར་འདི་ན་ཁ་ཅིག་རྐྱེན་འདི་པ་ཉིད་ཀྱི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དང་མཐུན་པའི་གཏམ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཐོས་ནས། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་དང༌། འབྲས་བུའི་གནས་སྐབས་དེ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ས་ལ་གནས་བཞིན་དུ་ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་དང༌། བསྒོམ་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཡང་དག་པར་སྡུག་བསྔལ་བར་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། འགོག་པ་དང༌། ལམ་ལ་ཡང་དག་པར་ལམ་ཡིན་པར་ཤེས་རབ་ཀྱིས་འཇུག་ཅིང་མོས་པར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གནས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ཆོས་གནས་པ་ཤེས་པ་


DTG118_Page_0486
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ་འདིར་གསུངས་པ་ཡང་དོན་གྱིས་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་བསྟན་པ་དང་མཐུན་ནོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་སའི་མདུན་རོལ་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་ཆོས་གནས་པ་ཤེས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས། སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཁོང་དུ་ཆུད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ད་དུང་སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གསང་བའི་དོན་དམ་པ་མ་རྟོགས་པས། དེའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་ཙམ་གྱིས་དེ་དག་ལ་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་མི་འདོགས་སོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །བློ་གྲོས་ཡངས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གིས་ནང་གི་སོ་སོ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ལེན་པ་མི་མཐོང༌། ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་མཐོང་ལ། ཀུན་གཞི་ཡང་མི་མཐོང༌། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མི་མཐོང་བསགས་པ་ཡང་མི་མཐོང་སེམས་ཀྱང་མི་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི། གཉིས་པ་ས་ལ་གནས་པ་ཡན་ཆད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལུང་བསྟན་པ་ཡིན་པར་བསྟན་པའོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཞུས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་ལན་སྤྱིར་གསུངས་པ་དང༌། དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་ཞུས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་ལན་སོ་སོར་ཕྱེ་སྟེ་གསུངས་པའོ། །ལན་སྤྱིར་གསུངས་པ་ཡང་དོན་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་ཏེ། དང་པོ་བསྟན་པས་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་ནི་ཞུས་པ་སྔ་མའི་ལན་དུ་གསུངས་པའོ། །གཉིས་པ་དོན་ལ་བརྟེན་ནས་བསྟན་པ་གཞག་པ་ནི་ཞུས་པ་ཕྱི་མའི་ལན་དུ་གསུངས་པའོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང༌། ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ལ་བརྟེན་ནས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོའོ། །མདོའི་ཚིག་འདི་བཤད་པ་ཡང་སོ་སོ་ནས་བཤད་པ་མི་མཐུན་ཏེ། སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པའི་བརྗེད་བྱང་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གལ་ཏེ་གོང་དུ་གསུངས་པ་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། གཟུགས་ལ་


DTG118_Page_0487
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོགས་པར་མཐོང་ནས། དེ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཤེས་པ་ཡིན་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གང་ཟག་འདི་སེམས་དང་ཡིད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གསང་བའི་དོན་ཤེས་པ་ཞེས་ལུང་སྟོན་པར་མི་མཛད་ལ། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྔར་གསུངས་པ་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དོན་མི་མཐོང་ན་ནི། གདོད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གང་ཟག་འདི་སེམས་དང༌། ཡིད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གསང་བའི་དོན་ཤེས་པ་ཞེས་ལུང་སྟོན་པར་མཛད་དེ། འདིས་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་ཤེས་ན་ནི་ཡང་དག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟར་རྩ་བའི་གསང་བ་ཁོང་དུ་ཆུད་ན་ཡང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡན་ལག་ཀྱང་གདོད་གསལ་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་དེ་ལ་ནང་སོ་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ནང་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ནང་ཞེས་བྱའོ། །སོ་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྗོད་པ་ནི་རྗེས་སུ་ཡང་དག་པ་ཉིད་རབ་ཏུ་སྟོན་པ་ནི་སོ་སོ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ། ས་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་རྩ་བའི་ཡེ་ཤེས་ལ་བརྟེན་ཅིང་ནང་གི་སོ་སོ་ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་དབང་གིས་ཡུལ་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ལེན་པའི་ལས་ཀྱང་མི་མཐོང་ལ། ལེན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཀུན་གཞི་དང་སེམས་ཀྱི་ལས་དང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་ནང་གི་སོ་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལེན་པ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རིགས་པ་ཡོད་དེ། དེ་ལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནི་ནང་ཞེས་བྱ་ལ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་སོ་སོ་ནས་རང་གི་བདག་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ནི་སོ་སོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་ཆོས་མངོན་པ་སྣ་ཚོགས་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ནང་གི་མྱོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དོན་ཤེས་པ་


DTG118_Page_0488
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། འདི་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པའོ། །གཞན་ཡང་བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཐ་སྙད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། གང་དེས་ནང་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་དང༌། རྟོགས་པ་དང༌། རེག་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ནས་དེ་ལ་བརྟེན་ཏེ་གཞན་དག་ལ་ཐ་སྙད་དུ་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཐ་སྙད་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། འདི་དང་སྦྱར་ཏེ་བཤད་ན་ཡང་དག་པ་དང༌། རྗེས་ལས་ཐོབ་པ་གཉི་ག་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་བཞིན་ནོ། །ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ལེན་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་ཅིང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་མི་མཐོང་བ་ཞེས་བྱའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ལ་མི་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མིག་དང་གཟུགས་དང་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མི་མཐོང༌། རྣ་བ་དང༌། སྒྲ་དང་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མི་མཐོང༌། སྣ་དང༌། དྲི་དང༌། སྣའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མི་མཐོང༌། ལྕེ་དང༌། རོ་དང༌། ལྕེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མི་མཐོང༌། ལུས་དང༌། རེག་བྱ་དང༌། ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མི་མཐོང༌། ཡིད་དང༌། ཆོས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་མི་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ལ་བརྟེན་ནས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་བསྟན་ཏེ། ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཁས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ནི་དོན་དམ་པ་ལ་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་དེ་དག་ལ་དོན་དམ་པ་ལ་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་འདོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་སྔར་ཞུས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་ལན་སོ་སོར་ཕྱེ་སྟེ་གསུངས་པའོ། །མདོའི་ཚིག་འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། དང་པོ་དེ་ནི་དོན་དམ་པ་ལ་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོང་དུ་སྡང་བསྟན་པའི་བསྟན་པས་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དོན་སྨོས་ནས་ཞུས་པ་སྔ་མའི་ལན་དུ་གསུངས་པའོ། །གཉིས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་


DTG118_Page_0489
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་དག་ལ་དོན་དམ་པ་ལ་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་འདོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོང་དུ་སྔར་བསྟན་པའི་བསྟན་པ་གཞག་པ་སྨོས་ནས་ཞུས་པ་ཕྱི་མའི་ལན་དུ་གསུངས་པའོ། །བློ་གྲོས་ཡངས་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་ན་སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གསང་བ་ཐམས་ཅད་ལ་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་དེ་དག་ལ་སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གསང་བ་ཐམས་ཅད་ལ་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་འདོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་མཇུག་བསྡུ་ཞིང་སྔར་ཞུས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་ལན་གསུངས་པ་སྟེ། མདོ་ཉིད་ཀྱིས་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུངས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གཉིས་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་མདོར་བསྟན་པའོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སྟོན་པར་མཛད་པའི་གླེང་བསླང་བ་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པས་མདོར་བསྟན་པ་ཉིད་དེ། འདི་ནི་དང་པོ་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་སྟོན་པར་མཛད་པའི་གླེང་བསླང་བའོ། །ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཟབ་ཅིང་ཕྲ། །ས་བོན་ཐམས་ཅད་ཆུ་བོའི་ཀླུང་ལྟར་འབབ། །བདག་ཏུ་རྟོག་པར་གྱུར་ན་མི་རུང་ཞེས། །བྱིས་པ་རྣམས་ལ་ངས་ནི་དེ་མ་བསྟན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་མདོར་བསྟན་པ་ཉིད་དོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡང་བསྟན་བཅོས་རྣམས་ལས་སོ་སོ་ནས་མི་མཐུན་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་པ་སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་བྱས་པ་ལས། ཟབ་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་མཁས་པའི་བློས་ཀྱང་གཏིང་དཔག་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྲ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཤེས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་མ་བསྟན་ཏེ། ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡོངས་སུ་མི་ཚོལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ས་བོན་ཐམས་ཅད་ཆུ་བོའི་ཀླུང་ལྟ་འབབ། ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐད་


DTG118_Page_0490
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅིག་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པས་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཆུ་བོའི་ཀླུང་ལྟར་འབབ་པའོ། །བྱིས་པ་རྣམས་ལ་ངས་ནི་དེ་མ་བསྟན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་མ་ཕྱེ་བ་སྟེ། བདག་ཏུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་དག་གིས་དེ་ལ་འཁོར་བའི་མཐའ་ཇི་སྲིད་པ་དེ་སྲིད་དུ་རྣམ་པ་གཅིག་པ་འགྱུར་བ་མེད་པ་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་མཛད་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པའོ། །ཟབ་ཅིང་ཕྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པར་དཀའ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་བོན་ཐམས་ཅད་ཆུ་བོའི་ཀླུང་ལྟར་འབབ། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དང༌། ས་བོན་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་ཆུ་བོའི་ཀླུང་ལྟར་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ཏུ་རྟོག་པར་གྱུར་ན་མི་རུང་ཞེས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པས་འཛིན་པར་འགྱུར་བའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པའི་ནང་ནས་སློབ་དཔོན་ཆོས་སྐྱོང་གིས་བཤད་པ་ལས་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང༌། དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ལེན་ཅིང་གནས་བྱེད་པ་དང༌། ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་ལེན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རིགས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དག་གི་གཏིང་དཔག་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཟབ་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཞི་བ་ལ་ཕྱོགས་པའི་རགས་ཅན་དག་གིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡང་དག་པའི་ས་བོན་ཡིན་པས་རྐྱེན་གྱིས་བསྐྱོད་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རླབས་རྣམས་འབྱུང་སྟེ། རྟག་པར་རྒྱུན་དུ་ཆུ་བོའི་ཀླུང་བཞིན་དུ་འབབ་པའོ། །བྱིས་པ་དག་ནི་ཞི་བ་ལ་ཕྱོགས་པ་སྟེ། དེ་དག་གི་འདི་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པས་བདག་ཏུ་འཛིན་པར་གྱུར་ན་ངན་འགྲོ་རྣམས་སུ་ལྷུང་ཞིང་འཕགས་པའི་ལམ་ལ་སྒྲིབ་པར་འགྱུར་བར་དགོངས་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་མ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དགོངས་པ་


DTG118_Page_0491
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཟབ་མོ་ངེས་པར་འགྲེལ་བའི་མདོ་ལས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལེའུ་སྟེ་བཞི་པའོ།། །།བམ་པོ་ཉི་ཤུ་གཉིས་པ། ལེའུ་འདི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། ལེའུ་ཉིད་ཀྱི་མིང་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། མདོ་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་གི་དོན་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལེའུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡང་བཤད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། ཁ་ཅིག་ན་རེ་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། གཅིག་ཁོ་ན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་རང་གི་ངོ་བོ་མཚན་ཉིད་འཛིན་ཅིང་དཔེ་ལུགས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཆོས་ཞེས་བྱའོ། །མཚན་ཉིད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དམ། ཡང་ན་མཚན་ཉིད་ནི་དབྱིབས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཀུན་བརྟགས་ལ་སོགས་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབྱིབས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པས་མདོར་བསྡུ་ན་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་བདག་པོའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ངོ་བོ་ཉིད་རེ་རེར་གྱུར་ཅིང༌། ཐམས་ཅད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །ཡང་ན་ཁ་ཅིག་ན་རེ་དེ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ལ་སོགས་པའོ། །བསྡུས་པ་དང་རྒྱས་པ་ཡང་མ་ཡིན་པར་ནི་ལྔ་སྟེ། སེམས་དང་སེམས་ལས་འབྱུང་བའི་ཆོས་ལ་སོགས་པའོ། །རྒྱས་པར་བྱ་ན་ཆོས་བརྒྱད་དེ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་ལ་སོགས་པའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་པོ་འདི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ་ཞེའོ། །བཤད་པ་འདི་དང་སྦྱར་ན་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་སྔ་མ་གཉིས་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་གཉི་ག་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱི་མ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བས་བདག་པོའི་དབང་དུ་མཛད་


DTG118_Page_0492
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནས་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་བཤད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་མོད་ཀྱི། བཤད་པ་ནི་ཕྱི་མ་བཟང་སྟེ། འོག་ནས་མདོ་ལས་གསུངས་པ་དག་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་ཞིང་འགལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། འོག་ནས་མདོ་ལས་ཀྱང་ཀུན་བརྟགས་དང༌། གཞན་གྱི་དབང་ལ་ཐམས་ཅད་ཅེས་གསུངས་ཤིང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ལེའུ་འདི་ལས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རིགས་པ་རྒྱ་ཆེར་སྟོན་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལེའུ་ཞེས་བྱའོ། །དགོངས་པ་ཟབ་མོ་རྣམ་པར་དགྲོལ་བའི་མདོ་ལས་ནི་འཕགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚལ་གྱིས་ཞུས་པའི་ལེའུ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། རྒྱ་གར་གྱི་དཔེ་ལས་ཐ་དད་པ་འདི་ལྟ་བུ་དག་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོན་ཏན་འབྱུང་གནས་ཀྱིས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་སྐད་དུ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་མཁས་པའི་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་གསུངས་ན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གཉིས་པ་མདོའི་ཚིག་གི་དོན་ཡང་དག་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་བརྟག་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དོན་དམ་པ་དང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པའི་ཡུལ་དང༌། ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཞེས་བསྟན་པ་ལ། དེ་ཡན་ཆད་དུ་དོན་དམ་པ་དང༌། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཡུལ་རྣམ་པ་གཉིས་བསྟན་ནས། འདི་མན་ཆད་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་སྟོན་པར་མཛད་དེ། དེ་ཡང་སྔར་ནི་ཡོད་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོན་པར་མཛད་དེ། དེ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་ཉིད་དོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ནི་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོན་པར་མཛད་དེ། དེ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དག་ཉིད་དོ། །ལེའུ་གཉིས་པོ་དག་ལས་ཀྱང་ཡོད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་མེད་པ་འཇོག་པར་མཛད་དེ། དེ་ཡང་ཡོད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྩ་བ་ཡིན་པས་སྔར་སྟོན་པར་མཛད་ལ། མེད་


DTG118_Page_0493
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཡན་ལག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕྱིས་སྟོན་པར་མཛད་དེ། རིགས་པ་དེའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་མཛད་པའི་ཚིག་ལེ་འུར་བྱས་པ་སུམ་ཅུ་པ་ལས། ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རྣམ་གསུམ་གྱིས། །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་རྣམ་གསུམ་ལ། དགོངས་ནས་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ནི། །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་བསྟན་པ་ཡིན། །ཞེས་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །ལེའུ་འདི་གཅིག་ཀྱང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཞུ་བ་གསོལ་བ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལན་ཡང་དག་པར་གསུངས་པའོ། །ཞུ་བ་གསོལ་བ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། གང་ཞུ་བ་བསྟན་པ་ཉིད་སྨོས་པ་དང༌། བསྟན་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཞུ་བ་གསོལ་བ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོའོ། །མདོའི་ཚིག་འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། དུས་ལ་བརྟེན་ནས་ཞུ་བ་པོ་དང་ལན་གསུངས་པའི་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །དགོངས་པ་ཟབ་མོ་རྣམ་པར་དགྲོལ་བ་བསྟན་པའི་མདོ་ལས་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ཡོན་ཏན་གྱིས་གང་ཟག་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཇི་ལྟར་ཤིང་མང་པོ་ལས་ཚལ་དུ་གྱུར་པ་བཞིན་པས་ན་དཔེ་དང་དོན་གཉི་ག་སྨོས་པའི་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚལ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །འདིར་ཡོན་ཏན་འབྱུང་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྐལ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ནས་ཡོན་ཏན་གྱི་རྒྱུ་བསགས་པས་འདི་ནི་རྒྱུ་ལས་མིང་དུ་བཏགས་པ་སྟེ། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱི་གཞི་རྣམ་པ་གཉིས་བསགས་པའི་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་འབྱུང་གནས་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞུས་བའི་བསྟན་པ་ཉིད་སྨོས་པ་སྟེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བརྟག་པར་བྱ་བའི་ཆོས་བསྟན་པའོ། །མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྟགས་པའི་གང་ཟག་བསྟན་པའོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱི་བ་ཇི་ཙམ་གྱིས་ན་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བགྱི་ལགས།


DTG118_Page_0494
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་ཇི་ཙམ་གྱིས་ན་དེ་དག་ལ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་འདོགས་ལགས། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་བསྟན་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཞུ་བ་ལ་གསོལ་བའོ། །མདོའི་ཚིག་འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། གང་ཞུ་བ་བསྟན་པ་ཉིད་སྨོས་པ་དང༌། ཅི་ཙམ་གྱིས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཞུ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའོ། །ཞུ་བ་གསོལ་བ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་སྐབས་གང་གདགས་པ་ཞུ་བ་དང༌། གང་ལ་མཁས་པའི་མིང་འདོགས་པ་ཞུ་བའོ། །ཡང་ན་སྔ་མ་ནི་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་དོན་ཞུས་པའོ། །ཕྱི་མ་ནི་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་བསྟན་པ་ཞུས་པའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡོན་ཏན་འབྱུང་གནས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི། གཉིས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལན་ཡང་དག་པར་གསུངས་པའོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། ཞུས་པ་ལས་བསྔགས་པ་བརྗོད་ནས་བཤད་པར་གནས་པ་དང་འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་ཞུས་པ་བཞིན་དུ་ལན་ཡང་དག་པར་གསུངས་པ་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ་སྟེ། ཞུ་བ་གསོལ་བ་དང༌། ལན་གསུངས་པ་སྨོས་པ་དང༌། ཞུ་བ་གསོལ་པའི་ཕན་ཡོན་གྱི་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་དང༌། མཉན་པར་བསྐུལ་ཞིང་བཤད་བར་སྣང་བ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོའོ། །ཡོན་ཏན་འབྱུང་གནས་ཁྱོད་དེ་ལྟར་སྐྱེ་བོ་ཚད་མེད་པ་ལ་ཕན་པ་དང༌། བདེ་བ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལ་སྙིང་བརྩེ་བ་དང༌། ལྷ་དང་མི་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་ལ་སོགས་པའི་དོན་དང༌། ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་འདི་ལྟར་དོན་ཟབ་མོ་འདྲི་བ་ནི་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གཉིས་པ་ཞུ་བ་གསོལ་པའི་ཕན་ཡོན་གྱི་བསྔགས་པ་བརྗོད་པའོ། །མདོའི་ཚིག་འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། ཞུ་བ་གསོལ་བ་ལ་ཕན་ཡོན་ཆེ་བར་བསྔགས་པ་དང༌། དོན་ཟབ་མོ་ཞུས་པའི་ལེགས་


DTG118_Page_0495
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའི་བསྔགས་པ་སྟེ། གོང་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཁྱོད་ལེགས་པར་ཉོན་ཅིག་དང༌། ངས་ཁྱོད་ལ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བཤད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པ་མཉན་པར་བསྐུལ་ཞིང་བཤད་པར་གནང་བའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གསུམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གཉིས་པ་བཞིན་དུ་ལན་ཡང་དག་པར་གསུངས་པའོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། བརྟག་པར་བྱ་བ་ལས་བརྩམས་ནས། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང༌། གཞན་ཡང་ཡོན་ཏན་འབྱུང་གནས་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་བརྟགས་པའི་གང་ཟག་ལས་བརྩམས་ནས་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། དོན་བསྟན་པ་དང༌། དཔེས་བསྟན་པའོ། །དོན་བསྟན་པ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སྒོ་བསྟན་ནས་བསྟན་པ་སྨོས་པ་དང༌། གྲངས་ཞུ་ཞིང་མིང་བཀོད་པ་དང༌། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་བཤད་པའོ། །འདི་ནི་དང་པོ་སྟེ། མདོར་བསྡུས་ཏེ་གསུངས་པའི་བཤད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་དང་པོ་ནི། རྒྱས་པ་བསྡུས་པ་སྟེ། བསྡུས་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བའོ། །རྒྱས་པ་ནི་ཆོས་ཡོད་མོད་ཀྱི་དེ་ཡང་མདོར་བསྡུ་ན་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །འདིར་ཆོས་བརྒྱ་ལ་ལྟོས་ནས། དེའི་ཕྱིར་མདོར་བསྡུ་ན་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། དགོངས་པ་བསྡུས་པས་སྡུད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། བསྟན་བཅོས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་ལས། འདི་ལྟ་སྟེ། ཤེས་བྱའི་མཚན་ཉིད་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ་ཞེས་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གསུམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱ་བ་དང༌། མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་བྱེ་བྲག་གི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གསུམ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་གྲངས་ཞུ་ཞིང་མིང་བཀོད་པ་


DTG118_Page_0496
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྟེ། འདི་ཡང་སྔར་ནི་གྲངས་ཞུས་པ་དེའི་འོག་ཏུ་མིང་བཀོད་པ་སྟེ། འདི་ནི་གྲངས་ཞུས་པའོ། །ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་མིང་བཀོད་པའོ། །མཚན་ཉིད་གསུམ་པོ་དེ་དག་གི་མིང་ཡང་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་ཡོང་དེ། དེ་ལ་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱིའི་མིང་སྟེ། གསུམ་པ་ནི་གྲངས་སྨོས་པའོ། །མཚན་ཉིད་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །ཡང་མཚན་ཉིད་ནི་དབྱིངས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །རྣམ་པར་བཤད་པ་རྣམ་པ་དྲུག་ལས་གྲངས་དང་བཅས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །ཞིབ་ཏུ་ནི་གཞན་ནས་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་དག་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་བྱེ་བྲག་གི་མིང་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་དང་པོ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། བསྟན་བཅོས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་ལས། ཇི་ལྟར་ན་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡིན་ལ། ཅིའི་ཕྱིར་ན་ཀུན་བརྟགས་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱིས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་འབྱུང་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡང་དག་པར་མེད་པ་ལ་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་དམིགས་པས་དེའི་ཕྱིར་ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། འདིས་ནི་དྲིས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་ལན་ཅིག་ཅར་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་དྲིས་ཚིག་གཉིས་ཀྱི་ལན་བཏབ་པ་ཡིན་ནོ། །སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། དཔག་ཏུ་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ། སྤྱོད་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ལ་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ལ་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བར་བསྟན་པའོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་དམིགས་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་གྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡང་དག་པར་མེད་པ་ཞེས་བྱ་


DTG118_Page_0497
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་ནི། དེའི་བདག་ཉིད་ཡང་དག་པར་མེད་པའོ། །ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནོར་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་བརྟགས་པ་ཉི་ཚེ་ཡོད་པར་འགྱུར་བའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས་ནི། དཔག་ཏུ་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་དང༌། ཆོས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་མཐའ་ཡས་པ་ཡུལ་དུ་སྣང་བ་སྟེ། ཁ་ཅིག་ན་རེ་གཞན་གྱི་དབང་གི་རྒྱུ་དང༌། རྐྱེན་གྱི་བདག་དང༌། ཆོས་སོ་ཞེས་ཟེར་བ་ཁ་ཅིག་ནི། ཀུན་བརྟགས་པའི་བདག་དང་ཆོས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ལ་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ཞེས་བཤད་པའོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ། ནོར་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཟུང་བ་དང༌། འཛིན་པའི་དོན་གྱི་རྣམ་པར་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་སྟེ། ཁ་ཅིག་ན་རེ། previous hit ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་ཡུལ་གྱི་དོན་གྱིརྣམ་པ་ལས། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ནོར་པའི་རྣམ་པར་ཤེས next hit་པ་འབྱུང་བའི་རྒྱུའོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་དང༌། གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་བ་དང༌། རྒྱུ་མཚན་སྐྱེད་པའི་རྒྱུའོ་ཞེའོ། །ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཉིད་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་ཡང་དག་པར་མེད་ཀྱི། ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་གཟུགས་བརྙན་སྣང་བའི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པ་ལས་ནི། ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་ཕྱིར་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཉིད་ཀུན་བརྟགས་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ལ་བརྟགས་པས་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་ཆོས་སམ། བདག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བརྟགས་པའི་བྱེ་བྲག་ལ་སྤྱིར་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་དེ་ལ་ཡང༌། །བཤད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། །ཁ་ཅིག་


DTG118_Page_0498
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ན་རེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཟག་པ་དང་བཅས་པས་བསྡུས་པ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་དག་ལ་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ལྟ་བུར་སྣང་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཀུན་གཞི་ལ་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་བརྟགས་པ་ས་བོན་ཡོད་ལ་དམིགས་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། འདི་ནི་སློབ་དཔོན་བློ་བརྟན་གྱིས་བཤད་པའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ཁ་ཅིག་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པ་དང་བདུན་པའི་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པས་བདག་དང་ཆོས་སུ་འཛིན་པ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡིན་པས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབའ་ཞིག་ལ་ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། འདི་ནི་སློབ་དཔོན་ཆོས་སྐྱོང་གིས་བཤད་པའི་གཞུང་ངོ༌། །དགོངས་པ་ཟབ་མོ་རྣམ་པར་དགྲོལ་པའི་མདོ་ལས་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་མཚན་ཉིད་དང༌། དོན་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་འབྱུང་ངོ༌། །སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པས་བསྒྱུར་བའི་བསྟན་བཅོས་རྣམ་ལས་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། དེ་ཁོ་ནའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་འབྱུང་ངོ༌། །འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པའི་མདོ་ལས། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་འབྱུང་པ་ནི་ལོ་ཙཱ་བ་དག་གི་བསམ་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཀུན་བརྟགས་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་བརྟགས་པའི་དོན་དང་སྦྱར་ན་ནི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་གཟུང་ངོ༌། ཀུན་བརྟགས་ཞེས་བརྗོད་ན་ནི་བདག་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་བཤད་པའོ། །གལ་ཏེ་བརྟགས་པ་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ལྟོས་ན་ནི་ལས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། བརྟགས་པ་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་གཞན་གྱི་དབང་ཞེས་བྱ་བ་ཡང༌། བསྟན་བཅོས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་ལས་གལ་ཏེ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དོན་སྣང་བའི་གནས་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ན་དེ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཅིའི་ཕྱིར་ན་གཞན་གྱི་དབང་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། རང་


DTG118_Page_0499
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་ལས་སྐྱེ་པ་ཡིན་པས་དེ་ལྟ་བས་ན་རྐྱེན་གཞན་གྱི་དབང་བྱེད་དོ། །སྐྱེས་ནས་ཀྱང་སྐད་ཅིག་ལས་ལྷག་པར་བདག་ཉིད་གནས་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་མཛད་པའི་འགྲེལ་བ་ལས། རང་གི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་ལ་སྐྱེས་ནས་ཀྱང་ཐང་ཅིག་ཙམ་དུ་ཡང་གནས་པར་མི་ནུས་པས་གཞན་གྱི་དབང་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་མངོན་པར་བརྗོད་པས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་ས་བོན་ལས་སྐྱེ་བ་དང༌། རང་གི་ས་བོན་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་དག་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་ཞེས་བྱ་སྟེ། །འདིས་ནི་དེའི་བདག་ཉིད་གཞན་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བར་བསྟན་ཏོ། །སྐྱེས་ནས་ཀྱང་སྐད་ཅིག་ལས་ལྷག་པར་བདག་ཉིད་གནས་པར་མི་ནུས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་དེའི་བདག་ཉིད་གཞན་ལ་བརྟེན་ནས་གནས་པར་བསྟན་ཏེ། རྒྱུ་འདི་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་སློབ་དཔོན་མཆོག་གི་སྡེས་བཤད་པའི་དོན་དང་སྦྱར་ན་སྐྱེས་ནས་སྐད་ཅིག་ཕན་ཆད་ལོགས་ཤིག་ཏུ་གནས་པའི་དུས་རྣམ་པ་གཞན་ལ་བརྟེན་ནས་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །སློབ་དཔོན་ཆོས་སྐྱོང་གིས་བསྟན་པའི་གཞུང་ལས་ནི་སྐྱེས་པ་ཉིད་ནི་སྐད་ཅིག་ཙམ་དུ་ཡང་བྱ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དོན་གྱི་གནས་པ་ཞེས་བཤད་དོ་ཞེས་སྟོན་ཏེ། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ནི་རྒྱུ་ལ་བརྟེན་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་ནས་སྐྱེ་ཞིང་འཕེལ་ཞིང་འབྱུང་བས་གཞན་གྱི་དབང་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་སུམ་ཅུ་པ་ལས། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད། །རྣམ་རྟོག་ཡིན་ཏེ་རྐྱེན་ལས་བྱུང༌། །ཞེས་འབྱུང་སྟེ། སློབ་དཔོན་ཆོས་སྐྱོང་གིས་འགྲེལ་པ་ལས། གཞན་གྱི་དབང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྐྱེན་ལས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གསུམ་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ཡང་བསྟན་བཅོས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་ལས། གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང༌། རྣམ་པར་དག་པའི་དམིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མཆོག་


DTG118_Page_0500
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གི་དོན་གྱིས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་མཛད་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྫུན་པའི་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟེ། བརྫུན་པ་མེད་པའི་བློན་པོ་བཞིན་ནོ། །མཆོག་གི་དོན་གྱི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རྣམ་པར་དག་པའི་དམིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། མཆོག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་འགྲེལ་བ་ལས་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྲུབ་ཅིང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། མདོར་བསྡུས་པས་དཔེ་ནི་མ་བསྟན་ཏེ། གཞན་ནི་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་བཤད་པ་དང་མཐུན་ནོ། །བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པ་ལས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་ཕྱེ་བ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདིས་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་བརྟགས་པ་དང༌། བདག་ཉིད་བརྫུན་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་ཅིང་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ནམ་མཁའ་དང་བདག་ལ་སོགས་པ་ལས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་གཉིས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མདོར་བསྟན་པ་སྟེ། དོན་རྣམ་པ་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དང་པོ་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ། །འདིས་ནི་ཀུན་དུ་ཁྱབ་པའི་དོན་བསྟན་ཏེ། གཟུགས་ཀྱི་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་ལ་སོགས་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལས་རྣམ་པར་འབྱེད་དོ། །གཉིས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའོ། །འདིས་ནི་རྟག་པའི་དོན་བསྟན་ཏེ་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་རྣམ་པར་འབྱེད་དོ། །དེ་དག་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་མོད་ཀྱི་རྟག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དོ། །འདིས་ནི་བརྫུན་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏེ། ནམ་མཁའ་དང་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་བདག་ལ་སོགས་པ་ལས་རྣམ་པར་འབྱེད་དོ། །དེ་དག་རྟག་ཏུ་ཁྱབ་པ་དང་རྟག་པར་སྟོན་པ་བྱེད་ཀྱང་བརྫུན་པ་ཡིན་


DTG118_Page_0501
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པ་ལས། ཟག་པ་མེད་པའི་འདུས་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་གཏན་དུ་བྲལ་བ་ནུས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་ཀུན་དུ་ཁྱབ་པ་ཡང་མིང་འདི་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། མདོ་འདི་ལས་ནི་དང་པོར་བསྟན་པ་ཡིན་གྱི་ཕྱི་མ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་མིང་ཐོབ་པར་རྣམ་པར་བཤད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ལས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་བརྟགས་ནས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་བར་དུ་ཀུན་ཀྱང་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི། གཉིས་པ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་མཚན་ཉིད་གསུམ་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་བཤད་པ་སྟེ། མཚན་ཉིད་གསུམ་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་བཤད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེའོ། །མཚན་ཉིད་དང་པོ་ཡང་ཞུས་པ་དང་ལན་གྱིས་བསྟན་ཏེ། འདི་ནི་དང་པོ་ཞུས་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མིང་དང་བརྡར་རྣམ་པར་གཞག་པས་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཇི་ཙམ་དུ་རྗེས་སུ་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་ལན་དུ་གསུངས་པའོ། །འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་དག་པར་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱང༌། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་གྱི་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མིང་དང་བརྡས་བདག་དང༌། ཆོས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་འཇོག་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཁ་ཅིག་བདག་གོ་ཞེས་སྨྲ་བའམ། ཡང་ན་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་བདག་དང་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་འདོགས་པ་དང༌། ཁ་ཅིག་བརྟགས་པའི་བདག་གོ་ཡང་དག་པའི་བདག་གོ །གཟུགས་བསྟན་དུ་ཡོད་པའོ། །བསྟན་དུ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བདག་དང་ཆོས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཏུ་བརྗོད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལྟར་བརྡས་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། བྱེ་བྲག་ཏུ་རྣམ་པར་གཞག་པས་འཇིག་རྟེན་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་རྗེས་སུ་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་ཡིན་ནོ། །བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པ་ལས། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པས་ཕུང་པོ་དང་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་ལ་སོགས་པ་ལ་བདག་


DTG118_Page_0502
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་ཆོས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྱེ་བྲག་ཏུ་བརྟགས་པས་ན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་དེས་ན་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དམ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བརྟགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བྱེ་བྲག་གི་དོན་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་པ་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་དང༌། སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་མཛད་པ་དང༌། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གཉིས་པ་གཞན་གྱི་དབང་བསྟན་ཏོ། །འདི་ཡང་ཞུས་པ་དང་ལན་གྱིས་བསྟན་ཏེ་འདི་ནི་ཞུ་བ་གསོལ་བའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཉིད་དེ། འདི་ཡོད་པའི་ཕྱིར་འདི་ཡོད་ལ། འདི་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་འདི་སྐྱེ་བ་འདི་ལྟ་སྟེ། མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་འབའ་ཞིག་པ་འདི་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་ལན་དུ་གསུངས་པའོ། །མདོའི་ཚིག་འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་བས་དང་པོ་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལས་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་དང་སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་སྟེ། རྐྱེན་ལས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གཞན་གྱི་དབང་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་གྱི་དབང་དེ་ཡང་བརྗོད་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པ་ལས། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པ་ལ་ཀུན་ཀྱང་གཞན་གྱི་དབང་ཡིན་ཏེ། རྐྱེན་མང་པོ་གཞན་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་ལས་རྣམ་རྟོག་ཡིན་ཏེ། རྐྱེན་ལས་བྱུང་ཞེས་བྱ་བས་ནི་རེ་ཞིག་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་གཞན་གྱི་དབང་བསྟན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། མདོ་འདི་ལས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་བསྟན་པ་ཡིན་


DTG118_Page_0503
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱི་རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདི་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དངོས་པོ་བསྟན་ནས། རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་བཤད་པའོ། །དེ་ལ་ཚིག་སྔ་མ་གཉིས་བྱེ་བྲག་ཡོད་པ་ཡང་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བའི་གཞུང་མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་ཇི་སྐད་དུ། ཅིའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིག་སྔ་མ་གཉིས་གསུངས་ཤེ་ན། སྨྲས་པ། འདི་ཡོང་བའི་ཕྱིར་འདི་ཡོད་ལ་འདི་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་འདི་སྐྱེ་བ་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་སྟེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རབ་ངེས་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་མ་རིག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་གྱི། མ་རིག་པ་ལས་གུད་ན་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་སོ། །གཞན་ཡང་ཡན་ལག་རྣམས་བརྒྱུད་ཅིང་འབྱུང་བ་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཡན་ལག་འདི་ཡོད་པས་ཡན་ལག་དེ་ཡོད་པར་འགྱུར་ལ་ཡན་ལག་དེ་སྐྱེས་པའི་དབང་གིས་ཡན་ལག་གཞན་རྣམས་ཀྱང་སྐྱེ་བར་རབ་ཏུ་བསྟན་པས་སོ། །གཞན་ཡང་མཐའ་གསུམ་པོ་དག་ཏུ་སྐྱེ་བ་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། སྔོན་གྱི་མཐའ་ལ་བརྟེན་ནས། ད་ལྟར་མཐའ་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་པས། ད་ལྟར་གྱི་མཐའ་སྐྱེས་པའི་དབང་གིས་ནི་ཕྱི་མའི་མཐའ་སྐྱེ་བར་རབ་ཏུ་བསྟན་པས་སོ། །གཞན་ཡང་ཉེ་བར་བརྒྱུད་པའི་རྐྱེན་གཉིས་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མ་རིག་པའི་དེ་མ་ཐག་པ་ལས་འདུ་བྱེད་སྐྱེ་བའམ། ཡང་ན་ཕན་ཚུན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་སྐྱེ་བས་སོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་མ་རིག་པའི་ཡན་ལག་གི་མཇུག་ཐོགས་སུ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཡན་ལག་འབྱུང་བ་ནི་དེ་མ་ཐག་པ་ལས་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱིས་མ་རིག་པ་སྐྱེས་པ་ལས་ལུང་དུ་མི་སྟོན་པའི་སེམས་ཀྱི་འོག་ཏུ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཡན་ལག་འབྱུང་བ་ནི་ཕན་ཚུན་སྟོབས་ཀྱིས་འདུ་བྱེད་ཡན་ལག་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱའོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་མ་རིག་པ་འདུ་བྱེད་ལ་ལྟོས་པ་ནི་དེ་མ་ཐག་པ་ལས་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱའོ་ཞེའོ། །མ་རིག་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་པ་ནི་ཕན་ཚུན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱའོ་ཞེའོ། །སློབ་དཔོན་གཞན་ཁ་ཅིག་


DTG118_Page_0504
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ན་རེ། འདི་ལྟར་ཚིག་གཉིས་པོ་འདི་ནི་རྒྱུ་མེད་པ་དང༌། རྒྱུ་རྟག་པར་སྨྲ་བ་གཞིག་པའི་ཆེད་དུ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། སོ་སོ་ནས་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང་གཞིག་པ་ཡོད་པ་དག་ནི་བསྟན་བཅོས་དེ་ཉིད་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །སློབ་དཔོན་རྣམས་ཀྱིས་ཚིག་འདི་གཉིས་བཤད་པ་ལས་འབྱུང་བ་ཚིག་འདི་གཉིས་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མ་རིག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་འདུ་བྱེད་རྣམས་རྒྱུན་མི་འཆད་དེ་དེ་ལྟར་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ཡང༌། མ་རིག་པའི་དབང་གིས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་རྣམས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཅིག་གིས་གཅིག་བསྐྱེད་པ་ཡང་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་བསྟན་བཅོས་ཡང་དག་པའི་རིགས་པ་དང་མཐུན་པ་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ཀྱང་ཅིའི་ཕྱིར་འདི་ཡོད་པ་ལས་འདི་འབྱུང་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། རྐྱེན་མ་སྤངས་པ་ལས་དེ་ལས་གཞན་པ་སྐྱེ་བའི་དོན་གྱི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འདི་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་འདི་སྐྱེ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། རྐྱེན་མི་རྟག་པ་ལས་དེ་ལས་གཞན་པ་སྐྱེ་བའི་དོན་གྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །བསྟན་བཅོས་མངོན་པ་སྣ་ཚོགས་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། གཡོ་བ་མེད་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། མི་རྟག་པའི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། ནུས་པའི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། མཚན་ཉིད་དེའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་ཡོད་པས་འདི་འབྱུང་འདི་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་འདི་སྐྱེ་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པའི་བར་དུའོ། །འདི་ཡོད་པས་འདི་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བས་ནི་གཡོ་བ་མེད་པའི་རྐྱེན་ལས་འབྱུང་བའི་དོན་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། རྐྱེན་ཉི་ཚེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུའི་ཆོས་ཡོད་པར་ཟད་ཀྱི་འབྲས་བུ་འབྱུང་བར་བྱ་བའི་རྐྱེན་གཡོ་བ་ནི་ཅི་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་འདི་སྐྱེ་


DTG118_Page_0505
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་ཞེས་པ་ནི་མི་རྟག་པའི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བའི་དོན་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་གང་ཡང་མ་བྱུང་བའི་རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ནུས་པའི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བའི་དོན་བསྟན་ཏེ། ཆོས་རྣམས་གཡོ་བ་མེད་ཅིང་མི་རྟག་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་རྐྱེན་གང་ཡང་རུང་བ་ལས་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་མི་འབྱུང་སྟེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ནུས་པའི་བྱེ་བྲག་ཐ་དད་པས་ཇི་སྐད་དུ། མ་རེག་པའི་མཐུའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་རྣམས་འབྱུང་བ་ནས་སྐྱེ་བའི་མཐུའི་ཕྱིར་རྒ་ཤི་འབྱུང་བའི་བར་དུ་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་འཕགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པས་ཞུས་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་འབའ་ཞིག་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས། དེ་ལྟར་འབའ་ཞིག་བ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་འདུ་བྱེད་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི་བདག་དང་བདག་གི་ནི་ཅི་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་སྡུག་བསྔལ་བསགས་པ་ལ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པར་བསྟན་པའོ། །འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་རྣམས་སྐྱེ་བར་བསྟན་པའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །བསྟན་བཅོས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས་ནི་གཞན་ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་པའི་ཆོས་འདི་དག་ལ་ནི་རྩ་བ་ཡང་ཡོད། སྡོང་བུ་ཡང་ཡོད། ཡལ་ག་ཡང་ཡོད། ལོ་མ་ཡང་ཡོད། མེ་ཏོག་ཀྱང་ཡོད། འབྲས་བུ་ཡང་ཡོད་པས་ཤིང་ལྗོན་པ་ཆེན་པོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་རྩ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མ་རིག་པ་དང་འདུ་བྱེད་དོ། །སྡོང་བུ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མིང་དང་གཟུགས་སོ། །ཡལ་ག་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གོ །ལོ་མ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རེག་པ་དང་ཚོར་བའོ། །མེ་ཏོག་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སྲིད་པ་དང་ལེན་པ་དང་སྲིད་པའོ། །འབྲས་བུ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤིའོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཡན་


DTG118_Page_0506
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལག་བཅུ་གཉིས་པོའི་ཆོས་ཀྱི་ཤིང་དེ་ཡང་ཁ་ཅིག་ལ་ནི་མེ་ཏོག་དང་འབྲས་བུ་ཆགས་པ་ཡང་ཡོད། ཁ་ཅིག་ལ་ནི་མེ་ཏོག་དང་འབྲས་བུ་མེད་པ་ཡང་ཡོད། མེ་ཏོག་དང་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང་སློབ་པ་རྣམས་སོ། །མེ་ཏོག་ཀྱང་མེད་འབྲས་བུ་ཡང་མེད་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་སོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ཀྱང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལས་གང་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མྱུ་གུ་ལྟ་བུ་ཡིན། གང་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མྱུ་གུ་ཡོངས་སུ་བསྲུང་བ་ལྟ་བུ་ཡིན། གང་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཤིང་ལྟ་བུ་ཡིན། སྨྲས་པ། མ་རིག་པ་དང་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཚོར་བ་ལ་ཐུག་པ་རྣམས་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མྱུ་གུ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །སྲིད་པ་ལ་སོགས་པ་ཚོར་བའི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ། སྲིད་པ་ལས་ཐུག་པ་རྣམས་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མྱུ་གུ་ཡོངས་སུ་སྲུང་བ་ལྟ་བུར་བལྟ་བར་བྱའོ། །སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤི་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཤིང་ལྟ་བུར་བལྟ་བར་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །བསྟན་བཅོས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་ལས་ནི་རྣམ་པ་བཅུ་གཅིག་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་གྱི་དབང་སྟོན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས་དེ་ལ་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། གང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ས་བོན་གྱུར་པ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་དུ་རྟོག་པས་བསྡུས་པའི་རྣམ་པར་རིག་པའོ། །དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། ལུས་དང་ལུས་ཅན་དང་ཟ་བ་པོའི་རྣམ་པར་རིག་པ་དང༌། དེས་ཉེ་བར་སྤྱད་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་དང༌། དུས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་དང༌། གྲངས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་དང༌། ཡུལ་གྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་དང༌། ཐ་སྙད་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་དང༌། བདག་དང་གཞན་གྱི་བྱེ་བྲག་གི་རྣམ་པར་རིག་པ་དང༌། བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོ་དང་འཆི་འཕོ་དང༌། སྐྱེ་བའི་རྣམ་པར་རིག་པའོ། །དེ་ལ་ལུས་དང་ལུས་ཅན་དང༌། ཟབ་པོའི་རྣམ་པར་རིག་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། དེས་ཉེ་བར་སྤྱད་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌།


DTG118_Page_0507
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེའི་ཉེ་བར་སྤྱད་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། དུས་དང་གྲངས་དང་ཡུལ་དང༌། ཐ་སྙད་ཀྱིས་རྣམ་པར་རིག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་བོན་ལས་བྱུང་བའོ། །བདག་དང་གཞན་གྱི་བྱེ་བྲག་གི་རྣམ་པར་རིག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་བག་ཆགས་ཀྱིས་བོན་ལས་བྱུང་བའོ། །བདེ་འགྲོ་དང༌། ངན་འགྲོ་དང༌། འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་གི་བག་ཆགས་ཀྱི་ས་བོན་ལས་བྱུང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། འདི་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་འབྱུང་ངོ༌། །སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་མཛད་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། ལུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མིག་ལ་སོགས་པའི་ཁམས་ལྔ་པོ་དག་གོ །ལུས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་པོ་དག་གི་གནས་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ལུས་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཟ་བ་པོ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཡིད་ཀྱི་ཁམས་སོ་ཞེས་བཤད་དེ། སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གནས་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཟབ་པོའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་དེས་ཉེ་བར་སྤྱད་པར་བྱ་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གོ །དེའི་ཉེ་བར་སྤྱོད་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དྲུག་གོ །དུས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། འཁོར་བའི་རྒྱུན་མ་ཆད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བཤད་དེ། སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། དུས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དུས་གསུམ་སྣང་བའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་གྲངས་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་


DTG118_Page_0508
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདི་ལྟ་སྟེ། བགྲང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། གཅིག་ལ་སོགས་པ་བགྲང་བ་ལྟར་སྣང་བའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ། སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས་ནི་གྲོང་དང་ཀུན་དགའ་རབ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུར་སྣང་བའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མཐོང་བ་དང་ཐོས་པ་དང་བྱེ་བྲག་བྱེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཐ་སྙད་བཞི་པོ་དག་གོ །འདི་ལྟར་རྣམ་པར་རིག་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཤེས་བྱའི་གནས་ལས་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གི་རྒྱུ་བྱེད་དོ། །བདག་དང་གཞན་གྱི་བྱེ་བྲག་གི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བྱེ་བྲག་འདི་ཉིད་ལ་བརྟེན་པས་སྔར་བཤད་པའི་བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་བག་ཆགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གི་རྒྱུ་བྱེད་དོ་ཞེས་བཤད་དོ། སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས་ནི་ལུས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་རིག་པ་ལ་བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པའི་རྒྱུན་མ་ཆད་པས་བདག་དང་བདག་གི་དང༌། གཞན་དང་གཞན་གྱི་ཞེས་འཛིན་པའི་བྱེ་བྲག་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དབྱིག་གཉེན་གྱིས་བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོ་དང༌། འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི། འཁོར་བ་ན་འགྲོ་བ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གང་ཡིན་པ་སྟེ། འདི་ཡང་སྔར་བཤད་པའི་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་གིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་ས་བོན་གྱི་བྱེ་བྲག་གོ་ཞེས་བཤད་དོ། །སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས་ནི། ལྷ་དང༌། མི་དང༌། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང༌། དུད་འགྲོ་དང༌། ཡི་དགས་ཀྱི་འཆི་འཕོ་དང༌། སྐྱེ་བ་ལྟ་བུར་སྣང་བའོ་ཞེས་བཤད་དེ། རྒྱ་ཆེར་ནི་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་དང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་མཛད་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་བཤད་པ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་འདི་དག་ལ་བྱེ་བྲག་ཡོད་པས། ཡང་སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་འགྲེལ་


DTG118_Page_0509
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ལས། མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་པོ་དག་གནས་པའི་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་ནི་ལུས་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་པའི་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཟབ་པའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་པོ་དག་གནས་པའི་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ལ་ལུས་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་པའི་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དེ། དེ་ཉིད་ལ་ཟབ་པོའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་བཤད་པ་ནི་འདི་དང་མི་མཐུན་པས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ནི་ལུས་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རིག་པའོ་ཞེས་བྱའོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཟབ་པོའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེའི་འགྲེལ་པ་ལས། ལུས་ཅན་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དོ། །ཟབ་པོ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཡིད་ཀྱི་ཁམས་སོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་རྣམ་པར་རིག་པ་འདི་དག་གི་གྲངས་ལ་བྱེ་བྲག་ཡོད་དེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་པ་མི་མཐུན་པ་རྣམ་པ་གཅིག་དང༌། བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པ་ལས་ནི་བཅུ་གཅིག་གོ་ཞེས་འབྱུང༌། བསྟན་བཅོས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་ཉིད་དང་སྦྱར་ན་ནི་ངེས་པ་མེད་དོ། །གོང་དུ་ནི་བཅུ་གཅིག་ཅེས་འབྱུང་ལ་འོག་ནས་ནི་བཅུ་གཉིས་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། འདི་ལྟར་བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོ་དང་འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་ལ་གཉིས་སུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ་བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོའི་རྣམ་པར་རིག་པ་དང༌། འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བའི་རྣམ་པར་རིག་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་གྲངས་ཚད་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་མྱོང་བ་ལ་གྲངས་ཚད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས་ནི། བདེ་འགྲོ་དང་ངན་


DTG118_Page_0510
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འགྲོ་དང་འཆི་འཕོ་དང༌། སྐྱེ་བ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། ཕྱིར་དང་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་བཅུ་གཉིས་སུ་གྱུར་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་ནི། འདིའི་འགྲེལ་པ་མ་མཛད་པའི་ཕྱིར། བཅུ་གཅིག་ཏུ་བཤད་ཀྱང་འགལ་བ་མེད་དོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གསུམ་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཞུས་པ་དང་ལན་གསུངས་པ་སྟེ། འདི་ནི་ཞུ་བ་གསོལ་བའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གཉིས་པ་ལན་དུ་གསུངས་པའོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་དང༌། ནུས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་བསྟན་པའོ། །འདི་ནི་དང་པོ་སྟེ། འདི་ལྟར་གོང་དུ་ཐམས་ཅད་དུ་རོ་གཅིག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །བསྟན་བཅོས་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང་སྦྱར་ན་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སོ་ཞེས་བཤད་དེ་དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་འདི་ཡང༌། མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འདུས་མ་བྱས་དང་འདུས་བྱས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུས་མ་བྱས་ཀྱིས་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བསྡུས་ཏེ། འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདུས་བྱས་ཀྱིས་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་བསྡུས་ཏེ། ཡུལ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །བསྟན་བཅོས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་ལས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞིའོ་ཞེས་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཇི་ལྟར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་རྣམ་པ་བཞིས་བསྟན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་རྣམ་པ་བཞི་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་དང་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང༌། མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། དོན་དམ་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །དྲི་མ་


DTG118_Page_0511
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་བྲལ་བས་རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་ཉིད་སྒྲིབ་པའི་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའོ་དེ་འཐོབ་པའི་ལམ་གྱི་རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་རྣམ་པར་བྱང་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་གྱ་ནོམ་པ་ཡང་དག་པའི་ཆོས་ཀྱིས་བསྟན་པ་རྣམས་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་གིས་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་ལུས་པར་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། བྱུང་བརྟེན་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་བསྟན། །བརྟགས་ལ་བརྟེན་ནས་མེད་པ་བསྟན། །རྣམ་པར་དག་པ་བཞིར་བརྟེན་ནས། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་བསྟན་པ་ཡིན། །རང་བཞིན་དང་ནི་དྲི་མ་བྲལ། །རྣམ་དག་ལམ་དང་དམིགས་པ་སྟེ། །རྣམ་དག་ཆོས་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང༌། །མཚན་ཉིད་བཞི་པོ་དག་གིས་བསྡུས། །ཞེས་འབྱུང་སྟེ། རྒྱ་ཆེར་ནི་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་མཛད་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །མདོ་འདི་ཉིད་ལས་ནི་ཆོས་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་བརྩམས་ནས་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་གྱི་དོན་བསྟན་ཏོ། །བསྟན་བཅོས་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང༌། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པ་ལས་ནི་བདེན་པ་བཞི་ལ་བརྟེན་ནས་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་སྤྱིར་སྟོན་ཏོ། །བསྟན་བཅོས་མངོན་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས་ནི་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ཆོས་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་སྤྱིར་སྟོན་ཏོ། །འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མདོ་ལས་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལས་བརྩམས་ནས་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་སྤྱིར་སྟོན་པར་མཛད་དེ། དེའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་


DTG118_Page_0512
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མདོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། གང་གིས་རྣམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་དེ་དང་དེ་དག་ལ་ཀུན་དུ་བརྟགས་པས་གཟུགས་སོ། །ཚོར་བའོ། །འདུ་ཤེས་སོ། །འདུ་བྱེད་དོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སེམས་དང་མིང་དང་འདུ་ཤེས་ལ་བརྟེན་ནས་ཐ་སྙད་འདོགས་ཤིང་ཀུན་དུ་བརྟགས་པས་གཟུགས་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་བར་དུ་བཏགས་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཀུན་བརྟགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བའི་བར་དག་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་རྣམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་དེ་དང་དེ་དག་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཆོས་ཙམ་མོ་ཞེས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་བརྟེན་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་ནས་སྤྲོས་པ་བསྐྱེད་དེ། བཏགས་པའི་མིང་དང་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཐ་སྙད་བཏགས་ནས་འདི་ནི་གཟུགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བའི་བར་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ནས། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དག་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་ཡང་རུང་སྟེ། ཆོས་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་གཞག་ནས་ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་དེས་གཟུགས་སུ་བཏགས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཟུགས་འདི་དག་ནི། །རྟག་པ་རྟག་པའི་དུས་དང༌། ཐེར་ཟུག་ཐེར་ཟུག་གི་དུས་སུ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །རང་བཞིན་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཉིད་དོ་ཞེས་ཟེར་བ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་ཞེས་བྱའོ། །ཀུན་བརྟགས་པ་དེས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བཏགས་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་དག་ནི་རྟག་པ་རྟག་པའི་དུས་དང༌། ཐེར་ཟུག་ཐེར་ཟུག་གི་དུས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། འདི་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་


DTG118_Page_0513
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟེ། རྒྱ་ཆེར་མདོ་ལས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་བརྟུན་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་བྱས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་ལེགས་པར་བསམས་པས་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་བྱས་པའི་ཕྱིར་གདོད་དེ་རྟོགས་སོ། །དེ་རྟོགས་ནས་གོང་ནས་གོང་དུ་གོམས་པར་བྱས་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་དུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་བ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་གཉིས་པ་ནུས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་རབ་ཏུ་བསྟན་པའོ། །འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཚོགས་ཀྱི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་ན་ནན་ཏན་བརྩོན་འགྲུས་བསྐྱེད་པ་དང༌། སྦྱོར་བའི་གནས་སྐབས་སུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བསམས་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་ཚེ་གདོད་དེ་རྟོགས་ལ། བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་བརྟེན་ནས་གོང་ནས་གོང་དུ་གོམས་པར་བྱས་པས་མཐར་ཕྱིན་པའི་གནས་སྐབས་སུ་གདོད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་པའོ། །བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ནི་ནུས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟོན་ཏེ། རྣམ་པར་དག་པ་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་ནུས་པ་དང༌། འཆིང་བ་གཉིས་རྣམ་པར་དགྲོལ་བའི་ནུས་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་རབ་ཏུ་འདྲེན་ཅིང་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་དེ་ཉིད་ལས་འདི་ལྟ་སྟེ། རྣམ་པར་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། མཚན་མ་དང་གནས་ངན་ལེན་གྱི་འཆིང་བ་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་ཐར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། འདི་དག་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པའི་ལམ་གསུམ་དང་སྦྱར་རོ། །མཚན་ཉིད་གསུམ་པོ་འདི་དག་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཡངས་དོག་ཀྱང་སོ་སོ་ནས་བཤད་པ་མི་མཐུན་ཏེ། རེ་ཞིག་སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པའི་བཤད་པ་དང་སྦྱར་ན་དེ་ལ་previous hit ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་གཞན་གྱི next hit་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདུན་པོ་དག་ནི་ཀུན་དུ་རྟོག་


DTG118_Page_0514
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། གཞན་གྱི་དབང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། ཀུན་དུ་རྟོག་པ་མཚན་ཉིད་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །གཞན་ཡང་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་པོ་དག་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་དག་ལ་རྒྱུ་མཚན་གྱི་རྣམ་པ་ལྟ་བུར་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། ཀུན་དུ་རྟོག་པ་མཚན་ཉིད་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །གཞན་ཡང་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་པོ་དག་གིས་ལྟ་བའི་རྣམ་པ་དང༌། རྒྱུ་མཚན་གྱི་རྣམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པས་ཡུལ་དུ་འཛིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བཤད་དེ། གོང་དུ་བཤད་པ་དེ་ལས་དོན་རྣམ་པ་གཉིས་ནི་རིགས་པ་དང་སྦྱར་ན་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་དང༌། རྒྱུ་མཚན་གྱི་རྣམ་པ་རྣམས་ནི་རྐྱེན་ལས་སྐྱེ་བར་མཚུངས་ན་ཅིའི་ཕྱིར། previous hit ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབའ་ཞིག་ལ་གཞན་གྱི་དབང་ཞེས་བཤད་ལ། མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས next hit་པ་བདུན་ལ་ནི་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བཤད། ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་དང༌། གཞན་གྱི་དབང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་གཉིས་དང་ཐ་མི་དད་ན་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བཤད། འདི་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་མང་དུ་ཡོད་དེ་བཤད་ཀྱིས་མི་རྫོགས་སོ། །དེ་ལས་གཞན་པའི་བཤད་པ་རྣམས་ནི་མངས་ཀྱིས་དོགས་ཏེ་འདིར་མ་བརྗོད་དོ། །འདིར་བསྟན་པ་རྣམས་ལས་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་བསྟན་པ་དེ་ཡང་མདོར་བསྡུ་ན་སྒོ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། དང་པོ་ནི། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་སྒོ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པས་བདག་དང་ཆོས་ཡང་དག་པར་ཡོད་


DTG118_Page_0515
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་དེ་དག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཡང༌། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་ཞེས་བཤད་དེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་རྐྱེན་ལས་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་ནི་གཞན་གྱི་དབང་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྒྱུ་ལ་བརྟེན་ཅིང་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་ནས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདུས་བྱས་ཟག་པ་མེད་པ་ལ་ལམ་གྱི་བདེན་པ་དང༌། འདུས་མ་བྱས་ཐམས་ཅད་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྣམ་པ་གཉིས་ཀ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། རྐྱེན་ལས་སྐྱེ་བ་མི་འགྱུར་བར་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་སྒོ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པས་བདག་དང་ཆོས་ལ་སོགས་པར་འཛིན་པ་དེ་དག་ནི་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། །ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །སྒོ་གོང་མ་གཉིས་པོ་འདི་ཡང་བསྟན་པ་རྣམས་ལས་སོ་སོ་ནས་བཤད་པ་མི་མཐུན་པས་འཕགས་པའི་གསུང་རབ་ཁ་ཅིག་ལས་སྔ་མ་བསྟན་ལ། ཕྱི་མ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་དེ། འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པའི་མདོ་ལས། ཇི་སྐད་དུ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་མི་འཇིག་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། བསྟན་བཅོས་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས་ཀྱང༌། འདི་དང་མཐུན་པར་སྟོན་ཏོ། །འཕགས་པའི་གསུང་རབ་ཁ་ཅིག་ལས་ནི་ཕྱི་མ་བསྟན་ལ། སྔ་མ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡོད་དེ་བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས། ཇི་སྐད་དུ། ངོ་བོ་ཉིད་གཉིས་པ་དུ་དག་གིས་བསྡུས་ཤེ་ན། སྨྲས་པ། བཞིས་བསྡུས་སོ། །ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་པ་དུ་ངག་གིས་བསྡུས་ཤེ་ན། སྨྲས་པ། གཅིག་གིས་བསྡུས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ལྟ་བུའོ། །བསྟན་པ་ཁ་ཅིག་


DTG118_Page_0516
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལས་གཉིས་ཀ་དང་ལྡན་པ་ཡང་ཡོད་དེ། བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པ་ལས། ཇི་སྐད་དུ། རྣམ་རྟོག་ཡིན་ཏེ་རྐྱེན་ལས་བྱུང༌། །ཞེས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། རེ་ཞིག་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་གཞན་གྱི་དབང་བསྟན་པ་ཡིན་པར་བྱའོ། །རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱོགས་ཀྱི་གཞན་གྱི་དབང་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ནི། ཀུན་ཀྱང་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དམིགས་པ་ལ་སེམས་གཏོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་གཞན་གྱི་དབང་ཐམས་ཅད་ནི་འདིར་བསྟན་པའི་གཞན་གྱི་དབང་གིས་བསྡུས་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་ལས་གཞན་གྱི་དབང་མེད་ན། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་ཉིད་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དེ། སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་འགྲེལ་པ་ལས། འདི་ལྟར་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀུན་བརྟགས་སུ་གྱུར་བའི་ཚེ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་ལ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཚེ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཆ་གཉིས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་གཅིག་ཏུ་མི་འགྲུབ་པོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། སློབ་དཔོན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་འགྲེལ་པ་ལས་ཀྱང་འདི་དང་མཐུན་པར་སྟོན་ཏོ། །མདོ་འདི་ལས་ནི། ཕྱི་མ་བསྟན་གྱི་སྔ་མ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཁོ་ན་ལ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་སྔ་མ་བསྟན་པ་ཡིན་གྱི། ཕྱི་མ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཁོ་ན་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་དོན་གཉི་ག་དང་ཡང་ལྡན་ཏེ་བཤད་པ་སྔ་མ་གཉིས་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི། ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་བསྟན་པ་དག་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ།། །།བམ་པོ་ཉི་ཤུ་གསུམ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་སྐྱེས་བུ་གང་ཟག་རབ་རིབ་ཅན་གྱི་མིག་ལ་རབ་རིབ་


DTG118_Page_0517
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་སྐྱོན་ཡོད་པ་ལྟ་བུར་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི། གཉིས་པ་དཔེ་སྨོས་ནས་བཟླས་ཏེ་བཤད་པ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། རབ་རིབ་དང་མིག་ཡོངས་སུ་དག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་མཚན་ཉིད་གསུམ་གྱིས་དཔེར་བསྟན་པ་དང༌། རིགས་ཀྱི་བུ་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་ཤེལ་ཁ་དོག་རྣམ་པར་བཞིར་སྣང་བའི་དཔེར་བསྟན་པའོ། །དཔེ་དང་པོ་གསུམ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ་སྟེ། རབ་རིབ་ཀྱི་སྐྱོན་དང་བཅས་པའི་དཔེ་དང་རབ་རིབ་ཀྱི་མཚན་མ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་དཔེ་དང༌། མིག་ཡོངས་སུ་དག་པར་རང་བཞིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་སྤྱོད་པའི་དཔེའོ། །རེ་རེ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། དཔེ་སྨོས་པ་དང༌། དཔེ་དང༌། དོན་དུ་སྦྱར་བའོ། །འདི་ནི་དང་པོ་རབ་རིབ་ཀྱི་སྐྱོན་དང་བཅས་པའི་དཔེ་བསྟན་པ་སྟེ། དཔེ་འདིའི་དོན་ནི་འདི་སྐད་དུ། འདི་ལྟར་མིག་ལ་རབ་རིབ་ཡོད་པའི་དབང་གིས་ནི། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། དུས་མཚུངས་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསྐྱེད་ལ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་གཉིས་ཀྱི་དབང་གིས་ནི་སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་སྤུའི་འཁོར་ལོ་ལ་སོགས་པར་ཤེས་སོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །སྤུའི་འཁོར་ལོ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དང་པོ་ནི། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་བརྟགས་པ་ཡིན་གྱི། ཡང་དག་པར་ན་སྤུའི་འཁོར་ལོར་མེད་པ་སྟེ། འདི་ཉིད་ལ། རབ་རིབ་ཀྱི་སྐྱོན་ཞེས་བཤད་པས་སྐྱོན་འདིས་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དཔེར་བསྟན་པའོ། །གཉིས་པ་ནི། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གནས་དང་ལྟོས་པ་ཉིད། སྤུའི་འཁོར་ལོའི་མཚན་ཉིད་ལྟ་བུར་གྱུར་པས། རབ་རིབ་ཀྱི་མཚན་མ་སྣ་ཚོགས་ལ་གཞན་གྱི་དབང་གི་དཔེར་བསྟན་ཏེ། ཕྱིས་འོག་ནས་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །འདིར་ནི། སྐྱོན་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དཔེར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་རབ་རིབ་ཀྱི་སྐྱོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི།


DTG118_Page_0518
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རབ་རིབ་ཉིད་ལ་སྐྱོན་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ། འདི་ལྟར་བརྟགས་པའི་དབང་གིས་གཞན་གྱི་དབང་བསྐྱེད་པས། ཇི་ལྟར་རབ་རིབ་ཀྱི་དབང་གིས། སྤུའི་འཁོར་ལོ་ལ་སོགས་པ་སྣང་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས། དཔེར་ན། མིག་ལ་རབ་རིབ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་ཡོད་པ་ལ་ནི། སྐྲ་ཤད་འཛིངས་པ་ལ་སོགས་པ་རབ་རིབ་ཀྱི་མཚན་མ་མངོན་སུམ་དུ་དམིགས་ཀྱི། གལ་ཏེ་དེའི་སྐྱོན་མེད་ན་ནི་མི་དམིགས་པ་བཞིན་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་འཛིན་པ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར། གཞན་གྱི་དབང་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དཔེ་བསྟན་ཅེ་ན་སྨྲས་པ། ནོར་བ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་དཔེར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཉེས་པ་མེད་དོ། །རབ་རིབ་དང་བཅས་པའི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས། སྤུའི་འཁོར་ལོ་མཐོང་ངམ་ཞེ་ན་སྨྲས་པ། རྒྱ་གར་ཡུལ་པའི་སློབ་དཔོན་དག་གིས་བཤད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། དང་པོ་སློབ་དཔོན་བློ་བརྟན་གྱི་གཞུང་གིས་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་པོ་དག་ཀྱང་སྤུའི་འཁོར་ལོ་དང༌། ཟླ་བ་གཉིས་པ་ལ་དམིགས་སོ་ཞེས་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་མངོན་པ་སྣ་ཚོགས་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས། མིག་སེར་གྱི་ནད་ཀྱིས་བཏབ་པའི་མིག་གི་དབང་པོ་ཉམས་པས་སྔོན་པོ་ལ་སེར་བོར་མཐོང་བ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ་ཞེའོ། །གཉིས་པ་ནི་སློབ་དཔོན་ཆོས་སྐྱོང་གིས་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡུལ་ཡང་དག་པ་ལས་འབྱུང་སྟེ། མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་གུ་ཎ་བྷཱ་བས་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་བསྟན་པ་ཉི་ཤུ་པའི་བརྗེད་བྱང་མཛད་པ་ལས། བཤད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལ་ཁ་ཅིག་ན་རེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་པོ་དག་ནི་ཡུལ་ཡང་དག་པ་ཁོ་ན་ལ་དམིགས་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཆོས་མངོན་པའི་མདོ་ལས། མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡང་ཡུལ་ཡང་དག་པ་ལ་མི་དམིགས་པར་འབྱུང་བ་ནི་མེད་དོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ནི་དམིགས་པ་རྣམ་པ་


DTG118_Page_0519
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཉིས་ཡོད་དེ། ཡང་དག་པ་དང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཡུལ་ལོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་པོ་དག་ནི་ཡུལ་ཡང་དག་པ་ཁོ་ན་ལ་དམིགས་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་པོ་དག་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་དམིགས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མདོ་དག་ལས་ནོར་བའི་མིག་གི་དབང་པོ་དང༌། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཀྱང༌། ནོར་བའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདྲེན་ཅིང་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །ནོར་པ་མེད་པའི་མིག་གི་དབང་པོ་དང༌། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཀྱང༌། ནོར་བ་མེད་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདྲེན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པས། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་པོ་དག་ཟླ་བ་གཉིས་པ་དང༌། ནམ་མཁའ་ལ་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། འདིར་སྐྱོན་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པའི་ཚིག་འདི་དག་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྔར་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དཔེར་ན་རབ་རིབ་ཅན་གྱི་གང་ཟག་དེ་ཉིད་ལ་རབ་རིབ་མང་པོའི་མཚན་མ་སྐྲའི་འཁོར་ལོ་འམ་སྦྲང་མ་འམ། ཏིལ་གྱི་འབྲུ་འམ། ཡང་ན་སྔོན་པོ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། དཀར་པོ་ལ་སོགས་པ་མཚན་མ་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་བ་སྣང་བ་ལྟ་བུར་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་པ་རབ་རིབ་ཀྱི་མཚན་མ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་དཔེ་བསྟན་པའོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དཔེ་བསྟན་པ་ཡིན་པས་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་རབ་རིབ་ཅན་གྱི་གང་ཟག་ལ་སྐྲའི་འཁོར་ལོ་ལྟ་བུའི་མཚན་མ་ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཡང༌། ཡང་དག་པ་ལྟ་བུར་སྣང་བའི་ཕྱིར། གཞན་གྱི་དབང་གི་དཔེ་བསྟན་ཏེ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཡང་ཡོད་པ་འདྲ་བར་སྣང་བ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དཔེར་ན་མིག་ཡོངས་སུ་དག་པའི་གང་ཟག་མིག་གི་རབ་རིབ་ཀྱི་སྐྱོན་དང་བྲལ་བར་གྱུར་བས་མིག་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེ་རང་བཞིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ནོར་བ་མེད་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ལྟ་བུར་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པ་མིག་


DTG118_Page_0520
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡོངས་སུ་དག་པས་རང་བཞིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་སྤྱོད་པའི་དཔེ་བསྟན་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་མིག་ཡོངས་སུ་ངག་པ་དེས་རང་བཞིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ། སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་སྤྱོད་ཅིང༌། སྤུའི་འཁོར་ལོ་ལ་སོགས་པ་རབ་རིབ་ཀྱི་སྐྱོན་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་ཅིང་གཞན་གྱི་དབང་ལ་འཛིན་པ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་ཤེལ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ལ་ནི། གལ་ཏེ་ཚོན་སྔོན་པོ་དང་ཕྲད་པར་གྱུར་ན། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ཨནད་རྙིལ་དང་མཐོན་ཀ་ཆེན་པོ་ལྟ་བུར་སྣང་བར་འགྱུར་ཞིང༌། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ཨནད་རྙིལ་དང་མཐོན་ཀ་ཆེན་པོར་ལོག་པར་འཛིན་པས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་རྣམ་པར་རྨོངས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གཉིས་པ་ཤེལ་ཁ་དོག་རྣམ་པ་བཞིར་སྣང་བའི་དཔེས་བསྟན་པའོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། དཔེས་བསྟན་པ་དང་དེ་བཞིན་དུ་ཡོན་ཏན་འབྱུང་གནས་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་དཔེ་དང་དོན་དུ་སྦྱར་བ་བསྟན་པའོ། །དཔེས་བསྟན་པ་ཡང་དཔེ་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པ་བཞིར་དབྱེ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོ་ཨནད་རྙིལ་དང་མཐོན་ཀ་ཆེན་པོ་དང་མཐུན་པར་གྱུར་པའི་དཔེས་བསྟན་པའོ། །མདོའི་ཚིག་འདི་ཡང་རྣམ་པ་ལྔར་དབྱེ་ཞིང༌། དོན་རྣམ་པ་བཞི་དང་ལྡན་པས་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་གྱི་དཔེ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་རྣམ་པ་ལྔར་དབྱེ་བ་ཡང་དང་པོ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་དཔེར་བསྟན་པའོ། །གཉིས་པ་ཚོན་སྔོན་པོ་དང་ཕྲད་པར་གྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་དཔེར་བསྟན་པ་སྟེ། འདིས་ནི་གཞན་གྱི་དབང་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་དང་མཐུན་པར་འགྱུར་བར་བསྟན་ཏོ། །གསུམ་པ་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ཨནད་རྙིལ་དང༌། མཐོན་ཀ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་དཔེར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བདག་དང་ཆོས་སུ་རྣམ་པར་


DTG118_Page_0521
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྟོག་པ་དང་མངོན་པར་བརྗོད་པའི་ས་བོན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ནང་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཡོད་ཀྱང་ཕྱི་རོལ་ལྟ་བུར་སྣང་བར་གྱུར་པའོ། །བཞི་པ་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ཨནད་རྙིལ་ལ་སོགས་པར་འཛིན་པས་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ལོག་པར་འཛིན་པའི་དབང་གིས་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ཡོད་པར་འཛིན་པར་གྱུར་པའི་དཔེར་བསྟན་པའོ། །ལྔ་པ་སེམས་ཅན་རྣམས་རྣམ་པར་རྨོངས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལོག་པར་སྟོན་པ་རྣམས་བདག་ཉིད་ཀྱིས་འཛིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེས་སེམས་ཅན་རྣམས་རྨོངས་པར་བྱས་ནས་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པའི་དཔེར་བསྟན་པའོ། །དེ་ལ་དོན་རྣམ་པ་བཞི་དང་ལྡན་པར་བསྟན་པ་ནི་འོག་ནས་དཔེ་དང་དོན་དུ་སྦྱར་བའི་སྐབས་ནས་བཤད་པ་དང་སྦྱར་ན། དཔེ་ལ་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་དེ་དང་པོ་ཤེལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་དཔེར་བསྟན་པའོ། །གཉིས་པ་ཚོན་སྔོན་པོ་དང་ཕྲད་པར་གྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་པོར་བརྗོད་པའི་བག་ཆགས་གཞན་གྱི་དབང་དང་མཐུན་པར་གྱུར་པའི་དཔེར་བསྟན་པའོ། །གསུམ་པ་ལོག་པར་འཛིན་པས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་འཛིན་པ་པོའི་དཔེར་བསྟན་པའོ། །བཞི་པ་ནི་དེས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཡོད་པ་ཡིན་གྱི་དོན་གྱི་ཚུལ་གྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་དཔེར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དོན་གྱི་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་དཔེར་བསྟན་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཚོན་སྔོན་པོ་དང་ཕྲད་པར་གྱུར་པ་ན། སེམས་ཅན་རྣམས་རྨོངས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་བར་གང་ཡིན་པ་དེས་ནི་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དཔེར་བསྟན་ཏོ། །ཤེལ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་དཔེར་བསྟན་ཏོ། །ཡང་དག་པར་ཨནད་རྙིལ་མེད་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་དཔེར་བསྟན་ཏེ། ཁ་དོག་འོག་མ་གསུམ་པོ་དག་ཀྱང་དོན་འདི་དང་ལྡན་པས་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཤེལ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རིན་པོ་ཆེའི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་པ་སྟེ། དགོངས་པ་ཟབ་མོ་རྣམ་པར་དགྲོལ་བའི་མདོ་ལས། བཻ་ཌཱུཪྻ་ཤིན་ཏུ་གསལ་བ་ཞེས་འབྱུང་བ་ནི་ལོ་ཙཱ་བ་དག་གིས་ནོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་རི་རབ་རིའི་རྒྱལ་པོ་ནི་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བཞི་


DTG118_Page_0522
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལས་མངོན་པར་གྲུབ་པས་འདི་ལྟ་སྟེ། གསེར་དང་དངུལ་དང་བཻ་ཌཱུཪྻ་དང་ཤེལ་ལོ་ཞེས་བསྟན་པ་དང་སྦྱར་ན། ཤེལ་ནི་ཁ་དོག་དམར་པོ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་འོག་གི་ངོས་ནི་རིན་པོ་ཆེ་མེ་ཤེལ་ལས་མངོན་པར་གྲུབ་པའོ། །ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ངོས་ནི་རིན་པོ་ཆེ་ཆུ་ཤེལ་གྱི་ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་དང་ལྡན་ནོ། །འདིར་མདོ་འདིའི་དོན་ནི་རེ་ཞིག་ཁ་དོག་དཀར་པོ་དང་སྦྱར་ནས་ཁ་དོག་བཞི་ཟླས་བསྟན་ཏེ། འོག་ནས་མདོ་ལས་དཀར་པོ་ཞེས་མི་འབྱུང་བས་སོ། །གལ་ཏེ་ཚོན་སྔོན་པོ་དང་ཞེས་བྱ་བས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་འཆིང་བའི་འགྱུར་པ་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཤེལ་དེ་ཚོན་སྔོན་པོ་དང་ཕྲད་པར་གྱུར་ན་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ཨནད་རྙིལ་དང་མཐོན་ཀ་སྔོན་པོ་ལྟར་སྣང་བར་འགྱུར་བས་སོ། །ཨནད་རྙིལ་ནི་ལྷའི་དབང་པོའི་ཁ་དོག་སྔོན་པོའོ། །རིན་པོ་ཆེ་མཐོན་ཀ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་སྟེ། ཤེལ་ཉིད་ལ་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །ཡང་ན་ཨནད་རྙིལ་ལ་སོགས་པ་དང་འདྲ་བ་ཉིད་ནོར་བུ་ཡིན་ནོ། །ལོག་པར་འཛིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཏགས་པས་ཡང་དག་པར་ཡོད་པར་འདྲ་བར་སྣང་ཞིང༌། གཞན་དག་ལ་བསྙད་དེ་སེམས་ཅན་རྨོངས་པར་བྱེད་པའི་དཔེར་བསྟན་པའོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདག་དང་ཆོས་སུ་འཛིན་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱི་དབང་གིས་བདག་དང་ཆོས་ལྟ་བུར་གྱུར་ན། སེམས་ཅན་རྣམས་བདག་དང་ཆོས་ཡང་དག་པ་ཉིད་བཟུང་བས་སེམས་ཅན་རྣམས་རྨོངས་པར་བྱེད་དེ་ཇི་ལྟར་ཤེལ་ལ་ཡང་དག་པར་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་བཞིན་དུ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བཏགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཕྱིས་འོག་ནས་རྣམ་པར་འབྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཚོན་དམར་བོ་དང་ཕྲད་པར་གྱུར་ན་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་པདྨ་རཱ་ག་ལྟ་བུར་སྣང་བར་འགྱུར་ཞིང་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་པདྨ་རཱ་ག་ལྟ་བུར་ལོག་པར་འཛིན་པས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་རྣམ་པར་རྨོངས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་ཚོན་དམར་པོ་དང་མཐུན་པར་གྱུར་པའི་དཔེས་བསྟན་པ་སྟེ་སྔ་མ་


DTG118_Page_0523
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ཚོན་ལྗང་གུ་དང་ཕྲད་པར་གྱུར་ན་ནི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་མརྒད་ལྟ་བུར་སྣང་བར་གྱུར་ཞིང༌། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་མརྒད་དུ་ལོག་པར་འཛིན་པས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་རྣམ་པར་རྨོངས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པ་ཚོན་ལྗང་གུ་དང་མཐུན་པར་གྱུར་པའི་དཔེས་བསྟན་པ་སྟེ། དེ་ལ་མརྒད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་འདི་ནི་མིང་མེད་པའི་ཕྱིར། །མ་བསྒྱུར་བར་སོ་ན་བཞག་པ་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་འདིའི་ཁ་དོག་གསོད་པའི་རིན་པོ་ཆེ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རིན་པོ་ཆེ་འདིའི་དབང་གིས་ཁ་དོག་ཐམས་ཅད་གསོད་ཅིང་ཉམས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །དགོངས་པ་ཟབ་མོ་རྣམ་པར་དགྲོལ་བའི་མདོ་ལས་ནི་ལྗང་གུ་འབྱུང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་མཚོན་བྱ་སེར་པོ་དང་ཕྲད་པར་གྱུར་ན་ནི་གསེར་ལྟ་བུར་སྣང་བར་འགྱུར་ཞིང་གསེར་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ལོག་པར་འཛིན་པས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་རྣམ་པར་རྨོངས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཞི་པ་ཚོན་སེར་པོ་དང་མཐུན་པར་གྱུར་པའི་དཔེས་བསྟན་པའོ། །དགོངས་པ་ཟབ་མོ་རྣམ་པར་དགྲོལ་བའི་མདོ་དང༌། བྱེ་བྲག་ཡོད་པ་ཡང་འདི་ལས་ནི་གསེར་ཞེས་འབྱུང་ལ། དེ་ལས་ནི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་གསེར་གྱི་ཁ་དོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དཔེ་ཕྱི་མ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡང་སྔ་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡོན་ཏན་འབྱུང་གནས་ཇི་ལྟར་ཤེལ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེ་ལ་ཚོན་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་ལྟ་བུར་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཐ་སྙད་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གཉིས་པ་དཔེ་དང་དོན་དུ་སྦྱར་བ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་གོང་མའི་དོན་རྣམ་པ་བཞི་དང་སྦྱར་བ་ཡིན་པས་རྣམ་པ་བཞིར་དབྱེ་སྟེ། ས་བོན་དང་སྦྱར་བ་དང་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བརྟགས་པ་དང་སྦྱར་བ་དང༌། གཞན་གྱི་དབང་དང་སྦྱར་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དང་སྦྱར་བ་དང༌། དོན་རྣམ་པ་བཞི་པོ་འདི་ཡང་སྔར་གོང་དུ་བསྟན་པའི་དཔེ་རྣམ་པ་ལྔ་ཡོད་ཀྱང་དོན་རྣམ་པ་བཞི་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དོན་རྣམ་པ་བཞིས་


DTG118_Page_0524
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གོང་མའི་དཔེ་དང་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོའོ། །དོན་རྣམ་པ་བཞི་པོ་དེ་ལ་ཡང་བཤད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། ཁ་ཅིག་ན་རེ་དང་པོ་གཅིག་ནི་དམིགས་པར་འཛིན་པའོ། །དེའི་འོག་མ་གསུམ་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་དང་སྦྱར་རོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་དང་པོ་གཉིས་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དཔེར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ས་བོན་གྱི་དབང་གིས་བཏགས་པ་སྣང་བར་གྱུར་ནས། བཏགས་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ནི་དང་པོའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ཤེལ་ལ་ཚོན་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་དོན་གྱི་ཕྱིར། ཤེལ་ལ་སྔོན་པོ་ལྟ་བུར་གཟུགས་བརྙན་སྣང་བ་ལྟར་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་དབང་ལ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པས་བཏགས་པའི་ས་བོན་previous hit གྱི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་བྱས་པའི་ཕྱིར། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས ་པ་ལ་གཟུགས་དང་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའི་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་སྣང་ངོ་ཞེའོ། །ཇི་ལྟར་ཤེལ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེ་ལ་ཨནད་རྙིལ་དང༌། མཐོན་ཀ་ཆེན་པོ་དང༌། པདྨ་རཱ་ག་དང༌། མརྒད་དང༌། གསེར་ལ་སོགས་པའི་ལོག་པར་འཛིན་པ་ཡོད་པ་ལྟ་བུར་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་མཚུངས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། བཏགས་པ་རྣམ་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་ལ་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་ཏེ། དོན་དེའི་ཕྱིར་གོང་མ་གཉིས་ནི་དོན་གྱི་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་ཀུན་བརྟགས་པ་དཔེར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཤེལ་རིན་པོ་ཆེ་དེ་ལྟ་བུར་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པ་གཞན་གྱི་དབང་དང་སྦྱར་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཤེལ་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུར་སྣང་བ་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་དབང་ཡང་ས་བོན་གྱི་དབང་གིས་གཟུགས་དང་སྒྲ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་སྣང་བར་གྱུར་བའོ། །ཇི་ལྟར་ཤེལ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དེ་ཉིད་ལ་ཡོད་པའི་ཨནད་རྙིལ་དང༌། མཐོན་ཀ་ཆེན་པོ་དང༌། པདྨ་རཱ་ག་དང༌། མ་རྒད་དང་གསེར་ཡང་དག་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་རྟག་པ་རྟག་པའི་དུས་


DTG118_Page_0525
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང༌། ཐེར་ཟུག་ཐེར་ཟུག་གི་དུས་སུ་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་ཅིང་ཡང་དག་པར་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ལྟ་བུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བཞི་བ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དང་སྦྱར་བའོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དཔེ་སྔ་མ་བཟླས་ཏེ་བསྟན་པ་དང༌། དཔེ་དང་དོན་དུ་སྦྱར་བ་ཉིད་དེ་འདི་ནི་དང་པོའོ། །ཤེལ་ལ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པར་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། ཡང་དག་པར་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །ཡང་ན་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་དགག་པའོ། །ཡང་དག་པར་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་མེད་ཀྱང༌། ཡང་དག་པར་ཤེལ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བསྟན་པའོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་རྟག་པ་རྟག་པའི་དུས་དང༌། ཐེར་ཟུག་ཐེར་ཟུག་གི་དུས་སུ་མ་གྲུབ་ཅིང་ཡང་དག་པར་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་དཔེ་དོན་དང་སྦྱར་བ་སྟེ། གཞན་གྱི་དབང་ལ་བཏགས་པའི་བདག་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་གཞན་གྱི་དབང་ལ་བཏགས་པ་མེད་ཀྱང་ཡང་དག་པར་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །རྟག་པ་རྟག་པའི་དུས་དང༌། ཐེར་ཟུག་ཐེར་ཟུག་གི་དུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་ལ་བཤད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། ཁ་ཅིག་ན་རེ་སྔ་མའི་མེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ནི་རྟག་པ་རྟག་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཕྱི་མ་ཕྱི་མའི་མེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ནི་ཐེར་ཟུག་ཐེར་ཟུག་ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ནི་རྟག་པ་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ནི་ཐེར་ཟུག་ཐེར་ཟུག་ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ་ཞེའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་པོ་འདི་དག་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པ་བདུན་ཕན་ཚུན་ཇི་ལྟར་སྡུད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་པོ་


DTG118_Page_0526
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདི་དག་དང་དེ་བཞིན་ཉིད་བདུན་པོ་དག་ཕན་ཚུན་ཇི་ལྟར་སྡུད་ཅེ་ན། དེ་བཞིན་ཉིད་བདུན་ཡང་དང་པོ་འཇུག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་འཇུག་པའི་ཆོས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལ་འདུས་བྱས་ཀྱང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དང་པོ་ནི་མཚན་ཉིད་བཞི་པོ་དག་གིས་འདུས་བྱས་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ཞེས་བྱའོ། །གཉིས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པས་བྱས་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་ཉོན་མོངས་པས་བྱས་པའོ། །གཞན་ཡང་དེ་ལས་དེ་ཁོ་ནའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བདག་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། འདིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྟོག་པ་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་བསྒོམ་པའི་ཤེས་པ་ལ་དེ་ཉིད་དུ་བཟུང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་དེ་ལ་གནས་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དོ། །ལོག་པར་བསྒྲུབ་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཀུན་འབྱུང་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། འགོག་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དོ། །ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ལམ་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བདུན་པོ་འདི་དག་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་བསྡུས་ཏེ། རྩ་བ་དང་རྗེས་ལས་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་གཉིས་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་བསྡུ་ན་འཇུག་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་གསུམ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་སྔ་མ་གཉིས་ཀྱིས་བསྡུས་ཏེ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་བཏགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་བཞི་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་བསྡུས་སོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །བསྟན་བཅོས་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས་ཀྱང་བྱེ་བྲག་གི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་བདུན་ནོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། འཇུག་པའི་དེ་ཁོ་ན་དང༌། ཡང་དག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་དང༌། རྣམ་པར་རིག་པའི་དེ་ཁོ་ན་དང༌། གནས་པའི་དེ་ཁོ་ན་


DTG118_Page_0527
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང༌། ལོག་པར་སྒྲུབ་པའི་དེ་ཁོ་ན་དང༌། རྣམ་པར་དག་པའི་དེ་ཁོ་ན་དང༌། ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའི་དེ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བདུན་པོ་འདི་དག་རྩ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གསུམ་པོ་དག་ཏུ་ཇི་ལྟར་བསྡུ་བར་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་ལས། འཇུག་པ་དང་ནི་གནས་པ་དང༌། །ལོག་བསྒྲུབ་དང་པོ་གཉིས་ལ་བརྟེན། །མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་རིག་པ་དང༌། །ཡང་དག་སྒྲུབ་ཕྱི་མ་ལ་བརྟེན། །ཅེས་འབྱུང་སྟེ། བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ཀྱང་འདི་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་བསྡུ་བར་བཤད་པས་འགལ་བ་མེད་དོ། །ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་དང་དངོས་པོ་ལྔ་པོ་དག་ཕན་ཚུན་བསྡུ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འཕགས་པའི་གསུང་རབ་དག་ལས་ཕན་ཚུན་བསྡུ་བར་བཤད་པ་ཡང་ངེས་པ་མེད་དེ་བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་དང་སྦྱར་ན་ནི་དེ་ལས་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་རྒྱུ་མཚན་དང༌། མིང་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་དག་བསྡུས་སོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་བསྡུས་སོ། །ཀུན་བརྟགས་པས་ནི་དངོས་པོ་ལྔ་པོ་གང་ཡང་མ་བསྡུས་སོ་ཞེས་བཤད་དེ། དེ་ལས་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལྟ་བུར་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྒྱུ་མཚན་ཞེས་བྱའོ། །བརྗོད་པ་འདྲ་བར་སྣང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མིང་ཞེས་གདགས་སོ། །སྣང་བར་བྱེད་པའི་སེམས་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་རྣམ་པར་འཇོག་གོ །ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་ལ་སོགས་པ་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་པས། གཟུང་འཛིན་དུ་མི་སྟོན་ཅིང་བཞི་པོ་དག་རྐྱེན་ལས་སྐྱེ་བར་སྟོན་པས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གཞན་གྱི་དབང་གིས་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །བསྟན་བཅོས་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་རྒྱུ་མཚན་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བསྡུས་སོ། །ཀུན་དུ་བརྟགས་པས་ནི་མིང་ཁོ་ན་བསྡུས་སོ། །ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། དེ་


DTG118_Page_0528
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཞིན་ཉིད་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་བསྡུ་བར་བཤད་དེ། དེ་ལས་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་རྣམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྒྱུ་མཚན་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་ནི་བདག་ཉིད་ཅི་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཆེད་དུ་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་མིང་ཞེས་བྱའོ། །གཉིས་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་བསྡུས་སོ་ཞེས་སྟོན་པས་སོ། །འཕགས་པ་ལང་དཀར་གཤེགས་པའི་མདོ་ལས། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ནི། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཁོ་ན་བསྡུས་སོ། །ཀུན་དུ་བརྟགས་པས་ནི་རྒྱུ་མཚན་དང་མིང་བསྡུས་སོ། །ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པས་བསྡུས་པར་བཤད་དེ། དེ་ལས་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་དང༌། ལྟ་བའི་རྣམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་དུ་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཀུན་དུ་བརྟགས་པས་བརྗོད་པ་དང༌། བརྗོད་པར་བྱ་བ་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་མིང་དང༌། རྒྱུ་མཚན་གྱི་དངོས་པོ་གཉིས་ཞེས་སྟོན་པས་སོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་པ་སློབ་དཔོན་དབྱིགས་གཉེན་གྱིས་མཛད་པ་ལས་མིང་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྟོགས་སོ། །དོན་ནི་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྟོགས་སོ་ཞེས་བཤད་དེ། དེ་ལས་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་དང༌། ལྟ་བའི་རྣམ་པ་ལ་སོགས་པ་མིང་གི་མཐུའི་དབང་གིས་ཀུན་བརྟགས་མངོན་པར་འགྲུབ་པས་ན། དེའི་ཕྱིར་མིང་ཞེས་བཤད་ལ། ཀུན་བརྟགས་ཀྱི་མིང་གི་རྗེས་སུ་ནན་གྱིས་བརྟགས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི། ངོ་བོ་ཉིད་ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་བསགས་པ་ཙམ་དུ་དོན་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པས་སོ། །གོང་དུ་བཤད་མ་ཐག་པའི་བསྟན་པ་བཞི་པོ་དག་ལས་དངོས་པོ་ལྔ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་ཕན་ཚུན་བསྡུས་པ་བཤད་པ་ལ་ཚིག་མི་མཐུན་པ་འདྲ་ཡང་དོན་ལ་ནི་འགལ་བ་མེད་དེ། སློབ་དཔོན་ཆོས་སྐྱོང་


DTG118_Page_0529
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གིས་ནི་བཤད་པ་དང་པོ་མཆོག་ཏུ་བཟང་ངོ་ཞེས་བཤད་དེ། འདྲེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །གཞན་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པ་ལས། འཕགས་པའི་གསུང་རབ་རྣམས་ལས་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་ལྔའོ་ཞེས་གསུངས་ན། དེ་དག་དང་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་དང༌། ཕན་ཚུན་ཇི་ལྟར་བསྡུ་ཞེ་ན་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང༌། རྗོད་པར་བྱེད་པ་སོ་སོ་ནས་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་དང་ལྡན་པས་འདི་ལྟ་སྟེ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པས་བརྟགས་པ་ནི། ངོ་བོ་ཉིད་དང་པོས་བསྡུས་ཏེ། རྒྱུ་མཚན་དང་མིང་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་རོ། །བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང༌། རྗོད་པར་བྱེད་པ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་དུ་གཏོགས་ཏེ། དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་རོ། །བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང༌། རྗོད་པར་བྱེད་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་གཏོགས་ཏེ། རྗེས་ལས་ཐོབ་པ་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་ཉིད་གཉིས་ནི་རྒྱུ་མཚན་དུ་གཏོགས་པས་ངོ་བོ་ཉིད་དང་པོ་ཁོ་ནས་བསྡུས་ཏེ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་བརྟགས་པའི་དོན་དང༌། མིང་ནི་ངེས་པར་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་མངོན་པར་ཞེན་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཞན་དབང་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པས་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ཀྱང་ངོ་བོ་ཉིད་གཉིས་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་བཤད་པ་ལས་ནི་རྗོད་པར་བྱེད་པ་དང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་གཉི་ག་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་དུ་གཏོགས་སོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཞིབ་ཏུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ནི་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་བྱུང་བས་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ།། །།གཞན་ཡང་ཡོན་ཏན་འབྱུང་གནས་མཚན་མ་དང་མིང་


DTG118_Page_0530
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འབྲེལ་པས་རྐྱེན་བྱས་པའི་ཕྱིར་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཆན་ཉིད་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གཉིས་པ་བརྟགས་པའི་སྒོ་ལས་བརྩམས་ནས་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། ཚིག་རྐྱང་པས་རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པས་མདོར་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མཚན་ཉིད་མདོར་རྣམ་པར་ཕྱེ་ནས་གཞན་དག་ལ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བར་བསྐུལ་བ་དང༌། མཚན་ཉིད་གསུམ་པོ་སྔ་མ་ཉིད་ལས་བརྩམས་ནས་རྣལ་འབྱོར་བསྒོམ་པའི་སྒོ་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའོ། །བཤད་པའི་རྣམ་གྲངས་གཞན་དུ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་ཕྱེ་ནས་བསྟན་ཏེ། རྣལ་འབྱོར་བསྒོམ་པའི་སྒོ་ནས་བསྟན་པ་དང༌། འདི་ལྟར་ཡོན་ཏན་འབྱུང་གནས་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་སྔ་མའི་རྣལ་འབྱོར་བཟླས་ནས་ཞུས་པ་སྔ་མའི་ལན་གསུངས་པའོ། །དང་པོ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་དང༌། རིགས་ཀྱི་བུ་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ཤེས་པའི་དབང་གིས་མཚན་ཉིད་གསུམ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་བ་བསྟན་པ་དང༌། རིགས་ཀྱི་བུ་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་མཚན་ཉིད་ཤེས་པའི་དབང་གིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་ནས། རྣམ་པར་བྱང་བ་མངོན་དུ་བྱེད་པར་བསྟན་པའོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བཤད་པ་ཡོད་མོད་ཀྱི། འདིར་ནི་རེ་ཞིག་བཤད་པ་ཕྱི་མ་ལ་བརྟེན་ནས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་དང་པོ་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ཤེས་པར་བསྟན་པ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། དེ་ལས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེའོ། །འདི་ནི་དང་པོ་སྟེ། འདི་ལྟར་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་མཚན་དང༌། རྗོད་པར་བྱེད་པའི་མིང་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་པས་རྐྱེན་བྱས་པའི་ཕྱིར། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པས་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡིན་པར་རབ་ཏུ་ཤེས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས། ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅི་ཞིག་ལ་དམིགས་པར་


DTG118_Page_0531
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བལྟ་བར་བྱ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། མཚན་མ་དང་མིང་འབྲེལ་པ་ལ་དམིགས་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་གསུམ་བསྟན་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཉིད་ལས་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མེད་པས་མིང་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལྔ་པོ་དག་གིས་མ་བསྡུས་སོ། །བདག་ཉིད་མེད་ན་ཇི་ལྟར་རྟོག་པར་བྱེད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། མིང་ཁོ་ནར་ཟད་ཀྱི་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དཔེར་ན་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་དོན་ལས་མིང་བཏགས་པས་སྐྱེ་བོ་རྣམས་མིང་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ནས། དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པས་མིང་ནི་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་ཟེར་བ་ལྟ་བུ་དག་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་པས་མིང་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཙམ་དུ་ཟད་དེ་ཡང་དག་པའི་བདག་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མིང་དང་དོན་དེ་དག་གི་ཕན་ཚུན་གཅིག་ལ་གཅིག་གློ་བུར་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཅི་མངོན་ཞེ་ན། དོན་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་ཕྱིར་དོན་འདི་ཤེས་པར་འགྱུར་ཏེ་མིང་གི་བློ་མི་སྐྱེ་བ་དང༌། བདག་ཉིད་མང་པོ་འགལ་བའི་སྐྱོན་དང༌། བདག་ཉིད་སྣ་ཚོགས་འགལ་པའི་སྐྱོན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། ཞིབ་ཏུ་དེ་ཉིད་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །བསྟན་བཅོས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་ལས་ཀྱང་འདི་དང་མཐུན་པར་སྟོན་ཏོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པས་རྐྱེན་བྱས་པའི་ཕྱིར་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་བཤད་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཉིད་དུ་རྐྱེན་བྱས་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་བཤད་པ་ལས། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་དང་པོ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར། ཡོངས་སུ་བསྒོ་བ་བསྐྱེད་ནས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་


DTG118_Page_0532
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡང་དེ་ཉིད་ལས་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་མངོན་པར་ཞེན་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་ཡིན་པར་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་མངོན་པར་ཞེན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གང་ཡིན་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་སྣང་བར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་དབང་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་གཉི་གར་གཏོགས་པ་ཡིན་ན། ཅིའི་ཕྱིར་མངོན་པར་ཞེན་པས་རྐྱེན་བྱས་པའི་ཕྱིར། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །རྒོལ་བ་འདིའི་ལན་བརྡ་སྤྲོད་པ་ནི་བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་དག་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས་གལ་ཏེ་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པས་ཀྱང་བསྡུས་པ་ཡིན་ན་ནི། དེས་ན་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེ་ན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲས་པ། དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དེ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་བསམས་པ་ཡིན་གྱི། རྣམ་པར་བྱང་པར་གྱུར་པའི་ཕྱོགས་ལས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱོགས་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པས་རྐྱེན་བྱས་པའི་ཕྱིར་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་བཤད་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་གཞན་གྱི་དབང་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ལས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་


DTG118_Page_0533
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་གཏན་དུ་མ་གྲུབ་པར་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ཉིད་དོ། །ཡང་ན་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་ཡིན་ཏེ། མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་ལམ་ལ་རྒྱུ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་གཞན་ལས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་འདི་ནི་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཐོབ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བཤད་པ་ཡིན་གྱི། མཚན་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་བཤད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལ་མདོ་གཞན་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོ་འདི་ཉིད་ལ་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་དག་པ་ཐོབ་པ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནང་གི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་འཕགས་པའི་ལམ་ཐོབ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་མངོན་དུ་བྱས་པའི་དོན་རབ་ཏུ་བསྟན་པའམ། ཡང་ན་འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་ནས་རྣམ་པར་བྱང་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཐོབ་པ་སྟེ། འཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ལམ་ལ་བརྟེན་ནས་མངོན་དུ་བྱས་པའི་དོན་རབ་ཏུ་བསྟན་པའོ། །མཚན་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་བཤད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བཏགས་པའི་མཚན་ཉིད་སྤངས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་བསྟན་པ་མ་ཡིན་པའོ། །བཤད་པ་སྔ་མ་དང་སྦྱར་ན་མདོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོ་གཞན་དག་ལས་ཁུངས་བསྟན་པའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། མངོན་པར་ཞེན་པ་པོ་གཞན་གྱི་དབང་དང་མངོན་པར་ཞེན་པར་བྱ་བ་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་སོ་ཞེའོ། །བསྟན་བཅོས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་པ་ལས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅིའི་ཕྱིར་རྒྱུས་མངོན་པར་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཀུན་དུ་རྟོག་པ་དང༌། གཞན་གྱི་དབང་ཤིན་ཏུ་མི་དམིགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བས་སོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ནི་ལོ་ཙཱ་བ་དག་གིས་ནོར་ཏེ། གཞན་གྱི་


DTG118_Page_0534
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དབང་རྣམ་པར་འཇོག་པས་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པར་འདོད་པའི་གཞུང་བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་སོགས་པ་དང་འགལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ན་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་གཉིས་པ་ངོ་བོ་ཉིད་ཤེས་པའི་དབང་གིས་མཚན་ཉིད་གསུམ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །མཚན་ཉིད་གསུམ་མི་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ལས་གསུམ་དུ་དབྱེ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོ་ཀུན་བརྟགས་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་པར་བསྟན་པའོ། །འདིར་གོང་དུ་བཤད་པ་ལྟར་མཚན་མ་དང་མི་འབྲེལ་བས་རྐྱེན་བྱས་པའི་ཕྱིར། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཀུན་བརྟགས་མིང་དང༌། རྒྱུ་མཚན་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་གྱི། ཡང་དག་པར་རང་གི་ངོ་བོ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་ཤེས་པ་དེས་ན་བརྟགས་པ་ཐམས་ཅད་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཆོས་སུ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་གཞན་གྱི་དབང་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་ཤེས་པར་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་རྒྱུ་མཚན་ལ་བརྟགས་པ་འབྱུང་བ་དག་ནི་གཞན་གྱི་དབང་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ནི། གཞན་གྱི་དབང་ཡིན་པར་རབ་ཏུ་ཤེས་པར་འགྱུར་བས་སོ། །དེ་ལ་སྔ་མ་ནི་སྤྱིར་བརྟག་པའོ། །དེ་ལ་ཕྱི་མ་ནི་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་ཡིན་པས། སྔ་ཕྱིའི་མཚན་ཉིད་གཉི་ག་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་སྔ་མ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་བརྩམས་ནས། གཞན་གྱི་དབང་


DTG118_Page_0535
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བརྟག་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །ཕྱི་མ་ནི་བྱེ་བྲག་ལས་བརྩམས་ནས། གཞན་གྱི་དབང་བརྟག་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །གཞན་ཡང་སྔ་མ་ནི་ཇི་སྙེད་པ་ཡོད་པ་ཉིད་ལས་བརྩམས་པའོ། །ཕྱི་མ་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་ཉིད་ལས་བརྩམས་པའོ། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ན། རྣམ་པ་བྱང་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་བྱང་བའི་མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་ཤེས་པར་འགྱུར་བར་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཀུན་བརྟགས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པས་རྐྱེན་བྱས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡང་རབ་ཏུ་ཤེས་པར་འགྱུར་བའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ན། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་རབ་ཏུ་སྤོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གསུམ་པ་ཤེས་པའི་དབང་གིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་ནས་རྣམ་པར་བྱང་བ་མངོན་དུ་བྱེད་པར་བསྟན་པའོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཤེས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་སྤོང་བར་བསྟན་པ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྣམ་པར་བྱང་བ་འཐོབ་པར་བསྟན་པའོ། །འདི་ནི་དང་པོ་སྟེ། མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་དེ་ལ་ཡང་བཤད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། ཁ་ཅིག་ན་རེ་བཏགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སེམས་ཀྱིས་སུ་ཡོད་ཅེས་བཤད་པར་ཟད་ཀྱི་ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས། ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་མེད་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །བཤད་པ་འདི་དང་སྦྱར་ན་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་


DTG118_Page_0536
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་རབ་ཏུ་སྤོང་བར་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་བཏགས་པ་མེད་ན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་དུ་དག་བྱེད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། ལྔ་སྟེ་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང༌། དེ་ལ་ཐ་སྙད་འཇུག་པར་བྱེད་པ་དང༌། གང་ཟག་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྐྱེད་པ་བར་བྱེད་པ་དང༌། ཆོས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང༌། དེ་གཉི་ག་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་བག་ཆགས་གནས་ངན་ལེན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་གཞན་གྱི་དབང་ལ་བཏགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་མཚན་མ་རྣམས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་ལས། དེ་བཞིན་ཉིད་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་དང་གཏན་དུ་བྲལ་བའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གཞན་ཡང་བསྟན་བཅོས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་བརྒྱ་པ་ལས། དེ་བཞིན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནི་ཡོད་པ་དང༌། མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་མ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །བཤད་པ་འདི་དང་སྦྱར་ན་ནི་འདི་ལྟར་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་རབ་ཏུ་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་རབ་ཏུ་སྤོང་བར་སྟོན་ཏོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་ནི་ཀུན་ཀྱང་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྔ་མའི་དོན་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །བཤད་པ་འདི་དང་སྦྱར་ན་འདི་ལྟར་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་སུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་ཁོང་དུ་ཆུད་ཅིང་དེ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་


DTG118_Page_0537
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏེ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་ཅིང་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་དེས་ན་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་ཆོས་རབ་ཏུ་སྤོང་ངོ་ཞེས་སྟོན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས། རྣལ་འབྱོར་པས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ན་ངོ་བོ་ཉིད་གང་གི་རྗེས་སུ་འཇུག་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་གོ །རྣལ་འབྱོར་པས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པ་ན་ངོ་བོ་ཉིད་གང་རྣམ་པར་འཇིག་པར་བྱེད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་འཇིག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་རབ་ཏུ་སྤངས་ན་རྣམ་པར་བྱང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྣམ་པར་བྱང་བ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་སྤངས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྣམ་པར་བྱང་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའོ། །མཚན་ཉིད་གསུམ་པོའི་རྣལ་འབྱོར་འདིའི་གནས་སྐབས་གང་ལ་བརྟེན་ནས་བསྟན། གལ་ཏེ་སའི་མདུན་རོལ་ལའོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཇི་ལྟར་སྤོང་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་ཟག་མེད་པའི་ལས་ཀྱིས་གདོད་སྤོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ས་ལ་གནས་པ་ལའོ་ཞེ་ན། ས་དང་པོ་ལ་ཞུགས་པའི་ཚེ་སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་མངོན་དུ་གྱུར་པས། ཇི་ལྟར་སྔར་ངོ་བོ་ཉིད་གཉིས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་སྐྱེད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། མཚན་ཉིད་གསུམ་གྱི་རྣལ་འབྱོར་འདི་ཡང་གནས་སྐབས་རྣམ་པ་གཉིས་གཉིས་སུ་དབྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་དང་པོ་གཉིས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་འདི་སྦྱིན་པའི་གནས་སྐབས་ལ་བརྟེན་ནས་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་བཞི་དང༌། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་བཞི་ཡིད་ལ་བྱེད་དོ། །གསུམ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་ས་བཅུ་པའོ། །གནས་སྐབས་ལ་ཡོད་དེ་དེའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་ཐོགས་མེད་


DTG118_Page_0538
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་བསྟན་བཅོས་མཛད་པ་ལས། ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་རྣལ་འབྱོར་རྣམ་པར་གཞག་ནས། མདོ་འདིའི་དོན་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས། དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པར་སྣང་བའི་དོན་གྱི་མཚན་ཉིད་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར། ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཇི་ལྟར་འཇུག་ཅེ་ན། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་གྱིས་འདུ་ཤེས་ཀྱང་བཟློག་ནས་འཇུག་གོ །དེའི་ཚེ་དོན་གྱི་འདུ་ཤེས་རྣམ་པར་བཤིག་པ་དེ་ལ་ཡིད་ཀྱི་བརྗོད་པ་ཐོས་པའི་ཆོས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དེ་དག་དོན་དུ་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་སྐབས་མེད་པའི་ཕྱིར། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་སྣང་བ་ཡང་མི་འབྱུང་སྟེ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དེས་ན་དོན་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་མིང་ལ་གནས་སོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་མིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་བདེན་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་བརྗོད་པའི་མིང་ངོ༌། །འདི་ལྟར་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དེ་བཞིན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དོན་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་དོན་ཏོ། །འདིར་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་མིང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ལས། མིང་དུ་བཏགས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་མིང་ཞེས་བྱའོ། །དེས་བརྗོད་པར་བྱ་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ལས། མིང་དུ་བཏགས་པས་དེའི་ཕྱིར་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་མིང་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་མངོན་སུམ་གྱི་ཚུལ་གྱིས་གནས་སོ། །དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དམིགས་པར་བྱ་བ་དང་དམིགས་པར་བྱེད་པ་མཉམ་པས་མཉམ་པའི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་འབྱུང་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། བཤད་པ་འདི་དང་སྦྱར་ན་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་བསྒོམ་པ་ནི་ས་ལ་


DTG118_Page_0539
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གནས་པ་དག་ལ་ཡོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་ལས། ནམ་ཞིག་དམིགས་པ་དག་ལ་ནི། །ཤེས་པས་མི་དམིགས་དེ་ཡི་ཚེ། །རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ལ་གནས། །འཛིན་གཉིས་མཚན་ཉིད་བྲལ་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་ཡོན་ཏན་འབྱུང་གནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གཉིས་པ་སྔ་མའི་རྣལ་འབྱོར་བསྒོམ་པའི་སྒོ་བཟླས་ནས། ཞུས་པ་སྔ་མ་གཉིས་ཀྱི་ལན་དུ་གསུངས་པ་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་སྒོ་བཟླས་ཏེ་བསྟན་པ་དང་དེ་ཙམ་གྱིས་ན་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་ཞུས་པ་གཉིས་ཀྱི་ལན་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ཤེས་པའི་དབང་གིས་མཚན་ཉིད་གསུམ་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་བཟླས་ཏེ་བསྟན་པ་དང༌། མཚན་ཉིད་གསུམ་ཤེས་པའི་དབང་གིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་ནས། རྣམ་པར་བྱང་བ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་བཟླས་ཏེ་བཤད་པའོ། །འདི་ནི་དང་པོ་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ཤེས་པའི་དབང་གིས་མཚན་ཉིད་གསུམ་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་བཟླས་པ་སྟེ། གོང་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་སྤངས་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པར་འགྱུར་བས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་མཚན་ཉིད་གསུམ་ཤེས་པའི་


DTG118_Page_0540
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དབང་གིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་ནས། རྣམ་པར་བྱང་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་བཟླས་ནས་བཤད་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཀུན་བརྟགས་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་དོན་དུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར། གོང་ནས་གོང་དུ་རིམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྟོགས་པ་དེས་རྣམ་པར་བྱང་བ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའོ། །ཡང་ན་ཀུན་བརྟགས་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་སྤངས་ན། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་བའོ། །དེ་ཙམ་གྱིས་ན་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་དེ་ཙམ་གྱིས་ན་དེ་དག་ལ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་འདོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་སྒོ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞུས་པ་སྔ་མ་གཉིས་ཀྱིས་ལན་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གོང་དུ་བསྟན་པ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་རབ་ཏུ་ཤེས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལས་བརྩམས་ནས་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་སྟོན་པར་མཛད་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ལས་བརྩམས་ནས་འཕགས་པའི་གསུང་རབ་ལས་མཁས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་འདོགས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གི་མཁས་པའི་ཚད་ཀྱང༌། སོ་སོ་ནས་བཤད་པ་མི་མཐུན་ཏེ། ཁ་ཅིག་ན་རེ་དད་པ་བཅུ་ལ་གནས་པ་ཡན་ཆད་ཀུན་ཀྱང་མཁས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་རྣམ་པ་བཅུ་པ་ལས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་བཅུ་ནི་སྦྱོར་བའི་ལམ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གནས་པ་དེ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ཏེ། ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་བཞི་བསྐྱེད་ནས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་ས་དང་པོ་ཡན་ཆད་རྣམ་པར་དག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་མཚན་ཉིད་འཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་ཡང་དག་པར་


DTG118_Page_0541
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གཉིས་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་མདོར་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བསྟན་པས་གླེང་བསླང་བ་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨོས་ནས་མདོར་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོའོ། །མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་ནི་མ་ཤེས་ན། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་མཚན་ཉིད་ཆོས་མི་སྤོང༌། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་མཚན་ཉིད་མ་སྤངས་ཕྱིར། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་དག་མཚན་ཉིད་ཆོས་ཉམས་འགྱུར། །འདུ་བྱེད་སྐྱོན་ལས་རྟོག་པར་མི་བྱེད་པ། །བག་མེད་ཉེས་པས་སྐྱེ་བོ་རབ་ཏུ་འཇོམས། །ལེ་ལོས་ཆོས་གནས་གཡོ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ། །མེད་ཡོད་ཉམས་པས་སྙིང་བརྩེར་བྱ་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨོས་ནས་མདོར་བསྟན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཡན་ཆད་དུ་ཚིག་རྐྱང་པར་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པས་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་རབ་ཏུ་ཤེས་པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་ནས། ད་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་མི་མཐུན་པའི་བཤད་པས་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་བཤད་པ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པའི་ཉེས་དམིགས་རབ་ཏུ་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འདི་དག་ལ་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དང༌། མི་མཐུན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་ནི་ཚིག་རྐྱང་པ་དང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉི་ག་ལ་ཡང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དང་མི་མཐུན་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡོད་མོད་ཀྱིས་མདོར་བསྟན་པ་གཞག་པའི་ཕྱིར། ཕྱོགས་རེ་རེ་སྨོས་ནས་ཕན་ཚུན་གཅིག་གིས་གཅིག་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དགོངས་པ་ཟབ་མོ་རྣམ་པར་དགྲོལ་བའི་མདོ་ལས། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང་ཚིག་རྐྱང་པ་གཉི་ག་ལས་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བཤད་པས་བསྟན་པ་ནི། ལོ་ཙཱ་བ་དག་གི་བསམ་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང་པོས་ནི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པའི་ཉེས་དམིགས་ཡང་དག་པར་བསྟན་ཏོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱི་མས་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་སྐྱོན་ལ་མི་རྟོག་པའི་


DTG118_Page_0542
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉེས་དམིགས་རབ་ཏུ་བསྟན་ཏོ། །དང་པོ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དེ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱེད་དང་པོས་ནི་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པ་སྨོས་ནས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མི་སྤོང་བའི་ཉེས་དམིགས་བསྟན་ཏོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱེད་འོག་མས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་སྤངས་པ་ལས་བརྩམས་ནས་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པ་མངོན་དུ་མི་བྱེད་པའི་ཉེས་དམིགས་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་ཉམས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བས་ནི་སྟོར་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་གྱ་ནོམ་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པར་དག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་སྟོར་ཅིང་ཉམས་པར་འགྱུར་བས་སོ། །དེ་ལ་སྟོར་ཅིང་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་ནི་མངོན་དུ་མི་བྱེད་པའི་དོན་ཏོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱི་མ་བཤད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དང་པོའི་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་ནི་བག་མེད་པའི་ཉེས་དམིགས་བསྟན་ཏོ། །ཚིག་ཕྱི་མ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་ལེ་ལོའི་ཉེས་དམིགས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་འདུ་བྱེད་སྐྱོན་ལ་རྟོག་པར་མི་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་འདི་ལྟར་རྨོངས་པའི་དབང་གིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་སྐྱོན་ལ་མི་རྟོག་པས་ན། དེས་བག་མེད་པ་བསྐྱེད་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་བའོ། །ལེ་ལོས་ཆོས་གནས་གཡོ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ལེ་ལོའི་ཉེས་དམིགས་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ལེ་ལོ་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་སྐྱོན་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་དང་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ཡིན་པས་སོ། །ཆོས་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རྟག་ཏུ་གནས་ཤིང་མི་འཇིག་པའི་ཕྱིར་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཡོ་བའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བའི་ཆོས་དེ་སྔ་མ་བྱུང་བས་ཕྱིས་འགག་ཅིང༌། སྲིད་པ་གསུམ་ན་འཁོར་བའི་ཕྱིར་གཡོ་བའི་ཆོས་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་ཆོས་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །གཡོ་བའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་གཡེང་བའོ། །མེད་ཡོད་ཉམས་པས་སྙིང་བརྩེར་བྱ་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ལེ་ལོར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཆོས་རྣམས་ལ་མེད་པ་དང༌། གཡོ་བའི་ཆོས་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པས་མེད་པ་


DTG118_Page_0543
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་ཡོད་པ་དེའི་དབང་གིས་ཉེས་དམིགས་སུ་གྱུར་པའོ། །ཉམས་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཕྱིར་ནི་ཤིན་ཏུ་ཐུགས་བརྩེ་བའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་སྟེ། ཉམས་པར་འགྱུར་བ་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་ནི་བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དགོངས་པ་ཟབ་མོ་རྣམ་པར་དགྲོལ་བའི་མདོ་ལས་ནི་ཆོས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཤེས་པས་ན། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྤོང༌། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་མཚན་ཉིད་སྤངས་ནས་ནི། །རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་ནི་ཐོབ་པར་འགྱུར། །འདུས་བྱས་སྐྱོན་ལ་རྟོག་པར་མི་བྱེད་པ། །ལེ་ལོ་དང་ནི་བག་མེད་རབ་ཏུ་བཅོམ། །ཆོས་རྣམས་དག་ནི་རྟག་ཏུ་མི་གཡོ་བས། །མཚན་ཉིད་བྲལ་བ་མྱ་ངན་འདས་ཞེས་བྱ། །ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དགོངས་པ་ཟབ་མོ་ངེས་པར་འགྲེལ་བའི་མདོ་ལས། རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལེའུ་སྟེ་ལྔ་པའོ།། །།བམ་པོ་ཉི་ཤུ་བཞི་པ། ལེའུ་འདིའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ལེའུ་ཉིད་ཀྱི་མིང་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། མདོའི་ཚིག་དོན་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །དེ་ལ་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལེའུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། མཚན་ཉིད་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་སྐྱེ་བ་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། དོན་དམ་པ་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། དེ་ལ་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། དེ་ལ་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དམ། ཡང་ན་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབྱིབས་སོ། །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ཀྱང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །ལེའུ་འདི་ལས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྒྱ་ཆེར་སྟོན་པས་དེའི་ཕྱིར་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལེའུ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དགོངས་པ་ཟབ་མོ་རྣམ་པར་དགྲོལ་བའི་མདོ་ལས།


DTG118_Page_0544
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དོན་དམ་པ་མངོན་པར་གྲུབ་པས་ཞུས་པའི་ལེའུ་ཞེས་འབྱུང་བ་ནི་གང་ཟག་ལས་མིང་དུ་བཏགས་པ་ཡིན་ཏེ། ལོ་ཙཱ་བ་དག་གི་བསམ་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དོན་དམ་ཡང་དག་འཕགས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་མདོའི་ཚིག་གི་དོན་རྣམ་པར་བཤད་པ་སྟོན་ཏེ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཡུལ་བསྟན་པ་ལས། དེ་ཡན་ཆད་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་ཡུལ་བཤད་ཟིན་ནས། འདི་མན་ཆད་ནི་གཉིས་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །ལེའུ་འདི་ལ་ཕྱོགས་རྣམ་པ་ལྔ་ཡོད་དེ་དང་པོ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞུ་བ་གསོལ་བའི་ཕྱོགས་སོ། །གཉིས་པ་དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་དག་པར་བཤད་པའི་ཕྱོགས་སོ། །གསུམ་པ་དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དོན་དམ་ཡང་དག་འཕགས་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ནི་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་གྱུར་ནས་བཀའ་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་ཕྱོགས་སོ། །བཞི་པ་དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དོན་དམ་ཡང་དག་འཕགས་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་བསྔགས་པ་བརྗོད་ཅིང་བསྐྲུན་པའི་ཕྱོགས་སོ། །ལྔ་པ་དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དོན་དམ་ཡང་དག་འཕགས་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ནི་བཀའ་བཞིན་དུ་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པའི་ཕྱོགས་སོ། །ཞུ་བ་གསོལ་བའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ་སྟེ། ཞུ་བ་གསོལ་བ་དང་ལན་གསུང་པ་པོ་སྨོས་པ་དང༌། བདག་སྔོན་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་གང་ཞུ་བའི་དངོས་པོ་ཉིད་བསྟན་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཅི་ལས་དགོངས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་བསྟན་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཞུ་བ་གསོལ་བའོ། །འདི་ནི་དང་པོ་ཞུ་བ་གསོལ་བ་དང་ལན་གསུང་པ་པོ་སྨོས་པ་སྟེ། དེ་ལ་དོན་དམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་ཏེ། ཡེ་ཤེས་དམ་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དག་འཕགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དོན་དམ་པ་དམིགས་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་འཕགས་ཞེས་


DTG118_Page_0545
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱའོ། །བསྟན་བཅོས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་ལས། འདི་རྟོགས་ཤིང་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་འཕགས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དེ། དམིགས་པ་འདི་ལས་ཡེ་ཤེས་དམ་པ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། རྟོགས་པ་དང་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་དོན་དམ་ཡང་དག་འཕགས་ཞེས་བཏགས་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་སྔོན་གཅིག་པུ་གནས་དཔེན་བ་ཞིག་ན་མཆིས་པའི་ཚེ། །སེམས་ཀྱི་རྟོག་པའི་འདི་ལྟ་བུ་སྐྱེས་ལ་ལགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གཉིས་པ་གང་ཞུ་བའི་དངོས་པོ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བདག་ཉིད་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེས་པའི་རྟོག་པ་བསྟན་པ་དང་ཞུ་བའི་བསྟན་པ་ཉིད་སྨོས་པའོ། འདི་ནི་དང་པོ་སྟེ། འདི་ལྟར་བདག་སྔོན་གཅིག་པུ་རི་དང་ནགས་ཚལ་དབེན་པ་ན་གནས་པའི་ཚེ། རྟོག་པ་འདི་ལྟ་བུ་སྐྱེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཅིའི་ཕྱིར་སྔར་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པ་གསུངས་ལ་ཕྱིས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་གསུངས་སྙམ་དུ་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དགོངས་པ་ཟབ་མོ་རྣམ་པར་དགྲོལ་བའི་མདོ་ལས། དབེན་པའི་གནས་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སེམས་སྐྱེས་ཞེས་འབྱུང་བ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་དབྱེ་བར་བྱ་སྟེ། ལོ་ཙཱ་བ་དག་གི་བསམ་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོག་པ་དེ་ཡང་བཤད་ན་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་དེ། དང་པོ་ནི་ཁམས་གསུམ་པའི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དགོངས་བ་ཟབ་མོ་རྣམ་པར་དགྲོལ་བའི་མདོ་ལས། དབེན་པའི་གནས་ན་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སེམས་སྐྱེས་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་ནི་རྟོག་པ་ཁོ་ན་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་མངོན་པ་སྣ་ཚོགས་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ནི་དབུགས་རྔུབ་བ་དང༌། འབྱུང་བ་དྲན་པའི་ཡུལ་ལ་དམིགས་སོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །མཛོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་ཀྱང་རྟོག་པ་ནི་ཕལ་ཆེར་སེམས་རྣམ་པར་གཡེང་བར་བྱེད་པས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། དེ་དབུགས་


DTG118_Page_0546
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དྲན་པ་ལ་བརྟེན་བསྒོམ་པ་ལ་ཡང་དག་པར་འཇུག་པའམ། ཡང་ན་རྟོག་པར་དང་དཔྱོད་པ་ལ་སྤྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའོ། །བཞི་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་གྲངས་སུ་སོང་བ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་སྟེ། ལ་ལ་ནས་དེ་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ནི་ཞི་བ་མཆོག་ཏུ་བཟང་ངོ༌། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྣམ་གྲངས་དུ་མར་ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་དང༌། འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། གཏན་དུ་སྤངས་པ་དང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཡང་བཀའ་སྩལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གཉིས་པ་ཞུ་བའི་བསྟན་པ་ཉིད་སྨོས་པ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པར་གསུངས་པའི་བསྟན་པ་སྨོས་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་གསུངས་པའི་བསྟན་པ་སྨོས་པའོ། དང་པོ་ལ་སྒོ་རྣམ་པ་བཅུ་གསུམ་ཡོད་པ་དེ་དག་ཀྱང་རྣམ་པ་ལྔར་བསྡུས་ནས་བསྟན་ཏེ། ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་བསྟན་པ་སྨོས་པ་དང༌། དབེན་པའི་བསྟན་པ་སྨོས་པ་དང་ཁམས་རྣམས་བསྟན་པ་དང༌། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་དང༌། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོ་ཕུང་པོའི་བསྟན་པའི་སྒོའོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཕུང་པོའི་བསྟན་པ་སྨོས་པ་དང༌། ཟླས་བསྟན་པ་གསུམ་སྨོས་ཏེ། འདི་ནི་དང་པོ་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་ལྔས་ཕུང་པོའི་བསྟན་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །རྣམ་གྲངས་དུ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བཤད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཕུང་པོ་ལ་ཡོད་པའི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་གྲངས་གཅིག་ཁོ་ན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དུ་མ་ཞེས་བྱའོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་བསྟན་དུ་ཡོད་པ་དང༌། བསྟན་དུ་མེད་པ་དང༌། གཟུགས་ཡོད་པ་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་གྲངས་གཅིག་ཁོ་ན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དུ་མ་ཞས་བྱའོ་ཞེའོ། །དེ་ལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་གཟུགས་ནི་ཐོགས་པ་དང་


DTG118_Page_0547
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཅས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་དང༌། འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་སྐྱེ་བ་དང༌། འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཏན་དུ་སྤངས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་དེ། ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ནི་གཏན་དུ་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་འཁོར་བའི་འབྲས་བུ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་དང་བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད་དེ། མཚན་ཉིད་འདི་གཉིས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང༌། འཇིག་པ་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པར་འགྱུར་བའོ། །གཏན་དུ་སྤང་བ་དང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་འོག་ནས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་བ་སྐབས་ནས་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དང༌། ཟས་རྣམས་ཀྱི་ཡང་བཀའ་སྩལ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་ཟླས་བསྟན་པ་གསུམ་སྨོས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཕུང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་ལྔ་ཡོད་པར་གསུངས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དང་ཟས་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ལྟ་སྟེ་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་གཟུགས་མཐོང་བར་ནུས་པའི་ཕྱིར་མིག་ཅེས་བྱའོ། །མིག་གིས་བལྟ་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཆོས་ཤེས་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དག་གོ །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི། བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས། ཤེས་པ་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་སྒྲིབ་པར་བྱེད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་མ་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཁད་ཀྱིས་ཉམས་ཤིང་ཅིག་ཅར་འཇིག་པས་རྒ་ཤི་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་པའི་བར་དག་གོ །ཟས་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་


DTG118_Page_0548
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་ཁམ་གྱིས་བཅད་ཅིང་མིད་པས་ཁམ་གྱི་ཐས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། རྣམ་པར་རིག་པས་འཛིན་པར་བྱེད་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཟས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དག་གོ །སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་དང༌། གཏན་དུ་སྤང་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་གོང་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལེའུ་ལས་ནི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་དྲུག་གིས་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་ཕྱེ་ཞིང་བདེན་པ་བཞི་ཡང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གསུངས་ལ་ལེའུ་འདི་ལས་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་ཉི་ཚེ་གསུངས་ཤིང་འགོག་པ་དང་ལམ་ནི་མ་བསྟན་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། ལེའུ་སྔ་མ་ལས་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་བྱེ་བྲག་རབ་ཏུ་དབྱེ་བར་བཞེད་པའི་ཕྱིར་ནི་བདེན་པ་བཞི་ཚང་བར་གསུངས་ལ་ལེའུ་འདི་ལས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པ་དང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་བསྟན་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་བྱི་བྲག་སྟོན་པར་མཛད་པས་དེའི་ཕྱིར་འདིར་ནི་མདོར་བསྡུས་ནས་མ་གསུངས་ཏེ། ཕུང་པོ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་འགོག་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པས་སོ། །རྣམ་གྲངས་དུ་མར་བདེན་པ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང༌། གཏན་དུ་སྤང་བ་དང༌། མངོན་དུ་བགྱི་བ་དང༌། བསྒོམ་པ་ཡང་བཀའ་སྩལ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་གཉིས་པ་བདེན་པའི་བསྟན་པ་སྨོས་པའོ། །འདི་ལ་ཚིག་ལྔ་ཡོད་པ་ཡང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་བཤད་པ་གཉིས་ཡོད་པ་ཡང་གོང་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གནོད་ཅིང་ཉམ་ང་བས་ན་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །རྒྱུ་འདུས་པས་ན་ཀུན་འབྱུང་བའོ། །འགགས་ནས་ཟད་པས་ན་འགོག་པའོ། །ཕྱིན་པར་བྱེད་པས་ན་ལམ་མོ། །ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་བཞི་པོ་དག་གིས་ནི་བདེན་པ་བཞི་ལོགས་ཤིག་ཏུ་ཕྱེ་ནས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་གཏན་དུ་སྤང་བ་དང༌། འགོག་པའི་བདེན་པ་མ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་དང༌། ལམ་གྱི་བདེན་པ་བསྒོམ་པའོ། །རྣམ་གངས་དུ་མར་ཁམས་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་ཁམས་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་དང༌། ཁམས་དུམ་པ་ཉིད་དང༌། གཏན་


DTG118_Page_0549
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དུ་སྤང་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཡང་བཀའ་སྩལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པ་ཁམས་རྣམས་ཀྱི་སྒོ་བསྟན་པ་སྟེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བཤད་པ་ནི་གོང་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །བར་མའི་ཚིག་གཉིས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་པོ་དག་གཅིག་ལས་གཅིག་ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཁམས་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ཉིད་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་རྟེན་གྱི་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་ཁམས་དུ་མ་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །གཏན་དུ་སྤང་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཡང་གོང་མ་བཞིན་དུ་སྦྱར་རོ། །རྣམ་གྲངས་དུ་མར་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། གཉེན་པོ་དང༌། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང༌། བསྒོམ་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་བསྐྱེད་པ་དང༌། སྐྱེས་པ་གནས་པ་དང༌། མི་བསྐྱུད་པ་དང༌། སླར་ཞིང་འབྱུང་བ་དང༌། འཕེལ་ཞིང་ཡངས་པ་ཉིད་ཀྱང་བཀའ་སྩལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་བཞི་པ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྟན་པ་དང༌། ཟླས་སྒོ་གཞན་ལྔ་པོ་དག་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ལ་ཚིག་ལྔ་ཡོད་པ་དང༌། རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་བཤད་པ་གཉིས་ཡོད་པ་ནི་ཕུང་པོ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། ལུས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ལ་གནས་པས་ཤེས་རབ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རིགས་པ་ལས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་དྲན་པ་དང་མཐུན་པར་གྱུར་ནས་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ནི་རྣམ་པར་བཤད་པ་དྲུག་ལས་ཉེ་བར་གྱུར་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །ཚིག་ཕྱི་མ་བཞིན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞིའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་དང༌། མ་སྐྱེས་པ་བསྐྱེད་པ་དང༌། སྐྱེས་པ་རྣམས་གནས་པ་དང༌། མི་བསྐྱུད་པ་དང་སླར་ཞིང་འབྱུང་བ་


DTG118_Page_0550
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང༌། །འཕེལ་ཞིང་ཡངས་པ་སྟེ་གོང་དུ་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་ཀྱི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང༌། དབང་པོ་དང༌། སྟོབས་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བཀའ་སྩལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་ཟླས་སྒོ་གཞན་ལྔ་པོ་དག་བསྟན་པའོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་ཚིག་ལྔ་ཡོད་པ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་དང༌། དབང་པོ་ལྔ་དང༌། སྟོབས་ལྔ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་རྣམས་ལ་ཡང་ཚིག་ལྔ་ཡོད་པར་གོང་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྣམ་གྲངས་དུ་མར་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། གཉེན་པོ་དང༌། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང༌། བསྒོམ་པ་དང༌། མ་སྐྱེས་པ་བསྐྱེད་པ་དང༌། སྐྱེས་པ་རྣམས་གནས་པ་དང༌། མི་བསྐྱུད་པ་དང༌། སླར་ཞིང་འབྱུང་བ་དང༌། འཕེལ་ཞིང་ཡངས་པ་ཉིད་ཀྱང་བཀའ་སྩལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་པ་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་བསྟན་པ་སྟེ། ཚིག་ལྔ་ཡོད་པ་ནི་གོང་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །སྒོ་ཕྱི་མ་བདུན་པོ་འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་བསྒོམ་པའི་རྣལ་འབྱོར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་དག་གི་དོན་ནི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་དག་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཞན་ཡང་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་མཆིས་པ། སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པ། འགག་པ་མ་མཆིས་པ། གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ། རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་ཀྱང་བཀའ་སྩལ་ལགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་གསུངས་པའི་བསྟན་པ་སྨོས་པའོ། །འདི་ནི་འོག་ནས་མདོ་ལས་དུས་གསུམ་པོ་དག་ཏུ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བར་གསུངས་པ་ལས་བརྩམས་པ་ཡིན་ཏེ། དུས་དང་པོའི་ཚེ་ནི་བདེན་པ་བཞི་བསྟན་པ་གསུངས་སོ། །དུས་གཉིས་པའི་ཚེ་ནི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་བསྟན་པ་གསུང་སོ། །དུས་གསུམ་པའི་ཚེ་ནི་ངེས་པའི་དོན་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ངོ་བོ་


DTG118_Page_0551
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིད་མེད་པ། སྐྱེ་བ་མེད་པ། འགག་པ་མེད་པ། གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ། རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་གསུངས་པས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ནི་དུས་གཉིས་པ་དུས་གསུམ་པ་དང་པོ་ལ་ལྟོས་པ་ལས་བརྩམས་ནས་ཞུ་བ་གསོལ་བ་ཡིན་ཏེ། སྔར་ནི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པར་གསུངས་ལ་ཕྱིས་ནི་མཚན་ཉིད་མེད་པར་གསུངས་པ་དང་སྦྱར་ན། མཚན་ཉིད་མེད་པར་གསུངས་པ་འདི་ནི། སྔར་མཚན་ཉིད་ཡོད་པར་གསུངས་པ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་མཚན་ཉིད་མེད་པས་ཞུ་བའི་གླེང་བསླང་བ་ཡིན་ནོ། །མདོ་འདི་ཉིད་དང་སྦྱར་ནས་སྔར་ནི་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་གསུངས་པ་ཕྱིས་ནི་མེད་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ། །དོན་ཚད་མེད་པར་བསྟན་པའི་མདོ་ལས་ནི་སྔ་ཕྱིའི་དུས་གཉི་གར་ཡང་སྟོང་པ་དང་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མདོ་དེ་ཉིད་ལས། རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་ཤིང་གི་རྒྱལ་པོའི་དྲུང་ནས་ལངས་ཏེ། ཡུལ་པཱ་རཱ་ཎ་སཱིའི་རི་དགས་རྒྱུ་བའི་ཚལ་དུ་སོང་བ་ནས། ཀུན་ཤེས་ཀཽཎྜི་ནྱ་ལ་སོགས་པ་གང་ཟག་ལྔ་པོ་དག་ལ་བདེན་པ་བཞིའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ན་ཡང་ཆོས་རྣམས་གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་ཞེས་བཤད་དོ། །བར་དུ་འདི་དང་གཞན་དག་ནས་ཀྱང༌། དགེ་སློང་རྣམས་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མང་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དེ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དག་རྣམ་པར་ཕྱེ་རབ་ཏུ་བསྟན་ཆོས་རྣམས་གཟོད་མ་ནས་སྟོང་ཞིང་ཞི་བའོ་ཞེས་ཀྱང་བཤད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཞིབ་ཏུ་དེ་ཉིད་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །མདོ་འདི་གཉིས་ཇི་ལྟར་གོང་དུ་བཤད་པར་བྱ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་སྟོན་པར་མཛད་པ་ལ་དངོས་པོ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། ཤིན་ཏུ་གསང་བ་དང་རབ་ཏུ་བསྟན་པའོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དོན་ཚད་མེད་པར་བསྟན་པའི་མདོ་ནི་ཤིན་ཏུ་གསང་བའི་སྒོ་ཡིན་ལ། མདོ་འདི་ནི་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་


DTG118_Page_0552
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྒོ་ཡིན་ཏེ། སོ་སོ་ནས་ཕྱོགས་རེ་རེ་སྨོས་པ་ཡིན་པས་ཕན་ཚུན་འགལ་བ་མེད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཅི་ལས་དགོངས་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མ་མཆིས་པ། སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པ། འགག་པ་མ་མཆིས་པ། གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ། རང་བཞིན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི། གསུམ་པ་བསྟན་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཞུ་བ་གསོལ་བ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། བདག་ཉིད་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་གང་ཡིན་པ་ཉིད་གསོལ་བ་དང༌། བཤད་པར་གསོལ་བ་བཏབ་པ་དང༌། གང་བཤད་པར་གསོལ་བའི་མདོ་འདི་ཉིད་སྨོས་པའོ། །འདི་ནི་དང་པོ་སྟེ། འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྔར་ནི་ཕུང་པོ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་མོ་རྣམ་པ་བཅུ་གསུམ་པོ་དག་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པར་གསུངས་པ་ཕྱིས་ནི་ཡང་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་སྐྱེས་བ་མེད་པ་འགག་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པར་གསུངས་པས་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པར་གསུངས་པ་དང་ཕྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་གསུངས་པའི་བསྟན་པ་གཉིས་ཕན་ཚུན་འགལ་བས་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཅི་ལས་དགོངས་ནས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ལ་སོགས་པར་གསུངས་པ་མ་རྟོགས་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དགོངས་པ་ཟབ་མོ་རྣམ་པར་དགྲོལ་བའི་མདོ་ལས་ནི་ཚིག་ལྔ་འབྱུང་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་གཟོད་མ་ནས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་གཟོད་མ་ནས་མ་སྐྱེས་པ་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་གཟོད་མ་ནས་མ་འགགས་པ་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་གཟོད་མ་ནས་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །བདག་དེང་འདིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་དོན་འདི་ཉིད་ཞུ་བ་ལགས་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཐུགས་བརྩེ་བར་དགོངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་བཤད་པར་གསོལ་བ་གདབ་པའོ། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མ་མཆིས་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པ་དང༌། འགག་པ་


DTG118_Page_0553
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མ་མཆིས་པ་དང༌། གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དགོངས་པ་གང་ལགས་པ་བཤད་དུ་གསོལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པ་གང་བཤད་པར་གསོལ་བའི་མདོ་ཉིད་སྨོས་པའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དོན་དམ་ཡང་དག་འཕགས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གཉིས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཡང་དག་པར་བཤད་པའི་ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཞུ་བ་གསོལ་བ་ལ་བསྔགས་ཤིང་བཤད་པར་གནང་བ་བསྟན་པ་དང༌། དོན་དམ་ཡང་དག་འཕགས་འདི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་ཞུ་བ་བཞིན་དུ་ལན་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། ཞུ་བ་གསོལ་བ་ལ་ཕན་ཡོན་ཡོད་པར་བསྔགས་པ་དང༌། མཉན་པར་བསྐུལ་ཞིང་བཤད་པར་གནང་བའོ། །ཞུ་བ་གསོལ་བ་ལ་ཕན་ཡོན་ཡོད་པར་བསྔགས་པ་ཡང་རྣམ་པ་བཞིར་དབྱེ་སྟེ། འཆད་པ་པོ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང༌། ཞུ་བ་གསོལ་བའི་རིགས་པ་དང་མཐུན་པར་བསྔགས་པ་དང༌། དོན་ཟབ་མོ་ཞུས་པའི་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་དང༌། ཞུ་བ་གསོལ་བའི་ཕན་ཡོན་བསྔགས་པ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོའོ། །དོན་དམ་ཡང་དག་འཕགས་ཁྱོད་སེམས་ཀྱི་རྟོག་པ་དགེ་པ་ཚུལ་བཞིན་སྐྱེས་པ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་ཞུ་བ་གསོལ་བ་རིགས་པ་དང་མཐུན་པར་གྱུར་པར་བསྔགས་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེང་འདིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་དོན་ཟབ་མོ་འདྲི་བ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པ་དོན་ཟབ་མོ་ཞུས་པའི་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་སྟེ། གོང་དུ་བསྟན་པའི་ཚིག་འབྲུ་དང༌། དོན་གཉི་ག་དགེ་བའི་ཕྱིར་ཚིག་ཟློས་བུས་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཁྱོད་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་དང་འཇིག་རྟེན་ལ་སྙིང་བརྩེ་བ་དང༌། ལྷ་དང༌། མི་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་ལ་སོགས་པའི་དོན་དང༌། ཕན་པ་དང༌། བདེ་བའི་ཕྱིར་དྲིས་པ་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཞི་པ་གསོལ་བའི་ཕན་


DTG118_Page_0554
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡོན་གྱི་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་སྟེ། གོང་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཁྱོད་ལེགས་པར་ཉོན་ཅིག་དང་ངས་ཁྱོད་ལ་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་འགག་པ་མེད་པ། གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ། རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་བཤད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་གཉེན་པོར་བསྐུལ་ཞིང་བཤད་པར་གནང་བ་བསྟན་པའོ། །དོན་དམ་ཡང་དག་འཕགས་འདི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ངས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་དགོངས་ནས། ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་གཉིས་པ་ཞུས་པ་བཞིན་དུ་ལན་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཚིག་རྐྱང་པས་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་དང༌། ཚིགས་སུ་བཅང་པས་སྨོས་ནས་བཟླས་ཏེ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ཡང་རྣམ་པ་ལྔར་བསྟན་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་བརྩམས་ནས། མདོ་སྡེའི་ཚིག་རྣམས་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། གཞན་ཡང་དོན་དམ་ཡང་དག་འཕགས་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་གྱི་རྣལ་འབྱོར་ལས་བརྩམས་ནས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་རྣམ་པར་བཞག་པའི་དགོངས་པ་བསྟན་པ་དང༌། གཞན་ཡང་དོན་དམ་ཡང་དག་འཕགས་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་གནས་སྐབས་ལས་བརྩམས་ནས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་དགོངས་པ་བསྟན་པ་དང༌། གཞན་ཡང་དོན་དམ་ཡང་དག་འཕགས་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་རྣལ་འབྱོར་ལས་བརྩམས་ནས་ཐེག་པ་གཅིག་གི་དོན་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང༌། གཞན་ཡང་དོན་དམ་ཡང་དག་འཕགས་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་སྟོན་པ་པོའི་བསྟན་པ་ལས་བརྩམས་ནས་མོས་པ་མི་མཐུན་པར་གྱུར་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །འདི་ནི་དང་པོའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་བརྩམས་ནས་མདོ་སྡེའི་ཚིག་རྣམས་རྣམ་པར་བཤད་པ་སྟེ། འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེའོ། །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་བརྩམས་


DTG118_Page_0555
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནས་མདོ་སྡེ་དག་ལས། ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་གསུངས་པ་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། དོན་དམ་ཡང་དག་འཕགས་འདི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་དང་པོ་དང་ཐ་མ་ལས་བརྩམས་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། འགག་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གིས་བཤད་པ་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སྒོ་བསྟན་ནས་མདོར་བཤད་པ་དང༌། རིགས་ཀྱི་བུ་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་ཞུས་པ་དང་ལན་དག་གིས་རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། རིགས་ཀྱི་བུ་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་བཤད་ཟིན་ནས་སྤྱིའི་མཇུག་བསྡུ་བའོ། །སྒོ་བསྟན་ནས་མདོར་བཤད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་བརྩམས་ནས་མདོ་སྡེའི་དགོངས་པ་བསྟན་པ་དང༌། གྲངས་བཞིན་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་མིང་བཀོད་པ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོའོ། །འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་ངས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་ཡིན་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་རྣམ་པར་གཞག་པས་དེའི་ཕྱིར་མདོ་སྡེ་རྣམས་ལས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་ལས། ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རྣམ་གསུམ་གྱི། །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་རྣམ་གསུམ་ལ། །དགོངས་ནས་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ནི། །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་བསྟན་པ་ཡིན། །ཞེས་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་མཚན་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་དང༌། སྐྱེ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་དང༌། དོན་དམ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་གྲངས་བཞིན་དུ་མིང་བཀོད་པ་སྟེ། མཚན་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །


DTG118_Page_0556
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རིགས་ཀྱི་བུ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གཉིས་པ་ཞུས་པ་དང་ལན་དག་གིས་རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་བཤད་པ་བསྟན་ཏེ། འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཆོས་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་བཤད་པ་དང༌། དཔེ་སྨོས་ནས་བཟླས་ཏེ་བཤད་པའོ། །ཆོས་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་བཤད་པ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོའོ། །དང་པོ་འདི་ཡང་རྣམ་པ་ལྔས་བསྟན་ཏེ། དྲིས་པ་དང༌། ལན་དང༌། བརྟག་པ་དང༌། རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། མཇུག་བསྡུ་བ་སྟེ་འདི་ནི་དང་པོ་དྲིས་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་ལན་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་ཀུན་བརྟགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པ་བརྟག་པ་སྟེ། དོན་གང་གི་ཕྱིར་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ནི་མིང་དང་བརྡས་མཚན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་གི །རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་མ་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་པ་བརྟག་པ་བཞིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་བཤད་པའོ། །འདི་ནི་མིང་དང་བརྡས་མཚན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཐ་སྙད་ལ་བརྟེན་ནས་མཚན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མཚན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་མ་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་བསྟན་པ་སྟེ། དེ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་འདི་སྐད་དུ་ཀུན་བརྟགས་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཡོད་ཀྱི། དོན་དམ་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའོ་ཞེས་བཤད་དེ། དེས་ན་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའོ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་བཤད་པ་ལས་འདི་ལྟ་སྟེ། ཀུན་དུ་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་བདག་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་


DTG118_Page_0557
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏོ། །གཞན་ཡང་བསྟན་བཅོས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་གསུམ་བསྟན་པ་ལས། ཇི་ལྟར་སྣང་བ་བཞིན་དུ་མཚན་ཉིད་དེ་ཡང་དག་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་བཤད་དོ། །བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ཀྱང༌། མཚན་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཐ་སྙད་ལས་བྱུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་པ་མཇུག་བསྡུ་བ་སྟེ། བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་གང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གཉིས་པ་སྐྱེ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་ལྔར་དབྱེ་བ་ནི་གོང་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ་འདི་ནི་དང་པོ་དྲིས་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་ལན་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པ་བརྟག་པ་སྟེ། དོན་གང་གི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་སྐྱེ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ནི་འདི་ལྟར་གཞན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཡོད་པ་ཡིན་གྱི། བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་པ་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་བཤད་པའོ། །འདི་ནི་འདི་ལྟར་རྐྱེན་གཞན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཡོད་པ་ཡིན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སྐྱེ་བའི་དོན་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་རྐྱེན་གཞན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་བསྟན་པའོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་ཆོས་གཞན་རྣམས་ལ་བརྟེན་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ཞེས་བཤད་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་པས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་བཤད་པ་ལས། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རྐྱེན་གྱི་སྟོབས་ལས་བྱུང་བ་


DTG118_Page_0558
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་གྱི། བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གཞན་ཡང་བསྟན་བཅོས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་གསུམ་བསྟན་པ་ལས། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་རྐྱེན་གྱི་སྟོབས་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་གྱི། བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དབང་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་དོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ནི་སྐྱེ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་གང་ཞེ་ན་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་པ་མཇུག་བསྡུ་བ་སྟེ། བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་དོན་དམ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གསུམ་པ་དོན་དམ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། གཞན་གྱི་དབང་ལས་བརྩམས་ནས་དོན་དམ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་པ་དང༌། གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལས་བརྩམས་ནས་དོན་དམ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་ལྔར་ཕྱེ་ནས་བསྟན་པ་ནི་གོང་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ་འདི་ནི་དང་པོ་དྲིས་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ཆོས་ལ་དོན་དམ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་ཀྱང་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་ལན་ཡང་དག་པར་བསྟན་པའོ། །མདོའི་ཚིག་འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། དང་པོ་ནི་གསུམ་པ་བཤད་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཉིས་སྨོས་པ་སྟེ་དེ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་གསུམ་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་གཞན་གྱི་དབང་ལ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ཆོས་སྐྱེ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བར་མ་ཟད་ཀྱི། དོན་དམ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་བཤད་པ་ལས། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་


DTG118_Page_0559
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིད་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར། དོན་དམ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཡང་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དོན་དམ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པ་བརྟག་པ་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་ཡང་དོན་དམ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཆོས་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་དག་པའི་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། ངས་དོན་དམ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པར་ཡོངས་སུ་བསྟན་ལ། གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་དམིགས་པ་མ་ཡིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་བ་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་བཤད་པའོ། །མདོའི་ཚིག་འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། ཡུལ་ལ་དོན་དམ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་མེད་པར་བསྟན་པ་དང༌། གཞན་གྱི་དབང་ལ་རྣམ་པར་དག་པའི་དོན་དམ་པ་དེ་མེད་པར་བསྟན་པའོ། །འདིས་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་དམིགས་པར་གྱུར་བ་ལ་རྣམ་པར་དག་པའི་དོན་དམ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་བཤད་པ་ལས། འདི་ལྟར་དོན་དམ་པ་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་དམིགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡུལ་འདི་ལ་དམིགས་པའི་དབང་གིས་སེམས་རྣམ་པར་དག་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྔ་པ་མཇུག་བསྡུ་བ་སྟེ་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །གཞན་ཡང་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡང་དོན་དམ་པར་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཉིས་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལས་བརྩམས་ནས་དོན་དམ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མང་པ་ཉིད་བསྟན་པའོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་བཞིས་བསྟན་ཏེ། མདོར་བསྟན་པ་དང༌། བརྟག་པ་དང༌། རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། མཇུག་བསྡུ་བའོ། །འདི་ནི་དང་པོ་མདོར་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་གཏན་


DTG118_Page_0560
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཚིགས་བརྟག་པ་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་དོན་དམ་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱི་བདག་མེད་པ་ཉིད་ནི་དོན་དམ་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པ་ཡང་དག་པར་བཤད་པའོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མདོར་བསྟན་པ་དང༌། རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །འདི་ལྟར་ཆོས་བདག་མེད་པ་ཡང་དོན་དམ་པ་གཉིས་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ་དོན་དམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དོན་དམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་བཤད་པ་ལས་ཀྱང་འདི་ལྟ་སྟེ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་དོན་དམ་པ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་དེས་ན་དོན་དམ་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས། རང་བཞིན་དེས་ན་དོན་དམ་པ་ཡང་ཡིན། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། སྤྲོས་པ་དང་བདག་དང་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་བསྟན་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས་ནི་འདི་དང་མི་མཐུན་ཏེ་དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བཤད་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་འདི་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་གཞན་མེད་ཀྱི། སྔ་མའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཚན་ཉིད་མེད་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་དང་གཞན་གྱི་དབང་གཉིས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་གུད་ན་མེད་དོ། །ངོ་བོ་ཉིད་འདིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཚན་ཉིད་མེད་པ་དང་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་རིགས་པ་དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་དུ་མཚུངས་སོ། །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་འདི་གཅིག་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་མེད་པ་ཡང་ཡིན་ལ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ཡང་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་ནི་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་དང༌། གཞན་གྱི་དབང་འདི་


DTG118_Page_0561
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཉིས་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་དང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་ཀུན་དུ་རྟོག་པ་དང༌། གཞན་གྱི་དབང་འདི་གཉིས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡོད་ཅེས་བྱར་ཡང་མི་རུང་ལ། མེད་ཅེས་བྱར་ཡང་མི་རུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པའི་བར་དུ་འབྱུང་སྟེ། གཞན་གྱི་དབང་ཡང་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་འདི་དང་མི་མཐུན་ནོ། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དེས་ན་དོན་དམ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་པ་མཇུག་བསྡུ་བ་སྟེ། བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། མདོ་འདི་ཉིད་དང་སྦྱར་ན་དོན་དམ་པ་དང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཡང་གཉིས་སུ་འགྱུར་ཏེ། གཞན་གྱི་དབང་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་སུམ་ཅུ་པ་ལས། ཕྱི་མ་མ་ཡིན་ལ་སྔ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཡང་དག་པར་དོན་གཉིས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། མདོ་འདི་དང་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་བཤད་པ་ལས། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་དོན་དམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་དོན་དམ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བཤད་ལ། བསྟན་བཅོས་རྣམས་སྔ་མ་མ་བསྟན་པ་ནི། བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པའི་ནང་ནས་སློབ་དཔོན་ཆོས་སྐྱོང་གིས་བཤད་པ་ལས། ཇི་སྐད་དུ་གཉིས་པ་ཡང་བསྡུས་པར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་འདིར་མ་བཤད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ལྟ་བུའོ། །མདོ་འདི་ལས་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་པོ་ཉིད་ལས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་གསུམ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པས་བདག་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་དུ་གྱུར་བ་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་གསུམ་བསྟན་པ་ལས་དེ་བཞིན་ཉིད་གཅིག་ལས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་གསུམ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལས་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་པོ་འདི་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་གསུམ་པོ་དག་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་གསུམ་གྱི་དབང་གིས་ན་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་དོན་དུ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ནི་མཚན་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དེས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཞན་གྱི་དབང་ནི་སྐྱེ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དེས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་དོན་དམ་པར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་


DTG118_Page_0562
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བཤད་དོ་ཞེས་ཞིབ་ཏུ་དེ་ཉིད་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། འདི་ལ་བཤད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། དང་པོ་ནི་སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པ་ན་རེ། དེ་བཞིན་ཉིད་གཅིག་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོངས་སུ་བསགས་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་གཞག་པའི་བདེན་པས་བསྡུས་པ་ཡིན་ལ། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་རྣམ་པར་གཞག་པ་མ་ཡིན་པས་བསྟན་བཅོས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་གསུམ་བསྟན་པ་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ་ཞེའོ། །གཉིས་པ་ནི་སློབ་དཔོན་ཧྱན་ཙང་ན་རེ། བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་བཤད་པ་ལས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་གསུམ་རྣམ་པར་གཞག་ནས་དེ་ཉིད་ལ་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་མཛད་པའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་སུམ་ཅུ་པ་ལས། ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རྣམ་གསུམ་གྱི། །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་རྣམ་གསུམ་ལ། །དགོངས་ནས་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ནི། །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་བསྟན་པ་ཡིན། །ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སློབ་དཔོན་ཆོས་སྐྱོང་གིས་བཤད་པའི་འགྲེལ་བ་ལས། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་གཉི་ག་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དགོངས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་བཤད་པ་ནི། སློབ་དཔོན་ཐོགས་མེད་ཀྱིས་མཛད་པ་ཡིན་པས། བསྟན་བཅོས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་དང་འདྲ་བར་དོན་གཅིག་སྟོན་པ་ཡིན་ལ། གཞན་ཡང་བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས། མདོ་འདི་ཉིད་རྒྱ་ཆེར་ཁོངས་སུ་སྟོན་ཅིང་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་གྱིས་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཡང་སྟོན་པས་དེའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་གསུམ་བསྟན་པའི་བསྟན་བཅོས་དེ་ནི་ལོ་ཙཱ་བདག་གིས་ནོར་བར་བསྒྱུར་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པའི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་སུམ་ཅུ་པ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་གསུམ་བསྟན་པ་གཉི་ག་ཡང་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་མཛད་པ་


DTG118_Page_0563
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་ན། ཅིའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་འདི་གཉིས་ལ་བྱེ་བྲག་དེ་ལྟ་བུ་དག་ཡོད་པར་གྱུར། གཞན་ཡང་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་ནི་འཕགས་པ་བྱམས་པ་དང༌། སློབ་དཔོན་ཐོགས་མེད་ཀྱི་གཞུང་ལ་བརྟེན་པས་དེའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་གཅིག་ཏུ་མཚུངས་སོ་ཞེས་བཤད་པ་ནི། ཡང་དག་བདེན་པས་ནོར་བར་བསྒྱུར་བར་མངོན་ནོ་ཞེའོ། །འདིར་ཡང་དག་བདེན་པས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་གསུམ་བསྟན་པ་བསྒྱུར་བ་དང་གཏུགས་ན། བསྟན་བཅོས་སློབ་དཔོན་ཐོགས་མེད་ཀྱིས་མཛད་པར་འབྱུང་བས་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་བཤད་པའི་ནང་ནས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་བསྟན་པའི་ལེའུ་གཅིག་སློབ་དཔོན་ཡང་དག་བདེན་པས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་ཕྱུང་སྟེ་བསྒྱུར་ནས་དཔེར་སྤེལ་བ་ཡང་འདྲའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དཔེར་ན་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་ལྟ་བུར་ནི། མཚན་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གཉིས་པ་དཔེ་སྨོས་ནས་བཟླས་ཏེ་བཤད་པ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་གསུམ་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོ་མཚན་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་དཔེ་བསྟན་པའོ། །དཔེར་ན་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་རབ་རིབ་ཀྱི་དབང་གིས་ནམ་མཁའ་ལ་མེ་ཏོག་གི་མཚན་མ་ལྟ་བུར་སྣང་ཡང༌། །ཡང་དག་པར་ནམ་མཁའ་ལ་མེ་ཏོག་གཟོད་མ་ནས་མེད་པ་ལྟར་ཀུན་དུ་བརྟགས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། བརྟག་པ་ཉིད་དང་པོ་ནས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར། མཚན་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དཔེར་ན་སྒྱུ་མ་བྱས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་དེ་ལྟ་བུར་ནི་སྐྱེ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱ། དོན་དམ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་སྐྱེ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་དང༌། དོན་དམ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གི་དཔེ་བསྟན་པ་སྟེ། ཆོས་མངོན་པའི་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པའི་དཔེ་བརྒྱད་ཀྱི་ས་ནི་གཞན་གྱི་དབང་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདིར་གཉིས་


DTG118_Page_0564
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་སྐྱེ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་དང༌། དོན་དམ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གི་གཞན་གྱི་དབང་གི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་སྒྱུ་མའི་གཟུགས་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མདོ་ལ་སོགས་པ་ལས་ནི། སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་གྱི་དཔེར་བསྟན་ན། ཅིའི་ཕྱིར་མདོ་འདི་ལས་གཞན་གྱི་དབང་གི་དཔེར་བསྟན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་དོན་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། དང་པོ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཡང་ཡོད་པ་འདྲ་བར་སྣང་བ་དང༌། གཉིས་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་མདོ་ཉིད་ལས་སོ་སོ་ནས་དོན་རེ་རེ་སྨོས་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་མེད་དོ། །དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ནི་གཟུགས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཙམ་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་དང༌། ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་ལྟ་བུར་ནི་དོན་དམ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཆོས་བདག་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པ་དོན་དམ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་གི་དཔེ་བསྟན་པའོ། །དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་དོན་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། གཟུགས་མེད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་དང་ཐམས་ཅད་ཀུན་དུ་ཁྱབ་པའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དོན་དམ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དང་པོ་ནི་ཆོས་བདག་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་དང༌། གཉིས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མདོ་ལས། ནམ་མཁའི་དཔེ་རྣམ་པ་བཅུས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པའི་དཔེར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འདིར་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཆོས་མངོན་པའི་མདོ་དང༌། བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ནི་གཟུགས་མེད་པ་ཙམ་དང༌། གནས་མེད་པ་ཙམ་ནམ་མཁའ་ཞེས་བསྟན་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་འགྲེལ་པ་དང༌། བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་རིག་པར་ཙམ་དུ་གྲུབ་པ་ལས་ནི་ཕུང་པོ་གནས་མེད་པ་ལ་ནམ་མཁའ་ཞེས་བསྟན་པ་སྟེ་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་དང༌། ཆོས་མངོན་པ་


DTG118_Page_0565
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་སོགས་པ་ནི་བཀྲི་བའི་དོན་གྱི་སྒོ་ནས་བསྟན་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་དག་དང་མཐུན་ལ། རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གྲུབ་པའི་བསྟན་བཅོས་ལ་སོགས་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་བསྟན་པས་སོ་སོ་ནས་དོན་རེ་རེ་སྨོས་པའི་ཕྱིར་འགལ་བ་མེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ངས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་དེ་དག་ལས་དགོངས་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པ་བཤད་ཟིན་ནས་སྤྱིའི་མཇུག་བསྡུ་བའོ།། །།བམ་པོ་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ། དོན་དམ་ཡང་དག་འཕགས་འདི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ངས་མཚན་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ལས་དགོངས་ནས་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ། འགག་པ་མེད་པ། གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གཉིས་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང་པོ་དང་ཐ་མ་ལས་བརྩམས་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། འགག་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གི་བཤད་པ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མཚན་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ལས་བརྩམས་ནས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་བཤད་པ་དང༌། རིགས་ཀྱི་བུ་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་དོན་དམ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ལས་བརྩམས་ནས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ཡང་རྣམ་པ་བཞིར་དབྱེ་སྟེ། མདོར་བཀོད་པ་དང༌། བརྟག་པ་དང༌། རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། མཇུག་བསྡུ་བའོ། །འདི་ནི་དང་པོ་རིགས་པས་གཞུང་ཉིད་མདོར་བཀོད་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་མདོ་སྡེ་རྣམས་ལས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ནི་མཚན་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་ཕྱི་རོལ་པ་དག་གིས་ཕྱིར་བརྟག་པའོ། །ཆོས་གང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཡིན་ལ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འགག་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་འགག་པ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་ཡིན། གཟོད་མ་ནས་ཞིབ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ཏེ།


DTG118_Page_0566
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་ལ་ཡང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པ་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །མདོའི་ཚིག་འདི་ཡང་རྣམ་པ་བཞིར་དབྱེ་སྟེ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། འགག་པ་མེད་པ་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རྣམ་པར་བཤད་པ་སྟེ། མདོ་སྡེ་འདི་ཉིད་ལས་བརྔ་ཕྲད་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ་མ་བྱས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ངས་མཚན་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ལས་དགོངས་ནས་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ། འགག་པ་མེད་པ། གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ། རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞི་པ་མཇུག་བསྡུ་བ་སྟེ་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་དོན་དམ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ལས་དགོངས་ནས་ཀྱང་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པ། འགག་པ་མེད་པ། གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ། རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གཉིས་པ་དོན་དམ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ལས་བརྩམས་ནས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་རྣམ་པར་བཤད་པ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་བཞིས་བསྟན་ཏེ། མདོར་བཀོད་པ་དང༌། བརྟག་པ་དང༌། རྣམ་པར་བཤད་པ་དང༌། མཇུག་བསྡུ་བའོ། །འདི་ནི་དང་པོ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ལ་དོན་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་དེ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། འགག་པ་མེད་པ་དང༌། གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་མདོ་སྡེ་རྣམས་ལས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དོན་དམ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ལས་བརྩམས་ནས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་ཕྱི་རོལ་པས་བརྟག་པ་སྟེ། ཕྱི་རོལ་པ་དག་འདི་སྐད་དུ། དོན་དམ་པ་བཞིས་བསྟན་ཀྱང་ད་དུང༌། དེའི་རྒྱུ་གང་ལགས་མ་འཚལ་ན། ཅིའི་སླད་དུ་སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བགྱི་ལགས་ཞེས་བརྟག་པའོ། །ཆོས་བདག་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་དོན་དམ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ནི་རྟག་པ་རྟག་པའི་དུས་དང༌། ཐེར་ཟུག་ཐེར་ཟུག་གི་དུས་སུ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་


DTG118_Page_0567
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གནས་ཤིང་འདུས་མ་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་དང་མཚུངས་པར་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གསུམ་པ་ཡང་དག་པར་བཤད་པ་སྟེ། འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་ཕྱེ་ནས་བསྟན་ཏོ། །རྒྱུ་རྣམ་པ་གསུམ་མདོར་བསྟན་ནས་བརྟག་པའི་ལན་གསུངས་པ་དང་རྒྱུ་རྣམ་པ་གསུམ་བཟླས་ནས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་བཤད་པ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོའོ། །མདོའི་ཚིག་འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་ཕྱེ་ནས་བསྟན་ཏོ། །དང་པོ་ནི་དོན་དམ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་བདག་ཉིད་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་གཞན་གྱི་དབང་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའོ། །འདི་ནི་ཕྱི་མ་གཟུང་གི །དང་པོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་རྟག་པ་རྟག་པའི་དུས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་རྒྱུ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡང་དག་པར་བསྟན་ཏེ། དང་པོ་ནི་རྟག་པ་རྟག་པའི་དུས་དང༌། ཐེར་ཟུག་ཐེར་ཟུག་གི་དུས་སུ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་འདུས་མ་བྱས་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་འདུས་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། འགག་པ་མེད་པ་སྟེ། འདི་ནི་རྣམ་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་དང༌། འདུས་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་རྣམ་པ་གཉིས་ལས་སྐྱེ་བ་དང༌། འགག་པ་མེད་པའི་དོན་གཉིས་མངོན་པར་གྲུབ་པར་བསྟན་པའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་དང་མཚུངས་པར་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བས་ནི་རྒྱུ་གསུམ་པ་ལས་བརྩམས་ནས་མདོ་སྡེ་རྣམས་ལས་གསུངས་པའི་གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དོན་གཉིས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །རྟག་པ་རྟག་པའི་དུས་དང༌། ཐེར་ཟུག་ཐེར་ཟུག་གི་དུས་སུ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་འདུས་མ་བྱས་པའོ། །འདུས་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མེད་པ་འགག་པ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གཉིས་པ་རྒྱུ་རྣམ་པ་གསུམ་བཟླས་ནས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་བཤད་པ་བསྟན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་བ་བསྟན་ཏེ་རྒྱུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་བཤད་པ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་དང་མཚུངས་པར་མི་ལྡན་པའི་རྒྱུས་གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་


DTG118_Page_0568
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདས་པ་བཤད་པའོ། །འདི་ནི་དང་པོ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཆོས་བདག་མེད་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་ཚུལ་ནི་རྟག་པ་རྟག་པའི་དུས་དང་ཐེར་ཟུག་ཐེར་ཟུག་གི་དུས་སུ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཉིད་དུ་མངོན་པར་གྲུབ་ལ། འདུས་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་འགག་པ་མེད་པའི་དོན་གཉིས་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་དང་མཚུངས་པར་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར། གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ། རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་དང་མཚུངས་པར་མི་ལྡན་པའི་རྒྱུ་ལས་གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དོན་གཉིས་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་ཡིན་པར་བསྟན་པའོ། །མདོ་དག་ལས་ནི་མ་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ན། འདིར་ཅིའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང་པོ་དང་ཐ་མ་ཁོ་ན་ལས་བརྩམས་ཤེ་ན། སྨྲས་པ། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དེ་ཡང༌། བརྗོད་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གི་སྡེ་སྣོད་གཉིས་ལས་ཐུན་མོང་དུ་བསྟན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁོ་ནའི་སྡེ་སྣོད་ལས་བསྟན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའོ། །དེ་ལ་ཐུན་མོང་དུ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་མཛད་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་བསྟན་པའི་དགོངས་པ་འདིར་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། རང་འཁྲུངས་ཉིད་དུ་མེད་པ་ནི་ཆོས་རྣམས་གང་ཡང་རྐྱེན་མང་པོ་ལས་གུད་ན་རང་གི་ངོ་བོར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། འདི་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་བསྟན་པའི་དགོངས་པ་གཅིག་ཅེས་བྱའོ། །རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པ་ནི་ཆོས་གང་འགགས་ནས་ཡང་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། འདི་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་བསྟན་པའི་དགོངས་པ་གཅིག་གོ །རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བརྟན་པོར་མི་གནས་པ་ནི་ཆོས་གང་བྱུང་མ་ཐག་ཏུ་སྐད་ཅིག་གཅིག་ཕན་ཆད་གནས་པའི་མཐུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་རིགས་པ་དེ་དག་ནི་ཉན་ཐོས་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཡང་འགྲེལ་པ་དེ་ཉིད་ལས་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལྟར་ཡོད་པ་མ་


DTG118_Page_0569
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བསྟན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་གནག་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། ཇི་ལྟར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དག་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེ་ན་པ་དེ་ནི་དེ་ལྟར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་དགོངས་པ་དེའི་ཕྱིར། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རིགས་པ་དང་སྦྱར་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའོ་ཞེས་བསྟན་པའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བསྟན་བཅོས་ཆོས་མངོན་པ་སྣ་ཚོགས་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་བསྟན་པ་ལས་ཀྱང་དེ་སྐད་དུ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བསྟན་པ་ཡང་ཡོད་མོད་ཀྱི། མདོ་འདི་ཉིད་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་སྒོའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་སྒོ་ནས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་དེ་ཡང་བསྟན་པ་རྣམས་ལས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་སྟོན་པ་སོ་སོ་ནས་མི་མཐུན་པས་འཕགས་པའི་གསུང་རབ་ཁ་ཅིག་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང་པོ་ལས་བརྩམས་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། འགག་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པར་སྟོན་པ་ཡང་ཡོད་དེ། བསྟན་བཅོས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་བརྒྱ་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཀྱིས་ངས་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་དགོངས་ནས་མདོ་གཞན་དག་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་འགག་པ་མེད་པ་དང༌། གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ་ཞེས་གསུངས་སོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུའོ། །གཞན་ཡང་བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་དང༌། མདོ་སྡེའི་རྒྱན་དང༌། སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་མཛད་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་བ་ལས་ཀྱང་འདི་དང་མཐུན་པར་འབྱུང་ངོ༌། །བསྟན་བཅོས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་པ་མི་མཐུན་པ་རྣམ་པ་གཅིག་ལས་ནི་སྤྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་སྟོན་པས་འདི་དང་མི་མཐུན་ནོ། །གསུང་རབ་ཁ་ཅིག་ལས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་བརྩམས་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་ལ། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང་པོ་ལས་བརྩམས་ནས་


DTG118_Page_0570
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་ཡང་ཡོད་དེ། བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་ཇི་སྐད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཅི་ལས་དགོངས་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་ཤེ་ན་སྨྲས་པ། གདུལ་བའི་དབང་གིས་དེ་དང་དེར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་དགོངས་ནས་གསུངས་སོ། །གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཅི་ལས་དགོངས་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། འགག་པ་མེད་པ་དང༌། གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་གསུངས་སྨྲས་པ། མཚན་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ལས་དགོངས་ནས་གསུངས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ལྟ་བུའོ། །གསུང་རབ་ཁ་ཅིག་ལས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་སྟོན་ལ་དང་པོ་དང་ཐ་མ་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པར་སྟོན་པ་ཡང་ཡོད་དེ། མདོ་འདི་ཉིད་དང་དགོངས་པ་ཟབ་མོ་རྣམ་པར་དགྲོལ་པའི་མདོ་ལས་བསྟན་པ་ལྟ་བུའོ། །གསུང་རབ་ཁ་ཅིག་ལས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་བརྩམས་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པར་སྟོན་པ་ཡང་ཡོད་དེ། བསྟན་བཅོས་ཆོས་མངོན་པ་སྣ་ཚོགས་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་དེ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ངེས་པར་རང་གི་མཚན་ཉིད་དེ་རང་གི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་ལ། མཚན་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རྐྱེན་མང་པོ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ལ། བདག་ཉིད་སྐྱེ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྐྱེ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་དམིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཞན་གྱི་དབང་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །གཞན་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་


DTG118_Page_0571
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་ལ། དོན་དམ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རིགས་པ་དེས་ན་དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་ཀྱི། རིགས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་གྱི་རྣམ་པ་གཏན་མེད་པ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ལྟ་བུའོ། །གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་འགག་པ་མེད་པ་དང༌། གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་དང༌། རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཅི་ལས་དགོངས་ཏེ་གསུངས། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་འགག་པ་མེད་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་འགག་པ་མེད་པ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །གཟོད་ནས་ཞི་བ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །གཞན་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་དགོངས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱེད་པ་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། འགག་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པར་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་པ་མི་མཐུན་པ་རྣམ་པ་གཅིག་ལས་ཀྱང་དེ་སྐད་དུ་སྟོན་ཏོ། །བསྟན་པ་རྣམ་པ་དེ་ལྟར་ཐ་དད་པར་གྱུར་པ་ཡང་བྱེད་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་བརྒྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལས། ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། འགག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་བསྟན་པ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་དོན་དམ་པ་མ་ཡིན་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་མདོ་འདི་ཡང་སྤྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་གསུམ་ལས་དགོངས་ནས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བསྟན་ལ། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང་པོ་དང་ཐ་མ་ལ་དགོངས་ནས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་བདག་ཉིད་ནི་གཞན་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བ་ཡང་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་དང༌། རྒྱུ་མེད་པ་ལས་སྐྱེ་བའི་དོན་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་ཆོས་མངོན་པ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་


DTG118_Page_0572
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བརྩམས་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། འགག་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་དོན་ཞིབ་ཏུ་ནི་མཚན་ཉིད་བརྟན་པ་དག་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་ངས་ཆོས་བདག་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་དོན་དམ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ལས་དགོངས་ནས་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། འགག་པ་མེད་པ་གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ། རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་བཞི་པ་མཇུག་བསྡུ་བ་སྟེ། བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །གོང་དུ་བསྟན་པའི་དགོངས་པ་དེ་དག་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་རྣམ་པ་བཞི་པོ་གནག་ལས་དགོངས་ཤེ་ན་སྨྲས་པ། བསྟན་བཅོས་ཆོས་མངོན་པར་སྣ་ཚོགས་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་དང་སྦྱར་ན་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་དེ། དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་དེ་ཉིད་ལས་གཞུག་པ་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་དང༌། མཚན་ཉིད་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་དང༌། གཉན་པོ་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་སྟེ། བསྒྱུར་བ་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་དང༌། རྣམ་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་གིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལྡེམ་པོར་གསུངས་པའི་རིགས་པ་ཐམས་ཅད་མདོར་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གཞུག་པ་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པ་སྐད་དུ་བཤད་པ་སྟེ། སྐྲག་པ་མེད་པར་འཕགས་པའི་གསུང་རབ་ལ་གཞུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་ཉིད་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་དགོངས་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། འགག་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པར་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པའོ། །གཉེན་པོ་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཉེས་པའི་སྐྱོན་རྣམས་འདུལ་བའི་ཆེད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱི་གཉེན་པོའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་མཆོག་ཡང་དག་པར་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །བརྒྱད་པོ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ལ་བརྙས་པ་དང༌། ཆོས་ལ་བརྙས་པ་དང༌། ལེ་ལོ་དང་དགེ་བ་ཆུང་དུ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་ལ་སྤྱོད་པ་དང༌། ང་རྒྱལ་ལ་སྤྱོད་པ་དང༌། འགྱོད་


DTG118_Page_0573
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་དང༌། མ་ངེས་པའི་རིགས་ཅན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ལ་བརྙས་པའི་གཉེན་པོར་སྔོན་གྱི་སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་གཟིགས་ཀྱང་ང་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། ཆོས་ལ་བརྙས་པའི་གཉེན་པོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་བསྙེན་བཀུར་བྱས་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། ལེ་ལོའི་སྒྲིབ་པའི་གཉེན་པོར་སེམས་ཅན་གང་བདེ་བ་ཅན་དུ་སྨོན་ལམ་འདེབས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་དེར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། སངས་རྒྱས་དྲི་མ་མེད་པ་ཟླ་བའི་འོད་ཀྱི་མཚན་དྲན་ཅིང་བརྗོད་པ་ཙམ་གྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ངེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། དགེ་བ་ཆུང་དུ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པའི་གཉེན་པོར་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་སྤྱོད་པ་ལ་རེས་འགའ་ནི་བསྔགས་ལ་རེས་འགའ་ནི་དམན་པར་མཛད་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་ལ་སྤྱོད་པའི་བར་དུ་གཅོད་པའི་གཉེན་པོར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་བདེ་བ་དང་བཀོད་པའི་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་དང༌། ང་རྒྱལ་ལ་སྤྱོད་པའི་བར་དུ་གཅོད་པའི་གཉེན་པོར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་ལྷག་པར་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་དང༌། འགྱོད་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་བར་དུ་གཅོད་པའི་གཉེན་པོར་གང་གིས་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་གནོད་པ་བྱས་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་བརྙས་པ་བྱས་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། མ་ངེས་པའི་རིགས་ཅན་གྱི་གཉེན་པོར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་མོས་པ་དམན་པ་སྤང་བའི་ཆེད་དུ་ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་ལུང་བསྟན་པ་དང༌། གཞན་ཡང་ཐེག་པ་ནི་གཅིག་ཁོ་ནར་ཟད་དེ་དེའི་གོང་ནི་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་གཞན་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །བསྒྱུར་བ་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་ནི་འདི་ལྟར་མདོ་དག་ལས་ལེའུ་ལྟ་བུའི་ཚུལ་དུ་གསུངས་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། སྙིང་པོ་མེད་ལ་སྙིང་པོར་ཤེས། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་ཤིན་ཏུ་གནས། །ཉོན་མོངས་ཀུན་ལས་རབ་ཉོན་མོངས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། འདིའི་དགོངས་པ་ནི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ལ་གང་དག་སྙིང་པོ་དང༌། མཆོག་གི་བློ་འབྱུང་བ་སྟེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྙིང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་


DTG118_Page_0574
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་དོན་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། ཕྲ་བ་དང་རྣམ་པར་གཡེང་ཞིང་གཡོ་བའོ། །འདི་ལྟར་རྣམ་པར་གཡེང་ཞིང་གཡོ་བའི་དབང་གིས་སེམས་སྲ་ཞིང་བག་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཡང་སྙིང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་ཤིན་ཏུ་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རྟག་པ་དང༌། བདེ་བ་དང༌། གཙང་བ་དང༌། བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་བཟློག་ནས་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཅེས་བྱ་ལ། དེ་ལས་ཉམས་པར་མ་གྱུར་བའི་ཕྱིར་ནི་ཤིན་ཏུ་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཉོན་མོངས་ཀུན་ནས་རབ་ཉོན་མོངས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཡུན་རིང་པོར་དཀའ་བ་བྱས་པའི་རྩོལ་བས་ཤིན་ཏུ་ངལ་ཞིང་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་དམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོང་དུ་བསྟན་པ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོ་གསུམ་དང་ལྡན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ངེས་པར་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་མྱུར་དུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །མདོ་འདི་ལས་གསུངས་པའི་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་བསྟན་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྣམ་གྲངས་དུ་མར་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་རྣམ་པ་བཅུ་གསུམ་པོ་དག་ལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པར་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། འདི་ནི་རྣམ་པ་བཞི་ལས་གཞུག་པ་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཞན་ཡང་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། འགག་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པར་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་ལས་མཚན་ཉིད་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པའོ། །སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་དང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཀྱིས་མཛད་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པའི་འགྲེལ་པ་ལས་ནི། ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་མཚན་ཉིད་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་སྟོན་ཏོ། །བསྟན་བཅོས་མངོན་པ་སྣ་ཚོགས་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་དང༌། མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ལས་ནི། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་མཚན་ཉིད་ལ་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་ཞེས་སྟོན་པས། བསྟན་བཅོས་མངོན་པ་སྣ་ཚོགས་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་དང༌། མདོ་སྡེའི་རྒྱན་དེ་ཉིད་མདོའི་ཚིག་དང་མཐུན་ནོ། །གཞན་ཡང་དོན་དམ་ཡང་དག་འཕགས་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་བརྟགས་པའི་


DTG118_Page_0575
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དང་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཐ་དད་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར། ངས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གཉིས་པ་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་རྣལ་འབྱོར་ལས་བརྩམས་ནས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་དགོངས་པ་སྟོན་པ་མཛད་དོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མི་མཐུན་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པས་བསྟན་པ་དང༌། འོན་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །འདི་ནི་དང་པོ་སྟེ། དེ་ལ་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྟོས་པའམ་ཡང་ན་སོ་སོར་བརྟག་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ། འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དག་ལ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོངས་སུ་བསལ་བའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མཚན་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཁོ་ནས་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡོངས་སུ་བསལ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་གྱི། གཞན་གཉིས་ཀྱང་མངོན་པར་ཞེན་པ་སེལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱི་དབང་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་བསལ་ནས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཕྱི་མ་གཉིས་རྣམ་པར་གཞག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་གྱི་དབང་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་ཡོངས་སུ་བསལ་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་ཁ་ཅིག་ན་རེ་འདིར་དགོངས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གཞག་པ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་མངོན་པར་ཞེན་པའི་སྐྱོན་རབ་ཏུ་བསལ་བའི་ཆེད་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་གྱི། སེམས་ཅན་དེ་དག་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་པོ་རེ་རེ་ལ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པས་དེ་དག་རབ་ཏུ་བསལ་བའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་གཞན་གྱི་དབང་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པས་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པའི་མངོན་པར་ཞེན་པ་བསྐྱེད་པ་དེས་ན་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་རྣས་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། བཤད་པ་རྣམ་


DTG118_Page_0576
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་གཉིས་ལས་བཤད་པ་ནི་ཕྱི་མ་བཟང་སྟེ། མདོ་སྡེའི་ཚིག་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགོངས་པ་ཟབ་མོ་རྣམ་པར་དགྲོལ་བའི་མདོ་ལས་ཀྱང་འདི་དང་མཐུན་པར་འབྱུང་ངོ༌། །འོན་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པའི་ཕྱིར་ངས་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཉིས་པ་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པས་བསྟན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མདོར་བསྟན་པ་དང་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ། ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པས་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང་གཞན་གྱི་དབང་ལ་རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་གོ །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཐ་དད་པར་མཐོང་བ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེས་ན་དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་དེ་དག་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་རྗེས་སུ་ཐ་སྙད་འདོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཉིས་པ་རྣམ་པར་བཤད་པ་སྟེ། དེ་ནི་འདི་སྐད་དུ་འདི་ལྟར་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཐ་སྙད་སློང་བར་འགྱུར། ཐ་སྙད་ཀྱི་དབང་གི་ཕྱིར་ནི་རྒྱུ་རྣམ་པ་གསུམ་མངོན་པར་གྲུབ་པར་འགྱུར། རྒྱུ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་དབང་གི་ཕྱིར་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པ་བསྐྱེད་པར་འགྱུར། མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་ནི་གཞན་གྱི་དབང་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་བྱུང་ནས་འགྲོ་བ་དྲུག་པོ་དག་ཏུ་འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས་སུ་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་འདིར་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་


DTG118_Page_0577
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཞག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་དབང་གིས་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྐྱེད་པར་བསྟན་པ་དང༌། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་མངོན་པར་ཞེན་པའི་དབང་གིས་འཁོར་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་འགྱུར་བར་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབང་གིས་ཐ་སྙད་འབྱུང་བར་བསྟན་པ་དང༌། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་ཐ་སྙད་ཀྱི་དབང་གིས་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྐྱེ་བར་བསྟན་པའོ། །འདི་ནི་དང་པོ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་དོན་དུ་ན་ངོ་བོ་ཉིད་གཉི་ག་ཡང་ཐ་སྙད་དང་བྲལ་བ་ཡིན་མོད་ཀྱི་ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབང་གིས་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་ཐ་སྙད་འདོགས་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཐ་སྙད་བཏགས་པའི་སེམས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཐ་སྙད་བློ་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཐ་སྙད་བག་ལ་ཉལ་གྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གཉིས་པ་ཐ་སྙད་ཀྱི་དབང་གིས་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྐྱེ་བར་བསྟན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཐ་སྙད་ཀྱི་དབང་གིས་རྒྱུ་རྣམ་པ་གསུམ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བསྟན་པ་དང༌། རྒྱུ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་དབང་གིས་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྐྱེ་བར་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོའོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་པར་བྱ་བའི་ཆོས་བསྟན་པ་སྟེ། བཤད་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱང་གཅིག་ཁོ་ན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་གྱུར་བ་དེ་དག་གི་རྗེས་སུ་ཐ་སྙད་འདོགས་པས་ན། དེའི་ཕྱིར་ཚིག་ཟློས་བུར་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཐ་སྙད་རྣམས་ཀྱི་དབང་གིས་རྒྱུ་རྣམ་པ་གསུམ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དང་པོ་ཐ་སྙད་བཏགས་པས་སེམས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་ཐ་སྙད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པ་བསྟན་ཏོ། །གཉིས་པ་ཐ་སྙད་དུ་བློ་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་མིང་དང་ཐ་སྙད་ཤེས་པ་བློའི་རྗེས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་གྱུར་པ་སྟེ། ལྷ་དང་མི་ལ་སོགས་པ་ཐ་སྙད་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་རྣམས་སོ། །གསུམ་པ་ཐ་སྙད་བག་ལ་ཉལ་


DTG118_Page_0578
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་མིང་དང་ཐ་སྙད་མི་ཤེས་པ་བག་ལ་ཉལ་གྱི་རྗེས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་གྱུར་པ་སྟེ། བ་ལང་དང་ལུག་ལ་སོགས་པ་ཐ་སྙད་མི་ཤེས་ཀྱང་བག་ལ་ཉལ་གྱི་དབང་གིས་རྣམ་པར་རྟོག་པར་གྱུར་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེས་ན་ཐ་སྙད་ཀྱི་དབང་གིས་རྒྱུ་རྣམ་པ་གསུམ་མངོན་པར་གྲུབ་པར་བསྟན་ཏོ། །གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་རྒྱུ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་དབང་གིས་མངོན་པར་ཞེན་པ་སྐྱེ་བར་བསྟན་པ་སྟེ། རྒྱུ་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་དང་པོའི་རྒྱུ་གཅིག་གིས་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྒྱུའི་རྐྱེན་རབ་ཏུ་བསྟན་ཏོ། །རྒྱུ་ཕྱི་མ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་བདག་པོའི་རྐྱེན་རབ་ཏུ་བསྟན་ཏེ། རྒྱུ་རྣམ་པ་འདི་གསུམ་གྱི་དབང་གིས་ངོ་བོ་ཉིད་གཉིས་པོ་དག་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་གཉིས་པ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་དབང་གིས་འཁོར་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་གྱུར་བར་བསྟན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་སྔ་མའི་མངོན་པར་ཞེན་པ་བཟློག་ནས་འཁོར་བའི་རྒྱུ་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་དང༌། མངོན་པར་ཞེན་པས་འཁོར་བའི་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པ་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་སྟེ་འདི་ནི་དང་པོའོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཡུལ་བསྟན་པ་སྟེ། མངོན་པར་ཞེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་གཅིག་ཁོ་ན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་གྱུར་བ་དེ་དག་གི་རྗེས་སུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་རྣམས་སྐྱེ་བས་དེའི་ཕྱིར་ཚིག་ཟློས་བུར་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། མངོན་པར་ཞན་པ་དེས་ན་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པར་གྱུར་ལ། མངོན་པར་ཞེན་པ་དེས་ནི་འཁོར་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དེས་ན་ཕྱི་མ་ལ་གཞན་གྱི་དབང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཀུན་དུ་བསྐྱེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཉིས་པ་འཁོར་བའི་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པ་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་གཞན་


DTG118_Page_0579
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱི་དབང་བསྐྱེད་པ་བསྟན་པ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་བསྐྱེད་པ་ཡོངས་སུ་བསྟན་པ་སྟེ་འདི་ནི་དང་པོའོ། །གཞན་གྱི་དབང་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལ་བྱེ་བྲག་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་གྱི་བྱེ་བྲག་ཡོད་དོ། །ཡང་ན་རྒྱ་ཆེ་ཆུང་མི་མཐུན་པས་གཞན་གྱི་དབང་ནི་རྒྱ་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པ་རྣམས་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གཞན་གྱི་དབང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དག་ཏུ་ནི་དབང་པོ་ལྔ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་གསོ་བ་མ་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞི་དེས་ན་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར། ལས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་ལ། སྐྱེ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པས་ཀྱང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་བས་འཁོར་བ་ན་ཡུན་རིང་པོར་རྒྱུག་ཅིང༌། ཡུན་རིང་པོར་འཁོར་བ་ལ་རྒྱུན་ཆད་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གཉིས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་བསྐྱེད་པ་ཡོངས་སུ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་དབང་གིས་འཁོར་བ་ན་འཁོར་བར་བསྟན་པ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་དབང་གིས་འགྲོ་བ་དྲུག་པོ་དག་ཏུ་འཁོར་བར་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོའོ། །འདི་ལྟར་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེས་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་དང་སྐྱེ་བའོ། །དམིགས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང༌། འཆིང་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བཅིངས་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དེ་དག་གི་དབང་གིས་ནི་དངོས་པོ་དང་རྣམ་པར་གྱུར་བའི་འཆི་འཕོ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རྒྱུག་ཅིང་འཁོར་བ་ལ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འཆི་འཕོ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་དོན་ནི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་དག་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་རྣམས་སམ། ཡང་ན་དུད་འགྲོ་རྣམས་སམ། ཡང་ན་ཡི་དགས་རྣམས་སམ། ཡང་ན་ལྷ་རྣམས་སམ། ཡང་ན་ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་སམ།


DTG118_Page_0580
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡང་ན་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་དབང་གིས་འགྲོ་བ་དྲུག་པོ་དག་ཏུ་འཁོར་བར་གྱུར་བ་བསྟན་པའོ། དེ་ལ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་བཅོས་ཡང་དག་པའི་རིག་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ལས། ཀ་ནི་བདེ་བའི་མིང་ཡིན། ན་ནི་མེད་པ་ལ་བྱ། རག་ནི་སྦྱིན་པའི་དོན་ཡིན་ཏེ། བདེ་བ་ཕན་ཚུན་སྦྱིན་པ་མེད་པས་ན་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་ར་ཀ་ནི་སྐྱབས་བྱེད་པའི་དོན་ལ། ན་རག་ནི་ན་ནི་བསྐྱབ་ཏུ་མི་རུང་བའི་མིང་ཡིན་པས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །བསྟན་བཅོས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས། ན་རག་ནི་མིང་ཞེས་བྱའོ། །ཀ་ནི་མི་ངན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གནས་ངན་པར་སྐྱེས་པས་ན། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །བསྟན་བཅོས་ཆོས་མངོན་པ་ལས་ནི་བདེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དུད་འགྲོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལུས་བཏུད་དེ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར། དུད་འགྲོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བསྟན་བཅོས་ཡང་དག་པའི་རིགས་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ལས་ཀྱང༌། འགྲོ་བ་དེ་ཕལ་ཆེར་ལུས་བཏུད་དེ་འགྲོ་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡང་ན་འགྲོ་བ་དེར་དུད་དེ་འགྲོ་བ་ཁ་ཅིག་ཀྱང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །བསྟན་བཅོས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས། དེ་དག་གི་དབྱིབས་བཏུད་པའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་ཡང་བཏུད་ང་ཡིན་ལ། འགྲོ་བ་བཏུད་པའི་ཕྱིར་དབྱིབས་ཀྱང་བཏུད་པས་ན་དེའི་ཕྱིར་དུད་འགྲོ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ། ཀུན་དུ་གནས་ཀུན་དུ་ཁྱབ་པར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་དུད་འགྲོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་འགྲོ་བ་ལྔ་པོའི་སྲིད་པ་ཀུན་དུ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་འོ། །ཡི་དགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་བཅོས་ཆོས་མངོན་པ་ལས། གཞན་དག་ལས། རེ་ཞིག་ཚོལ་བའི་ཕྱིར་ཡི་དགས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །བསྟན་བཅོས་ཡང་དག་པའི་རིགས་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ལས། འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་པ་དང༌། མང་དུ་ལྡན་པ་དང༌། མདོག་ཤིན་ཏུ་ངན་པ་དང༌། སེམས་མི་བརྟན་པའི་ཕྱིར་ཡི་དགས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས་ནི། བཀྲེས་པ་དང༌། སྐོམ་


DTG118_Page_0581
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པས་ཡོངས་སུ་གདུངས་པའི་ཕྱིར་ཡི་དགས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་གཞན་དག་གིས་བཀོལ་ཤིང་སྤྱད་པའི་ཕྱིར་ཡི་དགས་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྟག་པར་ཡི་དགས་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་མང་ག་གཞུག་བྱེད་དུ་འཇུག་པས་རྒྱུག་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །དེ་ལ་ལྷ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བསྟན་བཅོས་ཆོས་མངོན་པ་ལས། འོད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ལྷ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །བསྟན་བཅོས་ཡང་དག་པའི་རིགས་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ལས། ལྷ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཀུན་གྱིས་བཀུར་ཞིང་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་བྱ་བ་ལ་དབང་ཐོབ་པ་དང༌། མང་པོ་ཀུན་གྱིས་གསོལ་བ་འདེབས་པའི་ཕྱིར། ལྷ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །བསྟན་བཅོས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས་འོད་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་ཕྱིར་ལྷ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་དག་རང་གི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་ཉིན་མཚན་རྒྱུན་དུ་སྣང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བཤད་དོ། །ལྷ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བསྟན་བཅོས་ཡང་དག་པའི་རིགས་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ལས་སུ་ར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷ་ཞེས་བྱ་སྟེ་རང་དབང་ཐོབ་པའི་དོན་ཏོ། །ཨ་ནི་མ་ཡིན་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྷ་མ་ཡིན་པ་དང༌། རང་དབང་ཉམས་པའི་ལྷ་ཡིན་པ་ཡིད་དུ་སྟོན་པས་ལྷ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས། སུ་ར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལྷ་ཡིན་ལ་དེ་དག་ནི་ལྷ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལྷ་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་སུ་ར་ཞེས་བྱ་བ་ནི། སྡུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ལ། དེ་དག་ནི་སྡུག་པ་མ་ཡིན་པས། ལྷ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལ་མི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་བཅོས་ཆོས་མངོན་པ་ལས་ཡིད་རབ་ཏུ་དབེན་ཞིང་ཞི་བའི་ཕྱིར། མི་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །བསྟན་བཅོས་ཆོས་ཡང་དག་པའི་རིགས་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ལས་ནི། བསམ་པ་མང་པའི་ཕྱིར་མི་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །བསྟན་བཅོས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་ལས་ནི། འདི་ཡང་རབ་ཏུ་དབེན་ཞིང་ཞི་བར་ནུས་པའི་ཕྱིར་མི་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ལྟར་འགྲོ་བ་ལྔ་པོ་དག་གི་ནང་ན་ཡིད་རབ་ཏུ་དབེན་ཞིང་ཞི་བར་ནུས་པ་ནི་མི་ལྟ་བུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་ནི་བསྟན་བཅོས་ཡང་དག་པའི་རིགས་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་པོ་དང༌། མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་དག་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ།། །།


no previousའཕགས་པ་དགོངས་པ་ཟབ་མོ་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ། ཝེན་ཚེགས།no next