མཆོད་བརྗོད་དང་གླེང་གཞི།
༈ ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དབུས་གཙང་ཁམས་གསུམ་གྱི་བཙུན་གཅིག་མར་གྲགས་ཤིང༌། ཡོངས་ཀྱི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཀརྨ་པ་རང་བྱུང་ཀུན་མཁྱེན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ལས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་དངོས་གྲུབ་ཐོབ་ཅིང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཁའ་འགྲོ་དང་ལྷག་པའི་ལྷ་ཡིས་རྗེས་སུ་བཟུང་ཞིང༌། སྙིགས་མའི་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཆེན་པོ་ཀ་རྨ་ཕྲིན་ལས་པའི་ཞལ་སྔ་ནས་འདི་སྐད་དུ་བཀའ་སྩལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་གསུང་ལ་ནན་ཏན་དུ་གུས་པའི་ཡན་ལག་སྔོན་དུ་སོང་སྟེ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་འདིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཐེག་པ་གསུམ་ཀར་མི་དགེ་བ་བཅུ་སྤངས་ནས་དགེ་བ་བཅུ་སྒྲུབས་ཏེ་མངོན་པར་མཐོ་བ། ལྷ་མིའི་ལུས་རྟེན་དང༌། ས་ཐོབ་ནས་དག་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བ་ལེན་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུའི་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་ཉེས་སྤྱོད་(༢ན)
སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས། དངོས་སུ་ངན་སོང་ནས་དང་བརྒྱུད་ནས་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བ་སོ་སོ་ནས་ཐར་པའི་ཚུལ་འདི་ལ་དམ་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ཞེས་བྱ་བར་གྲགས་པ་ཡིན་པས། དེ་སྟོན་པའི་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་གཞུང་མང་ནའང༌། སོ་སོར་ཐར་པའི་མདོ་ཞེས་བྱ་བ་ཟླ་བ་ཕྱེད་ཕྱེད་ཅིང་གནས་བརྟན་པ་རྣམས་ཀྱིས་རང་རང་གི་ཉེ་གནས་ཀྱི་ཚོགས་རྣམས་ལ་བླང་དོར་གྱི་མིག་འབྱེད་པར་བྱེད་པའི་སོ་སོར་ཐར་པའི་མདོ་ཞེས་འདོན་པར་མཛད་པའི་དཀའ་བའི་གནས་ལས་གླེང་སྟེ། བསླབ་བྱ་ཅུང་ཟད་ཅིག་བརྗོད་པ་ལ། ཀླད་ཀྱི་དོན་དང༌། གཞུང་གི་དོན་ཏོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཚུལ་ཇི་ལྟར་དུ་བཤད་པ་དང༌། མཚན་གྱི་དོན་ཏོ། །དང་པོ་ནི། ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལྔའི་ཚུལ་དུ་བཤད་པ་དང༌། བཤད་ཐབས་ཀྱི་ཡན་ལག་ལྔའི་ཚུལ་དུ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་ལྔ་སྟེ། སྟོན་པ་དང༌། ཆོས་དང༌། དུས་དང༌། གནས་དང༌། འཁོར་རོ། །(༢བ)
དང་པོ་ལ། ཆོས་འདིའི་སྟོན་པ་ཕུན་ཚོགས་ནི། སངས་རྒྱས་དང༌། ཉེ་བར་འཁོར་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཚོང་དཔོན་དང༌། དྲི་མེད་བཤེས་གཉེན་ནོ། །དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆེ་བའི་ཡོན་ཏན་ལ་གཞན་དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། སྙན་པའི་བ་དན། ཞེས་སོགས་དང༌། རང་དོན་དུ། སྡུག་བསྔལ་རྒྱ་མཚོ་གཏིང་མཐའ་མེད་བརྒལ་བ། །ཞེས་ སོགས་ཀྱིས་འགྲོ་བའི་གཙོ་བོར་གྱུར་པ། སྤངས་པ 
་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དུ་ཕྱེ་བ་དེའོ། །ཉེ་བ་འཁོར་ཡང་སྤངས་པའི་ཡོན་ཏན་ནི། ལྷག་མ་བདུན། ལས་དང་སྐྱེ་བ་དང་ཉོན་མོངས་པ་གསུམ་སྤངས་ཤིང༌། རྟོགས་པ་ནི། གང་ཟག་གི་བདག་མེད་རྟོགས་ལ་དགྲ་བཅོམ་པར་གྱུར་པའོ། །དེ་ཁོ་ནར་མ་ཟད་དགྲ་བཅོམ་གཞན་ལས་ཐུན་མོང་མིན་པའི་འདུལ་བ་འཛིན་པའི་མཆོག་ཏུ་བསྔགས་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་འདུལ་བ་འཛིན་པ་ལ་མཆོག་ཏུ་བྱེད་པའི་ཕན་ཡོན་ཅི་ཞེ་ན། བྱུང་བ་ཤེས་པ་དང༌། བཅས་པ་ཤེས་པ་དང༌། རྗེས་སུ་བཅས་པ་ཤེས་པ་དང༌། གནང་བ་ཤེས་པ་དང༌། བཀག་པ་ཤེས་པའི་ཕན་ཡོན་ཡོད་ལ། ཕྱོགས་གང་ན་འདུལ་བ་འཛིན་པ་ཡོད་པ་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཞིང་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་འོད་དུ་འབར་བ་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང༌། ཕྱོགས་གང་ན་འདུལ་བ་འཛིན་པ་འཁོད་པ་དེ་ན་ང་ཐུགས་ལས་ཆུང་ངུར་འཁོད་པས་ཆོག་གོ། །ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། རྣམ་འབྱེད་ཀྱི་དབུར༌། ཇི་ལྟར་འདི་ན་ཤིང་རྩ་གཙོ་བོ་སྟེ། །རྣམཔར་འཕེལ་དང་ཀུན་འཛིན་གཉིས་ཀྱི་གཞི། །ཞེས་གསུངས་པས། འདུལ་བ་འཛིན་པ་ནི་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་ཚོང་དཔོན་ཡང༌། སྒྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཚུལ་(༣ན)
ཁྲིམས་དང་ལྡན་ཅིང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་རིན་པོ་ཆེ་ལ་ཕན་ཡོན་ཚེ་རབས་འདིར་མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་དགུ་དཔེ་དང་བཅས་པ་དང༌། སྟོན་པ་དང་འདྲ་བར་བསྟོད་པའི་སྡེབ་སྦྱོར་གྱི་འབྲས་བུ་ཡི་རྟགས་ལས་མཁྱེན་རབ་ཀྱི་མཐུ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་རྟོགས་པའོ། །དྲི་མེད་བཤེས་གཉེན་ཀྱང༌། སྒྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་ཅིང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ལའང་ཚོགས་ལམ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་ལ་རྙེད་པར་དཀའ་བ་ལས་རྙེད་པ་དང༌། རྙེད་པ་ལ་ནན་ཏན་དུ་བྱས་པའི་ཚུལ་གྱིས་བསྟོད་པ་ནི་སྡེབ་སྦྱོར་ལས་ཀྱང་མཁྱེན་པ་ཅན་དུ་གྲུབ་བོ། །ཆོས་ནི། སྐབས་འདིར་མཐའ་གཉིས་ལ་ཆགས་པའི་གཉེར་པོར་འདུལ་བའི་སྡེ་སྣོད་དང་པོར་བཅས་པ་ལྔ་སྡེ་བཟང་པོ་ལ་ཤམ་ཐབས་ཟླུམ་པོར་བགོ་བར་བྱའོ། །ཞེས་པ་དང༌། བར་དུ་བཅས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་སྐྱོན་བྱུང་བའི་དུས་སུ་བཅས་པ་དང༌། ཐ་མར་བཅས་པ་བསྟན་པ་ལ་སྐྱོན་བྱུང་ནས་བཅས་པ་རིམ་གསུམ་གསུངས་ཤིང༌། དེ་ཉིད་ལས་ཉེ་བར་འཁོར་གྱིས་སྤྱི་སྡོམ་རྣམས་བཏུས་ཤིང༌། ཆོས་ཀྱི་ཚོང་དཔོན་གྱིས་སངས་རྒྱས་འདུལ་བ་ནས། ཚོགས་དབུས་སྟོད་ཀྱི་བར་གྱི་ཚིགས་བཅད་དྲུག་དང༌། དྲི་མེད་བཤེས་གཉེན་གྱིས། སངས་རྒྱས། ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཚོགས་ལམ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་
པ་བཞི་དང༌། དགེ་སློང་དབང་དུལ། ཞེས་སོགས ་ཚིགས་བཅད་ལྔ་སྟེ། དྲི་མེད་བཤེས་གཉེན་གྱིས་དང༌། མཆོད་བརྗོད་ཀྱི་ཚིགས་བཅད་གཉིས་དང༌། བསྐལ་པ་བྱེ་བ་རྣམས་སུ་ཡང༌། །ཞེས་ པ་ལ་སོགས ་ཚིགས་བཅད་དྲུག་དང༌། སྡོམ་གྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྣམས་དང༌། སངས་རྒྱས་རྣམ་(༣བ)
གཟིགས་གཙུག་ཏོར་ཐམས་ཅད་སྐྱོབས། །ཅེས་པ་ལ་ སོགས་སྟོན་པ ་གང་གི་ལུང་ཡིན་པའི་ཚིགས་བཅད་གསུམ་དང༌། བརྩམ་པར་བྱ་ཞིང༌། ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་གཉིས་དང༌། བསྔོ་བའི་ཚིགས་བཅད་གཅིག་སྟེ་ཉེ་བར་འཁོར་གྱིས་སོ། །དུས་ཀྱི་དབང་དུ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ནས་ཟླ་བ་གཉིས་སུ་ཆོས་མ་གསུངས་པ་ལ་ཚངས་པ་གཙུག་ཕུད་འཛིན་གྱིས་གསོལ་བ་བཏབ་སྟེ་ལྔ་སྡེ་བཟང་པོ་ལ་དང་པོར་གསུངས་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་ཀ་ཡན་དུ་གསུངས་པ་དང༌། ཉེ་བར་འཁོར་གྱིས། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཕྱི་ལོ་བཀའ་བསྡུ་བའི་ཚུལ་གྱིས་གསུངས། དགྲ་བཅོམ་པ་ཕྱི་མ་གཉིས་ཀྱིས་ཀྱང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནོངས་པ་ནས་དུས་མི་རིང་བར་གསུངས་སོ། །གནས་ནི། མཉན་ཡོད་དང༌། ཝཱ་ར་ཎ་སའི་དང༌། ཙམ་པ་ཀ་དང༌། རྒྱལ་པོའི་ཁབ་དང༌། ཡངས་པ་ཅན་དང༌། སེར་སྐྱའོ། །ཉེ་བ་འཁོར་གྱིས་ནི་ནྱ་གྲོ་དྷའི་ཕུག ཆོས་ཀྱི་ཚོང་དཔོན་དང་དྲི་མེད་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ནི་ཡུལ་དབུས་ཀྱི་གནས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་གསུངས་སོ། །འཁོར་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལྔ་སྡེ་ནས་བཟུང་སྟེ་དག་པ་བ་དང༌། བཟང་སྦྱིན་ལ་ སོགས་མ་དག་པ ་འདྲེས་མ་ལའོ། །ཉེ་བ་འཁོར་གྱིས་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་ལྔ་བརྒྱ་སྟེ་དག་པའི་ཡུལ་ལའོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཀྱང་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཚོགས་ལ་གསུངས་པའོ།།གཉིས་པ་བཤད་ཐབས་ཀྱི་ཡན་ལག་ལྔའི་ཚུལ་གྱིས་བཤད་པ་ལ། སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས། དགོས་པ་བསྡུས་པའི་དོན་བཅས་དང༌། །ཚིག་དོན་བཅས་དང་མཚམས་སྦྱར་བཅས། །(༤ན)
བརྒལ་ལན་བཅས་ཏེ་བསྙད་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། དགོས་པ་ནི། མདོ་འདིས་ལུས་དབང་ཤེས་རབ་སྨིན་པ་གསུམ་ལྡན། ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་དང་སྐྱེ་བའི་སྒྲིབ་པ་གསུམ་ཤས་ཆུང་བའི་གང་ཟག་གིས་སྤོང་བ་བདུན་འཁོར་དང་བཅས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་བདེན་པར་རྟོགས་པའོ། །བསྡུས་པའི་དོན་ནི། བསྟན་བཅོས་དང་སྤྱིའི་ཁོང་ན་གནས་པའི་བརྗོད་བྱ་མི་གསལ་བ་ཁ་བསྐངས་ནས་བཤད་པ་དང༌། བསྟན་བཅོས་རང་གི་བསྡུས་དོན་ཚིག་རིམ་དུ་བཤད་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ། སྡོམ་པ་མ་ཐོབ་པ་འཐོབ་བྱེད། ཐོབ་པ་སྲུང་བར་བྱེད་པ། ཉམས་ནས་ཕྱིར་བཅོས་པའི་ཐབས་དང་གསུམ་ཡིན་ལ། དེ་གསུམ་གྱིས་ནི་འདུལ་བའི་སྡེ་སྣོད་མཐའ་དག་བསྡུས་ཏེ། སོ་ཐར་གྱི་སྡོམ་པ་ནི་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་བརྡ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་གྱི། དེ་ཡང་ཉི་ཤུར་ལོན་ཅིང༌། ལོན་པར་ཁོ་ནར་མ་ཟད། མཐུན་པའི་རྐྱེན་གང་ལས་ནོད་པའི་ཡུལ་མཁན་པོ་ལ་ སོགས་མངོན་གྱུར་རྣམ་པ ་བཅུ་སྟེ། རྟེན་ལུས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཆོ་ག་སྦྱོར་དངོས་རྗེས་གསུམ་ཚང༌། འགལ་རྐྱེན་བར་ཆད་ཀྱི་ཆོས་མཚམས་མེད་པ་ལ་ སོགས་པ ་དང་བྲལ་བ་ཞིག་དགོས་སོ། ཐོབ་ནས་བསྲུང་བའི་ཚུལ་ལ་ལྔ་སྟེ། གང་ཟག་གཞན་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། རང་གི་བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། མི་མཐུན་པ་ངོ་ཤེས་པ་དང༌། བསླབ་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པའི་སྒོ་ནས། བདེ་བར་གནས་པའི་རྐྱེན་བརྟེན་པ་ལས་བསྲུང་པའོ། །དེ་ཡང་དང་པོ་ནི། གནས་ལ་གནས་ཤིང་ཞུ་བ་དང༌། ཆད་པ་(༤བ)
གཅོད་པའི་ཚུལ་ཏེ། འཕགས་པ་རྣམས་ནི་མཐོང་ན་བདེ། །ཞེས་པ་དང༌། གྲོགས་བཟང་ཤིན་ཏུ་རྙེད་པར་དཀའ། །ཞེས་པས་བསྟན་ཏོ། །གཉིས་པ་ལ། སྡིག་པ་མི་དགེ་བ་ལ་འཇུག་པ་རང་ངོས་ནས་ངོ་ཚ་ཞིང༌། གཞན་ངོས་ནས་འཇིག་རྟེན་ལྷ་དང་བཅས་པས་ཁྲེལ་ཡོད་པར་བསྲུང་བའི་ཕྱིར། གཉེན་པོ་མི་བརྗེད་པའི་དྲན་པ་དང༌། འཕྲལ་དུ་བྱ་ར་བྱེད་བཞིན་པའི་ཤེས་རབ་དང༌། སྒོ་དུ་མ་ནས་བག་ཡོད་པའམ། བག་ཟ་བ་དང་བཅས་ཏེ་ལྟུང་བའི་ཕྱོགས་ལ་གཡང་ཟ་བའི་བློ་ནར་མ་དང་བཅས་པའོ། །གསུམ་པ་ནི། སྡོམ་པ་གཏོང་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་ནུས་ཀྱི་སྡོམ་པ་རྨས་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དང༌། སེམས་རབ་དྭངས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བར་ཆད་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་རྣམ་ངོ་ཤེས་པར་བྱས་ཏེ་སྤོང་བའོ། །བཞི་པ་ནི། ཟླ་བ་ཕྱེད་ཕྱེད་ཅིང་ལྟུང་བས་དག་པར་ཁས་ལེན་པའི་གསོ་སྦྱོང་དང༌། དབྱར་དགག་ལ་ སོགས་པས་རྒྱུད་དག་པར་བཅོས་པའོ། །ལྔ་པ ་ནི། གོས་ལ་བརྟེན་པ་གོས་ལས་གྱུར་པའི་ལྟུང་བྱ་སུམ་ཅུ་སོ་དྲུག ཟས་ལ་བརྟེན་ཏེ་ཟས་ལས་གྱུར་པའི་ལྟུང་བ་ཉེར་གཉིས། སྣོད་སྤྱད་ལ་བརྟེན་ཏེ་ལྷུང་བཟེད་འཆང་སློང་ཁབ་རལ་ཏེ་གསུམ། གནས་ཁང་གནས་མལ་ལ་བརྟེན་པའི་ཁང་ པ་ཁང་ཆེན་སོགས ་བཅུ་གསུམ་སྟེ་ལོངས་སྤྱོད་པ་མཐའ་གཉིས་ཀྱི་དུབ་པ་བསལ་བའི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །གསུམ་པ་ཉམས་པ་ཕྱིར་བཅོས་ལ་བསམ་པ་ནི། འགྱོད་ནས་སྡོམ་པ་འཆོས་པར་འདོད་པ་མྱང་འདས་ཀྱི་བསམ་པ་དང་ལྡན་པའོ། །སྦྱོར་བ་ནི། བཤགས་(༥ན)
པའི་ཚུལ་ལས་ཀྱི་ཆོ་ག་ནས་འབྱུང་བཞིན་བྱའོ། །བསྡུས་དོན་གཉིས་པ་ནི། མདོ་འདི་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་གི་སྡོམ་རྣམས་ཡིན་ལ། ཚིག་དོན་ནི། འོག་ནས་འཆད་པར་འགྱུར་ཞིང༌། མཚམས་སྦྱར་ནི། གསོ་བ་དང་རྣམ་པར་བཞག་ པ་ལ་སོགས ་པས་གླེང་བསླང་བའོ།།བརྒལ་ལན་ནི། རང་རང་གི་སྐབས་བབས་ཀྱིས་འཆད་མོད་ཀྱང༌། མདོ་འདི་བསྒྲུབ་པའི་བསྟན་བཅོས་ཤས་ཆེ་བས་བརྒལ་ལེན་གྱི་སྤྲོས་པ་ཆེ་བ་མེད་དོ། །གཉིས་པ་མཚན་གྱི་དོན་ནི། རྒྱ་གར་སྐད་དུ༌། པྲ་ཏི་མོཀྵ་སཱུ་ཏྲ། བོད་སྐད་དུ། སོ་སོར་ཐར་པའི་མདོ། ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་པ་ལ་དཀའ་བའི་གནས་ཁོང་ནས་བསླངས་ཏེ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་སོ་སོར་ཐར་པ་ལ། བརྗོད་བྱ་དོན་གྱི་དང༌། རྗོད་བྱེད་སྒྲའི་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ། རྒྱུ་གང་ལས་སྐྱེ་བ་འདི་ཤེས་དགོས་ཏེ། དེ་ཡང་སྡེ་པའི་ལུགས་ལ། འདུས་བྱས་ཀྱི་དངོས་པོ་བསྐྱེད་པ་ལ། རྒྱུ་དྲུག རྐྱེན་བཞི། འབྲས་བུ་ལྔ་ལས་བསྐྱེད་དགོས་ཏེ། གྲུབ་མཐའ་ལས། བྱེད་རྒྱུ་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང༌། །སྐལ་མཉམ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང༌། ཀུན་ཏུ་འགྲོ་དང་རྣམ་སྨིན་དང༌། །རྒྱུ་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་འདོད། །1ཅེས་འབྱུང་བས། རྣམ་སྨིན་ལས་སྡོམ་པ་མི་སྐྱེ་སྟེ། སྡོམ་པའི་སྐྱེ་རྒྱུ་ལས་རྣམ་སྨིན་གྱི་མཚན་ཉིད་མ་ཚང་སྟེ། རྣམ་སྨིན་རྒྱུ་ནི་མི་དགེ་དང༌། །དགེ་བ་ཟག་བཅས་རྣམ་ཁོ་ན། །2ཞེས་བཤད་ཅིང༌། དུས་སྐྱེ་བ་གཅིག་གི་ཕྱི་ནས་འགྲུབ་པར་བཤད་པ་ལ། སྡོམ་པ་དགེ་བ་ཡིན་པ་དང༌། ཀུན་འགྲོ་ལས་ཀྱང་མི་སྐྱེ་སྟེ། སྡོམ་པ་ལ་ཀུན་འགྲོའི་མཚན་ཉིད་མེད་དེ། དེའི་མཚན་ཉིད། ཀུན་འགྲོ་ཞེས་བྱ་ཉོན་(༥བ)
མོངས་ཅན། །3ཞེས་དང༌། མཚུངས་ལྡན་ལས་ཀྱང་སྡོམ་པ་མི་སྐྱེ་སྟེ། དེའི་མཚན་ཉིད་མེད་པས། དེའི་མཚན་ཉིད་ནི། སེམས་བྱུང་རྟེན་མཚུངས་ཅན་རྣམས་སོ། །4ཞེས་འབྱུང་བས། བྱེ་སྨྲས་སྡོམ་པ་གཟུགས་སུ་འདོད་པའི་ཕྱིར་མི་འཐད་དོ། །སྐབས་འདིར་རྒྱུ་གསུམ་སྟེ། སྐལ་མཉམ་གྱི་རྒྱུ་ནི་སྔ་མ་ལས། ཕྱི་མ་རིགས་མཐུན་གསར་དུ་སྐྱེ་བ་སྟེ། སྐལ་མཉམ་རྒྱུ་ནི་འདྲ་བའོ། །5ཞེས་དང༌། ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ནི། འབྱུང་བ་རྙིང་པ་བཞི་ཚན་བདུན་བདུན་གྱིས་གསར་པ་བཞི་ཚན་བདུན་མདུང་ཁྱིམ་གྱི་ཚུལ་དུ་བསྐྱེད་དེ། འདུས་བྱས་མཚན་ཉིད་བཞི་ལྡན་དུ་སྐྱེ་བར་བྱེད་ལ། བྱེད་པའི་རྒྱུ་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་སྟེ། འདི་ལ་གཉིས། བྱེད་རྒྱུ་བྱེད་པས་སྟོང་སྟེ་གེགས་མ་བྱས་པ་ཙམ་དང༌། བྱེད་པ་དང་བཅས་པ་ལ་ཡང་གསུམ་སྟེ། དང་པོ་ནི། སྡོམ་པ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་གཞི་རྟེན་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ཕན་ཆད་ཀྱི་རྒྱུན་གནས་པར་བྱེད་པ་འབྱུང་བ་རྒྱུར་གྱུར་པ་དང༌། གཉིས་པ་ནི། སྡོམ་པ་སྐྱེ་བ་ལ་སྐད་ཅིག་དུ་མས་བར་དུ་ཆོད་པའི་གནས་སྐབས་རྒྱུ་དང༌། སྐད་ཅིག་ཕྱི་མ་ལ་སྐྱེ་བའི་སྔ་མའི་གནས་སྐབས་ལ་དུས་ཀྱི་ཀུན་སློང་སྟེ་སེམས་པ་རྒྱུར་གྱུར་པ་དང༌། གསུམ་པ་ནི། རང་དང་གཞན་གྱི་རིག་བྱེད་རྒྱུར་གྱུར་པའོ། །རིག་བྱེད་ལ་ཡང་རང་གི་ལུས་རྟགས་བསམ་པ་ཕུན་ཚོགས་སྔ་མ་སྔོན་སོང༌། གཞན་གྱི་རིག་བྱེད་ནི་མཁན་སློབ་དགེ་འདུན་མཚན་ལྡན་གྱིས་ཁྱད་པར་དུས་བྱས་པའོ། །རྐྱེན་ནི། བྱེ་སྨྲའི་ལུགས་ལ། རྒྱུ་ཡང་ཡིན། རྐྱེན་ཡང་ཡིན་པར་མི་འགལ་བས། སྐལ་མཉམ། མཚུངས་ལྡན། ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་གསུམ་པོ་དེ་རྐྱེན་གཅིག་ཏུ་བྱས་པ་དང༌། (༦ན)
བྱེད་རྒྱུ་བདག་པོའི་རྐྱེན་དུ་བྱས་པས། རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱུ་ལྔ་སྟེ། བྱེད་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བདག་པོར་བཤད། །1ཅེས་པ། རྐྱེན་ནི། གཉིས་ལས་སོ། །འབྲས་བུ་ལྔ་ལ་བྱེད་འབྲས་སུ་འདོད་དེ། གང་གི་སྟོབས་ཀྱིས་གང་སྐྱེ་བ། །འབྲས་དེ་སྐྱེས་བུ་བྱེད་ལས་སྐྱེས། །2ཞེས་པའོ། །འོ་ན་སོ་ཐར་གྱི་སྡོམ་པ་རང་གི་ངོ་བོ་ནི། གཞན་ལ་གནོད་པ་གཞི་བཅས་ལས་བཟློག་པ་སྟེ། དེ་ཡང་བྱེ་སྨྲ་ལྟར་ན། རྣམ་རིག་བྱེད་མིན་གྱི་གཟུགས་བསྟན་མེད་ཐོགས་མེད་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་སུ་བསྡུ་ཞིང༌། ཇི་སྐད་དུ། སྡོམ་དང་སྡོམ་པ་མིན་དང་གཞན། །1ཅེས་དང༌། གཡེང་དང་སེམས་མེད་པ་ཡི་ཡང༌། །དགེ་དང་མི་དགེ་རྗེས་འབྲེལ་གང༌། །འབྱུང་བ་ཆེ་རྣམས་རྒྱུར་བྱས་པ། །དེ་ནི་རྣམ་རིག་བྱེད་མིན་བརྗོད། །2ཅེས་སོ། །མོད་སྡེ་པས་སྤོང་སེམས་དགེ་བར་འདོད། སེམས་ཙམ་པས་སྤོང་སེམས་དགེ་བ་ས་བོན་དང་བཅས་པར་འདོད། སོ་ཐར་གྱི་སྡོམ་པ་དེ་ལ་མིང་དུ་དབྱེ་བ་བརྒྱད་དེ། འཁོར་རྣམ་པ་བཞི་ནི། ཁྱིམ་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་དགེ་བསྙེན་ཕ་མ་གཉིས། རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱོགས་ཀྱི་དགེ་སློང་ཕ་མ་གཉིས་སོ། མིང་བསྙེན་གནས་དགེ་བསྙེན་ཕ་མ་གཉིས། དགེ་ཚུལ་ཕ་མ་གཉིས། དགེ་སློབ་མ། དགེ་སློང་ཕ་མ་གཉིས་སོ། །རྫས་སུ་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། དགེ་ཚུལ། དགེ་སློང༌། དགེ་བསྙེན། བསྙེན་གནས་ཏེ་བཞི། དགེ་སློང་མཚན་འགྱུར་ན་དགེ་སློང་མ་ཞེས་འཕོ། དགེ་ཚུལ་མ་དང་དགེ་སློང་མ་མཚན་འགྱུར་ན་དགེ་ཚུལ་དང་དགེ་སློང་ཞེས་མིང་འཕོ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ།3སོ་སོར་ཐར་ཞེས་བྱ་རྣམ་བརྒྱད། །རྫས་སུ་རྣམ་པ་བཞི་ཡིན་(༦བ)
ཏེ། །མཚན་ལས་མིང་ནི་འཕོ་བའི་ཕྱིར། །ཐ་དད་དེ་དག་འགལ་བ་མེད། །ཅེས་སོ། བསྙེན་གནས་ནི་ཉིན་ཞག་གཅིག་པ་སྟེ། དགེ་ཚུལ་གྱི་བསླབ་ པ་བཅུའི་སྟེང་ནས་གསེར་དངུལ་ལེན་སློང་ཕྲིས་ནས་གར་སོགས ་ཕྲེང་སོགས་གཅིག་ཏུ་བྱས་པའོ། །དགེ་བསྙེན་ནས་རྫོགས་པའི་བར་ནི་ཇི་སྲིད་འཚོ་བའི་སྟེ། དགེ་བསྙེན་ལ་ཡང་རྣམ་གྲངས་དྲུག་གམ་བདུན་ཏེ། སྐྱབས་གསུམ་འཛིན་པའི་དགེ་བསྙེན་དང༌། སྣ་གཅིག་སྤྱོད་པ་སྲོད་གཅོད་ལྟ་བུ་སྤོང་བ། སྣ་འགའ་སྤྱོད་པ་དེའི་སྟེང་དུ་མ་བྱིན་པ་ལེན་པ་སྤོང་བ་ལྟ་བུ། ཕལ་ཆེར་སྤྱོད་པ་དེའི་སྟེང་དུ་འདོད་ལོག་སྤང་བ་ལྟ་བུ། དེའི་སྟེང་དུ་ཆང་སྤོང་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ། མི་ཚངས་སྤྱོད་རིལ་གྱིས་སྤང་བ་ཚངས་སྤྱོད་ཀྱི་དགེ་བསྙེན་ཏེ་དྲུག་པོ་འདི་བྱེ་སྨྲ་དང་ཐུན་མོང་ལ་བསྙེན་གནས་ཡན་ལག་བརྒྱད་ཇི་སྲིད་འཚོ་བའི་བར་དུ་བསྲུང་བ་གོ་མིའི་དགེ་བསྙེན་ཞེས་མདོ་སྡེ་པ་ཟེར། རབ་བྱུང་ལ་རྩ་བཞི་ཡན་ལག་དྲུག་ཕྱོགས་མཐུན་དང་བཅས་པ་བསྲུང་བ་དགེ་ཚུལ་ཕ་མ། དེའི་ཁར་ལོ་གཉིས་སུ་རྩ་བའི་ཆོས་དྲུག་དང༌། རྗེས་མཐུན་གྱི་ཆོས་དྲུག་སྟེ། བཅུ་གཉིས་སྤངས་པས་དགེ་སློབ་མའི་བསླབ་པ། ཁྲིམས་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་ཆ་ལག་དང་བཅས་པ་སྤོང་བ་བསྙེན་པར་རྫོགས་པའོ། །བྱེད་ལས་ནི། མི་མཐུན་ཕྱོགས་སྤོང་བར་བྱེད་པའི་ཆུ་ལོན་ཏོ། །སྒྲ་བཤད་པ་ནི། པྲ་ཏི་སོ་སོ་ལ་འཇུག་པ་ནི། རྒྱུད་སོ་སོ་བ་ཐ་དད་པར་སོ་སོ་ཐར་ཞེས་པའམ། པྲ་ཐ་མ་ཞེས་པ་དང་པོ་ལ་འཇུག་པས་བརྗོད་པ་གསུམ་གྱི་མཐར་དང༌། དང་པོར་སྡོམ་པ་ཐོབ་པས་དང་པོར་ཐར་པ་བྱས་(༧ན)
པའམ། ཨུ་པ་པྲ་ཏི་ཐབས་ཀྱི་དོན་ཏེ་ཐར་པའི་ཐབས་ཞེས་བྱ་བར་སྦྲེལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཞར་ལ་འགྱུར་ཕྱག་གིས། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་སྨྲས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། མིང་ཚིག་ཡི་གེའི་ཚོགས་སུ་སྣང་བའི་ལུང་སྡེ་བཞི་འགྲེལ་པ་དང་བཅས་པའོ། །གཉིས་པ་གཞུང་དོན་ལ། མཆོད་པར་བརྗོད་ཅིང་བཤད་པར་དམ་བཅའ་བ་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྒྱུའི་དུས་སུ་བསྙེན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་གཉིས་སུ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་གསུམ་དུ་བསགས་སྦྱང་གི་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་ལ། འབྲས་བུའི་དུས་ཀྱི་བསྙེན་པའི་སྐུ་གསུམ་ཡེ་ཤེས་གཉིས་དང་བཅས་བརྙེད་ལ། བ་དན་ནི་ཕུར་ཞིང་མངོན་པར་གསལ་བའི་དཔེ་སྟེ། མངོན་མཐོ་ངེས་ལེགས་གསལ་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་འཇིག་རྟེན་གསུམ་དུ་གྲགས་པའོ། །འོ་ན་གཟུགས་མེད་དུ་ཅི་ལྟར་གྲགས་སྙམ་ན། གཟུགས་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་ས་པ་ཡིན་པས་སངས་རྒྱས་ལ་སངས་རྒྱས་སུ་འདུ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །དམ་པ་དེ་ཀུན་མཁྱེན་ཡིན་ལ། དེ་ཉིད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ནི། བདེན་པ་བཞི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་དང༌། དེའི་ཐབས་ནི་སྒྲ་སྟེ་སེང་གེ་ནི་འཇིགས་པ་མེད་པ་བཞིན་དུ་མུ་སྟེགས་བྱེད་ཀྱི་ཕྱོགས་འབྱེད་པར་བྱེད་ཅིང་གདུལ་བྱ་རྣམས་སྡུད་པར་བྱེད་པའི་སྒྲ་སྒྲོག་པར་མཛད་ལ། མཁྱེན་པ་ཕུན་ཚོགས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཅིང༌། ཐུགས་རྗེ་ཕུན་ཚོགས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་མཛོད་དམ་གཏེར་བརྙེས་པ་སྟེ། འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་ཕུན་ཚོགས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཞབས་ལ་ཚངས་པའི་དབང་པོ་ནི་སྤྱི་ཕུད་ཀྱི་བདག་པོ་སྟེ། དེས་ཀྱང་གཙུག་གི་ནོར་བུས་གཏུག་པ་ཡིན་(༧བ)
ནོ། །སྤང་བའི་ཁྱད་པར་ནི། སྡུག་བསྔལ་གསུམ་གྱི་རྒྱ་མཚོ་གཏིང་མཐའ་མེད་པ་ལས་བརྒལ་བ་ཡིན་ཏེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་གིས་བསྡུས་པའི་གཙོ་བོ་སྟེ། སྐྱབས་གནས་དེ་ལ་སྤྱི་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཐོབ་པའི་ཐབས་སུ་གྱུར་པའི་བསླབ་གཞི་ལུང་སྡེ་བཞི་ནི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་འབྱུང་བའི་སྣོད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན། སྡིག་པ་མི་དགེ་བ་ལས་རིང་དུ་འཕགས་པའི་ཚོགས་ཀྱིས་དབུས་སུ་དབྱེ་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་དབྱེ་བ་བྱས་པ་ལས། དང་པོ་སོ་སོ་ཐར་པ་ལ་བསྟོད་པ་ནི། མཐོང་ཆོས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་ལ་བལྟོས་ཏེ་བསྟོད་པ་ལ་ལྔ་ལས། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བཤད་པའི་འདུལ་བ་ནི། རི་བོ་གངས་ཅན་གྱི་ཞོལ་གྱི་མཚོ་མ་དྲོས་པ་དང་སྟེ། གཏིང་མཐའ་མེད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་གཞིའི་གནས་བརྗོད་པའི་སྙིང་དང་ཞེས་པ་ནི་ས་བོན་དང་རྩ་བ་ཡིན་ལ། སྙིང་པོ་ནི་མི་འགྱུར་བའི་དོན་གྱིས་ན་སོ་སོར་ཐར་པ་འདི་ཡིན་ནོ། །སོ་སོར་ཐར་པ་འདི་ནི་དམ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་སངས་རྒྱས་ཉིད་དེ། འདི་ཉིད་ཀྱི་ཤུལ་གང་དུ་ཆས་པར་གཅེས་སྤྲས་བྱས་པས་དེར་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ཀུན་ཀྱི་ནི་བློན་པོ་དང་འདྲ་བ་འདྲེན་པའི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་ལ། སོ་སོར་ཐར་པ་འདི་ནི་དགེ་སློང་རྣམས་ཀྱི་ཚོང་པའི་ཚོགས་ཀྱིས་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་མྱང་འདས་ཀྱི་ནོར་བུ་ཉོ་བར་བྱེད་པ་ཡི་ཟོང་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་བསླབ་པ་གསུམ་སྟེ། དེ་ཡང་བསླབ་པ་ཕྱི་མ་གཉིས་བཞག་པའི་གནས་ཀྱི་ཚོང་ཁང་ཆེན་མོ་ནི་བསླབ་པ་སྔ་མ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བས་ཏེ་ཉོན་མོངས་པས་ཟིན་པ་རྣམས་ཀྱི་སྦྲུལ་གྱི་དུག་དང་འདྲ་བའི་གདུག་པ་རྣམ་པར་(༨ན)
སེལ་བའི་སྨན་ནི་སོ་ཐར་འདི་ཡིན་ནོ། །སོ་སོར་ཐར་པ་འདི་ནི་གླང་པོ་ཆེ་གཞོན་ནུ་ལང་ཚོས་མྱོས་པའི་ཆགས་པས་སེམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་འདུལ་བར་བྱེད་པ་རྐང་གཉིས་གཞོན་ནུ་ནི་མི་སྟེ། ལྕགས་ཀྱུ་དང་བཅས་ནས་སྣ་ཞགས་ནས་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ལྟ་བུའོ། །མ་མཐོང་བའི་ཕན་ཡོན་ནི། རྒྱ་མཚོ་དུག་ཅན་ལས་ཟབ་པའི་འཁོར་བ་ལས་སྒྲོལ་བའི་བསྒྲལ་ཐབས་གཟིངས་ལྟ་བུ་ནི་སོ་སོར་ཐར་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་བཟང་འགྲོ་སྟེ་བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བའི་རེ་བ་སྟེ་གདོན་མི་ཟ་བར་ཆུ་ལོན་གྱི་ཟམ་པ་ཡིན་ནོ། །སོ་ཐར་འདི་ནི་མཐོང་སྒོམ་གྱི་སྤང་བྱའི་ཉོན་མོངས་ པ་ཕམ་པར་བྱེད་པའི་ལམ་སྐད་ཅིག་བཅུ་དྲུག་སོགས ་དེ་ཉིད་རྒྱལ་པོ་དང་འདྲ་བར་རྒྱུད་ལ་འདྲེན་པར་བྱེད་པའི་མཆོག་སོ་སོར་ཐར་པའོ། །སོ་ཐར་འདི་ནི་ཐར་པའི་གྲོང་དུ་འཇུག་པའི་ཐེམ་སྐས་ཀྱི་གཞི་དང་འདྲ་བར་གནས་པའོ། །སྟོན་པ་དང་འདྲ་བར་བསྟོད་པ་ནི། ང་ནི་མྱ་ངན་འདས་གྱུར་ནས། །འདི་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་སྟོན་པའོ། །ཞེས། རང་བྱུང་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱིས་གུས་པ་དང་བཅས་པར་ནན་ཏན་དུ་དགེ་སློང་གི་ཚོགས་རྣམས་ཀྱི་མདུན་དུ་མངོན་སུམ་དུ་བསྟོད་ལ། དེའི་ཕྱིར་ཡང་འདིར་བསྟོད་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་མདོ་ལས། ཟག་པ་མེད་པའི་ལམ་རྒྱུད་ལ་བརྟེན་ནས་མྱང་འདས་ཐོབ་པར་གསུངས་པ་དང༌། སོ་ཐར་ལ་བརྟེན་ནས་ཐོབ་པར་གསུངས་པ་འགལ་ཅེ་ན། ཉེས་པ་མེད་དེ། ཟག་མེད་ཀྱི་ལམ་ནི་དངོས་སུ་བརྟེན་ནས་དང༌། སོ་ཐར་ནི་རྒྱུད་ལ་བརྟེན་ཏེ་མྱང་འདས་ཐོབ་པར་གསུངས་པས་མི་འགལ་(༨བ)
བ་ཡིན་ནོ། །ཚོགས་ལམ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་བ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ལ། དེ་ཡང་དང་པོ་རྙེད་དཀའ་བ་ལས། དང་པོ་གཞན་འབྱོར་གྱི་སྒོ་ནས་རྙེད་དཀའ་བ་ནི།སངས་རྒྱས་ཤེས་བྱའི་སྒྲ་འདི་ཡང༌། །འཇིག་རྟེན་དག་ན་རབ་ཏུ་དཀོན། །ཞེས་དང༌། གཉིས་པ་རང་འབྱོར་གྱི་རྙེད་དཀའ་ནི། མི་ཉིད་རྙེད་པར་ཤིན་ཏུ་དཀའ། །ཞེས་དང༌། གསུམ་པ་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་རྙེད་པར་དཀའ་བ་ནི། རབ་ཏུ་བྱུང་བའང་ཤིན་ཏུ་དཀོན། །ཞེས་དང༌། བཞི་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ལ་ སོགས་པ ་ལྔ་རྙེད་པར་དཀའ་བ་ནི། དེ་བཞིན་རབ་ཏུ་བྱུང་རྣམས་ཀྱང༌། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་རབ་དཀོན། །ཞེས་པ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྡོམ་ པ་ལ་སོགས ་ལྔ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་དང༌། དབང་པོའི་སྒོ་བསྡམས་པ་དང༌། ཟས་ཀྱི་ཚོད་རིག་པ་དང༌། ནམ་གྱི་ཆ་སྟོད་ཆ་སྨད་ལ་མི་ཉལ་བ་རྣལ་འབྱོར་ལ་བརྩོན་པ་དང༌། ཤེས་བཞིན་དུ་སྤྱོད་པའོ། །ལྔ་པ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པ་ལ་ སོགས་པ ་ལྔ་རྙེད་པར་དཀའ་བ་ནི། ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་དག་གྱུར་ཀྱང༌། །གྲོགས་བཟང་ཤིན་ཏུ་རྙེད་པར་དཀའ། །ཞེས་པ་སྟེ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པ་དང༌། དམ་པའི་ཆོས་ཉན་ཅིང་སེམས་པ་དང༌། གཏོང་བ་སྤེལ་བ་དང༌། བར་ཆད་མེད་པ་དང༌། དགེ་སྦྱོང་གི་རྒྱན་དང་ལྔ་ནི་ལྡན་པར་དཀོན་པ་སྟེ། དགེ་བཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱང༌། ཚུལ་ལྡན། མང་ཐོས། རྟོགས་ལྡན། རྗེས་སུ་བརྩེ་བ། ཡིད་མི་སྐྱོ་བ། བཟོད་ལྡན། མི་འཇིགས་པ། ཚིག་གི་བྱ་བ་དང་ལྡན་ལ། དགེ་སྦྱོང་(༩ན)
དུ་བྱེད་པའི་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་པ། འཁོར་གྱི་ནང་དུ་ཆོས་སྟོན་པ་ལ་ངག་ཡན་ལག་བརྒྱད་ལྡན་གྱི་འཆད་ཤེས་པ་སྟེ། གྲོང་ཁྱེར་གྱི་སྐད་སྨྲ་བ་དང༌། སྙན་ཅིང་འཇེབས་པ་དང༌། རྣམ་པར་གསལ་བ་དང༌། རྣམ་པར་རིག་པ་དང༌། མཉན་པར་འོས་པ་དང༌། མི་མཐུན་པ་མེད་པ་དང༌། བརྟེན་པ་མེད་པ་དང༌། ཕྱིར་མི་གཏུག་པ་བརྒྱད་དོ། །གཏོང་བ་སྤེལ་བ་ལ་ཡང༌། ཅིའི་ཕྱིར་གཏོང་ན་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་མངོན་ཤེས་དྲུག་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། སེམས་ཀྱི་ཡོ་བྱད་བསམ་གཏན་བཞི་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྣལ་འབྱོར་གྱི་ཚོགས་རྣམ་པར་དག་པའི་ལམ་གཉིས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དང༌། དོན་གྱི་མཆོག་མཐར་ཕྱིར་པའི་ལམ་རྒྱུད་ལ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བར་ཆད་ཀྱི་ཕྱོགས་སྤོང་བ་ནི། སྡིག་པའི་གྲོགས་སྤོང་ཞིང་ཐར་པའི་གེགས་སུ་གྱུར་པ་རྩ་ཉོན་དྲུག་ཉེ་ཉོན་ཉི་ཤུ་ཐམས་ཅད་དོ། །དགེ་སློང་གི་རྒྱན་བཅུ་བདུན་ནི། ཇི་སྐད་དུ། དད་ལྡན་གཡོ་མེད་ནད་ཉུང་དང༌། །བརྩོན་འགྲུས་ཤེས་རབ་འདོད་ཆུང་དང༌། །ཆོག་ཤེས་གསོ་སླ་དགང་སླ་དང༌། །སྦྱངས་དང་མཛེས་དང་དྲོད་རིག་དང༌། །སྐྱེད་བུ་དམ་ཆོས་མཁས་རྟགས་དང༌། །བཟོད་དང་དེས་དང་གྱ་ནོམ་པའོ། །ངེས་པ་ནི། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་ལས་སྟོན་པ་དང༌། ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་མཁས་པ་རྣམས་ལ་བྱམས་པའི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་དང་ལྡན་པ་དང༌། ཆོས་དང་ལྡན་པའི་རྙེད་པའི་ཐུན་མོང་དུ་ལོངས་སྤྱོད་ཅིང་མི་བསྲི་བ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་མཐུན་པ་དང༌། ལྟ་བ་དང་མཐུན་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་དག་པར་དགའ་བ་དང༌། སྡུག་པ་དང༌། བླ་མར་(༩བ)
བྱེད་པ་དང༌། རྩོད་པ་མེད་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་དྲུག་པོ་དེ་དག་དང་ལྡན་ན་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སོ། དེ་ལྟར་ཚུལ་ལྔས་སོ་ཐར་རྙེད་པར་དཀའ་བ་བསྟན་ནས། ནན་ཏན་དུ་བསྒྲུབ་དགོས་པ་ནི། མཁས་པ་བདག་ལ་ལེགས་འདོད་ཅིང༌། ཚོགས་ལམ་དེ་དག་ནས་སྦྱོར་བའི་ལམ་དང་རྣམ་དག་གི་ལམ་གཉིས་ཀྱི་འབྲས་བཅས་བྱེད་པར་འདོད་པའི་སྡོམ་བརྩོན་རྣམས་ཀྱིས་བརྗོད་བྱ་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སོ་སོར་ཐར་པའི་མདོ་འདི་མཉན་པའི་ཕྱིར་ནི་འབད་པར་བྱའོ།།ད་ནི་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྒྲུབ་པ་ཉིད་གལ་ཆེ་བར་སྟོན་པ་ལ། བདག་དོན་དུ་བྱས་ནས་བསྒྲུབ་ པ་ནི། དགེ་སློང་དག་མིག་ལ་སོགས ་པའི་དབང་པོ་རྣམས་ཡུལ་གཟུགས་ལ་ སོགས་པ ་དང་འཕྲད་པ་ན་ཆགས་སྡང་རྨོངས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཅིང༌། གཉེན་པོ་དང་མ་བྲལ་བས་དུལ་བའོ། །ཀུན་དབང་པོ་ཞེས་པ་ནི། གཉེན་པོ་མངོན་གྱུར་དུ་འདྲེན་པར་མ་ནུས་པའི་ཚེ་ཡང་རེ་ཞིག་མཉམ་པར་འཇོག་སྟེ། ལུང་མ་བསྟན་དུ་སེམས་འཇོག་གོ། །གཞན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྒྲུབ་པར་བསྟན་པ་ནི། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་ངེས་པར་ཕྱུང་ཞིང༌། སངས་རྒྱས་ཐོབ་འདོད་མི་འགྱུར་བའི་བློས་ཡུལ་དུས་དམ་བཅས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་ནས་སྐྲ་དང་ཁ་སྤུ་བྲེགས་ཏེ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་གཞན་ལས་ནོད་པས་ཁྲེལ་ཡོད་སྐྱེ་བའི་དགོས་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་སྒྲུབ་པ་ནི། ངེས་པར་ཐར་པ་འདོད་རྣམས་ཀྱིས། ཞེས་སོ། །བསྒྲུབ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། སོ་སོར་ཐར་པ་རྟག་ཏུ་བསྲུང༌། །ཞེས་པའོ། །སོ་ཐར་རྙེད་པར་དཀའ་བ་ནི། བསྐལ་པ་བྱེ་བ་རྣམས་སུ་ཡང༌། །སོ་སོར་(༡༠ན)
ཐར་པ་ཐོས་པ་དང༌། །གཟུང་དང་འཛིན་པ་རྙེད་དཀའ་སྟེ། །སྒྲུབ་པའང་ཤིན་ཏུ་རྙེད་པར་དཀའ། །ཞེས་སོ། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་འབྱུང་བ་ནི་བདེ་བ་ཐམས་ཅད་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་འབྱུང་བ་བདེ། །ཆོས་བསྟན་པ་ཡང་བདེ་བ་ཡིན། །དགེ་འདུན་མཐུན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། །ཆོ་ག་དང་ལྟ་བ་དང་འཚོ་བ་མཐུན་པ་བཞིའི་རོ་གཅིག་པའོ། །དེ་ལྟར་མཐུན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱོགས་མི་བྱེད་པའི་དཀའ་ཐུབ་བསླབ་པ་གསུམ་ནི། སྡུག་བསྔལ་མཐའ་དག་སྤང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་བདེ་བའོ། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པ་ལས་བདེ་བ་ཐོབ་པ་ནི། འཕགས་པ་རྣམས་ནི་མཐོང་བ་བདེ། །དམ་པ་དག་དང་འགྲོགས་པ་བདེ། །ཞེས་སོ། །སྡིག་གྲོགས་སྤངས་ན་བདེ་བ་ཡིན། །བྱིས་པ་རྣམས་ནི་མ་མཐོང་ན། །རྟག་ཏུ་བདེ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པ་ཡང་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆེ་བ་ལ་བརྟེན་དགོས་པ་ནི། རྒྱུད་ལ་ཏིང་འཛིན་རྣམ་དག་སྐྱེ་བ་ལ། དགེ་བཤེས་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་མཐོང་བ་བདེ་ཞིང༌། རྒྱུད་ལ་ལྷག་མཐོང་ཁྱད་པར་ཅན་སྐྱེ་བ་ལ་དགེ་བཤེས་མང་དུ་ཐོས་པ་མཐོང་བའམ་བསྟེན་པ་བདེ་ཞིང༌། དགེ་བཤེས་མཚན་ཉིད་པ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བདེན་པ་མཐོང་བ་ལ་ཡང་སྲིད་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་དགྲ་བཅོམ་ པ་དག་མཐོང་བ་བདེའོ། །མྱང་འདས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་བདེ་བ་ནི། ཁྲུས་ལ་སོགས ་པའི་འཇུག་ངོགས་བདེ་བ་ནི་ཆུ་ཀླུང་ནས་ཆུ་ལ་ སོགས་པ ་ལེན་པར་བདེ་བ་བཞིན། ལམ་བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་(༡༠བ)
འཇུག་ངོགས་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་གྲོལ་གྱི་མྱང་འདས་བསྒྲུབ་པ་བདེ་བའོ། །དེ་ཡང་ཚོགས་སྦྱོར་གྱིས་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་གོམས་བའི་སྐྱེ་བོ་བདེ་བ་དང༌། མཐོང་སྒོམ་གྱི་ལམ་ནས་ཤེས་རབ་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་བདེ་བ་དང་མི་སློབ་ལམ་ནས་ངའོ་ང་རྒྱལ་ཟད་པ་བདེ་བའོ། །ད་ནི་སྒྲུབ་བྱེད་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་གནས་པ་བདེ་བ་ནི། ངེས་པར་བྱས་ཤིང་དབང་པོ་དུལ་བ་དག །དགོན་པ་ཞི་བ་རྣམས་སུ་རྒས་གྱུར་ཅིང༌། །མང་དུ་ཐོས་པ་ནགས་ཀྱི་ནང་དག་ཏུ། །ལང་ཚོ་ཡོལ་བ་རྣམས་ཀྱི་གནས་པ་བདེ། །ཞེས་པ་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་ལས་འཕྲོས་པའི་ཚུལ་བརྗོད་པར་བྱས་ཏེ། དང་པོ་དབྱེ་བ་ནི། སྟན་ཅིག་པ་དང༌། བསོད་སྙོམས་པ་དང༌། ཕྱིས་མི་ལེན་པ་དང༌། ཆོས་གོས་གསུམ་པ་དང༌། ཕྱིང་པ་བ་དང༌། ཕྱགས་དར་ཁྲོད་པ་དང༌། ཤིང་དྲུང་པ་དང༌། དགོན་པ་པ་དང༌། བླ་གབ་མེད་པ་དང༌། དུར་ཁྲོད་པ་དང༌། གཞི་ཇི་བཞིན་པ་དང༌། ཙོག་པུ་པའོ། །དེའི་དང་པོ་གསུམ་ནི་ཟས་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། དེའི་འོག་མ་གསུམ་ནི་གོས་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། ཤིང་དྲུང་པ་ལ་ སོགས་པ ་ལྔ་ནི་གནས་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། ཐ་མ་སྤྱོད་ལམ་ལ་བརྟེན་པ་སྟེ་བཞིར་འདུས་པ་ཡིན་ནོ། །སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་གང་ཟག་ལ་བསྔགས་ན། འདོད་ཆགས་ཀྱི་སེམས་ཀུན་ཏུ་གདུང་བར་སྤྱོད་པ་ལ་བསྔགས་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་དང་མཚུངས་ལྡན་གྱི་སྤྱོད་པས་ཆགས་པ་སྤངས་པར་ནུས་པའོ། །ཞེ་སྡང་གི་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་དངོས་རྒྱུ་ཡིད་མི་བདེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་འདི་རིམ་པ་བཞིན་དུ་གང་གི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་ནི། དུས་རུང་གི་ཟས་དང་དུས་སུ་ཡང་ཟ་བ་(༡༡ན)
ལ་ཆགས་པའི་གཉེན་པོར་ཆུའི་མཐའ་ཅན་དང་སྟན་གྱི་མཐའ་ཅན་གྱི་སྟན་ཅིག་པ་དང༌། མགྲོན་དུ་བོས་པ་ལ་ཆགས་པའི་གཉེན་པོར་བསོད་སྙོམས་པ་སྟེ་སྒོ་ཐར་ཆགས་པ་དང་གྲངས་སུ་ཆད་པའོ། །ཡང་ཡང་དུ་བྱིན་ལེན་བྱེད་པ་ལ་ཆགས་པའི་གཉེན་པོར་ཕྱིས་མི་ལེན་པ་དང༌། ལྷག་པོ་དང་མཁོ་བའི་གོས་ལ་ཆགས་པའི་གཉེན་པོར་ཆོས་གོས་གསུམ་པ་དང༌། དར་གོས་ལ་ཆགས་པའི་གཉེན་པོར་ཕྱིང་བ་པ་དང༌། གོས་བཟང་ལ་ཆགས་པའི་གཉེན་པོར་བོར་བ་དང༌། དུས་ཚིགས་ཀྱི་ཕྱགས་དར་ཁྲོད་པ་དང༌། བསྐོར་བ་ལ་ཆགས་པའི་གཉེན་པོར་ཤིང་དྲུང་པ་དང༌། གྲོང་པའི་ཁྱེའུ་དང་བུད་མེད་ལ་ཆགས་པའི་གཉེན་པོར་དགོན་པ་དང༌། སྟེང་གཡོགས་ལ་ཆགས་པ་བཅས་པའི་གཉེན་པོར་བླ་གབ་མེད་པ་དང༌། ནང་སེམས་ཅན་ལ་ཆགས་པའི་གཉེན་པོར་དུར་ཁྲོད་པ་དང༌། གནས་མལ་འདོམ་པ་ལ་ཆགས་པའི་གཉེན་པོར་གཞི་ཇི་བཞིན་པ་དང༌། ཉལ་བ་དང་ཕྲེས་པ་ལ་ཆགས་པའི་གཉེན་པོར་ཙོག་པུའོ། །འདི་ལྟར་བྱས་པས་སེམས་དགེ་བ་ལ་བཀོལ་དུ་རུང་བས་ན་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་སྨོས་ལ། དགོན་པ་དང་ཤིང་དྲུང་དུ་ནི་མང་དུ་ཐོས་པ་དག་གནས་ན་སེམས་གནས་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་གྱིས་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྦྱངས་ཡོན་ལེན་པའི་ཆོ་ག་ནི། སྟོན་པའི་སྐུ་གཟུགས་དགེ་སློང་དང་བཅས་པ་སྤྱན་དྲངས་ཏེ་སྟེན་པ་ལ་མཆོད་པ་དང༌། ཕྱག་གསུམ་བྱ་ཞིང༌། དགེ་སློང་ལ་རྒན་ན་ཕྱག་གསུམ་བྱ་ཞིང༌། བཙུན་པ་དགོངས་སུ་གསོལ་ནས་སྐྱབས་འགྲོ་རྩོམ་བྱེད་དུ་བྱས་ཏེ་ཇི་སྲིད་འཚོ་བའམ། དུས་ཚིག་གིས་བཅད་པར་སྟན་གཅིག་པ་ལ་(༡༡བ)
སོགས་པ ་ཆེ་གེར་བཙུན་པས་བཟུང་དུ་གསོལ་ཞེས་ལན་གསུམ་བཟླས་ཤིང༌། ཐབས་ལེགས་དང༌། རང་དུས་འདས་པ་གཏོང་བའོ། །དེ་ལྟར་མཆོད་པར་བརྗོད་པས་བར་ཆད་བསལ་ཞིང་ཕན་ཡོན་གྱིས་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་ནས། ལེ་ལོའི་དབང་གིས་སྒྲུབ་མི་ནུས་པ་བསལ་བ་ལ་ཡང་དག་པར་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་དགོས་པར་བསྟན་པ་ནི། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་སོ་ག་རྣམས་ཀྱི་འདས་པ་དང་ལྷག་མ་ཇི་ཙམ་པ་དེ་ཙམ་མོ། །འདིར་དུས་བརྗོད་པའི་དགོས་པ་ཅི་ཞེ་ན། འཁོར་བའི་རྒྱུ་ལས་ཉོན་ཡིན་ལ། དེ་རྟག་འཛིན་ལས་བྱུང་ཞིང༌། དེའི་གཉེན་པོ་མི་རྟག་པ་ཡིན་པས། མི་རྟག་པ་ལ་ཡང་སྐད་ཅིག་གིས་མི་རྟག་པ་ནི་སྣང་ཡང་མ་ངེས་པས་གཉེན་པོར་མི་འགྱུར་ལ། རྒྱུན་གྱིས་མི་རྟག་པ་མདོ་འདོན་པའི་ཚེ་དུས་འདས་འབྱུང་བརྗོད་པས་ནི་ཚེ་ཟད་པ་བརྗོད་པ་ལ་རྣ་བ་གཏོད་པས་རྒྱུན་གྱི་མི་རྟག་པ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བ་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་རྟོགས་པ་དང༌། གསོ་སྦྱོང་མི་ཉམས་པ་དང༌། ལྷག་པར་གསོ་སྦྱོང་བཅུ་བཞི་པ་དང༌། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཤོལ་གྱི་ཟླ་བ་དང་བཅས་པ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དུས་ནི་མྱུར་བར་མི་རྟག་པ་དེའི་ཕྱིར། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་རྒ་བ་དང་འཆི་བ་མངོན་པར་འོང་ཞིང༌། སྟོན་པའི་བསྟན་པ་ཡང་འཇིག་པར་འགྱུར་བས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་གིས་བག་ཡོད་པས་རྣལ་འབྱོར་དུ་བྱའོ། །ཞེས་པས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་ལོ་ལྔ་སྟོང་དུ་གནས་པ་ལས་ལྔ་བརྒྱ་པ་ཕྲག་བཞི་ནི་དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་བཞིའི་དུས་སོ། །ལྔ་བརྒྱ་པ་ཕྲག་གཉིས་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་དུས་ཏེ། ལྷག་མཐོང་དང་ཞི་གནས་ཀྱི་དུས་སོ། །ལྔ་བརྒྱ་པ་ཕྲག་གསུམ་ནི་ལུང་སྡེ་སྣོད་གསུམ་(༡༢ན)
གྱི་དུས་སོ། །ལྔ་བརྒྱ་པ་ཕྲག་གཅིག་ནི་རྟགས་ཙམ་འཛིན་པ་སྟེ་ཚེ་ལོ་ལྔ་བཅུ་པའི་དུས་ཏེ། ཚེ་ལོ་བཅུ་པ་ནས་རྟགས་ཙམ་འཛིན་པ་ཡང་མེད་པར་བཞི་བཅུ་སུམ་ཅུ་ཉི་ཤུའི་བར་ནས་ཚེ་ལོ་བཅུ་པའི་བར་མཚོན་ནད་མུ་གེའི་བསྐལ་པས་ཚེ་སྤྱོད་ཐུང་ངུར་བྱེད་པའོ། །དེང་སང་འགའ་ཞིག་མངོན་པར་རྟོག་པ་ཞི་གནས་ཀྱི་དུས་ཡིན་པར་འདོད་ཀྱང༌། དོན་ཚད་རྟགས་ཙམ་གྱི་དུས་ཡིན། འཛམ་བུའི་གླིང་ཆུང་ངུ་འདི་ལས་འཕགས་པའི་ཡུལ་ནས་རྒྱ་ནག་ སོགས་རིམ་པ ་ལྟར་ལྔ་བརྒྱ་པ་ཕྲག་རྣམས་འཕར་ཞིང་འགྲོའོ་ཞེས་བཤད་པ་འདུལ་མངོན་གྱི་ལུགས་ལ་མེད་ཀྱི། དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ སོགས་ནས་ཆོས་ཀྱི་རྐང་པ ་བཞིས་དུམ་བུ་བཅུ་གཉིས་སུ་འགྲོའོ་ཞེས་ཡོད་པར་གྲགས། དེ་ལྟར་བག་ཡོད་སྲུང་བའི་ཕན་ཡོན་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་དང༌། གཞན་ཡང་དགེ་བའི་ཆོས་གང་དག་བྱང་ཆུབ་དེ་དང་མཐུན་པའི་དགེ་བའི་ཆོས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་རྣམས་ཀྱང་བག་ཡོད་པས་འཐོབ་བོ། །དེ་ཡང་དགེ་འདུན་གྱི་ཀློག་པ་དང་སྤོང་བ་རྣམ་པར་དག་པར་བྱེད་པ་ནི་ལས་གང་ལ་རག་ལས་ལ། ལས་དེ་དག་ནི་མཚམས་ནང་དུ་གཏོགས་པའི་དགེ་འདུན་ཐམས་ཅད་མ་འདུས་ན་མི་འཆགས་ལ། ན་བ་ལ་ སོགས་པས་ཡོངས་སུ་འདུ་བའི་རྐྱེན་དང་མི་ལྡན་ན་མ་འདུས་པ ་རྣམས་ཀྱི་འདུན་པ་བླངས་པས་གྲུབ་པར་བསྟན་ལ། དེའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་འཁོར་ལ་སྒྲོགས་པའི་དགེ་འདུན་ཡིད་ཀྱི་དོན་ཉུང་བ་ཡིན་པས། བསླབས་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་ལས་(༡༢བ)
གལ་ཆེ་བ་མེད་པས་གསོ་དགག་ལ་ སོགས་པ ་ལས་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་བྱ་བ་ཅི་ཡང་མེད་པས་མི་འདུ་བ་དགག་པའི་དོན་དུ་དགེ་འདུན་ཀྱི་ཐོག་མར་བྱ་བ་ཅི་ཡོད། ཅེས་དྲིས་ནས། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་ལས་ལམ་ལྷགས་པ་རྣམས་ལ་ལས་ལ་མི་མཐུན་པ་སྤོང་བའི་དོན་དུ་འདུན་པ་དང༌། འདུན་པ་འབུལ་བྱེད་སྣོད་དུ་རུང་བའི་དོན་དུ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དྲིས་ཤིག བསྐོས་པས་དྲིས་ནས་གནས་བརྟན་གྱིས་བླངས་པ་ཡང་དགེ་འདུན་གྱི་དབུས་སུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ད་ནི་སྐབས་སུ་བབ་པའི་མདོ་ཉིད་འདོན་པར་བྱེད་པ་ལ། ཆོས་ཀྱི་ལུང་དབོག་པར་བྱ་དགོས་པས། ཤཱཀྱ་སེང་གེ་དེ་ལ་ནི། །སོར་མོ་བཅུ་ཡི་ཐལ་སྦྱར་ཏེ། །སོ་སོར་ཐར་པ་གདོན་པར་བྱ། །གདུལ་བྱ་འདུལ་བའི་དོན་དུ་འདུད་པའམ་འདོན་པ་པོ་ང་ལས་ཉོན། ཉན་ནས་བསྒྲུབས་དགོས་པར་བསྟན་པ་ནི། ཐོས་ནས་དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་ཡི། །ཇི་སྐད་གསུངས་བཞིན་བསྒྲུབ་བྱ་ཞིང༌། །ཁ་ན་མ་ཐོ་ཕྲ་རྣམས་ལ། །བརྟུན་ཅིང་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་གྱིས། །བརྟུན་1པ་ནི་འབད་པ་སྟེ་སྒྲིམ་1པར་བྱེད་པ་ཉིད་གྱིས་ཤིག སེམས་རྟ་དམུ་རྒོད་འདྲ་བ་ལ། ཁ་ལོན་སྲབ་གཟེར་བུ་བཏབ་པ་ལྟ་བུའི་བསླབ་པ་རིན་པོ་ཆེ་ལ་གཅེས་སྤྲས་སུ་བྱེད་དགོས་པ་ནི། རྟག་ཏུ་འབད་པས་འདའ་བ་ཡི། །སེམས་རྟ་ཁ་བླན་དཀའ་བ་ལ། །མཐུན་པའི་གཟེར་རྣོན་བརྒྱབ་པ་ཡི། །སྲབ་ནི་སོ་སོར་ཐར་འདི་ཡིན། །ཕན་ཡོན་ཆེ་བའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་བསྒྲུབ་པར་འདོད་པའི་སྐྱེས་བུ་ཆེ་བ་གང་དག་རིགས་པར་སྨྲ་བའི་ངག་ཙམ་གྱིས་སྤང་བྱ་ལས་ལྡོག་ཅིང་བསླབ་མཚམས་ལས་མི་འདའ་བ་དེ་དག་མིའི་རྟ་ཅང་ཤེས་བཟང་པོ་དང་(༡༣ན)
འདྲ་སྟེ། ཕ་རོལ་གྱི་ཉོན་མོངས་པའི་གཡུལ་ལས་ངེས་པར་བརྒལ་བ་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ། །མ་བསྒྲུབ་པའི་ཉེས་དམིགས་ནི། མུ་སྟེགས་ཅན་ སོགས་སུ་ལ་སྲབ་འདི་མེད་པ ་དང༌། ནམ་དུའང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་འདོད་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་དག་ཉོན་མོངས་པའི་གཡུལ་གྱིས་དཀྲུགས་ནས་སེམས་དང་ཤེས་རབ་གྱི་བསླབ་པ་འཇོག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བྲལ་བས་འཁོར་བར་རྣམ་པར་འཁྱམས་པར་འགྱུར་རོ། །ད་ནི་མདོ་འདོན་པ་ཉིད་ལ། གསོལ་བ་དང༌། གླེང་གཞི་དང༌། ཕམ་པ་དང༌། ལྷག་མ་དང༌། མ་ངེས་པ་དང༌། རིམ་གྱིས་འདོན་པ་ལས། དང་པོ་གསོལ་བ་ནི། དགེ་འདུན་བཙུན་པ་རྣམས་གསན་དུ་གསོལ། དེང་དགེ་འདུན་གྱི་གསོ་སྦྱོང་བཅུ་བཞི་པའམ་བཅོ་ལྔ་པ་ལགས་ཏེ། གལ་ཏེ་དགེ་འདུན་གྱིས་དུས་ལ་བབ་ཅིང་བཟོད་ན་དགེ་འདུན་གྱིས་གནང་བར་མཛོད་ཅིག་དང༌། དེང་དགེ་འདུན་གསོ་སྦྱོང་མཛད་དེ་སོ་སོར་ཐར་པའི་མདོ་གདོན་པ་གདོན་ཏོ། །འདི་ནི་གསོལ་བའོ། །གླེང་གཞི་འདོན་པ་ལ། དང་པོ་གླེང་གཞི་རྣམ་པར་བཞག་པ་བརྗོད་ཅིང་ལུང་འབོག་པ་ནི། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་སྙན་པར་བོས་ནས། བདག་ཅེས་ཚོགས་པ་མཐུན་པས་གསོ་སྦྱོང་བྱ་སྟེ། སོ་སོར་ཐར་པའི་མདོ་འདོན་པ་འདོན་གྱི་དྲང་པོར་བསྒྲུབས་པས་རྒྱུ་དང་འགལ་བ་བཟློག་སྟེ། ཉན་པ་པོ་ཁྱེད་ཅག་སུ་ལ་ལྟུང་བ་ཡོད་པ་དེ་མཐོལ་ཞིག ལྟུང་བ་མེད་ན་ཅང་མ་སྨྲ་ཞིག ཅང་མ་སྨྲ་ན་འདོན་པ་པོ་བདག་གིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་ཡོངས་སུ་དག་པ་གསོ་སྦྱོང་གི་སྣོད་དུ་རུང་བར་རིག་པར་བགྱིའོ། །གླེང་གཞི་རྣམ་པར་བཞག་པའི་ཐབས་ནི། ཇི་ལྟར་(༡༣བ)
གསོ་སྦྱོང་ལ་འཇུག་པའི་ཚེ་དགེ་སྦྱོང་གི་ལྟུང་བ་ཕྱིར་བཅས་ཤིང་བཤགས་ནས་ཡུལ་དེས་མཐོང་སྡོམ་སོ་སོར་དྲིས་ནས་ཕྱིར་འཆོས་པའི་དགེ་སློང་གིས་དག་པར་ལན་བཏབ་པ་དེ་བཞིན་དུ་མདོ་འདོན་པའི་དགེ་སློང་གིས་འཁོར་འདི་ལྟར་བུར་ཡང་ལན་གསུམ་གྱི་བར་དུ་བསྒྲགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ།།ཡང་དགེ་སློང་གང་ཡང་རུང་བས་དགེ་སློང་གིས་འཁོར་འདི་ལྟར་བུར་ལན་གསུམ་གྱི་བར་དུ་དག་པར་བསྒྲགས་པ་ན་ལྟུང་བ་ཡོད་པ་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ངེས་པའམ། ངེས་ནས་ཐོལ་བ་དང༌། ཡིད་གཉིས་ལ་བྱིན་གྱིས་མི་རློབ་པ་ནི། མི་མཐོལ་ན་དེས་ཤེས་བཞིན་དུ་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་ཤེས་བཞིན་དུ་རྫུན་དུ་སྨྲ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རང་བཞིན་དང་འབྲེལ་བ་ཡིན་པའི་མངོན་མཐོ་ངེས་ལེགས་གཉིས་ཀར་གྱི་བར་དུ་གཅོད་པའི་ཆོས་སུ་གསུངས་སོ། །རྒྱུད་མ་དག་ན་བསླབ་པ་འཁྲུལ་བ་དང་བཅས་པས་ལས་ལ་སྒྲིབ་པའི་ཉེས་དམིགས་ཀྱང་ཡོད་ལ། དག་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། དེ་བས་ན་དགེ་སློང་ལྟུང་བ་བྱུང་བ་རྣམ་པར་དག་པར་འདོད་པས། ལྟུང་བ་ཡོད་ལ་དྲན་ཅིང་མཐོང་བ་མཐོལ་བར་བྱའོ། །མཐོལ་ན་དེ་བདེ་བ་ལ་རེག་པར་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །མ་དག་པའི་ཉེས་དམིགས་ནི། མ་མཐོལ་མ་བཤགས་ན་ནི་མི་འགྱུར་རོ། །གླེང་གཞི་འདོན་པའི་མཇུག་བསྡུ་བ་ནི། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་འདོན་པ་པོ་བདག་གིས་སོ་སོར་ཐར་པའི་མདོ་འདོན་པའི་རྒྱུའམ་ཐབས་ཀྱི་གླེང་གཞི་བཏོན་ཟིན་ཏོ། །རྣམ་པར་བཞག་པ་བསྒྲགས་པ་ནི་གླེང་གཞི་འདོན་པ་དེ་ལ། འདོན་པ་པོ་བདག་གིས་ཡུལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་ལ་དྲི་བའི་ཚུལ། ཅི་གསོ་སྦྱོང་བཅུ་བཞི་པ་(༡༤ན)
འདི་ཉན་པ་པོ་ཁྱེད་ཅག་ལྟུང་བ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་དག་གམ་ཞེས་དྲི་བ་དང་པོར་བསྟན་ཏེ། ཅི་འདི་ལ་ཁྱོད་ཡོངས་སུ་དག་གམ་ཞེས་ལན་གཉིས་ལན་གསུམ་དུ་ཡོངས་སུ་འདྲིའོ། །འདི་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་ཡོངས་སུ་དག་ན་འདི་ལྟར་ཀྱང་མི་སྨྲ་བས་དེ་དེ་བཞིན་དུ་འཛིན་ཏོ། །