རྡོ་རྗེའི་གནས་དང་པོ། གཞི་གཏན་ལ་དབབ་པའི་རིམ་པ་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ།
༄༅། །པ དྭ རྠ ར ཏྣ སྱ ཀོ ཥ ནཱ མ གུ ཧྱ ནུ ཏ རཱཾ ཤུ ཀཱ ཤཾ བཛྲ ག རྦ སྱ སྠཱ ན བཻ རོ ཙ ན བི ཛ ཧཱ རམ྄།
༄༅། །གསང་བ་བླ་ན་མེད་པ་འོད་གསལ་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོའི་གནས་གསུམ་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཚིག་དོན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཅེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། །
༄༅། །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། པ་དཱརྠ་རཏྣ་སྱ་ཀོ་ཥ་ནཱ་མ། བོད་སྐད་དུ། ཚིག་དོན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཅེས་བྱ་བ། དཔལ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གདོད་མའི་མགོན་པོ་ཆོས་དབྱིངས་མཁའ་ལ་ཀུན་གྱི་སྔོན་རོལ་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་ཕུན་ཚོགས་མཆོག་ལྔའི་རང་བཞིན་ཅན། །ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཡོན་ཏན་རབ་རྫོགས་འོད་གསལ་དཀྱིལ་འཁོར་འཕྲིན་ལས་འོད་ཟེར་སྟོང་འཕྲོ་བས། །སྲིད་ཞིའི་ཐར་གླིང་སྣང་བར་མཛད་དེ་ཐོག་(༢)མ་མེད་དུས་ལམ་སྟོན་སྔོན་མེད་འཁོར་འདས་ཀུན་གྱི་དཔལ་དུ་ཤར། །བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས་ཉིན་མོར་བྱེད་དེས་བདག་བློའི་གེ་སར་འདབ་སྟོང་གཡོ་བ་ཀུན་ནས་དགའ་བའི་གཙུག་གིས་མཆོད། །དཔག་མེད་ཐུགས་རྗེའི་སྤྲིན་ཚོགས་མངའ་བས་འགྲོ་ལ་ཕན་བདེའི་ཆར་འབེབས་ཤིང་། །མཁྱེན་བརྩེའི་འབྲུག་སྒྲ་ཕྱོགས་ཀྱི་མཐར་ཁྱབ་ཡེ་ཤེས་གློག་ཕྲེང་གསལ་བར་ཁྱབ། །དུས་གསུམ་རྒྱལ་བའི་རྣམ་འཕྲུལ་གཅིག་བསྡུས་དཔལ་མགོན་བླ་མའི་ཚོགས་རྣམས་དང་། །མཁའ་འགྲོ་དམ་ཅན་རྒྱ་མཚོའི་ཚོགས་ཀྱིས་དེ་རིང་བདག་བློའི་པད་མཚོར་སྐྱོངས། །གདོད་ནས་རྣམ་དག་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཀྱང་ཚུ་རོལ་མཐོང་བའི་ཡུལ་མིན་ལ། །མ་ལུས་འགྲོ་ཀུན་རྗེས་སུ་ཞུགས་ཀྱང་སྲིད་ཞིའི་དྲི་མས་མ་གོས་ཤིང་། །མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་ཞི་བ་བརྙེས་ཀྱང་ཆོས་མཆོག་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་ལ། །དག་དང་མ་དག་གཉིས་སུ་མེད་ཀྱང་དག་པ་མངོན་དུ་གྱུར་ལ་འདུད། །ཤེས་བྱའི་མཁའ་དབྱིངས་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེའི་གཞིར། །རྒྱལ་བའི་དམ་ཆོས་གཟའ་སྐར་གྲངས་མེད་ལས། །གསང་སྔགས་བླ་མེད་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོའི་གནས། །ཚིག་དོན་རིན་ཆེན་མཛོད་ཀྱི་རྣམ་བཤད་བྱ། །
གང་གི་ཚེ་གདོད་མའི་དབྱིངས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཕོ་བྲང་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དཔལ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་ནས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་དག་གི་འབྲས་བུའི་མཆོག་མཐར་ཐུག་པ་ནི་རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ལས་འོད་གསལ་(༣)རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོའི་ཐེག་པ་བླ་ན་མེད་པ་འདི་ཡིན་ཏེ། དེའི་གནས་ངེས་པ་འོད་གསལ་མཆོག་ཏུ་མི་འགྱུར་བའི་རྒྱུད་བཅུ་བདུན་མན་ངག་བརྒྱ་དང་བཅུ་དགུའི་ཚོགས་དང་བཅས་པ་ལས། འདིར་སྐལ་ལྡན་ཚེ་གཅིག་གིས་ཐར་པ་བསྒྲུབ་པའི་དོན་དུ་རྒྱུད་དང་མན་ངག་གི་དོན་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ལག་ལེན་དུ་བསྟན་ན། གཞི་དང་འཁྲུལ་ཚུལ་ཁྱབ་ཚུལ་དང་། །གནས་དང་ལམ་དང་སྒོ་དང་ཡུལ། །ཉམས་ལེན་ཚད་དང་བར་མ་དོ། །གྲོལ་ས་ཉིད་དང་བཅུ་གཅིག་གོ། །དེ་ལ་རྟོགས་ཏེ་སངས་རྒྱས་མ་བྱུང་། མ་རྟོགས་ཏེ་སེམས་ཅན་མ་བྱུང་བའི་སྔོན་རོལ་ན་གཞི་དངོས་པོ་གཤིས་ཀྱི་གནས་ལུགས་བསྟན་པ་དང་། དེ་ལས་སེམས་ཅན་གྱི་འཁྲུལ་ཚུལ་བསྟན་པ་དང་། འཁྲུལ་དུས་གཞི་དེས་ཁྱབ་ཚུལ་བསྟན་པ་དང་། གནས་གང་ལ་བརྟེན་པ་དང་། དེའི་སྣང་བ་ཆེན་པོ་ལམ་གང་ལས་འབྱུང་བ་དང་། སྒོ་གང་ལས་འཆར་བ་དང་། ཡུལ་གང་ལ་སྣང་བ་དང་། དེ་ཉམས་སུ་ཇི་ལྟར་བླང་བ་དང་། རྟགས་ཚད་ངེས་པས་གཏན་ལ་དབབ་པ་དང་། ཉམས་ལེན་མ་རྫོགས་ན་བར་དོར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒྲོན་མ་བསྟན་པ་དང་། དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐར་ཐུག་གྲོལ་ས་ཆེན་པོ་གང་ཡིན་པ་བསྟན་པ་དང་བཅུ་གཅིག་གིས་རྡོ་རྗེའི་གནས་མདོར་བསྟན་པ་སྟེ་ཚུལ་འདི་ནི་བསྟན་བཅོས་འདིའི་ལུས་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་ཐལ་འགྱུར་ལས། སེམས་ཅན་འཁོར་བའི་ཐོག་མ་གང་། །འདས་པའི་ཐོག་མ་གང་གིས་བཟུང་། །སངས་རྒྱས་མ་འཁྲུལ་གནད་འདི་ཅི། །སེམས་ཅན་འཁྲུལ་པ་ཅི་ལས་བྱུང་། །རང་རིག་ཡེ་ཤེས་གནས་ས་གང་། །དེ་ཉིད་ལམ་ཡང་གང་ལས་བྱུང་། །ཡེ་ཤེས་འཆར་བའི་སྒོ་ནི་ཅི། །སྒྲོན་མའི་གནད་ནི་ཇི་ལྟ་བུ། །དེ་ཡི་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟར་སྣང་། །ཡུལ་གྱི་གནད་ནི་གང་ལ་འཆར། །དེ་རྟེན་ཁྱབ་པར་གང་གིས་སྒྲུབ། །བློ་རིམ་གནད་ནི་ཇི་ལྟ་བུ། །ཉམས་སུ་ཇི་ལྟར་ལེན་པ་ལགས། །དེ་ཡི་རྟགས་དང་ཚད་གནད་ཅི། །བར་མ་དོ་ཡི་སྣང་བ་ཅི། །རང་སེམས་གྲོལ་བ་གང་དུ་གྲོལ། །གྲོལ་ནས་ཐུགས་རྗེ་ཇི་ལྟར་འབྱུང་། །ཞེས་པ་དང་། མུ་ཏིག་རིན་པོ་ཆེ་ཕྲེང་བའི་རྒྱུད་ལས། ཇི་ལྟར་བརྗོད་བྱ་ཐམས་ཅད་ཀུན། །བགྲང་བ་ཙམ་དུ་ཟད་མོད་ཀྱང་། །མདོ་ནི་ཟབ་མོའི་དོན་དུ་བསྡུས། །གནས་ལུགས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཀྱང་། །ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་གསུམ་ཡིན་ནོ། །འཁྲུལ་གཞི་རྣམ་པ་མང་བཤད་ཀྱང་། །ལྷུན་གྲུབ་དང་ནི་ཐུགས་རྗེའོ། །རང་གནས་སྐུ་རིག་ཡེ་ཤེས་སོ། །གནས་པ་ཐུགས་ཏེ་ཙིཏྟའི་དཀྱིལ། །ལམ་ནི་རྩ་བཞི་འགྱུར་བྱེད་རླུང་། །འཆར་བྱེད་སྒོ་ནི་མིག་སོགས་སོ། །ནམ་མཁའ་རྐྱེན་བྲལ་ཡུལ་དུ་འདུས། །ཉམས་སུ་ཇི་ལྟར་བླང་ཞེ་ན། །ཁྲེགས་ཆོད་དང་ནི་ཐོད་རྒལ་ལོ། །ཚད་ནི་གདེང་བཞིའི་རྣལ་འབྱོར་ཉིད། །བར་དོ་མ་བུ་གཉིས་སྦྱོར་རོ། །གྲོལ་ས་ཉིད་ནི་ཐོག་མའོ། །ཞེས་སོ། །
ད་ནི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ། རྡོ་རྗེའི་གནས་དང་པོ། རྟོགས་ཏེ་སངས་རྒྱས་མ་བྱུང་། མ་རྟོགས་ཏེ་སེམས་ཅན་མ་བྱུང་བའི་སྔོན་རོལ་ན། (༤)གཞི་དངོས་པོ་གཤིས་ཀྱི་གནས་ལུགས་དང་དེ་ལས་གཞི་སྣང་གི་སྣང་ལུགས་གཏན་ལ་དབབ་པར་བྱ་སྟེ། ཀློང་དྲུག་པ་ལས། ཀྱེ་སྟོན་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ། ཐོག་མ་སྟོན་པ་ཉིད་མེད་པའི་སྔོན་རོལ་ན་འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་མ་གྲུབ། སངས་རྒྱས་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་སྔོན་རོལ་ན་གཞི་འདི་ཇི་ལྟར་གནས་པ་ལགས་ཞེས་པས། འདི་བསྟན་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཡེ་ཐོག་གཞིའི་གནས་ལུགས། དེ་ལས་གཞི་སྣང་གི་འཆར་ལུགས། ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་གྲོལ་ལུགས་སོ། །
དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། གཞི་བདུན་གྱི་རྣམ་གྲངས་སྤྱིར་བསྟན་པ་དང་། ཀ་དག་གི་ཡེ་གཞི་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པའོ། །
དང་པོ་ནི། སྤྱིར་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ལུགས་ཀྱི་གཞིའི་འདོད་ལུགས་བདུན་ལས་མི་འདའ་སྟེ། གཞི་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་འདོད་པའི་ལུགས། གཞི་མ་ངེས་པར་འདོད་པའི་ལུགས། གཞི་ངེས་པ་དོན་གྱི་དངོས་གཞིར་འདོད་པའི་ལུགས། གཞི་ཅིར་ཡང་བསྒྱུར་དུ་བཏུབ་པར་འདོད་པའི་ལུགས། གཞི་ཅིར་ཡང་ཁས་བླང་དུ་བཏུབ་པར་འདོད་པའི་ལུགས། གཞི་སྣ་ཚོགས་སུ་འདོད་པའི་ལུགས། གཞི་ཀ་དག་ཏུ་འདོད་པའི་ལུགས་སོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་ཐལ་འགྱུར་ལས། བབས་ལས་གྲུབ་པའི་གནས་ལུགས་ནི། །གནས་པ་བདུན་གྱི་ཚུལ་ལ་ཡང་། །སྣ་ཚོགས་ངོས་ནས་ལྷུན་གྲུབ་ལ། །འགྱུར་ཚད་ཆ་ནས་ངེས་མེད་པ། །མི་འགྱུར་བ་ལས་ངེས་པ་ཅན། །སྣང་བའི་རྩལ་ནི་ཅིར་ཡང་བསྒྱུར། །ཐམས་ཅད་འབྱུང་ཕྱིར་ཁས་ལེན་བཅས། །འཁྲུལ་པ་དག་ཕྱིར་ཀ་དག་ལ། །སྣང་ཚུལ་ཐ་དད་ཁྲ་བོར་འདོད། །འདི་ལྟར་འདོད་པའི་བྱེ་བྲག་ལས། །རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ཅིར་སྣང་ཕྱིར། །ཐ་དད་འདོད་པ་གྲངས་མང་ཡང་། །གནས་པ་བབས་ཀྱི་ལྟ་བ་ལ། །གཅིག་མེད་གཉིས་མེད་གང་དང་བྲལ། །ཞེས་དང་། ཀློང་དྲུག་པ་ལས། ཐོག་མ་བབས་ཀྱི་གྲུབ་པའི་གཞི། །ཡོད་ནི་གཅིག་ལས་མེད་པ་ལ། །འཁྲུལ་པར་སྣང་བའི་ཕྱོགས་དག་ནས། །རྟོག་ཚོགས་རྣམས་ཀྱིས་གཏན་ཕབ་ན། །རིམ་པ་བདུན་གྱི་ཚུལ་དུ་སྣང་། །རིམ་པ་བདུན་གྱི་སྣང་བ་ཡང་། །ངོ་བོ་གཅིག་གི་སྣང་ཚུལ་ལས། །གཅིག་མ་ཤེས་པས་དེ་ལྟར་སྣང་། །འོན་ཀྱང་དེ་དོན་འདི་ལྟ་སྟེ། །ལྷུན་གྲུབ་ཉིད་དུ་གནས་པ་ལ། །སྣ་ཚོགས་འདུས་པའི་སྙིང་པོར་སྣང་། །ངེས་པ་མེད་པར་གནས་པ་ལ། །འགྱུ་བྱེད་ཡིད་བཅས་རྣམ་པར་སྣང་། །ངེས་པ་རང་ངོར་གནས་པ་ལ། །དྲན་བྱེད་འཕོ་བ་མེད་པར་སྣང་། །བསྒྱུར་དུ་བཏུབ་པར་གནས་པ་ལ། །འབད་དེ་བློ་ཡི་རྣམ་པར་སྣང་། །ཅི་ཡི་ངོ་བོར་གནས་པ་ལ། །གང་སྣང་རང་གི་ངོ་བོར་སྣང་། །ཁྲ་བོ་དག་ཏུ་གནས་པ་ལ། །སྣ་ཚོགས་སོ་སོའི་ཚུལ་དུ་སྣང་། །ཀ་ནས་དག་པར་གནས་པ་ལ། །དྲི་མ་ཡེ་ནས་མེད་པར་སྣང་། །འདི་ཀུན་བློ་ཡི་རིམ་པར་སྣང་། །རང་ངོ་ཀ་ནས་དག་པའོ། །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་བདུན་དུ་བསྟན་པ་ཡང་རིག་པ་གཅིག་གི་དོན་འཇལ་བ་ལས་སོ་སོ་ནས་བརྟགས་ཀྱང་རིག་པའི་ངོ་བོ་(༥)ལ་ཚིག་དང་ཡི་གེ་དང་འདོད་ཚུལ་གང་དུའང་མ་གྲུབ་པས་འདི་ཁོ་ནའོ་ཞེས་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ཞེན་པའི་ཁས་ལེན་ནི་འདིར་མི་འདོད། འོན་ཀྱང་ཆ་མཐུན་པ་མ་བསྟན་ན་མི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རེ་ཞིག་བརྗོད་ན། འདི་ལ་གང་ཟག་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གྲུབ་པའི་མཐའ་རྗེས་སུ་འཛིན་པ་དང་ལམ་རྗེས་སུ་འཛིན་པ་གཉིས་ལས། གྲུབ་མཐའ་རྗེས་སུ་འཛིན་པས་གཞི་དྲུག་སྐྱོན་ཅན་དུ་བསྟན་པ་ནི་ཕྱོགས་རེ་ལ་ཞེན་ནས་མཐར་འཛིན་གྱི་ལྟ་བར་ལྟུང་བ་ནི། དམུས་ལོང་དྲུག་གིས་ལྷའི་གླང་པོ་ཆེ་ལ་ལག་པས་ཉུལ་ནས་དབྱིབས་དང་ཁ་དོག་འཇལ་བ་འདྲ་ལ། ལམ་རྗེས་སུ་འཛིན་པས་ཀ་དག་སྐྱོན་མེད་རང་གཞུང་དུ་འདོད་པ་མིག་དང་ལྡན་པས་གླང་པོ་ཆེའི་རང་བཞིན་འཇལ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། འདི་ཀུན་བློ་ཡི་རིམ་པར་སྣང་། །རང་ངོ་ཀ་ནས་དག་པའོ། །ཞེས་སོ། །དེ་ལ་དང་པོ་གཞི་དྲུག་སྐྱོན་ཅན་དུ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅུང་ཟད་བཤད་ན་དྲུག་ལས། དང་པོ་གཞི་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་འདོད་པ་ལ་འདོད་པ་བརྗོད། དེ་དགག །བཀག་པའི་དོན་བསྡུ་བ་དང་གསུམ་ལས་དང་པོ་ནི། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་གནས་ལུགས་ནི་རྒྱ་གར་ཡང་མ་ཆད། ཕྱོགས་གང་དུའང་མ་ལྷུང་། ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཡེ་ནས་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་གནས་པའི་བདག་ཉིད་ཅེའོ། །
དེ་དགག་པ་ནི། ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་ཡོད་ན། གློ་བུར་དྲི་བྲལ་གྱི་འབྲས་བུ་ཡང་དང་པོ་ཉིད་ནས་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་ཡོད་པར་ཐལ་ཏེ། ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་ཡེ་ནས་གྲུབ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ན་སུ་ཡང་གཞི་དེ་ལས་འཁྲུལ་མི་སྲིད་པར་ཐལ་བ་དང་། འཁྲུལ་པ་འདི་འདག་མི་རིགས་པ་དང་། རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་གནས་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཐམས་ཅད་ལྷུན་གྲུབ་ཡིན་ན་འཁོར་བ་ཡང་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་འགྱུར་བས་གྲོལ་བར་མི་རིགས་པ་དང་། རྒྱུ་འབྲས་ཐ་དད་པས་ལྷུན་གྲུབ་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཀློང་དྲུག་པ་ལས། ལྷུན་གྲུབ་སྣ་ཚོགས་གཞི་དེ་ཉིད། །ཡང་དག་གཞི་ཉིད་མ་ལགས་ཏེ། །གལ་ཏེ་ཡིན་ན་འདི་ལྟར་འགྱུར། །འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་འབད་པས་ནི། །གྲོལ་བ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། །མ་རིག་ཉིད་ཀྱིས་སྦགས་པའི་ཕྱིར། །རིག་པ་ཡོད་པས་གྲོལ་གསུངས་ན། །འབྲས་བུ་ཡང་གྲོལ་ཉིད་མི་འགྱུར། །དཔེར་ན་སོལ་བ་ནག་པོ་ལ། །བྱི་དོར་གང་གིས་དཀར་པོ་ཡི། །མདོག་ཏུ་འགྱུར་བར་མི་ནུས་བཞིན། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པས། །ཡང་ན་ལྷུན་གྲུབ་མ་ལགས་སོ། །ཞེས་སོ། །བཀག་པའི་དོན་བསྡུ་བ་ནི། འདིར་དེ་ལྟར་མི་འདོད་དེ། ངོ་བོ་ཀ་ནས་དག་པས་འཁོར་བ་མ་གྲུབ། རང་བཞིན་རྣམ་པར་དག་པས་འདས་པ་མ་གྲུབ། གཉིས་མེད་བསམ་བརྗོད་ལས་འདས་པས་ཡེ་ནས་སྐྱོན་ལས་འདས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་བཞུགས་པ་དེ་ལ་ལྷུན་གྲུབ་འཆར་གཞིར་མཚོན་པ་ཙམ་ལས་རང་མཚན་དུ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དེ་ཉིད་ལས། དེ་ལྟར་གནས་པའི་གཞི་དེ་ལ། །ལྷུན་གྲུབ་མཚོན་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །ཞེས་སོ། །
གཉིས་པ་གཞི་མ་ངེས་པར་འདོད་པ་ལ་ཡང་གསུམ་ལས། (༦)འདོད་པ་བརྗོད་པ་ནི། ངོ་བོ་གང་ཡང་མ་ཡིན་པས་རང་བཞིན་གཅིག་ཏུ་མ་ངེས། བློས་གང་ལྟར་བཏགས་པ་ཙམ་དེར་སྣང་བའོ་ཞེའོ། །དེ་དགག་པ་ནི། བློས་གང་བཏགས་ཡིན་ན་གཞི་དེ་འཁོར་བར་བཏགས་དུས་མྱང་འདས་སུ་མི་རུང་ལ། གཅིག་ཡིན་དུས་དུ་མར་མི་འཐད་པ་དང་། ཕན་ཚུན་ངེས་པ་འཆོལ་བས་འཁྲུལ་གྲོལ་གོ་འཕོ་བར་ཐལ་བ་དང་། ངེས་པ་མེད་ན་གྲོལ་ནས་འཁྲུལ་པར་ལྡོག་པར་ཐལ་ལ། མ་གྲོལ་བ་དེ་རང་དུས་དེ་ན་གྲོལ་ཟིན་དུ་ཐལ་བ་དང་། ངེས་མ་ངེས་གཉིས་ཕན་ཚུན་གོ་འཕོ་བས་འཆོལ་བར་ཐལ་བ་དང་། མ་ངེས་ན་གཞིར་མི་རུང་སྟེ་ས་མི་ཟིན་པའི་སྐྱོན་དང་བཅས་པར་ཡང་དེ་ཉིད་ལས། མ་ངེས་པ་ཡི་གཞི་གསུངས་པ། །འདི་ཡང་གཞི་ཉིད་མི་བཏུབ་པར། །བདག་གིས་བློ་རིམ་འདི་ལྟར་གོ། །འབྲས་བུ་རེས་འཇོག་ཅན་ཉིད་དམ། །ཡང་ན་ལྡོག་བཅས་ཉིད་དུ་འགྱུར། །མ་ངེས་ངེས་པ་ཅན་དུ་འགྱུར། །ངེས་པའང་མ་ངེས་ཅན་དུ་འགྱུར། །རང་གི་མ་ངེས་རང་ཡོད་པས། །ངེས་པ་ཡིན་ན་ལས་མཐའ་བཞིན། །ཞེས་སོ། །དོན་བསྡུ་བ་ནི། འདིར་ནི་དེ་ལྟར་མི་འདོད་དེ། མིང་དོན་གང་དུའང་མི་འབྱེད་པས་ཡེ་ནས་མ་སྐྱེས་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ་སྐྱེ་འགག་གནས་པ་མེད་པར་གཏན་ལ་ཕབ་ནས་ཆོས་ཉིད་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ལ་ཕྱོགས་འཛིན་དུ་ངེས་པ་གང་ཡང་མེད་པར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །
གསུམ་པ་གཞི་ངེས་པ་དོན་གྱི་དངོས་གཞིར་འདོད་པ་ལའང་གསུམ་ལས། འདོད་པ་བརྗོད་པ་ནི། ངོ་བོ་འགྱུར་བ་མེད་པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ། སྣང་ཚུལ་བསྒྱུར་དུ་མི་བཏུབ་པ་མེ་དང་ཆུ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་སོ། །དེ་དགག་པ་ནི། འགྱུར་མེད་ཁོ་ན་ཡིན་ན་བདག་རྟག་པར་འདོད་པ་དང་། གཅིག་པར་ཐལ་བ་དང་། འབད་པས་གྲོལ་བ་མི་སྲིད་པར་ཐལ་ཏེ་མ་དག་པའི་རིག་པ་དག་པར་བསྒྱུར་དུ་མི་བཏུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ན་གཞི་དེ་རྟོགས་པ་དང་ལམ་སྒོམ་པ་ལ་དགོས་པ་མེད་པར་ཐལ་བ་དང་། གཞི་རྟོགས་པས་འཁྲུལ་པ་བཟློག་པར་མི་སྲིད་པར་ཐལ་བའི་སྐྱོན་ཡོད་དེ། ཀློང་དྲུག་པ་ལས། ངེས་པའི་གཞི་ཞེས་བསྟན་པ་ལ། །འདི་ཡང་ཡང་དག་སྙིང་པོ་མིན། །དཔེར་ན་མིག་སེར་ཅན་དག་ལ། །དུང་ཉིད་སེར་པོར་སྣང་བ་བཞིན། །རང་ས་ལྡོག་པའི་ཁྱད་ཀྱིས་ནི། །རང་གཞན་གཉིས་མེད་ངེས་མཐའ་བྲལ། །དེ་ཕྱིར་དེ་ཡང་ཡང་དག་མིན། །ཡང་ན་རྒྱུ་ངེས་འབྲས་ངེས་པས། །བདག་རྟག་པ་དང་ཁྱད་མེད་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །བཀག་པའི་དོན་བསྡུ་བ་ནི། འདིར་དེ་ལྟར་མི་འདོད་དེ། རྟོགས་ངོ་རང་དག་ལ་མ་རྟོགས་ཀྱང་རང་བཞིན་གཉིས་སུ་མེད་པས་ཀ་ནས་དག་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ་འཕོ་འགྱུར་མེད་ཅེས་བྱའི། འབད་པས་མི་དག་ཅེས་ཁས་མི་ལེན་པའོ། །
བཞི་པ་གཞི་ཅིར་ཡང་བསྒྱུར་དུ་བཏུབ་པར་འདོད་པ་ལའང་གསུམ་ལས། འདོད་པ་བརྗོད་པ་ནི། ངོ་བོ་ཕྱོགས་དང་རིས་སུ་མ་ཆད་པས་གནས་ཚུལ་གར་ཡང་བསྒྱུར་དུ་བཏུབ་པའོ་ཞེའོ། །དེ་དགག་པ་ནི། གནས་ལུགས་བསྒྱུར་དུ་བཏུབ་ན་(༧)གནས་ལུགས་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བ་དང་། འབྲས་བུ་གྲོལ་ཟིན་ཡང་རྒྱུར་ལྡོག་པའམ་རྒྱུ་འཁྲུལ་སྣང་སྤུ་མ་བརྗེས་པ་ཟང་ངེ་བའི་རང་དུས་དེ་གྲོལ་ཟིན་སྔར་འདས་དང་ཕན་ཚུན་གོ་བརྗེ་བར་ཐལ་ཏེ། གང་དུའང་བསྒྱུར་དུ་བཏུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ན་དགོས་པ་མེད་པ་དང་། ཡང་ཕྱིར་ལྡོག་པ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མི་བདེན་པར་ཐལ་ཞིང་། བེམས་རིག་ཕན་ཚུན་བསྒྱུར་དུ་བཏུབ་པར་ཐལ་ཏེ། དེ་ཉིད་ལས། བསྒྱུར་དུ་བཏུབ་ཅེས་སྔར་གསུངས་པ། །རང་གི་གནས་ལུགས་བསྒྱུར་བཏུབ་ན། །འདི་ཡང་ངེས་པ་མེད་པར་མཚུངས། །འབྲས་བུ་ཉིད་ནི་རྒྱུར་ལྡོག་ཕྱིར། །འབད་པ་རྣམས་ལ་དགོས་མེད་འགྱུར། །ཡང་དང་ཡང་དུ་ལྡོག་པས་ན། །བེམས་པོ་རྣམས་ནི་རིགས་བཅས་སུ། །བསྒྱུར་དུ་བཏུབ་པ་མ་ཡིན་ཞིང་། །ཞེས་སོ། །དོན་བསྡུ་བ་ནི། རང་འཕོ་འགྱུར་མེད་པས་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་ལ། འཁྲུལ་པ་གནས་སུ་དག་ནས་ངོ་བོ་ལ་རང་ས་ཟིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །
ལྔ་པ་གཞི་ཅིར་ཡང་ཁས་བླང་དུ་བཏུབ་པར་འདོད་པ་ལའང་གསུམ་ལས། འདོད་པ་བརྗོད་པ་ནི། དངོས་པོ་ཀུན་གྱི་ངོ་བོར་གཞི་མེད་ཕྱོགས་ཡན་དུ་ཤར་བས་ཅིར་ཡང་ཁས་བླངས་པའོ་ཞེའོ། །དེ་དགག་པ་ནི། གང་དུའང་ཁས་བླང་དུ་བཏུབ་ན་དངོས་པོ་ལ་ཐུག་པ་མེད་པ་ལྟར་གཞི་ལ་ཐུག་མེད་དུ་འགྱུར་ལ། འདོད་ན་ཐུག་མེད་ཀྱི་མཐའ་མི་འགྲུབ་པར་ཐལ་བའི་སྐྱོན་དང་། ཡོད་མེད་རྟག་ཆད་དུ་ཐལ་བས་གནས་ལུགས་ཀྱི་གཞིར་མི་རུང་བར་ཐལ་བ་སྟེ། དེ་ཉིད་ལས། ཁས་ལེན་རྣམས་དང་ལྡན་པར་ནི། །སྟོན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྔར་གསུངས་པ། །འདི་ཀུན་ཕྱོགས་ཀྱི་འཕེན་པ་ཙམ། །ཐམས་ཅད་ཡིན་ངོར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། །ཐུག་པ་མེད་པའི་སྐྱོན་འགྱུར་བས། །ཞེས་སོ། །དོན་བསྡུ་བ་ནི། ཡོད་མེད་རྟག་ཆད་ལས་འདས་པས་ཁས་ལེན་གང་ཡང་མེད་ལ། མཚོན་ཚུལ་ཕྱོགས་རེ་ནས་གང་ཡང་མཚོན་དཔེར་སྟོན་པ་ཞེས་བྱའོ། །
དྲུག་པ་གཞི་སྣ་ཚོགས་སུ་འདོད་པ་ལའང་གསུམ་ལས། འདོད་པ་བརྗོད་པ་ནི། ངོ་བོ་ཀུན་ཏུ་རང་ཤར་བས། །སྣང་ཚུལ་སྣ་ཚོགས་སྣང་བའོ། །ཞེའོ། །དེ་དགག་པ་ནི། གཞི་སྣ་ཚོགས་ཡིན་པས་དུ་མར་འགྱུར་ལ། དག་པ་རྣམ་གྲོལ་གྱི་གཞིར་མི་རུང་བས་འབད་ཀྱང་ངལ་བ་དོན་མེད་པ་དང་། དུ་མ་མཐའ་ཡས་ཐུག་པ་མེད་པས་ངེས་པ་རྙེད་དུས་དང་རྟོགས་དུས་མེད་པར་ཐལ་བ་དང་། སྣང་ཚུལ་འཕོ་འགྱུར་བྱེད་པ་ལྟར་གཞི་ཡང་འཕོ་འགྱུར་བྱེད་པར་ཐལ་བ་དང་། འཕོ་འགྱུར་བྱེད་ན་གཞིར་མི་འཐད་པ་དང་། རྟོག་ཚོགས་དུ་མ་སྐད་ཅིག་ལ་འགྱུ་བ་ལྟར། གཞི་གྱ་གྱུ་ཉོན་མོངས་ཅན་དུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཉིད་ལས། སྟོན་པས་གོང་དུ་ཁྲ་བོར་གསུངས། །འདི་ཡང་ཕྱོགས་ནས་མི་འཐད་པས། །གང་གི་ངོ་བོ་དེ་སྣང་བས། །འབྲས་བུ་ཐ་དད་དོན་དེ་མཚུངས། །མང་བའི་སྒྲ་ཡིས་ཉམས་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་སོ། །དོན་བསྡུ་བ་ནི། འདིར་དེ་ལྟར་(༨)མི་འདོད་དེ། ངོ་བོ་གང་དུའང་མ་གྲུབ་པས་མཚན་གཞི་དང་བྲལ། རང་བཞིན་སྣང་ཐོག་ནས་གྲོལ་བས་མཚོན་ཆ་དང་བྲལ། གནས་ལུགས་སྤྲོས་པ་ལས་གྲོལ་བས་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་ཏེ། མཚན་མཚོན་གཞི་གསུམ་གྱི་གདགས་སུ་མི་རྙེད་པས་སྣ་ཚོགས་འཆར་གཞི་མ་འགགས་ཀྱང་ཡིན་ཚུལ་སྐྱོན་ལས་འདས་པའོ། །
ལམ་རྗེས་སུ་འཛིན་པས་ཀ་དག་སྐྱོན་མེད་རང་གཞུང་དུ་བསྟན་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཀ་དག་གི་ངོ་བོ་ངོས་གཟུང་། དེ་ལ་རྩོད་པའི་སྐྱོན་སྤང་། འཆར་གཞིའི་བབས་ཚུལ་སྤྱིར་བསྟན་པའོ། །
དང་པོ་ནི། ཡེ་ཐོག་གཞིའི་ཀ་དག་ནི་སྨྲ་བསམ་བརྗོད་འདས་ཆེན་པོ་ཡོད་མེད་ཀྱི་མཐའ་ལས་འདས་པ་སྟེ། ངོ་བོ་ཀ་ནས་དག་པས་ཡོད་པ་རྟག་པའི་མཐའ་དང་བྲལ་ཏེ་དངོས་པོ་དང་མཚན་མའི་ཆོས་སུ་མ་གྲུབ། རང་བཞིན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པས་མེད་པ་ཆད་པའི་མཐའ་ལས་འདས་ཏེ། འོད་གསལ་སྟོང་པའི་ཆོས་ཉིད་རྣམ་དག །རང་བཞིན་གདོད་མའི་སངས་རྒྱས། ཆོས་སྐུ་འགྱུར་མེད་ཀྱི་དགོངས་པ། འཁོར་འདས་གང་དུའང་མ་གྲུབ་ལ་ཡེ་སྟོང་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་ཡེ་ཐོག་ཉིད་ནས་ནམ་མཁའ་ལྟར་གནས་པ་ནི། མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས། ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཀ་དག་པས། །རང་བཞིན་ཉིད་ལ་ལྷུན་གྲུབ་བོ། །ས་དང་ཕྱོགས་དང་རིས་ལས་འདས། །ཡོད་དང་མེད་དང་བལྟ་རུ་མེད། །སྒྲ་ཚད་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མིན། །གཅིག་དང་གཉིས་དང་བགྲང་ཡུལ་མེད། །སྟོང་པ་ཆེན་པོར་བབས་ཀྱིས་གྲུབ། །ཅེས་པ་དང་། ཀློང་དྲུག་པ་ལས། སྤྲོས་བྲལ་ཆོས་ཉིད་ཀ་དག་ནི། །རང་ངོ་རྣམ་དག་སྙིང་པོའི་གཞི། །དེ་ལ་ཚིག་དང་ཡི་གེ་བྲལ། །བརྗོད་པས་གཏན་ལ་དབབ་ཏུ་མེད། །སྒྲོ་འདོགས་ཐ་སྙད་ཀུན་བྲལ་ཏེ། །གཟུང་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་རྟོག་མེད། །སངས་རྒྱས་མེད་ཅིང་སེམས་ཅན་མེད། །ཆོས་མེད་ཆོས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་མེད། །གང་མེད་ཅི་མེད་ཅི་ཡང་མེད། །དེ་ལྟར་མེད་པའི་སྙིང་པོ་ལ། །རེ་ཞིག་ཚིག་གིས་གཏན་ཕབ་ན། །ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཀ་དག་ལ། །རང་བཞིན་དུ་ནི་ལྷུན་གྲུབ་བོ། །ཞེས་སོ། །
གཉིས་པ་ལ་རྩོད་པ་དང་། ལན་གཉིས་ལས་རྩོད་པ་ནི། ངོ་བོ་ཀ་དག་ཡིན་ན་དྲི་མ་ཡེ་ཟད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་འཁོར་བར་འཁྲུལ་པ་མི་རིགས་ལ། རང་བཞིན་ལྷུན་གྲུབ་ཡིན་ན་འབྲས་བུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཟིན་པས་ཡེ་ནས་འབད་མེད་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་གྲོལ་བར་རིགས་སོ་ཞེ་ན། ལན་ནི། ཡེ་ནས་གྲོལ་ཟིན་པས་དྲི་མ་བསྐྱར་ནས་མཚན་ཉིད་པ་སྦྱང་དུ་མེད་ཅིང་འཁྲུལ་པ་དང་གྲོལ་བ་རང་མཚན་པ་མེད་དེ་རྨི་ལམ་གྱི་གྲོལ་འཁྲུལ་ལྟར་རིག་པའི་རོལ་པ་ཙམ་དུ་སྣང་དུས་ཉིད་ནས་གྲུབ་མ་མྱོང་བས་ཀ་དག་ཡིན་པ་ལ་སྐྱོན་མེད། ལྷུན་གྲུབ་ཡིན་པས་ཡེ་ནས་དབྱིངས་ཀྱི་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་རང་བཞིན་རྣམ་དག་ཏུ་རྫོགས་ཀྱང་གཉིད་སད་པ་ལྟར་གློ་བུར་དྲི་བྲལ་གྱི་ཆ་ལས་ཡེ་ཐོག་དེར་མངོན་དུ་གྱུར་ཚར་ཡོད་པས་(༩)སྐྱོན་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི། དེ་ཉིད་ལས། ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཀ་དག་པས། །སེམས་ཅན་འཁོར་བ་འདི་མི་རིགས། །མ་རིག་དྲི་མ་ཡེ་ཟད་ཕྱིར། །སྟོན་པས་གསུངས་པ་སེམས་དཔའ་ཆེ། །རང་བཞིན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། །དེ་ཡང་མ་འགགས་རོལ་པར་སྣང་། །སེམས་དཔའ་ཉིད་ཀྱིས་ཡང་གསོལ་བ། །རང་བཞིན་ཉིད་ལ་ལྷུན་གྲུབ་ན། །སེམས་ཅན་འདི་དག་རང་གྲོལ་རིགས། །ཡེ་ནས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། །གསུངས་པ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི། །ངོ་བོ་ཀ་ནས་དག་པའི་ཕྱིར། །གྲོལ་བ་རྣམས་ཀྱང་རོལ་པར་སྣང་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཡང་གསོལ་བ། །ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཀ་དག་པས། །ལྷུན་གྲུབ་ལ་ཡང་དགོས་མེད་འགྱུར། །ཡང་ན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། །ཀ་ནས་དག་པ་མེད་པར་འགྱུར། །སྟོན་པས་གསུངས་པ་འདུག་ཚུལ་ལ། །གང་གིས་བརྗོད་པའི་ཚིག་མེད་པས། །བརྗོད་པའི་སྒྲ་ཚིག་དང་བྲལ་བ། །ཅི་ཡི་ངོ་བོར་གྲུབ་མེད་ཕྱིར། །ཚིག་གིས་འདི་ལ་གནོད་པ་བྲལ། །ཞེས་སོ། །
གསུམ་པ་འཆར་གཞིའི་བབས་ཚུལ་སྤྱིར་བསྟན་པ་ལ། དབྱིངས་གདོད་མའི་ཡེ་གཞི་ལ་ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཐུགས་རྗེ་གསུམ། ངང་དང་རང་བཞིན་བདག་ཉིད་གསུམ། །ཀ་དག་ཉིད་དང་ལྷུན་གྲུབ་སྟེ། །ངོ་བོ་གཅིག་ལ་ལྡོག་པས་ཕྱེ་ན་བརྒྱད་དུ་གནས་ཤིང་། དེའི་ངང་ལས་གཞི་སྣང་དུ་ཤར་དུས་གྲོལ་འཁྲུལ་གཉིས་ཀའི་གཞི་བྱེད་པའི་ཆ་ནས་སྤྱི་གཞི་ཟེར་ལ། གྲོལ་གཞི་བྱེད་པས་གྲོལ་བའི་གཞི་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་འཁྲུལ་གཞི་བྱེད་པས་འཁྲུལ་གཞི་ཞེས། གཞི་སྣང་གི་ངོ་བོ་གཅིག་ལ་གྲོལ་འཁྲུལ་གྱི་ཆ་དབྱེ་ན་གསུམ་དུ་གནས་པ་སྟེ། མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས། ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཐུགས་རྗེ་དང་། །ངང་དང་རང་བཞིན་བདག་ཉིད་ཆེ། །ཀ་དག་ཉིད་དང་ལྷུན་གྲུབ་དང་། །སྤྱི་པའི་གཞི་དང་འཁྲུལ་གཞིའོ། །ཞེས་པ་དང་། དེའི་རྒྱས་བཤད་དུ། ངོ་བོ་ཀ་དག་བརྗོད་གཞི་བྲལ། །རང་བཞིན་ལྷུན་གྲུབ་ཅིར་སྣང་རྫོགས། །ཐུགས་རྗེ་ཀུན་ཁྱབ་རང་ཤར་བའོ། །ངང་ནི་ཤུགས་ལས་འབྱུང་བ་སྟེ། །རང་བཞིན་མ་བཅོས་ཀུན་སྣང་བས། །བདག་ཉིད་ཁྱབ་གདལ་འུབ་ཆུབ་པའོ། །ཀ་དག་དྲི་མ་རང་དག་སྟེ། །ལྷུན་གྲུབ་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། །སྤྱི་པའི་གཞི་ནི་གྲུབ་པར་སྣང་། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདི་དག་ཀྱང་གཞིའི་རང་གནད་གལ་པོ་ཆེ་ཡིན་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་ཡོད་པས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །
གཉིས་པ་ཀ་དག་གི་ཡེ་གཞི་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ངོ་བོ་འདུག་ཚུལ་ངོས་གཟུང་། དེའི་རང་བཞིན་རྒྱས་པར་བཤད། རྣམ་པ་ལ་འཁྲུལ་གཞི་བཟློག་པའོ། །
དང་པོ་ནི་རིག་པ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས། ཡེ་སྟོང་ཐོག་མའི་ཆོས་སྐུ། དབྱིངས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ། ཆོས་ཉིད་འོད་གསལ་བའི་གནས་ལུགས་ཏེ། འཁོར་འདས་བདེ་སྡུག །ཡོད་མེད། ཡིན་མིན། གྲོལ་འཁྲུལ། རིག་མ་རིག་ལ་སོགས་པ་གང་དུའང་མ་གྲུབ་སྟེ། མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས། ཐོག་མ་ཉིད་ཀྱི་ཀ་དག་ལ། །(༡༠)འཁྲུལ་ཞེས་ཙམ་དུ་བརྗོད་དུ་མེད། །དེ་བཞིན་མ་འཁྲུལ་པ་ཡང་ཅི། །དེ་ཕྱིར་འཁྲུལ་པ་གདོད་ནས་མེད། །ཅེས་པ་དང་། གསང་བ་ཡི་གེ་མེད་པའི་རྒྱུད་ལས། རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ལ་སྤྱད་པའི་ཡུལ་མེད་དོ། །སྔར་འདས་པ་མེད་དོ། །ཕྱིས་འབྱུང་བ་མེད་དོ། །ད་ལྟར་སྣང་བ་གང་ཡང་མེད་དོ། །ལས་མེད་དོ། །བག་ཆགས་མེད་དོ། །མ་རིག་པ་མེད་དོ། །སེམས་མེད་དོ། །ཡིད་མེད་དོ། །ཤེས་རབ་མེད་དོ། །འཁོར་བ་མེད་དོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མེད་དོ། །རིག་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་སུ་སྣང་བ་གང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་སོ། །དེའང་ཀ་ནས་དག་པ། དང་པོ་ནས་དག་པ། ཐོག་མ་ནས་དག་པ། ཡེ་ནས་དག་པ། གདོད་མ་ནས་དག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས། ཀ་ཞེས་ཐོག་མར་བྱུང་བ་ལ། །དག་པ་དྲི་མའི་གྲངས་མཐའ་ཟད། །ཅེས་སོ། །
གཉིས་པ་དེའི་རང་བཞིན་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཡེ་ཤེས་ཉིས་ལྡན་དང་། སུམ་ལྡན་དུ་བཤད་པའོ། །
དང་པོ་ནི། རིག་ལ་དངོས་པོ་མེད་པས་རིག་སྟོང་དབྱེར་མེད་ལ་ལྟོས་ནས་ངོ་བོ་ཀ་དག་གི་ཡེ་ཤེས་བསམ་ངོ་དང་བྲལ་བ་དང་། རང་བཞིན་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་གཏིང་གསལ་ཡེ་གདངས་སུ་གནས་ཏེ། ཀློང་དྲུག་པ་ལས། ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཀ་དག་ལ། །རང་བཞིན་དུ་ནི་ལྷུན་གྲུབ་བོ། །ཞེས་སོ། །ངོ་བོའི་ལྡོག་པ་ན་ཡོད་མེད་ཀྱི་མཐའ་ལས་འདས་ལ། རང་བཞིན་གྱི་ལྡོག་པ་ན་འཆར་གཞིའི་ཆ་ཙམ་དུ་གནས་ཏེ། དེ་གཉིས་རང་ངོ་དབྱེར་མེད་མཐའ་གྲོལ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོར་བཞུགས་པ་ནི་རིག་པ་རང་གྲོལ་ལས། མཐའ་བཞིའི་དྲི་མ་རང་སངས་ཉིད། །ཅེས་སོ། །
ཡེ་ཤེས་སུམ་ལྡན་དུ་བཤད་པ་ལ། ངོ་བོ་མདོར་བསྟན་པ་དང་། རང་བཞིན་རྒྱས་པར་བཤད་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། རང་ཤར་ལས། ཀ་དག་ཆེན་པོའི་གཞི་དེ་ལ་ཡང་ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཐུགས་རྗེ་གསུམ་དང་ལྡན། ཞེས་དང་། ཐལ་འགྱུར་ལས། འཁོར་དང་འདས་པ་མི་གནས་པའི། །ཆོས་ཉིད་སྟོང་པ་ཀུན་ཁྱབ་པས། །ཡེ་ཤེས་རང་ངོར་གནས་པ་ལ། །གསུམ་གྱི་ཚུལ་དུ་དབྱེར་མེད་དོ། །ཞེས་དང་། ཀློང་དྲུག་པ་ལས། ཡེ་ཤེས་ཉིད་ནི་རྣམ་གསུམ་གྱིས། །གཞི་ཡི་ཁྱད་པར་ཚིག་ཏུ་བསྟན། །ཞེས་པ་དང་། རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་སྙིང་གི་མེ་ལོང་ལས། གཞིའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཐུགས་རྗེ་གསུམ་དུ་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་སོ། །
གཉིས་པ་ལ་ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཐུགས་རྗེ་གསུམ་གྱི་གནས་ལུགས་གསུམ་སྟེ། གསང་བ་བླ་ན་མེད་པ་འདིའི་བཞེད་ཀྱིས་ཆོས་སྐུ་གདོད་ནས་དག་པའི་ངོ་བོ་སྐུར་བཞུགས་པས་སྐུ་གསུམ་འདུ་འབྲལ་མེད་པའི་འཆར་གཞིར་གནས་ཀྱང་མཚན་མ་རིས་ཅན་གྱི་ཞལ་ཕྱག་ཏུ་གྲུབ་པ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །རང་བཞིན་གསལ་བ་འོད་ལྔར་བཞུགས་པས་གདངས་གསུམ་ཡེ་ནས་རང་གསལ་ཀྱང་ཁ་དོག་རིས་བཅས་སུ་སོ་སོར་གྲུབ་པ་ནི་མེད་དོ། །ཐུགས་རྗེ་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་བཞུགས་པས་མཁྱེན་པའི་ཆ་མ་འགགས་པར་སོ་སོར་གསལ་ཀྱང་བྱ་བ་དང་བྱེད་པའི་རྣམ་པ་ཡུལ་ཡུལ་ཅན་དུ་སྣང་བ་ནི་མེད་དེ། ཐལ་(༡༡)འགྱུར་ལས། ཐོག་མའི་ངོ་བོ་རང་བཞིན་དང་། །ཐུགས་རྗེ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་གནས། །དེ་ཡང་ངོ་བོ་སྐུར་གནས་པས། །ཆོས་དང་ལོངས་སྤྱོད་སྤྲུལ་པའི་ཆར། །མ་ཕྱེ་འབྱེད་པ་མེད་པའི་ཚུལ། །བབས་ལས་གྲུབ་པ་ཉིད་ལ་ཡང་། །སྐུ་མདོག་ལ་སོགས་བློ་ཡུལ་མེད། །རང་བཞིན་ཆར་བྱེད་འོད་ཀྱི་ཚུལ། །དཀར་དམར་སེར་དང་ལྗང་མཐིང་ནི། །མཚན་མ་རིས་ཅན་མ་ཡིན་པར། །རིས་མེད་ཤེས་པའི་བབས་ལས་གྲུབ། །ཐུགས་རྗེ་འཆར་གཞི་སྣ་ཚོགས་ལས། །འདི་འདྲ་གཅིག་ཏུ་ངེས་མེད་པས། །སྣ་ཚོགས་སྣང་ཕྱིར་གཞི་ཞེས་བྱ། །ཞེས་པ་དང་། ཀློང་དྲུག་པ་ལས། དེ་ལྟར་ཆོས་ཉིད་ཀ་དག་ལ། །ཡེ་ཤེས་མེད་ཅིང་སྐུ་ཡང་མེད། །འོད་མེད་ཁ་དོག་རྣམས་དང་བྲལ། །གང་གི་ངོ་བོར་གྲུབ་མེད་པས། །མ་རིག་པ་དང་ཉོན་མོངས་ཀྱང་། །སྨོས་ཅི་དགོས་ཏེ་ཡོད་མ་ཡིན། །རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་སྣང་བ་ལ། །མཚན་མར་འཛིན་པ་ཡེ་མེད་དེ། །ཁ་དོག་མ་ཡིན་རང་གསལ་བས། །ཤེས་ཤིང་རིག་པའི་ཆ་རྣམས་བཅོམ། །འཛིན་པའི་གཟུང་ཡུལ་གང་མེད་ཕྱིར། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་འཛིན་ཆ་མེད། །འོད་ལས་འདས་པའི་ཡེ་གདངས་སུ། །ཡེ་ཉིད་ནས་ནི་ཁྱབ་པར་གནས། །སྐུ་ལས་འདས་པའི་རང་གདངས་སུ། །རྣམ་དག་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོར་གནས། །འོན་ཏེ་རང་བཞིན་སྣང་བ་ལ། །མཚན་མ་དམིགས་པར་ཡེ་མེད་དོ། །དོན་གྱི་ཆ་ལ་འདི་ལྟར་གནས། །རང་གདངས་བསྐྱེད་པ་དཀར་པོའི་ཆ། །གཏིང་གསལ་ཆེན་པོ་ཉིད་དུ་གནས། །གཏིང་གསལ་ངོ་བོ་བཀྲག་བསྐྱེད་པ། །སྣང་བ་རང་ཟད་སེར་པོའི་ཆ། །མི་མངོན་གཏིང་ནས་རང་ངོ་གསལ། །རང་ངོ་ཆགས་མེད་གདངས་བསྐྱེད་པ། །གང་གིས་བཅིངས་པ་དང་བྲལ་བའི། །ཆགས་པ་རང་ཟད་དམར་པོའི་ཆ། །གཏིང་གདངས་མ་འདྲེས་ཆེན་པོར་གནས། །མ་འདྲེས་སོ་སོའི་ཆ་འཛིན་པ། །བྱ་རྩོལ་བསྐྱོད་པ་དང་བྲལ་བའི། །མཛད་པ་མེད་པའི་ལྗང་གུར་ནི། །ཐོག་མ་རྣམས་ཀྱི་ཟེར་དུ་ཡང་། །མི་མངོན་གཏིང་ནས་གསལ་བའི་ཆ། །གཏིང་གསལ་ཁྱབ་པའི་འབྲེལ་བྱེད་པ། །འགྱུར་མེད་རྫོགས་པའི་མཐིང་གར་ནི། །ཡེ་རྫོགས་བྱས་པ་མེད་པར་གནས། །དེ་ལྟར་དེ་ཡི་རང་བཞིན་ལ། །སྐུ་ནི་སྣང་བའི་མཚན་ཉིད་བྲལ། །ཡེ་ནས་རང་དག་ཆེན་པོ་ལ། །རྫོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྩེ་མོར་གནས། །འདི་ལ་དབང་པོར་སྣང་བ་མེད། །གདོས་བཅས་མཚན་མ་རང་དག་ཕྱིར། །གཏིང་གསལ་ཆེན་པོའི་གཞི་མར་གནས། །ཁྱབ་དང་ཁྱབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་། །ཕྱང་དང་ཆད་པ་མེད་སྣང་བར། །གསལ་བྱེད་སྣང་བའི་ཆ་མ་འགགས། །སྙིང་པོ་ཐམས་ཅད་བཅུད་འདུས་པས། །དྲི་མ་མེད་ཅིང་རང་སར་དག །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་གསང་ཆེན་དུ། །རང་བཞིན་གྱི་ནི་ཆ་ལ་བཞུགས། །ཐུགས་རྗེའི་སྣང་ཆ་སྣ་ཚོགས་ལས། །སྟོང་ཆ་འགག་པ་མེད་པ་ཉིད། །ཤེས་བྱ་ཡེ་ཤེས་རྣམ་གཉིས་སུ། །སྣང་བའི་ཆ་ལས་སྣང་བར་བས། །མེད་པའི་སྣང་བ་རང་དག་ལས། །རང་བཞིན་(༡༢)ཤུགས་ཀྱི་ཐུགས་རྗེ་ནི། །མཛད་པའི་རྩོལ་བ་ཡེ་མེད་པས། །མ་བྱས་སྣང་བའི་ཚུལ་དག་ཏུ། །ཡེ་ནས་འབྱེད་པ་མེད་པར་སྣང་། །ཉི་མ་ལས་ནི་འོད་བཞིན་དུ། །རང་གིས་བྱས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །རང་གི་རང་བཞིན་དེ་ལྟར་སྣང་། །ཞེས་པ་དང་། རང་ཤར་ལས། གཞི་ཀ་དག་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ་ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཐུགས་རྗེ་གསུམ་དུ་གནས་སོ། །ངོ་བོ་དེ་མི་འགྱུར་བའི་ཡེ་ཤེས་མ་འགགས་པར་གསལ་བ་གཞོན་ནུ་བུམ་པ་སྐུའི་གནས་ལུགས་ཞེས་བྱའོ། །རང་བཞིན་འོད་ལྔའི་སྣང་བ་མ་འགགས་པའོ། །ཐུགས་རྗེའི་སྣང་བ་ནི་དཔེར་ན་སྤྲིན་མེད་པའི་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ནི་ཀ་དག་གི་གནས་ལུགས་ཞེས་བྱ་སྟེ་རྒྱ་གར་ཡང་མ་ཆད་ཕྱོགས་གང་དུའང་མ་ལྷུང་བའོ་ཞེས་པ་དང་། བཀྲ་ཤིས་མཛེས་ལྡན་ཆེན་པོའི་རྒྱུད་ལས། རྟོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མ་བྱུང་མ་རྟོགས་པའི་སེམས་ཅན་མ་བྱུང་བའི་སྔོན་རོལ་ན་རིག་པ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་གཞི་ལས་མ་གཡོས་ཏེ་རྐྱེན་མེད་པའི་སྣང་བ་གསུམ་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་བཞུགས་སོ། །
དེ་ནས་རང་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ཀྱིས་རང་གི་འདུག་ཚུལ་གྱི་གནས་ལུགས་འདི་གསུངས་སོ། །ཀྱེ་སྣང་བ་ཆེན་པོ་ཡངས་པའི་ཀློང་འདི་ནི་མ་གཡོས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཆེན་པོ་ལས་མ་འཁྲུལ་པའི་སངས་རྒྱས་ཆེན་པོར་བཞུགས་སོ། །ངོ་བོའི་སྐུ་མ་འགགས་པར་གནས་ཏེ། ངོ་བོ་མི་འགྱུར། ཐབས་གསང་བ། མ་གཡོས། མི་གཡོ། མ་བསྐྱོད་པ། སྣང་བ་ཐམས་ཅད་དུས་གཅིག་ལ་རྫོགས་པ། ཡེ་ཤེས་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་ལ་རྫོགས་པ། སྐུ་ཐམས་ཅད་སྨིན་པར་གནས་པ། འོད་ཀྱི་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་མ་བསྒྲིབས་པར་གསལ་བ། གནས་ལུགས་ཀྱི་སྣང་བ་ལ་སྣང་ཐབས་ཀྱིས་མ་བསྒྲིབས་པའི་ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཐུགས་རྗེ་གསུམ་རྒྱ་མ་ཆད་པར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ། ངོ་བོའི་གནས་ལུགས་ཆེན་པོ་དེ་ཡང་སྐུ་ལྟར་སྣང་བ་ལ་ཁ་མིག་རྣ་བར་དོད་པ་ནི་ཅང་མི་བཞུགས། སྟོང་པ་ལྟར་སྣང་བ་ལ་བེམས་སྟོང་ལྟར་ཅང་མི་བཞུགས། འོད་ལྔ་ལྟར་སྣང་བ་ཆེན་པོ་ལ་ཁ་དོག་ཏུ་ཕྱེ་བ་ནི་ཅང་མི་བཞུགས། རྒྱ་མ་ཆད་པར་སྣང་བ་ལ་འབྲེལ་བ་ལྟར་ཅང་མི་བཞུགས། མཐའ་དབུས་མེད་པ་ལྟར་སྣང་བ་ལ་ཕྱོགས་སུ་དམིགས་པ་ནི་ཅང་མི་བཞུགས། ཆ་ཡིས་མ་གོས་པ་ལྟར་སྣང་ལ་རིས་སུ་ཕྱེ་བ་ནི་ཅང་མི་བཞུགས། རྒྱན་མ་འགགས་པ་ལྟར་སྣང་ཞིང་དཔངས་མཐོ་བ་ལ་སྟེང་འོག་ཏུ་སྣང་བ་ནི་གང་ཡང་མེད་དོ། །རང་བཞིན་གྱི་སྣང་བ་ནི་ཡངས་པ་ལྟར་སྣང་བ་ལ་ཕྱོགས་ལྷུང་མེད་པ། གསལ་བ་ལྟར་སྣང་བ་ལ་དངོས་པོ་མེད་པ། མཐིང་ག་ལྟར་སྣང་བ་ལ་ཆ་མ་ཕྱེ་བ། དཀར་པོ་ལྟར་སྣང་བ་ལ་རིགས་མི་འཛིན་པ། སེར་པོ་ལྟར་སྣང་བ་ལ་ཡོན་ཏན་རྫོགས་པ། དམར་པོ་ལྟར་སྣང་བ་ལ་གོ་མ་འགགས་པ། ལྗང་གུ་ལྟར་སྣང་བ་ལ་ཡོན་ཏན་རྫོགས་པ། སྣ་ལྔ་ཉིད་དུ་གནས་པ་ལ་ཁ་དོག་མི་འཛིན་པ་ཆེན་པོ། ཟླུམ་པ་ལ་དབྱིབས་མེད་པ། མ་འགགས་པ་ལ་སྐྱོན་མེད་པ། ཁྱབ་པ་མེད་པ་ལ་རང་གདངས་ཆེན་པོ། རང་གསལ་བ་ལ་ཕྱི་ནང་དང་བཅས་པ། (༡༣)རྩོལ་སྒྲུབ་མེད་པ་ལ་བབས་ཀྱིས་གྲུབ་པའོ། །ཐུགས་རྗེའི་སྣང་བ་ནི་སྟོང་པ་ལྟར་སྣང་བ་ལ་གསལ་ལ་མ་འགགས་པ། སྤྲོས་པ་མེད་པ་ལ་སྤྲོས་པ་ཆེན་པོ། རང་བཞིན་མ་འགགས་པ་ལ་སྣ་ཚོགས་མ་ངེས་པ་ཆེན་པོ། གསལ་བས་མུན་པ་མེད་པ། མ་འགགས་པས་མེད་པ་ཆེན་པོ། བགས་ཀྱིས་སྟོང་པ་ལ་ཀུན་ཏུ་འཆར་བ་ཆེན་པོ། མ་འདྲེས་པ་ལ་ཡོངས་སུ་སྣང་བ་ཆེན་པོ། ཀུན་ལ་ཁྱབ་པ་ལ་གཅིག་ཏུ་འདུས་པ་ཆེན་པོ། དག་པ་ལ་འཁྲུལ་པ་མ་འགགས་པ་ཆེན་པོ། རྫོགས་པ་ལ་གཅིག་ཏུ་སྣང་བ་ཆེན་པོ། ཐུགས་རྗེའི་གོ་མ་འགགས་པར་བཞུགས་སོ་ཞེས་སོ། །
གསུམ་པ་རྣམ་པ་ལ་འཁྲུལ་གཞི་བཟློག་པ་ནི། ཀ་དག་གི་གཞི་དེ་ལ་ཡེ་ཤེས་སུམ་ལྡན་དུ་གསུངས་པའི་ངོ་བོ་སྐུར་གནས་པ་ལ་འཁྲུལ་ནས་འདི་ལ་ཁ་ཅིག་གིས་ཤེས་རབ་དང་རང་འོད་ཀྱི་ཁ་མིག་རྣ་བ་ཅན་ལ་སོགས་པར་འདོད་དེ། གསང་སྐོར་དང་འདྲེས་ཤིང་མ་ཧཱ་ཡོ་གའི་གོལ་ས་སྤང་བར་མི་ནུས་སོ། །གལ་ཏེ་ཁ་མིག་ཡོད་ན་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་དུ་རགས་པར་ཡོད་དམ་གཟུགས་མེད་པའི་ཡིད་ཀྱི་ཆ་ཙམ་དུ་ཡོད། དང་པོ་ལྟར་ན་འདོད་གཟུགས་རགས་པ་དང་ཁྱད་མེད། གཉིས་པ་ལྟར་ན་སྐྱེ་མཆེད་མུ་བཞི་དང་ཁྱད་མེད་དེ། རང་ཤར་ལས། ཆོས་སྐུ་རྣམ་དག་ཆེན་པོ་ལ། །དངོས་པོ་གཟུང་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར། །མཚན་མ་ཅན་དུ་བཏགས་པ་མེད། །གལ་ཏེ་མཚན་མ་ཡོད་གྱུར་ན། །ཆོས་སྐུ་གཟུང་དུ་ཡོད་པར་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །
རང་བཞིན་འོད་ལྔར་བཤད་པ་ལ་འཁྲུལ་ནས་ཁ་ཅིག་གིས་འོད་ལྔ་རང་མཚན་དུ་ཡོད་པར་འདོད་དེ། ཆོས་སྐུ་དང་གཟུགས་སྐུ་ཁྱད་མེད་པ་དང་དབྱིངས་དེ་ཆོས་ཉིད་སྟོང་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཉིད་ལས། མཚན་མ་ཅན་དུ་ལྡོག་པས་ན། །ཆོས་སྐུ་གཟུགས་སུ་ཡོད་པར་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །ཐུགས་རྗེ་འགགས་མེད་ཀུན་ཁྱབ་སྤྲོས་བྲལ་དུ་བཤད་པ་ལ་འཁྲུལ་ནས་ཁ་ཅིག་གིས་ཡེ་ཤེས་རྒྱུན་ཆད་དུ་འདོད་དེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འཆར་གཞི་མེད་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཁྱེན་ཆ་མེད་པས་ཕྱང་ཆད་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའམ་ཡང་ན་བེམས་པོ་ལྟ་བུར་འགྲོ་སྟེ། ཀློང་དྲུག་པ་ལས། ཤེས་བྱ་ཡེ་ཤེས་གཉིས་མེད་ན། །བེམས་པོ་རྣམས་དང་ཁྱད་ཅི་ཡོད། །ཡང་ན་སྟོང་པ་ཕྱང་ཆད་དུ། །འདི་ཉིད་འགྱུར་བ་ཁོ་ནའོ། །ཤེས་བྱ་ཇི་ལྟ་ཉིད་མཁྱེན་པའི། །ཐུགས་རྗེའི་ཆ་ཡི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས། །རང་གི་དངོས་པོའི་གནས་ལུགས་མཁྱེན། །ཡེ་ཤེས་དེ་ཡི་ཆ་མེད་ན། །འབྱུང་བཞིའི་གཟུགས་དང་ཁྱད་ཅི་ཡོད། །ཤེས་བྱ་ཇི་སྙེད་མཁྱེན་པ་ཡི། །ཐུགས་རྗེ་ཡི་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས། །གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་མཁྱེན། །འདི་མེད་ནམ་མཁའ་ཉིད་དང་མཚུངས། །དེ་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡི། །ཡེ་ཤེས་ཐུགས་རྗེའི་ཆ་ལ་སྣང་། །འདི་ཀུན་དྲན་པས་བཟུང་བ་མིན། །རང་བཞིན་ཉིད་དུ་གནས་པ་ལས། །གཟུང་འཛིན་རགས་པར་མི་གནས་སོ། །གཏིང་གསལ་ཕྲ་བའི་ཆར་སྣང་བ། །(༡༤)འདི་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལམ། །གོང་དུ་ས་བོན་བཞིན་དུ་འཕེལ། །ཞེས་སོ། །ཡེ་ཤེས་འདི་གཉིས་ཀ་དག་ཡེ་གཞི་ལ་འཆར་གཞིའི་ཆ་ཙམ་དུ་ཡོད་ལ་རགས་པར་མེད་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དུས་ན་ཡེ་ཤེས་དེ་གཉིས་འབྱུང་བའི་འཐད་པའོ། །སྡུད་པ་ལས་ཀྱང་། ཡེ་ཤེས་མེད་ན་ཡོན་ཏན་འཕེལ་མེད་བྱང་ཆུབ་མེད། །རྒྱ་མཚོ་འདྲ་བའི་སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱང་མེད་པར་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །འོ་ན་རིག་པ་འོད་ཀྱི་ཁང་པ་ཅན་འོད་མཐའ་མེད་པའི་ཡུལ་ཅན་བཤད་པ་འདི་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། བཤད་པ། ཡེ་གཞི་ན་དབྱིངས་ཀྱི་ཀ་དག་དང་གྲོལ་ས་མཐར་ཐུག་གི་ཀ་དག་གི་རང་དུས་ན་གཏིང་གསལ་འཆར་གཞིའི་ཆ་ཙམ་ལས་དངོས་སུ་སྐུ་དང་འོད་དང་གསལ་རིག་ཡུལ་ལ་འཇུག་པའི་ཆར་མེད་དེ། ཤིན་ཏུ་མི་གཡོ་བ་ཆོས་སྐུའི་གནས་སྐབས་གང་དུའང་དམིགས་པ་དང་མཚན་མར་མེད་པའི་ཕྱིར། ཤེལ་གོང་དྭངས་པ་ཉི་མ་ལ་ཡོད་དུས་དང་རྐྱེན་དང་བྲལ་ཏེ་གྲིབ་མ་ལ་ཡོད་དུས་གཉིས་སུ་གཏིང་གསལ་ཙམ་ལས་འོད་ལྔ་ཕྱིར་མི་སྣང་བ་བཞིན་ནོ། །རིག་པ་གཞི་ལས་འཕགས་ཏེ་གཞི་སྣང་དུ་ཤར་བའི་དུས་དང་། ད་ལྟ་ལུས་ལ་གནས་དུས་དང་། ཆོས་ཉིད་བར་དོའི་དུས་ན་འོད་ཀྱི་ཁང་པ་ན་གནས་ཏེ། རང་རིག་གཞི་ནས་ནི་འཕགས། མཐར་ཐུག་གི་ས་ནི་མ་ཟིན་པའི་བར་དེར་གཞི་སྣང་ལ་གནས་པས། མར་མེ་རང་འོད་ཀྱི་དབུས་ན་འདུག་པའམ། ཤེལ་ཉི་ཟེར་དང་འཕྲད་པའི་སྣང་བ་བཞིན་ནོ། །མདོར་ན་རིག་པ་གཞི་གནས་ནང་དབྱིངས་སུ་ཡོད་དུས་ཐོག་མཐའ་གཉིས་ཀྱི་ཚེ་གཏིང་གསལ་ལས་སྐུ་འོད་དངོས་སུ་མེད་ལ། དེ་ནས་འཕགས་དུས་རང་འོད་ཀྱི་གདངས་དང་བཅས་པའོ། །སྙིང་ནང་དུ་གནས་དུས་གནས་སྐབས་ཀྱི་གཞི་གནས་སུ་བརྗོད་ཀྱང་དབྱིངས་ནས་འཁོར་བར་འཕགས་ཏེ་གྲོལ་སར་མ་ཕྱིན་པས་ད་དུང་གཞི་སྣང་དུ་འདོད་དེ། འདི་ལ་ལྟོས་ནས་རྨ་བྱའི་སྒོ་ང་ལྟར་རང་གདངས་འོད་ལྔའི་ཀློང་ན་རིག་པ་མ་སྨིན་པ་རྨ་བྱའི་ཕྲུ་གུ་ལྟར་གནས་ཤིང་ལམ་སྣང་སྣང་བ་བཞིའི་དུས་སུ་བར་སྣང་ལ་འཇའ་ཚོན་ལྟར་གསལ་ལ། གདོས་བཅས་དག་དུས་མཐར་སྐྱོལ་བས་རིག་པ་ཉིད་སྐུར་སྨིན་པའི་ཚེ་སྒོ་ང་ནས་དོན་ཏེ་གནས་པ་ལྟ་བུ་ནི། སེང་གེ་རྩལ་རྫོགས་ལས། གཞི་ལ་གནས་པའི་རིག་པ་ནི། །ཡེ་ཤེས་དབྱིངས་ན་སྐུ་གསུམ་རྫོགས། །དཔེར་ན་རྨ་བྱའི་སྒོ་ང་བཞིན། །ནང་འོད་ཡེ་ཤེས་གསལ་བར་ལྡན། །ལམ་ལ་འཆར་བའི་རིག་པ་ནི། །དཔེར་ན་འཇའ་ཚོན་ལྟ་བུར་བསྟན། །མཐའ་ལ་སྐྱོལ་བའི་རིག་པ་ནི། །རྨ་བྱའི་ཕྲུ་གུས་སྒོ་ང་རྣམས། །བརྟོལ་ཏེ་དོན་པ་ལྟ་བུའོ། །ཞེས་སོ། །དབྱིངས་ཀྱི་གཞི་དང་གནས་སྐབས་ཀྱི་གཞི་གཉིས་ཀྱང་ཕྱེད་པ་གལ་ཆེ་ལ་འོད་ཀྱི་ཁང་པ་དངོས་ལ་འདུག་པ་དང་མི་འདུག་པའི་དུས་འདི་གཉིས་གནད་གལ་པོ་ཆེའོ། །དེ་ལྟར་ན་ངོ་བོ་སྟོང་གསལ་དབྱེར་མེད། རང་བཞིན་གསལ་སྟོང་དབྱེར་མེད། ཐུགས་རྗེ་རིག་སྟོང་དབྱེར་མེད་དུ་བཞུགས་སོ། །དཔེ་ཇི་ལྟར་དུ་བཞུགས་ན། ངོ་བོ་ཀ་(༡༥)ནས་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནམ་མཁའ་རྣམ་པར་དག་པ་ལྟ་བུར་བཞུགས། རང་བཞིན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་རྒྱ་མཚོ་དྭངས་པ་ལྟ་བུར་བཞུགས། ཐུགས་རྗེ་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ནོར་བུ་དྲི་མ་མེད་པ་ལྟ་བུར་བཞུགས་སོ། །
དོན་གཉིས་པ་དེ་ལས་གཞི་སྣང་གི་འཆར་ལུགས་ལ་གསུམ་སྟེ། ངོ་བོ་མདོར་བསྟན། རང་བཞིན་རྒྱས་པར་བཤད། རྣམ་པས་དོན་བསྡུ་བའོ། །
དང་པོ་ནི། ནང་དབྱིངས་ཀ་དག་གི་ཡེ་གཞི་གཞོན་ནུ་བུམ་པ་སྐུའི་རྒྱ་ཁ་རལ་ཏེ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རླུང་གཡོས་པས་རིག་པ་གཞི་ནས་འཕགས་པའི་རང་སྣང་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་སྒོ་བརྒྱད་ཤར་དུས་སྟེང་དུ་ཀ་དག་ཆོས་སྐུའི་སྣང་བ་ནམ་མཁའ་སྤྲིན་མེད་ལྟ་བུ། ཐད་ཀར་ལོངས་སྐུ་འོད་གསལ་གྱི་ཞིང་སྣང་ནམ་མཁའི་དབྱིངས་ཁྱབ་པ། དེའི་རྩལ་ལས་འོག་ན་གཞི་སྣང་ཆེན་པོ་དང་དེའི་རྩལ་ལས་འོག་ན་ལོངས་སྐུའི་སྣང་བ་དང་ཕྱོགས་མཚམས་ན་རང་བཞིན་སྤྲུལ་སྐུའི་ཞིང་སྣང་དང་། མར་འོག་ན་འཁོར་བའི་སྒོ་ལས་འགྲོ་དྲུག་རང་སྣང་གི་ཞིང་ཁམས་ཚད་མེད་པ་སྟེ། དེ་ཐམས་ཅད་ལྷུན་གྲུབ་སྒོ་བརྒྱད་ཀྱི་སྣང་བ་ལས་རང་ཤར་བས་འཁོར་འདས་ཀྱི་སྣང་བ་ཆེན་པོ་དུས་གཅིག་ལ་ཤར་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ནང་གསལ་ལས་ཕྱི་གསལ་དུ་ཤར་དུས་ངོ་བོའི་སྣང་བ་གོ་མ་འགགས་པར་རང་གསལ། རང་བཞིན་གྱི་སྣང་བ་འོད་ལྔར་ཡེ་གདངས། ཐུགས་རྗེའི་སྣང་བ་སྤྲིན་མེད་པའི་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུས་གོ་ཕྱེ་བའི་ཆ་ལས་རང་སྣང་བ་ནི། བཤད་པའི་རྒྱུད་རིག་པ་རང་ཤར་ལས། ངོ་བོ་དེ་མི་འགྱུར་བའི་ཡེ་ཤེས་མ་འགགས་པར་གསལ་བ་གཞོན་ནུ་བུམ་པ་སྐུའི་གནས་ལུགས་ཞེས་བྱའོ། །རང་བཞིན་འོད་ལྔའི་སྣང་བ་མ་འགགས་སོ། །ཐུགས་རྗེའི་སྣང་བ་ནི་དཔེར་ན་སྤྲིན་མེད་པ་ལྟ་བུ། དེ་ནི་ཀ་དག་གི་གནས་ལུགས་ཞེས་བྱ་སྟེ་རྒྱ་གར་ཡང་མ་ཆད་ཕྱོགས་གང་དུའང་མ་ལྷུང་བའོ། །དེའི་འོག་ན་ལྷུན་གྲུབ་རིན་པོ་ཆེའི་སྦུབས་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་དེ་དེ་ལ་འཆར་ལུགས་རྣམ་པ་དྲུག་ཡོད་དོ། །སྒོ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དོ། །དེ་ནི་གཞི་ལྷུན་གྲུབ་ཅེས་ཀྱང་བྱའོ། །གཞི་མ་ངེས་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །གཞི་སྣ་ཚོགས་སུ་འཆར་བ་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །དེ་མན་ཆད་ལྡོག་པའི་ས་ཡོད་དོ། །དེའི་འོག་ན་གཞི་སྣང་བ་ཆེན་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་དོ། །དེའི་འོག་ན་ལོངས་སྐུའི་སྣང་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་སོ། །
གཉིས་པ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ། གཞི་སྣང་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་འཆར་ཚུལ་སྤྱིར་བསྟན་པ་དང་། དེའི་སྣང་ལུགས་ཆེན་པོ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། ནང་གཞོན་ནུ་བུམ་པ་སྐུའི་རྒྱ་ཁ་རལ་ཏེ་རིན་པོ་ཆེ་གའུའི་གནས་ལུགས་ལྷུན་གྲུབ་སྒོ་བརྒྱད་ཀྱི་སྣང་བ་རང་ཤར་བ་ནི། བཀྲ་ཤིས་མཛེས་ལྡན་ལས། ཀྱེ་མ་ང་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད་ཀྱང་ངའི་རྩལ་ལས་འཁྲུལ་པ་བྱུང་སྟེ་གཞི་མི་འགྱུར་བ་ལས་རང་བཞིན་མ་འགགས་པར་ཤར་ནས་ཐུགས་རྗེ་མ་ངེས་པ་ལས་མ་རིག་པ་རང་བྱུང་སྟེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ལ་སྤྲིན་ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་གློ་བུར་དུ་སྤྲིན་བྱུང་བ་དང་འདྲ་བར་གཞི་ལ་མ་རིག་པ་ཡོད་པ་ཅང་(༡༦)མ་ཡིན་ཏེ་ཐུགས་རྗེ་ལྟར་ཤར་བ་ལས་མ་རིག་པ་བྱུང་སྟེ་གཞི་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་གནས་ལུགས་ཞེས་བྱ་བ་ཆགས་སོ། །དེ་ཡང་མ་ངེས་པའི་སྣང་བ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཏུ་གནས་སོ། །དེ་ཡང་འཆར་ལུགས་རྣམ་པ་བརྒྱད་དང་ལྡན་པ་རིན་པོ་ཆེ་གའུའི་གནས་ལུགས་ཞེས་བྱ་སྟེ་འདོད་ཡོན་གྱི་གོ་མ་འགགས་པའོ། །མ་གྲུབ་པའི་གྲུབ་པ་ཆེན་པོར་གནས་པ། ཐུགས་རྗེ་ལྟར་འཆར་བའི་གོ་མ་འགགས་པ། འོད་ལྔར་འཆར་བའི་སྣང་བ་མ་འགགས་པ། ཡེ་ཤེས་ལྟར་འཆར་བའི་ལོངས་སྤྱོད་མ་འགགས་པ། སྐུ་ལྟར་འཆར་བའི་ངོ་བོ་མ་འགགས་པ། གཉིས་མེད་ལྟར་འཆར་བའི་ལྟ་བ་མ་འགགས་པ། མཐའ་གྲོལ་ལྟར་འཆར་བའི་ཐབས་མ་འགགས་པ། དག་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འཇུག་སྒོ་མཐར་ཕྱིན་པ། མ་དག་པའི་ཐུགས་རྗེ་མ་འགགས་པ། འདོད་ཡོན་གྱི་ནོར་བུ་རིན་ཆེན་ལྟ་བུའོ་ཞེས་པ་དང་། རིན་པོ་ཆེ་སྤུངས་པ་ལས། མི་འབྱེད་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ལས། །ལྷུན་གྲུབ་གདགས་པ་མ་ངེས་པ། །འཆར་བྱེད་བརྒྱད་ཀྱི་ཚུལ་དུ་འབྱུང་། །དེ་ཡི་སྣང་ཚུལ་མ་འགགས་པ། །ཐུགས་རྗེ་ལྟ་བུའི་འཆར་ཚུལ་ལས། །སེམས་ཅན་ཀུན་ཀྱི་སྐྱོབ་པའི་གནས། །སྣང་བ་རང་གསལ་འགག་མེད་ལས། །འོད་ལྔའི་གསལ་བྱེད་ཚུལ་དུ་སྣང་། །མཁྱེན་ཆའི་སྣང་བ་མ་འགགས་པ། །ཡེ་ཤེས་དག་པའི་སྒོ་ཉིད་དུ། །སྣང་བ་འགག་མེད་ལམ་ལྟར་ཤར། །རང་སྣང་ལུས་ཀུན་མཐའ་རྫོགས་ཕྱིར། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་སྐུ་ལྟར་སྣང་། །ཤེས་པའི་ངོ་བོ་གཅིག་ཡིན་པས། །གཉིས་སུ་མེད་པ་ལྟར་ཡང་ཤར། །དེ་ཉིད་རང་སར་གནས་མེད་པས། །མཐའ་གྲོལ་ཆེན་པོའི་སྣང་བར་ནི། །ངེས་མེད་ལྷུན་གྲུབ་གཞི་ལ་སྣང་། །རིག་པ་ཟང་ཐལ་ཆིག་རྫོགས་ཕྱིར། །དག་པ་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ཀྱི་སྒོར། །ངོ་བོ་ཉིད་དང་འབྲེལ་པའོ། །བྱུང་ཚུལ་འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་བྱུང་ཁུངས་སུ། །མ་དག་འཁོར་བའི་སྒོ་ལྟར་ཡང་། །ཁྱབ་བྱེད་སྣང་བའི་ཆ་ལས་ཤར། །འདི་ཀུན་འཆར་བྱེད་བརྒྱད་དུ་སྣང་། །སྣང་བའི་ཚུལ་དུ་རང་ཤར་བས། །ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་སྣང་བ་ཞེས། །རིན་པོ་ཆེ་ཡི་ཚུལ་དུ་སྣང་། །ཞེས་སོ། །
གཉིས་པ་སྣང་ལུགས་ཆེན་པོ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ནི། དེ་ལྟར་ཤར་བའི་ཚེ་སྣང་སྲིད་འོད་དང་སྐུར་ཤར་བས་ཐམས་ཅད་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་ཞིང་སྣང་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ངོ་བོའི་རྩལ་ལས་ལོངས་སྐུའི་སྣང་བ་དང་། ཡོན་ཏན་གྱི་རྩལ་ལས་རང་བཞིན་སྤྲུལ་སྐུའི་ཞིང་སྣང་དང་། ཐུགས་རྗེའི་རྩལ་ལས་འཁོར་བའི་སྒོ་རང་སྣང་དུ་རྨི་ལམ་ལྟར་ཤར་བ་སྟེ། བཀྲ་ཤིས་མཛེས་ལྡན་ལས། ནང་གཞོན་ནུ་བུམ་པའི་སྐུ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱ་ཁ་རལ་ཏེ་ཕྱི་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་གནས་ལུགས་སུ་གནས་སོ། །དུས་དེ་ཙམ་ན་ངའི་སྣང་བ་ཕྱིར་རལ་ཏེ། སང་མ་སེང་མ། ཤག་མ་ཤིག་མ། ཁྲལ་མ་ཁྲོལ་མ། ཡང་མ་ཡེང་མ། འགུལ་བ། འཕྲིག་པ། སྣ་ཚོགས་སུ་འཕྲོ་བ་འབྱུང་ངོ་། །དེ་ནས་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་གནས་ལུགས་ཆེན་པོ་ཆགས་(༡༧)སོ། །དེའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གོ་མ་འགགས་པ་ལས་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་སྐུའི་ཞིང་གི་སྣང་ལུགས་ཆགས་སོ། །ཡོན་ཏན་གྱི་གོ་མ་འགགས་པ་ལས་རང་བཞིན་སྤྲུལ་སྐུའི་སྣང་ལུགས་སྲིད་དོ། །དེའི་ཐུགས་རྗེའི་གོ་མ་འགགས་པ་ལས་མ་དག་པའི་སྣང་ལུགས་བྱུང་ངོ་ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་གཞི་སྣང་ལ་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་སྒོ་ཡོད་པས་དག་པའི་ཞིང་དང་མ་དག་པའི་འཁྲུལ་སྣང་མཐོང་བའི་གནད་ཀྱང་འདི་ལ་ཐུག་གོ། །གསུམ་པ་རྣམ་པས་དོན་བསྡུ་བ་ནི། དེ་ལྟ་བུའི་གཞི་སྣང་དེའི་རང་ངོ་ལ་སྣང་ཚུལ་དེ་ལྟར་སྣང་ཡང་འཁྲུལ་མ་འཁྲུལ་གང་དུའང་མ་གྲུབ་སྟེ། །མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས། གཞི་སྣང་ཆེན་པོ་དེ་ཉིད་ལ། །མ་རིག་པ་ཞེས་བཏགས་མེད་པས། །འཁྲུལ་པར་གྲུབ་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །བློ་ཞེས་ཀུན་ཏུ་མ་བཏགས་པས། །དྲི་མ་འཁྲུལ་པའི་མིང་ཡང་མེད། །མིང་དང་ཡི་གེའི་ཚོགས་མེད་པས། །བཏགས་པའི་འཁྲུལ་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཆོས་ཞེས་མིང་དུ་མ་གྲགས་པས། །བློས་བཏགས་འཁྲུལ་པའི་མིང་ཡང་མེད། །སེམས་དང་ཡིད་དུ་མ་གྲུབ་པས། །འགྱུ་བྱེད་འཁྲུལ་པ་ངང་གིས་མེད། །ཕྲ་རགས་དྲི་མ་གཉིས་མེད་པས། །འབྱུང་རྐྱེན་འཁྲུལ་པ་ངང་གིས་མེད། །བྱ་དང་བྱེད་པོ་གཉིས་མེད་པས། །ཡུལ་འཛིན་འཁྲུལ་པ་ག་ལ་ཡོད། །ཅེས་སོ། །འོན་ཀྱང་རང་ངོ་ཤེས་པའི་གྲོལ་རྐྱེན་བྱེད་པའི་ཆ་ནས་གྲོལ་གཞི་ཞེས་བཏགས་ལ། མ་ཤེས་ན་འཁྲུལ་རྐྱེན་བྱེད་པའི་ཆ་ནས་འཁྲུལ་གཞི་ཞེས་བཏགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་གཞི་སྣང་འདི་གྲོལ་གཞི་ཡིན་ལ། ཀ་དག་ནི་གྲོལ་ས་ཡིན་པས་འདི་གཉིས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པའང་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེ་སྟེ་ལེགས་པར་ཕྱེད་པ་ཤིན་ཏུ་ཉུང་ངོ་། །འདི་ལ་བརྟེན་ནས་འཁྲུལ་རྐྱེན་བྱེད་པས་འཁྲུལ་པར་བཏགས་པ་ནི་དུང་དཀར་པོ་ལ་སེར་པོར་འཁྲུལ་རྐྱེན་བྱས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། འཁྲུལ་པ་དངོས་མ་ཡིན་ཡང་རྐྱེན་བྱས་དུས་བཏགས་པ་ནི། མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས། ཁྱད་པར་ཆེན་པོའི་སྣང་བ་ལས། །ཡོད་དང་མེད་པ་གཉིས་བྱུང་སྟེ། །སྤྱི་ལ་འཁྲུལ་གཞི་ཞེས་བྱ་སྟེ། །མ་རིག་ཉིད་དང་སྤགས་པའི་ཕྱིར། །ཤེས་བྱ་ཉིད་ཀྱང་དྲི་མར་སྣང་། །ཞེས་དང་། དུང་ཡིག་ཅན་ལས། དེ་ལ་མ་ངེས་ལྷུན་གྲུབ་གཞི། །མ་རིག་གསུམ་དང་རྐྱེན་བཞི་དང་། །ཤེས་པས་སྤགས་པའི་འཁྲུལ་བའོ། །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་གཞི་སྣང་དེ་ལ་རང་ངོ་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་སྣང་བ་ནམ་མཁའི་མཐའ་འཁོར་འདས་སུ་སྣང་བ་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་རིག་མ་རིག་ལས་འཁོར་འདས་འབྱུང་བས་དབྱིངས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་སྔོན་མེད་པའི་རང་སྣང་ཤོང་ཆེ་ལ་མཚར་ཆེ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས། གསལ་བ་མངོན་སྣང་བརྗིད་རེ་ཆེ། །སྣང་བ་ཉིད་ནི་ལྷུན་རེ་སྟུག །ཆོས་སྐུ་ངོ་སྤྲོད་དང་རེ་སྤྲོ། །ངོ་བོ་ཟང་ཐལ་སྦུབས་རེ་ཡངས། །རང་བཞིན་ཀུན་ཁྱབ་གདལ་རེ་ཆེ། །ཐུགས་རྗེ་ཀུན་འབྱུང་སྐྱིད་རེ་ཆེ། །ཁྱབ་པ་ཡེ་གདངས་བཀྲག་རེ་གསལ། །གནས་པ་ཐོགས་མེད་བང་རེ་མགྱོགས། །རིག་པའི་རང་གདངས་འོད་རེ་གསལ། །སྟོང་པ་ཀུན་འབྱུང་ངོ་རེ་མཚར། །(༡༨)མ་བཙལ་བཞག་པས་རྒྱུན་རེ་རིང་། །མ་བཀག་རང་འབྱུང་གདལ་རེ་ཆགས། །སྣང་སྲིད་གཞི་བཞེངས་དཔངས་རེ་མཐོ། །འབད་མེད་རང་གྲོལ་རྒྱ་རེ་ཆེ། །ཡེ་ཐོག་ཆེན་པོ་འཁོར་རེ་མཁས། །ཁ་དོག་ལྔ་ལྡན་བྲིས་རེ་ལེགས། །སྣང་སྲིད་རྣམ་དག་ཁོད་རེ་སྙོམས། །རང་བྱུང་འོད་གསལ་བཀོད་རེ་ལེགས། །གཞི་སྣང་ཆེན་པོ་ཤོང་རེ་ཆེ། །འཁོར་འདས་གཉིས་པོ་འབྲེལ་རེ་མཁས། །སྐུ་ལྔ་ཡེ་ཤེས་བརྩེགས་རེ་ལེགས། །ཞེས་སོ། །
དོན་གསུམ་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་གྲོལ་ལུགས་ནི་གཞི་ལས་འཕགས་པའི་སྐད་ཅིག་ལ་གཞི་སྣང་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་སྒོ་བརྒྱད་རང་སྣང་དུ་ཤར་བ་སྟེ། གཞན་དུ་མ་བཟུང་བར་གཟུ་བོའི་བློས་རང་གདངས་སུ་ངོ་ཤེས་པས་འགྱུ་བ་རང་ཐོག་ཏུ་ཆོད་དེ་སྐད་ཅིག་དང་པོ་ལ་རང་སྣང་དུ་ཤར་བ་རང་ངོ་ཤེས་པས་རྟོགས་པ་སྐྱེས་ཏེ་བྱེ་བྲག་ཕྱེད། གཉིས་པ་ལ་འཁྲུལ་པ་སངས་ཤིང་ཡེ་ཤེས་རྒྱས་པས་གཞི་འབྲས་བུར་སྨིན་ཏེ་ངོ་བོ་ཡེ་སངས་རྒྱ་ལ་རྟོགས་པས་ཡང་སངས་རྒྱས་པ་ཞེས་བྱ། རང་སྣང་ཀ་དག་ཏུ་ཐིམ་ནས་གཞི་ཐོག་ཏུ་ཀུན་གྱི་སྔོན་རོལ་དུ་སངས་རྒྱས་པའི་སྟོན་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཐལ་འགྱུར་ལས། དེ་ལྟར་འཁོར་འདས་ཐོག་མཐའ་ལས། །སངས་རྒྱས་འཁྲུལ་པར་མ་གྱུར་པ། །གཞི་ལས་འཕགས་པའི་དབང་པོ་ཡིས། །རང་སྣང་རང་བཞིན་མེད་པར་ཤེས། །རྟོག་དཔྱོད་ཡིད་རྣམས་ཕྱིར་མ་ཤོར། །འགྱུ་བ་རང་ཐོག་ཆོད་པའོ། །དེ་ཡང་གནས་ལུགས་ཆེན་པོ་ལས། །འཁྲུལ་ཞེས་ཀ་ནས་དག་པ་ལ། །མ་འཁྲུལ་ཉིད་དུ་བཅོས་སུ་མེད། །མེད་སྣང་མཐོང་བ་མེད་པའི་ཆོས། །བྱས་བྱུང་རྟོག་པ་རང་འགགས་སོ། །འཁྲུལ་ནས་དམིགས་པར་སྣང་བ་ཡིན། །རང་བཞིན་ཡེ་གདངས་མི་དམིགས་པས། །ཆོས་ཀུན་མཉམ་པར་རོ་གཅིག་གོ། །མི་མཛད་རྟོགས་བྲལ་ཡེ་སངས་རྒྱས། །ཞེས་པ་དང་། རང་བྱུང་བདེ་བ་འཁོར་ལོའི་རྒྱུད་ལས། ཉུག་ཙམ་ལས་ནི་རིག་བྱུང་ནས། །ཝལ་གྱིས་གསལ་ནས་སྒྲོ་སྐུར་བྲལ། །ཞེས་པ་དང་། མཚན་བརྗོད་ལས། སྐད་ཅིག་གཅིག་གིས་བྱེ་བྲག་ཕྱེད། །སྐད་ཅིག་གཅིག་གིས་རྫོགས་སངས་རྒྱས། །ཞེས་སོ། །དེ་ཡང་གཞི་ནས་འཕགས་པའི་རིག་པ་ས་བོན་ལྟ་བུ་གྲོལ་འཁྲུལ་གང་བྱེད་མ་ངེས་པས་མ་སྨིན་པའི་རིག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སངས་རྒྱས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ནི་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བྱས་ཏེ། སྒྲོན་མ་འབར་བ་ལས། འབྲས་བུར་སྨིན་བྱེད་ཤེས་རབ་སྟེ། །ཤེས་རབ་སྐུ་རུ་སྨིན་པ་ཡི། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་སྐུ་དེ། །ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་རུ་སྨིན། །དེ་ཡི་ཡེ་ཤེས་རྒྱུན་མི་འཆད། །སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ལྷུན་གྲུབ་གསལ། །ཞེས་སོ། །དཔྱོད་བྱེད་ཕྱིར་མ་ཤོར་བས་རང་དུ་རྟོགས་པའི་ཚེ་གཟུ་བོའི་བློ་ཅན་ཏེ་ལྷུན་གྲུབ་ཐིམ་ཚུལ་དང་སྦྱར་ནས་ནང་གསལ་དུ་གནས་པ་ནི། སྒྲོན་མ་སྣང་བྱེད་ལས། ངེས་པ་མེད་པའི་ལྷུན་གྲུབ་ལས། །སྣ་ཚོགས་དུ་མ་ཤར་ཚུལ་ལ། །འགག་པ་མེད་པའི་རོལ་པ་ནི། །ཅིར་ཡང་མཛད་ཅིང་ཅིར་ཡང་འཆར། །ངེས་མེད་(༡༩)སྣང་བ་དུ་མའོ། །དེ་ཉིད་གཟུ་བོའི་བློ་ཅན་ལ། །མཐོང་བ་མ་འགགས་ནང་གསལ་ཏེ། །དེ་ལ་ངེས་པའི་ཆར་གཟུང་ངོ་། །ཞེས་སོ། །དེའི་ཚེ་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་ཐིམ་ཚུལ་ནི། རིན་པོ་ཆེ་སྤུངས་པ་ལས། རོལ་པའི་རྩལ་ལས་ཐིམ་ལུགས་བརྒྱད། །ལྷུན་གྲུབ་ངེས་པ་མེད་པའི་གཞི། །ཡོན་ཏན་ཚུལ་དུ་འདི་ལྟ་བུ། །ཐུགས་རྗེ་ཉིད་ནི་ཐུགས་རྗེ་ལ། །རང་གི་ངོ་བོ་རང་ཐིམ་པས། །མ་བཞག་ཐོབ་པའི་ཚུལ་གྱིས་ནི། །མཛད་པ་མེད་པའི་ཀློང་དུ་འདས། །མི་མཛད་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་པས། །བྱེད་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་མྱ་ངན་འདས། །མ་བྱས་བྱེད་པར་སྣང་བྱེད་པས། །འདུས་བྱས་རྣམས་ནི་དག་པའི་ཀློང་། །དེ་ཉིད་རང་ལ་རང་ཐིམ་པས། །གཞན་དུ་སོང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་ཉི་མའི་སྙིང་པོ་ལ། །རང་གི་ཟེར་རྣམས་རང་ཐིམ་ལྟར། །རང་གི་གདངས་དང་བཅས་པ་ཡི། །གཟིགས་སྣང་ཐམས་ཅད་མྱ་ངན་འདས། །འདི་ཀུན་ཡོན་ཏན་རིན་པོ་ཆེ། །རྐྱེན་ལ་མི་གནས་རང་སའོ། །རང་འོད་རང་ལ་ཐིམ་པ་ནི། །འདི་ཡང་ཡོན་ཏན་ཆེན་པོར་ཤར། །རང་གི་ངོ་བོ་རྣམ་དག་པས། །མཚན་མར་འཛིན་པའི་ཞེན་ཡུལ་འགག །ཕྱི་རོལ་འབྱུང་བཞི་རགས་པར་ཡང་། །འདིར་མི་སྣང་སྟེ་ཞེན་པ་ལོག །རང་དག་སྟོང་པ་ཆེན་པོ་ལས། །ཁ་དོག་བདག་འཛིན་མྱ་ངན་འདས། །འདི་ཡང་གཞན་དུ་སོང་བ་མེད། །རང་གི་ངོ་བོ་རང་ཐིམ་པས། །སྣང་བ་ཐམས་ཅད་མྱ་ངན་འདས། །འོད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རང་ཐིམ་པས། །དཔེར་ན་ནམ་མཁའི་འཇའ་ཚོན་བཞིན། །ནམ་མཁའ་ཉིད་ལ་རང་ཡལ་ལྟར། །མི་འབྱེད་ཆེན་པོའི་ཀློང་དུ་ནི། །འཛིན་ཆགས་ཐམས་ཅད་མྱ་ངན་འདས། །འདི་ཡང་ཡོན་ཏན་རིན་པོ་ཆེ། །ཡོན་ཏན་འཆར་ཚུལ་འདི་ལྟ་བུ། །ཡེ་ཤེས་ཉིད་ལ་ཡེ་ཤེས་ཉིད། །རང་གི་ངོ་བོར་རང་ཐིམ་པས། །ཤེས་པའི་འཛིན་རྟོག་དྲན་བསམ་ནི། །རང་གནས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀློང་དུ། །ཐམས་ཅད་གཉིས་མེད་མྱ་ངན་འདས། །སོ་སོའི་ཡེ་ཤེས་སྣང་ཆ་ཡང་། །བྱས་པ་མེད་པའི་ཀློང་དཀྱིལ་དུ། །ནུབ་པ་མེད་པར་མྱ་ངན་འདས། །དེ་ཉིད་རང་ལ་རང་ཐིམ་པས། །ཡེ་ཤེས་རོལ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀུན། །རང་ངོ་མ་ལ་ཐིམ་པ་ནི། །དཔེར་ན་མ་པང་བུ་འཇུག་བཞིན། །རང་གི་ཡེ་ཤེས་རང་ཡིད་ཆེས། །རང་གི་རང་བཞིན་མྱ་ངན་འདས། །འདི་ཡང་ཡོན་ཏན་རིན་པོ་ཆེ། །ཡང་ནི་ཡོན་ཏན་ཐིམ་པའི་ཚུལ། །སྐུ་ཉིད་སྐུ་ལ་རང་ཐིམ་པས། །གཟུགས་ཀུན་མི་རྟོག་ཆེན་པོར་ནི། །སྣང་བ་མེད་པར་མྱ་ངན་འདས། །རགས་པས་བསྡུས་པའི་འབྱུང་བ་དང་། །ཕྲ་བས་བཟུང་བའི་མ་རིག་སོགས། །འབྱེད་པ་མེད་པར་མྱ་ངན་འདས། །སྐུ་རྣམས་རང་ངོར་ཐིམ་པས་ནི། །ཤེས་པའི་འབྱུང་ཆ་ཕྱིར་མ་ཤོར། །དཔེར་ན་བུམ་པའི་སྐུ་གཟུགས་བཞིན། །ནང་གསལ་ཕྱི་ཡི་འགྱུ་བ་རྣམས། །རང་བཞིན་མེད་པར་གནས་སུ་དག །འདི་ཡང་ཡོན་ཏན་རིན་པོ་ཆེ། །ཡང་ནི་ཡོན་ཏན་འདི་ལྟ་བུ། །གཉིས་མེད་གཉིས་མེད་རང་ཐིམ་པས། །གྲངས་སུ་(༢༠)འཛིན་པའི་ཞེན་པ་རྣམས། །ཉག་གཅིག་སྤྲོས་དང་བྲལ་བར་ནི། །མི་གཉིས་གཅིག་པའི་ཚུལ་དུ་ནི། །རང་ཐིམ་ཉིད་དུ་མྱ་ངན་འདས། །གཉིས་སུ་སྣང་བ་རང་ཐིམ་པས། །དཔེར་ན་ཆུ་བོ་ཆུ་བོ་ལ། །ཐིམ་པ་བཞིན་དུ་དབྱེར་མི་ཕྱེད། །དབྱེར་མེད་ཆེན་པོར་མྱ་ངན་འདས། །འདི་ཡང་ཡོན་ཏན་རིན་པོ་ཆེ། །མ་འགགས་ཡོན་ཏན་འདི་ལྟ་བུ། །མཐའ་གྲོལ་ཉིད་ནི་མཐའ་གྲོལ་ལ། །རང་གི་ངོ་བོར་རང་ཐིམ་པས། །སྐུ་ གསུམ་འཛིན་པའི་རང་རྒྱུད ་ཀུན། །ཡུལ་རྣམས་ཟད་པར་མྱ་ངན་འདས། །མཐའ་ཉིད་རང་དག་རང་ཐིམ་པས། །དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ནམ་མཁའ་ལ། །ཐིམ་པ་བཞིན་དུ་ངོས་གཟུང་མེད། །མུ་བཞིའི་རྟོག་ཞེན་རང་འགགས་པས། །མི་གནས་ཆེན་པོར་མྱ་ངན་འདས། །འདི་ཡང་ཡོན་ཏན་རིན་པོ་ཆེ། །སྣང་བའི་ཡོན་ཏན་འདི་ལྟ་བུ། །མ་དག་འཁོར་བ་རང་འཇུག་སྒོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དག་སྒོ་ལ། །སོང་བ་མེད་པའི་ཚུལ་དུ་ཐིམ། །དཔེར་ན་སྦྲ་ཡི་ཆོན་ཐག་རྣམས། །བརྟུལ་བས་དབུས་སུ་རང་འདུས་ལྟར། །དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་མྱ་ངན་འདས། །འདི་ཡང་ཡོན་ཏན་རིན་པོ་ཆེ། །འདི་ལྟར་ཡོན་ཏན་ཆ་རྫོགས་པས། །དག་པ་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ཀྱི་སྒོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ལ་རང་ཐིམ་པས། །སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་མྱ་ངན་འདས། །དཔེར་ན་སེང་གེ་གངས་ཟིན་བཞིན། །མི་ལྡོག་འཇིགས་མེད་གདེང་རྣམས་རྙེད། །འདི་ཡང་ཡོན་ཏན་རིན་པོ་ཆེ། །འདི་ལྟར་ཡོན་ཏན་འབྱུང་ཚུལ་གྱིས། །གཅིག་པར་གནས་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི། །མ་བཙལ་རང་གིས་རང་རྙེད་པར། །སྔོན་ནས་དེ་ཡི་རང་བཞིན་ནོ། །ཞེས་སོ། །ཚིག་དོན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས་གཞི་གཏན་ལ་དབབ་པའི་རིམ་པ་སྟེ་རྡོ་རྗེའི་གནས་དང་པོ་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པའོ།། །།