ལེའུ་བཅུ་བཞི་པ་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལུང་བསྟན་པ།

༈ དྲུག་པ་ངེས་པ་རྙེད་པའི་ཡོན་ཏན་སངས་རྒྱས་སུ་ལུང་བསྟན་པ་ལ་ལྔ་སྟེ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་རྣམས་ཞིང་ཁམས་ལྔར་སངས་རྒྱས་པར་ལུང་བསྟན་པ། ཞིང་ཁམས་དེའི་ཡོན་ཏན། རིག་འཛིན་ཀུན་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་རིགས་ལྔར་བསྟན་པ། དོན་གསང་བར་ངེས་པས་ངེས་པ་རྙེད་པར་དཀོན་པ། དོན་ལ་བརྩད་པའི་སྐྱོན་སྤང་བའོ། །དང་པོ་ནི།

དེ་ནས། ཞེས་པ་ནས། འགྱུར་རོ། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་བསྟན་ཏེ།

དེ་ནས་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དེས། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་དག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་ལུང་བསྟན་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེང་ཁྱེད་ནི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཏེ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མངོན་པར་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བར། སངས་རྒྱས་མི་འཁྲུགས་པ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྡོ་རྗེ་རིན་ཆེན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དཔལ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བར། སངས་རྒྱས་རིན་ཆེན་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྡོ་རྗེ་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བདེ་བ་ཅན་ཞེས་བྱ་བར། སངས་རྒྱས་འོད་མཐའ་ཡས་ཞེས་བྱ་བར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྡོ་རྗེའི་དབྱིངས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བྱང་ཆུབ་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་ཞེས་བྱ་བར། སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཅེས་བྱ་བར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྡོ་རྗེ་སྣ་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བར། སངས་རྒྱས་གདོན་མི་ཟ་བར་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ།།

ལེའུ་འདིས་དྲང་དོན་དང་ངེས་དོན་གཉིས་ཀ་སྟོན་ནོ། །རིམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ན། འབྲས་བུ་མཐར་ཕྱིན་པར་ལུང་སྟོན་པ་དང༌། སྐབས་ཀྱིས་འབྲེལ་བས་དེ་ནས་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དེས། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལྔ་པོ་དེ་དག ཞིང་ཁམས་དང༌། མཛད་པ་དང༌། དབང་གི་ཆུ་བོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་པ་ན་ཞིང་ཁམས་ལྔར་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རིགས་ལྔའི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་འབྲས་བུར་མངོན་དུ་ལུང་བསྟན་༼༡༩༥༽པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་དག་དང་འཁོར་འདུས་པ་ཕལ་མོ་ཆེ་ཁྱེད་ནི་ཞེས་པའི་ཚིག་འདིས་ཁྱེའུ་ལྔ་ལམ་པ་འདྲ་བའི་སྤྲུལ་པར་གསུངས་པ་ལྟར་འཁོར་དེ་རྣམས་ཀྱང་མཚུངས་པས་དམ་པའི་རིགས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་མཚོན་པ་ཡིན་ལ། ཡང་ན་རང་བཞིན་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་དགོངས་པའོ། །ཞེས་འབྱུང་ཀྱང་གཞུང་དོན་སྔ་མའོ། །སྤྱིར་ལུང་བསྟན་པ་ལ། མངོན་སུམ་དུ་ལུང་བསྟན་པ་སྒོམ་ལམ་ལུང་ཆེན་ཐོབ་པ་ལྟ་བུ། ཤུགས་ལས་ལུང་བསྟན་པ་འོད་གསལ་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་ལུང་ཐོབ་པ་མཐོང་ལམ་ཡིན་པ་ལྟ་བུ། ཞར་ལ་ལུང་བསྟན་པ་ཟབ་དོན་རྟོགས་ཤིང་སྨྲ་བ་དེ་སྲས་དམ་པ་ཡིན་པར་ལུང་ཐོབ་པ་གསང་སྙིང་ལེའུ་ཐ་མ་ནས་བསྟན་པ་ལྟ་བུ། དུས་ཀྱི་ཐ་མར་སྐད་ཅིག་གིས་ལུང་བསྟན་པ་རྒྱལ་ཚབ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོར་ལོངས་སྐུའི་རིགས་ལྔའི་སངས་རྒྱས་སུ་ལུང་ཐོབ་པ་ལྟ་བུ་ལས་འདིར་ཐ་མའོ། །དེའང་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡེ་ཇི་བཞིན་པའི་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་ཡེ་སངས་རྒྱས་པ་དེ་ཉིད་ཇི་བཞིན་པར་རྟོགས་པ་མཐར་ཕྱིན་ནས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པས་རྒྱུད་དག་པའི་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་དག་པ་གཉིས་ལྡན་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཏེ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཤར་ཕྱོགས་མངོན་པར་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བར། སངས་རྒྱས་མི་འཁྲུགས་པ་ཞེས་བྱ་བར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྡོ་རྗེ་རིན་ཆེན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལྷོ་ཕྱོགས་དཔལ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བར། སངས་རྒྱས་རིན་ཆེན་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྡོ་རྗེ་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ནུབ་ཕྱོགས་བདེ་བ་ཅན་ཞེས་བྱ་བར། སངས་རྒྱས་འོད་སྣང་མཐའ་ཡས་ཞེས་བྱ་བར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྡོ་རྗེ་དབྱིངས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དབུས་ཕྱོགས་བྱང་ཆུབ་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་ཞེས་བྱ་བར། སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཅེས་བྱ་བར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྡོ་རྗེ་སྣ་ཚོགས་ཞེས་བྱ་དེ་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བྱང་ཕྱོགས་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བར། སངས་རྒྱས་དོན་མི་ཟ་བར་དོན་ཡོད་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ལུང་བསྟན་ཏེ་ལེའུ་དང་པོ་དང་སྦྱར་རོ།།

གཉིས་པ་ཞིང་ཁམས་དེའི་ཡོན་ཏན་ནི།

ཞིང་ཁམས། ཞེས་པ་ནས། སྤྱོད་དོ། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་བསྟན་ཏེ།

ཞིང་ཁམས་དེ་དག་ཀུན་གྱི་ཡོན་ཏན་ནི། ཡོངས་སུ་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དཔེ་ལས་འདས་ཏེ། དཔེ་མེད་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་ཀྱིས་མི་ལང་ངོ་། །སྐུའི་ཚེའི་ཚད་ནི་དཔག་ཏུ་མེད་པ་འབའ་ཞིག་གོ །ཞིང་ཁམས་དེར་འཁོད་པའི་སེམས་ཅན་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་རིགས་འཛིན་ཆེན་པོ་འབའ་ཞིག་གོ །ཚེའི་ཚད་ཀྱང་དེ་ཉིད་ཀྱི་རིག་པ་འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཁམས་གཞན་ནས་མིན་པའི་རིགས་འཛིན་མཐའ་ཐུག་པ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱང་། ཞིང་ཁམས་དེ་དག་དུ་རྣམ་པར་སྣང་ངོ་། །དེ་དག་ན་ཆོས་ཉན་པ་དང་། སྨྲ་བ་དང་རྣམ་པར་འགྲོལ་བ་ནི། ཏིང་ངེ་འཛིན་འབའ་ཞིག་གིས་སོ། །ཆོས་ཀྱང་བྱ་བ་མེད་པའི་ཆོས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གསང་བ་དམ་པ་འབའ་ཞིག་གོ །ལོངས་སྤྱོད་ཀྱང་ཆོས་ཉིད་ཟབ་མོ་འབའ་ཞིག་ལ་སྤྱོད་དོ།།

ཞིང་ཁམས་དེ་དག་ཀུན་གྱི་ཡོན་ཏན་ནི། ཟག་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་རང་སྣང་བའི་༼༡༩༦༽ཕྱིར་ཡོངས་སུ་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་དཔེ་ལས་འདས་ཏེ། ཐུབ་པའི་ཞིང་གིས་17བསྒྲུན་མི་ནུས་པས་དཔེ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཚད་དང་བྲལ་བས་ལོངས་སྐུའི་ཞིང་གི་བཀོད་པ་ཐམས་ཅད་བརྗོད་ཀྱིས་མིང་ལང་ངོ་། །སྟོན་པ་རིགས་ལྔའི་སྐུ་ཚེའི་ཚད་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མི་མངའ་བས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་འབའ་ཞིག་གོ །འདུལ་བའི་ཞིང་ནི་བཞུགས་པའི་ཞིང་ན་གནས་ཏེ་ཞིང་ཁམས་དེར་འཁོད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་ས་ནོན་པས་རྒྱལ་སར་བསྙེན་པ་རིག་འཛིན་ཆེན་པོ་འབའ་ཞིག་གོ།

འདིར་ཆོས་རྗེའི་ཕྱག་མཆན་ན། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཡང་གསུང་ལ་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱང་ཞེས་བཞུགས་པས། དངོས་སུ་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་རིག་འཛིན་ལ། སྒྱུ་འཕྲུལ་མན་ཆད་ཀྱི་ལྷུན་གྲུབ་རིག་འཛིན་ཀྱང་ཡིན་ཏེ་ཟུར་གྱི་བཀའ་སྲོལ་ལྟར་གཟུང་ངོ་། །འཁོར་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཚེའི་ཚད་ཀྱང་ཚེ་ལ་དབང་ཐོབ་པས་སྟོན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་རིགས་འཛིན་པའི་ཚེ་ཚད་དང་ལྡན་ཏེ་རང་དོན་དུ་དཔག་ཏུ་མེད་ལ་གཞན་དོན་དུ་ཅིར་ཡང་སྣང་བས་མ་ངེས་པ་ཉིད་དོ། །སྤྲུལ་པའི་ཞིང་གི་འཇིག་རྟེན་ཁམས་གཞན་དག་ནས་སྨིན་པའི་རིགས་འཛིན་མཐའ་ཐུག་པ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱང་ཞིང་ཁམས་དེ་དག་ཏུ་རྣམ་པར་སྣང་ཞིང་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་ངོ་། །ཞིང་དེ་དག་ན་ཆོས་ཉན་པ་དང༌། སྟོན་ཅིང་སྨྲ་བ་དང༌། རྣམ་པར་བགྲོ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དགོངས་པ་འབའ་ཞིག་གིས་སྟོན་ཅིང་རྟོགས་པ་ཤ་སྟག་གོ །བསྟན་པ་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱང་གསང་སྔགས་ཇི་བཞིན་པ་བྱ་བ་མེད་པའི་ཆོས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གསང་བ་དམ་པ་འབའ་ཞིག་ལས་གཞན་གྱིས་སེལ་མེད་པའི་སྒྲས་རྒྱུའི་ཐེག་པ་བཀག་གོ །སྟོན་པ་དང་འཁོར་ཀུན་གྱི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱང་ཐུན་མོང་དུ་ཆོས་ཉིད་ཟབ་མོ་འབའ་ཞིག་ལ་སྤྱོད་དོ། །ཚིག་འདི་དག་གིས་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་ཞིང་དུ་གསལ་བས་ལེའུ་དང་པོའི་རྒྱལ་བ་རིགས་ལྔ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་སྐུར་ངེས་སོ།།

གསུམ་པ་རིག་འཛིན་ཀུན་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་རིགས་ལྔར་བསྟན་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། མདོར་བསྟན་པ་དང༌། གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི།

རིགས་འཛིན། ཞེས་པ་ནས། འདི་ལྟ་སྟེ། ཞེས་པའི་བར་གྱིས་བསྟན་ཏེ།

རིགས་འཛིན་དེ་དག་ཀུན་ཀྱང་རིགས་ལྔ་པ་འབའ་ཞིག་སྟེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་ཀྱང་རིགས་ལས་བྱུང་ཞིང་། ལྔར་སྣང་ལ། ལྔར་སྨིན་པ་སྟེ། ལྔ་ལས་གྱུར་པས། ལྔར་ངེས་པ་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ།

རིགས་དང་ཞིང་ཁམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གི་རིག་འཛིན་པ་དེ་དག་ཀུན་ཀྱང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཉིས་ཀའི་སྒོ་ནས་སེམས་ཅན་དང་རྒྱལ་བ་རིལ་ཡང་རིགས་ལྔ་པ་འབའ་ཞིག་སྟེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྒྱུ་ཉོན་མོངས་པ་རིགས་ལྔ་ལས་བྱུང་ཞིང༌། འགྲོ་བ་ལྔར་སྣང་ལ། དེ་ལས་བསྐལ་པ་བོགས་སུ་གྱུར་པའི་མི་བུ་རིགས་ལྔར་སྨིན་པ་སྟེ། ལམ་ལྔའམ་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ལས་གྱུར་པས་༼༡༩༧༽རིགས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ལྔར་ངེས་པ་ནི། འདི་ལྟ་སྟེ། ཞེས་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མདོ་བསྟན་པའོ།།

གཉིས་པ་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ནི།

གང་ཞེ་སྡང༌། ཞེས་པ་ནས། འབའ་ཞིག་གོ །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་བསྟན་ཏེ།

གང་ཞེ་སྡང་རིགས་དང་། ང་རྒྱལ་གྱི་རིགས་དང་། འདོད་ཆགས་ཀྱི་རིགས་དང་། རྒྱལ་རིགས་དང་། རྗེའུ་རིགས་དང་། བྲམ་ཟེའི་རིགས་དང་། གདོལ་པའི་རིགས་དང་། ཀུན་སྣང་གི་རིགས་དང་། རིགས་གཅིག་པའི་རིགས་དང་། ཐ་དད་པའི་རིགས་དང་། བྱ་བ་བྱེད་པའི་རིགས་དང་། ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་རིགས་དང་། རྡོ་རྗེའི་གདུང་དང་སྡེའི་རིགས་དང་། ནོར་བུའི་གདུང་དང་སྡེའི་རིགས་དང་། པདྨའི་གདུང་དང་སྡེའི་རིགས་དང་། གཞོན་ནུའི་གདུང་དང་སྡེའི་རིགས་དང་། གླང་པོའི་གདུང་དང་སྡེའི་རིགས་འབའ་ཞིག་གོ །དེ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ནས་ཐམས་ཅད་དུ་སྣང་བའི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཐའ་ཐུག་པ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱང་། ལས་དང་འཇུག་པའི་དབང་གིས་རིགས་ལྔ་འབའ་ཞིག་གོ།

ལོག་པ་དང་མ་ལོག་པའི་ཉོན་མོངས་ལྔ་ཐུན་མོང་དུ་སྦྱར་ཏེ། གང་ཞེ་སྡང་གི་རིགས་དང༌། ང་རྒྱལ་གྱི་རིགས་དང༌། འདོད་ཆགས་ཀྱི་དང༌། ཕྲག་དོག་གི་རིགས་དང༌། གཏི་མུག་གི་རིགས་དང༌། མི་བཟད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཅན་བཟོད་ལྡན་གྱི་རིགས་དམྱལ་བ་དང༌། ཤིན་ཏུ་ཡིད་གདུང་བས་ཀུན་གདུང་གི་རིགས་ཡི་དྭགས་དང༌། རྐང་གཅིག་རྐང་གཉིས་རྐང་བཞི། རྐང་དྲུག་རྐང་མང་རྐང་མེད་དེ་ནང་རིགས་གཅིག་ལ་དྲུག་ཏུ་འབྱུང་བའམ། རིགས་དྲུག་ཀའི་གནས་སུ་འབྱུང་བས་དྲུག་འབྱུང་གི་རིགས་བྱོལ་སོང་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བསམ་རྒྱུད་ཅན་མང་བས་རྒྱུད་ལྡན་གྱི་རིགས་མི་དང༌། གནས་ཁྱད་པར་མཐོ་བའི་བདེ་བ་ཅན་གནས་ལྡན་གྱི་རིགས་ལྷ་དང་འགྲོ་བ་ལྔ་སྟེ། ལྷ་མིན་ནི་ཤིང་རྟ་ཆེན་པོ་ཐོགས་མེད་ཀྱིས་སྟོད་རིགས་ལྷ་དང་སྨད་རིགས་དུད་འགྲོར་བསྡུས་ལ། ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ཀློང་དྲུག་པའི་འགྲེལ་པ་དང་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་དུ་རིགས་བཞིའམ་ལྔར་གསུངས་ཀྱང་ལྷ་དང་དུད་འགྲོ་ཡི་དྭགས་གསུམ་གྱི་འགྲོ་བར་གཏོགས་ཤིང༌། འདིར་འགྲེལ་ཆེན་དུ་སྟོད་རིགས་ལྷ་དང་སྨད་རིགས་ཡི་དྭགས་སུ་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཚོ་ཐབས་ཀྱི་མི་བུ་ལྔ་ནི། དམངས་རིགས་དང༌། རྒྱལ་རིགས་དང་རྗེའུ་རིགས་དང༌། བྲམ་ཟེའི་རིགས་དང༌། གདོལ་པའི་རིགས་དང་ལྔའོ། །སྐབས་འདིར་འགྲེལ་ཆེན་ལས། ལམ་པ་འདི་དག་ནི་ཐེག་པ་སོ་སོ་བར་གྱུར་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་ཆོས་ཉན་པའི་སྐལ་པ་ཅན་དུ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་མི་སྦྱར་ཏེ། འདིར་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ལས་དང་པོ་པ་དང༌། རིགས་འབྱེད་པ་དང༌། བདེན་པ་མཐོང་བ་དང༌། བསྒོམ་ལམ་པ་དང༌། མཐར་ཕྱིན་པའོ། །རིགས་ཀྱི་དབང་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུ་འབྱུང་བ་ལ་མ་རག་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་རྡོ་རྗེའི་རིགས་དང་པདྨའི་རིགས་དང༌། ལས་ཀྱི་རིགས་དང༌། རིན་པོ་ཆེའི་རིགས་ཀྱི་རིགས་འཛིན་དུ་གྱུར་པ་དངོས་སོ་ཞེས་གཞན་དག་འདོད་ན་ཁྲོ་བོ་ནི་ཡེ་ཤེས་ལྔར་སྨྲ་སྟེ་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ལས་རིགས་ལྔར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་ཤིང༌། ཆོས་རྗེ་དམ་པ་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྱག་མཆན་སོགས་ཀྱང་དེ་ལྟར་བཞུགས་པས། ཀུན་སྣང་གི་རིགས་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། རིགས་གཅིག་༼༡༩༨༽པའི་རིགས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང༌། ཐ་དད་པའི་རིགས་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། བྱ་བ་བྱེད་པའི་རིགས་བྱ་བ་ནན་ཏན་གྱི་ཡེ་ཤེས་དང༌། ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་རིགས་ཆོས་དབྱིངས་ཡེ་ཤེས་སམ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་རྣམས་ཏེ། སྦྱོར་བ་དོན་གྱི་ཀུན་གཞི་དང༌། ཉོན་ཡིད་དང༌། ཡིད་ཤེས་དང་། སྒོ་ལྔའི་ རྣམ་ཤེས་དང༌། ཡེ་དོན་གྱི་ཀུན་གཞི ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །རིགས་ལྔའི་རྒྱུད་འཛིན་ཅིང་འཚོབ་པའི་ཕྱིར་རིགས་ལྔ་དངོས་ཐོབ་པའི་ངེས་པ་སྟེ། རྡོ་རྗེའི་རིགས་ཀྱི་གཙོ་བོ་གདུང་དང་འཁོར་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ། རྒྱལ་པོ། ཆགས་པ། ལེགས་པ་རྣམས་སྡེའི་རིགས་དང༌། རིན་པོ་ཆེའམ་ནོར་བུའི་རིགས་ཀྱི་གཙོ་བོ་གདུང་དང༌། འཁོར་རྡོ་རྗེ་རིན་ཆེན། ཉི་མ། རྒྱལ་མཚན། བཞད་པ་རྣམས་སྡེའི་རིགས་དང༌། པདྨོའི་རིགས་ཀྱི་གཙོ་བོ་གདུང་དང༌། འཁོར་རྡོ་རྗེ་ཆོས། རྣོན་པོ། འཁོར་ལོ། སྨྲ་བ་རྣམས་སྡེའི་རིགས་དང༌། ལས་ཀྱིའམ་གཞོན་ནུའི་རིགས་ཀྱི་གཙོ་བོ་གདུང་དང༌། རྡོ་རྗེ་ལས། གནོད་སྦྱིན། གོ་ཆ། ཁུ་ཚུར་ཏེ་འཁོར་རྣམས་སྡེའི་རིགས་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའམ་གླང་པོའི་རིགས་ཀྱི་གཙོ་བོ་གདུང་དང༌། སེམས་དཔའ་རྡོ་རྗེ། རཏྣ་རྡོ་རྗེ། ཆོས་རྡོ་རྗེ། ལས་རྡོ་རྗེ། རྣམས་ནི་སྡེའི་རིགས་ཏེ་འབའ་ཞིག་གོ །ཞེས་སེལ་མེད་པ་ནི་དེར་མ་འདུས་པ་མེད་པའི་དོན་ཏོ། །ལྔར་ངེས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་དུ་དུས་ཐམས་ཅད་ནས་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་སྣང་བའི་ཐོག་མཐའ་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་རིལ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཐའ་ཐུག་པ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱང༌། རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཡོན་ཏན་ཕྲིན་ལས་ཀྱི་མཛད་པའི་ལས་དང༌། སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་འཇུག་པའི་སྒོ་ངེས་པའི་དབང་གིས་རིགས་ལྔ་འབའ་ཞིག་གོ་ཞེས་སོ་སོའི་སྐལ་བའི་ཁྱད་པར་གྱིས་གྲངས་ལྔར་ངེས་པ་ཁོ་ན་སྟེ། གཞི་ལ་དེ་ལྟར་རིལ་ལྔར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། བཤད་པའི་བྱུང་སྣང་སྨིན་པ་ལྟར་གྱི་རྒྱུ་ནས་མཐར་ཐུག་རིགས་སོ་སོར་འབྱུང་ཞིང་འཚང་རྒྱ་བའི་སྐལ་བ་ཅན་པས་སོ། །དེ་ནི་རྒྱལ་བ་གཅིག་ལ་འཁོར་ལྔ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རིགས་བཙན་པས་སོ་སོར་ངེས་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་དེ་དག་ཀྱང་ཞིང་སོ་སོར་གྲགས་པའོ། །འོན་ཀྱང་མཐར་ཕྱིན་ནས་ཐ་དད་དུ་ལྟ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ།།

བཞི་པ་དོན་གསང་བར་ངེས་པས་ངེས་པ་རྙེད་པར་དཀོན་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། དོན་གསང་བར་ངེས་པ། གཏན་ཚིགས་ཀྱི་རྙེད་པར་དཀའ་བར་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི།

ཇི་བཞིན་པའི། ཞེས་པ་ནས། བསྟན་པ་དང༌། ཞེས་པའི་བར་གྱིས་བསྟན་ཏེ།

ཇི་བཞིན་པའི་དབང་གིས་ན་ཐམས་ཅད་ནས་ཐམས་ཅད་དུ་རིགས་ཀྱི་མཚན་མ་མེད་དོ། །ཐ་སྙད་མེད་དོ། །རྣམ་པ་མེད་དོ། །ཡུལ་མེད་དོ། །འཇུག་པ་མེད་དོ། །སངས་རྒྱས་པ་མེད་དོ། །ལུང་བསྟན་པ་མེད་དོ། །ངེས་པ་རྙེད་པ་མེད་དོ། །ཐམས་ཅད་ནས་ཐམས་ཅད་དུ་བྱང་ཆུབ་ཉིད་དོ། །སྙིང་པོ་ཉིད་དོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དོ། །ཡང་དག་པ་ཉིད་དོ། །ངེས་པ་དམ་པ་ཉིད་དོ། །གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །འགག་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །མ་ནོར་བ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་དོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པས་བསམ་དུ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཉིད་དོ། །ཞེས་ལུང་བསྟན་པ་དང་།

དེ་ལྟར་ལྔར་ངེས་པར་༼༡༩༩༽བསྟན་པའང་ལམ་པའི་ངོ་བཙན་ཙམ་ལས། ཡེ་ཇི་བཞིན་པའི་ཕྱི་མོའི་ཆོས་ཉིད་མ་བཅོས་པ་ནི་མཐའ་ལས་གྲོལ་བའི་དབང་གིས་ན། སྔར་གྱི་དུས་ཐམས་ཅད་ནས་ཕྱིས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐོག་མཐའ་རིལ་དུ་རིགས་ལྔ་ཐ་དད་ཀྱི་མཚན་མ་མེད་པས་གཟུང་ཆ་གཉིས་སུ་མ་འདྲེས་པར་རང་རྒྱུད་དུ་གཟུང་བ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དོ། །གང་གི་ཉོན་མོངས་ལྔ་ནས་རིགས་ལྔའི་བར་གྱི་མཚན་མ་མེད་ཚུལ་རྒྱས་པར་གསུང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་བཏགས་པའི་མིང་གི་ཐ་སྙད་མེད་དོ། །གདགས་གཞི་ངོ་བོ་མ་འདྲེས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་དུ་མེད་དོ། །འཇུག་པའི་ཡུལ་ལམ་ཡང་མེད་དོ། །ལམ་པས་འཇུག་པ་མེད་དོ། །གྲུབ་པ་མཐར་ཕྱིན་མ་ཕྱིན་མ་དམིགས་པས་སངས་རྒྱས་པ་མེད་དོ། །བཤད་པའི་འབྱུང་མཐའ་ལྔ་གྲོལ་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཕྱིས་གང་དུ་འགྱུར་བར་ལུང་བསྟན་པ་མེད་དོ། །དོན་ལ་ངེས་པ་རྙེད་དེ་གྲུབ་པ་མི་འགྱུར་བའི་ཐ་སྙད་ཀྱང་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་མེད་དོ་ཞེས་བཀོལ་བའང་མེད་དོ།།

འོ་ན་ཇི་བཞིན་པ་དེའི་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། བཅུ་བཞི་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྔ་ཕྱིའི་ཆོས་སོ་ཅོག་གི་མཐའ་མ་སྤངས་བྲལ་ཞིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ནས་ཐམས་ཅད་དུ་དབྱེར་མེད་པས་བྱང་ཆུབ་པ་ཉིད་དོ། །འབྲས་བུའི་རྩི་བཅུད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྙིང་པོ་ཉིད་དོ། །དོན་མ་ནོར་ངེས་པ་གཟུང་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ལམ་དུ་ཤར་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་ཉིད་དོ། །དོན་མཐར་ཐུག་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ངེས་པ་དམ་པ་ཉིད་དོ། །བྱ་རྩོལ་གྱི་མི་རྙེད་པའི་ཕྱིར་གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །རྟེན་དང་གྲོགས་མེད་པས་དངོས་གཞི་མི་ཟིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །མཚན་ཉིད་མ་ངེས་པས་ཅིར་ཡང་སྣང་བའི་ཕྱིར་འགག་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ཡེ་ཇི་བཞིན་པ་བཅོས་བསླད་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །འཁྲུལ་གཞི་ཀ་ནས་དག་པའི་ཕྱིར་མ་ནོར་བ་ཉིད་དོ། །མཐའ་མེད་ཅིང་མི་གཡོ་བའི་ཕྱིར་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཉིད་དོ། །མུ་མཐའ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་དོ། །རྟོག་གེ་བས་བརྟག་དཔྱད་ལས་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པས་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་ཟབ་པས་བསམ་དུ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དགོངས་པ་དོན་གྱི་ཞེ་ཕུགས་སུ་གྱུར་བའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཉིད་དོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ་ལུང་བསྟན་པ་དང༌།

གཉིས་པ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་རྙེད་པར་དཀའ་བར་བསྟན་པ་ནི།

དེ་ཁོ་ན། ཞེས་པ་ནས། དེ་ལྟ་བུའོ། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་བསྟན་ཏེ།

དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གསང་བ་དམ་པའི་སྒྲ་དཔལ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ལས་གྲགས་པས། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྣམས་ཐམས་ཅད་ནས་ཐམས་ཅད་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་རྙེད་དོ། །ཀྱེ་ལངྐའི་བདག་པོ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གསང་བ་དམ་པ་དེ། འདི་ལྟར་དཀའ་བ། འདི་ལྟར་ཟབ་པ། འདི་ལྟར་རྒྱ་ཆེ་བ། འདི་ལྟར་བསམ་དུ་མེད་པ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། གང་གིས་ངེས་པ་རྙེད་པར་དཀའ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུའོ།།

༼༢༠༠༽དེ་ལྟར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གསང་བ་དམ་པའི་སྒྲ་སྟོན་པ་དཔལ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་ངོ་བོ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྟོང་པ་ཆེན་པོར་ཡེ་ནས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་བཞུགས་པ་ལས་གྲགས་པས་འཁོར་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེ་རྣམས་ཐམས་ཅད་ནས་ཐམས་ཅད་དུ་རིགས་ཆེན་པོ་ལྔར་དུས་རིལ་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ཉིད་དུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་མངོན་དུ་གྱུར་ཏེ་ངེས་པ་དམ་པ་རྙེད་དོ། །ཀྱེ་ལང་ཀའི་བདག་པོ་ཞེས་གསང་བདག་གིས་སྡུད་པ་པོ་ལ་བོས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གསང་སྔགས་གསང་བ་དམ་པ་ཇི་བཞིན་པ་དེ་ནི། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པས་མ་ཤེས་པས་ཤེས་ཤིང་བརྟག་པར་དཀའ་བ། འདི་ལྟར་འདས་པས་མ་ཤེས་པས་གཏིང་དཔག་དཀའ་ལ་ཟབ་པ། འདི་ལྟ་ངོ་བོ་མུ་མཐའ་མེད་ཅིང་ཁྱབ་པས་རྒྱ་ཆེ་བ། འདི་ལྟར་ངོས་གཟུང་མེད་ཅིང་སྤྱོད་ཡུལ་དང་བྲལ་བས་བསམ་དུ་མེད་པ། ཡུལ་དུ་ཡིད་ལ་དམིགས་པས་མ་ཁྱབ་པས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། གང་གིས་རྟོགས་ཤིང་གྲུབ་ནས་ངེས་པ་རྙེད་པར་དཀའ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུའོ། །ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ།།

ལྔ་པ་དོན་ལ་བརྩད་པའི་སྐྱོན་སྤང་བ་ལ་གསུམ་སྟེ། རྩོད་པའི་དྲིས་ལན་དངོས། དེ་ལས་འཕྲོས་ཏེ་རྒྱས་པའི་དྲིས་ལན། དེ་ལས་འཕྲོས་ཏེ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་དྲིས་ལན་ནོ། །དང་པོ་ནི།

དེ་ནས་ཡང༌། ཞེས་པ་ནས། བཅས་པའོ། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་བསྟན་ཏེ།

དེ་ནས་ཡང་ལངྐའི་བདག་པོས་དྲིས་པ། ཀྱེ་གསང་བ་པའི་བདག་པོ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གསང་བ་དམ་པ་འདི་རྒྱུན་དང་བཅས་པ་ཞིག་གམ། འོན་ཏེ་རྒྱུན་ཆད་པ་ཞིག གལ་ཏེ་རྒྱུན་དང་བཅས་པ་ཞིག་ན་ནི། ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་སྐྱེ་འགག་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་རྒྱུན་ཆད་པ་ཞིག་ན་ནི། །ཡེ་ཤེས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་། དགོངས་པ་དགོངས་པའི་གོ་འཕང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་སྐད་ཅེས་དྲིས་པ་དང་། གསང་བ་པའི་བདག་པོས་སྨྲས་པ། ཀྱེ་ལངྐའི་བདག་པོ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གསང་བ་དམ་པ་དེ་ནི་སྐྱེ་འགག་མེད་པར་རྒྱུན་དང་བཅས་པའོ།།

ལེའུ་དྲུག་གིས་གཏན་ལ་དབབ་པའི་གསང་བ་མཆོག་གི་ངོ་བོ་ལ་གཏར་ཀ་གེགས་སེལ་གྱི་ཚུལ་དུ། དེ་ནས་ཡང་ལང་ཀའི་བདག་པོས་དྲིས་པ། ཀྱེ་གསང་བ་པའི་བདག་པོ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གསང་སྔགས་ཀྱི་ངོ་བོ་གསང་བ་དམ་པ་འདི་ཉིད། སྐད་ཅིག་མའི་རྒྱུན་དང་བཅས་པ་ཞིག་གམ། འོན་ཏེ་རྒྱུན་ཆད་དེ་མེད་པ་ཞིག་ཡིན། གལ་ཏེ་སྐད་ཅིག་གི་རྒྱུན་དང་བཅས་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི། ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་སྐྱེ་འགག་དང་བཅས་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་རྒྱུན་ཆད་པ་ཞིག་ན་ནི། ལམ་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང༌། ལམ་གོང་མ་གོང་མའི་དགོངས་པ་དང༌། རྒྱལ་བའི་དགོངས་པའི་གོ་འཕང་གི་ཁྱད་པར་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་དེ་སྐད་ཅེས་དྲིས་པ་དང༌། གསང་བ་པའི་བདག་པོས་སྨྲས་པ། ཀྱེ་ལང་ཀའི་བདག་པོ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གསང་བ་དམ་པ་དེ་ནི་རྒྱུ་རྐྱེན་བཞི་དང་བྲལ་བས་ངོ་བོ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་གང་ཡང་སྣང་བ་མི་འགོག་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་རྫོགས་ལ་སྐྱེ་འགག་གི་མཐའ་གཉིས་དག་༼༢༠༡༽པས་སྐད་ཅིག་མ་མེད་པར་མ་འདྲེས་པ་ལ་རང་བཞིན་རྒྱུན་དང་བཅས་པའོ།།

གཉིས་པ་དེ་ལས་འཕྲོས་ཏེ་རྒྱས་པའི་དྲིས་ལན་ནི།

དྲིས་པ། ཞེས་པ་ནས། འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་བསྟན་ཏེ།

དྲིས་པ། གསང་བ་པའི་བདག་པོ་གང་གི་རྒྱུན་དང་བཅས་པ་ལགས། སྨྲས་པ། ལངྐའི་བདག་པོ་ཡེ་ཤེས་རྒྱུན་དང་བཅས་པའོ། །སྙིང་རྗེ་རྒྱུན་དང་བཅས་པའོ། །འཕྲིན་ལས་རྒྱུན་དང་བཅས་པའོ། །ཡོན་ཏན་རྒྱུན་དང་བཅས་པའོ། །བྱིན་རླབས་རྒྱུན་དང་བཅས་པའོ། །སྨོན་ལམ་རྒྱུན་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རྒྱུན་མ་ཆད་པའོ། །དྲིས་པ། གསང་བ་པའི་བདག་པོ་དེ་དག་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་རྒྱུན་ཞེས་བྱ། སྨྲས་པ། ལངྐའི་བདག་པོ་རྒྱུན་གྱི་རང་བཞིན་དུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ།།

ཡང་ལང་ཀའི་བདག་པོས་དྲིས་པ། གསང་བ་པའི་བདག་པོ། གང་གི་རྒྱུན་དང་བཅས་པ་ལགས། གསང་བའི་བདག་པོས་སྨྲས་པ། ལང་ཀའི་བདག་པོ། འགྲོ་བ་དང་འོང་བ་མེད་པར་ཡེ་ཤེས་རྒྱུན་དང་བཅས་པའོ། །སྙིང་རྗེ་རྒྱུན་དང་བཅས་པའོ། །ཕྲིན་ལས་རྒྱུན་དང་བཅས་པའོ། །ཡོན་ཏན་རྒྱུན་དང་བཅས་པའོ། །བྱིན་རླབས་རྒྱུན་དང་བཅས་པའོ། །སྨོན་ལམ་རྒྱུན་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་དྲུག་པོ་གདུལ་བྱ་ལ་འབྱུང་བས་རྒྱུན་མ་ཆད་པའོ། །དེ་ལྟར་སྐད་ཅིག་མའི་མི་རྟག་པ་དག་པས་རྒྱུའི་ཐེག་པ་ལས་འཕགས་པར་གསལ་ལོ། །དེ་ནས་ངེས་ཚིག་དྲིས་པ། གསང་བ་པའི་བདག་པོ། དེ་དག་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་རྒྱུན་ཞེས་བྱ། ལན་སྨྲས་པ། ལང་ཀའི་བདག་པོ། དུས་དང་སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་ལས། འདིར་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་དུས་གསུམ་དུ་རྒྱ་མ་ཆད་པར་རྒྱུན་གྱི་རང་བཞིན་དྲུག་ཏུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་རྒྱུན་གྱི་མིང་གི་ངེས་ཚིག་གྲུབ་པའོ། །འདི་རྣམས་རྒྱས་པར་ཡོངས་རྫོགས་ལ་དཀྱིལ་འཁོར་གསུམ་དུ་དབྱེར་མེད་ཀྱང༌། མ་འདྲེས་པའི་སྐབས་དོན་ལེའུ་དགུ་པ་ནས་བཅུ་བཞི་པའི་བར་གྱི་སོ་སོའི་ངེས་གསང་ལ་བརྟེན་ནས་རྟོགས་པར་བྱའོ།།

གསུམ་པ་དེ་ལས་འཕྲོས་ཏེ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་དྲིས་ལན་ནི།

དྲིས་པ། ཞེས་པ་ནས། འདས་པའོ། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་བསྟན་ཏེ།

དྲིས་པ། རྒྱུན་གྱི་རང་བཞིན་གང་། སྨྲས་པ། ལངྐའི་བདག་པོ་གང་མེད་པ་ཉིད་རྒྱུན་གྱི་རང་བཞིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ།

རྒྱུན་དང་བཅས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས། །མེད་རྒྱུ་བཏགས་ཆགས་བལྟས་པར་སྣང་། །སྣང་འདོད་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོའི་ནད། །དེ་ཉིད་ཆེ་ཡོན་རྒྱུན་མི་འཆད། །ཀུན་ཏུ་རྒྱུན་དང་བཅས་པ་ཡི། །གསང་བ་དམ་པ་དེ་ཁོ་ན། །སྒྲོན་མ་དམ་པ་གང་དག་གི །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་གང་དག་ལ། །དེ་ཉིད་ཆེན་པོར་དེ་ཉིད་རྒྱུད། །དགོངས་པ་སྣང་བ་མ་གཏོགས་པ། །བརྗོད་པས་བསྟན་ཡོད་མ་ཡིན་ཏེ། །མེད་རྒྱུ་སྣང་མེད་གང་མཐོང་བ། །ཡེ་བཏང་མ་བཅོས་ཇི་བཞིན་ཏེ།།

ཉིད་དུ་ངེས་པ་དེ་ཁོ་ན། །ཅིར་ཡང་མི་སྣང་སྤྱོད་དང་བྲལ། །བསམ་མེད་ཡུལ་ལས་འདས་པའོ།།

ཡང་དྲིས་པ། རྒྱུན་གྱི་རང་བཞིན་གང་ལགས། ལན་སྨྲས་པ། ལང་ཀའི་བདག་པོ། གང་ངོ་བོ་འདི་ལྟར་མི་ཟིན་པས་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་རྒྱུན་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ཏེ། རིག་འཛིན་ཆེན་པོ་ཤྲཱི་སིངྷས། རིན་པོ་ཆེ་འོད་ལས །སྣང་གསལ་འཁོར་ལོ་རིག་པ་འདི། །ངོ་བོ་མ་གྲུབ་མེ་ཤེལ་འདྲ། །དངོས་མེད་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བས་གྲོལ། །གཟུགས་སོགས་སྣང་བ་བཏགས་པ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །དེའང་དངོས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དུས་གསུམ་དུ་རྒྱ་ཆད་ཕྱོགས་ལྷུང་མེད་པར་དྲུག་ཉིད་བར་མ་ཆད་པ་དང་ལྡན་པས་རྒྱུན་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དབྱིངས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ནི། རང་བཞིན་ཐམས་ཅད་པའི་ཕྱིར་ངོ་བོ་མེད་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་དེ་ཉིད་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པས་གང་ལྟར་བཏགས་པ་ལྟར་ཆགས་ཤིང་རིག་པ་ལ་ཕྱོགས་མེད་པས་གང་དུ་བལྟས་ཏེ་བསམ་པར་བྱས་པ་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན་ཀྱང༌། སྐྱེ་བོ་དང་ལམ་པ་དག་གིས་སྣང་༼༢༠༢༽བ་དེ་ཉིད་ཡང་དག་པར་འདོད་ཅིང་ཡུལ་གྱི་དངོས་པོར་འཛིན་ཞེན་བྱེད་ན་དོན་གྱི་གནས་ལུགས་མཐོང་དུ་མི་སྟེར་བས་གཅོང་རྙིང་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོའི་ནད་ཀྱིས་གདུང་བར་འགྱུར་ལ། དེ་ཉིད་རོལ་པ་རང་སྣང་དུ་རྟོགས་ན་ཆེ་བའི་ཡོན་ཏན་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་སྣང་བ་ཡིན་ཏེ། ཟག་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་རང་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ།།

དེ་འཁོར་ལ་བསྟན་པའི་ཚུལ་ནི། མ་རྟོགས་ནའང་དགོས་པ་སྐོང་བས་ཆོས་ཉིད་ཀུན་ཏུ་རྒྱུན་དང་བཅས་པ་ཡི་གསང་སྔགས་དོན་གྱི་གནས་ལུགས་ཐུན་མོང་གི་ས་པ་དང་རྒྱུད་དག་པས་ཀྱང་ཇི་བཞིན་དུ་མ་རྟོགས་པས་གསང་བ་དམ་པ་ཡིན་དོན་མ་ནོར་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གང་དེ། རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་སྒྲོན་མ་བཀོད་པའི་རྒྱལ་བ་དམ་པ་གང་དག་གིས་གསང་བའི་བདག་པོ་སོགས་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་གང་དག་ལ་གསང་མཆོག་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཆེན་པོར་རྟོགས་པ་མཐར་ཕྱིན་ཏེ་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་བརྒྱུད་པ་ནི་ཆུ་དྭངས་པ་དང་ཉི་ཟླའི་ཚུལ་དུ་སྟོན་པའི་དགོངས་པ་ཟབ་མོ་བློ་ཆེ་བ་ལ་རང་གསལ་དུ་སྣང་བ་མ་གཏོགས་པ། ཚིག་ཏུ་བརྗོད་པས་ཇི་ལྟ་བར་བསྟན་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་རུ་གྱུར་ཀྱང་ངོ་བོ་ཕྱོགས་གཅིག་པའི་སྣང་བ་གང་ཡང་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དབྱིངས་དང་འདུ་འབྲལ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་མ་བཅོས་པ་དེ་ཉིད་སྐལ་ལྡན་གང་གིས་མ་ནོར་བར་རྟོགས་པ་ནི་མདོར་ན་ཐུན་མོང་མིན་པའི་བདེན་པ་མཐོང་བ་ཉིད་དོ།།

འདི་ལ་ཞིབ་མོར་དབྱེ་ན་རྒྱལ་བ་ལ་དགོངས་བརྒྱུད། རིགས་འཛིན་ལ་རིག་བརྒྱུད། གང་ཟག་ལ་རྣ་བར་བརྒྱུད་པའི་ཚུལ་གྱིས་དོན་དང་སྦྱོར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཇི་སྐད་དུ། གསང་བདག་དགའ་རབ་དཔའ་བོས་དམ་ཚིག་གི་ཀློང་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་ཉིད་རྣམ་པར་དག །ཡེ་ནས་ལྷུན་གྱིས་རྫོགས་པས་ན། །ངང་ལ་གནས་པའང་རྣམ་པར་དག །དེ་ལྟ་མིན་ན་དྲི་མར་བཅས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དཀྱིལ་འཁོར་གསུམ་དབྱེར་མེད་པའི་ངོ་བོར་ཡེ་ནས་སངས་རྒྱས་པའི་དོན་ལ་བློ་བྱ་རྩོལ་ཀྱི་འདུ་ཤེས་བཏང་ལ་མ་བཅོས་ཇི་བཞིན་པའི་ངང་དུ་གནས་ཏེ་བརྟན་པ་ཐོབ་ན་སྙིང་པོ་བྱང་ཆུབ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་རྙེད་ནས་དགོངས་པ་དེ་ཁོ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་མིན་ན་གཞི་དབྱིངས་རང་བཞིན་རྣམ་དག་མིན་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ལྟ་བུའི་གནས་ལུགས་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ཡུལ་དང་ངོ་བོ་མེད་པས་མཐའ་གང་ཅིར་ཡང་མི་སྣང་བར་རྟོག་དཔྱོད་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ཏེ་བློས་ཅིར་ཡང་བསམ་དུ་མེད་ཅིང་དམིགས་པའི་ཡུལ་ལས་འདས་པས་འདུ་ཤེས་གང་ཡང་མ་གཡོས་ན་སྒོམ་དུ་མེད་པ་བསྒོམ་པའི་མཆོག་དམ་༼༢༠༣༽པའོ།།

གསུམ་པ་མཇུག་བསྡུ་བ་ནི།

ཀྱེ་ལང་ཀའི། ཞེས་པ་ནས། གྱུར་ཏོ། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་བསྟན་ཏེ།

ཀྱེ་ལངྐའི་བདག་པོ། སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་དམ་པ་གསང་བའི་སྙིང་པོ་འདི་ལ་ཐམས་ཅད་ནས་ཐམས་ཅད་དུ་གནས་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་ལས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱིས་བརྒྱངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བྱེ་བ་སྙེད་ཀྱི་བསྐལ་པར་ལས་དཀའ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པས་འབད་ཅིང་བཙལ་ཀྱང་དམ་པ་མ་ཐོབ་པ་གང་དག་གིས་བྱ་བ་མེད་པའི་དོན་གྱིས་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་དམ་པ་གསང་བ་འདི་ལ་མོས་པ་ཙམ་གྱིས་གདོན་མི་ཟ་བར་དམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ལངྐའི་བདག་པོ་འདི་ལ་གནས་པར་བྱའོ། །འདི་ལས་མི་འདའ་བར་བྱའོ། །དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པས། ལངྐའི་བདག་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་བློ་གྲོས་དམ་པའི་ངེས་པ་རྙེད་པར་གྱུར་ཏོ།།

ཀྱེ་ལང་ཀའི་བདག་པོ། སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་དགོངས་པ་དམ་པ་གསང་བའི་སྙིང་པོ་འདི་ལ། ཞེས་ལེའུ་དགུ་པ་སྡུད་ལ། མི་གནས་པས་ཐེག་པ་འོག་མ་ལྟར་མིན་པར་གསང་སྔགས་པ་ལྟར་ཐམས་ཅད་ནས་ཐམས་ཅད་དུ་གནས་པར་བྱའོ། །ཞེས་ལེའུ་བཅུ་པ་སྡུད་དེ་དེ་ལྟར་བསྒོམ་པར་གདམས་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་ལས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱིས་བསྒྱངས་པ་རྩོལ་བས་རིང་དུ་སོང་བ་རྒྱུའི་ཐེག་པ་བ་རྣམས་ཀྱིས། རྙེད་དང་མ་རྙེད་ཀྱི་རིམ་པས་བྱེ་བ་སྙེད་ཀྱི་བསྐལ་པར་ལས་དཀའ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པས་འབད་ཅིང་བརྩལ་བར་བྱས་ཀྱང་དམ་པ་མ་ཐོབ་པ་གང་དག་གིས། ཞེས་ལེའུ་བཅུ་གཅིག་པ་སྡུད་ཅིང༌། གསང་སྔགས་བྱ་བ་མེད་པའི་དོན་གྱིས་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་དུའང་དམ་པ་གསང་བ་འདི་ལ་གཉིས་སུ་མེད་པར་མོས་པ་ཙམ་གྱིས་དབུགས་ཕྱིན་ཏེ་ཞེས་ལེའུ་བཅུ་གཉིས་པ་སྡུད་ལ། གདོན་མི་ཟ་བར་དབང་དམ་པ་ཐོབ་སྟེ་ཞེས་ལེའུ་བཅུ་གསུམ་པ་སྡུད་དེ་ལུང་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་ལེའུ་བཅུ་བཞི་པ་བསྡུས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་ལང་ཀའི་བདག་པོ། མ་བརྩལ་ན་དེ་ཉིད་མཐོང་མ་ཐག་ཏུ་གྲུབ་པས་གསང་བ་འདི་ལ་གནས་པར་བྱའོ། །དུས་ཀུན་ཏུ་འདི་ལས་མི་འདའ་བར་བྱའོ། ཞེས་གདམས་སོ། །དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པས། ལང་ཀའི་བདག་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས། ལན་གྱི་སྒོ་ནས་བློ་གྲོས་དམ་པའི་ངེས་པ་རྙེད་པར་གྱུར་ཏོ།།

ལེའུའི་མཚན་ནི།

སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་དགོངས་པ་འདུས་པའི་མདོ་ཆེན་པོ་ལས། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལུང་བསྟན་པའི་ལེའུ་སྟེ་བཅུ་བཞི་པའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ངེས་པར་བྱུང་བའི་ཚུལ་ལས། གང་གིས་ངེས་པ་རྙེད་པའི་གཏམ་རྒྱུད་བརྗོད་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་བགྲོས་པ་སྟེ། བྱུང་ཚུལ་བསྟན་པ་གསུམ་པའོ།།

སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་དགོངས་པ་འདུས་པའི་མདོ་ཆེན་པོ་ལས། རྒྱལ་ཚབ་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལྔ་རིགས་ལྔའི་རྒྱལ་བར་ལུང་བསྟན་པའི་ལེའུ་སྟེ་བཅུ་བཞི་པ་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །དེ་དག་གིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཚུལ་ལས། གང་གིས་ངེས་པ་རྙེད་པའི་གཏམ་རྒྱུད་བརྗོད་པ། ཆོས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་བགྲོས་པ་སྟེ་བྱུང་ཚུལ་བསྟན་པ་གསུམ་པའི་དོན་གསལ་བར་བཤད་དེ་རྒྱས་པར་བཀྲོལ་བའོ།། །།