ངག་འདོན་རྣམ་མཁྱེན་ལམ་བཟང་གི་ལྗགས་ཁྲིད་ཆོས་རྗེ་པདྨའི་ཞལ་ལུང་།
ཀློང་སྙིང་སྔོན་འགྲོའི་ངག་འདོན་རྣམ་མཁྱེན་ལམ་བཟང་གི་ལྗགས་ཁྲིད་ཆོས་རྗེ་པདྨའི་ཞལ་ལུང་སྐལ་བཟང་ཐར་བའི་ལམ་སྟོན་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ།།
ཐོག་མར་དགེ་བ་ཀླད་ཀྱི་དོན།
ཀ༽ མཆོད་བརྗོད་དང་གསན་པར་བསྐུལ་བ།
ན་མོ་གུ་རུ་པདྨ་ཀལྤ་བྷ་དྲ་ཡེ།
དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ། རིགས་དང་དཀྱིལ་འཁོར་རྒྱ་མཚོའི་ཁྱབ་ བདག བཀའ་དྲིན་མཚུངས་ཟླ་མ་མཆིས་པ་དཔལ་མགོན་བླ་མ་དམ་པའི་ཞབས་ཀྱི་རྡུལ་དྲི་མ་མེད་པ 
་ལ་མགོ་བོས་རབ་ཏུ་བཏུད་དེ་སྒོ་གསུམ་གུས་པ་ཆེན་པོས་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ། །བདག་གཞན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུད་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པར་མཛད་དུ་གསོལ།
གང་གི་ཞལ་བཟང་ལྟ་བས་མི་ངོམས་གེ་སར་འཛུམ་པའི་མདངས་བཀྲ་ཞིང་།།
མཚན་དཔེའི་གཟི་འོད་ཟེའུ་འབྲུ་གསལ་བས་འགྲོ་ཀུན་མིག་གི་བདུད་རྩིར་གྱུར།།
ཐུགས་རྗེའི་འདབ་མ་ཀུན་ནས་དཀྱུས་རིང་འཇིག་རྟེན་གསུམ་གྱི་ཁོངས་ཁྱབ་པའི།།
ཐུབ་དབང་པདྨ་དཀར་པོའི་ཞབས་པད་དེ་རིང་བདག་བློའི་ཡིད་མཚོར་སྐྱོངས།།
བདེ་བ་ཅན་ན་འོད་དཔག་མེད་དེ་རི་བོ་ཏ་ལར་སྤྱན་རས་གཟིགས།།
འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་པདྨ་རྒྱལ་པོ་འགྲོ་ལ་ཐ་དད་སྣང་གྱུར་ཀྱང་།།
སྐུ་གསུམ་མཛད་པའི་ངོ་བོ་གཅིག་བསྡུས་དཔལ་ལྡན་སངས་རྒྱས་པདྨ་སྐྱེས།།
གངས་ལྗོངས་འགྲོ་ལ་ལྷག་པར་བརྩེ་བའི་ཐུགས་བརྩེའི་འོད་ཟེར་ཅན་ལ་འདུད།།
འཛམ་གླིང་མཛེས་པའི་རྒྱན་དྲུག་མཆོག་གཉིས་དང་།།
ཐུགས་རྗེ་ལུང་རྟོགས་མཉམ་པའི་མཐུ་མངའ་ཡང་།།
ནགས་ཁྲོད་དམ་པར་སྦས་པའི་བརྟུལ་ཞུགས་ཀྱིས།།
འཁོར་འདས་ཆོས་སྐུར་རྟོགས་པའི་ཀློང་ཆེན་པ།།
དྲི་མེད་འོད་ཟེར་ཞབས་ལ་གསོལ་བ་འདེབས།།
ཤེས་བྱ་ཀུན་མཁྱེན་འགྲོ་ལ་རྗེས་བརྩེའི་གཏེར།།
དྲི་མེད་འོད་ཟེར་ཡང་སྤྲུལ་ཐུགས་གཏེར་མཛོད།།
འོད་གསལ་ཀློང་ཆེན་ནམ་མཁའི་རྣལ་འབྱོར་བ།།
འཇིགས་མེད་གླིང་པའི་ཞབས་ལ་གསོལ་བ་འདེབས།།
དུས་གསུམ་ཀུན་མཁྱེན་པདྨ་འབྱུང་གནས་ཀྱིས།།
ཟབ་གཏེར་བདག་པོར་མངའ་གསོལ་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར།།
སངས་རྒྱས་གླིང་པའི་ཡང་སྤྲུལ་སྦས་ཚུལ་འཆང་།།
ཀུན་བཟང་གཞན་ཕན་ཞབས་ལ་གསོལ་བ་འདེབས།།
འཕགས་པ་འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་ཐུགས་རྗེའི་འཕྲུལ།།
འགྲོ་བ་ཐར་གླིང་བགྲོད་པའི་དེད་དཔོན་མཆོག།
འབྲེལ་ཚད་དོན་ལྡན་ཀློང་ཆེན་རྣལ་འབྱོར་པ།།
འཇིགས་མེད་རྒྱལ་བའི་མྱུ་གུར་གསོལ་བ་འདེབས།།
དུས་གསུམ་རྒྱལ་བའི་སྤྱི་གཟུགས་པདྨ་འབྱུང་།།
འཇའ་ལུས་རྡོ་རྗེའི་སྐུ་བརྙེས་བཱི་མ་ལ།།
དབྱེར་མེད་ཐུགས་རྗེ་གཅིག་བསྡུས་སྤྲུལ་པའི་སྐུ།།
མི་འགྱུར་ནམ་མཁའི་རྡོ་རྗེར་གསོལ་བ་འདེབས།།
ཨོ་རྒྱན་རིག་འཛིན་ཆེན་པོའི་རང་ལུགས་ཀྱི།།
བཤད་སྒྲུབ་བསྟན་པའི་རྒྱལ་མཚན་འཛིན་མཛད་ཅིང་།།
ཡོན་ཏན་ནོར་བུའི་མཛོད་མངའ་ཆོས་ཀྱི་རྗེ།།
དཔལ་ལྡན་བླ་མའི་ཞབས་ལ་གསོལ་བ་འདེབས།།
འཕགས་ཡུལ་མཁས་པའི་དབང་ཕྱུག་ཟླ་བ་གྲགས།།
གངས་ལྗོངས་འཇམ་པའི་དབྱངས་དངོས་ཀུན་མཁྱེན་རྗེ།།
དབྱེར་མེད་ཐུགས་རྗེ་ཡས་སྤྲུལ་དགེ་བའི་བཤེས།།
གཞན་ཕན་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བར་གསོལ་བ་འདེབས།།
བརྒྱུད་གསུམ་བྱིན་ཐོབ་དགོངས་པའི་རྩལ་ཆེན་རྫོགས།།
སྣང་བཞི་མཐར་ཕྱིན་ཆོས་སྐུའི་རྒྱལ་སྲིད་བརྙེས།།
གདོད་མའི་མགོན་པོ་མི་ཡི་རྫུར་ཞུགས་པ།།
འཇིགས་མེད་ཡོན་ཏན་མགོན་པོར་གསོལ་བ་འདེབས།།
དགོངས་བརྒྱུད་རྟོགས་པ་འཕོ་བར་བྱིན་གྱིས་རློབས།།
ཧྲཱིཿ འོག་མིན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཕོ་བྲང་ནས།།
དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད།།
རང་སེམས་ཆོས་སྐུར་མངོན་སུམ་སྟོན་མཛད་པའི།།
རྩ་བའི་བླ་མ་མཆོག་ལ་གསོལ་བ་འདེབས།།
བདག་གཞན་འགྲོ་བའི་བློ་སྣ་ཆོས་ལ་སྒྱུར།།
གང་ཞིག་གསེར་མཆོག་རང་བཞིན་རི་རབ་ལ་གནས་མནྡཱ་ར་དང་ལྷར་བཅས་གནོད་སྦྱིན་དང་།།
གདེངས་ཀ་ནོར་བུའི་འོད་ཀྱིས་མུན་པ་སེལ་མཛད་ས་འོག་གནས་པའི་ཀླུ་རྣམས་གང་ཡིན་དང་།།
གངས་ཅན་རིར་ནི་དཔལ་གྱིས་རོལ་ཞིང་རབ་ཏུ་དགའ་བའི་རིག་པ་འཛིན་པ་གང་ཡིན་པ།།
དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཐར་བ་དམ་པའི་སྒོར་གྱུར་ཐུབ་པའི་གསུང་མཉན་ཕྱིར་ན་འདིར་གཤེགས་ཤིག།
གང་དག་ཕྱོགས་བཅུའི་སྟོང་གི་འཇིག་རྟེན་ན།།
བདེ་གཤེགས་སློབ་མར་གྱུར་བ་གང་སུ་དག།
དེང་འདིར་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཆར་འབེབས་ཀྱིས།།
གསན་པར་འདོད་པ་ཐམས་ཅད་འདིར་གཤེགས་ཤིག།
ནམ་མཁའི་མཐས་གཏུགས་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ན།།
ལྷ་ཀླུ་གནོད་སྦྱིན་དྲི་ཟ་ལྷ་མ་ཡིན།།
གྲུལ་བུམ་མིའམ་ཅི་དང་ལྟོ་འཕྱེ་སོགས།།
རྫུ་འཕྲུལ་ཡིད་ལྡན་ཐམས་ཅད་འདིར་ཤོག་ཅིག།
བསྐལ་བ་སྟོང་དུ་ཐོས་པ་རབ་དཀའ་ཞིང་།།
གང་ཞིག་ཐོས་ན་གཏན་དུ་བདེ་བྱེད་པ།།
བདེ་གཤེགས་གསུང་སྙན་བདུད་རྩི་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ།།
བདག་གིས་སྦྱིན་གྱིས་དད་ཅིང་གུས་པས་ཉོན།།
གང་ཞིག་གཏན་གྱི་སྐྱབས་གནས་མཆོག་གྱུར་པ།།
དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་བསམ་མི་ཁྱབ།།
དེ་ལ་དེར་ཤེས་རྣམ་སྨིནའང་དེ་བཞིན་ཏེ།།
བསྐལ་བ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བགྲང་ན་ཡང་།།
དཀོན་མཆོག་མཚན་ཐོས་ཙམ་ཡང་རྙེད་དཀའ་ཞིང་།།
རྣམ་པར་གྲོལ་བ་རིན་ཆེན་སྣ་ཚོགས་དང་།།
ཟབ་མོ་རྒྱལ་བའི་བཀའ་འདི་གུས་པས་ཉོན།།
ལྷ་ཡི་སྐད་དང་ཀླུ་དང་གནོད་སྦྱིན་སྐད།།
གྲུལ་བུམ་དག་དང་མི་ཡི་སྐད་རྣམས་དང་།།
འགྲོ་བ་ཀུན་གྱི་སྒྲ་རྣམས་ཇི་ཙམ་པ།།
ཐམས་ཅད་སྐད་དུ་ཆོས་འདི་འགྱུར་བར་ཤོག།
ཨོཾ༽ ཉིན་དང་པོའི་ཆོས་ཁྲིད།
མཚམས་སྦྱོར་ཞལ་གདམས།
ད་ཡང་ལྷ་དང་བླ་མའི་ཐུགས་རྗེས་རང་གཞན་ཚང་མ་འཚོ་ཁམས་བརྟན་ནས། ན་ནིང་ཞིང་ཁྲིད་ཀྱི་ཆོས་མཚམས་བཞག་པའི་རྗེས། ཡང་ལོ་གཅིག་ཟླ་བ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་མཚམས་ནས་ངེད་ཅག་འདི་ལྟར་མཉམ་འཛོམ་བྱུང་བ་ཡིན་ན། འདི་ཡང་སྤྱིར་ན་མིའི་ལུས་རྟེན་ལ་ཚེ་ལ་རྟག་བརྟན་དང་ལུས་ལ་སྙིང་པོ་མེད་ལུགས། ཁྱད་པར་དུ་དུས་སྙིགས་མ་ཚེ་རྒུད་པའི་མཐར་ཐུག་དུས། མི་འདོད་རྐྱེན་ངན་གྱི་ཉེར་འཚེ་རླུང་དམར་འཚུབ་པ་ལྟ་བུའི་ནང་ནས། ན་ནིང་གི་མི་ད་ལོ་མེད་རྒྱུ་ཡང་མང་བ་ནི་རླུང་དཀྱིལ་གྱི་མར་མེ་རྟག་བརྟན་མེད་པའི་ཚོད་ལ་དཔག་ན། ད་འདི་ལྟར་གཅིག་ན་མ་ཤི་ཚེ་རིང་བྱུང་། གཉིས་ན་དམ་པའི་ཆོས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་རྒྱུ་བྱུང་བ་འདི། སྐལ་བ་བཟང་པོ། སྔར་བསགས་ཀྱི་བསོད་ནམས་མ་ཞན་ནི་དང་། སྐྱབས་ཀྱི་དྭངས་མ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་བཟུང་བའི་ཐུགས་རྗེ་བཀའ་དྲིན་གྱིས་རེད། ད་སྐྱིད་ན་དཀོན་མཆོག་གི་ཐུགས་རྗེ། སྡུག་ན་ཚེ་སྔོན་གྱི་ལས་འབྲས་བསམ་རྒྱུ་བོ། ལས་འབྲས་ཡིད་ཆེས་ཀྱི་དད་པ་ཡོད་པའི་ཆོས་དད་པ། དེའི་ནང་ནས་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་ལམ་ལ་ཞུགས་རྒྱུའི་མོས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་མཁན་ཞིག་གི་དྲན་ཚུལ་མ་ནོར་བ་ཡིན་ནི་རེད། དེ་ཡིན་ན་མི་ཞིག་གི་མི་ཚེའི་བགྲོད་ལམ་གྱི་ནང་ལ། ཐེངས་རེ་སྐྱིད་གི་བསམ་རྒྱུའི་སྡུག་བསྔལ་རགས་པའི་ཚོར་བ་ཆུང་བའི་སྐབས། ཐེངས་རེ་སྡུག་གི་བསམ་རྒྱུའི་སྡུག་བསྔལ་རགས་པའི་ཚོར་བ་ཐོག་ཏུ་བབས་ཏེ། དེ་ལྟར་སྐྱིད་སྡུག་གཉིས་པོ་གལ་ཏ་མགོ་འབྲེལ། དགའ་སྡུག་གཉིས་པོ་ནམ་ཟླ་སྟོན་དགུན་མཚམས་ཀྱི་སྤྲིན་དཀར་འཐབ་ནི་འདྲ་འདྲའི། སྐྱིད་རེའི་ཕག་ན་སྡུག་རེ། ལ་རེའི་རྒྱབ་ན་ཐུར་རེ་ཡོད་རྒྱུ་བོ་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་སྤྱིའི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་ན། ད་ངེད་ཅག་འདིར་ཡོད་ཚང་མ་ཡང་དེ་ལས་མ་འདས་པར་སྐྱིད་སྡུག་འདྲེས་མ། ལ་དགུ་འཕྲང་བཅུའི་ནང་ནས་མི་ཚེ་སྐྱེལ་བཞིན་ཡོད་པ་ཡིན། དེ་ཡང་དུས་དང་འགྲོགས་ནས་མི་ཚེ་ཟད་བཞིན་ཡོད་པའི་དུས་ཟེར་རྒྱུ་བོ་ཁམས་གསུམ་སྣོད་བཅུད་དང་བཅས་པ་ཟ་བར་བྱེད་པའི་དགྲ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན་ནི་རེད། འདིས་ཟོས་ནས་མེད་པ་བྱེད་མི་འགྲོ་རྒྱུའི་འདུས་བྱས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཞིག་ཡོད་ནི་མ་རེད། དུས་ཟེར་རྒྱུའི་འདས་མ་འོངས་ད་ལྟ་གསུམ་པོ་ལ་དཔྱད་པ་ཞིག་བྱས་ན། འདས་པ་སྔོན་ལ་སོང་ནས་བྱ་བ་ཚང་མ་ཕྱིན་ནས་ལ་བརྒྱབ་སོང་བ་ཡིན་པས། ཁར་སང་ཁ་སྔོན་གྱི་བྱ་བ་དེ་རིང་རྗེས་དྲན་གྱི་ཡུལ་དུ་གྱུར་བ་མ་གཏོགས་མེད་པར་འདས་པའི་ལོ་རྒྱུས་དེ་བཅའ་ལག་རྙིང་པའི་སྙིགས་རོ་རྡུལ་རོ་གད་སྙིགས་ཕྱག་དར་ཁྲོད་དུ་བུད་འགྲོ་ནི་རེད། ད་ཡུན་རིང་སོང་ན་སྔར་སོང་གི་བྱ་བ་ཚང་མ་རྗེས་མེད་རེད་རྒྱུ་མང་ནི་རེད། ད་མ་འོངས་ཕྱི་ཚིས་ཀྱི་ཐད་ཡིན་ན། འདིའི་འཕྲོ་ལ་འདི་བྱེད། སང་ཉིན་དང་སང་ཕོད། མ་འོངས་པའི་དུས་ལ་འདི་ལྟར་དགོས་ཞེས་བསམ་ཁུལ་བྱས་རུང་། དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྐད་ཅིག་སྐད་ཅིག་གིས་འཁོར་ནས་ཐུང་ཐུང་གི་ཚོད་ལ་འཇོག་རྒྱུའི་སེ་གོལ་གཅིག་གི་ཡུན་དང། རིང་པོའི་ཚོད་ལ་འཇོག་རྒྱུའི་མི་ཚེའི་དུས་ཚོད་གཉིས་ཀ་མཐར་ཐུག་ཟད་པའི་ཆ་ནས། ཟད་པའི་ཉིན་ལ་གཅིག་ཡིན་ནི་རེད། དུས་ད་ལྟ་བ་ཟེར་རྒྱུའི་ད་ལྟའི་སྣང་བ་འདས་མ་འོངས་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་དེ་གཉིས་ལ་མ་ཐེ་བ་ཞིག་ཡོད་ནི་མ་རེད་མོད། འཁྲུལ་སྣང་རྨི་ལམ་འདྲ་འདྲ་བོ་སྐད་ཅིག་ཐེངས་གཅིག་ལ་སྤྱོད་ན། གོང་བཤད་ལྟར་དུས་ཟེར་རྒྱུའི་ཐམས་ཅད་ཟ་བར་བྱེད་པའི་འཇིགས་པའི་དགྲ་ཆེན་པོ་འདིས་ཟོས་ནས་ཁྱུར་མིད་བྱས་མ་སོང་ནི་ཞིག་ཁམས་གསུམ་སྲིད་པ་གསུམ་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་ཕྱི་སྣོད་ནང་བཅུད་གཉིས་ཀ་ལ་ཡོད་ནི་མ་རེད། རང་གཞན་མཐོ་དམན་བར་གསུམ། ལྷ་ཚངས་པ་བརྒྱ་བྱིན་ཁྱབ་འཇུག་མན་ཆོད། མདང་སྐྱེས་ཀྱི་སྲིན་བུ་ཉི་ཚེ་བ་ཡན་ཆད་མི་རྟག་སྲིན་མོའི་མཆེ་རྩེ་ན་ཡོད་ནི་རེད། མཆེ་བར་མུར་ནས་ནམ་ཞིག་ཁོག་པར་མིད་འགྲོ་ཤེས་ནི་མ་རེད། ཤི་མ་དགོས་གསོན་སྐབས་ཀྱི་མི་ཚེའི་འགྱུར་བ་འདི། རང་གིས་རང་ལ་བལྟས་ན། དང་པོ་བྱིས་པའི་ཐ་ཚོད་དང་ནི་བར་དུ་གཞོན་པའི་གནས་སྐབས། ཐ་མ་ན་ཚོད་ཡོལ་བའི་དུས་ཚོད་གསུམ་པོའི་མི་གཅིག་གི་ཚེ་སྟོད། ཚེ་སྨད། ཚེ་སྐེད་གསུམ་པོའི་འདྲ་པར་ཞིག་ཡོད་ན་གཅིག་བསྡུར་དང་ཤེས་འགྲོ་ནི་རེད། ངས་ང་རང་གི་པར་གྱི་རྒྱབ་ཅིག་ཏུ་རྩོམ་ཡིག་ཅིག་བྲིས་མྱོང་བ་འདི་ལྟར། ཐོག་མར་བྱིས་པ་མཐིང་གི་སྐྲ་ཅོག་ཅན། །བར་དུ་ན་གཞོན་དུང་གི་སོ་སྒོས་མཛེས། །ཐ་མ་དགེ་སྦྱོང་རྒན་བུ་མགོ་རེག་གཟུགས། །མི་བརྟན་སྒྱུ་མའི་གཟིགས་མོར་སུ་ཡིད་རྟོན། །ཞེས་དང་ད་རུང་བྲིས་པ། ཡང་མཐར་རུས་གོང་པགས་པའི་ཚོགས་དག་ཀྱང་། །རྡུལ་གྱི་ཆ་ཤས་སོ་སོར་དེངས་གྱུར་ཚེ། །དཀར་ནག་འབྲས་བུ་མྱོང་བའི་ལེན་པ་པོ། །གཞན་དུ་ཡོད་པའི་འཁྲུལ་སྣང་ཆོས་འདི་མཚར། །ཞེས་ཟེར་བ་ཞིག་ངས་བྲི་མྱོང་། དེ་དེ་ལྟར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་ཞིག་ཡིན་ནི་རེད། སྐད་ཅིག་སྐད་ཅིག་གིས་འགྱུར་བའི་དུས་ཀྱི་དབང་དུ་སོང་སྟེ་རྒ་ན་འཆི་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་ནས། མི་ཟེར་བའི་མི་ཚེའི་འགྱུར་བ་བརྗོད་ན་སྡུག་གི་ལོ་རྒྱུས་ཞིག་ཡིན་ནི་རེད། ལོ་རྒྱུས་རྙིང་པའི་ཐོག་ནས་བཤད་ན། མྱ་ངན་གྱི་ངུ་འབོད་ཤ་སྟག་ཡིན་ནི་རེད། དེ་ལོས་ཡིན། ད་གཅིག་གིས་མ་བྱས་རབས། གཉིས་ཀྱིས་མ་ཐོན་རབས། དེས་དེ་མ་བྱས་ན་ང་ལ་དེ་བྱུང་ས་མེད། སྟོད་ནས་མི་ཤི་ཐལ། སྨད་ནས་རྒྱུ་གྱོང་ཐལ། གཞན་ཡང་བརྡུང་རབས། བསད་རབས། འཁྱག་རབས། ལྟོགས་རབས། ལམ་ལ་མ་སོང་བའི་ལོ་རྒྱུས། དེ་བསམ་ཡང་དེ་འགྲུབ་མ་སོང་། ན་ཐལ། ཚ་ཐལ། རྒས་ཐལ་སོགས་མདོར་ན་མིའི་བྱུང་རབས་ལོ་རྒྱུས་བཤད་ཚད་པོ་ལ་བསམ་བློ་ཞིག་བཏང་ནས་རྗེས་དྲན་ཞིག་བྱོས་དང་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་རབས་ཏག་ཏག་ཡིན་ནི་རེད། ད་ལྟའི་སྐབས་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ནས་ལས་ཚད་ཚང་མ་ཡང་མ་འོངས་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བའི་ས་བོན་ཡིན་ནི་རེད། དེ་ལོས་ཡིན། བསམ་ནག ཞེ་ནག མགོ་གཡོག་ཐབས། གནོད་བསྐྱལ་ཐབས། ང་ཁེ་ཐབས། ཕ་རོལ་པོ་ཕམ་ཐབས་ཏག་ཏག་གི་བསམ་བློ་ཞིག་དང་བྱ་སྤྱོད་ཅིག་མ་གཏོགས་བསམ་རྒྱུ་ལས་རྒྱུ་གཉིས་ཀ་ཡག་པོ་སྐྱོན་དང་མ་འདྲེས་པ་ཞིག་དཀོན་པ་ཡིན་ན། ང་ཚོ་འཁོར་བའི་སེམས་ཅན་འདི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པས་དངོས་སུ་གནོད། ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པས་བརྒྱུད་ནས་གནོད་ནས་ཡོད་པ་ཡིན། དེ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། ཀུན་འབྱུང་ལས་དང་ཉོན་མོངས་སྔ་མའི་འབྲས་བུ་ལ་ད་ལྟ་སྤྱོད་ཀྱིན་ཡོད་ན་སྡུག་བསྔལ་ཕྱི་མ་ཡོང་བའི་རྒྱུ་ད་ལྟ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་ཀྱི་དབང་དུ་སོང་ནས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ས་བོན་འདེབས་བཞིན་ཡོད་པ་རང་ཐོག་ལ་བསྐོར་ན་ཤེས་རྒྱུ་ཞིག་ཡིན་པ་རེད། དེས་ན་རྒྱལ་སྲས་ཞི་བ་ལྷས། བདེ་བ་འདོད་ཀྱང་གཏི་མུག་པས། །རང་གི་བདེ་བ་དགྲ་ལྟར་འཇོམས། །ཞེས་དེ་ལྟར་གསུངས། ད་རེས་ང་ཚོའི་གནས་ཚུལ་ལ་བསམ་བློ་ཞིག་བཏང་ན་ཆུ་ཆེན་པོ་ཞིག་གིས་ཁུར་ནས་བྲག་སྒང་ཞིག་ཏུ་འཕང་བ་དང་འདྲ་བར། སྔ་བསམ་ཕྱིར་འདང་བྱེད་ཤེས་ནས་བྱེད་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་ཐོབ་པ་འདི་མ་ཤོར་བ་ཞིག་གི་ཐོག་ནས། འདི་དང་ཕྱི་མ་གཉིས་ཀའི་ཕྱིན་ཆད་ཀྱི་བདེ་སྡུག་ལ་འདང་ཞིག་རྒྱག་སྐབས་ལ་ཁེལ་རྒྱུ་བོ་འདི། འདིའི་གོང་ཚད་རྩི་དགོས་ན་བརྩི་མི་ཤེས་རྒྱུའི་ནོར་བུ་རང་ལག་ཏུ་ལོན་པའི་ཐབས་ལེགས་པོ་ཞིག་གི་སྐབས་དང་ཁེལ་བས། ང་ནི་མི་སྐྱ་ཕོ་མོ་ཡིན་ལ་དེའི་ནང་ནས་བུད་མེད་མོ་ལུས་ཡིན་བསམ་ནས་རེ་བ་དམའ་མི་དགོས། ཕོ་མོ་སུ་ཡིན་རུང་ཐར་པ་བསྒྲུབ་ཆོག་ནི་རེད། ཕོ་མོ་སུ་ཡིན་ན་ཁམས་དྲུག་ལྡན་གྱི་མི་ལུས་རེད། དེའི་སྟེང་དུ་དལ་འབྱོར་གྱི་ཆོས་བཅོ་བརྒྱད་དམ་སོ་བཞི་པོ་ཞིག་ཚང་བཅུག་ན། ལྷའི་ཡུལ་གྱི་ལྷ་ཕྲུག་ཕོ་མོ་ཚོས་ཀྱང་མི་ཐོབ་རྒྱུའི། ལྷ་བས་ལྷག་པའི་ལུས་རྟེན་ཁྱད་པར་ཅན་ཟེར་བ་ཐོབ་པ་ཡིན། མ་སྐྱེ་བ་དམན་ཡང་དགོངས་པ་མཐོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་རྟེན་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པ་རྙེད་ཆོག་ནི་རེད། ཡང་སྐྱེས་པ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན། ང་ནི་སྐྱེ་བོ་མི་ནག་པ་ཞིག་ཡིན་སྙམ་ནས་ཡིད་མ་ཆད་དང་། སྐྱེས་བུ་འཁོར་ལོ་དྲུག་པ་རེད་མོ། ལུས་ལོན་པའི་སྨོན་ལམ་རྒྱག་ཡུལ་རེད། བསྐལ་བཟང་གི་སངས་རྒྱས་སྟོང་སྐྱེས་པའི་རྟེན་ལས་སངས་རྒྱས་ཤིང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནི་རེད། ཡང་འགའ་རེས་ངས་སྔོན་ཆད་གྲྭ་པ་རེ་ཡང་བྱེད་མྱོང་། དཀོར་ལ་འབག་མྱོང་། སྡོམ་པ་མ་བསྲུང་ནས་མི་ནག་ཐ་མལ་པའི་གྲལ་དུ་ལྷུང་ན། ད་ངས་གང་ལྟར་བྱས་ཀྱང་འགྲུབ་མ་སོང་། ངའི་སྡུག་ཅིག་ས་སྟེང་འདི་ན་མེད་བསམ་ནས་རེ་ཐག་མ་ཆད་དང་། རྒྱུ་འབྲས་ཡིད་ཆེས་ལ་ལྟ་བ་མ་ལོག ཆོས་དང་བླ་མ་ལ་སྐུར་བ་བཏབ་མེད། གསང་སྔགས་ཀྱི་དམ་ཚིག་འགལ་ཉམས་འདས་རལ་འདྲ་ཤོར་མེད་ན། ལས་མཐའ་ལོག་ཡོད་ནི་མ་རེད། ཙམ་པ་ཀ་ཡི་མེ་ཏོག་རྒས་གྱུར་ཀྱང་། །མེ་ཏོག་ཕལ་པ་བརྒྱ་ཡི་དོ་ཟླ་མེད། །ང་ཡི་རྗེས་འཇུག་ཇི་ལྟར་ཞན་གྱུར་ཀྱང་། །སྐྱེ་བོ་ཕལ་བ་བརྒྱ་ཡིས་དོ་ཟླ་མེད། །ཅེས་གསུངས་ནི་རེད། ཕམ་བཞིའི་ནང་གི་སྣ་རེ་བྱུང་བ་ཡིན་ན་ཡང་། ཐམས་ཅད་ཤོར་མ་འཇུག་དང་། ཕན་ཡོན་དང་བསོད་ནམས་ཐོབ་ནི་རེད། སྐྱ་ཆས་བྱས་ན་ཡང་སྲོག་གཅོད་རྐུ་འཕྲོག་སོགས་དང་མ་འབག་ན་དགེ་བསྙེན་གྱི་སྡོམ་པ་རྣམ་དག་ཅིག་སྲུང་ཆོག་པ་རེད། གང་ལྟར་བཤད་ཀྱང་མི་འདྲ་བའི་ལུང་གོང་དུ་དྲངས་པ་ལྟར་དུ་རེད། གྲྭ་པ་སེར་མོ་བ་གོས་ངུར་སྨྲིག་གི་རྒྱལ་མཚན་སྐུ་ལུས་ལ་བཞེས་ནས་དགེ་ཚུལ་སློང་གི་སྡོམ་པ་བླངས་ཤིང་ཚུལ་བཞིན་བསྲུང་ཡོད་པ་རྣམས་བཤད་ཅི་དགོས། སྲིད་གསུམ་བདག་པོར་སྔར་ཡང་ལན་བརྒྱར་སྐྱེས། །ངུར་སྨྲིག་རྒྱལ་མཚན་འཛིན་པ་ད་རེས་ཙམ། །ཞེས་གསུངས་པ་རེད། དེ་ལ་བཤད་ཅི་དགོས། ཁྱད་པར་དུ་དགེ་སློང་བཞི་སྡེ་ཞིག་ཡན་ཆད་དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་གི་རྟེན་ཡིན་པ་རེད། ཕྱག་གི་ཡུལ། མཆོད་པའི་ཞིང་ས་ཡིན་པ་རེད། བསླབ་གསུམ་ཉམས་ལེན་གྱི་ནང་དུ་མ་འདུས་པའི་མདོ་དང་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་ཤིག་དང་ལམ་བསྒྲུབ་རྒྱུ་ཁ་ཁ་ཞིག་ཡོད་པ་མ་རེད། དེ་ལྟར་བྱས་དུས། འདིར་ཡོད་རང་རེ་ཚང་མ་ལས་དང་སྐལ་བ་ལྡན་པ་བསོད་ནམས་བསགས་པ་སྔར་སོང་ཅན་ཤ་སྟག་ཡིན་པ་ལུང་དང་རིགས་པ་གཉིས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་གྲུབ་ཡོད་ན་ད་ཚང་མ་ཡོངས་རྫོགས་དགའ་བཞིན་སྤྲོ་བཞིན་དུ་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་བདུད་རྩི་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ཆོག་པ་རེད། འདི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པའི་ནད་སེལ་བའི་སྨན་མཆོག་འདི་ལ་ལོངས་སྤྱོད་རྒྱུ་ཡོད་པ་འདི་ཐུན་མོང་གི་ལས་ཞིག་མཉམ་དུ་བསགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས། ཆོས་གཅིག་གིས་བསྡུས་ནས་ཆོས་ར་གཅིག་གི་ནང་དུ་མཉམ་དུ་འཛོམ་གྱིན་ཡོད་པ་རེད། རང་ཁ་ཁ་སོ་སོའི་གང་ཟག་སྒེར་གྱི་སྔོན་གྱི་ལས་འཕྲོ་བཟང་ངན་དབང་བཙན་སྟེང་ནས་མཚོན་ན། རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་བཤད་པའི་སྐབས་སུ་སྣང་བ་ཡུལ་གྱི་བློ་ཅན་དང་། རིག་པ་རང་སྣང་གི་བློ་ཅན་ཟེར་རྒྱུའི་དབང་པོ་རྣོ་རྟུལ་གཉིས་གསུངས་ཡོད། དབང་པོ་རྣོ་རྟུལ་གྱི་གོ་བ་དང་ཉམས་ལེན་གྱི་འབྲས་བུ་མ་འདྲ་བའི་དབང་གིས། གཅིག་དང་གཅིག་མི་འདྲ་བའི་འབྲས་བུ་རེ་ཐོབ་རྒྱུ་ཡོད་པ་དེ་ཕལ་ཆེར་མོས་གུས་དང་དག་སྣང་བརྩོན་འགྲུས་ཆེ་ཆུང་ལ་ཐུག་ཡོད་པ་རེད། དེ་ལྟར་ཡིན་དུས་མདོར་ན་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ་འདི། གཟའ་ཉི་མས་གླིང་བཞི་བསྐོར་བ་ལྟར། མཐོ་དམན་དྲག་ཞན་མེད་པར་ཚང་མའི་མགོ་ལ་ཤར་རྒྱུ་ཞིག་ཡིན་ན་ཉི་མ་ལ་སུས་འདེ་ཡང་འདེ་དབང་ཡོད། དེ་ལ་ཉེ་རིང་དང་ཕྱོགས་ལྷུང་ཡོད་པ་མ་རེད། འོན་ཀྱང་ཁ་བྱང་བསྟན་གྱི་བྲག་ཕུག་ཏུ་ཉི་འོད་ཕོག་པའི་ས་ལན་མེད་པ་ཁོ་རང་ལ་ས་ཡི་ལན་ཁ་མེད་པས་རེད། ས་དང་ལུང་པའི་སྡོད་ལན། བྲག་དང་ཤུག་པའི་སྐྱེས་ལན་ཞེས་པ་ལྟར་རེད། རང་རྒྱུད་ལོག་ལྟས་བསླད་པ་ལ་སྐབས་ཤིག་སངས་རྒྱས་དངོས་སུ་བྱོན་ཡང་བྱ་ཐབས་བྲལ་བའི་ལོ་རྒྱུས་ལྷས་བྱིན་དང་ལེགས་པའི་སྐར་མའི་བྱུང་བ་ལྟ་བུ་རེད། དེ་ལྟར་ཡིན་དུས་སྐབས་ཀྱི་འཆད་ཉན་བྱ་བའི་དམ་པའི་ཆོས་འདི་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་ཆོས་མང་པ་རེད། དཔེར་ན་སྒྲ་ཚིག་གིས་བརྗོད་པའི་སྒོ་ནས་གསུངས་པའི་ཆོས། མི་དང་མི་མིན་ལྷ་ཀླུ་གནོད་སྦྱིན་དྲི་ཟ་སྲིན་པོ་སོགས་ཀྱི་སྐད་ཀྱི་སྟེང་ནས་གསུངས་པའི་ཆོས་ཀྱང་ཡོད། ཡང་བརྗོད་མེད་བརྗོད་པ་ཀུན་དང་བྲལ་བའི་དོན་དམ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་མི་སྨྲ་བའི་སྒོ་ནས་ཡང་གསུངས་པ་ཡོད་པ་རེད། ཞུ་ཤེས་ན་བརྗོད་མེད་དོན་གྱི་ཆོས་འདི་དུས་རྟག་པ་རྒྱུན་གྱི་འཁོར་ལོ་ལ་ཞུ་ཆོག་ཆོག་ཡིན་པ་རེད། ཡང་བརྡ་དང་ཆོ་འཕྲུལ་གྱིས་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་ཐོག་ནས་གསུངས་པ་ཡང་ཡོད་དེ། བརྟག་ཤེས་ན་སྣང་སྲིད་བརྡ་དང་དཔེ་ཆོས་སུ་ཤར་རྒྱུ་འདི་ཡང་། རྒྱལ་བའི་གསང་བ་ཟབ་མོ་མི་ཟད་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་ཞིག་ཡིན་པ་རེད། དེ་ལྟ་བུའི་གསུང་གི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱིས་ཆོས་སྟོན་པའི་སྟོན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ན། གདུལ་བྱ་འགའ་རེ་ལ་ཆོས་སྐུའི་སྟོན་པའི་གསུང་། འགའ་རེ་ལ་ལོངས་སྐུའི་སྟོན་པའི་གསུང་། འགའ་རེ་ལ་སྤྲུལ་སྐུའི་སྟོན་པའི་གསུང་། ཁྱད་པར་དུ་དུས་སྙིགས་མའི་སེམས་ཅན་ང་རང་ཚོ་ལྟ་བུ། དེ་ཡང་ང་རང་ཚོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་བྱེད་ཀྱི་ཚིག་གཅིག་གིས་བསྡུས་པ་མིན་ཏེ་གང་ཟག་གི་ཚོད་གང་ཟག་གིས་སུས་ཟིན། འོན་ཀྱང་ང་ཚོ་ལྟ་བུའི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་རྣམ་པར་བྱོན་ནས། མཐུན་པས་མཐུན་པ་འདུལ་བའི་མཛད་པ། ང་རང་ཚོ་དང་ཁ་ལག་སྤྱོད་གསུམ་གཅིག་པ། མི་ཡིན་པ་འདྲ་ཞིང་ཟས་ཟ་ལུགས་གོས་གོན་ལུགས་ལ་སོགས་པ་ཡང་འདྲ། ཐ་ན་སྐད་ལུགས་ཚུན་ཆད་གོ་བརྡ་འཕྲོད་པས་ངས་བསྒྲུབ་ན་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་ལོས་འགྲུབ་བསམ་རྒྱུའི་སངས་རྒྱས་བླ་མའི་རྣམ་པར་བྱོན་ནས་ཆོས་གསུང་གིན་ཡོད་ནི་རེད། དེ་ལྟར་ཡིན་པས་བླ་མ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ཚབ་ཡིན་དུས་སྐུ་ཚབ་ཀྱང་ཡིན་དགོས་པ་རེད། དེ་བཞིན་ཐུགས་ཆོས་དབྱིངས་གཡོ་མེད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐུགས་དང་དབྱེར་མེད་དུ་བསྒོམ་ཐུབ་ན་བྱིན་རླབས་འདྲེན་ཐུབ་པར་མ་ཟད། བླ་མས་ཆོས་གསུང་སྐབས་དད་གུས་མཆོད་འབུལ་བྱེད་ཐུབ་ན། བསོད་ནམས་ལྷག་པར་དུ་ཆེ་པ་རེད། དེ་ཆེ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཅི་རེད་ཅེ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་རླབས་དེའི་སྐབས་སུ་བླ་མ་ལ་ཞུགས་ཡོད་ན་དེའི་བྱིན་རླབས་དེ་རང་ཉིད་ཀྱི་དད་གུས་དང་ཚོགས་བསགས་སྒྲིབ་སྦྱང་གིས་འདྲེན་ཐུབ་དགོས་པ་རེད། ད་དུང་དད་པ་ཡོད་ན་སངས་རྒྱས་བྱང་སེམས་སྐུ་དངོས་ཀྱང་མཇལ་ཐུབ་སྟེ། དཔེར་ན་མ་ག་དྷ་བཟང་མོས། མ་ལུས་སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་མགོན་གྱུར་ཅིང་། །བདུད་སྡེ་དཔུང་བཅས་མི་བཟད་འཇོམས་མཛད་ལྷ། །དངོས་རྣམས་མ་ལུས་ཇི་བཞིན་མཁྱེན་གྱུར་པའི། །བཅོམ་ལྡན་འཁོར་བཅས་གནས་འདིར་གཤེགས་སུ་གསོལ། །ཞེས་པའི་ཚིག་བཞི་བོ་བརྗོད་ནས་སངས་རྒྱས་འཁོར་བཅས་ཐག་རིང་གི་ས་ཆ་ནས་སྐད་ཅིག་གིས་སྤྱན་དྲངས་པ་ལྟ་བུ། སངས་རྒྱས་ལ་དོན་གྱི་སྟེང་ནས་གཤེགས་བཞུགས་དང་འདས་གྲོངས་ཡོད་པ་མ་རེད། དུས་རྟག་ཏུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་གཟིགས་ཡོད་ན། སེམས་ཅན་རེ་རེ་བཞིན་གྱི་སྔོན་དང་ཕྱི་མ་ད་ལྟའི་ལས་དང་བག་ཆགས་སྒྲིབ་པ་ཕྲ་མོ་ནས་བཟུང་སྟེ་ཇི་སྙེད་མཁྱེན་པའི་ངོ་ལ་མི་གཟིགས་རྒྱུ་ཞིག་མེད་པས། སྤྱན་དྲངས་ན་སུའི་མདུན་ཡིན་ཡང་བྱོན་པ་རེད། མཇལ་ཐུབ་པ་རེད། གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེས། དད་ལྡན་མི་རེའི་མདུན་ན་པད་འབྱུང་རེ། །གསུངས་པ་དང་། དད་པ་ཅན་ལ་པད་འབྱུང་སྒོ་ཉལ་ཡོད། །ཅེས་གསུངས་པ་ཡིན་པས། ང་རང་ཚོ་ཆོས་ཡོད་པའི་ས་ཆ་ལ་སྐྱེས། ཆོས་དར་བའི་སྐབས་དང་ཁེལ། ཆོས་ཐོབ་རྒྱུ་ཞུ་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་དང་རང་དབང་ཡོད་རྒྱུ་འདི་ཚོ། བརྒྱ་ལམ་རེ་འགའ་རྙེད་པ་དོན་ཆེན། ཅི་འདྲ་བསོད་ནམས་ཆེ་བ་ལ་སྙམ་རྒྱུའི་དགའ་བ་དང་སྤྲོ་བ་ཡང་བསྐྱར་བསམ་བློ་སྐྱེད་འོས་པའི་ས་ཚོད་ཡིན་པ་རེད། དེ་ལྟར་ཡིན་དུས་སྤྱིར་ཆོས་ལྡན་གྱི་ཡུལ་གྲུ་བོད་ཁ་བ་ཅན་གྱི་ཞིང་ཁམས་སུ་སྐྱེས་པའི་དོན་པོ་ཆོས་སྒྲ་གོ་རྒྱུ་ཡོད་ནི་རེད། ད་སྔོན་འདིའི་ནང་ནས་མི་སྐྱ་ཕོ་མོ་ཚོ་ཡིན་ན། ས་འདི་ལ་བསྟན་པ་ཡང་དར་གྱི་མགོ་བོ་ཚུགས་ཚུན་ཆད། ཆོས་གོ་མ་མྱོང་བ་མ་རེད། མཁན་སྤྲུལ་ཚང་མའི་མདུན་ནས་ཆོས་གོ་བ་དང་ཐོབ་མྱོང་ནི་རེད། ཁྱད་པར་དུ་ང་རང་ཚོས་ཡིན་ན། ད་སྔོན་མི་སྐྱ་ཕོ་མོ་ཀུན་ལ་ཐོབ་རྒྱུའི་ཆོས་ཀུན་བཟང་བླ་མའི་ཞལ་ལུང་ཐེངས་གཅིག་ལ་ཞིབ་ཁྲིད་བྱེད་མྱོང་། བདེ་ཆེན་ཞིང་ཁྲིད་དང་ཞིང་སྒྲུབ་ཐེངས་གཉིས་ཁྲིད། ད་ལོ་སྔོན་འགྲོ་སེམས་སྦྱོང་བདུན་པའི་དོན་ཆ་ཚང་ཞིབ་རྒྱས་བྱས་ནས་ལག་ཁྲིད་ཁྲིད་སྦྱངས་དང་བཅས་པ་བྱས་ནས་བཏོན་པ་ཡིན། དེ་མིན་ཡང་དབང་ལུང་ཁྲིད་གསུམ་གང་མང་ཨ་ལ་ལ། དབང་ཞུས་པའི་བུམ་ཆུ་རྐྱང་པ་བསགས་ན་རབ་ཅིག་སོག་ཡོད་པ་ལྟ་བུའི་ལས་འབྲེལ་མཉམ་དུ་བཞག་པ་རེད། འོན་ཀྱང་ཆོས་ཞུས་ཚད་པོས་ཆོས་ཉམས་སུ་ལེན་པ་དཀའ་མོ་དཀོན་གསུམ་ཡིན་ནི་རེད། དེ་མ་ཐུབ་དུས་བེད་ངོ་མ་དེ་ཙམ་ཆོད་པ་མ་རེད། དེ་ལྟར་ཡིན་དུས། དང་པོ་དེང་ནས་འགོ་མར་ཤེས་དགོས་རྒྱུ་མ་ཤེས་ཐབས་མེད་པོ་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། ཆོས་ཞུ་རྒྱུ་འདིས་ཅི་ཞིག་ལ་ཕན་ཐོགས་ཡོད་པ་དེ་ཟབ་མོ་ཞིག་ཤེས་དགོས། དཔེར་ན་དུས་རྒྱུན་འཚོ་བའི་ནང་ཟས་ཟ་དགོས། གོས་གྱོན་དགོས། དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱང་བསྒྲུབ་དགོས་པ་རེད། ཟས་ཟ་རྒྱུ་དེ་ཅི་ཞིག་ལ་ཕན་བྱེད་རེད་ཟེར་ན། ཕོ་བ་བརྒྱག་ནས་ལྟོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་སེལ་བྱེད་དང་ལུས་ཀྱི་འཚོ་བཅུད་སྣོན་པའི་ཆེད་ཡིན། གོས་གྱོན་ན་ཡང་དེ་བཞིན་ལུས་དྲོ་བྱེད་དང་། གྲང་བའི་སྡུག་བསྔལ་མེད་ཐབས་ལུས་ཟུང་སྐྱོབ་རྒྱུའི་ཆེད་ལ་སོགས་པ་རེད། དེ་བཞིན་རྒྱན་ཡག་པོ་བཏགས་པ་ཡང་ཡག་བྱེད་མཛེས་བྱེད་རེད། ཆོས་བསྒྲུབ་རྒྱུ་ཡང་དེ་ལྟར་དང་། དེ་བས་ཀྱང་གནད་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་སེམས་ལ་ཕན་ཐོག་བྱེད་སེམས་ཀྱི་བདེ་བ་སྟེར་བྱེད། འཁོར་འདས་གཉིས་ལ་བགྲོད་བྱེད་ཀྱི་ཁ་ལོ་པ་སེམས་འདི་ཡིན་ན་སེམས་འདི་ལ་འདུལ་སྦྱོང་བྱས་ནས། སྒོ་གསུམ་དགེ་བའི་ལམ་ལ་བཞག་ན། འདི་དང་ཕྱི་མ་རང་དང་གཞན་གྱི་གཏན་གྱི་བདེ་བ་ཐོབ་བྱེད། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྩ་བ་མི་དགེ་བའི་བསམ་སྤྱོད་ཉུང་བྱེད། གཞན་གནོད་གཞི་དང་བཅས་པ་སྤང་ཐུབ་བྱེད། གཞན་ཕན་གཞི་དང་བཅས་པ་བསྒྲུབ་ཐུབ་བྱེད་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཡིན་པ་རེད། དེ་ཡང་ཐག་རིང་ལ་རིང་ཚེ་སྐྱེ་བ་མང་པོའི་རྗེས་ནས་མཐའི་མཐའ་ལ་བལྟ་མི་དགོས་པར་ཆོས་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་མྱུར་ལམ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བ་འདིའི་ཐོག་ནས་རང་གཞན་གཉིས་དོན་བསྒྲུབ་རྒྱུའི་དོན་དེ་ལྟ་བུ་ཞིག་རེད། དེ་བསྒྲུབ་མ་ཤེས་ན་ཟ་མ་ཤེས་ནས་ཟ་མི་ལོ་རྒྱུ་ཞིག་ཟོས་པ་དང་འདྲ་སྟེ། ས་ཁུག་ལུང་ཁུག་གི་མི་ཞིག་གིས་དཀར་མེ་པྲ་སྒྲོན་ཟོས་པ་རེད་ཟེར་བ་ལྟར་ཡིན། ད་དུང་པྲ་སྒྲོན་ཟོས་པས་སྐྱོན་མེད་དེ་ཤི་མི་འགྲོ་མོད། སྨན་དང་དུག་ལྟ་བུ་ནོར་ནས། དུག་ལྟ་བུ་འཐུང་བ་ཡིན་ན་ལས་ཉེས་ཆེན་པོ་ཡིན། གོས་གོན་ན་ཡང་དེ་བཞིན་ཡིན། ཁོ་རང་ལ་གྱོན་ལུགས་ཤིག་ཡོད། གྱོན་མ་ཤེས་པ་དང་གྱོན་མི་ཉན་རྒྱུ་གྱོན་ན་མི་འགྲིག གྱོན་མི་དར་རྒྱུ་གྱོན་ན་མི་མཛེས་ཏེ། དཔེར་ན་ལྷམ་མགོ་ལ་གྱོན། ཞྭ་རྐང་པར་གྱོན་ན་མི་མཛེས་པ་བཞིན་དུ་ཆོས་བསྒྲུབ་མ་ཤེས་ན་ཕན་མ་ཐོག་སྟེང་གནོད་པའི་གཞི་རུ་འགྱུར་འགྲོ་སྟེ། གློ་བའི་སྨན་དུ་མ་སོང་བར་མཆིན་པའི་དུག་ཏུ་གྱུར་སོང་བ་ཡང་ཡོད་ནི་རེད། དེ་ལྟར་ཡིན་དུས་ལས་དང་བྱ་བ་གང་བསྒྲུབ་ནའང་དེའི་ཕན་ཐོག་གི་འབྲས་བུ་དེ་ལོན་དགོས། དེ་ལོན་རྒྱུ་ལ་དེའི་བྱ་བ་དེ་སྒྲུབ་སྟངས་ཀྱི་སྐོར་དེ་ནོར་མི་ཉན་པས་དེ་ཡང་དག་པར་ཤེས་དགོས། དེས་ན་ཡང་དག་པའི་ལམ་མ་ནོར་བ་ཞིག་དང་རང་གཞན་ཚང་མ་བདེ་བའི་ལམ་ལ་འགྲོ་ཐབས་ཞིག་ལ་ཆོས་ཞུ་དང་ཆོས་བསྒྲུབ་ཟེར་པ་རེད།
ད་དེ་ལྟ་བུའི་དམ་པའི་ཆོས་འདི་འཆད་ཉན་བྱེད་པ་ལ། ལྷའི་བུ་ནོར་བུ་འཛིན་པས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་བཀའ་དང་བསྟན་བཅོས་ཏེ། །ལེགས་པར་གསུངས་དང་དེ་ཡི་དགོངས་འགྲེལ་བ། །དེ་ཡི་དབང་གིས་ཤཱཀྱའི་བསྟན་པ་འདི། །འཇིག་རྟེན་ཁམས་འདིར་ཡུན་རིང་གནས་པར་འགྱུར།། ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ན། རྒྱལ་བ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་འགྲོ་ལ་ཕན་པའི་དམ་པའི་ཆོས་འདི། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྐུ་ངོ་མའི་ཞལ་ནས་གསུངས་པའི་བཀའ་འདི་དང་། དེའི་དགོངས་པ་འགྲེལ་བའི་རྗེས་འཇུག་གི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ཚུལ་དང་གཉིས་སུ་བཞུགས་པ་ཡིན་ན། ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་འདི་ཚུར་བསྡུ་ན། གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ནང་དུ་འདུ། དེ་ཡང་ཚུར་བསྡུས་ན་སྡེ་སྣོད་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་ནང་དུ་འདུ་བ་ཡིན། དེ་ཡང་སྡེ་སྣོད་ཅེས་པ་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལ་རྒྱ་གར་ལེགས་སྦྱར་སཾ་སྐྲྀ་ཏའི་སྐད་དུ་པི་ཊ་ཀ་ཞེས་བརྗོད་དེ་རྒྱ་གར་ཡུལ་དབུས་ཀྱི་བྲེ་བོ་ཆེའི་མིང་ལ་འཇུག བྲེ་ཞེས་པ་འབྲུ་རིགས་འཇལ་བྱེད་ཀྱི་བྲེ་དང་འབོ་ཞེས་སྔོན་ཆད་ཡོད་པ་དེའི་བྲེ་ལ་འཇུག དེ་ཡང་འབྲུ་རིགས་འཇལ་བྱེད་ཀྱི་བྲེ་བོ་ཆེ་དེའི་ནང་ལ་བྲེ་ཆུང་མང་པོ་ཤོང་བ་ལྟར་ཤེས་བྱའི་དོན་མང་པོ་ཞིག་འདིའི་ནང་དུ་འདུ་བས་བརྡ་འཕྲོད་པའི་ཆེད་དུ་བོད་སྐད་ལ་སྡེ་སྣོད་ཅེས་ཐ་སྙད་དེ་ལྟར་དུ་བསྒྱུར་བ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་རྗོད་བྱེད་མདོ་འདུལ་མངོན་གསུམ་གྱི་འཆད་ཉན་ཐོས་བསམ་ལ་བརྟེན་ནས། བརྗོད་བྱ་ཚུལ་ཏིང་ཤེར་གསུམ་གྱི་བསླབ་གསུམ་ལ་ཉམས་ལེན་གྱི་སྒོ་ནས་ལུང་དང་རྟོགས་པའི་བསྟན་པ་བཟུང་སྟེ་བསྐྱངས་ནས་སྐྱེ་དགུའི་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་གཞི་རྩ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་ཡུན་རིང་དུ་གནས་ཞེས་གསུངས་ནི་རེད། དེའི་ཤུགས་ལ་ཅི་ཞིག་བསྟན་པ་དང་ཅི་ཞིག་གོ་རྒྱུ་ཡོད་ཅེ་ན། གཞི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་མེད་ན་བཤད་ཡོང་སའི་གཞི་ཙམ་ཞིག་ཀྱང་མེད་མོད། དེའི་སྟེང་དུ་བཀའ་དང་དགོངས་འགྲེལ་ལ་ཐོས་བསམ་འཆད་ཉན་མ་དར་ན། མ་དར་ས་དེ་ནས་དམ་ཆོས་ནུབ་པ་ཡིན་གསུངས་པ་རེད། གཏམ་ཡག་བཙོག་མེད་པར་ཐད་ཀར་བཤད་ན། ཟ་ཆོག་འདོན་ཆོས་སྔས་མགོ་དང་འབྲལ་མེད། རྒྱལ་བའི་བཀའ་དང་བསྟན་བཅོས་ཕྱུག་པོའི་ཁྱིམ་རྟེན། གཞུང་བཀའ་པོད་ལྔའམ་ང་རང་ཚོའི་གཞུང་ཆེན་བཅུ་གསུམ་ལྟ་བུ་བེད་མེད་ཀྱི་ཡིག་ཉོབ། ཚེ་གཅིག་ལ་ཞལ་མ་ཕྱེ་བར་བརྩིག་བཞག་ནས། ཅ་ལག་བཀའ་རྒྱ་མ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་སོང་དུས། ས་དེར་བསྟན་པ་ཡོད་པར་སྨྲས་ཀྱང་རྟགས་ཙམ་འཛིན་པའི་བསྟན་པ་ཞིག་ལས་མེད། དཔེར་ན་ཉི་མ་ནུབ་རིའི་རྒྱབ་ཏུ་བརྒལ་ཚར་དུས། ནུབ་མཐའ་ན་འོད་མདངས་དམར་ལིང་ངེ་བ་ཞིག་རི་རྩེ་ན་ལྷག་ཡོད་པ་དེའི་མིང་ལ་ཤི་བོའི་ཉི་མ་ཟེར། དཔེ་དེ་ལྟར་བསྟན་པ་ཡོད་ཟེར་བའང་དེའི་ཕན་ལ་ཅང་མེད། དཔེ་ཤི་བོའི་ཉི་མ་ལ་མི་གསོན་པོས་འདེ་རྒྱུའི་ཡོན་ཏན་ཆ་ཚང་མེད་པ་རེད། དེ་ཡང་ཤི་བོའི་ཉི་མ་ཞེས་པ་ཡང་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་ཏེ། སྲིད་པ་བར་དོའི་གནས་སྐབས་ན། རགས་པའི་ལུས་དོར་ནས་མིང་བཞི་འདུས་པའི་ཕུང་པོ་ལ་བརྟེན་ཏེ་དྲི་ཙམ་གྱི་ཟས་ལ་ཞེན་ནས་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་དུས་ཉི་ཟླའི་འོད་མེད་པར། ནག་ངམ་མེ་བ། སྐྱ་ཆད་དེ་བ། དམར་ཟེང་ངེ་བའི་དུག་གསུམ་ལས་སྐྱེས་པའི་སྣང་བ་ཡོད་པ་ལྟར་དེའི་མཚུངས་ཆོས་སྦྱར་ནས་བཤད་པ་རེད་འདུག དེ་ཚོ་ཅི་ཞིག་གི་དོན་ལ་བཤད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དམ་པའི་ཆོས་ངོ་མ་ལ་ཐོས་བསམ་འཆད་ཉན་གལ་ཆེ་ཞེས་པའི་དོན་ལ་བཤད་པ་ཡིན། དམ་པའི་ཆོས་དེ་སྤྱིར་བཀའ་དང་དགོངས་འགྲེལ་གྱི་ནང་དུ་འདུ། ཁྱད་པར་དུ་མདོ་དང་སྔགས་གཉིས། མདོ་ལ་ཡང་ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་། སྔགས་ལ་ཡང་སྔགས་ཕྱི་པ་དང་ནང་པ་ཡོད་ནི་རེད། དེས་ན་ངེད་ཅག་གིས་འཆད་ཉན་བྱེད་རྒྱུའི་ཆོས་འདི་མདོ་སྔགས་གཉིས་ལས་སྔགས། སྔགས་ལ་ཡང་ཕྱི་རྒྱུད་སྡེ་གསུམ་བྱ་རྒྱུད། སྤྱོད་རྒྱུད། རྣལ་འབྱོར་རྒྱུད། སྔགས་ནང་པར་ཡང་མ་ཧཱ། ཨ་ནུ། ཨ་ཏི་གསུམ་སོགས་ཡོད་པའི་ནང་ནས། ནང་རྒྱུད་སྡེ་གསུམ་གྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཨ་ཏི་ཡོ་གའི་ཆོས་སྐོར་ཡིན། དེ་ཡང་ཆེན་པོ་གསུམ་གྱི་ལྟ་བ་གཞི་ལམ་འབྲས་གསུམ་གྱིས་ཕྱེ་ན། གཞི་དབུ་མ་ཆེན་པོ། ལམ་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ། འབྲས་བུ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་སྟེ་ཆེན་པོ་གསུམ་གྱི་ནང་ནས་འདི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་འབྲས་བུའི་ཆོས་སྐོར་དུ་གཏོགས། དེ་ཡང་ས་རྫོགས་ཆེན་ཡིན། ཆོས་རྫོགས་ཆེན་ཡིན། ཆོས་མིང་མི་ལ་ཐོགས། མི་མིང་ས་ལ་ཐོགས་པས། རྫོགས་ཆེན་སུམ་འཛོམ་གྱི་ས་ནས་རྫོགས་ཆེན་བཤད་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། དེ་ལ་རང་ཅག་གིས་འཆད་ཉན་གྱི་ཡུལ་དུ་གྱུར་བའི་རྫོགས་ཆེན་གྱི་ཆོས་འདི་ལ། རྗོད་བྱེད་ཚིག་རྒྱུད་ཀྱི་ཐོག་ནས་བཤད་ན། རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་རྒྱུད་འབུམ་ཕྲག་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི་ལ་སོགས་པ་རྣམ་གྲངས་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་བུའི་སྙིང་བཅུད། སངས་རྒྱས་ཀྱི་འདས་རྗེས། རིག་འཛིན་གྱི་ཞལ་ཆེམས། གབ་སྦས་ཀྱི་གསང་བ་མཐར་ཐུག་ཚུར་ལ་བསྡུས་པ་ནི། བཱི་མའི་གསང་བ་སྙིང་ཐིག་དང་། པདྨའི་མཁའ་འགྲོ་སྙིང་ཐིག་གཉིས་ཀྱི་གཞི་བཟུང་བའི་སྙིང་ཐིག་གོང་མ་པོད་བཞི་བླ་མ་ཡང་ཏིག་དང་བཅས་པའི་ནང་དུ་འདུ་བ་ཡིན་ན། དེའི་ཡང་བཅུད་དགོངས་པའི་རྣམ་འགྲེལ་དུ། ཀུན་མཁྱེན་རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་པའི་ཡེ་ཤེས་སྒྱུ་མའི་སྐུས་ལན་གསུམ་རྗེས་སུ་བཟུང་བས་ཐུགས་རྒྱུད་དགོངས་པའི་བྱིན་རླབས་འཕོས། སྣང་གྲག་བརྡ་དང་དཔེ་ཆར་ཤར། བརྒྱུད་གསུམ་གང་ཟག་གཅིག་ལ་རྫོགས་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན་ཀུན་མཁྱེན་ཕྱི་མ་རིག་འཛིན་འཇིགས་མེད་གླིང་པ་ཡིན་པ་རེད། དེ་ཡིན་ན་དེའི་དགོངས་གཏེར་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱི་ཆོས་སྡེ་ལས་སྙིང་ཐིག་འོག་མ་ཀློང་ཆེན་སྙིང་ཐིག་ཅེས་པ་ཉི་ཟླས་ཁྱབ་པའི་གླིང་བཞིའི་ཁྱོན་ལ་དེང་སང་ཁྱབ་རྒྱ་ཆེ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་དེའི་ནང་ཚན་གྱི་ཆོས་བཀའ་ལ་ང་ཚོས་འཆད་ཉན་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་འདི་ལ་དབང་ཁྲིད་མན་ངག་གི་བརྒྱུད་པ་སོ་སོ་ནས་བཞུགས་པ་ཡིན་ན། གྲོལ་བར་བྱེད་པ་ཁྲིད་ཀྱི་རིམ་པ་འདི་ལ་སྔོན་འགྲོ་དང་དངོས་གཞི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་ཚུལ་ཅན་ཞིག་ཡིན། སྔོན་འགྲོ་དེ་ལ་ཡང་། ཁྲིད་ཀྱི་ལུགས་སུ་བྱས་པ་སྔོན་འགྲོ་ཀུན་བཟང་བླ་མའི་ཞལ་ལུང་ལྟ་བུ་དང་། ངག་འདོན་གྱི་ལུགས་སུ་བྱས་པ་རྣམ་མཁྱེན་ལམ་བཟང་ཞེས་པ་ང་རང་ཚོས་འཆད་ཁྲིད་བྱེད་བཞིན་པ་འདི་ལྟ་བུ། ཡང་གྲུབ་དབང་རྫོགས་ཆེན་པ་སྡེ་དང་བཅས་པའི་སྔར་སྲོལ་ལྟར་བྱས་ན་རྫོགས་ཆེན་མཁའ་འགྲོ་སྙིང་ཐིག་གི་ཉམས་ལེན་གྱི་ཐོག་ནས་གྲུབ་པའི་རྟགས་ཐོན་པ་འཇའ་ལུས་པ་བཅུ་གསུམ་ལ་སོགས་པ་གདན་ས་འདིའི་ཐོག་ནས་བྱོན་མྱོང་པ་རེད། དེའི་ཁྲིད་ལ་མཚོན་ན་ཐར་ལམ་དཀར་པོའི་ཁྲིད་རྒྱས་པ་དེ་དང་། དེའི་ངག་འདོན་ཡང་ཐར་ལམ་དཀར་པོ། ཨོཾ་དང་པོ་བདག་དང་ཁམས་གསུམ་སེམས་ཅན་རྣམས། །ལ་སོགས་པ་ང་རང་ཚོས་བྱིས་པ་ལོ་དྲུག་བདུན་གྱི་སྟེང་ནས་འབྲུ་དེད་ཀྱིས་སྦྱང་རྒྱུ་ཅན་དང་། ཐ་ན་གྲོང་ཆོག་ཚུན་ལ་ཆག་མེད་བྱས་ནས་འདོན་རྒྱུ་ཅན་པོ་དེ་རེད། སྔོན་ཆད་དགོན་ནང་ནས་དགུན་བཅའ་སྡོམ་ཟེར་བ། བླ་ཁག་ཆེ་བ་གཅིག་གཉིས་ཙམ་མ་གཏོགས་དུ་བ་གནམ་ལ་གཏོང་མི་ཆོག་པ་དང་། ལྷ་ཆོས་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱིས་དགོན་པ་བཤེར་གྱིན་འདུག་རྒྱུ་དེ། མཁའ་འགྲོ་སྙིང་ཐིག་གི་ཉམས་ལེན་བྱས་ནས་ཐུན་བཅད་དེ་ཞག་བརྒྱའི་མཚམས་ལ་བཞུགས་རྒྱུའི་ཐུན་གྱི་སྒྲིག་ལམ་ཚུགས་པ་ཡིན། རྗེས་མ་དེ་ཚོ་བཏགས་པ་བ་མཚོན་བྱེད་ཙམ་དུ་གྱུར་སོང་ཚུལ་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱང་ཡོད་པ་རྒན་པ་ཚོས་ཤེས་པ་རེད། ང་རང་ཚོས་ད་རེས་འཆད་ཉན་བྱེད་རྒྱུ་དེ་རྫོགས་ཆེན་ཀློང་ཆེན་སྙིང་ཐིག་གི་སྔོན་འགྲོའི་ངག་འདོན་རེད། འདིའི་དངོས་གཞིའི་ཁྲིད་ཀྱི་གཙོ་བོ་ཁྲིད་ཡིག་ཡེ་ཤེས་བླ་མ་དང་དེའི་རྒྱབ་ཆོས་དགོངས་པའི་ཞེ་ཕུགས་གཏད་ས་ངོ་མ་དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། སྙིང་ཐིག་ཡ་བཞི་ཆ་ལག་དང་བཅས་པ་དང་། རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་རྒྱུད་བཅུ་བདུན་ལ་སོགས་པ་དེ་ཚོ་ཡིན་པ་རེད། སྔོན་འགྲོའི་ངག་འདོན་འདིའི་གཞི་ངོ་མ་ཐུན་མིན་ནང་གི་སྔོན་འགྲོ་སྐྱབས་སེམས་མན་ཆོད་ཀུན་མཁྱེན་འཇིགས་གླིང་གི་དགོངས་གཏེར་ཡིན། དེའི་སྔོན་ལ་ཡོད་རྒྱུའི་ཐུན་མོང་ཕྱི་ཡི་སྔོན་འགྲོའི་ངག་འདོན་དེ་ཚོ་ཀུན་མཁྱེན་འཇིགས་གླིང་གི་དངོས་སློབ་ཁམས་པ་འཇིགས་མེད་མི་བཞིའི་ནང་གི་ཐུགས་སྲས་ཀྱི་ཐུ་བོའི་ཡ་གྱལ་གཅིག་རྡོ་གྲུབ་ཆེན་འཇིགས་མེད་འཕྲིན་ལས་འོད་ཟེར་ཡིན་པས་དེས་ཞལ་བསྐང་མཛད་པ་ཡིན། ང་རང་ཚོའི་བརྒྱུད་པ་ནི་འཇིགས་མེད་འཕྲིན་ལས་འོད་ཟེར་ཁོང་དང་། གཙོ་བོ་འཇིགས་མེད་རྒྱལ་བའི་མྱུ་གུ་ནས་བརྒྱུད་པ་ཡིན་ཏེ། འཇིགས་མེད་རྒྱལ་བའི་མྱུ་གུའི་འདས་རྗེས་བབས་ས་མི་འགྱུར་ནམ་མཁའི་རྡོ་རྗེ་རེད། དེས་ཨོ་རྒྱན་བསྟན་འཛིན་ནོར་བུ། དེས་ཆོས་རྗེ་གཞན་ཕན་སྣང་བ། དེས་འཇིགས་མེད་རྟ་མགྲིན་ཡོན་ཏན་མགོན་པོ། དེས་ང་ཚོ་ལ་གནང་བས་བརྒྱུད་པ་དེ་ལྟར་ཡིན། འཇིགས་མེད་རྣམ་བཞི་གང་ནས་བརྒྱུད་ཀྱང་བཞི་པོ་དེ་གྲུབ་དབང་རྫོགས་ཆེན་པའི་གདན་ས་འདི་ལ་གཏོགས་པའི་བླ་མ། དེང་སང་སྙིང་ཐིག་གི་བརྒྱུད་པ་གང་ན་ཡོད་ཀྱང་རྩ་བ་གདན་ས་འདི་ནས་གྱེས་པ་ཤ་སྟག་ཡིན་པ་རེད། འགའ་རེ་བླ་མའི་སློབ་མ་དང་འགའ་རེ་སློབ་མའི་སློབ་མ་ལྟ་བུ་ཤིང་སྡོང་པོ་ཞིག་ལ་དཔེ་བླངས་ན་སྡོང་པོ་དང་ཡལ་གའི་ཁྱད་པར་འདྲ་བ་དེ་ལྟར་ཡིན་པས་མདོར་ན་ཐམས་ཅད་ལ་ཤིང་སྡོང་ཞེས་མཚོན་ཐུབ་པ་དེ་ལྟར་ཡིན། དེ་ཡང་སྔོན་འགྲོ་སྔོན་ལ་མ་སོང་ན་དངོས་གཞི་གནད་ལ་ཁེལ་བ་ཅན་ཞིག་མི་འོང་། དེང་སང་རྒྱལ་ཕྱི་ནང་ཐམས་ཅད་ན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་དངོས་གཞི་ཉམས་ལེན་བྱེད་པ་ཡིན་ཟེར་བའི་མགོ་སེར་པོ་ཅན་དང་ནག་པོ་ཅན་གཉིས་ཀྱི་ནང་ན་མང་པ་རེད། མང་བ་རེད་ཀྱང་དོན་ཉམས་ལེན་གནད་ཐོག་ཏུ་སོང་ཡོད་ན་སྟོང་ཉིད་སྙིང་རྗེའི་སྙིང་པོ་ཅན་ཡིན་པས། སྟོང་ཉིད་ཀྱི་མེ་ལ་སྙིང་རྗེའི་དུ་བ་མེད་ཐབས་མེད་མོད། དེ་ཡོད་ཟེར་རྒྱུ་རང་གཞན་སུའི་ཐད་ལ་ཡང་དཀོན་ཙམ་ཞིག་ཡིན་རྒྱུ་དེ་ལན་པ་གང་ལ་ཐུག་ཅེ་ན། སྔོན་འགྲོའི་རྨང་གཞི་ཡག་པོ་ཞིག་མ་བརྟན་པའི་དབང་གིས་ཡིན། ཚོགས་མ་བསགས། སྒྲིབ་པ་མ་སྦྱངས་དུས། རྒྱུ་མེད་དུ་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ཞིག་སྐྱེས་དཀའ་མོ་ཡིན་པ་རེད། རྒྱུ་མེད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཞིག་གང་ནས་སྨིན་འོང་སྟེ་དཔེར་ན་གྱང་མེད་པའི་རི་མོ་དང་རྩིག་པ་དང་ཀ་བ་གཉིས་ཀ་མེད་པའི་ཐོག་ཁེབ་རྒྱག་ལུགས་མེད་པའི་དཔེ་ལྟར་ཡིན། སྔོན་འགྲོའི་བསགས་སྦྱངས་དེ་གནད་ཐོག་ཏུ་སྨིན་པའི་ལེགས་པོ་ཞིག་རེད་ན། དེ་དང་འབྲེལ་བའི་བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་ལ་བརྟེན་ནས། མོས་གུས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་བྱིན་བརྒྱུད་ཐོབ་པས་དངོས་གཞིའི་ཉམས་ལེན་གྱི་གནད་ཀྱང་དེའི་སྟེང་ནས་རྫོགས་པ་ཞིག་འོང་བ་མ་ཟད། བྱིན་རླབས་ཀྱི་རྩ་བ་བླ་མ་ཡིན་པས། རྩ་བ་གསུམ་གྱི་བྱིན་རླབས་དང་དངོས་གྲུབ་ཕྲིན་ལས་བཅས་མཉམ་དུ་ཐོབ་པ་ཞིག་འོང་ངོ་། །
ཁ༽ ཀླད་དོན་དངོས།
དང་པོ་གཞུང་གི་མཚན་དོན་བཤད་པ།
༡༽ མཚན་དོན་དངོས།
ད་དེ་ལྟ་བུའི་སྔོན་འགྲོའི་ངག་འདོན་གྱི་ཆོས་ཚན་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་འཆད་པར་བྱེད་པ་ལ། འདི་ཉིད་ལག་ཁྲིད་ཀྱི་ཚུལ་དུ་ང་རང་ཚོས་སློབ་བཞིན་ཡོད་ན། འདི་ལ་ཐོག་མར་དགེ་བ་ཀླད་ཀྱི་དོན། བར་དུ་དགེ་བ་གཞུང་གི་དོན། ཐ་མར་དགེ་བ་མཇུག་གི་དོན་དང་གསུམ་ཡོད་པའི་ནང་ནས་ཐོག་མར་དགེ་བ་ཀླད་ཀྱི་དོན་བཤད་བྱའི་ཡན་ལག་བཤད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་ཡིན། དེ་ལ་ཡང་མཚན་སྨོས་པ། མཆོད་པར་བརྗོད་པ། རྩོམ་པར་དམ་བཅའ་དང་གསུམ་ཡོད་པ་ལས་དང་པོ་མཚན་སྨོས་པ་ཡིན། མཚན་སྨོས་པ་དེ་དང་འབྲེལ་ནས་མཚན་དོན་འགྲེལ་དགོས་པས་ཞལ་བྱང་ལ། རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ཀློང་ཆེན་སྙིང་ཐིག་གི་སྔོན་འགྲོའི་ངག་འདོན་ཁྲིགས་སུ་བསྡེབ་པ་རྣམ་མཁྱེན་ལམ་བཟང་བཞུགས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན། དེའི་དོན་འགྲེལ་ན། རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་གསུངས་པའི་རྫོགས་ཞེས་པ་ཅི་ཞིག་ཡིན་དེའི་དོན་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ང་རང་ཚོས་མདོ་དང་བསྟན་བཅོས་རྣམས་མཇལ་ཚར་རྗེས་མཇུག་ཏུ་རྫོགས་སོ་ཞེས་པའི་ཚིག་དེ་ལྟ་བུ་ཡོད་པའི་རྫོགས་སོ་ཞེས་པའི་ཚིག་གི་ཐད་ཀའི་གོ་བ་བྱས་ན་ཚར་སོང་ངོ་ཞེས་པའི་དོན་མིན་ཏེ། ཚར་གཅིག་ཚར་བ་ཡིན་མོད། ཚར་རོ་ཞེས་བརྗོད་ན་བཀྲ་ཤིས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་རྟེན་འབྲེལ་བཟང་པོ་ཅན་མ་ཡིན་པས་ན་དེའི་ཚབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་ཆ་ཚང་ངོ་ཞེས་པའི་ཚིག་ཅིག་སྟེ་རྫོགས་སོ་ཞེས་པའི་དོན་སྦྱར་བ་ཡིན། ཡང་ན་རེ་ཞིག་རྫོགས་སོ་ཞེས་པས་རེ་ཞིག་ཅེས་པའི་རྟེན་འབྲེལ་མཐའ་ཅན་གྱི་ཚིག་ཅིག་མཉམ་དུ་སྦྱར་བ་ཡོད། མདོར་ན་རྫོགས་ཞེས་པ་ཚང་བའམ་འདུས་པའི་དོན་ཡིན། འདིའི་སྐབས་ནས་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ཟེར་དུས་ཅི་ཞིག་ཚང་ཞིང་གང་ལ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ཤེ་ན། འཁོར་འདས་སྣང་སྲིད་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རིག་པ་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ། འོད་གསལ་བདེ་བ་ཆེན་པོ། སྣང་སྟོང་དབྱེར་མི་ཕྱེད་པའི་
བདག་ཉིད། གཞི་རྒྱུད་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དེའི་ངང་དུ་མ་འདུས་པ་མེད ་ཅིང་ཡོངས་སུ་ཚང་བའམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་ན་རྫོགས་ཞེས་གསུང་། འོ་ན་འཁོར་འདས་གཉིས་ཀ་རྫོགས་ཞེས་པ་ཇི་ལྟར་ཡིན། འཁོར་བ་ཇི་ལྟར་རྫོགས་ཤེ་ན། གཞི་ཆོས་དབྱིངས་གཡོ་བ་མེད་པའི་ངང་དེ་ནས་རྩལ་འཁྲུལ་སྣང་འཁོར་བའི་བདེ་སྡུག་སྣ་ཚོགས་ཤར་བ་དཔེར་ན་མཁའ་ལས་སྤྲིན་བྱུང་བ་ལྟ་བུ་འཁོར་བ་རིག་པའི་ངང་དུ་དེ་ལྟར་རྫོགས་ཏེ། འཁོར་བར་སྣང་བ་འདི་དེའི་རྩལ་སྣང་ཞིག་ཡིན་པ་རེད། འོ་ན་མྱང་འདས་ཅི་ལྟར་རྫོགས་ཞེ་ན། འཁྲུལ་བ་གཞི་ལ་ཐིམ་ནས་མ་འཁྲུལ་གདོད་མའི་གནས་ལུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ཡེ་ནས་འཕོ་འགྱུར་མེད་པའི་སྟེང་གི་གློ་བུར་འཁྲུལ་བའི་སྤྲིན་ཚོགས་དེ་ནམ་མཁའི་ངང་དུ་ཐིམ་སོང་བ་ལྟ་བུ་དག་པ་གཉིས་ལྡན་མངོན་དུ་བྱས་ནས་སངས་རྒྱས་པ་དེ་ཡང་རིག་པའི་ངང་དུ་རྫོགས་པས་ན་མྱང་འདས་རིག་པའི་ངང་དུ་རྫོགས་ཞེས་གསུངས་པ་རེད། དེ་ལྟར་ན་རྫོགས་པ་དང་། ཡང་ཆེན་པོ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཡོན་ཏན་ཕྲིན་ལས་ཐམས་ཅད་ཉི་མ་དང་འོད་ཟེར་གྱི་ཚུལ་དུ་རང་ཆས་སུ་ཡོད་པ་རེད། དེ་ལྟ་བུའི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་སྲིད་ཞི་ཀུན་ཁྱབ་ཀྱི་ཡེ་ཤེས། མཁའ་ཁྱབ་མཁའ་ཡི་རྡོ་རྗེ་ཡོངས་ལ་ཁྱབ་ པ་འགྱུར་བ་མེད་པའི་བདག ་ཉིད་ཅན་ཡིན་པས་ན་ཆེན་པོ་ཞེས་བརྗོད། དེའི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་སོང་། དེ་ལྟ་བུའི་བརྗོད་བྱ་དོན་གྱི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་གཞི་ལམ་འབྲས་གསུམ་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་གསུམ་ལ་སོགས་པ་གཏན་ལ་འབེབ་པར་བྱེད་པའི་རྗོད་བྱེད་ཚིག་གི་རྫོགས་ཆེན་དེ་ལ་རྣམ་གྲངས་མཐའ་ཡས་པ་ཞིག་ཡོད་པའི་ནང་ནས། འདིར་ཀློང་ཆེན་སྙིང་ཐིག་འཆད་པའི་སྐབས་ཡིན་པས་ཀློང་ཆེན་སྙིང་ཐིག་ཅེས་གསུངས་པ་རེད། དེ་ལ་ཀློང་ཆེན་ཞེས་པའི་དོན་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། སྤྱིར་ན་ཀློང་ཆེན་ཞེས་པ་རྒྱ་ཆེ་ལ་ཁྱོན་ཡངས་པ་ནམ་མཁའ་ཆེན་པོ་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་གསུངས། ད་རེས་འདིར་ཀུན་མཁྱེན་རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་རབ་འབྱམས་པའི་མཚན་དང་འབྲེལ་ནས་གསུངས་པ་ཞིག་ཡིན་ན། ཀློང་ཆེན་ཞེས་པ་ཟབ་པ་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་དོན་དང་རབ་འབྱམས་ཞེས་པས་རྒྱ་ཆེ་བ་སྣང་བའི་ཆོས་བསྟན་པ་ཡིན་པས་གཅིག་གིས་རྫོགས་ཆེན་ཁྲེགས་ཆོད་དང་གཅིག་གིས་ལྷུན་གྲུབ་ཐོད་རྒལ་བསྟན་པ་ཡིན། མདོར་བསྡུས་ན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་རྒྱུད་ལུང་མན་ངག་ཐམས་ཅད་རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་པའི་དགོངས་པའི་གསང་མཛོད་དུ། དཔེར་ན་འཛམ་གླིང་གི་ཆུ་བོ་ཐམས་ཅད་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ནང་དུ་མ་འདུས་པ་མེད་པ་ལྟར་དུ་འདུ་བ་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་བུའི་མཚན་དང་ལྡན་པའི་ཀུན་མཁྱེན་རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་པ་དེས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུས་རྗེས་སུ་བཟུང་ནས་དགོངས་བརྒྱུད་རྟོགས་པའི་བྱིན་རླབས་ཐུགས་ལ་འཕོས་པས། ཀློང་ཆེན་དགོངས་པའི་གསང་མཛོད་ཐང་མར་བརྡལ་བས་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་རྣམས་བརྒྱུད་པ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སྲོལ་ཕྱེ་བ་པོ་ཀུན་མཁྱེན་ཕྱི་མ་རིག་འཛིན་འཇིགས་མེད་གླིང་པ་ཡིན་པས་ན། ཆུ་འགོ་གངས་ལ་ཐུག་པས་དེ་ནས་བརྩམས་ཏེ་སྙིང་ཐིག་འོག་མའི་ཆོས་སྐལ་ལ་ཀློང་ཆེན་སྙིང་ཐིག་ཅེས་གསུངས་པ་རེད། འདིར་སྙིང་ཐིག་གོང་འོག་འདི་ཐེག་པ་མཐོ་དམན་དང་གནད་ཀྱི་འགང་ཆེ་ཆུང་གིས་གོང་འོག་ཕྱེ་བ་ཞིག་མ་ཡིན་པར། དུས་སྔ་ཕྱིའི་དབང་གིས་ཕྱེ་བ་ཡིན། དེས་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ཀློང་ཆེན་སྙིང་ཐིག་གི་ཞེས་བརྗོད། དེ་ལ་ཡང་སྔོན་འགྲོ་དངོས་གཞི་གཉིས་ཡོད་པའི་ནང་ནས་སྔོན་འགྲོ། དེ་ལ་ཡང་སྔོན་འགྲོའི་ཁྲིད་དང་ངག་འདོན་རྒྱུན་གྱི་ཉམས་ལེན་ཁྱེར་བདེར་བཀོད་པ་གཉིས་ལས་འདིར་ངག་འདོན། ཁྲིགས་སུ་བསྡེབས་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། སྤྱིར་རྒྱལ་བ་དགོངས་པའི་བརྒྱུད་པ། རིག་འཛིན་རིག་པའི་བརྒྱུད་པ། གང་ཟག་སྙན་ཁུང་གི་བརྒྱུད་པ་སྟེ་བརྒྱུད་པ་གསུམ་གསུངས་པའི་སྟེང་དུ། སྔ་འགྱུར་གཏེར་ཕྱོགས་ཀྱི་དགོས་ཆོས་ལ་བརྒྱུད་པ་གསུམ་བསྣན་ཏེ། གང་ཞེ་ན། བཀའ་བབས་ལུང་བསྟན་གྱི་བརྒྱུད་པ། སྨོན་ལམ་དབང་བསྐུར་གྱི་བརྒྱུད་པ། མཁའ་འགྲོ་གཏད་རྒྱའི་བརྒྱུད་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་བརྒྱུད་པ་དྲུག་ལྡན་གྱི་གཏེར་གྱི་རིགས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་ཚན་རྣམས་སོ་སོར་ཕྱེ་ནས་མི་ཤིགས་པའི་རྒྱ་ཡིས་བཏབ་སྟེ། ཆོས་བདག་ལས་ཅན་གྱི་སྐྱེས་བུའི་ཕྱག་ཏུ་མ་འཕྲོད་པར་གསང་བའི་རྒྱ་རྟགས་ཀྱིས་མནན་པ་དེ་དག འགྲོ་དོན་དུས་སུ་བབ་སྐབས་ལས་ཅན་གྱི་སྐྱེས་བུ་ཐུགས་བསྐྱེད་སྨོན་ལམ་གྱི་མཐུ་གྲུབ་པ་རྣམས་སྔོན་གྱི་ལས་འཕྲོའི་མཐུ་སད། སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའི་བྱིན་རླབས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཐོབ་ནས་གཏེར་ནས་འདོན་པ་མ་ཟད། རང་བཞིན་གྱི་ཆོས་གཏེར་སོ་སོ་ལ་རྒྱུད་ལུང་མན་ངག་སྤྱིའི་འགྲོས་ལྟར་གབ་པ་བཏོན། གཅུས་པ་བསྲིང་། གོང་འོག་ནོར་བ་བསྡེབ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་གོ་རིམ་བསྒྲིག་སྟེ་མ་ཚང་བ་ཁ་སྐོང་བ་ཚུན་ཆད་ཀྱིས་འདོན་ཆོག་ཆོག་དང་བསྒྲུབ་ཆོག་ཆོག་མཛད་པ་ལ་ཆོག་འགྲིག་ཅེས་གསུངས་པས། དེ་ལྟ་བུའི་ཆོག་འགྲིག་གི་ཁྲིགས་སུ་བསྡེབ་པ་ཞེས་གསུངས། དེ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་གླེང་གཞི་དང་འབྲེལ་བའི་དགོངས་པ་རྒྱུ་མཚན་དོན་གྱིས་བསྟན་པའི་མཚན་གྱི་སྤྱི་རྣམ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས་དམིགས་ཀྱིས་བཀར་ཏེ་དཔེར་ན། བཟུང་སའི་ལུང་དང་འདྲ་བའི་འཛིན་སའི་མཚན་ལ་རྣམ་མཁྱེན་ལམ་བཟང་ཞེས་གསུངས། དེ་ཡང་རྣམ་མཁྱེན་ཞེས་པའི་དོན་ཅི་ཞེ་ན། ཇི་ལྟ་ཇི་སྙེད་ཀྱི་ཆོས་མ་ལུས་པ་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་མངོན་སུམ་དུ་མཁྱེན་པ་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པས། ཇི་ལྟ་བ་ཟབ་མོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་དང་། ཇི་སྙེད་པ་མཐའ་ཡས་ཤེས་བྱའི་ཆོས་ཀུན་མཁྱེན་པའི་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་ཡེ་ཤེས་མངའ་བ་པོ་དེ་སུ་ཡིན་ན། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས། སྤང་བྱའི་དྲི་མ་མཐའ་དག་རིང་དུ་སྤངས་ཤིང་། རྟོགས་བྱའི་ཡོན་ཏན་མ་ལུས་པ་མངོན་དུ་མཛད་པའི་སྐྱོན་ཀུན་ཟད་ཡོན་ཏན་ཀུན་ལྡན་དེ་ཉིད་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་སྲིད་དང་ཞི་བའི་མཐའ་ལ་ཡོངས་སུ་མི་གནས་པས་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་གོ་འཕང་མངོན་དུ་བྱེད་དགོས་ན། ལམ་ཁྱད་པར་ཅན་འདི་ལྟ་བུ་ལ་མ་བརྟེན་པར་འགྲུབ་པའམ་མངོན་དུ་བྱེད་མི་ཐུབ་པས། གདུལ་བྱའི་སེམས་ཅན་ཐར་བ་དམ་པའི་ལམ་ལ་དཀྲི་བའི་ཆེད་དུ། རྒྱལ་བས་སེམས་ཅན་རང་རང་གི་བློ་སྒོ་དང་བསྟུན་པའི་ཆོས་སྒོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་བསྟན་པ་དེ་ཡང་བསྡུས་ཏེ་བཤད་ན། རིགས་ཅན་གསུམ་གྱི་གདུལ་བྱ་ལ་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ཆོས་འཁོར་བསྐོར་བ་ཡིན་ལ། ལམ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐར་ཐུག་གི་དམིགས་ཡུལ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ་པ་ལ་གཅིག་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་ལམ་མྱུར་བུལ། ཚེགས་ཆེ་ཆུང་། ཐབས་མང་ཉུང་མི་འདྲ་ལ། འདི་ཉིད་སྤྱིར་ཐེག་ཆེན་དེ་ལས་ཀྱང་སྔགས། དེ་ལས་ཀྱང་མྱུར་ལམ་འོད་གསལ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་བརྩོན་འགྲུས་ལྡན་ན་ཚེ་གཅིག་གིས་སངས་རྒྱས་ཐུབ་བའི་ལམ་བཟང་པོ་ཡིན་པས་རྣམ་མཁྱེན་ལམ་བཟང་ཞེས་གསུངས་པ་རེད། བཞུགས་སོ་ཞེས་པས་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཚན་དེ་ཉིད་འདི་ན་ཡོད་པའི་བརྡ་རྟགས་སུ་ཆོས་ལ་གུས་པའི་ཚིག་གིས་ཡོད་པའི་དོན་གསལ་བར་བྱེད་པ་ལ་བཞུགས་སོ་ཞེས་གསུངས། མཚན་བསྟན་པའི་དགོས་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། རང་ཅག་གིས་རྒྱུན་དུ་བཤད་པ་ལྟར་མདོ་ལང་ཀར་གཤེགས་པ་ལས། མིང་དུ་གདགས་པར་མ་མཛད་ན། །འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་རྨོངས་པར་འགྱུར། །དེ་བས་མགོན་པོ་ཐབས་མཁས་ཀྱིས། །ཆོས་རྣམས་མིང་དུ་གདགས་པར་མཛད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཡིན་ནོ།།
༢༽ ཆ་ལག་དགོས་སོགས་ཆོས་བཞི་བཤད་པ།
ཡང་འདིའི་བརྗོད་བྱ། དགོས་པ། འབྲེལ་བ། ཉིང་དགོས་ཏེ་དགོས་སོགས་ཆོས་བཞི་པོ་ཅི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། བརྗོད་བྱ་ཐུན་མོང་ཕྱིའི་སྔོན་འགྲོའི་ཁྲིད་རྐང་དྲུག་གིས་ཐེག་པ་ཐུན་མོང་དང་འབྲེལ་བའི་བློ་ལྡོག་བཞིས་བློ་སྦྱངས། དེ་ནས་འཁོར་བ་ལས་ཐར་བའི་ཕན་ཡོན་དང་ཐར་བའི་ལམ་སྟོན་མཁས་པའི་ལམ་སྟོན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་ཚུལ་རྣམས་བསྟན་ནས། དེའི་འོག་ཐུན་མིན་ནང་གི་སྔོན་འགྲོ་ཐེག་པ་འོག་མ་དང་ཐུན་མོང་མིན་པའི་ལམ་གྱི་འཇུག་སྒོ་སྐྱབས་འགྲོ། ལམ་ལ་དངོས་སུ་འཇུག་པ་སེམས་བསྐྱེད། དེ་རྗེས་སྔགས་འོག་མ་དང་ཐུན་མོང་མིན་པའི་ལམ་གྱི་སྒྲིབ་པ་སྦྱོང་ཐབས་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་སྒོམ་བཟླས། ཚོགས་བསགས་པ་སྐུ་གསུམ་གྱི་མཎྜལ་དང་དེའི་ཆ་ལག་ཀུ་སཱ་ལིའི་ཚོགས་བསགས་ལུས་ཀྱི་མཆོད་སྦྱིན། རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་བཙན་ཐབས་སུ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་ཐབས་ལམ་ཟབ་བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མིན་གྱི་སྔོན་འགྲོ་མདོར་ན་འདིའི་བརྗོད་བྱ་བསགས་སྦྱང་གིས་རྒྱུད་ལས་སུ་རུང་བར་བྱས་ནས། མོས་གུས་ཀྱིས་བྱིན་རླབས་རང་རྒྱུད་ལ་འདྲེན་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་མན་ངག་འཇུག་བདེ་བར་བཀོད་པ་ནི་བརྗོད་བྱ་ཡིན། འདི་ལ་དགོས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། གསང་སྔགས་རྫོགས་ཆེན་གྱི་ལམ་ལ་ཞུགས་ནས། ཐར་བ་དམ་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་རྫོགས་ཆེན་གྱི་གང་ཟག་དབང་རྣོན་རྣམས་ལ་ཆོས་འདི་སྔོན་དུ་སོང་ནས་དངོས་གཞིའི་ཉམས་ལེན་ལ་བོག་ཐོན་པར་བྱེད་པ་དང་ཤིན་ཏུ་དབང་རྣོན་གྱི་གང་ཟག་རྣམས་ལམ་འདི་རྐྱང་པས་ཀྱང་གྲོལ་བ་ཐོབ་ནས་མི་གནས་པའི་ཡེ་ཤེས་མངོན་དུ་བྱས་པ་ནི་འདིའི་དགོས་པ་ཡིན། ཉིང་དགོས་ཞེས་པ་ནི་དགོས་པའི་དགོས་པ་ཡིན་པས། མཐར་ཐུག་མར་གྱུར་ནམ་མཁའི་མཐའ་དང་མཉམ་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལམ་འདི་བརྒྱུད་ནས་རྫོགས་བྱང་ལ་འགོད་རྒྱུ་དེ་དང་། འདིའི་ཚིག་དང་དོན་འབྲེལ་བས་བརྗོད་བྱའི་དོན་ཉམས་སུ་བླངས་ནས་དམིགས་བྱའི་དོན་འགྲུབ་པ་འབྲེལ་བ་སྟེ། དགོས་སོགས་ཆོས་བཞི་ཚང་བ་ཡིན། དེ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་ཆོས་ཚན་འདི་ཉིད་ཐོག་མཐའ་བར་དུ་དགེ་བའི་ཆིངས་གསུམ་གྱིས་བཅིངས་ནས་བཤད་པའི་ནང་གི་ཐོག་མར་དགེ་བ་ཀླད་ཀྱི་དོན་ལ་ས་བཅད་གསུམ་ཡོད་པ་ལས་དང་པོ་མཚན་སྨོས་པ་ཆ་ལག་དང་བཅས་པ་སོང་བ་ཡིན་ནོ།།
གཉིས་པ་མཆོད་བརྗོད་དང་བརྩམ་པར་དམ་བཅའ་བ།
ད་གཉིས་པ་མཆོད་པར་བརྗོད་པ་ནི། ལྡེབ་དང་པོའི་ཡིག་ཆུང་གི་འགོ་ནས་རིམ་བཞིན། གདོད་ནས་མངོན་སངས་རྒྱས་ཀྱང་གང་ལ་གང་འདུལ་གཟུགས་སྐུ་འགག་པ་མེད། །སྣ་ཚོགས་སྒྱུ་འཕྲུལ་ངོམ་ཡང་ཕུང་ཁམས་སྐྱེ་མཆེད་གཟུང་དང་འཛིན་པ་བྲལ། །མི་ཡི་གཟུགས་སུ་སྣང་ཡང་མཁྱེན་བརྩེའི་འོད་ཟེར་སྟོང་འབར་རྒྱལ་བ་དངོས། །ཚེ་འདི་ཙམ་དུ་མ་ཡིན་གཏན་གྱི་སྐྱབས་སུ་ཁྱོད་བསྟེན་བྱིན་གྱིས་རློབས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཚིག་རྐང་དང་པོ། གདོད་ནས་མངོན་སངས་རྒྱས་ཀྱང་གང་ལ་གང་འདུལ་གཟུགས་སྐུ་འགག་པ་མེད། །ཅེས་པའི་དོན། གདོད་མའམ་ཐོག་མ་འཁོར་འདས་གྲོལ་འཁྲུལ་གྱི་མིང་ཙམ་ཡང་མེད་པའི་གཞི་དབྱིངས་འགྱུར་བ་མེད་པ་འཁོར་འདས་དབྱེར་མེད་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་ནས། རིག་སྟོང་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་རྟོགས་བྲལ་གྱི་ཡེ་ཤེས་རང་ངོ་ཤེས་པས། མ་རིག་འཁྲུལ་བ་གཞི་ལ་སངས་ནས་ཁྱད་ཆོས་དྲུག་གིས་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་སུ་ཟིན་ན་ཡང་ཞེས་པས་ཆོས་སྐུ་བསྟན། གང་ལ་གང་འདུལ་གཟུགས་སྐུ་འགག་པ་མེད་ཅེས་གསུངས་པ། རང་གནས་ཀ་དག་གི་སྟོང་དབྱིངས་དང་རང་གསལ་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་རིག་པ་གཉིས་ཀ་དག་པ་གཉིས་ལྡན་གྱི་སྣང་བ་ལ་དབྱེར་མེད་པའི་སྣང་སྟོང་དབྱེར་མེད་བདེ་སྟོང་ཟུང་འཇུག་གི་ཞིང་ཁམས་ནས། ངེས་པ་ལྔ་ལྡན་གྱི་སྣང་བ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་སྐུའི་སྐུ་དང་ཞིང་ཁམས་འཁོར་དང་མཛད་པ་འགག་པ་མེད་པར་བསྟན་པ་ཞེས་གསུངས། དེའི་གཟུགས་སྐུ་གཉིས་ཀྱི་ཡ་གྱལ་ལོངས་སྐུ་བསྟན། ཚིག་རྐང་གཉིས་པ། སྣ་ཚོགས་སྒྱུ་འཕྲུལ་ངོམ་ཡང་ཕུང་ཁམས་སྐྱེ་མཆེད་གཟུང་དང་འཛིན་པ་བྲལ། །ཞེས་པའི་དོན། གང་ལ་གང་གིས་འདུལ་བའི་གདུལ་བྱ་སོ་སོའི་ཁམས་དབང་མོས་པ་དང་མཐུན་པའི་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྒྱུ་འཕྲུལ་ཆུ་སྣོད་བྱེ་བར་ཟླ་གཟུགས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་། དེ་མིན་ཡང་གྲོང་དང་གྲོང་ཁྱེར། སྨན་དང་འཚོ་བ། བྱ་དང་རི་དྭགས། ལྟོག་པ་ལ་འཚོ་བའི་ཟས། སྐོམ་པ་ལ་གདུང་སེལ་གྱི་བདུད་རྩི། མགྲོན་པོའི་གནས་མལ། འཇིགས་སྐྱོབ་ཀྱི་སྐྱེལ་མ་ལ་སོགས་པ། མདོར་ན་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་ཐོག་ཅན་སངས་རྒྱས་བྱང་སེམས་ཀྱིས་འགྲོ་དོན་མཛད་དུས་འགྲོ་བའི་བློའི་མོས་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་སྒྱུ་འཕྲུལ་ངོམ་ན་ཡང་། ཕུང་པོ་ལྔ། སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས། ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ལ་སོགས་པའི་གཟུང་དང་འཛིན་པའི་འཁྲུལ་བ་བྲལ་སོང་བ་ཡིན། དེ་ཡང་སྣ་ཚོགས་སྒྱུ་འཕྲུལ་ངོམ་ཡང་ཞེས་པས་སྤྲུལ་སྐུ་བསྟན་ལ། ཚིག་རྐང་གསུམ་པ་འདིའི་ཤུགས་ལ་ཅི་བསྟན་ཅེ་ན། དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཀ་དག་ལྷུན་གྲུབ་དབྱེར་མེད་པ་དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཡིན་ལ། དེའི་དག་པ་ཆེན་པོའི་དབྱིངས་དེ་སྡེ་སྣོད་གསུམ་དང་རྒྱུད་སྡེ་བཞིའི་བརྗོད་བྱ་མཐར་ཐུག་གི་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱང་དེ་ཡིན། དབྱིངས་རིག་དབྱེར་མེད་དག་པ་ཆེན་པོའི་དབྱིངས་དེ་སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་གཉིས་ཀ་ཡིན་པ་རེད། དེའི་དགོངས་པ་རྟོགས་པ་པོ་འཕགས་པའི་དགེ་འདུན་ཡང་ཡིན་པས། ཐུབ་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཅན་ཕྱིར། །ཚོགས་ཀྱང་དེ་ཡི་མཐར་ཐུག་གོ། །ཞེས་གསུངས་པས་མཆོག་གསུམ་སྐུ་གསུམ་གཅིག་འདུས་ཀྱི་དགོངས་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་བླ་མ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར། མི་ཡི་གཟུགས་སུ་སྣང་ཡང་མཁྱེན་བརྩེའི་འོད་ཟེར་སྟོང་འབར་རྒྱལ་བ་དངོས། །ཞེས་གསུངས་པ། དེ་ལྟ་བུའི་བླ་མ་ནི་སྐྱབས་གནས་ཀུན་འདུས་ཀྱི་ངོ་བོ། སྙིགས་མའི་དུས་ཀྱི་གདུལ་བྱ་འདུལ་བའི་དོན་དུ། སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱིས། མྱ་ངན་མ་བྱེད་ཀུན་དགའ་བོ། །སྨྲེ་སྔགས་མ་འདོན་ཀུན་དགའ་བོ། །ང་ཉིད་ཕྱི་མའི་དུས་ཀྱི་ཚེ། །དགེ་བའི་བཤེས་ཀྱི་གཟུགས་སྤྲུལ་ནས། །ཁྱོད་ལ་སོགས་པའི་དོན་བྱེད་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་མི་ཡི་གཟུགས་ཏེ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་གཟུགས་སུ་སྣང་ནས་བྱོན་པ་ཡིན་པས་སྤྱི་དང་། བྱེ་བྲག་འདི་ནས་ཆོག་ཁྲིག་ཞལ་སྐོང་མཛད་པ་པོ་རྡོ་གྲུབ་ཆེན་འཇིགས་མེད་ཕྲིན་ལས་འོད་ཟེར་ཡིན་ན། ཁོང་གི་བླ་མ་མཁྱེན་བརྩེའི་འོད་ཟེར་སྟོང་འབར་རྒྱལ་བ་དངོས་ཞེས་གསུངས་པ་མཁྱེན་བརྩེའི་འོད་ཟེར་རམ་ཀུན་མཁྱེན་འཇིགས་གླིང་གི་མཚན་བསྟན། མཚན་དེ་དང་འབྲེལ་བའི་དོན་ཅི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། མཁྱེན་བརྩེའི་ཞེས་ཇི་ལྟ་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་རྟོགས་པ་མངོན་སུམ་གྱི་རྩལ་རྫོགས། ཟབ་མོའི་གནས་ལུགས་ཇི་བཞིན་དུ་རྟོགས། ཇི་སྙེད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐའ་ཡས་ཤེས་བྱའི་ཆོས་ཀུན་གྱི་གནད་གསང་མ་འདྲེས་པར་མཁྱེན་པའི་མཁྱེན་པ་དང་། དེ་དང་དབྱེར་མི་ཕྱེད་པའི་ཟུང་འཇུག་བརྩེ་བའི་ཐུགས་རྗེ་དེ་འོད་ཟེར་གྱི་གཟུགས་སུ་བཀོད་ནས། སྙིགས་དུས་གསང་སྔགས་ཀྱི་བསྟན་ལ་སྟོན་པ་གཉིས་པ་ལྟར་བྱོན་པའི་རིགས་ཀྱི་བདག་པོ་དེ་ཉིད། སྔགས་ལྟར་དུ་བཀྲལ་ན་རིགས་ལྔ་འདུས་པའི་བདག་ཉིད་རྒྱལ་བ་དྲུག་པ་རྡོ་རྗེ་འཆང་དངོས་རེད་ཅེས་གསུངས་པ་རེད། ཚེ་འདི་ཙམ་དུ་མ་ཡིན་གཏན་གྱི་སྐྱབས་སུ་ཁྱོད་བསྟེན་བྱིན་གྱིས་རློབས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཚེ་སྐྱེ་བ་འདི་གཅིག་པུ་ཙམ་མ་ཡིན་པར་ཇི་སྙེད་སྐྱེ་བའི་ཕྲེང་བ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་འཁོར་བ་མ་སྟོང་ནམ་མཁའ་མ་ཞིག་གི་བར་དུ་རང་དོན་བློས་བཏང་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་འགྲོ་དོན་མཛད་རྒྱུའི་དམ་བཅའ་བཞེས་ཡོད་པས་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་སྤྱོད་པ་དང་། འཇམ་དཔལ་དབྱངས་ཀྱི་མཛད་པ་ལྟར་ཚད་བཟུང་མེད་པས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནོར་བཟང་གིས་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་ལྟར། སྤྱོད་པ་དག་ནི་ཚད་ཡོད་མ་གྱུར་ཅིག །ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱང་ཚད་གཟུང་མེད་པར་ཤོག །སྤྱོད་པ་ཚད་མེད་པ་ལ་གནས་ནས་ཀྱང་། །དེ་དག་འཕྲུལ་བ་ཐམས་ཅད་འཚལ་བར་བགྱི། །ནམ་མཁའི་མཐར་ཐུག་གྱུར་པ་ཇི་ཙམ་པར། །སེམས་ཅན་མ་ལུས་མཐའ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། །ཇི་ཙམ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་མཐར་གྱུར་པ། །བདག་གི་སྨོན་ལམ་མཐའ་ཡང་དེ་ཙམ་མོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ། བདག་གི་ཚེ་རབས་གཏན་གྱི་སྐྱབས་སུ་རྒྱལ་ཀུན་འདུས་པའི་སྤྱི་གཟུགས་བླ་མ་དམ་པ་ཁྱེད་བསྟེན་པ་ཡིན་པས་བདག་དད་གུས་ཅན་གྱི་སློབ་མར་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་གསང་བ་གསུམ་དང་ཁྱད་པར་དུ་ཐུགས་རྒྱུད་དགོངས་པའི་རྟོགས་པ་འཕོས་ནས་ཉིད་དང་དབྱེར་མེད་དུ་བྱིན་གྱིས་རློབས་ཞེས་མཆོད་པར་བརྗོད། འདིར་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ཀློང་ཆེན་སྙིང་ཐིག་གི་སྔོན་འགྲོའི་ངག་འདོན་ཁྲིགས་སུ་བསྡེབས་པ་ལ་ཞེས་པའི་ཚིག་ལྷུག་འདིས་བརྩམ་པར་དམ་བཅའ་བ་དང་གཞུང་དོན་དངོས་ལ་འཇུག་པའི་མཚམས་སྦྱོར་གཉིས་ཀའི་དོན་བསྟན་པས་དེ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་ཐོག་མར་དགེ་བ་ཀླད་ཀྱི་དོན་སོང་ངོ་།།
བར་དུ་དགེ་བ་གཞུང་གི་དོན།
ཀ༽ ཞར་བྱུང་དུས་བཞི་མཉམ་སྦྱོར་གྱིས་ཉམས་སུ་ལེན་ཚུལ།
ད་བར་དུ་དགེ་བ་གཞུང་གི་དོན་ལ་མཚན་དོན་གོང་དུ་སྨོས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་གཞུང་དོན་སྔོན་འགྲོའི་ངག་འདོན་ཁྲིགས་སུ་བསྡེབས་པ་ལ། ས་བཅད་རྣམ་པ་བདུན་གྱི་སྒོ་ནས་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱིས་བསྟན། འདིར་གཞུང་དོན་དངོས་སུ་མ་བཤད་པའི་མཚམས་འདིར་ད་རེས་ཀྱི་སྐབས་སུ་རང་ཅག་གིས་ལག་ཁྲིད་ལྟ་བུའི་ཚུལ་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ན། ཆོས་འདི་ལ་ཉམས་ལེན་བྱེད་པའི་གང་ཟག་གིས་ཐུན་བཞིའི་རྣལ་འབྱོར་དང་བསྟུན་དགོས། དེ་དང་བསྟུན་དགོས་ན་ཐོག་མར་མ་ཤེས་ཐབས་མེད་དུས་བཞི་མཉམ་སྦྱོར་གྱི་གདམས་པ་ཉམས་སུ་ལེན་ཚུལ་ལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བློ་སྦྱངས་དགོས། འོ་ན་དུས་བཞི་མཉམ་སྦྱོར་གྱི་གདམས་པ་གང་ཞེ་ན། ཉིན་མོ་སྣང་བ་རྒྱ་ཡིས་འདེབས་པ་དང་གཅིག སྲོད་ལ་དབང་པོ་གནད་དུ་བསྡུ་བ་དང་གཉིས། ནམ་གུང་ཤེས་བྱ་བུམ་པར་འཇུག་པ་དང་གསུམ། ཐོ་རངས་ཡེ་ཤེས་གསལ་བར་བྱེད་པ་དང་བཞི་པོ་དེ་ཡིན།
དང་པོ་ཉིན་མོ་སྣང་བ་རྒྱ་ཡིས་འདེབས་ཚུལ།
དེ་ལས་དང་པོ་ཉིན་མོ་སྣང་བ་རྒྱ་ཡིས་འདེབས་ཚུལ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། ཉིན་པར་གྱི་སྐབས་སུ། གཟུགས་དང་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ཚོགས་དྲུག་གི་ཡུལ་སྣང་གང་དང་གང་སྣང་བ་དང་ཤར་ན་ཡང་། དེར་འཛིན་གྱི་བག་ཆགས་དང་ཆགས་ཞེན་ལ་སོགས་ཉོན་མོངས་དང་སྡིག་པའི་ལས་དང་ལུང་མ་བསྟན་རྣམ་གཡེང་འཁྲུལ་པའི་དབང་དུ་མི་གཏོང་བར། དེ་རེད་བསམ་པ་ཙམ་མ་གཏོགས་རང་གི་སྒོ་གསུམ་པོ་རྣམ་གཡེང་འཁྲུལ་བའི་དབང་དུ་མི་གཏོང་བར། སྒོ་གསུམ་ཆིག་དྲིལ་གྱིས་གང་ཟག་དབང་པོ་རབ་ཅིག་གམ་གོམས་པ་ཉམས་མྱོང་ཅན་ཞིག་ཡིན་ན། སྣང་གྲགས་དྲན་རིག་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རོལ་བའམ་དེའི་ངང་ལས་མ་གཡོས་པ་ཞིག་དང་། དེ་ཙམ་མིན་ཡང་ཐ་མལ་འཁྲུལ་བའི་དབང་དུ་མི་ཤོར་བར་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་སོགས་དཀར་པོ་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་བློ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གཏད་དེ་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཁོ་ནས་དུས་ཚོད་འདའ་བར་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ལ་ཉིན་མོ་སྣང་བ་རྒྱ་ཡིས་ཐེབས་ཟེར་བ་རེད།
གཉིས་པ་སྲོད་ལ་དབང་པོ་གནད་དུ་བསྡུ་བ།
གཉིས་པ་སྲོད་ལ་དབང་པོ་གནད་དུ་བསྡུ་བ་ནི། དེ་ལ་སྲོད་ཅེས་པ་དགོང་མོ་ལ་གོ་སྟེ་མུན་རུབ་སྐབས་ལ་སྲོད་གདོང་ནག་ཟེར་བ་ཡིན་པས་མུན་རུབ་ནས་མི་ངོ་མི་ཤེས་པའི་སྐབས་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་གསུངས། དུས་ཚོད་དེ་ནི་བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདུད་བཏུལ་བའི་དུས་ཚོད་ཡིན་པས་རང་ཅག་རྗེས་འཇུག་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཆོས་ལམ་ལ་འགྲོ་ཞིང་ཆོས་བསྒྲུབ་པ་ལ་བར་ཆད་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། བགེགས་དང་ཉེར་འཚེས་མི་ཐུབ་པའི་ཕྱིར་དུ་བསྲུང་འཁོར་བསྒོམ་པ་དང་། དམར་གསུར་བསྔོ་བ། ལུས་སྦྱིན་གཏོང་བ་དེ་ཚོ་བྱས་ན་ཕན་ཡོན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཡོད་པ་རེད།
གསུམ་པ་ནམ་གུང་ཤེས་བྱ་བུམ་པར་བསྡུ་བ།
ནམ་གུང་ཤེས་བྱ་བུམ་པར་བསྡུ་བ་ནི། ནུབ་མོ་ཉལ་སྐབས་ཆོས་པ་ལ་ཉལ་ལུགས་ཡོད་ལ། ལྷག་པར་རྫོགས་ཆེན་ཉམས་ལེན་བྱེད་མཁན་གྱིས། མགོ་བྱང་དུ་བསྟན། ཁ་ནུབ་ཏུ་ཕྱོགས། གཞོག་གཡས་པ་ས་ལ་ཕབ། ལག་གཡས་པས་འགྲམ་པ་བསྐྱོར། གཡོན་པ་བརླ་ཡི་སྟེང་དུ་བཞག་སྟེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཚུལ་སེང་གེ་ཉལ་སྟབས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་ཉལ། དེའི་དུས་སུ་ཤེས་བྱ་བུམ་པར་བསྡུ་ཚུལ་ཅི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། ཤེས་བྱ་ཚོགས་དྲུག་གི་རྣམ་ཤེས་དེ་ནང་དུ་འཇུག་པ་ནུབ་པའི་དུས་དེར་གཉིད་ཀྱི་འགོ་ཚུགས་པ་ཡིན། གཉིད་ཁོ་རང་གི་ངོ་བོ་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན་ལུང་མ་བསྟན་ཡིན་པ་དེ་རང་ཉིད་ཀྱི་འདུན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་བསྒྱུར་དགོས་པ་ཡིན། དེ་བསྒྱུར་ཐུབ་ན་བུམ་པ་བཟང་པོའི་ནང་ནས་དགོས་འདོད་འབྱུང་བ་ལྟར་དགེ་བ་ཟད་མི་ཤེས་པ་སྤེལ་ནས་གཉིད་ཀྱང་འཕྲོ་བརླག་གམ་ཆུད་ཟོས་སུ་མི་ཤོར་བར་ཉམས་ལེན་དུ་བསྒྱུར་ཐུབ་པ་རེད། དེའི་ཕྱིར་ནམ་གུང་ཤེས་བྱ་བུམ་པར་བསྡུ་བ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡང་། ཉིན་པར་རྩ་བའི་བླ་མ་སྤྱི་གཙུག་ཏུ་བཞུགས་པར་བསྒོམ་པ་ཉིད་དེའི་དུས་སུ་རྩ་དབུ་མའི་ལམ་བརྒྱུད་དེ་སྙིང་ཀར་སྙིང་དབུས་པདྨ་འདབ་བརྒྱད་ཀྱི་སྟེང་དུ་བཞུགས་ཡོད་པར་བསྒོམ། ཐུགས་ཡིད་དབྱེར་མེད་དུ་བསྲེས། གཉིད་འགྲོ་སྐབས་པདྨ་འདབ་བརྒྱད་ཁ་ཟུམ་ནས་བླ་མ་འོད་ལྔའི་གོང་བུ་རུ་ཇེ་ཆུང་ཇེ་ཆུང་དུ་གྱུར་ཏེ་སྙིང་དབུས་མི་ཤིགས་པའི་ཐིག་ལེ་དང་དབྱེར་མེད་དུ་གྱུར་བར་དམིགས་པ་གཏད་དེ་ཉལ་དགོས། དེས་ཅི་ཕན་ཞེ་ན། འཁྲུལ་བ་རྨི་ལམ་འོད་གསལ་དུ་འཆར་བའི་དགོས་པ་ཡོད་ལ། བླ་མ་སྙིང་དབུས་སུ་སྒོམ་དུས་འཁོར་བའི་རང་བཞིན་ཚོགས་བརྒྱད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡེ་ནས་དག་པའི་བརྡ་ལ་པདྨ་འདབ་བརྒྱད་ཟེའུ་འབྲུ་དང་བཅས་པའི་སྟེང་དུ་དཀར་དམར་གྱི་ཁམས་རྣམ་པར་དག་པ་ཉི་གདན་དང་ཟླ་གདན་གྱི་སྟེང་དུ། ངོ་བོ་རང་ཉིད་ཀྱི་རྩ་བའི་བླ་མ་ཡིན་པ་ལ་རྣམ་པ་ཨོ་རྒྱན་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཆེན་པོ་དང་། གལ་ཏེ་བདེ་ཆེན་ཞིང་ཁྲིད་ཞུས་ནས་བདེ་བ་ཅན་དུ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་བཞི་བསྒྲུབ་བཞིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པ་མགོན་པོ་འོད་དཔག་མེད་དུ་བསྒོམ་ནས་ཐུགས་ཡིད་དབྱེར་མེད་དུ་བསྲེས་ཏེ་དབང་བཞི་བླངས་ཤིང་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་བཅས་པས་གཉིད་འོད་གསལ་གྱི་རྣལ་འབྱོར་ལ་ཞུགས་དགོས་ཏེ། སྤྱོད་འཇུག་ལས། མགོན་པོ་མྱ་ངན་འདས་གཟིམ་ལྟར། །འདོད་པའི་ཕྱོགས་སུ་ཉལ་བར་བྱ། །ཤེས་བཞིན་མྱུར་དུ་ལྡང་སེམས་ལ། །ཐོག་མ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་བྱ།། ཞེས་གསུངས་པ་དང་ཕྱོགས་འདྲའོ།།
བཞི་པ་ཐོ་རེངས་ཡེ་ཤེས་གསལ་བར་བྱེད་པ།
ཐོ་རེངས་ཡེ་ཤེས་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི། དེ་ཡང་ཆོས་པ་ཞེས་པ་ཟོག་ཉལ་བ་ལྟར་ཉལ་ནས་བསྡད་པས་མི་ཕན། ལང་རན་དུས་ཡར་ལང་དགོས། སྤྱིར་ན་སྤྱོད་ལམ་ཐམས་ཅད་བྱ་བ་གཅིག་པ་ལྟར་དུས་ཚོད་གཅིག་ཏུ་གཏན་ཁེལ་ཐུབ་ཚེ་ཆོས་སྤྱོད་ཀྱི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་ཆགས་སུ་འགྲོ་བར་ཕན་ཐོག་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་ཡིན། དེའི་ཕྱིར་ཆུ་ཚོད་འཁོར་ལོ་དང་སྦྱར་ན། རང་ཅག་གནས་ཕྱོགས་བོད་ཤར་ཕྱོགས་མདོ་ཁམས་ཀྱི་ཡུལ་ལྟ་བུ་ལ་མཚོན་ན། ཐོ་རེངས་ཆུ་ཚོད་ལྔ་པའམ་ལྔ་དང་ཕྱེད་ཕན་ལ་མི་འཕྱི་བར་མལ་ས་ལས་ཡར་ལྡང་རན་སྐབས། མདུན་གྱི་ནམ་མཁར་ངོ་བོ་རྩ་བའི་བླ་མ་རྣམ་པ་ཨོ་རྒྱན་རྡོ་རྗེ་འཆང་གི་རྣམ་པ་ཅན་ལ་འཁོར་དཔའ་བོ་དང་མཁའ་འགྲོ་མང་པོས་བསྐོར་བ། དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕྱག་གིས་ཌཱ་མ་རུའམ་ཅང་ཏེའུ་དང་དྲིལ་བུ་འཁྲོལ་བའི་སྒྲ་སྔགས་ཀྱི་གདངས་སུ་གྲགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཉིད་ལས་དཀྲོག་པའམ་གཉིད་སད་པར་བསམ་ཞིང་། མདང་དགོང་བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་སྐབས་གསལ་བཏབ་པ་ལྟར། རང་ཉིད་གཞི་ལུས་བཀོད་པ་དང་བཅས་པ་སླར་ཡང་གསལ་བཞིན་པའི་ངང་དང་མ་བྲལ་བར་ཡར་ལངས་ནས་ལུས་གནད་རྣམ་སྣང་གི་ཆོས་བདུན་བཅའ་དགོས་ཏེ། དེ་གང་ཞེ་ན། རྐང་པ་རྡོ་རྗེའི་དཀྱིལ་ཀྲུང་ངམ་རྡོ་རྗེའི་དཀྱིལ་ཀྲུང་དངོས་མ་ཐུབ་ཀྱང་དཀྱིལ་ཀྲུང་བདེ་བར་བཅའ། ལག་པ་གཉིས་ཀྱིས་པུས་མོ་གཉིས་ཀྱི་སྟེང་བཀབ། སྒལ་ཚིགས་དྲང་པོར་བསྲང་། ལྕེ་ཡ་རྐན་ལ་སྦྱར། མཆུ་སོ་མ་རེག་ཙམ་གྱི་བར་ནས་དབུགས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་དལ་མོར་རང་ལུགས་སུ་གཏོང་། སྐེ་ཅུང་ཟད་ནང་དུ་འགུགས། མིག་གིས་ཐད་ཀའི་བར་སྣང་དུ་འབྱེད་བཙུམ་རན་པོས་གཏད་མེད་དུ་བལྟ། གཏད་མེད་ཅེས་པ་ཅི་ཞེ་ན། མིག་གིས་བལྟ་སྐབས་མིག་སྔོན་དུ་འདྲ་མིན་སྣ་ཚོགས་ཤར་བ་ལ་འཛིན་པ་མ་ཞུགས་པ་ལ་གཏད་མེད་ཅེས་བརྗོད། ད་དེ་ལྟར་བྱས་ཚེ་ལུས་དྲང་ན་རྩ་དྲང་། རྩ་དྲང་ན་རླུང་དྲང་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་དགོས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་མང་པོ་ཡོད་པ་ཡིན། དེའི་མཚམས་སུ་རླུང་རོ་དགུ་ཕྲུགས་སུ་འབུད་དགོས། རླུང་རོ་དགུ་ཕྲུགས་མང་ཆེ་བར་བསླབས་མོད་མ་ཤེས་མཁན་ཡོད་ཚེ་འདི་ལྟར། ཕོ་ཡིན་ན་སྣ་བུག་གཡོན་ནས་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རླུང་དམར་པོ་མི་གཙང་བའི་རྣམ་པ་ཅན། གཡས་ནས་ཞེ་སྡང་གི་རླུང་དཀར་སྐྱ་མི་གཙང་བའི་རྣམ་པ་ཅན། གཉིས་ཀ་ནས་གཏི་མུག་གི་རླུང་ནག་པོ་དུད་ཁའི་རྣམ་པ་ཅན་རྣམས་ཕྱིར་སོང་བར་བསམ་ཞིང་རླུང་རོ་དགུ་ཕྲུགས་སུ་འབུད་དགོས། མོ་ཡིན་ན་དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ་རླུང་རོ་དགུ་ཕྲུགས་སུ་འབུད་ཚར་ནས་མལ་ཅུང་ཟད་གསོ། ཤེས་པ་རྣལ་དུ་ཕབ་ནས་སེམས་དྭངས་མོ་བསམ་གཏན་གྱི་སྣོད་དུ་རུང་བའི་བར་དུ་བསྡད། དེ་ཙམ་དུ་སླེབ་རྗེས་རླུང་བྱིན་རླབས་བྱེད་དགོས། དེ་ཡང་རླུང་རང་བབས་སུ་ལྷོད་ནས་རླུང་ནང་དུ་རྔུབ་སྐབས། ཨོཾ་གྱི་སྒྲ་དང་དབྱིབས་ཡི་གེ་ཨོཾ་ཁ་དོག་དཀར་པོ་ཉིད་དུ་བསམ་དགོས། རླུང་དེ་ནང་དུ་འདུག་ཚེ་སྒྲ་དང་གཟུགས་ཨཱཿདམར་པོ། ཕྱིར་འབྱིན་ཚེ་སྒྲ་དང་གཟུགས་གཉིས་ཀ་ཧཱུྃ་སྔོན་པོའི་རྣམ་པར་བསམ་ནས། ཨོཾ་དཀར་ཨཱཿདམར་ཧཱུྃ་མཐིང་གི་འབྲུ་གསུམ་རྡོ་རྗེའི་བཟླས་པ་དེ་ལྟར་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་ཡན་ཆད་སྐབས་དང་བསྟུན་ནས་བཟླ་དགོས། དེའི་མཚམས་ནས་ངག་བྱིན་རླབས་བྱེད་རན། དེ་ཡང་ངག་བྱིན་རླབས་ལ་ཐོག་མར་སྐུ་གསུམ་གྱི་ས་བོན་ཨོཾ་ཨཱཿཧཱུྃ་གིས་མགོ་བཟུང་ནས་ཡི་གེའི་ནང་ཡོད་པ་ལྟར། ལྕེ་དབང་རཾ་ཡིག་ལས་བྱུང་མེས་བསྲེག་ནས། །འོད་དམར་རྣམ་པའི་རྡོ་རྗེ་རྩེ་གསུམ་སྦུབས། །ཨཱ་ལི་ཀཱ་ལིའི་མཐའ་བསྐོར་རྟེན་འབྲེལ་སྙིང་། །མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལྟ་བུའི་ཡིག་འབྲུ་ལས། །འོད་འཕྲོས་རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་མཆོད་པས་མཉེས། །སླར་འདུས་ངག་སྒྲིབ་དག་ནས་གསུང་རྡོ་རྗེའི། །བྱིན་རླབས་དངོས་གྲུབ་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པར་བསམ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། ངག་གི་སྒོ་ནས་བསགས་པའི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་སྨྲ་བརྗོད་ཀྱི་གཏམ་འཆད་བྱེད་ལྕེའི་དབང་པོ་འདི་ཡིན་ཏེ། སྡིག་པ་མི་དགེ་བ་བཅུའི་དབང་དུ་བྱས་ན། ལུས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྲོག་གཅོད་དགོས། རྐུ་བྱེད་དགོས། མི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པའམ་ལོག་གཡེམ་གྱི་ལས་ལ་སོགས་པ་མདོར་ན་མི་དགེ་བའི་ལས་བསགས་དགོས་ཞེས་རང་ངམ་གཞན་ལ་བསྐུལ་བ་དང་། ངག་གི་རྫུན། ཕྲ་མ། ཚིག་རྩུབ། ངག་འཁྱལ་བཞི་པོ་ཡོང་སའི་ཁུངས་འཆད་བྱེད་ཁ་ཡིན་པས་མགྲིན་པའི་ནང་གི་གཏམ་འདི་གཙོ་བོ་ལྕེ་ཡི་སྨྲ་བརྗོད་ལ་ཐུག་ཡོད། དེ་བཞིན་ཡིད་ཀྱིས་བརྣབ་སེམས། གནོད་སེམས། ལོག་ལྟ་རྣམས་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་ངག་གི་སྨྲ་བརྗོད་ཀྱིས་གཞན་ལ་བསླབ་ཀྱིན་ཡོད་པས། མདོར་ན། ལྕེ་དབང་རཾ་ཡིག་ལས་བྱུང་མེས་བསྲེག་ནས། །ཞེས་གསུངས་དུས། ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒོར་གྱུར་པའི་ལྕེ་ཡི་དབང་པོའི་དབུས་སུ་ཡི་གེ་རཾ་ཡིག་དབུ་ཅན་དམར་པོ། དེ་ཡང་རཾ་མེའི་སྙིང་པོ་ཡིན་པ་དང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གསུང་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོའི་རང་བཞིན་ལས་བྱུང་བའི་མེ་དེས་ལུས་ཀྱི་ནང་གི་མི་དགེ་བ་འབྱུང་བའི་གཞི་དང་བཅས་པ་བསྲེགས་ནས། འོད་དམར་རྣམ་པའི་རྡོ་རྗེ་རྩེ་གསུམ་སྦུབས། །ཅེས་གསུངས་པ། འདི་ལ་དམིགས་པ་ཞིབ་ཆ་བྱེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ན། མི་དམིགས་པའི་ངང་ལས་རང་གི་ལྐོག་མ་སྟེ་མིད་པའི་ནང་དུ་རཾ་ཡིག་གམ་ཧྲཱིཿཡིག་དམར་པོ་ལས། སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཚོན་བྱེད་དུ་འོད་དམར་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་དེ་ཡང་སྣང་བའི་གཟུགས་སུ་གྲུབ་ལ་རེག་པའི་གཟུགས་སུ་གྲུབ་མེད་པ་དེ་ལྟ་བུ་སྣང་སྟོང་གཉིས་སུ་མེད་པ། རྡོ་རྗེ་དེ་ཉིད་རྩེ་གསུམ་པ་ཡིན་པས། ཉལ་སྟབས་སུ་ལེབ་མོའི་ཚུལ་དུ་ཡོད་པའི་ལྟེ་བ་ཟླུམ་པོ། དེ་ཉིད་དབྱིངས་རིག་དབྱེར་མེད་མཚོན་པའི་ཁོང་སྟོང་གི་སྦུབས་ན། ཨཱ་ལི་ཀཱ་ལིའི་མཐའ་བསྐོར་རྟེན་འབྲེལ་སྙིང་། །ཞེས་གསུངས་པ། དབྱངས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཡི་གེ་ཨཱ་ལི་ཁ་དོག་དམར་པོ། གསལ་བྱེད་ཐབས་ཀྱི་ཡི་གེ་ཀཱ་ལི་ཁ་དོག་དཀར་པོ་སྟེ་ཐབས་ཤེས་ཨཱ་ལི་ཀཱ་ལི་གཉིས་པོ་སྦྲུལ་འཁྱིལ་བ་ལྟར་དུ་ཡོད་པའི་མཐའ་སྐོར་དུ། ཐབས་ཤེས་གཉིས་མེད་ཀྱི་ཡི་གེ་རྟེན་འབྲེལ་སྙིང་པོ་ཁ་དོག་མཐིང་ཞུན་མའི་མདོག་ལྟར་དུ་ཡོད་པས་བསྐོར་བ། མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལྟ་བུའི་ཡིག་འབྲུ་ལས། །ཞེས་གསུངས་པས། མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལྟ་བུ་ཐམས་ཅད་ཁ་དོག་དཀར་པོ་རུ་འགྲེལ་མཁན་ཡང་ཡོད་མོད། ཨཱ་ལི་ཀཱ་ལི་རྟེན་འབྲེལ་སྙིང་པོ་གསུམ་ཀ་དཀར་དམར་མཐིང་གསུམ་དང་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་གཉིས་མེད་རྣམས་མཚོན་བྱེད་དུ་གོ་ན་མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལྟ་བུ་ཞེས་པའི་དཔེ་དེ་འོད་འཚེར་ཞིང་གསལ་ལ་དྭངས་པ་མུ་ཏིག་གི་ཕྲེང་བ་ལྟ་བུའི་ཡིག་འབྲུ་ཞེས་འགྲེལ་མཁན་ཡང་ཡོད་པས། མདོར་ན་གང་ལྟར་ཡང་དེ་ལས། འོད་འཕྲོས་རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་མཆོད་པས་མཉེས། །ཞེས་གསུངས་པས། ཡིག་འབྲུ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལས་འོད་ཟེར་དཀར་དམར་མཐིང་གསུམ་འཕྲོས་ཏེ་འོད་ཟེར་རེ་རེའི་སྣེ་ནས་མཆོད་པའི་ལྷ་མོ་མཆོད་རྫས་སྣ་ཚོགས་འཛིན་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་འཕྲོས། དེ་རེ་རེའི་ཐུགས་ཀ་ནས་འོད་ཟེར་དཔག་ཏུ་མེད་པ་འཕྲོས་པས་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་མཆོད་སྤྲིན་ལྟ་བུ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་བློས་གཞལ་དུ་མེད་པ། ཟད་པའི་མཐའ་མེད་པ་དེ་ལྟ་བུའི་མཆོད་པའི་ཡོ་བྱད་ཀྱིས། ཕྱོགས་བཅུའི་རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་ལ་མཆོད་པ་ཕུལ་བས་རྒྱལ་བ་སྲས་དང་བཅས་པ་དེ་ཐམས་ཅད་མཆོད་པས་དགྱེས་ཤིང་མཉེས་པར་བྱས་ནས། སླར་འདུས་ངག་སྒྲིབ་དག་ནས་གསུང་རྡོ་རྗེའི། །ཞེས་གསུངས་ན། དེའི་འོད་ཟེར་ཐམས་ཅད་སླར་ཚུར་འདུས་ཏེ། རྫུན་དང་ཕྲ་མ་ལ་སོགས་པ་ངག་གི་སྒོ་ནས་བསགས་པའི་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་དག་ནས། རྒྱལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གསུང་རྡོ་རྗེའི། བྱིན་རླབས་དངོས་གྲུབ་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པར་བསམ། །ཞེས་གསུངས་པས། གསུང་རྡོ་རྗེའི་ངོ་བོ་བརྗོད་བྲལ་ནཱ་དའི་དབྱིངས་ཉིད་ཚངས་དབྱངས་ཡན་ལག་དྲུག་ཅུའི་རྣམ་པར་ཤར་བའི་བྱིན་རླབས་དང་། དངོས་གྲུབ་ཅེས་པ་སིདྡྷི་ཞེས་པའི་སྒྲ་ལས་དྲངས་ན་དངོས་གྲུབ་ཅེས་པ་ཐུན་མོང་གི་གྲུབ་པ་བརྒྱད་དང་མཆོག་གི་དངོས་གྲུབ་ཁ་སྦྱོར་ཡན་ལག་བདུན་གྱི་བདག་ཉིད་ཟུང་འཇུག་རྡོ་རྗེ་འཆང་གི་གོ་འཕང་མྱུར་དུ་ཐོབ་པའི་དངོས་གྲུབ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཐོབ་པར་བསམ་ནས། དབྱངས་གསལ་དང་རྟེན་འབྲེལ་སྙིང་པོ་རྣམས་ལན་བདུན་རེ་བརྗོད་དགོས་པ་ཡིན་ནོ།།
ཁ༽ བཤད་བྱ་དངོས།
དང་པོ་བློ་སྦྱོང་གི་རྟེན་དུ་བླ་མ་བཞེངས་བསྐུལ་གྱི་གསོལ་བ་འདེབས་པ།
༡༽ ཕྱིའི་ཡོངས་འཛིན་བཞེངས་བསྐུལ།
དེའི་མཚམས་ནས་བཤད་བྱ་གཞུང་གི་དོན་ལ་ས་བཅད་རྣམ་པ་བདུན་ཡོད་པའི་དང་པོ་དཔལ་ལྡན་བླ་མའི་ཐུགས་རྒྱུད་བསྐུལ་ཕྱིར་གསོལ་བ་གདབ་པ་ནི། ཞེས་པ། འདིར་ཐོག་མར་བློ་སྦྱོང་གི་རྟེན་དུ་བླ་མ་བཞེངས་བསྐུལ་གྱི་གསོལ་བ་འདེབས་པ་དང་། རྟེན་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་བློ་ཇི་ལྟར་སྦྱོང་བའི་ཚུལ་དང་གཉིས་ཡོད་པ་ལས། དང་པོ་བློ་སྦྱོང་གི་རྟེན་དེ་ལ་ཕྱི་ནང་གཉིས་དང་པོ་ཕྱིའི་ཡོངས་འཛིན་གྱི་བཞེངས་བསྐུལ་ནི། བླ་མ་མཁྱེན། བླ་མ་མཁྱེན། བླ་མ་མཁྱེན་ནོ། །ཞེས་གདུང་བ་དྲག་པོས་བོས་ནས་ལན་གསུམ་བརྗོད་དགོས། བླ་མ་མཁྱེན་གསུམ་པར་སླར་བསྡུའི་སྒྲ་ཞིག་སྦྱར་བ་ནི། སྐབས་དེར་བླ་མ་མཆོག་ལ་དད་པའི་གདུང་ཤུགས་ཀྱིས་སྐད་གསང་མཐོ་ཙམ་གྱིས་སྙན་ལ་རིང་བས་བརྗོད་དགོས་པར་གསུངས་པ་རེད། བླ་མ་མཁྱེན་ལན་གསུམ་གསུངས་པ་ལ་དགོས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་པ་རེད་ཅེ་ན། བླ་མ་མཁྱེན་དང་པོའི་གནས་སྐབས་ན་བླ་མའི་ཐུགས་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགོངས་དབྱིངས་དང་གཉིས་སུ་མ་མཆིས་པ་སངས་རྒྱས་ཀུན་འདུས། རྩ་གསུམ་ལས་བླ་མ་ཀུན་འདུས། སྐུ་གསུམ་ལས་ཆོས་སྐུ་ཀུན་འདུས་ཀྱི་མངའ་བདག་ཡིན་བསམ་ནས། མཁྱེན་ཞེས་པ། ཁྱེད་ཀྱིས་ཐུགས་རྗེས་གཟིགས་ཞེས་པའི་དོན་ནམ་ཐུགས་ཀྱིས་དགོངས་ཞེས་པའི་དོན་ཞིག་རེད། བླ་མ་མཁྱེན་གཉིས་པ་བརྗོད་པའི་སྐབས་བླ་མའི་གསུང་དམ་ཆོས་ཀུན་འདུས། ཡི་དམ་ཀུན་འདུས། ལོངས་སྐུ་ཀུན་འདུས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དཔལ་མགོན་བླ་མ་དམ་པ་ཁྱེད་མཁྱེན་བསམ་དགོས་པ་དང་། བླ་མ་མཁྱེན་གསུམ་པ་བརྗོད་པའི་སྐབས་ལ། བླ་མའི་སྐུ་དགེ་འདུན་ཀུན་འདུས། མཁའ་འགྲོ་ཀུན་འདུས། སྤྲུལ་སྐུ་ཀུན་འདུས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དཔལ་ལྡན་བླ་མ་དམ་པ་ཁྱེད་མཁྱེན་ནོ་བསམ་པའི་མོས་གུས་ཀྱི་གདུང་བའི་ཤུགས་མིག་ནས་མཆི་མ་འཁྲུག་པ། དད་པའི་བ་སྤུ་གཡོ་བ་ཞིག་བྱས་ཏེ། དེ་ནས། སྙིང་དབུས་དད་པའི་གེ་སར་བཞད་པ་ནས། །སྐྱབས་གཅིག་དྲིན་ཆེན་བླ་མ་ཡར་ལ་བཞེངས། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་དྲག་པོས་གཟིར་བ་ཡི། །སྐལ་བ་ངན་པ་བདག་ལ་སྐྱོབ་པའི་ཕྱིར། །སྤྱི་བོ་བདེ་ཆེན་འཁོར་ལོའི་རྒྱན་དུ་བཞུགས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་སྙིང་དབུས་དད་པའི་གེ་སར་བཞད་པ་ནས། །ཞེས་གསུངས་ན། གོང་དུ་བླ་མ་མཁྱེན་ལན་གསུམ་བརྗོད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་བླ་མའི་ཐུགས་རྗེ་ཡར་བསླང་བ་སྟེ། མདང་དགོང་མར་ཉལ་དུས་སྙིང་དབུས་པདྨ་འདབ་བརྒྱད་ཀྱི་ནང་དུ་བཞུགས་ཡོད་པའི་པདྨའི་འདབ་མ་རིམ་བཞིན་དུ་ཁ་ཕྱེ་ནས། ཚོགས་བརྒྱད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་གནས་སུ་དག་པའམ་ཡང་ན་དང་འདོད་ཡིད་ཆེས་ཀྱི་དད་པའི་གེ་སར་ཕྱེ་བའམ་རྒྱས་པའི་ཀློང་ལས། སྐྱབས་གཅིག་དྲིན་ཆེན་བླ་མ་ཡར་ལ་བཞེངས། །ཞེས་གསུངས་པ། ཚེ་འདི་དང་ཕྱི་མ་ཐམས་ཅད་དུ་རེ་ས་སྐྱབས་གནས་ཁྱེད་གཅིག་ལས་མེད་པས། སྐྱབས་གནས་གཅིག་འདུས་ཀྱི་བདག་ཉིད། རྣམ་གྲོལ་ཐར་བའི་ལམ་བཟང་སྟོན་པའི་དྲིན་ཆེན་རྩ་བའི་བླ་མ་དམ་པ་ཁྱེད་ཡར་ལ་བཞེངས་ཞེས་པའི་ཚིག་གི་ངག་འདོན་དེས་བསྐུལ་བས། སྙིང་གའི་བླ་མ་དེ་ཉིད་རྩ་དབུ་མའི་ལམ་བརྒྱུད་དེ་སྤྱི་གཙུག་བདེ་ཆེན་འཁོར་ལོའི་རྒྱན་དུ་བཞུགས་པར་བསམ་དགོས་པ་རེད། དེའི་ཆེད་དུ་དམིགས་པ་དེ་དང་བཞེངས་སྐུལ་གྱི་ཚིག་འདི་ལ་ཚིག་རྗེས་དོན་དྲན་དགོས་སོ། །ཡང་། ལས་དང་ཉོན་མོངས་དྲག་པོས་གཟིར་བ་ཡི། །ཞེས་གསུངས་ན། རྒྱུ་ལས་མི་དགེ་བ་དང་། ལས་དེ་ཉིད་ཀུན་ནས་སློང་བར་བྱེད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དྲག་པོས་བསྐྱེད་པའི་འབྲས་བུ་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མནར་ཞིང་གཟིར་བ་ཅན་གྱི། སྐལ་བ་ངན་པ་བདག་ལ་སྐྱོབ་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་གསུངས་ན། དམ་ཆོས་སྒྲུབ་པའི་སྐལ་བ་བཟང་པོ་དང་མི་ལྡན་པའི་ལས་ངན་ཐོག་ཏུ་བབས་པའི་གང་ཟག་བདག་ལ་སོགས་པ་ལས་ཉོན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་དུག་མཚོ་ལས་སྐྱོབ་པའི་ཕྱིར་དུ། སྤྱི་བོ་བདེ་ཆེན་འཁོར་ལོའི་རྒྱན་དུ་བཞུགས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། བདག་གི་སྤྱི་བོ་བདེ་ཆེན་གྱི་འཁོར་ལོའི་སྟེང་ན་སྣ་ཚོགས་པདྨ་འདབ་མ་འབུམ་དུ་བརྡལ་བའི་དཀྱིལ་དུ་ཟེའུ་འབྲུ་དམར་སེར་ཡོད་པ་དེའི་སྟེང་དུ་ཉི་ཟླའི་གདན་གྱི་སྟེང་དུ། སྐུ་མཚན་དཔེའི་གཟི་བྱིན་ལམ་མེར། གསུང་འགག་མེད་ཆོས་སྒྲ་དིར་རེར། ཐུགས་མཁྱེན་བརྩེའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལམ་མེར། སྐྱབས་གསུམ་ཀུན་འདུས་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཆེན། །རྩ་བའི་བླ་མ་སངས་རྒྱས་ཀུན་དངོས། །རྟག་ཏུ་མི་འབྲལ་སྤྱི་བོར་བཞུགས་ཤིང་། །དུས་གསུམ་འབྲལ་མེད་བྱིན་གྱིས་རློབས་ཤིག །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར། མི་འབྲལ་སྤྱི་གཙུག་གི་རྒྱན་དུ་འབྲལ་མེད་དུ་བཞུགས་སུ་གསོལ་ནས་བཞུགས་ཡོད་པར་བསམ་དགོས་པ་རེད།
༢༽ ནང་གི་ཡོངས་འཛིན་བཞེངས་བསྐུལ།
ནང་གི་ཡོངས་འཛིན་ནམ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བཞེངས་བསྐུལ་ནི། དྲན་དང་ཤེས་བཞིན་ཀུན་ཀྱང་བཞེངས་སུ་གསོལ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཚིག་རྐང་འདིས་བསྟན། དེ་ཡང་ནང་གི་ཡོངས་འཛིན་དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། རང་གི་རྒྱུད་ནས་དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་གཉིས་པོ་དེ་ཡར་སློང་དགོས་པ་ཡིན། དྲན་ཤེས་བཞིན་བག་ཡོད་གསུམ་རང་རྒྱུད་ལ་མི་གནས་པར་བོར་སོང་དུས། ཤེས་རྒྱུད་དེ་མ་རུང་པ་ཁོག་ན་སེམས་མེད་ཅེས་བརྗོད་ཆོག་ཅིང་། མ་བརྟག་བབ་ཅོལ་དུ་སྨྲ་བའི་ཚིག་དང་དམུ་རྒོད་དུད་འགྲོ་ལས་ཀྱང་སྡུག་པས། ངན་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་དྲན་ཤེས་བཞིན་བག་ཡོད་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་དང་བྲལ་བའི་ཁོང་ནས་ཡོང་བ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་གང་ཟག་དེ་ལ་སྨྱོན་པ་ཞེས་བརྗོད་ཆོག་སྟེ། རང་རྒྱུད་རང་ལ་ལས་སུ་མ་རུང་བ་དེ་སྨྱོན་པ་མིན་ན་ཅི་ཞིག་ཡིན། དེས་ན་ཉན་རྒྱུ་འདི་རེད། མི་ཉན་རྒྱུ་འདི་རེད་བསམ་རྒྱུའི་བླང་དོར་གྱི་གནས་མི་བརྗེད་པའི་མིང་ལ་དྲན་པ་དང་། ཤེས་བཞིན་ཞེས་པ་ནི། ཤེས་བྱའི་དོན་ཐམས་ཅད་ཚིག་དང་དོན་མ་འདྲེས་པར་ཤེས་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་མངོན་མཐོ་ལྷ་མིའི་གོ་འཕང་ཐོབ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་འབྲས་ཤེས་པ་དང་། ངེས་ལེགས་ཐར་པ་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གོ་འཕང་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་འབྲས་ཚུལ་བཞིན་དུ་ཤེས་པའི། ཆོས་ནོར་འདོད་ཐར་གྱི་སྡེ་བཞིའི་དཔལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་དེ་ཤེས་བཞིན་ཡིན་པ་རེད། ཡང་འདི་ནས་དྲན་དང་ཤེས་བཞིན་ཞེས་བརྗོད་པའི་དངོས་བསྟན་གྱི་ཤུགས་ལ་བག་ཡོད་པ་བསྟན་ཡོད་པ་གོ་དགོས། ང་རང་ཚོ་འཁོར་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་འདོད་པའི་དོན་ལས་མར་ལ་ཉམས་འགྲོ་བ་དང་མི་འདོད་པ་འབྱུང་བ་ལ་གཟབ་དཀའ་བས་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོའི་གནས་ལ་ལྷུང་བ་ལ་དེང་ནས་གཟབ་པ་ལ་གཟོབ་པ་ལྷུར་ལེན་པ་བག་ཡོད་ཅེས་ཟེར་རོ། །དེ་ལྟར་དྲན་པ་འདི་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་དངོས་གཞི་ཡིན་ཏེ། བཤེས་སྤྲིངས་ལས། དབང་ཕྱུག་ལུས་གཏོགས་དྲན་པ་བདེ་གཤེགས་ཀྱིས། །བགྲོད་པ་གཅིག་པུའི་ལམ་དུ་ཉེ་བར་བསྟན། །དེ་ནི་བསྒྲིམ་ནས་མངོན་པར་སྲུང་བགྱི་སྟེ། །དྲན་པ་ཉམས་པས་ཆོས་ཀུན་འཇིག་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་། ཤེས་བཞིན་ནི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཡིན་ཏེ། ཤེས་རབ་བརྒྱ་པ་ལས། ཆོས་དོན་འདོད་དང་ཐར་པ་ཡི། །འབྱུང་གནས་ཆེན་པོ་རིག་པ་ཡིན། །དེ་ལྟར་དང་པོར་གུས་པ་ཡིས། །ཤེས་རབ་ཡན་ཆད་བཟུང་བར་བྱ། །ཞེས་གསུངས། ཡང་བག་ཡོད་པ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་ཡིན་ཏེ། ཟླ་བ་སྒྲོན་མའི་མདོ་ལས། ཚུལ་ཁྲིམས་ཐོས་དང་གཏོང་དང་དེ་བཞིན་བཟོད། །དགེ་བའི་ཆོས་སུ་བརྗོད་པ་ཇི་སྙེད་པ། །ཀུན་གྱི་རྩ་བ་བག་ཡོད་འདི་ཡིན་ཏེ། །དེར་ཐོབ་བྱེད་ཅེས་བདེ་བར་གཤེགས་པས་བསྟན། །ཅེས་དང་། ད་དུང་སྤྱོད་འཇུག་ལས། ཡུངས་མར་བཀང་བའི་སྣོད་བསྐུར་ལ། །རལ་གྲི་ཐོག་པ་དྲུང་བསྡད་དེ། །བོ་ན་གསོད་བསྡིག་འཇིགས་པ་ལྟར། །བརྟུལ་ཞུགས་ཅན་གྱིས་དེ་བཞིན་བསྒྲིམ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གནའ་སྔ་རབས་ཤིག་ལ་རྒྱལ་པོ་བཙན་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་རེད། རྒྱལ་པོ་བཙན་པོ་དེས་བཙོན་པ་ནག་ཉེས་ཅན་ཞིག་ཁྲིད་འོང་ནས། དེའི་ལག་ལ་མར་ཁུས་གང་བའི་སྣོད་ཅིག་བཞག་སྟེ། མར་ཁུས་ཧ་ཅང་གང་ནས་མེར་བའི་སྣོད་དེ་སྤྱི་བོར་ཁུར་བཅུག་ནས། དེས་རྗེས་ལ་སྲོག་གཅོད་ཀྱི་ཤན་པ་གདོང་དམར་མང་པོའི་ལག་ཏུ་གྲི་རིང་སྐེ་གཅོད་བྱེད་མང་པོ་བཟུང་དུ་བཅུག་སྟེ། བཙོན་པ་དེ་ལ་འདི་ལྟར། སྣུམ་གྱིས་གང་བའི་སྣོད་འདི་ཟུངས་ལ་གྲོང་ཁྱེར་འདིར་སྐོར་བ་ཞིག་རྒྱོབ་ཤོག ཁྱོད་ཀྱི་ལག་ཏུ་བཟུང་བའི་སྣོད་འདིའི་ནང་གི་སྣུམ་ཐིགས་པ་གཅིག་ས་ལ་བོ་ན་ཁྱོད་ཀྱི་སྐེ་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ཤན་པ་འདི་དག་གིས་གཅོད་དགོས། མ་བཅད་ན་མི་ཆོག དེ་བོ་མ་ཤོར་བར་བསྐོར་ནས་ཚུར་འཁོར་ན། ཁྱོད་རང་ཚེ་ཐར་གཏོང་ཆོག་པས་སྲོག་ཆད་མི་གཅོད་ཅེས་བཤད་པ་དང་། དེའི་གཡས་གཡོན་མདུན་རྒྱབ་ཚང་མ་ནས། གླུ་བ་མང་པོས་གླུ་སྙན་མོ་མང་པོ་བླངས། བྲོ་བ་མང་པོས་བྲོ་མཛེས་པོ་མང་པོ་འཁྲབ། སྒྲ་སྙན་དང་རོལ་མོ་རིགས་འདྲ་དང་མི་འདྲ། སྒྲ་འདྲ་དང་མི་འདྲ་མང་པོ་བསྒྲགས་ནས་ཐམས་ཅད་མཉམ་དུ་འགྲོ་བཅུག འོན་ཀྱང་བཙོན་པ་ནག་ཉེས་ཆེ་ཞིང་གཅེས་པའི་སྲོག་ལ་དམར་འདང་ཆེ་བས། ངའི་མགོ་བོ་གཅོད་འགྲོ་བསམ་ནས། ཤི་གསོན་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་གོམ་པ་སྤོ་ལུགས་ཡག་བཙོག་ཙམ་ལས་ཁྱད་པར་མེད་པ་དང་། མིག་གིས་བལྟ་ལུགས་ཙམ་ལས་ཤི་གསོན་གཉིས་ཀའི་མཚམས་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པས། རིག་པ་སྐྲ་རྩེ་ལ་བཞག་ནས་གཟབ་གཟབ་བྱས་ཏེ། སྐྲ་གསེང་ནས་རྔུལ་ཆུ་ཐིགས་ཞོར་ལ་འགྲོ་བཞིན་ཤི་བ་ལ་ཧ་ཅང་སྐྲག་པས་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཡང་གླུ་སྙན་མོ་དང་བྲོ་མཛེས་མོ་གཅིག་ལྟ་བསམ་པའི་འདོད་པ་ཙམ་ཡང་མེད་པར། དྲན་ཤེས་བག་ཡོད་ཀྱིས་སྣུམ་གྱིས་གང་བའི་སྣོད་དེ་ལས་མི་བོ་ཐབས་ཁོ་ན་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ནས་ཕྱིན་པས། སྣུམ་མ་བོ་བར་སྐོར་བ་ལེགས་པར་འཁོར། དེར་རྒྱལ་པོས་ཁྱོད་ཀྱིས་བསྐོར་བ་བྱེད་སྐབས་ཟུར་ནས་གླུ་བླངས་བྲོ་བརྡུང་བས། གླུ་དེ་ཚོ་སྙན་ནམ་བྲོ་དེ་ཚོ་མཛེས་སམ་ཞེས་དྲིས་པར་བཙོན་པ་ཁོས་ཅི་ཡང་མ་ཐོས། མ་མཐོང་། མ་གོ་ཞེས་བརྗོད། གལ་ཏེ་སྣུམ་ཅུང་ཟད་བོ་ན་ཡང་མི་གསོད་རྒྱུ་ཞིག་ཡིན་ན། ཁོས་སྣུམ་ཅུང་ཟད་རེ་བོ་ཤོར་ངེས་དང་གླུ་བྲོ་དེ་ཚོ་ཡང་ཅུང་ཟད་གོ་རིག་ཡོད་དགོས་མོད། དེ་བཞིན་ཉེས་ལྟུང་གི་གོམ་པ་སྤོ་ཉེས་ན་ཐར་བའི་སྲོག་རྩ་བཅད་ནས་ངན་སོང་ངན་འགྲོའི་གནས་ལ་ལྟུང་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་། སྐྱེ་བོའི་ཚེ་སྲོག་ལ་ངེས་ པ་མེད་པས་འཆི་བདག ་ནམ་ཐོན་ཅི་ཤེས། ཟུར་དེ་ནས་ཚེ་སྲོག་ལ་རྔམ་ནས་བལྟས་བསྡད་ཡོད་ན། ང་ཚོས་ནམ་ཡང་བག་མེད་བྱས་ནས་རྣམ་གཡེང་སྡིག་པའི་ལས་ཁོ་ན་བྱས་ན། བཙོན་པ་རྒྱལ་ཁྲིམས་ལ་ཐོགས་པ་ལྟར་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་བཙོན་ར། ཐར་མེད་ལས་ཀྱི་བཙོན་ཁང་འདི་གསོན་གྲང་ང་ཁམས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་བཙོན་ཁང་ལས་ལྡབ་ལོག་གིས་སྡུག་ངེས་ཡིན། དེས་ན་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་རྩ། དྲན་ཤེས་འདི་མེད་པས་ལན་པ་ཡིན་པ་ཤེས་པར་བྱས་ཏེ་རྒྱུན་དུ་དྲན་ཤེས་དང་བག་ཡོད་བརྟེན་རྒྱུ་དེ་ཡོན་ཏན་གྱི་འབྱུང་རྩ། ཉེས་སྤྱོད་མི་འབྱུང་བའི་གཞི་དོན་ལ་འཛིན་རྒྱུ་དེ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་རེད། དེ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་བློ་སྦྱོང་གི་རྟེན་བླ་མ་བཞེངས་བསྐུལ་གྱི་སྐོར་སོང་བ་ཡིན་ནོ།།
གཉིས་པ་རྟེན་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་བློ་ཇི་ལྟར་སྦྱོང་བའི་ཚུལ་དངོས་བཤད་པ།
ཐུན་མོང་ཕྱིའི་སྔོན་འགྲོ།
ཀ༽ སྤྱིར་བསྟན་པ།
གཉིས་པ་རྟེན་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་བློ་ཇི་ལྟར་སྦྱོང་བའི་ཚུལ་དངོས་བཤད་པ་ལ། དེ་ལ་ནང་གསེས་ས་བཅད་རྣམ་པ་དྲུག་སྟེ། དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ་དང་གཅིག ཚེ་མི་རྟག་པ་དང་གཉིས། ལས་རྒྱུ་འབྲས་དང་གསུམ། འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས་དང་བཞི་སྟེ་བློ་ལྡོག་རྣམ་པ་བཞི། དེའི་སྟེང་ཐར་བའི་ཕན་ཡོན་དང་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པ་གཉིས་དང་དྲུག་གིས་ཐུན་མོང་ཕྱིའི་སྔོན་འགྲོའི་ཁྲིད་རྐང་དྲུག་བསྟན་ན། གཏན་བདེ་ཐར་བའི་གོ་འཕང་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་དགོས་བསམ་ནས་ཆོས་ངོ་མ་བསྒྲུབ་དགོས་བསམ་རྒྱུ་ཞིག་གིས། དང་པོ་མགོ་ནས་ཚེ་འདིའི་ཞེན་པ་ལས་བློ་ལྡོག་པའི་ཐབས་ལ་དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ། ཚེ་མི་རྟག་པ་བསྒོམ། ཚེ་ཕྱི་མ་ཕན་ཆད་ཀྱི་འཁོར་བར་ཞེན་པ་ལས་བློ་ལྡོག་ཐབས་ལ་ལས་རྒྱུ་འབྲས་དང་འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས་རྣམས་ལ་བསམ་དགོས། དེ་བཞི་པོ་དེ་རྒྱུད་ལ་མ་སྐྱེས་ན། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱིས་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་བྱེད་ལྟ་ཅི། ཐེག་དམན་ཉན་རང་གི་ལམ་ནས་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐར་བྱེད་ཙམ་ཡང་འགྲུབ་ཡོད་པ་མ་རེད། བློ་ལྡོག་བཞི་པོ་ལ་བློ་སྦྱངས་ནས་བློ་ཞིག་ལྡོག་ཐུབ་ཡོད་ན། སྐྱེ་བོ་ཕལ་པ་དང་མི་འདྲ་བར་ཁྱད་པར་འཕགས་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཅན་རེད་སོང་བ་རེད། གང་ཟག་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དམན་ལམ་ལ་ཞུགས་ནས་རང་ཉིད་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐར་བ་ཞིག་བྱེད་བསམ་པའམ། ཡང་ན་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལམ་ལ་ཞུགས་ནས་མ་རྒན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་ལ་བཀོད་དེ་རང་གཞན་གཉིས་དོན་འགྲུབ་པའི་ས་ཚོད་ལ་ཡང་སླེབས་ཐུབ་པ་རེད། ཐེག་པ་མཐོ་དམན་གང་གི་ལམ་ལ་ཞུགས་བསམ་རུང་ཞུགས་ཐུབ་པ་རེད། བྱང་ཆུབ་གསུམ་གང་གི་ལམ་ལ་ཞུགས་ནས་འབྲས་བུ་འཐོབ་དགོས་ཀྱང་། དེའི་རྒྱུ་དེའི་ལམ་ལ་ཞུགས་དགོས། དེ་དགོས་ན་དང་པོ་འབད་བརྩོན་བྱེད་ཡུལ་གྱི་ཐར་པ་དེ་ལ་དགེ་མཚན་ཅི་ཞིག་ཡོད་བསམ་པ་ལ་ཐར་པའི་ཕན་ཡོན་གསུངས་པས་དེའི་ཡོན་ཏན་ཤེས་པ་ཡིན། འཁོར་བའི་གནས་ལས་བློ་ལྡོག་དགོས་པ་བློ་ལྡོག་བཞི་ཡིས་ཤེས། ཐར་པ་ཐོབ་ན་སྐྱིད་དགའ་ཡོད་པ་ཐར་བའི་ཕན་ཡོན་གྱིས་ཤེས་ན་དེས་འགྲིག་སྙམ་ན་འགྲིག་སོང་བ་མ་རེད། དཔེར་ན་བཙོན་ཁང་ནང་དུ་སྡུག་བསྔལ་ཆེ་བ་ཤེས། དེ་ལས་ཐར་ན་སྐྱིད་པོ་ཡིན་པ་ཤེས་པ་ཙམ་གྱིས་མི་ཕན། དངོས་སུ་ཐར་དགོས། དེས་ན་རང་སྟོབས་ཀྱིས་བཙོན་ཁང་ལས་ཐར་བའི་ནུས་པ་མེད་ན། ནུས་པ་ཅན་གཞན་ཞིག་ལ་བརྟེན་དགོས་པ་རེད། དེ་བཞིན་དུ་ཐར་པའི་ལམ་དུ་འགྲོ་བ་ལ། ལམ་ཁྲིད་ཀྱི་དེད་དཔོན་མཁས་པ་ཡོན་ཏན་དང་ཉམས་མྱོང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཅན། ཁྲིད་ཤེས་མཁན་ཞིག་ལ་བརྟེན་དགོས། དེའི་ཕྱིར་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པ་མེད་ཐབས་མེད་རེད། དེ་ཡང་ད་སྔོན་ཉི་མ་ཡན་ཆོད་ལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བཟང་པོ་ཞིག་དང་མ་འཕྲད་པས་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཟད་མཐའ་མེད་པར་མྱོང་བ་འདི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་ལམ་སྟོན་མེད་པས་ལན་པ་ཡིན། ཕ་ཡིས་ལམ་སྟོན་བྱེད། མས་ཀྱང་བཟང་སློབ་པར་བྱེད། གཉེན་བཤེས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བཟང་སེམས་བྱེད་པ་ཡིན་ན་ཡང་། རང་གཞན་ཚང་མ་ལམ་ལོག་ཏུ་འཕྱན་ནས་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བྱེད་ཅིག་མ་གཏོགས་མེད་དུས། མི་རབས་སྔོན་རྗེས་ཚང་མ། སྡིག་པའི་ཕུང་པོ་རི་རབ་ཙམ་རེ་དང་མཉམ་དུ་ཚེ་ཕྱི་མའི་ལམ་དུ་འགྲོ་བ་ལས་གཞན་མེད། བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པ་དེ་ལ་ཡང་། ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་བསྟེན་ལུགས་ཀྱི་རིམ་པ་ཡོད་དེ། དང་པོ་བླ་མ་བརྟག་དགོས་མ་གཏོགས། ཁྱི་རྒན་གློ་བ་དང་འཕྲད་པ་ལྟར། སེར་པོ་གྱོན་ཚད་ཚང་མ་བསྟེན་ཨེ་ཉན་མི་ཤེས། དེ་ཡང་རང་མགོ་མི་ཐོན་མཁན་ཞིག་ཡིན་ན། གཞན་ལ་ཕན་ཐོགས་རྒྱུ་མ་རེད། དཔེ་ལྷ་རང་མགོ་མི་ཐོན་པ་ཞིག་གིས་འདྲེ་ཤ་ཐག་ཅི་ལྟར་བྱེད། དེ་བས་ལུང་དང་རྟོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཡོད་པ་ཞིག་བཙལ་ནས་བསྟེན་དགོས། ཇི་ལྟར་དཀའ་ལས་རྒྱག་དགོས་ཀྱང་། ཚེ་འདི་ཕྱི་རང་གཞན་གཉིས་ཀྱི་དོན་ཆེན་འགྲུབ་དང་མི་འགྲུབ་ཀྱི་རྩ་བ་ཡིན་པས། དང་པོ་བླ་མ་བསྟེན་པ་དེ་ནས་འཆུག་མི་ཉན། དཔེར་ན་ཚེས་འགོ་ཆུ་ལ་ཤོར་ན་ཟླ་བ་དེར་གནམ་ངོ་དྭངས་དུས་ཤིག་མེད་པ་ལྟར། བླ་མ་བསྟེན་ཉེས་བྱས་ན་དུག་སྦྲུལ་ཁྱིམ་དུ་འཛུལ་བ་ལས་སྡུག་ཡིན། འགོང་པོ་ཁྱིམ་དུ་བཙུད་པ་དང་འདྲ་སྟེ། མི་ཚེ་སྡུག་བསྔལ་དུ་ཚུད་པ་མ་ཟད། སྐྱེ་བའི་ཕྲེང་བ་མང་པོར་སྡུག་འོག་ཏུ་ཤོར་ནི་རེད། དེ་ནས་བླ་མ་བཟང་པོ་སྐྱོན་མེད་ནོར་བུ་ལྟ་བུ་ཞིག་རྙེད་པ་རྐྱང་པས་ཀྱང་མི་ཆོག་པས། བར་དུ་མཁས་པའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་མཁས་དགོས་ཏེ། སྐྱོ་སུན་དང་སྒྱིད་ལུག་མེད་པར་ཆོས་ཉན་ཏེ་དེའི་དགོངས་པ་བསྒྲུབས་ནས་མི་ཚེའི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ནས་བླ་མ་བསྟེན་པ་གཙོ་ཆེར་འཛིན་རྒྱུ་དེ་གནད་ཆེའོ། །དེ་ནས་ཐ་མ་དགོངས་སྤྱོད་བསླབ་ལ་མཁས་པ་དགོས་ཏེ། སློབ་མ་མཁས་པ་བླ་མ་མཁས་པ་ལ་བསྟེན་ནས་བྱུང་བ་ཡིན་པས། གཙོ་བོ་བླ་མའི་ཐུགས་རྒྱུད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དེ་སཙྪ་བརྐོས་ཕོར་ནས་བླངས་པ་ལྟ་བུ་མ་རེད་ཀྱང་། སྣམ་བུ་ཚོས་ལ་འཕངས་པ་ལྟ་བུ་མདོག་ཅུང་ཟད་འགྱུར་ཡོད་དགོས་པ་ཡིན་ནོ།།
ཁ༽ བྱེ་བྲག་ཁྲིད་རྐང་དྲུག་ལས།
ཀ དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ།
དང་པོ་རྙེད་པར་དཀའ་ཚུལ་སྤྱིར་བསམ་པ།
༡༽ ངོ་བོ་དལ་བ་ལ་བསམ་པ།
དེ་ནས་གཞུང་གི་དངོས་བསྟན་བློ་ལྡོག་རྣམ་བཞིའི་དང་པོ་དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའི་ཁྲིད་འཆད་པ་ལ། དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ་ཚུལ་ཐུན་མོང་སྤྱིར་བསམ་པ་དང་། ཐུན་མིན་བྱེ་བྲག་ཏུ་བསམ་པའི་ས་བཅད་གཉིས་ཡོད་པ་ལས། དང་པོ་ཐུན་མོང་སྤྱིར་བསམ་པ་ལ་ཡང་། ངོ་བོ་དལ་བ་ལ་བསམ་པ། ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་འབྱོར་བ་ལ་བསམ་པ། རྙེད་དཀའི་དཔེ་ལ་བསམ་པ། གྲངས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་བསམ་པ་སོགས་ཀུན་བཟང་ཞལ་ལུང་གི་ནང་དུ་ཡོད་པ་ལྟར་ཡིན་ཏེ་ཀུན་བཟང་ཞལ་ལུང་དང་འདི་གཉིས་རྩ་འགྲེལ་ལྟ་བུ་ཡིན། དེ་ལས་དང་པོ་ངོ་བོ་དལ་བ་ལ་བསམ་པ་ནི། ད་རེས་དམྱལ་བ་ཡི་དྭགས་དུད་འགྲོ་དང་། །ཚེ་རིང་ལྷ་དང་ཀླ་ཀློ་ལོག་ལྟ་ཅན། །སངས་རྒྱས་མ་བྱོན་ཞིང་དང་ལྐུགས་པ་སྟེ། །མི་ཁོམ་བརྒྱད་ལས་ཐར་པའི་དལ་བ་ཐོབ། །ཅེས་གསུངས་པ་དེས་མི་ཁོམ་བརྒྱད་ཀྱི་ལྡོག་ཟླ་དལ་བ་བརྒྱད་བསྟན་ཏེ། མི་ཁོམ་བརྒྱད་མ་ཡིན་པའི་ལྡོག་ཟླ་ནི་དལ་བ་བརྒྱད་ཡིན། དེ་ཡང་མི་ཁོམ་པའི་གནས་བརྒྱད་དུ་སྐྱེས་སོང་ན་ཆོས་བསྒྲུབ་པའི་མཐུ་དང་ནུས་པ་ཞན་པས་མི་ཁོམ་པས་དལ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཚུལ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། ད་རེས་དམྱལ་བ་ཡི་དྭགས་དུད་འགྲོ་དང་། །ཞེས་པས། ད་རེས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་འདི་ལ་དམྱལ་བ་རུ་མ་སྐྱེས། དེ་ཡང་དམྱལ་བ་ལ་མཚོན་ན་ཚ་གྲང་གི་དམྱལ་ཁམས་བཅུ་དྲུག་ཉི་ཚེ་ཉེ་འཁོར་གཉིས་དང་བཅོ་བརྒྱད། དེ་བཞིན་དུ་ཡི་དྭགས་མཁའ་རྒྱུ་དང་བྱིངས་གནས་གཉིས་དེ་ལ་ཡང་ནང་ཚན་གྱིས་ཕྱེ་བ་དང་། དུད་འགྲོར་ཡང་ཁ་འཐོར་དང་བྱིངས་གནས་སོགས་དེ་ལྟ་བུའི་ངན་སོང་གསུམ་ལས་ཐར་བའི་དལ་བ་ཐོབ་ཡོད་པ་དང་། ཚེ་རིང་ལྷ་དང་ཀླ་ཀློ་ལོག་ལྟ་ཅན། །ཞེས་གསུངས་ན། ལྷ་ཡུལ་དེ་སྐྱིད་པོ་ཞིག་མ་ཡིན་ནམ་སྙམ་ན། སྤྱིར་ན་འདོད་གཟུགས་གཟུགས་མེད་ཀྱི་ལྷ་ཐམས་ཅད་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བས་བསྡུས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཅན་ཡིན། ཁྱད་པར་དུ་ཁམས་གསུམ་གྱི་གོང་མ་རྣམས་ལ་མཚོན་ན་འདུ་ཤེས་གང་ཡང་མེད་པའི་ངང་དུ་དུས་ཚོད་ཟད། ཚེ་རིང་ཡང་ཅི་ཡིན་འདི་ཡིན་མེད་པའི་ངང་དུ་ཟད་ནས། འཆི་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་། གནས་རིས་འོག་མ་ལ་ལྟུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཡོད་པ་རེད། དེ་ལྟ་བུའི་ངན་སོང་གསུམ་དང་ཚེ་རིང་ལྷ་སྟེ་བཞི་པོ་འདི་མི་མ་ཡིན་པའི་མི་ཁོམ་པ་བཞི་རེད། འདི་མན་ཆད་མིའི་མི་ཁོམ་པའི་གནས་བཞི་ཡིན་ཏེ། ཀླ་ཀློ་ཞེས་པ། ཆོས་མི་དར་དགེ་སྡིག་ངོ་མི་ཤེས། རྒྱུ་འབྲས་ཡིད་ཆེས་ཀྱི་ལྟ་བ་མི་འཛིན་མཁན་ཡུལ་མཐའ་འཁོབ་ཆོས་མེད་ཀྱི་ས་ཆའི་མི་རེད། ལོག་ལྟ་ཅན་ཞེས་པ། ཆོས་འདི་པ་ལས་ཕྱི་རོལ་ཏུ་གྱུར་པའི་སྟོན་པ་གཞན་ལ་སྐྱབས་སུ་འཛིན་མཁན། མུ་སྟེགས་བྱེད་དམ་དེ་ཚོ་དང་བསམ་པ་ཕྱོགས་མཐུན་པ། སངས་རྒྱས་གནམ་ལ་འཕུར་ན་དད་པ་མི་ཤེས། སེམས་ཅན་རྒྱུ་མ་དྲུད་ན་སྙིང་རྗེ་མི་ཤེས་པ་དེ་ཚོ་ས་ཆ་ཆོས་ཡོད་ན་ཡོད་ཀྱང་དོན་དུ་ལོག་ལྟ་ཅན་ཟེར་དགོས། སངས་རྒྱས་མ་བྱོན་ཞིང་དང་ལྐུགས་པ་སྟེ། །ཞེས་གསུངས་ན། སངས་རྒྱས་མ་བྱོན་པའི་ཞིང་མུན་པའི་བསྐལ་པ་ལ་སྐྱེས་ན་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་མཚན་ཙམ་ཡང་མི་གོ་བར་མ་ཟད། དགེ་སྡིག་གི་ངོ་ཙམ་ཡང་མི་འབྱེད་པར་སྐྱེས་པའོ། །ལྐུགས་པ་ཞེས་པ་ལྐུགས་པ་ཐམས་ཅད་སྤྱིར་དབང་པོ་སྐྱོན་མེད་དང་མི་འདྲ་བར་ཆོས་བསྒྲུབ་པའི་སྟབས་མི་བདེ་བ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་ཞེ་ལྐུགས་པ་ནི་ཡིད་རྨོངས་པ་ཤེས་པ་ལས་སུ་མ་རུང་པ་ཡིན་པས། ཆོས་ཀྱི་ཚིག་དོན་ཉན་ཞིང་བསམ་པའི་སྐལ་བ་མེད་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །མི་ཁོམ་བརྒྱད་ལས་ཐར་བའི་དལ་བ་ཐོབ། །ཅེས་གསུངས་པ། གོང་དུ་མི་མ་ཡིན་པའི་མི་ཁོམ་པ་བཞི་དང་མིའི་མི་ཁོམ་པ་བཞི་སྟེ་མི་ཁོམ་པའི་གནས་བརྒྱད་བཤད་པའི་ཤུགས་ལ། དེ་ལས་ཐར་བའི་དལ་བ་བརྒྱད་ཐོབ་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །
༢༽ ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་འབྱོར་བ་ལ་བསམ་པ།
༡༽ རང་འབྱོར་ལྔ།
གཉིས་པ་འབྱོར་བ་བཅུ་ལ་རང་འབྱོར་ལྔ་དང་གཞན་འབྱོར་ལྔ་སྟེ་བཅུ་ལས། དང་པོ་རང་འབྱོར་ལྔ་ནི། མིར་གྱུར་དབང་པོ་ཚང་དང་ཡུལ་དབུས་སྐྱེས། །ལས་མཐའ་མ་ལོག་བསྟན་ལ་དད་པ་སྟེ། །རང་ཉིད་འབྱོར་བ་ལྔ་ཚང་ཞེས་པའི་ཚིག་རྐང་གཉིས་དང་ཕྱེད་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། མིར་གྱུར་དབང་པོ་ཚང་དང་ཡུལ་དབུས་སྐྱེས། །ཞེས་གསུངས་པ། མིའི་ལུས་རྟེན་མ་ཐོབ་ན་ཆོས་དང་མི་མཇལ། བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་པ་ལྟ་བུ་མི་ཡིན་ཡང་། དེར་སྐྱེ་བས་སོ་ཐར་གྱི་སྡོམ་པ་མི་ཐོབ། དེས་ན་ད་རེས་གླིང་གསུམ་དུ་སྐྱེས་པའི་མི་དང་དེའི་ནང་ནས་ཀྱང་ལྷོ་འཛམ་བུ་གླིང་དུ་སྟོན་པ་བྱོན། ཆོས་གསུངས་ནས་སྟོན་པའི་དམ་ཆོས་དར་སར་སྐྱེས་ན་འདི་ནས་མི་ལུས་ཐོབ་པ་མིའི་ལུས་རྟེན་གྱི་འབྱོར་བ་དང་གཅིག ཡང་མི་ལུས་ཐོབ་ཀྱང་དབང་པོ་མ་ཚང་ན། ཆོས་ཀྱི་གེགས་སུ་འགྱུར་ན། ད་རེས་སྐྱོན་བྲལ་དབང་པོ་ཚང་བའི་འབྱོར་བ་དང་གཉིས། ཡང་ཡུལ་དབུས་སྐྱེས་ཞེས་གསུངས་པ། ཆོས་མེད་ཀྱི་ཡུལ་མཐའ་འཁོབ་ཏུ་སྐྱེས་ན་ཆོས་དང་མི་མཇལ་མོད། ད་རེས་ཆོས་ཚིགས་ཀྱི་ཡུལ་དབུས་སུ་སྐྱེས་པའི་འབྱོར་བས་ཡུལ་གྱི་འབྱོར་བ་དང་གསུམ། དེའི་སྟེང་དུ། ལས་མཐའ་མ་ལོག་བསྟན་ལ་དད་པ་སྟེ། །ཞེས་གསུངས་པས། དང་པོའི་དུས་སུ་ཆོས་ལ་དད་ཅིང་ཆོས་སྒོར་ཞུགས་ཁུལ་བྱས་ཀྱང་། རྗེས་ནས་ལོག་ལྟ་ལ་སོགས་པའི་དབང་གིས་མི་དགེ་བ་ཁོ་ན་ལ་སྤྱོད་ནས་ཆོས་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་ན་ལས་མཐའ་ལོག་པ་ཞེས་གསུངས་པས། དེ་ལྟ་བུའི་ལས་མཐའ་མ་ལོག་པར་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་མོས་པ་ནི་བསམ་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་འབྱོར་བ་ཡིན་པ་དང་བཞི། བསྟན་ལ་དད་པ་ནི། དད་པའི་ཡུལ། མཆོད་པའི་ཞིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་དང་དེར་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་ལ་མ་དད་ན་ཆོས་ཕྱོགས་ལ་སེམས་མི་འཁོར་ཡང་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་པར། ད་རེས་བློ་ཆོས་ལ་ཕྱོགས་ནུས་པའི་དད་པའི་འབྱོར་བ་སྟེ་ལྔ་པོ་འདི་རང་ཉིད་ཀྱི་ངོ་ལ་ལྟོས་ཏེ་ཚང་དགོས་པ་ཞིག་ཡིན་པས་རང་རྒྱུད་སྐལ་བའི་འབྱོར་བ་ལྔ་ཞེས་པ་དེ་ཡིན་ནོ། །
༢༽ གཞན་འབྱོར་ལྔ།
གཉིས་པ་གཞན་འབྱོར་ལྔ་ནི། སངས་རྒྱས་བྱོན། །ཆོས་གསུངས་བསྟན་པ་གནས་དང་དེ་ལ་ཞུགས། །བཤེས་གཉེན་དམ་པས་ཟིན་དང་གཞན་འབྱོར་ལྔ། །ཞེས་ཚིག་རྐང་གཉིས་དང་ཕྱེད་ཀྱིས་གཞན་འབྱོར་ལྔ་བསྟན་པ་ལས། དང་པོ་སངས་རྒྱས་བྱོན་ཞེས་པ། སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱོན་པའི་སྒྲོན་བསྐལ་ལ་མ་སྐྱེས་ན། ཆོས་ཀྱི་དོན་གོ་བ་ལྟ་ཅི་ཆོས་ཀྱི་མིང་ཙམ་ཡང་མི་གོ་ན་ཡང་། ད་རེས་སངས་རྒྱས་བྱོན་པའི་བསྐལ་བ་དང་ཐུག་པས་སྟོན་པ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་འབྱོར་བ་ཚང་བ་དང་གཅིག ཆོས་གསུངས་བསྟན་པ་གནས་དང་དེ་ལ་ཞུགས། །ཞེས་གསུངས་པས། སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱོན་ཀྱང་ཆོས་མ་གསུང་ན་ཆོས་མི་འབྱུང་ཡང་། ད་རེས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཆོས་འཁོར་རིམ་པ་གསུམ་དུ་བསྐོར་ནས་ཆོས་གསུངས་པས་ཆོས་ཀྱི་འབྱོར་བ་ཚང་བ་དང་གཉིས། ཡང་ཆོས་བསྟན་ཡང་བསྟན་པ་ནུབ་ཚར་ན་མུན་པའི་བསྐལ་པར་སྐྱེས་པ་དང་གཅིག་ཡིན་ཡང་། ད་ལྟའི་སྐབས་ལ་བསྟན་པའི་གནས་ཚད་མ་རྫོགས་པར་བསྟན་པ་དུས་ཀྱི་འབྱོར་བ་དང་གསུམ། དེ་ལ་ཞུགས་ཞེས་གསུངས་པ། རང་ཉིད་དེ་ལ་མ་ཞུགས་ན་ཕན་མི་ཐོགས་པ་ཡིན་ཡང་། བསྟན་པའི་སྒོར་ཞུགས་པའི་རང་སྐལ་གྱི་འབྱོར་བ་དང་བཞི། བཤེས་གཉེན་དམ་པས་ཟིན་དང་གཞན་འབྱོར་ལྔ། །ཞེས་གསུངས་པས། བསྟན་པའི་སྒོར་ཞུགས་ཀྱང་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལམ་ཁྲིད་ཀྱི་དེད་དཔོན་ཞིག་བསྟེན་མ་ཐུབ་ཚེ་བཤེས་གཉེན་དམ་པས་ཟིན་དོན་མེད། དེས་མ་ཟིན་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཤེས་ཀྱང་ཕན་པ་མེད་དེ། དོན་བླ་མའི་གདམས་ངག་ལ་དྲིལ་ནས་བླ་མའི་མན་ངག་གིས་མ་ཟིན་དུས་རྒྱ་མཚོའི་འགྲམ་ནས་སྐོམ་སྟེ་ཤི་བ་དང་འདྲ་བར་ཆོས་ས་ཆོས་ཡུལ་ནས་ཆོས་མེད་ལག་སྟོང་དུ་ལུས་པ་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་བུའི་བཤེས་གཉེན་དམ་པས་ཟིན་ཅིང་དེའི་གདམས་ངག་གིས་རྗེས་སུ་བཟུང་བ་ནི་གཞན་རྐྱེན་ལ་བརྟེན་ནས་ཚང་དགོས་པས་གཞན་འབྱོར་ཞེས་གསུངས་ཏེ་གཞན་འབྱོར་ལྔ་ཡིན། དེ་ལྟར་རང་འབྱོར་ལྔ་དང་གཞན་འབྱོར་ལྔ་སྟེ་འབྱོར་བ་བཅུའོ། །ཡང་རྩ་བར། ཐམས་ཅད་རང་ལ་ཚང་བའི་གནས་ཐོབ་ཀྱང་། །རྐྱེན་མང་ངེས་པ་མེད་པའི་ཚེ་སྤང་ནས། །འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཉིད་དུ་སོན་པར་འགྱུར། །བློ་སྣ་ཆོས་ལ་སྒྱུར་ཅིག་གུ་རུ་མཁྱེན། །ལམ་གོལ་དམན་པར་མ་གཏོང་ཀུན་མཁྱེན་རྗེ། །གཉིས་སུ་མེད་དོ་དྲིན་ཆེན་བླ་མ་མཁྱེན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་། ཐམས་ཅད་རང་ལ་ཚང་བའི་གནས་ཐོབ་ཀྱང་། །ཞེས་གསུངས་པ་ནི་གོང་དུ་བཤད་མ་ཐག་པའི་དལ་བ་བརྒྱད་འབྱོར་བ་བཅུ་དང་བཅོ་བརྒྱད་པོ་ཐམས་ཅད། རང་ལ་ཚང་བའི་གནས་སམ་རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་མི་ལུས་རིན་པོ་ཆེ་ལྟ་བུ་ཐོབ་ཡོད་ཀྱང་། རྐྱེན་མང་ངེས་པ་མེད་པའི་ཚེ་སྤང་ནས། །ཞེས་པ། མགོན་པོ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས། ཚེ་འདི་གནོད་མང་རླུང་གིས་བཏབ་པ་ཡི། །ཆུ་ཡི་ཆུ་བུར་ལས་ཀྱང་མི་རྟག་ན། །དབུགས་འབྱིན་དབུགས་རྔུབ་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་པ་ལས། །སད་ཁོམ་གང་ལགས་དེ་ནི་ངོ་མཚར་ཆེ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་འཆི་རྐྱེན་མང་ཞིང་། ནམ་འཆི་འདིར་འཆི་འདི་ལྟར་འཆི་སོགས་ངེས་པ་མེད་པའི་ཚེ་འདི་སྤང་ནས་ཚེ་ཡི་འདུ་བྱེད་ཟད་ནས་འཆི་བའི་ཚེ་ན། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཉིད་དུ་སོན་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ། གསོན་འདི་ངོགས་ཀྱི་སྣང་བ་ནུབ་སྟེ་ཚེ་འདི་དང་བྲལ་བར་རྒྱུས་མེད་ཀྱི་ཡུལ་ལ་གྲོགས་མེད་དུ་འགྲོ་རན་པ་ན་འཇིག་རྟེན་འདི་མ་ཡིན་པ་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་གཞན་ཞིག་ཏུ་སོན་པར་འགྱུར་ནི་ཡིན་གསུངས་པས། གཞན་དེ་དམྱལ་བའི་ཡུལ་ཡིན་ན་ཅི་བྱེད་དགོས། ཡི་དྭགས་དང་དུད་འགྲོ་ཡིན་ཡང་མི་ཤེས་པས་གང་ཡིན་མི་ཤེས་པར་གཅིག་ལས་གཅིག་སྡུག་དེ་དག་ཏུ་འགྲོ་དགོས་པ་དང་། གལ་ཏེ་མཐོ་རིས་ཞིག་ཡིན་ཡང་རྟག་བརྟན་མེད་པའི་ལུས་རྟེན་འདི་དང་གཅིག་པ་ཡིན་ན། འདིའི་སྣང་བ་འདི་ནུབ་ནས་ནམ་ཞིག་དམྱལ་བའི་ལས་མཁན་གྱིས་ཁྲིད་འགྲོ་བསམ་པས་སྐྲག་སྣང་རྐྱང་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་བོ། །བློ་སྣ་ཆོས་ལ་སྒྱུར་ཅིག་གུ་རུ་མཁྱེན། །ཞེས་པས། དེ་ལྟ་བུའི་དལ་འབྱོར་རྙེད་པར་དཀའ་ཞིང་ཚེ་ལ་ངེས་པ་མེད་པ་ཤི་ན་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ན། ད་ལྟའི་སྐབས་འདིར་འཆི་བ་ཤེས་ངེས་པ་དང་། མ་ཎི་འདོན་ཤེས་པའི་དུས་འདིར། རང་ཉིད་ཀྱི་བློ་སྣ་འདི་ད་སྔོན་ལྟར་ངན་གོམས་ཀྱི་མཐའ་ངན་གྱི་ཤུགས་ལ་མི་འཆོར་བར། ཆོས་ཕྱོགས་ལ་སྒྱུར་བར་མཛོད་ཅིག་མ་ཧཱ་གུ་རུ་པདྨ་འབྱུང་གནས་ཁྱེད་མཁྱེན་ཞེས་དང་། ལམ་གོལ་དམན་པར་མ་གཏོང་ཀུན་མཁྱེན་རྗེ། །ཞེས་པས། ཐར་བའི་ལམ་ལ་དང་པོ་ཚུད་ཀྱང་བླ་མའི་གདམས་ངག་དང་མན་ངག་བསྟེན་ནས། སྨན་པ་མཁས་པའི་ཁ་ལ་ཉན་ནས་ནད་པའི་ནད་བཅོས་དགོས་པ་ལྟར་དགོས། དེ་མིན་ཆོས་པ་རྣམས་ལམ་གོལ་ས་དང་། ནོར་ས། ཤོར་སའི་ལ་དགུ་འཕྲང་བཅུ་ཡོད་པས་དེ་ལྟ་བུའི་དབང་དུ་ཤོར་ན་བར་ཆད་རྐྱེན་གྱིས་ཁྱེར་ནས་བདུད་ཀྱིས་དབང་དུ་བུད་འགྲོ། དེས་ན་ལམ་གོལ་ནས་གཅིག་ན་དམན་ལམ་རང་འདོད་ཅན། གཉིས་ན་ལྷ་ཚེ་རིང་པོར་སྐྱེ་བྱེད་ཀྱི་སྒོམ་ཏུ་གོལ་འགྲོ་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་ན། དེ་ལྟ་བུའི་ལམ་གོལ་བ་དང་ལམ་དམན་པར་མ་གཏོང་ཀུན་མཁྱེན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་རྗེ་ཁྱེད་ཅིག་མཁྱེན་ཞེས་གསུངས། གཉིས་སུ་མེད་དོ་དྲིན་ཆེན་བླ་མ་མཁྱེན། །ཞེས་གསུངས་པ་ནི། དེ་ཡང་དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་གུ་རུ་མཚོ་སྐྱེས་རྡོ་རྗེ་དང་ལྗོངས་འདིར་དགའ་རབ་གཉིས་པ་གསང་ཆེན་བསྟན་པའི་ཤིང་རྟ་ཀུན་མཁྱེན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཡིན་པས། དེ་རྣམ་པ་གཉིས་དང་གཉིས་སུ་མེད་པས་ཐུགས་ཀྱི་དགོངས་ཀློང་གཅིག་པ་དྲིན་ཆེན་རྩ་བའི་བླ་མ་ཁྱེད་མཁྱེན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚིག་རྗེས་དོན་དྲན་གྱི་སྟེང་ནས་བློ་སྣ་ཆོས་ལ་བསྒྱུར། དེ་ཡང་ལམ་གོལ་དུ་མ་ཤོར་བར་ཆོས་ལམ་མཐར་ཕྱིན་པའི་སྨོན་ལམ་དང་འབྲེལ་ནས་གསོལ་བ་འདེབས་པ་ནི། ཁྲིད་རྐང་འོག་མ་ཐམས་ཅད་ལ་གཅིག་མཚུངས་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའི་ཁྲིད་ཀྱི་ངོ་བོ་དལ་བ་ལ་བསམ་པ་དང་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་འབྱོར་བ་ལ་བསམ་པ་གཉིས་པོ་སོང་ནས།
༣༽ རྙེད་དཀའི་དཔེ་ལ་བསམ་པ།
རྙེད་དཀའི་དཔེ་ལ་བསམ་པ་བཤད་པ་ནི། ད་རེས་དལ་རྟེན་དོན་ཡོད་མ་བྱས་ན། །ཕྱི་ནས་ཐར་པ་སྒྲུབ་པའི་རྟེན་མི་རྙེད། །བདེ་འགྲོའི་རྟེན་ལ་བསོད་ནམས་ཟད་གྱུར་ན། །ཤི་བའི་འོག་ཏུ་ངན་སོང་ངན་འགྲོར་འཁྱམས། །དགེ་སྡིག་མི་ཤེས་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་མི་ཐོས། །དགེ་བའི་བཤེས་དང་མི་མཇལ་མཚངས་རེ་ཆེ། །ཞེས་ཤོ་ལོ་ཀ་ཕྱེད་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན། དེ་ལ། ད་རེས་དལ་རྟེན་དོན་ཡོད་མ་བྱས་ན། །ཞེས་པས། ད་རེས་སྔོན་བསགས་བསོད་ནམས་ཀྱི་དབང་གིས་ཐོབ་པའི་དལ་འབྱོར་གྱི་རྟེན་འདིའི་ཐོག་ནས། རང་གཞན་ཀུན་ལ་ཕན་པའི་ཆོས་རྣམ་དག་བསྒྲུབས་ནས་དལ་འབྱོར་དོན་ཡོད་དང་འཕྲོ་བརླག་ཏུ་མི་ཤོར་བ་ཞིག་མ་བྱས་ན། ཕྱི་ནས་ཐར་པ་སྒྲུབ་པའི་རྟེན་མི་རྙེད། །ཅེས་པས། ཕྱི་ནས་སམ་རྗེས་ནས་ཐར་པ་སྒྲུབ་པའི་རྟེན་ཡང་དག་མཐུན་རྐྱེན་ཚང་བའི་ལུས་རྟེན་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་རྙེད་ཐུབ་དཀའ་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དཔེ་ཡིས་བསྟན་ན། མདོ་ལས། རྒྱ་མཚོ་ཆེར་གཡེང་གཉའ་ཤིང་བུ་ག་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ། དེ་ཡང་རླབས་ཀྱིས་དཀྲུག་པའི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་སྟེང་ན། ཤིང་འདོམ་གང་དྲལ་བུག་ཅན་ཞིག་སྐད་ཅིག་ཡུད་ཙམ་ལ་ཡང་མི་སྡོད་པར་རླུང་གིས་དེད་པ་དང་། རྒྱ་མཚོའི་གཏིང་ཞིག་ཏུ་རུས་སྦལ་ལོང་བ་ལོ་བརྒྱ་རེ་ལ་ཐེངས་རེར་རྒྱ་མཚོའི་ཁ་ལ་འབུད་མཁན་ཞིག་ཡོད་པ། དེ་ཡང་སྐད་ཅིག་ཡུད་ཙམ་ལས་མི་སྡོད་པར་མར་འཛུལ་འགྲོ་དགོས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ན། གོང་གི་ཤིང་གི་དྲལ་བུག་ལ་རུས་སྦལ་གྱི་སྐེ་ཚུད་པ་སྲིད་ཙམ་ཞིག་ཡིན་ན། དེ་བས་ཀྱང་མིའི་ལུས་རྟེན་རྙེད་པར་དཀའ་ཞེས་གསུངས་ནི་རེད། ད་དེ་ལྟར་རྙེད་པར་དཀའ་བའི་མི་ལུས་རིན་ཐང་ཅན་ཐེངས་གཅིག་རྙེད་པ་འདི་ཉིད། ང་རང་ཚོས་འཁོར་བའི་ལག་གཡོག་བྱས། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རིན་དུ་སྤྲད་པར་ཤིན་ཏུ་ཕངས་བས་གཏོང་མི་བྲའོ། །བདེ་འགྲོའི་རྟེན་ལ་བསོད་ནམས་ཟད་གྱུར་ན། །ཞེས་ད་རེས་བདེ་འགྲོ་མིའི་ལུས་རྟེན་རྙེད་པར་དཀའ་བ་རྙེད་ན་རིན་ཐང་ཅན་ཞིག་ལོན་ཡོད་བཞིན་དུ། ཆོས་ལ་འབད་ནས་ཡུན་རིང་གཏན་གྱི་བདེ་བ་ཐོབ་བྱེད་དུ་མ་འབད་ན། སྔོན་ཆད་འདུ་བྱས་ནས་བསགས་པའི་བསོད་ནམས་དེ་ཉིད་ཟད་པར་གྱུར་ནས་མེད་པར་གྱུར་སོང་ན། ཤི་བའི་འོག་ཏུ་ངན་སོང་ངན་འགྲོར་འཁྱམས། །ཞེས་ངན་སོང་དམྱལ་བ་ལ་གོ་རྒྱུ་དང་། ངན་པར་འགྲོ་འགྱུར་ཡི་དྭགས་དང་ལོག་པར་ལྟུང་བ་དུད་འགྲོ་ལ་གོ་བས་དེ་དག་ཏུ་འགྲོ་བ་དང་། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་དལ་རྟེན་དོན་ཡོད་མ་བྱས་པར། ཚེ་འདིར་མི་དགེ་བ་བསགས་པའི་རྣམ་སྨིན་ཕྱི་མ་ངན་སོང་ངན་འགྲོ་ལས་འགྲོ་ས་གཞན་ཡོད་ནི་མ་རེད། རྒྱུ་མ་ནོར་བ་ལ་འབྲས་བུ་མ་འཁྲུལ་པ་འབྱུང་རྒྱུ་དེ་འོག་ནས་ལས་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་སྐབས་སུའང་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དགེ་སྡིག་མི་ཤེས་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་མི་ཐོས། །ཞེས་དེ་ལྟ་བུའི་ངན་སོང་དང་ངན་འགྲོ་ལོག་པར་ལྷུང་བའི་གནས་རེ་ལ་སྐྱེས་ཚར་དུས། དགེ་ངོ་དང་སྡིག་ངོ་མི་ཤེས་ཤིང་དམ་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་ཤེས་པ་ལྟ་ཅི། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་ཙམ་ཡང་རྣ་ལམ་དུ་མི་ཐོས་པར་ལས་ངན་གྱི་གནས་རིས་འོག་ཏུ་ལྷུང་འགྲོ། གལ་ཏེ་བདེ་འགྲོ་ལྟ་བུའི་མི་ལུས་ཙམ་པོ་པ་རེ་ཐོབ་ཁུལ་བྱས་ཀྱང་མ་ཚང་བ། དགེ་བའི་བཤེས་དང་མི་མཇལ་མཚངས་རེ་ཆེ། །ཞེས་ལམ་སྟོན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་མི་མཇལ་ཞིང་བཙལ་མི་ཤེས་ལ། དེ་མ་མཇལ་བས་ཐར་པ་སྒྲུབ་མི་ཤེས་པས་མཚང་རེ་ལོས་ཆེ་སྟེ། མི་ལུས་ཡིན་པ་ལ་དུད་འགྲོ་དང་ཁྱད་མེད་པར་གཏན་བདེ་སྒྲུབ་མ་ཤེས་པ་དེ་མཚངས་ཡིན་ནི་རེད། མཚངས་དེ་དུད་འགྲོ་སོགས་ཀྱི་ལུས་རྟེན་ལོག་པ་བླང་སོང་བ་ཡིན་ན་ཁག་མེད་དེ་གླེན་ཅིང་རྨོངས་པ་དུད་འགྲོ་རེད་མོད། དེ་ལྟར་མ་ཡིན་པར་ད་ལྟ་ཆོས་ལྡན་གྱི་སར་ཡོད་ཡོད་ཁར། ཆོས་ཁ་ལ་བཙུད་ནི་མིན་པ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་དུས་ད་དུང་སྒྲུབ་མ་ཤེས་ན་མཚངས་ལྷག་པར་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་རྙེད་དཀའི་དཔེ་ལ་བསམ་པ་སོང་ནས།
༤༽ གྲངས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་བསམ་པ།
ད་ནི་གྲངས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་བསམ་པ་ནི། སེམས་ཅན་ཙམ་གྱི་གྲངས་དང་རིམ་པ་ལ། །བསམ་ན་མི་ལུས་ཐོབ་པ་སྲིད་མཐའ་ཙམ། །མི་ཡང་ཆོས་མེད་སྡིག་ལ་སྤྱོད་མཐོང་ན། །ཆོས་བཞིན་སྤྱོད་པ་ཉིན་མོའི་སྐར་མ་ཙམ། །ཞེས་ཤོ་ལོ་ཀ་གཅིག་གིས་བསྟན་ཏེ། དང་པོ་སེམས་ཅན་ཙམ་གྱི་གྲངས་དང་རིམ་པ་ལ། །ཞེས་སེམས་ཅན་ཡིན་ཙམ་པ་ཞིག་ཡོད་ཚད་པོའི་གྲངས་ཀྱི་མང་ཉུང་དང་དལ་འབྱོར་ཚང་བའི་མིའི་ལུས་རྟེན་གཉིས་བསྡུར་ནས་དེ་གཉིས་ཀྱི་མང་ཉུང་གི་གྲངས་དང་ཐོབ་ཚད་ཀྱི་རིམ་པ་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ན། བསམ་ན་མི་ལུས་ཐོབ་པ་སྲིད་མཐའ་ཙམ། །ཞེས་མི་ལུས་ཐོབ་རྒྱུ་དེ་སྲིད་མཐའ་མ་བཀག་ཙམ་ཞིག་དང་། སྤྱིར་མི་ལུས་ཐོབ་པར་དཀའ་བ་དང་། དེའི་ནང་ནས་དལ་འབྱོར་ཚང་བ་དཀའ་ཞིང་། སྲིད་མཐའ་ཞེས་པ། མི་འབྱུང་ཞེས་ཟེར་མ་ཤེས་ཙམ་ཞིག་ཡིན་པས་སྲིད་མཐའ་མ་བཀག་པ་དེ་དཔེ་ཡི་སྒོ་ནས་གསུངས་ན། དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་དེ་མཚན་མོའི་སྐར་མ་ཙམ་ལ། ཡི་དྭགས་དེ་ཉིན་མོའི་སྐར་མ་ཙམ་ཞིག་དང་། ཡང་ཡི་དྭགས་ཀྱི་སེམས་ཅན་གྱི་གྲངས་ཚད་དེ་མཚན་མོའི་སྐར་མ་ཙམ་ཞིག་ཡིན་ན་དུད་འགྲོ་དེ་ཉིན་མོའི་སྐར་མ་ཙམ་ཞིག་ཡིན། དུད་འགྲོའི་གྲངས་མཚན་མོའི་སྐར་མ་ཙམ་ཞིག་ཡིན་ན། བདེ་འགྲོའི་ལུས་རྟེན་དེ་ཉིན་མོའི་སྐར་མ་འདྲ་ཞིག་ལས་མེད་པ། དེ་ཡང་མི་གཅིག་གི་ལུས་རྟེན་ཕྱི་ནང་གཉིས་ན་སྲིན་བུ་ཅི་ཙམ་གནས་ཡོད་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་ཤེས་ནུས་པ་དང་། དཔེར་ན་མཆིལ་མ་ཐིགས་གཅིག་ས་ལ་དོར་བའི་ནང་དུ་འབུ་ཕྲ་ཅི་ཙམ་ཡོད་ཕྲ་མཐོང་ཆེ་ཤེལ་གྱིས་བལྟས་ན་ཤེས་ནི་རེད། མི་ཡང་ཆོས་མེད་སྡིག་ལ་སྤྱོད་མཐོང་ན། །ཞེས་པས་མིའི་ལུས་རྟེན་ཞིག་ཐོབ། །དབང་པོ་རྣམ་ལྔ་ཚང་ན་ཡང་། འཇིག་རྟེན་འདིར་སྣང་གི་ཚེ་འདིའི་བྱ་གཞག་ཆུང་ངུ་ལ་ཡེངས་མའི་ལམ་དུ་སོང་ནས། དེ་ཁོ་ན་ལ་བརྩོན་པས་ཆོས་ཕྱོགས་ལ་འཁོར་མཁན་དཀའ་ཞིང་། དེ་མ་འཁོར་བས་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་མེད་པས་མི་ཚེ་དེ་ལ་ཆོས་སྣང་མ་ཤར་ནི་རེད། དེས་ན་ཆོས་མེད་ཀྱི་མི་ལ་ལས་རྒྱུ་བསམ་རྒྱུ་ཚང་མ་སྡིག་པ་ཞིག་མ་གཏོགས་མེད། ས་ཆ་དེ་ལ་དམ་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ་ཤར་ཡོད་ཀྱང་མི་ལས་མེད་ཀྱི་མགོ་ལ་མུན་པ་མ་གཏོགས་འཁྲིགས་རྒྱུ་མེད་པའི་སྡིག་ལ་སྤྱོད་པའི་མི་ལུས་ཙམ་པོ་བ། དེ་ཡང་ཙམ་པོ་བ་ཞེས་མི་ལུས་ལོན་ཙམ་ཞིག་སྟེ། དཔེར་ན་རྩ་མྱི། ཤིང་མྱི་ཞེས་པ་དང་འདྲ། དེ་འདྲ་དེས་ལྟ་ཚུལ་ལ་ཁྱིམ་པ་དང་གྲྭ་བ་གང་བྱས་ཡོད་ཀྱང་གཅིག་མཚུངས་ཡིན་པས། མདོར་ན་སྡིག་ལས་ཁོ་ན་ལས་ཆོས་ལ་མི་ཕྱོགས་མཁན་དེ་ལ་མི་ལུས་ཙམ་པོ་བ་ཞེས་གསུངས། དེས་ན་དགེ་སྡིག་འདྲེས་མ། དེའི་ནང་ནས་དགེ་ཕྱོགས་ལ་འཁོར་ཆེ་ཤོས་ཅན། སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་དང་འཕྲད་ཅིང་དེ་ལ་མོས་པའི་དབང་གིས་མི་ལུས་ཁྱད་པར་ཞེས་བརྗོད་ཆོག་གོ །ཆོས་བཞིན་སྤྱོད་པ་ཉིན་མོའི་སྐར་མ་ཙམ། །ཞེས་གསུངས་ན་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོར་ཞུགས། ཆོས་ཚུལ་བཞིན་དུ་རང་གིས་བསྒྲུབ། གཞན་དགེ་བའི་ལམ་ལ་འགོད་པའི་ཆོས་མཐུན་གཞན་གྱི་མི་ལུས་དེ། མི་ལུས་རིན་པོ་ཆེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ན་དེ་ལྟར་འདི་ཕྱིར་རང་གཞན་གཉིས་དོན་བསྒྲུབ་མཁན་དེ་ལྟ་བུ་ཉིན་མོའི་སྐར་མ་ཙམ་ལས་མེད་པ་ལ་བསམ་ན། རང་ཉིད་ལ་དེ་ལྟར་ཚང་ན་དགའ་བ་བསྒོམ་འོས་པ་དང་། མ་ཚང་ན་ཚང་ཐབས་ལ་འབད་ནས། བློ་སྣ་ཆོས་ལ་སྒྱུར་ཅིག་གུ་རུ་མཁྱེན། །ཞེས་གསུངས་དུས། བློ་སྣ་ཆོས་ཕྱོགས་སུ་མ་འགྱུར་བ་དེ་ད་ཆོས་ཕྱོགས་སུ་འགྱུར་བ་བརྟན་རྒྱུ་དེ་གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེ་ཁྱེད་མཁྱེན། ལམ་གོལ་དམན་པར་མ་གཏོང་ཀུན་མཁྱེན་རྗེ། །ཞེས་ཆོས་ལམ་ལ་ཞུགས་ནས་མཐར་ཐུག་གི་འབྲས་བུ་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་གོལ་ཤོར་ནོར་གསུམ་གྱི་དབང་དུ་མི་འགྲོ་ཞིང་། ལམ་ཡང་དག་པ་རྙེད་ཐབས་ལ་དམན་ལམ་དམན་པའི་ཕྱོགས་སུ་མ་གཏོང་ཀུན་མཁྱེན་ཆོས་རྗེ་ཁྱེད་མཁྱེན། གཉིས་སུ་མེད་དོ་དྲིན་ཆེན་བླ་མ་མཁྱེན། །ཞེས དེ་རྣམ་པ་གཉིས་དབྱེར་མེད་གཉིས་སུ་མ་ཡིན་པ། རྒྱལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུགས་མཁྱེན་བརྩེ་ནུས་གསུམ་གྱི་རང་གཟུགས་དྲིན་ཆེན་རྩ་བའི་བླ་མ་ཁྱེད་མཁྱེན་ཞེས་གསུངས། དེ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའི་ཁྲིད་ཀྱི་ཐུན་མོང་སྤྱིར་བསམ་པ་དང་ཐུན་མིན་བྱེ་བྲག་ཏུ་བསམ་པ་གཉིས་ཡོད་པའི་ནང་ནས་ཐུན་མོང་སྤྱིར་བསམ་པ་སོང་ནས། སང་ཉིན་ནས་ཐུན་མིན་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཁྲིད་རྒྱུ་ཡིན་ནོ།།
དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་མི་ཟེར་བ་དེ་སེམས་ཆུང་ཆུང་བློ་སྣ་ཐུང་ཐུང་། ཞྭ་གྲིབ་ཀྱི་ཡང་ལྕི། ཁ་རླངས་ཀྱིས་དྲོ་གྲང་བྱེད་མཁན། བསྒྱུར་ཁ་འགྱུར་ཁ་གཉིས་ཀ་སླ་མོ། རྐྱེན་གང་དང་འཕྲད་ན་དེའི་ཕྱོགས་ལ་འགྱུར་སླ་བས་རང་གཞན་བར་གསུམ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་བློ་ནི་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་རེད། དཔེར་ན་ཆོས་ཞུ་སའི་ཆོས་རར་སྡོད་སྐབས་ཆོས་པ་བྱེད་དགོས་བསམ་ཡང་། ཕྱིར་འདུ་འཛི་མྱ་ངན་གཉིས་ཀྱིས་གང་བའི་གྲོང་ནང་དུ་སླེབས་སྐབས། ཆགས་སྡང་གཉིས་ཀྱི་འདམ་ལ་ཟུག་དུས། ཁ་སང་གི་ཆོས་དེ་ཚོ་གར་སོང་ཆ་མེད། བཙོས་ཀྱང་གྱོང་པོ་མ་བཙོས་ཀྱང་གྱོང་པོ་རེད་འགྲོ། བུ་རབ་རེ་མིན་ན་སྤྱིར་བཏང་དེ་ལྟར་ཡིན། དེ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གཟིགས་དུས། བྱིས་པ་ཅོལ་ཆུང་ཞིག་དང་འདྲ་བས་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཞེས་གསུངས། དཔེར་ན་ཞ་ཞིས་དགའ་སླ་ལ་སྡུག་ཀྱང་སླ་བས་ངུ་དགོད་གཉིས་ཀ་སླ་སྟེ་སེམས་ཆུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་འདང་མི་ཕོག་པ་ཡིན། དེ་བཞིན་སོ་སྐྱེས་ཡིན་དུས་སོ་སྐྱེས་རང་གཤིས་ལས་མ་འདས་པ་ལོས་ཡིན། འོན་ཀྱང་སོ་སྐྱེས་ཡིན་ཡང་གནས་སྐབས་འཇིག་རྟེན་འདི་ནས་སྡུག་བསྔལ་ངན་པ་མི་མྱོང་། མཐར་ཐུག་སྐྱེ་བ་ཕྱི་མ་ཚོ་ལ་སྡུག་བསྔལ་མ་མྱོང་ན་ཨང་ཞེས་མི་བསམ་མཁན་སུ་ཡོད། དེ་མེད་ན། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་གནས་ལས་རིང་དུ་འཕགས་སོང་བའི་ཐར་ལམ་གཏན་བདེའི་གོ་འཕང་ཞིག་རྙེད་རྒྱུའི་ཐབས་དེ་དཔེར་ན་བྱིས་པས་མི་རྒན་བསམ་ཡོད་ཀྱི་ཁ་ལ་ཉན། མི་ཆེན་གྱིས་བྱིས་པ་ཆུང་ངུ་ལ་བཟང་ལེགས་པོ་བསླབ་ན། བསམ་མེད་ནས་བསམ་ཡོད་ལ་འགྱུར་རྒྱུ་ཡོད་པ་མ་ཟད་མཐར་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་དང་ལམ་སྟོན་ཐུབ་པའི་ས་ཚོད་དུ་འགྱུར་རྒྱུ་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་ང་རང་ཚོ་སོ་སྐྱེས་ཡིན་པས་བྱིས་པ་བསམ་མེད་དང་འདྲ། གཞན་གྱིས་ཁྱོད་བཟང་ཁྱོད་ལེགས་ཞེས་བརྗོད་ན་དགའ་ནས་ཕར་ལ་དེ་མི་མ་རེད་ལྷ་ཞིག་རེད་ཅེས་ཟེར། ཡང་གཞན་ཞིག་གིས་ཁྱོད་ལ་ལྐོག་ནས་སྨད་ཀྱིན་འདུག་ཟེར་དུས་སེམས་སྡུག་འགྲོ་བ་མ་ཟད་སྨོད་མཁན་དེ་ལྷ་ཞིག་ཡིན་རུང་འདྲེ་གྲལ་དུ་འཇོག་ཨེ་ཐུབ་བལྟ་བས། དེ་ལྟར་སེམས་ཅོལ་ཆུང་། དབུས་གཙང་པས་ཅོམ་ཆུང་ཟེར་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་དུས་ཅི་བྱེད་དགོས་ཤེ་ན། རང་ལས་ལྷག་པའི་ཡོན་ཏན་ཅན་ཞིག་ལ་བསྟེན་དགོས། དེ་ཡང་སོ་སྐྱེ་ལས་འཕགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཅན་པོ་འཕགས་པ་རྣམས་ཡིན། དཔེར་མཚོན་ན་སྔོན་བྱོན་གྱི་དམ་པའི་སྐྱེས་བུ་རྣམས་ཡིན། འོ་ན་དེ་ཚོ་ད་ལྟ་བཞུགས་མེད་པས། ཅི་བྱེད་དགོས་ཤེ་ན། དེ་རྣམས་ཞལ་མ་བཞུགས་ཀྱང་དེ་རྣམ་པའི་ཞལ་ཚབ། ཆོས་སྐུའི་རིང་བསྲེལ་གྱི་ཕུང་པོ། ཕྱི་རབས་ཀྱི་འགྲོ་བའི་དོན་ལ་བཞག་པའི་གསུང་གདམས་ངག་བྱིན་བརྒྱུད་ཀྱི་དྲོད་རླངས་མ་ཡལ་བ་རྣམས་ཡོད་པས། དེའི་ལམ་ལ་ཞུགས་ན་ནོར་བ་མེད་པ་ཡིན། དད་པ་མེད་ན་ཞལ་བཞུགས་ཀྱང་མི་ཕན་ཏེ་མི་དང་མི་ཐུག་པ་འདྲ་བ་ང་རང་ཚོ་ཕན་ཚུན་ཐུག་པ་དང་བཤད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན། ཡང་གདམས་ངག་ཉམས་སུ་བླངས་ནས་ཐར་པའི་ལམ་སྣ་ཟིན་དགོས་ན། ལམ་སྟོན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལམ་རྒྱུས་ཅན་ཞིག་མེད་ན་རང་གཞན་གཉིས་ཀ་ལམ་ལོག་ཏུ་མགོ་འཁོར་རྒྱུའི་ཉེན་ཁ་ཡོད། ང་རང་ཚོ་ལ་མཚོན་ན་སློབ་དཔོན་སློབ་མ་གཉིས་ཀ་ལ་ཆ་ཚད་འདི་ལྡན་ཞེས་པ་ཞིག་མེད་ཀྱང་། དུས་ཀྱི་མཐའ་མར་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་བསྒྲག་ན་བཤད་མཁན་ངན་ཡང་བཤད་རྒྱུ་བོ་བཟང་སྟེ་དམ་པའི་ཆོས་ཡིན་པ་རེད། བཀྲ་ཤིས་པའི་ལྷ་རྫས་དུང་དཀར་གཡས་སུ་འཁྱིལ་བ་དེ་ཕར་བལྟས་ན་འབུ་ཀོག་ཅིག་ཡིན་ཡང་། སྐྱེ་བ་ལྔ་པ་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་དུང་དེའི་སྒྲ་ཐོས་ན་ངན་སོང་དུ་མི་ལྷུང་ཟེར་སྲོལ་ཡོད། ཁ་ནས་བཤད་མཁན་མི་ཞིག་ཡིན། དེ་ཡང་ཁ་ལྕེ་གཉིས་ཀྱི་བར་ནས་ཡུལ་གྱི་སྲོལ་དང་འབྲེལ་ཏེ་འཆད་བཞིན་ཡོད་རུང་། མགྲིན་པ་ཆོས་དུང་དཀར་པོ་གཡས་འཁྱིལ་གྱི་ནང་ནས་གྲགས་རྒྱུ་དེ་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ། དེའི་ནང་ནས་ཉེ་བརྒྱུད་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་གདམས་པ་དང་འབྲེལ་ནས་བཤད་བཞིན་ཡོད་པས། མི་མིན་དཔེ་ཆ་དུམ་བུ་ཞིག་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་པ་མིན་མོད། ཤིང་དང་འོད་ཟེར་ལས་ཀྱང་དག་པའི་ཞིང་ནས་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་འབྱུང་བ་ཡིན་ན། དམ་པས་རྗེས་སུ་བཟུང་བའི་གང་ཟག་གི་ངག་ནས་བསྟན་པ་དམ་པའི་ཆོས་འབྱུང་བ་མ་ཟད། དེའི་ཆགས་འཇིག་གང་ཟག་ལ་རག་ལས་པས། ཁྱད་པར་སྙིགས་མའི་སྐབས་ཀྱི་དར་ནུབ་གང་ཟག་གི་རྒྱུད་ལ་ལུང་རྟོགས་ཀྱི་བསྟན་པ་བཞུགས་མི་བཞུགས་ཀྱིས་ཚད་འཛིན་དགོས་པ་ཡིན་པ་དེས་ན་ང་རང་ཚོ་འཛོམས་ནས་ཆོས་འཆད་ཉན་བྱེད་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་འདི། དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའི་སྐབས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོའི་ཁའི་གཉའ་ཤིང་དང་རྒྱ་མཚོའི་གཏིང་གི་རུས་སྦལ་ལོང་བ་འཛོམ་མི་འཛོམ་བཤད་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ལས་ཅང་མེད་དེ། ལོ་རེའི་ནང་ན་ལན་རེ་ཡོད་ལ་མེད་ལྟ་བུ་ཡིན། མི་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་ཐེངས་མ་གཅིག་གམ་གཉིས། དོན་གཉེར་ལྡན་ན་གསུམ་དང་བཞི་ཙམ་ལོས་ཡིན། དེ་ཡང་མང་ཆེ་བའི་ཐད་ནས་བསམ་བློ་བཏང་ན་ལོ་རེར་ལན་རེ་སྟེ་ཉི་མ་དྲུག་བདུན་བརྒྱད་དགུ་བོ་ལ་གཟའ་ཚང་རེས་མོས་བྱས་ཀྱང་ཐེངས་རེའི་ཆོས་ཁྲིད་རེ་གོ་བ་ཙམ་ཡིན། འོན་ཀྱང་རང་ཉིད་ལ་ལས་འཕྲོ་ལྡན་ན་ཐེངས་རེའི་ཆོས་ཁྲིད་ཀྱིས་ཀྱང་བློ་ཁ་དགེ་བ་ལ་ཕྱོགས་ཤིང་ལམ་ལེགས་པོ་རེ་རྙེད་ཆོག་སྟེ། ཁ་དཔེར། བུ་རིག་པ་ཅན་ལ་བརྡ་གཅིག་གིས་ཆོག །རི་སྤྱང་སྔོན་མོ་ལ་ཀི་གཅིག་གིས་ཆོག །ཅེས་པས། དེ་འདྲ་དེས་ད་ལྟའི་མི་ཚེ་འདིའི་མ་ཚད་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་ཡང་འདང་ཅིག་ཕོག་འགྲོ་ནི་རེད། ད་དེ་ལྟར་བྱེད་དུས་ནང་བ་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་འདི་ལ་འགའ་རེས་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་རིག་གནས་ཞེས་བརྗོད་དར་ན། རིག་གནས་ཞིག་གི་གྲལ་དུ་འཇོག་ནི་རེད། དེ་ལྟར་བརྗོད་ཀྱང་མི་ཆོག་རྒྱུ་མེད་དེ། ནང་རིག་པ་སྡེ་སྣོད་གསུམ་ཞེས་བརྗོད་དུས་དམ་པའི་ཆོས་རེད། དེ་ཡང་རྗོད་བྱེད་སྡེ་སྣོད་གསུམ་འཆད་ཉན་ཐོས་བསམ་ལ་བརྟེན་ནས་བརྗོད་བྱ་བསླབ་པ་གསུམ་ཉམས་ལེན་བྱེད་དགོས། རིག་གནས་ཀྱི་སྟེང་ནས་བཤད་ན་ཡང་རིག་གནས་འགའ་རེས་ཚེ་འདིའི་འདོད་དོན་བསྒྲུབ་པ་དཔེར་ན་རྫས་འཕྲུལ་དངོས་ཁམས་ལ་སོགས་པའི་རིག་པ་ཡིན། རིག་གནས་འགའ་རེས་འདི་ཕྱི་གཉིས་ཀ་ལ་ཕན་ཐོགས་ཏེ། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱིས་ལུས་སེམས་གཉིས་ཀ་ལ་བདེ་སྐྱིད་སྒྲུབ་ཐུབ་རྒྱུ་རེད། རང་གཞན་གཉིས་ཀ་ཐར་ལམ་ལ་བཀོད་ནས་སྡུག་བསྔལ་དུས་གཏན་དུ་སེལ་ཐབས་བྱེད་པ་དམ་པའི་ཆོས་རེད། ང་རང་ཚོ་བོད་ལ་ཡོད་རྒྱུ་བོ་ཡང་དམ་པའི་ཆོས་ཡིན་པས། བོད་ཁ་བ་ཅན་འདི་ཆོས་ལྡན་གྱི་ཡུལ་ཡིན་ལ་ཆོས་ཚིགས་ཀྱིས་བཤད་ན་ཡུལ་དབུས་ཡིན། ང་རང་ཚོའི་ལག་ཏུ་ཡོད་པའི་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་རིག་གནས་འདི། འཛམ་གླིང་མིའི་རིག་གནས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན། གསོལ་བ་བཏབ་ན་དགོས་འདོད་འབྱུང་བའི་ནོར་བུ་ཞིག་རྒྱ་མཚོ་ནང་ནས་རྙེད་རྒྱུ་ཨེ་ཡོད་མི་ཤེས་ཀྱང་གང་བསམ་ཅི་འདོད་འགྲུབ་མཁན་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཡིན། དེ་ལས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་འདི་ཡིན། འདི་ཡོད་ན་གཞན་ཅི་ཡང་མི་དགོས། བསམ་དོན་འགྲུབ་ནས་བསྡད་ཡོད། འདི་ལ་བདག་རྒྱག་མ་ཤེས་པ་དང་གསོལ་འདེབས་དང་བྱི་དོར་མ་ཤེས་ཤིང་བསྐྱུར་ནས་གཞན་ཞིག་ལ་འཐམ་ཁུལ་བྱེད་རྒྱུ་བོ་ནི། གོང་བཤད་ལྟར་བྱིས་པ་ལས་ཀྱང་བྱིས་པ་ཐ་ཆད་གནད་མི་ཤེས་མཁན་རེད། དེས་ན་རང་ཉིད་ལེགས་ན་བཟང་ན་བསམ་ནི་ཞིག་ཡིན་དུས་དམ་པའི་ཆོས་འདི་ཉི་མ་རེ་ལ་མི་རེའི་ཚིག་རེ་རེ་ལས་མ་ཟིན་ཡང་བསགས་བསྡད་ན་སོག་འདུག་རྒྱུ་ཡོད་ལ་ཚོགས་བསགས་སྒྲིབ་པ་སྦྱངས་ན་རང་ཉིད་གཞན་དང་མི་འདྲ་བ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་རྒྱུ་ཡོད་པས། ཆོས་ཕྱོགས་ལ་རང་ཉིད་ཀྱིས་རང་ཉིད་ཀྱི་དགེ་རྒན་བྱས་ནས་འབད་པ་རེ་མ་འཆུག་ཅེས་རེ་སྐུལ་བྱས་པ་ཡིན། དེ་འཕྲོར་ན་ནིང་ང་རང་ཚོས་བདེ་ཆེན་ཞིང་ཁྲིད་བཤད་ནི་རེད། ད་ལོ་འདིར་བདེ་ཆེན་ཞིང་སྒྲུབ་འཚོགས་བཞིན་ཡོད། ན་ནིང་དེ་ལ་ཞིང་ཁྲིད་ཟེར་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། ཞིང་སྒྲུབ་ཀྱི་ཆོ་ག་དང་སྦྲེལ་ནས་བདེ་སྨོན་ཁྲིད་ཀྱི་ལུགས་སུ་བྱས་ནས་བཤད་པ་ཡིན་པས། ཁྲིད་ཀྱིས་བཤད་པ་ལ་གཙོ་བོའི་སྒྲ་འཇུག་ཕྱོགས་ཀྱིས་ཞིང་ཁྲིད་དང་། ད་ལོ་ཞིང་སྒྲུབ་ཀྱི་ཆོ་ག་གཙོ་བོ་བྱས་ནས་བཤད་པ་ཡིན་པས་ཞིང་སྒྲུབ་ཅེས་བཤད་ན་དོན་དང་འབྲེལ་རྒྱུ་རེད། སྤྱིར་ཐེག་ཆེན་མདོ་སྔགས་གཉིས་ཀྱི་ནང་ནས། མདོའི་ཕྱོགས་ལ་འདིའི་ཆོ་ག་དངོས་སུ་གབ་པའི་ཚུལ་དུ་བྱས་ཡོད་ན། འོད་མདོ་དང་འཆི་མེད་རྔ་སྒྲ་སོགས་ཀྱི་དགོངས་པ་དང་བསྟུན་ནས་སྔགས་དང་འབྲེལ་བའི་ཆོ་ག་དཔག་མེད་མྱུར་ལམ་འདི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ཀློང་ཆེན་སྙིང་ཐིག་གི་ཆོས་ཚན་ལས་བྱོན་པས། སྒྲུབ་ཐབས་ཁྱད་པར་ཅན་བྱིན་རླབས་ཀྱི་ཚན་ཁ་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་རེད། འདིའི་དབང་ཡང་སེར་སྐྱ་རྒན་གཞོན་ཚང་མས་ཐེངས་མང་པོར་ཞུས་ཚར། དབང་ཁྲིད་ལུང་གསུམ་པོ་ཐོབ་ཚར་དུས། རྩ་བ་གསུམ་གྱི་ལྷ་ཚོགས་གང་བསྒྲུབ་ན་འགྲུབ་ཐག་ཉེ་བསྒྲུབ་སླ་བ་མ་ཟད་འགྲུབ་མྱུར། དེ་ཡང་། དབང་མ་ཐོབ་ལ་དངོས་གྲུབ་མེད། །བྱེ་མ་བཙིར་བས་མར་མི་འབྱུང་། །ཞེས་རྡོ་རྗེ་འཆང་གིས་རྒྱུད་ལས་གསུངས། དེས་ན་དབང་གི་དམ་ཚིག་ཚུལ་བཞིན་བསྲུངས་ནས་ཆོ་ག་འདི་ཚུལ་བཞིན་བསྙེན་སྒྲུབ་བྱས་ན་ཧ་ཅང་བཟང་། དེ་མ་ཐུབ་རུང་བདེ་སྨོན་བཏོན་ནས་མགོན་པོ་འོད་དཔག་མེད་ལ་དད་གུས་མོས་པ་རྩེ་གཅིག་གི་ཐོག་ནས་བདེ་བ་ཅན་དུ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་བཞི་བསྒྲུབ་ན། བདེ་བ་ཅན་དུ་འགྲོ་བ་ལ་དཀའ་ལས་ཆེན་པོ་ཞིག་མ་དགོས་པར། དཔེར་ན་ཚེས་བཅོ་ལྔའི་ཉི་མ་ནུབ་པ་དང་། ཚེས་བཅོ་ལྔའི་ཟླ་བ་ཤར་བ་ལྟར། ཚེ་འདིའི་སྣང་བ་ནུབ་ནས་མིག་བཙུམ་པ་དང་མཉམ་དུ་བདེ་བ་ཅན་དུ་སླེབས་ཡོད་པ། མགོན་པོ་འོད་དཔག་མེད་པའི་ཐུགས་བསྐྱེད་ཀྱི་མཐུས་ཡིན་ནི་རེད། འདིའི་ནང་ནས་འགའ་རེས་ཆོ་ག་ལ་བརྟེན་ནས་བསྒྲུབ་བསམ་པ་དང་། མིན་ཡང་རྒྱུན་འདོན་གྱིས་ཁ་འདོན་བྱེད་བསམ་པ་དང་འདི་ལྟར་ཞིང་སྒྲུབ་འཚོགས་པ་ལྟ་བུའི་དགོས་མཁོར་དམིགས་ནས། འབྲོག་རུ་སྡེ་བའི་ཁྱིམ་ཚང་རེར། དཔེ་ཆ་ཆ་ཚང་རེ་འགྱེད་རྒྱུའི་འཆར་གཞི་ཡོད་པས། པདྨ་ཐང་གཞུང་གིས་བཀྲམ་ནས་ཚང་མ་ལ་ཐོབ་ཚོད་ཡིན། ད་ལོ་ཞིང་སྒྲུབ་འདི་དང་མཉམ་དུ་ཀློང་ཆེན་སྙིང་ཐིག་གི་སྔོན་འགྲོའི་ཆོས་ཁྲིད་འདི་ལྟར་ཞིབ་ཏུ་ང་རང་ཚོས་འཆད་བཞིན་ཡོད་ལ་འདི་བཤད་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་གོང་བཤད་ལྟར་ས་འདི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་དར་ས། གདན་ས་འདི་བརྒྱུད་པ་ཨ་མའི་སྙིང་ཐིག་གི་རྩ་བའི་ཆོས་བརྒྱུད་འཛིན་ས་ཡིན་པ་རེད། དེའི་སྟབས་ཀྱིས་སེར་སྐྱ་མཆོག་དམན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཉམས་ལེན་གྱི་སྙིང་པོ་ཐུགས་དམ་གྱི་མཐིལ་ངོ་མ་དེ་ཀློང་ཆེན་སྙིང་ཐིག་ཡིན་ན། འདིའི་ངག་འདོན་ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མིན་གྱི་སྔོན་འགྲོ་བསགས་སྟངས་ཀྱི་གནད་ཚང་བ་བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་དང་བཅས་པ་འདི་སྔོན་འགྲོ་དངོས་གཞི་གཉིས་ཀའི་སྐབས་ལ་མེད་ཐབས་མེད་པ། འདི་རྐྱང་པ་ཉམས་ལེན་བྱས་པས་ཀྱང་གང་ཟག་གཅིག་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐར་བ་མ་ཟད་རང་གཞན་གཉིས་དོན་འགྲུབ་པའི་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་འདིས་བསྒྲུབ་ཐུབ་པ་རེད། དེ་ཡང་སྐྱེ་བ་མང་པོ་མི་འགོར་བར་སྙིང་རུས་ཡོད་ན་ཚེ་གཅིག་ལུས་གཅིག་གིས་འགྲུབ་ཐུབ་པ་རེད། དེང་སང་མི་སྐྱ་ཕོ་མོའི་ནང་ན་འབུམ་ལྔ་བསགས་ནས་ཀུན་བཟང་ཞལ་ལུང་ལ་ཚར་ཆ་རེ་ལྟ་ཐུབ་མཁན། རྒྱུན་དུ་སྔོན་འགྲོའི་ངག་འདོན་ཆགས་མེད་དུ་ཁ་འདོན་བྱེད་མཁན་མང་པོ་ཡོད་པས་དེ་ཚོ་ལ་གཙོ་བོར་དམིགས་ནས། ད་རེས་ངག་འདོན་གྱི་ཆོས་ཁྲིད་འདི་བཤད་པ་ཡིན། དེ་ཡང་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་འདི་ལ་གསང་སྔགས་ལུང་གི་སྒོ་བཞི་ཟེར་བ་ཞིག་ཡོད་དེ། དོན་རྣམས་གསལ་འདེབས་བརྗོད་པ་ཚིག་གི་སྒོ། །ཐུགས་དམ་གནད་སྐུལ་གསང་བ་སྔགས་ཀྱི་སྒོ། །དམིགས་པ་རྩེ་གཅིག་ཏིང་འཛིན་ཡིད་ཀྱི་སྒོ། །མཚོན་པ་བརྡ་རྟགས་ཕྱག་རྒྱ་གར་གྱི་སྒོ། །ཞེས་པའི་གསང་སྔགས་ལུང་གི་སྒོ་བཞི་པོ་དེ་སྔགས་ཀྱི་ཆོ་ག་ཐམས་ཅད་ལ་ཚང་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ཡང་ཕྱི་རྒྱལ་བ་ཞིག་གིས། ཆོ་ག་འདོན་པ་དེ་ལྷ་ལ་སྐད་ཆ་བཤད་པ་རེད་འདུག་ཅེས་ཟེར་འདུག་ཟེར་ཡང་། ཕྱོགས་ཆུང་ཆུང་ཞིག་ནས་དེ་ཅི་ལ་ཟེར་བསམ་རྒྱུ་ཞིག་མིན་ཡང་ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་ཁོ་རང་གིས་ལྷ་ཟེར་བ་དེ། ཁོ་རང་ཚོའི་ལྷ་འཇིག་རྟེན་བྱེད་པོ་ཅན་དེ་མགུ་བར་བྱས་ན། འཇིག་རྟེན་གྱི་བཀོད་བསྒྲིག་དེས་བྱེད་འོང་བསམ་པའི་ཤན་ཞུགས་རེད་འདུག དེ་ཡང་ལྷ་ཞེས་པ་ཆོས་ཉིད་དོན་གྱི་ལྷ་དང་ཆོས་ཅན་རྟགས་ཀྱི་ལྷ་གཉིས་ལས་གང་ལ་ཟེར་སུས་ཤེས་ཀྱང་། གདན་གསུམ་ལྷའི་རང་བཞིན། སྣོད་བཅུད་དག་པའི་དཀྱིལ་འཁོར། སྣང་བ་ལྷའི་འཁོར་ལོར་ཤར་སོང་བ་ལ་བདག་གཞན་གྱི་ཐ་སྙད་མ་གྲུབ་ན་སྐད་ཆ་བཤད་བྱ་འཆད་བྱེད་དང་བྲལ་བ་ལ་ཅི་ལྟར་བྱས་ནས་འཆད། འོན་ཀྱང་དོན་རྣམས་གསལ་བྱེད་བརྗོད་པ་ཚིག་གི་སྒོ། ཞེས་ཆོ་གའི་ཚིག་འདོན་པ་དེ་དོན་བསམ་བཞིན་གསོལ་འདེབས་བྱེད་པའི་ཆེད་དུ་ཡིན་པས། གསང་སྔགས་ལུང་གི་སྒོ་བཞི་ཇི་བཞིན་པ་གནད་དུ་སྨིན་པ་ཞིག་ལས་དང་པོ་བས་མ་རེད་ཀྱང་། ཁ་འདོན་རེ་འདོན་དུས་སེམས་དེ་ལ་གཏད་དེ་ཅི་ཙམ་སྡུག་ཀྱང་ཚིག་རྗེས་དོན་དྲན་བྱེད་དགོས། འདིར་བདེ་བ་ཅན་གྱི་རྒྱུ་བཞི་བསྒྲུབ་ཀྱིན་ཡོད་ན། རྒྱུ་བཞི་དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། རྟེན་རྒྱུ་གྲོགས་རྐྱེན་ཡིན་པ་ཞིང་སྒྲུབ་ཐེངས་མ་ཁ་ཤས་འཚོགས་པས་ཁྱེད་ཅག་གི་བློ་ལ་ཡོད་ངེས་མོད། དང་པོ་རྟེན་གང་ཡིན་ན། ཞིང་ཁམས་གསལ་འདེབས་ཡིན་པས། འདི་ལྟར་ཆོ་ག་འདོན་པ་དང་དེ་མིན་བདེ་སྨོན་འདོན་ན་འདྲ། དེ་མིན་ཡང་རྒྱུན་དུ་བདེ་བ་ཅན་གྱི་ཞིང་ཁམས་དང་དེའི་གཙོ་བོ་མགོན་པོ་འོད་དཔག་མེད་འཁོར་དང་བཅས་པ་བཀྲ་ལམ་མེ་ཡིད་ངོར་དུས་རྒྱུན་པར་གསལ་འདེབས་དགོས་པ་རེད། དེ་བདེ་བ་ཅན་ལ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་དང་པོ་ཡིན། གཉིས་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། རྒྱུ་ཚོགས་བསགས་སྒྲིབ་སྦྱང་ཡིན་ཏེ། རྟེན་རྒྱུ་གྲོགས་རྐྱེན་ཞེས་པའི་སྡོམ་ཚིག་བྱས་ཡོད་པ་ལས། རྒྱུ་ཚོགས་བསགས་སྒྲིབ་སྦྱང་ཡིན་ལ་ཚོགས་བསགས་སྒྲིབ་སྦྱང་གི་གཙོ་བོ་སླ་ཤོས་འབུམ་ལྔ་བསགས་རྒྱུ་དེ་ཡིན་ཏེ་གསང་སྔགས་ཀྱི་མྱུར་ལམ་ཡིན། བསགས་སྦྱང་གི་གནད་ཡན་ལག་བདུན་པ་ཡིན་ན་དེ་ཡང་དེའི་ཁོངས་སུ་འདུ། དེ་ཇི་ལྟར་བྱེད་དགོས་ད་རེས་ང་ཚོའི་ཆོས་ཁྲིད་ཀྱི་ནང་དོན་གཙོ་བོ་ཡིན་པས་རིམ་པ་བཞིན་བཤད་འོང་། གསུམ་པ་ནི། རྟེན་རྒྱུ་གྲོགས་ལས། གྲོགས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་ན། དད་པས་སྒོ་དབྱེ། སྐྱབས་འགྲོས་གཞི་བཟུང་ནས། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་ཡང་འབུམ་ལྔའི་ནང་ནས་གཙོ་བོ་གཅིག་ཡིན། དེ་ཡང་རྗེས་ནས་འཆད་འོང་། བཞི་པ། རྟེན་རྒྱུ་གྲོགས་རྐྱེན་ལས་རྐྱེན་སྨོན་ལམ་རྣམ་དག་གིས་མཚམས་སྦྱར་དགོས་པ་དེ་ཡང་སྙིང་ཐིག་སྨོན་ལམ་རྣམ་ལྔ་ངས་སྒྲ་བླངས་ནས་བཀྲམ་པ་དང་དེ་མིན་ཚང་མས་བདེ་སྨོན་རྒྱུན་དུ་འདོན་བཞིན་ཡོད་ལ། སྨོན་ལམ་འགྲུབ་པ་ལ་ཡང་ཁས་འདོན་པ་རྐྱང་པས་ཕན་མི་ཐོགས་པར་རྒྱུ་བསོད་ནམས་ཤིག་བསགས་དགོས། དེ་ལྟ་བུའི་སྨོན་ལམ་སོགས་མདོར་ན་དགེ་སྦྱོར་སྒྲུབ་ཚད་པོ་སྦྱོར་དངོས་རྗེས་གསུམ་ཚང་བའི་དམ་པ་གསུམ་གྱིས་རྩིས་ཟིན་པ་ཞིག་བྱས་ན། དགེ་རྩ་ཆེ་ཆུང་ལ་མ་ལྟོས་པས། གང་སྒྲུབ་ཐམས་ཅད་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་རུ་གྱུར་འགྲོ། དེ་ཡང་རྩ་བ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་། སྟོང་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་བ། བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་གསུམ་ལ་ཐུག་ཡོད་པ ་དེས་ན་གོ་སླ་ཉན་བདེའི་སྒོ་ནས་བཤད་ན། བརྒྱ་གོ་གཅིག་ཆོད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡིན། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཞེས་པ་དེ་ཡང་སྙིང་རྗེས་འདྲེན་དགོས་པ་ཞིག་ཡིན་དུས། དང་པོ་བསམ་པ་བཟང་པོ་ནས་འགོ་བཙུག་ན་ཆོས་པ་ངོ་མ་ཞིག་རེད་ཐུབ་རྒྱུ་རེད། ཆོས་འགྲུབ་ན་ཚེ་ཕྱི་མ་སྐྱིད་པ་མ་ཟད། དེས་བསོད་ནམས་ཀྱིས་ཚེ་འདི་ལ་ཡང་ཚེ་བསོད་ནམས། ཁ་རྗེ་དབང་ཐང་རླུང་རྟ་རྣམས་ཡར་དར་བ་ཡིན། ཡང་འགའ་རེས་བསམ་པར་བདེ་བ་ཅན་ལ་ཨེ་སྐྱེ་བལྟ་དགོས་སམ་ཟངས་མདོག་དཔལ་རི་ལ་སྨོན་ལམ་བཏབ་ན་དགའ་སྙམ་པའི་བསམ་པ་ཡོད་ན་མི་ཤེས། འོན་ཀྱང་ཚོགས་བསགས་སྒྲིབ་སྦྱང་གིས་འདང་། ཉམས་ལེན་གནད་དུ་སྨིན། སྨོན་ལམ་རྣམ་པར་དག་པས་མཚམས་སྦྱར་ན། ཞིང་ཁམས་གཅིག་བས་གཅིག་དགའ་ཡིན་ལ་ཞིང་ཁམས་གང་དགའ་རང་གིས་བདམས་ཆོག གཞན་ཡང་གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེ་འོད་དཔག་མེད་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་ཡིན་ཏེ། ཐུགས་ཀྱི་འོད་ཟེར་ལས་སྤྲུལ་པདྨ་འབྱུང་། །ཞེས་འདོན་བཞིན་ཡོད་པས། བདེ་བ་ཅན་དུ་སྐྱེས་ན་གུ་རུའི་དྲུང་དུ་སྐྱེས་པ་དང་གཅིག་པ་ཡིན། མིན་ཡང་བདེ་བ་ཅན་དུ་སྐྱེ་ཚར་དུས་ཉིན་རེ་བཞིན་དུ་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་བྱང་སེམས་དཔག་མེད་བདེ་བ་ཅན་ལ་ཚུར་བྱོན་པ་དང་། ཡང་རྣམ་གྲོལ་དབུགས་ཆེན་འབྱིན་པའི་ཞིང་ཁམས་རྣམས་སུ་སྔ་དྲོ་ཕར་འགྲོ་ཞིང་ཕྱི་དྲོ་བདེ་བ་ཅན་དུ་ཚུར་འཁོར་འོང་བ་ཡིན་ན་ཞིང་ཁམས་དེ་དག་ཏུ་སྐྱེ་བ་དང་གཅིག་པ་ཡིན། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་སླེབས་པའི་ཞིང་ཁམས་བདེ་བ་ཅན་ཡིན། ཞིང་ཁམས་མང་པོའི་བདེ་སྐྱིད་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འཛོམ་ཡོད་པ་ཡང་བདེ་བ་ཅན་ཡིན་པས་དང་པོ་དེ་རུ་སྐྱེ་བའི་ཐབས་ལ་འབད་དགོས། དེ་ལ་སྐྱེས་ན་ཕྱིར་འཁོར་བར་འཁྱམས་ནས་འདི་འདྲ་སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་མྱོང་མི་དགོས་པ་མ་ཟད་སྐྱེ་བ་གཅིག་བརྗེ་དུས་སངས་རྒྱས་རེད་འགྲོ། དེ་ལ་ང་རང་ཚོ་སྐྱེ་བ་འདི་ལ་སངས་རྒྱས་མ་ཐུབ་ཚེ་བསམ་རྒྱུའི་འདུན་པ་བདེ་བ་ཅན་དུ་གཏད་རྒྱུ་དེ་འཆུག་མེད། ཡིན་ཡང་རྒྱུད་ཁོང་ཁྲོ། ཞེ་སྡང་། ང་རྒྱལ། འདོད་ཆགས་སོགས་མགོ་ལ་ཤོར་ཤོར་ཁར། ཁ་ལག་སྤྱོད་གསུམ་མི་དགེ་བ་དང་འབག་ནས་བསམ་ནག་གཡོ་སྒྱུ་འཆང་ཞོར་བདེ་བ་ཅན་དུ་མི་སླེབ། དེས་ན་རང་རྒྱུད་ཆོས་དང་འདྲེས་རྒྱུ་བོ་གལ་ཆེ། དེ་འདྲེས་པའི་ཐབས་ལ་སེམས་དྭངས་པའི་སྒོ་ནས་ཕྱག་སྐོར་བཟླས་བརྗོད་མཆོད་འབུལ་བྱེད་རྒྱུ་སོགས་གལ་ཆེ་བས། དང་པོ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་ཤིང་དེ་ནས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་རྫོགས་ཐབས་བྱེད་དགོས། ཚོགས་གཉིས་དེ་རྫོགས་ཐབས་ཁོ་ན་ལ་ང་ཚོས་བཤད་རྒྱུ། བྱེད་རྒྱུ་འདིའི་མིང་ལ་ཆོས་བསྒྲུབ་ཟེར། ང་ཚོས་འདི་ནས་ཆོས་ར་ཞིག་བཙུགས་ཚུན་ཆད། འདིའི་ནང་ལ་ཞུགས་ཚད་ཆོས་ཀྱི་བྱིན་རླབས་ཀྱིས། མི་ལུས་དོན་ལྡན་རེ་རེད་ངེས་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཁ་འཁོར་བཞིན་ཡོད་བསམ་གྱིན་ཡོད། ཆོས་དེའི་བསོད་ནམས་ཀྱིས་ས་ཆ་སྤྱིའི་བསོད་ནམས། འདྲ་བའི་ནང་ནས་མི་འདྲ་བ་མིག་གིས་མཐོང་བའི་ཚད་ལ་སླེབས་ཀྱིན་ཡོད། ད་དུང་འདི་བཞིན་མི་གྲངས་བརྒྱ་ཆ་བརྒྱ་བོ་མིན་རུང་བརྒྱ་ཆ་བརྒྱད་ཅུ་དགུ་བཅུའི་མི་གྲངས་ཀྱིས་ཆོས་ངོ་མ་བསྒྲུབ་རྒྱུའི་ཕྱོགས་ལ་འདང་བརྒྱབ་སྟེ། དགེ་སྒྲུབ་སྡིག་སྤང་རེ་བྱེད་ཐུབ་རྒྱུ་ཞིག་ཡིན་ན་ཡུལ་ལྷ་ལུང་མྱི་ལྷ་མྱི་རེད་ནས། ཚེ་འདི་ལ་བདེ་ཞིང་ཕྱི་མ་སྐྱིད་པའི་ལམ་སྣ་ཟིན་རྒྱུ་ཡོད། དེའི་ཤན་ཤུགས་དེ་ས་ཆ་གཞན་དག་ལ་ཐེབས་ནས་ཁྱབ་སོང་ན། ཐམས་ཅད་བདེ་ཐབས་སྐྱིད་ཐབས་ཀྱི་རྟེན་ལེགས་པོ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་འགྲོ་རྒྱུ་རེད། ད་རེས་ཀྱི་ཞིང་སྒྲུབ་ཉིན་བཅུ་གྲངས་འདི་ལ། དེ་རིང་ཚེས་པ་བཅོ་ལྔ་ནས་འགོ་བཟུང་དགེ་འདུན་པའི་བསྙེན་བཀུར་རྫ་ཕྱུག་སྡེ་བས་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། ད་སྔོན་གང་ཟག་སྒེར་པ་དང་ཁྱིམ་ཚང་སྒེར་པས་ཞིང་སྒྲུབ་འདིའི་སྤྱི་རྩ་བཙུག་རྒྱུ་དང་ལག་བཙུག་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་འཚང་ཀ་བྱེད་མཁན་ཡོད་མྱོང་མོད། འདི་ལ་ཞལ་འདེབས་ཚོགས་བསགས་ཅི་བྱེད་ན་ཆོག་མོད། སྒེར་འཛུགས་བྱེད་བཅུག་རྒྱུ་མིན། བསྟན་རྩ་བཞག་ན་ཡང་འདི་རི་ཁྲོད་ཀྱི་ཆོས་སྒར་རེད། དགོན་ཆེན་གྱི་དུས་མཆོད་ལྟ་བུ་འདི་བརྟན་པོ་མིན། གྲངས་ཀྱི་མཐའ་ཅན་ཞིག་ཡིན་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་སྒེར་དང་སྡེ་བ་སྤྱི་གཉིས་མི་འདྲ་བས། སྡེ་བ་མང་མོས་ཀྱི་རེ་འདུན་དེ་ཐང་ལ་འཕེན་ཐབས་ཅི་ལ་ཡོད། ད་སྔོན་ཉི་མ་ཡན་ཆོད་ལ་ང་ལ་མཚོན་ན་རི་ཁྲོད་ལ་མ་འོང་སྔོན་ཚུན་ཆད་ནས་སྡེ་མང་ཚོགས་འདི་དང་གཅིག་སེམས་གཅིག་ལ་ཡོད་པའི་སྤྱི་ཆུས་རེ་ལ་རྡོག་པ་མཉམ་གཏད་བྱེད་མྱོང་ཡོད་པ་ཡིན། སྡེ་དགོན་ཡུལ་སྐྱིད་སྡུག་སྲོག་གཅིག་རེད། དེས་ན་རྫ་ཕྱུག་སྡེ་བས་ན་ནིང་ནས་ཁོང་ཚང་ཡིན་ཞེས་བཤད་པ་ལྟར། ད་ལོ་བྱས་ཡོད་པས་ད་རེས་འཚོགས་བཞིན་པ་དེ་རིང་ཚེས་པ་བཅོ་ལྔ་ནས་འགོ་བཟུང་སྟེ་ཉིན་བཅུ་ལ་མཇུག་མ་རྫོགས་བར་དུ་འཚོགས་རྒྱུ་རེད། དེ་འཕྲོ་གོ་བ་ལྟར་ན་བ་སྲས་སྡེ་བས་སང་ཕོད་ཁོང་ཚང་ཡིན་ཟེར་བ་ཞིག་ངས་གོ་བྱུང་། དེ་མིན་སྡེ་ཤོག་གཞན་གྱིས་ཀྱང་དེ་ལྟར་བསམ་བཞིན་ཡོད་ན་ཐང་། དེ་བསམ་རྒྱུ་ལེགས་པོ་ཡིན་མོད། འོན་ཀྱང་སྡེ་བ་གཅིག་གི་ནང་དུ་མི་མང་པོ་ཡོད་ནི་རེད། གོ་ཁ་ཕན་ཚུན་བསམ་པ་མི་གཅིག་ཅེས་པ་ལྟར་ཐམས་ཅད་པོ་བསམ་རྒྱུ་གཅིག་ཤ་སྟག་ཨེ་ཡིན་མི་ཤེས། རབ་ཡིན་ན་མང་ཚོགས་ལ་དཀའ་ལས་མི་གཏད་རྒྱུའི་ཕྱོགས་ལ་བསམ་བཞིན་ཡོད། མ་ཤི་ཚེ་རིང་བྱུང་ན་ངས་ཆོས་འབྲེལ་རེ་འདོན་གི་ལོས་འདུག དགེ་འདུན་པས་ཆོས་གསན་ཞོར་ལ་གུང་ཚིགས་རེ་པདྨ་ཐང་གིས་དྲངས་རྒྱུ་ལ་ཚེགས་མེད། ཅི་ལྟར་བྱས་ཀྱང་འབུམ་མཆོད་ཀྱི་མར་མེ་ཉི་མ་བཅོ་ལྔ་ལ་སྦར་དགོས། ལས་མཁན་གྱི་མིའི་དཀའ་ངལ་ཡོད་པ་ལས། ལས་སྤྱད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིས་དཀའ་ངལ་ཡོད་ནི་མ་རེད། དེ་ཚོ་ཆུང་ཆུང་ཡིན། གལ་ཏེ་སྡེ་བ་སྤྱི་ཡིས་བསོད་ནམས་མ་བསགས་ཐབས་མེད་ཡིན་བསམ་ན། ཡུལ་སྡེ་བ་སྤྱི་ཁྱབ་ཀྱི་ངོ་མི་བཅག་མོད། རང་མོས་མ་གཏོགས་བསྡུ་རུབ་བྱས་ནས་འདོད་པ་ཡོད་མེད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མགོ་ལ་མ་འཕེན་མ་གཏོགས། མི་འཁོས་ཆུང་ལ་ཐུག་ན་ཁོ་རང་གིས་ཉེས་པ་བསགས་འོང་། ད་རེས་པདྨ་ཐང་གིས་སེམས་བསྐྱེད་འབུམ་མཆོད་ཆེན་མོ་ཐེངས་དྲུག་པ་ད་ཞག་འཚོགས་ནས་གྲོལ་མ་ཁད་ཡིན། དེ་ལ་དགེ་འདུན་འདུས་པའི་ཞལ་གྲངས་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་འཚོགས་ན། འདི་བསྟན་པ་སེམས་ཅན་སྤྱི་དོན་གྱི་རིམ་གྲོ་ཞིག་ཡིན། དེ་ལྟ་བུ་ཞིག་འདིར་འཚོགས་རྒྱུ་བོ་ས་ཆའི་བསོད་ནམས་རེད། སང་ཕོད་ལོ་རྗེས་མར་མཚོ་སྔོན་པོར་འཚོགས་རྒྱུའི་རེ་བ་དགུ་རོང་ཚང་ལ་སོགས་པས་བརྒྱབ་སོང་། ཁོང་ཚོས་སྔགས་པ་ཁོ་ན་སྟོང་ཕྲག་ཁ་ཤས་འཚོགས་ནས་གྲ་སྒྲིག་གི་བྱ་བ་བསྒྲུབས་ཏེ་བོད་བྱང་ཕྱོགས་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྒྲོན་མེ་ཞིག་སྦར་ན་ཞེས་དེ་ལྟར་ཟེར་བཞིན་ཡོད། ཡིན་ན་ཡང་ངས་ཁར་སང་གྱེས་རན་ཁར། སང་ཕར་ཤོད་གནམ་ལོ་གསར་ཚེས་ལ་གནས་འདི་ནས་སླར་ཡང་དགྱེས་ཞལ་འཛོམ་པའི་སྨོན་འདུན་ཞུས་མོད། འདི་གཙོ་བོ་བསྟན་དང་འགྲོ་བའི་དོན་ཆེན་ལ་བལྟ་རྒྱུ་རེད། འཚོགས་རྒྱུ་གཙོ་བོ་ངོ་མ་བསྟན་པ་སེམས་ཅན་སྤྱིའི་རིམ་གྲོ་ཡིན་པས་རིམ་པས་བལྟ་ཆོག ད་རེས་འཚོགས་པ་དེ་ཡང་དེང་སང་གི་འགྲོ་ལུགས་བྱས་ནས་མགྲོན་ཤོག་བཀྲམ་པ་མིན། རྫོགས་ཆེན་ཚང་གི་དགོན་ལག་འཛོམ་ཤོག་ཅེས་ཟེར་མྱོང་མེད་མོད། ལས་སྨོན་དུས་སུ་བབས་དུས་རང་རང་གི་འདོད་མོས་ཀྱི་ཐོག་ནས་འཚོགས་བཞིན་པ་གོ་དུས་བྱོན་འོང་ནས། རང་རང་སོ་སོའི་རང་དགོན་ནང་ན་ཡོད་པ་བས་ཀྱང་ལྷག་བསམ་གྱིས་རང་སྒྲིག་རང་གིས་བསྲུང་བ་དང་། འགའ་རེ་ད་དུང་ད་རེས་འགྲོ་མི་ཆོག་འོང་མི་ཆོག་པའི་སྐབས་དང་ཁེལ་མོད་ལྐོག་ནས། མཚན་ལ་འཕྲུལ་རྟ་ཤ་སྟག་གི་གོང་ནས་ཕེབས་པས་ན་བཟའ་ཡང་ལེགས་པོར་འཁྱེར་མ་ཐུབ། ཡང་འགའ་རེས་ལམ་ལོག་རྒྱང་སྐོར་བྱས་ནས་འོང་བ་ཡིན་གསུངས་མཁན་ཡང་མང་པོ་བྱུང་སོང་། ས་ཆ་དགོན་སྡེ་འགའ་རེས་ཆ་བརྒྱབ་མ་བྱུང་ཞེས་ཡི་ཆད་འཁང་ར་ཡོད་ན་ཡང་ཤེས་ཚོད་མ་རེད་མོད། མདོར་ན་འདིའི་ཐད་མ་རིག་མ་འདང་ས་ཡོད་ན་རི་ཁྲོད་མཚམས་པས་མི་དང་བསྟུན་མ་ཤེས་པའི་སྐྱོན་ཆ་ཡིན་རྒྱུ་བྱེད་ལ། བཟང་ན་རུ་དམ་རྫོགས་ཆེན་ཚང་སྡེ་དགོན་ཡུལ་ཆོས་བརྒྱུད་དང་བཅས་པའི་རྒྱན་ཡིན། ད་རུང་ཡག་ན་འཛམ་གླིང་བསྟན་པའི་སྒྲོན་མེར་འགྱུར་རྒྱུའི་སྨོན་ལམ་འདེབས། དེ་ལྟར་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་གིས་ལན་དང་རྣམ་སྨིན་ལ་རེ་བ་མེད་པའི་རི་ཁྲོད་ཨ་ལྕོའི་ཐད་ཀའི་འདང་རྒྱག་རེད། དེ་ལྟར་བྱེད་དུས་དགོན་པ་སུམ་བརྒྱ་ལྷག་གི་དགེ་འདུན་པ་སྟོང་ཕྲག་བཞི་ལྔ་ཞིག་མཉམ་དུ་འཛོམ་པ་འདི། ས་འདིའི་མི་ལ་མཚོན་ན། འབོད་མ་དགོས་བསོད་ནམས་སྒོ་རྩར་རང་འཁོར་ཡིན་ན། འདི་ལྟ་བུའི་དགེ་འདུན་པའི་འདུ་ཚོགས་ཐེངས་རེར་མཇལ་ན། རང་གི་སེམས་ཀྱིས་ཐུབ་ན། ངན་སོང་གི་སྐྱེ་སྒོ་ཐེངས་རེ་ཁོག་ཤག་ཤག་རེད་བསམ། འདི་མཇལ་མཁན་ལ་རྒ་རྒས་གཅོལ་བོ་འཐོམ་པོ་ཆ་རེ་མ་གཏོགས་མི་འདུག་ཅེ་ན། སྡེ་ཤོག་ཁའི་མིའི་བཟང་ངན་དང་མགོ་རྣ། ལ་རྒྱའི་ཚད་འཇོག་སྤྱད་ལ་གྱུར་འགྲོ། བསོད་ནམས་རིན་ཐང་མེད་པ་ཞིག་བཅུ་ཅི་ཐུབ་དང་ལེན་ཅི་ཐུབ་ཡོད་པ་དེ། རྩྭ་ལྡུམ་བུའི་ལས་ཀ་ཆུང་ཆུང་ཞིག་དང་བརྗེ་བཞག་དུས། གསེར་ནག་གི་བྲེ་ཁར་བལྟ་མ་ཤེས་པར། རམ་ནག་གི་ཐུམ་ཁ་མཐོ་དམན་བལྟས་བསྡད་པ་དང་ཆོས་མཚུངས་ཡིན། ཡང་གླུ་བ་ཞི་ལི་ཞི་མོ་ཆ་རེའི་གླུ་དང་། ཚེ་འདི་ཕྱིར་ཕན་པའི་ལྷ་ཆོས་གཉིས་ཀ་གང་གདམ་མི་ཤེས་པའི་ས་ཚོད་ལ་སླེབས་དུས། ས་ཆ་དེར་ཆོས་སྐལ་ཆད་པ་ཡིན། དེ་ཚོ་སྤྱིར་བཏང་བཤད་པ་ཡིན། འབྲོག་རུའི་ལྷ་སྡེ་ལ་མཚོན་ན། ལྷ་སྡེ་གཞུང་མ་འདི་ཚོ་ད་སྔ་ནས་ད་བར་དུ། དམག་གཤར་དུས་དམག་དཔོན་དར་འཕྲུ་ཅན། ཁྲལ་འཇལ་དུས་བེར་ཚང་ཕུ་རུང་ཅན། ལྷ་མཆོད་དུས་མེ་ཏོག་ཡུ་བ་ཅན། ལྷག་བསམ་ཆོས་ལ་དཀར་མཁན་ཏག་ཏག་ཡིན་པས། ད་རེས་ཀྱི་སྐབས་འདིར་སེམས་བསྐྱེད་འབུམ་མཆོད་ལ་མིས་རོགས་བྱས། འབོལ་གདན་ཆས་གཡར་མཁན། གསོལ་ཞོ་གསོལ་འོ་བསྐྱལ་མཁན་ཚང་མ་ལ་རླབས་ཆེན་གྱི་དགེ་རྩ་འདྲ་འདྲར་ཐོབ་རྒྱུའི་དགེ་བ་བསྔོས་ནས་སྨོན་ལམ་བརྒྱབ་ཡོད། དུས་རྒྱུན་དུ་སྐུ་རིམ་རིམ་གྲོར་ཨ་མཆོད་བརྒྱ་གདན་འདྲེན་པ་ལས་འདིས་དགའ་ངེས་ཡིན། ཁྱེད་རྣམས་ཀྱིས་དགེ་འདུན་པའི་གྲལ་གདན་གྱི་ཐལ་རྡུལ་བསྡུས་ནས་ཟོག་གི་ལྷས་ནང་དུ་བཏབ་ན་ཟོག་ནད་དེ་ཚོ་ཆད་འགྲོ་བ་དང་། གཞན་ཡང་རིམས་ནད་དང་བརྒྱལ་འབོག་གི་གནོད་པ་དེ་ཚོ་ཞི་བ་ལ་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་ཡོད་པས། དེ་འདྲ་ཁྱད་པར་ཅན་གཞན་མེད། དགེ་འདུན་འདུ་བའི་ཞིང་ས་དེ་བསོད་ནམས་བསགས་ས་ཡིན་པས་དེ་ལ་ཡར་དད་པ་བྱེད་པ་དེ། ཚེ་འདི་ཕྱི་གཉིས་ཀའི་སྨན་ཡིན་པ་རེད། དགེ་འདུན་པའི་དཀོར་ཟས་དེ་མར་ཨེ་ཆོད་བསམ་པ་དེ་བསམ་པ་ལོག་པ་དུག་ཡིན་པ་རེད། གྲྭ་པ་སེར་མོ་བ་ལ། དཀོར་ནག་པོ་སྲོག་གི་སྤུ་གྲི་ཡིན། །ཟོས་དྲག་ན་ཐར་པའི་སྲོག་རྩ་གཅོད། །ཅེས་པས་ཁྱོད་ལ་ལྕགས་ཀྱི་རིལ་བུ་ཟ་བྱེད་ཁྲོ་ཡི་འགྲམ་པ་ཨེ་ཡོད་ཟེར་དར། ཚུལ་ཁྲིམས་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཉམས་པ་ཞིག་གིས། དཀོར་ཆུ་ཅ་ནེ་གང་འཐུང་ན་དམྱལ་བའི་རྒྱུ་ངོ་མ་བོ་དེ་ཡིན། ཁྱིམ་པ་ཞིག་གིས་དགོན་པའི་རྒྱུ་དང་དགེ་འདུན་པའི་ཟས་ལ་འབག་རུང་རྒྱུ་ཅན་ཞིག་གཏན་ནས་མིན། དགོན་པའི་ལག་ནས་ཅིག་རག་པ་བས་རྔོན་པ་ཁྱི་ཁྲིད་ཅིག་གིས་རྡབ་ལོག་གིས་དགའ་ངེས། དེ་ལས་དགོང་ཕྱི་དྲོ་ཞིག་ལ་གྲོ་ལུ་ལ་རྔ་མདུད་བརྒྱབ་ནས་ཇག་རྟ་དེད་བྱས་པས་དགའ་སྟེ། སྲོག་གཅོད་རྐུ་འཕྲོག་གི་སྡིག་པ་གཅིག་པུ་ཞིག་ཡིན། དེས་ན་དགེ་འདུན་པ་ལ་ཁ་ལག་སྤྱོད་གསུམ་གཙང་མའི་འབྲེལ་འཇོག་བྱེད་དགོས། མདོར་ན་དགེ་བ་བསྒྲུབ་དུས་རང་བློ་དག་དུས་དག་པ་ཡིན། ན་ནིང་ཁས་ལེན་བྱས་ནས་བསྒྲུབ་ཚར་བ་རྣམས་ཀྱིས་ད་ལོ་ཡི་གེ་ཞོག་དང་དགེ་འདུན་འདུས་པ་ཚང་མས་གསན་ས་ནས་བཏོན་ཏེ་ཚང་མས་བསྔོ་བ་བྱེད། ད་ལོ་ཤྲཱི་སེང་གི་གྲྭ་པ་ཤ་གཅོད་ཤིན་ཏུ་མང་། དགོན་གཞུང་ཡང་དེ་བཞིན་ཡིན་ལ། ཁྱད་པར་དུ་བླ་ཆེན་རྣམ་པས་དབུ་མཛད་ནས་ཤ་མི་བཞེས་རྒྱུ་དེ་ཚོ་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པས་ངས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བྱེད་བཞིན་ཡོད། དེའི་འཕྲོར་པདྨ་ཐང་གི་ཉིན་སྲིབ་ཀྱི་མཚམས་པ་ཤ་གཅོད་མཁན་ཡང་མང་། མཚམས་པ་ལོ་གསུམ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་ངག་རིང་བཅད་མཛད་པ་ཡང་བྱུང་སོང་། ཡང་ཚབས་ཆེན་ཞིག་བསྙུང་ནས་སྲོག་ལ་མ་ཐུག་ན་མཆོད་རྟེན་དཀར་པོ་མན་ལ་འགྲོ་ཡི་མེད་པ་དེ་ཚོ་ཡག་པོ་རེད། འགྲོ་དགོས་ཐུག་པ་ཡང་བརྒྱ་ལམ་རེས་འགའ་ཡིན། ལོ་ཉུང་ཤ་སྟག་ཡིན་པས་ཅུང་ཟད་དྲག་རྒྱུ་རེད། དེ་འཕྲོ་ལོ་གསུམ་གྱི་མཚམས་པ་ཕྱོགས་ནས་ཕེབས་མཁན་ཚོ་ལ་འཚོ་བ་སྦྱོར་རྒྱུ་ཡིན་ཟེར་མཁན་ཡང་ཡོད་པ་དེ་ཚོ་དཔེ་མེད་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་ཡག་པོ་རེད། སྔོན་ལ་ཡང་དེ་ལྟར་འཚོ་བ་སྦྱོར་མཁན་ཡོད་མྱོང་། དེ་ཚོ་ཚང་མ་ངས་ཞིབ་ཕྲ་ཟབ་མོ་བྱས་ནས་རྗེས་མར་བཤད་རྒྱུ་ཡོད་པ་བྱེད་འོང་། དེ་ནས་མང་ཚོགས་ཚང་མ་འདིའི་ཉི་མ་ཁ་ཤས་ལ་ཡོད་པའི་དགོང་མོ་གཅོད་ཐུན་ལ་གཅོད་ཞབས་སྡོད་དང་ཡག་པོ་ཡིན། ཐེངས་གཅིག་རྐྱང་པས་ཆོག་པར་མ་བྱེད། ནམ་ཡིན་ན་ཞུས་ནའང་སྐུ་རིམ་ལོ་གྲངས་བསྒྲུབ་པ་དེ་ཚོར་ལྟོས་དང་ཁ་གྲངས་མང་ན་དེ་ཙམ་གྱིས་ཕན་པ་ཆེ་བའི་རྟགས་རེད། ད་རེས་གཅོད་མ་ཐོབ་ན་ལོ་གཅིག་གི་ཚེ་ལ་གཅོད་ཞུ་བསམ་ཡང་ཞུ་ས་མི་རྙེད། འདི་རྣམ་པ་ཚང་མ་བསྙེན་ཚད་བཞག་པ་ཤ་སྟག་རེད། ཉིན་མོ་མ་ཁོམ་རུང་དགོང་ག་ཆུ་ཚོད་གཅིག་ཙམ་ལ་ལོས་ཁོམ། དེ་ལ་འོང་སྐབས་འཕྲུལ་རྟ་དང་རླངས་འཁོར་ལ་སོགས་འགྲིམ་འགྲུལ་ཐད་ནས་རང་རང་གིས་གཟོབ། གཙོ་བོ་བརྒྱུག་ནས་མགྱོགས་ཆེ་མ་འགྲོ། འཁོར་ལོའི་རིགས་ཀྱི་དོན་རྐྱེན་ཚང་མ་མགྱོགས་ཆེ་ནས་བྱུང་བ་ཤ་སྟག་ཡིན་པ་རེད། ཁྱོད་ཚ་རྒྱུག་ཅིག་བྱས་པ་ཙམ་གྱིས་ཁྱོད་ལ་བུ་རྒོད་མིང་ཅི་ཡང་མེད། མགྱོགས་དལ་གཉིས་ཀྱི་བར་ནས། གཅིག་གིས་ལོན་རྒྱུ་དང་གཅིག་གིས་ཤོར་འགྲོ་རྒྱུ་ཅི་ཡང་མེད་པས་མདོར་ན་འགྲོ་འདུག་སྤྱོད་ལམ་ཐམས་ཅད་ལ་བག་ཡོད་གྱིས་ཞེས་དེ་རིང་གི་རིམ་པ་དེ་ལྟར་ཡིན། ཞེས་གསུངས་ནས་བསྔོ་སྨོན་དང་བཅས་ཆོས་ཁྲིད་གྲོལ་ལོ།།
ཨ༽ ཉིན་གཉིས་པའི་ཆོས་ཁྲིད།
མཚམས་སྦྱོར་ཞལ་གདམས།
ཇི་སྐད་དུ་མཁས་གྲུབ་ཀརྨ་ཆགས་མེད་ཀྱིས། ཀྱེ་མ་ད་རེས་མི་ལུས་ཐོབ་པ་འདི། །ཚེ་སྔོན་གང་ནས་འོང་ཡང་མི་ཤེས་ལ། །ད་རེས་འདུག་ལོང་ཅི་ཙམ་ཡོད་མི་ཤེས། །ཕྱི་མ་གར་འགྲོའི་གཏད་སོ་མེད་བཞིན་དུ། །འཆི་བ་མི་དྲན་དགྲ་འདུལ་གཉེན་སྐྱོང་དང་། །ཟས་ནོར་བསགས་འདོད་ཁོ་ནའི་དོན་གྱི་ཕྱིར། །མི་དགེ་མི་རུང་མཚམས་མེད་སྣ་ཚོགས་བྱེད། །ཅེས་གསུངས། །དེ་ཡང་ཀྱེ་མ་ཞེས་གསུངས་པའི་མྱ་ངན་སྨྲེ་སྔགས་ཀྱི་ཚིག་གིས་འགོ་བཟུང་སྟེ། ད་རེས་མི་ལུས་ཞིག་ཐོབ་པ་འདི་ཞེས་གསུངས་པས་ད་རེས་ཞེས་པ་ནམ་ཡིན་ལ་མི་ཐོབ་རྒྱུའི་བརྒྱ་ལམ་ནང་ནས་རེ་འགའ། ཐོབ་དཀའ་བའི་ཚད་ལ་བཞག་རྒྱུའི་དཀའ་བའི་ནང་གི་དཀོན་པོ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་རེད། ཚེ་སྔོན་གང་ནས་འོངས་ཀྱང་མི་ཤེས་ལ། །ཞེས་གསུངས་ན། སྐྱེ་བ་སྔོན་མ་ལ་གནས་རིས་ཅི་ལྟ་བུ་ཞིག་ནས་ལས་ཅི་བསགས་ནས་འདིར་བར་དོའི་རྣམ་ཤེས་འཁྱམས་པོ་ཞིག་ཤ་ཁྲག་གི་གཟེབ་ལ་ཚུད་ནས་ཡོད་རྒྱུ་འདི། དུས་འདས་པའི་ཕྱོགས་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ན། གང་ནས་ཡོང་ནི་ཡིན་མ་ཤེས་ཀྱང་རྗེས་སུ་དཔག་པས་བརྟགས་ཤིང་དཔྱད་པ་ཞིག་བྱས་ན། འདི་གནོད་སེམས་གདུག་རྩུབ་ཆེ་བ། ངན་པ་ལོག་པའི་ལས་ཞིག་ལ་སྡུག་རུས་ཆེ་ལུགས་ལ་བལྟས་ན། དམྱལ་བའི་ནང་ནས་ཡོང་བ་ཨེ་ཡིན་བསམ་རྒྱུ་ཞིག་དང་། འདོད་ཞེན་དང་སེར་སྣ་ཆེ་ལུགས། ཡོད་ཀྱང་མེད་སྣང་ཤར། རེ་བས་ཡོང་བ་བཀག་ལུགས་ལ་བལྟས་ན། ཡི་དྭགས་ཤིག་གི་སྐྱེ་བ་དང་འདྲ་བ། ཡང་ལེགས་ཉེས་བླང་དོར་གྱི་གནད་མི་ཤེས། ཚེ་ཕྱི་མ་མ་དགོས་ཚེ་སྨད་ཀྱི་འདང་རྒྱག་དང་ཡུན་རིང་གཏན་གྱི་བདེ་བ་ཚེ་ཕྱི་མར་ཕན་པའི་ཆོས་ཕྱོགས་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་མི་ཤེས་ལུགས་ལ་བལྟས་ན་དུད་འགྲོ་དང་འདྲ་བ་ཞིག ཕྲག་དོག་དང་གདུག་རྩུབ་ཆེ་ལུགས། རང་མིན་པ་ཐམས་ཅད་ཡག་པོ་མ་རེད་ན་དགའ་རྒྱུ་འདི་ཚོ་ཡིས་ལྷ་མ་ཡིན་དང་འདྲ་བ། ཡང་མཚམས་རེ་སྐྱིད་དུས་དགའ་དུས་ཞིག་ལ། ངང་རྒྱུད་ཚོ་རིང་པོ་ཡོད་པ་ལྷ་ཞིག་ལ་ཅུང་ཟད་འདྲ་བ་ཨེ་ཡིན་ན་བསམ་རྒྱུ་དང་། དམ་པའི་ཆོས་དང་འཕྲད། ཆོས་སྒྲ་རྣ་བས་གོ་རྒྱུ་འདི་ཚོ་ལ་བསམ་ན། སྐྱེ་བ་སྔོན་མ་མི་ལུས་ཆོས་ལྡན་རེ་ཐོབ་མྱོང་ནས་དེའི་སྐབས་སུ་བསོད་ནམས་གང་ལ་གང་འཚམ་རེ་བསགས་མྱོང་བ་ཨེ་ཡིན་ན་བསམ་རྒྱུ་ལྟ་བུ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེའི་ཐེག་པ་ལ་ཞུགས། སྨིན་བྱེད་ཀྱི་དབང་དང་གྲོལ་བྱེད་ཀྱི་ཁྲིད་ཐོབ། ཡང་དགོས་སུ་བསྟན་པ་ཉམ་དམའ་ཞིང་ཉག་ཕྲ་བའི་སྐབས་ལ་ལུང་རྟོགས་ཀྱི་བསྟན་པ་འཛིན་རྒྱུའི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་རྒྱུ་འདི་ཚོ་ལ་བལྟས་ན། སྔོན་ཆོས་ལྡན་གྱི་མི་ལུས་རེ་ལེན་མྱོང་བ་མ་ཟད་སྨོན་ལམ་རྣམ་དག་རེ་ཐེབས་པ་ཨེ་ཡིན་བསམ་རྒྱུ་དེ་ལྟར་ཡིན། མདོར་ན་ཚེ་སྔོན་མ་གང་ནས་འདིར་འོང་རང་གིས་ཀྱང་ཤེས་པ་མ་རེད། འདི་ན་འཁྱམས་པོ་ཁ་ཤས་ཉི་མ་ཁ་ཤས་ལ་མཉམ་དུ་འཛོམས་པ། དཔེར་ན་ཁྱིམ་གཟའ་ཚང་གྲྭ་རོགས་གྲོགས་མཆེད་ཟེར་བ་ཐམས་ཅད་ཚོང་འདུས་ཀྱི་མགྲོན་པོ་ལྟ་བུ། ད་རེས་འདུག་ལོང་ཅི་ཙམ་ཡོད་མི་ཤེས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དུས་ད་ལྟ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ན་མི་ཚེ་འདིའི་རིང་ཐུང་གི་ཚོད་ཅི་ཙམ་ཞིག་ཡིན་མི་ཤེས་པར་རྒས་ནས་རྒུར་བས། མིག་གིས་རི་འགུལ་ཡང་མི་མཐོང་། རྣ་བས་དུང་བུས་ཀྱང་མི་གོ་བ་ལྟ་བུའི་གཅོལ་ནས་ལྕི་བར་གྱུར་ཏེ། ཨ་ཀྱེ་ཧུད་ད་ནི་འདུག་ཚོད་མི་འདུག རྒས་པའི་སྡུག་བསྔལ་འདི་ལས་ཤི་བ་དགའ་སྙམ་པར་མ་གྱུར་གྱི་བར་ལ་མི་ཤི་བར་སྡོད་པའམ། ཡང་ན་དགའ་ལོང་སྐྱིད་ལོང་གཉིས་ཀ་མེད་པར། མགོའི་སྐྲ་ལོ་ནག་ཤིགས་སེ། ཁ་དུང་སོ་སུམ་ཅུ་འགྲིག་འགྲིག་ཁར། གསོན་ད་ངོགས་ལ་སེམས་འཕྲེང་བཞིན་འཆི་བ་ཡིན། གང་ཡིན་རང་གིས་ཀྱང་ཤེས་པ་མ་རེད། དེ་མ་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡུན་རིང་ལ་སྡོད་རྒྱུ་ཡོད་པའི་སྟོང་བསམ་གྱིས། རང་མགོ་རང་གིས་གཡོགས་ཏེ། འ་རེ་འུ་རེའི་ནང་ནས་མི་ཚེ་རྫོགས་ནས། ཤི་བའི་ཕྱོགས་ལ་འདང་མ་བརྒྱབ་པར། ཉི་མ་ཆ་རེས་དུས་ཚོད་འགྲོ་བཅུག་གི་ཡོད་ པ་རེད། འོན་ཀྱང་འཆི་བ་ནམ་ཡོང་ཆ་མེད་རེད། འཆི་བདག ་གི་བསུ་མ་ངམ་ནག་དེ་མི་ཤེས་ཁུལ་བྱས་པས་མེད་འགྲོ་བ་ཞིག་ཡིན་པ་མ་རེད། དེ་ནས་ཕྱི་མ་གར་འགྲོའི་གཏད་སོ་མེད་བཞིན་དུ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དུས་མ་འོངས་པ་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ན་གར་འགྲོ་དང་འདིར་འགྲོའི་གཏད་སོ་ཞིག་ཅི་ཡོད་དེ། ལས་ཀྱི་རླུང་ནི་ཆུ་བོའི་གཞུང་དང་འདྲ། །ལས་རླུང་ཆུ་ཀླུང་འཕྲལ་དུ་ག་ལ་བཟློག །ཅེས་གསུངས་པ་ཡིན་པས། ཆུ་སྣ་ཐུར་ལ་གཏད་ནས་རྒྱུགས་རྒྱུ་དེ། ས་བདེ་གཟར་དང་ལུང་པའི་དོགས་གཟར་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་ནས་འགྲོ་བ་མ་གཏོགས། ཆུ་སྣ་གྱེན་ལ་རྒྱུག་དགོས་འདུག་བསམ་པའི་སེམས་ཞིག་ཡོད་རུང་རྒྱུག་པའི་ནུས་པ་མེད་པ་དེ་དང་འདྲ་བར་ལས་ཀྱི་རླུང་གིས་དེད་ནས་འགྲོ་སར་ཐུག་དུས་དམྱལ་བའི་མུན་ནག་གི་ནང་ལ་མི་འགྲོའི་རང་དབང་མེད་པས། ལས་ཀྱི་རླུང་དམར་དྲག་པོས་ནི་རྒྱབ་ནས་དེད། གཤིན་རྗེའི་སྐྱེས་བུ་འཇིགས་རུང་གིས་སྔུན་ནས་བསུས་ཏེ་འགྲོ་དུས། རང་དབང་གི་གཏད་སོ་ཞིག་གང་ན་ཡོད་དེ་ཡོད་པ་མ་རེད། ཡང་འཆི་བ་མི་དྲན་དགྲ་འདུལ་གཉེན་སྐྱོང་དང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཤི་ནས་དབང་མེད་དུ་འགྲོ་བའི་འཆི་བ་དྲན་མི་ཤེས་པ་དང་ཤི་དུས་ཕན་ཐོག་ཅན་གྱི་འགྲོ་ཆས་འདུག་བཀོད་བྱེད་མི་ཤེས་པར་འགའ་རེ་དགྲ་རུ་བཟུང་། དེ་ལ་སེམས་ནག་བྱས་ནས་དགྲ་འདུལ་ཐབས་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་ཁུལ་བྱེད། འགའ་རེ་གཉེན་གྲོགས་སུ་བཟུང་། དེ་ལེགས་ན་དགའ། ཉེས་ན་སྡུག་པས་གཉེན་སྐྱོང་ཁུལ་བྱས་པ་སོགས་དེ་ལྟར་བྱེད་པ་དང་། མི་དགེ་མི་རུང་མཚམས་མེད་སྣ་ཚོགས་བྱེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། མི་དགེ་བའི་ལས་སྣ་ཚོགས་མི་རུང་རྒྱུའི་བསམ་སྤྱོད་སྣ་ཚོགས་འདྲ་དང་མི་འདྲ། ཐ་ན་མཚམས་མེད་ཀྱི་ལས་ཡན་ཆད་བྱས་ནས། བ་གླང་ས་ཕྱགས་རང་གི་སྐེ་མདོ་ལྟར། མཐར་བབ་ས་ལྷུང་ས་རང་གི་སྟེང་དུ་མྱོང་བ་མ་གཏོགས་མེད་པ་འདི་ལྟ་བུའི་འཁྲུལ་སྣང་འཁོར་བའི་བྱ་བཞག་ཟིན་མེད་ཆུ་ཡི་གཉེར་མ་ལྟ་བུས་བསླུས་ནས་འདི་ལྟར་དཔེར་ན་སྨྱོན་པ་ཡང་མཚམས་རེར་སེམས་ཐོག་ལ་བསླེབས་པ་ལྟར། དམ་པའི་ཆོས་རེ་གོ་བས་རྐྱེན་བྱས་ནས་བླ་མ་དཀོན་མཆོག་གི་ཐུགས་རྗེ་བྱིན་རླབས་ཀྱི་དྲོད་ཐིག་ཅུང་ཟད་ཅིག་སེམས་ལ་ཕོག སྔོན་བསགས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཆ་ཕྲན་བུ་ཞིག་ཡོད་པའི་རྐྱེན་གྱིས། ད་རེས་འཁྲུལ་སྣང་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་འདི་ལྟར་མྱོང་བཞིན་པ་ཅུང་ཟད་གོ་བས་རང་དབང་གིས་འདིའི་ནང་ནས་ཐར་བའི་གྲོས་ཞིག་ལ་བློ་ཁ་ཕྱོགས་རྒྱུ་འདི། མེད་པའི་ནང་ནས་བསོད་ནམས། ཅི་འདྲ་འདྲའི་སྐལ་བ་བཟང་པོའོ་ཞེས་བསམ་ཆོག་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་དྲན་ཤེས་ནས་ལམ་སྣེ་ཞིག་ཨེ་ཟིན་བལྟ་དགོས་མ་གཏོགས། ཡང་སྨྱོན་པ་འཁྲུལ་བའི་རང་ལམ་ལ་ཤོར་རྩིས་རེད། དེ་ལྟར་ཡིན་དུས་ད་རེས་ཐར་བའི་ལམ་སྣེ་ཞིག་ཟིན་ལ་ཁད་པ་འདི་བོར་ཤོར་མི་ཉན། །ཡང་ཆགས་མེད་ཚང་གིས་འདི་ལྟར། གངས་ཅན་བོད་དུ་སྐྱེས་པའི་བྱིན་རླབས་ཀྱིས། །ཡི་གེ་དྲུག་པ་ཁ་ཏོན་བྱེད་ན་ཡང་། །དབང་མེད་ལུང་མེད་བསྒོམ་བྱའི་དམིགས་པ་མེད། །སྔགས་སྒྲ་འབྲུ་མེད་རྟ་ཡི་ཡིག་དྲུག་འདྲ། །དེ་དག་འཇིག་རྟེན་སྐྱེ་བོ་ཕལ་བ་སྟེ། །ལམ་མ་རྙེད་དང་ལམ་མ་ཞུགས་པ་ཟེར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གངས་ཅན་བོད་ཀྱི་ས་ཆ་འདི་ཡུལ་གཞན་དང་འདྲ་བར་ཚེ་འདིར་སྣང་ཚེ་འདིའི་སོ་ཚིས་ལ་ལོག་པའི་བློ་རིག་བཀྲ་བ་དེ་ལྟ་བུ་མིན་པས་རྫས་འཕྲུལ་བཟོ་རིག་ལ་མཁས་པ་ས་ཕྱོགས་གཞན་པའི་མི་ལྟ་བུ་མིན་ཡང་། ནམ་ཞིག་གཏན་གྱི་བདེ་བ་འཚོལ་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་དར་སའི་ཆོས་ས་ཆོས་ཡུལ་ཡིན་པ་རེད། རང་ཉིད་དེ་ལྟར་ཆོས་ས་ཆོས་ཡུལ་དུ་སྐྱེ་བའི་བྱིན་རླབས་ཀྱིས་ཆུང་ཨ་མའི་པང་ནས་སྐྱེ་བའི་དུས་ནས། མ་ཎི་ཡི་གེ་དྲུག་མ་བསླབ་མི་དགོས་པར་ཤེས་ན་ཡང་། བྱིན་རླབས་ངོ་མ་ཐོབ་རྒྱུ་ལ་དབང་ལུང་མན་ངག་ལ་སོགས་པ་ཐོབ་དགོས་པ་ཡིན་དུས། དབང་མ་ཐོབ་ལུང་མ་ཞུས། བསྒོམ་རྒྱུ་དམིགས་རྒྱུ་གཉིས་ཀ་མེད་པའི་དུད་འགྲོ་རྟ་གླང་དང་འདྲ་བ་དེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྐྱེ་བོ་ཕལ་པ་ཚོ་ཡིན་པས་དེའི་མིང་ལ་ལམ་མ་རྙེད་པ་དང་ལམ་ལ་མ་ཞུགས་པ་ཅན་རེད་ཅེས་གསུངས་པ་རེད། དེ་ལྟར་ཡིན་དུས་རང་གིས་ཆོས་པ་ཡིན་བསམ། ཁ་དཀར་ནས་མགོ་མ་དཀར་གྱི་བར་ལ་ཆོས་རེ་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ཞེས་བསམ་ཡང་། དོན་ཀྱི་སྟེང་ནས་ཆོས་ངོ་མའི་ཕྱོགས་ལ་མ་གཅར་བར་ལམ་རྙེད་པ་དང་ལམ་སྣེ་མ་ཟིན་པའི་གྲལ་མ་གཏོགས་སླེབས་མེད། ཡར་ཐར་པའི་ཕྱོགས་སུ་མ་ཐོན་དུས། མར་འཁོར་བའི་ཕྱོགས་དང་ངན་སོང་ཞིག་མ་གཏོགས་འགྲོ་ས་མེད་པའི་ཕྱོགས་མངོན་པ་ཡིན། བསོད་ནམས་ཆ་མཐུན་གྱི་དགེ་བ་རེ་བསགས་ཀྱང་འཁོར་བ་ལས་ཐར་བྱེད་དུ་འགྱུར་མི་ཐུབ་པ་དེས་ན་ཆགས་མེད་ཚང་གིས་ཡང་འདི་ལྟར་གསུངས་ཏེ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྙིང་ནས་བློ་གཏད་དང་། །སེམས་བསྐྱེད་བརྟན་པོ་མཛོད་ཅིག་བརྩོན་འགྲུས་པ། །ཞེས་གསུངས་པས་ཐར་པ་འདོད་པའི་གང་ཟག་གིས་སྐྱབས་གནས་དམ་པ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྙིང་ཐག་པ་ནས་གློ་སྙིང་བྲང་གསུམ་གཏད་པའི་དད་མོས་ཡོད་པའི་ཐོག་ནས། བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་བློ་བརྟན་པོ་དང་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་འབྲལ་མི་རུང་བ་དེ་མ་འཆུག་པར་བརྩོན་འགྲུས་དང་འབད་པ་གྱིས་ཞེས་གསུངས་པ་རེད། སྐྱབས་འགྲོའི་གཞི་བཟུང་བའི་སེམས་བསྐྱེད་དེ་ཐེག་ཆེན་མདོ་སྔགས་གཉིས་ཀྱི་གཞུང་ཤིང་ཡིན་པ་ང་ཚོས་ཆོས་འཆད་ཉན་བྱེད་པའི་སྐབས་ལ་ཐོག་མར་མེད་དུ་མི་རུང་བ་གང་ཡིན་ན་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་རེད། འོ་ན་སེམས་ཇི་ལྟར་བསྐྱེད་ཅེ་ན། ནམ་མཁའི་མཐའ་དང་མཉམ་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་གཏན་བདེ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་འགོད་དགོས། འདི་རྣམས་ཀྱིས་རང་རེའི་ཕ་མ་བྱས་པའི་གྲངས་ཀ་བགྲང་དགོས་ན་བགྲང་མི་ནུས་པས་ལན་གྲངས་མང་པོའི་ཕ་མ་ཤ་སྟག་རེད། འདི་རྣམས་ཀྱང་རང་ཉིད་དང་འདྲ་བར་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་འདོད། བདེ་བ་དང་འཕྲད་འདོད་ཡོད་པ་ཡིན་ཡང་རྨོངས་པ་མ་རིག་པའི་གཞན་དབང་དུ་སོང་ནས། ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་བར་མེད་དུ་མྱོང་བཞིན་པ་འདི་རྣམས་སྙིང་རེ་རྗེ། འདི་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ། བདེ་བ་དང་ལྡན་པ་ཞིག་བྱེད་ཐུབ་ན། བདག་གཅིག་པོ་ཅི་ལྟར་གྱུར་ཀྱང་གྱུར། ཡིན་ན་ཡང་འདི་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཚོ་ལས་བསྒྲལ་དགོས་ན་རང་ཉིད་ལ་དེ་བསྒྲལ་བའི་སྟོབས་དང་ནུས་པ་ཞིག་ཡོད་དགོས་ལ། དེ་རང་ལ་མེད་དུས་གཞན་ལ་བརྟེན་ཏེ་ཐབས་གཞན་ཞིག་བཙལ་དགོས། དེ་ཡང་སྟོབས་དང་ནུས་པ་ཡོད་པ་དེ་སུ་ཡིན་ན་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ཡིན་ལ། དེ་ལས་ཀྱང་རྩ་བ་སངས་རྒྱས་ལ་ཐུག་ཅིང་ད་སྔོན་སངས་རྒྱས་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་གདུལ་བྱ་སེམས་ཅན་འདུལ་ཕྱིར་ཅི་ཙམ་མང་པོ་བྱོན་པ་ཡིན་ན། ངས་སངས་རྒྱས་དེ་དག་གི་ཐུགས་བསྐྱེད་གཅིག་ཏུ་བསྡོམ་པ་ལྟ་བུའི་སེམས་ཤིག་མ་བསྐྱེད་ན་འགྲིག་གི་མེད་པས། ད་སྔོན་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འདུལ་མ་ཐུབ་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་བསྒྲལ་དགོས། དེ་སྒྲོལ་བར་བྱེད་པ་ལ་ད་སྔའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུགས་བསྐྱེད་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བསྡོམ་པ་ལྟ་བུའི་སེམས་ཤིག་བསྐྱེད་དགོས་ལ། སངས་རྒྱས་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཛད་པ་འཕྲིན་ལས་ལྟ་བུ་ཞིག་བསྐྱང་དགོས། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ལམ་ལ་བསླབ་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཆོས་ཕྱིར་དཀའ་སྤྱད་ཅི་ལྟར་མཛད་པ་ངས་ཀྱང་དེ་ལྟར་དང་དེ་ལས་ཀྱང་ལྷག་པའི་ཆོས་ཕྱིར་དཀའ་སྤྱད་བྱེད་དགོས་བསམ་ནས། ཆོས་ཞུ་བའི་སྐབས་སུ་ཡང་བདག་ཉིད་ལ་ནད་པ། ཆོས་ལ་སྨན། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་སྨན་པ། ཆོས་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ལ་ནད་ཉེ་བར་འཚོ་བའི་འདུ་ཤེས་དང་བཅས་པ་བསྐྱེད་ནས་ཆོས་ཞུ་བའི་ཀུན་སྤྱོད་དམ་སྤྱོད་ལམ་བསྡམ་པ་དང་བཅས་པས་ཆོས་ཉན་དགོས་པ་རེད།
གཉིས་པ་རྙེད་དཀའ་ཐུན་མིན་བྱེ་བྲག་ཏུ་བསམ་པ།
༡༽ འཕྲལ་བྱུང་རྐྱེན་གྱི་མི་ཁོམ་པ་བརྒྱད།
དེ་ལ་གང་ཞིག་གསན་པར་བྱ་བའི་སྐབས་བབས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་རིམ་པ་ནི། རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ཀློང་ཆེན་སྙིང་ཐིག་གི་སྔོན་འགྲོའི་ངག་འདོན་ཁྲིགས་སུ་བསྡེབ་པ་རྣམ་མཁྱེན་ལམ་བཟང་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉིད་འཆད་ཁྲིད་བྱེད་བཞིན་པའི་སྐབས་ལ་ཁར་སང་ཉིན་དང་པོར། ཐོག་མར་དགེ་བ་མཚན་སྨོས་པ་དང་མཆོད་པར་བརྗོད་པ་ལ་སོགས་པ་ནས་བར་དུ་དགེ་བ་གཞུང་དོན་ལ་ས་བཅད་ཆེན་པོ་གཉིས་ཏེ། ཐུན་མོང་ཕྱིའི་སྔོན་འགྲོ་དང་ཐུན་མིན་ནང་གི་སྔོན་འགྲོ་གཉིས་ཀྱི་རིམ་པ་ཡོད་པ་དེ་ལས་ཀྱང་ཐུན་མོང་ཕྱིའི་སྔོན་འགྲོ་ལ། དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ་དང་ཚེ་མི་རྟག་སོགས་ཀྱི་ཁྲིད་རྐང་དྲུག་ཡོད་པའི་ནང་ནས། ཁྲིད་རྐང་དང་པོ་དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ་བཤད་པའི་སྐབས་ནས་དལ་འབྱོར་རྙེད་པར་དཀའ་ལུགས་ཐུན་མོང་སྤྱིར་བསམ་པ་སོང་སྟེ། དེ་རིང་ཐུན་མིན་བྱེ་བྲག་ཏུ་བསམ་པའི་སྐབས་ཡིན། དེ་ལ་ཡང་ནང་གསེས་ཀྱི་དབྱེ་བ་གཉིས་ཏེ། འཕྲལ་བྱུང་རྐྱེན་གྱི་མི་ཁོམ་བརྒྱད་དང་། རིས་ཆད་བློ་ཡི་མི་ཁོམ་པ་བརྒྱད་ལས། དང་པོ་འཕྲལ་བྱུང་རྐྱེན་གྱི་མི་ཁོམ་པ་བརྒྱད་ནི། གལ་ཏེ་མི་ལུས་རིན་ཆེན་གླིང་ཕྱིན་ཡང་། །ལུས་རྟེན་བཟང་ལ་བྱུར་པོ་ཆེ་ཡི་སེམས། །ཐར་པ་བསྒྲུབ་པའི་རྟེན་དུ་མི་རུང་ཞིང་། །ཁྱད་པར་བདུད་ཀྱིས་ཟིན་དང་དུག་ལྔ་འཁྲུག །ལས་ངན་ཐོག་ཏུ་བབ་དང་ལེ་ལོས་གཡེངས། །གཞན་ཁོལ་བྲན་གཡོག་འཇིགས་སྐྱོབ་ཆོས་ལྟར་བཅོས། །རྨོངས་སོགས་འཕྲལ་བྱུང་རྐྱེན་གྱིས་མི་ཁོམ་བརྒྱད། །བདག་ལ་ཆོས་ཀྱི་འགལ་ཟླར་ལྷགས་པའི་ཚེ། །ཞེས་ཤོ་ལོ་ཀ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། དང་པོ་གལ་ཏེ་མི་ལུས་རིན་ཆེན་གླིང་ཕྱིན་ཡང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དལ་འབྱོར་ཚང་བའི་ལུས་རྟེན་དེ་རྙེད་པར་དཀའ་ལུགས་ཐུན་མོང་སྤྱི་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ན། དེ་རྙེད་རྒྱུ་སྲིད་མཐའ་མ་བཀག་པ་སྟེ། རྙེད་མི་སྲིད་པ་མིན་ཙམ་ཞིག་ཡིན་ན། སྔར་བསགས་བསོད་ནམས་ཀྱི་དབང་ལས། གལ་ཏེ་དལ་བ་བརྒྱད་དང་འབྱོར་བ་བཅུའི་དལ་འབྱོར་བཅོ་བརྒྱད་ཚང་བའི་མི་ལུས་ཤིག་ཐོབ་པས་བསམ་དོན་འགྲུབ་པའི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ལོན་དུ་ཡོད་པའི་རིན་ཆེན་གྱི་གླིང་ལ་ཕྱིན་ནས་སླེབས་ཡོད་པ་ཡིན་ཡང་། ལུས་རྟེན་བཟང་ལ་བྱུར་པོ་ཆེ་ཡི་སེམས། །ཞེས་གསུངས་པས་ལུས་རྟེན་བཟང་པོ་དལ་འབྱོར་བཅོ་བརྒྱད་ཚང་བ་ཚངས་དང་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་ལུས་རྟེན་ལས་ཀྱང་བཟང་བ་ཡིན་མོད་ལུས་རྟེན་བཟང་པོ་ཡིན་པ་ལ་ནང་གི་སེམས་བྱུར་པོ་ཆེ་ཞེས་བློ་ཉེས་ཁུར་འགྲོ་བ་འདིས་བརྫད་པ་ཡིན་གསུངས། འོ་ན་ལུས་རྟེན་བཟང་པོ་དལ་འབྱོར་བཅོ་བརྒྱད་ལྡན་པ་ཡིན་ན་བསྟན་ལ་དད་པ་རང་འབྱོར་ལྔའི་ནང་ནས་གཅིག་ཡིན་པས་བྱུར་པོ་ཆེའི་སེམས་ཅི་ལྟར་ཡིན་སྙམ་ན། སྤྱི་ཙམ་དུ་བསྟན་ལ་དད་པ་ཙམ་ཡོད་ཀྱང་། བློ་ལས་སུ་མ་རུང་བས་ངན་གོམས་ཤུགས་དྲག་པས། སྐབས་རེ་ལེགས་ཀྱང་སྐབས་རེ་ཉེས་ནས། ལེགས་པའི་སྟེང་དུ་མི་སྡོད་པར་མི་སྲུན་ངན་པའི་བྱ་སྤྱོད་སྤྲེའུ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་དུས། འདིས་སྡིག་སྡུག་གཏམ་ངན་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་བའི་སྣ་འདྲེན་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་དོ། །ཐར་པ་བསྒྲུབ་པའི་རྟེན་དུ་མི་རུང་ཞིང་། །ཞེས་གསུངས་པས། དེ་ལྟ་བུའི་རྒྱུད་ལས་སུ་མ་རུང་པར་གྱུར་པ་དེ་ནི། ཐར་པའི་ལམ་ལ་ཞུགས་པའི་དམ་པའི་ཆོས་བསྒྲུབ་པའི་རྟེན་དུ་མི་རུང་ཞིང་། ཁྱད་པར་བདུད་ཀྱིས་ཟིན་དང་དུག་ལྔ་འཁྲུག །ཅེས་གསུངས་པས་འཕྲལ་བྱུང་རྐྱེན་གྱིས་མི་ཁོམ་པ་ད་ལྟ་མེད་ཀྱང་ད་ཡོད་པ་ཐར་ལམ་ལ་བར་ཆད་བྱེད་པ་བརྒྱད་པོ་དེ་འདི་ནས་མར་བགྲང་བ་ཡིན་པས། སྤྱིར་བདུད་ཀྱི་ལས་སུ་གྱུར་པ་སྤྱི་དང་། ཁྱད་པར་དུ་འདི་ནས་གསུངས་པའི་བདུད་ཀྱིས་ཟིན་པ་ནི་ལྟ་སྤྱོད་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྟོན་པའི་བདུད་ཀྱི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཟིན་སོང་ན། དང་པོ་རང་བློ་ཆོས་དང་མཐུན་པའི་ཡང་དག་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ཡང་། རིམ་གྱིས་དེ་དང་འགྲོགས་པས་དེའི་སྡིག་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཟིན་ནས་བློ་ལོག་ལམ་ལ་སོང་། དམ་པའི་ཆོས་དང་ཉིན་རེ་བཞིན་དུ་རྒྱབ་ཇེ་འགལ་དང་ཐག་ཇེ་རིང་དུ་སོང་བའོ། །དེ་ཡང་བདུད་ཅེས་པ་ལ་སྤྱིའི་བདུད་དང་བྱེ་བྲག་གི་བདུད་གཉིས་ཡོད། སྤྱིའི་བདུད་ནི་བདུད་བཞི་སྟེ་ཉོན་མོངས་པའི་བདུད། ཕུང་པོའི་བདུད། འཆི་བདག་གི་བདུད། ལྷའི་བུའི་བདུད་རྣམས་ཡིན། དང་པོ་བདག་འཛིན་གྱིས་བསྐྱེད་པའི་ཉོན་མོངས་ཕྲ་རགས་མང་པོས་ལོག་པའི་ལམ་དུ་ཁྲིད་ནས་ཐར་བའི་ལམ་ལ་བར་ཆད་བྱེད་པ་དེ་ལ་ཉོན་མོངས་པའི་བདུད་ཅེས་ཟེར་བ་ཡིན། ཟག་བཅས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་ལ་ བདག་འཛིན་དམ་ཆེ་བ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྤྱོད་ནས་ཟག་མེད་ལམ་གྱི་གེགས་བྱེད་པ ་ལ་ཕུང་པོའི་བདུད་ཟེར། ལམ་བསྒྲུབ་པ་མཐའ་རུ་མ་ཕྱིན་པར་ཚེ་སྲོག་གི་བར་ཆད་བྱེད་པ་ལ་འཆི་བདག་གི་བདུད་ཟེར། བདུད་དགའ་རབ་དབང་ཕྱུག་འཁོར་དང་བཅས་པས་མེ་ཏོག་གི་མདའ་ལྔ་འཕངས་པས། དེ་སུ་ལ་ཕོག་པ་དེས་ཉོན་མོངས་གང་ཆེ་བ་དེ་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་ལ་ལྷའི་བུའི་བདུད་ཟེར་བས་དེ་དག་བདུད་བཞི་ཡིན། བདུད་བཞི་པོ་དེའི་ཁོངས་སུ་མ་འདུས་པའི་བདུད་ཅིག་མེད་མོད། བྱེ་བྲག་གིས་ཕྱེ་ན། དགྲ་གཉེན་ཆགས་སྡང་གི་བདུད། འབྱུང་པོ་ལོག་འདྲེན་གྱི་བདུད། བསོད་ནམས་འདུ་འཛིའི་བདུད། ཟས་ནོར་འཛིན་ཆགས་ཀྱི་བདུད་ལ་སོགས་པ་བྱེ་བྲག་ནང་གསེས་མང་དུ་ཡོད། དེའི་ནང་ནས་འདི་ནས་གསུངས་པའི་བདུད་ཀྱིས་ཟིན་པ་ནི། སྤུན་གྲོགས་བདུད་ཁྱེར་གྱི་བདུད་ལ་གསུངས། དེ་ཡང་ཕར་བལྟས་ན་བླ་མ་ལོས་ཡིན་བསམ་རྒྱུའི་ལྟར་སྣང་གི་ཚུལ་ཀུན་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་མི་སེམས་བསླུ་ཐབས་ལ་མཁས་པ། ཁྱད་པར་དེང་སང་གི་དུས་སུ་བླ་མས་ཆོས་གསུངས་པ་ལས་རྒྱུ་གནང་བ་ལ་དགའ་དད་ཆེ་བ་དེ་འདྲའི་གོ་སྐབས་དང་བསྟུན་ཏེ་རྒྱུ་ཟས་ནོར་གྱིས་བྲིད་ཀྱང་ཉམས་རྩར་གཅར་ན། སྐྱོན་གྱི་གོང་བུ། མཚངས་ཀྱི་རིལ་བུ་ཞིག་ཡིན་པ་དེ་ཚོ་ལས་བསླབ་རྒྱུ་འགོས་རྒྱུ་སྐྱོན་མ་གཏོགས་མེད། དེ་ལ་བདུད་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་རྟགས་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། རང་རྒྱུད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་དུག་ལྔ་ཇེ་ཆེ་རུ་འབར། ལོག་པའི་ལམ་ལ་ཁ་ཕྱོགས། སྙིང་རྗེ་བྱང་སེམས་དང་བྲལ་བ་དེ་ཚོ་བདུད་ཀྱི་ལས་ཡིན། བདུད་ཡིན་པའི་རྟགས་རེད། དེའི་སྟེང་ན་ཚ་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་གློ་བུར་གྱི་རྐྱེན་ངན་མང་པོ་མ་བསམ་ས་མི་འབབ་ས་ནས་འོང་རྒྱུ་དང་དྲན་པ་ཉམས་ནས་གཏི་མུག་འཐིབ་རྒྱུ། དོན་མེད་དུ་སེམས་མི་བདེ་རྒྱུ། ཆོས་ལ་ཡིད་མི་ཆེས་པར་གློ་བུར་དུ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཕུན་ཚོགས་ལ་ཡིད་སྨོན་སྐྱེ་ནས་ཆགས་ཞེན་སྔར་བས་ཆེ་བ། ཁྲེལ་དང་ངོ་ཚ་མེད་པར་གྱུར་པ་ལ་སོགས་པ་བདུད་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་རྟགས་དེ་ཚོ་རང་གི་རྒྱུད་ལ་འབྱུང་བ་ཡིན་པས་དེ་ལྟར་བདུད་ཀྱིས་ཟིན་པ་དང་གཅིག །ཡང་དུག་ལྔ་འཁྲུག་དང་ཞེས་པ། འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་ང་རྒྱལ་ཕྲག་དོག་སྟེ་ཉོན་མོངས་དུག་ལྔ་འཁྲུག་པའམ་ཉོན་མོངས་པའི་སྟོབས་ཆེ་རུ་ཕྱིན་པ། སྤྱིར་སོ་སྐྱེས་ཡིན་ན་ཉོན་མོངས་པའི་གཞན་དབང་ཅན་ལོས་ཡིན་མོད། དེའི་ནང་ནས་ཀྱང་གཞན་དང་མ་འདྲ་བར་ཉོན་མོངས་རགས་པ་མངོན་གྱུར་ཅན་དུ་གྱུར་ནས། ཉོན་མོངས་པ་དེའི་དབང་དུ་སོང་བས་ཁ་ལོ་བསྒྱུར་བ་མ་གཏོགས་རང་དབང་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པ་ལ་གསུངས། ཉོན་མོངས་འདི་དག་གི་དབང་དུ་སོང་ན་ཁོང་དུ་དུག་སོང་བ་དང་འདྲ་བར་ཐར་བའི་སྲོག་གཅོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་དུག་གསུམ་དང་དུག་ལྔ་ཞེས་གསོད་ཅིང་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་ཞིག་ཡིན་པས་དུག་གི་མིང་དེ་དག་ལ་བཏགས་པ་རེད། དེ་ལྟ་བུའི་དུག་ལྔ་རགས་ཤིང་འཁྲུག་པ་ཅན་དང་གཉིས། ཡང་ལས་ངན་ཐོག་ཏུ་བབས་དང་ལེ་ལོས་གཡེང་། །ཞེས་གསུངས་པ་ཆོས་བསྒྲུབ་རན་པའམ་བསྒྲུབ་བཞིན་པའི་སྐབས་ལ་སྔོན་བསགས་ལས་ངན་གྱི་རྣམ་སྨིན་ཐོག་ཏུ་བབས་ནས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཚོ་རང་ཐོག་ཏུ་རྡོལ་བས་ལས་ངན་རང་གིས་བསགས་པ་རང་ཐོག་ཏུ་བབས་པ་ལ་སྔོན་ལས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་ཡིན་པ་མ་ཤེས་པར་ཆོས་ལ་ཡི་ཆད་བྱེད་པ་དང་གསུམ། ལེ་ལོས་གཡེང་། ཞེས་པ་ཆོས་བསྒྲུབ་འདོད་དང་ཆོས་ལ་བརྩོན་པ་སྐྱེད་འདོད་ཅུང་ཟད་ཡོད་ཀྱང་བརྩོན་འགྲུས་ཞན་པས་དེ་རིང་མིན་པར་སང་ཉིན་ཡིན། ད་རེས་མ་རེད་དང་རྗེས་མར་ཡིན་ཁོ་ན་བསམ་ཞིང་ཕྱི་བཤོལ་དང་ལེ་ལོའི་དབང་དུ་སོང་ནས་རྣམ་གཡེང་གིས་དུས་ཚོད་ཟད་པས་ཆོས་བསྒྲུབ་པའི་དུས་ཚོད་མེད་པར་འགའ་རེ་རྣམ་གཡེང་གིས་འདི་ལ་ཡེངས་སོང་བསམ་པ་མེད་ཀྱང་། མི་རྒྱུ་མ་རིང་པོ་བཟུར་རྒྱུ་བཟློག་རྒྱུ་མེད་པ། བྱ་བ་ངན་ཞེན་གྱི་ལེ་ལོའི་དབང་དུ་འགྲོ་བ་དེ་ལྟར་ལེ་ལོས་གཡེང་བ་ཅན་དང་བཞི། གཞན་ཁོལ་བྲན་གཡོག་འཇིགས་སྐྱོབ་ཆོས་ལྟར་བཅོས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གཞན་གྱི་ཁོལ་པོ་ཞེས་བྲན་གཡོག་ལ་ཟེར། དེ་ཡང་ཞོ་དྲུག་ཟོས་པའི་གླ་བ་དེ། །ལས་རྒྱུ་མེད་ཀྱང་རྒུ་རུ་རུ། །ཞེས་པ་ལྟར་དཔེར་ན་ལས་ཁུང་གི་གླ་ཕོག་ཟ་བ་ཚང་མ་ཡང་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་ལྟར་མདོར་ན་ལུས་པོ་མི་ལ་བཙོང་བའི་མིའི་རིགས་ལ་ཟེར་བས་གཞན་ཁོལ་བྲན་གཡོག་དང་། འཇིགས་སྐྱོབ་ཅེས་པ་རྒྱལ་པོའི་ཆད་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་བཟུར་བའི་ཆེད་དུ་དཔེར་ན། མི་ནག་ཉེས་ཆེན་པོ་འགས་རྟགས་བརྗེས་ནས་སྐྲ་རྫུན་གོས་རྫུན་བྱེད་པ་ལྟར། དེ་ལྟ་བུ་ལ་ཞེ་གཏིང་ནས་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཡོད་དོན་མེད་པས་དེ་དང་དྲུག ཆོས་ལྟར་བཅོས་ཞེས་པ། ཆོས་པ་མིན་ཡང་ཆོས་པ་ཡིན་མདོག་གིས་འགའ་རེས། རྒྱབ་ཆོག་རེ་དང་དཀོར་རེ་རྙེད་པའི་དོན་ལ་གྲྭ་ཆས་ཙམ་གྱོན་པ་སྟེ། སྐྱ་རྒྱུད་ལྟོག་ན་གྲྭ་བ་བྱེད་བསམ་པ་དང་གྲྭ་བ་བརྒྱག་ན་སྐྱ་རྒྱུད་བྱེད་བསམ་པ་ལྟ་བུ། དེ་མིན་ཡང་རྙེད་བཀུར་སྙན་གྲགས་བསྒྲུབ་པའི་དོན་ལ་རྐུ་བྱེད་རྒྱུ། ཚོང་རྒྱག་རྒྱུ། རྒྱན་འཇོག་རྒྱུ་སོགས་བྱ་བ་སྣ་ཚོགས་བྱས་ནས་དེ་དག་ཚར་རྗེས་གྲྭ་བ་བླ་མ་ཞིག་བྱས་ན་ཚེ་ཕྱི་མ་མི་ཤེས་མ་གཏོགས་ཚེ་འདི་ལ་དེའི་ཅུང་དགའ་ཆེ་བསམ་ནས་དེ་ལྟར་བྱེད་པའི་ཤེས་བཞིན་དུག་འཐུང་དཀོར་ནག་བྱུང་རྒྱལ་ལ་སྤྱོད་མཁན་ཅན་དེ་དང་བདུན། རྨོངས་སོགས་འཕྲལ་བྱུང་རྐྱེན་གྱིས་མི་ཁོམས་བརྒྱད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཤིན་ཏུ་བླུན་ཞིང་རྨོངས་པའི་རིགས་ཅན། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྣང་བ་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཡང་མེད་པ་ཆོས་སྒོར་ཞུགས་ཁུལ་བྱས་ཀྱང་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་བྱེད་རྒྱུའི་སྐལ་བ་ཕྲ་བའོ། །རྨོངས་སོགས་ཞེས་སོགས་ཁོང་དུ། སྡིག་གྲོགས་དང་ཆོས་མིན་ལོག་པའི་ལམ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པས། དེ་ལྟ་བུའི་གློ་བུར་འཕྲལ་དང་འཕྲལ་དུ་ད་མེད་ཀྱང་ད་སླེབ་རྒྱུའི་འབྱུང་ཉེ་བའི་འཕྲལ་བྱུང་རྐྱེན་ངན་དང་བསྡོང་ནས་ཐར་ལམ་རྣམ་དག་བསྒྲུབ་མི་བཅུག་པའི་མི་ཁོམ་པ་རྣམ་པ་བརྒྱད་པོ། བདག་ལ་ཆོས་ཀྱི་འགལ་ཟླར་ལྷགས་པའི་ཚེ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། བདག་རང་ཉིད་ལ་ཆོས་ཀྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་འགལ་བ་ཅན་གྱི་ཟླ་བོ་རུ་རྐྱེན་ངན་རང་ཁོང་ནས་བྱུང་བ། ལྷགས་ཞེས་པ་བྱུང་བའམ་ལྷགས་པ། དེ་ལྟ་བུ་གསར་དུ་བྱུང་བའི་ཚེ། དེའི་སྐབས་ལ་བདུད་ཀྱི་བཤེས་གཉེན་དང་འཕྲད་འདུག་བསམ་ན། ལྟ་སྤྱོད་རྣམ་པར་དག་པའི་བཤེས་གཉེན་ཟུར་ནས་བཙལ་ཏེ། དང་པོ་བརྟག བར་དུ་བསྟེན། ཐ་མ་དགོངས་སྤྱོད་བསླབ་པར་བྱ་བ་དང་། དུག་ལྔ་འཁྲུག་པ་ཡིན་ན། རབ་ཡིན་ན་རྟོག་ཚོགས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཀློང་དུ་བསྲེས་ནས་ཤར་གྲོལ་གྱི་ལམ་སྦྱང་བ་དང་། ཐ་ན་ཡང་འདོད་ཆགས་ཀྱི་གཉེན་པོ་མི་སྡུག་པ་བསྒོམ་རྒྱུ་དང་། ཞེ་སྡང་གི་གཉེན་པོ་བྱམས་པ་བསྒོམ་རྒྱུ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་གཉེན་པོ་བརྟེན་དགོས། ལས་ངན་ཐོག་ཏུ་བབ་ན་སྡིག་སྒྲིབ་དག་བྱེད་དུ་བཤགས་སྡོམ་བྱེད་དགོས། ལེ་ལོས་གཡེང་བས་ཁྱེར་འདུག་བསམ་ན་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ། གཞན་ཁོལ་ལ་སོགས་པ་རང་དབང་བྲལ་བ་རེད་ཡོད་ན་བློ་ཐག་རང་གིས་བཅད། སྣ་ཐག་མགོ་ལ་མདུད་དགོས། འཇིགས་སྐྱོབ་ཀྱི་ཆོས་རེད་བསམ་ན་ངེས་འབྱུང་བཅོས་མིན་རྒྱུད་ལ་ཨེ་སྐྱེས་བལྟ་རྒྱུ་དང་། རང་ཉིད་ཆོས་ལྟར་བཅོས་པའི་ཚུལ་འཆོས་ཅན་རེད་འདུག་སྙམ་ན། ཚེ་འདིའི་ཞེན་པ་ཐོང་ཐབས་བྱེད། རྨོངས་པའི་གཞན་དབང་དུ་གྱུར་བའི་བླུན་པོ་རེད་འདུག་བསམ་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལྷ་ལ་གསོལ་བ་འདེབས་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་མདོར་ན་མཐུན་རྐྱེན་ཚང་བར་བྱ་དགོས་པ་རེད། དེ་ལྟ་བུའི་རྐྱེན་ངན་རང་ཐོག་ཏུ་བབ་ན། བློ་སྣ་ཆོས་ལ་སྒྱུར་ཅིག་གུ་རུ་མཁྱེན། །ལམ་གོལ་དམན་པར་མ་གཏོང་ཀུན་མཁྱེན་རྗེ། །གཉིས་སུ་མེད་དོ་དྲིན་ཆེན་བླ་མ་མཁྱེན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། བློ་སྣ་ལོག་ལམ་ནས་བཟློག་སྟེ་འདི་ཕྱི་རང་གཞན་གཉིས་ཕན་གྱི་དམ་པའི་ཆོས་བསྒྲུབ་རྒྱུའི་ཕྱོགས་ལ་སྒྱུར་བར་མཛོད་ཅིག་སྐྱབས་གནས་ཀུན་འདུས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཨོ་རྒྱན་གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེ། ལམ་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ་པའི་གནས་སྐབས་སུ་འདྲ་ཉེས་ནོར་དོག་གི་བཞི་མདོར་སླེབ་དུས། ཀུན་བྱེད་རྒྱལ་པོའི་རྒྱུད་ལས། བགྲོད་དུ་མེད་ལ་བགྲོད་པའི་གོལ་ས་བྱུང་། །དམིགས་མེད་བལྟས་པས་མ་མཐོང་སྒྲིབ་པ་བྱུང་། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ལམ་གོལ་ནས་དམན་པའི་གནས་སུ་ལྷུང་དུ་མ་འཇུག་ཀུན་མཁྱེན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་དང་། གཉིས་སུ་མེད་དོ་དྲིན་ཆེན་རྩ་བའི་བླ་མས་རང་རྒྱུད་ཆོས་དང་འདྲེས། དགོངས་པའི་ཞེ་ཕུགས་ཟིན་པར་བྱིན་གྱིས་རློབས་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་འཕྲལ་བྱུང་རྐྱེན་གྱིས་མི་ཁོམ་པ་བརྒྱད་ལས་བཟློག་པའི་ཐབས་གསོལ་འདེབས་སྨོན་ལམ་ཐུགས་རྒྱུད་བསྐུལ་བ་དང་བཅས་པ་བསྟན་ཟིན་ཏོ།།
༢༽ རིས་ཆད་བློ་ཡི་མི་ཁོམ་རྣམ་པ་བརྒྱད།
རིས་ཆད་བློ་ཡི་མི་ཁོམ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ནི། སྐྱོ་ཤས་ཆུང་ཞིང་དད་པའི་ནོར་དང་བྲལ། །འདོད་སྲེད་ཞགས་པས་བཅིང་དང་ཀུན་སྤྱོད་རྩུབ། །མི་དགེ་སྡིག་ལ་མི་འཛེམ་ལས་མཐའ་ལོག །སྡོམ་པ་ཉམས་ཤིང་དམ་ཚིག་རལ་བ་སྟེ། །རིས་ཆད་བློ་ཡི་མི་ཁོམ་རྣམ་པ་བརྒྱད། །བདག་ལ་ཆོས་ཀྱི་འགལ་ཟླར་ལྷགས་པའི་ཚེ། །ཞེས་ཤོ་ལོ་ཀ་ཕྱེད་དང་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན། །དང་པོ་སྐྱོ་ཤས་ཆུང་ཞིང་དད་པའི་ནོར་དང་བྲལ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། འཁོར་བའི་སྐྱོན་རྣམས་མཐོང་ཡང་སྐྱོ་བ་ཅུང་ཟད་མེད། །དམ་པའི་ཡོན་ཏན་མཐོང་ཡང་དད་པ་ཅུང་ཟད་མེད། །ཅེས་པ་ལྟར་ངན་སོང་དང་འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས་གོ་ན་ཡང་སྐྲག་མི་ཤེས། ཚེ་འདིའི་སྡུག་བསྔལ་དང་ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་དེ་ཚོ་ལ་འཇིགས་མི་ཤེས་ཤིང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་པ་མ་གོ་བར་སྡུག་བསྔལ་ལ་བདེ་བར་འཛིན་པས་འདུ་ཤེས་འཁྲུལ་ནས། འཁོར་བ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་སེམས་པས་སྐྱོ་ཤས་ཆུང་ཞེས་གསུངས་པས་འཁོར་བར་ཞེན་ལོག་གི་ངེས་འབྱུང་མེད་པས་ཆོས་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མེད་པ་དེ་དང་གཅིག དད་པའི་ནོར་དང་བྲལ་བ་ཞེས་པ་ཡང་དག་པའི་ཆོས་དང་བླ་མ་ལ་དད་པ་མེད་ན་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཇུག་སྒོ་འགག་པ་ཡིན་ཏེ་སྒོ་མེད་ན་ནང་ལ་འཛུལ་ཐབས་མི་ལྡན་པ་སྒོ་མེད་ན་སྒོ་འགག་ནས་ཐར་བའི་ལམ་ལ་མི་ཚུད་པ་དང་། གཞན་ཡང་དད་པ་ནི་འཕགས་ནོར་བདུན་ལས་དང་པོ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུའི་དད་པའི་ནོར་དང་བྲལ་བའི་ལག་སྟོང་མ་དང་གཉིས། འདོད་སྲེད་ཞགས་པས་བཅིང་དང་ཞེས་པས། སྤྱིར་ན་འདོད་པའི་ཡུལ་ལྔ་དང་དེ་ལས་ཀྱང་ཁྱད་པར་དུ་ནོར་ལོངས་སྤྱོད་གཉེན་གྲོགས་སོགས་ལ་ཆགས་ཤིང་སྲེད་པ་བྱེད་པ། འདོད་སྲེད་ཀྱི་ཞགས་པ་དེ་འཆིང་བྱེད་ཀྱི་ཞགས་པ་དམ་པོ་ཞིག་ཡིན་ན། དེས་བཅིངས་པ་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་དེ་དག་ལ་ཞེན་ཅིང་ཆགས་ནས་དེ་ཁོ་ནས་མ་འགྲིག་པར་བསྡད་པས་ཆོས་བྱེད་ལོང་མེད་པ་དང་གསུམ། ཀུན་སྤྱོད་རྩུབ་ཅེས་པ་མི་གཞི་ངན་པའི་ཀུན་སྤྱོད་དེ་གཞན་ཕན་སྙིང་རྗེའི་དྲི་ཙམ་ཡང་མ་བྲོ་བས་རྩུབ་མོ་ཚེར་མ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན། དེ་འདྲ་དེ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་འཕྲད་ཀྱང་བཅོས་དཀའ་སྟེ། ཡོན་ཏན་གསར་དུ་བསླབ་དུ་ཡོད་མོད་གཤིས་ངན་གྱི་གཤིས་བཅོས་དཀའ་ཞེས་གསུངས་པས་དེ་དང་བཞི། མི་དགེ་སྡིག་ལ་མི་འཛེམ་ཅེས་པ། སྒོ་གསུམ་གྱིས་མི་དགེ་སྡིག་པའི་ལས་བསགས་རྒྱུ་ལ་ཅི་མི་སྙམ་པས། སྡིག་པ་བསགས་པ་ལ་ཅི་ཡང་མི་འཛེམ་པའམ་འཛེམ་བག་མི་བྱེད་པ། སྒོ་གསུམ་ཉེ་བར་མ་ཞི་བའི་ལས་ངན། ལས་ནའང་། བཤད་ནའང་། བསམ་ནའང་། མི་དགེ་སྡིག་པའི་ལས་ཞིག་མ་གཏོགས་མེད་པའི་མི་ནག་ཕྱོགས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆུ་མི་ཆགས་པས་ཆོས་ལས་ཕྱིར་ཕྱོགས་འགྲོ་བ་དེ་དང་ལྔ། ལས་མཐའ་ལོག་ཅེས་པ། དང་པོ་ཆོས་ལམ་དུ་ཞུགས་ཁུལ་བྱས་ཀྱང་རིམ་གྱིས་ཇེ་ངན་དང་ཇེ་ངན་ལས་མཐའ་ཐུར་ལ་ལོག་པས། ཆོས་ལ་སེམས་པའི་ཀ་ཆེན་དྲན་ཤེས་བཞིན་དང་བྲལ་ནས། མི་དགེ་སྡིག་སྤྱོད་ཀྱིས་ཐེབས་པས་ཕལ་བ་ལས་ཀྱང་ཐུ་བའི་སྤྱོད་ངན་ཅན་ལ་འབྱུང་བ་དང་དྲུག སྡོམ་པ་ཉམས་ཤིང་དམ་ཚིག་རལ་བ་སྟེ། །ཞེས་པ་ཕྱི་སོ་ཐར་གྱི་ལམ་ལ་ཞུགས་ནས་སོ་ཐར་རིགས་བདུན་གྱི་སྡོམ་པ་དགེ་བསྙེན་ཕ་མ་གཉིས་དགེ་ཚུལ་ཕ་མ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་དག་གི་སྡོམ་པ་ཞུས་ནས་དེ་དག་གི་བསླབ་བྱ་དང་འགལ་བ། ནང་བྱང་སེམས་སྲོལ་གཉིས་ཀྱི་ཆོ་ག་ཟབ་མོ་ལྟ་ལུགས། རྒྱ་ཆེན་སྤྱོད་སྲོལ་གཉིས་ཀ་གང་གི་སྒོ་ནས་བླངས་ཡོད་ཀྱང་དེའི་བསླབ་པ་མདོར་བསྡུ་ན་སྡོམ་སྡུད་དོན་བྱེད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པ་དང་བདུན། གསང་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་སྒོར་ཞུགས་ནས། རྒྱུད་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དབང་གི་ཆུ་བོ། གྲོལ་བར་བྱེད་པ་གདམས་ངག་གི་རིམ་པ་མང་པོ་ཐོབ་ན་ཡང་དེའི་བསྲུང་བྱ་དམ་ཚིག་མ་བསྲུང་བར་བླ་མ་དང་མཆེད་གྲོགས་ལ་འགལ་བ་ལ་སོགས་པ། ཕྱི་ནང་གསང་བའི་དམ་ཚིག་ཉམས་པ་སྟེ། དམ་ཚིག་ལ་ཡང་འགལ་ཉམས་འདས་རལ་བཞིའི་དབྱེ་བ་ཡོད་པ་ལས། རལ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་ལས་ཐ་ཆད་པ་སྟེ། རལ་ན་རང་གི་སྲོག་གིས་གསོ་བར་བཤད། །ཅེས་གསོ་དཀའ་བའི་ཚད་ལ་བཞག་པ་དང་བརྒྱད་པོ་དེ་ལ། རིས་ཆད་བློ་ཡི་མི་ཁོམ་རྣམ་པ་བརྒྱད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། དམ་པའི་ཆོས་ལ་གནས་ནས་ཕན་བདེའི་སྒོ་འཕར་ལ་ཚུད་པའི་སྡེ་རིས་ལས་རིས་སུ་ཆད་པའམ་དེ་ལས་རྒྱང་རིང་དུ་སོང་བ། དེའི་ཕྱོགས་ལ་མེད་པ་ཐར་བའི་གསལ་སྒྲོན་རང་རྒྱུད་ནས་ནུབ་སོང་བའི་ལམ་གོ་ཆོད་བྱེད་ཀྱི་སྣང་བ་ མེད་པ་བློའི་འཇུག་པ་ལས་སུ་མི་རུང་བའི་མི་ཁོམ་པ་རྣམ་པ་བརྒྱད་པོ་དེ། བདག ་ལ་ཆོས་ཀྱི་འགལ་ཟླར་ལྷགས་པའི་ཚེ། །ཞེས་བདག་གིས་ཆོས་བསྒྲུབ་པའི་འགལ་རྐྱེན་ལ་དེ་ལྟ་བུ་གློ་བུར་དུ་བྱུང་ནས་ལྷགས་པའི་ཚེ་སྟེ་དེ་དང་འཕྲད་བཞིན་འདུག་བསམ་ན་རང་གི་རྒྱུད་ལ་བརྟགས་དཔྱད་བཏང་སྟེ་ནང་རེ་བཞིན་དུ་དམ་བཅའ་རེ་བྱས་ཏེ་དེ་ལྟར་མི་ཁོམ་པ་བྱུང་བ་ལ་གཟབ། ཐུན་རེ་བཞིན་དུ་བརྟགས་དཔྱད་བྱས་ན་མ་བསམ་ས་ནས་དེ་ལྟ་བུ་བྱུང་ཡོད་མེད་རང་གི་རྒྱུད་ལ་རང་གིས་རྟོག་ཞིབ་བྱེད་དགོས་པ་རེད། གལ་ཏེ་སྐྱོ་ཤས་ཆུང་འདུག་བསམ་ན་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་རང་ཐོག་ཏུ་བླངས་ཏེ་སྐྱོ་བ་བསྐྱེད་དགོས། དད་པ་མེད་པ་དང་དད་པ་ཞན་འགྲོ་འདུག་བསམ་ན། ཡུལ་གོང་མའི་ཡོན་ཏན་ལ་བསམ་ནས་དད་པའི་བློ་བསྐྱེད་དགོས། འདོད་སྲེད་ཆགས་ཞེན་སོགས་དོས་དྲག་ཆེ་བ་དེའི་དབང་དུ་ཤོར་བས་དེ་ལས་སྡུག་མི་འདུག་བསམ་ན། འདོད་ཡོན་སྒྱུ་མ་རྨི་ལམ་ལ་བལྟས་ནས་ཆགས་ཞེན་གྱི་འཁྲི་བ་བཅད། རང་ཉིད་ཀྱི་ཀུན་སྤྱོད་དེ་གཤིས་ངན་གདུག་པ་ཅན་གཟེ་མ་ར་འགོ་འདྲ་ཞིག་རེད་འགྲོ་འདུག་བསམ་པའི་སྣང་བ་ཤར་ན། རང་ཐད་ལ་བཞག་ནས་རང་སྐྱོན་ཤེས་པར་བྱེད་དགོས། ཞི་དུལ་བག་ཡོད་ལྡན་པས་རང་སེམས་རང་གིས་བཏུལ་ནས། རང་གིས་རང་ལམ་ལ་བཞག མི་དགེ་སྡིག་ལས་ལ་འཛེམ་བག་མེད་པའི་གཉེན་པོར་ དགེ་ལ་སྤྲོ་བའི་སེམས་ཤུགས་དམ་པ་གོང་མའི་རྣམ་ཐར་བཞིན་དུ་བྱས་ནས་རང་གིས་རང་ཉིད་བག་ཡོད་བྱེད་པའི་ཐབས་ལ་འབད་དགོས། ལས་མཐའ་ལོག་ཉེན་ཆེ་བས་འདི་ལྟར་བྱས་ཚེ་སྐྱེ་བོ་ཕལ་བ་ཞིག་ལས་ཀྱང་ཐབས་སྡུག་པའི་ཉེན་ཁ་ཡོད་བསམ་ན། དམ་པའི་ཆོས་ཕྱོགས་ལ་འདུན་པ་བསྐྱེད་ནས་ཡོན་ཏན་སྣ་རེ་ཡིན་ཡང་ཡར་ལྡན་གྱིས་རྒྱུད་ལ་བསྟེན་དགོས། སྡོམ་དམ་ཚིག་དང་འགལ་འདུག་བསམ་ན། དེའི་ཉེས་དམིགས་རྣམས་དྲན་པར་བྱས་ནས། དག་སྣང་ཆོས་དང་བླ་མ་ལ་སྦྱང་། རང་གི་ཉེས་སྐྱོན་གྱི་མཚང་གཏིང་ནས་བཏོན་ཏེ། བཤགས་སྡོམ་གྱི་སྟེང་ནས་གནང་བཀག་གི་གནས་ཐམས་ཅད་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་ལག་ལེན་ལ་ཐེབས་པ་ཞིག་ཨེ་འོང་མི་འོང་དང་ཆེ་འོང་ཆུང་འོང་གིས་ཉིན་རེ་བཞིན་དུ་འོང་ཐབས་ལ་རང་ཉིད་ཀྱིས་འབད་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་བླ་མ་དཀོན་མཆོག་ལ་གསོལ་བ་འདེབས་པ་ནི། བློ་སྣ་ཆོས་ལ་སྒྱུར་ཅིག་གུ་རུ་མཁྱེན། །ལམ་གོལ་དམན་པར་མ་གཏོང་ཀུན་མཁྱེན་རྗེ། །གཉིས་སུ་མེད་དོ་དྲིན་ཆེན་བླ་མ་མཁྱེན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟར་རིས་ཆད་བློ་ཡི་མི་ཁོམ་པ་འབྱུང་བ་དང་བྱུང་ན་དེ་ལས་ལྡོག་པ་ཞིག་གུ་རུ་པདྨ་འབྱུང་གནས་ཁྱེད་མཁྱེན། བློ་སྣ་ཆོས་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་བར་ཆད་མེད་པར་སྒྱུར་བར་མཛོད་ཅིག ཡང་དེ་ལྟ་བུའི་དབང་དུ་ཤོར་ནས་ལམ་ལོག་པ། ལམ་གོལ་བ། ལམ་དམན་པའི་ཕྱོགས་ལ་མ་གཏོང་རོགས་ཀུན་མཁྱེན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཁྱེད་མཁྱེན། ཐུགས་མཁྱེན་བརྩེའི་ བདག་ཉིད་གུ་རུ་དང་ཀློང་ཆེན་པ་གཉིས་སུ་མེད ་པའམ་རྒྱལ་བ་ཀུན་དང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་དྲིན་ཆེན་རྩ་བའི་བླ་མ་ཁྱེད་མཁྱེན་ཞེས་གསུངས། དེའང་ངག་འདོན་འདིའི་ཞལ་སྐོང་འཇིགས་མེད་ཕྲིན་ལས་འོད་ཟེར་གྱིས་མཛད་པ་ཡིན་པས་གཉིས་སུ་མེད་དོ་དྲིན་ཆེན་བླ་མ་མཁྱེན་གསུངས་པ་དེ། ཀུན་མཁྱེན་འཇིགས་མེད་གླིང་པ་ལ་གཙོ་བོ་གསུངས་པ་རེད། འོན་ཀྱང་ང་ཚོས་བརྒྱུད་གསུམ་བླ་མའི་ཞལ་སྐྱིན་བཀའ་དྲིན་གསུམ་ལྡན་རྩ་བའི་བླ་མ་ལ་མོས་པ་གཏད་ན་དགོངས་ཀློང་རོ་གཅིག་པ་ཡིན་པས་བླ་མ་ལ་གསོལ་བ་བཏབ་པས། སྐྱབས་གསུམ་རྩ་གསུམ་ཀུན་འདུས་ཀྱི་ངོ་བོ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ཀུན་འདུས་རྩ་བ་གསུམ་ཀུན་འདུས་ཀྱི་ངོ་བོ་བླ་མ་ཡིན་པས། དེ་ལ་གསོལ་བ་བཏབ་ན་ཆོག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་ཐུན་མོང་ཕྱིའི་སྔོན་འགྲོའི་ཁྲིད་རྐང་དྲུག་གི་དང་པོ་དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའི་ཁྲིད་སོང་ལ། ཁྲིད་རྐང་འདི་ཐུན་དུ་བཅད་ནས་སྒོམ་པའི་དུས་སུ། དང་པོ་སྐྱབས་འགྲོ་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་མགོ་བཟུང་ནས་དངོས་གཞི་དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ་སྒོམ་དུས་བསམ་བློ་ནང་ལ་བཀུག་ནས། ངས་ད་རེས་དལ་འབྱོར་བཅོ་བརྒྱད་ཚང་བའི་ལུས་རྟེན་ཞིག་རྙེད་ཡོད་པ་འདི། དབུལ་པོ་རྒྱུ་མེད་ཞིག་གིས་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་ཅི་བསམ་འགྲུབ་པ་ཞིག་རྙེད་པ་ལས་ལྷག་པའི་དགའ་བ་ཞིག་ཡིན་ཏེ། ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུས་ཅི་བསམ་འགྲུབ་ཟེར་བ་དེ་ཚེ་འདིའི་འདོད་དོན་ཙམ་ཞིག་རེད། དལ་འབྱོར་གྱི་ལུས་རྟེན་འདིའི་སྟེང་ནས་འཁོར་བ་ཐོག་མེད་ཀྱི་དུས་ནས་ད་ལྟའི་བར་ལ་འགྲུབ་མ་མྱོང་བའི་ཚེ་གཅིག་གཏན་གྱི་བདེ་བ་བསྒྲུབ་ཆོག་པས། འདི་འཕྲོ་བརླག་ཏུ་མི་གཏོང་བར་དལ་འབྱོར་བཅོ་བརྒྱད་པོ་ཚང་བ་མ་ཟད། འཕྲལ་བྱུང་རྐྱེན་གྱིས་མི་ཁོམ་པ་བརྒྱད་དང་རིས་ཆད་བློ་ཡི་མི་ཁོམ་པ་བརྒྱད་དེ་བརྒྱད་གཉིས་བཅུ་དྲུག་པོའི་རྐྱེན་གྱིས་བརྫུ་མི་བཅུག་པར། དལ་འབྱོར་གྱི་ཆོས་སོ་བཞི་པོ་ཚང་བ་ཞིག་བྱས་ཏེ། རང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་ཐར་ལམ་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ་དགོས་བསམ་པའི་འདུན་པ་སྤྲོ་སེམས་དང་བཅས་པ་བསྐྱེད་དགོས་པ་རེད། འདི་ལྟ་བུའི་རྙེད་པར་དཀའ་བའི་དལ་འབྱོར་གྱི་རྟེན་བཟང་འདི་ཆུད་ཟ་རུ་མི་བཅུག་པར། རྣམ་གཡེང་ལེ་ལོའི་རྐུན་པོ་དང་ལག་ཅིག་རྩོད་ནས་ཆོས་བསྒྲུབ་པའི་གྲུབ་འབྲས་ལག་ཏུ་ལོན་པ་ཞིག མགྱོགས་མྱུར་དུ་བྱེད་དགོས་བསམ་པའི་དམ་བཅའ་དང་བཅས་ཏེ། དལ་འབྱོར་གྱི་ཆོས་ལ་བསམས་ཏེ་དཔྱད་སྒོམ་དང་། དེ་ནས་དཔྱད་ཅིང་དཔྱད། བརྟགས་ཤིང་བརྟག་ན་སེམས་ཐང་ཆད་ནས་རྟོག་པ་ཡུལ་ལ་མ་འཕྲོ་ན། སྐབས་དེར་འདས་པའི་རྗེས་མི་གཅོད། མ་འོངས་པའི་སྔོན་མི་བསུ། ད་ལྟའི་འཕྲོ་མི་མཐུད་པར་བཅས་བཅོས་མི་བྱེད་པའི་ཐོག་དེར་བཞག་ནས་འཇོག་སྒོམ་བྱེད་དགོས། ཡང་རྣམ་རྟོག་འཕྲོ་མཐུད་བྱུང་ན་དངོས་གཞིའི་སྒོམ་དོན་ལ་དཔྱད་སྒོམ་བྱས་ཏེ། དཔྱད་འཇོག་སྤེལ་མ་བྱེད་རྒྱུ་ནི་འདི་མན་ཆད་ཀྱི་ཐུན་ཚང་མ་ལ་འདྲ་འདྲ་སྟེ་གཅིག་མཚུངས་ཡིན་པ་རེད། དེ་ནས་ཐུན་གྱི་མཇུག་ཏུ་དགེ་བ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་བསྔོ་དགོས་སོ།།
ཁ ཚེ་མི་རྟག་པའི་ཁྲིད།
དང་པོ་མི་རྟག་ཚུལ་སྤྱིར་བསྟན་པ།
ད་ནི་ས་བཅད་གཉིས་པ་ཚེ་མི་རྟག་པའི་ཁྲིད་བཤད་པ་ལ། འདི་ལ་སྔོན་འགྲོའི་ཁྲིད་རྒྱས་པ་ལས། ཕྱི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ལ་བསམས་ཏེ་མི་རྟག་པ་བསྒོམ་པ། ནང་བཅུད་ཀྱི་སྐྱེ་འགྲོ་ལ་བསམས་ཏེ་མི་རྟག་པ་བསྒོམ་པ། དམ་པའི་སྐྱེས་བུ་ལ་བསམས་ཏེ་མི་རྟག་པ་བསྒོམ་པ། སྐྱེ་དགུའི་ བདག་པོ་ལ་བསམས་ཏེ་མི་རྟག་པ་བསྒོམ་པ། ནམ་འཆི་ཆ་མེད ་ལ་བསམ་པ། དཔེ་དོན་སྣ་ཚོགས་ལ་བསམ་པ་སྟེ་ས་བཅད་དྲུག་གིས་བསྟན་མོད་འདིར་ངག་འདོན་གྱི་ཚིག་ལ། ད་ལྟ་ནད་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མ་གཟིར། །བྲན་ཁོལ་ལ་སོགས་གཞན་དབང་མ་གྱུར་པའི། །རང་དབང་ཐོབ་པའི་རྟེན་འབྲེལ་འགྲིག་དུས་འདིར། །སྙོམ་ལས་ངང་དུ་དལ་འབྱོར་ཆུད་གསོན་ན། །འཁོར་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཉེ་དུ་འབྲེལ་བ་ལྟ། །ལྟ་ཅི་གཅེས་པར་བཟུང་བའི་ལུས་འདི་ཡང་། །མལ་གྱི་ནང་ནས་ས་ཕྱོགས་སྟོང་པར་བསྐྱལ། །ཝ་དང་བྱ་རྒོད་ཁྱི་ཡིས་འདྲད་པའི་དུས། །བར་དོའི་ཡུལ་ན་འཇིགས་པ་ཤིན་ཏུ་ཆེ། །ཞེས་ཤོ་ལོ་ཀ་གཉིས་དང་རྐང་པ་གཅིག་གིས་ཚེ་མི་རྟག་པའི་ཁྲིད་བསྟན་པ་ཡིན་ན། འདིའི་དོན་གྱི་ཐད་ནས་ཞིབ་ཕྲ་བྱས་ཏེ་བསམ་བློ་ཞིག་བཏང་ན། དང་པོ་ཕྱི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ན། གླིང་བཞི་རི་རབ་ལྷ་གནས་དང་བཅས་པ་སྲ་ཞིང་འཐས་པ་བསྐལ་པའི་བར་དུ་གནས་པ་འདི་ཡང་མི་རྟག་ནས་མཐར་མེ་བདུན་ཆུ་གཅིག་གིས་འཇིག་ནས་ཐལ་བ་ཙམ་ཡང་མི་ལུས་པ་ཞིག་ཡིན། དེས་ན་ང་ཚོའི་ལུས་ཉམ་ཆུང་ནམ་ཟླ་སྟོན་མཇུག་གི་སྦྲང་མ་ལྟ་བུ་འདི་ལ་རྩ་བ་ཅི་ཡོད་བསམ་ནས་སེམས་ལ་སྐྱོ་བ་བསྐྱེད་དགོས་པ་རེད། ཡང་ནང་བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ན། དེ་ལྟར་དུ་མཐོ་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ནས་དམའ་དམྱལ་བ་མནར་མེད་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཡན་ཆད། སྐྱེས་ནས་འཆི་བ་ལས་ཐར་སོང་བ་གཅིག་ཀྱང་ད་སྔོན་ཡོད་མ་མྱོང་། ད་ལྟ་ཡོད་མི་སྲིད། ཁྱད་པར་དུ་རང་ཅག་འཛམ་བུ་གླིང་པའི་མིའི་ཚེ་ལ་ངེས་པ་མེད། དེའི་ནང་ནས་དུས་ཀྱི་དབང་གིས་ཚེ་སྙིགས་མའི་སྐབས་ལ་ཁེལ་ན། ཤི་བསམ་ཡིད་ལ་མེད་པ་ནས་འཆི་བ་མང་བ་དེས་ན། ལེ་ལོ་དང་ཕྱི་བཤོལ་གྱི་དབང་དུ་མི་གཏོང་བར་འཆི་ཁར་ཕན་ངེས་ཤི་ཡང་མི་འགྱོད་པའི་དམ་པའི་ཆོས་ཤིག་བསྒྲུབ་ནས་འགྲུབ་དགོས་བསམ། དམ་པའི་སྐྱེས་བུ་ལ་བསམས་ཏེ་མི་རྟག་པ་བསྒོམ་པའི་ཐད་ནས་བསམ་བློ་བཏང་ན། སྔར་གྱི་དུས་སུ་བྱོན་པའི་སངས་རྒྱས་རབས་བདུན། བསྐལ་བ་འདི་ལ་མཚོན་ན་རྣམ་འདྲེན་རྣམ་པ་བཞི་འཁོར་དགྲ་བཅོམ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚོགས་དང་བཅས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞིག་བྱོན་ནས་གདུལ་བྱ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་དོན་མཛད་པ་ཡིན་ན། རྡོ་རྗེའི་སྐུ་བརྙེས་པ་དེ་ཚོ་ཡིན་ཡང་སེམས་ཅན་རྟག་འཛིན་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ངོ་ལ་སྐུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཚུལ་བསྟན། དེ་དང་འདྲ་བར་དེའི་རྗེས་སུ་བྱོན་པའི་འཕགས་ཡུལ་གྱི་རྒྱན་དྲུག་མཆོག་གཉིས། གྲུབ་ཆེན་བརྒྱད་ཅུ། བོད་གངས་ཅན་གྱི་ཡུལ་ནས་ཡིན་ན། མཁན་སློབ་ཆོས་གསུམ། རྗེ་འབངས་ཉེར་ལྔ། ས་སྐྱའི་གོང་མ་རྣམ་ལྔ། རྙིང་མའི་རོང་ཀློང་རྣམ་གཉིས། བཀའ་བརྒྱུད་པའི་ཕྱོགས་ནས་མར་མི་དྭགས་གསུམ། བཀའ་གདམས་གསར་རྙིང་གི་ཐད་ནས་ཇོ་བོ་ཡབ་སྲས་དང་རྗེ་ཡབ་སྲས་ལ་སོགས་པ་མཁས་ཤིང་གྲུབ་པ་བརྙེས་པའི་སྐྱེས་བུ་ཅི་ལྟར་མང་པོ་བྱོན་ནས། མཆོག་དང་ཐུན་མོང་གི་དངོས་གྲུབ་བརྙེས། འབྱུང་བ་བཞི་ལ་རང་དབང་ཐོབ། མངོན་ཤེས་དང་རྫུ་འཕྲུལ་ཐོགས་པ་མེད་པ་དེ་ཚོ་ཡང་མཐར་མི་རྟག་པའི་ངང་ཚུལ་ལས་མ་འདས་པའི་ཚུལ་བསྟན་ནས་ད་ལྟའི་སྐབས་སུ་ལོ་རྒྱུས་རྣམ་ཐར་མཇལ་བ་ཙམ་མ་གཏོགས་མེད་པ་འདི་ལྟར་ཡིན་ན། ང་རང་ཚོའི་ལུས་ལས་ངན་གྱི་རྒྱུ་བྱས་རྐྱེན་ངན་གྱི་རླུང་གིས་དེད། བག་ཆགས་ངན་པས་མཚམས་སྦྱར་བའི་གདོས་བཅས་མི་གཙང་བའི་ཕུང་པོ་ཞིག་ལ་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུན་བརྟེན་པ་ཙམ་ལ་བརྟན་པ་ཞིག་ཅི་ལ་ཡོད་དེ། བེམ་ཤེས་གཉིས་པོ་ཉི་མ་ཁ་ཤས་ལ་འབྲེལ་བའི་ལུས་འདི་ལ་ནམ་འཇིག་གི་ངེས་པ་དང་། བེམ་ཤེས་གཉིས་པོ་ཐོ་སྟེང་དུ་བྱ་བབས་པ་ལྟ་བུ་འདི་ལ་ནམ་འབྲལ་གྱི་ངེས་པ་ཡོད་པ་མ་རེད། སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་ལ་བསམ་སྟེ་མི་རྟག་པ་བསྒོམ་ཚུལ་གྱི་ཐད་ལ་ཡང་། སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་ཟེར་བ་ལྷ་ཆེན་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པ་ཚེ་རིང་པོ་བསྐལ་བའི་བར་ཐུབ་པ། སྟོབས་འབྱོར་བ་གཟི་བརྗིད་མངའ་ཐང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ལྷ་དང་དྲང་སྲོང་རྣམས་ཀྱང་མཐར་འཆི་བའི་གནས་ལས་ཐར་བ་མེད་དེ། ཡོན་ཏན་མཛོད་ལས། ཚངས་དབང་བདེ་འབྱུང་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་རྣམས་ཀྱང་། །འཆི་བདག་སྡེ་ལས་བཟུར་བའི་ཐབས་མི་བསམ། །ཞེས་གསུངས་པས། དེ་དག་ལ་བལྟས་ན་ང་ཚོའི་ལུས་ལོངས་སྤྱོད་འདི་ཚོ་སྦྲང་མའི་སྦྲང་ཚང་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་དེ་བས་ཀྱང་རྟག་བརྟན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ནམ་འཆི་ཆ་མེད་ཀྱི་ཚུལ་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ན། རང་ཅག་འཛམ་གླིང་གི་མི་ལ་ཚེ་ཚད་འདི་རེད་ཅེས་གཏན་ཁེལ་བ་ཞིག་མེད། ནམ་འཆི་དང་གར་འཆི། འདི་ནས་འདི་ལྟར་འཆི། འཆི་རྐྱེན་འདི་ཡིན་ཟེར་བ་ཞིག་སུས་ཀྱང་ཤེས་པ་མ་རེད། གཞན་ཡང་འཚོ་རྐྱེན་ནི་ཉུང་ཞིང་འཆི་རྐྱེན་ནི་མང་བས། འཚོ་རྐྱེན་ཡིན་བསམ་པ་རྣམས་འཆི་རྐྱེན་རེད་འགྲོ་བ་གང་མང་མང་ཡིན་ཏེ། འཆི་བའི་རྐྱེན་ནི་ཤིན་ཏུ་མང་། །འཚོ་བའི་རྐྱེན་ནི་ཤིན་ཏུ་ཉུང་། །དེ་ཡང་འཆི་བའི་རྐྱེན་དུ་འགྱུར། །ཞེས་ཨཪྱཱ་དེ་བས་གསུངས་པ་ལྟར་འཆི་རྐྱེན་དེ་ལྟ་བུ་མང་། འཆི་བ་གློ་བུར་བ་ནམ་ཐོན་མི་ཤེས་ལུགས་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ན། དེ་རིང་གློ་བུར་ཤི་ནས་སང་ཉིན་ད་ཚོད་ཙམ་ན་འབུ་སྲིན་ཉམས་ཐག་གི་ལུས་བླངས་ནས་བསྡད་མེད་སུས་ཟེར་ཚོད་ཐིག དེ་ཚོ་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ནས་ནམ་འཆི་ཆ་མེད། གར་སྐྱེ་ངེས་མེད་ལ་ཡིད་ཆེས་བྱས་ནས་སྙིང་པོའི་ལྷ་ཆོས་ལ་འབད་དགོས་པ་རེད། ཡང་དཔེ་དོན་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མི་རྟག་པ་སྒོམ་ལུགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ན་ཡང་། མདོ་རྒྱ་ཆེར་རོལ་པ་ལས། སྲིད་གསུམ་མི་རྟག་སྟོན་ཁའི་སྤྲིན་དང་འདྲ། །འགྲོ་བའི་སྐྱེ་འཆི་གར་ལ་བལྟ་དང་མཚུངས། །སྐྱེས་བུའི་ཚེ་འགྲོ་ནམ་མཁའི་གློག་འདྲ་སྟེ། །རི་གཟར་འབབ་ཆུ་བཞིན་དུ་མྱུར་མགྱོགས་འགྲོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། ས་འོག་ས་སྟེང་ས་བླའི་འགྲོ་བ་ཁམས་གསུམ་སྲིད་པ་གསུམ་པོ་འདི་མི་རྟག་པའི་ཚུལ་ལ་བསམ་ན། ནམ་ཟླ་སྟོན་ཁའི་དུས་ཀྱི་ནམ་མཁའི་སྤྲིན་དཀར་གྱི་ཕུང་པོ་ལྟ་བུ། ད་ལྟ་མཛེས་ཀྱང་ད་ལྟ་རླུང་གིས་གཏོར་ནས་མེད་འགྲོ་བ་བཞིན་དུ་ཕྱིའི་རྟེན་གཞི་རི་རབ་ཁང་ཁྱིམ་མི་རྟག སྤྱིར་བསྐལ་བའི་འཕེལ་འགྲིབ། བྱེ་བྲག་ནམ་ཟླ་དུས་བཞིའི་འགྱུར་བ་མི་རྟག ནང་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཡུལ་གྲོང་དགོན་སྡེ། མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས། མཐོན་པོའི་ཐོབ་མི་རྟག ཕྱུག་པོའི་རྒྱུ་མི་རྟག མཛེས་པའི་ལང་ཚོ་མི་རྟག་སྟོབས་དང་འབྱོར་བ་ཅི་ཡང་མི་རྟག་པ་མཐོང་ཆོས་མངོན་སུམ་ལ་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད་པ་འདི་ཡིན། ལུས་ཆུ་ཡི་ཆུ་བུར་དང་འདྲ་སྟེ་ད་ཡོད་ཀྱང་ད་མེད། ངག་བྲག་ཆའི་སྒྲ་དང་མཚུངས་ཏེ་ཕྱི་ནང་བར་གསུམ་གང་དུ་བཙ་ཀྱང་མི་རྙེད། སེམས་རྣམ་རྟོག་རླུང་གི་འཁོར་ལོ་དང་འདྲ་སྟེ་སྐད་ཅིག་སྐད་ཅིག་གིས་འགྱུར་འགྲོ། མདོར་ན་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་འཆི་བའི་རང་བཞིན། བསགས་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན། འདུས་པ་ཐམས་ཅད་འབྲལ་བའི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་ལ། ཚེ་ཕར་ཟད་པ་དེ་ནམ་མཁའི་གློག་འདྲ་སྟེ་མྱུར་ཞིང་འགྲོ་མགྱོགས་པ་ཞིག་ཡིན། འཆི་བ་ཚུར་ལ་ཉེ་བ་དེ་རི་གཟར་མོའི་རྦབ་རྡོ་ཐུར་དུ་འདྲིལ་བ་ལྟར་སྐད་ཅིག་ཙམ་ལ་ཡང་མི་འདུག་པར་ཐག་ཇེ་ཉེ་རུ་གཅར། གློ་བུར་མ་བསམ་ས་ནས་འཆི་བདག་ལ་གདོང་ཐུག་བརྒྱབ་དུས། གཅེར་བུ་གོས་མེད་ལག་སྟོང་ནོར་མེད་དུ། གཉེན་གྲོགས་ནོར་རྫས། གནས་ཁང་གནས་མལ་ཐམས་ཅད་སྐྱུར་མི་བྲ་བཞིན་དུ་འབྲལ། མར་གྱི་དཀྱིལ་ནས་སྤུ་བཏོན་པ་དང་ལུག་ཁྱུའི་ནང་ནས་བཤས་ལུག་བཟུང་བ་ལྟར་ཁེར་བུ་སྐྱབས་མེད་མགོན་མེད་དུ་འགྲོ་དགོས་རྒྱུ་ལ་འདང་ཞིག་བརྒྱབ་ན། གཉིད་བསྡད་ཡོད་ན་ཚ་སད་བྱེད་དགོས་པ་ཞིག་དང་། བསྡད་ཡོད་ན་ལང་དགོས་པ་ཞིག ལམ་ལ་འགྲོ་བཞིན་པའི་ཚེ་འགྲོ་འཕྲོ་བཞག་ནས་བལྟས་སྡོད་དགོས་པ་ཞིག བྱ་བ་ལས་བཞིན་ཡོད་ན་ལས་འཕྲོ་བཞག་ནས་དོན་ཆེན་གཅིག་པོ་འཆི་བའི་ཕྱོགས་ལ་བློ་མ་འཁོར་ན་གླེན་པའི་ནང་ནས་གླེན་པ་དམུ་གབ་ཆེན་པོ་ཞིག་གིས་བཏུམས་ནས་བསྡད་ཡོད་པ་ཤེས་ནས་རྨོངས་གཉིད་ལས་སད་དགོས།
གཉིས་པ་གཞུང་དོན་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ།
དེ་ལྟ་བུའི་མི་རྟག་པའི་ཚུལ་སྣ་ཚོགས་ལ་བསམ་ན། ད་ལྟ་ནད་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མ་གཟིར། །ཞེས་གསུངས་པ། ཚེ་འདི་མི་རྟག་ནམ་མཁའི་འཇའ་ཚོན་རེད། ལུས་འདི་མི་རྟག་བར་སྣང་གི་གློག་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ན་ཡང་། ད་ལྟའི་སྐབས་འདིར་རླུང་མཁྲིས་བད་ཀན་ལ་སོགས་པའི་འདུ་བའི་ནད་དང་། འགོས་ནས་གཅིག་གིས་གཅིག་ལ་མཆེད་པའི་འགོས་པའི་ནད་རིགས་ལ་སོགས་པ་ཚེ་སྲོག་གི་རྒྱུན་ཐག་གཅོད་བྱེད་ཀྱི་སྟྭ་རེ་ལྟ་བུའི་གནོད་པ་མེད་པས་དེ་ཚོས་མ་གཙེས་པ་དང་ནི། བཀྲེས་སྐོམ་ཚ་གྲང་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དྲག་པོའི་ཚོར་བས་ཀྱང་མ་གཟིར་བ། བྲན་ཁོལ་ལ་སོགས་གཞན་དབང་མ་གྱུར་པའི། །ཞེས་གསུངས་པ། གཞན་གྱིས་བསླུ་ཐབས་ངན་པས་དབང་མེད་དུ་ཁྲིད་སོང་བ་ལ་སོགས་པ་གཞན་དབང་ཉིད་དུ་མ་གྱུར་པས་ན། རང་དབང་ཐོབ་པའི་རྟེན་འབྲེལ་འགྲིགས་དུས་འདིར། །ཞེས་གསུངས་པས་རང་ཉིད་ཀྱི་ལུས་སེམས་གཉིས་པོ་ལ་རང་དབང་རང་ལ་ཡོད། རང་གི་ཅི་བྱེད་ཀྱི་དབང་ཆ། དབང་མི་ལག ཅོ་ཏོ་ཤིང་ལག་རེད་མ་ཤོར་བར་རང་དབང་ཐོབ་ཅིང་། རང་ལ་ཆོས་བསྒྲུབ་འདོད་ཀྱི་སེམས་ཡོད། ཆོས་ཞུ་སའི་བླ་མ་ཡོད། ཆོས་གསུང་པའི་སྐབས་དང་ཁེལ་བའི་རྟེན་འབྲེལ་སུམ་འཚོགས་ལེགས་འགྲིག་གི་དུས་འདིར། འཆི་དུས་འགྱོད་པ་མེད་ངེས་པའི་ཆོས་ཤིག་བྱེད་དགོས། དེ་དགོས་ན་ཆོས་བསྒྲུབ་རྒྱུ་དེ་སེམས་ལ་རག་ལས་པས་སེམས་ལ་ཐུག་ཡོད། སེམས་དལ་འབྱོར་ཚང་བའི་ལུས་རྟེན་ལ་རག་ལས། ཁ་ཕར་བསྐོར་ཏེ་བཤད་ན། ཆོས་བསྒྲུབ་རྒྱུ་དེ་སྒོ་གསུམ་ལ་རག་ལས་པ་དང་སྒོ་གསུམ་གྱི་གཙོ་བོ་སེམས་ལ་རག་ལས་པས་ན། ད་རེས་སྒོ་གསུམ་དགེ་བའི་ལས་ལམ་ལ་གཅིག་འཇོག་དགོས་པ་དེ་ཡང་འཇོག་ཐུབ་པ། ཕྱི་ཡུལ་གྱི་མཐུན་རྐྱེན་ནང་རང་གི་ལུས་སེམས་གང་ཐད་ཆོས་བསྒྲུབ་རྒྱུའི་རྒྱུ་རྐྱེན་རྟེན་འབྲེལ་ཚོགས་ཡོད་པའི་སྐབས་བཟང་པོ་ཞིག་ལ་ཁེལ་ཡོད་ན་ཡང་། སྙོམ་ལས་ངང་དུ་དལ་འབྱོར་ཆུད་གསོན་ན། །ཞེས་པས། དེ་ལྟར་འཛོམ་དཀའ་བའི་མཐུན་རྐྱེན་ཞིག་ཚོགས་ཡོད་པ་དེ་གནད་ཆེན་དོན་ཆེན་ལ་བརྩི་མི་ཤེས་པར། སྙོམ་ལས་ཀྱི་ལེ་ལོས་དོན་ཆེན་བསྐྱུར་ནས་དོན་ཆུང་ལ་བསྙེགས་པ། དོན་ཆེན་གཏན་གྱི་བདེ་བ་བསྒྲུབ་རྒྱུ་བོ་བསྐྱུར་ནས་དོན་ཆུང་ཚེ་འདིའི་བདེ་སྐྱིད་སྙན་གསུམ་ལ་དོན་གཉེར་བྱས་ནས། ཆོས་སང་བྱ་གནང་བྱས་བསྒྲུབ་རྒྱུ་མ་རག་པར་སྙོམ་ལས་ཀྱི་ངང་དུ་མི་ཚེ་སྟོང་ཟད་ལ་སོང་ནས། དལ་འབྱོར་གྱི་མི་ལུས་རྙེད་དཀའ། རྙེད་ན་དོན་ཆེན་ཡིན་པ་དེ་ཆུད་གཟོན་བྱས་ནས་འཕྲོ་བརླག་ཏུ་བཏང་ན་འཆི་བདག་གི་བསུ་མ་འགྲམ་དུ་སླེབ་དུས། འཁོར་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཉེ་དུ་འབྲེལ་བ་ལྟ། །ཞེས་རེ་ལྟོས་ཅན་གྱི་འཁོར་དང་ཡང་འཁོར། འབད་པས་བསགས་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ནོར་རྫས། ཤིན་ཏུ་བརྩེ་ཞིང་འབྲལ་མི་ཕོད་པའི་གཉེན་དང་ཉེ་དུ་ལ་སོགས་པ། འབྲེལ་བ་ཅན་གྱི་སྙིང་ཉེ་བའི་མི་ཐམས་ཅད་མི་འབྲལ་ཞིང་དེ་དག་གི་ངོ་ལ་བལྟ་བར་འདོད་པས་སྐད་ཅིག་ཀྱང་འབྲལ་བར་མི་འདོད་ཅིང་། ལྟ་ཅི་གཅེས་པར་བཟུང་བའི་ལུས་འདི་ཡང་། །ཞེས་པས་དུས་གཏན་དུ་འབྲལ་མེད་དུ་འགྲོགས་ཐུབ་པ་ལྟ་ཅི། གྲོགས་བློས་ཐུབ་སྙིང་བརྩེ་བའི་མི་ཐམས་ཅད་པོས་རྗེས་མི་འདེད། མཉམ་འགྲོ་བྱེད་ཐབས་ མེད་པ་མ་ཟད། གཅེས་པར་བཟུང་ནས་ངའི་ལུས་ཞེས་བདག ་ཏུ་འཛིན་ཁུལ་བྱས་ནས། ཟས་ཞིམ་དགུ་ཟ། གོས་མཛེས་དགུ་གོན། རྒྱན་མཛེས་དགུ་བཏགས་ས་འདི་ཡང་དུས་ཡུན་རིང་པོ་མི་འགོར་བར་འཆི་བདག་གི་ཞགས་པ་སྐེ་ལ་བསྐོན་སྐབས། མཐོན་པོ་གནམ་ལྟ་བུ། བཙན་པོ་ཐོག་གི་ཁ་ཡ། ཕྱུག་པོ་ཀླུའི་ངོ་ཡ། མཛེས་མོ་ལྷ་ཡི་འགྲན་ཡ། འཕྱོར་པོ་འཇའ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་རུང་། ཐབས་དང་བློ་བཀོད་པས་བཟློག་ཐབས་ཅི་ཡང་མེད་པར། དབུགས་ཕྱི་ནང་གི་རྒྱུ་བ་བྲེལ་ཞིང་བརྩེགས་པའི་དུས་སུ། གསོན་ཚེ་འདིའི་བཀྲག་མདངས་གཟི་བྱིན་དེ་ཉམས་ནས། ཤི་མིག་གསོན་ལ་ལྟ་བའི་ངོ་མདངས་སྐྱ་ཤ་རེ་སོང་ནས། ཡན་ལག་གཡོབ། འདུ་ཤེས་འཁྲུལ་ཏེ། དབུགས་ཕར་འཕང་ཚུར་ལ་མ་འོང་དུས། རོ་ཞེས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བཙོག་ལྟ་ཞིང་སྐྲག་སྣང་ཤར་ས། གྲིབ་འཁྱག་ཡེ་རེ་བ་དེ་དེ་དུས་རེད་སོང་བ་རེད། མལ་གྱི་ནང་ནས་ས་ཕྱོགས་སྟོང་པར་བསྐྱལ། །ཞེས་པས། དུས་དེར་ས་ཆ་སོ་སོའི་ཡུལ་ལུགས་ལྟར་རོ་དེ་མེད་པ་གཙང་དག་བྱེད་པའི་ཆེད་དུ། གསོན་པོའི་མལ་ས་དྲོན་པོའི་ནང་ནས་གོས་མེད་གཅེར་བུར་ཕྱུངས་ཏེ། གྲོགས་མེད་གཅིག་པུར་ས་ཕྱོགས་སྟོང་པ་དུར་ཁྲོད་ལ་སོགས་པར་བསྐྱལ་བ་དང་། ཡང་། ཝ་དང་བྱ་རྒོད་ཁྱི་ཡིས་འདྲད་པའི་དུས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རོ་དེ་ཉིད་ཝ་དང་བྱ་རྒོད་ཁྱི་དང་གཅན་གཟན་གྱི་ཁ་ཟས་སུ་གྱུར་ནས། དེ་དག་གིས་འདྲད་ཅིང་དེ་དག་གི་ཁ་ཟས་སུ་འགྱུར་བ་ཡིན། དེའི་དུས་སུ་གསོན་པོའི་རྣམ་འགྱུར་ཇི་ལྟར་མཛེས་ཀྱང་ཕན་ཐོགས་མེད་དེ་མགོའི་སྐྲ་ལོ་ཡག་རུང་ཤི་སྐྲ་རུ་གྱུར་ཚར་བས། བརྒྱ་ཞབས་སྟོང་སྟན་དུ་རླུང་གིས་ཁྱེར་འགྲོ་བ་དང་། མིག་ཁྲ་ཆུང་མཛེས་ཀྱང་བྱ་རྒོད་ཀྱིས་བྲུ་བ་དང་། སོ་དུང་སོ་སུམ་ཅུ་ཁ་ཁ་རུ་འཐོར། མགོའི་ཀླད་པ་ས་ལ་འཐོར། སྙིང་དྲན་པར་ཕོ་རོག་གི་ར་མཆུ་གཏད་ནས། ཁྱི་དང་གཅན་གཟན་གྱི་ཁ་ཟས་བྱས་ཏེ་མི་གཙང་བའི་འདམ་རྫབ་ཏུ་གྱུར་པ་མ་ཟད་མཐར་ཡེ་མེད་དུ་གྱུར་འགྲོ། ཡང་འགའ་རེ་དེ་ལྟར་དུར་ཁྲོད་དུ་མ་གཏོར་བར། སྦས་རྒྱུ་བསྲེག་རྒྱུ་བྱས་ཀྱང་རྡུལ་ཕྲན་དུ་གྱུར་ནས་འབྱུང་བཞིའི་ཀློང་དུ་ཐིམ་སྟེ། མདོར་ན་ཕུང་པོ་དེ་ཉིད་འབྱུང་བཞིའི་ཀློང་དུ་ཐིམ་འགྲོ། དེའི་དུས་སུ་སེམས་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་མགྲོན་པོ་དེ་ཉིད། བར་དོའི་ཡུལ་ན་འཇིགས་པ་ཤིན་ཏུ་ཆེ། །ཞེས་གསུངས་པས། མིང་བཞི་འདུས་པའི་ཕུང་པོ་ལ་དབང་པོ་ཀུན་ཚང་གི་ལུས་ཤིག་ཡོད་པའི་སྣང་བས། མ་ཡི་མངལ་དང་རྣམ་གྲོལ་གྱི་ས་མ་གཏོགས་གང་ལ་ཡང་ཐོགས་མེད་ཀྱིས་སྐྱབས་ས་རྟེན་ས་མེད་པར་བྱ་སྒྲོ་རླུང་གིས་བསྐྱོད་པ་ལྟར་བསྐྱོད་ནས་བར་དོའི་ཡུལ་ན་འཇིགས་པ་ཤིན་ཏུ་ཆེན་པོ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། འཇིགས་པའི་སྒྲ་བཞི་ཡོད་དེ། ས་ཆུ་མེ་རླུང་གི་འཇིགས་པའི་སྒྲ་བཞི་ཡིན། དེ་ཡང་ས་ཡི་རླུང་གིས་རི་ཆེན་པོ་གཡོ་བའི་སྒྲ་དང་། ཆུའི་རླུང་གིས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་འཕྱུར་ཡོང་བའི་སྒྲ་གྲགས་པ་དང་། མེའི་རླུང་གིས་ནགས་ཚལ་ཆེན་པོ་འབར་འོང་བའི་སྒྲ་གྲགས། རླུང་གི་རླུང་གིས་དུས་ཀྱི་འཐོར་རླུང་དྲག་པོ་བྱུང་བའི་སྒྲ་ལྟ་བུ་གྲགས་པ་དང་། དེའི་སྟེང་དུ་ད་དུང་ཡ་ང་བའི་གཡང་ས་གསུམ་སྟེ། དུག་གསུམ་ལས་སྐྱེས་པའི་གཅོང་རོང་གསུམ་ཟེར་བ། གཡང་ས་གཟར་མོ་དང་གཅིག གྲོག་རོང་ཉམ་ང་བ་དང་གཉིས། དུག་མཚོ་གཏིང་ཟབ་དང་གསུམ་པོ་དེ་ཚོ་སྐྱ་ཆད་དེ་བ། དམར་ཟིང་ངེ་བ། ནག་ངམ་མེ་བར་འཆར་ཞིང་། ད་དུང་གཅན་གཟན་གདུག་པའི་ངར་སྐད་དང་། ཁ་ཆར་རླུང་དང་མུན་པའི་སྣང་བ་ལ་སོགས་པ་བར་དོའི་ཡུལ་ན་འཇིགས་པ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་བཤད་ཚོད་མེད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན། དེ་ཡང་ང་ཚོས་སྔོན་ལ་ཉི་ཟླ་འོད་ཟེར་གྱི་ནུ་བོས་བར་དོ་འགྲིམ་པའི་ལོ་རྒྱུས་བཤད་པ་ཡིན་མོད། དེ་རིང་ཡང་དེ་གཅིག་བཤད་ན། དེ་ཡང་ཀར་གླིང་ཞི་ཁྲོའི་བླ་རྒྱུད་ཀྱི་ནང་དུ་ཡོད་པའི་གཙོ་བོ་གཏེར་སྟོན་གུ་རུ་ཉི་ཟླ་འོད་ཟེར་ཞུ་བ་ཞིག་ཡོད་པ་ཁོང་དགོན་པའི་ནང་དུ་མཚམས་ལ་བཞུགས་ནས་བསྡད་ཡོད། མཚམས་ལ་བཞུགས་སྐབས་ལོ་ཞིག་ལ་ས་ཆ་དེའི་གྲོང་པ་ཡུལ་སྡེའི་ནང་དུ་ནད་ཡམ་ངན་པ་ཞིག་མཆེད་ནས་མི་མང་པོ་ཞིག་ཤི་སོང་བ་རེད། མི་མང་པོ་ཤི་བ་དེའི་མཉམ་དུ་གུ་རུ་ཉི་ཟླ་འོད་ཟེར་ཁོང་རང་གི་ཕ་གཅིག་མ་གཅིག་གི་སྤུན་ཟླ་ཆུང་བ། ནུ་བོ་རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན་ཟེར་བ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ཡང་ཤི་སོང་། རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན་ཟེར་བ་དེ་ལོ་དེར་ལོ་སུམ་ཅུ་སོ་གཉིས་ཡིན། ཁོ་དང་མཉམ་དུ་བུ་མོ་ཆུང་ཆུང་ཞིག་ཀྱང་ནད་ཡམ་དེས་ཐེབ་ནས་ཤི་སོང་། ཤི་ནས་ཟླ་བ་གསུམ་ཙམ་ཞིག་གི་མཚམས་སུ་གུ་རུ་ཉི་ཟླ་འོད་ཟེར་ཁོང་གཅིག་པུར་མཚམས་ལ་བཞུགས་པའི་དགོང་མོ་ཞིག་ལ། ནུ་བོ་དེ་ཧ་ཅང་དྲན་པའི་སྐྱོ་ཤས་ཆེན་པོ་འཁྲུངས་ནས་བར་དོའི་སྲིད་པའི་སེམས་ཅན་མཐོང་བའི་ཐུགས་དགོངས་གཏད་དེ་དེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མཉམ་པར་བཞག་སྟེ། བར་དོའི་སེམས་ཅན་གྱི་གྲལ་དུ་བྱོན་སོང་། དེ་ལྟར་བྱོན་སྐབས་བར་དོའི་སེམས་ཅན་གྲངས་མེད་པ་ཞིག་གི་སྣང་བ་ཤར་ཏེ་གཟིགས་པའི་སྐབས་ཞིག་ལ། ཁོང་རང་གི་མ་ཡུམ་དེ་སྔར་ལས་གཞོན་པ་ལྟར་གྱུར་ནས་ས་གར་འོང་དང་འདིར་འོང་མེད་པར་སླེབས་ནས་ཁོང་ལ། རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན་དེང་སང་ཉམ་ཐག་ཡི་མུག་གི་གནས་སུ་ལྷུང་ནས་ཡོད། ཨ་མ་ང་ཁོ་ལ་གཅིག་བལྟ་རུ་ཕྱིན་པ་ཡིན། ཁོ་རང་ལ་བར་ཆད་མེད་པའི་བསྲུང་བ་བྱས་ཡོད། ཁོས་ཉམས་ཐག་པའི་སྐད་ཆ་མང་པོ་བཤད་ཀྱང་། ཨ་མ་ངས་བསླབ་བྱ་དང་སེམས་གསོ་བྱས་ཡོད། ཕན་རེ་ཐོགས་ཡོད་ས་ཡོད། ཡིན་ན་ཡང་སྙིང་རྗེ་རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་ད་དུང་མི་ལུས་ཞིག་ལེན་རྒྱུ་ལ་བསམ་པ་འཁོར་ནས་གནས་ཁང་བཟང་པོ་ཞིག་ཨེ་རྙེད་བལྟ་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་གནས་ཁང་བཟང་པོ་ཞིག་རྙེད་གི་ཡོད་པ་མ་རེད། གནས་ངན་པ་ལ་ངས་མ་མངགས་པ་ཡིན། ཁྱད་པར་དུ་སྡིག་ཅན་གྱི་ཁྱིམ་ལྟ་བུ་ལ་མ་བཏང་བ་ཡིན། ད་ཁྱོད་འདི་ནས་ཕར་སོང་དང་ཁོ་ལ་ཐུག་ཡོང་། ཞེས་ཨ་མས་དེ་ལྟར་གསུངས་ནས་ཆུ་ཆེན་པོ་ཞིག་གི་རབ་ཁ་ནས་ཟམ་པ་ཞིག་གི་སྟེང་ནས་ཕར་ཕེབས་སོང་། དེར་ཁོང་གིས་ཕྱིར་ལྟ་ཞིག་བྱས་པས་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར། དེ་སུ་ཡིན་ཞེ་ན། ནུ་བོ་རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་ཚེ་གཅིག་ལ་བསྒྲུབ་རྒྱུའི་ཡི་དམ་ཁྲོས་མ་ནག་མོ་དེ་བྱམས་བརྩེ་ཅན་གྱི་ཨ་མའི་གཟུགས་སུ་བརྫུས་ནས་བར་དོའི་ཡུལ་དུ་རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན་ལ་མགོན་སྐྱབས་བྱེད་པར་ཕེབས་འོང་བ་རེད་འདུག དེ་ནས་ཉི་ཟླ་འོད་ཟེར་ཐུགས་དགའ་སྐྱོ་འདྲེས་མའི་ངང་ནས་ཕར་བྱོན་སྐབས། རྩིབས་ལམ་ཞིག་གི་ནང་ནས་ཚུར་ལ་ནུ་བོ་རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་ངོ་ཤེས་བཞིན། ཤིང་ཁྲ་མ་ཁུར་པོ་ཞིག་ཁུར་ནས་སྡུག་གླུ་ངག་རྟ་རིང་པོ་ཅན། སུས་གོ་ཡང་ཡིད་སྐྱོ་བ་ཞིག་ལེན་ཞོར་ཤུ་ཤར་རེ་འདེབས་བཞིན་ཐོན་ཡོང་གིན་ཡོད་ཀྱང་། དེར་ཇི་ལྟར་བྱས་ཀྱང་བར་དོའི་སེམས་ཅན་ལ་ལུས་མེད་པས་རྟེན་མེད་གནས་མེད་དུ་ཁོ་ཤོག་སྐམ་པོ་རླུང་གིས་ཁྱེར་བ་བཞིན་ཡིན་པས། ཁོ་རང་གི་སེམས་ཀྱི་འཁྲི་རྟེན་ལྟ་བུའི་ལུས་རྟེན་གནོན་བྱེད་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་ཁྲ་མ་སྐམ་པོ་ཁུར་བ་རེད་འདུག དེར་ཁོང་གཉིས་ཐུག་པ་དང་། ཁོང་གི་ཐུགས་དགོངས་ལ་འདི་གསོན་པོ་ཡིན་སྣང་ཤར་ཡང་ཤི་ནས་ཟླ་བ་ཁ་ཤས་ཡིན་པས་གསོན་པོ་མིན་ལ་འོན་ཀྱང་ད་རུང་འདི་ལྟར་གནས་མེད་རྟེན་མེད་དུ་འཁྱམས་བཞིན་འདུག་དགོངས་ནས་ཐུགས་ཤིན་ཏུ་སྐྱོ་སྟེ། གནས་སྐབས་ཤིག་ལ་གསུང་ངག་ཕྱེ་མ་ཐུབ་པར་ལུས་སོང་། ཁོ་ཡང་ཕུ་བོ་དང་ཐུག་ནས་དགའ་ལ་སྔ་མ་ལྟར་མ་ཡིན་པར་བར་དོའི་ཡིད་ལུས་ཡིན་བསམ་པས་ཡང་སྐྱོ་བ་སྐྱེས། དེར་ཉི་ཟླ་འོད་ཟེར་གྱིས། ཁྱོད་ད་བར་དུ་གང་ལ་སོང་། དེ་རིང་གང་ནས་ཐོན་འོང་བ་ཡིན། ཁྱོད་རང་བཞིན་གྱི་ཤི་བོ་ཆོས་མེད་ཞིག་དང་མི་འདྲ་བས། ཡང་མིན་ན་དག་པའི་ཞིང་ཁམས་ཤིག་ཏུ་རིག་པ་མི་གཏད། དེ་མིན་ན་ལྷ་མིའི་ལུས་རྟེན་ཆོས་ལྡན་ཞིག་ཏུ་སྐྱེ་བ་མི་ལེན་པར། འདི་ལྟར་འཁྱམས་བསྡད་ནས་ཅི་བྱེད་ཅེས་གསུངས་པར། ནུ་བོས། བར་དོའི་རྣམ་ཤེས་དེ་གང་དུ་བསམ་ཡང་དེ་རུ་ཐོན་འགྲོ་བས། ང་མ་སོང་ས་དང་མ་འཁྱམས་ས་ཞིག་མེད། ང་ལ་རོགས་པ་ངོ་ཤེས་མི་ཤེས་གཉིས་ཀ་འབུམ་ཚོ་མང་པོ་ཡོད། སྐོར་ཞིག་ལ་རོགས་འབུམ་ཚོ་བཅུ་བདུན་ངའི་མཉམ་དུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་སྐབས་གློ་བུར་དུ་དོང་ཆེན་པོའི་ནང་དུ་ཆ་གསུམ་ལ་བགོས་པའི་ཆ་གཉིས་གྲངས་ཤིག་འཐེན་སོང་། ཆ་གཅིག་ཤུལ་དུ་ལུས་པ་དེ་ཚོ་ཡང་དྲག་ཆར་དང་རླུང་འཚུབ་ཀྱིས་དེད་རྒྱུ་ལ་སྐྲག་ནས། འགའ་རེ་ནགས་གསེབ་ཏུ་བྲོས། འགའ་རེ་ས་ཁུང་དང་གད་ཕུག་ཏུ་བྲོས་ཏེ་གབ་ས་དང་གཞའ་ས་ཅི་ལོན་བྱས་ནས་བུད་སོང་། ང་ཨ་མས་གོས་ཀྱིས་བཀབ་ནས་སེར་དྲག་དང་ཆར་རླུང་རླུང་དམར་འཚུབ་པ་དེ་ཚོས་གནོད་མ་ནུས་ལ། དེ་མིན་ད་སྔ་དོང་མོ་ཆེའི་ནང་དུ་ལྷུང་མ་སོང་མོད། ག་གེ་མོ་དང་ཆེ་གེ་མོ་སོགས་ངོ་ཤེས་རྒྱུ་མང་པོ་ཞིག་ནི་དོང་རྒན་མའི་ནང་དུ་དྲངས་སོང་། དེ་ཚོས་ད་སྐབས་སྡུག་བསྔལ་ངན་པ་མྱོང་བཞིན་ཡོད་ངེས་ཡིན། ཞེས་བརྗོད་བཞིན་ཁོ་རང་ཡང་འདར་སིག་དང་སྐྲག་དངངས་ཡ་ང་ཞིང་ཡི་མུག་པའི་ཉམས་བསྟན། ཡང་ཕ་ཡུལ་གཅིག་པའི་མི་འགའ་རེའི་མིང་བཟུང་ནས་དེ་རྣམས་ཀྱིས་བླ་མ་ཉི་ཟླས་སྡིག་ཅན་གྱི་ཁྱིམ་ལ་མ་འགྲོ་ཞེས་གསུངས་པས་ད་བར་ཁྱིམ་གཙང་མར་མི་ལུས་དོན་ལྡན་རེ་ཨེ་ལོན་བལྟས་ནས་འཁྱམས་མོད། བསམ་བཞིན་པ་ཞིག་རྙེད་རྒྱུ་མེད་པ་འདི་ལྟར་རེད་འདུག་པས། ད་ནི་འཁྱམས་ཡུན་རིང་ན་ཉིན་ཞིག་དོང་མོ་ཆེའི་ནང་དུ་འཐེན་ཉེན་ཆེ་བས། ད་སྔོན་ཁྱོད་དང་མཉམ་དུ་སོང་བས་ཕན་པ་ཡིན་རྒྱུ་རེད། ད་ནི་སྡིག་ཅན་གྲིབ་ཅན་ཡིན་ན་ཡིན་རྣམ་ཤེས་འཁྲི་ས་ཞིག་རྙེད་དགོས་འདུག་ཅེས་བུད་སོང་། དེ་ཚོ་ངན་སོང་གསུམ་ལ་སོང་ཡོད་ས་མེད་མོད་སྐྱེ་བ་ལེན་ས་ལེགས་པོ་ཞིག་རྙེད་ཡོད་ས་མེད། ཅེས་ནུ་བོ་རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་དེ་ལྟར་ཟེར་ཞོར་ལས་ཀྱི་རླུང་གིས་དེད་ནས་སྐྱོ་གླུ་ཞིག་འཐེན་བཞིན་ཕྱིན་སོང་། ཁོའི་གླུ་ཚིག་ལ། སྐྱིད་སྐྱིད་མི་ཡུལ་མཐིལ་དུ་སྐྱིད། །སྡུག་སྡུག་བར་དོའི་འཕྲང་རེ་སྡུག །ཐུང་ཐུང་མི་ཚེ་འདི་འདྲ་ཐུང་། །སྐྱོ་སྐྱོ་འདུག་དབང་མེད་པ་སྐྱོ། །ཆུང་ཆུང་རང་དབང་འདི་ལྟར་ཆུང་། །ཟེར་ཞོར་མུན་པ་ཚབ་ཚུབ་སྐྱ་རབ་རིབ་ཅིག་གི་ནང་དུ་བྱ་སྒྲོ་རླུང་གིས་བཀྱག་པ་ལྟར་དུ་བུད་སོང་། དེ་ཡང་བར་དོའི་སེམས་ཅན་ལ་ང་ཚོའི་ཉིན་གྱི་སྣང་བ་འདི་ལྟ་བུ་མེད། ཡང་གུ་རུ་ཉི་ཟླ་འོད་ཟེར་གྱིས་རྗེས་ནས་ཕར་དེད་དེ་མིང་ནས་བོས་ཏེ་ཁྱོད་སྡོད་དང་ད་དུང་བཤད་རྒྱུ་ཞིག་ཡོད། ཅེས་གསུངས་དུས། ཁོས་རྡོ་ཐར་ཐོར་ཞིག་དུ་ཤིང་ཁུར་པོ་དེ་ཐོགས་པ་ལྟ་བུའི་ཤུ་ཤར་ཆེན་པོ་ཞིག་འདེབས་བཞིན་འདུག་ཙམ་བྱས། དེར་ཁོང་འགྲམ་དུ་ཕེབས་ནས། དེ་མིན་ཁྱོད་ཕ་ཡུལ་གཅིག་པ་སུ་ལ་ཐུག་སྐད་ཆ་ཞིབ་ཏུ་ཤོད་དང་ཞེས་གསུངས་དུས། ཁོས། ཐུག་རྒྱུ་མང་པོ་དང་ཐུག་མོད། འགའ་རེ་ལ་ཐུག་ཙམ་ལས་སྐད་ཆ་བཤད་ལོང་མེད་པར་ཁ་བྲལ་སོང་། དབང་མེད་བར་དོའི་སེམས་ཅན་ཟེར་བ་ཡིན་དུས་དེ་ཕྱིན་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་སོང་། འགའ་རེ་ཉིན་རེ་ཙམ་མཉམ་དུ་འཁྱམས་ཤིང་ཁྱེད་ཀྱི་མདུན་ནས་དབང་ཞུ་མྱོང་བའི་མི་བཅུ་གྲངས་དང་ཉིན་བཅུ་གྲངས་ཤིག་ལ་མཉམ་དུ་སོང་། ག་གེ་མོ་ནི་རི་འགོ་ཞིག་ལ་ཡར་འགོས་ནས་སོང་སྐྱིད་སྡུག་ཅི་རེད་ཡོད་ཤེས་མ་སོང་། གཞན་ཐམས་ཅད་པོ་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གཅིག་ལྷུང་གཉིས་ལྷུང་གིས་ལྷུང་སོང་། བར་དོ་ཐོས་གྲོལ་གྱི་ཆོས་འདིའི་དགའ་ཞིག་མི་འདུག འདི་གསོན་པོའི་དུས་སུ་རྣ་ལ་འཇག་ཡིད་ལ་སྦྱངས་དགོས་འདུག བར་དོའི་ཐོས་གྲོལ་ཉམས་ལེན་བྱེད་པ་སྨོས་ཅི་དགོས། ཐོས་མྱོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གནས་བཟང་ངན་བདམ་ཤེས་པས་རང་དབང་ཡོད་ལུགས་མི་འདྲ། ང་ཚོ་མང་པོ་ཞིག་གིས་བར་དོའི་སྨོན་ལམ་མགུར་དུ་བྱས་ནས་མཉམ་དུ་འཐེན་ནས་སོང་བས། མི་འབུམ་ཚོ་མང་པོ་ངུ་ཞིང་ཁྱེད་ཚོའི་སྐྱིད་པ་ལ། དེ་འདྲའི་སྨོན་ལམ་རྩ་ཆེན་ཡག་པོ་འདོན་ཤེས་འདུག་པ་མ་ཟད་མཉམ་དུ་འགྲོ་ཆོག་འདུག་ཅེས་ཡིད་སྨོན་བྱས་སོང་། ངས་བར་དོའི་ཐོས་གྲོལ་མགོ་རྔ་ཆ་ཚང་ཞིག་མི་དེ་ཚོ་ལ་བཤད་རྒྱུ་རྙེད་སོང་། དེ་ཚོས་ང་ལ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་ཉིད་བར་དོའི་གནས་སྐབས་སུ་དེ་ལྟ་བུའི་འོད་ལམ་ཡག་པོ་དེ་ཚོར་མི་འགྲོ་བར་ད་དུང་འདིར་ཅི་ལ་བསྡད་པ་ཡིན་ཟེར། ངས་ང་ཆོས་ཉིད་བར་དོའི་སྒྲ་འོད་ཟེར་གསུམ་ལ་སྐྲག་ནས་བརྒྱལ་སོང་འདུག་ཅེས་བཤད། སྒྲ་འོད་དེ་ཚོ་ངོས་ཟིན་ལ་ཁད་ལ་ཡང་མི་ཟིན་ཁི། ང་ལ་བར་དོའི་ངོ་སྤྲོད་ཐེངས་གཉིས་ཐོབ་མྱོང་། གལ་ཏེ་གསུམ་ཐོབ་ན་སྒྲ་འོད་ཟེར་གསུམ་དེ་ཚོ་རང་ངོ་ཤེས་ནས་གྲོལ་འགྲོ་ས་ཡོད་ངེས། ད་བར་དུ་ཆོས་ལྡན་གྱི་སྐྱེ་གནས་ཤིག་བཙལ་བ་ཡིན་ཟེར་ནས་གླུ་ཞིག་བླངས། དཀོན་དཀོན་ཆོས་ལྡན་གྱི་ཁྱིམ་རེ་དཀོན། །བཙོག་བཙོག་སྡིག་ཅན་གྱི་ཁྱིམ་རེ་བཙོག །མང་མང་ངན་སོང་གི་མངལ་སྒོ་མང་། །སྐྱོ་སྐྱོ་བར་དོའི་འཕྲང་ལ་སྐྱོ། །ཞེས་སྡུག་གླུ་སེམས་སྐྱོ་བྱེད་ཅིག་ལེན་ཞོར་ཤིང་ཁུར་དེ་ཡང་ཁུར་ཞིག་བྱས་ནས་འཕྲང་ཕྲ་མོ་ཞིག་བརྒྱུད་དེ་ཡར་ཡར་བུད་སོང་། ཡང་ཁོང་གིས་རྗེས་བཅད་ནས། ཁྱོད་དེ་ལྟར་སེམས་མ་སྐྱོ་དང་ངས་ཁྱོད་ལ་སྡུག་བསྔལ་མི་རེད་པ་ཞིག་བྱེད་འོང་། ཁྱོད་ཀྱིས་བར་དོའི་མི་ཐམས་ཅད་ལ་འདི་ལྟར་ཤོད། ང་ཉི་ཟླ་འོད་ཟེར་གྱིས་ཉིན་རེ་བཞིན་བར་དོའི་ཐོས་གྲོལ་དང་བཏགས་གྲོལ་འདོན་བཞིན་ཡོད། དེ་ཉན་པར་འགྲོ་ཞེས་ཁྱོད་ཀྱིས་ཁྲིད་ལ་ཤོག ཅེས་གསུངས་པས་རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན་གྱིས། ཁྱོད་ཀྱིས་ནང་རེ་བཞིན་དུ་བར་དོའི་སྨོན་ལམ་དང་བསྔོ་སྨོན་མཛད་པ་དེ། ཐམས་ཅད་ལ་བཀའ་དྲིན་ཆེ་བས་སྨོན་ལམ་དེ་ཚོས་བར་དོའི་སེམས་ཅན་ཉུང་སེ་འགྲོ་བས་མངལ་སྒོ་བཟང་པོ་རེ་རྙེད་ཡོད་ཚོད་རེད། ང་དང་དེ་མིན་བོད་ཀྱི་སྔགས་པ་གསུམ་ཡོད། ངེད་རྣམས་བར་དོའི་སེམས་ཅན་གྱི་ནང་ནས་དབང་ཆ་ཆེ་ཤོས་ཡིན། ཁོང་གསུམ་པོ་ཐོས་གྲོལ་ཉམས་ལེན་བྱེད་མཁན་ཁོ་ན་རེད། ང་ནི་མི་ཡུལ་ནས་སྐྱིད་ལོང་དགའ་ལོང་མ་བྱུང་བས་ད་དུང་མི་ལུས་ཤིག་ལེན་དགོས་བསམ་ནས་བསྒུག་ཡོད། ཨ་མས་གནས་ཚང་གཙང་མ་ཞིག་མ་རྙེད་བར་དོང་མོ་ཆེའི་ནང་དུ་མི་གཏོང་བའི་རོགས་བྱེད་གསུངས། འོན་ཀྱང་གནས་ཚང་གཙང་མ་ཟེར་བ་དེ་བར་དོའི་སྐབས་འདིར་བསམ་བློ་བཏང་ན་མི་ཡུལ་ནས་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་བཤད་པ་འདྲ་བོ་རེད། ད་ནི་སུན་པ་ཡིན། འཇིགས་འཇིགས་དོང་མོ་ཆེ་རེ་འཇིགས། །སྐྱོ་སྐྱོ་བར་དོའི་འཕྲང་རེ་སྐྱོ། །ལྕི་ལྕི་ཤིང་ཁུར་འདི་རེ་ལྕི། །ཞེས་སྐྱོ་གླུ་ལེན་ཞོར་ཡང་ཕྱིན་སོང་དུས། ཉི་ཟླ་འོད་ཟེར་ཐུགས་སྐྱོ་ནས་མཆི་མ་ཤོར་བཞིན་ལུས་པས་ཁོ་རང་སྐྱོ་གླུ་ལེན་བཞིན་ཐག་རིང་ཞིག་ཏུ་སོང་ཟིན། ཡང་རྗེས་བདས་ནས་སྡོད་དང་བཤད་རྒྱུ་ཡོད་གསུངས་པས་འདུག་ཙམ་བྱས། ཁོང་གིས་ཁྱོད་སྡུག་མི་དགོས། ངས་ཞི་ཁྲོའི་ཕོ་བྲང་ཞིག་བཞེངས་ཡོད་པས་དེའི་དགེ་བ་ཁྱོད་ལ་བསྔོ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་དགེ་འདུན་མང་པོ་ལ་མ་ཎི་ཡིག་དྲུག་མང་པོ་གསུང་བཅུག་ཡོད། མ་ཎི་ཡིག་དྲུག་གི་རྒྱུན་ཚོགས་ཆད་མེད་དུ་བཙུག་ཡོད་དེའི་དགེ་བ་ཁྱོད་ལ་བསྔོ། དེས་མ་ཚད་མི་ངས་དགེ་སྦྱོར་བྱས་རང་བྱས་ཚད་ཁྱོད་ལ་བསྔོ། ཤུལ་གྱི་མ་སྨད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཁྱོད་ཀྱི་དོན་ལ་མ་ཎི་འདོན་བཞིན་ཡོད་པས་ཁྱོད་ཀྱི་རྗེས་ལ་སྡིག་མེད་ཀྱི་དགེ་བ་ཆེ་འགྲུབ་ཆུང་འགྲུབ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པས་ཁྱོད་ཀྱིས་སེམས་བདེ་མོ་གྱིས། ལྷོད་ལ་ཕོབས། ཁྱོད་ཀྱི་བར་དོའི་ཡིད་ལུས་འདིས་འདུན་པ་གར་བསྒྱུར་ཡིན་པས་ཁྱིམ་གཙང་མ་ཞིག་ལ་མི་ལུས་ཆོས་ལྡན་ཞིག་ལེན་རྒྱུའི་དགའ་འམ་ཟངས་མདོག་དཔལ་རིར་ཨོ་རྒྱན་རིན་པོ་ཆེའི་དྲུང་དུ་འདུན་པ་དྲག་པོ་གཏད་ནས་དེར་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་དགའ། ངས་བསམ་ན་གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེའི་དྲུང་དུ་རིག་འཛིན་གྱི་ཚོགས་གྲལ་དུ་སོང་ན་མི་དགའ་འམ་བསམ་ཞེས་གསུངས་དུས་ཁོ་རང་གིས། ང་མི་ཡུལ་དུ་འདུག་ཡུན་ཐུང་བས་ཞེ་ཚིམ་མ་སོང་། ཁྱོད་སྤུན་ཟླ་རྣམས་ཀྱི་དྲིན་ལས་སྡིག་པ་ཆུང་ཡང་དེ་དུས་ཆོས་མ་ཐུབ་པ་དྲན་དུས་འགྱོད་པ་ཆེ། ཕ་མ་སྤུན་མཆེད་ཁྱོད་རྣམས་དང་འགྲོགས་ཡུན་ཐུང་བས་གནོང་འགྱོད་ཆེ། ད་ནི་དེ་ལྟ་བུ་བཙལ་ཡང་རྙེད་རྒྱུ་མི་འདུག ཡོད་པ་དེ་ལ་རང་དབང་མ་ཐོབ་ན། ད་མེད་པ་ཞིག་བཙལ་དགོས་ན་དེ་ལས་སྡུག་ཅིག་མེད། ད་དུང་གནས་ཚང་གཙང་མ་ཞིག་ལ་སྨོན་ལམ་བཏབ་ནས་སྒུག་རྒྱུ་ཡིན་ཟེར་ནས་མིག་ནས་མཆི་མ་ཤ་ར་ར་འདོན་བཞིན་སེམས་ཕམ་པའི་ཚུལ་གྱིས་བསྡད་པར། གུ་རུ་ཉི་ཟླ་འོད་ཟེར་གྱིས། ཁྱོད་ཀྱི་བུ་མོ་ཁྲ་ཧུ་རེ་གང་དུ་སོང་གསུངས་པར། ཁོས་ཟླ་བ་སྔོན་མ་ཁྲོམ་ཆེན་པོ་ཞིག་གི་དཀྱིལ་ནས་ཐུག་ཙམ་བྱས་མོད། དེའི་མཚམས་སྐད་ཆ་བཤད་ལོང་མ་བྱུང་བར་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་བུད་སོང་། དེ་ཕྱིན་ཆད་ཐུག་མ་མྱོང་ཟེར་ནས། བུ་མོ་དྲན་དྲག་པས་ཡང་མཆི་མ་བཏོན་ཏེ་སྐྱོ་གླུ་ལེན་བཞིན་ཤིང་ཁུར་དེ་ཁུར་ནས་འཕྲང་དེའི་འཕྲང་རྔ་དེ་ནས་ཐུར་ལ་བུད་སོང་། ཡང་ཁོང་གིས་རྗེས་བདས་ནས་ཁྱོད་སྡོད་དང་ཁྱོད་ཀྱི་ཅུང་ཟད་སྒུག་དང་ད་དུང་འདྲི་རྒྱུ་ཞིག་ཡོད། ཁྱོད་གཤིན་རྗེ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་སྐུ་མདུན་དུ་མ་སོང་ངམ་ཞེས་གསུངས་དུས། ཁོས། ང་གཤིན་རྗེ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་མདུན་དུ་མ་སོང་། དོང་མོ་ཆེའི་ནང་དུ་བབ་ནས་སོང་ན་མཇལ་ཚོད་ཡིན་མོད། འགྲོ་མ་ཕོད། དོང་མོ་ཆེའི་ཕྱོགས་ལ་ཉེ་སྐབས་འཇིགས་སྐྲག་བཟོད་བརླག་མེད་པ་ཞིག་རེད། སྙིང་གས་ལ་ཁད་རེད་འགྲོ། ང་ཨ་མས་བསྲུང་བ་མ་གཏོགས་གཞན་བསྲུང་མཁན་མེད་པ་ཚོ་རང་དབང་མེད་པར་འགྲོ་དགོས་ཐུག་སོང་། དེ་ཚོ་སྐྲག་སྣང་གིས་བརྒྱལ་ཞོར་ངོ་གདོང་སེར་སྐམ་སྐམ། མགོ་ཅོ་སྤུ་གྱེན་དུ་གཟེངས། མིག་ནང་ནས་མཆི་མ་འདོན་བཞིན་བུད་སོང་། སྡུག་སྐད་ངུ་འབོད་དང་ཞུ་བ་ཇི་ལྟར་བྱས་ཀྱང་ཕན་ཐོགས་མི་འདུག བཤད་ན་སྙིང་ལ་ཚ་ཤར་རྒྱག་གི ཨ་རོགས་ཐུར་ལ་ཁྲིད་ན་ང་རེ་འཇིགས། ཅེས་ཟེར་བཞིན་བྲོས་ཞོར་དུ། འཇིགས་འཇིགས་དོང་གི་མུན་པ་འཇིགས། །མགྱོགས་མགྱོགས་ལས་རླུང་དམར་པོ་མགྱོགས། །ཚ་ཚ་ལས་ཀྱི་མེ་རེ་ཚ། །འཁྱམས་འཁྱམས་གཅིག་པུར་གྲོགས་མེད་འཁྱམས། །ལུས་ལུས་ཐམས་ཅད་ཤུལ་དུ་ལུས། །ལྕི་ལྕི་ལས་ངན་སྡིག་སྒྲིབ་ལྕི། །ཞེས་ཤིང་ཁུར་དེ་ཡང་སྤྲུག་ཅིག་བྱས་ཏེ་སེམས་ཕམ་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཡང་བུད་སོང་། ཡང་རྗེས་བདས་ནས་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་སེམས་སྡུག་མ་བྱེད་དང་ཁྱོད་ཀྱི་གནས་ཡུལ་བཟང་པོ་ཞིག་རྙེད་རྒྱུ་དང་ཚེ་ཕྱི་མ་ཆོས་དང་འཕྲད་རྒྱུ། ངེད་སྤུན་རྣམས་དང་ཁྱོད་སྐྱེ་བ་རྗེས་མར་འཕྲད་པའི་སྨོན་ལམ་རྒྱ་ཆེན་པོ་བཏབ་ཡོད་ལ་ད་དུང་ངེད་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་སྨོན་ལམ་འདེབས་བཞིན་ཡོད་པས་ཁྱོད་སྡུག་མི་དགོས། ཁྱོད་གཅིག་པུ་མ་ཡིན། ངེད་ཅག་ཚང་མ་ལ་རེས་མོས་ཀྱིས་འདི་ལྟར་ཡོང་དགོས། ཁྱོད་གཅིག་པུས་མ་ཚད་འཆི་བ་ཞེས་པའི་དབང་ཆེན་འདི་སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་འོང་བ་ཡིན་པས་ཁྱོད་སེམས་མ་ཕམ་སྙིང་རུས་གྱིས། ཇོ་བོ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ཨ་མས་ཁྱོད་ལ་རོགས་བྱེད་བཞིན་པ་ཡིན་པས་ཁྱོད་ཀྱིས་གསོལ་བ་ཐོབ་ཅེས་གསུངས་དུས། ཁོས། རེད། སྤྱིར་བཏང་བར་དོ་སྡུག་པས་སྨྲེ་སྔགས་བཏོན་པ་ཡིན་མ་གཏོགས། ཁྱོད་ཀྱིས་སྐྱེ་བདུན་རིལ་བུ་དང་བཏགས་གྲོལ་བསྒྲགས་ནས་བསྲེག་པ་དེས་ང་ལ་ཕན་ཐོག་ཆེན་པོ་བྱུང་བ་མ་ཟད། བར་དོའི་སེམས་ཅན་མང་པོ་ལ་ཕན་ཐོགས་ཆེ་སོང་། ད་དུང་ངའི་རུས་པ་ལ་སཙྪ་འདེབས་སུ་ཆུག་བཏགས་གྲོལ་དང་སྐྱེ་བདུན་རིལ་བུ་བསྒྲགས་ནས་བསྲེག་ཆུག་དང་ཕན་ཐོགས་ཆེ། ན་རག་བསྐང་བཤགས་འདི་ཚོ་ལས་དགའ་བ་མི་འདུག ཅེས་ཟེར་ཞོར་ཚིག་རྔ་འབུད་ལོང་མ་བྱུང་བར། ཁོ་ཤོག་སྐམ་པོ་རླུང་གིས་དེད་པ་བཞིན་འདུག་དབང་མེད་པར་ཕྱིན་སོང་གསུངས། དེ་ལྟར་གུ་རུ་ཉི་ཟླ་འོད་ཟེར་གྱི་སྐུ་མཆེད་སྔགས་པ་ཆོས་ལྡན་དེ་ཚོ་ལ་བར་དོའི་འཇིགས་སྐྲག་དེ་ལྟར་བྱུང་བ་མ་ཟད། དོང་མོ་ཆེ་དམྱལ་བར་ལྷུང་རྒྱུར་དེ་ལྟར་སྐྲག་དངངས་དགོས་ན། ང་ཚོས་དམྱལ་བ་ལ་འགྲོ་བའི་ཆ་རྐྱེན་ཚང་མ་བསྒྲིག་ནས། འགྲོ་ཆོག་ཆོག་བྱས་ནས་བསྡད་ཡོད། མིག་བཙུམ་ལོང་མ་གཏད་པར་དེའི་སྣང་བ་དེ་ཚོ་ཤར་ལོང་མ་བྱུང་བར་དམྱལ་ཁམས་ལ་སྐྱེ་རྒྱུ་ཡིན་ན་ང་ཚོས་ཅི་བྱེད་དགོས། གལ་ཏེ་རང་མ་སྐྱེ་རུང་དཔེར་ན་རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་བུ་མོ་ཆུང་ཆུང་ལ་མི་མང་པོ་ཞིག་གི་དཀྱིལ་ནས་ཐུག་ཙམ་བྱས་རྗེས་དེ་ཕྱིན་མ་ཐུག་པ་ལྟར། ང་རང་ཚོའི་སྤུན་སྲིང་མོ། མ་ཞང་པོ། ཕ་ཁུ་བོ། སྙིང་དང་འདྲ་བའི་གཅེས་དམར་མ་དེ་ཚོ། དེའི་འཕྲོ་ན་མཐོང་རྒྱུ་མེད་པའི་དོང་ཆེན་ནག་པོའི་ནང་དུ་འཐེན་ནས་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་འདི་ཚོ་མྱོང་གི་ཡོད་ན་ཅི་དགོས། དེ་ཚོ་མིན་ཡང་ཡིན་ཁུལ་བྱས་པ་མིན། དངོས་གནས་སྡུག་བསྔལ་དེ་ལྟར་མྱོང་བཞིན་ཡོད་པར། ང་ཚོས་རང་གཞན་གཉིས་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་མ་ཤེས་ན་དུད་འགྲོ་ལས་ཐབས་སྡུག་ཅིག་ཨེ་ཡོད་མི་ཤེས་མོད། དེ་ལས་ཀྱང་སྡུག་ཨེ་རེད་བསམ་རྒྱུ་ཞིག་ཡིན། དམྱལ་བ་ན་ཡོད་པའི་སེམས་ཅན་དེ་ཚོ་དོན་མེད་ཤ་སྟག་མ་ཡིན་པར་ཕ་མ་བྱས་མ་མྱོང་བ་གཅིག་ཀྱང་མེད་ན་ཁྲིད་འདི་ཚོ་ཞུས་ནས་རྒྱུ་མཚན་དེ་ཚོ་ཤེས་དགོས། ཡང་དེ་རྗེས་ཤིག་ལ་གུ་རུ་ཉི་ཟླ་འོད་ཟེར་ཉམས་དང་རྨི་ལམ་འདྲེས་མ་ཞིག་ལ་བར་དོའི་སེམས་ཅན་མང་པོ་ཞིག་གཟིགས། དུས་རྒྱུན་ཁོང་གིས་གཅོད་ཀྱི་མགྲོན་འགྱེད་དང་གསུར་བསྔོ་གཏོར་མ་བསྔོ་རྒྱུ་དེ་ཚོ་གཙང་སྦྲ་དང་ལྡན་པ་སེར་སྣ་མེད་པ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་སྔགས་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ཁྱད་པར་སྙིང་རྗེའི་སེམས་ཀྱིས་བསྔོ་ན་བར་དོའི་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་ཐོགས་ཆེ་ཞེས་ཕན་ཐོགས་ཡོད་པ་གཟིགས་ནས་གསུངས་པ་ཡིན། དེ་ཡང་སྐོར་ཞིག་ལུང་པ་ཞིག་གི་སྟོད་དུ་ཡར་བྱོན་འགྲོ་བའི་སྐབས། ཆུ་ཕར་ཁའི་ནགས་གསེབ་ཅིག་ཏུ་མི་ཞིག་གིས་ཤིང་གསེས་བཞིན་ཡོད་པ་ཐོས་པས་དེར་ཕེབས་སྐབས། ནུ་བོ་རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་ཐོད་པའི་སྟེང་ནས་རྔུལ་ཆུ་ཏིག་བཞིན་ཤིང་ཨ་གར་སྒྲོན་ཤིང་ཞིག་གཤག་ཐུབ་མི་ཐུབ་ཀྱིས་དེར་ཡོད་པས། ཁོང་གིས་ཁྱོད་ཀྱིས་འདིར་ཅི་བྱེད་བཞིན་ཡོད། ཁར་སང་སྔོན་ནས་གནས་ཚང་ཞིག་ཨེ་རྙེད་བལྟས་པ་ད་དུང་མ་རྙེད་དམ་ཞེས་གསུངས་དུས། ངས་གནས་ཁང་ཐག་རིང་ཞིག་ནས་བཙལ་ན་རྙེད་མོད། ཁྱེད་རྣམས་ལ་སེམས་འཕྲེང་ནས་རང་ཡུལ་གྱི་ཕྱོགས་འདིར་ཐག་ཉེ་ས་ཞིག་ཏུ་བསྡད་པ་ཡིན་ཟེར། འོ་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་ཤིང་འདི་གཤག་ནས་ཅི་བྱེད་ཅེས་དྲིས་དུས། ང་གང་དུ་སོང་ཡང་ཉི་ཟླ་མེད་པ་འདི་ལྟར་མུན་ནག་ཤ་སྟག་རེད་འདུག་པས། མེ་སྒྲོན་ཞིག་གི་ཆེད་དུ་སྤར་དགོས་བསམ་ནས་འདི་ལ་འཐམ་ཁུལ་བྱས་པ་ཡིན་ཞུས། ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་ཡུན་རིང་ཞིག་ཏུ་སྐྱེ་གནས་བཙལ་བས་མ་རྙེད་པས་སུན་མ་སོང་ངམ། བར་དོ་ཐོས་གྲོལ་ལས་སྲིད་པ་བར་དོའི་སྐབས་མངལ་སྒོ་བདམ་ལུགས་མང་པོ་ཅི་འདྲ་འདུག ཁྱོད་ཀྱིས་མ་དག་འཁོར་བའི་མངལ་སྒོ་མི་བདམ་རྒྱུ་དང་དག་པ་མཁའ་སྤྱོད་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་སུ་འཕོ་བའི་གདམས་ངག་ཅི་འདྲའི་མང་པོ་ཐོབ་མྱོང་བ་དེ་ཚོ་ཁྱོད་ཀྱི་ཡིད་ལ་ལོས་ཡོད། འཁོར་བའི་མངལ་སྒོ་གང་ཡིན་ཡང་སྡུག་པས་དེ་བས་ཁྱོད་ཀྱིས་དག་པ་མཁའ་སྤྱོད་ཀྱི་ཞིང་དང་བདེ་བ་ཅན་གྱི་ཞིང་ཁམས་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་ཤིག་ལ་འདུན་པ་ཤུགས་དྲག་གཏོད་དང་སྐྱེ་ཐུབ་ངེས། ཁྱོད་ལ་གདོས་བཅས་ཀྱི་ལུས་ནི་མེད། ཁྱོད་ཀྱི་ལུས་འདི་བག་ཆགས་ཡིད་ཀྱི་ལུས་ཟེར་བ་ཡིན་དུས་ཁ་ལོ་བསྒྱུར་སླ་སྟེ་འདུན་པ་གང་ལ་གཏད་ཀྱང་དེ་རུ་སྐྱེས། ཁྱོད་མ་དགོས་ང་ཉི་ཟླ་འོད་ཟེར་ལ་ཡང་ད་ལྟ་རྨི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་རྨི་ལམ་བག་ཆགས་ཀྱི་ལུས་ཟེར་བ་ཡིན་པས་ལུས་བེམ་གོག་དེ་ངས་མལ་སའི་ནང་དུ་བཞག་ཡོད། ཁྱོད་ཀྱི་བར་དོ་སྟོང་པའི་ལུས་དང་ངའི་རྨི་ལམ་ཉིང་འཁྲུལ་གྱི་ལུས་གཉིས་པོ་སྟོང་གཟུགས་ཡིན་ལུགས་གཅིག་མཚུངས་ཡིན་པས་ཁྱོད་ཀྱིས་མི་བདེན་བསམ་ན་ངའི་ལག་འགོ་ནས་བཟུང་རྒྱུ་ཨེ་ཡོད་ལྟོས་དང་ཞེས་གསུངས་པས། ལག་པ་ནས་བཟུང་དུས་རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་ལག་པ་ནས་བཟུང་རྒྱུ་ཡོད་པ་ལྟར་གྱུར། བར་དོའི་སེམས་ཅན་ལ་མངོན་ཤེས་ཕྲ་མོ་ཞིག་ཐད་ཀར་ཡོད་པས་རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་ང་ལ་མངོན་སྣང་ཡོད་པས་བཟུང་རྒྱུ་ལོས་ཡོད་ཅེས་ཟེར། ཁོང་གི་དགོངས་པར་རྨི་ལམ་ནི་རྨི་ལམ་ཡིན། ཁོ་ནི་ཤི་ཚར་བ་ཡིན་ན། ཤི་གསོན་གཉིས་ཀ་ཐུག་རྒྱུ་ཡོད་པ་མ་ཟད་བཟུང་དུ་ཡོད་པ་འདི་ཨེ་བདེན་སྙམ་ནས་ངོ་གདོང་ལ་ཡང་བལྟ་བྱེད་དུས། ཁོས་ཀྱང་ཚུར་བལྟས་ནས་ཞིབ་བལྟ་བྱས་རྗེས། ད་ངེད་གཉིས་ད་རེས་མ་གཏོགས་ཨེ་ཐུག་མི་ཤེས་པར་ཐུག་རྒྱུའི་ཐ་མ་ཡིན་པས་ཞིབ་ལྟ་བྱེད་དགོས་ཟེར་ནས་རྣམ་པ་གཉིས་ཀས་ཕར་ལྟ་ཚུར་ལྟས་ཡུན་རིང་ལ་བསྡད་གསུངས། དེར་གུ་རུ་ཉི་ཟླ་འོད་ཟེར་གྱི་དགོངས་པར། ཨེ་མ་བདེན་འཛིན་ཨ་འཐས་ཀྱི་ཞེན་པ་ཐོག་མེད་ནས་རྒྱུད་ལ་འབྱར་ན། འདིས་སྣང་བ་ལ་དངོས་ཞེན་གྱི་འཁྲི་བ་ད་དུང་མ་ཆོད་པས་དངོས་ཞེན་འདི་བཤིག་དཀའ་བར་འདུག་དགོངས་ནས་བཞུགས་སྐབས། ཁོས། ངས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་འདུན་པ་གཏད་ཀྱང་འཕོ་སླ་མོ་ཞིག་མ་རེད། ལས་ངན་གྱི་སྒྲིབ་པ་ཡོད་པས་ལོས་ཡིན། ངན་སོང་ལ་ནི་འགྲོ་བསམ་པ་མེད། འགྲོ་དགོས་མི་ཐུག་པ་འདྲ། མི་ཡུལ་དེར་འདུག་ལོང་མ་བྱུང་བས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བས་ཀྱང་མི་ལུས་གཙང་མ་ཞིག་ཐོབ་ན་བསམ་འདུག་ཅེས་ཞུ་དུས། ཁོང་གི་དགོངས་པར་འདི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡ་མཚན་དང་བཀོད་པས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་བདེ་བའི་ཡོན་ཏན་ཚད་མེད་པ་དེ་ལ་མི་དགའ་བར་དུས་བསྐལ་པ་སྙིགས་མའི་ལུས་ངན་ཞིག་ལེན་བསམ་པ་འདི་སྒྲིབ་པ་ཡིན་ཐག་ཆོད་རེད་དགོངས་ནས། འོ་ན་ངས་ཁྱོད་ལ་རོགས་ཤིག་བྱེད། ངེད་གཉིས་གནས་ཁང་གཙང་མ་ཞིག་འཚོལ་དུ་འགྲོ་གསུངས་ནས། ཁོ་ཁྲིད་ཅིང་གཉིས་ཀ་མཉམ་དུ་ཕེབས། དེར་སོང་བས་ལུང་པ་དེའི་མདོར་ཁང་པ་སྟོང་པ་ཐོག་བརྩེགས་གསུམ་ཅན་ཞིག་མཐོང་བས། ཁྱོད་ཀྱིས་གནས་ཁང་རྙེད་མེད་ན་འདི་ཅི་འདྲ་རེད་ཅེས་གསུངས་དུས། ཁོས། འདི་འདྲ་བརྒྱ་བརྒྱ་སྟོང་སྟོང་རེད། འདི་འདྲའི་ནང་དུ་འགྲོ་བསམ་པ་མེད་ཅེས་ཞུས། དེ་ནས་ཡང་ཕར་ཁར་གནས་ཁང་ཡོད་པའི་བརྡ་སྟོན་པ་ཞིག་མི་འདུག་གམ། དེ་ལ་མི་འགྲོ་ཅི་ཡིན་གསུངས་པས། ཁོས། དང་པོ་སྒོ་རྩ་བར་དུ་ཞིག་སོང་མོད། གནས་གཙང་མ་ཡིན་པའི་ཚོད་མི་འདུག་པས་ཚུར་ལོག་པ་ཡིན་ཞུས། ཡང་སོང་སྟེ་དེར་ཁྱིམ་འདི་ཅི་འདྲ་རེད་ཅེས་ཁང་རྒྱབ་ཀྱི་རྩིག་པའི་ངོས་ནས་འགོས་ཏེ་ཁང་སྟེང་དུ་ཕེབས། སྟེང་ནས་རྒྱ་མཐོང་ནང་མར་ལ་སྐས་ཤིག་བཙུགས་ཡོད་པར་ཁོང་སྔོན་མ་བྱས་ཏེ་བབ་ནས། ཁྱོད་ཤོག་དང་ངེད་གཉིས་ཀས་འདིའི་ནང་ཅི་འདྲ་ཞིག་བལྟ་ཞེས་གསུངས་དུས། ཁོ་མར་མ་བབ་པར་སྟེང་ནས་ཡར་ལངས་ཏེ་བསྡད། ཁོང་མར་ཕེབས་པར་བར་ཁང་དུ་མི་སྡོད་མྱོང་མི་འདུག་བསམ་བསམ། ཀ་བ་ཆག་ལ་ཁད་གདུང་མ་གས་ལ་ཁད་མང་པོ་ཡོད། དེར་ཤོད་དུ་ཕེབས་སྐབས་ནང་ཁྲོལ་རྒྱུ་མ་ཁྲག་རུལ་འདམ་རྫབ་ཀྱིས་གང་བ། སྐྱུག་མེར་ལང་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་འདུག་པས་ཁོ་སྙིང་རྗེ་འདི་འདྲའི་བཙོག་པ་ཞིག་ཏུ་བཞག་མི་ཉན་ཁང་པ་གཙང་མ་བཟང་པོ་ཞིག་བཙལ་རོགས་བྱེད་དགོས་དགོངས་ནས། སྒོ་ཆུང་ཞིག་ལས་ཕྱིར་ཕེབས་སྐབས་ཁོས་ཁང་སྟེང་ཞིག་ནས། བཙོག་བཙོག་སྡིག་ཅན་གྱི་ཁྱིམ་རེ་བཙོག །དཀོན་དཀོན་གནས་ཁང་བཟང་པོ་དཀོན། །སྐྱོ་སྐྱོ་བར་དོའི་འཕྲང་ལ་སྐྱོ། །ཆུང་ཆུང་རང་དབང་ལས་འདི་ཆུང་། །འགྲོ་འགྲོ་གར་འགྲོ་འདིར་འགྲོ་མེད། །ཅེས་སྐྱོ་གླུ་ལེན་བཞིན་རྩིག་པའི་རྒྱབ་ནས་མར་བབ་སྟེ་འགྲོ་བ་གསན། དེར་ཁོང་མགྱོགས་པོར་ཕེབས་ནས། ཁོ་བཟུང་སྟེ་སྐད་ཆ་དྲི་ཞོར་གནས་ཁང་ཡག་པོ་ཞིག་བཙལ་རོགས་བྱེད་དགོས་དགོངས་ཏེ་སྒོ་དོག་མོ་ཞིག་གི་ནང་ནས་མི་ཐར་འདུག་ཚེ། ཁོ་ཐག་རིང་ཞིག་ཏུ་སླེབ་ནས་གླུ་སྐད་ཐག་ཇེ་རིང་དུ་སོང་། ཁོང་གིས་སྒོ་དེ་ནས་རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན། རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན་ཞེས་ཐེངས་ཆ་རེ་བོས་ཀྱང་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་སོང་བས། ཁོང་ཐུགས་སྐྱོ་བ་ཚད་མེད་སྐྱེས་ཏེ་ནུ་བོ་སྙིང་རྗེ་བ་དེ་ལ་ང་ཐུག་དུས་ཁ་བརྡ་དལ་མོ་ཞིག་ཀྱང་བྱེད་ལོང་མ་བྱུང་བ་སྡིག་ཁྱིམ་དེས་ལན་པ་ཡིན། གོང་ཞིག་ནས་ལག་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་མ་མངགས་པར་སྐད་ཆ་བཤད་དགོས་འདུག ད་ནི་གར་སོང་ཆ་མེད་རེད་པས་ཕྱིན་ཆད་ཁོ་དང་ཐུག་རྒྱུ་མ་རེད། ད་ཐུག་ན་སྐད་ཆ་ལོ་རྒྱུས་ཞིབ་ཏུ་དྲིས་ཏེ་ཆོས་བཤད་བྱས་ནས་དག་པ་མཁའ་སྤྱོད་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་བདེ་བ་ཅན་གྱི་ཞིང་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་ཁོ་འགྲོ་འཇུག་དགོས། དེ་མིན་ཡང་གནས་ཁང་བཟང་པོ་ཞིག་ཏུ་མ་བསྐྱལ་ན་རེད་མི་འདུག་དགོངས་ཏེ་སྐྱོ་ཤས་ངང་བཞུགས་ཡོད་དུས་གཟིམ་སད་པ་ལྟ་བུའི་རྐྱེན་བྱས་ནས་ཉམས་དེ་ཡལ་སོང་བ་རེད། ནུ་བོ་རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན་ཞེས་པ་གཞན་དང་མི་འདྲ་བར་སྔོན་སྦྱང་གི་གང་ཟག་ཁྱད་པར་ཅན་ཞིག་ཡིན། སྐྱེ་བ་དེའི་རྗེས་ནས་ཐོས་གྲོལ་གྱི་ཆོས་སྐོར་ཉམས་སུ་ལེན་མཁན་ཀྱི་བརྒྱུད་པ་འཛིན་མཁན་ཞིག་ཏུ་གྱུར། དེ་ལྟར་རང་དབང་ཅན་དེ་ཚོ་ལ་ཡང་སྐྱེ་གནས་བཟང་པོ་འཚོལ་རྒྱུར་དེ་འདྲ་དཀའ་ལས་ཤིག་ཡོད་ན་ང་ཚོ་སོ་སྐྱེ་ཐ་མལ་བ་ཞིག་ལ་དབང་མེད་ལས་རླུང་གིས་དེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཅི་ཙམ་མེད། དེ་ལྟར་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་བར་དོའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་སྐྱོ་བའི་ངང་ཚུལ་དེ་ཚོ་མི་གཞན་ལ་མ་གཏོགས་རང་ལ་མི་འོང་བ་ལྟ་བུ་མིན་ལ་དུས་ཡུན་རིང་མ་སོང་བར་གློ་བུར་མྱུར་དུ་མི་འོང་བ་ཞིག་ཀྱང་མིན། དེ་རིང་གི་དོ་དགོང་ཉི་མ་མ་ནུབ་ཚུན་ཆད་ལ་ཡང་དེ་འདྲ་མི་འོང་ཞེས་སུས་ཟེར་ཤེས། དེ་ལྟར་བཤད་ཐག་ཆོད་པའི་དཔའ་གདེངས་སུ་གཅིག་ལ་ཡང་མེད། འགྲོ་འདུག་ཉལ་འཆག་སྤྱོད་ལམ་གང་གི་སྐབས་ཀྱང་འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་འདིའི་སྤྱོད་ལམ་གྱི་ཐ་མ་ཡིན་བསམ་ནས་མི་རྟག་པའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་དགོས་པས་སེམས་ཀྱིས་དེ་དྲན། ངག་གིས་དེ་བརྗོད། གཞན་ལ་ཡང་མི་རྟག་པའི་དྲན་བསྐུལ་དེ་བྱེད་དགོས། དེ་ཡང་། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་མི་རྟག་པ་སྒོམ་པ་ཡིན། རྗེས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ནས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དེ་གླང་པོ་ཆེའི་རྗེས་ཡིན། ཞེས་གསུངས་པས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་མི་རྟག་པ་བསྒོམ་པ་ལོས་ཡིན་ཏེ། མི་རྟག་པ་བསྒོམ་པ་དང་མ་བྲལ་ན་ལོང་མེད་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ། བརྩོན་པའི་ལྕགས་ཀྱིས་བསྐུལ་ནས་ཐར་ལམ་བདེ་བའི་ཞིང་མཆོག་རང་གི་ལག་ན་ཡོད་པ་དང་གཅིག་མཚུངས་ཡིན། རྗེས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ནས་གླང་པོ་ཆེའི་རྗེས་མཆོག་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གང་ཡིན་ཞེ་ན། སྲོག་ཆགས་གཅིག་དང་མ་འདྲ་བར་གླང་པོ་ཆེའི་རྗེས་དེ་ནོར་བུ་མིག་གསུམ་གྱི་རི་མོ་དོད་ཡོད་མཁན་ཞིག་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཤི་བར་དོ་འཇིགས་སྐྲག་ཅན་གྱི་ཡུལ་ལ་སླེབས་དུས་སྐྱབས་རེ་ས་འཇུ་ས་ཚེར་ཕུང་ཉག་གཅིག་པོ་དམ་པའི་ཆོས་ཉག་གཅིག་མ་གཏོགས། ཕ་མ་གཉེན་བཤེས་མཐུན་གྲོགས་ཁྱིམ་མཚེས་ཀྱིས་སྐྱོབ་མི་ཐུབ་ལ། གསེར་དངུལ་དར་ཟབ། དངུལ་ལོ་ཤོག་བུ། རྟ་ཟོག་རྒྱུ་ནོར་གཅིག་གིས་ཀྱང་སྐྱོབ་པ་མ་རེད། སྔར་བསགས་བསོད་ནམས་ཀྱི་སྔར་སྐབས་རེ་གསོན་གྲང་ང་ཁམས་ན་ཡོད་དུས་བསྐྱལ་ཐུབ་ཡོད་ན་དེ་རེད་མེད་ན་དེ་རེད། ཡོད་ངེས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། སྒོ་གསུམ་གྱིས་བསགས་པའི་སྡིག་པའི་ཕུང་པོ་རི་རབ་ཙམ་ཞིག་གཅིག་མ་ཆད། གཉིས་མ་ལུས་པར་སྐེ་མདོ་ལ་བཅིངས་བཅིངས་ཁར་ཡོད་རྒྱུ་བོ་དེ་དང་འབྲལ་བ་ཡོད་པ་མ་རེད། བསམ་བློ་དེ་ལྟར་བཏང་དུས་རང་དབང་རང་ལག་ན་ཡོད་ཐོག་འདི་ནས་དམ་པའི་ལྷ་ཆོས་རྣམ་དག་ཅིག་མ་འགྲུབ་དུས་དགྲ་འདུལ་གཉེན་སྐྱོང་གིས་ད་རེད་མ་སོང་། དེ་ཐམས་ཅད་པོ་རང་ལ་གནོད་པའི་མཚོན་ཆ་རང་གིས་མགར་བ་ལྟ་བུ་ཁོ་ན་ལས་མ་འདས། སྐྱེས་ཕོ་རབ་ཕོ་འབྲིང་ཕོ་མཐའ་གསུམ། དྲན་སྔ་ཕྱི་མ་གཏོགས་འདྲ་འདྲ་ཡིན་པས་ཕ་ཡུལ་རྒྱབ་ཏུ་བསྐྱུར། མི་ཡུལ་དང་དུ་བླངས། གནས་བྲག་རྩ། གྲོགས་རི་དྭགས་བྱས་ནས། གྱོང་ལྟོ་གོས་གཏམ་གསུམ་ལ་བསྐུར་ཏེ་དམ་པ་གོང་མའི་རྣམ་ཐར་བཞིན་གཏད་ས་བཞི་ཙམ་ཞིག་མ་ཐུབ་རུང་། འདིར་སྣང་འཁོར་བའི་བྱ་བཞག་ལ་སྙིང་པོ་མེད་པ་འདི། མཁྲིས་ནད་ཅན་ལ་སྣུམ་ཟན་བྱིན་པ་ལྟ་བུ། གླེང་འོང་ན་ཞེན་པ་ལོག་པ་ལྟ་བུའི་བསམ་བློ་ནང་དུ་འཁོར་བར་བྱས་ནས། སོང་ན་ལམ་མི་རྟག་གི་བསམ་ནས་གོམ་པ་ཆོས་ཕྱོགས་སུ་སྤོ། བསྡད་ན་གནས་ཡུལ་མི་རྟག་གི་བསམ་ནས་ཞིང་ཁམས་ཡིད་ལ་བྱེད། བཟའ་བཏུང་ལོངས་སྤྱོད་མི་རྟག་གི་བསམ་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་འཚོ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་། ཉལ་ན་གཉིད་མི་རྟག་གི་བསམ་ནས་འཁྲུལ་བ་འོད་གསལ་ལ་སྦྱངས། ཕྱུག་པོའི་ནོར་མི་རྟག་གི་ཕན་ཐོགས་མཁན་དེ་འཕགས་པའི་ནོར་བདུན་རེད། ཆེ་བཙན་དང་སྙན་གྲགས་དེ་ཚོ་མི་རྟག་པས་དུས་རྟག་ཏུ་དམན་ས་བཟུང་དགོས། མི་གྲལ་ནས་བུད། ཁྱི་གྲལ་བསྙེགས། ལྷ་གྲལ་ཐོབ་རྒྱུའི་བུད་བསྙེགས་ཐོབ་གསུམ་དེ་དམ་པ་གོང་མའི་གཤེགས་ཤུལ་ཕ་ནོར་བུ་སྐལ་དུ་བཞག་པའི་གདམས་པ་ཡིན་པས་དེ་ལ་བསྙེགས་དགོས་ཏེ། རྗེ་མི་ལས། ང་འཆི་བས་འཇིགས་ནས་རི་ལ་བྲོས། །ནམ་འཆི་ཆ་མེད་བསྒོམས་བསྒོམས་ནས། །འཆི་མེད་གཉུག་མའི་བཙན་ས་ཟིན། །ད་འཆི་བའི་འཇིགས་པ་བོར་དེ་ཐལ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་འཆི་བྲོད་ཀྱི་གདེངས་ཚད་རྙེད་ན་འཆི་མེད་ཀྱི་བཙན་ས་ཟིན་འགྲོ་བས་དེ་ལྟར་མ་རེད་བར་འཆི་བ་མི་རྟག་པ་བསྒོམ་དགོས་པ་རེད། དེ་ལྟར་སྦྱོར་དངོས་རྗེས་གསུམ་ཚང་བས་ཉམས་སུ་ལེན་དགོས་པ་དེ་ཁྲིད་རྐང་གོང་མ་དང་གཅིག་པ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་མི་རྟག་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་ནས། བློ་སྣ་ཆོས་ལ་སྒྱུར་ཅིག་གུ་རུ་མཁྱེན། །ལམ་གོལ་དམན་པར་མ་གཏོང་ཀུན་མཁྱེན་རྗེ། །གཉིས་སུ་མེད་དོ་དྲིན་ཆེན་བླ་མ་མཁྱེན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། མི་རྟག་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་ནས་བློ་སྣ་ཆོས་ལ་སྒྱུར་ཅིག་གུ་རུ་མཁྱེན། ལམ་གོལ་དམན་པའི་ལམ་འཁྱོག་ཏུ་མི་གཏོང་བར་ཀུན་མཁྱེན་ཆོས་རྗེ་མཁྱེན། གཉིས་སུ་མེད་པའི་དྲིན་ཆེན་བླ་མས་ཐུགས་རྗེས་ཟུངས་ཁྱེད་རྣམ་པ་མཁྱེན་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ།།
ག ལས་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ཁྲིད།
དང་པོ་ལས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་སྤྱིར་བསྟན་པ།
༡༽ སྤང་བྱ་མི་དགེ་བའི་ལས།
༡ ལུས་ཀྱི་ལས་གསུམ།
ད་ནི་ཁྲིད་རྐང་གསུམ་པ་ལས་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ཁྲིད་འདི་ལ། སྤང་བྱ་མི་དགེ་བའི་ལས། བསྒྲུབ་བྱ་དགེ་བའི་ལས། ཐམས་ཅད་ལས་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་བསྟན་པ་དང་གསུམ་གྱི་དབྱེ་བ་ཡོད་ལ། འདིར་ངག་འདོན་གྱི་ཚིག་གི་སྟེང་ནས། དགེ་སྡིག་ལས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་ཕྱི་བཞིན་འབྲང་། །ཞེས་ཚིག་རྐང་པ་གཅིག་པོ་འདིས་བསྟན། དེ་ཡང་མཛོད་ལས། ལས་ལས་འཇིག་རྟེན་སྣ་ཚོགས་སྐྱེས། ཞེས་གསུངས་པས། འཁོར་བ་འདི་ལས་ལས་སྐྱེས་ཤིང་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུར་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན། དེ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། མཐོ་རིས་དང་ངན་སོང་གི་གནས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་བྱེད་པ་པོ་གཞན་ཞིག་ཟུར་ན་མེད་ལ། སྟབས་ལེགས་སྟེས་དབང་གིས་གར་བབ་གར་ལྷུང་དུ་རང་བཞིན་གྱིས་འགྲོ་བ་ཡང་མིན་པར། ཐམས་ཅད་ལས་ལས་བྱུང་ཞིང་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཆུད་མི་ཟ་བ་ཡིན་པས། དགེ་མི་དགེའི་རྒྱུ་འབྲས་འདི་ལ་དཔྱད་པ་ཞིབ་མོ་ཞིག་བྱས་ཏེ་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཕྱོགས་སྤངས་ཤིང་དཀར་པོ་དགེ་བའི་ལས་ལ་འབད་དགོས་པ་ཡིན།
དེ་ལས་དང་པོ་སྤང་བྱ་མི་དགེ་བ་བཅུ་པོ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ལ་ཡང་། ལུས་ཀྱི་ལས་གསུམ་སྟེ། སྲོག་གཅོད། མ་བྱིན་ལེན། ལོག་གཡེམ་དང་གསུམ། དང་པོ་གཞི་མི་དང་དུད་འགྲོ་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་གསོད་བྱའི་སེམས་ཅན་མ་ནོར་བར་ཤེས་པ། བསམ་པ་གསོད་སེམས་སྐྱེས་པ། སྦྱོར་བ་གསོད་ཐབས་ལག་ཏུ་བླང་པ། མཐར་ཐུག་སྲོག་གི་དབང་པོ་དེ་རང་མ་ཤི་བའི་སྔོན་ལ་འགག་པ་སྟེ་གཞི་བསམ་སྦྱོར་བ་མཐར་ཐུག་བཞི་པོ་ཚང་དགོས། འདི་ནས་ཁྱིམ་པའི་ཕྱོགས་གཙོ་བོར་བྱས་ནས་བཤད་པ་ཡིན་ལ། རབ་བྱུང་ཡིན་ན་སྲོག་གཅོད་པའི་ཐད་ནས་མི་བསད་ཕམ་བཞིའི་དང་པོ། མ་བྱིན་ལེན་གཉིས་པ། མི་ཚངས་སྤྱོད་ཕམ་བཞིའི་གསུམ་པ། མི་ཆོས་བླ་མའི་རྫུན་བཞི་པར་བརྩི་བས་འདི་བཞི་གང་ཞིག་བྱུང་ན་འཆབ་བཅས་ཡིན་ན་ཕྱིན་ཆད་གསོ་མི་རུང་བ། ཕམ་པར་གྱུར་པའི་གནས་སུ་གཏོང་བས་ན་ཕམ་པ་ཞེས་གསུངས། འདི་ནས་ཁྱིམ་པའི་ཕྱོགས་གཙོ་བོ་བྱས་ནས་བཤད་དུས་ལུས་ཀྱི་མི་དགེ་བ་གཉིས་པ་མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་རེད། རྐུ་དང་མ་བྱིན་ལེན་གཉིས་ལ་ཁྱབ་ཆེ་ཆུང་ཁྱད་པར་ཡོད་དེ། ལྐོག་ནས་བླངས་པ་ལ་བརྐུས་ཟེར། མཐུ་དང་གཡོ་རྒྱུས་བླངས་པ་ཡང་མ་བྱིན་པར་བླངས་པ་རེད། དེ་ལྟར་བྱས་ན་ཁྱབ་ཆེ་ཆུང་གི་ཁྱད་པར་ཙམ་ཞིག་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་ལོག་གཡེམ་ནི། འདི་ལ་གནས་མ་ཡིན་པ། དུས་མ་ཡིན་པ། རིགས་ཀྱིས་བསྲུང་བ། ཆོས་ཀྱིས་བསྲུང་བ་སོགས་ཀྱིས་དབྱེ་བ་དང་གཞན་གྱི་སྡོམ་པ་གཏོང་རྐྱེན་བྱས་ན་ཉེས་པ་ལྷག་པར་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །
༢ ངག་གི་ལས་བཞི།
ངག་གི་ལས་བཞི་ནི། རྫུན། ཕྲ་མ། ཚིག་རྩུབ། ངག་འཁྱལ་བཞི་ལས། དང་པོ་རྫུན་ཕལ་བ་གཞན་བསླུ་འདོད་ཀྱི་བསམ་པས་བདེན་པ་མ་ཡིན་པར་སྨྲས་པ་དང་གཅིག མི་ཆོས་བླ་མའི་རྫུན། མངོན་ཤེས་མེད་ན་ཡོད་མདོག གྲུབ་པ་མ་ཐོབ་ཀྱང་ཐོབ་མདོག་བྱས་ནས་གཞན་གྱི་མགོ་རྨོངས་ཐབས་ཀྱིས་མགོ་གཡོག་པ་ཡིན། ངག་གི་མི་དགེ་བ་གཉིས་པ་ཕྲ་མ་ལ། མངོན་ཕྲ་དང་ལྐོག་ཕྲ་གཉིས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཡོད་པས་མཐུན་གཉིས་ལྐོག་ནས་འཇམ་པོས་ཕྱེ་ཐབས་ལྐོག་ཕྲ། མངོན་ནས་དབང་གིས་འབྱེད་ཐབས་མངོན་ཕྲའོ། །གསུམ་པ་ཚིག་རྩུབ་ནི་གཞན་གྱི་མཚང་ནས་བརྗོད་པའི་ཚིག་རྩུབ་མོ་འདི་ལ་རིགས་ཀྱི་མཚང་དང་ཡོན་ཏན་ཀྱི་མཚང་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་ཡོད། གཞན་ཡང་ཚིག་སྨྲ་བ་འཇམ་ཡང་དོན་སྙིང་ལ་ཕོག་བྱེད་ཡིན་ཡང་ཚིག་རྩུབ་ཏུ་གཏོགས་སོ། །བཞི་པ་ངག་འཁྱལ་ནི། ཆགས་སྡང་སྐྱེ་བའི་འབྲེལ་མེད་ཀྱི་ངག་བཤད་ཚད་ཐམས་ཅད་ངག་འཁྱལ་ཡིན་ལ། འདི་ཡན་ཆད་ཀྱིས་ལུས་ངག་གི་ལས་བདུན་པོ་བསྟན་ཡོད་ཐོགས་བཅས་ཀྱི་གཟུགས་ཡིན་པས་ཚང་མ་ལ་གཞི་བསམ་སྦྱོར་བ་མཐར་ཐུག་བཞི་པོ་ཚང་དུས་ལས་དེའི་དངོས་གཞི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དེ་ལྟར་ཡིན་ནོ།།
༣ ཡིད་ཀྱི་ལས་གསུམ།
གསུམ་པ་ཡིད་ཀྱི་ལས་གསུམ་ནི། བརྣབ་སེམས། གནོད་སེམས། ལོག་ལྟ་གསུམ་ཡིན་པས། དང་པོ། གཞན་གྱི་རྒྱུ་ནོར་སོགས་ལ་ཆགས་ནས་དེ་ངའི་ཡིན་ན་ཅི་མ་རུང་། དེ་ངས་ལོན་ཐབས་བྱེད་དགོས་སྙམ་པ་བརྣབ་སེམས་སོ། །གཉིས་པ། གཞན་ཞིག་ལ་ཞེ་སྡང་དང་ཁོང་ཁྲོའི་སེམས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་པ་གནོད་སེམས་སོ། །གསུམ་པ། རྒྱུ་འབྲས་མེད་པར་ལྟ་བ་དང་རྟག་ཆད་དུ་ལྟ་བ་ལོག་ལྟ་སྟེ་ཡིད་ཀྱི་ལས་གསུམ་པོ་འདི་བསྟན་མེད་ཐོགས་བཅས་ཀྱི་གཟུགས་ལ་འདུ་བས་ཡན་ལག་གཞི་བསམ་གཉིས་གཉིས་རྫོགས་པ་ཞིག་ཡིན་ནོ།།
༤ ལས་ཀྱི་རྣམ་དབྱེ་གཞན་ཡང་བཤད་པ།
ཡང་། ཕན་འདོགས་པ་དང་ཡོན་ཏན་ཞིང་། །སྤང་དང་གནོད་པ་བྱས་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པས། དེ་ཚོའི་ནང་ནས་ཉེས་པ་ཆེ་ཤོས་ཕན་འདོགས་པའི་ཞིང་རང་གི་ཚེ་འདིའི་ཕ་མ་གཉིས་བསམ་པས་སྤང་ཞིང་སྦྱོར་བས་བསད་པ་དང་། ཡོན་ཏན་གྱི་ཞིང་དགྲ་བཅོམ་པ་བཀྲོང་བ་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ལ་ངན་སེམས་ཀྱིས་ཁྲག་ཕྱུང་བ། དགེ་འདུན་འཁོར་ལོའི་དབྱེན་བྱས་པ་དེ་ཚོ་ཡིན། དེ་དག་ལ་རྣམ་སྨིན་བར་མཚམས་མེད་པར་ཡུན་རིང་ཞིག་ལ་མྱོང་དགོས་ཤིང་མནར་མེད་ཀྱི་དམྱལ་བར་སྐྱེ་དགོས་པས་མཚམས་མེད་ཀྱི་ལས་ཞེས་བར་མཚམས་མེད་པར་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བས་ན་མཚམས་མེད་ཅེས་གསུངས། ཡང་དེ་དང་ཉེ་བ་ལྔ་ཡོད་དེ། མ་དགྲ་བཅོམ་མ་སུན་བྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ངེས་གནས་དང་། །སློབ་པ་གསོད་དང་དགེ་འདུན་གྱི། །འདུ་བའི་སྒོ་ནི་འཕྲོག་པ་རྣམས། །མཚམས་མེད་པ་དང་ཉེ་བ་སྟེ། །ལྔ་པ་མཆོད་རྟེན་འཇིག་པ་ཡིན། །ཞེས་མཛོད་ལས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །སྡིག་པ་དེ་རྣམས་བྱེད་ལུགས་ཀྱི་ཐད་ནས་ཀྱང་། རང་གིས་བྱས་པའམ་གཞན་ལ་བྱེད་དུ་བཅུག་པ། གཞན་གྱིས་བྱས་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ། མཐུན་པ་དོན་གཅིག་ལ་ཞུགས་པ་དེ་རྣམས་རྣམ་སྨིན་འདྲ་བ་ཡིན་ཏེ། དམག་ལ་སོགས་པ་དོན་གཅིག་ཕྱིར། །ཐམས་ཅད་བྱེད་པ་པོ་བཞིན་ལྡན། །ཞེས་གསུངས་པས་སོ།།
༥ ལས་དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་བཤད་པ།
མི་དགེ་བའི་ལས་དེ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་དེ་རེ་རེ་ལ་རྣམ་སྨིན་གྱི་འབྲས་བུ། རྒྱུ་མཐུན་གྱི་འབྲས་བུ། དབང་གི་འབྲས་བུ། སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་སྟེ་བཞི་རེ་སྨིན་རྒྱུ་ཡོད། དེ་ལས་རྣམ་སྨིན་གྱི་འབྲས་བུ་ལྟ་བུ་ལ་མི་དགེ་བ་བཅུ་པོ་གང་ཡིན་ཡང་ཀུན་སློང་ཞེ་སྡང་གི་དབང་གིས་བྱས་པ་ཡིན་ན་དམྱལ་བར་སྐྱེས། འདོད་ཆགས་ཀྱི་དབང་གིས་བྱས་ན་ཡི་དྭགས་སུ་སྐྱེས། གཏི་མུག་གི་དབང་གིས་བྱས་ན་དུད་འགྲོར་སྐྱེས་ཏེ། ཆགས་པས་ཡི་དྭགས་འགྲོ་བར་འགྲོ། །ཞེ་སྡང་གིས་ནི་དམྱལ་བར་འཕེན། །རྨོངས་པས་ཕལ་ཆེར་དུད་འགྲོར་འགྲོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་རྒྱུ་མཐུན་གྱི་འབྲས་བུ་ལ། མྱོང་བ་རྒྱུ་མཐུན་དང་། བྱེད་པ་རྒྱུ་མཐུན་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་ལ། མྱོང་བ་རྒྱུ་མཐུན་ནི། ལས་མྱོང་སྟོབས་ཀྱིས་ཟད་ནས་ངན་སོང་ལས་ཐར་ཏེ། ཐེངས་གཅིག་མི་ལུས་ཞིག་ཐོབ་ཁུལ་བྱས་ཀྱང་སྲོག་གཅོད་ཀྱིས་ཚེ་ཐུང་ཞིང་ནད་མང་། མ་བྱིན་བླངས་པས་ལོངས་སྤྱོད་དབུལ་པོར་འགྱུར་བའམ་ཅུང་ཟད་ཡོད་ཀྱང་དགྲ་དང་རྩོད་པ་ཅན་ལ་འགྱུར་རྒྱུ། ལོག་གཡེམ་གྱིས་ཁྱིམ་ཐབ་མི་མཛེས་པ་དང་དགྲ་ཟླ་ཅན་དུ་འགྱུར་རྒྱུ། རྫུན་གྱིས་རང་ཉིད་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་མཁན་མང་ཞིང་གཞན་གྱིས་བསླུ་བ། ཕྲ་མས་འཁོར་མི་མཐུན་པ་དང་བདག་ཉིད་ལ་རྒོལ་བ་ཅན་འབྱུང་རྒྱུ། ཚིག་རྩུབ་ཀྱིས་དུས་རྟག་ཏུ་མི་སྙན་པ་ཐོས་རྒྱུ་དང་རང་གི་ཕར་བཤད་པ་གྱོད་ལ་འགྱུར་རྒྱུ། ངག་འཁྱལ་གྱིས་རང་གི་ཚིག་ལ་གཞན་གྱིས་མི་བརྩི་བ་དང་མི་མང་གི་ནང་ནས་སྤོབས་པ་ཆུང་བ། བརྣབ་སེམས་ཀྱིས་ཡིད་ལ་བསམ་པ་ཐམས་ཅད་མི་འགྲུབ་པ་དང་མི་འདོད་པ་ཐོག་ཏུ་བབས། གནོད་སེམས་ཀྱིས་འཇིགས་སྐྲག་དང་འཚེ་བ་མང་བ། ལོག་ལྟས་ལྟ་བ་ངན་པ་ལ་གནས་རྒྱུ་དང་། གཡོ་རྒྱུས་རང་སེམས་འཁྲུག་རྒྱུ་སོགས་དེ་ལྟ་བུའི་འབྲས་བུ་འབྱུང་ངོ་། །བྱེད་པ་རྒྱུ་མཐུན་གྱི་འབྲས་བུ་ཅི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། བྱེད་པ་རྒྱུ་མཐུན་བྱེད་ལས་མཐུན་པར་སྐྱེ། །ཞེས་གསུངས་པས། སླར་ཡང་སྔོན་གྱི་བྱ་བ་ངན་པ་དེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ལུས་རྟེན་ཐོབ་ནས། སྔར་སྲོག་གཅོད་མཁན་ཞིག་ཡིན་ན། ད་ཡང་སྲོག་གཅོད་ལ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་སྔ་མའི་ལས་ངན་ལ་རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །དབང་གི་འབྲས་བུ་ཡིན་ན་བདག་འབྲས་ཡུལ་ལ་སྨིན་པ་ཞེས་པ་དཔེར་ན། སྲོག་གཅོད་ཀྱིས་ས་ཕྱོགས་ཉམས་མི་དགའ་བ་ངམ་གྲོག་དང་གཡང་ས་ཅན་ལ་སོགས་པ་སྲོག་ལ་གནོད་པ་ཡོད་པའི་ས་ཆ་ཐ་ཆད་ལ་སྐྱེ་རྒྱུ། མ་བྱིན་ལེན་གྱིས་ས་བོན་བཏབ་ཀྱང་འབྲས་བུ་མི་ཆགས་པས་མུ་གེ་ཆེ་བའི་ས་ལ་སྐྱེ་རྒྱུ། ལོག་གཡེམ་གྱིས་ཡུལ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་ས་ཆ་ལ་སྐྱེ་རྒྱུ། རྫུན་གྱིས་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་འབྱོར་བ་མི་བརྟན་པར་སྐྲག་པའི་ཡུལ་དུ་སྐྱེ་རྒྱུ། ཕྲ་མས་ཡུལ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བར་སྐྱེ། ཚིག་རྩུབ་ཀྱིས་རྡོ་དང་གསེག་མ་ཚེར་མས་གང་བའི་ས་ཕྱོགས་ཡིད་དུ་མི་འོང་བར་སྐྱེས་ནས་ཚེ་གང་ལ་འབུད་ཐབས་མེད་པར་དེར་འདུག་དགོས་པ་དང་། ངག་འཁྱལ་གྱིས་ལས་བྱས་ན་འབྲས་བུ་མི་འབྱུང་། དུས་ཚིགས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྟེ་དབྱར་དགུན་གོ་ལོག་པ། བརྣབ་སེམས་ཀྱིས་ལོ་ཉེས་ས་ཚིག དུས་ངན་ཀྱི་རྒུད་པ་འབྱུང་རྒྱུ། གནོད་སེམས་ཀྱིས་གནོད་པ་དང་འཚེ་བ་ཅན་གྱི་ཡུལ་ལ་སྐྱེས། ལོག་ལྟས་འབྱོར་བ་ཆུང་བ་དང་སྐྱབས་དང་མགོན་དང་དཔུང་གཉེན་མེད་པའི་ས་ཆ་ལ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་ནི། ལས་ངན་པའི་འབྲས་བུ་ཅི་བྱས་པ་ལ་བཤགས་སྡོམ་ལ་སོགས་པའི་གཉེན་པོས་མ་ཟིན་ན་མུ་མཐའ་མེད་པར་སྡིག་པའི་འབྲས་བུ་འཕེལ་ནས་འབྲས་བུ་མང་དུ་མྱོང་དགོས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་སྤང་བྱ་མི་དགེ་བའི་ལས་རྒྱུ་འབྲས་དང་བཅས་པ་བཤད་ནས།
༢༽ བསྒྲུབ་བྱ་དགེ་བའི་ལས་དང་དེ་འབྲས་བཤད་པ།
གཉིས་པ་བསྒྲུབ་བྱ་དགེ་བའི་ལས་བཅུའི་སྟེང་ནས་བསམ་བློ་བཏང་ན། མི་དགེ་བ་བཅུ་པོ་ལས་ལོག་ཙམ་པ་ཞིག་ལ་དགེ་བ་བཅུ་ཞེས་མི་ཟེར། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དཔེར་ན་སྲོག་མ་བཅད་པ་ཙམ་ཞིག་གིས་སྲོག་གཅོད་སྤོང་བའི་སྡོམ་པས་རྒྱུད་བསྡམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ན་སྲོག་མ་བཅད་པ་ཙམ་གྱིས་སྲོག་གཅོད་སྤོང་བའི་དགེ་བ་མཚན་ཉིད་པ་ཞིག་རེད་མི་ཐུབ། དེས་ན་མི་དགེ་བཅུ་པོ་སྤངས་པའི་སེམས་བརྟན་པོ་དེ་དགེ་བ་བཅུ་ཡིན་པ་དང་དེའི་སྟེང་སྲོག་གཅོད་སྤངས་བ་མ་ཟད་གཞན་གྱི་སྲོག་བསྐྱབ། མ་བྱིན་ལེན་སྤོང་བ་མ་ཟད་གཞན་ལ་སྦྱིན་པ་གཏོང་། ལོག་གཡེམ་སྤངས་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྲུང་། རྫུན་སྤངས་ནས་བདེན་པར་སྨྲ། ཕྲ་མ་སྤངས་ནས་འཁོན་པ་ཟླུམ། ཚིག་རྩུབ་སྤངས་ནས་སྙན་པར་སྨྲ། ངག་འཁྱལ་སྤངས་ནས་དོན་དང་ལྡན་པའི་གཏམ་བརྗོད་པ་དང་ཁ་ཏོན་བཟླས་བརྗོད་བྱ། བརྣབ་སེམས་སྤངས་ནས་འདོད་ཆུང་ཆོག་ཤེས་བྱེད། གནོད་སེམས་སྤངས་ནས་བྱམས་སྙིང་རྗེ་བསྒོམ་ཞིང་གཞན་ལ་ཕན་སེམས་བྱེད། ལོག་ལྟ་སྤངས་ནས་ལས་རྒྱུ་འབྲས་དང་དགེ་སྡིག་གི་རྣམ་བཞག་ལ་ཡིད་ཆེས་བྱས་ནས་འཇིག་རྟེན་ཡང་དག་གི་ལྟ་བ་རང་གི་རྒྱུད་ལ་བརྟན་པར་བྱེད་རྒྱུ་དེ་རྣམས་བྱས་ན་དགེ་བཅུ་ཁྱད་པར་བ་ཞེས་པར་འགྱུར་ཐུབ་བོ། །དེ་ལྟར་དགེ་བ་བཅུ་པོ་བསྒྲུབ་ན་ཡང་རྣམ་སྨིན་གྱི་འབྲས་བུ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། དགེ་བ་བཅུ་ཆུང་ངུས་མི། འབྲིང་གིས་འདོད་ཁམས་ཀྱི་ལྷ། ཆེན་པོས་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་འབྲེལ་ན་ཁམས་གོང་མར་སྐྱེ་བ་དེ་ལྟར་ཡིན། རྒྱུ་མཐུན་གྱི་འབྲས་བུ་ལས་མྱོང་བ་རྒྱུ་མཐུན་ལ། སྲོག་གཅོད་སྤངས་པས་ཚེ་རིང་ནད་ཉུང་། མ་བྱིན་ལེན་པ་སྤངས་པས་ལོངས་སྤྱོད་དང་འབྱོར་བ་རྒྱས་ལ་དགྲ་རྐུན་གྱི་འཚེ་བ་མེད་པ། ལོག་གཡེམ་སྤངས་པས་ཁྱིམ་ཐབས་མཛེས་པ་དང་འཕྲད་རྒྱུ་དང་དགྲ་ཟླ་ཉུང་བ། རྫུན་སྤངས་པས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྟོད་ཅིང་བྱམས་པ། ཕྲ་མ་སྤངས་པས་འཁོར་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གུས་པ་བྱེད་པ། ཚིག་རྩུབ་སྤངས་པས་སྙན་པར་ཐོས། ངག་འཁྱལ་སྤངས་པས་ཚིག་བཙུན་ཞིང་བཤད་པའི་ཚིག་ལ་ཀུན་གྱིས་བརྩི་བ། བརྣབ་སེམས་སྤངས་པས་བསམ་པའི་དོན་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པ། གནོད་སེམས་སྤངས་པས་འཚེ་བ་དང་གནོད་པ་མེད་པ། ལོག་ལྟ་སྤངས་པས་ལྟ་བ་བཟང་པོ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བ་སོགས་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡན་གྱིས་ལས་དཀར་ནག་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་བཤད་ནས།
༣༽ ཐམས་ཅད་ལས་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་བསྟན་པ།
གསུམ་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་བསྟན་པ་ནི། ལུས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བདེ་སྡུག་ནི། །ལས་རྣམས་ཡིན་པར་ཐུབ་པས་གསུངས། །ལས་རྣམས་ཀྱང་ནི་སྣ་ཚོགས་ལ། །དེ་ཡིས་འགྲོ་འདི་སྣ་ཚོགས་སྐྱེས། །སྣ་ཚོགས་རྣམ་པར་འཁྱམས་ཤིང་འཇུག །ལས་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་རྒྱ་ཆེའོ། །ཞེས་གསུངས་པས། ལས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་སེམས་ཅན་ཞིག་ཡོད་ཚད་རྣམས་ཀྱི་བདེ་སྡུག་བཟང་ངན་གང་བྱུང་ཐམས་ཅད་བྱེད་པ་པོ་གཞན་སུ་ཡང་མེད་པར་དགེ་སྡིག་གི་སྟོབས་ཁོ་ནས་བདེ་སྡུག་བྱེད་པ་ཡིན། དགེ་སྡིག་གང་གི་ལས་ལ་ཡང་རུལ་རྒྱུ་བམ་རྒྱུ་འཐོར་རྒྱུ་གཏན་ནས་མེད་དེ། དུས་ཀྱིས་ཉེན་ཏེ་རྒྱལ་པོ་འགྲོ་གྱུར་ན། །ལོངས་སྤྱོད་གཉེན་དང་མཛའ་བཤེས་རྗེས་མི་འབྲང་། །སྐྱེས་བུ་དག་ནི་གང་ནས་གར་འགྲོ་ཡང་། །ལས་ནི་གྲིབ་མ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་འབྲངས། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་མདོ་སྡེ་ལས་བརྒྱ་པ་ལས། ལུས་ཅན་དག་གི་ལས་རྣམས་ནི། །བསྐལ་པ་བརྒྱར་ཡང་ཆུད་མི་ཟ། །ཚོགས་ཤིང་དུས་ལ་བབ་པ་ན། །འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་སྨིན་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པས་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ལས་དེ་ཕ་མ་མཁན་སློབ་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཡང་བྱེད་མི་རུང་སྟེ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སུ་གཅིག་གིས་ཀྱང་ཁྱེར་མི་འགྲོ་བར་རང་ཐོག་ཏུ་སྨིན་འོང་ངེས། ལས་གང་བྱས་དེ་འཕྲལ་དུ་མ་སྨིན་ཡང་ཆུད་ཟོས་ཏིལ་འབྲུ་ཙམ་ཡང་མི་འགྲོ་བའི་དཔེ་ཀུན་མཁྱེན་འཇིགས་གླིང་གིས། ས་བླ་མཐོན་པོར་གཤེགས་པའི་མཁའ་ལྡིང་གི །གྲིབ་མ་རེ་ཞིག་བལྟ་བར་མི་མངོན་ཡང་། །ལུས་ཅན་དག་དང་འདུ་འབྲལ་སྤང་པ་བཞིན། །ཚོགས་ཤིང་དུས་ལ་བབས་ཚེ་ལྷག་པར་མངོན། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །ལས་དཀར་ནག་དགེ་སྡིག་གི་དབྱེ་བ་དེ། ལྟར་སྣང་གི་རྣམ་པ་གཙོ་མི་ཆེ་བར་ཡིད་ཀྱི་ཀུན་སློང་གཙོ་ཆེ་བ་ཡིན། ཀུན་སློང་ཆགས་སྡང་གིས་བསྐྱེད་ནས་བསམ་པ་མ་དག་ན། རྣམ་པ་དགེ་བ་ལྟར་དུ་སྣང་ན་ཡང་དོན་ལ་མི་དགེ་བར་འགྱུར་འགྲོ་བས་བསམ་པའི་ཀུན་སློང་གི་སྟེང་ནས་རང་འདོད་ཀྱི་འཁྲི་བ་དང་བྲལ། གཞན་ཕན་གྱི་བློ་ཡོད་པ་ཡིན་ན། རྣམ་པ་མི་དགེ་བ་ལྟར་དུ་སྣང་ཡང་དོན་ལ་དགེ་བར་འགྱུར་འགྲོ་སྟེ། ཡིད་གཙོ་ཡིད་ནི་རབ་ཏུ་མགྱོགས་པ་སྟེ། །ཆོས་རྣམ་ཀུན་གྱི་གནད་ལ་ཡིད་འགྲོའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་། འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་གསུམ། །དེས་བསྐྱེད་ལས་ནི་མི་དགེ་བའོ། །མ་ཆགས་མ་སྡང་གཏི་མུག་མེད། །དེས་བསྐྱེད་ལས་ནི་དགེ་བའོ། །ཞེས་གསུངས་པས་དགེ་སྡིག་གི་ཁྱད་པར་བསམ་པའི་ཀུན་སློང་གིས་འབྱེད་པ་ཡིན་ལ། ཡང་ལས་དགེ་བ་དང་སྡིག་པ་གང་ཡིན་ཡང་དེ་ལ་རྟག་དང་མངོན་པར་ཞེན་པ། གཉེན་པོ་མེད་པ། ཕན་འདོགས་དང་ཡོན་ཏན་གྱི་ཞིང་གི་ཁྱད་པར་སྟེ་དེ་ལྔ་པོ་ལས་ཆེན་པོ་གསོག་བྱེད་ངོ་མ་ཡིན། དེ་ལ་རྟག་ཅེས་པ་དུས་རྟག་ཏུ་ཞེས་པའི་རྟག་དེ་རེད། དགེ་སྡིག་གང་ཡིན་ཡང་སྦྱོར་བ་ལུས་ངག་གིས་རྟག་ཏུ་ཐེངས་གྲངས་མང་པོ་བྱེད་པ་དང་། མངོན་ཞེན་ཞེས་པ། བསམ་པ་ཉོན་མོངས་པའམ་ཡང་ན་དད་པ་ལ་སོགས་པ་དགེ་སྡིག་གང་ལ་ཡང་མངོན་པར་ཞེན་པ་དྲག་པོས་བྱེད་འདོད་ཀྱིས་བྱེད་པ་དང་གཉིས། གཉེན་པོ་མེད་པ་ནི་ལས་སྡིག་པ་ལྟ་བུ་དེ་ལ་འཇོམ་བྱེད་ཀྱི་གཉེན་པོ་གཏན་ནས་མེད་ན། དཔེར་ན་ནད་འཇོམ་བྱེད་ལ་སྨན་མེད་ན་ནད་ཀྱི་སྟོབས་ཤུགས་འཕར་བ་ལྟར་གཉེན་པོ་མེད་པ་དང་གསུམ། ཞིང་རྣམ་པ་གཉིས་ཡུལ་གཉན་པ་ཡིན་ཏེ། དགེ་སྡིག་གང་བྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་ཐད་ནས། སྟོབས་ཆེ་ཆུང་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་པས་ཕན་འདོགས་ཀྱི་ཞིང་ཕ་མ་དང་ཆོས་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་པ། ཡོན་ཏན་གྱི་ཞིང་གཙོ་བོ་དཀོན་མཆོག་གི་ཞིང་ས་ལྟ་བུ་ཡིན། དེ་རྣམ་པ་ལྔ་པོ་དང་འབྲེལ་ན་དགེ་སྡིག་གི་ལས་གང་བྱས་ན་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་གསུངས་ཏེ། རྟག་དང་མངོན་ཞེན་གཉེན་པོ་མེད། །ཡོན་ཏན་གཙོར་ལྡན་གཞི་ལས་བྱུང་། །ཞེས་པས། དེ་ལྔ་པོས་དགེ་སྡིག་གང་བྱས་ཆེན་པོར་འགྱུར་བ་ཡིན་ལ། རྟག་དང་མངོན་པར་ཞེན་དང་གཉེན་པོ་མེད། །ཡོན་ཏན་གཙོར་ལྡན་གཞི་ལས་བྱུང་བའི་ལས། །དགེ་དང་མི་དགེ་རྣམ་ལྔ་ཆེན་པོ་སྟེ། །དེ་བས་དགེ་བ་སྤྱོད་ལ་བརྩོན་པར་གྱིས། །ཞེས་གསུངས་པས་སོ།།
གཉིས་པ་གཞུང་དོན་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ།
འདི་ནས་ངག་འདོན་གྱི་གཞུང་དུ། དགེ་སྡིག་ལས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་ཕྱི་བཞིན་འབྲང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གོང་དུ་བཤད་པའི་ལས་དཀར་ནག་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་བཤད་པ་འདི་རྣམས་ལ་དུས་རྟག་ཏུ་ངེས་ཤེས་བསྐྱེད་ནས། དཀར་པོ་དགེ་བའི་ལས་ཆུང་ཆུང་ཡིན་ཡང་ཁྱད་དུ་མི་གསོད་པར་དང་དུ་བླངས། ནག་པོ་སྡིག་པའི་ལས་དེ་ཆུང་ཆུང་རེ་ཡང་དེས་ཅི་ཡང་མི་གནོད་བསམ་ནས་བརྙས་ལས་མི་བྱེད་པར་ཆུང་ངུ་ཡིན་ཡང་དུག་བཞིན་དུ་སྤོང་དགོས། ལས་གང་བྱས་གང་བསགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྲས་བུ་དེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་ས་ཆུ་མེ་རླུང་སོགས་གང་ལ་ཡང་མི་སྨིན་པར་རང་ཉིད་ཀྱི་ཟིན་པའི་ཕུང་པོ་འབའ་ཞིག་ལ་སྨིན་པ་ཡིན། ལས་གང་བྱས་རང་ཉིད་ཀྱི་ཕྱི་བཞིན་རྗེས་སུ་འབྲང་ནས་བ་གླང་ས་ཕྱགས་རང་གི་སྐེ་མདོ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་ན། ལས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་མྱོང་མི་དགོས་མཁན་སུ་གཅིག་ཀྱང་མེད་དེ། དབང་ཡོད་རྒྱུ་ཆེན་གྱིས་གང་བྱས་ཀྱང་ཆོག་པར་རྣམ་སྨིན་མྱོང་མི་དགོས་པ་དང་། ཉམ་ཆུང་རྒྱུ་མེད་ཀྱིས་འབྲས་བུ་ཉམས་སུ་མྱོང་དགོས་པ་དེ་ལྟར་མིན། ད་དུང་དབང་ཡོད་ཐོབ་ཐང་ཅན་དེ་ཚོས་སྡིག་པ་བསགས་སྟོབས་ཆེ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་ལ་དབང་ཡོད་དེ་ལ་སྡིག་པ་ཡོད། །ཅེས་གསུངས། དེ་ཡང་སྔོན་ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོས་སྤྲུལ་པའི་མི་ལ་སྤྲུལ་པའི་ཁྲིམས་བཅད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ན་མ་གཏོགས་ཕན་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཙམ་ཡང་མེད་པར་མི་ཡི་དབང་ཆ་བཟུང་དུས་སྡིག་ལས་རྔམ་པོ་ཆེ་བསགས་པ་ཡིན། ཡང་ལས་རྒྱུ་འབྲས་དེ་མི་སྐྱ་ཕོ་མོས་བསྲུང་དགོས་རྒྱུ་དང་བླ་མ་གྲྭ་བས་དེ་ཙམ་མི་དགོས་རྒྱུ། ཁྱད་པར་དུ་བླ་ཆེན་གྱི་མིང་ཡོད་པ་དེ་ཚོས་ཅི་བྱེད་ཀྱང་ཆོག་པས་རྣམ་སྨིན་མྱོང་མི་དགོས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ག་ལ་ཡིན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཚོས་ཀྱང་ལས་ཀྱི་ལྷག་མ་དང་དུ་བཞེས་ཚུལ་བསྟན་པ་ཡིན་ན། སྙིགས་མའི་དུས་སུ་ཐབས་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཆེན་པོའི་ཁྲི་ལ་འགོ་ས་ལོན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལྷག་པར་མ་འཛེམ་ན་གཙང་བླ་རྟ་ནག་ཅན་གྱི་རྗེས་སུ་བསྙེགས་ངེས་ཅན་ཡིན། འགའ་རེས་ལྟ་བ་མཐོ་མདོག་བཤད་ཁུལ་བྱས་ནས་རྒྱུ་འབྲས་ཁྱད་སོད་བྱེད་པ་རྣམས་ལྷག་པར་སྡིག་པ་ཆེ་སྟེ། བླུན་པོ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་དེ་ཚོས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགོངས་པ་མི་ལོན་པར། ལས་མེད་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མེད། ནམ་མཁའ་སྟོང་པ་ལྟ་བུའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་བལྟ་རྒྱུ་ཅི་ཡང་མེད། ཅེས་ཆད་པར་བལྟ་བ་དེ་ཚོ་ཆོས་འདི་པའི་ནང་དུ་མི་ཐེ་བར་འཇིག་རྟེན་རྒྱང་འཕེན་པའི་ལྟ་བ་བདུད་ཀྱིས་བསླུས་པའི་གསང་ཚིག་ཡིན་པས། དེ་དག་གི་སྒྲ་ཙམ་ཡང་ཐོས་པར་མི་བྱ་བ་ཡིན་གསུངས་ཏེ། འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས། ཡོད་པ་པ་ནི་བདེ་འགྲོར་འགྲོ། །མེད་པ་པ་ནི་ངན་འགྲོར་འགྲོ། །ཞེས་དང་ད་དུང་། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ལྟ་ཉེས་ན། །ཤེས་རབ་ཆུང་རྣམས་ཕུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་། ཨོ་རྒྱན་རིན་པོ་ཆེས། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ངའི་གསང་སྔགས་འདི་ལྟ་བ་གཙོ་ཆེ། ལྟ་བའི་ཕྱོགས་སུ་སྤྱོད་པ་མ་ཤོར་བ་དགོས། དེ་ཤོར་ན་དགེ་སྟོང་སྡིག་སྟོང་ནག་པོ་ཁ་འབྱམས་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་འགྲོ། ཡང་སྤྱོད་པའི་ཕྱོགས་སུ་ལྟ་བ་མ་ཤོར་བ་དགོས། དེ་ཤོར་ན་དངོས་པོ་དང་མཚན་མས་བཅིང་འགྲོ་བས་གྲོལ་བའི་དུས་མེད་པ་དེ་བས་ན། ལྟ་བ་ནམ་མཁའ་བས་མཐོ་རུང་ལས་རྒྱུ་འབྲས་བག་ཕྱེ་བས་ཀྱང་ཞིབ་དགོས། ཞེས་ཞལ་ཆེམས་བཞག་པ་ཡིན། ཁྱད་པར་དུ་ཚོགས་པ་སྐྱོང་བའི་སློབ་དཔོན་དང་། ལམ་གཞན་ལ་སྟོན་པའི་བླ་མ། སྡེ་སྣོད་འཆད་པའི་མཁན་པོ། མི་མིན་སངས་རྒྱས་བྱང་སེམས་མིའི་གཟུགས་སུ་བྱོན་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པའི་བསམ་བཞིན་སྲིད་པ་བཞེས་པའི་སྤྲུལ་སྐུའི་མཚན་ཡོད་པ་དེ་ཚོས་ལས་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ཐད་འདི་ནས་ལྷག་པར་གཟབ་གཟབ་དགོས་མ་གཏོགས། རྒྱུ་འབྲས་མི་ལ་བཤད་པའི་མི་ཡིས་རྒྱུ་འབྲས་རང་གིས་མ་བསྲུང་ན། དེ་ལ་སློབ་པའི་སློབ་མས་ལམ་གང་དེད་ནས་འགྲོ་དགོས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བསྡུ་དངོས་བཞིའི་འགྲོ་དོན་མཛད་པའི་སྐབས་ན། སྦྱིན་དང་སྙན་སྨྲ་སོགས་བཅོས་མིན་གྱི་ལྷག་བསམ་དག་པའི་ཀུན་སློང་དང་འབྲེལ་བ་སྨོས་ཅི་དགོས་ལ་ད་དུང་དེ་བས་ཀྱང་རང་ཉིད་ཀྱིས། དོན་མཐུན་དོན་སྤྱོད་བྱེད་རྒྱུ་དེ་བས་ཀྱང་གལ་ཆེ་ཞིང་། ལྷག་པར་དུ་དཀོར་འདིའི་ཐད་ནས། རང་རང་སོ་སོས་རང་རྒྱུད་ལ་སྒྲིབ་པས་མི་གོས་པ་རེ་བྱེད་རྒྱུ་གལ་ཆེ། དང་པོ་ཆོས་བརྒྱད་ཀྱི་ཀུན་སློང་གིས་རང་འདོད་ཞེ་ལ་བཅང་ནས་ལོག་འཚོ་ལྔ་ག་ཚང་བ་མ་ཚད་ཕམ་བཞི་དང་ཐག་ཉེ་བའི་ཐོག་ནས་མིའི་ལག་ནས་རྒྱུ་ཞིག་བླངས། བར་དུ་དེ་དག་གི་རྒྱུ་དེ་ཀུན་སློང་རྣམ་དག་གི་ཡར་མཆོད་མར་སྦྱིན་མེད་པའི་སྟེང་དུ། ཆོས་བརྒྱད་སྒྲུབ་བྱེད་དང་གཉེན་འཁོར་སྐྱོང་བྱེད་བྱེད་པ་དང་། ཐ་མ་ཨ་འཁོར་ཡང་འཁོར་གྱི་སྡིག་ལས་མང་པོའི་ས་བོན་ལ་བསྐྲུན་ན། སྡིག་ལས་མང་པོ་འཕེལ་ནས་སྡིག་རྒྱུན་མ་ཆད་པར་རང་གཞན་འབྲེལ་ཚད་པོ་ཁ་ཐུར་དུ་འཁོར་བའི་ལམ་ལ་ཁྲིད་པའི་ཉེན་ཁ་ཡོད་པས་གཟབ་དགོས་པ་ཞིག་ཡིན། ཅི་ཙམ་སྡུག་ཀྱང་ཆུང་ནས་སྐེ་རག་སེར་པོ་བཅིང་མཁན་ཞིག་གིས་རང་དོན་ཙམ་ཞིག་བསྒྲུབ་ཤེས་དགོས་པ་དེས་ན། བདག་ལེགས་སུ་འདོད་པའི་གང་ཟག་ཅིག་ཡིན་དུས་ཁ་བཤད་ལག་ལེན་དང་ལྡན་པ་ལྟ་སྤྱོད་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་ཉམས་ལེན་རེ་ཤེས་དགོས། ཅི་ལྟར་ཉམས་རྟོགས་མཐོ་རུང་རྒྱུ་འབྲས་ཕྲ་ཞིབ་ནས་བསྲུང་དགོས་ཏེ། རྒྱལ་བ་རྒོད་ཚང་པ་ཞེས་པ་དེ་ཚོས་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་སྒོམ་བཞིན་དུ་ཉིན་རེ་མི་བཅུ་རེས་བསྒྲུབ་རྒྱུའི་དགེ་སྦྱོར་མ་ཆག་པའི་བརྩོན་འགྲུས་མཛད་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད། སྤྱིར་ན་ལས་དང་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཕྲ་ཞིང་ཞིབ་པ་ནས་གསུང་དགོས་ན། ཀུན་མཁྱེན་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མ་གཏོགས་གསུང་མི་ཐུབ་སྟེ། དེ་མཁྱེན་པ་ནི་ཀུན་མཁྱེན་ཏེ། །ཀུན་མཁྱེན་ཡེ་ཤེས་མིན་པས་མིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་བཀའ་དང་དེའི་དགོངས་འགྲེལ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས། ལས་ཀྱི་དབྱེ་བའི་སྟེང་ནས། གཅིག་ཏུ་དཀར་བའི་ལས་བསམ་སྦྱོར་གཉིས་ཀ་དགེ་བ་ཡིན་པ། གཅིག་ཏུ་གནག་པའི་ལས་བསམ་སྦྱོར་གཉིས་ཀ་མི་དགེ་བ་ཡིན་པ། དཀར་ནག་འདྲེས་མའི་ལས་བསམ་པ་དཀར་ཞིང་སྦྱོར་བ་ནག་པ་དེ་ལྟ་བུ་དབྱེ་བ་མཛད་པས་གཅིག་ཏུ་དཀར་བའི་ལས་ཀྱིས་ལྷ་མིའི་བདེ་འབྲས་ཆེན་པོ་བསྐྱེད། གཅིག་ཏུ་ནག་པའི་ལས་ཀྱིས་ངན་སོང་གསུམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཆེ་ཤོས་མྱོང་རྒྱུ། དཀར་ནག་འདྲེས་མའི་ལས་དེ་ཡང་བསམ་པ་དག་ནས་རང་དོན་གྱི་འཁྲི་བ་མེད་ན་དགེ་བར་འགྱུར་བ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་ལུས་ངག་གི་མི་དགེ་བ་བདུན་གནང་བའི་སྐབས་ཡོད་པ་མཚན་གཞི་སྨོས་ན། དེད་དཔོན་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་མི་ནག་མདུང་ཐུང་ཅན་བསད་པ་ལྟ་བུ་དང་། བྲམ་ཟེ་ཁྱེའུ་སྐར་མས་མི་ཚངས་སྤྱོད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཡང་། སྦྱོར་བ་དཀར་ཞིང་བསམ་པ་ནག་པས་མ་དཀར་བ། དཔེར་ན་འགའ་རེས་ཆོས་བརྒྱད་དོན་གཉེར་གྱི་ཆེད་ལ་ཆོས་བསྒྲུབ་དང་རྟེན་བཞེངས་བྱེད་པ་ལྟ་བུ་རེད་འགྲོ་བས་བསམ་སྦྱོར་དགེ་སྡིག་འདྲེས་མ་དེ། ཐ་གུ་དཀར་ནག་བསྒྲིམ་པ་དང་འདྲ་བར་དཀར་ཁྲ་ནག་ཁྲ་གང་དུ་འགྱུར་གཙོ་བོ་བསམ་པའི་ཀུན་སློང་ལེགས་ཉེས་ལ་ཐུག་པ་དེ་ལྟར་ཡིན། ཡང་ལས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་བྱེད་པོ་རང་ཉིད་ཀྱི་སྟེང་དུ་སྨིན་ཚུལ་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ན་མཐོང་ཆོས་མྱོང་འགྱུར་གྱི་ལས་དང་སྐྱེས་ནས་མྱོང་འགྱུར་གྱི་ལས། ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་འགྱུར་གྱི་ལས་སོགས་ཡོད། དེ་ཡང་མཐོང་ཆོས་མྱོང་འགྱུར་གྱི་ལས་སྐྱེ་བ་འདིའི་ཐོག་ལ་སྨིན་པ་མཚན་གཞི་དཔེ་སྡིག་པའི་རྣམ་སྨིན་སྨིན་ཚུལ་ནི་སྔོན་ཉི་འོག་གི་རྒྱལ་ཁབ་ས་འོག་ཏུ་གསོན་བཞིན་མནན་པ་ལྟ་བུ། དགེ་བའི་འབྲས་བུ་ལ་རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱི་བུ་མོ་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའོ། །སྐྱེས་ནས་མྱོང་འགྱུར་གྱི་ལས་མཚམས་མེད་ཀྱི་ལས་བསགས་པས་ཤི་མ་ཐག་མནར་མེད་དུ་འགྲོ་བ་ལྟ་བུའོ། །ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་འགྱུར་གྱི་ལས་ནི་དཔེར་ན་མི་རྟ་བསད་པ་ལྟ་བུ་དེ་ལྟར་ཡིན་ནོ། །ཡང་ལས་ཞེས་པ་སྤྱིར་གོང་བཤད་ལྟར་སྤྱིར་ན་མི་བམ་མི་རུལ། ཆུད་མི་ཟ་བ་ཞིག་ཡིན། འོན་ཀྱང་རྟག་པ་ཞིག་མིན་ཏེ། དང་པོ་དགེ་སྡིག་བསགས་པའི་གནས་སྐབས་ལ་འདུ་བྱས་འོང་བ་ཞིག་དང་། ཐ་མ་ཟད་པའི་གནས་སྐབས་ལ་ཡང་འབྲས་བུ་མྱོང་སྟོབས་ཀྱིས་ཟད་པ་མ་ཚད་སྡིག་པའི་ལས་ལ་མཚོན་ན་བཤགས་པས་ཇེ་སྲབ་དང་གཞི་མེད་དུ་འགྲོ་རྒྱུ་ཡོད་དེ། གཉེན་པོ་སྟོབས་བཞི་ཚང་བའི་སྒོ་ནས་བཤགས་པ་བྱས་ན་སྡིག་པ་ཇེ་སྲབ་ཏུ་འགྲོ་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་ན་ཉི་མས་མུན་པ་བསལ་བ་ལྟར་སྡིག་པ་རང་དག་ཏུ་འགྲོའོ། །དགེ་བ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་ཆུད་ཟ་ནས་ཟད་པ་ཡོད་དེ། དགེ་རྩ་ཟད་པའི་རྒྱུ་བཞི་དང་འཕྲད་ན་དགེ་རྩ་ཟད་འགྲོ་བ་ཡིན་ལ། དགེ་རྩ་ཟད་པའི་རྒྱུ་བཞི་ནི། དགེ་བ་བྱས་པ་ལ་འགྱོད་པ་སྐྱེས་པ། གཞན་ལ་ངོམ་པ། མ་བསྔོས་པ། ལོག་པར་བསྔོས་པ་དེ་རྣམས་ཡིན། ལས་དགེ་བ་ལ་མཚོན་ན། དེ་ལ་སྲིད་པ་བསྒྲུབ་པའི་ལས་ཤིག་དང་། ཞི་བར་གཞོལ་བའི་ལས་གཉིས་ཡོད་པས་དགེ་བའི་རིགས་ཡོད་ཚད་འདྲ་བོ་མིན། དེ་གཉིས་གང་གི་གྲལ་དུ་འགྲོ་མིན་རང་ཉིད་ཀྱི་ཀུན་སློང་ལ་རག་ལས་ཏེ། ཀུན་སློང་མངོན་མཐོ་ལྷ་མིའི་གོ་འཕང་དོན་གཉེར་གྱི་བསམ་པས་དགེ་བ་བཅུ་དང་བསམ་གཟུགས་བརྒྱད་སོགས་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམ་ན་མཐོ་རིས་ཀྱི་སྲིད་པ་བསྒྲུབ་པའི་ལས་ཡིན། དེས་གནས་སྐབས་ངན་སོང་ལ་མི་སྐྱེ་བར་བྱེད་མོད། མཐར་ཐུག་འཁོར་བ་ལས་ཐར་མེད། བསམ་པའི་ཀུན་སློང་ལ་ང་རང་ཉིད་འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་ལས་ཐར་ནས། ཐར་བའི་གོ་འཕང་དུས་གཏན་དུ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ནང་དུ་མི་ལྷུང་བ་ཞིག་བྱེད་དགོས་བསམ་ནས་དགེ་བཅུ་ལ་སོགས་པ་བསྒྲུབས་ན་ཞི་བར་གཞོལ་བའི་ལས་ཡིན། འོན་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཟིན་རུང་ཐབས་་ཀྱིས་མ་ཟིན་པས་འབྲིང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཞིག་ཐོབ་རྒྱུ་ལས་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་བྱེད་རེད་མེད། དེ་མེད་ན་རང་དོན་མ་གཏོགས་གཞན་དོན་མི་འགྲུབ། གཞན་དོན་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་དམིགས་ནས་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་ལམ་ལ་ཞུགས་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་འབྲས་བུ་དོན་དུ་གཉེར་ཏེ་དགེ་བཅུ་བསྒྲུབ་ན་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་ཞི་བར་གཞོལ་བའི་ལས་ཡིན། དེ་ལྟ་བུ་ལ་ཐོག་མར་སྦྱོར་བ་སེམས་བསྐྱེད། བར་དུ་དངོས་གཞི་དམིགས་མེད། རྗེས་བསྔོ་བ་དམ་པ་སྟེ། དམ་པ་གསུམ་གྱིས་རྩིས་ཟིན་དགོས་པས་དེ་ལྟ་བུའི་དམ་པ་གསུམ་དང་མ་བྲལ་བས་ཉམས་སུ་ལེན་དགོས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ལས་འབྲས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་བཤད་པ་ཐམས་ཅད་མདོར་བསྡུས་ན་རྟེན་འབྲེལ་ཡིན་ཞེས་ཟེར་དགོས་ཏེ། རྒྱུ་དགེ་སྡིག་ལ་བརྟེན་ནས་འབྲས་བུ་བདེ་སྡུག་འབྱུང་བས་གཅིག་ལ་བརྟེན་ནས་གཅིག་འབྱུང་བས་རྟེན་འབྲེལ་ཞེས་གསུངས་པ་རྒྱུ་མཚན་དེའི་ཕྱིར། མགོན་པོ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་མ་གཏོགས་པའི། །ཆོས་འགའ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པས་རྒྱུ་ས་བོན་ཕར་ཞིང་གི་ནང་དུ་འདེབས་རྒྱུ་མ་ཡོད་ན་འབྲས་བུ་སྟོན་གྱི་ལོ་ཏོག་བདག་པོའི་ལག་ཏུ་ཚུར་འོང་རྒྱུ་མེད། རྒྱུ་ཉོན་མོངས་དུག་ལྔ་མེད་ན་དེའི་འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་འོང་དོན་མེད་པས་རྒྱུ་འབྲས་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་གྱིས་བྱུང་བ་ཡིན། རྒྱུ་དགེ་བཅུ་བསྒྲུབ་པས་འབྲས་བུ་ལྷ་མིའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པ་ཡང་རྒྱུ་འབྲས་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་གྱིས་འབྱུང་བས་རྟེན་འབྲེལ་ཞེས་གསུངས། དེ་ལྟར་རྒྱུ་བྱང་ཆུབ་གསུམ་གྱི་ལམ་ལ་བརྟེན་ཏེ་འབྲས་བུ་བྱང་ཆུབ་གསུམ་གྱི་གོ་འཕང་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་དབང་གིས་བྱུང་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཐམས་ཅད་བདེན་པར་གྲུབ་པ། ངོ་བོས་གྲུབ་པ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་སོགས་འགྱུར་རྒྱུ་དང་བསྒྱུར་རྒྱུ་བཤིག་རྒྱུ་གཏན་ནས་མེད་པར་སྡོད་པ་ཞིག་ཡིན་ན་བདེན་གྲུབ་ལ་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་བྱ་བྱེད་མི་རུང་ཡང་། བདེན་པར་མ་གྲུབ་པར་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་ཉིད་ཡིན་པས། མགོན་པོ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་གོང་གི་མཇུག་ཏུ། དེ་ཕྱིར་སྟོང་ཉིད་མ་ཡིན་པའི། །ཆོས་འགའ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན། དེ་ཡང་དཔེར་ན་རྒྱུ་ནས་ཀྱི་ས་བོན་དེ་འགྱུར་རྒྱུ་དང་བཤིག་རྒྱུ་མེད་པའི་བདེན་གྲུབ་སྲ་བ་རྟག་བརྟན་ཅན་ཞིག་ཡིན་ན། འབྲས་བུ་སྟོན་གྱི་ལོ་ཏོག་བསྐྱེད་པའི་བྱ་བ་བྱེད་མི་རུང་སྟེ་ཁོ་མི་འགྱུར་བར་ཁོ་རང་ལྟར་སྡོད་དགོས་པ་ཡིན་དགོས་ཀྱང་། དེ་མིན་པར་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་དབང་དུ་སོང་སྟེ་ཞིག་ནས་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པ་ཞིག་ཡིན་པས་ན། གང་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་རུང་བ། །དེ་ལ་ཐམས་ཅད་རུང་བ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས། དེ་བཞིན་ལོག་ལྟ་དང་ཞེ་སྡང་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པ་དོན་དམ་དཔྱོད་པའི་ངོ་ན་མི་དགེ་བའི་ལས་དེ་ཚོ་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེས་པའི་བདེན་པ་ཚུགས་ཐུབ་ཅིག་མིན་པའི་གནད་ཀྱིས་སྟོང་ཉིད་དུ་གཏན་ལ་འབེབས་ཐུབ་པ་ཡིན། སྟོང་ཉིད་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་པའི་རྩལ་ལས་རྟེན་འབྱུང་འགག་པ་མེད་པའི་རང་བཞིན་དུ་ཤར་སོང་དུས། སྟོང་པ་ཉིད་ལས་སོ་ཞེས་པ་གཏན་ལ་འབེབས་ཐུབ་པ་ཡིན། དེ་ལྟ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས། སྟོང་རྟེན་འབྱུང་གཉིས་པོ། མེ་དང་ཚ་བ། ཆུ་དང་རླན་གཤེར་སོ་སོར་འབྱེད་དུ་མེད་པ་བཞིན་སྟོང་རྟེན་འབྱུང་དབྱེ་བསལ་ མེད་པ་སྣང་སྟོང་ཟུང་དུ་འཇུག་པའི་བདག ་ཉིད། སྣང་བས་མེད་མཐའ་སེལ། སྟོང་པས་ཡོད་མཐའ་སེལ་བས་རྟག་ཆད་གཉིས་འཛིན་གྱི་མཐའ་རུ་མ་ལྷུང་བའི་སྟོང་ཉིད་བཞི་སྦྱོར་དེ་དེ་ལྟར་གཏན་ལ་འབེབས་དགོས། འོ་ན་ལས་བསགས་མཁན་དེ་སུ་རེད་ཅེ་ན། རྣམ་རྟོག་འཁྲུལ་བའི་དབང་གིས་ལས་བསགས་ཀྱི། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས་ལས་མི་བསགས་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་ཉོན་མོངས་ལས་ལས་བྱུང་། །ལས་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཡིན། །སེམས་ནི་བག་ཆགས་རྣམ་ཀྱིས་བསགས། །བག་ཆགས་བྲལ་ན་བདེ་བ་སྟེ། །བདེ་བའི་སེམས་ནི་ཞི་བ་ཉིད། །ཅེས་གསུངས། མདོར་ན་སྲིད་དང་ཞི་བར་འདུ་བྱེད་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་འདི་རྟེན་འབྲེལ་ཡིན་ལ་རྟེན་འབྲེལ་གང་ལས་བྱུང་ན་དོན་དམ་བདེན་པ་ལས་བྱུང་། ཅི་ལྟར་བྱུང་ན་ཆོས་ཉིད་ངོ་བོ་ཀ་དག་གི་བདེན་པ་དེ་ལས་ཀུན་རྫོབ་རྒྱུ་འབྲས་བསླུ་མེད་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའ་ལས་སྤྲིན་བཞིན་དུ། བསྐྱེད་བྱ་དང་སྐྱེད་བྱེད་ལ་མ་ལྟོས་པར་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་འབྲས་བདེན་གཉིས་དབྱེར་མེད་དུ་ཤེས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལྟ་བ་དག་པ་ཞེས་པ་ཡིན། ཡང་ཐབས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དག་པས། རྒྱུ་འབྲས་སྤང་བླང་ཞིབ་ཏུ་བྱས་ནས་གཞི་བདེན་གཉིས་ཟུང་འཇུག་གི་སྟེང་དུ་ལམ་ཚོགས་གཉིས་ཟུང་འཇུག་ལ་བརྟེན་ནས་འབྲས་བུ་སྐུ་གཉིས་ཟུང་འཇུག་གི་གོ་འཕང་མངོན་དུ་བྱེད་དགོས། དེ་ལྟར་ཡིན་དུས་ལས་དང་པོ་བས། སྟོང་རྟེན་འབྱུང་ཟུང་འཇུག་བདེན་གཉིས་དབྱེར་མེད་ཀྱི་གོ་བའི་སྟེང་ནས། ཇི་སྲིད་གཉིས་འཛིན་འཁྲུལ་སྣང་གི་བདེན་ཞེན་འདི་མ་ཞིག་པའི་བར་ལ་དགེ་སྡིག་བླང་དོར་ལ་དྲན་ཤེས་བཞིན་བག་ཡོད་གསུམ་དང་མི་འབྲལ་བར་བླང་དོར་གྱི་གནས་མི་བརྗེད་པའི་དྲན་པ་སྒོ་སྲུང་ལྟ་བུ་དེ་དང་། སྒོ་གསུམ་གྱི་བསམ་སྤྱོད་ལ་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་པའི་ཤེས་བཞིན་སོ་བ་ལྟ་བུ་དང་ནི། བླང་དོར་གྱི་གནས་རེ་རེ་བཞིན་ལ་གཟབ་རྒྱུ་མི་བརྗེད་པའི་བག་ཡོད་བག་མ་གསར་བ་ཁྱིམ་སར་ལ་གསར་དུ་སླེབ་པ་ལྟ་བུ་སྟེ་རྫི་བོ་དེ་གསུམ་གྱིས་རང་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་གསུམ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་སེམས་ལ་བརྟགས་ཤིང་དཔྱད་ནས་དགེ་སེམས་ཇེ་མང་སྡིག་སེམས་ཇེ་ཉུང་དང་ལུང་མ་བསྟན་ཡང་དགེ་ཕྱོགས་སུ་བསྒྱུར་བ་གནད་ཆེ་སྟེ། རྒྱུ་འབྲས་ཡིད་ཆེས་ཀྱི་ལྟ་བ་འདི་ མེད་ན། ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་མཆོད་ཡུལ་མ་དགོས། སྦྱིན་བདག ་སློབ་མ་ཞིག་གི་གྲལ་དུ་ཡང་མི་སླེབ་ལ། འཇིག་རྟེན་ཡང་དག་གི་ལྟ་བ་འདི་ཡོད་ན། དཀར་པོའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ་ལ་རང་བཞིན་ཤུགས་ཀྱིས་འདུ་བ་ཡིན་པས་ཆོས་བསྒྲུབ་པའི་སྔོན་ལ་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་སྐོར་ལ་ཡིད་ཆེས་ངེས་ཤེས་འདྲོང་པ་ཞིག་བྱེད་རྒྱུ་དེ་གལ་ཆེ་བ་ཡིན་པས། དགེ་སྡིག་ལས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་ཕྱི་བཞིན་འབྲང་། །ཞེས་པའི་ཚིག་རྐང་གཅིག་པོ་འདིས་ལས་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ཁྲིད་རྐང་ཆ་ཚང་བསྟན་པ་ཡིན། དེ་རིང་གི་ཆོས་ཁྲིད་ཀྱི་མཚམས་འདི་ནས་འཇོག་ཅེས་གསུངས་ཤིང་བསྔོ་སྨོན་དང་བཅས་ཆོས་ཁྲིད་གྲོལ་ལོ།།
ར༽ ཉིན་གསུམ་པའི་ཆོས་ཁྲིད།
མཚམས་སྦྱོར་ཞལ་གདམས།
བདག་ཅག་གི་བླ་མ་དམ་པ་རྗེ་མཚུངས་བྲལ་འཇིགས་མེད ་ཡོན་ཏན་མགོན་པོའི་ཞལ་ནས། ཀྱེ་ལགས་འདིར་སྣང་སྤྲིན་གྱི་ཟློས་གར་ལ། །ཡིད་བརྟན་ཁེལ་བ་གཅིག་ཀྱང་མ་མཆིས་ན། །བསླུ་བྲིད་སྙིང་པོ་མེད་པའི་ངང་ཚུལ་འདིར། །སེམས་ཤིག་ཡོད་ན་ད་ནི་སུན་པར་རིགས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་ཀྱེ་ལགས་ཞེས་ཆོས་མཐུན་གྱི་མཆེད་དང་རང་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་འཇུག་གི་ཕྱི་རབས་པ་ལ། རྗེས་སུ་འཛིན་པའི་དུང་སེམས་ཀྱི་གདངས་སྙན་པོས་བོས་ཤིང་བརྩེ་བའི་ཐུགས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་བཟུང་བའི་ཞལ་གདམས་གནང་བ་ཡིན་ཏེ། འདིར་སྣང་སྤྲིན་གྱི་ཟློས་གར་ཞེས་གསུངས་དུས། འཇིག་རྟེན་ཚེ་འདིའི་སྣང་ཤེས་འདི་ནམ་མཁའི་སྤྲིན་གྱི་གཟུགས་སུ་བཀོད་ནས། མཁའ་ལ་སྤྲིན་གྱི་ཕུང་པོ་འཁྲིགས་ན་དེའི་གཟུགས་དབྱིབས་དེ། མཚམས་རེ་མཁར་དང་ཕོ་བྲང་འདྲ་མོ། མཚམས་རེར་ལྷ་དང་ལྷ་མོའི་སྣང་བརྙན། ཡང་སྐོར་རེ་ལ་ཆུ་གནས་དང་གཅན་གཟན་གྱི་གཟུགས་རིས་སུ་འགྱུར་བ་མ་ཟད། སྤྲིན་དཀར་ལུ་གུའི་བལ་འདབ་དང་འདྲ་བའི་མཛེས་མོ་དེ་ཚོ་རྐྱེན་གློ་བུར་གྱི་རླུང་ཁ་འགྱུ་ཕྱོགས་ཀྱིས་བསྒྱུར་ནས་ཆུ་སྤྲིན་ནག་པོ་ངམ་ནག་གློག་དམར་གྱི་ཟི་ར་འཚུབ་པ་དེ་ལྟར་འགྱུར་བ་དང་། ཡང་མཚམས་རེར་སྤྲིན་དཀར་དམར་གྱི་གུར་ཁང་ཕུབ། འཇའ་སྣ་ལྔའི་འོད་ཟེར་འཁྲིགས། དཔེར་ན་རི་མོ་བ་མཁས་པས་ལྷ་ཡི་ཡུལ་ལྗོངས་ཀྱི་བཀོད་པ་བྲིས་པ་ལྟ་བུ་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད་ཀྱང་། དེའི་སྟེང་ནས་མི་སྡོད་པར་བྱང་རླུང་ཤུགས་དྲག་ཅན་ཞིག་གིས་གཏོར་ནས་ཡུ་མེད་གཏན་བརླག་བྱེད་འགྲོ་བ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་དེ་ལྟ་བས་ན། བར་སྣང་སྤྲིན་གྱི་ཟློས་གར་དང་འདྲ་བའི་འདིར་སྣང་སྲིད་པའི་བདེ་སྡུག་གི་སྣང་ཚུལ་དེ་ཡང་གཅིག་གི་སྟེང་དུ་མ་ངེས་པ་ཡིན་པ་རེད། ཅེས་གསུངས་པ་ཡིན། དེ་ཡང་གཞོན་ནུའི་ལང་ཚོ་དེ་ལྟར་དུ་མི་སྡོད་པར་སྔོན་གྱི་ན་གཞོན་དེ་ཚོ་ད་ལྟ་རྒད་པོ་རྒན་མོ་འཇིགས་སུ་རུང་བ་རེར་གྱུར། སྔོན་ཆད་ཀྱི་ཕྱུག་པོ་ཡང་དེའི་སྟེང་དུ་མི་སྡོད་པར་ད་ལྟ་རྒྱུ་མེད་དུ་སོང་། ན་ནིང་གི་ཐོབ་ཆེན་བཙན་དྲག་ཅན་པོ་ད་ལོ་དམའ་འབེབ་ཀྱི་དོང་ལ་ལྷུང་བ་དང་། ནད་ན་ཚ་གསར་བས་མནར་བ། ཁྱིམ་ཕ་མ་ཉེ་འབྲེལ་དང་བྲལ་བ། ཤ་ཉེ་བ་དང་བུ་ཚ་མ་འཚམས་པ། བསམ་པ་ལམ་ལ་མ་སོང་བར་མི་འདོད་པ་ཐོག་ཏུ་ཁེལ་བ་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་འགྱུར་བ་སྡུག་བསྔལ་ཅན་ཅི་འདྲའི་མང་པོ་འདུག དེའི་སྟབས་ཀྱིས། ཡིད་བརྟན་ཁེལ་བ་གཅིག་ཀྱང་མ་མཆིས་ན། །ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་འདིར་སྣང་འཁོར་བའི་ངང་ཚུལ་ལ་བློ་ཁེལ་བ་ཞིག་དང་ཡིད་རྟོན་པ་ཞིག་གཅིག་ཀྱང་མེད་པ་མཐོང་དང་ཤེས་བཞིན་པ་འདི་ཡིན། འདི་ཡང་གཞན་གྱིས་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་རེད་ཅེས་བཤད་པས་བདེན་པར་འཛིན་རྒྱུ་ཅི་ཡོད་དེ། གཞན་དེས་གཅིག་ན་བདེན་པར་བཤད་པ་ཨེ་ཡིན་མི་ཤེས། གཉིས་ན་ཁོས་ནོར་བ་ཨེ་ཡིན་ཡང་མི་ཤེས་མོད། འདི་ནི་དེ་ལྟར་མིན་ཏེ། རང་གི་མིག་གིས་མཐོང་བ་དང་རང་ཉིད་ཀྱི་ཐོག་ཏུ་བབས་པ། འདིའི་འདིར་སྣང་སྤྲིན་གྱི་ཟློས་གར་གྱི་མི་བདེན་སྒྱུ་མའི་འཁྲུལ་སྣང་གི་ནང་དུ་རང་ཉིད་དངོས་སུ་ཞུགས་ནས་ཡོད་པས་ན། འདིའི་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་ངོ་མ་བོ་འདིའི་དཔེ་རང་ཐོག་ནས་བླང་སྟེ་སྤྱི་ཐོག་ལ་འགེབ་ཆོག་རྒྱུའི་གནས་སྟངས་ཤིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད། བསླུ་བྲིད་སྙིང་པོ་མེད་པའི་ངང་ཚུལ་འདིར། །ཞེས་གསུངས་པ་འདི་ལྟ་བུའི་འདོད་ཡོན་གྱི་བསླུ་བྲིད་བརྟག་ན་སྙིང་པོ་མེད་པ་ཨ་འཁྲུལ་ཡང་འཁྲུལ་ལ་བར་མཚམས་མེད་པའི་གཉིད་པོ་ཆེའི་རྨི་ལམ་གྱི་ངང་ཚུལ་འདི་ལ། སེམས་ཤིག་ཡོད་ན་ད་ནི་སུན་པར་རིགས། །ཞེས་གསུངས་པས་སེམས་མེད་པའི་བེམ་པོ་རྡོ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ན་དེ་ལ་བསམ་བློ་འཁོར་རྒྱུ་ཅི་ཡོད་མ་གཏོགས། དེ་མ་ཡིན་པར་སེམས་ཟེར་བའི་བསམ་བློ་གཏོང་མཁན་ཞིག་བྱང་ཁོག་ནང་དུ་ཡོད་ཐལ་ཟེར་དུས། ད་ནི་རྟ་བརྒྱུག་བརྒྱུག་གིས་བརྙོག་པ་ཞིག་མེད། མགོ་བཅག་བཅག་གིས་རྨུས་པ་ཞིག་ཡིན་པས་འདིར་སྣང་འཁོར་བའི་ཆོས་འདི་ལ་སེམས་སུན། ཡི་ཆད། ད་ནི་དེའི་ཕྱོགས་ལ་འཁོར་དགོས་ན་འཁོར་མི་བསམ་རྒྱུ་ཞིག་ཡིན་རིགས་པའམ་ཡིན་བབ་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་ནི་རེད། ད་རུང་ཁོང་གིས་དེའི་འཕྲོ་ནས་འདི་ལྟར་གསུངས་ཏེ། དགྲ་གཉེན་བར་མ་སུ་དང་གང་ཡིན་ཡང་། །རང་བཞིན་འགྲོགས་དཀའ་ཆགས་སྡང་རྩོད་པའི་གཞི། །ཕན་པར་སྨྲས་ཀྱང་སླར་ལ་གཤེ་ཞིང་སྨོད། །དེ་འདྲའི་ཚུལ་ལ་བསམ་ཚེ་སྐྱོ་ཤས་འཕེལ། །ཞེས་གསུངས་པས། མིའི་རིགས་སུ་གྱུར་པའི་སེམས་ཅན་རང་ཅག་དང་ཁ་ལག་སྤྱོད་གསུམ་འབྲེལ་འདྲིས་ཅན་མིག་གིས་མཐོང་ཚད་ལ་བསམ་བློ་ཞིག་བཏང་ན། འགའ་རེ་མི་དགའ་སའི་དགྲ། འགའ་རེ་མཐུན་པའི་གཉེན་གྲོགས། འགའ་རེ་བཟང་ངན་མེད་པའི་བཟང་མེད་ངན་མེད་ཀྱི་བར་མ་དེ་གསུམ་གྱི་ནང་དུ་མ་ཐེ་བ་དང་མ་འདུས་པ་མེད་ལ། དེ་ཐམས་ཅད་སུ་དང་གང་ཡིན་ཡང་འགྲོགས་དཀའ་མོ་ཤ་སྟག་ཡིན། འགའ་རེ་ནི་ཆགས་པའི་གཉེན་ཡིན་ལ་འགའ་རེ་ནི་སྡང་བའི་ཡུལ་ཡིན། འགའ་རེ་ནི་གཏི་མུག་བཏང་སྙོམ་གྱི་གནས་ཡིན་ན། གང་ཡིན་ཡང་ཆགས་སྡང་རྨོངས་གསུམ་གྱི་གཞི་མ། ཞོ་བསྙལ་ན་དེ་ཆགས་བྱེད་ཀྱི་རུ་མ་ལྟ་བུ་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་གཞི་ཤ་སྟག་ཡིན་པ་རེད། གཉེན་དང་པོ་འཕྲད་དགའ་མཐོང་སྐྱིད་ཡིན་མོད་། ཡུན་རིང་ན་སུན་པ་སྐྱེ་བྱེད་ཡིན་ཏེ་གཉེན་དགྲ་རུ་གྱུར་བ་མང་པོ་ཡིན་ཡང་དགྲ་མི་དགའ་བའི་ཡུལ་དང་པོ་ནས་དགྲ་མིན་ལ་མཐུན་པོ་དགྲ་རུ་གྱུར་པ་མང་། དང་པོ་མཐུན་ནས་ཐ་མ་དགྲ་རུ་གྱུར་བ་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ཀྱི་དགྲ་མང་ཆེ་བའི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པ་རེད། རྒྱུས་ཡོད་ནང་མ་དགྲ་རུ་གྱུར་བ་དེ་དགྲའི་ནང་ནས་སྡུག་ཤོས་ཡིན། བར་མ་བར་མའི་སར་མི་སྡོད་པར་གཅར་ན་ཐམས་ཅད་སྐྱོན་གྱི་གོང་བུ་ཞིག་ཡིན། དེ་ལོས་ཡིན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ཡིན། ཕར་བལྟས་ན་གཞན་གྱི་སྐྱོན་གྱིས་རང་སུན་པ་ཡིན་མོད། ཚུར་བལྟས་ན་གཞན་སུན་བྱེད་རང་གིས་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་ཡིན། རང་བཞིན་འགྲོགས་དཀའ་ཆགས་སྡང་རྩོད་པའི་གཞི། །ཞེས་པས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་རང་བཞིན་ནམ་རང་གཤིས་དེ། འགྲོགས་ཤིང་འགྲོགས། འདྲིས་ཤིང་འདྲིས་ན་སུན་པ་སྐྱེ་བ་ཡིན། དེ་ཅི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། སྐྱོན་ཅན་སྐྱོན་གྱི་གོང་བུ་ཞིག་ཡིན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་རེད། དཔེར་ན། ཚེར་མ་ཞིག་ལ་རེག་ན་འདིས་ཕུག་གི་འདུག་ཅེས་ཧ་ལས་རྒྱུ་གང་ཡོད། ཕུག་ལོས་འོང་ཚེར་མ་རེད། དེ་ལ་རེག་ན་ཕུག་པ་ཁོའི་རང་གཤིས་ཏེ་རང་བཞིན་ཡིན། དེ་བཞིན་མི་སུ་དང་འགྲོགས་ཀྱང་སུན་ལོས་ཡོང་སོ་སྐྱེ་རེད། སོ་སྐྱེའི་རང་བཞིན་འགྲོགས་དཀའ་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་ན་ཆགས་སྡང་རྩོད་པའི་གཞི་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཉོན་མོངས་འདོད་ཆགས་སློང་བྱེད་ཀྱི་ཆགས་པའི་ཞིང་ཡིན། ཉོན་མོངས་ཞེ་སྡང་སློང་བྱེད་ཀྱི་སྡང་བའི་ཡུལ་ཡིན། གཉིས་མཉམ་གཏི་མུག་གི་རྨོངས་བྱེད་ཀྱི་མུན་པའི་འཁོར་ལོ་ཡང་ཡིན་པ་རེད། དེ་ཡང་འཁྲུལ་པའི་འཕྲུལ་འཁོར་ཆེན་པོ་འདིའི་ནང་དུ་ཚུད་ཚར་ནས་ཕྱིར་ལ་འབུད་དཀའ་བས། འདི་ལྟར་དུག་གསུམ་གྱི་ནད་ཀྱིས་གདུང་བའི་བཙོན་ར་མུན་པ་ནག་པོ་ཅན་ཞིག་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་དེ་ལྟར་གསུངས། ཕན་པར་སྨྲས་ཀྱང་སླར་ལ་གཤེ་ཞིང་སྨོད། ཅེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་ཅུང་ཟད་རེ་ཡང་ཕན་པའི་བསམ་པ་བཟང་པོ་འཆང་ནས་དེ་ལྟར་མ་བྱེད་འདི་ལྟར་གྱིས་དེ་ལྟར་བྱས་ན་ཁྱོད་ལ་གནོད་པ་འདི་ལྟར་འབྱུང་ཞེས་དང་། གཞན་ཡང་རྒྱུ་ཟས་ནོར། ཤེས་རིག་ཡོན་ཏན། བསླབ་པ་སློབ་གཉེར་ལ་སོགས་པའི་ཕན་ཆེན་པོ་བཏགས་ཁུལ་བྱས་ནས་ཕར་ལ་ཕན་སེམས་བྱས་ནས་ཕན་ཐོག་བྱུང་བར་ཚུར་ལ་ཕན་ལན་དུ་གནོད་པ་བསྐྱལ། ཕར་ལ་བསྟོད་པ་བྱས་ཀྱང་ཚུར་ལ་སྨད་པ་བྱེད་རྒྱུ་དཔེར་ན། རྟེའུ་ཆུང་བརྒྱག་ན་མ་ལ་འཕྲ་ཁ་བྱེད་མཁན་ཡོད་པ་ལྟར། དེ་ཡང་གཅིག་གིས་མ་འོས་པའི་སྐྱོན་མི་སྲིད་པ་ཞིག་ལས་འོང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འཁོར་བའི་སེམས་ཅན་ཁོ་རང་གི་རང་གཤིས་དེ་ལྟར་ཡིན་པས་རེད། དེ་ཕྱིར་དེ་ལྟར་སྤྱིར་འཁོར་བའི་སྣང་ཚུལ། སྒོས་དུས་ངན་གྱི་མིའི་རང་གཤིས་འདིས་སེམས་པ་སྐྱོ་ཞེས་འཁོར་བར་ངེས་འབྱུང་དང་ཆགས་སྡང་འཁྲུལ་བའི་རང་གཟུགས་ལ་སྐྱོ་ཤས་ཀྱི་སྐུལ་མ་མཛད་པ་ཡིན། ཡང་། གྲོགས་ཁྱེད་མི་མེད་དབེན་པའི་བྲག་སྐྱིབས་སུ། །འདུ་འཛིའི་བྲེལ་སྤོངས་དམ་པའི་རྣམ་ཐར་སློབས། །ཆོས་བཞིན་སྤྱོད་པས་དམ་པའི་རྗེས་ཟིན་པ། །སྐྱིད་པ་སྟོང་གི་ཡང་རྩེ་མ་ལགས་སམ། །ཞེས་གསུངས་པའི་གདམས་པ་གནང་བ་སྟེ། གྲོགས་ཁྱེད་མི་མེད་དབེན་པའི་བྲག་སྐྱིབས་སུ། །འདུ་འཛིའི་བྲེལ་སྤོངས་དམ་པའི་རྣམ་ཐར་སློབས། །ཞེས་པས་སྤྱིར་མིའི་རིགས་རྣམས་སྡེ་ཚན་གཅིག་པའི་རིགས་མཐུན་གྱི་གྲོགས་ཡིན་པ་དང་ཁྱད་པར་དུ་ཆོས་གཅིག་གིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་མཐུན་གྱི་གྲོགས། ཡང་སྒོས་གསང་སྔགས་ཀྱི་དབང་དང་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ཚོམ་བུ་གཅིག་ཏུ་འཚོགས་པའི་ཆོས་གྲོགས་ཁྱེད་ཅེས་དམིགས་ཀྱིས་བཀར་ནས་འབོད་པའི་ཚིག་གི་དབེན་པའི་བྲག་གི་སྐྱིབས་སུ་འདུ་འཛིའི་བྲེལ་དོ་སྤང་ནས་དམ་པའི་རྣམ་ཐར་ལ་སློབས་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན། དེ་ཡང་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཞིག་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་བྱས་ཀྱང་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་ཟིན་པས་དེས་ཀྱང་ཁྱིམ་ཆུང་སྤང་ནས་ཁྱིམ་ཆེན་དགོན་གཞིས་ཆེན་པོ་འདུ་འཛིའི་བྲེལ་ཟེངས་ཅན་སྤངས་ནས་ཞེས་གསུངས་ན། རང་ཅག་དུས་སྙིགས་མའི་རབ་བྱུང་ཁྱིམ་ཆུང་ཁྱིམ་ཆེན་གཉིས་ཀ་མ་སྤང་པར་སྐྱ་གོ་སེར་གོ་གཉིས་པོ་ཆོད་དགོས་པ་ཞིག་ཡིན་ན། དེ་བས་ཀྱང་འདུ་འཛིའི་བྲེལ་དོ་དེ་དང་བྲལ་མ་ཐུབ་ན་དམ་པའི་རྣམ་ཐར་གྱི་རྗེས་མི་སླེབ་ཅེས་གསུངས་པས། དེའི་ཤུགས་ལ་ད་དུང་ཅི་བསྟན་ཅེ་ན། འོ་ན་ཁྱིམ་ན་གནས་པའི་གང་ཟག་ཁྱིམ་པའི་ཆོས་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ཅི་ལྟར་བྱེད་ཅེ་ན། དེས་ཀྱང་ཆོས་སྒྲུབ་ལུགས་དང་ཐར་ལམ་འཚོལ་ལུགས་མེད་པ་ཞིག་མིན་ཏེ་ཁོ་རང་ལ་ཆོས་སྒྲུབ་ལུགས་ལོགས་སུ་ཡོད་པས། རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པར་བྱས་ཀྱང་ཆོས་སྤྱོད་ལ། །ཞེས་པ་ལྟར་ལུས་ཁྱིམ་པའི་བརྟུལ་ཞུགས་འཆང་ནས་ཁྱིམ་ན་གནས་པ་ཡིན་ཡང་སེམས་ཉོན་མོངས་རྣམ་རྟོག་གི་རྗེས་སུ་མི་འབྲང་བར་ནང་གི་དབེན་པ་སེམས་རྒྱུད་ངང་གིས་ཞི་བའི་བསམ་གཏན་བསྒོམ་པས་འདུ་འཛི་བྲེལ་ཟིང་ཆེ་ན་ཡང་བློ་ངན་གོམས་ཀྱི་བག་ཆགས་དེའི་ཕྱོགས་སུ་མ་ཤོར་བ་ནི་དཔེར་པདྨོ་འདམ་ཁྲོད་ནས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཡང་འདམ་གྱི་དྲི་མས་མ་གོས་པ་ལྟ་བུའི་དམ་པའི་རྣམ་ཐར་གྱི་རྗེས་སུ་སློབ་རྒྱུ་ཡོད་པ་རེད། ཅེས་གསུངས། ཁྱིམ་པ་ཁྱིམ་ན་གནས་བཞིན་འཇིག་རྟེན་ཡང་དག་གི་ལྟ་བ་དང་རྒྱུ་འབྲས་ཡིད་ཆེས་ཀྱི་དད་པས་མགོ་བཟུང་ནས་ལམ་སྦྱངས། ལུས་དབེན་རིར་གནས་ཀྱང་སེམས་གྲོང་གི་འདུ་འཛིའི་འཆིང་རྒྱ་ལས་གྲོལ་མེད་ན། དབེན་པ་རྣམ་དག་ཅིག་བསྟེན་ཐུབ་མེད་པས་གོང་མའི་རྣམ་ཐར་གྱི་རྗེས་སུ་ཇི་ལྟར་སློབ་དགོས་ཤེ་ན། ཆོས་བཞིན་སྤྱོད་པས་དམ་པའི་རྗེས་ཟིན་པ། །ཞེས་གསུངས་པ་དམ་པའི་ཆོས་དང་མཐུན་པའི་བསམ་པ་དང་སྤྱོད་པ་ལ་བསླབས་ནས་ཆོས་དང་རང་རྒྱུད་གཅིག་ཏུ་འདྲེས། ཆོས་མིན་གྱི་སྤྱོད་པ་བྱེད་རོགས་ཟེར་ཡང་མི་སྤྱོད་པ་ཞིག་རེད་དུས་ཡ་རབས་དམ་པའི་རྗེས་སུ་ཞུགས་ནས་རྗེས་ཟིན་པ་ཡིན་པས། སྐྱིད་པ་སྟོང་གི་ཡང་རྩེ་མ་ལགས་སམ། །ཞེས་གསུངས་པས། སྤྱིར་སྐྱིད་པོ་རེད་བསམ་རྒྱུ་ཙམ་མཐོ་རིས་ལྷ་དང་མིའི་ལུས་རྟེན་གྱི་སྟེང་ནས་སྐབས་རེ་སྡུག་བསྔལ་རགས་པའི་ཚོར་སྣང་ཆུང་བའི་སྐབས་ཅུང་ཟད་རེ་སྐྱིད་པོ་འདུག་བསམ་པ་ཡོང་བ་ཡིན། འོན་ཀྱང་དེ་སྐྱིད་པོ་ངོ་མ་ཡིན་པ་མ་རེད། འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ལས་མ་འདས་པ་ཞིག་ཡིན། འོ་ན་སྐྱིད་པ་སྟོང་གི་ཡང་རྩེ་དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། སྐྱིད་མཐའ་སྡུག་དང་མ་འདྲེས་པ་དེ་སྐྱིད་པ་ངོ་མ་བོ་ཡིན། སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཞེ་སུན་ཤེས་ནས། དབེན་གསུམ་དམ་པའི་རྒྱལ་ས་བཟུང་སྟེ་ཉམས་ལེན་རྟོགས་པའི་ཕ་ཕོག་ཐོབ། ཕྱིན་ཆད་འཁོར་བར་འཁྱམ་རྒྱུའི་ལས་རྒྱུན་ཆོད། མ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་ལས་སྒྲོལ་བའི་ཐུགས་བསྐྱེད་དང་དམ་བཅའི་ཁུར་བཟུང་ནས། རྒྱལ་བ་གོང་མའི་གདུང་འཚོབ། བསྟན་པའི་སྲོག་བཟུང་སྟེ། ཉམ་ཐག་སྡུག་བསྔལ་ཅན་གྱི་སྐྱབས་མགོན། རེ་ལྟོས་དཔུང་གཉེན་མེད་པའི་རྟེན་ས། རྒྱལ་བ་དགྱེས་པའི་ལམ་བཟང་ལ་ཞུགས་ནས་དམ་པ་གོང་མའི་ཞབས་རྗེས་ཟིན་པ་དེ་ནི་སྐྱིད་པ་སྟོང་གི་ཡང་རྩེ་རེད་ཅེས་གསུངས། ཁྱད་པར་དུ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་སྙིང་ནས་ཆོས་ལམ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ཞིག་ཡིན་ན། རྒྱལ་སྲས་ཞི་བ་ལྷས། སྐལ་ལྡན་ཟླ་འོད་ཙན་དན་གྱིས་བསིལ་བའི། །ཡངས་པའི་རྡོ་ལེབ་ཁང་བཟང་ཉམས་དགའ་བར། །སྒྲ་མེད་ཞི་བའི་ནགས་རླུང་གཡོབ་པ་ཡིས། །གཞན་ལ་ཕན་དོན་སེམས་ཤིང་ཆགས་པར་བྱེད། །ཅེས་གསུངས་པ་དང་། ཤར་རྒྱལ་བ་སྐལ་ལྡན་རྒྱ་མཚོས། ཁྱེད་དབེན་པའི་རི་ལ་ཡིད་སྤྲོ་ན། །རི་ན་བུན་གྱ་གྱུ་འགྱུ་བྱེད་ན། །གཡའ་རྫ་བྲག་གི་ཕུག་པ་རང་བྱོན་ཡོད། །གནས་དེ་འདྲ་བརྟེན་ན་འཕྲལ་ཕུགས་སྐྱིད། །ཅེས་དང་། ཁྱེད་དབེན་པའི་རི་ལ་ཡིད་སྤྲོ་ན། ནགས་སྔོ་ལྗང་རྒྱས་པའི་ཁྲོད་ཅིག་ན། །ཤིང་ལྗོན་པའི་ལོ་མའི་བསིལ་ཁང་ཡོད། །གནས་དེ་འདྲ་བསྟེན་ན་དགའ་སྤྲོ་འཕེལ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། དམ་པ་གོང་མས་ཞབས་ཀྱིས་བཅག་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་བསྒྲུབ་གནས་རེ་ལ། གྲོགས་བྱ་དང་རི་དྭགས་བྱས། སེམས་མཉམ་བཞག་གི་བསམ་གཏན་ལ་གཞོལ་ན། སྐྱིད་པ་སྟོང་གི་ཡང་རྩེ་དེ་དེ་རེད། ང་ཚོས་ཆོས་བཤད་ནས་ཆོས་ཉན་ན་དང་པོ་རྒྱུད་མ་དུལ་བའི་གྱོང་པོ། ཀོ་གྱོང་རྒོག་ཐོ་ལྟ་བུའི་ལས་སུ་མ་རུང་བར་ལམ་ལ་མ་ཞོག་པ་དེ་ལམ་ལ་ཞོག་ཆེད་བློ་སྦྱང་དགོས། བློ་སྦྱོང་སྔོན་ལ་མ་སོང་བའི་བཀའ་མདོ་རྒྱུད་ཀྱི་གཞུང་ལ་སྦྱངས་པ་གཞན་ཇི་ལྟར་བྱས་རུང་རྒྱུད་ལ་ཕན་མི་ཐོགས་པར་མ་ཟད་ད་རུང་ཆོས་དྲེད་ཆོས་ཀྱིས་མ་ཐུལ་བའི་ཉེན་ཆེ། བློ་ཅི་ཞིག་ལ་སྦྱང་དགོས་ཤེ་ན། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་པ་ཤེས་བཅུག་དགོས། དེ་མ་ཤེས་ན་སྐྱིད་སྡུག་གོ་ནོར་ནས་ཐར་ལམ་ཡང་དག་ལ་བརྩོན་པ་མི་བྱེད། གོ་བ་དེ་ལོན་ཡག་མ་བྱས་གོང་ལ་བླ་མས་ཆོས་བཤད་ན་སྡུག་རབ་མཐའ་རབ་བགྲང་བ་ལྟ་བུར་གོ་འགྲོ། བསམ་རྒྱུ་འདོད་རྒྱུ་མོས་པ་ཡོད་པ་རྣམས་མི་ཉན་རྒྱུ་ཤ་སྟག་དང་ཆོག་རྒྱུ་དགོས་རྒྱུ་ཉན་རྒྱུ་རྣམས་མི་འགྲུབ་རྒྱུའི་དཀའ་མོ་ཤ་སྟག་རེད་འདུག་བསམ་སྲིད། ཆོས་ཀྱི་ལས་འབྲེལ་ལ་ཐག་རིང་ན། ཡང་དགོས་དེ་ལྟར་བསམ་པ་མ་ཟད་ལོག་ལྟ་སྐྱེ་རྒྱུ་དང་། དང་པོ་ཆོས་ལམ་ལ་ཞུགས་ཀྱང་ཐ་མ་ལས་མཐའ་ལོག་རྒྱུ་དེ་ཚོ་རྐྱེན་དེ་ལྟ་བུ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་། དངོས་སུ་ཉམས་ཀྱིས་བརྟག་ན། བྱིས་པ་བསམ་མེད་ངན་པ་ལང་ཤོར་ཅན་ཞིག་གིས་ལས་རྒྱུ་དེ་ཁོ་རང་ལ་གནོད་པའི་ལས་ཤ་སྟག་ཡིན་མོད། མི་ཆེན་པོ་བསམ་ཤེས་ཅན་གྱིས་དེ་མ་བྱེད་མ་ལས་ཞེས་བཤད་ན། དང་པོར་བྱིས་པ་མི་དགའ་མོད་ཡུན་གྱིས་ཡུན་ལ་བལྟས་ན་ཁོ་རང་ལ་ཕན་ཐོགས་ཡོད་པའི་བྱ་བ་ཡིན་པས་ཉིན་ཞིག་ཤེས་ཐོག་ཏུ་སླེབ་ཡང་སྲིད་དོ། །རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་པས། མདོར་ན་ཚེ་འདིའི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཀུན། །ཁ་ཟས་བཟང་ལ་བཙན་དུག་འདྲེས་པ་བཞིན། །སྙིང་ནས་སྤོང་བ་དམ་པའི་རྣམ་ཐར་ལགས། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་། རྗེ་རིན་པོ་ཆེས། གང་དང་འབྲེལ་ན་དུག་གསུམ་ལ་སོགས་པའི། །ཉོན་མོངས་ཚོགས་རྣམས་ཡར་ངོའི་ཟླ་བཞིན་འཕེལ། །དཀར་ཕྱོགས་ཐག་རིང་རྒྱུ་སྐར་ལྟར་འགྲིབ་པའི། །གནས་ངན་མྱུར་དུ་སྤོངས་དང་རྒྱལ་ཁམས་པ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ཡང་སྟོན་པས་བཅས་པ་མཛད་རྒྱུ་དེ་མི་འདོད་རྒྱུ་དཀའ་མོ་ཁོ་ན་བསལ་བ་མིན་ཡང་སེམས་རྒྱུད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པའི་ནད་དེ་ཤུགས་དྲག་ཆེ་བས་ལས་ཚད་བྱས་ཚད་བསམ་ཚད་པོ་མི་ལོ་བའམ་མི་འགྲིག་པ་མང་ཆེ་བས་དེའི་དབང་དུ་བཏང་ན་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་མུ་མཐའ་མེད་པ་ཞིག་མྱོང་ངེས་པས་དེ་ལས་བཟློག་པའི་ཐབས་ལ། སྨན་པ་མཁས་པས་གསོ་དཔྱད་མཛད་པ་ལྟར་དུ་སྟོན་པས་ཆོས་ཁྲིམས་ཀྱི་བཅས་པ་མཛད་པ་ཡིན་ལ། རང་བཞིན་གྱི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་ཉེས་ལྟུང་གི་གཡང་ས་ཆེན་པོ་བསྟན་ཏེ། དེའི་ཕྱོགས་སུ་མ་འགྲོ་མ་གཏོགས་ཉེས་སྤྱོད་ཀྱི་གཡང་ས་ལ་ལྷུང་འགྲོ་བ་དང་། འདིའི་ཕྱོགས་སུ་སོང་དང་གཏན་བདེའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་སླེབ་ངེས་ཞེས་ཐར་བ་དམ་པའི་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་ལམ་བསྟན་པ་ཡིན། འཁོར་བའི་སེམས་ཅན་ཉམ་ཐག་ཅིང་སྡུག་པ་དང་སྐྱོ་བའི་གནས་སུ་ལྷུང་ཡོད་པས་ད་དུང་དེ་ལས་སྡུག་ཏུ་ལྷུང་ཉེ་སྐབས་དེ་ལས་སྐྱོབ་ཅིང་བཟློག་པའི་ཐབས་ལ་དེ་མི་བཤད་ཐབས་མེད་ཡིན། སྡུག་པོ་སྡུག་པོ་ཡིན་པར་མ་ཤེས་ན། སྐྱིད་པོ་དེ་སྐྱིད་པོ་ཡིན་པ་མི་ཤེས། དེས་ན་ཉོན་མོངས་ཆགས་སྡང་རྨོངས་གསུམ་གྱི་དབང་དུ་སོང་བའི་ནད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དེ་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་པ་ཤེས་ན། དེ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཡིན་རུང་ཆུང་ཐབས་བྱེད་དགོས་བསམ། དེ་བསམ་ན་འདི་ལྟ་བུའི་དུག་གསུམ་ངན་པའི་གཞན་དབང་གི་འོག་ནས་བུད་ནས་རང་དབང་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཐོབ་དགོས་ཏེ། དེ་ལ་ཚོད་འཛིན་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཐུབ་ན། དེའི་ཚོད་ཀྱི་བདེ་བ་ཅུང་ཟད་ཐོབ་ངེས་སྙམ་པ་དེ་ཚོ་ཤེས་འོང་། དེ་ལྟ་བུའི་དོན་ཆེན་བསྒྲུབ་པ་ལ་དཀའ་ལས་ཅུང་ཟད་བརྒྱབ་དགོས་ཏེ། ཕ་དམ་པའི་ཞལ་ནས། སྙིང་རུས་མེད་པའི་མི་ལ་སངས་རྒྱས་དཀོན། །དཀའ་བ་དང་དུ་ལོངས་ཤིག་དིང་རི་བ། །ཞེས་དིང་རི་བ་ལ་དིང་རི་བརྒྱད་ཅུ་པའི་ཞལ་གདམས་གནང་། ཡང་ཁོང་གིས། ད་ལྟ་མི་ཁོམ་ཁོམ་དུས་ནམ་ཞིག་ཡིན། །དུས་ཀྱི་སུན་མ་གཅིག་ཡིན་དིང་རི་བ། །ཞེས་དང་། ཕོ་མོ་འདོད་དོན་ཆེ་ཆུང་ད་རེས་ཤེས། །ཚེ་ལ་སྟོང་ལོག་མ་བྱེད་དིང་རི་བ། །ཞེས་གསུངས། འཇིག་རྟེན་གྱི་དངོས་པོ་ལེགས་པོ། བྱ་བ་ཡག་པོ་ངོ་མཚར་ཅན་དང་རིན་ཐང་ཅན་ཡོད་ཚད་པོ་ཐམས་ཅད་དཀའ་ལས་བརྒྱབ་ནས་དེའི་འབྲས་བུ་སྨིན་འོང་བ་ཤ་སྟག་ཡིན། འདིར་སྣང་འདུས་བྱས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡང་དེ་ལྟར་ཡིན་ན། ད་སྔོན་ཚེ་རབས་གྲངས་མེད་ལ་ཐོབ་མ་མྱོང་བའི་བདེ་སྐྱིད་ཅིག་ སྡོད་བཞིན་དུ་ཐོབ་དགོས་ན་ཆོས་ཕྱོགས་སུ་བརྩོན་པ་ཕྲན་བུ་ཞིག་ལོས་དགོས་ཏེ་དགོས། དེ་ཡང་ཆོས་ཞུ་བ་དེ་མ་མཐོང་རྒྱང་གི་གཏམ་རྒྱུད། བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཁ་དཔེ་ཉན་པ་ལྟ་བུ་མཚར་སྤྱད་རྩེ་སྤྱད་ཡེངས་བྱེད་འཁྲུལ་བྱེད་ཉི་མ་ནམ་ཟླ་འགྲོ་བྱེད་ཅིག་གི་བསམ་བློ་བྱེད་མི་ཉན། སྔ་རབས་དེ་ལྟར་དར་བ་ཡིན་ལ་ད་དུང་ཡང་དེའི་རྒྱུན་མ་ནུབ་པར་བཤད་འདུག་པ་རེད་ཅེས་བེད་མེད་ཅིག་གི་བསམ་བློ་མི་གཏོང་། འདི་ནི་སྔོན་མ་སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱོན་ཚུན་ཆོད་ནས། ལས་དང་སྐལ་བ་ལྡན་པ་ལ་གསུངས་པའི་ཐར་བའི་ལམ་སྟོན་པའི་གདམས་པ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ནད་ཞི་བྱེད་ཀྱི་བདུད་རྩི། ནམ་ཡིན་ཡང་མི་གོ་རྒྱུ། གཅིག་གོ་ན་རིན་ཐང་ཅན་ཞིག་ཡིན་པས་ཆོས་ཚིག་བཞི་རེའི་ཆེད་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་ལུས་སྲོག་ཕངས་མེད་དུ་མཛད་ས་འདི་ཡིན་པ་ད་རེས་བཙལ་མི་དགོས་པར་རང་ལག་ཏུ་ཡོད་པ་འདི་ལས་སྐལ་བ་བཟང་པོའི་མཐུ་ལས་བྱུང་བ་ཞིག་ཡིན། འདི་རང་ཉིད་ཀྱི་བགོ་སྐལ་དུ་ལེན་ཨེ་ཤེས་རང་ཉིད་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན། ལེན་ཤེས་ན་འཛམ་གླིང་གི་རྒྱུ་ནོར་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་སྤུངས་ཏེ་སྦྱིན་པ་ལས་ལྡབ་ཀྱིས་དགའ་ཞིང་། ཚིག་གཅིག་གཉིས་ཀྱི་ཉམས་ལེན་གྱི་གནད་འདིའི་ནང་དུ་ཡོད་ཅེས་བསམ་ཤེས་དགོས། འཛམ་གླིང་གི་རྒྱུ་ནོར་མི་གཅིག་ལ་དེ་རིང་ཁྱེད་ལ་སྟེར་བ་ཡིན་ཞེས་བཤད་ནས་སྦྱིན་པ་ཡིན་ན། དེས་ཤི་མི་དགོས་པའི་ཕན་ཐོགས་དེ་ལ་མེད། ཤི་ནས་དམྱལ་བར་མི་ལྷུང་བའི་ཕན་ཐོགས་ཀྱང་དེ་ལ་མེད་པ་མ་ཟད་ད་དུང་ཚེ་འདི་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཆེ་བྱེད་ཅིག་ཡིན་ཏེ། དེས་པ་བདོག་མང་སྡུག་བསྔལ་ཇི་སྙེད་པ། །འདོད་པ་ཆུང་རྣམས་དེ་ལྟ་མ་ལགས་ཏེ། །ཀླུ་མཆོག་རྣམས་ལ་མགོ་བོ་ཇི་སྙེད་པ། །དེ་ལས་བྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་དེ་སྙེད་དོ། །ཞེས་དཔལ་མགོན་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་གསུངས། འཛམ་གླིང་གི་རྒྱུ་ཡོད་ན་ཚེ་ཕྱི་མར་རྒྱུ་ནོར་ལ་ཆགས་ཞེན་གྱིས་ངན་འགྲོའི་གནས་ལས་ཡར་ཐར་མེད་པ་ཞིག་བྱེད་ངེས། ཆོས་ཉན་དུས་ཚིག་རེ་དང་དོན་རེ་ཞིབ་པར་ཉན། དེའི་དོན་དེ་རང་གི་རྒྱུད་ལ་ཚུར་བསྲེས་ནས། རང་གི་སྐྱོན་ཆ་ལ་རང་གིས་མཛུབ་མོ་བཙུགས་ཏེ་ཆོས་དང་རང་རྒྱུད་གཉིས་པོ་ར་ཞིག་སྦྲགས་ཐོ་ཞིག་གཏུག་ནས་ཞུ་དག་ཅིག་བྱེད་རྒྱུ་ཡོད། ཆོས་འདི་སེམས་ཁམས་ཀྱི་སྨན་ཡིན་པས་སེམས་རྒྱུད་ལ་མ་བརྟེན་ན། རྣ་རྒྱབ་ཀྱི་རླུང་སྒྲ་ལྟ་བུ་རྣ་བས་གོ་ཙམ་གྱིས་ཕན་ཐོགས་ཡོད་པ་མ་རེད། ད་སྔོན་ཆོས་ཕྱོགས་ལ་སེམས་དེ་ལྟར་འཁོར་མ་མྱོང་། ཁྱད་པར་དུ་ཆོས་ཉན་བཤད་ཀྱི་གྲལ་དུ་སླེབ་མ་མྱོང་། ཐ་ན་འཇིག་རྟེན་པའི་སློབ་གསོ་ཞིག་ལ་ཡང་ཉན་མ་མྱོང་མཁན་ཞིག་ཡིན་ན། ཕར་བལྟས་ན་རྣམ་པ་མི་ཡིན་ཡང་དོན་ལ་རི་དྭགས་ཤིག་འདྲ་བོ་མ་གཏོགས། མི་ཡིན་པའི་ནང་དོན་ཆ་ཚང་གི་རྣམ་པ་དེ་ཙམ་མེད། རི་དྭགས་གློ་བུར་དུ་བཟུང་ན། དང་པོ་ཡར་གི་འགྲོག་གི་གཉིས་ཀ་ལོས་འདུག ཁག་མེད་དེ། ཁོ་ལ་ཁའི་རི་དྭགས་རེད། རིམ་གྱིས་སྦྱང་པ་བརྒྱབ་ན་རྐྱང་ཁ་དཀར་ཚོ་ལ་ཁ་ལོ་ལོབ་རྒྱུ་ཡོད་ལ། གཅན་གཟན་གཏུམ་པོ་སྟག་གཟིག་དོམ་དྲེད་ཡིན་ན་ཡང་མིའི་ཐབས་ཀྱིས་བཏུལ་དུས་འདུལ་ཐུབ་ནས་མི་སྐད་གོ་སྟེ་བཏང་འགྲོ་བཞག་སྡོད་ཕེར་བའང་ཡོད། དེ་ལྟར་ཡིན་ན་སྨྲ་ཤེས་དོན་གོའི་མཚན་ཉིད་ཚང་བ་མི་ཡིན་པས་སྦྱང་རྒྱུ་ལོབ་རྒྱུ་ཅིའི་ཕྱིར་མེད་དེ། འདི་ལྟར་ཆོས་བཤད་ནས་དེ་ལ་ཉན་ན། དེ་ཚོ་ཅུང་ཟད་བདེན་པ་མིན་ནམ་སྙམ་པས་གཏམ་ལ་དོ་སྣང་ཞིག་བྱས་ནས། ཐ་ན་ཅི་འདྲ་ཞིག་བྱས་ནས་བཤད་ཀྱིན་འདུག་སྙམ་པ་ཞིག་ཡོད་འོས། དཔེར་ན་ཞིབ་འཇུག་བརྟག་དཔྱད་ལ་གོམས་པ་དེ་ཚོས་རྡོ་རིལ་རིལ་ཞིག་ཡིན་ཡང་དེའི་ཕྱི་ནང་གསང་གསུམ་ལ་བརྟག་སྲོལ་ཡོད་པ་ཡིན་ན། མིས་མི་ལ་གཏམ་བཤད་ན་ཚིག་དོན་དེ་ལ་ཞིབ་འཇུག་ཅིག་བྱེད་འོས། དེ་ཆོས་གྲལ་དུ་བསྡད་པའི་ཚོར་སྣང་དང་པོ་དེ་ཡིན། དཔེར་ན་གོམ་པ་དང་པོ་ལྟ་བུ་དེ་ཡིན་དགོས། དེ་ནས་གོམ་པ་གཉིས་པ་ལ། དེས་བཤད་པ་དེ་ཨེ་བདེན་མི་བདེན་སྙམ་པའི་ཐེ་ཚོམ་ཞིག་སེམས་ལ་ཤར་ངེས་ཏེ། དགེ་བ་ལ་ཕན་ཡོན་དང་སྡིག་པ་ལ་ཉེས་དམིགས་ཡོད། ཐམས་ཅད་ལས་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ཟེར་བ་དང་། ལས་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་རྩ་བ་རྟེན་འབྲེལ་ཡིན་ཟེར། རྟེན་འབྲེལ་གྱི་སྙིང་པོ་སྟོང་ཉིད་ཡིན་པས་སྟོང་རྟེན་འབྱུང་དབྱེར་མེད་ཀྱི་དོན་རྟོགས་དགོས་ཟེར་བ་དེ་ཚོ་ཨེ་བདེན་སྙམ་པའི་ཐེ་ཚོམ་ཞིག་ཤར་སྲིད། དང་པོ་ཤར་བའི་ཐེ་ཚོམ་དེ་ལ་ལོག་ལྟ་ཟེར་བ་མིན། དྲི་བ་དེ་ལ་ལན་ཞིག་ལོན་དགོས། གཞུང་བསྟན་བཅོས་ཁུངས་མ་དེ་ཚོར་ཕྱི་རོལ་བའི་ལྟ་ལོག་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ། ནང་པའི་གྲུབ་མཐའ་འོག་མའི་འདོད་པ་དང་བཅས་པ་སྔ་རྒོལ་བྱས་ནས། དེ་འགོག་བྱེད་ཕྱི་རྒོལ་གྱི་ལུང་དང་རིགས་པ་རྣམ་དག་གིས་ཐེ་ཚོམ་གྱི་ལན་གསལ་མོ་བྱས་ཏེ་སྔར་ནས་བཏབ་ཟིན། དེ་དང་ཚུལ་མཐུན་པར་དེ་དང་རིགས་འགྲེ་བས་ཆོས་ཤིག་བཤད་པ་གོ་ཡོང་དུས། དེ་དངོས་གནས་རེད་སྙམ་པ་བྱུང་ན། དེ་སྐབས་ཡིད་ཆེས་ངེས་ཤེས་ཀྱི་དད་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན། དེ་འདྲ་དེས་འབད་པ་ཞིག་བྱས་ན་ཆོས་རང་མགོ་ཐོན་པ་མ་ཟད་གཞན་མགོ་ཡང་ཐོན་པའི་ཆོས་ཀྱང་འགྲུབ་རྒྱུ་ཡོད་དེ། སྔོན་རྗེ་བཙུན་མི་ལ་ལ་སློབ་མ་རྣམས་ཀྱིས། ཁྱེད་ནི་དང་པོ་ནས་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་སེམས་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་མ་འདྲ་བ་ཞིག་ཡིན་ངེས་རེད་འདུག་ཅེས་ཡར་ཞུ་དུས། རྗེ་བཙུན་གྱིས་ཚུར་ལ་དེ་ཅི་ཡང་མིན། ང་དང་པོ་རང་བཞིན་ཐ་མལ་གྱི་མི་ཞིག་ཡིན། མིའི་ནང་ནས་ཀྱང་སྡིག་རྒན་ངོ་མ་ཞིག་ཡིན་པས་སྡིག་པས་ངན་སོང་ལ་འགྲོ་བར་སྐྲག་སྟེ་ཐར་པ་བསྒྲུབས་པས་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་ཞིག་ཡིན། སྙིང་རུས་ཡོད་པའི་མི་ཞིག་ཡིན་ན་ཆོས་ལ་སྙིང་རུས་དོན་གཉེར་སུས་བྱས་ཀྱང་འདི་ལྟར་ང་ལྟ་བུ་རེད་ཐུབ་ངེས་ཞེས་གསུངས། དེ་བས་ན་དམ་པ་གོང་མའི་མཛད་པ་རྣམ་ཐར་ལ་དཔེ་ལྟ། དམ་པའི་ལེགས་བཤད་དང་མཁས་པའི་གཞུང་ལུགས་ལ་བློ་དྲིས་ན་ལམ་ནོར་རྒྱུ་དང་བྱ་བ་འཆུག་རྒྱུ་ཡོད་པ་མ་རེད། དེ་ཡང་རང་གིས་མ་བརྟག་པར་གཞན་གོ་ཚད་པོའི་ཁ་ལ་ཉན། རིག་ཚད་པོའི་རྗེས་སུ་བརྒྱུག་ན་ཡག་པོ་འོང་བ་མེད་དེ་མི་སུས་བཤད་བདེན་སྣང་ཤར་ནས་བརྒྱུག་ན་བྲམ་ཟེའི་ར་སྐྱེས་ཁྱི་ལ་འགྱུར་ཞེས་པའི་གཏམ་རྒྱུད་དང་འདྲ་བར་ཕམ་ཁ་ཁུར་འོང་བ་ཡིན། དེ་ཡང་བྲམ་ཟེའི་ར་སྐྱེས་ཁྱི་ལ་ཅི་ལྟར་གྱུར་ཞེ་ན། གནའ་སྔ་མོ་ཞིག་ལ་བྲམ་ཟེ་གཞོན་ནུ་ཞིག་གིས་ཁོ་ཕྱི་རོལ་མུ་སྟེགས་པ་ཡིན་པས་ལྷ་མཆོད་ཆེད་ར་ཞིག་ཁྲིད་ནས་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་ལ། རྐུན་མ་ཁ་ཤས་ཀྱིས། བྲམ་ཟེ་གཞོན་ནུའི་ར་ཞིག་ཁྲིད་ནས་འོང་གི་འདུག དེ་ངེད་ཅག་གིས་ཐབས་ཤེས་བྱས་ནས་ལེན་དགོས་པས་འདི་ལྟར་འདི་བཞིན་ལེན་ཞེས་གྲོས་བྱས་ནས། བྲམ་ཟེ་འགྲོ་སའི་ལམ་ལ་རྐུན་མ་མི་ལྔ་པོ་ཐ་རེ་ཐོ་རེ་ཁ་གྲམ་ནས་བསྡད། དང་པོ་རྐུན་མ་སྔོན་མ་དང་ཐུག་པས། རྐུན་མས། འཇིག་རྟེན་ན་ཅི་འདྲ་བའི་ལྟས་ངན་མཐོང་རྒྱུ་མེད། བྲམ་ཟེ་ཁྱི་ཁྲིད་ཅིག་འགྲོ་བཞིན་འདུག་ཅེས་བཤད་པར། བྲམ་ཟེས་ལན་ཅི་ཡང་མ་སྨོས། ཡང་རྐུན་མ་གཉིས་པ་དང་ཐུག་སྐབས་ཡང་སྔར་བཞིན་བཤད་པས་བྲམ་ཟེས་ལན་ཞིག་སྨྲ་གྲབ་བྱས་ཀྱང་ཡང་ཅི་ཡང་མ་སྨོས། དེ་ནས་རྐུན་མ་གསུམ་པ་དང་ཐུག་སྐབས་ཡང་གོང་ལྟར་བྲམ་ཟེ་ཁྱི་ཁྲིད་ལ་ལྟོས་ཞེས་བཤད་པས་ལན་ཅི་ཡང་མ་སྨོས་ཀྱང་ར་ལ་ཕྱིར་ལྟས་ཤིག་ཤོར་ཡང་ར་དངོས་ཡིན་སྙམ་ནས་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་སོང་། ཡང་རྐུན་མ་བཞི་པ་བོ་དང་ཐུག་སྐབས། བྲམ་ཟེ་ཁྱི་ཁྲིད་ཅིག་ཅེས་སྔར་ལྟར་འཕྱས་པས། བྲམ་ཟེས་ར་རྒན་ལ་ཞིབ་ཏུ་བལྟས་ནས་ཁྱི་ལ་མེད་རྒྱུ་ར་ལ་ཡོད་རྒྱུ་རྭ་ཅོ་ཨོག་ཚོམ་སོགས་འདི་ལྟར་འདུག་པས་ཁྱི་མ་ཡིན་པར་ར་ཡིན་སྙམ་ནས་ལམ་དུ་ཕྱིན། དེ་ནས་རྐུན་མ་ལྔ་པ་དང་ཐུག་སྐབས་ཡང་རྐུན་མ་དེས། ཨ་ཁ་བྲམ་ཟེ་ཞིག་གིས་ཁྱི་ཞིག་ཁྲིད་ནས་འགྲོ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ལྟས་ངན་མཐོང་རྒྱུ་འདུག་ཅེས་བཤད་དུས། བྲམ་ཟེའི་བསམ་བློར། འདི་ལྟར་གཅིག་མིན་གཉིས་མིན་དུ་མི་ལྔ་ཡིས་ཁ་གཅིག་གྲགས་ཀྱིས་བཤད་པས་འདི་ཕར་བལྟས་ན་ར་ཡིན་མོད། འདི་གནོད་སྦྱིན་ནམ་སྲིན་པོ་དང་འདྲེ་ལྟ་བུ་གང་རུང་ཞིག་གིས་སྤྲུལ་པ་བྱས་ནས་ངའི་མཆོད་སྦྱིན་ཟ་བར་རྐང་བཙུགས་ཏེ་འོང་བ་ཡིན་པས་ཁྲིད་ནས་ཅི་བྱེད། འདིས་གནོད་སྐྱེལ་ངེས་བསམ་ནས་བོར་བས་ར་དེ་རྐུན་མ་རྣམས་ཀྱིས་འཆར་གཞི་ལྟར་ཐོབ་སོང་། དེ་ལྟར་བློ་ཁ་ཡང་། མིའི་རྗེས་སུ་བརྒྱུག་ན་དེ་ལྟར་འོང་རྒྱུ་ཡོད། བློ་ཁ་ཡང་ཆེ་ན་རང་ལ་མི་འདོད་པ་འོང་ཞིང་ཐ་མ་ཕམ་ཁ་རིམ་གྱིས་ཁུར་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་དམ་པའི་མན་ངག་གི་རྗེས་སུ་ཞུགས། གཞི་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་རང་ཉིད་ལ་ཡོད་ན། རྟེན་མི་ལུས་རིན་ཆེན་ད་རེས་ཐོབ་ཡོད་རྒྱུ་འདིའི་ཐོག་ནས་རྐྱེན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བཟང་པོ་ཞིག་ལ་བསྟེན་ཏེ་ཐབས་དེས་ཟིན་པའི་གདམས་ངག་ཟབ་མོ་ཞིག་དགོས་ངེས་ཡིན། དེ་ཐོབ་སོང་ན་ཐར་པ་རང་ལག་ཏུ་ཡོད་པའི་འདང་རྩིས་སོགས་དེ་དང་མི་འབྲལ་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཀུན་སློང་དང་ཀུན་སྤྱོད་དགོས་པ་དང་བཅས་པས་ཆོས་འཆད་ཉན་གནང་དགོས་སོ།།
ང འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས།
དང་པོ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་སྤྱིར་བསམ་པ།
སྐབས་སུ་བབ་པ་གང་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ཀློང་ཆེན་སྙིང་ཐིག་གི་སྔོན་འགྲོའི་ངག་འདོན་ཁྲིགས་སུ་བསྡེབ་པ་རྣམ་མཁྱེན་ལམ་བཟང་འདི་ཉིད་འཆད་པའི་སྐབས་ཡིན་ལ་འདི་ཉིད་ཐོག་མཐའ་བར་དུ་དགེ་བའི་ཆིངས་ཀྱིས་བཅིངས་ཏེ་བཤད་པའི་སྐབས་ལས་དང་པོ་སོང་ནས་གཉིས་པའི་སྐབས། དེ་ལ་ཡང་ཐུན་མོང་ཐུན་མིན་གཉིས་ཀྱི་སྐབས་ལས་དང་པོ། དེའི་ནང་ནས་ཀྱང་དང་པོ་དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ། གཉིས་པ་ཚེ་མི་རྟག གསུམ་པ་ལས་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ཁྲིད་རྣམས་སོང་ཟིན་ནས། དེ་རིང་འདིར་འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས་ཀྱི་ཁྲིད་འཆད་པའི་སྐབས་ཡིན། དེ་ཡང་འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས་ཞེས་པ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་བཤད། འདི་ལ་འཁོར་བ་སྤྱིའི་སྡུག་བསྔལ་བསམ་པ་དང་། བྱེ་བྲག་ཏུ་རིགས་དྲུག་སོ་སོའི་སྡུག་བསྔལ་བསམ་པའི་ས་བཅད་གཉིས་ཀྱིས་འཆད་པས་འདི་ནས་འཁོར་བ་སྤྱིའི་སྡུག་བསྔལ་དེ་ཤུགས་བསྟན་བྱས་ནས་རིགས་དྲུག་སོ་སོའི་སྡུག་བསྔལ་དེ་དངོས་བསྟན་བྱས་ཏེ། ངག་འདོན་གཞུང་ནས་བཤད་ཡོད་པ་དེས་ན་དང་པོ་ཤུགས་བསྟན་འཁོར་བ་སྤྱིའི་སྡུག་བསྔལ་བཤད་རྒྱུ་ནི། ཁྲིད་རྐང་སྔོན་མ་གསུམ་གྱི་བསྟན་དོན། དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ་བ་ཡིན་ལ། གལ་ཏེ་རྙེད་པ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་གམ་སྙམ་ན་དེས་མི་ཆོག་པར་དལ་འབྱོར་གྱི་མི་ལུས་འདི་ལ་སྙིང་པོ་ཞིག་མ་ལོན་ན་འདི་རྙེད་དཀའ་ཡང་འཇིག་སླ་བ་ཞིག་ཡིན་ལ་གལ་ཏེ་ཞིག་ནས་ཤི་ན་ཅི་ཡང་མེད་རྒྱུ་ཅན་ཞིག་ཡིན་ན། ང་ཚོས་བསམ་བློ་ཅི་ཡང་གཏོང་མི་དགོས་པས་སྐྱེ་བ་རྗེས་མ་ཟེར་བ་ཞིག་མེད་ན་འདང་རྒྱག་མི་དགོས་ནའང་ཤི་ནས་ཅང་མེད་དུ་མི་འགྲོ་བར་སྐྱེ་བ་ཞིག་ལེན་དགོས། སྐྱེ་བ་ཞིག་བླང་ནས་བཟུང་སྟེ་འཁོར་བའི་གནས་ཤིག་གི་ཕན་ལ་འགྲོ་ས་མེད། དེ་མེད་ན་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བ་རིགས་དྲུག་པོ་འདི་ཉོན་མོངས་མ་རིག་པས་བསྐྱེད་པའི་ཟག་བཅས་ཀྱི་ལས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་རྒྱུ་ཡིས་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་དེ་སྐྱེ་ཞིང་འཁོར་ནས་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་པས་འཁོར་བ་ཞེས་བརྗོད། དཔེ་བཞག་ན་རྫ་མཁན་གྱི་འཕང་ལོ་དང་ཟོ་ཆུན་གྱི་ཁྱུད་མོ། བུམ་ནང་གི་བུང་བ་རྣམས་དང་འདྲ་བ་ཡིན་གསུངས། དཔེར་བུམ་ནང་གི་བུང་བ་དེ་བུམ་པའི་ནང་ནས་སྟོད་ལ་འཕུར་ན་བུམ་པའི་ནང་དང་བུམ་པའི་སྨད་ལ་འཕུར་ན་བུམ་པའི་ནང་ཡིན་པ་ལྟར། སྟོད་རིས་ལྷ་མིའི་གོ་འཕང་ལ་སོང་ན་འཁོར་བ་རེད། སྨད་རིས་ངན་སོང་གསུམ་དུ་སྐྱེ་ན་འཁོར་བ་ཡིན་པས། ང་ཚོ་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་གནས་སུ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་སྐྱེ་བ་འདི་མ་བླངས་བསམ་པ་ཞིག་མེད་པར་སེམས་ཅན་ཡོད་ཚད་ཕ་མ་དགྲ་གཉེན་བཏང་སྙོམས་པ་མ་བྱས་པ་དང་མ་བྱེད་ས་གཅིག་ཀྱང་མེད། དེ་ཡང་ཕ་མ་དགྲ་གཉེན་ཐེངས་གཅིག་ཙམ་གཉིས་ཙམ་གྱིས་མི་ཚད་པར་སེམས་ཅན་གཅིག་གི་མ་ཁོ་ན་བྱས་པའི་གྲངས་ས་ཆེན་པོ་རིལ་བུར་དྲིལ་ནས་བགྲང་བས་ཀྱང་མང་བ་ཡིན། འདོད་པའི་ཆེད་དུ་མགོ་བཅད་པ་རྐྱང་པའི་གྲངས་ཀྱང་བརྩི་རྒྱུ་མི་ལོན་པ་དང་འབུ་གྲོག་སྦུར་ཕྲ་མོའི་སྐྱེ་བ་བླངས་པའི་ཡན་ལག་ཕྲ་མོ་རྣམས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་སྤུང་ན་རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་བས་མཐོ་ཞིག་ཡོད་གསུངས་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་མྱོང་ནས་ངུས་པའི་མཆི་མ་ཁོ་ན་བསགས་ན་ཡང་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ལས་མང་བ་ཡིན་གསུངས། དམྱལ་བར་སྐྱེས་ནས་ཟངས་ཞུན་ཁོལ་མ་ཁོག་པའི་ནང་དུ་འཐུང་བ་རྣམས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་ཡོད་ན་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་བཞི་ལས་མང་བ་ཞིག་ཡིན་ན། ད་དུང་འཁོར་བའི་གནས་ལ་སྐྱེ་བ་དང་འཁོར་བ་འདི་ལ་སྐྱོ་བ་ཙམ་ཞིག་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ད་དུང་འདིའི་སྡུག་བསྔལ་འདི་མྱོང་དགོས་ཐུག་གི་ཡོད་ལ། ད་སྔོན་དེ་འདྲ་ཞིག་མྱོང་། གལ་ཏེ་བསོད་ནམས་ཆ་མཐུན་གྱི་དགེ་བ་ཞིག་གིས་ཚངས་པ་དང་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་ལྟ་བུ་ཞིག་གི་ལུས་བླངས་ཡོད་ན་འབྱོར་བ་དང་གཟི་བརྗིད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ན་ཡང་མཐར་འཆི་བའི་གནས་ལས་ཐར་བ་མེད། ཤི་བ་རྐྱང་པས་མ་ཆོག་པར་ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་ཉམ་ཐག་པ་མྱོང་དགོས་ཐུག་པ་དེས་ན། ལུས་རྟེན་འདིའི་ཐོག་ནས་ནད་མེད་རྒྱུ་འབྱོར་བ་རྒྱས་རྒྱུ་སོགས་བདེ་བ་ཅུང་ཟད་རེ་ཐོབ་ཡོད་ཁུལ་བྱས་ཀྱང་། དེ་ལོ་འགའ་རེ་ཟླ་བ་ཆ་རེ་ཐ་ན་ཞག་མ་ཆ་རེ་ཡིན་པ་དེས་མགོ་བསྐོར་ནས་མཐོ་རིས་ཀྱི་བདེ་འབྲས་དེ་དག་ཟད་དུས་ཤིན་ཏུ་དབུལ་ཞིང་ཉམ་ཐག་པའི་ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་དགོས་པ་ཡིན་པས། དཔེར་ན་རྨི་ལམ་སྐྱིད་པོ་ཞིག་རྨིས་ནས་སྐྱིད་བཞིན་པའི་སྐབས་གཉིད་ལས་སད་པ་ལྟར་ཡིད་བརྟན་མེད། དགེ་འབྲས་ཕྲན་བུ་ཙམ་ཞིག་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་སྐྱིད་པའི་སྣང་བ་སྐད་ཅིག་མ་རེ་ཡོད་ན་ཡང་། དེ་འཕེན་བྱེད་ཀྱི་ལས་ཟད་ཚར་དུས་སྐད་ཅིག་གཅིག་ཙམ་ལ་ཡང་སྡོད་དབང་མེད་པར་མིག་འབྱེད་བཙུམ་ཙམ་གྱི་དུས་ཡུན་ལ་དམྱལ་བའི་ཁྲོ་ཆུ་ཁོལ་མའི་ནང་དུ་བཙོ་རྒྱུ་རེད། དེ་ལྟ་བུའི་བློ་གཏད་མེད་པའི་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་འདིའི་མཚངས་ཤེས་སུ་བཅུག་ནས། ད་རེས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་འདིའི་ཐོག་ནས་ལམ་སྣེ་རེ་མཐོང་བཞིན་ཡོད་ཡོད་ཁར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱ་མཚོ་འདིའི་ནང་ནས་ཐར་ཏེ་གཏན་བདེ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཞིག་ཐོབ་པ་བྱེད་རྒྱུའི་ཉམས་ལེན་སྦྱོར་དངོས་རྗེས་གསུམ་ཚང་བ་ཞིག་བྱེད་རྒྱུ་བོ་དེ་འཁོར་བ་སྤྱིའི་སྡུག་བསྔལ་བསམ་པའི་ནང་དོན་གཙོ་བོ་དེ་ཡིན་ནོ།།
གཉིས་པ་རིགས་དྲུག་སོ་སོའི་སྡུག་བསྔལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བསམ་པ།
༡༽ དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་བཤད་པ།
༡ ཚ་དམྱལ་བརྒྱད།
གཉིས་པ་དངོས་བསྟན་རིགས་དྲུག་སོ་སོའི་སྡུག་བསྔལ་བསམ་པ་ལ། ས་བཅད་རྣམ་པ་དྲུག་སྟེ། འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་གི་སྡུག་བསྔལ་སོ་སོ་ནས་བཤད་པའི་དང་པོ། དམྱལ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ་གསུངས་ཏེ། རྩ་བར། ཁྱད་པར་དམྱལ་བའི་འཇིག་རྟེན་ཉིད་སོན་ན། །ལྕགས་བསྲེག་ས་གཞིར་མཚོན་གྱིས་མགོ་ལུས་འདྲལ། །སོག་ལེས་གཤོག་དང་ཐོ་ལུམ་འབར་བས་འཚིར། །སྒོ་མེད་ལྕགས་ཁྱིམ་འཐུམ་པར་འོ་དོད་འབོད། །འབར་བའི་གསལ་ཤིང་གིས་འབིག་ཁྲོ་ཆུར་འཚོད། །ཀུན་ནས་ཚ་བའི་མེས་བསྲེག་བརྒྱད་ཚན་གཅིག །ཅེས་ཤོ་ལོ་ཀ་ཕྱེད་དང་གཉིས་ཀྱིས་ཚ་དམྱལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་བསྟན་ཏེ། ཁྱད་པར་དམྱལ་བའི་འཇིག་རྟེན་ཉིད་སོན་ན། །ཞེས་གསུངས་པ། དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཉེས་དམིགས་བསྟན་པའི་མཚམས་སྦྱར་ནས། དང་པོ་ཚ་དམྱལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་བསྟན་པ། ལྕགས་བསྲེག་ས་གཞིར་མཚོན་གྱིས་མགོ་ལུས་འདྲལ། །ཞེས་གསུངས་པས་ལྕགས་བསྲེག་གི་ས་གཞི་འདི་ཚ་དམྱལ་ཐམས་ཅད་ལ་གཅིག་པ་འདྲ་བ་ཡིན། དེ་ལས་དམྱལ་གནས་དང་པོ་ཡང་སོས་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ན། དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་མང་པོ་གྲངས་མེད་པ་ཞིག་མཉམ་པོར་འདུས་ཏེ་ཕན་ཚུན་གཅིག་གིས་གཅིག་མཐོང་བ་དང་། དགྲ་ཕ་བསད་ཀྱི་ལག་དམར་ད་ལྟ་བྱུང་བ་ལྟ་བུའི་སྣང་བ་ཤར་ཏེ་གཅིག་གིས་གཅིག་ལ་ཞེ་སྡང་ལང་ཁོང་ཁྲོའི་མེ་འབར་ནས། ལས་སྣང་གིས་མཚོན་ཆ་འདྲ་དང་མི་འདྲ་ལག་ཏུ་འོང་བས། གཅིག་གིས་གཅིག་ལ་བརྒྱབ་སྟེ་མགོ་ལུས་སོ་སོར་ཕྲལ་ནས་གསད་རེས་དང་གཏུབ་རེས་རྨས་རེས་ཁོ་ནས། མདོར་ན་གཅིག་གི་སྐེ་བཅད་གཅིག་གི་ལུས་པོ་གཤགས་ཏེ་ཚང་མ་མཚོན་ཁ་ནས་ཤི་འགྲོ་བ་ཡིན། ཐམས་ཅད་ཤི་དུས་ནམ་མཁའ་ནས་ཡང་སོས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་པའི་སྒྲ་ཞིག་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་གྲགས་པས་དེ་གྲགས་ནས་ཐམས་ཅད་ལས་དབང་གིས་ཡར་སོས། ཡང་སྔར་བཞིན་དུ་གསད་རེས་གཏུབ་རེས་ཁོ་ན་བྱེད། དེ་ལྟ་བུའི་ཡང་ཤི་ཡང་སོས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཁོ་ནས་དུས་ཡུན་རིང་ཐུང་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ན་མིའི་ལོ་གྲངས་ལྟ་བུ་བྱེ་བ་འབུམ་ཕྲག་མང་པོར་མྱོང་དགོས་ཐུག་པ་རེད། དེ་དམྱལ་བ་ཡང་སོས་ཡིན་ལ་དམྱལ་བའི་ནང་ནས་གུ་ཡངས་ཤོས་ཡིན། གཉིས་པ་ཐིག་ནག་ནི། སོག་ལེས་གཤོག་དང་ཞེས་པས་བསྟན་ཏེ། གཤིན་རྗེའི་ལས་མཁན་འཇིགས་སུ་རུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་ཚོའི་ལུས་པོ་སྤྱི་བོའི་གཙུག་ནས་རྐང་མཐིལ་བར་ཐིག་ནག་པོ་བཞི་དང་བརྒྱད། བཅུ་དྲུག་སོ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་བཏབ་ནས་ལྕགས་ཀྱི་སོག་ལེ་དམར་ལིང་མེ་སྟག་མཆེད་བཞིན་པས་སྤྱི་བོ་ནས་རྐང་མཐིལ་བར་གཤགས་ནས་དྲ་ཞིང་། ཡང་དེ་མ་ཐག་སོས་ནས་མི་འཆི་དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་གྱིས་ཤི་ན་བདེ་བར་བརྩིས་ནས་ཤི་ན་དགའ་ཡང་འཆི་རོགས་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ཚུར་འབྱར་སྐབས་ཡང་ཐིག་ནག་པོ་བརྒྱད་དང་བཅུ་དྲུག་ལ་སོགས་པ་བཏབ་ནས་ཡང་དྲ་བའི་སྡུག་བསྔལ་སོགས་དེ་ལྟ་བུའི་སྡུག་བསྔལ་ཁོ་ན་མི་ལོ་བྱེ་བ་ཕྲག་ས་ཡ་མང་པོ་ལ་མྱོང་དགོས་ཐུག་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དམྱལ་གནས་གསུམ་པ་བསྡུས་འཇོམས་ནི། ཐོ་ལུམ་འབར་བས་འཚིར་ཞེས་པས་བསྟན་ཏེ། སྤྱིར་ན་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཚིག་ཁ་ཤས་ཀྱིས་མཚོན་ནས་བཤད་ཐུབ་པ་ཞིག་མིན་མོད། འདི་ནས་ཆེ་ལོང་ཙམ་ཞིག་བཤད་པས་ཧ་ལམ་མཚོན་ཐབས་བྱས་པ་ཡིན། འདི་ལྟར་བཤད་སྐབས་དམྱལ་བ་སྔ་མ་སྔ་མ་གཞིར་བཞག་བྱས་ཏེ་ཕྱི་མའི་སྡུག་བསྔལ་ཡ་ལྷག་ཡིན་པར་གོ་དགོས། དེར་བསྡུས་འཇོམས་ཀྱི་དམྱལ་གནས་དེར་སྐྱེ་བའི་སེམས་ཅན་དེ་ཚོའི་སྡུག་བསྔལ་ཅི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། ལྕགས་བསྲེག་དམར་ལང་གི་གཏུན་ཆེན་པོ་ཡུལ་ལྗོངས་ཙམ་པ་རེའི་ནང་དུ་དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་གྲངས་མེད་མང་པོ་བླུགས་ནས་ལྕགས་ཀྱི་ཐོ་ལུམ་ཆེན་པོ་མེ་འབར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ལྕགས་ཀྱི་ཐོ་ལུམ་ཆེན་པོས་འཚིར་ཞེས་པ་བཙིར་ནས་བརྡུང་སྟེ་ནས་བརྡུང་བ་ལྟར་བྱེད་པ་དང་ནི། ལུང་པ་ཕར་ནང་ཚུར་ནང་གི་རི་འགོ་ཐམས་ཅད་སྔར་རང་གིས་གསོན་གྲང་ང་ཁམས་ནས་བསད་པའི་རི་དྭགས་དང་གཅན་གཟན་ར་ལུག་འབྲི་གཡག་ལ་སོགས་པའི་མགོ་བརྙན་ཅན་དུ་གྱུར་བའི་རྭ་རྩེ་ནས་མེ་འབར་བའི་སྲོག་ཆགས་འཇིགས་སུ་རུང་བ་དེ་ཚོ་རྡུང་ཁ་བཀྱེ་བའི་རྭ་བར་ལ་དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་འཐག་ནས་ཡང་ཡང་ཤི་ཡང་ཡང་སོས་པའི་སྐྲག་སྔངས་འཇིགས་སུ་རུང་བ་མི་ལོ་བྱེ་བ་ཕྲག་འབུམ་མང་པོར་དེ་ལྟར་མྱོང་དགོས། ཚེ་ཚད་འདི་ཚོ་རང་ཅག་འཛམ་གླིང་གི་མིའི་ལོ་དང་ལྷ་རྒྱལ་ཆེན་རིགས་བཞིའི་ཞག་མ་བསྡུར་ནས་ལྷའི་གནས་གོང་མ་ཚོ་དང་དམྱལ་བའི་ལོ་གྲངས་གཉིས་ཀ་བསྡུར་ནས་བཤད་འོང་དུས་རྩིས་ཀྱི་གྲངས་ཀ་ཡང་ཞིབ་ཏུ་ཐེབ་དཀའ་མོ་ལྟ་བུ། དེར་སྐྱེས་ཚར་དུས་ཇི་ལྟར་བྱས་ཀྱང་ཐར་བའི་དུས་མི་འདུག་བསམ་རྒྱུ་དེ་ལྟར་ཡིན་ནོ། །ཡང་། སྒོ་མེད་ལྕགས་ཁྱིམ་འཐུམ་པར་འོ་དོད་འབོད། །ཅེས་པས་དམྱལ་གནས་བཞི་པ་ངུ་འབོད་དང་ལྔ་པ་ངུ་འབོད་ཆེན་པོ་གཉིས་ཀ་བསྟན་ཏེ། སྒོ་མེད་པའི་ལྕགས་བསྲེག་དམར་ལང་གི་ཁང་ཁྱིམ་མེ་འབར་བའི་ནང་དུ་བཙུད་པས་དང་པོ་སྒོ་ནས་བཙུད་པའི་སྣང་བ་ཤར་ཞིང་དེ་རྗེས་སྒོ་རང་འགྲིག་གིས་འབྱར་ནས་སྒོ་མེད་པར་གྱུར་བས་མི་ལོ་བྱེ་བ་ཕྲག་ས་ཡ་མང་པོ་ལ་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བ་དེ་ངུ་འབོད་དང་ངུ་འབོད་ཆེན་པོ་ལྕགས་ཁྱིམ་མེ་འབར་བ་དེ་འདྲ་ཉིས་རིམ་སྟེ་ཉིས་བརྩེགས་ཀྱི་ནང་དུ་བཙུད་ནས། སྒོ་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀ་ལྕགས་ཞུན་གྱིས་ཞལ་བ་བྱས་པས་མེ་ལྕེ་དང་དུད་ནག་འཁྲིགས་པའི་ནང་དུ་འཐིམ་ནས་ཚིག་དྲི་དང་གཞོབ་དྲི་ཉམ་ང་བའི་ནང་དུ་ཚིག་པས་འཆི་རྒྱུ་མེད་པར་ངུ་འབོད་ཉམས་ང་བ་འདོན་བཞིན་མི་ལོ་བྱེ་བ་ཕྲག་འབུམ་ཐེར་མང་པོར་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བའོ། །དྲུག་པ་ཚ་བ་དང་བདུན་པ་རབ་ཏུ་ཚ་བ་ནི། འབར་བའི་གསལ་ཤིང་གིས་འབིག་ཁྲོ་ཆུར་འཚོད། །ཅེས་པས་བསྟན་ཏེ། དང་པོ་ཚ་བའི་དམྱལ་ཁམས་ནི་མེ་འབར་བཞིན་པའི་ལྕགས་ཀྱི་གསལ་ཤིང་རྩེ་ན་སྟེ་མདུང་རྩེ་གསུམ་གྱི་ཀ་བ་གནམ་ལ་རྩེ་བསྟན་ནས་བཙུག་པའི་རྩེ་ན་དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་གཅེར་བུ་དེའི་རྩེར་བསྐྱོན་ནས་ལུས་ཕྲེང་བ་བརྒྱུས་པ་ལྟར་འབུག་པ་དང་། རབ་ཏུ་ཚ་བ་ནི། ལྕགས་ཀྱི་གསལ་ཤིང་རྩེ་གསུམ་པས་རྐང་མཐིལ་ནས་སྤྱི་གཙུག་བར་དུ་འབུག་པ་མ་ཟད་ལུས་ལྕགས་བསྲེག་གི་སྣམ་བུས་དཀྲི་ཞིང་ཁྲོ་ཆུ་ཁོལ་མ་ཁ་ནང་བླུག་པ་དང་དམྱལ་ཟངས་ཆེན་པོའི་ནང་དུ་ཁྲོ་ཆུ་ཁོལ་མས་བཙོ་རྒྱུ་སོགས། དེ་ལྟ་བུའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་མ་དགོས་ཁ་ནས་བཤད་ན་ཞེ་སྐྲག་པ་དེ་འདྲ་མི་ལོ་བགྲང་གིས་མི་ལང་པ་མང་པོར་སྡུག་བསྔལ་དེ་འདྲ་མྱོང་དགོས་པ་ཡིན་ནོ། །བརྒྱད་པ་མནར་མེད་ཡིན་པས་མནར་མེད་ཅེས་པ་དེ་ཕན་ལ་མནར་ཐབས་མེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་མྱོང་གི་ཡོད་པས་མནར་མེད་ཅེས་ཟེར་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་མིའི་སྐད་ཆས་བཤད་མི་ཐུབ་ཅིང་ངག་གིས་མཚོན་མི་ཐུབ་པ་དེ་འདྲ་བའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་གི་ཡོད་པ། ཀུན་ནས་ཚ་བའི་མེར་བསྲེག །ཅེས་པས་མནར་མེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བསྟན་ཏེ། ལྕགས་ཁྱིམ་མེ་འབར་བ་ཉེ་འཁོར་ལྷག་པ་བཅུ་དྲུག་གིས་བསྐོར་ཡོད་པའི་ནང་དུ་བཅུག་ནས། དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་མེའི་ནང་ནས་ཚ་ཤོས་ཙན་དན་གྱི་མེ་ཡིན་ལ་དེ་བས་ཀྱང་བདུན་འགྱུར་གྱི་ཚ་བ་བསྐལ་པ་འཇིག་པའི་དུས་མཐའི་མེ་ཡིན། དེ་ལས་ཀྱང་བདུན་འགྱུར་མང་པོས་ཚ་བ་དེ་དམྱལ་བ་མནར་མེད་ཀྱི་མེ་ཡིན་པས། དེ་ལྟ་བུའི་དམྱལ་བའི་མེ་དེས་ཀུན་ནས་ཚ་བའི་མེར་བསྲེག་ཅེས་པས་རབ་ཏུ་ཚ་བའི་མེ་དེ་ཡིས། དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་དེ་ཚོ་མར་མེའི་སྡོང་བུ་ལྟར་བསྲེག་སྟེ་མེ་དང་དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་གཉིས་སོ་སོར་མི་འབྱེད་པས་འོ་དོད་དང་ངུ་འབོད་ཀྱི་སྒྲ་ལས་གཞི་ནས་དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་ཡོད་པ་ཤེས་པ་ལས་མེ་ལྕེ་དང་ལུས་གཉིས་གཅིག་ཏུ་གྱུར་ཏེ་དབྱེར་མེད་དུ་འདྲེས་སོང་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ལ། དམྱལ་བ་གོང་མ་བདུན་པོའི་སྡུག་བསྔལ་ཚང་བའི་སྟེང་དུ་ད་དུང་བྱེ་བྲག་གི་སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་མྱོང་ནས་ཚེ་ཚད་བར་བསྐལ་གཅིག་གི་ཚེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་དེ་ལྟ་བུ་མྱོང་དགོས། བརྒྱད་ཚན་གཅིག་ཅེས་པས། ཚ་དམྱལ་བརྒྱད་ཀྱི་མཇུག་སྡོམ་གནང་བ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་ཚ་བའི་དམྱལ་ཁམས་བརྒྱད་ཚན་གཅིག་ཡོད་པ་དེ་ཚ་དམྱལ་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་སྤྱིར་བཏང་གི་སྡུག་བསྔལ་འདྲ་མོད། བྱེ་བྲག་ཏུ་གོང་མ་གོང་མ་ལས་འོག་མ་འོག་མ་བདུན་འགྱུར་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་ཞིང་། ཚོར་བ་སྡུག་བསྔལ་ཅན་དེ་བདུན་འགྱུར་གྱིས་འོག་མ་ཚོ་ལ་རགས་པ་དེ་ཚོ་ཐད་ཀའི་ལྟད་མོ་བལྟས་པ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པར་རང་ཅག་གི་ཁྲིད་སྦྱང་གི་དུས། རང་གི་ལུས་ལ་མངོན་སུམ་དུ་མྱོང་གིན་ཡོད་པའི་ཉམས་ཀྱིས་དངོས་སུ་བསྒོམ་ནས། ད་སྔ་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་བསྒྲུབས་པ་དེ་ཚོ་ཅི་འདྲ་འདྲའི་ལས་ཉེས་རེད་འདུག་པས་ཉི་མ་ད་ནས་བཟུང་སྟེ་དེ་ལྟ་བུའི་ཕྱོགས་ལ་བློ་ཁ་ཞིག་མི་ཕྱོགས་བསམ་རྒྱུའི་བློ་སྣ་ནང་དུ་ལྡོག་དགོས་པ་རེད།
༢ གྲང་དམྱལ་བརྒྱད།
དམྱལ་གནས་གཉིས་པ་གྲང་དམྱལ་བརྒྱད་བཤད་པ་ནི། རྩ་བར། གངས་རི་སྟུག་པོའི་འདབས་དང་ཆུ་འཁྱགས་ཀྱི། །གཅོང་རོང་ཡ་ངའི་གནས་སུ་བུ་ཡུག་སྦྲེབས། །གྲང་རེག་རླུང་གིས་བཏབ་པའི་ལང་ཚོ་ནི། །ཆུ་བུར་ཅན་དང་ལྷག་པར་རྡོལ་བ་ཅན། །སྨྲེ་ངག་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་འདོན་པ་ཡང་། །ཚོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་བརྣག་པར་དཀའ་བ་ཡི། །ཟུངས་ཀྱིས་རབ་བཏང་འཆི་ཁའི་ནད་པ་བཞིན། །ཤུགས་རིང་འདོན་ཅིང་སོ་འཐམ་པགས་པ་འགས། །ཤའུ་འཐོན་ནས་ལྷག་པར་འགས་ཏེ་བརྒྱད། །ཅེས་ཤོ་ལོ་ཀ་གཉིས་དང་རྐང་པ་གཅིག་གིས་བསྟན། གངས་རི་སྟུག་པོའི་འདབས་དང་ཆུ་འཁྱགས་ཀྱི། །ཞེས་པས་གྲང་དམྱལ་བརྒྱད་པོ་འདིའི་སྤྱི་མཐུན་ལ་གཞི་དང་འཁོར་ཡུག་ཐམས་ཅད་པོ་གངས་རི་སྟུག་པོ་མུ་མཐའ་མེད་པས་རྩེ་མཐོན་པོ་ཅན་གྱི་འདབས་རོལ་དང་། དེ་ནས་ཆུ་འཁྱག་པའམ་འཁེངས་སོང་བའི་དར་ཆགས་པའི་ས་འཁྱག་ས་དེར། གཅོང་རོང་ཡ་ངའི་གནས་སུ་བུ་ཡུག་སྦྲེབས། །ཅེས་པས་གཅོང་རོང་ཞེས་པ་གཡང་སའམ་གྲོག་རོང་ལ་གོ དེ་ལྟ་བུའི་གཅོང་རོང་ཡ་ང་བ་ཉམ་ང་བའི་གནས་སུ་ཁ་བ་དང་བུ་ཡུག་ཤ་སྟག་འཚུབ་སྟེ་ལུས་སྦྲེབས་པར་འགྱུར་བ། གྲང་རེག་རླུང་གིས་བཏབ་པའི་ལང་ཚོ་ནི། །ཞེས་པས་གྲང་བའི་རེག་བྱ་བཟོད་པར་དཀའ་བའི་རླུང་གི་ཤུགས་ཀྱིས་བཏབ་ནས་གྲང་ཞིང་གྲང་བར་བྱས་པའི་ལང་ཚོ་ནི་ཞེས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་དྲག་པོས་མནར་བའི་ལང་ཚོའམ་དེའི་འབྲས་བུ་ནི་ཞེས་མཚམས་སྦྱར་ཏེ། བྱེ་བྲག་གྲང་དམྱལ་སོ་སོའི་སྡུག་བསྔལ་གསུང་པ་ནི། ཆུ་བུར་ཅན་དང་ལྷག་པར་རྡོལ་བ་ཅན། །སྨྲེ་ངག་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་འདོན་པ་ཡང་། །ཚོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་བརྣག་པར་དཀའ་བ་ཡི། །ཟུངས་ཀྱིས་རབ་བཏང་འཆི་ཁའི་ནད་པ་བཞིན། །ཤུགས་རིང་འདོན་ཅིང་སོ་འཐམ་པགས་པ་འགས། །ཤའུ་ཐོན་ནས་ལྷག་པར་འགས་ཏེ་བརྒྱད། །ཅེས་ཤོ་ལོ་ཀ་ཕྱེད་གཉིས་ཀྱིས་གྲང་དམྱལ་གྱི་བྲེ་བྲག་གི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པ་ཡིན། དེ་ལས་དང་པོ། ཆུ་བུར་ཅན་དང་ལྷག་པར་བརྡོལ་བ་ཅན། །ཞེས་པས་དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་དེ་ལུས་བོང་ཆེན་པོ་ཤ་ལྤགས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་སྲབ་མོ་བྱིས་པ་བཙས་མ་ཐག་པའི་ཤ་ལྤགས་ལྟ་བུ་རྐྱེན་ཚ་གྲང་དང་འཕྲད་ན། ན་ཟུག་ཚ་ཟུག་ལྷག་པར་དུ་ཆེ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་གྲང་རླུང་གི་ངར་གྱིས་ལུས་གཅེར་བུ་གོས་མེད་དུ་ཡོད་པའི་ལུས་པོ་འཁྱག་ནས་ཆུ་བུར་བྱུང་བ་ལ་ཆུ་བུར་ཅན་དང་། ཡང་དེའི་སྟེང་དུ་གྲང་ངར་ལྷག་པར་དུ་ཆེ་བས་བུ་ཆུར་དེ་ཚོ་རྡོལ་ནས་རྨ་རུ་གྱུར་བ་ལས་རྣག་ཁྲག་འབྱུང་བ་ལ་ཆུ་བུར་རྡོལ་བ་ཅན་ཞེས་གསུངས། སྨྲེ་སྔགས་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་འདོན་པ་ཡང་། །ཚོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་བརྣག་པར་དཀའ་བ་ཡི། །ཟུངས་ཀྱིས་རབ་བཏང་འཆི་ཁའི་ནད་པ་བཞིན། །ཤུགས་རིང་འདོན་ཅིང་སོ་འཐམ་པགས་པ་འགས། །ཞེས་པ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་ཨ་ཆུ་ཀྱེ་ཧུད་གཉིས་ཀ་བསྟན། དེ་ཡང་འཁྱག་ནས་སྡུག་བསྔལ་ཏེ་སྨྲེ་སྔགས་རྒྱུན་མ་ཆད་པར་འདོན་པ་ལ་ཨ་ཆུ་ཟེར་བ་དང་། ཡང་དེའི་སྟེང་ཚོར་བ་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བས་བརྣག་ཅིང་བཟོད་པར་དཀའ་བ་དེའི་མཐུས་ཟུངས་ཀྱིས་རབ་བཏང་ཞེས་པ་ལུས་འཚོ་བའི་སྲོག་གི་ཟུངས་སམ་སྲོག་གི་བཅུད་ཀྱིས་བོར་བའམ་ཟད་པས་སྲོག་གི་བཅུད་དེས་བཏང་ནས། དཔེར་ན་འཆི་ཁའི་ནད་པ་སྐད་ཀྱི་ཤུགས་ཆག་པ་ལྟ་བུ། སྐད་ཀྱི་ཤུགས་ཆག་པས་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པའི་ནུས་པ་མེད་པར་ཤུགས་རིང་གིས་ཀྱེ་ཧུད་འདོན་ཅིང་སྡུག་བསྔལ་ཀྱི་འོ་འདོད་འབྱིན་པ་དེ་ཀྱེ་ཧུད་འདོན་པ་ཡིན་ནོ། །སོ་འཐམ་པགས་པ་འགས། ཞེས་པས། སོ་ཐམ་པ་དང་ཨུཏྤལ་ལྟར་གས་པ་གཉིས་ཀ་བསྟན་པ་ཡིན་པས། གྲང་བའི་རེག་བྱའི་ཟུག་རྔུ་དྲག་པོ་དེ་མ་བཟོད་པར་སོ་འཁྲུག་ནས་སོ་འཐམ་པས་སྐད་མ་ཐོན་པ་ནི་སོ་ཐམ་པ་དང་། པགས་པ་གས་ནས་ཕྱིའི་པགས་མདོག་སྔོན་པོར་གྱུར་ཏེ་བཞི་ཚལ་དུ་གས་པ་ནི་ཨུཏྤལ་ལྟར་གས་པ་ཞེས་ཟེར་བ་དང་། ཤའུ་ཐོན་ནས་ལྷག་པར་འགས་ཞེས་པས། པདྨ་ལྟར་གས་པ་དང་པདྨ་ཆེན་པོ་ལྟར་ཆེར་གས་པ་གཉིས་པོ་བསྟན་ལ། གོང་ནས་ཨུཏྤལ་ལྟར་གས་པ་ཞེས་པ་བཞི་ཚལ་དུ་གས་ནས་མདོག་སྔོན་པོར་གྱུར་པ་སྟེ་མེ་ཏོག་ཨུཏྤལ་གྱི་མདོག་སྔོན་པོ་ཡིན་པས་དང་། དེ་གས་པའི་ནང་ནས་ཤ་དམར་པོ་ཕྱི་ལ་ཐོན་ནས་དེ་ཡང་གས་ནས་དམར་པོར་གྱུར་པ་མེ་ཏོག་པདྨའི་མདོག་དམར་པོ་ཡིན་པ་ལྟར་གས་ནས་བརྒྱད་ཚལ་དུ་གྱུར་པ་པདྨ་ལྟར་གས་པ། ད་དུང་འཁྱག་ནས་དེ་ལས་ཀྱང་ལྷག་པར་མདོག་དམར་ནག་དང་བཅུ་དྲུག་དང་སོ་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་གས་པ་ནི་པདྨ་ཆེན་པོ་ལྟར་གས་པ་ཡིན། འགས་ཏེ་བརྒྱད། ཅེས་པས་དེ་ལྟ་བུའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་མི་འདྲ་བ་མྱོང་ཚུལ་བརྒྱད་ལ་མིང་བརྒྱད་བཏགས་པས་གྲང་དམྱལ་བརྒྱད་ཅེས་གྲང་དམྱལ་གྱི་མཇུག་སྡོམ་མཛད་པ་ཡིན། གྲང་དམྱལ་གྱི་ཚེ་ཚད་ཀྱི་སྟེང་ནས་ཡང་། རྒྱ་གར་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཀོ་ས་ལ་ཞེས་པའི་ཡུལ་ཁམས་དེའི་འབྲུ་རིགས་ཚད་ལ་འཇལ་བྱེད་ཀྱི་བྲེ་ཆེན་པོ་དེའི་ནང་དུ་ཏིལ་ཟེར་བའི་འབྲུ་རིགས་ཤིན་ཏུ་ཆུང་ངུ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་གང་བླུགས་པ་གྲང་དམྱལ་བརྒྱད་ཀྱི་ཡང་ཤོས་ཆུ་བུར་ཅན་ཡིན་པས། ལོ་བརྒྱ་རེའི་མཚམས་ནས་ཏིལ་འབྲུ་མ་རེ་རེ་ཕྱིར་ལ་བླངས་ཏེ་ཏིལ་བྲེ་ཆེན་གང་པོ་ནམ་ཟད་ན་དེ་དུས་ཆུ་བུར་ཅན་གྱི་ཚེ་ཚད་རྫོགས་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་ཏེ། མཛོད་ལས། ཏིལ་སྦྱང་ནང་ནས་ལོ་བརྒྱ་ཞིང་། །ཏིལ་གཅིག་ཕྱུང་ནས་ཟད་གྱུར་པ། །ཆུ་བུར་ཅན་གྱི་ཚེ་ཡིན་ཏེ། །གཞན་གྱི་ཚེ་ནི་ཉི་ཤུས་འགྱུར། །ཞེས་དེ་ལྟར་གསུངས། དེ་ལྟ་བུའི་གྲང་དམྱལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་བཟོད་པར་དཀའ་བ་སྔར་རང་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མྱོང་། ད་ལྟ་མ་རྒན་སེམས་ཅན་མང་པོ་ཞིག་གིས་མྱོང་བཞིན་པ་ཡིན་ལ། སླད་ནས་ཀྱང་ཚེ་འདིའི་སྟེང་ནས་ཐར་ལམ་རེ་མ་ཟིན་ན་མྱོང་དགོས་ངེས་ཅན་ཡིན་པ་དེ་ཚོ་བློ་ཡུལ་དུ་བླངས་ནས་བསྒོམ་དགོས་པ་རེད། དེས་ཚ་གྲང་གི་དམྱལ་ཁམས་བརྒྱད་གཉིས་བཅུ་དྲུག་བཤད་པ་ཡིན་ནོ།།
༣ ཉེ་འཁོར་ལྷག་པ་བཅུ་དྲུག
དེ་ནས་ཉེ་འཁོར་ལྷག་པ་བཅུ་དྲུག་བཤད་པ་ནི། དེ་བཞིན་སྤུ་གྲིའི་ཐང་ལ་རྐང་པ་གཤོགས། །རལ་གྲིའི་ཚལ་དུ་ལུས་ལ་བཅད་གཏུབ་བྱེད། །རོ་མྱགས་འདམ་ཚུད་ཐལ་ཚན་རབ་མེད་ཀློང་། །མནར་བའི་ཉེ་འཁོར་བ་དང་འགྱུར་བ་ཅན། །སྒོ་དང་ཀ་བ་ཐབ་དང་ཐག་པ་སོགས། །རྟག་ཏུ་བཀོལ་ཞིང་སྤྱོད་པའི་ཉི་ཚེ་བ། །ཞེས་ཤོ་ལོ་ཀ་ཕྱེད་གཉིས་ཀྱིས་ཉེ་འཁོར་ལྷག་པ་བཅུ་དྲུག་ཉི་ཚེ་བ་དང་བཅས་པ་བསྟན། དེ་བཞིན་སྤུ་གྲིའི་ཐང་ལ་རྐང་པ་གཤོགས། །ཞེས་པས། གོང་དུ་བཤད་པའི་ཚ་གྲང་གི་སྡུག་བསྔལ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་མྱོང་བ་དེ་བཞིན་དུ་མནར་མེད་ཀྱི་ཕྱོགས་བཞི་སོ་སོ་ན་ཉེ་འཁོར་ལྷག་པ་བཅུ་དྲུག་ཅེས་པ་མེ་མ་མུར་གྱི་འོབས་དང་གཅིག །རོ་མྱག་གི་འདམ་དང་གཉིས། མཚོན་ཆའི་ཐང་དང་གསུམ། རལ་གྲི་ལོ་མའི་ནགས་ཚལ་དང་བཞི་བོ་དེ་བཞི་རེ་བཞི་རེ་སྟེ་བཞི་བཞི་བཅུ་དྲུག་པོ་ཕྱོགས་སོ་སོ་ན་བསྐོར་ཏེ་ཡོད་པ་དེ་ལས། དང་པོ་མེ་མ་མུར་གྱི་འོབས་དེ་ཅི་འདྲ་ཡིན་ཞེ་ན། དམྱལ་བ་མནར་མེད་ཀྱི་ལས་དེ་ཉིད་མྱོང་སྟོབས་ཀྱིས་ཅུང་ཟད་པས་ལོ་གྲངས་མང་པོར་དེ་ཉིད་ལ་ཟད་པའི་མཐའ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཡོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ན། ལས་སྲབ་པ་དེ་ཚོ་ཕྱིར་ཐར་འོང་སྐབས་ཐག་རིང་གི་ས་ཆ་ན་གྲིབ་མ་ནག་ངམ་མེ་བའི་འོབས་ཤིག་མཐོང་བས་དགའ་སྣང་ཤར་ཏེ། དེར་གཅིག་རྒྱུག་དུས། ཐལ་ཚན་གྱི་མདག་མེ་འབར་བའི་འོབས་ལ་ཚུད་དེ་ཤ་རུས་ཐམས་ཅད་ཚིག་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡོད། དེ་ནས་ཡང་གཅིག་ཐར་དུས་གཉིས་པ་རོ་མྱག་གི་འདམ་སྟེ། ཡང་དེར་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཞིག་ཡོད་སྣང་ཤར་ནས་འགྲོ་ཁུལ་བྱས་དུས། ཐག་རིང་གི་ས་ན་ཆུ་ཀླུང་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་མཐོང་དུས། སྔོན་ཆད་བསྐལ་པ་ཆེན་པོ་མང་པོའི་ཚེ་ལ་མེ་དཔུང་གི་ནང་དུ་བཙོས་པས་སྐོམ་ཚད་ཀྱི་སྣང་བས་ཆུ་མཐོང་དུས་དགའ་ནས་འཐུང་དུ་འགྲོ་དུས། དེར་མི་རོ་དང་ཁྱི་རོ་ལ་སོགས་པའི་འདམ་དུ་ཚུད་པ་མ་ཟད། དེར་སྲིན་བུ་ལྕགས་ཀྱི་མཆུ་ཅན་མང་པོས་ཟོས་པའི་ཚོར་བ་རྩུབ་མོ་མྱོང་སྟེ་སྡུག་བསྔལ་ཤིན་ཏུ་ཆེན་པོ་ཡོད། ཡང་དེ་ལས་ཐར་བའི་སྣང་བ་ཤར་དུས་ཐག་རིང་ན་ཐང་སྔོན་པོ་ཉམ་དགའ་བ་མཐོང་བའི་སྣང་བ་ཤར་ནས་དེའི་ཕྱོགས་སུ་གཏད་ནས་འགྲོ་དུས། དེར་སླེབ་ནས་བལྟ་དུས་ནེའུ་གསེང་གི་ཐང་སྔོན་པོ་ཅི་ལ་ཡིན། ས་གཞི་ཐམས་ཅད་ལྕགས་ཀྱི་སྤུ་གྲིའི་ཐང་ཡིན་པས། སྤུ་གྲི་རེ་རེའི་རྩེ་མོ་གྱེན་དུ་གནམ་ལ་གཟེངས་ཡོད་པ་དེ་འདྲའི་ཐང་ཞིག་ཏུ་སླེབ་ནས་མཚོན་ཆ་མེད་པའི་ས་ལག་མཐིལ་ཙམ་ཡང་མི་རྙེད་པར། རྐང་པ་གང་གིས་བརྫུས་ཀྱང་ཐལ་མར་ཕུག་སྟེ་གཤག་པ། གཡས་ས་ལ་བཞག་ཚེ་ཕུག་ལ་གཡོན་པ་བཀྱག་ཚེ་སོས་འགྲོ་ཞིང་ཡང་མར་ས་ལ་རེག་སྐབས་ཕུག་འགྲོ་བ། དེ་ལྟ་བུ་ཁོ་ནས་སྡུག་བསྔལ་བཞིན་ཡོད་པ་དེ་མཚོན་ཆའི་ཐང་ཡིན། དེའི་མ་ཚད་པར་རལ་གྲིའི་ལོ་མའི་ནགས་ཚལ་ཡོད་དེ། ཡང་གོང་གི་དེ་ལས་ཐར་དུས་ནགས་ཚལ་ཉམ་དགའ་བ་ཞིག་ཡོད་སྣང་ཤར་དེ་ཕྱིན་ཚེ། རལ་གྲིའི་ཚལ་དུ་ལུས་ལ་བཅད་གཏུབ་བྱེད། །ཅེས་ནགས་ཚལ་ཡིད་འོང་ཅི་ལ་ཡིན། འགྲམ་དུ་སླེབ་ཚེ་རལ་གྲིའི་ལོ་མ་ཅན་གྱི་མཚོན་ཆའི་ནགས་ཚལ་ཞིག་གི་ནང་དུ་སླེབ་ནས་རལ་གྲིའི་ལོ་མ་རླུང་གིས་བསྐྱོད་ནས་ལན་རེ་བསྐོར་ཚེ་ལུས་བཅད་གཏུབ་བྱེད་ཅིང་ཕྱིར་ཐར་དཀའ་བའི་བཅད་གཏུབ་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བ་དེ་ལྟར་ཡིན། དེ་རྣམས་དམྱལ་བ་མནར་མེད་ཀྱི་མཐའ་སྐོར་དུ་འོབས་ལྟར་ར་བས་བསྐོར་བའི་ཚུལ་དུ་ཡོད་པས་ཉེ་འཁོར་ཞེས་གསུངས། ད་དུང་ལྕགས་ཀྱི་ཤལ་མ་རི་ཟེར་བ་ཤལ་མ་རིའི་རི་བོ་བཙུན་འཆལ་སྡོམ་ཉམས་དང་འདོད་ལོག་སྤྱད་པ་རྣམས་སྐྱེ་ས་ཡིན་པས། སྔར་རང་ལ་དགའ་གདུང་ཡོད་པའི་གྲོགས་ཀྱིས་རིའི་རྩེ་མོ་ནས་འབོད་ཀྱིན་ཡོད་པའི་སྣང་བ་ཤར་ནས་དེར་ཡར་གཅིག་འགྲོ་དུས་ལྕགས་ཀྱི་ཤལ་མ་རིའི་སྡོང་པོ་ལོ་མ་རལ་གྲིའི་སོ་ཅན་ཤ་སྟག་གི་ཁ་ཐུར་བསྐོར་ནས་ལུས་ལ་བཅད་གཏུབ་བྱེད་ཀྱང་འཆི་རྒྱུ་མེད་པར་རིའི་རྩེར་སླེབ་དུས་གྲོགས་ཤིག་ཅི་ལ་ཡོད། བྱ་རྒོད་ལ་སོགས་པའི་སྲོག་ཆགས་མ་རུང་པ་དུ་མས་མིག་ཚིལ་འབྲུ་ཞིང་འབུག ཡང་རིའི་རྩར་འབོད་པའི་སྣང་བ་ཤར་ནས་མར་བབ་ཚེ་རལ་གྲི་ལོ་མའི་ཁ་དང་རྩེ་གྱེན་དུ་བསྐོར་ཏེ་མགོ་ལུས་མེད་པར་གཤག་ཕུག་བཅད་ནས་ད་དུང་འཆི་རྒྱུ་མེད་པར་རྩ་བར་སླེབ་དུས་ལྕགས་ཀྱི་སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་འཇིགས་སུ་རུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་འཁྱུད་ཅིང་མགོ་ཁ་ནང་བཅུག ཀླད་པ་འགྲམ་ཁུག་ནས་སྐྱ་ཙི་རེ་ཡོང་བ་དེ་འདྲའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་རྒྱུ་ཡོད་པ་རེད། ཡང་། འགྱུར་བ་ཅན། །སྒོ་དང་ཀ་བ་ཐབ་དང་ཐག་པ་སོགས། །ཞེས་པས་གནས་དང་བདེ་སྡུག་ངེས་པ་མེད་པའི་འགྱུར་བ་ཅན། ཉིན་མོ་བདེ་ཡང་མཚན་ལ་སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་སོགས་པ་བརྟན་པོ་མ་ཡིན་པ། དེ་མིན་ཡང་བྲག་གི་བར་དུ་གཅུར་བ། རྡོ་ཡི་ནང་དུ་བཏུམ་པ། འཁྱག་རོམ་གྱི་ནང་དུ་རེངས་ནས་བསྡད་པ། ཆུ་ཚན་དང་མེ་ནང་དུ་ཚིག་པའི་སྡུག་བསྔལ། སྒོ་དང་ཀ་བ་ཐབ་དང་ཐག་པ། ཕྱགས་མ། ཕྲུ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུན་སྤྱོད་ཀྱི་བཅའ་ལག་དང་ཡོ་བྱད་རྟག་ཏུ་གཞན་གྱིས་བཀོལ་ཞིང་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་དངོས་པོའི་གཟུགས་དེ་རང་གི་ལུས་པོ་ཡིན་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་མི་བདེ་བའི་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་མྱོང་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཡོད་དེ་དཔེར་ན། ཐབ་ཀ་ལྟ་བུ་ལ་ཐབ་ཀ་ལུས་པོ་ཡིན་པའི་སྣང་བ་ཤར་དུས་ཐབ་ལ་མེ་འབུད་སྐབས་ཁོག་པ་ཚིག་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་དེས་མཚོན་པའི་དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་གྱི་རིགས་སྡུག་བསྔལ་ངེས་མེད་སྣ་ཚོགས་མྱོང་བཞིན་པ་དེ་ཚོ་ཉི་ཚེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚ་དམྱལ་བརྒྱད་གྲང་དམྱལ་བརྒྱད་དང་བཅུ་དྲུག ཉི་ཚེ་ཉེ་འཁོར་གཉིས་དང་རྣམ་གྲངས་བཅོ་བརྒྱད་ཡོད་པ་དེ་དག་གི་ནང་དུ་རང་ཉིད་དངོས་སུ་སྐྱེས་ཡོད་པར་བསྒོམ་དགོས་པ་ལས་རང་བཞིན་གྱིས་ལྟད་མོར་བལྟས་པ་དང་གཏམ་རྒྱུད་ཉན་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་མ་ཡིན་པར། རང་དངོས་སུ་ད་ལྟ་དེའི་ནང་དུ་སྐྱེ་ཡོད་པ་ཞིག་བསྒོམ་པ་དེ་ལྟར་བྱས་པས་འཇིགས་སྐྲག་གི་སྣང་བ་དངོས་སུ་སྐྱེ་འོང་དུས་བསམ་བློ་ཞིག་བཏང་སྟེ། ག་རེ་ང་ད་ལྟ་དམྱལ་བར་སྐྱེ་ཡོད་པ་མིན་ཡང་། སྐྱེ་བྱེད་ཀྱི་ལས་ཆ་ཚང་མང་པོ་བསགས་ཚར་བས་ཆ་རྐྱེན་འཛོམས་ནས་བསྡད་ཡོད། ད་ལྟའི་གནས་སྐབས་ལ་ཞེ་ཐོག་ཏུ་བླང་ནས་བསམ་བློ་ནང་དུ་བསྐོར་དུས། ད་ལྟ་སྐྱེ་བར་བསྒོམ་པ་ཙམ་ལ་ཡང་འཇིགས་སྐྲག་འདི་ལྟར་ཡོད་ན། དངོས་སུ་སྐྱེ་འགྲོ་དུས་ཅི་བྱེད་དགོས། ཅི་ལྟར་བྱས་ནས་སྡུག་བསྔལ་དེ་ཚོ་བཟོད་ཐུབ་སྙམ་དུ་བསམ་ནས་མཐའ་སྙོགས་དུས་རྩ་བ་སྐྱེ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་ལ་ཐུག་ཡོད་པས་རྩ་བ་དེད་ནས་ཕུགས་བཙལ་ན། རྣམ་གྲངས་བཅོ་བརྒྱད་གང་ལས་འབྱུང་བའི་རྒྱུ། །ཞེ་སྡང་དྲག་པོའི་ཀུན་སློང་སྐྱེས་པའི་ཚེ། །ཞེས་པས་བསྟན་ཏེ། སྤྱིར་ན་དུག་གསུམ་གྱིས་ངན་སོང་གསུམ་དུ་འཕེན་པ་དང་ཁྱད་པར་དུ་ཞེ་སྡང་གི་ལས་ཀྱིས་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བ་ཡིན་པ་དེས་ན་དམྱལ་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ལ་འཕེན་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུའི་གཙོ་བོ་དེ་ཞེ་སྡང་ཡིན་པ་རེད། དེ་ཡང་ང་ཚོས་སྐྱེ་བ་འདིའི་སྟེང་ནས་ཞེ་སྡང་གི་ལས་ཅི་ཙམ་བསག་པ་རང་གིས་ཤེས་བཞིན་པ་མ་ཟད་ཐོག་མེད་ནས་བསགས་པའི་ལས་སྦྱངས་མ་ཚར་བ་ད་དུང་ཅི་ཙམ་ལྷག་མེད། ང་རང་ཚོས་འདོད་པ་ཡོད་མེད་ཀྱིས་བཤད་ན། ཐ་ན་ལུས་ལ་ཚེར་མ་ཟུག་པའི་ཚ་ཤད་དང་མེ་སྟག་ཅིག་གི་ཟུག་རྔུའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་འདོད་མེད། འོན་ཀྱང་ལས་བསགས་ཚར་བའི་འབྲས་བུ་མི་འདོད་བཞིན་དུ། སྐྱེ་བ་བརྗེས་མ་ཐག་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་མྱོང་དགོས་ངེས་པ་སེམས་ཐག་ཆོད་བསམ་སྟེ། འཇིགས་སྐྲག་དང་བཅས་པས་ད་རེས་ཀྱི་སྐབས་འདིར་དལ་འབྱོར་གྱི་མི་ལུས་ཐོབ། མཚན་ལྡན་གྱི་བླ་མ་མཇལ། ཟབ་མོའི་གདམས་ངག་ལ་ཉན་རྒྱུ་བྱུང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་སྒྲུབ་པའི་ཆ་རྐྱེན་འཛོམས་ཡོད་པའི་དུས་འདིར། དམྱལ་བ་ཞེས་པའི་མིང་གོ་ན་སྙིང་འདར་ནས་སྐྲག་དངངས་ལང་དགོས་པ་དེ་ཡི་ནང་དུ་མི་ལྷུང་བའི་ཐབས་ལ་ཇི་ལྟར་བྱས་ཀྱང་འབད་དགོས་ཞེས་ཡང་དང་ཡང་དུ་བསམ་ནས། སྔར་བྱས་སྡིག་པའི་ལས་ལ་འགྱོད་པ་དྲག་པོས་བཤགས་པ་བྱེད་པ་དང་ཕྱིན་ཆད་ལས་ངན་སྡིག་པ་དེ་ལྟ་བུ་འཆི་བ་སྲོག་ལ་བབ་ཀྱང་མི་བྱེད་ངེས་ཅན་ཡིན་བསམ་དགོས། དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་རང་གིས་མི་འདོད་པ་བཞིན་གཞན་གྱིས་ཀྱང་མི་འདོད་མོད་འོན་ཀྱང་ད་ལྟ་དེར་སྐྱེས་ནས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་དྲག་པོ་ལ་སྤྱོད་བཞིན་པ་དང་། དམྱལ་བར་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མི་དགེ་བ་རླབས་པོ་ཆེ་བསྒྲུབ་ནས་ཕྱིན་ཆད་དེ་རུ་སྐྱེ་ངེས་ཅན་གྱི་སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་བསྒོམ་སྟེ། འདི་ལྟ་བུའི་མ་རྒན་སེམས་ཅན་རྨོངས་པ་དེ་ཚོ་ངན་སོང་ངན་འགྲོའི་སྡུག་བསྔལ་དེ་དག་ལས་འདྲེན་ཐུབ་པའི་ནུས་པ་ཅན་ཞིག་ངས་བསྒྲུབས་ཏེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་ལས་སྐྱོབ་པའི་དམ་བཅའ་བླངས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་དགོས། རང་གི་ད་སྔོན་དགེ་བ་བསགས་ཚད་པོ་ཉམ་ཐག་པའི་སེམས་ཅན་འདི་རྣམས་ངན་འགྲོ་ལས་ཐར་བའི་ཆེད་དུ་བསྔོ་བའི་སྦྱོར་དངོས་རྗེས་གསུམ་ཚང་བའི་ཉམས་ལེན་ཐེངས་རེ་ཙམ་མ་ཡིན་པར་བྱེད་དགོས་ཞེས་བསམ་དགོས། རང་ཉིད་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཡིན་པའི་སྟབས་ཀྱིས་མཚམས་རེར་ཀུན་སློང་ལེགས་པོ་རེ་སྐྱེས་ཀྱང་མཚམས་རེར་དེའི་ཐོག་མི་སྡོད་པར་རྐྱེན་མི་ཐེག་ཅིང་། ཞེ་སྡང་དྲག་པོའི་ཀུན་སློང་སྐྱེས་པའི་ཚེ། །ཞེས་ཞེ་སྡང་དྲག་པོའི་ཀུན་སློང་ངན་པ་སྐྱེ་ཡོང་བའི་དུས་ཀྱི་ཚེ། ཉེས་དམིགས་རྣམས་ཡང་འདྲེན་བྱས་ནས་གཉེན་པོ་བསྟེན་དགོས་པ་ཡིན་པས། བློ་སྣ་ཆོས་ལ་སྒྱུར་ཅིག་གུ་རུ་མཁྱེན། །ལམ་གོལ་དམན་པར་མ་གཏོང་ཀུན་མཁྱེན་རྗེ། །གཉིས་སུ་མེད་དོ་དྲིན་ཆེན་བླ་མ་མཁྱེན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེའི་དུས་སུ་བློ་སྣ་ངན་པའི་ལོག་ལམ་ལ་མི་འཁྲིད་པར་བློ་ཆོས་ཕྱོགས་ལ་སྒྱུར་བར་གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེ་ཁྱེད་མཁྱེན། དང་པོ་བློ་སྣ་ཆོས་ལ་ཕྱོགས་ཀྱང་གདམས་ངག་གེགས་སེལ་གྱི་གནད་ཀྱིས་མ་ཟིན་ན་ལམ་ལོག་ཏུ་འགྲོ་བས་ལམ་གོལ་ནས་དམན་པའི་ལམ་ལོག་ཏུ་མ་གཏོང་ཀུན་མཁྱེན་ཆོས་རྗེ་གངས་ཅན་ཐེག་རྩེའི་ཤིང་རྟ་རྒྱལ་བ་གཉིས་པ་ཁྱེད་མཁྱེན། གཉིས་མེད་དྲིན་ཆེན་གྱི་བླ་མ་ཡོན་ཏན་སངས་རྒྱས་ཀུན་དང་འདྲ་ན་ཡང་རང་ངོས་ནས་རང་ལ་ཡོད་པའི་ཆོས་སྐུའི་རང་ཞལ་སྟོན་པའི་བཀའ་དྲིན་སུམ་ལྡན་གྱི་བླ་མ་ཁྱེད་མཁྱེན་ཞེས་གདུང་ཤུགས་དྲག་པོས་གསོལ་བ་བཏབ་ན་བྱིན་བརྒྱུད་ཀྱི་ཕ་ཕོག་ཐོབ་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ།།
༢༽ ཡི་དྭགས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བཤད་པ།
༡ བྱིངས་ན་གནས་པ།
ད་ནི་ངན་སོང་གི་གནས་གཉིས་པ་ཡི་དྭགས་བཤད་པ་ནི། ཡི་དྭགས་ལ་བྱིངས་གནས་དང་མཁའ་རྒྱུ་གཉིས་ཡོད་ལ། བྱིངས་གནས་ལ་ཡང་ཕྱིའི་སྒྲིབ་པ་ཅན་དང་ནང་གི་སྒྲིབ་པ་ཅན། སྒོས་ཁུར་གྱི་སྒྲིབ་པ་ཅན་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གི་དབྱེ་བ་ཡོད་ཅིང་། འདི་ནས་དང་པོ་ཡི་དྭགས་སྤྱི་མཐུན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་གསུངས་པ་ཡིན་པས། རྩ་བར། དེ་བཞིན་ཕོང་ལ་ཉམས་མི་དགའ་བའི་ཡུལ། །བཟའ་བཏུང་ལོངས་སྤྱོད་མིང་ཡང་མི་གྲགས་པར། །ཟས་སྐོམ་ལོ་ཟླར་མི་རྙེད་ཡི་དྭགས་ལུས། །རིད་ཅིང་ལྡང་བའི་སྟོབས་ཉམས། ཞེས་ཚིག་རྐང་གསུམ་དང་ཕྱེད་ཀྱིས་ཡི་དྭགས་སྤྱིའི་སྡུག་བསྔལ་བསྟན་ཏེ། དེ་བཞིན་ཕོང་ལ་ཉམས་མི་དགའ་བའི་ཡུལ། །ཅེས་པས་གོང་དུ་བཤད་པའི་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་མ་དགོས་གོ་ན་ཉམས་མི་དགའ་བའི་ཡུལ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཡི་དྭགས་ཀྱི་ཡུལ་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ན་ནོར་ལོངས་སྤྱོད་ཟས་གོས་བཏུང་བ་ལ་སོགས་པ་ཅི་ཡང་མེད་པས་ཕོང་པ་ཡིན་པ་མ་ཟད་ས་ཕྱོགས་ཀྱང་ཉམ་མི་དགའ་བ་རྡོ་དང་གསེག་མ་ཚེར་མ་དང་ངམ་གྲོག་ལ་སོགས་པས་གང་བའི་ཡུལ། བྱེ་ཐང་སྐམ་པོ་ཚ་བ་ཆེ་བས་མཐོང་ན་ཡི་མུག་པ་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེར། བཟའ་བཏུང་ལོངས་སྤྱོད་མིང་ཡང་མི་གྲགས་པར། །ཞེས་པས་བཟའ་བ་ཞིམ་པོའི་ཟས་དང་། བཏུང་བ་མངར་མོའི་སྐོམ་ཞིག་ཡོད་པ་མ་དགོས་བཟའ་བཏུང་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་མིང་ངམ་སྒྲ་ཙམ་ཡང་གོ་རྒྱུ་མེད་པས་སྒྲ་ཙམ་ཡང་མི་གྲགས་པས། ཟས་སྐོམ་ལོ་ཟླར་མི་རྙེད་ཡི་དྭགས་ལུས། །ཞེས་པས་ཟས་དང་སྐོམ་ལོ་མང་པོ་དང་ཟླ་བ་མང་པོའི་བར་དུ་མི་རྙེད་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཡི་དྭགས་ཀྱི་ལུས། རིད་ཅིང་ལྡང་བའི་སྟོབས་ཉམས་ཞེས་པས་རིད་ཅེས་པ་ཤ་སྐམ་པས་རུས་འགོ་པགས་པས་བཏུམ་ཙམ་པ་ཞིག་ལ་རིད་ཅེས་པས་ཤ་སྐམ་ཞིང་རིད་པའི་ལུས་པོ་དེའི་ལུས་ཟུངས་ཟད་པས་ལྡང་བའི་སྟོབས་ཉམས་ཏེ་ཡར་ལང་བའི་ནུས་པ་ཙམ་ཡང་མེད་པས་གཟུགས་པོ་མི་ཐེག་པ་དེ་ཡང་འཆི་རྒྱུ་མེད་པར་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བ་དང་། རྣམ་པ་གསུམ་ཞེས་པས་བྱེ་བྲག་གི་དབྱེ་བ་ཤུགས་ལ་བསྟན་པ་ཡིན་པས་གོང་བཤད་བཞིན་ཕྱིའི་སྒྲིབ་པ་ཅན། ནང་གི་སྒྲིབ་པ་ཅན། སྒོས་ཁུར་གྱི་སྒྲིབ་པ་ཅན་གྱི་གསུམ་པོ་དེ་བྱིངས་གནས་ཀྱི་ཡི་དྭགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་དང་ནི་ཞོར་དུ་མཁའ་རྒྱུའི་རིགས་ཀྱང་འདིས་གོ་དགོས། དེ་ལ་ཕྱིའི་སྒྲིབ་པ་ཅན་དེ་ཅི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། དབྱར་གསུམ་གྱི་ནམ་ཟླ་ཚེས་དུས་ཟླ་བ་བསིལ་བའི་རེག་བྱ་ཅན་ག་བུར་གྱི་ཐིགས་པ་འཛག་པ་དེ་ཡང་ཚ་ཞིང་བསྲེག་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་དང་། དགུན་གསུམ་གྲང་ངར་གྱི་སྐབས་ལ་དྲོ་འཇམ་གྱི་རེག་བྱ་ཅན་གྱི་ཉི་མ་ཡང་འཁྱགས་ཤིང་འཁེངས་བྱེད་དུ་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་དབྱར་དགུན་གྱི་ནམ་ཟླ་གོ་ལོག་སྟེ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞིའི་སྣང་བ་ཅན། གཞན་ཡང་ཆུ་ཀླུང་དང་འབྲས་བུ་ཅན་གྱི་ལྗོན་ཤིང་སོགས་བཟའ་བ་བཏུང་བ་དེ་རྣམས་རྒྱང་རིང་ན་ཡོད་པ་མཐོང་ཚེ་དེའི་འགྲམ་དུ་སླེབ་འདོད་ཀྱིས་འགྲོ་དུས། ཡན་ལག་གིས་ལུས་པོ་མི་ཐེག་པར་ཡུན་རིང་མི་སླེབས། ཤི་ལ་ཁད་དུ་དེའི་འགྲམ་སླེབ་སྐབས་སྔར་གྱི་ཡིད་འོང་གི་དངོས་པོ་དེ་རྣམས་མེད་པར་གྱུར་ཏེ་ཆུ་ཀླུང་ཡིན་ན་གྲམ་ཐང་དང་ལྗོན་ཤིང་རྣམས་སྡོང་དུམ་སྐམ་པོ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ནས་མེད་འགྲོ་བ་དང་། བཟའ་རྒྱུ་འཐུང་རྒྱུ་སོགས་ཅུང་ཟད་མཐོང་དུ་ཡོད་པ་དེ་ཚོ་ཡང་སྲུང་མ་གོ་མཚོན་ཅན་མང་པོས་བསྲུང་ཞིང་མཚོན་ཆས་ཐེབས་ནས་བསད་རྨས་འབྱུང་བ་སོགས་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་དེ་རྣམས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་མི་ཐུབ་པ་དང་ཟས་སྐོམ་དེ་རྣམས་ཉམས་སུ་མྱོང་མི་ཐུབ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དང་། ནང་གི་སྒྲིབ་པ་ཅན་ནི་ཡི་དྭགས་རེ་རེའི་མགོ་བོ་རི་རབ་ཙམ་པ། ཁ་ཆུང་ཆུང་ཁབ་མིག་ཙམ་ལས་མེད་པ། མགྲིན་པ་ཕྲ་མོ་རྟ་རྔ་ཙམ་པ། ལྟོ་བ་ཡུལ་ལྗོངས་ཙམ་ལ་ཡན་ལག་འཇག་སྐྱ་ཙམ་རེ་ལས་མེད་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ལུས་ཉམ་ཐག་པ་བླངས་པས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ཆུ་འཐུང་ཆོག་ས་ཞིག་ཏུ་སླེབ་ཀྱང་ཁ་ཁབ་མིག་ཙམ་གྱི་ནང་དུ་མི་འགྲོ། གལ་ཏེ་ཅུང་ཟད་སོང་བ་དེ་ཡང་མགྲིན་པ་རྟ་རྔ་ཙམ་པོའི་ནང་དུ་མི་འགྲོ་ཞིང་། དེའི་བར་ལ་ཁའི་དུག་གིས་སྐམ་འགྲོ་ལ་ཅུང་ཟད་རེ་ལྟོ་བར་ཕྱིན་པ་དེས་ལྟོ་བ་ཡུལ་ལྗོངས་ཙམ་པོ་མི་གང་། བརྒྱ་ལ་གལ་སྲིད་ཆུ་ཐིགས་རེ་དང་ནས་འབྲུ་རེ་ཙམ་ཁོག་པའི་ནང་དུ་སོང་ཡང་མཚན་གཅིག་གི་ཚེ་ལ་ཁོག་པའི་ནང་ནས་མེ་འབར་ཏེ་གློ་སྙིང་ནང་ཁྲོལ་ཐམས་ཅད་ཚིག་སྟེ་སྣ་ནང་ནས་དུ་བ་འཐུལ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བ་དང་། ད་དུང་ལྟོ་བ་ཡུལ་ལྗོངས་ཙམ་པོ་དེ་རྐང་ལག་འཇག་སྐྱ་འདྲ་བོ་དེས་མི་ཐེག་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་ཡང་མྱོང་བཞིན་ཡོད། ཡང་སྒོས་ཁུར་གྱི་སྒྲིབ་པ་ཅན་ཞེས་པ་ཡི་དྭགས་རེ་རེའི་ལུས་ལ་སྲོག་ཆགས་མང་པོས་ཟ་ཞིང་ཚང་བཅའ། ཡི་དྭགས་ནང་ཕན་ཚུན་འཕྲད་སྐབས་ཁྲོ་བའི་སེམས་ཀྱིས་འཛིང་རེས་བརྡུང་རེས་བྱེད་པ་དང་མགྲིན་པའི་རྣག་སྨིན་དུས་ཟས་སུ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་སྡུག་བསྔལ་བརྗོད་ལས་འདས་པ་ཡོད་དོ།།
༢ མཁའ་ལ་རྒྱུ་བ།
སྡེ་ཚན་གཉིས་པ་མཁའ་ལ་རྒྱུ་བའི་ཡི་དྭགས་ལ། བཙན་དང་རྒྱལ་པོ་ཤི་འདྲེ་མ་མོ་གནོད་སྦྱིན་གྱི་རིགས་སུ་གཏོགས་པ་དེ་ཚོ་ཡིན། དེ་རྣམས་ཀྱང་འཁྲུལ་སྣང་དང་འཇིགས་སྐྲག་གིས་ཉི་མ་ནམ་ཟླ་འདས་འགྲོ་བ་ཤ་སྟག་ཡིན། སྔར་རང་ཉིད་ཇི་ལྟར་ཤི་ཡང་ཞག་མ་བདུན་རེའི་མཚམས་ནས་ཡང་འཆི་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཐེངས་རེ་ལ་མྱོང་རྒྱུ་མཚོན་གྱིས་བསད་པ་དང་གད་འགོ་གཡང་ས་ནས་འཕྲུལ་ཆས་བསྒྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་དང་ནད་ངན་གྱིས་ན་ནས་ཤི་བ་དེ་ཚོས་མཚམས་མཚམས་སུ་སྡུག་བསྔལ་དེ་ཚོ་མྱོང་ནས་ཡང་ཤི་སྣང་ཤར་བ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུ་མི་མིག་མཐོང་མཁན་དེ་ཚོས་མཐོང་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད་དེ། གཅིག་གིས་ཆུ་ཆེན་པོ་ཞིག་གི་ཁ་ནས་དགོང་མོ་གང་མཚམས་ལ་གྲུ་ཡོང་བ་དང་མི་མང་པོའི་སྒྲ་སྐད་དང་གྲུ་ཤག་གི་སྒྲ་སོགས་ཐོས་ལ་ཆུ་དཀྱིལ་དུ་སླེབ་སྙམ་པའི་མཚམས་ལ་ངུ་འབོད་ཀྱི་སྐད་སྒྲ་དིར་རེ་གྲུ་ལོག་ནས་ཆུས་ཁྱེར་བ་ལྟ་བུ་རྒྱུན་དུ་མཐོང་ཐོས་ཡོད་པ་དེ་ཡང་རང་བཞིན་གྱི་མིས་མི་མཐོང་བ་དེ་འདྲའི་རིགས་དེ་ཚོ་རང་ཉིད་ཤི་ངོ་མ་ཤེས་པར་མཁའ་རྒྱུའི་རིགས་ཀྱི་ཡི་དྭགས་སུ་སྐྱེས་པ་དང་། ཡང་འགའ་རེས་སྔོན་ཆད་རང་ཉིད་འཆི་བའི་ནད་དེ་གཞན་ལ་སྤོ་དགོས་འདུག་བསམ་ནས་འགོ་རུ་བཅུག་སྟེ་གཞན་ལ་གནོད་བསྐྱལ། རང་ལ་ཕན་ཐོགས་མེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བ་འགའ་རེ་སྔོན་ཆད་ཀྱི་དགའ་ཉེ་སྤུན་ཟླའི་འགྲམ་དུ་འགྲོ་དུས་དེ་ལ་གནོད་ནས་སྨྱོ་འབོག་བརྒྱལ་ལྐུགས་ལ་སོགས་པ་ནད་དང་མི་འདོད་པ་བྱུང་བ། ཡང་ཁོ་ལ་ལས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཡོད་པས་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་འགྲོ་ཁུལ་བྱེད་ཀྱང་། མཚམས་རེ་ལམ་འཕྲང་སོགས་ལ་སྲུང་མས་བསྲུངས་ནས་མི་ཐར་བ། སྔགས་པ་ནུས་ལྡན་དང་འཕྲད་ན་ཐུན་གྱིས་བྲབ། སྔགས་ཀྱིས་གཟིར་ནས་བསྐལ་པའི་བར་དུ་མུན་པ་ནག་པོའི་དོང་ཞབས་སུ་གནོན་རྒྱུ། མཐའི་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱུང་རྒྱུ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡོད། ནམ་རྒྱུན་ཡང་དུས་ཚིགས་ལོག་པ་སོགས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་སྣང་བ་ཁོ་ན་ཤར། མིག་མཐོང་འགའ་རེས་མཐོང་སྣང་དུ་ཤི་གསོན་འགའ་རེ་ཁྱི་དང་བྱི་ལ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་ཀྱིས་ཝ་དང་སྲེ་མོང་སོགས་ལ་ཞོན་ནས་འགྲོ་བཞིན་འདུག་པ་དེ་ཚོ་ཤི་འདྲེ་གསོན་འདྲེ་ཟེར་བ་མཁའ་རྒྱུའི་ཡི་དྭགས་ཀྱི་རིགས་ཡིན་ལ། ཚེ་གང་བོར་གཞན་གྱི་མདངས་ཕྲོག་ཚེ་བརྐུས། ཟས་ནོར་གྱི་བཅུད་འཕྲོག་རྒྱུ་ཨེ་རྙེད་བལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་བསམ་སྦྱོར་ཐམས་ཅད་མི་དགེ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་ལུས་རྟེན་དེ་བརྗེས་མ་ཐག་དམྱལ་བ་མ་གཏོགས་འགྲོ་ས་མེད་པ་དེ་ལྟར་ཡིན་ནོ། །འདི་སྐོར་གྱི་ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་དེ་རྣམས་གནས་དང་གཅིག ལུས་དང་གཉིས། སྡུག་བསྔལ་དང་གསུམ། ཚེ་ཚད་དང་བཞིའི་སྟེང་ནས་རང་ཐོག་ཏུ་ལེན་དགོས་ཏེ། ང་ཚོས་ད་ལྟ་ཉིན་ཞག་རེ་ཙམ་དང་ཐ་ན་ཟས་དུས་གཅིག་ཙམ་མ་ཟོས་ན་ལྟོག་རྒྱུའི་སྡུག་བསྔལ་ཅི་འདྲ་འདུག ལོ་གྲངས་མང་པོ་ལ་ལྟོག་སྐོམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་མྱོང་། བཟའ་བཏུང་ལྟ་ཅི་ཟས་སྐོམ་གྱི་སྒྲ་ཙམ་ཡང་མི་གྲགས་པའི་ས་ཆར་སླེབས་ནས་དུས་ཚོད་བསྐལ་པ་མང་པོ་ལ་སྡོད་དགོས་བྱུང་ན་ཅི་འདྲ་བྱེད་དགོས་ཞེས་སེམས་ཐོག་ཏུ་ལེན་དགོས། འོ་ན་དེ་ལྟ་བུའི་ལུས་ངན་ལེན་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་དེ་ཅི་ལ་ཐུག་ཡོད་ཅེ་ན། གང་ལས་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ནི་སེར་སྣ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པས། རྒྱུ་ལོངས་སྤྱོད་རང་ཉིད་ལ་ཡོད་དུས་ཡར་དཀོན་མཆོག་གི་ཞིང་ས་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་མི་བྲ། མར་ངན་སློང་ཉམ་ཐག་གི་འགྲོ་བ་ལ་སྦྱིན་པ་གཏོང་མི་བྲ། ཐ་ན་རང་ཉིད་ཀྱི་ཁ་རྒྱབ་ལ་ཕན་ཐོགས་ཡོད་པའི་བཟའ་གྱོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཙམ་ཡང་བྱེད་མི་བྲ་བར་ཟད་འགྲོ་སྣང་མེད་འགྲོ་སྣང་། སྔར་ཡི་དྭགས་ཀྱི་ལུས་བླངས་བའི་རྒྱུ་མཐུན་གྱིས་ལུས་ཕྱུག་ཀྱང་སེམས་དབུལ་པོར་གྱུར་ནས་སེར་སྣ་དང་འཇུར་འགེགས་བྱས་བསྡད་ན་ཡི་དྭགས་ལ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུའི་གཙོ་བོ་ཡིན་གསུངས། དེ་ལྟ་བུའི་ལས་སྔར་བསགས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡོད་ངེས་པ་ཡིན་པ་དེས་ན། འབྲས་བུ་ཡི་དྭགས་ལ་སྐྱེ་མི་དགོས་པའི་ཐབས་ལ་འབད་པ་བསྐྱེད། དེར་སྐྱེས་ནས་ད་ལྟ་དེ་ལྟ་བུའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བཞིན་པ་དང་དེར་སྐྱེ་བྱེད་ཀྱི་ལས་བསགས་བཞིན་པ་དེ་ཚོ་ལ་སྙིང་རྗེ་བསྒོམ་དགོས་པས་དེ་ལྟར་སྦྱོར་དངོས་རྗེས་གསུམ་ཚང་བས་ཉམས་སུ་ལེན་དགོས་སོ།།
༣༽ དུད་འགྲོའི་སྡུག་བསྔལ་བཤད་པ།
༡ བྱིངས་ན་གནས་པ།
ངན་སོང་གི་གནས་གསུམ་པ་དུད་འགྲོ་ལ། བྱིངས་གནས་དང་ཁ་འཐོར་བའི་རིགས་གཉིས་ཡོད་ལ། དེ་ཡང་རྩ་བར། གཅིག་ལ་གཅིག་ཟ་གསོད་པའི་འཇིགས་པ་ཆེ། །བཀོལ་ཞིང་སྤྱོད་པས་ཉམ་ཐག་བླང་དོར་རྨོངས། །ཕ་མཐའ་མེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གཟིར་བའི། །ཞེས་ཚིག་རྐང་གསུམ་གྱིས་དུད་འགྲོའི་སྡུག་བསྔལ་བསྟན་ལ། གཅིག་ལ་གཅིག་ཟ་ཞེས་པས་གཙོ་བོ་བྱིངས་གནས་ལ་གོ་སྟེ། ཕྱིའི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ནང་ན་ཉ་ཡི་རིགས་འདྲ་མིན་སྣ་ཚོགས་དང་དུང་གི་རིགས་ཆུ་སྲིན་ལ་སོགས་པའི་སྲོག་ཆགས་ཆེ་ཆུང་མང་པོས་བར་མཚམས་མེད་པར་གང་ནས་ཡོད་ལ། དེ་འདྲའི་སྲོག་ཆགས་ཆུ་གནས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གཅིག་གིས་གཅིག་བསད། གཅིག་གིས་གཅིག་ཟ་བ། ཆེ་བས་ཆུང་བ་ཟ་བ། ཆུང་བས་ཆེ་བ་འབིག་པ། གླིང་བར་གྱི་རྒྱ་མཚོ་མུན་ནག་ཅན་གྱི་ནང་ནས་རང་རང་གི་ཡན་ལག་བརྐྱང་བསྐུམ་ཙམ་ཡང་མི་མཐོང་བ་དེ་ལྟ་བུའི་སྡུག་བསྔལ་ཅན་གྱི་གནས་དང་ལུས་ངན་པས་ཉམ་ཐག་པ་ཡིན་ནོ།།
༢ ཁ་འཐོར་བའི་རིགས།
ཁ་འཐོར་བའི་རིགས་ནི། གསོད་པའི་འཇིགས་པ་ཆེ། །བཀོལ་ཞིང་སྤྱོད་པས་ཉམ་ཐག་སོགས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། ཁ་འཐོར་བ་ནི་མི་དང་ལྷའི་གནས་རྣམས་སུ་ཡོད་པ་འདི་དག་ཡིན་པས། བྱ་དང་རི་དྭགས་གཅན་གཟན་ལ་སོགས་པས་གཅིག་གིས་གཅིག་ཟ། དཔེར་ན་ཁྲ་བྱིའུ་ཐུབ་ཀྱིས་བྱིའུ་དང་བྱིའུ་འབུ་ཐུབ་ཀྱིས་འབུ་ཞེས་པ་ལྟར་སྲོག་བཅད་ནས་ཤ་ཁོ་ནས་འཚོ་བ་ཤིན་ཏུ་མང་བ་ཡིན། ཡང་རྔོན་པས་གསོད་ཐབས་སྣ་ཚོགས་ལག་བསྟར་གྱིས་གསོད་པ་སོགས་མདོར་ན་གསོད་པའི་འཇིགས་པ་སྲོག་ལ་ཉེན་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཆེ་བ་དང་། བཀོལ་ཞིང་སྤྱོད་པས་ཉམ་ཐག་བླང་དོར་རྨོངས། །ཞེས་པས་མིས་བདག་ཏུ་བཟུང་བའི་དུད་འགྲོ་ལྟ་བུ་ལ་བྱ་གཅོད་པ། སྤུ་འབྲེག་རྒྱུ་ཁྲག་གཏར་རྒྱུ། ཤིན་ཏུ་ལྕི་བའི་ཁལ་འགེལ་རྒྱུ། འགྲོ་མི་ཐུབ་བཞིན་དུ་ལྕག་གིས་བྲབ་རྒྱུ། ད་དུང་སྲབ་ཁ་ལ་འཇོག་རྒྱུ། ཡོབ་ཀྱིས་རྩིབ་མ་བརྡུང་རྒྱུ། ཡང་ལྕག་ཚན་གྱིས་གཤད་ནས་རྒྱུག་འདུར་གཉིས་ཀྱིས་ལ་ལུང་མང་པོ་གཅོད་པ་དང་། སྣ་ལོ་ལྟ་བུ་སྣ་ཕུག་སྟེ་སྣ་ནང་དུ་ཐག་པ་བརྒྱུས། གླང་ཆེན་ལ་ལྕགས་ཀྱུས་རྣ་བ་འཐེན་པ། དེ་མིན་གཅན་གཟན་གཏུམ་པོ་དེ་ཚོར་རྩེ་རིགས་བསླབ་དུས་ཅི་འདྲའི་སྡུག་བསྔལ་གཏད་མེད། མདོར་ན་དུད་འགྲོའི་རིགས་ཐམས་ཅད་སེམས་བླང་དོར་གྱི་གནས་ལ་རྨོངས་པ་ཡིན་པས། རྨོངས་ཤིང་བླུན་པ་དེའི་དབང་གིས་དང་། ཤེས་རབ་ཡོད་མེད་ཀྱི་སྟབས་ཀྱིས་མི་རྣམས་ཀྱིས་དབང་བསྒྱུར་བྱེད་པ་ཡིན་མ་གཏོགས། ཤེས་རབ་གཅིག་མཚུངས་ཡིན་ན་དུད་འགྲོའི་ལུས་སྟོབས་ཀྱིས་མིས་བཀོལ་སྤྱོད་དང་དབང་བསྒྱུར་སོགས་བྱེད་མི་ཐུབ་མོད། རྨོངས་པ་ཡིན་པའི་སྟབས་ཀྱིས་བཀོལ་སྤྱོད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་དགོས་བྱུང་བ་ཡིན། དེ་ཡང་དུད་འགྲོའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཚེ་ཚད་ལ་ངེས་པ་མེད་དེ་འགའ་རེ་ཚེ་བསྐལ་བར་ཐུབ་པ་ཡང་ཡོད་ལ་འགའ་རེ་ཉིན་རེར་ཡང་ལན་མང་དུ་སྐྱེ་ནས་ལན་མང་དུ་ཤི་བ་ཡང་མང་བས། ཚེ་རིང་བ་ལ་རིང་བའི་ཚོད་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་དང་ཐུང་བ་ལ་ཐུང་བའི་ཚོད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཡོད་དོ། །དུད་འགྲོའི་སྡུག་བསྔལ་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བསྡུས་ན། ཕ་མཐའ་མེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གཟིར་བའི། །ཞེས་པས། མདོར་ན་དུད་འགྲོ་གཅིག་གི་ལུས་སྟེང་གི་སྡུག་བསྔལ་ལ་བསམ་ན་ངན་སོང་གསུམ་པོའི་སྡུག་བསྔལ་དུས་གཅིག་ལ་མྱོང་བཞིན་འདུག་བསམ་རྒྱུ་ལྟ་བུ་དེ་ལྟར་ཡོད་ལ། བཤས་ར་གཅིག་གི་ནང་གི་ཟོག་ལུག་དང་། ཉ་པས་གྲོང་ཁྱེར་རེ་རེའི་ནང་ནས་ཆུ་གནས་གསོད་པ་ལ་བལྟས་ན། གསོན་བཞིན་པགས་པ་བཤུ་བ། གསོན་བཞིན་སྙིང་ཀར་གྲི་བཙུགས་ནས་གསོད་རྒྱུ། ཉ་རིགས་སོགས་གསོན་པོར་པགས་པ་བྲད་པ་དང་། ཡུལ་འགར་ཨ་རྒས་སྤྲེའུའི་ཀླད་པ་བཀོག་སྟེ་གསོན་པོའི་ཀླད་པ་མི་མང་པོས་ཟ་ཐུར་གྱིས་བླངས་ནས་ཟ་བ་རེད་ཟེར་བའི་བྲེད་ཤ་ཐོན་པ་བཤད་རྒྱུ་ཡོད་པས། མདོར་ན་དེ་ལྟར་ཕ་མཐའ་མེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གཟིར་བའི་རྒྱུ་དེ་གང་ལས་བྱུང་ཞེ་ན། ས་བོན་གཏི་མུག་མུན་པར་འཁྱམས་པ་བདག །ཅེས་པས། སྤྱིར་དུག་གསུམ་གྱིས་ཀུན་ནས་བསླངས་པའི་ལས་ཆུང་བས་དུད་འགྲོ། འབྲིང་གིས་ཡི་དྭགས། ཆེན་པོས་དམྱལ་བ་ལ་འཕེན་པ་དང་། བྱེ་བྲག་ཏུ་གཏི་མུག་གིས་བསགས་པའི་ལས་ཀྱིས་དུད་འགྲོའི་གནས་སུ་འཁྱམས་པ་ཡིན་པས་དེ་ལྟ་བུའི་དུད་འགྲོར་འཁྱམས་པའི་ལས་མང་པོ་སྐྱེ་བ་ཐོག་ མེད་ནས་བསགས་པ་བདག ་གི། བློ་སྣ་ཆོས་ལ་སྒྱུར་ཅིག་གུ་རུ་མཁྱེན། །ལམ་གོལ་དམན་པར་མ་གཏོང་ཀུན་མཁྱེན་རྗེ། །གཉིས་སུ་མེད་དོ་དྲིན་ཆེན་བླ་མ་མཁྱེན། །ཞེས་གསུངས་པས། ལས་དེ་ལྟ་བུ་ད་སྔོན་བསགས་པའི་རྣམ་སྨིན་མྱོང་མི་དགོས་པའི་བཤགས་སྦྱང་བྱེད་ཤེས་པ་དང་ཕྱིན་ཆད་སླར་ལུས་དེ་འདྲ་ལ་སྐྱེ་རྒྱུའི་བསམ་པ་ཙམ་ཡང་མི་ཤར་ཞིང་། ལས་ངན་དེ་ལྟ་བུས་འཕངས་ནས་ལུས་ངན་དུད་འགྲོའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བཞིན་པའི་སེམས་ཅན་དེ་རྣམས་སྐྱོབ་ཐུབ་པ་མ་ཟད། ལས་དེ་དང་དེ་འདྲ་བསགས་བཞིན་པའི་སེམས་ཅན་ལས་ངན་རྣམས་སྤྱོད་པ་ངན་པ་དང་བསམ་པ་ངན་པ་དེ་རྣམས་ལས་བཟློག་ནས་ལམ་ཡང་དག་པ་ལ་འཁྲིད་ཐུབ་པ་དེ་འདྲ་བའི་བདག་གི་བློ་སྣ་ཆོས་ལ་སྒྱུར་ཅིག་པད་འབྱུང་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེ་ཁྱེད་མཁྱེན། རང་ཉིད་ཀྱི་ཐར་ལམ་མ་གཏོགས་སེམས་ཅན་གཞན་ལ་བསམ་བློ་མི་གཏོང་བའི་ལམ་དམན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གོལ་ནས་ལམ་དམན་པའི་ཕྱོགས་སུ་མི་གཏོང་ཞིང་ལམ་ནོར་དུ་མི་འཇུག་པར་ཀུན་མཁྱེན་ཆོས་རྗེ་ཁྱོད་མཁྱེན། གཉིས་མེད་གཅིག་འདུས་ཀྱི་དྲིན་ཆེན་བླ་མ་ཁྱེད་ཀྱིས་བདག་གི་འདི་ཕྱིའི་སྐྱབས་གནས་དང་རྟེན་ཕུར་གནང་བར་མཁྱེན། ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་ངན་སོང་གསུམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་བཤད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཐམས་ཅད་ལ་གོང་བཤད་ལྟར་གནས་དང་། ལུས་རྟེན། སྡུག་བསྔལ། ཚེ་ཚད་དང་དེའི་གནད་མ་ནོར་བར་སེམས་ལ་ལེན་རྒྱུ་དེ་ཞལ་ཤེས་ཡིན་པ་སྔར་ཡང་བཤད་མྱོང་བ་ཡིན། དེ་ལྟར་ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་ལ་བསམ་བློ་བཏང་སྟེ་རང་ཐོག་ཏུ་བླངས་དུས། སེམས་སྡུག་ལྷང་ངེ་འགྲོ་བ་དེ་ལ་སྐྱོ་ཤས་ཞེས་ཟེར། དེའི་སྟེང་དུ་སྡུག་བསྔལ་དེ་ལས་ཐར་འདོད་ཀྱི་བསམ་པ་ཐར་འདོད་ཀྱི་བློ་ཞིག་འབྱུང་བ་དེ་དང་གཉིས་ཀ་མཉམ་དུ་འཛོམ་དུས་གཞི་ནས་ངེས་འབྱུང་དང་ངེས་འབྱུང་གི་བསམ་པ་ཟེར་བ་དེ་ཡིན། དེ་ལྟར་ངེས་འབྱུང་གི་བསམ་པ་ཤུགས་དྲག་པོ་ཞིག་སྐྱེས་པ་དེ་དང་བསྟུན་ཏེ་ངན་སོང་གསུམ་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་ཐོག་མེད་ནས་བསགས་ཚད་ལ་གཉེན་པོ་སྟོབས་བཞི་ཚང་བའི་བཤགས་པ་བྱེད་པ་དང་། ཕྱིན་ཆད་ལས་དེ་ལྟ་བུ་ཅི་ལ་བབ་ཀྱང་མི་བྱེད་པའི་དམ་བཅའ་དང་། ད་ལྟ་ངན་སོང་དེ་རྣམས་སུ་སྐྱེ་ཡོད་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ། མར་ཤེས། དྲིན་དྲན། དྲིན་ལན་གཟོ་འདོད་ཀྱི་རྟོག་པ་སྐྱེ་ནས་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དེ་འདྲའི་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་འབྲས་གཉིས་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ཅིག་བསམ་པའི་འདུན་པ་དང་འབྲེལ་བ། དེ་དང་བྲལ་བ་ཞིག་བྱུང་ན་ཅི་མ་རུང་སྙམ་པའི་སྨོན་པ་དང་འབྲེལ་བ། དེ་དང་བྲལ་བ་ཞིག་བདག་གིས་བྱའོ་སྙམ་པའི་དམ་བཅའ་དང་འབྲེལ་བ་སྟེ་འབྲེལ་བ་སུམ་ལྡན་དང་། དེའི་སྟེང་དུ་མ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བ་ཞིག་བསླུ་མེད་དཀོན་མཆོག་གསུམ་པོ་ཁྱེད་རྣམ་པ་མཁྱེན། ཞེས་གསོལ་འདེབས་དང་འབྲེལ་བ་སྟེ་འབྲེལ་བ་བཞི་ལྡན་གྱི་སྒོ་ནས་ཉམས་སུ་ལེན་དགོས་ནི་རེད། དེ་ལྟར་འབྲེལ་བ་བཞི་ལྡན་གྱི་སྒོ་ནས་ཉམས་སུ་ལེན་པ་དེ་འདིར་ངན་སོང་གི་གནས་གསུམ་པོ་མིན་ཡང་རིགས་དྲུག་གི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དེ་ལྟར་བསྒོམ་དགོས་ཤིང་མདོར་ན་ཐུན་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱོར་བ་སེམས་བསྐྱེད་དངོས་གཞི་དམིགས་མེད་རྗེས་བསྔོ་བས་ཟིན་པ་དེ་རྣམས་གལ་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ།།
༤༽ མིའི་སྡུག་བསྔལ་བཤད་པ།
ངན་སོང་གསུམ་པོ་མ་ཟད་མཐོ་རིས་ན་ཡང་བདེ་བ་མེད་པ་ཤུགས་ལ་བསྟན་པས་དེའི་གོ་བ་ལོན་དགོས། དེ་ལ་མཐོ་རིས་གྱི་གནས་དང་པོ་མི་ཡུལ་ཡིན་ལ་དེའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ན། འདུལ་བ་ལུང་ལས། འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་ཅན་ཕུང་པོ། །སྡུག་བསྔལ་སྡུག་བསྔལ་འདུ་བྱེད་དང་། །འགྱུར་བ་ཉིད་གསུམ་བརྒྱད་རྣམས་ཀྱིས། །མི་རྣམས་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །ཞེས་གསུངས་པས། རྩ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་གསུམ་དང་སྐྱེ་རྒ་ན་འཆིའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་བཞི། དེའི་སྟེང་དགྲ་སྡང་བ་དང་འཕྲད་ཀྱིས་དོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ། གཉེན་བྱམས་པ་དང་བྲལ་གྱིས་དོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ། མི་འདོད་པ་ཐོག་ཏུ་བབ་པའི་སྡུག་བསྔལ། འདོད་པ་ཐོག་ཏུ་མི་ཁེལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་བཅས་པ་ཡོད་ལ། དེའི་ནང་གི་རྩ་བའི་སྡུག་བསྔལ་གསུམ་ལས། སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ནི། སྡུག་བསྔལ་སྔོན་མ་མ་ཡལ་བར་སྡུག་བསྔལ་ཕྱི་མས་དེའི་སྟེང་ལ་གནོན་རྒྱུ། སྡུག་བསྔལ་ཉིས་བརྩེགས། དཔེར་ན་ཕ་ཤི་བའི་སྟེང་དུ་མ་ཤི་བ་ལྟ་བུ། ཕོལ་ཐོག་ཏུ་རྨ་བྱུང་བ་ཞེས་ཀུན་བཟང་ཞལ་ལུང་ལས་དཔེ་བཞག་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ཡང་མི་ཡུལ་མིན་ཡང་འཁོར་བའི་གནས་རིས་རྣམས་ནི་སྡུག་བསྔལ་བརྩེགས་མ་ཅན་ཡིན་ནོ། །འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ནི་ད་ལྟ་བདེ་བར་ཡོད་པ་ལ་དེ་མི་བརྟན་པར་སྡུག་བསྔལ་གློ་བུར་དུ་འོང་བ། ནད་མེད་བདེ་བའི་ལུས་ཁམས་ཡིན་བསམ་པས་སེམས་བདེ་བར་ཡོད་འཕྲོ་ལ་གློ་བུར་དུ་ཤི་ནད་བཟློག་མེད་ཀྱིས་ཐེབས་པ་ལྟ་བུ་ཁྱིམ་བཟའ་ཚང་མི་རྒྱུ་མགོ་འཛོམས་སུ་ཡོད་པ་ལ་ཚོད་མ་ཟིན་པར་གཅིག་གཞན་དུ་འགྲོ་ས་ནས་མགོ་མ་ཐོན་པར་ཤི་བ་ལྟ་བུ། སེམས་བདེ་བདེ་ཁོད་བབ་ཀྱིས་ཡོད་འཕྲོ་ལ་ཕྱི་རོལ་ནས་གཏམ་ངན་གོ་བ་ལྟ་བུ་སོགས། འཁོར་བའི་གནས་ཀྱི་བདེ་སྐྱིད་སྙན་གསུམ་ལ་རྟག་བརྟན་མེད་པ་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཤ་སྟག་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ནི། རང་ཅག་གིས་ད་ལྟ་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་སྣང་མི་ཤར་བར་བདེ་བ་ལྟར་སྣང་བ་འདི་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་འདུ་བྱེད་པ་ཤ་སྟག་ཡིན། ང་རང་ཚོས་སྐྱིད་པོ་བྱེད་སྤྱད་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་དང་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་བརྩི་རྒྱུའི་ཁ་ལ་ཟ་རྒྱུ། རྒྱབ་ལ་གོན་རྒྱུ། རྒྱུ་རྫས་ལོངས་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་གང་ལ་བསམ་ཡང་རྒྱུ་སྡིག་པས་བསྒྲུབ་པ་ཞིག་མ་གཏོགས་མེད་པས་དེའི་འབྲས་བུ་མཐར་ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་དགོས་པ་ཡིན། དཔེར་ན་སྤུ་ཉག་མ་གཅིག་ལག་མཐིལ་དུ་བཞག་ན་མི་གོ་ཡང་། མིག་ནང་དུ་སོང་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཟུག་རྔུ་སྟེར་བ་བཞིན། སེམས་ཅན་གྱིས་བདེ་བར་བརྩི་རྒྱུ་དེ་འཕགས་པས་གཟིགས་ན་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ནོ། །ཡང་སྐྱེ་རྒ་ན་འཆིའི་བདུད་ཀྱི་ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་བཞི་ཞེས་གསུངས་པས། ཆུ་བོ་ལ་དཔེ་འཇོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་འདི་བཞི་པོས་རྟག་ཏུ་འཁོར་བའི་གནས་སུ་མནར་བས་སྐྱེ་རྒ་ན་འཆིའི་ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་བཞི་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན། དེའི་ནང་ནས་སྐྱེ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་བསམ་ན། མ་བུ་གཉིས་ཀྱི་སྟེང་དུ་འོང་བ་ཡིན་ཏེ། མ་བུ་གཉིས་ཀས་ཤི་དམྱལ་ཁམས་ལན་གཅིག་འགྲིམ་པ་ལྟ་བུའི་སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་ཡོད་དེ། ཨོ་རྒྱན་རིན་པོ་ཆེས། མ་བུ་གཉིས་ཀ་གཤིན་ཡུལ་གོམ་ཕྱེད་བོར། །ཞེས་གསུངས་པ་དེ་འདྲའི་སྡུག་བསྔལ་ཆེའོ། །རྒ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ནི། རྒས་པ་ཁོ་རང་མ་གཏོགས་མི་ཤེས། །ཕྱི་པགས་པ་འདུས་པའི་གཉེར་མ་དང་གཅིག །ནང་ཤ་ཁྲག་ཟད་པའི་འབུར་གོབ་དང་གཉིས། །བར་གླེན་ལྐུག་གི་འོན་ལོང་ཐོམ་ཡོར་དང་གསུམ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། ཚེ་འདིར་སྣང་གི་བྱ་བ་སྣ་ཚོགས་པའི་ནང་ནས་ཚེ་ཇི་ལྟར་ཟད། ལོ་ཇི་ལྟར་རྒས་མ་ཤེས་པས་འཆི་བདག་གི་རྟགས་ཐམ་ཀ་ལུས་འབྱུང་བཞིའི་སྟེང་དུ་ཕོག་སྟེ་ལུས་ཀྱི་སྟོབས་ཉམས་མཛེས་པའི་མདངས་ཤོར། སྔར་ཡིན་ན་སྐྱེས་ཕོ་བརྒྱའི་གྲལ་ནས་དང་པོ་མིན་ཡང་ཐ་མར་མི་ལུས་པ་དང་། སྨན་མོ་བརྒྱའི་ནང་ནས་འདྲ་བོ་ཡིན་བསམ་ཁུལ་བྱེད་མཁན་ཚོ་ད་རྒ་རྒས་གཉེར་མ་ཅན་རྐང་ལག་ལ་བལྟས་ན་ཤིང་སྐམ་གོག་པོ་ལྟ་བུ། གཟུགས་ལ་བལྟས་ན་སྒུར་བོ་མིན་ཡང་འཁྱོག་པོ། མིག་གིས་མི་མཐོང་། རྣ་ཅོས་མི་གོ །ཁ་སོ་མེད་ཀྱིས་ཟས་ཟོས་ཀྱང་སྔོན་ཆད་ཀྱི་བྲོ་བ་ལྟ་བུ་མེད། ཉལ་ན་གཉིད་མི་འོང་། གཉིད་ན་རྨི་ལམ་ཚུན་ཆད་འཁྲུག་ནས་ལོ་ཉུང་དུས་དང་མི་འདྲ། ལུས་རྒུད་པ་དང་འདྲ་བར་སེམས་སྟོབས་ཉམས། བློ་ཡིས་ཚོད་མི་ཐིག མིས་མཐོང་མི་བྱེད། མི་གྲལ་ནས་བུད་དེ་གྲིབ་ཁུག་ཏུ་ལྷུང་དུས། མི་རྒས་ན་དབང་མེད། བྱ་རྒས་ན་སྒྲོ་སྲབ། ཅེས་པ་ལྟར། གཏམ་ཞིག་བཤད་ཀྱང་གཅོལ་རྒན་གྱིས་ཅི་མི་ཟེར་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་རེད་དུས། རྒས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གཙེས་ཏེ་གཞན་བཤད་མི་དགོས་རང་ཉིད་ཀྱིས་མྱུར་དུ་འཆི་བར་ཤོག་ཅེས་སྨོན་ལམ་འདེབས་པར་ཐུག་འགྲོ་བ་དེ་ལྟར་ཡིན་ནོ། །ན་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ན། ནད་འདྲ་དང་མི་འདྲ། འགའ་རེ་འཇམ་པོའི་རིམ་གྱིས་གཅུན་ནས་ག་ལེ་ག་ལེར་བསྡམས་ཏེ་མི་སྲོག་གཅོད་པ་དང་། འགའ་རེ་གཟེར་ཚ་ནད་ཁོ་ནས་བསྲན་མི་བཟོད་བཞིན་དུ་འཆི། ཅི་ལྟ་བུའི་མི་སྟོབས་ཆེན་གཟི་མདངས་ཅན་ཞིག་ཡིན་རུང་། ན་བ་དང་རྒས་པ་གཉིས་ཀས་མི་ཐུབ་རྒྱུའི་མི་ཞིག་མེད། དཔེར་ན་མཛེ་ནད་དང་དེང་སང་གི་སྐྲན་ནད་ལྟ་བུ་ཡིན་ན། མ་ཤི་གོང་ནས་སྡུག་བསྔལ་ཤི་བ་དང་གཅིག་པ་ལྟ་བུ་མྱོང་། ནད་པ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་ནད་ན་ཚའི་ཚོར་བས་ཉིན་མོའི་ཉིན་རིང་། མཚན་མོའི་མཚན་རིང་། ཉིན་མཚན་གོ་ནོར་བ། ཉིན་པར་གཉིད་ལོག་བྱས་ཀྱང་གཉིད་མི་ཆོག་པ། མཚན་ལ་གཉིད་བསམ་ཡང་གཉིད་མི་འོང་བ། སྟེང་སྐམ་ཞབས་རུལ་བ་སོགས་མདོར་ན་བཤད་ཚོད་དང་ཉན་ཚོད་མེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་མྱོང་རྒྱུ་ཡོད་པ་ནད་པ་ཁོ་རང་གཅིག་པུས་ཤེས་རྒྱུ་ཞིག་ཡིན། ཡང་ཤི་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ན། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ནས་སྐྲག་དགོས་པ་དངོས་དེ་འདི་ཡིན་པས་མིང་འཛིན་མི་ཕོད་རྒྱུ་ལྟ་བུའི་ཤི་ཁ་མནར་གཅོད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བཞིན་པའི་མི་འགའ་རེ་མཐོང་ན། ངོ་མི་ཤེས་པའི་མིའི་མིག་ནས་མཆི་མ་འཐོར་བ། དེའི་ཚེ་སྔར་བྱས་ཀྱི་སྡིག་པ་དྲན་ནས་འགྱོད་པ་སྐྲག་སྔངས་གཉིས་ཀ་མཉམ་དུ་སྐྱེ། དབུགས་གཅིག་ཐོག་གཉིས་བརྩེགས་ཀྱིས་ཤི་བར་དོ་སྔོན་ལ་འཆར་བཞིན་པར་གཉེན་ཉེ་རིང་གཅེས་དགུ་དམར་དགུ་རྣམས་ཤུལ་དུ་ངུ་བཞིན་པ་མཐོང་དུས་སེམས་གྲང་ཤར་རེ། སྡུག་གིས་སྙིང་གས་ལ་ཁད་དུ་གྱུར་ནས་གསོན་པོ་ཤི་བོ་གཉིས་ཀ་ཁ་བྲལ་དགོས་ལ། ཉི་མ་དེ་རྗེས་ནས་འཇིག་རྟེན་མི་ཡུལ་ཟེར་བ་འདིའི་སྟེང་ན་མིང་ཞིག་མ་གཏོགས་མ་ལུས། མིང་ཡང་ཡུན་རིང་པོ་སོང་ན་མི་ཤེས་རྒྱུ་རེད་འགྲོ་ནི་རེད། མི་ཆོས་ཡོད་ཤི་ན་ཅུང་ཟད་དྲག་སྟེ་ཤི་བ་སྐྱེད་མོས་ཚལ་དུ་འགྲོ་བ་ལྟ་བུ་མ་བྱུང་ཡང་ཤི་ན་མི་འགྱོད་པ་ཞིག་ཡིན། དེ་འདྲ་དེ་ཤུལ་ཡོད་ལ་སེམས་གནད་ཅུང་ཟད་ཆུང་བ་ཡིན། སྡིག་ཅན་ཤི་ན་ལྷག་པར་དུ་འཇིགས་སྐྲག་སྡུག་བསྔལ་ཆེ་སྟེ། མི་སྡིག་ཅན་འཆི་བ་མཐོང་ཙ་ན། །ལས་རྒྱུ་འབྲས་སྟོན་པའི་སློབ་དཔོན་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། མ་ཤི་གོང་ནས་ངན་སོང་གསུམ་དུ་སླེབ་པ་ལྟ་བུའི་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་འཇིགས་སྐྲག ཚོར་བ་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྟེང་ནས་ལུས་ཀྱི་འབྱུང་བ་སྡུད་དགོས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་སྐྱེ་རྒ་ན་འཆིའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་མི་དགོས་པ་ཞིག་དང་འདི་བཞིས་མི་མནར་བ་ཞིག་མེད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། གཞོན་པ་གསར་སྐྱེས་ཚ་ཤི་རེད་ན་རྒས་མ་ཁོམ་པས་རྒས་པའི་སྡུག་བསྔལ་མ་མྱོང་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་མོད། འཆི་རྐྱེན་གང་གིས་ཤི་ན་ཡང་རྒས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་མི་ཆུང་ངེས་ཅན་གྱིས་དེ་ལས་རྒས་ནས་མི་མནར་ཙམ་བྱུང་ན་དགའ་འམ་སྙམ་པ་ལྟ་བུ་ཡོད་ངེས་སོ། །གཞན་ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་མི་ལ་གོང་བཤད་ལྟར་དགྲ་སྡང་བ་དང་འཕྲད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡོད་དེ། རྒྱུ་འཕྲོག་པ་མ་ཟད་སྲོག་འཇོམས་པ། གཉེན་བྱམས་པ་དང་འབྲལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཡོད་དེ། ཉིན་རེ་ཞག་རེ་ཙམ་ལ་ཡང་འབྲལ་མི་ཐུབ་པ་དེ་ཚོ་ཚེ་གཅིག་གཏན་བྲལ་གྱིས་མིག་གིས་མཐོང་རྒྱུ་མེད་པར་གྱུར་པ་དང་། ཡང་མི་འདོད་པ་ཐོག་ཏུ་བབ་པའི་སྡུག་བསྔལ། མི་བསམ་རྒྱུ་སྟེང་དུ་བབ་ནས་སྡུག་བསྔལ་བ། འདོད་པ་ཐོག་ཏུ་མི་ཁེལ་བ་བརྒྱ་བསམ་ན་གཅིག་མི་འགྲུབ། གོམ་གསུམ་གྱེན་ལ་སྤོས་ན། རྡོག་དྲུག་ཐུར་ལ་ཐོན་པ། ལས་ངན་པ་ཐོག་ལ་བབ་དུས་རྐྱེན་ངན་པ་མ་བོས་རང་འཁོར་ཟེར་བ་དེ་ལྟར་བྱ་བ་ལམ་ལ་མི་འགྲོ་བ་སོགས་ངན་སོང་མིན་ཡང་ངན་སོང་ལྟ་བུའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་དགོས་པ་ཡིན་ནོ།།
༥༽ ལྷ་མིན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་བཤད་པ།
མཐོ་རིས་ཀྱི་གནས་གཉིས་པ་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་བློ་ཐོག་ཏུ་བླང་ན། བཤེས་སྤྲིངས་ལས། ལྷ་མིན་དག་ནའང་རང་བཞིན་ལྷ་དག་གི། །དཔལ་ལ་སྡང་ཕྱིར་ཡིད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཆེ། །དེ་དག་བློ་དང་ལྡན་ཡང་འགྲོ་བ་ཡི། །སྒྲིབ་པས་བདེན་པ་མཐོང་བ་མ་མཆིས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པས་ལྷ་མ་ཡིན་ལ་རིགས་མང་པོ་ཡོད་མོད། གང་ཡིན་ཡང་སྤྱིར་བཏང་སྔོན་གྱི་མི་དགེ་བའི་དབང་གིས་འཕངས་པས་ཕྲག་དོག་གི་འདུ་ཤེས་འགྲོ་བ་གཞན་ལས་ཀྱང་རགས་ཤིང་ཆེ་བ་ཡིན། ལྷ་མ་ཡིན་རང་གི་ཡུལ་ན་ཡང་གནས་དང་སྡེ་རིས་བརྩད་པས་རྟག་ཏུ་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་དུས་འདའ་བ་མ་ཟད་ལྷའི་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་ཚོགས་ལ་ཕྲག་དོག་སྐྱེ་ནས་ལྷ་རྣམས་དང་ནམ་ཡང་འཁྲུག་པ་བྱེད་ལ། འཁྲུག་པ་ན་ལྷ་རྣམས་ཁེ་ལ་ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་དེ་མ་ཐག་ཕམ་པ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་མི་དང་འདྲ་བར་གནད་གང་ལ་ཕོག་ཀྱང་འཆི་བ་དང་། ལྷ་རྣམས་ནི་བསོད་ནམས་དང་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་གཟུགས་མི་འགྲེང་བདུན་ཙམ་གྱིས་མཐོ་ལ། ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་དེ་ཙམ་གྱིས་དམན་པས་ནམ་ཡིན་ཡང་ཕམ་འགྲོ། ལྷ་ལ་འཆི་སོས་ཀྱི་བདུད་རྩི་ཡོད་པས་སྐེ་མ་བཅད་སྲོག་གནད་ལ་མ་ཕོག་ན་མི་འཆི་ལ། ལྷའི་གླང་པོ་ཆེ་ལ་མྱོས་བྱེད་ཀྱི་རྫས་བླུད་དེ་སྣ་ཞགས་ལ་མཚོན་ཆའི་འཁོར་ལོ་བཏགས་ནས་མངགས་ཡོང་སྐབས་ལྷ་མ་ཡིན་འབུམ་ཕྲག་མང་པོ་དུས་གཅིག་ལ་གསད་ཅིང་། རོ་ཐམས་ཅད་རི་རབ་ཀྱི་ངོས་ནས་མར་བསྒྲིལ་འོང་སྐབས་རོལ་བའི་མཚོ་ཆེན་རྣམས་ཀྱི་མདོག་ཀྱང་ཁྲག་ཏུ་བསྒྱུར་བ་ཉིན་མང་པོ་བྱུང་བ་ལྟ་བུ་ཡིན། རི་རབ་ཀྱི་ཁོང་སེང་ན་ཡོད་པའི་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་གནས་གཙོ་བོ་རྣམས་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་མ་ཟད། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རིགས་མི་ཡུལ་ན་རྒྱུ་བ་དེ་ཚོ་ཡང་རང་ཉིད་ཀྱི་ཕྲག་དོག་དང་གདུག་རྩུབ་ཀྱིས་ཀུན་ནས་བསླང་པའི་དབང་གིས་གཞན་ལ་ཕྲག་དོག་དང་གདུག་རྩུབ་སྣ་ཚོགས་བྱེད་པས་དེ་བྱེད་པ་ན་རང་ཉིད་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་མྱོང་བ་དེ་ཚོ་ལྷ་མ་ཡིན་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ནོ།།
༦༽ ལྷའི་སྡུག་བསྔལ་བཤད་པ།
མཐོ་རིས་ཀྱི་གནས་གསུམ་པ་ལྷ་ཡི་སྡུག་བསྔལ་ནི། དེ་ལ་འདོད་གཟུགས་གཟུགས་མེད་ཀྱི་ལྷ་གནས་སོ་སོར་ཡོད་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ལ་གནས་འོག་མར་ལྟུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་དེ་གཅིག་མཚུངས་སུ་ཡོད་ལ། དེ་ལས་འདོད་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་གནས་ལྟ་བུ་ལ་འཆི་འཕོ་དང་ལྟུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་གཉིས་ཀ་ཡོད་དེ། བཤེས་སྤྲིངས་ལས། ལུས་ཀྱི་ཁ་དོག་མི་སྡུག་འགྱུར་བ་དང་། །སྟན་ལ་མི་དགའ་མེ་ཏོག་ཕྲེང་སྐམ་དང་། །གོས་ལ་དྲི་མ་ཆགས་དང་ལུས་ལས་ནི། །སྔོན་ཆད་མེད་པའི་རྔུལ་འབྱུང་ཞེས་བགྱི་བ། །མཐོ་རིས་འཆི་འཕོ་འདྲེན་བྱེད་འཆི་ལྟས་ལྔ། །ཞེས་གསུངས་པས་འཆི་བའི་ལྟས་ལྔ་འབྱུང་བ་འདོད་ལྷའི་འཆི་ལྟས་ཡིན་ལ། ད་དུང་མངོན་པ་ལས་ཉེ་བའི་འཆི་ལྟས་གོས་དང་རྒྱན་ལས་སྒྲ་མི་སྙན་པ་ཐོས་རྒྱུ་རྔུལ་ཆུ་ལུས་ལ་ཆགས་རྒྱུ་སོགས་འབྱུང་བ་ཡིན་པར་གསུངས། དུས་རྒྱུན་ལྷ་རྣམས་བློ་དང་རྣམ་རིག་བཀྲ་བ་ཡིན་ཡང་ཤི་རན་ཁར་ཡུལ་གཅིག་ལ་སེམས་གནས་ནས་མིག་འབྱེད་འཛུམ་མང་པོ་མི་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་བུ་སོགས་འཆི་ལྟས་མང་པོ་འབྱུང་བར་གསུངས། དེ་འདྲའི་འཆི་ལྟས་ཚང་བ་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་ཤེས་ལ། ཤེས་ནས་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་པར་མ་ཟད་ལྷ་ཡི་གྲོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་འཆི་རན་པ་ཤེས་པས་བཙོག་བལྟས་ནས་འགྲམ་དུ་མི་གཅར་བས་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། ཤི་ཚར་ནས་གནས་འོག་མར་ལྷུང་བ་མང་ཆེ་བ་ཡིན་པས་མངོན་ཤེས་ཀྱིས་དེ་མཐོང་དུས་ལྷག་པར་སྡུག་བསྔལ་ཆེ། དེ་ལྟ་བུའི་འཆི་འཕོ་ལྟུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་དེ་ཞག་བདུན་ལ་མྱོང་དགོས་ན་ལྷའི་ཞག་བདུན་དེ་མིའི་ལོར་ཕབ་ན་མི་ལོ་བདུན་བརྒྱ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས། དེ་འདྲའི་ཡུན་རིང་བོར་མ་ཤི་བས་དམྱལ་བ་མྱོང་བ་ལྟ་བུའི་སྡུག་བསྔལ་དེ་ཤི་གྲབ་ལྷུང་གྲབ་བྱེད་པའི་བར་ལ་མྱོང་དགོས། གཟུགས་གཟུགས་མེད་ལ་འཆི་འཕོའི་སྡུག་བསྔལ་མངོན་གྱུར་པ་མེད་ཀྱང་། འཕེན་བྱེད་ཀྱི་ལས་ཟད་དུས་གནམ་མདའ་གྱེན་ལ་འཕངས་ན་ཤུགས་ཟད་དུས་ཐུར་དུ་མི་ལྷུང་ཐབས་མེད་པ་དེ་ལྟ་བུའི་གནས་འོག་མར་ལྟུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཡོད་དེ། དེ་ལས། ཚངས་ཉིད་ཆགས་བྲལ་བདེ་བ་ཐོབ་ནས་སླར། །མནར་མེད་མེ་ཡི་བུད་ཤིང་གྱུར་པ་ཡི། །སྡུག་བསྔལ་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་བསྟེན་འཚལ་ལོ། །ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཁམས་གསུམ་རིགས་དྲུག་གང་དུ་སྐྱེས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་མེད་པ་ཞིག་མེད་པར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་ལས་མ་འདས་པ་དེ་ལྟར་ཡིན་པའི་དཔེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། མེའི་འོབ་ལྟ་བུ། སྲིན་མོའི་གླིང་ལྟ་བུ། རྒྱ་མཚོའི་རྦ་ཀློང་དུ་ཚུད་པ་ལྟ་བུ། མཚོན་ཆ་རྣོན་པོའི་རྩེ་ལྟ་བུ། མི་གཙང་ཁང་ན་གནས་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་གསུངས་སོ། །མེའི་འོབ་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་གནས་ན་མེས་ཚིག་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་ན་ཚ་མྱོང་ངེས་པ་དེ་ལྟར་འཁོར་བའི་མེ་འོབ་ཏུ་ཚུད་དུས་ཐར་བའི་བུད་ཤིང་བསྲེག་ནས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པ་འབྱུང་། སྲིན་མོའི་གླིང་དུ་སླེབ་ན་སྲོག་དང་བྲལ་བ་ལྟར་འཁོར་བའི་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་བསླུ་བྲིད་ཀྱིས་བསླུས་ནས་ཐར་བའི་སྲོག་རྩ་གཅོད་འགྲོ་བ་དང་། རྒྱ་མཚོའི་རྦ་ཀློང་དུ་ཚུད་ན་མུ་མཐའ་མཐོང་བ་མེད་པས་ཐར་བ་མེད་པ་བཞིན་འཁོར་བའི་ཀློང་དུ་ཚུད་དུས་ཐར་ཐབས་ཡོད་དཀའ། མཚོན་ཆ་རྣོན་པོའི་རྩེ་ལ་རེག་ན་རྨ་བྱེད་པ་བཞིན་འཁོར་བའི་མཚོན་གྱིས་ཉམ་མ་ཉེས་པ་དཀོན་པ་དང་། མི་གཙང་ཁང་ན་དྲི་མ་ཞིམ་པོ་ཞིག་གང་ན་ཡོད་དེ་དང་འདྲ་བར་འཁོར་བའི་གནས་ན་སྐྱིད་པ་དང་བདེ་བ་མེད་པའི་དཔེ་དེ་ལྟར་དུ་བཞག་པ་ཡིན། ད་རུང་དུག་སྦྲུལ་གདུག་པ་ཅན་གྱི་ཚང་དང་འདྲ་སྟེ་དུག་སྦྲུལ་གྱི་ཚང་ནང་དུ་ལྷུང་ན་དུག་གིས་ཟིན་ནས་ཤི་རྒྱུ་མ་གཏོགས་མེད་པ་དང་འདྲའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དྲན་པ་ཉེར་བཞག་ལས། སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དམྱལ་མེས་ཉམས། །ཡི་དྭགས་བཀྲེས་ཤིང་སྐོམ་པས་ཉམས། །དུད་འགྲོ་གཅིག་ལ་གཅིག་བཟས་ཉམས། །མི་དག་འཚོ་བ་ཐུང་བས་ཉམས། །ལྷ་རྣམས་བག་མེད་པ་ཡིས་ཉམས། །འཁོར་བ་ཁབ་ཀྱི་རྩེ་ཙམ་ལ། །བདེ་བ་ནམ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རིགས་དྲུག་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དེ་རྣམས་ཐད་ཀའི་ལྟད་མོར་བལྟས་པ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པར་ཞིབ་ཏུ་སེམས་ཐོག་ལ་ཡར་བླངས་ཏེ་ལུས་ཐོག་ལ་སྨིན་ནས་བསྡད་ཡོད་པ་ལྟ་བུར་རང་གིས་རང་ལ་ཚུར་བསམ་བློ་ཞིག་བཏང་ན། ལས་རྒྱུ་འབྲས་ལ་ཡིད་ཆེས། འཁོར་བར་ངེས་འབྱུང་གི་བློ་བཅོས་མིན་ཞིག་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་འོང་བ་ཡིན། དེ་སྐྱེས་ན་ཚེ་འདིའི་དོན་ཆུང་བྲེལ་དོ་ཅན་པོ་བློས་ཐོང་རྒྱུ་དང་དགེ་བ་ལ་སྤྲོ་བ་སྡིག་པ་ལ་འཛེམ་པ་ཞིག་རང་ཤུགས་ཀྱི་རེད་འོང་། དེའི་སྐབས་དད་པ་དང་སྙིང་རྗེ་ངང་གིས་སྐྱེས་ནས་འཇིག་རྟེན་ཚེ་འདིའི་ཕུན་ཚོགས་ཇི་ལྟ་བུ་མཐོང་ཡང་དེ་ལ་ཡིད་སྨོན་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་མེད་པ་མཁྲིས་ནད་ཅན་ལ་བཙོ་ཟན་བྱིན་པ་ལྟ་བུའི་ཞེན་པ་ལོག་པ་ཞིག་འོང་ངེས་ཏེ། རྗེ་རིན་པོ་ཆེས། དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ་ཚེ་ལ་ལོང་མེད་པ། །ཡིད་ལ་གོམས་པས་ཚེ་འདིའི་སྣང་ཤས་ལྡོག །ལས་འབྲས་མི་བསླུ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམས། །ཡང་ཡང་བསམ་པས་ཕྱི་མའི་སྣང་ཤས་ལྡོག །དེ་ལྟར་གོམས་པས་འཁོར་བའི་ཕུན་ཚོགས་ལ། །ཡིད་སྨོན་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་མི་སྐྱེ་ཞིང་། །ཉིན་མཚན་ཀུན་ཏུ་ཐར་པ་དོན་གཉེར་བློ། །བྱུང་ན་དེ་ཚེ་ངེས་འབྱུང་སྐྱེས་པ་ལགས། །ཞེས་པའི་གདམས་ངག་གནང་བ་བཞིན་དུ་ཉམས་སུ་ལེན་དགོས་ནི་རེད། ངེས་འབྱུང་སྐྱེས་པའི་ཚད་ཀྱང་དེ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན། འཁོར་བའི་གནས་རིས་འདི་མཐོ་ཡ་གི་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་མན་ཆོད་ནས། དམའ་མ་གིའི་ན་རག་དམྱལ་ཁམས་ཡན་ཆོད་ལ་བདེ་བའི་གོ་སྐབས་ཤིག་དང་སྐྱིད་པའི་གོ་སྐབས་ཡོད་ས་གཅིག་ཀྱང་མེད། མཐོ་རིས་ཀྱི་གནས་ཀྱི་ཟག་བཅས་ཀྱི་བདེ་བ་དེ་གཡན་པ་ཕྲུག་པའི་བདེ་བ་དང་འདྲ་སྟེ། རྔོ་ནད་ཅན་གྱིས་ཟ་འཕྲུག་འཕྲུག་ན་བདེ་སྣང་ཤར་ནས་མ་འཕྲུག་ན་སྡོད་མི་ཐུབ་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་མོད། དོན་དུ་ཟ་འཕྲུག་འཕྲུག་ན་བདེ་བ་མིན་ལ་ཟ་འཕྲུག་མེད་པ་བདེ་བ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་འདི་ལྟར་བཤད་སྐབས་དེ་འདྲ་བཤད་སྲོལ་ཡོད། དེ་ལྟར་ཟེར་དར་ཞེས་གོ་ལོ་དང་ཐོས་ལོ་ཙམ་དུ་མི་བཞག་པར་སྡུག་བསྔལ་དེ་ཚོ་སེམས་ཐོག་ལུས་ཐོག་གཉིས་ལ་ལེན་དགོས་པ་སྔར་ཡང་ཡང་བཤད་པ་ལྟར་ཡིན། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དྲན་ནས་འཇིག་རྟེན་ཚེ་འདིའི་བྱ་བ་བློས་ཐོང་བ་ཞིག་གིས་གཞི་ནས་ཆོས་འགྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། ཇོ་བོ་རྗེ་དཔལ་ལྡན་ཨ་ཏི་ཤ་འདའ་རན་སྐབས་ཤིག་ལ་སློབ་མ་རྣལ་འབྱོར་བ་ཞིག་གིས། ཁྱེད་འདས་རྗེས་ངས་སྒོམ་ཁོ་ན་བྱེད་ན་ལེགས་སམ་ཞེས་ཞུས་པས། ཇོ་བོས་སྒོམ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་ནང་དུ་ཐེ་བ་ཡིན་གསུངས། དེ་རེད་མི་འདུག་བསམ་ནས། འོ་ན་འཆད་ཉན་བྱས་ནས་སྡོད་དམ་ཞུས་པས། དེ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་ནང་དུ་ཐེ་བ་ཡིན་གསུངས། འོ་ན། གང་བྱེད་དགོས་ཞུས་པས་ཚེ་འདི་བློས་ཐོངས་ཞེས་གསུངས། ཡང་གྲྭ་བ་ཞིག་གིས་ལྷ་ཁང་ལ་སྐོར་བ་བྱེད་བཞིན་པའི་སྐབས་འབྲོམ་སྟོན་པ་རྒྱལ་བའི་འབྱུང་གནས་དང་མཇལ་ནས་འབྲོམ་སྟོན་གྱིས། སྐོར་བ་བྱེད་པ་ལེགས་མོད་དེ་ལས་ཆོས་ཤིག་བྱས་ན་མི་ལེགས་སམ་གསུངས། གྲྭ་བ་དེའི་བསམ་པར། སྐོར་བ་ལས་ཐེག་ཆེན་གྱི་མདོ་བཀླག་པ་དགའ་བ་འདྲ་བསམ་སྟེ། ཀུན་དགའ་ར་བར་ཕྱིན་ཅིང་བར་ཁྱམས་ཤིག་ཏུ་སྐད་ཆེན་པོས་མདོ་ཀློག་བཞིན་བསྡད། ཡང་འབྲོམ་སྟོན་པ་ཕེབས་ནས་མདོ་འདོན་པ་ལེགས་མོད་དེ་བས་ཆོས་ངོ་མ་ཞིག་བསྒྲུབ་ན་མི་ལེགས་སམ། ཞེས་གསུངས། ཡང་གྲྭ་བའི་བསམ་བློར། འོ་ན་མདོ་འདོན་པ་ལས་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམ་པ་དགའ་ཆེ་འདུག་སྙམ་སྟེ། མིག་གི་ཟིམ་ཟིམ་བྱས་ནས་སྒོམ་བརྒྱབ། ཡང་འབྲོམ་སྟོན་གྱིས་སྒོམ་བརྒྱབ་པ་ལེགས་མོད་དེ་ལས་ཆོས་ངོ་མ་ཞིག་བྱས་ན་མི་དགའ་འམ་ཞེས་གསུངས་པས། གྲྭ་བས་ཐབས་གཞན་ཅི་ཡང་མ་རྙེད་པར་འབྲོམ་སྟོན་པར་འདི་ལྟར་ཞུས། ངས་ཅི་ལྟར་བྱས་ཀྱང་འགྲིག་གི་མེད་ལ་ཆོས་ངོ་མའི་གྲལ་དུ་ཡང་མི་འགྲོ་ན་འོ་ན་ཅི་ལྟར་བྱས་ནས་ཆོས་ངོ་མ་བསྒྲུབ་དགོས་གསུང་རོགས་ཞུས་ཚེ། འབྲོམ་སྟོན་གྱིས་ཚེ་འདི་བློས་ཐོངས་ཚེ་འདི་བློས་ཐོངས་ཞེས་ལན་གཉིས་སུ་གལ་པོ་ཆེ་ལ་ནན་ཏན་དུ་གསུངས་པ་ལས་གཞན་ཅི་ཡང་མ་གསུངས། དེ་ཡང་དང་པོ་ཚེ་འདི་བློས་བཏང་ནས་ངེས་འབྱུང་གི་བློ་བཅོས་མིན་ཤུགས་དྲག་ཅིག་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་ན་དེའི་སྟེང་དུ་ཆོས་གཞན་པ་བསྒྲུབ་ན་གཞི་ནས་ཆོས་རྣམ་དག་ཅིག་རེད་གསུངས་པའི་དོན་ཡིན་མ་གཏོགས་མདོ་བཏོན་ན་ཆོས་མ་ཡིན། སྐོར་བ་བསྐོར་བ་དང་སྒོམ་བརྒྱབ་པ་དེ་ཕན་ཡོན་དང་ཕན་ཐོགས་མེད་ཅེས་གསུངས་པའི་དོན་མ་རེད། དེས་ན་དང་པོ་ཚེ་འདི་བློས་ལེགས་པར་བཏང་སྟེ་ངེས་འབྱུང་གི་བློ་བཅོས་མིན་ཞིག་རྒྱུད་ལ་ངེས་པར་སྐྱེ་དགོས་ཞེས་པའི་དོན་ཡིན། དེ་བས་ན་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་གོ་མ་ལོག་པར་ཆོས་བསྒྲུབ་ན་སངས་རྒྱས་བསྟན་པའི་བབ་དེ་སྐས་ཀྱི་སྒྲོམ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་པས་རྨང་ནས་ཡར་འཇུག་རྒྱུ་དེ་གལ་ཆེན་དོན་ཆེན་ཡིན་པ་ཤེས་དགོས། ཚེ་འདིའི་བྱ་བཞག་འདི་འཇིག་རྟེན་འཁོར་བ་ལས་མི་ཐར་བའི་སྒྲོག་དངོས་ཡིན་པས་དེ་ལས་ཐར་བའི་ཐབས་སློབ་མཁན་ནི་བླ་མ་མ་གཏོགས་གཞན་སུ་ཡང་ཡོད་དཀའ་ངེས་ཡིན་ལ། དེས་ན་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་བསྒོམ་པ་འདི་དང་པོ་དམ་པའི་ཆོས་ལ་བློ་ཁ་ཕྱོགས་ཐབས་དང་། བར་དུ་རྒྱུ་འབྲས་ལ་ཡིད་ཆེས་སྐྱེས་ཐབས། དེ་སྐྱེས་ནས་ཚེ་འདི་བློས་ཐོང་། སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེ་སྐྱེ་བ་སོགས་ནས་མཐར་ལམ་གྱི་ཡོན་ཏན་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་མདོར་ན་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་གཞི་འདི་ཡིན་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་འདི་ནས་ཆོས་འཁོར་རིམ་པ་གསུམ་ལ་བསྐོར་བའི་ཐོག་མར་ཡང་སྡུག་བསྔལ་བདེན་པ་འདི་གསུངས་པ་ཡིན་པས་ཕྱིན་ཆད་འཁོར་བའི་གནས་སུ་འཁྱམས་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་མ་མྱོང་ན་སྙམ་པའི་སེམས་ཤིག་ཡོད་ན། འདིའི་ཉམས་ལེན་སྦྱོར་དངོས་རྗེས་གསུམ་ཚང་བའི་གནད་ཐོག་ཏུ་ཁེལ་བ་ཞིག་བྱེད་པ་གཅིག་པོ་དེ་ལ་གཞོལ་བ་གལ་ཆེ་སྟེ། དེ་ཡང་ཆོས་བསྒྲུབ་ན་བློ་གཅིག་ཐོག་ཏུ་བསྡད་ནས་དོན་གཅིག་པོ་དེ་ལ་འཐམ་དགོས་ཏེ། རྒྱ་གར་མི་གཅིག་ལྷ་གཅིག བསམ་པ་ལ་གཅིག་ཐུར་གཅིག་ཅེས་པ་བཞིན་དགོས་པ་ལས། དེ་རིང་གོང་དེ་དགའ་འམ། སང་ཉིན་འོག་དེ་ལེགས་སམ་སྙམ་སྟེ་གོང་འོག་མང་པོར་འཐམ་ཀྱང་ཐ་མ་གཅིག་ཀྱང་མ་འགྲུབ་པས། འདྲ་བེའུ་ཁ་སྐྱ་མུ་གེས་ཤི་བའི་དཔེ་ལྟར་ཡིན། སྔོན་ཆད་ཁྱི་རྐུན་ཞིག་གིས་གྲོད་ཧྲལ་ཞིག་ཁྱེར་ནས་ཆུ་འགྲམ་ཞིག་ཏུ་སླེབས་སྐབས་ཆུ་ནང་དུ་གཅིག་བལྟས་པས་ཁོ་རང་གི་གཟུགས་བརྙན་ཤར་བ་མཐོང་དུས། ཁྱི་གཞན་ཞིག་གིས་ཀྱང་གྲོད་ཧྲལ་ཞིག་ཁྱེར་འདུག་པས་དེ་འཕྲོག་དགོས་བསམ་པས་ཆུ་ནང་དུ་མཆོང་སྐབས། ཁོ་རང་གི་ཁ་ནང་གི་གྲོད་ཧྲལ་ཆུ་ལ་ཤོར་བ་དེ་དང་འདྲ་བར། ཆོས་པ་འགའ་རེས་རང་གི་སྔོན་གྱི་མན་ངག་སྒོམ་འཕྲོར་བཞག་སྟེ་གཞན་ཞིག་ལ་འགྲམ་ཆུ་ལྡང་སྟེ་རྒྱུག་ཁུལ་བྱས་པས་གཉིས་ཀ་ཤོར་བའི་ཉེན་ཁ་ཡོད་པ་ཡིན་པས་ད་དུང་དཔེར་མཚོན་ན། གནའ་སྔོན་མར་རྒྱལ་པོ་ཟླ་བའི་སེང་གེའི་མེ་ཏོག་ལྡུམ་རར་ཉིན་ཞིག་ཕག་རྒོད་ཅིག་འཛུལ་ཤོར་ནས་མེ་ཏོག་མང་པོའི་རྩ་བ་ཀློག་པས་མེ་ཏོག་མང་པོ་འཕྲོ་བརླག་ཤོར། དེར་ལྡུམ་རྭ་སྲུང་མཁན་དེས་མདའ་གཞུ་བཟུང་ནས་བདས་པས་རི་ཕག་བྲོས་ཤོར། རྗེས་དེད་ནས་ཆོད་ལ་ཁད་ཅིག་ལ་དེའི་ཅུང་ཉེ་ས་ནས་གླ་བ་ཞིག་འོང་བ་མཐོང་བས་ཁོའི་བསམ་པར་རི་ཕག་བསད་ཀྱང་ཤ་ལས་ཅི་ཡང་མེད། གླ་བ་བསད་ན་ཤ་ལྤགས་གཉིས་ཡོད་བསམ་ནས་དགའ་སྟེ་ལག་ཏུ་ཚུད་ལ་ཁད་པའི་རི་ཕག་བསྐྱུར་ནས་གླ་བ་དེ་ཉིན་ཕྱེད་ཙམ་ལ་བདས། གང་མཚམས་ནས་གླ་བ་དཀའ་སྟེ་རྗེས་ཟིན་ལ་ཁད་ཀྱི་མཚམས་སུ་ཤ་བ་ཞིག་མཐོང་བས་ཡང་ཁོའི་བསམ་པར། གླ་བས་མི་དགའ་ཤ་བས་དགའ་སྟེ་དེ་ལ་ཤ་ལྤགས་རྭ་ཅོ་ཚང་མ་ཐོབ་རྒྱུ་ཡོད་བསམ་ནས་གླ་བ་དེར་བོར་ནས་ཤ་བ་དེད་ནས་འགྲོ་ཁུལ་བྱེད་དུས་ཤ་བ་མཆོང་ཐེངས་ཤིག་གིས་ནགས་ཀླུང་མཐའ་མེད་ཅིག་ཏུ་ཤོར་བས་བལྟ་ས་ཙམ་ཡང་མ་རྙེད་སྐབས། བར་སྣང་ཁམས་ནས་ལྷ་ཞིག་གིས། དང་པོ་བརྩམ་པ་མ་འགྲུབ་ན། །རྗེས་ཀྱི་བྱ་བ་འགྲུབ་མི་སྲིད། །ཅེས་བཤད་པ་འཇིག་རྟེན་ཁམས་སུ་གྲགས་སོང་བ་ཡིན་ལ། རྔོན་པ་ཞི་ལུ་ནགས་མཐའ་མེད་དེ་ལས་མགོ་འཁོར་ཏེ་རང་ཡུལ་གྱི་ས་ཕྱོགས་ནོར་ནས་དཀའ་ལྟོག་མང་པོའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་སྟེ་ཉིན་ཞག་མང་པོར་རང་ཁྱིམ་དུ་མ་སླེབ་པ་དེ་འདྲ་ཡིན་དུས། བློ་གཅིག་ཐོག་ཏུ་འདུག་རྒྱུ་གལ་ཆེ་བ་ཡིན། དེ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་ང་ཚོས། དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ། ཚེ་མི་རྟག ལས་རྒྱུ་འབྲས། འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས་ཏེ་བློ་ལྡོག་རྣམ་པ་བཞི་པོ་དེ་དང་རང་ལུགས་ཀུན་མཁྱེན་ཡབ་སྲས་ཀྱི་བརྒྱུད་པ་འདིར་དེའི་སྟེང་དུ་རང་དོན་ཡིད་བྱེད་ལ་བློ་ལྡོག་པ་དང་ལྔ་པོ་འདི་ངེས་པར་གོ་དགོས་ལ་རང་ཐོག་ཏུ་ལེན་དགོས། ཁྲིད་སྦྱང་ཡང་དེ་ལྟར་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ལུགས་ཀྱིས་བློ་སྦྱོང་ལ་བརྩོན་རྒྱུ་དེ། ཆོས་པ་སད་ཀྱིས་ཁྱེར་མི་ཁྱེར་ཆོས་མཐར་ཕྱིན་དང་མི་ཕྱིན་ལྟ་ས་ངོ་མ་དེ་ཡིན་པས་བློ་སྦྱོང་གིས་བློ་ལྡོག་ཐུབ་མེད་ན། གཞུང་བཀའ་པོད་ལྔ་བློ་ཐོག་ནས་འཆད་ནུས་པ་མ་ཟད་གྲྭ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོའི་མགོ་ནས་མར་བལྟས་ཡོད་ཀྱང་ཆོས་པ་རྣམ་དག་གི་གྲལ་དུ་མི་ཐེ་བ་གོང་ནས་བཤད་པ་ལྟར་དུ་ཡིན་པས་ཐུགས་ལ་ངེས་དགོས། ཞེས་གསུངས་སོ། །
པ༽ ཉིན་བཞི་པའི་ཆོས་ཁྲིད།
མཚམས་སྦྱོར་ཞལ་གདམས།
ནམ་མཁའི་མཐའ་དང་མཉམ་པའི་རིགས་དྲུག་གི་འགྲོ་བ་ཕ་མར་མ་གྱུར་པ་གཅིག་ཀྱང་མེད་པའི། སྐྱབས་མེད་མགོན་བྲལ། བཤེས་མེད་ཐང་དཀྱིལ་དུ་ལུས་པ་ལྟ་བུ་འདི་རྣམས་སྙིང་རེ་རྗེ། འདི་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་མེད་པའི་བདེ་བ་ཞིག་ལ་འགོད་དགོས། དེ་ཡང་ངན་སོང་དང་ངན་འགྲོའི་གནས་ཤིག་ལ་བལྟས་ན་མཐོ་རིས་ལྷ་དང་མིའི་གོ་འཕང་ལ་བཀོད་ན། སྡུག་བསྔལ་རགས་པའི་ཚོར་བ་གནས་སྐབས་ཙམ་རེར་མྱོང་དགོས་མི་ཐུག་པས་འཁོར་བའི་སེམས་ཅན་བདེ་བ་ཐོབ་མ་མྱོང་མཁན་ཞིག་གིས་དེ་བདེ་བ་ཡིན་སྣང་ཤར་ཡང་། ཞིབ་ཏུ་བསམ་ན་མཐོ་རིས་ལྷ་མིའི་བདེ་འབྲས་ལ་སྙིང་པོ་མེད་པས། དེ་བདེ་བ་མ་རེད་སྡུག་བསྔལ་ཞིག་རེད། ང་རང་ཚོས་མྱོང་བཞིན་ཡོད་པ་འདི་ཚོ་ཡིན་པས། ཞིབ་ཏུ་བསམ་བློ་ཞིག་ཐོངས་དང་ང་ཚོས་མྱོང་རྒྱུ་བོ་དེ་དེ་ལྟར་ཡིན་ལ་མྱོང་རྒྱུ་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་བཤད་རྒྱུ་བོ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་། མི་ཐོན། མི་རེད། མི་ལོ། ན་རབས། ཚ་རབས། ཤི་རབས། ཆད་རབས་སོགས་ངོ་མས་བཤད་ན་བཤད་ཚད་བོ་སྡུག་གི་འོ་དོད་འབོད་པ་ཤ་སྟག་ཡིན། དཔེར་ན་དམྱལ་བའི་ནང་གི་ཨ་ཚ་ཨ་ན་དང་ཕྱོགས་འགོ་འདྲ་ནི་རེད། མཚམས་མཚམས་སུ་ཨ་ར་ཨ་ན་ཡང་ཟེར་དགོས་ཐུག་གི་ཡོད། དེ་མ་ཟད་འཁོར་བ་ལས་གཏན་དུ་ཐར་བའི་ཉན་རང་གི་ཕྱོགས་ཤིག་ཐོབ་ཀྱང་མྱང་འདས་མཐར་ཐུག་མིན་པ་དེས་ན། མ་རྒན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དུས་ཚེ་རབས་གཏན་དུ་སྡུག་བསྔལ་མཐའ་དག་དང་བྲལ། བདེ་བ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ལ་འགོད་དགོས་སྙམ་པའི་བསམ་པ་སྔོན་ལ་འགྲོ་བའི་སྒོ་ནས་ཆོས་ཉན་དགོས་ནི་རེད། དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་བཟང་བསམ་པ་རྣམ་དག་འཆང་བ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་ལམ་བྱེད་དང་སྨོན་པ་ལམ་བྱེད་རྐྱང་པས་དོན་ངོ་མའི་ཐོག་ནས་ཅིག་ཡོང་གི་མེད་དེ། སེམས་ཅན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་འགོད་པ་དེ། འགོད་པའི་བློ་སྟོབས་ཡོད་ཀྱང་འགོད་པའི་ནུས་པ་མེད་ན་ཅི་ལྟར་འགོད་དེ། ཁ་དཔེར། ལྟ་བསམ་རུང་ཨོ་ཡོའི་མིག་མ་ཕྱེས། །འགྲོ་བསམ་རུང་ཨོ་ཡོའི་བང་མ་ཁྱོག །ཅེས་པ་ལྟར། འཐབ་བསམ་ཡང་དཔའ་བོ་ལག་རྡུམ་ཞིག་ཡིན། ད་ལྟའི་སྐབས་ན་རང་ཡང་སེམས་ཅན་ཞིག་ཡིན་ལ་གཞན་ཕ་རོལ་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སེམས་ཅན་ཡིན་པས་ནུས་པ་མེད་པ་ཤ་སྟག་གིས་གཅིག་གིས་གཅིག་སྐྱོབ་བསམ་རུང་སྐྱབས་མི་ནུས་ཏེ་དཔེ་ཆུས་ཁྱེར་བའི་མི་གཉིས་ཀྱིས་གཅིག་གིས་གཅིག་བསྐྱབས་མ་ཐུབ་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། བདག་གིས་ད་རེས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་དང་མཇལ། བསྟན་ཞབས་དམ་ཆོས་དར་བའི་དུས་ཚོད་ཀྱི་རྗེས་སླེབས། ལམ་སྟོན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རེ་དང་འཕྲད་ནས་ཐར་ལམ་ཞིག་འཚོལ་རྒྱུའི་མཐུན་རྐྱེན་རང་ངོ་གཞན་ངོ་གཉིས་ཀ་ནས་རྫོགས་ཡོད་ན། འདི་ལྟ་བུའི་སྤྲིན་བར་ཉི་མའི་གསལ་མཐོང་འདི་མ་ཤོར་སྟེང་། སྐྱོན་ཀུན་ཟད་ཡོན་ཏན་ཀུན་ལྡན་གྱི་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ་དགོས་སྙམ་པའི་ཆོད་སེམས་བརྟན་པོ་ཞིག་ཡིན་གཅིག་མིན་གཅིག་ཡོད་དགོས། དེ་མེད་ན་ཆོས་ཐེག་ཆེན་མདོ་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་ཞུ་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་ཞུ་མཁན་གྱི་གང་ཟག་ཁོ་རང་ཐེག་ཆེན་མ་དགོས་ཐེག་དམན་གྱི་ཆ་རྐྱེན་ཙམ་ཡང་མ་འདང་མཁན་ཞིག་ཡིན་པས། ཆོས་ཆེན་པོ་ཞུས་པ་དེ་ཉམས་ལ་མ་ཕན་པ་ཡིན་ལ་བེད་མ་ཡོད་པ་ཡིན། དེང་སང་འཛམ་གླིང་གི་ཡུལ་གྲུ་མང་པོར་བལྟས་ན། མགོ་སེར་ནག་གཉིས་ཀའི་ནང་ན་ཆོས་ཕྱག་ཆེན་རྫོགས་ཆེན་གཉིས་ཀ་ཞུས་ནས་མི་ཚེའི་ཕྱེད་ཀ་འདའ་བ་མང་པོ་ཡོད་མོད། དེ་ཚོའི་ནང་ནས་མང་ཤོས་ཀྱི་རྒྱུད་སོར་གང་ཡང་ན་མ་འཕར་བར་བྱམས་སྙིང་རྗེའི་དྲི་ཙམ་ཡང་མི་བྲོ་བས་ཇེ་དགའ་རེད་མེད་པ་དེ་འདྲ་ཡང་མི་ཉུང་བ་ཞིག་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད། དེ་ཚོ་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། རྐྱེན་དེ་འདྲ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བ་ཡིན་པས། ཆོས་ཀྱིས་གོ་མ་ཆོད་པ་མིན་ཡང་མི་ཡིས་མ་འགྲིག་པ་ཡིན་ཏེ། རིན་ཆེན་གསེར་སྣོད་མིན་ན་སྣོད་ཆག་བཅུད་འབོ་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་པར་ར་འཕྲོད་པ་ཡིན། དེས་ན་རང་གཞན་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ལ་བྱམས་སྙིང་རྗེའི་བློ་སྦྱོང་བ་ཀུན་རྫོབ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་དང་། སྤྲོས་བྲལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ངང་དུ་བློ་འཇོག་པ་དོན་དམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྒོམ་པ་གཉིས་ལ་མི་བརྟེན་པའི་ཐབས་གཞན་ པ་ཞིག་མེད་དེ། འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས། བདག ་ཉིད་དང་ནི་འཇིག་རྟེན་འདིས། །བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་འདོད་ན། །དེ་ཡི་རྩ་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས། །རི་དབང་རྒྱལ་པོ་ལྟར་བརྟན་དང་། །ཕྱོགས་མཐས་གཏུག་པའི་སྙིང་རྗེ་དང་། །གཉིས་ལ་མི་བརྟེན་ཡེ་ཤེས་ལགས། །ཞེས་གསུངས་པས། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རླབས་ཆེན་གྱི་ཚོགས་གཉིས་རྫོགས་དང་མི་རྫོགས། བྱ་བ་གང་བསྒྲུབ་ཀྱང་དེ་གཉིས་ཀྱི་གྲལ་དུ་ཐེ་དང་མི་ཐེ། དེའི་ནང་དུ་འགྲོའམ་མི་འགྲོ། རྩ་བ་སེམས་བསྐྱེད་ལ་སོགས་པའི་དམ་པ་གསུམ་པོ་དང་འབྲེལ་མ་འབྲེལ་ལ་ཐུག་ཡོད་པའམ། དེ་ལ་རག་ལས་ཡོད། དེ་ཡང་། ཨོཾ་མ་ཎི་པདྨེ་ཧཱུྃ་ཞེས་མ་ཎི་རྡོག་གཅིག་བཏོན་ཡང་། དེ་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱིས་ཟིན་ན་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་ཡིན་ལ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐོབ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་རུ་འགྱུར་བ་ཡིན། སེམས་བསྐྱེད་ཀྱིས་མ་ཟིན་ན། འདོན་བཟླས་པ་དུང་ཕྱུར་མང་པོ་ཁ་ལོང་བ་དང་། རྒྱུ་འབྱོར་བས་ཇི་ལྟར་བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་ལྟར་སྣང་བ་ཞིག་བསགས་བསྡད་པ་མ་ཟད། མི་ཚེ་རི་ལ་བསྐྱལ་ནས་ཅིག་སྒོམ་ཁུལ་བྱས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པའི་དངོས་རྒྱུ་དང་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་གྲལ་དུ་ཐེ་དཀའ་ནི་རེད། འོ་ན་དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་བསྐྱེད་དེ་རྒྱུད་ལ་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་དགོས་ཞེ་ན། བྱམས་དང་སྙིང་རྗེ་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་དགོས། དེ་ཡང་རྩ་བ་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ན་སྙིང་རྗེའི་ཁོངས་སུ་འདུས་ཡོད། རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ་པ་ལ་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་སྙིང་རྗེ་གལ་ཆེ་བ་ཡིན། མཐར་ཐུག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་རུང་དམིགས་མེད་སྙིང་རྗེས་གཞན་དོན་མཛད་རྒྱུ་ལས་ལྷག་པའི་མཛད་པ་གཞན་ཅི་ཡང་མེད་པ་དེ་ལྟར་ན། ང་ཚོས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་བསྒྲུབ་ནས་མ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་རང་ཐར་བའི་སྐམ་སར་མ་སླེབས་པར་གཞན་འཁོར་བའི་མཚོ་ལས་ཇི་ལྟར་བསྒྲལ། དེ་བས་རང་གིས་ཐར་ལམ་ཞིག་ཟིན་དགོས་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་རྒྱུད་ལ་མ་སྐྱེས་ཐབས་མེད་པས། ཡོད་ན་སངས་རྒྱས་བསྒྲུབ་ལ་དེས་ཆོག མེད་ན་སངས་རྒྱས་བསྒྲུབ་ལ་ཐབས་ཆག་གི་དོན་ཆེན་གཅིག་པུ་དེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་རྒྱུ་བོ་དེ་ཡིན། དེ་ཡིན་ན་ང་ཚོ་ལས་དང་པོ་པའི་སེམས་ཅན་གསར་དུ་ཐར་བའི་ལམ་སྣེ་ཞིག་ཨེ་རྙེད་ལྟ་བའི་གང་ཟག་གིས་ཅི་ལྟར་དགོས་ཞེ་ན། དང་པོ་ནས་དོན་དམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཇི་བཞིན་པ་སྐྱེ་ནི་མ་རེད། དེའི་ཕྱིར་དང་པོ་ཀུན་རྫོབ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་སྦྱང་དགོས་པ་ཡིན། དེ་སྦྱང་ན་སྐྱེ་བས་དེ་སྐྱེས་ནས་དེ་ལ་གོམས་ན་སྐབས་ཤིག་དོན་དམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱང་རང་ཤུགས་ཀྱིས་སྐྱེ་ཡོང་བ་ཡིན་པས། དང་པོ་ཀུན་རྫོབས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་ཐབས་ལ་སྦྱང་ནས་དེ་ལ་ནན་ཏན་གྱིས་གོམ་དགོས། དེ་ཡང་བསམ་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་ཀུན་སློང་དེ་སྙིང་རྗེས་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པ་དང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྫོགས་བྱང་ལ་དམིགས་པའི་ཟུར་གཉིས་སམ་དོན་གཉིས་ལ་དམིགས་པ་ཞིག་ཡིན། དེ་ལས་སྙིང་རྗེས་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པ་དེ་ཅི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། འཁོར་བའི་ནང་ན་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བཞིན་པའི་སེམས་ཅན་འདི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འདོད་རྒྱུ་བསམ་རྒྱུ་བདེ་བ་ཡིན་པས་འདོད་པ་བདེ་བ་འདོད་པ་ཤ་སྟག་ཡིན་མོད། འོན་ཀྱང་བདེ་བའི་རྒྱུ་དགེ་བ་བསྒྲུབ་མི་ཤེས། སྡུག་བསྔལ་མི་འདོད་མོད། འོན་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་མི་དགེ་བ་ཁོ་ན་བྱེད་པར་གོམས་ནས། བཟང་གོམས་མེ་ལྕེ་གྱེན་ལ་འབར་བ་ལྟ་བུའི་ཕྱོགས་སུ་མི་འགྲོ་བར། ངན་གོམས་ཆུ་སྣ་ཐུར་དུ་རྒྱུག་པ་ལྟ་བུའི་ཕྱོགས་ལ་ལས་དང་བག་ཆགས་ཀྱིས་ཁྲིད་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། དེ་ཐམས་ཅད་པོ་རང་རེའི་ཕ་མ་མ་བྱས་པ་གཅིག་ཀྱང་མེད་ལ། ཕ་མ་བྱས་པ་དེ་ཡང་ལན་རེ་ལན་གཉིས་ཙམ་གྱིས་མི་ཚད་པར། སེམས་ཅན་རེ་རེས་སེམས་ཅན་གཅིག་གི་ཕ་མ་བྱས་པའི་གྲངས་ཚད་ཀྱང་ས་ཆེན་པོའི་རྡུལ་ཕྲན་གྱིས་འགྲན་དུ་མེད་པ་དེ་ལྟར་མང་བ་རྒྱལ་བ་བདེན་པར་སྨྲ་བའི་བཀའ་ཚད་མ་ཡིན་ལ། རྗེས་འཇུག་དམ་པའི་སྐྱེས་བུ་དུ་མའི་ལུང་ཚད་མ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཟད། རྒྱུ་འབྲས་བསླུ་བ་མེད་པའི་མངོན་གྱུར་མཐོང་ཆོས་ཀྱི་མངོན་སུམ་ཚད་མ་སྟེ། ཚད་མ་གསུམ་གྱི་བདེན་རྟགས་ཀྱིས་གྲུབ་པའི་རྒྱུ་འབྲས་བདེན་པ་ལྟར་བཞག་ན། ལོང་བ་ཐང་དཀྱིལ་དུ་ལུས་པ་ལྟ་བུའི་ཕ་མར་མ་གྱུར་བའི་སེམས་ཅན་གཅིག་ཀྱང་མེད་པ་ལ་སྙིང་རྗེ་སྐྱེ་རྒྱུ་དེ། རྒྱུ་འབྲས་ཡིད་ཆེས་གཏིང་ནས་ཡོད་པའི་མི་ཞིག་ཡིན་དུས། སྙིང་མི་རྗེ་བ་ལ་རྗེ་ཁུལ་བྱས་པ་དང་ཁ་བཤད་ཀྱི་སྐད་ཆ་གཞན་གྱི་རྗེས་སུ་ཟློས་པ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་སྔོན་དུ་ཚེ་འདིའི་ཨ་མ་རྒན་མོའམ་ཡང་ན་ཚེ་འདིའི་མིང་སྲིང་མཛའ་གྲོགས་ཤིག ཉམ་ཆེ་ཆུང་གི་དབང་གིས་གཞན་གྱིས་གསོན་པོར་པགས་པ་བཤུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་ན་དེ་ལ་ཤ་ཚ་སྙིང་རྗེ་ཞིག་མེད་ཐབས་མེད། ད་ལྟ་དམྱལ་བའི་གནས་སུ་བཙོ་བསྲེག་གི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་ནས་ངུ་འབོད་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ཚད་ཐམས་ཅད་ང་ཚོའི་ཕ་མ་བྱེད་མ་མྱོང་བའི་སེམས་ཅན་གཅིག་ཀྱང་མེད་ལ། དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཕ་མ་བྱེད་པའི་སྐབས་སུ་བུ་རྒྱུད་རྣམས་ལ་དྲིན་གྱིས་བསྐྱང་བ་ནི་ད་ལྟའི་ཕ་མ་དང་དབྱེ་བ་སྤུ་ཙམ་མེད། དེ་བཞིན་ད་ལྟའི་ལུས་འདིའི་ཕ་མ་དང་དེ་མིན་ཚེ་སྟོད་ཀྱི་གཉེན་ཉེ་རིང་གྲོགས་དགའ་མཛའ་རྣམས་ཀྱིས། དམྱལ་བ་མིན་ཡང་ཡི་དྭགས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་ནས་སྐེས་མགོ་མི་ཐེག རྐང་ལག་གིས་ལུས་པོ་མི་ཐེག ཟས་ཟ་མ་དང་བཏུང་བ་སྐོམ་རྩི་ཞིག་གི་མིང་ཙམ་ཡང་མ་གོ་ནས་མི་ལོ་མང་པོ་ཡིན་ཅིང་། མི་གཙང་བའི་རྫས་དང་གསུར་དྲི་ཙམ་ལ་རེ་ནས་འགྲོ་བཞིན་པ་ཡིན་ན་སྙིང་རྗེའམ་སྙིང་རྗེ་ངེས་སོ། །དེ་མིན་ཡང་དུད་འགྲོའི་ལུས་བླངས་ནས་ང་རང་ཚོའི་སྒོ་ཟོག་ཏུ་སྐྱེས་ནས་ཡོད་ཀྱང་དེ་མ་ཤེས་ནས་བཤས་ལ་ཕབ་བཞག་ན་རྗེས་ནས་ཤེས་དུས་འགྱོད་པ་ཅི་ཙམ་ཞིག་མི་ཆེ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་ཕ་མ་ཡིན་པས་ཕ་མ་ཡིན་པར་ཤེས་ནས་སྙིང་རྗེ་སྐྱེ་བ་དེ་སྙིང་རྗེས་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པའི་ཟུར་ཡིན། དེ་ལྟར་སྙིང་རྗེ་བ་གཅིག་པུས་ཕན་ཐོགས་མེད་པར། རྒན་མོ་བསམ་བཟང་གི་བསམ་པ་བཟང་པོ་ལྟར། བསམ་པ་བཟང་པོ་ཙམ་ཞིག་གིས་སྟོབས་ནུས་པ་ཁ་ཡོད་ལག་ཡོད་ཀྱིས་མི་ལ་ཕན་མ་ཐོགས་ན་སྨོན་པ་ཙམ་དང་རྣམ་པ་ལམ་བྱེད་ཙམ་ཡིན་པ་དེས་ན། ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྫོགས་བྱང་ལ་དམིགས་པ་ཞེས་གསུངས་པ། ངས་སེམས་ཅན་འདི་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་གཏན་ནས་མེད་པའི་གཏན་བདེ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་བཀོད་དགོས་སྙམ་པ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྫོགས་བྱང་ལ་དམིགས་པ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་དོན་གཉིས་སམ་ཟུར་གཉིས་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་སྨོན་འཇུག་གི་སྡོམ་པ་བླངས། ཕྱིན་དྲུག་གི་སྤྱོད་པ་ལ་བསམ་སྦྱོར་གཉིས་ཀས་འཇུག་པ་ཡིན་ན་རྒྱལ་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱོན་མེད་ཀྱི་རིགས་རྒྱུད་དེ་ལ་སྙོག་ཐུབ་སོང་བ་ཡིན། དེ་ལྟར་བསམ་བློ་གཏོང་དུས་མི་ཞིག་ཡིན་སེམས་ཤིག་ཡོད་དུས་ཕུགས་འདུན་ཞིག་ཡོད་དགོས་པས། ཡང་མིན་ན་ཆོས་ཤིག་འགྲུབ་དགོས། ཡང་མིན་ན་འཇིག་རྟེན་ཞིག་འགྲུབ་དགོས། དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཕྱོགས་ནས་བསམ་བློ་ཞིག་བཏང་ན། མི་ཐོག་སྔོན་མ་རྣམས་ཀྱིས་ཁ་དཀར་ནས་མགོ་མ་དཀར་བར་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ལ་རང་གིས་ཡང་དེ་ལྟར་དུ་ཕ་ཤུལ་བུ་ཡིས་མ་ཟིན་ན། ཕ་མཚེར་དུ་བ་ག་ལ་ཞིག་ཅེས་བསམ་སྟེ་མི་ཐོག་སྔོན་མའི་རྗེས་སུ་འབྲང་ནས་ཚེ་ཉི་མ་ནམ་ཟླ་ཕལ་ཆེར་སོང་ཚར། ང་ཚོ་ས་ཆ་ཁུག་ཀྱོག་གི་མི་མ་དགོས་འཛམ་གླིང་གི་ཡུལ་གྲུ་ཆེན་པོའི་མི་དེ་ཚོས་ཡང་འཇིག་རྟེན་ཟེར་བ་འདི་འགྲུབ་རྒྱུ་ཚར་རྒྱུ་མེད་པར་མ་འགྲུབ་ནས་ཤི་ཁའི་ཉིན་མོ་འགྱོད་པ་སྐྱེ་བཞིན་མིག་མཆི་མས་གང་། བྲང་སེན་རྗེས་ཀྱིས་གང་ནས་ཤི་བ་མང་ཆེ་བ་ཡིན། འཇིག་རྟེན་བསྒྲུབས་ཏེ་ཞེ་འཚེངས་ཤིང་འགྲུབ་ཚར་སོང་བའི་མི་ཞིག་ཡོད་མ་དར། དར་མ་མྱོང་ངོ་། །འོ་ན་དམ་ཆོས་བསྒྲུབ་ན་ཅི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། ཆོས་བསྒྲུབ་སྟངས་ཤེས་ན་འགྲུབ་པའི་དཔེ་ཡོད་དེ། དམ་པ་གོང་མ་མཁས་བཙུན་གྲུབ་པའི་དབང་ཕྱུག་སེང་དཀར་མོ་ལ་གཡུ་རལ་རྒྱས་པ་ལྟ་བུ་ཇི་ལྟར་མང་པོ་ཡོད་མྱོང་། དེའི་ནང་ནས་འགའ་རེ་དགུང་ལོ་གཞོན་སྐབས་ང་ཚོ་སྐྱེ་བོ་ཐ་མལ་པ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་བསྒྲུབ་པའི་མི་གང་མཚམས་ཤིག་ལ་ངེས་འབྱུང་སྐྱེས་ནས་ཆོས་ལམ་ལ་ཞུགས་ཏེ་སྐུ་ཚེ་དེའི་སྟེང་ནས་གྲུབ་པའི་རྒྱལ་ས་ཐོབ་པ་ཅི་འདྲའི་མང་པོ་ཡོད། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཨེ་འགྲུབ་མ་རེད་ཨེ་སྒྲུབ་རེད། བསྒྲུབ་ན་སུ་ཡིན་ཡང་འགྲུབ་འོང་། ཉི་མ་རེ་རེར་ཡང་ཡར་སྐྱེད་འོང་རྒྱུ་ཡོད་ལ། མ་བསྒྲུབ་པར་བསྡད་ན་རྡོ་གོར་མོ་ལ་ནེམ་ཞིག་ཕོག་དོན་མེད་དོ། །ད་རེས་ལྷག་པར་དུ་ས་ཆོས་ཡོད་ལ་སྐྱེས། ཆོས་དང་བླ་མ་གཉིས་ཀྱིས་མ་ཕོང་། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་འགྲིམ་ནས་ཡོད་སྐབས་ཤིག་ཡིན་ན། ཆོས་ཞུ་རྒྱུའི་ཆ་རྐྱེན་གྱིས་ལག་མི་ཐོགས་པས་ཤི་དུས་མི་འགྱོད་པ་ཞིག་ད་ལྟ་ནས་མ་ཐོན་ན་ཕོ་ཐ་མའི་ནང་ནས་ཀྱང་ཐ་མ་ཆོས་བྱ་བ་མ་ཐོན་པའི་གྲལ་ཡིན། ཆོས་འཇིག་རྟེན་གཉིས་ཀྱི་སྐབས་ལ་སྒེར་གྱི་སྐལ་བ་ཆད་འདུག་དགོས་པ་ཅི་ཡོད་དེ། ཕོ་གོ་བ་ཅན་གྱིས་འདང་རེ་ཕོག་རན་དུས་དང་། བྱ་རིག་པ་ཅན་གྱིས་ནམ་ཚོད་རེ་ཟིན་དགོས་པའམ་ཟིན་རན་པའི་དུས་ཚོད་ལ་སླེབས་ཡོད། རྐྱེན་གློ་བུར་བ་ཞིག་དང་འཕྲད་དུས་གཞི་ནས་སྐྲག་སྔངས་སྡར་གསུམ་བྱས་པས་གར་ཡང་མི་སླེབ། དེ་ཡང་སྐྱེས་ཕོ་རབ་ཅིག་ཡིན་ན་སྐྱེས་པའི་ཉིན་ནས་གོམས་བསྡད་ཡོད་དེ་ཚེ་འདི་ཕྱི་གཉིས་ཀྱི་ལམ་མི་ནོར་བར་ཤེས་རྒྱ་དང་མཁྱེན་རྒྱ་ལྷན་སྐྱེས་ཀྱིས་ཡོད་པ་དང་རང་གི་རྣམ་དཔྱོད་ཀྱིས་ལེགས་ཉེས་ཀྱི་རྒྱང་མིག་མཐོང་བ་ཡིན། དེ་ཉིད་ཀྱིས་བྱ་བ་མི་འཆུག ཕོ་འབྲིང་ཞིག་ཡིན་ན། ཚེ་ཕྱེད་ཀྱི་ལ་མོ་བརྒྱབ་དུས་གོམས་རྒྱུ་དམུས་རྒྱུ་གཉིས་ཀ་ཡོད་པས། ཡ་རབས་བཟང་པོའི་ཁ་ཏ་ལ་ཉན་ཤེས། བཅོས་རྒྱུ་མགར་རྒྱུ་གཉིས་ཀ་ཡོད་ནི་རེད། ཕོ་ཐ་མའི་གྲངས་དེ་ཡིན་ན་ལོ་བརྒྱད་ཅུ་ལོན་རུང་བསམ་མེད་ཡིན། ཁ་ལོ་ནམ་ཟླ་སྟོང་ཟད་ཡིན་པ་དང་གོམས་ནི་ཤི་ནི་གཉིས་ཀ་དུས་གཅིག་རེད། དེ་དུས་བྲང་ལ་འཐམ་ནས་སེན་བྲད་བྱེད་དུས་ཕྱིས་ཚར་བ་ཡིན། སྐྱེས་ཕོ་མོ་སུ་ཡིན་རུང་མི་ཞིག་ཡིན་དུས་ཆག་ཞིག་འཇོག་དགོས་ལ་ཆག་ཞིག་བཞག་ནས་ཞོག་དགོས་མ་གཏོགས་མི་ཚེ་ཞིག་གི་སྟོད་སྨད་ལ། སྤྲང་པོས་ཉལ་བསམ་གྱིས་རྒྱ་ར་རྟ་ཡིས་བཀང་ཡང་འགྲུབ་རྒྱུ་གཅིག་ཀྱང་མེད་པས་ཡིད་ཀྱི་རྒྱལ་སྲིད་བསྐྱང་ཚད་ཚང་མ་དོན་མེད་ཚེ་ཕྱི་མའི་ཁུར་པོ་ལྕི་བྱེད་ཙམ་ཡིན། བསམ་བསམ་ཚང་མ་བསམ་ཚར་བ་ཡིན། བསམ་རྒྱུ་ཚང་མས་ཅི་ཡང་མ་ལོ་བ་དང་། བསམ་རྒྱུ་ཟད་ནས་ཆོས་ལ་བསམ་པ་ཡིན། ལས་རྒྱུ་ཚང་མ་ལས་ཚར་ཏེ་འགྲུབ་རྒྱུ་མེད་པར་ཐང་ཆད་པ་ལ་ཐུག་ནི་རེད། དེ་བས་ལུས་ངག་གི་སྒྲིབ་སྦྱང་རེ་བྱས་ན་འགྲུབ་ངེས་པ་དེ་ཡིན། མང་པོར་བཤད་ནས་གཉིད་ཐུན་གཅིག་མ་གཏོགས་བཤད་པ་ཡིན། བཤད་པས་བཤད་གོ་མ་ཆོད་པར་ཁ་ལྕེ་ལྡོབ་ལ་ལྷུང་པར་ཐུག་པ་ཡིན་ན་ད་དུང་བེད་མེད་བཤད་ནས་ཅི་བྱེད། ངག་གི་བཟླས་བརྗོད་བསྙེན་པ་རེ་ལ་འབད་ན་དེ་ཡིན། ཡང་མ་སོང་མ་བརྒྱུག་ས་གཅིག་ཀྱང་མེད་དེ། གར་ཉན་ས་ཡི་དགའ་མེད་ཀྱང་། གར་སོང་ས་ཡི་སྡུག་མེད་པས་ཅི་སོང་དོན་མེད་ས་མཐའ་རེད་ནས་ད་ནི་འགྲོ་ཟེར་ན་སེམས་རྩ་ཆུ་ལས་འཁྱག ཡང་མ་འགྲོག་བསམ་པ་ཅི་ཡོད་མི་སུ་དང་གཤིབ་ཀྱང་། སྐྱོན་གྱི་གོང་བུ། མཚངས་ཀྱི་རིལ་རིལ་ཤ་སྟག་རེད། ཕར་བལྟས་ན་མིའི་མཚངས་མཐོང་མོད། ཚུར་བལྟས་ན་རང་གི་མཚངས་དེ་ལྟར་མིན་པར་འགྲོ་ས་གང་ན་ཡོད། དེ་ལྟར་མཚངས་ཅན་སྐྱོན་ཅན་ཤ་སྟག་གིས་ཚང་ཞིག་བཅས་ནས་བསྡད་ན་སྦྲུལ་ཚང་ཞིག་འདྲ་ཞིག་ལོས་ཡིན་ཏེ་ཡིན་པར་གསུངས་ཀྱང་ཡོད། རྒྱུ་མཚན་དེ་འདྲ་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ན་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཅིང་གཟིགས་པ་ཆེན་པོ་དེའི་རྗེས་སུ་ཞུགས་ནས། དགེ་སྒྲུབ་སྡིག་སྤང་བྱེད་པ་མ་ཟད་རང་མགོ་ཐོན་ཏེ་ཐར་བའི་ལམ་སྣེ་ཞིག་རང་གིས་ཟིན་པའི་ཐབས་ལ་འབད་པ་བྱེད་དགོས། འཁོར་བའི་གནས་ན་བདེ་བ་མེད་པ་ཤེས་མོད། རང་བཞིན་གྱིས་སྙོམ་ལས་བྱས་ནས་མི་ཚེ་ནམ་ཟླ་ཅི་འགྲོ་བྱས་པས་ཐར་བའི་མཆོག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་མི་འགྲུབ་པར། ཡང་ཨ་འཁོར་ཡང་འཁོར་ད་སྔོན་བཞིན་དུ་འཁོར་བ་ལས་འོང་རྒྱུ་མེད། དེ་བས་ན་མཐའ་ཡས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་ལས་སྒྲོལ་བའི་ཆེད་དུ་སངས་རྒྱས་རང་ཉིད་ཀྱིས་ལམ་ཅི་ལྟར་བསྒྲུབ་པ་དེ་ལྟར་དུ་རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་ནས་བསྒྲུབ་དགོས་ཏེ། རྒྱལ་སྲས་ཞི་བ་ལྷས། བདག་བདེ་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་དག །ཡང་དག་བརྗེ་བར་མ་བྱས་ན། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་མི་འགྲུབ་ཅིང་། །འཁོར་བ་ན་ཡང་བདེ་བ་མེད། །ཅེས་གསུངས་པ་ཡིན། དེས་ན་རང་གཞན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་སངས་རྒྱས་བསྒྲུབ་དགོས་བསམ་པའི་བསམ་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཀུན་སློང་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས། གསང་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་ཞུ་བའི་སྐབས་འདིར་ཐབས་རྒྱ་ཆེ་བ་གསང་བ་སྔགས་ཀྱི་ཀུན་སློང་ཞེས་པ། དག་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་ཁ་ལ་སྣོད་བཅུད་དག་པ་རབ་འབྱམས་ཡིན་ཏེ། གཤིས་དོན་དམ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངོ་ལ་མ་དག་པ་ཞིག་མ་གྲུབ་པ་ལ་དེ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་བལྟ་བའི་འདུན་པ་དང་ཁྱད་པར་དུ་ཆོས་བཤད་པའི་བླ་མ་དེ་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཡིན་པ་དང་། ཆོས་ཞུ་བའི་མཆེད་གྲོགས་ཐམས་ཅད་སྐལ་ལྡན་རྡོ་རྗེའི་མཆེད་ལྕམ་དཔའ་བོ་མཁའ་འགྲོའི་འདུ་བ་ཡིན་པའི་བློ་བཞག་དགོས་པ་དང་། དེའི་སྟེང་དུ་ཆོས་ཞུ་བའི་ཀུན་སྤྱོད་མདོ་རྒྱུད་བསྟན་བཅོས་ལས་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བ་བཞིན་ཚུལ་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་ཆོས་ཉན་དགོས་ནི་རེད།
ཅ ཐར་པའི་ཕན་ཡོན་གྱི་ཁྲིད།
དེ་ལྟར་ན་སྐབས་སུ་བབ་པ་གང་གསན་པར་བྱ་བ། རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ཀློང་ཆེན་སྙིང་ཐིག་གི་སྔོན་འགྲོའི་ངག་འདོན་རྣམ་མཁྱེན་ལམ་བཟང་འདི་ཉིད་འཆད་པའི་སྐབས་ལས། བར་དུ་དགེ་བ་གཞུང་གི་དོན་ལ་ས་བཅད་རྣམ་པ་གཉིས་ཕྱེ་བའི་སྐབས་ལས། ཐུན་མོང་ཕྱིའི་སྔོན་འགྲོའི་སྐབས་ནས། དང་པོ་བློ་ལྡོག་རྣམ་བཞི་བཤད་ཚར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཐོག་མར་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའི་སྐབས་ལ། དང་པོ་བདེན་བཞིའི་ཆོས་འཁོར་བསྐོར་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་བདེན་བཞིའི་ཆོས་འཁོར་སྐོར་སྐབས་དང་པོ་སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པར་བྱ་གསུངས་པས། སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པར་བྱ་བ་འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས་བསྟན། དེ་ནས་ཀུན་འབྱུང་སྤང་བར་བྱ་གསུངས་པས། ལས་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ཁྲིད་འབྱུང་བ་ཡིན། དེ་འཕྲོ་ནས་ལམ་རྒྱུད་ལ་བརྟེན་པར་བྱ་ཞེས་གསུངས་པས། ཐར་བའི་ཕན་ཡོན་དང་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པའི་ཁྲིད་རྐང་གཉིས་ཀྱིས་མཚམས་སྦྱར་ནས། འགོག་པ་མངོན་དུ་བྱ་བ་ལམ་དབང་བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་དང་བཅས་པས་ཟབ་མོའི་དོན་ལ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མིན་གྱི་སྔོན་འགྲོ་གཉིས་ཡོད་པ་ལས། ཐུན་མོང་གི་སྐབས་ཀྱི་ལྔ་པ་ཐར་པའི་ཕན་ཡོན་དང་དྲུག་པ་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པ་བཤད་པའི་སྐབས་ཡིན། འདིའི་གོ་རིམ་ལ་མཚོན་ན། བློ་ལྡོག་རྣམ་བཞིའི་བློ་སྦྱངས་ནས། དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ་ཚེ་མི་རྟག་གཉིས་ཀྱིས་ཚེ་འདིར་སྣང་གི་ཞེན་པ་ལས་བློ་ལྡོག འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས་དང་ལས་རྒྱུ་འབྲས་གཉིས་ཀྱིས་ཕྱི་མ་ལྷ་མིའི་བདེ་འབྲས་ལས་ཀྱང་བློ་ལྡོག་དུས། འོ་ན་གང་དོན་དུ་གཉེར་བྱའི་ཐར་པ་དེ་ཅི་ལྟར་ཡིན་དེ་ཤེས་དགོས། དེ་ཡང་ཐར་པའི་ཡོན་ཏན་ཤེས་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་མི་ཆོག་པར་དེར་སླེབ་དགོས་ན་རྒྱུས་ཅན་ཁྲིད་མཁན་ཞིག་ཡོད་དགོས། ལམ་རང་གིས་རྙེད་ཅིང་གཞན་དེར་ཁྲིད་ཐུབ་མཁན་ཞིག་མེད་ན་ལོང་བས་ལོང་བའི་ལམ་ཁྲིད་ཀྱི་གོ་མི་ཆོད། དེའི་ཕྱིར་ཁྲིད་རྐང་འདི་གཉིས་གོ་རིམ་བཞིན་དུ་འབྱུང་བ་ཡིན། དེ་ལས་དང་པོ་ཐར་བའི་ཕན་ཡོན་གྱི་ཐད་ནས་བཤད་ན། ཐར་བའི་རྒྱུ་ངོ་མ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ལམ་ལ་རག་ལས་པ་དང་། ལམ་བཤད་དུས་ལམ་གྱི་གཞི་དེ་སྡོམ་པ་གསུམ་ཡིན། ལམ་གྱི་ངོ་བོ་དེ་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་གསུམ་ཡིན། ལམ་གྱི་འབྲས་བུ་དེ་བྱང་ཆུབ་གསུམ་ཀྱི་གོ་འཕང་རེད། དེ་དག་གི་ཐད་ནས་ས་བོན་ཙམ་ཞིག་གླེང་ན། སྤྱིར་རྒྱལ་བ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་མོ་དང་ཐེག་པའི་རྣམ་གྲངས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞིག་གསུངས་ཡོད་པ་ཡིན། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཚུར་བསྡུས་ན་ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གཉིས་སུ་འདུ་ལ། དེ་ལས་ཐེག་ཆེན་ལ་དབྱེ་བ་ཕྱེ་ན་མདོ་སྔགས་གཉིས་སུ་ཕྱེ་བ་ཡང་སྡོམ་པ་གསུམ་གྱི་རྣམ་བཞག་གི་ནང་དུ་འདུ་བ་ཡིན། དེ་གསུམ་གང་ཞེ་ན། སོར་བྱང་སྔགས་ཏེ། སོ་ཐར་དང་བྱང་སེམས་སྔགས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལས་སོ་ཐར་གྱི་སྡོམ་པའི་ངོ་བོ་ནི། ངེས་འབྱུང་དང་། བྱང་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་གཞན་ཕན། གསང་སྔགས་ཀྱི་ངོ་བོ་དག་སྣང་ཡིན་ལ། དེ་གསུམ་ཚུར་བསྡུས་ན་རང་སེམས་འདུལ་བའི་ནང་དུ་འདུས་ནས་ཡོད་པ་ཡིན། དེ་ཡང་སྡོམ་པ་གསུམ་དེ་བསྡམ་བྱ་དང་སྡོམ་བྱེད་གཉིས་ཀྱི་དབྱེ་བ་གཉིས་རེའི་སྟེང་ནས་བཤད་ན། སོ་ཐར་གྱི་སྡོམ་པའི་བསྡམ་བྱ་དེ་ཚེ་འདིའི་བདེ་སྐྱིད་སྙན་གསུམ་མམ་ལྟོ་གོས་གཏམ་གསུམ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་ཆོས་བརྒྱད་ཀྱི་བློ་དེ་ཡིན་ལ། སྡོམ་བྱེད་གང་ཡིན་ན་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་བསམ་པས་འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱ་མཚོ་འདིའི་ནང་ནས་ཐར་ཐབས་ཤིག་བྱེད་དགོས་སྙམ་པའི་བློ་ཞིག་བཅོས་མིན་ཞེ་གཏིང་ནས་སྐྱེ་ནས་དེ་ལྟར་དུ་དམ་བཅའ་རྒྱུ་དེ་སོ་ཐར་གྱི་སྡོམ་པ་ཞེས་ཟེར། འདུལ་བ་ལུང་སྡེ་བཞི། འདུལ་ཁྲིམས་ཉིས་བརྒྱ་དང་ལྔ་བཅུ། ཉན་ཐོས་རང་རྒྱལ་གྱི་སྡེ་སྣོད་ཐམས་ཅད་འདིའི་ནང་དུ་འདུ་བ་ཡིན། དེ་ཕྱི་སོ་ཐར་གྱི་སྡོམ་པ་ཡིན། ནང་བྱང་སེམས་ཀྱི་སྡོམ་པའམ་དེའི་བསླབ་པ་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ན། དེའི་བསྡམ་བྱ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། རང་དོན་ཡིད་བྱེད་ཀྱི་བློ་དེ་ཡིན་ཏེ། ངེས་ལེགས་ཐར་བའི་བྱང་ཆུབ་དོན་དུ་གཉེར་བ་དེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་མ་བསམ་ན་ཐེག་དམན་ལ་གོལ་སོང་བ་ཡིན་པས་དེ་རང་དོན་ཡིད་བྱེད་ཀྱི་བློ་ཞིག་ཡིན། སྡོམ་བྱེད་དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། སྡོམ་སྡུད་དོན་བྱེད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་མཐའ་ཡས་པའི་འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བསྒྲུབས་ནས་བྱ་དཀའ་བའི་ལས་རྒྱལ་སྲས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུ་ལ་སློབ་རྒྱུ་དེ་རེད། དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགོངས་དོན་བསྡུས་ན་དེ་ཡིན་ནི་རེད། དེ་ནས་གསང་སྔགས་ཀྱི་སྡོམ་པའི་སྲོག་དེ་གང་གིས་འཛིན་ན་དམ་ཚིག་གིས་འཛིན་པ་དང་། བསྡམ་བྱ་གཟུང་འཛིན་གྱི་འཁྲུལ་སྣང་དེ། སྡོམ་བྱེད་བསྐྱེད་རྫོགས་ཀྱི་རིམ་པ་སྨིན་བྱེད་དབང་དང་གྲོལ་བྱེད་ཁྲིད་ཀྱི་རིམ་པས་འཁོར་འདས་དབྱེར་མེད་དུ་རྟོགས་པའི་དག་མཉམ་ཆེན་པོའི་ལྟ་བ། གཞི་དམ་ཚིག་གིས་བཟུང་ནས་བདེ་སྟོང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཡེ་ཤེས་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ནི་གསང་སྔགས་སྤྱི་ཁོག་གི་དགོངས་དོན་དེ་ལྟར་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་སྡོམ་པ་གསུམ་སོ་སོའི་ངོ་བོ་དང་འབྲེལ་བའི་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་ལམ་གྱི་འབྲས་བུ་བྱང་ཆུབ་གསུམ་སྟེ། ཉན་ཐོས་དགྲ་བཅོམ། རང་རྒྱལ་དགྲ་བཅོམ། རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གོ་འཕང་དེ་དག་ཐོབ་པ་ཡིན། དེ་ཡང་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་འགལ་མེད་དུ་རྟོགས། གཞུང་སྡེ་སྣོད་ཐམས་ཅད་གང་ཟག་གཅིག་འཚང་རྒྱ་བའི་གདམས་ངག་ཏུ་ཤར་དགོས་པ་ཡིན་དུས། འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་གཉིས་ཀྱི་ནང་ནས་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་མངོན་མཐོ་ལྷ་མིའི་གོ་འཕང་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་གསུང་རབ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐར་པ་བྱང་ཆུབ་གསུམ་གྱི་ལམ་བསྒྲུབ་པའི་ལུས་རྟེན་ཁྱད་འཕགས། དལ་འབྱོར་གྱི་ཆོས་སོ་བཞི་ཚང་བའི་ཐབས་ལ་འབད་དགོས་པ་ཡིན། དེ་སྐས་ཐེམ་དང་པོ་རེད། ཡང་དགེ་རྩ་བསོད་ནམས་ཆ་མཐུན་དང་འཇིག་རྟེན་ཡང་དག་གི་ལྟ་བ་དེ་རྐྱང་པས་ཕན་ཐོགས་མེད་དེ། འཁོར་བ་གར་སྐྱེས་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་ལས་མ་འདས་པ་ཞིག་རེད་བསམ་རྒྱུའི་ངེས་འབྱུང་དང་ལྡན་པའི་སྟེང་ནས། ལུང་གི་ཆོས་སྡེ་སྣོད་གསུམ། རྟོགས་པའི་ཆོས་བསླབ་ པ་གསུམ་ལ་ཉམས་ལེན་བྱས་ནས། གང་ཟག་གི་བདག་མེད ་རྟོགས། ཆོས་ བདག་རགས་པ་མེད ་པར་རྟོགས་པའི་ཉན་རང་དགྲ་བཅོམ་གྱི་ལམ་སྐས་ཐེམ་གཉིས་པ་དེ་ཡང་བརྒྱུད་ནས། ཀུན་སློང་རང་དོན་ཡིད་བྱེད་དང་དགེ་རྩ་ཐེག་དམན་གྱི་ཐར་པ་ཆ་མཐུན་ངེས་འབྱུང་གི་བསམ་པས་ཟིན། སྟོང་ཉིད་ཉི་ཚེ་བ་ཞིག་རྟོགས་ཡོད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་མ་ཟིན་དུས། མཐའ་ཡས་པའི་འགྲོ་བ་ཡོངས་རྫོགས་ཀྱི་འདོད་པ་དེ་སྐོང་མི་ཐུབ་བསམ་ནས། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་ལམ་སྐས་ཐེམ་གསུམ་པ་དེ་ལ་ཞུགས་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྩ་བ་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་བསམ་པས་ཟིན་ན་ལྕགས་ལ་གསེར་འགྱུར་གྱི་རྩི་ཡིས་ཐེབ་པ་ལྟར་དུ་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ་པའི་དངོས་རྒྱུར་གྱུར་ནས། ཐེག་ཆེན་ཐར་པ་ཆ་མཐུན་གྱི་དགེ་རྩར་འགྱུར་རྒྱུ་མ་ཟད་ཐེག་ཆེན་གསང་སྔགས་ཀྱི་ལམ་སྐས་ཐེམ་གོང་མ་ལ་ཞུགས་ཏེ། ཐབས་མང་དཀའ་བ་མེད་པའི་བདེ་མྱུར་གྱི་ལམ་ལ་ཞུགས་དགོས། དེ་ཡང་ཐེག་ཆེན་གྱི་ལམ་ལ་ནང་གསེས་དབྱེ་ན། རིང་ལམ་ཉེ་ལམ་མྱུར་ལམ་རྣམས་ཡོད་པ་ལས། རིང་ལམ་མཚན་ཉིད་ཐེག་པས་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་གསུམ་ལ་སོགས་པར་རྫོགས་སྨིན་སྦྱང་བ་དང་བྱ་དཀའ་བའི་སྤྱོད་པ་ལ་སྤྱད་དགོས། ཉེ་ལམ་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་སྨིན་གྲོལ་གྱི་ལམ་ལ་ཞུགས་ཏེ་མཚན་བཅས་མཚན་མེད་ཀྱི་རྫོགས་རིམ་བསྒོམ་ན་མི་ཚེ་བདུན་ནམ་ལྔ་དང་གསུམ་ལ་སོགས་པས་ཟུང་འཇུག་གི་གོ་འཕང་བསྒྲུབ་ཐུབ་པར་གསུངས། མྱུར་ལམ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཞུགས་ན་སྤྲོས་བཅས། སྤྲོས་མེད། ཤིན་ཏུ་སྤྲོས་མེད། རབ་ཏུ་སྤྲོས་མེད་དང་ཁྱད་པར་དུ་རིག་པ་རྩལ་གྱི་དབང་ཆེན་ཐོབ་ནས། མེད་པ། ཕྱལ་བ། ལྷུན་གྲུབ། གཅིག་པུའི་དམ་ཚིག་གི་རྒྱུད་བསྡམས་ཏེ། ཀ་དག་ཁྲེགས་ཆོད་དང་ལྷུན་གྲུབ་ཐོད་རྒལ་གྱི་ལམ་ཉམས་སུ་བླངས་ནས་སྣང་བཞིའི་བགྲོད་པ་མཐའ་རུ་ཕྱིན། ལོ་དང་ཟླ་བས་འཕོ་བ་ཆེན་པོའི་སྐུ་བསྒྲུབ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ལམ་རྙེད་པ་ལ་ཞུགས་ཏེ་ཚེ་ལུས་འདིའི་ཐོག་ནས་ཐར་པ་དམ་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པ་ཞིག་བྱེད་དགོས། འདི་ལྟ་བུའི་ཆོས་སྒོ་བཟང་པོ་དང་འཕྲད་པ་དེ་སྐལ་བ་རེ་བཟང་། དེ་ཡང་སྔར་བསགས་བསོད་ནམས་ཀྱི་མཐུ་ཡིན་བསམ་ནས། དགེ་བ་བཅུ། ཕར་ཕྱིན་དྲུག བསམ་གཏན་བཞི། གཟུགས་མེད་བཞི། བསྐྱེད་རིམ་དང་རྫོགས་རིམ། ཞི་ལྷག་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་ལམ་གོང་འོག་ཐམས་ཅད་པོ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པའི་བསམ་པ་དེས་བསྒྲུབ་དགོས་བསམ་པ་དེ་སྦྱོར་དངོས་རྗེས་གསུམ་མཚན་ཉིད་ཚང་བས་ཉམས་སུ་ལེན་རྒྱུ་དེ་ཐར་བའི་ཕན་ཡོན་གྱི་ཁྲིད་རྐང་ཉམས་སུ་ལེན་ལུགས་དེ་ལྟར་ཡིན་གསུངས། །
ཆ བཤེས་གཉེན་བསྟེན་ཚུལ་གྱི་ཁྲིད།
དང་པོ་བླ་མ་བརྟག་པ།
དྲུག་པ་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པའི་ཁྲིད་བཤད་པ་ནི། སྤྱིར་བླ་མ་མ་བསྟེན་པར་སངས་རྒྱས་འགྲུབ་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཤིག་བཀའ་མདོ་རྒྱུད་ལུང་མན་ངག་གཅིག་གི་ནང་ནས་ཀྱང་གསུངས་པ་མེད་ལ། མཐོང་ཆོས་མངོན་གྱུར་མིག་གིས་མཐོང་བ། རྣ་བས་ཐོས་པ་ལ་ཡང་བླ་མ་མ་བསྟེན་པར་རང་བཟོ་ཕོ་ཚོད་ཀྱིས་ཡོན་ཏན་སྐྱེས་སོང་བ་ཞིག་མཐོང་རྒྱུ་མེད་པ་མ་ཟད་གོ་རྒྱུ་ཡང་མེད། འདི་ལྟར་བལྟས་ཡོང་ན་རང་གཞན་ཚང་མ་ལོག་པའི་ལམ་ཞིག་དང་ཕྱིན་ཅི་ཁ་ཞིག་ལ་བློ་རིག་ཡོད་ཅིང་རང་ཤུགས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་ཤེས་པ་དང་། ཡང་དག་ཐར་པའི་ལམ་ལ་ཕྱོགས་པའི་བྱ་བཞག་ཅིག་ལ་དཔེར་ན། ཕྱོགས་གར་འགྲོ་ངོས་མི་ཟིན་པའི་ལོང་བ་ཁྱུ་གཅིག་རྒྱུས་མེད་ཀྱི་དོང་དཀྱིལ་དུ་ལྷུང་བ་དང་འདྲ་བའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས། ཐར་པ་ཡོན་ཏན་ཅན་དུ་ཤེས་པའི་སྟེང་དུ་ཐར་པ་དམ་པའི་གནས་དེ་ལ་ཁྲིད་མཁན་བཤེས་གཉེན་ལམ་རྒྱུས་ཅན་ཞིག་བཙལ་ཏེ། དེ་ལ་བརྟེན་རྒྱུ་བོ་དེ་ལ་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པའི་ཁྲིད་ཅེས་གསུངས། འདིར་ངག་འདོན་གྱི་དངོས་བསྟན་སློབ་མ་རང་ཉིད་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྤང་ཚུལ་འདི་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ལམ་ཞུགས་ཀྱང་ཉེས་སྤྱོད་མི་སྡོམ་ཞིང་། །ཐེག་ཆེན་སྒོར་ཞུགས་གཞན་ཕན་སེམས་དང་བྲལ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྔ་རོལ་དུ་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པ་དེ་དོན་གྱིས་བསྟན་པས་ཤུགས་ལ་གོ་དགོས། དེ་ཇི་ལྟར་གོ་དགོས་ཞེ་ན། དང་པོ་བླ་མ་བརྟགས་པ། བར་དུ་བླ་མ་བསྟེན་པ། ཐ་མ་དགོངས་སྤྱོད་བསླབ་ལུགས། སློབ་མ་རང་ངོ་ནས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྤོང་ལུགས་དངོས་སུ་བསྟན་པ་དང་བཞིའི་སྒོ་ནས་ཤེས་དགོས། དེ་ལས་དང་པོ་བླ་མ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བརྟགས་ཐབས་ཀྱི་ངོས་ནས་བསམ་བློ་བཏང་ན། སྤྱིར་ན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་རང་གཤིས་དེ་བྱིས་པའི་ངང་ཚུལ་ལས་མ་འདས་པ་ཞིག་ཡིན་ལ་འཕགས་པ་དེ་མི་ཆེན་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན། སོ་སྐྱེས་དེ་བྱིས་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཡིན་པས་འཕགས་པ་དང་བསྡུར་ན། མི་ཤེས་བསམ་མེད་ཀྱི་བྱིས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལ་བྱིས་པའི་མིང་བཏགས། དེ་ཡང་བྱིས་པ་མགོ་གཡོག་སླ་ལ། རྐྱེན་གྱིས་བསྒྱུར་སླ་བ་རྩྭ་ཀུ་ཤའི་རྩེ་མོ་རླུང་གིས་བསྐྱོད་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་གསུངས་ཏེ་དཔེར་ན། རྩྭ་ཀུ་ཤའི་འཇག་མ་དེ་གྱང་སྟེང་དུ་སྐྱེས་ཡོད་ན་རླུང་ཡར་གཡུག་ཚེ་ཡར་དང་། མར་ལ་གཡུག་ཚེ་མར་ཡིན་པས་གར་གཡུག་ས་རུ་ཤ་ར་ར་ཡིན། དེ་དང་འདྲ་བར་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རང་གཞན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཆུང་བ་དང་བསླུ་སླ་བ་བདེན་ཁ་སྙི་ཞིང་རྔ་ལོ་ཡང་བ་ཡིན། དེ་ལྟར་ཡིན་པའི་སྐྱོན་ནི་མི་གཡོ་ཅན་མི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་ཐུག་དུས་ལོག་ལམ་ལ་ཁྲིད་འགྲོ། དེ་མིན་ཡང་གཞན་གྱི་གཡོ་སྒྱུས་རང་ཕུང་བྱེད་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་པས་དེ་དཔེར་མཚོན་ན། གནའ་སྔ་མོ་འུག་པའི་རྒྱལ་པོ་འདབ་བཟང་ཞེས་པ་ཞིག་ཡོད། དེ་འུག་པའི་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཡིན། བློན་པོ་གསེར་མིག་ཅེས་པ་ཞིག་ཡོད་པ་ཁོའི་བློན་པོ་ཡིན། ཡང་བྱ་རོག་གི་རྒྱལ་པོ་ཡུལ་འཁོར་སྲུང་ཞེས་པ་ཞིག་དང་དེ་ལ་བློན་པོ་སྤྲིན་གྱི་ཤུགས་ཅན་ཞེས་པ་ཞིག་ཡོད། དེ་ཡང་འུག་པ་དང་བྱ་རོག་གཉིས་ཚེ་གང་གི་དགྲ་བོ་ཡིན། དེ་ལྟར་ཡུན་རིང་གི་དགྲ་ཡིན་པས་སྐོར་མང་པོ་འཛིང་ཡང་ཁེ་ཕམ་མ་བྱུང་། དེ་ལྟར་འཐབ་པས་མ་ཐུབ་ནས་ཉིན་ཞིག་བྱ་རོག་གི་བློན་པོ་དེས་བྱ་རོག་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ནས་འདི་ལྟར་བཤད། ད་ང་ཚོས་འཐབ་ནས་ཁོ་ཚོ་ད་སྔོན་ཡང་མ་ཐུབ་ད་ཕྱིན་ཡང་ཐུབ་པའི་རེ་བ་མི་འདུག་པས། དེ་རྣམས་བསླུ་ཐབས་ཀྱིས་མགོ་གཡོག་ནས་ཕམ་དུ་འཇུག་དགོས་པས་ཁྱོད་ཚོས་ངའི་སྒྲོ་འདི་ཐམས་ཅད་ཐོགས་ལ་ཁྱེད་ཅག་ས་འདིར་མ་འདུག་པར་སོང་ཞེས་བཤད་པ་ལྟར། སྒྲོ་ཐམས་ཅད་བཏོག་ནས་ཁོ་རང་གི་ཚང་ཡོད་པའི་ཤིང་ནྱ་གྲོ་ཏའི་འགྲམ་དུ་འཕང་སྟེ་ཚང་མ་གཤར་སོང་། ཉིན་ཞིག་བྲག་ཆེན་པོའི་གསེང་ན་ཡོད་པའི་འུག་པ་ཐམས་ཅད་དམག་བསྡུས་ནས་འཚོགས་ཏེ་བྱ་རོག་གི་སྟེང་དུ་དམག་བརྒྱབ། དེར་བྱ་རོག་ཚང་མ་སོང་ཚར་བའི་ཤུལ་དུ་བྱ་རོག་སྒྲོ་མེད་པའི་ཉམ་ཐག་གཅིག་པུ་ཞིག་ལས་མེད་པ་དེ་ཡང་། ཤ་ཉེ་བས་བལྟས་ན་ཡ་ང་། སྡང་དགྲ་བོས་བལྟས་ན་ཡི་མུག་པས་ཉམ་ཐག་པར་བསྡད་ཡོད། དེ་ལ་སྐད་ཆ་ཞིག་དྲིས་དུས། ཁོས། ང་ནི་བྱ་རོག་གི་བློན་པོ་སྤྲིན་གྱི་ཤུགས་ལྡན་ཟེར་བ་དེ་ཡིན། ངས་ནི་ངེད་ཁག་གཉིས་འགྲིག་ན་དགའ་འདུག་བསམ་ནས་སྐད་ཆ་དེ་ལྟར་བཤད་པ་ཡིན་མོད་ཁོ་ཚོས་འགྲིག་ཅེས་པའི་སྐད་ཆར་ཉན་ཙམ་ཡང་མ་བྱས་པར་མ་ཟད། ང་བློན་པོའི་སྐད་ཆ་དེ་བཤད་པར་ཆད་པ་བཅད་ནས་འདི་ལྟར་མ་ཤི་གསོན་དམྱལ་གྱིས་འདི་ལྟར་བྱས་ནས་སོང་། ད་ངས་མགོ་སྤྱི་བཏགས་དེ་འུག་པའི་དམག་ཚོགས་སྤྱི་ལ་བཏགས་པ་ཡིན། སྒོས་བཏགས་དེ་རྒྱལ་པོ་འདབ་བཟང་ཁྱེད་ལ་བཏགས་པ་ཡིན་པས་གསོ་བསད་ཅི་བྱེད་བསམ་རུང་ཁྱེད་ཀྱིས་ཤེས་ཞེས་མགོ་བཏགས་སྐབས། འུག་པའི་རྒྱལ་པོས་བདེན་ངེས་ཅན་ཁོ་རེད་འདུག དགྲ་མཆན་འོག་ཏུ་ཚུད་ན་བུ་ལས་བྱམས་ཟེར་བ་ཡིན་པས། འདི་ངེད་ཚང་ལ་ཕར་ཁྲིད་འགྲོ་དགོས་ཟེར་དུས། འུག་པའི་བློན་པོས་དེ་ཅི་ཨེ་བདེན་མི་ཤེས་ཁོ་བྱ་རོག་ཚང་གི་བློན་པོ་རིག་པ་ཅན་ཡིན་པས་མ་བརྟགས་མ་དཔྱད་པའི་བྱ་བ་བྱེད་དགོས་དོན་མེད། བཟང་བྱེད་བསམ་ན་ཁོ་རང་འདིར་ཞོག་དང་རེད་ཡོང་ཅེས་བཤད་མོད། འུག་པའི་རྒྱལ་པོས་མ་ཉན་པར་ཁྲིད་སོང་བས་འུག་པའི་བློན་པོ་ཡིད་མ་ཆེས་པར་དེའི་ཉིན་ནས་ཁ་ཁར་བུད་སོང་། འུག་པའི་རྒྱལ་པོས་བྱ་རོག་གི་བློན་པོ་ཁོ་རང་གི་ཚང་ནང་དུ་ཁྲིད་སོང་སྟེ། ཁྱོད་ནི་མཁས་པ་བློ་རིག་ཅན་ཡིན་པས་ངའི་ཚང་འདི་འདི་ལས་སྐྱིད་ཐབས་ཤིག་བྱེད་ཐབས་ཨེ་དྲན་ལྟོས་ཞེས་བཤད་པར། བྱ་རོག་གི་བློན་པོས་ཚང་ཡག་པོ་བྱེད་རྒྱུ་ཡོད་པས་ཐབས་ཤེས་ཡོད། དེ་ཡང་ཡག་པ་མ་ཟད་སྐྱིད་པོ་དང་། སྐྱིད་པ་མ་ཟད་བཙན་པོ་བྱེད་ཐབས་ཡོད། དེ་ཡང་ལེགས་ཤོས་བྱེད་ན་དང་པོ་ཤིང་སྐམ་པོ་ཤ་སྟག་གི་ཁྲི་བརྩིག་དེའི་ནང་དུ་སྤྲ་བ་སྐམ་པོ་མང་པོས་བཀང་ན་དྲོ་ཡང་དྲོ་ལ་བདེ་ཡང་བདེ་ཞེས་བཤད་པར། ཚང་མས་དེ་ལེགས་པས་དེ་ལྟར་བྱེད་ཅེས་བློ་མཉམ། བྱ་རོག་གི་བློན་པོ་ཡིད་རྟོན་པའི་ནང་མིར་གྱུར། ཉིན་པར་བྱ་རོག་ཕྱི་ལ་སོང་ནས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཟས་སྐལ་བཙལ། མཚན་མོ་འུག་པ་རྣམས་ཕྱི་ལ་འགྲོ་སྐབས་བྱ་རོག་གི་བློན་པོས་ཁྱིམ་སྲུང་བྱས་ནས་བསྡད། ཉིན་ཞིག་བྱ་རོག་གི་བློན་པོས་གོ་སྐབས་ཤིག་དང་བསྟུན་ཏེ་བྱ་རོག་མང་པོ་ཡོད་སར་སོང་སྟེ། སང་ཉིན་སྔ་མོ་ནས་ཁྱེད་ཚོས་གྲ་སྒྲིག་ཡག་པོ་གྱིས་ལ་ཉིན་གུང་ཙམ་ཞིག་ཏུ་བྱ་རེ་རེས་མེ་མཆུ་རེ་ཁྱེར་ནས་བྱ་རེས་འུག་པའི་ཚང་རེར་འཕེན་ཐུབ་པ་བྱེད་དགོས་ཞེས་བསླབ་ནས་ཕྱིར་ལོག་ཕྱིར་ཉིན་ཉིན་མོ་འུག་པ་རྣམས་ཀྱིས་མིག་གིས་མི་མཐོང་བས་ཐམས་ཅད་ཚང་ནང་དུ་བསྡད་ཡོད་དུས། བྱ་རོག་རྣམས་ཀྱིས་འུག་པའི་ཚང་རེར་མེ་རེ་འཕང་བས། ཚང་མེས་འབར་ཏེ་འུག་པ་ཐམས་ཅད་ཤུལ་མེད་དུ་གྱུར་སོང་། དེང་སང་ཡོད་པའི་འུག་པ་དེ་ཚོ་བློན་པོ་གསེར་མིག་གི་བརྒྱུད་པ་ཡིན་ཟེར་སྲོལ་ཡོད་པ་ཡིན། དེས་ན་བདེན་ཁ་སྙི། རྔ་ལོ་ཡང་ན་དེ་ལྟར་ཡིན། དེའི་ཕྱིར་ན་ཡང་དག་པའི་ལམ་ཞིག་རྙེད་ནས་ལམ་དེ་མཐར་ཕྱིན་པར་བྱེད་རྒྱུ་ལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་དགེ་བའི་གྲོགས་པོ་བསྟེན་ནས་མི་འབྲལ་རྒྱུ་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་གལ་ཆེ་བ་ཡིན་ལ། དགེ་བའི་གྲོགས་པོ་དེ་ཡང་བཟང་པོ་ཞིག་དགོས་མ་གཏོགས་རྔ་ལོ་ཡང་ནས་སུ་ཡིན་ཡང་རྗེས་སུ་བརྒྱུག་པས་ཕན་ནི་མ་རེད། ཀུན་མཁྱེན་འཇིགས་གླིང་གིས། བསླབ་པ་ཀུན་གྱི་ཡོན་ཏན་རྫོགས་པའི་ཕྱིར། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དག་ལ་བརྟེན་པར་བགྱི། །ཇི་ལྟར་མ་ལ་ཡ་ཡི་ནགས་ཀླུང་དུ། །རྣམ་པར་འཁྱམས་པའི་སྡོང་དུམ་ཕལ་བ་ཡང་། །ཡལ་འདབ་བརླན་པའི་ཙན་དན་དྲི་བསུང་ལྟར། གང་ལ་བརྟེན་པ་དེ་ཡི་རྗེས་སུ་འགྲོ། །ཞེས་གསུངས་པས། གང་སྡོམ་པ་གསུམ་གྱི་བསླབ་བྱ་དམ་སྡོམ་གྱི་གནས་ཐམས་ཅད་སྤང་བླང་འདོར་ལེན་ཡང་དག་པའི་ཐོག་ནས་བསླབ་བྱའི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཡར་ལྡན་དུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་དུ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་མཚན་ཉིད་ཀུན་ལྡན་དང་ནི་གྲོགས་བཟང་པོ་ལེགས་པ་སྤེལ་ཉེས་པ་འགོག་ཐབས་ཤེས་པ་ཞིག་ལ་བརྟེན་དགོས། དེ་བསྟེན་ན་དགོས་པ་ཡོད་པའི་དཔེར་མཚོན་ན། རྒྱ་གར་གྱི་རི་མ་ལ་ཡའི་ནགས་ཀླུང་དུ་ཙན་དན་ས་མཆོག་གི་ལྗོན་པས་གང་བའི་ནགས་ཚལ་ཞིག་ཡོད་ནི་རེད། ཙན་དན་གྱི་ནགས་ཀླུང་དེར་ཤིང་ཕལ་བ་ཁོ་རང་ལ་ལྷན་སྐྱེས་ཀྱི་དྲི་ཞིམ་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་ཡང་དེར་ཡུན་རིང་ལུས་ན་ཙན་དན་གྱི་སྡོང་པོ་ཆར་གྱིས་བརླན་པའི་རླན་ཐིགས་དེ་ལ་ཕོག་པས་ཙན་དན་གྱི་དྲི་ཞིམ་དེ་ལ་འགོས་པས་སྡོང་དུམ་ཕལ་པ་དེ་ཡང་ཙན་དན་གྱི་དྲི་བསུང་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན། དེའི་ལྡོག་ཕྱོགས་ནས་དང་པོ་ཡོན་ཏན་ཕྲན་བུ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་རུང་ལོག་པའི་བཤེས་གཉེན་དང་གྲོགས་པོ་ངན་པའི་ཁྲོད་དུ་སོང་ན་དེའི་ཤུགས་ལ་ཁྲིད་འགྲོ་བར་གསུངས། ང་ཚོས་རང་ཐོག་ཏུ་བླང་སྟེ་འདང་བརྒྱབ་ན་དགེ་བ་དང་སྡིག་པ་ཟེར་བ་ཞིག་ཡོད་པ་ཤེས་རྒྱུ་དང་དགེ་སྡིག་འདོར་ལེན་གྱི་གནད་ཤེས་ན་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་ཐུབ་པ་དང་། ཚེ་རབས་གཏན་གྱི་སྐྱབས་གནས་མཆོག་གྱུར་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ཡིན་པས་རྣམ་གྲོལ་གྱི་ལམ་མ་ནོར་བར་ཤེས་རྒྱུ་དེ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་མ་བརྟེན་པར་ཇི་ལྟར་ཤེས། ཕ་མ་བསམ་པ་དཀར་མོད་བཟང་པོའི་ལམ་སྟོན་ཤེས་ནི་མ་རེད། དེ་མ་ཤེས་དུས་ཅུང་ཟད་བསླབ་པ་ཐམས་ཅད་ཕྱིན་ཅིི་ལོག་པའི་ལོག་ལམ་ལ་སྐྱེལ་བྱེད་ཁོ་ན་རེད་འགྲོ་ནི་རེད། ཅི་ལྟ་བུའི་སྐྱེ་བོ་མ་དུལ་བ་རྒྱུད་རྩུབ་མོ་ཞེ་སྡང་ཆེན་པོ་ཅན་བཟོད་པའི་དཀའ་ཐུབ་ལས་ཉམ་སོང་བ་མ་རུང་པ་སུ་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ཡང་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལ་བརྟེན་ན། དེའི་ཡོན་ཏན་གྱིས་ཁོའི་རྒྱུད་ལས་སུ་རུང་བ་ཞིག་བྱས་ནས་ལམ་ལ་འཇུག་ཐུབ་སྟེ་དཔེར་ན། བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་མི་གདུང་བ་སོར་ཕྲེང་ཅན་གྱིས་མི་དགུ་བརྒྱ་དགུ་བཅུ་གོ་དགུ་བསད་ནས་སྟོང་གཅིག་གི་སྟོང་ཁ་གང་བའི་ཆེད་དུ་མ་གསོད་རྒྱུ་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཐོ་བརྩམ་ལ་ཉེ་དུས། སྟོན་པའི་དམ་ཆོས་གོ་ནས་དེའི་རྗེས་སུ་ཞུགས་ཏེ་བདེན་པ་མཐོང་སོང་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་འདུལ་བ་ལུང་ལས། སཱ་ལུའི་ཤིང་ལ་འཁྲི་ཤིང་བཞིན། །དམ་པ་རྣམས་ལ་བརྟེན་གྱུར་པ། །བཟང་པོའི་དཔལ་གྱིས་ཁྱབ་པར་བྱེད། །ཅེས་གསུངས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་གཏམ་གྱི་ཁ་དཔེར་ཡང་། སྐྱེ་རོགས་ཐང་ཤིང་བཟང་ན་ཡུ་མོ་དགུང་དང་མཉམ། །འདྲིས་རོགས་རྨ་བྱ་བཟང་ན་འཇོལ་མོ་དུག་དང་འདྲིས། །ཞེས་པ་དང་གཅིག་ཡིན། ཡང་ས་སྐྱ་པཎྜི་ཏས། ངན་པ་རྣམས་ལ་བརྟེན་བགྱིས་ན། །ངན་པར་ཕྱིན་རྗེས་རང་ལ་གནོད། །ཡུར་བའི་ཆུ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིས། །ཉ་རྣམས་ཞིང་རར་བཀྲམ་ལ་ལྟོས། །ཞེས་པས། ངན་པའི་གྲོགས་དང་འགྲོགས་ན་ཡུར་བའི་ཆུ་ཞིང་ནང་དུ་ཁྲིད་ནས་དེར་ཆུ་འཁྱིལ་ལ་ཡོད་པའི་ཉ་དེ་ཚོ་ལ་འོང་རྒྱུ་ལྟ་བུ་མ་གཏོགས་མེད་ཅེས་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཆུ་ཞིང་ནང་དུ་ཁྲིད་པ་དང་མཉམ་དུ་ཉ་རྣམས་ཀྱང་སོང་བས་སྐམ་ལ་ཐོན་ནས་ཤི་བ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ངན་པར་བརྟེན་ན་ངན་པའི་ཤན་ཤུགས་ཀྱིས་རང་ལ་གནོད་པ་ཡིན་གསུངས། ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་དཔེར། ཁ་ཤ་རི་རྒྱལ་གྱི་རྩེ་ནས་ཤོར། ཉ་ཤ་རྒྱ་མཚོའི་འགྲམ་ནས་ཤོར། ཅེས་པས་མཐར་གཉིས་ཀ་མ་ལོན་པའི་དཔེ་ལྟར་དང་། རང་གི་ཚོད་དང་མ་བསྟུན་པའི་བྱ་བ་དང་རེ་བ་ཆེ་ན་ཡང་མི་འདོད་པ་མང་པོ་འོང་རྒྱུ་ཡོད་པ་དཔེར་ན། བྱ་བྱིའུ་ཡི་གཏམ་རྒྱུད་ཅིག་ལ། གནའ་སྔ་མོ་ཞིག་ལ་བྱ་རིགས་བྱ་སྣ་ཡོད་ཚད་འཛོམས་ནས་བྱ་བརྒྱའི་རྒྱལ་པོ་བསྐོ་གྲབས་བྱེད་དུས། སུས་ཉི་མ་སྔོན་ལ་ཤར་བ་མཐོང་ན་དེ་རྒྱལ་པོ་བྱེད་དགོས་ཞེས་པར་ཁ་འཆམ་ནས། བྱ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཉི་མ་ཤར་བའི་ཕྱོགས་ལ་བལྟས་ནས་ཡོད་དུས། ཕ་ཝང་ཕྱེ་ལེབ་ཁ་ནུབ་ཏུ་འཁོར་བས་དེ་ལ་བལྟས་ནས་ཕུག་རོན་ཡང་ཁ་ནུབ་ཏུ་འཁོར། དེར་ཕ་ཝང་གིས་ཁོ་སྔོན་ལ་ཤོར་དོགས་ཀྱིས་ཕུག་རོན་མགོ་གཡོག་སྟེ་རྩམ་པ་འགམ་བཅུག་པས་ཕུག་རོན་གྱིས་ཁ་ནང་དུ་ཕྱེ་འགམ་བཞིན་པའི་སྐབས། ནུབ་རིའི་རྩེ་ལ་ཉི་མ་ཤར་བ་ཁོ་གཉིས་ཀས་མཐོང་མོད་ཕུག་རོན་གྱི་ཁ་རྩམ་པས་གང་ནས་འུག་འུག་ཅེས་བརྗོད་འདུག་ཚེ་ལ། ཕ་ཝང་གིས་ཕ་ཀིར་ཉི་མ་ཤར་སོང་ཞེས་སྔོན་ལ་བརྗོད་ཀྱང་ཕ་ཝང་བློ་རྣོ་མོད་མདོག་སྐྱོ་བས་རྒྱལ་པོར་བསྐོ་རོགས་མ་བྱས། དེ་ནས་ཡང་གནམ་འཕང་མཐོན་པོ་སུས་ཆོད་ན་དེ་རྒྱལ་པོར་བསྐོ་ཞེས་བཤད་པས། ཕ་ཝང་རྒོད་ཀྱི་སྤུ་གསེབ་ཏུ་གབ་ནས་བསྡད། བྱ་རྒོད་ནམ་མཁར་འཕུར་ཞིང་གནམ་འཕང་མཐོན་པོ་བཅད་ནས་མཚམས་ཤིག་ལ་ཁོ་བོའི་ཡན་ལ་སུ་གཅིག་ཀྱང་མེད་སྙམ་པས་བྱ་ལམ་གོང་མར་སླེབ་སྐབས། རེག་རེག་མཐོན་པོའི་དགུང་ལ་རེག ཅེས་གཤོག་བརྒྱང་ཞིག་བྱེད་སྐབས། ཕ་ཝང་ཡར་ཅིག་འཕུར་ནས། དེ་ནི་དེ་བས་དགུང་ལ་རེག ཅེས་བརྗོད་ཅིང་དེ་མ་ཐག་གཤོག་ཆུང་བསྐུམས་ནས་མར་ས་ལ་ཚ་ལྷུང་བྱེད་སྐབས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྔོན་ལ་ས་ཐོག་ཏུ་སླེབ། དེར་བྱ་ཐམས་ཅད་འདུས་ནས་ཡར་གནམ་འཕང་གཅོད་པའི་སྔོན་མ་དང་མར་ས་ལ་འབབ་པའི་སྔོན་མ་སུ་རེད་ཅེས་རྩད་གཅོད་བྱེད་སྐབས་ཕ་ཝང་ཡིན་པ་ཤེས་རྗེས་སྤུ་མེད་པའི་རྭ་ཅོ་ཅན་མདོག་སྡུག་ལྟས་ངན་འདི་འདྲས་བྱ་བརྒྱའི་རྒྱལ་པོ་ག་ལ་འོས་ཞེས་རྒྱལ་པོར་མ་བསྐོས་པར་མ་ཟད། བྱ་ཕལ་བའི་གྲལ་དུ་ཡང་མ་ཚུད་པའི་དཔེ་དེ་ལྟར་ངན་པ་ལ་བརྟེན་ན་ངན་པའི་ཤན་ཤུགས་ཀྱིས་རང་ལ་གནོད་པ་དཔེར་ན་ཕུག་རོན་བྱ་བརྒྱའི་དཔོན་པོ་ཨེ་རེད་མི་ཤེས་མོད། བློ་རྣོ་བའི་གྲལ་དུ་འགྲོ་མོད། ཕ་ཝང་གི་རྗེས་ལ་བརྒྱུག་པས་རང་རོགས་གཉིས་ཀ་ཅིའི་ས་ལ་ཡང་མ་སླེབས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན། དེ་ལྟར་ན་ཐར་ལམ་ཡང་དག་སྟོན་པའི་བླ་མ་ཞིག་རྙེད་རྒྱུ་དེ་སྐྱེ་བ་མང་པོའི་དོན་གཏན་གྱི་འདུན་མ་ལེགས་ཉེས་རང་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ཆེན་འགྲུབ་དང་མི་འགྲུབ་ཀྱི་རྩ་བར་ཐུག་པ་དེ་ལྟ་བས་ན་དང་པོ་བླ་མ་བརྟག་མཁས་དགོས། བརྟག་རྒྱུ་དེ་ཡང་རྒྱལ་བའི་བཀའ་ཡི་དཔང་པོ་དེས་གཞི་བཟུང་སྟེ་དཔེར་ན་རྡོ་ཀ་ཤི་ཀ་ལ་བརྟེན་ནས་ནོར་བུ་བརྟགས་པ་ལྟར་བརྟགས་དགོས་མ་གཏོགས། བླ་མ་མ་བརྟགས་དུག་འཐུང་འདྲ། །སློབ་མ་མ་བརྟགས་གཡང་མཆོང་འདྲ། །ཞེས་གསུངས་པས་བརྟག་རྒྱུ་དེ་ཡང་དང་པོ་བརྟགས་དགོས་མ་གཏོགས་བསྟེན་ཚར་ནས་བརྟགས་པ་རེད་མེད། འོ་ན་བསྟེན་བྱའི་བླ་མ་དེ་ལ་མཚན་ཉིད་ཅི་འདྲ་ཞིག་ཚང་དགོས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་པས། སྡོམ་གསུམ་གནང་བཀག་གཙང་མའི་ས་གཞི་ལ། །ཐོས་དང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་ཐུགས་རྒྱུད་བརླན། །སྡེ་སྣོད་སྔགས་རྒྱུད་རྒྱ་མཚོའི་ཆོ་གར་མཁས། །སྤངས་རྟོགས་ཡེ་ཤེས་དྲི་མེད་འབྲས་བུས་ཕྱུག །བསྡུ་དངོས་བཞི་ཡི་མེ་ཏོག་རྣམ་བཀྲ་བས། །སྐལ་བཟང་སློབ་མའི་བུང་བ་སྡུད་ལ་བསྟེན། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། སོར་བྱང་སྔགས་གསུམ་པོའི་སྡོམ་པ་གསུམ་པོའི་རང་རང་གི་གཞུང་ལམ་གྱི་འགལ་སྤོང་མཐུན་སྒྲུབ་བླང་དོར་གྱི་གནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཟད། མ་འཁྲུལ་བར་སྤྱོད་པས་འདུལ་བ་མདོ་སྡེ་མངོན་པ་རིག་པ་འཛིན་པའི་སྡེ་སྣོད་དེ་སྡེ་སྣོད་བཞི་པོའི་ཆོ་ག་ལ་མཁས་ཤིང་ཐུགས་རྒྱུད་གྲོལ་བ། ཁྱད་པར་དུ་ཐབས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ཤེས་རབ་སྟོང་པ་ཉིད་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ཐུགས་རྒྱུད་ལ་མངའ་བ། སྦྱིན་དང་སྙན་སྨྲ་དོན་མཐུན་དོན་སྤྱོད་ཀྱི་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པས་སངས་རྒྱས་བྱང་སེམས་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་རེད་ཟེར་ཆོག་ལ་ཡིན་ཡང་ཡིན་ཏེ། རྔ་བོ་ཆེའི་མདོ་ལས། མྱ་ངན་མ་བྱེད་ཀུན་དགའ་བོ། །སྨྲེ་ངག་མ་འདོན་ཀུན་དགའ་བོ། །ང་ནི་ཕྱི་མའི་དུས་ཀྱི་ཚེ། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཉིད་སྤྲུལ་ནས། །ཁྱོད་ལ་སོགས་པའི་དོན་བྱེད་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་འཕྲིན་ལས་དེ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡིན་པས་སངས་རྒྱས་སྐུ་དངོས་ཀྱིས་འདུལ་དགོས་པའི་སེམས་ཅན་ལ་དུས་སུ་བབ་ཚེ། དབུ་ལ་གཙུག་དོར་ཞབས་ལ་འཁོར་ལོ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་དཔེས་བརྒྱན་པའི་སངས་རྒྱས་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་གཟུགས་སྐུ་དངོས་སུ་སྣང་སྟེ་དོན་མཛད། ཡང་ལམ་ཞུགས་འཕགས་པའི་གང་ཟག་ལ་པཎྜི་ཏའི་ཚུལ་བསྟན་དགོས་ཚེ། དེ་ལྟར་དུ་སྣང་ནས་བཀའི་བསྡུ་བ་མཛད་པ་དང་དགོངས་འགྲེལ་གྱི་བསྟན་བཅོས་བརྩམས་ནས་གདུལ་བྱའི་དོན་མཛད་པ་ཡིན་ལ། དེང་སང་སྙིགས་མའི་དུས་སུ་ལམ་སྟོན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དུ་སྤྲུལ་ནས་འགྲོ་དོན་མཛད་བཞིན་ཡོད་པས། ངོ་བོའི་ཆ་ནས་སངས་རྒྱས་དང་མཛད་པ་མཉམ་ལ། རྣམ་པའི་ཆ་ནས་སངས་རྒྱས་དང་པཎྜི་ཏ་རྣམས་གཅིག་ཀྱང་མཇལ་མི་ཐུབ་པའི་གང་ཟག དུས་ཐ་མའི་སེམས་ཅན་ཤིན་ཏུ་ཉོན་མོངས་ཅན་ལ་ཕན་པ་ལྷུར་མཛད་པའི་ཆ་ནས་སྙིགས་མའི་སེམས་ཅན་རང་ཉིད་ལ་བཀའ་དྲིན་ཆེ་བའི་ངོས་ནས་སངས་རྒྱས་ལས་ཀྱང་ལྷག་པ་ཡིན་པས། ཡོན་ཏན་སངས་རྒྱས་ཀུན་དང་མཉམ་ན་ཡང་། །བཀའ་དྲིན་སངས་རྒྱས་སྟོང་ལས་ལྷག་པའི་མགོན། །ཞེས་དེའི་ཕྱིར་གསུངས་ནི་རེད། ཁྱད་པར་དུ་གསང་སྔགས་སྟོན་པའི་བླ་མའི་མཚན་ཉིད་དེ་ཅི་འདྲ་ཞིག་ཚང་དགོས་ཞེ་ན། བཱི་མ་ལའི་དགོངས་པ་ལྟར་དུ་བྱས་ན། དཀྱིལ་འཁོར་ཕྱི་ནང་གི་དབང་ཐོབ་པ། སྡོམ་དམ་ཚིག་རྣམ་པར་དག་པ། རྒྱུད་སྡེ་ཕྱི་ནང་སོ་སོའི་དོན་ལ་མཁས་པ། བསྙེན་སྒྲུབ་ལས་སྦྱོར་དང་བཅས་པའི་དོན་ལ་སྦྱང་བ་ཅན། རྟོགས་པའི་ཐད་ནས་ལྟ་བ་མ་རྨོངས་པ། ཉམས་མྱོང་གི་ཐོག་ནས་སྒོམ་པ་ལ་གོམ་འདྲིས་ཅན། སྤྱོད་པའི་ཐད་ནས་སྣ་ཚོགས་སྤྱོད་པ་གཞན་ཕན་དང་འབྲེལ་བ་སྙིང་རྗེས་གདུལ་བྱ་འདྲེན་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་ཡོན་ཏན་བརྒྱད་ལྡན་ཞིག་ཡིན་དགོས་པར་གསུངས་པ་དང་། དེའི་སྟེང་དུ་བརྒྱུད་པའི་བྱིན་རླབས་ཆེ་བ་དང་སྐྱོ་ཤས་ཆེ་ཞིང་བྱ་བ་ཉུང་བ་ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོའི་ཐུན་མིན་གྱི་རང་ལུགས་ཡིན་པས། བརྒྱུད་པ་ལ་སེལ་ཡོད་ན་སྔགས་ཀྱི་དངོས་གྲུབ་དེ་དམ་ཚིག་གཅིག་པུ་ལས་འབྱུང་བ་ཡིན་ཕྱིར་བྱིན་རླབས་འབྱུང་མི་ཐུབ་པ་དང་། བླ་མ་ཁོང་རང་གིས་ནན་ཏན་ཆོས་ལ་མ་བྱས་ན། འདི་ལྟར་དགོས་སྲོལ་ཡོད་ཅེས་པས་ཡང་མི་ཕན། བླ་མ་རང་ཉིད་ཀྱང་ཞལ་ནས་གསུང་པ་ལྟར་གྱི་ཆོས་བཞིན་བྱེད་པ་ཞིག་ཡིན་ན་རྟོགས་པས་བདག་རྒྱུད་གྲོལ་བའི་རྟགས་སུ་བྱ་བ་ཉུང་བ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་བརྒྱད་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པ་ཡིན་དུས་བྱ་བ་མི་ཉུང་བའི་ཐབས་མེད། ཐུགས་རྗེས་གཞན་སྨིན་ཐུབ་པའི་རྟགས་སུ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལྡན་པས་གཞན་དོན་ལ་སྐྱོ་ངལ་མེད་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཟེར་བ་ཡིན་པས། དེ་ལས་ལྡོག་པ་ཡིན་ན་བསྟེན་བྱ་མ་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཚང་བ་ཡིན་པས་དེ་ཅི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཡང་ཀུན་མཁྱེན་འཇིགས་གླིང་གིས། བྲམ་ཟེ་བཞིན་དུ་ཆོ་རིགས་བསྲུང་བའམ། །བསྟི་གནས་ཉམས་པར་དོགས་པའི་རྫིང་བུ་རུ། །ཐོས་བསམ་འབྲས་བུ་གནས་མིན་ཁྲུས་ལ་ཞུགས། །ཤིང་གི་རང་འཐག་ལྟ་བུའི་ལམ་སྟོན་དང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། བྲམ་ཟེ་བཞིན་དུ་ཆོ་རིགས་བསྲུང་བ་གསུང་དུས། བྲམ་ཟེ་ནི་ཁོ་རང་གི་རིགས་ཁོ་ན་གཙོ་བོར་བཟུང་ནས་རིགས་ཉམས་མི་བཅུག་པར་རིགས་མི་ཉམས་པའི་བྱ་བ་དེ་ཁོ་རང་གི་ལས་ཀྱི་གཙོ་བོར་འཛིན་མཁན་ཞིག་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བླ་མ་ཞིག་གི་མིང་དང་བླ་མ་ཞིག་གི་ཚུགས་འཛིན་རྒྱུ་གཙོ་བོ་མ་གཏོགས་སློབ་མའི་རྒྱུད་འདུལ་རྒྱུ་དང་དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་རྒྱུ་ལ་བསམ་བློ་མི་གཏོང་བར། བསྟི་གནས་ཉམས་པར་དོགས་པའི་རྫིང་བུ་རུ། །ཐོས་བསམ་འབྲས་བུ་གནས་མིན་ཁྲུས་ལ་ཞུགས། །ཞེས་པས་དགོན་པ་དང་གདན་ས་བླ་བྲང་དང་ནང་ཆེན། དེ་ཚོ་མི་ཉམས་པའི་ཆེད་དུ་ཐོས་བསམ་ཅུང་ཟད་ཅིག་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་འཇིག་རྟེན་ཁེངས་དྲེགས་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་ཤོར་ཞིང་། ཁ་ནས་ཟབ་དང་རྒྱ་ཆེའི་ཆོས་བཤད་ཀྱང་དོན་དུ། ཚོང་སོ་ནམ་དགྲ་འདུལ་གཉེན་སྐྱོང་སོགས་སྲིད་པའི་ཕུན་ཚོགས་འབའ་ཞིག་གི་དོན་ལ་ཞུགས་ནས་ཁྱིམ་པ་ཐ་མལ་པ་ཞིག་གི་བྱ་བ་ལྟར་བྱེད་རྒྱུ་དེ་སྒྲ་དང་དོན་འཛོལ་བ་ཤིང་གི་རང་འཐག་ནི་མཆིག་ལ་གོ་སྟེ། ཤིང་གི་མཆིག་གིས་ནས་མ་ཆོད་པ་ལྟར་སློབ་མའི་རྒྱུད་ལ་ཕན་ཐོགས་མེད་པ་ཡིན་པས་དེ་ལྟ་བུ་བསྟེན་མི་ཉན་པར་གསུངས། དེ་ལ་ཡང་ཞིབ་ཏུ་མ་བརྟགས་ན་ནོར་ས་མང་སྟེ། སྔོན་གྱི་སྦྱིན་འབྲས་ཀྱིས། ནོར་ལོངས་སྤྱོད་འཛོམ་པ། འཁོར་སློབ་མ་འདུ་བ། བླུན་པོ་མང་པོས་མ་བརྟགས་གྲགས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་ནས་བཀྱག་པ། ཟོག་པོས་ཟོག་པོ་བཀྱག་པས་ཆོས་མཐུན་དམ་པའི་ལྷ་གྲལ་མགོ་རྔ་བསྒྱུར་བ་མང་ཡང་། རྒྱུ་མཚན་ཤེས་པ་འགའ་རེས་དེའི་གནས་ལུགས་མཁྱེན་ན་ཡང་སྨྲ་བ་མང་པོ་མ་མཛད་པས་ངན་ལང་གིས་རང་རྒྱུད་མ་རུང་པར་གྱུར་ནས་ང་ནི་དེ་དང་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་བསམ་པས། ང་རྒྱལ་ཇེ་ཆེ་རུ་སོང་བ། མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་ཁྲོན་པའི་སྦལ་བ་ལྟ་བུ་དང་ཡང་ཐུག་རྒྱུ་ཡོད། ཡང་འགའ་རེ་ཐོས་ཆུང་སྡོམ་དང་དམ་ཚིག་འཆལ་བ། རྒྱུད་ཚོད་དམའ་བས་ནང་རྟོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མེད་ཀྱང་ཀུན་སྤྱོད་མཐོན་པོ་སྤངས་རྟོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཡོད་པའི་སྟངས་ཀ་བྱེད་པ་བྱམས་སྙིང་རྗེ་སོགས་གཞན་དོན་བྱེད་སྤྱད་ཀྱི་དཔྱང་ཐག་ཆད་པ་དེ་འདྲའི་སྨྱོན་པའི་ལམ་མཁན་ལ་ཡང་ཐུག་རྒྱུ་ཡོད་པས། དེ་འདྲ་དང་ཐུག་ན་ལམ་མིན་ངན་འགྲོའི་གནས་སུ་ཁྲིད་འགྲོ་བ་དེ་བས་ཇི་ལྟར་སྡུག་ཀྱང་རང་བས་ལྷག་པའི་ཡོན་ཏན་ཅན་ཞིག་མིན་ན་བསྟེན་མི་ཉན་པར་གསུངས། གཞན་གྱི་གྲགས་པའི་རྗེས་སུ་ཞུགས་ཏེ་བླ་མ་བསྟེན་ཉེས་བྱས་ན་དཔེར་ན། ཤིང་གི་གྲིབ་མའི་བསིལ་གྲིབ་ཏུ་འདུག་དགོས་བསམ་ནས་དུག་སྦྲུལ་འཁྱིལ་བའི་ཤིང་དྲུང་དུ་བསྡད་པ་ལྟར་ལེགས་ཉེས་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་མཛའ་བཤེས་ཀྱི་ཚོམ་ལས། དམན་པ་བསྟེན་པས་མི་རྣམས་ཉམས་འགྱུར་ཞིང་། །ཐད་ཀར་བབ་པ་བསྟེན་པས་སོ་ན་གནས། །གཙོ་བོ་བསྟེན་པས་དམ་པ་ཐོབ་འགྱུར་བ། །དེ་ཕྱིར་བདག་ལས་གཙོར་གྱུར་བསྟེན་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པས། དཔེར་ན་སློབ་མ་ཚོགས་ལམ་པ་ཞིག་ཡིན་ན། བླ་མ་སྦྱོར་ལམ་པ་ཞིག་བསྟེན་པ་དང་། སློབ་མ་སྦྱོར་ལམ་པ་ཞིག་ཡིན་ན་བླ་མ་མཐོང་ལམ་པ་ཞིག་དང་། སློབ་མ་མཐོང་ལམ་དུ་ཁྲིད་པ་ལ་བླ་མ་སྒོམ་ལམ་ལ་གནས་པ་ཞིག་ཡིན་ཅིག་མིན་ཅིག་ཡིན་དགོས། སློབ་མ་སྒོམ་ལམ་པ་ལ་བླ་མ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཞིག་ཡིན་དགོས་ཞེས་གསུངས་ཡོད་པས། ང་ཚོ་ལས་དང་པོ་པའི་གང་ཟག་ཞིག་ཡང་དག་པའི་ལམ་ལ་ཁྲིད་པ་ལ་བླ་མ་ས་ཐོབ་ཀྱི་སེམས་དཔའ་མིན་རུང་ཐེག་ཆེན་ཚོགས་ལམ་ལ་ཞུགས་པ་ཞིག་མིན་ན་གོང་གི་ནོར་ས་དེ་དག་ནོར་དོགས་ཆེ་ནི་རེད། དེ་ལྟ་བུའི་ནོར་བ་སྤངས་ཏེ་ཡང་དག་པའི་སྐྱེས་བུ་དུས་སྙིགས་མའི་སྐབས་འདིར་རྙེད་རྒྱུ་དེ་ནི་ཚེ་གཅིག་དུས་གཏན་དུ་འཚེངས་བྱེད་ཀྱི་རྙེད་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་ཏེ། མཐའ་དག་ཡོན་ཏན་འབྱོར་བའི་བླ་མ་ནི། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་ཐུགས་རྗེ་ཡེ་ཤེས་ཁམས། །གདུལ་བྱའི་ཡིད་ལ་སྐྱེས་བུའི་གཟུགས་ཀྱིས་བྱོན། །དངོས་གྲུབ་ཀུན་གྱི་རྩ་བ་བླ་ན་མེད། །ཅེས་གསུངས། དེ་ཡང་ལུང་དང་རྟོགས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱིས་ཐུགས་རྒྱུད་ཕྱུག་པའི་བླ་མ་དེ་སློབ་མའི་རྒྱུད་གྲོལ་བར་བྱེད་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཡིན་པས། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་འདུས་པའི་སྤྱི་གཟུགས་སྙིགས་མའི་དུས་འདིར་སངས་རྒྱས་མི་གཟུགས་སུ་བྱོན་ནས་མཐུན་པས་མཐུན་པ་འདུལ་བའི་ཆེད་དུ་བྱོན་པར་གོར་མ་ཆག་པས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་རླབས་ཆེན་ལ་ཐུགས་གཞོལ། ཚད་མེད་བཞིས་ཐུགས་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་དག་པའི་སྐྱེས་བུ་དེ་འདྲ་ལ་ཕར་གནོད་པ་བྱས་ཀྱང་སེམས་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་གཟིགས་ནས། ཁྲོ་བ་སྤངས་ཏེ་བྱམས་པའི་རྒྱན་བཞེས་པས་གང་བྱས་ཀྱང་བདེ་བར་འབྲེལ་བ་སྟེ། གང་ལ་གནོད་པ་བྱས་ཀྱང་བདེར་འབྲེལ་བ། །བདེ་བའི་འབྱུང་གནས་དེ་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆི། །ཞེས་རྒྱལ་སྲས་ཞི་བ་ལྷས་བསྔགས་པ་བརྗོད་ནས་གསུངས་པ་ལྟར་ཡིན་པས། སུ་དང་འབྲེལ་ཡང་གནས་སྐབས་དང་མཐར་ཐུག་གི་ཕན་པའི་ཡོན་ཏན་ཆར་བཞིན་དུ་འབེབ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་དང་པོ་བླ་མ་བརྟགས་ལ་མཁས་པ་དེ་ལྟར་ཡིན་ལ།
བར་དུ་བླ་མ་བསྟེན་པ།
བར་དུ་བླ་མ་བསྟེན་ཚུལ་ཅི་ལྟར་དགོས་ཞེ་ན། གོང་ནས་བཤད་པའི་ཡོན་ཏན་ཀུན་ལྡན་གྱི་བླ་མ་དེ་རྙེད་ནས་བསྟེན་པར་བྱེད་པའི་སྐབས། སངས་རྒྱས་ཀུན་འདུས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་དེ་སྒོ་གསུམ་གུས་པ་ཆེན་པོས་ཚ་གྲང་བཀྲེས་སྐོམ་ལ་སོགས་པ་དཀའ་བ་ཁྱད་དུ་བསད་ནས། རང་ཉིད་ཀྱི་ལུས་སྲོག་ལ་ཡང་མི་ལྟ་བར་བླ་མའི་བཀའ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་དགོས་ནི་རེད། བླ་མའི་ཐུགས་ལ་མི་མཉེས་པའི་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཡང་མི་བསྒྲུབ་པའི་སྟེང་ཡིད་ཆེས་ངེས་ཤེས་ཀྱི་དད་མོས་དྲག་པོས་སྐྱོ་ངལ་མེད་པར་བསྟེན་དགོས་ཏེ། ནད་པས་སྨན་པ་མགྲོན་པོས་སྐྱེལ་མ་དང་། །འཇིགས་པས་ར་མདའ་ཚོང་བས་དེད་དཔོན་དང་། །གྲུ་བས་མཉན་པ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་ཤི་དང་། །ཉོན་མོངས་དགྲ་ཡིས་འཇིགས་པས་བསྟེན་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་ནད་པས་སྨན་པ་བཞིན་དུ་བསྟེན་ལུགས། མདོ་སྡོང་པོ་བཀོད་པ་ལས་གསུངས་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་བདག་ཉིད་ལ་ནད་པའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །ཆོས་ལ་སྨན་གྱི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །ནན་ཏན་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ལ་ནད་ཉེ་བར་འཚོ་བའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་སྨན་པ་མཁས་པའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་དེ་བཞིན་དུ་མགྲོན་པོས་རང་མགོ་ཐོན་ཆེད་སྐྱེལ་མ་བསྟེན་རྒྱུ་དང་། རྒྱ་མཚོའི་ནོར་བུ་ལོན་པའི་ཆེད་དུ་ཚོང་བས་དེད་དཔོན་མཁས་པ་བསྟེན་རྒྱུ་ལྟ་བུ་དང་། ཉོན་མོངས་པའི་དགྲ་བོས་སྐྱེ་ཤིའི་ཕྲང་ལ་གཅུར་ནས་ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་ལས་སྐྱོབ་པའི་ཆེད་དུ་བསམ་ནས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དེ་ལྟར་དུ་བསྟེན་དགོས་པ་ཡིན། བསྟེན་ལུགས་དེ་ཡང་སློབ་མ་ཐ་ཆད་དེ་འདྲས་བླ་སློབ་གཉིས་ཀ་བསླད་པ་དེ་འདྲ་ཡང་ཡོད། ཁྱད་པར་དུ་བླ་མས་སློབ་མ་བརྟགས་པའི་གནས་སྐབས་ན་མི་གཞི་བཟང་པོ་ཡིན་པ་གལ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བར་གསུངས་ཏེ། མི་གཞི་ངན་པའི་ཟོལ་སྦྱོར་ཐ་གུའི་ལྕེས། །བླ་མ་སྤོས་ཀྱི་གླང་པོ་ལྟར་བསྟེན་ནས། །དམ་ཆོས་གླ་རྩིའི་རྙེད་པ་ཐོབ་ནས་སླར། །རྔོན་ལ་ཡང་དག་སྤྲོ་བས་དམ་ཚིག་འཕེན། །ཞེས་པ་དེ་འདྲ་ཡང་ཡོད་པས། གང་ཟག་འགའ་རེ་བློ་སྣ་མང་པོ། དྲན་རྒྱུ་ཆེན་པོ་ཅན་ཡོད་དེ་ཐམས་ཅད་ཐོས་དགོས་སྣང་ཤར་ཡང་ཐོས་པའི་དོན་ལ་ཉམས་ལེན་གཅིག་ཀྱང་མི་བྱེད་པར་ཡིག་སྣ་མང་པོ་བསགས་འདུག་མཁན། ཡང་འགའ་རེ་ཨ་གསར་ཅན་ཆོས་དང་ཆོས་མིན་གྱི་དབྱེ་བ་ངོ་མ་མི་ཤེས་པས་སྐྱོ་སུན་སླ་བ་དེ་ཚོས་ངས་བླ་མ་ཆེ་གེ་མོ་ལྟ་བུ་བསྟེན། སྒྲུབ་པ་འདི་དང་འདི་ལྟར་བྱས་ཀྱང་བྱིན་རླབས་སྣ་གཅིག་ཀྱང་མ་བྱུང་ཞེས་ཆོས་དང་བཅས་པར་ཡི་ཆད་འབྱིན། དེ་ཡང་ཡིད་གཉིས་དང་བཅས་པའི་གདམས་པས་ཕན་མི་ཐོག་ལ་སྔར་ཡོད་ཀྱི་བྱིན་རླབས་ཡང་ཉམས་འགྲོ། སྤྱིར་ན་དད་པས་འཇུག་པ་ཞིག་དང་། འདོད་པས་འཇུག་པ་ཞིག ལུང་མ་བསྟན་པས་འཇུག་པ་དང་བཅས་གསུམ་ཡོད་ལ། དེའི་ནང་ནས་དད་པས་འཇུག་པ་ཞེས་པ་བླ་མ་དང་དམ་པའི་ཆོས་གཉིས་ཀ་རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་རང་བཞིན་དུ་ཤེས་ནས་ངེས་འབྱུང་དང་བཅས་པའི་དད་པའི་ཀུན་སློང་གིས་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་གཤའ་མ་ཞིག་བྱེད་དེ་དེ་ལྟ་བུ་དེས་འཕྲལ་ཕུགས་གཉིས་ཀར་རང་གཞན་གཉིས་ཀ་ལ་ཕན་ཐོགས་པ་ཡིན། འདོད་པས་འཇུག་པ་དེས་ཚེ་འདིའི་བདེ་སྐྱིད་སྙན་གསུམ་གྱི་དོན་ལ་ཆགས་སྡང་ངན་པས་ཀུན་ནས་བསླངས་ཏེ་རེ་ཞིག་ཆོས་དང་བླ་མར་བསྟེན་ཁུལ་བྱས་ཀྱང་། འཁོར་བ་ལས་གྲོལ་བྱེད་ཀྱི་བསམ་སྒོམ་གྱི་ཕྱོགས་ལ་སེམས་མི་འགྲོ་བར་དབང་དང་ལུང་དེ་ཚོ་ཡང་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་རྙེད་པ་འཚོལ་བྱེད་བྱས། བླ་མ་མི་བསམ་བླ་མའི་ཡོན་ བདག་བསམ། ལས་སྣ་ཕྲིན་ལས་ཞིག་ལ་ལག་ལེན་བྱས་ཀྱང་། གཞན་ཕན་གྱི་བསམ་པ་མེད ་པས་ཉོན་མོངས་ཀྱི་ཀུན་སློང་ཅན་ཐོས་བསམ་དུག་ཅན་བྱེད་པ་དེ་འདྲ་ཡང་ཡོད་པར་མ་ཟད། བསྐྱེད་རྫོགས་ལ་དང་བ་དང་དཀོན་མཆོག་ལ་དད་པ་སྙིང་ནས་མི་བྱེད་པར། མཆོད་ཆ་དང་ཡོ་བྱད་འཕྱོར་ཆས་སོགས་རྫིག་རྔམ་བྱེད་པའི་དོན་ཅན་དེ་འདྲ་དེ་རང་གཞན་གཉིས་ཀ་བསླུ་བའི་འདོད་པ་ཅན་ཡིན་ཞེས་གསུངས། ཡང་ལུང་མ་བསྟན་གྱི་འཇུག་པ་ཚོ་གཅིག་ཡོད་པ་ནི། གོང་གི་དེ་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པའི་བླུན་པོ་གཟུ་ལུམ་ཅན་ལུང་མ་བསྟན་ནི། སྤྲེའུའི་མཉམ་བཞག་དང་ནེ་ཙོའི་རིགས་སྔགས་ལྟ་བུ་དམིགས་ཡུལ་དེ་དང་འདི་ཞེས་ངེས་བཟུང་མེད་པ། མི་རྗེས་ཁྱིས་འདེད་པ་ལྟར་རང་ཀར་ཐམས་ཅད་དང་མཉམ་དུ་བསྡད་པ་གཤིས་ངན་པ་དམ་ཚིག་དང་སྡོམ་པ་ཞེས་པའི་ཉེར་ལེན་ཙམ་ཡང་མེད་པའི་ཁྱི་སྡོམ་བྱེས་ལམ་ལ་འཁྱམས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་གསུམ་ལས་དད་པས་འཇུག་པ་བྱས་ནས། དད་པ་དང་ཤེས་རབ། ཐོས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་རྣམས་ཡོད་པ་སྡོམ་དང་དམ་ཚིག་ལ་གུས་པ། སྒོ་གསུམ་དུལ་ཞིང་ཁོང་ཡང་གཏོང་ཕོད་ཁྲེལ་ཡོད་དག་སྣང་དང་ལྡན་པས་བླ་མ་བསྟེན་དགོས་པ་ཡིན་ཏེ། མདོ་སྡོང་པོ་བཀོད་པ་ལས། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་ཁུར་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་སྐྱོ་བ་ས་ལྟ་བུ་དང་། གནོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ཕྱེད་པ་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུ། བླ་མའི་ཞལ་མི་བཅག་པ་སློབ་མ་ལྟ་བུ། ཅི་གསུང་ཉན་པ་བྲན་གཡོག་ལྟ་བུ། དྲེག་པ་དང་ང་རྒྱལ་མེད་པ་ཁྱུ་མཆོག་ར་ཆད་པ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་དགོས་པར་གསུངས་ཡོད་པས། མཆོད་པ་ཕུལ་ནས་ཚོགས་བསགས་པའི་ཞིང་དམ་པ་ཡོན་གནས་ཀྱི་ནང་ནས་ཕུལ་དང་རབ་ཏུ་གྱུར་པ་བླ་མ་ཡིན། དེ་ཡིན་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བླ་མ་དཀོན་མཆོག་ཀུན་འདུས་ཀྱི་ངོ་བོའམ་དཀོན་མཆོག་བཞི་པ་ཡིན་པར། སངས་རྒྱས་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ཏེ། །བླ་མ་ཡང་ནི་བཞི་པ་ཡིན། །ཞེས་སངས་རྒྱས་མཉམ་སྦྱོར་ལས་གསུངས་ཡང་བླ་མ་དཀྱིལ་འཁོར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིན་ཏེ་གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེས། བླ་མ་སངས་རྒྱས་བླ་མ་ཆོས། །དེ་བཞིན་བླ་མ་དགེ་འདུན་ཏེ། །ཀུན་གྱི་བྱེད་པོ་བླ་མ་ཡིན། །བླ་མ་དཔལ་ཆེན་ཧེ་རུ་ཀ །ཞེས་གསུངས། དེ་དག་གི་གོ་དོན་ཅི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་འགྱུར་བ་མེད་པ་སྟེ་རྣམ་ཀུན་མཆོག་ལྡན་གྱི་ཆོས་སྐུ་ཡིན་པ་དེ་བླ་མ་ལ་མ་བརྟེན་པར་ཐོབ་ཐབས་མེད་པ་དེས་ན། འབྱོར་བ་ཡོད་ན་དཀོན་མཆོག་བཞི་པ་མཆོད། །ཞབས་ཏོག་སྲི་ཞུ་ལུས་ངག་བཀོད་པའི་ལས། །མཐའ་དག་ནམ་ཡང་ཆུད་ཟོས་གྱུར་པ་མེད། །མཉེས་པ་གསུམ་གྱི་ནང་ནས་བསྒྲུབ་པ་མཆོག །ཅེས་པས་ཐོག་མར་ཟང་ཟིང་གིས་མཉེས་པར་བྱེད་དགོས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གཅུང་དགའ་བོ་ལ་རྒྱལ་པོ་ཀྲི་ཀྲིའི་བུ་རུ་གྱུར་སྐབས་སངས་རྒྱས་འོད་སྲུང་ལ་བྱུག་པའི་རྫས་ཀྱིས་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པས་པགས་པ་གསེར་མདོག་ཏུ་གྱུར་པ་དང་། ཡང་དེའི་སྐུ་གདུང་ལ་གདུགས་འདོགས་སྐབས་གདུགས་འདོགས་པའི་ལས་ཀའི་རྩོལ་བར་ཞུགས་པས་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོའི་མཚན་རྫོགས་པ་ཡིན་པར་གསུངས་ན། སློབ་མ་ཚོགས་བསགས་ཅན་གྱི་ངོ་ཁ་ལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་ཚུལ་དུ་བྱོན་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པའི་བསོད་ནམས་དེས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་རྫོགས་པའི་རྒྱུ་རུ་འགྱུར་བ་ལས་ཆུད་ཟ་བ་མེད་དོ། །བར་དུ་ལུས་ངག་གི་བྱ་བས་ཞབས་ཏོག་གིས་མཉེས་པ་བསྒྲུབ་དགོས་ཏེ། སྙིང་པོ་མེད་པའི་ལུས་འདིའི་སྟེང་ནས་སྙིང་པོ་ཅན་གྱི་བསོད་ནམས་ལེན་དགོས་ན། བླ་མ་ལ་ལུས་ངག་གི་ཞབས་ཏོག་བསྒྲུབ་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ཡང་ཕྱགས་བདར་ཕོ་ཉ་མངགས་གཞུག་ལ་སོགས་པ་བྱེད་དགོས་ཏེ། བླ་མ་སྐྱེལ་བསུ་ལ་སོགས་པས་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ཐོབ་པར་གསུངས། གལ་ཏེ་ལུས་པོས་མ་ནུས་ན་ཡང་ལུས་བླ་མ་ལ་ཕུལ་ཚར་བ་ཡིན་བསམ་སྟེ། བདག་ཉིད་ལ་མི་དབང་བའི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཐོག་ནས་རིན་གྱིས་བསླུ་བ་དང་། མིན་ཡང་གནང་བ་རེ་ཞུ་དགོས་པ་ཡིན་ཏེ། བླ་མ་ལྔ་བཅུ་པ་ལས། མ་ནུས་པ་ལ་ཚིག་གིས་ཀྱང་། །ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཞབས་ཏོག་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་ཐུགས་བཟུང་སྟེ་བླ་མས་གསུང་པའི་ཟབ་དང་རྒྱ་ཆེའི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་དགོས། མཐར་སྒྲུབ་པའི་མཆོད་པ་འབའ་ཞིག་གིས་མཉེས་པར་བྱེད་དགོས་ཏེ། དབེན་པའི་གནས་དམ་པས་བསྔགས་པའི་གདན་ས་བླ་མས་བཀའ་ཁྲོལ་ས་ཞིག་ཏུ་སོང་སྟེ། བླ་མས་གསུང་པའི་མན་ངག་བསྒོམ་སྟེ་བསྒྲུབ་ཚུགས་འཛིན་པ་དེ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཞབས་ཏོག་ཡིན། དེ་ཡང་རྟ་གྱི་ལིང་སྒྲོག་གིས་བཅིང་པ་དེ་བཤིག་ན་ཐོགས་མེད་བདེ་བླག་གིས་བགྲོད་ཐུབ་པ་ལྟར། སེམས་ཀྱི་ཅང་ཤེས་ད་སྔོན་རྨོངས་པས་འཆིང་བ་དེ། བླ་མའི་མན་ངག་གིས་བཅིང་བ་བཤིག་སྟེ་རྣམ་གྲོལ་གྱི་སྒོ་བསྟན་ནས་ཕྱེ་བས། ཤེས་རྒྱུད་གྲོལ་ཏེ་ཐོགས་མེད་དུ་འགྲོ་བ་དེ་སྒྲུབ་པའི་མཆོད་པ་ཡིན་ལ། བླ་མའི་གདུང་འཛིན་པའི་མཉེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དེ་ཡིན་ནོ།།
ཐ་མ་དགོངས་སྤྱོད་བསླབ་ཚུལ།
དེ་ཡན་གྱིས་བླ་མ་བསྟེན་ཚུལ་བཤད་ནས་ཐ་མ་དགོངས་སྤྱོད་བསླབ་ཚུལ་བཤད་པ་ནི། དེ་ཡང་དགོངས་སྤྱོད་ཅི་ལྟར་བསླབ་དགོས་ཞེ་ན། རྫིང་བུ་མཆོག་ལ་བརྟེན་པའི་ངང་པ་དང་། བུང་བས་མེ་ཏོག་བཅུད་ལ་རོ་མྱོང་བཞིན། །རྟག་ཏུ་འགྲོགས་པའི་སྤྱོད་པ་ངོ་མཚར་ཅན། །སྐྱོ་ངལ་མེད་པས་བླ་མའི་ཐུགས་བཟུང་ནས། །དད་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པས་ཡོན་ཏན་བླངས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། བླ་མ་དམ་པ་དེའི་ཐུགས་རྒྱུད་ན་བཞུགས་པའི་ཡོན་ཏན་དེ་བུམ་པ་ཚད་ལྡན་གཅིག་གི་ནང་ནས་ཚད་ལྡན་གཞན་གྱི་ནང་དུ་བཅུད་བླུག་ནས་བཤོས་པ་བཞིན་དུ་རང་རྒྱུད་ལ་འདྲེན་པ་ཞིག་བྱེད་དགོས། དེ་ཡང་གནས་ལུགས་བསྒོམ་ནི་ཡིན་ཞེས་ཟབ་མོ་ཞིག་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བཙལ་ནས་ཨེ་རྙེད་བལྟས་ཏེ་ཡིག་ཉོབ་འཚོལ་བ་ལས། བླ་མའི་ཐུགས་རྒྱུད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རང་རྒྱུད་ལ་འཕོ་ཐབས་ཀྱི་མོས་གུས་དང་གསོལ་འདེབས་ལ་འབད་དགོས། སློབ་མས་བླ་མ་བསྟེན་པ་དེ་སཙྪ་བསྐོས་ཕོར་ནས་བཏོན་པ་ལྟར། བསྐོས་ཕོར་ནང་ན་རི་མོ་ཅི་ཡོད་དེ་སཙྪའི་ངོ་ལ་དོད་ཡོད་པ་ལྟ་བུའི་བླ་མ་ཨ་ན་མ་ན་འདྲ་ཞིག་མ་རེད་ན་ཡང་། སྣམ་བུ་ཚོས་ནང་དུ་འཕངས་པ་འདྲ་བར་སྔར་གྱི་སྐྱ་ཡུག་དེ་ཚོན་མདོག་འདི་རེད་ཅེས་ཟེར་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཞིག་སྟེ་ཇི་ལྟར་སྐྱོ་ཡང་འགྱུར་བ་ཅུང་ཟད་ཅིག་འགྲོ་ཐུབ་དགོས་སོ། །དེས་ན། དང་པོ་བླ་མ་བརྟགས་ལ་མཁས་པ་དང་། །བར་དུ་བླ་མ་བསྟེན་ལ་མཁས་པ་དང་། །ཐ་མར་དགོངས་སྤྱོད་བསླབ་ལ་མཁས་པ་ཡི། །སྐྱེས་བུ་དེ་ནི་ཡང་དག་ལམ་ལ་འགྲོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན། ཁྱད་པར་དུ་སྔགས་ཀྱི་སྐབས་སུ་སྐྱབས་གནས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་རྩ་བ་གསུམ་སོགས་སྐྱབས་གནས་ཀུན་འདུས་ཀྱི་ངོ་བོ་བླ་མ་ཡིན་ནི་རེད། བླ་མ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ནི་སྙིགས་མའི་དུས་ན་རང་དང་སྐལ་བ་མཉམ་པའི་གང་ཟག་མིའི་སྣང་ཚུལ་དུ་བྱོན་པའི་སངས་རྒྱས་ཡིན་ཏེ། དགོངས་པ་སངས་རྒྱས་སུ་བཞུགས་ཀྱང་། མཛད་སྤྱོད་མི་རང་རྒྱུད་པ་དང་བསྟུན་ནས་ཐབས་མཁས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྙིགས་མའི་གདུལ་བྱ་རང་རེ་འདྲ་བ་ངན་སོང་དང་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་སྐྱོབས་མཁན་དུ་ཕེབས་པ་ཡིན་པས། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོར་བཅུག ཡང་དག་པའི་བློ་མིག་ཕྱེ། ཐར་པ་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ལམ་མ་ནོར་བར་སྟོན་པའི་བཀའ་དྲིན་ཅན། སྟོང་གསུམ་གསེར་ཕྱེས་བཀང་སྟེ་གནང་བ་ལས་གཏན་བདེ་ཐར་བའི་ལམ་བསྟན་པ་འདིའི་བཀའ་དྲིན་ཆེ་བ་ཡིན། དེས་ན་དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ། རིགས་དང་དཀྱིལ་འཁོར་རྒྱ་མཚོའི་ཁྱབ་བདག དཔལ་ལྡན་བླ་མ་དམ་པ་དེ་ལ་དད་པ་རྣམ་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་བསྟེན་ཏེ་དགོངས་སྤྱོད་ལོན་པའི་ཐབས་ལ་འབད་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ཡིས་དང་པོ་བླ་མ་བརྟགས་ལུགས། བར་དུ་བླ་མ་བསྟེན་ལུགས། ཐ་མ་དགོངས་སྤྱོད་བསླབ་ལུགས་གསུམ་པོ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ།།
སློབ་མ་རང་ངོས་ནས་མི་མཐུན་པ་སྤོང་ཚུལ།
དེ་ནས་བཞི་པ་སློབ་མ་རང་ངོས་ནས་མི་མཐུན་པ་སྤོང་ཚུལ་དེ་བཤད་ན། རྩ་བར། ཆོས་ལམ་ཞུགས་ཀྱང་ཉེས་སྤྱོད་མི་སྡོམ་ཞིང་། །ཐེག་ཆེན་སྒོར་ཞུགས་གཞན་ཕན་སེམས་དང་བྲལ། །དབང་བཞི་ཐོབ་ཀྱང་བསྐྱེད་རྫོགས་མི་སྒོམ་པའི། །ལམ་གོལ་འདི་ལས་བླ་མས་བསྒྲལ་དུ་གསོལ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་གཞུང་གིས་དངོས་སུ་བསྟན་ཏེ། དེ་ཡང་ཆོས་ལམ་ཞུགས་ཀྱང་ཉེས་སྤྱོད་མི་སྡོམ་ཞིང་། །ཞེས་པས་སོ་ཐར་གྱི་སྡོམ་པ་འཆལ་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དམ་ཆོས་འདུལ་བའི་ལམ་དུ་ཞུགས་ནས་སོ་ཐར་གྱི་སྡོམ་པ་བླངས་ཀྱང་། ཉེས་སྤྱོད་མི་སྡོམ་ཞེས་པས་འཁོར་བར་ཞེན་ལོག་གི་ངེས་འབྱུང་བཅོས་མིན་ཞིག་མེད་པའི་རྐྱེན་གྱིས། སྡོམ་པའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་ཕམ་ལྟུང་ལ་སོགས་པས་རྒྱུད་མ་རུང་བར་བྱས་པ་ལ་གཉེན་པོ་མི་སླེབ་པར་རང་རྒྱུད་མ་བསྡམ་པས་སྡོམ་པ་འཆལ་བ་དང་། ཐེག་ཆེན་སྒོར་ཞུགས་གཞན་ཕན་སེམས་དང་བྲལ། །ཞེས་པས་བྱང་སེམས་ཀྱི་བསླབ་བྱ་ཉམས་པ་བསྟན་ཏེ། དེ་ཡང་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལམ་གྱི་སྒོར་ཞུགས་ནས་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱང་། ཚད་མེད་རྣམ་བཞིས་བློ་མ་སྦྱང་ཞིང་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་ཀུན་ཕ་མར་ཤེས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཞན་སོང་བའི་སྟབས་ཀྱིས། གཞན་ཕན་དོན་གཉེར་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དང་བྲལ་བ་དེའི་སྟེང་དུ། དབང་བཞི་ཐོབ་ཀྱང་བསྐྱེད་རྫོགས་མི་སྒོམ་པའི། །ཞེས་པས། གསང་སྔགས་ཀྱི་སྡོམ་དམ་ཚིག་ལ་མི་གནས་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་གཉན་པོ་ལ་ཞུགས་ནས་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་བུམ་གསང་ཤེར་དང་ཚིག་གི་དབང་སྟེ་དབང་བཞི་ཐོབ་ཀྱང་། གྲོལ་བྱེད་རིམ་གཉིས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་ཐབས་བསྐྱེད་པའི་རིམ་པ་སྣང་སྲིད་རྣམ་དག་དག་སྣང་གི་རིམ་པ་དང་ནི། ཤེས་རབ་རྫོགས་པའི་རིམ་པ་སྤྲོས་བྲལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་གཉིས་མེད་ཀྱི་རིམ་པ་མ་བསྒོམ་པས། སྐྱོན་ནི་ལོག་རྟོག་རང་རྒྱུད་ལ་ལྡན་པའི་ལམ་གོལ་འདི་ལས་བླ་མས་བསྒྲལ་དུ་གསོལ། །ཞེས་པས། ལམ་དམ་པ་བཟང་པོ་ལས་ཞུད་ནས་ངན་པ་དམན་པའི་ནང་དུ་ལྷུང་སྟེ། ལམ་གོལ་བའམ་ལམ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་འདི་ལྟ་བུའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཉེན་ཁ་ཅན་གྱི་གཡང་ས་འདི་ལས་བླ་མ་དམ་པའི་ཐུགས་རྗེས་མྱུར་དུ་བསྒྲལ་ནས་ཐར་བར་མཛད་དེ་ལམ་མཆོག་ལ་འགོད་པར་མཛད་དུ་གསོལ། ཞེས་གདུང་བས་འབོད་པའི་གསོལ་བ་འདེབས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ལྟ་བ་མ་རྟོགས་ཐོ་ཅོའི་སྤྱོད་པ་ཅན། །སྒོམ་པ་ཡེངས་ཀྱང་གོ་ཡུལ་འུད་གོག་འཐག །སྤྱོད་པ་ནོར་ཡང་རང་སྐྱོན་མི་སེམས་པའི། །ཆོས་དྲེད་འདི་ལས་བླ་མས་བསྒྲལ་དུ་གསོལ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་ལྟ་བ་མ་རྟོགས་ཐོ་ཅོའི་སྤྱོད་པ་ཅན། །ཞེས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ལུགས་དེ། འོད་གསལ་འདུས་མ་བྱས་པ་ཡེ་ཇི་བཞིན་པའི་ལྟ་བ་དོན་དམ་སྤྲོས་བྲལ་མཁའ་ལྟར་དག་ཅིང་། རྒྱ་ཆད་ཕྱོགས་ལྷུང་བསལ་བཞག་མེད་པ་ཡིན་པ་ལ་དེའི་དོན་དེ་མ་རྟོགས་པར། བློས་བྱས་སེམས་ཀྱི་འདུ་འཕྲོ་རྟོག་པས་བཏགས་པའི་སྟོང་ཉིད་དེ་ཕྱོགས་མཐར་ལྷུང་བའི་སྟོང་ཉིད་ཉི་ཚེ་བ་ཞིག་ལ་མཆོག་ཏུ་བཟུང་སྟེ་ཐམས་ཅད་མཉམ་ཉིད་ཡིན་ཞེས་པའི་ཚིག་གིས་འུད་སྒྲོག་སྟེ། ཐོ་ཅོའི་སྤྱོད་པ་ཞེས་པ་བག་མེད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་སྨྱོན་པའི་ཟློས་གར་ལྟ་བུ་སྤྱོད་པ་རྩིང་པོ་ཅན་ཞེས་ཚིག་རྐང་དང་པོ་འདི་ལྟ་བ་མ་རྟོགས་པ་དང་། འོག་མ་གཉིས་ཀྱིས་སྒོམ་པ་ཡེངས། སྤྱོད་པ་ནོར་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། སྒོམ་པ་ཡེངས་ཀྱང་གོ་ཡུལ་འུད་གོག་འཐག །ཅེས་པས། ལྟ་བས་ཇི་ལྟར་ཐག་བཅད་པའི་སྒོམ་པ་འོད་གསལ་འགྲོ་འོང་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ལས་གཞན་དུ་ཡེངས་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དྲན་པའི་སོ་མཁར་མི་ཚུགས་པར། རྣམ་རྟོག་ཐ་མལ་བའི་འཁྲུལ་བར་ཡེངས་ཀྱང་། སྤྱི་འབྱམས་དང་གཤིས་ཤོར་གྱི་གོ་ཡུལ་ཚིག་སྐམ་ཞིག་ལ་གདེངས་འཆའ་བ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས། ཡེངས་དང་མ་ཡེངས་ཁྱད་མེད་ཅེས་པའི་ཚིག་སྐམ་དོན་གྱི་ནུས་པ་མེད་པར་མཐོ་གཏམ་བཤད་པས་གོ་མི་ཆོད་པའི་འུད་གོག་སྟེ། འུད་གོག་ཅེས་པ་སྟོང་འུར་རྒོག་ཐོག་ཅེས་པར་གོ་སྟེ་དོན་བྱེད་མི་ནུས་པའི་ཚིག་སྐམ་སྟོང་པ་ཞིག་ལ་གསུངས། དེ་ལྟ་བུའི་གོ་ཡུལ་འུད་གོག་གིས་ཉམ་མྱོང་དང་བྱིན་རླབས་ཀྱི་བཅུད་ཕྱེ་མར་འཐག་སྟེ་མེད་པར་བྱེད་པ། གླང་ཆེན་སྨྱོན་པས་ལམ་དྲང་མོ་མི་ལེན་པ་ལྟ་བུ། སྤྱོད་པ་ནོར་ཀྱང་རང་སྐྱོན་མི་སེམས་པའི། །ཞེས་པས། སྤྱིར་སྤྱོད་པ་ལ་བུང་བ་ཚང་འཚོལ་གྱི་སྤྱོད་པ། མ་ཆགས་ཞེན་མེད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་སྤྱོད་པ་ཉེར་གཅིག་གམ་ཁྱད་པར་འཕགས་པའི་སྤྱོད་པ་བདུན་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པར་སྤྱོད་པ་ནོར་བ་སྟེ་ནོར་བ་རང་མཚངས་ཅན་གྱི་སྤྱོད་པ། ཆགས་སྲེད་སྡིག་སྤྱོད་ལ་སོགས་པ་ཐ་མལ་མ་རུང་བའི་གནས་ལ་ཞུགས་ཀྱང་རང་རྒྱུད་ཀྱི་སྐྱོན་ལ་བཤགས་སྡོམ་མི་བྱེད་པར་སྐྱོན་ལ་ཡོན་ཏན་སྟེ་ཉེས་སྤྱོད་དུ་མི་སེམས་པའི་ཉིན་དཀར་མོའི་འུག་རྒན་གྱི་མིག་དང་འདྲ་བ་ཅན། དེ་ཡང་གྱོང་པོ་སྣུམ་གྱིས་ཐུལ་ཡང་མར་ལྐོག་སྣུམ་གྱིས་མི་ཐུལ། སྡིག་ཅན་ཆོས་ཀྱིས་ཐུལ་ཡང་ཆོས་དྲེད་ཆོས་ཀྱིས་མི་ཐུལ་བ་ཅན་གྱི། ཆོས་དྲེད་འདི་ལས་བླ་མས་བསྒྲལ་དུ་གསོལ། །ཞེས་པས་ཆོས་ཐོས་པ་དེ་ཆོས་བཞིན་དུ་མ་གོ་བར་སླར་ཆོས་ཀྱིས་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་བྱེད་པ་ཅན་པོ་ཆོས་ལ་དྲེད་ནས་ཆོས་ཀྱིས་མི་ཐུལ་ཚད་ལ་ལྷུང་བ། སྐྱོན་མཚངས་ཆེན་པོ་ཅན་འདི་དག་ལས་བླ་མ་དམ་པའི་ཐུགས་རྗེས་བསྒྲལ་ཏེ་ཡང་དག་པའི་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་གསུམ་རྣམ་པར་དག་པའི་ལམ་སྲོལ་ལ་ཁྲིད་པར་མཛད་དུ་གསོལ་ཞེས་གསོལ་བ་འདེབས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་། ནང་པར་འཆི་ཡང་གནས་གོས་ནོར་ལ་སྲེད། །ན་ཚོད་ཡོལ་ཡང་ངེས་འབྱུང་སྐྱོ་ཤས་བྲལ། །ཐོས་པ་ཆུང་ཡང་ཡོན་ཏན་ཅན་དུ་རློམ། །མ་རིག་འདི་ལས་བླ་མས་བསྒྲལ་དུ་གསོལ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདིས་ཚིག་རྐང་དང་པོས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ། གཉིས་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བསླབ་པ། གསུམ་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་དང་འགལ་བའི་ཉེས་སྐྱོན་བསྟན་ནས་བསླབ་གསུམ་གྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལས་ལྡོག་པར་བླ་མ་ལ་གསོལ་བ་འདེབས་པ་ཡིན། དེ་ཡང་། ནང་པར་འཆི་ཡང་གནས་གོས་ནོར་ལ་སྲེད། །ཅེས་པས་ལྷག་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་མ་ཆགས་སྤོང་སེམས་དང་བྲལ་ནས། སང་ཉིན་ནང་པར་ནས་འཆི་བར་ཤེས་ན་ཡང་གནས་དང་ས་ཕྱོགས་གོས་དང་མལ་ཆས། གསེར་དངུལ་རྟ་ཟོག་ཀ་ཆ་ལོངས་སྤྱོད་ལ་སོགས་པའི་ནོར་རྫས་ལོངས་སྤྱོད་སོགས་ལ་ཞེ་ཆགས། ཞེ་སེམས་འཕྲེང་བ་ཡི་དྭགས་ལྟ་བུ་དང་། ལྷག་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བསླབ་པ་ཡེངས་པ་མེད་པའི་བསམ་གཏན་དང་བྲལ་ནས་རྣམ་གཡེང་ཁོ་ནས་གཞོན་ནུའི་ལང་ཚོ་ཡལ། ཚེ་ཕྱེད་མགོ་ལ་རྫོགས་ཏེ། ན་ཚོད་ཡོལ་ནས་རྒས་པར་ཐུག །དཔེ་ཉིན་གཅིག་ལ་ཆ་བཞག་ན་ཡང་དགོང་ཕྱི་དྲོའི་གྲིབ་ཆེན་འཁོར་ས་ལ་ཐུག་ཀྱང་། ད་དུང་ཕྱིན་ཆད་འཁོར་བར་མི་འཁྱམ་རྒྱུའི་བསམ་པ་དང་འཁོར་བར་ཞེན་ལོག་གི་ངེས་འབྱུང་དང་སྡུག་བསྔལ་སྐྱོན་དུ་མཐོང་བའི་སྐྱོ་ཤས་དང་བྲལ་ནས། འདིར་སྣང་ཚེ་འདིའི་བྱ་བ་ཞིག་ལ་ད་དུང་ཞིབ་ཏུ་འཐམ་པ་ས་འོག་གི་བྱི་བ་ལྟ་བུ་དང་། ཐོས་པ་ཆུང་ཡང་ཡོན་ཏན་ཅན་ཏུ་རློམ། །ཞེས་པ་འདི་ལྷག་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་ཆོས་རབ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་རྣམ་དཔྱོད་ཀྱི་ཤེས་རབ་དང་རྣམ་པར་བྲལ་བས་དམ་ཆོས་ཚུལ་བཞིན་དུ་ཐོས་པའི་ཐོས་ཆ་ཆུང་ཞིང་། ཐོས་པའི་ཡོན་ཏན་མེད་ཀྱང་རང་རྒྱུད་རང་གིས་མི་ཤེས་པར་ཡོན་ཏན་ཅན་ཞིག་དང་ང་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་བསམ་པའི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་གྱིས་རྒྱུད་སྦོས་ནས་རྒྱུད་ཁེངས་པའི་རློམ་པ་ཅན་གྱི་གང་ཟག་ཁྲོན་པའི་ནང་གི་སྦལ་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་དེས་ན། མ་རིག་འདི་ལས་བླ་མས་བསྒྲལ་དུ་གསོལ། །ཞེས་ཅི་ལྟར་བྱས་ཀྱང་ངན་པ་ཡ་སར་སླེབ་ན་སྡུག་པས་མི་ངན་ལ་ཡོན་ཏན་ཡོད་ཀྱང་ང་རྒྱལ་ཆེ་སྟེ། ཞི་བ་ལྷས། མ་རབས་རྣམས་ནི་མཐོ་ཐོབ་ཅིང་། །ང་རྒྱལ་དག་ཀྱང་བཅོམ་པར་ཤོག །ཅེས་གསུངས་པ་ང་ཚོས་འདོན་བཞིན་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་ཐོས་པ་ཆུང་བ་སོགས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་གང་ལས་བྱུང་ན། རྒྱུ་མ་རིག་རྨོངས་པའི་གཞན་དབང་དུ་གྱུར་སོང་བའམ་དེ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་པས། དེ་ལྟ་བུའི་དམུས་ལོང་མུན་པར་འཁྱམ་པ་ལྟ་བུའི་གནས་ལས་ཕ་གཅིག་བླ་མ་དམ་པས་བསྒྲལ་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྐང་པ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ལུས། ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་རྣམས་སྩལ་ཏུ་གསོལ་ཞེས་གསོལ་བ་འདེབས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་རྐྱེན་ཁར་འཆོར་ཡང་འདུ་འཛིའི་གནས་སྐོར་སེམས། །དབེན་པ་བསྟེན་ཀྱང་རང་རྒྱུད་ཤིང་ལྟར་རེངས། །དུལ་བར་སྨྲ་ཡང་ཆགས་སྡང་མ་ཞིག་པའི། །ཆོས་བརྒྱད་འདི་ལས་བླ་མས་བསྒྲལ་དུ་གསོལ། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡང་རིམ་པ་བཞིན་དུ་བསླབ་གསུམ་གྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཚིག་རྐང་རེ་རེས་བསྟན་ནས་དེ་ལས་བཟློག་པར་གསོལ་བ་འདེབས་པ་ཞིག་ཡིན། དེ་ཡང་རྐྱེན་ཁར་འཆོར་ཡང་འདུ་འཛིའི་གནས་སྐོར་སེམས། །ཞེས་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་སྣང་བ་བྲིད་མཁས། རིག་པ་ཅོལ་ཆུང་། རྣམ་རྟོག་བསླུ་རྐྱེན་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། རང་བློ་ཡུལ་གྱི་རྐྱེན་ཁར་ཤོར་ནས་རྐྱེན་ཆག་སྒོ་ཞིག་གིས་དེད་བཞིན་པ་མ་ཚོར་ནས། དེའི་ཕྱོགས་སུ་ཤོར་ན་ཡང་། ཡར་གྱི་ཚོགས་གྲལ་མི་འགྲིམ་མར་གྱི་ཚོང་ཁྲོམ་དང་གྲོང་ཡུལ་འགྲིམ་ནས་གྲོགས་ངན་པ་ལོག་པར་སྤྱོད་པའི་རིགས་དང་། འདོད་ཡོན་སྒྱུ་མའི་ནོར་རྫས་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་ཤོར་ནས། འདུ་འཛི་ཟེར་བ་དེའི་ངེས་ཚིག་འགྲེལ་ན། མང་པོ་མཉམ་དུ་འདུ་ཞིང་དེ་དག་ལ་སེམས་ཀྱིས་ཞེན་ཅིང་ཕྲེང་བས་འདྲིས་ནས་འཛིང་བར་བྱེད་པས་འཛི་ཞེས་དེ་ལྟར་འགྲེལ་གྱིན་ཡོད་པ་ལྟར། རྣམ་ཤེས་ཡུལ་གྱི་གཞན་དབང་དུ་སོང་སྟེ་བདེ་སྡུག་རོ་སྙོམ་དང་བདེན་མེད་སྒྱུ་མའི་ངང་ཚུལ་ཡིན་པ་མ་ཤེས་པར་བདེན་ཞེན་ཨ་འཐས་ཀྱིས་ཞེན་ཅིང་ཆགས་ནས་རྒྱལ་ཁམས་མང་པོར་གནས་སྐོར་ལ་སོང་སྟེ་དེ་ནས་ཡོང་བའམ་ཡང་ན་འདུ་འཛི་དང་འབྲེལ་བའི་རྟེན་གསུམ་མཇལ་ཕྱག་གི་གནས་སྐོར་བྱེད་རྒྱུ་དང་། དབེན་པ་བརྟེན་ཀྱང་རང་རྒྱུད་ཤིང་ལྟར་རེངས། །ཞེས་པས་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ལུས་དབེན་པ་མི་མེད་ཀྱི་གནས་སུ་བསྡད་ནས་ཡུན་རིང་བསྒོམ་ཁུལ་བྱས་ཀྱང་ནང་དང་གསང་བའི་དབེན་པ་བསྟེན་མ་ཐུབ་པས། སེམས་བདག་འཛིན་ལས་དབེན་པའི་དོན་མ་རིག་པར་རང་རྒྱུད་སྔར་ལྟར་དུ་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་དུ་ཤོར་ནས། ལས་སུ་རུང་བ་མ་ཡིན་པ་ཤིང་སྐམ་གྱི་ཡལ་ག་ལྟར་རེངས་ཤིང་སྒོག་སོང་བའི་གཤང་མོ། ངལ་བ་དོན་མེད་ཀྱི་ཁེ་གྲགས་བསྒྲུབ་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་དུལ་བར་སྨྲ་ཡང་ཆགས་སྡང་མ་ཞིག་པའི། །ཞེས་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་བསྟན་ཏེ། ཕྱིའི་ཀུན་སྤྱོད་འཇམ་པོའི་ཚུལ་འཆོས་ཀྱིས་མི་སེམས་བསླུས་ཏེ། རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་མཐོང་སར་དུལ་བ་ལྟར་དུ་བྱས་ནས་གཞན་རྒྱུད་ཕར་ལ་འདུལ་བའི་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱང་སྨྲ་བར་བྱེད་ན་ཡང་། དོན་གྱི་སྟེང་ནས་རང་རྒྱུད་ཀྱི་ཆགས་སྡང་གྲ་མ་ཉམ་གྲུ་མ་ཞིག་པར་ཡོད་པ་གཡོན་ཅན་བྱི་ལའི་བརྟུལ་ཞུགས་ལྟ་བུ། ཆོས་བརྒྱད་འདི་ལས་བླ་མས་བསྒྲལ་དུ་གསོལ། །ཞེས་པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། རྙེད་པ་བདེ་བ་གྲགས་པ་བསྟོད་པ་བཞི་པོ་བྱུང་ན་དགའ་ཞིང་དེ་ལ་ཆགས་ནས་དེ་དོན་དུ་གཉེར་བ་དང་། དེའི་ལྡོག་ཕྱོགས་ཀྱི་མ་རྙེད་པ་སྡུག་བསྔལ་མི་སྙན་པ་སྨད་པ་བཞི་པོ་བྱུང་ན་མི་དགའ་ཞིང་དེ་ལ་སྡང་བའི་འཇིག་རྟེན་ཕལ་པའི་གང་ཟག་གིས་དོན་གཉེར་བྱེད་རྒྱུ་དམ་པའི་ཆོས་ལམ་ལས་ལོག་སོང་བའི་ཆོས་བརྒྱད་པོ་འདི་ལས་བླ་མ་དམ་པས་བསྒྲལ་ནས། འདི་རྣམས་ལས་གྲོལ་བར་མཛད་དེ་སྐྱིད་སྡུག་རོ་སྙོམ་དང་ཐམས་ཅད་མི་དགའ་བ་མེད་པའི་བཏང་སྙོམ་ཆེན་པོ་རྒྱུད་ལ་བསྐྱེད་པར་མཛད་དུ་གསོལ་ཞེས་གསོལ་བ་འདེབས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཇུག་ཏུ་གསོལ་བ་འདེབས་པའི་དོན་བསྡུ་བ་ནི། གཉིད་འཐུག་འདི་ལས་མྱུར་དུ་སད་དུ་གསོལ། །ཁྲི་མུན་འདི་ལས་མྱུར་དུ་དབྱུང་དུ་གསོལ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་དཔེ་དཔེ་ཅན་གྱི་ཆོས་མཚུངས་རྣམ་པ་གཉིས་གཉིས་ཀྱི་སྒོ་ནས་འཁོར་བ་ལས་ཐར་བའི་སྐམ་སར་དྲང་དུ་གསོལ་ཞེས་གསོལ་འདེབས་ཀྱི་དོན་བསྡུ་བ་ཡིན་ཏེ། གཉིད་འཐུག་འདི་ལས་མྱུར་དུ་སད་དུ་གསོལ། །ཞེས་པས་མདོར་ན་གཟུང་འཛིན་གྱི་སྟན་བཏིང་། མ་རིག་པའི་མལ་བཅས། སྐྱེ་ཤི་ལ་སྔས་གཏད། བདེ་སྡུག་གི་གོས་གྱོན་ཏེ་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་གཉིད་འཐུག་སད་དཀའ་བ་ཞིག་གིས་ནོན་ནས་བག་ཆགས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྨི་ལམ་རྨིས་པའི་གཉིད་མོ་ཆེ། ཐོག་མེད་འཁོར་བར་འཁོར་ཚུན་ཆོད་ནས་གཉིད་དུ་ཡུར་བ་ད་དུང་ཡང་སད་དུས་དང་དངས་དུས་མེད་པ་འདི་ལས་མྱུར་དུ་སད་པར་བྱ་བའི་ཐབས་ཤིག་བླ་མ་དཀོན་མཆོག་གིས་བསྟན་ཏུ་གསོལ་ཞེས་གསུངས། ཁྲི་མུན་འདི་ལས་མྱུར་དུ་དབྱུང་དུ་གསོལ། །ཞེས་པས་རྒྱུ་མ་རིག་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་བཙོན་ཁང་རྒྱལ་པོའི་ཁྲི་མུན་ལྟ་བུ་འདིའི་ནང་ལ། ཉོན་མོངས་དུག་ལྔ་དུག་གསུམ་ལ་རང་མཚན་དུ་བཟུང་ནས་ལས་ཀྱི་ལྕགས་སྒྲོག་གིས་བསྡམས། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ལྕག་གིས་བྲབ་པས་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་པའི་ཁྲིམས་གཅོད་ཡ་ང་བ་འདི་མ་མྱོང་བསམ་པ་མེད་པ་འདི་འདྲའི་མང་པོ་ཞིག་གི་ཐོག་མཐའ་དང་། ཐར་དུས་མེད་པའི་མུན་ཁང་ལྟ་བུ་འདི་ལས་མྱུར་དུ་བྱུང་ཞིང་ཐར་ནས་སྒོར་ཐོན་ཏེ། མྱུར་དུ་ཐར་བ་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གོ་འཕང་ལ་འགོད་པར་མཛད་དུ་གསོལ། དེ་ལྟར་ཐུགས་རྗེ་སྐྱབས་ཀྱི་གཟིགས་པས་མི་འདོར་རྒྱུར་དཔལ་མགོན་བླ་མ་དམ་པ་ཁྱེད་མཁྱེན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའི་འབོད་པ་དྲག་པོས་ཐུགས་རྗེ་བསླངས་པ་དེ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པའི་ཁྲིད་དེ་སོང་བ་ཡིན་པས། དེས་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ཀློང་ཆེན་སྙིང་ཐིག་གི་སྔོན་འགྲོ་འདི་ལ་ཐོག་མཐའ་བར་དུ་དགེ་བའི་ཆིངས་གསུམ་གྱིས་བཅིངས་ནས་བཤད་པ་ལས། བར་བ་གཞུང་དོན་ལ་ས་བཅད་ཆེན་པོ་གཉིས། ཐུན་མོང་ཕྱིའི་སྔོན་འགྲོ་དང་ཐུན་མིན་ནང་གི་སྔོན་འགྲོ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ཐུན་མོང་ཕྱིའི་སྔོན་འགྲོའི་ཁྲིད་རྐང་དྲུག་པོ་དེ་འཆད་ཉན་ཡོངས་རྫོགས་ཐེངས་གཅིག་གྲུབ་སོང་བ་ཡིན། སང་ཉིན་ནས་ཐུན་མིན་ནང་གི་སྔོན་འགྲོ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་སོགས་སྐྱབས་འགྲོ་ནས་བཤད་དགོས། དེ་རིང་གི་ཆོས་ཁྲིད་ལ་ཐར་བའི་ཕན་ཡོན་དང་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པ་གཉིས་བཤད་པ་ཡིན་ལ་དེ་ལ་བསམ་བློ་ཡང་གཏོང་བྱས་ཏེ་རྗེས་དྲན་སྐྱོར་སྦྱོང་ཞིག་བྱས་ན། དེ་ཡང་སྔོན་ལ་བཤད་པའི་དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ་ལ་སོགས་པའི་བློ་ལྡོག་རྣམ་པ་བཞི་པོ་དེས་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བ་མཐོ་རིས་ངན་སོང་ཐམས་ཅད་ལ་ཞེན་པ་ལོག་སྟེ་འཁོར་བ་མཐའ་དག་ལས་བློ་ལོག་པ་ཡིན་ན། དེ་མི་ཉན་དེ་ལ་མ་འགྲོ་ཟེར་ན་འདི་དགོས་འདིར་སོང་ཞེས་པའི་ལམ་ཞིག་སྟོན་བབ་པའམ་འོས་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་ཡིན་ན་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བ་ལ་མི་དགའ་བའི་རྒྱུ་མཚན་སྡུག་བསྔལ་ཡོད་པས་ཡིན་ཏེ་འཁོར་བ་གང་དུ་སྐྱེས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་མེད་པ་ཞིག་མེད་ལ། ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་ལ་ཨ་འཁོར་ཡང་འཁོར་བྱས་ཏེ་འཁོར་འདུག་པ་འདི་ལ་སྡུག་གི་མུན་ནག་ལ་ཟད་རྒྱུ་མེད་པ་ཞིག་དང་། སྐྱིད་ཀྱི་ཉི་མ་སེར་པོ་ཤར་རྒྱུ་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་པས་དེ་ལ་བློ་ལྡོག་པ་ཡིན། དེའི་ཕྱིར་དེ་མིན་པའི་འགྲོ་ས་ཞིག་བཙལ་ན་སྡུག་བསྔལ་གཏན་ནས་མེད་པའམ་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐར་སོང་བ་ཞིག་ལ་འགྲོ་ས་ལོན་དགོས་དུས། དེ་གང་ཡིན་བལྟས་འོང་ཚེ་བྱང་ཆུབ་གསུམ་གྱི་གོ་འཕང་དེ་ཡིན། དེས་ན་བྱང་ཆུབ་གསུམ་གྱི་གོ་འཕང་ལ་སླེབ་ན་སྡུག་བསྔལ་ཅི་ལྟར་མེད་པ་དང་མེད་ལུགས་ཅི་འདྲ་རེད། དེ་གསུམ་ལ་བཟང་ངན་དང་སྐྱིད་མི་སྐྱིད་རང་གཞན་ལ་ཕན་ཐོགས་ཡོད་མེད་ཀྱི་སྐོར་སོགས་ཅི་འདྲ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་འགྲོ་སའི་ལམ་ཡིན་པས་མ་ཤེས་ཐབས་མེད་ཡིན་ལ། དེ་ལྟར་ཐོབ་དགོས་རྒྱུའི་འབྲས་བུ་གསུམ་པོ་དེ་ཅུང་ཟད་ཤེས་དགོས། དེ་དཔེར་ན་གཉིད་མ་བདེ་བའི་རྨི་ལམ་འཁྲུག་པའི་གཉིད་མོ་ཆེ་ལྟ་བུ་འདི་ལས་སད་ཐབས་ཤིག་དང་། རྒྱལ་པོ་ངན་པའི་བཙོན་ཁང་ནང་དུ་ཚུད་སོང་བའི་ཁྲི་མུན་འདི་ལས་ཐར་ཐབས་ཤིག་བྱེད་དགོས་ན། ཐར་སོང་བའི་ས་ན་བདེ་བ་ཅི་ཡོད་ཅེས། དེའི་བདེ་བ་ཡོད་པ་ཤེས་རྒྱུ་དེ་ལ་ཐར་བའི་ཕན་ཡོན་ཞེས་ས་བཅད་དེ་ལྟར་དུ་བཞག་པའི་ཐར་པ་དང་པོ་ཉན་ཐོས་དགྲ་བཅོམ་དང་གཉིས་པ་རང་རྒྱལ་དགྲ་བཅོམ་སྟེ། དེ་གཉིས་པོའི་མིང་ལ་ཐེག་དམན་དགྲ་བཅོམ་ཞེས་གསུངས། དེ་ཡང་ཐེག་པ་དམན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅི་ཞེ་ན། རང་དོན་ཡིད་བྱེད་ཀྱི་བསམ་པ་མ་དོར། མ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐྱིད་སྡུག་མ་དྲན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྐྱིད་སྡུག་མ་གཤིབ་པར། རང་དོན་ཞི་བདེ་དོན་དུ་གཉེར་ནས་ལུང་སྡེ་སྣོད་གསུམ་གྱི་འཆད་ཉན་དང་ལམ་བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་ཉམས་ལེན་བྱས་ནས་བསམ་གཟུགས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་འགོག་པའི་སྙོམ་འཇུག་ལ་ཞུགས་པས་ན། བདག་མེད་ཕྱེད་དང་གཉིས་རྟོགས་ཙམ་ཞིག་གིས་མངོན་རྟོགས་ཀྱི་སྟེང་ནས་ཕྱིན་ཆད་འཁོར་བར་མི་འཁྱམས་པར་ཐར་སོང་བས་ན་ཐར་པ་ཡིན་པས། ཐར་བ་ན་ཐར་པ་འཁོར་བའི་གནས་ནས་ཐར་བས་གོ་འཕང་མ་འདྲ་བ་ཞིག་ཡིན་མོད། འོན་ཀྱང་ཐེག་ཆེན་གྱི་ལམ་དང་བསྡུར་ན། བློ་ལྡོག་ས་བཞི་ལས་བློ་ལྡོག་དགོས་པ་མ་ཟད། རང་དོན་ཡིད་བྱེད་ལས་བློ་ལྡོག་དགོས་པ་ཐེག་ཆེན་ཐར་པ་ཆ་མཐུན་གྱི་ལམ་གནད་གལ་ཆེན་ཞིག་དང་མེད་མི་རུང་བ་ཞིག་ཡིན། དེ་ཡང་དམྱལ་བར་སྐྱེས་ན་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་གཏན་གེགས་མིན་མོད་རང་འདོད་ཡིད་བྱེད་ལ་ཇི་སྲིད་ཁ་མ་བྲལ་བ་དེ་སྲིད་དུ་བྱང་ཆུབ་ཞི་བ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་མི་ཐུབ་པར་གསུངས། དེས་ན་ང་ཚོས་དེ་འདྲའི་ཐར་ལམ་དེ་བདམ་མི་ཉན་ཏེ། གཞུང་དུ། ལམ་གོལ་དམན་པར་མ་གཏོང་ཀུན་མཁྱེན་རྗེ། །ཞེས་འབོད་ཀྱིན་ཡོད་པ་དེ་ཡིན། དེ་ཡང་དེ་ལ་ལམ་དམན་པ་ཞེས་བརྗོད་མོད། དེའི་ལམ་ལ་ཞུགས་དགོས་ཚེ་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་རྒྱུད་བསྡམས་ཤིང་བསླབ་གསུམ་གྱི་ཉམས་ལེན་བྱེད་དགོས། འོན་ཀྱང་ང་ཚོ་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་ལམ་ལ་ཞུགས་པས། བྱང་ཆུབ་གསུམ་པོའི་ནང་ནས་འདམ་དགོས་ན། འོག་མའི་ལམ་གྱི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཡར་ལྡན་དུ་ཚང་བའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གོ་འཕང་དེ་འདམ་དགོས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལས་གཞན་དུ་མེད་ན། དེའི་གོ་འཕང་དེ་སྐྱོན་ཀུན་ཟད་ཡོན་ཏན་ཀུན་ལྡན། སྤངས་རྟོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུ་མངའ་བ་ཡིན་པ་དང་། མཁྱེན་བརྩེ་ནུས་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་ཚད་མེད་པ་མངའ་བའི་གསང་གསུམ་མི་ཟད་པ་རྒྱན་གྱི་འཁོར་ལོ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ཡོན་ཏན་དེ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་བློས་དཔོག་རྒྱུ་ཅན་ཞིག་མིན་པས། བདེ་བར་གཤེགས་པའི་བཀའ་དང་རྗེས་འཇུག་གི་བསྟན་བཅོས་ལ་ཐོས་བསམ་གྱི་སྒོ་ནས་ཕྱོགས་རེ་ཙམ་ཤེས་པ་དེ་ལ་ཐར་བའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པ་འདི་དག་ཡིན། དེའི་ཕྱིར་ཐར་པ་ཕན་ཡོན་ཅན་ཞིག་ཡིན་པ་དེས་ཤེས། དེའི་སྟེང་དུ་ཐར་བའི་གོ་འཕང་ཐོབ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་དེ་གང་ཡིན་ཧ་གོ་དགོས། དེ་གོ་ན་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་ལམ་ལ་ཞུགས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པ་ཡིན་དུས། ང་ཚོས་ཆོས་མ་བསྒྲུབ་ན་མ་བསྒྲུབ་པ་རེད་གཅིག་བསྒྲུབ་ཚར་ནས། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་ལམ་ལ་ཞུགས་དགོས། བདམ་རྒྱུ་ཡོད་དུས་སླ་ཤོས་དང་དྲག་ཤོས་མི་བདམས་པར་དཀའ་ཤོས་དང་སྡུག་ཤོས་ཅི་ལ་བདམ། དེ་ཡང་སྐྱེས་བུ་ཞིག་ལ་ཆེན་པོ་ཟེར་བའི་རྒྱུ་མཚན་བློ་སྟོབས་ཆེན་པོ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ཡིན། བློ་སྟོབས་ཅི་ཆེ་ཞེ་ན། རང་དོན་ཉི་ཚེ་བ་ཆུང་ཆུང་ཞིག་ལ་བསམ་བློའི་འདུན་པ་མི་གཏད་པར། གཞན་དོན་རྒྱ་ཆེན་པོ་མཐའ་ཡས་པའི་སེམས་ཅན་གཅིག་ཀྱང་མ་ལུས་པ་འགྲོ་ཁམས་རྒྱ་མཚོ་གཏན་བདེ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ལ་འགོད་རྒྱུའི་བློ་སྟོབས་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་ལམ་དེ་ལ་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་ལམ་ཞེས་ཟེར་བ་ཡིན། དེ་ཡིན་ན་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་ལམ་དེ་ལ་ཀུན་སློང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་ལྡན་པ། དགེ་རྩ་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཐར་པ་ཆ་མཐུན། དེ་ལ་ཡང་རིང་ལམ་ཉེ་ལམ་མྱུར་ལམ་གྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་ཅེས་གསུངས། དེ་ཡང་རིང་ལམ་དེ་ཚོགས་གཉིས། ཉེ་ལམ་དེ་བསྐྱེད་རྫོགས། མྱུར་ལམ་དེ་རྫོགས་ཆེན་དངོས་གཞིའི་ཁྲིད་ཁ་ལྟར་དུ་ཀ་དག་ཁྲེགས་ཆོད་དང་ལྷུན་གྲུབ་ཐོད་རྒལ་གཉིས་ཀྱི་སྒོ་ནས་རྟོགས་གོམ་མཐར་ཕྱིན་ཏེ་མཐར་ཐུག་མདོ་ལམ་ནས་སངས་རྒྱས། སྔགས་ལམ་ནས་ཟུང་འཇུག་རྡོ་རྗེ་འཆང་གི་གོ་འཕང་དེ་འགྲུབ་པ་ཡོད་ནི་རེད། དེ་ལྟར་ན་ཐར་བའི་ཕན་ཡོན་གྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་གོ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཞིག་རེད། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་པ་མ་ཤེས་པས་འཁོར་བ་ལ་ངེས་འབྱུང་མ་སྐྱེས། ཐར་པ་ཡོན་ཏན་ཅན་དུ་མ་ཤེས་པས་ཐར་པ་དོན་གཉེར་གྱི་འདུན་པ་བསྐྱེད་མ་ཤེས་པར། ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་གནས་སུ་ད་བར་དུ་འཁྱམས་ནས་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བ་ཡིན་ན། ཐར་བ་ཞེས་པ་ཞིག་ཡོད་པ་ཤེས་རྒྱུ་དེས་སྔར་མེད་ཀྱི་མིག་ཅིག་ཐོབ་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་དངོས་སུ་དེར་སླེབ་ཆེད། དེའི་ལམ་ལ་ཞུགས་ནས་གེགས་མེད་མཐར་ཕྱིན་གྱིས་སླེབ་ས་དེར་སླེབ་དགོས་པ་ལ། ལམ་སྟོན་ལམ་རྒྱུས་ཅན་བཤེས་གཉེན་དམ་པ་ཞིག་མ་ལོན་ན། ལམ་འདི་ལྷས་སྟོན་མི་ཤེས། ཀླུས་སྟོན་མི་ཤེས། དྲིན་ཕ་མས་ཀྱང་བསྟན་མི་ཤེས་པས། བླ་མ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཁོ་ནས་སྟོན་ཤེས་པ་ཡིན་པ། དེའི་སྟབས་ཀྱིས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་ཚུལ་གྱི་ཁྲིད་འདི་བྱུང་བ་ཡིན་ལ། དེའི་ཞོར་དུ་དགེ་བའི་གྲོགས་པོ་བསྟེན་ཚུལ་དང་སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་སྤང་ཚུལ་ཡང་ཤེས་དགོས། དེ་ཡང་དགེ་བའི་བཤེས་དང་དགེ་བའི་གྲོགས། སྡིག་པའི་བཤེས་དང་སྡིག་པའི་གྲོགས་དེ་ཚོ་བརྟག་ཐབས་ཀྱིས་བརྟགས་ནས་བསྟེན་ཐབས་ཀྱིས་བསྟེན། སྤང་ཐབས་ཀྱིས་གཅིག་མ་སྤངས་ན། རང་བཞིན་གྱིས་ཤེས་པར་དཀའ་སྟེ། འདྲ་འདྲ་བ་ལ་ནོར་དོགས་མང་། ཁྱད་པར་དུ་བདུད་ཀྱི་བསླུ་ཐབས་གྲངས་མང་བས་ཆོས་པ་ངོ་མ་ལ་བདུད་སྡིག་ཅན་འཁོར་དང་བཅས་པས་གླགས་ཨེ་ཁེལ་དང་གནོད་པ་སྐྱེལ་ཨེ་ཐུབ་བསམ་གྱིན་ཡོད་དེ། སེམས་ཅན་ལ་ཕན་བཏགས་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྤེལ་ནི། དཀར་ཕྱོགས་ཀྱི་རུ་མཚོན་བསྒྲེང་ནི་ཞིག་འབྱུང་གི་བསམ་དུས། བདུད་སྡིག་ཅན་འཁོར་དང་བཅས་པ་དང་བདུད་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་མི་ནས་བཟུང་སྟེ་མི་དགའ་བར་ཕྲག་དོག་བྱེད་ནི་རེད། དེ་ལྟར་ཡིན་དུས་ཆོས་ལ་བར་ཆད་བྱེད་ནི། ཕྱི་བཤོལ་བྱེད་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡོད་ཚད་པོ་བདུད་ཀྱི་རིགས་མིན་ན་ཡང་སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་ཡིན་ཤག་ཤག་ཡིན། དེའི་ཕྱིར་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བརྟག་དུས། ཐུགས་རྒྱུད་སྙིང་རྗེས་གང་བ་ཞིག་ཡིན་མིན་བལྟ་རྒྱུ་གལ་ཆེ་ཞེས་གསུངས། ཐུགས་རྒྱུད་ལ་སྙིང་རྗེ་མེད་ན་ཐོབ་ཅི་ལྟར་མཐོ། མཚན་ཅི་ལྟར་ཆེ་རུང་། ཐར་ལམ་སྟོན་པའི་བཤེས་གཉེན་ངོ་མ་ཞིག་རེད་ཟེར་ཤེས་དཀའ་བ་ཡིན། འོན་ཀྱང་གཙོ་ཆེ་བ་རང་ལ་ཐར་ལམ་སྟོན་པའི་ལས་འབྲེལ་ཅན་གྱི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དེ་རྙེད་དགོས་པ་མ་གཏོགས། རྒྱལ་ཁམས་ཀྱི་བླ་མ་ཡོད་ཚད་ཀྱི་བཟང་ངན་ལྟོས་ཤོག་ཅེས་བཤད་པ་མིན། དེ་བལྟ་དགོས་ན་ལྟ་མཁན་ཁོ་རང་ལ། ག་ལ་གང་འཚམས་ཀྱི་ལེགས་ཉེས་ཀྱི་གནད་རྟོགས་མཁན། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤྱན་མིག་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ཡིན་དགོས་མ་གཏོགས་རང་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མིག་ལོང་བས་ལམ་གོ་མི་ཆོད་པ་ཞིག་གིས་གཞན་གྱི་བཟང་ངན་ཅི་ལྟར་ཤེས། དེས་ན་རང་ཉིད་ཀྱི་ཐར་བའི་ལམ་སྟོན་པའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གློ་ཁེལ་ས་ཞིག་རྙེད་ན་དེས་འགྲིག་པ་ཡིན་པས་གཞན་སྡུག་པོ་རེད་ཅེས་སྨད་འདུག་མི་དགོས་ཏེ། དཔལ་སྤྲུལ་ཚང་གིས། བསྟོད་སྨད་གཉིས་ཀ་མི་ཉན་པ་གསུམ་ཡོད་པར་གསུངས་ཏེ། རང་གི་ཉེ་འབྲེལ། རྒྱུས་མེད་ཀྱི་བླ་མ། ལར་སུ་ལ་ཡང་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན། ད་དུང་གདམས་ངག་ཐམས་ཅད་མདོར་བསྡུས་ན་དུས་ནམ་ཡང་རང་གིས་རང་ལ་ལྟོས་མ་བརྗེད། ཆོས་དང་འཇིག་རྟེན་གཉིས་ཀ་འདི་ལ་འདུས། གདམས་ངག་ཚིག་གཅིག་ཡིན། ཤིན་ཏུ་ཟབ་གསུངས་ཡོད་པས། ཕར་བཤེས་གཉེན་བརྟགས་པའི་ཞོར་དུ་ཚུར་རང་ཉིད་སློབ་མ་བཟང་པོ་ཞིག་རེད་ཡོད་མེད། རང་ཐད་ལ་བཞག་ནས་བལྟ་དགོས། གལ་ཏེ་སློབ་མ་བཟང་པོ་ཞིག་གི་མཚན་ཉིད་ཚང་མེད་ན། མེད་པར་ཤེས་པ་དེ་ཡང་ཡོན་ཏན་སྣེ་གཅིག་ཡིན་པས། དེའི་ཐོག་ནས་རང་གི་དགེ་རྒན་ནམ་སློབ་སྟོན་པ་རང་ཉིད་བྱས་ཏེ། རང་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུད་རང་གིས་བཅོས་ནས་ལམ་ལ་བཞག་དགོས་ནི་རེད། དེ་ཤེས་ན་ཅང་ཤེས་སྐྱེ་བོ་བདུད་ཀྱི་དབང་དུ་མི་འགྲོ་གསུངས་པ་ལྟར་ཡིན། དེ་ནས་བཤེས་གཉེན་དམ་པ་རྙེད་ཚར་ནས་བསྟེན་པའི་དུས་སུ་མོས་གུས་ཐང་ལྷོད་མེད་པ་ཞིག་གིས། ཅི་མཛད་ཁྱེད་ཤེས་ཀྱིས་བློ་ལིངས་སེ་བླ་མ་ལ་འགེལ་བ་དང་། བླ་མས་ཅི་གསུང་གི་བཀའ་བསྒྲུབ་པ་དེ་དངོས་གྲུབ་ཐོབ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་ངོ་མ་བོ་ཡིན་ནི་རེད། དགེ་བའི་ཚོགས་རླབས་ཆེན་རྫོགས་བྱེད་ཀྱི་སྦྱོར་དངོས་རྗེས་གསུམ་ཚང་བ་ཞིག་བྱེད་ཐུབ་དགོས་ན། ཐབས་དང་ཤེས་རབ་གཉིས་ཀྱིས་ཟིན་པ་ཞིག་བྱེད་དགོས། དེ་ད་དུང་རང་སྟོབས་ཀྱིས་ཅུང་ཟད་དཀའ་འདུག་བསམ་ན། བླ་མ་དམ་པའི་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་གི་སྤྱོད་པའི་མཛད་པའི་ནང་དུ་རང་ཡང་འདྲེས་ས་ཨེ་རྙེད་བལྟ་དགོས་པ་ཡིན། དཔེར་ན་བླ་མས་ཚོགས་བསགས་ཆེན་པོ་མཛད་བཞིན་ཡོད་ན་རང་གི་ཡང་དེའི་ནང་དུ་དངོས་པོ་ཆུང་ཆུང་ཡིན་རུང་འབྲེལ་བ་རེ་བཞག ལུས་ངག་གི་ལས་ཐོས་བསམ་སྒོམ་པའི་བྱ་བ་གང་དང་གང་ཡིན་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྤུང་སྟེ། ཐ་ན་ཐལ་རྡུལ་ཞིག་ཕྱགས་པ་ཙམ་ལས་མ་ཐུབ་རུང་ཕྱགས་ནས་གང་ནུས་བྱེད་ན་བླ་མའི་ཚོགས་ཇི་ལྟར་རྫོགས་བཞིན་པ་དེ་ལྟར་རང་གི་ཡང་རྒྱུ་ཆུང་དང་བྱ་བ་ཆུང་ངུས་གོ་ཆེན་པོ་ཆོད་ནས་ཚོགས་ཆེན་པོ་འདུམ་འགྲོ་བ་ཡིན། དེ་ཅི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། སྔགས་འདི་ལམ་མྱུར་བའི་སྟབས་ཀྱིས་ཡིན་པས། བླ་མ་ལ་ཞབས་ཕྱི་བྱས་བསྙེན་བཀུར་དང་བསགས་སྦྱང་བྱས་ན་ཚོགས་ལམ་གྱི་གོ་ཆོད་པར་གསུངས། བླ་མའི་གདམས་ངག་གི་བྱིན་རླབས་ཐོབ་ནས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་སྦྱོར་བ་སྦྱོར་ལམ་ཡིན་པར་ཡང་གསུངས་ཡོད། ཚེ་འདིའི་སྟེང་ནས་ཆོས་ཉིད་ངེས་པའི་བདེན་པ་མཐོང་བ་མཐོང་ལམ་ལ་བཞག་དུས། མཐོང་ཟིན་བསྒོམ་བྱ་སྒོམ་བྱེད་དང་བྲལ་བའི་ངང་ལ་གནས་པ་སྒོམ་ལམ། བསླབ་བྱ་མཐར་ཐུག་གནས་ལུགས་དངོས་ཀྱི་དོན་རྟོགས་པ་མཐར་ལམ་ཡིན་ཞེས་ཀྱང་སྟོན་པས་རྒྱུད་ལས་གསུངས་པ་ཡོད། དམ་པའི་སྐྱེས་བུ་ལ་བསྟེན་ན་ཚེ་ཕྱི་མ་ངན་སོང་ལ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་བསགས་ཡོད་ཀྱང་། ད་རེས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་འདིའི་ཐོག་ནས་རྨི་ལམ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་ལས་དེ་ཟད་ཐུབ་པར་གསུངས་པ་དང་། བླ་མ་ལ་བསྙེན་བཀུར་སྔ་དྲོ་ཙམ་ཞིག་ལ་བྱས་ཀྱང་དེའི་ཕན་ཡོན་གྱིས་སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་མང་པོ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པའི་ཕན་ཡོན་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཐུབ་ཅེས་ཀྱང་གསུངས་ཡོད་ནི་རེད། དེས་ན་བླ་མ་ལ་ལུས་ངག་གི་ཞབས་ཏོག་བསྒྲུབ། བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་བསྒོམ་པས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་རྫོགས་པ་དང་། ཐུགས་ཡིད་གཅིག་འདྲེས་ཀྱིས་ཆོས་ཉིད་ལ་མཉམ་པར་བཞག་པས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་རྫོགས་པ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་སྒོ་ནས་ཚོགས་གཉིས་རྫོགས་པའི་འབྲས་བུར་སྐུ་གཉིས་དམ་པ་ཐོབ་ཐུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བྱེད་དུས་བླ་མ་བསྟེན་པའི་ཚུལ་མ་ཤེས་ཤིང་། བླ་མ་མ་བསྟེན་ན་ཉེས་དམིགས་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། བླ་མའི་གདམས་ངག་དང་མ་འཕྲད་པས་འཁོར་བ་ལ་བདེ་བར་འཛིན་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་འཕྲང་ལས་མི་ཐར། ལས་དང་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཇི་ལྟར་ཡིན་པ་མ་ཤེས་པའི་རྨོངས་པ་ཡིན་པས། མི་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ཁོ་ན་མ་གཏོགས་བྱ་བ་ཅི་བྱེད་དང་ཅི་བསམ་ཡང་དེ་མིན་མི་ཤེས། མང་དུ་ཐོས་པ་དང་བྲལ་བས་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་དང་འཕྲད་པ་མེད། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོར་ཞུགས་ཁུལ་བྱས་མོད། ཤམ་ཐབས་འགོ་ཡི་ཁྲལ་འཇལ་ལྟ་བུ་མ་གཏོགས། ཐར་བའི་ལམ་སྣ་ཞིག་མི་ཟིན་པ་སོགས་མདོར་ན་བཤེས་གཉེན་དམ་པ་མ་བསྟེན་པའི་རྐྱེན་གྱིས། ལེགས་པ་དང་བཟང་པོའི་ཆོས་ལམ་ཐམས་ཅད་ལས་ཉམས་ཤིང་ལྟར་སྣང་འཁྲུལ་བའི་བདུད་ཀྱི་བསླུ་བྲིད་ཀྱིས་བསྡུས་ནས་འདི་ཕྱི་གཉིས་ལ་མི་བདེ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཁོ་ན་མགོ་ལ་འདྲེན། དེ་ཡང་རང་གི་མགོ་ལ་རང་གིས་དྲངས་བ་ཡིན། ཁྱད་པར་དུ་དམ་པའི་བཤེས་གཉེན་མི་བསྙེན་པར་མ་ཟད་ཡུལ་དམ་པ་ལ་སྨད་ན། བླ་མ་ལྔ་བཅུ་པ་ལས། སློབ་དཔོན་ལ་ནི་སྨོད་པ་དེ། །ཡམ་དང་མཛེ་དང་ནད་རྣམས་དང་། །གདོན་དང་རིམས་དང་དུག་རྣམས་ཀྱིས། །རྨོངས་ཅན་དེ་ནི་འཆི་བར་འགྱུར། །ཞེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་རང་གི་ལེགས་ཉེས་ཀྱི་མདུན་ལམ་རང་གིས་མ་འཚོས་ན། སྔགས་ལམ་ལ་མ་ཞུགས་པར་དངོས་གྲུབ་ཐོབ་ནི་མ་རེད། སྔགས་ལམ་ལ་ཞུགས་ན་དངོས་གྲུབ་མྱུར་བ་ཡིན་ཡང་། འགལ་ན་ཉེས་པ་དེ་ལྟར་དུ་ཆེ་བ་ཡིན། དེའི་ནང་ནས་དོན་ཆེན་པོ་ཚེགས་ཆུང་ཆུང་གིས་འགྲུབ་པ་དེ་ལ་མན་ངག་ཟེར་བ་ཡིན་ལ་མན་ངག་དེ་འགྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལ་ཐབས་ཡོད་དགོས། ཐབས་དང་ཆོ་གའི་རིམ་པའི་བྱེད་ཐབས་དེ་མེད་ན་མན་ངག་གི་ཚིག་རྐྱང་བས་གོ་མི་ཆོད། དཔེར་ན། ཕར་ཕྱིན་དྲུག་བཤད་པའི་སྐབས་སུ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་སྤྱོད་པའི་ཕྱོགས་སུ་གཏོགས་པའི་ཐབས་ལ་མ་བརྟེན་པར་མན་ངག་གི་ངོ་བོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྟོགས་མི་ཐུབ་པས། ཡན་ལག་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི། །ཐུབ་པས་ཤེས་རབ་དོན་དུ་གསུངས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་རེད། དེ་བཤད་དོན་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཐར་བའི་ལམ་སྣེ་ཟིན་པའི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གྲོགས་སུ་གྱུར་པ་དེ་ངེས་འབྱུང་གི་བསམ་པ་བཟང་པོ་དེ་ཡིན་པ་རེད། ངེས་འབྱུང་མེད་ན་དང་པོ་འཁོར་བ་ལས་བློ་མི་ལྡོག དེའི་སྟབས་ཀྱིས་དད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ཞན་ནས་ཆོས་གང་བསྒྲུབ་ཀྱང་། ཉོན་མོངས་ཀྱི་གཉེན་པོར་འགྲོ་བ་ཞིག་དང་འཁོར་བའི་བྱ་བ་བཀག སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྩ་བ་ཆོད་པ་ཞིག་འོང་རྒྱུ་མེད་དེ། དུག་ཤིང་གི་རྩ་བ་མ་ཆོད་ན། ཡལ་ག་ཆོད་པས་དུག་གི་རྒྱུན་མི་ཆོད། དེའི་ཕྱིར་ངེས་འབྱུང་མེད་ན་སོར་སྡོམ་བློ་ཁེལ་བ་ཞིག་ཐོབ་མེད་ཚུལ་སྔར་ཡང་ལན་མང་བཤད་པ་ལྟར་ཡིན། དེ་ལྟར་བྱེད་དུས་ཐུན་མོང་ཕྱིའི་སྔོན་འགྲོ་འདིའི་འཁོར་བ་ལས་བློ་ལོག་པའི་ངེས་འབྱུང་བཅོས་མ་མ་ཡིན་པ་ཞིག་སྐྱེ་རྒྱུ་དང་། འཁོར་བ་ལས་ཐར་བའི་ཐར་པ་དོན་གཉེར་བྱེད་ལུགས། བཤེས་གཉེན་དམ་པ་ཇི་ལྟར་བརྟགས་ཤིང་བསྟེན་ནས་དེའི་དགོངས་སྤྱོད་བསླབ་པའི་སྐོར་དེ་ཚོ་ཡིན་ན། དེ་དག་གི་དོན་ཚང་མ་ངག་འདོན་གྱི་ཚིག་དང་འབྲེལ་ནས་དུས་རྒྱུན་འདོན་སྐབས། དང་པོ་ཚིག་གི་ཐོག་ནས་གོ་བ་ལེན་རྒྱུ། དོན་གཉིས་པ་ལ་དེའི་དོན་ལ་རང་གིས་བསམ་བློ་བཏང་ནས་ངེས་ཤེས་རྙེད་རྒྱུ། དོན་གསུམ་པར་དེའི་དོན་དེ་དང་རང་གི་རྒྱུད་ཚོད་གཉིས་པོ་སྦྲེལ་ནས། ང་རང་ཉིད་ལ་མཚོན་ན་ཅི་འདྲ་ཞིག་གི་གྲལ་དུ་འདུག ད་ཕྱིན་ཆད་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྩ་བ་ཆོད་བྱེད། བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་ལམ་སྟོན་འོང་བྱེད། ཚེ་འདི་བདེ་ཕྱི་མ་ལ་སྐྱིད་བྱེད། གཞན་སེམས་ཅན་ཕ་མར་གྱུར་ཚད་སྙིང་རྗེའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་ཕན་ཐོགས་བྱེད་ཅི་ཞིག་དགོས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཡིན། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སེམས་ཅན་བདེ་བར་འགོད་བྱེད་ཁོ་ན་སྟེ། གཏམ་ནག་ལ་ཕབ་ན་ཚང་མ་སྡུག་མི་རིག་ཐབས། བདེ་བ་ཆེན་པོ་ད་སྔོན་ཐོབ་མ་མྱོང་ནི་ཞིག་ཐོབ་ཐབས་དེ་རེད་ཡོད། དེ་ཡིན་ན་སེམས་ཅན་མང་པོ་རེད་ལ་ཐམས་ཅད་བསམ་པ་གཅིག་པ་མ་རེད། དཔེར་ན་ནད་མ་གཅིག་པ་ལ་སྨན་མ་གཅིག་པ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཐེག་པ་མཐོ་དམན་སྐྱེས་བུ་ཆེ་ཆུང་གི་ཁམས་དང་བསྟུན་ནས་གསུངས་འདུག འོ་ན་ད་རེས་འཕྲད་པའི་ཆོས་འདི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་མདོ་སྔགས་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་ལམ་ཡིན་ན། ལྷུང་ལུགས་ངན་པ་ཁ་སྦུབ་ཁར་འཁོར་བའི་གནས་ལ་ལྷུང་ཡོད་ཀྱང་། ལྷུང་ས་བཟང་པོ་བྱེ་མའི་ནང་ཆོས་མདོ་སྔགས་ཀྱི་བསྟན་པ་དར་ས་ལ་སྐྱེས་པ་ཆོས་རའི་ནང་དུ་ཐོན་ཡོད་ན། ད་འཇིག་རྟེན་མི་སྨྲ་ཤེས་དོན་གོའི་མཚན་ཉིད་ཚང་ས་ཞིག་ཡིན་ན་མིས་མི་ལ་མི་སྐད་ཀྱི་སྟེང་ནས་བཤད་ཀྱིན་ཡོད་པས། འདིའི་ནང་ནས་མདོ་དོན་ཚུར་ལ་བསྡུས་ནས་རང་ཉམས་ལ་ཕན་བྱེད་ཅིག་ལོན་དགོས་ཞེས་བསམ་རྒྱུའི་སྐེ་རགས་གསེབ་ཏུ་གཅུས་ཕུར་བརྒྱབ་སྟེ། མ་ཤེས་པ་སྦྱངས་དགོས་ནི་རེད། གྲ་སྒྲིག་སྔ་ས་ནས་བྱེད་ན་མ་གཏོགས། ཚེ་ཕྱི་མའི་ལམ་ཆེན་ལ་སླེབ་པའམ་དེ་མིན་ཡང་རྐྱེན་གློ་བུར་བ་དང་འཕྲད་དུས་བློ་དྲི་ས་ཟུར་དུ་ཨེ་ཡོད་མི་ཤེས་པས། ཕོ་རང་གིས་རང་མགོ་ཞིག་མ་ཐོན་ན། ཨ་རོགས་ཟེར་ས་རྙེད་དཀའ་བས། ཡང་པ་རླུང་གིས་ཁྱེར་མི་འདུག་པར། དེ་ལུགས་ཀྱིས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ནས་གནད་ཆེ་ཤོས་ཆོས་སྒྲུབ་ལུགས་ཨེ་ཤེས་བལྟ་རྒྱུ་བོ་དེ་གནད་ཆེན་གལ་ཆེན་དུ་འཇོག་བབ་ནི་རེད། དེའི་ནང་ནས་ཀྱང་གནད་ཀྱི་མདོ་འགག་ཟིན་རྒྱུ་བོ་དེ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །དེ་རིང་གི་ཆོས་མཚམས་དེ་ནས་འཇོག་སོགས་བསྔོ་སྨོན་དང་བཅས་ཆོས་ཁྲིད་གྲོལ་ལོ།།
ཙ༽ ཉིན་ལྔ་པའི་ཆོས་ཁྲིད།
མཚམས་སྦྱོར་ཞལ་གདམས།
ཁར་སང་ཡན་ཆོད་དུ་བློ་སྦྱོང་གི་སྐོར་གཙོ་བོ་བྱས་ནས་ཐུན་མོང་ཕྱིའི་སྔོན་འགྲོ་རྣམས། སྔོན་འགྲོའི་ངག་འདོན་འདི་དང་སྦྲེལ་ནས་ཁྲིད་ཀྱི་ལུགས་སུ་ལག་ཁྲིད་བྱས་ནས་བཤད་པ་ཡིན། དེ་ཡང་སྤྱིར་ན་ཆོས་བཤད་པ་འདི་སློབ་མའི་རྒྱུད་ལ་ཕན་ཐོགས་སྤྱད། ཆོས་ཀྱི་སྨན་དེ་སློབ་མས་བསྟེན་ནས་སེམས་རྒྱུད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པའི་ནད་དེ་དྲག་བྱེད་ཅིག་ཡིན་ནི་རེད། དེ་ཡིན་ན་བློ་སྦྱོང་གི་ཆོས་ལ་བློ་སྦྱང་ནས་འཁོར་བ་ལས་བློ་ལྡོག་དགོས་ནི་རེད། འཁོར་བ་ལས་བློ་ལྡོག་པ་མ་ཟད་ཞི་བ་ཕྱོགས་གཅིག་པ་རང་དོན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་འདོད་ཀྱི་བློ་དེ་ཡང་ལྡོག་དགོས། དེས་ན་སངས་རྒྱས་པ་ལ་མི་ཁོམ་པ་བརྒྱད་ལས་ཉན་ཐོས་དང་རང་རྒྱལ་གོལ་ས་ཆེ་བར་གསུངས་ཏེ། དམྱལ་བར་འགྲོ་བ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི། །གཏན་གྱི་གེགས་བྱེད་མ་ཡིན་ཏེ། །ཉན་ཐོས་དང་ནི་རང་སངས་རྒྱས། །བྱང་ཆུབ་ཏུ་ནི་གཏན་གེགས་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་། འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པའི་མདོའི་ནང་དུ། ཤཱ་རིའི་བུས་ཆོས་བཤད་ན་དགེ་སློང་ལྔ་བརྒྱ་དགྲ་བཅོམ་ཐོབ་རྒྱུ་ཡིན་པ་ལ། འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གྱིས་དེའི་སྔོན་ལ་ཆོས་ཟབ་མོ་ཞིག་གསུངས་པས། དགེ་སློང་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཟབ་མོ་དེ་བློ་ལ་མ་ཤོང་བས་དེ་ལ་མ་མོས་པས་འབར་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་གནས་སུ་ལྷུང་སོང་བ་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། ཤཱ་རིའི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་བཤད་པས་དགེ་སློང་དེ་རྣམས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་མོད། འོན་ཀྱང་འཚང་རྒྱ་བའི་སྐལ་བ་མེད་དོ། །འཇམ་དཔལ་གྱིས་ཆོས་བཤད་པས་རེ་ཞིག་དམྱལ་བར་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཡང་། དེ་ནས་ཐར་ཏེ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་ཡིན་པས་འཇམ་དཔལ་ཉིད་ཐབས་མཁས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་གསུངས། དེ་བཞིན་མདོ་སྡུད་པར་ཡང་། གལ་ཏེ་བསྐལ་པ་དུ་མར་དགེ་བའི་ལས་ལམ་བཅུ། །སྤྱད་ཀྱང་ཉན་ཐོས་པ་དང་རང་རྒྱལ་སེམས་བསྐྱེད་ན། །དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སྐྱོན་བྱུང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། །སེམས་བསྐྱེད་དེ་ནི་ཕས་ཕམ་བས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་ལྕི། །ཞེས་གསུངས། དེ་ལྟར་ན་བློ་ལྡོག་བཞིས་འཁོར་བ་ལས་བློ་ལྡོག རང་འདོད་ཡིད་བྱེད་སྤངས་པས་ཞི་བ་ཕྱོགས་གཅིག་པ་ལས་བློ་ལྡོག་དགོས་རྒྱུ་བོ་དེ་བློ་སྦྱོང་གི་སྙིང་དོན་ངོ་མ་བོ་ཡིན་ནི་རེད། འོ་ན་བློ་སྦྱོངས་ཏེ་འབྱོང་བའི་ཚད་འདྲ་བོ་ཅི་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། བློ་སྦྱོང་དོན་བདུན་མ་ལས། ཆོས་ཀུན་དགོས་པ་གཅིག་ཏུ་འདུས། །དཔང་པོ་ཉིད་ཀྱི་གཙོ་བོར་ཟུངས། །ཡིད་བདེ་འབའ་ཞིག་རྒྱུན་དུ་བརྟེན། །ཡེངས་ཀྱང་ཐུབ་ན་འབྱུང་བ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་། ཆོས་ཀུན་དགོས་པ་གཅིག་ཏུ་འདུས། །ཞེས་པའི་དོན་ཅི་ཡིན་ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གི་ཆོས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསྟན་དོན་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དགོས་པ་ཚང་མ་གནད་གཅིག་ཏུ་འདུས་པ་ཡིན་གསུངས་པའི་དོན་ཏེ། རང་རྒྱུད་ཀྱི་བདག་འཛིན་འདུལ་རྒྱུ་བོ་དེ་གཅིག་པུའི་ནང་དུ་འདུས་པ་ཡིན་ཞེས་གསུང་གི་ཡོད་ནི་རེད། དེ་ཡང་ཆོས་ཅི་ཙམ་བསྒྲུབ། བློ་སྦྱོང་ཅི་ཙམ་བསྒོམས་ཀྱང་གཙོ་བོ་བདག་གཅེས་འཛིན་གྱི་བློ་དེ་ཇེ་ཆུང་ལ་འགྲོ་དགོས་པ་ཡིན། ཆོས་བསྒྲུབ་ནི་བོ་ བདག་གཅེས་འཛིན་གྱི་གཉེན་པོ་ལ་མ་སོང་ན་ཆོས་བསྒྲུབ་པ་དོན་མེད་དུ་གྱུར་པ ་ཡིན། ཆོས་བསྒྲུབ་པ་དེ་ཆོས་ངོ་མའི་གྲལ་དུ་འགྲོ་དང་མི་འགྲོའི་རྩ་བ། བདག་འཛིན་གྱི་གཉེན་པོར་སོང་དང་མ་སོང་ལ་ཐུག་པས། ཆོས་པ་སྲང་ལ་འཇལ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱ་མ་དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། བདག་འཛིན་ཆེ་ཆུང་ལ་བལྟ་རྒྱུ་འདི་ཡིན་གསུངས། དེའི་སྟེང་དུ་ད་དུང་ཆོས་པ་རྣམ་དག་རེད་ཡོད་མེད་བལྟ་བསམ་ན། དཔང་པོ་ཉིད་ཀྱི་གཙོ་བོར་ཟུངས། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་པས། གཞན་ཕ་རོལ་པོས་ཆོས་པ་རྣམ་དག་རེད་ཅེས་བཤད་ན། སྤྱིར་ཁ་དཔེར། སྟོང་སྡེའི་ཁ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱན། ཟེར་བ་ལྟར་ཡིན་མོད། འོན་ཀྱང་རང་བློ་ལྐོག་གྱུར་དེ་མངོན་ཤེས་མེད་པའི་འཇིག་རྟེན་ཕལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་མི་ཐུབ་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དེ་བློ་ཆུང་བས། བློ་ཆུང་བས་བློ་ཆུང་བ་ལ་ལྟར་སྣང་གི་སྤྱོད་ལམ་སྣ་རེས་ཀྱང་མགུ་ཐབས་བྱེད་པ་ཡིན་པ། གཙོ་བོ་རང་སེམས་ལ་རང་གིས་མི་ཁྲེལ་རྒྱུ་ཞིག་ནམ་ཡང་འབྱུང་ཐུབ་ན་བློ་སྦྱོང་འགྲུབ་ཀྱིན་ཡོད་པའི་རྟགས་ངོ་མ་བོ་དེ་ཡིན། དེས་ན་དཔང་པོ་གཞན་དག་གིས་བཤད་པའི་སྐད་ཆ་ལ་ཆ་འཇོག་མི་བྱེད་པར་རང་སེམས་རང་གི་དཔང་པོར་གཙོ་བོར་ཟུངས་དང་འགྲིག་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན། དེ་ཡང་དཔང་པོ་ཞེས་པ་ལ་ས་ཆ་འདིའི་སྐད་ལ་གེ་རེ་ཅན་ཞེས་ཟེར་བ་ཡིན་ན། དེ་ཡང་གེ་རེ་ཅན་གཉིས་ཡོད་དེ། གཅིག་མི་གཞན་དག་དང་གཅིག་རང་ཉིད་ཡིན་པས་ལས་རང་གཙོ་བོ་བྱེད་དགོས་པས། དཔང་པོ་ཉིད་ཀྱི་གཙོ་བོར་ཟུངས། །ཞེས་པས་རང་དཔང་པོའི་གཙོ་བོར་བཟུང་སྟེ་རང་བློ་རང་ལ་ལྐོག་ཏུ་མ་གྱུར་པ་ཡིན་པས། རང་གིས་རང་མ་ཁྲེལ་བས་རང་གིས་རང་དག་པ་ཞིག་བྱུང་ན་ཡིན་གསུངས། ཡང་། ཡིད་བདེ་འབའ་ཞིག་རྒྱུན་དུ་བརྟེན། །ཞེས་པས། དེ་ཡང་རྐྱེན་ངན་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རིགས་ཅི་འདྲ་ཞིག་ཐོག་ཏུ་བབ་ཀྱང་དེ་ལ་འཇིགས་སྐྲག་དང་ཡི་མུག་བྱེད་མ་འདུག་ཅེས་གསུངས་ཏེ། མི་འདོད་པ་ཇི་ལྟར་ན་མི་འོང་སྟེ་འདི་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་གནས་ཡིན་པས་རེད། དེ་མིན་ན་འདི་ལ་མེ་ཡི་འོབ། སྲིན་མོའི་གླིང་། དུག་སྦྲུལ་གདུག་པ་ཅན་གྱི་ཚང་དང་འདྲ་ཞེས་གསུངས་དོན་ཡོད་པ་མ་རེད། འཇིགས་སྐྲག་སྡུག་བསྔལ་ཅི་བྱུང་ཡང་བློ་སྦྱོང་གི་གྲོགས་བྱེད་ཐུབ་དགོས། འཇིགས་དང་སྡུག་བསྔལ་བྱུང་བའི་དུས་སུ་དེ་ལ་གདོང་ལེན་བྱེད་པའི་གཉེན་པོར་ཆོས་བསྒྲུབས་ཏེ་བློ་སྦྱང་བ་ཡིན་ན། རང་གིས་རང་ལ་ཚོད་ལེན་བྱེད་བློ་སྦྱོང་བྱེད་ཡག་ཤོས་དེ་ཡིན་པ་ཤེས་ན། ཡིད་བདེ་མ་གཏོགས་ཡི་ཆད་འོང་དོན་མེད་པས་དེ་ལྟ་བུའི་ཡིད་བདེ་འབའ་ཞིག་དང་རྒྱུན་དུ་འགྲོགས་ཐུབ་པ་དེ་ཡང་བློ་འབྱོང་བའི་ཚད་ཡིན་པར་གསུངས། དེ་ཡང་ཆོས་བསྒྲུབ་ཅེས་པ་ཡང་དོན་དུ་རང་ཉིད་ཀྱི་ལུས་སེམས་གཉིས་ཀ་ལ་སྦྱོང་བརྡར་གསར་པ་ཞིག་སྤྲད་ནས། མི་ལོ་བ་དེ་ལོ་སྤྱད་ཅིག་ལ་བསྒྱུར་བ་སྟེ། རིན་ཐང་མེད་པ་དེ་རིན་ཐང་ཅན་ཞིག་ཏུ་བསྒྱུར་བའི་དོན་ཡིན། སྤྱིར་མི་ཞིག་ཟེར་དུས་སྐྱིད་སྡུག་གང་ཡང་གཅོག་པའི་བློ་རྒྱ་དང་སྤྲོ་སྣང་ཅན་ཞིག་ཡིན་དགོས་པས་ཚེ་གཅིག་ལ་དགའ་བསྡད་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ན་ལེགས་པ་ཡིན་མ་གཏོགས། མི་ཚེ་གང་བོར་སྡུག་གི་མུན་པ་རུབ་སྟེ་སྡུག་གིས་གང་། སྣང་བ་ཚོ་མ་དྭངས་ཤར་རེ་ཡོད་པའི་མི་དེ་ཚོ་ལ་རྩ་བ་མེད་རྟགས་ཡིན། ཆོས་འཇིག་རྟེན་གཙུག་ལག་དང་ལུགས་གཉིས་ཟུང་གི་བྱ་བཞག་གང་བསྒྲུབ་ན་སྤྲོ་སྣང་ཡོད་དགོས་པ་ཡིན། ཁ་དཔེར་མི་བོ་རྟ་བོ་མཛོ་བོ་གསུམ། །ཕྱི་ལ་མེད་ན་ནང་ལ་མེད། །ཅེས་པ་ལྟར་རེད། དེ་ཡང་ཡོད་ཡོད་བྱས་པས་ཡོད་ཡོང་བ་ཅི་ཡོད་ཀྱང་། མེད་མེད་བྱས་པས་ཡག་སྤྱད་མེད། དེ་བས་ཕ་བཟང་གི་བུ་བུ་མོ་རྣམས་སེམས་འདྲ་ཞིག་ཤི། ཡི་འདྲ་ཞིག་ཆད་མ་འདུག་དང་ཆད་དགོས་ནི་མ་རེད། དུས་ངན་བསྐལ་ངན་ཤར་ནས་ཟླ་བ་རེར་འབྲུ་རིགས་རྒྱ་མ་བཅུ་གྲངས་ལས་ཟ་རྒྱུ་མེད་དུས་ད་དུང་སྣང་བ་སྤྲོ་མོ་འདྲ་ཞིག་མེད་དམ། དགག་པ་འཐབ་འཛིང་གི་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་དོ་དམ་གྱི་འོག་ལ་ཡོད་སྐབས་ཀྱང་ཕོ་རབས་དེ་ཚོ་ལ་ཅི་འདྲ་སྤྲོ་སྣང་ཞིག་མེད། དེང་སང་དུས་བཟང་བསྐལ་བཟང་ཚེས། སྐྱིད་དགའ་ལོངས་སྤྱོད་གང་ལ་གང་འཚམས་ཡོད་དུས་ཡིན་ན། ཁོག་པ་སྡུག་གིས་གང་། བཟེ་རེ་ཕོ་བ་གང་རེ་འཆང་ནས། མིས་མི་མཐོང་དུས་དགྲས་དགྲ་མཐོང་བ་ལྟར་དང་པོ་ནས་གྲི་མགོར་འཐམ་འདུག་རྒྱུ་དེ་བརྒྱག་རྒྱུ་སྡུག་པས་ཡིན། དེ་འདྲ་དེ་ངོ་མས་བཤད་ན་ཐེ་རོ་མེད་པའི་རྟགས་ཡིན། ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་དཔའ་ཁ་ནང་ལ་ངོམ་རྒྱུ་དེ་ཐེ་རོ་མེད་པའི་རྟགས་རེད། ལར་འགྲོ་བ་མི་ཡི་རིགས་སུ་དང་གང་ཡིན་ཡང་རིགས་མཐུན་སྡེ་རུས་གཅིག་གི་ནང་ཚན་གྱི་འགྲོ་བ་རེད། ཁྱད་པར་དུ་བོད་གངས་ཅན་གྱི་མི་ཐམས་ཅད་པོ་ཡབ་ཆེན་སྤྲེལ་རྒན་རྒྱལ་པོ་དང་མ་ཡུམ་བྲག་སྲིན་གཉིས་ཀྱི་ཤ་ཁྲག་རིགས་རུས་ལས་ཆད་པའི་སྤུན་ཟླ་མིང་སྲིང་ཤ་སྟག་རེད། ཡང་སྒོས་སྡེ་ཡུལ་བ་གཅིག་གི་མི་ཐམས་ཅད། ཆོས་དམ་ཚིག་གཅིག་ལ་བརྟེན་པའི་བླ་ལུ་གཅིག་གི་གྲྭ་ཚང་། དཔོན་ལུ་གཅིག་གི་འོག་སྡེ་སྟེ། ཕ་ཁུ་བོ་ཚུན་ཆད་ནས་སྡེ་ཁྲ་བོ་གཅིག་གི་ནང་དུ་གཤིབ་པ་ཤ་སྟག་ཡིན་ནི་རེད། དེ་མིན་པའི་རུ་སར་སྡེ་སར་ཞིག་ཡིན་ན་ཡང་། སྡེ་ཚོ་བ་མཚོ་འདྲ་ཞིག་གི་ནང་དུ་ཤར་ལི་ཉ་འདྲ་ཞིག་བསྡད་ན། ཁོ་རང་ལ་བསམ་བློ་ཞིག་ཡོད་ངེས་ཏེ། སྦྲ་སྒོ་ཤར་ལ་བསྟན་ནས་ཨེ་དྲོ་དང་། སྦྲ་ཕུགས་བྲག་ལ་གཏད་ནས་ཨེ་བཙན་བསམ་པ་ཡིན་རྒྱུ་རེད་མ་གཏོགས། རང་གར་ཅི་བསམ་འདི་བསམ་མེད་པར་འོང་བ་ཞིག་ཅི་ལ་ཡིན། ཁྱིམ་ཚང་གཅིག་གི་མི་ལ་གསར་རྙིང་གི་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད། བླ་སྤྲུལ་རྣམ་པ་འདྲ་ཞིག་ལ་མཚོན་ཁུལ་བྱས་ན། ཕྱོགས་མེད་ཡོངས་ལ་སྙོམ་པའི་ཐུགས་བརྩེས་སྐྱོང་བཞིན་ཡོད་པ་བཤད་ཅི་དགོས་ཏེ། བླ་མ་གྲྭ་བ་ཟེར་དུས་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྗེས་འཇུག སྟོན་དང་བསྟན་པ་གཉིས་ཀའི་བདག་ཉིད་དམ་ཆོས་འདུལ་བ་རྒྱུད་ལ་བཞུགས་མཁན་ཡིན་པས། དགེ་སྦྱོང་གི་ཆོས་བཞི་སྟེ་གཤེ་བ་ལ་སླར་མི་གཤེ། ཁྲོ་བ་ལ་སླར་མི་ཁྲོ། མཚང་འབྲུ་བ་ལ་སླར་མི་འབྲུ། བརྡེག་པ་ལ་སླར་ཅི་ལ་བརྡེག་ཅེས་པའི་དམ་བཅའ་བླངས་བའི་གང་ཟག་ཤ་སྟག་ཡིན་པས། གཞན་ལ་འཚེ་བ་དགེ་སྦྱོང་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་ལྟར་ཡིན། གཞན་ཡང་ཁོང་རྣམ་པ་ཕྱག་འཚལ་ས་དང་ཐུགས་གཏད་སྐྱབས་འཇུག་ཞུ་ས་བོ་ཡིན། དེས་ནང་ན་དཔེར་ན་རྐུ་ཐབས་སུ་གནས་པ་ཞེས་དགེ་འདུན་པའི་གྲལ་དུ་འཚང་བའི་རྫུན་མ་འདྲ་ཡོད་སྲིད་པ་དེ་ཁ་ཁ་ཡིན་པས་དེ་འདྲ་དེ་ལ་སྤྱང་ཀི་རྒྱབ་སེར་ངོ་མས་ཟེར་ཆོག་ནི་རེད། འོན་ཀྱང་སྔོན་རྔོན་པ་གྲྭ་ཆས་ཅན་ཞིག་གིས་རི་དྭགས་དད་པ་ཅན་ཞིག་གསོད་གྲབས་བྱེད་དུས། རི་དྭགས་དེ་ལ་མངོན་ཤེས་ཡོད་པས་ཤེས་མོད། ཤེས་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ན་བཟའ་ལ་དད་པ་དང་གུས་པའི་སྒོ་ནས་གསོད་དུ་བཅུག རྒྱལ་པོ་ཆོས་ལྡན་གྱི་ཁྲིམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྟོན་པའི་ན་བཟའ་ཙམ་བསྟེན་པ་ལ་ཡང་ཁྲིམས་ཡང་བ་དེ་འདྲ་ཡང་ཡོད། དེ་ཕྱིར་བླ་སེར་རྣམ་པ་ནི་དད་པའི་གནས་ཡིན་པས་གོང་ལ་བཞུགས་པ་སྨོས་ཅི་དགོས། མི་སྐྱ་ཕོ་མོ་ཡིན་ཡང་བོད་གངས་ཅན་ཆོས་ས་ཆོས་ཡུལ་གྱི་མི་ཡིན་དུས། ཚེ་འདི་ཕྱི་གཉིས་ཀྱི་ལམ་སྟོན་ཆོས་ཀྱིས་བྱས་པས། སེམས་བདེ་ཤ་རེ། མདངས་དགའ་ཡ་ལེ་ཡོད་དགོས་པ་ཡིན། ཡང་ལོ་ཉུང་རྣམས་ཀྱིས་ཚེ་སྟོད་ཀྱི་ཉི་མ་ནམ་ཟླ་སྐྱིད་དུས་དགའ་དུས་དཔེ་དབྱར་ཟླ་གསུམ་གྱི་དུས་ཚོད་འདྲ་བ་དེ་ཆང་ཁང་དང་ཤོ་ཁང་སོགས་དོན་མེད་སྡིག་ལས་ཀྱི་ངང་དུ་ཟད་མ་འཇུག ཁོམ་ལོང་བྱུང་ཚེ་དགའ་ཉེ་མཐུན་གསུམ་ཚང་མ་མཉམ་དུ་འཛོམ་ནས་གླུ་ལོངས། བྲོ་བརྡུང་ནས་མི་ཚེ་སྐྱིད་ལ་འཁོར་དུ་ཆུག་དང་ཆོག་ལ། སྡེ་ཤོག་རང་རང་གི་རྩ་འཛུག་བྱས་ནས་གླུ་བྲོ་ཡི་རྩེ་ར་ཡོད་ན་ཡང་ཧ་ཅང་ལེགས་པས། གླུ་བ་ཟུར་ནས་ཁྲིད་དེ་ཅི་བྱེད་རང་གི་གླུ་རང་གིས་བླངས་ནས་གླུ་བ་རང་གིས་གྱིས། སྦྱང་བདར་སྤྲད་ན་གཅིག་གིས་ཐོན་རྒྱུ་གཅིག་གིས་མི་ཐོན་རྒྱུ་ཅི་ལ་ཡོད། གང་ཅིའི་ཐད་ནས་དཔའ་ཞུམ་དགོས་ནི་མ་རེད། ལོ་ཉུང་རྣམས་ཚོང་ཁང་རྒྱན་ཁང་མ་གཏོགས་འགྲོ་ས་མེད་དུས་ཁེ་ཐོ་གློ་མདུང་བྱེད་ལོས་འོང་། དགུན་ཁ་ཁོམ་སྐབས་ལྟ་བུ་ལ་སྔ་དྲོ་གླིང་སྐོར་དང་སྐོར་བ་བྱས་ནས་ལྷ་མཇལ་ཞུས། ཕྱི་དྲོ་དགོང་མོ་དེ་ཚོ་ལ་རྩེད་མོ་བརྩེ་ན་སྐྱིད་ནི་རེད། རྒ་རྒས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཤི་རྒྱུ་བསྒུགས་ནས་འཆི་སྡུག་མ་གསོག སྐྱེས་ནས་མ་རྒས་མ་ཤི་བ་སུ་ཡང་མེད། དེ་བས་རྣམ་ཐར་དང་མགུར་འབུམ་ཉོན། ལྟ་ཤེས་པ་ཚོས་མདོ་སྡེ་ལས་བརྒྱ་པ་དང་མཛངས་བླུན། བཀའ་གདམས་ཕ་ཆོས་བུ་ཆོས་སོགས་ལ་ལྟོས་དང་ཡག་པོ་ཡིན། ཐང་ཡིག་སྡེ་ལྔ་དེ་ཚོ་ལ་ཉན་ཤེས་ན་གོ་བ་ལེན་རྒྱུ་ཡོད་པས་ཉོན་དང་ཡག་ནི་རེད། ད་དུང་དེ་ཡིས་མི་ཚད་པར་རྒ་རྒས་ལྔ་བཅུ་དྲུག་ཅུ་ཚུར་འཛོམ་འོང་ནས། ཡི་གེ་ཤེས་པ་དེ་ཚོས་མི་ལའི་མགུར་འབུམ་སོགས་ངག་བཀུག་ནས་འདོན་བཅུག་ན་ཅི་འདྲ་མི་ལེགས། དམྱལ་གླིང་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ཐོན་དང་ཡག་ནི་རེད་ཆོས་ཁོ་ན་ཡིན། དེ་ལྟར་ཡིན་པས་འཇིག་རྟེན་འདིའི་སྐྱིད་སྡུག་གཉིས་ཀའི་ཚོར་སྣང་མྱོང་རྒྱུའི་སྐལ་བ་དེ་རྒ་རྒས་རྣམས་ཀྱིས་མྱོང་ཚར་བ་རེད། ཚིམ་རྒྱུ་ཡོད་ན་ཚིམ་རན་དང་སུན་རྒྱུ་ཡོད་ན་སུན་རན་ཡིན། དེ་ཡང་སྐྱེ་འཆི་མགོ་ནག་གི་མི་དང་། གྲ་རྒས་དམར་ཡག་གི་སྟག་ཟེར་བ་ལྟར་ཡིན་པས་འཇིག་རྟེན་གྱི་མི་དེ་ཚོ་དང་པོ་སྐྱེ་ལུགས་ཡག་བཙོག བར་དུ་གྲགས་པ་ཆེ་ཆུང་། ཐ་མ་ཤི་ལུགས་བཟང་ངན་ཡིན་པས། མི་གསར་སྐྱེས་ཚང་མ་ཤི་ནས་ཚུར་སྐྱེས་པ་ཤ་སྟག་ཡིན་ན་སྐྱེ་འཆི་ཞེས་པ་རྟོག་པས་བཏགས་ལུགས་ཤིག་ཡིན་པས། བསྡད་ན་དགའ་ནི་རེད་སྐྱིད་ནི་རེད་དེ་འཇིག་རྟེན་གྲང་ང་ཁམས་ཡིན་པས་ཉིན་རེ་བསྡད་ན་དགེ་བ་འགྲུབ་ནི་རེད། ཤི་ན་སྐྱིད་ནི་རེད་འགྲོ་ས་དག་པའི་ཞིང་ཁམས་སམ་དེ་མིན་ཡང་ཆོས་ལྡན་གྱི་མི་ལུས་ཤིག་ལ་འདུན་པ་གཏོད་དང་ཆོག ད་གང་ལྟར་བྱས་ཀྱང་ཆོས་པ་ལ་སྐྱིད་མ་གཏོགས་སྡུག་མེད། དེ་ཡང་སྐྱ་སེར་མཆོད་ཡོན་སུ་ཡིན་རུང་ཚོ་བ་སྡེ་ཁག་ཆུང་ཆུང་གི་འགོ་མ་འཚོ་ཕྱོགས་རིས་ཆུང་ཆུང་གིས་ཅི་ཡང་མི་ལོ་སྟེ་སྡེ་ཚོ་ཆེན་ཁ་འཐོར་དུ་གཏོང་བྱེད་ཡིན། ལྷག་བསམ་ཤེས་རྒྱ་ཡིས་མི་ཁྲི་ཚོ་ཁ་ཤས་བསྐྱང་མ་ཐུབ་རུང་སྟོང་ཕྲག་འགའ་རེ་ལ་ཁྱིམ་གཅིག་གི་ཁྱིམ་མིའི་འདུ་ཤེས་བཟུང་ནས་སྐྱོང་ལོས་འཇོག སྡེ་ཚོ་བ་ཆེན་པོའི་མི་དེ་ཚོ་བློ་ཁོག་རྒྱ་གཅིག་ཆུང་གཉིས་ཆུང་ཡིན་ན་སྡུག་པོ་ཡིན་ལ་ཁ་ཐུར་དུ་འགྲོ་བའི་སྔ་ལྟས་ཡིན་པ་དེས་ན་ཕོ་མོ་རྒན་གཞོན་སུ་ཡིན་ན་ཁོག་རྒྱ་ཆེ་ལོབ་སྦྱོང་དང་ཁོག་རྒྱ་ཆེ་རྒྱུ་དེ་ཡ་རབས་ཤེས་ཆེན་གྱི་རྟགས་རེད། ཁོག་ཆུང་བཟེ་རེ་ཅན་པོ་མ་རབས་ཀྱི་རྟགས་མཚང་ཡིན་པས། བླ་མ་མི་ཕམ་ཚང་གིས། ས་འདི་མ་རབས་ཀྱིས་གང་ཡང་། །རང་ཉིད་ཡ་རབས་སྤྱོད་པ་བྱ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས། །རང་ལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་ན་ཤེས་རྒྱ་ཁོག་རྒྱ་ཅན་མང་པོ་ཞིག་ས་ཆ་དེར་ཡོད་ན། རྒྱབ་ཁེན་ས་རྟེན་ས་གཏད་ས། རེ་ས་སྐྱབས་གནས་ཤིག་ཡོད་སོང་བ་ཡིན། དེ་ཡོད་དུས་རི་ཤ་ཆེན་ལ་བརྟེན་པའི་རི་དྭགས་འདྲ་འདྲ། འཁྲི་ས་རྟེན་སའི་གྲིབ་ཅིག་ཡོད་པ་ཡིན་པས། བློ་ཁོག་ཡངས་ན་འཐབ་རྩོད་ཉུང་ཞིང་སྐྱིད། །གཞན་ལ་གང་ཕན་བྱས་ན་རང་ཉིད་བདེ། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་གཏད་ན་འདི་ཕྱིར་ལེགས། །བསོད་ནམས་ཚོགས་བསགས་བྱས་ན་བསམ་པ་འགྲུབ། །ཅེས་གསུངས། དེ་ཡང་མང་ཆེ་བ་ཁོག་རྒྱ་ཅན་ཡ་རབས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་དགའ་བ་ཅན་དང་། ས་དེ་ཚོ་ཡ་རབས་ལ་བཟང་པོར་བརྩི་ནི། མ་རབས་ལ་ངན་པར་བརྩི་མཁན་རེད་དུས། མི་ལ་མགོ་སྐེ་ཕྲག་གསུམ། ས་ལ་རི་ཐང་གཤོང་གསུམ་ཡོད་ས་ཡིན་པས། ཀུན་གྱིས་དེ་ན་བཟང་ངན་གྱི་དབྱེ་བ་ཡོད་པའི་ས་ཆ་བསོད་ནམས་ཅན་ཡིན་ཞེས་ཀུན་གྱིས་སྨོན་པའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་སྐབས་ཉུང་ཉུང་ཁ་ཤས་ཤིག་ཤེས་མེད་ལང་ཤོར་ཡིན་ཡང་སྐྱོན་མེད་དེ། དེ་ཚོ་ལ་རྩེ་ས་རྒྱུག་སའི་ཐང་ཞིག་ཡོད་སོང་བ་ཡིན། དེ་ལྟར་ཐང་ཡངས་མོ་ཞིག་རྩེ་ས་འཕགས་ས་ཡོད་དུས། དང་པོ་ནས་གཡང་ས་གཟར་མོ་ཞིག་ནས་ལྕེབ་འཇོག་མི་དགོས། ཤེས་ཆེན་གྱི་སྔུན་ནས་ཤེས་མེད་དེ་ཡང་ཁོ་རང་གི་བསོད་ནམས་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཕ་མ་ཁོག་རྒྱ་ཅན་གྱི་བུ་རྒྱུད་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་ཉིན་ཞིག་ལམ་ལ་ཞོག་སྟེ་ཡག་པོ་རེད་འགྲོ། ཁྱིམ་དེའི་མི་མང་ཆེ་བའི་ཀུན་སྤྱོད་དང་བསམ་པའི་རྗེས་སུ་མི་འགྲོ་མཁན་ཞིག་བདུད་ལྷས་བྱིན་ལྟ་བུ་ཉུང་ཉུང་མ་གཏོགས་མེད། བདུད་སྟོབས་ཆེན་ཡིན་ཡང་ཁོ་རང་གི་ཚོད་ཀྱི་བསོད་ནམས་ཤིག་དང་བསྟུན་པའི་སྨོན་ལམ་ཞིག་ཡོད་དགོས་ན་དེ་ཡང་ཡོད་པ་དཀོན་པོ་ཡིན། ཤེས་མེད་སྤྲོ་ཐུང་ཁོ་ན་མ་གཏོགས་ས་དེར་མི་མེད་ན་རྟེན་ས་འཁྲི་ས་དང་བློ་གཏད་ས་མེད་སོང་བ་ཡིན། དེ་ཅན་པོའི་ས་ཆ་ལ་བསོད་ནམས་ཀྱི་སྐྱིད་འཁྲི་ནི་མ་རེད། རྒྱུ་བསོག་ན་ཤེས་རབ་དང་རྣམ་དཔྱོད་ཀྱི་རྩལ་བཏོན་ནས་ཚུལ་དང་མཐུན་པར་བསགས་དགོས་པ་རེད། ཚོང་ཡག་པོ་བརྒྱབ་ན་ནང་གིས་ནང་ལ་མགོ་རྡུང་སྤྲད་མི་འདུག་པར། ཁ་ཕྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཚོང་ར་ལ་འཁོར་ནས་རྒྱུ་ནང་ཕྱོགས་ལ་འཁོར་དུ་བཅུག་དགོས། དེ་ཡང་བསོག་པའི་དུས་སུ་བསགས་ཐུབ་དགོས་མ་གཏོགས། མི་ཚེ་གང་བོར་རྒྱུག་འདུར་གཉིས་ཀའི་མཐར་དོམ་དང་བུ་ལོན་མགོ་ལ་གྱོན་པ་ལས། གད་ཁུག་ནས་གྲོ་མ་བསྐོས་ཏེ་བསྡད་ན་རྣ་སོས་འཇམ་པ་སེམས་སོས་དལ་བ་གཉིས་ཀ་ཡིན་ནི་རེད། རྒྱུ་ཡོད་དུས་གཏོང་བའི་དུས་སུ་གཏོང་ཐུབ་དགོས། དེ་མ་ཐུབ་ན་ཕྱི་མ་ཐུར་དུ་འགྲོ་བྱེད་ཀྱི་གཏིང་རྡོ་བྱེད་ནའང་མི་ཤེས། མིག་བཙུམ་པ་དང་ད་ལྟ་ཡོད་རྒྱུ་འདི་ཚོ་གཅིག་ཀྱང་མེད་ལ། བུ་དང་ཚ་བོའི་འཚོ་རྟེན་ལ་རྒྱུ་བཞག་པས་མི་ཕན། དེ་བས་བུ་དང་ཚ་བོའི་རྒྱུད་ལ་ཡོན་ཏན་ཞོག་དང་དུས་བཟང་ངན་ལེགས་ཉེས་གཉིས་ཀའི་སྐབས་ལ་མེད་རྒྱུ་དང་ཟད་རྒྱུ་གཉིས་ཀ་མེད། དེ་ཟད་མེད་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་ཅིག་ཡིན་ནི་རེད། དེའི་སྟེང་དུ་གཤིས་བཟང་སྤྱོད་ལམ་ལེགས་ཤིང་ལྷག་བསམ་ལ་རྒྱ་ཞིག་ཡོད་དུ་ཆུགས་དང་མིའི་རིགས་ཀྱི་བདེ་སྐྱིད་ལ་ཕན་ཞིག་ཐོགས་རྒྱུའི་རེ་བ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། ངས་དུས་རབས་ཉེར་གཅིག་པའི་གངས་ལྗོངས་གཞོན་ནུའི་ཁྱུ་ཚོགས་ལ་སྤྲིངས་པའི་གཏམ་གྱི་ནང་དུ། རྔུལ་ཆུས་བསགས་པའི་དངོས་ནོར་ཕྲ་མོའི་རྫས། །མཐའ་མར་གཞན་གྱི་ལོག་འཚོའི་རྒྱུར་འགྱུར་བས། །ལོངས་སྤྱོད་ལྷག་མ་བུ་ཚའི་ཤེས་ཡོན་གྱི། །རྟེན་དུ་ཐོངས་དང་རང་གཞན་ཀུན་ལ་ཕན། །ཞེས་བྲིས་མྱོང་ལ། དེས་རང་གཞན་ཀུན་ལ་ཕན་ཐོགས་ཡོད་པ་མ་ཟད་འདི་ཕྱི་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་ཐོགས་ཡོད་ནི་རེད། དེ་ལྟར་ང་ཚོའི་སྐད་ཆའི་འཕྲོས་དོན་གང་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ན་བློ་སྦྱོང་གི་སྐབས་ནས་བཤད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་སྐྱིད་སྡུག་གང་བྱུང་ལ་དགའ་བ་སྒོམས་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ང་ན་ན་ན་སྟེ་ན་བས་དགའ། །སྔར་བསགས་ཀྱི་ལས་ངན་འཛད་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། མི་འདོད་པའི་རྐྱེན་ངན་གྱིས་སྔར་བསགས་ཀྱི་ལས་ངན་ཟད། བདེ་སྡུག་གཏོང་ལེན་གོམས་པའི་བྱང་སེམས་ཀྱི་གྲོགས་སུ་འགྱུར་བས་རྐྱེན་ངན་གང་བྱུང་ཡང་དགའ་བ་བསྒོམ་པ་མ་ཟད། དེའི་སྟེང་དུ་གཞན་གྱི་རྐྱེན་ངན་ཡོད་ཚད་པོ་ངའི་ཐོག་ལ་འབབ་པར་ཤོག ངའི་འདིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐོག་ལ་ཡོང་རྒྱུའི་མི་འདོད་པའི་གོ་ཆོད་པར་ཤོག་བསམ་ནས་རྐྱེན་ངན་དགའ་བཞིན་དུ་དང་དུ་ལེན་ཐུབ་ན་ལྟས་ངན་གཡང་དུ་བསྒྱུར། རྐྱེན་ངན་གྲོགས་སུ་འཆར་ཐུབ་པའི་ཐབས་དམ་པ་ཡིན། དེ་བས་དམ་པའི་ཆོས་འདི་མིའི་འཚོ་བའི་ནང་ལ་མེད་ན་ཐབས་མེད་ཡིན། དེ་མེད་དུས་གསོན་ཚེ་འདིའི་དུས་སྐབས་རྐྱང་པར་བསམ་ན། འཚོ་བའི་ནང་དུ་ཆ་མ་ཚང་བའི་སྟོང་ཆ་ཆེན་པོ་ཞིག་མ་གང་བའི་སྟབས་ཀྱིས། ཕྱིའི་འབྱོར་བ་ཡོད་ཀྱང་ནང་གི་འབྱོར་བ་མེད་པའི་དབུལ་པོ་ཞིག་གི་ལུས་རྟེན་ཡིན་ཟེར་བའི་རྒྱུ་མཚན་དེ་ཡིན། རྐྱེན་ངན་ཅི་བྱུང་ཡང་ལྟས་ངན་གཡང་དང་རྐྱེན་ངན་གྲོགས་སུ་བསྒྱུར་ཤེས་པ་ཞིག་དང་དེའི་སྟེང་གོང་གི་བློ་སྦྱོང་དོན་བདུན་མའི་ལུང་གི་ཚིག་རྐང་བཞི་པ། ཡེངས་ཀྱང་ཐུབ་ན་འབྱུང་བ་ཡིན། །ཞེས་པས་དཔེར་ན་མི་སྐྱ་རྩལ་ཅན་ཞིག་སེམས་ཡེངས་ནས་ཡོད་དུས་སུ་རྟ་འགྲོགས་ན་ཡང་ལྷུང་མི་ཐུབ་པ་དེ་འདྲ་བར་ཆེད་གཏད་ཀྱིས་དྲན་པས་བཟུང་བསྡད་མེད་ཀྱང་རྐྱེན་ངན་གང་བྱུང་བློ་སྦྱོང་གི་འགལ་རྐྱེན་ལ་མི་འགྲོ་བར་མཐུན་རྐྱེན་གྱི་གྲོགས་སུ་འགྲོ་ཐུབ་ཅེས་གསུངས། དེ་ནི་བློ་སྦྱོང་གིས་བློ་སྦྱངས་ནས་བློ་འབྱོང་བའི་རྟགས་དང་ཚད་ལྟ་བུ་ལ་འཇོག་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་དེ་ནས་སྦྱངས་མི་དགོས་སམ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་མིན་ཏེ་བློ་སྦྱོང་གནད་ཐོག་ལ་འགྲོ་བའི་རྟགས་རེད་མ་གཏོགས་སྦྱངས་མི་དགོས་པར་མཚམས་འཇོག་ཆོག་པའི་དོན་མིན། ད་དུང་སངས་རྒྱས་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་གོང་འཕེལ་དུ་གཏོང་དགོས་པ་ཡིན་ནོ།།
ཐུན་མིན་ནང་གི་སྔོན་འགྲོ།
ཀ སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་ཁྲིད།
དང་པོ་མདོར་བསྟན་པ།
དེ་ལྟ་བུའི་བློ་སྦྱོང་གི་ཆོས་ཚན་སྔོན་ལ་སོང་ནས། དེ་རིང་གི་སྐབས་སུ་བབས་པ་གང་ཞིག་འཆད་པར་བྱ་བ་ནི། རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ཀློང་ཆེན་སྙིང་ཐིག་གི་སྔོན་འགྲོའི་ངག་འདོན་རྣམ་མཁྱེན་ལམ་བཟང་གི་ཐུན་མིན་ནང་གི་སྔོན་འགྲོ་འཆད་པའི་སྐབས་སུ་བབ་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལ་ཐུན་མིན་ནང་གི་སྔོན་འགྲོ་ཡང་ས་བཅད་རྣམ་པ་དྲུག་གི་སྒོ་ནས་བཤད་དགོས་ཏེ། ལམ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྨང་རྡོ་སྐྱབས་འགྲོ་དང་གཅིག ཐེག་ཆེན་ལམ་གྱི་རྩ་བ་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་གཉིས། འགལ་རྐྱེན་སྡིག་སྒྲིབ་སྦྱོང་བ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་སྒོམ་བཟླས་དང་གསུམ། མཐུན་རྐྱེན་ཚོགས་བསགས་པ་མཎྜལ་དང་བཞི། བདུད་བཞི་ཅིག་ཆར་དུ་གཅོད་པ་ཀུ་སཱ་ལིའི་ཚོགས་བསགས་དང་ལྔ། རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་རང་རྒྱུད་ལ་བྱ་བའི་ཐབས་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པ་བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་དང་དྲུག དེ་ལས་སྐྱབས་འགྲོ་དང་སེམས་བསྐྱེད་གཉིས་ཚོགས་བསགས་སྒྲིབ་སྦྱང་གཉིས་ཀར་གཏོགས། རྡོར་སེམས་སྒོམ་བཟླས་སྒྲིབ་པ་སྦྱོང་བའི་ཐབས་དང་། མཎྜལ་དང་དེའི་ཡན་ལག་ཀུ་སཱ་ལིའི་ཚོགས་བསགས་གཅོད་དང་བཅས་པ་ཚོགས་བསགས་པའི་ཐབས་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་ཚོགས་བསགས་སྒྲིབ་པ་སྦྱོང་བའི་ཐབས་བཞིའམ་ལྔ་པོ་འདི་དོན་དམ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཡེ་ཤེས་རྒྱུད་ལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རིང་རྒྱུའམ་ལྷན་ཅིག་བྱེད་རྐྱེན་ཡིན། བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་ལ་མོས་གུས་གནད་དུ་བསྣུན་རྒྱུ་དེ་དངོས་རྒྱུ་འམ་ཉེ་རྒྱུ་ཡིན་ཟེར་དགོས། དེ་ལྟར་ཡིན་པའི་ཚུལ་ཡང་ཤེས་བྱེད་ཆུ་ཀླུང་ཆེན་པོའི་རྒྱུད་ལས། དོན་དམ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི། །ཚོགས་བསགས་སྒྲིབ་པ་སྦྱང་བའི་ལག་རྗེས་དང་། །རྟོགས་ལྡན་བླ་མའི་བྱིན་རླབས་ཁོ་ན་ལས། །ཐབས་གཞན་བསྟེན་པ་རྨོངས་པར་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་དོན་དམ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི། །ཞེས་གསུངས་པས་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པའི་གང་ཟག་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལམ་ལ་ཞུགས། དེའི་ནང་ནས་གསང་བ་སྔགས་ཀྱི་ལམ་ནས་ཐབས་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་བརྟེན་ཏེ་གནས་ལུགས་ཟབ་མོའི་དོན་བདེ་བླག་ཏུ་རྟོགས་ནས་འཁོར་བའི་མཚོ་ལས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བསྒྲལ་བར་འདོད་པའི་རྡོ་རྗེའི་ཐེག་པ་ལ་ཞུགས་པའི་ལམ་པ་ཞིག་གིས། བདེ་བར་གཤེགས་པས་རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྡོམ་བཞིའི་ཉམས་ལེན་ལག་ལེན་བྱེད་དགོས། དེ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་སྡོམ་བཞིའམ་ལྟ་བ་བཀའ་རྟགས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་བཞི་པོ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་བ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞི་བ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་ཞིང་ བདག་མེད་པ ་དེ་རྣམས་ཡིན། ཆོས་ཀྱི་སྡོམ་བཞིའི་ལག་ལེན་བྱེད་མཁན་ཞིག་གིས་རྙེད་པར་དཀའ་བའི་དལ་འབྱོར་གྱི་ལུས་རྟེན་དང་བཅས་པའི་སྣོད་བཅུད་ཐམས་ཅད་འདུས་བྱས་ཡིན་པས་མི་རྟག་པ་ཡིན་པ་དང་། ལས་དཀར་ནག་ལ་མ་ལྟོས་པའི་ཟག་བཅས་ཀྱི་ལས་ལས་སྐྱེས་པའི་འབྲས་བུ་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བ་འདི་ཐམས་ཅད་ཡིན་ན་སྡུག་བསྔལ་ལས་མ་འདས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་གསུམ་གྱི་རང་བཞིན་དེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལམ་དང་བཅས་པ་དེ་ཞི་བ་བསིལ་བ་ཡིན་པ་དེ་མཐོང་ནས་ལམ་སྟོན་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཞིག་ལ་བསྟེན་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ལུགས་སྟོང་ཞིང་བདག་མེད་པའི་དོན་དམ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཡེ་ཤེས་སྤྲོས་པའི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་དེ་རང་རྒྱུད་ལ་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་ཐབས་ལ། ཚོགས་བསགས་སྒྲིབ་པ་སྦྱང་བའི་ལག་རྗེས་དང་། །ཞེས་གསུངས་པས་སྐྱབས་འགྲོ་སེམས་བསྐྱེད་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་བསགས་སྒྲིབ་པ་སྦྱོང་བའི་ཐབས་ཁྱད་པར་ཅན་དེ་ཚོ་རྒྱུད་ལ་བསྟེན་པའི་ལག་རྗེས་དང་། རྟོགས་ལྡན་བླ་མའི་བྱིན་རླབས་ཁོ་ན་ལས། །ཞེས་དེ་ཡང་རྟོགས་པ་མཆོག་ལྡན་གྱི་བླ་མ་དམ་པའི་མངོན་རྟོགས་ཡིད་ལ་བྱས་ནས་ཐུགས་ཡིད་དབྱེར་མེད་དུ་བསྲེ་བའི་སྒོ་ནས་བྱིན་རླབས་སེམས་ལ་ཞུགས་ཏེ། དགོངས་བརྒྱུད་རྟོགས་པའི་ཕ་ཕོག་ཐོབ་པ་བྱེད་རྒྱུ་མ་གཏོགས། ཐབས་གཞན་བསྟེན་པ་རྨོངས་པར་ཤེས་པར་བྱ། །གསུངས་ཏེ། དེ་ལས་གཞན་པའི་ཐབས་སྣ་ཚོགས་ཇི་ལྟར་བསྟེན་ཀྱང་རྒྱུ་རྐྱེན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་མེད་དུས་འབྲས་བུ་ཚུལ་བཞིན་དུ་བསམ་པ་འདྲ་ཞིག་འབྱུང་རྒྱུ་གང་ན་ཡོད་དེ། དེ་ལྟར་དུ་འབྱུང་དུ་རེ་བ་དེ་ཡང་རྨོངས་པའི་རང་བཞིན་བྱིས་པ་བསམ་མེད་ཀྱི་ལས་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་བསགས་སྦྱང་གི་གནད་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་བརྟེན་ནས། རྣམ་ཀུན་མཆོག་ལྡན་གྱི་སྟོང་ཉིད་ཟབ་མོ་ནང་གི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད། བདེ་བླག་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་དང་པོ་སྐྱབས་འགྲོ་ལ་མཚོན་ན། འདིར་ཐུན་མིན་ནང་གི་སྔོན་འགྲོ་བཤད་པའི་སྐབས་ཡིན་ན། སྐྱབས་འགྲོ་འདི་ཐུན་མིན་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཏེ། མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ནི་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པ་ཐུན་མོང་གི་ཁྱད་ཆོས་ཡིན་པ། ཕྱི་པ་ནང་པ་སྐྱབས་འགྲོའི་ཁྱད། །ཅེས་གསུངས་པ་མ་ཡིན་ནམ་བསམ་ན། ཐུན་མོང་བའི་དབང་དུ་བྱས་ན་དེ་ལྟར་ཡིན་མོད་འདི་ནས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་སྐྱབས་འགྲོ་ཞེས་དམིགས་ཀྱིས་བཀར་ན། སྤྱིར་སྐྱེས་བུ་ཆུང་འབྲིང་ཆེ་གསུམ་ལས་འདིར་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་སྐྱབས་འགྲོ། དེ་ལས་མདོ་སྔགས་གཉིས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ན་སྔགས་ཀྱི་སྐྱབས་འགྲོ། སྔགས་ཀྱི་ནང་ནས་ཀྱང་ནང་རྒྱུད་ཡོ་ག་སྡེ་གསུམ་གྱི་རྩེ་མོ་ཨ་ཏི་ཡོ་གའི་ལུགས་ལྟར་དུ་བྱས་དུས་འདི་ཐུན་མིན་གྱི་སྐྱབས་འགྲོ་ཡིན་ནི་རེད།
གཉིས་པ་རྒྱས་པར་བཤད་པ།
༡༽ སྤྱི་དོན།
༡ སྐྱབས་འགྲོའི་དབྱེ་བ།
དང་པོ་དབྱེ་བ་མདོར་བསྟན་པ།
དེས་ན་འདིར་སྐྱབས་འགྲོ་འདི་ལ་སྐྱབས་འགྲོའི་དབྱེ་བ་དང་གཅིག སྐྱབས་སུ་འགྲོ་ཚུལ་དང་གཉིས། ཕན་ཡོན་བསླབ་བྱ་བསྟན་པ་དང་གསུམ་གྱི་ཐོག་ནས་བཤད་དགོས་པས། དང་པོ་སྐྱབས་འགྲོའི་དབྱེ་བ་དེ་ཅི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། གོང་ནས་སྨོས་པ་ལྟར་གྱི་སྐྱེས་བུ་གསུམ་གྱི་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་ཚུལ་ཡོད་པ་ཡིན། དེ་ཡང་ངན་སོང་གསུམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ལ་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་ནས་མཐོ་རིས་ལྷ་མིའི་བདེ་འབྲས་ཙམ་ཞིག་དོན་དུ་གཉེར་ཞིང་འདུན་པས་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དེ་སྐྱེས་བུ་ཆུང་ངུ་ཡིན་ཏེ། ལམ་སྒྲོན་ལས། གང་ཞིག་ཐབས་ནི་དེ་དག་གིས། །འཁོར་བའི་བདེ་བ་ཙམ་དག་ལ། །རང་ཉིད་དོན་དུ་གཉེར་བྱེད་པ། །སྐྱེས་བུ་དེ་ནི་ཐ་མར་འོས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། དེ་ཚོའི་ཐར་བ་དེ་འཁོར་བའི་ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་ལས་གནས་སྐབས་གྲོལ་ཙམ་པའི་ངེས་ལེགས་གྱི་ན་བ་ཞིག་ལ་ཐར་བར་རྩི་བཞིན་ཡོད། དོན་ལ་ངན་སོང་གི་འཇིགས་པ་ཙམ་ལ་སྐྲག་ནས་གནས་སྐབས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མཐོ་རིས་ལ་དམིགས་པས། དུས་ལ་མཚོན་ན་མངོན་མཐོའི་བདེ་འབྲས་མ་ཐོབ་པར་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དེ་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ནོ། །འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་མཐའ་དག་ལ་སྐྲག་ནས་རང་ཉིད་གཅིག་པུ་ཞི་བདེ་དོན་དུ་གཉེར་ཞིང་དད་པས་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ནི་སྐྱེས་བུ་འབྲིང་ཡིན་ཏེ། ལམ་འདི་སྟོན་པས་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་གསུངས་པའི་ཆོས་ཤིག་ཡིན། འདི་དག་གི་བློའི་ཁྱད་པར་ནི། སྲིད་པ་མཐའ་དག་སྡུག་བསྔལ་དུ་ཤེས་པས་འཕགས་ནི་རེད། དུས་གནས་སྐབས་ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དང་མཐར་ཐུག་ཉན་རང་གི་འབྲས་བུ་མ་ཐོབ་བར་དུ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་མཐའ་མེད་འཁོར་བའི་སེམས་ཅན་གཞན་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་དང་བྲལ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ལ་འགོད་པའི་ཕྱིར། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དེ་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་སྐྱབས་འགྲོ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་ང་ཚོས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཐོབ་འདོད་ཀྱི་བསམ་པ་ཅན་གྱི་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་སྐྱབས་འགྲོ་བསོད་ནམས་ཚད་མེད་པའི་འཇུག་ངོགས་དེ་ལ་བསླབ་དགོས། དེའི་རང་བཞིན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་གཞན་དབང་དུ་གྱུར་པ་ཞིག་ཡིན་པས། གཞན་དོན་སྤོང་བའི་ཞི་བདེ་ལ་ཡང་འཇིགས། སེམས་ཅན་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་མཐའ་དག་ཟད་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་བྱ་རྒྱུའི་སྔོན་ལ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་ནི་རེད། དུས་ཅི་ཙམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་ན་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོ་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་རམ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་གཞལ་དུ་མེད་པ་རང་རྒྱུད་ལ་བརྙེས་ནས་བྲལ་ཐོབ་དང་བསླུ་བ་སྤོང་བའི་འབྲས་བུའི་སྐྱབས་གནས་ལ་མ་རེག་གི་བར་དུ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་རྒྱུ་ཞིག་ཡིན།
གཉིས་པ་རྒྱས་པར་བཤད་པ།
༡༽ མཆོག་གསུམ་སྤྱིར་བཤད་པ།
དེ་ལྟར་བཤད་འོང་དུས། སྐྱེས་བུ་ཆེ་ཆུང་གི་སྐྱབས་འགྲོ་འདི་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་ཚུལ་ལ་སོགས་པ་གང་བཤད་ཀྱང་རུང་དང་པོ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་ཡུལ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ཤེས་རྒྱུ་དེ་གལ་ཆེ། འདི་ནས་ངག་འདོན་གྱི་ཚིག་གི་སྟེང་ནས་བཤད་ན། དཀོན་མཆོག་གསུམ་དངོས་བདེ་གཤེགས་རྩ་བ་གསུམ། །རྩ་རླུང་ཐིག་ལེའི་རང་བཞིན་བྱང་ཆུབ་སེམས། །ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཐུགས་རྗེའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ། །བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོའི་བར་དུ་སྐྱབས་སུ་མཆི། །ཞེས་ཤོ་ལོ་ཀ་གཅིག་གིས་བསྟན་ཏེ། དེ་ཡང་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ཞེས་པ་སངས་རྒྱས་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་གསུམ་རེད་ཅེས་སུས་ཡིན་ན་ཟེར་ཤེས། འོན་ཀྱང་རེ་རེ་ནས་སངས་རྒྱས་གང་ཡིན་ཆོས་གང་ཡིན་དགེ་འདུན་གང་ཡིན་ཞེས་དྲིས་ན་ཚིག་ལན་འཕྲོད་དཀའ་བ་ཡིན། སྤྱིར་ཡང་ཤེས་བྱའི་ཆོས་ལ་ཟད་པ་མེད་པས་མི་ཞིག་གིས་དྲིས་ཚད་ཚང་མ་ལ་ལན་ཅི་ལ་ཕོག་སྟེ། རྣམ་མཁྱེན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ལྟ་བུ་ཡོད་ན་མ་གཏོགས། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་མ་འདྲེས་པར་མཁྱེན་ནི་མ་རེད། འོན་ཀྱང་ནང་བ་སངས་རྒྱས་པ་ཞིག་ཡིན་ཅིང་ཁྱད་པར་དུ་གཞན་གྱི་འདྲེན་སྟོན་ལ་ཁས་འཆེ་བ་ཞིག་ཡིན་ན། སྐྱབས་འགྲོའི་ངོ་བོ་ངེས་ཚིག་ཙམ་ཞིག་མ་ཤེས་ན་དེ་ཐབས་སྐྱོ་བ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་མཁྱེན་འཇིགས་གླིང་གིས། འཇིགས་པ་གསུམ་གྱི་ཆུ་གཏེར་འཁྲུག་པ་ལས། །སྐྱབས་སུ་འོས་པར་ཡིད་ཆེས་གྲོགས་བརྟན་པའི། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་གྲགས་པའི་གདུགས་དཀར་ནི། །བསྟན་ལ་ཞུགས་པའི་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་འཛིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་བསྟན་པའི་ཆོས་སྒོར་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་ཞུགས་པ་ཞིག་གིས་ཀྱང་དེ་ཤེས་དགོས་པར་གསུངས། དེ་ཡང་འཇིགས་པ་གསུམ་པོ་དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། སྤྱིར་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་གཅིག སྒོས་རང་དོན་ཡིད་བྱེད་དང་གཉིས། ཡང་སྒོས་སུ་ཐ་མལ་འཁྲུལ་འཛིན་དང་གསུམ་པོ་དེ་ལ་སྐྲག་ནས་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དེ་ཡིན། དེ་ཡང་དཀོན་མཆོག་གསུམ་མ་ཡིན་པའི་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་ས་གཅིག་ཀྱང་མེད་དེ། ཨེ་སྐྱོབ་བསམ་ནས་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་དུས་མ་སྐྱོབ་ན་སྐྱབས་སུ་སོང་ནས་ཅི་བྱེད། དེའི་ཕྱིར། བདག་ནི་སྟོན་པ་གཞན་སྤང་ནས། །ཁྱོད་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆི་ལགས་ཀྱི། །ཅི་ཡི་སླད་དུ་ཞེ་ན་ཁྱེད། །སྐྱོན་མི་མངའ་ལ་ཡོན་ཏན་རྫོགས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་སྤང་བྱ་མ་ལུས་པ་སྤངས་པས་རང་ཉིད་འཇིགས་པ་མེད་པའི་གནས་ཐོབ། རྟོགས་བྱ་མ་ལུས་པ་རྟོགས། ཡོན་ཏན་མ་ལུས་པ་རྫོགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་གཞན་འཇིགས་པ་ལས་སྐྱོབ་པའི་ནུས་པ་དང་ཐབས་མཁས་གཉིས་ཀ་དང་ལྡན། དེའི་སྟེང་དུ་ཀུན་ལ་ཉེ་རིང་མེད་པའི་ཐུགས་རྗེ་དང་ལྡན་པས་སྐྱབས་སུ་འོས་པ་གཅིག་པུ་གང་ཡིན་ན་དཀོན་མཆོག་གསུམ་པོ་ཡིན། འོ་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ལ་སེམས་ཅན་སྐྱོབ་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཡོད་པ་ཡིན་ན་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བཞིན་ད་དུང་འཁོར་བའི་གནས་སུ་ལྷག་ཡོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། ཕྱིའི་ཡན་ལག་སངས་རྒྱས་ལ་སེམས་ཅན་སྐྱོབ་པའི་རྒྱུ་མ་ཚང་བ་མེད་མོད་ཀྱང་། ནང་གི་ཡན་ལག་སེམས་ཅན་རང་ཉིད་ལ་བློ་རྩེ་གཅིག་ལ་གཏད་ནས་སྐྱབས་སུ་འཛིན་པའི་སྟོབས་མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་པས། ཕྱིའི་ཡན་ལག་དང་ནང་གི་ཡན་ལག་གཉིས་ཀ་ཆ་འགྲིགས་སོང་ན་དཀོན་མཆོག་གི་ཐུགས་རྗེས་འཁོར་བའི་གནས་ནས་སེམས་ཅན་འདྲེན་ཐུབ་པ་ཡིན། དེས་ན་རང་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱབས་སུ་འཛིན་པའི་རྒྱུའི་གཙོ་བོ་སྟོན་པ་དང་བསྟན་པའི་ཡོན་ཏན་ཤེས་རྒྱུ་དེ་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་གལ་ཆེ་བ་ཡིན། དེ་ཤེས་པ་ལ་ཐོག་མར་དད་པ་ཡོད་དགོས། བདེ་ལེགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་དད་པ་ཡིན་པ་དང་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་དད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་དགོས། དད་པ་སྐྱེ་བ་དང་དཀར་པོའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་དུ་འཛོམ་འོང་བ་ཡིན། དད་པ་འཕགས་པའི་ནོར་བདུན་པོའི་ནང་ནས་དང་པོར་བཞག སྔོན་བྲམ་ཟེ་ཐུབ་དཀའ་ནག་པོ་ཟེར་བ་དེ་པཎྜི་ཏ་མང་པོ་དང་རྩོད་པ་བྱས་པས་པཎྜི་ཏ་རྣམས་ཀྱིས་རྩོད་པས་མ་ཐུབ་ཀྱང་ཉིན་ཞིག་སྡེ་སྣོད་ཀྱི་གླེགས་བམ་ཞིག་མཐོང་བས། དེའི་ནང་ན་སྟོན་པས་རང་ཉིད་ལུང་བསྟན་པ་མཐོང་སྟེ་དད་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ལས་ཟད་ནས་ནང་བའི་ཆོས་ལམ་ལ་ཞུགས་སྟེ་མཁས་པ་ཆེན་པོ་སློབ་དཔོན་དཔའ་བོ་ཞེས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་དད་པ་འདི་ལ་དབྱེ་བ་ཕྱེ་ན། དང་བའི་དད་པ། འདོད་པའི་དད་པ། ཡིད་ཆེས་པའི་དད་པ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་དད་པ་དང་བཞིའི་དབྱེ་བ་སྔོན་འགྲོའི་སྐབས་འདིར་ཕྱེ་བ་ཡིན། དེ་ལས་དང་འདོད་ཀྱི་དད་པ་གཉིས་པོ་ལས་དང་པོ་བའི་དད་པ་ཡིན་པས་རྐྱེན་གྱིས་བསྒྱུར་ཐུབ། རྗེས་མ་གཉིས་པོ་སྨོན་པའི་གནས་མ་ནོར་བ་ཡིན། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་དད་པའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཡུན་རིང་མི་འགོར་བར་ཚེ་ཟད་ནས་ཕུང་པོ་དུར་ཁྲོད་ཀྱི་ནང་དུ་ཉམ་ཉེས་པར་འགྱུར་བ་དེ་མགྱོགས་མྱུར་དུ་འོང་སྣང་མི་བྱེད་པའི་ལས་ཀྱི་ཞགས་པ་དེས་བསྡམས་པ་དེའི་སྐྱོན་ཡིན། དད་པ་མེད་པ་ཞིག་གིས་སྐྱབས་འགྲོ་དང་གསོལ་འདེབས་འབུམ་ཐེར་མང་པོ་བསགས་ཀྱང་དོན་དུ་གཏི་མུག་གིས་འགྲོ་བ་དང་། འདུན་པས་འགྲོ་བ། ཞེ་སྡང་གིས་འགྲོ་བ་ཙམ་ཞིག་མ་གཏོགས། སྐྱབས་འགྲོ་མཚན་ཉིད་པ་རེད་ཐུབ་མེད།
༢༽ བྱེ་བྲག་མཆོག་གསུམ་སོ་སོར་ངོས་བཟུང་བ།
༡ སངས་རྒྱས་དཀོན་མཆོག
དེས་ན་དད་པ་འཇོག་སའི་མཆོག་གསུམ་པོ་དང་པོ་ཤེས་དགོས་པ་ཡིན་ན། སངས་རྒྱས་ཞེས་པ་སྐུ་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་ཞིག་ཡིན། སྐུ་གསུམ་ནི། ཆོས་སྐུ། ལོངས་སྐུ། སྤྲུལ་སྐུ་རྣམས་སོ། །དེ་ལས་ཆོས་སྐུ་དེ་དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་དབྱེར་མེད་པའི་རང་བཞིན། དྲི་མ་མཐའ་དག་དང་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ཡིན། སོ་སོར་ཕྱེ་ན་དབྱིངས་དག་མཉམ་ཆེན་པོ་སྐུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་བྱེད་པའི་ཆ་ནས་ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ་དང་། ཡེ་ཤེས་སྤངས་རྟོགས་མཐར་ཕྱིན་པའི་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་གྱི་བདག་ཉིད་དེ་ལ་རྟོགས་པ་ཡེ་ཤེས་ཆོས་སྐུ་ཞེས་གསུངས། དེ་ཡང་མངོན་རྟོགས་རྒྱན་ལས། ཐུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ་ནི། །ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་གང་དག །སོགས་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཉིད་དང་། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པའི་བར་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །ལོངས་སྐུ་ནི་འཁོར་བའི་ཆ་ཀུན་གཞི་ཚོགས་བརྒྱད་དང་བཅས་པ་དབྱིངས་དག་མཉམ་ཆེན་པོའི་ངང་དུ་ནུབ་སོང་བའི་སྟོབས་ཀྱི་ཆ་ནས་བཞག་པས། གཞིའི་གནས་ལུགས་ཀྱི་སྣང་ཆའི་ཡོན་ཏན་སྟོང་གཟུགས་ཀྱི་སྐུར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ངེས་པ་ལྔ་ལྡན་གྱི་རང་བཞིན་ཅན་ཞིག་ཡིན་ནོ། །སྤྲུལ་སྐུ་ཅི་འདྲ་ཡིན་ཞེ་ན། འགྲོ་བའི་བླ་མ་སྟོན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཟིགས་པ་ལྔ་ལ་གཟིགས་ནས་འཛམ་བུའི་གླིང་འདིར་ཡུལ་དབུས་སུ་སྐུ་བལྟམས་ནས་མཛད་པ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་མཛད་ཆེན་བསྐྱངས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་ནས་གདུལ་བྱ་སྐྱོང་བར་མཛད་པ་པོ་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། ལང་ཀར་གཤེགས་པའི་མདོ་ལས། གཙང་མའི་གནས་དག་སྤངས་ནས་སུ། །འོག་མིན་ཞེས་བྱ་ཉམས་དགའ་བར། །ཡང་དག་སངས་རྒྱས་དེར་སངས་རྒྱས། །སྤྲུལ་བ་པོ་ཞིག་འདིར་སངས་རྒྱས། །ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །སངས་རྒྱས་དེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས། བརྩེ་བའི་ཐུགས་རྗེ། མཛད་པའི་འཕྲིན་ལས་ཚང་མ་མངའ་བ་ཞིག་ཡིན། སྔར་རྒྱ་གར་ན་མུ་སྟེགས་གཅེར་བུ་པ་ཉེ་ཐུང་ཟེར་བ་གཅེར་བུ་པའི་ལུགས་འཛིན་ཅིང་ནང་པ་ལ་མི་དད་པ་ཞིག་ཡོད། ཁོའི་འགྲམ་དུ་ཁྱིམ་བདག་དཔལ་སྦས་ཞེས་པའི་ཁྱིམ་བདག་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོད་པས་མུ་སྟེགས་པ་དེས་ཁྱིམ་བདག་ལ་ངན་བསླབས་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཕྱི་སྒོའི་འགྲམ་དུ་དོང་ཆེན་པོ་ཞིག་རྐོས་ལ། དེའི་ནང་དུ་དུ་བ་མེད་པའི་མེ་མདག་གིས་ཁོངས་ལ་དེའི་སྟེང་དུ་ཐལ་བ་སྲབ་མོ་ཞིག་དང་དེའི་སྟེང་ས་སྲབ་མོ་ཞིག་གིས་བཀབ་ནས་མི་མངོན་པར་བྱོས། ཡང་ཁྱིམ་ནང་དུ་ཟ་མ་ལེགས་པོ་གྲ་སྒྲིག་གྱིས་ལ་ཟ་མའི་ནང་དུ་བཙན་དུག་ངར་བ་ཟོས་པ་ཙམ་གྱིས་སྲོག་གཅོད་པ་དེ་འདྲ་བསྲེས་ཤིག དེ་ལྟར་གྲ་སྒྲིག་བྱས་ནས་ཁྱོད་ཀྱིས་ནང་བ་སངས་རྒྱས་པའི་སངས་རྒྱས་འཁོར་བཅས་བོས་ཤོག་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཨེ་ཡིན་དེ་ནས་ཤེས་ཞེས་བཤད་པས། ཁྱིམ་བདག་དཔལ་སྦས་བདེན་ཁ་ཡངས་པས་མུ་སྟེགས་པའི་གཡོ་འོག་ཏུ་ཚུད་དེ། དེ་ལྟར་གྲ་སྒྲིག་ཆ་ཚང་བྱས་ཏེ་སངས་རྒྱས་འཁོར་བཅས་ལ་སང་ཉིན་འབྱོན་པར་ཞུ་དུས། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མཁྱེན་བཞིན་དུ་བྱོན་པར་ཞལ་བཞེས་གནང་ནས་ཕྱི་ཉིན་ཁྱིམ་བདག་དཔལ་སྦས་ཀྱི་ཁྱིམ་དུ་བྱོན། དེར་ཕྱི་སྒོའི་འགྲམ་དུ་ཕེབས་པ་དང་དེར་ཞབས་བཞག་མ་ཐག་ལོང་བས་མིག་གིས་མཐོང་། འོན་པས་སྒྲ་ཐོས། སྨྱོན་པ་རྣམས་ཀྱིས་དྲན་པ་རྙེད་པ་སོགས་མི་བདེ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཡོད་པ་ཐམས་ཅད་བདེ་བ་ཐོབ། མེ་རྣམས་རང་ཞིར་གྱུར་ནས་མེ་ཐམས་ཅད་མེ་ཏོག་པདྨའི་ཚལ་དུ་གྱུར་པས་སངས་རྒྱས་འཁོར་བཅས་བྱོན་དུས་ཐམས་ཅད་པོ་ངོ་མཚར་ཏེ་དད་པའི་གནས་སུ་གྱུར། དེར་ཁྱིམ་བདག་དཔལ་སྦས་དང་ཉེ་ཐུང་གཉིས་ཀས་འགྱོད་བཤགས་བྱས་ཏེ་ཁྱིམ་དུ་ཕེབས་སྐབས་ཁྱིམ་བདག་གིས། ངས་ནི་ཉེས་པའི་སྟེང་དུ་ཉེས་པ་བསགས་པའི་གྲ་སྒྲིག་མང་པོ་བྱས་པས་གསོལ་བ་ལེགས་པོ་མེད། མི་ངན་གྱི་ཁ་ལ་ཉན་ནས་དུག་བཏབ་ཡོད་པ་མྱུར་དུ་གསོལ་བ་སྟབས་བདེ་ཟུར་དུ་དྲང་རྒྱུ་ཡིན་ཞུས་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱིས། སྐྱོན་མེད་ཁྱོད་རང་གིས་ཟ་མ་གང་གྲ་སྒྲིག་བྱས་ཡོད་ན་དེ་དྲོངས་ཤོག་གསུངས་ཤིང་། འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་གསུམ། །འདི་དག་འཇིག་རྟེན་དུག་གསུམ་སྟེ། །བཅོམ་ལྡན་སངས་རྒྱས་དུག་མི་མངའ། །སངས་རྒྱས་བདེན་པས་དུག་བཅོམ་མོ། །ཞེས་དེ་བཞིན་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་གཉིས་དང་སྦྱར་ནས་ཚིགས་བཅད་གསུམ་པོ་དང་མཉམ་དུ་སྦྲགས་ནས་དྲོངས་དང་སྐྱོན་མེད་གསུངས་པས། ཁྱིམ་བདག་གིས་དེ་ལྟར་དུ་ཚིགས་བཅད་གསུམ་དང་བསྒྲགས་ནས་གསོལ་བ་ཚང་མ་དྲངས་པས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དགྱེས་བཞིན་དུ་བཞེས་པས་རྨ་བྱས་བཙན་དུག་ཟོས་པ་བཞིན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ལ་མ་གནོད་པར་མ་ཟད་གཟི་མདངས་སྔར་ལས་ཆེ་རུ་གྱུར། དེར་ཁྱིམ་བདག་དཔལ་སྦས་དད་ནས་ཆོས་ཞུས་པས། སྟན་ཐོག་དེ་ནས་ཆོས་ལ་ཆོས་ཀྱི་མིག་རྡུལ་མེད་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་ཐོབ་པའི་ལོ་རྒྱུས་དེ་ལྟར་ཡོད་དོ། །ཡང་ཁྱིམ་བདག་དཔལ་སྐྱེས་ཞེས་རྒས་འཁོགས་ཤིག་ཡོད་པ་ཁོ་རང་རབ་ཏུ་བྱུང་བར་འདོད་ཀྱང་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཁྱོད་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཐར་བའི་དགེ་རྩ་མི་འདུག་ཅེས་གཅིག་གིས་ཀྱང་རབ་ཏུ་བྱུང་རོགས་མ་བྱས། དེ་ཡང་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཁྱིམ་བདག་དཔལ་སྐྱེས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཐར་བའི་ས་བོན་གྱི་དགེ་རྩ་ཡོད་པ་མ་མཁྱེན། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གཟིགས་ཏེ་ཁོ་སྐྱེ་བ་མང་པོའི་གོང་དུ་ཁྱི་ཞིག་གི་སྐྱེ་བ་ལེན་སྐབས་ཁྱི་དེ་རི་ཕག་ཅིག་གིས་བདས་སྐབས་བྲོས་ཕྱོགས་ཤིག་གིས་མཆོད་རྟེན་ཞིག་ལ་བསྐོར་བ་ཞིག་བྱས་པས། དེའི་དགེ་བའི་ས་བོན་ཁོའི་རྒྱུད་ན་ཡོད་པར་དགོངས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མཁྱེན་པ་ཡིན། དེ་སྐབས་ཁྱིམ་བདག་དཔལ་སྐྱེས་ལོ་བརྒྱ་ལོན་ཡོད་ཀྱང་ཁོ་རང་གིས་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པས་དེར་དགྲ་བཅོམ་པའི་གོ་འཕང་ཐོབ་ནམ་མཁར་འཕུར་ཐུབ་པ་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་ཏོ། །དེས་ན་སངས་རྒྱས་ནི་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས། བརྩེ་བའི་ཐུགས་རྗེ། མཛད་པའི་ཕྲིན་ལས་ཐམས་ཅད་མངའ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན། དེ་ཡང་མི་སྐྱ་ཕོ་མོ་རྣམས་ལ་གོ་བརྡ་སྤྲོད་ཆེད་ཚིག་མགོ་ཟིན་རྔ་ཟིན་བྱིས་པ་ཆུང་ངུ་ལ་བཤད་པ་ལྟར་རེད་མོད། ད་དུང་ཅུང་ཟད་ཞུས་ན། སངས་རྒྱས་ལ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཟེར་དགོས་དོན་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། སྐྱབས་འགྲོ་བདུན་ཅུ་པ་ལས། མ་རིག་གཉིད་ལས་སངས་ཕྱིར་དང་། །ཡེ་ཤེས་ལ་ཡང་བློ་རྒྱས་པས། །སངས་རྒྱས་པད་མའི་འདབ་ལྟར་རྒྱས། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་པས་ཅི་ཞིག་བཅོམ། ཅི་ཞིག་ལྡན། ཅི་ཞིག་ལས་འདས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོར་བཞུགས་པ་ལ་བར་དུ་གཅོད་པའི་བདུད་ཀྱི་སྡེ་ཐམས་ཅད་བཅོམ་པས་ན་བཅོམ་ཞེས་པ་དང་། སྐལ་བ་དང་དབང་ཕྱུག་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་སོགས་པ་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ན་ལྡན་དང་། སྲེད་པ་དང་ལེན་པ་ལ་སོགས་པའི་སྲིད་པའི་ཆོས་ལས་འདས་པའམ། ཡང་ན་སྲིད་དང་ཞི་བ་གཉིས་ཀའི་མཐའ་ལས་འདས་པས་ན་འདས་ཞེས་དེ་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་། ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་པ་ཇི་ལྟར་གསུངས་པ་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་ཡིན་པ་མ་གཏོགས་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་དེར་ཉིད་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་གསུང་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཤེགས་པས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་། ཡང་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་པ་ཉོན་མོངས་པའི་དགྲ་སྡེ་བཅོམ། སྒྲིབ་གཉིས་མ་ལུས་པ་སྤང་པའི་དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་བཞིའི་མཐར་ཐུག་པར་གནས་པས་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་གསུངས། འོ་ན་སངས་རྒྱས་ལ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཞུ་དགོས་པ་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། འཕགས་པ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱ་པ་ལས། བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཅེས་གསུངས་པ་དང་། ཀུན་མཁྱེན་འཇིགས་གླིང་གིས་ཀྱང་དེ་ལྟར་དུ་གསུངས། དེ་ལྟ་བུའི་སངས་རྒྱས་དེ་ནི་རིག་པ་དང་ཞབས་སུ་ལྡན་པ། བདེ་བར་གཤེགས་པ། འཇིག་རྟེན་མཁྱེན་པ། སྐྱེས་བུ་འདུལ་བའི་ཁ་ལོ་བསྒྱུར་བ། ལྷ་དང་མི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོན་པར་གྱུར་པ་སྤངས་རྟོགས་མཐར་ཕྱིན། སྐྱོན་ཀུན་ཟད། ཡོན་ཏན་ཀུན་ལྡན་གྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་ནི་རེད། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་དེ་ཡང་མཚན་བཟང་སོ་གཉིས། དཔེ་བྱད་བརྒྱད་ཅུས་སྤྲས་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཇི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་ཚད་པོ་ཐམས་ཅད་ཚུར་བསྡུས་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བ་སྤུའི་ཁུང་བུ་གཅིག་གི་བསོད་ནམས་དང་འདྲ་ཞིང་བ་སྤུའི་ཁུང་བུ་ཡོད་ཚད་ཀྱི་བསོད་ནམས་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡོམ་པ་དེ་དཔེ་བྱང་བཟང་པོ་གཅིག་དང་འདྲ་བ་དང་། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་ཡོད་ཚད་ཀྱི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་གཅིག་ཏུ་བསྡོམ་པ་བརྒྱ་འགྱུར་གྱིས་ཀྱང་གཞལ་དུ་མེད་པ་དེ་མཚན་བཟང་པོ་གཅིག་དང་འདྲ་ཞིང་། ད་དུང་སྨིན་མཚམས་ཀྱི་མཛོད་སྤུ་དཀར་པོ་དེ་དང་དབུ་གཙུག་ཏོར་བལྟར་མི་མངོན་པ་གཉིས་དེར་གཏོགས་མེད་པར་གསུངས། དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུའི་བ་སྤུའི་ཁུང་བུ་རེའི་ཡོན་ཏན་ཡང་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་བརྗོད་ཀྱིས་མི་ལང་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུའི་ཡོན་ཏན་དང་། གསུང་ཅི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། གསུང་འགོག་ལམ་གྱི་བདེན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད། བསྟན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་གནས་པ་ཞིག་སྟེ། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་ནས་སེམས་ཅན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གནས་སུ་འགོད་པའི་རྒྱུ་མ་ནོར་བ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་གསུང་དབྱངས་ཡན་ལག་དྲུག་ཅུའི་བདག་ཉིད་དེ། དཔལ་སྤྲུལ་ཚང་གིས་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་གསུང་ལ་བསྟོད་པའི་ནང་དུ། མི་གཙང་འདམ་དུ་གསེར་གྱི་བུང་བ་དང་། །གཅན་གཟན་ཁྲོད་དུ་སེང་གེའི་རྒྱལ་པོ་སོགས། །གང་གིས་གང་འདུལ་དེ་ཡི་སྐད་དུ་སྟེ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གསུང་ལས་བྱུང་། །ཞེས་དང་། ཡང་། གསུང་གི་བྱིན་རླབས་སྤྲུལ་པ་མི་བཟད་པ། །གདུལ་བྱའི་དབང་དང་སྨོན་ལམ་ལས་དབང་སྟེ། །དེ་ཕྱིར་འགག་པ་མེད་པ་རྒྱལ་བའི་གསུང་། །གསུང་གསང་རྣམ་པར་འཕྲུལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་གཟུགས་སྐུའི་རང་བཞིན་མཚན་དཔེའི་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོ་མངའ་བའི་རྟེན་དེ་ལ་བརྟེན་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཐུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་དེ་ཅི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། དམིགས་མེད་མཁའ་ལྟར་དག་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་ཀུན་མཆོག་ལྡན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཆོས་སྐུའི་ངོ་བོ་གོང་བཤད་ལྟར། རྟོགས་པ་ཡེ་ཤེས་ཆོས་སྐུ་དེ་ཟག་མེད་ཀྱི་ཆོས་སྡེ་ཚན་ཉེར་གཅིག་དང་ལྡན་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན། དེ་ལྟར་འདིར་སྐྱབས་འགྲོའི་སྐབས་སྐྱབས་ཡུལ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལས་སངས་རྒྱས་སྐུ་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་དེ་དེ་ལྟ་བུ་ཞིག་རེད།
༢ ཆོས་དཀོན་མཆོག
དེ་ནས་དཀོན་མཆོག་གཉིས་པ་དེ་ཆོས་དཀོན་མཆོག་ཡིན་ཞིང་། དེ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། སྤྱིར་ཆོས་ཞེས་པ་དེ་འཇུག་ཡུལ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ན་རྣམ་པ་བཅུ་ལ་འཇུག་སྟེ། ཆོས་ནི་ཤེས་བྱ་ལམ་དང་ནི། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བ་ཡོད་ན། དེའི་ནང་ནས་བསོད་ནམས་དང་གཅིག །ལམ་དང་གཉིས། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གསུམ་པོ་དེ་བརྗོད་བྱའི་དོན་དང་། གསུང་རབ་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་ཚིག་ལ་ཤར་བ་དེ་ལ་ཆོས་ཞེས་གསུངས་པའི་གོ་བ་ལེན་དགོས། དེ་ཡང་འགོག་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པ་ཞིག་ཡིན་དགོས། འགོག་བདེན་གྱི་ཆོས་དང་ལམ་བདེན་གྱི་ཆོས་གཉིས་འབྲས་བུ་དང་བྱ་བའི་རང་བཞིན་དུ་གནས་པ་ཞིག་སྟེ། མགོན་པོ་བྱམས་པས། གང་ཞིག་གང་གིས་ཆགས་བྲལ་བ། །བདེན་གཉིས་མཚན་ཉིད་ཅན་དེ་ཆོས། །ཆགས་བྲལ་ཉིད་ནི་འགོག་པ་དང་། །ལམ་གྱི་བདེན་པ་དག་གིས་བསྡུས། །ཞེས་པས་སོ། །དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་ཆོས་དེ། ལེགས་པར་གསུང་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལ་ཐོག་མ་དང་བར་དང་ཐ་མར་དགེ་བའི་ལུང་གི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་པར་མཐོང་བ། ནད་མེད་པ། དུས་ཆད་པ་མེད་པ། ཉེ་བར་སྟོན་པ། འདི་མཐོང་བ་ལ་དོན་ཡོད་པ། མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པར་བྱ་བ་དེ་རྣམས་ཡིན་པས་དེས་རྟོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འགག་བསྡུས་ཡོད་པ་ཡིན། དེའི་ཕྱིར་བརྗོད་བྱའི་དོན་ལ་ལྟོས་ནས་རྟོགས་པའི་ཆོས་ཞེས་པ་དང་བརྗོད་བྱེད་ཀྱི་ཚིག་ལ་ལྟོས་པས་ལུང་གི་ཆོས་ཏེ་རྣམ་བཞག་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས། སྟོན་པའི་དམ་ཆོས་རྣམ་གཉིས་ཏེ། །ལུང་དང་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །ཞེས་གསུངས། དེ་གཉིས་ལ་དབྱེ་བ་ཕྱེ་ན། བརྗོད་བྱའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན་བདེན་པ་གཉིས་སུ་འདུ་བར། དབུ་མ་རྩ་བ་ཤེས་རབ་ལས། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་པ། །བདེན་པ་གཉིས་ལ་ཡང་དག་བརྟེན། །ཞེས་གསུངས། དེ་གཉིས་པོ་དྲང་ངེས་ཀྱི་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་བཤད་ན། ཀུན་རྫོབ་སྒྲུབ་པ་སྟོན་པ་དྲང་དོན་དང་། དོན་དམ་སྒྲུབ་པ་སྟོན་པ་ངེས་དོན་ཡིན་ནི་རེད། ཡང་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན་གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཏེ། མདོ་སྡེ་དབྱངས་བསྙད་ལུང་བསྟན་དང་། །ཚིགས་བཅད་ཆེད་བརྗོད་གླེང་གཞི་དང་། །རྟོགས་བརྗོད་དེ་ལྟ་བུ་བྱུང་དང་། །སྐྱེས་རབས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་དང་། །རྨད་བྱུང་གཏན་ལ་དབབ་པའི་སྡེ། །གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་སོ། །ཞེས་གསུངས། དེ་ཡང་གཉེན་པོའི་སྒོ་ནས་སྡེ་སྣོད་གསུམ་དུ་འདུ་ལ། གདུལ་བྱའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། ཐབས་ཀྱི་ཆེ་བ་རིག་པ་འཛིན་པའི་སྡེ་སྣོད་དང་བཞི་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་ལུང་གི་ཆོས་སྡེ་སྣོད་བཞི་པོ་དེ། བདག་པོའི་རྐྱེན་གྱི་འདུ་བྱེད་ལས་ཡི་གེ་བྱུང་། ཡི་གེ་འདུས་པ་ལས་མིང་དང་། མིང་འདུས་པ་ལས་ཚིག ཚིག་མང་པོ་འདུས་པ་ལས་གླེགས་བམ་དུ་གྱུར་པ་དེ་ཆོས་དཀོན་མཆོག་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་དམ་ཚིག་གི་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན། རྟོགས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་ས་ཡིན་ལ། སའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་ལམ་ལྔ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་ས་ལམ་གྱི་རྣམ་བཞག་རྒྱས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་དང་ཁྱད་པར་དུ་མགོན་པོ་བྱམས་པས་མཛད་པའི་བཀའི་དགོངས་དོན་འགྲེལ་བ་རྒྱ་ཆེ་བ་སྦས་དོན་མངོན་རྟོགས་ཀྱི་རིམ་པ་བསྟན་པ་ཤེར་ཕྱིན་མངོན་རྟོགས་རྒྱན་དང་། ཟབ་མོ་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་བཞག་བསྟན་པའི་ཀླུ་སྒྲུབ་ཡབ་སྲས་ཀྱི་གཞུང་སོ་སོ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་དབུ་མ་རིགས་ཚོགས་ལྔ། དཔལ་ལྡན་ཟླ་བའི་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པས་བསྟན། དེ་བཞིན་དུ་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་ཉེ་རྒྱུའི་སྦྱོར་བས་སྔགས་ཀྱི་ས་ལམ་དང་རིག་འཛིན་བཞིའི་བགྲོད་པ་ལ་སོགས་པ་རིག་པ་འཛིན་པའི་སྡེ་སྣོད་ཀྱི་སྐབས་སོ་སོར་འབྱུང་བ་ལྟར་དུ་ཡིན། དེས་ལུང་དང་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་དཀོན་མཆོག་བཤད་པ་ཡིན་པས། ཆོས་དཀོན་མཆོག་གི་ཡོན་ཏན་ཤེས་པ་དེས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ཤེས་ལ། བསྟན་པ་ཤེས་པ་དེས་གྲུབ་མཐའི་རྣམ་བཞག་ཞིག་ཀྱང་ཤེས་པས་འཁོར་བ་ལས་སྐྱོབ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅིག་ཀྱང་ཤེས་སོང་བ་ཡིན་ནོ།།
༣ དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག
དེ་ནས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་པ་དགེ་འདུན་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡིན་དོན་ནི། རིག་གྲོལ་ཡོན་ཏན་བརྒྱད་ལྡན་དོན་དམ་པའི་སྐྱབས་འགྲོའི་ཡུལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་དགེ་འདུན་ཡིན་ཏེ། མགོན་པོ་བྱམས་པས། ཇི་ལྟ་ཇི་སྙེད་ནང་གི་ནི། །ཡེ་ཤེས་གཟིགས་པ་དག་པའི་ཕྱིར། །བློ་ལྡན་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཚོགས། །བླ་མེད་ཡོན་ཏན་བརྒྱད་ལྡན་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཇི་ལྟ་བ་རིག་པའི་ཡོན་ཏན། ཇི་སྙེད་པ་རིག་པའི་ཡོན་ཏན། ནང་ཡེ་ཤེས་གཟིགས་པ་རིག་པའི་ཡོན་ཏན་དང་གསུམ། དེ་ཐོབ་བྱེད་ཀྱི་ཐབས་སུ་གྱུར་པའི་བར་ཆད་མེད་ལམ་གྱི་ངོ་སྐལ་དུ་གྱུར་པ། སྤང་བྱ་ཆགས་སྒྲིབ་ལས་གྲོལ་བའི་ཡོན་ཏན། ཐོགས་སྒྲིབ་ལས་གྲོལ་བའི་ཡོན་ཏན། དམན་སྒྲིབ་ལས་གྲོལ་བའི་ཡོན་ཏན་དང་དྲུག དེའི་སྟེང་དབྱེ་གཞི་རིག་པ་དང་གྲོལ་བའི་ཡོན་ཏན་གཉིས་བསྣན་པས་རིག་གྲོལ་ཡོན་ཏན་བརྒྱད་ལྡན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་ཡོན་ཏན་བརྒྱད་ལྡན་དེ་བྱང་སེམས་འཕགས་པ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་དགེ་འདུན་ཡིན་ནི་རེད། དེ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་དགེ་འདུན་གྱི་ངོ་བོ་ཡིན་ལ། ཉན་རང་གི་དགེ་འདུན་ལ་མཚོན་ན་རིག་གྲོལ་གྱི་ཕྱོགས་ནས་དམན་པས་དེའི་ཡན་ལག་ལྟ་བུར་གསུངས། དེ་ཡན་གྱིས་ཕྱི་ནང་གི་དགེ་འདུན་བསྟན། རང་ལུགས་ལ་རྒྱལ་སྲས་ས་ལ་གནས་པ་ཤ་སྟག་གི་སྒྲས་སྨོས་པ། རིག་འཛིན་གྱི་ས་ལ་བཞུགས་པའི་ཞིང་སྔགས་ལྷན་སྐྱེས་ལས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དཔའ་བོ་མཁའ་འགྲོ་ཆོས་སྐྱོང་སྲུང་མ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱན་དང་ལྡན་པ་ཐམས་ཅད་དེའི་ནང་དུ་བསྡུ་བ་ཡིན་ནོ།།
༣༽ དཀོན་མཆོག་གི་ངེས་ཚིག་བཤད་པ།
དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ནི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་སྟེ། འདི་གསུམ་ལ་དཀོན་མཆོག་ཅེས་པའི་སྒྲ་འཇུག་དོན་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། རྒྱུད་བླ་མ་ལས། འབྱུང་བ་དཀོན་ཕྱིར་དྲི་མེད་ཕྱིར། །མཐུ་ལྡན་ཕྱིར་དང་འཇིག་རྟེན་གྱི། །རྒྱན་གྱུར་ཉིད་དང་མཆོག་ཉིད་ཕྱིར། །འགྱུར་བ་མེད་ཕྱིར་དཀོན་མཆོག་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། འབྱུང་བ་དཀོན་ཕྱིར་དྲི་མེད་ཕྱིར། །ཞེས་པས། མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཆགས་ཐོགས་མེད་པར་ཁྱབ་པ་དེ་འདྲ་གཞན་དུ་མི་སྲིད་ཅིང་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་ལྟར་འབྱུང་བ་དཀོན་པ་དང་། བརྩེ་བའི་ཐུགས་རྗེ་ཕྱོགས་ལྷུང་མེད་ཅིང་འགྱུར་བ་སྣ་ཚོགས་པ་མེད་པས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་དྲི་མ་མེད་པ་དང་། མཐུ་ལྡན་ཕྱིར་དང་ཞེས་པས། ཉོན་མོངས་པས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པའི་ཡིད་ཅན་སེམས་ཅན་མཐའ་དག་འདུལ་བའི་མཐུ་འམ་ནུས་པ་ཆེ་ཞིང་ལྡན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་གྱི། རྒྱན་གྱུར་ཉིད་དང་མཆོག་ཉིད་ཕྱིར། །ཞེས་པས་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱན་དུ་གྱུར་བའི་ཡོན་ཏན་ཟད་མི་ཤེས་པ་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་ཐོགས་པའི་ཕྲིན་ལས་སུ་ཤར་བས་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་རྒྱན་དུ་གྱུར་ པ་མ་ཟད། མཆོག་ཏུ་འགྱུར་བ་མེད་པའི་བདག ་ཉིད་ཡིན་པས་ན་དཀོན་མཆོག་ཅེས་གསུངས། དེ་ཡང་དངོས་གནས་བཤད་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལམ་སྟོན་པ་དང་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་སྐྱོབ་པའི་མཐར་ཐུག་པ་དེ་ཆོས་དཀོན་མཆོག་ཡིན་པས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྟོན་པ་ཡང་ཡིན་དགོས་ཏེ། སོ་སོ་རང་རིག་ཡེ་ཤེས་སྤྱོད་ཡུལ་བ། །དུས་གསུམ་རྒྱལ་བའི་ཡུམ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་གསུངས་པས། ཆོས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུམ་ཡིན། དེ་ལྟར་ན་ཡང་ཆོས་དེ་ཡང་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བདག་པོའི་རྐྱེན་ལས་གཞན་དུ་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། དེ་གཉིས་ཀ་ཕན་ཚུན་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནི་རེད། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལས་དེ་བྱུང་གི་འབྲེལ་བ་སྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་གྱིས་མཚན་ཉིད་གོ་རིམ་སངས་རྒྱས་ཐོག་མར་བཞག དེ་ནས་ཆོས་དང་། དེ་གཉིས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པ་དགེ་འདུན་ཡིན་པས་དགེ་འདུན་རྗེས་སུ་བཞག་པ་ཡིན།
༢ སྐྱབས་སུ་འགྲོ་ཚུལ་བཤད་པ།
ཡང་སངས་རྒྱས་ལ་སྟོན་པ། ཆོས་ལ་ལམ། དགེ་འདུན་ལ་ལམ་བསྒྲུབ་པའི་གྲོགས་ཀྱི་ཐ་སྙད་བཏགས་པ་ཡིན་མོད། དོན་གྱི་སྟེང་ནས་བསླབ་པ་གསུམ་པོའི་རྟེན་གནས་དེ་དགེ་འདུན་ཡིན་པར་ཤེས་པའི་སྒོ་ནས་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་དགོས་ཏེ། སྐྱབས་འགྲོ་བདུན་ཅུ་པ་ལས། སངས་རྒྱས་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ཏེ། །ཐར་བར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱབས། །ཞེས་གསུངས། གཞན་ཡང་སྐྱབས་འགྲོ་འདི་ལ་རྒྱུའི་སྐྱབས་འགྲོ་དང་འབྲས་བུའི་སྐྱབས་འགྲོ་སྟེ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་ཅིང་། རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་སྐྱབས་འགྲོ་འདི་རང་ལུགས་ཀྱི་སྔགས་དང་བསྟུན་ན། དུས་གཞན་དུ་འགྲུབ་པར་འདོད་པ། གཞན་རྒྱུད་ལ་བྱོན་ཟིན་པའི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་ནས་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་འདོད་པ་རྒྱུའི་སྐྱབས་འགྲོ་དང་། འདི་ཕར་ཕྱིན་ཐེག་པས་དུས་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་གསུམ་གྱི་མཐའ་ལ་སྒུག་རྒྱུ་དེ་ཡིན། སྐྱབས་ཡུལ་གྱི་ཡོན་ཏན་དང་ཡེ་ཤེས་མ་འོངས་པར་རང་རྒྱུད་ལ་འཁྲུངས་བར་འདོད་པ་དེ་འབྲས་བུའི་སྐྱབས་འགྲོ་ཡིན་པ་ལ་ཡིན་པར་ཤེས་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དང་། དུས་རིང་གི་མཐའ་སྒུག་མི་དགོས་པར་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་གདོད་ནས་སྐྱེ་མེད་ཡིན་པའི་ངང་ལ་མཉམ་པར་འཇོག་རྒྱུ་དེ་སྔགས་ལམ་ནས་བཤད་པའི་འབྲས་བུའི་སྐྱབས་འགྲོ་མཐར་ཐུག་པ་ཡིན། དེའི་ཕྱིར་ནང་བ་སངས་རྒྱས་པའི་ལམ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྨིང་རྡོ་སྐྱབས་འགྲོ་ཡིན་མོད་སྐབས་འདིའི་སྐྱབས་འགྲོ་ལམ་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པས་ཐུན་མིན་དུ་བཞག་པ་འདིས་ཀྱང་གོ་ཐུབ། ཡུལ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་ན། ཕར་ཕྱིན་ཐེག་པའི་སྐབས་སུ་སངས་རྒྱས་གཙོ་མོད་སྔགས་བླ་མེད་ཀྱི་སྐབས་འདིར་བླ་མ་གཙོ་བོ་ཡིན། དེས་ན་སྐྱབས་འགྲོ་བཞི་སྐོར་མ་ངག་འདོན་བྱེད་སྐབས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་མགོར་བླ་མ་བཞག་སྟེ། བླ་མ་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ། །སངས་རྒྱས་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ། །ཆོས་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ། །དགེ་འདུན་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ། །ཞེས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྔོན་དུ་བླ་མ་བྱུང་བ་འདི་ཡང་སྐྱབས་གསུམ་ཀུན་འདུས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པས་སྔོན་ལ་བྱུང་བ་ཡིན། དེ་ཡང་བླ་མའི་ཐུགས་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་ཐུགས་དང་གཉིས་སུ་མེད་པའམ་མི་གཉིས་པ་ཡིན་པས་རེད། དེས་ན་སྐྱབས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་སངས་རྒྱས། དེ་ཡང་མཐར་གཏུག་ན་ཆོས་སྐུ་ཉག་གཅིག་ལ་མ་བརྟེན་པར་མི་འོང་རྒྱུ་བོ་མདོ་སྔགས་ཐམས་ཅད་མཐར་ཐུག་དགོངས་པའི་འབབ་སོ་གཅིག་ལ་འབབ་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུད་བླ་མ་ལས། སྤང་ཕྱིར་བསླུ་བའི་ཆོས་ཅན་ཕྱིར། །མེད་ཕྱིར་འཇིག་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར། །ཆོས་རྣམ་གཉིས་དང་འཕགས་པའི་ཚོགས། །གཏན་གྱི་སྐྱབས་གནས་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །དེ་ཡང་རང་སྣང་དོན་གྱི་འོག་མིན་ན་ཆོས་ཉིད་དང་ཐ་དད་མེད་པར་བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་དེའི་སྐུ་དགེ་འདུན། གསུང་དམ་ཆོས། ཐུགས་སངས་རྒྱས་སུ་གནས་པས་ན་སྐུ་གསུམ་དཀོན་མཆོག་གི་རང་བཞིན་དུ་ངོ་བོ་གཅིག་པར་གྲུབ་པ་དེ་ལྟར་ཡིན་ཏེ། རྒྱུད་བླའི་གོང་གི་འཕྲོར། སྐྱབས་ནི་སངས་རྒྱས་ཉག་གཅིག་ཉིད། །ཐུབ་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཅན་ཕྱིར། །ཚོགས་ཀྱང་དེ་ཡི་མཐར་ཐུག་ཕྱིར། །ཞེས་དང་། ཡེ་ཤེས་གྲུབ་པ་ལས། དག་ཐོབ་བྲལ་བའི་སེམས་སངས་རྒྱས། །མི་འགྱུར་དྲི་མེད་ཆོས་དང་ནི། །ཡོན་ཏན་ལྷུན་རྫོགས་དགེ་འདུན་ཉིད། །ཡིན་ཕྱིར་རང་གི་སེམས་ཉིད་མཆོག །ཅེས་གསུངས་པས་སོ། །དེ་ནས་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་སྐབས་ལ། ཆོ་ག་ལ་ལྟོས་པ་བརྡ་ལས་ཐོབ་པ་ལུས་ངག་གི་ཆོ་གས་ལེན་རྒྱུ་ཞིག་དང་། ལུས་ངག་གི་ཆོ་གར་མ་བརྟེན་པར་སེམས་རྩེ་གཅིག་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའམ་རྗེས་ལ་དམིགས་པའི་ཤེས་རབ་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ངང་ལ་མཉམ་པར་བཞག་པ་ནི་དོན་དམ་པའི་སྐྱབས་འགྲོ་ཡིན་ནི་རེད། དེ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སྐྱབས་འགྲོའི་རྒྱུ་མ་ནོར་བ་ཡིན་ལ།
༣ ཕན་ཡོན་དང་བསླབ་བྱ་བསྟན་པ།
༡༽ ཕན་ཡོན།
འདིར་སྤྱིར་བཏང་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྒྱུའི་སྐྱབས་འགྲོ་ལ་ཕན་ཡོན་ཅི་ཙམ་ཡོད་ཅེ་ན། དཔེར་ན་ནམ་མཁའི་མཐའ་ལ་རྒྱ་ཚད་བཟུང་མི་ཤེས་པ་དེ་བཞིན་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་བའི་ཕན་ཡོན་གྱི་མཐའ་དེ་བཞིན་དུ་དཔོག་མི་ནུས་པ་དང་མཐོང་མི་ཐུབ། དེ་བཞིན་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་མི་དགེ་བ་བསགས་པའི་རྣམ་སྨིན་ཡང་ཚད་བཟུང་དཀའ་བ་ཡིན་པ་ཞོར་ལ་གོ་ཐུབ་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་མཐར་ཐུག་མེད་པ་ལ། །འདོམ་གྱིས་གཞལ་བའི་ཚད་བཟུང་མེད་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་བརྟེན་པ་ཡི། །ཡོན་ཏན་དང་ནི་སྡིག་པའི་མཐའ་མི་དཔོག ཅེས་གསུངས། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་ན་ནང་པའི་ཁྱུར་ཚུད། དེ་ཡང་ནང་པའི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་གྲུབ་མཐས་བློ་བསྒྱུར་བ་ཞིག་ལ་སྐྱབས་འགྲོ་རྐྱང་པས་གྲུབ་མཐའ་ཕྱི་ནང་གི་ཁྱད་པར་འབྱེད་པར་མ་ངེས་ན་ཡང་། ནང་པའི་སྦྱིན་བདག་ལྟ་བུ་གྲུབ་མཐས་བློ་མ་བསྒྱུར་བ་ཞིག་ལ་སྐྱབས་འགྲོས་ཕྱི་ནང་གི་གྲུབ་མཐའི་ཁྱད་པར་འབྱེད་བྱེད་དུ་འཇོག་ཆོག དེས་ན་སྐྱབས་འགྲོའི་སྡོམ་པ་བླངས་པའམ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་ཞེ་སྙིང་ནས་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་ནི་ཡིན་བསམ་རྒྱུའི་བསམ་པ་ཙམ་ཡང་སྐྱེ་མྱོང་མེད་ན། དེ་འདྲ་དེ་མུ་སྟེགས་པ་མིན་རུང་ནང་བ་ཡང་མིན་པའི་གྲལ་དུ་ཐེ་འགྲོ་སྟེ། དེང་སང་འཛམ་གླིང་གི་མི་གྲངས་བརྒྱ་ཆ་བཅུ་ཉི་ཤུ་ཙམ་དེ་འདྲ་ཡིན་པ་མ་ཟད་བོད་རིགས་ཁ་ཤས་ཀྱང་དེའི་ནང་དུ་ཐོན་འགྲོ་ཤས་ཆེ་བས། ད་རེས་ཀྱི་སྐབས་ཀྱང་ཉིན་རེ་བཞིན་སྐྱབས་སྡོམ་སྦྱིན་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་དེས་ཡིན། སྐྱབས་འགྲོ་གཙོ་བོར་ཤེས་ནས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་། དེ་ཡང་མ་བཏང་བ་ཞིག་མིན་ན། བསོད་ནམས་ཆ་མཐུན་གྱི་དགེ་རྩ་ཅི་བསྒྲུབ་ཀྱང་སངས་རྒྱས་པའི་གྲལ་དུ་ཚུད་མེད། སྐྱབས་འགྲོ་ནི་སྡོམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞི་རྟེན་ཡིན་ཏེ། སྡོམ་པ་ཀུན་ལ་ཡོད་མོད་ཀྱང་། །སྐྱབས་སུ་མ་སོང་བ་ལ་མེད། །ཅེས་གསུངས། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་ན་སྔོན་བསགས་ཀྱི་སྡིག་སྒྲིབ་དག དེ་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་ན་གནོད་པ་དང་ཉེར་འཚེ་ལས་ཀྱང་ཐར་བ་ཡིན། རས་ཡུག་བཀོད་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཟེར་བ་སྔོན་ཆད་བཤད་མྱོང་བ་དེ་ལྟར་ཡིན། དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་མ་གྲགས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་མཚན་ཙམ་ཡང་མི་ཤེས་པའི་ལུང་པ་དེ་འདྲེན་པས་སྤང་པའི་ལོང་བ་ཆེན་པོའི་གནས་ཞེས་པ། དཀོན་མཆོག་གི་སྣང་བ་མེད་པའི་མུན་པའི་གླིང་ཡིན། དཀོན་མཆོག་གི་སྐྱབས་ལ་བརྟེན་ནས་ཡོན་ཏན་དམ་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་སྲིད་དང་ཞི་བའི་ཕུན་ཚོགས་རང་ཤུགས་ཀྱིས་འདུ་བ་ཡིན། དེས་ན་ཆོས་དང་མི་མཐུན་པ་མེད་པའམ་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་བྱ་བ་གང་དང་གང་བསྒྲུབ་ན་དང་པོ་འགོ་ནས་དཀོན་མཆོག་ལ་བསྙེན་བཀུར་གྱི་མཆོད་པ་ཕུལ་ན་བསམ་དོན་འགྲུབ་པ་ཡིན། དེའི་ཕྱིར་འདིར་ཡོད་སྐྱེས་ཕོ་མོ་རྒན་གཞོན་བྱིས་པ་ཚུན་ཆོད་ཀྱིས་ནང་ཡར་ལང་ནུབ་མར་ཉལ་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱབས་འགྲོ་ཚར་རེ་གཉིས་འདོན་རྒྱུ་དང་། དེ་བཞིན་སོང་ན་བསྡད་ན་ལས་དང་བྱ་བ་ཅི་བསྒྲུབ་ཀྱང་སྐྱབས་འགྲོ་ཚར་རེ་ཚར་གཉིས་བཏོན་ནས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་དད་གུས་བྱས་ནས་གསོལ་བ་ཐོབ་དང་བསམ་པ་འགྲུབ། ལམ་དུ་འགྲོ། མཐར་ཐུག་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐར་བའི་དོན་ཆེན་མཉམ་དུ་འགྲུབ་ངེས་ཡིན་ནོ། །
༢༽ བསླབ་བྱ།
དེ་ཡང་སྐྱབས་སུ་སོང་བ་ཙམ་གྱིས་མི་ཆོག་པར། སྐྱབས་འགྲོའི་བསླབ་བྱ་དེ་ཤེས་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ལ་དགག་པའི་བསླབ་བྱ་གསུམ། བསྒྲུབ་པའི་བསླབ་བྱ་གསུམ། ཆ་མཐུན་གྱི་བསླབ་བྱ་གསུམ་སྟེ་དགུ་ལས། དང་པོ་དགག་པའི་བསླབ་བྱ་གསུམ་པོ་ཅི་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་ནས་འཇིག་རྟེན་པའི་ལྷ་ལ་སྐྱབས་སུ་མི་འགྲོ། ཆོས་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་ནས་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་འཚེ་མི་བྱེད་རྒྱུ། དགེ་འདུན་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་ནས་གྲོགས་མུ་སྟེགས་ལ་མི་བརྟེན་རྒྱུ་དང་། གཉིས་པ་བསྒྲུབ་པའི་བསླབ་བྱ་གསུམ་ནི། སངས་རྒྱས་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་ནས་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྐུ་གཟུགས་ཀྱི་རྟེན་ཐ་ན་སཙྪའི་ཆག་དུམ་ཡན་ཆད་ལ་སངས་རྒྱས་དངོས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་དད་པ་དང་གུས་པ་བྱེད་པ་དང་། ཆོས་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་ནས་ཆོས་དཀོན་མཆོག་གི་རྟེན་ཐ་ན་གསུང་རབ་ཡིག་འབྲུ་གཅིག་ཡན་ཆད་ལ་ཆོས་དཀོན་མཆོག་དངོས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་བཞག་ནས་མཆོད་པ་འབུལ་ཞིང་གུས་པ་བྱེད། དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་ནས་དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་གི་རྟེན་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ནས་ཐ་ན་ལྷན་པ་སེར་པོ་ཞིག་བཏབ་པ་ཚུན་ཆོད་ལ་དགེ་འདུན་དཀོན་མཆོག་དངོས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་བཞག་ནས། ཆོས་དང་མཐུན་པའི་སྤྱོད་ལམ་ལ་བསླབ་དགོས་པ་ཡིན། ཆ་མཐུན་གྱི་བསླབ་བྱ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བས་བསླབ་བྱ་མདོར་བསྡུས་ན་དེ་ལྟར་ཡིན། མདོར་ན་ཚེ་འདི་དང་ཕྱི་མར་ཡིད་རྟོན་བློ་གཏད་ཁེལ་ས་གཅིག་པུ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ཡིན་ཏེ། འདི་ན་ས་དང་ནམ་མཁའ་རི་རབ་རྣམས། །ཡར་མར་གནས་གྱུར་ཉི་ཟླ་ཐང་ལྷུང་སྲིད། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱིས་བསླུ་བ་མི་སྲིད་པའི། །ངེས་ཤེས་བརྟན་པ་ཀུན་ཏུ་དོན་ཡོད་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་གནམ་ས་རུ་གྱུར། ས་གནམ་དུ་གྱུར་པ་འོང་ཡང་སྲིད། ཤར་ལྷོ་རུ་གྱུར། ལྷོ་ནུབ་ཏུ་གྱུར་པ་ཡང་འོང་སྲིད། ནམ་མཁའི་ཉི་ཟླ་ས་ལ་ལྷུང་སྲིད་ཀྱང་། དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱིས་བསླུ་བ་མི་སྲིད་ཅེས་མི་སྲིད་པའི་ཚད་ལ་བཞག་སྟེ། དེ་ལྟར་དཔེ་བཞག་ནས་གསུངས། སྐྱབས་འགྲོ་འདི་གལ་ཆེ་བ་ཡིན་པས་ཡར་བཤད་མར་བཤད་མང་པོ་བཤད་པ་དེ་ཚོ་དད་པའི་ས་བོན་རེ་རྒྱུད་ལ་འཇོག་ཆེད་བཤད་པ་ཡིན། ཐ་སྙད་འགའ་རེ་འཇིག་རྟེན་པ་ཕལ་བས་གོ་མྱོང་མེད་པས་གོ་མ་མྱོང་བ་དེ་འདྲ་ཆོས་བཤད་སྐབས་གོ་བ་ཡིན་མོད། རིམ་གྱིས་རིམ་གྱིས་གོ་ཡོང་ལ། ཨེ་གོའི་རེ་བ་བྱེད་དགོས། དེ་མ་གོ་ན། གོ་བརྡ་འཕྲོད་བྱེད་ཟ་སྐད་འཐུང་སྐད་ཉ་བེ་ཉོ་བེ་རེ་བཤད་པས་དོན་ཟབ་མོ་མཚོན་མི་ཐུབ། དཔེར་ན་དེང་སང་ཆོས་ཡིག་རྩོམ་མཁན་དང་བསྒྱུར་བ་འདྲ་བོ། གོ་བརྡ་སྤྲད་བདེ་བའི་གསར་བཏོད་ཆེན་པོ་ཞིག་བྱས་ཡོད་བསམ་མོད། ཇ་ཞིག་ལ་ཤ་རོའི་ཇ་ལོའི་བྲོ་བ་མ་གཏོགས་མེད་པ་ལྟ་བུ་རེད། གཞན་ཞིག་གིས་ཡི་གེ་སྒྱུར་སྐབས། ཁྱེའུས་ཕ་མར་འབོད་འདྲའི་གདུང་དབྱངས། ཞེས་གསོལ་འདེབས་ལེའུ་བདུན་མར་ཡོད་པ་དེ་ལ་ཁྱི་ཕྲུག་ཨོ་ཡོ་ཞིག་གིས་ཕ་མར་བོས་པ་ཞེས་བསྒྱུར་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་རེད། ཁྱི་ཕྲུག་གིས་སྐད་བརྒྱབ་པ་ལ་སྙན་མོ་ཞིག་ཡོད་རྒྱུ་མ་རེད་ལ། ཁྱེའུས་ཕ་མར་འབོད་འདྲ་ཞེས་པ་སྙན་མོ་ཞིག་ལ་གོ་དགོས་མོད་བསྒྱུར་ཉེས་ན་དགོད་ཁ་སློང་བྱེད་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན། མ་ཟད་ཟབ་དང་རྒྱ་ཆེའི་དོན་ཟབ་པ་དེ་ཚོ་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་ཚིག་རྐྱང་པའི་ངོས་ནས་འབྲིང་རིམ་སློབ་མ་ཞིག་གི་ཡོན་ཚད་ཙམ་ལས་མི་འདུག་ཅེས་དེང་སང་ཆོས་ལ་མི་དད་མཁན་ཚོས་ཟེར་བཞིན་ཡོད་ལ། ཆོས་ཞེས་པ་དེ་རྩ་ཆེན་ཞིག་བཤད་མི་འདུག་ཅེས་ཟེར་བ་དེ་ཚོ་ཆོས་ཡིག་གསར་རྩོམ་རྣམས་ལ་ཟེར་བ་ལས། བཀའ་དང་བསྟན་བཅོས་ཚད་ལྡན་ལ་དེ་འདྲ་ཟེར་ནུས་རྒྱུ་མ་རེད། དེང་སང་བརྩམས་པའི་ཆོས་ཡིག་དེ་ཚོའི་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་ཚིག་དེ་ཚོར་སློབ་འབྲིང་གི་ཆུ་ཚད་མ་གཏོགས་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོའི་སློབ་མའི་ཡོན་ཚད་མི་འདུག་ཅེས་སྒྲོ་བཏགས་ནས་བཤད་བཞིན་ཡོད། ཡི་གེ་འདི་གཅིག་གྱུར་གྱི་བརྡ་མཚོན་བྱེད་ཅིག་ཡིན་ན་ས་ཆ་རེའི་སོ་སོའི་ཁ་སྐད་ཀྱིས་ཡི་གེ་རེ་བྲིས་ཚེ། གང་མཚམས་ལ་ཁམས་པའི་ཡི་གེས་དབུས་པ་ལ་གོ་བརྡའ་མི་འཕྲོད། དབུས་པའི་ཡི་གེས་ཨ་མདོ་བ་ལ་གོ་བརྡ་མི་འཕྲོད། དེ་འདྲ་དེ་ཡུན་རིང་གྱུར་ཚེ། མི་ཐོག་མང་པོ་མི་དགོས་པར་བཀའ་ཆོས་དང་བསྟན་འགྱུར་བཏོན་ན་གོ་བརྡ་མི་འཇག་པས། བཀའ་བསྟན་འགྱུར་ངོ་མི་ཤེས། མདོ་རྒྱུད་བསྟན་བཅོས་བེད་མེད་ཀྱི་གནའ་རྫས་སུ་འགྱུར་དུས། བོད་ཀྱི་ཕ་སྐད་མེད་ཞོར་དུ་ཕ་ཆོས་ཉམས་པ་ཡིན། དེ་སྐབས་གཅིག་དགོས་བསམ་རུང་མི་ར་ལུག་འདྲེས་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་གི་ལག་ནས་ཆོས་དཀར་ནག་ཕྱེད་མ་ལྟ་བུ་ཞིག་ལས་ཐོབ་རྒྱུ་མེད། ད་ལྟ་ད་དུང་དེ་འདྲའི་བསྐལ་བ་ཚེས་མེད་པས་ཆོས་དང་མཇལ་ཟེར་བ་དེ་གང་ཐད་ནས་བཤད་ན་ཤེས་རྒྱུ་ཡོད། དེའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་གོང་འོག་གི་ཆོས་སྐད་འདི་ཚོ་བཤད་བསྡད་ན་འདྲིས་འགྲོ་རྒྱུ་ཡོད་པས། ཆོས་ཞུ་ས་ནམ་ལོན་ལ་ཞུགས་ན་རང་ཉིད་ལ་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ།།
༢༽ གཞུང་དོན།
སྐབས་འདིར། དཀོན་མཆོག་གསུམ་དངོས་བདེ་གཤེགས་རྩ་བ་གསུམ། །ཞེས་པའི་ཐད་ནས་བཤད་བཞིན་པ་ཡིན་ན། དེ་ཡང་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་ཚུལ་ནི། ཐུན་མོང་ཐེག་པའི་ལུགས་ལ། སྐུ་བཞི་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ལྡན་གྱི་སངས་རྒྱས་ལ་སྟོན་པ། ལུང་དང་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ལ་ལམ། རིག་གྲོལ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་དགེ་འདུན་ལ་ལམ་བསྒྲུབ་པའི་གྲོགས་སུ་བྱས་ཏེ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་ལམ་གྱི་སྐྱེལ་མ་ལྟ་བུའི་ཚུལ་གྱིས་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བས་མ་འོངས་རང་རྒྱུད་ལ་དེ་གསུམ་གྲུབ་པར་འདོད་པའི་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དང་། བདེ་གཤེགས་རྩ་བ་གསུམ་ཞེས་པས། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་གསང་སྔགས་སྤྱིའི་ཚུལ་གྱིས། སྤངས་རྟོགས་མཐར་ཕྱིན་པ་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་ངོ་བོ་དེ་ལས་ཕྱེ་བའི་རྩ་བ་གསུམ་གང་ཞེ་ན། བླ་མ། ཡི་དམ། མཁའ་འགྲོ་སྟེ། དེ་ཡང་བྱིན་རླབས་ཀྱི་རྩ་བ་སངས་རྒྱས་ཀུན་འདུས་ཀྱི་ངོ་བོ་བླ་མ་ལ་སྒོ་གསུམ་འབུལ། དངོས་གྲུབ་ཀྱི་རྩ་བ་ཆོས་སྐུ་ཞི་བའི་ངང་ལས་གཟུགས་སྐུ་ཞི་ཁྲོ་རབ་འབྱམས་སུ་ཤར་བའི་ཡི་དམ་ལ་བརྟེན། བར་ཆད་སེལ་བའི་རྩ་བ་ཆོས་ཉིད་སྐྱེ་མེད་ཀྱི་ནམ་མཁའ་ལ་འགགས་མེད་ཐུགས་རྗེའི་ཤུགས་ཀྱིས་འགྲོ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཁའ་འགྲོ་ལ་གྲོགས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་བྱས་པས་དེ་ལྟ་བུའི་རྩ་བ་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་བསྟན་པ་ཡིན། ཡང་གོང་དུ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་དངོས་ཞེས་པས། འབྲས་བུའི་སྐྱབས་འགྲོའམ་ཡང་ན་དཀོན་མཆོག་གསུམ་དངོས་ལས་གཞན་དུ་མ་གྱུར་པའི་བདེ་གཤེགས་རྩ་བ་གསུམ། རྩ་རླུང་ཐིག་ལེའི་རང་བཞིན་བྱང་ཆུབ་སེམས། །ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཐུགས་རྗེའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ། །བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོའི་བར་དུ་སྐྱབས་སུ་མཆི། །ཞེས་གསུངས་པས། ཕྱི་ནང་གསང་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམས་དང་སྦྱར་ན། དཀོན་མཆོག་གསུམ་གསུངས་པས་ཕྱི་ཡི་སྐྱབས་འགྲོ་བསྟན། རྩ་བ་གསུམ་གྱིས་ནང་གི་སྐྱབས་འགྲོ་བསྟན། རྩ་རླུང་ཐིག་ལེའི་རང་བཞིན་ཞེས་པས་གསང་བའི་སྐྱབས་འགྲོ་བསྟན། ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཐུགས་རྗེའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱིས་ཡང་གསང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་སྐྱབས་འགྲོ་བསྟན་པའི་གོ་བ་དེ་ལྟར་ལེན་ཆོག་སྙམ། དེ་ལས་ཕྱིའི་སྐྱབས་འགྲོ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་དོན་གོང་དུ་རྒྱས་པའི་ཚུལ་གྱིས་བཤད་གྲུབ་ནས་ནང་གི་སྐྱབས་འགྲོ་ཅི་འདྲ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ཡང་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལས་གཞན་དུ་མ་གྱུར་པ་སྤངས་རྟོགས་མཐར་ཕྱིན་པ། བདེ་བར་གཤེགས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ལས་ཕྱེ་བའི་བྱིན་རླབས་ཀྱི་རྩ་བ་བླ་མ་དེ་རྩ་བ་གསུམ་གྱི་ནང་གི་དང་པོ་ཡིན་ཏེ། དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བླ་མའི་ཐུགས་རྗེ་དང་བྱིན་རླབས་ལ་བརྟེན་ནས་གྲོལ་ཞིང་གྲོལ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་པས། བསྒོམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ནས་བླ་མ་བསྒོམ་པ་མཆོག་དང་མཆོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ནས་བླ་མ་མཆོད་པ་མཆོག་ཡིན་གསུངས། བླ་མ་བསྒྲུབ་ཅིང་མཆོད་པ་ཡང་། མོས་གུས་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་ཏེ། གཡོ་མེད་མོས་གུས་ཟླ་དྲུག་གིས། །རྡོ་རྗེ་འཆང་གི་ས་ཐོབ་འགྱུར། །ཞེས་རྒྱུད་སྡེ་ལྔ་བཅུ་པ་ལས་གསུངས། དེར་མ་ཟད་སྡོམ་འབྱུང་གི་རྒྱུད་ལས་ཀྱང་། འདི་མཉེས་པས་ནི་ཀུན་མཁྱེན་གྱི། །ཡེ་ཤེས་མཆོག་ནི་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་བྱིན་རླབས་འབྱུང་དང་མི་འབྱུང་བླ་མའི་བསྒྲུབ་པ་དང་མོས་གུས་ལ་ཐུག་ཡོད། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་འགྲོ་བའི་ལམ་སྟོན་དུ་བྱོན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གནས་སྐབས་གདུལ་བྱ་འདུལ་ཚུལ་དང་བསྟུན་ནས་སྐུའི་རྣམ་རོལ་འདྲ་མིན་དུ་མར་བསྟན་ན་ཡང་། ངོ་བོ་དབྱེར་མེད་པ་ཡིན་པས་དཔེར་ན། ཟླ་བའི་ངོ་བོ་གཅིག་པ་ཡང་ཚེས་ཀྱི་དབང་གིས་སྣང་ཚུལ་ཆེ་ཆུང་མི་འདྲ་མོད་དོན་དུ་ཟླ་བ་གཅིག་ལས་མ་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་རོ། །བརྒྱུད་པ་འདིའི་ལུགས་ཀྱི་རྩ་བའི་སྒྲུབ་པ་རིག་འཛིན་ཡབ་ཀ་ལྟ་བུ་ལ་མཚོན་ན། སྣང་སྲིད་སྣོད་བཅུད་ཐམས་ཅད་ཨོ་རྒྱན་ཆེན་པོའི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་རོལ་པར་དག་སྣང་སྦྱང་། གསོལ་བ་བཏབ། རང་རིག་གུ་རུའི་ཐུགས་དང་དབྱེར་མེད་དུ་བསྲེས་ནས། སྣང་གྲགས་རིག་གསུམ་ལྷ་སྔགས་ཆོས་ཉིད་དུ་ཤར་བ། དུས་དང་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་ཕྱི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཟངས་མདོག་དཔལ་རིའི་ཕོ་བྲང་། ནང་བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་དཔའ་བོ་མཁའ་འགྲོའི་ཚོམ་བུ། གསང་བ་སེམས་ཀྱི་འཕྲོ་འདུ་དེ་རང་གྲོལ་བྱ་ལམ་རྗེས་མེད་དུ་ཤེས་པའི་ངང་ལ་སྙིང་པོ་བཛྲ་གུ་རུར་འབད་པ་འདི་བསྐྱེད་རིམ་གྱི་གནད། རྫོགས་རིམ་གྱི་བཅུད། གནས་ལུགས་ཀྱི་མཚངས། མན་ངག་གི་མདུད་ཡིན་པར་གསུངས་པས་བླ་མ་གུ་རུ་ཞི་དྲག་རྣམ་པ་གང་བསྒོམ་ཡང་འཕྲིན་ལས་ཀྱི་རྡེལ་ཁ་བསྒྱུར་བ་ཙམ་མ་གཏོགས་ཁྱད་པར་མེད་པས་ཕྲིན་ལས་ཀྱི་རྡེལ་ཁ་བསྒྱུར་བས་ལས་བཞིའི་ཕྲིན་ལས་ཀྱིས་དོན་ཐམས་ཅད་བསྒྲུབ་ཀྱིན་ཡོད་དེ་དཔེར་ན། རྒྱལ་བསེན་ཕོ་མོ་དང་ཁྱད་པར་རྒྱལ་འགོང་འདུལ་བའི་གཉེན་པོ་ལ་གུ་རུ་དྲག་པོའི་སྐུ་སྣང་བ་དང་། ཀླུ་འདུལ་ལྟ་བུ་ལ་མཚོན་ན་དྲག་པོ་རྟ་ཁྱུང་སྟེ། དཔེར་ན་གུ་དྲག་སྐུ། རྟ་སྐད་གསུང་། མཁའ་ལྡིང་ཐུགས་ལྟར་དུ་བྱས་ཏེ་བསྒྲུབ་པ་དེ་ཚོ་གདུལ་བྱའི་དོན་དུ་འདུལ་བྱེད་ཀྱི་རྣམ་པ་གཞན་བསྟན་པ་ཙམ་ཞིག་ཡིན། དྲག་པོ་རྟ་ཁྱུང་ལྟ་བུ་གུ་རུ་རྡོ་རྗེ་གྲོ་ལོད་འབྱུང་པོ་འདུལ་བ་ལ་མཆོག་ཏུ་བསྔགས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་སྐུའི་རྣམ་པ་བསྒྱུར་ཚུལ་གཞན་ཞིག་སྟེ། གུ་དྲག་དེ་རྩ་བའི་ལྷ་དང་། རྟ་མགྲིན་རིགས་བདག །བྱ་ཁྱུང་དེ་རྒྱན་གྱི་ཚུལ་དུ་བྱས་ཀྱང་ཆོག །གུ་རུ་ཉིད་སྒྲུབ་བྱེད་རིག་འཛིན་གྱི་ངོ་བོར་ཡོད་པ་སྒྲུབ་བྱེད་ཉིད་བསྒྲུབ་བྱའི་ངོ་བོར་སོན་ནས། བསྒྲུབ་བྱ་ཉིད་སྒྲུབ་པ་པོའི་རྣམ་པར་བཞེངས་པ་དོན་ལ་བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་བྱེད་ཐ་མི་དད་པ། དཔེར་ན་བསྒྲུབ་བྱའི་སྐུ་ཉི་ཟེར་གྱི་ཚ་དྲོད་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ན། སྒྲུབ་པ་པོའི་ཚུལ་ཅན་ནོར་བུ་མེ་ཤེལ་དང་གཉིས་པོ་མཉམ་དུ་འཛོམ་པས། དྲག་སྒྲུབ་འདི་མེ་ཤེལ་ཉི་འོད་ལ་ཚད་པ་ལྟ་བུས། གདོན་བགེགས་འབྱུང་པོའི་རྩ་སྦུར་སྐམ་པོ་བསྲེག་པ་ལ་རྣོ་མྱུར་ཁྱད་དུ་འཕགས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན། ཡི་དམ་གྱི་ངོས་ནས་དྲག་པོ་དཔལ་ཆེན་འདུས་པ་ལྟ་བུ་ཆེ་མཆོག་སྒྲུབ་པ་བཀའ་བརྒྱད་པོ་གཅིག་ཏུ་འདུས་པའི་རྗེ་བཙུན་རེད། འདིའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ལས་རིམ་ཐམས་ཅད་ཐབས་ཤེས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་འབྲེལ་བར་བསྒྲུབ་པས། ཕར་ཕྱིན་དྲུག་གིས་བསྡུས་པའི་ཚོགས་གཉིས་རླབས་པོ་ཆེ་མྱུར་དུ་འདུམ་ནས་སློབ་པའི་རིག་འཛིན་གསུམ་དང་མི་སློབ་པའི་ལམ་གྱི་རིག་འཛིན་ལྷུན་གྲུབ་རིག་འཛིན་ཏེ་སྐུ་གསུམ་ཡན་ལག་བདུན་ལྡན་གྱི་གོ་འཕང་ལ་སྦྱོར་བའོ། །ཡི་དམ་ཞི་ཁྲོ་གང་ཡིན་ཡང་དེ་ལ་བསྙེན་པ། ཉེ་བསྙེན། སྒྲུབ་པ། སྒྲུབ་ཆེན་ཏེ་བསྙེན་སྒྲུབ་ཡན་ལག་བཞི་པོ་སྲོག་སྡོམ་གཟེར་བཞིའི་མན་ངག་གི་གནད་དང་མ་བྲལ་བ་ཞིག་གལ་ཆེ་བ་རེད། ཡི་དམ་སྒྲུབ་དུས་ཡི་དམ་གྱི་ལྷ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སྤྱན་དྲངས་ཏེ། རང་ཡི་དམ་ཀུན་འདུས་སུ་བསྒོམ། ཡི་དམ་གཅིག་ལ་ཡི་དམ་གྱི་ལྷ་ཡོངས་རྫོགས་འདུ་བར་བསྒོམ་ན་ཡི་དམ་གྱི་ལྷ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཞལ་མཐོང་ནས་དངོས་གྲུབ་འབྱུང་བ་ཡིན། ཞེས་དེ་ལྟར་གསུངས་ཡོད། མདོར་ན་ཡི་དམ་གང་ཡིན་ཡང་གདུལ་བྱ་འདུལ་བའི་ཚུལ་དང་བསྟུན་ནས། སྐུའི་རྣམ་རོལ་ཞི་དང་ཁྲོ་བོ་དབང་དང་རྒྱས་པ་སོགས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་ན་ཡང་ངོ་བོ་ཐམས་ཅད་བླ་མ་གཅིག་ལ་མ་འདུས་པ་མེད་པས། ཟུང་འཇུག་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཀློང་ན་ཁྱབ་བྱ་ཡི་དམ་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པའི་ཁྱབ་བྱེད་རིགས་ཀྱི་བདག་པོ་བླ་མ་ཉིད་ལས་མ་འདས་པ་ཞིག་ཡིན་པས། ཡི་དམ་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཐམས་ཅད་བླ་མའི་རྣམ་རོལ་ཡིན་པ་ཤེས་དགོས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་མཁའ་འགྲོ་ལ་མཚོན་ན་ཡང་། ལས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཁའ་འགྲོ་མ་ཐམས་ཅད་རིགས་ལྔའི་ཌཱཀྐིའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པས། ཡུམ་ཀ་བདེ་ཆེན་རྒྱལ་མོ་ལྟ་བུ་ལ་མཚོན་ན། གསུང་པདྨའི་རིགས་དང་ཕྲིན་ལས་ལས་ཀྱི་རིགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྒྱུར་མ་རྗེ་བཙུན་འཕགས་མ་སྒྲོལ་མ་དང་། མཁའ་འགྲོ་སེང་གེའི་གདོང་ཅན། གསང་བ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཁའ་འགྲོ་མ་ཉི་ཟླ་དངོས་གྲུབ་སོགས་ཀྱང་འདི་ལས་གཞན་དུ་མ་མཆིས་པ་ཡིན། དེའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་གཏེར་ཁ་སོ་སོ་ནས། ཕྱི་སྒྲུབ་བདེ་ཆེན་རྒྱལ་མོ། ནང་སྒྲུབ་སྒྲོལ་མ་ཉེར་གཅིག གསང་སྒྲུབ་སེང་གེའི་གདོང་ཅན་གྱི་སྒྲུབ་སྐོར་དེ་རྣམས་འབྱུང་བ་ཡིན། དོན་གྱི་ཐོག་ནས་ཀྱང་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ཡུམ་ཡི་གེ་དྲུག་མ་རྒྱལ་ཡུམ་སྒྱུ་འཕྲུལ་ཆེན་མོ་རྣམས་དང་ཐ་མི་དད་པ་ཡིན། བོད་ཀྱི་ཡུལ་ནས་མཁར་ཆེན་བཟའ། ཨོ་རྒྱན་གྱི་ཡུལ་ནས་མཁའ་འགྲོའི་གཙོ་མོ་ཡེ་ཤེས་མཚོ་རྒྱལ། དཔལ་རི་པདྨ་འོད་ཀྱི་ཕོ་བྲང་ནས་དབང་ཕྱུག་བདེ་ཆེན་རྒྱལ་མོ། སྲིན་པོའི་རྒྱལ་མོ་མཐིང་འོད་འབར་མ་དེ་རྣམས་སྐུ་གཅིག་མཚན་གྱི་རྣམ་གྲངས་གང་སྨོས་ཀྱང་ཁྱད་མེད་པ། མདོར་ན་སྒྲུབ་ཐབས་བདེ་ཆེན་དཔལ་ཕྲེང་གི་ནང་ནས། འོག་མིན་གནས་དང་མཁའ་སྤྱོད་ཞིང་། །ཞེས་སོགས་གསུངས་སྐབས་འོག་མིན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ན་བཞུགས་པའི་ཞི་ཁྲོ་རིགས་བརྒྱའི་གཙོ་མོ་ཀུན་ཏུ་བཟང་མོ་དང་། མཁའ་སྤྱོད་ལོངས་སྐུའི་ཞིང་དང་ལོངས་སྤྱོད་སྤྲུལ་པའི་གནས་སོགས་གནས་ཡུལ་གྱི་རྣལ་འབྱོར་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྲུལ་གཞི་གཙོ་མོ་རྡོ་རྗེ་ཕག་མོ། བོད་ཡུལ་དབུས་སུ་མཚོན་ན་དབུས་སུ་འཁྲུངས་པའི་མཚོ་རྒྱལ་རྣམས་སྤྲུལ་པ་དང་སྤྲུལ་གཞི་ཡིན་པས་སྐུ་གསུམ་གྱི་ཐ་སྙད་སྦྱར་བ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་གནས་གསུམ་གྱི་མཁའ་འགྲོ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ པ་ཐམས་ཅད་རྩ་གསུམ་དབྱེར་མེད་པའི་བདག ་ཉིད་བླ་མ་ལ་འདུས་སོ། །དེ་ཡང་མཁའ་འགྲོ་ཞེས་པའི་ངེས་ཚིག་ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། ཆོས་དབྱིངས་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་ནང་དབྱིངས་དེ་དོན་གྱི་ནམ་མཁའ་ཡིན་ལ། དེའི་དབྱིངས་དེ་ཆོས་ཉིད་དགོངས་པའི་རྩལ་གྱིས་མངོན་དུ་མཛད་པ་དེ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་མཁའ་ལ་འགྲོ་བའི་དོན་ཡིན་པས་ན་མཁའ་འགྲོ་དང་། དེ་ཡང་བླ་མ་ལ་མ་འདུས་པའི་མཁའ་འགྲོ་ཞེས་པ་ཞིག་ཟུར་དུ་མེད་པས་རྩ་བ་གསུམ་པོ་གང་བསྒོམ་སྒྲུབ་བྱེད་ན་སྐུའི་སྣང་བ་གསལ་བའི་དུས་སུ། སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པ། གསལ་ལ་རྟོག་པ་མེད་པ། བདེ་ལ་ཞེན་པ་མེད་པ་སྟེ་མཚན་ཉིད་གསུམ་ལྡན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་མདངས་སུ་མ་འགག་ས་ལེར་སྣང་བའི་ངང་ནས་བཟླས་བརྗོད་ལ་སོགས་པ་གང་གནང་ཡང་རྩལ་ཆེ་བ་ཡིན་ལ། རང་གྲོལ་གཉུག་མའི་རྩལ་སྣང་ལྷ་སྔགས་ཀྱི་རང་མདངས་སུ་བྱ་རྩོལ་མེད་པའི་ངང་ནས་ལམ་དུ་འཁྱེར་ཤེས་ན། ལམ་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་འགྲོའོ། །དེ་ཡན་གྱིས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་དངོས་བདེ་གཤེགས་རྩ་བ་གསུམ། །ཞེས་པའི་དོན་ཕྱི་ནང་གི་སྐྱབས་འགྲོ་དང་སྦྱར་ནས་བཤད་པ་ཡིན། དེ་ནས་རྩ་རླུང་ཐིག་ལེའི་རང་བཞིན་བྱང་ཆུབ་སེམས། །ཞེས་པས་རགས་པ་རྒྱུའི་རྩ་ཐིག་རླུང་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་ཕྲ་བ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྩ་ཐིག་རླུང་གསུམ་མངོན་དུ་བྱེད་རྒྱུ་བོ། ཐབས་མཆོག་རྡོ་རྗེ་སྙིང་བོའི་རྫོགས་རིམ་གྱི་གནད་ཁྱད་པར་ཅན་ཞིག་ཡིན་པས། དེ་ལ་གནས་པ་རྩ། གཡོ་བ་རླུང་། བཀོད་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་གསུམ་གྱིས་བཤད། དང་པོ་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ བདག་ཉིད་ལ་གཡོ་བ་མེད་པར་གནས་པས་ན་གནས་པ ་རྩ་ཞེས་གསུངས། དེ་ལྟ་བུའི་རྩ་དེ་དང་རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་ཚུལ་དུ་རླུང་གནས་ལ། རླུང་དེ་གཡོ་ཞིང་བསྐྱོད་པའི་བྱེད་ལས་ཅན་ཞིག་ཡིན་པས། རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཞོན་པ་ཁམས་གསུམ་ཐམས་ཅད་རླུང་གིས་འདུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ན་གཡོ་བ་རླུང་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་རྩ་རླུང་གཉིས་ཀའི་བརྟེན་པ་དེ་གང་ཡིན་ན་བཀོད་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཞེས་ཐིག་ལེ་སྟེ། དེ་ལྟར་རྩ་རླུང་ཐིག་ལེ་གསུམ་ལས་རྩ་ལྟ་བུ་ལ། རྩ་གསུམ་འཁོར་ལོ་ལྔ་ཞེས་ཡོངས་སུ་གྲགས་པས། རྩ་གཙོ་མོ་གསུམ་དེ་དབུ་མ་རོ་མ་རྐྱང་མ་གསུམ། དབུ་མ་དེ་སྲོག་རླུང་དང་བཅས་པས་ཡར་སྣ་སྤྱི་གཙུག་ཏུ་ཟུག་པ་དེ་ལ་ཕ་ལས་ཐོབ་པའི་དངས་མ་ཧཾ་ཡིག་དཀར་བོའི་རང་བཞིན་ཅན་གནས། མར་སྣ་གསང་བར་ཟུག་པ་དེ་ལ་མ་ལས་ཐོབ་པའི་དམར་ཆ་ཨ་ཐུང་གི་ཚུལ་དུ་གནས་པ་ཡིན། གཡས་རོ་མ་དཀར་མོས་ལུས་དང་བྱང་སེམས་བསྐྱེད་ལ་ཁྲག་དང་དྲི་ཆེན་འཕེན་སྡོམ་གྱི་ལས་བྱེད། གཡོན་རྐྱང་མ་དམར་མོས་ངག་དང་ཁྲག་སྐྱེད་ཅིང་དྲི་ཆུ་འབྱིན་སྡོམ་གྱི་ལས་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། འདིར་རྩ་ཡི་ཆགས་ཚུལ་འདི་གཙོ་བོ་ཕོ་ཡི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པ་ཡིན་གྱི་བུད་མེད་ལ་རོ་རྐྱང་གཉིས་པོ་གོ་བཟློག་ནས་ཆགས་ཡོད། རྩ་དབུ་མ་དེ་གནས་ཚུལ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ལུས་ཀྱི་དཀྱིལ་ཞེས་བརྗོད་ནའང་ཆོག་སྟེ། རྩ་རོ་རྐྱང་གཉིས་ཀྱི་དཀྱིལ་ལམ་དབུས་ན་ཡོད་པས་དབུ་མ་དང་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་ན་ཡོད་མེད་གཉིས་ཀྱི་མུ་དང་བྲལ་བའམ། བདེ་སྟོང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པས་ཀྱང་དབུ་མ་ཞེས་གསུངས། རོ་མ་དེ་རང་བཞིན་གྱིས་བཞག་ན་དོན་བྱེད་མི་ནུས་པ་རོ་ལྟ་བུ་ཞིག་དང་། དེ་ལ་རྟེན་འབྲེལ་གྱིས་གནད་དུ་བསྣུན་ན་བདེ་བའི་ངོ་བོ་ཅན་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉམས་སུ་མྱོང་ཐུབ་པ་ཟས་ཀྱི་རོ་མྱོང་བ་ལྟར་དུ་འགྱུར་བས་ན་རོ་མ་ཞེས་གསུངས། རྐྱང་མ་དེ་རང་བཞིན་དུ་བཞག་ན་གཞན་དང་མ་འདྲེས་པར་གཅིག་པུར་ཡོད་པ་ན་རྐྱང་མ་ཞེས་གསུངས། བརྒྱུད་པའི་མན་ངག་ལ་བརྟེན་ན་རྩ་དེ་སྟོང་པའི་ངོ་བོ་ཅན་ཆོས་ཉིད་རྟོག་བྲལ་གྱི་ཉམས་སྐྱེད་མཁན་ཞིག་ཡིན་པས་རྟོག་པའི་ཡན་ལག་དང་མི་ལྡན་པས་རྐྱང་མ་ཞེས་གསུངས། དེ་ལྟ་བུའི་རྩ་གསུམ་པོ་དེ་ལུས་ཀྱི་རྩ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕྱི་མོ་ཡིན་པས་ན་དབུ་མ་རོ་མ་རྐྱང་མ་ཞེས་མ་སྒྲ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་དེའི་ཡིན་ནོ། །རྩ་འདི་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་གནད་དུ་བསྣུན་ཤེས་ན་རོ་མ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐིག་ལེའི་ལས་ལ་མཁས་ན་ལུས་ཀྱི་ལས་ཟད། ཟས་ཀྱི་ཞེན་པ་ཆོད། བསམ་གཏན་གྱི་ཟས་ཀྱིས་འཚོ་བ། རྐྱང་མ་ལ་བརྟེན་ནས་རྩའི་གནད་ལ་མཁས་ན། ངག་གི་ལས་དག གོས་ཀྱི་ཞེན་པ་ཆོད་དེ་གཏུམ་མོའི་གོས་ཀྱིས་དྲོ་ཐུབ་པ། ཁྱད་པར་དུ་རྩ་དབུ་མ་ལ་གནད་དུ་བསྣུན་མཁས་ན་ངོ་བོ་དོན་དམ་གྱི་དབུ་མ་སྟོང་པ་ཟང་ཐལ་འོད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་པས། དེའི་རླུང་གི་གནད་ལ་མཁས་ན་སེམས་ཀྱི་ལས་ཟད་ཐུབ། སྒོམ་གྱི་ཞེན་པ་དག རྨི་ལམ་རྒྱུན་ཆད་དེ་མཐར་ཐུག་མཐའ་གཉིས་ལ་མི་གནས་པའི་ཆོས་ཉིད་འོད་གསལ་གྱི་དོན་ལ་སྤྱོད་ནུས་པས་དབུ་མ་ཞེས་གསུངས། དེ་ལྟར་རྩ་གསུམ་དང་། ཡང་འཁོར་ལོ་ལྔ་ཞེས་པ། སྤྱི་བོ་བདེ་ཆེན་གྱི་འཁོར་ལོ། མགྲིན་པ་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་འཁོར་ལོ། སྙིང་ཀ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ། ལྟེ་བ་སྤྲུལ་པའི་འཁོར་ལོ། གསང་གནས་བདེ་སྐྱོང་གི་འཁོར་ལོ་དང་སྤྱིར་ལྔ། དེའི་སྟེང་སྒྲོལ་མདོར་སྦར་བྱེད་རླུང་གི་འཁོར་ལོ་དང་། སུམ་མདོར་སྦར་བྱ་མེའི་འཁོར་ལོ་ཞེས་པ་གཉིས་བསྣན་ན་བདུན་དུ་ཡང་འགྱུར། ད་དུང་དེའི་སྟེང་གཙུག་ཏོར་ནམ་མཁའི་འཁོར་ལོ་ཞེས་སོགས་བཤད་སྲོལ་ཡོད་མོད། རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་སྐབས་འདིར་རྩ་འཁོར་བཞི་ལ་གཙོ་བོར་གནད་དུ་བསྣུན་པའི་སྐབས་ཡིན་པས། དེ་ལས་སྤྱི་བོ་བདེ་ཆེན་གྱི་འཁོར་ལོ་རྩ་འདབ་སུམ་ཅུ་སོ་གཉིས། མགྲིན་པ་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རྩ་འདབ་བཅུ་དྲུག སྙིང་ཀ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རྩ་འདབ་བརྒྱད། ལྟེ་བ་སྤྲུལ་པའི་འཁོར་ལོ་རྩ་འདབ་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི་དང་དེ་དག་གི་འཁོར་ལ་རྩ་ཕྲན་སྟོང་ཕྲག་བདུན་ཅུ་རྩ་གཉིས་ལ་སོགས་པ། མདོར་ན་ལུས་གནས་ཐམས་ཅད་ལ་རྩ་ཡི་དྲྭ་བས་འབྲེལ་ཏེ་ཆགས་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་གཡོ་བ་རླུང་ནི། དེ་ལྟར་རྩ་སྟོང་ཕྲག་བདུན་ཅུ་དོན་གཉིས་པོའི་ནང་དུ་འབྱུང་བ་སོ་སོའི་རླུང་རྒྱུ་བ་ཡིན་ཅིང་། དེ་ལ་ཡང་འགྱུ་ཆེན་དང་འགྱུ་ཆུང་གཉིས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་ཕྱེ་བ་ཡིན། དེ་ཡང་སྐྱེས་བུ་ནད་མེད་ཅིག་གིས་ཉིན་ཞག་གཅིག་སྟེ་ཆུ་ཚོད་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞིའི་ཚེ་ལ་དབུགས་ཉི་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་དྲུག་བརྒྱ་རྒྱུ་བ་དེ་ལ་འགྱུ་བ་ཆེན་པོའི་རླུང་དང་། འགྱུ་བ་ཆུང་བ་ནི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཅན་གཙོ་ཆེ་བའི་ཉོན་མོངས་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གྲངས་དང་མཉམ་པའི་རླུང་རྒྱུ་བ་དེ་ཡིན། ཁ་སྣ་ནས་རྒྱུ་བའི་རླུང་མ་ཡིན་པར་འཕར་རྩའི་ནང་ནས་རྒྱུ་བའི་རླུང་ཡོད་པ་རྟོག་པ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྟེན་ཡིན། ལོངས་སྤྱོད་འཁོར་ལོ་ནས་རྒྱུ་བའི་འགྱུ་བ་ཆུང་ངུའི་རླུང་ཆིག་འབུམ་ཉི་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་ནང་དུ་རྒྱུ་བཞིན་ཡོད་པར་ཡང་གསུངས། འོན་ཀྱང་གཙོ་ཆེར་བྱེད་ལས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་དུས་རྩ་བའི་རླུང་ལྔ་སྟེ། སྲོག་འཛིན། མེ་མཉམ། ཁྱབ་བྱེད། གྱེན་རྒྱུ། ཐུར་སེལ་ལྔ་པོ་ཡིན། དེ་ལས་སྲོག་འཛིན་པ་སྙིང་ཀར་གནས་ཏེ་སྲོག་འཛིན་པར་བྱེད། མེ་མཉམ་ལྟོ་བར་གནས་ནས་དྲོད་འབེབ་ཟས་ཞུ་བར་བྱེད། ཁྱབ་བྱེད་ལུས་བྱིངས་ན་གནས་ཏེ་ཆ་མཉམ་གྱི་ལས་བྱེད། གྱེན་རྒྱུ་སྟོད་ན་གནས་ནས་དབུགས་འབྱིན་རྔུབ་ཀྱི་ལས་བྱེད། ཐུར་སེལ་སྨད་ལ་གནས་ནས་འགྲོ་འདུག་དང་ཟག་པ་འདོར་བའི་ལས་བྱེད་བཞིན་ཡོད། དེ་མིན་ཕྱིའི་འབྱུང་ལྔ་ནང་གི་འབྱུང་ལྔ་ལ་སོགས་པ་རླུང་གི་བྱེ་བྲག་བཤད་རྒྱུ་མང་པོ་ཡོད་ཀྱང་དེ་ཐམས་ཅད་པོ་ཕོ་མོ་མ་ནིང་གི་རླུང་གསུམ་དུ་ཚུར་བསྡུས་ན། ཕོ་རླུང་སྣ་བུག་གཡས་ནས་རྒྱུ། མོ་རླུང་སྣ་བུག་གཡོན་ནས་རྒྱུ། མ་ནིང་གི་རླུང་ཆ་མཉམ་དུ་རྒྱུ་བས། སྐྱེས་པས་ཕོ་རླུང་དང་བུད་མེད་ཀྱིས་མོ་རླུང་། གཉིས་ཀས་མ་ནིང་གི་རླུང་ལ་གཙོ་བོར་སྦྱང་ན་གསང་བ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རླུང་ལྔ་འབྱུང་སླ་ཞེས་ཁྲིད་ཡིག་རྣམས་སུ་གསུངས་པ་ཡོད། གྱེན་རྒྱུ་དང་ཐུར་སེལ་མཉམ་གནས་གསུམ་གྱི་གནད་ལ་བརྟེན་ནས། སྟེང་རླུང་མནན། འོག་རླུང་བསྡུ། བར་རླུང་བསྐྱིལ་བ་གསུམ་དང་། ཡང་མདའ་ལྟར་འཕང་བ། གཞུ་ལྟར་འགུག་པ། བུམ་ཅན་དུ་བསྐྱིལ་བ་ལ་སོགས་པ་གནད་མང་མོད་འགའ་ཞིག་བཤད་པའི་སྐབས་སུ་མ་བབ་པ་ཡིན། མདོར་ན་རླུང་དེ་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ལས་ཀྱི་རླུང་ཞིག་དང་། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རླུང་རྣམ་པ་གཉིས་ཡིན། ལས་རླུང་དག་ནས་ཡེ་རླུང་དབྱིངས་སུ་འཁྱིལ་དུས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་དང་འབྲས་བུའི་ཡོན་ཏན་ཐོབ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་ཐིག་ལེ་ནི་བཀོད་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཞེས་པ་ཡིན་ཏེ། ཁམས་དྭངས་མ་ཆེན་པོ་དཀར་དམར་གཉིས་ལས་དཀར་ཆ་ཟླ་བའི་རང་བཞིན་སྤྱི་གཙུག་གི་ཧཾ་ཡིག་དང་དམར་ཆ་ཉི་མའི་རང་བཞིན་གསང་གནས་ཀྱི་ཨ་ཡིག་ལས་རོ་རྐྱང་གི་ལམ་བརྒྱུད་ནས་འབབ་པ་ཡིན། དེ་གཉིས་པོ་ལས་རྩ་འདབ་སོ་སོར་ཐད་གར་གྱེས་པའི་རྩ་འདབ་ཕལ་པ་ལ་དཔའ་བོ་དང་རྡོ་རྗེ་རྣལ་འབྱོར་མའི་བདག་ཉིད་དུ་བཞུགས་ནས་ཞི་བདེའི་རྣལ་འབྱོར་བསྒོམ་པའི་སྐབས་བདེ་སྟོང་གི་མཆོད་པ་ལེན་བཞིན་ཡོད། རྩ་རླུང་ཐིག་ལེ་གསུམ་པོ་རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡིན་པས་རྩ་གནད་དུ་འགྲོ་བ་ལ་ལུས་གནད་གཙོ་ཆེ། རླུང་གནད་དུ་འགྲོ་བ་ལ་འཕྲུལ་འཁོར་གཙོ་ཆེ། ཐིག་ལེ་གནད་དུ་འགྲོ་བ་ལ་བརྩོན་པ་གལ་ཆེ། དེ་ལྟར་རྩ་རླུང་ཐིག་ལེའི་གནད་ལ་བརྟེན་ནས་རྩ་དབུ་མ་ལ་རོ་རྐྱང་གི་མདུད་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་བརྒྱབ་པའི་མདུད་པ་གཉིས་རེ་གཉིས་རེ་ཞིག་དུས་ས་བཅུ་ལས་ས་རེ་རེ་བགྲོད་ནས་མཐར་ཐུག་གི་རྩ་ཉེར་གཅིག་པ་གྲོལ་དུས་གཙུག་ཏོར་རྩེ་མོས་མཆོག་རྡོ་རྗེ་འཆང་འགྲུབ་པ་ཡིན་པར་གསུངས་ཏེ། ཀུན་མཁྱེན་འཇིགས་གླིང་གིས། དེ་ཕྱིར་ལུས་ནི་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོའི་རྟེན། །འཁོར་བ་ཉིད་ནའང་ངོ་བོའི་བཞུགས་ཚུལ་ལ། །ཉམས་དང་དམན་པར་འགྱུར་བ་གཉིས་ཀ་མེད། །འགྱུར་བ་མེད་པའི་དོན་དམ་བྱང་ཆུབ་སེམས། །ཏིལ་ལ་མར་གྱིས་ཁྱབ་པ་ཇི་བཞིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་ངག་འདོན་གྱི་སྐབས་སུ། རྩ་རླུང་ཐིག་ལེའི་རང་བཞིན་བྱང་ཆུབ་སེམས། ཞེས་གསུངས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་ལ། རྫོགས་ཆེན་སེམས་སྡེའི་སྐབས་སུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཞེས་གསུངས། ཀློང་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་སྐབས་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་། མན་ངག་སྡེས་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་གསུངས་པ་རྣམས་དོན་གཅིག་ཡིན། གོང་གི་ཀུན་མཁྱེན་འཇིགས་གླིང་གི་ལུང་དོན་དང་བསྟུན་ན་འགྱུར་བ་མེད་པའི་དོན་དམ་བྱང་ཆུབ་ཅེས་གསུངས་པ། སེམས་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་ཁྱབ་བྱེད་ཆེན་པོས་འཇག་མའི་སྲིན་བུ་ཡན་ཆད་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ན། འཁོར་བའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ལས་མ་འགྱུར་བ་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་སེམས་ཀྱི་དམ་པ་འོད་གསལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ན། འདི་ནས་གསང་བའི་སྐྱབས་འགྲོའི་ཡུལ་དེ་རྩ་རླུང་ཐིག་ལེའི་རྟེན་ཅན་ལུས་ལ་གནས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་རིག་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་དོན་དེ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཐུགས་རྗེའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ། །བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོའི་བར་དུ་སྐྱབས་སུ་མཆི། །ཞེས་གསུངས་པའི་དོན་ནི། དེ་ལྟ་བུའི་ལུས་ལ་གནས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ། ཡེ་ནས་འཕོ་འགྱུར་སྐྱེ་འགག་དང་བྲལ་བ་རིག་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེའི་མཚན་ཉིད་འཛིན་བྱེད་ཡེ་ཤེས་དེ་ཉིད་ཚིག་གི་སྨྲ་བས་ཕྱོགས་ཙམ་མཚོན་པར་བྱས་ན། མཚན་ཉིད་འཛིན་པའི་ཡེ་ཤེས་གསུམ་སྟེ། ངོ་བོ་སྟོང་པ། རང་བཞིན་གསལ་བ། ཐུགས་རྗེ་འགག་པ་མེད་པ་གསུམ་པོ་རིག་པ་ཡེ་ཤེས་གཅིག་ལ་ཚང་ཡང་སྤྱིར་བཏང་གིས་བཤད་ན། སྟོང་པ་རིག་པའི་སྙིང་པོ་ཅན་ཞེས་པ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་གཞི་སྣང་མ་ཤར་བའི་ངོ་བོ་སྟོང་པ་དང། དེ་ལ་རྩལ་མདངས་འབར་ནས་ནང་གསལ་གྱི་གསལ་མདངས་འབར་བས་རྩལ་གཟུང་འཛིན་གྱི་ཐོག་ཏུ་མ་ཤོར་བའི་གསལ་བ་རིག་པའི་སྙིང་པོ་ཅན་དེ་ལ་རང་བཞིན་གསལ་བ། རྩལ་ཐོག་ཏུ་ཤོར་བས་ཐུགས་རྗེ་ཀུན་ཁྱབ་ཟེར་དགོས་མོད་འོན་ཀྱང་འདི་ལ་ཞིབ་ཆ་བྱེད་རྒྱུ་ཡོད་དེ། ཐུགས་རྗེའི་རིག་པ་ངོ་མ་འཛིན་མེད་ཡིན་ཡང་དེའི་ཟེར་གྱི་ཚུལ་དུ་ཤར་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཐུགས་རྗེའི་རིག་རྩལ་ཟེར། འཛིན་ཆའི་རྣམ་རྟོག་དང་འགྲོགས་ནས་ཡུལ་ཐོག་ཏུ་ཤར་བ་ལ་ཕྱི་གསལ་དང་ཡུལ་ཐོག་ཏུ་མ་ཤར་བ་ལ་ནང་གསལ་ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ཚོ་ས་ཁོངས་འཛིན་བྱེད་ཙམ་དུ་ཞོར་ལ་བཤད་པ་མ་གཏོགས་དངོས་གཞིའི་སྦས་དོན་འགའ་ཞིག་བཤད་པ་སྐབས་སུ་མ་ཁེལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རིག་སྟོང་ཀ་ནས་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལྷུན་འགྲུབ་འདུས་མ་བྱས་གཞི་འབྲས་དབྱེར་མེད་པའི་བདག་ཉིད། མ་འགག་འཛིན་བྲལ། རྣམ་གསུམ་དབྱེར་མེད་ཆེན་པོའི་དོན་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རང་རྒྱུད་ལ་བསྒྲུབ་བྱར་བྱེད་ཅིང་ལ་བཟླ་བའི་ཚུལ་གྱིས་དུས་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོ་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་སྐྱབས་སུ་མཆི་ཞེས་གསུངས་པས་མཐར་ཐུག་བསླུ་བ་མེད་པ་གནས་ལུགས་རྡོ་རྗེའི་སྐྱབས་འགྲོ་དེ་ཉིད་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ།།
གསུམ་པ་ཚོགས་ཞིང་གསལ་འདེབས་ཚུལ།
དེ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་ཕྱི་ནང་གསང་བ་ཡང་གསང་གནས་ལུགས་རྡོ་རྗེའི་སྐྱབས་འགྲོ་དང་བཅས་པ་བཤད་ཟིན་ནས། ད་སྐྱབས་འགྲོ་འདི་དང་བསྟུན་ཏེ་སྐྱབས་འགྲོའི་ཚོགས་ཞིང་བཤད་པ་ཡིན། དེ་ཡང་ཆོས་འདི་ཉམས་ལེན་བྱེད་མཁན་ཞིག་ཡིན་ཚེ་ཐུན་སྡོམ་དགོས། ཐུན་ཁོ་རང་ལ་སྔོན་འགྲོ་དང་། དངོས་གཞི། རྗེས་བཅས་གསུམ་ག་ཚང་དགོས། སྔོན་འགྲོ་ལུས་གནད་དང་ངག་གནད་སེམས་གནད་རྣམས་བཅོས་རྒྱུ་དང་གསོལ་འདེབས་དང་བཞི་པོ་ཚང་དགོས། དངོས་གཞི་ལ་སྐབས་འདིར་སྐྱབས་འགྲོའི་ཚོགས་ཞིང་བསྒོམ་ནས་ངག་འདོན་གྱི་ཚིག་རྗེས་སུ་དོན་དྲན། རྗེས་བསྔོ་བ་དང་སྨོན་ལམ་རྣམ་པར་དག་པས་རྒྱས་འདེབས་པ་དེ་རྣམས་ཐུན་མ་བསྡམ་ན་མ་གཏོགས་ཐུན་ཞིག་བསྡམ་ནས་བཟུང་དེ་རྣམས་ཡོད་དགོས། དེ་ཡང་ཚོགས་ཞིང་བསྒོམ་པ་འདི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྫོགས་སྨིན་སྦྱང་བའི་མཛད་པའི་ནང་ནས་ཞིང་ཁམས་སྦྱང་བ་དང་འབྲེལ་བ་ཞིག་ཡིན་ལ་དེ་བསྒོམ་ཚུལ་ནི། བདག་ཉིད་གནས་པའི་ས་ཕྱོགས་འདི་ཡང་ཐ་མལ་མ་དག་པའི་ས་ཕྱོགས་འདི་འདྲ་མ་ཡིན་པར། ས་གཞི་ཐམས་ཅད་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་མིག་མང་རིས་སུ་བྲིས་ཡོད་པ། ལ་ལུང་དང་གཤའ་གཤོང་འབའ་འབུར་མེད་པའི་ངོས་མཉམ་པ་ཞིག་ཏུ་བསམ། རང་གི་ཐད་ཀའི་མདུན་གྱི་ཅུང་ཟད་རྒྱང་རིང་བ་ཙམ་གྱི་ས་ཆ་ན་དཔག་བསམ་ཤིང་གི་སྡོང་པོ་ཡལ་ག་ལྔ་པ། རྒྱུ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ལས་གྲུབ་པ། ལོ་འདབ་དང་མེ་ཏོག་འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། རིན་པོ་ཆེའི་འཕྱང་འཕྲུལ་དང་། དྲིལ་གཡེར་གསེར་གྱི་དྲྭ་བ་དང་དྲྭ་ཕྱེད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ། ཡལ་ག་རྣམས་ཕྱོགས་བཅུར་རྒྱས་པས་ནམ་མཁའི་དབྱིངས་ཐམས་ཅད་ཁྱབ་པའི་རྒྱ་ཆེ་བར་བསྒོམ། དེའི་ཡལ་ག་ལྔ་ཡི་དབུས་མ་དཀྱིལ་གྱི་ཡལ་གའི་སྟེང་ན་སེང་གེ་ཆེན་པོ་ཕྱོགས་བཞི་ན་རེ་རེ་དང་། མཚམས་བཞི་ན་རེ་རེ་སྟེ་བརྒྱད་ཀྱི་རྐང་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྡོང་པོའི་སྟེང་དུ་བརྫིས་ནས་ཁ་མདུན་དུ་ཕྱོགས་པའི་ལག་པ་གཉིས་དང་མགོ་བོ་བཅས་པས་ཁྲི་བཏེགས་ཡོད་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཞིག་གསལ་འདེབས་དགོས། དེ་ལྟ་བུའི་རིན་པོ་ཆེའི་ཁྲི་སྟེང་དུ། སྣ་ཚོགས་པདྨ་ཡོན་ཏན་དཀར་སེར་དམར་ལྗང་མཐིང་ག་སོགས་ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་དང་ལྡན་པའི་མེ་ཏོག་པདྨ་ཟེའུ་འབྲུ་དང་ཁ་རྒྱ་མཉམ་པའི་ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་བརྩེགས་པའི་གདན་གྱི་སྟེང་དུ། ངོ་བོ་དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་འདུས་པའི་བདག་ཉིད་རང་ཉིད་ཀྱི་དྲིན་ཆེན་རྩ་བའི་བླ་མ་ཡིན་པ་ལ། རྣམ་པ་ཨོ་རྒྱན་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཡུམ་དང་བཅས་པའི་སྐུ་རུ་གསལ་བཏབ་སྟེ་ཞལ་རང་ལ་ཕྱོགས་པར་བསྒོམ་དགོས། ཨོ་རྒྱན་ཆེན་པོ་ཡང་སྐུ་མདོག་དཀར་ལ་དམར་བའི་མདངས་ཆགས་པ། ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས། ཞབས་གཡས་པས་རྒྱལ་པོ་རོལ་བའི་སྟབས་མཛད་དེ་བཞུགས་པ། ཕྱག་གཡས་གསེར་གྱི་རྡོ་རྗེ་རྩེ་ལྔ་པ་ནམ་མཁར་གདེངས་བའི་ཚུལ་གྱིས་འཛིན་པ། ཕྱག་གཡོན་པས་མཉམ་བཞག་གི་སྟེང་ན་ཐོད་པ་འཆི་མེད་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་གང་བའི་ཚེ་བུམ་རྒྱན་ལྡན་དང་བཅས་པ་ཡོད་པ། སྐུའི་ན་བཟའ་ཡང་ཟ་ཧོར་རྒྱལ་པོའི་ཆས་ཟ་བེར་དང་ཕོད་ཁ་སོགས་མནབ་པའི་སྟེང་དུ་ཆོས་གོས་དམར་པོ་གསེར་གྱི་ཧ་རིས་ཅན་མནབ་པ། དབུ་ལ་པད་ཞྭ་པདྨ་མཐོང་གྲོལ་གསོལ་བ། ཡུམ་མཚོ་རྒྱལ་དཀར་མོ་ཐོད་པ་དང་གྲི་གུག་འཛིན་པ་དང་མཉམ་སྦྱོར་ཅན་དུ་བསྒོམ། བསྒོམ་པ་དེ་ཡང་གདོས་བཅས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཅན་མ་ཡིན་པར་སྟོང་གཟུགས་འོད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྲོག་ཅན་ཞིག་ཏུ་བསྒོམ་དགོས་ཏེ། འོད་ཀྱི་ལུས་ལ་ཡེ་ཤེས་སྙིང་པོ་ཅན། །ཞེས་འདོན་པ་ལྟར་དུ་བསྒོམ་དགོས། དེའི་སྤྱི་གཙུག་ནས་ཡར་རྫོགས་ཆེན་བརྒྱུད་པའི་བླ་མ་རྣམས་ཐོ་བརྩེགས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་གོང་མའི་གདན་ཁྲི་ལ་འོག་མའི་དབུ་མ་རེག་པ་ཙམ་དུ་ཐོ་བརྩེགས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་བསྒོམ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཀླད་དུ་ཆོས་སྐུ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་སྐུ་མདོག་མཐིང་ཀ་ཅན་ཞིག་བསྒོམ། ཆོས་སྐུ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་སྐུ་མདོག་མཐིང་ག་ལ་ཡུམ་ཀུན་ཏུ་བཟང་མོ་མཐིང་སྐྱ། གཉིས་ཀ་སྐུ་གཅེར་བུ་ཞབས་སྐྱིལ་ཀྲུང་ཕྱག་གཉིས་མཉམ་བཞག་ཡབ་ཡུམ་འཁྲིལ་སྦྱོར་མཚན་དཔེ་འབར་བ་ཞིག་ཏུ་བསྒོམ། དེའི་འོག་ཏུ་ལོངས་སྐུ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་སྐུ་མདོག་དཀར་མཛེས་ཞབས་སྐྱིལ་ཀྲུང་དང་ཕྱག་གཉིས་རྡོ་དྲིལ་འཛིན་པས་ཡུམ་དང་སྦྱོར་བ། གཉིས་ཀ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་རྒྱན་ཆས་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་དེ་འདྲ་བསྒོམ། དེའི་འོག་ཏུ་སྤྲུལ་སྐུ་དགའ་རབ་རྡོ་རྗེ་སྐུ་མདོག་དཀར་གསལ་ཅན། ཞབས་སྐྱིལ་ཀྲུང་དང་ཕྱག་གཉིས་ཀྱིས་རྡོ་རྗེ་དྲིལ་བུ་ཐུགས་ཀར་བསྣོལ་སྟབས་འཛིན་པ། རབ་བྱུང་གི་ཆ་ལུགས་ཅན་ཞིག་བསྒོམ། དེའི་འོག་ཏུ་སློབ་དཔོན་འཇམ་དཔལ་བཤེས་གཉེན་སྐུ་མདོག་དམར་སེར་ཧེ་རུ་ཀའི་ཆས་མཛད་པ། ཕྱག་གཡས་པས་ཌཱ་མ་རུ་དང་གཡོན་པས་ཐོད་པ་བསྣམས་པ་བསྒོམ། དེའི་འོག་ཏུ་གུ་རུ་ཤྲཱི་སེང་ཧ་སྐུ་མདོག་དཀར་ལ་སྨུག་པའི་མདངས་ཅན་ཞེས་ཡིག་ཆ་རྣམས་སུ་གསུངས་པ་ལྟར་ཧེ་རུ་ཀའི་ཆས་ཅན། ཕྱག་གཡས་པས་སྡིག་མཛུབ་ནམ་མཁར་གཏད་ཅིང་། གཡོན་པས་ཐོད་པ་བདུད་རྩིའི་གང་བ་བསྣམས་པ་ཅན་དུ་བསྒོམ། དེའི་འོག་ཏུ་མཁས་པ་ཛྙཱ་ན་སུ་ཏྲ་དེ་ཡང་སྐུ་མདོག་དཀར་དམར་གྱི་མདངས་དང་ལྡན་པ་ཞབས་སྐྱིལ་ཀྲུང་དང་ཕྱག་གཉིས་མཉམ་བཞག་གི་སྟེང་ན་གླེགས་བམ་བསྣམས་པ་རབ་བྱུང་གི་ཆས་ཅན་དབུ་ལ་པཎ་ཞུ་གསོལ་བ་དེ་ལྟར་བསྒོམ། དེའི་འོག་ཏུ་པཎ་ཆེན་བི་མ་མི་ཏྲ་སྐུ་མདོག་ལྗང་སེར་ཅན། ཞབས་གཉིས་སྐྱིལ་ཀྲུང་དང་ཕྱག་གཉིས་མཉམ་བཞག་གི་སྟེང་དུ་ཐོད་པ་འཆི་མེད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདུད་རྩིས་གང་བ་བསྣམས་པ་རབ་བྱུང་གི་ཆས་མཛད་ཅིང་དབུ་ལ་པཎ་ཞུ་མནབ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཞིག་བསྒོམ། དེའི་འོག་ཏུ་ཨོ་རྒྱན་པདྨ་འབྱུང་གནས་ཟ་ཧོར་རྒྱལ་པོའི་ཆས་ཅན་གོང་བཤད་ལྟར་བསྒོམ་ལ། དེའི་གཡས་ན་ཆོས་རྒྱལ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེའུ་བཙན། གཡོན་ན་ལོ་ཆེན་བཻ་རོ་ཙ་ན། མདུན་དུ་མཁའ་འགྲོ་ཡེ་ཤེས་མཚོ་རྒྱལ་ཏེ་རྗེ་འབངས་གྲོགས་གསུམ་ཚང་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཞིག་བསྒོམ། དེའི་འོག་ཏུ་ཀུན་མཁྱེན་ཀློང་ཆེན་རབ་འབྱམས་སྐུ་མདོག་དཀར་གསལ་ཞབས་གཉིས་སྐྱིལ་ཀྲུང་ཅན། ཕྱག་གཉིས་རྫོགས་ཆེན་སེམས་ཉིད་ངལ་གསོའི་བཞུགས་ཚུལ་ཅན་རབ་བྱུང་གི་ཆས་ཅན་པཎ་ཞུ་མནབ་པ། དེའི་འོག་ཏུ་རིག་འཛིན་འཇིགས་མེད་གླིང་པ་སྐུ་མདོག་དཀར་ལ་དམར་བའི་མདངས་ཅན་ཞབས་སྐྱིལ་ཀྲུང་ཅན་སྐུ་ལ་སྔགས་ཆས་དཀར་མདངས་ཅན་གསོལ་ཞིང་དབུ་སྐྲ་ཐོར་གཙུག་ཏུ་གླེགས་བམ་གྱིས་མཚན་པ། ཕྱག་གཡས་པས་མཆོག་སྦྱིན་དང་གཡོན་པ་སྟ་ཟུར་ནས་གདན་སྟེང་དུ་བརྐྱང་བར་མཛད་པ་ཅན་དུ་བསྒོམ། དེའི་འོག་ཏུ་རང་ཅག་གི་བླ་རྒྱུད་འཇིགས་མེད་རྒྱལ་བའི་མྱུ་གུ་རབ་བྱུང་གི་ཆ་ལུགས་ཅན། མི་འགྱུར་ནམ་མཁའི་རྡོ་རྗེ། ཨོ་རྒྱན་བསྟན་འཛིན་ནོར་བུ། ཆོས་རྗེ་གཞན་ཕན་སྣང་བ་དང་། དེའི་འོག་ཏུ་འཇིགས་མེད་ཡོན་ཏན་མགོན་པོ་སྐུ་མདོག་དཀར་ལ་དམར་བ་ཞལ་ཚོམ་ཅན་སྐུ་ངོ་མ་ལྟར་རབ་བྱུང་ངུར་སྨྲིག་གི་ཆས་ཅན་ཞབས་སྐྱིལ་ཀྲུང་ཕྱག་གཉིས་སེམས་ཉིད་ངལ་གསོའི་བཞུགས་སྟངས་ཅན་དུ་བསྒོམ། དེའི་འོག་ཏུ་རང་ཉིད་ཀྱི་མན་ངག་གདམས་ཁྲིད་གསུམ་པོ་གང་ལས་ཐོབ་ཅིང་གང་ལ་ལས་འབྲེལ་ཡོད་པའི་བླ་མ་དེ་ཉིད་བསྒོམ་པས། དེ་ལྟར་བརྒྱུད་པའི་བླ་མ་ཐམས་ཅད་བསྒོམ་པའི་མཐའ་སྐོར་དུ་འཕགས་ཡུལ་གྱི་པཎ་གྲུབ་རྣམས་དང་། བོད་ཀྱི་གསར་རྙིང་གི་བླ་མ་རང་ལ་ཆོས་འབྲེལ་ཡོད་པ་རྣམས་དང་། ཡི་དམ་རྒྱུད་སྡེ་བཞིའི་ལྷ་ཚོགས་དཔའ་བོ་མཁའ་འགྲོའི་ཚོགས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པས་བསྐོར་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་ཚོགས་ཞིང་བསྒོམ། ཁྱད་པར་དུ་ཀློང་ཆེན་སྙིང་ཐིག་གི་བརྒྱུད་པ་འདིའི་ཡི་དམ་གཙོ་བོ་དཔལ་ཆེན་འདུས་པ་ཡིན་ལ་དེ་ལ་འཁོར་ཁྲག་འཐུང་རིགས་བཞི་པོ་དེང་སང་རང་ཅག་གི་ཆོས་བརྒྱུད་དང་འབྲེལ་བའི་ཚོགས་ཞིང་རྣམས་སུ་དེ་ལྟར་བྲིས་འདུག་པས། རྟ་མགྲིན་ཁམས་གསུམ་རོལ་བ། གཤིན་རྗེ་འཆི་བདག་ཟིལ་གནོན། ཕུར་བ་བདུད་དཔུང་ཟིལ་གནོན། ཡང་དག་སངས་རྒྱས་མཉམ་སྦྱོར་རྣམས་དང་། མཁའ་འགྲོ་བདེ་ཆེན་རྒྱལ་མོ་སོགས་ཕྱི་ནང་གསང་བའི་རྩ་བའི་སྒྲུབ་པ་དང་བཅས་པའི་ལྷ་ཚོགས་རྣམས་གཙོ་བོར་གསལ་འདེབས་དགོས། དེ་ནས་མདུན་གྱི་ཡལ་ག་ལ་སྟོན་པ་མཉམ་མེད་ཤཱཀྱའི་རྒྱལ་པོ་ལ་ཕྱོགས་བཅུ་དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བསྐོར་བ་རྣམས་སྤྲུལ་སྐུ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པའི་ཆ་ལུགས་ཅན་ཤ་སྟག་དང་སྐུ་མདོག་དཀར་སེར་དམར་ལྗང་མཐིང་ག་འོད་དང་འོད་ཟེར་འཕྲོ་བ་དེ་ལྟར་དུ་བསྒོམ། གཡས་ཀྱི་ཡལ་ག་ལ་རྒྱལ་སྲས་རིགས་གསུམ་མགོན་པོ་གཙོ་བོ་བྱས་པའི་ཉེ་བའི་སྲས་ཆེན་བརྒྱད་ལ་བྱང་སེམས་འཕགས་པའི་དགེ་འདུན་སྐུ་མདོག་སྣ་ཚོགས་པས་བསྐོར་བ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུའི་རྒྱན་ཆས་བཅུ་གསུམ་གྱིས་བརྒྱན་ཅིང་ཞབས་མཉམ་པའི་སྟབས་ཀྱིས་བཞེངས་ནས་ཡོད་པར་བསྒོམ། གཡོན་གྱི་ཡལ་ག་ལ་ཉན་ཐོས་མཆོག་ཟུང་གཉིས་ཀྱིས་གཙོས་པའི་ཉན་རང་འཕགས་པའི་དགེ་འདུན་གྱིས་བསྐོར་བ་དེ་ཐམས་ཅད་སྐུ་མདོག་དཀར་པོ་ཆོས་གོས་རྣམ་གསུམ་གསོལ་ཞིང་ཕྱག་ན་འཁར་སིལ་དང་ལྷུང་བཟེད་བསྣམས་ནས་བཞེངས་སྟབས་ཀྱིས་བཞུགས་ཡོད་པར་གསལ་དགོས། དེ་ནས་རྒྱབ་ཀྱི་ཡལ་ག་ལ་ཆོས་དཀོན་མཆོག་གསུང་རབ་ཀྱི་གླེགས་བམ་བརྩིག་པའི་རྣམ་པ་ཅན་འོད་ཀྱི་དྲྭ་མིག་གི་ནང་ནས་གདོང་དར་རང་ལ་བསྟན་པས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟེང་མར་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་རྒྱུད་འབུམ་ཕྲག་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི་བཞུགས་པ་ཨཱ་ལི་ཀཱ་ལིའི་རང་སྒྲ་བར་མེད་དུ་གྲགས་པ་སོགས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀུན་བཟང་བླ་མའི་ཞལ་ལུང་ན་དེ་ཐམས་ཅད་གསུངས་ཡོད་པ་ལྟར་དང་། དེ་དག་གི་བར་མཚམས་ན་ཡེ་ཤེས་དང་ལས་ལས་གྲུབ་པའི་དཔལ་མགོན་ཆོས་སྐྱོང་སྲུང་མ་སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་དུ་སྙིང་ཐིག་བརྒྱུད་པའི་སྲུང་མ་མ་གཟའ་རྡོར་གསུམ་གྱིས་གཙོ་བོར་བྱས་པ་དེ་ཡང་ཕོ་རྒྱུད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཞལ་ཕྱིར་ཕྱོགས་པས། ཕྱིའི་འགལ་རྐྱེན་ཐམས་ཅད་ནང་དུ་མི་གཏོང་བ་དང་། མོ་རྒྱུད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཞལ་ནང་དུ་ཕྱོགས་པས་ནང་གི་དངོས་གྲུབ་ཕྱི་ལ་མི་གཏོང་བའི་ཕྲིན་ལས་མཛད་པ། དེ་ལྟ་བུའི་སྐྱབས་ཡུལ་ཐམས་ཅད་པོ་མཁྱེན་བརྩེ་ནུས་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་གྱིས་བདག་ཉིད་ལ་རྗེས་སུ་བརྩེ་བ་ཆེན་པོ་མཛད་ནས་འདྲེན་པའི་དེད་དཔོན་དུ་བཞུགས་ཡོད་པར་བསམ་པས། ཕ་མ་གཉིས་དང་དགྲ་བགེགས་གཉིས་ཀྱིས་གཙོ་བྱས་བདག་སོགས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ས་གཞིའི་ངོས་ནས་ཡར་ལ། ལག་ཐལ་མོ་སྦྱར་སྒོ་གསུམ་གུས་པ་ཆེན་པོས་དུས་འདི་ནས་བཟུང་སྟེ་ཇི་སྲིད་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོ་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་བླ་མ་དང་དཀོན་མཆོག་རིན་པོ་ཆེ་ཁྱེད་རྣམ་པ་མཁྱེན། ཁྱེད་རྣམ་པ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན། ཁྱེད་རྣམ་པ་ལ་འབུལ་བ་ཡིན། ཁྱེད་རྣམ་པ་ལས་གཞན་པའི་སྐྱབས་དང་རེ་ས་ཞིག་མེད། མཐོ་དམན་སྐྱིད་སྡུག་བཟང་ངན་ལེགས་ཉེས་གང་བྱུང་ཡང་ཁྱེད་རྣམ་པ་མཁྱེན་བསམ་པས་སྙིང་ནས་གདུང་བ་དྲག་པོ་དང་བཅས་ཏེ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་དངོས་བདེ་གཤེགས་རྩ་བ་གསུམ། །རྩ་རླུང་ཐིག་ལེའི་རང་བཞིན་བྱང་ཆུབ་སེམས། །ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཐུགས་རྗེའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ། །བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོའི་བར་དུ་སྐྱབས་སུ་མཆི། །ཞེས་སྐྱབས་འགྲོ་འབུམ་ཐེར་དེ་ལྟར་བསགས་དགོས། རྒྱུན་དུ་ཡིན་ན་དེ་ལྟ་བུའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་ཚར་གསུམ་རེ་འདོན་དགོས། བསགས་པའི་སྐབས་ཡིན་ན་ཐུན་བསྡུ་བའི་སྐབས་ལ་རང་ཉིད་ཀྱིས་མོས་གུས་བྱས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱབས་ཡུལ་གྱི་ལྷ་ཚོགས་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་ལས་འོད་ཟེར་འཕྲོས་པས་རང་གཞན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕོག་ནས་བྱ་བརྒྱ་འུར་རྡོ་གཅིག་གིས་དཀྲོག་པ་ལྟར་དུ་སྐྱབས་ཡུལ་རྣམས་ལ་ཐིམ། དེ་དག་ཀྱང་སྐྱབས་གསུམ་ཀུན་འདུས་དབུས་ཀྱི་བླ་མ་ལ་ཐིམ། བླ་མ་ཡང་འོད་དུ་ཞུ་ནས་ཆོས་སྐུ་སྤྲོས་བྲལ་སྨྲ་བསམ་བརྗོད་མེད་གདོད་མའི་གནས་ལུགས་ཀྱི་ངང་དུ་སེམས་རྣམ་རྟོག་ཐ་མལ་གྱི་འཕྲོ་འདུ་དང་བྲལ་བར་མཉམ་པར་བཞག་པ་དེ་གནས་ལུགས་དོན་གྱི་སྐྱབས་འགྲོ་རེད། དེ་ནས་མཉམ་བཞག་དེ་ལས་ལངས་པའི་རྗེས་ཐོབ་ཏུ་ཚོགས་ཞིང་སོགས་སྔར་ལྟར་དུ་གསལ་བཏབ་པ་དེའི་ངང་དང་མ་བྲལ་བའི་སྒོ་ནས་ཐུན་དེའི་ནང་གི་དགེ་བས་གཙོས་པའི་རང་གཞན་གྱི་དགེ་ཚོགས་ཐམས་ཅད་མཁའ་མཉམ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་བསྔོ་བ་ནི། དགེ་བ་འདི་ཡིས་མྱུར་དུ་བདག །དཀོན་མཆོག་གསུམ་པོ་འགྲུབ་གྱུར་ནས། །འགྲོ་བ་གཅིག་ཀྱང་མ་ལུས་པ། །དེ་ཡི་ས་ལ་འགོད་པར་ཤོག །ཅེས་བསྔོ་སྨོན་གྱིས་མཐའ་བརྒྱན་ནས། དུས་དང་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་སེམས་དྲན་ཤེས་བག་ཡོད་དང་མ་བྲལ་བའི་ངང་ནས་སྐྱབས་ཡུལ་ལྷ་ཚོགས་ཀྱི་གསལ་སྣང་དང་མ་བྲལ་བ་བྱེད་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་ཞིབ་ཏུ་སྔོན་འགྲོའི་ཁྲིད་ཡིག་ཀུན་བཟང་བླ་མའི་ཞལ་ལུང་ལྟར་དུ་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་བཟང་བླ་མའི་ཞལ་ལུང་ནི་འདིའི་འགྲེལ་བ་ཟེར་ནའང་ཆོག་ལ་རྒྱབ་ཆོས་ཟེར་ནའང་ཆོག སྤྱི་དོན་ཟེར་ན་ཡང་ཆོག་པས་གང་ཟེར་ཡང་ཆོག གང་ཟག་གཅིག་འཚང་རྒྱ་བ་ལ་མང་པོ་མ་ཤེས་ནའང་སྔོན་འགྲོའི་ངག་འདོན་བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་དང་བཅས་པའི་ཉམས་ལེན་གྱིས་ཆོག་པས། དེའི་ཕྱིར་ཚང་མས་ཁྲིད་ཡིག་ཀུན་བཟང་ཞལ་ལུང་ལ་ཉམས་ལེན་བྱ་རྒྱུ་དང་། ཅི་ཡང་མ་ནུས་ཀྱང་ཚར་མང་པོ་བཀླག་ན་བྱིན་རླབས་འཇུག་ཟེར་མྱོང་ཡོད་པས་འགའ་རེས་ཚར་མང་པོ་བལྟ་རྒྱུ་ཁས་ལེན་བྱས་ཡོད་ལ་ད་དུང་ཡང་ཁས་ལེན་བྱེད་མཁན་ཡོད་ན་ལེགས། གང་ལྟར་སྐྱབས་འགྲོའི་བསླབ་བྱ་དང་ཕན་ཡོན་ལ་སོགས་པ་གོང་ནས་བཤད་པ་ལྟར་དུ་ཡིན་པས། ཆོས་བཤད་པ་དེ་ཡང་བརྒྱུད་པའི་བྱིན་རླབས་ཐོབ་རྒྱུ་དང་ཚིག་དོན་གྱི་གོ་བ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོན་པ་ཞིག་ལོན་པའི་ཆེད་དུ་ཡིན། གོ་ཚར་ཡང་དེ་ལ་ཐེ་གཏོགས་མི་བྱེད་ཅིང་བསམ་བློ་དེའི་ཕྱོགས་སུ་མ་འཁོར་བར་ཁྱིམ་དུ་བརྒྱུག་སོང་བས་དོན་དག་འགྲུབ་མེད། ཆོས་ཞུས་པ་དེ་ཆོས་རའི་ནང་དུ་བསྐྱུར་ནས་སོང་བ་ཡིན། དེ་འདྲ་མི་རེད་པའི་ཆེད་དུ་ངག་འདོན་གྱི་དཔེ་ཆ་ལ་གཞི་བཟུང་ནས་ཚིག་རེ་དང་དོན་རེ་སྦྲགས་ཏེ་དང་པོ་ཨེ་གོ་ལྟོས། གོ་དུས་གཏམ་དེ་དང་རང་རྒྱུད་གཉིས་པོ་ཐོ་ཞིག་གཏུག་པས་དེའི་ནང་ནས་རང་གིས་འགྲིག་པ་དང་མ་འགྲིག་པ་ལ་སྤངས་བླངས་བྱས་ནས་སྔར་དང་མི་འདྲ་བའི་ཕན་ཐོགས་འདི་བྱུང་སོང་བསམ་པ་ཡོད་ན་ཆོས་ཞུས་པའི་གོ་ཆོད་པ་ཡིན། དེ་ཡན་གྱིས་ང་ཚོས། དཀོན་མཆོག་གསུམ་དངོས་བདེ་གཤེགས་རྩ་བ་གསུམ། །རྩ་རླུང་ཐིག་ལེའི་རང་བཞིན་བྱང་ཆུབ་སེམས། །ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཐུགས་རྗེའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ། །བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོའི་བར་དུ་སྐྱབས་སུ་མཆི། །ཞེས་སོགས་སྐྱབས་འགྲོ་ཚིག་བཞི་བོའི་དོན་བཤད་ཟིན་པ་ཡིན། སང་ཉིན་སེམས་བསྐྱེད་བཤད། ཅེས་གསུངས་སོ།།
ན༽ ཉིན་དྲུག་པའི་ཆོས་ཁྲིད།
མཚམས་སྦྱོར་ཞལ་གདམས།
མར་གྱུར་ནམ་མཁའི་མཐའ་དང་མཉམ་པའི་འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་གཏན་བདེ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ལ་འགོད་པར་བྱ། དེའི་ཆེད་དུ་བདག་གིས་དམ་པའི་ཆོས་ཟབ་མོ་ཉན་ནས། དེའི་དོན་ཚུལ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་དགོས། བསྒྲུབ་རྒྱུ་དེ་ཡང་ཕྱི་བཤོལ་དང་ལེ་ལོའི་བདུད་དབང་དུ་མི་འཆོར་བར། འཆི་བདག་གི་བདུད་ཕོ་དེ་དང་ལག་སུ་སྔ། བང་སུ་མགྱོགས་ཤིག་མ་བསྡུར་དུས། འདིས་སྔོན་མ་བསླུས་བསམ་པ་དང་གྱོང་མ་བརྒྱབ་བསམ་པ་ཞིག་མེད་པས། ད་སྔོན་བསླུ་གྲངས་མང་སྟེ། ལོ་ཉུང་ལུས་མཛེས་བསམ་པ་ནས་སྐྱིད་ལོང་དགའ་ལོང་མ་གཏད་པར་ཇི་ཙམ་ཞིག་ཁྲིད་སོང་། དབང་བཙན་པོས་མི་འགྲོ་ཟེར་ས་འདི་ལ་མི་འདུག ཉམ་ཆུང་དམན་པ་བྱས་ནས་མཐེ་བོང་སློང་ས་འདི་ལ་མི་ལོན། དེ་བས་ཆོས་ཁ་ཆོས་ལ་མི་སྐྱུར་བར་དོན་ཆོས་བསྒྲུབ་དགོས། སང་ཕོད་ལ་མི་འཇོག་པར་ད་ལོ་དང་སང་གནང་བར་མི་བཞག་པར་དེ་རིང་། དེ་རིང་གི་ཡང་སྔ་ཕྱི་དྲོ་གཉིས་ཀྱི་ནང་ནས་སྔ་དྲོ་གཅིག་མ་འཐམ་དུས། ད་སྔོན་གྱི་མི་ཚེ་ལ་ཕྱི་ལྟས་ཤིག་བྱས་སྐབས། ལོ་ཐེངས་མ་ཅི་ཙམ་ལ་སར་ཡོད། དེ་ཡང་ལོ་སར་བྱས་ནས་སྐྱིད་སྐྱིད་བྱེད་ཁུལ་བྱས་ཀྱང་། དོན་ངོ་མ་ལ་ཚེ་ལོ་གཅིག་ཟད་ནས་སྡུག་སྡུག་བྱས་པ་དང་འདྲ་བ་ཞིག་ཡིན་པ་རེད། ལོ་དེ་ཡི་ནང་ནས་ཤི་རྒྱུ་ཡིན་པ་མ་ཤེས་ནས་ལོ་སར་གཏོང་ཁུལ་བྱས་ཀྱང་། ལོ་དེ་མཇུག་མ་རྫོགས་གོང་ནས་ཤི་སོང་བ་གང་མང་མང་ཡིན། དེ་ལ་མངོན་ཤེས་ཅན་ཞིག་གིས་བལྟས་ན་དགོད་བྲོ་བ་ཞིག་ཡིན་ལ། མི་རྟག་སྒྱུ་མའི་ངང་ཚུལ་ལ་ངེས་ཤེས་གཏིང་ནས་འདྲོང་པ་ཞིག་གིས་བལྟས་ན་སུ་མཐོང་ཡང་ཤ་ཚ་སྙིང་རྗེའི་གནས་ཡིན། དེ་ཡང་སྙིང་རྗེ་ཚད་མེད་འབྱོང་བའི་ཚད་ལ་སེམས་ཅན་མིག་གིས་མཐོང་ཚེ་མཆི་མ་འོང་བ་ཞིག་ཡིན་གསུངས་མོད། སྙིང་རྗེ་མ་འབྱོང་བའི་རང་ཅག་ལྟ་བུས་ཀྱང་བསམ་བློ་ཞིག་བཏང་ན་སྲོག་ཆགས་ཉམ་ཐག་གཞན་སྨོས་ཅི་དགོས། མི་གཅིག་གི་སྟེང་དུ་བྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་དཔེར་ན། ཕ་མ་བུ་ཚ་ཤི་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལུས་ཐོག་ཏུ་བྱུང་བ་དང་དེ་ཁོ་རང་ལ་འཆི་བའི་སྡུག་བསྔལ་གཟེར་ཚ་ནད་འབྱུང་བའི་ལུས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ། ཤི་བ་ཞེས་པ་བྲག་གཡང་གཟར་མོ་ཞིག་ནས་ལྷུང་བ་ལྟ་བུ་ནང་སེམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ། ཤུལ་གྱི་སྙིང་དམར་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་འཕྲེང་བའི་གསོན་སྡུག ཤི་ཆོས་མེད་བར་དོར་འགྲིམ་དུས་སྐྱབས་མེད་མགོན་མེད་ཀྱི་ཤི་སྡུག་དེ་ཚོ་ལ་བསམ་བློ་རེ་བཏང་ཚེ། སུ་མཐོང་ཡང་ཤ་ཚ་སྙིང་རྗེའི་ཡུལ་ཞིག དེའི་སྡུག་བསྔལ་ལེན་ཐབས་མེད་མ་གཏོགས་ཡོད་ན་ང་རང་ཡང་འཆི་དགོས་པས་རང་གཞན་གཉིས་ཀའི་འཆི་གོ་ཆོད་ན་སྙམ་པའི་ངེས་འབྱུང་སྤུ་སུད་མ་མཚམས་རེར་དེ་ལྟར་ཡིད་ལ་འཆར་བ་དེ་འདྲ་ཡིན་པས། འཁོར་བའི་སེམས་ཅན་རང་གཞན་སུ་ལ་བལྟས་ཀྱང་ཉམ་ཐག་སྙིང་རྗེའི་ཡུལ་ཤ་སྟག་ཡིན། འོན་ཀྱང་རང་ཅག་བོད་གངས་ཅན་ཆོས་ས་ཆོས་ཡུལ་དུ་སྐྱེས་པའི་མི་ཞིག་ཡིན་དུས། ཇི་ལྟར་བཤད་ཀྱང་ཀླ་ཀློའི་ཡུལ་ཁམས་སུ་སྐྱེས་པ་ཞིག་དང་མི་འདྲ་ལ། འདྲ་དོན་ཡང་མེད་དེ་རང་ཅག་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་གདུལ་ཞིང་། ཆུང་ཨ་མའི་པང་ནས་བྱུང་དུས་ཨ་མ་དང་མ་ཎི་མཉམ་དུ་འདོན་ཤེས་པའི་ཁྱད་ཆོས་ཅན་ཡིན་ཟེར་བཞིན་ཡོད། གཙོ་བོ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་གདུལ་ཞིང་ཡང་ལོས་ཡིན་མོད། ཕུགས་དེད་ནས་ཤ་ཁྲག་རུས་པའི་ཁུངས་བཙལ་ན་ཡབ་ཆེན་སྤྲེལ་རྒན་རྒྱལ་པོའི་ཤ་རུས་པ་དུམ་གཅིག་འགོས་ཡོད་ལ། སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་སྐུ་རུས་གདུང་རྒྱུད་ཞིག་ལ་ཐེ་ཞེས་བཤད་ཀྱང་ཅིས་མི་ཆོག ཡིན་ན་ཡང་ཕྲག་དོག་ཁོང་ཁྲོ་དེ་ཧ་ཅང་ཆེ་ལུགས་དང་ང་རྒྱལ་ཆགས་ཞེན་དེ་འདི་ལྟར་དམ་ལུགས་ལ་བལྟས་ན་མ་ཡུམ་བྲག་སྲིན་གྱི་ཕྱོགས་ལ་དེད་པ་ཡིན་ཆོག དེ་ལྟར་བསམ་བློ་བཏང་ཚེ་རང་ཅག་གི་རིགས་རུས་གྲོལ་ཕུགས་ཀྱི་མི་ཐོག་སྔོན་མ་དེ་ཚོ་སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེ་དང་ཤེས་རབ་ཆེ་བ། རྒྱང་མིག་དང་རྣམ་དཔྱོད་ཀྱི་གཟིགས་པ་ཡངས་པ་དེ་ཚོས། ང་ཚོ་ལྟར་ཉི་མ་ནམ་ཟླ་ཆེ་འགྲོ་ཆུང་འགྲོ་བྱས་ནས། དོན་ཆུང་ཞིག་གི་དོན་ལ་རིན་ཐང་ཅན་གྱི་མི་ཚེ་འཕྲོ་བརླག་མ་མཛད་པར། དཀའ་བ་དང་ལེན་ངལ་བ་ཁྱད་བསད་ཀྱི་སྒོ་ནས། སེམས་ཅན་གྱི་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་རྩ་བ་དམ་པའི་ཆོས་རང་ཡུལ་ལ་བསྒྱུར། ཡི་གེ་དང་རིག་གནས་ཀྱི་སྲོལ་བཏོད་པ་ཡིན་ན། ཁོང་རྣམ་པས་བཞག་པའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་རིན་ཐང་ཅན། ཚིག་འབྲུ་རེ་རེ་དང་ནང་དོན་རེ་རེ་ལ་གསེར་ཐང་མར་བརྡལ་ཀྱང་མི་ཁུག་པ་འདི་ལྟ་བུ། མི་གཅིག་གི་མི་ཚེ་ལ་ཐེངས་མ་གཅིག་མཇལ་དགོས་ཀྱང་མཇལ་མི་ཐུབ་རྒྱུ་འདི་ལྟར་མང་པོ་བཞག་ཡོད་ལ། །དེའི་དཔེ་རྒྱུན་ཡོད་པ་ཙམ་མ་ཟད་དེའི་ཁྲིད་རྒྱུན་བཤད་རྒྱུན། ལག་ལེན་འདེབས་སྟངས་ཀྱི་མན་ངག་གདམས་ཁྲིད་ནས་བཟུང་སྟེ་རང་ལག་རང་ཁྱིམ་དུ་ཡོད་པའི་བསྟན་པ་མ་ནུབ་པར་ཡོད་པའི་སྐབས་ལ་སྐྱེས་པ་འདི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ནང་གི་ཡང་བསོད་ནམས་ཏེ། མཆོད་སྦྱིན་བརྒྱ་ཡིས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་སྦྱིན་གྱི་ལུས་བླངས་པ་དེས་ཀྱང་འགྲན་དུ་མེད། དེ་ལྷའི་དབང་པོ་ད་སྔོན་མང་པོ་བྱེད་མྱོང་ཡོད་པས་དེས་དམྱལ་བའི་ཚ་གྲང་མྱོང་མི་དགོས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཚངས་ཉིད་ཆགས་བྲལ་བདེ་བ་ཐོབ་ནས་སླར། །མནར་མེད་མེ་ཡི་བུད་ཤིང་གྱུར་པ་ཡི། །ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །ང་ཚོས་དལ་འབྱོར་ཚང་བའི་ལུས་རྟེན་འདིའི་ཐོག་ནས་ཆོས་ཟབ་མོ་འདི་ཚོ་ལ་ཉམས་ལེན་རེ་བྱ་ཐུབ་ཚེ། རང་གཞན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཕྱིན་ཆད་འཁོར་བར་འཁྱམས་མི་དགོས་པར་གཏན་བདེ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་ཐུབ་པ་དེ་ལྟར་ཡིན། བསམ་བློ་དེ་ལྟར་བཏང་ཚེ་འདི་ཨེ་བདེན་བསམ་པའི་དགའ་སྐྱིད་ཀྱི་ཉི་མ་མགོ་ལ་ཤར་ནས་བསྡད་ཡོད་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་དེ་ངོ་མ་ཤེས། སྒྲོག་མ་ཁྲོལ། ཧ་མ་གོ། ཧོན་ལོག་ལུགས་ལ་བསམ་བློ་ཞིག་བཏང་ན། རང་གིས་རང་ལ་ཞེ་ཁྲེལ། དམ་པའི་སྔུན་ནས་ངོ་ཚ་བྱེད་ལྟ་བུར་གྱུར་ཡོད། དེ་ཡང་དབུལ་པོས་སྒྱེད་པུ་གསེར་ཡིན་པ་མ་ཤེས་ནས། གསེར་རང་ཁྱིམ་དུ་བཞག་སྟེ་སྤྲང་ཟས་སློང་དུ་སོང་བ་དང་འདྲ་བར། རང་ལག་ལ་ཡོད་རྒྱུའི་བསོད་ནམས་བསགས་ཐབས་དང་འདི་ཕྱི་གཉིས་ཀྱི་བདེ་སྐྱིད་བསྒྲུབ་ཐབས་དྲག་ཤོས་བསྐྱུར་ནས་དོན་མེད་ཀྱི་སྡུག་ལས་མུག་ལས་ཆུང་ཆུང་འཐམ་རིན་མེད་པ་ཞིག་ལ་གནད་ཆེན་དུ་བརྩིས་ནས་འཁྲུལ་བ་ནི། དཔེར་ན་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་སྲིད་ཐོབ་ཡོད་པ་བསྐྱུར་ནས་སྤྲང་ཁྱིམ་དུ་སོང་བ་དང་འདྲ་བས། དུས་ངན་སྙིགས་མའི་མཚངས་ལ་ཕར་གཅིག་བལྟས། རང་རྒྱུས་རང་གིས་མ་ལོན། རང་རྒྱུད་རང་གིས་མ་ཐུལ་བའི་ལེ་ལོས་རུལ་བའི་རང་གི་རྒྱུད་ལ་ཚུར་གཅིག་བལྟས་པས། སང་འགྲོ་གནང་འགྲོའི་ནམ་འགྲོ་མི་ཤེས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཕྱི་མ་ལ་གྲོ་བཅས་རྒྱགས་ཕྱེ་ལ་བསམ་བློ་ཞིག་བཏང་ན། ཕན་ཐོགས་དང་ཁེབ་ཆེ་ཤོས་དམ་པའི་ཆོས་འདི་མ་གཏོགས། འཛམ་གླིང་ཐེངས་མ་དགུ་ལ་བསྐོར་ནས་བཙལ་ཡང་རྙེད་རྒྱུ་ཡོད་པ་མ་རེད། དེ་བས་ང་ཚོས་ང་ཚོ་ལ་གཅིག་བལྟས་ན་ཚེ་གཅིག་ལ་འདུག་ཆས་ཁོ་ན་བསྒྲུབ་ནས་མི་ཁོམ་གི་ཟེར་བཞིན་ཡོད། ཁྱེད་རང་ཚོ་ཆོས་ཁྲིད་ཉི་མ་བདུན་ལ་འདུག་མཁན་ཉུང་ཉུང་ཡིན་ལ་འགའ་རེ་ཉི་མ་གཅིག་ཆ་ཚང་ལ་འདུག་ལོང་མེད་མཁན། ལ་ལ་གཏན་ནས་མ་ཁོམ་པས་མ་འོང་པ་རེད་དེ་མ་འོང་བ་ཚང་མ་མ་ཁོམ་པ་ཡིན་རྒྱུ་རེད། མི་ཁོམ་བརྒྱད་གང་རུང་དུ་གཏོགས་ངེས་ཡིན། ད་དུང་ཡུན་རིང་ལ་ཤོད་ཅེ་ན་ངས་ཀྱང་མི་ཁོམ་ཟེར་ངེས་པས། མདོར་ན་རང་ཅག་ལ་ཆོས་བསྒྲུབ་པ་ལས་གནད་ཆེ་བ་དང་ལས་རྒྱུ་བསྒྲུབ་རྒྱུ་གལ་ཆེ་བ་མེད་མོད། འོན་ཀྱང་མི་རྟག་ཁ་ནས་བཤད་ཞོར་ལ་ཚང་མས་ཆོས་མཚན་ཉིད་པ་ཞིག་བསྒྲུབ་པ་བསྐྱུར་ནས་སྡོང་པོ་བཞག་སྟེ་ཡལ་ག་འཚོལ་བ་རེད་འགྲོ། དཔེ་ང་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་འཇིག་རྟེན་ཆོས་བརྒྱད་དཀར་ནག་ཁྲ་གསུམ་གང་དུ་གཏོགས་མི་ཤེས་མོད། མདོར་ན་རྒས་ཚེ་སྟོད་ཟད་ནས་ཚེ་སྨད། དགུང་སྔ་དྲོ་ཟད་ནས་ཕྱི་དྲོར་མ་ཐུག་གི་བར་ལ་ཆོས་འཆད་ཉན་དོན་གྱི་བསྟན་པ་དེ་བསྐྱུར་ནས། དེའི་ཡན་ལག་ཏུ་གཏོགས་ལ་མི་གཏོགས་པའི་བསྟན་སྲིད་ཀྱི་ལ་རྒྱ། འཇིག་རྟེན་མི་ཆོས་ཀྱི་འགྲོས་ཞིག་སྟེ། གནའ་སྲོལ་རྙིང་པའི་ཞེན་གོག་གི་རྒྱུན་མཐུད་ཁུལ་བྱས་ཏེ། ཀུན་མཁྱེན་འཇིགས་གླིང་གིས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ། བསྟི་གནས་ཉམས་པར་དོགས་པའི་རྫིང་བུ་རུ། དོན་མེད་ཀྱི་འབྲས་བུ་སྟེ་གནས་མིན་གྱི་ཁྲུས་ལ་ཞུགས་ནས། བྲམ་ཟེ་བཞིན་དུ་ཆོ་རིགས་བསྲུང་བའི་ཤིང་གི་རང་འཐག་ལྟ་བུའི་མཚན་ཉིད་ཚང་བྱེད། རང་གིས་བྱས་པ་རང་གིས་ཤེས་བཞིན་དུ་བཟློག་མེད་ལས་དབང་བཙན་པོས་དེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་དེ་ལྟར་ཡིན། ཡང་བླ་སེར་ཡིན་རུང་འཆི་བདག་གཤིན་རྗེ་ལ་བཟུར་ས་མི་ལོན། ཤི་བ་ལ་བཟུར་ས་མི་ལོན་པ་མ་ཟད་དེའི་ཁྲིམས་ཀྱིས་དཀར་ནག་གི་དབྱེ་བ་ཕྱེ་ས་ནས། ཁ་བདེ་མགོ་བདེ་དཔེར་ན། ཡིག་འཛར་ཞིག་འགོ་ནས་བླངས་ཏེ་འདྲ་ལ་ལ་ཞིག་འོག་ལ་བཤད་པས་དེའི་བར་ནས་རང་མགོ་བུད་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་སྐབས་དེ་དུས་རང་ཐོག་ཏུ་ས་སྤུང་བ་ལྟ་བུ་རེད་ཡོད་ཡང་མི་ཤེས། འདིར་སྣང་སྒྱུ་མའི་བསླུ་བྲིད་ཀྱི་འོག་འདི་ནས་ད་དུང་དམུ་གབ་ཀྱི་ཞྭ་ཞིག་ཡང་གྱོན་བྱེད་མི་ཉན་མ་གཏོགས། གློ་བུར་འཆི་བདག་ལ་གདོང་ཐུག་བྱུང་དུས་འགྱོད་པ་ལྷག་པར་ཆེ་བ་རེད། ལོ་བརྒྱ་ད་རུང་འདུག་པའི་གདེངས་ཡོད་སྙམ་པའི་འདུག་ཆས་ཀྱི་གྲ་སྒྲིག་ཆེན་པོ་བྱ་མཁན་ཚོ་མ་བསམ་ས་ནས་འཆི་བ་དང་ཇི་ལྟར་གདོང་ཐུག་བྱུང་མ་སོང་། དེ་ལྟར་ན་འདུག་ལོང་ཅི་ཡོད་མི་ཤེས་པ་མཐོན་པོས་རང་སྲོག་ཐོབ་ཀྱིས་བསྐྱལ་བ་ཇི་འདྲའི་མང་། ཕྱུག་པོས་རྒྱུ་ནོར་བསོག་སྐྲུན་ཁོ་ནས་བྲེལ་བའི་ངང་ནས་མི་ཚེ་རྫོགས་པ་ཅི་ཙམ་མི་མང་། སྐྱེས་པའི་བུ་རྒྱུད་མང་པོ་མ་བོས་པའི་རང་དགྲ་རང་འཁོར་བྱེད་པའི་རང་རྡུང་གི་ཐོ་བ་བྱེད་མཁན་ཅི་ཙམ་མི་མང་། དེས་ན་འདིར་སྣང་ལ་སྙིང་པོ་ཨེ་འདུག །དེ་ཕྱིར་ཚེ་མི་རྟག་བསྒོམ་པ་དེ་ཡིག་ཐོག་ལ་མ་བལྟས་པར་དོན་ཐོག་ལ་བལྟས་ན། རིག་ཚད་མཐོང་ཚད་པོ་སྒྱུ་མའི་དཔེ། གོ་ཚད་ཐུག་ཚད་པོ་མི་རྟག་གི་སློབ་དཔོན། དྲན་ཚད་བསམ་ཚད་པོ་དོན་མེད་ཀྱི་འདྲ་དཔེ་ཁོ་ན་ཡིན། ཆེན་པོའི་སྙན་གྲགས་བསྒྲུབ་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་ཡུན་རིང་མི་བརྟན་པར་འཇའ་ལྟར་ཡལ་འགྲོ། གཙོ་བོའི་མདུན་གྲོས་ཀྱི་ལས་ཁུངས་སྟོང་པར་གྱུར་ནས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རྗེས་ཤུལ་སྒྲུང་གཏམ་དུ་གྱུར་པ་ཡང་མང་། ཡང་ཚོང་པས་མི་ཚེ་གཅིག་ལ་བསགས་པ་གཞན་གྱིས་སྤྱོད་པ་ཡང་མང་བས། འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བཞག་ཐམས་ཅད་དོན་མེད་རང་གིས་རང་ལ་རང་མགོ་སྐོར་གྱིན་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཡང་བྱ་བ་གང་བསྒྲུབ་ཀྱང་བསམ་ཐོག་ཆ་ཚང་སོང་བ་དཀོན། གལ་ཏེ་དོན་གཅིག་གི་སྟེང་ནས་བསམ་ཐོག་ཏུ་སོང་རུང་འདོད་ཁ་གང་བའི་དུས་མེད་དེ། གཅིག་ཡོད་ན་བརྒྱ་ཐམ་པ་བསམ། བརྒྱ་ཡོད་ན་ཁྲི་བསམ་པས་རྒྱལ་པོ་ང་ལས་ནུ་ལྟ་བུ་ཅི་ཙམ་ཡོད་པ་དེ་ཙམ་དུ་ཆགས་ཞེན་ཆེ་བ། ཁ་གང་རྒྱུ་མེད་པ་འདོད་པ་ཁོ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པ་དཔེར་ན་ལན་ཚྭ་ཅན་གྱི་ཆུ་འཐུང་ན་སྐོམ་མི་སེལ་བའི་དཔེ་ལྟར་དུ་ཡིན། དེ་ལྟར་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་ལས་ནས་ཚར་བ་དང་ཚར་ནས་རྫོགས་རྒྱུའི་དཔེ་ཡོད་པ་མ་རེད། ནམ་བཞག་ན་དེ་དུས་ཚར་བ་མ་གཏོགས་རང་བཞིན་གྱི་ཚར་བ་མེད་པ་ཆུའི་གཉེར་མ་དང་འདྲ་སྟེ། གཅིག་གི་འཕྲོ་ལ་གཅིག་ཡོད་པས། ད་ནི་ཟིན་མེད་ཀྱི་ངལ་བ་དེ་བསྐྱུར་ནས་ཆོས་བསྒྲུབ་དགོས་པ་ཡིན། ཡང་འགའ་རེས་ང་ཅི་རེད་ཀྱང་རེད་མོད་ཤུལ་དུ་ཡོད་པའི་བུ་ཚ་རྒྱུད། གཉེན་མཛའ་གྲོགས་འདི་རྣམས་ལ་ང་མེད་དུས་སྡོད་ཐབས་མེད་པས་ཐབས་ཧ་ཅང་ཆག་སྣང་ཤར། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཁྱོད་མེད་ན་ང་ཚོ་ཡང་འཇིག་རྟེན་འདིར་མི་སྡོད་པར་རང་མེད་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་མདོག་བཤད་མོད། གཤོབ་ཡིན་ཏེ་རང་གིས་ཕར་བཤད་ཀྱང་གཤོབ་ཡིན། གཞན་གྱིས་ཚུར་ལ་བཤད་ནའང་གཤོབ་རེད། ཤི་བས་ཐབས་ཆག་འཁོར་བའི་དཔེ་ལ་མེད། ཟེར་བ་ལྟར་ཡིན་པས་ཕྱི་ཉིན་ནས་ཁོ་རང་ཚོས་འཚོ་ཐབས་དེ་བས་དགའ་ཞིག་བཙལ་ངེས་རེད་ལ་བསམ་བློ་དེ་ཕྱོགས་ལ་འཁོར་འགྲོ་བ་རེད། དེ་རྣམས་ཀྱི་དོན་ལ་ཡིན་བསམ་པས་བསགས་པའི་སྡིག་པ་རི་རབ་ལྟ་བུ་དེ་རང་གི་མགོ་མ་གཏོགས་འགྲོ་ས་མེད་པས་སྡིག་པ་མཉམ་ཁུར་བྱེད་མཁན་གཅིག་ཀྱང་འོང་རྒྱུ་མེད་ལ། སྡིག་པའི་རྣམ་སྨིན་ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་ཞིག་མྱོང་དགོས་ན། ད་ལྟའི་སྐབས་སུ་མེ་སྟག་ཞིག་གི་ཚ་ནད་ཀྱང་མི་བཟོད་ན་དམྱལ་མེ་བཟོད་དཀའ་ཇི་ལྟར་བཟོད། གཞན་ཡང་། མོས་གུས་མེད་བཞིན་བར་དོར་མཇལ་བ་མཚར། །ཞེས་གསུངས་པས། དེ་དུས་ལྷ་དང་བླ་མར་ཐུགས་རྗེ་མེད་པ་མིན་མོད་རང་ངོ་ནས་མོས་གུས་དང་དད་པའི་སྟོབས་མ་ཡོད་པས་འདྲེན་སྐལ་ཅན་ཞིག་བྱོན་རྒྱུ་ཡོད་དཀའ་བ་དེས་ན། སྐྱིད་སྡུག་གཉིས་ཀ་བརྗེ་མི་ཉན། དེ་མི་བརྗེ་བསམ་ན་སྐྱིད་ཀྱི་གཞི་མ་དེ་ཆོས་བསྒྲུབ་དགོས་པ་ཡིན་ནོ། །མི་ཁྱི་ལྷམ་གསུམ་བེད་སྤྱོད་རེ་ཆེ་དུས། །གཅེས་མདོག་བྱེད་མཁན་མང་སྟེ་བདེན་ཐོག་མེད། །ཅེས་པ་ལྟར་མི་དང་གཅིག ཁྱི་དང་གཉིས། ལྷམ་དང་གསུམ་པོ་འདི་བེད་སྤྱོད་ཡོད་གི་བསམ་དུས་མ་གཅེས་ཀྱང་གཅེས་མདོག་བྱེད་ཀྱང་དོན་ལ་མི་བདེན་ཏེ་རང་འདོད་ཕུགས་བཅུག་གིས་ཁྱོད་གཅེས་པ་མ་ཡིན་པར་ཁོ་རང་གཅེས་པ་ཡིན། གཡོན་ཅན་སྙན་པར་སྨྲ་བ་དེ། །རང་འདོད་ཡིན་གྱི་གུས་ཕྱིར་མིན། །གསུངས་པ་ལྟར་དང་། ཡང་སྔོན་འབྲོག་པ་ཞིག་རྒྱ་གྲོང་ནང་དུ་འགྲོ་སྐབས། ཁོར་འགའ་རེས་ཡར་ཤོག་ཟོ་ཟེར། འགའ་རེས་མར་ཤོག་འཐུང་ཟེར་འདུག་པས་འདི་ཨ་ཕའི་ཤག་པོ་ཤ་སྟག་ཡིན་པ་འདྲ་ཞེས་གླེན་གཏམ་བཤད་པ་བཞིན། ཁོ་ཚོས་ཁྱོད་གཅེས་པ་མིན་ཡང་ཁྱོད་ཀྱི་རུམ་གྱི་སྒོར་མོ་གཅེས་པས་ཡིན། ཡང་མར་རྒུད་པའི་དུས་ལ་སླེབ་ནས་འདི་ལ་ཡོང་སྒོའི་ཁུང་ཞིག་མི་འདུག་བསམ་ཚེ་གཅེས་མཁན་མེད་དེ། མི་རྒན་རྟ་རྒན་ཁྱི་རྒན་གསུམ། ཀུན་གྱིས་སྨོད་པ་མ་གཏོགས་མེད་པས་དེ་དུས་གཅེས་རྒྱུ་ལྟ་ཅི་གདོས་རོ་ཁུར་བོ་ལྟ་བུར་བརྩིས་ཏེ་དཔེར་ན་ཁྱི་རྒན་སོ་མེད་མཚེར་ཤུལ་དུ་སྐྱུར་བ་ཡིན་པ་ལྟར། མི་ཁྱི་ལྷམ་གསུམ་ལ་ཉེར་མཁོ་མེད་དུས་མི་གཅེས་པས་ལྷམ་ཁྲལ་མར་འཕེན་པ་མ་གཏོགས་དྲིན་ཆེན་ཡིན་ཞེས་སུ་གཅིག་གིས་ཡར་ཉར་ཚགས་མི་བྱེད། དེས་ན་སུ་ལ་ཡང་རེ་བ་མ་ཆེ། རེ་ཐག་གཅད་འོང་། རེ་ས་ཆོས་ལས་དགའ་ཞིག་མེད་པས་བློ་འདྲི་ས་མཁས་པའི་གཞུང་ལུགས་དང་བླ་མའི་གདམས་ངག་གྱིས་དང་འདྲིས་ཇེ་བཟང་ཇེ་བཟང་ཡིན། གལ་འགག་རྩ་ལ་ཐུག་དུས་ཕན་ཐོགས་ཇེ་ཆེ་ཡིན། ད་སྔ་མི་ཚེ་འདི་ལ་མགོ་འཁོར་སོང་བ་དེའི་ཚེ་ལ་བཙན་པོ་ཡར་འཐེན་བྱེད་མཁན་ཞིག་ཟུར་དུ་ཐོན་རྒྱུ་མ་ཡོད་ན། ད་འཇིགས་སུ་རུང་བའི་དམྱལ་ཁམས་སྔོན་འདི་ནས་བུད་ན་སྐྱོབ་མཁན་གཞན་ཞིག་མེད་ངེས་ཡིན་བསམ་ནས། རང་གི་ཚོད་ཉི་མ་ནམ་ཟླ་རང་གིས་བཟུང་། རང་ལ་ཕན་པའི་ཆོས་རང་གིས་མ་བསྒྲུབ་ན། ལག་མགོ་ནས་འཐེན་ཤེས་མཁན་ཞིག་ད་སྔ་མེད་ན་ད་གང་ནས་འོང་། དེ་ཚོ་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ནས་ཆོས་སྒྲུབ་དགོས། དེ་བཞིན་མི་དང་ཅི་ཙམ་བསྟུན་ཡང་གྲོགས་ལ་མགུ་དུས་མེད་ལ། ཐེངས་གཅིག་ལ་མགུ་ན་ཡང་ཐེངས་མང་པོ་ལ་མགུ་ཐབས་མི་ཐོན། དེ་མ་ཐག་དགའ་མདོག་མགུ་མདོག་བསྟན་ཡང་གཡོན་ཅན་མི་ཡི་རྒྱུས་ལོན་དཀའ། སྙིགས་མའི་དུས་ཀྱི་མི་འདིའི་མི་རྒྱུས་མི་ཡིས་ལོན་པ་ཕར་ཞོག རང་རྒྱུས་རང་གིས་ལོན་དཀའ་བ་ཡིན་ཏེ། ཡང་མིན་ན་འདོད་ཡོན་བསླུ་བྲིད་ཅིག །ཡང་མིན་ན་སྐྲག་སྔངས་འཇིགས་གསུམ་ཞིག་དང་འཕྲད་ཚེ། སེམས་ཐོག་ཏུ་འདུག ཁོག་པའི་ནང་དུ་སྤྲུལ་སྐུ་བཞུགས་པ་མི་རེ་གཉིས་ཤིག་ཡིན། གཏམ་དཔེར། ཨ་མའི་གོ་ཁར་སུ་ཡང་དཔའ། ཟེར་བ་ལྟར་ཡིན་པ། དེས་ན་མི་སེམས་ཟིན་ཐབས་ཀྱི་མཐུན་འཇུག་གི་གཡེང་བ་དེ་སྤངས་ནས་ཆོས་བསྒྲུབ་དགོས། ཡང་རྨོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་མིག་སྔ་ལ་བསྟན་འགྲོའི་དོན་ཆེན་དུ་མཐོང་ན་ཡང་མི་ཤེས་མོད། རང་གི་ཚེ་རབས་གཏན་གྱི་འདུན་མ་བརླག་ཉེན་ཡོད་པས། སྡེ་དགོན་གོག་པོ་ཡིན་ཡང་བསྐྱུར་ནས་ཆོས་བསྒྲུབ་དགོས། མདོར་ན་སྔོན་ནས་ད་ལྟའི་བར་ལ་དྲན་ཚད་བྱས་ཚད་ཀྱི་ནང་ན་ཚེ་ཕྱི་མའི་ལམ་གོ་ཆོད་བྱེད། རང་གཞན་འདི་ཕྱི་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་ཐོགས་ཅན་ལས་ཨེ་ཡོད་རང་གི་མི་ཚེ་ཕྱོགས་སྡོམ་རང་གིས་བྱས་ཏེ་སྙིང་ནས་སྙིང་པོའི་ལྷ་ཆོས་ལ་འཇུག་རན་པ་ནི། སྔ་མ་དགོས་ཕྱི་དྲག་པ་རང་དཔེ་རོགས་ལ་བསྟན་པའི་ཁ་བརྡ་བྱས་པ་དང་མཉམ་དུ། སྐབས་སུ་བབ་པ་གང་ཞིག་འཆད་ཉན་བྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་རིམ་པ་དེ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ཀློང་ཆེན་སྙིང་ཐིག་གི་སྔོན་འགྲོའི་ངག་འདོན་ཁྲིགས་སུ་བསྡེབ་པ་རྣམ་མཁྱེན་ལམ་བཟང་འདི་ཉིད་བཤད་བཞིན་པའི་སྐབས་ལས།
ཁ སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་ཁྲིད།
དང་པོ་གཞུང་དོན་བཤད་པ།
ཁར་སང་ཡན་ཆད་ལ་ཐོག་མར་དགེ་བ་ཀླད་དོན་སོང་ནས། བར་དུ་དགེ་བ་གཞུང་གི་དོན་ལའང་ཐུན་མོང་ཕྱིའི་སྔོན་འགྲོ། ཐུན་མིན་ནང་གི་སྔོན་འགྲོ་གཉིས་ཡོད་པའི་དང་པོ་སོང་ནས། གཉིས་པ་ལ་ལམ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྨིང་རྡོ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་ཁྲིད། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ། འགལ་རྐྱེན་སྡིག་སྒྲིབ་སྦྱོང་བ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་སྒོམ་བཟླས། མཐུན་རྐྱེན་ཚོགས་བསགས་པ་མཎྜལ། བདུད་བཞི་ཅིག་ཆར་དུ་གཅོད་པ་ཀུ་ས་ལིའི་ཚོགས་བསགས། རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་རང་རྒྱུད་ལ་བྱ་བའི་ལམ་གྱི་མཐར་ཕྱིན་པ་བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་དང་དྲུག་ཡོད་པའི་ནང་ནས་དང་པོ་སྐྱབས་འགྲོའི་ཁྲིད་སོང་ནས། གཉིས་པ་སེམས་བསྐྱེད་བཤད་པའི་སྐབས་སུ་བབ་པས། དེ་ཡང་གཞུང་རྩ་བ་ལས། ཧོ། སྣ་ཚོགས་སྣང་བ་ཆུ་ཟླའི་རྫུན་རིས་ཀྱིས། །འཁོར་བ་ལུ་གུ་རྒྱུད་དུ་འཁྱམས་པའི་འགྲོ། །རང་རིག་འོད་གསལ་དབྱིངས་སུ་ངལ་གསོ་ཕྱིར། །ཚད་མེད་བཞི་ཡི་ངང་ནས་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །ཞེས་པའི་ཤོ་ལོ་ཀ་གཅིག་པོ་འདིས་བསྟན། དེ་ཡང་ཚིག་གི་མགོ་འདྲེན་དུ། ཧོ་ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ངོ་མཚར་བའི་ཚིག་ཡིན་ཏེ་ངོ་ཅི་ཞིག་ལ་མཚར་ཞེ་ན། བདེན་གཉིས་དང་སྦྱར་ཏེ་བཤད་ན། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་བཀོད་འདོད་པའི་སེམས་དེ་ངོ་མཚར་བ་དང་ནི། དོན་དམ་དུ་རང་རིག་གདོད་ནས་དག་པའི་འོད་གསལ་ལ་སྦྱོར་བ་འདི་ངོ་མཚར་བ་ཡིན་པས་ན་ངོ་མཚར་བའི་ཚིག་གིས་སྣ་དྲངས་པ་ཡིན། དེ་ནས་འདིའི་ཚིག་རྐང་སྔོན་མ་གཉིས་ཀྱིས་འཁོར་བའི་སེམས་ཅན་མ་བསྒྲལ་བ་གང་ཞིག་བསྒྲལ་བྱ་འཁོར་བ་རྒྱུ་འབྲས་གཉིས་དང་། ཚིག་རྐང་ཕྱི་མ་གཉིས་ཀྱིས་གང་དུ་སྒྲོལ་བར་བྱེད་པ་རྣམ་བྱང་རྒྱུ་འབྲས་གཉིས། དེ་ཡང་སྐབས་འདི་དང་སྦྱར་ན་གཞན་སྣང་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བའི་རྫུན་རིས་ཀྱི་འཁྲུལ་སྣང་འདི། གཞི་མ་འཁྲུལ་བའི་ཆོས་དབྱིངས་ཆེན་པོ་ལྷུན་གྲུབ་འོད་གསལ་རིག་པའི་ངོ་བོར་གྲོལ་ས་བསྟན་པའི་དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་ཇི་ལྟར་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བའི་ཐབས་དང་རིམ་པ་བསྟན་པ་ཞིག་ལ་གོ་ཆོག་སྙམ། འདིའི་དམིགས་པའི་ཡུལ་དང་རྣམ་པའི་བློ་གཉིས་ཀའི་སྒོ་ནས་གསུང་པ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་ནའང་ཆོག་སྟེ། དམིགས་པའི་ཡུལ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཚིག་ནག་འགྲོས་ཀྱིས་བཤད་ན། སྣ་ཚོགས་སྣང་བ་ཆུ་ཟླའི་རྫུན་རིས་ཀྱིས། །འཁོར་བ་ལུ་གུ་རྒྱུད་དུ་འཁྱམས་པའི་འགྲོ། །ཞེས་པས་འཁོར་བའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐོག་མེད་ནས་ད་ལྟའི་བར་དུ་ལས་འདྲ་དང་མི་འདྲ་དུ་མ་ཞིག་བསགས་པ་སྔོན་དུ་སོང་བའི་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདི་ཡང་སྣ་ཚོགས་ཡུལ་གྱི་སྟེང་ན་བདེན་གྲུབ་ཏུ་མེད་མོད། མེད་ལ་ཡོད་པར་འཛིན་པའི་གཟུང་འཛིན་གྱི་ཞེན་པས་ཐག་ཁྲ་ལ་སྦྲུལ་དུ་འཛིན་པ་ལྟར་སྣང་ཡང་། དོན་ལ་ཐག་ཁྲ་ལ་སྦྲུལ་མེད་པ་མ་ཟད་ཐག་ཁྲ་རང་གི་ངོ་བོ་ཡང་སྤུ་ཉག་མ་འདུས་པའི་རང་བཞིན་ཞིག་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་རྡུལ་ཕྲན་ཆ་མེད་ཚོགས་འོང་བའི་རང་བཞིན་ལས་མ་འདས་པ་བཞིན་དུ། སྔོན་གྱི་བག་ཆགས་མཐུ་བརྟས་པའི་དབང་གིས་མེད་བཞིན་གཟུགས་བརྙན་གྱི་སྣང་བ་མ་འགགས་པར་སྣང་བ་གཞི་མེད་སྒྱུ་མ་ལྟར་འབྱུང་བའི་བདེ་སྡུག་སྣ་ཚོགས་པར་སྣང་བའི་རང་སེམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ལས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་ནས་སོ་སོའི་མཐུན་སྣང་དུ་གྲུབ་པ། ཆུ་གཅིག་ལ་དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་གྱིས་མེ་མདག་དང་ཁྲོ་ཆུ། ཡི་དྭགས་ཀྱིས་རྣག་ཁྲག་དང་དུད་ཁུ། དུད་འགྲོས་བཏུང་དུ་རུང་བ་ཙམ་ཞིག མིས་ཆུ་རུ་མཐོང་། ལྷས་བདུད་རྩི་རུ་མཐོང་བ་དེ་ཚོ་མཐོང་སྣང་ཐ་དད་ཀྱང་། ཡུལ་གྱི་སྟེང་ན་བདེན་པར་གྲུབ་པ་གཅིག་ཀྱང་མེད་པ། སེམས་ཀྱི་སྟེང་ན་ཡང་དེ་བཞིན་མ་གྲུབ་པས་སྣང་བའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་ཆུ་ཟླ་ལ་དཔེ་བཞག་ནས། ནམ་མཁའི་ཟླ་བའི་གཟུགས་བརྙན་དངས་བའི་ཆུ་མཚོར་ཤར་བ་དེ་བདེན་པར་གྲུབ་པ་ཞིག་ཡུལ་སེམས་གཉིས་ཀྱི་ངོས་ན་མེད་པ། མ་གྲུབ་ཀྱང་རྫུན་པ་བསླུ་བའི་ཆོས་ཅན་གྱི་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རི་མོའི་རིས་སུ་རྒྱུ་རྐྱེན་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་དབང་གིས་སྣང་བ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་གཟུང་འཛིན་འཁྲུལ་བའི་བློ་འདི་མ་ཟད་ཀྱི་རིང་སྟེ་སྣང་བ་སྒྱུ་མའི་རྫུན་ཕུགས་མ་རྡིབ་ཀྱི་བར་དུ། ཀུན་འབྱུང་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་དབང་གིས་ཉོན་མོངས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ལས་བསགས་སྟོབས་ཀྱིས་འབྲས་བུ་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་བར་མེད་དུ་མྱོང་ཚུལ་ཡང་། ལུ་གུ་རྒྱུད་དུ་ཞེས་གཅིག་འཕྲོ་གཅིག་ལ་བར་མ་ཆད་པར་བྱུང་བ་ཞིག་ལ་ལུ་གུ་རྒྱུད་ཅེས་གསུངས་པས། འཁོར་བའི་གནས་རིས་སྟོད་སྨད་ཐམས་ཅད་ལ་གཅིག་ནས་གཅིག་ལ་བརྒྱུད་དེ་བར་མ་ཆད་པ་དཔེར་ན་བུམ་ནང་གི་བུང་བ་དང་མགལ་མེའི་འཁོར་ལོ། ཟོ་ཆུའི་འཁྱུད་མོ་ལྟར་འཁོར་བ་མཐོ་དམན་ཐམས་ཅད་དུ་མ་འཁྱམས་པ་དང་མ་འཁོར་བ་གཅིག་ཀྱང་མེད་པས་རྟག་བརྟན་སྐད་ཅིག་ཀྱང་མེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཁོ་ནའི་ངང་དུ་འཁྱམས་ཤིང་འཁྱམས་པའི་འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་གྱི་རིགས་སུ་གྱུར་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཅེས་འདིས་གང་བསྒྲལ་བར་བྱ་བའི་འཁོར་བ་རྒྱུ་འབྲས་ཀུན་རྫོབ་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ཆ་བསྟན། དེ་ལྟར་བསྟན་པས་མ་རྟོགས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བརྩེ་བ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་ཐབས་དང་མ་བྲལ་བའི་སྨོན་འཇུག་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་སྒོ་ནས་གང་དུ་སྒྲོལ་བར་བྱེད་པའི་ཐབས་བྱུང་ཤེས་རབ་དོན་དམ་པའི་སེམས་བསྐྱེད་རྒྱུ་ལ་བསྐྱེད་པ་དེ་ཉིད་རྐང་པ་གསུམ་པས་བསྟན་ཏེ། ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། རང་རིག་འོད་གསལ་དབྱིངས་སུ་ངལ་གསོ་ཕྱིར། །ཞེས་གསུངས་པས། རང་ལ་ཡེ་ནས་གནས་པའི་རིག་པ་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་འོད་གསལ་འཕོ་འགྱུར་དང་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སྤྲོས་པའི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ བདག་ཉིད་དང་གཉིས་སུ་མེད་པ ་དེ་ཉིད་མངོན་དུ་གྱུར་ཏེ། ཁམས་གསུམ་རིགས་དྲུག་གི་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་དབང་གིས་ཐོག་མེད་ནས་ད་ལྟའི་བར་དུ་ངལ་ཞིང་དུབ་པ་ཐམས་ཅད། འཁྲུལ་རྟོག་གཟུང་འཛིན་གྱིས་བསྐྱེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་འབྲས་མཐའ་དག་དང་བྲལ་ཏེ་སྤངས་རྟོགས་བྲལ་སྨིན་གྱི་ཡོན་ཏན་ཟད་པ་མེད་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ལ་སྦྱོར་ནས་དེར་དབུགས་འབྱིན་གྱི་ངལ་གསོ་དཔེར་ན། མགྲོན་པོ་བཤུལ་ལམ་རིང་པོའི་བགྲོད་པས་ངལ་ཞིང་དུབ་ནས་ཐང་ཆད་ཡོད་པ་དེ་ལ་གནས་ཁང་དང་གནས་མལ་བཟང་པོ་བསྟབ་པ་ལྟ་བུ་གཏན་བདེའི་དབུགས་འབྱིན་གྱི་ངལ་གསོ་བྱ་བའི་ཆེད་དམ་ཕྱིར་དུ་ཞེས་གསུངས། ཚིག་ལྷག་མ་ཚད་མེད་བཞི་ཡི་ངང་ནས་སེམས་བསྐྱེད་པའི་ཚུལ་དང་འཇུག་པའི་སྒོ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་ངོ་བོ་རྒྱུའི་ཐེག་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་འབྲས་བུའི་ཐེག་པ། དེ་ལས་ཀྱང་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་གསང་བ་མན་ངག་སྡེའི་ལྟ་བ་དང་སྦྱར་ནས། གཞི་ལམ་འབྲས་བུའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཚིག་རྐང་གསུམ་པ་འདིས་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པ་ཡིན། དེ་ཡང་གཞི་དང་འཁྲུལ་ཚུལ་ཁྱབ་ཚུལ་ནས་ཐ་མ་གྲོལ་སའི་བར་གྱི་གནད་བསྡུས་ན། སེམས་ཉིད་གཅིག་པུ་ཀུན་གྱི་ས་བོན་ཏེ། །གང་ལ་སྲིད་དང་མྱ་ངན་འདས་འཕྲོ་བ། །ཞེས་གསུངས་པས། རང་རིག་འོད་གསལ་བ་གཉུག་མའི་སེམས་ཡེ་ནས་འགྱུར་མ་མྱོང་བ་གཅིག་པུ་དེ། ངོ་མ་ཤེས་ན་འཁྲུལ་བའི་གཞི་དང་། ཤེས་ནས་བརྟན་པ་ཐོབ་ན་གྲོལ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན། འོན་ཀྱང་སྔ་མ་གཞི་དང་ཕྱི་མ་འབྲས་བུའི་སྐབས་གཉིས་ཀ་གཅིག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོས་བཀག་པ་ཡིན་ཏེ། འཁྲུལ་གཞི་དང་གྲོལ་གཞི་གཉིས་ཀ་གཅིག་ཏུ་འདོད་ན་ཁམས་གསུམ་སེམས་ཅན་གྲོལ་ཐེངས་མང་པོ་བྱས་ཚར་བའི་སྐྱོན་འབབ་པ་ཡིན། གྲོལ་སའི་གནས་སྐབས་ལ་སླེབ་དུས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འོད་གསལ་གཉུག་མའི་རང་གཤིས་འཁྲུལ་བ་བྲལ་བ་དེ་གསེར་ལས་གཡའ་བཅད་པའམ་དངུལ་ཆུ་དུག་འདོན་བྱས་པ་ལྟ་བུའི་རང་གཤིས་ཀྱི་སྟེང་དུ། འཁྲུལ་བའི་གཟུང་འཛིན་གྱི་ཡོ་ལང་ལྡོག་པའི་སྟེང་དུ་བཙན་ས་ཟིན་དུས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཁྱད་ཆོས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན། འོ་ན་སྣ་ཚོགས་སྣང་བ་ཆུ་ཟླའི་རྫུན་རིས་ལྟ་བུའི་འཁྲུལ་བའི་གཞི་སྣང་གི་རྩལ་དེ། གདོད་ནས་རྣམ་དག་དང་ཀ་དག་ཡེ་གྲོལ་ཟེར་བའི་གཞིའི་འོད་གསལ་དེ་དང་གཅིག་རེད་དམ་གཞན་རེད་ཅེ་ན། གཅིག་རེད་ཟེར་རྒྱུ་མེད་དེ་གཞི་སྣང་ལ་འཛིན་པ་ཞུགས་པའི་རླུང་སེམས་འདི་འོད་གསལ་དེ་མ་འཁྲུལ་བ་རེད་ཟེར་རྒྱུ་ཡོད་པ་མ་རེད། འཁྲུལ་བ་རེད། འཁྲུལ་བ་འོད་གསལ་མིན་ཡང་འོད་གསལ་སྤངས་པའི་འཁྲུལ་བ་ཞིག་ཡོད་པ་མ་རེད། དེས་ན་གསེར་དང་བྱེ་མ་འདྲེས་པའི་སྐབས་ལ་གསེར་ལྷང་དུ་མ་བུད་ན་མི་མངོན་ཡང་གསེར་རང་ཆས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་ཡོད་པ་གཞིར་བཞག་ལྟར། འཁོར་བ་ལུ་གུ་རྒྱུད་དུ་འཁྱམས་ཤིང་འཁྲུལ་བའི་སྐབས་ཀྱང་འབྲལ་མ་མྱོང་བ་ཡིན་པས་འོད་གསལ་གཉུག་མའི་སེམས་དེ་ལ་རང་རིག་ཅེས་གསུངས་པས། རང་ལ་ཡེ་ནས་གནས་པས་ཡེ་ཤེས་ཞེས་པའི་སྒྲ་ཡིས་བསྙད་ནས་ངལ་གསོ་བའི་ཚིག་འདིའི་མཐར་ཐུག་འབྲས་བུའི་ས། གཤིས་དེ་ཉིད་ཀྱི་ངང་དུ་ངལ་གསོ་ཐོབ་ནས་གཞི་འབྲས་དབྱེར་མེད་པའི་བདག་ཉིད་གཉིས་ཆོས་ཀྱི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་དོན་གྱི་ཡེ་ཤེས་གནས་ལུགས་སྨྲ་བསམ་བརྗོད་པ་དང་བྲལ་བའི་བཞུགས་ཚུལ་གཏན་ལ་ཕབ་པ་རེད། དེ་ལྟར་ན་རིག་པ་ཀ་དག་གི་ངོ་བོ་ལ་ཞེན་འཛིན་གྱི་རྣམ་རྟོག་འབྱུང་བ་མིན་ཡང་། དེའི་རྩལ་དང་རོལ་བ་ལས་ཤར་བའི་སེམས་རགས་པ་ཐམས་ཅད་ཐ་མལ་པའི་ཞེན་འཛིན་དུ་ཤར་ནས་དེའི་དབང་གིས་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ལས་དང་། སེམས་ཅན་དང་སེམས་ཅན་གྱི་གནས་འགྲོ་དྲུག་གི་འཁྲུལ་བའི་སྣང་བ་འདི་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བ་ཡིན་པས་དེ་ཉིད་གཞི་ལ་གཏོགས་ཤིང་རང་རིག་འོད་གསལ་གྱི་དབྱིངས་སུ་ངལ་གསོ་བའི་ཐབས་ཁྱད་པར་ཅན། ཚད་མེད་བཞི་ཡི་ངང་ནས་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པའི་གང་ཟག་གདུལ་བྱའི་བློ་རིམ་དང་སྦྱར་ནས་བཤད་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་སེམས་བསྐྱེད་པ་འདི་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་ལམ་བསོད་ནམས་ཚད་མེད་པའི་འཇུག་ངོགས། གནས་སྐབས་ཕན་པ་དང་མཐར་ཐུག་བདེ་བའི་ལེགས་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་མ་ནོར་བ་གཅིག་པུ་དེ་རེད། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་ལས། གང་ལ་མགོ་མཆིས་པ་དེ་ལ་འཚོ་བ་མཆིས་སོ། །གང་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མཆིས་པ་དེ་ལ་སངས་རྒྱས་མཆིས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པས། སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་ལས་འཁྲུངས་པ་ཞིག་ཡིན་ཏེ། དབུ་མ་འཇུག་པ་ལས། ཉན་ཐོས་སངས་རྒྱས་འབྲིང་རྣམས་ཐུབ་དབང་སྐྱེས། །སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་འཁྲུངས་ཤིང་། །སྙིང་རྗེའི་སེམས་དང་གཉིས་སུ་མེད་བློ་དང་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །
གཉིས་པ་སྤྱི་དོན་བཤད་པ།
༡༽ སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་བརྒྱུད་པའི་ཁུངས་སྨོས་པ།
དེ་ལྟ་བུའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་གང་ལས་བྱུང་ཞེ་ན། གོང་གི་མདོ་ལུང་དེའི་དེ་མ་ཐག་ཏུ། གང་ལ་སྙིང་རྗེ་མཆིས་པ་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མཆིས་སོ་ཞེས་གསུངས་པས་དེ་ལྟ་བུའི་སྙིང་རྗེས་དྲངས་བའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་དུས་གསུམ་རྒྱལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བགྲོད་པ་གཅིག་པུའི་ལམ་ཡང་དག་པ། རྒྱལ་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མ་བསླབ་ཐབས་མེད། བསླབ་པར་བྱ་བའི་གནས་རྨད་དུ་བྱུང་བ་འགྲོ་བ་མཐའ་དག་གི་ཕན་བདེའི་ལེགས་ཚོགས་འབྱུང་བའི་སྒོ་འཕར་གཅིག་པུ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ཡིན། འོ་ན་དེ་ལྟ་བུའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པ་དེ་ཅི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདི་ལ་བརྒྱུད་པའི་ཁུངས་དང་གཅིག ཕན་ཡོན་དང་གཉིས། ངོ་བོ་དང་གསུམ། ངེས་ཚིག་དང་བཞི། དབྱེ་བ་དང་ལྔ། བྱང་ཆུབ་སེམས་སྡོམ་ཇི་ལྟར་ལེན་པའི་ཚུལ་དང་དྲུག །དེའི་བསླབ་བྱ་དང་བདུན་པོ་གཞི་བཟུང་ནས་བཤད་ན་རགས་རིམ་ཙམ་རྟོགས་ཐུབ་པས་དེ་ལས་དང་པོ་བརྒྱུད་པའི་ཁུངས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་སྔོན་བྲམ་ཟེ་རྒྱ་མཚོའི་རྡུལ་དུ་སྐྱེ་བ་བཞེས་པའི་སྐབས་སུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རིན་ཆེན་སྙིང་པོའི་སྤྱན་སྔ་ནས། སེམས་ཅན་བསྐལ་པ་ངན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་ཐུགས་བསྐྱེད་པ་ལྟར་དུ་བསྐལ་པ་གྲངས་ མེད་པ་གསུམ་དུ་ཚོགས་བསགས། དེ་ཡང་ཡེ་ཤེས་ཆོས་སྐུའི་བདག ་རྐྱེན་དུ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་དང་གཟུགས་སྐུ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བདག་རྐྱེན་དུ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་རྒྱ་ཆེན་པོ་བསགས་པ་ཡིན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་སྤྱོད་པ་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུའི་ཚོགས་རྒྱ་ཆེན་མྱུར་དུ་བསྡུམ་པའི་སྒོ་ནས་གྲངས་མེད་གསུམ་ལ་སོགས་པའི་དུས་རིང་གསུངས་པ་མ་གཏོགས། མཐའ་གཅིག་ཏུ་གཅིག་བརྩི་གཉིས་བགྲངས་ཀྱིས་གྲངས་ཚང་དགོས་པའི་གུ་དོག་གི་བསམ་བློ་གཏོང་མི་དགོས་ཏེ། དེད་དཔོན་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་མི་ནག་མདུང་ཐུང་ཅན་བསད་པས་བསྐལ་པ་མང་པོའི་ཚོགས་རྫོགས་པ་དང་། མ་དག་ས་བདུན་དུ་བསྐལ་པ་མང་པོར་བསགས་རྒྱུའི་ཚོགས་ཆེན་པོ་དེ། དག་པ་ས་གསུམ་ལ་སྐད་ཅིག་གཅིག་གིས་བསགས་ཐུབ་པར་བཤད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རྫོགས་སྨིན་སྦྱང་པ་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུ་མཛད་པས་སྔར་གྱི་ཐུགས་བསྐྱེད་དུས་སུ་སྨིན་པས་དགའ་ལྡན་ནས་འཕོས་ཏེ་བྱང་ཆུབ་པའི་བར་གྱི་མཛད་པ་བརྒྱད་རྫོགས་པའི་ཐ་མ་མི་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་ལོ་བརྒྱ་ཐུབ་པའི་གནས་སྐབས་ན་འཛམ་གླིང་སའི་ལྟེ་བ་རྡོ་རྗེ་གདན་ནས་སངས་རྒྱས་ཏེ། རིགས་ཅན་གསུམ་གྱི་གདུལ་བྱ་ལ་ཆོས་འཁོར་རིམ་པ་གསུམ་བསྐོར་བས་རྒྱལ་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྲངས་མེད་པ་ཞིག་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་བཀོད་པའི་དབུགས་དབྱུང་ལུང་བསྟན་མཛད། བསྟན་པའི་རྒྱུན་བཞག བསྟན་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་ཚབ་འབྱུང་བར་ལུང་བསྟན་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མཆོག་གཉིས་ལ་སོགས་པར་བསྟན་པ་གཏད་པར་མཛད་ནས་ཚུར་མཐོང་གི་སྣང་ངོར་སྐུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཚུལ་བསྟན་པ་དེ་ཁུངས་དང་པོ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཐུག་པ་ཡིན། རྒྱལ་སྲས་ཀྱི་ཐུ་བོ་འཇམ་དཔལ་དབྱངས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་དང་ཞི་བ་ལྷ་རྗེས་སུ་བཟུང་། ས་བཅུའི་དབང་ཕྱུག་རྒྱལ་ཚབ་མ་ཕམ་པས་འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་རྗེས་སུ་བཟུང་བ་ཡིན་ན། ལྟ་བ་དབུ་མ་སྤྱོད་པ་ཕར་ཕྱིན་དྲུག ས་ལམ་ཏིང་འཛིན་དྲོད་ཚད་གཙོ་བོ་རུ། །རང་རང་གཞུང་གིས་སྟོན་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། སློབ་དཔོན་འདི་གསུམ་གྱི་གཞུང་ལ་བརྟེན་པའི་ཟབ་མོ་ལྟ་སྲོལ། རྒྱ་ཆེན་སྤྱོད་སྲོལ། ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་སྟེ་སྲོལ་གཉིས་སམ་གསུམ་གྱི་རྣམ་བཞག་བྱུང་བ་ཡིན་དེ་ཐམས་ཅད་པོ་མ་ལུས་གཅིག་ལ་འདུས་པ་ཆུ་བོ་ཐམས་ཅད་རྒྱ་མཚོ་རུ་འབབ་པ་ལྟ་བུའི་ཐུགས་ཀྱི་བུམ་པར་འཁྱིལ་ས་བོ་གང་ཡིན་ན་རྒྱལ་བས་ལུང་བསྟན་ཀུན་མཁྱེན་ཆོས་རྗེ་ཡིན། དེ་ཡང་རྒྱལ་བས་ལུང་ཇི་ལྟར་བསྟན་པའམ་ལུང་བསྟན་ཐོབ་ཅེ་ན། དབུ་རུ་ཞྭ་ཡི་ལྷ་ཁང་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་རྒྱལ་ཚབ་མ་ཕམ་པས་མ་འོངས་པར་བདེ་གཤེགས་རི་རབ་མར་མེ་རྒྱལ་མཚན་དུ་སངས་རྒྱས་པའི་ལུང་བསྟན་དབུགས་དབྱུང་མཛད་པ་དང་། སྒྲ་ཐལ་འགྱུར་རྩ་བའི་རྒྱུད་སོགས་རྒྱུད་སྡེ་མང་པོའི་ནང་ནས་ཀྱང་ལུང་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་ད་བར་རིང་བརྒྱུད་ཉེ་བརྒྱུད་གང་ཡིན་ན་ཡང་བརྒྱུད་པ་བར་མ་ཆད་པར་བྱུང་བ་བརྒྱུད་པའི་ཁུངས་དེ་ལྟར་ཡིན་པས་དེ་དོན་དང་པོ་བརྒྱུད་པའི་ཁུངས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །
༢༽ ཕན་ཡོན་བཤད་པ།
དོན་གཉིས་པ་ཕན་ཡོན་བཤད་པ་ལ་ནང་གསེས་དོན་རྣམ་པ་ལྔ་ཡི་སྒོ་ནས་བཤད་དགོས་ཏེ། དེའི་དོན་སྡོམ་གྱིས་བསྡུས་ནས་ཚིག་གཅིག་གིས་བཤད་ན། མིང་དོན་གནས་འགྱུར་མི་དགེའི་གཉེན་པོ་བྱེད། །དགེ་འབྲས་གོང་འཕེལ་ངན་སོང་སྒོ་འཕར་གཅོད། །རྣམ་མཁྱེན་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པའོ། །ཞེས་པའི་ནང་དུ་འདུ་བས། དང་པོ་མིང་དོན་གནས་ཅི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། གང་ཟག་འཁོར་བའི་སེམས་ཅན་ང་ཚོ་ལྟ་བུ་ཞིག་གི་རྒྱུད་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་འདི་སྐྱེས་སོང་བ་ཡིན་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་སྐྱེས་པ་དེའི་ཐོག་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མིང་ཐོག་པ་ཡིན་ལ། མིང་གིས་མ་ཚད་པར་དོན་གྱི་སྟེང་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་སྐྱེས་གྱུར་ན་སྐད་ཅིག་གིས། །འཁོར་བའི་བཙོན་རར་འཁྱམས་པའི་ཉམ་ཐག་རྣམས། །བདེ་གཤེགས་རྣམས་ཀྱི་སྲས་ཞེས་བརྗོད་བྱ་ཞིང་། །འཇིག་རྟེན་ལྷ་མིར་བཅས་པས་ཕྱག་བྱར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་འཁོར་བའི་སེམས་ཅན་ཡིན་ཡང་འཇིག་རྟེན་ལྷ་མི་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱག་བྱ་བའི་འོས་སུ་འགྱུར་རྒྱུ་དང་ནི། བདེ་གཤེགས་རྣམས་ཀྱི་སྲས་དང་རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་སྤུན་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ།།
གཉིས་པ་མི་དགེ་བའི་གཉེན་པོ་བྱེད་པ་ཡིན་ཚུལ་ནི། དེ་ཡང་རྣམ་སྨིན་མྱོང་བར་ངེས་པ་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཅིང་། མྱོང་བར་མ་ངེས་པའི་སྡིག་པ་ཕྲ་མོ་རྣམས་དྲུང་ནས་འབྱིན་པ་དེ་ལྟར་ཡིན། ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་དཔེ་ཡང་། ཉི་མའི་འོད་ཀྱིས་སྐར་མའི་འོད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ལྟ་བུ་དང་དྲུང་ནས་འབྱིན་ཚུལ་ནི། རྩ་སྦུར་ལ་དུས་མཐའི་མེ་འཕྲད་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་དང་ཉི་མས་བ་མོ་བཞུས་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ཏེ། སྡིག་པ་ཤིན་ཏུ་མི་བཟད་བྱས་ན་ཡང་། །དཔའ་ལ་བརྟེན་ནས་ཡུད་ཀྱིས་སྒྲོལ་འགྱུར་བ། །དེ་ལ་བག་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཅིས་མི་བརྟེན། །དེས་ནི་དུས་མཐའི་མེ་བཞིན་སྡིག་ཅན་རྣམས། །སྐད་ཅིག་གིས་ནི་ངེས་པར་བསྲེག་པར་བྱེད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་དེ། འདི་བྱང་སེམས་སྟོབས་ཆེ་ཆུང་གི་སྒོ་ནས་སྡིག་པ་ཆེ་ཆུང་སྦྱང་སྟོབས་ཆེ་ཆུང་ལ་འབྲེལ་ན་ཡང་ཆོག་པ་ཞིག་ཡིན། དེ་ལ་ཞིབ་ཆ་བྱས་ན། བྱང་སེམས་སྤྱིའི་མྱོང་བ་ཙམ་མ་ཡིན་པར་སེམས་དེ་མ་བརྗེད་ཀྱི་བར་ངན་འགྲོར་མི་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་གོ་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ།།
གསུམ་པ་དགེ་འབྲས་གོང་འཕེལ་ནི། དེ་ཡང་སྤྱོད་འཇུག་ལས། དགེ་བ་གཞན་ཀུན་ཆུ་ཤིང་བཞིན་དུ་ནི། །འབྲས་བུ་འབྱིན་པས་ཟད་པར་འགྱུར་བ་ཉིད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ལྗོན་ཤིང་རྟག་པར་ཡང་། །འབྲས་བུ་འབྱིན་པས་མི་ཟད་འཕེལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ། སྨོན་སེམས་བསྐྱེད་པས་འབྲས་བུ་ནམ་ཡང་འབྱིན་པ་བཟའ་ཤིང་གི་སྡོང་པོ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན། དེ་ལ་ཞིབ་ཆ་བྱས་ན། སེམས་མཆོག་བསྐྱེད་པ་མི་གཙོ་སྐྱེས་པ་གཙོ། །ཞེས་གསུངས་པས་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་ཟིན་ལ་གོ་རྒྱུ་ཡིན། འཇུག་སེམས་བསྐྱེད་ན་བསོད་ནམས་དམ་པའི་རྒྱུ་ཁོ་རང་ཡང་གོང་དུ་འཕེལ་ན། འབྲས་བུ་འཕེལ་བ་བཤད་ཅི་དགོས། འཇུག་སེམས་ཐོབ་ལ་མ་ཉམས་པའི་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་བག་མེད་དང་གཉིད་ལོག་གི་སྐབས་སོགས་ལའང་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་གོང་འཕེལ་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་ནས་བཟུང་སྟེ་སེམས་ཅན་ཁམས། །མཐའ་ཡས་རབ་ཏུ་སྒྲོལ་བའི་ཕྱིར། །ནམ་ཡང་ལྡོག་པ་མེད་སེམས་ཀྱིས། །སེམས་དེ་ཡང་དག་བླངས་གྱུར་པ། །དེ་ནས་བརྩམས་ཏེ་གཉིད་ལོག་གམ། །བག་མེད་གྱུར་ཀྱང་བསོད་ནམས་ཤུགས། །རྒྱུན་མི་ཆད་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ།།
བཞི་པ་ངན་སོང་གི་སྒོ་འཕར་གཅོད་ཚུལ་ནི། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པའི་གང་ཟག་དེ་གནས་སྐབས་སུ་བག་མེད་ཉམས་སྟོབས་ཆུང་བའི་དབང་གིས་རྣམ་སྨིན་མི་བསླུ་བ་ཡིན་པས་མཚམས་མཚམས་སུ། ངན་འགྲོའི་གནས་ངན་ལེན་པའི་དབང་དུ་གྱུར་ནས། དམྱལ་བ་ལྟ་བུ་ལ་འགྲོ་དགོས་བྱུང་ཡང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་དར་གྱི་ཕོ་ལོང་བརྡབ་པའི་ཡུན་ཙམ་རེས་གོ་ཆོད་འགྲོ་རྒྱུ་དཔེ་བཞག་ན་མཛའ་བོའི་བུ་མོ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ།།
ལྔ་པ་རྣམ་མཁྱེན་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐོབ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་རུ་འགྱུར་ཚུལ་ནི། འདས་དང་ད་ལྟ་མ་འོངས་འབྱོན་འགྱུར་གྱི་རྒྱལ་བ་སྲས་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བགྲོད་པ་གཅིག་པུའི་ལམ་དེ་གང་ཡིན་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མཆོག་རིན་པོ་ཆེ་འདི་ཉིད་ཡིན། ལམ་མཆོག་འདི་དང་བྲལ་སོང་ན་གང་ཟག་དེ་ལ་ཀུན་མཁྱེན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་ཟེར་བ་མི་སྲིད་པས་རང་བཞིན་གནས་རིགས་རྒྱལ་པོའི་གོ་ས་ལྟ་བུ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་བརྙེས་རྒྱུའི་སངས་རྒྱ་རུང་གི་ཆ་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རྒྱས་འགྱུར་དང་དེ་གཉིས་པོ་མཉམ་དུ་འཛོམ་དུས་ཆུ་ལུད་དྲོད་གཤེར་འཛོམ་པའི་ས་བོན་བཞིན་དུ་ཡོན་ཏན་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བས་རྒྱལ་བའི་སྤངས་རྟོགས་ཀྱི་ལོ་ཏོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་སྣང་མངོན་བྱང་གི་རྒྱུད་ལས། གསང་བའི་བདག་པོ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་རྩ་བ་ཅན། བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཐབས་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པ་ཞིག་ཡིན། ཞེས་གསུངས་སོ།།
༣༽ སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་ངོ་བོ།
གསུམ་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་དེ་ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། སེམས་བསྐྱེད་པ་ནི་གཞན་དོན་ཕྱིར། །ཡང་དག་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འདོད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར། དམིགས་པའི་ཟུར་གཉིས་སམ་དོན་གཉིས་དང་ལྡན་པ། སྙིང་རྗེའི་མཐུས་འགྲོ་ཁམས་མཐའ་ཡས་པར་དམིགས་པ་དང་ཤེས་རབ་སྟོབས་ཀྱིས་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དོན་དུ་གཉེར་ཏེ་འདུན་པ་དག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་གཙོ་སེམས་ཤིག་རེད། མདོར་ན་སངས་རྒྱས་ཐོབ་འདོད་ཀྱི་བློ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་དེ་ཡང་སྨོན་པ་དང་འཇུག་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་འགྲོ་འདོད་དང་འགྲོ་བ་དངོས་ལྟ་བུའི་དཔེ་ཡི་སྒོ་ནས་གསུངས་པ་དེ་དོན་ལ་སྤྱོད་པ་ཉམས་ལེན་གྱིས་ཟིན་དགོས་དང་མི་དགོས་ཀྱིས་དབྱེ་བ་ཕྱེ་བ་ཡིན། འདི་ནས་གསུང་རྒྱུའི་སྙིང་རྗེ་དེ་སྙིང་རྗེ་ཡིན་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་མ་ཡིན་པ་ཉན་རང་གི་རྒྱུད་ཀྱི་སྙིང་རྗེ་ལྟ་བུ་དེ་ལ་གོ་བ་མིན་ནོ།།
༤༽ ངེས་ཚིག
བཞི་པ་ངེས་ཚིག་ནི། རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་ཆེད་དུ་བྱ་དཀའ་བའི་སྤྱོད་པ་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་དང་བསྡུ་དངོས་བཞི་ལ་སོགས་པར་བསླབས་ནས། བསྐལ་པའི་ཡུན། འགྲོ་མང་གི་མཐའ་གང་ཡིན་ཡང་མི་སྐྱོ་བའི་སེམས་སྟོབས་ཀྱི་གོ་ཆ་བགོས་ནས་ཞུམ་པ་མེད་པའི་དཔའ་བའི་རང་བཞིན་དུ་བྱེད་པས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་གྲགས་པ་དོན་དང་ལྡན་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །
༥༽ དབྱེ་བ།
ལྔ་པ་དབྱེ་བ་ནི། རྒྱས་པར་ཕྱེ་ན་དབྱེ་སྒོ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཀྱང་། བསྡུས་ན་བདུན་གྱི་ནང་དུ་འདུ་བར་གསུངས། དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། དང་པོ་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ན་སྟོང་ཉིད་སྙིང་རྗེའི་སྙིང་པོ་ཅན་གྱི་ནང་དུ་འདུས། གཉིས་སུ་ན་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་སམ་ཡང་ན་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཉིས་ལ་གོང་དུ་བཤད་མ་ཐག་པའི་སྨོན་པ་དང་འཇུག་པའི་དབྱེ་བ་གཉིས་ཕྱེ་རྒྱུ་ཡོད། གསུམ་དུ་ཕྱེ་ན་བསླབ་པ་གསུམ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཏིང་འཛིན་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་དང་ལྡན་པའི་བྱང་སེམས་གསུམ། བཞི་རུ་ཕྱེ་ན། ཚོགས་སྦྱོར་གྱི་ལམ་ལ་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་སེམས་བསྐྱེད་དང་། མ་དག་ས་བདུན་དུ་ལྷག་བསམ་དག་པའི་སེམས་བསྐྱེད། དག་པ་ས་གསུམ་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སེམས་བསྐྱེད། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་སྒྲིབ་པ་ཀུན་སྤང་གི་སེམས་བསྐྱེད་དང་རྣམ་པ་བཞི། ལྔ་རུ་ཕྱེ་ན། ལམ་ལྔ་དང་སྦྱར་བ་སྟེ། ཚོགས་ལམ་གྱི་སྐབས་སུ་ལས་དང་པོ་པའི་སེམས་བསྐྱེད། སྦྱོར་ལམ་གྱི་སྐབས་སུ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བར་བྱེད་པའི་སེམས་བསྐྱེད། མཐོང་ལམ་གྱི་སྐབས་སུ་ཆོས་ཉིད་མཐོང་བའི་སེམས་བསྐྱེད། སྒོམ་ལམ་དུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སེམས་བསྐྱེད། མི་སློབ་པའི་སྐབས་སུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཡོངས་སུ་ཐོབ་པའི་སེམས་བསྐྱེད་དེ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་དྲུག་ཏུ་ཇི་ལྟར་ཕྱེ་ཞེ་ན། ཕར་ཕྱིན་དྲུག་སྟེ། སྦྱིན་ཚུལ་བཟོད་བརྩོན་བསམ་གཏན་ཤེས་རབ་སྟེ་དྲུག་ལ་ལྟོས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །དབྱེ་སྒོ་བདུན་པ་ནི་མངོན་རྟོགས་རྒྱན་ལས། དེ་ཡང་ས་གསེར་ཟླ་བ་མེ། །གཏེར་དང་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་མཚོ། །རྡོ་རྗེ་རི་སྨན་བཤེས་གཉེན་དང་། །ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་ཉི་མ་གླུ། །རྒྱལ་པོ་མཛོད་དང་ལམ་པོ་ཆེ། །བཞོན་པ་བཀོད་མའི་ཆུ་དང་ནི། །སྒྲ་སྙན་ཆུ་བོ་སྤྲིན་རྣམས་ཀྱིས། །རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཏེ། ཡོན་ཏན་གྱི་རྟེན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ན་བྱང་ཆུབ་དོན་གཉེར་གྱི་འདུན་པ་དང་མཚུངས་ལྡན་གྱི་སེམས་ས་ལྟ་བུ། དེ་བཞིན་དུ་བསམ་པ་འགྱུར་བ་མེད་པ་གསེར་ལྟ་བུ། ལྷག་བསམ་གོང་ནས་གོང་དུ་བྱེད་པ་ཟླ་བ་ཚེས་པ་ལྟ་བུ། སྦྱོར་བ་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་བུད་ཤིང་ཆེན་པོའི་མེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ནས་བགྲོད་པ་གཅིག་པུའི་ལམ་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་ཆུ་བོ་ངང་གིས་འབབ་པའི་ཕྱིར་ཆུ་བོ་ལྟ་བུ་དང་། ཆོས་སྐུ་རྣམ་པར་འཕྲུལ་བའི་ཆར་འབེབ་པའི་ཕྱིར་སྤྲིན་ལྟ་བུ་སྟེ་དཔེ་ཉེར་གཉིས་དང་དོན་ཉེར་གཉིས་ཀྱིས་དཔེ་གྲོགས་ཆོས་མཐུན་གསུམ་པོ་སྦྱར་ནས་ཚོགས་ལམ་ནས་ས་བཅུ་པའི་བར་སྦྱར་བའི་རྣམ་དབྱེ་དེ་ལྟ་བུ་ཡོད་དོ།།
༦༽ བྱང་སྡོམ་ཇི་ལྟར་ལེན་ཚུལ།
༡ སྔོན་འགྲོ་ཁྱད་པར་བཞི་ལྡན།
དྲུག་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ཇི་ལྟར་ལེན་ཚུལ་ནི། དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་ཚུལ་དང་དེའི་སྡོམ་པ་ལེན་ལུགས་ལ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་མདུན་ནས་ལེན་རྒྱུ་ཞིག་དང་། རང་གི་མོས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་བསྒོམ་ནས་ལེན་པ་ཞིག་དང་དེ་དང་ཚུལ་མཐུན་པས་རྟེན་རྩ་ཆེན་བྱིན་ལྡན་གྱི་དྲུང་ནས་ལེན་པ་སྟེ་གསུམ་ནི་ཚད་ལྡན་གྱི་གཞུང་གི་ནང་ན་ཡོད་པར་གསུངས་མོད། དེ་ཡང་དང་པོ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་དྲུང་ནས་ལེན་ཅིང་ཕྱིས་ནས་རྟེན་སོགས་ཀྱི་དྲུང་ནས་ལེན་པ་དེ་ཕྱག་སྲོལ་ཡིན། དང་པོ་ལེན་པའི་ཡུལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དེ་ཡང་གང་བྱུང་ཞིག་གིས་མི་ཆོག་སྟེ། མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ཞིག་དགོས་པ་བཤད་ཅི་དགོས། བྱང་སྡོམ་ལེན་པའི་ཆོ་གའི་སྲོལ་ལ་ཡང་། ཤིང་རྟ་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་སྲོལ་ཏེ། ཟབ་མོ་ལྟ་ལུགས་དང་རྒྱ་ཆེན་སྤྱོད་ལུགས་གཉིས་ཀ་ཐ་དད་པའི་སྒོ་ནས་དབུ་མའི་ལུགས་དང་སེམས་ཙམ་པའི་ལུགས་གཉིས་ལ་བྱང་སྡོམ་ལེན་ལུགས་རྟེན་དང་རྣམ་པ་མི་འདྲ་ས་ཡོད་པ་སྔ་རབས་པའི་དགོངས་པ་དང་། ཁྱད་པར་མི་བཞེད་པ་ཕྱི་རབས་པའི་དགོངས་པ་སྟེ་མི་འདྲ་བ་གཉིས་ཡོད། དེ་ལས་སྔ་རབས་པའི་ཕྱག་སྲོལ་ལྟར་བཤད་ན། ས་བཅད་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་འཆད་དགོས་ཏེ། སྔོན་འགྲོ་དངོས་གཞི་རྗེས་ཀྱི་རིམ་པའོ། །དང་པོ་སྔོན་འགྲོ་དེ་ཡང་ཁྱད་པར་རྣམ་པ་བཞིའི་སྒོ་ནས་བཤད་དགོས་པས་ཁྱད་པར་དང་པོ་ནི། ལེན་ཡུལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་ཁྱད་པར་དང་། གཉིས་པ་བློ་སྦྱོང་གདམས་ངག་གི་ཁྱད་པར་དང་། གསུམ་པ་སྡོམ་པ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཚོགས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ཁྱད་པར་ཅན་དང་། བཞི་པ་སྡོམ་པའི་རྩ་བ་རྟེན་གྱི་ཁྱད་པར་རྣམས་ཡིན་ནོ། །དང་པོ་ལེན་ཡུལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་ཤིང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ལ་མཁས་པ། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་ཡོན་ཏན་དུ་མ་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ལ་གསོལ་བ་བཏབ་པས་དེས་ཀྱང་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པས་མཎྜལ་ཕུལ་ནས་སླར་ཡང་བྱང་སྡོམ་གནང་བར་གསོལ་བ་གདབ་པ་རྣམས་སྔོན་དུ་འགྲོ་དགོས་པའི་ཁྱད་པར་དེ་ལྟར་ཡོད་དོ། །ཁྱད་པར་གཉིས་པ་བློ་སྦྱོང་གི་གདམས་ངག་ཁྱད་པར་ཅན་ཏེ། སྡུག་ཀུན་གྱི་ཉེས་དམིགས་ལ་བསམ་ནས་སྲིད་པའི་མཐའ་ལ་སྐྱོ་བ་བསྐྱེད། མ་རྒན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དྲིན་ལན་ལ་བསམ་ནས་ཞི་བའི་མཐའ་ལ་ཞེན་པ་དགག བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་ཡོན་ཏན་ལ་བསམ་སྟེ་མཐའ་གཉིས་སྤང་བའི་ཡོན་ཏན་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་དེ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་པར་གསུམ་པ་སྡོམ་པ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཚོགས་ཀྱི་ནང་ཚན་ཚོགས་བསགས་པའི་ཐབས་ཁྱད་པར་ཅན། སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་སྐབས་སུ་མཆོད་པ་རྒྱ་ཆེ་དགོས་པ་ཡིན་པས། ཕྱག་དང་མཆོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡན་ལག་རྣམ་པ་བདུན་གྱིས་དགེ་ཚོགས་རྒྱ་ཆེན་པོ་བསགས་དགོས་ཏེ་ཇོ་བོ་རྗེས། ཁྱེད་བོད་འདི་བསོད་ནམས་མི་དམའ་པའི་ཐབས་མི་འདུག བསོད་ནམས་ཁྱོན་ནས་མི་བསགས་པ་འདི་གསུངས་ནས་ཧ་ལས་ལས་མཛད་མྱོང་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་ན། བསོད་ནམས་ཤིག་མ་བསགས་ཐབས་མེད་ཡིན་ཞིང་། ཁྱད་པར་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པ་ལེན་པའི་སྐབས་སུ་ཚོགས་ཁྱད་པར་ཅན་བསགས་དགོས་པ་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་པར་བཞི་པ་སྡོམ་པའི་རྩ་བ་རྟེན་མཆོག་ཁྱད་པར་ཅན་ཡུལ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་དང་དུས་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོའི་བར། ཆེད་དུ་བྱ་བ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སྟེ་ཐུན་མིན་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཁྱད་པར་གསུམ་ལྡན་གྱི་སྒོ་ནས་སྐྱབས་འགྲོའི་གཞི་བཏིང་དགོས་ལ་སྐྱབས་འགྲོའི་ཚིག་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ལན་གསུམ་ལ་བསྐྱར་དགོས་པ་ཡིན་ནོ།།
༢ དངོས་གཞི།
དེས་སྔོན་འགྲོ་སོང་ནས། གཉིས་པ་དངོས་གཞི་ལ། དགོངས་སུ་གསོལ་བ་གསུམ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་སྟེ། དགོངས་སུ་གསོལ་བ་གསུམ་གྱིས་སད་པར་བྱས་ནས་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་གསུམ་གྱིས་གཞི་བྱས་ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཡང་སྨོན་འཇུག་སྟབས་གཅིག་ཏུ་ལེན་པ་འདི་སྔ་རབས་པའི་ཕྱག་སྲོལ་ཏེ། ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བླ་མ་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་ཆེན་པོ་དང་བཅས་པ་ལ་སྙན་གསན་གྱི་ཚིག་གིས་དགོངས་སུ་གསོལ་བ་གསུམ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་སྨོན་འཇུག་གི་སྡོམ་པ་སྟབས་གཅིག་ཏུ་ལེན་པ་ཡིན། གཞན་དོན་རྫོགས་བྱང་དོན་གཉེར་ཙམ་ཞིག་ཆོ་ག་ལ་ལྷག་པར་ལྟོས་མི་དགོས་ན་ཡང་། དེ་རྟག་ཏུ་མི་ཉམས་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དང་དམ་བཅའི་ལྕགས་ཀྱུ་གཉིས་པ་ཞིག་གིས་ཟིན་པ་ལ་ཆོ་ག་ངེས་པར་དུ་དགོས་པར་གསུངས། ཐོབ་མཚམས་བརྗོད་པ་གསུམ་གྱི་ཐ་མར་ཐོབ་པར་མངའ་རིས་པཎ་ཆེན་གྱིས་སྡོམ་གསུམ་ལས་གསུངས་པ་ལྟར་ཡིན། གལ་ཏེ་སྡོམ་པ་ལེན་ཡུལ་ཚད་ལྡན་ཞིག་མ་རྙེད་ན། མོས་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་ལེན་ཞེ་ན། རྒྱལ་བ་སྲས་དང་བཅས་པ་ལ་ཐོགས་མེད་ཀྱི་མཁྱེན་པ་དང་ལྡན་པ་དང་། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་མཐའ་ཡས་འགྲོ་བ་ལ་རྟག་ཏུ་དགོངས་པ་དེ་ཉིད་ཡུལ་དུ་བྱས་ནས་ཡན་ལག་བདུན་གྱི་ཚོགས་བསགས་པས་མདུན་བསུས་ནས་དངོས་གཞིའི་འགྲོས་བཅས་ཀྱིས་ལེན་པ་དེ་ལྟར་ཡིན།
༣ རྗེས་ཀྱི་རིམ་པ།
རྗེས་ཀྱི་རིམ་པ་ནི་ས་བཅད་གསུམ་པ་སྟེ་དེ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། རྒྱལ་བའི་སྲས་ཀྱི་བྱ་བ་ལ་སྤྲོ་ཤུགས་ཆེན་པོ་བསྐྱེད་ནས་རང་གིས་དགའ་བ་བསྒོམ་པ་དང་། གཞན་ལྷ་དང་ལྷ་མིན་སོགས་ལ་ཚིག་གིས་གོ་བར་བྱས་ཏེ་དགའ་བ་སྒོམ་དུ་བཅུག་པ། བླ་མ་དང་དཀོན་མཆོག་ལ་གཏང་རག་འབུལ་བ་དེ་རྣམས་རྗེས་ཀྱི་བྱ་བའོ། །འདིར་ད་རེས་སྔོན་འགྲོའི་ངག་འདོན་གྱི་ཐོག་ནས་བཤད་པས་ཁྲིད་ཐེངས་དང་པོར་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་སྒོས་དབང་དང་། མང་ཆེ་བ་ལས་དང་པོ་བའི་མི་སྐྱ་ཕོ་མོ་ཆོས་སྐད་ཀྱི་བརྡ་ལ་མ་འདྲིས་པ་དེ་ཚོས་ཧ་ཅང་མི་གོ་མོད། བག་ཆགས་བཟང་པོ་དང་ལས་འབྲེལ་གྱི་མཚམས་སྦྱོར་བཟང་པོ་རེ་འཇོག་པའི་ཆེད་དུ་འདིའི་རྣམ་བཞག་ཆ་ཚང་ལྟ་བུ་ཞིག་མིང་ཙམ་དང་ཐ་སྙད་ཙམ་གྱི་སྟེང་ནས་གླེང་བ་ཡིན་ལ། བྱང་སེམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ལ་ཞིབ་ཕྲའི་གོ་དོན་གྱི་ཐོས་བསམ་བྱེད་བསམ་པ་ཞིག་གིས་གཞུང་ཆེན་པོ་རྣམས་དང་མ་མཐར་ཡང་སྡོམ་པ་ཉི་ཤུ་བ་ཙམ་རེ་ལ་སློབ་གཉེར་སྤུས་དག་རེ་ངེས་པར་བྱེད་དགོས་པ་རེད། ཚིག་གསུམ་གྱིས་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་གནད་ལ་ཁེལ་བ་ཞིག་འོང་དཀའ་བ་ཡིན་ནོ།།
༧༽ བསླབ་བྱ།
༡ སྲུང་ཐབས།
བདུན་པ་རྒྱལ་བའི་སྲས་ཀྱི་བསླབ་བྱ་ལ། བསྲུང་ཐབས་དང་བསྲུང་བྱ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་འཆད་དགོས་པས། བསྲུང་ཐབས་དྲན་དང་ཤེས་བཞིན་གཉིས་དང་མ་བྲལ་བའི་སྒོ་ནས་བསྲུང་དགོས་ཏེ། དྲན་ཤེས་བཞིན་གཉིས་དང་བག་ཡོད་པ་འདི་རྣམས་མེད་ན་བསླབ་པ་གསུམ་པོ་བསྲུང་བསམ་རྒྱུ་བོ་དེ་གོ་མཚོན་མེད་པའི་དཔའ་བོ་གཡུལ་དུ་ཞུགས་པ་དང་འདྲ་བ་ཡིན་གསུངས་པས། ངན་འགྲོའི་གཡང་ས་ལ་རང་སྲོག་བརླག་པ་མ་གཏོགས་མེད། དེ་ལས་དང་པོ་དྲན་པ་ཅི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཐོས་བསམ་སྒོམ་པའི་ཆོས་རྣམས་མི་བརྗེད་པར་རང་གི་རྒྱུད་ལ་འདྲིས་པར་བྱས་ནས། ཁྱད་པར་དུ་བྱང་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པའི་གནས་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་པར་སྦྱང་ཞིང་བསླབ་ནས། དེ་རྣམས་བརྗེད་དུ་མི་བཅུག་པར་ཡང་ནས་ཡང་དུ་བསྔོས་བགྲང་གིས་དྲན་གསོ་བྱེད་པ་དེ་ལ་དྲན་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །གཉིས་པ་ཤེས་བཞིན་ཞེས་པ་གང་ཞེ་ན། སྤྱོད་ལམ་ཐམས་ཅད་ལ་དུས་དང་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་ངས་ཅི་བྱེད་ཀྱིན་འདུག་སྙམ་པས་བསམ་རྒྱུ་དྲན་རྒྱུ་ལས་རྒྱུ་རྣམས་དགེ་བ་རེད་དམ་མི་དགེ་བ་རེད་ཅེས། རང་གིས་རང་ལ་ཅི་བྱེད་ཀྱིན་འདུག ཅི་བསམ་གྱིན་འདུག་ཅེས་བརྟགས་ཤིང་དཔྱད། རྒྱལ་བའི་སྲས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་ཞུགས་པར་ཁས་བླངས་པ་ལས་ཉམས་པ་ཡོད་དམ་མེད་བརྟགས་དགོས། མདོར་ན་རང་རྒྱུད་ལ་རང་གིས་སོ་བརྒྱབ་ནས་བལྟ་བ་ཤེས་བཞིན་ཡིན། དེས་རྒྱལ་སྲས་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་སྡོམ་པ་དང་བསླབ་བྱ་སྲུང་བའི་བསྲུང་ཐབས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ།།
༢ བསླབ་བྱ་དངོས།
དང་པོ་སྡོམ་སྡུད་དོན་བྱེད་གསུམ་གྱི་བསླབ་བྱ་བཤད་པ།
༡༽ ཉེས་སྤྱོད་སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས།
གཉིས་པ་སྲུང་ཐབས་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་སྲུང་བྱ་གང་རེད་ཅེ་ན། རྒྱལ་བའི་སྲས་ཀྱི་བསླབ་བྱ་ཐམས་ཅད་པོ་ཚུར་བསྡུས་ན། སྡོམ་སྡུད་དོན་བྱེད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་ནང་དུ་འདུས་པ་ཡིན། དེའི་ནང་ནས་དང་པོ་ཉེས་སྤྱོད་སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལྟ་བུ་ནི། རྩ་ལྟུང་སྲུང་བ་ཡན་ལག་དང་བཅས་པ་ཡོད་ལ། རྩ་ལྟུང་དེ་ལ་གསང་ཆེན་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་མདོའི་དབང་དུ་བྱས་ན་རྩ་ལྟུང་གཅིག་ཏུ་གསུངས། བྱང་ས་ལས་བསྟན་པ་ལྟར་ན་བཞི། ནམ་མཁའི་སྙིང་པོའི་མདོའི་རྗེས་སུ་འབྲང་ན་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱང་བཤད་པའི་ཚུལ་ཡོད་པ་ལས། དང་པོ་གཅིག་གི་ཚུལ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། སྨོན་སེམས་མི་གཏོང་པར་བསྲུང་ནས་མཐའ་ཡས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དུ་བདག་གིས་དགེ་ཚོགས་བསྒྲུབ་མི་དགེ་བ་སྤོང་བ་ཡིན་བསམ་པ་དམ་པ་གསུམ་དང་མ་བྲལ་བའི་སྒོ་ནས་དགེ་བའི་ཚོགས་བསྒྲུབ་པ་དེ་བསླབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྡོམ་གཅིག་ཡིན་པ་རེད། ཤེས་སླ་དོན་འདུས་གནད་ཟབ་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པ་དེ་རྩ་ལྟུང་གཅིག་གི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན། བཞི་ཡི་དབང་དུ་བྱས་པ་ནི། ཉོན་མོངས་པ་སེར་སྣ་འདོད་ཆགས་ཁོང་ཁྲོ་གཏི་མུག་བཞི་ཡི་དབང་དུ་སོང་ནས། སེར་སྣའི་དབང་གིས་ཆོས་དང་ནོར་གཞན་ལ་མི་སྦྱིན་པ་དང་། འདོད་ཆགས་ཀྱི་དབང་གིས་བདག་བསྟོད་གཞན་ལ་སྨོད། ཁོང་ཁྲོའི་དབང་གིས་གཞན་ལ་བརྡེག་བཙོག་བྱེད་རྒྱུ་དང་རང་གི་ནག་ཉེས་ངོས་མི་ལེན་པ། གཏི་མུག་དབང་གིས་ཡང་དག་པའི་ཆོས་སྤངས་ཤིང་དམ་པའི་ཆོས་མ་ཡིན་པའམ་དམ་པའི་ཆོས་དང་མི་མཐུན་པ་ཆོས་ཀྱི་ཟོལ་གྱིས་སྟོན་པ་དང་བཞིའོ། །རྩ་ལྟུང་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ན། བྱང་སེམས་རྒྱལ་པོ་ལ་འབྱུང་ཉེ་བ་ལྔ། བློན་པོ་ལ་འབྱུང་ཉེ་བ་ལྔ་སྟེ་བཅུ་ཐམ་པ། ཕལ་ལ་འབྱུང་ཉེ་བ་བརྒྱད་དེ་བཅོ་བརྒྱད་དེ། དཀོན་མཆོག་དཀོར་འཕྲོག་དང་ནི་ཆོས་སྤོང་ལས། །མཚམས་མེད་ལྔ་བྱས་ལོག་ལྟ་ལྔ་རྒྱལ་པོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་མདོ་སྔགས་སྨོན་ལམ་ལས་གསུང་པ་དེ་རྣམས་བློ་ལ་འཛིན་བདེ་བ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་རྩ་ལྟུང་གི་རྣམ་གྲངས་དེ་ཚོའི་དབང་དུ་མི་འགྲོ་བར་བསླབ་པ་ཚུལ་དང་མཐུན་པར་བསྲུང་དགོས་པ་ཡིན། གལ་ཏེ་ལྟུང་བ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་བཞིའི་དབང་དུ་སོང་སྟེ། སྣ་རེ་སྣ་གཉིས་ཉམས་ཤོར་ན་ཡང་དེ་མ་ཐག་ཏུ་བཅོས་དགོས། དེ་བཅོས་ཐབས་ལ་གང་ཟག་རབ་ཡིན་ན། སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པའི་ལྟ་བའི་ངང་དུ་བཞག་ནས་སྡིག་ལྟུང་ཡང་བློས་བཏགས་པ་ཙམ་མ་གཏོགས་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཚུལ་ཤེས་པ་ནི་འགྱོད་ཚང་དང་བཤགས་པའི་མཆོག་ཡིན་པར་གསུངས་པ་དང་། གང་ཟག་འབྲིང་ཞིག་ཡིན་ན་རིག་སྔགས་ཀྱི་ལྷ་ལ་གསོལ་བ་འདེབས་དགོས། དེ་ཇི་ལྟར་དགོས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཉིན་མོའི་སྐབས་སུ་གསོ་སྦྱོང་གི་སྡོམ་པ་བླངས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའི་སྙིང་པོ་ལ་གསོལ་འདེབས་དང་རྒྱུད་བསྐུལ་བྱེད། ཐོ་རེངས་བདག་གི་ལྟུང་བ་སྦྱོང་བའི་ཕྱིར་རྨི་ལམ་དུ་སྤྲུལ་བ་སྟོན་པར་གསོལ་ནས་ཉལ་བས། བྱང་སེམས་འཕགས་པའི་སྤྲུལ་བས་ལྟུང་བ་ལས་བཟློག་པར་བྱེད་པ་ཡིན། རྨི་ལམ་གྱི་རྟགས་མ་བྱུང་ནའང་སྐྱ་རེངས་ཤར་བའི་སྐབས་སུ་སྐྱ་རེངས་ལ་འཕྲིན་གསོལ་ནས། སྔར་བཞིན་དུ་བཤགས་ན་དག་གསུངས་པ་ཡིན། གང་ཟག་ཐ་མས་གཉེན་པོ་སྟོབས་བཞི་འོག་ཏུ་རྡོར་སེམས་སྒོམ་བཟླས་སྐབས་འབྱུང་བ་བཞིན། ཉེས་བྱས་སུན་འབྱིན་པའི་སྟོབས། རྟེན་གྱི་སྟོབས། གཉེན་པོ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པའི་སྟོབས། སྡོམ་པའི་སྟོབས་དང་བཞི་ཚང་བའི་སྒོ་ནས་བཤགས་པ་བྱེད་དགོས། ད་དུང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་ཚོགས་པའི་དབུས་ནས་དངོས་སུ་ནོངས་པ་བསྒྲགས་ནས། ངས་ནག་ཉེས་འདི་ལྟ་བུ་ཤོར་སོང་། ནོར་བ་འདི་ལྟ་བུ་བྱུང་སོང་། ཞེས་བཤགས་སྡོམ་བྱེད་རྒྱུ་དང་ནི། ཕུང་པོ་གསུམ་པའི་མདོ་འདོན་པ་སོགས་ཀྱིས་བཤགས་པ་བྱེད་དགོས། དེ་ཡང་ཕུང་པོ་གསུམ་པའི་མདོ་ནི་བྱང་སེམས་ལྟུང་བཤགས་ཏེ། དེ་ལ་ཕུང་པོ་གསུམ་ཇི་ལྟར་ཚང་ན། བཤགས་པ་དང་གཅིག །ཡི་རང་དང་གཉིས། བསྔོ་བ་དང་གསུམ་པོ་ལ་གོ། དེའི་རྩ་ལྟུང་གི་རྣམ་གྲངས་དང་དེ་བཤགས་ཐབས་བཅས་བཤད་པ་ཡིན། དེའི་ཡན་ལག་ཏུ་དུས་དང་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་འཕྲལ་དང་ཡུན་ལ་གནོད་པའི་ལས་བྱས་དང་མ་བྱས་བརྟགས་ཤིང་དཔྱད་ནས་སྤང་བླངས་བྱེད་དགོས། དེ་ཡན་ཆད་ཉེས་སྤྱོད་སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ།།
༢༽ དགེ་བ་ཆོས་སྡུད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས།
གཉིས་པ་དགེ་བ་ཆོས་སྡུད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི། དེ་གཙོ་བོ་སྨོན་འཇུག་གི་བསླབ་བྱ་གཉིས་པོ་ཡིན་ལ། དེ་ལས་དང་པོ་སྨོན་པའི་བསླབ་བྱ་ལ་ལྔ་སྟེ། སེམས་ཅན་བློས་མི་བཏང་དང་ཕན་ཡོན་དྲན། ཚོགས་བསགས་བྱང་སེམས་སྦྱང་ལ་བཙོན་པ་དང་། །དཀར་ནག་ཆོས་བརྒྱད་བླང་དོར་སྨོན་པའི་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དང་པོ་སེམས་ཅན་བློས་མི་གཏོང་བ་ནི། འགྲོ་བ་ལྔའི་རིགས་སུ་གཏོགས་པ་ཞིག་ཡིན་ནས་བཟུང་སྟེ། གང་ཡང་རུང་བ་གཅིག་ལ་ཕན་ཐོགས་པ་དང་གནོད་པ་སྤོང་ཐུབ་པའི་ཐབས་བྱུང་ཡང་མི་བྱེད་བསམ་པའི་དམ་བཅའི་བློ་ཞིག་བྱུང་ན་དེས་སྨོན་སེམས་རྩ་བ་ནས་གཏོང་འགྲོ། དེ་ཡང་སེམས་ཅན་ཡིན་པས་ཉོན་མོངས་སྤོང་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་པོ་ཁྲོ་སེམས་སྐྱེས་ཀྱང་ཕུགས་སུ་བསམ་པ་བཟང་པོས་སྨོན་ལམ་བཏབ་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བདག་གིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བསམ་རྒྱུ་དང་མི་འབྲལ་བར་བྱ་དགོས་པ་ཡིན་ནོ།།
གཉིས་པ་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་ཕན་ཡོན་དྲན་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་རྒྱས་པར་བྱས་ན་མདོ་སྡེ་ཕལ་བོ་ཆེ་དང་། འབྲིང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་འཇུག་གི་ལེའུ་དང་པོའི་དོན། ཉུང་ངུར་བྱས་ན་བྱམས་སྨོན་གྱི་ནང་གི་ཚིགས་བཅད་དེ་ཚོའི་དོན་དྲན་པར་བྱས་ནས་མདོར་ན་སྲིད་དང་ཞི་བའི་ལེགས་ཚོགས་ཐམས་ཅད་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་མཐུ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་པ་དུས་ཀུན་ཏུ་མི་བརྗེད་པར་དྲན་པའི་ངེས་ཤེས་བསྐྱེད་དགོས་པ་ཡིན་ནོ།།
གསུམ་པ་ཚོགས་བསགས་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་སྟོབས་སྐྱེད་བྱེད་ཡིན་ཏེ། ཕྱག་དང་མཆོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡན་ལག་བདུན་པ། ཡི་གེ་འབྲི་མཆོད་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་སྤྱོད་བཅུ་ཡི་ལེགས་ཚོགས་དགེ་བའི་དངོས་པོ་བསགས་ཚད་པོ་དམིགས་མེད་ཀྱི་ལྟ་བས་རྩིས་ཟིན་པའི་སྒོ་ནས་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་བསགས་པ་ལ་བསླབ་དགོས་སོ།།
བཞི་པ་བྱང་སེམས་སྦྱང་ལ་བརྩོན་པ་ནི། འདི་ལ་ནང་གསེས་གསུམ་དུ་བྱས་ནས་བཤད་དུ་ཡོད་དེ། དེ་གང་ཞེ་ན། རྒྱུ་ལ་སྦྱོང་བ་དང་། སེམས་དངོས་ལ་སྦྱོང་བ། བསླབ་བྱ་ལ་སྦྱོང་བ་དང་གསུམ་ཡོད་པ་ཡིན། དེ་ལས་དང་པོ་རྒྱུ་ལ་སྦྱོང་བ་ནི། ཚད་མེད་བཞི་ལ་སྦྱང་རྒྱུ་དེ་ཡིན། དེ་ཡང་དམིགས་ཡུལ་བདེ་འདོད་ཅན་དང་གཅིག སྡུག་བསྔལ་ཅན་དང་གཉིས། བདེ་བ་ལྡན་པ་ཞིག་དང་གསུམ། ཆགས་སྡང་ཅན་ཞིག་དང་བཞི་ལ་རིམ་པ་བཞིན་དུ་དམིགས་ནས། ལྡན་འདོད། བྲལ་འདོད། མི་འབྲལ་འདོད་དང་། ཞི་བར་འདོད་པ་དང་བཞི་པོ་དེ་རྣམས་ལ་སྦྱར་བས་བདེ་བ་དང་ལྡན་འདོད། སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་འདོད། བདེ་ལྡན་བདེ་བ་དེ་དང་མི་འབྲལ་བར་འདོད་པ། ཆགས་སྡང་ཅན་གྱི་ཆགས་སྡང་ཞི་བར་འདོད་པའི་བྱམས་དང་སྙིང་རྗེ་དགའ་བ་བཏང་སྙོམས་བཞི་པོ་འདི་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པ། ཆོས་ལ་དམིགས་པ། དམིགས་པ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་བསྒོམ་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པའི་བྱམས་པ། ཆོས་ལ་དམིགས་པའི་བྱམས་པ། དམིགས་པ་མེད་པའི་བྱམས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཚད་མེད་བཞི་པོ་ལ་རིགས་འགྲེས་དགོས་པ་དེ་རྒྱུ་ལ་སྦྱང་བ་ཡིན་ནོ།།
གཉིས་པ་སེམས་དངོས་ལ་སྦྱང་བ་ཅི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་ཐེངས་གཅིག་བྱང་སེམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་བླངས་པས་དེས་ཆོག་རྒྱུ་རེད་མི་བསམ་པར། ཉིན་རེ་བཞིན་དུ་དུས་དྲུག་ཏུ་མ་ནུས་རུང་མཚམས་དང་མཚམས་སུ་ཆོ་ག་རྒྱས་བསྡུས་ལ་མ་ལྟོས་པར་སྡོམ་པ་བསྐྱར་ཞིང་ལེན་དགོས་པ་ཡིན་ནོ།།
གསུམ་པ་བསླབ་བྱ་ལ་སྦྱང་པ་ནི། བདག་གཞན་མཉམ་བརྗེ་སོགས་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་བདག་གཞན་མཉམ་པ། བདག་གཞན་བརྗེ་བ། བདག་བས་གཞན་གཅེས་བཅས་གསུམ་ཡོད་ལ་དེ་ལས་དང་པོ་བདག་གཞན་མཉམ་པ་ནི། སེམས་ཅན་ཡོད་ཚད་ཐམས་ཅད་བདེ་བ་འདོད་སྡུག་བསྔལ་མི་འདོད་པར་གཅིག་མཚུངས་ཡིན་ན། རང་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་ཕན་པར་མི་སེམས་ པ་དེ་འགྲིག་མེད་པས་བདག ་དང་འགྲོ་བ་གཞན་ལ་ཕན་པ་བྱས་ནས་ཕན་པ་བསྒྲུབ་རྒྱུ་དང་གནོད་པ་སྤང་བར་བརྩོན་དགོས་བསམ་པ་དེ་ཡིན།
གཉིས་པ་བདག་གཞན་བརྗེ་བ་ནི། ངའི་བདེ་བ་དང་བདེ་བའི་རྒྱུ་དགེ་བ་ཅི་ཡོད་ཐམས་ཅད་པོ་རྒྱབ་ཀྱི་གོས་ཕུད་དེ་གཞན་ལ་གཡོག་པ་ཇི་བཞིན་འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱིན་པ་དང་། ཕ་རོལ་པོ་འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་མི་དགེ་བ་བསགས་པ་དེ་ཐམས་ཅད་བདག་གིས་ཚུར་བླངས་ཏེ་བདག་གཞན་གཉིས་ཀྱི་གཅེས་མི་གཅེས་ཀྱི་གོ་ས་བརྗེ་རྒྱུ་དེ་བདག་གཞན་བརྗེ་བ་ཡིན། གསུམ་པ་བདག་བས་གཞན་གཅེས་ནི་རང་བདེ་འདོད་ཀྱི་བསམ་པ་དང་ཀུན་སློང་དེ་གཏིང་ནས་སྤངས་ཏེ། དངོས་སུ་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཐམས་ཅད། འགྲོ་བའི་ཉེར་འཚོ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་ཁོ་ན་བསྒྲུབ་དགོས་སྙམ་པས་རྒྱལ་སྲས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་རླབས་ཆེན་ལ་འཇུག་རྒྱུ་དེ་ཡིན་ནོ།།
ལྔ་པ་དཀར་ནག་ཆོས་བརྒྱད་བླང་དོར་སྨོན་པའི་ཡིན། །ཞེས་པས་དཀར་ནག་ཆོས་བརྒྱད་ལ་བླང་དོར་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ཡིན། འོ་ན་དཀར་ནག་ཆོས་བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། ནག་པོའི་ཆོས་བཞི་སྤོང་ཞིང་བཟློག་པ་ནི། །དཀར་པོའི་ཆོས་བཞི་ཡིན་པས་ཀུན་ཏུ་སྤྱད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་མཆོད་འོས་བསླུ་དང་འགྱོད་མེད་འགྱོད་པ་བསྐྱེད། །དམ་པར་སྐུར་འདེབས་འགྲོ་ལ་གཡོ་སྒྱུ་སྤྱོད། །ཅེས་པ་ནག་པོའི་ཆོས་བཞི་དང་། ནག་པོའི་ཆོས་བཞི་སྤང་ཞིང་བཟློག་པ་ནི། །དཀར་པོའི་ཆོས་བཞི་ཡིན་པས་ཀུན་ཏུ་སྤྱད། །ཅེས་གསུངས་པས། སྐྱེ་བ་འདི་དང་ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་མཆོག་མི་བརྗེད་པར་དྲན་པའི་རྒྱུ་མ་ནོར་བ་དཀར་ནག་ཆོས་བརྒྱད་ལ་བླང་དོར་བྱ་དགོས་ཏེ། མཆོད་འོས་བསླུ་བ་དང་། འགྱོད་མེད་ལ་འགྱོད་པ་བསྐྱེད་པ། དམ་པའི་སྐྱེས་བུ་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པ། འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་ལ་གཡོ་རྒྱུའི་སྤྱོད་པ་བྱེད་རྒྱུ་ནི་ནག་པོའི་ཆོས་བཞི་པོ་དེ་སྤངས་ནས། ཤེས་བཞིན་དུ་རྫུན་མི་སྨྲ་བ་དང་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཐེག་པ་མཆོག་ལ་ཞུགས་སུ་འཇུག་ཐབས་བྱེད་རྒྱུ། རྒྱལ་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་གུས་པ། ཐམས་ཅད་ལ་རྒྱུད་དྲངས་ཤིང་བདེན་པར་བསླབ་རྒྱུ་དཀར་པོའི་ཆོས་བཞི་དེ་ལ་བརྩོན་རྒྱུ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །དེས་སྨོན་པའི་བསླབ་བྱ་སོང་ནས་གཉིས་པ་འཇུག་པའི་བསླབ་བྱ་བཤད་པ་ལ། དེ་ནི་གཙོ་བོ་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་བསྒྲུབ་པ་དེ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་། སྦྱིན་པ། ཚུལ་ཁྲིམས། བཟོད་པ། བརྩོན་འགྲུས། བསམ་གཏན། ཤེས་རབ་རྣམས་ཡིན་ལ་དེ་བསྒྲུབ་ཚུལ་ཡང་། ངོ་བོ་ཁྱད་ཆོས་བཞི་ལྡན། བསྒྲུབ་ཚུལ་ཡོན་ཏན་བཞི་བསྒྲུབ་པ། ཆགས་པ་བདུན་སྤོང་བ། དམ་པ་གསུམ་གྱིས་ཟིན་པའི་སྒོ་ནས་ཉམས་སུ་ལེན་དགོས་པ་ཡིན་པས་དེ་རྣམས་ཞིབ་ཏུ་རིམ་གྱིས་སྦྱངས་ནས་ལག་ལེན་ལ་ཨེ་ཐེབས་བལྟ་དགོས་ཤིང་མ་ཐེབས་ཐབས་མེད་ཀྱི་འཇུག་པའི་བསླབ་བྱ་ཡིན་ནོ།།
༣༽ སེམས་ཅན་དོན་བྱེད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས།
གསུམ་པ་སེམས་ཅན་དོན་བྱེད་ནི། འདི་ལ་དབྱེ་ན་མང་ཡང་བསྡུས་ན། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞི་ལ་འདུས་པ་ཞིག་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་སྦྱིན་དང་སྙན་སྨྲ་དོན་མཐུན་དོན་སྤྱོད་རྣམས་ཡིན་ལ། དེ་ལ་སྦྱིན་པས་འཁོར་བསྡུ་ཞིང་དེ་ཡང་ཆེ་འདོད་གྲགས་འདོད་འཇིག་རྟེན་ཆོས་བརྒྱད་ཀྱི་ཀུན་སློང་དང་སྤུ་ཙམ་ཡང་མ་འདྲེས་པར་བསྡུ་དགོས། སྙན་པར་སྨྲ་བ་ཞེས་པ་ཁ་ཡག་ངོ་དགའ་བཤད་རྒྱུ་བོ་མ་རེད། དམ་པའི་ཆོས་གཞན་གྱི་རྣ་བར་སྙན་ཅིང་འཇེབས་པ་ཅན་བཤད་དགོས་པ་ཡིན། དོན་སྤྱོད་ནི་དམ་པའི་ཆོས་དེ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་ཏུ་འཇུག་པ་དང་། དོན་མཐུན་ནི་ཁ་བཤད་དང་ལག་ལེན་མི་མཚུངས་པ་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པར་རང་གིས་ཀྱང་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ལེགས་ཚོགས་ལ་བསླབ་རྒྱུ་བོ་དེ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཉམས་སུ་བླངས་པས་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཕན་པ་ད་ལྟ་འཕྲལ་གྱི་ཕན་པ་དང་གནོད་པ་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་བྲལ་ནས། མཐར་ཐུག་གི་ཕན་པ་ལམ་ལྔ་ས་བཅུའི་སྤངས་རྟོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མངོན་དུ་བྱས་ཏེ། ཡང་མཐར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་སྤྱོད་དང་ཉམས་ལེན་གྱི་ཕྱོགས་མགོ་ཙམ་སྨན་ཁུག་གི་ཁ་བྱང་ལྟ་བུ་ཟུར་ཙམ་ཞིག་གླེང་བ་ཡིན་ལ། རྒྱ་ཆེ་ས་གཏིང་ཟབ་ས་ནས་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་འབྲས་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཀྱིས་མི་ལང་། བཤད་པས་མི་རྫོགས་པ་དེ་ཚོ། དཔེ་རྒྱ་ཁོ་རང་གི་ཡང་རྒྱ་སྐད་ལེགས་པོ་ཞིག་མི་ཕོག་པ་དང་ཁ་བཤད་ཤེས་ཀྱང་ལམ་ཉམས་ལེན་གྱི་སྟེང་ནས་ཐོ་མི་ཐུག་པ་དེ་འདྲ་རེད། འོན་ཀྱང་ཐར་བ་འདོད་པའི་གང་ཟག་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལམ་དུ་ཞུགས། ཆོས་ཚུལ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་མཁན་ཞིག་གིས་ཆོས་གཅིག་ཆོག་དེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་བསླབས་ཏེ་རང་གཞན་གཉིས་ཀའི་དོན་བསྒྲུབ་དགོས་ལ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་ལ་མ་ཞུགས། དེ་རྒྱུད་ལ་མ་སྐྱེས་ན་རང་གཞན་གཉིས་ཀའི་དོན་མི་འགྲུབ། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རྒྱུད་ལ་བསྐྱེད་པ་ཙམ་གྱིས་མི་ཆོག་པར་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་པ་ཞིག་བྱེད་དགོས་ཤིང་། སྐྱེས་ནས་སྨོན་དང་འཇུག་པའི་བསླབ་བྱ་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་སློབ་དགོས་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་སྟེང་ནས་བཤད་ན་བསྲུང་མ་དགོས་ཚིག་གི་སྟེང་ནས་ཀྱང་རྣམ་དབྱེ་ལེགས་པོ་ཞིག་ཤེས་དཀའ་འདུག་བསམ་རྒྱུ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཅིང་། ཁྱད་པར་དུ་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་སྐོར་ལ་ཐོས་བསམ་བྱེད་མ་མྱོང་མཁན་ཞིག་ལ་ཁག་མེད་དེ། དབྱེ་བསྡུ་རྣམ་དབྱེ་མང་པོ་གསུངས་ཡོད། དེ་ཡང་སྤྲོས་པ་ཅན་ལ་རྒྱས་པའི་སྒོ་ནས་གསུངས་པ་དང་བསྡུས་པར་དགའ་བ་ལ་དོན་བསྡུས་གནད་ཀྱི་གདམས་པར་དྲིལ་ནས་གསུངས་པ་ཡིན། རྩ་ལྟུང་དེ་རྣམས་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ན་ཡང་གཅིག་ཏུ་འདུ་སྟེ། མཐའ་ཡས་པའི་འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པའི་ཆེད་དུ། བདག་གིས་དགེ་ཚོགས་བསྒྲུབ་ཅིང་མི་དགེ་བ་སྤོང་བར་བགྱིའོ་སྙམ་པའི་དམ་པ་གསུམ་དང་མི་འབྲལ་བར་དགེ་ཚོགས་བསྒྲུབ་པའི་ནང་དུ་འདུས་པར་གསུངས། ཡང་རྣམ་དབྱེ་དང་རྣམ་གྲངས་མང་པོ་ཤེས་པ་ཡང་གལ་ལོས་ཆེ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་སྤྱོད་ལ་བསླབ་དགོས་ན། ཐོག་མར་གང་བསླབ་རྒྱུ་དང་སྤང་བླང་གི་གནས་ཤེས་དགོས་པས་དེ་དག་གལ་ཆེ་བ་ཡིན། འོན་ཀྱང་ལས་དང་པོ་བ་ཞིག་ལ་མཚོན་ན་དང་པོ་འཇུག་པའི་སྒོ་ལྟ་བུ་རྙེད་རྒྱུ་དེ་གལ་ཆེན་ནང་གི་དོན་ཆེན་ཡིན།
གཉིས་པ་སྨོན་འཇུག་གི་བསླབ་བྱ་བཤད་པ།
༡༽ སྨོན་པའི་བསླབ་བྱ།
༡ བཏང་སྙོམས་ཚད་མེད།
དེ་ལྟར་ན་གོང་ནས་བཤད་པའི་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་དབྱེ་བ་ལ་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་གཉིས་ཡོད། དོན་དམ་སེམས་བསྐྱེད་མཚན་ཉིད་པ་དེ་སྒོམ་སྟོབས་ཀྱིས་སྐྱེས་པ་ཡིན་པས། ཐབས་ལ་མ་བརྟེན་པའི་ཐབས་བྱུང་དེ་འདྲ་རང་ཅག་ལས་དང་པོ་པའི་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་དཀའ་སྟེ། དོན་དམ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི། །ཚོགས་བསགས་སྒྲིབ་པ་སྤང་པའི་ལག་རྗེས་དང་། །རྟོགས་ལྡན་བླ་མའི་བྱིན་རླབས་ཁོ་ན་ལས། །ཐབས་གཞན་བསྟེན་པ་རྨོངས་པར་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཡིན། དེ་བས་ན་ལས་དང་པོ་བས་ཀུན་རྫོབ་སེམས་བསྐྱེད་སྨོན་དང་འཇུག་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་དེའི་སྡོམ་པ་བླངས་ནས་སྨོན་འཇུག་གི་བསླབ་བྱ་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་བསླབ་ཨེ་ནུས་བལྟ་དགོས། དེའི་ནང་ནས་ཀྱང་དང་པོ་སྨོན་པའི་བསླབ་བྱ་གལ་ཆེ་སྟེ། ཚོགས་བསགས་བྱང་སེམས་སྦྱང་ལ་བརྩོན་པར་གསུངས་པས་དེ་གཉིས་ལ་ཐུག་ཡོད། དེ་ལས་ཚོགས་བསགས་པ་མཎྜལ་དང་ཡན་ལག་བདུན་པ་ལ་སོགས་པ་ད་དུང་འོག་ནས་ཀྱང་འབྱུང་། བྱང་སེམས་སྦྱང་པ་ལ་རྒྱུ་ལ་སྦྱང་པ་ཚད་མེད་བཞི་ལ་ལྟོས་ན་ང་ཚོར་མཚོན་ན་བྱང་སེམས་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་སོང་བ་མིན་པས་དེ་རྒྱུད་ལ་ཨེ་སྐྱེ་དང་སྐྱེས་ནས་མ་ཉམས་པ་ཞིག་བྱུང་ན་ཐར་ལམ་ཞིག་ཟིན་ངེས་མ་གཏོགས། དེ་མིན་ཐར་བའི་ལམ་གྱི་ཕྱོགས་སུ་ཡང་མི་ཉེ་བ་ལ་བསམ་སྟེ་སྦྱང་གི་ཡོད་པ་ཡིན་པས་དང་པོ་ཚད་མེད་བཞིའི་བློ་སྦྱོང་བ་ལ་བརྩོན་དགོས་མ་གཏོགས། ཚད་མེད་བཞིའི་གོ་དོན་ཙམ་ཞིག་བཤད་པ་དང་དེ་ལ་ཉན་ནས་སོང་བས་མི་ཕན་པས། ཚད་མེད་རྣམ་བཞི་རང་རྒྱུད་ལ་འབྱུང་ངེས་ཅན་ཞིག་བྱེད་དགོས། སྤྱིར་ཡང་ཐོས་དོན་བསམ། བསམ་དོན་བསྒོམ། དེ་ཙམ་དུ་མ་ཟད་བསམ་བསྒོམ་གཉིས་ཀ་བྱས་ནས་ཐོས་པས་རང་རྒྱུད་གྲོལ་དུ་འཇུག་རྒྱུ་དེ་སྤྱིར་བཏང་ཡིན་ལ། ཡང་སྒོས་སུ་སྒྲུབ་པ་ཉམས་ལེན་སྙིང་པོར་བྱེད་པ་ཞིག་གིས་ཆོས་ཚིག་གཅིག་མ་གཏོགས་མ་གོ་རུང་ཉམས་ལ་ཕན་པ་སེམས་རྒྱུད་ལ་ཕན་ཐོགས་པ་ཞིག་ཨེ་འབྱུང་བསམ་པ་གཙོ་བོ་ཡིན་དུས། ང་ཚོས་བཤད་པ་རྐྱང་པས་མི་འགྲིག་པས་བློ་དངོས་སུ་སྦྱང་ནས་བསྒོམ་དགོས། བསྒོམ་ན་རྒྱུ་ཚད་མེད་བཞི་ནས་བསྒོམ་དགོས་པ་རེད། དེ་ཡང་ཚད་མེད་བཞི་འདི་བགྲང་བའི་སྐབས་བྱམས་དང་སྙིང་རྗེ་དགའ་བ་བཏང་སྙོམས་ཞེས་གོ་རིམ་དུ་བགྲང་མོད། བསྒོམ་པའི་སྐབས་སུ་བཏང་སྙོམས་ནས་མགོ་བཟུང་སྟེ་བསྒོམ་པར་མ་བྱས་ན་སྙིང་རྗེ་ལ་སོགས་པ་ཕྱོགས་རིས་ཅན་དུ་འགྱུར་ཉེན་ཡོད་པར་གསུངས། དེ་ལ་འདི་ཉིད་ཐུན་བཅད་དེ་བསྒོམ་དུས། དང་པོ་དམིགས་པའི་ཡུལ་སེམས་ཅན། རྣམ་པ་བློ་བཏང་སྙོམས་ཚད་མེད་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང་ལྡན་པས་བསྒོམ། རྗེས་ཐུན་གྱི་མཇུག་ཏུ་དམིགས་མེད་ཀྱི་ལྟ་བའི་ངང་དུ་འཇོག་དགོས། དེ་ཡང་དང་པོ་ཐུན་གྱི་སྔོན་འགྲོ་རྣམས་ཚུལ་བཞིན་དུ་བྱས་ནས་ཁ་ནང་དུ་ཚུར་ཕྱོགས་ནས་བསམ་བློ་བཏང་ན། ད་ལྟའི་གནས་སྐབས་སུ་ཕ་མ་གཉེན་འདུན་ལ་སོགས་པ་གཉེན་གྱི་ཕྱོགས་ལ་ཤིན་ཏུ་ཆགས། དགྲ་དང་དེའི་ཕྱོགས་ལ་སྡང་སེམས་སྐྱེད་ཁུལ་བྱེད། འོན་ཀྱང་འདི་མ་བརྟགས་འཁྲུལ་བའི་གཞན་དབང་དུ་སོང་བས་ང་འཁྲུལ་གྱིན་འདུག འདི་ལྟར་རང་ཕྱོགས་གཞན་ཕྱོགས་ལ་ཆགས་སྡང་བསོག་པ་དེ་ཚོ་མ་བརྟགས་མ་དཔྱད་པའི་སྐྱོན་རེད་འདུག འདི་ལ་བསམ་བློ་ཞིབ་ཏུ་བཏང་ན་སྐྱེ་བ་སྔོན་མར་དགྲས་ཀྱང་གཉེན་བྱས་གཉེན་གྱིས་ཀྱང་དགྲ་བྱས་པ་བགྲང་གིས་མི་ལང་བ་ཡིན། ད་ལྟའི་དགྲ་འདི་རྣམས་ལ་ཡང་ཕར་བསྟུན་ན་གཉེན་བཞིན་དུ་ཚུར་ལ་ཕན་ཐོགས་པ་ཡང་སྲིད་ཅིང་། གཉེན་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱང་ངེས་པ་མེད་དེ། བུ་ཚ་བོས་ཕ་མ་བསླུས་པ་ལྟ་བུ། གཉེན་དགྲ་དང་བསྡོང་ནས་དགྲ་རུ་གྱུར་ན་དགྲ་ངོ་མ་བས་ཀྱང་དེ་སྡུག་པ་ཡོད་པས་ངོ་མས་བསམ་བློ་བཏང་ན་དགྲ་ལས་གཉེན་གནོད་པ་ཆེ་སྟེ། ཁྱིམ་གྱི་མི་གཅེས་དམར་ཅན་ལྟ་ཅི་ཐ་ན་ཉེ་རིང་རྩ་ལག་ཅིག་ལ་མི་འདོད་པ་བྱུང་ན་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་རང་གི་སེམས་ལ་སྡུག་བསྔལ་བྱུང་བས་གནས་སྐབས་ཀྱི་བདེ་བ་འཇོམས་པ་དང་དགེ་བ་བསྒྲུབ་རྒྱུའི་གེགས་དང་བར་ཆད་བྱས་ནས་ངན་སོང་གི་གནས་སུ་འཕེན་པ་ཡོད་ན་དེ་ལས་ཆེ་བའི་གནོད་ཅི་སྐྱེལ་འོང་། དེ་མིན་ཡང་དགྲ་གཉེན་དུ་གྱུར་བ་དང་། གཉེན་དགྲ་རུ་གྱུར་བའི་ངེས་མེད་འདི་ལྟར་མཐོང་ཆོས་སུ་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་ཡིན་ན། དེ་བས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕ་མ་དང་བུ་ཚའི་འདུ་ཤེས་བཞག་ནས། གཉེན་ལ་དགའ་གདུང་དང་དགྲ་ལ་ཞེ་སྡང་བའི་བློ་ངན་སྤང་ཞིང་བསྐྱུར་ནས་ཐམས་ཅད་ཕན་འདོགས་པའི་ཡུལ་མཉམ་པ་ཞིག་ཏུ་བལྟ་དགོས་བསམ་དགོས་ཏེ། འདི་ལ་དཔེ་དྲང་སྲོང་གི་མགྲོན་འགྱེད་པ་ལྟ་བུ་བཞག་ཡོད་པས། དེ་ཡང་དྲང་སྲོང་གིས་མགྲོན་འགྱེད་དུས་ཕྱོགས་ལྷུང་མེད་པར་ཚང་མ་ལ་འདྲ་འདྲ་ཆ་མཉམ་བྱས་ནས་འགྱེད་པ་དེ་ལྟར། བཏང་སྙོམས་ཚད་མེད་བསྒོམ་དུས་དང་པོ་སེམས་ཅན་གཅིག་དང་གཉིས་ནས་རིམ་གྱིས་ནམ་མཁས་གར་ཁྱབ་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ད་ལྟའི་ཕ་མ་དང་ཁྱད་མེད་ཀྱི་བློ་མ་སྐྱེས་ཀྱི་བར་དུ་བསྒོམ་པ། དེ་ལྟ་བུས་བརྟགས་ཤིང་དཔྱད་པའི་དཔྱད་བསྒོམ་དམིགས་རྟེན་ཅན་བསྒོམ་པས་སེམས་ཐང་ཆད་དེ་གང་མཚམས་ཤིག་ལ་རྣམ་རྟོག་འཕྲོ་མི་བསམ་པ་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་དུས། འདས་པའི་རྗེས་སུ་མི་འབྲང་། མ་འོངས་པའི་མདུན་མི་བསུ། ད་ལྟའི་རྟོག་པ་འཕྲོ་མི་མཐུད་པས། བཅས་བཅོས་མི་བྱེད་པར་ཅི་ཙམ་གནས་ཀྱི་བར་འཇོག་པ་དེ་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡིན། ཡང་སེམས་འཕྲོ་བར་འདོད་པའི་ཚེ་སྔར་བཞིན་དུ་དཔྱད་པ་བྱེད་པ་དེ་ལྟར་དཔྱད་སྒོམ་འཇོག་སྒོམ་རེས་མོས་སུ་བྱས་ཏེ་བསྒོམ་པས། དམིགས་པ་མེད་པའི་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་རྩལ་སྦྱངས། སྟོང་རྟེན་འབྱུང་སྐྱེ་འགག་དབྱེ་བསལ་མེད་པར་མཉམ་པ་ལ་ངེས་ཤེས་དྲངས་ནས་ཡང་བཅས་བཅོས་མེད་པར་འཇོག་རྒྱུ་དེ་ལྷག་མཐོང་སྐྱེ་བའི་ཐབས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་རེད། ཐུན་མཚམས་སུ་ཡང་སེམས་ཅན་ཆགས་སྡང་ཅན་དེ་ཚོ་ཆགས་སྡང་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ཅིག་སྙམ་པའི་སྨོན་པ་དང་འབྲེལ་བ། བྲལ་ན་ཅི་མ་རུང་བསམ་པའི་འདུན་པ་དང་འབྲེལ་བ། བྲལ་བ་ཞིག་བདག་གིས་བྱའོ་སྙམ་པའི་དམ་བཅའ་དང་འབྲེལ་བ་སྟེ་འབྲེལ་བ་སུམ་ལྡན་ནམ། དེའི་སྟེང་དུ། དེ་ལྟར་འོང་བར་བླ་མ་དཀོན་མཆོག་མཁྱེན་སྙམ་པའི་གསོལ་འདེབས་དང་འབྲེལ་བ་སྟེ་འབྲེལ་བ་བཞི་ལྡན་བྱེད་དགོས་སོ།།
༢ བྱམས་པ་ཚད་མེད།
དེ་ནས་གཉིས་པ་བྱམས་པ་བསྒོམ་པ་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་ནས་རང་གི་བུ་རྒྱུད་ལ་ཕ་མས་སྙིང་བརྩེ་ཞིང་། དེས་ཅི་བྱེད་ཀྱང་བརྩེ་སེམས་མི་འདོར་བར་ལོག་སྒྲུབ་བཟོད་པ་ལྟར་དུ། སེམས་ཅན་འདི་དག་ཐམས་ཅད་བདེ་བ་དང་བདེ་བའི་རྒྱུ་དང་ལྡན་སོང་ན་ཅི་མ་རུང་། ཅི་ལྟར་བྱས་ན་ངས་འདི་རྣམས་ལ་ཕན་ཐོགས་པ་ཞིག་འོང་། དེ་བྱེད་དགོས་བསམ་པ་འདི་ཁོ་ན་ལས་བསམ་རྒྱུ་གཞན་མེད་པར། ལུས་ངག་གི་སྤྱོད་ལམ་ཡང་སེམས་ཅན་མིག་གིས་མཐོང་ན་འཛུམ་པའི་མིག་གིས་བལྟ་རྒྱུ། སྙན་པོའི་ངག་གིས་འབོད་རྒྱུ། བྱམས་པའི་སེམས་ཀྱིས་དེ་ལ་ཅི་དགའ་གང་འཐད་དང་ཕན་ཐོགས་ཡོད་པའི་ལས་ཐམས་ཅད་བསྒྲུབ་ཐབས་བྱེད་བསམ་དགོས། འདི་བསྒོམ་སྐབས་དང་པོ་རང་གི་རྩ་བའི་མ་ལྟ་བུ་ཞིག་ནས་རིམ་གྱིས་བསྒོམ་པའི་མཇུག་ཏུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བསྒོམ་པ་དེ་དམིགས་པའི་ཡུལ་དང་། རྣམ་པ་བློ་དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་དག་སྐྱེ་བ་དང་ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་བདེ་བའི་རྒྱུ་དད་དང་ངེས་འབྱུང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཅིག ལྡན་ན་ཅི་མ་རུང་། ལྡན་པ་ཞིག་ངས་བྱ། ལྡན་པའི་ཆེད་དུ་དཀོན་མཆོག་རིན་པོ་ཆེ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་གསོལ་བ་འདེབས། བདེ་བའི་འབྲས་བུ་མངོན་མཐོ་ལྷ་མིའི་གོ་འཕང་ནས་ངེས་ལེགས་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་གྱི་བདེ་བའི་འབྲས་བུ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཅིག ལྡན་ན་ཡང་ཅི་མ་རུང་། ལྡན་པ་ཞིག་ངས་བྱ། དེ་ལྟར་ལྡན་པར་དཀོན་མཆོག་ལ་གསོལ་བ་འདེབས་པ་དེ་རྣམས་དཔྱད་འཇོག་རེས་མོས་ཀྱིས་བསྒོམ་ནས་ནམ་མཁས་གར་ཁྱབ་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ད་ལྟའི་ཕ་མ་དང་ཁྱད་མེད་ཀྱིས་བདེ་ཐབས་སྐྱིད་ཐབས་ལ་བཙོན་པ། དཔེར་ན་བྱ་མས་བྱེའུ་ཕྲུག་གསོས་པ་ལྟ་བུའི་བསམ་པ་དང་སྤྱོད་པ་མ་བྱུང་གི་བར་དུ་བསྒོམ་དགོས་ཤིང་རྗེས་དམིགས་མེད་དང་འབྲེལ་བས་ཐུན་མཚམས་ཐམས་ཅད་དུ་བྱམས་པའི་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་གྱི་ལས། ལུས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པའི་ལས་བྱེད་པ་སྤང་། ངག་གིས་ཚིག་རྩུབ་ཕྲ་མ་སོགས་མི་བྱེད། སེམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་བདེ་ཐབས་དང་སྐྱིད་ཐབས་ཁོ་ན་ལ་བསམ་པ་མ་ཟད་སྦྱོར་བ་ལུས་ངག་གིས་ཀྱང་དེ་ལྟར་དུ་བསྒྲུབ་དགོས་པ་ཡིན་ནོ།།
༣ སྙིང་རྗེ་ཚད་མེད།
གསུམ་པ་སྙིང་རྗེ་བསྒོམ་པ་ནི། སྙིང་རྗེའི་ཡུལ་དེ་སྤྱིར་ན་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བ་ན་གནས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡིན་ཅིང་། སྒོས་སུ་སྦྱང་བའི་སྐབས་འདིར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་དྲག་པོ་ཅན་ཞིག་ལ་དམིགས་པ་གཏད་དེ་སྦྱང་དགོས། དེ་ཡང་རང་གི་རྩ་བའི་མ་ནས་བསྒོམ་ཡང་ཆོག ཡང་ན་གཤེད་མས་གསོད་སར་ཁྲིད་པའི་བཙོན་ཁང་ནང་གི་བཙོན་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་བསྒོམ་ཡང་ཆོག བྱ་ཟོག་སོགས་གསོད་དུ་ཉེ་བ་ཞིག་ལ་བསྒོམ་ཡང་ཆོག ཡང་མིན་ན་ནད་པ་ཤི་ཁ་མ་དབུགས་ཕར་འཕེན་ཚུར་འཕེན་བྱེད་པ་ཞིག་ལ་བསྒོམ་ཡང་ཆོག་པས། དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་བ་ཞིག་ལ་ད་ལྟ་སྡུག་བསྔལ་འདི་ལས་ཐར་ན་ཅི་མ་རུང་སྙམ་པའི་སྙིང་རྗེ་དྲག་པོ་ཤས་མི་བཟོད་པ་མིག་ནས་མཆི་མ་ཡོང་བའི་བར་དུ་བསྒོམ། དེ་ནས་རིམ་གྱིས་ངན་སོང་ན་ཡོད་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ད་ལྟ་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བཞིན་པ་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་ནས། འཁོར་བའི་སེམས་ཅན་གྱིས་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བཞིན་པ་འདིའི་རྒྱུ་མི་དགེ་བ་ཡིན་ན། ད་ལྟ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བའི་རྒྱུ་མི་དགེ་བ་ལ་བག་མེད་དུ་སྤྱོད་བཞིན་པ་མང་པོ་ཇི་ལྟར་མེད་པས་དེ་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་རྗེ་བསྒོམ། ནམ་མཁས་གར་ཁྱབ་སེམས་ཅན་གྱིས་ཁྱབ། སེམས་ཅན་གྱིས་གར་ཁྱབ་ལས་ངན་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཁྱབ་ཡོད་པ་ཡིན་པས། ལས་ངན་དང་སྡུག་བསྔལ་ཁོ་ན་ལ་སྤྱོད་བཞིན་པའི་སེམས་ཅན་འདི་རྣམས་ཐམས་ཅད་སྙིང་རེ་རྗེ། འདི་ཐམས་ཅད་རིགས་དྲུག་སོ་སོའི་ལས་སྣང་སྡུག་བསྔལ་བག་ཆགས་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ནས། གཏན་བདེ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་ན་ཅི་མ་རུང་བསམ་པའི་མ་ལག་རྡུམ་མའི་བུ་ཆུས་ཁྱེར་བ་ལྟ་བུ་ཞིག་གིས་སྙིང་ཐག་པ་ནས་སྒོམ་སྟེ་མཐར་མི་དམིགས་པའི་ངང་ལ་མཉམ་པར་བཞག་དགོས། ཐེག་ཆེན་མདོ་སྔགས་གཉིས་ཀའི་ཆོས་ཀྱི་རྩ་བ་ལྟ་བུ་སྙིང་རྗེ་ཡིན་པས་སྙིང་རྗེ་མེད་ཅིང་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་འཚེའི་བསམ་སྦྱོར་ཅན་ཞིག་ཡིན་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བླ་བཙོང་། ཆོས་ཀྱི་རྐང་འདྲེན། དགེ་འདུན་གྱི་ཞབས་འདྲེན་དང་རང་གཞན་དམྱལ་བའི་གནས་སུ་འཕེན་པ་པོ་ཡིན་པས། ཆོས་པ་རྣམ་དག་ཅིག་དགོས་ཤིང་རང་གཞན་ལ་ཕན་པའི་བྱ་བ་ཞིག་བསྒྲུབ་བསམ་མཁན་ཞིག་ཡིན་དུས། དུས་རྟག་ཏུ་དམན་པའི་ས་བཟུང་། ཧྲུལ་པོའི་གོས་གྱོན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་ཅི་ཐོགས་དང་ལན་ཅི་རིང་བྱས་ཏེ། བྱམས་སྙིང་རྗེ་འདི་གཉིས་པོ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་ངེས་ཅན་ཞིག་བྱས་ན། ཁ་ཏོན་དགེ་སྦྱོར་སེམས་ཅན་གྱི་འགྲོ་དོན་ལ་སོགས་པ་གཡེར་ཆེན་མིང་གྲགས་ཅན་མ་འགྲུབ་ན་ཡང་རེད་ཡོད་པ་ཡིན་གསུངས། ཐུན་མཚམས་རྣམས་སུ་ཡང་སྙིང་རྗེའི་སེམས་དང་སྐད་ཅིག་ཀྱང་མི་འབྲལ་བར་སེམས་ཅན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་བསལ་འདོད་ཀྱི་བསམ་པ་དང་། དངོས་སུ་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་བདེ་བསྒྲུབ་པའི་སྦྱོར་བ་ལག་ལེན་བྱེད་དགོས་ཏེ། ཆོས་ཡང་དག་པར་སྡུད་པའི་མདོ་ལས། སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་འདོད་པས་ཆོས་མང་པོ་ལ་བསླབ་པར་མི་བགྱི་ཡི། ཆོས་གཅིག་ལ་བསླབ་པར་བགྱིའོ། །དེ་གང་ཞེ་ན་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའོ། །གང་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལག་མཐིལ་དུ་ཡོད་པ་ལྟར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་། འབྲོམ་སྟོན་པ་རྒྱལ་བའི་འབྱུང་གནས་ཀྱིས་སློབ་མ་ཞིག་ལ། བླ་མ་པུ་ཏོ་བས་ཅི་མཛད་ཀྱིན་འདུག་ཅེས་དྲིས་པས། ཁོང་གིས་དགེ་འདུན་པ་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ་ལ་ཆོས་གསུང་བཞིན་འདུག་ཅེས་ཞུས་པས། ངོ་མཚར་ཆེ། དེ་ཡང་གཅིག་ཡིན་གསུངས། དགེ་བཤེས་ཕུ་ཆུང་བས་ཅི་མཛད་འདུག་ཅེས་གསུངས་པར། ཁོང་གིས་རྟེན་བཞེངས་ཁོ་ན་མཛད་ཀྱིན་འདུག་ཅེས་ཞུས་པས། ངོ་མཚར་ཆེ། དེ་ཡང་གཅིག་ཡིན་གསུངས། འོ་ན་དགོན་པ་བས་ཅི་མཛད་ཀྱིན་འདུག་ཅེས་དྲིས་པར། ཁོང་གིས་བསྒོམ་འབའ་ཞིག་མཛད་ནས་བཞུགས་འདུག་ཅེས་ཞུས་པར་སྔར་བཞིན་གསུངས། དེ་ནས་དགེ་བཤེས་ཁམས་པ་ལུང་པས་ཅི་མཛད་ཀྱིན་འདུག་ཅེས་དྲིས་པར། ཁོང་གྲོག་ཁ་རེ་ལ་བཞུགས་ནས་དབུ་བཏུམ་ཞིང་བཤུམ་པ་འབའ་ཞིག་གནང་གིན་འདུག་ཅེས་ཞུས་པར། འབྲོམ་སྟོན་པས་དབུ་ཞྭ་ཕུད། ཐུགས་ཀར་ཐལ་མོ་སྦྱར། སྤྱན་ཆབ་མང་པོ་བསིལ་ནས། ཤིན་ཏུ་ངོ་མཚར་ཆེ། ཆོས་ཟེར་བ་ཁོང་གིས་མཛད་ཀྱིན་ཡོད། ཁོང་གིས་དབུ་བཏུམ་ནས་བཤུམ་པ་འདི་འཁོར་བའི་གནས་སུ་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མནར་བའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དགོངས་ནས་སྙིང་རྗེའི་ཤུགས་ཀྱིས་བཤུམ་པ་ཡིན། བྱམས་དང་སྙིང་རྗེ་འདི་གཉིས་ཀ་ལས་གལ་ཆེ་བ་ཞིག་མེད། ཅེས་མང་དུ་གསུངས་སྐབས། དེར་གླང་ཐང་པས་ཕྱག་འཚལ་ནས། ངས་དུས་འདི་ནས་བཟུང་སྟེ་བྱམས་སྙིང་རྗེ་ཁོ་ན་བསྒོམ་རྒྱུ་ཡིན་ཞུས་ཚེ་འབྲོམ་སྟོན་གྱིས་སླར་ཡང་དབུ་ཞྭ་ཕུད་ནས། ཤིན་ཏུ་བཟང་ཤིན་ཏུ་བཟང་ཞེས་ལན་གསུམ་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན། ཡང་སློབ་དཔོན་ཐོགས་མེད་ཀྱིས་བྱམས་མགོན་མི་ལོ་དྲུག་གཉིས་བཅུ་གཉིས་སུ་དཀའ་བ་སྤྱད་ནས་བསྒྲུབ་ཀྱང་ཞལ་མ་མཇལ་བས་ཐུགས་ཆད་ཡི་མུག་ནས་ཕྱིར་ཕེབས་པའི་ལམ་ཁ་ནས་ཁྱི་མོ་ཞ་བོ་ཁོག་སྨད་འབུས་གང་བ་ཞིག་དང་ཐུག་པས་དེ་ལ་སྙིང་རྗེ་དྲག་པོ་ཤས་མི་བཟོད་པ་ཞིག་སྐྱེས་ནས། སྐུ་ལུས་ཀྱི་ཤ་བཅད་ནས་དེ་ལ་བྱིན་ཅིང་འབུ་ཕྱག་གིས་བསལ་བ་གསོད་པར་དགོངས་ཏེ། སྤྱན་བཙུམ་ནས་ལྕེ་ཡིས་ལེན་སྐབས་ལྗགས་ཁྱི་མོ་ལ་མ་ཐུག་པར་ས་ལ་ཐུག་སོང་། དེར་སྤྱན་ཕྱེ་ནས་གཟིགས་དུས་ཁྱི་མོ་མེད་པར་རྗེ་བཙུན་བྱམས་མགོན་སྐུ་འོད་གོ་རེ་བཞུགས་པ་དངོས་སུ་མཇལ། དེར་ངས་ཁྱེད་ལོ་མང་པོ་དེ་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་བསྒྲུབ་ཀྱང་མ་མཇལ་བ་ཐུགས་རྗེ་རེ་ཆུང་ཞུས་པར། བྱམས་མགོན་གྱིས། ངས་ཁྱོད་ལ་ཞལ་མ་བསྟན་པ་མིན། ཁྱོད་དང་འབྲལ་བ་ཡོད་མ་མྱོང་མོད་ཁྱོད་སྡིག་སྒྲིབ་ཆེ་བས་མ་མཇལ་བ་ཡིན། ལོ་བཅུ་གཉིས་ལ་སྒྲུབ་པ་དེས་སྡིག་སྒྲིབ་ཅུང་ཟད་སྲབ་ནས་ཁྱི་མོར་མཐོང་བ་ཡིན། དེའི་ཐོག་ལ་དེ་རིང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེས་པས་སྒྲིབ་པ་ལྷག་མེད་དུ་དག་ནས་དངོས་སུ་མཇལ་བ་ཡིན། ཡིད་མ་ཆེས་ན་ང་ཕྲག་པར་འཁུར་ལ་མི་ཐམས་ཅད་ལ་སྟོན་ཅིག་གསུངས་པས། སློབ་དཔོན་ཐོགས་མེད་ཀྱིས་བྱམས་མགོན་ཕྲག་པར་ཁུར་ནས་མི་སུ་འཕྲད་ལ་ངའི་ཕྲག་པར་ཅི་འདུག་ཅེས་དྲིས་པར། ཀུན་གྱིས་ཅི་ཡང་མི་འདུག་ཅེས་བཤད། ལས་ངན་གྱི་བག་ཆགས་ཅུང་ཟད་སྲབ་པའི་རྒན་མོ་ཞིག་གིས་ཁྱོད་ཀྱི་ཕྲག་པར་ཁྱི་རོ་རུལ་པ་ཞིག་འདུག་ཅེས་བཤད། དེ་ནས་བྱམས་མགོན་གྱིས་ཐོགས་མེད་དགའ་ལྡན་ལྷ་ཡུལ་དུ་ཁྲིད་ནས་བྱམས་ཆོས་སྡེ་ལྔ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པས་མི་ཡུལ་དུ་བྱོན་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བསྟན་པ་དར་བར་མཛད་པ་རེད། དེ་ལྟར་ན་སྡིག་སྒྲིབ་སྦྱོང་བ་ལ་སྙིང་རྗེ་ལས་ལྷག་པའི་ཆོས་ཤིག་ཡོད་པ་མ་རེད། དེས་ན་འཁོར་བའི་སེམས་ཅན་འདི་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་མུ་མཐའ་མེད་པར་སྤྱོད་བཞིན་པའི་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་མི་དགེ་བ་སྤྱོད་པའི་དབང་གིས་འབྱུང་བ་ཡིན་ན། འདི་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་འབྲས་གཉིས་དང་བྲལ་ན་ཅི་མ་རུང་། བྲལ་བར་ཤོག བྲལ་བ་ཞིག་ངས་བྱ། དེ་ལྟར་བྲལ་བ་བླ་མ་དཀོན་མཆོག་མཁྱེན་བསམ་པའི་དཔྱད་འཇོག་སྤེལ་མའི་ཚུལ་གྱིས་བསྒོམ་དགོས་པ་ཡིན་ལ་ཐུན་མཚམས་ཀྱི་སྐབས་སུ་ཡང་སེམས་ཅན་མཐོང་ཚད་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་བསྐྱེད། སེམས་ཅན་མིག་གིས་མཐོང་ན་དེའི་སྡུག་བསྔལ་བསམ་སྟེ་མིག་ནས་མཆི་མ་འོང་བ་ཞིག་རེད་ན། སྙིང་རྗེ་འབྱོང་པའི་ཚད་ཡིན་པར་གསུངས་སོ།།
༤ དགའ་བ་ཚད་མེད།
དེ་ནས་ཚད་མེད་བཞི་པ་དགའ་བ་བསྒོམ་པ་ནི། འདིའི་དམིགས་པའི་ཡུལ་གང་ཡིན་ན། མཐོ་རིས་ཀྱི་ཡུལ་ན་སྐྱིད་པོ་བདེ་མོ་མངའ་ཐང་སྙན་གྲགས་ཐམས་ཅད་འཛོམ་པས་ལུས་བདེ་སེམས་སྐྱིད་ཀྱིས་བདེ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྨོན་པའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་དེ་རྣམས་འདིའི་དམིགས་པའི་ཡུལ་ཡིན་ཅིང་། རྣམ་པའི་བློ་ནི། དེ་ཐམས་ཅད་ལ་འགྲན་སེམས་དང་ཕྲག་དོག་མེད་པར་མ་ཟད། ད་དུང་འདི་བས་ཀྱང་བདེ་དགའ་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནས་མངོན་མཐོའི་དཔལ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འབྱོར། ཕྱི་ནང་འཕྲལ་ཡུན་གྱི་ཉེར་འཚེ་མེད། ཤེས་རབ་ཆེ་བ་ལ་སོགས་པ་སྲིད་དང་ཞི་བའི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འབྱོར་བར་གྱུར་ཅིག་བསམ། འདི་བསྒོམ་སྐབས་དང་པོ་ཚེ་འདིའི་དྲིན་ཆེན་གྱི་མ་ལ། མར་ཤེས། དྲིན་དྲན། དྲིན་ལན་གཟོ་འདོད་དང་། བདེ་བ་དང་ལྡན་འདོད་ཀྱི་བྱམས་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་འདོད་ཀྱིས་སྙིང་རྗེ་བསྒོམ་པ་དེ་ནས་རང་གི་མ་རྒན་དེ་གནས་མལ་ལོངས་སྤྱོད་ཟས་གོས་འབྱོར་བ་ཅི་ཙམ་འཛོམ་ན་དགའ་བ་ལས་ཕྲག་དོག་དང་གནོད་སེམས་མེད་པའི་སེམས་དེའི་སྒོ་ནས་བར་མ་དང་མི་དགའ་ས་ནས་བཟུང་སྟེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་རིམ་གྱིས་དམིགས་རྣམ་མ་བྲལ་བའི་སྒོ་ནས་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་སྐྱིད་པ་དང་བདེ་བ་ཅུང་ཟད་རེ་ཡོད་པ་ཡར་ལ་འཕེལ། རྒྱུ་དགེ་བ་འབྲས་བུ་བདེ་བ་དང་མ་བྲལ་ན་ཅི་མ་རུང་། མ་བྲལ་བར་གྱུར་ཅིག མི་འབྲལ་བ་ཞིག་ངས་བྱ། དེ་ལྟར་མི་འབྲལ་བར་བླ་མ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་པོ་མཁྱེན་བསམ་པས་ཚད་མེད་བཞི་པོ་གང་བསྒོམ་ན། འཁོར་གསུམ་པོ་ལ་སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པའི་ངེས་ཤེས་དྲངས་ཏེ་ཐུན་མཚམས་སུ་སེམས་ཅན་སྐྱིད་པོ་མཐོང་ན་དེ་ལ་ཕྲག་དོག་དང་གནོད་སེམས་མེད་པར་དགའ་བ་བསྒོམ། ཁྱད་པར་དུ་རང་ལ་གནོད་བྱེད་ཀྱི་དགྲ་དང་སེམས་ལ་ཕྲག་དོག་གི་གནས་སུ་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་ལ་གཞན་འབྱོར་ཕུན་ཚོགས་ལ་མི་བཟོད་པའི་བློ་ངན་དྲུང་ནས་ཕྱུང་སྟེ། བདེ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཆ་ཐམས་ཅད་ལ་དགའ་བ་ཁྱད་པར་ཅན་དཔེར་ན། རྔ་མོང་གིས་རྔེའུ་བོར་ནས་རྙེད་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་དགོས་པར་གསུངས་ཏེ། སེམས་ཅན་རྔ་མོང་དེ་ལྷག་པར་བུ་ལ་བརྩེ་བ་ཆེ་བས། བུ་བོར་ནས་སླར་རྙེད་ན་གཞན་དང་མ་འདྲ་བའི་དགའ་སྤྲོ་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་གི་སེམསཅན་གཞན་གྱིས་བདེ་བ་མྱོང་བ་ལ་དེ་ལྟར་དགའ་བ་བྱུང་ན་དགའ་བ་འབྱོང་བའི་ཚད་ཡིན་ནོ། །འདིས་ཐུན་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱོར་དངོས་རྗེས་གསུམ་ཚང་བ་ཞིག་དགོས། ཁྱད་པར་དུ་ཐུན་གྱི་མཇུག་ཙམ་ལ་སེམས་འཕྲོ་སྙིང་མ་འདོད་ན་དམིགས་མེད་ཀྱི་ངང་དུ་མཉམ་པར་བཞག་པས་ཚད་མེད་དེ་དང་དེའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་འབྲེལ་བ་ཞི་གནས་ལ་གོམས་ནས་ལྷག་མཐོང་སྐྱེ་བའི་སྣོད་རུང་དུ་འགྱུར་རོ། །མདོར་བསྡུས་ན་བསམ་པ་བཟང་པོ་ལ་འདུས་ཏེ་ཚད་མེད་བཞི་པོ་ཡང་བསམ་པ་བཟང་པོའི་ནང་དུ་འདུས་པ་ཡིན་པ་དེས་ན་མང་པོ་ཞིག་ཚིག་གི་སྟེང་ནས་ཡང་ཟེར་མ་ཤེས་ན་ཡང་། བསམ་ངན་བསྐྱུར་ནས་བསམ་པ་བཟང་པོ་རེ་ལ་བསླབ་བསྡད་ན་དེས་ཆོག་པ་ཡིན་ཏེ། རྗེ་རིན་པོ་ཆེས། བསམ་པ་བཟང་ན་ས་དང་ལམ་ཡང་བཟང་། །བསམ་པ་ངན་ན་ས་དང་ལམ་ཡང་ངན། །ཐམས་ཅད་བསམ་པ་དག་ལ་རག་ལས་པས། །རྟག་པར་བསམ་པ་བཟང་ལ་འབད་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཚིག་རྐང་བཞི་པོ་དེ་དཔལ་སྤྲུལ་ཚང་གིས་མཚམས་མཚམས་ཡང་ཡང་སྐྱར་ཟློས་གནང་སྟེ། འདི་ཕོ་ངན་གཏམ་གྱི་ཡང་བཤད་མིན་ཡང་གལ་པོ་ཆེ་ལ་ནན་ཏན་ཡིན། ཅེས་གསུངས་ཏེ་ཕྱག་ཕྲེང་གི་ནང་དུ་ཕྲེང་བར་བཅད་དེ་ཕྲེང་སྐོར་རེ་ཙམ་གསུངས་པ་ཡོད་ཅེས་གསུངས་པས་ཤེས་ན། བསམ་པ་བཟང་པོ་གཞན་ལ་འཆང་ན། འབྲས་བུ་བཟང་པོ་རང་ལ་སྨིན་པར་འགྱུར་བས་ཚང་མས་བསམ་པ་བཟང་པོ་རེ་བྱེད་རྒྱུ་འཆུག་མི་ཉན། སྨོན་པ་དང་འཇུག་པའི་བསླབ་བྱ་གཙོ་བོ། སྨོན་པའི་བསླབ་བྱ་ཚད་མེད་བཞི་བསྒོམ་ཞིང་། །ཞེས་གསུངས་ན་དེ་ཡན་གྱིས་ཚད་མེད་བཞི་ཅུང་ཟད་ཞིབ་ཆ་བྱས་ནས་བཤད་པའི་ཁུལ་ཡིན།
༢༽ འཇུག་པའི་བསླབ་བྱ།
འཇུག་པའི་བསླབ་བྱ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་དྲུག་སྤྱོད། །ཅེས་གསུངས་པ་གོང་ནས་ཀྱང་བཤད་མོད། དེ་ལས་སྦྱིན་པ་ལྟ་བུ་ལ་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ། མི་འཇིགས་པ་སྐྱབས་ཀྱི་སྦྱིན་པ། ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་དང་གསུམ། དང་པོ་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་ལ་གཏོང་བ་དང་། གཏོང་བ་ཆེན་པོ། ཤིན་ཏུ་གཏོང་བ་གསུམ་ལས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆེད་དུ་ནོར་རྫས་ཆགས་ཞེན་མེད་པར་གཏོང་བ་གཏོང་བ་དང་། རྟ་དང་གླང་པོ་བུ་དང་བུ་མོ་ལ་སོགས་པ་སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་གཏོང་བ་ཆེན་པོ། རང་གི་མགོ་དང་ཡན་ལག་སོགས་གཏོང་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་གཏོང་བའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་སྲོག་བསྐྱབས་པ་མི་འཇིགས་པ་སྐྱབས་ཀྱི་སྦྱིན་པའི་ཕར་ཕྱིན་ཡིན་ནོ། །རང་རྒྱུད་ཀྱི་ཉེས་སྤྱོད་དང་མི་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་དུག་བཞིན་དུ་སྤངས་ཤིང་སྡོམ། དགེ་བ་ཅི་ནུས་སུ་བསྒྲུབས་ནས་སེམས་ཅན་གཞན་ལ་ཕན་འདོག་པ་དེ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕར་ཕྱིན་ནོ། །ཆོས་ཕྱིར་དཀའ་སྤྱད་བཟོད་པ། གཞན་གྱི་ལོག་སྒྲུབ་བཟོད་པ། ཆོས་ཉིད་ཟབ་མོའི་དོན་ལ་མི་སྐྲག་པ་རྣམས་བཟོད་པའི་ཕར་ཕྱིན་ནོ། །དལ་འབྱོར་ཆུད་ཟོས་འཕྲོ་བརླག་ཏུ་འགྲོ་བའི་ལེ་ལོ་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་ཆོས་སྤྱོད་བཅུ་དང་ཕར་ཕྱིན་བཅུ་ལ་སྤྲོ་བས་འབད་ཅིང་སྤྱོད་པ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕར་ཕྱིན་ནོ། །རྣམ་གཡེང་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་སྤངས་ནས་དབེན་པའི་ནགས་སམ་དམ་པའི་གདན་ས་ལ་སོང་ནས་ལུས་རྣམ་སྣང་ཆོས་བདུན་དང་ལྡན་པར་བྱས་ནས། སེམས་ཀྱིས་གང་དུའང་མི་རྟོག་ཅི་ཡང་མི་འཛིན་པའི་ངང་དུ་མཉམ་པར་འཇོག་པ་བསམ་གཏན་གྱི་ཕར་ཕྱིན་ནོ། །འདི་ལྟར་སྣང་བའི་ཡུལ་ལྔའི་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་མེད་བཞིན་སྣང་བ་སྒྱུ་མའི་དཔེ་བརྒྱད་ལ་བལྟས་ནས། ཡུལ་ཅན་སེམས་ཀྱི་གཤིས་ལུགས་ལ་བལྟས་འོང་ན་ཡུལ་སྣང་མ་འགག་བཞིན་དུ་ཡུལ་གྱི་འཛིན་རྟོག་ཞི་བའི་ཆོས་ཉིད་སྟོང་གསལ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་ངང་དུ་འཇོག་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་སྔ་མ་གསུམ་གྱིས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་རྫོགས་པ་དང་། བསམ་གཏན་ཤེས་རབ་གཉིས་ཀྱིས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་རྫོགས་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་གཉིས་ཀའི་ཕྱོགས་ཀྱི་གྲོགས་བྱེད་པ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་པོ་དེ་ཡང་སྟོང་ཉིད་སྙིང་རྗེའི་སྙིང་པོ་ཅན་གྱི་ནང་དུ་འདུ་བ་ཡིན་པས་དེས་ན་ཐེག་ཆེན་མདོ་སྔགས་གཉིས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་རྩ་བ། ཡོད་ན་དེས་ཆོག་ངེས་པ། མེད་ན་ཐབས་ཆག་ངེས་པའི་ཆོས་དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། སྙིང་རྗེས་དྲངས་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་མཆོག་བསྐྱེད་ནས་སྟོང་ཉིད་བསྒོམ་པ་དེ་ཡིན། སྟོང་ཉིད་རྟོགས་ན་སྙིང་རྗེའི་ཤུགས་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་འོང་བ་ཡིན་པས་མེད་ན་ཐབས་ཆག་པའི་ཆོས་འབྲལ་ཐབས་མེད་པ་མེ་དང་ཚ་བ་ལྟ་བུ་ཡིན། དེའི་སྐབས་སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཤུགས་ལས་དོན་དམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་ཏེ་རིམ་གྱིས་ན་འཕར་བས་དོན་གཉིས་ལྷུན་གྲུབ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་བདེ་བླག་ཏུ་འགྲུབ་པས། འཁོར་བ་དང་ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་ལས་སྐྱོབ་པ་ཉན་རང་གི་ཐེག་པ་ལས་འཕགས་པ། དགེ་རྩ་མི་ཟད་ཅིང་འཕེལ་བ། བསོད་ནམས་རྒྱ་ཆེན་ཐོབ་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གདུང་འཚོབ་པ། གཞན་དོན་རླབས་པོ་ཆེ་འགྲུབ་པ་ལ་སོགས་པ་ཕན་ཡོན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཡིན་པས་ན་སྙིང་ཐག་པ་ནས་སྦྱོར་དངོས་རྗེས་གསུམ་ཚང་བས་ཉམས་སུ་ལེན་དགོས་པ་རེད། ཅེས་གསུངས་ཤིང་བསྔོ་སྨོན་དང་བཅས་ཆོས་ཁྲིད་གྲོལ་ལོ། །
དྷཱིཿ༽ ཉིན་བདུན་པའི་ཆོས་ཁྲིད།
མཚམས་སྦྱོར་ཞལ་གདམས།
ཇི་སྐད་དུ། རྗེ་བླ་མ་མི་ཕམ་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོས། སྲིད་པ་མྱ་ངམ་ཐང་ལ་འཁྱམས་པའི་འགྲོ། །ཐུབ་མཆོག་ཕྱག་གིས་ཀྱང་ནི་མི་འདྲེན་ན། །སྐྱེ་དགུའི་ཐར་ལམ་གསུང་ལ་རག་ལས་ཕྱིར། །ཆོས་ཚུལ་རིན་ཆེན་འབད་པས་བླངས་བར་འོས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྲིད་པ་མྱ་ངམ་ཐང་ལ་འཁྱམས་པའི་འགྲོ། །ཞེས་པས་སྲིད་པ་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བ་ན་རྒྱུ་བའི་སེམས་ཅན་འདི་ཐམས་ཅད་ཅི་འདྲ་ཡིན་ན། མྱ་ངམ་གྱི་ཐང་ཞེས་པ་རྩྭ་མེད་པ། ཆུ་མེད་པ། མི་ལྟ་ཅི་བྱ་དང་རི་དྭགས་ཀྱང་མི་འཁོར་ཞིང་མི་འཁྲི་ས། བྱེ་ཚན་གྱི་ཐང་ཆེན་པོར་སོང་ནས་མཐའ་རྒྱ་ཆོད་པ་ལྟ་ཅི་ཕྱོགས་ཤར་ལྷོ་ནུབ་བྱང་ཙམ་ཡང་ངོ་མི་ཤེས་པའི་རྒྱ་ཆེན་པོ་དེ་འདྲ་ན། ཁ་ན་བཟའ་བའི་ཟས་མེད་རྒྱབ་ན་གོན་རྒྱུའི་གོས་མེད། ཅི་འདྲ་བྱེད་དགོས་ཞེས་བློ་དྲི་ས་ཙམ་ཡང་མེད་པ་དེ་འདྲ་ཞིག་ལ་འཁྱམས་བཞིན་པའི་འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་འདི་ཚོ། ཐུབ་མཆོག་ཕྱག་གིས་ཀྱང་ནི་མི་འདྲེན་ན། །ཞེས་པས་ཐུབ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་དང་པོ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་ཐུགས་བསྐྱེད། བར་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་ཚོགས་གཉིས་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུ་བསགས་པས་བསྐལ་ཆེན་གྲངས་མེད་མང་པོར་རྫོགས་སྨིན་སྦྱང་བ་མཛད་ནས། མཐར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ཡིན་ན་ཡང་། རྒྱལ་བའི་མཛད་པ་སེམས་ཅན་གྱི་གཞན་དོན་ལས་ལོགས་སུ་གྱུར་པ་ཞིག་ཡོད་ནི་མ་རེད། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་ཐམས་ཅད་སྐྱོན་ཀུན་ཟད། ཡོན་ཏན་ཀུན་ལྡན། སྤང་བྱ་མ་ལུས་པ་སྤངས། རྟོགས་བྱ་མ་ལུས་པ་མཐར་ཕྱིན་ནས་སྟོབས་དང་ནུས་པ་མཁྱེན་བརྩེ་ནུས་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཤ་སྟག་ཡིན་པས་བདུད་བཞིའི་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བཅོམ་ཞིང་ལེགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་གཅིག་གི་སྐུའི་བ་སྤུའི་ཁུང་བུ་གཅིག་གི་ཡོན་ཏན་སུས་ཀྱང་བརྗོད་མི་ཤེས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་མོད། འོན་ཀྱང་འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་གྱིས་རང་རང་གིས་བསགས་པའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་པ་ཞིག་མྱོང་བཞིན་པ་འདི། ཐུབ་པའི་དབང་པོས་དེའི་སྡུག་བསྔལ་དེ་ཕྱག་གིས་བླངས་ནས་བསལ་ཏེ་སེམས་ཅན་དེ་ཉིད་ཐད་ཀར་བཙན་བཙན་རྒོད་རྒོད་ཀྱིས་འདྲེན་རྒྱུ་ཡོད་པ་མ་རེད། འདྲེན་ཐུབ་པ་མ་རེད། དེ་ཡང་། ཐུབ་རྣམས་སྡིག་པ་ཆུ་ཡིས་མི་འཁྲུད་ཅིང་། །འགྲོ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཕྱག་གིས་མི་སེལ་ལ། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་གཅིག་མཚུངས་ཡིན། དེ་ལྟར་ན་ད་ཅི་དགོས་ཤེ་ན། སྐྱེ་དགུའི་ཐར་ལམ་གསུང་ལ་རག་ལས་ཕྱིར། །ཞེས་པས་སྐྱེ་དགུ་འགྲོ་བས་ཐར་ལམ་རྙེད་པ་ལ། ཐུབ་པའི་གསུང་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་པས་སྐྱེ་དགུ་སྟེ་སེམས་ཅན་གྱི་རིགས་སུ་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་ལ། ཐར་བའི་ལམ་བསྟན་ནས་དེ་ལ་ཞུགས་སུ་འཇུག་རྒྱུ་དེ་གསུང་གི་མཛད་པ་ཕྲིན་ལས་ལ་བརྟེན་དགོས་པས། དེ་ལ་རག་ལས་པའི་ཕྱིར། ཉིད་ཀྱི་རྟོགས་པ་གཞན་ལ་སྤོ་མིན་ཡང་། །ཆོས་ཉིད་ཞི་བ་བསྟན་པས་གྲོལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གང་ལ་གང་གིས་འདུལ་བའི་ཆོས་བསྟན། སེམས་ཅན་བློ་ཆུང་དམན་པའི་རིགས་ཅན་ལ། སྐྱེས་བུ་ཆུང་ངུའི་ལམ་བསྟན། དེ་བས་དྲག་ཙམ་གྱིས་བློ་འབྲིང་བ་ཉན་རང་གི་གོ་འཕང་ཐོབ་པ་ལ་དེའི་ཆོས་བསྟན། དེ་བས་བློ་ཆེ་བའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་རིགས་ཅན་ལ་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་བསྟན། ཤིན་ཏུ་བློ་ཆེན་དབང་པོ་རབ་ལ་གསང་བ་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་བསྟན། དེ་ལས་ཀྱང་ཡང་རབ་ལ་ཐེག་པའི་རྩེ་མོ་ཀུན་ལས་ཁྱད་དུ་འཕགས་པའི་ཆོས་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་འཁོར་བའི་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱ་མཚོ་ལས་མ་བསྒྲལ་བ་རྣམས་བསྒྲལ་བར་མཛད་པ་ཡིན་ཏེ། དཔལ་སྤྲུལ་རིན་པོ་ཆེས་སྟོན་པ་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་གསུང་ལ་བསྔགས་པ་པད་དཀར་ཆུན་པོ་ལས། སྡེ་སྣོད་རིན་ཆེན་ཐུབ་པའི་ལེགས་གསུང་བཀའ། །བཀའ་ཡི་རྗེས་འབྲེལ་ཕུན་ཚོགས་བསྟན་བཅོས་གཞུང་། །ཐར་ལམ་བྱེད་པོ་གཞན་ན་ཡོད་མིན་ཏེ། །རྒྱལ་བ་དངོས་ཞེས་ཐུབ་པ་མཆོག་གིས་གསུངས། །ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །དེས་ན་མི་ཕམ་ཚང་གིས་སྲིད་པ་མྱ་ངམ་གྱི་ཐང་ལ་འཁྱམས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཟད་དུ་མེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་འདི་ལས་ཐར་ཏེ། ཐར་བ་ཡང་དག་པ་ཞིག་ཐོབ་དགོས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ལ་གསུང་གི་མཛད་པས་ཆོས་བསྟན་ནས་སྐྱོབ་པ་ཡིན་པ་དེས་ན། ཆོས་ཚུལ་རིན་ཆེན་འབད་པས་བླངས་བར་འོས། །ཞེས་པས་ཁོང་སྐུ་དངོས་དང་མཇལ་ཡང་དེ་ལས་ལྷག་གསུང་རྒྱུ་མེད་པའི་གསུང་གི་གསང་བ་ཟབ་མོ། འདི་ན་གཅིག་ཏུ་ཡི་གེའི་ཟོལ་དུ་གོང་དུ་དཔལ་སྤྲུལ་རིན་པོ་ཆེའི་གསུང་དྲངས་པ་བཞིན་དུ། ཐུབ་པའི་ལེགས་གསུང་གི་བཀའ་སྡེ་སྣོད་རིན་པོ་ཆེ་དང་བཀའ་དེའི་དགོངས་འགྲེལ་རྗེས་འཇུག་གི་བསྟན་བཅོས་ཐམས་ཅད་ཡོད་པ་ཡིན་པས་རྒྱལ་བ་དངོས་བཞུགས་པ་དང་འདྲ་བ་ཡིན་པས། ཐར་ལམ་བྱེད་པོ་དེ་ཕན་ལ་ཅི་ཡང་མི་དགོས་པས། གཉིས་ན་སྙིགས་མའི་དུས་སུ་ཆོས་སྟོན་པའི་བཤེས་གཉེན་ལ་སྤྲུལ་ནས་དེའི་དགོངས་དོན་ཐམས་ཅད་ཚུལ་བཞིན་དུ་བསྟན་གྱིན་ཡོད་ན། དེ་ཡི་ཆོས་ཚུལ་རིན་ཆེན་དེ་འབད་པས་ལེན་དགོས་མ་གཏོགས། དེ་མིན་པའི་ཐབས་ཀྱིས་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐར་བའི་ཐབས། དཔེར་ན་ནས་ལས་ཡུག་པོ་བསལ་བསལ་བྱེད་རྒྱུ་དང་དག་པའི་ཞིང་དུ་འུར་མཐིལ་དུ་རྡོ་བཞག་ནས་འཕང་པ་བཞིན་འཕེན་འཇོག་རྒྱུ་ཞིག་ཡོད་པ་མིན། གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་ཆོག་ན། སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་ཅན་ཤིན་ཏུ་མང་ལ། སངས་རྒྱས་ལ་ཐུགས་རྗེ་བྱིན་རླབས་མེད་ཟེར་རྒྱུ་མེད་པས་སྔར་ནས་སེམས་ཅན་གཅིག་ཀྱང་མ་ལུས་པར་འདྲེན་ཚར་ལོས་ཡོད། འོན་ཀྱང་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱིས་འོད་དཔག་མེད་ཀྱི་སྐུ་མདུན་ནས་འཁོར་བ་དོང་ནས་སྤྲུགས་པའི་དམ་བཅའ་མཛད་ཅིང་རི་བོ་ཏ་ལའི་རྩེ་མོ་ནས་གཅིག་གཟིགས་སྐབས་འཁོར་བའི་སེམས་ཅན་སྔར་ལས་ཀྱང་མང་བ་ཞིག་གཟིགས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས། སེམས་ཅན་རང་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་ལམ་དེ་གསུང་པ་བཞིན་དུ་མ་བསྒྲུབ་ན་རྒྱལ་བ་དངོས་སུ་བྱོན་ནའང་མཐུ་རྡུགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་དེ་འདྲ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་བླ་མ་མི་ཕམ་ཚང་གིས་གསུངས་པ་དེ་རང་ཅག་གིས་རང་ཉམས་ལ་ཕན་ཐོགས་པའི་གདམས་ངག་གི་བཅུད་དུ་བླངས་ན། བསམ་བཞིན་དུ་ཐད་ཀར་རང་ལ་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན། འཁོར་བ་ཐོག་མེད་ཅིག་ནས་ད་ལ་མ་ཐུག་གི་བར་ལ། ཐར་བ་གཏན་ནས་མེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་འདི་ལས་སྡུག་མྱོང་མྱོང་ནས་མཐའ་ཟད་པ་མེད་པའི་བྱེ་ཐང་ངམ་མྱ་ངམ་གྱི་ཐང་ལ་དཔེ་བཞག་ན་ཆོག་པ་མ་ཟད། སྡུག་བསྔལ་འདི་དུག་མཚོ་མཐའ་མེད་ཅིག་ཏུ་སྐྱེ་ཤི་གཉིས་པོ་ཁ་བརྒྱུད་དེ་རྐྱལ་རྐྱལ་ལྕེབ་ལྕེབ་ཀྱིས་ཐར་མ་མྱོང་བ་ཞིག་ལ་དཔེ་བླང་ན་ཤིན་ཏུ་འདྲ་བོ་ཡིན། འདིར་གཅིག་ཨེ་ཐར་བསམ་ནས། ཐར་བའི་སྒོའི་ཕྱོགས་སུ་ཉེ་ནས་ཐུབ་པའི་བསྟན་ཞབས་སུ་སྐྱེས། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་ཐོས་བཞིན་ཡོད་ན་ཡང་ད་དུང་གོ་བརྡ་ལེགས་པོ་ཞིག་མ་འཕྲོད་པས། མཁར་ལ་སྒོ་ཞིག་ཡོད་པ་གཞི་བཞག་ནས། །སྒོ་དེ་གང་ཡིན་མ་ཤེས་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །ཞེས་པ་ལྟར་ཐར་བ་ཟེར་བ་ཞིག་ཐོབ་རྒྱུ་ཡོད། ཐར་ལམ་ཟེར་བ་ཞིག་ལ་བསྙེགས་རྒྱུ་ཡོད་པའི་ཐག་རིང་རྒྱང་གི་སྐད་ཆ་ལྟ་བུ་ཞིག་གོ་བསྡད་ན་ཡང་། ལམ་དེ་ལ་དངོས་སུ་ཞུགས་པའི་སྒོ་ངོ་མ་དེ་མ་ཁྲོལ། མི་ཁྲོལ་བའི་རྒྱུ་མཚན་གཅིག་ནས་ལས་ཉོན་བག་ཆགས་ཀྱི་དབང་དུ་སོང་བས་སྐལ་བ་ངན་པ་དང་གཉིས་ནས་རྐྱེན་ངན་པའི་དབང་དུ་ཤོར་བས། ཆུ་གྱེན་ལ་ལུད་པ་ལྟ་བུ། བལྟ་བསམ་རུང་ཨོ་ཡོའི་མིག་མ་ཕྱེས། འགྲོ་བསམ་རུང་ཨོ་ཡོའི་བང་མ་ཁྱོག་པའི་དཔེ་ལྟར་དང་། དེའི་སྟེང་དུ་འདོད་ཡོན་བདུད་ཀྱི་བསླུ་བྲིད་དེ། ཡང་ན་རྒྱུ་ཡི་ཐད་དམ་ཡང་ན་མི་ཡི་ཐད་གང་ས་ནས་འཕེན་མ་ལོ། སྐྱུར་བས་མ་ཆོག་པ་ལྟ་བུས་ཡར་ངོ་དཀར་གྱི་བཤོལ། མར་ངོ་ནག་གི་བཤོལ་ནས། མདོར་ན་ཕོ་མ་བྱས་པ་ལ་བཤད་རྒྱུ་མང་སྟེ། དེ་མ་རེད་པས་དེ་བྱུང་སོང་བསམ་རྒྱུ་རང་གཞན་སུ་ལ་ཡང་མང་པོ་ཡིན། གསོན་འདི་ངོགས་ལ་གང་ལྟར་བཤད་ཀྱང་མགོས་ཕུད་མོད། ཚེ་ཕྱི་མ་ལས་འབྲས་ཀྱི་རྒྱ་མ་བཀྱག་དགེ་སྡིག་གི་བྲེ་སྲང་འཇལ་སར་ཐུག་དུས་བཤད་པས་ས་གོ་མི་ཆོད། དེ་ནི་གསོན་འདི་ངོགས་དང་མི་འདྲ། དེ་དུས་ཡི་ཆད་དང་འཁང་ར་བྱེད་ས་ཅི་ཡང་མེད། ཕོ་རང་ལ་མེད་ན་མེད་པ་ཡིན། བསམ་བློ་དེ་ལྟར་བཏང་ན། ང་མིན་རུང་སྡིག་ཅན་མང་པོ་ཡིན། ཐམས་ཅད་ལ་འགྲིག་ས་ནས་ང་གཅིག་ལ་ཅི་རེད་འགྲོ་བསམ་རྒྱུ་མེད་དེ། མི་ཞིག་གིས་ད་ཕར་རྒྱབ་ལ་སླེབ་དུས་ལྕབ་བེ་ལྕེབ་བེ་ཅིག་འགྲིག་ན་ཅི་ཤེས་ཟེར་བ་ལྟར། གསོན་གྲང་ང་ཁམས་ནས་མདོ་འདྲ་འཆམས་པ་དེ། ཚེ་ཕྱི་མའི་ཡུལ་དུ་མི་འགྲོའོ། །དེ་བས་ན་ཆོས་དར་སའི་ཡུལ་དུ་སྐྱེས། བླ་སེར་དགེ་འདུན་གྱི་སྡེ་རེ་མཇལ་བས་བསམ་ཤེས་ན་སྐལ་བ་བཟང་པོ་ཡིན་མོད། ཡང་མཉམ་འགྲོགས་ཀྱི་བདུད་ཀྱི་དབང་དུ་སོང་ནས། དད་པའི་ཡུལ་ལ་དད་ལོག་འདྲ་ཤོར། ཁ་ཡིས་ཚེ་ཕྱི་མའི་ཡུལ་ནས་མཇལ་བར་ཤོག ཅེས་ཟེར་རུང་དོན་གྱིས་ཁ་འཐབ་ལག་ཉེས་འདྲ་ཤོར་ཡོད་ན། ཆོས་ས་ཆོས་ཡུལ་དུ་སྐྱེས་རུང་དགེ་བ་བསགས་པའི་ཚོགས་ཀྱི་ཡུལ་མེད་པ་ཡིན་པ་མ་ཟད་སྡིག་པ་བསགས་པའི་ཡུལ་དེ་ལས་ཐུ་བ་མེད་པ་ལྟ་བུར་གྱུར་འགྲོ མདོར་ན་ཆོས་དང་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་གང་བསྒྲུབ་ན། དེའི་བསྒྲུབ་ལུགས་དང་བསྒྲུབ་ཐབས་ཤེས་དང་མི་ཤེས་མཁས་དང་མི་མཁས་ལ་ཐུག་འགྲོ་བ་རེད། མིས་མི་ཐུབ་པར་གོང་དུ་ཤོར་བ་ཡང་དེ་འདྲ་ཞིག་གི་ཁྱད་པར་ལོས་ཡིན། དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་བསྒྲུབ་ས་ཞིག་ནས་གཞན་གོང་དུ་ཤོར་ན་དགའ་བ་ལས་ཅི་ཡོད། འཇིག་རྟེན་ཅི་ཙམ་འགྲུབ་ན་ཆོས་ཕྱོགས་ནས་འགལ་བ་དེ་ཙམ་ཆེ་སྟེ། དེ་མ་ཆེ་ན་ཆོས་དང་འཇིག་རྟེན་གཉིས་ཀ་མི་མཐུན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅི་ཡོད། སྟོན་པ་ཤཱཀྱའི་རྒྱལ་པོས་ཀྱང་རྒྱལ་སྲིད་སྤོང་དགོས་དོན་མེད་མོད། ཆོས་བསྒྲུབ་ས་ནས་རང་ཉིད་ཤུལ་དུ་ལུས་ན་ཐབས་སྐྱོ་བ་ཡིན། ཆོས་དེ་ཡང་རང་གིས་མ་བསྒྲུབ་ན་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་བྱོན་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཕྱག་གིས་མི་སེལ་ལ། འགྲོ་བའི་སྒྲིབ་གཉིས་ཀྱི་དྲི་མ་སྟོན་པས་ཆུས་བཀྲུ་མི་ཐུབ་པར་གསུངས་པ་འདི་བཞིན་ཡིན་པ། བདེན་ཡང་བདེན་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་མི་རྗེ་ཟེར་ཐབས་མེད་ལ་སངས་རྒྱས་ལ་ནུས་པ་མེད་པ་རེད་ཟེར་རྒྱུ་ཡང་ཅི་ལ་ཡོད། འོན་ཀྱང་ཆོས་བསྟན་པ་དེ་མ་བསྒྲུབ་ན་ཐབས་གཞན་མེད་པ་དངོས་གནས་ཡིན་པས་དཔེར་ན། གཅིག་གིས་ཁྱོད་དེ་ནས་མར་ལ་མ་ལྕེབ་མ་གཏོགས་མཁར་རྩེགས་དགུའི་སྟེང་ནས་ལྷུང་ན་འཆི་ངེས་ཡིན་ཞེས་བཤད་ཀྱང་། དེའི་ཁ་ལ་མ་ཉན་པར་ལྕེབ་ན་བྱ་ཐབས་བྲལ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས། མི་གླེན་པའི་ངོ་ཤ་འཐུག་རུང་། རླུང་སེར་བུ་གར་འོང་ཤེས་པ་དེ་བཞིན། ཆོས་མང་པོ་ཉན། མང་པོ་གོ་ན། དེའི་ནང་ནས་སྙིང་དོན་ལེན་རྒྱུ་ཡོད་པས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གང་ཡིན་མི་ཤེས་པས་སྐྱབས་འགྲོ་བཏོན་ན་འགྲིག་མེད་པ་དང་སྙིང་རྗེའི་བསམ་པ་བཟང་པོ་རྒྱུད་ན་མེད་པས་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱི་ཚིག་འབུམ་ཁ་ཤས་བསགས་ཀྱང་བཟླས་པའི་ཕན་ཡོན་ཙམ་མ་གཏོགས་གོ་ཆེན་པོ་ཞིག་མི་ཆོད་པ་དང་། ཕྱོགས་གཅིག་ནས་སྲོག་གཅོད་ཞོར་དང་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་ཚེ་ཐར་བྱེད་པ་དེ་ཡང་དགེ་བཅུ་རྣམ་དག་གི་ནང་དུ་བརྩི་དཀའ། དབང་ཆོས་འགའ་རེ་ཞུས་ཀྱང་ནང་དོན་གང་ཡིན་དང་དེའི་སྡོམ་དམ་ཚིག་ཤེས་པ་ལྟ་ཅི། ཤེས་དགོས་བསམ་རྒྱུ་ཙམ་ཡང་ཞེ་ལ་ཤར་མ་མྱོང་བསམ་པས་རང་གིས་རང་ལ་རྩིས་ཤིག་རྒྱོབས་དང་ཤེས་འོང་བ་ཡིན། འཇིག་རྟེན་མི་ཡུལ་འདིར་འོང་ནས་ད་ལྟའི་བར་ལ་དུས་ཚོད་འདི་ཙམ་ཞིག་ཕྱིན་པ། དེའི་ལོ་རེ་དང་ཟླ་རེའི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་པོ་དོན་མེད་སྟོང་ལས་དང་སྟོང་བསམ་ཁོ་ན་རེད། དེ་ཡང་རང་ལ་ཕན་གནོད་གཉིས་ཀ་མེད་པའི་སྟོང་པ་ཡིན་ན་དེ་ཙམ་རེད་མོད། འོན་ཀྱང་བསམ་བསམ་པོ་ཚུལ་མིན་ཡིད་བྱེད། ལས་ཚད་པོ་མི་དགེ་སྡིག་པ་དེའི་རྣམ་སྨིན་རང་གི་སྟེང་མ་གཏོགས་འགྲོ་ས་མེད་པ་དེ་ལྟ་བུར་ཁེལ་ན་ཡང་། མེད་པའི་ནང་ནས་བསོད་ནམས། དེ་ལྟར་མིན་པར་འདི་ལྟར་རེད་འདུག་བསམ་པས་གནད་དེ་ཅུང་ཟད་རྟོགས་པའི་སྐབས་འདིར། དབང་མེད་བར་དོའི་སེམས་ཅན་བཞིན་ལས་རླུང་ངན་པ་ཞིག་གིས་དབང་མེད་དུ་དེད་མ་སོང་སྔོན་ལ། འགྱོད་པ་མེད་ཅིང་རང་སེམས་བདེ་བའི་ཆོས་ངོ་མ་ཞིག་འགྲུབ་དགོས་པས་གཞན་གྱིས་ཅི་ཟེར་ཡང་ཟེར་ཆུག ཆོས་ཙམ་ཡང་བསྒྲུབ་ཤེས་མི་འདུག་ཟེར་ཡང་འདྲ། ཁོས་ཆོས་བསྒྲུབ་ཁུལ་བྱ་བཞིན་འདུག་ཟེར་བ་སོགས་གཞན་གྱིས་མི་ཟེར་རྒྱུ་མེད་དེ་གཞན་སེམས་ཅན་ཞེས་པ་སྨྱོན་པ་ཞིག་རེད། སྨྱོན་པ་ཞེས་པ་རྨོངས་པ་ཞིག་ཡིན་པས་གླེན་པའི་ཕྱོགས་ལ་གཟའ་བོ་རྒྱུག་པ་ལ་བལྟ་འོང་རྒྱུ་ཅི་ཡོད། དེ་བས་ཕོ་རང་སེམས་དག་ན་དག་པ་ཡིན་པས་རང་སེམས་དག་རྒྱུ་ཞིག་ལ་བྱེད་དགོས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་བླ་མ་མི་ཕམ་ཚང་གིས་འདི་ལྟར་གསུང་སྟེ། གྲང་རེག་དགུན་ཟླ་རྫོགས་པའི་སོས་དུས་བཞིན། །ཕྱིས་ན་ལང་ཚོ་ཡོལ་བ་བདེ་བའི་དུས། །ཆར་སྤྲིན་གཡོ་བའི་དུས་ཀྱི་རྨ་བྱ་བཞིན། །ཆོས་བྱེད་དགའ་བ་འཆི་བའི་དུས་སུ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གྲང་རེག་དགུན་ཟླ་རྫོགས་པའི་སོས་དུས་བཞིན། །ཞེས་པའི་དོན་ནི། གྲང་བའི་རེག་བྱ་འཁྱག་པས་སྡུག་བསྔལ་བའི་དགུན་ཟླ་གསུམ་གྱི་དུས་ཚོད་དེ་རྫོགས་ཚར་བའམ་ཟད་སོང་བའི་དུས་ནམ་ཟླ་སོས་ཀ་ཤར་རྒྱུ་ཡོད་པ་ལྟར། ཕྱིས་ན་ལང་ཚོ་ཡོལ་བ་བདེ་བའི་དུས། །ཞེས་པས་དགུན་ཟླ་གསུམ་སྡུག་ཀྱང་། དེའི་རྗེས་སུ་སོས་ཀ་ཤར་རྗེས་དབྱར་ཁ་ཚེས་རྒྱུ་ཡོད་པ་ལྟར། ཕྱིས་ན་ཆོས་བསྒྲུབ་པའི་མི་དེ་ཚེ་སྟོད་ལས་ཚེ་སྐེད་སྐྱིད། ཚེ་སྐེད་ལས་ཚེ་སྨད་སྐྱིད། དེ་ལས་ཕྱི་མ་སྐྱིད་པ་ཞིག་བྱེད་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཡིན་གསུངས། ཆར་སྤྲིན་གཡོ་བའི་དུས་ཀྱི་རྨ་བྱ་བཞིན། །ཆོས་བྱེད་དགའ་བ་འཆི་བའི་དུས་སུ་ཡིན། །ཞེས་པས་ནམ་མཁའ་ནས་ཆར་སྤྲིན་གཡོ། ལྷོ་གཡུ་འབྲུག་གི་གསུང་སྐད་གྲགས་པའི་དུས་སུ་ས་སྟེང་གི་རྨ་བྱ་དགའ་བ་ཡིན་པས་དགའ་བའི་གར་བྱེད་ཅིང་མཇུག་མས་སྒྲོ་གུར་ཕུབ་པ་དེ་ལྟ་བུར། ཆོས་བྱེད་དགའ་བ་འཆི་བའི་དུས་སུ་ཡིན། །ཞེས་པས་ཆོས་རྣམ་དག་བསྒྲུབ་པའི་མི་དེ་དང་པོ་སྡུག་ནའང་མཐར་ཇེ་སྐྱིད་ཇེ་སྐྱིད་རེད་ནས་ཆོས་པ་དགའ་དུས་ངོ་མ་ནི་འཆི་བའི་དུས་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་དེས་ན་འཆི་ཁ་སྐྲག་མི་དགོས་པ་དེ་མི་ཡིས་གཅོག་ན་འཛམ་གླིང་རྒྱུ་དེ་ལ་རི་བ་ཡིན། བསྒྲུབ་ཤེས་ནས་བསྒྲུབ་ཐུབ་ན་ད་ལྟའི་སྐབས་འདིར་རིན་མི་དགོས་པར་རང་ལག་ན་ཡོད་དུས་མ་གཟབ་ན་ཉེན་ཁ་ཆེན་པོ་ཞིག་གིས་བརྫུ་བཞིན་ཡོད། དེ་བས་རང་ཅག་གིས་རྒྱུན་དུ་བཤད་བཞིན་ཡོད་མོད། བཤད་ཚར་དུས་བརྗེད་ངས་ཀྱིས་ཁྱེར་བ་དང་། ཡང་ཆོས་རའི་ནང་ནས་འོ་རེད་མི་འདུག་ཆོས་ངོ་མ་ཞིག་བསྒྲུབ་དགོས་འདུག་ཅེས་བསམ་ཁུལ་བྱས་རུང་སྒོ་རུ་ཐོན་ནས་ཡང་ཡར་བཤད་མར་བཤད་ཅིག་བྱེད་དུས། ཡང་བག་ཆགས་ངན་པའི་ཕྱོགས་སུ་དཔེ་ཤོག་བུ་དྲིལ་ལམ་དུ་ཤོར་བ་ལྟར་ཤོར་འགྲོ། དེ་ལྟར་ངན་ལང་ལ་གཅིག་ཤོར་གཉིས་ཤོར་གྱིས་གང་མཚམས་ལ་འཁྲེབ་ནས་ཆོས་དྲེད་བར་ཆད་ཀྱི་དབང་དུ་ཤོར་འགྲོ་བ་ཡིན། ཁག་ཅི་ཡོད་འཁོར་བའི་སེམས་ཅན་རེད། ད་ནི་འདང་ཞིག་མ་བརྒྱབ་ན་འགག་རྩ་ཆེན་པོར་ཐུག་དུས་ཅི་བྱེད་འདི་བྱེད་མེད་པར་མིག་རྩ་མཆི་མས་གང་། ཤུ་ཤར་དང་ཤུགས་རིང་འདོན་སར་སླེབ་སྐབས་རང་སྡུག་རོགས་སྡུག་གཉིས་ཀ་ཡིན་པས། མདོར་ན་ཆོས་ལག་ལེན་ལ་མི་ཐེབས་པའི་རྩ་བ་ངོ་མ་དེ་འཁོར་བར་ངེས་འབྱུང་གི་བློ་དྲག་པོ་ཞིག་གཏིང་ནས་སྐྱེས་མ་ཐུབ་པས་ལན་པ་ཡིན། དེ་ཡང་ངེས་འབྱུང་ཞེས་པ་དོན་གཉིས་ཚང་བ་ལ་ངེས་འབྱུང་ཟེར་བ་ཡིན་ཏེ། འཁོར་བ་འདི་བཙོན་ཁང་འདྲ་བ་ཞིག་རེད་ཅེས་སུན་འགྲོ་བ་དེ་གཅིག་ཡིན། དེ་ལས་ཐར་ཐབས་བྱེད་དགོས་བསམ་པ་དང་གཉིས་ཡིན། དེ་གཉིས་ཀ་མ་ཚང་ན་ངེས་འབྱུང་ངོ་མ་ཞིག་ལ་མི་བརྩི། དེའི་སྟེང་དུ་ད་དུང་ཅི་དགོས་ཞེ་ན་དད་པ་དགོས་ཏེ། དད་པ་མེད་ན་ཆོས་ཀྱི་འཇུག་སྒོ་འགག །ཅེས་གསུངས་པས། དང་འདོད་ཡིད་ཆེས་དང་གཙོ་བོ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་དད་པ་དེ་ཆོས་དང་བླ་མ་ལ་ཡོད་དགོས། དེ་མིན་བླ་མས་གསོལ་རས་གནང་བས་དད་པ་ཡོད་ཟེར་བའམ། བླ་མ་ནི་ཁོ་ཚོའི་ཕྱོགས་ཡིན་པས་མི་དགའ་སྙམ་ཞོར་ཆོས་ཞུ་ཁུལ་བྱེད་པ་ལ་སྙིང་པོ་མེད། མ་དགའ་བ་ལ་ཡང་ཕུགས་མེད་དེ། དེས་ངོ་དགའ་ཞིག་བཤད་པས་དགའ་བར་འགྱུར་ལ། དགའ་ནས་དད་པ་ལ་ཡང་རྩ་བའམ་ཕུགས་མེད་དེ་ཆགས་ཞེན་ཙམ་ཞིག་ཡིན། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་བསྒྲུབ་མཁན་ཞིག་ལ་སྙིང་རྗེ་ཡོད་དགོས། སྙིང་རྗེ་དེ་ལ་དོན་གཉིས་ཚང་དགོས་ཏེ། ཉམ་ཐག་སྙིང་རྗེ་བསམ་པ་དེ་སྤྱིར་སྙིང་རྗེ་ཡིན་ཡང་། དེ་ལས་ཐར་ཐབས་བྱེད་དགོས་བསམ་པ་དེ་སྙིང་རྗེ་ངོ་མ་ཡིན། སྙིང་རྗེ་དེ་ལ་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པའི་སྙིང་རྗེ། ཆོས་ལ་དམིགས་པའི་སྙིང་རྗེ། དམིགས་པ་མེད་པའི་སྙིང་རྗེ་སོགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཡོད་ན་དེ་ཡང་ལམ་རིམ་བགྲོད་ཀྱིས་ན་འཕར་དགོས་པ་ཞིག་ཡིན། མདོར་ན་སྙིང་རྗེས་དྲངས་བའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཤིག་མ་སྐྱེས་ན་གོང་བཤད་ལྟར་ཐར་ལམ་གྱི་སྒོ་དེ་གཏན་ནས་མ་རྙེད་པ་རེད། ད་སྔོན་ལོ་དགུ་ལ་མཚམས་ནག་སྒོ་བཅད་ཀྱིས་གཟུངས་སྔགས་བྱེ་བ་མང་པོ་བཟླས་ཡོད་ནའང་ཀུན་སློང་ངན་པ་མེད་ན་བཟླས་པའི་ཕན་ཡོན་ལོས་ཡོད་མ་གཏོགས་ཐར་ལམ་རྙེད་པའི་ཕྱོགས་ནས་ད་དུང་ལོང་རྙབ་བྱེད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན། དེས་ན་ད་ནི་ཆོས་རྣམ་དག་རང་གཞན་ཐར་ལམ་ལ་ཚུད་པའི་སྒོ་ངོ་མ་ནས་ཞུགས་དགོས་བསམ་པས་དམ་པ་གསུམ་དང་མ་འབྲལ་བ། དང་པོ་ཆོས་གྲལ་དུ་འདུག་པའི་སྐབས་མར་གྱུར་ནམ་མཁའི་མཐའ་དང་མཉམ་པའི་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་གསུམ་གྱིས་དངོས་སུ་མནར་བཞིན་པ་འདི་རྣམས་སྙིང་རེ་རྗེ། འདི་ཐམས་ཅད་གཏན་བདེ་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་བཀོད་ནས་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་དང་བྲལ་བ་ཞིག་བདག་གཅིག་པུས་བྱ་དགོས་སྙམ་པའི་སྙིང་རྗེས་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པའི་ཟུར་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྫོགས་བྱང་ལ་དམིགས་པའི་ཟུར་གཉིས་ཀ་དང་ལྡན་པའི་བསམ་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་དེ་ནས། དངོས་གཞི་ཆོས་ཉན་པའི་སྐབས་སུ་སྣང་སྟོང་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བའི་ངང་ནས་རྟེན་འབྱུང་སྒྱུ་མའི་སྣང་ཚུལ་དག་པ་རབ་འབྱམས་ཀྱི་འཁོར་ལོར་དམིགས་ཏེ། སྒོ་གསུམ་འཇུག་པ་གཅིག་པས་ཆོས་ཉན་པར་དྲིལ་དགོས། འཁོར་གསུམ་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བས་རྗེས་དགེ་བ་རྫོགས་བྱང་དུ་བསྔོ་བ་སྟེ་སྦྱོར་དངོས་རྗེས་གསུམ་ཚང་ན་དམ་པ་གསུམ་དང་འབྲེལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་སྦྱོར་བ་སེམས་བསྐྱེད། དངོས་གཞི་དམིགས་མེད། རྗེས་བསྔོ་བ་སྟེ་དམ་པ་གསུམ་ཚང་བ་ཞིག་རེད་ན། དེ་ལྟ་བུའི་སྒོ་ནས་ཆོས་ཉན་པས་ཚེ་གང་དུས་བརྒྱའི་ཟ་མ་ལན་གཅིག་འདི་གོ་ཆོད་པ་དང་ཕན་ཐོགས་བྱེད་ཅིག་གི་ཆེད་དུ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་དགོས་བསམ་པའི་དམ་བཅའ་དང་ལྡན་པས་ཆོས་ཉན་དགོས་པ་ཡིན་ནོ།།
ག རྡོར་སེམས་སྒོམ་བཟླས་ཀྱི་ཁྲིད།
དང་པོ་སྟོབས་བཞི་སྤྱིར་བསྟན་པ།
དེ་ལྟ་བུའི་སྒོ་ནས་གང་གསན་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རིམ་པ་ནི། རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ཀློང་ཆེན་སྙིང་ཐིག་གི་སྔོན་འགྲོའི་ངག་འདོན་ཁྲིགས་སུ་བསྡེབ་པ་རྣམ་མཁྱེན་ལམ་བཟང་འདི་ཉིད་འཆད་པའི་སྐབས་སུ། འདི་ལ་ཐུན་མོང་ཕྱིའི་སྔོན་འགྲོ་སོང་ནས། ཐུན་མིན་ནང་གི་སྔོན་འགྲོའི་དབྱེ་བའི་ནང་ནས་ཀྱང་སྐྱབས་འགྲོ་སེམས་བསྐྱེད་གཉིས་པོ་སོང་ནས། འགལ་རྐྱེན་སྡིག་སྒྲིབ་སྦྱོང་བ་བླ་མ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་སྒོམ་བཟླས་དང་ཚོགས་བསགས་པ་མཎྜལ་གཉིས་པོ་བཤད་པའི་སྐབས་ཡིན་པས་ཟབ་མོའི་ལམ་བསྒོམ་ནས་ཉམས་རྟོགས་ཁྱད་པར་ཅན་ཞིག་རྒྱུད་ལ་འཁྲུངས་བར་བྱེད་པ་ལ། དེ་ལ་བར་དུ་གཅོད་པའི་འགལ་རྐྱེན་གཙོ་བོ་དེ་གང་ཞེ་ན་སྡིག་སྒྲིབ་བག་ཆགས་ཡིན། སྡིག་སྒྲིབ་བག་ཆགས་དེ་སྦྱོང་བའི་ཐབས་མང་པོ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞིག་རྒྱལ་བ་ཐབས་མཁས་ཐུགས་རྗེ་དང་ལྡན་པས་བསྟན་ཡོད་པ་ཡིན། ཐབས་བསྟན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ནས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་རྣལ་འབྱོར་དུ་བྱ་བ་འདི་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དཔལ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔས་དང་པོ་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་ཐུགས་བསྐྱེད་པའི་སྐབས་སུ་ཁོང་གི་མཚན་ཙམ་ཐོས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཚམས་མེད་ལྔ་བསགས་པ། གསང་སྔགས་ཀྱི་དམ་ཚིག་ཉམས་ཆག་སོང་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡིག་སྒྲིབ་ཉམས་ཆག་ལས་ཐར་བར་གྱུར་ཅིག རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ཁོང་སྡིག་སྒྲིབ་ཅན་དེའི་དྲུང་དུ་འདུག་ནས་དེའི་ཉེས་པ་སེལ་བར་ཤོག་ཅིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་ཡིན་པས། དེ་ལྟ་བུའི་བླ་མ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་དེ་ཉིད་ཀུན་འདུས་ནོར་བུའི་ལུགས་སུ་བསྒོམ་པ་རྣལ་འབྱོར་དུ་བྱས་ནས། གཉེན་པོ་སྟོབས་བཞི་ཚང་བའི་སྒོ་ནས་བཤགས་པ་བྱེད་དགོས་ཏེ་གཉེན་པོ་སྟོབས་བཞི་གང་ཞེ་ན་དང་པོ་རྟེན་གྱི་སྟོབས་ཏེ། སྡིག་པ་བཤགས་པའི་ཡུལ་དེ་ལ་རྟེན་གྱི་སྟོབས་ཞེས་གསུངས། སྤྱིར་སྡིག་པ་བཤགས་པའི་རྟེན་ནམ་ཡུལ་ནི། སོ་ཐར་སྐབས་མཁན་སློབ་དགེ་འདུན་དང་བཅས་པ། བྱང་སེམས་ཀྱི་བླ་མ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་གྲོགས་ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་དང་བཅས་པ། ལྟུང་བཤགས་སྐབས་བདེ་གཤེགས་སོ་ལྔ། ཐར་བ་ཆེན་པོའི་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས། གསང་སྔགས་ཀྱི་སྐབས་བླ་མ་དང་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ལྷ་ཚོགས་རྣམས་ཡིན་ལ། སྐབས་འདིར་དམིགས་ཀྱིས་བཀར་ནས་བླ་མ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་དང་པོ་རྟེན་གྱི་སྟོབས་འདི་ལ་ཕྱིའི་རྟེན་གྱི་སྟོབས་དང་ནང་གི་རྟེན་གྱི་སྟོབས་གཉིས་ཡོད་པར་ཤེས་དགོས། ཕྱིའི་རྟེན་གྱི་སྟོབས་དེ་སྐབས་འདིར་བླ་མ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་བསྒོམ་པ་དེ་ཡིན། ནང་གི་རྟེན་གྱི་སྟོབས་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དང་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ། ཁྱད་པར་དུ་གནད་ཆེ་བའི་ནང་ནས་ཀྱང་ཆེ་ཤོས་སྙིང་རྗེ་བསྒོམ་པ་དེ་ཡིན་པས། ཕྱིའི་རྟེན་གྱི་སྟོབས་ཀྱི་ངོ་བོ་དད་པ་ཡིན་པས་འདུན་པ་དེ་ལྟར་བྱེད་རྒྱུ་གལ་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ།།
གཉིས་པ་ཉེས་བྱས་སུན་འབྱིན་པའི་སྟོབས་ནི། ངོ་བོ་འགྱོད་པ་ཡིན་ཏེ་རྒྱལ་སྲས་ཞི་བ་ལྷས། སྦྱང་བྱ་སྡིག་པའི་སྒོ་དྲུག་ནི། །སྦྱོང་བྱེད་གཉེན་པོ་སྟོབས་བཞིས་སྦྱངས། །ཞེས་གསུངས་པས། སྦྱང་བྱ་དེ་སྡིག་པའི་སྒོ་དྲུག་སྟེ་གང་ཞེ་ན། དུས་དང་ཀུན་སློང་འགྲིམ་ངོ་བོ། ཡུལ་དང་བྱེད་ལས་རྣམ་པ་དྲུག །ཅེས་རང་ཅག་གིས་བློར་འཛིན་བདེ་བའི་ཆེད་དུ་སྡོམ་གྱིས་བསྡུས་པ་ལྟར་དང་པོ་དུས་ཀྱི་སྒོ་ནི། འཁོར་བ་ཐོག་མེད་ཀྱི་དུས་ནས་ད་ལྟ་ལ་མ་ཐུག་བར་བསགས་པའི་སྡིག་པ་སྤྱི་དང་། ཚེ་འདི་ལ་ཡང་ལོ་འདིའི་ཟླ་བ་ཚེས་གྲངས་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་ཞེས་པའམ། ཡང་ན་ང་ལོ་དེ་ཙམ་གྱི་དུས་བྱ་བ་འདི་བྱས་པ་དཔེར་ན་བཅས་དང་རང་བཞིན་གྱི་སྡིག་པ་འདི་ལྟར་བྱས་པ་ཞེས་བདག་རང་ཉིད་ཀྱིས་བྱས་པ་དང་གཞན་ལ་བྱེད་དུ་བཅུག་པ། གཞན་གྱིས་སྡིག་ལྟུང་དེ་དང་དེ་ལྟ་བུ་བྱས་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བྱས་པ་དེ་རྣམས་སེམས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མི་གསང་། ལུས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མི་འཆབ་མི་སྦེད་པར་ངག་གི་སྒོ་ནས་མཐོལ་ལོ་བཤགས་སོ། །ཞེས་བཤད་པ་དེ་ལ་སུན་འབྱིན་པའི་སྟོབས་ཞེས་གསུངས་པ་དང་དུས་ཀྱི་སྒོ་ཡིན། གཉིས་པ་ཀུན་སློང་གི་སྒོ་ནི་ལས་དེ་ལྟ་བུ་འབྱུང་རྐྱེན་སེམས་ཀྱི་ཀུན་སློང་ཞིག་ལ་ཐུག་ཡོད་པས་ཉོན་མོངས་པ་དུག་གསུམ་གྱིས་ཀུན་ནས་བསླང་པ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བྱེད་ཀུན་སློང་གི་སྒོ་དེ་ལ་ཐུག་ཡོད་དོ། །གསུམ་པ་འགྲིམ་པའི་སྒོ་ཞེས་པ་བསགས་པའི་སྒོ་སྟེ། ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་གང་རུང་གིས་མ་བསགས་པའི་ལས་མེད་པ་དེས་ན། སྒོ་གསུམ་གྱིས་བསགས་པའི་མི་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་དོ། །བཞི་པ་ངོ་བོའི་སྒོ་ནི། རང་བཞིན་གྱི་སྡིག་པ་མི་དགེ་བ་བཅུ་དང་མཚམས་མེད་པ་ལྔ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་གྱིས་མི་དགེ་བར་ངེས་པ་དེ་དང་། བཅས་པའི་ལྟུང་བ་ཕྱི་སོ་ཐར། ནང་བྱང་སེམས། གསང་བ་རིག་འཛིན་སྔགས་ཀྱི་སྡོམ་པ་དང་འགལ་བ། སྡོམ་གསུམ་སོ་སོར་བླངས་བའི་གང་ཟག་གིས་འགལ་ན་ཉེས་པ་ཆེན་པོར་འགྱུར་རྒྱུ་སྟེ་དེ་གཉིས་སོ། །ལྔ་པ་ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནི། སྲིད་པ་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བ་དང་ཞི་བ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་བསགས་པའི་སྡིག་པ་རྣམས་སོ། །དྲུག་པ་བྱེད་ལས་ཀྱི་སྒོ་ནི། སྡིག་ལྟུང་དེ་རྣམས་ཀྱི་བྱེད་ལས་གང་ཡིན་ན་རྣམ་སྨིན་ཡིད་དུ་མི་འོང་པ་མྱོང་བས། ཚེ་འདི་ཕྱི་གཉིས་ཀ་ལ་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་པས། སྦྱང་བྱ་སྡིག་པའི་སྒོ་དྲུག་བཤད་ནས། གསུམ་པ་སྡོམ་པའི་སྟོབས་ནི། སོར་ཆུད་པའི་སྟོབས་ཀྱི་ངོ་བོ་དེ་ཕྱིན་ཆད་སྡོམ་སེམས་ཡིན། ཕྱིན་ཆད་སྲོག་ལ་བབ་ཀྱང་དེ་ལྟར་མི་བྱེད་བསམ་པ་དེ་ཡིན་ནོ།།
གཉིས་པ་གཞུང་དོན་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ།
བཞི་པ་གཉེན་པོ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པའི་སྟོབས་ནི། དེའི་ངོ་བོ་ནི་ཆོས་ལ་དོན་གཉེར་གྱི་འདུན་པ་སྐྱེས་པ་དེ་ཡིན་པས། དེ་ལྟ་བུའི་སྤྱིའི་གོ་བ་ཐུགས་ལ་བཞག་སྟེ་འདི་ནས་ངག་འདོན་དང་སྦྲེལ་ནས་དེའི་དོན་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་དགོས་ཏེ། ངག་འདོན་རྩ་ཚིག་ནི། ཨཱཿབདག་ཉིད་ཐ་མལ་སྤྱི་བོ་རུ། །པད་དཀར་ཟླ་བའི་གདན་གྱི་དབུས། །ཧཱུྃ་ལས་བླ་མ་རྡོ་རྗེ་སེམས། །དཀར་གསལ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ། །རྡོ་རྗེ་དྲིལ་འཛིན་སྙེམ་མ་འཁྲིལ། །ཁྱོད་ལ་སྐྱབས་གསོལ་སྡིག་པ་སྦྱོངས། །ཞེས་པའི་ཤོ་ལོ་ཀ་ཕྱེད་དང་གཉིས་ཀྱིས་རྟེན་གྱི་སྟོབས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དང་པོ་ཨཱཿ ཞེས་གསུངས་པའི་ཨཱཿཡིག་འདི་ནི། ཨ་ནི་ཡིག་འབྲུ་ཀུན་གྱི་མཆོག །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར། ཨ་ནི་ཡིག་འབྲུ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའམ་ཡིག་འབྲུ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་ཚིག་བརྗོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་ལྟ་བུ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཉིད་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་དོན་མཚོན་པའི་ཡི་གེ་ཡིན་པས་ན། སྐྱེ་འགག་གནས་པ་དང་བྲལ་བའི་སྟོང་ཉིད་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་དོན་དྲན་པར་བྱས་ནས། བདག་ཉིད་ཐ་མལ་སྤྱི་བོ་རུ། །ཞེས་པས་འདིར་བདག་ཅེས་པའི་སྐབས་སུ། གང་ཟག་གི་བདག་དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་བདག་གིར་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་བཤད་མི་དགོས། རྡོར་སེམས་སྒོམ་བཟླས་འདི་ཐེག་ཆེན་མདོ་སྔགས་སྤྱིའི་ལམ་མ་ཡིན་པར་ཐུན་མིན་གསང་སྔགས་དང་འབྲེལ་བའི་བསྐྱེད་རྫོགས་ཀྱི་ལམ་ཡིན་པས། རྟེན་གྱི་སྟོབས་རྡོར་སེམས་ཀྱི་གསལ་སྣང་བསྒོམ་པའི་སྐབས་ཀྱི་ལུས་ཀྱི་འདུག་སྟངས་བཤད་པའི་སྐབས་ཡིན་པས་བདག་ཉིད་ཅེས་པ་སྒྲུབ་པ་པོ་རང་ཉིད་ལ་གོ། ཐ་མལ་ཞེས་པ་འདི་ལ་སྒྲ་འདྲ་ཡང་དོན་མི་འདྲ་བར་སྐབས་ཐོབ་ཀྱི་གོ་བ་ལེན་རྒྱུ་ཡོད་པས། འདིའི་སྐབས་སུ་ཐ་མལ་ཞེས་པ་མ་བཅོས་རང་བབས་སུ་འཇོག་པ་ཞིག་ལ་གོ། སྤྱི་བོ་རུ་ཞེས་པ་རང་ཉིད་མ་བཅོས་ཐ་མལ་དུ་ལྷོད་སེ་བསྡད་ཡོད་པའི་སྤྱི་བོའི་གཙུག་གི་མདའ་གང་ཙམ་གྱི་སྟེང་གི་ནམ་མཁའ་ན། པད་དཀར་ཟླ་བའི་གདན་གྱི་དབུས། །ཞེས་པས་སྲིད་ལ་མ་ཆགས་པའི་བརྡར་པད་མ་དཀར་པོ་འདབ་མ་སྟོང་བརྡལ་གྱི་སྟེང་དུ། ཞི་ལ་མ་ཞེན་པའི་བརྡ་ལ་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཉ་གང་བའི་གདན་གྱི་དབུས་སུ། ཧཱུྃ་ལས་བླ་མ་རྡོ་རྗེ་སེམས། །ཞེས་པས་ཧཱུྃ་ཡིག་འདི་ཐུགས་རྡོ་རྗེ་མཚོན་པའི་ས་བོན་གྱི་སྔགས་ཤིག་ཡིན་ལ། སྤྱིར་སྔགས་ལ་རྒྱུ་མ་ནོར་བ་རྩ་བའི་སྔགས། བསྐྱེད་པ་རྐྱེན་གྱི་སྔགས། བཟླས་པ་ལས་ཀྱི་སྔགས་གསུམ་ཡོད་པ་ལས། འདི་བསྐྱེད་པ་རྐྱེན་གྱི་སྔགས་ལ་གོ། དེ་ལྟར་ཧཱུྃ་ཡིག་དཀར་པོ་འོད་ཟེར་འཕྲོ་ཞིང་བཀྲག་མདངས་དང་ལྡན་པ་ཞིག་གསལ་བཏབ་སྟེ། དེ་ཡོངས་སུ་གྱུར་ནས་གནས་གྱུར་པ་ལས། ངོ་བོ་སངས་རྒྱས་ཀུན་འདུས་དྲིན་ཆེན་རྩ་བའི་བླ་མ་ཡིན་པ་ལ་རྣམ་པ་དཔལ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ། དཀར་གསལ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ། །ཞེས་པས། སྒྲིབ་གཉིས་ཀྱི་དྲི་མས་མ་གོས་པའི་བརྡ་རུ་སྐུ་མདོག་དཀར་གསལ་ཡིན་པ་དང་། དཀར་བ་དེ་ཡང་གངས་རི་ལ་ཉི་འོད་ཕོག་པ་ལྟ་བུ། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་རྒྱན་ཆས་བཅུ་གསུམ་གྱིས་བརྒྱན་པའི་སྐུ་རུ་བསྒོམ་དགོས། དེ་ཡང་རྒྱན་ཆས་བཅུ་གསུམ་པོ་ནི། དར་གྱི་ཆས་གོས་ལྔ། རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་བརྒྱད་པོ་རྣམས་ཡིན་ལ། དར་གྱི་ཆས་གོས་ལྔ་ནི། ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་པའི་ཅོད་པཎ་དང་། དབུ་སྐྲ་འཆིང་བྱེད་ཀྱི་ཟི་ལྡིར། དར་དཀར་པོ་གསེར་གྱི་ངང་རིས་ཅན་གྱི་སྟོད་གཡོག ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་པའི་ཚི་གུའི་སྨད་དཀྲིས། གར་གྱི་ཕུ་ཐུང་དང་ལྔ་ལ་བརྩི་བའམ། ཡང་ན་ཅོད་པཎ། སྟོད་གཡོག དར་དཔྱངས། སྐུ་ཆིངས། སྨད་དཀྲིས་དང་ལྔ་ཞེས་གསུངས། ཡང་གསར་རྒྱུད་འགའ་ལས་མཆོད་ཕྱིར་ཐོག ཅེས་པས་ཚངས་སྐུད་ལ་བརྩི་བ་ཡང་ཡོད་པ་འདྲ། གང་ལྟར་རི་མོ་བྲིས་ཆ་རྣམས་སུ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་དར་གྱི་ཆས་གོས་ལྔ་གསལ་བ་དེ་དང་། རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་བརྒྱད་པོ་གང་ཞེ་ན། དབུ་རྒྱན། སྙན་རྒྱན། མགུལ་རྒྱན་དང་གསུམ། དཔུང་རྒྱན་གཉིས་དང་བཞི། དོ་ཤལ་དང་སེ་མོ་དོ་གཉིས་ཀྱིས་ལྔ། ཕྱག་གདུབ་གཉིས་ཀྱིས་དྲུག །སོར་གདུབ་རྣམས་དང་བདུན། ཞབས་གདུབ་གཉིས་དང་བརྒྱད་དུ་བརྩིའོ། །དེ་ནས། རྡོ་རྗེ་དྲིལ་འཛིན་སྙེམ་མ་འཁྲིལ། །ཞེས་པས་དེ་ལྟ་བུའི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་སྐུའི་རྒྱན་ཆས་བཅུ་གསུམ་གྱིས་མཛེས་པར་སྤྲས་པའི་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་སྐུ་དེ་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས། ཕྱག་གཡས་པས་རིག་སྟོང་གི་རྡོ་རྗེ་ཐུགས་ཀར་གཏོད་པའི་ཚུལ་གྱིས་འཛིན་པ་དེ་ཡང་རྡོ་རྗེ་རྩེ་ལྔ་པ་ཡིན། གཡོན་སྣང་སྟོང་གི་དྲིལ་བུ་དཀུ་ལ་བརྟེན་ནས་འཛིན་པ་ཞེས། དཀུ་དེ་ནི་ཞེ་ས་མ་ཞུས་ན་དཔྱི་མགོ་ཡན་ལྟེ་བའི་མན་གྱི་སྐེད་རགས་བཅིངས་སའི་ཐད་ཀྱི་གློ་སྐེད་ལ་གོ། སྙེམ་མ་འཁྲིལ་ཞེས་པ། ཡུམ་རྡོ་རྗེ་སྙེམ་མ་སྐུ་མདོག་དཀར་མོ་ཕྱག་གཡས་པས་སྐྱེ་ཤི་རྩད་ནས་གཅོད་པའི་གྲི་གུག་དང་གཡོན་བདེ་ཆེན་མཉམ་པར་སྦྱོར་བའི་བརྡ་ལ་ཐོད་པ་བདུད་རྩིས་གང་བ་འཛིན་པས་ཡབ་ལ་འཁྱུད་ཅིང་སྦྱོར་བའམ་འཁྲིལ་བ། སྐུ་སྣང་ལ་རང་བཞིན་མ་གྲུབ་པ། ནམ་མཁའི་འཇའ་ཚོན་ནམ་མེ་ལོང་གི་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུ་ཞིག་རང་གི་ཁ་ལྟ་ཕྱོགས་ལ་ཞལ་ཕྱོགས་ནས་བཞུགས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཞིག་བསྒོམ། ཁྱོད་ལ་སྐྱབས་གསོལ་སྡིག་པ་སྦྱོངས། །ཞེས་པས་དེ་ལྟ་བུའི་བླ་མ་དང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ཀུན་འདུས་ནོར་བུའི་ལུགས་སུ་བསྒོམ་ པ་དེའི། སྐུ་དགེ་འདུན། གསུང་དམ་ཆོས། ཐུགས་དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་དབྱེར་མེད་པའི་བདག ་ཉིད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཏེ། མཆོག་གསུམ་རྩ་གསུམ་ཀུན་འདུས་ཀྱི་མངའ་བདག་ཁྱོད་ལ་ཡིད་ཁྱེད་ཤེས་ཀྱི་དད་པས་ཁྱོད་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆི་ཞིང་གསོལ་བ་འདེབས་པ་ཡིན་པས། བདག་གཞན་སེམསཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ལས་དང་དེའི་རྒྱུ་ཉོན་མོངས་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་མ་ལུས་ཤིང་ལུས་པ་མེད་པར་སྦྱངས་ཤིང་བསལ་ནས་མེད་པར་མཛད་དུ་གསོལ་ཞེས་ཁ་ཡིས་འདོན་པ་དང་མཉམ་དུ། ཡིད་ཀྱིས་དམིགས་པ་དང་འདུན་པ་མ་བྲལ་བའི་སྒོ་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་པོ་དེ་ལྟར་ལས་ཉོན་སྡུག་བསྔལ་བག་ཆགས་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ནས། དཔལ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་ཤོག་ཅིག་བསམ་པའི་སྨོན་འཇུག་གི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་ལྡན་པ་དེ་རྟེན་གྱི་སྟོབས་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས། འགྱོད་སེམས་དྲག་པོས་མཐོལ་ལོ་བཤགས། །ཞེས་པའི་ཚིག་རྐང་འདིས་ཉེས་བྱས་སུན་འབྱིན་པའི་སྟོབས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་ཅི་ཞིག་ལ་འགྱོད་སེམས་བྱེད་དགོས་ཤེ་ན་གོང་དུ་བཤད་པ་ལྟར་སྦྱང་བྱ་སྒོ་དྲུག་དང་འབྲེལ་བའི་ བདག་གཞན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསགས་པའི་མི་དགེ་བཅུ། མཚམས་མེད་ལྔ། ལྕི་བ་བཞི། ལོག་པ ་བརྒྱད་ལ་སོགས་པ་བཤགས་བྱ་དེ་རྣམས་ཡིན། མི་དགེ་བཅུ་དང་མཚམས་མེད་ལྔ་གོང་དུ་བཤད་གྲུབ། ལྕི་བ་བཞི་ནི། དེ་ལ་ལོག་པའི་ལྕི་བ་བཞི། ཉམས་པའི་ལྕི་བ་བཞི། སྨད་པའི་ལྕི་བ་བཞི། སྐུར་བའི་ལྕི་བ་བཞི་ཞེས་སོགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་མང་དུ་ཡོད་ལ་དེ་ལས། མཁས་པའི་གྲལ་མགོར་སྡོད་པ། དགེ་སློང་གི་ཕྱག་འགོ་ལ་སྡོད་པ། སྒྲུབ་པ་པོའི་ཟས་ཟ་བ། སྔགས་པའི་རྫས་འཕྲོག་པ་སྟེ་ལོག་པའི་ལྕི་བ་བཞི་ཞེས་པ་དང་། དེ་དང་འདྲ་བར་མི་ཆོས་ཀྱི་མནའ་ཟོས་པ། སོ་ཐར་གྱི་ཁྲིམས་ཉམས་པ། བྱང་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ཉམས་པ། གསང་སྔགས་ཀྱི་དམ་ཚིག་ཉམས་པ་དེ་རྣམས་ལ་ཉམས་པའི་ལྕི་བ་དང་། མ་རིག་གཏི་མུག་གི་དབང་དུ་སོང་ནས་སྟོན་པའི་སྐུ་ལ་སྨོད་པ། ང་རྒྱལ་རང་མཐོང་གི་དབང་གིས་མཁས་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་སྨད་པ་ལྟ་བུ། ཕྲག་དོག་གནོད་སེམས་ཀྱི་དབང་གིས་བདེན་པའི་ཚིག་ལ་སྨད་པ། ཆགས་སྡང་ཕྱོགས་རིས་ཀྱི་དབང་གིས་ཆོས་ལ་དགག་སྒྲུབ་བྱེད་པ་དེ་རྣམས་སྐུར་བའི་ལྕི་བ་དང་། ཡང་སྨད་པའི་ལྕི་བ་བཞི་ནི། མཚམས་མེད་ལྔ་ལས་ཁྲག་འབྱིན་ལྕི། མི་དགེ་བཅུ་ལས་ལོག་ལྟ་ལྕི། ཉམས་པའི་ཆོས་ལ་ཆད་འཛིན་ལྕི། རང་བཞིན་མེད་ལ་གལ་འཛུག་ལྕི། ཞེས་པས་མཚམས་མེད་ལྔ་ལས་ཁྲག་འབྱིན་ལྕི་བ་ནི་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྐུ་ལ་ཁྲག་འབྱིན་པ་ཡིན་ལ། དེ་དེང་སང་དངོས་སུ་མེད་ཀྱང་བླ་མ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུལ་བ་དང་སྐུ་ཚབ་ཡིན་པས་དེ་ལ་གནོད་པ་བྱས་ན་དེར་གཏོགས་པ་ཡིན། མི་དགེ་བཅུ་ལས་ལོག་ལྟ་ལྕི། ཞེས་པ། ཡང་དག་པའི་ཆོས་དང་བླ་མ་ལ་ལོག་ལྟ་བྱེད་པ་དེ་ཉེས་པ་ལྕི་བ་མ་ཟད། དེ་དང་ཁ་ལག་སྤྱོད་གསུམ་འབྲེལ་ཚད་ཚང་མ་ལ་ཉེས་པ་འགོ་རྒྱུ་ཅན་དེ་འདྲ་ཡིན། ཉམས་པའི་ཆོས་ལ་ཆད་འཛིན་ལྕི། ཞེས་པ་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་བཀའ་ལ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཁ་དཔེར། རྒྱ་ཟངས་འོ་མ་ལ་ཁ་རྐུབ། བུ་རམ་གོར་མོ་ལ་དཀྱིལ་ཟུར་མེད་པར་གང་ནས་བཅད་ཀྱང་གཅིག་ཡིན་ལ་གང་ནས་བྲོ་བ་མྱང་ན་འདྲ་འདྲ་ཡིན་མོད། འོན་ཀྱང་ཕྱོགས་ཞེན་ཆགས་སྡང་གི་དབང་གིས་བཀའ་ལ་ལ་བཟང་བར་འདུ་ཤེས། བཀའ་ལ་ལ་ངན་པར་འདུ་ཤེས། ཁྱད་པར་དུ་རང་ཕྱོགས་བསྟོད་ཅིང་གཞན་ཕྱོགས་སྨད་ཁུལ་བྱེད་པ་ནས་རང་ཉིད་ཀྱི་སྐྱབས་འགྲོའི་བསླབ་བྱ་ལ་སྐྱོན་ཞུགས་ཉེས་སྤྱོད་ཆེན་པོའི་གཡང་ས་ལ་མིག་ཡོད་ཡོད་ཁར་ལྕེབ་བཞིན་པ་དེ་ཚོར་གསུངས་པ་ཡིན། རང་བཞིན་མེད་ལ་གལ་འཛུག་ལྕི། ཞེས་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ཞེན་ཆེ་ནས་ལོག་རྟོག་གི་ཕྱོགས་སུ་གོལ་བ་དེ་ཚོ་ལ་གསུངས་པ་དེ་རྣམས་ལྕི་བ་བཞི་ཡིན་ནོ། །ལོག་པ་བརྒྱད་ནི། དེ་ལ་རྒྱུའི་ལོག་པ་བརྒྱད་དང་འབྲས་བུའི་ལོག་པ་བརྒྱད་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཡོད་ལ། དེ་ལས་རྒྱུའི་ལོག་པ་བརྒྱད་ནི། དགེ་སྡིག་ཅན་ལ་སྨད་དང་བསྟོད། །དགེ་བ་ཅན་གྱི་ཐུགས་དཀྲུག་པ། །དད་པ་ཅན་གྱི་ཚོགས་བཅག་པ། །བླ་མ་ཡི་དམ་མཆེད་ལྕམ་སྤངས། །དཀྱིལ་འཁོར་གཉན་པོ་འབྲལ་བའོ། །ཞེས་རྣམ་པ་བརྒྱད་དང་། འབྲས་བུའི་ལོག་པ་བརྒྱད་ནི། ལྟ་བ་ལོག་པས་དམྱལ་བར་སྐྱེས། །སྒོམ་པ་ལོག་པས་ཡི་དྭགས་སྐྱེས། །སྤྱོད་པ་ལོག་པས་དུད་འགྲོར་སྐྱེས། །ཕྲིན་ལས་ལོག་པས་གཤིན་རྗེར་སྐྱེས། །མཆོད་རྫས་ལོག་པས་མུ་སྟེགས་སྐྱེས། །དམ་རྫས་ལོག་པས་དུག་ཏུ་འགྱུར། །སྔགས་ལོག་བར་ཆད་རྐྱེན་དུ་འགྱུར། །ཞེས་པ་སྟེ་སྔགས་སྒྲ་ལོག་པས་བཏོན་ན་བར་ཆད་ཀྱི་རྐྱེན་ངན་རང་ལ་འཁོར་བས་གནོད་པ་དཔེར་ན། ལྷ་མིན་གྱི་དབང་པོ་སྒྲ་གཅན་འཛིན་གྱིས། དབང་པོའི་དགྲ་བོ་གསོད། ཅེས་པའི་འབྲེལ་སྒྲ་ནོར་བས་རང་ཉིད་ཀྱི་ཤི་རྐྱེན་དུ་གྱུར་པ་ལྟ་བུ་ཡིན། བདེན་དོན་ལོག་པས་རུ་ཏྲར་སྐྱེས། །ཞེས་པ་དན་ཕག་དང་ཐར་བ་ནག་པོའི་སྐྱེ་རྒྱུད་བཤད་པ་ལྟར་ཡིན་པས་དེ་དག་ལ་སོགས་པ་མདོར་ན་དམ་པའི་ཆོས་དང་འགལ་བ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁྲེལ་དང་ངོ་ཚ་ཉམས་པ་ལ་སོགས་པ་སྔར་བྱས་མི་དགེ་བའི་ལས་དངོས་སུ་དྲན་པ་དང་མི་དྲན་པ། ཚེ་རབས་ཐོག་མེད་ནས་བསགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ། ངོ་ཚ་འཇིགས་སྐྲག་འགྱོད་སེམས་དྲག་པོ་དང་བཅས་པས་མཐོལ་ལོ་བཤགས་སོ། །མི་འཆབ་བོ། །མི་སྦེད་དོ། །སྡིག་སྒྲིབ་ཐམས་ཅད་པོ་དུས་ད་ལྟ་ཉིད་དུ་བྱང་ཞིང་དག་པ་ཞིག་ཁྱོད་ཡིན་སྙམ་པས་བླ་མ་དང་རྡོར་སེམས་དབྱེར་མེད་ལ་གསོལ་བ་འདེབས་པ་ནི་ཉེས་བྱས་སུན་འབྱིན་པའི་སྟོབས་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས། ཕྱིན་ཆད་སྲོག་ལ་བབ་ཀྱང་སྡོམ། །ཞེས་པས་ཉེས་སྤྱོད་སྡོམ་པའི་སྟོབས་སམ་སོར་ཆུད་པའི་སྟོབས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཆགས་མེད་བདེ་སྨོན་ལས་ཀྱང་། ཕྱིན་ཆད་སྡོམ་སེམས་མེད་ན་མི་འདག་པས། །ཕྱིན་ཆད་སྲོག་ལ་བབ་ཀྱང་མི་དགེའི་ལས། །ད་ནས་མི་བགྱིད་སེམས་ལ་དམ་བཅའ་བཟུང་། །ཞེས་གསུངས་ལྟར། སྔར་གྱི་ལས་ལ་རེད་མ་སོང་སྙམས་པས་དུག་འཐུང་ལྟ་བུའི་འགྱོད་པ་ཆེན་པོ་བྱེད་པའི་སྟེང་དུ། ད་ཕྱིན་ཆད་སྲོག་དམར་པོ་ད་གཅོད་རྒྱུ་ཡིན་ཟེར་ཡང་། དེ་ལྟར་མི་བྱེད་བསམ་པའི་ཞེ་བཅད་དང་དམ་བཅའ་ཡོད་དགོས་མ་གཏོགས་ཁ་ཙམ་གྱིས་མཐོལ་ལོ་བཤགས་ཞེས་པ་ཙམ་གྱིས་ཞེ་གཏིང་གི་འགྱོད་སེམས་དང་སྡོམ་སེམས་མེད་ན་རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་མངོན་ཤེས་དང་མཁྱེན་པ་ཐོགས་མེད་ཅན་སྨོས་ཅི། སྐྱེ་བོ་ཐ་མལ་པ་ཞིག་ལ་ཡང་ཁ་ཟེར་ཙམ་བྱས་ན་དེ་རྫུན་པ་རེད་བསམ་པ་ཤེས་འགྲོ། དེ་ལྟར་བཤགས་པ་བྱས་པས་སྤྱིར་ཉེས་པ་མེད་ན་ཕན་ཡོན་དཀའ་བས། ཉེས་འགལ་དེ་དང་དེ་ཐམས་ཅད་མི་བྱེད་བསམ་རྒྱུ་ཞིག་ཡོད་དགོས་པས་མི་བྱེད་བསམ་རྒྱུའི་སྡོམ་སེམས་དང་སྲོག་ལ་བབ་ཀྱང་མི་བྱེད་བསམ་རྒྱུའི་དམ་བཅའི་ལྕགས་ཀྱུ་གཉིས་པ་རེས་ཟིན་བཅུག་དགོས་པས། དམ་གྱི་སྟེང་ལ་འཛེར་ཟེར་བ་ལྟར་སྡོམ་སེམས་དེ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་དེ་ཉེས་སྤྱོད་སྡོམ་པའི་སྟོབས་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས། ཁྱོད་ཐུགས་ཟླ་བ་རྒྱས་པའི་སྟེང་། །ཧཱུྃ་ཡིག་མཐའ་མར་སྔགས་ཀྱིས་བསྐོར། །བཟླས་པ་སྔགས་ཀྱིས་རྒྱུད་བསྐུལ་བས། །ཡབ་ཡུམ་བདེ་རོལ་སྦྱོར་མཚམས་ནས། །བདུད་རྩི་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་སྤྲིན། །ག་བུར་རྡུལ་ལྟར་འཛག་པ་ཡིས། །བདག་དང་ཁམས་གསུམ་སེམས་ཅན་གྱི། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ། །ནད་གདོན་སྡིག་སྒྲིབ་ཉེས་ལྟུང་གྲིབ། །མ་ལུས་བྱང་བར་མཛད་དུ་གསོལ། །ཞེས་ཤོ་ལོ་ཀ་ཕྱེད་དང་གསུམ་ཡི་གེ་བརྒྱ་པའི་རིག་སྔགས་དང་བཅས་པས་གཉེན་པོ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པའི་སྟོབས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་། ཁྱོད་ཐུགས་ཟླ་བ་རྒྱས་པའི་སྟེང་། །ཞེས་པས་བླ་མ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ཡབ་ཡུམ་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཁྱོད་ཉིད་ཀྱི་ཐུགས་ཀར་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་མཚོན་བྱེད་ཟླ་བ་ཉ་གང་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཏེ་ཆ་ཤས་ཡོངས་སུ་གང་བའམ་རྒྱས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱང་ཡུངས་དཀར་གླེབ་པ་ཙམ་ཞེས་གསལ་ཁ་བསྟན་པ་ལྟར་བསྒོམ་དགོས། ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་སྟེང་དུ། ཧཱུྃ་ཡིག་མཐའ་མར་སྔགས་ཀྱིས་བསྐོར། །ཞེས་པས་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་དཀར་གསལ་འཚེར་བ་དབྱིབས་ཡུངས་དཀར་གླེབ་པ་ཙམ་གྱི་དཀྱིལ་དབུས་སུ་ཧཱུྃ་ཡིག་དཀར་པོ་སྤུ་ཉག་མ་གཅིག་གིས་བྲིས་པ་ལྟར་གསལ་བའི་མཐའ་སྐོར་དུ་སྔགས་ཡི་གེ་བརྒྱ་བའི་གཟུངས་སྔགས་ཀྱིས་བསྐོར་བར་བསམ་ནས་བསྒོམ། སྐོར་ལུགས་ཡང་ཨོཾ་ནས་མགོ་བརྩམ་སྟེ་ཡིག་བརྒྱའི་སྔགས་འབྲུ་རྣམས་དཔེ་རྭ་ལང་པ་ལྟར་གསུང་པས་སེམས་ཅན་གྱི་རྭ་ཅོ་མགོ་ལ་གྱེན་དུ་བསྟན་ནས་སྐྱེས་པ་ལྟར་གཅིག་ལ་གཅིག་མ་རེག་ཙམ་དུ་གཡས་སྐོར་དུ་བསྐོར་བཞིན་ཡོད་པར་བསམ། བཟླས་པ་སྔགས་ཀྱིས་རྒྱུད་བསྐུལ་བས། །ཞེས་པས་རང་གི་ངག་ཐོག་ནས་ཡི་གེ་བརྒྱ་པ་ཚིག་རྗེས་དོན་དྲན་གསོལ་འདེབས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་བཏོན་པས་བཟླས་པའི་སྔགས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་ཐུགས་རྒྱུད་བསྐུལ་བས། ཡབ་ཡུམ་བདེ་རོལ་སྦྱོར་མཚམས་ནས། །ཞེས་པས་ཐུགས་ཀའི་ཧཱུྃ་ཡིག་སྔགས་ཕྲེང་དང་བཅས་པ་ལས་ཐུགས་རྗེ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདུད་རྩི་འཁྱག་རོམ་མེས་ཞུ་བ་ལས་ཆུ་ཐིགས་བབ་པ་བཞིན་དུ་རྡོར་སེམས་ཡབ་ཡུམ་བདེ་བར་རོལ་བའི་སྙོམས་འཇུག་གི་སྦྱོར་མཚམས་ནས། བདུད་རྩི་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་སྤྲིན། །ཞེས་པས། བདེ་ཆེན་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་བདུད་རྩི་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་སྤྲིན་ཆེན་པོ་ག་བུར་གྱི་རྡུལ་ལྟར་འཛག་པ་ཞེས་པས་དཔེར་མཚོན་པ་སྟེ་དཀར་ཆ་རི་བོང་འཛིན་པ་ཟླ་བའི་གཟུགས་སུ་བཀོད་ནས་ཟླ་བ་ལས་བསིལ་ཟེར་ག་བུར་གྱི་རྡུལ་ལྟར་འབབ་པའི་ཚུལ་དུ་བཀོད་དེ། བདུད་རྩི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྤྲིན་ཁ་དོག་དཀར་པོ་ལ་གོ་བའི་དོན་ཏེ། ལུས་གང་བ་ལ་ཤེལ་བུམ་འོ་མས་གང་བ་ཞེས་དཔེ་བཞག་པ་ལྟར་རོ། །དེ་ལྟར་བདེ་ཆེན་བྱང་ཆུབ་སེམས་སྤྲིན་གྱི་བདུད་རྩི་དེ་ཉིད་རང་གཞན་གཉིས་མེད་ཀྱི་སྤྱི་བོ་ཚངས་པའི་བུ་ག་ནས་ཞུགས་ཏེ། བདག་དང་ཁམས་གསུམ་སེམས་ཅན་གྱི། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ། །ནད་གདོན་སྡིག་སྒྲིབ་ཉེས་ལྟུང་གྲིབ། །མ་ལུས་བྱང་བར་མཛད་དུ་གསོལ། །ཞེས་པས། བདག་གཅིག་པུ་ཙམ་མ་ཡིན་པར་བདག་དང་ཁམས་གསུམ་རིགས་དྲུག་ཏུ་འཁོར་བའི་མཐའ་ཡས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒོ་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་གྱིས་བསགས་པའི་མི་དགེ་བའི་ལས་དང་། ལས་དེ་དག་ཀུན་ནས་སློང་བྱེད་རྒྱུ་ཆགས་སྡང་རྨོངས་གསུམ་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་དང་། ནད་གདོན་སྡིག་སྒྲིབ། །ཉེས་ལྟུང་གྲིབ་ཅེས་པ། བྱེ་བྲག་ཏུ་རླུང་མཁྲིས་བད་ཀན་ལ་སོགས་ནད་ཐམས་ཅད་ཁྲག་རུལ། གནོད་བྱེད་ཀྱི་གདོན་ཐམས་ཅད་སྲོག་ཆགས་སྦལ་སྦྲུལ་སྡོམ་སྡིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ། རང་བཞིན་གྱི་སྡིག་པ་དང་ཉོན་ཤེས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ། བཅས་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བའི་ཉེས་ལྟུང་དང་བཅས་པ། གྲིབ་ཅེས་པ་གསང་སྔགས་ཀྱི་དམ་ཚིག་དང་འགལ་བའི་ཟླས་ཉམས་ཏེ་རོགས་པ་ཐ་ཆད་དམ་ཉམས་དང་འགྲོགས་པའི་གྲིབ་དང་ཞོར་ཉམས་རང་གིས་བསམ་བཙུག་ནས་རྡོ་རྗེ་སློབ་དཔོན་གྱི་སྐུ་ལ་བརྡོ་བ་ལ་སོགས་པའི་ལས་མ་བྱས་རུང་ཐག་ཞོར་འབྲེང་དྲུད་ཅེས་ཟེར་བ་ལྟར། ངན་པའི་ཤུགས་རྐྱེན་དུ་ཤོར་བའམ་མིན་ཀྱང་མ་བརྟག་མ་དཔྱད་པར་ཁ་ཞོར་ལག་ཞོར་ལ་འགལ་བ་ཤོར་བའི་དམ་གྲིབ། ཡང་ང་ནི་དམ་ལྡན་ཡིན་སྙམ་པ་ཡང་དཀའ་སྟེ་མ་ཤེས་ས་ནས་ཉམས་གྲིབ་ཀྱི་སྐྱོན་མང་པོ་ཅི་ཙམ་ཕོག་མེད་དེ། གྲུབ་ཐོབ་ཨོ་རྒྱན་པས། དགྲ་ཉམས་གྲིབ་མིན་པས་ཐུབ་མ་མྱོང་། །གྲོགས་བླ་མ་མིན་པས་སྐྱོབ་མ་མྱོང་། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཡིན་པས་རང་གིས་ཡག་པོ་ཞིག་ལས་ཡོད་སྙམ་ན་ཡང་། ངན་པའི་གྲིབ་ཕོག་པ་ཡོད་པས་དེ་ཚོ་རང་གཞན་སུ་ཡིན་ཡང་སྟེང་དུ་འོང་མྱོང་བ་ཞིག་ཡིན་ལ་ང་རང་གི་ཡང་སྟེང་དུ་འོང་མྱོང་བ་ཞིག་ཡིན། འོང་ཚར་དུས་ཉམས་ཆགས་བསྐང་ནས་བཤགས་པ་བྱེད་རྒྱུ་དེ་སོ་སྐྱེ་རྨོངས་པ་ལ་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཐབས་མེད་དོ། །མ་ལུས་བྱང་བར་མཛད་དུ་གསོལ། །ཞེས་པས། དེ་ལྟ་བུའི་སྡིག་སྒྲིབ་ཉེས་ལྟུང་གི་རིགས་ཐམས་ཅད་པོ་གཅིག་ཀྱང་མ་ལུས་པ་དུད་ཁུ་དང་སོལ་ཁུ་རླངས་པ་མི་གཙང་བའི་རྣམ་པར་ཆུ་ལོག་གིས་ས་རྡུལ་དེད་པ་ལྟར་གོང་གི་བདུད་རྩིའི་རྒྱུན་གྱིས་ཐོགས་པ་མེད་པར་དེད་ནས་བ་སྤུའི་བུ་ག་དང་འོག་སྒོ་གཉིས་ནས་ནག་ཉིལ་གྱིས་ཕྱིར་ཐོན་ཏེ། རང་གི་འོག་ཏུ་ས་གས་པའི་མར་ཞབས་སུ་འཆི་བདག་ལས་ཀྱི་གཤིན་རྗེ་འཁོར་ལན་ཆགས་ཀྱི་བུ་ལོན་དང་ཤ་འཁོན་བུ་ལོན་གྱི་བདག་པོ་བདག་མོ་ཐམས་ཅད་ཁ་ལག་སྦར་གསུམ་བཟེད་ཡོད་པའི་ནང་དུ་སོང་ནས་དེ་ཐམས་ཅད་ངོམས་ཤིང་ཚིམ་པས་ལན་ཆགས་དང་བུ་ལོན་སོད། ཤ་འཁོན་དང་སྡིག་སྒྲིབ་ཐམས་ཅད་སྦྱངས་བར་བསམ་པས་ཡིག་བརྒྱ་བཟླ་དགོས། དེ་ནས་ཡིག་བརྒྱའི་སྔགས་དོན་ཅུང་ཟད་འགྲེལ་ན། དང་པོ་ ཨཱོྃ་ ནི་བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཡོན་ཏན་ཕྲིན་ལས་སམ་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ལྡན་གྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་མགོ་འདྲེན་ཡིན། བཛྲ་ས་ཏྭ་ས་མ་ཡ་ཞེས་པས་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་དམ་ཚིག་ཅེས་པ་ཡིན། མ་ནུ་པཱ་ལ་ཡ་ཞེས་པ་དམ་ཚིག་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བདག་ལ་རྗེས་སུ་སྐྱོང་བར་མཛོད་ཅེས་པ་ཡིན། བཛྲ་ས་ཏྭ་ཏྭེ་ནོ་པ་ཏིཥྛ་ཞེས་པ། རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ཁྱོད་ཉིད་བདག་ལ་ཉེ་བར་གནས་པར་མཛོད་ཅེས་དང་། དྲི་ཌྷོ་མེ་བྷ་ཝ་ཞེས་པ་བདག་ལ་བརྟན་པར་བཞུགས་སུ་གསོལ་ཞེས་དང་སུ་ཏོཥྱོ་མེ་བྷ་ཝ་ཞེས་པ་དགྱེས་པ་དང་ཚིམ་པར་དགོངས་ནས། ཞེས་པ་དང་། འདིའི་སྔགས་གཉིས་བསྣོལ་ཏེ་སུ་པོཥྱོ་མེ་བྷ་ཝ་ཞེས་བདག་ལ་ཤིན་ཏུ་དགྱེས་ཏེ་རྒྱས་པའི་ལས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱར་གྱུར་པ་ཚེ་དང་བསོད་ནམས་ལ་སོགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དོན་ཐམས་ཅད་སྩོལ་ཞེས་པ་དང་། ཨ་ནུ་རཀྟོ་མེ་བྷ་ཝ་ཞེས་པ་བདག་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་ནས་མི་འབྲལ་བར་བཞུགས་སུ་གསོལ་ཞེས་དོན་གྱི་འབྲེལ་བའི་དབང་གིས་སྔགས་གོང་འོག་བསྣོལ་ནས་བཀླག་པ་ཡིན་པ་ལས་གོང་འོག་བཅོས་རྒྱུ་མིན། སརྦ་སིདྡྷི་མྨེ་པྲ་ཡཙྪ་ཞེས་པ་བདག་ལ་དངོས་གྲུབ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་སྩོལ་ཅིག་ཅེས་དང་། སརྦ་ཀརྨ་སུ་ཙ་མེ་ཞེས་པས་ལས་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པའི་དངོས་གྲུབ་བདག་ལ་སྩལ་དུ་གསོལ། ཙིཏྟཾ་ཤྲེ་ཡཾ་ཀུ་རུ་ཧཱུྃ་ཞེས་པས་ངེས་པར་ལེགས་པའི་དཔལ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཐུགས་རྡོ་རྗེ་བདག་གི་སེམས་ལ་སྦྱོར་བར་མཛོད་ཅིག ཅེས་དང་། ཧ་ཧ་ཧ་ཧ་ཧོ་ཞེས་པ་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེ་རྗེས་ཆགས་ཀྱི་བཞད་སྒྲ་ཡིན་པར་གསུངས། བྷ་ག་ཝན་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་། སརྦ་ཏ་ཐཱ་ག་ཏ་བཛྲ་མ་མེ་མུཉྩ་ཞེས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་ པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་བདག་ལ་འབྲལ་བ་མེད ་པར་ཐོབ་པར་མཛོད་ཅིག་ཅེས་དང་། བཛྲཱི་བྷ་ཝ་རྡོ་རྗེ་ཅན་གྱི་གོ་འཕང་ལ་སྦྱོར་བར་མཛོད་ཅིག་ཅེས་དང་། མ་ཧཱ་ས་ཏྭ་ས་མ་ཡ་ས་ཏྭ་ཨཱཿནི་དམ་ཚིག་ཆེན་པོའི་སེམས་དཔའ་གསུང་རྡོ་རྗེ་བདག་ཉིད་དོ། །ཞེས་སྔགས་དོན་དེ་ལྟར་སྒྲ་བསྒྱུར་མཛད་ལ། སྒྱུར་སྟངས་ཡང་བཀའ་གཏེར་གྱི་ཡིག་ཆ་རྣམས་སུ་འདྲ་མིན་ཅུང་ཟད་རེ་བྱུང་འདུག་པ་མ་ཟད། བཀླག་སྟངས་ཀྱི་ཐད་ནས་ཀྱང་ཅུང་ཟད་འདྲ་མིན་ཡོད་པ་ཡིན་མོད། ཕལ་ཆེན་མང་ཆེ་བ་རྒྱུ་མཚན་དང་ལྡན་པ་སྔགས་ཅུང་ཟད་འདྲ་མིན་ཡོད་ན་ཡང་དོན་གྱི་སྟེང་ནས་གཅིག་པ་ཡིན། སྔགས་བཀླག་ཐབས་ཀྱི་ཐད་ནས་བཛྲ་ལ་དེང་སང་སཾ་སྐྲྀ་ཏའི་སྐད་ཡིན་ཁུལ་གྱིས་ཝ་ཅི་ར་ཞེས་ཟེར་དགོས་ཞེས་གྲགས་མོད། འོན་ཀྱང་གྲུབ་བརྙེས་ཀྱི་རིག་འཛིན་གོང་མ་དམ་པས་སྔགས་སྒྲ་འདིའི་སྟེང་ནས་དངོས་གྲུབ་བརྙེས་ཤིང་རང་ཅག་གིས་ཀྱང་རྗེས་སུ་གནང་བ་དེའི་སྒོ་ནས་ཐོབ་པ་ཡིན་ན། མགོ་སེར་རྣམས་ཀྱིས་གཙོ་བོ་བྱས་པའི་ཁ་ལ་རྒྱུག་དགོས་དོན་མེད་སྙམ་ལ། འདིའི་ཐད་ནས་གཞན་དག་སུས་བཤད་པ་དང་ལན་བཏབ་པ་སོགས་བདག་གིས་མ་ཐོས་མོད། འོན་ཀྱང་འདི་ཅུང་མི་བཤད་ཀ་མེད་རེད་བསམ་འདུག དེ་ཡང་སྤྱིར་སྔགས་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་པའི་མིས་སྔགས་ཤེས་དགོས། ཞིབ་འཇུག་བྱེད་གཞི་མ་ཤེས་ན་ཅི་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་འོང་། དེ་བས་ཞིབ་འཇུག་གི་གཞི་དེ་དང་པོར་ཤེས་དགོས། དེ་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་པའི་གཞི་སྔགས་ཡིན་ན། སྔགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡི་གེ་དང་། ངོ་བོ་གྲུབ་པ་བཞི་ལྡན་དང་། འབྲས་བུ་ནུས་པ་ཐོགས་མེད་རེད་ལ་དེ་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་བཤད་ན། དང་པོ་རྒྱུ་ཡི་གེ་ལ་དབྱེ་བའི་རྣམ་གྲངས་ཡོད་དེ། ལུས་གནས་རྩ་ཡི་ཡི་གེ། ཕོ་བྲང་ལྷ་ཡི་ཡི་གེ། ཆོ་འཕྲུལ་སྤྲུལ་པའི་ཡི་གེ། མཚོན་བྱེད་སྒྲ་ཡི་ཡི་གེ་དང་བཞི་ཡོད་པ་ལས་འདི་གང་ཡིན་ཞེ་ན། མཚོན་བྱེད་སྒྲ་ཡི་ཡི་གེ་ཡིན་དགོས། འོན་ཀྱང་སྒྲ་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ན་སྒྲ་རྐྱང་བས་ནུས་པ་མི་ཐོན་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྒྲ་སྐད་འདྲ་མིན་སྣ་ཚོགས་གྲགས་པ་དཔེར་ན་སེང་གེས་ང་རོ་སྒྲོག་གི་ཡོད། མི་ཡིས་ཁ་བརྡ་བཤད་བཞིན་ཡོད། མཛོ་དང་མཛོ་མོས་ངུར་སྒྲ་བསྒྲགས་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་སྒྲ་སྐད་ཡིན་མོད། དེ་ལ་བྱིན་རླབས་ཕར་ཞོག་ངག་འཁྱལ་བཤད་ན་ཉེས་པ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ལྟར་ཡིན་དུས་སཾ་སྐྲྀ་ཏའི་སྐད་རེད་ཅེས་པ་རྐྱང་པས་མི་ཆོག་སྟེ། སཾ་སྐྲྀ་ཏའི་སྐད་ཀྱི་སྟེང་ནས་ལྟ་ལོག་ཡང་མང་པོ་དར་མྱོང་ཡོད་ངེས། ང་ཚོས་ཨོ་རྒྱན་སྐད་དུ་རུ་ཨཀྵ་ཤ་ཀ་ར་ཎཿ བོད་སྐད་དུ། གུ་རུ་པདྨ་འབྱུང་གནས་ཀྱི་སྐྱེས་རབས་རྣམ་པར་ཐར་པ་རྒྱས་པར་བཀོད་པ་ཞེས་འདོན་བཞིན་ཡོད་ལ། དེ་ཡང་སྔགས་སུ་བྱིན་བརླབས་པ་རེད་མ་གཏོགས། ཨོ་རྒྱན་གྱི་སྐད་ཡིན་པས་ཕན་ཐོགས་ཅི་ཡོད། ཨོ་རྒྱན་ཞེས་པ་ཨ་ཧྥུ་གྷ་ནེའུ་སི་ཐན་ཡིན་པར་གྲགས་ན། ས་ཆ་དེར་དེང་སང་ཡང་ཨོ་རྒྱན་གྱི་སྐད་རྒྱག་བཞིན་ཡོད་རྒྱུ་རེད། འོན་ཀྱང་ད་ལྟ་ས་ཆ་དེ་ལྟ་ལོག་ཕྱི་རོལ་པ་ནང་པའི་བསྟན་དགྲ་ངོ་མ་བོ་ཁ་ཆེའི་ཆོས་ལུགས་ཀྱིས་བཟུང་ཡོད་ལ། བསྟན་དགྲ་ཡིན་པ་སྨོས་ཅི་དགོས་ཏེ་འཛམ་གླིང་ན་སྐད་གྲགས་ཡོད་པའི་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྐུ་རྟེན་དེ་བཤིག་ནས་ཁོ་ཚོ་ལ་ཡང་རྣམ་སྨིན་མཐོང་ཆོས་སུ་གྱུར་པ་ཁྲ་ལིའི་པན་ལ་ཅི་འདྲ་བྱུང་མ་སོང་། པེན་ལ་ཏེང་གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་པ་དང་ས་ཐ་མོའུ་སྐེ་ཐག་པས་བཏགས་པ་སོགས་མང་པོ་བྱུང་མ་སོང་ངམ། དེའི་ཕྱིར་སྔགས་ཞེས་པ་འདི་རྒྱུ་མཚོན་བྱེད་སྒྲ་ཡི་ཡི་གེ་གཞིར་བཟུང་ནས་ངོ་བོ་གྲུབ་པ་བཞི་ལྡན་ཞིག་ཡིན་དགོས། དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་འབྲས་བུ་ནུས་པ་ཐོགས་མེད་དེ་འོང་བ་ཡིན། དེ་ལ་ངོ་བོ་གྲུབ་པ་བཞི་ལྡན་ནི། ཆོས་ཉིད་ངོ་བོས་གྲུབ་པ། ཆོས་ཅན་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པ། བྱིན་གྱིས་རླབས་ཀྱིས་གྲུབ་པ། ནུས་པའི་མཐུས་གྲུབ་པ་བཞི་ཚང་དགོས། དེ་ཡང་སྔགས་སུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་སཾ་སྐྲྀ་ཏའི་སྐད་མིན་ཡང་སྔགས་སུ་འགྱུར་བ་ཡོད་པ་དང་ཁྱད་པར་དུ་གཏེར་ཡིག་དེ་རྣམས། མཁའ་འགྲོ་བརྡ་ཡི་ཡི་གེ། འགྲོ་ལྡིང་གི་ཡི་གེ། བོད་ཡིག་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་དཔེར་ན་གུ་རུའི་མཚན་སྔགས་བཛྲ་གུ་རུ་པདྨ་ཐོད་ཕྲེང་རྩལ་ཞེས་པའི། ཐོད་ཕྲེང་རྩལ་བོད་སྐད་ཡིན་ཏེ། ཐོད་པའི་ཕྲེང་བ་ཞེས་པ་བོད་སྐད་ཡིན། འོན་ཀྱང་སྔགས་སུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་དུས། ཆོས་ཉིད་ངོ་བོས་གྲུབ་པ་ཡི་གེ་ཐམས་ཅད་སྟོང་ཆེན་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོར་གྲུབ། ཆོས་ཅན་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཐུན་མིན་སྣང་བའི་རང་བཞིན་བསླུ་མེད་དུ་གྲུབ། བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཀྱིས་གྲུབ་པ་གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེ་རང་ཉིད་དང་དབྱེར་མེད་པའི་དུས་གསུམ་རྒྱལ་བའི་མཚན་སྔགས་སུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས། ནུས་པའི་མཐུ་ཡིས་གྲུབ་པ་སྨན་དང་ནོར་བུ་བཞིན་དུ་འདོད་རྒུ་ཐོགས་མེད་འབྱུང་བ་མཐོང་ཆོས་མངོན་གྱུར་ཡིན། དེ་བས་ན་བོད་ཆོས་རྒྱལ་མེས་དབོན་རྣམ་གསུམ་ཚུན་ཆོད་ནས་སྤྲུལ་པའི་ལོ་པཎ་དང་མཁས་གྲུབ་གཉིས་ལྡན་གྱི་སྐྱེས་ཆེན་མང་པོ་བྱོན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐུགས་དམ་ཉམས་བཞེས་གནང་། བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་རིག་སྔགས་ཀྱི་མཐུ་གྲུབ་པས། མཁའ་ལ་བྱ་ལྟར་འཕུར། ཆུ་ལ་ཉ་ལྟར་འཕྱོ། བྲག་ལ་ཟན་ལྟར་ཟ། རི་བྲག་ལ་ཐོགས་མེད་དུ་རྒྱུ་བ་རྣམས་ཀྱིས་གྲུབ་པ་ཐོབ་པའི་སྔགས་དེ་ཡི་རྗེས་སུ་མི་ཞུགས་པར། མི་ཁ་ལ་བརྒྱུག་ནས་བསྒྱུར་མི་དགོས་སྙམ་པ་ཡིན། སྤྱིར་ཡང་རང་ཅག་གིས་མགོ་སྐྲ་ཚུན་ཆད་བསྒྱུར་དགོས་དོན་མེད། ཁོ་རང་ཚོས་བསྒྱུར་ན་སྒྱུར་ཏུ་ཆུག ང་རང་ཚོས་མི་བསྒྱུར། བོད་ཀྱི་བླ་མ་ཀླད་པ་རྙིང་པ་རེད་ཟེར་ངེས་ཀྱང་། རྙིང་པའང་སྤང་ནས་གསར་གོ་ཅི་ཙམ་ཆོད་བལྟ་དང་ཤེས་འོང་། རྒྱ་ནག་ནས་སྔོན་ཝང་ཧོང་ཝེན་དང་ཅང་ཆིན་གཉིས་ཀྱིས་རྙིང་དོར་གསར་འཇུག་བྱས་མོད་ཁུངས་མ་ཆོད་པའི་ལོ་རྒྱུས་མང་པོ་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་ཡིན་ནོ། །འདིའི་སྐབས་གཙོ་བོ་བསྐྱེད་རིམ་གྱི་དམིགས་གནད་དེ་གལ་ཆེ་སྟེ། ལྷའི་རྣམ་པ་གསལ་སྐབས་གསལ་བརྟན་གྱི་ཚད་བརྒྱད་བཤད་དེ། གསལ་བའི་ཚད་བཞི་དང་། བརྟན་པའི་ཚད་བཞི། དང་པོ་གསལ་བའི་ཚད་བཞི་ནི། སལ་ལེ། སེང་ངེ། ལྷག་གེ། ལྷང་ངེ་བ་སྟེ། ལྷ་གང་བསྒོམ་ཡང་དེའི་སྣང་ཆ་སྤྱན་གྱི་དཀར་ནག་ཚུན་ཆོད་མ་འདྲེས་པར་བཀྲ་ས་ལེར་ཡོད་པ། མག་མོག་ནག་ནོག་མ་ཡིན་པར་རིག་པའི་ངར་ཆ་དང་ལྡན་པས་སེང་ངེ། སེམས་མེད་འཇའ་ཚོན་དང་བེམ་པོའི་རྣམ་པ་མ་ཡིན་པར་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཟིན་པས་ཡོན་ཏན་བརྒྱ་ཕྲག་ཏུ་འཆར་བའི་ལྷག་གེར་ཡོད་པ་དེ་ལྟར་བསྒོམ་དགོས། དེ་ལྟར་ཡིན་རྒྱུ་རེད་སྙམ་པའི་རྗེས་དཔག་གི་བློ་རྟོག་ཙམ་ཞིག་མ་ཡིན་པར་དྭངས་པའི་ཡིད་ངོར་མངོན་སུམ་དུ་ལྷང་ངེར་འཆར་བ་དེ་ལྟར་དགོས། བརྟན་པའི་ཚད་བཞི་པོ་གང་ཡིན་ན། བརྗེད་ངས་དང་ལེ་ལོ་ལ་སོགས་པ་སྤྱི་སྐྱོན་ཀྱིས་མི་གཡོ་བ། གསལ་ལ་མི་གསལ་བའི་བྱེ་བྲག་གི་སྐྱོན་གྱིས་མི་འགྱུར་བ། མཚམས་རེ་གསལ་མཚམས་རེ་མི་གསལ་བའི་རྣམ་རྟོག་གིས་མི་བརྫི་བར་ཉིན་མཚན་ཐམས་ཅད་དུ་མངོན་པར་མི་འགྱུར་བ། བཞེངས་བཞུགས་འོད་ཟེར་འཕྲོ་བསྡུ་ལ་སོགས་པ་ཅི་ལྟར་བསྒོམ་ཡང་ཆོག་པས་འབྱོང་ཞིང་ཅིར་ཡང་བསྒྱུར་ཏུ་བཏུབ་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་གསལ་བརྟན་གྱི་ཚད་བརྒྱད་དང་ལྡན་པར་བསྒོམ་དགོས། གང་སྣང་ཐམས་ཅད་ལྷའི་འཁོར་ལོར་ཤར་ན་སྣང་བ་ལྷའི་འཁོར་ལོ་ཞེས་བརྟན་པ་ཐོབ་པའི་ཚད་ཡིན། འོན་ཀྱང་ལས་དང་པོ་པས་དེ་ཙམ་གསལ་མི་ནུས་དུས་མཚམས་རེར་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་སྐུ་ལུས་ཞལ་ཕྱག་སོགས་ལ་བསམ་བློ་བཏང་། མཚམས་རེར་རྒྱན་ཆ་ལུགས་ལ་དམིགས་པ་གཏད། མཚམས་རེར་བདུད་རྩི་འབེབ་སྦྱོང་དང་། སྐབས་རེར་འགྱོད་སེམས་དང་བཤགས་སེམས་ལ་བསམ་བློ་བཏང་སྟེ་རིམ་གྱིས་དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་མཉམ་དུ་མ་སླེབ་པར་འབད་པ་བྱེད་དགོས། གང་ལྟར་ཡང་ཐུན་བསྡུ་རན་པའི་སྐབས། རང་གི་ལུས་ཕྱི་གསལ་ནང་གསལ་འོད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་ཞིག་ཏུ་བསམ་ནས། རང་གི་ལུས་ཀྱི་དབུས་ནས་ཡར་རྩ་དབུ་མ་སྔར་བཤད་ལྟར་མཚན་ཉིད་བཞི་ལྡན་ཞིག་ཏུ་བསྒོམ། དེ་ལས་གྱེས་པའི་འཁོར་ལོ་བཞི་པོ་གདུགས་ཀྱི་རྩིབ་མ་བརྒྱང་བ་ལྟ་བུ། ལྟེ་བ་སྤྲུལ་པའི་འཁོར་ལོའི་རྩ་འདབ་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི་ཁ་ཡར་གྱུ་བ། སྙིང་ཀ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་རྩ་འདབ་བརྒྱད་ཁ་མར་གྱུ་བ། མགྲིན་པ་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་རྩ་འདབ་བཅུ་དྲུག་ཁ་ཡར་བསྟན་པ། སྤྱི་བོ་བདེ་ཆེན་གྱི་འཁོར་ལོའི་རྩ་འདབ་སུམ་ཅུ་སོ་གཉིས་ཁ་མར་བསྟན་པ་ཞེས། དེ་ལྟར་གསུངས་པའི་རྩ་རྣམས་སུ་བདུད་རྩིའི་རྒྱུན་སྔར་ལྟར་བབས་པས་རྩ་འཁོར་ལོ་བཞི་ལ་སོགས་པའི་ལུས་ཀྱི་ཕྱི་ནང་ཐམས་ཅད་བདུད་རྩིའི་དཀར་ལྟེམ་གྱིས་གང་། དབང་བཞི་ཐོབ་སྒྲིབ་བཞི་དག དགའ་བ་བཞིའི་ཡེ་ཤེས་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་ནས་ལུས་སེམས་གཉིས་ཀ་ཟག་མེད་ཀྱི་བདེ་བས་མྱོས་ཏེ་སྐུ་བཞིའི་གོ་འཕང་རྒྱུད་ལ་བཞག་པར་བསམ་དགོས་སོ། །དེ་ནས། མགོན་པོ་བདག་ནི་མི་ཤེས་རྨོངས་པ་ཡིས། །དམ་ཚིག་ལས་ནི་འགལ་ཞིང་ཉམས། །བླ་མ་མགོན་པོས་སྐྱབས་མཛོད་ཅིག །གཙོ་བོ་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་སྟེ། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་བདག་ཉིད་ཅན། །འགྲོ་བའི་གཙོ་ལ་བདག་སྐྱབས་མཆི། །ཞེས་པའི་ཚིག་རྐང་དྲུག་དང་། དེ་ནས། སྐུ་གསུང་ཐུགས་རྩ་བ་དང་ཡན་ལག་གི་དམ་ཚིག་ཉམས་པ་ཐམས་ཅད་མཐོལ་ལོ་བཤགས་སོ། །སྡིག་པ་དང་སྒྲིབ་པ་ཉེས་ལྟུང་དྲི་མའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་བྱང་ཞིང་དག་པར་མཛད་དུ་གསོལ། ཞེས་པའི་གནོང་འགྱོད་ཀྱི་བཤགས་ཚིག་ཕུལ་བའི་རྗེས་སུ། ངག་འདོན་གྱི་ཚིག་ལྷུག་ལྟར། རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་དགྱེས་བཞིན་འཛུམ་པ་དང་བཅས་པས་ཞལ་ནས་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱི་སྡིག་སྒྲིབ་ཉེས་ལྟུང་ཐམས་ཅད་དག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གནང་བ་བྱིན་ཞིང་དེ་ནས་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ཡབ་ཡུམ་གཉིས་སུ་མེད་པ་འོད་དུ་ཞུ་ནས་རང་ལ་ཐིམ་པའི་རྐྱེན་ལས། རང་ལུས་འོད་དཀར་གྱི་གོང་བུ་ཧཱུྃ་ཡིག་གིས་མཚན་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ནས། དེ་ཉིད་ཀྱང་སྐད་ཅིག་གིས་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་སྣང་སྟོང་མེ་ལོང་ནང་གི་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་ཐུགས་སྲོག་ཧཱུྃ་ཡིག་གི་མཐའ་མར་ཡི་གེ་འབྲུ་བཞི་པོ་གསལ་བ་ལས་འོད་ཟེར་འཕྲོས། ཁམས་གསུམ་སྣོད་བཅུད་དང་བཅས་པ་རྡོར་སེམས་རིགས་ལྔའི་རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་རང་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་པར་གྱུར་ཞེས་གསུངས་པས་རང་ཉིད་རྡོར་སེམས་སུ་གསལ་བའི་ཐུགས་ཀར་གོང་བཞིན་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡུངས་འབྲུ་གླེབ་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་གི་དབུས་སུ་ཐུགས་སྲོག་ཧཱུྃ་ཡིག་མཐིང་ག་ནམ་མཁའི་མདོག་ཅན་ཞིག་དང་། དེའི་མདུན་དུ་ཨཱོྃ་དཀར་པོ། གཡས་སུ་བཛྲ་སེར་པོ། རྒྱབ་ཏུ་ས་དམར་པོ། གཡོན་ཕྱོགས་སུ་ཏྭ་ལྗང་གུ་སྟེ། ཡི་གེ་བཞི་པོའི་ཞལ་ནང་དུ་ཕྱོགས་པར་གསལ་ལ་བསྒོམ། ཨཱོྃ་བཛྲ་ས་ཏྭ་ཧཱུྃ་ཞེས་པའི་འབྲུ་ལྔ་པོའི་དོན་གང་ཞེ་ན། ཨཱོྃ་སྐུ་ལྔ་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ལྡན་གྱི་ལོངས་སྐུ། བཛྲ་རྡོ་རྗེའི་དོན་ཏེ་མི་ཕྱེད་པ་དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་དབྱེར་མི་ཕྱེད་པས་ན་ཆོས་སྐུ། ས་ཏྭ་སེམས་དཔའ་སྟེ་སྤྲུལ་བའི་སྐུ། ཧཱུྃ་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་ཐུགས་ཀྱི་གསང་བ་མཚོན་པའི་ཡི་གེ་དངོས་གྲུབ་བསྐུལ་ཞིང་ཐོབ་པའི་དོན་ཅན་ཡིན་པས་ན་གཉིས་མེད་བྱང་ཆུབ་སེམས་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་འདུས་པའི་མཉམ་ཉིད་ཀྱི་ཐུགས་ཀྱིས་དགོངས་ཤིག་ཅེས་པའི་སྔགས་དོན་དེ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་པར་གསུངས། ཨཱོྃ་བཛྲ་ས་ཏྭ་ཧཱུྃ་ཞེས་ཡི་གེ་འབྲུ་ལྔ་པོ་མང་དུ་བཟླས་པས་ཡིག་འབྲུ་ལྔ་ལས་འོད་ཟེར་དཀར་སེར་དམར་ལྗང་མཐིང་གའི་མདོག་ཅན་ཡར་ལ་འཕྲོས། འོད་ཟེར་དེ་དག་བརྒྱ་སྟོང་དུ་གྱུར་ནས། འོད་ཟེར་རེ་རེའི་རྩེ་ལས་ཀྱང་མཆོད་རྫས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་འཕྲོས་པས་ཕྱོགས་བཅུའི་ཞིང་ཁམས་རབ་འབྱམས་དཔག་མེད་ན་བཞུགས་པའི་རྒྱལ་བ་སྲས་དང་བཅས་པ་ལ་མཆོད་པ་ཕུལ། ཚོགས་རྫོགས། སྒྲིབ་པ་དག ཐུགས་རྗེ་དང་བྱིན་རླབས་ཐམས་ཅད་འོད་ཟེར་ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པར་བྱུང་ནས་རང་ལ་ཐིམ་པས། མཆོག་དང་ཐུན་མོང་གི་དངོས་གྲུབ་ཐོབ་ནས་རང་དོན་ཆོས་སྐུའི་རྟེན་འབྲེལ་འགྲིག ཡང་ཡིག་འབྲུ་དེ་རྣམས་ལས་འོད་ཟེར་ཁ་དོག་སྣ་ལྔ་མར་འཕྲོས་པས་ཁམས་གསུམ་རིགས་དྲུག་གི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕོག དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་སྡིག་སྒྲིབ་སྡུག་བསྔལ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་མུན་པར་ཉི་མ་ཤར་བ་ལྟར་སངས་ཀྱིས་དག་ནས། ཕྱི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་དགའ་བའི་ཞིང་ཁམས། ནང་བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རྡོར་སེམས་རིགས་ལྔར་གྱུར་ནས་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་སྐུ་དང་གཞལ་ཡས་ཁང་གྲགས་པ་ཐམས་ཅད་བཛྲ་ས་ཏྭའི་སྒྲ། དྲན་རྟོག་ཐམས་ཅད་ཐུགས་ཀྱི་ངོ་བོར་གྱུར་བས། འཕྲོ་འདུས་དོན་གཉིས་བྱས་ནས་རྟོག་སྒྲིབ་སྦྱངས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའི་གཞན་དོན་གཟུགས་སྐུའི་རྟེན་འབྲེལ་འགྲིགས་པ་ཡིན་པ་རེད། དེ་ནས་ཐུན་བསྡུ་རན་སྐབས་སྐུ་དང་ཞིང་ཁམས་སུ་གསལ་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་རིམ་གྱིས་འོད་དུ་ཡལ་ནས་དང་པོ་རང་ལ་བསྡུ། རང་ཡང་མཐའ་ནས་རིམ་གྱིས་འོད་དུ་ཡལ་ནས་ཐུགས་ཀའི་ཨཱོྃ་ཡིག་ལ་ཐིམ། ཨཱོྃ་བཛྲ་ལ་ཐིམ། བཛྲ་ས་ལ་ཐིམ། ས་ཏྭ་ལ་ཐིམ། ཏྭ་དང་པོ་ཧཱུྃ་གི་ཞབས་ཀྱུ་ལ་ཐིམ། ཞབས་ཀྱུ་འ་ཆུང་ལ་ཐིམ། འ་ཆུང་ཧ་ཁོག་ལ་ཐིམ། ཧ་ཁོག་མགོ་བོའི་ཟླ་ཚེས་ལ་ཐིམ། ཟླ་ཚེས་ཐིག་ལེ་ནཱ་དའི་བར་རིམ་བཞིན་དུ་ཐིམ་ནས་ནཱ་ད་ཡང་མཐར་འཇའ་ཚོན་ཡལ་བ་ལྟར་མི་དམིགས་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་ངང་དལ་གཅིག་མཉམ་པར་བཞག་དགོས། སླར་ཡང་རྗེས་ཐོབ་སྣོད་བཅུད་དང་བཅས་པ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་ཞིང་ཁམས་སུ་གྲུབ་པར་ལམ་གྱིས་གསལ་ནས། དགེ་བ་འདི་ཡིས་མྱུར་དུ་བདག །རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་འགྲུབ་གྱུར་ནས། །འགྲོ་བ་གཅིག་ཀྱང་མ་ལུས་པ། །དེ་ཡི་ས་ལ་འགོད་པར་ཤོག །རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ཁྱེད་སྐུ་ཅི་འདྲ་དང་། །འཁོར་དང་སྐུ་ཚེ་ཚད་དང་ཞིང་ཁམས་དང་། །ཁྱེད་ཀྱི་མཚན་མཆོག་བཟང་པོ་ཅི་འདྲ་བ། །དེ་འདྲ་ཁོ་ནར་བདག་སོགས་འགྱུར་བར་ཤོག །སོགས་ཀྱིས་བསྔོ་བ་དང་སྨོན་ལམ་གྱིས་མཐའ་བརྒྱན་དགོས། དེ་ལྟར་ཉིན་རེ་བཞིན་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་བསྒོམ་ཞིང་ཡི་གེ་བརྒྱ་བ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་རེ་བཟླས་ན། དཔེ་བུ་ལོན་ལ་སྐྱེད་ཀ་མི་འཇོག་པ་བཞིན་དུ་ལྟུང་བ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པས་དེའི་སྟེང་དུ་མི་འཕེལ་བ་དང་། ཡིག་བརྒྱ་འབུམ་ཕྲག་གཅིག་བཟླས་ན་ལྟུང་བ་ཐམས་ཅད་དག་འགྲོ་བར་སྙིང་པོ་རྒྱན་ལས་གསུངས། འདི་ལྟར་རྡོར་སེམས་སྒོམ་བཟླས་བྱ་སྐབས་ངོ་བོ་རྩ་བའི་བླ་མ་དང་དབྱེར་མེད་སྤྱི་གཙུག་ཏུ་བསྒོམ་པས་བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་ཀུན་འདུས་ནོར་བུའི་ལུགས་དང་། རང་ཉིད་རྡོར་སེམས་སུ་བསྒོམ་པས་བསྐྱེད་རིམ། རྩ་འཁོར་གསལ་བ་དང་བདུད་རྩི་འབེབ་སྦྱོང་ནི་མཚན་བཅས་ཀྱི་རྫོགས་རིམ། ནད་གདོན་སྡིག་སྒྲིབ་ཐམས་ཅད་འཆི་བདག་གཤིན་རྗེའི་ཁར་སོང་བར་བསྒོམ་པ་ནི་ཚེ་སྒྲུབ་དང་རྐྱེན་སེལ་གྱི་མཆོག་ཏུ་ཡང་འགྱུར་བ་ཡིན་གསུངས། མཐར་དམིགས་མེད་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་ངང་དུ་མཉམ་པར་འཇོག་པ་དེ་མཚན་མེད་རྫོགས་རིམ་ཡང་ཡིན་པར་གསུངས། དེ་ལྟ་བུའི་ལམ་གནད་ཡོངས་རྫོགས་ཆ་ཚང་བའི་དམིགས་གནད་ལས་མི་ཡེངས་པར་ཉམས་ལེན་ལ་བརྩོན་པ་གལ་ཆེ་བ་ཡིན། དེ་ཡང་སྔོན་འགྲོ་འབུམ་ལྔའི་བསགས་སྦྱང་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྐྱབས་འགྲོ་སེམས་བསྐྱེད་གཉིས། རྡོར་སེམས་སྒོམ་བཟླས་ལ་བརྟེན་ནས་ཡིག་བརྒྱ་འབུམ་བསགས་རྒྱུ་དང་འབུམ་གསུམ་དེ་བསགས་སྟངས་དང་དམིགས་རིམ་གྱི་སྐོར་སོགས་དེ་ལྟར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ།།
ང མཎྜལ་གྱི་ཁྲིད།
དང་པོ་མཎྜལ་གྱི་དགོས་པ་དང་འབུལ་ཚུལ་སྤྱིར་བསྟན་པ།
བཞི་པ་མཐུན་རྐྱེན་ཚོགས་བསགས་པ་མཎྜལ་གྱི་ཁྲིད་ནི། འགལ་རྐྱེན་སྡིག་སྒྲིབ་དག་པ་རྐྱང་པས་ཆོག་གམ་སྙམ་ན་མི་ཆོག་སྟེ། མཐུན་རྐྱེན་ཚོགས་བསགས་དགོས་པ་ཡིན། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་མ་རྫོགས་ན་དག་པ་གཉིས་ལྡན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པའི་ཐབས་མེད། དེ་ཡང་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་ཐེག་པའི་སྐབས་ནས་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་མང་པོའི་བར་དུ་བསགས་སྦྱངས་གཉིས་ཀ་སྔོན་དུ་སོང་ནས་གཟོད་མཐོང་ལམ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བདེན་པ་མཐོང་དགོས་པ་ལྟ་བུའི་གསང་སྔགས་མྱུར་ལམ་ཡིན་པས་ཐབས་ཁྱད་པར་ཅན་མང་བས་སླ་བ་ཡིན་པ་མ་གཏོགས་དོད་ཐུབ་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་སྒྲིབ་སྦྱང་དགོས་ལ། དེ་ལྟར་རྣམ་ཀུན་མཆོག་ལྡན་གྱི་སྟོང་ཉིད་ཟབ་མོ་རྟོགས་རྒྱུ་དེ་ཡང་ཚོགས་གཉིས་ལ་རག་ལས་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྲིད་ཚོགས་གཉིས་དམ་པ་དེ་ནི་མ་རྫོགས་པར། །དེ་སྲིད་སྟོང་ཉིད་དམ་པ་དེ་ནི་རྟོགས་མི་བྱེད། །ཅེས་མདོ་སྡུད་པ་ལས་གསུངས་པ་ལྟར་ཡིན། སྤྱིར་ན་རྒྱལ་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྫོགས་སྨིན་སྦྱངས་པའི་སྤྱོད་པ་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡོད་ཀྱང་ཚུར་བསྡུས་ན་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་གི་ནང་དུ་འདུ། དེ་ཡང་སྣང་བཅས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་དང་སྣང་མེད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་ཀྱི་ནང་དུ་འདུས་པ་ཡིན། སྦྱིན་པ་ནས་བསམ་གཏན་གྱི་བར་ལྔ་པོ་ཐབས་སྤྱོད་པའི་ཕྱོགས་དང་། ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་སམ། ཡང་ན་ཕར་ཕྱིན་སྔ་མ་གསུམ་པོ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་དང་ཕྱི་མ་གཉིས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས། བརྩོན་འགྲུས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གྲོགས་སུ་གསུངས་པའང་ཡོད། གང་ལྟར་ངོ་བོ་ཡེ་དག་གི་སངས་རྒྱས་རྒྱལ་བ་སྐུ་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་མ་བཙལ་ཡེ་རྫོགས་སུ་གནས་པ་ཡིན་ཡང་། ལམ་ཚོགས་གཉིས་ཀྱི་རྐྱེན་ལ་མ་ལྟོས་ན་མངོན་དུ་འགྱུར་མི་ཐུབ་པ་དེ། དཔེ་བཞག་ན་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་འོད་ཟེར་རང་ཆས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་ཡོད་ཀྱང་སྤྲིན་གྱིས་བསྒྲིབ་ནས་མི་མཐོང་བ་ལ། སྤྲིན་མེད་ཐབས་རླུང་བྱུང་ནས་རླུང་གིས་སྤྲིན་དེ་གཏོར་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ལ་རླུང་དེ་སྤྲིན་སེལ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་མ་གཏོགས་ཉི་མ་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་པ་ཅི་ལ་ཡིན་ཏེ་མིན། དཔེར་ན་སྤྲིན་ཡོད་རུང་ཉི་མའི་ངོ་བོ་ལ་འགྱུར་བ་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་དུ་ཚོགས་གཉིས་མ་བསགས་ན་འབྲས་བུ་སྐུ་གཉིས་མི་ཐོབ་ལ་དེ་ཡི་དབང་གིས་བསྐྱེད་བྱ་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་དངོས་མིན་ཡང་རྐྱེན་ལ་རྒྱུ་ཡི་མིང་བཏགས་ནས་བཤད་པ་ཞིག་ཡིན། མདོར་ན་ཉན་རང་ནས་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་བར་གྱི་འབྲས་བུ་དེ་རྒྱུ་ཚོགས་གཉིས་བསགས་པ་ལ་མ་བརྟེན་པར་མི་ཐོབ་ཀྱང་ཚོགས་གཉིས་ཟེར་ཚད་པོ་ཐམས་ཅད་གཅིག་མཚུངས་མིན། ཉན་རང་གཉིས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གསུམ་གྱི་ཚོགས་གཉིས་མི་འདྲ། ཅི་ལྟར་མི་འདྲ་ན། རྒྱུ་བསམ་པ། སྦྱོར་བ་དམིགས་རྣམ། འབྲས་བུ་ཐོབ་བྱ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཁྱད་པར་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་ཡིན། དེ་བཞིན་དུ་མདོ་སྔགས་ཀྱི་ལམ་གནད་ནས་ཚོགས་གཉིས་བསགས་སྟངས་ལ་ཁྱད་པར་ཆེ། འོ་ན་གསང་སྔགས་ཐམས་ཅད་གཅིག་པ་ལོས་ཡིན་སྙམ་ན། དེ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སྔགས་ཕྱི་རྒྱུད་སྡེ་གསུམ་ལྟ་བུ་ལ་མཚན་བཅས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་ཐམས་ཅད་སྣང་བཅས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས། མཚན་མེད་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་ཐམས་ཅད་སྣང་མེད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཡིན། ནང་རྒྱུད་སྡེ་གསུམ་ལྟ་བུ་ལ་མཚོན་ན། མ་ཧཱ་ཨ་ནུ་ཨ་ཏི་གསུམ་པོ་ཡང་མི་འདྲ་སྟེ། མ་ཧཱ་ཡོ་གས་ཐབས་བསྐྱེད་པའི་རིམ་པ་ཐམས་ཅད་སྣང་བཅས་ཀྱི་ཚོགས་དང་། ཤེས་རབ་རྫོགས་པའི་རིམ་པ་སྣང་མེད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་སུ་གསུངས། ཨ་ནུས་གཙོ་བོ་རྩ་རླུང་ཐིག་ལེའི་བྱེད་བཅིང་ཐམས་ཅད་དང་རྗེས་སྒྱུ་མའི་ལྷ་སྐུར་ལྡང་བ་དེ་ཚོ་སྣང་བཅས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་དང་། ཐབས་དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཐབས་བྱུང་དགའ་བཞིས་དྲངས་བའི་ཡེ་ཤེས་སྣང་མེད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་སུ་བརྩི་དགོས། ཨ་ཏི་ཡོ་གའི་སྐབས་སུ་ཁྲེགས་ཆོད་རྐྱང་པར་མཚོན་ན། ངོ་བོ་སྟོང་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་དང་། རང་བཞིན་གསལ་བའི་ཡེ་ཤེས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་སམ། ཡང་ན་ཀ་དག་ལྷུན་གྲུབ་ཟུང་འཇུག་གི་སྒོ་ནས་བཤད་ན་ལྷུན་གྲུབ་སྣང་བ་བཞི་དེ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་དང་། ཀ་དག་ཁྲེགས་ཆོད་ཀྱི་དགོངས་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ལ་བརྩི་བ་ཡིན། དེ་རྣམས་ཐམས་ཅད་མཐར་ཐུག་སྐུ་གཉིས་ཐོབ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུར་གཙོ་ཆེ་ཆུང་གི་སྒོ་ནས་བཞག་པ་ཡིན། གང་ལྟར་བྱས་ཀྱང་ལམ་མཚན་ཉིད་པ་ཞིག་འཕགས་པ་མིན་ན་འོང་དཀའ། འོན་ཀྱང་རང་ཅག་ལས་དང་པོ་བས་ཚོགས་གཉིས་ཟུང་འཇུག་དེ་དང་རྗེས་མཐུན་པ་ཞིག་འོང་དགོས། དེ་ལྟར་བཤད་པས་ཅི་ཞིག་གོ་རྒྱུ་ཡོད་ཅེ་ན། མདོ་སྔགས་གཉིས་ཀྱི་ལམ་ནས་ཚོགས་བསགས་པའི་སྒོ་དང་བསགས་ཚུལ་གྱི་ཐབས་ཀྱི་རྣམ་པ་མང་པོ་ཡོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་དང་རང་རང་གི་ལམ་གྱི་ངོ་བོ་དེ་ཐམས་ཅད་པོ་ཚོགས་བསགས་པའི་ཐབས་ཀྱི་ནང་དུ་མ་འདུས་པ་མེད་པས་ཐམས་ཅད་ཚོགས་བསགས་པའི་ཐབས་ཡིན། འོན་ཀྱང་འདིར་བསྟན་ཚོགས་བསགས་པའི་ཐབས་ཐམས་ཅད་པོ་འདིའི་ནང་དུ་འདུ་བ་ཡིན་པས། འདི་ནི་བྱ་སླ་ལ་ཆོད་ཆེ་བ་ཡིན་ལ། ཐབས་མང་པོ་ཐམས་ཅད་འདིའི་ནང་དུ་འདུ་བ་དང་བྱེད་བདེ་ལ་བྱ་ཐབས་ལག་ཏུ་ལེན་བདེ་བ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ལམ་ཡིན། ལམ་དེ་གང་ཡིན་ན་མཎྜལ་འབུལ་བའི་ཚུལ་འདི་ཡིན། དེ་ལྟར་ཚོགས་བསགས་སྒྲིབ་སྦྱངས་བྱ་རྒྱུ་ལས། ཚོགས་བསགས་པ་དེ་ལ་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་ཚང་བའི་སྒོ་ནས་མཎྜལ་འབུལ་དགོས། ཇི་ལྟར་འབུལ་ཞེ་ན། བ་ཆུ་ལྕི་བཅས་སྦྱིན་པ་སྟེ། །བྱི་དོར་བྱེད་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡིན། །སྲོག་ཆགས་བསལ་བ་བཟོད་པ་སྟེ། །བརྩོན་འགྲུས་བྱ་བ་བྱེད་ལ་བརྩོན། །བསམ་གཏན་དེར་སེམས་སྐད་ཅིག་སྟེ། །རི་མོ་ལེན་པ་ཤེས་རབ་བོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ནི་མཎྜལ་ཕུལ་སྐབས་ཕྱིན་དྲུག་ཚང་བའི་སྒོ་ནས་འབུལ་དགོས་པར་གསུངས་པའི་དོན་ཡིན། དེ་ཡང་རྒྱུ་རང་གི་འབྱོར་བ་དང་བསྟུན་ནས་རབ་ཡིན་ན་རིན་པོ་ཆེའི་མཎྜལ། འབྲིང་ལ་རྒྱུ་དག་པ་ཞིག ཐ་མ་ལ་ཡང་རྡོ་དང་ཤིང་ལ་སོགས་པའི་སྟེགས་ཁོད་སྙོམས་ཤིག་གི་སྟེང་དུ་འབུལ་བར་གསུངས། གང་ལྟར་མཎྜལ་གྱི་གཞི་དེ་རང་གི་འབྱོར་བ་དང་བསྟུན་ཏེ་བྱེད་ཆོག འདིར་རབ་འབྲིང་ཐ་གསུམ་གསུངས་པ་དེ་ཡང་འབྱོར་བ་དང་ཆ་རྐྱེན་འཛོམ་ན་ཐ་ཆད་མི་བྱེད་པར། རབ་རིན་པོ་ཆེ་སོགས་ཀྱིས་བྱེད་དགོས་པར་གསུངས་པ་མ་གཏོགས། རྣལ་འབྱོར་པ་ཀུ་ས་ལིའི་བརྟུལ་ཞུགས་འཆང་བའི་ཞེན་མེད་རི་དྭགས་འགྲོ་འགྲོ་བྱེད་མཁན་ཞིག་གིས་རྡོ་ཐོག་ལ་ཚོམ་བུ་བཀོད་ནས་དམིགས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་དམིགས་པ་རབ་ཏུ་མི་འགྲོ་བ་ག་ལ་ཡིན། རང་ཅག་གིས་མཎྜལ་གྱི་གཞིའི་སྟེང་ལ་འབྲུ་དང་རིན་པོ་ཆེ་རྣམས་བླུག དེ་ལ་ལྕགས་རི་བཀོད་ནས་འབུལ་རྒྱུ་དེ། རྒྱལ་བ་སྐུ་གསུམ་གྱི་ཞིང་ཁམས་ཀྱི་བཀོད་པ་བཀྲ་བའི་ཆེད་དུ་དམིགས་རྟེན་བྱས་ནས་འབུལ་བ་ཡིན། དེ་ཡང་མི་བརྗེད་པའི་དྲན་རྟེན་དུ་འགའ་རེས་མཛུབ་མོ་ལ་མཛུབ་སྐུད་བཏགས་པ་དེ་དང་འདྲ་བར་དྲན་སོས་པའི་ཆེད་དུ་ཡིན། ལག་པས་མཎྜལ་ཕུལ་ནས་ཅིག་བྱེད་འདུག་རྒྱུ་དེ་གཙོ་བོ་མིན། གཙོ་ཆེ་བ་སྐུ་གསུམ་གྱི་ཞིང་གི་བཀོད་པ་ཐམས་ཅད་རང་གི་བློ་ཡིས་བླངས་ཤིང་དེ་ཡང་ཚད་མེད་དང་དཔག་མེད་དུ་སྤྲུལ་ནས་འབུལ་བ་དེ་གནད་ཆེ་ཤོས་ཡིན། དེ་ཡང་སྐུ་གསུམ་གྱི་ཞིང་ཁམས་ནི། སྣང་ཚུལ་སྤྲུལ་སྐུའི་མཎྜལ། གནས་ཚུལ་ལོངས་སྐུའི་མཎྜལ། ཁྱབ་བྱེད་ཆོས་སྐུའི་མཎྜལ། ཞེས་གསུངས་ཏེ། མཎྜལ་འབུལ་བའི་སྐབས་སུ། སྒྲུབ་པའི་མཎྜལ་དང་མཆོད་པའི་མཎྜལ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་དབྱེ་ཡོད་པ་ཡིན། སྒྲུབ་པའི་མཎྜལ་ནི། མཆོད་པ་འབུལ་སའི་ཡུལ་སྐྱབས་འགྲོའི་ཚོགས་ཞིང་གསལ་འདེབས་སའི་རྟེན་ཡིན། དེ་ལ་ཚོམ་བུ་བཀོད་པ་ཐམས་ཅད་སྐྱབས་ཡུལ་ལྷ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པར་བསྒོམ་ནས་མཆོད་པའི་དབུས་སུ་བཞུགས་སུ་གསོལ་དགོས། གལ་སྲིད་མཎྜལ་གཉིས་མ་བདེ་ན་ཡང་ཚོགས་ཞིང་ཡིད་ཀྱིས་གསལ་བས་ཆོག་ལ། རྟེན་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་མདུན་ནས་ཕུལ་ན་དེས་ཀྱང་ཆོག རྒྱུན་དུ་རང་གི་གནས་ཁང་ངམ་སྒོམ་ཁང་གི་ནང་ལྟ་བུ་ཡིན་ན། བྱ་བཏང་བ་ངོ་མ་ཞིག་མིན་ན། བདག་ཅག་གི་སྟོན་པའི་སྐུ་རྟེན་རེ་དང་གསུང་རྟེན་དུ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་རྒྱུད་སྡེའམ་མིན་ཡང་མདོ་སྡུད་པ་རེ་དང་གསང་སྙིང་གི་རྩ་བ་རེ་བཞུགས་སུ་གསོལ་དགོས། ཐུགས་རྟེན་དུ་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་མཆོད་རྟེན་བྱིན་རླབས་དང་ལྡན་པ་རེ་སྟེ་དེ་རྣམས་ཚང་དགོས། དེ་རྣམས་བཞུགས་སུ་གསོལ་བའི་མདུན་ནས་མཆོད་པ་གཙང་མ་རང་སེམས་དག་པ་རེ་བཤམས་དགོས། དེ་ཡང་གཙོ་བོ་རང་སེམས་དག་ན་གཙང་མ་ཡིན། སྤྱིར་ཡང་གནས་ཁང་བྱི་དོར་ཐུན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་ཆོས་ཡིན་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་སྐུ་གསུང་ཐུགས་རྟེན་བཀྲམ་སྟེ་མཆོད་པ་བཤམས་པ་རྣམས་གཙང་མ་བྱེད་དགོས།
གཉིས་པ་གཞུང་དོན་སྐུ་གསུམ་གྱི་མཎྜལ་དངོས་བཤད་པ།
དེ་ནས་མཆོད་པའི་མཎྜལ་ལ་མདུན་གྱི་རྟེན་གསུམ་དངོས་སུ་བཞུགས་པ་དང་། དམིགས་པས་མདུན་གྱི་ནམ་མཁར་སྐུ་གསུམ་གྱི་ངོ་བོ་རྒྱལ་བ་སྲས་དང་བཅས་པའི་ཚོགས་ཞིང་ལ་དམིགས་ནས། ཨོཾ་ཨཱཿཧཱུྃ༔ སྟོང་གསུམ་འཇིག་རྟེན་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱའི་ཞིང་། །རིན་ཆེན་སྣ་བདུན་ལྷ་མིའི་འབྱོར་བས་གཏམས། །བདག་ལུས་ལོངས་སྤྱོད་བཅས་པ་ཡོངས་འབུལ་གྱིས། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་སྲིད་ཐོབ་ཤོག །ཅེས་པའི་ཤོ་ལོ་ཀ་གཅིག་གིས་སྣང་ཚུལ་སྤྲུལ་སྐུའི་མཎྜལ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཨོཾ་ཨཱཿཧཱུྃ༔ ཞེས་པའི་ཡི་གེ་འབྲུ་གསུམ་དེ་སངས་རྒྱས་སྐུ་གསུམ་གྱི་ས་བོན་ཡིན་པས། འདིའི་སྐུ་གསུམ་གྱི་ཞིང་ཁམས་མཎྜལ་ལ་འབུལ་བའི་ཚིག་གིས་སྣ་དྲངས་ཏེ། སྟོང་གསུམ་འཇིག་རྟེན་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱའི་ཞིང་། །ཞེས་པས་གླིང་བཞི་རི་རབ་ལྷ་གནས་དང་བཅས་པའི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱའི་ཞིང་ཁམས་ན་ཞེས་གསུངས། དེ་ཡང་སྟོང་གསུམ་ཞེས་པ་སྟོང་ཕྲག་གསུམ་ལ་གོ་བ་མིན་ཏེ། གླིང་བཞི་རི་རབ་ལྷ་གནས་ཉི་ཟླ་དང་བཅས་པ་སྟོང་ལ་སྟོང་དང་པོ་སྤྱི་ཕུད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཞེས་གསུངས། དེ་འདྲ་བ་སྟོང་ལ་སྟོང་གཉིས་པ་བར་མའི་འཇིག་རྟེན་དང་། ཡང་དེ་ལྟ་བུ་སྟོང་ལ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་ཏེ་རེ་རེ་བཞིན་བགྲང་བས་ཞིང་ཁམས་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་ཡོད་པ་དེ་སངས་རྒྱས་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་གཅིག་གི་གདུལ་ཞིང་ཡིན་ནོ། །རིན་ཆེན་སྣ་བདུན་ལྷ་མིའི་འབྱོར་བས་གཏམས། །ཞེས་པས་འཁོར་ལོ་རིན་པོ་ཆེ་དང་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ལ་དབང་བའི་རྒྱལ་སྲིད་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་དང་། བཀྲ་ཤིས་པའི་རྟགས་རྫས་བརྒྱད་ལ་སོགས་པ་ལྷ་དང་མི་ཡི་ཡོ་བྱད་དང་འབྱོར་བའི་ཚོགས་ཀྱིས་གཏམས་ཤིང་བཀང་བ་བློས་བླངས། དངོས་འབྱོར་གྱི་མཆོད་པ་རང་གི་འབྱོར་མཁོས་དང་བསྟུན་པའི་གང་བཟང་གང་ལེགས་དང་། ཡུལ་སྲོལ་གྱི་ཐད་ནས་བདག་པོས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང་མ་བཟུང་བ་ཡིད་དུ་འོང་བའི་དངོས་པོ་ཡོད་ཚད་པོ་བློ་ཡིས་བླངས་ཡིད་ཀྱིས་སྤྲུལ་ཏེ་འབུལ་དགོས་པ་རེད། དེའི་སྟེང་དུ་རང་གི་ལུས་ལོངས་སྤྱོད་དགེ་བ་ཡོད་ཚད་བདེ་སྐྱིད་བདེ་བའི་དངོས་པོ་ཡོད་ཚད་ཐམས་ཅད་ལ་ཆགས་ཞེན་ཏིལ་འབྲུ་ཙམ་ཡང་མེད་པའི་སྒོ་ནས་བླ་མ་སྤྲུལ་སྐུའི་ལྷ་ཚོགས་ལ་འབུལ་བ་དེ་ཐུན་མོང་སྤྲུལ་སྐུའི་མཎྜལ་ཡིན་པས། བདག་ལུས་ལོངས་སྤྱོད་བཅས་པ་ཡོངས་འབུལ་གྱིས། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་སྲིད་ཐོབ་ཤོག །ཅེས་པས་བདག་གི་ལུས་ལོངས་སྤྱོད་ལ་སོགས་པ། མདོར་ན་གཅེས་རྒུ་དམར་རྒུ་སོགས་ཡིད་ཀྱི་ཡུལ་དུ་འོང་བ་ཡོད་ཚད་ཐམས་ཅད་འབུལ་བ་ཡིན་པས། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོས་འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཁ་ལོ་ཐར་བ་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ལམ་དུ་སྒྱུར་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་སྲིད་དམ་པ་རང་བཞིན་སྤྲུལ་བའི་སྐུ་ཐོབ་པར་ཤོག ཅེས་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་ཡིན། དེ་ཐུན་མོང་སྤྲུལ་སྐུའི་མཎྜལ་ལམ་སྣང་ཚུལ་སྤྲུལ་སྐུའི་མཎྜལ་ལོ། །གཉིས་པ་ཐུན་མིན་ལོངས་སྐུའི་མཎྜལ་ལམ་རང་ལུགས་ཀྱི་ཆོས་སྐད་དུ་གནས་ཚུལ་ལོངས་སྐུའི་མཎྜལ་ཞེས་ཀྱང་གསུངས་ཡོད་པ་ནི། འོག་མིན་བདེ་ཆེན་སྟུག་པོ་བཀོད་པའི་ཞིང་། །ངེས་པ་ལྔ་ལྡན་རིགས་ལྔའི་ཚོམ་བུ་ཅན། །འདོད་ཡོན་མཆོད་པའི་སྤྲིན་ཕུང་བསམ་ཡས་པ། །ཕུལ་བས་ལོངས་སྐུའི་ཞིང་ལ་སྤྱོད་པར་ཤོག །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་འོག་མིན་བདེ་ཆེན་སྟུག་པོ་བཀོད་པའི་ཞིང་། །ཞེས་པས་གོང་གི་སྤྲུལ་སྐུའི་ཞིང་ཁམས་དེའི་སྟེང་གི་ནམ་མཁའ་རུ་འོག་མིན་བདེ་ཆེན་གྱི་གནས་ཞེས། འོག་མིན་འདི་སྲིད་རྩེའི་འོག་མིན་མིན་པས་གནས་རྣམ་དག་སྟུག་པོ་བཀོད་པའི་ཞིང་ཁམས་ཡེ་ཤེས་རིན་པོ་ཆེའི་གཞལ་མེད་ཁང་ན། ངེས་པ་ལྔ་ལྡན་རིགས་ལྔའི་ཚོམ་བུ་ཅན། །ཞེས་པས་གནས་ངེས་པ་འོག་མིན་སྟུག་པོ་བཀོད་པར། སྟོན་པ་ངེས་པ་རིགས་ལྔའི་སངས་རྒྱས། འཁོར་ངེས་པ་ས་བཅུའི་སེམས་དཔའ། ཆོས་ངེས་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ། དུས་ངེས་པ་རྟག་པ་རྒྱུན་གྱི་འཁོར་ལོ་སྟེ་ངེས་པ་ལྔ་ལྡན་རིགས་ལྔའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ཚོམ་བུ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་ཞིང་དང་གཞལ་ཡས་ཁང་གི་བཀོད་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར། འདོད་ཡོན་མཆོད་པའི་སྤྲིན་ཕུང་བསམ་ཡས་པ། །ཕུལ་བས་ལོངས་སྐུའི་ཞིང་ལ་སྤྱོད་པར་ཤོག །ཅེས་པས་སྒེག་པ་མ་དང་། གླུ་མ། གར་མ་ལ་སོགས་འདོད་ཡོན་གྱི་སྤྲུལ་པའི་ལྷ་མོ་གྲངས་མེད་ཀྱིས་མཆོད་པའི་སྤྲིན་མི་ཟད་པ་འདོད་དགུའི་སྤྲིན་སྣ་ཚོགས་པ་བསམ་ཡས་དཔག་ཏུ་མེད་པས་བཀང་ཞིང་སྤྲས་པ། དེ་ལྟ་བུ་དེ་ལེགས་པར་ཕུལ་བས་ལྷུན་གྲུབ་ལོངས་སྐུའི་ཞིང་ཁམས་ལ་སྤྱོད་པར་ཤོག་ཅིག ཅེས་བསམ་པ་ནི་གནས་ཚུལ་ལོངས་སྐུའི་མཎྜལ་ལམ་ཐུན་མིན་ལོངས་སྐུའི་མཎྜལ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་ཁྱད་པར་ཆོས་སྐུའི་མཎྜལ་ལམ་རང་ལུགས་ཀྱི་ཆོས་སྐད་ལ་ཁྱབ་བྱེད་ཆོས་སྐུའི་མཎྜལ་ཡང་གསུངས་པ་དེ་ནི། སྣང་སྲིད་རྣམ་དག་གཞོན་ནུ་བུམ་པའི་སྐུ། །ཐུགས་རྗེ་མ་འགགས་ཆོས་ཉིད་རོལ་པས་བརྒྱན། །སྐུ་དང་ཐིག་ལེའི་འཛིན་པ་རྣམ་དག་ཞིང་། །ཕུལ་བས་ཆོས་སྐུའི་ཞིང་ལ་སྤྱོད་པར་ཤོག །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་སྣང་སྲིད་རྣམ་དག་གཞོན་ནུ་བུམ་པའི་སྐུ། །ཞེས་པ་ནི་གོང་དུ་ལོངས་སྐུའི་ཞིང་ཁམས་བཤད་པ་དེ་ཡི་སྟེང་གི་དབྱིངས་ལ་སྣང་ཞིང་སྲིད་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་གདོད་མ་ཉིད་ནས་རྣམ་པར་དག་པ། དབྱིངས་ནང་གསལ་གཞོན་ནུ་བུམ་པ་སྐུ་ཡི་གནས་ལུགས་སྐྱེ་མེད་བསམ་བློ་དང་བྲལ་བའི་གཞི་དེ་ལ། ཐུགས་རྗེ་མ་འགག་ཆོས་ཉིད་རོལ་པས་བརྒྱན། །ཞེས་པས་གདངས་ཕྱི་གསལ་གྱི་ཐུགས་རྗེ་མ་འགགས་པ་དེ་འོད་གསལ་གྱི་སྣང་ཆ་བཞི་ལ་སོགས་པ་གང་ཤར་རྩལ་གྱི་རྟོག་ཚོགས་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་རྣམ་དག་གི་རོལ་བའི་རྒྱན་དུ་རང་ཤར་བ་སྟེ། འདི་ལྟར་སྣ་ཚོགས་སྣང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀུན། །དབྱིངས་ཀྱི་རྒྱན་ཏེ་སྐུ་ཡི་ངོ་བོར་ཤར། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ཡེ་ནས་རང་ཤར་དུ་གྱུར་པའི། སྐུ་དང་ཐིག་ལེའི་འཛིན་པ་རྣམ་དག་ཞིང་། །ཕུལ་བས་ཆོས་སྐུའི་ཞིང་ལ་སྤྱོད་པར་ཤོག །ཅེས་པས་སྐུ་དང་ཐིག་ལེའི་སྟོང་གཟུགས་དངོས་པོར་ཞེན་འཛིན་ལྟ་བུ་འཛིན་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཞིང་ཁམས་ཚོམ་བུའི་ཚུལ་དུ་བཀོད་ནས། གཉིས་འཛིན་གྱི་ཞེན་པ་མེད་པར་གཉིས་མེད་ལྟ་བས་ཐག་ཆོད་པའི་ཡེ་གྲོལ་གཤིས་ཀྱི་གནས་ལུགས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཕུལ་བས་ན་ཀུན་བཟང་ཆོས་སྐུའི་ཞིང་ཁམས་གདོད་མའི་གཞི་དབྱིངས་ཆེན་པོ་ལ་སྤྱོད་པར་ཤོག ཅེས་དེ་ལྟར་བསམ་པ་ནི་ཁྱབ་བྱེད་ཆོས་སྐུའི་མཎྜལ་ལམ་ཁྱད་པར་ཆོས་སྐུའི་མཎྜལ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་མཎྜལ་གྱི་གཞི་ལག་པས་བཟུང་ལུགས་དང་ཚོམ་བུ་ཇི་ལྟར་བཀོད་ལུགས། མཎྜལ་སོ་བདུན་མ་འབུལ་སྟངས། ས་གཞི་སྤོས་ཆུས་སོགས་དང་སྦྲགས་ནས་ཚོམ་བུ་བདུན་མ་འབུལ་སྟངས་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀུན་བཟང་ཞལ་ལུང་གི་ནང་ལྟར་ཡིན་ནོ། །གང་ལྟར་ཐུན་མཐར་བསྔོ་བ་སྨོན་ལམ་དང་བཅས་ཏེ། གོང་ཞུས་ལྟར་དམ་པ་གསུམ་གྱིས་རྩིས་ཟིན་པས་སྦྱོར་དངོས་རྗེས་གསུམ་ཚང་བ་ཞིག་དགོས། དེ་ཡང་ཚོགས་བསགས་ཐབས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ནས་ཐབས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་མཎྜལ་འབུལ་བ་འདི་ཡིན་པས། འདུས་བྱས་ཀྱི་དགེ་བ་གཞན་ཞིག་བསགས་ན། འབུལ་བ་འགྱེད་དང་མང་ཇ། ལྷ་བྲིས་རྟེན་བཞེངས། ཡར་མཆོད་མར་སྦྱིན་སོགས་རྒྱུ་དངོས་པོས་མཆོད་པ་འབུལ་ས་ཞིག་དང་སྦྱིན་པ་གཏོང་ས་ཞིག་ཡོད་ཚད་པོ་ལ་དྲི་མ་གསུམ་དང་མ་འདྲེས་པ་ཞིག་དཀའ་བར་གསུངས་ཏེ། དང་པོ་རྒྱུ་རྩ་དེ་བསྒྲུབ་དུས་སྡིག་པ་དང་ལོག་འཚོའི་དྲི་མ་མ་འདྲེས་པ་དཀའ། བར་དུ་དངོས་གཞིའི་སྐབས་ཚེགས་དཀའ་ལས་ཟེར་བརྗོད་ཚོགས་ངན་གྱི་དྲི་མ་མེད་པ་ཉུང་། རྗེས་ཚར་བ་ན་ངས་དེ་དུས་རྒྱུ་དེ་ཙམ་ཞིག་བཏང་འདུག་སྙམ་པའི་སེར་སྣའི་དྲི་མ་དང་མ་འདྲེས་པ་ཡང་དཀའ་མོ་ཡིན་གསུངས་པས། ཚོགས་བསགས་གཞན་པ་དེ་ཚོ་ལེགས་མོད་དྲི་མ་དང་མ་འདྲེས་པ་དཀའ། མཎྜལ་འབུལ་བ་འདི་ཉིད་ནི་ལག་པ་བརྐྱང་བསྐུམ་ཙམ་གྱིས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་པོ་བསགས་འགྲོ་བའི་ཐབས་ཁྱད་པར་ཅན་ཡིན་པས། མདོ་སྔགས་གསར་རྙིང་ཐམས་ཅད་དགོངས་པ་གཅིག་མཐུན་གྱིས་བསོད་ནམས་བསགས་ཐབས་བླ་ན་མེད་པ། རྩོད་མེད་ཡོངས་གྲགས་འདི་ཡིན་པ་རེད། འདིར་ངག་འདོན་འདི་དང་འབྲེལ་དུས་སྐུ་གསུམ་གྱི་མཎྜལ་ཡིན་པས། དེའི་ནང་དུ་མ་འདུས་པ་མེད་ལ། ད་དུང་འདི་ལ་ཕྱི་ནང་གསང་བའི་མཎྜལ་གྱི་ངེས་པའི་སྟེང་ནས་ཀྱང་བཤད་རྒྱུ་ཡོད་དེ། མཎྜལ་འབུལ་བ་དམིགས་རྟེན་དུ་བྱས་ཏེ་གླིང་བཞི་རི་རབ་ལྷ་མིའི་ལོངས་སྤྱོད་དང་བཅས་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་ས་ཡར་སྤྲུལ་ཏེ་འབུལ་བ། རྡུལ་སྙེད་རྡུལ་གྱི་གྲངས་དང་མཉམ་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་རབ་འབྱམས་ན་ཡོད་པའི་མཆོད་པའི་རྫས་ཐམས་ཅད། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་པའི་སྒོ་ནས་བློས་བླངས་ནས་ཕྱོགས་བཅུའི་རྒྱལ་བ་སྲས་དང་སློབ་མར་བཅས་པ་ལ་ཕུལ་ན་དངོས་སུ་ཕུལ་བའི་བསོད་ནམས་དང་འདྲ་བ་ཡིན་པ་སྟེ་ཕྱིའི་མཎྜལ་དང་། ནང་གི་མཎྜལ་ནི། མདུན་གྱི་ནམ་མཁར་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷ་ཚོགས་བསྒོམ་ནས་རང་ལུས་མཎྜལ་གྱི་ཚུལ་ཏེ། ཡན་ལག་བཞི་པོ་གླིང་བཞི་རྒལ་ཚིགས་དབུས་ཀྱི་རི་བོ་མཆོག་རབ། པགས་པ་དབང་ཆེན་གསེར་གྱི་ས་གཞི། རྩ་དབུ་མ་དཔག་བསམ་གྱི་ལྗོན་ཤིང་། སྙིང་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ། ཤ་ཁྲག་རུས་པ་དོན་སྣོད་དང་བཅས་པ་ལྷ་མིའི་འདོད་ཡོན་དཔག་མེད་དུ་བསམ་ནས་འབུལ་ཆོག་པ་དེ་ལྟར་ནང་གི་མཎྜལ་དང་། ཡང་བླ་མ་སྐུ་གསུམ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷ་ཚོགས་ལ། རང་སེམས་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་ལ་བསམ་ནས་དེ་ལས་ཡིད་ཀྱིས་སྤྲུལ་བའི་མཆོད་པ། ཟག་མེད་བདེ་ཆེན་གྱི་ཡེ་ཤེས། རྣམ་པ་ཀུན་བཟང་གི་མཆོད་སྤྲིན། ཟད་པ་གཏན་ནས་མེད་པའི་མཆོད་སྤྲིན་རྒྱ་ཆེན་པོ་དེ་ཉིད་དུས་རྟག་པ་རྒྱུན་གྱི་འཁོར་ལོར་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་འབུལ་བ་གསང་བའི་མཎྜལ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་འབུལ་རྒྱུ་དང་། དེའི་སྐབས་སུ་ཡང་མཉམ་བཞག་གི་ངང་བསྐྱངས་ཏེ་མ་གཡེལ་བཟོ་མེད་ཀྱི་རིག་པའི་གཤིས་ལས་མ་འཁྲུལ་ན་དོན་དམ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཁྱད་པར་ཅན་ཡང་རྫོགས་པ་ཡིན་པས། ཏེ་ལོ་པས། བུ་ཚོགས་གཉིས་ཤིང་རྟའི་འཕང་ལོ་དང་། །འབྲལ་བར་མ་བྱེད་ན་རོ་པ། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་། མཁས་གྲུབ་ཀརྨ་ཆགས་མེད་ཀྱིས་ཀྱང་། ཚོགས་ཀྱི་བྲེ་ཁ་གང་བ་ན། །རྟོགས་པ་ཤུགས་ཀྱིས་རྒྱས་པ་ཡིན། །ཤེས་རབ་ཤུགས་ཀྱིས་འཕེལ་བ་ཡིན། །ཆོས་མཐུན་བསམ་པ་འགྲུབ་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །མཎྜལ་གྱི་ཐུན་བསྡུ་བའི་སྐབས་མཐར་ཚོགས་ཞིང་རང་ལ་བསྡུས་ཏེ། འཁོར་གསུམ་མི་དམིགས་པའི་ངང་དུ་མཉམ་པར་བཞག་དགོས་སོ། །དེ་ལྟར་འབུམ་ལྔ་བརྩི་བ་ལ། གོང་གི་སྐྱབས་འགྲོ། སེམས་བསྐྱེད། ཡིག་བརྒྱ་གསུམ། འདིར་མཎྜལ་དང་བཞི་སོང་བ་ཡིན་ནོ།།
ཅ ཀུ་སཱ་ལིའི་ཚོགས་བསགས་ཀྱི་ཁྲིད།
དང་པོ་གཅོད་ཀྱི་གོ་དོན་སྤྱིར་བསྟན་པ།
ཚོགས་བསགས་པ་མཎྜལ་གྱི་ཁྲིད་འདིའི་རྗེས་འབྲེལ་དུ་ཀུ་སཱ་ལིའི་ཚོགས་བསགས་གཅོད་ཀྱི་ལུས་སྦྱིན་འདི་འབྱུང་བ་ཡིན། སྐབས་འགའ་རེར་འདི་ས་བཅད་ཟུར་བའི་ཚུལ་དུ་གསུངས་པའང་ཡོད་ལ། འདི་ནས་དོན་གྱིས་ཚོགས་བསགས་ཐབས་རང་ལུས་མཎྜལ་གྱི་ཚོམ་བུར་བཀོད་པ་དེའི་ཚུལ་ལས་འཕྲོས་པས་ན། ས་བཅད་ཀྱི་དབང་གིས་ལོགས་སུ་བཞག་ན་ལྔ་པ་བདུད་བཞི་ཅིག་ཆར་དུ་གཅོད་པ་ཀུ་སཱ་ལིའི་ཚོགས་བསགས་འདི་གསུངས། དེ་ཡང་མ་ཅིག་གི་སྙན་བརྒྱུད་ཀྱི་ནང་དུ། ཚད་མེད་རྣམ་བཞི་རྒྱུད་ལ་བཞག །གཏད་མེད་རིག་ པ་དབྱིངས་སུ་བསྲེ། བདག་མེད ་ཀྱི་ཕུང་པོ་གཟན་དུ་བསྐྱུར། བརྗོད་བྲལ་གྱི་ངང་ལ་མཉམ་པར་བཞག །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར། གཅོད་ཅེས་པ་འདིས་ཅི་ཞིག་གཅོད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། བདུད་བཞི་དབྱིངས་སུ་གཅོད་དགོས་པ་རེད། ཐོགས་བཅས་བདུད་དང་ཐོགས་མེད་བདུད། །དགའ་བྲོད་བདུད་དང་སྙེམ་བྱེད་བདུད། །དེ་ཡང་སྙེམ་བྱེད་བདུད་ལ་འདུ། །ཞེས་གསུངས་པས་རྩ་བ་ནང་བདག་འཛིན་སྙེམ་བྱེད་ལ་ཐུག་ཡོད་པས་ཤིང་སྡོང་པོའི་རྩ་བ་ཆོད་ན་ཡལ་ག་ལོ་མ་རང་ཤུགས་ཀྱིས་ཆོད་པ་བཞིན་དུ། གཅད་བྱ་བདག་འཛིན་སྙེམ་བྱེད་ཀྱི་བདུད་དེ། གཅོད་བྱེད་སྤྲོས་བྲལ་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས། གཅོད་ལུགས་དངོས་པོའི་གཤིས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ཡིན་ལུགས་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་སྤྲོས་བྲལ་སྨྲ་བསམ་བརྗོད་འདས། ཆོས་སྐུའི་ཡུམ་ཆེན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རང་བཞིན་དུ་གཏན་ལ་ཕབ་པ་དེའི་མིང་ལ་གཅོད་ཟེར་བ་ཡིན།
གཉིས་པ་གཞུང་དོན་དངོས་བཤད་པ།
འདིར་ཐོག་མར་ཕཊཿཅེས་གསུངས་ཏེ། དེའི་དོན་ནི་སྡུད་བྱེད་ཐབས་ཀྱི་ཡི་གེ་ཕ་དང་གཅོད་བྱེད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཡི་གེ་ཊ་གཉིས་པོ་འབྲེལ་བའི་ཕཊ་ཀྱི་ཡི་གེ། ཐབས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་སེམས་ཅན་དབང་དུ་སྡུད། ཤེས་རབ་སྟོང་ཉིད་ཟབ་མོས་རང་གཞན་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱི་བདག་འཛིན་གཅོད་པ་དེ་ལྟར་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་སྟོང་ཉིད་དང་སྙིང་རྗེ་གཉིས་མེད་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཚད་མེད་བཞིའི་ངོ་བོ་ཅན་གྱིས་རང་རྒྱུད་ལས་སུ་རུང་བར་བྱེད་པས་ན་ཕཊཿཅེས་བརྗོད་པས། རང་གི་སྙིང་ཀའི་དབུས་སུ་སེམས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་མ་ཅིག་ཁྲོས་མ་ནག་མོ་སྐུ་མདོག་མཐིང་ནག་ཅན་ཕྱག་གཡས་པས་གྲི་ཁུག་ནམ་མཁར་འཕྱར་ཞིང་། གཡོན་པས་ཐོད་ཁྲག་ཐུགས་ཀར་བཟུང་བ། རྣ་ལྟག་གཡས་ན་ཕག་ཞལ་ནག་པོས་ངུར་སྒྲ་སྒྲོག་བཞིན་ཡོད་པ། ཁྲོ་མོའི་ཆ་བྱད་ཅན་གར་སྟབས་ལིང་ངེ་ཡོད་པ་ཞིག་གསལ་འདེབས་ལ་བསྒོམ། དེ་ཡང་གོང་གི་ཕཊཿསྒྲ་དང་བསྟུན་ཏེ་རྩ་དབུ་མའི་ལམ་བརྒྱུད་དེ་སྤྱི་བོ་ཚངས་པའི་བུ་ག་ནས་རྒྱང་གིས་ཐོན་པས་རང་གི་ལུས་རོ་རུ་གྱུར་པར་བསམ་དགོས། རང་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་སྔར་ཁྲོས་མ་ནག་མོར་བསྒོམ་པའམ་དམིགས་པ་ཧ་ཅང་བྱང་བ་ཡིན་ན། དང་པོ་ནས་རྣམ་ཤེས་ནམ་མཁར་སྤར་ནས་སྐད་ཅིག་གིས་ཁྲོས་མར་བསྐྱེད་ནའང་ཆོག་པར་གསུངས་པ་དེ་གཉིས་གང་ལྟར་ཡང་ཆོག དེ་ནས་འདིར་ངག་འདོན་གྱི་ཚིག ལུས་གཅེས་འཛིན་བོར་བས་ལྷ་བདུད་བཅོམ། །སེམས་ཚངས་པའི་སྒོ་ནས་དབྱིངས་ལ་ཐོན། །འཆི་བདག་གི་བདུད་བཅོམ་ཁྲོས་མར་གྱུར། །གཡས་ཉོན་མོངས་བདུད་བཅོམ་གྲི་གུག་གིས། །གཟུགས་ཕུང་པོའི་བདུད་བཅོམ་ཐོད་པ་བྲེག །གཡོན་ལས་བྱེད་ཚུལ་གྱིས་བྷནྡྷ་ཐོགས། །སྐུ་གསུམ་གྱི་མི་མགོའི་སྒྱེད་པུར་བཞག །ནང་སྟོང་གསུམ་གང་བའི་བམ་རོ་དེ། །ཨ་ཐུང་དང་ཧཾ་ཡིག་གིས་བདུད་རྩིར་བཞུ། །འབྲུ་གསུམ་གྱི་ནུས་པས་སྦྱངས་སྤེལ་བསྒྱུར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་། ལུས་གཅེས་འཛིན་བོར་བས་ལྷ་བདུད་བཅོམ། །ཞེས་པས་རང་གི་ལུས་འདི་ལ་བདག་འཛིན་གྱི་གཞི་རུ་གཅེས་ཞེན་དུ་འཛིན་པའི་ལུས་ཀྱི་ཞེན་རྟོག་ཐམས་ཅད་རྩ་བ་ནས་བོར་བས་རྒྱུ་གནོད་བྱར་མ་གྲུབ་པས་རྐྱེན་གནོད་བྱེད་ལྷའི་བུའི་བདུད་རང་སར་ཆོམས་ཤིང་། སེམས་ཚངས་པའི་སྒོ་ནས་དབྱིངས་ལ་ཐོན། །ཞེས་པས་རང་སེམས་གཏད་མེད་ཀྱི་རིག་པ་སྤྱི་བོར་ཚངས་པའི་བུ་གའམ་རྩ་ཆེན་གྱི་སྒོ་ནས་ནམ་མཁའི་དབྱིངས་ལ་ཐོན་ཏེ་དབྱིངས་རིག་དབྱེར་མེད་དུ་འདྲེས་པས་རྟག་པའི་མཐའ་དང་བྲལ་བ་དང་། འཆི་བདག་གི་བདུད་བཅོམ་ཁྲོས་མར་གྱུར། །ཞེས་པས་སྐྱེ་འགགས་གནས་གསུམ་མཁའ་ལ་སྤྲིན་བཞིན་དུ་དེང་སོང་བས་འཆི་བདག་གི་བདུད་ངང་གིས་ཆོམས་ཤིང་ཆད་པའི་མཐའ་དངབྲལ་བས་ན། རང་རིག་ཁྲོས་མའི་སྐུར་ལམ་གྱིས་གསལ་ཏེ་དེའི་མོད་ལ་རང་གི་ལུས་རོ་རུ་ལང་གིས་སོང་བས་ས་ཐོག་ཏུ་འགྱེལ་ཞིང་། རོ་དེ་ཡང་ཚོ་བ་སྣུམ་པ་སྟོང་གསུམ་གྱི་རྒྱ་ཁྱོན་གང་བ་ཞིག་ཏུ་བསྒོམ། གཡས་ཉོན་མོངས་བདུད་བཅོམ་གྲི་གུག་གིས། །ཞེས་པས་ཁྲོས་མའི་ཕྱག་གཡས་ན་མཚོན་བྱ་དོན་གྱི་གནས་ལུགས་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཆགས་སྡང་རྨོངས་གསུམ་གྱི་རྟོག་ཚོགས་ཉོན་མོངས་པ་རང་བཞིན་མེད་པར་བཅོམ་པའི་མཚོན་བྱེད་དུ་གྲི་གུག་བཟུང་བ་དང་། གཟུགས་ཕུང་པོའི་བདུད་བཅོམ་ཐོད་པ་བྲེག །ཅེས་པས་རྟེན་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོས་མཚོན་པའི་བརྟེན་པ་མིང་བཞིའི་ཕུང་པོ་ལ་འཛིན་ཞེན་མེད་པས་ན་ཕུང་པོའི་བདུད་བཅོམ་ནས་བམ་རོའི་ཐོད་པ་བྲེག གཡོན་ལས་བྱེད་ཚུལ་གྱིས་བྷནྡྷ་ཐོགས། ཅེས་པས་ཕྱག་གཡོན་ན་ལས་བྱེད་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་བྷནྡྷའམ་ཐོད་པ་ཐོགས་ཏེ་ཞེས། སྐབས་འདིར་ཐོད་པ་སྔོན་ནས་བསྒོམས་པ་དེ་ཕར་བཞག་ནས་ད་རེས་བྲེག་པ་དེ་ཉིད་ཚུར་ལེན་པ་ལྟ་བུར་བསམ་མི་དགོས་པར་ཁྲོས་མའི་ཕྱག་མཚན་དང་གཉིས་སུ་མེད་པར་རང་གི་ཐོད་པ་བྲེག་པ་དེ་ཉིད་ལས་བྱེད་ཀྱི་མི་མགོའི་སྒྱེད་པུ་རི་རབ་དང་མཉམ་པ་གསུམ་གྱི་ཁར་དཔྲལ་བ་རང་ལ་ཚུར་བསྟན་པའི་ཐོད་པ་དེ་ཉིད་བཞག་པར་བསམ། ནང་སྟོང་གསུམ་གང་བའི་བམ་རོ་དེ། །ཞེས་པས། ཕྱག་གཡས་པའི་གྲི་གུག་གིས་བམ་རོ་དེ་ལིང་གིས་བླངས་ཏེ་ཐོད་པའི་ནང་དུ་བཞག །སྣོད་སྟོང་གསུམ་དང་མཉམ་པ་དེ་ཉིད་གང་བའི་གཟུགས་ཕུང་གི་བམ་རོ་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཟན་དུ་གྱུར་པ་དེ། ཨ་ཐུང་དང་ཧཾ་ཡིག་གིས་བདུད་རྩིར་བཞུ། །ཞེས་པས། ཐོད་པའི་འོག་ཏུ་མེའི་རང་བཞིན་གྱི་ཨ་ཐུང་དམར་པོ། དེ་ཡང་ཨ་ཐུང་ཞེས་པ་དབུ་ཅན་གྱི་ཨ་ཡིག་གི་སྨད་ཆ་ཟུར་གསུམ་གྱི་རྩེ་མོ་གྱེན་ལ་བསྟན་པ་དེ་འདྲ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་ཨ་ཐུང་གནས་པ་ལས་མེ་འབར་ཐོད་པ་དྲོས། ནང་གི་བམ་རོ་དེ་སོ་རོ་རོ་ཞུ་ཞིང་ཁོལ་ནས་འབག་བཙོག་དང་རྣག་ཁྲག་ལ་སོགས་པ་མི་གཙང་བའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ལྦུ་བ་དང་སྤྲིས་མའི་རྣམ་པས་ཕྱིར་ལུད། འཆི་བདག་གཤིན་རྗེའི་ཁར་སོང་བར་བསམ་པ་དང་། ཡང་རླངས་པ་ཡར་འཕྱུར་བ་དེ་ཐོད་པའི་སྟེང་ན་ཧཾ་ཡིག་དཀར་པོ་མགོ་ཐུར་བསྟན་བདུད་རྩིའི་རང་བཞིན་ཅན་ཡོད་པ་ལ་ཕོག་ནས་ཧཾ་ཡིག་དྲོས་ཏེ་བདུད་རྩིའི་རྒྱུན་སྤྱི་བོ་ནས་མར་བབས་པས། ཐོད་པའི་བདུད་རྩི་དང་གཉིས་མེད་དུ་འདྲེས་ཤིང་མཐར་ཧཾ་ཡིག་ཀྱང་འོད་དུ་ལྟེམ་གྱིས་ཞུ་ནས་གཉིས་མེད་དུ་ཐིམ་པར་བསམ་དགོས་པ་ཡིན། འབྲུ་གསུམ་གྱི་ནུས་པས་སྦྱངས་སྤེལ་བསྒྱུར། །ཞེས་པས་སྐུ་གསུམ་རྡོ་རྗེ་གསུམ་གྱི་ཡི་གེ་འབྲུ་གསུམ་གྱི་བྱིན་རླབས་དང་ནུས་པས་འདོད་དགུར་བསྒྱུར་ནས་མཆོད་པའི་རྫས་སུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས། དེ་ཡང་ཨོཾ་གྱིས་ཁ་དོག་དྲི་རོ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་སྦྱངས་། ཨཱ༔ཡིས་གྲངས་མང་པོར་སྤེལ། ཧཱུྃ་གིས་གང་ལ་གང་འདོད་ཀྱི་དངོས་པོ་དང་མཆོད་རྫས་སྣ་ཚོགས་སུ་བསྒྱུར་ཏེ་ཟག་མེད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདུད་རྩི་འདོད་དགུ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་རང་བཞིན་ཅན་དུ་བསམ་ནས། ཨོཾ་ཨཱ༔ཧཱུྃ། ཞེས་འབྲུ་གསུམ་གྱི་བཟླས་པས་དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་མ་ཟིན་གྱི་བར་དུ་དམིགས་པ་དང་སྦྲགས་ནས་འབྲུ་གསུམ་བརྗོད་དགོས། དེ་ནས་མཆོད་རྫས་ཀྱི་དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་ཟིན་དུས། མདུན་གྱི་ནམ་མཁར་རིན་པོ་ཆེའི་ཁྲི་དར་ཟབ་འབོལ་བརྩེགས་དང་བཅས་པའི་སྟེང་དུ། དྲིན་ཆེན་རྩ་བའི་བླ་མ། འདི་དུས་སྐུ་མདོག་སྨུག་ནག་ཧེ་རུ་ཀའི་ཆས་ཅན་ཞིག་ཏུ་བསྒོམ། དེ་ཡང་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་སྤྱན་གསུམ་དང་ལྡན་པ། ཕྱག་གཡས་གསེར་གྱི་རྡོ་རྗེ་ཐུགས་ཀར་གཏོད་པའི་ཚུལ་གྱིས་འཛིན་པ་དང་། གཡོན་མཉམ་བཞག་གི་སྟེང་དུ་འཆི་མེད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གང་བའི་ཀ་པ་ལ་བསྣམ་པ། མཆན་ཁུང་གཡོན་ན་ཁ་ཊཱཾ་ཀ་འཆང་ཞིང་། སྐུ་ལ་སྟག་ཤམ་དང་རུས་པའི་རྒྱན་དྲུག་གིས་སྤྲས་པ། དབུ་ལ་ཐོད་པ་སྐམ་པོ་ལྔས་བརྒྱན་ཅིང་། ཞབས་གཉིས་རྒྱལ་པོ་རོལ་བའི་སྟབས་ཀྱིས་བཞུགས་ཡོད་པ་དེ་ལྟ་བུའི་བླ་མ་ཧེ་རུ་ཀའི་ཆས་ཅན། དེའི་སྟེང་གི་ཆ་ལ་བླ་མ། བར་གྱི་ཆ་ལ་ཡི་དམ་མཁའ་འགྲོའི་ཚོགས། ཐོད་པའི་ཁའི་ཐད་ཀྱི་ནམ་མཁའ་ལ་ཡེ་ཤེས་དང་ལས་ལས་གྲུབ་པའི་ཆོས་སྐྱོང་སྲུང་མའི་ཚོགས་ཡུལ་ལྷ་གཞི་བདག་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་འཁོད། དེའི་འོག་གི་ས་གཞིའི་སྟེང་དུ་བགེགས་རིགས་ལན་ཆགས་ཀྱི་མགྲོན་གྱི་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་ཁམས་གསུམ་རིགས་དྲུག་གི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཉི་ཟེར་ལ་རྡུལ་འཁྲིགས་པ་བཞིན་དུ་གསལ་གདབ་ནས། སླར་ཡང་ཕཊཿཅེས་གཟུང་འཛིན་ཐད་ཀར་གཅོད་པའི་ཕཊཿསྒྲས་བསྐུལ་ནས། ཡར་མཆོད་ཡུལ་མགྲོན་གྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང་། །ཚོགས་རྫོགས་ནས་མཆོག་ཐུན་དངོས་གྲུབ་ཐོབ། །མར་འཁོར་བའི་མགྲོན་མཉེས་ལན་ཆགས་བྱང་། །ཁྱད་པར་དུ་གནོད་བྱེད་བགེགས་རིགས་ཚིམ། །ཞེས་གསུངས་པ་འདིས་དཀར་འགྱེད་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཡར་མཆོད་ཡུལ་མགྲོན་གྱི་ཐུགས་དམ་བསྐང་། །ཞེས་པས་ཡར་མཆོད་ཡུལ་གྱི་མགྲོན་ནི། དཀོན་མཆོག་སྲིད་ཞུའི་མགྲོན་དང་། མགོན་པོ་ཡོན་ཏན་གྱི་མགྲོན་གཉིས་ཡིན། དེ་ཡང་རྩ་རྒྱུད་ཀྱི་བླ་མ་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ལྗགས་རྡོ་རྗེའི་སྦུ་གུ་ཅན་གྱིས་བདུད་རྩིའི་བཅུད་དྲངས། ཡི་དམ་རྒྱུད་སྡེ་བཞི་དྲུག་གི་ལྷ་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ལྗགས་ཕྱག་མཚན་སོ་སོའི་རྣམ་པ་དང་། དཔའ་བོ་མཁའ་འགྲོ་ཆོས་སྐྱོང་སྲུང་མའི་ཚོགས་དང་བཅས་པས་ལྗགས་ཉི་ཟེར་གྱི་སྦུ་གུ་ཅན་གྱི་དྲངས་བར་གསུངས། དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པས་བཅུད་དྲངས་ཤིང་གསོལ་བས་ཐུགས་ཀྱི་དགྱེས་པ་བསྐང་ཞིང་གསོལ་བར་བསམ། ཚོགས་རྫོགས་ནས་མཆོག་ཐུན་དངོས་གྲུབ་ཐོབ། །ཅེས་པས་རང་ཉིད་ཀྱི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་རྫོགས། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་སྟེ་སྒྲིབ་གཉིས་དག་དམ་ཚིག་ཉམ་ཆགས་ཐམས་ཅད་བྱང་ནས་མཆོག་དང་ཐུན་མོང་གི་དངོས་གྲུབ་རྣམ་པ་གཉིས་ཐོབ་པར་བསམ། མཁའ་འགྲོ་ཆོས་སྐྱོང་སྲུང་མ་དང་བཅས་པའི་ཐུགས་ཀྱི་དགྱེས་པ་བསྐང་བས་དམ་ཆོས་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ་པའི་འགལ་རྐྱེན་བར་ཆད་ཐམས་ཅད་སེལ་ནས་མཐུན་རྐྱེན་ལེགས་པའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་པར་བསམ་མོ། །མར་འཁོར་བའི་མགྲོན་མཉེས་ལན་ཆགས་བྱང་། །ཞེས་པས་དེ་ནས་རང་ཉིད་ཁྲོས་མར་གསལ་བའི་ཕྱག་གཡོན་པའི་ཐོད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བདུད་རྩི་གཏོར་བས་བདུད་རྩི་ཆར་བཞིན་དུ་བབས་པས་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་གནས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་སྟེ་བདུད་རྩི་ཆར་བཞིན་དུ་བབས་པའི་རྐྱེན་དེས་མར་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་མགྲོན་དུ་གྱུར་པ་རིགས་དྲུག་སྙིང་རྗེའི་མགྲོན་དང་། ཁྱད་པར་དུ་གནོད་བྱེད་བགེགས་རིགས་ཚིམ། །ཞེས་པས་ཁྱད་པར་དུ་བགེགས་རིགས་ལན་ཆགས་ཀྱི་མགྲོན་རྣམས་ཚིམ་པར་གྱུར་བར་བསམ་པ་དེ། འགྱེད་ལ་དཀར་འགྱེད་དམར་འགྱེད། ཁྲ་འགྱེད་སོགས་སུ་ཡོད་པ་ལས་འདི་དཀར་འགྱེད་ཡིན་པར་གསུངས། སྤྱིར་འདིའི་ལུས་སྦྱིན་འདི་ལ་དཀར་འགྱེད་ཁྲ་འགྱེད་གཉིས་ཀ་བསྟན་ཡོད། ནད་གདོན་དང་བར་ཆད་དབྱིངས་སུ་ཞི། །ཞེས་པས་ཁྲ་འགྱེད་གཉིས་ཀ་བསྟན་ཏེ། ཡང་བདུད་རྩི་ཁོལ་བའི་རླངས་པ་དེ་ལས་མེ་ཏོག་དང་བདུག་སྤོས་མར་མེ་དང་དྲི་ཆབ་ལ་སོགས་པའི་མཆོད་སྤྲིན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་སྤྲོས་ནས་ཡར་མགྲོན་ལ་མཆོད་པས་རང་གཞན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚོགས་རྫོགས་སྒྲིབ་པ་དག ཡང་མར་མགྲོན་ཐམས་ཅད་སོ་སོར་གང་ལ་ཅི་འདོད་ཀྱི་ཡོ་བྱད་ཆར་བཞིན་དུ་ཕབ་པས་དེ་ལ་རང་རང་གིས་ལོངས་སྤྱད་པས་ལན་ཆགས་འཁོར། བུ་ལོན་སོད། ཤ་འཁོན་སྦྱངས། ནད་གདོན་དང་སྡིག་སྒྲིབ་ཐམས་ཅད་དག མགྲོན་དེ་རྣམས་ཐམས་ཅད་ངོམས་ཤིང་ཚིམས། རིགས་དྲུག་སོ་སོའི་ལས་སྣང་སྡུག་བསྔལ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་བྲལ་ནས། ཕོ་ཐམས་ཅད་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དང་མོ་ཐམས་ཅད་རྗེ་བཙུན་སྒྲོལ་མའི་གོ་འཕང་ལ་བཀོད་དེ་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་མིང་ཙམ་ཡང་མེད་པར་དོང་ནས་སྤྲུགས་པར་བསམ་པ་དེ་ཁྲ་འགྱེད་ཡིན་གསུངས། དེ་ཡིས་དམ་ཆོས་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ་པའི་བར་ཆད་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་ཞི། རྐྱེན་ངན་དང་བདག་འཛིན་རྡུལ་དུ་བརླག །ཅེས་པས་རྐྱེན་ངན་གྲོགས་སུ་འཆར་བ་དང་ལས་ཉོན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་བདག་འཛིན་གཡུལ་ནས་ཕྱུང་སྟེ་ཐལ་བ་རྡུལ་ཕྲན་བཞིན་དུ་བརླག །མཐར་མཆོད་བྱ་དང་མཆོད་ཡུལ་མ་ལུས་ཀུན། །གཤིས་རྫོགས་པ་ཆེན་པོར་མ་བཅོས་ཨཱ༔ །ཞེས་གསུངས་པས་མཐར་ཐུན་བསྡུ་བའི་གནས་སྐབས་ན། མཆོད་པར་བྱ་བའི་ལས་བདུད་རྩི་འབུལ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་། མཆོད་པར་བྱེད་པའི་མཁན་པོ་རྣལ་འབྱོར་བ་རང་ཉིད། མཆོད་པའི་ཡུལ་ཡར་མར་གྱི་མགྲོན་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་། གཤིས་རྫོགས་པ་ཆེན་པོར་མ་བཅོས་ཨཱ༔ །ཞེས་པས་ངོ་བོ་ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་གཤིས་སྐྱེ་མེད་སྤྲོས་པ་ཀུན་དང་བྲལ་བ། རང་བཞིན་འགགས་མེད་ཀྱི་སྣང་ཆ་མ་འདྲེས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ། ཐུགས་རྗེ་ཀུན་ཁྱབ་ཀྱི་རིག་པ་མི་གནས་མཉམ་པ་ཆེན་པོར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་གནས་ལུགས་རྣལ་མ་མ་བཅོས་པའི་ཀློང་དུ་ཨཱཿ ཞེས་མི་དམིགས་པའི་ངང་ལ་མཉམ་པར་བཞག་པ་རེད། སྤྱིར་ན་གཅོད་ཟེར་བ་འདི་མ་རིག་འཁྲུལ་སྣང་གི་རྩ་བ་བདག་འཛིན་གཅོད་པ་ཞིག་ལ་གོ་བ་ཡིན་ཏེ། གཉན་ས་རི་ཁྲོད་འགྲིམ་པ་ཕྱི་ཡི་གཅོད། །ཕུང་པོ་གཟན་དུ་བསྐྱུར་བ་ནང་གི་གཅོད། །ཉག་གཅིག་རྩད་ནས་གཅོད་པ་དོན་གྱི་གཅོད། །གཅོད་དེ་གསུམ་དང་ལྡན་ན་རྣལ་འབྱོར་པ་ལགས། །ཞེས་གསུངས་པས། དེ་གསུམ་དང་ལྡན་ན་རྣལ་འབྱོར་པ་ཞིག་གི་མིང་ཡོད་གསུངས། དེ་ཡང་ནང་བདག་འཛིན་གྱི་རྩ་བ་རང་ཁུངས་ནས་མ་ཆོད་ན། འདྲེ་ཕྱི་ན་ཡོད་སྣང་ཤར་ན་རང་གི་སྣང་བ་འདྲེ་རུ་ཤར་ནས་འདྲེ་གཅིག་གིས་མི་ཚད་མང་པོ་ཡོད་པ་བྲག་སྲིན་མོས་རྗེ་མི་ལ་ལ་ཞུས་པ་ལ་རྗེ་བཙུན་གྱིས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ། འདྲེ་སེམས་ཀྱི་རྩ་བར་མ་ཤེས་ན། །འདྲེ་འདྲེ་རུ་བཟུང་ན་གནོད་པ་ཡིན། །འདྲེ་སེམས་སུ་ཤེས་ན་གྲོལ་བ་ཡིན། །འདྲེ་སྟོང་པར་རྟོགས་ན་ཆོད་པ་ཡིན། །ཞེས་དང་། གདོན་གནོད་སྦྱིན་ཕོ་མོའི་སྣང་བ་འདི། །མ་བརྟགས་དུས་ན་བདུད་ཡིན་ཏེ། །ཐོ་འཚམ་བར་དུ་གཅོད་པར་བྱེད། །རྟོགས་ན་བདུད་ཀྱང་ལྷ་ཡིན་ཞིང་། །དངོས་གྲུབ་ཐམས་ཅད་ཁྱོད་ལས་འབྱུང་། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཡིན་པས་བྱམས་སྙིང་རྗེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་མ་བྲལ་ཞིང་། རང་གཅེས་འཛིན་དང་བདག་འཛིན་གྱི་རྩ་བ་བཅད་ནས་གཅད་བྱ་གཅོད་བྱེད་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་གཅིག་གི་ཀློང་དུ་བརྡལ་ནས་མཐར་ཐུག་དོན་གྱི་ཆོད་ཚད་མངོན་དུ་གྱུར་ན་གཅོད་ཡང་དག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྔོ་སྨོན་བཅས་གྲོལ་ལོ།།
ཧཱུྃ༽ ཉིན་བརྒྱད་པའི་ཆོས་ཁྲིད།
མཚམས་སྦྱོར་ཞལ་གདམས།
ཡང་རང་ཅག་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉོན་མོངས་པའི་ནད་ཀྱིས་ཐེབས། མ་རིག་པའི་གདོན་གྱིས་བཟུང་། རྨོངས་པའི་གཞན་དབང་དུ་གྱུར་སོང་བའི་ཉམས་ཆུང་བློ་སྟོབས་མེད་པ། གོམས་འདྲིས་དང་བྱང་ཆ་ཆེ་ས་ནི། ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པའི་ཡིད་བྱེད་དང་། དེའི་བག་ཆགས་ངན་པའི་ཉེར་ལེན་གྱིས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་ཕྱོགས་སུ་ཤོར་ནས། ཡང་དག་པའི་ལམ་ལ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འགྲོ་མི་ཤེས། གཞན་སྟོབས་ཀྱིས་ཁྲིད་མཁན་རྙེད་དཀའ་ཞིང་ཉག་ཕྲ། བླུན་པོའི་བློ་སྣ་ལོག་ལམ་དུ་ཆུ་སྣ་གར་ཁྲིད་ཡིན་ཏེ། ཆུ་སྣ་ཁ་ཐུར་དུ་འཁོར་ཕྱོགས་སུ་རྒྱུག་བདེ་བ་ལྟར་མར་ཁྲིད་མཁན་ཞིག་ཡོད་ན་རང་ཤུགས་ཀྱིས་དེའི་ཕྱོགས་སུ་རྒྱུག་སླ་བས། ལས་བྱ་བ་ཐུར་ལ་འགྲོ་དུས། རྐྱེན་ངན་པ་མ་བོས་རང་འཁོར་ཟེར་བ་ལྟ་བུ་ཡིན། ཡར་ལ་ཕྱོགས་ཏེ་ཡང་དག་པའི་རྒྱལ་བ་དགྱེས་པའི་ལམ་ཞིག་ལ་འཇུག་པ་ལ་ཁྲིད་མཁན་ཡོད་ཀྱང་དེའི་རྗེས་ལ་ཕྱོགས་པའི་བློ་མིག་དང་སྐལ་བ་བཟང་པོ་ཡོད་དཀའ་བ་རེད། དེ་ནི་ལེགས་པོ་དང་ཡ་རབས་ཀྱི་བག་ཆགས་མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ཡིན། བློ་ཆུང་འཁོར་བའི་སེམས་ཅན་ང་རང་ཚོས་གཅིག་གིས་གཅིག་ལ་ཆོས་བཤད་དུས། དང་པོ་འགོ་ནས་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ལ་བསམ་སྟེ་ཆོས་བསྒྲུབ་དགོས་པ་རེད་ཅེས་བརྗོད་ནས། བཤད་མཁན་ལ་དེ་ཁ་བྱང་ཐོབ་ཡོད་ལ། ཉན་མཁན་ལ་ཡང་དེ་རྣ་འཇག་ཏུ་གྱུར་ཡོད། ཡིན་ན་ཡང་དོན་ངོ་མའི་ལག་ལེན། གཅུས་ཕུར་རྩ། སྣ་ཐག་སྣ་རྩ་ལ་གཏུག་ན་གཞན་དོན་ཕར་ཞོག རང་དོན་ཞིག་ཀྱང་མི་ཤེས་པའི་ས་ཚོད་ལ་རང་གཞན་བཤད་མཁན་ཉན་མཁན་ཚང་མ་སླེབ་ཡོད་ན། ད་ནི་ང་རང་ཚོ་ལ་མེད་ཀྱང་ཡོད་མདོག་བསྟན་པས་ལོ་མ་སོང་། མིན་ཡང་ཡིན་མདོག་བྱེད་ས་ཡོད་མ་ཐལ། ལོ་དང་ཟླ་བ་འདིར་སྣང་འདྲ་བོ་དེ་མ་ནུབ་པའི་ཚེ་ལ་སུས་སུ་ལ་ཅི་བཤད་ཀྱང་ཆོག་མོད། འདི་གྲི་སོའི་སྒང་གི་རྟ་རྒྱུག་ཅིག་ཡིན་པས། སང་ཉིན་དང་འཇིག་རྟེན་ཕྱི་མ་གཉིས་སྔོན་ལ་གང་འོང་སུས་ཤེས་ཏེ་གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེས། ཚེ་ནི་མི་རྟག་སྟོན་ཀའི་སྤྲིན་དང་འདྲ། །མཛའ་བཤེས་གཉེན་འདུན་ཚོང་འདུས་མགྲོན་པོ་འདྲ། །ཞེས་གསུངས་པས། རྒྱུ་འབྲས་བདེན་རྫུན་གྱི་རྒྱ་ལུང་འཐེན་སར་ཐུག་དུས། མིན་ཡང་ཡིན་མདོག་གིས་ཚུགས་ཤིག་བཏོད་པ་རྐྱང་པས་ཤེས་ས་དང་གསལ་ས་ལ་ཐུག་པ་རེད། དེ་ཡང་བར་དོའི་རྣམ་ཤེས་འདྲ་བོ་ང་ཚོ་བརྒྱ་ལམ་རེས་འགའི་དུས་ཐུང་རེ་ལ་ཐུག་ནས་འདི་ཕྱིའི་དོན་ཆེན་གྱི་ཁ་བརྡ་བྱེད་པའི་གོ་སྐབས་ཤིག་དང་ཁེལ་བ་འདི་ལ། དོན་མེད་ཀྱི་ཁ་བརྡ་བྱེད་ལོང་མི་འདུག དེ་ཡིན་ན་མགོ་རྒྱ་གར་སྐད་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་བསྒྲུབ་དུས་དམ་པ་གསུམ་དང་འབྲེལ་བའི་སྦྱོར་དངོས་རྗེས་གསུམ་ཚང་དགོས། དེ་མ་ཚང་ན་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་གྲལ་དུ་མི་འགྲོ ཐེག་ཆེན་གྱི་ལམ་ལ་མ་ཞུགས་ན་མ་ཞུགས་པ་རེད་མ་གཏོགས། གཅིག་ཞུགས་ཚར་དུས་དམ་པ་གསུམ་དང་ཡིན་གཅིག་མིན་གཉིས་འབྲེལ་དགོས། དེ་དང་མ་འབྲེལ་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་མི་ཐོབ། རང་གཞན་གྱི་ཚེ་རབས་གཏན་གྱི་འདུན་མ་མི་འགྲུབ་པ་ཡིན་གསུངས་པས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཕ་མ་ཡིན་པ་རྗེས་ཟློས་ཁ་བཤད་ཙམ་ལས་དོན་ལ་ཚེ་འདིའི་ཕ་མ་དང་འདྲ་བའི་བློ་ཞིག སེམས་ཅན་འབུ་དང་རྟ་ཟོག་ཕར་ཞོག་གྲོང་རོགས་ཁྱིམ་མཚེས་སོགས་རིགས་མཐུན་གྱི་མི་ལ་ཡང་བཞག་མི་ཐུབ། དེ་མ་ཐུབ་ན་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པའི་སྙིང་རྗེ་མེད་པ་ཡིན། དེ་ཡིན་ན་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་མ་དགོས་འབྲིང་པོ། འབྲིང་པོ་མ་དགོས་ཆུང་ཆུང་ཙམ་ཡང་མེད་པ་ཡིན། རང་གི་ཤ་ཉེ་རིང་། བུ་ཚ་རྒྱུད་ལ་ཤ་ཚ་སྙིང་རྗེ་བ་ཙམ་ནི་ངོ་མས་བཤད་ན་སྙིང་རྗེ་ཅི་ཡང་མིན་ཏེ། ཆགས་ཞེན་དང་འབྲེལ་བའི་གཅེས་སེམས་ཙམ་ཞིག་ཡིན། དེ་མི་མ་དགོས་གཅན་གཟན་སྟག་མོ་དང་ལ་ཁའི་རི་སྤྱང་ཚོ་ལ་ཡང་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་པ་རེད། དེ་ལ་ཡ་མཚན་རྒྱུ་ཅི་ཡང་མེད། སྔོན་འདི་ན་ཤ་མི་ཉེ་རུས་མི་མཐུན་པའི་ནད་པ་ཉམ་ཐག རྒ་རྒས་བདག་མེད། དབུལ་པོ་མགོན་བྲལ། དྭ་ཕྲུག་ཉམ་ཆུང་སོགས་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མནར་ནས་ཤི་ན་ཤི་མ་ཐུབ། གསོན་ཡང་གསོན་མ་ཐུབ་པ་ཞིག་ཡོད་ན། དེ་ལ་སྙིང་རྗེ་ཞིག་སྐྱེས་ན་དེའི་མིང་ལ་སྙིང་རྗེ་ཟེར་དགོས། སྙིང་རྗེའི་ས་བོན་ཞིག་རྒྱུད་ན་ཡོད་རྟགས་ཡིན། འོན་ཀྱང་སྔུན་ན་ཡོད་པའི་ཉམ་ཐག་འདིས་ལས་མ་དག་པ་ཞིག་བསགས་པ་སྔོན་ལ་སོང་ནས། འབྲས་བུ་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་སྨིན་པ་ཡིན་ན། ད་རེས་ལུས་རྟེན་འདིའི་སྟེང་ནས་རྣམ་སྨིན་མྱོང་སྟེ་འཛམ་གླིང་ལས་ཀྱི་ས་པ་འདི་ནས་ལས་དག་སྟོབས་ཆེ་བ་ཡིན་པས། ཁོ་ལ་ལས་ངན་གྱི་འབྲས་བུ་ཟད་པའི་མཐའ་ལ་སྒུག་རྒྱུ་ཞིག་ཡོད། འོན་ཀྱང་རྒྱུ་གསར་དུ་བསགས་བཞིན་པ་རྣམ་སྨིན་མྱོང་རྒྱུར་བསམ་བློ་ཙམ་ཡང་མ་འཁོར་བ་རང་གཞན་གཉིས་ཀྱི་ནང་ན་ཅི་ལྟར་མེད། འདིའི་མྱོང་རྒྱུ་བོ་དེ་ཙམ་སྡུག་པོ་མ་ཡིན་ཏེ། དམྱལ་བ་ཡི་དྭགས་སོགས་ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་དང་བསྡུར་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མིང་ཙམ་ཡང་མེད། དེ་བས་ང་ཚོས་བསགས་བཞིན་པའི་ལས་སྲོག་བཅད་པ་གཅིག་པུའི་ལས་དེས་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཅི་ཙམ་མྱོང་དགོས། མྱོང་ཡུན་ཅི་ཙམ་རིང་། དུས་བསྐལ་ཆེན་མང་པོའི་དུས་ཡུན་སྐོར་གཅིག་ཟད་ནས་ལས་མྱོང་སྟོབས་ཀྱིས་ཟད་པའི་དུས་ཤིག་ཡོད་དུ་ཆུག་ཀྱང་། རྒྱུ་མཐུན་གྱི་དབང་གིས་མི་ལུས་ཐོབ་ཀྱང་ཡང་སྲོག་གཅོད་པའི་ལས་སྲོག་ལན་ལྔ་བརྒྱ་འཇལ་དགོས། མ་བྱིན་ལེན། ལོག་གཡེམ། རྫུན། ཕྲ་མ། ཚིག་རྩུབ། ངག་འཁྱལ། བརྣབ་སེམས། གནོད་སེམས་སོགས་དེ་ཚོའི་ལས་ནི་བགྲང་གིས་མི་ལང་། ད་དུང་དེ་རྣམས་སྡིག་ཆེན་རང་མིན་ཏེ། མཚམས་མེད་ཀྱི་ལས་བསགས་པ་དང་ཆོས་དང་བླ་མ་ལ་ལོག་ལྟ་བྱེད་མཁན་དེ་ཚོ་མནར་མེད་ཀྱི་དམྱལ་བ་ལ་སྐྱེ་རྒྱུ་ནི། ཐོད་པར་ཐེལ་ཚེ་བརྒྱབ་པ་དང་འདྲ་བས་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཅི་བྱེད་དགོས་ཞེས་དེ་ལྟར་བསམ་བློ་བཏང་ན། སེམས་ཅན་མིག་གིས་མཐོང་ཚད་ལ་ཤ་ཚ་སྙིང་རྗེ་མི་སྐྱེ་ཁ་མེད་དོན་གྱི་སྟེང་ནས་ཡིན་པ་གནས་ལུགས་ངོ་མའི་ཐོག་ནས་ར་འཕྲོད་རྒྱུ་ཡོད། ང་ཚོ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་འདི་བྱིས་པ་ཆུང་ཆུང་ཞིག་འདྲ་ཞིང་། ད་དུང་བྱིས་པའི་ནང་ནས་ཀྱང་བྱིས་པ་བསམ་མེད། མི་ཧ་ཅང་ངན། ཁྲེལ་ཧ་ཅང་མེད་པ། བློ་སྣ་ཧ་ཅང་ཐུང་བས་ལུས་ཤ་ཁྲག་མཆེད་པའི་ཕ་མ་དྲིན་ཆེན་འགའ་རེ་ཤི་མེད་ཀྱང་ལུས་འབྱུང་བཞི་རྒས་ནས་རྒུད་པར་ཐུག ལུས་ཀྱི་སྟོབས་ཉམས། སེམས་ཀྱི་ཤེད་ཉམས་པས་དགོང་ཕྱི་དྲོའི་ལ་འགོའི་ཉི་མ་ལྟ་བུ་ཤི་བ་བསྒུག་ནས་བསྡད་པ་ཞིག་ཡིན་ན་འདྲ། ཤི་ཚར་ཞིང་ཤི་རན་ཁར་ཤི་མིག་གསོན་ལ་བལྟས། ཤུལ་གྱི་མི་ལ་སེམས་འཕྲེང་བཞིན་ཕྱི་མའི་ལམ་ཆེན་ལ་ཕྱིན་པ་ཡིན་རུང་འདྲ། དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱིད་སྡུག་ལ་བསམ་བློ་མ་བཏང་བར་ལོ་རེ་སོང་ནས་ཇེ་བརྗེད་ཇེ་བརྗེད། རང་ཁ་ཁ་སོ་སོ་ལ་མི་ལོ་མི་ཉན་པར་སྡོད་པ་འདི་དངོས་གནས་བཤད་ན། དུད་འགྲོ་འགའ་རེ་ལས་སྡུག་པ་ཡིན། ང་ཚོས་བྱམས་པ་ཚད་མེད་སྐབས་བཤད་པ་ལྟར། དུད་འགྲོ་རྔ་མོང་གི་ཕྲུ་གུ་བོར་བའམ་ཤི་ན། ཚེ་གང་བོར་སྡུག་བསོག་སྟེ་སྡུག་ཁོ་ནའི་ངང་ནས་འཆི་རུ་འཇུག་པ་ཡིན། གཞན་ཡང་བྱ་ཁྲུང་ཁྲུང་དེ་ཚོའི་རོགས་པ་བསད་ཤོར་དུས་ལོ་ནས་ལོའི་བར་གཅིག་པུར་སྡུག་བསོག་རབས་ཡོད། དེ་ཚོ་དུད་འགྲོ་ཡིན་པས་སྡུག་བསོག་རྒྱུ་མ་གཏོགས་དེ་ལ་ཕན་ཐོགས་པའི་ཆོས་བསྒྲུབ་མི་ཤེས། འོན་ཀྱང་སྐབས་རེ་ང་རང་ཚོ་དུད་འགྲོ་དེ་ཚོ་ལས་ཀྱང་སྡུག་གི་བསམ་རྒྱུ། དཔེ་དམ་པའི་ལྷ་ཆོས་བསྒྲུབ་ན་ཕན་ཐོགས་པ་གོ་བཞིན་ཤེས་བཞིན། བརྒྱ་ལན་རེ་མ་གཏོགས་མི་གོ་རྒྱུའི་ཆོས་ཁྲིད་དང་ཁྱིམ་ལས་ཙག་ཙུག་རྣམ་བརྗེ་བར་བྱེད། ཁྱིམ་ཕ་མ། བུ་ཚ་རྒྱུད། སྤུན་ཤ་ཉེ། མིང་སྲིང་ཚ་ཞང་གིས་འབྲེལ་བའི་སྙིང་དམར་ཅན་ཤི་སོང་བ་དེ་ཚོའི་ནང་གི་མང་ཆེ་བ་བག་ཆགས་ངན་པས་མཚམས་སྦྱར་ཏེ་ཤི་བ་ཡིན་ལ། ཤི་ཁར་སྨོན་ལམ་ལེགས་པོ་རེ་ཐེབས་པའང་དཀའ་བ་རེད། དེ་ཚོས་ད་ལྟ་ཁམས་གསུམ་རིགས་དྲུག་གི་གནས་ནས་སྡུག་བསྔལ་རེ་མྱོང་བཞིན་པ་མ་གཏོགས་འགྲོ་ས་མེད། ད་ཙམ་དམྱལ་བར་སྐྱེས་ནས་རེ་བ་དང་དུང་བ་གསོན་གྲང་ང་ཁམས་ན་ཡོད་པ་ང་ཚོ་ལ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ན། ང་ཚོས་དེ་རྣམས་ལ་བསམ་བློ་ཞིག་མ་འཁོར་ན་ཅི་འདྲ་ཡིན། ཡང་སྡིག་པ་དེ་ཙམ་མ་ཆེ། དགེ་བའི་ར་མདས་ཟིན། ཁྱད་པར་དུ་བཤེས་གཉེན་དམ་པས་ལམ་རེ་བསྟན་པའི་ལམ་སྣེ་ངན་སོང་ལས་བཟློག་ཐུབ་ཡོད་ན། མི་ལུས་རེ་ལོན་ཡོད་ན་མི་ཤེས་མོད། དེར་གསོན་འདི་ངོགས་ལ་ཡོད་སྐབས་ང་དང་ཁོ། དགྲ་དང་གཉེན་བསམ་ནས་ཆགས་སྡང་ཁོ་ནའི་དགའ་སྡུག་གིས་འཁྲུལ་ཚབས་ཆེ་བ་ཡིན་ན་མི་ལུས་ཐོབ་ཡོད་ཀྱང་ལས་ཀྱི་ལན་ཆགས་ཀྱིས་མི་དགའ་ས་ཞིག་ཏུ་སྐྱེས་ཡོད་ཤས་ཆེ་བས། ང་ཚོས་ད་དུང་ཁོང་ཚང་གི་བུ་རེད་བསམ་ནས་དགྲ་རུ་བཟུང་ན་དགྲ་གཉེན་གྱི་དབྱེ་བ་སུས་འབྱེད་ནུས། ང་ཚོ་མི་རྣམས་སྐད་ཆ་བཤད་ཤེས་དང་མི་ཤེས་ཙམ་ལས་དོན་དུ་ནགས་ཀྱི་མི་རྒོད་དང་འདྲ་བ་ཡིན། དེ་ཡང་ཕ་མ་གཉིས་ཤེས་ངེས། ཨ་ཡེས་དང་ཨ་མྱེ་གཉིས་ཀྱང་ཕལ་ཆེར་གྱིས་ཤེས་མོད། ཡང་ཡེས་དང་ཡང་མྱེ་སོགས་ཀྱི་མིང་ཙམ་ཡང་དོ་སྣང་བྱེད་མ་མྱོང་བའི་མི་མང་པོ་ཡོད་རྒྱུ་རེད་བསམ། དེ་ཡན་ཀྱི་མི་རབས་རྣམས་བཤད་ཤེས་པ་ལྟ་ཅི། ངོ་མ་བཤད་ན་དེ་རྣམས་ཀྱི་ལུས་ཤ་ཁྲག་ལས་མཆེད་འོང་བ་ཡིན་པས་ཕ་མ་དང་ཁྱད་ཅི་ཡོད། དེ་ལྟར་དེད་ན་འཁོར་བའི་ཡ་མཐའ་ཐུག་མེད་དུ་དེད་སོང་ན་ཡང་ངོ་མས་བཤད་ན་ཚེ་འདིའི་ཉེ་རིང་དང་འདྲ། འདང་དེ་ལྟར་བརྒྱབ་ཚེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཕ་མ་ཡིན་པའི་དོན་མི་གོ་རྒྱུ་ཞིག་མིན་ཏེ་རང་ཐོག་ཏུ་བླངས་ན་ལེན་རྒྱུ་ཡོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་མིག་གིས་མཐོང་བ་ཤ་སྟག་ཡིན་པས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙོམས་པའི་བྱམས་སྙིང་རྗེའི་སེམས་ཤིག་ཨེ་སྐྱེ་བལྟ་རྒྱུ་དང་བྱམས་སྙིང་རྗེ་ཅུང་ཟད་ཅིག་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་ན། དེ་ཡར་ན་འཕར་དུ་བཅུག སྐྱེད་བསྲིང་ནས་སྙིང་རྗེ་ཆེ་ཙམ་ལ་སྦྱང་དགོས་པ་ཡིན། སྙིང་རྗེ་ཞིག་མེད་ན་ཆོས་བསྒྲུབ་མི་ལོ་སྟེ། ནས་མེད་ན་རྩམ་པ་འཐག་ཐབས་མེད་པ་དང་གཅིག་ཡིན། ཆོས་པ་ཡིན་དང་མིན་གྱི་ཚད་གཞི་དད་དང་སྙིང་རྗེ་ཡོད་མེད་ལ་བལྟ་རྒྱུ་རེད། དད་དང་སྙིང་རྗེ་ཇེ་ཆེ་རུ་འགྲོ་བ་ལ་ཕན་ཐོགས་ཡོད་སོང་ན་ཆོས་ཞུས་པ་ལ་ཕན་པ་ཡོད་པ་ཡིན། དད་དང་སྙིང་རྗེའི་ཐད་ནས་སོར་གང་ཡང་འཕར་རྒྱུ་མེད་པར། ཤིང་མདའ་སྒྲོ་མེད་ནགས་སུ་འཕང་པ་འདྲ་ཞིག་གིས་གར་སོང་གར་བརྒྱབ་གཉིས་ཀ་མེད་ན། ཆོས་ཞུས་ནས་གར་སོང་འདིར་བརྒྱབ་མེད་པ་ཡིན། ད་དུང་སྐྱེ་བ་མང་པོར་མི་ཐར་བ་མ་ཟད་ལུས་ངན་མི་ལེན་པའི་ཁག་ཐེག་མེད། འདི་ནས་ངས་དད་པ་ཟེར་འདུག་རྒྱུ་དེ་ང་ཅན་པོ་ལ་དད་པ་བྱེད་དགོས་ཞེས་པ་མིན། གཙོ་བོ་རྒྱུ་འབྲས་ཡིད་ཆེས་ཀྱི་དད་པ་འཇིག་རྟེན་ཡང་དག་གི་ལྟ་བ་ཟེར་བ་ནི། རྒྱུ་འབྲས་ཡིད་ཆེས་ཀྱི་དད་པ་ཡོད། བྱམས་དང་སྙིང་རྗེའི་རླན་དེ་དང་བྲལ་མེད་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ས་བོན་ཞིག་བཏབ་ན་མྱུ་གུ་ལྗང་ཆུང་ཞིག་འཁྲུངས་རྒྱུ་ཡོད་པ་རེད། དེའི་དུས་སུ་དད་དང་སྙིང་རྗེའི་དབང་གིས་འཁོར་བར་ཞེན་ལོག་གི་ངེས་འབྱུང་སྐྱེས། རང་དོན་མ་ཡིན་པའི་གཞན་ཕན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་མི་འབྲལ་བའི་སྒོ་ནས་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་རྒྱུད་ལ་འཁྲུངས་ཤིང་། ས་ལམ་རིམ་པར་བརྒྱུད་དེ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་ཐུབ་པ་ཡིན། ནམ་ཡང་རྒྱུན་དུ་ང་ཚོ་མཉམ་འཛོམ་སྐབས་འདི་བཤད་བཞིན་ཡོད་དེ་གནད་ཆེ་བའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ཡིན། ཁྲི་ཐོག་གི་བླ་མ་མན་ཆད། སྡེ་ནང་གི་ཨ་ཡེས་དང་ཨ་མྱེ་རྒས་རྒོན་ཡན་ཆད་ཀྱིས་ཐར་ལམ་རེ་ཨེ་ཟིན་ལྟོས། ཐར་ལམ་གྱི་སྣེ་མོ་ཞིག་ཟིན་འོང་དུས་གང་ལྟར་བྱས་ཀྱང་དྲག་འོང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཤིག་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་ནས་མ་ཉམས་ཤིང་མ་བརྗེད་ན་ལས་དང་རྐྱེན་གྱི་དབང་གིས་དམྱལ་བར་སྐྱེ་དགོས་ཐུག་རུང། ཡུན་རིང་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་མི་དགོས་པར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་མགྱོགས་མྱུར་དུ་ཐར་ཐུབ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེས་ཟིན་ན་ལོ་སྟོང་ལོན་པའི་མུན་པ་དེ་མར་མེས་སྐད་ཅིག་ལ་སེལ་བ་ལྟ་བུའི་དཔེ་ཡོད། དེ་མིན་ངེས་འབྱུང་གི་བློ་མེད། སྙིང་རྗེའི་སེམས་མེད་ཅིང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་དྲི་ཙམ་ཡང་མ་བྲོ་ན་གསེར་ཁྲི་སེར་པོ་སུམ་བརྩེགས་ཀྱིས་མ་ཚད་པར། གདུགས་དར་ཚོན་སྣ་ལྔ་དགུ་བརྩེགས་ཀྱི་འོག་ནས་འགྱིང་མཁན་ཞིག་ཡིན་ཡང་། དེ་དམྱལ་བའི་སེམས་ཅན་ཞིག་གི་སྐུ་ཕྲེང་སྔོན་མ། སྐུ་རྗེས་མར་ཉི་ཚེ་བའི་དམྱལ་བར་དངོས་སུ་མ་སྐྱེས་གོང་བཞུགས་དགོས་ཐུག་པ་ཅན་ཡིན། ཡང་དཔེ་ཆ་སློབ་གཉེར་གྱི་ཐད་ནས་གཞུང་བཀའ་པོད་ལྔ་པོ་ལ་ཆེ་ཚོད་ཆུང་དམན་གྱིས་སྦྱང་བརྩོན་བྱེད་མཁན་ཞིག་ཡིན་ཡང་། ཐོས་པས་རང་རྒྱུད་གྲོལ་མེད་ན་ཕན་ཐོགས་མེད། གཞན་ཆོ་ག་ལས་འགྲིག་བཅའ་ཕྱག་ལེན་གྱི་ཐད་ནས། དབྱངས་འདོན་ལྟ། འཆམ་གར་སྟབས་རྐྱང་པ་ཅི་ཙམ་ཤེས་ཀྱང་ཕན་ཐོགས་མེད་དེ། གྲྭ་བ་སྒྲིག་ཞབས་ནས་སངས་རྒྱས་ཟེར་བ་དེ། བསྐྱེད་རྫོགས་ཀྱི་གདེངས་ཤིག་ཡོད་དགོས་པས་ཐར་བའི་ལམ་སྣེ་ཞིག་དོན་གྱི་སྟེང་ནས་མ་ཟིན་ན་ལུས་ངག་གི་ལས་ཀ་ཞིག་ཤེས་ནས་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་མ་རེད། དཔེར་ན་དགེ་སློང་ལེགས་སྐར་ལྟ་བུ་ཡིན། དེ་རྣམས་ཁ་ཚོད་ཡོད་ཀྱི་ནང་ནས་གཏམ་ཚོད་མེད་ཟེར་བ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ན་ཐང་ཡང་། འཛེམ་བག་མེད་པ་ནང་ལུགས་ཀྱི་སྐད་ཆ་རང་དཔེ་རོགས་ལ་བཀབ་པའི་ལོ་རྒྱུས་དེ་ལྟར་རེད། སྙིང་རྗེ་ལྡན་ཕྱིར་བྱམས་ཕྱིར་དང་། །སེམས་དགེ་བ་ལ་ཉེས་པ་མེད། །ཅེས་སྡོམ་པ་ཉི་ཤུ་བ་ལས་གསུངས་པ་ལྟར་ཡིན། ཡང་འགའ་རེ་ཕོ་སར་མོ་སར་ཡིན་པས་ཉི་མ་ཆ་རེ་ལ་སྣང་བ་ཨ་སྔོན་དགུང་ལས་མཐོ་ཞིང་རྒས་རྒྱུ་རྒུད་རྒྱུ་མེད་སྣང་ཤར་ཡང་། ཨ་ཡེས་ཨ་མྱེ་རྒ་རྒས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ལམ་དེ་བརྒྱུད་ནས་འོང་བ་ཡིན། དེ་ཡང་རྒས་ནས་རྒུར་ལོང་ཤར་ན་དེ་སྨོན་པའི་ཡུལ་ཡིན་ཏེ། ཚེ་རིང་ལོ་བརྒྱ་ཞེས་ཟེར་བཞིན་ཡོད་མོད། འགའ་རེ་ལུས་ན་གཞོན་གྱི་ལང་ཚོ་མ་ཡལ། དགའ་ལོང་སྐྱིད་ལོང་གཉིས་ཀ་ མེད་པར་འཆི་བདག་གི་ཞགས་པ ་ཐེབས་བས། སྒྱེ་ཐེད་ཞིག་གི་ནང་དུ་བཅུག་ནས་རྡོ་སུམ་ཚུགས་ཀྱི་ཁར་བཞག་སྟེ་རོ་ཟེར་རྒྱུ་རེད། ཁྱི་དང་བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཁ་ཟས་སུ་གྱུར་དུས། མིག་ཁྲ་ཆུང་གི་མཛེས་མདངས་ཤོར། སོ་སུམ་ཅུའི་དུང་ཕྲེང་འཐོར། སྐྲ་ལོ་རླུང་གིས་སྤུར། ལུས་ཤ་ཁྲག་འབྱུང་བཞིའི་ཕག་ཏུ་ཞ་ནས་མིང་ནས་མི་བཟུང་བར་མ་ཎི་འདོན་སར་ཐུག་པ་དེ་འདྲ་ནམ་འོང་ཅི་ཤེས་ཏེ་དེ་འདྲ་ནམ་ཐོག་ཏུ་སླེབ་མི་ཤེས། ཟུར་གཡས་གཡོན་ལ་རང་ལྟ་རོགས་ལྟ་བྱས་ན་ཚང་མ་རྒས་ནས་ཤི་བ་ཁོ་ན་མིན་ལ། མི་མི་ཤི་སྡོད་ས་གང་ན་ཡོད་དེ། སྐྱེ་བ་ཡོད་ན་འཆི་བ་ལོས་ཡོད། མི་ཞིག་ལ་མི་ཞིག་གི་ཚེ། སྐར་མ་ཞིག་ལ་ནམ་ཞིག་གི་ཚེ་ཡིན། ཡང་མི་ཤི་བ་འདྲ་ཡང་ཤི་ལུགས་མི་འདྲ་སྟེ། འགའ་རེ་ཆུང་ནས་ཆོས་ལ་མོས། ཉོན་མོངས་རང་ཤུགས་ཀྱིས་ཆུང་བས་ལྷ་དཀོན་མཆོག་ལ་དད་པ་ཆེ་བ། ལས་མི་དགེ་བ་ལ་དུག་བཞིན་དུ་འཛེམ་མཁན་ཡང་ཡོད་པ། དེའི་སྟེང་དུ་གང་ཟག་དེས་ཆོས་ངོ་མའི་གནད་ཅིག་ཤེས་ན། དེ་འདྲ་དེ་ཤི་བ་མ་ཡིན་འཕུར་བ་ཡིན། དལ་འབྱོར་ལྡན་པའི་མི་ལུས་ཤིག་བླངས་པ་ལ་སྙིང་པོ་ལོན་པ་ཡིན། ཡང་མི་འགའ་རེ་དེ་ལྟར་མིན་པར། ལོ་ཉུང་བ་བརྒྱ་བརྒྱ་སྟོང་སྟོང་ཡོད་ཀྱང་ཁོ་མཐོ་ན་དམའ་རྒྱུ་མེད་སྣང་ཤར། བརྒྱག་ན་ལྟོག་རྒྱུ་མེད་སྣང་ཤར། ལ་གྱེན་ལ་འགོས་པས་ཐུར་དུ་འབབ་པར་བསམ་བློ་གཏན་ནས་མ་བཏང་བར། ལས་མི་དགོས་ས་ནས་འདི་མ་བསགས་བསམ་པ་མེད་པ། རྡོ་ལྕི་མོ་མཚོ་ཞབས་མེད་ཀྱི་ནང་དུ་འཕང་བ་ལྟ་བུ་དེ་ལྟར་དམྱལ་བའི་རྒྱུ་རང་གིས་བསྒྲུབ་ན་སྡུག་འགྱོད་པ་ལྷག་པར་དེ་དུས་ཆེ་བ་རེད། དེ་ནས་རྒ་རྒས་ཤིག་ལ་ཆ་མཚོན་ན་གསོན་འདི་ངོགས་ཀྱིས་ད་སོང་ད་སོང་། ཚེ་ཕྱི་མས་ད་ཤོག་དང་ད་ཤོག་ཟེར་སར་ཐུག་པ་ཡིན། བསྡད་ཀྱང་སྐྱིད་སྣང་མེད་དེ་ལུས་རྒས་ནས་འབྱུང་བ་སྙིགས་དུས་དབང་པོ་རྣམ་ལྔའི་ནུས་པ་ཤོར། ཕྱི་ལུས་པོ་རྒས་ཞོར་ནང་སེམས་ཀྱི་སྤོབས་པ་ཇེ་ཆུང་དུ་སོང་། ཕྱིའི་འདོད་ཡོན་ལོངས་སྤྱོད་སྔར་བཞིན་ཡོད་རུང་དེ་ལ་སྤྱད་པའི་ནུས་པ་རང་ཉིད་ལ་མེད་པ་དཔེར་ན། བཅའ་ལག་རྙིང་པ་དང་འཕྲུལ་ཆས་ཟད་པོ་ཚོ་དང་འདྲ་སྟེ། ག་ས་གང་ནས་གནད་དོན་ཞིག་བུད། འགྲོ་འདུག་ཉལ་འཆག་གང་བྱས་ཀྱང་། ན་རྒྱུ་ཚ་རྒྱུ་ལ་སོགས་པའི་ཟུག་མི་བདེ་བའི་སྐབས་དེར། ལོ་ཆུང་དེ་ཚོས་གཅོལ་རྒན་ཕུང་རྒན་འདི་མེད་ན་དགའ་ཞེས་ཁ་ཡིས་ཅུང་མ་སྨྲས་མོད། དབང་མི་ལག ཅོ་ཏོ་ཤིང་ལག་ཏུ་ཤོར་ཚར་དུས་མི་ཡིས་བརྙས་བཅོས་མྱོང་བ་ལ་སོགས་པའི་རྒས་པའི་སྡུག་བསྔལ་རྐྱང་པ་བཤད་ཀྱང་མི་ཚར་བ་ཞིག་ཡོད། སྐབས་དེར་བློ་གཏད་ས་ཞེ་འཁྲི་ས་ཐར་བའི་ལམ་སྣེ་ཞིག་ཟིན་ཡོད་ན་དུས་དེར་ན་དགའ་ཤི་སྐྱིད་ཡིན། དེ་མིན་ན་མ་ཎི་བྱེ་བ་ཙམ་རེ་འདོན་མྱོང་ཡོད་ཀྱང་། དེ་སེམས་ལ་གང་ཤར་ནས་བཏོན་པ་ཡིན་སུས་ཤེས། འོད་མཚན་འབུམ་གཅིག་གཉིས་རེ་ཁས་ལེན་པའི་ཁྲལ་སོད་ཙམ་དུ་བགྲང་ཡོད་ཀྱང་སེམས་བསྐྱེད་དང་བསྔོ་སྨོན་གྱིས་ལེགས་པོ་ཞིག་ཟིན་ཨེ་ཡོད། སྤྱིར་བདེ་བ་ཅན་དུ་སྐྱེ་བ་ལ་རྒྱུ་བཞི་མ་གཏོགས་སྒྲུབ་མི་དགོས་ལ་རྒྱུ་བཞི་པོ་དེ་བསྒྲུབ་ན་སོ་སྐྱེ་ཡིན་ཡང་བདེ་བ་ཅན་ལ་སླེབ་ཐུབ་ངེས་ཀྱང་། རྒྱུ་བཞི་པོ་རྣམ་དག་ཅིག་འགྲུབ་མེད་ན་མིག་བཙུམ་མ་ཐག་རྒྱལ་སྲས་བརྒྱད་དང་མགོན་པོ་འོད་དཔག་མེད་ཀྱིས་བསུ་མ་བྱེད་པ་མིག་ལམ་དུ་འཆར་དཀའ་བ་ཡིན། དེ་ལྟ་བས་ན་ལོ་ཆེ་ཆུང་། སྐྱེས་ཕོ་མོ། སྐྱ་སེར་སུ་ཡིན་ཡང་ཐར་ལམ་རྣམ་དག་ཅིག་ཨེ་ཟིན་བལྟ་བའི་ཆེད་དུ་འབད་པ་བྱེད་དགོས། དེ་ཡང་མི་གོ་བ་ཅན་ལ་ཚིག་གཅིག །རྟ་གོམ་པ་ཅན་ལ་ལྕག་གཅིག་གིས་ཆོག་པས་མདོར་ན་ཐར་བའི་ལམ་སྣེ་ཟིན་ཡོད་སྙམ་པ་ཞིག་མེད་ན། ཅི་བཤད་ཀྱང་མགོ་འཁོར་ནས་རྒྱུག་འདུག་དགོས་པ་ཡིན། སྤྱིར་ད་སྔོན་འཁོར་བ་ཐོག་མེད་ནས་འཁོར་བར་འཁོར་ནས་འཁྱམས་པ་ཡིན། ཆོས་དར་ས་ལ་སྐྱེས་མྱོང་མོད། རང་ཉིད་ལ་མིག་མེད་ན་འཛམ་གླིང་དུ་ཉི་མ་ཤར་ཡང་སྒེར་ཐད་ནས་མུན་པའི་སྨག་ལ་འཁྱམས་ལུགས་གཅིག་པ་ཡིན། ལམ་ཉམས་སུ་བླངས་ནས་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་བསགས་སྟོབས་ཀྱིས་ཁྱོག ཐེག་ཆེན་འཕགས་པའི་ས་ལམ་བགྲོད་ཐབས་ལ། གཞི་བདེན་གཉིས་ཟུང་འཇུག་ལ་བརྟེན་ནས་ལམ་ཚོགས་གཉིས་ཟུང་འཇུག་བསྒྲུབ་སྟེ་འབྲས་བུ་སྐུ་གཉིས་ཟུང་འཇུག་གི་གོ་འཕང་བརྙེས་དགོས་ན། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རྣམ་པ་གཉིས་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་དགོས་ཏེ། རྡོ་གྲུབ་ཆེན་འཇིགས་མེད་བསྟན་པའི་ཉི་མས་འདི་ལྟར་གསུང་སྟེ། ལམ་གྱི་རྩ་བ་ངེས་འབྱུང་སེམས་བསྐྱེད་སྒོམས། །རྩ་བ་མེད་པས་ཡལ་ག་ཅི་ལས་སྐྱེས། །ལམ་གྱི་སྙིང་པོ་མཐའ་བྲལ་སྙིང་པོ་སྐྱོངས། །སྙིང་པོ་མེད་པས་ཡལ་ག་ཅི་ལ་རུང་། །ལམ་གྱི་མཐར་ཐུག་འོད་གསལ་རྫོགས་ཆེན་འཚོལ། །མཐར་ཐུག་མ་རྙེད་རང་ལམ་ཉི་ཚེ་བ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། དོན་དམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བར་བྱེད་པ་ལ། ཀུན་རྫོབ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྨོན་དང་འཇུག་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བ་ཞིག་དགོས། དེ་ལྟ་བུའི་སྨོན་འཇུག་གི་བྱང་སེམས་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བ་ལ། དབྱེ་ན་ཚད་མེད་རྣམ་བཞི། བསྡུས་ན་བྱམས་སྙིང་རྗེ། གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཏེ་བཤད་ན་སྙིང་རྗེའི་སེམས་དང་འབྲལ་མི་ཉན་པ་ཞིག་ཡིན། སྙིང་རྗེ་དེ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བ་ལ་བསམ་པ་བཟང་པོ་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན། དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་མདོར་བསྡུས་ན། །བསམ་པ་བཟང་པོ་དེ་ལ་ཐུག་ཡོད་པས། །བསམ་པ་བཟང་ན་ས་དང་ལམ་ཡང་བཟང་། །བསམ་པ་ངན་ན་ས་དང་ལམ་ཡང་ངན། །ཐམས་ཅད་བསམ་པ་དག་ལ་རག་ལས་པས། །རྟག་པར་བསམ་པ་བཟང་ལ་འབད་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པས། ལ་ལ་ཚིག་མང་དོན་ཆུང་ཞིང་། འགའ་རེ་ཚིག་ཉུང་དོན་ཆེ་བ་ཡིན་པས་འདི་ཡང་ནས་ཡང་དུ་བཤད་དེ། ཤིན་ཏུ་དོན་དང་ལྡན་པ་ལ། ཚིག་གཅིག་ལན་གཉིས་ཟློས་པས་དེ་ལྟར་བཤད་པ་ཡིན། དཔེར་ན་ས་ཆ་འདིའི་མི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཆོས་ཞུས་ཏེ་བསམ་བཟང་ཅན་ཤ་སྟག་ཏུ་གྱུར་སོང་ན། སྙིང་རྗེའི་སེམས་དང་ལྡན་པའི་ཕན་སེམས་ཅན་ཕོ་ཐམས་ཅད་འཕགས་པའི་དགེ་བསྙེན། མོ་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱི་ལྷ་མོ་རུ་གྱུར་དུས། ནང་ཉོན་མོངས་ཀྱི་དགྲ་བོ་རང་ཁུངས་ནས་འདུལ་ཐུབ་ན་ཕྱིའི་གནོད་བྱེད་ཀྱི་དགྲ་བོ་རང་ཤུགས་ཀྱིས་འདུལ་ཐུབ་སོང་བ་ཡིན། གལ་ཏེ་དགྲ་ཇག་ཆོམ་རྐུན་ལ་སོགས་པ་ཡོད་ཀྱང་སྐྲག་མི་དགོས་ཏེ་ལྷ་དང་སྲུང་མས་སྐྱབས་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་སྐྱོང་ཆོས་མཐུན་གྱི་སྲུང་མ་ཡིན་པས་གནོད་པ་རང་ཤུགས་ཀྱིས་བཟློག་འགྲོ། དེ་ལྟར་མི་ཐམས་ཅད་སྙིང་རྗེ་ཕན་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་བཟང་པོ་དང་ལྡན་པས་གཅིག་མཚུངས་སུ་གྱུར་ན། དེ་མི་ཡུལ་མ་ཡིན་ལྷ་ཡུལ་ཡིན་ལ་ལྷ་ཡུལ་ལས་ཀྱང་ལྷག་པའི་དག་ཞིང་ཞིག་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་འོང་བར་བསམ་པ་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་ཕྱོགས་དང་རིས་མེད་པའི་སྒོ་ནས་དྲན་སྐུལ་དང་སྨོན་ལམ་མཉམ་དུ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་མོད། དེ་ལྟ་བུ་དངོས་གནས་མངོན་དུ་གྱུར་བར་ཅུང་ཟད་དཀའ། དེ་དཀའ་བའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་དུས་ངན་གྱི་སྙིགས་མའི་རྒུད་པ་ལ་བཟློག་ཐབས་མེད་པ་རེད། དུས་ངན་ཟེར་བ་མི་ངན་གྱིས་རྒྱལ་ཁམས་གང་ནས་སྤྱོད་ངན་གྱི་ལད་མོ་བྱེད་པ་དེ་ལ་ཟེར་ཏེ། སྤྱོད་ངན་རང་གིས་བྱས་ནས་དུས་ངན་ཟེར། །ཞེས་གསུངས་པའི་ལུང་བསྟན་ཐོག་ཏུ་ཁེལ་བ་ཡིན། དཔེ་ཁྱིམ་ཚང་གཅིག་གི་ནང་ནས་ཀྱང་མ་རྒན་གྱིས་ཆོས་སེམས་བྱེད་རུང་ཕ་རྒན་གྱི་ངན་གཤིས་ལ་སྐྱུར་རྒྱུ་མེད་པ་ལྟ་བུ། ཡང་ཕ་རྒན་གྱིས་གནད་རྒྱུ་མཚན་ཤེས་པའི་དགེ་སྒྲུབ་ཚོགས་བསགས་རེ་བྱས་བསམ་རུང་། བཟའ་མི་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་གོང་ནས་མི་ལོ། འོག་ནས་མི་འགྲིག་གི་ཟེར་བཞིན་མར་འཐེན་བྱེད་པ་ལྟ་བུ་ཕ་མ་དང་ལོ་ཆེ་རིམ་དམ་པའི་ཆོས་ཕྱོགས་ལ་བློ་དད་གཅིག་ཡིན་རུང་། བུ་རྒྱུད་རྣམས་ཁ་འབག་ས་བཙོག་ནས་ངན་པའི་ཤན་ཞུགས་གྲིབ་མས་སྡིག་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་འབྲས་གཉིས་ཀྱིས་མ་བཏང་བ་ལྟ་བུ། ཡང་འགའ་རེ་བུ་རྒྱུད་བཟང་པོ་དང་པོ་ནས་བསམ་ཤེས་དགེ་ངོ་སྡིག་ངོ་ཤེས། ལས་རྒྱུ་འབྲས་ལ་འཛེམ། སྡེ་ཡུལ་བ་དང་མཐུན། ལྷ་བླ་མ་ལ་དད་པ་དེ་ལྟར་ཡིན་ཡང་། ཕ་མ་རྒ་རྒས་འགའ་རེ་འཁྱོག་རུ་འཁྱོག་པའི་ནང་ནས་ཡག་ཤོས་རི་དྭགས་ཀྲིཥ་ཎ་སཱ་རའི་རྭ་ཅོ་དང་དུང་གཡས་འཁྱིལ་ལྟ་བུ་ཡིན་ན་ལེགས་མོད། རྒྱུད་རྭ་ལྟར་འཁྱོག་ཅིང་འཁྱོག་ལུགས་སྡུག་ཤོས་གཡག་རྒན་རྒྱ་བོའི་རྭ་ཅོ་རང་མིག་ལ་ཟུག་པ་ལྟ་བུ། ངན་པ་འདྲེས་མ་ཁྱེར། གྱོང་བོ་ཁྱིས་མ་ཟོས་པ་ལྟ་བུའི་དགེ་མེད་སྡིག་མེད་སྙིང་རྗེའི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་ཡང་ཡོད་ནི་རེད། དེ་ཡང་། དཀྲེན་ལ་བརྩེ་དང་མ་རུངས་པ་ལ་བརྩེ། །ཀུན་འཁྲུགས་ལ་བརྩེ་བག་མེད་རྣམས་ལ་བརྩེ། །ཡུལ་གྱི་གཞན་དབང་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེ་དང་། །ལོག་པར་མངོན་པར་ཞེན་ལ་སྙིང་རྗེའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་སྙིང་རྗེའི་ཡུལ་མ་ནོར་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཡོད་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་དམྱལ་བ་མིག་ལམ་ལ་མ་བསྟན་ན་ཁས་མི་ལེན་མཁན་དེ་ཚོ་གནས་སྐབས་འཇོག་པ་མ་གཏོགས་ཅི་བྱེད་འདི་བྱེད་མེད་པའི་ས་ཚོད་ཅན་ཡང་ཡོད། གང་ལྟར་གདུལ་བྱ་དུས་སུ་མ་བབས་པ་འགའ་རེ་བདེ་བར་གཤེགས་པ་དངོས་ཀྱིས་འདུལ་མ་ཐུབ་པ་རང་ཅག་ལྟ་བུ་ལུས་ཡོད་པས། འགྲོ་མང་གི་མཐའ། བསྐལ་མང་གི་ཡུན། བྱ་དཀའ་བའི་སྤྱོད་པ་སོགས་གང་དང་ཅི་ལ་ཡང་མི་སྐྲག་པར་སེམས་ཅན་གཅིག་གི་དོན་ལ་དམྱལ་བར་འགྲིམ་དགོས་ཐུག་རུང་ཕྱིར་འབྱེད་མི་བྱེད་པ་དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་བསྐྱེད་བྱེད་དགོས་ལ། འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་ལ་སྨོན་ལམ་འདེབས་གཅིག་བྱེད་དགོས། གཅིག་བྱས་ན་ཅི་ལྟར་འདུལ་དཀའི་སེམས་ཅན་ཡིན་རུང་ངན་འབྲེལ་འཁོར་བ་མཐའ་ཅན་ལ་འགྱུར་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །
ཅ བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ཁྲིད།
དང་པོ་ཚོགས་ཞིང་གསལ་འདེབས་པ།
༡༽ ཚོགས་ཞིང་གསལ་འདེབས་པ་དངོས།
དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་བསམ་པ་རྣམ་དག་གིས་རང་གཞན་ཀུན་གྱི་སེམས་བསྐྱེད་རྣམ་པར་དག་པས་རྩིས་ཟིན་པའི་སྒོ་ནས། སྐབས་སུ་བབ་པ་གང་གསན་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རིམ་པ་ནི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ཀློང་ཆེན་སྙིང་ཐིག་གི་སྔོན་འགྲོའི་ངག་འདོན་ཁྲིགས་སུ་བསྡེབ་པ་རྣམ་མཁྱེན་ལམ་བཟང་འདི་ཉིད་འཆད་བཞིན་པའི་སྐབས་ལས། དེ་རིང་ཐུན་མིན་ནང་གི་སྔོན་འགྲོའི་ཁྲིད་རྐང་རྗེས་མ་བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་སྐོར་འཆད་པའི་སྐབས་ཡིན། དེ་ཡང་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་རང་རྒྱུད་ལ་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་ཐབས་ཀྱིས་མཐར་ཕྱིན་པ་བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ཁྲིད་འདི་ལ་ནང་གསེས་ས་བཅད་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་འཆད་དགོས་ཏེ། ཚོགས་ཞིང་གསལ་འདེབས་པ་དང་གཅིག ཡན་ལག་བདུན་པ་འབུལ་བ་དང་གཉིས། ཕུར་ཚུགས་སུ་གསོལ་བ་འདེབས་ཤིང་རྒྱུད་རྡོ་རྗེ་བཞིའི་ངོ་བོར་བསྒྲུབ་པ་དང་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་བསྟན། དེ་ལས་དང་པོ་ཚོགས་ཞིང་གསལ་འདེབས་པ་ནི། རྩ་བར། ཨེ་མ་ཧོ། རང་སྣང་ལྷུན་གྲུབ་དག་པ་རབ་འབྱམས་ཞིང་། །བཀོད་པ་རབ་རྫོགས་ཟངས་མདོག་དཔལ་རིའི་དབུས། །རང་ཉིད་གཞི་ལུས་རྡོ་རྗེ་རྣལ་འབྱོར་མ། །ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་དམར་གསལ་གྲི་ཐོད་འཛིན། །ཞབས་གཉིས་དོར་སྟབས་སྤྱན་གསུམ་ནམ་མཁར་གཟིགས། །སྤྱི་བོར་པདྨ་འབུམ་བརྡལ་ཉི་ཟླའི་སྟེང་། །སྐྱབས་གནས་ཀུན་འདུས་རྩ་བའི་བླ་མ་དང་། །དབྱེར་མེད་མཚོ་སྐྱེས་རྡོ་རྗེ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ། །ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་རྒྱལ་པོ་རོལ་པའི་སྟབས། །ཕྱག་གཡས་རྡོ་རྗེ་གཡོན་པས་ཐོད་བུམ་བསྣམས། །དབུ་ལ་འདབ་ལྡན་པདྨའི་གཉེན་ཞུ་གསོལ། །མཆན་ཁུང་གཡོན་ན་བདེ་སྟོང་ཡུམ་མཆོག་མ། །སྦས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཁ་ཊཾ་རྩེ་གསུམ་བསྣམ། །འཇའ་ཟེར་ཐིག་ལེའི་འོད་ཕུང་ཀློང་ན་བཞུགས། །ཕྱི་འཁོར་འོད་ལྔའི་དྲྭ་བས་མཛེས་པའི་ཀློང་། །སྤྲུལ་བའི་རྗེ་འབངས་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་དང་། །རྒྱ་བོད་པཎ་གྲུབ་རིག་འཛིན་ཡི་དམ་ལྷ། །མཁའ་འགྲོ་ཆོས་སྐྱོང་དམ་ཅན་སྤྲིན་ལྟར་གཏིབས། །གསལ་སྟོང་མཉམ་གནས་ཆེན་པོའི་ངང་དུ་གསལ། །ཞེས་ཤོ་ལོ་ཀ་ལྔ་དང་ཚིག་རྐང་གཅིག་གིས་བསྟན། དེ་ཡང་ཨེ་མ་ཧོ་ཞེས་པ་ནི་ངོ་མཚར་བའི་ཚིག་ཡིན་ཏེ། ངོ་གང་ལ་མཚར་ན། སྣང་སྲིད་དག་པ་རབ་འབྱམས་ཀྱི་སྣང་བ་ལ་ངོ་མཚར་བ་ཡིན། ཞིང་ཁམས་སྦྱོང་བ་ནི་སེམས་སྟོབས་ཆེན་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པས་སྣང་སྲིད་དག་པ་རབ་འབྱམས་ཡིན་པ་ལ་དེ་ལྟར་ཡིན་པའི་ངེས་ཤེས་དང་གསལ་སྣང་སྐྱེད་དགོས། སྤྱིར་ན་རིགས་དྲུག་སེམས་ཅན་གྱི་སྣང་ངོ་ལ། ལོག་ཤེས་འཁྲུལ་བའི་སྣང་བ་མ་དག་སྣོད་བཅུད་ཀྱི་འཁྲུལ་སྣང་འགྲོ་བ་སོ་སོའི་སྣང་ཚུལ། ཆུ་ཕོར་བ་གང་ལ་རིགས་དྲུག་སོ་སོའི་སྣང་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་རེ་རེ་སྣང་བ་ལྟར་ཡིན། ས་ཐོབ་བྱང་སེམས་ཀྱི་སྣང་ངོར་རྗེས་ཐོབ་ཙམ་གྱི་སྐབས་ལ། རྟེན་འབྲེལ་སྒྱུ་མའི་སྣང་བ་སྒྱུ་མ་ཆུ་ཟླ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུར་སྣང་། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་ཡང་དག་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་སྣང་སྲིད་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རོལ་པར་ཤར་བ་ཡིན། དེ་ལྟར་ན་ལོག་རྟོག་འཁྲུལ་བའི་སྣང་བ་དང་རྟེན་འབྲེལ་སྒྱུ་མའི་སྣང་བ་གཉིས་ཀ་སྣང་ཚུལ་དང་། ཡང་དག་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་གནས་ཚུལ་ཡིན་པ་རེད། དེ་ལྟར་ངོ་མཚར་བའི་ཚིག་གིས་སྣ་དྲངས་ཏེ། ལས་དང་པོ་བར་གནས་སྣང་མཐུན་པ་དངོས་སུ་འཆར་མི་ཐུབ་ཀྱང་བློས་བཅོས་ནས་དག་པ་བསྐྱེད་རིམ་གྱིས་གསལ་བཏབ་པས། གནས་ཚུལ་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་སུ་གསལ་བའི་གནས་ལུགས་ངོ་མ་མ་བཅོས་པའི་དག་པ་ཡིན་པས། རང་སྣང་ལྷུན་གྲུབ་དག་པ་རབ་འབྱམས་ཞིང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རང་གི་སྣང་བས་གར་ཁྱབ་རང་བཞིན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་གནས་ལུགས་རྣམ་པར་དག་པའི་དབང་ལས། སྣང་ཚུལ་རབ་འབྱམས་མཐའ་ཡས་པ་ཇི་སྙེད་པ་ཐམས་ཅད། པདྨ་འོད་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་བཀོད་པ་རབ་རྫོགས་ཟངས་མདོག་དཔལ་རིའི་དབུས། །ཞེས་པས། བཀོད་པ་དང་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་རབ་དང་མཆོག་ཏུ་རྫོགས་པར་གྱུར་པའི་ཟངས་མདོག་དཔལ་རིའི་ཕོ་བྲང་དུ་གསལ་བའི་དབུས་སུ། རང་ཉིད་གཞི་ལུས་རྡོ་རྗེ་རྣལ་འབྱོར་མ། །ཞེས་པས་རང་ཉིད་དབང་གི་སྣོད་དུ་རུང་བ་དང་བདེ་སྟོང་གི་ཡེ་ཤེས་བསྐྱེད་པའི་རྟེན་འབྲེལ། རྗེས་སུ་འཛིན་པའི་དགོས་དབང་ཁྱད་པར་ཅན་ལས། གཞིའི་ངོ་བོ་མཁའ་འགྲོ་ཡེ་ཤེས་མཚོ་རྒྱལ་ཡིན་པ་ལ་རྣམ གསོན་གྲང་ང་པའི་ལུས་རྗེ་བཙུན་རྡོ་རྗེ་རྣལ་འབྱོར་མ། ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་དམར་གསལ་གྲི་ཐོད་འཛིན། །ཞེས་པས་ཆོས་སྐུ་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་གི་མཚོན་བྱེད་དུ་ཞལ་གཅིག །ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བས་ཕྱག་གཉིས། འདོད་ཆགས་རྣམ་དག་སོར་རྟོག་ཡེ་ཤེས་དང་འགྲོ་ཁམས་རྗེས་སུ་འཛིན་པའི་བརྡ་ལ་སྐུ་དོག་དམར་གསལ་ཅན། ཕྱག་གཡོན་པས་དུག་གསུམ་རྩད་ནས་གཅོད་པའི་གྲི་གུག་དཀུར་བརྟེན་ཞེས་པས་དཀུ་ནི་རྡོར་སེམས་སྐབས་དང་གཅིག་པ་ཡིན། ཕྱག་གཡས་པས་མ་རིག་པའི་གཉིད་ལས་སློང་བར་བྱེད་པའི་ཐོད་པའི་ཌ་མ་རུ་ནམ་མཁའི་དབྱིངས་སུ་འཁྲོལ་ཞིང་འཛིན་པ། ཞབས་གཉིས་དོར་སྟབས་སྤྱན་གསུམ་ནམ་མཁར་གཟིགས། །ཞེས་པས་སྲིད་དང་ཞི་བ་གཉིས་ལ་མི་གནས་པའི་ཞབས་གཉིས་མཉམ་པའི་དོར་སྟབས་ཅན་སྐུ་གསུམ་མཚོན་བྱེད་སྤྱན་གསུམ་པ་ཅན། དེ་ཡང་རིངས་པའི་ཚུལ་གྱིས་བླ་མའི་ཐུགས་ཀར་གཟིགས་པ། སྐུ་གཅེར་མོ་རུས་པའི་རྒྱན་དྲུག་གིས་སྤྲས་པ། མེ་ཏོག་པདྨ་དཀར་པོའི་ཆུན་འཕྱང་གིས་བརྒྱན་པས་སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པ་འཇའ་ཚོན་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་བསྒོམ་དགོས། དེ་ནས། སྤྱི་བོར་པདྨ་འབུམ་བརྡལ་ཉི་ཟླའི་སྟེང་། ། སྐྱབས་གནས་ཀུན་འདུས་རྩ་བའི་བླ་མ་དང་། །དབྱེར་མེད་མཚོ་སྐྱེས་རྡོ་རྗེ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ། །ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་རྒྱལ་པོ་རོལ་པའི་སྟབས། །ཕྱག་གཡས་རྡོ་རྗེ་གཡོན་པས་ཐོད་བུམ་བསྣམས། །དབུ་ལ་འདབ་ལྡན་པདྨའི་གཉེན་ཞུ་གསོལ། །མཆན་ཁུང་གཡོན་ན་བདེ་སྟོང་ཡུམ་མཆོག་མ། །སྦས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཁ་ཊཾ་རྩེ་གསུམ་བསྣམ། །འཇའ་ཟེར་ཐིག་ལེ་འོད་ཕུང་ཀློང་ན་བཞུགས། །ཕྱི་འཁོར་འོད་ལྔའི་དྲྭ་བས་མཛེས་པའི་ཀློང་། །སྤྲུལ་བའི་རྗེ་འབངས་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་དང་། །རྒྱ་བོད་པཎ་གྲུབ་རིག་འཛིན་ཡི་དམ་ལྷ། །མཁའ་འགྲོ་ཆོས་སྐྱོང་དམ་ཅན་སྤྲིན་ལྟར་གཏིབས། །གསལ་སྟོང་མཉམ་གནས་ཆེན་པོའི་ངང་དུ་གསལ། །ཞེས་པའི་བར་ཚོགས་ཞིང་གསལ་བ་དངོས་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་རང་ཉིད་རྗེ་བཙུན་རྡོ་རྗེ་རྣལ་འབྱོར་མར་གསལ་བའི་སྟེང་གི་མདུན་ཕྱོགས་ཀྱི་ནམ་མཁར་པདྨ་འབུམ་བརྡལ་ཉི་ཟླའི་སྟེང་ཞེས་པས་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ལས་གྲུབ་པའི་མེ་ཏོག་པདྨ་ཆེན་པོ་འདབ་མ་འབུམ་དུ་བརྡལ་ཞིང་ཁྱབ་པ། ཟེའུ་འབྲུའི་ཚོད་ཙམ་པའི་ཉི་ཟླའི་གདན་གྱི་སྟེང་དུ། སྐྱབས་གནས་ཀུན་འདུས་རྩ་བའི་བླ་མ་དང་། །ཞེས་པས་བླ་མ་དེ་སྐྱབས་གནས་ཀུན་འདུས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཇི་ལྟར་ཡིན་སྙམ་ན། དེ་ཡང་བླ་མའི་སྐུ་དགེ་འདུན། གསུང་དམ་ཆོས། ཐུགས་སངས་རྒྱས་ཡིན། ཕྱི་ལྟར་ན་དཀོན་མཆོག་གསུམ་བླ་མ་ལ་འདུས། ནང་རྩ་བ་གསུམ་གྱི་ངོ་བོ་ཡང་བླ་མ་ཡིན་ཏེ། བྱིན་རླབས་ཀྱི་རྩ་བ་བླ་མ་ཡིན་པ་མཚོན་བྱ་དོན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་མཚོན་བྱེད་རྟགས་ཀྱི་བླ་མ་བྱིན་རླབས་དང་མོས་གུས་ཀྱི་རྟེན་དུ་སྐུ་དངོས་སུ་བཞུགས་པ་དེ་རེད། དངོས་གྲུབ་ཀྱི་རྩ་བ་ཡི་དམ་ཡང་བླ་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཉིད་དོན་གྱི་བླ་མའི་ཐུགས་ཏེ་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་ཡིན་ན། ཆོས་ཅན་རྟགས་ཀྱི་ཡི་དམ་ཞི་ཁྲོ་རབ་འབྱམས་ཀྱང་བླ་མའི་ཐུགས་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་དེའི་རོལ་པ་ཡིན། ཕྲིན་ལས་ཀྱི་རྩ་བ་ཡང་མཁའ་འགྲོ་ཡིན་ན་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བླ་མ་དང་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་མཁའ་ལ་ཐུགས་རྗེའི་རྩལ་ཤར་གྲོལ་འགགས་མེད་དུ་ཤར་བས་མཁའ་འགྲོའོ། །བླ་མའི་ཐུགས་ཆོས་སྐུ། གསུང་ལོངས་སྐུ། སྐུ་སྤྲུལ་སྐུ། ཡོན་ཏན་ནོར་ལྷ། ཕྲིན་ལས་ཆོས་སྐྱོང་སྲུང་མ་ཡིན་པས་སྐྱབས་གནས་རྒྱ་མཚོའི་སྤྲོ་བསྡུ་བྱེད་པོའམ་སྐྱབས་གནས་ཀུན་འདུས་མཚུངས་མེད་ཐུགས་རྗེའི་གཏེར་མཛོད་དཔལ་ལྡན་རྩ་བའི་བླ་མ་དང་། དབྱེར་མེད་མཚོ་སྐྱེས་རྡོ་རྗེ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ། །ཞེས་སྐྱབས་གནས་འདུས་པའི་ངོ་བོ་བླ་མ་དེ་ཉིད་དང་ཐ་མི་དད་ཅིང་དབྱེར་མེད་པ་རྒྱལ་དབང་མཚོ་སྐྱེས་རྡོ་རྗེ་ཨོ་རྒྱན་ཆེན་པོ་ཉིད། ལྷོ་ནུབ་འོ་མ་ཅན་གྱི་རྒྱ་མཚོ་ལས། ཕ་ཡི་རྒྱུ་ལས་མ་བསྐྱེད་མ་ཡི་རྐྱེན་ལས་མ་གྲུབ་པར་པདྨ་གེ་སར་གྱི་སྡོང་པོར་རིག་པ་ཐོལ་སྐྱེས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས་ཤིང་། ཁོང་གི་མཚན་ལ་མཚོ་ལས་སྐྱེས་པས་མཚོ་སྐྱེས་དང་། སྣང་སྲིད་གཞིར་བཞེངས་སུ་རྟོགས་པས་དོན་དམ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་ལས་མ་གཡོས་པས་སྒྱུ་འཕྲུལ་རྡོ་རྗེའི་སྐུ་བརྙེས་པས་རྡོ་རྗེ། མཆོག་གི་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་རྒྱལ་བས་ལུང་བསྟན་རྒྱལ་བ་གཉིས་པ་གང་ཉིད། དཀར་དམར་མདངས་ལྡན་གཞོན་ནུའི་ཤ་ཚུགས་ཅན། །ཞེས་པས་བདེ་སྟོང་ཟུང་དུ་འཇུག་པས་སྐུ་མདོག་དཀར་ལ་དམར་བའི་མདངས་དང་ལྡན་པ་གཞོན་ནུ་ལོ་བརྒྱད་ལོན་པའི་ཤ་ཚུགས་དང་མཛེས་མདངས་ཅན། ཕོད་ཁ་ཆོས་གོས་ཟབ་བེར་མདུང་མ་གསོལ། །ཞེས་པས་སྐུ་ལ་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཐེག་པ་རྫོགས་པའི་བརྡ་རྟགས་སུ་ཕོད་ཁ་གསོལ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཆོས་གོས། བྱང་སེམས་ཀྱི་ཟབ་བེར་མདུང་མ་དེ་གཉིས་སྤྱིར་ཁ་ཁ་ཡིན། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་དུ་གསང་གོས་དཀར་པོ་གསོལ་བ། ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་རྒྱལ་པོ་རོལ་བའི་སྟབས། །ཞེས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་རོ་གཅིག་པ་མཚོན་བྱེད་ཞལ་གཅིག་པ། ཐབས་དང་ཤེས་རབ་འབྲེལ་བས་ཕྱག་གཉིས། །རང་དོན་གྱི་མཛད་པ་རྫོགས་ནས་གཞན་དོན་ལ་ཞུགས་པའི་བརྡ་རུ་ཞབས་གཉིས་རྒྱལ་པོ་རོལ་པའི་སྟབས་སུ་བཞུགས་པ། ཕྱག་གཡས་རྡོ་རྗེ་གཡོན་པས་ཐོད་བུམ་བསྣམས། །ཞེས་པས་སྤངས་དང་རྟོགས་པའི་ཡོན་ཏན་མཐར་ཕྱིན་ནས་སངས་རྒྱས་སྐུ་ལྔའི་ངོ་བོ་ལྷུན་གྲུབ་རིག་འཛིན་གྱི་གོ་འཕང་ལ་བཞུགས་པའི་རྟགས་སུ་ཕྱག་གཡས་གསེར་གྱི་རྡོ་རྗེ་རྩེ་ལྔ་པ་བསྣམས་པ། བསྣམ་ཚུལ་དེ་ཡང་གཟུང་འཛིན་དང་རྟོག་ཚོགས་ཀྱི་གདོན་ལ་བསྡིགས་པའི་ཚུལ་དུ་འཛིན་པ། ཕྱག་གཡོན་པས་མཉམ་བཞག་གི་སྟེང་ན་སྐྱེ་འཆི་མེད་པ་ཚེ་ཡི་རིག་འཛིན་གྱི་དངོས་གྲུབ་ཆེན་པོས་གདུལ་བྱ་རྗེས་སུ་འཛིན་པའི་རྟགས་སུ་འཆི་མེད་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་གང་བའི་ཚེ་ཡི་བུམ་པ་དཔག་བསམ་ཤིང་གི་ཁ་རྒྱན་ཅན་བསྣམས་པ། དབུ་ལ་འདབ་ལྡན་པདྨའི་མཉེན་ཞུ་གསོལ། །ཞེས་པས་གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེའི་དབུ་ཞྭ་འདི་ལ་འདྲ་མིན་སྣ་ཚོགས་ཡོད་པ་ལས་འདིར། པདྨ་མཐོང་གྲོལ་ལམ་པདྨའི་མཉེན་ཞུ་གསོལ་བ། མཆན་ཁུང་གཡོན་ན་བདེ་སྟོང་ཡུམ་མཆོག་མ། །སྦས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཁ་ཊཱཾ་རྩེ་གསུམ་འཛིན། །ཞེས་པས་ལོག་རྟོག་ཅན་ལ་གསང་འོས་སྦས་པའི་ངང་ཚུལ་གྱིས་ཁ་ཊཱཾ་རྩེ་གསུམ་པ་བསྣམས་ཤིང་། འཇའ་ཟེར་ཐིག་ལེའི་འོད་ཕུང་ཀློང་ན་བཞུགས། །ཞེས་པས་འཇའ་ཚོན་སྣ་ལྔའི་འོད་ཟེར་གྱི་ཟེར་ཐག་འཕྲོ་བའི་ཐིག་ལེ་འོད་ཕུང་གི་ཀློང་ན་བཞུགས་པ། ཕྱི་འཁོར་འོད་ལྔའི་དྲྭ་བས་མཛེས་པའི་ཀློང་། །ཞེས་པས་དེའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་མཐའ་སྐོར་དུ་འོད་ཟེར་ཁ་དོག་ལྔ་ཡི་དྲྭ་བ་རི་མོ་མིག་མང་རིས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་ཤར་བས་མཛེས་པར་བྱས་པའི་ནང་ཁུང་གི་ཀློང་ན་འཇའ་འོད་ཟླུམ་འཁྱིལ་གྱི་དབུས་སུ། སྤྲུལ་པའི་རྗེ་འབངས་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་དང་། །ཞེས་པས་སངས་རྒྱས་བྱང་སེམས་ཀྱི་སྤྲུལ་པའི་རྣམ་རོལ་རྒྱ་གར་གྱི་རིག་འཛིན་ཆེན་པོ་བརྒྱད། བོད་ཀྱི་རྗེ་འབང་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་སྟེ། གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེ་བོད་ལ་བྱོན་ནས་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་འཁོར་བསྐོར་བའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ལས་ཅན་དག་པའི་འཁོར་རམ་གསང་སྔགས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གཅིག་གི་རྣམ་པའི་བྱེ་བྲག་ཏུ་རྗེ་འབངས་གྲོགས་གསུམ་སྟེ། རྗེ་ཆོས་རྒྱལ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེའུ་བཙན། འབངས་ལོ་ཆེན་བཻ་རོ་ཙ་ན། གྲོགས་མཁའ་འགྲོ་ཡེ་ཤེས་མཚོ་རྒྱལ་ཏེ་རྗེ་འབངས་གྲོགས་གསུམ་གྱིས་གཙོ་བོ་བྱས་པའི་རྗེ་འབངས་དངོས་གྲུབ་བརྙེས་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་ཡོད་པ་རྣམས་དང་། རྒྱ་བོད་པཎ་གྲུབ་རིག་འཛིན་ཡི་དམ་ལྷ། །ཞེས་པས་གཞན་ཡང་དམ་ཆོས་དར་བའི་འབྱུང་གནས་རྒྱ་གར་དང་བོད་ཡུལ་གཉིས་ཀ་ལ་བྱོན་པའི་གནས་ལྔ་རིག་པས་གཙོ་བྱས་པའི་ཤེས་བྱ་རབ་འབྱམས་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་མཁས་པ་པཎྚི་ཏ་རྣམས་དང་། མཆོག་དང་ཐུན་མོང་གི་གྲུབ་པ་བརྙེས་པའི་རིག་འཛིན་ཏེ། མཆོག་གི་དངོས་གྲུབ་རིག་འཛིན་རྣམ་བཞི་མཐར་ཕྱིན་ཟུང་འཇུག་རྡོ་རྗེ་འཆང་གི་གོ་འཕང་བསྒྲུབ་པ་དང་ནི། དེའི་ཞོར་དུ་ཐུན་མོང་གི་གྲུབ་པ་རལ་གྲི་མིག་སྨན་རྐང་མགྱོགས་ལ་སོགས་པའི་ཐུན་མོང་གྲུབ་པ་བརྒྱད་གྲུབ་པ་རྣམས་དང་། སྤྱིར་ན་རིག་འཛིན་ཞེས་པའི་སྒྲ་བཤད་ཀྱང་། རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་བླ་མས་ཇི་ལྟར་ངོ་སྤྲད་པ་དེ་ཉིད་མི་འབྲལ་བར་འཛིན་པའི་གསང་སྔགས་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་གང་ཟག་ཞིག་ལ་རིག་འཛིན་ཞེས་གསུངས་པའང་ཡོད་ཅིང་། དེ་དག་གིས་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་སྡེ་སྣོད་ལ་རིག་པ་འཛིན་པའི་སྡེ་སྣོད་ཅེས་གསུངས་པས་སྔགས་འདི་སྡེ་སྣོད་བཞི་པ་ལ་འཇོག དེ་ལྟ་བུའི་ལམ་ལ་ཞུགས་པའི་གང་ཟག་གི་ས་ལམ་གྱི་མངོན་རྟོགས་དང་བསྟུན་ནས་རིག་འཛིན་རྣམ་པ་བཞིའི་རྟོགས་རིགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་ཕྱེ་བའི་སྐབས་ཡོད་ཅིང་། དེའི་སྐབས་སུ་རྣམ་སྨིན་རིག་འཛིན། ཚེ་དབང་རིག་འཛིན། ཕྱག་ཆེན་རིག་འཛིན། ལྷུན་གྲུབ་རིག་འཛིན་བཞི་རུ་དབྱེ་བ་ཡིན་ལ། དེ་དག་ནི་སེམས་ཉིད་ལྷའི་སྐུ་རུ་སྨིན་ན་ཡང་རྣམ་སྨིན་ལུས་རྒྱ་ལས་ད་དུང་གྲོལ་མ་ཐུབ་པ་ལ་རྣམ་སྨིན་རིག་འཛིན་ཞེས་གསུངས་པ་དང་། སྐྱེ་འཆི་མེད་པའི་དངོས་གྲུབ་བརྙེས་པ་ལ་ཚེ་དབང་རིག་འཛིན་དང་། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལྷའི་སྐུ་རུ་གྱུར་སོང་བ་ལ་ཕྱག་ཆེན་རིག་འཛིན་དང་། དྲུག་པ་རྡོ་རྗེ་འཆང་གི་རྒྱལ་ཚབ་ཏུ་གྱུར་པ་ལ་ལྷུན་གྲུབ་རིག་འཛིན་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན། ཡི་དམ་སྒྲུབ་པ་སྡེ་བརྒྱད་དང་གཞན་ཡང་རབ་འབྱམས་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ལྷ་ཚོགས། མཁའ་འགྲོ་ཆོས་སྐྱོང་དམ་ཅན་སྤྲིན་ལྟར་གཏིབས། །ཞེས་པས་ཡེ་ཤེས་དང་ལས་ལས་གྲུབ་པའི་མཁའ་འགྲོ་མ་མཁའ་སྤྱོད་དང་ས་སྤྱོད་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་ཉུལ་བའི་མཁའ་འགྲོ་དང་ཤུགས་འགྲོ། ཆོས་སྐྱོང་བར་ཁས་བླངས་ཤིང་བཀའ་རྟགས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་སྤྱི་བོར་བཀོད་ནས་དམ་ཚིག་གི་མནའ་ཆུ་འཐུང་བའི་སྲུང་མ་དམ་ཚིག་ཅན་ལ་སོགས་པ། མདོར་ན་རྩ་གསུམ་དམ་ཅན་རྒྱ་མཚོའི་ཚོགས་དང་བཅས་པའི་གཙོ་འཁོར་གྱི་ལྷ་ཚོགས་མ་ཚང་བ་མེད་པ་སྤྲིན་ལྟར་གཏིབས་ཤིང་ཁྲོམ་ཚོགས་པ་བཞིན་དུ་བཞུགས་པ། དེ་ཡང་སྤྱིར་ཚོགས་ཞིང་འདི། སྐྱབས་འགྲོའི་ཚོགས་ཞིང་སྐབས་ཐོ་བརྩེགས་སུ་བསྒོམ་པ་དང་། རྡོར་སེམས་ཀྱི་སྐབས་ཀུན་འདུས་ནོར་བུའི་ལུགས། བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་སྐབས་ཁྲོམ་ཚོགས་སུ་བསྒོམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་གསུངས་པ་ཡིན། གསལ་སྟོང་མཉམ་གནས་ཆེན་པོའི་ངང་དུ་གསལ། །ཞེས་པས་ཚོགས་ཞིང་གསལ་བཏབ་པ་དེ་ཡང་། རྣམ་པ་གསལ་ལ་ངོ་བོས་སྟོང་པ། སྣང་སྟོང་མེ་ལོང་ནང་གི་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུ། དོན་ལ་ཟུང་འཇུག་མཉམ་པ་ཉིད་ཡིན་པ་གནས་ལུགས་འོད་གསལ་ཆེན་པོའི་ངང་དུ་རོ་གཅིག་པར་གསལ་དགོས་པས། བསྐྱེད་རིམ་གྱི་ལྷ་བསྒོམ་པའི་སྐབས་ལ་གསལ་བརྟན་གྱི་ཚད་བརྒྱད་དང་ལྡན་པ་ཞིག་དགོས་པ་སྔར་རྡོར་སེམས་སྒོམ་བཟླས་སྐབས་བཤད་མོད། སེམས་ལ་ངེས་ཕྱིར་ཡང་གཅིག་བཤད་ན། གསལ་བའི་ཚད་བཞི་སྟེ་གསལ་ལེ། སང་ངེ་། ལྷག་གེ། ལྷང་ངེ་བཞིའོ། །དེ་ཡང་ལྷ་གང་བསྒོམ་ཡང་སྐུའི་སྣང་ཆ་སྤྱན་གྱི་དཀར་ནག་ཚུན་ཆོད་མ་འདྲེས་པར་གསལ་བ་ལ་གསལ་ལེ་ཞེས་དང་། རིག་པའི་གསལ་ངར་དང་མ་བྲལ་བར་གསལ་སྟོང་ངར་དང་ལྡན་པ་དེ་ལ་སང་ངེ་ཞེས་གསུངས། ལྷ་བསྒོམ་པ་དེ་སེམས་མེད་བེམ་པོའི་རྣམ་པ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པར་དབུ་སྐྲའི་ཉག་མ་ཚུན་ཆད་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཟིན་པ་དབང་ཤེས་དང་བའི་ཡོན་ཏན་བརྒྱ་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་འཆར་བཞིན་བཞུགས་པ་དེ་ལ་ལྷག་གེ་བ་ཞེས་གསུངས། དེ་ལྟ་བུའི་སྐུ་དེ་ཡང་དེ་འདྲ་ཞིག་ཡོད་དར། དེ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་དགོས་རྒྱུ་རེད་བསམ་པའི་རྗེས་དཔག་གི་བློ་རྟོག་ཙམ་ཞིག་མ་ཡིན་པར། མངོན་གསུམ་ལྟ་བུའི་བཀྲ་ལམ་མེར་གསལ་བ་ལ་ལྷང་ངེ་ཞེས་གསུངས། དེ་ནས་བརྟན་པའི་ཚད་བཞི་ནི། མི་གཡོ། མི་འགྱུར། མངོན་པར་མི་འགྱུར། ཅིར་ཡང་བསྒྱུར་ཏུ་བཏུབ་པ་དང་བཞི་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་བརྗེད་ངས་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིའི་རྐྱེན་གྱིས་མི་གཡོ་བ། ཏིང་འཛིན་བྱིང་དུབ་ལ་སོགས་པ་ནང་གི་རྐྱེན་གྱིས་མི་འགྱུར་བ། དུས་ཉིན་མཚན་རྒྱུན་དུ་རྐྱེན་རྣམ་རྟོག་ཕྲ་མོས་ཀྱང་མི་བརྫི་བར་གསལ་བ་མངོན་པར་མི་འགྱུར་བ། སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་འོད་ཟེར་སྤྲོ་བསྡུ། ལས་བཞིའི་ཕྲིན་ལས་ལ་སོགས་པ་གང་གི་སྐབས་སུ་ཡང་རྣམ་པ་ཇི་ལྟར་བསྒོམ་ཡང་དེ་ལྟར་བསྒྱུར་ཏུ་བཏུབ་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་གསལ་བརྟན་གྱི་ཚད་བརྒྱད་དང་ལྡན་པས་བསྒོམ་པ་ལ་རིམ་གྱིས་འབད་པ་བྱེད་དགོས། དེ་ལྟར་བྱས་པར་དགོས་པ་ཆེན་པོ་ཡོད། དེར་མ་ཟད་གཞན་ཡང་སྲོག་སྡོམ་གཟེར་བཞིའི་མན་ངག་ལ་བརྟེན་ནས་སྤྱོད་པས་བོག་དབྱུང་སྟེ་རིག་འཛིན་རྣམ་པ་བཞིའི་ས་ལ་སྦྱོར་དགོས་པ་སོགས་འདིའི་སྐོར་ལ་བཤད་པ་ཤིན་ཏུ་མང་བས་སྔགས་ལ་སྤྱོད་པའི་གང་ཟག་ཅིག་གིས་མ་ཤེས་ཐབས་མེད་ཀྱང་ཡིན་པ་རེད། དེ་ཡང་གསལ་སྣང་རྐྱང་པར་གོམས་པས་ཀྱང་མི་ཆོག་སྟེ། གསལ་སྣང་གོམས་རྗེས་བསྡུ་རིམ་ལ་སྦྱང་དགོས་པས་བསྐྱེད་རིམ་གྱི་མཇུག་ཏུ་བསྡུ་རིམ་བྱེད་དགོས། དཔེ་དོན་གྱི་འོད་གསལ་གང་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་པ་ཞིག་ཡིན་ཡང་སྣང་གསུམ་མཐའ་ཡི་འོད་གསལ་ཆོས་ཉིད་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་འཆར་བའི་སྐབས་ལ་ཐུན་མིན་གྱི་རྫོགས་རིམ་སྒྱུ་ལུས་འོད་གསལ་མངོན་དུ་བྱེད་བསམ་པ་ཡིན་པའམ། ཐ་མལ་གྱི་ལུས་རྟེན་བོར་བས་སློབ་པའི་ཟུང་འཇུག་གི་ལྷ་སྐུར་བཞེངས་བསམ་པའམ། ཡང་ན་མཐར་ཐུག་མ་རིག་བག་ཆགས་ཀྱི་ཡིད་ལུས་ཀྱང་བོར་ནས་མི་སློབ་པའི་ཟུང་འཇུག་མངོན་དུ་བྱེད་བསམ་པ་དང་། ཡང་གལ་ཏེ་ཚེ་འདིར་གྲོལ་མ་ཐུབ་ན་ཡང་བར་དོ་དང་པོའི་འོད་གསལ་ཆོས་སྐུའི་དགོངས་པ་ལ་མཉམ་པར་བཞག་ནས་ཟུང་འཇུག་ལོངས་སྐུར་བཞེངས་ཨེ་ཐུབ་བསམ་པ་སོགས་གང་ཡིན་ཡང་། རྫོགས་རིམ་བསྡུ་བ་གལ་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །མདོར་ན་འདིའི་སྐབས་སུ་གསལ་སྟོང་མཉམ་གནས་ཆེན་པོ་ཐ་མལ་གྱི་སྣང་བ་རང་འགགས་སུ་འགྲོ་བ་ཞིག་ཚིག་དོན་འབྲེལ་ཆགས་པར་གསལ་གདབ་དགོས་པ་ཡིན།
༢༽ རྡོ་རྗེའི་ཚིག་བདུན་གྱིས་ཐུགས་རྒྱུད་བསྐུལ་བ།
དེས་ཚོགས་ཞིང་གསལ་འདེབས་པ་དངོས་སོང་ནས་འདིར་ཐུགས་རྒྱུད་བསྐུལ་བ་ཚིག་བདུན་གསོལ་འདེབས་འདི་ནི་མཁའ་འགྲོ་མ་འབུམ་ཕྲག་མང་པོས་དུས་གཅིག་ཏུ་གསུངས་པའི་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་བྱིན་རླབས་ཅན་ཡིན་ཏེ། ཧཱུྃ་ཨོ་རྒྱན་ཡུལ་གྱི་ནུབ་བྱང་མཚམས༔ པདྨ་གེ་སར་སྡོང་པོ་ལ༔ ཡ་མཚན་མཆོག་གི་དངོས་གྲུབ་བརྙེས༔ པདྨ་འབྱུང་གནས་ཞེས་སུ་གྲགས༔ འཁོར་དུ་མཁའ་འགྲོ་མང་པོས་བསྐོར༔ ཁྱེད་ཀྱི་རྗེས་སུ་བདག་སྒྲུབ་ཀྱིས༔ བྱིན་གྱིས་རློབ་ཕྱིར་གཤེགས་སུ་གསོལ༔ གུ་རུ་པདྨ་སིདྡྷི་ཧཱུྃ༔ ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་དང་པོ་འགོ་ནས་ཧཱུྃ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཡིག་འབྲུ་འདི། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་མཚོན་བྱེད་ཡིན་ཏེ། ཐུགས་དབྱིངས་རིག་དབྱེར་མེད་ཁྱབ་བརྡལ་ཆེན་པོའི་བརྡ་ཚིག་གིས་བསྐུལ་བས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལྔ་དང་འབྲེལ་བའི་གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེ་འཁོར་དཔའ་བོ་མཁའ་འགྲོ་རྒྱ་མཚོའི་ཚོགས་དང་བཅས་པ་སྤྱན་འདྲེན་གདུང་བས་བོས་ན། ཐུགས་རྗེ་གཡོ་བ་མེད་པས་མ་བྱམས་བུ་ལ་འཁྲི་བ་ལྟ་བུའི་བྱིན་རླབས་ཐོབ་པའི་གསལ་འདེབས་ཀྱི་ཚིག་གི་ཐོག་མར་ཧཱུྃ་གི་རྡོ་རྗེའི་རང་སྒྲ་གྲགས་པ་ཞིག་ཡིན། ཨོ་རྒྱན་ཡུལ་གྱི་ནུབ་བྱང་མཚམས༔ པདྨ་གེ་སར་སྡོང་པོ་ལ༔ ཞེས་པས་གནས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ནུབ་ཕྱོགས་ཨོ་རྒྱན་ཧེ་རུ་ཀ་མ་དང་མཁའ་འགྲོ་སྤྲིན་ལྟར་འདུ་བའི་ཡུལ་གྱི་ནུབ་བྱང་གི་མཚམས། དྲི་མེད་མདངས་ལྡན་གསལ་ལ་དྭངས་བའི་རྒྱ་མཚོའི་ནང་ནས་བྲམ་ཟེའི་རིགས་ཀྱི་མེ་ཏོག་དམར་པོ་འཁྲུངས་པ་ལ་པདྨ་གེ་སར་གྱིས་མཛེས་པའི་པདྨའི་སྡོང་པོ་ཆེན་པོ་ལ། ཡ་མཚན་མཆོག་གི་དངོས་གྲུབ་བརྙེས༔ ཞེས་པས་ཆོས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏེ། དེ་ཡང་ཡ་ཅི་ལྟར་མཚན་ན། སྐུ་གཅིག་ལ་མཚན་གྱི་རྣམ་གྲངས་བརྒྱད་དེ། སྐུ་མཚན་དཔེའི་གཟི་འབར་རྒྱལ་བའི་རྒྱལ་ཚབ་ཏུ་འཁྲུངས་བའི་པདྨ་རྒྱལ་པོ། རྒྱལ་སྲིད་ཐབས་ཀྱིས་སྤངས་ནས་མ་ཆགས་བརྟུལ་ཞུགས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་མཛད་ནས་གསང་སྔགས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྤེལ་བས་ཉི་མ་འོད་ཟེར། ཤེས་བྱ་རིག་པའི་གནས་ལ་ཆགས་ཐོགས་མེད་པའི་མཁྱེན་པ་རྒྱས་པས་རྒྱལ་སྲས་འཇམ་དཔལ་དབྱངས་དང་དབྱེར་མེད་པ་བློ་ལྡན་མཆོག་སྲེད། སྡེ་སྣོད་གསུམ་དང་རྒྱུད་སྡེ་དྲུག་གི་དགོངས་པ་མཐའ་རུ་ཕྱིན་པ་པདྨ་སཾ་བྷ་ཝ། རྒྱལ་བ་ཐུབ་པའི་དབང་པོ་སླར་ཡང་བྱོན་པ་ལྟ་བུའི་ཆོས་འཁོར་བསྐོར་བའི་བདག་པོ་གུ་རུ་ཤཱཀྱ་སེང་གེ། དེའི་སྟེང་དུ་འཆི་མེད་ཚེ་ཡི་རིག་འཛིན་བརྙེས་པས་རྩ་གསུམ་དཀྱིལ་འཁོར་རྒྱ་མཚོའི་མངའ་བདག་ཏུ་བཞེངས་པ་གུ་རུ་པདྨ་འབྱུང་གནས། བདུད་དང་མུ་སྟེགས་ཀྱི་རྒོལ་ངན་ཐམས་ཅད་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོས་སྤ་བཀོང་བ་གུ་རུ་སེང་གེ་སྒྲ་སྒྲོག །དེའི་ཐོག་ནས་བོད་གངས་ཅན་གྱི་ལྗོངས་སུ་ཕེབས་ཤིང་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་སྤེལ་ནས་མི་མ་ཡིན་དང་ལྷ་སྲིན་མ་རུང་པ་ཐམས་ཅད་དམ་ལ་བཏགས་ཤིང་བཏུལ་ནས་བསྟན་ཞབས་གཏེར་གྱིས་གཏམས་པའི་གུ་རུ་རྡོ་རྗེ་གྲོ་ལོད་ལ་སོགས་པ་སྐུ་གཅིག་ལ་མཚན་བརྒྱད། ད་དུང་འཕྲུལ་མཚན་ཉི་ཤུ་ལ་སོགས་པའི་གསང་གསུམ་གྱི་མཛད་པས་རང་དོན་སྤངས་རྟོགས་མཐར་ཕྱིན་ནས་སྣང་སྲིད་གཞིར་བཞེངས་སུ་རྟོགས་པའི་ཟུང་འཇུག་མཆོག་གི་དངོས་གྲུབ་བརྙེས་པའི་སྒོ་ནས་གཞན་དོན་རླབས་ཆེན་གྱི་སྤྱོད་པ་རྒྱལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐུ་བྱིན་ནུས་པ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡོམ་པའི་རྣམ་ཐར་ཡོངས་རྫོགས་ཚིག་འདིས་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །པདྨ་འབྱུང་གནས་ཞེས་སུ་གྲགས༔ ཞེས་པས་སྟོན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏེ། དེ་ཡང་མཚན་བསྡུས་ན་གསང་སྔགས་ཀྱི་སྟོན་པ་ཆེན་པོ་མ་ཧཱ་གུ་རུ་པདྨ་འབྱུང་གནས་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་མ་ཧཱ་གུ་རུ་པདྨ་འབྱུང་གནས་ཞེས་མི་མཇེད་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱས་མ་ཚད་པར་ཇི་སྙེད་ནམ་མཁས་ཁྱབ་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཞིང་ཁམས་རྡུལ་སྙེད་ཀྱི་གྲངས་ལ་ཡོངས་སུ་གྲགས་པ་དེ་ཉིད་ལ། འཁོར་དུ་མཁའ་འགྲོ་མང་པོས་བསྐོར༔ ཞེས་པས་འཁོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་པ་ཡིན། དེ་ཡང་གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེའི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་གསང་བ་ཟབ་མོའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་རྣམ་རོལ་ཐམས་ཅད་ལ་ཉི་མ་དང་འོད་ཟེར་གྱི་ཚུལ་དུ། གཙོ་འཁོར་ཐ་མི་དད་པའི་སྣང་ཆར་ཤར་བའི་རིག་འཛིན་དཔའ་བོ་དང་མཁའ་འགྲོ་རྒྱ་མཚོ་མང་པོའི་འཁོར་གྱིས་བསྐོར་བའི་སྐྱབས་ཡུལ་མཆོག་གསུམ་རྩ་གསུམ་ཀུན་འདུས་སུ་དམིགས་ནས། ཁྱེད་ཀྱི་རྗེས་སུ་བདག་སྒྲུབ་ཀྱིས༔ ཞེས་པའི་ཤུགས་ལ་དུས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་དེ། ཇི་ལྟར་བསྟན་ཞེ་ན། དུས་གསུམ་དུས་མེད་ཀ་དག་གི་དུས་ཆེན་པོར་དགོངས་ པ་གཡོ་མེད་ཀྱི་ཆོས་སྐུའི་རྒྱལ་སར་མངའ་དབང་བསྒྱུར་བ་ཁྱེད་ཀྱི་རྗེས་སུ་བདག ་སྐལ་ལྡན་མོས་པའི་བུ་མ་ཕྱིར་བུ་འབྲང་བ་བཞིན་དུ། དུས་འདི་ནས་ཁྱེད་ཀྱི་དགོངས་ཀློང་དང་རོ་གཅིག་ཏུ་མ་གྱུར་གྱི་བར་ལ་ཁྱེད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་ནས་ཁྱེད་བཞིན་འགྱུར་བའི་སྒྲུབ་པས་སྒྲུབ་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་ཞིག་བྱེད་ལགས་ཀྱི། བྱིན་གྱིས་རློབས་ཕྱིར་གཤེགས་སུ་གསོལ༔ ཞེས་པས། ཁྱེད་ཀྱི་གསང་བ་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་བདག་གི་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་ཕྱིར་བདག་མོས་ལྡན་གྱིས་གསོལ་བ་འདེབས་པའི་གནས་འདི་རུ་གཤེགས་སུ་གསོལ་ཞེས་པའི་འདོད་དོན་གཅིག་ཏུ་དྲིལ་བའི་ཐུགས་རྒྱུད་གདུང་དབྱངས་ཀྱི་ཚིག་གིས་བསྐུལ་བ་ཡིན་ནོ། །མཇུག་ཏུ། གུ་རུ་པདྨ་སིདྡྷི་ཧཱུྃ༔ ཞེས་པའི་ཚིག་འདི། སཾ་ཀྲི་ཏའི་སྐད་དུ་མཁའ་འགྲོ་མ་འབུམ་གྱིས་ཇི་ལྟར་བརྡ་གླུས་བསྐུལ་བའི་གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེའི་མཚན་དང་འབྲེལ་བའི་དངོས་གྲུབ་སྐུལ་ཚིག་ཅིག་ཡིན། དེ་ཡང་སྐད་གཞན་དང་གཞན་ལ་མ་བསྒྱུར་བའི་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་ཐད་ཀར་སོར་བཞག་མཛད་པ་ཡིན། གུ་རུ་ཞེས་པ་སྒྲ་ཐད་ཀར་བསྒྱུར་ན་ལྕི་བའི་དོན་ལ་འཇུག་སྟེ་ཡོན་ཏན་གྱིས་མཆོག་ཏུ་ལྕི་བ་བླ་མའི་དོན་ཡིན་པ་དང་། པདྨ་ནི་མཚོ་དབུས་པད་སྡོང་ལས་འཁྲུངས་བའི་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོའི་མཚན་མ་ཆགས་པདྨའི་རིགས་ཀྱི་གཙོ་བོར་བསྟན་པ་ཡིན། སིདྡྷི་ཞེས་པ་དངོས་གྲུབ་སྟེ་དེའི་དོན་ཡིན་པས་མཆོག་དང་ཐུན་མོང་གི་དངོས་གྲུབ་རྣམ་པ་གཉིས་སྩོལ་བ་ཧཱུྃ་ཞེས་པ་ཐུགས་གསང་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཡི་གེ་གསང་བ་ཟབ་མོའི་གནས་ཀུན་བདེ་བླག་ཏུ་བདག་ལ་ཟླུམ་པར་མཛོད་ཅིག་གམ་ཐུགས་ཀྱིས་དགོངས་ནས་དགོངས་བརྒྱུད་ཀྱི་བྱིན་རླབས་ཕོབས་མཛོད་ཅིག་ཅེས་པའི་དོན་ཡིན། དེ་ལྟར་ཚིག་འདི་དང་འབྲེལ་ནས་ཟངས་མདོག་དཔལ་གྱི་རི་བོ་ནས། པདྨ་འོད་ཀྱི་ཕོ་བྲང་རྟེན་དང་བརྟེན་པར་བཅས་པ་རྣམས་རང་གི་མོས་པའི་དད་པས་སྤྱན་དྲངས་ཏེ་རང་ཉིད་ཀྱི་མདུན་གྱི་ནམ་མཁར་སྔར་ནས་གསལ་བཏབ་ཡོད་པར་ཆུ་ལ་ཆུ་བཞག་པ་བཞིན་དུ་གཉིས་མེད་དུ་ཐིམ་པར་བསམ་དགོས་སོ།།
གཉིས་པ་ཡན་ལག་བདུན་པ་འབུལ་བ།
དེ་ནས་ས་བཅད་གཉིས་པ་ཡན་ལག་བདུན་པ་འབུལ་བ་ནི། དེ་ཡང་གཞན་དོན་བསྒྲུབ་པའི་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞིག་གིས་མི་འོང་པས་གཞན་དོན་བསྒྲུབ་པ་ལ་རང་ཉིད་སྤངས་རྟོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མཐར་ཕྱིན་པའི་གོ་འཕང་མ་བརྙེས་པར་གཞན་ལ་ཕན་བཏགས་དགོས་བསམ་རུང་ཕན་མི་ཐོགས། དེ་ལྟ་བུའི་གཞན་དོན་རླབས་ཆེན་བསྒྲུབ་ནུས་པའི་ཡོན་ཏན་བརྙེས་པ་ལ་རྒྱུ་ཚོགས་བསགས་སྒྲིབ་སྦྱངས་སྔོན་དུ་འགྲོ་དགོས་པ་ཡིན། མདོ་སྔགས་གཉིས་ཀྱི་ནང་དུ་ཚོགས་བསགས་ཐབས་མང་མོད། མདོ་ལམ་ནས་བསྐལ་པ་མང་པོར་བསགས་རྒྱུའི་ཚོགས་དེ་སྔགས་ལམ་ནས་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་རྫོགས་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཡིན། དེ་ལ་ཅི་ཞིག་གི་ཁྱད་པར་ཡོད་ཅེ་ན། ཞིང་དང་བསམ་པའི་ཁྱད་པར་ཡིན་ཏེ། གསང་སྔགས་ཀྱི་སྐབས་སུ་ཚོགས་བསགས་ཡུལ་དེ་ཡི་དམ་དང་མཁའ་འགྲོ་རྣམས་གཙོ་བོར་མི་འཛིན་པར་བླ་མ་ཚོགས་བསགས་པའི་ཞིང་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལ་བརྩི་བས་ཞིང་དག་པ་དང་། བསམ་པ་དག་པ་ནི་གཞན་དོན་འབའ་ཞིག་གི་ཆེད་དུ་ཚེ་ལུས་གཅིག་པོ་འདིའི་ཐོག་ནས་ཟུང་འཇུག་རྡོ་རྗེ་འཆང་གི་གོ་འཕང་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ན། བསགས་པའི་སྒོ་ཐམས་ཅད་ཚུར་བསྡུས་ན། ཡན་ལག་བདུན་གྱི་ནང་དུ་འདུ། དེར་མ་ཟད་དངོས་པོ་དག་པ་ལྷ་སྔགས་ཏིང་འཛིན་གྱིས་སྤྲུལ་བའི་མཆོད་པས་མཆོད་པ་ཡིན། དེས་ན་ཚོགས་བསགས་ཐབས་མང་མོད་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ན། ཡན་ལག་བདུན་དུ་འདུ་བས་འདི་ནས་བསགས་སྦྱང་གི་ཆེད་དུ་ཡན་ལག་བདུན་པ་བསྟན། ཡན་ལག་བདུན་པོ་དེ་ཡང་བསྡུས་ན་བསགས་སྦྱང་སྤེལ་གསུམ་གྱི་ནང་དུ་འདུ་སྟེ། ཕྱག་འཚལ་བ་དང་། སྡིག་པ་བཤགས་པ་གཉིས་སྦྱང་བའི་ཡན་ལག་ཏུ་འདུ། ཡི་རང་དང་བསྔོ་བ་གཉིས་སྤེལ་བའི་ཡན་ལག་ཏུ་བརྩི་ཆོག གཞན་གསུམ་པོ་ཚོགས་བསགས་པའི་ཡན་ལག་ཡིན་པས་བསགས་སྦྱང་སྤེལ་གསུམ་དུ་འདུ་བར་བཤད་པ་ཡིན། དེ་ལས་དང་པོ་ང་རྒྱལ་གྱི་གཉེན་པོ་ཕྱག་འཚལ་བའི་ཡན་ལག་ནི། ཧྲཱིཿ བདག་ལུས་ཞིང་གི་རྡུལ་སྙེད་དུ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་བས་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་པས་བསྟན་ཏེ། དེ་ཡང་ཚིག་འགོ་ཧྲཱིྃཿཡིས་བཟུང་བ་ནི། ཧྲཱིཿཡིག་དེ་སྤྱིར་བཏང་གསུང་མ་ཆགས་པདྨའི་རིགས་ཀྱི་སྙིང་པོ་བླ་མ་པདྨ་འབྱུང་གནས་ཀྱི་རྣམ་པར་བཞུགས་པས། དེས་གཙོས་པའི་སྐུ་གསུམ་བླ་མ་རྗེས་དྲན་གྱི་ཆེད་དུ་ཡིན་ལ། ཧྲཱིཿཡིག་འདི་སྐབས་དང་སྐབས་སུ་མང་པོར་སྤྲུལ་བའི་ས་བོན་ཡང་ཡིན་པས་ན། ཧྲཱིཿཡིག་གིས་འགོ་བླངས་ནས་བདག་ལུས་ཞིང་གི་རྡུལ་སྙེད་དུ། །ཞེས་པས་བདག་རྡོ་རྗེ་རྣལ་འབྱོར་མར་གསལ་བའི་ཐུགས་ཀ་ནས། རང་ཉིད་ཐ་མལ་གྱི་ཚུལ་བརྒྱ་སྟོང་བགྲང་གིས་མི་ལང་པ་ཞིང་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྡུལ་གྲངས་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དང་འདྲ་བའི་ཞིང་ཁམས་སོ་སོའི་རྡུལ་རེ་རེའི་གོ་ན་ཡང་ཡོད་པའི། རྣམ་པར་འཕྲུལ་བས་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་པས་དེ་ལྟར་མང་པོ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་སྤྲུལ་ཞིང་སྤྲུལ་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ལྷན་ཅིག་གིས་སྒོ་གསུམ་གུས་པ་ཆེན་པོས་ཐལ་མོ་གནས་གསུམ་དུ་སྦྱར་ནས། ལུས་ཀྱི་མ་ལྔ་སྟེ། ལག་མཐིལ་གཉིས། པུས་མོ་གཉིས། དཔྲལ་བ་དང་ལྔ་པོ་ས་ལ་ཕབ་ནས་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་འདོན་སྒོམ་ཟུང་དུ་འཇུག་པས་སྐབས་འདིར་ཕྱག་འཚལ་དགོས། དེས་ན་སྔོན་བཤད་པའི་སྐྱབས་སེམས་གཉིས། རྡོར་སེམས་སྒོམ་བཟླས་དང་མཎྜལ་ཏེ་བསགས་སྦྱང་གཉིས། སྐབས་འདིའི་ཕྱག་དང་བཅས་ལྔ་པོ་ལ་སྔོན་འགྲོ་འབུམ་ལྔ་ཞེས་རང་ལུགས་ལ་གསུངས། འདི་ཉིད་ཕྱག་འཚལ་བའི་ཚིག་དང་སྦྲགས་ན་སྒོ་གསུམ་འཇུག་པ་གཅིག་པ་ཡིན་པས་དེ་ལེགས། ཡང་སྟབས་བདེ་བའི་ཆེད་དུ་སྐྱབས་འགྲོ་དང་སྦྲགས་ནས་ཕྱག་འཚལ་མཁན་ཡང་ཡོད་ལ། ཡིག་བརྒྱ་དང་སྦྲགས་མཁན་ཡང་ཡོད་པས་འདྲ་མིན་དུ་མ་ཡོད། ཡིག་བརྒྱ་ཚར་རེ་དང་རྐྱང་ཕྱག་རེ་སྦྲགས་ན་གོམས་དུས་བདེ་མོ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་སྣང་ཤར་བས་དེ་ཚོ་རང་རང་གི་སྐབས་དང་བསྟུན་རྒྱུ་རེད། ཕྱག་འཚལ་བ་འདི་ཁེངས་སེམས་ཀྱིས་རྒྱུད་གང་བའི་ང་རྒྱལ་འགོག་པའི་ཆེད་དུ་ཡིན། ང་རྒྱལ་ཡོད་ན་ཡོན་ཏན་བདུད་དུ་སྡང་ནས་སྦྱིན་སོགས་ཕྱིན་དྲུག་གི་སྤྱོད་པ་གང་དང་གང་བྱས་ཀྱང་བདུད་དུ་སྡང་ནས་ཡང་དག་པའི་ལམ་དུ་འགྲོ་རུ་མི་བཅུག་སྟེ། དཔལ་སྤྲུལ་ཚང་གིས། སྟོང་གསུམ་མན་ན་ཁྱོད་ཡོད་དམན་ས་ཟིན་དགོས། །རྒྱལ་ཁམས་གོང་ན་ཡོད་ཀྱི་མ་མཐོ་སྣང་མ་ཆེ། །རང་འདྲར་གཅིག་ཀྱང་མེད་ཀྱིས་ཤག་པོ་མ་མང་། །ལུགས་གཉིས་བྱ་བ་མེད་ཀྱང་ཡོད་དགོས་མ་ཟེར། །ཞེས་གསུངས་པས། རྟག་ཏུ་དམན་ས་བཟུང་ནས་ཐམས་ཅད་གོང་དུ་བཀུར་དགོས། འོན་ཀྱང་བསླབ་པ་རྒྱུད་ལྡན་གྱི་གང་ཟག་ཅིག་ཡིན་ན་ང་རྒྱལ་གྱི་ཀུན་སློང་གིས་གྲལ་འགོ་རྩོད་མི་ཉན་མོད། གྲྭ་བ་སེར་མོ་བ་ཞིག་ཡིན་ན་ཁྱིམ་པ་རྣམས་ལས་དམན་ས་ལ་འདུག་དགོས་པ་ཡང་མིན། གཞན་རྒྱུད་ཀྱི་བསླབ་པ་ལ་གུས་པའི་ཕྱིར་ན་བསླབ་ཚིགས་མཐོ་དམན་ཞིག་ཚུན་ཆོད་ཀྱིས་བརྩི་རྒྱུ་གལ་ཆེན་རེད་མོད། རང་རྒྱུད་ཀྱི་བསླབ་པ་ལ་གུས་པའི་ཕྱིར་དུ་ལུགས་མཐུན་གྱི་ཕྱག་དང་བཀུར་སྟི་དང་དུ་ལེན་ཆོག་རྒྱུ་དང་དེ་ལྟར་དགོས་པར་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ཡང་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་སེར་སྣའི་གཉེན་པོ་མཆོད་པ་འབུལ་བའི་ཡན་ལག་ནི། དངོས་བཤམས་ཡིད་སྤྲུལ་ཏིང་འཛིན་མཐུས། །སྣང་སྲིད་མཆོད་པའི་ཕྱག་རྒྱར་འབུལ། །ཞེས་པས། དངོས་བཤམ་གྱི་མཆོད་པ་རང་གི་འབྱོར་མཁོ་དང་བསྟུན་པའི་མཆོད་རྫས། ངོ་བོ་སྡིག་དང་མ་འདྲེས་པས་རྒྱུ་བཟང་བ། རྣམ་པ་སྤུས་ལེགས་པས་གཙང་ཞིང་མཛེས་པ་ཞིག །བཀོད་པ་ལེགས་པར་བཤམ་པས་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཞིག་ལ་དམིགས་རྟེན་བྱས་ནས། ཡིད་སྤྲུལ་ནམ་མཁའ་ས་གཞི་བར་སྣང་གི་ཁྱོན་ཐམས་ཅད་ལྷ་དང་མི་ཡི་མཆོད་རྫས་མེ་ཏོག་བདུག་སྤོས་མར་མེ་དྲི་ཆབ་ལ་སོགས་པ་དང་ཞིང་དང་གཞལ་ཡས་ཁང་། གནས་དང་ཡུལ་འཁོར། ཀུན་དགའ་ར་བ། སྐྱེད་མོས་ཚལ། གཞན་ཡང་བཀྲིས་རྟགས་བརྒྱད། རྒྱལ་སྲིད་སྣ་བདུན། བཀྲ་ཤིས་པའི་རྫས་བརྒྱད། རྡོ་རྗེ་ལྷ་མོ་བརྒྱད་དང་། བཅུ་དྲུག །སོ་གཉིས་ནས་སྟོང་ཕྲག་མང་པོའི་གླུ་གར་རོལ་མོ་ལ་སོགས་པའི་མཆོད་རྫས་དཔག་མེད་སྤྲོས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་མཆོད་སྤྲིན་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ཞིག་ཏུ་སྤྲུལ་ཏེ། ཏིང་འཛིན་ཟབ་མོའི་མཐུ་ཡིས་སྣང་ཞིང་སྲིད་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཆོད་པའི་ཕྱག་རྒྱར་ཕུལ་ནས་དངོས་སུ་བཤམས་པ་དང་ཡིད་ཀྱིས་སྤྲུལ་པ་བླ་ན་ཡོད་པ་དང་བླ་ན་མེད་པའི་མཆོད་པ་རྒྱ་མཚོས། ཚོགས་ཞིང་གི་ལྷ་ཚོགས་དམིགས་པ་དེས་གཙོ་བྱས་པའི་ཕྱོགས་བཅུའི་རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་བླ་མའི་རྣམ་རོལ་ལས་མ་འདས་པའི་མཆོད་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལ། དུས་རྒྱུན་རིང་འཁོར་བ་མ་སྟོང་གི་བར་དུ་མཆོད་པའི་འདུན་པ་བྱེད་དགོས། ཁྱད་པར་དུ་ཡིད་ཀྱིས་སྤྲུལ་བའི་མཆོད་པ་དེ་སེམས་ཉིད་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་འཆར་ཚུལ་ཟེར་བ་ཡིན་པས་ཁྱད་དུ་འཕགས་ཞེས་གསུངས་སོ། །གསུམ་པ་ཞེ་སྡང་གི་གཉེན་པོ་སྡིག་པ་བཤགས་པའི་ཡན་ལག་ནི། སྒོ་གསུམ་མི་དགེའི་ལས་རྣམ་ཀུན། །འོད་གསལ་ཆོས་སྐུའི་ངང་དུ་བཤགས། །ཞེས་པས་ཚེ་འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་དེ་རིང་ལ་མ་ཐུག་གི་བར་དྲན་པ་དང་མི་དྲན་པའི་སྡིག་ལྟུང་སྒོ་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་གྱིས། སྦྱང་བྱ་སྡིག་པའི་སྒོ་དྲུག་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་མི་དགེ་བའི་ལས་ལམ་བཅུ། མཚམས་མེད་པ་ལྔ། དེ་དང་ཉེ་བ་ལྔ། ལྕི་བ་བཞི། ལོག་པ་བརྒྱད། དཀོན་མཆོག་གི་དཀོར་ལ་འབག་པ་ལ་སོགས་པ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བའི་ལས་བསགས་ཚད་མ་ལུས་པ་ཀུན་ཀྱང་། གཉེན་པོ་སྟོབས་བཞི་ཚང་བའི་སྒོ་ནས་བཤགས་པ་དང་། བཤད་ཚུལ་དེ་ཡང་། འོད་གསལ་ཆོས་སྐུའི་ངང་དུ་བཤགས་ཞེས་པས་འོད་གསལ་ཆོས་སྐུའི་དགོངས་པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་ངང་དུ། ཇི་ལྟར་བཤགས་ན་བཤགས་བྱ་བཤགས་བྱེད་དང་བྲལ་བ་གནས་ལུགས་དོན་གྱི་མཉམ་བཞག་གི་དགོངས་པ་དང་མ་བྲལ་བའི་ངང་ནས་བཤགས་པ་ནི་བཤགས་པའི་ཡན་ལག་གོ །བཞི་པ་ཕྲག་དོག་གི་གཉེན་པོ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་ཡན་ལག་ནི། བདེན་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ཡི། །དགེ་ཚོགས་ཀུན་ལ་རྗེས་ཡི་རང་། །ཞེས་པས་བསྟན་ཏེ། ཀུན་མཁྱེན་འཇིགས་གླིང་གིས། གཞལ་བྱའི་ངོས་ནས་རྒྱལ་བས་ཆོས་ཀྱི་སྒོ། །བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གསུང་པ་མཐའ་དག་དོན། འཇིག་རྟེན་ཀུན་རྫོབ་པ་དང་དོན་དམ་སྟེ། །བདེན་པ་གཉིས་ལས་གསུམ་པ་མ་མཆིས་སོ། །ཞེས་པས་མཐའ་ཡས་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ལ་རང་རྒྱུད་ལྡན་གྱི་དུག་གསུམ་འདུལ་བ་ལ་ལྟོས་ནས་རྗོད་བྱེད་སྡེ་སྣོད་གསུམ་དང་མངོན་རྟོགས་བསླབ་པ་གསུམ་ལ་གྲངས་ངེས་པ་རྒྱ་ཆེ་བའི་ངོས་ནས་བཤད་ན། ཆོས་སྒོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གསུངས་ཡོད་ན་ཡང་། སྣང་ལུགས་ཀུན་རྫོབ་དང་གནས་ལུགས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་འདི་གཉིས་ལ་མ་བརྟེན་པ་ཞིག་མེད་པས་གསུམ་པ་ལ་འགག་སྒྲ་སྦྱར་བ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་བདེན་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་རང་གཞན་གྱི་དགེ་ཚོགས་དགེ་བའི་དངོས་པོ། ཟག་བཅས་དང་ཟག་པ་མེད་པ་ཀུན་ལ་སྙིང་ཐག་པ་ནས་དགའ་བ་ཆེན་པོས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བར་བྱ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན། དེ་ཡང་ཟག་བཅས་དང་ཟག་མེད་ཅེས་པ་ཁྱབ་ཆེ་སྟེ། དེའི་དོན་ཅུང་ཟད་ཞིབ་ཆ་བྱས་ན། འདི་ལ་ངོ་བོའི་དབང་དུ་བྱས་ན། ཀུན་རྫོབ་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་དགེ་རྩ་ཐམས་ཅད་ཟག་བཅས་དང་། དོན་དམ་གྱིས་བསྡུས་པའི་དགེ་རྩ་ཐམས་ཅད་ཟག་མེད་དུ་གོ་ལམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ན། ཚོགས་སྦྱོར་གྱི་དགེ་རྩ་ཐམས་ཅད་ཟག་བཅས་དང་། མཐོང་སྒོམ་གྱི་དགེ་རྩ་ཐམས་ཅད་ཟག་མེད་དུ་འཇོག ཚོགས་གཉིས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ན་དམིགས་བཅས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཟག་བཅས་དང་། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཟག་མེད་དམ། མཉམ་རྗེས་ཀྱི་དབང་དུ་ན། འཕགས་པའི་མཉམ་བཞག་ཟག་མེད་དང་། རྗེས་ཐོབ་ཀྱི་དགེ་རྩ་ཐམས་ཅད་ཟག་བཅས་སུ་འཇོག དེ་མིན་པར་གྲོགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ན། གྲོགས་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཟིན་པའི་དགེ་རྩ་ཐམས་ཅད་ཟག་མེད་དང་། དེས་མ་ཟིན་པ་ཐམས་ཅད་ཟག་བཅས་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བ་ཡོད་དོ། །ལྔ་པ་གཏི་མུག་གི་གཉེན་པོ་ལ་ཆོས་འཁོར་བསྐོར་བར་བསྐུལ་བའི་ཡན་ལག་ནི། འདིའི་ངག་འདོན་གྱི་ཡི་གེ་འགར། ཐེག་གསུམ་ཆོས་འཁོར་བསྐོར་བར་བསྐུལ། །ཞེས་པ་མ་གཏོགས་མེད་པས། འདི་ལ་རྒྱལ་སྲས་གཞན་ཕན་མཐའ་ཡས་ཀྱིས་ཞལ་བསྐང་གནང་བས་རང་ལུགས་ཆོས་རྒྱུན་གྱི་ཡིག་ཆའི་ནང་དུ། རིགས་ཅན་གསུམ་གྱི་གདུལ་བྱ་ལ། །ཐེག་གསུམ་ཆོས་འཁོར་བསྐོར་བར་བསྐུལ། །ཞེས་པའི་ཚིག་རྐང་གཉིས་སུ་གྲུབ་པ་འདིའི་ཡན་ལག་ལྔ་པ་ཆོས་འཁོར་བསྐོར་བར་བསྐུལ་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། རིགས་ཅན་གསུམ་གྱི་གདུལ་བྱ་ལ་ཞེས་པས་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཅན་གྱི་གདུལ་བྱ་གསུམ་མམ་ཡང་ན་སྐྱེས་བུ་ཆུང་འབྲིང་ཆེ་གསུམ། ཐེག་ཆེན་ལ་མདོ་སྔགས་གཉིས་སུ་ཕྱེ་བའི་རིག་པ་འཛིན་པ་དང་བཅས་པའི་གདུལ་བྱའི་དོན་ལ། ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ཆོས་འཁོར་བསྐོར་བར་བསྐུལ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་བྱང་སེམས་བླ་མ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རླབས་ཆེན་གཞན་དོན་གྱི་ཁུར་བཟོད་པ་དེ་ཚོ་འགྲོ་བའི་ལོག་སྒྲུབ་དང་སྐྱོ་ངལ་གྱིས་ཐུགས་སུན་རྒྱུ་དང་། སེམས་ཅན་བསོད་ནམས་བསགས་པའི་ཆེད་དུ་ཆོས་མི་གསུང་པའི་ཚུལ་བསྟན་པ་སོགས་ལ། རང་ལུས་བརྒྱ་སྟོང་གྲངས་མེད་པར་སྤྲུལ་ནས་གསེར་གྱི་འཁོར་ལོ་རྩིབས་སྟོང་དང་དུང་དཀར་པོ་གཡས་སུ་འཁྱིལ་བ་ལ་སོགས་པ་ཕུལ་ཏེ་རྣམ་པར་དག་པའི་ལྷག་བསམ་གྱི་སེམས་དང་བཅས་པས་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྔ་ཆེན་པོ་དེ་ཉིད་འཇིག་རྟེན་དུ་སྒྲོག་པའི་ཆེད་དུ་ཐེག་གསུམ་གྱི་ཆོས་འཁོར་བསྐོར་རོགས་ཞུ་རྒྱུ་དང་། ཐེག་པ་གསུམ་ནི་གོང་བཤད་ལྟར་རམ་ཡང་ན། ཕྱི་ཀུན་འབྱུང་འདྲེན་པའི་ཐེག་པ། ནང་དཀའ་ཐུབ་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཐེག་པ། གསང་བ་དབང་སྒྱུར་ཐབས་ཀྱི་ཐེག་པ་གསུམ་ལས་ཕྱེ་བའི་ཐེག་དགུའི་རྣམ་བཞག་ཕྱེ་ནའང་ཆོག་སྟེ། ཕྱི་ཀུན་འབྱུང་འདྲེན་པའི་ཐེག་པ་ཉན་རང་བྱང་སེམས་གསུམ། ནང་དཀའ་ཐུབ་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཐེག་པ་ཀྲི་ཡ། ཨུ་པ། ཡོ་ག་གསུམ། གསང་བ་དབང་བསྒྱུར་ཐབས་ཀྱི་ཐེག་པ། མ་ཧཱ། ཨ་ནུ། ཨ་ཏི་གསུམ་གྱི་ཐེག་པ་རིམ་པ་དགུའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བར་གསོལ་བ་འདེབས་པ་ཡིན་ནོ། །དྲུག་པ་ལོག་ལྟའི་གཉེན་པོ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བར་གསོལ་བ་འདེབས་པ་ནི། ཇི་སྲིད་འཁོར་བ་མ་སྟོང་བར། །མྱ་ངན་མི་འདའ་བཞུགས་གསོལ་འདེབས། །ཞེས་པས་བསྟན་ཏེ། ཞིང་ཁམས་འདི་དང་གཞན་དག་ན་བླ་མ་དང་སངས་རྒྱས་བྱང་སེམས་གང་དག ཞིང་དེ་ནས་འདུལ་སྐལ་ཡོད་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་རྫོགས་པའམ་མིན་ཀྱང་རྐྱེན་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་དབང་གིས་གདུལ་བྱའི་ལྷག་མ་སྐྱོང་འཕྲོ་བཞག་ནས། ཐུགས་ཀྱི་རྩེ་ཞིང་ཁམས་གཞན་དུ་གཏད་པ་དེ་ཚོ་ལ། སྔོན་དགེ་བསྙེན་ཙུནྡས་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་བ་བཏབ་ པ་ལྟར་བདག་གི་ལུས་མང་པོ་གྲངས་མེད ་དུ་སྤྲུལ་ནས། ཇི་སྲིད་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བ་འདི་སྟོང་པར་གྱུར་ནས་སེམས་ཅན་གཅིག་ཀྱང་མེད་པར་མ་གྱུར་བར་སྐུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕན་དང་བདེ་བའི་མགོན་སྐྱབས་དང་དཔུང་གཉེན་གཅིག་པུར་བཞུགས་པར་གསོལ་བ་འདེབས་དགོས་པ་ཡིན་ལ་བླ་མ་རྣམས་ཀྱི་ཞབས་བརྟན་ལ་དམིགས་ཏེ་དགེ་རྩ་བསྒྲུབ་ན་འདིའི་གྲངས་སུ་འགྲོའོ། །བདུན་པ་ཐེ་ཚོམ་དང་ལུང་མ་བསྟན་པའི་གཉེན་པོར་བསྔོ་བའི་ཡན་ལག་ནི་དུས་གསུམ་བསགས་པའི་དགེ་རྩ་ཀུན། །བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་རུ་བསྔོ། །ཞེས་པས་བསྟན་ཏེ། བསྔོ་བ་ལ་བསྔོ་བའི་དཔང་པོ་རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས། བསྔོ་རྒྱུའི་དངོས་པོ་རང་ཉིད་ཀྱིས་དུས་གསུམ་དུ་བསགས་པའི་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་དང་དེའི་སྟེང་དུ། རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་ཀྱི་ཟག་མེད་ཀྱི་དགེ་རྩ་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཟག་བཅས་དགེ་རྩ་ཐམས་ཅད། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་རུ་བསྔོ་ཞེས་པས་ཟུར་གཉིས་སམ་དོན་གཉིས་པོ་ཚང་བའི་ངང་ནས་བསྔོ་དགོས་པ་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་པར་དུ་ཟུར་ཕྱི་མ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྫོགས་བྱང་དུ་དམིགས་པ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བླ་ན་མེད་པའི་རྣམ་མཁྱེན་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་རུ་བསྔོ་དགོས་པ་ཡིན། བསྔོ་ཚུལ་ཇི་ལྟར་བསྔོ་ན་འཁོར་གསུམ་དམིགས་མེད་ཀྱི་བསྔོ་བ་མཚན་ཉིད་པ་ཞིག་ལས་དང་པོ་པས་མ་རེད་ཀྱང་རྗེས་མཐུན་ཙམ་ཞིག་བྱེད་དགོས། འཁོར་གསུམ་པོ་སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པའི་ངེས་ཤེས་དྲངས་བའམ། ཡང་ན་རྒྱལ་བ་སྲས་དང་བཅས་པས་ཇི་ལྟར་བསྔོས་པ་བཞིན་དུ་བསྔོ་བའི་འདུན་པ་བྱེད་དགོས། དེ་ཡང་བསྔོ་བ་དང་སྨོན་ལམ་གྱིས་འདུན་པ་མ་བསྒྱུར་ན་དགེ་རྩ་ལུང་མ་བསྟན་ཡིན་པས་གང་དུ་འཁྱོག་འགྲོ་མི་ཤེས་སོ། །དེ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་ཡན་ལག་བདུན་པ་སོང་ནས།
གསུམ་པ་ཕུར་ཚུགས་སུ་གསོལ་བ་འདེབས་ཅིང་རྒྱུད་རྡོ་རྗེ་བཞིའི་ངོ་བོར་བསྒྲུབ་པ།
༡༽ ཕུར་ཚུགས་སུ་གསོལ་བ་འདེབས་པ་དངོས།
༡ དངོས་གྲུབ་བསྒྲུབ་པའི་དུས་ཀྱི་གསོལ་འདེབས།
ད་ས་བཅད་གསུམ་པ་ཕུར་ཚུགས་སུ་གསོལ་བ་བཏབ་ནས་རྒྱུད་རྡོ་རྗེ་བཞིའི་ངོ་བོར་བསྒྲུབ་པ་དེ་ལ། དངོས་གྲུབ་བསྒྲུབ་པའི་དུས་ཀྱི་གསོལ་འདེབས་ཤིག་དང་། དངོས་གྲུབ་བསྐུལ་བའི་དུས་ཀྱི་གསོལ་འདེབས་དང་མཐར་ཐུག་དགོངས་ཀློང་དབྱེར་མེད་དུ་འདྲེས་པའི་གསོལ་འདེབས་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་བསྟན་ཏེ། དང་པོ་དངོས་གྲུབ་བསྒྲུབ་པའི་སྐབས་ཀྱི་གསོལ་འདེབས་ནི། རྗེ་བཙུན་གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེ། །ཁྱེད་ནི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །ཐུགས་རྗེ་བྱིན་རླབས་འདུས་པའི་དཔལ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་ཀྱི་མགོན་གཅིག་པུ། །ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་བློ་སྙིང་བྲང་། །ལྟོས་པ་མེད་པར་ཁྱོད་ལ་འབུལ། །འདི་ནས་བྱང་ཆུབ་མ་ཐོབ་པར། །སྐྱིད་སྡུག་ལེགས་ཉེས་མཐོ་དམན་ཀུན། །རྗེ་བཙུན་ཆེན་པོ་པད་འབྱུང་མཁྱེན། །ཞེས་པའི་ཚིག་རྣམས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། དེ་ཡང་དཔལ་མགོན་བླ་མ་དམ་པ་ནི། དཀྱིལ་འཁོར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཙོ་བོར་ཧེ་རུ་ཀའི་དབང་རྫོགས། མཐོང་ཐོས་དྲན་རེག་གིས་ཐར་བའི་ས་བོན་རྒྱུད་ལ་ཐེབས་པས་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་ཀྱི་བྱེད་པོ་དཀོན་མཆོག་བཞི་པ། རང་ངོས་ནས་ཚེ་གཅིག་ལུས་གཅིག་ལ་སྨིན་གྲོལ་ཟབ་མོའི་ལམ་དང་ཐུགས་རྗེ་བྱིན་རླབས་ཀྱིས་རྡོ་རྗེ་འཆང་གི་སར་བཙན་ཐབས་ཀྱིས་བཀོད་པས་བཀའ་དྲིན་ད་དུང་སངས་རྒྱས་ལས་ཀྱང་ལྷག་པ། ཡོན་ཏན་གྱི་ངོས་ནས་གཞལ་ན་དགོངས་པ་ནམ་མཁའ་ལྟར་རྒྱ་ཆེ་བ། མཁྱེན་བརྩེ་རྒྱ་མཚོ་ལྟར་ཚད་མེད་པ་དེ་ལྟ་བུ། ཐུགས་རྗེ་ཆུ་ཀླུང་ལྟར་རྒྱུན་རིང་ཞིང་ཤུགས་དྲག་པ། རང་བཞིན་རི་རྒྱལ་ལྟར་ཐུགས་བརྟན་ཅིང་བརླིང་བ། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕ་མ་ལྟར་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་རེ་རེའི་ཆ་ནས་བསམ་བློ་བཏང་ན་ཡང་དཔག་པར་མི་ནུས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ཅིང་། ཁྱད་པར་དུ་གསོལ་བ་བཏབ་ན་ཅི་འདོད་ཀྱི་དངོས་གྲུབ་འབད་མེད་དུ་འབྱུང་བ་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས། ཁྱེད་ལ་བརྟེན། ཁྱེད་ལ་རེ་ནི་ཡིན། ཁྱེད་ཅིག་སྒྲུབ་བསམ་པའི་མོས་གུས་མཆི་མ་འཁྲུག་པ་དང་བཅས་པས། རྗེ་བཙུན་གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེ། །ཞེས་རྗེ་བཙུན་ཞེས་པ་རྗེའམ་རྒྱལ་པོ་ལྟ་བུ་གཙུག་ཏུ་བཀུར་བར་འོས་པ་ཆོས་ཀྱི་རིགས་ཀྱིས་བཙུན་པ་དཀྱིལ་འཁོར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཁྱབ་བདག་མ་ཧཱ་གུ་རུ་འདོད་རྒུ་འབྱུང་བའི་རིན་པོ་ཆེ་ཞེས་བླ་མ་དང་གུ་རུ་དབྱེར་མེད་ལ་བོས་ནས། ཁྱེད་ནི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །ཐུགས་རྗེ་བྱིན་རླབས་འདུས་པའི་དཔལ། །ཞེས་གསུངས་པས། ཁྱེད་ནི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མངའ་བདག་སྟེ་ཕྱོགས་བཅུ་དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས། བརྩེ་བའི་ཐུགས་རྗེ། མཛད་པའི་འཕྲིན་ལས། སྐྱོབ་པའི་ནུས་མཐུ་དང་བྱིན་རླབས་དངོས་གྲུབ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་འདུས་པའི་དཔལ་དམ་པ། སེམས་ཅན་ཡོངས་ཀྱི་མགོན་གཅིག་པུ། །ཞེས་པས་མ་ལུས་ལུས་པ་མེད་པའི་སེམས་ཅན་ཡོངས་ཀྱི་སྐྱབས་པའི་མགོན་དང་སྐྱོབ་པའི་དཔུང་གཉེན་གཅིག་པུར་གྱུར་པ་ཉིད་ལ། ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་བློ་སྙིང་བྲང་། །ཞེས་པས་བདག་རང་ལ་ཡོད་པའི་གཅེས་པའི་ལུས། དེ་ལ་མཁོ་དགོས་ཅན་གྱི་བདག་ཏུ་བཟུང་བའི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཅི་ཡོད་དང་དགེ་ཚོགས་དགེ་བའི་དངོས་པོ་ནས་བཟུང་སྟེ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་གཞི་གསུམ་ཆེ་ཡོད་ཆུང་ཡོད་ཐམས་ཅད་པོ་གབ་སྐུང་སྦས་གསུམ་མེད་པར་དང་གཡོ་དང་སྒྱུ་མེད་པར། ལྟོས་པ་མེད་པར་ཁྱེད་ལ་འབུལ། །ཞེས་གསུངས་པས། ཆགས་ཞེན་གྱི་ལྟོས་པ་ཅི་ཡང་མེད་པས་ཁྱེད་ལ་འབུལ་བ་ཡིན་པས། འདི་ནས་བྱང་ཆུབ་མ་ཐོབ་བར། །སྐྱིད་སྡུག་ལེགས་ཉེས་མཐོ་དམན་ཀུན། །རྗེ་བཙུན་ཆེན་པོ་པད་འབྱུང་མཁྱེན། །ཞེས་པས་དུས་འདི་ནས་བཟུང་སྟེ་ཇི་སྲིད་བདག་གིས་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་མ་ཐོབ་བར་དུ། སྐྱིད་སྡུག་ལེགས་ཉེས་གང་ཡོང་ན། ལུས་སེམས་ཀྱི་ཚོར་བ་བདེ་ཞིང་སྐྱིད་པ་བྱུང་ཡང་ཁྱེད་མཁྱེན་ཁྱེད་ཀྱིས་གཟིགས། སྡུག་བསྔལ་ནས་ན་ཚ་རྐྱེན་ངན་ལ་སོགས་པ་རྐྱེན་ངན་གང་བྱུང་ཡང་ཁྱེད་མཁྱེན། ལེགས་ནས་དཔལ་དང་འཕྲད། ཉེས་ནས་བྱུར་དང་ཐུག །མཐོ་བའི་ཐོབ་དང་གོ་ས་ཐོབ། སྟོབས་དང་སྙན་གྲགས་རྒྱས་པ། དམའ་ཆེ་ནས་སྡུག་ཉམ་ཐག་དེ་ལས་དམན་མེད་པར་ལྷུང་སོང་རུང་སྐྱབས་དང་རེ་ས་ཁྱེད་མ་གཏོགས་མེད་པས། རྗེ་བཙུན་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་ཀུན་འདུས་རྒྱལ་དབང་པདྨ་འབྱུང་གནས་ཁྱེད་མཁྱེན་ནོ་སྙམ་པའི་བློ་གཏད་ལིང་བསྐྱུར་གྱིས་སྐྱབས་སུ་མཆི་བའི་ཚིག་དེ་བརྗོད་ནས། དེ་ནས་གསོལ་འདེབས་ཐུགས་དམ་རྒྱུད་བསྐུལ་གྱི་འཛབ་དབྱངས་དེ་གང་ཡིན་ན་བཛྲ་གུ་རུ་ཡིན་པ་དེ་བགྲང་དགོས། སིདྡྷི་གང་འཚམ་རེའི་མཚམས་ནས་ཡང་གསོལ་འདེབས་ཐུགས་དམ་རྒྱུད་བསྐུལ་ཚར་རེ་བཏོན་ཏེ། བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་དང་འབྲེལ་བའི་སིདྡྷི་འབུམ་བརྒྱ་འགྲོ་དགོས། ཐུན་རེ་རེའི་སྐབས་སུ་བསྙེན་པ་ཅི་ཙམ་བཟླ་བའི་སུམ་གཉིས་ཙམ་ནས།
༢ དངོས་གྲུབ་བསྐུལ་བའི་གསོལ་འདེབས།
གཉིས་པ་དངོས་གྲུབ་བསྐུལ་བའི་གསོལ་འདེབས་རྒྱུད་སྐུལ་གསུངས་དགོས་ཏེ་དེ་ནི། བདག་ལ་རེ་ས་གཞན་ན་མེད། །ད་ལྟ་དུས་ངན་སྙིགས་མའི་འགྲོ། །མི་བཟོད་སྡུག་བསྔལ་འདམ་དུ་བྱིང་། །འདི་ལས་སྐྱོབས་ཤིག་མ་ཧཱ་གུ་རུ། །དབང་བཞི་སྐུར་ཅིག་བྱིན་རླབས་ཅན། །རྟོགས་པ་སྤོར་ཅིག་ཐུགས་རྗེ་ཅན། །སྒྲིབ་གཉིས་སྦྱོངས་ཤིག་ནུས་མཐུ་ཅན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། བདག་ལ་རེ་ས་གཞན་ན་མེད། །ཅེས་བདག་དུས་ངན་གྱི་སེམས་ཅན་ཉམ་ཐག་ལས་འབྲེལ་ཁྱེད་ལ་ཡོད་པས་མོས་ལྡན་གྱི་བུ་ལ་རེ་ས་སྐྱབས་གནས་གཉིས་ཀ་ཁྱེད་ལས་གཞན་མེད་པས། ད་ལྟ་དུས་ངན་སྙིགས་མའི་འགྲོ། །མི་བཟོད་སྡུག་བསྔལ་འདམ་དུ་བྱིང་། །ཞེས་ད་ལྟ་དུས་ངན་སྙིགས་མ་ལྔ་བདོ་སྟེ། སྙིགས་མ་ལྔ་ཇི་ལྟར་བདོ་ན། སྲོག་རྒུད་པ་ཚེ་ཡི་སྙིགས་མ། ཁྱིམ་པའི་དགེ་ཕྱོགས་རྒུད་པ་ཉོན་མོངས་པའི་སྙིགས་མ། རབ་བྱུང་གི་དགེ་ཕྱོགས་རྒུད་པ་ལྟ་བའི་སྙིགས་མ། ལོངས་སྤྱོད་རྒུད་པ་དུས་ཀྱི་སྙིགས་མ་ལ་སོགས་པ་བསོད་ནམས་དམན་པའི་སྙིགས་མའི་འགྲོ་བ་བདག་ཅག་རྣམས། ཤིན་ཏུ་བཟོད་པར་དཀའ་ཞིང་མི་བཟོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་བགྲང་གིས་མི་ལང་པ། གཅིག་གི་ནང་ནས་ཐར་ན་གཅིག་ནས་མི་ཐར་བའི་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་འདམ་དུ་བྱིང་ལགས་པས། འདི་ལས་སྐྱོབས་ཤིག་མ་ཧཱ་གུ་རུ། །ཞེས་པས་མི་བཟད་པའི་སྡུག་བསྔལ་དྲག་པོ་འདི་ཉིད་ལས་མྱུར་དུ་རྗེ་བཙུན་མ་ཧཱ་གུ་རུ་ཁྱེད་ཀྱིས་བསྐྱབ་ནས། དབང་བཞི་སྐུར་ཅིག་བྱིན་རླབས་ཅན། །ཞེས་པ་རྒྱུད་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་དབང་བཞི་ཟབ་མོ་སྟེ། བུམ་གསང་ཤེར་དབང་ཚིག་དབང་དང་བཅས་པ་ད་ལྟ་བདག་ལ་སྐུར་ལ་ བདག་གི་རྒྱུད་སྨིན་པར་མཛོད་ཅིག་མཁྱེན་པ་ཐོགས་མེད་ཀྱི་བྱིན་རླབས་ཅན། རྟོགས་པ ་སྤོར་ཅིག་ཐུགས་རྗེ་ཅན། །ཞེས་པས་གནས་ལུགས་ཟབ་མོའི་དོན་བརྒྱུད་ཀྱི་རྟོགས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་བདག་གི་རྒྱུད་ལ་སྤོར་ལ་གྲོལ་བར་མཛོད་ཅིག་བརྩེ་བའི་ཐུགས་རྗེ་ཅན་ཞེས་འདི་རྣམས་མཁྱེན་བརྩེ་ནུས་གསུམ་དང་སྦྱར་ཆོག སྒྲིབ་གཉིས་སྦྱོངས་ཤིག་ནུས་མཐུ་ཅན། །ཞེས་ཉོན་མོངས་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་གཉིས་བག་ཆགས་ཕྲ་མོ་དང་བཅས་པ་སྦྱོངས་ཤིག་མཐུ་སྟོབས་ཐོགས་མེད་ཀྱི་ནུས་མཐུ་ཅན་ཞེས་འདོད་དོན་གསོལ་འདེབས་དེ་ཉིད་སིདྡྷི་བགྲང་བའི་བར་མཚམས་སུ་ལན་རེ་ལན་རེ་བརྗོད་དགོས་པ་རེད།
༣ ཐུགས་ཡིད་དབྱེར་མེད་ཀྱི་གསོལ་འདེབས།
དེ་ནས། ནམ་ཞིག་ཚེ་ཡི་དུས་བྱས་ཚེ། །རང་སྣང་རྔ་ཡབ་དཔལ་རིའི་ཞིང་། །ཟུང་འཇུག་སྤྲུལ་པའི་ཞིང་ཁམས་སུ། །གཞི་ལུས་རྡོ་རྗེ་རྣལ་འབྱོར་མ། །གསལ་འཚེར་འོད་ཀྱི་གོང་བུ་རུ། །གྱུར་ནས་རྗེ་བཙུན་པད་འབྱུང་དང་། །དབྱེར་མེད་ཆེན་པོར་སངས་རྒྱས་ཏེ། །བདེ་དང་སྟོང་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱིས། །ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོར་རོལ་པ་ལས། །ཁམས་གསུམ་སེམས་ཅན་མ་ལུས་པ། །འདྲེན་པའི་དེད་དཔོན་དམ་པ་རུ། །རྗེ་བཙུན་པདྨས་དབུགས་དབྱུང་གསོལ། །གསོལ་བ་སྙིང་གི་དཀྱིལ་ནས་འདེབས། །ཁ་ཙམ་ཚིག་ཙམ་མ་ཡིན་ནོ། །བྱིན་རླབས་ཐུགས་ཀྱི་ཀློང་ནས་སྩོལ། །བསམ་དོན་འགྲུབ་པར་མཛད་དུ་གསོལ། །ཞེས་འདོན་ཅིང་སིདྡྷི་བགྲང་ལ། ནམ་ཞིག་ཚེ་ཡི་སོགས་ཀྱི་དོན་འོག་ནས་འབྱུང་བ་ལྟར་རོ། །བཛྲ་གུ་རུ་བགྲང་བའི་སྐབས་སིདྡྷི་འདི་གཟུངས་སྔགས་ཡིག་འབྲུ་བཅུ་གཉིས་པ་ཞིག་ཡིན་པས། འདི་ནི་རིག་འཛིན་ཡོངས་ཀྱི་སྲོག་སྔགས་ཡིན་ལ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགོངས་པ་འདུས་ས་དཔའ་བོ་མཁའ་འགྲོ་སྤྲིན་བཞིན་དུ་འདུ་བའི་གཙོ་སྔགས་ཡིན། དེ་ཡང་ཨོཾ་ཨཱཿཧཱུྃ་བཛྲ་གུ་རུ་པདྨ་སིདྡྷི་ཧཱུྃ། ཞེས་གསུང་ན་ཨོཾ་སྤྲུལ་སྐུའི་སྙིང་པོ། ཨཱཿལོངས་སྐུའི་སྙིང་པོ། ཧཱུྃ་ཆོས་སྐུའི་སྙིང་པོ་སྟེ། ཨོཾ་ཨཱཿཧཱུྃ་ནི་སྐུ་གསུམ་འདུས་པའི་སྙིང་པོ་གསང་གསུམ་གཅིག་འདུས་ཀྱི་སྲོག་སྔགས་ཡིན། བཛྲ་གུ་རུ་ཞེས་པས་བཛྲ་ནི་ཐད་ཀར་བསྒྱུར་ན་རྡོ་རྗེ་སྟེ་དབྱིངས་རིག་དབྱེར་མེད་འཕོ་འགྱུར་དང་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ལ་གོ །གུ་རུ་ནི་གོང་བཤད་ལྟར་ལྕི་བའི་དོན་ཏེ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁུར་གྱིས་ལྕི་བའི་བླ་མ་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། བླ་ན་མེད་པའི་སྤངས་རྟོགས་མཐར་ཕྱིན་པ་ལ་གོ། པདྨ་མེ་ཏོག་པདྨའི་དོན་ཏེ་འཁོར་བའི་སྐྱོན་གྱིས་མ་གོས་ཤིང་ཆགས་ཐོགས་སྒྲིབ་པ་དང་བྲལ་བའི་མཛད་པའི་ནུས་མཐུ་སྟེ་རྟག་ཁྱབ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཕྲིན་ལས་མངའ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན། སིདྡྷི་ནི་དངོས་གྲུབ་ཀྱི་དོན་ཏེ། མཆོག་ཐུན་མོང་གི་དངོས་གྲུབ་ཐམས་ཅད་ཧཱུྃ་ཞེས་པ་ཐུགས་ཀྱིས་དགོངས་ལ་དངོས་གྲུབ་དེ་ཐམས་ཅད་བདག་ལ་སྩོལ་ཅིག་ཅེས་པའི་དོན་ཏེ། སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཡོན་ཏན་ཕྲིན་ལས་མི་ཟད་རྒྱན་གྱི་འཁོར་ལོའི་གསང་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཚུལ་གྱི་དངོས་གྲུབ་བསྐུལ་བའི་གཟུངས་སྔགས་ཁྱད་པར་ཅན་དེ་ཡིན། སིདྡྷི་དུང་གཅིག་བཏོན་ནས་དད་པ་མ་འཆུག་དང་ཟངས་མདོག་དཔལ་རི་ལ་སློབ་དཔོན་པདྨའི་ཞབས་དྲུང་དུ་སྐྱེ་བ་ཐེ་ཚོམ་མི་དགོས་ཞེས་ངའི་བླ་མས་གསུངས་དར།
༢༽ ལོ་རྒྱུས་དང་འབྲེལ་བའི་བརྒྱུད་པའི་གསོལ་འདེབས།
༡ བརྒྱུད་པའི་གསོལ་འདེབས་དངོས།
མཚམས་འདིར་ཡིད་ཆེས་ཀྱི་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དུ་ལོ་རྒྱུས་དང་འབྲེལ་བའི་བརྒྱུད་པའི་གསོལ་འདེབས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ཡང་། ཨེ་མ་ཧོཿ རྒྱ་ཆད་ཕྱོགས་ལྷུང་བྲལ་བའི་ཞིང་ཁམས་ནས། །དང་པོའི་སངས་རྒྱས་ཆོས་སྐུ་ཀུན་ཏུ་བཟང་། །ལོངས་སྐུ་ཆུ་ཟླའི་རོལ་རྩལ་རྡོ་རྗེ་སེམས། །ལ་སོགས་པས་བསྟན་ལ། ཨེ་མ་ཧོ་ཞེས་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་དོན་འདི་ལྟར་བསྟན་ཏེ། རྒྱ་ཆད་ཕྱོགས་ལྷུང་བྲལ་བའི་ཞིང་ཁམས་སུ། །ཞེས་པས་རྒྱ་གར་ཡང་མ་ཆད་ཅིང་ཕྱོགས་གང་དུ་ཡང་མ་ལྷུང་བའི་སྤྲོས་པའི་མཐའ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་སོང་བའི་ཐོག་ནས་གནས་རང་སྣང་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཞིང་ཁམས་སུ། དང་པོའི་སངས་རྒྱས་ཆོས་སྐུ་ཀུན་ཏུ་བཟང་། །ཞེས་པས་གཞི་གདོད་མ་ཡེ་ཐོག་དང་པོའི་དུས་སུ་ཡེ་སངས་རྒྱས་པའི་སྟོན་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཁྱད་ཆོས་དྲུག་གིས་ནང་གསལ་གཞོན་ནུ་བུམ་པའི་སྐུར་བཞེངས་པ་ལ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའམ་ཐོག་མའི་མགོན་པོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན། ལོངས་སྐུ་ཆུ་ཟླའི་རོལ་རྩལ་རྡོ་རྗེ་སེམས། །ཞེས་པས་རང་སྣང་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་དང་དེ་ལས་ཕྱི་གསལ་དུ་རང་བཞིན་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཆུ་ཟླའི་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རོལ་རྩལ་དཔལ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཏེ་གསུངས་པ་རྒྱལ་བ་དགོངས་བརྒྱུད་ཡིན། སྤྲུལ་སྐུར་མཚན་རྫོགས་དགའ་རབ་རྡོ་རྗེ་ལ། །ཞེས་པ་འགྲོ་འདུལ་སྤྲུལ་པའི་སྐུར་བྱོན་པ་མཚན་དཔེ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་དགའ་རབ་རྡོ་རྗེ་ལ་གོ་སྟེ། སློབ་དཔོན་དགའ་རབ་རྡོ་རྗེས་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ཚིག་དེ་ཚིག་སྡེབ་སྦྱོར་ལེགས་པའི་སྒོ་ནས་གསུངས་པ་ཡིན། གསོལ་བ་འདེབས་སོ་བྱིན་རླབས་དབང་སྐུར་སྩོལ། །ཞེས་པས་དེ་ལྟ་བུའི་སྐུ་གསུམ་བླ་མ་རྣམས་ལ་གསོལ་བ་འདེབས་པ་ཡིན་པས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཤིང་དབང་བསྐུར་ཟབ་མོ་བདག་ལ་སྩོལ། །ཞེས་གསུངས། ཤྲཱི་སེང་ཧ་དོན་དམ་ཆོས་ཀྱི་མཛོད། །འཇམ་དཔལ་བཤེས་གཉེན་ཐེག་དགུའི་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར། །ཛྙཱ་ན་སུ་ཏྲ་པཎ་ཆེན་བི་མ་ལར། །གསོལ་བ་འདེབས་སོ་གྲོལ་བྱེད་ལམ་སྣ་སྟོན། །ཞེས་པས་ཤྲཱི་སེང་ཧ་དོན་དམ་ཆོས་ཀྱི་མཛོད། །ཅེས་པས་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་རིག་འཛིན་ཤྲཱི་སེང་ཧ་ལ་སྤྲོས་བྲལ་མཆོག་གི་རྟོགས་པ་མངོན་དུ་གྱུར་སོང་བའི་ཟབ་མོའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཛོད་ལ་མངའ་དབང་བསྒྱུར་བའི་དགའ་རབ་རྡོ་རྗེའི་སློབ་མ་རིག་འཛིན་ཤྲཱི་སེང་ཧ་དེ་ཉིད་དང་། འཇམ་དཔལ་བཤེས་གཉེན་ཐེག་དགུའི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར། །ཞེས་འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་རྣོན་པོའི་སྤྲུལ་པ་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་འཇམ་དཔལ་བཤེས་གཉེན་ཞེས་པ་མ་འདྲེས་ཡོངས་རྫོགས་ཆེན་པོའི་དོན་མངོན་དུ་གྱུར་པས་ཐེག་པ་རིམ་དགུའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་འགྲོ་ཀུན་ཁ་ལོ་གྱེན་དུ་སྒྱུར་བར་མཛད་པ་པོ་དེ་ཉིད་དང་། ཛྙཱ་ན་སུ་ཏྲ་པཎ་ཆེན་བི་མ་ལར། །ཞེས་པས་མཆོག་གི་དངོས་གྲུབ་བརྙེས་པའི་པཎ་ཆེན་ཛྙཱ་ན་སུ་ཏྲ་དང་འཇའ་ལུས་འཕོ་བ་ཆེན་པོའི་སྐུར་བཞེངས་པའི་པཎ་ཆེན་བི་མ་མི་ཏྲ་སྟེ་དེ་རྣམ་པས་གཅིག་ནས་གཅིག་ལ་བརྒྱུད་དེ་ཨོ་རྒྱན་ཆེན་པོ་ཡན་ཆོད་རིག་འཛིན་བརྡ་ཡི་བརྒྱུད་པ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་འཕགས་ཆེན་རིག་འཛིན་བླ་མ་སངས་རྒྱས་དང་འདྲ་བ་དེ་ཚོ་ལ། གསོལ་བ་འདེབས་སོ་གྲོལ་བྱེད་ལམ་སྣ་སྟོན། །ཞེས་པས། གསོལ་བ་སྙིང་ནས་འདེབས་པ་ཡིན་པས། རང་རྒྱུད་གྲོལ་བར་བྱེད་པའི་ལམ་སྣ་སྟོན་པར་མཛད་དུ་གསོལ་ཞེས་པ་ཡིན་ནོ། །འཛམ་བུའི་གླིང་གི་རྒྱན་གཅིག་པདྨ་འབྱུང་། །ངེས་པར་ཐུགས་ཀྱི་སྲས་མཆོག་རྗེ་འབངས་གྲོགས། །ཐུགས་གཏེར་རྒྱ་མཚོའི་བརྡ་འགྲོལ་ཀློང་ཆེན་ཞབས། །མཁའ་འགྲོའི་དབྱིངས་མཛོད་བཀའ་བབས་འཇིགས་མེད་གླིང་། །གསོལ་བ་འདེབས་སོ་འབྲས་བུ་ཐོབ་གྲོལ་སྩོལ། །ཞེས་པས་འཛམ་བུ་གླིང་གི་རྒྱན་གཅིག་པདྨ་འབྱུང་། །ཞེས་པ་ནི་འཛམ་བུ་གླིང་འདིར་སྤྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ། སྒོས་གསང་སྔགས་ཀྱི་བསྟན་པ་དར་བར་བྱེད་པའི་གཉེན་གཅིག་སངས་རྒྱས་གཉིས་པ་པདྨ་འབྱུང་གནས་དེ་དང་། ངེས་པར་ཐུགས་ཀྱི་སྲས་མཆོག་རྗེ་འབངས་གྲོགས། །ཞེས་པས། མན་ངག་ཟབ་མོ་ངེས་པར་བྱེད་ཅིང་སྨིན་ཅིང་གྲོལ་བར་མཛད་པའི་ཐུགས་ཀྱི་སྲས་མཆོག་རྗེ་འབངས་གྲོགས་གསུམ་དང་ནི། ཐུགས་གཏེར་རྒྱ་མཚོའི་བརྡ་འགྲོལ་ཀློང་ཆེན་ཞབས། །ཞེས་པས་རྒྱལ་བ་ཀློང་ཆེན་པ་དྲི་མེད་འོད་ཟེར་ཞབས་ཡིན་ཏེ། ཟབ་མོ་ཐུགས་ཀྱི་གཏེར་ཁ་རྒྱ་མཚོའི་བརྡ་རང་གྲོལ་དུ་གྱུར་ཏེ་ཆོས་ཟད་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་ཆོས་སྐུའི་བཙན་ས་ཟིན་པ་ནི་ཀུན་མཁྱེན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་དྲི་མེད་འོད་ཟེར་ཡིན་ནོ། །མཁའ་འགྲོའི་དབྱིངས་མཛོད་བཀའ་བབས་འཇིགས་མེད་གླིང་། །ཞེས་པས་ཀུན་མཁྱེན་ཀློང་ཆེན་རབ་འབྱམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུས་ལན་གསུམ་རྗེས་སུ་བཟུང་ཞིང་། ཡེ་ཤེས་མཁའ་འགྲོའི་དབྱིངས་ཀྱི་གཏེར་མཛོད་ཟབ་མོའི་བཀའ་བབས་པ་རིག་འཛིན་ཆེན་པོ་འཇིགས་མེད་གླིང་པ་དང་བཅས་པ་ལ། གསོལ་བ་འདེབས་སོ་འབྲས་བུ་ཐོབ་གྲོལ་སྩོལ། །ཞེས་པས་བསྟན་པའི་ བདག་པོ་གསང་འཛིན་དགའ་རབ་དཔའ་བོ་དང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་བླ་མ་ཁྱེད་རྣམ་པ ་ལ་གསོལ་བ་སྙིང་ནས་འདེབས་སོ་མཐར་ཐུག་གི་འབྲས་བུ་སྤང་ཐོབ་བྲལ་བའི་གྲོལ་བ་མངོན་དུ་སྩོལ་ཅིག་ཅེས་སོ། །འདི་ནས་བརྒྱུད་པའི་ཁ་བསྐང་ནི། ཆོས་ཀྱི་ བདག་པོ་བྱང་ཆུབ་རྡོ་རྗེའི་ཞབས། །ཞེས་པ་འཇིགས་མེད ་ཕྲིན་ལས་འོད་ཟེར་དང་། གྲུབ་བརྙེས་འཇིགས་མེད་རྒྱལ་བའི་མྱུ་གུ་དང་། །ཞེས་པ་རྫ་ཁྲ་མའི་བླ་མ་དང་། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་མཆོག་མི་འགྱུར་ནམ་མཁའི་མཚན། །ཞེས་པ་རྫོགས་ཆེན་བཞི་པ་མི་འགྱུར་ནམ་མཁའི་རྡོ་རྗེ་དང་། རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་གཞན་ཕན་མཐའ་ཡས་ལ། །ཞེས་པ་དགེ་མང་སྐུ་ཕྲེང་དང་པོ་སྟེ། དེ་དག་ལ། གསོལ་བ་འདེབས་སོ་གནས་ལུགས་རང་ཞལ་སྟོན། །ཞེས་དང་། ཧེ་རུ་ཀ་དཔལ་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེ་དང་། །ཞེས་པ་མདོ་མཁྱེན་བརྩེ་དང་། ཨོ་རྒྱན་འཇིགས་བྲལ་ཆོས་ཀྱི་དབང་པོའི་ཞབས། །ཞེས་པ་དཔལ་སྤྲུལ་ཚང་དང་། གྲུབ་པའི་དབང་ཕྱུག་པདྨ་བཛྲ་པ། །ཞེས་མཁན་པོ་པད་རྡོར་དང་། མཚོ་སྐྱེས་བླ་མ་མཁྱེན་བརྩེའི་དབང་པོ་ལ། །ཞེས་པ་འཇམ་དབྱངས་མཁྱེན་བརྩེའི་དབང་པོ་སྟེ་དེ་དག་ལ། གསོལ་བ་འདེབས་སོ་མཆོག་ཐུན་དངོས་གྲུབ་སྩོལ། །ཞེས་སོ། །དེ་ནས་ད་དུང་འདི་མན་གྱི་བརྒྱུད་པའི་ཁ་བསྐང་ལ་ཨོ་རྒྱན་བསྟན་འཛིན་ནོར་བུ། མུ་ར་པདྨ་བདེ་ཆེན་བཟང་པོ། དཀོན་མཆོག་གྲགས་པ། ཐུབ་དབང་བསྟན་པའི་ཉི་མ་ལ་སོགས་པ་སྙིང་ཐིག་གི་བླ་རྒྱུད་གལ་ཆེན་རྣམས་དད་པས་མོས་པའི་ཕྱི་རབས་ཀྱི་རྗེས་འཇུག་རྣམས་ཀྱིས་བསྣན་པའི་ཡིག་ཆ་ཅུང་ཟད་འདྲ་མིན་ཡོད་ན་ཡང་། ད་ལྟའི་ཉེ་བརྒྱུད་ངོ་མ་བོ་མི་འགྱུར་ནམ་མཁའི་རྡོ་རྗེ་ནས་ཨོ་རྒྱན་བསྟན་འཛིན་ནོར་བུ། དེས་གཞན་དགའ་ཚང་། དེས་བདག་ཅག་གི་ཡོངས་འཛིན་དམ་པ་མཚན་བརྗོད་པར་དཀའ་ཡང་དོན་གྱི་སླད་དུ་མཚན་ནས་སྨོས་ན་འཇིགས་མེད་རྟ་མགྲིན་ཡོན་ཏན་མགོན་པོའི་བར་དུ་བརྒྱུད་པ་ནི་གང་ཟག་སྙན་བརྒྱུད་དུ་བརྩི་བ་ཡིན་ནོ།།
༢ ཞར་བྱུང་སྨོན་ལམ།
དང་པོ་ཚེ་འདིར་གྲོལ་བའི་སྨོན་ལམ།
འདི་ནས་ཞར་བྱུང་དུ་འདི་དང་བར་དོ་ཕྱི་མ་གསུམ་གྱི་སྨོན་ལམ་འབྱུང་སྟེ། དང་པོ་ཚེ་འདིའི་སྨོན་ལམ་ནི། སྲིད་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཞེན་ལོག་གིས། །རྡོ་རྗེའི་བླ་མ་དོན་ལྡན་མིག་བཞིན་བསྟེན། །ཅི་གསུང་བཀའ་བསྒྲུབ་ཟབ་མོའི་ཉམས་ལེན་ལ། །ལྟེམ་རྐྱང་མེད་པའི་སྒྲུབ་ཚུགས་ཞེ་རུས་ཀྱིས། །ཐུགས་རྒྱུད་དགོངས་པའི་བྱིན་རླབས་འཕོ་བར་ཤོག །ཅེས་པ་ནས་གཞོན་ནུ་བུམ་སྐུར་གཏན་སྲིད་ཟིན་པར་ཤོག །ཅེས་པའི་བར་གྱིས་བསྟན་ཏེ། དེ་ཡང་། སྲིད་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཞེན་ལོག་གིས། །ཞེས་པ་སྲིད་པ་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་གནས་འདི་སྡུག་བསྔལ་ཅན་ཡིན་པ་ཤེས་ནས། དེ་ལས་ཐར་འདོད་བཅོས་མིན་ཡོད་པའི་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་བློ་སྐྱེས་པའི་མཐུ་དེ་ཡིས། བསམ་པས་ཅི་བྱ་བསམ་ཚད་འཁྲུལ་བའི་རྒྱུ། །བསམ་དོན་ཐོག་ཏུ་མི་ཁེལ་ཚུལ་ལ་ལྟོས། །འབྱོར་བས་ཅི་བྱ་ལོངས་སྤྱོད་ཞེན་པའི་བློ། །བསགས་ཚད་ཤུལ་དུ་ལུས་པའི་ཚུལ་ལ་ལྟོས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། གང་ཡང་དགོས་མེད་ཞེན་ལོག་གི་དབང་གིས། རྡོ་རྗེའི་བླ་མ་དོན་ལྡན་མིག་བཞིན་བསྟེན། །ཅེས་པས། གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་སྨིན་བྱེད་དབང་དང་གྲོལ་བྱེད་ཁྲིད་ཀྱི་རིམ་པ་སྟོན་པའི་བཀའ་དྲིན་ཅན་འབྲེལ་ཚད་དོན་དང་ལྡན་པ་དད་དང་གུས་པ་ཆེན་པོས་རང་གི་མིག་བཞིན་དུ་བཀུར་ཏེ། ཅི་གསུང་བཀའ་བསྒྲུབ་ཟབ་མོའི་ཉམས་ལེན་ལ། །ཞེས་པས་བླ་མ་བརྟགས་ནས་བསྟེན་ཚར་རྗེས། ན་རོ་པས་ཏེ་ལོ་པ་བསྟེན་པ་ལྟ་བུའམ་མི་ལ་རས་པས་མར་པ་བསྟེན་པ་ལྟར་ཅི་གསུང་གི་བཀའ་བསྒྲུབ། ཁྱད་པར་དུ་ཟབ་མོའི་ཆོས་ཀྱི་དོན་རྣམས་སྒོ་གསུམ་བརྩོན་པ་ཆེན་པོས་ཐང་ལྷོད་མེད་པར་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ལ། ལྟེམ་རྐྱང་མེད་པའི་སྒྲུབ་ཚུགས་ཞེ་རུས་ཀྱིས། །ཞེས་པས། ལྟེམ་རྐྱང་ཞེས་པ་དལ་ཁོམ་རེས་འཇོག་ལ་གསུངས་ཏེ། མཚམས་རེར་ཉིན་མཚན་བར་མེད་དུ་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་ལྟ་བུ་དང་མཚམས་རེར་ཡང་བསྐྱུར་འཇོག་པ་སོགས་དེ་འདྲ་ཆ་མ་སྙོམ་པ་མིན་པར་སྒྲུབ་པ་བསྲན་ཚུགས་པ། དངོས་གནས་དམ་བཅའ་ཞིག་བྱས་ཚར་རྗེས་རྐྱེན་གང་གིས་ཀྱང་དམ་བཅའ་དེ་ལས་བཟློག་པའམ་བསྒྱུར་མི་ཐུབ་པར་ཞེ་སྙིང་ཁུང་རུས་པའི་གཏིང་ནས་འགྱུར་བ་མེད་པ། ཕྱི་དྲེད་མོང་རུས་པས་ལྕགས་ཐུབ་ཅེས་པ་ལྟ་བུའི་སྙིང་རུས་ཀྱིས། ཐུགས་རྒྱུད་དགོངས་པའི་བྱིན་རླབས་འཕོ་བར་ཤོག །ཅེས་པས་བླ་མའི་ཐུགས་རྒྱུད་ཀྱི་དོན་དམ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཟབ་མོ་དགོངས་པའི་བྱིན་རླབས་སེམས་ལ་འཕོ་བར་ཤོག་ཅེས་གསུངས། ཡང་། སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཡེ་ནས་འོག་མིན་ཞིང་། །ལྷ་སྔགས་ཆོས་སྐུར་དག་རྫོགས་སྨིན་པའི་འབྲས། །སྤང་བླང་བྱ་རྩོལ་མེད་པའི་རྫོགས་པ་ཆེ། །ཤེས་ཉམས་ཡིད་དཔྱོད་ལས་འདས་རིག་པའི་གདངས། །ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་རྗེན་པར་མཐོང་བར་ཤོག །ཞེས་པས་སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཡེ་ནས་འོག་མིན་ཞིང་། །ཞེས་སྣང་ཞིང་སྲིད་པའི་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ཡེ་ནས་དག་པ་འོག་མིན་ཆོས་དབྱིངས་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་སུ་བལྟས་ཏེ། ལྷ་སྔགས་ཆོས་སྐུར་དག་རྫོགས་སྨིན་པའི་འབྲས། །ཞེས་པས་སྣང་ཞེན་ལྷ་སྐུར་རྫོགས། སྒྲ་གྲགས་སྔགས་སུ་དག དྲན་རྟོག་ཆོས་སྐུར་སྨིན་པའི་དག་རྫོགས་སྨིན་གསུམ་མཐར་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ནི། སྤང་བླང་བྱ་རྩོལ་མེད་པའི་རྫོགས་པ་ཆེ། །ཞེས་པས་སྤང་བྱའི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་མེད་དུ་དག་སོང་བས། བླང་བྱ་གཉེན་པོའི་བློ་ཡང་གཏད་སོ་དང་བྲལ་ཏེ་བྱ་བྱེད་ཀྱི་རྩོལ་སྒྲུབ་ལས་འདས་ཤིང་སྨྲ་བསམ་བརྗོད་པ་ཀུན་དང་བྲལ་བའི་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རིག་སྟོང་མཐའ་བྲལ་གྱི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ། ཤེས་ཉམས་ཡིད་དཔྱོད་ལས་འདས་རིག་པའི་གདངས། །ཞེས་པས་ཤེས་ཉམས་བློ་ཡི་འཛིན་པ་ཡིད་དཔྱོད་ཀྱི་ལྟ་སྒོམ་དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་ལས་འདས་སོང་བའི་རང་བྱུང་རིག་པའི་རང་གདངས། ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་རྗེན་པར་མཐོང་བར་ཤོག །ཅེས་པས་འདི་ནས་སྣང་བཞིའི་གྲོལ་ཚད་དང་བསྟུན་ནས་གསུངས་པས། དེ་ལྟ་བུའི་རིག་པའི་རང་གདངས་སྣང་བཞིའི་དང་པོ་ཆོས་ཉིད་ཟབ་མོའི་དོན་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བའི་ཚད་ནི། དཔེའི་ཡེ་ཤེས་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་ལ་འཇོག་པ་ཡིན་ན་དེ་ཉིད་རྗེན་པར་མཐོང་བར་ཤོག་ཅེས་སོ། །མཚན་མའི་རྟོག་པ་རྣམ་གྲོལ་འཇའ་ཟེར་སྦུབས། །སྐུ་དང་ཐིག་ལེའི་ཉམས་སྣང་གོང་དུ་འཕེལ། །རིག་རྩལ་ལོངས་སྐུའི་ཞིང་ཁམས་ཚད་ལ་ཕེབས། །ཆོས་ཟད་བློ་འདས་ཆེན་པོར་སངས་རྒྱས་ནས། །གཞོན་ནུ་བུམ་སྐུར་གཏན་སྲིད་ཟིན་པར་ཤོག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་མཚན་མའི་རྟོག་པ་རྣམ་གྲོལ་འཇའ་ཟེར་སྦུབས། །སྐུ་དང་ཐིག་ལེའི་ཉམས་སྣང་གོང་དུ་འཕེལ། །ཞེས་པས་མཚན་མའི་རྟོག་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་འཇའ་ཟེར་གྱི་སྦུབས་སུ་སྐུ་དང་ཐིག་ལེའི་ཉམས་ཀྱི་སྣང་བ་གོང་དུ་འཕེལ་བ་ནི་ཉམས་གོང་འཕེལ་དང་རིག་རྩལ་ལོངས་སྐུའི་ཞིང་ཁམས་ཚད་ལ་ཕེབས། །ཞེས་པས་རིག་རྩལ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ཏེ་རང་སྣང་ལོངས་སྐུའི་ཞིང་ཁམས་ལམ་སྣང་དུ་ཚད་ལ་ཕེབས་པ་དེ་ནི་རིག་པ་ཚད་ཕེབས་ཡིན་ལ། ཆོས་ཟད་བློ་འདས་ཆེན་པོར་སངས་རྒྱས་ནས། །ཞེས་པས་ཆོས་ཅན་གྱི་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཀློང་དུ་ཟད་ནས་རྟོག་དཔྱོད་བློ་ལས་འདས་པའི་མཐའ་བྲལ་ཡིད་དཔྱོད་དང་བྲལ་བ་དེ་ཉིད་ཆོས་ཉིད་ཟད་པའི་སར་འཁྱོལ་བ་ཡིན་ནོ། །གཞོན་ནུ་བུམ་སྐུར་གཏན་སྲིད་ཟིན་པར་ཤོག །ཅེས་པས་གཞོན་ནུ་བུམ་སྐུ་ཞེས་པ་སྔ་འགྱུར་བའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་སྐད་ཅིག་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་འཆི་བགྲེས་རྒུད་དང་བྲལ་བས་གཞོན་ནུ་ཞེས་པ་དང་། ཕྱི་གསལ་གྱི་ཚུལ་དུ་མི་མངོན་པར་གཏིང་གསལ་གྱི་ཚུལ་དུ་གནས་པའམ་ནང་གསལ་ཕྲ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་དོན་དམ་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་ཐ་སྙད་སྦྱར་ནས་བུམ་སྐུ་ཞེས་གསུངས། དེ་ལྟ་བུའི་གཞོན་ནུ་སྐྱེ་འཇིག་དང་བྲལ་བ་གློ་བུར་བྲལ་དག་བུམ་སྐུའི་གནས་ལུགས་མངོན་དུ་གྱུར་ནས་གཏན་སྲིད་ཟིན་པར་ཤོག་ཅེས་གསུངས་པས་དེ་ཡན་ཆད་ཚེ་འདི་དང་སྦྱར་ནས་གསུངས་པའི་སྨོན་ལམ་ཡིན་ནོ།།
གཉིས་པ་བར་དོར་གྲོལ་བའི་སྨོན་ལམ།
དེ་ནས་བར་དོར་གྲོལ་བའི་སྨོན་ལམ་ནི། ཤིན་ཏུ་རྣལ་འབྱོར་ཉམས་འོག་མ་ཆུད་དེ། །རགས་ལུས་དྭངས་མའི་དབྱིངས་སུ་མ་གྲོལ་ན། །ནམ་ཞིག་ཚེ་ཡི་འདུ་བྱེད་བསྟུངས་བའི་ཚེ། །འཆི་བ་འོད་གསལ་ཀ་དག་ཆོས་སྐུར་ཤར། །བར་དོའི་སྣང་ཆ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་སྐུར་གྲོལ། །ཁྲེགས་ཆོད་ཐོད་རྒལ་ལམ་གྱི་རྩལ་རྫོགས་ནས། །མ་པང་བུ་འཇུག་ལྟ་བུར་གྲོལ་བར་ཤོག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཤིན་ཏུ་རྣལ་འབྱོར་ཉམས་འོག་མ་ཆུད་དེ། །ཞེས་པས་ཤིན་ཏུ་རྣལ་འབྱོར་ཞེས་པ་ཨ་ཏི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ལ་གསུངས་པས། དེ་ལྟ་བུའི་རྫོགས་ཆེན་དོན་གྱི་གནས་ལུགས་ཉམས་འོག་ཏུ་མ་ཆུད་པའམ་ཉམས་ལེན་ཚད་དུ་མ་ཕྱིན་པས། རགས་ལུས་དྭངས་མའི་དབྱིངས་སུ་མ་གྲོལ་ན། །ཞེས་པས་འབྱུང་བཞི་འདུས་པའི་རྣམ་སྨིན་གྱི་ཕུང་པོ་རགས་གཟུགས་སུ་གྲུབ་པའི་ལུས་འདི་ཉིད་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་དྭངས་མའི་ལུས་སུ་གྱུར་ཏེ། ཁྲེགས་ཆོད་བསྒོམས་སྟོབས་ཀྱིས་རྡུལ་ཕྲན་དུ་དེངས་རྒྱུ་དང་ཐོད་རྒལ་བསྒོམ་སྟོབས་ཀྱིས་འཕོ་ཆེན་གྱི་སྐུར་བཞེངས་ནས་འོད་ལུས་སུ་ཚེ་འདིར་གྲོལ་མ་ཐུབ་ན། ནམ་ཞིག་ཚེ་ཡི་འདུ་བྱེད་བསྟུངས་བའི་ཚེ། །ཞེས་པས་དུས་ནམ་ཞིག་འཆི་བའི་དུས་སུ་བབས་ནས་ཚེ་ཡི་འདུ་བྱེད་བསྟུངས་ཏེ་འཆི་བའི་ཚེ་ན། འཆི་བ་འོད་གསལ་ཀ་དག་ཆོས་སྐུར་ཤར། །ཞེས་པས་འཆི་བ་དང་པོར་གཞིའི་འོད་གསལ་ཀ་དག་ནམ་མཁའ་སྤྲིན་བྲལ་ལྟ་བུའི་སྣང་བ་ཤར་དུས། སྐུ་གསུམ་ཞིང་སྦྱོང་ལས། གསལ་ལ་མ་འགགས་སྟོན་གྱི་ནམ་མཁའ་བཞིན། །སྟོང་གསལ་སྒྲིབ་གཡོག་བྲལ་བའི་ངང་ལ་གནས། །དེ་ཚེ་ད་ལྟའི་ཀ་དག་བློ་བྲལ་དབྱིངས། །ཐ་མལ་ཤེས་པ་ཟངས་ཀ་རྒྱ་ཡན་ལ། །ངེས་པ་རྙེད་དེ་མཉམ་པར་བཞག་པའི་མཐུས། །གདོད་མའི་གཞི་དབྱིངས་ནང་གསལ་གསང་བའི་སྦུབས། །ཁྱད་ཆོས་དྲུག་ལྡན་ཀུན་བཟང་དགོངས་པའི་ཀློང་། །སྐད་ཅིག་ཉིད་ལ་བཙན་པ་ཟིན་པར་ཤོག །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའི་སྐབས་དེར་གྲོལ་བར་ཤོག་ཅེས་གསུངས་པས། སྐབས་དེར་གྲོལ་ན་ཚེ་འདིར་གྲོལ་བར་བརྩིའོ། །ཡང་དེ་ལས། གལ་ཏེ་བར་དོ་དང་པོར་མ་གྲོལ་ན། དབྱིངས་སྣང་ལྷུན་གྲུབ་འོད་གསལ་ལ་ཐིམ་ནས། །སྒྲ་འོད་ཟེར་དང་ཚོམ་བུའི་དཀྱིལ་འཁོར་སོགས། །ཐིམ་ལུགས་བརྒྱད་ཀྱི་སྣང་བ་འཆར་བའི་ཚེ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་བསྟན་དོན། བར་དོའི་སྣང་ཆ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་སྐུར་གྲོལ། ཅེས་པས་བསྟན་ཏེ། ཆོས་ཉིད་བར་དོའི་སྣང་ཆ་མཐའ་དག་རང་སྣང་དུ་ངོ་ཤེས་ནས་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་སྐུར་གྲོལ་བར་ཤོག་ཅེས་གསུངས། ཁྲེགས་ཆོད་ཐོད་རྒལ་ལམ་གྱི་རྩལ་རྫོགས་ནས། །མ་པང་བུ་འཇུག་ལྟ་བུར་གྲོལ་བར་ཤོག །ཅེས་པས་ཀ་དག་ཁྲེགས་ཆོད་དང་ལྷུན་གྲུབ་ཐོད་རྒལ་ཟབ་མོར་ཉམས་ལེན་བྱས་པའི་ལམ་གྱི་རྩལ་རྫོགས་ནས་མ་པང་དུ་བུ་འཇུག་པ་ལྟ་བུའི་གཉིས་མེད་ཀྱི་ཚུལ་དུ་གྲོལ་བར་ཤོག་ཅེས་གསུངས། དེའི་ཤུགས་བསྟན་ཏུ་དངོས་གཞིའི་ཉམས་ལེན་སྐབས་སུ་འཆར་ལུགས་དྲུག་དང་སྒོ་གཉིས་ལ་སོགས་པའི་ལྷུན་གྲུབ་སྒོ་བརྒྱད་ཀྱི་སྣང་བ་ལ་སོགས་པ་འདིའི་ཞོར་ལ་གོ་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་པ་རེད། དེའི་བར་དོར་གྲོལ་བ་ལ་འཆི་ཁ་བར་དོ་དང་ཆོས་ཉིད་བར་དོར་སྦྱར་བ་དེ་སོང་ནས།
གསུམ་པ་ཕྱི་མར་གྲོལ་བའི་སྨོན་ལམ།
འདི་ནས་སྲིད་པ་བར་དོར་ཁ་བརྒྱུད་དེ་ཕྱི་མའི་སྲིད་པ་ཉེ་བར་ལེན་པ་ལ་ཅི་ལྟར་དབུགས་འབྱིན་ཐོབ་ཚུལ་གསུངས་པ་ནི། གསང་ཆེན་འོད་གསལ་ཐེག་པ་མཆོག་གི་རྩེ། །སངས་རྒྱས་གཞན་ནས་མི་འཚོལ་ཆོས་སྐུའི་ཞལ། །མངོན་གྱུར་གདོད་མའི་ས་ལ་མ་གྲོལ་ན། །མ་བསྒོམ་སངས་རྒྱས་ཆོས་ལྔའི་ལམ་མཆོག་ལ། །བརྟེན་ནས་རང་བཞིན་སྤྲུལ་པའི་ཞིང་ལྔ་དང་། །ཁྱད་པར་པདྨ་འོད་ཀྱི་ཕོ་བྲང་དུ། །རིག་འཛིན་རྒྱ་མཚོའི་གཙོ་མཆོག་ཨོ་རྒྱན་རྗེས། །གསང་ཆེན་ཆོས་ཀྱི་དགའ་སྟོན་འགྱེད་པའི་སར། །སྲས་ཀྱི་ཐུ་བོར་སྐྱེས་ནས་དབུགས་དབྱུང་སྟེ། །མཐའ་ཡས་འགྲོ་བའི་ཉེར་འཚོར་བདག་འགྱུར་ཤོག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་གསང་ཆེན་འོད་གསལ་ཐེག་པ་མཆོག་གི་རྩེ། །ཞེས་པས་གསང་ཆེན་འོད་གསལ་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོའི་ཐེག་པ་མཆོག་གི་རྩེ་མོར་གྱུར་པ། སངས་རྒྱས་གཞན་ནས་མི་འཚོལ་ཆོས་སྐུའི་ཞལ། །མངོན་གྱུར་གདོད་མའི་ས་ལ་མ་གྲོལ་ན། །ཞེས་པས་སངས་རྒྱས་གཞན་ནས་འཚོལ་མི་དགོས་པར་རང་གནས་ཀྱི་ཆོས་སྐུའི་རང་ཞལ་མངོན་དུ་གྱུར་ཏེ། གདོད་མའི་གནས་ལུགས་ཀུན་བཟང་གི་ས་དེ་ཉིད་བགྲོད་མ་ཐུབ་སྟེ་མ་བགྲོད་ན། མ་བསྒོམ་སངས་རྒྱས་ཆོས་ལྔའི་ལམ་མཆོག་ལ། །བརྟེན་ནས་རང་བཞིན་སྤྲུལ་པའི་ཞིང་ལྔ་དང་། །ཅེས་པས་མ་བསྒོམས་པར་ཡང་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་ལྔ་ཞེས་དེ་གང་ཡིན་ན་མཐོང་གྲོལ། ཐོས་གྲོལ། མྱོང་གྲོལ་སོགས་དང་དྲན་པས་གྲོལ་བ་འཕོ་བ་ཡིན་པས་ཡུལ་དང་གནས་ལ་འཇུག་པའི་གདམས་པ་ལ་སོགས་པའི་ལམ་བཟང་ལ་བརྟེན་ནས་རང་བཞིན་སྤྲུལ་བའི་ཞིང་ཁམས་ཤར་ཕྱོགས་མངོན་པར་དགའ་བ། ལྷོ་ཕྱོགས་དཔལ་དང་ལྡན་པ། ནུབ་ཕྱོགས་པདྨ་བརྩེགས་པ། བྱང་ཕྱོགས་ལས་རབ་གྲུབ་པ། དབུས་ཕྱོགས་མེ་རི་འབར་བ་སྟེ་རྣམ་གྲོལ་དབུགས་ཆེན་འབྱིན་པའི་ཞིང་ཁམས་ལྔ་དང་། ཁྱད་པར་པདྨ་འོད་ཀྱི་ཕོ་བྲང་དུ། །ཞེས་པས་ཁྱད་པར་དུ་ཟངས་མདོག་དཔལ་གྱི་རི་བོ་རིག་འཛིན་འདུས་པའི་ཞིང་ཁམས་པདྨ་འོད་ཀྱི་ཕོ་བྲང་དུ། རིག་འཛིན་རྒྱ་མཚོའི་གཙོ་མཆོག་ཨོ་རྒྱན་རྗེས། །ཞེས་པས་རིག་འཛིན་འདུས་པ་རྒྱ་མཚོའི་ཚོགས་ཀྱི་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་ཨོ་རྒྱན་ཆོས་ཀྱི་རྗེས། གསང་ཆེན་ཆོས་ཀྱི་དགའ་སྟོན་འགྱེད་པའི་སར། །ཞེས་པས་གསང་ཆེན་གསང་བ་ཟབ་མོ་གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་སྨིན་གྲོལ་ཆོས་ཀྱི་དགའ་སྟོན་ལས་ཅན་ཡོངས་ལ་འགྱེད་པའི་ས་དེར། སྲས་ཀྱི་ཐུ་བོར་སྐྱེས་ནས་དབུགས་དབྱུང་སྟེ། །མཐའ་ཡས་འགྲོ་བའི་ཉེར་འཚོར་བདག་འགྱུར་ཤོག །ཅེས་པས་ཨོ་རྒྱན་ཆེན་པོའི་ཐུགས་སྲས་ཀྱི་ཐུ་བོ་སློབ་མའི་གཙོ་བོར་སྐྱེས་ནས། ལས་ཉོན་སྡུག་བསྔལ་མཐའ་དག་ལས་དབུགས་དབྱུང་སྟེ་རང་དོན་མཐའ་རུ་ཕྱིན། གཞན་དོན་མཐའ་ཡས་ཁམས་གསུམ་འགྲོ་བའི་མངོན་མཐོ་ངེས་ལེགས་ཀྱི་ཉེར་འཚོའི་བདག་ཉིད་དམ་དཔལ་དུ་འགྱུར་བར་ཤོག་ཅེས་དེ་ལྟར་འདི་དང་བར་དོ་ཕྱི་མའི་སྨོན་དོན་བདེ་བླག་ཏུ་འགྲུབ་པ་ལ། རིག་འཛིན་རྒྱལ་བ་རྒྱ་མཚོའི་བྱིན་རླབས་དང་། །ཆོས་དབྱིངས་བསམ་མི་ཁྱབ་པའི་བདེན་པ་ཡིས། །དལ་འབྱོར་རྟེན་ལ་རྫོགས་སྨིན་སྦྱང་གསུམ་གྱི། །རྟེན་འབྲེལ་མངོན་གྱུར་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་ཤོག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། རིག་འཛིན་རྒྱལ་བ་རྒྱ་མཚོའི་བྱིན་རླབས་དང་། །ཆོས་དབྱིངས་བསམ་མི་ཁྱབ་པའི་བདེན་པ་ཡིས། །ཞེས་པས་རིག་འཛིན་རྒྱལ་བ་རྒྱ་མཚོའི་བྱིན་རླབས་དང་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་བསམ་མི་ཁྱབ་པའི་བདེན་པ་ཆེན་པོའི་མཐུ་ཡིས། དལ་འབྱོར་རྟེན་ལ་རྫོགས་སྨིན་སྦྱང་གསུམ་གྱིས། །རྟེན་འབྲེལ་མངོན་གྱུར་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་ཤོག ཅེས་པས་དལ་འབྱོར་གྱི་ལུས་རྟེན་འདིའི་ཐོག་ལ་རྫོགས་སྨིན་སྦྱང་གསུམ་ཞེས། དེ་གསུམ་གང་ཞེ་ན། བདེ་བར་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆོས་མཐའ་དག་ཡོངས་སུ་རྫོགས། གདུལ་བྱའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྨིན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་དང་གསུམ་གྱིས། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་ཟབ་མོའི་དོན་མངོན་དུ་གྱུར་ཏེ་དོན་གཉིས་མཐར་ཕྱིན་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་ཤོག ཅེས་གསུངས་པ་ཡིན་པས་དེ་ལྟ་བུའི་ཚིག་དོན་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བས་ཁ་ཞེ་མེད་པར་སྙིང་ནས་མོས་གུས་གདུང་ཤུགས་དྲག་པོས་གསོལ་བ་འདེབས་དགོས་པ་ཡིན་ནོ།།
༣༽ དབང་བཞི་ལེན་པ།
དེ་ནས་དངོས་གྲུབ་ཞུ་བའི་དབང་བཞི་ལེན་པ་ལ་ཐུག་པས་སྐབས་འདིར། རྒྱལ་བ་ཀུན་འདུས་རྗེ་བཙུན་བླ་མ་མཁྱེན་ནོ། །འཁོར་བ་དོང་ནས་སྤྲུག་པར་བྱིན་གྱིས་རློབས་ཤིག །ཅེས་པ་ཚར་གསུམ་འདོན་རྒྱུ་ནི་བརྒྱུད་པ་འདིའི་ཕྱག་སྲོལ་ཡིན་པས། དེ་ལྟར་གདུང་བ་དྲག་པོས་དམིགས་ཀྱིས་བཀར་ནས་བླ་མ་དང་དབྱེར་མེད་པའི་མཚོ་སྐྱེས་རྡོ་རྗེར་གསོལ་བ་བཏབ་རྐྱེན་གྱིས་བདག་ཉིད་ལ་བརྩེ་བས་རྗེས་སུ་དགོངས་པར་བསམ་བཞིན་ལམ་དབང་ལེན་དགོས། དེ་ཡང་སྤྱིར་དབང་ཞེས་པ་འདི་ལ། གཞི་དབང་། ལམ་དབང་། འབྲས་བུའི་དབང་དང་གསུམ་ཡོད་ན། སྐབས་འདིར་གསུངས་པ་ནི་ལམ་དབང་ཡིན་ལ། དེ་ལ་ཡང་ནང་གསེས་ཕྱེ་ན། ལམ་གྱི་གཞི་དབང་། ལམ་གྱི་ལམ་དབང་། ལམ་གྱི་འབྲས་དབང་རྣམས་ཡོད་པ་ལས་འདི་ལམ་གྱི་ལམ་དབང་ལ་བརྩི་རྒྱུ་ཡིན། རང་གིས་བདག་འཇུག་བླངས་པའི་ཚུལ་རེད་ལ་སྔགས་ཀྱི་གསོ་སྦྱོང་ཡང་ཡིན་ནོ།།
དེ་ནས་གུ་རུའི་སྨིན་མཚམས་ནས་ཨོཾ་ཡིག་ཆུ་ཤེལ་ལྟ་བུའི་འོད་འཚེར་བ་ལས་ཞེས། འོད་ཟེར་དེ་ཟླ་འོད་འཕྲོས་པ་ལྟ་བུ་རང་གི་སྤྱི་བོ་ནས་མར་ཞུགས། དག་བྱ་དེ་ལུས་ཀྱི་ལས་སྲོག་གཅོད་ལ་སོགས་པ་གསུམ་དང་། ལུས་སྐྱེད་བྱེད་རྩ་ཡིན་པས་ན་རྩ་ཡི་སྒྲིབ་པ་དག །རྡོ་རྗེ་གསུམ་གྱི་ནང་ནས་སྐུ་རྡོ་རྗེའི་བྱིན་རླབས་རང་ལ་ཞུགས། དབང་བཞི་ལས་བུམ་པའི་དབང་ཐོབ། དབང་དོན་གྱི་ཡེ་ཤེས་རྟོག་ཚོགས་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲྭ་བར་དག སྣང་སྟོང་གི་ཡེ་ཤེས་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས། སྣང་གྲགས་རིག་གསུམ་ལྷ་སྔགས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འཁོར་ལོར་གྲོལ། བསྐྱེད་རིམ་གྱི་སྒོམ་པའི་སྣོད་དུ་གྱུར་ཅེས་པ་ལམ་བསྐྱེད་རིམ་སྒོམ་པ་ལ་དབང་ཐོབ་ནས་དེའི་སྣོད་དུ་གྱུར། འབྲས་བུ་རིག་འཛིན་བཞིའི་ནང་ནས་རྣམ་སྨིན་རིག་འཛིན་གྱི་ས་བོན་རང་རྒྱུད་ལ་ཐེབས། སྤྲུལ་སྐུའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པའི་སྐལ་བ་རྒྱུད་ལ་བཞག་ཅེས་པས། མཐར་ཐུག་སྐུ་བཞི་ལས་སྤྲུལ་སྐུའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པའི་སྐལ་བ་རྒྱུད་ལ་བཞག་ཅེས་སོ། །མགྲིན་པ་ནས་ཞེས་པས། ཡང་གུ་རུའི་མགྲིན་པ་ནས་ཨཱཿཡིག་པདྨ་ར་གཱ་ལྟར་འབར་བ་ལས་འོད་ཟེར་གློག་དམར་ལྟ་བུ་ཞིག་འཕྲོས་ཏེ་རང་གི་མགྲིན་པ་ནས་ཞུགས། ངག་གི་ལས་རྫུན་ལ་སོགས་པ་བཞི་དང་། ངག་འཕེལ་བྱེད་རླུང་ཡིན་པས་རླུང་གི་སྒྲིབ་པ་དག གསུང་རྡོ་རྗེའི་བྱིན་རླབས་ཞུགས། གསང་བའི་དབང་ཐོབ། དབང་དོན་གསལ་སྟོང་གི་ཡེ་ཤེས་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས། རླུང་འབྱུང་འཇུག་གནས་གསུམ་སྔགས་སུ་གྱུར་ནས་བཟླས་བརྗོད་ཀྱི་སྣོད་དུ་གྱུར། རིག་འཛིན་བཞི་ལས་ཚེ་དབང་རིག་འཛིན་གྱི་ས་བོན་རྒྱུད་ལ་ཐེབས། མཐར་ཐུག་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུའི་གོ་འཕང་གི་སྐལ་བ་རྒྱུད་ལ་བཞག་པའོ། །ཡང་ཐུགས་ཀའི་ཧཱུྃ་ཡིག་ནམ་མཁའི་མདོག་ཅན་ལས་འོད་ཟེར་སྤོས་རིང་གི་དུད་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་འཕྲོས་པར་གསུངས་པ་རང་གི་སྙིང་ག་ནས་ཞུགས། ཡིད་ཀྱི་ལས་བརྣབ་སེམས་ལ་སོགས་པ་གསུམ་དང་ཡིད་སྐྱེད་བྱེད་ཐིག་ལེ་ཡིན་པས་ཐིག་ལེའི་སྒྲིབ་པ་དག ཐུགས་རྡོ་རྗེའི་བྱིན་རླབས་ཞུགས། ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབང་ཐོབ། དོན་གྱི་ཡེ་ཤེས་བདེ་སྟོང་གི་ཡེ་ཤེས་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས། བདེ་སྟོང་ཙནྡྲ་ལིའི་སྣོད་དུ་གྱུར། རྟོག་ཚོགས་བདེ་སྟོང་གི་ངང་དུ་གྲོལ་ནས་ཕྱག་རྒྱའི་རིག་འཛིན་གྱི་ས་བོན་རྒྱུད་ལ་ཐེབས། མཐར་ཐུག་ཆོས་སྐུའི་གོ་འཕང་གི་སྐལ་བ་རྒྱུད་ལ་བཞག་ཅེས་གསུངས། སླར་ཡང་ཐུགས་ཀའི་ཧཱུྃ་ལས་ཧཱུྃ་ཡིག་གཉིས་པ་ཞིག་སྐར་མདའ་འཕང་བ་བཞིན་དུ་ཆད། རང་སེམས་དང་ཐ་དད་མེད་པར་འདྲེས། ཀུན་གཞིའི་ལས་དང་ཞེས་པས། སྒོ་གསུམ་གྱི་རྟེན་གཞི་ནི་ཀུན་གཞིའི་ལས་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྒྲིབ་པ་དང་བཅས་པ། འཁོར་གསུམ་དུ་འཛིན་པ་ཤེས་སྒྲིབ་ཡིན་ན་དེ་དང་བྲལ་ཏེ་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་དག །ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེའི་བྱིན་རླབས་ཞུགས། ཚིག་གིས་མཚོན་པ་དོན་དམ་གྱི་དབང་ཐོབ། དབང་དོན་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས། ཀ་དག་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་སྣོད་དུ་གྱུར། སྒོ་གསུམ་ཐ་དད་དུ་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་ཆོས་ཉིད་དུ་གྲོལ་ནས་ལྷུན་གྲུབ་རིག་འཛིན་གྱི་ས་བོན་ཐེབས། མཐར་ཐུག་གི་འབྲས་བུ་ངོ་བོ་ཉིད་སྐུའི་སྐལ་བ་རྒྱུད་ལ་བཞག་གོ། །ཞེས་གསུངས་པས་འདིའི་སྐབས་སུ་གུ་རུའི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་དང་རང་གི་སྒོ་གསུམ་དུ་མ་རོ་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་པའི་ངང་ལ་ལྟ་བའི་རང་མདངས་སྐྱོང་ཞིང་གསོལ་འདེབས་དང་བསྙེན་པ་ལ་འབད་དགོས་ཏེ། འདི་བླ་མ་ཆོས་སྐུའི་རང་ཞལ་ལ་བལྟ་བ་ཞེས་པ་ཡིན་པས་རང་གི་རྒྱུད་ལ་རྡོ་རྗེ་བཞིའི་ས་བོན་གདོད་ནས་འབྲེལ་ཞིང་གྲུབ་གྲུབ་ཁར་གནས་ཡོད་ན། དེ་ཉིད་རྡོ་རྗེ་སློབ་དཔོན་གྱིས་རིག་སད་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ། དཀྱིལ་འཁོར་དུ་བཅུག་ནས་སྨིན་པར་བྱས་པ་ནི་གཞིའི་དབང་ཡིན་ལ། བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་སྐབས་སུ་གཞན་རྐྱེན་ལ་མ་ལྟོས་པར་རང་ཉིད་ཀྱིས་དབང་བཞི་ལེན་པ་ལམ་དབང་ཡིན་པས། འདི་ལྟར་བླངས་པ་དེ་ལ་དག་རྫོགས་སྨིན་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོའི་ས་བོན་ཐེབས་རྒྱུའི་གནད་ཆེ་བས་ལམ་དབང་དེ་དུས་རྒྱུན་དུ་ལེན་དགོས་ཤིང་བསྙེན་པའི་གྲངས་ཚད་ཀྱང་དེ་དང་བསྟུན་ནས་འགྲོ་ངེས་པ་བྱེད་རྒྱུ་ནི་ཕྱག་ལེན་ཡིན། མཐར་ཐུག་འབྲས་དུས་ཀྱི་སྐབས་སུ་ཡང་། འོད་ཟེར་ཆེན་པོའི་དབང་ཞེས་ཟབ་གསལ་གཉིས་མེད་ཀྱི་དབང་བསྐུར་ཐོབ་ནས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་རྒྱུ་དེ་འབྲས་བུའི་དབང་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུའི་གོ་བའི་སྒོ་ནས།
བཞི་པ་ཐུན་བསྡུ་ཚུལ།
མཐར་ཐུན་བསྡུ་བའི་སྐབས་ལ་བབས་དུས། ནམ་ཚིག་ཚེ་ཡི་དུས་བྱས་ཚེ། །ལ་སོགས་པའི་གསོལ་འདེབས་རྒྱུད་སྐུལ་ཡང་བསྐྱར་ཚར་གཅིག་འདོན་པ་ནི་ཆོས་བརྒྱུད་འདིའི་ཕྱག་སྲོལ་ཡིན་པ་རེད། དེ་ཡང་། ནམ་ཞིག་ཚེ་ཡི་དུས་བྱས་ཚེ། །རང་སྣང་རྔ་ཡབ་དཔལ་རིའི་ཞིང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དུས་ནམ་ཞིག་འཆི་བའི་ཚེ་ཡི་དུས་བྱས་ཏེ་འཆི་བ་ཐོག་ཏུ་བབ་པའི་ཚེ་ན། རང་གི་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ལྷོ་ནུབ་རྔ་ཡབ་ཀྱི་གླིང་ཟངས་མདོག་དཔལ་རིའི་ཞིང་ཁམས། ཟུང་འཇུག་སྤྲུལ་པའི་ཞིང་ཁམས་སུ། །ཞེས་པས་སྣང་སྟོང་ཟུང་འཇུག་སྤྲུལ་པའི་ཞིང་ཁམས་ཀྱི་དབུས་སུ། གཞི་ལུས་རྡོ་རྗེ་རྣལ་འབྱོར་མ། །ཞེས་པས། རང་ཉིད་ཀྱི་གཞི་ལུས་རྡོ་རྗེ་རྣལ་འབྱོར་མར་གསལ་བ་དེ་ཉིད། གསལ་འཚེར་འོད་ཀྱི་གོང་བུ་རུ། །ཞེས་པས་ལུས་ཤ་ཁྲག་གདོས་བཅས་ཀྱི་ཕུང་པོ་མ་ཡིན་པར་གསལ་ཞིང་འཚེར་བའི་འོད་ཀྱི་གོང་བུ་རུ་གྱུར་ནས། རྗེ་བཙུན་ཆེན་པོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་དང་། །དབྱེར་མེད་ཆེན་པོར་སངས་རྒྱས་ཏེ། །ཞེས་པས་རང་རིག་དབྱེར་མེད་བདེ་བ་ཆེན་པོར་སངས་རྒྱས་ཏེ། བདེ་དང་སྟོང་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱི། །ཞེས་པས་འགྱུར་བ་མེད་པའི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་དང་རང་བཞིན་སྟོང་ཉིད་ཟུང་དུ་འཇུག་པའི་རང་རྩལ་ཆོ་འཕྲུལ་གྱི། ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོའི་རོལ་པ་ལས། ཞེས་པས་མི་གནས་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོའི་རོལ་བ་དེ་ཉིད་ལས། ཁམས་གསུམ་སེམས་ཅན་མ་ལུས་པ། །འདྲེན་པའི་དེད་དཔོན་དམ་པ་རུ། །རྗེ་བཙུན་པདྨས་དབུགས་དབྱུང་གསོལ། །ཞེས་པས་ཁམས་གསུམ་སྲིད་པ་གསུམ་ན་གནས་པའི་འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་གྱི་རིགས་མ་ལུས་ཤིང་ལུས་པ་མེད་པ་ཐམས་ཅད། ཐར་པ་དང་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་ས་ལ་འདྲེན་པའི་དེད་དཔོན་དམ་པ་མཆོག་གི་སྤྲུལ་པའི་སྐུར་རྗེ་བཙུན་ཆེན་པོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་ཁྱེད་ཀྱིས་བདག་ནུས་མཐུ་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པའི་དབུགས་འབྱིན་གསལ་བར་གནང་ནས་དབུགས་འབྱིན་པར་མཛད་དུ་གསོལ། གསོལ་བ་སྙིང་གི་དཀྱིལ་ནས་འདེབས། །ཁ་ཙམ་ཚིག་ཙམ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པས་གསོལ་བ་འདེབས་རྒྱུ་དེ་དད་པ་མེད་པའི་ཁ་ཟེར་ཙམ་ཞིག་མ་ཡིན་པར་དད་མོས་གདུང་བ་དྲག་པོས་སྙིང་གི་དཀྱིལ་ནས་གསོལ་བ་འདེབས་བ་ཡིན་པས། བྱིན་རླབས་ཐུགས་ཀྱི་ཀློང་ནས་སྩོལ། །བསམ་དོན་འགྲུབ་པར་མཛད་དུ་གསོལ། །ཞེས་པས་དེ་ལྟར་ཁ་ཙམ་ཚིག་ཙམ་མ་ཡིན་པར་གསོལ་བ་སྙིང་ནས་འདེབས་པ་ཡིན་ན། མཁྱེན་བརྩེ་ནུས་གསུམ་གྱི་བྱིན་རླབས་ཟག་མེད་ཐུགས་ཀྱི་ཀློང་ནས་སྩོལ་ལ། བསམ་པའི་དོན་ཀུན་ཆོས་མཐུན་ཡིད་བཞིན་དུ་འགྲུབ་པར་མཛད་དུ་གསོལ་ཞེས་དེ་ལྟར་འདོན་སྒོམ་ཟུང་དུ་འཇུག་པས་ལམ་དབང་བླང་མཐར་ཞེས་པས། དེ་ལྟར་བརྗོད་ནས་མོས་གུས་དུང་དུང་བ་ཞིག་བྱས་པས། སླར་ཡང་བླ་མའི་ཐུགས་ཀ་ནས་འོད་ཟེར་དམར་པོ་དྲོད་ཚ་ལམ་གྱིས་འབར་བ་དང་བཅས་པ་ཞིག་ཝལ་གྱིས་ཐོན་ཅིང་བྱུང་བ། བདག་ཉིད་རྡོ་རྗེ་རྣལ་འབྱོར་མར་སྔོན་ནས་གསལ་བའི་སྙིང་གར་རེག་པ་ཙམ་གྱིས་དེ་ཡི་མོད་ལ་རང་ཉིད་འོད་དམར་གྱི་གོང་བུ་སྲན་མ་ཙམ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ནས་མེ་སྟག་ཡར་བ་བཞིན་ཐགས་སྒྲ་དང་བཅས་པས་ཞེས་གསུངས་ཡོད་པ། གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེའི་ཐུགས་གར་ཐིམ་ཞིང་བསྡུས་པས་དབྱེར་མེད་རོ་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་པར་གྱུར་པར་བསྒོམ་ཞིང་དམིགས་བསམ་བརྗོད་པ་དང་བྲལ་བའི་ངང་དུ་ཅི་གནས་སུ་མཉམ་པར་བཞག་གོ་ཞེས་གསུངས་པས་གསོལ་འདེབས་ལེའུ་བདུན་མར། འདི་ལྟར་མིག་གི་ཡུལ་དུ་སྣང་བ་ཡི། །ཕྱི་ནང་སྣོད་བཅུད་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀུན། །སྣང་ཡང་ བདག་འཛིན་མེད་པའི་ངང་ལ་བཞག །གཟུང་འཛིན་དག་པ ་གསལ་སྟོང་ལྷ་ཡི་སྐུ། །འདོད་ཆགས་རང་གྲོལ་གྱི་བླ་མ་ལ་གསོལ་བ་འདེབས། །འདི་ལྟར་རྣ་བའི་ཡུལ་དུ་གྲགས་པ་ཡི། །སྙན་དང་མི་སྙན་འཛིན་པའི་སྒྲ་རྣམས་ཀུན། །གྲགས་སྟོང་བསམ་མནོ་བྲལ་བའི་ངང་ལ་ཞོག །གྲགས་སྟོང་སྐྱེ་འགག་མེད་པ་རྒྱལ་བའི་གསུང་། །གྲགས་སྟོང་རྒྱལ་བའི་གསུང་ལ་གསོལ་བ་འདེབས། །འདི་ལྟར་ཡིད་ཀྱི་ཡུལ་དུ་འགྱུ་བ་ཡི། །ཉོན་མོངས་དུག་ལྔའི་རྟོག་པ་ཅི་ཤར་ཡང་། །སྔོན་བསུ་རྗེས་དཔྱོད་བློ་ཡི་བཅོས་མི་གཞུག །འགྱུ་བ་རང་སར་བཞག་པས་ཆོས་སྐུར་གྲོལ། །རིག་པ་རང་གྲོལ་གྱི་བླ་མ་ལ་གསོལ་བ་འདེབས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཅིར་སྣང་ཆོས་ཉིད་གཅིག་གི་རོལ་བ་བླ་མའི་དགོངས་ཀློང་ལས་ནམ་ཡང་མི་འདའ་བར། སྣང་གྲགས་མཐོང་ཐོས་ཚོགས་དྲུག་གི་རོལ་བ་ཅི་ཞིག་ཤར་ཡང་། བློས་ཕར་ལ་མ་བཅོས་འཛིན་པས་ཚུར་ལ་མ་བསླད་པའི་གཟུང་འཛིན་བློ་འདས་ཆེན་པོའི་ངང་ལ་མ་གཡེངས་དྲན་པའི་སོ་བས་བསྐྱངས་ནས་ཆེད་དུ་མི་འཛིན་པར་འདུག་རྒྱུ་དེ་ལ་སྒོམ་རྒྱག་ཟེར་བ་ཡིན་ལ། བྱིང་རྒོད་འཕྲོ་འདུའི་རླུང་གིས་མི་གཡོ་བར་འདུག་པ་ཞི་གནས་དང་། རྙོག་བྲལ་སེམས་ཀྱི་གནས་པའི་དངས་ཆ་ཤར་རྒྱུ་དེ་ལ་ལྷག་མཐོང་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་ཞི་ལྷག་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་བསམ་གཏན་ལ་མཉམ་པར་བཞག་པས། སྤྱིར་བཤད་ན་ལྟ་བས་གཞི་བཟུང་། སྒོམ་པས་ཉམས་སུ་བླངས། སྤྱོད་པས་བོག་དབྱུང་ནས་མཐར་ཐུག་གི་འབྲས་བུ་ལ་སྦྱོར་རྒྱུ་བོ་དེ་རྒྱུད་སྡེ་སྤྱི་ཁྱབ་ལ་ཡོངས་སུ་གྲགས་པ་ཞིག་ཡིན། འོན་ཀྱང་རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ལམ་ནས་ཟངས་ཐལ་རིག་སྟོང་གི་ལྟ་བ་བླ་མའི་ཐུགས་དང་གཉིས་སུ་མེད་པ་མོས་གུས་ཀྱིས་དྲངས་བའི་བྱིན་རྒྱུད་ཀྱི་རྟོགས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་རྒྱུ་དེའི་ངོ་ལ་གནས་པ་དེ་ལ་སྒོམ་ཟེར་བ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་ལྟ་སྒོམ་གྱིས་ཟིན་པའི་སྤྱོད་པའི་ཆ་ཐམས་ཅད་ལ་བླང་དོར་འཛིན་ཞེན་དག་པ་དེ་སྤྱོད་པ་རེད། གཞི་ལྟ་བའི་ངོ་བོ་ཡེ་གྲོལ་ཆོས་ཉིད་དུ་གནས་པ་འབྲས་བུ་ཡིན་ན་མ་བཅོས་རང་བཞག་གི་ཆོས་ཉིད་གཅིག་གི་ཀློང་དུ་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་འབྲས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་སུ་རོ་གཅིག་པ་དེ་འཁྲུལ་མེད་རྫོགས་ཆེན་གྱི་ལམ་བཟང་ཡིན་པ་རེད། སྐབས་འདིར་བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་བསྒོམ་ནས་དོན་བརྒྱུད་གྱི་དགོངས་པ་སེམས་ལ་འཕོ་དུས་གནས་ལུགས་ཀྱི་རང་ངོ་མཐོང་བ་ཡིན། དེ་མཐོང་བའི་རྟགས་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། སྒོམ་རྟགས་ཉོན་མོངས་མེད་པ་ཞེས་པས་རྟོགས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་སྐྱེས་པའི་རྟགས་སུ་བྱམས་སྙིང་རྗེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་དད་དང་ངེས་འབྱུང་ཆོས་རབ་རྣམ་འབྱེད་ཀྱི་ཤེས་རབ་སྐྱེས་འོང་བ་ཡིན། རྟོགས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་སྐྱེས་པ་དང་མཉམ་དུ་དཔེར་ན་ཉི་མ་ལ་འོད་ཟེར་ཡོད་པ་བཞིན་དུ་ཡོན་ཏན་དེ་ཚོ་རང་ཤུགས་ཀྱིས་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་ལྡང་ནས་ཞེས་གསུངས་པ་མཉམ་བཞག་དེ་ལས་ལངས་པའི་རྗེས་ཐོབ་ལ་སྣང་སྲིད་ཐམས་ཅད་བླ་མའི་རྣམ་རོལ་དུ་གསལ་ནས། དེའི་ངང་དེ་དང་མ་བྲལ་བར་བསྔོ་བ་དང་སྨོན་ལམ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་རྒྱས་འདེབས་བྱེད་དགོས། མོས་གུས་དང་དམ་ཚིག་རྣམ་པར་དག་པས་འདི་ཡན་ཆད་ཀྱི་ལམ་མཐར་ཕྱིན་ན་དངོས་གཞི་ཟེར་བ་ཞིག་ལོགས་སུ་མ་བསྒོམ་ན་ཡང་། དངོས་གཞི་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པར་རྔ་ཡབ་དཔལ་གྱི་རི་བོར་དབུགས་དབྱུང་། དག་པའི་ཞིང་ཁམས་དེ་ནས་རིག་འཛིན་རྣམ་བཞིའི་ལམ་དེ་ཉི་ཟླའི་བགྲོད་པ་ལས་ཀྱང་མྱུར་བས་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་ས་ལ་ཕྱིན་པར་འགྱུར་ཞེས་སོ།།
ཐ་མར་དགེ་བ་མཇུག་གི་དོན།
དང་པོ་གཞུང་གི་མཇུག་དོན།
དེ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་བར་དུ་དགེ་བ་གཞུང་གི་དོན་ཆ་ཚང་ཞིབ་རྒྱས་སུ་བཤད་ཚར་ནས། ད་ཐ་མར་དགེ་བ་མཇུག་གི་དོན་མཛད་བྱང་གི་སྔོན་དུ། འདི་ནས་བསྔོ་བ་དང་སྨོན་ལམ་ནག་འགྲོས་སུ་ཆོག་ཁྲིགས་མཛད་ཡོད་པ་འདི་རྣམས་ཕལ་ཆེར་མཆན་དཀྱུས་སུ་ཚུད་པ་དང་འདྲ་ཤས་ཆེ་ཞིང་། གང་ལྟར་དེང་སང་གི་འདོན་ལུགས་ཚང་མའི་ངག་ལ་ཡོད་པ་དེ་ཡིན་པས་དགོས་པ་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་པའི་ཕྱག་བཞེས་ཡིན་རྒྱུ་རེད། བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་རྗེས་སུ་ཟངས་མདོག་དཔལ་རིའི་སྨོན་ལམ་དང་སྙིང་ཐིག་གི་སྨོན་ལམ་སྤྱི། བདེན་ཚིག་གྲུབ་པའི་སྨོན་ལམ་སོགས་གང་ལྕོག་ཁམས་དང་ནུས་པ་དང་རང་རང་གི་གནས་དུས་སུ་བསྟུན་ནས་གསུང་རྒྱུ་དེ་བབ་འབྲེལ་ཆེ་བ་རེད། ནག་འགྲོས་ཀྱི་བསྔོ་སྨོན་དེ་དག་ནི། དཔལ་ལྡན་རྩ་བའི་བླ་མ་རིན་པོ་ཆེ། །བདག་སོགས་སྙིང་གར་པདྨའི་གདན་བཞུགས་ལ། །བཀའ་དྲིན་ཆེན་པོའི་སྒོ་ནས་རྗེས་བཟུང་སྟེ། །སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་དངོས་གྲུབ་སྩལ་དུ་གསོལ། །དཔལ་ལྡན་བླ་མའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལ། །སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་ལོག་ལྟ་མི་སྐྱེ་ཞིང་། །ཅི་མཛད་ལེགས་པར་མཐོང་བའི་མོས་གུས་ཀྱིས། །བླ་མའི་བྱིན་རླབས་སེམས་ལ་འཇུག་པར་ཤོག །སྐྱེ་བ་ཀུན་ཏུ་ཡང་དག་བླ་མ་དང་། །འབྲལ་མེད་ཆོས་ཀྱི་དཔལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་དེ། །ས་དང་ལམ་གྱི་ཡོན་ཏན་རབ་རྫོགས་ནས། །རྡོ་རྗེ་འཆང་གི་གོ་འཕང་མྱུར་ཐོབ་ཤོག །བཅུ་པ་བསྔོ་བ་ནི། དགེ་བ་འདི་ཡིས་སྐྱེ་བོ་ཀུན། །བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་ཚོགས་རྫོགས་ཤིང་། །བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་ལས་བྱུང་བའི། །དམ་པ་སྐུ་གཉིས་ཐོབ་པར་ཤོག །འགྲོ་ཀུན་དགེ་བ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དང་། །བྱས་དང་བྱེད་འགྱུར་དེ་བཞིན་བྱེད་པ་དག །བཟང་པོ་ཇི་བཞིན་དེ་འདྲའི་ས་དག་ལ། །ཀུན་ནས་ཀུན་ཀྱང་བཟང་པོ་རེད་གྱུར་ཅིག །འཇམ་དཔལ་དཔའ་བོས་ཇི་ལྟར་མཁྱེན་པ་དང་། །ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། །དེ་དག་ཀུན་གྱི་རྗེས་སུ་བདག་སློབ་ཅིང་། །དགེ་བ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་བསྔོ། །དུས་གསུམ་གཤེགས་པའི་རྒྱལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །བསྔོ་བ་གང་ལ་མཆོག་ཏུ་བསྔགས་པ་སྟེ། །བདག་གི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདི་ཀུན་ཀྱང་། །བཟང་པོ་སྤྱོད་ཕྱིར་རབ་ཏུ་བསྔོ་བར་བགྱི། །བཅུ་གཅིག་པ་སྨོན་ལམ་ཁྱད་པར་བ་ནི། གང་དུ་སྐྱེས་པའི་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་དུ། །མཐོ་རིས་ཡོན་ཏན་བདུན་ལྡན་ཐོབ་པར་ཤོག །སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་ཆོས་དང་འཕྲད་གྱུར་ཅིང་། །ཚུལ་བཞིན་བསྒྲུབ་པའི་རང་དབང་ཡོད་པར་ཤོག །དེ་ཡང་བླ་མ་དམ་པ་མཉེས་བྱེད་ཅིང་། །ཉིན་དང་མཚན་དུ་ཆོས་ལ་སྤྱོད་པར་ཤོག །ཆོས་རྟོགས་ནས་ནི་སྙིང་པོའི་དོན་བསྒྲུབ་སྟེ། །ཚེ་དེར་སྲིད་པའི་རྒྱ་མཚོ་བརྒལ་བར་ཤོག །སྲིད་པར་དམ་པའི་ཆོས་རབ་སྟོན་བྱེད་ཅིང་། །གཞན་ཕན་བསྒྲུབ་ལ་སྐྱོ་ངལ་མེད་པར་ཤོག །རླབས་ཆེན་གཞན་དོན་ཕྱོགས་རིས་མེད་པ་ཡིས། །ཐམས་ཅད་ཕྱམ་གཅིག་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་ཤོག །ཅེས་གསུངས། དེ་ནས་མཇུག་དོན་མཛད་བྱང་ནི། ཅེས་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ཀློང་ཆེན་སྙིང་ཐིག་གི་སྔོན་འགྲོའི་ངག་འདོན་ཁྲིགས་སུ་བསྡེབས་པ་རྣམ་མཁྱེན་ལམ་བཟང་འདི་ཉིད་རིག་འཛིན་འཇིགས་མེད་གླིང་པ་སོགས་དམ་པ་དུ་མའི་བཀའ་དྲིན་གྱིས་བསྐྱངས་ཤིང་དམ་ཚིག་ལ་མོས་པ་ཐོབ་པའི་སྔགས་ཀྱི་བཙུན་པ་འཇིགས་མེད་ཕྲིན་ལས་འོད་ཟེར་གྱིས་བྲིས་པའི་དགེ་བས་རྗེས་འཇུག་རྣམས་ཀྱིས་བླ་མ་སངས་རྒྱས་སུ་མཐོང་འབྲས་ཀྱིས་རང་རིག་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་རང་ཞལ་མངོན་དུ་གྱུར་ནས་འགྲོ་ཁམས་རྒྱ་མཚོ་ལ་ཕན་པ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པའི་རྒྱུར་གྱུར་ཅིག། །།སརྦ་མངྒལཾ། དགེའོ། །ཅེས་སོ།།
གཉིས་པ་ཁྲིད་ཀྱི་མཇུག་དོན།
དེ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ཀློང་ཆེན་སྙིང་ཐིག་གི་ཆོས་སྡེ་ལས་བྱུང་བའི་སྔོན་འགྲོའི་ངག་འདོན་ཁྲིགས་སུ་བསྡེབས་པ་རྣམ་མཁྱེན་ལམ་བཟང་གི་སྟེང་ནས་སྔོན་འགྲོའི་ཁྲིད་ཀ་ལག་ཁྲིད་ཀྱི་ཚུལ་དུ་བྱས་ནས་ཐེངས་གཅིག་ལ་འཆད་ཉན་གྲུབ་སོང་བ་རེད། དེས་ན་འདི་རྣ་ཅོས་གོ་ཚད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་དགའ་སྟོན། སྙིང་གི་བདུད་རྩི། མ་ཤེས་པའི་ལམ་སྟོན། མ་རིག་པའི་སྒྲོན་མེ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་རྒྱུའི་རེ་བ་དང་། ཐོག་མེད་ནས་ད་ལྟའི་བར་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཤ་སྟག་གི་མནར་ནས་ངལ་ཞིང་དུབ་པའི་སེམས་དེ་ལ་མལ་ཞིག་བསོ་བའི་ངལ་སྟེགས་དང་། སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་རྩ་མི་དགེ་སྡིག་ལས་དེ་སྒོ་གསུམ་གྱི་སྟེང་ནས་མྱོང་ཐབས་ལ་གཟབ་ཤེས་སྤྱད་དང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་ཀུན་འབྱུང་མ་རིག་པའི་གདོན་ཆེན་སྲིད་པའི་རྩ་བ་བདག་འཛིན་གྱི་འཕྲུལ་འཁོར་འདིའི་གསང་ནད་ཀྱི་ཤུགས་དེ་ཅུང་ཟད་གཅོག་ཐུབ་པའི་ཆེད་དུ་དམིགས་ནས། ཚོགས་བསགས་ཐབས་སྒྲིབ་པ་སྦྱངས་ཐབས། ཚོགས་བསགས་སྒྲིབ་སྦྱང་ལ་བརྟེན་ནས་དོན་བརྒྱུད་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་བཙན་ཐབས་སུ་འཕོ་ཐུབ་པའི་ཐོག་ནས། སེམས་ཅན་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཟབ་མོ་གནད་དུ་ཁེལ་བ་ཞིག་དང་རྒྱུད་ལ་འཕྲོད་པ་ཞིག་གང་གི་དགའ་བལྟས་ནས་ཆེད་དུ་བསལ་ཏེ་ཆོས་པ་གསར་རྙིང་ཚང་མའི་ཉམས་ལ་རན་པའི་འདུན་པ་དེ་ལ་གཏད་ནས་སྔོན་འགྲོའི་ངག་འདོན་འདི་ད་ལོ་བཤད་པ་རེད། དེ་ཡང་ང་ཚོ་ལ་མིང་གང་ལྟར་བཏགས་ཀྱང་། མི་འདྲ་མིན་གྱིས་ལྟ་ཚུལ་གང་ལྟར་བལྟས་རུང་། དབྱིབས་ཁ་དོག་ཅི་འདྲ་ཞིག་ཏུ་མཐོང་ཡང་། དོན་གྱི་སྟེང་ནས་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྗེས་འཇུག་སོ་བྱང་སྔགས་གསུམ་གྱི་སྡོམ་པ་གནང་མཁན་ཞིག་ཡིན་ན། དམ་པའི་ཆོས་འཛིན་རྒྱུ་དང་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱིས་སེམསཅན་ལ་ཕན་རེ་ཨེ་ཐོགས་བསམ་པ་ཉག་གཅིག་པོ་དེ་རེ་བའི་མཐིལ་ཡིན་པས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལས་གཞན་ཞིག་མེད་པས། ང་ཚོ་དེའི་རྗེས་སུ་འཇུག་མཁན་ཚོས་ཀྱང་ཐོག་ཏུ་བབ་པའི་ལས་ཁུར་དེ་ལ་གཟབ་རྒྱུ་བོ་དེ་ལ་རང་གཞན་འདི་ཕྱིའི་དོན་ཐམས་ཅད་འདུ་སྙམ་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་བྱ་བ་གང་བསྒྲུབ་ཀྱང་རྒྱུ་རྐྱེན་ཞིག་ཚོགས་དགོས་པས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་གི་ཚོགས་པ་ཞིག་ལ་མ་བརྟེན་ན་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་གང་ཡིན་ཡང་འགྲུབ་མི་ཐུབ་ཏེ། ལག་པ་གཡས་གཡོན་གཉིས་ཀ་མ་འཛོམས་ན་ཐལ་མོ་སྦྱར་མི་ལོ་བ་དང་། རྔ་དང་དབྱུ་གུ་གཉིས་ཀ་དང་སྐྱེ་བོའི་ལག་པའི་རྩོལ་བ་དང་གསུམ་པོ་མ་འཛོམས་པར་རྔ་སྐད་གྲགས་ཐབས་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། བླ་མས་ཆོས་བཤད། སློབ་མས་མོས་གུས་བྱས། དེའི་སྟེང་དུ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ལྕག་གིས་མ་བསྐུལ་ན་ཆོས་བསྒྲུབ་པའི་གྲུབ་འབྲས་སློབ་མའི་རྒྱུད་ལ་འོང་དཀའ། ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་ཐབས་སུ་གྱུར་པའི་འདུས་བྱས་ཀྱི་དགེ་རྩ་ཚོགས་བསགས་སྒྲིབ་སྦྱང་ལ་བརྟེན་ནས། དོན་དམ་བདེན་པ་ཐབས་བྱུང་དུ་གྱུར་པའི་ཆོས་ཉིད་མ་བཅོས་པའི་གནས་ལུགས་ཀྱི་དོན་རྟོགས་ནས། བདེན་གཉིས་ཟུང་འཇུག་སྤྲོས་བྲལ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་དགོངས་བརྒྱུད་ཀྱི་བྱིན་རླབས་འཕོ་ཐུབ་པ་དེ་ཡང་དེ་དང་གཅིག་པ་ཡིན། འདིར་ཡོད་ཚང་མ་ཆོས་པ་རེད་ཟེར་དགོས་ན་མཚན་ཉིད་ཚང་ས་ཅུང་ཟད་དཀོན་མོད། ཆོས་དད་པ་ཨེ་རེད་ཟེར་ན་རེད་ཟེར་དགོས། སྤྱིར་ན་ཆོས་ཟེར་བ་སྒྲ་ཙམ་གྱི་ཐོག་ནས་ནང་པ་ཡིན་པ་མཚོན་དཀའ་བ་རེད། ཕྱི་པའི་ཆོས་ལུགས་ཀྱང་འདྲ་དང་མི་འདྲ་མང་པོ་ཡོད་ན། དེང་སང་ཆོས་གཅིག་ལ་ཡང་མི་དད་པའི་མིས་འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཡི་མི་གྲངས་ཀྱི་བརྒྱ་ཆ་མང་པོ་ཞིག་བཟུང་ཡོད་པ་མིན་མོད། ང་ཚོ་བོད་གངས་ཅན་གྱི་ཡུལ་དུ་སྐྱེས་པའི་མི་འདི་རྣམས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་དད་པ་ཡོད་མཁན། ལས་རྒྱུ་འབྲས་ཁས་ལེན་མཁན་ཤ་སྟག་ཡིན་པའི་དབང་དུ་བཏང་སྟེ། ཆེ་ཆུང་རྒན་གཞོན་ཚང་མ་ནང་པ་རེད་ཆོག་རྒྱུ་ཅན་ཞིག་སྤྱིར་བཏང་གིས་ཡིན་པ་མ་ཟད། ཆོས་རའི་ནང་དུ་བསམ་བཞིན་ཆོས་ཞུ་རུ་འོང་བ་རྣམས་ནི་ནང་པའི་ཆོས་དད་པ་ཡིན་དགོས་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་མོད། འོན་ཀྱང་དད་པ་དེ་ལ་རིགས་གཉིས་ཡོད་དེ། རྨོངས་ནས་དད་པ་ཞིག་དང་། རྒྱུ་མཚན་ཤེས་ནས་དད་པ་བཞག་མཁན་ཞིག་སྟེ་གཉིས་ཡོད། དེ་ཡང་རྨོངས་དད་ཟེར་རྒྱུའི་ཐ་སྙད་དེ་ལྷ་མེད་སྨྲ་བས་ཆོས་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་བྱེད་ཀྱི་ཚིག་རྐྱང་པ་ཞིག་མ་རེད། གནད་རྒྱུ་མཚན་ཞིག་གཏན་ནས་མ་ཤེས་པའི་མིང་ལ་རྨོངས་དད་ཟེར་ཆོག་པ་རེད། གཞུང་ལུགས་གི་ནང་ན་ཡང་དབང་རྟུལ་དད་པའི་རྗེས་འབྲང་དང་། དབང་རྣོན་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་འབྲང་ཞེས་གསུངས་ཡོད་པ། དཔེར་བཞག་ན་ཆུང་ས་ནས་ཇ་རྫ་ལུ་གང་སྐོལ་ས་ལ་བསམ་བློ་བཏང་ན། ཇ་འཐུང་ན་སྐོམ་པ་སེལ་བ་དེའི་ཆེད་ལ་དང་པོ་ཆུ་ལེན། དེ་ནས་མེ་འབུད། དེ་ནས་ཇ་བསྐོལ་ནས་བྱ་བ་དེའི་བརྒྱུད་རིམ་ཆ་ཚང་ན་དོན་ཞིག་འགྲུབ་པ་དང་། དེ་ལས་ཆེ་ཞིག་ལ་དཔེ་བླངས་ན་འབྲོག་པས་ཕྱུགས་འཚོས་ན། ཕྱུགས་བེའུ་ལུག་གི་འཕེལ་ཐོག །བཞོན་དཀར་པོའི་ཡོང་སྒོའི་ཆེད་དུ་རེད། དཔེ་དེ་བཞིན་མཚུངས་པར་རོང་པས་ཞིང་རྨོས་ན། དཔྱིད་ཀ་ས་བོན་ས་ལ་བཏབ་ན་སྟོན་ཀ་ལོ་ཏོག་ཚུར་བསྡུ་རྒྱུ་ཡོད་པའི་བྱ་བའི་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་ཡོད་པ་འདྲ་ཞིག་གི ཆོས་བསྒྲུབ་རྒྱུ་དེ་ཡང་བྱ་བའི་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་ཞིག་བརྒྱུད་དགོས་པ་རེད། ད་དུང་ཆོས་བསྒྲུབ་རྒྱུ་དེ་བྱ་བ་དེ་ཚོ་ལས་ཆེ་བ་ཡིན་པས། འཇིག་རྟེན་གྱི་སྟེང་ན་བྱ་བ་རླབས་ཆེན་ངོ་མ་དེ་དམ་པའི་ལྷ་ཆོས་རྣམ་དག་བསྒྲུབ་རྒྱུ་དེ་ཡིན་པ་རེད། འདི་སྲོག་ཆགས་དབུགས་ཐོག་ཚད་རང་གཞན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དང་འབྲེལ་ནས་བསྡད་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན། འོན་ཀྱང་ཆོས་བསྒྲུབ་མཁན་མང་རུང་གྲུབ་མཁན་དཀོན་པས་འདི་བསྒྲུབ་རྒྱུ་ལ། རྒྱུ་ཆེ་ཆུང་། ཐོབ་མཐོ་དམན་མེད་ཀྱང་། སྒྲུབ་སྟངས་ཤེས་མ་ཤེས་དང་ནི་བརྩོན་འགྲུས་སྙིང་རུས་ཆེ་ཆུང་གི་བཟང་ངན་ཁོ་ནས་ཁྱད་པར་ཤོར་བ་ཡོད། དེ་ཡིན་ན་ཁྱིམ་པ་ཕོ་མོས་གཞིས་འཁོར་བ་སྤང་ནས་ཉི་མ་སང་ཉིན་ནས་རི་འགོར་འགོས་ཅི་ཡང་མི་དགོས་ཏེ། བདག་འཛིན་ནང་ནས་མ་ཆོད། ངེས་འབྱུང་སྙིང་ནས་མ་སྐྱེས་ན། རི་མགོས་མ་ཚད་ཡང་མགོར་འགོས་སོང་ཡང་། དེར་སོང་བས་ཕན་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །བྱ་རི་དྭགས་ཚེ་གཅིག་ལ་རི་ན་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་དཔེར་ན། ང་ནད་ཀྱིས་ན་བས་མཐའི་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་ཏུ་བྲོས་འགྲོ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། ནད་རང་གི་ཁོག་ན་ཡོད་པས་བྲོས་པས་ནང་དང་མི་འབྲལ། དེས་ན་རང་རྒྱུད་ལ་ཡོད་རྒྱུའི་ཉོན་མོངས་དུག་ལྔ་དུག་གསུམ་གྱིས་བསྐྱེད་པའི་ནད་ཡོད་པ་དེ་རྣམས་ཆོས་ཀྱི་སྨན་གྱིས་མགོ་ཞིག་གནོན་ཐབས་རང་གིས་རང་ལ་བྱེད་དགོས། ནམ་དང་ནམ་ཡང་རང་གི་མི་ཚེའི་རིང་ཐུང་ལ་ཚོད་རྩིས་རེ་རྒྱོབ། གལ་ཏེ་འཕྲལ་རྐྱེན་ཐོག་བབས་ཀྱིས་འཆི་བ་ད་ལྟ་བྱུང་ན་གདོང་ལེན་གྱི་ནུས་པ་ཅི་ཡོད། མེད་ན་ད་ཅི་བྱེད། མི་ཚེའི་བྱ་བའི་ཕྱོགས་སྡོམ་ཞིག་བྱོས་དང་། ད་སྔོན་ཚེ་སྟོད་ལ་ལས་པ་དེས་ཅི་ཞིག་འགྲུབ་འདུག ད་ཕན་ཆད་རྒྱུད་ལ་གང་གིས་དགའ་ཆེ་འདུག དུད་འགྲོ་སྒོ་ཁྱི་སྒོ་ཟོག་ལས་དྲག་ཙམ་ཞིག །སྤྱིར་མི་ཡིན་པ་དང་དེའི་ནང་ནས་ཆོས་པ་ཡིན་པའི་ཁྱད་ཆོས་རྣམ་དཔྱོད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩལ་ཞིག་འདོན་ཆེ་ཐུབ་ཆུང་ཐུབ་བྱེད་པའི་དུས་སུ་བབ་པ་ཡིན་པས། ང་ཚོ་མཉམ་དུ་འཛོམས་ནས་ཆོས་ཀྱི་གླེང་མོལ་བྱུང་བ་འདི། མི་ཚེའི་ནང་ནས་ཐེངས་རེ་ཐེངས་གཉིས་ཡིན་ལ། འོན་ཀྱང་བཤད་པའི་ནང་དོན་ཚིག་རེས་ཀྱང་མི་ཚེའི་འཚོ་བའི་ནང་གི་ཚེ་གཅིག་གི་སེམས་ཁམས་ཀྱི་སྨན། སྨན་དཀར་པོ་ཆིག་ཐུབ་ལྟ་བུ། ནད་བརྒྱ་འཇོམས་པའི་བདུད་རྩི་བྱས་ནས་བེད་སྤྱོད་གཏོང་ཆོག་སྟེ། དེ་རྒྱལ་བའི་གསུང་གི་ཕྲིན་ལས་རེད། དེ་ཡང་། མི་གཙང་འདམ་དུ་གསེར་གྱི་བུང་བ་དང་། །གཅན་གཟན་ཁྲོད་དུ་སེང་གེའི་རྒྱལ་པོ་སོགས། །གང་གིས་གང་འདུལ་དེ་ཡི་སྐད་དུ་སྟེ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གསུང་ལས་བྱུང་། །ཞེས་གསུངས་པས། ལྗོན་ཤིང་དང་སིལ་སྙན་ལ་སོགས་པ་བེམ་པོའི་སྒྲ་ལས་ཆོས་སྟོན་པ་ཡིན་ན། དུས་ཀྱི་མཐའ་མར་གང་ཟག་མིའི་ངག་ནས་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་དང་སྒྲ་འབྱུང་བ་དེ་རྒྱལ་བའི་འཕྲིན་ལས་ཅིའི་ཕྱིར་མིན། དངོས་གནས་བཤད་ན། ཆོས་བེད་སྤྱོད་དང་ལག་ལེན་བྱེད་ས་གྲོང་དང་འདུ་འཛི་སོགས་ཆགས་སྡང་འཕེལ་ས་ངོ་མ་དེ་ད་དུང་ལེགས་པ་ཡིན་ཏེ། མཚོན་ཆ་དང་གོ་ཁྲབ་དགྲ་ལ་ཐུག་དུས་བེད་སྤྱོད་དགོས་པ་བཞིན་ཡིན་པས་དགྲ་ལ་ཐུག་དུས་ལག་ཆ་ཤུལ་དུ་ལུས་འགྲོ་བ་ཞིག་ཡིན་ན་དེ་ལ་ཅང་མེད་པ་ཡིན། དེ་བཞིན་ཆོས་གོ་བ་དེ་རང་ཉིད་ཀྱི་འཚོ་བ་དངོས་ཀྱི་སྟེང་ནས། བསམ་པ་སྤྱོད་པ་རེ་རེ་དང་ཐོ་གཏུག་ནས་ཉོན་མོངས་ཆགས་སྡང་རྨོངས་གསུམ་གྱི་ནད་ཀྱི་གཞན་དབང་དུ་ཤོར་གྲབ་བྱེད་དུས་དེ་དུས་ཆོས་ཀྱི་སྨན་གྱི་བེད་སྤྱོད་མ་ཤེས་ན། ཕྲེང་བ་སྟོང་བྱུག་རྒྱུ་ནག་བརྡ་བརྡ་བྱས་པ་དོན་མེད་རེད་སོང་བ་ཡིན། འཇིག་རྟེན་གཏམ་གྱི་དཔེ་ལ། བརྒྱག་པས་ཆོས་དྲན་ཟེར་མོད། ང་ཚོ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ན། བརྒྱག་དུས་སྐྱིད་དུས་ཆོས་མི་དྲན་པ་འདྲ་ཞིག་རེད། འདུ་འཛི་རྣམ་གཡེང་གི་ངང་དུ་ཤོར་ནས་ད་དུང་དེས་སྡུག་པ་འདྲ་སྙམ། སྡུག་ན་ཆོས་དྲན་པ་ཡིན་ཏེ། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་ངེས་འབྱུང་ཞེས་པ། དམུས་པ་སུན་པ་གཉིས་ཀ་མཉམ་དུ་བསྡོམ་པས་དེའི་སྐབས་ཆོས་མ་གཏོགས་རེ་ས་སྐྱབས་གནས་ཞིག་མེད་པས། བྱ་འདབ་ཆགས་དུ་བས་བདུག་ན་འཕུར་འདོད་སྐྱེས་པ་ཨ་ན་མ་ན་ཡིན་ནི་རེད། མདོར་ན་ཚེ་འདི་ཕྱི་གཉིས་ཀ་ལ་འདི་བདེ་ཕྱི་སྐྱིད་བསམ་མཁན་ཞིག་གིས་བསམ་པ་བཟང་པོ་དང་མ་བྲལ་བ་དགོས། དེ་ཡང་ཆགས་སྡང་རྨོངས་གསུམ་ལོས་ཡོད་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རེད། འཁོར་བའི་སེམས་ཅན་རེད། འོན་ཀྱང་ཉོན་མོངས་དྲག་པོ་སྐྱེས་པའི་སྐབས་ལ་དེའི་གཉེན་པོ་རང་རང་གི་བློ་སྟོབས་དང་བསྟུན་པ་རེ་རང་རང་གིས་བརྟེན་ནས་མགོ་ནོན་ཐབས་སུ། བླ་མ་དཀོན་མཆོག་ལ་གསོལ་བ་བཏབ་སྟེ་དུས་སྔ་ཕྱི་བར་གསུམ་གྱི་མཐའ་ལ་འདང་རེ་རྒྱོབ། ཉོན་མོངས་ཤུགས་དྲག་པའི་སྐབས་ལ་ཅི་སྡུག་ཀྱང་ལས་སྔ་བཅའ་སྔ་མ་བྱེད་དང་རྗེས་ནས་འགྱོད་པ་ཆུང་འོང་། སྤྱིར་ཡང་དོན་བྱ་བ་གང་བསྒྲུབ་ཀྱང་སྔར་བསམ་ཕྱི་འདང་གི་ཐོག་ནས་འགྱོད་མེད་རེ་བྱེད་དགོས་ཏེ། བསམ་བློ་སྔོན་ལ་བཏང་ན་མཁས་པ་ཡིན། འགྱོད་པ་རྗེས་ནས་སྐྱེས་ན་བླུན་པོ་ཡིན། ཞེས་པས་མངོན་ཤེས་མེད་པའི་མི་ཡིས་མ་འོངས་པའི་ཆག་འཆར་གཞི་ཚང་མ་མིག་གིས་བལྟས་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ལམ་ཐོག་ཏུ་མི་ཞོག་མོད། སྙིང་རྗེ་ཕན་སེམས་ཀྱི་ཐོག་ནས་སེམས་རྒྱུད་ཆོས་དང་འདྲེས་ཏེ་ཐར་བའི་ལམ་སྣེ་ངོ་མ་ཞིག་ཟིན་ཐབས་གྱིས་དང་། ཆག་དེ་ཡིས་ཞོག་ཡོད་ལ་བསླུ་བ་མེད། ཕྱིར་བལྟས་མི་དགོས་པས་དེའི་སྐོར་ཉི་མ་བརྒྱད་ལ་བཤད་པ་ཡིན་པས་དེ་ཚོ་ལ་རྗེས་དྲན་རེ་བྱས་ནས། དམ་པ་གོང་མའི་རྣམ་ཐར་དང་ཀུན་བཟང་བླ་མའི་ཞལ་ལུང་ཚོ་ལ་ལྟོས་དང་བླ་མ་དེ་ཚོ་ཞལ་དངོས་སུ་མཇལ་ནས་གསུང་གི་བདུད་རྩི་མྱོང་བ་དང་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་མ་རེད། དེ་ནས་ཚང་མས་སེམས་དགའ་དགའ་སྐྱིད་སྐྱིད་གྱིས་ལ་རང་གནས་སུ་སོང་། གྲྭ་ཇོ་སེར་དགེ་འདུན་པ་ལ་མཚོན་ན། སངས་རྒྱས་བསྟན་པའི་གཞི་མ་རེད། བསླབ་པའི་གཞི་ལྔ་པོ་དེ་མིག་གི་འབྲས་བུ་བཞིན་དུ་སྲུང་དགོས། དུས་འདིར་སྟོན་པ་དང་བསྟན་པ་གཉིས་ཀའི་བདག་ཉིད་དེ་དམ་ཆོས་འདུལ་བ་ཡིན་ལ། དེའི་བརྗོད་བྱ་གང་ཡིན་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ཡིན་ན་དེ་ཉིད་གང་ཟག་གི་རྒྱུད་ལ་བཞུགས། དེ་བཞུགས་པས་ཚུལ་གནས་ཐོས་དང་བསམ་ལྡན་པས་སྒོམ་པ་ལ་སྦྱོར་ན་ལམ་ལྷག་པའི་བསླབ་པ་རིན་པོ་ཆེ་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་ཉམས་ལེན་ལ། མཛུབ་མོ་འཛུག་ཡུལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་གང་ཟག་གི་རྒྱུད་ན་ཡོད་པས། མཚུངས་མེད་སྟོན་པ་དེ་ཡི་རྗེས་ཞུགས་ཏེ། །ཐུབ་པའི་ལེགས་གསུང་ཁྲིམས་ལས་མི་འགལ་བར། །ཚངས་སྤྱོད་ཡང་དག་སྡོམ་པའི་སྐལ་བ་ཅན། །གང་ཟག་དེ་ཡང་རྒྱལ་བའི་ཕྲིན་ལས་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པས། ཡོན་ཏན་ཀུན་གྱི་གཞི་རྟེན་ཚུལ་ཁྲིམས་གཙང་མ་ཞིག་རང་རྒྱུད་ལ་ཡོད་ན། གཞན་ཅི་ཡང་མེད་ཀྱང་འགྲོ་བ་ལྷ་དང་བཅས་པའི་མཆོད་གནས་རེད་ཡོད། སུ་མ་དགའ་ནས་ཇི་ལྟར་སྨད་རུང་མི་ཐུབ་སྟེ། ཆུ་མིག་རང་ཉིད་མ་སྐམ་ན། །ས་ཡིས་མནན་པས་ག་ལ་ཐུབ། །ཅེས་པ་ལྟར་སྨད་པས་མི་ཐུབ། དཔེར་ན། གསེར་ས་འོག་ན་ཡོད་ཀྱང་འོད་ནམ་མཁའ་ལ་ཁྱབ་ཡོང་བ་ཡིན་པས་མང་པོ་ཚོགས་པའི་ནང་ན་ཁྲིམས་ལྡན་མངོན་པར་འཕགས་པ་ཡིན་པས། ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོད་ན་ཐོས་ཉུང་བློ་དམན་ཡང་། །ཏིང་འཛིན་ཤེས་རབ་བསྐྱེད་ལ་དཀའ་བ་མེད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཡིན། ཚུལ་ཁྲིམས་མ་གཙང་ན་ཡོན་ཏན་གཞན་ཡོད་ཀྱང་ཁྲིམས་འཆལ་ཡིན་པ་རེད། ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞི་རྟེན་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་ཡོད་དགོས། དེ་མ་དག་ན་དཔེར་ན་སྡོང་པོ་འགྱེལ་བའི་ལོ་འདབ་དེ་གནས་སྐབས་ལ་ལྟར་སྣང་ལེགས་ཀྱང་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་མེད་དེ། རྩ་བ་མེད་ལ་ལོ་མེད་འབྲས་བུ་མེད། །དེ་སླད་ལམ་གྱི་རྟེན་འབྲེལ་འགོ་ནས་སྒྲིགས། །ཞེས་གསུངས། ཁྱད་པར་དུ་དེང་སང་དོན་གྱི་བསྟན་པ་ཉམས་དམའ་ཉག་ཕྲ་བའི་སྐབས་སུ་བསླབ་པ་སྣ་གཅིག་ཉིན་ཞག་གཅིག་ལ་བསྲུང་བའི་ཕན་ཡོན་ཡང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྟེ། ངས་ནམ་ཡང་ལུང་དྲངས་རྒྱུའི་མདོ་ཏིང་འཛིན་རྒྱལ་པོའི་ལུང་། བསྐལ་བ་གངྒའི་ཀླུང་གི་བྱེ་སྙེད་དུ། །དངས་བའི་སེམས་ཀྱིས་ཟས་དང་སྐོམ་རྣམས་དང་། །གདུགས་དང་བ་དན་མར་མེའི་ཕྲེང་བ་ཡིས། །སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་རིམ་གྲོ་བྱས། །གང་ཞིག་དམ་ཆོས་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་དང་། །བདེ་གཤེགས་བསྟན་པ་འཇིག་པར་གྱུར་པའི་ཚེ། །ཉིན་ཞག་ཏུ་ནི་བསླབ་པ་གཅིག་འཛིན་པ། །བསོད་ནམས་དེ་ནི་དེ་བས་ཁྱད་པར་འཕགས། །ཞེས་གསུངས་པས། འདུལ་ཁྲིམས་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་མ་དགོས་རྩ་བཞི་ཆང་ལྔའི་ཉེས་ལྟུང་གིས་མ་གོས་པ་ཡང་དུས་འདིར་བསྲུང་དཀའ་བ་རེད། བསྲུང་ཇི་ལྟར་དཀའ་ཞེ་ན། དམ་པ་མིན་པས་ཤིན་ཏུ་བསྲུང་དཀའ་དང་། །དམ་པར་གྱུར་པས་ནན་གྱིས་སློབ་དགོས་པ། །བསླབ་པ་འགངས་སུ་ཆེ་བའི་རྟགས་ཡིན་པས། །རང་གི་རིན་ཆེན་ཆུད་ཟོས་མ་བྱེད་ཨང་། །ཞེས་འཇིགས་མེད་བསྟན་ཉིས་གསུངས་པ་ལྟར། ཁྲིམས་ལྡན་ཉིན་མོའི་སྐར་མ་བཞིན་དཀོན་པའི་དུས་འདིར། རེ་རེ་ཡོད་ཀྱང་རིན་ཐང་ལྷག་པར་ཆེ་བ་ཡིན་པས། རང་རྒྱུད་ལ་བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་རང་གིས་བྱི་དོར་བྱེད་རྒྱུ་དེ་གལ་ཆེ། ས་འདི་ནི་སྔ་འགྱུར་འདུལ་བསྟན་དར་བའི་བསྟན་པའི་ཆུ་འགོ་ཡིན་པས། སྔར་ནས་ད་ལྟའི་བར་ལ་ཆུ་འགོ་སྦུག་གཙང་མཐའ་ནས་མ་རྙོག་པ་ཡིན་ན། རིས་སུ་མ་ཆད་པའི་དགོན་སྡེ་སུ་དང་སུའི་གྲྭ་རིགས་ཡིན་ཡང་། གཙོ་བོ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པའི་རྩ་བ་བརྟན་དགོས་པ་ཡང་བཤད་མི་དགོས་པ་ཡིན་ཏེ། ཐར་བའི་གྲོང་ན་ཐུབ་པའི་རྗེས་འབྲང་སྟེ། །འགྲོ་བའི་མགོན་དུ་གཤེགས་ལ་དགའ་མིན་པར། །འཁོར་བའི་གྲོང་ན་ཁྱིམ་པའི་གཡོག་བགྱིད་པའི། །དམར་སེར་ཅན་དེ་བདུད་ཀྱིས་བསླུས་པ་ལགས། །ཞེས་གསུངས་པས། སྐུ་ཚེ་ཐོས་བསམ་སྒོམ་པ་ཁོ་ནས་འདའ་མ་ཐུབ་ན་ཡང་རང་ནུས་དང་བསྟུན་པའི་དགེ་སྦྱོར་རེ་ལ་འབད་རྒྱུ་མ་གཏོགས་ཁྱིམ་པའི་གཟའ་གཡོག་རེ་ལ་ཤོར་མི་ཉན། མི་སྐྱ་ཕོ་མོ་ཚོ་ཡིན་ན་ཡང་གཟའ་ཚང་ནང་མཐུན་བྱོས། མི་ཚེའི་གཤིབ་ཡུན་ཐུང་བ་རེད། གསོན་ཚེ་ལ་སྐྱིད་མེད་པས་ཤི་དུས་སྡུག་བསོག་པ་ནི་དོན་མེད་ཡིན། སྡེ་ཡུལ་བ་འདྲིས་བཟང་འགྲོགས་མཐུན་དགོས་ཏེ། ཡུལ་མི་ཐམས་ཅད་སྐྱིད་ཡ་སྡུག་རོགས་ཡིན། །ཁེ་ཕམ་རྒྱལ་ཁ་བརྩད་ཀྱང་དོན་སྒོ་ཆུང་། །འཐབ་རྩོད་ཉུང་ལ་ཕན་ཐོགས་མང་བ་གཅེས། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་རང་སྐྱིད་རོགས་ཀྱང་སྐྱིད། །ཅེས་བླ་མ་མི་ཕམ་ཚང་གིས་གསུངས། སུ་ཡིན་ཡང་ཤི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཡུན་རིང་གི་བློ་རྒྱ་མ་སྐྱེད། ཁྲི་ཐོག་དཔོན་དང་སྤྲང་པོ་དབྱུག་བཟུང་བར། །ཐམས་ཅད་རོ་སྐྱེལ་དོན་དུ་སྐྱེས་པ་བཞིན། །གཅིག་ཀྱང་མི་ལུས་ཕྱི་མའི་ལམ་འཇུག་ཀྱང་། །སྐྱོ་ཤས་མི་སྐྱེ་རྟག་འཛིན་རྒྱུད་ཀྱིས་བསླུས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། མཐོ་ཁྲི་ཐོག་གི་དཔོན་པོ་མན་ཆད་དམའ་སྤྲང་པོ་དབྱུག་བཟུང་ཡན་ཆད་ཐམས་ཅད་འཇིག་རྟེན་འདིའི་ཐོག་ལ་རོ་སྐྱེལ་དུ་ཡོང་བ་འདྲ་ཞིག་རེད་ཅེས་གསུངས་པས་རོ་དུར་ཁྲོད་ཀྱི་ནང་དུ་འཕེན་པ་ནི། བྱ་བའི་མཇུག་སྡོམ་རྒྱག་བྱེད་ངོ་མ་མི་ཚེའི་མཐའ་མཇུག་གི་ལས་ཀ་ངོ་མ་བོ་དེ་རེད། ཚེ་གང་ལ་ལས་བྱས་པ་ལ་ནང་དོན་ཨེ་ཡོད་ལྟོས་དང་། མཐར་རོ་སྐྱེལ་རྒྱུའི་དོན་ཙམ་ཡིན། ཡུལ་སྡེ་བའི་ནང་དུ་ཡིན་ཡང་འདྲ། སྡེ་དགོན་པ་ཡུལ་ཁམས་ཆེ་ཆུང་གང་གི་ནང་ནས་ཡིན་རུང་། རང་ལས་ཡན་ཞིག་བྱུང་ན་དེ་ལ་ཕྲག་དོག་དང་ངན་སེམས་མ་བྱེད། བཟང་པོ་ཕྱུག་པོ་བྱུང་ན་རང་ཡུལ་གྱི་བསོད་ནམས་ཡིན་ལ་འགྲོ་བ་མིའི་རྒྱན་ཞིག་ཀྱང་ཡིན་པས། དེ་ལ་ཕྲག་དོག་བྱས་ནས་མེད་པ་བྱེད་ཀྱང་མི་ཐུབ་ལ། གལ་ཏེ་ཐུབ་ན་ཡང་རང་གཞན་གཉིས་ཀ་ལ་ཕམ་ཁ་འབྱུང་བ་མ་ཟད་རང་ཡུལ་བརླག་སྤྱད་རེད། རང་གི་མན་ན་ཡོད་པ་རྣམས་ལ་བརྙས་བཅོས་དང་དམན་སྡང་བྱེད་མི་ཉན། མི་ཚེ་གཅིག་ལ་སྐྱིད་སྡུག་མང་བས་སུས་སུ་ལ་རེ་དགོས་མི་ཤེས། དེ་མིན་ཡང་དམན་ལ་སྡང་བ་དེ་ཐ་ཤལ་གྱི་རྟགས་ཡིན། ནམ་ཡིན་ཡང་རང་རྒྱུད་ལ་རང་གིས་བརྟགས་ནས་རང་གིས་རང་ལམ་ལ་འཇོག་དགོས། དེ་ཡང་རང་སྐྱོན་རང་གིས་རིག་ཟེར་བ་དཀའ་བ་རེད། ཕྱིའི་མིའི་བཟང་ངན་ལྟ་མཁན་ལ་བསྐོས་པ་མིན། འཇིག་རྟེན་ཁམས་ན་སྡུག་པོ་ཅི་འདྲ་མེད། ནང་རང་རྒྱུད་ལ་བརྟགས་ནས་རང་གི་མི་ཚེ་རླུང་ལ་བསྐུར་ནས་བརླག་མ་ཤོར་དང་དེའི་ནང་དུ་ནང་དོན་ཚང་མ་འདུས་ནས་བསྡད་ཡོད། དེས་ན་དལ་རྟེན་རྙེད་པར་དཀའ་ལུགས། རྙེད་ན་ཕན་པ་ཆེ་ཚུལ། ཚེ་ལ་རྟག་པ་མེད་ལུགས། འཆི་བ་བཟློག་ཐབས་མེད་ཚུལ། ཤི་དུས་དམ་པའི་ལྷ་ཆོས་མ་གཏོགས་རེ་ས་སྐྱབས་གནས་གཞན་མེད་པ་དེ་ཚོ་ཞེ་ནས་མ་བོར་བར་བློ་སྣ་དེ་དམ་པའི་ཆོས་ཕྱོགས་ལ་གཏོད་དང་སྐྱིད་ཀྱི་ཉི་མ་རྫོགས་རྒྱུ་མེད་པ་ཞིག་ཤར་རྒྱུ་ཡོད་པ་རེད། དེས་ན་ཡུན་ཐུང་མི་ཚེའི་ཉི་མ་ཚེ་འདི་ལ་ཐམས་ཅད་པོ་དགའ་བཞིན་སྤྲོ་བཞིན་དམ་པའི་ཆོས་སྒྲུབས་དང་ཆོས་སྒྲུབ་འདོད་སུ་ལ་ཡོད་ཀྱང་ངས་མི་འགྲུབ་བསམ་ནས་དཔའ་ཞུམ་མི་དགོས། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་དད་པ་སྐད་ཅིག་མ་ཞིག་སྐྱེས། སྙིང་རྗེའི་ཏིལ་འབྲུ་ཙམ་ཞིག་བློ་ལ་ཤར་ན་དེ་ཆོས་རེད། མི་ཚེ་ཆོས་ལ་སྐྱོལ་དང་དྲིན་ཕ་མའི་དྲིན་ལན་གསོབ་པ་ཡིན། བུ་ཚ་རྒྱུད་ལ་བཞག་པ་བཟང་པོ་རེད། ཚེ་སྟོད་ལས་ཚེ་སྐེད་སྐྱིད། ཚེ་སྐེད་ལས་ཚེ་སྨད་སྐྱིད་པ་རེད། སྡུག་གི་མུན་པ་མཐའ་ནས་དྭངས་ཏེ་ཚེ་འདི་བས་ཕྱི་མ་སྐྱིད་པ། སྐྱིད་སུམ་འཛོམས་ཀྱི་ཉི་མ་ལ་རྒྱུ་མེད་པ་ཞིག་འཆར་རྒྱུ་ཡོད་པ་རེད། དེས་ན་སྐྱིད་ཟད་མེད་ཀྱི་ཉི་མ་ཞིག་འདིར་ཡོད་ཚང་མའི་མགོ་ལ་ཤར་རྒྱུའི་རྟེན་འབྲེལ་སྨོན་ལམ་གྱི་ཚིག་མཚམས་འདི་ནས་འདུས་པ་ཐམས་ཅད་འབྲལ་བའི་ཆོས་ཡིན་པས། ང་ཚོས་རེ་ཞིག་ཆོས་མཚམས་འདི་ནས་བཞག་སྟེ་རང་རང་ཁ་ཁ་སོ་སོར་གྱེས་རྒྱུ་ཡིན། །
དེས་ན་ཐེངས་འདིའི་བོད་ས་མོ་གླང་གི་གནམ་ལོ་འདིའི་ཆོས་ཁྲིད་དང་ཁྱད་པར་དུ་ཞིང་མཆོད་ཆེན་མོ་འདི་དང་འབྲེལ་བའི་ཞིང་བསྒྲུབ་ཀྱི་ཆོས་ཁྲིད་མཇུག་བསྔོ་བས་མཐའ་བརྒྱན་ནས་འགྲུབ་ལ་ཉེ་བའི་དུས་ཚིགས་ལ་སླེབ་པས། འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་ཡིན་ཏེ་མི་རྟག་མཐའ་བཞིས་བསྡུས་པ་ཞིག་ཡིན་པས། འདུས་པ་འབྲལ་བའི་ཆོས་ཅན་ཞིག་ཡིན་པ་འདི་ཡང་མི་རྟག་མཐའ་བཞིའི་ནང་གི་གཅིག་ཡིན་ཏེ་ཀུན་མཁྱེན་ཆོས་རྗེས། བཟང་པོའི་གནས་མལ་འདི་དང་དུས་རྟག་ཏུ། །མི་འབྲལ་འགྲོག་པར་འདོད་ཀྱང་འབྲལ་བར་ངེས། །གཟའ་ཚང་ཉེ་འབྲེལ་འདི་དང་དུས་རྟག་ཏུ། །མི་འབྲལ་འགྲོག་པར་འདོད་ཀྱང་འབྲལ་བར་ངེས། །བཟང་པོའི་བླ་མ་འདི་དང་དུས་རྟག་ཏུ། །མི་འབྲལ་ཆོས་ཉན་འདོད་ཀྱང་འབྲལ་བར་ངེས། །ཞེས་གསུངས་པས། བཟང་པོའི་བླ་མ་ཚོ་མ་རེད་མོད། གནའ་སྔོན་དམ་པ་གོང་མ་མཁས་གྲུབ་གཉིས་ལྡན་ཚོའི་ཞབས་པད་ཟིན། གསུང་གི་བདུད་རྩིས་བསྐྱངས་པའི་དེ་དུས་ཀྱི་སློབ་མ་ལོ་ན་ཆུང་ཤོས་ལྷག་སོང་བ་ཞིག་རེད། ཁྱད་པར་དུ་འཇིགས་བྲལ་བྱང་ཆུབ་རྡོ་རྗེས་གསུང་ཞལ་ཆེམས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཕྱིས་འབྱུང་བསྟན་པ་གཏད་རྒྱུའི་ཐུགས་རེ་ཆེན་པོ་གནང་སྟེ། ལྔ་བཅུ་ང་དགུའི་དུས་འགྱུར་གྱི་དུས། སང་དང་གནང་ལ་སྡེ་དགེའི་དོ་དམ་ཁང་དུ་དེད་རན་ཁར། མཁན་ཆེན་ཐུབ་བསྟན་སྙན་གྲགས་དང་ཡོངས་འཛིན་མཁན་རིན་པོ་ཆེ་བཅས་ཁོང་རྣམ་པ་གསུམ་པོས་ང་ལ་ཚེ་དབང་ལོ་གྲངས་ཤིག་སང་འགྲོ་གནང་འགྲོ་སང་འདེད་གནང་འདེད་ཀྱི་དུས་སུ་བསྐུར་ནས་སྐུ་ཚེའི་ལྷག་མ་ནས་བཟུང་སྟེ་ང་ལ་ཅིག་བསྟིམ་སོང་སྙམ་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡོད། ཡིན་ན་ཡང་བསྐལ་པ་དར་རྒུད་ཀྱི་འགྲེ་ལོག་དུས་འགྱུར་ཡུན་རིང་གི་ཁུག་སོ་ནས་སྐྱིད་སྡུག་མང་པོས་མི་ཚེའི་འགྲོ་ལམ་བརྒྱུད་པ་ཡིན་ན། དུས་ངན་སྙིགས་མ་ལྔ་བདོའི་སྐབས་དང་སྤྱིར་ཡང་ཆོས་ཟབ་ཙ་ན་ནག་པོའི་བདུད་ཟབ་པ་ཡིན་པས། གང་ན་བསྟན་པ་དམ་པའི་ཆོས་ངོ་མ་ཞིག་དར་གྲབ་བྱེད་བཞིན་ཡོད། སུས་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་མི་ནུབ་པའི་སྲོག་ཅིག་འཛིན་གྲབ་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་ན། དེ་ལ་བདུད་ཀྱི་བར་ཆད་རྩོམ་དར་བ་ཡིན། ཡང་སྒོས་རྫོགས་ཆེན་ཚང་གི་བསྟན་པ་འདི་དར་སླ་བ་བར་ཆད་ཆེ་བ་གཉིས་ཀ་གཞན་གཅིག་དང་མི་འདྲ་བ་ཞིག་ཡིན་པ་འདི། ས་དང་གནས་ཀྱི་ས་དཔེ་ཞིག་གིས་ཡིན་ནམ། ཐོག་མའི་མཛད་པའི་རྟེན་འབྲེལ་འགྲིགས་ལུགས་ཤིག་གིས་ཡིན། གང་ལྟར་བསྟན་པ་དར་སླ་ལ་བདུད་ཀྱི་བར་ཆད་ཆེ་བ་དེ་འདྲའི་དམིགས་བསལ་བ་ཞིག་ཡིན། དེའི་སྟེང་དུ་དུས་སྐབས་ཤིག་གི་རིང་གཅེས་པའི་མི་མེད། བསོག་པའི་རྟེན་མེད། བརྩིག་པའི་མཁར་མེད་པའི་དུས་ཚོད་ཅིག་ལ་ཐུག་ན་དེ་ནི་ས་འདི་རྐྱང་པ་ཅང་མིན། བོད་གངས་ཅན་གྱི་ལྗོངས་ལ་ཆོས་བསྟན་པ་གང་ཟག་རེ་རེ་གཉིས་རེའི་རྒྱུད་ལ་ཅི་བཞུགས་ལྐོག་གྱུར་ཡིན་པས་དེ་སུས་མི་ཤེས་པ་དེ་མ་གཏོགས། ཆོས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ནུབ་པའི་དུས་ཚོད་ཅིག་ཤར་མྱོང་བ་ཡིན། འཇིག་རྟེན་མི་ཟེར་བ་དེས་ཕྱི་ཞིག་དང་རྒྱང་ཞིག་ལ་རེ་བ་ཆེན་པོ་ཞིག་བཅངས་ནས། རང་གི་ནུས་པས་རྐང་མཐིལ་ས་ལ་བཙུག་པའི་འདང་དེ་མ་བརྒྱབ་པར། ས་ཡར་མར་གང་ལ་བལྟས་ཀྱང་བྱ་བའི་ལས་འགོ་དྲག་གསུམ་འཆུག་པའི་ཉམས་ཡོད་ན། ཆུ་ཆ་ཕྱེད་འབོག་ན། ཧ་ཆ་ཕྱེད་གོ་ནས། ཕོ་རང་ཤེས་རིག་པས་རང་སེམས་དང་། རྟ་གྱི་ལིང་ངར་མ་རང་ལྕག་བྱས་ནས། བྱ་རིག་པ་ཅན་གྱིས་ནམ་ཚོད་བཟུང་མཁན་ཁར་ཁེར་ཡིན། ང་རང་ཚོའི་ས་ཆ་འདི་ལ་མཚོན་ན་ལྷག་བསམ་མཁྱེན་རྒྱ་གཉིས་ལྡན་གྱི་མི་སྣ་རེ་རེ་གཉིས་རེ་ཡོད་པ་རྣམས་གཅིག་སོང་གཉིས་སོང་གིས་ལ་མོ་བརྒྱབ་ཐལ། འདས་བཞུགས་ཤི་གསོན་ཚང་མའི་རེ་འདུན་གྱི་ཐུགས་རེ་དེ་ཐང་ལ་ཤོར་མི་ཉན་པ་སྙིང་ལ་བཅངས་ནས་རྫོགས་ཆེན་ཚང་གི་བླ་སྤྲུལ་རྒན་པ་ད་བཞུགས་ཁོང་རྣམས་དབུ་ལ་བཞུགས་ས་ནས། ཆོས་བསྟན་པའི་བྱ་བཞག་གི་འགྲོ་ལམ་ནས། ཁ་གང་ལ་འཁོར་ཕྱོགས་ཀྱི་ལམ་སྣེ་རེ་སྒོས་ཁུར་གྱིས་ཕྲག་ཏུ་བླང་སྟེ་འཚོ་སར། ཡིད་ཐེངས་དགུ་ཆད་ན་ཐེངས་དགུ་མཐུད་དེ། ཡང་མཐའ་དགུ་བཅུ་གོ་གཅིག་ལ། དེ་རིང་ཁར་སང་གྲུབ་དབང་རྫོགས་ཆེན་ཚང་མདོ་ཁམས་སྨད་ཀྱི་སྔ་འགྱུར་རྙིང་མའི་བཤད་སྒྲུབ་ཀྱི་བསྟན་པའི་རྩ་བ། དམ་ཆོས་འདུལ་བའི་ཨ་མ་དེའི་བསྟན་པ་རང་ལམ་ལ་ཞོག་ཡོད་བསམ་བཞིན་ཡོད། འདིའི་གནས་ཚུལ་རྒྱུ་མཚན་བློ་ཤེས་རིག་ཁོག་ནས་བཀྲ་བ་ཚང་མས་ཨ་ས་ལེར་ཤེས་ཡོད་པ་དེར་མ་ཟད་བྱ་བ་ངོ་མས་ར་འཕྲོད་བཞིན་ཡོད་མོད། ཁ་ནས་གསལ་ཁ་བཏོད་མ་བཏོད་ལ་ཁྱད་ཡོད་དེ། སྔོན་དུ་བྱ་དཔེ་བྱེའུ་སྒྲུང་བཤད་པ་ལྟར་ཕ་ཝང་སྐྱི་ལེབ་ཀྱིས་ཕུག་རོན་གྱི་ཁ་ལ་རྩམ་པ་བཏབ་པས། ཕུག་རོན་གྱིས་ཀྱང་ཉི་མ་ཤར་བ་འདྲ་འདྲར་མཐོང་མོད་ཁ་ནས་ཟེར་དགོས་དུས་འུག་འུག་མ་གཏོགས་ཟེར་མ་བདེ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ལོ་རྒྱུས་ཡིན་ན། ད་སྔའི་བྱུང་བ་ཟེར་རྒྱུ་དེ་ལོ་རྒྱུས་དང་འབྲེལ་བའི་བྱུང་རབས་ཀྱི་རི་མོ་མི་ཚེའི་དུས་ཚོད་དང་འབྲེལ་ནས་མ་འོངས་ཕྱི་རབས་ཀྱི་མིའི་ལྟད་མོ་ལ་འགྱུར་གྱིན་ཡོད། མི་ཞིག་ཡིན་ན་མི་ཁོ་རང་གི་ལོ་གྲངས་ནམ་ཟླ་དང་བསྟུན་པའི་ལས་ལུགས་ཤིག་དང་། བླ་མ་ཞིག་ཡིན་ན་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཉམས་ལེན་དང་བསྟུན་པའི་མཛད་ཕྱོགས་ཤིག་ཡོད་དར་བ་ཡིན། ཆོས་བསྒྲུབ་དུས་མི་རྟག་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་དགོས་པ་ཡིན་པས་རྟག་འཛིན་ཕྱི་ཚིས་ཀྱི་རེ་དོགས་བྱེད་མི་ཉན་མོད། བསྟན་སྲིད་ཆེན་པོའི་ལ་རྒྱ་ལ་བསྟན་པ་མི་ཉམས་པར་ཡུན་དུ་གནས་པའི་འཆར་གཞི་ཞིག་དགོས་པ་ཡིན་ན། བསྟན་པ་དེ་ཡུན་གྱི་ཡུན་ལ་བཟུང་དགོས་ན། བྱུས་ཕ་བྱུས་བུ་ཡིས་བཟུང་རེས་དགོས། རྒྱན་ཕ་ཕྱུག་བུ་མོས་བཏགས་རེས་དགོས་པས། མི་རབས་གསར་པའི་ཕྱག་ལ་རྫོགས་ཆེན་ཚང་གི་བསྟན་ཆུས་འཕྲོད་ནས་བར་ཆད་བདུད་དབང་དུ་མ་ཤོར་ན་དགོན་ཡུལ་སྡེ་དང་བཅས་པ་སྐྱིད་པའི་དུས་རབས་ལ་སླེབ་ཡོད་སྙམ་བཞིན་ཡོད། རང་ལ་ཆོས་འཇིག་རྟེན་གཉིས་ཐད་ནས་མིག་ལྟོས་བྱེད་ས་ཞིག་མིན་ཡང་། འཇིག་རྟེན་འདིར་སྣང་གི་བྱ་བཞག་ཆོས་བརྒྱད་སྒྱུ་མའི་འཕྲུལ་འཁོར་འདི་ལ་ངེས་འབྱུང་སྐྱེས་པ་ཅི་ཨེ་ཡིན་ཡང་དམུས་སུན་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ནམ་སྙམ་པས། དམ་པ་གོང་མས་གནང་བའི་གདམས་ཟབ་ཀྱི་བདུད་རྩི་དེ་ཞལ་ནས་སྙན་དུ་བརྒྱུད་པའི་གདམས་ཁྲིད་དེ་ཚོའི་བརྒྱུད་པ་རེ་སྤེལ། ཕ་ནོར་བུ་སྐལ་དུ་སྤྲད་པའི་སྐལ་བ་བཟང་པོའི་དུས་སྐབས་ལ་སླེབ་དུས་མི་མེད་དབེན་པའི་རི་ཁྲོད་དུ་གྲོགས་བྱ་དང་རི་དྭགས་བྱེད་པའི་འདུན་པ་བཅངས་ནས་མི་ལོ་གྲངས་ཀ་ཅན་སོང་བ་ཡིན་ན། ཡང་མཚམས་རེར་སྡེ་དམངས་སྐྱ་སེར་མེད་པར་འདི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་རེ་བྱེད་རྒྱུ་བྱུང་བ་འདི་ཡང་རྒྱལ་བའི་ཕྲིན་ལས་ཤིག་ཡིན། ད་རེས་ཀྱི་སྐབས་འདིར་རང་ཅག་ཡུན་རིང་ལ་མཉམ་དུ་འཚོགས་ནས་ཆོས་དང་འབྲེལ་བའི་ཁ་བརྡ་མང་པོ་ཞིག་བྱུང་སོང་། མི་ཁྲི་སྟོང་མང་པོ་འདི་ལྟར་འཚོགས་ན་རྐྱེན་བར་ཆད་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཡང་མ་བྱུང་བ་དེ། གཅིག་ན་ཆོས་ཀྱི་བྱིན་རླབས་དང་། གཉིས་ན་ཁྱེད་རྣམས་ཀྱི་ལྷག་བསམ་གྱི་སྟོབས་རེད། གསུམ་ནས་དམ་པ་གོང་མའི་ཐུགས་བསྐྱེད་ཀྱི་བདེན་མཐུ་ཡིན་རྒྱུ་རེད། འདི་བཞིན་དུ་དཀྱིལ་འཁོར་གཅིག་ཏུ་ཚོམ་བུ་གཅིག་ལ་འཚོགས་ན། ཕྱི་མ་དག་ཞིང་དུ་མཉམ་དུ་འཛོམ་རྒྱུའི་སྨོན་ལམ་དང་བཅས་ཏེ། ཚང་མ་ཚེ་རིང་ལོ་བརྒྱ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱིས་སྐྱོབས། ཞེས་པའི་ཚིག་མཚམས་ནས་དེ་རིང་གི་ཆོས་ཁྲིད་དེ་འདིར་མཚམས་འཇོག་པ་ཡིན། དེ་ལྟར་ཆོས་འཆད་ཉན་བྱས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་མཚོན་ཏེ། རང་ཅག་གིས་ད་རེས་ཀྱི་སྐབས་སུ་ཆོས་ཞུས་པ། ཐུན་བཅད་པ། སྐོར་བ་བྱས་པ། བརྐྱང་ཕྱག་བཞག་པ། ཕྱག་གི་གྲངས་བསོག་པ། ཤ་བཅད་པ། མཆོད་མེ་ཕུལ་བ། མཆོད་མེ་ལ་ཞལ་འདེབས་བྱས་པ། གསེར་ཆབ་གསོལ་བ། ཚེ་ཐར་སྲོག་བསླུ་བྱས་པ། དགེ་སྒྲུབ་སྡིག་སྤང་གི་ཁས་ལེན་འདྲ་མིན་བྱས་པ། དེ་འཕྲོ་ལྷ་ཁང་དང་གཙུག་ལག་ཁང་འདིའི་ནང་དང་ཕྱི། འཁོར་ཡུག་དང་བཅས་པ་ལ་གཙང་སྦྲ་རྡུལ་ཕྱགས་བྱས་པ། བསྔོ་ཡིག་དང་མིང་བརྗོད་ཞུས་པ། སེམས་བསྐྱེད་འབུམ་མཆོད་ཆེན་མོའི་བསྙེན་བཀུར་ལ་གུར་ཕུབ་རོགས། གདན་ཆས་རྒྱག་རོགས། ཚོད་མ་འཁྲུ་རོགས། གསོལ་ཞོ་གསོལ་འོ་བསྐྱལ་བ། ཁྱད་པར་དུ་ད་རེས་སྦྱིན་བདག་བྱས་པའི་རྫ་ཕྱུག་ཁྲི་དར་སྡེ་བའི་འགོའི་དཔོན་འོག་གི་སྡེ་ཚང་མས་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་གིས་ཚོགས་བསགས་མིག་ལྟོས་ཕེར་བ་བྱས་པ། གཞན་ཡང་རྟེན་རྩ་ཆེན་རྟེན་བཞེངས་བྱས་པ། མདོར་ན་ཆོས་ར་རྡོག་པས་བརྫིས་ཚད་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་དང་བཅས་པས་རང་གཞན་གྱིས་དུས་གསུམ་དུ་བསགས་པ་དང་ཡོད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཤིང་བསྡོམས་ནས། སྤྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ལུང་དང་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད། བཤད་སྒྲུབ་འཁོར་ལོ་གཉིས་ལྡན་གྱི་སྒོ་ནས་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་པ་དང་། བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་སྔ་རབས་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས། ད་ལྟར་བཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་ཚེ་ཞབས་པད་ཡུན་རིང་དུ་བརྟན། དགེ་འདུན་འདུས་པའི་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཐུགས་མཐུན་ཁྲིམས་གཙང་། བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་ཆར་ཆུ་དུས་སུ་འབེབས། ལོ་ཕྱུགས་རྟག་ཏུ་ལེགས། མི་ནད་དང་ཕྱུགས་ནད་འཁྲུག་རྩོད་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་ཆད། བདེ་སྐྱིད་རྫོགས་ལྡན་གྱི་དཔལ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཁྱད་པར་དུ་བདག་ཅག་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་འདིའི་ཕ་མ་ཉེ་འབྲེལ་ལ་སོགས་བཟང་འབྲེལ་དང་ངན་འབྲེལ་ཐོག་པའི་ཚེ་ལས་འདས་པ་འདས་མ་འཛམ་གླིང་ས་གཞི་འདིའི་ཐོག་ནས། དམག་འཁྲུག་གིས་བསད་པ་ས་གཡོ་མེ་དགྲ་དང་མཚོ་འཕྱུར་ནས་ཤི་བ། ནད་ཡམ་གྱིས་ཤི་བ་ལ་སོགས་པའི་ཤི་བོ་ཆོས་མེད། ཆོས་ར་འདིའི་ནང་ལ་ལན་གྲངས་མང་པོར་ཆོས་ཞུས་ནས་འདུག་མྱོང་བའི་དད་པ་ཅན་ལ་སོགས་པའི་ཚེ་འདས། ལན་ཆགས་ཀྱི་བདག་པོ་བདག་མོ་རེ་ཞིང་ཆགས་པ། སྡང་བྱེད་ཀྱི་དགྲ། གནོད་བྱེད་ཀྱི་བགེགས། གཟུགས་ཅན་གྱི་མི། གཟུགས་མེད་ཀྱི་འདྲེ་ལ་སོགས་པས་གཙོ་བྱས་པའི་མཐའ་ཡས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མཐར་ཐུག་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་པ་དང་། དེ་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་མཐོ་རིས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བདུན་དང་ལྡན་པའི་ལུས་རྟེན་ཁྱད་པར་ཅན་རྙེད་དེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་སྤྱོད་པའི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། རྗེ་བཙུན་འཇམ་དཔལ་དབྱངས་དང་འཕགས་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པས་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་ཇི་ལྟར་བསྔོས་པ་བཞིན་དུ་བསྔོ་བའི་འདུན་པ་བསྐྱེད་དེ་ཞལ་འདོན་མཉམ་དུ་གསུང་བར་ཞུ།
གསུམ་པ་བསྔོ་བ་སྨོན་ལམ།
བསོད་ནམས་འདི་ཡིས་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་ཉིད།།
ཐོབ་ནས་ཉེས་པའི་དགྲ་རྣམས་ཕམ་བྱེད་ཅིང་།།
སྐྱེ་རྒ་ན་འཆིའི་རྦ་ཀློང་འཁྲུག་པ་ཡི།།
སྲིད་པའི་མཚོ་ལས་འགྲོ་བ་སྒྲོལ་བར་ཤོག།
འཇམ་དཔལ་དཔའ་བོས་ཇི་ལྟར་མཁྱེན་པ་དང་།།
ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ།།
དེ་དག་ཀུན་གྱི་རྗེས་སུ་བདག་སློབ་ཕྱིར།།
དགེ་བ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་བསྔོ།།
ཆོས་ཚུལ་འདི་ཡང་ཉི་ཟླའི་དཀྱིལ་འཁོར་བཞིན།།
ཕྱོགས་ཀྱི་མཐའ་གྲུ་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་པ་དང་།།
བློ་གྲོས་པདྨོ་རབ་ཏུ་རྒྱས་བྱེད་ཅིང་།།
སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་དར་ཞིང་རྒྱས་པར་ཤོག།
དཔལ་ལྡན་བླ་མའི་སྐུ་ཚེ་རབ་བརྟན་ཅིང་།།
བསྟན་པའི་སྦྱིན་བདག་མངའ་ཐང་དར་བ་ཡི།།
ཆོས་སྲིད་མི་ནུབ་ནོར་བུའི་རྒྱལ་མཚན་བསྒྲེངས།།
མཚོ་སྐྱེས་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་རྒྱས་གྱུར་ཅིག།
ཧྲཱིཿསྔོན་ཚེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཙུག་ཏོར་ཅན།།
འཕགས་པའི་ཡུལ་དུ་གྲུབ་ཆེན་ཀུ་ཀུ་རུ།།
ཁ་བ་ཅན་དུ་དཔལ་ལྡན་ཐང་པ་ཞེས།།
པདྨ་རིག་འཛིན་ཞབས་ལ་གསོལ་བ་འདེབས།།
བསྟན་པ་ཡུན་རིང་གནས་པའི་བཀྲ་ཤིས་ཤོག།
དཔལ་ལྡན་མཁས་གྲུབ་བྱེ་བའི་གཙུག་གི་རྒྱན།།
མདོ་སྔགས་ལུང་རྟོགས་བསྟན་པའི་ཤིང་རྟ་ཆེ།།
འཇིགས་བྲལ་སྔ་འགྱུར་རྒྱལ་བ་རྫོགས་ཆེན་པ།།
ཤྲཱི་སེང་ཆོས་གྲྭའི་བསྟན་པ་རྒྱས་གྱུར་ཅིག།
ཐུབ་བསྟན་མཛེས་པའི་རྒྱན་གཅིག་ཀློང་ཆེན་པ།།
བཤད་སྒྲུབ་བསྟན་པའི་མངའ་ བདག་འཇིགས་མེད་གླིང་།།
མཚུངས་མེད་བླ་མའི་བསྟན་པ ་སྲིད་མཐའི་བར།།
བཤད་སྒྲུབ་ཐོས་བསམ་སྒོམ་པས་འཛིན་གྱུར་ཅིག།
སྐར་མ་རབ་རིབ་མར་མེ་དང་།།
སྒྱུ་མ་ཟིལ་བ་ཆུ་བུར་དང་།།
རྨི་ལམ་གློག་དང་སྤྲིན་ལྟ་བུ།།
འདུས་བྱས་ཆོས་རྣམས་དེ་ལྟར་བལྟ།།
ཞེས་དེ་ལྟར་ཀློང་ཆེན་སྙིང་ཐིག་གི་སྔོན་འགྲོའི་ངག་འདོན་རྣམ་མཁྱེན་ལམ་བཟང་འདི་ཉིད་༧རྗེ་མཚུངས་བྲལ་འཁོར་ལོའི་མགོན་པོ་སྐྱབས་རྗེ་པདྨ་སྐལ་བཟང་རིན་པོ་ཆེས་རྡོ་རྗེའི་ལྗགས་ཀྱིས་ཉེ་བར་བཀྲལ་བའི་ཟེར་སྡེར་ལས་གུས་སློབ་ཤེས་བྱ་ཀུན་གཟིགས་དེས་རབ་གནས་ལྕགས་ཡོས་ཆོ་འཕྲུལ་ཟླ་བ་ནས་བཟུང་ཞལ་བཤུས་བགྱིས་ཏེ་སྤྲེལ་ཟླའི་ཚེས་བཅུ་བཟང་པོར་གདན་ས་རུ་དམ་རྫོགས་ཆེན་པདྨ་ཐང་ལུང་རྟོགས་པདྨའི་དགའ་ཚལ་དུ་ཞུ་དག་བཅས་མཇུག་གྲུབ་པར་བགྱིས་པའི་དགེ་བས་༧སྐྱབས་རྗེ་བླ་མ་དམ་པའི་སྐུ་ཚེ་བསྐལ་བ་རྒྱ་མཚོར་བརྟན་ཅིང་ཟབ་གསང་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རྒྱ་ཆེ་ལ་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་བསྐོར་ནས་འགྲོ་ཁམས་རྒྱ་མཚོའི་ཕན་བདེའི་དཔལ་དུ་འགྱུར་བ་དང་ཟབ་ཆོས་འདི་ཉིད་ཀྱང་དར་ཞིང་རྒྱས་ལ་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་གྱུར་ཅིག དགེའོ། །སརྦ་མངྒལཾ།