སེམས་རིག་གི་ཁྱད་པར་གསུང་ལན་སོགས།
སེམས་རིག་གཉིས་ཀྱི་ཟླས་ཕྱེ་བའི་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ལས་རླུང་རྟ་རྒོད་ལོང་བ་ལྟ་བུ་དང་། རིག་གདངས་མི་འཕྱེ་བོ་ལྟ་བུ་དེ་གཉིས་ཕྲད་པར་གྱུར་པ་ལ་སེམས་ཞེས་བྱ་ཞིང་། སེམས་དེ་ལ་དབྱེ་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་བརྒྱད་ཡོད་ལ་དེའང་ད་ལྟ་ནས་ཚོགས་བརྒྱད་ཀྱ ི་ཡུལ་ཀུན་མ་འགག་བཞིན་དུ་གདོད་མའི་འོད་གསལ་གྱི་རིག་པ་ངོས་ཟིན་རྒྱུ་ཡོད་པ་འོད་འོད་གསལ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ལམ་གྱི་ཁྱད་ཆོས་ཡིན། ལམ་གཞན་བླ་མེད་ཡིན་ཡང་དེ་ཉིད་ངོས་ཟིན་ཕྱིར་རྩ་ཐིག་རླུང་གསུམ་ལ་གནད་དུ་བསྣུན་ཏེ། སྣང་གསུམ་མཐའི་འོད་གསལ་ངོས་ཟིན་དགོས་པ་དེ་ནི་རྩོལ་བའི་ལམ་ཡིན་གསུངས། དེ་ཕྱིར་སེམས་དང་རིག་པའི་ལ་ཤན་ལེགས་པར་ཕྱེས་ཏེ། རིག་པ་ཉིད་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་བརྒྱད་དང་བྲལ་ཏེ་རྗེན་པར་ཤར་བའི་ཚེ་དཔེ་ཡི་འོད་གསལ་ཤར་བ་ཡིན་ཏེ། སྣང་གསུམ་མཐའི་འོད་གསལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དང། རྫོགས་ཆེན་གྱི་རིག་ངོ་རྗེན་པར་རྟོགས་པ་གཉིས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོའམ་སོ་སོ་རང་རིག་པས་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བ་ཡིན་གྱི་རྗེས་དཔག་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། འོ་ན་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བདེན་པ་གཟིགས་པའི་འཕགས་ལམ་ས་དང་པོ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་ད་ལྟ་སྔགས་མཚན་བཅས་ཀྱི་ལམ་གྱི་འོད་གསལ་ཤར་བ་དང་། མཚན་མེད་འོད་གསལ་རྫོགས་ཆེན་གྱི་རིག་ངོ་འཕྲོད་པ་དེ་གཉིས་དཔེ་ཡི་འོད་གསལ་དངོས་ཤར་བ་ཆུ་ནང་གི་ཟླ་གཟུགས་ལྟ་བུ་ཡིན་ལ། དེ་ནི་ཟླ་བའི་གཟུགས་བརྙན་ཆུ་ལ་ཤར་བ་དང་ཟླ་བ་དངོས་ལ་ཡོད་པའི་རྣམ་པ་རྣམ་སྣང་བ་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་མང་པོས་འདི་ནི་རྗེས་དཔག་གིས་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གིས་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པ་ཡིན་པས་སྔགས་ཀྱི་མཐོང་ལམ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཡོན་ཏན་བརྒྱ་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་སོགས་མེད་པ་ནི་ལུས་རྒྱས་བསྒྲིབ་པ་སོགས་སུ་འཆད་པ་དང་། རང་ལུགས་ཀུན་མཁྱེན་ཀློང་ཆེན་རབ་འབྱམས་དང་འཇམ་མགོན་མི་ཕམ་རིན་པོ་ཆེ་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་སྔགས་ཀྱི་མཐོང་ལམ་དངོས་མིན་ཡང་ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་དངོས་སུ་རྟོགས་པ་ཡིན། མཐོང་ལམ་ལ་ཡོན་ཏན་བརྒྱ་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་སོགས་ཡོད་དགོས་པས་འདི་རང་རིག་མངོན་སུམ་ཡིན་ཡང་དཔེ་ཡི་ཡེ་ཤེས་སུ་བཞེད། དོན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཟླ་བ་དངོས་མཐོང་བ་ལྟ་བུ་མཐོང་ལམ་དུ་བཞེད་དོ། །ཡོན་ཏན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། གང་དག་སེམས་ལས་འདས་པའི་རིག་པ་ནི། །རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ཁྱད་ཆོས་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་འདི་གཉིས་དཔེ་ཡི་སྒོ་ནས་ཕྱེ་ན། སེམས་ནི། ཁ་ཕྱིར་བལྟས་སུ་ཡུལ་སྣ་ཚོགས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་དེ་དང་དེར་འཛིན་ཅིང་དཔྱོད་པས་ཚད་བཅོ་ལྔའི་ཟླ་བ་རང་འོད་ཕྱིར་འཕྲོས་ཏེ་ཡུལ་ཐམས་ཅད་དང་ཁྱབ་ཅིང་འདྲེན་པ་ལྟ་བུ་དང་། རིག་པ་ནི། གནམ་སྟོང་གི་ཟླ་བ་རང་འོད་ཕྱིར་མི་འཕྲོ་བར་གཏིང་ན་གསལ་བ་དང་འདྲ་བར་རང་གནས་ཀྱི་རིག་པ་དངས་གསལ་འགགས་པ་མེད་པ་མེ་ལོང་ལ་གཟུགས་བརྙན་ཚུར་ཤར་བ་ལྟར། སྣང་ཡུལ་ཐམས་ཅད་མ་འགགས་པར་བཀྲ་ལམ་མེ་གསལ་ཡང་ཕར་ཡུལ་ཐོག་ཏུ་མི་འཆོར་ཞིང་། རིག་པ་གསལ་ངར་དང་ལྡན་པའི་རང་ཚུགས་མ་ཤོར་བས་བྱིང་རྨུག་ཀྱང་མེད་ལ། རྩལ་ལས་ཤར་བའི་རོལ་བ་ཐམས་ཅད་བག་ཆགས་བསོག་ལོང་མེད་པར་རང་གྲོལ་དུ་སོང་ནས་རྒོད་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་དཔེ་དོན་གྱི་སྒོ་ནས་ཤན་འབྱེད་ཚུལ་མང་ངོ་། །མདོར་ན་རྣམ་ཤེས་ཚོགས་བརྒྱད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ནི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ཏེ། ཚོགས་བརྒྱད་ནི་ཆོས་ཅན་དང་དེའི་རང་བཞིན་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་གཉིས་ནི། གཅིག་ཐ་དད་གང་དུའང་ཁས་བླངས་བར་མི་བྱ་སྟེ། དགོངས་འགྲེལ་ལས། འདུ་བྱེད་ཁམས་དང་དོན་དམ་མཚན་ཉིད་ནི། །གཅིག་དང་ཐ་དད་བྲལ་བའི་མཚན་ཉིད་དེ། གཅིག་དང་ཐ་དད་དུ་ཡང་གང་རྟོག་པ། །དེ་དག་ཚུལ་མིན་ལྟ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན། །ཞེས་པ་ལྟར། དེའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་ཐ་སྙད་དུ་གཅིག་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་རྟོགས་པ་ཙམ་གྱིས་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཡེ་ཤེས་མི་རྟོགས་པ་དང་། ཆོས་ཅན་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པ་སོགས་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དམ་པར་ཐ་དད་མིན་ཏེ། སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པས། ཡེ་ཤེས་རྟོགས་དུས་སེམས་ཀྱང་དེ་ལས་ཐ་དད་དུ་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དང། སྙིང་ཁ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ནས་འོད་གསལ་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཉིད་སད་པའི་ཚེ། སེམས་ཞེས་བྱ་བ་རྡུལ་ཕྲ་བ་ཙམ་ཡང་མེད་དོ། །གང་ཤར་ཐམས་ཅད་རང་སྣང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོར་ཤར་ནས་རིན་ཆེན་གསེར་གླིང་དུ་ཕྱིན་དུས་ས་རྡོ་ཕལ་བ་བཙལ་ཀྱང་མི་རྙེད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་འདི་ནི་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེ་བས་དགོངས་ཆུབ་ཞུ། ཐིག་ལེ་སྟོང་སྒྲོན་སྐབས། སྤྱིར་ཐིག་ལེ་ལའང་། གཞི་འཛིན་པའི་ཐིག་ལེ་དང་། སྣང་བ་ལམ་གྱི་ཐིག་ལེ་དང་། འབྲས་བུ་རང་སྨིན་པའི་ཐིག་ལེ་གསུམ་ཡོད། དང་པོ་ནི་དབྱིངས་ལ་རིག་པས་བརྒྱན་པ་ལ་ཟེར། རྫོགས་ཆེན་ནས་དེ་ལ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་ཐིག་ལེ་དང། འོད་ལྔ་རང་ཆས་སུ་ཡོད་པས། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཐིག་ལེའང་ཟེར་རོ། །ཕ་རྒྱུད་གསང་བ་འདུས་པ་ནས། གཉུག་མ་མི་ཤིག་པའི་ཐིག་ལེ་ཡང་ཟེར། མ་རྒྱུད་བདེ་མཆོག་འཁོར་ལོ་སྡོམ་པ་ནས་མི་འགྱུར་བའི་ཐིག་ལེ་ཡང་ཟེར་རོ། །མདོར་ན་གཞི་འཛིན་པའི་ཐིག་ལེ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལའང་། ཀུན་རྫོབ་རྒྱུ་ཡི་ཐིག་ལེ་དང། གནས་པ་དོན་དམ་གྱི་ཐིག་ལེ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི་ཕ་ལས་ཐོབ་པ་བྱང་སེམས་དཀར་པོ། དེ་ལ་བྱང་སེམས་ཀྱི་ཐིག་ལེ་ཟེར། གཉིས་པ་ལ་མ་ལས་ཐོན་པའི་རཀྟ་དམར་པོ་ཡིན། དེ་ལ་འབྱུང་བ་འདུས་པའི་ཐིག་ལེ་གཉིས་པ་ལ་གཉིས། རང་གནས་རྒྱུའི་ཐིག་ལེ་དང། སྐྱེས་བུ་གོམ་པའི་ཐིག་ལེ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི་གཞི་འཛིན་པའི་ཐིག་ལེའམ། གནས་ལུགས་གཞིའི་སྒྲོན་མ་དེ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། འོད་ཀྱི་སྣམ་བུ་སོགས། དང་པོ་གཉིས་པ་ལ་འོད་ལྔ་ཚོན་སྣ་ལྔ་བསྒྱུར་སྦྲེལ་བ་ལྟ་བུའོ། །གསུམ་པ་ཐིག་ལེ་གསུམ། བྲམ་ཟེ་ལྔ་སྦྲེལ་དང་། ལྔ་ལྔ་ཉེར་ལྔ་ལ་སོགས་པའོ། །རོ་མཉམ་རྡོ་རྗེའི་ཕུང་ཁམས་ལྟར་རོ། །གསུམ་པ་འབྲས་སུ་རང་སྨིན་པའི་ཐིག་ལེ་ལ་ཐིག་ལེ་སྨིན་པ་དང་། ཐིག་ལེ་གྱེན་ཤར་རྩིབ་ཤར་སོགས་དང་། ཡེ་ཤེས་འབྲས་བུ་སྨིན་པ་ནི། ཡེ་ཤེས་དང་སྐུ་ལྔའི་གདངས་སྣང་ཚུལ་སོགས་སོ། རིག་པ་སྨིན་པའི་ཐིག་ལེ་ནི། རིག་གདངས་རྒྱ་རལ་ནས། དབུའི་གཙུག་ཏོར་ནས། ཕྱེད་སྐུ་དང། སྐུ་རྐྱང་དང། སྐུ་ཡབ་ཡུམ་ཟུང་འབྲེལ། རིགས་ལྔ་ཚོམ་བུ་ཡེ་ཤེས་དཀྱིལ་འཁོར་ཡོངས་རྫོགས་ཀྱི་བར་རོ། །ཤེས་རབ་རང་བྱུང་གི་སྒྲོན་མ་ལའང་ལྔ་ལས། དང་པོ་གཞི་གནས་རང་བྱུང་གི་ཤེས་རབ་ནི་རིག་སྟོང་ཟུང་འཇུག་གི་ཡེ་ཤེས་སྐུ་གསུམ་འདུ་འབྲལ་མེད་པའི་གནས་ལུགས་གཞིའི་སྒྲོན་མ་དང་གཅིགགཉིས་པ་སྣང་བ་ཅེར་འཛིན་གྱི་ཤེས་རབ་ནི་ཐོད་རྒལ་ཡིན་ཏེ། རིག་པའི་གདངས་དབྱིངས་ཐིག་རིག་གསུམ་ཤར་བ་ན། གང་དུ་ཤར་ན་རིག་སྟོང་ཟུང་འཇུག་གི་ཡེ་ཤེས་ངོར་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཚུལ་དུ་ཤར་བའོ། །གསུམ་པ་དྲན་པ་འགགས་མེད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ནི། གང་སྣང་གང་ཤར་ཐམས་ཅད་རིག་པའི་ཀློང་དུ་གྲོལ་བས། ཕྱི་ནང་སྣོད་བཅུད་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རིག་པའི་ཀློང་དུ་སྡུད་ཐུབ་པ་ལ་ཟེར་རོ། །བཞི་པ་ནི། སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ནི་མ་འདྲེས་པ་དང་། རྗེས་ཐོབ་དུ་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་བདེན་མེད་དུ་ཤར་བའོ། །ལྔ་པ་ནི། འཇུག་བྱེད་རྣམ་གསུམ་གྱི་ཤེས་རབ་ནི། རང་བཞིན་གྱི་བར་དོར་སྐྱེས་ནས་འཆི་ནད་ཀྱིས་མ་ཐེབས་བར་དུ་ཐོས་པས་གཏན་ལ་དབབ། བསམ་པས་སྒྲོ་འདོགས་བཅད། བསྒོམ་པས་རོ་མྱང་བར་བྱེད་པ། སྙིང་ཐིག་གི་གདམས་ངག་འདི་ལྟ་བུ་ལ་བྱེད་དགོས་གསུངས། ༈ སེམས་རིག་ལ་ཤན། གནམ་སྟོང་ཟླ་བ་ནང་གསལ་གྱི་ཆ་ཡིན། ཡུལ་ལྔ་འགག་མེད་དུ་ཤར་ཡར་རང་གྲོལ་དུ་འགྲོ། བཅོ་ལྔའི་ཟླ་བ་རིག་པ་མ་མཐོང་བའི་ཆ་ཡིན། ཡུལ་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་ནས། འཁྲུལ་བས་རྒྱུན་མི་ཆོད་པའི་མ་རིག་པའོ། །ད་ལྟའི་རིག་པ་འདི་མཐོང་ན་ཡོན་ཏན་མ་རྫོགས་པའི་ཆ་ནས་དཔེ་ཡི་འོད་གསལ་ཡིན། རྟོགས་བྱ་གཅིག་ཡིན་ཤེས་པ་ཐད་ཀར་རྟེན་མེད་དུ་བཞག་པའི་སྣང་ཤེས་ཀྱི་འབྲེལ་ཐག་ཆད་པའི་རིག་པ་སྟོང་གསལ་ཆེན་པོ་ཡིན་ལ། ༈ གཞི་ཡིན་ལ་དངོས་མ་ཡིན་པ་དཔེར་ན་ལྷ་ཁང་མཐོང་ཡང་རྟེན་གསུམ་མ་མཐོང་བ་ལྟ་བུ་ནི། འོད་གསལ་རིག་པ་དོན་སྤྱི་ཙམ་ངོ་འཕྲོད་ཀྱང་། རང་སྣང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་མངོན་སུམ་དུ་ཐོད་རྒལ་གྱི་སྣང་ཆ་ལམ་བྱེད་མེད་པ་ནི། གཞི་ཡིན་ལ་དངོས་མིན་པའོ། །རྟེན་གསུམ་མཐོང་ཡང་མཚན་ཉིད་གཏན་ལ་མ་ཕེབ་པ་ལྟ་བུ་ནི། རིག་ངོ་མ་འཕྲོད་ཀྱང་བཞུགས་སྟངས་སོགས་ཀྱིས་ཐོད་རྒལ་གྱི་སྣང་ཆ་ཤར་སྲིད་ཀྱང་དེ་ནི་དངོས་ཡིན་ལ། གཞི་མ་ཡིན་པའོ། །དངོས་དང་གཞི་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཁྲེགས་ཆོད་ཀྱི་རིག་ངོ་ཡང་མ་འཕྲོད། ཐོད་རྒལ་གྱི་སྣང་ཆ་ཡང་མེད་པའོ། །དངོས་དང་གཞི་གཉིས་ཀ་ཡིན་ནི། ཁྲིད་ཡིག་ཡེ་ཤེས་བླ་མ་ལྟར་ཁྲེགས་ཆོད་སྔོན་དུ་སོང་ནས་རང་སྣང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཞིང་སྐུ་ཕོ་བྲང་སྐུ་གསུམ་མངོན་དུ་གཟིགས་པའོ། །འདི་ལྟ་བུ་ནི་གཞི་ཁྲེགས་ཆོད་དང་། དངོས་ཐོད་རྒལ་ལ་བཞག་ནི་རེད་གསུངས། བླ་མ་བྱ་བྲལ་བས་གསུངས་ཚུལ་ལོ། ༈ །གཞིའི་དབྱིངས་རིག་སྐུ་གསུམ་འདུ་འབྲལ་མེད་པའི་རིག་པ། གདངས་འཆར་རུང་འགགས་མེད་ཤེལ་སྒོང་གཡའ་དག་པ་ལྟ་བུ། ལམ་གྱི་འོད་གསལ་གྱི་གདངས་དབྱིངས་ཐིག་རིག་གསུམ་ཞིང་སྐུ་ཕོ་བྲང་གི་རྣམ་པ་ཤར་ཏེ། དང་པོ་ཕྱི་དབྱིངས་སྔོ་རི་བ་མི་གསལ་བ་གསལ་བར་གོ་འཕོས་པ་ཟ་འོག་ཁ་ཕྱེ་བ་གུར་ཁྱིམ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཡི་གེ་ན་རོ་བཞིན་དུ་མཚན་ཉིད་ཚང་བར་ཤར། དེའི་ཀློང་དུ་སྟོང་པའི་སྒྲོན་མ། དེའི་ཀློང་དུ་རིག་གདངས་རྡོ་རྗེ་ལུ་གུ་རྒྱུད་དེ་བདག་པོ་རང་ཁྱིམ་དུ་ཕྱིན་པའམ་ཕ་ཁྱིམ་དུ་བུ་ཕྱིན་པ་ལྟར་འགུལ་འཕྲིག་ཅུང་ཟད་ཡོད་ཀྱང་ལམ་གྱི་དབྱིངས་རིག་འདྲེས་པ་ཡིན། འབྲས་བུའི་དབྱིངས་རིག་ནི། གནས་སྐབས་ལམ་འབྲས་ཐམས་ཅད་རང་སྣང་དུ་ཤེས་ཤིང་ཤེས་མཁན་དབྱིངས་སུ་དེངས་བ་ཁྲེགས་ཆོད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཉིད་ཆོས་ཀྱི་སྐུར་སྨིན་པའོ། །ཐིག་ལེ་ནི་དབུའི་གཙུག་ཏོར་ནས་དཀྱིལ་འཁོར་ཡོངས་རྫོགས་བར་སྣང་བ་ནི་ཐོད་རྒལ་གྱི་རིག་པ་སྐུར་སྨིན་པའོ། །མཐར་ཐུག་གི་འབྲས་བུ་ནི་སྐད་ཅིག་དང་པོ་ལ་རང་སྣང་དུ་ངོ་ཤེས། གཉིས་པ་ལ། རང་སྣང་རང་བཞིན་མེད་པར་རྟོགས། གསུམ་པ་ལ་རང་སྣང་འགྲོ་དྲུག་གི་གནས་སྟོང་ཏེ་ནང་དབྱིངས་གདོད་མའི་དབྱིངས་སུ་བཙན་ས་ཟིན་པའོ། །རིག་སྟོང་ཟུང་འཇུག་གི་ཡེ་ཤེས་གདོད་མ་གཞིའི་སངས་རྒྱས། ས་དང་པོ་ཐོབ་པ་ནས་བརྗོད་མེད་བརྗོད་བྲལ་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ། དུས་གསུམ་ཀུན་ཏུ་འཕོ་འགྱུར་མེད་པ་སྙིང་པོའི་དགེ་འདུན་ནོ། །
༈ མདོ་ཕར་ཕྱིན་ཐོག་པ་ལྟར་ན་གང་ཟག་རབ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་གསུམ་ན་ཚོགས་བསགས། སྒྲིབ་པ་སྦྱང་ནས་སངས་རྒྱས་སོ། །སྔགས་འབྲས་བུ་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པ་ལྟར་ན་གང་ཟག་དབང་རབ་ཚེ་འདིར་གྲོལ། འབྲིང་བར་དོ། ཐ་མ་དམ་ཚིག་མ་ཉམས་པ་སྲིད་པ་བར་དོ་སོགས་སུ་གྲོལ། སྔགས་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པས་འབྲས་བུ་ལམ་དུ་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། དང་པོ་བླ་མ་མཚན་ལྡན་མདུན་ནས་གཞི་དབང་བླངས། གྲོལ་བྱེད་གདམས་པ་བསྒོམ་པའི་སྣོད་དུ་བྱེད། གྲོལ་བྱེད་གདམས་པ་ནི་གཞི་ཁྲེགས་ཆོད་དང་ལམ་ཐོད་རྒལ་གྱི་དངོས་གཞི་ཡིན་པས། དེ་ལ་གཞི་ཡིན་ལ་དངོས་མ་ཡིན་པ་ནི་གཞི་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་འགྲོ་བ་ཡོངས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པ་དེ་བླ་མས་བརྡ་ཐབས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ངོ་སྤྲད་པ་གཞི་ལམ་འབྲས་གསུམ་གྱི་གཞི་འདི་མདོ་སྔགས་གཉིས་ཀྱི་གཞིར་འདོད་དགོས། དངོས་ནི་སྤྲོས་པའི་མཐའ་བརྒྱད་བྲལ་བ་དེ་ཡིན་ཀྱང་ཚོགས་ལམ་སྐབས་ན་རིག་ཆ་ཙམ་བསྒོམ་ནས་རེ་འགའ་ཉམས་ཞེན། རེ་འགའ་བྱིང་རྨུགརེ་འགའ་འཛིན་ཞེན། རེ་འགའ་འཁྲུལ་འབྱམས། རེ་འགའ་བ་ཡེང་བ། རེ་འགའ་མཚན་འཛིན་རྟོག་དཔྱོད་བྱེད་ནས་གཞི་ཡག་པ་མི་མཐོང་། དེ་ལ་གཞི་མ་ཡིན་པ། ཟབ་གསལ་སྣང་སྟོང་། ཟབ་པ་སྟོང་ཉིད། གསལ་བ་བསྐྱེད་རིམ། ཟབ་པ་དབྱིངས། གསལ་བ་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་སྤྲོས་མཐའ་བྲལ་བ་སོགས་གོ་ཡུལ་ཙམ་པ་དེ། དངོས་ཡིན་པ་ཙམ་བྱེད་ཀྱང་གཞི་གོ་ཡུལ་མྱོང་ཐོག་ཏུ་མ་ངེས་པས་གཞི་མིན། གཞི་དངོས་གཉིས་ཀ་མིན་པ་དེ་སྟོང་ལྟ་ཧད་པོ་བ་བསྐྱེད་རིམ་བསྒོམ་བློས་དཔྱད། ལྟ་བས་རྒྱས་འདེབས་སོགས་ཡིན། གཞི་དངོས་གཉིས་ཀ་ཡིན་པ་མཐོང་ལམ་སྐབས་དེ་ཡིན། སྐྱོན་མེད་རང་གཞུང་གི་གཞི་ཤན་འབྱེད་གྱི་འཕྱིངས་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་དེ་ཡིན། ཚོགས་ལམ་སྐབས་ན་དོན་རང་མཚན་པ་དཔེར་ན་ཟླ་གཟུགས། གྱང་ལ་རི་མོ་ལྟ་བུ་དེའི་སྐབས་སུ་གཞི་རྐྱང་པ་བསྒོམ་ནི་རེད། ཚོགས་ལམ་ཆེན་པོ་རྫོགས། སྦྱོར་ལམ་ཆུང་ངུ་སླེབས་མཚམས་སུ་དངོས་གཞི་གཉིས་ཀ་བཞག་ཆོགསྦྱོར་ལམ་སྐབས་སུ་དོན་སྤྱི་རིག་པ་ཆུ་ནང་ཟླ་གཟུགས་ལྟ་བུ་དེ་གཉིས་ལ་དཔེའི་འོད་གསལ་ཟེར། མཐོང་ལམ་དོན་གྱི་འོད་གསལ་དངོས་མཐོང་བ་ནི་དཔེར་ན་གནམ་ནང་ཚེས་ཟླ་དངོས་མཐོང་བ་ལྟ་བུ་ཡིན། འཕགས་ལམ་ས་དང་པོ་ཡིན། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བདེན་པ་མཐོང་བས་འཕགས་པའི་མཉམ་གཞག་ལས་ལྡང་དུས་སྐད་ཅིག་ཡུན་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་འཇུག་ལྡང་བརྒྱ་ནུས་པ། །སངས་རྒྱས་ཞིང་བརྒྱ་མཇལ། བསྐལ་པ་སྐད་ཅིག་བརྒྱ་བསྒྱུར་ནུས་སེམས་ཅན་དོན་དེ་ལྟར་མཛད་ནུས། ས་གཉིས་པ་ཐོབ་དུས་ཡོན་ཏན་དེ་དག་སྟོང་ཕྲག་རེ་མཛད། ནུས་པ་ཇེརྫོགས་ནས་ཡོན་ཏན་ཆེས་ཆེར་རྒྱས་པ་ཡིན་ནོ། ས་བཅུའི་རྒྱུན་མཐའ་ན་བཅོ་ལྔའི་ཟླ་བ་ལྟ་བུ་ཡོན་ཏན་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ཚོགས་ལམ་སྣེ་ཙམ་ཟིན་ཡོད་དུས་ད་མི་བསྒོམ་ན་ནམ་བསྒོམ། སྙིང་རུས་བསྐྱེད་དགོས། ཁྱེད་རྣམས་ཀྱིས་དགྲ་འདུལ་གཉེན་སྐྱོང་། དཀོར་ཁ་གྲོང་ཆོག་གི་ཞོར་ལ་གོ་བ་ཁབ་མིག་ཙམ་པོ་དེ་ཡལ་འགྲོ། འདི་དཀོར་ཁ་གྲོང་ཆོག་རྣམས་ལ་བརྗེ་ཨི་ཐུབ་ལྟོས། ད་ཚེ་གཅིག་ལུས་གཅིག་གིས་སངས་རྒྱས་པའི་དགོངས་པ་རེད། རྗེ་མི་ལས་སྐུ་ཚེ་དེ་ཉིད་ལ་ཇི་ལྟར་བསྒོམ། ཟ་གསོལ་ནས་ལོ་དགུ་ལ་བསྒོམ་གཟོད་རྟོགས་ནི་རེད། ཁྱེད་རྣམས་ཀྱིས་ཚེ་གཅིག་བསྒོམ་པ་དེས་མི་ལའི་ཉིན་ཞག་གཅིག་གི་འོད་གསལ་ལ་མི་ཐུབ། འདི་ལྟ་བུའི་འགྲོ་ཞོར་འདུག་ཞོར་ཞིག་གིས་རྟོགས་པ་འདྲ་ཨེ་ཡོད་གི། ཚེ་གཅིག་ཏུ་བསྒོམ་ན་ཅིག་གོ་རྒྱུ་བོ་རེད། ལམ་བསྒོམ་དུས་ཚོགས་ལམ་ཆེན་པོར་སླེབས་དུས་ཤི་ན་གཞིའི་འོད་གསལ་འཆར་དུས་སྦྱོར་ལམ་ཐོབ། ཡོན་ཏན་དེ་ལྟར་ཡོད། ཁྲེགས་ཆོད་པའི་ལམ་ཤར་གྲོལ་ཡིན། ཐོད་རྒལ་བའི་ལམ་འོད་སྣང་ཡིན། ཁྲེགས་ཆོད་པས་འཁྲུལ་པ་རང་སར་བཞགཐོད་རྒལ་བས་འཁྲུལ་སྣང་ལམ་དུ་བྱེད། ཁྲེགས་ཆོད་ལས་ཐོད་རྒལ་ཁྱད་དུ་འཕགས་ཚུལ་བདུན་སོགས་ཡོད། མདོའི་ཚོགས་ལམ་ཆུང་ངུ་ནས་རྫོགས་ཆེན་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་མཐོང་ནས་ཐོད་རྒལ་ནས་འབྲས་བུ་ལམ་དུ་བྱེད་པ་ཡིན། སྦྱོར་ལམ་དང་ཉམས་གོང་འཕེལ། མཐོང་ལམ་དང་རིག་པ་ཚད་ཕེབས་ལྟོ་སྦྱར་ནི་རེད། ༈ དངོས་གཞི་སྐུ་གསུམ་གྱི་ལུས་གནད་འདི་ཤིན་ཏུ་ཐོན་པ་གལ་ཆེ། དཔེར་ན་མདའ་མཁན་གྱིས་འབེན་ལ་གཏད་དུས་བསམ་གཏན་ཤུགས་ལ་ཤར་ཡོད་པ་དེ་ལྟ་བུ་ལུས་གནད་འདི་ལེགས་པར་ཐོན་ན་འོད་གསལ་ཡང་ཤུགས་ལ་ཤར་ཡོང་། བཞུགས་སྟངས་སྐབས་སུ་རང་གི་ཉམས་ལེན་དང་ཐུགས་ཡིད་དབྱེར་མེད་འབྲལ་མེད་དགོས། ཉམས་ལེན་དང་མི་ལྡན་ན་མིག་གིས་ཁྲ་ཁྲ་ལ་ལ་བལྟས་ནས་འདུག་རུང་གོལ་ས་ཤིན་ཏུ་ཆེ། ལུས་གནད་རླུང་སེམས་མིག་རྣམས་ལྷོད་དེ་ཤིག་སེ་བཞག་ན་སྙིང་དབུས་ན་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྩ་ཁྲག་ཆུ་སེར་གང་གིས་མ་གོས་པའི་རྩ་ཀ་ཏི་ཤེལ་གྱི་སྦུ་གུ་ཅན་དེ་མིག་ལ་ཟུག་ཡོད་པས་ཐིག་ལེ་རང་ཤུགས་ལ་ཤར་ཡོང་། དབྱིངས་སྤུ་ཉག་ཙམ། ཐིག་ལེ་ཡུང་འབྲུ་ཙམ་ཤར་ན་དེ་ལ་གཏད་ནས་འདུག་དགོས། ལུས་གནད་འདི་མ་ཐོན་ན་ཉམས་སྣང་བ་གོང་དུ་འཕེལ་རྒྱུ་མེད་གསུངས། ཆོས་སྐུའི་བཞུགས་སྟངས་སེང་གེ་ལྟ་བུ་ནི་ཙོག་པུའམ་རྐང་མཐིལ་གཉིས་མདུན་དུ་སྤྲད། ལུས་སྒལ་ཚིག་བསྲིངས་མིག་བཙུམ་ནས་ནམ་མཁར་གྱེན་དུ་བལྟ། ལག་སོར་མཐེ་བོང་གིས་སྲིན་མཛུབ་རྩ་མནན་ནས་རྡོ་རྗེ་ཁུ་ཚུར་ལྟ་བུར་བྱས་ནས་རྒྱ་ཚིགས་གཡས་གཡོན་ནང་དུ་བཙུག་གོ །ལོངས་སྐུ་གླང་ཆེན་འདུག་སྟངས་ནི་མིག་གཡས་གཡོན་མདུན་རྣམས་ཡུལ་མཐོང་མི་མཐོང་ཙམ་བལྟ་དེ་མིན་བཞུགས་སྟངས་སོགས་རང་གཞུང་ཡེ་ཤེས་བླ་མ་ལྟར་རོ། །སྤྲུལ་སྐུ་དྲང་སྲོང་བཞུགས་སྟངས་ནི་ལུས་ཙོག་པུར་སྒལ་ཚིགས་དྲང་པོར་རྐང་པ་གཤིབ་ནས་རྐང་མཐིལ་མཉམ་དུ་སར་ཕབ། པུས་བྲང་སྦྱར། རྒྱུ་ཞབས་འཐེན་མིག་གིས་མར་ས་ལ་རིག་མི་རིག་ཙམ་བལྟ། ལག་པས་ལྐོག་མ་བཏེགས། གྲུ་མོ་གཉིས་པུས་སྟེང་བཞག་གོ །ཡང་ལག་པ་གཡས་སྟེང་གཡོན་ཞབས་བསྣོལ་ནས་མཆན་ཁུང་དུ་རེགཡང་ལག་པ་གཡས་སྟེང་གཡོན་ཞབས་བསྣོལ་ནས་རེ་མིག་ལྟར་པུས་མོ་ལག་མཐིལ་གྱིས་བཀབ་ནས་བཞགཡང་པུས་མོའི་ཕྱིར་སོར་མོ་བསྣོལ་ནས་འཁྱུད་ནས་བཞུགས། ཡང་ལག་པ་གཡས་ཞབས་གཡོན་སྟེང་བཞག་ནས་བཞུགས་དེ་རྣམས་བླ་མ་རིན་པོ་ཆེ་ཆོས་དབྱིངས་རང་གྲོལ་ཞལ་རྒྱུན་ཡིན། །དེ་རྣམས་ལ་རླུང་ཁ་ནས་དལ་བར་འབུད་ནས་ཉམས་སུ་ལེན་པར་བྱའོ། །འཆི་བའི་དུས་སུ་གཞི་འོད་གསལ་འཆར་དུས་གྲོལ་མ་ཐུབ་ཚེ་སྒྲ་འོད་ཟེར་གསུམ་ཤར་ནས་འཁྲུལ་རན་ནི་རེད། ཐོད་རྒལ་བའི་བར་དོ་ཁུག་ལེན་ད་ལྟ་ནས་རྣ་ལམ་དུ་སྒྲ་གྲགས་ཚད་རང་སྒྲ། མིག་ལམ་དུ་དབྱིངས་ཐིག་ལེ་འོད་ཟེར་ཤར་ཚད་རང་སྣང་། གཞི་ལས་གཞི་སྣང་ཤར་བ་ཡིན་པར་ཤེས་དགོས་ཤེས་བྱའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སེམས་ཀྱི་སྣང་ཆ་མ་འགག་བཞིན་སྣང་ཡོད་པ་མ་གཏོགས་དོན་ལ་རང་སྣང་བ་ལས་སྤུ་ཙམ་མེད་པར་ཐག་ཆོད་དགོས། བར་དོ་བཞི་སྦྱོང་ལུགས་ནི། སྐྱེ་ནས་འཆི་ནད་ཀྱི་མ་ཐེབ་བར་དེ་རང་བཞིན་བར་དོ་ཡིན། དེ་ནས་ནང་དབུགས་མ་ཆད་བར་དེ་འཆི་ཁ་བར་དོ་ཡིན། སྣང་མཆེད་ཐོབ་གསུམ་ཤར་ནས་བརྒྱལ་དེངས་དུས་འགྲོ་བ་སྲོག་གིས་བསྡུས་ཚད་ལ་གཞི་དང་། སྣང་ཆ་ཐིག་ལེ་གློག་འགྱུ་བཞིན་ཤར་ཡང་ངོ་མི་ཟིན། ཁྲེགས་ཆོད་པ་དེ་དུས་མ་གྲོལ་ཚེ་རྐྱེན་སྒྲ་འོད་ཟེར་གསུམ་ཤར་ནས་འཁྲུལ་རན་ནི་རེད། དེ་དུས་ཐོད་རྒལ་བ་ཡིན་ནས་བཟུང་སྟེ་བརྒྱ་ངན་རུང་སྒྲ་འོད་ཟེར་གསུམ་རང་སྣང་ཡིན་པར་ངོ་ཤེས་ཡོང་། ཐོད་རྒལ་བ་རབ་འབྲིང་སོགས་གྲོལ་ཚུལ་བཞི་སོགས་ཡོད། དེ་དུས་མ་གྲོལ་ཚེ་སྲིད་པ་བར་དོ་ལས་གྲོལ་བའི་གནད་ཤེས་དགོས། སྲིད་པ་བར་དོ་གྲོལ་ཚུལ་ད་ལྟ་ནས་སྦྱང་ལུགས་གྲོང་འཕོ་གྲོང་འཇུག་གི་མན་ངག་ཤེས་དགོས། དེ་ལ་དང་པོ་སྐྱབས་སེམས་བྱས་ནས་རང་འཆི་རན་པས་རང་གི་རྒྱུ་རྫས་ལོངས་སྤྱོད་གནས་མལ་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་སྣང་སྲིད་སྣོད་བཅུད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་བླ་མ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་ཆགས་ཞེན་མེད་པར་འབུལ། ད་རང་འཆི་བའི་མོས་པ་བྱེད་ནས་སྲིད་པ་བར་དོ་དངོས་ཤར་ཡོད་བསམ་ནས་རྗེས་དྲན་རྣམས་ཆོས་སྐུ་རྡོ་རྗེ་འཆང་ནས་ད་ལྟའི་རྩ་བའི་བླ་མའི་བར་བརྒྱུད་པ་རྣམས་དྲན། བླ་མ་རིན་པོ་ཆེ་དྲན། གདམས་ངག་དྲན། རྒྱུད་སྡེ་ཡི་དམ་གང་ཡིན་གྱི་ལྷ་དྲན། གནས་གསུམ་གྱི་དཔའ་བོ་མཁའ་འགྲོ་ཆོས་སྐྱོང་རྣམས་དྲན། དེ་རྣམས་ལ་གསོལ་བ་ཡང་འདེབས། ཆོས་སྐུའི་བཞུགས་སྟངས་སེང་གེ་ལྟར་བྱེད། མིག་ནམ་མཁར་དབྱིངས་སྤུ་ཉག་ཐིག་ལེ་ཡུང་འབྲུ་ཙམ་དེ་ལ་རིག་པ་གཏད། དབྱིངས་ཐིག་དེ་དབུགས་ཆེན་འབྱིན་པའི་ཞིང་དངོས་ཡིན་པར་ཤེས། རིག་པ་ཐིག་ལེར་བསྟིམ། དེ་ཡེ་ཤེས་སྦུབས་འཇུག་གི་གདམས་པ་ཡིན། ཡང་རང་གི་རྣམ་ཤེས་རྡོར་སེམས་ཚོན་གང་གསལ། སྤྱི་བོར་དམིགས་པས་སྤར། ཡང་ན་ཧིཀ་སྒྲ་ཅི་བདེར་བྱེད། སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་གིས་དབུགས་འབྱིན་ཞིང་རྡོར་སེམས་མདུན་པདྨོར་བརྫུས་ཏེ་སྐྱེས། ཞལ་མཇལ་ཕྱག་མཆོད་ཆོས་ཉན་ནས་རིམ་བཞིན་བྱོན་ནས། དབུས་དུར་ཁྲོད་མེ་རི་འབར་བའི་གཞལ་ཡས་ཁང་གཞོན་ནུ་སྟོབས་ལྡན་ཐུགས་ཀར་སངས་རྒྱས་སོ། །ཡང་རང་རྣལ་འབྱོར་མར་གསལ་ནས་སྤྱི་བོར་བླ་མ་དང་དབྱེར་མེད་གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེའི་ཐུགས་ཀར་རང་འོད་ཀྱི་གོང་བུར་གྱུར་ནས་སྤྱི་བོར་གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེའི་ཐུགས་ཀར་བསྟིམ་པ་སྙིང་ཐིག་བླ་རྣམ་ལྟར་བྱེད། ཉམས་ལེན་ངང་ལ་བཞག་གོ །དེ་ལྟར་སྦྱང་ལུགས་གནད་དང་ལྡན་པའི་རང་དོན་ཅན་རེ་ཡོད་ན་ད་ལྟ་ལམ་ནས་བར་དོ་ཁུག་ལེན་བྱེད་ནས་ད་ལྟ་རང་བཞིན་བར་དོ་ནས་བར་དོ་གསུམ་ཡར་བླང་ནས་ཁྲེགས་ཆོད་བསྒོམ་འཆི་སྲིད་སྦྱང་། ཐོད་རྒལ་བསྒོམ་ཆོས་ཉིད་བར་དོ་སྦྱང་། གྲོང་འཇུག་གི་ཞིང་སྦྱོང་ལ་སོགས་བསྒོམ་སྲིད་པ་བར་དོ་སྦྱང་། དེ་ལྟར་བྱེད་ན་བར་དོ་དངོས་ད་ལྟ་ནས་ཤར་ཡོད་ནི་རེད། དེ་ལྟ་བུའི་མན་ངག་ཟབ་མོ་སྟོན་པའི་བླ་མ་དང་གདམས་ངག་ལ་ཡིད་ཆེས་དད་པ་ཡང་ཡང་བྱེད་ནས་ཚེ་ལུས་གཅིག་གིས་སངས་རྒྱས་པའི་གདམས་ངག་འདི་ལྟ་བུའི་ཉེ་ལམ་ཟབ་མོ་བསྒོམ་པའི་སྣོད་དུ་གྱུར་པས་འཆི་བ་སྲོག་ལ་མ་ཐུག་བར་དུ། བླ་མ་ཉག་བླས། སྤྲང་ཁུག་གཡས། སྤྲང་གཡུག་གཡོན། རྫ་ལུ་མདུན། བློ་ཡར་གཏད་བླ་མ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་གཏད། མར་གཏད་རིག་སྟོང་ཟུངའཇུག་ལ་གཏད་ནས་བསྒོམ་དགོས་ཚུལ་གསུངས་སོ། ༈ །གདུལ་བྱ་འདུལ་བྱེད་ཐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡང་། སྐུ་བསོད་ནམས་ཆེན་པོས་འདུལ་བ། ཐུགས་མངོན་སུམ་པས་འདུལ་བ། རྫུ་འཕྲུལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པས་འདུལ་བ། གསུང་རིག་པས་འདུལ་བ་སྟེ་འདུལ་བ་རྣམ་པ་བཞིའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་རྣམས་ཀྱིས་སྟོན་པའོ།
༈ བླ་མ་དམ་པའི་གདམས་ངག་ནི་ཐར་བའི་ཁང་བཟང་དུ་འཛེགས་པའི་ལམ་སྟེ་ཐེམ་སྐས་བཟང་པོ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་གོ་འཕང་སྒྲུབ་པའི་ཐབས་ནི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་བླ་མ་དམ་པའི་གདམས་ངག་ཟབ་མོ་ཁོ་ན་ལ་ལྟོས་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་གདམས་ངག་ནི་ཐར་བའི་ཁང་བཟང་དུ་བགྲོད་པ་ལ་འཇུག་པ་བདེ་ཞིང་ནོར་འཁྲུལ་མེད་པའི་ལམ་བཟང་པོཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཐེམ་སྐས་བཟང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་ཕྱིན་ན་ཇི་ལྟར་མཐོ་བའི་ཁང་བཟང་སུམ་རྩེགས་ལ་སོགས་པར་བདེ་བླག་ཏུ་བགྲོད་ནུས་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐོག་མར་ཅལ་འགྲོག་གི་རྗེས་སུ་མི་རྒྱུག་པར་ཡིད་ཆེས་ཁུངས་བཙུན་སེལ་མེད་ཀྱི་བརྒྱུད་པ་ལས་འོངས་ཤིང་ཆོས་བརྒྱད་དང་རྟོག་གེ་ལ་འཐས་པ་མིན་པའི་ཉམས་མྱོང་དང་རྟོགས་པ་ལྡན་ངེས་པའི་བླ་མ་མཚན་ལྡན་བཙལ། བར་དུ་མཉེས་པ་གསུམ་གྱིས་དཀའ་བ་སྤྱད་ལ་གདམས་ངག་ཕུ་ཐག་ཆོད་པར་ཞུ། ཐ་མར་བློ་སྣ་མང་པོས་དོན་གཅིག་ཀྱང་མི་འགྲུབ་པས་བླ་མ་ལས་ཐོབ་པའི་གདམས་ངག་དེ་ནད་པས་སྨན་དང་། སྲོག་འཚོ་བའི་བདུད་རྩི། དགོས་འདོད་འབྱུང་བའི་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་ལྟ་བུར་ངེས་པར་བྱས་ནས་རྐྱེན་ཅིས་ཀྱང་མི་འཕྲོག་པར་རྩེ་གཅིག་ཏུ་ཉམས་སུ་བླང་ནུས་ན། ནད་པས་ལྷ་རྗེ་མཁས་པའི་སྨན་ཡུན་དུ་བརྟེན་ནས་ནད་ཆེན་པོའང་གཞི་མེད་དུ་དྭངས་པ་བཞིན་མྱུར་དུ་སྒྲིབ་པ་ལས་གྲོལ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འབྲས་བུ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་ཚུལ་ལེགས་པར་བསམ་ལ། བླ་མའི་གདམས་ངག་ཡོད་ལ་ཆེད་དུ་གོ་དོན་ལ་ཡིད་ཆེས་ཏེ་ཉམས་ལེན་ལ་འཇུག་སྤྲོ་ཞིང་བསྟན་ཚུགས་པར་འགྱུར་རོ། །
༈ རྒྱུད་མ་ཧཱ་ཡོ་གས་གནས་སྣང་ཕྱེ་ནས་གནས་ཚུལ་དག་མཉམ་བདེན་པ་དབྱེར་མེད་དུ་བསྒྲུབ། ཨ་ནུས་སྣང་གནས་མི་ཕྱེ། སྣང་ཆ་ཡབ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་དཀྱིལ་འཁོར། སྟོང་ཆ་ཡུམ་ཀུན་ཏུ་བཟང་མོའི་དཀྱིལ་འཁོར། ཟུང་འཇུག་སྲས་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་བསྒྲུབ། མན་ངག་ཨ་ཏི་ཡོ་གས། རང་སྣང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོར་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་གསུངས། རྒྱུད་མ་ཧཱས་སྒྱུ་དང་འཕྲུལ་གྱི་ཚུལ་དུ་འདོད། ཨ་ནུས་རྩལ། ཨ་ཏིས་རིག་པ་ཉིད་རང་སྣང་བར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །དང་པོ་འཆར་གཞི་སྐུ་གསུམ་འདུ་འབྲལ་མེད་པའི་རིག་པ་དང་སེམས་རིག་གི་ལ་ཤན་ལེགས་པར་ཕྱེ་ནས། དེའི་ངང་དུ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་གོམས་ཤིང་འདྲིས་པར་བྱས་པས་སྙིང་དབུས་སུ་འོད་གསལ་གྱི་རིག་པ་སད་པའི་སྟོབས་ཀྱིས། རྣམ་ཤེས་ཚོགས་བརྒྱད་སེམས་བྱུང་དང་བཅས་པ་འོད་གསལ་ཉག་གཅིག་གི་རྣམ་ལྡན་དུ་འཆར་བ་ནི། དཔེར་ན། ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཤར་བའི་ཚེ་ཟེར་ཐམས་ཅད་དྲོད་ཀྱིས་ཁྱབ་པ་ལྟར་རོ། །དྲོད་དང་ཟེར་རྣམས་ཉི་མའི་སྙིང་པོ་འོད་གསལ་ལ་ལྟོས་ཀྱང་། ཉི་མའི་སྙིང་པོ་འོད་གསལ་བ་ནི་དྲོད་དང་ཟེར་ལ་ལྟོས་མི་དགོས་པ་ལྟར། འཆར་ཆོས་ཐམས་ཅད་འཆར་གཞི་དབྱིངས་རིག་ལ་ལྟོས་ཀྱང་འཆར་གཞིའི་དབྱིངས་རིག་དེ་ཉིད་འཆར་ཆོས་རྣམས་ལ་ལྟོས་མི་དགོས་པར་གནས་སྐབས་མཐར་ཐུག་ཀུན་ཏུ་འཕོ་འགྱུར་མེད་ཚུལ་ཤེས་དགོས། སྐུ་གསུམ་འདུ་འབྲལ་མེད་པའི་རིག་པ་ངོ་བོ་སྟོང་པའི་སྟེང་ནས་ཆོས་སྐུ་ལམ་བྱེད། རང་བཞིན་གསལ་བའི་སྟེང་ནས་ལོངས་སྐུ་ལམ་བྱེད། རང་གདངས་འོད་གསལ་ཉིད། དུས་འཁོར་གྱི་ལུགས་ལ་སྟོང་གཟུགས་དང་ཐོད་རྒལ་གྱིས་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་ཉམས་སྣང་རྣམས་གང་ལས་འཆར་ན་འོད་ཀྱི་སྙིང་པོ་ཅན་དེ་ལས་འཆར་བ་མ་གཏོགས་ཤ་ཁྲག་རུས་པ་སོགས་ལས་ནི་འཆར་བ་མིན། འོད་གསལ་གྱི་རིག་པ་སད་པའི་ཚེ་ན། མ་དག་པའི་ཆོས་ཞིག་གཏན་ནས་ཕྱེ་རྒྱུ་མེད་ངེས་ཡིན་ཏེ། དེ་དོན་ལ་དེ་ལྟར་ཡེ་ནས་དག་པ་ཡིན་པ་དང་ད་ལྟ་སྒོམ་སྟོབས་ཀྱིས་རང་སྣང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཉག་གཅིག་ཏུ་སད་པས་ན། སེམས་རྟོག་སྐྱོན་གྱི་ཆ་རྣམས་བསལ་རྒྱུ་དང་། རིག་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཆ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཕྱོགས་བཞག་རྒྱུ་མེད་པར་རྟོགས་པ་ནི་གནད་དམ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་རིག་པ་ཚད་ཕེབས་ཀྱི་སྐབས་སུ་ཕྱི་ནང་ཐམས་ཅད་འོད་གསལ་འབའ་ཞིག་ཏུ་རྟོགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཤ་ཁམས་དང་ས་ཁམས་འོད་སེར་པོའི་རྣམ་པར་སྣང་ནས་དེ་ལས་རིན་ཆེན་འབྱུང་ལྡན་སྟོན་འཁོར་དང་བཅས་པ་བཞེངས་པ་ཡིན། དེ་བཞིན་དུ་འབྱུང་ཆེན་ལྔ་ཕུང་ཁམས་སྐྱེ་མཆེད་ཐམས་ཅད་འོད་གསལ་ཉག་གཅིག་གི་རང་བཞིན་དུ་ཤར་ནས་མཐར་རྒྱལ་བ་རིགས་ལྔ་ཞིང་སྐུ་ཕོ་བྲང་གི་རྣམ་པར་ཤར་བ་ཡིན་ནོ། །
༈ ཆོས་སྐུའི་ཡེ་ཤེས་གསུམ། ལོངས་སྐུའི་ཡེ་ཤེས་ལྔ། སྤྲུལ་སྐུའི་ཡེ་ཤེས་གཉིས། དེ་ལས་ལྡོག་ཆས་དབྱེ་ན་ཡེ་ཤེས་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་དང་དྲུག་ཅུ་རེ་ལྔ་རེ་དབྱེར་ཡོད་དོ། །སྐུ་གསུམ་དབྱེར་མེད་ལ་ལྡོག་ཆས་དབྱེ་བ་ནི། དཔེ་རལ་གྲིའི་རྣོ་ངར་མཉེན་གསུམ་ལྟར་རོ། །སྒོམ་བྱེད་ཡུལ་ཅན་ཡིད་ཀྱིས་ཤེས་པ་ཡིན་ཀྱང་། སྡུག་མི་དགོས་ཏེ་ཡུལ་ཡུལ་ཅན་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་མེད། དཔེར་མདོ་ཡིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་ཉིད་གཅིག་གི་རང་བཞིན་དུ་གཏན་ལ་ཕབས་ནས་ཡུལ་ཅན་ཡིད་ཀྱི་ཤེས་པས་ཡུལ་སྟོང་ཉིད་དོན་སྤྱིའི་ཚུལ་དུ་མཉམ་པར་བཞག་པའི་ཚེ། ཡིད་ཤེས་དེ་སྟོང་ཉིད་གཅིག་གི་རྣམ་ལྡན་དུ་འཆར་བ་ལྟར། ཡུལ་ཡུལ་ཅན་ཐ་དད་པའི་ཚུལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཚུལ་ཤེས་དགོས། ཡུལ་ཅན་ཡིད་ཀྱི་ཤེས་པའི་ཡུལ་འོད་གསལ་གྱི་རིག་པ་ལ་མཉམ་པར་བཞག་པའི་ཚེ་འོད་གསལ་གྱི་རིག་པ་ཤར་བའི་སྟོབས་ཤུགས་ཀྱིས་ཡུལ་ཅན་ཡིད་ཀྱི་ཤེས་པའང་འོད་གསལ་གྱི་རྣམ་ལྡན་དུ་འཆར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡང་ནས་ཡང་དུ་གོམས་ཤིང་འདྲིས་པར་བྱས་ནས་བརྟན་པ་ཐོབ་རིམ་གྱིས་འཁྲུལ་བའི་སྣང་བ་ཇེ་དག་དང་། དག་པའི་སྣང་བ་ཇེ་ཆེར་འགྲོ་བ་ནི་ལམ་ཡང་དག་པའི་རྟགས་ཡིན་པར་ཤེས་དགོས་ཚུལ་སོགས་གསུངས་སོ། ༈ །གདོད་མའི་སྟོང་ཆེན་གྱི་དབྱིངས་རྣམ་ཀུན་མཆོག་ལྡན་གྱི་སྟོང་ཉིད་དག་པ་གཉིས་ལྡན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ་དེའི་མཁྱེན་ཆ་འགགས་མེད་ཡེ་ཤེས་ཆོས་སྐུ་ཡིན། དེ་ལྟར་རྟོགས་པ་ལས་སྤྲོས་མེད་ཀྱི་དབྱིངས་དང་གཉིས་སུ་མེད་བཞིན་ཆོས་ཅན་ཇི་སྙེད་པ་གཟིགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཆོས་སྐུ་འགྲུབ་པ་དང་། གསལ་བ་དེ་ཆོས་སྐུའི་གཞི་ཕྲ་བ་མཐར་ཐུག་ཡིན་ཏེ། འོད་ལྔའི་གདངས་ཀྱི་འཆར་གཞི་ཡིན་པས་ལོངས་སྐུ་འཆར་བ་དང་། ཐུགས་རྗེ་ཀུན་ཁྱབ་རིས་མེད་པ་ནི་སྤྲུལ་སྐུའི་འཆར་གཞི་མཐར་ཐུག་ཡིན་པས། གཞི་དུས་ཀྱི་སྐུ་གསུམ་དབྱེར་མེད་པའི་རིག་པ་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་སྐུའི་ངོ་བོར་ཡེ་ནས་བྱང་ཆུབ་པ་སྟེ། རང་གི་ངོ་བོ་དེ་ལྟ་བུ་ལས་མི་གཡོ་ལ་དྲི་མ་གློ་བུར་བས་ཡེ་ནས་མ་གོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་ནི་གདོད་མའི་འོད་གསལ་གྱི་རང་མདངས་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱིས་སྣང་བའི་ཆ་ལས་འཆར་བ་ཡིན་ནོ། །
གདམས་ངག་གི་གནད་བསྡུས་ནི། བསྒྲུབ་བརྒྱུད་དམ་ཞེས། ཆོས་སྐུ་རྡོ་རྗེ་འཆང་ནས་ད་ལྟའི་རྩ་བའི་བླ་མའི་བར་གྱི་བརྒྱུད་པའི་བླ་མ་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱག་བཞེས་ནི། སེམས་ཀྱི་ཡལ་ས་ངོ་སྤྲོད་དོ། །དེ་ཡང་འདས་པའི་རྟོག་ཚོགས་ལ་རྗེས་གཅོད་དང་། མ་འོངས་པ་ལ་མདུན་བསུ། ད་ལྟ་བ་ལ་མཚན་འཛིན་ཡིད་ཀྱི་རྟོག་དཔྱོད་མ་ཞུགས་པའི་རྣམ་རྟོག་རགས་པའི་ཆ་རྣམས་ཡལ་བའི་ཤུལ་དེ་ངོ་སྤྲད་དོ། །དེ་ཡང་རིག་པ་མིན་ཏེ་ཉམས་བདེ་གསལ་མི་རྟོག་གསུམ་ཡིན། གནས་ཆ་དེ་རེས་འགའ་བདེ་ལྷང་ངེ་བ་འདོད་ཁམས་ཀྱི་རྒྱུ། རེས་གསལ་སེང་ངེ་བ་གཟུགས་ཁམས་ཀྱི་རྒྱུ། རེས་སྟོང་སེང་ངེ་བའི་རྣམ་པ་གཟུགས་མེད་དུ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ། རེས་འགའ་མི་རྟོག་པའི་ཆ་བྱིང་རྨུགས་ཤས་ཆེ་བ་དུད་འགྲོའི་རྒྱུ་ལས་མི་འདའ་བས་དེ་རྣམས་གཏོར་དགོས་ཏེ། ཉམས་ཞེན་དེ་བཤིགས་ཚུལ་སྣ་ཚོགས་ཡོད་ཀྱང་། འཇིགས་མེད་ཆོས་ཀྱི་དབང་པོས། དྲག་པོ་སྔགས་ཀྱི་མཚོན་ཆ་ཕཊ་སྒྲ་དྲག་པོས་བཙན་ཐབས་སུ་གཏོར་བར་བྱེད་དོ། །དེའི་ཚེ་ན་སྐྱེ་མེད་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ན་འགག་མེད་ཟང་ཐལ་རྗེན་པའི་རིག་ཆ་སེམས་རྣམ་ཤེས་ཚོགས་བརྒྱད་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན། སེམས་མིན། དེ་ངོ་འཕྲོད་པ་ལ་ངོ་རང་ཐོག་ཏུ་སྤྲད་པ་ཟེར་རོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རིག་སྟོང་ཟུང་འཇུག་ཆོས་སྐུ་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་གི་རང་བཞིན་དེ་ལ་གོམས་པའམ་བསྒོམ་པར་བྱས་ནས་མི་འདས་པ་ལ་གནས་པ་ཟེར། རིག་པ་གསལ་ངར་དང་ལྡན་པའི་ཚེ་རྩལ་ལས་རོལ་བ་གང་ཤར་བ་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྣམ་ལྡན་དུ་འཆར་བ་ལ་འཕྲོ་བ་ཟེར། དེ་ལྟ་བུ་ནི་གནས་ན་ཆོས་སྐུའི་རང་ངོ། འཕྲོ་ན་ཡེ་ཤེས་རང་རྩལ་ཟེར་རོ། །གོལ་ས་ནི། ལྟ་བ་གནས་ལུགས་དེ་ཉིད་ཀྱི་སྟེང་ནས་ས་མ་ཟིན་པས་ཁམས་གསུམ་དུ་སྐྱེ་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་བདེ་གསལ་མི་རྟོག་གསུམ་གང་རུང་གི་ངང་དུ་ལྷན་ནེར་གནས་པ་ནི་གནས་པའི་གོལ་ས་ཡིན། ཡང་རིག་ཆ་བོར་ནས་རྣམ་རྟོག་ཡུལ་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་འཁྲུལ་བ་རྒྱ་འབྱམས་དུ་འགྲོ་བ་འཕྲོ་བའི་གོལ་ས་ཡིན། དེ་ལྟར་གོང་དུ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ལྟ་བ་རིག་སྟོང་ཟུང་འཇུག་ཇི་བཞིན་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ནི་ཐག་གཅིག་ཐོག་ཏུ་བཅད་པའོ། །དེ་ལྟར་གསལ་ངར་དང་ལྡན་ཚེ་དུས་གསུམ་གྱི་འཁྲུལ་རྟོག་ཐམས་ཅད་རྡོ་ཚན་ལ་ཁ་བ་བབས་པ་ལྟར་བག་ཆགས་བསོགས་ལོང་མེད་པར་གྲོལ་ནས་འཁྲུལ་བ་རྒྱ་གྲོལ། ཤེས་རྒྱུད་གཏན་གྲོལ་དུ་འགྲོ་བ་ནི་གདེངས་གྲོལ་ཐོག་ཏུ་བཅའ་བའོ། །
༈ རྩལ་སྦྱང་བ་ནི། ད་ལྟའི་ཤེས་པ་གང་ཤར་རང་བབས་སུ་སྦྱངས་པ་དངོས་གཞི་མཉམ་པར་བཞག་པའི་ངང་ལས་རྗེས་ཐོབ་དུ་་ཕྱི་སྣང་བ་ནང་རིག་པ། གོམས་པ་ཉམས་མྱོང་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་དང་སྒྱུ་མ་དང་སྨིག་རྒྱུ་ུདང་ཆུ་ཟླ་དང་སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུ། སྣང་དུས་ཉིད་ནས་རང་བཞིན་མ་གྲུབ་པའི་དོན་ལ་ཝལ་ཝལ་རྩལ་སྦྱངས། དེས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བདེན་ཞེན་གྲོལ་ནས་རྨི་ལམ་ནའང་འཛིན་མེད་ཆོས་སྐུའི་ངང་ལ་གནས་པ་འབྱུང་ངོ་། །ནད་དང་གདོན་ལེགས་པའི་གེགས་བསལ་བ་ནི། ནད་གདོན་རྟོག་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་ནི་བརྟག་ན་ཕྱི་ནང་བར་གསུམ་ན་མེད་པར་ངེས་པས། སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ལམ་ཁྱེར་དུ་བྱུང་བ་དེ་དགའ་སྙམ་དུ་བསམ་ནས། ན་སར་བུ་ག་གཟེར་འབྱིན་བསྒོམ་ཞིང་གདོན་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་། རང་བཞིན་མེད་པའི་རྩལ་སྦྱངས་བྱའོ། །དེས་ནི་ཞི་བར་ངེས་སོ། །དགེ་སྦྱོར་ལྷོངས་ཏེ་བོགས་མེད་ན། བླ་མ་ལ་གསོལ་བ་དྲག་ཏུ་གདབ། ངེས་འབྱུང་སྐྱོ་ཤས་དྲག་པོ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེད། ཚོགས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ལ་སོགས་པ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས། བྱམས་སྙིང་རྗེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྒོམ། དུར་ཁྲོད་ལུང་སྟོང་དང་རི་རྩེ་ལ་སོགས་པ་རབ་ཏུ་དབེན་པའི་སར་སོང་སྟ ེ། བླ་མ་སྤྱི་བོར་བསྒོམ་ལ། ལུས་མཆོང་རྒྱུགངག་སྨྲ་བརྗོད། སེམས་དགག་སྒྲུབ་བདེ་སྡུག་གི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྤྲོས་ལ། སྐད་ཅིག་རང་གྲོལ་ངང་བསྲེ་སྟེ་ཉིན་ཞག་དུ་མར་ཉམས་སུ་བླངས་པས་རྟོགས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སེམས་ཉིད་ཉིད་རང་གྲོལ་དོན་ཁྲིད་ལས་སོ། །
༈ ལྷོངས་པ། གོལ་བ། འབྱམས་པ་གསུམ་ལས། ཇི་ཙམ་བསྒོམ་ཀྱང་སྐྱེད་མེད་ན་ལྷོངས་པ་སྟེ། ཤར་གྲོལ་ལྷོངས་ནས་ལྷག་མཐོང་གི་རྩལ་ཆུང་ན། སྐད་ཅིག་ཀྱང་གནས་སུ་མི་གཞུག་པར། ཤོག་ལྕེ་རླུང་གིས་བསྐྱོད་པ་ལྟར་འཕྲོར་བཅུག་ལ་རང་གྲོལ་དུ་སྦྱངས་པས་ལྷག་མཐོང་གི་ཡེ་ཤེས་རྒྱུད་ལ་གློ་བུར་དུ་འཆར་རོ། །ངང་དངས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཞི་ལྷག་ལྷོངས་ནས་སྐྱེད་ཆུང་ན། ནམ་མཁའ་སྤྲིན་མེད་པའི་ཚེ་ཉི་མ་ལ་རྒྱབ་བསྟན་ཏེ་ནམ་མཁའི་ངང་དུ་མིག་ཧད་པོར་གཏད་ལ། སེམས་མི་འཕྲོ་བར་བཞག་པས་སྟོང་གསལ་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཁོང་ནས་འཆར་རོ། །གོལ་བ་ནི། དང་པོར་བསྒོམ་པས་ཡོན་ཏན་ཅུང་ཟད་སྐྱེས་ཀྱང་རློམ་སེམས་དང་ང་རྒྱལ་ལ་སོགས་པས་ཁེངས་ན་གོང་མའི་ཡོན་ཏན་ལ་བསམ། ཚེ་འདི་ལ་ཆགས་ན་མི་རྟག་པ་བཙན་ཐབས་སུ་བསྒོམ། ཉམས་མཐོ་དམན་ལ་ཆགས་ན་གང་ཆགས་བཤིག་ལ་བསྒོམ། བྱམས་སྙིང་རྗེ་མེད་ན་འགྲོ་དྲུག་ཕ་མར་བསྒོམ། རིག་པས་རྐྱེན་མ་ཐུབ་ན་རྐྱེན་སྣང་བསྲེ་ལ་བསྒོམ་ཞེས་པ་འདི་ཡང་ཆོས་ཉིད་རང་གྲོལ་ལས་སོ། །
༈ ཁ་སྦྱོར་ཡན་ལག་བདུན་ནི། ངག་གི་དབང་ཕྱུག་གྲགས་པས། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་དང་ཁ་སྦྱོར་བདེ་ཆེན་རང་བཞིན་མེད། སྙིང་རྗེ་ཡོངས་གང་རྒྱུན་མི་ཆད་དང་འགོག་པ་མེད། ཅེས་པ་ལྟར། འོག་མིན་གྱི་གནས་སུ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ལ་ཟབ་རྒྱས་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཆོས་ལ་རྟག་པར་རྒྱུན་དུ་ལོངས་སྤྱོད་མཛད་པའི་ཕྱིར་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་ཡན་ལགམཚན་དཔེ་རྫོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་ཉིད་རང་འོད་ཀྱི་ཡུམ་དང་སྦྱོར་བས་ཁ་སྦྱོར་གྱི་ཡན་ལགཟག་མེད་བདེ་བ་ཆེན་པོ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པ་ནི་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་ཡན་ལག་དང་གསུམ་ནི་ལོངས་སྐུའི་ཁྱད་ཆོས་ཡིན། དམིགས་མེད་ཀྱི་ཐུགས་རྗེས་མཁའ་ལྟར་ཁྱབ་པ་ནི་སྙིང་རྗེའི་ཡོངས་སུ་གང་བའི་ཡན་ལགཕྲིན་ལས་རྒྱ་ཆེན་པོ་འཁོར་བའི་མཐའ་མཉམ་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་འབྱུང་བ་ནི་རྒྱུན་མི་ཆད་པའི་ཡན་ལགམྱང་འདས་ཞི་བའི་མཐའ་ལ་མི་གནས་པ་ནི་འགོགས་པ་མེད་པའི་ཡན་ལག་སྟེ་གསུམ་ནི་སྤྲུལ་པ་སྐུའི་ཁྱད་ཆོས། སྟོང་ཉིད་སྙིང་རྗེ་ཟུང་འཇུགསྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བས་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཡན་ལག་སྟེ་ཆོས་སྐུའི་ཁྱད་ཆོས་སོ། །དེ་ལྟར་སྐུ་གསུམ་ཡན་ལག་བདུན་དང་ལྡན་པའོ། །
༈ གཉུག་སེམས་ཟུར་དཔྱད་ལས། སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ནི་སེམས་སྟོང་པའི་ཆ་རྐྱང་པ་མིན་ཏེ། མཁྱེན་ཆ་དང་ལྡན་པའི་ཆ་ནས་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་རིག་པའམ་འོད་གསལ་བའི་ཆ་དེ་སྟོང་པ་ལས་ཐ་དད་དུ་ཅུང་ཟད་མེད་པས་མཚན་མ་དམིགས་པ་མཐའ་དག་གིས་དབེན་པའི་ཕྱིར་འདི་ལ་རྒྱུ་མེད་དོ། །ནམ་མཁའ་དངས་པ་ལྟ་བུར་བབ་ཀྱིས་གནས་པ་འདི་གཞིའི་འོད་གསལ་ཞེས་བྱ། འདི་ལ་སྟོང་རྐྱང་མིན་པར་རིག་པའམ་གསལ་བའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་ཆོས་ཀུན་གྱི་གཞི་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཆོས་ཀུན་གྱི་ཆོས་ཉིད་རྣལ་མ་ཡིན་པས། སྐྱེ་ཡང་དེ་ལས་སྐྱེས། འགག་ཀྱང་དེ་ལ་ཐིམ་པ་ལས། དེ་ལས་ལྷག་པར་འགག་རྒྱུ་མེད་དེ། དེ་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་གཞི་དེས་འཁོར་འདས་ཀུན་ལ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོས་ཁྱབ་ཀྱང་། ཡེ་ཐོག་གཞིའི་སྐབས་སུ། བཀྲ་ཤིས་མཛེས་ལྡན་གྱི་རྒྱུད་ལས། རིག་པ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་གཞི་ལས་མ་གཡོས་ཏེ། གཞི་སྣང་མ་ཤར་བའི་དུས་ན་རྟོགས་ཏེ་སངས་རྒྱས་མ་བྱུང་མ་རྟོགས་ཏེ་སེམས་ཅན་མ་བྱུང་བས་གཞི་རང་གི་ངོ་བོའི་ཆ་ནས་གྲོལ་ཟིན་འཁྲུལ་ཟིན་གང་ཡང་མིན་པས། གཞི་ཆོས་ཉིད་གྲོལ་འཁྲུལ་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་གདོད་མ་ཁུངས་ཐུབ་གཉུག་མའི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀློང་དྲུག་པ་ལས། ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཀ་དག་ལ། །རང་བཞིན་དུ་ནི་ལྷུན་གྲུབ་བོ། །ཞེས་སོ། །ངོ་བོའི་ལྡོག་པ་ན་ཡོད་མེད་ཀྱི་མཐའ་ལས་འདས་པ། རང་བཞིན་གྱི་ལྡོག་པ་ན་འཆར་གཞིའི་ཆ་ཙམ་དུ་གནས་ཏེ། དེ་གཉིས་རང་ངོ་དབྱེར་མེད་མཐའ་གྲོལ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོར་བཞུགས་པ་ནི་རིག་པ་རང་གྲོལ་ལས། མཐའ་བཞིའི་དྲི་མ་རང་སངས་ཉིད། །ཅེས་སོ། །རིག་པ་གཞི་ལས་འཕགས་ཏེ་གཞི་སྣང་དུ་ཤར་བའི་དུས་དང་། ད་ལྟ་ལུས་ལ་གནས་དུས་དང་། ཆོས་ཉིད་བར་དོའི་དུས་ན་འོད་ཀྱི་ཁང་པ་ན་གནས་ཏེ། རང་རིག་གཞི་ནས་ནི་འཕགས། མཐར་ཐུག་གི་ས་ནི་མ་ཟིན་པའི་བར་དེར་གཞི་སྣང་ལས་མ་འདས་པ། མར་མེ་རང་འོད་ཀྱི་དབུས་ན་འདུག་པའམ་ཤེལ་ཉི་ཟེར་དང་འཕྲད་པའི་སྣང་བ་བཞིན་ནོ། །མདོར་ན་རིག་པ་གཞི་གནས་ནང་དབྱིངས་སུ་ཡོད་དུས་ཐོག་མཐའ་གཉིས་ཀྱི་ཚེ་གཏིང་གསལ་ལས་སྐུ་འོད་དངོས་སུ་མེད་ལ། དེ་ནས་འཕགས་དུས་རང་འོད་ཀྱི་མདངས་དང་བཅས་པའོ། །སྙིང་ནང་དུ་གནས་དུས་གནས་སྐབས་ཀྱི་གཞི་གནས་སུ་བརྗོད་ཀྱང་སོགས། གཞི་དེ་ལྟ་བུ་ལས་འཆར་རུང་གི་ཆོས་རྣམས་མངོན་དུ་ཕྱུངས་ནས་སྣང་བའི་གཞི་སྣང་བཀོད་པ་ན། གཞི་དེ་ལ་རྟོགས་པ་པོ་ཡི་ཐ་སྙད་ཀྱང་འབྱུང་བས། གཞི་དེ་ཡི་རང་བཞིན་རྟོགས་ན་གྲོལ། མ་རྟོགས་ན་འཁྲུལ་བའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་དང་། སེམས་ཅན་གཉིས་སུ་འབྱུང་སྟེ་གཞི་གཅིག་ལམ་གཉིས་ཞེས་བྱའོ། །
༈ ཚིག་དོན༴ ངོ་བོ་ཀ་དག་རང་བཞིན་རྣམ་དག་གཉིས་མེད་བསམ་བརྗོད་ལས་འདས་པས་ཡེ་ནས་སྐྱོན་ལས་འདས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་བཞུགས་པ་དེ་ལ་ལྷུན་གྲུབ་འཆར་གཞི་མཚོན་པ་ཙམ་དང་། རང་མཚན་དུ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་དང་། ངོ་བོ་གང་དུའང་མ་གྲུབ་པས་མཚན་གཞི་དང་བྲལ། རང་བཞིན་སྣང་ཐོག་ནས་གྲོལ་བས་མཚོན་བྱ་དང་བྲལ། གནས་ལུགས་སྤྲོས་པ་ལས་གྲོལ་བས་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་ཏེ། མཚན་མཚོན་གཞི་གསུམ་གདགས་སུ་མི་རྙེད་པས་ཞེས་དང་། ངོ་བོ་འདུག་ཚུལ་ངོས་བཟུང་སྐབས། ངོ་བོ་རིག་པ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས། ཡེ་སྟོང་ཐོག་མའི་ཆོས་སྐུ། དབྱིངས་མངོན་སུམ་པའི་བདེན་པ། ཆོས་ཉིད་འོད་གསལ་བའི་གནས་ལུགས་ཏེ་འཁོར་འདས་བདེ་སྡུག་ཡོད་མེད་ཡིན་མིན་གྲོལ་འཁྲུལ་རིག་མ་རིག་ལ་སོགས་པ་གང་དུའང་མ་གྲུབ་སྟེ། མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས། ཐོག་མ་ཉིད་ཀྱི་ཀ་དག་ལ། །འཁྲུལ་ཞེས་ཙམ་དུ་བརྗོད་དུ་མེད། །དེ་བཞིན་མ་འཁྲུལ་པ་ཡང་ཅི། །དེ་ཕྱིར་འཁྲུལ་བ་གདོད་ནས་མེད། །ཅེས་པ་དང་། གསང་བ་ཡི་གེ་མེད་པའི་རྒྱུད་ལས། རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ལ་སྤྱད་པའི་ཡུལ་མེད་དོ། །སྔར་འདས་པ་མེད་དོ། །ཕྱིས་འབྱུང་བ་མེད་དོ། །ད་ལྟར་སྣང་བ་གང་ཡང་མེད་དོ། །ལས་མེད་དོ། །བག་ཆགས་མེད་དོ། །མ་རིག་པ་མེད་དོ། །སེམས་མེད་དོ། །ཡིད་མེད་དོ། །ཤེས་རབ་མེད་དོ། །འཁོར་བ་མེད་དོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མེད་དོ། །རིག་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་སུ་སྣང་བ་གང་ཡང་མེད་དོ། །ཞེས་སོ། །དེའང་ཀ་ནས་དག་པ། དང་པོ་ནས་དག་པ། ཐོག་མ་ནས་དག་པ། ཡེ་ནས་དག་པ། གདོད་མ་ནས་དག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས། ཀ་ཞེས་ཐོག་མར་བྱུང་བ་ལ། །དག་པ་དྲི་མའི་གྲངས་མཐའ་ཟད། །ཅེས་སོ།། །།
༈ ཐོས་བསམ་ལྟ་བའི་ལུགས་དང་། མན་ངག་སྒོམ་པའི་ལུགས་གཉིས་ལས་འདི་ཕྱི་མ་ལྟར་རོ། །དང་པོ་སེམས་རང་བབས་སུ་བཞག་ཚེ་དུས་གསུམ་གྱི་འཁྲུལ་རྟོག་རང་སར་དེངས། སྒོ་ལྔའི་ཤེས་པ་དང་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་གསལ་མི་ནུས། དེ་གསལ་ན་ངོས་ཟིན། ངོ་མ་ཟིན་ན་སེམས་རིག་གི་ལ་ཤན་ཕྱེ་མི་ནུས་ཏེ་ངོས་ཟིན་ཚུལ་ནི། སྒོ་ལྔའི་རྣམ་ཤེས་དང་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་ཡིད་ཤེས་རྟོག་མེད་སོགས་དུས་གཅིག་ལ་འཆར་ཀྱང་ཀུན་གཞི་ནི་ཤིན་ཏུ་༼མ་དཔེར་མི་གསལ་༽སྟེ། དཔེར་ན། མི་ཞིག་བརྒྱུག་བརྒྱུག་ནས་འདུག་པའི་ཚེ། དཀའ་བའི་ཤུགས་ཀྱིས་ཅི་ཡང་མི་བསམ་པར་སྟོང་ཧད་དེ་ཕྱི་ལ་གཏད་མེད་ནང་དུ་བཞག་མེད་པ་དེ་ཡིན། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་ནི་གསལ་ལ་རྟོག་མེད་དེ་ཡིན། ཤེས་པ་༼མ་དཔེར་མི་གསལ་༽བ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་དགོས་པས། གླེན་སྒོམ་བྱེད་པའི་བན་རྒན་ཕལ་ཆེར་གྱིས་དུབ་སེ་འཐིབས་སེ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་སྣང་འཆར་ཀྱང་དེ་ནི་ཅི་ལ་ཡིན། དེ་ནི་ཀུན་གཞིའི་སྟེང་དུ་བྱིང་རྨུགས་འཐིབ་གསུམ་ཐོན་པ་ཡིན། ཀུན་གཞི་ནི་དངས་གསལ་གཡོ་བ་མེད་པ་ཞིགཐོམ་མེ་ཞེས་པ་ནི་ཡུལ་གང་དུའང་མི་འཛིན་པས། དགེ་སྡིག་གང་དུའང་ལུང་མ་བསྟན་པའོ། །དེང་སང་བླ་སློབ་ཕལ་ཆེར་གྱིས་དེ་བསྒོམ་ནས་ཡོད་པ་ཡིན་པ་ལས་རིག་པ་སུས་ཀྱང་ངོ་ཟིན་དཀའ་ཉག་བླས་གསུངས། མདོ་སྔགས་གང་ཡིན་ཀྱང་། བསྒོམ་པའི་ཚེ་ན། དང་པོ་དཔེ་ཡི་ཡེ་ཤེས་འོད་གསལ་དོན་སྤྱི་ཙམ་མ་གཏོགས་དབང་རྣོན་གཅིག་ཆར་བའི་རིགས་དོན་གྱི་ཡེ་ཤེས་རྟོགས་ལུགས་མེད་ཚུལ་རྫོགས་ཆེན་བཀའ་གཏེར་གཉིས་དང་སྔོན་བྱོན་རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་ཉམས་ན་མེད་ཚུལ་རོང་ཀློང་རྣམ་གཉིས་དང་མི་ཕམ་རིན་པོ་ཆེས་གཉུག་སེམས་ན་ཇི་བཞིན་པ་གསལ། དེས་ན་དང་པོ་ཡིད་ཀྱི་ཤེས་པའི་ངོར་རིག་པའི་དོན་སྤྱི་ཟླ་གཟུགས་ཆུར་ཤར་བ་བཞིན་བསྒོམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་རྣམ་མཁྱེན་ལས་ཀྱང་ཡིད་ཤེས་བཟང་གསུངས་པ་དང་། ཆོས་རྣམས་སྔོན་དུ་ཡིད་འགྲོ། སོགས་གསུངས་པ་ལྟར། ཚོགས་སྦྱོར་ན་དཔེ་ཡི་ཡེ་ཤེས་ནི་མངོན་སུམ་ཟེར་ཀྱང་རིག་པ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་ཏེ། རིག་པའི་དོན་སྤྱི་མངོན་སུམ་ལ་གོ་དགོས། ཚོགས་ལམ་གྱི་སྐབས་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་ཡང་རྟགས་སྤྱོད་པས་སྟོན། ཚད་རྨི་ལམ་གྱི་འཛིན་གསུངས་པ་བཞིན། ཚོགས་ལམ་གྱི་དུས་སུ་མཚན་མོ་གཉིད་ཀྱི་དུས་སུ་འོད་གསལ་དུམ་རེ་ཟིན་པ་དང་། རྐྱེན་འབྲིང་མན་ཆད་གྲོལ་ནུས། སྦྱོར་ལམ་གོང་འཕེལ་གྱི་སྐབས་གཉིད་ཀྱི་སུམ་ཆ་གཉིས་ཙམ་འོད་གསལ་དུ་གྲོལ་བ་དང་། དེ་ཡང་གྲིབ་སོགས་ཀྱིས་འོད་གསལ་མི་ཟིན་པ་ཡང་རེ་འགའ་ཡོད། རྐྱེན་ངན་ཅི་བྱུང་ཡང་རང་གྲོལ་དུ་ཤིགས་སེ། ལྷོད་དེ་གྲོལ་ནས་འོད་གསལ་ཇེ་གསལ་དུ་འགྲོ་བས་ན་རྐྱེན་ངན་ཆོས་སྐུར་འཆར་བ་འོད་གསལ་གྱི་ཕ་ཕོག་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །སྦྱོར་ལམ་གྱི་ལྟ་བ་རྟོགས་པའི་གང་ཟག་ནིི་རུ་ཤུལ་ཡོན་ཏན་དཔལ་བཟང་དང་གྲུ་གུ་རྟོགས་ལྡན་ལྟ་བུ་ཡིན་གསུངས། མཐོང་ལམ་རིག་པ་ཚད་ཕེབས་ཀྱི་སྐབས་སུ་དོན་གྱི་འོད་གསལ་མཐོང་ཚེ་ཡིད་ཤེས་ནུབ་ཏེ། ཡུལ་ཡུལ་ཅན་མེད་པར་ཡུལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་ཡུལ་ཅན་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་དངོས་སུ་མཐོང་ཞིང་ཡོན་ཏན་བརྒྱ་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་ཐོབ་པ་ཡིན། དབང་ཤེས་མིག་གིས་ཀྱང་གཟུགས་སྒྲ་སོགས་ལྔ་ལྔ་ཉེར་ལྔ་མཁྱེན་པའི་ཡོན་ཏན་ཐོབ་པ་ཡིན། སྒོམ་ལམ་ས་དགུ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཟད་པའོ། །ས་བཅུའི་རྒྱུན་མཐའ་ན་འོད་གསལ་བཅོ་ལྔའི་ཟླ་བ་ལྟ་བུ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ན་ཁམས་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་མཐའ་དག་ཐོས་པའི་དཔེ་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལྟ་བུའོ། །མ་རིག་སྒོ་ངའི་སྦུབས་འབྱེད་ཅེས་པ་མ་རིག་ཀུན་གཞིའི་རྒྱ་གྲོལ་ཏེ་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་མངོན་དུ་སད་པའོ། །རང་བབས་ཀྱི་འོད་གསལ་ནི། འདུས་མ་བྱས་པ་རྒྱུ་རྐྱེན་གང་གིས་ཀྱང་བསྐྱེད་པ་མིན་ཏེ། དེ་ཡང་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གཉིས་ཀྱིས་འདུ་བར་བྱས་པ་ནི། རྒྱུ་ས་བོན་ཏེ་རྐྱེན་ཆུ་ལུད་སོགས་འཛོམས་པས་མྱུ་གུ་ལྟ་བུ། གང་ཟག་གི་སེམས་ཐོག་ནས་གཞལ་ན། རྐྱེན་བཟང་པོ་རྒྱུ་རྫས་ཆེན་པོ་ཞིག་ལོན་ན། རྐྱེན་དེའི་དབང་གིས་སེམས་དགའ་ལྷང་ངེ་ཡོད་པས། བསམ་གཏན་ལ་བསྡད་ཀྱང་རྣམ་རྟོག་སོགས་ཆེར་མི་འཆར་བར་སེམས་བདེ་ལྷང་ངེ་ཡོད་པ་ཡིན་པས། དེ་ལ་འོད་གསལ་གྱི་དྲི་ཙམ་ཡང་མི་བྲོ་ངེས་པ་ཡིན། དེ་བཞིན་གནས་གོས་ཡོ་བྱད་སོགས་ཀྱི་ཡུལ་སྣང་གི་རྐྱེན་གྱིས་བསྒྱུར་བའི་བདེ་སྣང་དང་ངན་རྐྱེན་ངན་པའི་དབང་གིས་སྡུག་ལུ་སེ་ཡོད་པ་དང་། བར་མའི་རྟོག་པ་དེ་གསུམ་གྱིས་བསྒྱུར་བ་ཡིན་པ་ཤེས་དགོས། གདོད་མའི་གཤིས་ཐོག་ཏུ་ཕེབས་པའི་གང་ཟག་གི་མཉམ་གཞག་སྐབས་གང་ཤར་འོད་གསལ་གྱི་རྣམ་རོལ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དཔེ་རིན་ཆེན་གསེར་གླིང་དུ་ས་རྡོ་ཕལ་བ་མི་རྙེད་པ་བཞིན་ནོ། །མཚན་གཞི་ནི་བླ་མ་ཞང་རིན་པོ་ཆེ་ལྟ་བུའོ། །ཐ་ མལ་གྱི་ཤེས་པ་ཟེར་བ་དེ་ལ་ཡང་རྣམ་དབྱེ་མང་སྟེ། ཕལ་ཆེར་གྱིས་ཁོ་ཐ ་མལ་ཤེས་པ་ཞིག་ཡིན་ཟེར་བ་དང་། འོ་ན་ཐ་མལ་ཤེས་པ་དེ་ཅི་ཞིག་རེད་ཟེར་ན། རྒྱུ་མཚན་ཅི་ཡང་བཤད་མི་ཤེས། ཐ་མལ་ཅེས་པ་ནི་མ་བཅོས་པའི་དོན་ཡིན། ཀུན་མཁྱེན་གྱིས། ཐ་མལ་ཤེས་པ་རང་གྲོལ་རྒྱལ་བའི་ལམ། །ཞེས་དང་། འོད་གསལ་སྤྲུལ་པའི་རྡོ་རྗེས། ཐ་མལ་གྱི་ཤེས་པ ་རང་འགགས་སུ་འགྲོ་གསུངས་པ་ནི། འཁྲུལ་རྟོག་ ཐ་མལ་གྱི་ཤེས་པ ་འགགས་པ་ཡིན་པས། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ནི་འཕོ་འགྱུར་མེད་པས་འགགས་པ་མེད་གསུངས། ཉམས་ཞེན་ ཐ་མལ་གྱི་ཤེས་པ ་ནི་ཉམས་ཀྱི་ཞེན་འཛིན། ལྷན་སྐྱེས་ ཐ་མལ་གྱི་ཤེས་པ ་ནི་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའོ། །ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་ལ་ཡང་རྣམ་དབྱེ་མང་བས། དང་པོ་ནས་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་པ་ཧ་ཤང་གི་ལྟ་བ་ཡིན་ཏེ། ཁོ་བོའི་ལྟ་བ་འདི་ནི་ལྟ་བ་ཡས་འབེབས་དཔེ་བྱ་རྒྱལ་ནམ་མཁའ་ནས་ཐུར་དུ་འབེབས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན། ཁྱེད་ཅག་གི་ལྟ་བ་སྤྲེའུ་ཤིང་སྡོང་གི་མས་ནས་འཛེགས་པ་ལྟ་བུ་ལ་མི་འཐད་ཞེས་ཟེར། དེ་ཡང་མདོ་སྔགས་ཀྱི་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་ལ་ཁྱད་ཡོད་དེ། མདོ་ལམ་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་མ་གྲུབ་པ་བདེན་མེད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་མཐའ་བཞིའི་རིགས་པ་དང་། ཤིང་རྟ་རྣམ་བདུན་གྱི་རིགས་པ་སོགས་ཀྱིས་གཏན་ལ་ཕབས་པས་སྟོང་ཉིད་ལ་མཉམ་གཞག་ཚེ་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་དང་། སྔགས་བསྐྱེད་རྫོགས་ཀྱི་སྐབས་སྟོང་བཞིའི་དྲང་བའི་འོད་གསལ་དགའ་བཞིའི་དྲངས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚེ་ན་སྒོ་ལྔའི་ཤེས་པ་སོགས་འགགས་པས་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་སྣ་ཚོགས་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། མདོ་སྔགས་ཀྱི་ལམ་གནད་རྟོགས་པའི་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་དང་། ཧ་ཤང་གི་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་གཉིས་ལ་མཐོ་དམན་གནམ་ས་བས་ཁྱད་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་ཡིན། སྲིད་པའི་དྲྭ་བ་གཅོད་པའི་མན་ངག་ནི་རྣམ་ཤེས་སེམས་ཀྱི་རྒྱ་གྲོལ་ཏེ་འོད་གསལ་སད་དགོས་པ་ཡིན། དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་པ་འབྲས་དང་ནས་སོགས་ཀྱི་ཤུན་པ་དང་བྲལ་བ་བཞིན་ཏུ་ཉམས་ཀྱི་ཤུན་པ་ཐམས་ཅད་འཐོར་ཏེ་རིག་པའི་དོན་སྤྱི་རྗེན་པར་ངོས་ཟིན་པར་བྱའོ། །རང་ངོ་འཕྲོད་པ་ལྟ་བ། ངང་ལ་གནས་པ་སྒོམ་པ། གང་ཤར་རང་གྲོལ་སྤྱོད་པ། དེའི་ངང་དུ་གནས་ཏེ་མི་འདས་ན་སྔགས་ཀྱི་དམ་ཚིག་ཐམས་ཅད་ཉམས་མི་ནུས་པ་ཡིན་གསུངས། རྨུན་པོ་ཞེས་ཀུན་གཞི་མ་རིག་པ་བླུན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །མི་རྟོག་ཟངས་ཐལ༴ རང་བབས་སུ་བསྐྱང་ཚེ་བསྒོམ་པ་ནི་གནད་གལ་པོ་ཆེ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ཆུ་དང་འོ་མ་འདྲེས་པ་འཐུང་བ་ལྟར། །འདི་གཉིས་བསྲེ་ནས་བསྒོམ་པ་བླུན་པོའིལུགས། །ཤི་ནས་དུད་འགྲོར་སྐྱེ་བར་མཁྱེན་པར་མཛོད། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །བདེ་ཉམས་ལ་ཞེན་ན་གཟུང་འཛིན་ཅན། བདེ་ཉམས་ལ་ཞེན་པ་མེད་ཅིང་འཛིན་མེད་དངས་གསལ་ལེ། རྣམ་རྟོག་འཁྲུལ་ཚབ་ཆེ་ན་རང་བབས་སུ་བཞག་སྟེ་གྲོལ་གཞིའི་རིག་པའི་རང་ས་ཟིན་དགོས། འཐིབ་དངས་མ་ཕྱེད་པའི་རྙོགས་པ་ཅན་དང་འཇམ་རྩུབ་སྣ་ཚོགས་བྱུང་ཡང་། དེ་ནི་ལམ་པའི་གང་ཟག་ལ་མི་འབྱུང་བའི་ཐབས་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་ཅི་བྱུང་ཡང་སྐྱོ་ནས་སུན་པར་མི་བྱ་སྟེ། གྲོགས་བློ་ལྡོག་རྣམ་བཞི། སྐྱབས་འགྲོ། སེམས་བསྐྱེད་སོགས་དང་ལམ་གཅིག་ལ་རྡོག་པ་གཏད། ལྷ་གཅིག་ལ་གསོལ་བ་བཏབ་སྟེ། ཐུགས་ཡིད་བསྲེ་སྟེ། ཡུན་ཐུང་གྲངས་མང་གི་སྒོ་ནས་བསྒོམ་པས་མཐར་རྟོགས་དགོས་པ་ཡིན་ཏེ། གཡོ་ཐོབ་སོགས་ལྔའི་ཉམས་ཀྱི་རྟོགས་ཚུལ་ལ་བརྟེན་ནས་བསྒོམ་དགོས་པ་ཡིན། གང་ཟག་གིས་བསྒོམ་པའི་ཚེ་ན་བླ་མའི་མན་ངག་གིས་ལྟ་བ་གཏན་ལ་ཕབ། སེམས་རིག་གི་ལ་ཤན་ཕྱེ་སྟེ་བློ་ལ་བྱང་ཆ་ཐོན་པ་ཞིག་ནི་ངེས་པར་དགོས། བསྒོམ་པའི་དུས་ཆུ་མ་བསྒུལ་ན་དངས་པ་ལྟར། རིག་ཐོག་ཐོན་ཚེ་ཚབ་ཚུབ་ཀྱི་དཔྱད་ར་སོགས་མི་བྱེད་པར་རང་བབས་འཇོག་པ་གལ་ཆེ། ནམ་ཡང་དཔྱད་ར༴ སོགས་ཀྱིས་ཞི་ལྷག་གཉིས་ལ་བསྒྲིབ་གསུངས། དྲན་པའི་རྒྱུན་བརྟན་དགོས། དྲན་པ་སྟོར་ན་སྒོམ་པ་སྟོར། དྲན་པ་རྙེད་ན་སྒོམ་པ་རྙེད་ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཡིན་ཡང་དྲན་པ་ཤིན་ཏུ་བསྒྲིམ་ཆེ་ན་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོས། དྲན་པའི་ལྕགས་མཁར་བརྩིགས་པ་ཞེས་བོད་འདིར་བསྒོམ་བརྩིགས་ཤེས་ཀྱང་བཤིག་མི་ཤེས་ཚུལ་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །དུས་གསུམ་ཀྱི་འཁྲུལ་བ་ཞི་ནས་དེའི་ངང་དུ་གནས་པ་ནི་ཞི་གནས་ཞེས་བྱ་སྟེ། གནས་པ་འདི་ཕལ་ཆེར་གྱི་རྩ་བ་ཆུང་བར་འཛིན་ཀྱང་མདོ་ནས་རྫོགས་ཆེན་གྱི་བར་ཞི་ལྷག་གཉིས་མེད་པར་སྒོམ་ཚུལ་རྒྱུད་ལུང་མན་ངག་གང་ནའང་མེད། ཞི་ལྷག་གཉིས་ནི་བྱའི་གཤོག་པ་ལྟ་བུའོ། །གོམས་ཚད་ནི་རྨི་ལམ་གྱིས་འཛིན། རྟགས་སྤྱོད་པས་སྟོན་ཞེས་པས། ཉམས་རྟོགས་རང་རྒྱུད་ལ་རྨི་ལམ་གྱི་འོད་གསལ་ཟིན་མི་ཟིན་གྱིས་ཤེས། རྟགས་ནི་མཉམ་བཞག་ལ་འོད་གསལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཤུགས་རྗེས་ཐོབ་ལ་བབས་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུད་ན་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཡོད་པར་ཤེས་ནས་དེ་ལྟར་མ་རྟོགས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་ཕྱོགས་རིས་མེད་པར་འཆར་བ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པ་བཞུགས་པར་ཤེས་ནས་ངེས་ཤེས་ཁྱད་པར་ཅན་འདྲེན་ནས་སྣང་སྲིད་དག་པར་རབ་འབྱམས་སུ་འཆར་ནུས་པ་དང་། མཉམ་གཞག་གི་དུས་སུ་རྟོག་ཚོགས་བཟང་ངན་བར་མ་ཐམས་ཅད་བག་ཆགས་བསོགས་ཡོང་མེད་པར་གྲོལ་ནས་རྗེས་ཐོབ་སྤྱོད་པའི་སྐབས་སུ་སྟོང་ཉིད་རྒྱུ་འབྲས་སུ་ཤར་ཏེ་ལས་རྒྱུ་འབྲས་བག་ཕྱེ་བས་ཞིབ་པ་དང་། ཡང་མཉམ་གཞག་དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་དོན་ཐམས་ཅད་རང་རྡོལ་དུ་ཤེས་པ་དང་རྐྱེན་ངན་པ་གང་དང་གང་ལ་འཕྲད་ཀྱང་གྲོལ་ནུས་ན་རྟོགས་པའི་རྟགས་ཡིན། ལམ་བདེ་ཞིང་དཀའ་ཚེགས་ཆེན་པོ་སྤྱད་མི་དགོས་པར་མྱུར་བ་སྟེ། བསྐལ་བ་མང་པོར་ཚོགས་བསགས་སྒྲིབ་པ་སྦྱང་དེ་མཐར་སངས་རྒྱས་པ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པར། འོད་གསལ་རིག་པའི་དོན་སྤྱི་དེ་ལེ་ལོ་རྣམ་གཡེང་མེད་པར་བརྩོན་པ་དྲག་པོས་བསྒོམ་ནུས་ན་རྣམ་རྟོག་དང་ཉམས་བདེ་གསལ་མི་རྟོག་པ་དང་། བྱིང་རྨུག་འཐིབ་གསུམ་སོགས་བག་ཆགས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་མཐའ་དག་སངས་ཏེ། ཇི་ལྟ་བ་མཁྱེན་པ་དང་། ཇི་སྙེད་པ་གཟིགས་པའི་ཡོན་ཏན་རྩོལ་མེད་དུ་རྒྱས་ནས་རྡོ་རྗེ་འཆང་གི་རྒྱལ་སྲིད་ཟིན་ཏེ་སྐུ་གསུམ་སྟོན་པའི་སྐུར་བཞེངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་མཉམ་གཞག་གི་རང་ས་ཟིན་ཀྱང་། དེ་ཉིད་རྐྱེན་དང་བསྲེ་ནས་རྟོགས་པའི་རྩལ་སྦྱངས་མ་བྱས་ན་གཉེན་པོས་རྐྱེན་མི་ཐུབ་པས། མཉམ་གཞག་ལེགས་པོ་དེའི་ཀློང་ན་རྟོག་ངན་གྱི་དུག་སྦྲུལ་འཇིགས་སུ་རུང་བ་མང་པོ་གནས་གཅིག་ཏུ་སྡོད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས། མཛེས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་ཆགས་ཡུལ་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་། གཞན་གྱི་བརྙས་བརྗོད་སོགས་སྡང་བའི་ཡུལ་རྐྱེན་གང་རུང་དེའི་དབང་གིས་འདོད་ཆགས་ཁོང་ཁྲོ་སོགས་མངོན་དུ་གྱུར་འོང་བ་དེ། རང་རྒྱུད་ཀྱི་སྒོམ་དེའི་ཀློང་ནས་བྱུང་བ་མིན་ན་ཤ་ལས་མི་འབྱུང་ཁྲག་སོགས་གང་ལས་བྱུང་སོམས་ཤིགདེ་དག་སྦྱང་མ་ཐུབ་ན་ཞེ་སྡང་གིས་དམྱལ་བ་སོགས་སུ་འཕེན་པར་གསུངས་པས་སྦྱང་དགོས། སྦྱང་ཚུལ་ནི་རྒྱ་གར་གྲུབ་ཆེན་ཚོས་དང་པོ་དབེན་པའི་གནས་སུ་མཉམ་གཞག་ལ་བརྟན་པ་ཐོབ་པའི་རྗེས་སུ་ཚོང་འདུས་སོགས་ལ་སོང་ནས། མི་མང་གི་རྒྱུ་འགྲུལ་དང་བདེ་སྡུག་སོགས་ལ་རྩལ་སྦྱང་། དེ་ནས་གྲོང་དགུའི་མི་གཙང་༴ དེ་ནས་རྒྱལ་པོའི་ཆད་པ༴ དེ་ནས་དུར་ཁྲོད༴ མཛད་པ་ལྟར། གནས་རི་རྩེའམ་མཚོ་གླིང་སོགས་སུ་ཕྱིན་ནས་མིག་གིས་གཟུགས་མཐོང་ན་དེ་ལ་ཡང་ཡང་བལྟ་བ་སོགས་དང་། ཡིད་ལ་ཅི་ཤར་ཡང་ཤར་དུ་བཅུག་རྗེས་ངག་ནས་ཀྱང་མིང་བརྗོད། སེམས་རྟོག་འཕྲོ་བཅུག་སྟེ། ཡུལ་ཀ་བ་ལྟ་བུ་གཅིག་གི་སྟེང་དུ་འབྱམས་པ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་དུ་ཀ་བའོ་སྙམ་པའི་དེ་མ་ཐག་བུམ་པའོ། རྡོའོ། སའོ། ཤིང་ངོ་ཞེས་པ་ལྟ་བུར་ཁ་སྤོ་ཞིང་རྩ་བ་རིག་པའི་རང་ས་མ་ཤོར་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་ཡུལ་ལ་འཕྲོར་གཞུག་སྟེ། རིག་ཐོག་ཏུ་གྲོལ་བ་ལ་བསླབ་པས། རྐྱེན་ངན་ཐམས་ཅད་རིག་པའི་རྩལ་སྦྱོང་དུ་འཆར་ནུས་པ་ནི་བླ་མ་ཞང་རིན་པོ་ཆེས་དབུ་བྲག་ཕུག་ལ་བརྡབ་པས་བདེ་སྟོང་དུ་ཤར་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རྩལ་སྦྱང་བ་འདི་ལས་རིག་པ་ངོ་སྤྲད་པའི་ཉམས་ཞེན་གྱི་ཤུན་པ་གཏོར་བའི་ཐབས་དང་ཉམས་ལེན་ལ་བརྟན་པ་མ་ཐོབ་བར་མ་མཐའ་ཡང་ཞག་མ་བརྒྱ་རེ་ཙམ་མཛད། །བླ་མའི་ཞལ་རྒྱུན་ཟིན་ཐོ་ཙམ་མོ། །