སྡེ་གསུམ་སྙིང་པོའི་དོན་འགྲེལ་གནས་ལུགས་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཅེས་བྱ་བའི་འགྲེལ་པ།

རྡོ་རྗེའི་གནས་དང་པོ། ཆོས་ཐམས་ཅད་གང་དུའང་བརྗོད་དུ་མེད་པར་གཏན་ལ་ཕབ་པ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྡེ་གསུམ་སྙིང་པོའི་དོན་འགྲེལ་གནས་ལུགས་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཅེས་བྱ་བའི་འགྲེལ་པ་བཞུགས།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཏ་ཐཱ་ཏྭ་རཏྣ་ཀོ་ཥ་ནཱ་མ་བྲྀཏྟི། བོད་སྐད་དུ། གནས་ལུགས་རིན་པོའི་ཆེའི་མཛོད་ཅེས་བྱ་བའི་འགྲེལ་པ། དཔལ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གདོད་ནས་ལྷུན་གྲུབ་ཡོན་ཏན་རྫོགས་པའི་ཀློང་། །སྲིད་ཞིའི་དཔལ་གྱུར་ཐོག་མའི་མགོན་པོ་དང་། །རྒྱལ་བ་རིག་འཛིན་ཆོས་རྗེ་བླ་མ་ལ། །དད་བརྒྱའི་འདབ་སྟོང་གཡོ་བས་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཐེག་པའི་རྩེ་མོ་ཡང་རབ་ཕུལ་དུ་གྱུར། །མངོན་སུམ་སྙིང་ཐིག་བཀའ་གསང་རྒྱ་ཆེ་ལས། །སྙིང་པོའི་དོན་བསྡུས་མཐར་ཐུག་ངེས་པའི་དོན། །གནས་ལུགས་རིན་ཆེན་མཛོད་ཀྱི་འགྲེལ་གསལ་བྱ། །གང་གི་ཚེ་དཔལ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐོག་མའི་གཞི་ལ་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་ནས། མཉམ་པ་ཆེན་པོའི་ཚུལ་རྡོ་རྗེའི་དབྱིངས་སུ་བཞུགས་ཏེ། ངེས་པ་དོན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བླ་ན་མེད་པ་བསྐོར་བ་དག་གི་འབྲས་བུའི་མཆོག་ནི། རིག་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་གྲུབ་བསལ་འཕོ་འགྱུར་མེད་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད། རྒྱུ་འབྲས་རྩོལ་སྒྲུབ་ལས་འདས་པར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མངོན་སུམ་དུ་སྟོན་པའི་གསང་བ་ཆེན་པོ་ཡིན་ལ། དེའི་མཐར་ཐུག་གི་གནས་ངེས་པ་རྣམས་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པ་གནས་ལུགས་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཅེས་བྱ་བའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཏེ། འདིར་དེ་ཉིད་ཀྱི་གནས་གསལ་བར་བྱ་བ་ལས། རེ་ཞིག་དང་པོར་ཕྱག་འཚལ་བ། གདོད་ནས་སངས་རྒྱས་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་གཞི། །མི་འགྱུར་ལྷུན་གྲུབ་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོའི་དབྱིངས། །སེམས་ཉིད་རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ལ། །བཏང་བཞག་འགྲོ་འོང་མེད་པས་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་སྨོས་ཏེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་ཉིད་བསྟན་བཅོས་འདིའི་རྡོ་རྗེ་དབྱིངས་གཏན་ལ་ཕབ་སྟེ་དོན་གྱི་ངོ་བོ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་གཞི་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་སངས་རྒྱས་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཆོས་དབྱིངས་སེམས་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་རང་ངོ་ལ། བཏང་བཞག་སྤྲོ་བསྡུ་དང་བྲལ་བ་རང་མལ་ཆོས་ཉིད་ལས་མ་གཡོས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཕྱག་འཚལ་བར་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ནི་རྒྱ་ཆད་ཕྱོགས་ལྷུང་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པ་གྲུབ་བསལ་རྩོལ་སྒྲུབ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པ་སྟེ། རིག་པ་རང་ཤར་ཆེན་པོའི་རྒྱུད་ལས། ཨེ་མ་རྫོགས་ཆེན་ཨ་ཏི་ནི། །གང་གི་ཕྱོགས་སུ་མ་ལྷུང་ལ། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་དོན་ལ་སྤྱོད། །དཔེར་ན་གཅན་གཟན་སེང་གེ་ཡིས། །སྡེར་ཆགས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པ་བཞིན། །རྫོགས་ཆེན་རང་སྐད་སྨྲ་ཞིང་ཐེག་དམན་ཟིལ་གྱིས་གནོན། རྫོགས་ཆེན་རང་སྐད་སྨྲས་ནས་རང་གི་དོན་ལ་འཇོག །རྫོགས་ཆེན་ཡུལ་ལ་སངས་རྒྱས་སེམས་ཅན་མེད། །རྫོགས་ཆེན་གཞི་ལ་བཟང་དང་ངན་པ་མེད། །རྫོགས་ཆེན་ལམ་ལ་ཉེ་དང་རིང་བ་མེད། །རྫོགས་ཆེན་འབྲས་བུ་ཐོབ་དང་མ་ཐོབ་མེད། །རྫོགས་ཆེན་སྐུ་ལ་ཡིན་དང་མ་ཡིན་མེད། །རྫོགས་ཆེན་གསུང་ལ་བསྒྱུར་དང་མ་བསྒྱུར་མེད། །རྫོགས་ཆེན་ཐུགས་ལ་དངོས་པོ་མཚན་མ་མེད། །རྫོགས་ཆེན་དབྱིངས་ལ་ཟད་དང་སྟོངས་པ་མེད། །རྫོགས་ཆེན་གནས་ལ་མཐོ་དང་དམའ་བ་མེད། །རྫོགས་ཆེན་ཆོས་ལ་སྤྱོད་དང་མི་སྤྱོད་མེད། །རྫོགས་ཆེན་རྩལ་ལ་རྫོགས་དང་མ་རྫོགས་མེད། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྫོགས་ཆེན་རོལ་པ་ཤར་དང་མ་ཤར་མེད། །རྫོགས་ཆེན་དོན་ལ་སྒོམ་དང་མི་སྒོམ་མེད། །རྫོགས་ཆེན་རིག་པ་མཐོ་དང་མི་མཐོ་མེད། །རྫོགས་ཆེན་ཡེ་ཤེས་གསང་ཆེན་ཀུན་ལ་རོལ། །རྫོགས་ཆེན་མཐའ་ལ་འདི་ཞེས་བསྟན་དུ་མེད། །རྫོགས་ཆེན་དོན་ལ་ཚིག་དང་ཡི་གེ་མེད། །རྫོགས་ཆེན་རྒྱལ་པོའི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་གནས། །ཚིག་དང་ཡི་གེ་མེད་པ་རྫོགས་ཆེན་དོན་ལ་སྤྱོད། །གསལ་འགྲིབ་འཛིན་རྟོག་མེད་པ་རང་སྣང་བདེ་བའི་ཤུགས། །རྫོགས་ཆེན་དོན་ལ་དེ་བཞིན་གནས་མེད་པའོ། །ཞེས་སོ། །དེ་ལ་རྐང་པ་དང་པོ་གསུམ་གྱིས་རང་བྱུང་གཤིས་ཀྱི་ངོ་བོ་བསྟན་ལ། བཞི་པས་དེའི་ངང་ལ་གོམས་ཚུལ་བསྟན་ཏེ། འབྲས་བུ་ནི་གཤིས་རང་མལ་དུ་བསྟན་པ་དང་པོའི་གཞི་ལས་བརྟན་པ་ཐོབ་པས་ཁྱད་པར་དུ་ཕྱེ་བ་ཙམ་ལས་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཐམས་ཅད་རིག་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་རྫོགས་པར་བསྟན་པ་ནི། ཀུན་བྱེད་ལས། འདི་ལ་མ་རྫོགས་གང་ཡང་མེད། །གཅིག་རྫོགས་གཉིས་རྫོགས་ཀུན་རྫོགས་པས། །བྱ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བདེ། །གཅིག་རྫོགས་བྱང་ཆུབ་སེམས་སུ་རྫོགས། །གཉིས་རྫོགས་སེམས་ཀྱིས་བྱས་པར་རྫོགས། །ཀུན་རྫོགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་རྫོགས། །གཅིག་ལ་རྫོགས་པའི་ལུང་འདི་ཡིས། །སངས་རྒྱས་དགོངས་པ་འདི་ལ་གནས། །ཀུན་རྫོགས་པ་ཡི་དོན་འདི་ཡིས། །ཐམས་ཅད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བྱེད། །བྱ་མེད་འདི་ལ་གང་གནས་པ། །ལུས་འདི་གང་ཟག་ལྷ་མི་ཡང་། །དགོངས་པ་ཆོས་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཡིན། །འདི་ཡིས་སེམས་ཅན་དོན་བྱས་ནས། །རྩོལ་སྒྲུབ་མི་བྱེད་བདེ་བར་གནས། །ཞེས་སོ། །སེམས་ཉིད་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་འཁོར་འདས་ཀྱི་འཕྲོ་གཞི་འདི་ཉིད་ཕྱག་གི་གནས་སུ་བསྟན་ཏེ། དོ་ཧ་མཛོད་ལས། སེམས་ཉིད་གཅིག་པུ་ཀུན་གྱི་ས་བོན་ཏེ། །གང་ལ་སྲིད་དང་མྱ་ངན་འདས་འཕྲོ་བ། །འདོད་པའི་འབྲས་བུ་སྟེར་བར་བྱེད་པ་ཡི། །ཡིད་བཞིན་ནོར་འདྲའི་སེམས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །བརྩམ་པར་དམ་བཅའ་བ་ནི། ཆོས་རྣམས་རང་བཞིན་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཀློང་། །ལྟ་བའི་ཡང་རྩེ་རྫོགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་ཆེན་པོ་ནི། །གང་དང་མི་འདྲ་ཀུན་ལས་འདས་པའི་དོན། །ཇི་ལྟར་བདག་གིས་རྟོགས་བཞིན་བཤད་ཀྱིས་ཉོན། །དེ་ལ་ཆོས་ཉིད་བསམ་བརྗོད་ལས་འདས་པའི་ཀློང་ནི་རིག་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་སྟེ། དངོས་པོ་དང་མཚན་མ་མེད་པས་དཔེར་མཚོན་པའི་ཡུལ་ལས་ཀྱང་འདས་པ་ཉིད། བླ་མ་དམ་པའི་དྲིན་གྱིས་ལེགས་པར་རྟོགས་པའི་དོན་ཕྱི་རབས་ཀྱི་དོན་དུ་བསྟན་པར་བྱའོ་ཞེས་ཁས་བླངས་པས་ཏེ། རྒྱུ་འབྲས་རྩོལ་སྒྲུབ་ལས་འདས་པའི་སེམས་ཉིད་ཐེག་པ་འོག་མས་མ་རྟོགས་པ་ཉིད་འདིར་བསྟན་པས་གོལ་སྒྲིབ་མ་སྤངས་ལ་མི་གནས་པར་དག་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མིང་ཙམ་དུ་རྟོགས་པར་བསྟན་པ་ནི། སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་དགའ་རབ་རྡོ་རྗེས་མཛད་པའི་སྐུ་གསུམ་ཐུག་ཕྲད་ལས། སྐྱེ་འཇིག་མཐའ་མེད་བྱ་བྲལ་ཀློང་ཆེན་ངང་། །གསེར་གླིང་ལྟ་བུ་དབྱེ་བསལ་མེད་པའི་ཀློང་། །ཕྱི་ནང་མེད་པས་ཤར་ལ་ནུབ་པ་མེད། །མཐའ་ཡི་མུན་སེལ་རྩ་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ལ་མཐའ་བཞི་མ་སྤངས་ཀྱང་། །མཐའ་བཞིས་མ་རེག་གོལ་ས་ཤུགས་ལ་ཆོད། །གཡང་ས་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཉིད་ལ། །རྩོལ་བ་མེད་པའི་སྐུ་གསུམ་ལྷུན་རྫོགས་ཀྱང་། །འཁོར་འདས་མིང་ཙམ་རྒྱུ་འབྲས་ཐ་དད་བརྟག །ཅེས་གསུངས་སོ། །དོན་འདི་དག་སྟོན་པའི་ཚིག་གིས་གནས་བརྩམ་པ་ལས་དབང་པོ་ཡང་རབ་རྣམས་ཇི་བཞིན་པར་གྲོལ་བའི་ཕན་པ་ལ་བསམས་ཏེ། ཁས་བླངས་པ་བཞིན་མི་འགྱུར་བས་རྩོམ་པ་མཐར་ཕྱིན་པའི་དོན་དུ་བསྟན་ཏེ། བརྒྱད་སྟོང་འགྲེལ་ཆེན་དུ། གཞན་དོན་བརྩེ་བ་ཅན་རྣམས་སྲོག་ཕྱིར་ཡང་། །རང་གི་ནུས་པ་ལྷོད་པར་མི་བྱེད་དེ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཁུར་ཅིག་ཁུར་བ་དག །ཉམ་ངའི་གནས་སུ་ནམ་ཡང་འདོར་མི་བྱེད། །ཅེས་བཤད་པ་ལྟར་རོ། །འདིས་ནི་དགོས་འགྲེལ་ཡན་ལག་བཞི་ཡང་བསྟན་ཏེ། བསམ་བརྗོད་རྒྱུ་འབྲས་ལས་འདས་པའི་རིག་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ནི་བསྟན་བཅོས་འདིའི་བརྗོད་བྱའོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པས་དབང་པོ་ཡང་རབ་ཀྱིས་དེ་ལྟར་རྟོགས་པ་ནི་དགོས་པའོ། །རྟོགས་པ་བཞིན་ཉམས་སུ་བླངས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བས་གཤིས་ཡིན་ཐོག་ཏུ་ཕེབས་པ་ནི་དགོས་པའི་དགོས་པ་སྟེ་ཉིང་དགོས་སོ། །དེ་དག་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་ནི་འབྲེལ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་རིག་པའི་ངང་དུ་སྣང་ལ། རིག་པ་རྒྱུ་འབྲས་བྱ་རྩོལ་ལས་འདས་པར་རྟོགས་པས་འོག་མའི་ཐེག་པ་ཀུན་ལས་འཕགས་པ་ཉིད། ཀུན་བྱེད་ལས། ཀུན་བྱེད་རྒྱལ་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ང་ནི། །ཁྱོད་ཀྱིས་ང་ཡི་རང་བཞིན་འདི་རྟོགས་ལ། །ཇི་ལྟར་སྣང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀུན། །ང་ལས་གཞན་མེད་པ་རུ་ལུང་སྟོན་ཅིག །ཁྱོད་ཀྱིས་ང་ཡི་ལུང་འདི་བསྟན་གྱུར་ན། ཁྱོད་ལ་འདུས་པའི་འཁོར་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །ཀུན་བྱེད་ང་ཡི་རང་བཞིན་རྟོགས་གྱུར་ནས། །ཀུན་ཀྱང་ང་ཡི་རང་བཞིན་ཉིད་དུ་འགྱུར། །ཀུན་ཀྱང་ང་ཡི་རང་བཞིན་གྱུར་པ་ན། །ཇི་ལྟར་སྣང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལ། །ཀུན་ཀྱང་སྤོང་འགོག་བདེན་གཉིས་སྦྱོང་མི་བྱེད། །གཙང་སྦྲས་དག་གསུམ་བྱིན་གྱིས་རློབས་མི་བྱེད། །ཏིང་འཛིན་སེམས་བསྐྱེད་རྩོལ་དང་སྒྲུབ་མི་བྱེད། །ཐམས་ཅད་ཀུན་བྱེད་ངང་དུ་བྱས་ཟིན་པས། །ཀུན་བྱེད་ང་རུ་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད། །མཉམ་ཉིད་ང་ཡིས་མཉམ་ཉིད་བྱ་མི་དགོས། །མཉམ་ཉིད་བྱ་མི་དགོས་པར་སྔར་ལུང་བསྟན། །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་རྟོགས་པའི་དགོས་པ་ཡང་དེ་ཉིད་ལས། དགོས་ཆེད་དོན་གྱི་དགོས་པ་བསྟན་པ་ནི། །བསྐལ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་སྔོན་རོལ་ནས། །ཀུན་བྱེད་བྱང་ཆུབ་ང་ལ་དད་པ་ཡི། །ལས་དང་སྐལ་ལྡན་ཤིན་ཏུ་རྣལ་འབྱོར་པ། །ལྟ་བ་བསྒོམ་མེད་དམ་ཚིག་བསྲུང་དུ་མེད། །འཕྲིན་ལས་རྩོལ་མེད་ལམ་ལ་བགྲོད་དུ་མེད། །ས་ལ་སྦྱང་མེད་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་མེད། །དོན་དམ་དང་ནི་ཀུན་རྫོབ་རྣམ་གཉིས་མེད། །བསྒོམ་ཞིང་བསྒྲུབ་ཏུ་མེད་པར་མཐོང་བ་དང་། །སེམས་བསྐྱེད་མེད་ཅིང་གཉེན་པོ་མེད་མཐོང་བ། །ཀུན་བྱེད་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་མཐོང་བ་ཡི། །དེ་ལྟ་བུ་ཡི་དགོས་ཆེད་བསྟན་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་དག་གི་ཕྱོགས་དང་པོ་བསྟན་བཅོས་རྩོམ་པ་ལ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་བསྟན་བཅོས་ཀྱིས་ལུས་ཉིད་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་ལས། རྡོ་རྗེའི་ཆིངས་བཞིས་ལུས་མདོར་བསྟན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་ནི། །སེམས་ཀློང་མན་ངག་སྙིང་པོའི་མཐར་ཐུག་དོན། །མེད་པ་ཕྱལ་བ་ལྷུན་གྲུབ་གཅིག་པུ་སྟེ། །རེ་རེའང་གནད་བཀྲོལ་འགག་བསྡམས་ཆིངས་སུ་བཅིངས། །ལ་བཟླའི་དོན་དང་རྣམ་པ་བཞི་བཞིར་གནས། །དེ་ལ་རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་མཐར་ཐུག་གི་དོན་དམ་ཚིག་ཆེན་པོ་བཞིའི་རྣམ་གྲངས་སུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་ལ། དེ་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པ་དང་། ཡེ་ནས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་དང་། རྒྱ་ཆད་ཕྱོགས་ལྷུང་མེད་པས་ཕྱལ་བ་དང་། རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་གཅིག་པུའི་ངང་དུ་བསྡུ་བ་དང་བཞི་སྟེ། རིན་པོ་ཆེ་སྤུངས་པའི་རྒྱུད་ལས། དེ་དུས་བསྲུང་བའི་མཚམས་འདས་པའི། །དམ་ཚིག་ལྷུན་གྲུབ་ཆེན་པོ་དང་། །མེད་དང་གཅིག་པུ་ཕྱལ་བ་ཡིས། །དེ་ཡི་གྲོགས་སུ་དེ་འགྱུར་རོ། །ཞེས་པ་དང་། ཐིག་ལེ་ཀུན་གསལ་ལས། བསྲུང་དུ་མེད་པའི་དམ་ཚིག་བཞི། །མ་ཉམས་ཡེ་བསྲུངས་གདེང་དང་ལྡན། །ང་ཡི་དམ་ཚིག་གསང་བ་ནི། །རང་རིག་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་ལ། །བསྲུང་བྱ་སྲུང་བྱེད་གཉིས་མེད་པས། །ཉམས་དང་མ་ཉམས་གཉིས་སུ་མེད། །ཐེག་བརྒྱད་བཅོས་མའི་ཚིག་གི་གྲངས། །ང་མི་བསྲུངས་པས་མེད་ཅེས་བྱ། །འོག་མའི་དམ་ཚིག་ལས་གྲོལ་ཞིང་། །རང་གི་སྒོ་གསུམ་ཡངས་པས་ན། །ཕྱལ་བ་ཞེས་སུ་བཏགས་པ་ཡིན། །བསྲུང་དུ་མེད་པའི་དམ་ཚིག་ལས། །འདའ་མི་སྲིད་པའི་བསྲུང་ཐབས་ནི། །རང་རིག་ཡེ་ཤེས་གཅིག་པུ་བས། །གཅིག་པུ་ཞེས་སུ་བཏགས་པ་ཡིན། །རང་རིག་ཡེ་ཤེས་གཅིག་པུ་ལ། །བྱ་རྩོལ་མེད་པར་ཡོངས་བསྲུངས་པས། །ལྷུན་གྲུབ་ཅེས་སུ་བཏགས་པ་ཡིན། །ཅེས་པ་དང་། ཀུན་བྱེད་ལས། ཀུན་བྱེད་ང་ལ་བསྲུང་བའི་དམ་ཚིག་མེད། །རྒྱུ་རྐྱེན་མེད་པས་རྩོལ་ཞིང་བསྒྲུབ་མི་དགོས། །ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པས་དཔྱད་པར་བྱ་མི་དགོས། །ཡེ་ཤེས་ཡིན་པས་ཤེས་པར་བྱ་མི་དགོས། །རང་བྱུང་ཡིན་པས་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་མི་དགོས། །བཟང་ངན་མེད་པས་བླང་དོར་བྱ་མི་དགོས། །དངོས་པོ་མེད་པས་མེད་པ་ཞེས་སུ་བཤད། །དངོས་པོ་མི་སྤྱོད་ཡེ་ཤེས་མ་འགགས་པ། །དེ་ལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཕྱལ་བ་ཞེས་སུ་བཏགས་པ་ཡིན། །སེམས་སུ་ཀུན་གཅིག་གཅིག་པུར་བསྟན་པ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་སྣང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀུན། །ཡིད་ཆོས་བྱང་ཆུབ་སེམས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར། །ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཞེས་སུ་ང་ཡིས་བཤད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་བཞི་པོ་ཡང་རེ་རེ་ཞིང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་གནད་བཀྲོལ་བ་དང་། རང་བྱུང་དོན་གྱི་ཡེ་ཤེས་སུ་འགག་བསྡམ་པ་དང་། སྐྱེ་མེད་བསམ་ཡུལ་ལས་འདས་པར་ཆིངས་སུ་བཅིངས་བ་དང་། རྒྱུ་འབྲས་བྱ་རྩོལ་ལས་འདའ་བར་ལ་བཟླ་བ་དང་དོན་གྱི་བྱེ་བྲག་བཞི་བཞིར་དབྱེ་བས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་བཅུ་དྲུག་ཏུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི་བསྟན་བཅོས་འདིའི་མདོ་ཆིངས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཡེ་ནས་ཡིན་པའི་གནས་ལུགས་དང་། ངང་ལ་གནས་པའི་རྣལ་འབྱོར་དང་། ཞེན་འཛིན་མེད་པའི་སྤྱོད་པ་དང་། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཆོས་སྐུར་ཤེས་པས། སྔར་མ་མཐོང་བའི་དོན་བློ་ཟད་ཆོས་འདས་ཆེན་པོར་མཚོན་པ་སྟེ། རིན་པོ་ཆེ་སྤུངས་པ་ལས། དུས་གསུམ་དུས་མེད་ཁྱད་པར་ལས། །བར་དང་མཚམས་མེད་ཉག་རྒྱུན་གྱིས། །ཐོག་མ་བར་དང་མཐའ་མེད་པ། །དུས་ཚོད་གྲངས་རྣམས་ཡེ་ཟད་པར། །མཉམ་པ་ཆེན་པོའི་སྒྲ་ལས་ནི། །ངེས་པ་མེད་པའི་སྣང་བར་ཡང་། །རྣམ་རྟོག་རང་ལ་ཆ་མེད་པར། །རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ཡི། །དོན་ཀུན་བློ་ཡི་དཀྱིལ་དུ་ཚུད། །མི་སྣང་ཡུལ་མེད་རྟོག་པ་ཡང་། །མ་བཅད་རང་ས་ཉིད་དུ་ཆོད། །འཁྲུལ་མ་མྱོང་བའི་མ་རིག་རྩད། །མ་བརྟགས་ཡེ་ནས་ཆོད་ནས་འདུག །གང་དུ་འདི་ཀུན་སུས་མ་ཚོར། །རགས་པའི་འབྱུང་བ་འདི་ཀུན་ཡང་། །ཐོག་མ་ཉིད་ནས་རང་དེངས་པར། །འགྲོ་བའི་གནས་མེད་རང་སོང་བས། །རང་ལུས་ཡེ་ནས་མེད་པར་ནི། །སྔ་ཕྱི་མེད་པར་འདིར་ཡང་རིག །འདི་ཀུན་དུས་མེད་ཡང་དུས་པས། །གཅིག་དང་གཉིས་དང་དྲུག་གསུམ་གྱིས། །སྣང་མེད་སྣང་དང་ཡང་ཕྱེད་སྣང་། །མི་སྣང་མཛད་པའི་རང་སྒྲར་ཡང་། །ས་འཛིན་ས་ལས་འདས་པར་ནི། །ཡེ་ནས་འདུག་པ་སུས་མ་ཚོར། །བགྲོད་དུ་ཡེ་ནས་མེད་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཡི། །ལམ་འདི་ཡེ་ནས་ཉེ་བར་ནི། །འདི་ཡང་རང་ལ་ཡེ་འདུག་པ། །སྔར་མ་མཐོང་སྟེ་རང་རིག་རྟུལ། །མི་གནས་བསམ་གཏན་དགོངས་པ་ནི། །བསྒོམ་པ་མེད་པར་ཡེ་འདུག་པ། །འདི་ཡང་གང་གིས་སྔར་མ་རིག །བདག་དང་འཛིན་པའི་ཞེན་ཡུལ་ནི། །དང་པོ་ཉིད་ནས་ཆོས་ཉིད་ལ། །འདི་ཀུན་རང་རིག་རང་སྣང་བར། །ཡེ་ནས་སྣང་བ་སྔར་མ་རིག །བདག་རྟོག་བཅིངས་པའི་ཉོན་མོངས་ལྔ། །ཡེ་ནས་རིག་པར་རང་ཤར་བར། །ལྷན་ཅིག་གནས་པ་ཞལ་མ་འཚོ། །ས་ཆུ་མེ་རླུང་འབྱུང་བ་བཞི། །ཡེ་ནས་རང་གི་ལུས་ཡིན་པར། །སུས་མ་མཐོང་བར་མིག་རེ་རྟུལ། །ཡང་གསང་བསྡུས་པའི་མན་ངག་བཅུད། །བར་མཚམས་མེད་པར་རང་གྲགས་པ། །གང་གིས་འདི་ཉིད་མ་ཐོས་པ། །རྣ་བའི་དབང་པོ་མེད་དམ་ཅི། །རང་གནས་དབྱིངས་དང་རིག་པའི་དྲི། །བྲལ་བའི་སྐབས་མེད་རང་འཁོར་བ། །ཚོར་མ་མྱོང་བ་སྣ་འགགས་སམ། །བཅུད་གསུམ་མན་ངག་གཅིག་དྲིལ་རོ། །ཡེ་ནས་ལུས་སེམས་བཅུད་ཡིན་པ། །འདི་ཉིད་མ་མྱོང་ལྕེ་ཆད་དམ། །སྣང་བ་རང་དག་ཁ་དོག་རྒྱན། །རང་གི་ལུས་དང་འབྲལ་མེད་པར། །ལུས་དང་གྲིབ་མ་བཞིན་དུ་ནི། །ཉིན་དང་མཚན་མོ་མེད་འདུག་པ། །སུས་ཀྱང་མ་རེག་ལུས་བེམས་སམ། །སྡུག་བསྔལ་ཕྱལ་འདེབས་བདེ་བའི་ཆོས། །བརྗོད་པ་མེད་པར་རང་གནས་པར། །སུས་མ་ཤེས་པ་བློ་རེ་རྟུལ། །འཁོར་བའི་བག་ཆགས་ཡང་བརྩེགས་པ། །ཡེ་ནས་ཆོས་ཀྱི་སྐུར་འདུག་པ། །གང་གིས་མ་མཐོང་སྙིང་རྗེའི་གནས། །དབང་པོ་བདག་རྟོག་ཡུལ་ཤར་ནས། །དྲན་བསམ་འགྱུ་བ་སྣ་ཚོགས་རྣམས། །ཡེ་ནས་ལོངས་སྐུར་རང་ཤར་བ། །འདི་ཀུན་མ་དྲན་བརྗེད་རེ་ངས། །བྱ་བྱེད་སྤྱོད་པ་རྩོལ་སྒྲུབ་དང་། །སྐྱེ་བོ་འདུས་པའི་ཅ་ཅོ་ཀུན། །ཡེ་ནས་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཡིན་པར། །སུས་མ་ཤེས་པ་ཡོངས་རེ་རྟུལ། །ཇི་ལྟར་བསམ་དང་དྲན་འགྱུས་པ། །ཆུ་བོའི་རྒྱུན་བཞིན་བར་མེད་པར། །རྟག་ཏུ་རང་གི་ཡིད་འཕྲོག་པ། །རྩོལ་མེད་རང་གཞག་སྒོམ་པར་ནི། །ཉམས་སུ་མ་ཆུད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སེམས་རེ་ཡེངས། །སྣོད་བཅུད་ཡོད་ཐོས་སྣང་བ་ནི། །བརྟགས་པས་རང་བཞིན་མེད་པར་ཡང་། །གྲོང་ཁྱེར་རྒྱུན་གཅོད་ལྟ་བར་ནི། །ཡེ་ནས་འདུག་པ་མ་མཐོང་བ། །དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྒོ་འགགས་སམ། །ཞེས་སོ། །མདོར་ན་སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རོལ་པ་དང་། རྩལ་དང་རྒྱན་དུ་རང་སྣང་བ་ལས་གཞན་མེད་པར་ཕུགས་ཐག་གི་གནད་ལྟ་བས་བཀྲོལ། རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་མལ་དུ་དགོངས་པ་རྒྱ་ཡན་ཕྱལ་བས་འགག་བསྡམས། རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་སུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པས་གང་སྣང་རང་སངས་རྗེན་པའི་སྤྱོད་པར་ཆིངས་བཅིིངས། རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པས་ལྷུན་གྲུབ་གཅིག་པུའི་ངང་དུ་འབྲས་བུ་ལ་བཟླ་བ་སྟེ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་སོ་སོར་བརྗོད་ཀྱང་དོན་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངང་དུ་འདུས་ལ། དེ་ཉིད་དཔེ་དོན་རྟགས་གསུམ་གྱིས་གཏན་ལ་དབབ་པ་ནི། ཀུན་བྱེད་ལས། དོན་འདི་ངེས་པར་རྟོགས་འདོད་ན། །དཔེ་ནི་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་བརྟགས། །དོན་ནི་ཆོས་ཉིད་སྐྱེ་བ་མེད། །རྟགས་ནི་སེམས་ཉིད་འགག་པ་མེད། །ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཉིད་ལ། །ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་དཔེ་ཡིས་མཚོན། །ཅེས་པ་དང་། ཆོས་ཀུན་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཡིན་ཏེ་དཔེ་ནི། །ཀུན་དཔེ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་དུ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་དོན་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་སོ། །འདི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབྱིངས་སམ་འབྱུང་གནས་ཏེ། ནམ་མཁའི་ངང་ན་སྣོད་བཅུད་སྣང་བ་ལྟར་འཁོར་འདས་སུ་སྣང་བའང་རིག་ངོར་སྣང་བ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ལ། ཆོས་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སེམས་ལ་སྣང་སེམས་ཀྱིས་བྱས་སེམས་ཀྱིས་བརྟགས་ཀྱང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཉིད་གང་གིས་ཀྱང་མ་བྱས་པ་ཉིད། ཡང་དེ་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱིས་ཀུན་བྱས་གཅིག་མ་བྱས། །ཀུན་བྱས་བྱང་ཆུབ་ཉིད་ཀྱིས་རང་བཞིན་བྱས། །གཅིག་མ་བྱས་པ་ཉིད་ལ་བྱ་མི་དགོས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངང་དུ་སྟོན་པ་ནི་རྡོ་རྗེའི་ལུས་སོ། །ད་ནི་ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ། མེད་པ་དང་། ཕྱལ་བ་དང་། ལྷུན་གྲུབ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང་། གཅིག་པུ་པ་དང་། གང་ཟག་གི་གནས་དང་ལྔ་ལས། དང་པོ་མེད་པ་ལའང་། གནད་བཀྲོལ་བ་དང་། འགག་བསྡམ་པ་དང་། ཆིངས་སུ་བཅིང་བ་དང་། ལ་བཟླ་བ་དང་བཞི་ལས། ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་དང་མཚན་མ་མེད་པར་བསྟན་པ་ནི། དེ་ལ་དང་པོ་མེད་པའི་གནས་བསྟན་པ། །མེད་པའི་རང་བཞིན་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་། །མཁའ་མཉམ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཀློང་ཆེན་དུ། །ཇི་ལྟར་སྣང་ཡང་དེ་ལྟར་རང་བཞིན་མེད། །རིག་པའི་ངོ་བོ་དང་དེའི་ངང་ན་སྣང་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ནས་སྟོང་ཞིང་བདག་མེད་པས་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་ཞིང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཉིད་དེ། ཐིག་ལེ་ཀུན་གསལ་ལས། རིག་པ་དངོས་མེད་ཞི་བ་ལ། །སྤྲོས་པ་དངོས་པོ་མཚན་མ་མེད། །ཅེས་སོ། །དེ་ལྟར་མེད་པའི་དཔེ་དོན་ངེས་པ་ནི། །ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་ཡངས་པའི་དབྱིངས་རུམ་དུ། །སྣོད་བཅུད་འབྱུང་བཞིའི་འཕོ་འགྱུར་ཅི་སྣང་ཡང་། །སྟོང་པའི་གཟུགས་དེ་རང་བཞིན་མེད་པ་ལྟར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་སྣང་ཆོས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །ནམ་མཁའི་ངང་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆགས་འཇིག་སྣང་ཡང་། སྣང་བ་ནམ་མཁའི་ངང་ལ་ངོ་བོ་མེད་པས་རང་བཞིན་མེད་ལ། སྣང་མཁན་འབྱུང་བཞི་ཆགས་འཇིག་ལ་རང་བཞིན་བདེན་པ་མེད་པ་དང་། རྡུལ་ཕྲན་ཆ་ཤས་མེད་ཀྱང་། རྟེན་དང་བརྟེན་ཆོས་དོན་ལ་མ་གྲུབ་པ་ལྟར། རིག་པ་དང་དེའི་ངང་འདིར་སྣང་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རང་བཞིན་མེད་དེ། ཀུན་བྱེད་ལས། དེ་བས་སྣང་སྲིད་སྣོད་བཅུད་ཐམས་ཅད་ཀུན། །ནམ་མཁའི་ངང་ལ་མི་གནས་མེད་པ་བཞིན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཀློང་ཆེན་ཡུལ་ཆེ་བས། །སངས་རྒྱས་སེམས་ཅན་སྣོད་བཅུད་ཀུན་གནས་ཀྱང་། །ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ། །གཉིས་སུ་མེད་དེ་སྒྲོ་སྐུར་ཀུན་དང་བྲལ། །ཅེས་སོ། །ད་ནི་རིག་ངོར་སྣང་བའི་ཆོས་ཅན་རང་བཞིན་མེད་པར་བསྟན་པ་ནི། ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མའི་གཟུགས་བརྙན་ཅིར་སྣང་ཡང་། །སྟོང་པའི་རང་བཞིན་དངོས་པོ་མེད་པ་ལྟར། །སྣང་སྲིད་ཆོས་ཀུན་སྣང་བའི་དུས་ཉིད་ནས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ལས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མ་གཡོས་དངོས་པོ་མེད། །འདི་ལྟར་སྣང་བ་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་སྲིད་པ་བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཅིར་སྣང་ཡང་སྒྱུ་མའི་སྣོད་བཅུད་ལྟར་རང་བཞིན་མེད་ལ། རིག་པའི་ངང་ལ་གུད་དུ་ཆད་པའམ་གཡོས་པ་མེད་དེ། ཀུན་བྱེད་ལས། སྣང་སྲིད་སྣོད་བཅུད་འཁོར་འདས་ཆོས་རྣམས་ཀུན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ལས་གཡོས་པ་ངང་གིས་མེད། །ཅེས་སོ། །འདི་ལྟར་སྣང་བའི་ཆོས་རྣམས་ལྷུན་གྲུབ་རིག་པའི་ངང་ལས་གཡོས་པ་མེད་པར་བསྟན་པ་ནི། ཇི་ལྟར་རྨི་ལམ་གཉིད་ལས་མ་གཡོས་བཞིན། །སྣང་བའི་དུས་ནས་རང་བཞིན་མེད་པ་ལྟར། །སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ངང་། །ཇི་བཞིན་མ་གཡོས་དངོས་པོ་མཚན་མ་མེད། །རྨི་ལམ་གྱི་ཡུལ་དང་མི་ལ་སོགས་པ་གཉིད་ཀྱི་ངང་ལས་མ་གཡོས་པ་ལྟར། འགྲོ་དྲུག་རང་སྣང་གི་ཆོས་སོ་ཅོག་རིག་པའི་དབྱིངས་ལས་མ་གཡོས་ཤིང་། སྐུ་གསུམ་དག་སྣང་གི་ཆོས་སོ་ཅོག་ཀྱང་རིག་པ་གཟུང་འཛིན་ལས་གྲོལ་བའི་དབྱིངས་ལས་གཞན་དུ་གཡོས་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དེ། སྐུ་གསུམ་ཐུག་ཕྲད་ལས། འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་སྐྱེ་གནས་བཞི་པོ་ཡང་། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནས་སྐྱེས་ཤིང་དབྱིངས་སུ་འགྲོ། །གཟུང་འཛིན་ཡུལ་སེམས་ཐ་དད་སྣང་བ་ཡང་། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་གཟུང་ཞིང་དབྱིངས་ལ་འཛིན། །དབྱིངས་ཉིད་ངང་ལ་གཟུང་དང་འཛིན་པ་མེད། །དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་མཁྱེན་ཚད་ཀྱང་། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལས་ཤར་ཞིང་དབྱིངས་སུ་མཁྱེན། །མཁྱེན་པ་མ་འགགས་ཤེས་བྱ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས། །སྐུ་གསུམ་ཐུག་ཕྲད་རང་ཤར་རང་གྲོལ་ཀློང་། །ཞེས་སོ། །ཕྱི་ཡུལ་དུ་སྣང་ཡང་དོན་ལ་སེམས་དང་གཞན་དུ་གྲུབ་པ་མེད་པ་ནི། དེ་ལྟར་ཆོས་རྣམས་སེམས་ལ་སྣང་ན་ཡང་། །སེམས་མིན་སེམས་ལས་གཞན་ཡང་མ་ཡིན་པས། །མེད་པ་གསལ་སྣང་སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་དུ། །ད་ལྟ་ཉིད་ནས་སྨྲ་བསམ་བརྗོད་ལས་འདས། །དེ་ཕྱིར་སེམས་ལ་སྣང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀུན། །སྣང་དུས་ཉིད་ནས་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱ། །གཟུགས་སོགས་ཡུལ་ལྔར་སྣང་བ་དང་སྣོད་བཅུད་རང་ངོར་སྣང་བའི་ཆོས་འདི་དག་སེམས་ལ་སྣང་བས་གཞན་མ་ཡིན་ལ། གཞན་ལྟར་སྣང་ཡང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྨི་ལམ་དང་སྒྱུ་མ་ལྟར་རང་བཞིན་མེད་པས་གཞན་དུ་མ་གྲུབ་ཅིང་། སེམས་སུའང་མ་གྲུབ་པ་སྒྱུ་མའི་དཔེ་བརྒྱད་ལྟར། མེད་པ་གསལ་སྣང་གི་སྟོང་གཟུགས་སུ་རྡུལ་ཕྲན་ཆ་མེད་དང་ཆ་ཡོད་དུ་བརྟགས་པས་ཆོས་བདག་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་དེ། སེམས་ཉིད་རང་སྣང་གི་རྣམ་པ་ལས། སྟོང་པ་འགྱུར་བ་མེད་པའི་དབྱིངས་ཤེས་པར་བྱས་ཏེ། ཀུན་བྱེད་ལས། ཡན་ལག་ཆོས་ཀྱི་དབང་གིས་སྙིང་པོའི་ཡུལ་ཚོལ་ཞིང་། །རྣམ་པ་ཅིར་ཡང་མི་རྟོག་ཐབས་ཀྱིས་དེ་ལ་རོལ། །སྙིང་པོ་རང་བཞིན་འབྱུང་བས་ཆོས་སྐུ་གཞན་ན་མེད། །རྡུལ་ཕྲན་གཅིག་ལ་རྩིས་ཤིང་ཕྱོགས་ཆ་ཀུན་དང་བྲལ། །མི་གནས་དོན་ཉིད་ལེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་རང་འབྱུང་སྟེ། །མངོན་སུམ་ཀུན་ལ་མི་རྟོག་ཡངས་པའི་སྙིང་པོ་ལ། །རྣམ་དག་ལམ་དེར་ཞུགས་ན་མཉམ་པའི་རྒྱལ་པོ་ཐོབ། །མི་འགྱུར་འགྱུར་བ་མེད་པས་ཆགས་པའི་གནས་མེད་དེ། །དེ་བཞིན་གཟུང་བའི་ཡུལ་མེད་སེམས་ཀྱི་གནས་ཀྱང་མེད། །ཅེས་སོ། །འོ་ན་ཐམས་ཅད་སེམས་སུ་བཤད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། འདིར་ཁྱད་པར་གསལ་བར་ཕྱེ་སྟེ་བསྟན་པ། སྤྱིར་སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སུ་བཤད་པ་ན། རིག་པ་གཅིག་གི་ངང་ལས་མ་གཡོས་པར་ཆོས་མཐུན་པ་དང་། རིག་པའི་རོལ་པ་དང་རྩལ་དང་རྒྱན་དུ་རང་སྣང་བ་ལ་དགོངས་ནས་སེམས་སུ་བཏགས་ཏེ། ཉི་མའི་འོད་ཟེར་ལ་ཉི་མར་བཏགས་ནས་དེང་རྩེའི་ཉི་མ་ལ་སྡོད་ཅེས་པ་ལྟ་བུའོ། །དངོས་ལ་གནོད་བྱེད་ལ་གཉིས་ལས། རིགས་པ་ནི་སེམས་ལ་ཁ་དོག་དང་ཕྱོགས་ཆ་སྣང་བར་ཐལ་ཏེ་སྣང་བ་ལ་ཁ་དོག་དང་ཕྱོགས་ཆ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང་། སེམས་ཕྱིར་ཐལ། སྣང་བ་ནང་དུ་ཐལ་པས་ཕན་ཚུན་འཆོལ་བར་འགྱུར་བ་དང་། རང་ཤི་དུས་སྣོད་བཅུད་དུས་གཅིག་འཆི་བར་ཐལ་བ་ལ་སོགས་པ་ཧ་ཅང་ཐལ་བའི་རིག་པས་གནོད་དོ། །ལུང་གིས་ཀྱང་གནོད་དེ། ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་ཐུགས་ཀྱི་མེ་ལོང་ལས། སྣང་བ་སེམས་སུ་འདོད་པ་ང་ལས་གོལ་བ་ཡིན། །ཅེས་དང་། རིག་པ་རང་ཤར་ལས། ཅི་ཕྱིར་སྣ་ཚོགས་སེམས་སུ་འདོད། །ཐམས་ཅད་འབྱུང་བས་སྣ་ཚོགས་སེམས། །སངས་རྒྱས་འབྲས་བུ་འབྱུང་འགྱུར་རམ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སེམས་ཅན་སངས་མི་རྒྱ་བར་རིགས། །དཔེར་ན་སོལ་བ་ནག་པོ་ལ། །བྱི་དོར་བྱས་ཀྱང་དཀར་པོ་མེད། །དེ་ཕྱིར་སེམས་ཅན་འཁྲུལ་པ་ལ། །སྒོམ་སྒྲུབ་བྱས་ཀྱང་སངས་མི་རྒྱ། །ཞེས་པ་དང་། ངེས་དོན་འདུས་པའི་རྒྱུད་ལས། ངེས་དོན་མ་མཐོང་གླེན་པ་རྣམས། །སྣང་བ་རང་གི་སེམས་ཡིན་ཟེར། །ར་གན་གསེར་དུ་བྱེད་པ་བཞིན། །ཅེས་གསུངས་སོ། །འདིར་དེང་སང་རྫོགས་ཆེན་ཤེས་པར་རློམ་པ་དང་ཐུན་མོང་པའི་ཐེག་པ་ཁ་ཅིག་སྣང་བ་རང་གི་སེམས་སུ་འདོད་པ་ཕྱོགས་མ་ཕྱེད་པ་ནོར་བ་རྔམས་པོ་ཆེར་སྨྲ་བས་ཏེ། སེམས་དང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱང་མི་གཅིག་སྟེ། སེམས་ནི་ཁམས་གསུམ་པའི་གློ་བུར་བའི་དྲི་མ་ཚོགས་བརྒྱད་སེམས་བྱུང་དང་བཅས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ནི་རིག་པ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་དངོས་པོ་དང་མཚན་མ་མེད་པ་འཁོར་འདས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །འདིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རྩལ་ལམ་རོལ་པར་སྣང་སྲིད་ཤར་བས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཞེས་འབྲས་མིང་རྒྱུ་ལ་བཏགས་པ་ཙམ་ལས། འཁོར་འདས་སུ་སྣང་བ་དེ་རིག་པའི་རྩལ་དུ་ཤེས་པར་བྱས་ལ། རིག་པ་ཉིད་འཁོར་འདས་གང་དུའང་མ་གྲུབ་ལ་འཆར་གཞི་མ་འགགས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡུལ་སྣང་མེད་པ་གསལ་སྣང་སེམས་དང་སེམས་ལས་གཞན་དུའང་མ་གྲུབ་པ་སྟོང་གསལ་གཞི་མེད་ཡེ་དག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱས་ཏེ། གྲོལ་དུས་རྩལ་དང་རོལ་པ་གཞི་མེད་ཡིན་པས་རྨི་ལམ་སད་པ་ལྟར་རང་དག་ནས། རང་རིག་ཆོས་སྐུ་འགྱུར་མེད་དང་པོའི་རང་མལ་ལས་མི་གཡོས་པར་དངོས་པོ་དང་མཚན་མ་དག་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །འདི་ལྟ་བུའི་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་ནི་དེང་སང་ཁོ་བོ་ལས་གཞན་མེད་དེ། ལ་ལ་སེམས་སུ་འདོད། ལ་ལ་གཞན་དུ་འདོད་པ་ལས་མེད་དོ། །འདིར་རང་གི་སྡེ་བས་ཀྱང་མ་ཆོད་པས། རྩལ་དང་རོལ་བ་རྒྱན་དུ་ཤར་བ་ངོ་བོར་ཁས་བླང་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་རྩལ་ནི་རིག་པའི་ནུས་པས་ཏེ་འཁོར་འདས་སོ་སོར་ཤར་བ་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་གཅིག་ཉིད་པདྨོ་འབྱེད་པ་དང་ཀུ་མུ་ཏ་ཟུམ་པ་ཤར་བ་བཞིན་ནོ། །རོལ་པ་ནི་རིག་པའི་གདངས་ལ་རོལ་པ་མར་མེ་འོད་ལ་རོལ་པའམ་ཉི་མ་ཟེར་ལ་རོལ་པ་ལྟ་བུའོ། །རྒྱན་ནི་རང་སྣང་བཀོད་པར་སྣང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དུས་རང་ཤར་རིག་ངོར་བརྒྱན་པ་སྟེ། ནམ་མཁར་འཇའ་ཚོན་དང་། ཉི་ཟླ་གཟའ་སྐར་བརྒྱན་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཀུན་གསལ་ལས། རྩལ་གྱི་ངོ་བོ་མ་འགགས་པ། །ཞེས་པ་དང་། མ་འགགས་གཉིས་མེད་འབྱོར་པ་ནི། །རོལ་པའི་ངོ་བོར་ང་ཡིས་བསྟན། །ཅེས་པ་དང་། དེ་ཕྱིར་མཛེས་པ་རྒྱན་ཅེས་བྱ། །ཞེས་སོ། །ཞར་ལ་སྤྲོས་པ་དང་བཅས་པ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་རིག་པ་ཉིད་གང་དུའང་མ་གྲུབ་པར་བསྟན་པ་ནི། དེ་ལྟར་ཡུལ་སྣང་མེད་པའི་རང་བཞིན་ལྟར། །ཡུལ་ཅན་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡང་། །མེད་པའི་ངོ་བོ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་སྟེ། །སྨྲ་བསམ་བརྗོད་ལས་འདས་པར་ཤེས་པར་བྱ། །སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་འཆར་བའི་གཞི་རིག་པའི་ངོ་བོ་གང་དུའང་མ་གྲུབ་པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཀུན་བྱེད་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་ཏེ། །ཆོས་ཀུན་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཡིན་དེ་དཔེ་ནི། །ཀུན་དཔེ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་ནོ། །ཞེས་སོ། །མེད་པའི་རང་ངོའི་འདུག་ཚུལ་ནི། །དོན་གྱི་སྙིང་པོ་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ལ། །རྒྱུ་འབྲས་མེད་པས་འཁོར་བའི་གཡང་ས་ཆོད། །བཟང་ངན་མེད་པས་འཁོར་འདས་དལ་ཁོད་སྙོམས། །གོལ་སྒྲིབ་མེད་པས་སྲིད་གསུམ་གདར་ཤ་ཆོད། །རིག་པ་ཟང་ཀ་ངང་གསལ་རྗེན་པའི་ངོ་བོ་ལ་རྒྱུ་འབྲས་མེད་པས་འཁོར་བར་ལྷུང་བ་དང་བདེ་སྡུག་གི་གཡང་ས་ཡེ་ནས་ཆོད་དེ། འཁོར་བ་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་སྣང་ཚུལ་མ་འགགས་པ་ལས་བྱུང་ལ། རིག་པ་རང་ངོ་རྒྱུ་འབྲས་གང་དུའང་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ན་གོལ་སྒྲིབ་དང་བཟང་ངན་མེད་པས་འཁོར་འདས་གང་ལྟར་སྣང་ཡང་རིག་ངོར་དལ་ཁོད་སྙོམས་ཏེ་དོན་ལ་ཡོད་མ་མྱོང་བས་བློ་བདེའོ། །རིག་པ་གང་དུའང་མེད་པའི་ངང་ནས་ཇི་ལྟར་ཤར་ཞིང་གནས་པ་འདྲ་ཡང་ཡོད་མ་མྱོང་དུ་ཡེ་གྲོལ་ལ། དེ་ཉིད་རྟོགས་པ་རང་ཐོག་ཏུ་གནས་པ་ཙམ་ལས་སངས་རྒྱས་སུ་སྒྲོ་བཏགས་ཀྱང་དོན་བཟང་དུ་སོང་བ་ཅི་ཡང་མེད་དེ་གཤིས་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ལས་མ་གཡོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སློབ་དཔོན་དགའ་རབ་རྡོ་རྗེས་མཛད་པའི་རིག་པ་སྤྱི་བླུགས་ལས། མཉམ་ཉིད་ཡུལ་དུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མི་རྟོག་སེམས་སུ་མི་འཛིན་པས། །ལུས་སེམས་མཉམ་པའི་ཀློང་དུ་ངང་གིས་གནས། །དེ་ལས་རིག་པའི་འཆར་ལུགས་ཅི་སྣང་ཡང་། །མཉམ་པའི་ཀློང་ལས་གཡོས་པ་ངང་གིས་མེད། །མཚན་མའི་ཡུལ་ལ་ཡུལ་མེད་སྤྱི་བླུགས་གནས། །ཡེ་ནས་གཉིས་སུ་མེད་པས་དབྱེར་མི་ཕྱེད། །སེམས་ཅན་སངས་རྒྱས་འཁོར་འདས་དབྱེར་མི་ཕྱེད། །དངོས་དང་དངོས་མེད་དབྱིངས་སུ་མཉམ་པ་དང་། །སངས་རྒྱས་སེམས་ཅན་དབྱིངས་སུ་མཉམ་པ་དང་། །ཀུན་རྫོབ་དོན་དམ་དབྱིངས་སུ་མཉམ་པ་དང་། །སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་དབྱིངས་སུ་མཉམ་པ་དང་། །མཐོ་དམན་ཕྱོགས་མཚམས་དབྱིངས་སུ་མཉམ་པའི་ཕྱིར། །ཤར་བའི་དུས་ནས་མཉམ་ཤར་བཟང་ངན་མེད། །གནས་པའི་ཚེ་ན་མཉམ་གནས་བཟང་ངན་མེད། །གྲོལ་བའི་ཚེ་ན་མཉམ་གྲོལ་བཟང་ངན་མེད། །མི་མཉམ་ཤར་ཡང་མཉམ་པའི་དབྱིངས་ནས་ཤར། །མི་མཉམ་གནས་ཀྱང་མཉམ་པའི་དབྱིངས་ན་གནས། །མི་མཉམ་གྲོལ་ཡང་མཉམ་པའི་དབྱིངས་སུ་གྲོལ། །ཤར་དང་མ་ཤར་དབྱིངས་ལ་ཡེ་ནས་མེད། །གནས་དང་མི་གནས་དབྱིངས་ལ་ཡེ་ནས་མེད། །གྲོལ་དང་མ་གྲོལ་དབྱིངས་ལ་ཡེ་ནས་མེད། །ཤར་བའི་དུས་ན་རང་ཤར་རང་ས་ཟིན། །གནས་པའི་དུས་ན་རང་གནས་རང་ས་ཟིན། །གྲོལ་བའི་དུས་ན་རང་གྲོལ་རང་ས་ཟིན། །ཤར་གནས་གྲོལ་ཤར་ཤར་གྲོལ་རྒྱུན་ཆད་མེད། །རྒྱུན་ཆད་མེད་པས་རྒྱུ་འབྲས་བར་མ་ཆོད། །རྒྱུ་འབྲས་མེད་པས་འཁོར་བའི་གཡང་ས་ཆོད། །གཡང་སའི་ལུས་མེད་གོལ་ས་ག་ལ་ཡོད། །ཡེ་ནས་མི་འགྱུར་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་ཀློང་། །འཕོ་འགྱུར་མེད་པ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་ངང་། །རང་ཞལ་རང་གིས་མཐོང་བ་ཙམ་ལ་ནི། །སངས་རྒྱས་ཞེས་སུ་མིང་དུ་བཏགས་པར་ཟད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །གོལ་སྒྲིབ་མེད་པར། ཀུན་གསལ་ལས། རྫོགས་ཆེན་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་ལས། །གོལ་དང་མ་གོལ་གཉིས་སུ་མེད། །གོལ་ས་རང་བཞིན་རྣམ་པར་དག །ཀུན་བྲལ་ཉག་གཅིག་ཅིར་མ་སྤངས། །ཨ་ཏི་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་པ་དང་། །འབྲས་བུ་ཡེ་ནས་གཉིས་མེད་པས། །གཉིས་སུ་སྣང་བའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གོལ་སྒྲིབ་མེད། །ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་པ་འབྲས་བུ་བཞི། །ཡེ་ནས་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་པས། །རྒྱུ་རྐྱེན་འདུས་པའི་གོལ་སྒྲིབ་མེད། །རྫོགས་ཆེན་ལྟ་བ་སྒོམ་པ་དང་། །སྤྱོད་པ་འབྲས་བུ་ལྷུན་གྲུབ་པས། །སྒོམ་སྒྲུབ་རེ་དོགས་རྩོལ་བ་ཡི། །གོལ་ས་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་དག །ང་ཡི་གོང་ན་གཞན་མེད་པས། །སྒྲིབ་མེད་གསལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན། །ཐེག་བརྒྱད་འོག་ན་སྣང་བ་ཡང་། །ང་ཡི་ཐུགས་རྗེའི་མཛད་སྤྱོད་ཡིན། །འབྱེད་མེད་ཤེས་རབ་རང་ལ་གནས། །མ་འདྲེས་རྫོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་པས། །ལྟུང་བའི་གོལ་ས་རྣམ་པར་དག །འབྱེད་མེད་ཤེས་རབ་རང་གསལ་ལ། །གོལ་སྒྲིབ་གཉིས་སུ་དབྱེར་མེད་གསལ། །ཅེས་སོ། །ཐེག་པ་འོག་མའི་ཆོས་ལས་འདས་པས་དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་མེད་པར་བསྟན་པ་ནི། ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་སེམས་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ལ། །ཕྱོགས་དང་རིས་མེད་རང་བཞིན་གཉིས་མེད་པས། །ལྟ་བ་སྒོམ་མེད་དམ་ཚིག་བསྲུང་དུ་མེད། །འཕྲིན་ལས་རྩོལ་མེད་ཡེ་ཤེས་སྒྲིབ་པ་མེད། །ས་ལ་སྦྱང་མེད་བགྲོད་པའི་ལམ་ཡང་མེད། །ཕྲ་བའི་ཆོས་མེད་གཉིས་མེད་འབྲེལ་བ་མེད། །སྒྲོ་སྐུར་འདས་པས་ཆོས་དང་ཆོས་མིན་མེད། །གསེར་གླིང་ལྟ་བུར་དབྱེ་བསལ་མེད་པའི་ཀློང་། །རང་བྱུང་སེམས་ཉིད་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ནི། །མེད་པའི་རང་བཞིན་མཚོན་བརྗོད་ཀུན་ལས་འདས། །རིག་པ་རང་ངོ་གང་དུའང་མ་གྲུབ་པས། །དེ་ལ་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་འབྲས་ཀྱི་ཆོས་དང་སྦྱང་བགྲོད་ས་ལམ་དང་། མཚན་བཅས་བསྐྱེད་རྫོགས་དང་། དམིགས་བཅས་དམ་ཚིག་དང་། བསྒྲུབ་བྱའི་འཕྲིན་ལས་དང་། བཟང་པོར་སྒྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་གང་ཡང་མེད་ལ། སྒྲོ་སྐུར་མེད་པས་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པར་དབྱེ་བསལ་མེད་ཅིང་། གང་ཅི་སྣང་ཅི་ཤར་ཐམས་ཅད་རང་སྣང་ཡེ་གྲོལ་རྣམ་དག་ཏུ་ཐག་ཆོད་པས་རིན་པོ་ཆེ་གསེར་གླིང་དུ་ཕྱིན་དུས་ས་རྡོ་ཕལ་བ་བཙལ་དུ་མི་རྙེད་པ་ལྟར། མ་གྲོལ་བའི་ཆོས་དང་སྤང་བྱ་དང་ཆེད་དུ་བྱ་བའི་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་འབྲས་ཀྱིས་བཙལ་དུ་མི་རྙེད་དེ། ཐམས་ཅད་རིག་པ་ཟང་ཐལ་ཆོས་ཟད་རང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྣང་དུ་ས་ལེ་སྣང་བ་རྒྱ་ཡན་རིག་པ་བར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་བཅུས་རྩོལ་ཞིང་བསྒྲུབ་ཏུ་མེད་པར། ཀུན་བྱེད་ལས། ཀུན་གྱི་སྙིང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་འདི་ནི། །ཡེ་ནས་རང་གི་རང་བཞིན་ལྷུན་གྲུབ་པས། །རང་བཞིན་བཅུ་ཡིས་རྩོལ་ཞིང་བསྒྲུབ་མི་དགོས། །ང་ཡི་རང་བཞིན་ཀུན་དཔེ་ནམ་མཁའ་འདྲ། །ནམ་མཁའ་དག་ལ་ཀུན་ཀྱང་རྩོལ་མི་བྱེད། །ནམ་མཁའ་དག་ལ་ཀུན་གྱིས་རྩོལ་རྒྱུ་མེད། །ནམ་མཁའ་ཀུན་བྱར་རྩོལ་སྒྲིབ་ཀུན་ལས་འདས། །དེ་བཞིན་ཀུན་བྱེད་སྙིང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས། །ང་ནི་སྤྱོད་ཡུལ་ཀུན་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར། །ང་ལ་བལྟར་མེད་བསྒོམ་དུ་ཡེ་ནས་མེད། །དེ་བཞིན་རང་བཞིན་བཅུ་པོ་དེས་ཀྱང་ནི། །འདས་པ་ང་ལ་བྱ་རྒྱུ་ཡོད་མ་ཡིན། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ཐེག་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱིས། །ང་དང་ང་ཡི་རང་བཞིན་མཐོང་འདོད་པ། །མཁའ་ལ་གོམ་བོར་ས་ལ་ལྟུང་བ་བཞིན། །རང་བཞིན་བཅུ་པོས་བགྲོད་པ་ལྟུང་བར་འགྱུར། །ང་ཡི་རང་བཞིན་ངེས་པ་ཁུངས་བསྟན་པ། །ང་ནི་སྤྱོད་ཡུལ་ཀུན་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར། །ལྟ་བ་བསྒོམ་དུ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། །རང་བཞིན་བཅུ་ལ་དེ་བཞིན་དོན་མེད་ཀྱི། །རང་བཞིན་བཅུ་ལ་དོན་ཡོད་མ་རྟོགས་ན། །ང་ནི་བལྟས་པས་མཐོང་བའི་ཡུལ་མེད་པས། །ལྟ་བར་མ་བྱེད་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་ཞོག །སྤྲོས་བྲལ་མ་སྐྱེས་བྲལ་བའི་རྒྱུ་མེད་པས། །སྡོམ་པ་དང་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྲུང་མི་དགོས། །སྙིང་པོ་ཡེ་ནས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། །རྩོལ་བ་དང་ནི་སྒྲུབ་པ་བྱ་མི་དགོས། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་གསར་བར་བསྐྱེད་དུ་མེད། །ཐམས་ཅད་ང་ཡི་ས་རུ་གནས་པའི་ཕྱིར། །སྦྱངས་ནས་བགྲོད་པའི་ས་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །ང་ཡིས་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པར་གནས་པའི་ཕྱིར། །ང་ལ་བགྲོད་པར་བྱེད་པའི་ལམ་ཡོད་མིན། །ང་ནི་ཡེ་ནས་གཟུང་འཛིན་བྲལ་བའི་ཕྱིར། །ཕྲ་བ་ཞེས་ནི་མིང་དུ་བཏགས་སུ་མེད། །ང་ཡི་གཟུགས་ཀྱིས་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། །གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ཡེ་ནས་ཡོད་མ་ཡིན། །ང་ནི་ཡེ་ནས་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་པས། །ང་ལ་ཀུན་གྱིས་གཏན་ལ་དབབ་ཏུ་མེད། །ང་ནི་ཀུན་གྱི་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོ་བས། །གསང་བའི་མན་ངག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཞན་ནས་ཡོད་མ་ཡིན། །ཅེས་པ་དང་། སྐུ་གསུམ་ཐུག་ཕྲད་ལས། སྐྱེ་འཇིག་མཐའ་མེད་བྱ་བྲལ་ཀློང་ཆེན་ངང་། །གསེར་གླིང་ལྟ་བུར་དབྱེ་བསལ་མེད་པའི་ཀློང་། །མཐའ་ཡི་མུན་སེལ་རྩ་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ལ་མཐའ་བཞི་མ་སྤངས་ཀྱང་། །མཐའ་ཡིས་མ་རེག་གོལ་ས་ཤུགས་ལ་ཆོད། །ཅེས་སོ། །ད་ནི་རིག་པ་དགེ་སྡིག་རྒྱུ་འབྲས་ལས་འདས་པར་བསྟན་པ་ནི། དོན་གྱི་སྙིང་པོ་རིག་པ་ཟང་ཀ་མ། །བཅོས་སུ་མེད་པས་དགེ་བས་ཕན་མ་བཏགས། །བསྒྱུར་དུ་མེད་པས་སྡིག་པས་གནོད་མ་བསྐྱལ། །ལས་འབྲས་མེད་པས་རྣམ་སྨིན་བདེ་སྡུག་མེད། །བཟང་ངན་མེད་པས་སྤང་བླང་འཁོར་འདས་མེད། །བསམ་བརྗོད་མེད་པས་ཀློང་དང་བྲལ་བ་ཉིད། །སྔ་ཕྱི་མེད་པས་ཚེ་རབས་བཏགས་པ་ཙམ། །གང་ཡང་ཅི་ལེན་སུ་ཞིག་གང་དུ་འཁོར། །ལས་གང་དེ་ཡི་རྣམ་སྨིན་འབྲས་བུ་ཅི། །མཁའ་འདྲའི་དོན་ལ་བསམས་ཤིང་བརྟགས་པར་བྱོས། །འདིར་རིན་པོ་ཆེ་ཟངས་ཀྱི་ཡི་གེ་ཅན་དུ། རིག་པ་དོན་ལ་ནན་ལྟར་ལྟོས་དང་། སྤྱད་པར་བྱ་བའི་དགེ་བ་བཅུ་འདུག་གམ། བསྲུང་བར་བྱ་བའི་དམ་ཚིག་འདུག་གམ། ཉམས་སུ་བླང་བའི་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་འབྲས་འདུག་གམ། རྣམ་སྨིན་ལས་དང་ངན་སོང་འདུག་གམ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟར། རིག་པ་ཟང་ཀ་ཆོས་སྐུ་རྗེན་པ་འདི་ལ་དགེ་བ་ཅི་བྱས་ཀྱང་བཟང་དུ་འགྲོ་བར་མེད་པས་ཕན་མ་བཏགས། སྡིག་པ་ཅི་བྱས་ཀྱང་ངན་པར་བསྒྱུར་དུ་མེད་པས་གནོད་པ་མ་བསྐྱལ། རང་ངོ་ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་པས་ལས་འབྲས་དང་དེའི་རྣམ་སྨིན་བདེ་སྡུག་དང་བཟང་ངན་མེད་དེ། ཚེ་སྔ་ཕྱི་དང་ལས་རྒྱུ་འབྲས་མེད་པས་འཁོར་བ་མིང་ཙམ་དུ་ཟད་དེ། རིག་པའི་རང་ངོ་དེ་ལྟར་གནས་པ་མ་རྟོགས་པ་རྣམས་ལ་འཁོར་བ་བདེ་སྡུག་ཏུ་སྣང་བ་དེ། རྣལ་འབྱོར་པ་ལ་ཟད་པ་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཟད་སྟོང་པ་ཡེ་དག་ཅེས་བྱ་སྟེ། རིག་པའི་ངང་དུ་འཁོར་འདས་དགེ་སྡིག་རྨི་ལམ་ལྟར་སྣང་ཡང་རང་ངོ་ལ་གོས་པ་མེད་པས་དགེ་སྡིག་རྒྱུ་འབྲས་མེད་དོ། །དེ་མེད་པས་ཚེ་སྔ་ཕྱི་མེད་དེ་སྐྱེ་བའི་ངོ་བོ་ཟད་པས་སྲིད་གསུམ་ཀ་དག་ཆེན་པོར་སྟོངས་ཏེ། འཁོར་བ་དོང་སྤྲུགས་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རིག་པའི་རང་ངོ་ལ་གནས་པས་རིག་པ་རྟོག་པའི་རྣལ་འབྱོར་པས་དོན་རང་ངོར་འཇོག་དུས་ལས་དགེ་སྡིག་ཅི་བྱས་ཀྱང་ཕན་གནོད་རྡུལ་ཙམ་མེད་དེ། ཡིན་ཐོག་དང་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རྣལ་འབྱོར་པ་ཡང་རབ་ལ་དགེ་སྡིག་མེད་པས་སྣང་བ་བག་ཡངས་སུ་སྤྱོད་དེ། རིག་པ་རང་སྣང་དུ་ཤེས་པ་ལས་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རང་རིག་ཟང་ཀ་ལས་རྟག་ཏུ་མི་འདའོ། །ཚུལ་འདི་ནི་རྡོ་རྗེའི་གད་མོ་བཅུ་གཉིས་ཀྱིས་ཡིད་ཆེས་པར་བྱས་ཏེ། རིན་པོ་ཆེ་སྤུངས་པའི་རྒྱུད་ལས། ཀྱེ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གསུང་གི་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོ། ལྟ་བ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ལ་ལྟོས་དང་། དགེ་སྡིག་དང་ལྟ་སྒོམ་ལས་འདས་པ་ངོ་མཚར། གཞི་མ་བསྐྱོད་པ་ལུས་ངག་གི་བྱ་བ་ཅི་བྱས་ཀྱང་ཕན་གནོད་དང་བྲལ་བ་ཧ་ཧ། ཀྱེ་གསུང་གི་རྡོ་རྗེ་དངོས་པོ་གཤིས་ཀྱི་འདུག་ཚུལ་ལ་ལྟོས་དང་། སྣང་བ་འདི་སྤུ་མ་བརྗེས་མདོག་མ་བསྒྱུར་བ་ངོ་མཚར། བདེ་སྡུག་ཇི་ལྟར་བསམས་ཀྱང་དོན་ལ་འགྱུར་བ་མེད་པ་ཧ་ཧ། ཀྱེ་གསུང་གི་རྡོ་རྗེ་སྟོང་པ་ཆེན་པོ་ཀུན་འབྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ལ་ལྟོས་དང་། དྲན་བསམ་གྱི་སྤྱོད་པ་སྣ་ཚོགས་ཅི་བྱས་ཀྱང་རོལ་པར་ཤར་ཏེ་ངོ་མཚར། ཇི་ལྟར་བྱས་ཀྱང་སྐྱེ་མེད་ཀྱི་ཀློང་དུ་འགག་མེད་གྲོལ་བ་ཧ་ཧ། ཀྱེ་གསུང་གི་རྡོ་རྗེ་ཉིད་ཡང་ཉོན་དང་། ཆོས་ཉིད་སྟོང་པ་ཀུན་ཁྱབ་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་ལྟོས་དང་། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་ཡེ་ནས་ལྷན་ཅིག་གནས་པ་ངོ་མཚར། སྐྱེས་བུས་མཚོན་རྣོན་པོ་ཐོགས་ནས་འགྲོ་བ་རྣམས་དུས་གཅིག་ལ་བསྒྲལ་ཀྱང་གང་ཟག་དེའི་རྒྱུད་ལ་ཕན་གནོད་བྲལ་བ་ཧ་ཧ། ཀྱེ་གསུང་གི་རྡོ་རྗེ་རང་གི་ཤེས་པ་སྟོང་པ་ཀུན་སྣང་གི་ཡེ་ཤེས་ལ་ལྟོས་དང་། གང་ལྟར་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་རང་གི་གྲོགས་སུ་ཤར་བ་ངོ་མཚར། ཅིར་སྣང་ཡང་རང་གི་གཞི་ལས་གཡོས་པ་མེད་པ་ཧ་ཧ། ཀྱེ་གསུང་གི་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོ་རིག་པ་སྟོང་པ་ཀུན་གྲོལ་གྱི་སྣང་བ་ལ་ལྟོས་དང་། རང་གི་གཉེན་པོར་རང་ཆེ་བ་ངོ་མཚར། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་རང་གིས་རང་གྲོལ་བ་ཧ་ཧ། ཀྱེ་གསུང་གི་རྡོ་རྗེ་རིག་པ་སྟོང་པ་ཀུན་དག་གི་ངོ་བོ་ལ་ལྟོས་དང་། འབད་རྩོལ་མེད་པར་འབྲས་བུ་རང་ལས་རྙེད་པ་ངོ་མཚར། གཅིག་ཟིན་པས་འཁོར་འདས་ཐམས་ཅད་གཉིས་མེད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དུ་དག་པ་ཧ་ཧ། ཀྱེ་གསུང་གི་རྡོ་རྗེ་ངོ་བོ་སྟོང་པ་ཆེན་པོ་ཀུན་གཞིའི་ཚང་ལ་ལྟོས་དང་། འགྲོ་དྲུག་སྐུ་གསུམ་དུ་སྣང་བ་ངོ་མཚར། འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱིས་སྒོམ་པ་རྡུལ་ཙམ་མ་བྱས་པར་དུས་གཅིག་ལ་སངས་རྒྱས་པ་ཧ་ཧ། ཀྱེ་གསུང་གི་རྡོ་རྗེ་སྐུ་གསུམ་སྟོང་པ་ཆེན་པོ་ཡེ་རྫོགས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ལ་ལྟོས་དང་། དུས་གསུམ་འདུ་འབྲལ་མེད་པ་ངོ་མཚར། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་མ་སྤྱད་པར་ཚོགས་རྣམས་དུས་གཅིག་ལ་རྫོགས་པ་ཧ་ཧ། ཀྱེ་གསུང་གི་རྡོ་རྗེ་རིག་པ་ཅེར་བཞག་སྟོང་པ་ཆེན་པོ་ཀུན་མཉམ་ལ་ལྟོས་དང་། བྱ་བྱེད་ཐམས་ཅད་རྒྱན་དུ་ཤར་བ་ངོ་མཚར། སྤོང་ལེན་ཐམས་ཅད་ལྟ་བར་གྲོལ་བ་ཧ་ཧ། ཀྱེ་གསུང་གི་རྡོ་རྗེ་སྟོང་པའི་སྟོང་པ་ཡེ་སྟོང་ཆེན་པོ་ལ་ལྟོས་དང་། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་གཡང་སར་འདུག་པ་ངོ་མཚར། བྱ་བྱེད་སྒོམ་པས་ལྟུང་བར་འགྱུར་བ་ཧ་ཧ། ཀྱེ་གསུང་གི་རྡོ་རྗེ་མི་སྟོང་པའི་སྟོང་པ་དངོས་ཅན་ལ་ལྟོས་དང་། མེད་པ་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཐེག་པ་ངོ་མཚར། སྐྱེས་པས་སྐྱེ་མེད་ཐོབ་པ་ཧ་ཧ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཆ་གཉིས་མེད་པར་རྟག་ཏུ་དེ་ལྟར་གནས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི། ཡང་བསམ་ཡང་གཞིག་རིག་པས་དཔྱད་ན་ཡང་། །ཆ་ཤས་དངོས་མེད་རྡུལ་ཙམ་མ་རྙེད་ཀྱང་། །སྐད་ཅིག་ཆ་མེད་གཟུང་དང་འཛིན་མེད་པར། །ད་ལྟའི་དུས་ནས་གཤིས་དོན་སྙིང་པོར་གནས། །བརྟགས་དུས་མེད་ལྟར་མ་བརྟགས་དེ་བས་མེད། །ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་རྡུལ་ཙམ་མི་དམིགས་པས། །རྣམ་ཀུན་ཆོས་རྣམས་རྟག་ཏུ་མེད་པ་ཉིད། །སྒྱུ་འདྲ་དངོས་མེད་རང་བཞིན་ཤེས་པར་བྱོས། །དགེ་སྡིག་རྒྱུ་འབྲས་མེད་པའི་དོན་འདི་ནི་སྔ་ཕྱི་ད་ལྟའི་དུས་གསུམ་ལ་མཚུངས་པར་ཐ་དད་མེད་དེ། རིག་པའི་ཕྱི་ནང་བར་གསུམ་དུ་ཡང་དང་ཡང་དུ་བཙལ་ཡང་མི་རྙེད། ཕྱི་ནང་སྣོད་བཅུད་ཀུན་ཏུ་རྡུལ་ཕྲན་ཆ་ཤས་གཞིག་ཀྱང་མི་རྙེད། སེམས་དང་རིག་པའི་སྐད་ཅིག་ལ་བརྟགས་ཀྱང་མི་རྙེད། འདས་མ་འོངས་ད་ལྟའི་དུས་ལ་ཕྱེ་ཡང་སྔ་ཆ་འགགས། ཕྱི་ཆ་མ་སྐྱེས་ད་ལྟར་བ་དེའི་བར་ནས་སྟོར་ཏེ་མི་རྙེད་པ་བཞིན་དུ་ལས་དང་རྣམ་སྨིན་དགེ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྡིག་རྒྱུ་འབྲས་མི་རྙེད་དོ། །དེ་ལྟར་དཔྱད་དུས་མེད་པ་ལྟར། མ་བརྟགས་མ་དཔྱད་ན་དེ་བས་ཀྱང་མེད་དེ་དཔྱད་ར་གཏན་ནས་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་རང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར། ཐ་སྙད་དུའང་མེད་དེ་བྱིས་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལ་རྨོངས་པ་རྣམས་ལ་དེ་ལྟར་སྣང་མོད། སྣང་དུས་ཟིན་ཀྱང་དེ་དག་ལའང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྒྱུ་མའི་ལས་དགེ་སྡིག་བྱེད་པར་སྣང་ཡང་སྒྱུ་མའི་མིས་རྣམ་སྨིན་མྱོང་བྱར་མེད་པ་བཞིན་དུ། རིག་པའི་ངོ་བོ་གཏན་དུ་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་འབྲས་བདེན་ན་འཕོ་འགྱུར་མེད་པར་ཐལ་བ་ལས་མི་འབྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ནམ་ཡང་སུ་ལའང་དགེ་སྡིག་རྒྱུ་འབྲས་བདེན་པར་མེད་ལ་སྒོས་སུ་རྣལ་འབྱོར་པ་ལ་རྫུན་པར་ཡང་མེད་དེ། རྣམ་སྨིན་མྱང་བྱར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་དག་ཀྱང་ངོ་མཚར་གྱི་གནད་ཚིག་བདུན་གྱིས་ཡིད་ཆེས་པར་བྱས་ཏེ། རིན་པོ་ཆེ་སྤུངས་པ་ལས། ཨེ་མ་ཧོ་གསུང་གི་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོ་ཁྱོད་ཉོན་ཅིག །རང་གི་རིག་པ་ཉིད་སྐྱེ་ཤི་དང་བྲལ་བའི་གནད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་བྱེ་བའི་སྲོག་གཅད་པ་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་སྤྱད་པའི་གང་ཟག་ལ་ཁྱད་པར་རྡུལ་ཙམ་ཡང་མེད་པར་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ངས་བསྟན་པའོ། །ཀྱེ་གསུང་གི་རྡོ་རྗེ་ཆོས་ཉིད་ལས་སྤྲོས་པ་མེད་པའི་གནད་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གོམས་པར་སྒོམ་པའི་སྐྱེས་བུ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཡིད་ལ་སྐད་ཅིག་ཀྱང་མ་བྱས་པའི་གང་ཟག་གཉིས་སངས་རྒྱ་བ་ལ་ཁྱད་པར་རྡུལ་ཙམ་ཡང་མེད་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ངས་བསྟན་པའོ། །ཀྱེ་གསུང་གི་རྡོ་རྗེ་རིག་པ་ཉིད་འདུས་མ་བྱས་པའི་གནད་ཀྱིས་འདུས་བྱས་ཀྱི་དགེ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བྱས་པའི་དད་པ་ཅན་དང་། སྲོག་གཅོད་ལ་རྟག་ཏུ་བརྩོན་པའི་མི་གཉིས་ལ། ཚོགས་རྫོགས་པའི་སྒོ་ལ་ཁྱད་པར་རྡུལ་ཙམ་ཡང་མེད་པར་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ངས་བསྟན་པའོ། །ཀྱེ་གསུང་གི་རྡོ་རྗེ་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་འགྲོ་འོང་མེད་པའི་གནད་ཀྱིས། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རྟགས་སྣ་ཚོགས་ལུས་ངག་ལ་བྱུང་བའི་སྐྱེས་བུ་དང་། ཐོས་བསམ་ལ་བློ་སྐད་ཅིག་ཀྱང་མ་སྦྱངས་པའི་གང་ཟག་གཉིས། དངོས་པོ་མཐོང་བ་ལ་ཁྱད་པར་རྡུལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཙམ་ཡང་མེད་པར་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ངས་བསྟན་པར་བྱའོ། །ཀྱེ་གསུང་གི་རྡོ་རྗེ་ཆོས་ཉིད་ལ་སྐྱེ་འགག་མེད་པའི་གནད་ཀྱིས། དམྱལ་བ་ཚ་གྲང་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་སྐྱེས་བུ་དང་། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བདེ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་སྐྱེས་བུ་གཉིས་ལ། རྟོགས་པའི་སྒོ་ཐོབ་པ་ལ་ཁྱད་པར་རྡུལ་ཙམ་ཡང་མེད་པར་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ངས་བསྟན་པའོ། །ཀྱེ་གསུང་གི་རྡོ་རྗེ་རིག་པ་ལ་འགྱུར་བ་མེད་པའི་གནད་ཀྱིས་ཡིད་ཆོས་ཀྱི་སྤྲོས་པ་ཆོད་པའི་སྐྱེས་བུ་དང་། བདག་རྟག་པར་ལྟ་བ་གཉིས་ལ། གནས་ལུགས་རྟོགས་པ་ལ་ཁྱད་པར་རྡུལ་ཙམ་ཡང་མེད་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ངས་བསྟན་པའོ། །ཀྱེ་གསུང་གི་རྡོ་རྗེ་ཆོས་སྐུ་རང་ལ་ཡོད་པའི་གནད་ཀྱིས་ཕྱི་རོལ་ཏུ་མཆོད་པ་དང་བསྟོད་པ་དང་གསོལ་བ་སྣ་ཚོགས་བཏབ་པའི་སྐྱེས་བུ་དང་། ལས་སུ་བྱ་བྱེད་དང་བྲལ་བར་འདུག་པའི་སྐྱེས་བུ་གཉིས། འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་ལ་ཁྱད་པར་རྡུལ་ཙམ་ཡང་མེད་པར་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ངས་བསྟན་པའོ། །གསུང་གི་རྡོ་རྗེ་དེའི་ཕྱིར་ན་རང་བྱུང་ཆེན་པོའི་ཚིག་འདི་དག་ལ་སྤྱོད་པའི་སྐྱེས་བུ་ནི་འབད་པ་མེད་པར་ཉམས་སུ་ལོན་པའི་གདེང་རྙེད་ནས་སྣང་བ་དང་སྐུ་གསུམ་དབྱེར་མེད་དུ་སངས་རྒྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །མེད་པའི་དོན་ལ་རྟོགས་པས་གྲོལ་བར་བསྟན་པ་ནི། རྨི་ལམ་སྒྱུ་མ་སྟོང་པའི་རང་དུས་ན། །མི་མཁས་བྱིས་པ་ཞེན་པས་བཅིངས་ན་ཡང་། །རང་བཞིན་ཤེས་རྣམས་འཆིང་བར་མི་ནུས་ལྟར། །མེད་པའི་ཆོས་ལ་མི་མཁས་སྐྱེ་བོ་རྣམས། །བདག་ཉིད་ཞེན་པས་འཆིང་ཞིང་འཁོར་ན་ཡང་། །དེ་ཉིད་རིག་པའི་རྣལ་འབྱོར་མཁས་པ་རྣམས། །ད་ལྟའི་དུས་ནས་མེད་པར་ཐག་ཆོད་པས། །རྒྱུ་འབྲས་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀློང་དུ་གྲོལ། །སྒྱུ་མའི་རྩེད་མོས་སྤྲུལ་པ་ན་བྱིས་པ་ཤེད་མ་བྱེ་བ་དག་ཆགས་ཤིང་བདེན་པར་རྟོགས་པས་སེམས་འཆིངས་ལ། རྒན་པས་དེ་ཉིད་ཤེས་པས་མི་འཆིངས་བ་ལྟར། འདི་ལྟར་སྣང་བའི་ཆོས་རྣམས་བརྟག་ཏུ་མེད་པས་གསལ་སྣང་སྒྱུ་མའི་སྟོང་གཟུགས་རང་སྣང་བ་ལ། བདག་ཏུ་ཞེན་པའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་བདེན་པར་རྟོགས་པས་འཁོར་བ་རྒྱུད་པར་འཆིངས་ལ། རྣལ་འབྱོར་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཤེས་པ་རྣམས་འཆིང་གྲོལ་ལས་འདས་པ་མཚན་མ་མེད་པའི་ཀློང་དུ་གྲོལ་ཏེ། དཀོན་མཆོག་ཏ་ལ་ལའི་མདོ་ལས་ཀྱང་། ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་བདེ་བར་གཤེགས་པ་འདྲ། །བྱིས་པའི་བློ་ཅན་མཚན་མར་འཛིན་པ་རྣམས། །འཇིག་རྟེན་དག་ན་མེད་པའི་ཆོས་ལ་སྤྱོད། །ལྟ་ན་རྣམ་སྦྱང་དེ་ཡིས་ཤེས་པར་འགྱུར། །ཅེས་པ་བཞིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྣང་ལ་བདེན་མེད་དུ་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ལ་གང་ཡང་མ་གྲོལ་བ་མེད་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀློང་དུ་གསལ་བས། རྒྱུ་འབྲས་རྩོལ་སྒྲུབ་ཅན་ལ་མི་འཐད་པ་ཉིད་རྣལ་འབྱོར་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་འཐད་པར་སྟོན་པ་སྟེ། སློབ་དཔོན་དགའ་རབ་རྡོ་རྗེས་མཛད་པའི་མཚན་མ་རང་གྲོལ་ལས། གཉིས་སུ་མེད་པར་གྲོལ་བའི་ཆོས་ཉིད་དེ། །འོག་མ་རྣམས་ལ་མི་སྲིད་སྲིད་པའི་ཆོས། །རྣ་ཕྲུག་བྲག་ལ་འཛེག་པའི་བདེ་བླག་དེ། །སྲོག་ཆགས་གཞན་ལ་མི་སྲིད་ཁོ་ལ་སྲིད། །རིག་པ་བྱར་མེད་ཀློང་དུ་གྲོལ་བ་དེ། །ཐེག་དམན་རྩོལ་སྒྲུབ་ཅན་ལ་མི་སྲིད་དེ། །རྣལ་འབྱོར་མཁའ་མཉམ་བྱ་བྲལ་ལམ་དུ་བདེ། །ཡེ་སངས་རྒྱས་པའི་རིག་པ་ཡུལ་མེད་དེ། །འཁོར་བར་འཁྱམས་པ་མི་སྲིད་སྲིད་པའི་བབས། །ཡུལ་ཅན་རྫས་སུ་འདོད་པ་དམན་པའི་བློ། །མཁའ་ལ་གྲོལ་ལོ་རྟེན་མེད་ཀློང་དུ་གྲོལ། །ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་གྲྭ་ཟུར་མེད་པ་ལ། །གཉིས་སུ་སྣང་བར་མི་སྲིད་སྲིད་པའི་བབས། །གཅིག་དང་ཐ་དད་འཛིན་པ་འཁྲུལ་བའི་སེམས། །གཅིག་ཏུ་གྲོལ་ལོ་ཆོས་ཉིད་ཀློངདུ་གྲོལ། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་རྒྱུ་རྐྱེན་མེད་པ་ལ། །དུག་ལྔ་འཆར་བར་མི་སྲིད་སྲིད་པའི་བབས། །འཁོར་བའི་ལམ་དུ་འདོད་པ་བྱང་ཆུབ་གེགས། །རང་བྱུང་གྲོལ་ལོ་ཡེ་ཤེས་ཀློང་དུ་གྲོལ། །ལྷུན་གྲུབ་ཕྱོགས་མེད་མཐའ་དང་བྲལ་བ་ལ། །ཕྱོགས་ལྷུང་རྒྱ་ཆད་མི་སྲིད་སྲིད་པའི་བབས། །ཕྱོགས་ལྟའི་མཐའ་ལ་ཞེན་པ་མཉམ་པའི་བདུད། །ཕྱོགས་མེད་གྲོལ་ལོ་ལྷུན་གྲུབ་ཀློང་དུ་གྲོལ། །དངོས་མཚན་མེད་པའི་སྟོང་པ་འགག་མེད་ལ། །སྣང་བར་འཆར་བ་མི་སྲིད་སྲིད་པའི་བབས། །སྣང་བར་གྲོལ་ལོ་ངེས་མེད་ཀློང་དུ་གྲོལ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དབྱེ་བསལ་མེད་དོ་ལྷུན་གྲུབ་ཀློང་དུ་གྲོལ། །འདུ་འབྲལ་མེད་དོ་ཐིག་ལེའི་ཀློང་དུ་གྲོལ། །ཅིར་ཡང་འཆར་རོ་ངེས་མེད་ཀློང་དུ་གྲོལ། །གཟུགས་སུ་སྣང་ངོ་སྣང་བ་རང་གྲོལ་ལ། །སྒྲ་རུ་གྲག་གོ་ཐོས་པ་རང་སར་གྲོལ། །སྣང་གྲག་མཐོང་ཐོས་སྒོ་ལྔ་ཅི་ཤར་ཡང་། །རང་ཞལ་རང་གིས་མཐོང་བས་ཡུལ་གཞན་མེད། །གཉིས་སུ་མེད་དེ་ཡུལ་སེམས་མཉམ་པར་གྲོལ། །མཉམ་ཉིད་གཅིག་ལས་ཅིར་ཡང་འབྱུང་བས་དབྱིངས། །ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བར་བྱེད་པས་གཞི། །ཐམས་ཅད་བྱ་བྱེད་མེད་པར་གྲོལ་བས་ཀློང་། །ཞེས་སོ། །མེད་པ་དོན་གྱི་སྙིང་པོ་བསྟན་པ་ནི། །རྟག་ཆད་མེད་པའི་སེམས་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ལ། །གཟུང་འཛིན་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ངང་གིས་གནས། །རྒྱུ་འབྲས་མེད་པའི་རིག་པ་གཅེར་བུ་ལ། །དགེ་སྡིག་མེད་པའི་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་གནས། །མཐའ་དབུས་མེད་པའི་རིག་པ་ཟང་ཐལ་ལ། །ཀུན་བཟང་ཆོས་སྐུའི་དགོངས་པ་རང་གིས་གནས། །མེད་པའི་སྙིང་པོ་རང་རིག་བྱང་ཆུབ་ལ། །ཡུལ་མེད་རྣམ་དག་རྒྱལ་བའི་དགོངས་པ་གསལ། །རིག་པ་སྟོང་གསལ་རྟག་ཆད་མེད་པའི་རང་ངོ་ཕྱི་ནང་གཟུང་འཛིན་ལས་འདས། དེ་ཉིད་རྒྱུ་འབྲས་དགེ་སྡིག་ལས་བྲལ་བ་རྣམ་སྨིན་བག་ཆགས་མེད་པས་ཟང་ཐལ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་དགོངས་པ་ཉག་གཅིག་སྟེ། ཁྱུང་ཆེན་མཁའ་ལྡིང་ལས། སེམས་ལ་བལྟར་མེད་རྒྱུ་མཚན་སུས་མཐོང་མེད། །དེ་ཕྱིར་སྡིག་བྲལ་དགེ་བ་འདི་ལ་ཅི། །རང་ལུགས་བྱུང་ཁུངས་ཐོག་མ་ཉིད་དང་སྦྱར། །ཅེས་སོ། །མེད་པར་རྟོགས་པའི་དགོངས་དོན་བསྟན་པ་ནི། །སྒྱུ་མའི་རྣལ་འབྱོར་རིག་པ་རང་སྣང་ལ། །མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་མ་འགགས་རོལ་པར་ཤར། །ཤར་བའི་དུས་ནས་མེད་པར་ཐག་ཆོད་པས། །བླང་དོར་བྱ་རྩོལ་གང་ཡང་མི་བྱེད་དེ། །ཁོང་ཡངས་བློ་བདེ་ཅོག་བཞག་ཆེན་པོར་གནས། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་སྣང་སྒྱུ་མར་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ལ་ཅིར་སྣང་མེད་པའི་རོལ་པར་ཤར་བས་ཅོག་བཞག་དོན་གྱི་ཡེ་རྒྱས་ཐེབས་ཏེ། གང་ཡོད་མེད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དུ་སྒྲིན་པོའི་གཟེད་དུ་བསྐུར་བ་དེ་ཉིད་ཐ་མལ་རང་དགའི་སྐྱེ་བོ་ལས་རྣལ་འབྱོར་པའི་བྲལ་བས་བློ་བདེ་བ་ནིི། ཁྱུང་ཆེན་ལས། སྒྲིན་པོའི་སེམས་ལ་གཟེད་བསྐུར་ཁམས་གསུམ་ལས་མི་འདའ། མ་བཅོས་གླེན་སྣང་སུ་ལ་ལྷོད་ཡོད་པ། །འདི་ནི་འཁོར་འདས་གཉིས་ལ་མི་གནས་སོ། །ཞེས་སོ། །མེད་པར་མ་རྟོགས་པར་འོག་མའི་སྐྱོན་དུ་བསྟན་པ་ནི། མེད་པས་སླུས་པའི་བྱིས་པ་རི་དྭགས་བཞིན། །སྨིག་རྒྱུའི་ཆུ་ལ་སྐོམ་པས་སྙེག་པར་བྱེད། །ཐ་སྙད་འཁྲུལ་པའི་ཚིག་ལ་དོན་རེ་བས། །སོ་སོའི་གྲུབ་མཐའ་ཆོས་ཀྱིས་བདག་ཏུ་བཅིངས། །རིམ་བརྒྱད་བློ་ཡི་གོལ་ས་མ་ཆོད་པས། །དོན་གྱི་སྙིང་པོ་རྣལ་མ་མཐོང་བ་མེད། །རི་དྭགས་སྨིག་རྒྱུ་ལ་ཆུར་འཁྲུལ་བས་གདུངས་པ་ལྟར་བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་གཟུང་བའི་ཆོས་ཀྱིས་གདུངས་པ་དང་། ཐེག་པ་འོག་མ་བརྒྱད་རང་རང་གི་ཆོས་ལ་བདག་ཏུ་ཞེན་པས་གདུང་ཞིང་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ལ་རེག་པ་མེད་པར་མཉམ་མོ། །དེ་ལ་གང་ཟག་གི་བདག་ནི་གཟུང་འཛིན་ཆགས་སྡང་རང་གར་ཞེན་པའི་བློར་རྟོག་ཡིན་ལ། ཆོས་ཀྱི་བདག་ནི་ཡུལ་དུ་མེད་ལ་བློས་སྒྲོ་འདོགས་པ་ཡིད་ཀྱི་ཆོས་སོ་སོའི་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་འབྲས་མཐར་ཞེན་གྱི་དྲི་མ་ཐམས་ཅད་དོ། །འདི་དག་ཐ་མལ་དང་མུ་སྟེགས་དང་ཐེག་པ་འོག་མ་བརྒྱད་རྣམས་ཀྱིས་གནས་ལུགས་མ་རྟོགས་པར་མཉམ་སྟེ། ཁྱུང་ཆེན་ལས། གཞི་མེད་ལམ་ཞེན་འབྲས་བུ་སུ་འདོད་པ། །འདོད་ཕྱིར་ཐར་བའི་གནས་ལ་འདི་ཡིས་བསྒྲིབས། །སྟོང་མུན་གསལ་དང་ཡོད་དང་མེད་པ་ཉིད། །རྟག་ཆད་རྒྱུ་འབྲས་བཞི་སྟེ་བརྒྱད་རྣམས་ལ། །མཐའ་མེད་ནམ་མཁའི་དབྱིངས་དང་མཚུངས་པ་ཉིད། །མུ་མཐའ་རྩོལ་བར་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ། །བྱ་ལོང་ནམ་མཁའི་མཐའ་ཚོལ་འདྲ་སྟེ་རྙེད་པ་མིན། །མི་རྙེད་དོན་འདི་ཉིད་ལ་སུས་ཀྱང་བཅོས་མི་སྲིད། །ཤེས་བྱ་སྒྲོས་མེད་འདི་ལ་མཐའ་མ་མི་སྲིད་དོ། །ཞེས་སོ། །མེད་པ་དོན་གྱི་རང་བཞིན་ནི། །ཨ་ཏི་ཡོ་ག་ཆོས་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས། །གང་ཡང་མེད་པ་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་ནི། །ད་ལྟ་ཉིད་ནས་ཆོས་སྐུའི་རང་མལ་ལས། །གཡོས་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མེད་པ་ཐོག་མའི་མཁའ་དབྱིངས་སུ། །རང་གཞག་བདེ་བ་ཆེན་པོར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཅི་ཡང་མ་གྲུབ་པ་སྟོང་གསལ་ལྷུན་གྲུབ་ཆེན་པོར་གནས་པ་ནི། ཐོག་མའི་དབྱིངས་ཀ་དག་ཆེན་པོར་གནས་པས་ཆོས་སྐུ་རང་མལ་གྱི་དགོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེེ། རིན་པོ་ཆེ་སྤུངས་པའི་རྒྱུད་ལས། མེད་པའི་སྟོང་པ་ཆོས་འབྱུང་ལས། །གསང་བ་ཆེན་པོའི་རང་དབྱིངས་སུ། །ཡེ་ཉིད་ནས་ནི་གནས་པ་ལ། །མ་བཟུང་གནས་ཀྱི་ཚུལ་ཅན་དུ། །རོལ་པ་ཆེན་པོ་ཐོག་མར་བྱུང་། །འདི་ལ་སུས་ཀྱང་གནས་པ་མེད། །གང་གི་གནས་སུ་བྱས་པ་མེད། །འདི་ལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མེད། །འདུག་ཅིང་འོང་བ་མེད་དང་བྲལ། །དེ་བཞིན་ཡེ་སྟོང་ཆེན་པོའི་གནས། །མེད་པ་ལས་ནི་དབྱིངས་ཀྱི་ཚུལ། །འདི་ལ་ཕྱི་དང་ནང་ཡང་མེད། །སྟེང་དང་འོག་ཏུ་ལྟ་བ་མེད། །ཕྱོགས་དང་མཚམས་སུ་སུས་ཀྱང་ཡང་། །འདི་ལ་གཟུང་བ་ཅུང་ཟད་མེད། །ལེན་མེད་དོན་འདི་སུས་རིག་པ། །ཀུན་བཟང་ང་བས་སྔར་སངས་རྒྱས། །ཡེ་ཐོག་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི། །མི་གནས་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོའི་གནས། །སྔོན་ཐོག་ཉིད་ཀྱི་གཞི་རུ་ཡང་། །མ་བཞག་ཡེ་ནས་གནས་པའི་ཚུལ། །འདི་ལ་གནས་སུ་འཛིན་པའི་མི། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་གསང་བའི་སྔགས། །འདི་ཡི་སྙིང་པོ་བྱང་ཆུབ་ལ། །འཛིན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན། །ཅེས་སོ། །ཀ་དག་རང་མལ་ནི་ཆོས་སྐུ་སྙིང་པོ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གནས་སུ་ཐག་བཅད་དོ། །བྱས་པས་སངས་མི་རྒྱ་བར་བསྟན་པ་ནི། དགོངས་དོན་གསང་བའི་རིག་པ་མ་རྟོགས་ན། །བྱས་པའི་ཆོས་ཀྱིས་ནམ་ཡང་མི་གྲོལ་ཏེ། །འདུས་བྱས་མི་རྟག་འཇིག་པར་མི་ཤེས་སམ། །ལུས་ངག་སེམས་ཀྱི་རྒྱ་མདུད་དམ་པོ་དེས། །འཇིག་མེད་སྙིང་པོའི་དོན་ལ་ཇི་ལྟར་རེག །རང་རིག་ཆོས་སྐུའི་དོན་མ་རྟོགས་ན་སྒོ་གསུམ་འབད་རྩོལ་གྱི་ཆོས་ཀྱིས་ཚེ་འདིར་མི་གྲོལ་ཏེ་ཆོས་སྤྱོད་ཉིད་འཆིང་བའི་རྒྱ་མདུད་དུ་སོང་བས་རིག་པ་འཆིང་ཞིང་སྒྲིབ་ལ་ཆོས་བྱས་པའི་འབྲས་བུ་བདེ་བ་ཙམ་ཐོབ་ཀྱང་འདུས་བྱས་ཡིན་པས་བུམ་པ་ལྟར་འཇིག་པའི་ཕྱིར།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འཇིག་མེད་ཆོས་སྐུའི་དོན་རྟག་ཏུ་མི་ཐོབ་སྟེ། བྱས་མ་བྱས་འགལ་ལ། མ་བྱས་ན་མི་འཇིག་པའི་ཕྱིར། ཆོས་སྐུ་འཇིག་མེད་ཐོབ་པ་དེ་མི་བྱེད་རང་སོར་གནས་པས་མཐོང་བའི་ཕྱིར་བྱས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་འཆིང་བའི་མདུད་པས་ཏེ་སངས་རྒྱ་བ་ལ། རྟ་རྔའི་ཉག་གཅིག་གིས་མི་ཉེ་བས་དོན་མེད་འཁོར་བའི་འཆིང་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཀུན་བྱེད་ལས། ཆོས་ལ་བྱ་རུ་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཅེས་པ་དང་། མ་ནོར་བསམ་པ་ཀུན་ཀྱང་སྒྲུབ་ཏུ་མེད། །ལུས་ངག་སྡོམ་པ་རྒྱ་མདུད་དམ་པོ་དེས། །ཆོས་ཉིད་དོན་དང་འཕྲད་པར་ཤིན་ཏུ་དཀའ། །ཞེས་སོ། །རྒྱུ་མཚན་རྒྱས་པར་དེ་ཉིད་ལས། ཀྱེ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཉོན་ཅིག །རྒྱུ་འབྲས་ཐེག་ཆེན་བཞིན་དུ་མ་ཡིན་གྱི། །ཀུན་བྱེད་ང་ཡི་ལུང་འདི་ངེས་པར་ཟུང་། །ཇི་ལྟར་སྣང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དང་། །རང་སེམས་ཆོས་ཉིད་ཡེ་ནས་གཅིག་ཡིན་པས། །རྒྱུ་འབྲས་ལུགས་བཞིན་འདི་ལ་རྟོག་མ་བྱེད། །རང་སེམས་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་བརྟག་བྱ་རུ། །རང་གི་བྱང་ཆུབ་ངོ་བོ་སྣང་བ་ཡིན། །འདི་ལ་མ་རྟོགས་སོ་སོས་མིང་བཏགས་པ། །ཀུན་རྫོབ་སྣང་བ་དོན་དམ་མི་སྣང་འདོགས། །དོན་དམ་ཀུན་རྫོབ་གཉིས་མེད་བདེན་པ་གཅིག །ཡང་དག་འདོགས་པ་ང་ཡང་འཁྲུལ་པ་ཡིན། །བདེ་བ་འདོད་པ་ཆགས་པའི་ནད་ཡིན་ཏེ། །འདོད་པ་མེད་པས་བདེ་བ་ལེན་པར་བྱེད། །སངས་རྒྱས་བསྒྲུབས་པས་འགྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །མ་རྩོལ་རང་བཞིན་གནས་པས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །མ་རྩོལ་རང་བཞིན་གནས་ལ་མི་རྟོག་ཞོག །ཅེས་སོ། །མེད་པ་རང་མལ་ལས་མ་གཡོས་པར་གདམས་པ་ནི། དེ་བས་གནས་ལུགས་དོན་གྱི་མཆོག་འདོད་ན། །སྒོ་གསུམ་དུབ་ལ་རང་ཉིད་འཆིང་བའི་ཆོས། །བྱིས་པའི་རྩེད་མོ་འདྲ་བ་ཀུན་ཞོག་ལ། །མེད་པའི་རང་བཞིན་སྤྲོས་དང་བྲལ་བའི་ཀློང་། །ཆོས་ཉིད་རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་གནས། །བྱར་མེད་བསམ་ཡུལ་འདས་པར་ཁྱབ་གདལ་ལ། །མ་བཅོས་མཉམ་པ་ཆེན་པོའི་དོན་ལ་ལྟོས། །རྒྱུ་འབྲས་བྱ་རྩོལ་འདས་པས་ཁོ་ཐག་ཆོད། །བྱིས་པ་རྩེད་མོའི་གཞིར་འདུས་ནས་རྩེ་བ་ལ་ཞེན་པ་ལྟར་སྒོ་གསུམ་བྱ་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་ཅི་བྱ་ངེས་པ་མེད་པ་ཟིན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མེད་ངལ་བ་དོན་ཆུང་རྣམས་དོར་ལ། རྒྱུ་འབྲས་བླང་དོར་མེད་པ་རྒན་པོ་ཉི་མ་འདེ་བ་ལྟ་བུའི་ཆོས་རང་གཞག་བདེ་བ་ཆེན་པོར་ཁྱབ་གདལ་ཏེ། ཀུན་བྱེད་ལས། སངས་རྒྱས་དོན་གྱི་བླ་དྭགས་མིང་འདི་ལ། །སངས་རྒྱས་ཡང་དག་ཡོད་པར་ང་མི་སྟོན། །གང་ཞིག་སངས་རྒྱས་ཡོད་པར་མཐོང་བ་ནི། །ཆོས་ཉིད་དབྱིངས་ལས་སངས་རྒྱས་མི་རྙེད་དེ། །སངས་རྒྱས་མ་བལྟ་རང་སེམས་བྱར་མེད་རྟོགས། །བརྟགས་ན་མེད་དེ་རང་སེམས་ཡེ་ནས་གསལ། །དངོས་སུ་མི་སྣང་རང་བཞིན་ཀུན་ལ་ཁྱབ། །ཡིན་པའི་ངོ་བོ་སྣང་བ་འདི་ཡིན་ཏེ། །འདི་མིན་མཉམ་པའི་རྒྱུ་འབྲས་ཐེག་ཆེན་ལ། །སྤོང་གཤེགས་སྦྱང་བ་བྱིན་རླབས་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས། །རང་སེམས་ཆོས་ཉིད་བྱར་མེད་དེ་ལས་གོལ། །རང་ལ་བཞག་ནས་གཞན་མ་རྒྱང་དུ་ཚོལ། །བྱར་མེད་བདེ་བར་རྩོལ་བ་དང་དུ་ལེན། །ཚི་ཆད་ནད་དུ་དེ་ལས་ཆེ་བ་མེད། །མ་ཡེངས་ཏིང་འཛིན་འཛིན་པའི་བརྟོད་ཕུར་ཡིན། །ཡེ་ནས་ཡིན་ལ་ཡེང་མེད་ཤོར་བ་མེད། །མ་ཡེངས་ཏིང་འཛིན་རེ་བའི་གླུ་མཁན་ཏེ། །རྒྱུ་འབྲས་ཐེག་ཆེན་དྲང་པའི་ལུང་བསྟན་ཡིན། །ཡེ་ནས་ཡིན་པས་ཡེང་མེད་ཤོར་མེད་དེ། །རྩོལ་སྒྲུབ་ཀུན་གྱི་གཉེན་པོ་འཇོམས་བྱེད་དེ། །རྒྱུ་འབྲས་སྟོན་པའི་སྟོན་པ་འཁོར་རྣམས་ལ། །ཀུན་བྱེད་ང་ཡི་ལུང་འདི་བསྟན་གྱུར་ན། །རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་ཞེས་སྒྲོ་སྐུར་འདེབས། །སངས་རྒྱས་འདོད་པའི་རྣལ་འབྱོར་ཏིང་འཛིན་ཅན། །ཏིང་འཛིན་འདོད་པས་མ་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤངས། །མ་བཅོས་རྣལ་མ་ཀུན་གྱི་ཆོས་ཉིད་ཡིན། །ཆོས་ཉིད་ལས་ནི་སངས་རྒྱས་གུད་ན་མེད། །སངས་རྒྱས་མིང་དུ་བཏགས་པ་བླ་དྭགས་ཡིན། །ཆོས་ཉིད་བྱ་བ་གཞན་མེད་རང་སེམས་ཏེ། །རང་སེམས་མ་བཅོས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་རུ་བཤད། །མ་བཅོས་པ་ལ་ཡེ་ནས་སྐྱེ་མེད་པས། །སྐྱེ་མེད་དོན་ལ་རྩོལ་ཞིང་བསྒྲུབ་ཏུ་མེད། །རྩོལ་ཞིང་བསྒྲུབས་པས་བྱར་མེད་འགྲུབ་མི་འགྱུར། །ཅེས་སོ། །ད་ནི་མེད་པ་གནད་དུ་བཀྲོལ་བའི་མཇུག་བསྡུ་བ་ནི། ཕྱི་ནང་གཟུང་འཛིན་མེད་པའི་རང་རིག་ལ། །དུས་དང་གནས་མེད་སྐྱེ་འགག་ཆོས་ལས་འདས། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མཁའ་ལྟར་དག་པ་ཐེག་པའི་འདྲེན་སྒོ་མེད། །དེ་ལ་དོན་དུ་རྟོགས་པ་ཀུན་འཁྲུལ་བས། །ཆོས་ཀྱི་བདག་ཅན་གོལ་སྒྲིབ་ས་བོར་ཏེ། །དབྱེ་བ་མེད་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་ངང་། །སྟོང་ཆེན་གདལ་བ་ཆེན་པོར་ཐག་བཅད་དེ། །ཆོས་ཉིད་འཕོ་འགྱུར་མེད་པར་རང་ས་གཟུང་། །འདི་ནི་མི་གནས་གདོད་མའི་མཁའ་དབྱིངས་སུ། །ལྟ་བའི་ཕྱི་རྒྱ་རླབས་ཀྱིས་གཅོད་པས་ཏེ། ། མེད་པའི་ཆོས་སུ་གནད་ཀུན་བཀྲོལ་བ་ཡིན། །འདི་ལྟར་སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཕྱི་ནང་གཟུང་འཛིན་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟར་སྣང་ཡང་རང་དུས་ན་མེད་པ་རང་སྣང་སྟོང་གཟུགས་དག་པ་ནམ་མཁའ་འདུས་མ་བྱས་པའི་རིག་པར་ཐག་བཅད་དེ། སྣང་ཚད་སྟོང་སྣང་། སྣང་བ་རིག་སྟོང་དོན་ལ་སྟོང་གསལ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་རང་དངས་མེད་པ་གསལ་སྣང་གཞི་མེད་རྩ་བྲལ་ཆེན་པོར་གནད་བཀྲོལ་བས་ཏེ། ཀློང་དྲུག་པ་ལས། སྟོང་པ་ཡུལ་གྱི་སྤྲོས་པ་མེད། །གསལ་བ་ཡོད་མེད་མཐའ་ལས་འདས། །དྲན་པ་མི་བརྗེད་གཟུངས་དང་ལྡན། །སྣང་བ་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱི་ལམ། །མཚོན་ཚིག་དུ་མས་སྤྲོས་དང་བྲལ། །སྔགས་ལས་མ་བསྐྱེད་ཡེ་རྫོགས་ཉིད། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་ཡོངས་སུ་བྲལ། །ལྟ་སྒོམ་དྲི་མ་ཀུན་དང་བྲལ། །མཐའ་མེད་དབུས་སུ་དམིགས་པ་མེད། །རྣམ་པ་མེད་ཅིང་ཡུལ་རྣམས་མེད། །ལྷ་མེད་སྔགས་ཀྱང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཆོས་མེད་རྟག་པ་ཀུན་ལས་འདས། །དགྲ་མེད་བཤེས་ཀྱང་ཡོད་པ་མིན། །ལུས་མེད་དབང་པོར་སྣང་བ་མེད། །ཆོས་ནི་བསམས་པས་མི་སྣང་སྟེ། །གང་མེད་གང་དུ་འཛིན་པ་མེད། །ང་མེད་ང་ཡི་འཁོར་ཀྱང་མེད། །དབྱིངས་མེད་རིག་པའི་སྐུ་ཡང་མེད། །དགེ་མེད་སྡིག་པའི་རྣམ་སྨིན་མེད། །སྲོག་མེད་བཅད་པའི་དམིགས་པ་མེད། །ཚོགས་མེད་བསགས་པའི་ཡུལ་ཀྱང་མེད། །སངས་རྒྱས་མེད་ཅིང་སེམས་ཅན་མེད། །གནས་མེད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་མེད། །ཐབས་མེད་ཉན་པའི་འཁོར་ཀྱང་མེད། །ཡུལ་མེད་དུས་གསུམ་ཉིད་ཀྱང་མེད། །དུས་གསུམ་ཚོགས་པ་ཡོད་པ་མེད། །དེ་ཕྱིར་ཅི་ཡང་མེད་པར་ནི། །ང་ནི་མ་ཕྱེ་མི་འབྱེད་སྣང་། །ས་ལས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འདས་པ་ང་ཡི་ཡུལ། །མཛད་དང་སྤྱོད་པར་མ་ཕྱེ་བས། །དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་སྟེ། །ང་ཡི་ཡུལ་མེད་གཞི་བསམ་བྲལ། །ཅེས་སོ། །དེ་དག་གི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མེད་པར་གནད་བཀྲོལ་བ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་མེད་པ་འགག་བསྡམས་པ་ལས། མེད་པའི་ངང་དུ་རིག་པ་དལ་ཁོད་སྙོམས་པ་ནི། དེ་ལྟར་མེད་པའི་ཆོས་སུ་གནད་བཀྲོལ་ནས། །སྒོམ་མེད་ངང་ལ་ཅོག་གཞག་རིག་པའི་འགག །གང་ཤར་བླང་དོར་མེད་པའི་ངང་དེར་བསྡམས། །ཀློང་ཆེན་སེམས་ཀྱི་དལ་ཁོད་སྙོམས་པ་ཡིན། །ཆོས་གང་སྣང་མེད་པར་ཤེས་ཐོག་ཏུ་གང་ཤར་བཅོས་བསླད་མེད་པར་ཅོག་གཞག །བླང་དོར་མེད་པར་གློད་པ་ནི། རིག་པ་ཟང་ཐལ་ཆིག་རྫོགས་སུ་འགག་བསྡམས་པས་སྣང་ཤེས་མེད་པས་ཡེ་སྟོང་དུ་ཁོད་སྙོམས་པ་སྟེ། ཁྱུང་ཆེན་ལས། མཚན་མ་ཡེ་དག་ཡོངས་སུ་གྲོལ་བའི་གཞི། །འབད་མེད་བྱ་བྲལ་བློ་ཡི་འགག་བསལ་ཏེ། །ཐུག་ཕྲད་རྣམ་གསུམ་ཡུལ་ལ་རོལ་པའི་འགག །གང་ཤར་མ་སྤངས་ཡུལ་སེམས་བར་དུ་བསྡམ། །ཞེས་སོ། །རང་བཞིན་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་བསམ་གཏན་བསྟན་པ་ནི། རང་གཞག་བདེ་བ་ཆེན་པོ་རྡོ་རྗེ་དབྱིངས། །མ་བསྒོམས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་བསམ་གཏན་མཆོག །རྟག་ཏུ་ཡོད་དེ་ཆུ་བོའི་གཞུང་ཆེན་འདྲ། །མ་བཅོས་མཉམ་པར་བཞག་ན་ངང་གིས་གསལ། །རིག་པ་རང་གནས་ཀྱི་བསམ་གཏན་རྟག་ཏུ་ཡོད་པ་ཆུ་བོའི་རྒྱུན་དང་འདྲ་བ་ཉིད་རྣལ་འབྱོར་པས་མ་བཅོས་རྣལ་གཞག་ཆེན་པོར་གནས་པའི་ཚེ་མངོན་དུ་གྱུར་ཏེ། ཀུན་གསལ་ལས། ངས་བསྟན་གཉིས་མེད་རང་བྱུང་བདེ་ཆེན་ལ། །སྒོམ་དུ་ཡོད་མེད་གཉིས་ཀྱི་མཐའ་དང་བྲལ། །ཤེས་རབ་སྟོབས་ཅན་རང་རིག་དོན་རྟོགས་ལ། །སྒོམ་དང་མི་སྒོམ་ཐ་སྙད་རྣམ་པར་དག །གཉིས་མེད་བདེ་ཆེན་རང་གི་ངང་ལ་གནས། །མ་རྩོལ་བཞག་པས་འདུ་འབྲལ་ཡོངས་ཀྱིས་མེད། །རྒྱུན་ཆད་མེད་པས་ཆུ་བོ་གངྒཱ་བཞིན། །དབང་པོ་ཡང་རབ་དོན་དུ་དེ་སྟོན་ནོ། །ཞེས་སོ། །རང་བཞིན་གྱིས་བསམ་གཏན་རྙེད་ནས་གོལ་སྒྲིབ་མེད་པར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འགག་བསྡམ་པ་ནི། ཇི་བཞིན་བཞག་པའི་ཆོས་ཉིད་མཁའ་འདྲ་ལ། །འཕོ་འགྱུར་མེད་པས་ཡེངས་དང་མ་ཡེངས་མེད། །འདུ་འབྲལ་མེད་པའི་དབྱིངས་མཆོག་རབ་འབྱམས་འདི། །ཚིག་གིས་མཚོན་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ཏེ། །ཤེས་རབ་ཀློང་རྡོལ་རིག་པ་རང་ཤར་དང་། །ཐོས་མང་ཡང་ན་འཇུར་སེམས་མེད་པ་དང་། །སྨྲ་མེད་བསམ་ཡུལ་འདས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པས། །མཚོན་དང་མི་མཚོན་མེད་པར་ཐག་ཆོད་དེ། །སྒོམ་དང་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་མི་རྙེད་པས། །བྱིང་རྒོད་དགྲ་བོ་ཆེད་དུ་གསད་མ་དགོས། །རིག་པ་རང་མལ་ལས་མ་གཡོས་པར་མཐོང་ནས་དེའི་ངང་ལ་གནས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པས་རང་བཞིན་གྱི་བསམ་གཏན་རྙེད་པའི་ཚེ། ཆེད་དུ་དམིགས་པའི་སེམས་འཛིན་མེད་དེ་གང་ཤར་བསམ་གཏན་གྱི་རང་མལ་དུ་ཤར་བ་ལས་མ་གཡོས་སོ། །དེ་ཚེ་ཤར་བས་ཤེས་པ་གསལ། གནས་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྙེད་དེ་ཞི་ལྷག་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བས་བྱིང་རྒོད་ལ་སོགས་པ་བསམ་གཏན་གྱི་གོལ་སྒྲིབ་སྤང་མ་དགོས་པར་རང་དག་གོ། རང་བཞིན་བསམ་གཏན་རྙེད་པ་དེ་ཡང་ཚིག་ཐ་སྙད་བལྟས་པ་དང་ཐོས་པ་དང་བཤད་པས་མི་ཤེས། སྔོན་ནས་སྦྱངས་པ་ཆེ་བས་ཚེ་འདིར་ངེས་དོན་གྱི་གནས་ལ་ཤེས་རབ་ཀློང་རྡོལ་དུ་ཤར་བ་རྣམས་དང་། བླ་མའི་བྱིན་རླབས་ཀྱིས་རིག་པ་ཟང་ཐལ་དུ་ངོ་འཕྲོད་པ་རྣམས་དང་། སྙིང་པོ་དོན་གྱི་གནས་ལ་ཐོས་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་རྣམས་དང་། སེམས་རང་བཞིན་གྱིས་དལ་བ་རང་བཞག་ཏུ་ཡོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྟོགས་ཤིང་འདུ་འབྲལ་མེད་དོ། །དེ་ལས་གཞན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ཏེ། རིག་པ་སྤྱི་བླུགས་ལས། ཇི་བཞིན་རང་སར་གཞག་པའི་ཆོས་ཉིད་མཁའ་འདྲ་ལ། །རིག་པ་འཕོ་འགྱུར་མེད་པས་ཡེངས་དང་མ་ཡེངས་མེད། །འདུ་འབྲལ་མེད་པའི་དབྱིངས་མཆོག་རབ་འབྱམས་འདི། །ཚིག་གིས་མཚོན་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ཏེ། །ཤེས་རབ་ཀློང་རྡོལ་རིག་པ་རང་ཤར་དང་། །ཐོས་མང་ཡང་ན་འཇུར་སེམས་མེད་པ་དང་། །སྨྲར་མེད་ཀློང་དུ་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པས། །མཚོན་དང་མ་མཚོན་མེད་པར་ཐག་བཅད་དེ། །སྒོམ་དང་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་མ་རྙེད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པས། །བྱིང་རྒོད་རྣམ་རྟོག་དགྲ་བོ་གསད་མ་དགོས། །ཞེས་སོ། །ལུང་འདི་རྩ་བ་དང་འདྲ་བས་བརྐུས་པར་འགྱུར་སྙམ་པ་སྲིད་ན། དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ་དབུ་མ་རྩ་བའི་མཆོད་བརྗོད་དེ་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པའི་ནང་ནའང་ཡོད་པ་དང་། མཛོད་ཀྱི་སྔོན་གཟུགས་སྲིད་པའི་ཤ་གཟུགས་ཅན་ལ་སོགས་པ་འགའ་ཀུན་གསལ་གྱི་རྒྱུད་ནའང་ཡོད་པ་དང་། སེང་གེ་བཟང་པོའི་འགྲེལ་ཆུང་ལས། ཀྱེ་མ་གཞུང་ལུགས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ངང་ལ་སོགས་པ་འགའ་ཉི་ཁྲི་སྣང་བ་ནའང་ཡོད་པ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་ཚིག་དོན་མཐུན་པར་སྡེབས་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཟབ་མོའི་གནས་ཁ་ཅིག་ཏུ་ཡིད་ཆེས་པར་སྦྱར་བས་རྒྱན་དུ་བཀོད་པ་ཡིན་ནོ། །རྟག་ཏུ་ཆོས་སྐུའི་དབྱིངས་ལ་རང་གནས་སུ་བསྟན་པ་ནི། སྣང་སེམས་ཡེ་གྲོལ་མེད་པའི་སྙིང་པོ་བས། །འཁྲུལ་པ་རང་གཞག་ཆོས་ཉིད་མཉམ་པའི་ཀློང་། །རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་ཆོས་སྐུའི་ངང་ལ་གནས། །ཤར་གྲོལ་རིས་མེད་བདེ་ཀློང་གཅིག་ཏུ་འཁྱིལ། །ཤར་བའི་དུས་ནས་རང་ཤར་རང་ས་ཟིན། །གནས་པའི་དུས་ན་རང་གནས་རང་ས་ཟིན། །གྲོལ་བའི་དུས་ན་རང་གྲོལ་རང་ས་ཟིན། །ཆོས་ཉིད་ཀློང་ནས་ཤར་ནས་རང་གྲོལ་བས། །གཞན་དུ་མ་གཡོས་ཆོས་སྐུའི་རོལ་བ་ཙམ། །རང་སྣང་རིས་མེད་སྟོང་པའི་རང་གཟུགས་ཏེ། །བཟང་ངན་མེད་པར་དོན་གྱི་སྙིང་པོར་གནས། །ཕྱི་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་རིག་པའི་ཀློང་ན་སྐྱེ་འགག་གནས་པར་སྣང་ཡང་སྟོང་པའི་ངང་ལས་མ་གཡོས་པ། མེ་ལོང་གི་གཟུགས་བརྙན་ཐམས་ཅད་མེ་ལོང་གི་ངོས་ལས་མ་གཡོས་ལ། བརྟགས་ན་གཟུགས་མེད་དེ་མེ་ལོང་གི་ངོས་ཉིད་དོ། །ནང་དྲན་རྟོག་ཤར་གནས་གྲོལ་གསུམ་རིག་པའི་ངང་ལས་མ་གཡོས་པ་རྒྱ་མཚོའི་རླབས་ཤར་གནས་གྲོལ་གསུམ་ཆུ་བོ་ལས་མ་གཡོས་པ་བཞིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་ཆོས་སྐུ་རང་མལ་སྟོང་གསལ་འཆར་སྒོ་མ་འགགས་པ་སྐུ་གསུམ་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་ཀློང་ནས་མ་གཡོས་ཏེ། སྐུ་གསུམ་ཐུག་ཕྲད་ལས། ཇི་ལྟར་འདུག་ཀྱང་རང་གི་ངང་ལ་འདུག །ཇི་ལྟར་འགྲོ་ཡང་རང་གི་ངང་ལ་འགྲོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བྱང་ཆུབ་དབྱིངས་ལ་འགྲོ་འོང་ངང་གིས་མེད། །འགྲོ་འོང་མེད་པ་རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ། །ཇི་ལྟར་སྨྲས་ཀྱང་རང་གི་ངང་ལ་སྨྲ། །ཇི་ལྟར་བརྗོད་ཀྱང་རང་གི་ངང་ལ་བརྗོད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ལ་སྨྲ་བརྗོད་ངང་གིས་མེད། །སྨྲ་བརྗོད་མེད་པ་དུས་གསུམ་རྒྱལ་བའི་གསུང་། །ཇི་ལྟར་བསམས་ཀྱང་རང་གི་ངང་ལ་སེམས། །ཇི་ལྟར་རྟོགས་ཀྱང་རང་གི་ངང་ལ་རྟོགས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ལ་བསམ་རྟོག་ཡེ་ནས་མེད། །བསམ་རྟོག་བྲལ་བ་དུས་གསུམ་རྒྱལ་བའི་ཐུགས། །མེད་པ་ཅི་ཡང་འབྱུང་བ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ། །ཉིད་ལ་ཉིད་ལོངས་སྤྱོད་པ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས། །དེ་ལ་དངོས་གཞི་མེད་པས་ཆོས་སྐུ་སྟེ། །འབྲས་བུ་སྐུ་གསུམ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཀློང་། །ཞེས་སོ། །སྣང་སེམས་ཐུག་ཕྲད་རྗེས་མེད་དུ་འགག་བསྡམ་པ་ནི། གང་སྣང་ཅི་ཤར་འཕྲོ་གནས་ཐམས་ཅད་དང་། །དུག་ལྔ་ལ་སོགས་རིག་པའི་རྩལ་རྣམས་ལ། །ཇི་ལྟར་འཆར་བ་དེ་ཉིད་རང་དུས་དེར། །ངོ་ཤེས་རྩལ་རྫོགས་རང་ཡལ་རྗེས་མེད་ཉིད། །ཡུལ་སེམས་བར་དེར་ཅོག་གཞག་མཉམ་པའི་འགག །བྱ་ལམ་རྗེས་མེད་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་འགག །ཐམས་ཅད་དབྱིངས་གཅིག་ཆུ་དང་རྦ་རླབས་འགག །གསང་ཆེན་འགག་ལ་ཆོས་རྣམས་ཡེ་བསྡམས་པས། །གནད་ཤེས་ཙམ་གྱིས་གྲོལ་བ་ཆོས་ཉིད་དོ། །ཕྱི་ཡུལ་ལྔ་དུ་མ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་ལ་ནང་དྲན་རྟོག་ཅི་ཤར་ཡང་། དུས་དེར་ཡུལ་ལ་ཤར་བ་ངོ་ཤེས། ཤར་བའི་ནུས་པ་རྩལ་རྫོགས། དེ་ག་ལ་བསྡད་པས་རང་ཡལ་རྗེས་མེད་དུ་གྲོལ་བ་ལ། གང་ཤར་ཅོག་གིས་བཞག་པ་དང་། ཡངས་པར་འགྱུར་འཇུག་པ་དང་། སྣང་ཐོག་ཤར་བ་དེར་གློད་པ་གསུམ་གང་རུང་གི་འགག་ཏུ་བསྡམས་པས། ཆོས་སྐུ་རང་མལ་དུ་ས་ཟིན་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ཡང་ངོ་མ་ཤེས་ན་ཕྱལ་པ་རང་ཀ། རྩལ་མ་རྫོགས་པར་བལྟས་པས་ཡལ་ན་དེ་བས་ཆེ་བའི་རྐྱེན་མི་ཐུབ། རང་མ་ཡལ་ན་ཐད་ཀར་མ་ཆོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕྱིར་གནད་འདི་གསུམ་འགག་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ། །དེའང་རིག་པ་རང་ཤར་ལ་འདོད་བློ་བདེ་བདེ་བོ་མེད་པར་ཕྱལ་ཡས་རང་བབས་སུ་མ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཡེངས་པ་ལ་མི་རྩོལ་བར་བཞག་སྟེ། ཁྱུང་ཆེན་ལས། བདེ་འདོད་སེམས་ལ་གནོད་པའི་ཆོས་སྤངས་ཏེ། །རང་གཞག་ལྟོས་དང་འཁོར་འདས་བྱ་བ་བྲལ། །རང་ཡིན་གཞན་ཡིན་སྣང་སེམས་ཆོ་འཕྲུལ་ཀྱང་། །འགྱུས་མཐོང་འཛིན་དང་ཞེན་པའི་གགས་བསལ་བས། །ཅོག་བཞག་ཚིག་ཏུ་སྤྲོ་བའི་མཐའ་འགགས་ཏེ། །ཡིད་དང་སེམས་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་ཅི་སྣང་འགགས། །ཆོས་བྲལ་ཡིད་དང་བྱེད་པའི་བར་དུ་བསྡམ། །ཞེས་སོ། །ཀློང་ཆེན་རིག་པ་ཡངས་པའི་འགག་ཏུ་བསྡམ་པ་དང་། གང་ཚེ་རང་རིག་དགོངས་པའི་ཀློང་ཆེན་ནས། །མཉམ་ཤར་མཉམ་གནས་མཉམ་གྲོལ་བཟང་ངན་མེད། །མི་མཉམ་མི་གནས་མ་གྲོལ་ཆོས་མེད་པས། །བྱང་ཆུབ་ཡེ་ཀློང་ཡངས་པའི་འགག་ཏུ་བསྡམ། །ནམ་མཁའི་ཀློང་དུ་སྣོད་བཅུད་རང་སྣང་རང་གནས་རང་ཞིག་རང་སྟོངས་པ་ཡང་ནམ་མཁའི་ངང་ལས་གཞན་དུ་མ་གཡོས་པ་ལྟར། ཆོས་ཐམས་ཅད་རིག་པའི་ཀློང་ནས་ཤར། ཀློང་དུ་གནས། ཀློང་དུ་གྲོལ། རིག་པ་སྟོང་པ་ཟང་ཀ་ལས་མ་གཡོས་པར་རྟོགས་པའི་ཀློང་ལ་འདྲིས་པར་འགག་བསྡམས་ཏེ། རིག་པ་སྤྱི་བླུགས་ལས། ཤར་བའི་དུས་ན་མཉམ་ཤར་བཟང་ངན་མེད། །གནས་པའི་ཚེ་ན་མཉམ་གནས་བཟང་ངན་མེད། །གྲོལ་བའི་ཚེ་ན་མཉམ་གྲོལ་བཟང་ངན་མེད། །མི་མཉམ་ཤར་ཡང་མཉམ་པའི་དབྱིངས་ནས་ཤར། །མི་མཉམ་གནས་ཀྱང་མཉམ་པའི་དབྱིངས་ན་གནས། །མི་མཉམ་གྲོལ་ཡང་མཉམ་པའི་དབྱིངས་སུ་གྲོལ། །ཅེས་སོ། །ལུང་འདི་སྔར་ཡང་བསྟན་པས་ཟློས་སོ་སྙམ་ན་སྐབས་ཀྱིས་མི་ཟློས་ཏེ་དུས་འཁོར་གྱི་འགྲེལ་ཆེན་པདྨ་དཀར་པོར་མཚན་བརྗོད་ཚར་གསུམ་དྲངས་པ་དང་། ཚིག་གསལ་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྒྱལ་པོའི་མདོ་ལུང་ཅིག་རེ་རེའང་དུ་མར་དྲངས་པ་བཞིན་ནོ། །རྒྱུ་འབྲས་ལས་འདས་པར་འགག་བསྡམ་པ་ནི། མ་བྱས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་རིག་པ་ལས། །མི་རྩོལ་རང་གཞག་ཡངས་པའི་དགོངས་ཤར་བ། །དགེ་སྡིག་རྒྱུ་འབྲས་འདས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས། །མི་འགྱུར་ཆོས་ཉིད་ངང་དུ་བསྡམ་པ་ཡིན། །སྒོམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་དྲི་མས་ཏེ་དེ་མ་དག་པས་འབད་ཅིང་རྩོལ་བ་ཉིད་འདིར་རིག་པ་རྒྱུ་འབྲས་མེད་པར་ཐག་ཆོད་པས་ཅི་ཡང་མི་བྱེད་པར་ཕྱམ་གདལ་བས་ཏེ། ཀུན་བྱེད་ལས། ཀུན་བྱེད་ང་ནི་རྒྱུ་འབྲས་འདས་པས་ཏེ། །རྒྱུ་འབྲས་འདས་པས་སྤྱོད་ཡུལ་ཀུན་ལས་འདས། །ཀུན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཉིད་བྱང་ཆུབ་སེམས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་ཆོས་ཀུན་སྙིང་པོ་ཡིན། །ཅེས་སོ། །ད་ནི་ཆིངས་སུ་བཅིང་བ་ལས། ཡེ་སྟོང་གདོད་ནས་དག་པར་བཅིང་བ་ནི། །མེད་པའི་རང་བཞིན་ནམ་མཁའི་དགོངས་པ་དེས། །མ་ལུས་ཆོས་རྣམས་ཆིངས་སུ་བཅིང་བ་ནི། །ནམ་མཁའི་ཆིངས་ཀྱིས་སྣོད་བཅུད་བཅིངས་པ་ལྟར། །རང་སྣང་ཆོས་རྣམས་ཡེ་སྟོང་ཆེན་པོར་བཅིངས། །ནམ་མཁའི་ངང་གིས་སྣང་སྲིད་སྣོད་བཅུད་ཐམས་ཅད་བཅིངས་པ་ལྟར་རང་སྣང་གི་ཕྱི་ཡུལ་ལྔ་ནང་ཤར་གྲོལ་གྱི་སེམས་དང་བཅས་པ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་སུ་བཅིངས་ལ་དེ་ཉིད་སྟོང་པ་རང་སངས་ཆེན་པོར་བཅིངས་ཏེ། ཡེ་སྟོང་རྩ་བྲལ་གྱི་ངང་དུ་མ་གཡོས་པ་ནི། ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་ཀློང་དུ་འདུས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཀློང་དྲུག་པ་ལས། རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་དོན་མ་ནོར་བར་སྟོན་པའི་ཚིག་གིས་གཏན་ལ་ཕབ་ནས་བསྟན་ན། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་རང་བཞིན་རྣམ་པར་དག་པའི་སྣང་བ་ཡིན་ཏེ། རིགས་དྲུག་གི་འགྲོ་བ་རྣམས་དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པས་ཏེ། འདི་ནི་ངའི་སྣང་བ་དང་ཁྱད་པར་མེད་པར་ཡུལ་ཅན་དུ་མའི་ཀློང་གཅིག་ཏུ་འདྲིལ་བ་ཞེས་བྱ་བ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ངན་པའི་རྣམ་རྟོག་དང་བྲལ་བ་སྟེ་ང་ཉིད་སྤྲོས་བྲལ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་ཀློང་དུ་ཐིམ་པའོ། །ཀློང་ནི་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུར་ངའི་སྣང་བ་རང་ཤར་བས་དཀྱིལ་འཁོར་ཐམས་ཅད་ཀློང་དུ་ཡེ་ནས་རང་འདུས་པས། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་ཀློང་ཡེ་ནས་རང་མི་གནས་པ་གཅིག་ཏུ་འཁྱིལ་བའོ། །སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ངའི་སྣང་བ་ནི་མི་སྣང་བའི་སྣང་བ་སྟེ། ཡོད་ཐོས་སྣང་གྲག་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་ཅིང་འཇུག་ནུས་པ་ཡིན་པས་སྙིང་པོ་གསང་བའི་ཀློང་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྐུ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོར་རང་བྱུང་བའོ། །ངའི་སྣང་བ་ནི་ཅི་ཡང་མེད་པ་ལས་ཅིར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཡང་ཤར་ནས་ཁྱབ་པ་རང་དག་གི་སྙིང་པོ་འདུས་པའི་ཀློང་ཞེས་བྱ་སྟེ་གསུང་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོར་རང་བྱུང་བའོ། །ངའི་སྣང་བ་ནི་འདི་ལྟར་སྨྲ་བསམ་ཀུན་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་རང་ཤར་ནས་དྲན་པ་རང་སྟོང་གི་སྙིང་པོ་འདུས་པའི་ཀློང་ཞེས་བྱ་སྟེ་ཐུགས་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་སྟེ་རང་བྱུང་བའོ། །ཀྱེ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རིག་པའི་སྐྱེས་བུ་ནི་ང་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་ཀློང་གཅིག་ལ་འཁྱིལ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་མ་བཅོས་ན། །ནམ་མཁའ་སྤྲིན་གྱིས་མ་བསྒྲིབས་བཞིན། །ཡེ་གདངས་ཡེ་ནས་གསལ་བའི་ཆ། །དེ་ལྟར་ནམ་མཁའ་དངས་པ་ལ། །ཉི་མའི་སྙིང་པོ་རང་སྣང་ལྟར། །ངོ་བོ་དྲི་མ་མེད་པའི་སྐུ། །གཅིག་བསྡུས་ངེས་པའི་སྙིང་པོ་ནི། །ང་ཡི་དཀྱིལ་འཁོར་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཅན་རྣམས་ནི་བསྡུས་པ་ལས། །ཆོས་ཉིད་རྣམས་ཀྱི་གྲངས་མཐའ་ཟད། །འདི་ཀུན་ཀུན་བཟང་ང་ཡི་སེམས། །རྟོག་པ་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་ངས། །དྲི་མ་ཕྲ་བའི་ཞེན་གྲོལ་བས། །མ་བསྒྲིབས་འོད་རྣམས་མངོན་དུ་སྣང་། །ཆོས་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་མི་མཐོང་བས། །ང་ལ་མཐོང་བའི་ཡུལ་མེད་དོ། །ཀྱེ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་རོལ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ངས། ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་དུ་མཛད་པ་མང་པོའི་འཕྲིན་ལས་འགྲོ་བ་རྣམས་ལ་གཉིས་སུ་མེད་པར་བྱས་ནས། ལུང་ཉིད་བརྗོད་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བསམ་གཏན་ཐོབ་སྟེ། དེ་ནས་མི་སྣང་བའི་ནམ་མཁའ་དང་གཉིས་སུ་མེད་པར་གྱུར་ཏོ། །སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ། ང་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་མཛད་པ་འདི་ལྟར་སྐུ་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྒྱུ་རྣམ་པར་དག་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡེ་ཤེས་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ལྟ་བ་ཐོབ་སྟེ། དེའི་ཚེ་ང་ནི་བྱེད་པ་མེད་པར་རང་བྱུང་ནས། སྐུའི་ཡེ་ཤེས་དང་། གསུང་གི་རོལ་པ་དང་། ཐུགས་ཀྱི་མཛད་པ་རྒྱ་ཆེན་པོར་སྣང་སྟེ། ཡེ་ཤེས་མི་འགྱུར་བའི་སྣང་བ་རང་སྣང་། ཆོས་ཟད་པའི་དུས་ཀྱིས་མཐའི་སྤྲོས་པ་རང་དེངས། ནམ་མཁའི་ཡིད་ཅན་དུ་རང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བྱུང་། སྙིང་པོ་སྲ་བའི་སྣང་བ་ལ་དབང་དུས་གཅིག་ལ་ཐོབ་ནས། ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་དཀྱིལ་འཁོར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མངའ་བདག་ཅེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སོ། །རྒྱུ་འབྲས་རྩོལ་སྒྲུབ་ལས་འདས་པའི་ཆིངས་བསྟན་པ་ནི། འཁོར་བ་མིང་ཙམ་རྒྱུ་འབྲས་རྩོལ་སྒྲུབ་འདས། །དགེ་སྡིག་ཕན་གནོད་མེད་དེ་སྟོང་པའི་ངང་། །ཐར་བ་མིང་ཙམ་མྱ་ངན་འདས་མེད་དེ། །རང་བཞིན་རྣམ་བཅུས་རྩོལ་ཞིང་སྒྲུབ་ཏུ་མེད། །གཤིས་རིག་པའི་དོན་རྒྱུ་འབྲས་དགེ་སྡིག་མེད་པ་ལ། དྲང་དོན་གྱི་ལུང་ལ་བརྟེན་ནས་ཡོད་པར་སྟོན་ཅིང་འཛིན་པ་རྣམས་ནམ་ཡང་མི་ཐར་ལ། ཀུན་ནས་རྨོངས་པའི་དྲི་མས་བསྒྲིབ་པའི་ཕྱིར། རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོར་རྒྱུ་འབྲས་དགེ་སྡིག་ལས་འདས་པར་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། ཁྱུང་ཆེན་ལས། གདོད་ནས་བྱས་པ་མེད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །དྲན་རྟོག་བློ་ཡི་དོན་དམ་སྙིང་པོ་སྟོན། །ཤེས་རབ་ཚིག་དང་བཅས་པས་རང་བདེན་བསྲུང་། །ཚིག་ལ་མཁས་ཤིང་རྒྱུ་འབྲས་གཙོར་ལེན་པ། །མནར་མེད་དེ་ཉིད་ལས་ནི་གཞན་པ་སུ། །ལུས་ངག་བཅོས་ཤིང་ཡིད་ཀྱིས་བཏགས་འཛིན་པ། །ཆོས་ཉིད་བདེན་པ་སྒྲིབ་པར་བྱེད་པ་ལ། །འདི་ལས་ལྷག་པའི་གཉེན་པོ་གཞན་པ་ཅི། །དེ་ཕྱིར་མ་བཅོས་འཁོར་འདས་བྱ་བྱེད་ནམ་བྲལ་ན། །རྫོགས་ཆེན་ཉིད་དེ་དེ་ལས་གཞན་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད། །ཅེས་སོ། །རང་བཞིན་བཅུ་ནི། ལྟ་བ། དམ་ཚིག །དབང་། དཀྱིལ་འཁོར། ས། ལམ། འཕྲིན་ལས། ཡེ་ཤེས། འབྲས་བུ། ཆོས་ཉིད་དེ་མེད་པ་བཅུར་རྟོགས་པ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ལྟ་བ་ནི། ཀུན་བྱེད་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་སྟེ། །ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་སེམས་ཉིད་ཆོས་ཉིད་ལ། །ལྟ་བ་བསྒོམ་མེད་དམ་ཚིག་བསྲུང་དུ་མེད། །འཕྲིན་ལས་རྩོལ་མེད་ཡེ་ཤེས་སྒྲིབ་པ་མེད། །ས་ལ་སྦྱང་མེད་བགྲོད་པའི་ལམ་ཡང་མེད། །ཕྲ་བའི་ཆོས་མེད་གཉིས་མེད་འབྲེལ་པ་མེད། །སེམས་ལ་ངེས་ལུང་གཏན་ལ་ཕེབས་པ་མེད། །སྒྲོ་སྐུར་འདས་པས་མན་ངག་ལ་བཟླར་མེད། །རྫོགས་ཆེན་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ལྟ་བའོ། །ཞེས་པ་དང་། ཀྱེ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ། ལྟ་བ་བསྒོམ་དུ་མེད་ཅེས་བསྟན་པ་ནི། །ཆོས་ཀྱི་རྩ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བ་རང་ལས་མེད་པའི་ཕྱིར། །རང་ལ་རང་གིས་བལྟ་རུ་མེད་པའི་ཕྱིར། །རང་མེད་ཡུལ་ནི་ང་ཡིས་བསྟན་པ་མེད། །དེས་ན་ལྟ་བ་སྒོམ་དུ་མེད་ཅེས་བསྟན། །དམ་ཚིག་བསྲུང་དུ་མེད་ཅེས་བསྟན་པ་ནི། །བསྲུངས་པས་མི་ཐུབ་རང་གི་སེམས་མི་ཁེགས། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པས་བསྲུང་དུ་མེད། །འཕྲིན་ལས་རྩོལ་དུ་མེད་ཅེས་བསྟན་པ་ནི། །རྫོགས་ཆེན་རྒྱུ་འབྲས་ཡེ་ནས་འདས་པའི་ཕྱིར། །འཕྲིན་ལས་རྒྱུ་ལས་བསྒྲུབས་ནས་འབྲས་བུ་འདོད། །རྫོགས་ཆེན་འབྲས་བུ་འདོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །འཕྲིན་ལས་ཡེ་ནས་རྩོལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། །འཕྲིན་ལས་རྩོལ་དུ་མེད་ཅེས་བསྟན་པ་ཡིན། །ལམ་ལ་བགྲོད་དུ་མེད་ཅེས་བསྟན་པ་ནི། །དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་ཁམས་གསུམ་སེམས་ཅན་ལ། །བགྲོད་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ལམ་ལ་བགྲོད། །སེམས་སུ་སངས་རྒྱས་སེམས་ཅན་གཉིས་སུ་མེད། །དེས་ན་སེམས་ཀྱིས་སེམས་ལ་ལམ་བགྲོད་མེད། །ས་ལ་སྦྱང་དུ་མེད་ཅེས་བསྟན་པ་ནི། །ཆོས་དབྱིངས་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ས་འདི་ལ། །སྦྱངས་པས་ཐར་བ་འདོད་པ་རྒྱུ་འབྲས་ཅན། །ཆོས་དབྱིངས་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ས་འདི་ལ། །སྦྱང་བཅོས་བྱས་གྲུབ་ལུང་འདི་ངས་མ་བསྟན། །ཡེ་ཤེས་ཡུལ་ལ་མི་རྟོག་ཅེས་བསྟན་པ། །ཡུལ་དེ་ཡེ་ནས་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཏེ། །ཡེ་ཤེས་ལ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཡུལ་མ་མཆིས། །ཞེས་སོ། །བྱར་མེད་དོན་གྱི་ཆིངས་སུ་བསྟན་པ་ནི། ངལ་བའི་ཆོས་ལ་ཡང་རྩོལ་ཡང་འབད་པ། །བྱིས་པའི་འདག་ཁང་འདྲ་སྟེ་འཇིག་པའི་ཆོས། །དེ་བས་རྒྱུ་འབྲས་དགེ་སྡིག་འབད་རྩོལ་ཀུན། །མེད་པའི་ཆིངས་སུ་ཆོས་རྣམས་ཡེ་ནས་བཅིངས། །བྱིས་པའི་རྩེད་མོའི་སར་བྱེ་མའི་ཁང་བུ་བརྩིགས་ཤིང་འཇིག་པ་ལྟར། སྐྱེད་ནས་སྟོང་པར་རིམ་གྱིས་བསྡུ་བ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་གྲུབ་པ་ཉིད་དོན་དམ་པར་མེད་པའི་འཛིན་པས་སྒོ་གསུམ་རྩོལ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། དགེ་སྡིག་རྒྱུ་འབྲས་ཐམས་ཅད་གཡོ་རྩོལ་ལས་འདས་པ་བྱར་མེད་ཆེན་པོར་རྣལ་འབྱོར་པས་བཅིང་པ་ནི། ཁྱུང་ཆེན་ལས། སེམས་ལ་བལྟར་མེད་རྒྱུ་མཚན་སུས་མཐོང་མེད། །དེ་ཕྱིར་སྡིག་བྲལ་དགེ་བས་འདི་ལ་ཅི། །ཞེས་པ་དང་།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཀུན་བྱེད་ལས། ཆོས་ལ་བྱ་རུ་མེད་པའི་ཕྱིར། །རྩོལ་བ་མེད་པའི་སྒོ་ནས་འཇུག །ཅེས་པ་དང་། ཀྱེ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ། ཆེ་བ་འདོད་ནས་སྒོམ་སྒྲུབ་རྩོལ་བྱེད་པ། །སྒོམ་སྒྲུབ་རྩོལ་བས་ཆེ་བ་དེ་མི་འགྲུབ། །ཆེ་བ་རང་བྱུང་ཡེ་ནས་ཆེ་བ་ཡིན། །བསྒོམས་ན་སངས་རྒྱས་དགོངས་པ་འཆོས་པ་ཡིན། །སངས་རྒྱས་དགོངས་པ་གང་ཞིག་འཆོས་བྱེད་པ། །རང་གི་རང་བཞིན་བསྐལ་བར་འཕྲད་མི་འགྱུར། །ཀྱེ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ། སེམས་ཀྱི་ཏིང་འཛིན་སྒོམ་པར་མ་བྱེད་ཅིག །ཡེ་ཤེས་ཡུལ་ལ་རྟོགས་པར་མ་བྱེད་ཅིག །ངག་གིས་འཛབ་དང་སྙིང་པོ་བཟླ་མི་དགོས། །ལག་གིས་འདུ་བྱེད་ཕྱག་རྒྱ་བཅའ་མི་དགོས། །སེམས་ཀྱིས་རང་བཞིན་འཕྲོ་འདུའི་ལས་མི་བྱེད། །ངང་ལ་གནས་པས་གཡོ་མེད་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །རང་བཞིན་གནས་པས་སུས་ཀྱང་བཅོས་སུ་མེད། །མ་རྩོལ་ཇི་བཞིན་ས་རུ་གནས་པ་དེས། །བྱ་བ་མེད་པ་ལས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་བསྟན། །དོན་དེ་རྟོགས་པས་ལས་རྣམས་མི་བྱེད་དེ། །ལས་མ་བྱས་པས་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་གནས། །དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་གང་ཞིག་སུ་གནས་པ། །དེ་ཡིས་མ་ནོར་མ་བཅོས་གྲུབ་པར་འགྱུར། །དེ་ནི་མ་ནོར་རང་བཞིན་མ་བཅོས་ཡིན། །ཉིད་ནི་མ་ནོར་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་བྱ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་སངས་རྒྱས་ཆོས་མེད་དོ། །ཞེས་པ་དང་། ཡང་། ཇི་བཞིན་བཅོས་པ་མེད་པར་མ་རྟོགས་ཏེ། །ཕྱི་ནང་སྣོད་བཅུད་དག་པར་བྱིན་རླབས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་ཆོ་ག་ཀུན་སྒོ་ནས། །སྒོམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ལྷ་ནི་སྣང་བར་བྱེད། །སྐད་ཅིག་མཆོད་ནས་གཤེགས་གསོལ་ཏིང་འཛིན་བཤིག །ཡང་བསྒོམ་ཡང་བཤིག་བྱིས་པའི་འདག་ཁང་འདྲ། །ཇི་བཞིན་མ་བཅོས་ང་ཡི་དོན་དང་འགལ། །ཅེས་སོ། །རྒྱུ་འབྲས་བྱ་རྩོལ་མེད་པར་བཅིངས་པ་ནི། །ད་ནི་ཨ་ཏི་སྙིང་པོའི་རྣལ་འབྱོར་པས། །རྒྱུ་འབྲས་བྱིས་པ་དྲང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀུན། །མས་འཛེག་སྐལ་དམན་ལམ་དུ་ཐག་བཅད་དེ། །རང་ངོའི་དགོངས་པ་ཆོས་ལས་འདས་པའི་དོན། །བྱར་མེད་ནམ་མཁའི་ཆིངས་སུ་བཅིང་བར་བྱ། །བྱིས་པའི་དུས་ན་རྩེད་མོའི་ཆོས་ཡིན་ལ། །རྒན་པོའི་དུས་ན་རང་ངལ་ཆོས་ཡིན་ལྟར། །བློ་དམན་དུས་ཐེག་པ་འོག་མ་བརྒྱད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཆོས་ཡིན་ལ། ཆེ་དུས་ཨ་ཏིའི་ཆོས་ཟད་རང་བབས་སུ་གནས་པ་སྙིང་པོའི་ཆོས་ཏེ། ཆོས་སྐུ་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་རང་ལ་འདུག་པར་རྟོགས་ནས་རང་བཞིན་བཅུས་རྩོལ་སྒྲུབ་མེད་པར་གནས་པ་ཉིད། ཀུན་བྱེད་ལས། ཀྱེ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ། བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་རྒྱལ་པོས་རྒྱལ་པོའི་སྟེ། །ཀུན་བྱེད་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱིས་བྱེད་པ་ནི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ལས་གཞན་དུ་བྱས་པ་མེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་ཡེ་ནས་མ་ནོར་ཡིན། །ཡེ་ནས་ཡིན་པས་ཡེ་ནས་ནོར་བ་མེད། །ནོར་བ་མེད་ལ་བདེན་རྫུན་སྒྲོས་མི་འདོགས། །རྒྱུ་རྐྱེན་འབྲས་བུ་རྩོལ་སྒྲུབ་ཀུན་ལས་འདས། །བྱས་ཟིན་རྩོལ་སྒྲུབ་འདས་པ་མ་རིག་ནས། །རྩོལ་སྒྲུབ་བྱ་བྱེད་སྒོམ་པས་འགྲུབ་ལྟ་ན། །བྱང་ཆུབ་གེགས་སུ་དེ་ལས་ཆེ་བ་མེད། །མི་གནས་མི་རྟོག་ཅིར་ཡང་དགོངས་མེད་པས། །མི་རྟོག་མཉམ་པའི་ཡུལ་ལ་རང་བཞིན་གནས། །ཡེ་ནས་བྱས་ཟིན་རྩོལ་བའི་སེམས་མི་འབྱུང་། བདེ་ཆེན་དེ་ལ་གང་སུ་གནས་པ་ནི། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་སྙིང་པོར་དེར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡིས་བདག་གཞན་ཀུན་གྱི་དོན་མི་འབྱེད། །གཅིག་འདུས་ཐམས་ཅད་འདུས་པའི་སྙིང་པོ་དེས། །མ་བལྟས་དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་ཐུགས་ཀྱང་གསལ། །མ་བསྒྲིབས་སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་སེམས་ཀྱང་སྣང་། །ཀྱེ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཉིན་ཅིག །ཀུན་བྱེད་ང་ཡིས་སེམས་ཅན་དོན་བྱས་ཟིན། །ང་ཡིས་དོན་བྱས་གཞན་གྱིས་བྱ་མི་དགོས། །གཞན་ལ་ལྟོས་པའི་ཆོས་ནི་ང་ལུང་མིན། །ང་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཡེ་ནས་བྱས་ཟིན་རྫོགས། །ཡེ་ནས་བྱས་ཟིན་ལྟ་བ་སྒོམ་མི་དགོས། །ཡེ་ནས་རྣམ་དག་དམ་ཚིག་བསྲུང་མི་དགོས། །ཡེ་ནས་བྱང་ཆུབ་ས་ལ་ཀུན་གནས་པས། །རིག་འཛིན་ས་དང་ས་བཅུ་སྦྱང་མི་དགོས། །མ་རྩོལ་ཡེ་ནས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། །རྩོལ་བའི་འཕྲིན་ལས་ཡེ་ནས་བྱ་མི་དགོས། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཡུལ་ལ་མི་རྟོགས་པས། །རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡུལ་གྱིས་རྩོལ་མི་དགོས། །བདེ་ཆེན་ཆོས་སྐུ་སེམས་ཀྱི་གཅིག་པའི་ཕྱིར། །སྔ་ཕྱི་དུས་གསུམ་མེད་དེ་ཁྱད་པར་ན། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་དང་དུས་གནས་ཀུན་གཅིག་དང་། །ཐམས་ཅད་གཅིག་ཕྱིར་ང་ལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཀུན་རྫོགས་ཏེ། །རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ང་ལ་ཀུན་རྫོགས་པས། །ལྟ་སྤྱོད་འཕྲིན་ལས་དམ་ཚིག་ས་ལམ་ནི། །གང་བཤད་བཞིན་དུ་རྩོལ་ཞིང་སྒྲུབ་མི་དགོས། །དེ་ལྟར་མ་རིག་རྩོལ་སྒྲིབ་བྱས་གྱུར་ན། །རྒྱུ་འབྲས་འདས་པའི་དོན་དང་འགལ་གྱུར་ནས། །བྱར་མེད་བདེ་ཆེན་དོན་དང་མི་འཕྲད་དེ། །རྩོལ་སྒྲུབ་ནད་ཀྱིས་མ་རིག་དེ་ཟིན་འགྱུར། །དེ་བས་རྒྱུ་འབྲས་འདས་པའི་རྫོགས་ཆེན་ལ། །སྐལ་མེད་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པས། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ཆོས་ལ་སྤྱད་པར་བྱ། །ཞེས་པ་དང་། རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་དོན་དང་སྐལ་མེད་པས། །རྒྱུ་འབྲས་ཐེག་པ་དྲང་བའི་ལུང་ལ་གཟུད། །ང་ནི་ཡེ་ནས་སྤྱོད་ཡུལ་འདས་པ་འདི། །རྒྱུ་འབྲས་དགའ་བའི་སྐལ་བ་མེད་རྣམས་ལ། །བསྟན་ན་སྒྲོ་དང་སྐུར་པ་འོང་བའི་ཕྱིར། །བསྟན་ན་རང་གི་སེམས་ལ་སྐུར་བཏབ་པས། །དྲུག་ཏུ་སྐྱེ་ཞིང་གཏན་དུ་འཁོར་བར་གནས། །ཞེས་སོ། །བྱས་པས་བསླུས་པར་བསྟན་པ་ནི། །བྱས་པས་བསླུས་ཏེ་འཁོར་བའི་འཁྲུལ་སྣང་ལྟོས། །རྩོལ་བས་བསླད་དེ་སྡུག་བསྔལ་འཁྲུལ་འཁོར་སོམས། །དགེ་སྡིག་ཆོས་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུན་མི་འཆད། །ལས་བསགས་འཁོར་བ་མཐོ་དམན་ཉིད་དུ་འཁྱམས། །སྲིད་པའི་མཚོ་ལས་ཐར་བའི་སྐབས་མེད་དོ། །སྒོ་གསུམ་གྱི་ཆོས་ཅི་བྱས་ཀྱང་། རིག་པའི་དོན་ལ་མ་རིག་པས་བསླུ་བ་ཉིད་དེ་ཚེ་རབས་སྔ་མ་ཡང་སྔར་བྱས་པ་ད་ལྟའི་འཁྲུལ་སྣང་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བས་མཚོན་ལ། འབད་རྩོལ་ཅི་བྱས་རིག་པའི་ངོ་བོ་མཐོང་བ་ལ་བསླད་དེ་དམྱལ་བ་ཡི་དྭགས་དུད་འགྲོ་ལ་སོགས་པ་ཡང་འབད་རྩོལ་བྱས་པའི་ལས་ཀྱིས་བསྐྱེད་ནས་འཁོར་བ་ལ་ལྟོས། དགེ་བའི་ཆོས་བྱས་ཀྱང་བཟང་འཁོར་ལྷ་མིའི་ལུས་དང་བདེ་བ་ཙམ་ཐོབ་ནས་སླར་ཟད་དེ་འཁོར་ལ། མི་དགེ་བ་ངན་སོང་གསུམ་སྡུག་བསྔལ་དུ་སྨིན་ནས་ཕྱི་ཕྱིར་འཁོར་བར་འཁོར་ཏེ་ཐར་བའི་སྐབས་མེད་དོ། །ཁྱུང་ཆེན་ལས། སྒྲིན་པོའི་སེམས་ལ་གཟེད་བསྐུར་ཁམས་གསུམ་ལས་མི་འདའ། །ཞེས་པ་དང་། ཀུན་བྱེད་ལས། མི་གཡོ་མཉམ་པར་གནས་པའི་སྨན་ཆེན་མ་བྱས་ན། །མཐོ་རིས་བགྲོད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པའི་རྒྱུ་དེས་ཉོན་མོངས་ཟིན་པར་འགྱུར། །གཏན་དུ་འཁོར་ཞིང་རྡུལ་བྲལ་ཞི་བ་རྙེད་མི་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །བྱར་མེད་ཆོས་སྐུའི་དགོངས་པར་བཅིང་པ་ནི། །གང་ལ་དགེ་དང་མི་དགེ་རྒྱུན་ཆད་དེ། །ཆོས་ཉིད་ངང་ལས་འདུ་འབྲལ་གཉིས་མེད་ན། །དེ་ནི་གསང་ཆེན་ངེས་པའི་རྣལ་འབྱོར་ཏེ། །འབད་རྩོལ་མེད་པས་གདོད་མའི་ས་ལ་ཕྱིན། །ཡེ་གཞག་ཆོས་སྐུ་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་ཟིན། །དགེ་སྡིག་གང་ཡང་མི་བྱེད་པར་རིག་པ་སྟོང་གསལ་མཁའ་ལྟར་དག་པའི་ངང་ལས་མི་གཡོ་བའི་རྣལ་འབྱོར་པ་དེ་ནི་ཆོས་སྐུ་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་ཟིན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བྱར་མེད་ཀ་དག་གི་རང་མལ་དུ་གནས་པ་ཉིད། རིན་པོ་ཆེ་སྤུངས་པ་ལས། གཞི་རྩ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་འདི། །མ་རྩོལ་བཞག་པ་ངོ་མཚར་ཆེ། །ཞེས་པ་དང་། ཀུན་བྱེད་ལས། ཇི་ལྟར་སྣང་བ་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་གཅིག །འདི་ལ་སུས་ཀྱང་འཆོས་པར་མ་བྱེད་ཅིག །མ་བཅོས་མཉམ་པའི་རྒྱལ་པོ་དེ་ལ་ནི། །མི་རྟོག་ཆོས་སྐུའི་དགོངས་པ་དེ་ལ་གནས། །ཞེས་སོ། །དོན་བསྡུ་བ་ནི། དེ་ཕྱིར་ཆོས་རྣམས་སྣང་བའི་དུས་རྙེད་ནས། །སྒྲོ་བཏགས་མིང་དོན་འཛིན་པའི་བརྡ་ཆད་དང་། །བཟང་ངན་སྤང་བླང་རྒྱུ་འབྲས་བྱ་རྩོལ་རྣམས། །ཆོས་མེད་བྱར་མེད་མཁའ་ལྟར་སུས་ཤེས་པ། །མེད་པའི་ཆོས་སུ་ཆོས་ཀུན་བཅིངས་པ་ཡིན། །རིག་པའི་རང་སྣང་སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་གཞི་ལམ་འབྲས་བུ་སྣང་བ་དང་བརྗོད་པ་དང་བརྟགས་པ་ཐམས་ཅད་སྣང་དུས་ཡོད་མ་མྱོང་བར་བཅིངས་ཏེ། ཆུ་ཟླར་སྣང་དུས་ནས་ཟླ་བར་གྲུབ་མ་མྱོང་དུས་བཅིངས་པ་བཞིན་ནོ། །རིག་པའང་སྟོང་གསལ་ཟང་ཐལ་ཡེ་སྟོང་ནམ་མཁའ་ལྟར་བཅིངས་པས་མ་བཅོས་པའི་ངང་མ་བསླད་པའི་དངས་མ་བསྒོམ་པའི་རང་གསལ་དུ་ཤེས་པར་བྱས་ཏེ། ཀུན་བྱེད་ལས། ཀྱེ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རང་སེམས་གྲུབ་འདོད་ན། །འདོད་པ་མེད་པས་གྲུབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། །རྟོག་མེད་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་གནས་མི་བྱེད། །བླང་དོར་མེད་པའི་ཡུལ་ལ་རང་བཞིན་གནས། །གཡོས་པ་མེད་པའི་ངང་ལ་ངང་གིས་གནས། །སེམས་ནི་ཇི་བཞིན་པ་ཡི་ངོ་བོ་སྟེ། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་གྲུབ། །ཇི་བཞིན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་ལས་འཆོས་པར་མ་བྱེད་ཅིག །ངོ་བོ་ཉིད་ལས་གཞན་དུ་མ་བསྒྲུབས་ཤིག །བཙལ་ན་རྒྱལ་བས་དབྱིངས་ནས་རྙེད་མི་འགྱུར། །སྔར་བྱས་ཟིན་པས་ད་ནི་བྱེད་མི་དགོས། །སྔར་གྲུབ་ཟིན་པས་ད་ནི་སྒྲུབ་མི་དགོས། །མི་རྟོག་ཅིར་མི་དགོངས་ལ་མཉམ་པར་ཞོག །ཀྱེ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཉོན་ཅིག །སྔ་རབས་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་། །རང་གི་སེམས་ལས་གཞན་དུ་ཆོས་བཙལ་མེད། །ཇི་བཞིན་པ་ལ་འཆོས་པར་བྱེད་མ་མྱོང་། །ཏིང་འཛིན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བསྒོམ་མ་མྱོང་། །རང་སེམས་མི་རྟོག་པ་ཡིས་གྲུབ་པ་ཡིན། །ད་ལྟ་བཞུགས་དང་སླད་ཀྱིས་བྱོན་པ་དང་། །རྟོག་མེད་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །ད་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པར་གཏན་ལ་འབེབས་བྱེད་ངེས་ཤེས་ཀྱི་བློ་དང་བཅས་པ་མེད་པར་ལ་བཟླ་བ་ལས། དང་པོར་མཐར་འཛིན་མེད་པར་ལ་བཟླ་བ་ནི། མེད་པར་ལ་བཟླ་དོན་གྱི་སྙིང་པོ་ནི། །སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཆོས་སོ་ཅོག་རྣམས་ལ། །རང་བཞིན་མེད་པར་ཡོད་པའི་ཆོས་ལས་འདས། །སྣང་ཚུལ་མ་འགགས་མེད་པའི་ཆོས་ལས་འདས། །ཡོད་མེད་མེད་པས་གཉིས་ཀའི་ཆོས་ལས་འདས། །གཉིས་ཞེས་མེད་པས་གཉིས་མིན་ཆོས་ལས་འདས། །ཡིན་མིན་མེད་པས་དོན་གྱི་སྙིང་པོ་ལ། །འདི་ཞེས་མི་མཚོན་བསམ་བརྗོད་ཀུན་ལས་འདས། །རིག་པ་དང་དེའི་ངང་ན་སྣང་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་ངེས་པས་ཡོད་པ་ལས་འདས། སྣང་ཚུལ་མ་འགགས་པས་མེད་པ་ལས་འདས། ཡོད་མེད་གཉིས་མ་གྲུབ་པས་གཉིས་ཡིན་ལས་འདས། གཉིས་མ་ཡིན་པ་ཡང་མེད་པས་དེའི་ཐ་སྙད་ལས་འདས་ཏེ། གང་སྣང་ཅི་ཤར་དུས་ཉིད་ནས་མཐའ་བཞི་རང་སངས་ཀྱི་དགོངས་པར་གནས་པ་ཉིད། རིག་པ་རང་གྲོལ་ལས། མཐའ་བཞིའི་དྲི་མ་རང་སངས་ཉིད། །ཅེས་པ་དང་། རིག་པ་རང་ཤར་ལས། ཆུ་ལ་རྒྱུ་བ་སྨིག་རྒྱུ་བཞིན། །མེད་པ་ཡང་ནི་མ་ཡིན་ལ། །ཡོད་པ་ཡང་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་མེད་གཉིས་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར། །རྟོགས་ལྡན་ཡིད་ལ་དྲན་པ་མེད། །རིག་པའི་ངོ་བོ་སྐྱེ་བ་མེད། །སྣང་བའི་རང་བཞིན་འགག་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མེད། །རིག་པའི་མཚན་ཉིད་དངོས་པོ་མེད། །རིག་པའི་འབྲས་བུ་མ་བཅོས་པ། །ཞེས་སོ། །མཚན་འཛིན་སྙིང་རྗེའི་གནས་སུ་ལ་བཟླ་བས་འཛིན་ཞེན་ལས་འདས་པར་བསྟན་པ་ནི། དེ་ལྟར་ཆོས་ཉིད་གདོད་ནས་དག་པ་ལ། །བླང་དོར་མེད་པ་དོན་གྱི་བྱིས་པ་རྣམས། །རང་རང་ལྟ་ལ་ཆགས་པས་རྟག་ཏུ་བཅིངས། །འདུ་ཤེས་མཚན་མར་འཛིན་པས་ཉོན་རེ་མོངས། །མེད་པ་བདག་ཏུ་འཛིན་པས་ཨེ་རེ་འཁྲུལ། །ཕྱོགས་མེད་ཕྱོགས་སུ་འཛིན་པས་ཐང་རེ་ཆད། །རྟག་ཏུ་འཁོར་བར་འཁྱམས་པས་སྙིང་རེ་རྗེ། །ཆོས་ཉིད་གདོད་མ་ནས་བྱར་མེད་བླང་དོར་མེད་པ་ལ། བྱིས་པ་ལྟ་བ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་མིག་མདོངས་པ་ཐེག་པ་འོག་མ་བརྒྱད་ལ་ཞེན་པ་རྣམས་རང་རང་གི་ཆོས་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པས་ཉོན་མོངས་ཏེ་མཚན་མར་འཛིན་པའི་ཆོས་ཀྱིས་བློ་འཁྲུལ་ཕྱོགས་ཆར་འཛིན་པས་ཐང་ཆད། གཟུང་འཛིན་འཁོར་བའི་འཁོར་ལོར་འཁྱམས་པས་སྙིང་རྗེ་བར་བསྟན་ཏེ། ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ཐུགས་ཀྱི་མེ་ལོང་ལས། སངས་རྒྱས་མ་བསྐྱེད་རང་ལས་འབྱུང་བ་ལས། །སངས་རྒྱས་སྒོམ་ཞིང་བསྒྲུབས་པས་ཁྱེད་ཀྱིས་གོལ། །བྱང་ཆུབ་རྟོག་མེད་ངང་ལ་གནས་པ་ལ། །འདུས་བྱས་དགེ་རྩ་བྱས་པས་ཁྱོད་ཀྱིས་གོལ། གསང་སྔགས་རྒྱལ་པོ་ཚིག་ལས་འདས་པ་ལ། །ཚིག་དང་ཡི་གེ་བཟུང་བས་ཁྱོད་ཀྱིས་གོལ། །དོན་གྱི་སྙིང་པོ་སྐྱེ་ཤི་མེད་པ་ལ། །སྐྱེ་དང་འཆི་བར་བཟུང་བས་ཁྱོད་ཀྱིས་གོལ། །ཆོས་སྐུ་བསམ་པ་ཀུན་དང་བྲལ་བ་ལ། །བསམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཁྱོད་ཀྱིས་འགྱུས་པས་གོལ། །ལོངས་སྐུ་མ་འདྲེས་ཅིར་ཡང་གསལ་བ་ལ། །གཏི་མུག་འཁོར་བར་བཟུང་བས་ཁྱོད་ཀྱིས་གོལ། །སྤྲུལ་སྐུ་སེམས་ཅན་མཐུན་པར་སྣང་བ་ལ། །འགྲོ་བའི་གཟུགས་སུ་བཟུང་བས་ཁྱོད་ཀྱིས་གོལ། །སྐུ་གསུམ་འདུ་འབྲལ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ལ། །སྐུ་གསུམ་དུ་མར་མཐོང་བས་ཁྱོད་ཀྱིས་གོལ། །ལྟ་སྒོམ་དབྱེར་མེད་གཅིག་གི་རང་བཞིན་ལ། །ལྟ་སྒོམ་གསུམ་དུ་མཐོང་བས་ཁྱོད་ཀྱིས་གོལ། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་རིག་པའི་རང་བཞིན་ལ། །ཆོས་རྣམས་སེམས་སུ་མཐོང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བས་ཁྱོད་ཀྱིས་གོལ། །བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོ་གོལ་དང་སྒྲིབ་མེད་པ། །གོལ་དང་སྒྲིབ་པར་འཛིན་པ་ག་ལ་ཡོད། །ཡེ་ནས་གོལ་མེད་སྒྲིབ་པ་ཡོངས་ཀྱིས་མེད། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་སྒྲིབ་དང་བྲལ་བ་ལ། །གོལ་སྒྲིབ་གཉིས་སུ་འཛིན་པས་ཉོན་རེ་མོངས། །ཆོས་སྐུ་མ་སྐྱེས་རང་ལས་འབྱུང་བ་ལ། །གཞན་ནས་ཡོད་དུ་རེ་བས་ཡོངས་རེ་འཁྲུལ། །སྐྱེ་མེད་བསམ་དང་བྲལ་བའི་རིག་པ་ལ། །ཚིག་དང་ཡི་གེས་བསྟན་པ་འོ་རེ་བརྒྱལ། །ཤེས་རབ་འགག་མེད་རང་ལས་འཆར་བ་ལ། །མ་རིག་རྨོངས་པའི་བློ་འདི་ཡོངས་རེ་སྡུག །ཅེས་སོ། །དགེ་སྡིག་ལས་འབྲས་ལས་འདས་པར་ལ་བཟླ་བ་ནི། རང་བྱུང་རིག་པ་དོན་དམ་ཉི་མ་ལ། །དགེ་སྡིག་དཀར་ནག་གཉིས་ཀའི་སྤྲིན་གྱིས་བསྒྲིབས། བླང་དོར་འབད་རྩོལ་ཞེན་པའི་གློག་གིས་གདུངས། །བདེ་སྡུག་འཁྲུལ་སྣང་ཆར་གྱི་རྒྱུན་བབས་པས། །འཁོར་བའི་ས་བོན་འགྲོ་དྲུག་ལོ་འདབ་རྒྱས། །ཀྱེ་མ་ཉམ་ཐག་འགྲོ་དྲུག་སྙིང་རེ་རྗེ། །དབྱར་གྱི་དུས་ན་ཆར་སྤྲིན་གློག་དང་ཆར་དུ་བཅས་པས་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་བསྒྲིབས་པ་ལྟར། ལས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་འདུས་བྱས་པའི་སྤྲིན་བླང་དོར་འབད་རྩོལ་གྱི་གློག་དང་བཅས་པ་བདེ་སྡུག་ཐ་དད་ཀྱི་ཆར་དུ་འབབ་པས། སོ་སོ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཆོས་སྐུ་དོན་གྱི་ཉི་མ་མཐོང་བ་ལ་བསྒྲིབས་ཏེ། གཏན་དུ་འཁོར་བ་ན་འཁྱམས་པ་སྙིང་རྗེའི་གནས་སུ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པས་མཐོང་སྟེ། ཁྱུང་ཆེན་ལས། བཅོས་མེད་ལྟོས་དང་བྲལ་བའི་གཞི་མེད་པར། །ལུས་བཅོས་གསལ་བ་ངལ་སོས་སྣང་བ་འཆིང་། །ཕྱོགས་མེད་རིས་སུ་མ་བཅད་སེམས་མེད་པར། །ཡིད་དཔྱོད་སྒྲོ་དང་བཅས་པས་གནས་ལུགས་འཆིང་། །ཡེ་གྲོལ་བྱ་བྲལ་སོར་བཞག་གདེང་མེད་པར། །ཞེ་འདོད་ཉམས་དང་བཅས་པས་རྟོགས་པ་འཆིང་། །མ་བཙལ་རང་བཞིན་གཞག་པའི་གནད་མེད་པར། །རྒྱུ་འབྲས་ལུང་ལ་ལྟོས་པས་རིག་པ་བསྒྲིབ། །ཅེས་སོ། །སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་ཧ་ཤང་གིས་གསུངས་པས་དེ་དུས་བློ་དམན་པའི་བློར་མ་ཤོང་ཡང་དོན་ལ་དེ་བཞིན་དུ་གནས་སོ། །ཐེག་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འོག་མ་ལ་གསང་བ་བློར་མི་ཤོང་བས་སྐུར་པ་བཏབ་དུས་ཁོ་ལས་དེས་ངན་སོང་དུ་ལྟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རིན་པོ་ཆེ་སྤུངས་པའི་རྒྱུད་ལས། ཚིག་འདི་དག་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པའི་ནང་དུ་རྡུལ་ཙམ་ཡང་བརྗོད་པར་མ་བྱེད་ཅིག །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་དག་རྣམས་ཀྱིས་ཚིག་འདི་ཀུན་ཐོས་པས། སྐྲག་པ་དང་དངངས་པ་དང་། བརྒྱལ་བར་འགྱུར་ཏེ། གསང་སྔགས་རྣམས་ལ་མི་མོས་ཏེ་ཡིད་བྱུང་ནས་དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོ་དེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་བས་ན་བསྟན་ཅིང་ཐོས་པས་ཀྱང་ལྟ་ཅ ི་སྨོས་ཏེ་རླུང་ཕྱོགས་ཙམ་དུའང་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ། །གསུང་གི་རྡོ་རྗེས་གསོལ་བ། ཀྱེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཀུན་དེ་ལྟར་འབྱུང་བ་དེ་ཅིའི་རྒྱུ་ལགས་ཞེས་དྲིས་སོ། །བཀའ་སྩལ་པ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་བསྐལ་བ་གྲངས་མེད་པས་གསང་སྔགས་རྣམས་ཀྱི་སྣོད་དུ་མ་གྱུར་ནས་བློ་ཆུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་ཁབ་ཀྱི་མིག་ཏུ་རས་ཡུག་བརྫངས་པས་ཤོང་བ་མེད་ཅིིང་འགྲོ་བའི་སྐབས་མེད་པ་དང་འདྲའོ་ཞེས་པ་དང་། ཀུན་བྱེད་ལས། རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་རྒྱུ་རྐྱེན་མེད་པ་དེ། །རྒྱུ་འབྲས་ཅན་ལ་མི་སྨྲ་ཤིན་ཏུ་གསང་། །ཞེས་སོ། །རྒྱུ་འབྲས་ལ་བཟླ་བར་གདམས་པ་ནི། མཐར་ཐུག་དོན་གྱིི་ངེས་པའི་སྙིང་པོ་ལ། །གསེར་སྒྲོག་ཐག་སྒྲོག་འཆིང་བར་མཉམ་པ་ལྟར། །ཆོས་དང་ཆོས་མིན་སེམས་ཀྱི་འཆིང་བར་མཉམ། །དཀར་ནག་སྤྲིན་ཚོགས་སྒྲིབ་པར་མཉམ་པ་ལྟར། །དགེ་སྡིག་གཉིས་ཀ་རིག་པའི་སྒྲིབ་པར་མཉམ། །དེ་བས་འདི་ཉིད་རྟོགས་པས་རྣལ་འབྱོར་བ། །དགེ་སྡིག་རྒྱུ་འབྲས་ཀུན་ལས་འདས་པ་གཅེས། །རིག་པའི་དོན་ལ་ཟང་ཀ་ཆོས་སྐུ་རྗེན་པར་སངས་ཏེ། གང་གིས་མ་གོས་ཅིས་ཀྱང་མི་མཚོན་པ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པ་ཉི་མའི་སྙིང་པོ་ལྟ་བུ་ལ། ཆོས་སུ་འཛིན་པ་དང་ཞེན་པ་དང་བྱ་རྩོལ་ཐམས་ཅད་སྒྲིབ་པ་དང་འཆིང་བར་མཉམ་པས་ཁྱད་མེད་དེ། སྤྲིན་དཀར་པོས་ཀྱང་བསྒྲིབས། ནག་པོས་ཀྱང་བསྒྲིབས་པ་དང་། གསེར་གྱི་སྒྲོག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གིས་ཀྱང་འཆིང་། ཐག་པའི་སྒྲོག་གིས་ཀྱང་འཆིང་བ་བཞིན་ཏེ། ཟངས་ཡིག་ཅན་ལས། གསེར་སྒྲོག་ཐག་སྒྲོག་འཆིང་བར་མཉམ། །ཞེས་པ་བཞིན་ནོ། །རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་སྙིང་གི་མེ་ལོང་ལས། རིག་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་རྟོག་གི་བློ་དང་བྲལ་བར་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག །དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་འགག་པ་མེད་པར་སྐྱོལ་ཅིག །འགག་པ་མེད་པ་ཅི་ཡང་སྣང་བར་སྐྱོལ་ཅིག །ཅིར་ཡང་སྣང་བ་སྐྱེ་བ་མེད་པར་སྐྱོལ་ཅིག །སྐྱེ་བ་མེད་པ་འགྲོ་འོང་མེད་པར་སྐྱོལ་ཅིག །འགྲོ་འོང་མེད་པ་གཉིས་སུ་མེད་པར་སྐྱོལ་ཅིག །གཉིས་སུ་མེད་པ་མཐའ་གྲོལ་ཆེན་པོར་སྐྱོལ་ཅིག །དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅིར་ཡང་མི་རྟོག་པ་མི་སེམས་པར་སྐྱོལ་ཅིག །ཆོས་ཐམས་ཅད་གསལ་ལ་མ་ཡེངས་པའི་ངོ་བོར་སྐྱོལ་ཅིག་ཅེས་སོ། །སྙིང་པོ་དོན་གྱི་ལ་བཟླ་བ་ནི། རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཁོང་ནས་ཤར་བ་དང་། །རྒྱུ་འབྲས་མཚན་མའི་མུན་པ་སངས་པ་དང་། དགེ་སྡིག་སྤྲིན་ཚོགས་གང་ཡང་མེད་པས་ན། །ཆོས་དབྱིངས་ནམ་མཁའི་དོན་དམ་ཉི་མ་ཤར། །འདི་ནི་མཐར་ཐུག་དོན་གྱི་ལ་བཟླ་སྟེ། །མེད་པའི་རང་བཞིན་བཅུ་ཡིས་གཏན་ལ་ཕབ། །རྒྱུ་འབྲས་ཐེག་པ་ཀུན་ལས་ཁྱད་པར་འཕགས། །རང་བྱུང་གི་ཆོས་སྐུ་ནི་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་བཀོད་ནས། རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ཆོས་མཚན་མོའི་མུན་ནག་དང་འདྲ་བ་རང་སངས། དགེ་སྡིག་གི་ཆོས་སྤྲིན་ཚོགས་དང་འདྲ་བ་རང་དག་པ་ན། ཆོས་དབྱིངས་དོན་གྱི་ནམ་མཁའ་ལ་འོད་གསལ་སྙིང་པོ་ཉི་མ་ཤར་བ་འདི་ཆོས་ཉིད་དོ། །མེད་པ་བཅུའི་རང་བཞིན་མངོན་པར་གསལ་བས། ཐ་མལ་གྱི་ནམ་མཁའ་དག་པ་ལ་ཉི་མ་འཆར་བའི་དཔེ་བཞིན་ནོ། །ཀུན་བྱེད་ལས། ཀུན་གྱི་སྙིང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་འདི་ནི། །ཡེ་ནས་རང་གི་རང་བཞིན་ལྷུན་གྲུབ་པས། །རང་བཞིན་བཅུ་ཡིས་བཙལ་ཞིང་བསྒྲུབ་མི་དགོས། །ང་ཡི་རང་བཞིན་ཀུན་དཔེ་ནམ་མཁའ་འདྲ། །ནམ་མཁའ་དག་ལ་ཀུན་ཀྱང་རྩོལ་མི་བྱེད། །ནམ་མཁའ་དག་ལ་ཀུན་གྱིས་བཙལ་བྱ་རུ། །ནམ་མཁའ་ཀུན་བྱར་རྩོལ་སྒྲུབ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཀུན་ལས་འདས། །དེ་བཞིན་ཀུན་བྱེད་སྙིང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས། །ང་ནི་སྤྱོད་ཡུལ་ཀུན་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར། །ང་ལ་བལྟར་མེད་སྒོམ་དུ་ཡེ་ནས་མེད། །དེ་བཞིན་རང་བཞིན་བཅུ་པོ་དེས་ཀྱང་ནི། །འདས་པ་ང་ལ་བྱ་རུ་ཡོད་མ་ཡིན། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཐེག་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱི། །རང་བཞིན་བཅུ་ཡིས་ང་ལ་རྩོལ་བྱས་ནས། །ང་དང་ང་ཡི་རང་བཞིན་མཐོང་འདོད་པ། །མཁའ་ལ་གོམ་བོར་ས་ལ་ལྟུང་བ་བཞིན། །རང་བཞིན་བཅུ་པོས་བགྲོད་པས་ལྟུང་བར་འགྱུར། །ཅེས་སོ། །རྟོག་པ་རང་སྣང་དག་པའི་ལ་བཟླ་ནི། མི་སྣང་ཏིང་འཛིན་སྒོམ་པའི་ཡུལ་ལས་འདས། །རང་རིག་ཟང་ཀ་སྤྲོས་དང་བྲལ་བ་འདི། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་ཟད་པའི་ལ་བཟླ་སྟེ། །ཆོས་རྣམས་འདིར་ཟད་འདིར་ཡང་ཆོས་སུ་ཟད། །ཟད་དང་མ་ཟད་མེད་པར་བཟླས་ཟིན་པས། །མིང་མེད་མཚོན་བརྗོད་འདས་པར་ཁོ་ཐག་ཆོད། །འདི་ཡིན་གཏད་མེད་ཕྱོགས་འབྱམས་ཡངས་པ་ཆེ། །ཆོས་ཟད་བློ་འདས་རྣལ་འབྱོར་ཉམས་རེ་དགའ། །འདི་ཉིད་སྔ་ཕྱི་ད་ལྟའི་རྣལ་འབྱོར་དང་། །དགོངས་པ་དབྱིངས་གཅིག་ཆོས་ཉིད་བར་མཚམས་མེད། །རིག་འཛིན་རྒྱལ་བ་ཀུན་དང་སྤྱོད་ཡུལ་མཉམ། །རིག་པ་ཆོས་ཟད་རྗེན་པ་འདི་ཉིད་ཆོས་སྐུ་རང་མལ་གྱི་དགོངས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཟད་པ་ཆོས་ཟད་ཀ་དག་ཆེན་པོས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མཐར་ཐུག་འདིར་ཟད། འདི་ཡང་ཆོས་ཞེས་མིང་དུ་ཟད་དེ་མཚོན་བརྗོད་ལས་འདས་པར་ཕུ་ཐག་ཆོད་པས། དེ་ཉིད་རྟོགས་པས་རྣལ་འབྱོར་པ་ལ་གཏད་མེད་ཡོངས་གྲོལ་གྱི་དགོངས་པ་སྔ་ཕྱི་དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་དང་། རྣལ་འབྱོར་པ་ཐམས་ཅད་དང་རྟོགས་པ་དབྱིངས་གཅིག་པས་ཕྱོགས་བྲལ་རྒྱ་གྲོལ་རང་ཡན་དུ་ཤར་བས་བློ་བདེ་དགའ་བ་ཆེན་པོར་རྒྱས་པར་ཞེས་བྱའོ། །དོན་ཇི་བཞིན་ལ་སྒོམ་དུ་མེད་པའི་རྟོགས་པ་དེ། སེང་གེ་རྩལ་རྫོགས་ཆེན་པོའི་རྒྱུད་ལས། བསམ་གཏན་སྒོམ་པས་ཆོས་ཉིད་དོན་མི་མཐོང་། །རང་སྣང་ཏིང་འཛིན་བསམ་པའི་ཕྱོགས་དང་བྲལ། །སྤྲོས་བྲལ་ཆོས་ཉིད་ནམ་མཁའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མཐའ་དང་མཉམ། །དམིགས་པ་དག་གི་ཡུལ་ལ་འཛིན་རྟོག་མེད། །མཐའ་བཞི་བྲལ་བའི་སངས་རྒྱས་རང་རིག་ཡིན། །ཡོད་མེད་མཐའ་ལས་འདས་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། །རྩིས་དང་བྲལ་བའི་སངས་རྒྱས་ཉག་གཅིག་དང་། །ཡིན་མིན་གཉིས་འཛིན་མེད་པའི་ཆོས་སྐུ་དང་། །འཛིན་རྟོག་ལས་འདས་རང་རིག་བདེ་བའི་ཤུགས། །ཞེས་སོ། །དེ་ཉིད་རྟོགས་པས་དགའ་བདེར་ཤར་བ་ནི། ནོར་བུ་འཕྲ་བཀོད་ཆེན་པོའི་རྒྱུད་ལས། དམིགས་མེད་བསམ་བྲལ་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེ། །རྫོགས་ཆེན་དོན་རྟོགས་བློ་རེ་བདེ། །ཞེས་སོ། །མིང་མེད་སྟོང་པ་ཆེན་པོར་ལ་བཟླ་ནི། མི་འགྱུར་མི་ཕྱེད་འདུས་མ་བྱས་པའི་ཀློང་། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་རྩོལ་སྒྲུབ་འདས་པའི་ཀློང་། །ཆོས་ཀུན་མིང་ཙམ་བསམ་བརྗོད་འདས་པའི་ཀློང་། །བྱ་བྲལ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་ངང་ཉིད་ལ། །ཇི་ལྟར་སྣང་ཡང་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་དབྱིངས། །ཀུན་བཟང་དབྱིངས་ལ་སྣང་སྟོང་བཟང་ངན་མེད། །མེད་པ་ཡོད་པར་འཛིན་པས་འཁྲུལ་བར་བཏགས། །བཏགས་པའི་དུས་ནས་འཁྲུལ་དང་མ་འཁྲུལ་མེད། །ཆོས་རྣམས་མིང་མེད་ཆེན་པོར་ལ་བཟླ་སྟེ། །རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་གནས་ལུགས་ཡིན། །རིག་པ་རང་ངོ་འཕོ་འགྱུར་མེད་པ་ལ། །རྩོལ་སྒྲུབ་མེད་པ། བསམ་བརྗོད་ལས་འདས་པ་བྱ་བ་ཕྲལ་བ། དབྱེ་བསལ་མེད་པ། ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་རང་བཞིན་ཏེ། དེའི་ངང་ན་འཁོར་འདས་བཟང་ངན་ལ་སོགས་ཇི་ལྟར་སྣང་ཡང་། སྣང་བའི་དུས་ནས་དོན་ལ་མེད་པས་མིང་ཙམ་སྟེ། མིང་དེ་ཡང་དཔྱད་ཅིང་རྩོལ་ན་བསམ་བརྗོད་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་མིང་མེད་དག་པར་ལ་བཟླ་བ་ཉིད། ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་ཐུགས་ཀྱི་མེ་ལོང་ལས། སྒྲིབ་མེད་རྣམ་དག་བྱང་ཆུབ་གདལ་བའི་ཀློང་། །སྒྲིབ་རྒྱུ་མི་དམིགས་སྒྲིབ་བྱེད་མ་འགགས་ཤིང་། །སངས་རྒྱས་མེད་པས་སངས་རྒྱས་མིང་ཡང་མེད། །འཛིན་པ་མེད་པས་སེམས་ཅན་མིང་ཡང་མེད། །རྟོག་པ་མེད་པས་མ་རིག་འཁྲུལ་བ་མེད། །ཞེན་པ་མེད་པས་རྣམ་རྟོག་ཡིད་ཀྱང་མེད། །ཆགས་པ་མེད་པས་བག་ཆགས་སེམས་ཀྱང་མེད། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འདས་པ་མེད་པས་མ་འོངས་མིང་ཡང་མེད། །ད་ལྟ་མེད་པས་ཉོན་མོངས་མིང་ཡང་མེད། །དོན་དམ་མེད་པས་ཀུན་རྫོབ་མིང་ཡང་མེད། །རིག་པ་མེད་པས་མ་རིག་མིང་ཡང་མེད། །སངས་རྒྱས་མེད་པས་སེམས་ཅན་མིང་ཡང་མེད། །བསྟན་པ་མེད་པས་སྟོན་བྱེད་མིང་ཡང་མེད། །ཅེས་སོ། །ད་ནི་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཇུག་བསྡུ་བ་ནི། འདི་ལྟར་སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཆོས་རྣམས་ལ། །འཁྲུལ་དང་མ་འཁྲུལ་མེད་པར་ཐག་ཆོད་པས། །འཁོར་བ་སྤངས་ནས་མྱང་འདས་བསྒྲུབ་ཏུ་མེད། །སྐྱེ་དང་མ་སྐྱེས་མེད་པར་ཐག་ཆོད་པས། །སྐྱེ་འགག་ཡོད་མེད་འཛིན་པའི་ཡུལ་ལས་འདས། །དག་དང་མ་དག་མེད་པར་ཐག་ཆོད་པས། །བཟང་ངན་སྤང་ལེན་མེད་པར་ཕྱམ་འདས་ཏེ། །ཀུན་བཟང་ཀློང་དུ་ཆོས་ཀུན་ལ་འདས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ལ་ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་པས། འཁྲུལ་མ་འཁྲུལ་ལས་འདས་པ་དང་། དེ་ལས་འདས་པས་འཁོར་འདས་སྤང་ལེན་ལས་འདས་པ་དང་། སྐྱེས་མ་སྐྱེས་ལས་འདས་པས་སྐྱེ་འགག་དམིགས་འཛིན་ལས་འདས་པ་དང་། དག་མ་དག་ལས་འདས་པས་བཟང་ངན་བླང་དོར་ལས་འདས་ཏེ། གཞི་ཆོས་ཟད་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་དགོངས་པར་ལ་འདས་ཏེ། མེད་པ་དོན་གྱི་སྙིང་པོར་གནས་ཏེ། དགེ་སྡིག་རྒྱུ་འབྲས་ཐམས་ཅད་ལས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་རིག་པ་དངོས་མེད་སྟོང་པར་ཡེ་ནས་མཉམ་ཞིང་ལ་བཟླས་པ་སྟེ། ཡི་གེ་མེད་པ་ལས། རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལྟ་བ་ལ་དཔྱད་པའི་ཡུལ་མེད་པའོ། །སྔར་འདས་པ་མེད་དོ། །ཕྱིས་འབྱུང་བ་མེད་དོ། །ད་ལྟར་སྣང་བ་གང་ཡང་མེད་དོ། །ལས་མེད་དོ། །བག་ཆགས་མེད་དོ། །མ་རིག་པ་མེད་དོ། །སེམས་མེད་དོ། །ཡིད་མེད་དོ། །ཤེས་རབ་མེད་དོ། །འཁོར་བ་མེད་དོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མེད་དོ། །རིག་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་སུ་སྣང་བ་གང་ཡང་མེད་དོ། །ཀྱེ་མ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ལ་སྲོག་མེད་པས། དགེ་སྡིག་གི་མཐའ་ལས་འདས་པའོ། །བྱ་བྱེད་མེད་པས་ཕྱི་ཡུལ་དང་ནང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སེམས་ལས་འདས་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །སྣ་ཚོགས་ཆོས་རྣམས་སྣང་མེད་རིག་པའི་ངང་། །དགེ་སྡིག་རྒྱུ་འབྲས་མེད་པར་རྣམ་དག་པས། །འབད་ཅིང་རྩོལ་མེད་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་དོན། །དང་པོའི་གནས་འབྱེད་རིན་ཆེན་འགྲེལ་འདི་བཤད། །ཡང་རབ་སྐྱེ་བོ་སྐལ་བཟང་མཆོག་རྣམས་དང་། །མང་ཐོས་སྦྱངས་པ་རབ་ལྡན་མཁས་རྣམས་དང་། །ལྷ་དང་ལྷ་མིན་གྲུབ་པ་རིག་སྔགས་འཆང་། །དམ་ཅན་རྒྱ་མཚོའི་ཚོགས་རྣམས་དགྱེས་པར་མཛོད། །གནས་ལུགས་རིན་པོའི་ཆེའི་མཛོད་ལས། ཆོས་ཐམས་ཅད་གང་དུའང་བརྗོད་དུ་མེད་པར་གཏན་ལ་ཕབ་པ་སྟེ་རྡོ་རྗེའི་གནས་དང་པོའི་འགྲེལ་བའོ།། །།

 རྡོ་རྗེའི་གནས་གཉིས་པ། ཐམས་ཅད་ཕྱལ་བ་བར་མེད་ཆེན་པོར་གཏན་ལ་ཕབ་པ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ད་ནི་རྡོ་རྗེའི་གནས་གཉིས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྒྱ་ཆད་ཕྱོགས་ལྷུང་མེད་པར་བསྟན་པ་ཕྱལ་བའི་རང་བཞིན་ངེས་པ་ལའང་། གནད་བཀྲོལ་བ་དང་། འགག་བསྡམ་པ་དང་། ཆིངས་སུ་བཅིང་པ་དང་། ལ་བཟླ་བ་དང་བཞི་ལས། དང་པོ་ལའང་མདོར་བསྟན་པ་ནི། དེ་ལྟར་མེད་པའི་གནས་ལུགས་ལེགས་རྟོགས་ནས། །ཕྱལ་བའི་རང་བཞིན་གཏན་ལ་དབབ་པ་ནི། །ཐེག་པའི་ཡང་རྩེ་ཨ་ཏི་ཡོ་གའི་ལུང་། །ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་མཐའ་དབུས་མེད་པ་སྟེ། །ཆེ་བའི་ཆེ་བ་ཀུན་བཟང་ཡངས་པའི་ཐུགས། །བར་མེད་མཉམ་པ་ཆེན་པོའི་རང་བཞིན་ནོ། །རིག་པ་སྟོང་གསལ་མཐའ་དབུས་མེད་པ་ནི། །ཕྱལ་བ་བར་མེད་ཀྱི་ཆོས་སྐུ་ཨ་ཏི་ཡོ་ག་ཀུན་བཟང་ཡངས་པའི་ཐུགས་ནམ་མཁའ་ལྟར་རྒྱ་ཆད་ཕྱོགས་ལྷུང་མེད་པ་བརྗོད་མེད་བློ་འདས་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཀློང་དྲུག་པ་ལས། བརྗོད་དུ་མེད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །གླིང་བཞི་བྲལ་བའི་ཚིག་སྣང་བ། །སྨྲ་བསམ་ཡུལ་ལས་འདས་པ་ཞེས། །ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ང་ཡིས་བསྟན། །ཅེས་པ་དང་། མཚན་མ་རང་གྲོལ་ལས། ཐེག་པའི་ཡང་རྩེ་ཨ་ཏི་ཡོ་གའི་ལུང་། །རི་རྒྱལ་ལྟ་བུར་ཀུན་གྱི་རྩེ་གྱུར་པ། །ཆེ་བའི་ཆེན་པོ་ཀུན་བཟང་ཡངས་པའི་ཐུགས། །རང་གི་སྟོབས་ཀྱིས་ཐེག་བརྒྱད་ཟིལ་གྱིས་གནོན། །དེ་བཞིན་རིག་པ་རང་སྟོབས་མཉམ་པའི་ཀློང་། །ཀློང་ཆེན་གཅིག་ལ་རྟོགས་དང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མ་རྟོགས་དང་། །གྲོལ་དང་མ་གྲོལ་གཉིས་མེད་མཉམ་པ་ཆེ། །ཞེས་སོ། །ཕྱལ་བའི་ངོ་བོ་བསྟན་པ་ནི། །སྣང་སྲིད་ཆོས་དང་སྣང་མེད་བྱང་ཆུབ་སེམས། །ཇི་བཞིན་སྤྲོས་དང་བྲལ་ལས་མ་གཡོས་པས། །དེ་ལ་མཐའ་དབུས་མི་དམིགས་བསམ་དང་བྲལ། །ཕྱལ་བའི་རང་བཞིན་བར་མེད་ཆེན་པོར་གནས། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་སྣང་བ་ནས་ངོ་བོ་རྒྱ་ཆད་དང་ཕྱོགས་ལྷུང་མེད་པས་གཞི་ཕྱལ་བ། བློས་དམིགས་བསམ་དང་འཛིན་པ་མེད་པས་ལམ་ཕྱལ་བ། རེ་དོགས་དང་འཕོ་འགྱུར་མེད་པས་འབྲས་བུ་ཕྱལ་བའོ། །སྣང་བ་རིག་པ་ལས་མ་གཡོས་པས་དབྱིངས་ཕྱལ་བ་སྟེ། རིག་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡང་རྒྱ་གྲོལ་ཕྱལ་བ་བར་མེད་དུ་ཡེ་ནས་གནས་པ་ཉིད་མ་གཡོས་པའི་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། ཚོགས་དྲུག་ཟིལ་གནོན་ལས། འཁོར་འདས་ཐེག་པ་ཀུན་ལ་དབང་བསྒྱུར་བ། །བྱར་མེད་གཅིག་གིས་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན། །མཐའ་རུ་གྱུར་པའི་ཡུལ་གཞན་ལོགས་ན་མེད། །བྱར་མེད་གཅིག་གི་ཀློང་ལས་གར་མ་གཡོས། །བྱ་བྲལ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་ཀློང་ཉིད་དོ། །ཞེས་སོ། །གཟུང་འཛིན་རིས་མེད་ནམ་མཁའ་ལྟར་ཕྱལ་བར་བསྟན་པ་ནི། ཡུལ་སྣང་ཆོས་རྣམས་སྣང་བའི་དུས་ཉིད་ནས། །ཕྱོགས་ཆ་དངོས་པོ་མེད་པས་ཕྱལ་ཡས་ཏེ། །རང་རིག་སེམས་ཀྱང་སྔ་ཕྱི་རིས་མེད་པས། །ཇི་བཞིན་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་ཕྱལ་ཡས་ཉིད། །འདས་པ་འགགས་ཤིང་མ་འོངས་མ་སྐྱེས་ལ། །ད་ལྟར་མི་གནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ངང་། །གཞི་རྩ་དངོས་མེད་མཚོན་པའི་ཡུལ་ལས་འདས། །རང་བཞིན་ཕྱམ་ཕྱལ་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་ཡངས་སོ། །ཡུལ་དང་། སེམས་དང་། དེ་གཉིས་ཀྱི་གཞི་རིག་པ་གསུམ་ཕྱལ་ཡས་པ་ཉིད་ལས། ཡུལ་སྣང་ཐམས་ཅད་སྟོང་པའི་རང་གཟུགས་རྡུལ་ཕྲན་དང་ཆ་ཤས་མེད་པས་ཕྱོགས་ཆ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དུས་གསུམ་སྟོང་པར་དག་པས་ངོ་བོ་ཕྱལ་བ། སྣང་བ་མ་འགགས་པས་ཚད་མེད་བསམ་དུ་མེད་པས་ཕྱལ་བ། སེམས་གང་ཤར་སྐད་ཅིག་ཆ་མེད་རང་ཡང་སྟོང་པས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཕྱལ་བ། མ་འགགས་རོལ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་འཆར་བས་ཕྱལ་བ། རིག་པ་སྟོང་གསལ་མཐའ་དབུས་མེད་པས་ཕྱལ་བ། དབྱིངས་གཅིག་ཀུན་འབྱུང་རིས་སུ་མ་ཆད་པས་ཕྱལ་བ་སྟེ། ཡེ་དོན་གྱི་སངས་རྒྱས། གཟུང་འཛིན་དག་པའི་རང་ངོ་ན། ཡུལ་སེམས་རང་དྭངས་རང་གསལ་དུ་སྣང་སྟེ། ཡུལ་སྣང་ཐམས་ཅད་སྟོང་གཟུགས། སེམས་ཐམས་ཅད་རང་ཤར། རིག་སྟོང་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ལས་མ་འདས་པ་ཉིད་དེ། ཀུན་གསལ་ལས། བལྟར་མེད་ལྟ་བའི་དོན་བསྟན་པ། །གཟའ་གཏད་མེད་པའི་ལྟ་བས་ཏེ། །དངོས་མེད་ཡེ་ཤེས་ཟང་ཐལ་བས། །རང་རིག་ཡེ་ཤེས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །དེ་ལས་མ་གཏོགས་གཞན་མེད་པས། །སོ་སོ་རང་རིག་ཡེ་ཤེས་ལས། །ཅིར་ཡང་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོའི་གདངས། །ཡེ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་རྡོ་རྗེ་འཆང་། །དེ་བས་གཞི་ནས་རྫོགས་སངས་རྒྱས། །ཡུལ་མེད་གཟུང་འཛིན་རྣམ་པར་དག །རང་རིག་རང་གི་གདངས་ལ་བཞུགས། །རང་བཞིན་དག་པའི་ནམ་མཁའ་ལ། །ཆོས་ཉིད་དོན་གྱི་ནམ་མཁའ་ཁྱབ། །ཆོས་ཉིད་དོན་གྱི་ནམ་མཁའ་ལ། །རང་རིག་ཡེ་ཤེས་ཉི་མ་ཤར། །ཕྱོགས་རིས་མེད་པ་ཀུན་ལ་གསལ། །ཅེས་སོ། །བྱ་རྩོལ་གཉིས་མེད་ཕྱལ་བར་བསྟན་པ་ནི། །ཕྱོགས་རིས་མེད་པ་དོན་གྱི་སྙིང་པོ་ལ། །ལྟ་བ་དབང་དང་དཀྱིལ་འཁོར་བཟླས་བརྗོད་མེད། །ས་ལམ་དམ་ཚིག་སྦྱང་བགྲོད་མི་དམིགས་པས། །གཞི་བྲལ་ཡངས་པ་ཆེན་པོར་ཕྱལ་ཡས་ཏེ། །ཆོས་ཉིད་བྱང་ཆུབ་སེམས་སུ་འུབ་ཆུབ་བོ། །རིག་པའི་ངོ་བོ་ལ་ལྟ་བ་དབང་དཀྱིལ་འཁོར་སྔགས་ས་ལམ་དམ་ཚིག་གང་ཡང་མེད་པས་དེ་དག་སྟོན་པའི་ཚིག་དང་བྱ་བྱེད་ཐམས་ཅད་དོན་མེད་དེ་ཕྱལ་བ་བྱར་མེད་དག་པའི་དགོངས་དོན་ལ་ཕན་གནོད་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཀུན་བྱེད་ལས། ཀྱེ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ། །ང་ཡི་རང་བཞིན་འདི་ནི་དཀའ་བས་ཏེ། །སྒོ་དང་ལྟ་བ་དང་ནི་དམ་ཚིག་དང་། །འཕྲིན་ལས་དང་ནི་བགྲོད་ལམ་གནས་པ་དང་། །ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཉིད་རྣམ་པ་བརྒྱད་པོ་འདི། །སྐུ་གསུམ་ཐེག་པ་རྣམ་པ་ལྔ་བོ་ཡིན། །ཐེག་པ་གཞན་དང་ལྟ་སྤྱོད་མི་མཐུན་ཏེ། །སྒོ་ནི་བཙལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དུ་མེད་པའི་སྒོ་ནས་འཇུག །ལྟ་བ་སྒོམ་དུ་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡིན། །དམ་ཚིག་བསྲུང་དུ་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡིན། །འཕྲིན་ལས་བཙལ་དུ་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡིན། །ལམ་ལ་བགྲོད་དུ་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡིན། །གནས་ལ་སྦྱང་དུ་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡིན། །ཡེ་ཤེས་མི་རྟོག་བསྐྱོད་པ་མེད་པ་ཡིན། །ཆོས་ཉིད་ཇི་བཞིན་བཅོས་སུ་མེད་པ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །ལྷུན་གྲུབ་ཕྱལ་བ་རང་དག་ཏུ་བསྟན་པ་ནི། ཇི་ལྟར་སྣང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལ། །རང་བཞིན་སྐྱེ་བ་མེད་པར་བྱིན་རླབས་པས། །མི་གནས་འགག་པ་མེད་པར་ལྷུན་གྲུབ་སྟེ། །ཡོད་མེད་དམིགས་བསམ་བྲལ་བར་རྣམ་དག་པས། །ཆོས་ཉིད་རྫོགས་པ་ཆེན་པོར་ཕྱལ་ཡས་སོ། །རིག་སྟོང་སྣང་ཚད་ཡེ་ནས་སྐྱེ་བ་མེད་པས་ཆུའི་ཟླ་བ་ལྟར་གནས་པ་ནི་སྐྱེ་མེད་ཀྱི་བྱིན་གྱིས་ཡེ་བརླབས་ཏེ། གཤེར་བས་ཆུ་ལ་ཁྱབ་པ་བཞིན་ནོ། །འགག་མེད་རང་སྣང་དུ་གསལ་ཡང་རང་ངོ་རྣམ་དག་ཏུ་གནས་པ་ནི་ཆོས་ཉིད་རྫོགས་པ་ཆེན་པོར་ཕྱལ་ཡས་ཏེ། སྣང་སྟོང་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ངང་དུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ནི། དུས་གསུམ་ཆིག་ཆོད་ལས། གཅིག་ཏུ་འདས་པ་ཀུན་ཀྱང་གཅིག་གི་དབྱིངས། །གཅིག་པོ་མ་སྐྱེས་ཆོས་དབྱིངས་སྐྱེ་བ་མེད། །སྐྱེ་མེད་དབྱིངས་ལ་སྐྱེ་བའི་ཆོ་འཕྲུལ་རྣམས། །ཅིར་ཡང་མ་ངེས་གར་ཡང་རྒྱ་ཆད་མེད། །ཅེས་སོ། །རང་གསལ་ཕྱལ་བ་ཆེན་པོར་བསྟན་པ་ནི། །རིག་པ་དོན་དམ་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོ་ལ། །ཕྱོགས་སུ་མི་ལྟ་མཚན་མའི་རིས་དང་བྲལ། །སྒྲ་དང་ཚད་མས་གཏན་ལ་དབབ་ཏུ་མེད། །མཚན་བྲལ་རྟག་ཆད་འཕེལ་འགྲིབ་འགྲོ་འོང་མེད། །ལྷུན་མཉམ་ཡངས་པ་ཆེན་པོར་རྣམ་དག་པས། །བར་མེད་ཕྱལ་བ་ཕྱོགས་རིས་ཀུན་དང་བྲལ། །རིག་པ་རང་གི་ངོ་བོ་དངོས་པོ་དང་མཚན་མ་མེད་པས་ཕྱོགས་རིས་སུ་མ་གྲུབ་ལ། བསམ་བརྗོད་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བས་སྒྲ་དང་ཚད་མས་མི་རྟོགས་ཤིང་། ངོ་བོ་ངོས་གཟུང་མེད་པས་མཚོན་བྲལ་རྟག་ཆད་འཕེལ་འགྲིབ་འགྲོ་འོང་མེད་པར་ཕྱལ་ཡས་ཏེ། རིག་པའི་ངང་ནས་རང་གདངས་ཀུན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཏུ་བཟང་པོའི་རོལ་པ་ཕྱོགས་མེད་དུ་འཆར་ལ། གང་ཤར་རིག་པའི་ངང་ལས་མ་འདས་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་མོའི་བྷ་གར་འཁོར་འདས་སྣང་སྲིད་འཁྱིལ་བས། ཐིག་ལེ་ཆེན་པོའི་ངང་གཅིག་ཏུ་ཕྱལ་ཡས་པ་ནི། ཀུན་གསལ་ལས། རང་རིག་དངོས་མེད་ཡེ་དག་ཟང་ཐལ་ལ། །དངོས་པོ་མཚན་མ་ཡེ་ནས་རྣམ་པར་དག །ཀུན་བཟང་ཞལ་ནི་ཕྱོགས་བཅུ་ཀུན་ཏུ་གཟིགས། །ཡུམ་གྱི་བྷ་ག་བདེ་ཀློང་གཅིག་ཏུ་འཁྱིལ། ཁམས་གསུམ་མ་ལུས་ཐིག་ལེ་ཆེན་པོའི་ངང་། །ཞེས་སོ། །རང་ཤར་ཕྱལ་བ་ཆེན་པོ་ནི། །དགོངས་པ་འབྱུང་འཇུག་རེ་དང་དོགས་མེད་པས། །ཇི་ལྟར་ཤར་ཡང་བར་མེད་ཕྱལ་བས་ཏེ། །རང་ཤར་རིས་མེད་རྒྱ་ཡན་ཟང་ཀ་ལ། །འཛིན་པའི་གཟེབ་ཀྱིས་ནམ་ཡང་འཆིང་མི་དགོས། །གང་ཤར་ཡང་རིག་པའི་ངང་ལས་རང་རྩལ་རོལ་པར་ཤར་བ་ཆུ་དང་རྦ་རླབས་སམ། རང་དྭངས་ན་འཕྱོ་བ་རྒྱ་མཚོའི་ཉ་མོ་མཚོ་ལས་མི་འདའ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལ་རིས་སུ་མི་ལྟ་བར་འཕྱོར་འཇུག་པ་ནི། ཤར་གྲོལ་ཕྱལ་བ་བར་མེད་ཅེས་བྱ་སྟེ། ཀུན་གསལ་ལས། རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་རྒྱ་མཚོ་ན། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་རྟོག་ཅི་འགྱུ་ཡང་། །མཚོ་ལ་གསེར་གྱི་ཉ་མོ་འགྱུ། །ཞེས་པ་དང་། སྐུ་གསུམ་ཐུག་ཕྲད་ལས། ཇི་ལྟར་བསམས་ཀྱང་རང་གི་ངང་ལ་བསམ། །ཇི་ལྟར་རྟོགས་ཀྱང་རང་གི་ངང་ལ་རྟོགས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ལ་བསམ་རྟོག་ཡེ་ནས་མེད། །བསམ་རྟོག་བྲལ་བ་དུས་གསུམ་རྒྱལ་བའི་ཐུགས། །ཞེས་སོ། །ཟད་པ་ཕྱལ་བའི་དོན་བསྟན་པ་ནི། ཕྱལ་བའི་ངང་དུ་ཐམས་ཅད་ཀུན་བཟློག་པས། །རང་བཞིན་དགག་དང་སྒྲུབ་པའི་མཚམས་ལས་འདས། །ནམ་མཁའི་ངང་དུ་སྣོད་བཅུད་སྟོང་པ་བཞིན། །དགག་སྒྲུབ་ཆགས་སྡང་དང་པོའི་དབྱིངས་སུ་ཡལ། །འདིར་སོང་མེད་པའི་རྟོག་ཚོགས་རྗེས་མེད་དེ། །བར་མེད་རིག་པའི་ངང་དུ་ཕྱལ་ཡས་ན། །རེ་དོགས་འཛིན་པའི་མཐའ་ཡས་འདས་པ་ཡིན། །གཟུང་འཛིན་སེམས་ཀྱི་བརྟོད་ཕུར་ཐོན་པ་ཡིན། །འཁྲུལ་སྣང་འཁོར་བའི་གྲོང་ཁྱེར་སྟོངས་པ་ཡིན། །སྤྲིན་ནམ་མཁའི་ངང་ལས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བྱུང་། ངང་དུ་ཡལ་བ་ལྟར། ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་པོ་ཡང་དབྱིངས་ལས་བྱུང་། མཐར་ཡང་དབྱིངས་སུ་གྲོལ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་རྟོགས་ནས་དགག་སྒྲུབ་ཆགས་སྡང་ལ་སོགས་པ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་དང་པོའི་བྱུང་ས་ཐིག་ལེ་སྟོང་པར་གོ་བཟློག་པས་སེམས་འཁོར་བའི་འཁྲུལ་པ་ཡེ་དག་ཏུ་སངས་པའི་མན་ངག་སྟེ་རང་སྟོང་རིས་མེད་ཕྱལ་བར་གནས་པ་ཉིད། མཚན་མ་རང་གྲོལ་ལས། ཐིག་ལེ་གཅིག་ལ་རྒྱུ་མཚན་གོ་བཟློག་པས། །འབྲས་བུ་རེ་དོགས་ཆོད་དེ་མཁའ་དང་མཉམ། །ཡངས་སོ་ཆེའོ་མཁའ་མཉམ་རྒྱལ་བའི་ཐུགས། །སྤངས་ཐོབ་མེད་དོ་ཐིག་ལེ་གཅིག་གི་ཀློང་། །རང་སར་གྲོལ་ལོ་རྟོགས་དང་མ་རྟོགས་མེད། །ཅེས་སོ། །མཇུག་བསྡུ་བ་ནི། དེ་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་ཡུལ་སྣང་ཆོས་རྣམས་དང་། །ནང་གི་རང་སེམས་འཆར་ཚུལ་རོལ་པའི་རྩལ། །ཐམས་ཅད་ཡེ་སྟོང་ཕྱལ་བར་སུས་ཤེས་པ། །ཕྱལ་བའི་གནད་དུ་ཆོས་ཀུན་བཀྲོལ་བ་ཡིན། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རིག་པ་དང་། རིག་པའི་རྩལ་གཉིས་ལས་མ་འདས། རིག་པ་རང་ངོ་བསམ་བརྗོད་སྤྲོས་པ་མེད་པ་དང་ཆོས་སོ་ཅོག་གི་འབྱུང་གནས་ཡིན་པས་རྒྱ་ཆད་དང་ཕྱོགས་ལྷུང་མེད་པར་ཕྱལ་ཡས་ལ། རིག་པའི་རྩལ་ལ་ཕྱིའི་ཡུལ་སྣང་ཐམས་ཅད་རང་གདངས་བདག་ཏུ་བཟུང་བས་སྔར་མཐོང་བའི་བུད་མེད་རྨི་ལམ་དུ་བྱུང་བ་ལྟར་ཤར་བ་དང་། ནང་ཚོགས་བརྒྱད་འཛིན་པའི་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་ཐམས་ཅད་ཐུགས་རྗེ་འཆར་སྒོ་མ་འགགས་པ་བདག་ཏུ་བཟུང་བས་ཤར། གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ནི་རིག་པ་རང་སྣང་གི་རྩལ་ལས་རྒྱན་དང་རོལ་པར་ཤར་ཏེ། དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དོན་ལ་མེད་པ་གསལ་བར་སྣང་བའི་སྟོང་གཟུགས་ཕྱི་ནང་གང་དུའང་མ་གྲུབ་ལ་མེད་པའི་ཆོས་སུ་ཕྱལ་ཡས་པས་རང་བཞིན་རྟོགས་པ་ལས་ཐད་ཀར་མ་སྤངས་རང་གནས་དེ་དག་ཏུ་གྲོལ་བ་རྨི་ལམ་སྒྱུ་མའི་སྣང་བ་བཞིན་ཏེ། ཁྱུང་ཆེན་ལས། ཡེ་ནས་ཕྱོགས་སུ་ལྷུང་བ་མེད་པའི་སེམས། །འཁོར་བ་ངན་སོང་སུ་ལ་གྲུབ་སྣང་བ། །མི་བདེན་རྨི་ལམ་སྒྱུ་མ་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་བཞིན། །རྫུན་སྣང་བདེན་པའི་ནུས་པ་འདི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལ་མི་སྲིད་དོ། །ཞེས་སོ། །ད་ནི་ཕྱལ་བར་འགག་བསྡམས་པ་ལས། དང་པོ་གཟུང་འཛིན་མེད་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོར་ཕྱལ་བའི་འགག་བསྡམ་པ་ནི། རང་རིག་སྟོང་གསལ་ཕྱལ་བའི་ཡེ་ཤེས་སུ། །ཆོས་ཉིད་དོན་རྣམས་འགག་ཏུ་བསྡམ་པ་ནི། །འཛིན་པས་མ་བཅིངས་གཟུང་བའི་ཡུལ་ལས་འདས། །དམིགས་གཏད་ཆོས་མེད་ཧར་སངས་རྒྱ་ཡན་པ། །མ་ཡེངས་དྲན་པ་ཟད་པའི་དགོངས་པ་ནི། །མཁའ་ལྟར་ཕྱལ་ཡས་སྒོམ་དང་མི་སྒོམ་མེད། །འདི་ནི་ཀུན་བཟང་དགོངས་པའི་ཀློང་ཆེན་ནོ། །སྣང་བ་ལ་ཤེས་པ་གང་ཤར་ཡང་དྲན་རྟོག་གི་འཕྲོ་མི་མཐུད་པར་རང་སངས་རྗེན་པ་རྒྱ་ཡན་དུ་ས་ལེ་བཞག་པ་ནི་ཀུན་བཟང་དོན་གྱི་དགོངས་པ་ཕྱལ་བ་བར་མེད་ཆེན་པོར་འགག་བསྡམ་པ་སྟེ། ཁྱུང་ཆེན་ལས། ཅེར་གྲོལ་རང་དག་མཐའ་བྲལ་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །གང་གིས་མཐའ་བྲལ་འགག་གཉིས་རང་གསལ་བས། །བྱ་བྲལ་ཀློང་ཆེན་མ་བཙལ་ཆེན་པོའི་འགག །ལུས་ངག་བྱ་བྲལ་སྣང་སྟོང་བར་དུ་བསྡམ། །ཞེས་སོ། །རྒྱ་ཡན་ཚོགས་དྲུག་ལྷུག་པར་འགག་བསྡམ་པ་ནི། སྟོང་གསལ་རིག་པའི་ཀློང་ཆེན་ཡངས་པ་འདིར། །མཚན་ཉིད་མ་འགགས་སྣ་ཚོགས་ཅི་ཤར་ཡང་། །དབང་པོ་ཅེར་མཐོང་རིག་པ་ཆོས་ཉིད་གསལ། །སྣང་བ་རྒྱ་ཡན་ཤེས་པ་གང་ཤར་བདེ། །ཚོགས་དྲུག་ལྷུག་པ་ཡེ་ཤེས་རང་ཤར་ཀློང་། །ཟང་ཐལ་ཕྱི་ནང་མེད་པར་འོད་གསལ་བས། །མ་བཅོས་རྣལ་གཞག་ཆེན་པོར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །རིག་པ་སྟོང་གསལ་གྱི་ངང་ལ་རང་གསལ་འཛིན་མེད་ཆེན་པོར་ཕྱལ་ལེ་བཞག་དུས། ཕྱི་སྣང་བ་རྒྱ་ཡན་རང་གསལ་ཚོགས་དྲུག་ལྷུག་པ་སྣང་ཡུལ་དུ་སྣང་ལ་འཛིན་ཡུལ་དུ་མ་གྲུབ་པ་ཕྱམ་ཕྱལ་ཏེ། སྐྱེ་མེད་ཀྱི་ཀློང་དུ་འགག་མེད་གསལ་བ་ཕྱི་ནང་བར་མེད་ཀྱི་འོད་གསལ་མ་བཅོས་རྣལ་གཞག་ཆེར་པོར་རྒྱ་མཚོ་དྭངས་པ་ལ་གཟུགས་བརྙན་ཤར་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཡི་གེ་མེད་པ་ལས། རྒྱ་མཚོ་ཅོག་གཞག་དག་གི་དགོངས་པ་ནི། །སྣང་བ་མ་ཡིན་སྣང་བར་བྱེད་པ་མིན། །སྟོང་པ་མ་ཡིན་སྟོང་པར་ཡོད་མ་ཡིན། །གསལ་བ་མ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཡིན་གསལ་བ་ཆེན་པོའིི་ཡུལ། །བྱིང་བ་མ་ཡིན་རྒོད་པ་ངང་གིས་མེད། །མ་གཡོས་མི་གཡོ་གཡོ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། །མ་བསྐྱོད་མི་བསྐྱོད་བསྐྱོད་པ་ཀུན་ལས་འདས། །བྱས་པས་མ་བྱུང་བཞག་ཐབས་ཆེན་པོ་ལྟོས། །སྤྲོ་བསྡུ་མ་བྱེད་ཅོག་གཞག་གཅིག་གི་ངང་། །གནས་པ་མ་ཡིན་དེ་ལས་འདའ་བ་མེད། །གསང་བའི་ཡེ་ཤེས་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུ་ལ། །ཡེ་ནས་ལྷུན་འབྱམས་མ་བསྐྱེད་དབྱིངས་སུ་ཞོག །གཏིང་དཔག་དཀའ་བའི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ན། །ནུབ་པ་མེད་པའི་རྒྱལ་མཚན་རྩེ་མོ་ལྟོས། །སྙིང་པོའི་སེམས་མེད་མ་བཅོས་ཆེན་པོའི་སྐུ། །བྱས་པ་མེད་པས་བྱེད་པ་ཀུན་ལས་རྒྱལ། །ཡེ་ནས་མ་བྱུང་མ་བཅོས་ཅོག་གཞག་ཉིད། །སྣང་བས་མ་བསྒྱུར་བློ་ཡིས་མ་བཅོས་པ། །ཆོས་ཉིད་མཁའ་ལ་གནས་ན་དགོངས་པར་བསྟན། །ཅེས་སོ། །རང་བབས་ཕྱལ་བ་ཆེན་པོར་འགག་བསྡམ་པ་ནི། ཤེས་པ་བག་ཡངས་བྱར་མེད་སྐྱེས་བུ་བཞིན། །སྒྲིམས་ལྷོད་མེད་པར་ལུས་སེམས་གང་དགར་གཞག །རིག་པ་ཕྱལ་ཡས་བར་སྣང་དག་པ་བཞིན། །ཆོས་དབྱིངས་ངང་དུ་འདུ་འབྲལ་མེད་པར་གནས། །རྒན་པོས་ལས་ཟིན་པ་ལྟར་བློ་བདེ་བས་ལུས་ངག་བདེ་སེམས་རང་བབས་སུ་གློད་པས། ཡུལ་སེམས་གཉིས་མེད་དུ་གྲོལ་ནས། རིག་པ་སྟོང་གསལ་ཆོས་སྐུ་ཕྱལ་བར་རང་བཞིན་གྱིས་གནས་ཏེ། སྐུ་གསུམ་ཐུག་ཕྲད་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་ཀུན་གྱི་དངོས་གཞི་སྟེ། །མཚན་ཉིད་མ་འགགས་སྣ་ཚོགས་ཅི་ཤར་ཡང་། །དབང་པོ་ཅེར་མཐོང་ཅིར་སྣང་ཆོས་ཉིད་གསལ། །སྣང་བ་རྒྱ་ཡན་རིག་པ་རང་སྒོ་བདེ། སྐུ་དྲུག་ཟང་ཐལ་ཡེ་ཤེས་རང་ཤར་ཀློང་། །མ་བསྒྲིབས་ཕྱི་ནང་མེད་པར་འོད་གསལ་བས། །རང་རིག་སེམས་ཀྱི་མེ་ལོང་རང་སྣང་དབྱིབས། །རང་སྣང་ངང་ལ་ཡེངས་དང་མ་ཡེངས་མེད། །མ་བཅོས་རྣལ་འདུག་ལུས་སེམས་ཁོང་གློད་དེ། །ཤེས་པ་བག་ཡངས་བྱར་མེད་སྐྱེས་བུ་བཞིན། །གྲིམས་ལྷོད་མེད་པས་ལུས་སེམས་གང་དགར་བཞག །ཅེས་སོ། །དགོངས་པ་གདིང་དུ་གྱུར་པའི་རྟོགས་ཚད་བསྟན་པ་ནི། །སྟོང་གསལ་ཆོས་ཉིད་རྟོགས་པའི་ནམ་མཁའ་ལ། །རྒྱ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གྲོལ་རིག་པ་བར་མེད་ཕྱལ་ཡས་ཏེ། །འཛིན་པས་མ་བཅིངས་དྲན་བསམ་ཀུན་ལས་འདས། །ཐམས་ཅད་ཕྱམ་ཕྱལ་དགོངས་ཀློང་གཅིག་ཏུ་འཁྱིལ། །གཞི་བདེའི་ངང་དང་བློ་བདེ་འདྲེས་པ་དེ། །ཕྱི་ནང་རོ་གཅིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ངང་། །གནས་ལུགས་ཟད་པའི་ཆོས་ཉིད་མཐོང་བ་ལགས། །ཕྱི་ཡུལ་དུ་སྣང་ཡང་དཔྱད་རས་དེ་ལ་མ་བཟུང་བས་གཟུང་བའི་ཡུལ་དག །ནང་སེམས་སུ་འཆར་ཡང་དེ་ལ་ཆེད་དུ་མ་བཅད་པས་འཛིན་པའི་སེམས་དག །སྣང་སེམས་འདེམ་ཁ་མེད་པར་ཕྱལ་ཕྱལ་བར་མེད་ཧར་སངས་ཏེ། གཞི་རང་མལ་གྱི་ཆོས་ཉིད་བདེ་བ་ཆེན་པོར་བློ་རང་གནས་ཀྱི་རིག་པ་བདེ་ཆེན་འདྲེས་ཏེ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་གནས་ལུགས་ཟད་པའི་ཆོས་ཉིད་དུ་སྐྱོལ་བས་ནམ་ཡང་བདེ་བའི་གཏན་ཡུལ་ཟིན་ནས་གནས་ལུགས་གདིང་དུ་གྱུར་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཆོས་ཉིད་བདེན་མཐོང་གི་རྟོགས་པ་ཁོང་ནས་ཤར་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སེང་གེ་རྩལ་རྫོགས་ལས། འཛིན་རྟོག་མེད་པའི་རང་བྱུང་བདེ་ཆེན་དོན། །སངས་རྒྱས་བདེན་པ་མཐོང་ན་རྒྱལ་བའི་སྲས། །རྟོགས་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་ན་ནམ་ཡང་བདེ། །འབྱུང་བ་གྲོགས་སུ་ཤར་ན་སྣང་བ་དག །ཅེས་སོ། །དོན་བསྡུ་བ་ནི། ཡུལ་དབང་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་རང་དུས་དེར། །རང་སེམས་ཕྱལ་བ་སྣང་བ་བདེ་ཡངས་པ། །འཛིན་པས་མ་བཅིངས་རང་དྭངས་རང་གསལ་དུ། །བར་མེད་ཕྱལ་བའི་འགག་ཆེན་བསྡམས་པ་ཡིན། །མདོར་ན་ཡུལ་སྣང་ཐོག་དེར་དབང་ཤེས་ཤར་དུས་ཆེད་དུ་འཛིན་པས་མ་བཅིངས་པར་བདེ་ཡངས་རང་གསལ་ངང་དྭངས་སུ་མ་ཡེངས་བར་བསྐྱངས་པ་ནི་ཕྱལ་བར་འགག་བསྡམས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཆེད་དུ་དམིིགས་པས་རྒྱ་ཆད་དུ་འཛིན་པ་ལས་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱུང་ཆེན་ལས། ཐུག་ཕྲད་རྣམ་གསུམ་ཡུལ་ལ་རོལ་པའི་འགག །གང་ཤར་མ་སྤངས་ཡུལ་སེམས་བར་དེར་བསྡམ། །ཞེས་སོ། །ད་ནི་ཕྱལ་བའི་ཆིངས་སུ་བཅིང་བ་ལ། ཕྱལ་བ་རྡོ་རྗེ་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་རྒྱས་གདབ་པ་ནི། །ཡུལ་སེམས་འཛིན་པ་སངས་པའི་ནམ་མཁའ་ལ། །དྲན་བསམ་ཚོལ་ཁྲོ་བྲལ་བའི་རིག་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེ། །ཕྱལ་བ་རང་དངས་ཆིངས་སུ་བཅིང་བ་ནི། །རྒྱ་ཡན་བར་མེད་ཆོས་ཉིད་རྡོ་རྗེའི་འགྲོས། །དེ་བཞིན་ཉིད་དབྱིངས་མཉམ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། །ཡེ་ནས་ཀུན་བཟང་དགོངས་པའི་རང་རྒྱས་གདབ། །རིག་པ་བར་མེད་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་ངང་དུ་ཡུལ་སེམས་ཅིར་སྣང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་རྡོ་རྗེ་ཆིངས་ཀྱིས་ཡེ་ནས་བཅིངས་པས། སྣང་ཤེས་གང་ཤར་རིག་པའི་རྩལ་དང་རོལ་པར་རྟོགས་ནས་སྤང་ལེན་མེད་པར་ཡངས་པ་ཆེན་པོར་འཁྲོལ་དུ་འཇུག་པས་འཆིངས་པ་ནི། རིག་པ་རྡོ་རྗེའི་ཆིངས་ཏེ། ཤར་ནས་རིག་པའི་ངང་དུ་རིག་པ་ཤར་བ་ལས་གཞན་མེད་ལ། རིག་པ་ནི་རྡོ་རྗེ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཉི་མ་ནུབ་པ་མེད་པའི་རྒྱལ་མཚན་རྩེ་མོ་ཞེས་བྱའོ། །སེང་གེ་རྩལ་རྫོགས་ལས། ཨེ་མ་ཧོ། རང་རིག་རྡོ་རྗེ་ཡེ་ཤེས་ཀུན་ཏུ་འབར། །མཚན་མེད་རང་སྣང་རྡོ་རྗེ་ཀུན་ཏུ་འབར། །འབར་བའི་འཇིགས་བྲལ་རྡོ་རྗེ་སྟོང་པ་ཆེ། །ཕྲ་རགས་རྡོ་རྗེ་དྲི་མེད་རབ་ཏུ་འབར། །སྟོང་པ་ཀུན་ཁྱབ་རྡོ་རྗེ་ཅོད་པན་ཆེ། །མཐའ་ཡས་རྡོ་རྗེ་མ་བསྐུར་རང་བཞིན་རྫོགས། །མཐའ་ཡས་རྡོ་རྗེ་དམ་ཚིག་བསྲུང་དང་བྲལ། །ཅེས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་སྤྱི་ཆིངས་བསྟན་པ་ནི། །ཇི་ལྟར་རྨི་ལམ་སྣ་ཚོགས་གཉིད་ཀྱིས་བཅིངས། །བདེན་མེད་སྟོང་པའི་རང་སྣང་ཡིན་པ་ལྟར། །སྣོད་བཅུད་འཁོར་འདས་ཆོས་རྣམས་སེམས་ཀྱིས་བཅིངས། །ཀློང་ཆེན་སེམས་ལ་སྣང་སྟེ་དངོས་མེད་དེ། །རྨི་ལམ་གྱི་སྣང་བ་ཅི་ཤར་ཡང་གཉིད་ཀྱི་ངང་དུ་བཅིངས་ལ་བདེན་མེད་སྟོང་པར་རང་སྣང་བ་བཞིན་དུ། སྣོད་བཅུད་འཁོར་འདས་སུ་སྣང་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རིག་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་བཅིངས་ཤིང་སེམས་སུ་སྣང་བས་མེད་པ་གསལ་སྣང་རིག་པའི་རོལ་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཀུན་བྱེད་ལས། སྣང་སྲིད་སྣོད་བཅུད་བསྡུས་པ་ཐམས་ཅད་དང་། །སངས་རྒྱས་སེམས་ཅན་བསྡུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀུན། །ཀུན་བྱེད་བྱང་ཆུབ་ང་ཡིས་བྱས་པའི་ཕྱིར། །ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སེམས་ལས་མ་གཏོགས་པ། །གཞན་མེད་བྱ་བ་ཡེ་ནས་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཀུན་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །རྩ་བའི་དོན་གྱི་དགོས་ཆེད་བསྟན་པ་ཡིན། །ཅེས་སོ། །ཕྱལ་བ་རང་གི་ཆིངས་ནི། ནམ་མཁའི་ཀློང་ན་སྣོད་བཅུད་ཡངས་པ་ཀུན། །མཐའ་དང་དབུས་མེད་ཕྱལ་བ་བར་མེད་ལྟར། །རིག་པའི་ཀློང་ན་ཡུལ་སེམས་སྣང་བ་ཀུན། །ཕྱི་ནང་ཕྱལ་བ་རང་སྣང་སྟོང་པར་བཅིངས། །འདི་ནི་ཆོས་ཀུན་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱིས་ཆིངས། །ཕྱལ་བ་རིས་མེད་གཟུང་འཛིན་བྲལ་བར་བསྟན། །སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཇི་ལྟར་ཡངས་པ་འགྲོ་དྲུག་གི་སེམས་ཅན་དང་བཅས་པ་གྲངས་མེད་མཐའ་ཡས་པ་ཡང་ནམ་མཁའ་ཆེན་པོ་གཅིག་གི་ཀློང་ན་བཅིངས་པ་ལྟར། སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡང་རིག་པ་ཀ་དག་ཆེན་པོས་ཡེ་ནས་བཅིངས་པས། རིག་ངོར་མེད་སྣང་སྟོང་པར་སྣང་བ་ལས་གཞན་མེད་པར་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། ཀུན་བྱེད་ལས། ཇི་ལྟར་སྣང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དང་། །རང་སེམས་ཆོས་ཉིད་ཡེ་ནས་གཅིག་ཡིན་པས། །རྒྱུ་འབྲས་ལུགས་བཞིན་འདི་ལ་རྟོགས་མ་བྱེད། །རང་སེམས་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་བརྟག་བྱ་རུ། །རང་གི་བྱང་ཆུབ་ངོ་བོ་སྣང་བ་ཡིན། །ཅེས་པ་དང་། ཀློང་ཆེན་སེམས་ཀྱི་ཡུལ་ཆེ་བས། །མི་གནས་པ་ནི་གཅིག་ཀྱང་མེད། །ཅེས་སོ། །རང་སྣང་གི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་སྟོང་པ་དང་སེམས་ཉིད་སྟོང་པ་ལ་སྟོང་པར་རིགས་གཅིག་པས་སྟོང་པ་ཆེན་པོས་དབྱིངས་གཅིག་ཏུ་བཅིངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིག་པ་བསམ་བརྗོད་དང་བྲལ་བའི་ཆིངས་ནི། ཆོས་ཀུན་འཆིང་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དེ་ཡང་། །ཕྱོགས་དང་རིས་མེད་ཕྱལ་བ་ཆེན་པོས་བཅིངས། །སྣོད་བཅུད་འཆིང་བ་ཡངས་པའི་ནམ་མཁའ་ལྟར། །མཐའ་དང་དབུས་མེད་བསམ་བརྗོད་ཀུན་ལས་འདས། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རིག་པས་བཅིངས་ལ་མ་རིག་པ་རྒྱ་ཆད་ཕྱོགས་ལྷུང་མེད་པ་ཕྱལ་བ་བར་མེད་བསམ་བརྗོད་ལས་འདས་པས་བཅིངས་ཏེ་ཕྱལ་བ་རྣམ་དག་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་དུ་བསྟན་པ་ནི། ཀུན་བྱེད་ལས། ཆོས་ཀུན་ནམ་མཁའི་མཚན་ཉིད་དེ། །ནམ་མཁའི་མཚན་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད། །སྐུ་གསུམ་མཚན་ཉིད་དེ་བཞིན་གནས། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་གནས། །ཇི་ལྟར་སྣང་བའི་ཆོས་ཀུན་ནི། །ཇི་བཞིན་པ་ལས་བཅོས་སུ་མེད། །ཅེས་སོ། །ཀུན་འབྱུང་རིག་པའི་ཆིངས་སུ་བསྟན་པ་ནི། །ཕྱོགས་བྲལ་མཉམ་པ་ཆེན་པོའི་རིག་པ་ལ། །སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཆོས་རྣམས་མ་འགགས་ཤར། ཤར་བའི་དུས་ནས་སེམས་དང་ཆོས་ཐམས་ཅད། །འདི་ཞེས་མི་མཚོན་ཆོས་ཉིད་ཕྱལ་བས་བཅིངས། །སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རིག་པ་ལས་ཤར་རིག་པ་ལ་སྣང་རིག་པར་གྲོལ་བས་རིག་པས་བཅིངས་ལ། ཆོས་དང་རིག་པ་ཡང་མཚོན་བརྗོད་འདས་པའི་ཆོས་ཉིད་ཕྱལ་བས་བཅིངས་པས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་དེ། ཀུན་བྱེད་ལས། དེ་བས་སྣང་སྲིད་སྣོད་བཅུད་ཐམས་ཅད་ཀུན། །ནམ་མཁའི་ངང་ན་མི་གནས་མེད་པ་བཞིན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཀློང་ཆེན་ཡུལ་ཆེ་བས། །སངས་རྒྱས་སེམས་ཅན་སྣོད་བཅུད་ཀུན་ཀྱང་གནས། །ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ། །གཉིས་སུ་མེད་དེ་སྒྲོ་སྐུར་ཀུན་དང་བྲལ། །ཅེས་སོ། །ཀུན་བཟང་རྡོ་རྗེའི་ཆིངས་ཀྱི་དོན་བསྡུ་བ་ནི། སུས་ཀྱང་འདར་མེད་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རྒྱ། །ཀུན་བཟང་ཡངས་པ་ཆེན་པོས་ཡེ་ནས་གདབ། །འགྲོ་མགོན་ཆོས་རྗེ་བླ་མའི་དགོངས་པས་བཅིངས། །ཡེ་སངས་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོའི་རང་རྒྱས་ཆོད། །བློ་རབ་སྐལ་པ་ཆེན་པོ་མ་གཏོགས་པ། །ཀུན་གྱིི་ཡུལ་མིན་གསང་ཆེན་ངེས་པའི་དོན། །འཕོ་འགྱུར་མེད་པ་རྡོ་རྗེ་རྩེ་མོའི་ཆིངས། །རང་རིག་འོད་གསལ་དགོངས་པའི་ཀློང་ཆེན་འདི། །རང་ལ་ཡོད་ཀྱང་རྟག་ཏུ་རྟོགས་དཀའ་བ། །དཔལ་མགོན་ཆོས་རྗེ་བླ་མའི་དྲིན་གྱིས་མཐོང་། །བར་མེད་ཕྱལ་བས་ཆོས་ཀུན་བཅིངས་ཞེས་བྱ། །རིག་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལས་མ་གཏོགས་པའི་ཆོས་མེད་པས་སེམས་ཀྱིས་བཅིངས་པ་ལས་སུ་ཡང་འདར་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཀུན་བྱེད་ལས། སེམས་ལས་མ་གཏོགས་ཆོས་གཞན་མེད། །ཅེས་སོ། །ཆོས་ཉིད་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་ཀློང་ལས་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་གཡོས་ཏེ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཚོགས་དྲུག་ཟིལ་གནོན་ལས། བྱ་བྲལ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་ངང་ཉིད་ལས། །འཁོར་བ་ཀུན་བཟང་མྱ་ངན་འདས་པ་བཟང་། །ཞེས་སོ། །ཨ་ཏི་ངེས་པའི་དོན་ནི། བླ་མའི་དགོངས་པ་དམ་པའི་རྒྱས་གདབ་པས། །དེའི་བྱིན་རླབས་ཡོད་མེད་ལ་རག་ལས་ཏེ། གསང་སྙིང་ལས། ཁོང་ནས་གབ་སྦས་དོན་འབྱིན་པ། །སྟོན་པ་རྡོ་རྗེའི་ཐུགས་ལ་གནས། །ཞེས་པས། དོན་དེ་ཉིད་རྡོ་རྗེ་རྩེ་མོའི་དགོངས་པ་སྟེ། བློ་ཡང་རབ་ལས་གཞན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ། ཀུན་བྱེད་ལས། བསྐལ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་སྔོན་རོལ་ནས། །ཀུན་བྱེད་བྱང་ཆུབ་ང་ལ་དད་པ་ཡི། །ལས་དང་སྐལ་ལྡན་ཤིན་ཏུ་རྣལ་འབྱོར་པ། །ལྟ་བ་བསྒོམ་མེད་དམ་ཚིག་བསྲུང་དུ་མེད། །འཕྲིན་ལས་བཙལ་མེད་ལམ་ལ་བགྲོད་དུ་མེད། །ས་ལ་སྦྱང་མེད་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་མེད། །དོན་དམ་དང་ནི་ཀུན་རྫོབ་རྣམ་པ་གཉིས། །བསྒོམ་ཞིང་བསྒྲུབ་ཏུ་མེད་པར་མཐོང་བ་དང་། །སེམས་བསྐྱེད་མེད་ཅིང་གཉེན་པོ་མེད་མཐོང་བ། །ཀུན་བྱེད་སེམས་བསྐྱེད་རང་བཞིན་མཐོང་བ་ཡིས། །དེ་ལྟ་བུ་ཡི་དགོས་ཆེད་བསྟན་པ་ཡིན། །ཅེས་སོ། །དགོངས་པ་འོད་གསལ་བའི་དོན་སྨྲ་བསམ་ལས་འདས་པ་བླ་མའི་དྲིན་གྱིས་མཐོང་བ་ཡང་ཡོད་མེད་ཀྱི་མཐའ་ལས་འདས་པས་ཕྱལ་བ་ཉིད་དེ། ཀུན་བྱེད་ལས། ཤིན་ཏུ་མྱུར་བའི་ཡེ་ཤེས་བསམ་པ་ཀུན་དང་བྲལ། །བཤེས་གཉེན་ཀུན་ལས་བྱུང་བའི་ནོར་བུ་རིན་ཆེན་བཞིན། །ཅེས་སོ། །ད་ནི་ཕྱི་ནང་ཡུལ་མེད་ཕྱལ་བར་ལ་བཟླ་བ་ནི། ཕྱལ་བར་ལ་བཟླ་དོན་གྱི་སྙིང་པོ་ནི། །ཕྱི་ཡི་ཆོས་རྣམས་མ་སྐྱེས་སྟོང་པའི་ངང་། །མི་གནས་འགྲོ་འོང་མེད་པས་མཚོན་བརྗོད་འདས། །ནང་གི་ཆོས་རྣམས་ཤར་གྲོལ་རིས་དང་བྲལ། །བར་སྣང་བྱ་རྗེས་འདྲ་སྟེ་དམིགས་སུ་མེད། །རིག་ངོར་སྣང་བ་ཕྱི་ཡུལ་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མེད་པ་གསལ་སྣང་གི་གཟུགས་བརྙན་ལྟར་སྟོང་ལ། ནང་གི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བྱ་བར་སྣང་ལ་འཕུར་བའི་རྗེས་ལྟར་འགྱུས་པར་སྣང་ཡང་རིག་མེད་རང་ཡལ་ཏེ། གང་དུའང་མ་གྲུབ་པས་རིག་པ་སྐྱེ་མེད་ཀྱི་གཞི་ལ་རྣམ་ཤེས་འགག་མེད་ཤར་བས་གཞི་སྣང་གདོད་མ་ནས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བསམ་ངོ་དང་བྲལ་བས་ཏེ། སྐུ་གདུང་འབར་བ་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱུད་ལས། གཞིར་སྣང་རང་བཞིན་མེད་པ་ལ། །སྨྲ་བསམ་བརྗོད་མེད་ཆོས་སུ་སྣང་། །དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཡང་། །ཡེ་ནས་འདི་ཀུན་རང་གནས་པའོ། །ཞེས་སོ། །རིག་སྟོང་རྒྱུ་འབྲས་མེད་པར་ལ་བཟླ་བ་ནི། ཡུལ་སེམས་ཇི་བཞིན་རང་བྱུང་རིག་པ་ཡང་། །མིང་ཙམ་མཚོན་བརྗོད་འདས་ཏེ་སྤྲོས་དང་བྲལ། །མཁའ་བཞིན་བྱེད་པོ་མེད་པས་སྟོང་པའི་ངང་། །བྱ་དང་རྩོལ་མེད་བཟང་ངན་དགེ་སྡིག་འདས། །རྒྱུ་འབྲས་ལས་འདས་རང་བཞིན་བཅུ་མེད་དེ། །ཡངས་པ་ཕྱམ་ཕྱལ་མཚོན་བརྗོད་བྲལ་བའི་ཀློང་། །ཆོས་དང་ཆོས་མིན་ཡེ་སྟོང་ཡོད་མ་མྱོང་། །བསམ་བྲལ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ནི། །བློ་བྲལ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོར་ལ་བཟླའོ། །ཡུལ་སེམས་མེད་པ་ལྟར་སྣང་བ་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཡང་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ཆོས་ཟད་བློ་ལས་འདས་པ་དགེ་སྡིག་རྒྱུ་འབྲས་མེད་པར་རང་བཞིན་བཅུའི་ཡུལ་ལས་འདས་པས་བསམ་བརྗོད་མེད་པའི་ཕྱལ་བ་བར་མེད་མཉམ་པར་ལ་བཟླ་བ་སྟེ། ཀུན་བྱེད་ལས། ང་ནི་ཀུན་གྱི་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོ་བས། །གསང་བའི་མན་ངག་གཞན་ན་ཡོད་མ་ཡིན། །སྒྲོ་དང་སྐུར་པ་ཀུན་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་ལ་ནི་ང་ཡིས་བཟླས། །ང་མེད་པ་ཡི་ཡུལ་ནི་གཞན་མེད་པས། །ལྟ་བ་བསྒོམ་དུ་མེད་པའི་ལ་ཡང་བཟླས། །ང་ལས་གཞན་དུ་བསྲུང་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར། །དམ་ཚིག་བསྲུང་དུ་མེད་པའི་ལ་ཡང་བཟླས། །ང་ལས་གཞན་དུ་བཙལ་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར། །འཕྲིན་ལས་བཙལ་དུ་མེད་པར་ལ་ཡང་བཟླས། །ང་ལས་གཞན་དུ་གནས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །ས་ལ་སྦྱང་དུ་མེད་པར་ལ་ཡང་བཟླས། །ང་ལ་སྒྲིབ་པ་ཡེ་ནས་མེད་པའི་ཕྱིར། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པར་ལ་ཡང་བཟླས། །ང་ནི་མ་སྐྱེས་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། །ཕྲ་བའི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པར་ལ་ཡང་བཟླས། །ང་ལས་གཞན་དུ་བགྲོད་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར། །ལམ་ལ་བགྲོད་དུ་མེད་པར་ལ་ཡང་བཟླས། །སངས་རྒྱས་སེམས་ཅན་སྣང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྲིད་སྣོད་བཅུད་ཀུན། །སྙིང་པོ་བྱང་ཆུབ་ང་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར། །ཡེ་ནས་གཉིས་སུ་མེད་པར་ལ་ཡང་བཟླས། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་ཕྱིར། །ལུང་ཆེན་ཐོག་འབེབས་ཡིན་པར་ལ་ཡང་བཟླས། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ང་ལས་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཀུན་བྱེད་ང་ནི་ཀུན་གྱི་ལ་བཟླའོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཆོས་རྣམས་སྙིང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ངང་། །སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་རང་སྣང་སྟོང་པའི་གཟུགས། །ཕྱལ་བ་བར་མེད་བསམ་ཡུལ་འདས་པའི་དོན། །གཉིས་པའི་གནས་འབྱེད་རིན་ཆེན་འགྲེལ་འདི་བཤད། །དུས་གསུམ་རྒྱལ་བ་རིགས་འཛིན་སྲུང་མ་དང་། །རྣལ་འབྱོར་གྲུབ་པ་དམ་ཅན་རྒྱ་མཚོར་བཅས། །ཡང་རབ་སྐལ་བཟང་དད་ལྡན་སྐྱེ་བོ་དང་། །མཁའ་འགྲོའི་ཚོགས་རྣམས་འདི་ལ་དགའ་བར་མཛོད། །གནས་ལུགས་རིན་པའི་ཆེའི་མཛོད་ལས། ཐམས་ཅད་ཕྱལ་བ་བར་མེད་ཆེན་པོར་གཏན་ལ་ཕབ་པ་སྟེ་རྡོ་རྗེའི་གནས་གཉིས་པའི་འགྲེལ་པའོ།། །།

རྡོ་རྗེའི་གནས་གསུམ་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ནས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་གཏན་ལ་ཕབ་པ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ད་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ནས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་བསྟན་པ་ལའང་། གནད་བཀྲོལ་བ་དང་། འགག་བསྡམ་པ་དང་། ཆིངས་སུ་བཅིང་བ་དང་། ལ་བཟླ་བ་དང་བཞི་ལས། དང་པོ་ལའང་ལྷུན་གྲུབ་ནོར་བུ་ལྟར་བསྟན་པ་ནི། ཡེ་ནས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་ནི། །སུས་ཀྱང་མ་བྱས་ཡེ་ནས་གནས་པ་སྟེ། །ཀུན་འབྱུང་ནོར་བུ་དང་འདྲ་བྱང་ཆུབ་སེམས། །འཁོར་འདས་ཆོས་ཀུན་འབྱུང་བའི་གཞི་མོར་གྲུབ། །ནོར་བུ་ལ་ཡོན་ཏན་ཡེ་ནས་རང་རྫོགས་སུ་ཡོད་པ་ལྟར། རིག་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་ངོ་བོ་གང་དུའང་མ་གྲུབ་པ་རྩལ་ཅིར་ཡང་འཆར་བའི་ཡོན་ཏན་དུ་ཡེ་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབྱིངས་སམ་གཞིར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་སྟེ། དུས་གསུམ་ཆིག་ཆོད་ལས། ལྷུན་གྲུབ་ཕྱོགས་མེད་ཕྱི་ནང་མེད་པ་ལས། །མཐའ་ཡི་མུ་མེད་རིག་པ་མཁའ་ལྟར་ཡངས། །དོག་པ་མེད་པར་ཆོས་ཉིད་གདལ་བའི་ཀློང་། །སྟེང་འོག་ཕྱོགས་མཚམས་མེད་པར་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ། །མི་སྐྱེ་མི་འགག་ཐིག་ལེ་གཅིག་ཏུ་འདུས། །གཅིག་ལས་འདོད་དགུ་འབྱུང་བས་ཟད་མཐའ་མེད། །འཕེལ་འགྲིབ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མེད་པས་ནོར་བུ་རིན་ཆེན་མཛོད། །ཅེས་པ་དང་། སྐུ་གསུམ་ཐུག་འཕྲད་ལས། ལྷུན་གྲུབ་ཀློང་ནས་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་གཞི། །སྐུ་གསུམ་ཐུགས་ཏེ་རྒྱན་གྱི་འཁོར་ལོ་དང་། །ཡོན་ཏན་འཕྲིན་ལས་ཕྱོགས་མེད་འབྱུང་བས་ན། །འདོད་དགུ་ནོར་བུ་རིན་ཆེན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས། །བཙལ་བ་མེད་པར་ཐམས་ཅད་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །ཅེས་པ་དང་། ཀུན་བྱེད་ལས། ཀུན་གྱི་སྙིང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་འདི་ནི། །ཡེ་ནས་རང་གི་རང་བཞིན་ལྷུན་གྲུབ་པས། །རང་བཞིན་བཅུ་ཡིས་བཙལ་ཞིང་སྒྲུབ་མི་དགོས། །ཞེས་སོ། །གཞི་སྣང་ལྷུན་གྲུབ་ཆེན་པོར་བསྟན་པ་ནི། །ནམ་མཁའི་ངང་ལས་སྣང་སྲིད་སྣང་བ་ལྟར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ལས་འཁོར་འདས་མ་འགགས་ཤར། །སྣ་ཚོགས་རྨི་ལམ་གཉིད་ལས་བྱུང་བ་ལྟར། །འགྲོ་དྲུག་ཁམས་གསུམ་སེམས་ཀྱི་ངང་ལས་ཤར། །ཤར་བའི་དུས་ནས་ཆོས་ཀུན་རིག་པའི་ངང་། །སྟོང་པ་ལྷུན་གྲུབ་གཞི་སྣང་ཆེན་པོ་ཡིན། །ནམ་མཁའི་ངང་ནས་སྣོད་བཅུད་སྣང་བ་ལྟར་འཁོར་འདས་རིག་པའི་ངང་ནས་འགག་མེད་གྱི་རྩལ་དུ་ཤར་ཏེ། གང་གི་རྩལ་ལས་ཤར་ན་རྨི་ལམ་གཉིད་ཀྱི་རྩལ་ལས་ཤར་བ་ལྟར། རིག་པའི་ཆ་མ་རིག་པས་རྣམ་ཤེས་བརྒྱད་ཀྱི་སེམས་སུ་ཤར་བའི་རྩལ་ལས་ཁམས་གསུམ་གྱི་སེམས་ཅན་སྣོད་བཅུད་དུ་སྣང་བ་རྣམས་ཤར་རོ། །རིམས་ནད་ཚ་བའི་རྩལ་ལས་འཁྲུལ་སྣང་ལྟར་སེམས་འཁྲུལ་པ་ལས་འཁོར་བའི་སྣང་བ་རང་ཤར་ཡང་ཤར་དུས་ཉིད་ནས་སྟོང་པའི་རང་སྣང་དུ་དག་པ་སྟེ། སྐུ་གསུམ་ཐུག་འཕྲད་ལས། ལྷུན་གྲུབ་ཀློང་ནས་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་གཞི། །ཕྱི་ནང་སྐྱེ་འགྲོ་གཟུགས་སུ་སྣང་བ་ཀུན། །ཕྱོགས་མེད་སྐུ་སྟེ་རྒྱན་གྱི་འཁོར་ལོར་ཤར། །སྒྲ་སྐད་རབ་འབྲིང་ཐ་མར་གྲགས་པ་ཡང་། །ཕྱོགས་མེད་གསུང་སྟེ་རྒྱན་གྱི་འཁོར་ལོར་ཤར། །ཐམས་ཅད་དབྱེར་མེད་དོན་དམ་ངོ་བོར་གཅིག །ཕྱོགས་མེད་ཐུགས་ཏེ་རྒྱན་གྱི་འཁོར་ལོར་ཤར། །ཅེས་སོ། །གཉིས་མེད་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་བསྟན་པ་ནི། གཞི་དང་གཞིར་སྣང་འཆར་ཚུལ་དེ་དག་ཀྱང་། །གཅིག་དང་ཐ་དད་བྲལ་བའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རང་བཞིན་དུ། །ཡེ་ནས་ལྷུན་གྲུབ་རིག་པའི་སྒོ་ལས་ཤར། །རོལ་པའི་རྩལ་དུ་འཁོར་འདས་རྣམ་པ་གཉིས། །དག་དང་མ་དག་སོ་སོར་སྣང་ན་ཡང་། །སྣང་དུས་ཉིད་ནས་དབྱིངས་གཅིག་བཟང་ངན་མེད། །གཞི་རིག་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྟོང་གསལ་ལྷུན་གྲུབ་ཆེན་པོ་དང་། གཞི་སྣང་དེའི་ངང་ན་སྣང་བའི་ཆོས་སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ། ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་སྒོ་ལས་ཤར་ནས་བཟང་ངན་ལྟར་སྣང་ཡང་། དབྱིངས་གཅིག་བཟང་ངན་མེད་པས་གཅིག་དང་ཐ་དད་ལས་འདས་པ་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངང་ཞེས་བྱ་སྟེ། དུས་གསུམ་ཆིག་ཆོད་ལས། གཅིག་ཏུ་འདུས་པས་ཀུན་ཀྱང་གཅིག་གི་དབྱིངས། །གཅིག་པུ་མ་སྐྱེས་ཆོས་དབྱིངས་སྐྱེ་བ་མེད། །སྐྱེ་མེད་དབྱིངས་ལས་སྐྱེ་བའི་ཆོ་འཕྲུལ་རྣམས། །ཅིར་ཡང་མ་ངེས་གར་ཡང་རྒྱ་ཆད་མེད། །ཅེས་པ་དང་། ཀུན་བྱེད་ལས། སངས་རྒྱས་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཡོན་ཏན་དང་། །སེམས་ཅན་ལུས་དང་བག་ཆགས་ལ་སོགས་པ། །སྣང་སྲིད་སྣོད་བཅུད་བསྡུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀུན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡེ་ནས་ཡིན། །ཅེས་སོ། །སྐུ་གསུམ་ལྷུན་གྲུབ་ཆེན་པོར་བསྟན་པ་ནི། །ཤེལ་ལས་འོད་ལྔ་མ་འགགས་ཤར་བ་ན། །འོད་རྣམས་ཁ་དོག་སོ་སོར་འཛིན་ན་ཡང་། །བཟང་ངན་མེད་དེ་ཤེལ་སྒོང་གཅིག་གི་རྩལ། །རང་རིག་གཞི་ནི་ཤེལ་གྱི་གོང་བུ་འདྲ། །དེ་ཡི་སྟོང་པ་ཆོས་སྐུའི་རང་བཞིན་དང་། །གསལ་བ་རང་མདངས་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང་། །འཆར་གཞི་མ་འགགས་སྒོ་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྐུ། །དབྱིངས་གཞིར་སྐུ་གསུམ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ལགས། །ཤེལ་དང་དེའི་ནང་འོད་ལྔ་དབྱིངས་གཅིག་པས་བཟང་ངན་མེད་པ་ལྟར། རིག་པ་སྟོང་པ་ཤེལ་ལྟ་བུ་ཆོས་སྐུ། དེའི་ནང་འོད་ལྔར་རིག་པའི་གསལ་ཆ་ལོངས་སྐུ། ཤེལ་ལས་ཕྱིར་འཆར་ནུས་པར་ཡོད་ལ་མ་ཤར་བ་ལྟར། འཆར་སྒོ་མ་འགགས་པའི་ཆ་དེ་སྤྲུལ་སྐུ་སྟེ། གཞིའི་སྐུ་གསུམ་ངོ་བོ་གཅིག་པས། དོན་ལ་བཟང་ངན་མེད་ལ། དེ་ལས་ཤར་བའི་གཟུགས་སྐུ་གདུལ་བྱ་ལ་སྣང་བ་དང་། ཆོས་སྐུ་ཡང་བཟང་ངན་མེད་དེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་། དེའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྩལ་དུ་སྣང་བས་རིག་པ་གཅིག་གི་ཆོ་འཕྲུལ་ཡིན་པའིི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་བྱེད་ལས། ཀུན་བྱེད་ང་ནི་སྐུ་གསུམ་ངོ་བོ་སྟེ། །མི་རྟོག་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་གནས་པ་སྟེ། །སྤྲོས་བྲལ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡི་ངོ་བོ་ཡིན། །རང་བཞིན་འབྱུང་བའི་སྐྱེ་བའི་ཆོ་འཕྲུལ་ཏེ། །འདོད་པ་འབྱུང་བའི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་སྐུ་ཡིན། །ཐུགས་རྗེས་ཇི་ལྟར་འདུལ་བའི་དོན་མཛད་པ། །དེ་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཡི་ངོ་བོ་ཡིན། །ཞེས་པ་དང་། ཀུན་གསལ་ལས། མན་ཤེལ་སྐུ་ལྟར་རང་བཞིན་རྣམ་པར་དག །དྲི་མེད་ཟང་ཐལ་དག་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། །ས་ཆུ་མེ་རླུང་ནམ་མཁར་སྣང་བ་ཡང་། །མ་རྟོགས་བློ་ལ་མཚན་མར་སྣང་མོད་ཀྱི། །སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད་དེ་ཡེ་ཤེས་གདངས་སུ་གསལ། །དཔེར་ན་མཁའ་ལ་འཇའ་ཚོན་གསལ་བ་ཡང་། །མཁའ་ལས་ལོགས་ན་མེད་དེ་ལོགས་ལྟར་སྣང་། །ནམ་མཁའི་ངང་གནས་མཁའ་ལྟར་དབྱེར་མི་ཕྱེད། །ཆོས་ཉིད་ཆོས་སྐུ་དབྱེར་མེད་ནམ་མཁའ་ལ། །རང་ཤར་རང་སྣང་རང་གསལ་ཡེ་ཤེས་གདངས། །ལོགས་ལྟར་སྣང་ཞིང་འགག་པ་མེད་པར་གསལ། །གསལ་ལ་རྟོག་མེད་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། །རང་ལ་རང་སྣང་ལོངས་སྐུ་ཡེ་སངས་རྒྱས། །ཐུགས་རྗེ་སྤྲུལ་སྐུ་མཐའ་གཉིས་རྣམ་པར་དག །ཅེས་སོ། །ཐམས་ཅད་ལྷུན་གྲུབ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སུ་བསྟན་པ་ནི། དེ་ལས་ཤར་བ་གཞི་སྣང་དུས་ན་ཡང་། །དག་པའི་སྐུ་གསུམ་རྒྱལ་བའི་རང་སྣང་དང་། །མ་དག་སྣོད་བཅུད་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ལ། །རང་ངོ་སྟོང་པ་གསལ་བ་སྣ་ཚོགས་གསུམ། །ཆོས་དང་ལོངས་སྤྱོད་སྤྲུལ་སྐུའི་རོལ་པ་སྟེ། །རོལ་པ་རྩལ་གྱི་གཞི་སྣང་སྐུ་གསུམ་པོ། །རང་སྣང་ལྷུན་གྲུབ་གཞན་ནས་བཙལ་བ་མེད། །འདི་དག་རྣམ་དབྱེ་ལེགས་པར་ཤེས་བྱས་ནས། །འཁོར་འདས་ཆོས་རྣམས་ལྷུན་གྲུབ་སྐུ་གསུམ་ཞིང་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ངང་དུ་རྟོགས་པར་བྱ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལྷུན་གྲུབ་སྐུ་གསུམ་གྱི་རང་བཞིན་དུ་བསྟན་པ་ཡང་། གཞི་ལྷུན་གྲུབ་རང་ངོ་སྐུ་གསུམ་ངོ་བོ་གཅིག་པ་བཤད་མ་ཐག་པ་དང་། དེའི་ངང་ནས་ཤར་བ་སྣོད་བཅུད་འཁོར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འདས་ཀྱི་སྣང་བ་གཞི་སྣང་སྐུ་གསུམ་རོལ་པར་ཤར་བ་གཉིས་བསྡོམས་པས་ལྷུན་གྲུབ་སྐུ་གསུམ་ཞེས་གཅིག་ཏུ་བྱའོ། །རོལ་པ་ལ་དག་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སྐུ་ལ་ལོངས་སྐུ་རིགས་ལྔ། སྤྲུལ་སྐུ་སྣ་ཚོགས་སུ་འཆར་བ་གསུམ་དང་། མ་དག་པ་འཁོར་བའི་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་སྤྲུལ་སྐུ་ལོངས་སྐུ་ཆོས་སྐུ་ཤར་བ་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་དབྱིངས་གཅིག །བཟང་ངན་མེད་པས་ཐམས་ཅད་ལྷུན་གྲུབ་དབྱིངས་ཀྱི་རྒྱན་དང་རོལ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཚོགས་དྲུག་ཟིལ་གནོན་ལས། སེམས་ཉིད་ལྷུན་གྲུབ་འགྱུར་མེད་ནམ་མཁའི་ཀློང་། །རོལ་པ་ངེས་མེད་ཐུགས་རྗེའི་ཆོ་འཕྲུལ་ཀློང་། །ཐམས་ཅད་དབྱིངས་ཀྱི་རྒྱན་ལས་མ་གཏོགས་པ། །གཞན་དུ་འགོག་པའི་ཡུལ་ནི་ལོགས་ན་མེད། །ཅེས་སོ། །ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སུ་བསྟན་པ་ནི། དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་དང་། །ཁམས་གསུམ་སེམས་ཅན་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་དང་། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་སྣང་སྲིད་ཆོས་སོ་ཅོག །བྱང་ཆུབ་སེམས་ལས་མ་གཏོགས་གཞན་མེད་དེ། །གསེར་གྱི་ངོ་བོ་གཅིག་ལ་སྐུ་གཟུགས་བྱས་པ་ངོ་མཚར་བ་དང་། རྒྱན་དང་གདུ་བུར་བྱས་པས་མཛེས་པ་དང་། ཆོལ་ཟངས་ཀྱི་སྣོད་དུ་བྱས་པས་བཙོག་པར་འཛིན་ཀྱང་། ངོ་བོ་ལ་གསེར་གྱི་དབྱིངས་སུ་གཅིག་སྟེ། གསེར་གྱི་ཁམས་ལ་བཟང་ངན་མེད་པ་ལྟར། དག་པ་སངས་རྒྱས་མ་དག་པ་སེམས་ཅན། ལས་དང་བག་ཆགས་ཞེས་ཇི་ལྟར་སྣང་ཡང་སེམས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ལས་སོ་སོར་བཏགས་པ་ཙམ་ལས། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་དེའི་རྩལ་དུ་དབྱིངས་གཅིག་པས། བྱང་ཆུབ་སེམས་ལ་བཟང་ངན་གང་ཡང་མེད་དེ། ཀུན་བྱེད་ལས། སངས་རྒྱས་སེམས་ཅན་ལས་དང་བག་ཆགས་དང་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ལས་མ་གཏོགས་ཆོས་གཞན་མེད། །ཅེས་སོ། །ལྷུན་གྲུབ་ཀུན་གྱི་མཛོད་དུ་བསྟན་པ་ནི། ལྷུན་གྲུབ་ཀློང་ལས་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་གཞི། །ཕྱི་ནང་སྐྱེ་འགྲོ་གཟུགས་སུ་སྣང་བ་ཀུན། །ཕྱོགས་མེད་སྐུ་སྟེ་རྒྱན་གྱི་འཁོར་ལོར་ཤར། །སྒྲ་སྐད་རབ་འབྲིང་ཐ་མར་གྲགས་པ་ཡང་། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཕྱོགས་མེད་གསུང་སྟེ་རྒྱན་གྱི་འཁོར་ལོར་ཤར། །སེམས་དང་ཡེ་ཤེས་རྟོགས་དང་མི་རྟོགས་ཀུན། །ཕྱོགས་མེད་ཐུགས་ཏེ་རྒྱན་གྱི་འཁོར་ལོར་ཤར། །ཡོན་ཏན་འཕྲིན་ལས་ཕྱོགས་མེད་འབྱུང་བས་ན། །འདོད་འབྱུང་ནོར་བུ་རིན་ཆེན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས། །བཙལ་བ་མེད་དེ་ཐམས་ཅད་རང་བྱུང་བས། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅེས་བྱ། །རིག་པའི་ངོ་བོ་དང་དེའི་ངང་ནས་སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་རང་སྣང་བ་ཡང་ཡེ་ནས་མ་བཙལ་བར་ཤར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཡོན་ཏན་འཕྲིན་ལས་ལས་སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་བྱ་བྱེད་རང་སྣང་རྒྱན་གྱི་འཁོར་ལོར་ཤར་བས། གཅིག་ལས་ཀུན་འབྱུང་ལྷུན་གྲུབ་རིན་ཆེན་ཞེས་བྱའོ། །གཞི་དག་པ་ཆེན་པོ་ལས། འཆར་ཚུལ་དྲུག །སྒོ་གཉིས་དང་བརྒྱད་ཀྱི་ཚུལ་དུ་བྱུང་བས་གཞི་རང་སྣང་སྐྱེ་འགྲོ་སྣོད་བཅུད་འཁོར་འདས་ཀྱི་རྩལ་དང་ཡོན་ཏན་སྣང་བ་ནི། རིན་ཆེན་སྤུངས་པ་ལས། ལྷུན་གྲུབ་གདགས་པ་མ་ངེས་པར། །འཆར་བྱེད་བརྒྱད་ཀྱི་ཚུལ་དུ་བྱུང་། །དེ་ཡི་སྣང་ཚུལ་མ་འགགས་པས། །ཐུགས་རྗེ་ལྟ་བུའི་འཆར་ཚུལ་ལས། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་སྐྱོབ་པའི་གནས། །སྣང་བ་རང་གསལ་འགག་མེད་ལས། །འོད་ལྔའི་གསལ་བྱེད་ཚུལ་དུ་སྣང་། །མཁྱེན་པའི་སྣང་ཆ་མ་འགགས་པས། ཡེ་ཤེས་དག་པའི་སྒོ་ཉིད་དུ། །སྣང་བ་འགག་མེད་ལམ་ལྟར་ཤར། །རང་སྣང་ལུས་ཀུན་མཐའ་རྫོགས་ཕྱིར། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་སྐུ་ལྟར་སྣང་། །ཤེས་པའི་ངོ་བོ་གཅིག་ཡིན་པས། །གཉིས་སུ་མེད་པ་ལྟར་ཡང་ཤར། །དེ་ཉིད་རང་སར་གནས་མེད་པས། །མཐའ་གྲོལ་ཆེན་པོའི་སྣང་བར་ནི། །ངེས་མེད་ལྷུན་གྲུབ་གཞི་ལ་སྣང་། །རིག་པ་ཟང་ཐལ་གཅིག་རྫོགས་ཕྱིར། །དག་པ་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ཀྱི་སྒོར། །ངོ་བོ་ཉིད་དང་འབྲེལ་བའོ། །བྱུང་ཚུལ་འགག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བྱུང་ཁུངས་སུ། །མ་དག་འཁོར་བའི་སྒོ་ལྟར་ཡང་། །ཁྱབ་བྱེད་སྣང་བའི་ཆ་ལས་ཤར། །འདི་ཀུན་འཆར་བྱེད་བརྒྱད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དུ་སྣང་། །བྱུང་བའི་ཚུལ་དུ་རང་ཤར་བས། །ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་སྣང་བ་ཞེས། །རིན་པོ་ཆེ་ཡི་ཚུལ་དུ་སྣང་། །ཞེས་སོ། །ལྷུན་གྲུབ་རྩོལ་སྒྲུབ་མེད་པར་བསྟན་པ་ནི། སྣ་ཚོགས་ཆོས་རྣམས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་གཞི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་རྟག་ཏུ་ལྷུན་གྲུབ་པས། །སྐུ་གསུམ་མ་བཙལ་རང་ཆས་རང་ལ་ཡོད། །རྒྱུ་འབྲས་དགེ་སྡིག་འབད་རྩོལ་མི་དགོས་པས། །རང་གཞག་བྱར་མེད་རྣལ་འབྱོར་ཞེས་བྱ་སྟེ། །བླང་དོར་བྱ་རྩོལ་མེད་པར་ལྷུན་གྲུབ་ཀློང་། །ཡེ་ཟིན་ཆོས་ལ་ད་རྩོལ་མ་བྱེད་ཅིག །རིག་པའི་ངོ་བོ་ལ་ཡོན་ཏན་ཡེ་ནས་གྲུབ་པས་ད་གཟོད་འབད་རྩོལ་མི་དགོས་ལ། དགེ་སྡིག་རྒྱུ་འབྲས་མེད་པས་སྤང་བླང་བྱ་རྩོལ་ལ་མི་ལྟོས་སོ། །གལ་ཏེ་བྱས་ན་ནམ་ཡང་མི་འགྲུབ་ཅིང་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་མེད་པར་འགྱུར་བས། རང་གཞག་ཆོས་ཟད་ཆེན་པོར་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། ཀུན་བྱེད་ལས། འདས་པ་ཡུལ་ལ་མི་ལྟོས་པས། །རྒྱུ་ལས་མི་སྒྲུབ་འབྲས་མི་འདོད། །འདོད་པ་མེད་པའི་དགོངས་པ་དེས། །རང་བཞིན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འགྱུར། །ཡེ་ནས་ཡིན་ལ་བྱ་མི་དགོས། །དོན་རྣམས་ཇི་བཞིན་བསྐྱོད་མེད་པས། །ཇི་བཞིན་པ་ལ་སྒྲུབ་མི་དགོས། །ཆོས་ཀུན་རང་བཞིན་ལྷུན་གྲུབ་ཕྱིར། །དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་གྲུབ་པས་ཀྱང་། །རྩོལ་ཞིང་བསྒྲུབ་པའི་ལུང་མི་འབོགས། །བཙལ་ན་གང་བཙལ་ཏིང་འཛིན་དེས། །མི་འགྲུབ་ཏིང་འཛིན་ནད་དུ་ཆེ། །ཞེས་པ་དང་། ཀུན་བྱེད་ང་ནི་ཡེ་ནས་བྱས་ཟིན་གྱིས། །ད་གདོད་བྱ་དགོས་ཀུན་ལ་ལུང་མ་སྟོན། །འཁོར་རྣམས་རྩོལ་བའི་ནད་ཀྱིས་ཟིན་པར་འགྱུར། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་མེད་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་འཆོས་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར། །རྫུན་གྱིས་བདེན་པ་བསླུས་པས་བསླད་པ་ན། །མིན་པའི་རྩོལ་བས་བྱར་མེད་ཡིན་མི་སྒྲུབ། །ཅེས་སོ། །བྱར་མེད་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་བསྟན་པ་ནི། དུས་གསུམ་རྒྱལ་བ་ཀུན་གྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་། །རང་གཞག་བདེ་བ་ཆེན་པོར་ལྷུན་གྲུབ་པས། །རྒྱུ་འབྲས་སྐལ་དམན་ཆོས་ལ་མ་བརྟེན་པར། །བྱར་མེད་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་ལྟོས། །རིག་པ་དོན་གྱི་སངས་རྒྱས་ལྷུན་གྲུབ་ཆེན་པོ་ཉིད་རང་གཞག་བཅོས་བསླད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མེད་པར་རང་མལ་དུ་མཐོང་བ་ལས། རྩོལ་ཞིང་བསྒྲུབས་པས་མི་འགྲུབ་སྟེ། ཀུན་བྱེད་ལས། སྔ་རབས་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་། །རང་གི་སེམས་ལས་གཞན་དུ་བཅོས་བཙལ་མེད། །ཇི་བཞིན་པ་ལས་འཆོས་པར་བྱེད་མ་མྱོང་། །ཏིང་འཛིན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྒོམ་མ་མྱོང་། །རང་སེམས་མི་རྟོག་པ་ཡིས་འགྲུབ་པ་ཡིན། །ད་ལྟར་བཞུགས་དང་སླད་ཀྱིས་འབྱོན་པ་ཡང་། །རྟོག་མེད་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་འགྲུབ་པར་འགྱུར། །ཅེས་སོ། །རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐལ་དམན་བྱིས་པ་དྲངས་པའི་ལུང་ལ་བློ་ཆུང་ལོག་པར་ལྟ་བ་རྣམས་སྦྱར་གྱིས། སྐལ་བཟང་ཤིན་ཏུ་རྣལ་འབྱོར་རྣམས་མི་སྦྱར་ཏེ། ཤིང་ལ་བྱི་དོར་བྱས་ཀྱང་ནོར་བུར་མི་རུང་བ་ལྟར། རྒྱུ་འབྲས་ལ་བླང་དོར་བྱས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་སུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཀུན་བྱེད་ལས། དེ་བས་རྒྱུ་འབྲས་འདས་པའི་རྫོགས་ཆེན་ལ། །སྐལ་དམན་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པས། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ཆོས་ལ་སྤྱད་པར་བྱ། །ཞེས་པ་དང་། ལས་མེད་སྐལ་པ་ཆུང་བ་རྣམས་ལ་ནི། །མ་གབ་མངོན་དུ་བསྟན་ཀྱང་མི་རྟོགས་ཏེ། །རྒྱུ་འབྲས་རྩོལ་བའི་དུག་གིས་ཟིན་པར་འགྱུར། །གང་ཞིག་ནོར་བུ་རིན་ཆེན་འདོད་པ་དེ། །ཤིང་ལ་བྱི་དོར་བྱས་པས་མི་འགྱུར་བཞིན། །ལས་བཟང་སྐལ་ལྡན་ཤིན་ཏུ་རྣལ་འབྱོར་ལ། །ལྟ་བ་དམ་ཚིག་འཕྲིན་ལས་ལམ་འཁྱེར་དང་། །སེམས་བསྐྱེད་རྒྱུ་འབྲས་སྒོམ་སྒྲུབ་གཉེན་པོ་མེད། །དོན་དམ་ཀུན་རྫོབ་རྣམ་གཉིས་མེད་མཐོང་བ། །དེ་ནི་སེམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་མཐོང་བས། །དེ་ལྟ་བུ་ལ་དགོས་པའི་དགོས་བྱེད་ཡིན། །ཅེས་སོ། །ཡེ་ནས་ལྷུན་གྲུབ་ཡིན་པས་ད་གཟོད་བསྒྲུབ་མི་དགོས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི། ཇི་བཞིན་པ་ལ་ད་བསྒྲུབ་མི་དགོས་པས། །ཡེ་བཞིན་མ་བཅོས་ལྷུན་གྲུབ་ཆེན་པོ་དེར། །འབྱུང་འཇུག་བློ་ཡི་རེ་དོགས་ཀུན་ཆོད་ལ། །མ་བཙལ་ལྷུན་གྲུབ་དབྱིངས་སུ་ཤེས་པར་བྱོས། །ཉི་མ་གྲུབ་དུས་འོད་གསལ་བ་བསྒྲུབ་མི་དགོས་པ་ལྟར་རིག་པ་གྲུབ་དུས་ཆོས་སྐུར་གྲུབ་ཟིན་པས་འབད་རྩོལ་གྱིས་ཕྱིས་བསྒྲུབ་མི་དགོས་ཏེ། ཀུན་བྱེད་ལས། མི་གནས་མི་རྟོག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཅིར་ཡང་དགོས་མེད་པས། །མི་རྟོག་མཉམ་པའི་ཡུལ་ལ་རང་བཞིན་གནས། །ཡེ་ནས་བྱས་ཟིན་རྩོལ་བའི་སེམས་མི་འབྱུང་། །བདེ་ཆེན་དེ་ལ་གང་དུ་གནས་པ་ནི། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་སྙིང་པོར་དེ་འགྱུར་རོ། །ཞེས་སོ། །ལྷུན་གྲུབ་རེ་དོགས་ལས་འདས་པར་སྐུ་གསུམ་གྱི་སྙིང་པོར་དོན་བསྡུ་བ་ནི། ཇི་ལྟར་སྣང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀུན། །ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཐུགས་རྗེ་མ་བཅོས་གསུམ། །ཆོས་སྐུ་ལོངས་སྐུ་སྤྲུལ་སྐུའི་རོལ་པས་ཏེ། །འཁོར་འདས་སྐུ་གསུམ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཀློང་། །མ་བཅོས་མཉམ་པ་ཆེན་པོར་ལྷུན་གྲུབ་པས། །འཁོར་བ་སྤངས་ཤིང་འདས་པ་སྒྲུབ་ཏུ་མེད། །སྒྲོོ་སྐུར་ཞི་བ་དོན་གྱི་སྙིང་པོར་གནས། །འདི་ནི་ཆོས་རྣམས་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ངང་། །ཡེ་ནས་ལྷུན་གྲུབ་གནད་དུ་འགྲོལ་བ་ཡིན། །སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་སྟོང་རང་བཞིན་གསལ། ཐུགས་རྗེ་སྣ་ཚོགས་སུ་འཆར་བ་སྐུ་གསུམ་གྱི་རང་གདངས་ལྷུན་གྲུབ་ཆེན་པོར་གནས་ལ། རིག་པའི་ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཐུགས་རྗེ་གསུམ་གཞིའི་སྐུ་གསུམ་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་གནས་པས། འཁོར་བ་རང་མཚན་པ་མེད་པས་སྤང་བྱ་མ་གྲུབ། འདས་པ་ལོགས་ནས་བཙལ་དུ་མེད་པས་བླང་བྱ་མ་གྲུབ་སྟེ། འཁོར་འདས་རིག་ངོར་མཉམ་པ་ནི་ལྷུན་གྲུབ་དོན་གྱི་དགོངས་པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་གནད་བཀྲོལ་བ་སྟེ། ཐལ་འགྱུར་ལས། ཐོག་མའི་ངོ་བོ་རང་བཞིན་དང་། །ཐུགས་རྗེ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་གནས། །ཞེས་པ་དང་། ཀུན་བྱེད་ལས། ཀུན་བྱེད་བྱང་ཆུབ་ང་ཡི་རང་བཞིན་ལ། །མ་བཙལ་རང་བཞིན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཡིན། །རྒྱལ་བ་ཀུན་གྱི་སྙིང་པོ་སྐུ་གསུམ་སྟེ། །ང་ཡི་རང་བཞིན་མ་བཅོས་ཆོས་སྐུར་གྲུབ། །ང་ཡི་ངོ་བོ་མ་བཅོས་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས། །ང་ཡི་ཐུགས་རྗེ་མངོན་བྱུང་སྤྲུལ་སྐུ་གསུམ། །བཙལ་ནས་གྲུབ་པའི་འབྲས་བུ་བསྟན་པ་མིན། །ཅེས་སོ། །རང་བཞིན་སྟོང་ངོ་བོ་གསལ་བ་ནི་གཤིས་དང་དེའི་སྙིང་པོར་དབྱེ་བའི་སྐབས་ཡིན་ལ། ངོ་བོ་སྟོང་རང་བཞིན་གསལ་བ་ནི་དབྱིངས་དང་དབྱིངས་ཀྱི་སྙིང་པོ་སྟོན་པར་ཕྱེ་ཡང་། དོན་ལ་སྟོང་པ་ཆོས་སྐུ། གསལ་བ་ལོངས་སྐུ། འཆར་ཚུལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྤྲུལ་སྐུར་གཅིག་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་འགག་བསྡམས་པ་ལས། དང་པོ་རང་སེམས་སྟོན་པར་བྱུང་ཚུལ་དུ་འགག་བསྡམ་པ་ནི། ལྷུན་གྲུབ་འགག་ཏུ་ཆོས་ཀུན་བསྡམ་པ་ནི། །འབྱུང་ཆེན་ལྔ་དང་སྣོད་བཅུད་སྣང་བ་ཀུན། །ཡེ་ནས་མི་རྟོག་ལྷུན་གྲུབ་སྟོན་པར་ཤར། །བདག་གཞན་མི་རྟོག་རང་གསལ་དག་པ་ལྟར། །བྱ་རྩོལ་བྲལ་བའི་རང་སེམས་འགག་ཏུ་བསྡམ། །སྣང་ཡུལ་མ་འགགས་ཚོགས་དྲུག་ལྷུག་པར་བཞག །རིག་པ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཤེལ་གོང་ལྟར་ཀ་དག་སྟོང་གསལ་ཆེན་པོའི་ངང་ན་རང་བཞིན་གྱི་འོད་ལྔ་ལྷུན་གྲུབ་ནང་གསལ་གྱི་ཆ་ནི་འབྱུང་ཆེན་ལྔས་ཏེ། དེ་ལས་ཕྱིར་གསལ་དུ་ཤར་དུས་གཟུགས་ནང་གི་འོད་ལྔས་ཏེ། ཤེལ་གྱི་ནང་འོད་ལས་གདངས་ཕྱིར་སྣང་བ་ལྟ་བུའོ། །འདི་ཉིད་ཐོག་མའི་ཚེ་བདག་ཏུ་བཟུང་བས་སྙིགས་མའི་འབྱུང་ལྔ་སྣོད་བཅུད་དུ་འཁྲུལ་ལ། འཁྲུལ་དུས་རང་རྩལ་གཙོ་ཆེན་གྱི་འབྱུང་ལྔའི་གདངས་མ་དག་པ་སྣང་བར་ཤེས་ནས། ས་ཆུ་མེ་རླུང་ནམ་མཁའ་ལྔ་རང་དུས་ན་བདག་དང་གཞན་དུ་མི་རྟོག་པར་རང་གསལ་དུ་གནས་པའི་དཔེས། རང་རིག་རྟོག་མེད་དུ་ཤིག་གེབདེན་མེད་དུ་བུན་ནེ། སྣང་ལ་རྟོག་མེད་ཀྱི་ངང་དུ་འཁྲུལ་སྣང་འཛིན་མེད་རང་གསལ་དུ་འཇོག་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་བརྙན་གྱི་འོད་དང་ཐིག་ལེ་མངོན་སུམ་དུ་སྣང་དུས་ནའང་རྟོག་མེད་རང་གསལ་དུ་ཤིག་གེ་བུན་ནེ་འཇོག་པ་ནི་སྣང་བའི་རང་ངོ་འབྱུང་ལྔའི་སྟོན་པས་རྟོག་མེད་མཉམ་པའི་ཆོས་ལྔ་བསྟན་པའི་དགོངས་པ་ལ་རྣལ་འབྱོར་པ་འཇོག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཀུན་བྱེད་ལས། ཀུན་རྒྱུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ལས་ནི། །སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་འབྱུང་ཆེན་ལྔ། །སྟོན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ལྔ་བྱུང་། །སྐུ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ། །ཆོས་ནི་རང་གི་ངོ་བོས་འཆད། །སྟོན་ནི་རང་རིག་རང་བཞིན་སྟོན། །སྟོན་པ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་སྐུ་དེ། །དགོངས་པ་ཉིད་ལ་ཉིད་མི་རྟོགས། །ཡུལ་ཆོས་གཞན་དང་རྟོག་མི་བྱེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་སྟོན་པ་ལྔས། །ཀུན་ཀྱང་ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་སྟོན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དེ། །སྟོན་པའི་སྐུ་རུ་རང་བྱུང་ནས། །ཚིག་དང་ཡི་གེ་མི་སྟོན་ཏེ། །རང་རིག་རང་བཞིན་སྟོན་བྱེད་པ། །བདག་ཏུ་མི་རྟོག་གཞན་མི་རྟོག །མི་རྟོག་མཉམ་པའི་དགོངས་པ་སྟོན། །ཁམས་གསུམ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །དེ་རྟོགས་སངས་རྒྱས་ཀུན་དང་མཉམ། །རྩོལ་བའི་ཆོས་ཉིད་མ་བཙལ་འགྲུབ། །ཅེས་པའི་མགོར་ཆུ་དང་མེ་དང་རླུང་དང་ནམ་མཁའ་ལའང་སྦྱར་ཏེ་གསུངས་སོ། །དབང་ཤེས་རྟོག་སངས་སྟོང་པར་འགག་བསྡམ་པ་ནི། ཀུན་འབྱུང་རིག་པ་ལྷུན་གྲུབ་དངས་གསལ་བ། །སྒོ་ལྔ་མ་བཅོས་སྤྲོ་བསྡུ་མེད་པའི་འགག །རིག་སྟོང་ཆོས་སྐུར་ལྷུན་གྲུབ་དགོངས་པ་སྟེ། །ངོ་ཤེས་ཐག་ཆོད་སྤྲོས་དང་བྲལ་བར་གཞག །ཕྱི་ཡུལ་ལྔ་སྣང་དུས་དབང་ཤེས་སྣང་ཐོག་ཏུ་མ་ཤོར་བར་རིག་པ་རང་དངས་སུ་སང་ངེ་ནང་དུ་བཞག་པ་ནི་དབང་ཤེས་སྟོང་གསལ་དུ་དག་པའི་གནད་དེ། ཁྱུང་ཆེན་ལས། བྱ་བྲལ་ཀློང་ཆེན་མ་བཙལ་ཆེན་པོའི་འགག །ལུས་ངག་བྱ་བྲལ་སྣང་སྟོང་བར་དུ་བསྡམ། །ཞེས་པ་དང་། ཀློང་དྲུག་པ་ལས། བྱུང་ཚོར་མེད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །མ་བསམས་ལྷག་གེ་མཐོང་བ་ནི། །འགྲོ་འོང་ཟད་པའི་དགོངས་པ་ཞེས། །ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ང་ཡིས་བསྟན། །ཅེས་སོ། །རང་བཞིན་བསམ་གཏན་ཆེན་པོར་འགག་བསྡམ་པ་ནི། རང་རིག་ཀློང་ཆེན་རྒྱ་གྲོོལ་དག་པ་ལ། །ཡུལ་སེམས་གང་སྣང་བར་མེད་མཉམ་པའི་འགག །རང་བཞིན་བསམ་གཏན་ལྷུན་གྲུབ་བར་དུ་བསྡམ། །དུས་རྣམས་ཀུན་ཏུ་ཆུ་བོའི་གཞུང་ཆེན་བཞིན། །མ་བསྒོམས་ལྷུན་གྲུབ་ཡེ་ཤེས་རྒྱུན་ཆད་མེད། །ཆོས་ཀུན་སྙིང་པོ་རང་བྱུང་གདོད་མའི་ཀློང་། །ཀུན་བཟང་དོན་གྱི་དགོངས་པའི་ཚད་དུ་ཕྱིན། །བསྒོམ་མེད་ཡེང་མེད་ཅེས་ཀུན་གྱིས་བརྗོད་ཀྱང་བློ་འཇུར་བུས་བཅིངས་པ་ཙམ་སྟེ། འདིར་མ་བསྒོམས་ཆུ་བོ་རྒྱུན་གྱི་བསམ་གཏན་ནི། ཡུལ་གང་སྣང་ལ་རིག་པ་རྒྱ་ཡན་དུ་འཆར་དུས་མི་འགག་པར་ངོ་ཤེས་ངང་ལ་རང་བབས་སུ་གློད་པས་རྒྱ་གྲོལ་བར་མེད་ཕྱལ་བ་རང་སངས་སྟོང་གསལ་དུ་ཕྱམ་ཕྱམ་རྒྱུན་ཆད་མེད་དེ། སྐྱེ་མེད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལས་འགག་མེད་འཆར་བ་སྐྱེ་མེད་ཀྱི་ཀློང་དུ་གྲོོལ་བས་རང་སངས་ཆུ་བོ་རྒྱུན་གྱི་བསམ་གཏན་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཀུན་བྱེད་ལས། སེམས་ཉིད་སྐྱེ་མེད་ཡིན་པས་ཀུན་སྨྲ་ཞིང་། །རང་བཞིན་མེད་པའི་དོན་ལ་ཀུན་སྤྱོད་ཀྱང་། །སྐྱེ་མེད་མངོན་དུ་ཀུན་གྱིས་རྟོགས་པ་མེད། །དེ་ཕྱིར་ཀུན་བྱེད་རྒྱལ་པོའི་ལུང་འདི་ལ། །ཤེས་ནས་མ་ཡེངས་དོན་ལ་གནས་པ་ལས། །རྩོལ་བས་མི་འཇུག་གཉེན་པོས་སེམས་མི་སྦྱང་། །ཡུལ་ལ་མི་འཇོག་དྲན་པའི་སེམས་མི་སྡུད། །གང་ལྟར་བྱུང་བ་དེ་ཉིད་དོན་ཡིན་པས། །ཀུན་བྱེད་ང་ཡི་དོན་ལ་འཇུག་པར་གྱིས། །ཞེས་པ་དང་། ཀློང་དྲུག་པ་ལས། བླང་དོར་མེད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །ཕྱོགས་མེད་རང་གྲོལ་སྣང་བ་ནི། །ཁྱབ་གདལ་ཆེན་པོའི་དགོངས་པ་ཞེས། །ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ང་ཡིས་བསྟན། །ཅེས་སོ། །ལྷུན་གྲུབ་ཅོག་གཞག་ཆེན་པོར་འགག་བསྡམ་པ་ནི། ཆོས་རྣམས་རྩ་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཡིན་ཏེ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་ཀུན་དཔེ་ནམ་མཁའ་འདྲ། །ནམ་མཁའི་ཀློང་ན་ཐམས་ཅད་ཤོང་བ་དང་། །རྩོལ་སྒྲུབ་མེད་པར་རང་བཞིན་དག་པ་ལྟར། །བྱར་མེད་བསམ་ཡུལ་ཀུན་ལས་འདས་པ་དང་། །གང་སྣང་ཅོག་གཞག་ཆེན་པོའི་འགག་ཉིད་དུ། །ཕྱི་ནང་ཆོས་ཀུན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་བསྡམས། །ནམ་མཁར་སྣོད་བཅུད་ཤོང་བ་ལྟར། །རིག་ངོར་འཁོར་འདས་ཤོང་ཆེ་བས། །གང་སྣང་ཡང་དེ་ལ་ཤར་དུས་ཀྱི་ཤེས་པ་རང་ས་དེར་ཅོག་གི་བཞག་ལ་དྲན་རྟོག་གི་བསམ་བརྗོད་བྲལ་བར་བྱས་ཏེ། ཀུན་བྱེད་ལས། བྱ་བ་གང་ལྟར་ཅི་སྣང་ཆོས་ཉིད་ལ། །མ་བསམས་རང་བཞིན་བཞག་པས་གྲོལ་བར་སྟོན། །ཅེས་པ་དང་། ཐལ་འགྱུར་ལས། མ་དག་པ་ནི་འཁྲུལ་བ་ལ། །དབང་པོའི་སྒོ་རྣམས་མ་བཅོས་པར། །ཅོག་གིས་བཞག་པ་གནད་ཡིན་ལ། །དེ་ལས་བསྒྱུར་བ་མན་ངག་གོ། གཟུང་བ་མེད་པའི་སྣང་བ་ལ། །འཛིན་པ་མེད་པའི་སེམས་ཤར་བ། །དཔྱོད་པ་མེད་པའི་མིག་གིས་མཐོང་། །ཆོས་ཉིད་མེད་པའི་ལམ་ནས་དྲངས། །ལྟ་སྒོམ་མེད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པའི་གཞི་ལ་བསྐྱལ། །བྱར་མེད་རྩོལ་བྲལ་འབྲས་བུར་དྲིལ། །འདི་ལ་སྣང་མཐའ་མི་གནས་སོ། །ཞེས་པ་དང་། ཀློང་དྲུག་པ་ལས། ཡ་ང་མེད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །རེ་དོགས་བྲལ་བའི་སྣང་བ་ནི། །ཡེ་གཞག་གདིང་ལྡན་དགོངས་པ་ཞེས། །ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ང་ཡིས་བསྟན། །ཅེས་སོ། །ལྷུན་གྲུབ་བྱ་རྩོལ་ལས་བྲལ་བར་འགག་བསྡམ་པ་ནི། སྐྱེ་བ་མེད་དང་འགག་པ་མེད་པ་དང་། །འོང་བ་མེད་དང་འགྲོ་བ་མེད་ལ་སོགས། །ཇི་བཞིན་རྒྱལ་བའི་དགོངས་པ་ཀུན་འདུས་པས། །ལྷུན་གྲུབ་མི་གཡོ་དག་པའི་ཏིང་འཛིན་ཏེ། །བྱར་མེད་འགག་ཏུ་ཆོས་ཀུན་བསྡམ་པ་ཡིན། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་བྱས་ན་གཞི་རང་མལ་ལས་མ་གཡོས་ཏེ་རྒྱལ་བའི་དགོངས་པར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པས་ལུས་མི་གཡོའོ། །ངག་མི་བརྗོད། སེམས་མི་རྟོག་པར་ནམ་མཁའ་ཡངས་པའི་དཀྱིལ་བཞིན་ཧར་སངས་ལྷུན་གྲུབ་ཆེན་པོར་ཕྱམ་གདལ་ནས་བཞག་སྟེ། ཀུན་བྱེད་ལས། བླང་དོར་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ལ། །མཁའ་ལྟར་གནས་པས་ལུས་སེམས་བཅོས་སུ་མེད། །འདུ་ཤེས་ཞེ་འཛིན་མེད་པས་སྒོམ་དུ་མེད། །མཁའ་ལྟར་རབ་ཞི་རྙོག་པ་ཀུན་བྲལ་ལ། །ཡུལ་ལ་མི་འཇུག་དགོངས་པ་དམིགས་འཇུག་བྲལ། །ཅེས་པ་དང་། ཀློང་དྲུག་པ་ལས། རྟོག་པ་མེད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །མ་བཟུང་འགག་མེད་རང་སྣང་བས། །རང་རིག་གསལ་བའི་ཡུལ་ངོ་ཤེས། །བསམ་པ་མེད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །རང་གནས་ལྷུན་འབྱམས་སྣང་བ་ནི། །སྒྲ་བཞི་རང་ལོག་དགོངས་པ་ཞེས། །ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ང་ཡིས་བསྟན། །དྲན་པ་མེད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །འགྱུ་བྱེད་རང་དག་སྣང་བ་ནི། །འཛིན་པ་རང་གྲོལ་བསམ་གཏན་ཞེས། །ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ང་ཡིས་བསྟན། །བྱུང་ཚོར་མེད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །མ་བསམས་ལྷག་མཐོང་སྣང་བ་ནི། །འགྲོ་འོང་ཟད་པའི་དགོངས་པ་ཞེས། །ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ང་ཡིས་བསྟན། །ཅེས་སོ། །ད་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ནས་ལྷུན་གྲུབ་ཆེན་པོར་བཅིངས་པ་ལས། དང་པོ་ཐམས་ཅད་ལྷུན་གྲུབ་དག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པར་བཅིང་བ། ལྷུན་གྲུབ་ཆིངས་སུ་ཆོས་ཀུན་བཅིང་བ་ནི། །སྣང་སྲིད་ཐམས་ཅད་རང་སྣང་ལྷུན་གྲུབ་དང་། །འཁོར་འདས་ཐམས་ཅད་རོལ་པར་ལྷུན་གྲུབ་དང་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་ཡེ་ནས་ལྷུན་གྲུབ་པས། །ཆོས་ཀུན་ལྷུན་གྲུབ་མ་གཏོགས་གཞན་མེད་དོ། །དེ་ལ་སྣོད་བཅུད་སྣང་སྲིད་ཐམས་ཅད་སེམས་ཀྱི་རང་སྣང་དུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ། རྨི་ལམ་ཉིད་ཀྱི་རང་སྣང་དུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ལྟ་བུ་དང་། འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རིག་པའི་རྩལ་ལས་རོལ་པར་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་ཤར་བ་ཤེལ་ལས་འོད་ལྔ་སྣང་བ་ལྟ་བུ་དང་། རིག་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྟོང་གསལ་ཀ་དག་ཆེན་པོར་ཡེ་ནས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དུས་གསུམ་ཆིག་ཆོད་ལས། འཁོར་འདས་ཀུན་གྱིི་གཞི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་གཞི་ནི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་མ་ངེས་ཏེ། །ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་དོན་ནི་མ་སྐྱེས་པས། །སྐྱེ་མེད་ལྷུན་གྲུབ་སྔ་ཕྱི་ཐོག་མཐའ་བྲལ། །འཁོར་འདས་ཀུན་གྱི་ངོ་བོ་བྱང་ཆུབ་སེམས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་མ་ངེས་ཤར། །ངེས་པ་མེད་པའི་གཞི་ནི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །ངེས་པ་མེད་པའི་དོན་ནི་མ་སྐྱེས་པས། །སྐྱེ་མེད་མ་ངེས་སྔ་ཕྱི་ཐོག་མཐའ་བྲལ། །འཁོར་འདས་ཀུན་གྱི་དོན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་དོན་ནི་སྐྱེ་བ་མེད། །སྐྱེ་བ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ངོ་བོ་མ་ངེས་ཏེ། །སྐྱེ་བ་མེད་པའི་དོན་ནི་མ་སྐྱེས་པས། །སྐྱེ་མེད་མ་སྐྱེས་སྔ་ཕྱི་ཐོག་མཐའ་བྲལ། །འཁོར་འདས་ཀུན་གྱི་བདག་ཉིད་བྱང་ཆུབ་སེམས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཐོག་མཐའ་མེད། །ཐོག་མཐའ་མེད་པའི་གཞི་ནི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །ཐོག་མཐའ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ངེས་པ་མེད། །ཐོག་མཐའ་མེད་པའི་དོན་ནི་མ་སྐྱེས་པས། །བདག་ཉིད་མི་གནས་སྔ་ཕྱི་ཐོག་མཐའ་བྲལ། །ཐོག་མཐའ་མེད་པའི་གནས་ལུགས་སྒྲུབ་མེད་ལ། །ཐོག་མཐའ་མེད་པའི་ཤར་ལུགས་དགག་ཏུ་མེད། །ཐོག་མཐའ་མེད་པའི་ཡིན་ལུགས་མིང་མེད་ལ། །ཐོག་མཐའ་མེད་པའི་གྲོལ་ལུགས་རྒྱུན་ཆད་མེད། །རྒྱུན་ཆད་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་མཉམ་པའི་ཀློང་། །ཐམས་ཅད་མཉམ་པའི་ཀློང་དུ་ངང་གིས་གནས། །ཞེས་སོ། །རིག་པ་ལྷུན་གྲུབ་ལ་གཞི་དང་། ངོ་བོ་དང་། དོན་དང་། བདག་ཉིད་གསུམ་གྱིས་ལྷུན་གྲུབ་གསུམ་རང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྣང་དུ་བསྟན་པའོ། །ལྷུན་གྲུབ་རྩོལ་སྒྲུབ་མེད་པའི་ཆིངས་སུ་བསྟན་པ་ནི། སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། །གཞི་རྩ་སྙིང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ལ་འདུས། །རང་བཞིན་རྣམ་བཅུས་མ་བཙལ་ལྷུན་གྲུབ་པས། །ལྟ་སྒོམ་ཏིང་འཛིན་འབད་རྩོལ་བྱ་མི་དགོས། །རྒྱུ་འབྲས་ལུགས་བཞིན་གཞན་ལས་སྒྲུབ་མི་དགོས། །རེ་དང་དོགས་པའི་ཁུ་འཕྲིག་སྐྱེ་མི་དགོས། །ད་ལྟ་ལྷུན་གྲུབ་གདོད་མའི་ཆོས་སྐུ་ལགས། །རིག་པའི་ངོ་བོ་ལ་ཆོས་སྐུ་ཡེ་ནས་འདུ་འབྲལ་མེད་པར་གྲུབ་པས། རེ་དོགས་འབད་རྩོལ་གྱི་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་འབྲས་དང་། བསྐྱེད་རྫོགས་འཕྲིན་ལས་ལ་སོགས་པས་བསྐྱར་ནས་སྒྲུབ་མི་དགོས་པས། རང་བཞིན་བཅུས་འདི་ལ་བཙལ་དུ་མེད་པར་བསྟན་ཏེ། ཀུན་བྱེད་ལས། ཀྱེ་སྟོན་པའི་སྟོན་པ་ཀུན་བྱེད་རྒྱལ་པོ་ཡིས། །མ་བཅོས་སེམས་ཀྱི་འཁོར་ལ་ལུང་ཕོག་པ། །མ་ལུས་སྐྱེ་མེད་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ། །རང་བཞིན་བཅུ་ལ་རྩོལ་བར་མ་བྱེད་ཅིག །ཀུན་བྱེད་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ། །ཤེས་པས་གཟུང་འཛིན་མི་ཤེས་སྤང་དུ་མེད། །རྟོགས་པས་དབང་བསྒྱུར་དོན་ལ་གནས་པ་ཡིས། །ཀུན་བྱེད་རྒྱལ་པོའི་དགོངས་པར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །ཅེས་སོ། །དེའང་རྒྱུ་འབྲས་བྱ་རྩོལ་གྱི་ཆོས་ཀྱི་ཆོས་དང་མི་འདྲ་སྟེ། དེ་ཉིད་ལས། རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ལྟ་སྤྱོད་ནི། །རྒྱུ་འབྲས་བསྒྲུབ་དང་མི་འདྲ་སྟེ། །ལྟ་སྤྱོད་བྱང་ཆུབ་སེམས་འདི་ནི། །ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་ཏེ། །ནམ་མཁའ་ལ་ནི་རྟོག་དཔྱོད་འདས། །གང་ཞིག་རྟོག་དཔྱོད་བྱེད་པ་དེས། །བྱང་ཆུབ་ནམ་མཁའ་བཞིན་མི་འགྲུབ། །ཅེས་སོ། །ལྷུན་གྲུབ་འགྱུར་མེད་དུ་དོན་བསྡུ་བ་ནི། སེམས་ཉིད་ཀློང་ཆེན་འགྱུར་མེད་ནམ་མཁའི་ངང་། །སྐུ་གསུམ་ཀློང་ནས་འཁོར་འདས་རང་ཤར་ཀྱང་། །སྐུ་གསུམ་ཀློང་ནས་ཡེ་ནས་གཡོས་པ་མེད། །རོལ་པ་ངེས་མེད་ཐུགས་རྗེའི་ཆོ་འཕྲུལ་མཛོད། །ཐམས་ཅད་ཀུན་བཟང་ལྷུན་གྲུབ་གཅིག་ཤར་བས། །འཁོར་འདས་དབང་བསྒྱུར་དབྱིངས་ལས་གར་མ་གཡོས། །ཐམས་ཅད་ཀུན་བཟང་མ་བཟང་འགག་མེད་པས། །ཐམས་ཅད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལྷུན་གྲུབ་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོའི་དབྱིངས། །ལྷུན་གྲུབ་ཆིངས་སུ་ཆོས་ཀུན་ཡེ་ནས་བཅིངས། །རིག་པ་སྐུ་གསུམ་ལྷུན་གྲུབ་ཆེན་པའི་ངང་ལས་སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་གཡོས་པས། ང་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་བྱ་བྲལ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་དབྱིངས་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཚོགས་དྲུག་ཟིལ་གནོན་ལས། ཕྱི་ནང་འདུ་འཕྲོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རྩལ། །ཅིར་སྣང་མ་ཡིན་ཅིར་ཡང་སྣང་བའི་ཕྱིར། །ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བ་བྱ་བྲལ་ཆོས། །འཁོར་འདས་ཐེག་པ་ཀུན་ལ་དབང་བསྒྱུར་བས། །བྱར་མེད་གཅིག་གིས་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན། །མཐའ་རུ་འགྱུར་བའི་ཡུལ་གཞན་ལོགས་ན་མེད། །བྱར་མེད་གཅིག་གི་ཀློང་ལས་གར་མ་གཡོས། །བྱ་བྲལ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་ངང་ཉིད་ལས། །འཁོར་བ་ཀུན་བཟང་མྱ་ངན་འདས་པ་བཟང་། །ཀུན་བཟང་ཀློང་ན་འཁོར་འདས་ཡེ་ནས་མེད། །སྣང་བ་ཀུན་བཟང་སྟོང་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་། །ཀུན་བཟང་ཀློང་ན་སྣང་སྟོང་ཡེ་ནས་མེད། །སྐྱེ་ཤི་ཀུན་བཟང་བདེ་སྡུག་ཀུན་ཏུ་བཟང་། །ཀུན་བཟང་ཀློང་ན་སྐྱེ་ཤི་བདེ་སྡུག་མེད། །བདག་གཞན་ཀུན་བཟང་རྟག་ཆད་ཀུན་ཏུ་བཟང་། །ཀུན་བཟང་ཀློང་ན་བདག་གཞན་རྟག་ཆད་མེད། །མེད་ལ་ཡོད་པར་འཛིན་པས་འཁྲུལ་པར་བཏགས། །ཐམས་ཅད་ཀུན་བཟང་ལྷུན་གྲུབ་གཅིག་ཤར་བས། །མཐའ་རྣམས་མ་ལུས་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་མནན། །མཐའ་རྣམས་མ་ལུས་དབྱིངས་སུ་གཅིག་པས་ན། །གཅིག་པུ་འགྲན་ཟླ་བྲལ་བ་ཆེ་བའི་མཆོག །ཆེ་བའི་ཆེན་པོ་ཀུན་བཟང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས། །རྒྱལ་པོ་ལྟ་བུར་ཐམས་ཅད་ཟིལ་མནན་ནས། །འཁོར་འདས་ཀུན་ལ་དབང་བསྒྱུར་གར་མ་གཡོས། །ཐམས་ཅད་ཀུན་བཟང་མི་བཟང་སྣང་ཡང་བཟང་། །བཟང་ངན་མེད་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོར་གཅིག །ཅེས་སོ། །ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་ཀློང་ནི་རིག་པ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་སྟོང་གསལ་ཀ་དག་གི་ངང་སྟེ། འདི་ན་སྐྱེ་ཤི་བདེ་སྡུག་ལ་སོགས་པར་སྣང་དུས་ཉིད་ནས་འཆར་ཚུལ་ལས། སྐྱེ་ཤི་བདེ་སྡུག་ཏུ་གྲུབ་པ་རྡུལ་ཙམ་ཡང་མེད་དེ། རིག་པ་གཅིག་གི་ངང་དང་རོལ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རིག་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྐྱེ་ཤི་བདེ་སྡུག་མེད་པས་ཅི་ལྟར་སྣང་ཡང་ངོ་བོ་དེ་ལྟར་མ་གྲུབ་སྟེ་ཆོས་ཉིད་བྱ་བྲལ་ཀ་ནས་དག་པའི་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འཁོར་བར་སྣང་དུས་ཉིད་ནས་མ་གྲུབ་པར་འཁོར་བ་སྤང་དུ་མེད། མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་སྣང་དུས་ཉིད་ནས་མ་གྲུབ་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྒྲུབ་ཏུ་མེད་གཤིས་ནམ་མཁའ་ལྟར་བྱ་རྩོལ་མེད་པས་ཆོས་ཟད་དུ་བློ་ཟད་ཕྱམ་གདལ་ནས་གང་ཡང་མི་བྱེད་པར་གནས་པ་ཐམས་ཅད་གནད་དེ་ཡིན་ནོ། །རིག་པའི་ངོ་བོ་ལ་ལས་མེད་པས་དགེ་སྡིག་གི་མཐའ་ལས་འདས་སོ། །ལས་ཡོད་ན་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་མེད་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཀུན་བྱེད་ལས། ཁྱད་པར་ཅི་ཡང་མཚུངས་པ་ལ། །ལས་སོ་ཞེས་ནི་རྣམ་པར་བཏགས། །ཅི་སྟེ་ལས་ཀྱིས་དབང་བསྒྱུར་ན། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཡོད་མ་ཡིན། །ཅེས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་དུ་སྣང་བས་ཤེས་སོ་ཞེ་ན་སྣང་བ་དེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རོལ་པ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་འཆར་ཚུལ་ལས། རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྤྲིན་གྱིས་འདུར་སྣང་ཡང་ནམ་མཁའི་རོལ་པའམ་རྩལ་ལས་ནམ་མཁའི་ངོ་བོ་ལ་མེད་པ་བཞིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ལས། འགྲོ་བའི་སྡུག་བསྔལ་བྱང་ཆུབ་སེམས། །ཀུན་ཏུ་ཆུབ་པས་རྣམ་པར་རོལ། །དེ་ལས་སྐྱོབ་པ་མེད་བཞིན་དུ། །ནམ་མཁའི་མཐའ་ལྟར་མཉམ་པར་གནས། །ཞེས་སོ། །ད་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་ལ་བཟླ་བ་ནི། དང་པོ་བསམ་འདས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་ལ་བཟླ་བ་ནི། ལ་བཟླའི་རང་བཞིན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ནི། །ལྷུན་གྲུབ་ཕྱོགས་མེད་ཕྱི་ནང་མེད་པ་ལ། །ཆོས་ཀུན་རང་སྣང་གྲུབ་བསལ་འགྲོ་འོང་མེད། །སྟེང་འོག་ཕྱོགས་མེད་གདལ་བ་ཆེན་པོའི་ཀློང་། །ཅིར་ཡང་མ་ངེས་གར་ཡང་རྒྱ་མ་ཆད། །འདི་ཞེས་མི་མཚོན་བསམ་འདས་བརྗོད་དུ་མེད། །རིག་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་གྲུབ་བསལ་འཕོ་འགྱུར་མེད་ཅིང་ཕྱི་ནང་སྟེང་འོག་མེད་པས་ཅི་སྣང་ཅི་ཤར་ཡང་ངོ་བོ་བསམ་བརྗོད་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་ཏེ། སྐུ་གསུམ་ཐུག་འཕྲད་ལས། ཐམས་ཅད་འདུས་པ་རྩ་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས། །འདུ་འབྲལ་མེད་པས་གཉིས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མེད་བྱང་ཆུབ་སེམས། །བདག་གཞན་མེད་པས་མཉམ་ཉིད་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས། །ཀུན་ལ་སྙོམས་མཛད་ཐུགས་རྗེ་བྱང་ཆུབ་སེམས། །འགྲོ་དོན་མཐར་ཕྱིན་འཕྲིན་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས། །འཕོ་འགྱུར་མེད་པས་སྐྱེ་མེད་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལས་མཐོ་དམན་ཅི་ཤར་ཡང་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ལ་སྟེང་འོག་ཡེ་ནས་མེད། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལས་ཕྱི་ནང་ཅི་ཤར་ཡང་། །བྱ་བྲལ་ཀློང་ན་ཕྱི་ནང་ཡེ་ནས་མེད། །ཕྱི་ནང་མེད་པས་ཆོས་ཉིད་ཟང་ཐལ་ཀློང་། །དབྱེར་མེད་ངང་ལ་ཅི་སྤྱོད་ཐུག་འཕྲད་ཡིན། །ཅེས་པ་དང་། ཀུན་གསལ་ལས། མ་འགག་རང་བཞིན་མེད་པའི་དོན། །བལྟས་ཤིང་བཙལ་བས་མཐོང་རྙེད་བྲལ། །ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀ་ཕྱི་ཉིད་ནའང་། །ཟབ་མོ་ཆ་ཤས་རྟོག་ཡུལ་མེད། །ཅེས་སོ། །ལྷུན་གྲུབ་དོན་གྱི་སྙིང་པོར་ལ་བཟླ་བ་ནི། ཆོས་རྣམས་ངོ་བོ་ཀ་ནས་དག་པ་དང་། །རང་བཞིན་ཉིད་དུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། །ཡོད་མེད་རྟག་ཆད་མུ་མཐའི་མཐའ་ལས་གྲོལ། །གཉིས་མེད་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རིག་པར་འདུས་ལ་རིག་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ནི། ངོ་བོ་སྟོང་པས་རྟག་པའི་ཕྱོགས་ལས་འདས། རང་བཞིན་གསལ་བས་ཆད་པའི་མཐའ་ལས་འདས་ཏེ། ཡོད་མེད་ཡིན་མིན་མཐའ་བཞིའི་ཡུལ་ལས་འདས་པར་ཡེ་ནས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཉིད་ཐོག་མའི་ཀ་དག་གྲུབ་བསལ་འཕོ་འགྱུར་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཐལ་འགྱུར་ལས། དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་པས། །བླང་བར་བྱ་བ་གང་མེད་ཅིང་། །གཞག་པར་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་མེད། །གང་དུ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་དོ། །ཞེས་པ་དང་། སེང་གེ་རྩལ་རྫོགས་ལས། མཐའ་བཞི་བྲལ་བའི་སངས་རྒྱས་རང་རིག་ཉིད། །ཡོད་མེད་རྟག་ཆད་འདས་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། །ཞེས་པ་དང་། ཀློང་དྲུག་པ་ལས། ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཀ་དག་ལས། །རང་བཞིན་དུ་ནི་ལྷུན་གྲུབ་བོ། །ཞེས་སོ། །དེའི་དོན་རྒྱས་པར་བསྟན་པ་ནི། ཀ་དག་ངོ་བོ་གང་དུ་མ་གྲུབ་པ། །མཁའ་ལྟར་རང་བཞིན་གདོད་ནས་དག་པས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཏེ། །ལྷུན་གྲུབ་ངོ་བོ་སུས་ཀྱང་མ་བྱས་པར། །འཆར་ཚུལ་མ་འགགས་ཅིར་ཡང་སྣང་དུ་རུང་། །འཁོར་འདས་ཀུན་འབྱུང་སྔ་ཕྱི་ཐོག་མཐའ་བྲལ། །རིག་པའི་རང་ངོ་ཀ་དག་ནི་ཡོད་མེད་ཀྱི་མཐའ་ལས་འདས་པས་གང་དུའང་བསམ་བརྗོད་ལས་འདས་པ་སྟེ། ཀློང་དྲུག་པ་ལས། སྤྲོས་བྲལ་ཆོས་ཉིད་ཀ་དག་ནི། །རང་ངོ་རྣམ་དག་སྙིང་པོའི་གཞི། །དེ་ལ་ཚིག་དང་ཡེ་གེ་བྲལ། །བརྗོད་པས་གཏན་ལ་དབབ་དུ་མེད། །སྒྲོ་འདོགས་ཐ་སྙད་ཀུན་བྲལ་ཏེ། །གཟུང་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་རྟོག་མེད། །སངས་རྒྱས་མེད་ཅིང་སེམས་ཅན་མེད། །ཆོས་མེད་ཆོས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་མེད། །གང་མེད་ཅི་མེད་ཅི་ཡང་མེད། །ཅེས་སོ། །རིག་པའི་རང་བཞིན་ནི་འཁོར་འདས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཆར་གཞིར་ཡེ་ནས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ། རང་ངོ་འཁོར་འདས་སུ་མ་གྲུབ་པ། རྩལ་དང་རོལ་པ་ཅ ིར་ཡང་འཆར་བ་སྟེ། བཀྲ་ཤིས་མཛེས་ལྡན་ཆེན་པོའི་རྒྱུད་ལས། ཀྱེ་མ་ང་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད་ཀྱང་ངའི་རྩལ་ལས་འཁྲུལ་པ་བྱུང་སྟེ། གཞི་མི་འགྱུར་བ་ལས། རང་བཞིན་མ་འགགས་རང་ཤར་ནས། ཐུགས་རྗེ་མ་ངེས་པ་ལས་མ་རིག་པ་བྱུང་སྟེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ལ་སྤྲིན་ཡང་དག་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གློ་བུར་དུ་འབྱུང་བ་དང་འདྲ་བར། གཞི་ལ་མ་རིག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཐུགས་རྗེ་ལྟར་ཤར་བ་ལས་མ་རིག་པ་རང་བྱུང་སྟེ། གཞི་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་གནས་ལུགས་ཞེས་བྱ་བ་ཆགས་སོ། །དེ་ཡང་མ་ངེས་པའི་སྣང་བ་ཞིག་ཏུ་གནས་སོ། །དེ་ཡང་འཆར་ལུགས་རྣམ་པ་བརྒྱད་དང་ལྡན་པ། རིན་པོ་ཆེ་གའུའི་གནས་ལུགས་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདོད་ཡོན་གྱི་གོ་མ་འགགས་པའོ་ཞེས་སོ། །འདི་ལས་འཁོར་འདས་སུ་སྣང་བ་ཤར་ཏེ། མ་དག་པའི་སྒོ་ལས་འཁོར་བར་ཤར། དག་པའི་སྒོ་ལས་མྱང་འདས་ཤར་ཡང་རིག་པ་རང་ངོའི་ངང་ན་དེ་ལྟར་སྣང་བ་ལས། རིག་པ་ལ་གཡོས་པ་དང་འགྱུར་བ་མེད་དེ། ཚོགས་དྲུག་ཟིལ་གནོན་ལས། སྐུ་གསུམ་ཀློང་ནས་འཁོར་འདས་རང་ཤར་ཡང་། །སྐུ་གསུམ་དབྱིངས་ལ་གཡོས་པ་ཡེ་ནས་མེད། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཅེས་སོ། །འབྱུང་བ་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་ལ་བཟླ་བ་ནི། སྐྱེ་མེད་ལྷུན་གྲུབ་མ་ངེས་དོན་གྱི་གཞི། །ཐོག་མཐའ་མེད་པའི་ཤར་ལུགས་དགག་ཏུ་མེད། །ངོ་བོ་མེད་པའི་ཡིན་ལུགས་དམིགས་སུ་མེད། །རང་བཞིན་མེད་པའི་གྲོལ་ལུགས་རྒྱུན་ཆད་མེད། །ཤར་བའི་ས་དེར་ཕྱིས་ཀྱང་ལ་བཟླ་སྟེ། །གཞི་དབྱིངས་ཟད་པའི་ཆོས་སྐུར་ཐིམ་ཞེས་བྱ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་པོ་ཡང་རིག་པ་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་ཀློང་འགག་མེད་ལས་ཤར། ད་ལྟ་ཡང་རིག་པའི་ངོ་ཀ་ལ་སྣང་། མཐར་ཡང་རིག་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལྷུན་གྲུབ་འགྱུར་མེད་ཀྱི་ཀློང་དུ་གྲོལ་ནས། དེ་ལས་མི་འགྱུར་བས་རྫོང་དུ་ས་ཟིན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ་གྲྭ་ཟུར་མེད་པ་ཆོས་སྐུའི་ཐིག་ལེ་གཅིག་ཏུ་ཟླུམ་པ་ནི། སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་དགའ་རབ་རྡོ་རྗེས་མཛད་པའི་དུས་གསུམ་ཆིག་ཆོད་ལས། ཐོག་མཐའ་མེད་པའི་གཞི་ནི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །ཐོག་མཐའ་མེད་པའི་ཤར་ལུགས་དགག་ཏུ་མེད། །ཐོག་མཐའ་མེད་པའི་ཡིན་ལུགས་དམིགས་མེད་ལ། །ཐོག་མཐའ་མེད་པའི་གྲོལ་ལུགས་རྒྱུན་ཆད་མེད། །རྒྱུན་ཆད་མེད་པ་ཆོས་ཉིད་མཉམ་པའི་རླུང་། །ཐམས་ཅད་མཉམ་པའི་ཀློང་དུ་ངང་གིས་གནས། །ཆོས་ཉིད་གཅིག་ལ་མཉམ་དང་མི་མཉམ་མེད། །མཉམ་ཉིད་ངང་ལ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཕྱོགས་མེད་དོན་གྱི་འཁོར་ལོ་ནམ་མཁའི་རྫོང་། །ལྷུན་གྲུབ་གཅིག་ལ་མཐའ་བཞི་གོ་བཟློག་པས། །ཕྱོགས་མེད་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་གདལ་ས་བཞིའི་རྫོང་། །སྟེང་འོག་བར་དང་ཕྱོགས་མཚམས་འགྲེལ་པས་ན། །བར་སྣང་དཀྲུག་པའི་རྫོང་ཞེས་རྒྱལ་བས་གསུངས། །རྫོང་ནི་ལྟ་བ་ཕྱོགས་མེད་ཀུན་ཤོང་ལ། །མཁར་ནི་རིག་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་མཁར། །ཡུལ་ནི་སྐྱེ་མེད་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱིི་ཀློང་། །མིིང་ནི་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཐོད་རྒལ་ལ། །མཚོན་ནི་ངེས་མེད་རང་ཤར་སྤུ་གྲིའི་སོ། །ཕྱོགས་མེད་ལྷུན་གྲུབ་མཚོན་ཆའི་འཁོར་ལོ་ཡིས། །ངེས་པར་འཛིན་པའི་མཐའ་རྣམས་ཀུན་བཅད་ནས། །གྲྭ་ཟུར་མེད་པའི་ཐིག་ལེ་ཀུན་ཟླུམ་སྟེ། །མ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བཙལ་དབྱེ་བ་མེད་པའི་ཀློང་དུ་གྲོལ། །ཅེས་སོ། །དེའང་ལྷུན་གྲུབ་ཕྱོགས་མེད་དུ་ཤར་དུས་རང་སྣང་རིས་མེད་དུ་བསྐྱངས་པས། ལུས་རྒྱ་དང་བྲལ་དུས་ཕྱི་ནང་འཁྲུལ་པའི་རོལ་པ་ཆོས་ཉིད་མ་ལ་ཐིམ་ནས། ལྷུན་གྲུབ་གཞི་སྣང་གིས་མཐོང་དུས་རང་སྣང་དུ་ངོ་ཤེས་པའི་གདམས་པས་གོ་བཟློག་པས་རང་གྲོལ་ཏེ། རང་ངོ་ཤེས་པའི་གདམས་ངག་གི་མཚོན་སྤུ་གྲི་ལྟ་བུ་དང་། ལྷུན་གྲུབ་རང་སྣང་མཚོན་ཆའི་འཁོར་ལོས་འཇོམས་པས་ཐོག་མའི་དབྱིངས་སུ་གྲོལ་ཏེ། ཆོས་སྐུ་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་ཏུ་ཟླུམ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཐིམ་ཚུལ་དོན་གྱི་ལ་བཟླ་བ་ནི། ནམ་མཁའི་སྤྲིན་རྣམས་བྱུང་སར་ཐིམ་པ་དང་། །ཤེལ་འོད་སླར་ཡང་ཤེལ་ལ་ནུབ་པ་ལྟར། །གཞི་ལས་ཤར་བའི་གཞི་སྣང་འཁོར་འདས་ཀུན། །ངོ་བོ་གཞི་ལ་ཀ་དག་རང་ས་ཟིན། །ལྷུན་གྲུབ་རང་མལ་དབྱིངས་སུ་འཁྱིལ་པ་ནི། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་ལ་བཟླ་ཆེན་པོ་སྟེ། །སྤྲོས་ཀུན་མི་རྟོག་ཀློང་དུ་རང་ཐིམ་བཞིན། །དང་པོ་ལྷུན་གྲུབ་ལས་རྩལ་མ་འགགས་པར་ཤར་བས། ད་ལྟ་འཁོར་བའི་འཁྲུལ་སྣང་གཟུང་འཛིན་སྣོད་བཅུད་སྣ་ཚོགས་སུ་དབང་པོའི་སྒོ་ལ་ཤར་བ་འདི་ལྟ་བས་ཐག་ཆོད། སྒོམ་པས་ངང་ལ་བསྐྱངས། སྤྱོད་པས་འཕྲང་བསལ། འབྲས་བུ་རེ་དོགས་སྤངས་པས་རྣལ་འབྱོར་པ་འཆིང་བྱེད་ལུས་ཀྱི་རྒྱ་དང་བྲལ་དུས་གཟུང་འཛིན་འཁྲུལ་པར་སྣང་བ་རང་ལོག་སྟེ། མྱ་ངན་འདས་པའི་ཞིང་སྣང་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་སུ་ཞག་ལྔ་ཤར་དུས་རང་ངོ་ཤེས་པས། ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་ཞིང་སྣང་ངོ་བོ་ལ་ཐིམ་པས་གདོད་མར་གྲོལ་ཏེ། དང་པོར་འཁོར་བའི་འཁྲུལ་སྣང་འགག་པ་སྤྲིན་ནམ་མཁའ་དེངས་པ་ལྟ་བུར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཞིང་སྣང་ཐིམ་པ་ཤེལ་འོད་ནང་དུ་ཐིམ་པ་ལྟ་བུ། རྟོག་ཚོགས་སེམས་ཀྱི་བྱུང་ཚོར་ཡལ་བ་རྣམ་རྟོག་སྟོང་ཉིད་དུ་གྲོལ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ་ཐོག་མའི་གཞི་ལ་སངས་རྒྱས་སོ། །དེའང་ད་ལྟ་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཆོས་སྐུ་རང་གདངས་གཟུགས་སྐུ་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་ཡོད་ཀྱང་རྡོས་པས་བཅིངས་ཏེ་སྣང་མ་ནུས་པས། རྡོས་པ་གྲོལ་དུས་སྣང་ནས་ཀ་དག་ལ་རང་ས་ཟིན་པ་ཉིད།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སེང་གེ་རྩལ་རྫོགས་ལས། སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་རང་ལུས་ལ། །ཡེ་ཤེས་དག་པའི་སྣང་བ་གནས། །རྒྱ་ཆེ་སྣང་བར་མ་ནུས་ཏེ། །དཔེར་ན་མངལ་དང་སྒོ་ངའི་རྒྱ། །མངོན་དུ་མི་འགྱུར་སྒྲིབ་གྱུར་ཀྱང་། །རང་རྩལ་རྫོགས་ནས་འབྱུང་བ་བཞིན། །རྣམ་རྟོག་ལུས་འདི་བོར་མ་ཐག །རང་སྣང་ཡུལ་དང་འཕྲད་པར་འགྱུར། །ཡེ་ནས་གནས་པའི་རང་རིག་ཉིད། །ངོ་བོ་རྟོག་མེད་མཐོང་བར་འགྱུར། །ཡེ་ཤེས་དག་པའི་སྣང་བ་དང་། །སངས་རྒྱས་བདེན་པ་མཐོང་བར་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །ཅི་ལྟར་འཁོར་འདས་སོ་སོའི་རིག་ངོར་སྣང་བས་ཆོས་ཉིད་མཉམ་པ་ཡིན་ལ། ཁྱད་པར་དུ་འཆར་ཚུལ་ལ་ལྟོས་ནས། ད་ལྟའི་སྣོད་བཅུད་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་འཁོར་བའི་རང་སྣང་དང་། བར་དོར་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་སུ་སྣང་བ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སྣང་བ་གཉིས། སྣང་བ་སྟོང་པ་དབྱིངས་ནས་ཤར་དབྱིངས་སུ་གྲོལ་བར་མཉམ་པས་འཁོར་འདས་མཉམ་ཉིད་ཅེས་གོ་བར་བྱའོ། །ལ་བཟླ་གཉིས་ཀྱི་རང་བཞིན་བསྟན་པ་ནི། ད་ལྟའི་གང་སྣང་ཡུལ་དུ་སྣང་བ་ཀུན། །ཚོགས་དྲུག་རང་མལ་ཆོས་སྐུར་ཐིམ་པས་ན། །ཕྱི་ནང་ཕྱམ་གཅིག་ལྷུན་གྲུབ་དབྱིངས་སུ་བཟླས། །འཁོར་འདས་རང་སྣང་སྣང་མེད་བྱང་ཆུབ་ཏུ། །མངོན་པར་སངས་རྒྱས་དོན་གྱི་ལ་བཟླ་ལྟར། །སྣང་སེམས་འཕྲོ་འདུ་ཀློང་གསལ་རང་བཞག་པས། །མི་རྟོག་རང་བབས་སྤྲོས་དང་བྲལ་བ་ན། །ངང་དྭངས་སྟོང་གསལ་ད་ལྟའི་ལ་བཟླ་སྟེ། །རིན་ཆེན་སྦུབས་ལ་བརྟན་པར་གནས་ཞེས་བྱ། །ཐམས་ཅད་ལྷུན་གྲུབ་རིན་པོ་ཆེར་ལ་བཟླ་བ་ལས། ད་ལྟ་སྒོ་ལྔ་ཡིད་དང་དྲུག་ཏུ་སྣང་དུས་འཕྲོ་འདུ་དང་བཅོས་བསླད་མེད་པར་བཞག་པས་རིག་པ་སྟོང་གསལ་མཐའ་དབུས་མེད་པ་ནམ་མཁའ་ལྟར་གསལ་དག་ཟང་ཐལ་དུ་ཕྱམ་གྱིས་སང་བ་ནི། རྡོས་བཅས་ཀྱིས་མ་བསྒྲིབས་པར་ཆོས་སྐུ་ཁོང་གསལ་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་ནམ་མཁའ་དང་དབྱེར་མེད་དུ་གུང་འབྲེལ་བས་ལྷུན་གྲུབ་རིན་པོ་ཆེར་ཐིམ་པ་ཁོང་ནང་གི་ནམ་མཁའ་སྒོ་མཐོངས་པས་ནམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མཁའ་ཆེན་པོར་གུང་འབྲེལ་བ་བཞིན་ནོ། །སྒོ་མཐོངས་ལྟར་མིག་དངས་སངས་སུ་བཞག་པས་རིག་པ་དངས་སངས་སུ་འབྲེལ་ལོ། །རྡོས་པ་དང་བྲལ་དུས་དེ་གསུམ་རྣམ་དབྱེ་མེད་པར་ལྷུན་གྲུབ་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་པ་ཁང་པ་ཞིག་པས་ཕྱི་ནང་བར་གསུམ་གྱི་ནམ་མཁའ་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་པ་བཞིན་ཏེ། དབང་པོ་ཡང་རབ་ཚེ་འདིར་གྲོལ་བ་ཡར་གྱི་ཟང་ཐལ་ལ་བར་དོ་མེད་པར་སངས་རྒྱ་བས་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་མཐར་ཐུག་གྲོལ་ཚུལ་ནི། ཀུན་གསལ་ལས། དབང་པོ་ཡང་རབ་གྱུར་པ་ལ། །ཡེ་ནས་ཟང་ཐལ་ཆེན་པོ་ལ། །བར་དོ་མེད་ཅིང་སྐད་ཅིག་མེད། །ད་ལྟ་ཉིད་དུ་གནས་པ་ཡིན། །རང་བཞིན་དག་པའི་ནམ་མཁའ་ལ། །ཆོས་ཉིད་དག་པའི་ངོ་བོ་གནས། །དེ་ལ་རིག་པ་ཟང་ཐལ་ཤར། །ཤར་བ་མ་ཡིན་གནས་པ་ཡིན། །དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ཟང་ཐལ་ལ། །ཁང་ཁྱིམ་བྱིས་པས་གུད་དུ་ཆད། །ཁང་བ་ནང་གི་ནམ་མཁའ་དང་། །རང་བཞིན་དག་པའི་ནམ་མཁའ་གཉིས། །སྒོ་ཡི་མཐོངས་ནས་སྒྲིབ་མེད་པར། །ནམ་མཁའ་གཉིས་པོ་སྒྲིབ་མེད་གསལ། །བག་ཆགས་སྦུབས་ཀྱི་རིག་པ་དང་། །མཁའ་ལ་གནས་པའི་རིག་པ་གཉིས། །ཡེ་ཤེས་སྒོ་ཡིས་མཚམས་སྦྱར་ནས། །བག་ཆགས་ལུས་ཀྱིས་མི་བསྒྲིབ་པར། །གཉིས་མེད་ཟང་ཐལ་ཆེན་པོར་གནས། །རྟོགས་པའི་དོན་ཆེན་དེ་ལྡན་ན། །སེང་གེ་མཆོངས་པས་ས་ཆོད་ལྟར། །ཡེ་ཤེས་ཟང་ཐལ་ཆེན་པོ་ཡིས། །བར་དོའི་སྐྱེ་འགག་མི་སྣང་པར། །རིན་ཆེན་སྦུབས་ཀྱི་ནང་དུ་གཅོད། །དེ་བས་ཡེ་གྲོལ་ཆེན་པོར་གནས། །ཞེས་སོ། །གཞིའི་རིག་པ་སྟོང་གསལ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལྷུན་གྲུབ་མའི་འོད་གསལ། རང་དངས་སྐྱེ་མེད་སྟོང་པ་རང་བྱུང་བུའི་འོད་གསལ། དེ་གཉིས་དངས་གསལ་ཕྱེད་པས་གུང་འབྲེལ་བ་དེ། རྡོས་པ་དང་བྲལ་དུས་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་ཀྱང་མ་རང་མལ་དུ་ས་ཟིན་པ་ལ་རྡོས་བཅས་ཀྱི་རྒྱ་དང་བྲལ་མ་བྲལ་ཙམ་ལས་རིག་པ་སོ་སོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ནི་དངས་སངས་ཕྱེད་པའི་རིག་པས་ཏེ་དཔེ་མ་བུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མཚམས་སྦྱར་བའོ། །ལ་བཟླ་བ་དོན་གྱི་མན་ངག་ནི། ད་ལྟ་རང་མལ་དབྱིངས་སུ་མ་ཟློས་ན། །ཕྱི་ནས་ཐོག་མའི་གཞི་ལ་གྲོལ་མི་འགྱུར། །གཞི་དབྱིངས་མ་གྲོལ་འཇུར་བུའི་བསམ་གཏན་དེས། །གོང་མའི་ལྷ་ལས་ཐར་པ་ཐོབ་དུས་མེད། །དེ་བས་ད་ལྟ་ཕྱི་མའི་ནང་དབྱིངས་སུ། །སྐད་ཅིག་རང་གནས་ཏིང་འཛིན་ལ་བཟླ་གཅེས། །ད་ལྟ་ཀ་དག་གི་རང་སར་རང་བཞིན་གྱིས་བསམ་གཏན་ངོ་མ་ཤེས་ན། སྒོམ་པ་བརྟན་ཡང་བསམ་གཏན་གྱི་ལྷ་དང་འདྲ་བས་གྲོལ་མི་ནུས་ཤིང་སླར་འཆིང་བ་ཁམས་གོང་མའི་སྐྱེ་བ་འཛིན་པར་བྱེད་དེ། སྙན་བརྒྱུད་ཏི་ཀ་ལས། སྒོམ་པ་ཤེས་ཀྱང་གྲོལ་མ་ཤེས། །བསམ་གཏན་ལྷ་དང་ཅི་མ་འདྲ། །ཞེས་སོ། །དེས་ན་ནང་དབྱིངས་སྟོང་གསལ་དེར་རིག་པ་རང་ས་ཟིན་ནས། ལུས་བོར་མ་ཐག་ཆོས་སྐུ་རིན་པོ་ཆེ་ལྷུན་གྲུབ་དང་དབྱེར་མེད་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་ནས། གཟུགས་སྐུ་གཉིས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་བྱེད་དོ། །དེ་ཡང་བྱར་མེད་རླུང་ཞོན་གྱི་དགོངས་པ་ལས་བཟུང་སྟེ། ཕྱི་དབུགས་ཐ་མ་ཧ་ཕར་སོང་ཧུ་ཚུར་མ་འདུས་པར་ཆད་དུས་རིག་པ་ནང་གསལ་རླུང་དང་བྲལ་བས། བག་ཆགས་ཀྱི་སེམས་མེད་པར་ཆོས་སྐུ་ཁོང་གསལ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་དགོངས་པ་ཤར་བ་དེ་རང་ངོ་ཤེས་པས་སྐད་ཅིག་མ་ལ་ཡར་གྱི་ཟང་ཐལ་ལ་སངས་རྒྱས་ཏེ། མཚན་མ་རང་གྲོལ་ལས། དཔེར་ན་འདབ་ཆགས་རྒྱལ་པོ་ཁྱུང་ཆེན་དེས། །མངལ་ན་གནས་ཀྱང་ཀླུ་རྣམས་ཟིལ་གནོན་ཅིང་། །སྒོ་ངའི་ནང་དུ་འདབ་གཤོག་ཚད་དུ་ཕྱིན། །སྒོང་རྒྱ་བྲལ་དང་ཕྱི་རྒྱ་རླབས་ཀྱིས་ཆོད། །འདབ་ཆགས་གཞན་ལ་ཅི་བདེ་ག་ལ་རིགས། །ཁྱུང་ཆེན་རང་ལ་རིགས་ཏེ་མཁའ་ལ་བདེ། །རྟོགས་དང་མ་རྟོགས་མེད་པར་གྲོལ་བ་དང་། །འདི་དང་ཕྱི་མ་མེད་པར་མཉམ་པ་དང་། །མཉམ་ཉིད་ངང་ལ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པ་དེ། །ཐེག་དགུ་རྒྱུད་ནས་གྲོལ་བར་འདོད་པ་དང་། །ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་དང་སྤངས་དང་སྒྱུར་འདོད་པ། །གང་ལ་རིགས་ཏེ་ཐེག་ཆེན་རང་ལ་བདེ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཅི་བདེ་ཐམས་ཅད་བདེ་ཆེན་ཆོས་སྐུའི་ཀློང་། །ཆོས་སྐུའི་ཀློང་དུ་མ་གྲོལ་འགའ་ཡང་མེད། །ཆོས་ཉིད་རང་བཞེངས་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོའི་སྐུ། །བག་ཆགས་ལུས་ལ་སྙིང་པོའི་རྩལ་རྫོགས་ཏེ། །སྐྱེ་ཤི་བར་དོ་མེད་པར་ལུས་བོར་ནས། །རིག་པ་གཅིག་པོ་ཀུན་དང་དབྱེར་མེད་ཅིང་། །རྒྱ་ཆད་མེད་པར་སྤྲུལ་པ་འབྱུང་བ་དང་། །ཐོགས་པ་མེད་པར་ཀུན་ལ་འཇུག་པ་ནི། །བྱར་མེད་རླུང་ཞོན་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་ཡུལ་ཏེ། །དམན་པའི་ཐེག་པ་ཀུན་ལ་མི་རིགས་ཏེ། །ཨ་ཏི་རིག་པར་སྟོན་པ་འབྲས་བུའི་གནད། །ཅེས་སོ། །སྒོང་རྒྱས་བཅིངས་ཀྱང་རིགས་ཀྱི་ཀླུ་རྣམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཅིང་། སྟོབས་འདབ་གཤོག་རྫོགས་པས་མཁའ་ལ་འཕུར་བའི་ནུས་པ་ཡོད་པ་ལྟར། རྣལ་འབྱོར་པ་ཡང་ཐེག་པའི་རྒྱལ་པོར་ཞུགས་པས་ཐེག་བརྒྱད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ལ། རྟོགས་པས་འཁོར་བའི་གཡང་ས་བཅད་ནས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་མཁའ་ལ་འགྲོ་བའི་ནུས་པ་ཡོད་པ་ཉིད། སྒོང་རྒྱ་བྲལ་བས་འཕུར་བ་ལྟར་ལུས་རྒྱ་བྲལ་བས་སངས་རྒྱ་བའོ། །དོན་བསྡུ་བ་ནི། ཆོས་སོ་ཅོག་རྣམས་ལྷུན་གྲུབ་རིག་པར་བཟླ། །ལྷུན་གྲུབ་རང་མལ་ཀ་དག་ཆེན་པོར་བཟླ། །ཀ་དག་དམིགས་བསམ་བརྗོད་དུ་མེད་པར་བཟླ། །འདི་ནི་ལྷུན་གྲུབ་ངེས་པའི་ལ་བཟླ་ཡིན། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དང་པོ་ཡང་རིག་པ་ལས་བྱུང་བས། མཐར་ཡང་རིག་པ་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་ངང་དུ་ལ་བཟླ་ལ། ལྷུན་གྲུབ་ཀ་དག་གི་ནང་དབྱིངས་རང་མལ་ཆོས་སྐུར་ལ་བཟླ་ཞིང་། ཀ་དག་མཐའ་བྲལ་བསམ་བརྗོད་ལས་འདས་པ་གྲོལ་ས་ཆེན་པོར་ལ་བཟླ་སྟེ། མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས། གྲོལ་བ་ཐོག་མ་གང་ཡིན་པའོ། །ཞེས་པ་དང་། མཚན་མ་རང་གྲོལ་ལས། དབྱེ་བསལ་མེད་དོ་ལྷུན་གྲུབ་ཀློང་དུ་གྲོལ། །འདུ་འབྲལ་མེད་དོ་ཐིག་ལེའི་ཀློང་དུ་གྲོལ། །ཅེས་གསུངས་སོ། །ཆོས་རྣམས་ལྷུན་གྲུབ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཀློང་། །ཡེ་ནས་རང་ཤར་རང་གྲོལ་གདོད་མའི་དབྱིངས། །ཐིག་ལེ་གཅིག་གི་རང་བཞིན་སྙིང་པོའི་དོན། །གསུམ་པའི་གནས་འབྱེད་རིན་ཆེན་འགྲེལ་འདི་བཤད། །དཀར་ཕྱོོགས་ལྷ་དང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྲུང་མ་དམ་ཚིག་ཅན། །རྡོ་རྗེ་གདུང་འཚོབ་རིག་འཛིན་མོས་པ་རྩལ། །མཁའ་འགྲོ་རྒྱ་མཚོ་དངོས་གྲུབ་མཆོག་བརྙེས་ལྷ། །དཔལ་མགོན་བླ་མའི་ཚོགས་རྣམས་དགྱེས་པར་མཛོད། །གནས་ལུགས་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ནས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་གཏན་ལ་ཕབ་པ་སྟེ་རྡོ་རྗེའི་གནས་གསུམ་པའི་འགྲེལ་པའོ།། །།

རྡོ་རྗེའི་གནས་བཞི་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རྩ་བ་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་གཅིག་པུར་གཏན་ལ་ཕབ་པ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེ་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་གཅིག་པུར་བསྟན་པ་ལ། གནད་བཀྲོལ་བ་དང་། འགག་བསྡམ་པ་དང་། ཆིངས་སུ་བཅིང་པ་དང་། ལ་བཟླ་བ་དང་བཞི་ལས། གནད་བཀྲོལ་བ་ལ། དང་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྩ་བ་གཅིག་པར་བསྟན་པ་ནི། དེ་ནས་གཅིག་པུའི་རང་བཞིན་བསྟན་པ་ནི། །རིག་པ་གཅིག་པུ་ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་གཞི། །དུ་མར་སྣང་ཡང་གཅིག་ལས་མ་གཡོས་ཞེས། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་རྩ་བ་གཅིག་ཏུ་བསྟན། །ཇི་ལྟར་ནོར་བུ་གཅིག་ལ་མེ་དང་ཆུ། །སོ་སོའི་རྐྱེན་གྱིས་ཐ་དད་སྣང་ན་ཡང་། །རྩ་བ་གཅིག་སྟེ་བཻཌཱུར་དག་པ་བཞིན། །རང་རིག་གཅིག་ལས་འཁོར་འདས་གཉིས་ཤར་ཡང་། །རྩ་བ་གཅིག་སྟེ་དོན་དམ་བྱང་ཆུབ་སེམས། །རིག་དང་མ་རིག་སྒྱུ་མའི་ཁྱད་པར་ཙམ། །ནོར་བུ་བཻཌཱུཪྱ་གཅིག་ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་ཤར་བའི་རྐྱེན་སོ་སོའི་མེ་དང་ཆུར་འབྱུང་བ་ལྟར། རིག་པ་གཅིག་ཉིད་རང་ངོ་མ་ཤེས་པས་འཁོར་བ་དང་ཤེས་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སྣང་བ་སོ་སོར་ཤར་ཡང་། རིག་པ་གཅིག་གི་རོལ་བའམ་འཆར་ཚུལ་ལས་ངོ་བོ་ཐ་དད་པ་དང་གཡོས་པ་མེད་དེ། ཀུན་བྱེད་ལས། ཆོས་ཀུན་རྩ་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་སུ་གཅིག །སངས་རྒྱས་སེམས་ཅན་སྣང་སྲིད་སྣོད་བཅུད་ཀུན། །ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་སྙིང་པོ་བྱང་ཆུབ་ལ། །གཅིག་ཏུ་མེད་ལ་བགྲངས་ན་བརྗོད་མི་ལང་། །སངས་རྒྱས་སྐུ་གསུང་སེམས་ཅན་ལུས་ངག་ཀྱང་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ཡིན་ཡེ་ནས་གཟུང་འཛིན་བྲལ། །གཟུང་འཛིན་བྲལ་བར་གང་གིས་གྲུབ་པ་སྟེ། །དེ་ནི་ཀུན་གྲུབ་ཆོས་ཀྱི་རྩ་བ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གྲུབ། །ཅེས་སོ། །ཐམས་ཅད་དབྱིངས་གཅིག་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་སུ་བསྟན་པ་ནི། སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་རིག་ངོར་སྣང་ངོ་ཅོག །སྣང་བའི་དུས་ནས་རང་ངོ་སྟོང་པར་གཅིག །རྨི་ལམ་སྒྱུ་མ་ཆུ་ཡི་ཟླ་བ་བཞིན། །སྣང་བཞིའི་རིག་པ་དངོས་མེད་བར་སྣང་བཞིན། །ཡེ་སྟོང་ཡོངས་སྟོང་སྤྲོས་དང་བྲལ་བར་གཅིག །ཐམས་ཅད་དབྱིངས་གཅིག་གདོད་ནས་དག་པས་ན། །གཉིས་ཞེས་མི་གནས་ཐིག་ལེ་གཅིག་ཏུ་འདུས། །གྲྭ་ཟུར་མེད་པའི་ཆོས་སྐུ་ཨེ་མ་ཧོ། །སྣང་སྲིད་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མེད་པ་གསལ་སྣང་གི་སྟོང་པར་དབྱིངས་གཅིག་ལ། རིག་པ་རང་གི་ངོ་བོ་ནམ་མཁའ་ལྟར་སྟོང་གསལ་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བར་ཀློང་གཅིག་ཅིང་། རིག་པ་དང་སྣང་བའི་སྟོང་པ་གཉིས་རིས་མེད་སྟོང་པར་བར་མེད་གཉིས་མེད་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་ཏུ་རོ་གཅིག་པས། ཆོས་སྐུ་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་གྲྭ་ཟུར་མེད་པའི་དབྱིངས་སུ་རྩ་བ་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཀུན་བྱེད་ལས། ཆོས་ཀུན་རྩ་བ་ཀུན་བྱེད་བྱང་ཆུབ་སེམས། །ཇི་ལྟར་སྣང་བ་ང་ཡི་ངོ་བོ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་བྱུང་བ་ང་ཡི་ཆོ་འཕྲུལ་ཡིན། །ཅེས་སོ། །དག་མཉམ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་སུ་བསྟན་པ་ནི། འབྱུང་ལྔར་སྣང་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ངང་། །མ་སྐྱེས་མཉམ་ཉིད་གཅིག་ལས་གཡོས་པ་མེད། །སྲིད་པར་སྣང་ཡང་འགྲོ་དྲུག་སྟོང་པའི་གཟུགས། །གཞིར་སྣང་རིག་པའི་ངང་ལས་གཡོས་པ་མེད། །བདེ་སྡུག་སྣང་ཡང་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོའི་ངང་། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་གཅིག་ལས་གཡོས་པ་མེད། །དེ་ཕྱིར་ཆོས་རྣམས་དབྱིངས་གཅིག་སྟོང་པའི་ངང་། །སྐྱེ་མེད་བྱང་ཆུབ་སེམས་སུ་ཤེས་པར་བྱ། །འབྱུང་ལྔར་སྣང་བ་ཡང་རིག་པའི་ངང་ལས་ཤར་ངང་ལ་སྣང་ངང་ལ་གྲོལ། སེམས་ཅན་དུ་སྣང་བ་ཡང་ངང་ལས་ཤར། ངང་ལ་སྣང་། ངང་ལས་གྲོལ་བས་སྟོང་པའི་རང་གཟུགས་ཏེ། ཀུན་བྱེད་ལས། ཀྱེ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ། སེམས་ནི་ཇི་བཞིན་པ་ཡི་ངོ་བོ་སྟེ། །ཇི་བཞིན་གཉིས་མེད་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ལས། །རྣམ་པ་ཀུན་ལྡན་རྣམ་པ་ཡོངས་ཀྱི་མེད། །སྤྲོས་བྲལ་ནམ་མཁའ་བཞིན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དུ་ཡེ་གནས་ལ། །དམིགས་པའི་ཡུལ་འདས་གཅིག་ཅེས་བགྲང་དུ་མེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ལ་བགྲང་ཞིང་མཚོན་མེད་ན། །སེམས་ཀྱིས་བྱས་པའི་ཆོས་ལ་རྣམ་གྲངས་བྱུང་། །སེམས་ཀྱིས་བྱས་པ་དང་ནི་གང་ཞེ་ན། །སྣང་སྲིད་སྣོད་བཅུད་སངས་རྒྱས་སེམས་ཅན་རྣམས། །སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ངོ་བོ་དེ་ལས་ཀྱང་། །བྱས་ནས་མངོན་དུ་ཕྱུང་སྟེ་བསྟན་པ་ནི། །ཆེན་པོ་ལྔ་དང་རིགས་དྲུག་སྣང་བ་དང་། །དེ་ཡི་དོན་མཛད་གཟུགས་སྐུ་རྣམ་གཉིས་ནི། །སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དག་ཏུ་ཕྱུང་ནས་བགྲངས། །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་རིག་པ་སྟོང་གསལ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་རྣམ་པ་ཀུན་ལྡན་གྱི་སྟོང་ཆེན། རྣམ་ཀུན་མཆོག་ལྡན་གྱི་འོད་གསལ། གདོད་ནས་དག་པ་ཆོས་སྐུའི་ངང་ལས། རང་སྣང་གི་རྩལ་མ་དག་པ་འཁོར་བ་དང་། དག་པ་མྱང་འདས་ཅིར་སྣང་ཡང་། གཞི་སྣང་རིག་པའི་ངང་ལས་གཡོས་པ་མེད་ལ། མ་དག་པར་སྣང་ཡང་དོན་གྱིས་ཡོད་མ་མྱོོང་དུ། ཡེ་སངས་རྒྱས་ལ། སྣང་ཚུལ་ཡང་སྐུ་གསུམ་དུ་དག་སྟེ། ཐལ་འགྱུར་ལས། གཞན་ཡང་རྐྱེན་གྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས། །སངས་མ་རྒྱས་པ་གཅིག་ཀྱང་མེད། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཆོས་མཐུན་ཕྱིར། །འཁོར་བ་ཡེ་ནས་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་རང་རང་སངས་རྒྱས་སོ། །སྐྱེ་བ་ཉིད་ནི་རྟོགས་པ་ལ། །མངལ་དུ་གནས་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས། །ལུས་སེམས་འདུས་པ་དབྱིངས་རིག་འབྲེལ། །ལུས་སུ་གནས་པ་སྐུ་གསུམ་སྟེ། །རྒས་པས་ཆོས་ཟད་འཁྲུལ་སྣང་འགག །ན་བས་ཆོས་རྣམས་ཉམས་སུ་མྱོང་། །ཤི་བས་སྟོང་པ་ངོས་གཟུང་མེད། །དེས་ན་སེམས་ཅན་སངས་རྒྱས་སོ། །ཞེས་སོ། །རིག་པ་བཞུགས་གནས་ཀློང་ཆེན་དུ་བསྟན་པ་ནི། རང་རིག་ཀློང་ཆེན་དོན་ཀྱི་དབྱིངས་འདི་ན། །དུས་གསུམ་རྒྱལ་བའི་དགོངས་པ་ཉག་གཅིག་བཞུགས། །དུ་མར་མི་དམིགས་ཆ་ཤས་སྤྲོས་དང་བྲལ། །མི་གཡོ་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོའི་ཕོ་བྲང་ལགས། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ལས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཞན་མི་བཞུགས། །རིག་པའི་ངོ་བོ་ཀ་དག་སྟོང་པ་ཆེན་པོའི་དོན་དབྱིངས་ནི་ཆོས་སྐུ་སྤྲོས་དང་བྲལ་བའི་རང་ངོ་སྟེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕོ་བྲང་དམ་པར་གསུངས་པ་ནི། ཀུན་བྱེད་ལས། ང་ཡི་རང་བཞིན་སྤྲོས་བྲལ་མི་ཕྱེད་པས། །ཆོས་དབྱིངས་གནས་འདི་ང་ཡིས་བྱས་པ་ཡིན། །བྱང་ཆུབ་ཉིད་ལས་དེ་ན་གཞན་མི་བཞུགས། །ང་ཡི་རང་བཞིན་མ་བསྒྲིབས་ཀུན་ཁྱབ་པས། །གསལ་བའི་ནམ་མཁའ་ཡེ་ཤེས་གཞལ་ཡས་ཁང་། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ལས་གཞན་མི་བཞུགས། །ཞེས་སོ། །དེ་ཉིད་འཁོར་འདས་སྐུ་གསུམ་འབྱུང་བའི་དབྱིངས་སུ་བསྟན་པ་ནི། འདོད་འབྱུང་ནོར་བུ་རིན་ཆེན་ཆོས་ཀྱི་མཛོད། །སྐུ་གསུམ་ལྷུན་གྲུབ་རྒྱལ་བའི་ཞིང་ཁམས་ལགས། །རིག་པའི་ངང་ནི་རྒྱལ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་ཏེ། མ་རིག་པ་འགྲོ་དྲུག་འཁོར་བར་སྣང་ཡང་། སྐུ་གསུམ་གྱི་རང་སྣང་། དག་པ་མྱང་འདས་སྣང་ཡང་། སྐུ་གསུམ་གྱི་རང་སྣང་སྟེ། ཐམས་ཅད་གཉིས་མེད་སྐུ་གསུམ་གྱི་འཁོར་ལོ་ལས་མ་འདས་པར་བསྟན་པ་ནི། ཐལ་འགྱུར་ལས། གཞན་ཡང་ཁམས་གསུམ་སེམས་ཅན་ཀུན། །ལུས་ངག་ཡིད་ལས་མ་འདས་པས། །སྐུ་གསུམ་གཞན་དུ་བཙལ་མི་དགོས། །བཙལ་ཀྱང་རྙེད་པའི་གནས་མེད་དོ། །མ་བྱུང་བྱུང་བ་མེད་པ་ལ། །བལྟས་པས་མཐོང་བ་ངོ་མཚར་ཆེ། །ངོ་མཚར་ཆེ་བའི་རོལ་པ་ནི། །སངས་རྒྱས་སེམས་ཅན་འབྱེད་པ་མེད། །ནམ་མཁའ་ལ་ནི་སྤྲིན་བཞིན་དུ། །རང་བྱུང་རང་ལ་རྫོགས་པ་བཞིན། །ཅེས་པ་དང་། ཀུན་བྱེད་ལས། ང་ཉིད་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་སྙིང་པོ་བས། །ཆེན་པོ་ལྔ་དང་ཁམས་གསུམ་རྒྱུད་དྲུག་རྣམས། །ང་ཡི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ལས་གཞན་མེད་པས། །ང་ཡི་རང་བཞིན་ང་ཡི་བཀོད་པ་ཡིན། །ཅེས་པ་དང་། སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་དགའ་རབ་རྡོ་རྗེས་མཛད་པའི་རྡོ་རྗེ་མཁར་རྫོང་ལས། ཆོས་སྐུ་མི་འགྱུར་ཡུལ་མེད་ཀུན་འབྱམས་ལ། །ཕྱི་ནང་སྣོད་བཅུད་ཤར་བ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས། །གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུར་སྣང་བ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ། །སྐུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གསུམ་རྒྱན་དུ་མ་རྫོགས་ཆོས་མེད་པས། །ཐམས་ཅད་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ལས་ཤར་བ་ཡིན། །བདེ་གཤེགས་ཞིང་ཁམས་མ་ལུས་གྲངས་མེད་ཀྱང་། །ཉིད་ལས་བྱུང་བས་སེམས་ཉིད་སྐུ་གསུམ་ཀློང་། །འཁོར་བའི་རྩ་བ་འགྲོ་དྲུག་གྲོང་ཁྱེར་ཡང་། །ཉིད་ལས་བྱུང་བས་བག་ཆགས་ལུས་ཀྱི་འཕྲང་། །སྐྱེ་ཤི་གཉིས་སུ་སྣང་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་། །ལུས་སེམས་ཀློང་དུ་གྲོལ་བས་འཕོ་འགྱུར་མེད། །སེམས་ལ་སྐྱེ་ཤི་མེད་པས་ནམ་མཁའ་འདྲ། །ལུས་ལ་སྙིང་པོ་མེད་པས་ཆུ་བུར་འདྲ། །ལུས་སེམས་གཉིས་སུ་མེད་པས་རྡོ་རྗེ་འདྲ། །ཐམས་ཅད་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོར་སངས་རྒྱས་པས། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱིས་མི་ཉམས་བཤིག་ཏུ་མེད། །མི་འགྱུར་མི་ཤིགས་རྡོ་རྗེ་འཆང་གི་སྐུ། །རྗེ་བཙན་ལྟ་བུར་ཀུན་གྱིས་མ་རིག་པའོ། །ཞེས་སོ། །རྩ་བ་གཅིག་ཏུ་བསྟན་པ་ནི། ཀློང་ཆེན་ཉག་གཅིག་སུས་ཀྱང་མ་བྱས་པ། །འདི་ལས་ཀུན་འཕྲོས་མ་ལུས་ཆོས་སོ་ཅོག །རྒྱུ་འབྲས་བཟློག་པས་རྩ་བའི་འཕྲོ་གཞིར་གཅིག །དེ་ཉིད་སྟོང་གསལ་ཆོས་ཉིད་ཡངས་པ་ཆེ། །ཕྱོགས་རིས་མེད་པའི་ནམ་མཁའ་དག་པར་གསལ། །འཁོར་འདས་དགག་སྒྲུབ་ཀུན་གྱིས་གང་ལ་གང་བྱུང་བལྟས་པས་རིག་པ་སྟོང་གསལ་ལ་ཐུག་སྟེ། ཟང་ཐལ་ཆོས་ཟད་རྗེན་པ་ནམ་མཁའ་ཡངས་པའི་དཀྱིལ་ལྟར་དག་པ་ནི། ཡི་གེ་མེད་པ་ལས། དོན་གྱི་ངོ་བོ་རིག་པ་དེ་ཉིད་ལ། །བྱས་པ་མ་ཡིན་བྱེད་མཁན་ག་ལ་ཡོད། །བཅོས་པ་མ་ཡིན་བཅོས་པའི་བདག་པོ་མེད། །ལྟ་བ་མ་ཡིན་ལྟ་བྱེད་ཆོས་དང་བྲལ། །མཐོང་བ་མ་ཡིན་མཐོང་བྱེད་རྣམ་པར་གསལ། །སྣང་བྱེད་མ་ཡིན་སྣང་བའི་ཕྱོགས་དང་བྲལ། །བྲི་བ་མ་ཡིན་ཐོགས་མེད་ཕྱོགས་བཅུར་ཁྱབ། །རྩོལ་བ་མ་ཡིན་རྩོལ་སྒྲུབ་ཆོས་དང་བྲལ། །གཅིག་པུ་མ་ཡིན་དུ་མའི་ཆོས་དང་བྲལ། །ལྟ་བྱེད་མ་ཡིན་རྟག་ཆད་གཉིས་ལས་འདས། །ཞེས་སོ། །རིག་པ་གཅིག་པུ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་བསྟན་པ་ནི། རང་བྱུང་གཅིག་གིས་འཁོར་འདས་ཀུན་བྱས་ཀྱང་། །རྩ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བའི་རིག་པ་སུས་ཀྱང་མ་བྱས་པར། །ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་བྱ་རྩོལ་འདས་པར་གནས། །དཔེ་དོན་མཐུན་པས་དབྱིངས་གཅིག་ཀློང་ཆེན་དང་། །དུ་མའི་སྒྲོ་དང་བསྐུར་པ་ཞི་བ་ཡིན། །རིག་པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མ་རྟོགས་པས་འཁོར་བ་བྱས། སྣོད་བཅུད་དུ་སྣང་། རྟོགས་པས་མྱང་འདས་བྱས། སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་སུ་སྣང་སྟེ། རིག་པས་ཀུན་བྱས་ཀྱང་རིག་པ་གཅིག་པུ་སུས་ཀྱང་མ་བྱས་པར་ཡེ་ནས་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་གནས་པའི་དཔེ་ནམ་མཁའ། དོན་རིག་པ། རྟགས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལས་མ་འགགས་པར་འཆར་བ་འདིས་ཤེས་ཏེ། ཀུན་བྱེད་ལས། ང་ནི་སྟོན་པ་ཀུན་བྱེད་བྱང་ཆུབ་སེམས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་ཀུན་བྱེད་རྒྱལ་པོ་སྟེ། །དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱིས་བྱས། ཁམས་གསུམ་སེམས་ཅན་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱིས་བྱས། །སྣང་སྲིད་སྣོད་བཅུད་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱིས་བྱས། །རྒྱུ་འབྲས་དཔེ་དོན་གཏན་ཚིགས་མཐུན་པར་བྱས། །རྒྱུ་ཡི་དུས་ན་འབྱུང་ཆེན་ལྔ་བྱས་ནས། །འབྲས་བུའི་དུས་ན་ཁམས་གསུམ་སེམས་ཅན་བྱས། །དཔེ་ཡི་དུས་ན་ཀུན་དཔེ་ནམ་མཁའ་བྱེད། །དོན་གྱི་དུས་ན་ཀུན་དོན་སྐྱེ་མེད་བྱེད། །རྟགས་ཀྱི་དུས་ན་ཀུན་བྱེད་བྱང་ཆུབ་སེམས། །གཏན་ཚིགས་དུས་ན་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་སྟོན། །རྒྱུ་འབྲས་དཔེ་དོན་གཏན་ཚིགས་མཐུན་པར་བྱས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱིས་ཀུན་བྱས་གཅིག་མ་བྱས། །ཀུན་བྱས་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་བྱས། །གཅིག་མ་བྱས་པ་ཉིད་ལ་བྱ་མི་དགོས། །ཀུན་བྱེད་ང་ཡི་རང་བཞིན་མ་རྟོགས་པར། །ང་ཡིས་བྱས་པའི་ཆོས་ལ་ངེས་བརྟགས་པས། །བརྐམ་ཞིང་ཆགས་པའི་དབང་གིས་སྣང་བ་གྲུབ། །མི་རྟག་སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་འཇིག་པར་འགྱུར། །ཆ་མེད་དམུས་ལོང་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་ནོ། །ཞེས་སོ། །རིག་ངོ་བསམ་བརྗོད་ལས་འདས་པར་བསྟན་པ་ནི། ཡོད་མེད་འདས་པ་དོན་གྱི་སྙིང་པོ་ལ། །ཆོས་ཀུན་མ་འགགས་རོལ་པ་ཅི་ཤར་ཡང་། །རང་ངོ་བསམ་བྲལ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཀློང་། །སྒྲ་ཚིག་ཐ་སྙད་ཀུན་ལས་འདས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་ལགས། །རིག་པའི་ངང་ལས་འཁོར་འདས་ཅི་ཤར་ཡང་། །ངོ་བོ་གཞི་སྣང་ཆེན་པོ་ཀ་དག་གི་རང་མལ་དབྱིངས་ལྷུན་གྲུབ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ལ་གང་དུའང་གྲུབ་པ་མེད་དེ། མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས། ཐོག་མ་ཉིད་ཀྱི་ཀ་དག་ལ། །འཁྲུལ་ཞེས་ཙམ་དུ་བརྗོད་དུ་མེད། །དེ་བཞིན་མ་འཁྲུལ་པ་ཡང་ཅི། །དེ་ཕྱིར་འཁྲུལ་པ་གདོད་ནས་དག །གཞིར་སྣང་ཆེན་པོ་དེ་ཉིད་ལ། །མ་རིག་པ་ཞེས་བརྟགས་མེད་པས། །འཁྲུལ་པ་གྲུབ་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །བློ་ཞེས་ཀུན་དུ་མ་བརྟགས་པས། །དྲི་མ་འཁྲུ་བའི་མིང་ཡང་མེད། །མིིང་དང་ཡི་གེ་ཚིག་མེད་པས། །བརྟགས་པའི་འཁྲུལ་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཆོས་ཤེས་མིང་དུ་མ་གྲགས་པས། །བློ་བརྟགས་འཁྲུལ་པའི་མིང་ཡང་མེད། །སེམས་དང་ཡིད་དུ་མ་གྲུབ་པས། །འགྱུ་བྱེད་འཁྲུལ་པ་ངང་གིས་མེད། །ཕྲ་རགས་དྲི་མ་གཉིས་མེད་པས། །འབྱུང་རྐྱེན་འཁྲུལ་པ་ངང་གིས་མེད། །བྱ་དང་བྱེད་པ་གཉིས་མེད་པས། །ཡུལ་འཛིན་འཁྲུལ་པ་ག་ལ་ཡོད། །ཡུལ་དང་དབང་པོ་གཉིས་མེད་པས། །གཟུང་འཛིན་འཁྲུལ་པ་མེད་པའོ། །ཞེས་སོ། །རིག་པ་གཅིག་ལ་ཀུན་སྣང་ཡང་། །གཅིག་ལས་མ་གཡོས་བསྟན་པ་ནི། །ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་སྙིང་པོ་བྱང་ཆུབ་ལ། །གཉིས་སུ་མེད་དེ་བགྲང་ན་བརྗོད་མི་ལང་། །སངས་རྒྱས་སེམས་ཅན་སྣང་སྲིད་སྣོད་བཅུད་གསལ། །ཇི་བཞིན་ཆོས་ཉིད་གཅིག་ལས་གཡོས་པ་མེད། །རིག་པ་གཅིག་གི་ངོ་བོ་གང་དུའང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ངང་ལས་འཁོར་འདས་སྣང་སྲིད་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་གྲངས་མེད་པ་ཤར་ལ། ཤར་དུས་གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ངང་ལས་མ་འདས་ཏེ། ཀུན་བྱེད་ལས། ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་སྙིང་པོོ་བྱང་ཆུབ་ལ། །གཅིག་ཏུ་མེད་ལ་བགྲངས་ན་བརྗོད་མི་ལང་། །སངས་རྒྱས་སྐུ་གསུང་སེམས་ཅན་ལུས་ངག་ཀྱང་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ཡིན་ཡེ་ནས་གཟུང་འཛིན་བྲལ། །ཅེས་སོ། །རིག་པ་གཅིག་ཏུ་མཇུག་བསྡུ་བ་ནི། གཅིག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལ་ཀུན་འབྲེལ་ཆོས་རྣམས་རྫོགས་པ་ནི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཆེ་བའི་ཡོན་ཏན་ཏེ། །གང་སྣང་དུས་ནས་ཐ་སྙད་སྒྲོ་འདོགས་ཆོད། །གཉིས་མེད་སེམས་ཉིད་སྟོང་པའི་རང་གདངས་སུ། །ཕྱི་ཡི་ཆོས་རྣམས་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། །ནང་གི་ཆོས་རྣམས་རིག་པ་ཟང་ཀ་མ། །གཅིག་དང་དུ་མ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་དུ། །དབྱིངས་གཅིག་རྟག་པ་རིག་པའི་གནད་དུ་བཀྲོལ། །ཕྱི་ཡུལ་དུ་སྣང་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རིག་པའི་རང་གདངས་ཤེལ་འོད་ལྟར་མ་འགགས་པའི་ཡོན་ཏན་དུ་ཤེས་པས་གཞན་དུ་འཛིན་པའི་བློ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། གཟུང་བའི་ཡུལ་མ་གྲུབ་ནང་གི་ཆོས་རིག་པ་ཟང་ཀ་རྗེན་པར་བུད་པ་ཤེལ་གོང་ལྟར་རྟོགས་པས་འཛིན་པའི་སེམས་མེད་དེ་ཀ་དག་ཆོས་ཟད། ཡུལ་སེམས་གཉིས་མེད་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རང་སྣང་རོལ་པའི་དབྱིངས་སུ་རྟོགས་པས་ཆོས་ཉིད་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་གཅིག་པུར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རོ་གཅིག་པ་ནི། རྫོགས་པ་རང་བྱུང་དབང་གི་ཆུ་བོའི་རྒྱུད་ལས། ཆོས་སྐུ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངང་། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་རྟོག་མེད་དབྱིངས། །སྟོང་གསལ་རིག་པའི་སྙིང་པོ་བསྟན། །སྟོང་ཞིང་བདག་མེད་ཡེ་ཤེས་དང་། །ཆོས་རྣམས་ལྷུན་གྲུབ་རྫོགས་ཆེན་པ། །ཞེས་པ་དང་། སྐུ་གསུམ་ཐུག་ཕྲད་ལས། འདོད་འབྱུང་ནོར་བུ་རིན་ཆེན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས། །རྩོལ་བ་མེད་པར་ཐམས་ཅད་རང་བྱུང་བས། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་འདོད་དགུར་བསྒྱུར་བའི་དཔལ། །ཐམས་ཅད་འདུས་པ་རྩ་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས། །འདུ་འབྲལ་མེད་པས་གཉིས་མེད་བྱང་ཆུབ་སེམས། །བདག་གཞན་མེད་པས་མཉམ་ཉིད་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས། །ཞེས་སོ། །ད་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་གཅིག་ཏུ་འགག་བསྡམས་པ་ལས་སྣང་ཤེས་ཉིད་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་སུ་འགག་བསྡམ་པ་ནི། ཆོས་ཀུན་རོ་གཅིག་འགག་ཏུ་བསྡམ་པ་ནི། །ཡུལ་སྣང་ཐམས་ཅད་རྫུན་སྣང་སྟོང་པའི་ངང་། །ཇི་ལྟར་སྣང་བ་བཟོ་མེད་གཅིག་ཏུ་ཞོག །གང་སྣང་ཐོག་དེར་སྟོང་གསལ་ཉག་གཅིག་འཆར། །གང་སྣང་དུས་ན་གསལ་ལ་མ་འགགས་འཛིན་མེད་ཆེན་པོར་རིག་པ་རང་དངས་སུ་བཞག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པས་སྟོང་གསལ་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཉིད་འཆར་ཏེ། ཁྱུང་ཆེན་ལས། སྣང་ཤེས་ཐོག་བབས་རང་བྱུང་ཆེན་པོའི་འགག །རང་ཤར་སྤྲོས་བྲལ་རྒྱུ་རྐྱེན་བར་དུ་བསྡམ། །ཞེས་པ་དང་། ཀུན་བྱེད་ལས། མ་ལུས་སྐྱེ་མེད་རྣམ་དག་ཏིང་འཛིན་ནི། །སྒོམ་དང་མི་སྒོམ་རྐྱེན་ལ་རག་མ་ལུས། །བསྒོམ་བྱ་ཇི་ལྟར་སྣང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀུན། །གང་དུ་ཇི་ལྟར་བཞག་པའི་ཚུལ་མེད་པས། །མ་བཙལ་རང་སར་བཞག་པས་སྒོམ་པ་ཡིན། །ཅེས་པ་དང་། ཀློང་དྲུག་པ་ལས། གཟུང་བ་མེད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །མ་འགགས་དག་པའི་སྣང་བ་ནི། །རོལ་པ་ཆེན་པོའི་ཏིང་འཛིན་ཞེས། །ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ང་ཡིས་བསྟན། །ཅེས་སོ། །ཤར་གྲོལ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་སུ་འགག་བསྡམ་པ་ནི། སེམས་སྣང་རྟོག་ཚོགས་རང་གསལ་སྟོང་པའི་ངང་། །གང་ལྟར་འགྱུས་པ་རང་བབས་ལྷུག་པར་ཞོག །འགྱུ་འཕྲོའི་ཐོག་ནས་ཆོས་ཉིད་དགོངས་པར་གསལ། །གང་དུ་འགྱུ་ཡང་ཆུ་དང་དབའ་རླབས་ལྟར་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རོལ་པར་ཤེས་ན་ཀློད་པས་གནས་འགྱུ་གཉིས་མེད་དུ་གྲོལ་ཏེ། ཁྱུང་ཆེན་ལས། ཡིད་དང་སེམས་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་ཅི་སྣང་འགག །ཆོས་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་བར་དུ་བསྡམ། །ཞེས་པ་དང་། ཀུན་བྱེད་ལས། སྒོམ་དུ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ལ། །སྒོམ་དང་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་གཉིས་མེད་པས། །མ་བསྒོམས་རང་བཞིན་བཞག་ན་སྒོམ་པ་ཡིན། །དོན་དམ་ཀུན་དོན་སྐྱེ་བ་མེད་པ་སྟེ། །རྣམ་རྟོག་མཚན་མ་དེ་བཞིན་རིག་བྱས་ནས། །དྲན་བསམ་ཡིད་ལ་འགྱུ་བ་མ་ལུས་ཀུན། །སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ངང་ལས་མི་ཡེངས་པས། །གང་ལྟར་བསམས་ཀྱང་སྒོམ་པ་ཡིན་ཤེས་ན། །མ་བསྒོམས་གང་ལྟར་བཞག་ཀྱང་ཡེང་བ་མེད། །ཅེས་པ་དང་། ཀློང་དྲུག་པ་ལས། དྲན་པ་མེད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །འགྱུ་བྱེད་རང་དག་སྣང་བ་ནི། །འཛིན་པ་རང་གྲོལ་བསམ་གཏན་ཞེས། །ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ང་ཡིས་བསྟན། །ཅེས་སོ། །གནས་འགྱུ་གཉིས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མེད་དུ་འགག་བསྡམ་པ་ནི། ཡུལ་སེམས་བར་མེད་མཉམ་པའི་རང་དུས་ན། །རང་སངས་རྗེས་མེད་དམིགས་གཏད་བྲལ་བར་གཞག །ངང་དངས་དོན་ལས་ལྷག་མཐོང་ཡེ་ཤེས་གསལ། །སྔ་མ་གཉིས་བསྐྱངས་པ་ལས། ཡུལ་སེམས་བར་མེད་དུ་སེང་ངེ་བ་ཞར་ལ་འབྱུང་བ་དང་། སྣང་ཐོག་ཏུ་མིག་དང་ཤེས་པ་ཧ་རེ་བ་གཏད་པས་རང་སངས་རྗེས་མེད་དུ་ནང་དུ་གསལ་ཏེ། སེང་གེ་རྩལ་རྫོགས་ལས། རིག་གསལ་ཆོས་ཉིད་ཡུལ་ལ་ཕར་བལྟས་པས། །སྣ་ཚོགས་བྲལ་བའི་རིག་པ་ནང་དུ་མཐོང་། །རང་རིག་དུ་མའི་ཡུལ་ལ་ཕར་བལྟས་པས། །ཆོས་སྐུ་རྟོག་མེད་ཆེན་པོའི་ནང་དུ་རྙེད། །ཅེས་སོ། །འགག་བསྡམ་ཚུལ་ནི། ཁྱུངཆེན་ལས། བྱ་བྲལ་ཀློང་ཆེན་མ་བཙལ་ཆེན་པོའི་འགག །ལུས་ངག་བྱ་བྲལ་སྣང་སྟོང་བར་དུ་བསྡམ། །ཞེས་པ་དང་། ཀུན་བྱེད་ལས། བྱ་བ་མེད་པས་རྩོལ་བའི་ལས་མི་བྱེད། །དམིགས་པ་མེད་པས་སྒོམ་པའི་འདུ་ཤེས་བྲལ། །འདུ་འབྲལ་མེད་པས་མ་བརྗེད་ཡིད་ལ་ཞོག །ཅེས་པ་དང་། ཀློང་དྲུག་པ་ལས། བླང་དོར་མེད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །ཕྱོགས་མེད་རང་གྲོལ་སྣང་བ་ནི། །ཁྱབ་གདལ་ཆེན་པོའི་དགོངས་པ་ཞེས། །ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ང་ཡིས་བསྟན། །ཅེས་སོ། །དེ་དག་གི་དོན་བསྡུ་བ་ནི། སྙིང་པོ་གཅིག་ལ་གནད་གསུམ་འགག་བསྡམས་པས། །རྟོགས་དང་མི་རྟོགས་ཡེ་ནས་མཉམ་པ་དང་། །ཡུལ་སེམས་གཉིས་མེད་ཆོས་སྐུར་མཉམ་པ་དང་། །གོལ་སྒྲིབ་གཉིས་མེད་དགོངས་པར་མཉམ་པ་དང་། །བར་མཚམས་མེད་པ་དོན་གྱི་རང་ས་ཟིན། །བཏང་གཞག་མེད་པ་ངེས་པའི་སྙིང་པོ་རྙེད། །འགྲོ་འོང་མེད་པ་ཆོས་ཉིད་དགོངས་པར་གནས། །འཕོ་འགྱུར་མེད་པའི་ས་ལ་འུབ་ཆུབ་བོ། །སྣང་བ་ཅོག་གཞག་གི་ཡུལ་སེམས་གཉིས་མེད་དུ་མཉམ་པས་བཏང་བཞག་མེད་པའི་དགོངས་པ་རྙེད་པ་དང་། རིག་པ་ཅོག་གཞག་གི་འགྱུ་འཕྲོ་ཏིང་འཛིན་དུ་ཤར་ནས་རྟོགས་དང་མི་རྟོགས་མཉམ་སྟེ་འགྲོ་འོང་མེད་པའི་དགོངས་པ་རྙེད་པ་དང་། གནས་འགྱུ་གཉིས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སུ་མེད་པའི་གོལ་སྒྲིབ་གཉིས་མེད་དུ་མཉམ་པས་བར་མཚམས་མེད་པའི་དགོངས་པ་རྙེད་པའོ། །དེ་གསུམ་ཐ་དད་མེད་པས་འགག་བསྡམ་པ་ཡང་རང་དྭངས་ཆོས་ཉིད་ལས་མ་ཡེངས་པས་ཚོགས་དྲུག་ལྷུག་པར་གློད་པ་དེ། ཁྱུང་ཆེན་ལས། ལྷུག་པ་སོ་གཉུག་རྣལ་མ་དྲོད་ཀྱི་འགག །རང་སོར་དཀྱུས་ཏེ་འཁོར་འདས་བར་དུ་བསྡམ། །ཞེས་པ་དང་། ཀུན་བྱེད་ལས། ཀྱེ་ཇི་བཞིན་རྩོལ་བྲལ་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ལ། །སྒོ་གསུམ་མི་རྩོལ་བཅོས་ཤིང་དམིགས་མི་བྱེད། །ཡིད་ལ་མི་བྱེད་མཚན་མའི་རྗེས་མི་འབྲང་། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་བདེ་བའི་དོན་ལ་གཞག །རང་ལུས་མ་བཅོས་དབང་པོ་མི་རྟུལ་ཏེ། །ངག་ཀྱང་མི་བསྡམ་བྱ་རྩོལ་བྱར་ཡང་མེད། །སེམས་ཀྱང་གར་བཏང་མི་གཡོ་ངང་ལ་གཞག །ཅེས་པ་དང་། ཀློང་དྲུག་པ་ལས། བྱིང་རྒོད་མེད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །བཏང་སྙོམས་ཆེན་པོའི་སྒོམ་པ་ནི། །ཚོགས་དྲུག་ལྷུག་པའི་དགོངས་པ་ཞེས། །ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ང་ཡིས་བསྟན། །ཅེས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་དུས་གསུམ་མཉམ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་དང་སྦྱར་ཏེ། དེ་ཉིད་ལས། སྐྱེས་བུ་གང་ཞིག་འདས་པའི་རྗེས་མ་བཟུང་། མ་འོངས་པའི་སྔུན་མ་བླངས། ད་ལྟའི་ཤེས་པ་རང་སོ་ལ་བཞག་ན་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་སྔ་ཕྱི་མེད་པར་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་ནས་གཅིག་འདུས་ངོ་བོ་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རིག་པའི་རྣལ་འབྱོར་དྲན་པ་རང་ཟད་ཀྱི་ཐབས་ཀྱིས་འཁོར་འདས་གཉིས་མེད་དུ་བསྲེ་བ་སྟེ། འདས་པའི་དྲན་པ་རྣམ་པར་མཚམས་བཅད་པ་དང་། མ་འོངས་པའི་དྲན་པ་ཉིད་མགོ་གནོན་པ་དང་། ད་ལྟར་གྱི་དྲན་པ་རྣམས་རང་ཡལ་དུ་བཏང་པ་ནི། དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རིག་པའི་རྣལ་འབྱོར་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་འདས་པའི་སེམས་ལ་ཕུགས་མི་གཏད། མ་འོངས་པའི་སེམས་ལ་རྒྱབ་མི་གཏད། ད་ལྟར་གྱི་སེམས་ལ་བློ་མི་གཏད་པ་ན། དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཡིན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ནོ། །འདས་པའི་མ་རིག་པ་ལ་གཟེག་མ་བསྐུར། མ་འོངས་པའི་མ་རིག་པ་ལ་གཡབ་མ་བོར། ད་ལྟར་གྱི་མ་རིག་པ་ལ་སྤང་དུ་མ་བླངས་ན། དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རིག་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཡིན་ནོ། །འདས་པའི་ཞེ་སྡང་ལ་ཞེ་མ་ཆགས། མ་འོངས་པའི་ཞེ་སྡང་ལ་ལྕགས་ཀྱུས་མ་བཟུང་། ད་ལྟར་གྱི་ཞེ་སྡང་ལ་ངར་མ་བླུད་ན། དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདས་པའི་གཏི་མུག་གི་སྤྲིན་མ་བསྡུ། མ་འོངས་པའི་གཏི་མུག་གི་ས་མ་བཅད། ད་ལྟར་གྱི་གཏི་མུག་གི་ཆར་མ་ཕབ་ན། དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་ལན་མ་གདབ། མ་འོངས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་ཁུ་མ་གདབ། ད་ལྟར་གྱི་སངས་རྒྱས་ལ་ཐོག་མ་གཏོད་པ་ནི། དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདས་པའི་འདོད་ཆགས་ཉིད་སུན་མ་ཕྱུང་། མ་འོངས་པའི་འདོད་ཆགས་རྣམས་ཞེ་མ་བཅད། ད་ལྟར་གྱི་འདོད་ཆགས་རྣམས་ཡུལ་ཕྱུང་བ་ནི། དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཡིན། འདས་པའི་ཕྲག་དོག་ལ་དམ་དུ་མ་བཟུང་། མ་འོངས་པའི་ཕྲག་དོག་ལ་སེམས་མ་བསྡུ། ད་ལྟར་གྱི་ཕྲག་དོག་ལ་སེམས་མ་བཅུག་པ་ནི། དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་སྟེ། འཁོར་འདས་གཉིས་མེད་དུ་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཟང་རྟོག་གཉེན་པོའི་བློ་ཉམས་དང་བཅས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཉམས་སུ་བླངས་པས་རིག་པ་སྟོང་གསལ་གཅིག་ལ་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་འབྲས་བཞི་ཕྲུགས་ཅིག་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་འབྱུང་སྟེ། སློབ་དཔོན་ཤྲཱི་སིཾ་ཧས་མཛད་པའི་ཁ་གཏམ་གསང་བའི་སྙན་བརྒྱུད་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་ནམ་མཁའ་སྟོང་པ་འདྲ། །དྲན་དང་རྟོག་པ་མེད་པ་སྒོམ་པའི་མཆོག །རང་གི་རང་བཞིན་མ་གཡོས་བཅོས་པ་མེད། །དེ་བཞིན་དེ་ཉིད་གང་གནས་དམ་པའི་སེམས། །སངས་རྒྱས་ཉག་གཅིག་མཚོན་པ་ཀུན་དང་བྲལ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལྟ་བ་ཉག་གཅིག་སྤྲོས་པའི་མཐའ་དང་བྲལ། །སྒོམ་པ་ཉག་གཅིག་དྲན་རྟོག་མཐའ་དང་བྲལ། །སྤྱོད་པ་ཉག་གཅིག་རྩོལ་སྒྲུབ་མཐའ་དང་བྲལ། །འབྲས་བུ་ཉག་གཅིག་སྤངས་ཐོབ་མཐའ་དང་བྲལ། །ཅེས་སོ། །འདིའི་དུས་ན་འདུ་འབྲལ་མེད་པའི་བསམ་གཏན་འཆར་ཏེ། དེའི་ངོ་བོ་ནི། སེང་གེ་རྩལ་རྫོགས་ལས། ཆོས་སྐུ་རྟོག་མེད་རང་སངས་སྒོམ་པ་ཡིན། །དམིགས་པའི་ཡུལ་མེད་རང་གི་དོན་རྟོགས་ན། །འདུ་འབྲལ་མེད་པའི་བསམ་གཏན་ཆེན་པོ་ཡིན། །དེ་ནི་རང་སྣང་འབྲས་བུར་བསྟན་པའོ། །ཞེས་པ་དང་། རིན་པོ་ཆེ་སྤུངས་པའི་རྒྱུད་ལས། རང་བཞིན་བསམ་གཏན་བར་མེད་ལ། །བྱིང་རྒོད་མེད་པ་ཡ་རེ་མཚན། །ཅེས་སོ། །གྲོལ་བ་གཅིག་ཏུ་དོན་བསྡུ་བ་ནི། ཡངས་སོ་ཆེའོ་མཁའ་མཉམ་རྒྱལ་བའི་ཐུགས། །སྤངས་ཐོབ་མེད་དོ་ཐིག་ལེ་གཅིག་གི་ཀློང་། །རང་སར་གྲོལ་ལོ་རྟོགས་དང་མ་རྟོགས་མེད། །ཟད་སར་ཕྱིན་ནོ་བློ་འདས་ཕྱལ་པར་ཡས། །ནུབ་པ་མེད་པའི་རྒྱལ་མཚན་རྩེ་མོ་ལ། །སྟོང་ཁམས་གསལ་བའི་ཉི་ཟླ་ཤར་བ་ལགས། །རིག་པ་ཟང་ཐལ་ཡེ་གྲོལ་དུ་རྗེན་ལ་སངས་དུས་ཆོས་སྐུ་ཟད་པའི་དགོངས་པར་ཕྱིན་ཏེ་རྟོགས་པ་མི་ནུབ་པའི་རྒྱལ་མཚན་རྩེ་མོ་ལས་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཉི་ཟླ་འོད་གསལ་བ། རྣམ་པ་ཀུན་ལྡན་གྱི་སྟོང་ཆེན་རིག་པའི་ངང་དུ་ཤར་བས། འཁོར་འདས་འཆིང་གཞིའི་མུན་པ་སངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཚེ་གདོད་མར་གྲོལ་བས་ཏེ། མཚན་མ་རང་གྲོལ་ལས། དབྱེ་བསལ་མེད་དོ་ལྷུན་གྲུབ་ཀློང་དུ་གྲོལ་། །འདུ་འབྲལ་མེད་དོ་ཐིག་ལེའི་ཀློང་དུ་གྲོལ། །ཅིར་ཡང་འཆར་རོ་ངེས་མེད་ཀློང་དུ་གྲོལ། །ཅེས་སོ། །གྲོལ་ལུགས་ནི་ཐལ་འགྱུར་ལས། གཞན་ཡང་གྲོལ་བའི་ཆོས་ཉིད་ཤར། །གནད་ཀྱིས་གྲོལ་བས་འབད་རྩོལ་ཟབ། །ཡེ་ནས་གྲོལ་བས་བསྐྱར་མི་དགོས། །རང་གྲོལ་ཡིན་པས་གཉེན་པོ་མེད། །ཅེར་གྲོལ་ཡིན་ཕྱིར་མཐོང་སར་གྲོལ། །ཡོངས་སུ་གྲོལ་བས་རང་བཞིན་དག །དུས་ཀྱིས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གྲོལ་བས་གོམས་མི་དགོས། །རང་བཞིན་གྲོལ་བས་མ་བཅོས་པའོ། །གྲོལ་ཞེས་ཐ་སྙད་ཙམ་ཉིད་དེ། །རྟོགས་དང་མ་རྟོགས་སུ་ཡི་ཆོས། །དེ་ལ་གྲོལ་ཞེས་སུ་ལ་དམིགས། །ཁམས་གསུམ་འཇུག་པ་སུ་ལ་སྲིད། །སྲིད་མཐའ་བྲལ་བའི་ཆོས་ཉིད་དོ། །ཞེས་པ་དང་། མུ་ཏིག་འཕྲེང་བ་ལས། ཡེ་གྲོལ་ཡིན་པས་གཏན་ནས་འཕགས། །རང་གྲོལ་ཡིན་པས་ཡུར་རྐྱེན་ཟད། །ཅེར་གྲོལ་ཡིན་པས་སྣང་བ་དག །མཐའ་གྲོལ་ཡིན་པས་མུ་བཞི་འགག །གཅིག་གྲོལ་ཡིན་པས་དུ་མར་རྟོགས། །རྐྱེན་རྣམས་རྐྱེན་གྱིས་གྲོལ་བས་ན། །དམིགས་པའི་ཆོས་ལ་ང་མི་ལྟོས། །ཡུལ་རྣམས་ཡུལ་གྱིས་གྲོལ་བས་ན། །གཟུང་འཛིན་གཉིས་ལ་ང་མི་ལྟོས། །རྒྱུ་ཉིད་རྒྱུ་ཡིས་གྲོལ་བ་ལ། །འཁོར་འདས་གཉིས་ལ་ང་མི་ལྟོས། །ཆོས་རྣམས་ཆོས་ཀྱིས་གྲོལ་བ་ལ། །ཐ་སྙད་ཚིག་ལ་ང་མི་ལྟོས། །སེམས་ཉིད་སེམས་ཀྱིས་གྲོལ་བ་ལ། །མཚོན་བརྗོད་བློ་ལ་ང་མི་ལྟོས། །དྲི་མས་དྲི་མ་འཁྲུ་བ་བཞིན། །དེ་བཞིན་དག་པས་དག་པ་གྲོལ། །དུག་གིས་དུག་རྣམས་འཇོམས་པ་དང་། །ལྕགས་ཀྱིས་ལྕགས་རྣམས་གཤོག་པ་དང་། །རྡོ་ཡིས་རྡོ་རྣམས་གཅོག་པ་དང་། །ཤིང་གིས་ཤིང་རྣམས་བསྲེགས་པ་ལྟར། །རང་རང་དགྲ་ནི་རང་གིས་བྱེད། །རིགས་མི་མཐུན་པས་གྲོལ་བ་མིན། །ཅེས་སོ། །ཡེ་ནས་གྲོལ་བའི་རྣམ་དག་སྦྱར་བ་ཡང་། །དེ་ལས་འབད་པས་གྲོལ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། །ཡེ་ཉིད་ནས་ནི་གྲོལ་བར་གནས། །ཐབས་དང་ཤེས་རབ་སྦྱོར་བ་ལས། །ཕ་དང་མ་ཉིད་རྒྱུ་ཉིད་དག །འཕེན་པའི་རླུང་གིས་བསྐྱོད་པ་ནི། །བྱང་ཆུབ་རང་རིག་བདེ་ཆེན་པོ། །འབྱུང་ལྔའི་རྒྱུ་ལས་ས་བོན་ནི། །སྟོང་ཉིད་ཡུལ་ལས་སྣང་བ་ཤར། །གཉིས་ཀྱིས་བདེ་བའི་སྙོམས་འཇུག་ནི། །ཐབས་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཉིད། །མངལ་གྱི་ལྷུམས་སུ་ཚུད་པ་ན། །རང་རིག་ཞི་གནས་སྣང་བ་ཤར། །བདུན་ཚན་བདུན་གྱི་རྟོགས་ཚད་དོ། །ཟླ་བཅུས་ས་རྣམས་བགྲོད་པ་ཉིད། །བཙས་པ་ཉིད་ནི་སྐུར་བཞེངས་ཏེ། །ལུས་བསྐྱེད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་ནི་གཞི་སྣང་ཡུལ། །ལུས་སུ་གནས་པ་གཞི་ཡིན་ཏེ། །རྒས་པ་དག་གིས་འཁྲུལ་པ་སངས། །ན་བ་ཉིད་ནི་རྟོགས་པའི་གདེང་། །ཤི་བས་ཆོས་ཉིད་སྟོང་པར་གྲོལ། །དེ་ལྟར་གཟུགས་སྣང་སེམས་ཅན་དེ། །འབད་པ་མེད་པར་ཡེ་ནས་གྲོལ། །ཨེ་མ་ཧོ། སྤྱོད་པས་མ་བསྒྱུར་སྣང་བ་གྲོལ། །སྒོམ་པས་མ་བཙལ་ཆོས་ཅན་གྲོལ། །ལྟ་བས་མ་རྟོགས་རྟག་ཆད་གྲོལ། །འབྲས་བུ་མ་བཅིངས་རང་ལུགས་གྲོལ། །ཅེས་སོ། །ད་ནི་ཆིངས་སུ་བཅིང་པ་ལས། དབྱིངས་གཅིག་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་སུ་བཅིང་བ་ནི། རང་རིག་གཅིག་གིས་ཆོས་ཀུན་བཅིང་བ་ནི། །མཐའ་ཡས་མུ་མེད་སྣང་ཞིང་སྲིད་པའི་ཆོས། །འཁོར་འདས་མ་ལུས་ཤར་ཡང་དབྱིངས་ནས་ཤར། །དེ་ཕྱིར་དང་པོ་ཤར་བའི་དབྱིངས་ཀྱིས་བཅིངས། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རིག་པའི་ངང་ལས་ཤར་བས། དང་པོ་ཤར་བའང་རིག་པ་གཅིག་གིས་བཅིངས་ཏེ། ཀུན་བྱེད་ལས། རྒྱུ་རྐྱེན་མེད་པའི་སྙིང་པོ་འདི། །ཀུན་ལ་དབང་བསྒྱུར་ཐམས་ཅད་བྱེད། །ཅེས་སོ། །ཇི་ལྟར་སྣང་ཡང་རིག་པར་བཅིང་བ་ནི། །ད་ལྟར་སྣ་ཚོགས་སྣང་བའི་དུས་ཉིད་ནས། །རིག་པའི་ངང་ལས་གཞན་དུ་མ་གཡོས་པས། །སྣང་བ་རང་བྱུང་རིག་པའི་ཀློང་གིས་བཅིངས། །ད་ལྟར་ཇི་ལྟར་སྣང་ཡང་རིག་ངོར་སྣང་ལ། རིག་ངོར་བཅིངས་ཏེ། ཀུན་བྱེད་ལས། ཡིན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཡིན་ཏེ། །གནས་ནི་ཆོས་ཉིད་དབྱིངས་ན་གནས། །གསལ་ནི་རིག་པ་མཁའ་ལ་གསལ། །ཅེས་སོ། །མཐར་ཡང་རིག་པ་གཅིག་ཏུ་བཅིང་བ་ནི། ཤར་གྲོལ་རིས་མེད་དབྱིངས་སུ་ནུབ་ན་ཡང་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ལས་གཞན་དུ་མ་གྱུར་པས། །ཟད་པ་གདོད་མའི་ཆོས་ཉིད་གཅིག་གིས་བཅིང་། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མཐར་རིག་པའི་ངང་དུ་བཟློག་ཅིང་གྲོལ་ཏེ། ནམ་མཁར་སྤྲིན་རྣམས་དེངས་པའི་དཔེ་ལྟར་རིག་སྟོང་ཆོས་སྐུའི་དབྱིངས་སུ་ཟད་པ་ཆོས་ཉིད་ཆེན་པོར་བཅིང་བ་ནི། མཚན་མ་རང་གྲོལ་ལས། གཅིག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང་ཐ་དད་འཛིན་པ་འཁྲུལ་བའི་སེམས། །གཅིག་ཏུ་གྲོལ་ལོ་ཆོས་ཉིད་ཀློང་དུ་གྲོལ། །འཁོར་བའི་ལམ་དུ་འདོད་པའི་བྱང་ཆུབ་གེགས། །རང་བྱུང་གྲོལ་ལོ་ཡེ་ཤེས་ཀློང་དུ་གྲོལ། །ཅེས་སོ། །ཐམས་ཅད་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་སུ་བཅིངས་པས་དོན་བསྡུ་བ་ནི། དེ་ཕྱིར་ཆོས་ཀུན་རིག་པ་གཅིག་གིས་བཅིང་། །རིག་པ་མ་གཡོས་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོ་ལ། །འཕོ་འགྱུར་མེད་པ་དོན་གྱི་སྙིང་པོ་བཅིངས། །མི་འགྱུར་འདུས་མ་བྱས་སུ་འུབ་ཆུབ་པོ། །སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཐམས་ཅད་རིག་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་མོའི་ཆོས་ཉིད་དུ་འདུས་པས་རིག་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལས་གཞན་པའི་ཆོས་མེད་དེ། སེང་གེ་རྩལ་རྫོགས་ལས། ཀུན་ཏུ་བཟང་མོའི་བྷ་ག་ཀློང་ཡངས་སུ། །སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་འབྱུང་བ་རྣམ་ལྔ་འུབ། །ཅེས་པ་དང་། ཀུན་བྱེད་ལས། དེ་བས་སྣང་སྲིད་སྣོད་བཅུད་ཐམས་ཅད་ཀུན། །ནམ་མཁའི་ངང་ན་མི་གནས་མེད་པ་བཞིན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཀློང་ཆེན་ཡུལ་ཆེ་བས། །སངས་རྒྱས་སེམས་ཅན་སྣོད་བཅུད་ཀུན་ཀྱང་གནས། །ཞེས་པ་དང་། སེམས་ལས་མ་གཏོགས་པ་ཡི་ཆོས་རྣམས་ནི། །ང་ལས་བྱུང་བའི་སྔར་འདས་སངས་རྒྱས་ལ། །ཀུན་བྱེད་རྒྱལ་པོ་ང་ཡིས་ལུང་མ་བསྟན། །ད་ལྟར་བཞུགས་དང་སླད་ཀྱི་འབྱོན་པ་ལ། །ཀུན་བྱེད་རྒྱལ་པོས་བྱང་ཆུབ་ལུང་མི་སྟོན། །ཅེས་སོ། །ད་ནི་ཐམས་ཅད་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་སུ་ལ་བཟླ་བ་ལས། ཐོག་མཐའ་མེད་པ་དོན་གྱི་སྙིང་པོར་ལ་བཟླ་བ་ནི། ལ་བཟླ་གཅིག་པུར་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཉིད། །ཐོག་མ་དང་ནི་ཐ་མ་མེད་པའི་དབྱིངས། །ཐམས་ཅད་དེ་ཆུབ་སྤྲོས་ཀུན་ཉེར་ཞི་བ། །ཆོས་ཀུན་ཆོས་ཉིད་དོན་གྱི་སྙིང་པོར་གནས། །ཐམས་ཅད་སྣང་བཞིན་པའི་དུས་ནས། ཐོག་མཐའ་མེད་པ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་སུ་འདུས་པས་སྟོང་གསལ་དོན་གྱི་སྙིང་པོའི་ངང་ལས་མ་གཡོས་ཏེ། ཀུན་བྱེད་ལས། ནང་ནས་མ་གཡོས་ནང་དུ་བཙལ་བའི་ཡུལ་མེད་དེ། །ཡུལ་ཕྱིར་ཆགས་ཤིང་ཡུལ་ལ་བསྔོ་བའི་དམིགས་པ་མེད། །མི་འབྱུང་མི་འཇུག་བདག་མེད་སྙིང་རྗེ་དེ་ཡིས་ནི། །གཞན་གྱི་ནོར་མིན་མི་འོང་ཡེ་ནས་གནས་པ་ཡིན། །ཅེས་སོ། །གཟུང་འཛིན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཡུལ་མེད་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་སུ་ལ་བཟླ་བ་ནི། འདི་ལྟར་ཕྱི་ནང་ཡུལ་སེམས་འཁོར་འདས་ཆོས། །རགས་ཕྲར་ཕྱེ་བས་ཆ་ཤས་སྤྲོས་དང་བྲལ། །མཁའ་བཞིན་ཡེ་སྟོང་དབྱིངས་སུ་ལ་བཟླའོ། །ཕྱི་ནང་གཟུང་ཡུལ་རྡུལ་ཕྲན་ཆ་མེད་སྟོང་པ་དེ་ཡང་རིག་པའི་ངང་དུ་རང་སྣང་ལ། ནང་སེམས་ཀྱང་སྐད་ཅིག་ཆ་མེད་སྟོང་པར་རང་ཡལ་རྗེས་མེད་དུ་རིག་པར་སངས་ལ། གཉིས་ཀ་ཡེ་སྟོང་རྩ་བྲལ་ནམ་མཁའ་ལྟར་དག་པ་སྟེ། མི་ནུབ་པའི་རྒྱལ་མཚན་ནམ་མཁའ་ཆེ་ལས། ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀ་ཕྱི་ཉིད་ནང་། །ཟབ་མོ་ཆ་ཤས་རྟོགས་ཡུལ་མེད། །སྲིད་པ་མིང་ཙམ་ལོག་པའི་སྟོབས། །ཞེས་སོ། །རིག་པ་མཚོན་བརྗོད་ལས་འདས་པར་ལ་བཟླ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱང་དཔྱད་ན་དངོས་མེད་དེ། །སྐྱེ་བ་མེད་དང་གནས་པ་མེད་པ་དང་། །འོང་བ་མེད་དང་འགྲོ་བ་མེད་པ་དང་། །མཚོན་དུ་མེད་དང་བརྗོད་ལས་འདས་པ་སྟེ། །བློ་འདས་དགོངས་པའི་ཀློང་དུ་ལ་འདས་པས། །འདི་ཞེས་བསྟན་དུ་མཚན་མའི་དངོས་པོ་མེད། །སྒྲ་ཡིས་ཤེས་སུ་ཚིག་གིས་བརྗོད་དུ་མེད། །རིག་པ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ལས་སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་གཟུང་འཛིན་ཐེག་པ་ཅི་བྱུང་ཅི་ཤར་ཡང་། རིག་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སུ་འདུས་ཤིང་རྫོགས་པས་རྫོགས་པ་ཆེན་པོར་འདུས་པ་སྟེ། ཆོས་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེས་ཀུན་ལ་ཁྱབ་ཅིང་ཐམས་ཅད་དེའི་ངང་དུ་གནས་ཀྱང་། དེའི་ངོ་བོ་ལ་བསམ་བརྗོད་སྤྲོས་པའི་ཡུལ་ལས་འདས་པས་ནམ་མཁའ་ལྟར་ཡེ་ནས་གནས་ཏེ། ཀུན་བྱེད་ལས། ཀྱེ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཉོན་ཅིག །ང་ཡི་རང་བཞིན་འདི་ལྟ་སྟེ། །ཡོད་ནི་གཅིག་ལས་མེད་པས་ཏེ། །བསྟན་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བསྟན། །བྱུང་ནི་ཐེག་པ་དགུ་རུ་བྱུང་། །འདུས་ནི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོར་འདུས། །ཡིན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཡིན་ཏེ། །གནས་ནི་ཆོས་ཉིད་དབྱིངས་ན་གནས། །གསལ་ནི་རིག་པ་མཁའ་ལ་གསལ། །ཁྱབ་ནི་སྣོད་བཅུད་ཀུན་ལ་ཁྱབ། །བྱུང་ནི་སྣང་སྲིད་ཀུན་ཏུ་བྱུང་། །བསྟན་ནི་མཚན་མའི་དངོས་པོར་མེད། །མཐོང་དུ་དམིགས་པའི་ཡུལ་དང་བྲལ། །ཤེས་སུ་ཚིག་ཏུ་བརྗོད་དུ་མེད། །རྒྱུ་ལས་མ་བྱུང་སྙིང་པོ་འདི། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྒྲོས་ཀྱིས་བཏགས་པ་ཀུན་དང་བྲལ། །དོན་འདི་ངེས་པར་རྟོགས་འདོད་ན། །དཔེ་ནི་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་བཏགས། །དོན་ནི་ཆོས་ཉིད་སྐྱེ་བ་མེད། །རྟགས་ནི་སེམས་ཉིད་འགག་པ་མེད། །ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཉིད་ལ། །ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་དཔེ་ཡིས་མཚོན། །དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ། །དམིགས་སུ་མེད་པར་མཚོན་ཏེ་བསྟན། །ཚིག་ཏུ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ལ། །བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཚིག་བརྗོད་དེ། །དམིགས་མེད་དོན་གྱི་ངོ་བོར་བསྟན། །བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པའི་དོན་འདི་ནི། །དོན་གྱི་ངོ་བོ་འབྲེལ་པ་སྟེ། །འདི་ཡིས་ང་དོན་རྟོགས་པར་བྱེད། །འདི་ཡིས་ང་དོན་མ་རྟོགས་ན། །དོན་གྱི་སྒྲ་ཚིག་ཅི་བསྟན་ཀྱང་། །ང་དང་འཕྲད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། །ང་ལས་གོལ་ལ་ང་བསྒྲིབས་པས། །ཆོས་ཀྱི་སྙིང་པོ་མཐོང་མི་འགྱུར། །ཅེས་སོ། །ཆོས་ཟད་མིང་མེད་ཆེན་པོར་ལ་བཟླ་བ་ནས་དོན་བསྡུ་བ་ནི། མིང་མེད་སྤྲོས་དང་བྲལ་བའི་ཀློང་ཆེན་དུ། །སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཆོས་རྣམས་ལ་བཟླའོ། །རིག་སྟོང་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཀློང་ཆེན་དུ། །སོ་སོ་རང་རིག་ཆོས་རྣམས་ལ་བཟླའོ། །རིག་དང་མ་རིག་མེད་པའི་ཀློང་ཆེན་དུ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་བཟླའོ། །དུས་གསུམ་འཕོ་འགྱུར་མེད་པའི་ཀློང་ཆེན་དུ། །ཡེ་སྟོང་ཡོངས་སྟོང་ཆོས་རྣམས་ལ་བཟླའོ། །རིག་པ་ཡེ་ནས་སྤྲོས་དང་བྲལ་བའི་ངང་ནས་ཤར་བ་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་སོ་ཅོག་མཐར་ཡང་དེར་ལ་བཟླ་སྟེ་གྲོལ་ས་ཉིད་ནི་ཐོག་མའོ་ཞེས་ཐལ་འགྱུར་ལས་བཤད་པ་ལྟར་རོ། །རིག་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རིག་སྟོང་སྐྱེ་བ་མེད་པར་ལ་བཟླ་སྟེ། མི་ནུབ་རྒྱལ་མཚན་ཆེན་པོ་ལས། ངོ་མཚར་རྨད་བྱུང་རོལ་པ་འདི། །བྱ་བྲལ་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་གནས། །ཞེས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གཉིས་སུ་མེད་པར་ལ་བཟླ་སྟེ། དེ་ཉིད་ལས། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་བདེ་ཆེན་དེ། །མཚུངས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས། །རིག་དང་མ་རིག་གཉིས་མེད་པར། །རང་གི་མཐུ་ཡིས་རིག་པ་ལས། །ཆོས་ནི་གཞན་ནས་འབྱུང་མི་འགྱུར། །ཅེས་སོ། །སྟོང་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་འཕོ་འགྱུར་མེད་པར་ལ་བཟླ་སྟེ། ཡང་དེ་ཉིད་ལས།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འགྱུར་བ་མ་ཡིན་དྲང་པོར་གནས། །ནམ་མཁའ་བཞིན་ཏེ་མཐའ་མཉམ་ཞིང་། །གཞན་ལ་ལྟོས་འགྱུར་ཆོས་མ་ཡིན། །ཅེས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་རང་བྱུང་རིག་སྟོང་གི་ཡེ་ཤེས་ལ་སྐུ་གསུང་ཐུགས་བྱས་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀ་ནས་དག་པའི་རང་བཞིན་ལྷུན་གྲུབ་སྟོང་གསལ་ཆེན་པོར་གནས་ཏེ། ངོ་སྤྲོད་སྤྲས་པའི་རྒྱུད་ལས། རྡོ་རྗེ་སྐུ་ཡི་རང་བཞིན་ལས། །མི་འགྱུར་མི་ཤིགས་ངང་དུ་གནས། །པདྨ་གསུང་གི་རང་བཞིན་པས། །མ་འགགས་འགག་མེད་སྙིང་པོར་གནས། །འཁོར་ལོ་ཐུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་པས། །མི་རྟོག་བསམ་གཏན་ཆེན་པོར་གནས། །ཞེས་པ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུགས་གསང་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུད་ལས། སྐུ་གསུམ་འོད་གསལ་སྟོང་པ་ཉིད། །རྟག་པ་མ་ཡིན་དངོས་པོ་མེད། །ཆད་པ་མ་ཡིན་འོད་གསལ་སྐུ། །ཐ་དད་མ་ཡིན་ཕྱི་ནང་མེད། །སྟོང་པ་ཟང་ཐལ་ནམ་མཁའི་སྐུ། །སྣང་སྟོང་དབྱེར་མེད་རེག་པ་མེད། །སྐྱེ་ཞིང་འཕོ་འགྱུར་མེད་པའི་སྐུ། །གསུང་ནི་སྐྱེ་མེད་དོན་གྱི་གསུང་། །ཚིག་ཏུ་མི་གསུང་དོན་དུ་གསལ། །སྨྲ་བརྗོད་ཚིག་ལས་འདས་པ་ཡིན། །ཐུགས་ནི་རིག་པ་མཁའ་ལྟར་དག །ཡིད་མེད་སེམས་དང་གསལ་བ་མེད། །ཚོར་བ་མེད་པས་མྱོང་བ་མེད། །འདུ་ཤེས་མེད་པས་ངར་འཛིན་མེད། །འདུ་བྱེད་མེད་པས་སྐྱེ་གནས་མེད། །རྣམ་ཤེས་མེད་པས་འཁྲུལ་བ་མེད། །ཡུལ་ལྔ་མེད་པས་འཛིན་པ་མེད། །འདོད་པ་མེད་པས་ཆགས་པ་མེད། །དགེ་སྡིག་མེད་པས་རྣམ་སྨིན་མེད། །བདག་ཏུ་མི་ལྟ་ངར་འཛིན་མེད། །ཡེ་ཤེས་སྒོ་ལྔ་འཁྲུལ་མེད་གསལ། །ཀུན་གྱི་རང་བཞིན་སངས་རྒྱས་མཉམ། །སྐུ་གསུང་ཐུགས་ལ་དྲི་མ་མེད། །བལྟར་མེད་བསྒོམ་མེད་སྤྱོད་པ་མེད། །ས་དང་ལམ་ལ་བགྲོད་པ་མེད། །ཅེས་པ་དང་། ཀུན་གསལ་ལས། གསལ་ལ་རྟོག་མེད་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། །རང་ལ་རང་སྣང་སྣོད་བཅུད་ཡེ་སངས་རྒྱས། །ལས་དང་ཐུགས་རྗེའི་མཐའ་གཉིས་རྣམ་པར་དག །ས་དང་རྣམ་ཐར་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ལ་རེག །བགྲོད་དུ་མེད་དེ་ཆོས་ཉིད་བྱང་ཆུབ་མཆོག །བགྲོད་པར་འདོད་ན་ཡེ་ཤེས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མཐའ་ལ་རིང་། །མ་བསགས་བཞིན་དུ་ཚོགས་གཉིས་ཡེ་ནས་རྫོགས། །མ་སྦྱངས་བཞིན་དུ་སྒྲིབ་གཉིས་ཡེ་ནས་བྱང་། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཐམས་ཅད་དབྱིངས་གཅིག་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ངང་། །མ་ལུས་ཆོས་ཀུན་རྣམ་དག་རོ་གཅིག་པས། །གཉིས་མེད་གཅིག་པུར་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་དོན། །བཞི་པའི་རྣམ་བཤད་རིན་ཆེན་འགྲེལ་འདི་བཤད། །ཕྱོགས་བཅུ་དུས་གསུམ་བཞུགས་པའི་རྒྱལ་བ་དང་། །མཁའ་འགྲོ་གྲུབ་པ་རིག་འཛིན་སྲུང་མར་བཅས། །ཆོས་མཆོག་སྐལ་བཟང་སྐྱེེ་བོ་མ་ལུས་ཀུན། །ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེའི་ཚུལ་འདིས་དགའ་བར་མཛོད། །གནས་ལུགས་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། ཆོས་ཐམས་ཅད་རྩ་བ་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་གཅིག་པུར་གཏན་ལ་ཕབ་པ་སྟེ་རྡོ་རྗེའི་གནས་བཞི་པའི་འགྲེལ་པའོ།། །།

རྡོ་རྗེའི་གནས་ལྔ་པ། བསྟན་པ་གང་ལ་བཞག་པའི་གང་ཟག་གི་རིམ་པ་གཏན་ལ་ཕབ་པ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ད་ནི་དེ་འཛིན་པའི་གང་ཟག་གི་གནས་ལ་གདམས་པ་ལས། གང་ལ་གདམས་པ། གང་གིས་གདམས་པ། གང་གདམས་པ། ཇི་ལྟར་གདམས་པ། གདམས་པའི་ཕན་ཡོན་བསྔགས་པ་དང་ལྔ་ལས། དང་པོ་གང་ལ་གདམས་པའི་སྣོད་བསྟན་པ་ལས། སྤང་བར་བྱ་བ་དང་བླང་བར་བྱ་བ་གཉིས་ལས། སྤྱིར་སྤང་བར་བྱ་བའི་སྣོད་ནི། དེ་ལྟར་ཡང་ཟབ་ཐེག་པའི་ཉིང་ཁུ་འདི། །བློ་རབ་སྐལ་ལྡན་ངེས་པའི་གང་ཟག་ལས། །ཐེག་པ་དམན་དང་རྒྱུ་འབྲས་ཕྱོགས་ཞེན་དང་། །བློ་ཆུང་སྐལ་བ་དམན་ལ་བསྟན་མི་བྱ། །སྐལ་བ་དམན་པ་ལ་ནི་ཟབ་མོ་བསྟན་ཀྱང་མི་རྟོགས་པ་དང་། བློ་ཆུང་བ་ནི་བློར་མི་ཤོང་བས་ཆོས་སྤང་བ་དང་། ཐེག་པ་དམན་པ་ནི་རང་གི་གྲུབ་མཐར་ཞེན་ནས་ལོག་པར་བལྟ་བ་དང་། རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ཆོས་ལ་ཞེན་པ་ནི་རྟག་ཏུ་ལས་རྒྱུ་འབྲས་ཁོ་ནས་ཐམས་ཅད་འཇལ་བས། ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་ཆོས་བསྟན་ཡང་རྩོད་ཅིང་སྒྲོ་སྐུར་གྱི་གནས་སུ་ལྟ་བའི་ཕྱིར། སྣོད་མ་ཡིན་པས་བླ་ན་མེད་པའི་ཆོས་འདི་གསང་དགོས་པར་བསྟན་ཏེ། ཀུན་བྱེད་ལས། ཀྱེ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དོན་འདི་ནི། །རྒྱུ་འབྲས་ཐེག་པ་ཅན་ལ་བསྟན་གྱུར་ན། །འཇིག་རྟེན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ཆོས་བཞིན་དུ། །རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བར་མི་རིགས་ཟེར། །ཅེས་པ་དང་། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ཐེག་པ་ཅན་རྣམས་ལ། །ཀུན་བྱེད་ང་ཡི་ལུང་འདི་བསྟན་མི་བྱ། །ང་ཡི་ལུང་འདི་ངེས་པར་བསྟན་བྱས་ན། །དགེ་སྡིག་ལས་ལ་རྒྱུ་འབྲས་ཡོད་ཟེར་ནས། །ཡང་དག་ང་ལ་སྒྲོ་དང་སྐུར་བཏབ་པས། །ཡང་དག་ང་དང་ཡུན་དུ་འཕྲད་མི་འགྱུར། །ཅེས་པ་དང་། རིན་པོ་ཆེ་སྤུངས་པ་ལས། ཚིག་འདི་དག་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པའི་ནང་དུ་རྡུལ་ཙམ་ཡང་བརྗོད་པར་མ་བྱེད་ཅིག །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་བློ་ཆུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་དག་རྣམས་ཀྱིས་ཚིག་འདི་ཀུན་ཐོས་པས་སྐྲག་པ་དང་། དངངས་པ་དང་། བརྒྱལ་བར་འགྱུར་ཏེ། གསང་སྔགས་རྣམས་ལ་མི་མོས་ཏེ། ཡིད་ཕྱིར་ཕྱུང་ནས་དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོ་དེ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་བས་ན། བསྟན་ཅིང་ཐོས་པ་ཡང་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། རླུང་ཕྱོགས་ཙམ་དུ་ཡང་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྔར་བརྗོད་པ་བཞིན་ནོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་སྤང་བར་བྱ་བའི་སྣོད་ནི། བླ་མ་སྨོད་ཅིང་མཆེད་ལ་ཁྲོ་བ་དང་། །གསང་སྒོ་འཆོལ་ཞིང་ཡོངས་ལ་སྒྲོགས་པ་དང་། །དད་མེད་སེར་སྣ་ཆེ་ཞིང་ངང་རྒྱུད་ངན། །ཚེ་འདིའི་ཞེན་པ་ཅན་ལ་གསང་བར་བྱ། །བླ་མ་དང་མཆེད་ལྕམ་ལ་མི་གུས་ཤིང་ལོག་པར་ལྟ་བ་དང་། གསང་བ་སྒྲོག་ཅིང་ཡོངས་ལ་སྟོན་པ་དང་། དད་པ་མེད་ཅིང་སེར་སྣ་ཆེ་བ་དང་། ངང་རྒྱུད་ངན་ཞིང་ཚེ་འདིའི་འཁྲུལ་སྣང་བདེན་པར་འཛིན་པ་ལ་སོགས་སྣོད་དུ་མི་རུང་བའི་སྐྱོན་ཆགས་པ་རྣམས་ལ་བསྟན་པར་མི་བྱ་སྟེ། སྙིང་པོའི་བསྟན་པ་དང་སློབ་དཔོན་གྱི་སྐུ་དགྲར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུའང་རིག་པ་རང་ཤར་ལས། བཀུར་སྟི་ཕུ་དུད་མི་བྱེད་ཅིང་། །གསང་སྔགས་འཆོལ་བར་སྤྱོད་པ་དང་། །རིགས་རྒྱུད་མེད་ཅིང་ངང་རྒྱུད་མེད། །ཤེས་རབ་ཆུང་བར་གྱུར་པ་དང་། །བཀའ་དྲིན་ཁྱད་དུ་གསོད་པ་དང་། །རང་གི་རིགས་རྒྱུད་བརྗོད་པ་དང་། །ལུས་ལ་རྒྱན་བཟང་འདོགས་པ་དང་། །དོན་མེད་ཕྱལ་བར་གྱུར་པ་སྟེ། །སློབ་མ་མ་བརྟགས་སློབ་དཔོན་དགྲ། །ཉམས་སུ་མི་ལེན་གང་ཟག་ལ། །རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་དོན་མི་བཤད། །ཅེས་པ་དང་།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཀུན་བྱེད་ལས། སྣོད་མིན་ལོག་པའི་གང་ཟག་བསྟན་པ་ནི། །གྲགས་དང་འཇིག་རྟེན་ཆོས་ལ་དགའ་བ་དང་། །ང་རྒྱལ་དམ་པ་མི་བཀུར་ཡིད་ཕྱུང་བཟློག །འཆར་ཞིང་རྫས་དང་དད་པར་མི་ལྡན་ཏེ། །རང་རྩོད་ཉམས་ལེན་བཙན་ཐབས་འདོད་པ་དང་། །བསྟན་པ་ཡོངས་ལ་འཕེལ་ཞིང་མི་མཐུན་དང་། །སྒྲོ་སྐུར་བདག་གཞན་གནོད་སེམས་སྒོམ་པ་སྟེ། །འདི་ལ་མི་བསྟན་མཆོག་ཏུ་གསང་བར་བྱ། །ཞེས་སོ། །བླང་བྱའི་སྣོད་བསྟན་པ་ནི། སྐལ་བཟང་རབ་མཆོག་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་སྣོད། །བླ་མ་ལ་གུས་ཤེས་རབ་ཆེ་བ་དང་། །ཁོང་ཡངས་སྤྲོ་རིང་གཏོང་ཕོད་ཆེ་བ་དང་། །རྣམ་རྟོག་ཆུང་ཞིང་ཞེན་པ་ཆུང་བ་དང་། །ཚེ་འདིའི་བློས་བཏང་བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་པ་དང་། །དད་དང་བརྩོན་འགྲུས་གསང་བ་ཐུབ་ལ་བསྟན། །བླ་མ་ཆོས་དང་མཆེད་ལྕམ་ལ་དད་པ་དང་། མོས་གུས་དང་གཏོང་ཕོད་ཆེ་བ་དང་། ཤེས་རབ་ཡངས་པ་དང་། ཁོང་ཡངས་པ་དང་། ངང་རྒྱུད་དྭངས་པ་དང་། ཞེན་པ་དང་། དག་གྲོལ་དང་། གཙང་བར་འཛིན་པའི་རྣམ་རྟོག་ཆུང་བ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཆེ་ཞིང་གསང་བ་ཐུབ་པ་ལ་སོགས་པ་སྣོད་དུ་རུང་བའི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པ་ལ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། རང་ཤར་ལས། དད་པའི་སྟོབས་དང་བརྩོན་འགྲུས་ཆེ། །ཤེས་རབ་ཆེ་ཞིང་འཛིན་ཆགས་མེད། །ཕུ་དུད་ཆེ་ཞིང་གསང་སྔགས་སྤྱོད། །རྟོག་མེད་སེམས་ལ་གཡེང་བ་མེད། །དམ་ཚིག་ལྡན་ཞིང་སྒྲུབ་ལ་བརྩོན། །བྲེང་ངེ་དུང་ངེ་བརྩེ་གདུང་ལྡན། །ལྷང་ངེ་ལྷན་ནེ་སྒོམ་ལ་སྤྱོད། །སློབ་དཔོན་གསུང་པ་ཇི་བཞིན་སྤྱོད། །དམ་ཚིག་འཆལ་བར་མི་གཏོང་ཞིང་། །སྤྱོད་ལམ་གཞན་དང་མཐུན་པར་སྤྱོད། །གུས་པའི་ཚུལ་གྱིས་སེམས་དྭངས་ཤིང་། །ཚིག་གཅིག་བསྟན་པས་རྗེས་སུ་འཛིན། །རང་གི་དོན་ལ་དེ་བཞིན་སྤྱོད། །གསང་བ་གཉེར་གཏད་ཐུབ་པར་བྱེད། །རྡོ་རྗེའི་དོན་ལས་མི་འདའ་ཞིང་། །ཐོས་པ་ཆེ་བའི་གང་ཟག་བསྟེན། །རང་གི་དོན་ལས་འདའ་བ་མེད། །དྲེགས་པའི་ཚིག་མེད་འཇམ་པོར་སྨྲ། །ཕ་རོལ་སེམས་དང་མཐུན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འཇུག་བྱེད། །སློབ་དཔོན་དང་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས། །ཁྱད་མེད་གཅིག་གི་ཚུལ་དུ་བྱེད། །དེ་ནི་སློབ་མའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་ལྡན་པའི་སློབ་མ་ནི། །རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་སྣོད་དུ་གསུངས། །ཞེས་པ་དང་། ཀུན་བྱེད་ལས། དད་དང་དམ་ཚིག་བརྩོན་འགྲུས་ཆེ་བ་དང་། །སྙིང་རྗེ་ཡི་རང་སྐྱོ་དང་ཡིད་རྟོག་མེད། །ལུས་དང་བུ་དང་ཆུང་མ་བྲན་དང་ནོར། །གང་ལའང་མ་ཆགས་དད་དང་དགའ་བས་འབུལ། །འདི་དག་དད་དང་དམ་ཚིག་རྟགས་ཡིན་པས། །སྙིང་པོའི་དོན་དང་ལྡན་པ་སྦྱིན་པར་བྱ། །ཞེས་སོ། །སློབ་མ་ཇི་ལྟར་བྱ་བ་ནི། དེས་ཀྱང་རྟོགས་པས་བླ་མ་མཉེས་བྱས་ཏེ། །དམ་བཅའ་སྔོན་དུ་བཏང་ནས་ལེགས་པར་ཞུ། །རྗེས་སུ་གནང་ནས་ཚུལ་བཞིན་བསྒྲུབ་བྱ་སྟེ། །གནས་ལུགས་ས་ལ་ཟད་པར་ཕྱིན་པར་བྱ། །སྣོད་དང་ལྡན་པའི་སློབ་མ་དེས་སྙིང་པོ་འདི་ཞུ་བའི་སྔོན་དུ་ཐབས་དུ་མས་བླ་མ་མཉེས་པར་བྱས་ལ་སྒྲུབ་པའི་དམ་བཅའ་ཕུལ་ནས་ཞུས་ཏ། བླ་མས་རྗེས་སུ་གནང་ནས་ེཚེ་འདི་བློས་བཏང་སྟེ། སྒྲུབ་པ་ཚུལ་བཞིན་དུ་བྱས་ལ། ད་རེས་ཀྱི་ཚེ་འདིས་འཁོར་འདས་ལ་བཟླས་སོ། །གནས་ལུགས་ཟད་པར་ཕྱིན་པར་བྱའོ། །ཀུན་བྱེད་ལས། གང་གིས་སྙིང་པོའི་བསྟན་པ་བདག་ཐོབ་ན། །འཇིག་རྟེན་མཚན་མས་བདག་ལ་ཅི་བགྱི་སྟེ། །ཐོབ་ན་བདག་གིས་དཀའ་བ་སྒྲུབ་པོ་ཞེས། །དམ་བཅའ་ལེགས་པར་གནས་ལ་བསྟན་པ་སྦྱིན། །ཅེས་སོ། །ཐུན་མོང་དུ་བྱ་བའི་ཆོས་ནི། སློབ་མས་རང་མ་རྟོགས་པ་བླ་མ་མཆོད་ཅིང་། ཆོས་འབའ་ཞིག་འདོད་པས་རྟག་ཏུ་བླ་མ་དང་ཆོས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ལ་བསམ་པ་དང་། བླ་མས་ཀྱང་སློབ་མ་དེ་ཐུགས་རྗེས་བྲེང་ངེ་གཟུང་ཞིང་དུས་སུ་འདོམས་པས་བུ་བཞིན་བསྐྱང་ཞིང་། གཉིས་ཀ་སེམས་ཀྱི་འཕེན་པ་མ་ཆད་པས་ཕན་ཚུན་བརྩེ་གདུང་རྒྱུན་མ་ཆད་པར་བྱ་སྟེ། ཐལ་འགྱུར་ལས། མན་ངག་ལུང་གི་རྡོ་རྗེ་སློབ་དཔོན་ལ། །ཁུ་བོ་ཕ་དང་མ་དང་མིག །རིན་ཆེན་བུ་ཆུང་ནོར་གྱི་དབྱིག །རབ་ཏུ་གཅེས་དང་ཡིད་འཐད་དབུལ། །ཅེས་པ་དང་། རང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཤར་ལས། དེ་ལྟར་མན་ངག་སློབ་དཔོན་ལ། །རང་ལུས་དང་ནི་རིན་ཆེན་རྫས། །ཤིན་ཏུ་དཀོན་པ་དག་གིས་བསྟེན། །ཅེས་པ་དང་། ཀུན་བྱེད་ལས། མདོར་ན་ལུས་དང་སྲོག་ཀྱང་དབུལ་བྱ་ཞིང་། །རྫས་དང་ཞིང་ཡུལ་རྐང་འགྲོས་སྨོས་ཅི་དགོས། །གལ་ཏེ་བདག་ལ་དགོས་པར་མ་གྱུར་ཀྱང་། །དམ་པས་བླངས་ཏེ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་འབུལ། །ཞེས་པ་དང་། རང་ཤར་ལས། ཐུགས་རྗེའི་འབྲེལ་ཐག་མ་ཆད་ཅིང་། །བརྩེ་གདུང་རྒྱུན་ཐག་མ་ཆད་པ། །སློབ་དཔོན་སློབ་མའི་འབྲེལ་པའོ། །ཞེས་སོ། །གང་གིས་གདམས་པའི་བླ་མའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་ནི། ཐོས་མང་ཡོན་ཏན་རྫོགས་པའི་བླ་མས་ཀྱང་། །ཞེས་སྨོས་ཏེ། གསང་སྔགས་རྡོ་རྗེ་རྩེ་མོ་སྤྱིའི་སློབ་དཔོན་ནི་ཐོས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་ཆེ་བ། དབང་དང་དམ་ཚིག་རྫོགས་པ། བསྐྱེད་རྫོགས་ཐུན་མོང་གི་གནས་ལ་རང་སྨིན་ནས་གཞན་གྲོལ་བར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་མངའ་བ་ཡིན་པས། བྱེ་བྲག་ཏུ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་བླ་མ་ནི་དེའི་སྟེང་དུ་གསང་ཆེན་ངེས་པའི་དབང་ཐོབ་ཅིང་དམ་ཚིག་དག་ལ་རྒྱུད་ལུང་མན་ངག་གི་དོན་ལ་མཁས་པ། ལྟ་སྒོམ་རྣམ་པར་དག་པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ལ་རང་ཉིད་ཟད་པར་ཕྱིན་ནས་གཞན་བདེ་ལ་འགོད་པའི་ནུས་པ་མངའ་བ་སྟེ། མདོར་ན་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆོས་རྒྱལ་མཚན་གྱི་དཔུང་རྒྱན་ལྟར་ནུབ་པ་མེད་པའི་གཏེར་འཆང་བ་སྟེ། རང་ཤར་ལས། རྡོ་རྗེ་དོན་ལྡན་སློབ་དཔོན་ནི། །ངང་རྒྱུད་བཟང་ཞིང་སློབ་ལ་མཁས། །དབང་ཐོབ་གསང་སྔགས་དོན་ལ་སྦྱོར། །ཕྱི་ནང་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཤེས། །ཡི་དམ་ལྷ་དང་འདུ་འབྲལ་མེད། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་ཡེངས་པ་མེད། །རྫོགས་ཆེན་མན་ངག་དོན་ལྡན་པའི། །གསང་སྔགས་གསང་བའི་རྒྱུད་ལ་མཁས། །ཕྱི་ནང་སྒྲུབ་ཐབས་ཐམས་ཅད་བྱེད། །ལྟ་བའི་དོན་ལས་མི་འདའ་ཞིང་། །ཕྱི་ནང་གསང་བའི་བྱ་བ་བཏང་། །ཡོན་ཏན་ནོར་བུ་རིན་ཆེན་ལྟར། །ཟད་མེད་གཏེར་ལ་སྤྱོད་པའོ། །ཞེས་པ་དང་། ཐལ་འགྱུར་ལས། མཚན་ཉིད་རྫོགས་པའི་བླ་མ་ནི། །ཡོན་ཏན་ཀུན་གྱི་འབྱུང་ཁུངས་ཡིན། །རྫོགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པའི་བྱང་ཆུབ་གཞི་འཛིན་པའོ། །ཞེས་སོ། །ཞར་ལ་སྤང་བྱའི་བླ་མ་ཡང་། རང་ཤར་ལས། མི་ཤེས་ང་རྒྱལ་ཆེན་པོ་སྟེ། །བླུན་རྨོངས་ཚིག་ཕྱིར་འབྲེང་བ་དང་། །གསང་སྔགས་དོན་ལ་མི་དགོངས་དང་། །གཞན་གྱི་ཞེ་གཅོད་ཁངས་ཚིག་དང་། །ལོག་པའི་ལམ་དུ་ཞུགས་པ་དང་། །དབང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ཞལ་མ་མཐོང་། །དམ་ཚིག་འཆལ་བར་གྱུར་བ་དང་། །དྲིས་པ་དག་ལ་ལན་མི་སྟོན། །ཐོས་ཆུང་ང་རྒྱལ་ཆེ་བ་དེ། །སློབ་དཔོན་མ་བརྟགས་སློབ་མའི་བདུད། །གསང་སྔགས་སྟོན་པའི་སློབ་དཔོན་མིན། །རྫོགས་ཆེན་ཨ་ཏི་སྟོན་མི་ནུས། །དེ་དང་འགྲོགས་པར་མི་བྱའོ། །ཞེས་པས་སྤང་བར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་གདམས་པའི་ཚུལ་ནི། སྣོད་ཀུན་བརྟགས་ཏེ་རིམ་གྱིས་གནད་རྣམས་སྦྱིན། །སྣོད་མིིན་རྣམས་ལ་ཤིན་ཏུ་གསང་བར་བྱ། །བཀའ་རྒྱས་བཏབ་ཅིང་གཏད་རྒྱས་དམ་དུ་སྦས། །བླ་མས་སློབ་མའི་སྣོད་བརྟགས་ལ། ལོ་དང་ཟླ་བར་ཉམས་སུ་ལེན་དུ་བཅུག་ནས་གནད་རྣམས་རིམ་གྱིས་སྦྱིན་པ་ལས་དུས་གཅིག་མ་ཡིན་ཏེ། སྣོད་མིན་ཁ་གསག་ཅན་གྱིས་དུས་གཅིག་ཐོབ་ན་བསྟན་པ་འཆོལ་ཞིང་བྱིན་རླབས་ཡལ་བར་འགྱུར་ལ། སྣོད་ལྡན་ཡིན་ཡང་སྒྲུབ་པ་མ་སྨིན་པས་ཆོས་ལ་བློ་འདྲེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སློབ་དཔོན་པདྨས་མཛད་པའི་དུས་གནད་བརྟག་པ་ལས། དེ་ཡང་དུས་གཅིག་མ་ཡིན་རིམ་པས་སུ། །སྣོད་རྣམས་བརྟགས་ལ་ལེགས་པར་སྦྱིན་བྱ་ཞིང་། །ཚེ་འདིའི་ཞེན་པ་ཅན་ལ་གདམས་གཞུག་སྦ། །ཞེས་པས། སྣོད་ལྡན་ཡིན་ན་ཆོས་ལ་གུས་པ་ཡོད་པས་ཡོན་དང་བསྙེན་བཀུར་དང་བཅས་ནས་ཞུས་ཏེ། ཡོ་བྱད་ལ་འདོད་པ་མེད་ཀྱང་ཕ་རོལ་གྱི་བྱེད་པས་ཤེས་ཏེ། སྣོད་མིན་ནི་ཁ་གསག་གི་ཕྱག་རྟེན་ལས་དོན་གཉེར་མེད་པས་རྟེན་འབྲེལ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཀུན་བྱེད་ལས། སྔོན་དུ་བརྟགས་དང་དད་པ་བརྟག་བྱའི་ཕྱིར། །རིན་ཆེན་དབྱིག་དང་བཅས་པས་གུས་སྣོད་ཀྱིས། །ཆགས་སེམས་ང་རྒྱལ་གཞན་སེམས་མ་ངེས་ལ། །དེ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལ་ཀུན་བྱེད་རྒྱལ་པོ་བསྟན་མི་བྱ། །ཞེས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་སྣོད་ལྡན་ལ་བསྟན་ཞིང་སྣོད་མིན་ལ་གསང་ཞིང་། རང་ཤར་ལས། མན་ངག་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་དོན། །སྣོད་ངན་ཕལ་དུ་བླུགས་མི་བྱ། །དད་དང་ལྡན་པ་འགའ་ཡི་བཅུད། །སྣོད་ངན་དག་དུ་བླུགས་གྱུར་ན། །བཅུད་མེད་གཉིས་སུ་འཕུང་བར་བྱེད། །དེ་ཕྱིར་བློ་དམན་རྣམས་ལ་གསང་། །ཞེས་སོ། །གསང་ཚུལ་བློ་དམན་པ་ལ་ཟབ་མོ་འདི་བསྟན་པར་ཡིད་ཀྱིས་མི་བསམ། ཚིག་འབྲུ་ངག་ཏུ་མི་བརྗོད། གླེགས་བམ་ལག་ཏུ་མི་གཏད་པ་དང་། སྣོད་ལྡན་ལའང་སྣོད་མིན་ལ་གསང་བའི་བཀའ་རྒྱས་གདབ་ཅིང་། སྣོད་ལྡན་ལ་བསྟན་པའི་གཏད་རྒྱས་དམ་དུ་སྦ་བར་གདམས་པའོ། །གང་གདམས་པའི་སྙིང་པོ་བསྟན་པ་ནི། སྐལ་ལྡན་རབ་མཆོག་སྙིང་གི་བུ་རྣམས་ལ། །ངེས་དོན་སྙིང་པོ་བསྟན་པ་གཏད་པར་བྱ། །འདི་ལ་བསྟན་པ་དངོས་དང་། གང་ལ་གཏད་པར་བྱ་བ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི་རིག་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱིས་སེམས། རྒྱུ་འབྲས་བྱ་རྩོལ་ལས་འདས་པར་སྟོན་པའི་ཚུལ་ཏེ། ལྟ་བས་གཏན་ལ་དབབ་པ་དང་། དགོངས་པས་ངང་ལ་བསྐྱལ་བ་དང་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི་རིག་ངོར་ཅི་སྣང་ཡང་རིག་པ་ལས་མ་གོས་ཤིང་ཕན་གནོད་མེད་པས། རྒྱུ་འབྲས་དགེ་སྡིག་ལས་འདས་པས་ཟང་ཐལ་ཆིག་རྫོགས་ཆེན་པོ་སྟེ། ཀུན་བྱེད་ལས། རྟོག་མེད་ནམ་མཁའ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། །ང་ནི་མི་རྟོག་བླང་དོར་མེད། །བླང་དོར་མེད་དེ་ནམ་མཁའ་འདྲ། ནམ་མཁའ་བླང་དོར་མེད་པ་བཞིན། །ཀུན་ཏུ་བཟང་ལ་བླང་དོར་མེད། །བླང་དོར་མེད་པ་ང་ལ་འདུས། །ཞེས་སོ། །ངོ་བོ་རྒྱུ་འབྲས་མེད་པར་ཡང་དེ་ལས། བྱང་ཆུབ་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་ཏེ། །ནམ་མཁའ་ལ་ནི་རྒྱུ་འབྲས་མེད། །ཅེས་པ་དང་། སེང་གེ་རྩལ་རྫོགས་ལས། དགེ་བས་སངས་རྒྱས་དོན་མི་རྟོགས། །དགེ་བས་སངས་རྒྱས་དོན་རྟོགས་ན། །རྫོགས་ཆེན་གནས་ལུགས་བརྫུན་པར་འགྱུར། །སྡིག་པས་འཁོར་བར་ལྟུང་མི་འགྱུར། །སྡིག་པས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འཁོར་བར་ལྟུང་གྱུར་ན། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་བརྫུན་པར་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །དེའི་འཕྲེང་བསལ་བ་ནི། ཐེག་པ་འོག་མ་ནས་དགེ་སྡིག་ཡོད་པར་བསྟན་པ་དེ། ཁོ་རང་རྣལ་མའི་དོན་མ་རྟོགས་པས་ཡོད་ཡོད་ལྟར་ཞེན་ནས་འཁྲུལ་པས་དགེ་སྡིག་ཏུ་སྣང་ལ། གཤིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་ལ་དགེ་སྡིག་མེད་དེ། ཚད་རིམས་ཀྱི་ཐེབས་པ་ལ་འཁྲུལ་སྣང་ཅི་ཤར་ཀྱང་དོན་ལ་མེད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། སྐྱེ་འགག་གི་ཆོས་ཀྱི་དཔེ་སྐྱེ་མེད་ལ་བླང་དུ་མེད་པ་ས་བོན་ལས་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བའི་དཔེ་ནམ་མཁའ་ལ་བླང་དུ་མེད་པ་ལྟར། རྒྱུ་འབྲས་འཁྲུལ་པའི་དཔེ་སེམས་ཉིད་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ལ་བླང་དུ་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཀུན་བྱེད་ལས། རྫོགས་ཆེན་རྒྱུ་འབྲས་ཡེ་ནས་འདས་པའི་ཕྱིར། །བཙལ་ཞིང་བསྒྲུབས་པས་བྱར་མེད་འགྲུབ་པ་མེད། །རྒྱུ་འབྲས་ལྟ་བའི་སྟོན་པ་ལུང་བསྟན་པ། །འཇིག་རྟེན་མཚན་མའི་ཆོས་ལ་ཚོད་བཙུགས་ནས། །རྒྱུ་འབྲས་བཙལ་ནས་འབྲས་བུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །སེམས་ལས་རྒྱུ་མེད་ཡེ་ནས་འབྲས་བུ་མེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། །འཇིག་རྟེན་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་ལ་དཔེ་བླངས་ནས། །སྐྱེ་ལས་འཇིག་པ་འབྱུང་བར་སྒྲོ་མི་བཏགས། །རང་བྱུང་རྒྱུ་འབྲས་འདས་པ་མ་རྟོགས་པར། །འཇིག་རྟེན་མཚན་མའི་ཆོས་ལ་ཚོད་བཙུགས་ནས། །རྒྱུ་ལས་བཙལ་བས་འབྲས་བུ་བྱུང་ཟེར་བ། །དེ་ཡི་རྒྱུ་འབྲས་ཐེག་པ་རང་ལུང་ཡིན། །ཀྱེ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཉོན་ཅིག །ཡེ་ཤེས་ཡེ་ཤེས་ཞེས་སུ་བསྟན་པ་ནི། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་མ་འགགས་ཀུན་དང་མཚུངས། །རྒྱུ་ལས་མ་བྱུང་མཚུངས་མེད་ཡེ་ཤེས་དེ། །ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་གཞན་ནས་ཆོས་འབྱུང་མེད། །འཇིག་རྟེན་རྒྱུ་འབྲས་ཆོས་ལ་ཚོད་བཙུགས་ནས། །བཙལ་བས་མེད་པའི་འབྲས་བུ་འབྱུང་མི་འགྱུར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་རྒྱུ་ཡིས་མ་བསྐྱེད་ཕྱིར། །འཇིག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྟེན་སྐྱེ་འགག་ཆོས་ལ་ཚོད་མི་འཇུག །བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་རྐྱེན་གྱིས་མ་བསྐྱེད་ཕྱིར། །འཇིག་རྟེན་སྐྱེ་འགག་ཆོས་ལ་དཔེ་མི་ལེན། །ཀྱེ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ། ཆེ་བ་འདོད་ནས་སྒོམ་སྒྲུབ་རྩོལ་བྱེད་ན། །སྒོམ་སྒྲུབ་རྩོལ་བས་ཆེ་བ་དེ་མི་འགྲུབ། །ཆེ་བ་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཡེ་ནས་ཡིན། །ཅེས་སོ། །ཐུན་མོང་ལྟར་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་བསྒྲུབ་མི་དགོས་ཏེ། བསྒྲུབས་པས་ནམ་ཡང་མི་འགྲུབ་ཉིད་འདུས་མ་བྱས་ཆོས་སྐུ་འབྲས་བུར་ཀུན་འདོད་ལ། དེ་ཉིད་བསྒྲུབས་པས་འགྲུབ་ན་འདུས་བྱས་སུ་འགྱུར་ལ། དེ་མི་རྟག་པར་འགྱུར་བས། མ་བཅོས་ཇི་བཞིན་བཞག་པས་འགྲུབ་པར་དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགོངས་པ་མཐུན་ཏེ། དེ་ཉིད་ལས། སངས་རྒྱས་བསྒྲུབས་པས་འགྲུབ་པར་མ་ཡིན་ཏེ། །མ་བཙལ་རང་བཞིན་གནས་པས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །མ་བཙལ་རང་བཞིན་གནས་ལ་མི་རྟོག་ཞོག །ཅེས་པ་དང་། ཡང་དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ལས་གཞན་མེད་དེ། །སྔ་རབས་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས། །རང་སེམས་མ་བཅོས་སྔར་མཐོང་རྟོགས། །ད་ལྟར་བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས། །མ་བཅོས་པ་ཡི་རང་སེམས་དེ། །མ་བཅོས་ཇི་བཞིན་རྟོགས་གྱུར་པས། །ད་ལྟར་འགྲོ་བའི་དོན་ཡང་མཛད། །སླད་ནས་འབྱོན་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས། །རང་བྱུང་སེམས་ཉིད་འདི་ལ་ནི། །སྔ་མ་བཅོས་པར་ལུང་མ་བསྟན། །ད་ལྟར་རིན་ཆེན་སེམས་མི་འཆོས། །མ་བཅོས་ལམ་དུ་ཞུགས་ནས་འབྱོན། །ཇི་ལྟར་སྣང་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་སུ་མ་རྟོགས་ཏེ། །བཅོས་ཤིང་བསྒྲུབས་པས་འགྲུབ་མི་འགྱུར། །མ་རྟོགས་བཅོས་པས་འགྲུབ་པར་བྱེད། །བསྐལ་པ་དུ་མའི་གྲངས་བགྲངས་ཀྱང་། །མི་རྩོལ་བདེ་དང་འཕྲད་མི་འགྱུར། །ཀྱེ་སྐུ་གསུམ་སེམས་ལས་མ་བཅོས་ཕྱིར། །སྐུ་གསུམ་སྟོན་པའི་མདོ་ལུང་ལས། །འཆོས་པར་བྱེད་པའི་དོན་འབྱུང་བ། །དེ་ནི་སྟོན་པ་སྐུ་གསུམ་ཡང་། །ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་སྟོན་པ་མིན། །དེ་བཞིན་འཆོས་པར་བྱེད་པ་ཡི། །སྟོན་པས་བདེན་ཚུལ་ཅི་བསྟན་ཀྱང་། །ངེས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལུང་མ་ཡིན་དྲང་ལུང་ཡིན། །ཅེས་སོ། །དགོངས་པས་ངང་ལ་བསྐྱང་བ་ནི། དེ་ལྟར་རིག་པ་ཆོས་སྐུ་རྗེན་པ་རྒྱུ་འབྲས་དགེ་སྡིག་ལས་འདས་པ་ཟང་ཀ་ཆོས་ཟད་བློ་འདས་ཀྱི་དོན་མ་བསམས་མ་དཔྱད་རང་སར་ཅོག་གིས་བཞག་དུས་རང་གསལ་དུ་ས་ལེ། སྟོང་གསལ་དུ་མེ་རེ། ཡེ་གསལ་དུ་ཕྱམ་མེ་བ་འདི་ཀ་ཡིན་པས། དེའི་ངང་ལ་མ་བཅོས་མ་བསླད་པར་རང་བབས་སུ་ཕྱམ་མེ། རང་སངས་སུ་སང་ངེ་། རང་གྲོལ་དུ་ཤིག་གེརང་དག་ཏུ་སལ་ལེ། རང་མལ་དུ་ལྷོད་དེ། སྒོ་ལྔ་རང་ཡན་རྒྱ་གྲོལ་དུ་ཧར་སང་བར་མེད། ཕྱལ་བ་ནམ་མཁའ་ཀློང་ཡངས་ཀྱི་ངང་དུ་དུས་གསུམ་བློའི་འབྲེལ་ཐག་བཅད་པས་གསལ་བ་མ་འགགས་རྟོག་མེད་རྗེན་པར་ཕྱམ་གདལ་ནས་བཞག་པ་ནི། ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ཐུགས་ཀྱི་མེ་ལོང་ལས། གསལ་ལ་མ་ཡེངས་གཏིང་དཔག་དཀའ་བའི་ངང་། །སྟོང་གསལ་གདལ་ན་བདེ་ཆེན་དབྱིངས་ལ་སྤྱོད། །རྩེ་གཅིག་ངང་ན་དོན་དམ་དབྱིངས་ཀྱི་ངང་། །ཞེས་པ་དང་། མུ་ཏིག་འཕྲེང་བ་ལས། སྟོང་ཞིང་གསལ་ལ་གསལ་ཞིང་ཁྱབ། །བསམ་པས་མ་སྦགས་དྲན་པས་སངས། །སྤྲོས་པ་ཉིད་དང་བྲལ་བ་སྟེ། །ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་ཁྱབ་ཅིང་སྟོང་། །རང་དག་མཚོན་པ་ཀུན་དང་བྲལ། །ཅེས་པ་དང་། ཀློང་དྲུག་པ་ལས། རང་རིག་སྐལ་མཉམ་སྟོང་ཉིད་གྲོགས། །འདི་ལ་གོམས་པའི་སྐལ་ཆེ་བས། །རྟོག་པ་མེད་པའི་སྐུ་བཟུང་སྟེ། །ང་ཡི་ཐུགས་རྗེའི་འོད་བཟུང་ནས། །འདི་དང་ང་ཉིད་སྐལ་བ་མཉམ། །ཞེས་པ་དང་། སྒྲོན་མ་འབར་བ་ལས། རང་བཞིན་སྣང་བ་མ་འགགས་པར། །བློ་རྨོངས་དྲན་པ་ཀུན་ཟད་དེ། །སྣང་བ་རང་དག་དབྱིངས་སུ་ནི། །རྟོག་པ་མེད་པའི་རིག་པར་ཡང་། །མི་གཡོ་མཉམ་པ་ཉིད་ཤེས་པས། །ཐམས་ཅད་མཉམ་པའི་དབྱིངས་སུ་ཡང་། །ཡེ་ནས་རྣམ་རྟོག་ཟད་པར་ནི། །རང་བཞིན་རྣམ་དག་དབྱིངས་སུ་གནས། །བརྗོད་ཅིང་སྣང་ཚིག་གཉིས་མེད་པས། །ཕྱི་དང་ནང་མེད་དབྱིངས་སུ་ཡང་། །རང་དལ་ཆེན་པོའི་ངང་དུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གནས། །ཕྱི་ནང་མེད་པར་ཟང་ཐལ་བས། །མར་བསྒྲིབས་དྲི་མ་མེད་པར་ནི། །ཡེ་ནས་ཀ་དག་ཆེན་པོར་ཡང་། །རྣམ་པར་དག་པའི་དབྱིངས་ཀྱི་ནི། །མཚན་ཉིད་དུ་ནི་ཡེ་ནས་བཞུགས། །ཞེས་པ་དང་། ཉི་ཟླ་ཁ་སྦྱོར་ལས། རང་བཞིན་རྫོགས་ཆེན་རྟོགས་པ་ཡི། །འདི་ལྟར་གོམས་པ་གང་ཡིན་པ། །མ་བཙལ་བཞག་པས་དོན་རྣམས་རྙེད། །མ་བསྒོམས་པར་ནི་བདེ་ཆེན་རྒྱས། །རང་བཞིན་ཉིད་དུ་མངོན་སུམ་རིག །འདི་ཉིད་སུ་དང་འཕྲད་པ་དེ། མཚམས་མེད་སྡིག་དང་ལྡན་པ་ཡང་། །འདི་ཉིད་བསྒོམས་པས་གྲོལ་བར་ནི། །ཐེ་ཚོམ་ཉིད་མེད་ན་ར་ཀན། །ཅེས་པ་དང་། སེང་གེ་རྩལ་རྫོགས་ལས། འཛིན་ཆགས་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་དངོས་བྲལ་ཏེ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་གཉིས་མེད་དགོངས་པའི་མཆོག །བྱ་རྩོལ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་རང་སར་དག །འུབ་ཆུབ་ཏིང་འཛིན་ཆོས་ཉིད་ཡུལ་ལ་འཇུག །ཅེས་པ་དང་། ནོར་བུ་འཕྲ་བཀོད་ལས། ནམ་མཁའི་མཚན་ཉིད་ཡེ་ནས་ཀ་དག་པས། །ཆོས་སྐུ་ཉིད་ལ་དངོས་མེད་བསམ་པ་མེད། །ཕྱི་དང་ནང་མེད་ཡངས་པ་ཆེན་པོ་ལ། །ཡངས་པའི་ཆོས་ཉིད་མཐའ་བྲལ་དངོས་པོ་མེད། །ཅེས་སོ། །དགོངས་པ་དེ་དག་གི་རང་ངོ་རང་གསལ་བྱིང་རྒོད་མེད་པ་ཕྱེད་གཉེན་པོས་མ་བསྒྲིབས་པར་ཡངས་པ་ཕྱལ་ལེ་ཕྱི་ནང་བར་མེད་དག་པས་གོལ་སྒྲིབ་ཕྱོགས་འཛིན་གྱི་སྐྱོན་ལས་གྲོལ་བས་ཏེ། ཐལ་འགྱུར་ལས། མ་གོམས་གནས་པའི་སྒོམ་པ་ནི། །དབང་པོའི་སྒོ་རྣམས་གསལ་བ་ལ། །ཡིད་ཀྱིས་རྟོགས་པར་མ་གྱུར་པ། །ཤེས་པ་ཉིད་ལ་དཔྱོད་པའི་ཡིད། །ཕྱིར་ལ་ཤོར་བ་མེད་པ་ཉིད། །རིས་ཅན་བཅད་པ་མ་ཡིན་དང་། །གུད་བཅད་སྟོང་པར་མ་སོང་དང་། །བདེ་བ་རྒྱུན་ཆད་མ་ཡིན་དང་། །བཏང་སྙོམས་ལྟེང་པོར་མ་སོང་དང་། །དྲན་རིག་གསལ་བ་ངལ་གསོ་དང་། །སྦྱངས་པ་ལོག་ཆད་ལམ་སྟོང་དང་། །འཛིན་ཆ་ནང་དུ་འགྱུ་བདེ་དང་། །རྣམ་པ་གསལ་བའི་ཆ་འཛིན་དང་། །ཁ་དོག་ཡིག་འབྲུ་འགྱུར་བྱེད་རྣམས། །དེ་རྣམས་ཕྱོགས་སུ་མ་ལྷུང་ན། །མ་གོལ་གནས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པའི་སྒོམ་པའོ། །སྒོམ་པའི་མཚན་ཉིད་སྣང་ཚུལ་ནི། །མཚན་ཉིད་སྟོང་གསལ་རིག་པ་ལ། །རང་བཞིན་གང་དང་མ་འདྲེས་པ། །གཟུང་དང་འཛིན་པའི་མཐའ་ཟད་དང་། །ཆོས་ཉིད་རང་ངོ་དག་པའོ། །སྣང་ཚུལ་འཁྲུལ་པ་མ་ཡིན་ལ། །རྒྱུ་རྐྱེན་དག་པའི་རང་བཞིན་ལ། །དངོས་དང་དངོས་མེད་རང་དག་ན། །སྒོ་ལྔའི་ཡུལ་ཞེན་དག་པ་དང་། །འབྱུང་བའི་རགས་པ་དག་པ་དང་། །ཡེ་ཤེས་དག་པ་འཕེལ་སྣང་སྟོན། །དེ་ལ་ཟད་པའི་ཆོས་ཉིད་དོ། །ཞེས་སོ། །དེའང་རང་སངས་སྟོང་པར་གཡོས་པས་དང་པོ་འབྱུང་བ་ཕྲ་རགས་ལ་བདག་འཛིན་དག་ནས། ཡེ་ཤེས་སྟོང་གསལ་གྱི་ཉམས་གོང་འཕེལ་དུ་འགྲུབ་པ་ལས། མཐར་ཕྲ་རགས་འབྱུང་བའི་རྡུལ་ཕྲན་སོ་སོར་དེངས་ཤིང་ན་བུན་ཡལ་བ་ལྟར་རྡོས་པ་དག་ནས་རིག་པ་ཆོས་སྐུ་ཀ་དག་ལ་ཟད་སར་ཐུག་ནས་རང་ཟ་ཟིན་པར་གསུངས་ཏེ། རིན་པོ་ཆེ་སྤུངས་པ་ལས། མ་གཏད་རང་སོར་བཞག་པ་ཡིས། །སེམས་ཀྱི་འདི་ཡི་ཚིག་ཀུན་ཀྱང་། །སུས་ཀྱང་བསླབ་པ་མེད་པར་ནི། །སོ་སོའི་བློ་ལ་གོ་བར་སྣང་། །འདི་ཉིད་རང་གི་བློར་གོམས་པས། །མི་སྣང་རྟོག་པ་མེད་པ་ཡི། །སྣང་བ་ཐམས་ཅད་རང་དག་ནས། །ཐམས་ཅད་ཟང་མ་ཐལ་བྱུང་དུ། །སྟོང་གསལ་ཆེན་པོའི་རིགས་སུ་འགྱུར། །ས་ཆུ་མེ་རླུང་འབྱུང་བ་བཞི། །སོ་སོའི་ནུས་པ་མི་སྣང་བར། །ན་བུན་བཞིན་དུ་མཁའ་ལ་དེངས། །འཁྲུལ་པའི་ཞེན་པ་སྣ་ཚོགས་ནི། །ཇི་ལྟར་བསམས་ཀྱང་སྐྱེ་མེད་པར། །གཟུང་འཛིན་ཆ་རྣམས་རང་འགགས་ནས། །གང་མི་སྣང་སྟེ་རང་ཟད་ནས། །གསལ་བྱེད་རང་གི་ཉམས་མྱོང་བར། །ལུས་ཅན་ཀུན་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་པ་དང་། ཐལ་འགྱུར་ལས། རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་མཐའ། །ཆོས་རྣམས་རང་སར་བཞག་པས་ཏེ། །སྣང་ཤེས་ཆོས་ཉིད་ཟུང་འཇུག་པས། །ཡེ་གྲོལ་ཅོག་གཞག་ཉིད་ལ་ཐུག །དགོངས་པ་བློ་ལས་འདས་པ་དང་། །མཚན་བཅས་རང་སར་དག་པ་དང་། །སྟོང་དང་དངོས་པོའི་མཐའ་གྲོལ་དང་། །འགྱུ་ཟད་རྟོག་པ་མེད་པ་དང་། །བློ་ཟད་ཡིད་ལས་འདས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པའོ། །ཞེས་སོ། །ཁྲེགས་ཆོད་ཀ་དག་གི་དོན་མཐར་ཕྱིན་ནས་འབྱུང་བ་ཟད་པ་དང་། ཐོད་རྒལ་ལྷུན་གྲུབ་མཐར་ཕྱིན་པས་འབྱུང་བ་དག་པ་གཉིས། ཕྱི་ནང་གི་རྡོས་བཅས་དག་ཙམ་དུ་འདྲ་ཡང་། འདི་ཉིད་རྡུལ་ཕྲན་ཆ་མེད་སོ་སོར་དེངས་ནས་སྐད་ཅིག་ལ་ཀ་དག་ཏུ་གྲོལ་བས་འོད་ལུས་མི་སྣང་ལ། ཐོད་རྒལ་འོད་ལུས་དེས་འཕོ་བ་ཆེན་མོ་འགྲུབ་པའི་ཆ་ཙམ་སྟེ། འོད་ལུས་ཡོད་མེད་ཀྱི་ཁྱད་ཡོད་དོ། །ཀ་དག་གི་སར་གྲོལ་ལུགས་ལ་ཁྱད་མེད་དོ། །འདི་ལྟ་བུའི་ཐེག་པ་རྒྱལ་པོས་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཅིང་རྒྱུ་འབྲས་ཚེ་འདི་ལ་ལ་ཟློས་ནུས་ལ། རྣལ་འབྱོར་པ་ཡང་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སྟོང་ར་མ་ཉམས་པ་རྟོགས་པའི་གདིང་ཚད་རྙེད་ནས་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་འཁྲུལ་པ་ཞིག་སྟེ། དམན་པའི་ཐེག་པ་ལ་མི་བརྟེན་ཅིང་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་གྲངས་རྟོག་མི་སྨྲ་བ་ནི་ལྟ་བའི་ཕྱི་རྒྱ་རླབས་ཀྱིས་བཅད་དེ་ཐམས་ཅད་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཆ་ལས་བྱུང་ལ། ཐེག་པ་འོག་མ་བརྒྱད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་སྨྲ་མི་ནུས་ཏེ། ཐེག་པ་དམན་པ་ལ་ཐུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་སེང་གེ་རྩལ་རྫོགས་ཆེན་པོའི་རྒྱུད་ལས། ཨེ་མ་ཧོ། སྣང་བའི་ཡེ་ཤེས་གསལ་བ་ཆེ། །རྟེན་འབྲེལ་ཡེ་ཤེས་ཕྱོགས་དང་བྲལ། །རྫོགས་ཆེན་གསང་བའི་ཡེ་ཤེས་ནི། །ཀུན་གྱི་རྩེ་མོར་གྱུར་པའོ། །རྫོགས་ཆེན་ལྟ་བའི་དཔེ་མཚོན་ནི། །ཁྱུང་ཆེན་ནམ་མཁར་ལྡིང་དང་མཚུངས། །ཐེག་པའི་རང་སྐད་སོ་སོར་རབ་ཏུ་གྲངས་མང་ཡང་། །སེང་གེ་ཝ་སྐད་འདོན་དུ་མེད་དེ་ལྟོ་བ་ཡངས། །ཝ་སྤྲེ་སེང་སྐད་འདོན་དུ་མེད་དེ་མགྲིན་པ་དོག །རྫོགས་ཆེན་རང་སྐད་རང་རིག་ཡེ་ཤེས་སྟོན་པར་བྱེད། །འོག་མས་རང་རིག་འདོན་དུ་ལྟ་བ་ཡེ་ནས་དམའ། །ཞེས་སོ། །དེའང་ཁྱུང་དང་པོ་བྲག་སྟེང་ནས་འཕུར་བ་ལྟར། འོག་མ་ལ་བརྟེན་ནས་གོང་དུ་བགྲོད་ན། ཕྱིས་ནམ་མཁར་ལྡིང་བ་ལྟར་བྱ་རྩོལ་མེད་པར་འཇུག་པ་འཐད་དོ་སྙམ་པ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། ཁ་ཅིག་དབང་པོ་སྦྱངས་པས་དེ་ལྟར་སྲིད་དུ་བཅུག་ཀྱང་སྐབས་འདིར་ཁྱུང་ནམ་མཁར་ལྡིང་དུས་ཀྱི་ཕྱོགས་དེར་དཔེ་བྱེད་ཀྱིས། ཁྱུང་གི་སྐབས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དཔེ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེ་ནི་ཕྱོགས་ཙམ་མཚོན་པ་ལས། ཐམས་ཅད་མཚོན་དུ་མི་རུང་སྟེ་རུང་ན་དོན་དུ་འགྱུར་གྱིས་དཔེ་མ་ཡིན་ནོ། །གཅིག་ཏུ་ན་ལྷ་མི་སེམས་ཅན་དབང་པོ་ཐ་དད་པས། རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ནི་དབང་པོ་ཡེ་ནས་ཚིག་ཆོད་ཀྱི་ཆོས་ཏེ། དམན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཀུན་བྱེད་ལས། ལྷ་མི་སེམས་ཅན་དབང་པོ་མི་མཐུན་ཏེ། །ལ་ལ་དབང་པོ་སྦྱངས་པའི་འཕྲོ་བཙན་ཡོད། །ལ་ལ་དབང་པོ་ཡེ་ནས་ཚིག་ཆོད་ཡོད། །དེས་ན་དགོས་ཆེད་དོན་ཅེས་བསྟན་པ་ཡིན། །ཅེས་པ་དང་། ཐུན་མོང་གི་ཐེག་པ་ཆོས་མངོན་པ་མཛོད་ལས་ཀྱང་། ཁ་ཅིག་དང་པོ་ནས་དེའི་རིགས། ཁ་ཅིག་སྦྱངས་པ་ལས་འགྱུར་རོ་ཞེས་འདོན་པ་བཞིན་ནོ། །གནས་འདི་ནི་སྔ་མ་བཞིའི་དོན་བསྡུ་བ་དང་ཡང་འབྱེད་དུ་བཀོད་པས་ཏེ། རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་གནས་སྤྱི་ནི་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་བཞི་རིམ་དང་འདྲ་བ་ཡི། གནས་དང་པོ་བཞི་ལྡེ་མིག་བཞི་དང་འདྲ་ཞིང་། འདི་ལྡེ་མིག་ཀྱང་མཛོད་དུ་སྦས་པའི་ཡང་འབྱེད་དེ་ལྡེ་མིག་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །གང་ལ་གཏད་པར་བྱ་བ་ངེས་དོན་སྙིང་པོའི་སྣོད་ལ་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་གཉིས་ལས། སྤྱིར་བསྟན་པ་ནི་ཁྱུང་ཆེན་ལས། བྱ་བྲལ་གླེན་པའི་ཤུགས་འཆང་བློ་བདེ་བ། །སྤྲོས་མེད་ནམ་མཁའི་ཡིད་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་བྱོས། །ཞེས་སོ། །བྱེ་བྲག་གི་སྣོད་ནི། ནོར་བུ་འཕྲ་བཀོད་ལས། ཀྱེ་བཅོམ་ལྡན་རྡོ་རྗེ་འཆང་། །རྫོགས་ཆེན་མན་ངག་གསང་དོན་འདི། །རང་དགར་བསྟན་པར་མ་ཡིན་ཏེ། །ངེས་པའི་ལུང་རྒྱལ་ཁུ་བྱུག་མཆོག །འདི་ཉིད་བསྟན་པའི་གང་ཟག་གིས། །རིགས་དང་སྤྱོད་ལམ་ཆེན་པོ་དང་། །ཁ་དོག་མཚན་ཉིད་གསུང་དུ་གསོལ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་རྡོ་རྗེ་འཆང་། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་བཞེངས་ནས་ནི། །ཁྱད་པར་འཁོར་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། །ཀྱེ་མ་ཁྱད་པར་འཁོར་ཚོགས་ཉོན། །ང་ཡིས་བསྟན་གྱིས་ལེགས་པར་ཉོན། །རིགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་འདི་ལྟ་སྟེ། །རྒྱལ་རིགས་དང་ནི་བྲམ་ཟེའི་རིགས། །དེ་བཞིན་རྗེའུ་རིགས་ཆེན་པོ་དང་། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཁྱད་པར་ཆེན་པོའི་རིགས་རྣམས་ལ། །གསང་སྔགས་ངེས་དོན་བསྟན་པར་གསུངས། །ཡང་ན་རིགས་མེད་ཁ་དོག་བརྟག །ཕོ་མོ་གཉིས་ནི་གང་ཡང་རུང་། །ཁ་དོག་འདི་དང་ལྡན་པ་ནི། །རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་སྣོད་དུ་གསུངས། །ཡན་ལག་རགས་ཤིང་ཁ་དོག་ནག །སོ་ཉིད་ཐགས་བཟངས་དཀར་ལ་འདྲིལ། །མིག་རྩ་ཡིད་ཙམ་དམར་བ་དང་། །སྐྲ་ཡི་མཚན་ཉིད་ཆེན་པོ་ཡང་། །གཡས་སུ་འཁྱིལ་ཞིང་ཁམ་ནག་མདོག །ལུས་ལ་བཀུར་སྟི་ཆུང་བ་དང་། །ཕྱི་ཡི་སྤྱོད་ཡུལ་ཐ་མལ་མདོག །ཚིག་རྣམས་ཤུགས་འབྱུང་སྨྲ་བ་དང་། །ཡང་ན་ཚིག་གི་རྣམ་པ་ཀུན། །གཅིག་གིས་གང་ལྟར་སྨྲས་པ་ལྟར། །སྐྱེས་བུ་དེ་ཡང་དེ་ལྟར་སྨྲ། །རྫོགས་ཆེན་གདམས་ངག་བསྟན་པར་གསུངས། །དེ་རྣམས་གཅིག་ལ་ཚང་བས་ན། །ཤན་པའི་རིགས་སམ་སྨད་འཚོང་རིགས། །ཕྱག་དར་ཁྲོད་པའི་རིགས་ཀྱང་རུང་། །རིགས་ངན་གང་དག་སུ་ཡིན་ཡང་། །ལྷག་མ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་སྦྱིན། །གསང་བའི་བཅུད་གསུམ་མན་ངག་འདི། །རིགས་དང་ཁ་དོག་བརྟགས་ཐབས་རྣམས། །ང་ནི་མྱ་ངན་འདས་འོག་ཏུ། །གསང་བའི་མན་ངག་ཡང་བཅུད་འདི། །ངེས་པའི་རྒྱལ་པོ་འདི་ལྟར་བསྟན། །དེ་རྣམས་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་ལ། །གོང་གི་གདམས་ངག་བསྟན་པར་བྱ། །ཞེས་སོ། །གཏད་པ་དེས་ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་པའི་ཚུལ་བསྟན་པ་ནི། དེས་ཀྱང་མི་ནུབ་དོན་གྱི་སྙིང་པོ་འདི། །ཀུན་ལ་མི་སྤེལ་མི་ནུབ་སྙིང་པོར་བཟུང་། །གསང་སྒོ་འཆོལ་ན་བཀའ་ཆད་འབྱུང་བ་དང་། །སྒྲོ་སྐུར་དབང་གིས་སྙིང་པོའི་བསྟན་པ་བསྣུབ། །དེ་བས་གསང་ཞིང་ཞི་བདེའི་ཡིད་ཀྱིས་འགྲོགས། །ཚེ་འདིར་ཆོས་སྐུ་རྒྱལ་པོའི་གཏན་སྲིད་ཟིན། །ཁྱད་པར་དམ་པའི་སློབ་མ་བསྟན་པ་གཏད་པའི་སྐྱེས་བུ་དེས། སྤྱིར་སྣོད་མིན་ལ་མི་སྤེལ། སྣོད་ལྡན་ལ་བསྟན། བྱེ་བྲག་ཏུ་སྣོད་མིན་ལ་རླུང་ཕྱོགས་སུ་ཡང་མི་བསྒྲག་ཅིང་། སྣོད་ལྡན་ལ་སྟོན་པའང་སྣོད་བརྟགས་ལ་རིམ་གྱིས་སྦྱིན་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་འདིའི་བསྟན་པ་གཏད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པའི་སྣོད་བྱུང་དུས་སྲེད་ཕོངས་མེད་པར་རིམ་པས་བསྟན་ལ་ལྷག་མ་མེད་པར་སྦྱིན་ནས། བཀའ་རྒྱ་དང་གཏད་རྒྱ་བྱས་ལ་བསྟན་པའི་སྙིང་པོ་མི་ནུབ་པར་ཟུངས་ཤིག་ཅེས་གདམས་པ་སྟེ་སྣོད་མིན་ལ་མི་སྤེལ་བས་སྒྲོ་སྐུར་མི་འབྱུང་ཞིང་ཆོས་སྤོང་གི་ལས་མི་སོག །སྣོད་ལྡན་ལ་བསྟན་པས་བསྟན་པའི་སྙིང་པོ་འཇིག་རྟེན་དུ་ཡུན་རིང་དུ་གནས་ཤིང་ལས་ཅན་ཚེ་གཅིག་གིས་འཁོར་བ་ལས་སྒྲོལ་ཞིང་སངས་རྒྱས་པར་བྱེད་པའོ། །དེའང་སྣོད་མིན་ལ་བསྟན་ན་རང་གཞན་གཉིས་ཀ་ལ་གནོད་པའི་ཉེས་པ་འབྱུང་སྟེ། ཀུན་བྱེད་ལས། སྙིང་པོའི་དོན་ལ་བླང་དོར་མི་གནས་ཀྱང་། །མི་མ་ཡིན་དང་འབྱུང་པོའི་བར་གཅོད་ཅིང་། །མཁའ་འགྲོ་གྲུབ་པ་ཅན་གྱིས་གཉིས་ག་ལ། །དུས་མིན་འཆི་དང་འཇིགས་པའི་དབང་གྱུར་ནས། །སྒྲོ་སྐུར་དབང་གིས་སྙིང་པོའི་ཐེག་པ་བསྣུབ། །དེ་བས་རིགས་ངན་གང་ཟག་སྤང་བར་བྱ། །ཞེས་སོ། །སྣོད་ལྡན་ཙམ་ལ་བསྟན་པར་གདམས་པ་ཡང་། དེ་ཉིད་ལས། འཇིག་རྟེན་ཞེན་པ་བྲལ་ཞིང་རྒྱུད་བརྟགས་ཕྱིར། །ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་བླ་མས་ཀུན་བླངས་ལ། །ནུས་དང་མི་ནུས་ཁྱད་པར་རྟགས་ལྡན་ན། །སྙིང་པོའི་དོན་བསྟན་ཀུན་བྱེད་རྒྱལ་པོ་བྱིན། །ཅེས་སོ། །ཁྱད་པར་མཆོག་གི་སྐལ་ལྡན་ལ་བསྟན་པ་གཏད་པ་ཡང་། དེ་ཉིད་ལས། མདོ་ལུང་མངོན་དུ་བྱུང་བའི་བཀའ་རྒྱུད་འདི། །མི་འཕེལ་མི་ནུབ་སྙིང་པོ་འཛིན་པ་ལ། །ཀུན་བྱེད་རྒྱལ་པོ་ངེས་པར་ཁྱེད་ལ་གཏད། །ཅེས་སོ། །རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་དོན་ཞུས་ནས། གདམས་པའི་ཕན་ཡོན་ལ་བསྔགས་པ་ནི། འདི་ལྟར་སྐལ་བ་རབ་དང་ལྡན་པའི་སློབ་མས་བཀུར་སྟི་དང་ཕུ་དུད་ཀྱིས་བླ་མ་དམ་པ་མཉེས་པར་བྱེད་དེ། རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་དོན་ཞུས་ནས་ཉམས་སུ་བླངས་ན་འདི་དང་ཕྱི་མའི་ལེགས་པ་ཀུན་འགྲུབ་སྟེ། སྒྲ་ཐལ་འགྱུར་རྩ་བའི་རྒྱུད་ཆེན་པོ་ལས། རྩ་བ་ཡན་ལག་བླ་མ་གཉིས། །སོ་སོའི་མཚན་ཉིད་ཚང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བ་ལ། །རྒྱལ་སྲིད་དང་ནི་རང་གི་ལུས། །འཁོར་དང་ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་ཀྱིས་བསྟེན། །ལུས་ངག་སྤྱོད་པས་མཉེས་པ་ཡིས། །བླ་མ་སངས་རྒྱས་མཉམ་སྦྱོར་བསྟེན། །དད་དང་ཤེས་རབ་ལྡན་པ་དང་། །མོས་ཤིང་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་དང་། །བརྗོད་བྱ་རྣམས་ནི་ནོར་འཁྲུལ་མེད། །དབང་པོ་གསལ་བས་བླ་མ་བསྟེན། །བསྟེན་པ་དེ་ལས་ཡོན་ཏན་ནི། །དཔག་བསམ་ཤིང་དང་ཡིད་བཞིན་ནོར། །འདོད་འཇོའི་བ་དང་འདྲ་བ་ལས། །ཡོན་ཏན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཐོབ། །དེ་ལ་དམིགས་ཏེ་བླ་མ་བསྟེན། །འཁོར་བའི་གཡུལ་ལས་བཟློག་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །གསང་ཆེན་རྡོ་རྗེ་རྩེ་མོའི་དོན་གྱི་གནས། །ཨ་ཏི་ཡོ་ག་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་དབྱིངས། །གང་གིས་གང་ལ་ཇི་ལྟར་གདམས་པའི་ཚུལ། །ལྔ་པའི་གནས་འབྱེད་རིན་ཆེན་འགྲེལ་འདི་བཤད། །དཔག་མེད་དུས་ནས་ཐུགས་རྗེའི་རླབས་ཆེ་བ། །བླ་མ་ཡི་དམ་མཁའ་འགྲོའི་ཚོགས་རྣམས་དང་། བསྟན་འདིར་མངོན་པར་དགའ་བའི་མཐུ་སྟོབས་ཅན། །སྲུང་མ་དམ་ཅན་ཚོགས་རྣམས་དགྱེས་པར་མཛོད། །སངས་རྒྱས་ཐུགས་རྗེས་ལྷ་མི་སེམས་ཅན་ལ། །བླ་མེད་རབ་ཞུགས་མོས་དགེ་ཕུན་ཚོགས་ལྡན། །བདེ་གཤེགས་གདུང་འཚོབ་ཐེག་ཆེན་སྙིང་པོར་ཞུགས། །གང་ཡིན་དེ་ཀུན་དེང་ནས་དགའ་བར་མཛོད། །གནས་ལུགས་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། བསྟན་པ་གང་ལ་བཞག་པའི་གང་ཟག་གི་རིམ་པ་གཏན་ལ་ཕབ་པ་སྟེ་རྡོ་རྗེའི་གནས་ལྔ་པའི་འགྲེལ་པའོ།། །།

རྡོ་རྗེའི་གནས་དྲུག་པ། བསྟན་པ་གང་ལ་བཞག་པའི་གང་ཟག་གི་རིམ་པ་གཏན་ལ་ཕབ་པ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ད་ནི་བསྟན་བཅོས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་མཇུག་གི་བྱ་བ་ལ། ཁམས་གསུམ་ཡོངས་གྲོལ་ཆེན་པོར་བསྔོ་བ་དང་། བསྟན་པ་ཕྱོགས་བཅུར་དར་རྒྱས་སུ་བསྔོ་བ་དང་། གང་གིས་ཇི་ལྟར་བརྩམས་ཚུལ་བརྗོད་པ་དང་། ཕྱི་རབས་སྐལ་བཟང་དགའ་བ་བསྐྱེད་པ་དང་བཞི་ལས་ཕྱོགས་དང་པོ་ནི། དེ་ལྟར་མཆོག་གསང་རྫོགས་པ་ཆེན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པོའི་དོན། །མ་གབ་མངོན་དུ་ཕྱུང་ནས་བསྟན་པ་ནི། །མ་ལུས་འགྲོ་ཀུན་གདོད་མའི་མཁའ་དབྱིངས་སུ། །མ་འབད་བཞིན་དུ་ངང་གིས་གྲོལ་བར་ཤོག །ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་བླ་ན་མེད་པའི་སྒྲོན་མ་འོད་འབར་བ་ཉི་མའི་སྙིང་པོ་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ལྟར་བཀོད་ཅིང་གསལ་བར་བྱས་པའི་ཚུལ་འདིས་ཁམས་གསུམ་གྱི་སྐྱེ་དགུ་ཐམས་ཅད་རང་གི་སེམས་ཉིད་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་རྟོགས་ནས་སུས་ཀྱང་གང་དུ་ཅི་ཡང་མ་འབད་པར་ཨ་ཏི་རང་གཞག་ཆེན་པོར་རྫོགས་པས་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ཆེ་བ་རང་ལ་གནས་པའི་རྗེ་བཙུན་དམ་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་པས་ཏེ། ཀློང་དྲུག་པ་ལས། བལྟ་རུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །སྣང་སྲིད་གཅིག་པར་རང་ཤར་ནས། ཁམས་གསུམ་རང་སར་གྲོལ་བ་ནི། །ཨ་ཏི་རང་གཞག་ཆེན་པོར་རྫོགས། །ཞེས་སོ། །བསྟན་པ་དར་རྒྱས་སུ་བསྔོ་བ་ནི། ལྟ་བའི་ཕྱི་རྒྱ་རླབས་ཀྱིས་གཅོད་པའི་ཆོས། །ཐེག་པའི་ཡང་རྩེ་ཁྱུང་ཆེན་རྒྱལ་པོའི་དབྱིངས། །ཀུན་ལས་འཕགས་པ་ཨ་ཏི་ཡོ་གའི་ལུང་། །མི་ནུབ་རྒྱལ་མཚན་ཕྱོགས་བཅུར་རྒྱས་པར་ཤོག །ཁྱུང་ནམ་མཁའ་ལ་ལྡིང་བའི་འགྲོས་ཀྱིས་ས་གཅོད་པ་ལྟར། ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་ཕྱི་རྒྱ་རླབས་ཀྱིས་གཅོད་པ་རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ཨ་ཏི་ཡོ་ག་སྟེ། དམིགས་བསམ་སྤྲོ་བསྡུ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པ་ཉིད། ཀུན་བྱེད་ལས། ཁྱུང་ཆེན་ནམ་མཁར་ལྡིང་བ་བཞིན། །སྤྲོས་པ་མེད་ཅིང་བསྡུ་བ་མེད། །ཅེས་པ་ཉིད་ཐེག་པ་ཀུན་གྱི་ཡང་རྩེ་རི་རྒྱལ་གྱི་རྩེ་མོ་ལྟ་བུ་སྟེ། མཚན་མ་རང་གྲོལ་ལས། ཐེག་པའི་ཡང་རྩེ་ཨ་ཏི་ཡོ་གའི་ལུང་། །རི་རྒྱལ་ལྟ་བུ་ཀུན་གྱི་རྩེར་གྱུར་པ། །ཆེ་བའི་ཆེན་པོ་ཀུན་བཟང་ཡངས་པའི་ཐུགས། །རང་གི་སྟོབས་ཀྱིས་ཐེག་ཕྲན་ཟིལ་གྱིས་གནོན། །ཅེས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚུལ་སྟོན་པའི་གནས་འདི་ཉིད་རིན་པོ་ཆེ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་རྩེ་མོའི་དཔུང་རྒྱན་ལྟར་ནུབ་པ་མེད་ཅིང་ཕྱོགས་བཅུར་དར་ཞིང་རྒྱས་པར་ཤོག་ཅིག་ཅེས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པའོ། །གང་གིས་ཇི་ལྟར་བརྩམས་པའི་ཚུལ་བརྗོད་པ་ནི། སྡེ་གསུམ་ཀློང་དགུ་ཆིངས་བཞིས་རབ་བཅིངས་ཏེ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་བཅུ་དྲུག་ངེས་པའི་དོན། །གནས་ལུགས་རིན་ཆེན་མཛོད་ཀྱི་རྣམ་བཤད་འདི། །ཀློང་ཆེན་རབ་འབྱམས་བཟང་པོས་ལེགས་པར་བཀོད། །རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཐམས་ཅད་བསྡུ་ན། སེམས་སྡེ། ཀློང་སྡེ། མན་ངག་གི་སྡེ་དང་གསུམ་དུ་འདུ་ལ། དེའང་ངོ་བོ་ཀ་ནས་དག་པའི་ཀློང་། །རང་བཞིན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཀློང་། །མ་འགགས་ཅིར་ཡང་འཆར་བའི་ཀློང་། །རྒྱུ་འབྲས་བྱ་རྩོལ་བྲལ་བའི་ཀློང་། །གོལ་སྒྲིབ་གཞི་ནས་དག་པའི་ཀློང་། །ལྟ་སྒོམ་གདོད་ནས་དག་པའི་ཀློང་། །བྱར་མེད་བཅོས་བསླད་བྲལ་བའི་ཀློང་། །དགོངས་པ་བར་མཚམས་མེད་པའི་ཀློང་། །ཆོས་རྣམས་རང་སར་གྲོལ་བའི་ཀློང་དང་དགུར་འདུས་ཤིང་། དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མེད་པ། ཕྱལ་བ་དང་། ལྷུན་གྲུབ་དང་། གཅིག་པུ་པའི་དོན་གྱི་སྙིང་པོ་མི་འགྱུར་བའི་ཆིངས་བཞིས་བཅིངས་པས་ཆིངས་བཞིར་འདུ་ལ། བཞི་པོ་རེ་རེ་བཞིན་གནད་བཀྲོལ་བ་དང་། འགག་བསྡམས་པ་དང་། ཆིངས་སུ་བཅིངས་པ་དང་། ལ་བཟླ་བའི་གནད་བཞི་བཞི་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་བཅུ་དྲུག་ཏུ་བསྟན་པ་ནི། ངེས་པའི་དོན་མངོན་སུམ་དུ་ཕྱུང་ནས་བཀོད་པ་སྟེ། རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཁང་ལྟར་འདོད་དགུ་འབྱུང་བས་གནས་ལུགས་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཀྱི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཞེས་དཔེ་དོན་འཚོགས་པ་ལ་མིང་དུ་བཏགས་ཏེ། ཐེག་པ་རྒྱལ་པོའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཀློང་ཆེན་རབ་འབྱམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལ་ལྟ་སྒོམ་ནམ་མཁའ་ལྟར་ཀློང་ཡངས་པའི་ཕྱིར་རྩོམ་པ་པོའི་མཚན་ཏེ། ལེགས་པར་བཀོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་རབས་ཀྱི་འགྲོ་བ་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར། མན་ངག་གི་རྒྱལ་པོ་གཞན་ལས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཕུལ་དུ་ཕྱུང་བ། རང་ངོ་ཨ་ཏིའི་དགོངས་པ་ཅི་ཡིན་པ་བསྟན་པ་ཐེག་པ་འོག་མའི་མཐར་འཛིན་འཇོམས་ཤིང་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པས། དོན་གྱི་སྙིང་པོ་རྡོ་རྗེ་ཐོ་ཆེན་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཚོགས་དྲུག་ཟིལ་གནོན་ལས། དུས་གསུམ་སྐྱེ་འགག་མེད་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས། །མི་འགྱུར་མི་ཕྱེད་འདུས་མ་བྱས་པའི་ཀློང་། །མཐའ་རྣམས་འཇོམས་པས་རྡོ་རྗེ་ཐོ་ཆེན་ཏེ། །ཕྱོགས་རྣམས་ཟིལ་གནོན་མན་ངག་རྒྱལ་པོ་ཡིན། །ཅེས་སོ། །ཕྱི་རབས་སྐལ་བཟང་དགའ་བ་བསྐྱེད་པ་ནི། །གནས་ལུགས་མཛོད་ཁང་གནས་ལྔ་ངེས་པའི་དོན། །ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་འབྱོར་པས་རབ་བརྒྱན་ཅིང་། །ཚིག་དོན་རྣམ་བཀྲའི་བཀོད་པས་མཛེས་པ་འདིས། །སྐལ་བཟང་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་རྣམས་དགའ་བར་མཛོད། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་མཐའ་བཞི་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་མཛོད་ཁང་འབྱོར་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པས་བརྒྱན་ཅིང་ཀུན་ནས་ལེགས་པར་བཀོད་པས་བརྒྱན་པ་ལྟར། རྡོ་རྗེ་རྩེ་མོ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་མཛོད་ཁང་གནས་ལྔ་ངེས་པའི་རིམ་ཁང་ཐ་དད་པར་གསལ་བའི་ནང་ན། ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བའི་དོན་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་འབྱོར་པས་བརྒྱན་ཅིང་ཚིག་དོན་བཀོད་ལེགས་པའི་བཀོད་པས་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པར་བྱས་པ་ཉིད། ཕྱི་རབས་ཀྱི་སྐལ་བཟང་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་ལ་མི་ཟད་པ་རིན་པོ་ཆེའི་གཏེར་དུ་བཀོད་པ་དེ། ཡོངས་སུ་སྤྱད་པའི་གཞིར་གདམས་པས་མངོན་པར་དགའ་བར་མཛོད་ཅིག་ཅེས་པ་ནི། ཐེག་པའི་རྒྱལ་པོའི་དོན་འདིར་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་དམ་ཚིག་རྨད་དུ་བྱུང་བ་དང་བསྟན་པ་རིང་དུ་གནས་པ་རྟེན་འབྲེལ་དུ་ཤིས་པ་བརྗོད་པའི་རྒྱན་གྱིས་མཐའ་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཤིས་པ་བརྗོད་པའི་རྒྱན་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་བཀྲ་ཤིས་དང་དགེ་ལེགས་སུ་བྱེད་དེ། འཇམ་དཔལ་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲྭ་བ་ལས། བཀྲ་ཤིས་ཀུན་གྱི་བཀྲ་ཤིས་པ། །གྲགས་པའི་བཀྲ་ཤིས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྙན་གྲགས་དགེ། ཞེས་ལེགས་པར་གསུངས་སོ། །བཀྲ་ཤིས་ཉིན་བྱེད་ཕན་བདེའི་འོད་སྟོང་གིས། །ཕྱོགས་རྣམས་བཀྲ་ཤིས་གླིང་བཞིའི་མུན་པ་སེལ། །བཀྲ་ཤིས་དོན་ཟབ་ངོ་མཚར་རྨད་བྱུང་གིས། །སྐྱེ་དགུ་བཀྲ་ཤིས་དམ་ཆོས་སྣང་བ་སྟོན། །བཀྲ་ཤིས་མཁའ་དབྱིངས་བདུད་རྩི་སྤྲིན་ཕུང་གིས། །དུས་རྣམས་བཀྲ་ཤིས་འདོད་དགུའི་ཆར་པ་འབེབས། །བཀྲ་ཤིས་རྩེ་མོ་ཐེག་པའི་རྣམ་འགྲོས་ཀྱིས། །མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་བཀྲ་ཤིས་ཆར་ཆེན་འབེབས། །དེ་ཕྱིར་འདི་ན་གནས་ལུགས་རིན་ཆེན་མཛོད། །ནམ་མཁའི་མཐའ་མཉམ་བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས་མཛོད། །ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་ཐེག་མཆོག་སྙིང་པོའི་དོན། །བསྐལ་བཟང་རྣམས་ཀྱི་འདོད་འབྱུང་རིན་ཆེན་མཛོད། །ཚུལ་འདི་ཤེས་བྱའི་ནམ་མཁའ་ཡངས་པ་ལ། །བློ་གྲོས་འོད་སྟོང་ཉིན་མོར་བྱེད་པ་དེས། །རྒྱུད་ལུང་མན་ངག་སྙིང་པོའི་བཅུད་བསྡུས་ནས། །གངས་རི་ཐོད་དཀར་མགུལ་དུ་ལེགས་པར་བཀོད། །དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་རྗེའི་འོད་ཟེར་དང་། །རང་གི་རྣམ་དཔྱོད་བློ་གྲོས་མི་དམན་པས། །ཡངས་ཟབ་ཤེས་བྱའི་གནས་ལ་དབང་འབྱོར་ཏེ། །འདི་འདྲའི་ཚུལ་ལ་བློ་གྲོས་ངང་གིས་རྒྱས། །ཐེག་པའི་རྩེ་མོ་རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེ། །འཛམ་བུའི་གླིང་ལས་སྐལ་པ་ཆེན་པོའི་གནས། །རྒྱ་གར་རྒྱ་ནག་བོད་ཡུལ་མཆོག་རྣམས་སུ། །དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་དྲིན་ལས་མངོན་པར་སྣང་། །སོ་སོའི་གནས་ལུགས་མཁས་གྲུབ་མཆོག་རྣམས་ཀྱི། །དགོངས་འགྲེལ་མན་ངག་ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེའི་དོན། །ཤིང་རྟའི་སྲོལ་འབྱེད་དམ་པ་རིམ་གྱིས་མཛོད། །རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་མི་ནུབ་རྒྱལ་མཚན་བཙུགས། །དེ་ལྟར་རིམ་བརྒྱུད་ངོ་མཚར་གནས་རྣམས་དང་། །མཚུངས་མེད་བླ་མའི་བྱིན་རླབས་ལ་བརྟེན་ནས། །རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་རྡོ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྗེའི་གནས། །མ་ལུས་དོན་འགྲེལ་གནས་ལུགས་མཛོད་འདི་བརྩམས། །རྡོ་རྗེའི་གནས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་རྟོགས་དཀའ་བས། །ཚུལ་རོལ་མཐོང་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་གྱུར་པ། ཁོ་བོའི་ནུས་པ་ཚིག་ལ་དབང་མིན་ཡང་། །དམ་པ་རྣམས་ལ་བརྟེན་ནས་རབ་ཏུ་བཤད། །སཱ་ལའི་ཤིང་ལ་བརྟེན་ནས་འཁྲི་ཤིང་ཡང་། །ཆེ་མཐོའི་དཔལ་དུ་བྱེད་པས་མཛེས་པ་ལྟར། །རྒྱུད་ལུང་མན་ངག་བླ་མའི་བྱིན་རླབས་ལས། །ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་གནས་འདི་མཛེས་པར་བྱས། །བློ་གྲོས་ལུས་བཟང་རྟོགས་པའི་འདབ་གཤོག་རྒྱས། །ཏིང་འཛིན་འོད་གསལ་དག་པའི་མཁའ་ལ་མཛེས། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་དགོངས་པའི་རྩལ་འཕང་ནི། །འཁོར་བའི་གཡང་ས་དབྱིངས་སུ་བཅད་པ་ལགས། །ཐོས་བསམ་ཕྱོགས་མེད་སྒོ་ངའི་སྦུབས་ནང་ནས། །ཐེག་མཆོག་རྒྱལ་པོ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་བྱ། །ཉམས་རྟོགས་རྩལ་ཆེན་རྫོགས་པའི་འདབ་གཤོག་རྒྱས། །ཀུན་ལས་འཕགས་པའི་དབྱིངས་སུ་གནམ་འཕང་གཅོད། །སྒོ་གསུམ་སྒོང་རྒྱ་འདི་ཡང་ཤག་མ་ཤིག །རིག་སྟོང་ཆོས་སྐུ་འདི་ཡང་སྟོང་གསལ་ཡངས། །ཆོས་དབྱིངས་ཟད་པ་འདི་ཡང་ཟང་མ་ཐལ། །ཐམས་ཅད་དབྱིངས་གཅིག་འདི་ཡང་མངོན་སུམ་བཞིན། །ཡངས་པ་ཕྱམ་ཕྱམ་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་ལ། །རིག་སྟོང་རྗེན་པར་བར་མེད་གཅིག་ཏུ་བསྲེས། །ཕྱི་ནང་དབྱིངས་གཅིག་སྟོང་གསལ་འཕོ་འགྱུར་མེད། །ཆོས་སྐུ་རྒྱལ་པོའི་གཏན་སྲིད་ཟིན་པ་ལགས། །ཡང་རབ་རྣལ་འབྱོར་ཚེ་འདིར་ངེས་པའི་ལུང་། །ཀ་དག་ཆོས་སྐུ་ཡིད་ལ་བྱར་མེད་པའི། །རྡོས་བཅས་ལུས་ལ་རྒྱལ་བའི་དགོངས་པ་ཅན། །མི་ཡི་སེང་གེ་དེ་ཡིས་བསྟན་ནས་སོང། །ཡེ་སྟོང་དབྱིངས་ནས་བློ་སྟོང་ཡངས་པ་ཆེ། །གཞི་བདེའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྟེང་ན་བློ་བདེ་རྒྱུན་མི་འཆད། །ཆོས་ཟད་དབྱིངས་ན་བློ་ཟད་ཉམས་དགའ་བ། །ནམ་མཁའི་རབ་འབྱམས་རྣལ་འབྱོར་ཨེ་མ་ཧོ། །རང་མལ་ཆོས་སྐུ་མི་རྟོག་མཁའ་ལྟར་ཡངས། །རང་བཞིན་བསམ་གཏན་བར་མེད་ཆུ་བོའི་རྒྱུན། །རྟོགས་པ་གཅིག་གིས་ས་ལམ་མ་ལུས་བཅད། །ཀུན་བཟང་དོན་གྱི་དགོངས་པ་ཨེ་མ་ཧོ། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་དག་པའི་ནམ་མཁའ་ལ། །བྱ་བྲལ་རྣལ་འབྱོར་རྟོགས་པའི་ཁྱུང་ཆེན་ལྡིང་། །མེད་པ་ཕྱལ་བ་ལྷུན་གྲུབ་གཅིག་པུ་ཉིད། །མ་བཅོས་དོན་གྱི་སྙིང་པོ་ཨེ་མ་ཧོ། །རང་སྣང་ལྷུན་གྲུབ་རིག་པའི་ཀློང་ཆེན་འདིར། །ཇི་ལྟར་སྣང་ཡང་མ་འགགས་རིག་པའི་རྩལ། །མེད་པ་གསལ་སྣང་སྒྱུ་མའི་རོལ་པ་ཙམ། །རྣམ་པ་ཀུན་ལྡན་སྟོང་ཆེན་ཨེ་མ་ཧོ། །ཇི་བཞིན་མ་གཡོས་རྒྱལ་བའི་དགོངས་པ་འདིར། །རང་ཤར་རང་གྲོལ་རང་གནས་མཉམ་པའི་ངང་། །བདེ་གསལ་མི་རྟོག་ནམ་མཁའ་མཐའ་དབུས་མེད། །ཐུན་མཚམས་འདས་པའི་དགོངས་པ་ཨེ་མ་ཧོ། །སྟོང་གསལ་རིག་པ་མི་འགྱུར་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། །འཁོར་འདས་ཡེ་དག་རང་རིག་བྱང་ཆུབ་ཀློང་། །གཟུང་འཛིན་རང་སྣང་གཞི་མེད་ཆོས་སྐུའི་རྩལ། །མཚོན་བརྗོད་འདས་པའི་རྟོགས་པ་ཨེ་མ་ཧོ། །འཁོར་བ་གཞི་མེད་རྟོགས་ན་མྱ་ངན་འདས། །མྱང་འདས་མིང་ཙམ་རྟོགས་ན་གདོད་མའི་དབྱིངས། །བྱ་བྲལ་ཡིད་ལས་འདས་ན་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། །མ་བསམས་ཇི་བཞིན་བཞག་ན་བསམ་བརྗོད་འདས། །དམིགས་གཏད་ཞེན་པ་མེད་ན་གནས་ལུགས་ངང་། །ཆོས་ཟད་བློ་ལས་འདས་ན་མཐར་ཐུག་དོན། །ཡིན་མིན་ཕྱོགས་ལས་འདས་ན་མཐའ་བྲལ་ཉིད། །རེ་དོགས་རྩ་བ་ཆོད་ན་བྱང་ཆུབ་རྙེད། །འདི་ནི་མཐར་ཐུག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ངེས་པའི་སྙིང་པོ་སྟེ། །ཕྱི་རབས་སྐལ་བཟང་རྣམས་ལ་གདམས་པ་ལ། །བདག་གཞན་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་སྐལ་ལྡན་ཀུན། །ཟད་པའི་ས་ལ་གཏན་སྲིད་ཟིན་པར་མཛོད། །རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་རྡོ་རྗེའི་དབྱིངས། །འདི་དང་སུ་འཕྲད་ཡང་རབ་ངེས་པའི་ལུང་། །འབད་མེད་ཡོངས་གྲོལ་ཆོས་ཉིད་ཡངས་པའི་ཀློང་། །སྲིད་པ་ཐ་མའི་དམ་ཚིག་རིན་ཆེན་ལགས། །དེ་བས་འདིར་ཞུགས་སྐལ་བཟང་སྐྱེ་བོ་རྣམས། །སྤྲོ་དགའ་བསྐྱེད་ལ་མ་བཅོས་རྣལ་དུ་ཞོག །སྤྲོས་པའི་ཆོས་དང་འཇིག་རྟེན་འཁྲུལ་པ་སྤོངས། །དབེན་པའི་གནས་སུ་བྱར་མེད་སྙིང་པོ་ལྟོས། །འདི་ནི་ཁོ་བོའི་སྙིང་གཏམ་ཟབ་མོ་ལགས། །ཞུན་མཐར་ཆོད་ལ་སེམས་ལ་རྟོགས་པ་སྐྱེ། །ཞེན་མེད་སྐྱོངས་དང་དངོས་འཛིན་འཁྲུལ་པ་འཇིག །གཏད་མེད་གྱིས་དང་བདེན་མེད་ཤུགས་ལས་འཆར། །གང་སྣང་ཅི་ཤར་ཡུལ་སེམས་ཆོས་ཀྱི་གནད། །མི་དགག་མི་སྒྲུབ་རང་བབས་མཉམ་པའི་ངང་། །ཅོག་གཞག་ལིངས་བསྐྱུར་དགོངས་པའི་མཐར་ཐུག་ཉིད། །རང་སངས་རྗེན་མེད་འཆར་གྱིས་ཟད་སར་སྐྱོལ། །དེ་ལྟར་མ་ལུས་ཆོས་ཀུན་སྙིང་པོའི་དོན། །གནས་ལུགས་རིན་ཆེན་མཛོད་ཀྱི་འགྲེལ་འདི་བཤད། །རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་དར་ཞིང་རྒྱས་པ་དང། །ཕྱོགས་དུས་ཀུན་ཏུ་བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས་ཤོག །གནས་ལུགས་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ཅེས་བྱ་བའི་འགྲེལ་བ། བདེ་བར་གཤེགས་པའི་གསུང་རབ་འབྱམས་ལ་མང་དུ་ཐོས་པའི་ནོར་གྱིས་ཕྱུག་ཅིང་། ཐེག་པའི་རྒྱལ་པོའི་གནས་ལ་མངའ་དབང་འབྱོར་བའི་རྣལ་འབྱོར་པ། ཀློང་ཆེན་རབ་འབྱམས་ཀྱིས། གངས་རི་ཐོད་དཀར་གྱི་མགུལ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་ཁང་བཟང་དུ་སྦྱར་བ་རྫོགས་སོ།། །།དགེའོ། །དགེའོ། །དགེའོ། །