གཉིས་པ། བསྟན་པ་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་བཤད་པའི་ལེའུ།
དེ་ནས་བསྟན་པ་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་བསྟན་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། བཀའ་བསྡུ་བ་མཛད་པ་དང་། བཀའ་དང་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་རང་བཞིན། བསྟན་པ་ཅི་ཙམ་གནས་པའི་རྣམ་པར་བཞག་པའོ། །དང་པོ་ལའང་སྔགས་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་བསྡུ་བ་གཉིས་ལས། སྔགས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རི་རབ་ཀྱི་ཟོམ་དང་། འོག་མིན་ལ་སོགས་པར་གསུངས་པ་ཀུན་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་བྷི་མ་སམ་བྷ་ཞེས་བྱ་བའི་རི་ལ་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་ཚད་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་། མཁའ་འགྲོ་མ་རྣམས་དང་། གྲུབ་པ་ཆེན་པོའི་རིག་སྔགས་འཆང་མང་པོ་འདུས་ཏེ། སྐུའི་རྒྱུད་རྣམས་འཇམ་དཔལ་དང་། གསུང་གི་རྒྱུད་རྣམས་སྤྱན་རས་གཟིགས་དང་། ཐུགས་དང་ཡོན་ཏན་ཕྲིན་ལས་ཀྱི་རྒྱུད་རྣམས་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེས་བསྡུས་པར་གྲགས་སོ། །དེའང་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཉིད་རྡོ་རྗེ་འཆང་དུ་བྱས་ཏེ་གསུངས་པ་རྣམས་དུས་དེར་བསྡུ་བ་བྱས་ཀྱི། རང་བཞིན་དུ་སྔོན་བསྐལ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པར་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ། རྡོ་རྗེ་འཆང་། རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བ་གདོད་མའི་མགོན་པོས་གསུངས་པ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྔོན་གྱི་དུས་དེར་འཁོར་གྱི་མཁའ་འགྲོ་དང་། གྲུབ་པ་དང་། རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་བསྡུས་ཟིན་ནས། གསང་བའི་བདག་པོ་ཉིད་ཀྱི་ཐུགས་ལ་མངའ་ཞིང་མཁའ་འགྲོ་མའི་གནས་ན་བཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཐོས་པ་ཆུང་བ་དག་ནི། ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཉིད་ནང་ལྟར་རྡོ་རྗེ་འཆང་དུ་བཞེངས་པ་དེས་ཚེ་ལོ་བརྒྱ་པའི་དུས་སུ་གསུངས་པ་ལས་གཞན་དུ་གསང་སྔགས་ཀྱི་རྒྱུད་མེད་པར་འཛིན་ཏོ། །དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། རྫོགས་ལྡན་དང་པོ་བྱ་བའི་རྒྱུད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འཆད་པར་འགྱུར་ཞིང་། བསྐལ་པ་འདི་ཉིད་ལའང་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཆེན་པོ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དུས་སུ་བྱུང་བ་དེས། བསྐལ་པ་དང་པོ་ནས་ད་ལྟའི་བར་ཏུ་འོག་མིན་དང་། གསང་བ་ཆེན་པོའི་དུར་ཁྲོད་དང་། མཁའ་འགྲོ་མ་རྣམ་པར་འདུ་བའི་གནས་སུ། རྒྱུད་སྡེ་གྲངས་མེད་པ་སྔར་ཡང་རིམ་པས་གསུངས་ཤིང་། ད་ལྟའང་གསུངས་ལ། མ་འོངས་པ་ནའང་གསུང་བར་འགྱུར་ཏེ། མཚན་བརྗོད་ལས། འདས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས། །མ་འོངས་རྣམས་ཀྱང་གསུང་འགྱུར་ལ། །ད་ལྟར་བྱུང་བའི་རྫོགས་སངས་རྒྱས། །ཡང་དང་ཡང་དུ་གསུངས་(༡༤)པ་གང་། ཞེས་དང་། ཡེ་ཤེས་རོལ་པའི་རྒྱུད་ལས། ཐོག་མའི་རྡོ་རྗེ་འཆང་བ་ངས། །བསྐལ་པ་ཀུན་གྱི་སྔོན་རོལ་ནས། །ཕྱི་མའི་མུ་མཐར་ཐུག་གྱུར་པ། །དེ་སྲིད་བླ་མེད་གསང་བའི་ཆོས། །རྨད་བྱུང་རྒྱལ་པོ་འགྲོ་བ་ལ། །གསུངས་སོ་གསུང་ངོ་གསུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །མདོ་སྡེ་རྣམས་ཀྱི་བསྡུ་བ་ནི། རྣམ་པ་གསུམ་ལས། བསྡུ་བ་དང་པོ་ལ་རྣམ་པ་དགུས་རིགས་པར་བྱ་སྟེ། དུས་དང་འདུས་པ་གནས་དང་ནི། །གསོལ་འདེབས་དངོས་པོ་སྦྱིན་བདག་དང་། །དགོས་པ་བསལ་བྱ་སྡུད་གཙོ་སྟེ། །རྣམ་པ་དགུར་ནི་མཁས་རྣམས་བཞེད། །ཅེས་པས་སོ། །དེ་ལ་དུས་ནི་སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཕྱི་དེའི་དབྱར། གནས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རིའི་བྱང་ཤར་ཨ་སུ་ར་གསང་བའི་བྲག་ཕུག་ཏུ་དགྲ་བཅོམ་པ་ལྔ་བརྒྱ་འདུས་ཏེ། རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲས་སྦྱིན་བདག་མཛད་ནས། ལྷའི་བུ་འཕྱ་བ་བསལ་བའི་ཕྱིར། མདོ་སྡེ་རྣམས་ཀུན་དགའ་བོ་དང་། འདུལ་བ་ཉེ་བ་འཁོར་དང་། མངོན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོས་བསྡུས་སོ། །དེའང་གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་པོ་སྡེ་སྣོད་གསུམ་དུ་བསྡུས་ནས་མི་ཉམས་པར་བྱས་སོ། །ཇི་སྐད་དུ་ལུང་ཕྲན་ཚེགས་ལས། སྟོན་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཕྱི་དེའི་དབྱར། །རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་གསང་བའི་བྲག་ཕུག་ཏུ། །དགྲ་བཅོམ་ལྔ་བརྒྱ་འདུས་པའི་འཚོ་བ་ནི། །མ་སྐྱེས་དགྲས་སྦྱར་སྡེ་སྣོད་གསུམ་དུ་བསྡུས། །མདོ་ཡི་སྡེ་དང་དབྱངས་སུ་བསྙད་པའི་སྡེ། །ལུང་བསྟན་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་སྡེ་དང་ནི། །ཆེད་དུ་བརྗོད་པ་ལྔ་ནི་མདོ་སྡེར་བསྡུས། །གླེང་གཞིའི་སྡེ་དང་རྟོགས་པ་བརྗོད་པ་དང་། །ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སྡེ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། །སྐྱེས་པ་རབས་དང་བཞི་ནི་འདུལ་བར་བསྡུས། །ཤིན་ཏུ་རྒྱས་དང་རྨད་དུ་བྱུང་བ་དང་། །གཏན་ལ་ཕབ་པ་གསུམ་ནི་མངོན་པར་བསྡུས། །མདོ་སྡེ་ཀུན་དགའ་བོས་བསྡུས། འདུལ་བ་ནི་ཉེ་བ་འཁོར་གྱིས་བསྡུས་སོ། །མངོན་པ་ནི་གནས་བརྟན་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོས་བསྡུས་ཞེས་གྲགས། ཞེས་སོ། །
བསྡུ་བ་གཉིས་པ་ནི། སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ལོ་བརྒྱད་ཅུ་ན། ཡངས་པ་ཅན་དུ་དགེ་སློང་ལྷ་ཆེན་པོས། ཧུ་ལུ་ཧུ་ལུ་ཡི་རང་དང་། །ཀུན་སྤྱོད་སྣོད་དང་ལན་ཚྭ་དང་། །ལམ་དང་སོར་གྱིས་དཀྲུགས་དང་གདིང་། །གསེར་ལ་རུང་བར་བྱ་བ་ནི། །འདི་དག་རུང་མིན་གཞི་བཅུར་འདོད། །ཅེས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར། ཡངས་པ་ཅན་ཀུསྨ་པུ་རིའི་གཙུག་ལག་ཁང་དུ། དགྲ་བཅོམ་པ་ཞི་ལྡན་དང་ཟླ་བའི་སྒུར་ལ་སོགས་པ་བདུན་བརྒྱ་འདུས་ཏེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གྲགས་པས་གསོལ་བ་བཏབ་ནས། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉེར་སྦས་ཀྱིས་སྡེ་སྣོད་གསུམ་བསྡུས་ཏེ། ཆོས་རྒྱལ་མྱ་ངན་མེད་ཀྱིས་སྦྱིན་བདག་མཛད་ནས་བསྡུས་པའི་འོག་ཏུ། རྩ་བའི་སྡེ་བཞིར་གྱེས་པའི་རྩོད་པ་ལས། སླར་ཡང་སྡེ་བཞི་བསྟན་པ་གཅིག་ཏུ་བསྡུ་བ་བྱས་སོ། །སྡེ་བཞི་ནི་གཞི་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བའི་སྡེ། ཕལ་ཆེན་པའི་སྡེ། གནས་བརྟན་པའི་སྡེ། མང་པོས་(༡༥)བཀུར་བའི་སྡེའོ། །
བསྡུ་བ་གསུམ་པ་ནི་སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས། ལོ་སུམ་བརྒྱ་ལྷག་བཞི་བརྒྱར་ཉེ་བ་ན། ཁ་ཆེ་ཛ་ལནྡྷ་རའི་གནས། མེ་ཏོག་བརྩེགས་པའི་ཀུན་དགའ་ར་བར། གཟུངས་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྔ་བརྒྱ། དགྲ་བཅོམ་པ་ལྔ་བརྒྱ། སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་དགེ་སློང་ཁྲི་དྲུག་སྟོང་འདུས་ནས། རྒྱལ་པོ་ཀ་ནི་ཀས་སྦྱིན་བདག་བྱས་ཏེ། སྲིད་པ་ཐ་མ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བ་སུ་མི་ཏྲ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཆེན་པོ་པུརྞི་ཀས་བསྡུས་ཏེ། གསོལ་བ་འདེབས་པའང་རྒྱལ་པོ་ཉིད་ཀྱིས་བྱས་ནས། གྱེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་ཆོས་ཆོས་སུ་གཅིག་པར་བྱས། དེ་ལ་གྱེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་ནི། གཞི་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བའི་སྡེ། དེ་ལས་གྱེས་པ་འོད་སྲུངས་པའི་སྡེ། ཆོས་སྲུངས་པའི་སྡེ། ས་སྟོན་པའི་སྡེ། མང་དུ་ཐོས་པའི་སྡེ། གོས་དམར་ཅན་གྱི་སྡེ། རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་སྨྲ་བའི་སྡེ་དང་བདུན་ནོ། །འདི་དག་རྒྱལ་རིགས་སྒྲ་གཅན་འཛིན་བཟང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་རབ་ཏུ་མ་བྱུང་ན། ཤཱཀྱ་པའི་རྒྱལ་པོར་འགྱུར་ལ། རབ་ཏུ་བྱུང་བས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བསླབ་པ་ལ་གུས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་མཆོག་ཏུ་ལུང་བསྟན་པ་དེའི་སློབ་རྒྱུད། སྐད་ནི་སཾ་སྐྲ྇་ཏ་ལེགས་པར་སྒྱུར་བ་སྟེ། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷ་རྣམས་དང་མཐུན་པའོ། །སྣམ་སྦྱར་གྱི་སྣམ་ཕྲན་ནི་དགུ་ཡན་ཆད་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་མན་ཆད་དེ་ཟུང་མ་གཏོགས་པ་ཡར་འབྱུང་ལ། རྟགས་ནི་ཨུཏྤལ་དང་། པདྨ་དང་། རིན་པོ་ཆེ་བྲིས་པའོ། །ཕལ་ཆེན་པའི་སྡེ་དང་། དེ་ལས་གྱེས་པ་ཤར་གྱི་རི་བོའི་སྡེ། གངས་རིར་གནས་པའི་སྡེ། བཏགས་པ་སྨྲ་བའི་སྡེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པར་སྨྲ་བའི་སྡེ་དང་ལྔའོ། །འདི་དག་གི་རྩ་བའི་མཁན་པོ་བྲམ་ཟེའི་རིགས་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་གནས་བརྟན་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ། སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་མཆོག་ཏུ་ལུང་བསྟན་པ་དེའི་སློབ་རྒྱུད་དོ། །སྐད་ནི་པྲ་ཀྲ྇་ཏ་ཡུལ་སྡེ་སོ་སོའི་སྐད་དོ། །འོད་གསལ་གྱི་ལྷ་རྣམས་དང་མཐུན་པའོ། །སྣམ་སྦྱར་སྣམ་ཕྲན་ནི་དགུ་ཡན་ཆད་ཉི་ཤུ་རྩ་གསུམ་མན་ཆད་ཟུང་མ་གཏོགས་ཡར་བྱུང་བ་ལ། རྟགས་སུ་གཡུང་དྲུང་འཁྱིལ་པ་དང་། དཔལ་བེའུ་བྲིས་པའོ། །གནས་བརྟན་པའི་སྡེ་ལ། རྒྱལ་བྱེད་ཚལ་ན་གནས་པའི་སྡེ། འཇིགས་མེད་རི་ལ་གནས་པའི་སྡེ། གཙུག་ལག་ཁང་ན་གནས་པའི་སྡེ་དང་གསུམ་མོ། །འདི་དག་སྨྱུག་མ་མཁན་གྱི་རིགས་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་འཕགས་པ་ཀཱ་ཏྱཱ་ཡ་ན་ཞེས་བྱ་བ། མཐའ་འཁོབ་འདུལ་བའི་མཆོག་ཏུ་ལུང་བསྟན་པ་དེའི་སློབ་རྒྱུད་དེ། སྐད་ནི་ཨ་ཝ་བྷྲཾ་ཤ་ཏ་ཟུར་ཆག་སྟེ་ཤ་ཟ་རྣམས་དང་མཐུན་པའོ། །སྣམ་སྦྱར་སྣམ་ཕྲན་ནི་དགུ་ཡན་ཆད་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་མན་ཆད་ཟུང་མ་གཏོགས་ཡར་འབྱུང་། རྟགས་ནི་དུང་བྲིས་པའོ། །མང་པོས་བཀུར་བ་ལ། ས་སྒྲོགས་རིགས་ཀྱི་སྡེ། སྲུང་བ་པའི་སྡེ། གནས་མ་བུའི་སྡེ་བ་དང་གསུམ་མོ། །འདི་དག་འདྲེག་མཁན་གྱི་རིགས་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་འཕགས་པ་ཉེ་བ་འཁོར་ཞེས་བྱ་བ། འདུལ་བ་འཛིན་པ་རྣམས་(༡༦)ཀྱི་ནང་ནས་མཆོག་ཏུ་ལུང་བསྟན་པ་དེའི་སློབ་རྒྱུད་དེ། བི་ཤཱ་ཙི་ཏ་ཤ་ཟའི་སྐད་དུ་སྨྲ་བ་གནས་གཙང་མའི་ལྷ་རྣམས་དང་མཐུན་པའོ། །སྣམ་སྦྱར་གྱི་སྣམ་ཕྲན་ནི་གནས་བརྟན་པ་དང་མཐུན་ལ། རྟགས་ནི་དུང་འབྱུང་བའོ། །དེའང་བསྡུ་བ་དང་པོ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་མཉམ་པར་གཞག་པ་ལ་ཡིད་ཀྱིས་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་ལ། གཉིས་པ་ནི་ངག་ཏུ་བརྗོད་པས་བསྟན་ཞིང་། ཐ་མ་ནི་ངག་ཏུ་བརྗོད་པ་རྣམས་གླེགས་བམ་ལ་བྲིས་ཏེ་བསྡུས་པའོ། །
བཀའ་དང་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ། ལེགས་པར་གསུངས་པ་བཀའི་རྣམ་གཞག །དགོངས་པ་འགྲེལ་པ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་རྣམ་གཞག །བཀའ་དང་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ཁྱད་པར། ཇི་ལྟར་བཤད་ཅིང་མཉན་པའི་ཚུལ་དང་བཞི་ལས། དང་པོ་ལ་ལྔ་ལས། མཚན་ཉིད་ནི་གསུང་པ་པོ་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བདག་རྐྱེན་ལས་མིང་ཚིག་ཡི་གེར་སྣང་བ་གང་ཞིག་མདོའམ་རྒྱུད་སྡེར་གནས་པའོ། །དེའང་བརྗོད་བྱ་བསླབ་པ་གསུམ་སྟོན། རྗོད་བྱེད་ངག་ཚིག་དྲི་མེད། སྒྲུབ་བྱེད་ཚད་མ་གསུམ་ལྡན། འབྲས་བུ་ཐོག་མཐའ་བར་དུ་དགེ་བ་ནི་རང་བཞིན་ཏེ། བྱམས་པས། བསླབ་པ་གསུམ་བརྗོད་ངག་ཚིག་དྲི་མ་མེད། །ཚད་མ་གསུམ་ལྡན་ཐོག་མཐའ་བར་དགེ་བ། །དེ་ནི་ཆེན་པོར་གསུངས་པ་རྒྱལ་བའི་བཀའ། །བཟློག་པ་གཞན་གྱི་གཞུང་དུ་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་སོ། །བསླབ་པ་གསུམ་ནི། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། སེམས་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པའོ། །ཚད་མ་གསུམ་ནི་མངོན་སུམ་དང་། རྗེས་དཔག་དང་། ལུང་ཚད་མའོ། །མཚན་གཞི་ནི་སྟོན་པའི་གསུང་དུ་སྣང་བ་གདུལ་བྱའི་ཡིད་ཤེས་ལ་ཤར་བའི་མིང་ཚིག་ཡི་གེའི་རྣམ་པ་ཅན་ནོ། །དེའང་མདོའམ་རྒྱུད་ཀྱི་ལྷུག་པའམ་ཚིགས་བཅད་ཀྱི་རྣམ་པར་སྣང་བ་རྣམས་ཏེ་འཁོར་གྱིས་མོས་པ་ལས། གདུལ་བྱའི་སྐལ་བ་དང་མཐུན་པའི་ཆོས་རྣམས་སྟོན་པའི་བྱིན་རླབས་ལས། སྒྲ་བརྙན་ལྟར་མིང་ཚིག་ཏུ་དོན་ལ་མེད་ལ། རྣམ་པར་སྣང་བས་ཏེ་རྒྱུད་བླ་མ་ལས། ཇི་ལྟར་སྒྲ་བརྙན་གྱི་ནི་སྒྲ། །གཞན་གྱི་རྣམ་རིག་ལས་བྱུང་བ། །ཞེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །འདིར་ཉན་ཐོས་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་དག་ནི་ངོ་བོ་མིང་གི་ཚོགས་ཡིན་པ། རྒྱུད་ཉན་པ་པོས་བསྡུས་པ། ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་འདུ་བྱེད་ཕུང་པོས་བསྡུས་པར་འདོད་ལ། མདོ་སྡེ་པ་ནི་ངོ་བོ་ཚིག་གི་ཚོགས། རྒྱུད་འཆད་པ་པོས་བསྡུས་ལ། གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོས་བསྡུས་པར་འདོད་ཀྱང་། འདིར་སྟོན་པ་དང་འཁོར་གཉིས་ཚོགས་པའི་རྐྱེན་ལས་མིང་ཚིག་ཡི་གེར་སྣང་བའི་ངོ་བོ། གཙོ་བོར་ཉོན་ཤེས་ཀྱིས་བསྡུས་ཤིང་། གཟུགས་དང་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་གཉིས་ཀའི་རྣམ་པ་ཅན་ནོ། །གཞན་གྱི་རྣམ་རིག་ལས་བྱུང་བ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་གྲུབ་ཅིང་། མཛོད་ལས་ཀྱང་། ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་དག །གང་རྣམས་ཐུབ་པས་གསུང་དེ་དག །ཚིག་གམ་མིང་ཡིན་དེ་དག་ནི། །གཟུགས་སམ་འདུ་བྱེད་དག་ཏུ་འདུས། །ཞེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །དབྱེ་ན་ལྔ་ལས། ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན་ལུང་དང་རྟོགས་པའི་ཆོས་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དེ་ཉིད་(༡༧)ལས། སྟོན་པའི་དམ་ཆོས་རྣམ་གཉིས་ཏེ། །ལུང་དང་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན། །དེ་འཛིན་བྱེད་དང་སྨྲ་བྱེད་དང་། །སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཁོ་ནའོ། །ཞེས་སོ། །ལུང་གི་ཆོས་ནི་གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཏེ། བརྒྱད་སྟོང་འགྲེལ་ཆེན་ལས། མདོ་སྡེ་དབྱངས་བསྙད་ལུང་བསྟན་དང་། །ཚིགས་བཅད་ཆེད་བརྗོད་རྟོགས་པ་བརྗོད། །དེ་ལྟར་བྱུང་དང་གླེང་གཞི་དང་། །ཤིན་ཏུ་རྒྱས་དང་སྐྱེས་རབས་བཅས། །གཏན་ཕབ་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་སྡེ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་ནི། །གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་སོ། །ཞེས་བཤད་པའོ། །རྟོགས་པའི་ཆོས་ནི་སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པའི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་རྒྱུད་ལ་བཞུགས་པའི་ས་དང་། ལམ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། རྟོགས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་རྣམས་ཡིན་ནོ། །དུས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན་བཀའ་འཁོར་ལོ་རིམ་པ་གསུམ་དུ་བསྐོར་བ་རྣམས་སོ། །དེ་ལའང་ལས་དང་པོ་པའི་ཚེ་གཟུང་འཛིན་རང་རྒྱུད་པས་བཅིངས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ལས་སེམས་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་སྤང་གཉེན་བླང་དོར་བྱེད་པའི་རིམ་པ་གཙོ་བོར་སྟོན་པས་བདེན་པ་བཞིའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་དང་། བར་བ་གཉེན་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དགག་པའི་ཕྱིར་མཚན་ཉིད་མེད་པ་དང་། ཐ་མ་གཤིས་ཇི་ལྟར་གནས་ཚུལ་བསྟན་པ་དོན་དམ་རྣམ་པར་ངེས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་གསུམ་དུ་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །
དབང་པོའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་དང་། བླ་ན་མེད་པའི་ཐེག་པ་སྟེ། གསུམ་ཉིད་མཚན་བརྗོད་ལས། ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་ངེས་འབྱུང་ལ། །ཐེག་པ་གཅིག་གིས་འབྲས་བུར་གནས། །ཞེས་སོ། །བདག་པོའི་རྐྱེན་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། ཞལ་ནས་གསུངས་པ་དང་། བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་དང་། རྗེས་སུ་གནང་བའི་བཀའ་དང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྡོ་རྗེ་འཆང་ལ་སོགས་པས་འོག་མིན་ལ་སོགས་པར་དངོས་སུ་གསུངས་པ་རྣམས་ཏེ། དེའང་སྐུའི་རྒྱུད་གསུངས་པའི་ཞིང་ནི་སྟུག་པོ་བཀོད་པ། སྟོན་པ་ནི་རྣམ་པར་སྣང་མཛད། གསུང་གི་སྟོན་པ་འོད་དཔག་མེད་ཀྱིས་བདེ་བ་ཅན་དུ། ཐུགས་ཀྱི་གནས་མངོན་པར་དགའ་བ། སྟོན་པ་མི་འཁྲུགས་པ། ཡོན་ཏན་གྱི་རིན་པོ་ཆེས་གང་བར། སྟོན་པ་རིན་ཆེན་འབྱུང་ལྡན་གྱིས། འཕྲིན་ལས་ཀྱི་ལས་རབ་གྲུབ་པར་དོན་ཡོད་གྲུབ་པས་གསུངས་སོ། །འཁོར་ནི་སངས་རྒྱས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། མཁའ་འགྲོ་མའི་ཚོགས་ལ་སོགས་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པའོ། །ཞིང་ལྔར་སྟོན་པ་ལྔས་བསྟན་པ་དེ་དག་ཀྱང་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཧེ་རུ་ཀའི་བདག་ཉིད་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་གཅིག་གི་རོལ་པ་ལས། གནས་སྐབས་དགོས་པའི་དབང་གིས་དེ་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྡོ་རྗེ་བཙུན་མོའི་བྷ་ག་ལ་སོགས་པའི་གནས་ཀྱང་། འོག་མིན་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་འདུས་པ་སྟེ། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྟོན་པ་དང་གནས་སོ། །སྤྲུལ་པ་སྐུའི་གནས་ཐ་དད་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་(༡༨)ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་འཁོར་གྱི་དབུས་སུ་གསུང་དབྱངས་དྲུག་ཅུར་སྣང་བས་གསུངས་པ་རྣམས་སོ། །བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་བཀའ་ལ། སྐུས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་བཀའ་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོའི་སྤྱི་བོར་ཕྱག་བཞག་ནས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པས། མདོ་སྡེ་ས་བཅུ་པ་འཆད་པའི་སྤོབས་པ་སྐྱེས་ནས། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཟླ་བས་དྲིས་པ་ལྟ་བུའོ། །གསུང་གིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་བཀའ་ནི་འཇམ་དཔལ་ལ་མ་སྐྱེས་དགྲའི་འགྱོད་པ་སོལ་ཅིག་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པས། འཇམ་དཔལ་གྱིས་མ་སྐྱེས་དགྲའི་འགྱོད་པ་བསལ་བའི་མདོ་བྱུང་བ་ལྟ་བུའོ། །ཐུགས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་བཀའ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཟབ་མོ་སྣང་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བཞུགས་ནས། ཤཱ་རིའི་བུ་དང་སྤྱན་རས་གཟིགས་ལ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པས། ཤེས་རབ་སྙིང་པོ་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡོན་ཏན་དང་འཕྲིན་ལས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་བྱིན་རླབས་ལས། འོད་ཟེར་བཀྱེ་བ་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་སྣང་ནས་ཆོས་སྟོན་པ་འབུམ་གྱི་གླེང་གཞི་ལས་བཤད་པ་ལྟ་བུ་དང་། རི་དང་། ཤིང་དང་། བྱ་དང་། པདྨ་དང་། རྔ་བོ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་དབྱངས་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། བཤད་སྦྱར་ལས། སྟོན་པ་འདི་ཡི་བྱིན་རླབས་ཀྱིས། །བྱའམ་ཤིང་བུ་རྡེའུ་དང་། །པདྨོ་དག་དང་དཔག་བསམ་ཤིང་། །རྔ་བོ་ཆེ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་། །རྒྱལ་བས་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པའི་ཕྱིར། །དེ་དག་བཀའ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད། །ཅེས་པ་དང་། ཨ་རལླི་ལས། རི་དང་རྡེའུ་ཤིང་བུ་དང་། །པདྨོ་དག་དང་དཔག་བསམ་ཤིང་། །རྔ་བོ་ཆེ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་། །རྒྱལ་བས་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པའི་ཕྱིར། །དེ་དག་བཀའ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད། །ཅེས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཉན་ཐོས་གང་དག་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་མཐུ་ལས་ཆོས་སྨྲ་བ་དང་། སྐྱེས་པ་དང་། བུད་མེད་དང་། ཁྱེའུ་དང་། བུ་མོ་ལ་སོགས་པ་འཕྲིན་ལས་ཆེན་པོའི་མཐུས་ཆོས་སྨྲ་བ་དག་ཀྱང་བཀར་བསྡུ་བ་ནི། སྡུད་པ་ལས། རྒྱལ་བའི་ཉན་ཐོས་གང་དག་ཇི་སྙེད་ཆོས་སྟོན་དང་། །འཆད་དང་རིག་པ་དག་དང་ལྡན་པར་བརྗོད་པ་དང་། །མཆོག་འཕགས་བདེ་བ་བྱེད་དང་དེ་ཡི་འབྲས་ཐོབ་པ། །དེ་དག་ཀུན་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐྱེས་བུའི་མཐུ། །ཅི་ཕྱིར་ཞེ་ན་རྒྱལ་བས་ཆོས་ཚུལ་གང་བསྟན་པ། །དེ་ལ་མི་མཆོག་སློབ་མར་གྱུར་པས་སྔོན་བསླབས་ཤིང་། །མངོན་སུམ་བྱས་ནས་བསླབ་པ་ཇི་བཞིན་སྟོན་བྱེད་པ། །སངས་རྒྱས་མཐུས་བྱེད་རང་གི་སྟོབས་ཀྱི་མཐུས་མ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་མདོ་དང་རྒྱུད་རྣམས་སུ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་གསུང་དང་། གཞན་རྣམས་ཀྱི་ཚིག་འདྲེས་མར་བྱུང་ཡང་། བཀར་བཞག་པ་རྣམས་རྣམ་གཞག་འདིས་ཤེས་པར་བྱའོ། །རྗེས་སུ་གནང་བའི་བཀའ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མདོ་ལས། ཀུན་དགའ་བོ་ང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འོག་ཏུ་བསྡུ་བ་བྱེད་པའི་ཚེ། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པའི་དུས་གཅིག་ན་ཞེས་པས་གླེང་བསླངས་ལ། བར་དུ་མཚམས་སྦྱར་(༡༩)བའི་ཚིག་དང་། མཐར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་སྡུས་ཤིག །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །
གཉེན་པོ་དང་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་སྟེ། སྒྲོན་གསལ་ལས། ཐུབ་པ་ཆེན་པོས་ཆོས་ཕུང་པོ། །བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གསུངས་པ་ལས། །ཞེས་སོ། །དེའང་འདོད་ཆགས་ལས་གྱུར་པ་ཉི་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་གི་གཉེན་པོར་འདུལ་བའི་སྡེ་སྣོད་ཉི་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་དང་ཆ་མཉམ་ལས་གྱུར་པ་ཉི་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་གི་གཉེན་པོར་མདོ་སྡེ་དང་། མངོན་པ་དང་། སྡེ་སྣོད་གསུམ་ཆ་མཉམ་པ་ཉི་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་གསུངས་ཏེ། མི་ཟད་པའི་གཏེར་བསྟན་པ་ལས། འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་དང་། །དུག་གསུམ་ཆ་མཉམ་སྤྱོད་པ་དག །ཉི་ཁྲི་ཆིག་སྟོང་གཉེན་པོར་ནི། །ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དེ་སྙེད་གསུངས། །ཞེས་པ་དང་། གསང་སྙིང་ལས། ཉོན་མོངས་པ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞིའི་གཉེན་པོར་ཆོས་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞི་གསུངས་སོ་གསུང་ངོ་གསུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སོ། །དེའང་སྡེ་སྣོད་གསུམ་ནི་དུག་གསུམ་སོ་སོའི་གཉེན་པོ་སྟེ་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཐེག་པ་ཡིན་ལ། སྡེ་སྣོད་ཆ་མཉམ་པ་ནི་གསང་སྔགས་རིག་པ་འཛིན་པ་སྟེ། དུག་གསུམ་འདྲེས་ཤིང་འདུས་པ་མཐའ་དག་གི་གཉེན་པོར་འབྲས་བུ་རྡོ་རྗེའི་ཐེག་པ་བསྟན་པས། དེ་ལྟར་ན་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་དུ་བསྡོམས་པ་སྟེ། ཡོན་ཏན་བཀོད་པའི་རྒྱུད་ལས། ཕྱི་ཡི་སྡེ་སྣོད་གསུམ་དག་ནི། །འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་དག །སོ་སོའི་གཉེན་པོར་བསྟན་པ་སྟེ། །བླ་མེད་མཉམ་པའི་གསང་སྔགས་ནི། །ཉོན་མོངས་ཀུན་གྱི་གཉེན་པོར་བསྟན། །ཀུན་ཀྱང་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཉིད། །རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཕུང་པོ། །ཉོན་མོངས་གཉེན་པོར་བསྟན་པ་ཡིན། །ཅེས་སོ། །དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི་ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་འདུས་པས་ལུས་སམ་ཕུང་པོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་གཅིག་དྲུངས་ནས་འབྱིན་ཅིང་། ཐར་པ་ཐོབ་པའི་ཆ་རྐྱེན་དུ་གཞི་ལམ་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པ་སྟོན་པའི་རྣམ་གྲངས་རྫོགས་པའི་ཕུང་པོ་སྟེ། ནད་གཅིག་གི་གཉེན་པོར་སྡེ་ཚན་གཅིག་པའི་སྨན་སྣ་ཚང་བ་ཚོགས་ན་སྐབས་དེར་སྨན་ཚོགས་ཅེས་པ་ལྟ་བུར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། མཛོད་ལས། སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོར་ནི། །ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་མཐུན་པར་གསུངས། །ཞེས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་གསུམ་སྣང་ལས། ཉོན་མོངས་འཇོམས་ཕྱིར་ཆོས་ཕུང་པོ། །དེ་ཡི་གྲངས་བཞིན་རབ་ཏུ་ངེས། །ཞེས་པ་བཞིན་ནོ། །འདིར་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ཚད་ལ། ཁ་ཆེ་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེ་ལ་སོགས་པ་ཁ་ཅིག་ཤླཽ་ཀ་སྟོང་ལ་འདོད་དེ། ས་སྡེ་ལས། གནས་བརྟན་ཀུན་དགའ་བོས་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གང་དག་བཟུང་བ་རྣམས་ནི། སྡེ་སྣོད་གསུམ་པོ་འདི་དག་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་གཅིག་གི་ཚད་ནི་ཇི་ཙམ་ཡིན་ཞེ་ན། གྲངས་བརྒྱ་ཕྲག་བཅུ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་གཅིག་སྟེ་ཞེས་(༢༠)འདོད་ལ། ནཱ་ག་བོ་དྷི་ལ་སོགས་པ་ནི། ཆོས་གང་ཞིག་གི་མིང་ཚིག་ལྷའི་གོས་ལྟར་སྲབ་པའི་གྲོ་གའམ་ཏ་ལ་ལར། སྐྲའི་རྩེ་མོའི་ཆ་ཤས་ཀྱིས་མཐའ་རྒྱགས་མེད་པར་བྲིས་པ། གླང་པོ་ཆེ་དར་མའི་རྒྱབ་ནོན་པ་ལ་འདོད་ཅིང་། ཁ་ཅིག་ཕུང་པོ་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པའི་གཏམ་རེ་རྫོགས་པར་སྟོན་པ་ལ་འདོད་ལ། ཁ་ཅིག་བསྟན་བཅོས་བར་མ་གཅིག་གི་ཚད་ལ་འདོད་དེ། ཤཱ་རིའི་བུས་མཛད་པའི་མངོན་པ་སྡེ་གཅིག་ལ། ཤླཽ་ཀ་བཞི་སྟོང་ཡོད་པ་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོར་བྱས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ་མཛོད་ལས། ཁ་ཅིག་བསྟན་བཅོས་ཚད་ཅེས་ཟེར། །ཕུང་པོ་ལ་སོགས་གཏམ་རེའང་ཡིན། །ཅེས་འདོད་དེ། དེ་དག་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་རེ་རེའི་གཉེན་པོར་རེ་རེ་སྟོན་པ་ལ་མང་ཉུང་གི་དབང་གིས་གཞག་པའི་ཚད་ཡིན་གྱི། གྲངས་དེར་འཆད་པའི་ཚད་མ་ཡིན་པས། གཉེན་པོར་རྫོགས་པའི་དབང་གིས་གཞག་པ་ཉིད་ལེགས་པར་གཟུང་བར་བྱའོ། །བཀའི་ངེས་ཚིག་ནི་གོང་མ་མཆོག་གིས་གསུང་ཞེས་བྱ་ལ། དགོས་ཆེད་ནི་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱིས་གནས་སྐབས་དང་མཐར་ཐུག་གི་དོན་གཉིས་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་གསུངས་ཏེ་ཡེ་ཤེས་རྒྱས་པ་ལས། འགྲོ་བའི་དོན་གཉིས་བསྒྲུབ་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་བཀའ། །འཁོར་གྱི་ནང་དུ་སེང་གེའི་སྒྲ་བསྒྲགས་པ། །དེས་ནི་དཀར་པོ་རྣམ་པར་འཕེལ་བ་དང་། །ཉོན་མོངས་ནད་ཀུན་རབ་ཏུ་ཞི་བར་མཛད། །ཅེས་སོ། །
ད་ནི་དགོངས་པ་འགྲེལ་པ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་རྣམ་གཞག་ལ། རྩོམ་བྱེད་སློབ་དཔོན་གྱི་མཚན་ཉིད་དང་། བརྩམས་པ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་རང་བཞིན་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི་རབ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བདེན་པ་མཐོང་བ་སྟེ་ཀླུ་སྒྲུབ་དང་། འཕགས་པ་ལྷ་དང་། ཐོགས་མེད་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །འབྲིང་ཡི་དམ་ལྷའི་ཞལ་གཟིགས་ཏེ་གནང་བ་ཐོབ་པ། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ཙནྡྲ་པ་དང་། ཞི་བའི་ལྷ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཐ་མ་ཡང་རིག་པའི་གནས་ལྔ་ལ་མཁས་ཤིང་བླ་མ་བརྒྱུད་པའི་བཤད་པའི་གདམས་ངག་ཡོད་པ་སྟེ། སློབ་དཔོན་དཔལ་སྦས་དང་། ཡེ་ཤེས་སྙིང་པོ་དང་། ཤཱཀྱ་བློ་གྲོས་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །
རིག་གནས་ལྔ་ནི། སྒྲ་དང་ཚད་མ་ལ་སོགས་ཕྱི་རིག་པ་དང་། སྡེ་སྣོད་གསུམ་ལ་སོགས་ནང་རིག་པ་དང་། ལྷ་དང་གཙུག་ལག་ཁང་ལ་སོགས་པའི་བཟོ་རིག་པ་དང་། ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་དང་། སོ་མ་རཱ་ཛ་ལ་སོགས་པ་གསོ་བ་རིག་པ་དང་། བརྟག་པ་བརྒྱད་པ་ལ་སོགས་གནས་རིག་པའོ། །བརྟག་པ་བརྒྱད་ནི། སྐྱེས་པ་བརྟག་པ། བུད་མེད་བརྟག་པ། རི་དང་ཤིང་བརྟག་པ། རྒྱ་མཚོ་དང་ཆུ་བརྟག་པ། གོས་བརྟག་པ། ནོར་བུ་བརྟག་པ། རྟ་བརྟག་པ། གླང་པོ་ཆེ་བརྟག་པའོ། །བརྒྱུད་པའི་མན་ངག་ཡོད་པ་ནི་རྣམ་བཤད་རིག་པ་ལས། མདོ་རྣམས་འཆད་འདོད་དེ་དག་ལ། །མན་ངག་ཅུང་ཟད་བྱིན་པར་བྱ། །དེ་ལ་མན་ངག་འདི་ཡིན་ཏེ། །དགོས་པ་བསྡུས་པའི་དོན་བཅས་དང་། །(༢༡)བརྒལ་ལན་བཅས་དང་མཚམས་སྦྱོར་བཅས། །ཚིག་དོན་བཅས་ཏེ་བསྙད་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་གནས་ཐ་དད་པ་ལ་མཁས་ཤིང་གྲུབ་པ་བརྙེས་པ་ཚད་མེད་ཀྱང་། ཡོངས་སུ་གྲགས་པ་རྒྱན་དྲུག་དང་། མཆོག་བརྒྱད་ནི་ཉི་ཟླ་དང་ནོར་བུ་ལྟ་བུའོ། །རྒྱན་དྲུག་ནི། ཀླུ་སྒྲུབ་སྙིང་པོ། ཐོགས་མེད། དབྱིག་གཉེན། ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ། ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པ། ཡོན་ཏན་འོད་དོ། །མཆོག་བརྒྱད་ནི། དེ་རྣམས་ཀྱི་སྟེང་དུ། འཕགས་པ་ལྷ་དང་། ཙནྡྲ་གོ་མི། དཔའ་བོ་གསུམ་བསྣན་ནས། ཕྱོགས་གླང་ཕྲི་བའོ། །
བརྩམས་པ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་ལྔ་ལས། མཚན་ཉིད་ནི། རྩོམ་པ་པོ་ཚད་དང་ལྡན་པས་བཀའི་དགོངས་འགྲེལ་དུ་བརྩམས་ཤིང་འཆོས་སྐྱོབ་གཉིས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་སྟེ། རྣམ་བཤད་རིག་པ་ལས། ཉོན་མོངས་དགྲ་རྣམས་མ་ལུས་འཆོས་པ་དང་། །ངན་འགྲོ་སྲིད་ལས་སྐྱོབ་པ་གང་ཡིན་པ། །འཆོས་སྐྱོབ་ཡོན་ཏན་ཕྱིར་ན་བསྟན་བཅོས་ཏེ། །གཉིས་པོ་འདི་དག་གཞན་གྱི་ལུགས་ལ་མེད། །ཅེས་སོ། །མཚན་གཞི་ནི་རྩོམ་པ་པོའི་བདག་རྐྱེན་ལ་བརྟེན་ནས། འཆད་པ་པོའི་རྗོད་བྱེད་ངག་ཚིག་ཡི་གེར་སྣང་བའི་བརྗོད་བྱ། ཉན་པ་པོའི་བློ་ལ་སྣང་བའི་རང་བཞིན་ནོ། །དབྱེ་ན་རྩ་བ་སྡེ་སྣོད་གསུམ་ལས་ཕྱེ་བས་བསྟན་བཅོས། དེའང་རྣམ་པ་གསུམ་ཡིན་ལ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པའི་དབང་དུ་མཛད་དེ། མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། ལྟུང་དང་འབྱུང་དང་ལྡང་བ་དང་། །ངེས་པར་འབྱུང་དང་གང་ཟག་དང་། །བཅས་པ་དང་ནི་རབ་དབྱེ་དང་། །རྣམ་པར་ངེས་ཕྱིར་འདུལ་བའི་དོན། །ཅེས་པ་དང་། སེམས་ཀྱི་བསླབ་པའི་དབང་དུ་མཛད་དེ། དེ་ཉིད་ལས། གནས་རྣམས་དང་ནི་མཚན་ཉིད་དང་། །ཆོས་དོན་སྨོས་ཕྱིར་མདོ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པའི་དབང་དུ་མཛད་དེ། དེ་ཉིད་ལས། མངོན་དུའི་ཕྱིར་དང་ཡང་ཡང་དང་། །ཟིལ་གནོན་རྟོགས་ཕྱིར་མངོན་པའི་ཆོས། །ཞེས་སོ། །ཚུལ་འདི་དག་ལས་བརྩམས་ཏེ། འདུལ་བ་དང་། མདོ་སྡེ་དང་། མངོན་པ་དང་། གསང་སྔགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་སོ་སོར་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཕྱི་རོལ་པའི་བསྟན་བཅོས་དྲུག་དང་བྲལ་ཞིང་། ནང་པའི་ཚུལ་གསུམ་དང་ལྡན་པ་དེ་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ས་རྣམ་པར་གཏན་ལ་དབབ་པ་ལས། དོན་མེད་དོན་ལོག་དོན་དང་ལྡན། །ཐོས་རྩོད་སྒྲུབ་པ་ལྷུར་ལེན་དང་། །ངན་གཡོ་བརྩེ་བྲལ་སྡུག་བསྔལ་སྤོང་། །བསྟན་བཅོས་དྲུག་བྲལ་གསུམ་དུ་འདོད། །ཅེས་སོ། །དེའང་རིག་བྱེད་བཞི་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པའི་དོན་མེད་པའི་བསྟན་བཅོས་དང་། རྟག་ཆད་དུ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པས་གྲོལ་བ་འགྲུབ་པར་སྨྲ་བ་དོན་ལོག་པའི་བསྟན་བཅོས་དང་། སྙན་ངག་ལ་སོགས་པ་ཐོས་པ་ལྷུར་ལེན་པའི་བསྟན་བཅོས་དང་། རྟོག་གེ་ལ་སོགས་པའི་རྩོད་པ་ལྷུར་ལེན་དང་། གཡུལ་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་ངན་གཡོ་དང་། བ་ལང་ལ་སོགས་པའི་མཆོད་སྦྱིན་(༢༢)ཆོས་སུ་སྨྲ་བའི་རང་བཞིན་འཚེ་བ་ཅན། བརྩེ་བ་དང་བྲལ་བའི་བསྟན་བཅོས་ངན་པ་དྲུག་དང་བྲལ་ཞིང་། གནས་སྐབས་བདེ་ཞིང་མཐར་ཐུག་གྲོལ་བ་འགྲུབ་པའི་དོན་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ་པ་དང་། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་མཐའ་དག་སྤོང་བའི་བསྟན་བཅོས་གསུམ་ནི། སངས་རྒྱས་པ་དག་གི་ལུགས་ལ་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་དེ་དག་གི་བརྗོད་ཚུལ་ཡང་། འཐོར་བ་རྣམས་གཅིག་ཏུ་སྡུད་པའི་བསྟན་བཅོས་དང་། སྦས་པ་རྣམས་མངོན་དུ་འབྱིན་པ་དང་། རྣམ་གྲངས་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་དང་། དཀའ་བའི་གནས་བསྟན་པ་དང་། ཚིག་གི་རིམ་པ་གསལ་བར་བྱེད་པ་དང་། ཚིག་གི་དོན་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པ་དང་། གོང་འོག་གི་སྡེ་ཚན་འབྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་གྲངས་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་རིམ་པས། ལེའུ་དང་། རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དང་། ཚོམས་དང་། སྐབས་སུ་བཅད་ཅིང་། ལྷུག་པ་དང་། ཚིགས་བཅད་དང་། སྤེལ་མ་དང་། རྒྱུན་ཆགས་ཀྱི་རིམ་པས། སྡེ་ཚན་ཐ་དད་པའི་གཞུང་ཉུང་ངུ་དང་། བར་མ་དང་། མང་པོ་དང་། ཆེན་པོར་གསལ་བར་མཛད་ཅིང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་རྣམས་ཆེས་གསལ་བར་མངོན་དུ་ཕྱུང་སྟེ། དྲང་དོན་དང་། ངེས་དོན། དགོངས་པ་དང་། ལྡེམ་དགོངས་བཞིར་ཕྱེ་ནས་བསྟན་པ་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་མཛད་དོ། །དེ་སྐད་དུ་བཤད་སྦྱར་ལས། ཆོས་རྣམས་བཀའ་དང་བསྟན་བཅོས་གཉིས་སུ་འདུས། །ལེགས་པར་གསུངས་དང་དེ་ཡི་དགོངས་འགྲེལ་པ། །དེ་ཡི་དབང་གིས་ཤཱཀྱའི་བསྟན་པ་འདི། །འཇིག་རྟེན་ཁམས་འདིར་ཡུན་རིང་གནས་པར་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །ངེས་ཚིག་ནི། ཤ་ཏྲ་ཞེས་པའི་ཤ་ལ་སའི་རྐྱེན་བྱིན་པས་འཆོས་པ་དང་། ཏྲ་ལ་ཡའི་རྐྱེན་བྱིན་པས་སྐྱོབ་པ་སྟེ། འཆོས་སྐྱོབ་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཉིད་རྣམ་བཤད་རིག་པ་ལས། འཆོས་སྐྱོབ་གཉིས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། །བསྟན་བཅོས་ཆེན་པོ་དེ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སོ། །དགོས་པ་ནི་བཀའི་དོན་བརླིང་ཞིང་རྟོགས་དཀའ་བ་རྣམས་གསལ་བར་བྱེད་ཅིང་ཐར་པའི་ལམ་སྟོན་པས། འགྲོ་བ་རྣམས་འདྲེན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། བཤད་སྦྱར་ལས། བཀའ་རྣམས་དོན་ནི་གསལ་བ་དང་། །འཇུག་ཅན་ཐར་པའི་དོན་སྒྲུབ་བྱེད། །བསྟན་བཅོས་དེ་ནི་རྒྱ་ཆེན་ཉིད། །མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་གུས་པས་བླངས། །ཞེས་སོ། །
བཀའ་དང་བསྟན་བཅོས་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ། ཆོས་ཚུལ་གང་ཞིག་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བདག་རྐྱེན་ལས་བྱུང་ཞིང་། དོན་གཉིས་བསྒྲུབ་པའི་ལམ་ལྡན་དམ་པ་ནི་བཀའ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུད་བླ་མ་ལས། གང་ཞིག་དོན་ལྡན་ཆོས་དང་ཉེར་འབྲེལ་ཞིང་། །ཁམས་གསུམ་དག་ན་ཉོན་མོངས་སྤོང་བྱེད་གསུངས། །ཞི་བའི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པར་མཛད་པ་གང་། །དེ་ཉིད་དྲང་སྲོང་གསུང་ཡིན་ལྡོག་པ་གཞན། །ཅེས་སོ། །ཆོས་ཚུལ་གང་ཞིག་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བདག་རྐྱེན་ལ་མ་ལྟོས་ཤིང་རྒྱུད་གཞན་གྱི་བསྡུས་པའི་གང་ཟག་གིས། བཀའ་བསྟན་བཅོས་གང་རུང་གི་དགོངས་འགྲེལ་དུ་ཐར་ལམ་གསལ་(༢༣)བྱེད་དུ་བརྩམས་པ་ནི་བསྟན་བཅོས་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ལས། གང་ཞིག་སྟོན་པ་རྒྱལ་བ་འབའ་ཞིག་གིས། །དབང་བྱས་རྣམ་གཡེང་མེད་ཡིད་ཅན་གྱིས་བཤད། །ཐར་པ་ཐོབ་པའི་ལམ་དང་རྗེས་མཐུན་པ། །དེ་ཡང་དྲང་སྲོང་བཀའ་བཞིན་སྤྱི་བོས་བླངས། །ཞེས་སོ། །
ཇི་ལྟར་བཤད་ཅིང་ཉན་པའི་ཚུལ་ལ་གསུམ་ལས། འཆད་བྱེད་སློབ་དཔོན་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི། མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། བཤེས་གཉེན་དུལ་བ་ཞི་བ་ཉེར་ཞི་བ། །ཡོན་ཏན་བརྩོན་བྱས་ལྷག་པར་ལུང་གིས་ཕྱུག །དེ་ཉིད་རབ་ཏུ་རྟོགས་ལ་སྨྲ་མཁས་ལྡན། །བརྩེ་བའི་བདག་ཉིད་སྐྱོ་ངལ་སྤངས་ལ་བསྟེན། །ཅེས་པ་དང་། རྡོ་རྗེ་བཀོད་པའི་རྒྱུད་ལས། སྟོན་པ་མཛོད་ལྡན་ཆུ་བོ་རྫོགས། །དམ་ཚིག་སྡོམ་པ་སྙིང་བརྩེར་ལྡན། །མཁས་ཤིང་གཞན་ལ་ཕན་བརྩོན་པ། །རྡོ་རྗེ་གསང་བའི་སློབ་དཔོན་ལ། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་བསྟེན་པར་བྱ། །ཞེས་སོ། །ཉན་བྱེད་སློབ་མའི་མཚན་ཉིད་ནི། ལུང་ལས། བླ་མ་ལ་གུས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་དག་དང་། །བསམ་གཏན་དང་ནི་འདོན་ལ་རབ་བརྩོན་པ། །གྲིམས་ཤིང་དུལ་ལ་བཟོད་དང་ལྡན་པ་སྟེ། །སྡོམ་བརྩོན་གནས་པའི་ཆོས་ལྡན་ལེགས་པར་གསུངས། །ཞེས་པ་དང་། སྔ་མ་ལས། སྐལ་ལྡན་གུས་དང་གཏོང་ཕོད་ཆེ། །བློ་བརྟན་ཡངས་ཤིང་སྒྲུབ་ལ་བརྩོན། །ཆོས་མཆོག་སྙིང་རྗེ་དམ་ཚིག་ལྡན། །རྡོ་རྗེ་སློབ་མར་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་སོ། །ཐུན་མོང་ཆོས་སྤྱོད་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་སྦྱོར་བ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་ཅིང་། དངོས་གཞི་ཐོས་པའི་དོན་འཛིན་པ། རྗེས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་བསྔོ་བ་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་རྣམ་པས། མདོ་ཡིན་ན་སྣང་བ་སྒྱུ་མའི་དཔེ་བརྒྱད་དུ་ལྟ་བའི་ངང་ལས་ཉན་ཞིང་། སྔགས་ཡིན་ན་གང་འཆད་ཉན་བྱེད་པའི་ལྷ་དང་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་གསལ་བཏབ་པའི་ངང་ལས་མ་ཡེངས་པར་ཐོས་པ་འཛིན་པར་བྱེད་དོ། །དེའི་ཚེ་ཆོས་ཀྱི་ཚིག་དོན་ཡིད་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་པའི་ངང་ལ་མ་ཡེངས་པར་བློ་གནས་པ་ནི་ཞི་གནས་ལ། ཚིག་དོན་གྱི་རང་བཞིན་སོ་སོར་ཤར་བ་དང་དོན་གོ་བ་ནི་ལྷག་མཐོང་སྟེ། ཡོན་ཏན་བཀོད་པའི་མདོ་ལས། འཇམ་དཔལ་འདི་ལ་ཐོས་པ་ཉིད་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་མ་ཡེངས་པར་སེམས་རབ་ཏུ་འཛིན་པ་ནི། སྒྲའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཞི་གནས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡིན་ལ། སོ་སོར་འབྱེད་ཅིང་གསལ་བར་དཔྱོད་པ་ནི། དོན་རབ་ཏུ་འབྱེད་པའི་ལྷག་མཐོང་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་སེམས་གཅིག་གི་རྗེས་སུ་བྱེད་པས་ཟུང་དུ་འབྲེལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཀྱང་ཚང་བར་ཆོས་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མན་ངག་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱུད་ལས། མེ་ཏོག་སྟན་སོགས་རབ་འབུལ་དང་། །ས་ཕྱོགས་སྤྱོད་ལམ་བསྡམས་པ་དང་། །སྲོག་ཆགས་ཀུན་ལ་འཚེ་བ་སྤང་། །བླ་མ་ལ་ནི་གསོལ་བ་འདེབས། །མ་ཡེངས་བླ་མའི་གདམས་ངག་འཛིན། །རྟོག་སེལ་ཕྱིར་ནི་སྐྱོན་ཚིག་འདྲི། །སྒྲོན་མ་ཡན་ལག་དྲུག་དང་ལྡན། །ཅེས་སོ། །
བཤད་ཅིང་ཉན་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་འབྱེད་ཅིང་། སྤང་(༢༤)བླང་ཤེས་པས་མ་རིག་པའི་མུན་པ་སེལ་ཞིང་ཐར་བའི་ལམ་ལ་བགྲོད་པ་སྟེ། སློབ་དཔོན་རིན་ཆེན་སྦས་པའི་བཤད་སྦྱར་ལས། ཐོས་པ་མ་རིག་མུན་སེལ་སྒྲོན་མེ་ཡིན། །ཡ་རབས་རྣམས་དང་ཕྲད་ན་སྐྱེས་ཀྱི་མཆོག །ཐོས་པ་དགེ་བའི་ཆོས་བསྡུས་རྩ་བ་སྟེ། །ལག་པ་བཞིན་དུ་དགོས་པ་ཐམས་ཅད་བསྒྲུབ། །ཅེས་པ་དང་། རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་ཞི་བས་ཐོས་པ་ལ། བསྔགས་པའི་རབས་ལས། ཐོས་པས་དོན་མ་ཡིན་པ་སྤོང་། །ཐོས་པས་མྱ་ངན་འདས་པ་འཐོབ། །ཐོས་པས་སྡིག་ལས་ལྡོག་པར་བྱེད། །ཐོས་པས་ཡོན་ཏན་ཚོགས་རབ་འགྲུབ། །ཅེས་པ་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གིས་ཤེས་རབ་འཕགས་ལ། དེའི་རྒྱུ་ཐོས་པ་ཡིན་པས། མཆོག་ཏུ་འཕགས་པར་རྒྱུད་བླ་མ་ལས། གང་ཕྱིར་སྦྱིན་པས་ལོངས་སྤྱོད་དག་ནི་སྒྲུབ་བྱེད་ཅིང་། །ཚུལ་ཁྲིམས་མཐོ་རིས་བསྒོམས་པས་ཉོན་མོངས་སྤོང་བྱེད་ལ། །ཤེས་རབ་ཉོན་མོངས་ཤེས་བྱ་ཀུན་སྤོང་དེ་ཡི་ཕྱིར། །འདི་མཆོག་ཉིད་དེ་དེ་ཡི་རྒྱུ་ནི་འདི་ཐོས་ཡིན། །ཅེས་པ་དང་། ཤེས་རབ་མཆོག་ཡིན་དེ་བཞི་ནི། །ཐོས་པ་དེ་ཕྱིར་ཐོས་པ་མཆོག །ཅེས་སོ། །ཡང་དག་པའི་ཐོས་པས་དོན་ལ་དཔྱོད་པ་ནི། ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ནི་ནམ་ཡང་མི་བྱེད་དེ། སྒྲིབ་པ་ཤིན་ཏུ་ལྗི་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུ་དེ་ཉིད་ལས། འཕགས་པ་སྐུར་དང་དེས་གསུངས་ཆོས་ལ་བརྙས་པ་གང་། །དེ་ཀུན་རྨོངས་པའི་མངོན་ཞེན་བརྟས་བྱས་ཉོན་མོངས་ཡིན། །དེས་ན་ཞེན་ལྟའི་དྲི་ཅན་དེ་ལ་བློ་མི་སྦྱར། །ཞེས་སོ། །དེའང་ལེགས་པར་མཐོང་བའི་བློ་མིག་མེད་བཞིན་དུ། དྲང་དོན་གྱི་ཚིག་དང་། ཕྱོགས་ཞེན་ཕྲག་དོག་ཅན་དག་གིས་སྐུར་པ་བཏབ་པའི་ཚིག་ལ་ཡིད་ཆེས་སུ་བཟུང་ནས། རང་བཞིན་ལ་མི་དཔྱོད་པར། ལོག་པར་བལྟས་པའམ། རྙེད་པ་ཙམ་གྱིས་ཕྲག་དོག་གིས་སྨད་པ་ནི་ལྷག་པར་ཡང་སྒྲིབ་པ་ཚད་མེད་པས། རང་བཞིན་མཁས་ཤིང་གཟུ་བོར་གནས་པ་དེ་དག་གིས་ཚེ་འདིའི་སྲོག་དང་ནོར་གྱི་ཆེད་དུའང་སྡིག་པ་དེ་ལྟ་བུ་མི་བྱ་སྟེ། མནར་མེད་པར་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཚམས་མེད་ལྔ་བྱས་པ་ཡང་ཟབ་མོའི་དོན་ལ་བསམ་པས་ཐར་ན། ཆོས་སྤངས་པ་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུ་རྒྱུད་བླ་མ་ལས། བློ་དམན་ཕྱིར་དང་དཀར་མོས་བྲལ་ཕྱིར་ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་ལ་བརྟེན་ཕྱིར། །དམ་ཆོས་ཕོངས་པས་བསྒྲིབས་པའི་བདག་ཕྱིར་དྲང་དོན་དེ་ཉིད་ངེས་འཛིན་ཕྱིར། །རྙེད་ལ་བརྐམ་ཕྱིར་ལྟ་བའི་དབང་ཕྱིར་ཆོས་སུན་འབྱིན་པ་བསྟེན་པའི་ཕྱིར། །ཆོས་འཛིན་བསྲིང་ཕྱིར་མོས་པ་དམན་ཕྱིར་དགྲ་བཅོམ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་སྤོང་བྱེད། །ཇི་ལྟར་ཟབ་མོའི་ཆོས་ཉམས་དེ་བཞིན་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱང་མེ་དང་ནི། །མི་བཟད་སྦྲུལ་དུག་གཤེད་མ་དང་ནི་ཐོག་ལའང་ཤིན་ཏུ་འཇིགས་མི་བྱ། །མེ་སྦྲུལ་དགྲ་དང་རྡོ་རྗེའི་མེས་ནི་སྲོག་དང་བྲལ་བ་ཙམ་བྱེད་དེ། །དེ་ལས་མནར་མེད་རྣམས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་ཤིན་ཏུ་འཇིགས་པར་འགྲོ་མི་འགྱུར། །གང་ཞིག་ཡང་ཡང་སྡིག་གྲོགས་བསྟེན་པས་སངས་རྒྱས་ངན་སེམས་ལྡན་གྱུར་དང་། །ཕ་མ་(༢༥)དགྲ་བཅོམ་གསོད་གང་བྱ་བ་མིན་བྱེད་མཆོག་ཚོགས་འབྱེད་པའི་མི། །དེ་ཡང་ཆོས་ཉིད་ངེས་པར་བསམས་པས་མྱུར་དུ་དེ་ལས་ཐར་འགྱུར་གྱི། །གང་ཞིག་ཡིད་ནི་ཆོས་ལ་སྡང་བ་དེ་ལ་ཐར་བ་ག་ལ་ཡོད། །ཅེས་སོ། །དེའང་སེམས་ཅན་གྱི་མོས་པ་སྣ་ཚོགས་པས། གང་ཟག་དང་། ཆོས་ཀྱང་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བས་དོན་བྱེད་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཀྱི་རིགས་གང་ལའང་འདི་ནི་ལོག་པའོ། །འདི་ནི་བཅོས་མའོ། །འདི་ནི་ངན་པའོ་ཞེས་སྒྲོ་སྐུར་མི་བྱ་བ་ཁོ་ནའོ། །འོ་ན། བསྲེགས་བཅད་བརྡར་བའི་གསེར་བཞིན་དུ། །ལེགས་པར་བརྟགས་ལ་ང་ཡི་བཀའ། །བླང་བར་བྱ་ཡི་གུས་ཕྱིར་མིན། །ཅེས་བཤད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ནི་རང་ཉིད་དོན་དུ་གཉེར་བའི་ཆོས་དེ་སློབ་དུས་ཚིག་དང་དོན་གྱི་རིམ་པ་རྣམས་ནོར་མ་ནོར་གྱི་བསམ་བྱུང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ག་དར་བྱ་བར་གསུངས་པ་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་གྱི། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་གཞན་ལ་ཡིན་མིན་གྱི་ཐེ་ཚོམ་བྱ་བར་གསུངས་པའི་ལུང་མ་ཡིན་ནོ། །མདོར་ན་འཁོར་བ་སྤོང་བར་བྱེད་ཅིང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གཞོལ་པའི་ལམ་གྱི་ཚུལ་འདུག་པ་དེ་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཏེ། མིང་ཚིག་གང་དུ་བཏགས་ཀྱང་འདྲ་བས་སྡང་ཞིང་སྤང་བར་མི་བྱ་བ་ལ་གདམས་ཏེ། གང་ཞིག་དོན་ལྡན་ཆོས་དང་ཉེར་འབྲེལ་ཞིང་། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་སྔར་བརྗོད་ཟིན་ཏོ། །དེ་བས་ན་ཚུལ་འདི་ཁོང་དུ་ཆུད་པའང་ཐོས་པའི་ཡོན་ཏན་ཡིན་པར་བལྟའོ། །
བསྟན་པ་ཇི་ཙམ་གནས་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ལུགས་སོ། །དང་པོ་ནི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་བསྟན་པའི་རྣམ་གཞག་ལ། མདོ་སྡེ་བསྐལ་པ་བཟང་པོ་དང་། ལུང་ཕྲན་ཚེགས་ལས་ལོ་སྟོང་དུ་གསུངས་པ་དང་། སྙིང་རྗེ་པདྨ་དཀར་པོ་དང་། ཟླ་བའི་སྙིང་པོས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས་ཉིས་སྟོང་དུ་བཤད་པ་དང་། ཀ་མ་ལ་ཤཱི་ལས་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པའི་འགྲེལ་པར་ལྔ་བརྒྱ་ཕྲག་ལྔར་བཤད་པ་དང་། འབུམ་ཊཱིཀ་ལས་ལོ་ལྔ་སྟོང་དུ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི་གྲོལ་བ་ཐོབ་པ་ཤས་ཆེ་བའི་དབང་དུ་མཛད་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་འབྲས་བུ་ལ་ཞུགས་པ་དང་། ལུང་ལ་བསླབ་པའི་དབང་དུ་མཛད་པའོ། །གསུམ་པ་ནི་ཕལ་ཆེར་ལྟ་བ་དང་། སྒྲུབ་པ་མཐུན་པའི་དབང་དུ་མཛད་པའོ། །འདིར་ནི་ཐ་མ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་དབང་གིས་བཤད་དེ། ལོ་ལྔ་སྟོང་གི་སྟོང་ཕྲག་ཕྱེད་ཕྱེད་དུ་བཅད་པས། ལྔ་བརྒྱ་ཕྲག་བཅུ་ལས། སྐྱེ་དགུའི་བདག་མོ་ལ་སོགས་པའི་བུད་མེད་རབ་ཏུ་བྱུང་བས་ལྔ་བརྒྱ་ཐ་མ་རྟགས་ཙམ་འཛིན་པར་བཤད་དེ་འགྲིབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའང་འབྲས་བུའི་དུས་ལ་ལྔ་བརྒྱ་ཕྲག་གསུམ། ལུང་གི་དུས་ལྔ་བརྒྱ་ཕྲག་གསུམ། སྒྲུབ་པའི་དུས་ལྔ་བརྒྱ་ཕྲག་གསུམ། རྟགས་ཙམ་འཛིན་པའི་དུས་ལྔ་བརྒྱ་ཕྲག་གཅིག་སྟེ་ཕྲག་བཅུ་ལས། འབྲས་བུའི་དུས་ཕྲག་གསུམ་གྱི་དང་པོ་ལ་དགྲ་བཅོམ་པ་དང་ཕྱིར་མི་(༢༦)འོང་བ་མང་ལ། ཕྱིར་འོང་ཡང་ཡོད་དོ། །གཉིས་པ་ལ་ཕྱིར་མི་འོང་བ་མང་ཞིང་ཕྱིར་འོང་ཡང་ཡོད་དོ། །གསུམ་པ་ལ་རྒྱུན་ཞུགས་མང་ཞིང་གཞན་ཡང་ཉུང་ཟད་ཡོད་དོ། །ལུང་གི་དུས་གསུམ་གྱི་དང་པོ་ལ། མངོན་པ་དང་། གཉིས་པ་ལ་མདོ་སྡེ་དང་། གསུམ་པ་ལ་འདུལ་བ་དར་ཞིང་འཛིན་པ་མང་དུ་འབྱུང་བའོ། །སྒྲུབ་པའི་དུས་གསུམ་གྱི་དང་པོར་ཚུལ་ཁྲིམས། གཉིས་པར་སེམས། གསུམ་པར་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་ལ་གཙོ་བོར་སྒྲུབ་པ་མང་དུ་བྱུང་བའོ། །འདིར་ཕལ་དག་ལུང་དང་སྒྲུབ་པ་གཉིས་གོ་བརྗེ་བར་སྣང་ལ་ཡང་དག་པར་མ་མཐོང་ངོ་། །དེ་ལྟར་ལྔ་བརྒྱ་ཕྲག་བཅུ་ལས། ད་ལྟ་གང་གི་དུས་ཡིན་ན་སྒྲུབ་པའི་དུས་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བོ་ཕལ་རྣམས་སྐྱོ་ཤས་ཆེ་ཞིང་ཐར་པ་སྒྲུབ་པ་ལ་འདུན་པ་མང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ནང་གིའང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྒྲུབ་དུས་ཡོལ་ནས་སེམས་ཀྱི་སྒྲུབ་དུས་ལ་སློབ་པའོ། །སྔར་ལོ་ཇི་ཙམ་སོང་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས། མེ་ཕོ་རྟའི་བར་ལ་ལོ་སུམ་སྟོང་ལྔ་བརྒྱ་དང་བཅུ་དྲུག་སོང་། ཕྱིན་ཆད་ལོ་དགུ་བརྒྱ་དང་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞི་ཡོད་དོ། །སུམ་སྟོང་ལྔ་བརྒྱ་དང་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་སོང་བའི་དབང་དུ་བྱས་ན་ད་ཕྱིན་ལ་དགུ་བརྒྱ་དང་དྲུག་ཅུ་རྩ་བརྒྱད་ཡོད་དོ། །རྟགས་ཙམ་འཛིན་པ་ནི་བསྟན་པར་མི་བརྩིའོ། །
དེའང་སྟོན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མེ་མོ་ཡོས་ལ་ལྷུམས་སུ་ཞུགས་ཏེ། ས་ཕོ་འབྲུག་ལ་སྐུ་བལྟམས་ནས། ཆུ་ཕོ་སྟག་ལ་སངས་རྒྱས་ཏེ། མེ་མོ་ཕག་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས། ལོ་བརྒྱ་བདུན་ཅུ་རྩ་བདུན་ན་ཤིང་མོ་བྱ་ལ་རྒྱ་གར་དུ་རྒྱལ་པོ་དགའ་བྱེད་བྱོན་ནས། ལོ་བརྒྱད་བརྒྱ་ན་ཤིང་ཕོ་འབྲུག་གི་ལོ་ལ་རྒྱལ་པོ་ཟླ་སྲུངས་༼དགུ་བརྒྱ་བདུན་ཅུ་རྩ་བདུན། ༽བྱོན་ནོ། །དེ་ནས་ལོ་ཉིས་བརྒྱ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཅིག་སོང་བའི་ཤིང་ཕོ་རྟའི་ལོ་ལ། རྒྱལ་པོ་རྗེ་འབངས་ཀྱིས་བརྩིས་པས། སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ལོ་སྟོང་ཉིས་བརྒྱ་དང་བརྒྱད་འདས་ཞེས་གྲགས། དེ་ནས་ལོ་བདུན་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་༼སྟོང་དགུ་བརྒྱ་སུམ་ཅུ་སོ་གཉིས།༽ན་བལ་ཡུལ་དུ་བརྩིས་ཤིང་། དེ་ནས་བརྒྱད་བརྒྱ་བཅུ་བཞི་༼ཉིས་སྟོང་བདུན་བརྒྱ་བཞི་བཅུ་རྩ་དྲུག༽ན་ལྕགས་ཕོ་སྤྲེའུ་ལོ་ལ་བལ་བོའི་རྒྱལ་པོ་འོད་ཟེར་གོ་ཆ་བྱོན་ནས་ལོ་ཉིས་བརྒྱ་བཞི་བཅུ་རྩ་ལྔ་༼ཉིས་སྟོང་དགུ་བརྒྱ་དགུ་བཅུ་རྩ་གཅིག་འགྲོ།༽ན་མེ་མོ་གླང་གི་ལོ་ལ་བོད་དུ་རྒྱལ་པོ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེའུ་བཙན་བྱོན། དེ་ནས་ལོ་བརྒྱ་སུམ་ཅུ་རྩ་བཞི་སོང་དུས་༼སུམ་སྟོང་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ།༽ ལྕགས་ཕོ་སྟག་གི་ལོ་ལ། མངའ་རིས་སྟོད་དུ་རྒྱལ་པོ་ཡོན་མཆོད་འཛོམ་མོ། །དེ་ནས་ལོ་ཉི་ཤུ་རྩ་བདུན་སོང་བའི་མེ་ཕོ་འབྲུག་གི་ལོའི་སོས་ཀ་སྟོད་སྨད་ཀྱི་བཤེས་གཉེན་ཀུན་འཛོམ་ནས་བརྩིས་པས། སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས། ལོ་སུམ་སྟོང་དང་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་རྩ་གཉིས་ལོན་ཞེས་གསུང་ངོ་། །དེ་ནས་ལོ་ལྔ་བཅུ་རྩ་དྲུག་ན་ལོ་ཙཱ་བ་ཆེན་པོ་བློ་ལྡན་ཤེས་རབ་དང་། གྲགས་འབྱོར་ཤེས་རབ་དང་། ཉི་མ་ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པ་བྱོན། སུམ་སྟོང་ཉིས་བརྒྱ་དང་། དེ་(༢༧)ནས་བརྩིས་པས་དེང་སང་མེ་ཕོ་རྟའི་བར་ལ་ལོ་སུམ་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་སོང་སྟེ། དེའི་༼སུམ་སྟོང་ལྔ་བརྒྱ་དང་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་འགྲོ་རྒྱུར་གདའ།༽གོང་མ་རྣམས་དང་བསྡོམས་པས་སུམ་སྟོང་ལྔ་བརྒྱ་དང་བཅུ་དྲུག་འདས་སོ། །བུ་རམ་ཤིང་པ་ཉི་མའི་གཉེན། །དྲང་སྲོང་ཆེན་པོའི་བསྟན་པ་ནི། །སྔར་འདས་ལོ་ནི་སྟོང་ཕྲག་༣༠༠༠མེ། །བརྒྱ་ཕྲག་༥༠༠མདའ་དང་བཅུ་ཕྲག་༡༦ཟླ། །རོ་རྣམས་སོང་ངོ་ད་དུང་ཡང་། །བརྒྱ་ཕྲག་བུ་ག་༩༨༠བཅུ་ཕྲག་ཀླུ། །རིགས་བྱེད་ཆེན་པོ་སྙེད་མཆིས་སོ། །དེ་དག་ནི་སྤྲུལ་པ་སྐུའི་རྟགས་དང་ཆ་ལུགས་འཛིན་ཅིང་། བསླབ་པ་གསུམ་དང་། དེའི་རྗོད་བྱེད་སྡེ་སྣོད་གསུམ་ལ་བསླབ་པ་དང་། ལས་བརྒྱ་རྩ་གཅིག་གི་ཆོ་གའི་ལག་ལེན་མ་ནུབ་པར་བྱེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །
ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ལྟར་ན་གསེར་འོད་དམ་པ་ལས། སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་ཡོངས་མི་འདའ། །ཆོས་ཀྱང་ནུབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། །ཅེས་དང་། སྒྱུ་འཕྲུལ་ལས། སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་ཡོངས་མི་འདའོ། །ཆོས་ཀྱང་ནུབ་པར་མི་འགྱུར་ཏོ། །མ་རིག་སྨིན་མཛད་འདུལ་བའི་ཕྱིར། །ཅེས་པ་དང་། ཡིད་བཞིན་རྣམ་པར་བཀོད་པའི་རྒྱུད་ལས། སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ཚོགས་ཆེན་པོ། །ཇི་སྲིད་རྣམ་པར་གནས་དེ་སྲིད། །སངས་རྒྱས་སྤྲུལ་པ་རྒྱུན་མི་འཆད། །གྲོལ་བའི་ཆོས་ཀྱང་ནུབ་པ་མེད། །ཅེས་པ་དང་། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཆ་བྱད་ཀྱིས་བསྟན་པ་འཛིན་པ་མེད་ཀྱང་། ཚེ་བསྐལ་པར་ཐུབ་པའི་ལྷ་དང་ཀླུ་དང་དྲང་སྲོང་དང་། མཁའ་འགྲོ་མ་ལ་སོགས་པས། མདོ་དང་རྒྱུད་རྣམས་བཟུང་ནས་གཞན་ལ་བསྟན་ཅིང་། སྤྱོད་པ་དང་། འགྲོ་བའི་ཡིད་དང་མཐུན་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་སྣང་བས་ཆོས་སྟོན་ཞིང་དོན་མཛད་པར་གསུངས་ལ། མི་དང་ཀླུ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་ལ་སོགས་པ་འགྲོ་བ་སོ་སོའི་གཟུགས་སུ་སྤྲུལ་ནས་ཞི་བའི་ལམ་སྟོན་པའི་ཆོས་མི་ཟད་པ་འཁོར་བ་མ་སྟོངས་ཀྱི་བར་དུ་འབྱུང་བས། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བསྟན་པ་རྟག་པ་རྒྱུན་གྱི་འཁོར་ལོར་གནས་པའོ་ཞེས་འདོད་དོ། །དེའང་ཚིག་དང་ཡི་གེ་རིས་གཅིག་ནུབ་ཀྱང་། གཞན་དག་གསར་དུ་འབྱུང་བས་སྣང་བར་བྱེད་དེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པ་ལ་བསྙེལ་བ་མེད་པའི་ཐུགས་རྗེ་དང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་འཕྲིན་ལས་མངའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་མདོ་སྡེ་ལས་བརྒྱ་པ་ལས། རྒྱ་མཚོ་ཆུ་སྲིན་གནས་ཀྱི་རླབས། །དུས་ལས་ཡོལ་བར་འགྱུར་སྲིད་ཀྱང་། །གདུལ་བར་བྱ་བའི་སྲས་རྣམས་ལ། །སངས་རྒྱས་དུས་ལས་ཡོལ་མི་མངའ། །ཞེས་སོ། །དེའང་སྤྲུལ་སྐུ་ཐུབ་པ་ཆུ་ཟླ་ལྟ་བུ་གཅིག་འདས་ཀྱང་། འོག་མིན་ན་བཞུགས་པའི་ལོངས་སྐུ་ཟླ་བ་དངོས་ལྟ་བུ་རྟག་ཏུ་བཞུགས་པས། སེམས་ཅན་གྱི་མོས་པ་དང་སྐལ་བའི་ཆུ་སྣོད་ནམ་བྱུང་གི་ཚེ་དེ་དང་འཚམས་པའི་སྤྲུལ་པ་དང་། ཐེག་པ་གང་གིས་འདུལ་བའི་ཆོས་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ། གདུལ་བྱ་གཅིག་གམ་བརྒྱའམ། གླིང་གཅིག་ནས་སྟོང་གསུམ་ལ་སོགས་པའི་གྲངས་དང་སྣང་བ་མཐུན་པ་ཇི་ཙམ་(༢༨)ཡོད་པ་དེར་དུས་སྔ་ཕྱི་མེད་པར་འབྱུང་སྟེ། ཆུ་སྣོད་ཀྱི་གྲངས་ཇི་ཙམ་ཡོད་པར་ཟླ་བའི་གཟུགས་དེ་སྙེད་འཆར་བ་སྔ་ཕྱི་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །སྤྲུལ་པ་དང་ཆོས་འདི་དག་ཀྱང་འགྲོ་བའི་སྣང་ངོར་དར་ནུབ་ལྟར་སྣང་ཡང་། དོན་ལ་འཆར་ནུབ་མེད་དེ་གཟུགས་བརྙན་ནམ་རྨི་ལམ་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་འདི་དག་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དེ་ནི་བླ་ན་མེད་པའི་སྐྱེས་བུ་ཞེས་བྱའོ། །དྭངས་པའི་ཆུ་སྔོན་མཚོར་ནི་སྣང་བ་ཡི། །གཟའ་སྐར་གཟུགས་བརྙན་གསལ་བས་ཉེར་མཛེས་པ། །སྣང་ཡང་འཆར་ནུབ་རྙོག་པ་མེད་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཁྱབ་བདག་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ནི། །རྟག་ཁྱབ་མི་གཡོ་འོག་མིན་གནས་ན་མཛེས། །འགྲོ་སེམས་གཙང་མའི་ཆུ་ནང་བརྒྱན་པ་ནི། །མོས་དགེ་ཕུན་ཚོགས་བསོད་ནམས་གོམས་པའི་གཟུགས། །སྐྱེ་དགུའི་དབང་གིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན། །རྒྱལ་ཆོས་འཕགས་པའི་དགེ་འདུན་ཚོགས་མང་པོས། །བདེར་གཤེགས་མཛད་པའི་དབང་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །བསྟན་པ་ཡིད་བཞིན་ནམ་མཁའ་ཀུན་ཁྱབ་ཅིང་། །ཐུགས་རྗེའི་སྤྲིན་ཚོགས་དུས་རིང་གནས་པའོ། །ཞེས་པ་ནི་བསྡུ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའོ། །ཐེག་པ་མཐའ་དག་གི་དོན་གསལ་བར་བྱེད་པ་གྲུབ་མཐའ་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། བསྟན་པ་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་བཤད་པའི་ལེའུ་སྟེ་གཉིས་པའོ།། །།