ལེའུ་བཞི་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་མཛད་པའི་སྐབས།

༈ ད་ནི་ཡོན་ཏན་དེ་དག་ཐོབ་པའི་ནུས་པ་ལས་རྒྱལ་བའི་མཛད་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་འཕྲིན་ལས་ཀྱི་དོན་ལ་གཉིས་ཏེ། ལྷུན་གྲུབ་རྒྱུན་མི་འཆད་ཚུལ་བསྟན་པ་དང༌། དེ་ཉིད་དཔེ་ཡིས་ངེས་པར་བྱ་བའོ། །ལྷུན་གྲུབ་རྒྱུན་མི་འཆད་ཚུལ་ལ་གཉིས། མདོར་བསྟན་པ་དང༌། རྒྱས་བཤད་དོ། །

དེ་ལ་མདོར་བསྟན་ནི། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པ་ན་གདུ༷ལ་བྱ༷་མཐའ་ཡས་པའི༷་ཁ༷མས་ད༷ང་བསམ་པ་དང་བག་ལ་ཉལ་དང༌། རིགས་ཐ་དད་པ་རྣམས་མངོན་སུམ་དུ་མཁྱེན་ཡང་འདི་དང་འདི་ཤེས་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་འབད་རྩོལ་མི་མངའ་ཞིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འཇུག་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ་གདུ༷ལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་རང་རང་གི་བསམ་པ་དང་མཐུན་པར། གང་གི་རང་བཞིན་ཆགས་སྡང་རྣམ་བྲལ་ཡང༌། །ཆགས་སེམས་ཅན་ལ་ཆགས་པ་ལྟར་སྟོན་དང༌། །གདུལ་བྱའི་དབང་གིས་ཁྲོ་ལ་ཁྲོར་སྟོན་པ། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་གནས་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། ཞི་བ་དང་དྲག་པོ་ལ་སོགས་པ་འདུ༷ལ་བ༷འི་ཐ༷བས་སྣ་ཚོགས་སྟོན་པ་ལ་འབད་རྩོལ་མི་མངའ་བ་ད༷ང༌། དེ་བཞིན་དུ་ནི༷་གདུ༷ལ་བྱ༷འི་ཁ༷མས་སྣ་ཚོགས་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི༷་འདུ༷ལ་བ༷འི་བྱ༷་བ༷་མངོན་པར་མཐོ་བ་ད༷ང༌། ངེས་པར་ལེགས་པ་སྣ་ཚོགས་ལ་འགོད་པའང་འབད་རྩོལ་མི་མངའ་བ་དང༌། གདུལ་བྱ་གང་ན་ཡོད་པ་དེ༷འི༷་ཡུ༷ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་པ་རྣམས་སུ་གཤེགས་པའང་འབད་རྩོལ་མི་མངའ་བ་ད༷ང༌། གདུལ་བྱ་ནམ་འདུལ་བའི་དུ༷ས་སུ༷་བབ་པ་ན་དེ་དག་འདུལ་བའི་ཆེད་དུ་གཤེ༷གས་པ༷་ལ༷་ཁྱ༷བ་བད༷ག་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་རྟག༷་ཏུ༷་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སོགས་པའི་འབད་རྩོལ་མི་མངའ་ཞིང་ལྷུ༷ན་གྱི༷ས་གྲུ༷བ་པ༷ར་འཇུ༷ག་གོ །ཞེས་པ་སྟེ། ལྷུན་གྲུབ་གྱི་དོན་མདོར་བསྟན་པའོ། །

རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་དོན་མདོར་བསྟན་པ་ནི། ངེས་པར་འབྱིན་པའི་རྒྱུ་གཟུངས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སོགས་པ་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་རི༷ན་ཆེ༷ན་མཆོ༷ག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཚོ༷གས་དུ་མ་ད༷ང་ལྡ༷ན་ཞིང༌། དྲི་མ་མེད་པའི་ཡེ༷་ཤེ༷ས་ཀྱི་ཆུ༷ས་ཡོངས་སུ་གང་བའི་རྒྱ་མཚོ༷་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་དང༌། ཉེ་བར་སྟོན་པའི་རྒྱུ་བསོ༷ད་ན༷མས་དང་ཡེ༷་ཤེ༷ས་ཀྱི་ཚོགས་སེམས་ཅན་རྣམས་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཉི༷་མའི་འོ༷ད་ཟེར་ལྟ་བུ་ཅ༷ན་ཏེ། འདིས་འགྲོ་བ་ལམ་གྱི་ཐེ༷ག་པ༷་མ༷་ལུ༷ས་པ་ངེ༷ས་པ༷ར་བསྒྲུ༷བས་པ་ལས་བྱུང་བ་རྒྱུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྒྱལ་བའི་མཛད་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ཡིན་ཏེ༷། དེ་བཞིན་དུ་དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མཐ༷འ་ད༷ང་དབུ༷ས་མེ༷ད་ཅིང་རྒྱ༷་ཆེ༷་བས་ན་ན༷མ་མཁ༷འ་ལྟ༷ར་ཁྱ༷བ་པའི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཡང་དེའི་མཛད་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ༷་ཡིན་ལ། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཐོབ་ནས་ཀྱང་དོན་དམ་པའི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཉི༷ད་ནི༷་སྟོབས་ལ་སོགས་པའི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་རང་བཞིན་གྱིས་དྲི༷་མ༷་མེ༷ད་པ་དང་ལྡན་པ་གདོད་མ་ནས་གཏེ༷ར་དང་འདྲ་བར་སེ༷མས་ཅ༷ན་ཀུ༷ན་ལ༷་ཁྱ༷ད་པར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེ༷ད་པར་ཡོད་པ་རྣ༷མ་པར་གཟི༷གས་ན༷ས་དེ་དག་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བ་དེ་ལ་སྒྲིབ་པར་བྱེད་པ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་དང་ཤེ༷ས་བྱ༷འི་སྒྲིབ་པ་སྤྲི༷ན་གྱི༷ས་དྲ༷་བ༷་འདྲ་བ་རྣམས་བསལ་དགོས་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྒྲིབ་པ་དེ་སེལ་བར་བྱེད་པའི་རྐྱེན་ཡང་རྒྱལ་བ་རྣ༷མས་ཀྱི༷་ཐུ༷གས་རྗེ༷་ཆེན་པོའི༷་ཤུགས་རླུ༷ང་དྲག་པོ་དང་འདྲ་བ་དག་གི༷ས་དྲི་མའི་སྤྲིན་རྣམས་རྣ༷མ་པ༷ར་གཏོ༷ར་བར་ནུས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀྱི་མཛད་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །

རྣམས་གྲངས་སུ་ནི། ལུས་ཅན་རྣམས་གནས་སྐབས་སུ་ས་བཅུ་དང་ཚོགས་གཉིས་ལ་ཡང་སྦྱོར་ཞིང༌། མཐར་ཐུག་བྱང་ཆུབ་ལ་སྦྱར་ཏེ། དེས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་རྣམས་ཐུགས་རྗེས་འཇོམས་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར། འཕྲིན་ལས་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་ཀྱང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །

རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ལས། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་དོན་ནི། གདུལ་བྱ་ག༷ང་ཞི༷ག་གི་ཆེད་དུ་འཇུག་པ་དང༌། ཐབས་ག༷ང་གི༷ས་འདུ༷ལ་བ༷་དང༌། གདུལ་བའི༷་བྱ༷་བ་ག༷ང་ཡིན་པ་དང༌། གདུལ་བྱ་གནས་པའི་ཡུལ་གང༷་དུ༷་གཤེགས་པ་དང་སྐབས་སུ་བབ་པའི་དུས་སུ་ག༷ང་གི༷་ཚེ༷་འདུལ་བ་རྣམས་ལ་དེ་དང་དེ༷འི༷་ཀུན་སློང་གི་རྣ༷མ་པར་རྟོ༷ག་པ་སྐྱེ༷་བ་མིན་ཞིང་འབད་རྩོལ་གྱིས་གཡོ་བ་མེ༷ད་པའི་ཕྱི༷ར་ན། ཐུ༷བ་པ༷་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་དུས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་ནི་དུས་རྟ༷ག་ཏུ༷་ལྷུ༷ན་གྱི༷ས་གྲུ༷བ་པར་འཇུག་ཅིང་བསམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཅན་གྱི་གདུ༷ལ་བྱ༷འི་ཁ༷མས་ནི༷་ག༷ང་ཞི༷ག་གི༷་ཆེད་དུ་རང་རང་གི་མོས་པ་དང་མཐུན་པར་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་སོགས་པས་གདུ༷ལ་བ༷འི་ཐ༷བས་མ༷ང་པོ་གང༷་དག་གི༷ས་འདུལ་བ་ལ་ཡང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འཇུག་པ་དང༌། གནས་སྐབས་སུ་མངོན་པར་མཐོ་བ་དང༌། མཐར་ཐུག་ཏུ་ངེས་པར་ལེགས་པ་ལ་འགོད་པ་ལྟ་བུ་གདུ༷ལ་བ༷འི་བྱ༷་བ་ག༷ང་ཡིན་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འཇུག་པ་དང༌། ག༷ང་དུ༷་ནི༷་ཡུལ་ག༷ང་དང་གང་གི་ཚེ༷་ནི་དུས་ཏེ། གདུལ་བྱ་གང་ན་ཡོད་པའི་ཡུ༷ལ་ད༷ང་འདུལ་བའི་སྐབས་སུ་བབ་པའི་དུ༷ས་སུ་གཤེགས་པ་དེ༷་ད༷ག་ལ་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་འབད་རྩོལ་མེད་ཅིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འཇུག་པའོ། །ཞེས་པའོ། །

རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་དོན་ལ་ལྔ་སྟེ། མིང་གི་དབྱེ་བ་བསྟན་པ། དོན་གྱི་ངོ་བོ་བཤད་པ། དེ་དག་དཔེ་ཡིས་མཚོན་ཚུལ། དཔེ་དོན་རྒྱས་པར་བཤད་པ། བསྡུས་ཏེ་རྒྱུན་མི་འཆད་ཚུལ་ལོ། །

དེ་ལ་མིང་གི་དབྱེ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ཡིན་ཏེ། འཕྲིན་ལས་འབྱུང་བའི་ངེ༷ས་པར་འབྱི༷ན་པའི་རྒྱུ་དང༌། དེ༷འི་༷ཉེ་བར་སྟོ༷ན་པ༷འི་རྐྱེན་ད༷ང༌། རྒྱུ་རྐྱེན་དེ༷་དག་ལ་འབྲ༷ས་བུ་འགྲུབ་པའི་ཚུལ་དང༌། འབྲས་བུ་དེ༷་ཡི༷་འཕྲིན་ལས་འཇུག་པའི་ཡུལ་ཡོང༷ས་སུ་འཛི༷ན་པ་ད༷ང༌། ཡུལ་དེ༷་དག་གི་སྒྲིབ་པ་སྤང་བར་བྱ་བ་དང༌། སྒྲི༷བ་པ་དེ༷་གཅོ༷ད་པར་བྱེད་པའི་རྐྱེ༷ན་རྣམས་ལ༷་ནི༷་རྣ༷མ་པ༷ར་རྟོ༷ག་པ༷་མེ༷ད་ཅིང་རང་གི་ངང་གིས་འཇུག་པའི་ཕྱི༷ར་རོ༷། །ཞེས་པའོ། །

དོན་གྱི་ངོ་བོ་ནི། རྒྱུ་མཚན་དྲུག་པོ་དེ་དག་གང་ཞེ་ན། མཐར་ཐུག་པའི་གོ་འཕང་དུ་ངེ༷ས་པ༷ར་འབྱི༷ན་པ༷ར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས༷་བཅུ༷་པོ་རིམ་པ་ལྟར་བགྲོད་པས་ཏེ༷། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོ༷གས་གཉི༷ས་པོ་ད༷ག་ནི༷་ས་བཅུ་པོ་དེ༷འི༷་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་རྣམས་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་ཞིང་སྟོན་པའི་རྒྱུ༷་ཡིན་ཞིང༌། དེ་ལྟར་རྒྱུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་རྒྱུན་མི་འཆད་ལ། དེ༷་དག་མཐར་ཕྱིན་པའི་འབྲ༷ས་བུ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱ༷ང་ཆུ༷བ་ཆེན་པོ་མཆོ༷ག་ཏུ་གྱུར་པ་ཐོབ་པ་ཡི༷ན་ཏེ༷། དེའི་ཕྱིར་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་རྒྱུན་མི་འཆད་ཅིང༌། བྱ༷ང་ཆུ༷བ་ཐོབ་ནས་ཀྱང་སེ༷མས་ཅ༷ན་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྙིང་པོ་ཅན་དུ་གཟིགས་ནས་ཡོ༷ངས་སུ༷་འཛི༷ན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་པོ་དེ༷་ལ་སྒྲི༷བ་པར་བྱེད་པ་མཐ༷འ་ཡ༷ས་པའི་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་ད༷ང་ཉེ༷་བ༷འི་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་བ༷ག་ཆ༷གས་དང་བཅས་པ་སྟེ། གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་རྣམ་གཞོམ་དགོས་པའི་ཕྱིར་དང༌། དུ༷ས་ཀུ༷ན་ཏུ༷་ནི༷་སྒྲིབ་པ་དེ༷་འཇོ༷མས་པར་བྱེད་པ༷འི་རྐྱེ༷ན་ནི༷་ཐུ༷གས་རྗེ༷་ཆེ༷ན་པོ༷ས་ལམ་སྟོན་པ་ཡི༷ན་པའི་ཕྱིར་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་སོ། །

དཔེ་ཡིས་མཚོན་ཚུལ་ནི།

དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་གྱུར་པའི་དོན་གྱི་གན༷ས་ནི༷་དྲུ༷ག་པོ༷་འདི༷་ད༷ག་རྣ༷མས་དཔེ་དང་དོན་གོ༷་རི༷མ་ཇི༷་ལྟ་བ་བཞི༷ན་དུ་སྦྱར་ནས་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་ནི་རྒྱ༷་མཚོ༷་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ད༷ང༌། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་ནི་ཉི༷་མ༷་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ད༷ང༌། དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ནི༷་ན༷མ་མཁ༷འ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱིས་གཟུང་བར་བྱ་བ་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ནི་གཏེ༷ར་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དང༌། དེའི་དྲི་མ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི་སྤྲི༷ན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ད༷ང༌། དེ་དག་འཇོམས་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ནི་རླུ༷ང་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་དུ་ཤེ༷ས་པ༷ར་བྱ༷འོ། །ཞེས་པའོ། །

དཔེ་དོན་སྦྱར་བ་ནི། དྲི་མ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེ༷ས་ཀྱི་ཆུ༷་དང་བཅས་ཤིང་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་གྱི་རི༷ན་ཆེ༷ན་ད༷ང་ལྡ༷ན་པའི་ཕྱི༷ར་ན་ངེས་པར་འབྱིན་པའི་རྒྱུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས༷་བཅུ་པོ་རྣ༷མས་ནི་རྒྱ༷་མཚོ༷་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་ཡིན་ལ། སེ༷མས་ཅ༷ན་ཐ༷མས་ཅ༷ད་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་ཉེ༷་བར༷་འཚོ༷་ཞིང་ཕན་པར་བྱེད་པའི༷་ཕྱི༷ར་ཉེ་བར་སྟོན་པའི་རྒྱུ་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོ༷གས་གཉི༷ས་པོ་ད༷ག་ནི༷་ཉི༷་མ༷་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་ཡིན་ཞིང༌། ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པས་རྒྱ༷་ཆེ༷་བ་དང་མཐ༷འ་ད༷ང་དབུ༷ས་མེ༷ད་པས་ཟབ་པའི་ཕྱི༷ར། དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་བྱ༷ང་ཆུ༷བ་ཆེན་པོ་ནི་ན༷མ་མཁ༷འི་ཁ༷མས་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་ཡིན་ནོ༷། །ཡ༷ང་ད༷ག་པར་རྫོ༷གས་པའི་སང༷ས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོ༷ས་ཉི༷ད་ཡོན་ཏན་གྱི་འབྱོར་བ་ཟད་མི་ཤེས་པ་དང་བཅས་པ་གདོད་མ་ནས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་གནས་པའི་ཕྱི༷ར་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་བྱ་བའི་སེ༷མས་ཅ༷ན་རྣམས་ཀྱི་ཁ༷མས་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ནི༷་གཏེ༷ར་ཆེན་པོ་ད༷ང་འདྲ༷་ཞིང༌། སྤང་རུང་གློ༷་བུ༷ར་བ་ཡིན་པ་དང་རང་བཞིན་ལ་ཁྱ༷བ་པར་བྱེད་པ་ད༷ང༌། དོན་དམ་པར་བདེན་པར་མ༷་གྲུ༷བ་པའི་ཕྱི༷ར་ཁམས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་དེ༷འི༷་སྒྲིབ་པ་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་རྣམས་ནི་སྤྲི༷ན་གྱི་ཚོ༷གས་འཐུག་པོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་ཡིན་ལ། ཉོན་མོངས་པ་སྤྲིན་དང་འདྲ་བ་དེ༷་འཐོ༷ར་བ༷ར་བྱེད་པའི་ལམ་སྟོན་པར་ནི༷་ཉེ༷་བར༷་གན༷ས་པའི་ཕྱི༷ར་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བའི་རྐྱེན་ཐུ༷གས་རྗེ༷་ཆེན་པོ་མི༷་ཟ༷ད་ཅིང་རབ་ཏུ་དྲག་པའི་རླུ༷ང་གི་ཤུགས་ད༷ང་འདྲ༷་བ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །

རྒྱུན་མི་འཆད་ཚུལ་ནི།

སྔོན་ས་བཅུར་ཚོགས་གཉིས་བསྒྲུབས་པའི་གནས་སྐབས་སུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བསྒྲལ་བར་དམ་བཅས་ཤིང་སྨོན་ལམ་བཏབ་པས་རྒྱུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གཞ༷ན་གྱི༷་དབ༷ང་གི༷ས་ངེ༷ས་པར་འབྱུ༷ང་བའི་ཕྱིར་ད༷ང༌། བད༷ག་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ད༷ང་སེ༷མས་ཅ༷ན་གྱི་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པར་ཁྱད་པར་ཅུད་ཟད་ཀྱང་མེད་ཅིང་མཚུ༷ངས་པར་གཟི༷གས་ནས་འཕྲིན་ལས་དོན་ཡོད་པར་མཁྱེན་པའི་ཕྱིར་ད༷ང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལ་མཐའ་མེད་པར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་འཇོམས་པའི་མཛ༷ད་པ༷་ཡོ༷ངས་སུ༷་མ༷་རྫོ༷གས་པའི་ཕྱི༷ར་ན། གདུལ་བྱའི་འཁོ༷ར་བ༷་ཇི་སྲི༷ད་མ་སྟོངས་ཀྱི་བར་དུ༷་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛ༷ད་པ་རྒྱུན་མི༷་འཆ༷ད་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་པའོ། །

དེ་ཉིད་དཔེ་ཡིས་ངེས་པར་བྱ་བ་ནི། སངས་རྒྱས་རྣམས་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་མེད་པས། རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་འདུས་མ་བྱས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་ན། དེ་ལས་ཇི་ལྟར་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་དུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་མཛད་པ་འཇུག་ཅེས་ཐེ་ཚོམ་དང་སོམ་ཉི་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱི་འཁྲུལ་བ་སྤངས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་མོས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར། དཔེ་རྣམས་གསལ་བ་མང་པོས་འཆད་པ་ཡིན་པས། དེ་ལ་བཞི་སྟེ། སྡོམ་དུ་བསྡུས་ཏེ་དཔེ་ཡིས་དབྱེ་བ། དོན་དང་སྦྱར་ཏེ་སོ་སོའི་ངོ་བོ། དགོས་པ་བརྗོད་དེ་སྐབས་དོན་བསྡུ་བ། སླར་ཡང་བསྡུས་ཏེ་ཁྱད་པར་བཤད་པའོ། །

སྡོམ་གྱིས་བསྟན་པ་ནི། དེ༷་བཞི༷ན་གཤེ༷གས་པ༷་རྣམས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང༌། རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་སྒོ་ནས་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་སྐལ་བ་དང་འཚམ་པར་འཇུག་པ་དེ་ཉིད་མཚོན་པར་བྱེད་པའི་དཔེ་ནི་རྣམ་པ་དགུ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་སྐུའི་རྣམ་འཕྲུལ་མཐའ་ཡས་པ་སྟོན་པ་ནི། བརྒྱ༷་བྱི༷ན་ལྷའི་གནས་ནས་མ་གཡོས་པར་གཟུགས་བརྙན་མི་ཡུལ་དུ་ཤར་བས། དགེ་བ་ལ་བསྐུལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དང༌། གསུང་གི་གདམས་ངག་སྣ་ཚོགས་པ་གསུངས་པ་ནི། རྔ༷་བོ་ཆེས་ཆོས་ཀྱི་སྡོམ་བཞི་བསྟན་པས་ལྷ་རྣམས་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དང༌། ཐུགས་ཀྱི་མཁྱེན་པ་དང་བརྩེ་བས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པ་ནི་སྤྲི༷ན་གྱིས་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པར་བྱས་ཏེ་ཆར་བབས་པས། ལོ་ཐོག་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དང༌། སྐུ་དང་གསུང་གི་སྤྲུལ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་མཛད་པ་ནི། ཚ༷ངས་པ༷་རང་གི་གནས་ནས་མ་གཡོས་ཀྱང་སྤྲུལ་པ་འདོད་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་མཐོང་བ་ལས་དོན་དུ་འགྱུར་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ད༷ང༌། ཐུགས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཚད་མེད་པ་སྤྲོ་བ་ནི། ཉི༷་མ༷འི་འོད་ཟེར་གྱིས་མུན་པ་རྣམས་རིམ་པ་ལྟར་སེལ་བར་བྱེད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དང༌། ཐུགས་ཀྱི་གསང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་དོན་མཛད་པ་ནི་ནོ༷ར་བུ༷་རི༷ན་པོ་ཆེ༷་ལ་རྟོག་པ་མེད་བཞི༷ན་དགོས་འདོད་སྩོལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དང༌། གསུང་གི་གསང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་དོན་མཛད་པ་ནི། སྒྲ༷་བརྙ༷ན་བདེན་པར་མ་གྲུབ་ཀྱང་དོན་སྣ་ཚོགས་སྟོན་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་དང༌། སྐུའི་གསང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་དོན་མཛད་པ་ནི། ན༷མ་མཁ༷འ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་ཀྱང་འདུས་བྱས་ཀྱི་གཟུགས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ད༷ང༌། གནས་གྱུར་པའི་ཐུགས་རྗེ་ལས་གཞན་དོན་འགྲུབ་ཚུལ་ནི༷། ས༷་གཞིས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་བྱས་ནས་ཕན་འདོགས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་ནོ༷། །ཞེས་པའོ། །

སོ་སོའི་ངོ་བོ་ལ་རྣམ་པ་དགུ་སྟེ། རྣམ་འཕྲུལ་སྟོན་ཚུལ་དབང་པོའི་དཔེས་ངེས་པར་བྱ་བ། གདམས་ངག་གསུང་ཚུལ་རྔའི་དཔེས་ངེས་པར་བྱ་བ། མཁྱེན་བརྩེས་ཁྱབ་ཚུལ་སྤྲིན་གྱི་དཔེས་ངེས་པར་བྱ་བ། སྤྲུལ་པ་མཛད་ཚུལ་ཚངས་པའི་དཔེས་ངེས་པར་བྱ་བ། ཡེ་ཤེས་སྤྲོ་ཚུལ་ཉི་མའི་དཔེས་ངེས་པར་བྱ་བ། ཐུགས་ཀྱི་གསང་བ་ནོར་བུའི་དཔེས་ངེས་པར་བྱ་བ། གསུང་གི་གསང་བ་བྲག་ཆའི་དཔེས་ངེས་པར་བྱ་བ། སྐུའི་གསང་བ་ནམ་མཁའི་དཔེས་ངེས་པར་བྱ་བ། ཐུགས་རྗེ་འཇུག་ཚུལ་ས་གཞིའི་དཔེས་ངེས་པར་བྱ་བའོ། །དབང་པོའི་དཔེ་ལ་གསུམ་སྟེ། རྣམ་རྟོག་མེད་ཀྱང་གཞན་དོན་འགྲུབ་ཚུལ། དེ་ཉིད་ལེགས་པར་སྦྱར་ཏེ་བཤད་པ། བསྡུས་ཏེ་སྐྱེ་འགག་མེད་ཚུལ་བསྟན་པའོ། །རྣམ་རྟོག་མེད་ཀྱང་གཞན་དོན་འགྲུབ་ཚུལ་ལ་གཉིས། མཚོན་བྱེད་དཔེ་ཡི་ངོ་བོ་བཤད་པ་དང༌། མཚོན་བྱ་དོན་གྱི་ངོ་བོ་བཤད་པའོ། །

དཔེ་ལ་བཞི་ལས། དག་པའི་ས་གཞིར་གཟུགས་བརྙན་འཆར་ཚུལ་ནི། ཇི༷་ལྟ༷ར་ཏེ་དཔེར་ན་རེ་ཞིག་གཅིག་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བཻ༷ཌཱུརྻ༷་དག༷་པ༷འི༷་ར༷ང་བཞི༷༷ན་ཅན་དུ་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་ས༷་སྟེང༷་འདི༷༷་མཐའ་དག་གྱུ༷ར་ཏེ༷་ཤིན་ཏུ་ད༷ག་ཅིང་གསལ་ལ་དྲི་མ་མེད་པའི་ཕྱི༷ར་མེ་ལོང་གི་ངོས་ལྟར་དང་བར་གྱུར་པ་ལ། རི་རབ་ཀྱི་སྟེང་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་ན་གནས་པའི་ལྷ༷འི༷་དབ༷ང་པོ༷་བརྒྱ་བྱིན་དེ༷་ལྷ༷འི༷་བུ་༷མོ༷་ལ་སོགས་པའི༷་འཁོར་གྱི་ཚོ༷གས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ད༷ང་བཅ༷ས་པ་དང༌། གཙོ་བོའི་གནས་རྣ༷མ་པ༷ར་རྒྱ༷ལ་བ༷འི་ཁ༷ང་བཟ༷ང་རྨང་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བཞི་ལས་གྲུབ་པ། ཐེམ་སྐས་བཞི་དང་ལྡན་པ་ཀ་བ་གསེར་ད༷ང་དངུལ་དང་བཻཌཱུརྻ་དང་ཤེལ་ལས་བྱས་པ། ཀ་རྟེན་དང་ཀ་ཞུ་དང་བྲེ་ཕུལ་རྣམས་དུང་ལ་སོགས་པ་ལ་བྱས་པ། བ་གམ་བརྒྱ་རྩ་གཅིག་དང་ལྡན་པ། བ་གམ་རེ་རེ་ལ་ཡང་ཁང་བ་བརྩེགས་པ་བདུན་བདུན་ལ་སོགས་པས་ཉེ་བར་མཛེས་པ་དང༌། ལྷ༷་གན༷ས་དེ༷་ལ༷ས་གཞ༷ན་པ་གྲོང་ཁྱེར་ལྟ་ན་སྡུག་པ་གསེར་གྱི་དྲ་བས་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ནས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བ། རྩིག་སྐྱབས་གསེར་དང་དངུལ་དང་བཻཌཱུརྻ་ལས་བྱས་པ། མདའ་ཡབ་བཟང་པོ་བཞི་དང་ལྡན་པ་སྒོ་སྟོང་དུ་གཅིག་གིས་མ་ཚང་བ་ཡོད་པ། སྒོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་དུ་མས་སྤྲས་པ། སྒོ་རེ་རེ་ལའང་བསྲུང་མ་གོ་མཚོན་ཐོགས་པ་ལྔ་བརྒྱ་ལྔ་བརྒྱ་ཡོད་པ། ལམ་སྲང་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གསེར་གྱི་བྱེ་མ་བརྡལ་བས་ཁྱབ་པ་ལ་སོགས་པ་ད༷ག་ད༷ང༌། ལྷའི་དབང་པོ་དེ༷འི༷་གཞ༷ལ་ཡ༷ས་ཁང་འཁོར་ལོས་འདྲེན་པ་ལ་སོགས་པའི་བཀོད་པ་སྣ༷་ཚོ༷གས་པ་ད༷ང༌། གཞན་ཡང་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ཁང་པ་བརྩེགས་མ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ལས་གྲུབ་པ། བ་གམ་དང་བསིལ་ཁང་དང་སྟེགས་བུ་དང༌། སྐར་ཁུང་དྲ་བ་ཅན་རྣམས་ཉམས་དགའ་བ་ལ་སོགས་པས་ལེགས་པར་བརྒྱན་པ་དང༌། ལྷ་རྣམས་འདོད་ཡོན་ལ་རྩེ་བའི་ས་ཚལ་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང༌། ཡོངས་འདུ་ལ་སོགས་པའི་དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་བཟའ་བ་དང་བཏུང་བ་དང་གོས་དང་རྒྱན་དང་མེ་ཏོག་དང་རོལ་མོ་ལ་སོགས་པ་ཅི་འདོད་པ་འབྱུང་བ་དང༌། ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་ཆུས་ཡོངས་སུ་གང་བའི་རྫིང་བུ་དང༌། མཚོ་མེ་ཏོག་དང་བྱ་སྣ་ཚོགས་པས་མཛེས་པ་དང༌། ལམ་སྲང་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རོལ་མོ་སྣ་ཚོགས་འཛིན་པའི་ལྷ་མོ་མཛེས་མ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གང་བ་དང༌། ས་གཞི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མེ་ཏོག་མན་དཱ་ར་བས་ཁྱབ་པ་ལ་སོགས་པའི་ལྷ༷་རྫ༷ས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་རྣ༷མ་པ་མ༷ང་པོ་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་ཤར་བ་མིའི་འཇིག་རྟེན་དེ༷ར་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ལེགས་པར་མཐོ༷ང་ངོ༷༌། །ཞེས་པའོ། །

དེ་ཡིས་དགེ་བའི་ལས་ལ་སྦྱོར་ཚུལ་ནི།

དེ༷་ན༷ས་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་སྐྱེ༷ས་པ༷་དང་བུ༷ད་མེ༷ད་ལ་སོགས་པའི་ཚོ༷གས། ས༷འི༷་སྟེ༷ང་ན་༷གན༷ས་པ༷འི་མི་རྣ༷མས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་འབྱོར་པ་མཐའ་ཡས་པའི་སྣ༷ང་བ༷་དེ༷་ནི༷་མཐོ༷ང་ཞིང་དགའ་བས་རྗེས་སུ་འདུན་པར་གྱུ༷ར་ཏེ༷། ངེ༷ད་ཅག་རྣམས་ཀྱ༷ང་ཡུན་རི༷ང་པོ༷ར་མི༷་ཐོ༷གས་པ༷ར་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ལྷ༷འི་དབ༷ང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་འདི༷་འདྲ༷་བར༷་མྱུར་དུ་ཐོབ་པར་གྱུ༷ར་ཅི༷ག་ཅེ༷ས་དེ༷་འདྲ༷འི་སྨོ༷ན་ལ༷མ་ནི་རྣམ་པ་མང་པོ་འདེ༷བས་པར་བྱེ༷ད་ཅི༷ང༌། བརྒྱ་བྱིན་གྱི་མངོན་པར་མཐོ་བ་དེ༷་ཐོ༷བ་པའི་དོ༷ན་དུ༷་ཚུལ་ཁྲིམས་སྣ་རེ་ཙམ་བསྲུང་བ་ལ་སོགས་པའི་དགེ༷་བ༷་ནི༷་སྦྱོར་བས་ཡ༷ང་ད༷ག་པར་བླ༷ངས་ནས་གན༷ས་པ༷ར་འགྱུ༷ར་རོ། །ཞེས་པའོ། །

ལས་དེས་འདོད་པའི་གོ་འཕང་འཐོབ་ཚུལ་ནི། སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་དེ༷་ད༷ག་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྲུང་བ་ལ་སོགས་པ་དཀར་པོ་དགེ༷་བ༷འི་ལ༷ས་རྣམས་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་དེ༷ས་ནི༷། བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བ་འདི༷་དག་གཟུགས་བརྙན་གྱི་སྣ༷ང་བ་ཤར་བ་ཙམ་ཡིན་གྱི་ལྷ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་འདིར་འོངས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེ༷ས་བྱ་བ་དེ༷་ལྟ༷་བུ༷ར་ཡང་དག་པར་ཤེ༷ས་པ༷་མེ༷ད་ཀྱ༷ང་གཟུགས་བརྙན་ལ་ངོ་བོར་བཟུང་ནས་དགེ་བ་སྤྱད་པའི་དབང་གིས་ས༷་ཡི་སྟེ༷ང་མིའི་ལུས་ན༷ས་ཤི་འཕོ༷ས་ཏེ༷་རང་གང་འདོད་པའི་ལྷ༷ར༷་ནི་སྐྱེ༷་བ༷ར་འགྱུ༷ར་རོ། །ཞེས་པའོ། །

འབད་པ་མེད་པས་དོན་དུ་འགྱུར་ཚུལ་ནི།

བཻཌཱུརྻའི་ས་གཞི་ལ་བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པའི་སྣ༷ང་བ༷་ཤར་བ་དེ༷་ནི༷་ཤི༷ན་ཏུ༷་འཛམ་བུའི་གླིང་པ་རྣམས་དགེ་བ་ལ་གཞུག་པར་བྱའོ་སྙམ་པའི་ཡ༷ང་ཀུན་སློང་གི་རྣམ་པར་རྟོ༷ག་པ༷་མེ༷ད་ཅི༷ང་འབད་རྩོལ་གྱིས་གཡོ༷་བ༷་མེ༷ད་པ་ཡིན་པ་དེ༷་ལྟ༷་མོ༷ད་ཀྱི༷་འོན་ཀྱང་ས༷འི་སྟེ༷ང་མིའི་ཡུལ་ན༷་གནས་པ་རྣམས་དངོས་སུ་དགེ་བ་ལ་སྦྱོར་ཞིང༌། བརྒྱུད་ནས་མངོན་པར་འདོད་པའི་གོ་འཕང་ལ་སྦྱོར་བས་དོ༷ན་ཆེ༷ན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱི༷ས་ནི༷་ཉེ༷་བ༷ར་གན༷ས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །

དོན་ལའང་བཞི་ལས། དག་པའི་སེམས་ལ་གཟུགས་སྐུ་སྣང་ཚུལ་ནི། དཔེ་དེ༷་བཞི༷ན་དུ་ད༷ད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ལ་སོ༷གས་པ་རྣམས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་མ་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་དྲི༷་མ་མེ༷ད་པ་ཅ༷ན་དུ་བྱས་ནས། ད༷ད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་དང་དྲན་པ་ལ་སོ༷གས་པའི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་རྣམས་རིམ་གྱིས་བསྒོ༷མས་པ༷འི༷་དབང་གིས་ར༷ང་གི་སེ༷མས་དང་བར་གྱུར་པ་ལ༷་སྣ༷ང་བ་རྫོ༷གས་པའི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཡང་མཚ༷ན་བཟང་པོ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་ཉེ་བར་མཛེས་པ་ད༷ང༌། དཔེ༷་བྱ༷ད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུ་དང་ལྡ༷ན་པ༷་ད༷ང༌། རེས་འགའ་སྐུ་འཆ༷ག་པ༷་ད༷ང་ནི༷་དེ་བཞིན་དུ་བཞེ༷ངས་པ༷་ད༷ང༌། གདན་ལ་བཞུ༷གས་པ༷་ད༷ང༌། མནལ་བའི་ཕྱིར་གཟི༷མས་པ༷་ད༷ང༌། གཞན་ཡང་གཤེགས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྤྱོ༷ད་ལ༷མ་རྣམ་པ་སྣ༷་ཚོ༷གས་པ་མཛ༷ད་པ༷་ཅ༷ན་དང༌། གདུལ་བྱ་ལ་ཞི༷་བ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ༷འི་ཆོ༷ས་ནི༷་གསུ༷ང་བ༷་ད༷ང༌། རེས་འགའ་ཆོས་མི༷་གསུ༷ང་བར་ནི་ནང་དུ་ཡང་དག་འཇོག་ལ་མཉ༷མ་པ༷ར་བཞ༷ག་པར་གྱུ༷ར་པ༷་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པའི་ཆོ༷་འཕྲུ༷ལ་རྣ༷མ་པ༷་སྣ༷་ཚོ༷གས་པ་ད༷ག་མཛ༷ད་པ༷་དང༌། འོད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དང་ལྡན་པས་གཟི༷་མད༷ངས་ཆེ༷ན་པོ༷་ཅ༷ན་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་འཕྲུལ་མཐའ་ཡས་པར་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པའི་སེ༷མས་ཅ༷ན་རྣ༷མས་ཀྱི༷ས་མཐོ༷ང་བ༷ར་འགྱུ༷ར་རོ། །ཞེས་པའོ། །

དེ་ལ་འདོད་པའི་གོ་འཕང་སྒྲུབ་ཚུལ་ནི།

རང་གི་སེམས་དག་པ་ལ་སྣང་བའི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་དེ༷་མཐོ༷ང་ན༷ས་ཀྱ༷ང་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་འདོ༷ད་པའི་འདུན་པ་དང་ལྡ༷ན་པ༷འི་སྒོ་ནས་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཉི༷ད་མྱུར་དུ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུ་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བ་ལ་ར༷བ་ཏུ་སྦྱོ༷ར་ཏེ༷། དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་དེ༷་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ༷་བསམ་པ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང༌། སྦྱོར་བ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་སྒྲུབ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡ༷ང་ད༷ག་པར་བླ༷ངས་ན༷ས་ནི༷་རིམ་གྱིས་གོམས་པར་བྱས་པ་ལས་འདོ༷ད་པ༷འི་འབྲས་བུ་མཐར་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ༷་འཕ༷ང་ཐོ༷བ་པ༷ར་བྱེ༷ད་དོ། །ཞེས་པའོ། །

འབད་པ་མེད་ཀྱང་དོན་དུ་འགྱུར་ཚུལ་ནི།

སེམས་དག་པ་ལ་སྣ༷ང་བ༷འི་སངས་རྒྱས་དེ༷་ནི༷་ཤིན༷་ཏུ༷་ཡ༷ང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་འདི་དང་འདི་ལྟ་བུ་བྱའོ་སྙམ་པའི་ཀུན་སློང་གི་རྣམ་པར་རྟོ༷ག་པ་མེ༷ད་ཅིང༌། འབད་རྩོལ་གྱིས་ནམ་ཡང་གཡོ༷་བ༷་མེ༷ད་པ༷་ཉི༷ད་ཡིན་ལ། དེ༷་ལྟ༷་ན༷་ཡ༷ང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟུགས་མཐོང་བ་དེ་ནི་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་ན༷་གདུལ་བྱ་རྣམས་དངོས་སུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆེན་པོ་ལ་སྦྱོར་ཞིང༌། བརྒྱུད་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ལ་སྦྱོར་བས་དོ༷ན་ཆེ༷ན་པོ༷་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི༷་ཉེ༷་བ༷ར་གན༷ས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །

རིམ་གྱིས་མཐར་ཐུག་ཆོས་སྐུ་ཐོབ་ཚུལ་ནི། གཟུགས་ཀྱི་སྐུའི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་མཐའ་ཡས་པ་འདི༷་ནི༷། ར༷ང་གི་སེ༷མས་དག་པ་ལ་དོན་དམ་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་སྣ༷ང་བ༷་ཙམ་ཡིན་གྱི་མཐར་ཐུག་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེ༷ས་བྱ་བར་བྱིས་པ་སོ༷་སོ༷འི་སྐྱེ༷་བོ༷ས་ཡང་དག་པར་མི༷་ཤེ༷ས་མོ༷ད། དེ༷་ལྟ༷་ན༷་ཡ༷ང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟུ༷གས་སྐུ་ཉིད་མཐོ༷ང་བ་ལས་ཀྱང་ལྟ་བ་པོའི་གདུལ་བྱ་དེ༷་ད༷ག་ལ༷་དོ༷ན་ཆེན་པོ་ཡོ༷ད་པར་འགྱུ༷ར་ཏེ། རི༷མ་གྱི༷ས་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་དེ༷་མཐོ༷ང་བ་ལ༷་བརྟེ༷ན་ན༷ས་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་ཐེ༷ག་པ༷་ཆེན་པོའི་ཟབ་མོ་འདི༷་ལ༷་གན༷ས་ཤིང་ལམ་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ༷་རྣ༷མས་ཀྱིས་ན༷ང་སོ་སོ་རང་གི༷ས་རིག་པར་བྱ་བ་དོན་ད༷མ་པ༷འི་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་བ་ཆོ༷ས་ཀྱི་སྐུ༷་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི༷། མཉམ་གཞག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ༷་ཤེ༷ས་ཀྱི་མི༷ག་གི༷ས་མངོན་སུམ་དུ་གསལ་བར་མཐོ༷ང་བ༷ར་འགྱུ༷ར་རོ། །ཞེས་པའོ། །

དེ་ཉིད་ལེགས་པར་སྦྱར་ཏེ་བཤད་པ་ནི། ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་འཛམ་བུའི་གླིང་ས༷་གཞི་མ་ལུས་པ་ཀུ༷ན་གཡང་ས་དང་ངམ་གྲོག་ལ་སོགས་པ་ཉ༷མ་ང༷་བའི༷་གན༷ས་གཞ༷ན་ད༷ང་བྲ༷ལ་ནས་དྲི༷་མ་མེ༷ད་པའི་བཻ༷ཌཱུ༷རྻ༷འི་རང་བཞིན་འོད་གས༷ལ་བ་དང༌། དབྱིབས་མཛེ༷ས་པ་ལ་སོགས་པ་ནོ༷ར་བུ༷འི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་དྲི༷་མ་དང་བྲ༷ལ་བའི་དཔ༷ལ་དང་ལྡ༷ན་ཞིང༌། སྟེ༷ང་ནི༷་མཐའ་དག་ལག་མཐིལ་ལྟར་མཉ༷མ་པར་གྱུ༷ར་ལ་དེ༷་ཉིད་ད༷ག་ཅིང་གསལ་ལ་དྲི་མ་མེད་པའི་ཕྱི༷ར་མེ་ལོང་གི་ངོས་ལྟར་གྱུར་པ་དེ༷ར་ནི༷་ལྷ༷འི་བདག་པོའི་གནས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་ཁང་བཟང་ལ་སོགས་པའི་ཚོ༷གས་དང༌། ལྷ༷་རྣམས་ཀྱི་དབ༷ང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་དང༌། ལྷ༷་དེ་ལས་གཞན་པའི་རིགས་མང་པོ་དང༌། ལྷ་རྫས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་མཐའ་ཡས་པའི༷་གཟུ༷གས་བརྙན་ཤ༷ར་ཏེ༷། མཐར་རི༷མ་གྱི༷ས་ས༷འི༷་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་གསལ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲ༷ལ་བའི་ཕྱི༷ར་གཟུགས་བརྙན་དེ༷་ནི༷་སླ༷ར་ཡ༷ང་མི༷་སྣ༷ང་བར་འགྱུ༷ར་ཞིང༌། སྣང་བ་ཤར་བ་ལ་བརྟེན་ནས་བརྒྱ་བྱིན་ལོངས་སྤྱོད་དང་ལྡན་པ་དེ༷འི་དངོ༷ས་པོ་ཐོ༷བ་པར་བྱ་བའི་ཕྱི༷ར་བསྙེ༷ན་གན༷ས་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ལ་སོགས་པའི་བརྟུ༷ལ་ཞུ༷གས་དང་ངེ༷ས་པ༷ར་སྦྱི༷ན་པ་དང་མཆོད་པ་ལ་སོ༷གས་པ་ལ༷་མངོན་པར་ཕྱོ༷གས་པ༷འི་བུ༷ད་མེ༷ད་དང༌། སྐྱེ༷ས་པའི་ཚོ༷གས་རྣམས་ལྷའི་དབང་པོ་ཐོབ་པར་མོ༷ས་པ༷འི་སེ༷མས་ཀྱི༷ས་མེ༷་ཏོ༷ག་དང་བདུག་པ་ལ༷་སོ༷གས་པ་འཐོ༷ར་ཞིང་འབུལ་བས་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་སྣ་ཚོགས་ལ་འཇུག་པ༷་ལྟ༷ར་དྲི་མ་ད༷ག་པ༷འི་བཻ༷ཌཱུ༷རྻ༷་དང་འདྲ༷་བའི༷་རང་གི་སེ༷མས་དག་པ་ལ༷་སྣ༷ང་བ༷འི་ཐུ༷བ་པའི་དབ༷ང་པོ་ཐོ༷བ་པར་བྱ༷་བའི༷་ཕྱི༷ར་དུ་སངས་རྒྱས་ལ་ར༷བ་ཏུ་དག༷འ་བའི་སེ༷མས་དང་ལྡ༷ན་པའི་རྒྱ༷ལ་སྲ༷ས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣ༷མས་ཀྱང༌། མི་རྣམས་ལྷ་དབང་ཐོབ་པའི་དོན་དུ་དགེ་བ་བྱེད་པ་དེ༷་བཞི༷ན་དུ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་སེ༷མས་ར༷བ་ཏུ་བསྐྱེ༷ད་ནས་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་སྒྲུབ་པ་ལ་བརྩོན་པ༷ར་བྱེ༷ད་དོ། །ཞེས་པ་སྟེ། ས་གཞི་མ་དག་པ་ལ་གཟུགས་བརྙན་མི་སྣང་བ་བཞིན་དུ། སྐལ་བ་དང་མི་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །

བསྡུས་ཏེ་སྐྱེ་འགག་མེད་ཚུལ་བསྟན་པ་ནི།

དཔེ་ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་མིའི་འཇིག་རྟེན་དུ་བཻ༷ཌཱུརྻ༷འི་ས༷་གཞི༷་རྡུལ་ལ་སོགས་པའི་དྲི་མ་མེད་ཅིང་གཙ༷ང་བར་གྱུར་པ་ལ༷་ལོངས་སྤྱོད་དང་བཅས་པའི་ལྷ༷འི་དབ༷ང་པོའི་ལུ༷ས་ཀྱི༷་གཟུ༷གས་བརྙ༷ན་སྣ༷ང་བ༷་ལྟ༷ར་དོན་དེ༷་བཞི༷ན་དུ་གདུལ་བྱའི་འགྲོ༷་བ་རྣམས་ཀྱི་སེ༷མས་ཀྱི་ས༷་གཞི༷་མ་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་དྲི་མ་མེད་ཅིང་གཙ༷ང་བར་གྱུར་པ་ལ༷་མཚན་བཟང་པོ་དང་བཅས་པའི་ཐུ༷བ་པ༷འི་དབ༷ང་པོ༷འི་སྐུ༷འི༷་གཟུ༷གས་བརྙ༷ན་འཆ༷ར་ཞིང༌། དེ་ལྟར་ན་ཡང་གདུལ་བྱའི་འགྲོ༷་བ༷ར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུའི་གཟུ༷གས་བརྙ༷ན་འཆ༷ར་བ་དང་ནུ༷བ་པར་སྣང་བ་ནི་མ་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྙོ༷ག་པ་མེ༷ད་ཅིང་དྭངས་པར་གྱུར་པའི་རང་གི་སེམས་རབ་ཏུ་འཇུག་པའི་དབང་གིས་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་འཆར་བར་སྣང་བ་ད༷ང༌། མ་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྙོ༷ག་པ་དང་བཅས་ཤིང་རྣམ་པར་མ་དག་པ༷འི་ར༷ང་གི་སེ༷མས་ར༷བ་ཏུ་འཇུ༷ག་པའི་དབ༷ང་གི༷ས་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ནུབ་པར་སྣང་ཞིང་འཇུ༷ག་པ་ཡིན་གྱིས། དཔེ་ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་མིའི་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་ད༷ག་ན༷་ས་གཞི་དག་པ་དང་མ་དག་པའི་དབང་གིས་ལྷའི་དབང་པོའི་གཟུ༷གས་བརྙན་འཆར་བ་དང་ནུབ་པར་སྣ༷ང་ཡང་ལྷའི་དབང་པོ་རང་ཉིད་རང་གི་གནས་ལས་གཡོ་བ་མེད་པ་ལྟ༷ར། དོན་དེ༷་བཞི༷ན་དུ་གདུལ་བྱ་དག་པ་དང་མ་དག་པའི་དབང་གིས་གཟུགས་ཀྱི་སྐུར་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པར་སྣང་ཡང་དོན་དམ་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་ཡོ༷ད་པ་སྐྱེ་བ་ད༷ང་ཞི༷ག་པ་འགག་པ་ཞེ༷ས་བྱ་བ་དེ༷་ལྟར་ནམ་ཡང་མི༷་ལྟ༷་སྟེ། འདུས་མ་བྱས་ཤིང་འགྱུར་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པའོ།།

གདམས་ངག་གསུང་ཚུལ་རྔའི་དཔེས་ངེས་པར་བྱ་བ་ལ་གསུམ་སྟེ། ལྷའི་རྔ་ལྟར་དམ་ཆོས་གསུང་ཚུལ། དཔེ་རྣམས་ལས་ཁྱད་པར་འཕགས་ཚུལ། དེ་དག་ཀྱང་རྐྱེན་ལས་འཇུག་ཚུལ་ལོ། །གསུང་ཚུལ་ལ། དཔེ་དོན་མཚུངས་པའི་རྒྱུ་མཚན་རྒྱས་པར་བཤད་པ། སླར་ཡང་ལེགས་པར་སྦྱར་ཏེ་བསྡུ་བའོ། །

རྒྱས་བཤད་ལ་གསུམ་ལས། རྩོལ་བ་མེད་ཚུལ་ལ། དཔེ་ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་ལྷ༷འི་ཡུལ་ན༷་ལྷ༷་རྣ༷མས་ཐམས་ཅད་ཀྱི༷་སྔོ༷ན་གྱི༷་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་དཀ༷ར་པོ༷་དགེ་བའི་ལས་མཐུན་པར་བསགས་པའི༷་མཐུ༷་ཡི༷ས་ནི༷་རྔ་བོ་ཆེ་ལ་བརྗོད་འདོད་ལ་སོགས་པའི་འབ༷ད་རྩོལ་དང་ལྕེ་ད༷ང་རྐན་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་འབྱུང་བའི་གན༷ས་ད༷ང་ཡི༷ད་དང་བཅས་པའི་གཟུ༷གས་ད༷ང་ཀུན་སློང་གི་རྣ༷མ་པ༷ར་རྟོ༷ག་པ༷་རྣམས་མེ༷ད་བཞི༷ན་དུ༷་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ནི་མི༷་རྟ༷ག་པ། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་སྡུ༷ག་བསྔ༷ལ་བ་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་བད༷ག་མེ༷ད་པ་ད༷ང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐམས་ཅད་ཞི༷་བའོ། །ཞེས་པ༷འི་སྒྲ༷་འབྱུང་བ་ཡི༷ས་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་སེམས་གཡེངས་པས་བ༷ག་མེ༷ད་པ༷ར་གྱུར་བའི༷་ལྷ༷་རྣ༷མས་ཐ༷མས་ཅ༷ད་ལ་ཡ༷ང་ན༷ས་ཡ༷ང་དུ་ཆོ༷ས་ཀྱི༷་རྔ༷་བོ་ཆེས༷་ནི༷་དགེ་བ་ལ་བསྐུ༷ལ་བར་བྱེ༷ད་པ་ལྟ༷ར། དོན་དེ༷་བཞི༷ན་དུ་ཁྱ༷བ་བད༷ག་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་འདི་དང་འདི་བསྟན་པར་བྱའོ་སྙམ་པའི་བརྗོད་འདོད་ཀྱི་འབ༷ད་རྩོལ་ལ་སོ༷གས་པ་ད༷ང་བྲ༷ལ་ཡ༷ང་གདུལ་བྱའི་འགྲོ༷་བ༷་མ༷་ལུ༷ས་པ༷་ལ་རང་རང་གི་སྐད་མཐུན་པར་འཇུག་པའི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀྱི་གསུ༷ང་གི༷ས་ཁྱ༷བ་པར་མཛ༷ད་དེ༷། རིགས་ཅན་གསུམ་གྱི་སྐ༷ལ་བ་དང་ལྡ༷ན་པ་རྣ༷མས་ལ༷་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ཆོ༷ས་རྒྱ་ཆེན་པོ་སྟོ༷ན་པར་མཛད་དོ༷། །ཞེས་པའོ། །

ལས་ལས་འབྱུང་ཚུལ་ནི། ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་ལྷ༷འི་ཡུལ་ན༷་ལྷ༷་རྣ༷མས་ཀྱི༷་རྔ༷་བོ་ཆེའི་སྒྲ༷་ལས༷་ཆོས་ཀྱི་སྡོམ་བཞི་སྟོན་པར་ནི་སྔོན་ལྷ་རྣམས་རང་ར༷ང་གི༷ས་དཀར་པོ་དགེ་བའི་ལ༷ས་མཐུན་པར་བསགས་པ་ལ༷ས་བྱུ༷ང་བ་དེ༷་བཞི༷ན་དུ་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་ན་ཐུ༷བ་པ་རྫོགས་པ༷འི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གདུལ་བྱའི་བསམ་པ་དང་མཐུན་པར་ཆོ༷ས་ཀྱི་སྒོ་མཐའ་ཡས་པ་གསུ༷ང་བ༷་ཡང༌། སེམས་ཅན་རང་ར༷ང་གི༷་དགེ་བའི་ལ༷ས་རྒྱ་ཆེན་པོ་བསགས་པའི་མཐུ་ལ༷ས་བྱུ༷ང་བ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །

ཞི་བ་སྒྲུབ་ཚུལ་ནི། དཔེ་ཇི་ལྟར་ན་བརྗོད་འདོད་ལ་སོགས་པའི་འབ༷ད་རྩོལ་དང༌། སྒྲ་འབྱུང་བའི་གན༷ས་དང༌། ཡིད་དང་བཅས་པའི་ལུ༷ས་ད༷ང༌། ཀུན་སློང་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སེ༷མས་རྣམས་དང་བྲ༷ལ་བ༷འི་རྔ་བོ་ཆེའི་སྒྲ༷་དེ༷་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་བག་མེད་པ་ཞི༷་བ་སྒྲུ༷བ་པ་ལྟ༷ར་དོན་དེ༷་བཞི༷ན་དུ་འབ༷ད་རྩོལ་ལ་སོ༷གས་པའི་ཆོས་དེ་བཞི་ད༷ང་བྲ༷ལ་བ༷འི་སྒོ་ནས་རང་རང་གི་སྐལ་བ་དང་མཐུན་པར་གསུངས་པའི་ཆོ༷ས་འདི༷་ཡང༌། གདུལ་བྱ་མཐའ་ཡས་པའི་རྒྱུད་ལ་ཞི༷་བ༷་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གོ་འཕང་སྒྲུ༷བ་པ༷ར་བྱེ༷ད་དོ། །ཞེས་པའོ། །

བསྡུ་བ་ནི། དཔེ་ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་ལྷ༷འི༷་གྲོ༷ང་ཁྱེར་རྣམས་ན༷་ཆོས་ཀྱི་རྔ༷་བོ་ཆེའི་སྒྲ༷་བསྒྲགས་པའི༷་རྒྱུ༷་ལས༷་བྱུ༷ང་བས་མི༷་འཇི༷གས་པ་སྦྱི༷ན་པར་བྱེད་པ༷་ནི༷་ལྷ་རྣམས་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་ཞེ་སྡང་གི་དབང་གིས་ལྷ་མ་ཡིན་དང་འཐབ་པའི་ཕྱིར་གཡུ༷ལ་དུ༷་འཇུ༷ག་པའི་ཚེ༷་ལྷ༷་རྣམས་ལ་མ་འཇིགས་ཤིག་ཅེས་པའི་སྒྲ་ལས་ལྷ་མི༷ན་གྱི་དཔུ༷ང་རྒྱ༷ལ་པའི་འཇིགས་པ་སེལ་བར་བྱེད་ཅིང༌། ཉོན་མོངས་པ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་དབང་གིས་འདོད་ཡོན་ལ་རྩེ༷ད་མོ༷་རྩེ་བའི་བདེ་བ་ལ་ཆགས་པ་ན་ཆོས་ཀྱི་སྡོམ་བཞིའི་སྒྲ་ལས་བག་མེད་པ་སེ༷ལ་བར་བྱེད་པ༷་ལྟ༷ར། དེ༷་བཞི༷ན་དུ་གདུལ་བྱའི་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་མཐའ་ཡས་པ་ད༷ག་ན༷་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་བསྟན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བས༷མ་གཏ༷ན་དང་གཟུ༷གས་མེ༷ད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒོམ་པ་ལ༷་སོ༷གས་པ་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྤེལ་བའི་རྒྱུ༷་ལས༷་བྱུ༷ང་བ༷ས་སེ༷མས་ཅ༷ན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་དང་སྡུ༷ག་བསྔ༷ལ་གྱིས་འཇིགས་པ་ར༷བ་ཏུ་འཇོ༷མས་པར་བྱེད་ཅིང༌། ཞི༷་བ༷་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བླ༷་ན་མེ༷ད་པའི་ལ༷མ་གྱི་ཚུ༷ལ་རབ་ཏུ་བརྗོ༷ད་པ་ལས་དེའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ། །ཞེས་པའོ། །

དེ་བས་ན། དཔེ་རྣམས་ལས་ཁྱད་པར་འཕགས་ཚུལ་ལ་གཉིས་ལས། ཁྱད་པར་འཕགས་ཚུལ་མདོར་བསྟན་པ་ནི། ག༷ང་གི་ཕྱི༷ར་གདུལ་བྱའི་སྐྱེ༷་བོ་མཐའ་ཡས་པ་ཀུ༷ན་ལ་རང་རང་གི་བསམ་པ་དང་མཐུན་པར་ཁྱབ་པས་ཉེ་ཚེ་བ་མ་ཡིན་པ༷་ཉི༷ད་ད༷ང༌། མཐར་ཐུག་ངེས་པར་ལེགས་པའི་གོ་འཕང་ལ་སྦྱོར་བས་ཕ༷ན་པ་ཉིད་དང༌། གནས་སྐབས་མངོན་པར་མཐོ་བའི་དགའ་བ་ལ་སྦྱོར་བས་བ༷དེ་བ་ཉིད་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོ༷་འཕྲུ༷ལ་དང༌། ཀུན་ཏུ་བརྗོད་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་དང༌། རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་རྣམ་པ་གསུ༷མ་དང་ལྡ༷ན་པས་སྡུག་བསྔལ་ལས་ངེས་པར་འབྱིན་པ༷་ཉིད་དེ། ཡོན་ཏན་གྱི་ཆོས་བཞི་དང་ལྡན་པ་དེ༷འི་ཕྱི༷ར་ཐུ༷བ་པ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་གསུང་བའི་དབྱ༷ངས་ནི༷་ལྷ༷་རྫ༷ས་ཀྱི༷་སི༷ལ་སྙ༷ན་ཉི་ཚེ་བ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་དང་ངེས་པར་འབྱིན་པ་མ་ཡིན་པ་རྣ༷མས་ལ༷ས་ཆེས་ཁྱ༷ད་པ༷ར་དུ་འཕ༷གས་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་པའོ།།

ཁྱད་པར་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ནི།

ལྷ༷འི་གནས་མཐའ་ཡས་པར༷་ནི༷། རྔ༷འི༷་སྒྲ༷་ཆེ༷ན་པོ༷ས་ཁྱབ་པར་འགྲོ་བ་ཡིན་ཡང༌། དེ་ཉིད་ས༷འི་གཞིར༷་གན༷ས་པའི་སེམས་ཅན་རྣ༷མས་ཀྱི༷་རྣ༷་བར༷་མི༷་འགྲོ༷་བ་ཉི་ཚེ་བ་ཡིན་ལ། སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀྱི་ཆོས་གསུང་བའི་རྔ༷་སྒྲ༷་ནི་དུས་ལ་བབ་པས་ན་གདུལ་བྱའི་འཁོ༷ར་བ༷་ན་གནས་པའི༷་ས༷་འོ༷ག་གི་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་ད༷ག་ཏུ༷འང་ཁྱབ་པར་ཀུན་ཏུ་འགྲོ༷་བས་ཉི་ཚེ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ། ལྷ༷ར་ནི༷་ལྷ༷འི༷་སི༷ལ་སྙ༷ན་གྱི་རྣམ་པ་མི་འདྲ་བ་བྱེ༷་བ༷་ཕྲག་མ༷ང་པོ་རྣམས་ཀྱང་ཕྱིར་ཞིང་འདོ༷ད་ཡོན་གྱི་བདེ་བ་ལ་ཆགས་པའི་མེ༷་མངོ༷ན་པ༷ར་འཕེ༷ལ་བ༷འི་དོ༷ན་དུ༷་བསྒྲོ༷གས་པས་ཕན་པ་མ་ཡིན་ལ། ཐུ༷གས་རྗེ༷་ཆེན་པོའི༷་བད༷ག་ཉི༷ད་ཅན་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣ༷མས་ཀྱི༷་གསུང་གི་དབྱ༷ངས་རྣམ་གྲངས་གཅི༷ག་ཙམ་གྱིས་ཀྱ༷ང་གདུལ་བྱ་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་སྡུ༷ག་བསྔ༷ལ་གྱི་མེ༷་ཚོགས་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ར༷བ་ཏུ་ཞི༷་བ༷འི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པའི་དོ༷ན་དུ༷་འཇུ༷ག་པས་ཕན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཤིང༌། ལྷ༷ར་ནི༷་བཀོད་པ་མཛེ༷ས་ཤི༷ང་ཐོས་པ་ཙམ་ལས་ཡི༷ད་དུ་འོ༷ང་བའི་སི༷ལ་སྙ༷ན་གྱི་སྒྲ༷་རྣམ་པ་མང་པོ་རྣམས་ཀྱང༌། སེ༷མས་ནི་ཡུལ་ལ་རྒོ༷ད་པ༷་དང་རྣམ་པར་གཡེང་བ་འཕེ༷ལ་བ༷ར་འགྱུ༷ར་བ༷འི་རྒྱུ༷་ཡིན་པས་བདེ་བ་མ་ཡིན་ལ། ཐུ༷གས་རྗེ༷་ཆེན་པོའི་བད༷ག་ཉི༷ད་ཅན་དེ༷་བཞི༷ན་གཤེ༷གས་པ༷འི་གསུ༷ང་ནི་གདུལ་བྱ་རྣམས་བསམ་གཏན་དང་ཏི༷ང་ངེ་འཛི༷ན་ལ་སེ༷མས་གཏོ༷ད་ཅིང་བས༷མ་པ༷་བསྐུ༷ལ་བར་བྱེ༷ད་པའི་རྒྱུ་ཉི༷ད་དུ་གྱུར་པས་བདེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཏེ། མདོ༷ར་ན༷་ལྷ་རྫས་ཀྱི་སིལ་སྙན་རྣམས་ནི་ངེས་པར་འབྱིན་པ་མ་ཡིན་ལ། མ༷་ལུ༷ས་པའི་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་གྱི་ཁ༷མས་རྣམས་སུ༷་ཡ༷ང་ལྷ༷་ད༷ང་ས༷ར་གན༷ས་པ་མི་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་བཅས་པ་སྤངས་ནས་ཟག་པ་མེད་པའི་བདེ༷་བ་ཆེན་པོ་འཕེལ་བར་བྱེད་པ༷འི་རྒྱུ༷་ག༷ང་ཡི༷ན་པ་དེ༷་ནི༷་ཆོ་འཕྲུལ་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་མ༷་ལུ༷ས་པའི་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་གྱི་ཁམས་རྣམས་སུ་ཁྱ༷བ་པར་སྣ༷ང་བ༷འི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་དབྱ༷ངས་ཉི༷ད་ལ༷་ནི༷་ར༷བ་ཏུ༷་བརྟེ༷ན་པ༷ར་བརྗོ༷ད་པས་སྡུག་བསྔལ་ངེས་པར་འབྱིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །ཞེས་པའོ། །

དེ་དག་ཀྱང་རྐྱེན་ལས་འཇུག་ཚུལ་ནི། དཔེ་ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་རྣ༷་བ༷འི་དབང་པོ་ད༷ང་བྲ༷ལ་བ༷ས་ཕྲ༷་མོ༷འི་སྒྲ༷་ནི༷་མི༷་མྱོ༷ང་ཞི༷ང་མི་ཐོས་པ་དེ་བཞིན་དུ། སྐལ་བ་དང་མི་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་གསུང་དབྱངས་མི་ཐོས་ཤིང་སྒྲའི་ཁྱད་པར་ཐ༷མས་ཅ༷ད་ལྷ༷འི༷་རྣ༷་བ༷་ཐོབ་པའི་ཡ༷ང་རྣ༷་བའི་ལ༷མ་དུ༷་མི་འགྲོ༷་ཞིང་འགའ་ཞིག་འགྲོ་བ་ལྟར་དེ༷་བཞི༷ན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོ༷ས་ཤིན་ཏུ་ཕྲ༷་ཞིང་ཟབ་པ་མཆོ༷ག་ཏུ༷་ཞི༷བ་མོ༷འི་ཡེ༷་ཤེ༷ས་ཁོ་ནའི་སྤྱོ༷ད་ཡུ༷ལ་དུ་གྱུར་པ་ཡ༷ང་གདུལ་བྱའི་རིགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣ་བའི་ལམ་དུ་གྱུར་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་མེ༷ད་པའི་ཡི༷ད་ཅན་བློ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་སྐལ་བ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་འག༷འ་ཞི༷ག་གི༷་རྣ༷་བ༷འི་ལ༷མ་དུ༷་འགྱུ༷ར་བ༷་ཡི༷ན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །

མཁྱེན་བརྩེས་ཁྱབ་ཚུལ་སྤྲིན་གྱི་དཔེས་ངེས་པར་བྱ་བ་ལ་བཞི་སྟེ། ལོ་ཐོག་འཕེལ་བའི་ཆོས་མཐུན་སྦྱར་བ། སྣོད་ལས་གྱུར་པའི་ཆོས་མཐུན་སྦྱར་བ། ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཆོས་མཐུན་སྦྱར་བ། མེ་རྣམས་ཞི་བའི་ཆོས་མཐུན་སྦྱར་བའོ། །ལོ་ཐོག་འཕེལ་བའི་ཆོས་མཐུན་ལ་གཉིས་ལས། འབད་པ་མེད་ཚུལ་གྱིས་མདོར་བསྟན་པ་ནི། དཔེ་ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་དབྱ༷ར་གྱི༷་དུ༷ས་ན༷་སྤྲི༷ན་གྱི་ཚོགས་ཆེན་པོ་འཁྲིགས་པ་ལས། ཞིང་པ་རྣམས་ཀྱི་ལོ༷་ཐོ༷ག་ཕུ༷ན་སུ༷མ་ཚོ༷གས་པ༷་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ༷ར་གྱུར་པའི་ཆར་བའི་ཆུ༷འི༷་ཕུ༷ང་པོ༷་འབ༷ད་རྩོལ་མེ༷ད་པ༷ར་ས༷་གཞི་ལ༷་མངོན་པར་འབེ༷བས་པ༷་ལྟ༷ར་དོན་དེ༷་བཞི༷ན་དུ་ཚད་མེད་པའི་ཐུ༷གས་རྗེ༷་ཆེན་པོའི༷་སྤྲི༷ན་ལ༷ས་ནི༷་རྒྱ༷ལ་བ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ༷འི་ད༷མ་པའི་ཆོ༷ས་ཀྱི་ཆུ༷་ཡི༷་ཆ༷ར་པ་ཆེན་པོ་འགྲོ༷་བ༷འི་ཞིང་ལ་དགེ༷་བ༷འི་ལོ༷་ཐོ༷ག་ཟད་མི་ཤེས་པ་འཕེལ་བའི་རྒྱུ༷ར་གྱུར་པ་ཡང་ཀུན་སློང་གི་རྣ༷མ་པ༷ར་རྟོ༷ག་པ༷་དང་འབད་རྩོལ་མེ༷ད་བཞིན་དུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ༷ར་འབེ༷བས་སོ། །ཞེས་པའོ། །

རྐྱེན་ལས་འཇུག་ཚུལ་གྱི་བཤད་པ་ནི།

དཔེ་ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་པའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་དགེ༷་བ༷འི་ལས་ཀྱི་ལ༷མ་ལ་འཇུ༷ག་ཅིང་བག་ཡོད་པར་སྤྱོད་པ་ན༷་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་མཐུས་རླུ༷ང་དལ་བུས་བསྲུབས་པ་ལས་སྐྱེ༷ས་པའི་སྤྲི༷ན་གྱི༷་ཚོགས་ལས་ཆུ༷འི་ཆ༷ར་པ་རིམ་གྱིས་འབེ༷བས་པ༷་ལྟ༷ར། དོན་དེ༷་བཞི༷ན་གདུལ་བྱའི་འགྲོ༷་བ་རྣམས་ཀྱང་དད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ལ་སོགས་པའི་དགེ༷་བ་མངོ༷ན་པ༷ར་འཕེ༷ལ་བས་ན། སང༷ས་རྒྱ༷ས་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་བརྩེ༷་བ་ཆེན་པོའི་རླུ༷ང་གིས་བསྲུབས་པའི་སྤྲི༷ན་ལ༷ས་ད༷མ་པའི་ཆོ༷ས་ཀྱི་ཆ༷ར་ཆེན་པོ༷་འབེ༷བས་པར་མཛད་དེ། དེ་ལྟར་སྤྲིན་དང་འདྲ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་སྲི༷ད་པ་འཁོར་བ་ན་གནས་པའི་གདུལ་བྱའི་ཞིང་ལ༷་ཕན་གདགས་པའི་ཆེད་དུ་ཡང་དག་པའི་མཁྱེ༷ན་པ་བརྩེ༷་བ་ཆེ༷ན་པོ་མངའ་བ་ལ་བརྟེན་ནས། མཁྱེན་པས་བདག་མེད་མཐའ་དག་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་འགྱུ༷ར་བ༷་འཁོར་བའི་སྐྱོན་གྱིས་མ་གོས་པ་ད༷ང༌། བརྩེ་བས་སེམས་ཅན་རྣམས་རྗེས་སུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་མི༷་འགྱུ༷ར་བ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སྐྱོན་གྱིས་མ༷་གོ༷ས་པ་ན༷མ་མཁ༷འི་དཀྱི༷ལ་དུ་གན༷ས་ཤིང་ཟག་པ༷་མེད་པའི་ཏི༷ང་ངེ་འཛི༷ན་དང༌། གཟུ༷ངས་ཀྱི་སྒོ་མཐའ་ཡས་པའི་ཆུ༷་དྲི༷་མ་མེ༷ད་པའི་སྙི༷ང་པོ༷་ཅ༷ན་དུ་གྱུར་པ་ཐུ༷བ་པའི་དབ༷ང་པོ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲི༷ན་ནི༷། དགེ༷་བ༷འི་ལོ༷་ཐོ༷ག་ཟད་མི་ཤེས་པ་འཕེལ་བའི་རྒྱུ༷་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པའོ། །

སྣོད་ལས་འགྱུར་ཚུལ་གཉིས་ལས། དཔེ་ནི། ཇི༷་ལྟ༷ར་ནམ་མཁའ་ལས་ཆར་བབ་པ་ལས་རེག་བྱ་བསི༷ལ་བ་ད༷ང་རོ་ཞི༷མ་ཞིང་མངར་བ་ད༷ང༌། ལུས་ལ་མི་གནོད་པས་འཇ༷མ་པ༷་ད༷ང༌། བརྡེགས་སླ་བས་ཡ༷ང་བ༷་དང༌། ཤིན་ཏུ་དྭངས་ཤིང་དྲི་ང་བ་མེད་པ་དང༌། མང་དུ་འཐུངས་ཀྱང་ལྟོ་བ་ལ་མི་གནོད་པ་དང༌། མགྲིན་པ་ལ་མི་གནོད་པ་སྟེ། ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་རོ་གཅིག་པའི༷་ཆུ༷་ནི༷་སྤྲི༷ན་གྱི་ཚོགས་དེ༷་ལ༷ས་རིམ་གྱིས་འཐོ༷ན་ཞིང་བབ་པ༷་ན་འོག་གཞི་ས༷་ལ༷་བ༷་ཚྭ༷་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལ༷་སོ༷གས་པ་གན༷ས་ཐ་དད་པ་དང་འབྲེ༷ལ་བའི་དབང་གིས་ཁ་བ༷་དང་མངར་བ་ལ་སོགས་པ་ཤི༷ན་ཏུ༷་མ༷ང་པོ༷འི་རོ༷་དང་ནུས་པ་ཐ་དད་པར་ནི༷་འགྱུ༷ར་བ༷་ལྟར། ཞེས་པའོ། །

དོན་ནི། དེ༷་བཞི༷ན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་གསུངས་པ་ན་ཡང་དམ་པའི་ཆོས་འཕ༷གས་པ༷འི་ལམ་ཡ༷ན་ལ༷ག་བརྒྱ༷ད་དང་ལྡན་ཞིང་ཟབ་མོ་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་རོ་གཅིག་པའི་ཆུ༷འི་ཆ༷ར་བ་རྣམས་ར༷བ་ཏུ་ཡ༷ངས་ཤིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཐུགས་བརྩེ༷་བ་ཆེན་པོའི་སྤྲི༷ན་གྱི་སྙི༷ང་པོ༷་ལ༷ས་རིམ་གྱིས་ཐོ༷ན་ཞིང་བབ་པ༷་ན་གདུལ་བྱ་འགྲོ༷་བ༷འི་རྒྱུ༷ད་ཀྱི༷་ཁམས་དང་བསམ་པ་དང་དབང་པོ་ལ་སོགས་པ་གན༷ས་ཐ་དད་པ་རྣམས་ཀྱི༷ས་དབྱེ༷་བ༷་ལ༷ས་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་སོགས་པ་རྣ༷མ་པ༷་མ༷ང་པོ༷འི་རོ༷་ད༷ང་ལྡ༷ན་པ༷ར་འགྱུ༷ར་རོ། །ཞེས་པའོ།།

ལྟོས་པ་མེད་ཚུལ་ལ་གསུམ་ལས། དཔེ་གསུམ་གྱིས་མདོར་བསྟན་ནི། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་རོ་གཅིག་པའི་ཚུལ་ཐེ༷ག་པ༷་མཆོ༷ག་གི་ཆོས་ཀྱི་ཆར་ཕབ་པ་ལ༷ས་རབ་ཏུ་དྭ༷ངས་ཤིང་མོས་པ༷་ངེས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཕུང་པོ་ད༷ང༌། མོས་མི་མོས་བ༷ར་མར་གནས་པ་མ༷་ངེས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཕུང་པོ་ད༷ང་ནི༷་ཞེ་སྡ༷ང་ཞིང་མི་མོས་པ་ལོག་པར་ངེས་པ༷འི༷་སེམས་ཅན་གྱི་ཕུ༷ང་པོ༷་གསུ༷མ་ནི༷་རིམ་པ་ལྟར། ཆར་བབ་པ་ན་མི༷་ད༷ག་ད༷ང༌། ཞིང་མོས་པ་དང༌། ཙཱ་ཏ་ཀཱ་བར་མར་གནས་པ་ད༷ང༌། ཡི༷་དྭ༷གས་རྣམས་ཞེ་སྡང་ཞིང་མི་མོས་པ་དང་འདྲ༷་བའོ། །ཞེས་པའོ། །

དེའི་དོན་རྒྱས་བཤད་ནི།

དཔྱི༷ད་ཀྱི་མཐ༷ར་སོས་ཀའི་དུས་སུ་སྤྲི༷ན་མེ༷ད་པས་ཆར་མ་བབ་པ༷་ན༷་མི༷་རྣམས་སྡུག་ཅིང་མི་དགའ་ལ། ཆར་བྱུང་བ་ན་དགའ་བ་ད༷ང༌། མཁ༷འ་ལ་མི༷་རྒྱུ༷་བ༷འི་བྱ༷་ཙཱ་ཏ་ཀཱ་ད༷ག་ནམ་ཡང་ཆུ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པས་ཆར་པ་དག་ལ་དགའ་མི་དགའ་བར་མར་གནས་པ་ད༷ང༌། དབྱ༷ར་གྱི་དུས་ལ་བབ་པའི་ཚེ༷་ས༷་གཞི་ལ༷་ཆ༷ར་ཆེན་པོ་བ༷བ་པ༷་ན༷་བྱེ་ཚན་གྱི་ཆར་དུ་སྣང་བས་ཡི༷་དྭ༷གས་ད༷ག་ནི༷་ཤིན་ཏུ་སྡུ༷ག་བསྔལ་ཞིང་མི་དགའ་བར་གནས་པ༷་ལྟ༷ར། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྙི༷ང་རྗེ༷་ཆེན་པོའི༷་སྤྲི༷ན་གྱི་ཚོ༷གས་ད༷ག་གི༷ས་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བའི་དམ་པའི་ཆོ༷ས་ཀྱི་ཆུ༷འི་ཆར་བ་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུ༷ང་བ་ད༷ང་མ༷་བྱུ༷ང་བ༷་དག་ལ༷ས་ཀྱ༷ང་རིམ་པ་བཞིན་དུ་ཆོ༷ས་འདོ༷ད་པ༷་ངེས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཕུང་པོ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཆར་བྱུང་ན་དགའ་ཞིང་མ་བྱུང་ན་མི་དགའ་བ་ད༷ང༌། མ་ངེས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཕུང་པོ་ནི་ཆོ༷ས་ལ༷་དགའ་མི་དགའ་བར་མར་གནས་པ་དང༌། ཆོས་ལ་སྡ༷ང་བ༷འི་ལོག་པར་ངེས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཕུང་པོ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཆར་མ་བྱུང་ན་དགའ་བར་གནས་ཏེ། དོན་གསུམ་པོ་དེ་ད༷ག་མཚོན་པར་བྱེད་པ་ལ་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་ན༷་ནི་ད༷པེ་གསུམ་པོ་དེ༷་ཉི༷ད་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཞེས་པའོ།།

ལྟོས་མེད་དུ་འཇུག་ཚུལ་ནི། དཔེར་ན་ཐི༷གས་པ༷་ར༷གས་པ་ཆར་ཆེན་པོ་དང་སེར་བ་འབེ༷བས་པ་དང༌། འགའ་ཞིག་ཏུ་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་རྡོ༷་ཚ༷ན་གྱི་ཆར་འབེབས་པ་ད༷ང་ནི༷་རྡོ༷་རྗེ༷འི་མེ༷་དང་ཐོག་ནི༷་འབེ༷བས་པ༷་ན༷། ས་གཞི་ལ་གནས་པའི་སྲོ༷ག་ཆ༷གས་ཕྲ༷་མོ་འགའ་ཞིག་ལ་གནོད་པ་ད༷ང་རི༷་སུ༷ལ་དུ་སོ༷ང་བ༷འི་སྲོག་ཆགས་འགའ་ཞིག་ལ་མི་གནོད་པ་ལ་སོགས་པ་ད༷ག་ལ༷་ཇི༷་ལྟ༷ར་སྤྲི༷ན་གྱི་ཕུང་པོ་ལྟོ༷ས་པ་མེ༷ད་པར་འཇུག་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཕྲ༷་ཞིང་ཟབ་པ་ད༷ང༌། ཡངས་ཤིང་རྒྱ༷་ཆེ༷་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཆར་བ་རྣམས་ར༷གས་ཤིང་ཐབས་ལ་མཁས་པ༷འི་ཚུ༷ལ་གྱི༷ས་མཁྱེ༷ན་པ༷་ད༷ང་ནི༷་བ༷རྩེ་བ༷འི་སྤྲི༷ན་ལས་བྱུང་བ་ན་ཡང༌། ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་ད༷ག་པར་འགྱུ༷ར་བའི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་འགའ་ཞིག་ལ་ཕན་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་འབྱུང་ཞིང༌། བད༷ག་ཏུ་ལྟ༷་བའི༷་བ༷ག་ལ་ཉ༷ལ་བརྟན་པོ་དང་བཅས་པ་སྐལ་བ་མེད་པ་འགའ་ཞིག་ལ་རེ་ཤིག་མི་སྣང་ཡང༌། དེ་ད༷ག་གི་ཕན་གནོད་ལ༷་རྣ༷མ་པ་ཀུ༷ན་ཏུ་ལྟོ༷ས་པ༷་མེ༷ད་པར་རབ་ཏུ་འཇུག་པའོ། །ཞེས་པའོ།།

མེ་རྣམས་འཇོམས་ཚུལ་ལ་གསུམ་ལས། སྡུག་བསྔལ་གྱི་མེ་ཚོགས་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ཚུལ་ནི། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་འཁོར་ཡུག་ཏུ་འཁོ༷ར་བ༷འི་དབང་གིས་སྐྱེ༷་བ་དང་འཆི༷་བ་ལ་སོགས་པའི་དབང་གིས་སྡུག་བསྔལ་ཐོ༷ག་མ༷་འདི་ཙམ་ནས་བྱུང་བའི་ངེས་པ་ཡང་མེ༷ད་ཅིང༌། ཐར་པའི་ལམ་མི་སྒོམ་པ་རྣམས་མཐའ་འདི་ནས་འགག་གི་ངེས་པ་ཡང་མེད་པའི་གནས་དེ༷ར་འགྲོ༷་བ༷་རྣམས་མངོན་པར་བགྲོད་པའི༷་ལ༷མ་ནི༷་རྣ༷མ་པ༷་ལྔ༷་ཡིན་ཏེ། དམྱལ་བ་དང་ཡི་དྭགས་དང་དུད་འགྲོ་སྟེ་ངན་སོང་གསུམ་དང༌། མི་དང་ལྷ་སྟེ་བདེ་འགྲོ་གཉིས་སོ། །དེས་ན་མི༷་གཙ༷ང་བ༷འི་དངོས་པོ་ལ༷་ནམ་ཡང་དྲི༷་ཞི༷མ་པོ་མེ༷ད་པ་བཞི༷ན་དུ་འགྲོ༷་བ་ལྔ༷འི་འཁོར་བ་ད༷ག་ན༷་ཡང་བདེ༷་བ༷འི་གོ་སྐབས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེ༷ད་དེ། སྡུག་བསྔལ་གསུམ་དང་བརྒྱད་ལ་སོགས་པ་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བར་གནས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འཁོར་བ་དེ༷འི༷་སྡུ༷ག་བསྔ༷ལ་གྱི་ཁྱད་པར་ཡང་རྟ༷ག་ཏུ༷་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་མེ༷་ཆེན་པོས༷་བསྲེག་པ་དང༌། མཚོ༷ན་ཆ་རྣོན་པོས་བཏབ་པ་དང༌། རྨ་གསར་བ་ལ་རྒྱ༷་ཚྭ༷་ལ༷་སོ༷གས་པས་རེ༷ག་པ་ལས་སྐྱེ༷ས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་དུ་ཤིན་ཏུ་བཟོད་པར་དཀའ་བར་གནས་པ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དེ་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་ལས་བསྒྲལ་བར་བཞེད་པའི་ཐུ༷གས་རྗེ༷་ཆེན་པོའི་སྤྲི༷ན་ལ༷ས་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ད༷མ་པའི་ཆོ༷ས་ཀྱི་ཆ༷ར་བ་ཆེ༷ན་པོ་དོན་ཉམས་སུ་བླངས་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མེ་དཔུང་དེ༷་རྣམས་ར༷བ་ཏུ་ཞི༷་བར་བྱེ༷ད་པ་རང་རང་གི་སྐལ་བ་དང་མཐུན་ཞིང་རྒྱུན་མི་ཆད་པ་ར༷བ་ཏུ༷་འབེ༷བས་སོ། །ཞེས་པའོ། །

ཞི་བྱེད་ཀྱི་ཤེས་རབ་རིམ་གྱིས་འབྱུང་ཚུལ་ནི།

ལྷ༷་ལ༷འང་འཆི༷་འཕོ༷་བ་ལྟུང་འགྱུར་གྱི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། མི༷་ལ༷འང་མེད་པ་ཡོ༷ངས་སུ་ཚོ༷ལ་བ་དང་ཡོད་པ་བསྲུང་བ་དང༌། བཀྲེས་སྐོམ་དང་ངལ་དུབ་ལ་སོགས་པའི་སྡུ༷ག་བསྔ༷ལ་དང་ལྡན་པའོ། །ཞེ༷ས་བྱ༷་བར་རྟོ༷གས་པ༷འི་ཕྱི༷ར། འཁོར་འདས་ཀྱི་གནས་ལུགས་ཤེས་པའི་ཤེ༷ས་ར༷བ་དང་ལྡ༷ན་པའི་མཁས་པ༷་རྣམས་ནི་ལྷ༷འི་དབང་ཕྱུག་བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པ་དང༌། མི༷འི་དབ༷ང་ཕྱུ༷ག་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་ལ་སོགས་པའི་གོ་འཕང་མཆོ༷ག་ཏུ་གྱུར་པ་ལ༷འ༷ང་མངོ༷ན་པ༷ར་འདོ༷ད་པ་མེ༷ད་དེ༷། སྔོན་གྱི་སྐྱེ་བས་ཐོབ་པའི་ཤེ༷ས་ར༷བ་ད༷ང་ནི༷། འདིར་ཡང་དེ༷་བཞི༷ན་གཤེ༷གས་པ༷འི་གསུ༷ང་ར༷བ་དྲི་མ་མེད་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་ད༷ད་པ༷འི་དབང་གིས་རྗེ༷ས་སུ་འབྲ༷ངས་ཤིང་ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་ཚུལ་བཞིན་དུ་བྱས་ནས་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་འབྲས་བུའི་ཆ་འདི༷་ཐམས་ཅད་ནི༷་སྡུ༷ག་བསྔ༷ལ་བ་དང༌། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་འདི༷་ཐམས་ཅད་ནི་དེའི་རྒྱུ༷་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། འཁོར་བ་རྒྱུ་འབྲས་དེ་དག་མ་ལུས་པར་འགགས་པ་འདི༷་ནི༷་འགོ༷ག་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་ཅེ༷ས་བྱ་བར་ལམ་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ཤེ༷ས་རབ་རྣམ་པར་དག་པ༷ས་ཡང་དག་པར་མཐོ༷ང་བའི་ཕྱི༷ར་རོ༷། །ཞེས་པའོ། །

ཤེས་པ་ལྟར་སྤོང་ལེན་ཉམས་སུ་བླང་ཚུལ་ནི། དཔེར་ན་ནད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་ནས་ནད་མེད་པའི་བདེ་བ་ཐོབ་པར་འདོད་པའི་ཤེས་ལྡན་དག་གིས་ན༷ད་ཀྱི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པའི་ཚུལ་ནི༷། ཤེ༷ས་པར་བྱ༷ས་ནས་ན༷ད་དེ་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི༷་རྒྱུ༷་མི་འཕྲོད་པའི་ཟས་ལ་སོགས་པ་ནི༷་སྤ༷ང་བར་བྱ༷་བ་ཡིན་ལ༷། ནད་མེད་པའི་བདེ༷་བར་གན༷ས་པ་ནི་ཐོ༷བ་པར་བྱ༷་བ་ཡིན་ཞིང༌། དེའི་ཐབས་སྨ༷ན་ནི༷་བཟང་པོ་བསྟེ༷ན་པ༷ར་བྱ༷་བ༷་ཡིན་པ་ལྟ༷ར། དེ་བཞིན་དུ་འཁོར་བའི་སྡུ༷ག་བསྔ༷ལ་དང་བྲལ་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བདེ་བ་ཐོབ་པར་འདོད་པའི་བློ་དང་ལྡན་པ་དག་གིས་ཀྱང་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་འབྲས་བུས་བསྡུས་པའི་འཁོར་བ་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེ༷ས་པར་བྱ༷ས་ནས། དེའི་རྒྱུ༷་ལས་ད༷ང་ཉོན་མོངས་པས་བསྡུས་པའི་ཀུན་འབྱུང་མཐའ་དག་སྤ༷ང་བར་བྱ༷་བ་ཡིན་ལ། དེ༷་དག་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའི་འགོ༷ག་པ༷་ད༷ང་དེ༷་བཞི༷ན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བདེ་བ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་རེ༷ག་ཅིང་ཐོབ་པ༷ར་བྱ༷་བ་ཡིན་ཞི༷ང༌། དེའི་ཐབས་སུ་ཟག་པ་མེད་པའི་ལ༷མ་ལྔ་པོ་རིམ་གྱིས་རྒྱུད་ལ་བསྟེ༷ན་པ༷ར་བྱ༷་བ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །

སྤྲུལ་པ་མཛད་ཚུལ་ཚངས་པའི་དཔེས་ངེས་པར་བྱ་བ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྐལ་ལྡན་ལ་སྣང་བ་སྟོན་ཚུལ་དང༌། སྐལ་མེད་ལ་སྣང་བ་མེད་ཚུལ་ལོ། །སྣང་བ་སྟོན་ཚུལ་ལ་གསུམ་ལས། འབད་པ་མེད་པས་མཚུངས་པ་ནི། དཔེ་ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་གཟུགས་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་ཚ༷ངས་པ༷་ཆེན་པོ་ནི། ཚ༷ངས་པ༷འི༷་གན༷ས་བསམ་གཏན་དང་པོའི་གཞལ་ཡས་ཁང་ཉིད་ན༷ས་གཞན་དུ་འཕོ༷་བ༷་མེ༷ད་བཞི༷ན་དུ༷་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷ༷འི༷་གན༷ས་ནི༷་དྲུག་པོ་ཐ༷མས་ཅ༷ད་དུ༷་སྤྲུལ་པའི་སྣ༷ང་བ༷་འབ༷ད་པ་མེ༷ད་པར་སྟོ༷ན་པ༷་ལྟ༷ར། དོན་དེ༷་བཞི༷ན་དུ་ཐུ༷བ་པ༷་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་དོན་དམ་ཆོ༷ས་སྐུ༷་ལ༷ས་ནམ་ཡང་གཞན་དུ་བསྐྱོ༷ད་པ༷་མེ༷ད་པ༷ར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁ༷མས་མཐའ་ཡས་པ་ཀུ༷ན་ཏུ༷་སྐ༷ལ་བ་དང་ལྡ༷ན་པའི་གདུལ་བྱ་རྣ༷མས་ལ༷་འབ༷ད་རྩོལ་མེ༷ད་ཅིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ༷ར་ཀུན་རྫོབ་གཟུགས་ཀྱི་སྐུའི་སྤྲུ༷ལ་པ༷་ད༷ག་གིས་གང་ལ་གང་འདུལ་གྱི་རྣམ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་པ་དག་ནི༷་སྟོ༷ན་པ༷ར་མཛ༷ད་དོ། །ཞེས་པའོ། །

ཉེས་པ་སེལ་བས་མཚུངས་པར་བསྟན་པ་ནི།

ཇི༷་ལྟ༷ར་ལྷ་ཚ༷ངས་པ་ཆེན་པོ་དུས་རྟ༷ག་ཏུ་རང་གི་གཞ༷ལ་ཡ༷ས་ཁ༷ང་ལས་མི༷་གཡོ༷་བར་གནས་བཞིན་དུ་སྤྲུལ་པའི་ལུས་ཀྱིས་འདོ༷ད་པའི་ཁ༷མས་ཀྱི་ལྷའི་གནས་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པར་ཞུ༷གས་པ༷་དེ༷་ཉིད། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷ༷འི་རིགས་དྲུག་པོ་རྣ༷མས་ཀྱི༷ས་མཐོ༷ང་བར་གྱུར་ཅིང༌། གཟུགས་ཁམས་ཀྱི་ལྷའི་འབྱོར་བ་དེ༷་མཐོ༷ང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་འདོད་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་མང་པོ་དེ༷་ཡ༷ང༌། ཚངས་པའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་གཟུགས་སྡུག་པ་དང༌། སྒྲ་སྙན་པ་དང༌། དྲི་ཞིམ་པ་དང༌། རོ་མངར་བ་དང་རེག་བྱ་འཇམ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡུ༷ལ་ལ༷་དག༷འ་བ༷འི་ཆགས་པ་སྤོ༷ང་བར་བྱེ༷ད་པ་ལྟ༷ར། དེ༷་བཞི༷ན་དུ་བདེ༷་བར་གཤེ༷གས་པ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་ཆོ༷ས་ཀྱི༷་སྐུ༷་ལ༷ས་ནམ་ཡང་མི༷་བསྐྱོ༷ད་པར་ཞུགས་པ་བཞིན་དུ་སྤྲུལ་པའི་སྐུས་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་གྱི་ཁ༷མས་མ་ལུས་པ་ཀུ༷ན་ཏུ༷་རྣམ་འཕྲུལ་མཐའ་ཡས་པ་སྟོན་པ་དེ་ཉིད་སྐ༷ལ་བ་དང་ལྡ༷ན་པའི་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི༷ས་མཐོ༷ང་བར་འགྱུར་ཞིང༌། གཟུགས་སྐུའི་རྣམ་འཕྲུལ་དེ༷་མཐོ༷ང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པའི་གདུལ་བྱ་མང་པོ་དེ༷་ཡ༷ང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དུས་རྟ༷ག་ཏུ༷་སྒྲིབ་པ་གཉིས་བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་དྲི༷་མ༷་མ་ལུས་པ་ཀུ༷ན་སེ༷ལ་བར་བྱེ༷ད་པ་ལ་སྦྱོར་བ་ཉིད་དོ། །ཞེས་པའོ། །

སྐལ་བར་ལྟོས་པས་མཚུངས་པར་བསྟན་པ་ནི། སྔོ༷ན་གྱི༷་དུས་སུ་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་པར་ཚངས་པ་ར༷ང་ཉི༷ད་ཀྱིས་སྨོ༷ན་ལ༷མ་བཏབ་པའི་མཐུ་ད༷ང༌། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལྷ༷་རྣ༷མས་ཀྱི༷ས་ནི༷་ཚངས་པ་མཐོང་བར་གྱུར་པའི་དགེ༷་བ༷་མཐུན་པར་བསགས་པའི༷་མཐུ༷་ལས་ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་ཚ༷ངས་པ༷་ལ་འབ༷ད་རྩོལ་མེ༷ད་པར་འདོད་ཁམས་སུ་སྣ༷ང་བ་སྟོན་པ་ལྟར། ར༷ང་བྱུ༷ང་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུ༷ལ་པའི་སྐུ༷་ཡང་དེ༷་བཞི༷ན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་དང༌། གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་མཐུ་ལས། ཆོས་སྐུ་ལས་འབད་རྩོལ་མེད་པར་འཇིག་རྟེན་དུ་རྣམ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ༷། །ཞེས་པའོ། །

སྐལ་མེད་ལ་སྣང་བ་མེད་ཚུལ་ནི། སངས་རྒྱས་རྣམས་གདུལ་བྱ་དུས་ལ་བབ་ན། དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་ནས་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་འཕོ༷་བ་ད༷ང༌། ཡུམ་སྒྱུ་མ་ཆེན་མོ་ལ་སོགས་པའི་ལྷུ༷མས་སུ་འཇུ༷ག་པ་དང༌། ལུམྦི་ནའི་ནགས་ཚལ་ལ་སོགས་པར་སྐུ་བལྟ༷མས་པ་ད༷ང༌། ཡ༷བ་ཀྱི༷་རྒྱལ་པོའི་ཁ༷བ་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་སེར་སྐྱ་ལ་སོགས་པར་གཤེ༷གས་པ་ད༷ང༌། བཙུན་མོའི་འཁོར་བརྒྱད་ཁྲི་ལ་སོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་དགྱེ༷ས་པར་རོ༷ལ་པ༷་ད༷ང༌། ཁབ་ནས་མངོན་པར་བྱུང་སྟེ་གནས་ཤིན་ཏུ་དབེ༷ན་པ༷ར་དཀའ་བ་སྤྱོ༷ད་པ་ད༷ང༌། བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོར་གཤེགས་ནས་བདུ༷ད་ཀྱི་སྡེ་དཔུང་དང་བཅས་པ་བཅོ༷མ་པ་ད༷ང༌། རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་ནས་བྱ༷ང་ཆུ༷བ་ཆེ༷ན་པོའི་གོ་འཕང་བརྙེ༷ས་པ་དང༌། ལུས་ཅན་རྣམས་ཞི༷་བ༷་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི༷་གྲོ༷ང་ཁྱེར་དུ༷་བགྲོད་པར་བྱེད་པའི་ལ༷མ་སྟོ༷ན་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའི་ཚུལ་ལ་སོགས་པ་ད༷ག་ལེགས་པར་ཡོངས་སུ་བསྟ༷ན་ན༷ས་རེ་ཤིག་འོས་སུ་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱ་བ་རྫོགས་པར་གཟིགས་ནས་ཐུ༷བ་པ༷འི་དབང་པོ་རྣམས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཚུལ་སྟོན་ཅིང༌། སངས་རྒྱས་མཐོང་བའི་སྐ༷ལ་བ་མེ༷ད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་མི༷ག་གི༷་ལ༷མ་དུ་སྣང་བར་མི༷་འགྱུ༷ར་བ་ཉིད་དོ། །ཞེས་པའོ། །

ཡེ་ཤེས་སྤྲོ་ཚུལ་ཉི་མའི་དཔེས་ངེས་པར་བྱ་བ་ལ་བཞི་སྟེ།

ཕན་གནོད་ལ་རྟོག་པ་མེད་ཚུལ། མི་རྟོག་པར་གཞན་དོན་མཛད་ཚུལ། སྐལ་བ་ལས་རིམ་གྱིས་འཆར་ཚུལ། དཔེ་ལས་ཀྱང་ཁྱད་པར་འཕགས་ཚུལ་ལོ། །དེ་ལས་རྟོག་པ་མེད་ཚུལ་ནི། ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་ཉི༷་མ༷འི་འོད་ཟེར་ནི་རབ་ཏུ་ཚ་བས་གདུ༷ངས་པ༷འི་དུ༷ས་གཅི༷ག་གི་ཚེ༷་ཉི༷ད་ལ༷་མེ་ཏོག་པ༷ད་མའི་ཚོགས་རྣམས་རབ་ཏུ་རྒྱ༷ས་པར་འགྱུར་བ་ད༷ང༌། མེ་ཏོག་ཀུ༷་མུ༷་ཏ༷འི་ཚོགས་ནི༷་རབ༷་ཏུ་ཟུ༷མ་པ༷ར་གྱུར་ན་ཡང་ཆུ༷་སྐྱེ༷ས་པད་མ་བྱེ༷་བར་བྱའོ་སྙམ་པ་ད༷ང༌། ཀུ་མུ་ཏ་ཟུ༷མ་པར་བྱའོ་སྙམ་པ༷འི་སྒོ་ནས་བྱེ་བའི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་དང་ཟུམ་པའི་སྐྱོ༷ན་ད༷ག་ལ༷་ཉི༷་མ༷འི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམ་པར་རྟོ༷ག་པ་མེ༷ད་པར་འཇུག་པ་ལྟར་འདི༷ར་ཡང་འཕ༷གས་པ་ཆེན་པོ་རྫོགས་པ༷འི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཉི༷་མས་ཀྱང་དེ༷་བཞི༷ན་དུ་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་འོད་ཟེར་གྱིས་གདུངས་པའི་དུས་གཅིག་གི་ཚེ་ཉིད་ལ་གདུལ་བྱའི་བློ་གྲོས་ཀྱི་པད་མ་རབ་ཏུ་རྒྱས་པ་དང༌། གདུལ་བྱ་མ་ཡིན་པའི་ཡིད་ཀྱི་ཀུ་མུ་ཏ་རབ་ཏུ་ཟུམ་པར་གྱུར་ཀྱང༌། སངས་རྒྱས་ནི་དེ་དག་གི་ཕན་གནོད་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པས་རབ་ཏུ་འཇུག་གོ །ཞེས་པའོ། །

གཞན་དོན་མཛད་ཚུལ་ལ་གསུམ་ལས། རྟོག་པ་མེད་པས་གཞན་དོན་མཛད་ཚུལ་ནི། དཔེ་ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་ཉི༷་མ༷འི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་རྣམ་པར་རྟོ༷ག་པ༷་མེ༷ད་བཞིན་དུ་ར༷ང་གི་འོ༷ད་ཟེར་མཐའ་ཡས་པ་དུས་ཅི༷ག་ཅ༷ར་དུ་སྤྲོ༷ས་པ༷་ཡི༷ས་མེ་ཏོག་པ༷ད་མ༷འི་ཚོགས་རྣམས་ཁ་བྱེ་ཞིང་རབ་ཏུ་རྒྱ༷ས་པ༷ར་བྱེ༷ད་པ༷་ད༷ང༌། གཞ༷ན་ལོ་ཐོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཁྱད་པར་ད༷ག་རབ་ཏུ་སྨི༷ན་པ༷ར་བྱེ༷ད་པ༷་ལྟ༷ར། དོན་དེ༷་བཞི༷ན་དུ་དེ༷་བཞི༷ན་གཤེ༷གས་པ༷་རྫོགས་པའི༷་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཉི༷་མ༷འི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡང་ད༷མ་པའི་ཆོ༷ས་ཀྱི་འོ༷ད་ཟེ༷ར་མཐའ་ཡས་པ་ད༷ག་ཅིག་ཅར་སྤྲོས་པས་གདུ༷ལ་བྱ༷འི་སྐྱེ༷་བོ༷འི་པ༷ད་མ༷འི་ཚོགས་ལ༷་ཡོན་ཏན་གྱི་འདབ་མ་རབ་ཏུ་རྒྱས་པར་མཛད་ཅིང༌། དགེ་བའི་ལོ་ཐོག་སྨིན་པར་མཛད་ཀྱང་དེ་དག་ལ་རྣ༷མ་པ༷ར་རྟོ༷ག་པ༷་མེ༷ད་ཅིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ༷ར་འཇུ༷ག་གོ །ཞེས་པའོ།།

འོད་ཟེར་སྤྲོས་པས་གཞན་དོན་མཛད་ཚུལ་ནི། དཔེར་ན། ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་ནམ་མཁའི་དབྱིངས་སུ་ཤར་བའི་འོད་ཟེར་གྱིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད་པ་བཞིན་དུ། རང་དོན་དོན་དམ་ཆོ༷ས་ཀྱི་སྐུ་ད༷ང༌། གཞན་དོན་ཐ་སྙད་གཟུ༷གས་ཀྱི༷་སྐུ༷་གཉིས་པོའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ད༷ག་གི༷ས་སྤྲོས་པའི་མཐའ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་བྱ༷ང་ཆུ༷བ་སྙི༷ང་པོ༷་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པའི་ནམ་མཁ༷ར་ཤ༷ར་བ༷འི་ཀུ༷ན་མཁྱེ༷ན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་ཉི༷་མ༷་ཡང༌། གདུལ་བྱ་མ་ལུས་པའི་འགྲོ༷་བ༷ར་ནི༷་མཁྱེན་པའི་ཡེ༷་ཤེ༷ས་ཀྱིས་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་འོ༷ད་ཟེ༷ར་སྣ་ཚོགས་སྤྲོ༷་བས་མི་ཤེས་པའི་མུན་པ་སེལ་བ༷ར་མཛ༷ད་དོ། །ཞེས་པའོ། །

ཅིག་ཅར་ཤར་བས་གཞན་དོན་མཛད་ཚུལ་ནི། དཔེར་ན་ཆུ་དང་བས་གང་བའི་སྣོད་མང་པོར་ཉི་མའི་གཟུགས་བརྙན་དུས་ཅིག་ཅར་དུ་འཆར་བ་ལྟར། ག༷ང་གི་ཕྱི༷ར་གདུ༷ལ་བྱ༷་མཐའ་ཡས་པའི་རྒྱུད་ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པའི་དྲི་མས་ཡོངས་སུ་ད༷ག་པ༷་དེའི༷་ཕྱིར་ཆུ༷་དང་བས་གང་བའི༷་སྣོ༷ད་དང་འདྲ་བར་ནི༷་ཐ༷མས་ཅ༷ད་ལ༷་བདེ༷་བར་གཤེ༷གས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ནི་ཉི༷་མ༷འི་གཟུ༷གས་བརྙ༷ན་དང་འདྲ་བ་ནི༷་དཔ༷ག་ཏུ༷་མེ༷ད་པ༷་དུས་ཅི༷ག་ཅ༷ར་དུ་འཆ༷ར་བས་གཞན་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མཛད་དོ། །ཞེས་པའོ། །

རིམ་གྱིས་འཆར་ཚུལ་ལ་གཉིས་ལས། བསྟན་པ་ནི། དུས་རྟ༷ག་ཏུ༷་ཆོས་ཅན་ཐ༷མས་ཅ༷ད་ལ༷་རྣམ་པར་དབྱེར་མེད་པར་ཁྱ༷བ་པ༷འི་ཆོ༷ས་ཀྱི་དབྱི༷ངས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ན༷མ་མཁ༷འི་དཀྱི༷ལ་དང་འདྲ་བ་ཉིད་དུ༷་ནི༷་རྫོགས་པའི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཉི༷་མ༷་ཆེན་པོ་དང་འདྲ་བ་རྣམས་ཤར་ནས་གདུ༷ལ་བྱ༷འི༷་སྐྱེ་བོ་རི༷་དང་འདྲ་བ་རྣམས་ལ༷་ཇི༷་ལྟ༷ར་འོ༷ས་ཤིང་སྐལ་བ་དང་འཚམས་པ༷ར་རིམ་གྱིས་འབ༷བ་ཅིང་འཆར་བ་ཉིད་དོ། །ཞེས་པའོ།།

བཤད་པ་ནི།

ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་རྒྱ༷་ཆེ༷ན་པོའི་འོ༷ད་ཟེ༷ར་སྟོ༷ང་ཕྲག་དུ་མ་དང་ལྡ༷ན་པའི་ཉི༷་མ་ནམ་མཁའི་དབྱིངས་སུ་ཤ༷ར་བ་འདི༷་ནི་གླིང་བཞི་པའི་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་རྣམས་འོད་ཟེར་གྱིས་ཀུ༷ན་ཏུ༷་སྣ༷ང་བ༷ར་བྱ༷ས་ན༷ས་རིམ༷་གྱི༷ས་ནི༷་དང་པོ་མཆོ༷ག་ཏུ་མཐོན་པོའི་རི་ལ་འབབ་པ་ད༷ང༌། དེ་ནས་བ༷ར་མ༷འི་རི་ལ་འབབ་པ་དང༌། མཐར་དམ༷ན་པ༷འི་རི༷་ལ༷་འབ༷བ་ཅིང་འཆར་བ་དེ༷་བཞི༷ན་དུ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འོད་ཟེར་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་རྒྱ༷ལ་བ༷་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི༷་ཉི༷་མ༷་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་དུ་འཆར་བ་འདི་ཡང་གདུལ་བྱ་སེ༷མས་ཅ༷ན་གྱི་ཚོ༷གས་ལ༷་རི༷མ་གྱི༷ས་འབ༷བ་སྟེ། དང་པོར་སྐལ་བ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་སྣང་ཞིང༌། དེ་ནས་སྐལ་བ་བར་མར་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་སྣང་ལ། མཐར་སྐལ་བ་དམན་པ་རྣམས་ལ་སྣང་བས་གཞན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་དོ། །ཞེས་པའོ། །

ཁྱད་པར་འཕགས་ཚུལ་ལ་གཉིས་ལས། འོད་ཟེར་གྱིས་ཁྱད་པར་འཕགས་ཚུལ་ནི། ཐ་མལ་པའི་ཉི་མ་ལས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཉི་མ་ཆེས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་སྟོན་པས་ཏེ། ཉི་མ་ལའང་ཕྱོགས་རེ་ཙམ་ཁྱབ་པའི་འོད་ཟེར་སྤྲོ་བའི་ནུས་པ་ཡོད་མོད་ཀྱི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞི༷ང་ཁམས་མ་ལུས་པ་ཀུ༷ན་གྱི་ན༷མ་མཁ༷འི་མཐི༷ལ་ཐམས་ཅད་ཁྱབ་པར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འོད་ཟེར་སྤྲོ༷་བར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་ཉི༷་མ༷་ལ༷་མེ༷ད་ལ༷་སངས་རྒྱས་ལ་ཡོད་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ཡང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཤིང༌། དེ་བཞིན་དུ་ཉི་མ་ལ་ཐ་མལ་བའི་མུན་པ་སེལ་ཞིང་གཟུགས་ཕྱོགས་རེ་ཙམ་གསལ་བར་སྟོན་པའི་ནུས་པ་ཡོད་མོད་ཀྱི། མི༷་ཤེ༷ས་པའི་གཏི་མུག་གི་མུ༷ན་པས་བཀ༷བ་པ་བསལ་ནས་ཤེ༷ས་བྱ༷འི་གནས་ལུགས་ཀྱི་དོ༷ན་གསལ་བར་སྟོ༷ན་པའི་ནུས་པ༷་ཡ༷ང་ཡོད་པ་མི༷ན་ལ། ཐུ༷གས་རྗེ༷་ཆེན་པོའི༷་བད༷ག་ཉི༷ད་ཅན་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཉི་མ་ལ་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་སོགས་པ་སྣ༷་ཚོ༷གས་པའི་མདོ༷ག་ཅན་རྣམ་པར་བཀྱེ༷་བའི༷་གསུང་རབ་མཐའ་ཡས་པའི་འོ༷ད་ཟེར་གྱི་ཚོ༷གས་ཀྱི༷ས་མི་ཤེས་པའི་མུན་པ་བསལ་ནས། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་གས༷ལ་བ༷་ད༷ག་མཛད་པ་འདིས་ནི༷་གདུལ་བྱའི་འགྲོ༷་བ་མཐའ་ཡས་པ་རྣམས་ལ༷་ཤེ༷ས་བྱ༷་ཇི་ལྟ་བ་དང་ཇི་སྙེད་པའི༷་གནས་ལུགས་ཟབ་དོ༷ན་གསལ་བར་སྟོ༷ན་པར་མཛ༷ད་པའི་ནུས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དོན་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པས་ཀྱང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །ཞེས་པའོ། །

བྱེད་ལས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་འཕགས་ཚུལ་ནི། ཐ་མལ་པའི་ཉི་མ་འཇིག་རྟེན་དུ་ཤར་ཡང༌། ལོང་བས་གཟུགས་མཐོང་བ་དང༌། འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་སེལ་བ་དང༌། ཟབ་མོའི་ཆོས་ཉིད་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པའི་ནུས་པ་མེད་ལ། སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀྱི་ཉི་མ་གདུལ་བྱའི་གྲོ༷ང་དུ༷་གཤེ༷གས་ཤིང་ཤར་བའི་ཚེ༷་ན་མི༷ག་ད༷ང་མི༷་ལྡ༷ན་པ༷འི༷་སྐྱེ༷་བོ༷་ལོང་བ་རྣ༷མས་མིག་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཏེ་གཟུགས་མཐོ༷ང་ཞི༷ང༌། དེ་བཞིན་དུ་འོན་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྒྲ་ཐོས་པ་དང༌། སྨྱོན་པ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་རྣལ་དུ་ཕེབས་པ་དང༌། དབུལ་པོ་རྣམས་ཀྱིས་ཁྱིམ་ནས་གཏེར་རྙེད་པ་དང༌། ངན་སོང་ལ་སོགས་པ་མངོན་པར་འདོད་པའི་དོ༷ན་མེ༷ད་པས་སེམས་གདུངས་པའི་ཚོ༷གས་རྣམས་དེ་དང་བྲ༷ལ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དོ༷ན་དེ༷་མཐོ༷ང་བ༷་ཙམ་ཉིད་ལ༷ས་ནི༷་ཅི་འདོད་པའི་བདེ་བ་མྱོ༷ང་བར་འགྱུར་བ༷་ད༷ང་མདོར་ན་གཏི༷་མུ༷ག་གི་རབ་རིབ་དག་གི༷ས་བློ་གྲོས་ཀྱི་མིག་མེད་པར་འདོ༷ངས་པས་སྲི༷ད་པ༷འི་རྒྱ་མཚོ༷་ཆེན་པོ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གཏིང་མཐའ་མེད་པར༷་ལྷུ༷ང་སྟེ། ལྟ༷་བ༷་ངན་པ་སྣ་ཚོགས་པའི༷་མུ༷ན་ནག་ཐིབས་པ༷ས་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་སྒྲི༷བ་པའི་འགྲོ་བ་མཐའ་ཡས་པ༷་རྣ༷མས་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀྱི་ཉི༷་མ༷་འཇིག་རྟེན་དུ་ཤར་བའི༷་འཕྲིན་ལས་ཀྱི་འོ༷ད་ཀྱི༷་བློ༷་གྲོས་ཀྱི་སྣ༷ང་བ་ཤེས་བྱ་ལ་རིམ་གྱིས་གསལ་བར་གྱུར་པས་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྔར་མི་ཤེས་ཤིང་མ༷་མཐོ༷ང་བ༷འི༷་གན༷ས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཟབ་མོའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་མཐོ༷ང་བར་གྱུ༷ར་པའི་ཕྱིར། བྱེད་ལས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཀྱང་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་པའོ། །

ཐུགས་ཀྱི་གསང་བ་ནོར་བུའི་དཔེས་ངེས་པར་བྱ་བ་ལ་གཉིས་ཏེ། རེ་འདོད་སྒྲུབ་པས་མཚུངས་པར་བསྟན་པ། རྙེད་པར་དཀའ་བས་མཚུངས་པར་བསྟན་པའོ།།

རེ་འདོད་སྒྲུབ་པ་ལ་གཉིས་ལས། རྟོག་མེད་འདོད་དགུ་སྒྲུབ་ཚུལ་གྱིས་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ནི། དཔེ་ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་ཡི༷ད་བཞི༷ན་གྱི་ནོར༷་བུ༷་རིན་པོ་ཆེ་ནི༷་འདི་ལ་འདི་སྦྱིན་པར་བྱའོ་སྙམ་པའི་ཀུན་སློང་གི་རྣམ་པར་རྟོ༷ག་པ༷་མེ༷ད་ཀྱ༷ང་དུས་ཅི༷ག་ཅ༷ར་དུ༷་ཉེ་འཁོར་གྱི་སྤྱོ༷ད་ཡུ༷ལ་ན་གན༷ས་ཤིང་གསོལ་བ་འདེབས་པའི་སྐྱེས་བུ་བསམ་པ༷་ཐ་དད་པ་རྣ༷མས་ཀྱི༷་ནི༷་ཟས་དང་གོས་དང་འབྲུ་དང་སྨན་དང་གནས་ལ་སོགས་པ་གང་དང་ཅི་འདོད་པའི་བས༷མ་པ་མ་ལུས་པ་ཀུ༷ན་སོ༷་སོ༷ར་མ་འདྲེས་པར་ཡོངས་སུ་རྫོ༷གས་པར་བྱེ༷ད་པ་ལྟ༷ར། དོན་དེ༷་བཞི༷ན་དུ་རྫོགས་པའི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀྱི་ཡི༷ད་བཞི༷ན་གྱི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ལ༷་བརྟེ༷ན་ན༷ས་ཀྱང་རིགས་ཅན་གསུམ་ལ་སོགས་པ་མོས་པའི་བས༷མ་པ༷་ཐ༷་ད༷ད་པའི་གདུལ་བྱ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རྣ༷མས་ཀྱིས་རང་རང་གི་སྐལ་བ་དང་མཐུན་པར་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་སོགས་པ་སྣ༷་ཚོ༷གས་པའི་ཆོ༷ས་ནི༷་ཐོ༷ས་པར་འགྱུ༷ར་ཞིང་དེ༷་དག་གི་དོན་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མཛད་ན་ཡང་སངས་རྒྱས་དེའི་ཆོས་སྟོན་པའི་སྐབས་དེ༷་ལ༷་འདི་བསྟན་པར་བྱའོ་སྙམ་པའི་བསམ་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱ༷ང་རྣ༷མ་པར་མི༷་རྟོ༷ག་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་པའོ། །

འབད་མེད་རྟག་ཏུ་ཞུགས་ཚུལ་གྱིས་བསྟན་པ་ནི།

ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོ༷ར་བུ༷་རི༷ན་པོ་ཆེ༷་ལ་ཀུན་སློང་གི་རྣམ་པར་རྟོ༷ག་པ་མེ༷ད་བཞིན་དུ་གང་ལ་གང་འདོ༷ད་པ༷འི་ནོ༷ར་རྫས་རྣམས་འབ༷ད་པ༷་དང་རྩོལ་བ་མེ༷ད་པ༷ར་གསོལ་བ་འདེབས་པའི་སྐྱེ་བོ་གཞ༷ན་པ༷་ད༷ག་ལ༷་ར༷བ་ཏུ་སྟེ༷ར་བ་ལྟ༷ར། དེ༷་བཞི༷ན་དུ་ཐུ༷བ་པའི་དབང་པོ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱང་རྣམ་པར་རྟོག་པ༷་ལ་སོགས་པའི་འབ༷ད་པ་དང་རྩོལ་བ་མེ༷ད་པར་རང་རང་ལ་ཇི༷་ལྟ༷ར་འོ༷ས་ཤིང་འཚམ་པ༷ར་ནི༷་ཆོས་སྟོན་པ་ལ་སོགས་པ་གདུལ་བྱ་གཞ༷ན་གྱི༷་དོ༷ན་མཐའ་དག་སྒྲུབ་པའི་ཆེད་དུ༷་སྲི༷ད་པ༷་འཁོར་བ་མཐའ་མེད་པ་འདི་ཇི༷་སྲི༷ད་དུ་གནས་ཀྱི་བར་དུ་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་རྟ༷ག་ཏུ༷་བཞུ༷གས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ།།

རྙེད་པར་དཀའ་བ་ནི། ག༷ང་གི་ཕྱི༷ར་རྒྱ༷་མཚོ༷་ཆེན་པོའི་ནང་དུ་ཆུད་ཅིང་ས༷་ཆེན་པོའི་འོ༷ག་ན་གན༷ས་པ་དེའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་དེ༷་ལ༷་དོན་དུ་གཉེར་ཞིང་འདོ༷ད་པ༷་རྣམས་ཀྱིས༷་ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་དགོས་འདོད་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པའི་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོ༷ར་བུ༷་རིན་པོ་ཆེ་བཟ༷ང་པོ༷་བསོད་ནམས་དམན་པའི་འགྲོ༷་བ་འདི༷ས་རབ༷་ཏུ་རྙེ༷ད་པར་དཀ༷འ་བ་དེ༷་བཞི༷ན་དུ་འཁོར་བར་གནས་པའི་འགྲོ༷་བ༷་མཐའ་ཡས་པ་ཀུན་ཀྱང་སྐ༷ལ་བ་ཤི༷ན་ཏུ༷་ང༷ན་ཞིང་སྣ་ཚོགས་པའི་ཉོ༷ན་མོང༷ས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པས་ཟི༷ན་པའི་ཕྱིར། རང་རང་གི་ཡི༷ད་དྲི་མ་དང་བཅས་པ་འདི༷ར་བདེ༷་བར་གཤེ༷གས་པའི་སྐུ་གཉིས་ཀྱི་སྣང་བ་མཐོ༷ང་བ༷་ནི་མཆོག་ཏུ་རྙེ༷ད་པར་དཀ༷འ་བར་ཤེ༷ས་པ༷ར་བྱ༷འོ། །ཞེས་པའོ། །

གསུང་གི་གསང་བ་བྲག་ཆའི་དཔེས་ངེས་པར་བྱ་བ་ལ། དཔེ་ནི། ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་བྲག་ཆ་ལ་སོགས་པ་སྒྲ༷་བརྙ༷ན་གྱི༷་ནི༷་སྒྲ༷་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་དེ་རྐྱེན་གྱི་དབང་གིས་གཞ༷ན་ཉན་པ་པོ་རྣམས་ཀྱི༷་རང་རང་གི་བརྗོད་པ་དང་མཐུན་པར་རྣ༷མ་པར་རི༷ག་པ་ཙམ་ལ༷ས་བྱུ༷ང་ཞིང་སྣང་བ༷་ཡིན་གྱི། བྲག་ལ་སོགས་པ་ནི་ཀུན་སློང་གི་རྣ༷མ་པར་རྟོ༷ག་པ་མེ༷ད་ཅི༷ང་འདི་ལ་འདི་བརྗོད་པར་བྱའོ་སྙམ་པའི་བཟོ༷འམ་འབད་རྩོལ་ཡང་མེ༷ད་ལ༷། སྒྲ་རང་གི་ངོ་བོ་ཡང་བྲག་ལ་སོགས་པའི་ཕྱི༷་རོལ་ལའང་མི་གནས་པ་ད༷ང༌། ན༷ང་ན༷འང་མི༷་གན༷ས་པ་ལྟ༷ར། ཞེས་པའོ། །

དོན་ནི། དེ༷་བཞི༷ན་དུ་དེ༷་བཞི༷ན་གཤེ༷གས་པ༷་རྣམས་ཀྱི་དམ་པའི༷་ཆོས་གསུ༷ང་བའི་སྒྲ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་ཡང་གདུལ་བྱའི་དབང་གིས་གཞ༷ན་ཉན་པོ་རྣམས་ཀྱི༷་རང་རང་གི་བསམ་པ་དང་མཐུན་པར་རྣ༷མ་པར་རི༷ག་པ་ཙམ་ལ༷ས་བྱུ༷ང་ཞིང་སྣང་བ༷་ཡིན་ཀྱི། སངས་རྒྱས་ལ་ནི་ཀུན་སློང་གི་རྣ༷མ་པ༷ར་རྟོ༷ག་པ་གང་ཡང་མེ༷ད་ཅི༷ང་འདི་ལ་འདི་སྟོན་པར་བྱའོ་སྙམ་པའི་བཟོ༷འམ་འབད་རྩོལ་གང་ཡང་མེ༷ད་ལ། སྒྲ་རང་གི་ངོ་བོ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུའི་ཕྱི༷་རོལ་ནའང་གནས་པ་མ་ཡིན་པ་ད༷ང་ན༷ང་ན༷འང་གན༷ས་པ་མ༷་ཡི༷ན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །

སྐུའི་གསང་བ་ནམ་མཁའི་དཔེས་ངེས་པར་བྱ་བ་ལ། དཔེ་ནི། དངོས་པོར་ཅུ༷ང་ཟ༷ད་ཀྱང་གྲུབ་པ་མེ༷ད་ཅི༷ང་དབང་ཤེས་ལ་སྣ༷ང་བ༷་མེ༷ད་པ་དང༌། དེ་དག་གི་དམི༷གས་ཡུལ་དུ་གྲུབ་པ༷་མེ༷ད་ཅི༷ང་བརྟེ༷ན་པའི་གཞི་ཡང་མེ༷ད་ལ༷་ཁྱད་པར་མི༷ག་གི༷་དབང་པོའི་ལ༷མ་ལ༷ས་ཀྱང་ར༷བ་ཏུ་འད༷ས་པ༷་དང༌། ཐོགས་བཅས་ཀྱི་གཟུ༷གས་སུ་གྲུབ་པ་མེ༷ད་ཅིང༌། གཞན་གྱི་མིག་ཡུལ་དུ་འདིའོ་ཞེས་བསྟ༷ན་དུ༷་མེ༷ད་པ༷འི༷་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་འདུས་མ་བྱས་ནམ་མཁ༷འ་ལ༷་ནི་ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་འགའ་ཞིག་གིས་དབུས་ཀྱི་ཆར་སྣང་བ་རྣམས་མཐོ༷་བ་ད༷ང༌། མཐའི་འཆར་སྣང་བ་རྣམས་དམ༷འ་བ་དང༌། གྲུ་བཞི་དང༌། ཟླུམ་པོ་དང༌། སྔོན་པོ་དང༌། སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་མཐོ༷ང་ཡ༷ང་དོན་དམ་པར་ནམ་མཁའ་དེ༷་ནི༷་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་དེ༷་ལྟ༷ར་བདེན་པར་ཡོད་པ་མི༷ན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །

དོན་ནི། དེ༷་བཞི༷ན་དུ་ལྷུམས་སུ་འཇུག་པ་དང༌། བལྟམས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དང༌། འཆག་པ་དང༌། བཞེངས་པ་དང༌། སྐུ་མདོག་སྣ་ཚོགས་པ་དང༌། ཞིང་ཁམས་ཐ་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་འཕྲུལ་མཐའ་ཡས་པ་ཐ༷མས་ཅ༷ད་རྫོགས་པའི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ལ༷་ཡོད་པར་གདུལ་བྱའི་རིགས་མང་པོས་མཐོ༷ང་ཡ༷ང་དོན་དམ་པའི་སངས་རྒྱས་དེ༷་ནི༷་སྐྱེ་འགག་ལ་སོགས་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་དེ༷་ལྟ༷ར་དོན་ལ་བདེན་པར་ཡོད་པ་མི༷ན་ཏེ། འགྱུར་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པའོ། །

ཐུགས་རྗེ་འཇུག་ཚུལ་ས་གཞིའི་དཔེས་ངེས་པར་བྱ་བ་ལ།

དཔེ་ནི། ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་ས༷་ཆེན་པོ་འདི་ལ༷ས་སྐྱེ༷་བའི་རྩི་ཤིང་དང་ནགས་ཚལ་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ༷་ཀུ༷ན་འདི་དག་བསྐྱེད་པར་བྱའོ་སྙམ་པའི་རྣམ་རྟོ༷ག་དང་འབད་རྩོལ་མེ༷ད་པའི་ས༷་གཞི་ལ༷་བརྟེ༷ན་ན༷ས་ནི༷་སྔར་མེད་པར་གསར་དུ་འཕེ༷ལ་བར་འགྱུར་བ་ད༷ང༌། སྔར་ཡོད་པ་རྩ་བ་བརྟ༷ན་པར་འགྱུར་བ་ད༷ང༌། ཐམས་ཅད་ཀྱང་གོང་ནས་གོང་དུ་ཡ༷ང་ཤིང་རྒྱས་པར་འགྱུ༷ར་བས་སེམས་ཅན་གྱི་ཉེར་འཚོ་བྱེད་པ་ལྟ༷ར། ཞེས་པའོ། །

དོན་ནི། དེ༷་བཞི༷ན་དུ་རྒྱལ་བ་རྫོ༷གས་པ༷འི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ས༷་ཆེན་པོ་དང་འདྲ་བར་འདི་དག་གི་དོན་བྱའོ་སྙམ་པའི་རྣ༷མ་པར་རྟོ༷ག་པ་དང་འབད་རྩོལ་མེ༷ད་པ༷་ལ༷་བརྟེ༷ན་ན༷ས་ཀྱང་གདུལ་བྱའི་འགྲོ༷་བ༷་དཔག་ཏུ་མེད་པའི༷་ཚོགས་གཉིས་ཀྱི་དགེ༷་བ༷འི་རྩ༷་བ༷འི་ལོ་ཐོག་རྣ༷མས་ཐམས་ཅད་མ༷་ལུ༷ས་པ༷ར་ནི༷་འཕེ༷ལ་བ་དང་བརྟན་པ་དང་ཡངས་པ༷ར་འགྱུ༷ར་བས་སེམས་ཅན་མཐའ་དག་གི་ཉེར་འཚོ་མཛད་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་པའོ།།

དགོས་པ་བརྗོད་དེ་སྐབས་དོན་བསྡུ་བ་ལ་གཉིས་ཏེ། དགོས་པ་དང་དཔེ་དོན་གྱི་དབྱེ་བ་དང༌། དཔེས་མཚོན་ཚུལ་ཁྱད་པར་དུ་བཤད་པའོ། །དབྱེ་བ་ལ་བཞི་ལས། དགོས་པ་དང་ཉིང་དགོས་འགྲུབ་ཚུལ་ནི། ཕལ་པ་རྣམས་ཀྱི་བློའི་ཡུལ་དུ་འབ༷ད་པ་དང། རྩོ༷ལ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེ༷ད་པ༷ར་བྱ༷་བ༷་འག༷འ་ཞིག་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཚུལ་གྱིས་བྱེ༷ད་པ༷་ནམ་ཡང་མཐོ༷ང་བ་མེ༷ད་པ་དེ༷་བ༷ས་ན༷། གདུ༷ལ་བྱ༷་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་འབད་རྩོལ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི༷་ཚུལ་གྱིས་བྱེད་པ་འགལ་ལོ་སྙམ་པའི་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེ་བས། ཉོན་མོངས་པ་ཐེ༷་ཚོ༷མ་དེ་དག་གཅ༷ད་ཅིང་སྤང་བར་བྱ་བ༷འི་ཕྱི༷ར་དུ་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་པའི་དཔེ༷་རྣ༷མ་པ་དགུ༷་ཡིས་ནི༷་འབད་རྩོལ་མེད་ཀྱང་བྱ་བ་བྱེད་པའི་ཚུལ་དེ་གསལ་བར་བསྟ༷ན་པ༷་ཡི༷ན་ལ། དེ་ཡང་གསུང་རབ་ག༷ང་དུ༷་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་མཚོན་པར་བྱེད་པའི་དཔེ༷་རྣམ་པ་དགུ༷་པོ༷་འདི༷་ད༷ག་རྒྱ༷ས་པ༷ར་རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས་པས་གསལ་བར་ར༷བ་ཏུ༷་བསྟ༷ན་པར་གྱུ༷ར་པ༷་མདོ༷་སྡེ༷་ཡི༷་ནི༷་མི༷ང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ལ་འཇུག་པ་ཡེ་ཤེས་སྣང་བ་རྒྱན་ཞེས་པ་དེ་ཉི༷ད་ཀྱི༷ས་དཔེས་བཤད་པ་དེ༷འི༷་དགོ༷ས་པ༷་ཉིང་དགོས་འགྲུབ་པའི་ཚུལ་ཡང་ལེགས་པར་བསྟ༷ན་པ༷་ཉི༷ད་ཡིན་ཏེ། གསུང་རབ་དེ་ལྟ་བུ་དང་དགོངས་འགྲེལ་འདི་ལྟ་བུ་ཐོ༷ས་པ༷་ལ༷ས་བྱུ༷ང་བའི་ཤེ༷ས་རབ་རྣམ་པར་དག་པ༷འི༷་སྣ༷ང་བ༷་རྒྱ༷་ཆེ༷ན་པོ་འདི༷ས་རྣམ་པར་བརྒྱ༷ན་པ༷འི་བློ༷་ལྡ༷ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་མྱུ༷ར་དུ༷་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀྱི༷་སྤྱོ༷ད་ཡུ༷ལ་དུ་གྱུར་པའི་འཕྲིན་ལས་འབད་རྩོལ་མེད་ཅིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཚུལ་ཀུ༷ན་ལ༷་དང་པོར་རྟོག་པའི་སྒོ་ནས་འཇུ༷ག་ཅིང༌། མཐར་སྒྲུབ་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཀྱང་འཇུག་པ༷ར་འགྱུ༷ར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་དངོས་སུ་འཕྲིན་ལས་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཆོད་པ་ནི་ཉེ་བའི་དགོས་པ་ཡིན་ལ། བརྒྱུད་ནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་འཇུག་པ་ནི་དགོས་པའི་ཡང་དགོས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །

དཔེ་དང་དོན་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པ་ནི། འབད་རྩོལ་མེད་ཅིང་བྱ་བ་བྱེད་པ་དེ༷འི་དོ༷ན་མཚོན་པར་བྱེད་པའི་ཆེད་དུ་བཻ༷ཌཱུ༷རྻའི་ས་གཞི་དག་པ་ལ་བརྒྱ༷་བྱི༷ན་གྱི༷་གཟུ༷གས་བརྙ༷ན་ཤར་བ་ལ༷་སོ༷གས་པའི་དཔེ༷་ད༷ག་ནི༷་རྣ༷མ་པ་དགུ༷་གོང་དུ་རྒྱས་པར་བརྗོ༷ད་པ༷་དེ༷་ལ༷་ནི༷་དཔེས་མཚོན་པར་བྱ་བ་དེ༷་ཡི༷་མདོར་བསྡུ༷ས་པའི་དོ༷ན་ངེ༷ས་པ༷ར་གཟུ༷ང་ཞིང་སྟོན་པ་འདི་དག་སྟེ། བརྒྱ་བྱིན་གྱི་དཔེས་ནི་གདུལ་བྱ་དང་མཐུན་པར་སྐུའི་རྣམ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་སྟོ༷ན་པ་ད༷ང༌། རྔ་བོ་ཆེའི་དཔེས་ནི་སྐལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གསུ༷ང་གིས་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་གདམས་ངག་གསུང་བ་ད༷ང༌། སྤྲིན་གྱི་དཔེས་ནི་ཐུགས་ཀྱི་མཁྱེན་པ་དང་བརྩེ་བས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱ༷བ་པ༷་ད༷ང༌། ཚངས་པའི་དཔེས་ནི་སྐུ་དང་གསུང་གིས་མཛད་པ་མཐའ་ཡས་པ་སྤྲུ༷ལ་པ་ད༷ང༌། ཉི་མའི་དཔེས་ནི་ཐུགས་ཀྱིས་མཛད་པ་ཡེ༷་ཤེ༷ས་ལ་བརྟེན་ནས་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་འོད་ཟེར་སྤྲོ༷་བ༷་ད༷ང༌། ནོར་བུའི་དཔེས་ནི་རྣམ་རྟོག་མེད་ཀྱང་དགོས་འདོད་རྩོལ་བའི་ཐུ༷གས་ཀྱི་གསང་བ་དང༌། སྒྲ་བརྙན་གྱི་དཔེས་ནི་ཡི་གེ་མེད་ཀྱང་ལེགས་བཤད་སྟོན་པའི་གསུ༷ང་གི་གསང་བ་དང༌། ནམ་མཁའི་དཔེས་ནི་གཟུགས་སུ་མེད་ཀྱང་གདུལ་བྱས་མཐོང་བའི་སྐུ༷འི༷་གས༷ང་བ༷་ད༷ང༌། ས་གཞིའི་དཔེས་ནི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་ཐུ༷གས་རྗེ༷་ཆེན་པོའི་བད༷ག་ཉི༷ད་ཐོ༷བ་པ༷་ལ་འགྲོ་བ་མཐའ་དག་གི་ཉེར་འཚོ་མཛད་པ་ཉི༷ད་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །

དོན་གསུམ་དུ་སྦྱར་ཏེ་བཤད་པ་ནི།

ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་གཞན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པ་ན་དམིགས་པ་དང་བཅས་པའི་འབ༷ད་རྩོ༷ལ་གྱི་རྒྱུ༷ན་མ་ལུས་པ་ཀུ༷ན་ར༷བ་ཏུ་ཞི༷་བ༷འི་སྒོ་ནས་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ། རྣ༷མ་པ༷ར་རྟོ༷ག་པ༷་ཐམས་ཅད་མེ༷ད་ཅིང་སྤངས་པ༷འི་ཐུ༷གས་རྗེས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་མཐར་ཐུག་པ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་མིའི་འཇིག་རྟེན་དྲི༷་མ་མེ༷ད་པའི་བཻ༷ཌཱུ༷རྻའི་ས་གཞིར་གྱུར་པ་ལ་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ༷་བྱི༷ན་གྱི༷་གཟུ༷གས་བརྙ༷ན་ཤ༷ར་བ༷་ལ༷་སོ༷གས་པ་རྣམས་འབད་རྩོལ་མེད་ཀྱང་བྱ་བ་བྱེད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་ནོ། །དེ་ལ་དམིགས་པ་དང་བཅས་པའི་འབ༷ད་རྩོ༷ལ་གྱི་རྒྱུན་ཀུན་རབ་ཏུ་ཞི༷་བ༷་ཡིན་ཏེ། ཞེས་པ་ནི་ད༷མ་བཅ༷འ་བའི་དོན་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ༷། རྣམ་པར་རྟོ༷ག་པ་མེ༷ད་པའི་ཐུ༷གས་མཐར་ཐུག་པ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པ་ནི༷་དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་གཏ༷ན་ཚི༷གས་སོ༷། །དེ་ལྟར་ན་འབད་རྩོལ་གང་ཡང་མེད་ཀྱང་གཞན་དོན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ར༷ང་བཞི༷ན་གྱི་དོ༷ན་དེ་ནི༷་གདུལ་བྱའི་བློའི་ཡུལ་དུ་འགྲུ༷བ་པར་བྱ་བའི་དོ༷ན་དུ༷་མཚོན་པར་བྱེད་པའི་དཔེ༷་ནི༷་བརྒྱ༷་བྱི༷ན་གྱི་གཟུ༷གས་བརྙན་དང༌། རྔ་བོ་ཆེའི་སྒྲ་སྐད་ལ་སོ༷གས་པས་སྔར་བསྟན་པ་རྣམས་ཡི༷ན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །

སྐབས་ཀྱི་དོན་ལ་འབད་རྩོལ་མེད་ཚུལ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་མཛད་པའི་སྐབས་འདི༷ར་ནི༷། དཔེ་རྣམས་ཀྱིས་མཚོན་པར་བྱ་བའི་སྐ༷བས་ཀྱི་དོ༷ན་འདི༷་ཡི༷ན་ཏེ༷། རྣམ་འཕྲུལ་སྟོ༷ན་པ༷་དང་གདམས་ངག་གསུང་བ་ལ༷་སོ༷གས་པའི་དོན་རྣ༷མ་པ་དགུ༷་སྔར་བཤད་པས་ནི༷་སྟོ༷ན་པ༷་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་སྐྱེ༷་བ་དང༌། འཆི༷་བ་ལ་སོགས་པ་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ད༷ང་བྲ༷ལ་བ༷་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་ཅིང་འདི་དང་འདི་བྱའོ་སྙམ་པའི་འབ༷ད་པ༷་དང་རྩོལ་བ་མེ༷ད་པ༷ར་ཡང་གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་འཕྲིན་ལས་འགྲུབ་པའི་ཚུལ་གྱིས་རབ༷་ཏུ་འཇུ༷ག་པར་སྟོན་པ༷འོ། །ཞེས་པའོ། །

མཚོན་ཚུལ་ལ་གཉིས་ལས། དཔེ་ཡི་དབྱེ་བ་བསྟན་པ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ག༷ང་ཞི༷ག་ཉེ་བར་མཚོན་པར་བྱེད་པའི་དཔེ་ནི། བརྒྱ༷་བྱི༷ན་རང་གི་གནས་ནས་མ་གཡོས་པར་གཟུགས་བརྙན་ས་གཞི་ལ་ཤར་བས་མི་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་པ་བཞིན་དང༌། རྔ༷་བོ་ཆེ་ལ་འབད་རྩོལ་མེད་པར་ཆོས་ཀྱི་སྡོམ་བཞི་སྟོན་པ་ད༷ང༌། སྤྲི༷ན་གྱིས་ནམ་མཁའ་ལ་ཁྱབ་པའི་སྤྲིན་གྱིས་ལོ་ཐོག་རྣམས་སྨིན་པར་བྱེད་པ་བཞི༷ན་ད༷ང༌། ཚ༷ངས་པ་གཟུགས་ཁམས་ལས་མ་གཡོས་པར་སྤྲུལ་པ་འདོད་ཁམས་སུ་བསྟན་པས་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་པ་བཞིན་དང༌། ཉི༷་མ་ལ་རྟོག་པ་མེད་པར་འོད་ཟེར་མཐའ་ཡས་པ་སྤྲོ་བས་མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད་པ་བཞིན་དང༌། རི༷ན་ཆེ༷ན་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡི༷ད་བཞི༷ན་གྱི་ནོ༷ར་བུ་དབང་གི་རྒྱ༷ལ་པོ་ལ་རྣམ་རྟོག་མེད་ཀྱང་དགོས་འདོད་མ་ལུས་པ་སྩོལ་བ་བཞི༷ན་དང༌། བདེན་པར་གྲུབ་པ་མེད་ཀྱང་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་བྲག་ཆ་ལ་སོགས་པ་སྒྲ༷་བརྙ༷ན་བཞིན་དང༌། གཟུགས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་ཀྱང་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པ་ན༷མ་མཁ༷འ་བཞིན་དང༌། རྟོག་པ་དང་རྩོལ་བ་མེད་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་བྱེད་པ་ས༷་གཞི་བཞི༷ན་ཏེ། འཁོར་བ་མཐའ་མེད་པའི་སྲི༷ད་པ་འདི་ཇི་སྲིད་གནས་པ༷འི་བ༷ར་དུ་རྒྱུན་མི་འཆད་ཅིང་འབ༷ད་རྩོལ་མེ༷ད་པར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་སྒོ་ནས་གཞ༷ན་གྱི་དོ༷ན་མཛ༷ད་པའི་འཕྲིན་ལས་ཀྱི་ཚུལ་དེ༷་ནི་རྣ༷ལ་འབྱོ༷ར་པ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱིས་རི༷ག་གི །ཕལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་པའོ། །

དོན་དང་སྦྱར་ཏེ་བཤད་པ་ནི། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་གཞན་དོན་མཛད་པ་ནི། དཔེར་ན་མིའི་འཇིག་རྟེན་རི༷ན་ཆེ༷ན་གྱི་བཻཌཱུརྻའི་ས་གཞིར་གྱུར་པ་ལ་ལྷ༷འི་དབ༷ང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་སྣ༷ང་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལས་མ་གཡོས་པར་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པའི་གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་གཟུགས་སྐུའི་རྣམ་འཕྲུལ་མཐའ་ཡས་པ་སྟོ༷ན་པ༷་སྟེ༷། སྐུའི་སྣང་བ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་སེམས་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་རྣམས་མཉམ་པར་བཞག་པ་དང༌། མཉམ་པར་བཞག་པ་རྣམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ། གསུང་གི་གདམས་པ་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ལེ༷གས་པ༷ར་འདོ༷མས་པར་མཛ༷ད་པའི་ཚུལ་ནི་ལྷ༷འི༷་རྔ༷་བོ་ཆེས་ཆོས་ཀྱི་སྡོམ་བཞི་སྟོན་པ་ད༷ང་འདྲ༷་བ་དང༌། ཐུགས་ཀྱི་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱ༷བ་པའི་བད༷ག་ཉིད་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཇི་ལྟ་བ་དང་ཇི་སྙེད་པ་མཁྱེ༷ན་པའི་ཡེ་ཤེས་ད༷ང༌། འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་ལས་བསྒྲལ་བར་བཞེད་པའི་ཐུགས་བརྩེ༷་བ་ཆེ༷ན་པོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པའི་སྤྲི༷ན་གྱི་ཚོ༷གས་དང་འདྲ་བ་ནི༷་གདུལ་བྱ་མཐ༷འ་ཡ༷ས་པའི་འགྲོ༷་བ༷་རྣམས་ལ་སྲི༷ད་པའི་རྩེ༷་མོའི༷་བ༷ར་དུ༷འང་ཁྱ༷བ་པར་འཇུག་པ་དང༌། ཚ༷ངས་པ་གཟུགས་ཁམས་ལས་མ་གཡོས་པར་འདོད་ཁམས་སུ་སྟོན་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་དུ། ཟ༷ག་པ་མེ༷ད་པའི་གན༷ས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ༷ས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི༷་བསྐྱོ༷ད་པ༷ར་རང་གི་མོས་པ་དང་མཐུན་པར་སྐུ་དང་གསུང་གི་སྤྲུ༷ལ་པ༷་མི་འདྲ་བ་རྣ༷མ་པ༷་དུ༷་མ༷ར་ཡང་ར༷བ་ཏུ༷་སྟོ༷ན་པ་དང༌། ཉི༷་མས་འོད་ཟེར་གྱི་སྣང་བ་འགྱེད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་དུ་ཡེ༷་ཤེ༷ས་ལ་བརྟེན་ནས་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་འོད་ཟེར་གྱི་སྣ༷ང་བ༷་མཐའ་ཡས་པ་ར༷བ་ཏུ་སྤྲོ༷་བ་ག༷ང་ཡིན་པ་དང༌། དྲི་མ་མེད་ཅིང་རྣ༷མ་པར་ད༷ག་པའི་རི༷ན་ཆེ༷ན་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡི༷ད་བཞི༷ན་གྱི་ནོ༷ར་བུ་དང་འདྲ༷་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་ཀྱང་དགོས་འདོད་སྩོལ་བའི༷་ཐུ༷གས་ཀྱི་གསང་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་མངའ་བ་དང༌། རྒྱ༷ལ་བ༷་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣ༷མས་ཀྱི༷་གསུ༷ང་གི་གསང་བ་དེ༷་ཡང་བྲ༷ག་ཆ༷་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་བརྙན་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་དུ༷་སྣ་ཚོགས་སུ་ཐོས་ཀྱང་ཡི༷་གེ༷འི་ངོ་བོར་གྲུབ་པ་མེ༷ད་པ་དང༌། སྐུ༷འི་གསང་བ་ནི༷་ན༷མ་མཁ༷འ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱ༷བ་པ་ཉིད་ད༷ང༌། དབྱིབས་ལ་སོགས་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་ཡང་གཟུ༷གས་སུ་གྲུབ་པ་མེ༷ད་ཅིང་རྟ༷ག་པ༷་ཉི༷ད་ཡིན་པ་དང༌། ས༷་གཞི༷ས་ལོ་ཐོག་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བའི་རྟེན་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་གདུལ་བྱའི་འགྲོ༷་བ༷་དཔག་ཏུ་མེད་པའི༷་རྒྱུད་ལ་དཀ༷ར་པོ༷་དགེ་བའི༷་ཆོ༷ས་ཀྱི༷་ལོ་ཐོག་དང་རྩི་སྨ༷ན་རྣ༷མས་མ༷་ལུ༷ས་པ་འཕེལ་བ་དང་བརྟན་པ་དང་ཡངས་པར་བྱེད་པ༷འི་རྣ༷མ་པ༷་ཀུ༷ན་ཏུ༷་གཞི༷འམ་རྟེན་དུ་གྱུ༷ར་པ༷་ནི༷། གནས་མ་ལུས་པ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀུན་གྱི་ས༷་ཐོབ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་སྟེ། དོན་རྣམ་པ་དགུ་དང་ལྡན་པ་ཡི༷ན་ནོ༷། །ཞེས་པའོ། །

སླར་ཡང་བསྡུས་ཏེ་ཁྱད་པར་དུ་བཤད་པ་ལ་གཉིས། གཟུགས་སྐུ་ལ་སྐྱེ་འཇིག་སྣང་ཡང་ཆོས་སྐུ་ལ་སྐྱེ་འཇིག་མེད་ཚུལ་དང༌། ཆོས་མཐུན་པས་མཚུངས་པར་སྣང་ཡང་མི་མཐུན་པས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཚུལ་ལོ། །

སྣང་ཡང་སྐྱེ་འཇིག་མེད་ཚུལ་ལ་གཉིས་ལས། དབང་པོའི་དཔེས་སྐྱེ་འཇིག་མེད་ཚུལ་ནི། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་རྟག་ཏུ་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་འགག་པ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ན། སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་མཐོང་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཇི་ལྟར་སྙམ་པ་ལ། དགེ་བའི་རྩ་བ་བསགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ས་གཞི་བཻ༷ཌཱུ༷རྻ༷་ད༷ག་པ༷་དང་འདྲ༷་བར་གྱུར་པ་ཡི༷་རང་གི་སེ༷མས་དྲི་མ་མེད་ཅིང་དྭངས་པར་གྱུར་པ་ལ༷་རྫོགས་པའི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་གསལ་བར་མཐོ༷ང་བ༷འི་རྒྱུ༷འམ་སེམས་དེ༷་ད༷ག་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ནི༷་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མ་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མི༷་བཟློ༷ག་པ༷འི་སྒོ་ནས་ད༷ད་པ་ལ་སོགས་པ༷འི་དབ༷ང་པོ༷་ཤིན་ཏུ་བརྟ༷ས་ཤིང་བརྟན་པར་གྱུར་པ༷་ཉི༷ད་ཡིན་ཞིང༌། དེ་ལ་ས་གཞི་དག་པ་དང་མ་དག་པའི་དབང་གིས་གཟུགས་བརྙན་འཆར་བ་དང་ནུབ་པར་འགྱུར་བ་བཞིན་དུ་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་དགེ༷་བ༷འི་རྩ་བ་སྐྱེ༷་བ་ད༷ང་འཇི༷ག་པ༷་ན༷་དེ་དག་གི་དབང་གིས་རིམ་པ་ལྟར་སང༷ས་རྒྱ༷ས་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་རྫོབ་གཟུ༷གས་ཀྱི་སྐུ་ནི༷་སྐྱེ༷་བ་ད༷ང་འཇི༷ག་པར་སྣང་བ་ཡིན་ཡང༌། བརྒྱ༷་བྱི༷ན་རང་གི་ངོ་བོ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་གནས་ནས་མ་གཡོས་པ་བཞི༷ན་དུ༷་ཐུ༷བ་པ༷་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ནི༷་རང་གི་ངོ་བོ་དོན་དམ་པ་ཆོ༷ས་ཀྱི༷་སྐུ༷་ལ་འགྱུར་བ་མེད་པའི༷་ཕྱིར་སྐྱེ༷་བ་དང༌། འཇི༷ག་པ་མེ༷ད་པ་ཡིན་ཏེ། ཞེས་པའོ། །

ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རྒྱུན་མི་འཆད་ཚུལ་ནི།

ཡང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་འབད་རྩོལ་མེད་པ་ཡིན་ན་འཕྲིན་ལས་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཇི་ལྟར་སྙམ་པ་ལ། བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པ་ལ་འབད་རྩོལ་མེད་ཀྱང་གཟུགས་བརྙན་ཤར་བ་ལ་སོགས་པས་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་དེ༷་བཞི༷ན་དུ༷་ནི༷་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལའང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སོགས་པའི་འབ༷ད་རྩོལ་གང་ཡང་མེ༷ད་པ༷ར་གདོད་མ་ནས་སྐྱེ༷་བ་མེ༷ད་ཅིང་འག༷ག་པ་མེ༷ད་པའི་ཆོ༷ས་ཀྱི་སྐུ༷་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ལ༷ས་མ་གཡོས་བཞིན་པས་གདུལ་བྱ་འཁོར་བའི་སྲི༷ད་པ༷་མཐའ་མེད་པ་འདི་ཇི༷་སྲི༷ད་མ་སྟོངས་པར་གན༷ས་ཀྱི་བ༷ར་དུ༷་སྐུའི་རྣམ་འཕྲུལ་སྟོ༷ན་པ༷་དང། གསུང་གི་གདམས་ངག་གསུང་བ་དང༌། ཐུགས་ཀྱི་མཁྱེན་བརྩེས་ཁྱབ་པ་ལ༷་སོ༷གས་པའི་མཛ༷ད་པ༷་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་འདི་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འཇུ༷ག་གོ །ཞེས་པའོ། །

མཚུངས་ཀྱང་ཁྱད་པར་འཕགས་ཚུལ་ལ་གཉིས་ལས། མདོར་བསྟན་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་མཚོན་པར་བྱེད་པའི་དཔེ༷་དགུ་པོ་འདི༷་རྣ༷མས་ཀྱི༷་མདོར་བསྡུ༷ས་པ༷འི༷་དོ༷ན་ནི༷་འོག་ནས་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་གཞུང་འདི༷་རྣམས་ཀྱིས་སྟོན་པ་ཡི༷ན་ཞིང༌། དེར་མ་ཟད་དཔེ་སྔ་མའི་རྗེས་སུ་ཕྱི་མ་སྟོན་པའི་གོ་རི༷མ་ངེས་པ༷འི་རྒྱུ་ཡ༷ང་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་དཔེ་སྔ་མ་སྔ༷་མ༷་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་མ་ལུས་པ་མཚོན་པར་མི་ནུས་ཤིང༌། ཆོས་མི་མཐུན་པའི་ཆ་གང་ཡིན་པ་རྣམས་དཔེ་ཕྱི་མ་ཕྱི༷་མ༷་རྣམས་ཀྱིས་རིམ་པ་ལྟར་སྤ༷ངས་ཏེ་ཆོ༷ས་མཐུ༷ན་པར་བསྟན་པ༷འི་སྒོ༷་ན༷ས་བརྗོ༷ད་པ༷་ཡི༷ན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པའོ། །

རྒྱས་བཤད་ནི། རྫོགས་པའི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་རྣམས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་མཛད་པ་ནི་སྐུའི་རྣམ་འཕྲུལ་མཐའ་ཡས་པ་སྟོན་པ་བཻཌཱུརྻའི་ས་གཞིར་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་གཟུ༷གས་བརྙ༷ན་གྱི་སྣང་བ་ལྟ༷་བུ༷་སྟེ༷། འོན་ཀྱང་གཟུགས་ནི་དབྱ༷ངས་ད༷ང་མི༷་ལྡ༷ན་ལ། སངས་རྒྱས་ནི་ཆོས་གསུང་བའི་དབྱངས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་འདྲ༷་བ་མི༷ན་ཞིང་ཁྱད་དུ་འཕགས་པ་ཉིད་དོ། །དེ༷་ལྟར་ཆོས་གསུང་བའི་དབྱངས་དང་ལྡན་པའི་ཆ་ནས་གསུང་གི་གདམས་ངག་སྣ་ཚོགས་པ་སྟོན་པ་ནི། ལྷ༷འི༷་རྔ༷་བོ་ཆེ་ཆོས་ཀྱི་སྡོམ་བཞི་སྟོན་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་ཏེ། འོན་ཀྱང་རྔ་བོ་ཆེ་ནི་ཕྱོགས་རེ་བ་ཡིན་གྱི། ཐ༷མས་ཅ༷ད་དུ༷་ཁྱབ་པས་དོ༷ན་བྱེ༷ད་པ༷་མ༷་ཡི༷ན་ལ། སངས་རྒྱས་ནི་གདུལ་བྱའི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་དོན་མཛད་པ་ཡིན་པས་དེ༷་དང་འདྲ༷་བའང་མི༷ན་ཞིང༌། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པའི་ཆ་ནས་མཁྱེན་པ་དང་བརྩེ་བས་གདུལ་བྱ་རྣམས་སྨིན་པར་མཛད་པ་ནི། སྤྲི༷ན་ཆེ༷ན་པོས་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པས་ལོ་ཐོག་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ད༷ང་ཆོས་མཚུ༷ངས་པ་སྟེ། འོན་ཀྱང་སྤྲིན་གྱིས་ནི། དོ༷ན་མེ༷ད་པ༷འི་ས༷་བོ༷ན་སྤོ༷ང་བར་བྱེད་པ་མི༷ན་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ནི་དོན་མེད་པ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་སྤོང་བར་མཛད་པའི་ཕྱིར་དེ༷་དང་འདྲ༷་བའང་མི༷ན་ཞིང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་དོན་མེད་པ་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་རྣམས་སྤོང་བའི་ཆ་ནས་སྤྲུལ་པ་མཐའ་ཡས་པ་སྟོན་པ་ནི། ཚ༷ངས་པ་ཆེ༷ན་པོའི་སྤྲུལ་པས་འདོད་ཡོན་ལ་ཆགས་པ་སྤོང་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་ཏེ༷། འོན་ཀྱང་ཚངས་པ་ནི་ལན་གཅིག་ཙམ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་གཏ༷ན་དུ༷་ནི༷་སྨི༷ན་པ༷ར་བྱེ༷ད་པ་མི༷ན་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ནི་གཏན་དུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་གདུལ་བྱའི་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་དེ༷་དང་འདྲ༷་བའང་མི༷ན་ཞིང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་གཏན་དུ་གདུལ་བྱའི་ལོ་ཐོག་སྨིན་པར་མཛད་པའི་ཆ་ནས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འོད་ཟེར་མཐའ་ཡས་པ་སྤྲོ་བ་ནི་ཉི༷་མ༷འི་གཟུ༷གས་ཀྱི་འོད་ཟེར་གྱིས་ལོ་ཐོག་གཏན་དུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་ཏེ། འོན་ཀྱང་ཉི་མས་ནི་རེས་འགའ་སྣང་བ་ཡིན་གྱི། ཉིན་མཚན་གཏ༷ན་དུ༷་ནི༷་མུ༷ན་པ༷་འཇོ༷མས་པར་བྱེད་པ་མི༷ན་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ནི་གཏན་དུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་མི་ཤེས་པའི་མུན་པ་འཇོམས་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་དེ༷་དང་འདྲ༷་བའང་མི༷ན་ཞིང༌། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་གཏན་དུ་མུན་པ་འཇོམས་པར་བྱེད་པའི་ཆ་ནས་ཐུགས་ཀྱི་གསང་བ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་འགྱེད་པ་ནི་ཡི༷ད་བཞི༷ན་གྱི་ནོ༷ར་བུ་རིན་པོ་ཆེའི་སྣང་བས་ཉིན་མཚན་གཏན་དུ་མུན་པ་འཇོམས་པ་དང་འདྲ༷་སྟེ། འོན་ཀྱང་ནོར་བུ་ནི་ཀླུ་ལ་སོགས་པ་དུད་འགྲོ་ལའང་ཡོད་པས་འབྱུ༷ང་བ༷་ནི༷་རྙེ༷ད་པ༷ར་མི༷་དཀ༷འ་ལ། སངས་རྒྱས་ནི་སྐལ་བ་དང་མི་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་འབྱུང་བ་རྙེད་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་དེ༷་དང་འདྲ༷་བའང་མི༷ན་ཞིང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་འབྱུང་བ་རྙེད་པར་དཀའ་བའི་ཆ་ནས་གསུང་གི་གསང་བས་ལེགས་བཤད་སྣ་ཚོགས་སྟོན་པ་ནི་སྒྲ༷་བརྙ༷ན་ཕྱི་དང་ནང་དུ་བདེན་པར་མ་གྲུབ་པས་རྙེད་པར་དཀའ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་ཏེ༷། འོན་ཀྱང་སྒྲ་བརྙན་གློ་བུར་དུ་རྐྱེ༷ན་ལ་རག་ལ༷ས་ནས་ནི༷་བྱུ༷ང་བ༷་ཡིན་ལ། སངས་རྒྱས་ནི་རང་བྱུང་འདུས་མ་བྱས་པ་ཡིན་པས་རྐྱེན་ལ་རག་ལས་ནས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ༷་ད༷ང་འདྲ༷་བ༷འ༷ང་མི༷ན་ཞིང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ཞིང་མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་པའི་ཆ་ནས་སྐུའི་གསང་བ་རྣམ་འཕྲུལ་མཐའ་ཡས་པ་སྟོན་པ་ནི། ན༷མ་མཁ༷འ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་ཡང་འདུས་མ་བྱས་པ་ད༷ང་འདྲ༷་བ་སྟེ། འོན་ཀྱང་ནམ་མཁའ་ནི་དགེ༷་བ༷འི༷་གཞི༷འམ་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་མི༷ན་ལ། སངས་རྒྱས་ནི་དཀར་པོ་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་གཞིའམ་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ༷་ད༷ང་འདྲ༷་བ༷འ༷ང་མི༷ན་ཞིང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་ན་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་ལ༷ས་འད༷ས་པ༷འི་འགྲོ༷་བ༷འི་ཕུ༷ན་སུམ་ཚོ༷གས་པ་མ༷་ལུ༷ས་པ༷་དེ༷་དག་གན༷ས་པ༷འི༷་རྟེ༷ན་ནམ་གཞིར་གྱུར་པ་ཡི༷ན་པའི་ཕྱི༷ར་ན་ས༷འི༷་དཀྱི༷ལ་འཁོ༷ར་ཆེན་པོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་བྱེད་པ་ད༷ག་ད༷ང་འདྲ༷་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཞི་ཡིན་ཏེ། རྫོགས་པའི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་རྣམས་ཀྱི་བྱ༷ང་ཆུ༷བ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པ་ལ༷་བརྟེ༷ན་ན༷ས་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་ལས་འད༷ས་པར་བགྲོད་པ༷འི་ལ༷མ་ཐེག་པ་གསུམ་ལ་སོགས་པ་དམ་པའི་ཆོས་རྣམས་འབྱུ༷ང་བའི་ཕྱི༷ར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམས་ཀྱིའང་གཞི་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྒྱུ་དགེ༷་བ༷་བཅུའི༷་ལ༷ས་ཀྱི་ལ༷མ་རྣམས་དང༌། གཟུགས་ཁམས་ཀྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྒྱུ་བས༷མ་གཏ༷ན་བཞི་ད༷ང༌། ཚ༷ད་མེ༷ད་པ༷་རྣམས་ད༷ང༌། གཟུ༷གས་མེ༷ད་ཀྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྒྱུ་གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་ཀྱང་འབྱུ༷ང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པའོ།

ཐེ༷ག་པ༷་ཆེ༷ན་པོ༷་རྒྱུ༷ད་བླ༷་མ༷འི་བསྟ༷ན་བཅོ༷ས་དཀོ༷ན་མཆོ༷ག་གི༷་རི༷གས་རྣ༷མ་པ༷ར་དབྱེ༷་བ༷་ལ༷ས། དེ༷་བཞི༷ན་གཤེ༷གས་པ༷འི་འཕྲི༷ན་ལ༷ས་མཛ༷ད་པ༷འི་སྐ༷བས་ཏེ༷། ལེའུ་བཞི༷་པ༷འི་རྣམ་པར་བཤད་པའོ༷།། །།

༈ ད་ནི་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་གནས་བཞི་པོ་དེ་དག་ཉིད་ལ་ལྷག་པར་མོས་པ་དག་ཕན་ཡོན་ཆེན་པོ་ཐོབ་པའི་ཚུལ་རྣམ་པར་བཤད་པར་བྱ་སྟེ།

མཆོག་ཏུ་བསྔགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་བསྟན་པ། དེ་ཉིད་རྣམ་གྲངས་གཞན་གྱིས་བཤད་པའོ། །བསྟན་པ་ལའང༌། གནས་བཞི་པོ་རྟོགས་པར་དཀའ་བའི་ཚུལ་དང༌། དེ་རྟོགས་པའི་ཕན་ཡོན་ཐོབ་ཚུལ་ལོ། །དེ་ལ་རྟོགས་པར་དཀའ་བའི་ཚུལ་ནི། སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀྱི་ཁ༷མས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་ད༷ང་བཅས་པའི་གནས་སྐབས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་དང༌། དེ་ཉིད་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་གནས་སྐབས་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀྱི་བྱ༷ང་ཆུ༷བ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པ་ད༷ང༌། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ལ་དབྱེར་མེད་པར་ལྡན་པའི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀྱི་ཆོ༷ས་སྟོབས་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པར་ཅན་རྣམས་ད༷ང༌། ཡོན་ཏན་རྣམས་ཐོབ་པའི་ནུས་པས་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀྱི་མཛད་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཅིང་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྒྲུབ་པའི་འཕྲི༷ན་ལ༷ས་ཏེ༷་དཀོན་མཆོག་གསུམ་འགྲུབ་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་རྡོ་རྗེའི་གནས་བཞི་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་ད༷ག་པ་ཇི་ལྟ་བ་ཉིད་ཀྱི་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་ཕལ་ཆེ་བས་རྣམ་པར་དག་པ༷འི་སེ༷མས་ཅ༷ན་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི༷ས་ཀྱ༷ང་བས༷མ་པར་བྱ༷་བ་མི༷ན་ན། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་དང༌། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ། སྔར་བསྟན་པ་ལྟར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་དེ་དག་གང་གི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་སྙམ་ན། བཤད་མ་ཐག་པའི་རྡོ་རྗེའི་གནས་བཞི་པོ་འདི༷་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་ཉིད་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འདྲེ༷ན་པ༷་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣ༷མས་ཀྱི༷་ཡེ་ཤེས་ཁོ་ནའི་སྤྱོ༷ད་ཡུ༷ལ་དུ་གྱུར་པ་ཡི༷ན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །འོན་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་དད་པ་རྣམས་ཀྱིས་མོས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ནི་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་ཀྱང་བཤད་ཟིན་ཏོ། །

ཕན་ཡོན་ཐོབ་ཚུལ་ལ་གཉིས། ཐབས་ཀྱི་དགེ་བ་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཚུལ། ཤེས་རབ་མཆོག་གྱུར་ཐོབ་ཚུལ་གྱིས་རྒྱུ་མཚན་བཤད་པའོ། །ཁྱད་པར་འཕགས་ཚུལ་ལ་གཉིས་ལས། མདོར་བསྟན་ནི། བློ༷་ལྡ༷ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་རྒྱལ༷་བ༷་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཁོ་ནའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་དོན་གྱི་གནས་བཞི་པོ་འདི་ཉིད་ལ༷་ལྷག་པར་མོ༷ས་པ༷་དེ་རྣམས་ནི་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀྱི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཚོ༷གས་ཀྱི༷་སྣོ༷ད་དུ་གྱུ༷ར་པ་ཉིད་དེ༷། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་རིགས་སད་པ་ལས་མཐར་ཕྱིན་པའི་འབྲས་བུ་མྱུར་དུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཕལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བས༷མ་དུ་མེ༷ད་པའི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་གྱི་ཚོ༷གས་དང་ལྡན་པའི་གནས་བཞི་པོ་འདི་དག་ལ༷་མངོ༷ན་པར་དག༷འ་ཞིང་ལྷག་པར་མོས་པའི་ཕན་ཡོན་ཤིན་ཏུ་མང་བ༷ས་ནི། དེ་དང་མ་འབྲེལ་བའི་སེ༷མས་ཅ༷ན་ཀུ༷ན་གྱི༷་སྦྱིན་པ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་བསོ༷ད་ན༷མས་ཀྱི་ཚོགས་མཐའ་དག་ཟི༷ལ་གྱི༷ས་གནོ༷ན་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་པའོ། །

རྒྱས་བཤད་ལ་གསུམ་ལས། སྦྱིན་པ་ལས་ཁྱད་པར་འཕགས་ཚུལ་ནི། རིགས་ཀྱི་བུའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་ག༷ང་ལ་ལ་ཞི༷ག་ཆེད་དུ་བྱ་བ་བླ་ན་མེད་པའི་བྱ༷ང་ཆུ༷བ་ཆེན་པོ་དོ༷ན་དུ༷་གཉེ༷ར་བ༷འི་བསམ་པས༷་དངོས་པོ་བཟང་པོ་གསེ༷ར་ལས་གྲུབ་པའི་ཞི༷ང་ཁམས་རྒྱ་ཆེན་པོ་ནོ༷ར་བུ༷་རིན་པོ་ཆེ་དཔག་ཏུ་མེད་པས༷་སྤྲ༷ས་ཤིང་གང་བ༷་ནི༷། གྲངས་མཐའ་ཡས་པ་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀྱི་ཞི༷ང་ཁམས་མཐའ་ཡས་པ་དག་གི་རྡུ༷ལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་གྲངས་དང་མཉ༷མ་པ༷་རྣམས་དུས་ཉི༷ན་རེ༷་བཞིན་དུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ཡུལ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཆོ༷ས་ཀྱི་རྒྱ༷ལ་པོ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣ༷མས་ལ༷་རྟ༷ག་ཏུ་ཕུ༷ལ་བ་ལས་ནི་བསོད་ནམས་ཆེས་མང་དུ་འཕེལ་བར་འགྱུར་མོད། དེ་བས་ཀྱང་བློ་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་གཞ༷ན་ག༷ང་ལ་ལ་ཞིག་ཟབ་མོའི་དོན་གྱི་གནས་བཞི་པོ་འདི༷་དག་ལ༷ས་བརྩམས་ཏེ་དོན་རྟོགས་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། ཐ་ན་ཚི༷ག་ཙ༷མ་ཞིག་ཐོ༷ས་ཤི༷ང་ཐོ༷ས་ན༷ས་ཀྱ༷ང་ནི༷་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མ་བཟུང་བར་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ལྷག་པར་མོ༷ས་པར་གྱུར་ན༷་མོས་པ་དང་ལྡན་པ་འདི༷་ལ་བཤད་མ་ཐག་པའི་སྦྱི༷ན་པ༷་ལ༷ས་བྱུ༷ང་བའི་དགེ༷་བ༷་རྒྱ་ཆེན་པོ་དེ༷་བས་ཀྱང་བསོ༷ད་ན༷མས་ཆེ༷ས་མ༷ང་དུ་འཕེལ་བ་ཐོ༷བ་པ༷ར་འགྱུ༷ར་རོ། །ཞེས་པའོ། །

ཚུལ་ཁྲིམས་ལ༷ས་ཁྱད་པར་འཕགས་ཚུལ་ནི། བློ༷་དང་ལྡ༷ན་པའི་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་ག༷ང་ལ་ལ་ཞི༷ག་ཆེད་དུ་བྱ་བ་བླ༷་ན་མེ༷ད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱ༷ང་ཆུ༷བ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་འདོ༷ད་པའི་བསམ་པ༷ས་དུས་ཡུན་རིང་པོར་བསྐ༷ལ་པ༷་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དུ༷་མ༷ར་ཡ༷ང༌། ངོ་བོ་ལུ༷ས་དང་ང༷ག་དང་ཡི༷ད་ཀྱི༷ས་ཤིན་ཏུ་གོམས་པ་ལ་བརྟེན་ནས། འབ༷ད་པ༷་དང་རྩོལ་བ་མེ༷ད་པ༷ར་རང་གི་ངང་གིས་ཉེས་སྤྱོད་མཐའ་དག་སྤོང་བའི་ཚུ༷ལ་ཁྲི༷མས་ལྟུང་བའི་དྲི༷་མ་མེ༷ད་པར་སྲུ༷ང་བར་བྱེ༷ད་པ་ལ༷ས་ནི་བསོད་ནམས་ཆེས་མང་དུ་འཕེལ་བར་འགྱུར་མོད། དེ་བས་ཀྱང་བློ་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་གཞ༷ན་ག༷ང་ལ་ལ་ཞིག་གིས་ཟབ་མོའི་དོན་གྱི་གནས་པ་བཞི་པོ་འདི༷་དག་ལ༷ས་བརྩམས་ཏེ་དོན་རྟོགས་ན་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། ཐ་ན་ཚི༷ག་ཙ༷མ་ཞིག་ཐོ༷ས་ཤི༷ང་ཐོ༷ས་ན༷ས་ཀྱ༷ང་ནི༷་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མ་བཟུང་བར་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ལྷག་པར་མོ༷ས་པར་གྱུར་ན༷་མོས་པ་དང་ལྡན་པ་འདི༷་ལ་བཤད་མ་ཐག་པའི་ཚུ༷ལ་ཁྲི༷མས་ལ༷ས་བྱུ༷ང་བའི་དགེ༷་བ༷་རྒྱ་ཆེན་པོ་དེ༷་ལ༷ས་ཀྱང་བསོ༷ད་ན༷མས་ཆེ༷ས་མ༷ང་དུ་འཕེལ་བ་ཐོ༷བ་པ༷ར་འགྱུ༷ར་རོ། །ཞེས་པའོ། །

བསྒོམས་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཚུལ་ནི།

རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་ག༷ང་ལ་ལ་ཞི༷ག་འཇིག་རྟེན་འདི༷་ན༷་སྤང་བྱ་འདོད་པ་དང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་སྲི༷ད་པ༷་གསུ༷མ་གྱི༷་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་མེ༷་དཔུང་དང་འདྲ་བ་རྣམས་འཇི༷ལ་ཞིང་གཞོམ་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་བས༷མ་གཏ༷ན་རང་གི་ངོ་བོ་ནི༷་ལྷ༷འི་བསམ་གཏན་བཞི་ད༷ང༌། ཚ༷ངས་པའི་གན༷ས་ཚད་མེད་པ་བཞི་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ཤིང་ཕུལ་དུ་བྱུང་བས་མཐ༷ར་སོ༷ན་པ་རྣམས་འབྲས་བུ་རྫོ༷གས་པ༷འི་བྱ༷ང་ཆུ༷བ་ཆེན་པོ་འཕོ༷་བ་མེ༷ད་པའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པའི་ཐ༷བས་སུ་སྒོ༷མ་པར་བྱེད་པ་ལ༷ས་ནི་བསོད་རྣམས་ཆེས་མང་དུ་འཕེལ་བར་འགྱུར་མོད། དེ་བས་ཀྱང་བློ་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་གཞ༷ན་ག༷ང་ལ་ལ་ཞིག་ཟབ་མོའི་དོན་གྱི་གནས་བཞི་པོ་འདི༷་དག་ལ༷ས་བརྩམས་ཏེ་དོན་རྟོགས་ན་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། ཐ་ན་ཚི༷ག་ཙ༷མ་ཐོ༷ས་ཤི༷ང་ཐོ༷ས་ན༷ས་ཀྱ༷ང་ནི༷་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མ་བཟུང་བར་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ལྷག་པར་མོ༷ས་པར་གྱུར་ན༷་མོས་པ་དང་ལྡན་པ་འདི༷་ལ་བཤད་མ་ཐག་པའི་བས༷མ་གཏ༷ན་བསྒོམས་པ་ལ༷ས་བྱུ༷ང་བའི་དགེ༷་བ༷་རྒྱ་ཆེན་པོ་དེ༷་ལ༷ས་ཀྱང་བསོ༷ད་ན༷མས་ཆེ༷ས་མ༷ང་དུ་འཕེལ་བ་ཐོ༷བ་པ༷ར་འགྱུ༷ར་རོ། །ཞེས་པའོ། །

རྒྱུ་མཚན་བསྟན་པ་ནི། དེ་ལྟར་ན་སྦྱིན་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་བྱུང་བ་དང༌། བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་རྒྱ་ཆེན་པོ་དེ་དག་ལས་ཀྱང༌། གནས་འདི་དག་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་རྒྱུ་མཚན་ག༷ང་གི་ཕྱི༷ར་སྙམ་ན། འདི་ལྟར་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱི༷ན་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་བཏང་བ་ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པ༷འི་འབྲས་བུ་ལོ༷ངས་སྤྱོ༷ད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ད༷ག་ནི༷་སྒྲུ༷བ་པར་བྱེ༷ད་པ་ཙམ་ཡིན་ཞི༷ང༌། ཚུལ་ཁྲི༷མས་ཀྱི༷ས་ཀྱང་རེ་ཤིག་མཐོ༷་རི༷ས་ཀྱི་ལུས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཙམ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང༌། བསམ་གཏན་བསྒོ༷མས་པ༷ས་ནི་ཁམས་གསུམ་པའི་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་ཙམ་ཞིག་སྤོ༷ང་བར་བྱེ༷ད་པ་ཡིན་ལ༷། ཁམས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་ལས། བྱང་ཆུབ་ཡོན་ཏན་འཕྲིན་ལས་དང་བཅས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱ་བར་རྟོགས་པའི་ཤེ༷ས་ར༷བ་འདི་ལྟ་བུ་ལ་བརྟེན་ནས་ནི། ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པའི་སྒྲིབ་པ་དང་ཤེ༷ས་བྱ༷འི་སྒྲིབ་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་མ་ལུས་པ་ཀུ༷ན་སྤོ༷ང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པ་དེ༷འི༷་ཕྱི༷ར། དོན་གྱི་གནས་ལུགས་ལེགས་པར་གོ་བའི་ཤེས་རབ་འདི༷་ཉིད་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ལས་མཆོ༷ག་ཏུ་གྱུར་པ་ཉི༷ད་ཡིན་ཏེ༷། ཤེས་རབ་ཁྱད་པར་ཅན་དེ༷འི༷་རྒྱུ༷་ཡང་དོན་གྱི་གནས་ནི༷་བཞི་པོ་འདི༷་དག་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཐོ༷ས་པ་ཡི༷ན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པའོ། །

དེ་ཉིད་རྣམ་གྲངས་གཞན་གྱིས་བཤད་པ་ལ། མཐར་ཐུག་ཐོབ་པའི་ཕན་ཡོན་དང༌། ལམ་ལ་འཇུག་པའི་ཕན་ཡོན་ནོ། །དེ་ལ་མཐར་ཐུག་ཐོབ་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་གདོད་མ་ནས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་གན༷ས་པའི་ཁམས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ད༷ང༌། དབྱིངས་དེ༷་ཉིད་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་ལས་གནས་མ་ལུས་པ་ཡོངས་སུ་གྱུ༷ར་པ༷འི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ད༷ང་བྱང་ཆུབ་དེ༷་ལ་དབྱེར་མེད་པར་ལྡན་པའི་སྟོབས་ལ་སོགས་པའི༷་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་དང༌། ཡོན་ཏན་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་གྱི་དོ༷ན་བྱ་བ་སྒྲུ༷བ་པའི་འཕྲིན་ལས་ཏེ༷། རྒྱ༷ལ་བ༷་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡི༷་ནི༷་མཁྱེ༷ན་པ༷འི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུ༷ལ་དུ་གྱུར་པ་ཟབ་མོའི་དོན་གྱི་གནས་རྣ༷མ་པ་བཞི༷་པོ་སྔར་ཇི༷་སྐ༷ད་བརྗོ༷ད་པ་འདི༷་རྣམས་ལ༷་བློ༷་ལྡ༷ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་རྣམས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་ཡོ༷ད་པ་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པའི་དད་པ་ད༷ང༌། དེ་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་ལས་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་ནུ༷ས་པ་ཉི༷ད་ལས་འདོད་པའི་དད་པ་ད༷ང༌། བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་དེ་དོན་གཉིས་མཐར་ཕྱིན་པའི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་དང་ལྡ༷ན་པར་གནས་པ༷་ཉིད་ལ་དང་པའི་དད་པ་སྟེ། དད་པ་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་ལྷག་པར་མོ༷ས་པ༷ས་ནི༷། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་དག་པ་རྣམས་ལ་ཤིན་ཏུ་བརྩོན་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར། མྱུ༷ར་བ་ཉིད་དུ༷་མཐར་ཐུག་གི་འབྲས་བུ་དེ༷་བཞི༷ན་གཤེ༷གས་པ༷འི་གོ༷་འཕ༷ང་བླ་ན་མེད་པ་འཐོ༷བ་པ༷འི་སྐ༷ལ་བ་དང་ལྡ༷ན་པར་འགྱུ༷ར་རོ། །ཞེས་པའོ། །

ལམ་ལ་འཇུག་པའི་ཕན་ཡོན་ལ་གཉིས། བསམ་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་སྐྱེ་བའི་ཕན་ཡོན། སྦྱོར་བ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་འཇུག་པའི་ཕན་ཡོན་ནོ། །དེ་ལ་སེམས་བསྐྱེད་སྐྱེ་བའི་ཕན་ཡོན་ནི།

ཕལ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བས༷མ་གྱིས་མི༷་ཁྱ༷བ་པ༷འི་ཡུ༷ལ་ཟབ་མོའི་དོན་གྱི་གནས་བཞི་པོ་ཉིད་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཁམས་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་ནི༷་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་ཡོ༷ད་པ་ཉིད་ད༷ང༌། དེའི་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་བསལ་བ་ལས་གནས་མ་ལུས་པ་གྱུར་པའི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ནི་བད༷ག་འདྲ་བས་ཀྱང་ཐོ༷བ་པར་ནུ༷ས་པ་ཉིད་ད༷ང༌། འབྲ༷ས་བུ་ཐོ༷བ་པ༷་ནི་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་རང་གཞན་གྱི་དོན་མཐར་ཕྱིན་པ་འདི༷་འདྲ༷་བས་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམས་ད༷ང་ལྡ༷ན་པ་ཉིད་དོ། །ཞེ༷ས་བྱ་བར་ད༷ད་པ་གསུམ་དང་ལྡན་པ༷འི་སྒོ་ནས་ལྷག་པར་མོ༷ས་པ༷་ཁྱད་པར་ཅན་སྐྱེ་བའི༷་ཕྱི༷ར་དམ་པའི་ཆོས་ལ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་འདུ༷ན་པ་དང༌། དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་མངོན་པར་སྤྲོ་བའི་བརྩོ༷ན་འགྲུས་དང༌། གདམས་ངག་གི་དམིགས་པ་རྣམས་མ་བརྗེད་པའི་དྲ༷ན་པ་ད༷ང༌། བརྟག་བྱའི་དམིགས་པ་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་པའི་བས༷མ་གཏ༷ན་ད༷ང༌། ཤེས་བྱའི་ཆོས་རྣམས་ལ་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཤེ༷ས་ར༷བ་ལ༷་སོ༷གས་པ་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་རྣམས་ཀྱི་སྣོ༷ད་དུ་གྱུར་པ་གཞན་དོན་དུ་རྫོགས་པའི་བྱ༷ང་ཆུ༷བ་ཐོབ་པར་འདོད་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེ༷མས་བསྐྱེད་ནི༷་གནས་བཞི་པོ་རྟོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ༷་ད༷ག་ལ༷་དུས་རྟ༷ག་ཏུ༷་ཉེ༷་བ༷ར་གན༷ས་པ༷ར་འགྱུ༷ར་རོ། །ཞེས་པའོ།།

ཕར་ཕྱིན་སྒྲུབ་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། སྔར་བཤད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ༷་ནི༷་དུས་རྟ༷ག་ཏུ༷་ཉེ༷་བར༷་གན༷ས་པ༷ས་རྒྱ༷ལ་བ༷འི་སྲ༷ས་པོ༷་རྣམས་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱི༷ར་མི༷་ལྡོ༷ག་པར་འགྱུར་ཞིང༌། བསམ་པ་ཁྱད་པར་ཅན་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཀུན་ནས་བསླངས་ནས། སྦྱོར་བ་བསོ༷ད་ན༷མས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཕ༷་རོ༷ལ་ཏུ་ཕྱི༷ན་པ་དང་པོ་ལྔ་ཡང་ཡོངས་སུ་རྫོ༷གས་པ་ད༷ང་ཡོ༷ངས་སུ༷་ད༷ག་པ༷་ཉི༷ད་དུ༷་འགྱུ༷ར་ཏེ། དེ་ཡང་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བསོ༷ད་ན༷མས་ཀྱི་ཚོགས་སུ་གྱུར་པ་ཕ༷་རོ༷ལ་ཏུ་ཕྱི༷ན་པ༷་དང་པོ་ལྔ༷་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ༷་ལ༷་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་དང་བྱ་བ་སྟེ་འཁོར་རྣ༷མ་པ་གསུ༷མ་དུ་རྟོ༷ག་པ་མེ༷ད་པ༷ས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ༷་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོ༷གས་པར་འགྱུར་ཞིང༌། ཡོ༷ངས་སུ༷་ད༷ག་པ༷ར་འགྱུར་བ་ནི༷་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དེ༷འི༷་མི༷་མཐུ༷ན་པའི་ཕྱོ༷གས་སེར་སྣ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམས་རྣམ་པར་སྤ༷ངས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱི༷ར་རོ། །ཞེས་པའོ། །

དེ་དག་ཀྱང་ཚོགས་གསུམ་དུ་བསྡུ་བ་ནི།

སྦྱི༷ན་པ་ལས་བྱུ༷ང་བའི་བསོ༷ད་ན༷མས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ནི་སྦྱི༷ན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ༷་སྟེ༷། ཚུ༷ལ་ཁྲི༷མས་ལ༷ས་བྱུ༷ང་བའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་དེ་ཡང་ཚུ༷ལ་ཁྲི༷མས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡི༷ན་ལ། བཟོ༷ད་པ་ད༷ང་བས༷མ་གཏ༷ན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གཉི༷ས་པོ་འདི་ད༷ག་ནི༷་སྒོ༷མ་པ་ལས་བྱུ༷ང་བའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ཡིན་ཞིང་དེ་དག་ལ་སྤྲོ་བའི་བརྩོ༷ན་འགྲུ༷ས་ནི་གསུམ་ག་ལ་ཡང་ཀུ༷ན་ཏུ༷་འགྲོ༷་བ་ཡིན་པས། ཐམས་ཅད་ཀྱང་མདོར་བསྡུ་ན། བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་རྣམ་པ་གསུམ་གསུངས་པ་དང་མཐུན་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་པའོ། །

མི་མཐུན་ཕྱོགས་སྒྲིབ་པ་གཉིས་ངོས་བཟུང་བ་ནི། སྦྱིན་པ་པོ་དང༌། སྦྱིན་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་དང༌། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་འཁོ༷ར་གསུ༷མ་དུ་རྣ༷མ་པ༷ར་རྟོ༷ག་པ༷་ག༷ང་ཡིན་པ་དེ༷་ནི༷་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྔ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་གེགས་ཤེ༷ས་བྱ༷འི་སྒྲི༷བ་པ་ཡིན་པ༷ར་འདོ༷ད་ཅིང་སེ༷ར་སྣ༷་དང་འདོད་ཆགས་དང་ཁོང་ཁྲོ་དང་ལེ་ལོ་དང་རྣམ་གཡེང་ལ༷་སོ༷གས་པའི་རྣ༷མ་པར་རྟོ༷ག་པ་ག༷ང་ཡིན་པ་དེ༷་ནི༷་ཡོངས་སུ་དག་པར་འགྱུར་བའི་གེགས་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པའི་སྒྲི༷བ་པ་ཡིན་པ༷ར་འདོ༷ད་པས་དེ་དག་ནི་སྤང་བར་བྱའོ། །ཞེས་པའོ། །

གཉེན་པོས་ཤེ༷ས་ར༷བ་མཆོག་ཐོབ་ཚུལ་ནི། དོན་གྱི་གནས་འདི་ལྟ་བུ་ལེགས་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ལ༷ས་གཞ༷ན་སྒྲིབ་པ་གཉིས་པོ་འདི༷་ད༷ག་ནི༷་རྩ་བ་ནས་སྤོ༷ང་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ༷་གཞ༷ན་པ་མེ༷ད་དེ། ཤེས་རབ་དང་བྲལ་བའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྒྲིབ་པ་མངོན་གྱུར་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ཙམ་ནུས་ཀྱང་ས་བོན་རྩ་བ་ནས་སྤོང་བར་མི་ནུས་ལ། ཤེས་རབ་མཐར་ཕྱིན་པས་ནི་སྒྲིབ་པ་གཉིས་བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་ས་བོན་རྩ་བ་ནས་སྤོང་བར་ནུས་པ་དེ༷འི༷་ཕྱི༷ར། བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལྔ་ལས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཤེ༷ས་ར༷བ་ནི་མཆོ༷ག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡི༷ན་ཞིང༌། ཤེས་རབ་དེ༷་ལྟ་བུ་འཕེལ་བའི་གཞི་ནི༷། དོན་གྱི་གནས་བཞི༷་པོ་འདི་ལྟ་བུ་སྟོན་པའི་གསུང་རབ་དགོངས་འགྲེལ་དང་བཅས་པ་ཚུལ་བཞིན་དུ་ཐོ༷ས་པ༷་ཡིན་པ་དེ༷འི་ཕྱི༷ར། སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་ཤིན་ཏུ་མང་བ་ལས་ཀྱང་ཟབ་མོའི་ཆོས་འདི་ལྟ་བུ་ཐོ༷ས་པ༷འི་ཤེས་རབ་ནི་ཆེས་མཆོ༷ག་ཏུ་གྱུར་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་པའོ།།

ད་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་བྱ་བ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། བཤད་བྱའི་དོན་རྒྱས་པར་བཤད་པར་བྱ་བ་དང༌། འཆད་ཚུལ་གྱིས་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པའོ། །རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། བསྟན་བཅོས་ཇི་ལྟར་བརྩམས་པའི་ཚུལ། ཆོས་ལ་གནོད་པ་སྤང་བའི་ཚུལ། བརྩམས་པའི་བསོད་ནམས་བསྔོ་བའི་ཚུལ་ལོ། །

བརྩམས་པའི་ཚུལ་ལ་ལྔ་ལས། དང་པོ་གཉིས་ནི། དེའི་གང་ལ་བརྟེན་ནས་བཤད་པ་ནི། གོང་དུ་བསྟན་པའི་ཚུལ་དེ༷་ལྟ༷ར་རྡོ་རྗེའི་གནས་བདུན་བཤད་པ་རྣམས་ཀྱང༌། རང་བཟོའམ་གཟུ་ལུམས་སུ་བྱས་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འཕགས་པ་གཟུངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་རྒྱལ་པོས་ཞུས་པའི་མདོ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོའི་མདོ་དང༌། དཔལ་ཕྲེང་གིས་ཞུས་པའི་མདོ་དང༌། འཕེལ་བ་མེད་པ་དང་འགྲིབ་པ་མེད་པ་བསྟན་པའི་མདོ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ལ་འཇུག་པའི་ཡེ་ཤེས་སྣང་བ་རྒྱན་གྱི་མདོ་ལ་སོགས་པ་ངེས་པའི་དོན་གཙོ་བོར་སྟོན་པས་ཡི༷ད་ཆེ༷ས་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ལུ༷ང་རྣམ་པར་དག་པ་རྣམས་ད༷ང༌། གནས་སྐབས་སུ་བྱ་བ་བྱེད་པའི་རི༷གས་པ༷་དང༌། ལྟོས་པའི་རིགས་པ་དང༌། འཐད་པ་སྒྲུབ་པའི་རིགས་པ་རྣམས་ལ༷་བརྟེ༷ན་ཅིང་མཐར་ཐུག་ཆོས་ཉིད་ཟབ་མོའི་རིགས་པ་ལ་བརྟེན་ན༷ས་ལེགས་པར་བཤད་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་པའོ། །

གང་གི་ཆེད་ནི།

རང་གི་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ་རྩོམ་པ་པོ་བད༷ག་ཉི༷ད་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འབ༷འ་ཞི༷ག་པ་སྤང་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ཕྲ་མོས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ད༷ག་ནས་མཐར་ཕྱིན་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱི༷ར་ད༷ང༌། གཞན་གྱི་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ་སྐལ་བ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་གདུལ་བྱ་ག༷ང་ད༷ག་མཆོག་ཏུ་ཟབ་མོའི་དོན་འདི་ལྟ་བུ་ལ་མི་འཕྲོགས་པའི་སྒོ་ནས་མོ༷ས་པའི་བློ་དང་ལྡན་ཞིང༌། དེ་ལས་ཀྱང་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ལས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དགེ༷་བ་ཕུ༷ན་སུ༷མ་ཚོ༷གས་པ་དང་ལྡ༷ན་པ་ཐོབ་བོ་སྙམ་པའི་བློ༷་ཅན་དེ༷་ད༷ག་ལེགས་པར་བཤད་པའི་དགའ་སྟོན་གྱིས་རྗེ༷ས་སུ༷་གཟུ༷ང་བར་བྱ་བའི་ཕྱི༷ར་དུ་བསྟན་བཅོས་འདི༷་རྣམ་པར་བཤ༷ད་དོ༷། །ཞེས་པའོ། །

ཇི༷་ལྟ༷ར་འཆད་ཚུལ་གྱིས་བསྟན་པ་ནི།

དཔེ་ཇི་ལྟར་ན་སྒྲོ༷ན་མེའི་འོད་དང༌། གློ༷ག་གི་འོད་དང༌། ནོ༷ར་བུ༷འི་འོད་དང༌། ཉི༷་མའི་འོད་དང༌། ཟླ༷་བའི་འོད་ཀྱི་སྣང་བ་ལ༷་བརྟེ༷ན་ན༷ས་གང་ཟག་མི༷ག་ད༷ང་ལྡ༷ན་པ༷་རྣམས་ཡུལ་གཟུགས་ལ་ལྟ༷་བ༷་བཞི༷ན་དུ། དོན་དེ༷་བཞི༷ན་དུ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་མཚན་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོ༷ན་རྒྱ་ཆེ༷ན་པོ་མཁྱེན་པ་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང༌། མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཐམས་ཅད་ཐོགས་པ་མེད་པར་མཁྱེན་པ་ཆོ༷ས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐད་ཐམས་ཅད་ཐོགས་པ་མེད་པར་མཁྱེན་པ་ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཐམས་ཅད་ཐོགས་པ་མེད་པར་མཁྱེན་པ་སྤོ༷བས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་ཀྱི་འོ༷ད་ཟེར་འགྱེད་པར་མཛ༷ད་པ༷འི་ཐུ༷བ་པ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྣང་བ་ལ༷་བརྟེ༷ན་ན༷ས། བློ་གྲོས་ཀྱི་མིག་གིས་ཟབ་མོའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་སྟེ། གཞུང་འདི༷་ཉི༷ད་ར༷བ་ཏུ༷་གསལ་བར་མཛད་དོ། །ཞེས་པའོ། །

གང་ཞིག་བཤ༷ད་བྱའི་ངོ་བོ་ནི། དམ་པའི་ཆོས་ག༷ང་ཞི༷ག་བརྗོད་བྱ་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བའི་དོ༷ན་ཆེན་པོ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡ༷ན་ལ་རྗོད་བྱེད་ངག་གི་ཚིག་དྲི་མ་མེད་པའི་ཆོ༷ས་ད༷ང་ཉེ༷་བར་འབྲེ༷ལ་ཞི༷ང་སྤང་བྱ་ཁ༷མས་གསུ༷མ་པའི་ཀུ༷ན་ན༷ས་ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤོ༷ང་བར་བྱེ༷ད་པའི་གསུ༷ང་དུ་གྱུར་པས་གཉེན་པོ་ཞི༷་བ༷་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མཐར་ཕྱིན་པའི༷་ཕ༷ན་ཡོ༷ན་སྟོ༷ན་ཅིང་ཐོབ་པ༷ར་མཛ༷ད་པ༷་ག༷ང་ཡིན་པ་དེ༷་ནི༷་དྲ༷ང་སྲོ༷ང་ཆེན་པོ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུ༷ང་རབ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡི༷ན་པས་གཏན་ལ་དབབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། དོན་བཞི་པོ་དེ་དག་ལས་བཟློ༷ག་པ༷་ནི་ཡང་དག་པའི་གསུང་རབ་ལས་གཞ༷ན་ལོག་པར་བསྟན་པ་ཡིན་པས་འཇུག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །

རྒྱུ་མཐུན་གུས་པས་བླང་ཚུལ་ནི། གསུང་རབ་ཀྱི་དགོངས་འགྲེལ་ག༷ང་ཞི༷ག་བཤད་བྱའི་ཁྱད་པར་རྒྱ༷ལ་བ༷་རྫོགས་པའི༷་སངས་རྒྱས་སྟོ༷ན་པ༷་འབ༷འ་ཞི༷ག་གི༷་དབ༷ང་དུ་བྱ༷ས་ནས་སྟོན་གྱི། རང་བཟོ་བྱས་པ་མ་ཡིན་ལ། འཆད་པ་པོའི་ཁྱད་པར་ཆོས་དང་དོན་ལེགས་པར་ཤེས་ཤིང་རྙེད་བཀུར་ལ་སོགས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྣ༷མ་པར་གཡེ༷ང་བ་མེ༷ད་པའི་ཡི༷ད་ཅ༷ན་གྱི༷ས་ལེགས་པར་བཤ༷ད་པས་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་ཐ༷ར་པ༷་བླ་ན་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོ༷བ་པ༷ར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་ཐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དེའི༷་ལ༷མ་སྟོན་པ་ད༷ང་རྗེ༷ས་སུ་མཐུ༷ན་པ༷་སྟེ། ཡོན་ཏན་བཞི་དང་ལྡན་པའི་བསྟན་བཅོས་དེ༷་ཡ༷ང་དྲ༷ང་སྲོ༷ང་ཆེན་པོ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀ༷འ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་དུ་དད་པའི་སྤྱི༷་བོ༷ས་བླ༷ང་བར་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །ཞེས་པའོ། །

ཆོས་ལ་གནོད་པ་སྤང་བའི་ཚུལ་ལ་གསུམ་སྟེ། དག་པའི་ཐབས་ངོས་གཟུང་སྟེ་བསྟེན་པར་གདམས་པ། ཉམས་པའི་རྒྱུ་ངོས་བཟུང་སྟེ་སྤང་བར་གདམས་པ། ཟབ་མོའི་ཆོས་ཉམས་པའི་འབྲས་བུ་སྤོང་ཚུལ་ལོ། །

དག་པའི་ཐབས་བསྟེན་ཚུལ་ལ། རང་བཟོ་སྤང་ཚུལ་ནི། ག༷ང་གི་ཕྱི༷ར་རྒྱ༷ལ་བ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ལ༷ས་ཆེ༷ས་མཁ༷ས་པའི་གང་ཟག་འག༷འ་ཡ༷ང་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་གྱི་ཁམས་འདི༷་ན༷་ཡོ༷ད་པ་མི༷ན་ཏེ༷། ཤེས་བྱ་ཇི་སྙེད་པའི་དོན་མ༷་ལུ༷ས་པ་དང་ཇི་ལྟ་བའི་དེ༷་ཁོ་ན་ཉི༷ད་མཆོ༷ག་ནི༷་ཚུ༷ལ་བཞི༷ན་དུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རྣམ་པ་ཀུ༷ན་མངོན་སུམ་དུ་མཁྱེ༷ན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ཀྱི༷ས་མཁྱེ༷ན་གྱི། སངས་རྒྱས་ལས་གཞ༷ན་གྱིས་ཤེས་པ་མི༷ན་པ༷་དེ༷འི་ཕྱི༷ར་དྲ༷ང་སྲོ༷ང་ཆེན་པོ་རྒྱལ་བ་ར༷ང་ཉི༷ད་ཀྱི༷ས། དྲང་བ་དང་ངེས་པའི་དོན་དུ་རྣམ་པར་བཞ༷ག་པའི་མདོ༷་སྡེ༷་ག༷ང་ཡི༷ན་པ་དེ༷་དག་ལ་དྲང་དོན་ལ་ངེས་དོན་དང༌། ངེས་དོན་ལ་དྲང་དོན་ནོ་ཞེས་རང་བཟོས་མི༷་དཀྲུ༷ག་ཅིང་ལོག་པར་བཤད་པར་མི་བྱ་སྟེ། གལ་ཏེ་བྱས་ན། ཐུ༷བ་པ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུ༷ལ་བཤི༷ག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱི༷ར་དང༌། དེ༷་ཡ༷ང་ད༷མ་པའི་ཆོ༷ས་ལ༷་ནི༷་གནོ༷ད་པ༷་བྱེ༷ད་པ༷ར་འགྱུ༷ར་ཞིང་ཆོས་སྤོང་བའི་ཉེས་པ་ཆེན་པོར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་པའོ། །

ཕྱོགས་ཞེན་སྤང་ཚུལ་ནི།

ཉོ༷ན་མོ༷ངས་པ་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཀུན་ཏུ་རྨོ༷ངས་པའི་བད༷ག་ཉིད་ཅན་དུ་གྱུར་པའི་སྐྱེ་བོ་ངན་པ་རྣ༷མས་ཀྱི༷ས་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་འཕ༷གས་པའི་གང་ཟག་ལ༷་སྐུ༷ར་བ༷་འདེབས་པ་ད༷ང༌། དེ༷་དག་གིས་ལེགས་པར་གསུང༷ས་པའི་དམ་པའི་ཆོ༷ས་ལ༷་བརྙ༷ས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པ་ག༷ང་ཡིན་པ་དེ༷་རྣམས་ཀུ༷ན་ཀྱང་རང་གི་གྲུབ་མཐའ་ངན་པ་ལ་མཆོག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེ༷ན་པའི་ལྟ༷་བས༷་བྱ༷ས་ཤིང༌། དེ་ལས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཉམ་ཐག་པར་གྱུར་པ་དེ༷ས་ན༷། ཕྱོགས་ཞེ༷ན་གྱི་ལྟ༷་བ་ངན་པའི༷་དྲི༷་མ་ཅ༷ན་དུ་གྱུར་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དེ༷་ལ༷་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་བློ༷་གྲོས་ནམ་ཡང་མི༷་སྦྱ༷ར་ཏེ། གལ་ཏེ་སྦྱར་ན་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང་སྤྱོད་པ་ལ་བློ་བསྒྱུར་དུ་མི་རུང་བའི་ཉེས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་གོ༷ས་གཙ༷ང་མ་དྲི་མ་མེད་པ་ཚོ༷ན་གྱི༷ས་ཁ་དོག་རྣ༷མ་པར་བསྒྱུ༷ར་དུ་རུང་གིས་སྣུ༷མ་གྱི༷ས་གོ༷ས་པ༷འི་གོས་དྲི་མ་ཅན་དེ་ནི་དེ་ལྟ་མི༷ན་པ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །

ཉམས་པའི་རྒྱུ་སྤང་ཚུལ་ནི། དེ་ལྟར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་སྙིང་པོ་ངེས་པའི་དོན་ནི་མཆོག་ཏུ་ཟབ་ཅིང་ཕན་ཡོན་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ན། ཁ་ཅིག་མི་མོས་ཤིང་རྣམ་པར་སྤོང་བར་འགྱུར་བ་ཅི་སྙམ་པ་ལ། དེ་ནི་ཆོས་ཀྱིས་ཉེས་པ་མ་ཡིན་གྱི་གང་ཟག་གིས་ཉེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སྟོན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ཁ་ཅིག་ནི་ཟབ་མོའི་དོན་ལ་རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་ཤེས་རབ་ཆུང་ཞིང་བློ༷་གྲོས་ཤིན་ཏུ་དམ༷ན་པའི་ཕྱི༷ར་དམ་པའི་ཆོས་སྤོང་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ། ཁ་ཅིག་ནི་རྒྱས་འགྱུར་གྱི་རིགས་སད་པར་མ་གྱུར་པས་དཀ༷ར་པོ་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་མོ༷ས་པ་དང་རྣམ་པར་བྲ༷ལ་བའི་ཕྱི༷ར་དང༌། ཁ་ཅིག་ནི་ཡོན་ཏན་མ་ཡིན་པ་དང་ལྡན་པ་ལ་བདག་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཁེངས་པའི་ལོ༷ག་པ༷འི་ང༷་རྒྱ༷ལ་ལ༷་བརྟེ༷ན་པའི་ཕྱི༷ར་དང༌། ཁ་ཅིག་ནི་ཚེ་རབས་སྔ་མར་ད༷མ་པའི་ཆོ༷ས་ཀྱིས་ཕོ༷ངས་པར་འགྱུར་བ༷འི་ལས་ཀྱི་སྒྲི༷བ་པ་ཚབས་ཆེན་པོ་ཉེ་བར་བསགས་པ༷ས་ཡང་དག་པའི་དོན་ལ་སྒྲིབ་པའི་བད༷ག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱི༷ར་དང༌། ཁ་ཅིག་ནི་དྲ༷ང་བའི་དོ༷ན་གྱི་གསུང་རབ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ༷་ཁོ་ན་ཉི༷ད་ངེ༷ས་པའི་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་འཛི༷ན་པའི་ཕྱི༷ར་དང༌། ཁ་ཅིག་ནི་ཟས་དང་གོས་དང་ནོར་ལ་སོགས་པ་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་རྙེ༷ད་པ་ལ༷་ལྷག་པར་ཆགས་ཤིང་བརྐ༷མ་པའི་དབང་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱི༷ར་དང༌། ཁ་ཅིག་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ༷་བ༷་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བ་ངན་པ་ལ་མཆོག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི༷་དབ༷ང་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱི༷ར་དང༌། ཁ་ཅིག་ནི་དམ་པའི་ཆོ༷ས་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བ་རྣམས་སུ༷ན་འབྱི༷ན་ཅིང་རྣམ་པ༷ར་སྤོང་བ་དང་སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་ཡུན་རིང་དུ་བསྟེ༷ན་ཅིང་དེའི་དབང་དུ་གྱུར་པ༷འི་ཕྱི༷ར་དང༌། ཁ་ཅིག་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དམ་པའི་ཆོ༷ས་འཛི༷ན་པའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱང་ཡུན་རིང་དུ་བསྲི༷ངས་པའི་ཕྱི༷ར་དང༌། ཁ་ཅིག་ནི་ཡང་དག་པའི་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་ཡིད་མི་ཆེས་ཤིང༌། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་དགའ་བས་མོ༷ས་པ༷་དམ༷ན་པའི་ཕྱི༷ར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ༷་བཅོ༷མ་པ་རྣ༷མས་ཀྱི༷་དམ་པའི་ཆོ༷ས་སྤོ༷ང་ཞིང༌། ཁྱད་པར་དུ་ཟབ་མོའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྟོན་པ་རྣམས་སྤོང་བར་བྱེ༷ད་མོད། དེ་ལྟར་ན་ཡང་རང་ཉིད་ཉམས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །

ཆོས་ལ་ཉམས་པའི་འབྲས་བུ་སྤོང་ཚུལ་ལ་གཉིས་ལས། ངན་སོང་སྤོང་ཚུལ་ནི།

ཇི༷་ལྟ༷ར་ན་མཆོག་ཏུ་ཟ༷བ་མོ་དམ་པའི༷་ཆོ༷ས་ལས་ཉམས་པ་ཇི་ལྟར་འཇིགས་པ་དེ༷་བཞི༷ན་དུ་བླང་དོར་ལ་མཁ༷ས་པ༷འི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྣ༷མས་ཀྱི༷ས་འཇིག་རྟེན་ན་འཇིགས་པར་གྲགས་པའི་མེ༷ས་སྲེགས་པ་ད༷ང་ནི༷་མི༷་ཟ༷ད་པའི་སྦྲུ༷ལ་གདུ༷ག་པས་ཟ་བ་དང༌། གཤེ༷ད་མ༷ས་གསོད་པ་ད༷ང་ནི༷་ཐོ༷ག་གིས་འབིགས་པ་ལ༷འ༷ང་ཤི༷ན་ཏུ༷་འཇི༷གས་པར་མི༷་བྱ༷་ཞིང༌། དེ་བས་ཀྱང་ཆོས་ལས་ཉམས་པ་ཉིད་འཇིགས་པས་སྤང་བྱ་སྟེ་གང་གི་ཕྱིར་ན་མེ༷ས་ཚིག་པ་དང༌། སྦྲུ༷ལ་གྱིས་ཟོས་པ་དང༌། དགྲ༷ས་བསད་པ་ད༷ང༌། རྡོ༷་རྗེ༷འི་མེ༷་ཐོག་གིས་ཕུག་པ་ལས་ནི༷་ཚེ་འདིའི་སྲོ༷ག་ད༷ང་བྲ༷ལ་བ༷་ཙ༷མ་བྱེ༷ད་པར་ནུས་མོད་ཀྱི། དེ༷་རྣམས་ལ༷ས་ངན་སོང་མན༷ར་མེ༷ད་པའི་དམྱལ་བ་རྣ༷མས་ཀྱི༷་འགྲོ༷་བ༷་ཤི༷ན་ཏུ༷་འཇི༷གས་པ༷ར་འགྲོ༷་བར་མི༷་འགྱུ༷ར་ལ། དམ་པའི་ཆོས་སྤངས་པ་ལས་ནི་མནར་མེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པའོ། །

འཁོར་བ་སྤོང་ཚུལ་ནི།

གང་ཟག་ངན་པ་ག༷ང་ཞི༷ག་དུས་ཡ༷ང་དང་ཡ༷ང་དུ་སྡི༷ག་པའི་གྲོ༷གས་པོ་བསྟེ༷ན་ཅིང་དེའི་དབང་དུ་གྱུར་པ༷ས། སྐྱབས་གནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ལ་ཡང་དཀྲོངས་པར་འདོད་པའི་ང༷ན་སེ༷མས་ཆེན་པོ་དང་ལྡ༷ན་པར་གྱུ༷ར་པས་སྐུ་མཚལ་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ད༷ང༌། འཇིག་རྟེན་སོ་སོར་ངེས་པའི་སྐྱེ་བོ་བླ་མ་ཕ༷་དང་མ༷་དྲིན་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་དག་ཀྱང་གསོད་པར་བྱེད་པ་དང༌། སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐུན་མོང་དུ་བཀུར་བར་འོས་པ་དགྲ༷་བཅོ༷མ་པ་ཡང་གསོ༷ད་པ༷ར་བྱ༷་བ༷ར་འོས་པ་མི༷ན་པ་བྱེ༷ད་པ་དང༌། མཆོ༷ག་གི་ཚོ༷གས་དགེ་འདུན་གྱི་དབྱེན་བྱས་ནས་རྣམ་པར་འབྱེ༷ད་པ༷འི་མི༷་དེ༷་ཡ༷ང་ཆོ༷ས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉི༷ད་ཟབ་མོ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། དམིགས་པ་མེད་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ངེ༷ས་པ༷ར་བས༷མས་ཤིང་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བསྒོམས་ན༷་མྱུ༷ར་དུ་༷མཚམས་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ཆེན་པོ་དེ༷་ལ༷ས་ཐ༷ར་ནས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་འགྱུ༷ར་གྱི༷། སྐྱེ་བོ་ག༷ང་ཞི༷ག་ཡི༷ད་ནི༷་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མཐར་ཐུག་སྙིང་པོ་ངེས་པའི་དོན་གྱི་ཆོ༷ས་ལ༷་སྡ༷ང་ཞིང་སྤོང་བ༷་དེ༷་ལ༷་ཐ༷ར་པ༷་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ལྟ་ག༷་ལ༷་ཡོ༷ད། དེའི་ལམ་སྒོམ་པའི་སྐལ་བ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པའོ། །

བསོད་ནམས་བསྔོ་བའི་ཚུལ་ནི།

སངས་རྒྱས་དང་ཆོས་དང་དགེ་འདུན་ཏེ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་དཀོ༷ན་མཆོ༷ག་གསུམ་གྱི་དོན་དང༌། དེ་རྣམས་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་རང་བཞིན་གྱིས་རྣ༷མ་པ༷ར་བྱ༷ང་བའི་ཁ༷མས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོའི་དོན་དང༌། དེ་ཉིད་གློ་བུར་གྱི་དྲི༷་མ་མེ༷ད་ཅིང་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་གནས་སྐབས་བྱ༷ང་ཆུ༷བ་ཆེན་པོའི་དོན་དང༌། དེ་ལ་ཡོད་པ་བྲལ་བ་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུས་བསྡུས་པའི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་གྱི་དོན་དང༌། དེའི་ནུས་པས་གཞན་གྱི་དོན་ལེགས་པར་སྒྲུབ་པའི་འཕྲི༷ན་ལ༷ས་ཀྱི་དོན་ཏེ༷་བརྗོད་བྱའི་དོ༷ན་རྡོ་རྗེའི་གན༷ས་རྣ༷མ་པ་བདུ༷ན་པོ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཚུ༷ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞི༷ན་དུ་རྣམ་པར་བཤ༷ད་པ་ལ༷ས། འཆད་པ་པོ་བད༷ག་གི༷ས་དགེ༷་བའི་རྩ་བ༷་རྣམ་པར་དག་པ་ག༷ང་ཐོ༷བ་པ༷་དེ༷ས་ནི༷་འཁོར་བ་ན་གནས་པའི་འགྲོ༷་བ་འདི༷་རྣམས་ཐམས་ཅད་གནས་སྐབས་ཀྱི་འབྲས་བུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་སྐྱེས་ནས་མཐ༷འ་ཡ༷ས་པའི་འོ༷ད་ཟེར་གྱི་ཚོགས་མང༷འ་བ་དྲ༷ང་སྲོ༷ང་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཚེ༷་དང་ཡེ་ཤེས་དཔ༷ག་ཏུ་མེ༷ད་པའི་ཞལ་མངོན་སུམ་དུ་མཐོ༷ང་ཞི༷ང་སངས་རྒྱས་མཐོ༷ང་ན༷ས་ཀྱ༷ང་ནི༷་དེ་ལས་དམ་པའི་ཆོ༷ས་ཐོས་ཤིང་ཉམས་སུ་བླངས་པ་ལས་ཆོས་ཀྱི་མི༷ག་རྡུལ་མེད་ཅིང་དྲི༷་མ་མེ༷ད་པའི་མཐོང་ལམ་ལ་སོགས་པ་ཐོབ་ནས་ཆོས་ཟབ་མོ་ལ་མི་སྐྲག་པའི་བཟོད་པ་རྣམ་པར་དག་པ་སྐྱེ༷ས་ཏེ༷། མཐར་ཐུག་པའི་འབྲས་བུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱ༷ང་ཆུ༷བ་ཆེན་པོ་མཆོ༷ག་ཏུ་གྱུར་པ་མྱུར་དུ་ཐོ༷བ་པར་ཤོ༷ག་ཅིག །ཅེས་པའོ། །

འཆད་ཚུལ་གྱིས་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པ་ནི། ག༷ང་ལ༷་བརྟེན་ནས་བཤད་པ་ནི། དེ་ལྟར་ཡིད་ཆེས་པའི་ལུང་དང་རིགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་པས་བསྟན་ཅིང༌། རྒྱུ༷་མཚ༷ན་ནམ་དགོས་པ་ག༷ང་གི༷་ཕྱི༷ར་དུ་བཤད་པ་ནི། བདག་ཉིད་འབའ་ཞིག་དག་ཕྱིར་དང༌། །གང་དག་མོས་དགེ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ལྡན་བློ། །དེ་དག་རྗེས་སུ་བཟུང་ཕྱིར་འདི་བཤད་དོ། །ཞེས་པས་བསྟན་ལ། ཚུལ་ཇི༷་ལྟ༷ར་བཤད་པ་ནི༷། ཇི་ལྟར་སྒྲོན་གློག་ནོར་བུ་ཉི་ཟླ་ལ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏོ། །དོན་ག༷ང་ཞིག་བཤ༷ད་པར་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ནི། གང་ཞིག་དོན་ལྡན། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་པ་བཤད་བྱ་དེ་རྟོགས་པའི་རྒྱུ༷་མཐུ༷ན་པར་གྱུར་པ༷འི་འཆད་བྱེད་ནི༷་ག༷ང་ཡི༷ན་པ་དེ༷། གང་ཞིག་རྒྱལ་བ་བསྟན་པ་འབའ་ཞིག་གིས། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པས་བསྟན་བཅོས་ཇི་ལྟར་བརྩམས་པའི་ཚུལ་ནི་དེ་ལྟར་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཚི༷གས་སུ༷་བཅ༷ད་པ༷་བཞི༷ས་རྒྱས་པར་བསྟ༷ན་ཏེ༷། གང་ཕྱིར་རྒྱལ་ལས་ཆེས་མཁས་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉི༷ས་ཀྱི༷ས་བད༷ག་ཉི༷ད་ད༷ག་པ༷ར་བྱ་བའི༷་ཐ༷བས་སུ་ཆོས་སྤོང་བའི་སྒྲིབ་པ་ལ་བག་བྱ་བར་བསྟན་ཏོ། །བློ་དམན་ཕྱིར་ད༷ང་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅི༷ག་གི༷ས་ཆོས་སྤོང་བའི་ལས་བསགས་ན་བདག་ཉིད་ཉ༷མས་པ༷འི་རྒྱུ༷་ཡིན་པས་སྤང་བར་གདམས་པ་བསྟན་ཅིང༌། དེ༷འི་རྗེས་ན༷ས་ཇི་ལྟར་ཟབ་མོའི་ཆོས་ཉམས་ཞེས་ཚི༷གས་སུ༷་བཅ༷ད་པ༷་ནི༷་གཉི༷ས་ཀྱི༷ས་ཟབ་མོའི་ཆོས་ལས་ཉམས་པའི་འབྲ༷ས་བུ༷་གནས་སྐབས་ངན་འགྲོར་ལྟུང་བ་དང༌། མཐར་ཐུག་ཐར་པ་མི་ཐོབ་པ་གཉིས་སྤང་བའི་ཚུལ་ཡང་དག་པར་བསྟ༷ན་པ༷་ཡི༷ན་ནོ། །གནས་སྐབས་སུ་ཞིང་ཁམས་རྣམ་པར་དག་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འཁོ༷ར་གྱི༷་དཀྱི༷ལ་འཁོ༷ར་དུ་སྐྱེས་ནས་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་ཏེ། དོན་ཟབ་མོ་ལ་མི་སྐྲག་པའི་བཟོ༷ད་པ༷་ཐོབ་པ་ད༷ང༌། མཐར་ཐུག་བླ་ན་མེད་པའི་བྱ༷ང་ཆུ༷བ་ཆེན་པོ་ཐོ༷བ་པ༷འི་ཆོ༷ས་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་བརྗོ༷ད་པ༷འི་སྒོ་ནས་མདོ༷ར་བསྡུ་ན༷། དམ་པའི་ཆོས་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱིས། འབྲ༷ས་བུ༷་གནས་སྐབས་དང་མཐར་ཐུག་གི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣ༷མ་པ་གཉི༷ས་འགྲུབ་པ་ཡིན་པར་ནི༷། དཀོན་མཆོག་རྣམ་པར་བྱང་ཁམས་ཞེས་སོགས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཐ༷་མ༷་གཅིག་པོ་འདི་ཡི༷ས་ནི༷་ལེགས་པར་བསྟ༷ན་པ༷་ཡི༷ན་ནོ། །

ཐེ༷ག་པ༷་ཆེ༷ན་པོ༷་རྒྱུ༷ད་བླ༷་མ༷འི་བསྟ༷ན་བཅོ༷ས་དཀོ༷ན་མཆོ༷ག་གི༷་རི༷གས་རྣ༷མ་པ༷ར་དབྱེ༷་བ༷་ལ༷ས། ཕ༷ན་ཡོ༷ན་གྱི༷་སྐ༷བས་ཏེ༷། ལེའུ་ལྔ༷་པ༷འི་རྣམ་པར་བཤད་པའོ༷།། །།

དེ་ལྟར་ན་རྒྱལ་བའི་རྒྱལ་ཚབ་ཆེན་པོ་དཔལ་ལྡན་བྱ༷མས་པ༷་མགོ༷ན་པོ༷ས་མཛ༷ད་པ༷། ཐེ༷ག་པ༷་ཆེ༷ན་པོ༷་རྒྱུ༷ད་བླ༷་མ༷འི་བསྟ༷ན་བཅོ༷ས། སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཀྱིས་མཛད་པའི་འགྲེལ་པ་དང་མཐུན་པར་རྣམ་པར་བཤད་པ་གྲུབ་སྟེ་མཐའ་དག་རྫོ༷གས་སོ༷།། །།

ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །དོན་དེ་ལེགས་པར་བསྒྱུར་པའི་ཚུལ་ནི། དཔ༷ལ་ལྡན་གྲོ༷ང་ཁྱེ༷ར་དཔེ༷་མེ༷ད་ཀྱི༷་མཁ༷ས་པ༷་ཆེ༷ན་པོ༷་བྲ༷མ་ཟེ༷་རི༷ན་ཆེ༷ན་རྡོ༷་རྗེ༷འི་དབོ༷ན་པོ༷། པ༷ཎྜི༷་ཏ༷་ཆེ༷ན་པོ༷་ས༷ད་ཛྙཱ༷་ན༷་ད༷ང༌། ལོ༷་ཙཱ༷་བ༷་ཤཱ༷ཀྱ༷འི་དགེ༷་སློ༷ང་བློ༷་ལྡ༷ན་ཤེ༷ས་ར༷བ་ཀྱི༷ས་གྲོ༷ང་ཁྱེ༷ར་དཔེ༷་མེ༷ད་དེ་ཉིད་དུ༷་བསྒྱུ༷ར་བ༷འོ༷།། །།

མ་རྟོགས་ལོག་པར་རྟོག་དང་ཐེ་ཚོམ་གྱི། །མུན་པ་ཐམས་ཅད་དྲུངས་ནས་འབྱིན་བྱེད་པ། །ལེགས་བཤད་འདི་ནི་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་ཡིན། །དགེ་བས་འགྲོ་ཀུན་མུན་པ་སེལ་བར་ཤོག །སྡེ་སྣོད་འཛིན་པ་དཔལ་ལྡན་བརྩོན་འགྲུས་དང༌། ཕུན་ཚོགས་དཔལ་གཉིས་ཀྱིས་གསོལ་བ་བཏབ་པའི་ངོར། ཇོ་ནང་དཔལ་གྱི་རི་ཁྲོད་དུ། རྒྱལ་ཁམས་ཕྱོགས་མེད་རིས་མེད་པ་རྟོན་པ་བཞི་ལྡན་གྱིས་སྦྱར་བའོ།། །།

བསྟན་པ་དང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་རྒྱ་ཆེན་པོ་འགྲུབ་པར་གྱུར་ཅིག ། །མངྒ་ལཾ། བྷ་ཝནྟུ། གཅིག་ཞུས།