བསྟན་པའི་གཏད་རབས།
གསུམ་པ་བསྟན་པའི་གཏད་རབས་ནི། སྟོན་པས་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་ལ་སྟན་ཕྱེད་བལྟབ་རྒྱལ་ཚབ་ཏུ་མངའ་གསོལ། དེ་དང་འཕགས་པའི་གནས་བརྟན་ཆེན་པོ་བཅུ་དྲུག་ལའང་བསྟན་པ་གཏད་པ་ཡིན་ནོ།།
༈ འོད་སྲུངས་ནི་ཡུལ་མ་ག་དྷའི་བྲམ་ཟེའི་གྲོང་ནྱཱ་གྲོ་དྷ་ཅན་ན། བྲམ་ཟེ་ནྱཱ་གྲོ་དྷའི་ཏོག་གི་བུ། ནྱཱ་གྲོ་དྷའི་ལྷ་ལ་གསོལ་བ་བཏབ་པ་ལས་སྐྱེས་པས་ནྱཱ་གྲོ་དྷ་སྐྱེས་སམ། རིགས་ལས་གྲས་ཏེ་འོད་སྲུངས། སེར་སྐྱ་བཟང་མོ་ཞེས་བྱ་བ་གསེར་གྱི་མདོག་ཅན་གྱི་བུད་མེད་མཛེས་མ་མཆིས་བྲང་དུ་བཀུག་ཀྱང་ཕན་ཚུན་ཕུ་ནུ་བཞིན་ལས་ཆགས་པའི་སེམས་སྐད་ཅིག་ཀྱང་མ་སྐྱེས་པ། ཕ་མ་ཤི་ནས་ཁྱིམ་གྲོང་པ་དོར་དགུ་བརྒྱ་གོ་དགུ། གསེར་བྱེ་བ་དྲུག་ཅུ། གསེར་གྱི་ནས་སྦྱང་བརྒྱད་ཅུ་ཡོད་པ་རྣམས་རྩྭ་བཞིན་དུ་དོར་ནས་རས་ཀ་ཤི་ཡུག་ཟུང་ཐོགས་ཏེ། སེར་སྐྱ་བཟང་མོ་ནི་གཅེར་བུ་པ་དག་གི་དྲུང་དུ་བཏང༌། རང་ཉིད་སྟོན་པ་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་ནས་རིང་པོར་མ་ལོན་པ་བུ་མངས་མཆོད་རྟེན་གྱི་འགྲམ་དུ་བཞུགས་སར་ཕྱིན། མཐོང་མ་ཐག་ཏུ་དེ་ལ་སྟོན་པའི་འདུ་ཤེས་སྐྱེས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་བདག་གི་སྟོན་པ་ལགས་སོ། །བདག་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་ལགས་སོ། །ཞེས་ལན་གསུམ་དུ་ཞུས་ཤིང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ང་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་སྟོན་པ་ཡིན་ལ། ཁྱོད་ནི་ང་ཡི་ཉན་ཐོས་ཡིན་ནོ་ཞེས་ལན་འདེབས་པར་མཛད་པ་གསུམ་པའི་མཐར་བསྙེན་པར་རྫོགས་པ་ཐོབ་སྟེ་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་གནས་པའི་མཆོག་ཏུ་བསྔགས་སོ། །སྟོན་པའི་སྣམ་སྦྱར་ཕྱག་དར་ཁྲོད་པ་རང་གིས་བཟུང༌། རས་ཀ་ཤི་ཀ་སྟོན་པ་ལ་ཕུལ་ལོ། །དེ་ཡང་སྟོན་པ་ལྷ་ལས་བབས་ཁར་ལྷ་མང་པོ་བདུད་རྩིའི་ཕྱིར་འཛམ་བུ་གླིང་དུ་འཕོས་པ་སྟོན་པ་དང་དགུང་མཉམ་ཙམ་མོ། །འོད་སྲུངས་ཀྱིས་བཀའ་རྣམས་ལེགས་པར་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པ་བསྐྱངས་ལ། དེའི་ཡུན་ཡང་ལོ་བཞི་བཅུ་ལྷག་ཙམ་གྱི་རིང་གདུལ་བྱ་མང་པོ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལ་བཀོད་པས་བསྟན་པ་ལ་ཕན་གདགས་པར་མཛད། དེ་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་དགོངས་ཏེ། ཀུན་དགའ་བོ་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག་སྟོན་པས་ང་ལ་བསྟན་པ་གཏད་ནས་འདས་སོ། །ང་ཡང་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བས་བསྟན་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་སྐྱོངས་ཤིག ཁྱེད་ཀྱིས་ཀྱང་ཤ་ནའི་གོས་ཅན་ལ་གཏོད་ཅིག དེ་ནས་འོད་སྲུངས་ཀྱིས་སྐུ་གདུང་གི་མཆོད་རྟེན་དང་ཚེམས་མཆེ་བ་རྣམས་མཆོད་དེ། ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་རི་བྱ་རྐང་ལ་འཛེགས་ཏེ་ཁ་བྱེ་བའི་དབུས་སུ་རྩྭ་བཏིང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཕྱག་དར་ཁྲོད་ཀྱི་སྣམ་སྦྱར་གྱོན་ནས། བྱམས་པ་འཚང་རྒྱ་ཡི་བར་དུ་སྐུ་གདུང་མི་ཉམས་པར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཏེ་ཆོ་འཕྲུལ་དུ་མ་བསྟན་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་སོ། །དེ་ནས་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད། རི་འབྱར་ཏེ་མ་སྐྱེས་དགྲས་མཐོང་བའི་སྐབས་ཕྱེ་བས། དེའི་ཚེ་མ་སྐྱེས་དགྲས་རྒྱལ་རིགས་ཀྱི་ཞང་པོ་རྒྱུན་འཆད་པ་རྨིས་ནས། སད་པ་དང་འོད་སྲུངས་འདས་པ་ཐོས་ཏེ། ཀུན་དགའ་བོ་དང་ལྷན་ཅིག་རི་བྱ་རྐང་ལ་ཕྱིན། གནོད་སྦྱིན་གྱིས་རི་ཁ་ཕྱེ་བ་དེ་ལ་རྒྱལ་པོས་ཕྱག་མཆོད་བྱས་ཏེ་བསྲེག་པར་བརྩམས་པ་དང༌། ཀུན་དགའ་བོས་འདི་ནི་བྱམས་པའི་གསུང་རབ་འབྱུང་གི་བར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཏེ། བྱམས་པའི་འདུས་པ་དང་པོ་ལ་ཉན་ཐོས་བྱེ་བ་དགུ་བཅུ་རྩ་དགུ་དང་བཅས་པས་འདིར་བྱོན་ནས། འདིའི་སྐུ་གདུང་ཕྱག་མཐིལ་དུ་བསྣམས་ནས་བསྟན་ཏེ། འདི་ནི་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་ཉན་ཐོས་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་གནས་པའི་མཆོག་ཡིན་ལ། འདིས་བགོས་པའི་སྣམ་སྦྱར་ཡང་སྟོན་པ་དེའི་ཡིན་ནོ། །འདི་ན་ནི་འདི་ལྟ་བུའི་དགེ་སྦྱོང་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་གནས་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། འོད་སྲུངས་ཀྱི་པུར་དེས་ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་བསྟན་ནས་ལྷག་མ་མེད་པར་དབྱིངས་སུ་ཐིམ་པས། དེ་དག་གིས་སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་བླངས་ཏེ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བས་བསྲེག་པར་མི་ནུས་སོ། །ཞེས་གདམས་ཏེ་ཕྱིར་ལོག་པ་ན་རི་ཁ་འབྱར། དེའི་རྩེར་སྐུ་གདུང་གི་མཆོད་རྟེན་བརྩིགས་སོ།།
༈ ཀུན་དགའ་བོ་ནི། སྟོན་པའི་ཁུ་བོ་བདུད་རྩི་ཟས་ཀྱི་བུ། སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་པའི་དུས་སྒྲ་གཅན་འཛིན་དང་གཉིས་དུས་མཉམ་དུ་བཙས་པ། ལོ་དྲུག་ལོན་པ་ཡབ་སྲས་མཇལ་བའི་ཚེ། འོད་སྲུངས་སྟོབས་བཅུ་པ་ལ་གཏད་དེ་ད་ལྟར་ཆོ་གས་ཚིགས་རིམ་ཅན་ནོས་ལ། སྟོན་པའི་རིམ་གྲོ་པ་ཐོས་པ་འཛིན་པའི་མཆོག་ཏུ་བསྔགས་པ་དེས་བསྟན་པ་ལོ་བཞི་བཅུ་ལྷག་ཙམ་བསྐྱངས་ཤིང༌། དེ་ནས་ཤ་ནའི་གོས་ཅན་ལ་འདི་ལྟར། སྟོན་པས་འོད་སྲུངས་ལ། དེས་ཀྱང་ང་ལ་བསྟན་པ་གཏད་དོ། །ང་ཡང་འདའ་བས་བསྟན་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་སྐྱོངས་ཤིག ཡུལ་བཅོམ་བརླག རི་མུ་རུན་དར། ཚོང་དཔོན་གྱི་བུ་ནཱ་ཊ་དང༌། བཎྚས་གཙུག་ལག་ཁང་བརྩིགས་ནས་སྦྱིན་བདག་བྱེད་པར་ལུང་བསྟན་ཏོ། །དེར་སྤོས་ཚོང་སྦས་པའི་བུ་ཉེར་སྦས་རབ་ཏུ་བྱུང་ལ་དེ་ལ་བསྟན་པ་གཏོད་ཅེས་གདམས། མ་སྐྱེས་དགྲ་ལ་སྦྲན་ཏེ། དེས་དམག་དང་བཅས་པ་སྐྱེལ་བར་ཡངས་པ་ཅན་པ་ལ་ལྷས་སྦྲན་པས་དམག་དང་བཅས་པ་བསུར་འོངས་ནས་གདྒའི་དབུས་སུ་སླེབས་པ་ན། དྲང་སྲོང་ཞིག་འཁོར་ལྔ་བརྒྱ་དང་བཅས་པས་རབ་ཏུ་བྱུང་བར་ཞུས་པས། ཀུན་དགའ་བོས་གདྒའི་དབུས་སུ་གླིང་སྤྲུལ་ཏེ་དེར་བསྙེན་པར་རྫོགས། དེ་མ་ཐག་དགྲ་བཅོམ་པར་གྱུར་པས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉི་མའི་གུང་པའམ་ཆུའི་དབུས་པ་ཞེས་གྲགས་སོ། །དེས་མཁན་པོའི་སྔོན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་གསོལ་བས། སྟོན་པས་ཁྱོད་ཁ་ཆེར་བསྟན་པ་རྒྱས་པར་ལུང་བསྟན་པས་དེ་བཞིན་གྱིས་ཤིག དེས་དེ་བཞིན་བགྱིའོ་ཞེས་ཁས་བླངས་ཏེ་ཀུན་དགའ་བོ་ཆོ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་བསྟན་ཏེ་འདས། སྐུ་གདུང་གི་ཕྱེད་མ་སྐྱེས་དགྲ། ཕྱེད་ཡངས་པ་ཅན་པས་ཁྱེར་ཏེ་ཡངས་པ་ཅན་དང་སྐྱ་ནར་བུར་མཆོད་རྟེན་བརྩིགས་སོ།།
༈ ཤ་ནའི་གོས་ཅན་དགྲ་བཅོམ་པ་སྡེ་སྣོད་གསུམ་ལ་མཁས་པ་སྟེ། ཆོས་རྒྱལ་མྱ་ངན་མེད་ཀྱིས་སྦྱིན་བདག་བྱས། རྒྱལ་པོ་དེ་ཡང་འཇམ་དཔལ་རྩ་རྒྱུད་ལས། སྟོན་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ལོ་བརྒྱ་ན་འབྱུང༌། བརྒྱ་དང་ལྔ་བཅུ་འཚོ། ལོ་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བདུན་དུ་མཆོད་རྟེན་མཆོད་པར་ལུང་བསྟན། དེས་སྐུ་གདུང་གི་མཆོད་རྟེན་བདུན་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིང་བསྲེལ་ཕྱུང་སྟེ། འཛམ་བུའི་གླིང་གི་སའི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་དུ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་མཆོད་རྟེན་བྱེ་བ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་བྱེད་པར་སྟོན་པས་ལུང་བསྟན་པ་བཞིན་གནོད་སྦྱིན་ཤིང་རྟ་ཞེས་པས་གྲོགས་བགྱིས་ཏེ་བྱས། དེ་ལ་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཀྱིས། མྱ་ངན་མེད་རྒྱལ་སྐྱ་ནར་བུར་གནས་པས། །མཆོད་རྟེན་བདུན་པོ་རྒྱ་ཆེར་སྤེལ་བྱས་ཏེ། །དེ་ཡི་མཐུ་ཡིས་དབྱིག་འཛིན་འདིར་ཡང་ནི། །སྨོན་ལམ་དངོས་པོ་མངོན་པར་བརྒྱན་གྱུར་ཏེ། །ཞེས་བསྔགས་སོ། །དེ་དག་གི་རབ་ཏུ་གནས་པ་བགྱིས་ཤིང་ཉེར་སྦས་ལ་བསྟན་པ་གཏད་དེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་སོ།།
༈ ཉེར་སྦས་ནི། ལུང་ཕྲན་ཚེགས་ལས། ང་འདས་ནས་ལོ་བརྒྱ་ན་སྤོས་ཚོང་སྦས་པའི་བུ་ཉེར་སྦས་ཞེས་བྱ་བ་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་མཚན་མེད་པའི་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱ་བ་བྱེད་དོ་ཞེས་སྟོན་པས་ལུང་བསྟན་པ་གྲགས་པ་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་ཞིང་དགྲ་བཅོམ་པ་སྡེ་སྣོད་གསུམ་པ་སྟེ། བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་དེ་འཁོར་ལ་ཆོས་སྟོན་པ་ན་སྤྲུལ་པ་བསྟན་ནས་འཁོར་རྣམས་གཡེངས་སུ་བཅུག་ནས་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའི་གེགས་བྱས་པས། དེས་རོ་གསུམ་མེ་ཏོག་གི་ཕྲེང་བར་སྤྲུལ་ཏེ། དེའི་མགོ་ལ་བཏགས་པས་སྡིག་པའི་སེམས་སྐྱེས་ན་རོ་དྲི་ང་བ། དགེ་བའི་སེམས་སྐྱེས་ན་མེ་ཏོག་ཉིད་དུ་སྣང་བ། དེ་ལྟ་བུའི་ཅོད་པན་སུས་ཀྱང་བོར་མ་ནུས་པ་དེ་ཉིད་ལས་བཏུད་དེ་ཕྱིན་ཆད་སྡིག་སེམས་མི་འཆའོ་ཞེས་གྲགས་སོ། །ཕུག་པ་སྲིད་དུ་ཁྲུ་བཅོ་བརྒྱད། རྒྱར་ཁྲུ་བཅུ་གཉིས་པ། དེའི་གདམས་ངག་བདུན་གྱིས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐུར་མ་སོར་བཞི་པས་བཀང་བས་ཁེངས་སོ། །སྟོན་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་དགྲ་བཅོམ་པའི་འཁོར་འདི་ལས་མང་བ་མ་བྱུང་ངོ༌། །དེས་དྷི་དྷི་ཀ་ལ་བསྟན་པ་གཏད་དེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་སོ།།
༈ འཕགས་པ་དྷི་དྷི་ཀ་ཡང་དགྲ་བཅོམ་པ་སྡེ་སྣོད་གསུམ་ལ་མཁས་པ་སྟེ། དེས་མ་ག་དྷ་དམར་བུ་ཅན་གྱི་འཕགས་པ་ནག་པོ་ལ་བསྟན་པ་གཏད་དེ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ལ།
༈ འཕགས་པ་ནག་པོ་ཡང་དགྲ་བཅོམ་པ་སྡེ་སྣོད་གསུམ་པ་སྟེ་བསྟན་པ་ཡོངས་སུ་བསྐྱངས་ཤིང༌།
༈ ལེགས་མཐོང་ལ་བསྟན་པ་གཏད་དེ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་སོ། །ཁ་ཅིག་གཏད་རབས་སུ་ཉི་མ་གུང་པ་བསྣན་ཏེ་བརྩི་མོད། རང་ལུགས་སུ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཡན་ལ་བདུན་ནོ། །ཁྱད་པར་དུ་གནས་བརྟན་ཆེན་པོ་བཅུ་དྲུག་གིས། གླིང་བཞི་དང་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་སོགས་ཡུལ་སོ་སོར་དགྲ་བཅོམ་པ་ལྔ་བརྒྱ་ལ་སོགས་པ་དང་ཐབས་གཅིག་ཏུ་བཞུགས་ནས་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་སྐྱོང་བར་མཛད་ལ། རྒྱ་ནག་ཏུ་ཐང་སྤྱིའུའི་དུས་དང༌། སེ་ཆེན་དང༌། གོང་མ་ཡེ་དབང་གི་དུས་མི་ཀུན་གྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱོན་ཟེར། གཞན་ཕལ་གྱིས་མི་མཐོང་སྟེ་འཇའ་ལུས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་སྟོན་པ་བཞུགས་དུས་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་བཅུ་དྲུག་ཏུ་ནི་བསྟན་པ་ལེགས་པར་དར་ལ། ཁ་ཆེར་དེའི་ཚེ་གྲོང་ཁྱེར་མེད་པས་སྟོན་པ་འདས་ནས་ལོ་བརྒྱ་ན་ཉི་མ་གུང་པས་བསམ་གཏན་དང་མཐུན་པའི་གནས་མལ་གྱི་མཆོག་ཁ་ཆེར་བསྟན་པ་འཇོག་གོ་ཞེས་ལུང་བསྟན་པ་བཞིན། ཀུན་དགའ་བོ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ལོ་ཉི་ཤུར་ཉེ་བ་ན། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉི་མའི་གུང་པས་ལུང་བསྟན་པའི་དུས་ལ་བབ་པར་ཤེས་ནས་ཁ་ཆེར་སོང་སྟེ། དེར་མཚོ་ཡོད་པའི་ལུང་པ་དགུའི་མདོ་སྐྱིལ་ཀྲུང་གཅིག་གིས་མནན་པས་ཀླུ་འཁྲུགས་ཏེ་ས་གཡོས་རྫི་ཆར་དྲག་པོ་ཕབ་ཀྱང་ཆོས་གོས་ཀྱི་མཐའ་ཡང་མ་གཡོས། མདའ་མཚོན་གྱི་ཆར་ཕབ་པ་མེ་ཏོག་ཏུ་བསྒྱུར་བས་ཀླུ་རྣམས་ངོ་མཚར་ནས་བཀའ་ཅི་སྩོལ་ཟེར་བ་དང༌། ང་སྟོན་པས་ལུང་བསྟན་པས་གནས་འདིར་འོངས་ཀྱི། ང་ལ་ས་འདི་བྱིན་ཅིག སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་གི་གང་ནོན་པ་དེ་འབུལ་ལོ། །འཁོར་ཇི་ཙམ་མངའ། འཁོར་དགྲ་བཅོམ་པ་ལྔ་བརྒྱའོ། །དེ་ལས་གཅིག་མ་ཚང་ནའང་འཕྲོག་གོ་ཟེར་བ་དང༌། གནས་བརྟན་གྱིས་སྦྱིན་བདག་ཡོད་སར་ལེན་པ་པོ་ཡོད་པས་ཁྱིམ་བདག་ཀྱང་གཞུག་པར་བྱའོ་ཞེས་བགྲོས་ནས། དེར་སྒྱུ་མ་མཁན་ལ་སྒྱུ་མའི་གྲོང་ཁྱེར་བྱེད་དུ་བཅུག་ནས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ལ་མི་འཇིག་པར་བྱིན་གྱིས་བརླབས། དེར་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་བཅུག་ཅིང་རི་སྤོས་ངད་ལྡན་ལས་གུར་གུམ་བླངས་ཏེ་བསྟན་པ་ཇི་སྲིད་གནས་ཀྱི་བར་དུ་སྐྱེ་བར་བྱིན་གྱིས་བརླབས། གྲོང་ཁྱེར་དུ་མ་ཡོད་པ་ཡུལ་ཤིན་ཏུ་ཉམས་དགའ་བ་ཞིག་སྟེ་དེང་སང་ཀ་ཤི་མིར་དུ་གྲགས་པ་འདིའོ།།