ལེའུ་བདུན་པ།
སྤྱི་དོན་གསུམ་པ་ཐོབ་བྱའི་འབྲས་བུ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྤྱི་དང་ཡན་ལག་གི་དོན། དང་པོ་ལ་གསུམ། སྐུ་དང་། ཡེ་ཤེས་དང་། ཕྲིན་ལས་གསུམ་མོ། །དང་པོ་ལ་དབྱེ་བ་དང་། ཕྱེ་བ་སོ་སོའི་ངོ་བོ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་གཉིས་དང་། གསུམ་དང་། བཞིར་དབྱེ་བ་གསུམ་གྱི་དང་པོ་ནི། རང་དོན་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་གཞན་དོན་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་གཉིས་སུ་འདུ་སྟེ། རིན་ཆེན་ཕྲེང་བར། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ། །བསོད་ནམས་ཚོགས་ལས་འཁྲུངས་པ་སྟེ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དེ་མདོར་བསྡུ་ན། །རྒྱལ་པོ་ཡེ་ཤེས་ཚོགས་ལས་འཁྲུངས། །ཞེས་དང་། རིགས་པ་དྲུག་ཅུ་པར། དགེ་བ་འདིའི་སྐྱེ་བོ་ཀུན། །བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་ཚོགས་རྫོགས་ཤིང་། །བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་ལས་བྱུང་བའི། །དམ་པ་གཉིས་ནི་འཐོབ་པ་ཤོག །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གཟུགས་སྐུ་ལ་ལོངས་སྐུ་དང་སྤྲུལ་སྐུ་གཉིས་སུ་ཕྱེ་བས་གསུམ་སྟེ། རྒྱན་ལས། སྐུ་གསུམ་དག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི། །སྐུ་བསྡུས་པར་ནི་ཤེས་པར་བྱ། །སྐུ་གསུམ་དག་གི་རང་གཞན་གྱི། །དོན་ནི་རྟེན་དང་བཅས་པར་བསྟན། །ཅེས་གསུངས་ཤིང་། དེ་དང་མཐུན་པར་རྒྱུད་བླར་ཡང་། དེ་དབྱེ་ཟབ་དང་རྒྱ་ཆེ་དང་། །བདག་ཉིད་ཆེན་པོའི་ཡོན་ཏན་གྱི། །ཆོས་ཀྱི་རབ་ཕྱེའི་རང་བཞིན་ལ། །སོགས་པའི་སྐུ་གསུམ་དག་གིས་འཇུག །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། དོན་གསང་རྣམ་པར་བཤད་པ་ལས། ལོངས་སྐུ་ལ་སངས་རྒྱས་ནང་ཁོ་ནས་ཐུན་མོང་མིན་པར་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང་། ས་བཅུ་པའི་བྱང་སེམས་དང་། ཐུན་མོང་དུ་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་གཉིས་སུ་ཕྱེ་ནས་བཞིར་བཤད་དེ། དང་པོ་ནི། སངས་རྒྱས་པའི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། འོག་མིན་གྱི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུའོ། །ཡང་དབུ་མ་འཇུག་པར། རྒྱུ་མཐུན་པའི་སྐུ་ཞེས་བྱ་བ་གཟུགས་སྐུའི་བ་སྤུའི་ཁུང་བུ་རེ་རེས་སྤྲུལ་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་སྟོན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་དང་བཞིར་བཤད་དོ། །གཉིས་པ་ལ། བཞིའི་དང་པོ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ནི་ཁྱད་པར་གསུམ་དང་ལྡན་ཏེ། འདི་ལྟར། ལྡན་པའི་ཁྱད་པར་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་གནས་འགྱུར་མཐར་ཕྱིན་པའི་ཟག་མེད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཀུན་དང་ལྡན་པའོ། །བྲལ་བའི་ཁྱད་པར་སྒྲིབ་གཉིས་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་མ་ལུས་པ་སྤངས་པའོ། །རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་པར་གདོད་མ་ནས་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའོ། །རྒྱུད་བླར། དེ་ལ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ནི། །ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ་མཚན་ཉིད་ལྔ། །མདོར་ན་ཡོན་ཏན་ལྔ་དང་ནི། །ལྡན་པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡང་ཅི་རིགས་པར་འདིར་འདུས་སོ། །གཉིས་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི། གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་སངས་རྒྱས་པས་བསྡུས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ནུས་པའི་ཁྱད་པར་སྐུ་གཉིས་དང་། ཕྲིན་ལས་ཀྱི་བདག་པོའི་རྐྱེན་བྱེད་པ་རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར་ཇི་ལྟ་བ་དང་ཇི་སྙེད་པ་མཁྱེན་པ་དང་། སྤངས་པའི་ཁྱད་པར་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མཐའ་དག་དང་བྲལ་བའོ། །གསུམ་པ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ནི། མཐར་ཕྱིན་པའི་བྱང་སེམས་ཁོ་ན་ལ་མཚན་དཔེས་བརྒྱན་པའི་སྐུར་སྣང་བ་སྟེ། དེ་ཡང་ཁྱད་པར་ལྔ་དང་ལྡན་ཏེ། སྐུ་སྟོན་པ་དང་། གསུང་བརྗོད་པ་དང་། ཐུགས་མཛད་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་དང་། དེ་དག་ལ་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་དང་། གདུལ་བྱ་ལ་རྣམ་པ་དུ་མར་སྟོན་ཀྱང་དེར་མེད་པའོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་། རྒྱུད་བླར། བརྗོད་སྟོན་མཛད་རྒྱུན་མི་འཆད་དང་། །མངོན་པར་འདུ་བྱེད་མེད་པ་དང་། །དེའི་ངོ་བོ་མི་སྟོན་ལ། །འདིར་ནི་སྣ་ཚོགས་རྣམ་ལྔར་བརྗོད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །བཞི་པ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ནི། ཐེག་པ་གསུམ་ཀའི་གདུལ་བྱ་ལ་མཚན་དཔེས་སྤྲས་པའི་སྐུར་སྣང་ཞིང་། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའི་མཛད་པ་སྒྲུབ་སྟེ། དེ་ཡང་ཐོག་མར་གདུལ་བྱ་སྲིད་པ་ལ་སྐྱོ་བ་བསྐྱེད་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལམ་དུ་འཇུག་པར་བྱེད། བར་དུ་ཞི་བ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་བཟློག་ནས། ཐེག་ཆེན་ལ་བཀོད་ནས་རྒྱུད་སྨིན་པར་བྱེད། མཐར་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་ལུང་བསྟན་ནས་རྣམ་གྲོལ་ཐོབ་པའི་ཕྲིན་ལས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་། རྒྱུད་བླ་མར། འཇིག་རྟེན་ཞི་བའི་ལམ་ལ་འཇུག་པ་དང་། །རབ་ཏུ་སྨིན་དང་ལུང་སྟོན་རྒྱུའི་གཟུགས། །གང་ཡིན་དེ་ཡང་འདིར་ནི་རྟག་གནས་ཏེ། །ནམ་མཁའི་ཁམས་སུ་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་བཞིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གཉིས་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྣམ་གཞག་ལ་གཉིས། བཞིར་དབྱེ་བ་དང་། གཉིས་སུ་བསྡུ་བ་དངོས་སོ། །དང་པོ་ནི། གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དེ་ཉིད་ལྡོག་པའི་སྒོ་ནས་མེ་ལོང་ལྟ་བུ་དང་། མཉམ་པ་ཉིད་དང་། སོ་སོར་རྟོག་པ་དང་། བྱ་བ་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་བཞིར་དབྱེའོ། །དང་པོ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཉིད་སྣང་བ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཅན་མཐའ་དག་ལ་རིས་སུ་མ་ཆད་པ་དམིགས་པའི་ལྡོག་པ་ནས་བཞག་གོ །གཉིས་པ་ནི། དེ་སྣང་བ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དེ་ལ་གང་ཟག་དང་། ཆོས་ཀྱི་མཚན་མ་གང་དུ་ཡང་མི་རྟོག་པས་བདག་གཞན་སོ་སོར་མི་འབྱེད་པའི་ལྡོག་པ་ནས་བཞག་གོ །གསུམ་པ་ནི། དེས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་སྣང་བ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ནང་གསེས་ཀྱི་དབྱེ་བ་རྣམས་པད་མའི་འདབ་མ་ལྟར་མ་འདྲེས་པར་རྟོགས་པའི་ལྡོག་པ་ནས་བཞག་གོ །བཞི་པ་ནི། དེས་གཟུགས་སོགས་སྒོ་ལྔའི་སྣང་བ་ལ་ཡོད་པ་སྒྱུར་མེད་པ། སྤྲུལ་པ་སོགས་དགའ་རྒུར་དབང་བྱེད་པའི་ལྡོག་པ་ནས་བཞག་གོ །དེ་ལ་རྣམ་ཤེས་ཚོགས་བརྒྱད་དུ་ཁས་ལེན་པའི་སེམས་ཙམ་པ་ལྟར་ན། ཀུན་གཞི་དང་། ཉོན་ཡིད་དང་། ཡིད་ཤེས་དང་། དབང་ཤེས་གནས་གྱུར་པ་ལས་གོ་རིམ་བཞིན་དུ་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པར་འཇོག་ཅིང་། ཇི་ལྟར་སོ་སོར་སྐྱེ་བོའི་དུས་ན་ཀུན་གཞི་དང་འཇུག་ཤེས་ཐ་དད་པ་ལྟར། སངས་རྒྱས་པའི་དུས་ན་ཡང་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་དང་། ཡེ་ཤེས་གཞན་གསུམ་རྣམས་རྫས་ཐ་དད་པར་བཞེད་ཀྱང་། འདིར་ཀུན་གཞི་དང་། ཉོན་ཡིད་ཁས་མི་ལེན་པའི་ཕྱིར་དེ་གནས་འགྱུར་བའི་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་དང་། མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་མི་བཞེད་པས། ཡེ་ཤེས་བཞི་པོ་ལྡོག་པའི་སྒོ་ནས་འབྱེད་པ་འཐད་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། ཡེ་ཤེས་བཞི་པོ་དེ་དག་ཀྱང་ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་ཇི་ལྟ་བ་དང་། ཇི་སྙེད་པ་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་གཉིས་སུ་ངེས་ཏེ། དེ་དག་གིས་ཡོངས་སུ་བཅད་པར་བྱ་བ་ཆོས་ཅན་ཇི་སྙེད་པ་དང་། ཆོས་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་གཉིས་སུ་ངེས་པའོ། །དེ་དག་ཀྱང་ལྡོག་པའི་སྒོ་ནས་ཡིན་གྱི་རྫས་སུ་མ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ན་མཉམ་རྗེས་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ཐུགས་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟ་ཡུལ་ཅན་ཡེ་ཤེས་གཉིས་མི་འགལ་བར་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། རྫས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ན་འདོད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། བདེན་པ་གཉིས་ངོ་བོ་དབྱེར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྡོག་པ་ལ་བསམས་ནས་ཡེ་ཤེས་གཉིས་མེད་ཀྱང་། མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། རྟེན་འབྲེལ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་སྣང་བའི་ཆ་མ་འདྲེས་པར་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ལྡོག་པ་ནས། ཇི་སྙེད་པ་མཁྱེན་པ་དང་། སྟོང་ཉིད་སྤྲོས་བྲལ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པའི་ལྡོག་པ་ནས་ཇི་ལྟ་བ་མཁྱེན་པར་རྣམ་པར་བཞག་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་སློབ་ལམ་གྱི་ཡེ་ཤེས་གཅིག་ཀྱང་ལྡོག་པའི་སྒོ་ནས་ཡེ་ཤེས་གཉིས་སུ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་བཞག་ཅེ་ན། སློབ་ལམ་གྱི་སྐབས་སུ་ནི། བློ་གཅིག་གིས་བདེན་པ་གཉིས་ཀའི་རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་བཅད་པར་མི་ནུས་ཏེ། བདེན་གཉིས་ཐ་དད་དུ་འཛིན་པའི་དྲི་མ་དང་མ་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་མཉམ་གཞག་གི་ཆོས་ཅན་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ལ་དམིགས་སུ་ཟིན་ཀྱང་དེ་དག་གི་རང་བཞིན་མ་འདྲེས་པར་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། གཞན་དུ་ན་ས་དང་པོའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཆོས་ཅན་མཐའ་དག་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་བྱ་མཐའ་དག་མཁྱེན་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་ཐོབ་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཆོས་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་མི་ནུས་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དྲི་མ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སློབ་ལམ་དུ་ཇི་ལྟ་བ་དང་ཇི་སྙེད་པ་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་གཉིས་ཐ་དད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་པ་ན་བདེན་གཉིས་ཐ་དད་དུ་འཛིན་པའི་དྲི་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་བདེན་པ་གཉིས་ཀའི་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་ནུས་པ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་ཕྲིན་ལས་ནི། བྱ་བ་ལས་ལ་ཡོད་པ་དང་། བྱེད་པ་པོ་ལ་ཡོད་པ་གཉིས་ཀྱི་དང་པོ་ནི། ཆོས་སྐུ་གདུལ་བྱའི་རྒྱུད་ལ་མངོན་པར་མཐོ་བ་དང་ངེས་པར་ལེགས་པའི་དགེ་ལེགས་སྒྲུབ་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ལམ་གྱི་རྟེན་ལ་དགོད་པ་དང་། ལམ་ལ་དགོད་པ་སོགས་ཉེར་བདུན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི་ལས་དེ་དག་སྒྲུབ་པའི་ནུས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ནུས་པ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་སྐུའི་བདག་ཉིད་དོ། །གཉིས་པ་ཡན་ལག་གི་དོན་ལ། རྟེན་སྐུ་བཞི། བརྟེན་པ་ཡེ་ཤེས་ལྔ། ཁྱད་པར་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས། ཐུགས་རྗེའི་ཕྲིན་ལས་འཇུག་ཚུལ་ལོ། །དང་པོ་ལ་བཞི། ངོ་བོ་ཉིད་སྐུ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ། སྤྲུལ་པའི་སྐུའོ། །དང་པོ་ནི། སྒོ་གསུམ་གྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལས་བསྡམས་པས། ཐུབ་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ནི་ཁྱད་པར་གསུམ་དང་ལྡན་ཏེ། འདི་ལྟར་ལྡན་པའི་ཁྱད་པར་གནས་གྱུར་མཐར་ཕྱིན་པའི་ཡོན་ཏན་སོགས་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་གང་དག་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ། བྲལ་བའི་ཁྱད་པར་སྒྲིབ་གཉིས་ཀྱི་བག་ཆགས་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་པར་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་དེ་དག་གི་རང་བཞིན་གདོད་མ་ནས་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། །དེ་ལ་དང་པོས་ནི་ཉན་རང་གི་མྱང་འདས་ལས་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་དོ། །གཉིས་པས་ས་བཅུ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་སོ། །གསུམ་པས་ཆོས་ཅན་གྱི་སྐུ་ལྷག་མ་གསུམ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་དོ། །
གཉིས་པ་ཆོས་སྐུ་ལ་བཞི་སྟེ། མཚན་ཉིད་ངོས་བཟུང་བ། རྣམ་སྨིན་གྱི་ཕུང་པོ་དང་བྲལ་ཚུལ། གནས་གྱུར་གྱི་ཡེ་ཤེས་བརྙེས་ཚུལ། མཚན་དོན་གྱི་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཀུན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་ཟག་པ་མེད་པའི་གནས་གྱུར་པ། གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སྡེ་ཚན་ཉེར་གཅིག་ནི། རྟོགས་པ་ཆོས་སྐུ་ཡི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་མཐུན་ཆེ་དང་། ཞེས་སོགས་མངོན་རྟོགས་རྒྱན་ལས་གསུངས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། ཕུང་པོ་བཅས་སོགས་ཞེས་སོགས་ནི་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གསུམ་པ་ནི། རྟོགས་པ་ཡེ་ཤེས་ཆོས་སྐུ་དེ་ནི། འཛིན་པའི་སེམས་མེད་ཅིང་། གཟུང་བའི་སེམས་མ་དམིགས་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་ཀྱང་བྱ། གནས་ཀུན་གཞི་ལ་སོགས་པའི་སེམས་རྒྱུད་ཟག་བཅས་ལས་གཞན་ཟག་མེད་དུ་གྱུར་པ་སྟེ། སྒྲིབ་གཉིས་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་མ་ལུས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ནི། ཆོས་སྐུ་དེ་ཉིད་ཟག་པའི་སྒོ་དྲུག་དང་མ་འབྲེལ་བས་ཟག་པ་མེད་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་། ཏོག་གེའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་། རྣམ་པར་དཀར་བས་དགེ་བ་དང་མི་འགྱུར་བས་བརྟན་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་མེད་པས་བདེ་བ་དང་། སྒྲིབ་གཉིས་སྤངས་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། ཐུབ་པ་ཆེན་པོ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །གསུམ་པ་ལོངས་སྐུ་ལ་བཞི་སྟེ། ངོ་བོ་ངོས་གཟུང་བ། མཚན་བཟང་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས། མཛེས་བྱེད་དཔེ་བྱད་བརྒྱད་ཅུ། སྐུ་སོགས་ངེས་པ་ལྔ་ལྡན་དུ་བཞག་པའོ། །དང་པོ་ནི། འཆད་པར་འགྱུར་བའི་མཚན་བཟང་པོ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་དཔེ་བྱད་བརྒྱད་ཅུའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་འདི་ནི་ཐུབ་པ་རྣམས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུར་བཞེད་དོ། །འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་མ་སྟོང་ཀྱི་བར་དུ། མཐར་ཕྱིན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་པོ་དེ་གང་ཞེ་ན། ཕྱག་ཞབས་གཉིས་ཀའི་མཐིལ་ལ་རྩིབས་སྟོང་དང་ལྡན་ཞིང་མུ་ཁྱུད་ལྟེ་བ་དང་བཅས་པ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་གསལ་བར་རྫོགས་པའི་འཁོར་ལོས་མཚན་པ་དང་། ཞབས་ཀྱི་མཐིལ་དུ་རུས་སྦལ་གྱི་ལྟོ་བ་ལྟར་མཉམ་པར་གནས་པ་དང་། ཕྱག་དང་ཞབས་ཀྱི་སོར་མོ་ངང་པའི་རྒྱལ་པོ་ལྟར་རིན་པོ་ཆེའི་དྲ་བས་འབྲེལ་བ་དང་། ཕྱག་དང་ཞབས་ཀྱི་པགས་པ་གཞོན་ཞིང་འཇམ་ཤ་ཆགས་པ་དང་། ཕྱག་དང་ཞབས་ཀྱི་བོལ་བཞི་དང་ཕྲག་པ་གཉིས་དང་། ལྟག་པ་སྟེ། སྐུའི་གནས་བདུན་པོ་ཤ་རྒྱས་པའི་མཐོ་བ་དང་། ཕྱག་ཞབས་ཀྱི་སོར་མོ་རིང་བ་དང་། རྟིང་པ་ཞབས་ཀྱི་ཆ་བཞི་ཕྱིར་འཕགས་པས་རྟིང་པ་ཡངས་པ་དང་། སྐུ་ཐ་མལ་པ་ལས་སུམ་འགྱུར་གྱིས་ཆེ་བ་དང་། ཡ་ཡོ་མེད་པས་དྲང་བ་དང་། ཞབས་ཀྱི་ལོང་བུ་མི་མངོན་པ་དང་། བ་སྤུའི་རྩེ་མོ་རྣམས་གྱེན་དུ་ཕྱོགས་ཞིང་གཡས་སུ་འཁྱིལ་བ་དང་། ཕྱག་མ་བཏུད་པར་པུས་མོའི་ལྷང་ངར་སླེབ་པས་རིང་ཞིང་མཛེས་པ་དང་། པགས་པ་ཤིན་ཏུ་དྭངས་པས་ལེགས་པར་སྦྱངས་བའི་གསེར་གྱི་མདོག་དང་འདྲ་བ་དང་། པགས་པ་དག་ཅིང་སྲབ་པ་གསེར་དངུལ་སྦྱངས་པ་བཞིན་འཇམ་ཞིང་སྙོམ་པ་དང་། མདོམ་ཀྱི་ལྦ་བ་གླང་པོ་ཆེའམ་རྟ་ཅང་ཤེས་ལྟར་སྦུབས་སུ་ནུབ་པ་དང་། སྤུ་ནི་བུག་ག་གཅིག་ནས་གཉིས་མེད་པར་རེ་རེ་ནས་སྐྱེས་ཤིང་། དེའང་གཡས་ཕྱོགས་སུ་འཁྱིལ་བ་དང་། སྐུ་སྟོད་སེང་གེ་འདྲ་བར་རྒྱས་ཤིང་འཕེལ་ཁ་ཆེ་བ་དང་། ཞལ་གྱི་སྨིན་མཚམས་ཀྱི་མཛོད་སྤུ་དཀར་པོ་འཐེན་ན་ཁྲུ་གང་ཡོད་པ་ཉི་མ་བས་ལྷག་པའི་འོད་ལྡན་ཞིང་གཡས་ཕྱོགས་སུ་འཁྱིལ་བ་དང་། དཔུང་མགོ་ལེགས་པར་ཟླུམ་ཞིང་ཕྲག་པའི་ལྷུན་མཛེས་པ་དང་། ཐལ་གོང་གི་བར་ཤས་མ་ཁེངས་པ་མེད་པར་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་དང་། རོ་མི་ཞིམ་པ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་གསོལ་ན་ཡང་རོ་བྲོ་བའི་མཆོག་དུ་སྣང་བ་དང་། སྐུ་ནྱ་གྲོ་ཏའི་ལྗོན་ཤིང་རྒྱས་པ་ལྟར་སྐུའི་ཁྱོན་དང་འདོམ་ཀྱི་ཚད་མཉམ་པས་ཆུ་ཞིང་གབ་པ་དང་། དབུའི་གཙུག་ཏོར་ཀུན་ནས་ཟླུམ་ཞིང་མཉམ་པ་དང་། ལྗགས་རིང་ཞིང་མཛེས་པས་ཞལ་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཁེབས་པ་དང་། གསུང་ཚངས་པའི་དབྱངས་ལྟར་སྙན་ཞིང་རྒྱང་རིང་དུ་གྲགས་པ་དང་། འགྲམ་པ་མེ་ལོང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ལྟར་ཟླུམ་ཞིང་རྒྱས་ལ་ལྟ་ན་སྡུག་ཅིང་སེང་གེའི་འགྲམ་པ་འདྲ་བ་དང་། ཚེམས་ཐམས་ཅད་ཁ་དོག་དཀར་བ་དང་། མཐོ་དམན་མེད་པའི་ཚད་མཉམ་པ་དང་། བར་མཚམས་མེད་པའི་ཐགས་བཟང་བ། གྲངས་ནི་སྟེང་དང་འོག་ཏུ་ཉི་ཤུ་ཉི་ཤུ་ཡོད་པས་བཞི་བཅུ་དང་། སྤྱན་ནི་མཐོན་འཐིང་ཨུཏྤལ་སྔོན་པོ་འདྲ་བ་དང་། འོག་གི་ཕྱོགས་རྣམས་མ་འདྲེས་ཞིང་གཞོལ་བས་སྤྱན་གྱི་རྫི་མ་བ་མཆོག་གི་ལྟ་བུའོ། །གོང་དུ་བཤད་པའི་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་པོ་འདི་དག་ནི་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོར་མཚོན་པར་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །གསུམ་པ་ནི། དཔེ་བྱད་རྣམས་ནི་མཚན་གྱི་འཁོར་ཡིན་ལ། དེའང་། ཐུབ་པའི་སེན་མོ་ཟངས་མདོག་དང་། །ཞེས་གསུངས་སོ། །མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱན་དང་། ཤེར་ཕྱིན་གྱི་མདོ་ལས་ཇི་ལྟར་གསུངས་པ་རྣམས་ཏེ། འདོད་ན་དེ་དག་ཏུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །བཞི་པ་ནི། སྐུ་ངེས་པ་མཚན་དཔེ་དང་ལྡན་པ། གནས་ངེས་པ་འོག་མིན་སྟུག་པོ་བཀོད་པ། དུས་ངེས་པ་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་བར་དུ་བཞུགས་པ། འཁོར་ངེས་པ་ས་བཅུ་ལ་གནས་པའི་བྱང་སེམས། ཆོས་ངེས་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྟེ། ངེས་པ་ལྔ་དང་ལྡན་པ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ཡིན་ནོ། །བཞི་པ་སྤྲུལ་སྐུ་ལ་གསུམ། སྐུ་སོགས་མ་ངེས་པའི་ཚུལ། དེའི་ངོ་བོ་ངོས་བཟུང་བ། ཁྱད་པར་དུ་སྟོན་པ་ཉིད་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ངེས་པ་ལྔ་ལྡན་ལས་ལྡོག་སྟེ་མ་ངེས་པ་ལྔ་དང་ལྡན་པ་ནི། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་སྐུ་མ་ངེས་པ་ནི། བརྒྱ་བྱིན་དང་ཚངས་པ་སོགས་ཀྱི་གཟུགས་སུ་ཡང་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་མ་ངེས་པ་ནི། དག་པ་དང་མ་དག་པའི་ཞིང་སྣ་ཚོགས་སུ་བཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུས་མ་ངེས་པ་ནི། གདུལ་བྱའི་སྣང་བ་དང་མཐུན་པར་ལོ་བརྒྱ་དང་བརྒྱད་ཁྲི་ལ་སོགས་པར་ཅི་རིགས་སུ་བཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཁོར་མ་ངེས་པ་ནི། ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་དང་འཕགས་པ་ཅི་རིགས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་མ་ངེས་པ་ནི། ཐེག་པ་གསུམ་མམ་གཅིག་ལ་སོགས་པ་ཅི་རིགས་སུ་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གཟུགས་སྐུ་གང་གིས་སྲིད་པ་དང་ནམ་མཁའ་ཇི་སྲིད་བར་གདུལ་བྱའི་འགྲོ་བ་ལ་འཕྲལ་དང་ཡུན་དུ་ཕན་པ་སྣ་ཚོགས་པ་དག་མཉམ་དུ་མཛད་པའི་སྐུ་དེ་ནི་ཐུབ་པའི་སྤྲུལ་སྐུ་སྟེ། དེ་ནི་མཛད་པ་ལྟར་རྒྱུན་མི་འཆད་པའོ། །གསུམ་པ་ལ་གསུམ། སྟོན་པ་ཉིད་སྤྲུལ་སྐུར་བཞག་པ། མཛད་པ་བཅུ་གཉིས་མཛད་ཚུལ། གནས་དུས་གང་དུ་ཇི་ལྟར་བཞུགས་ཚུལ་ལོ། །དང་པོ་ནི། ཟས་གཙང་གི་སྲས་པོ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་མཛད་པ་བཅུ་གཉིས་མཐར་ཕྱིན་ཅིང་། འགྲོ་བ་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པ། འདི་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། མཛད་པ་བཅུ་གཉིས་གང་ཞེ་ན། ཐུབ་པ་འདི་ཉིད་ཀྱི་མཛད་པ་ལ་མཚོན་ན། འོག་མིན་དུ་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་སྟེ། འཛམ་བུ་གླིང་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱར། སྤྲུལ་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་སྟོན་པའི་དང་པོར་འོག་མིན་ནས་བྱོན་ཏེ། དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་སུ་དམ་པ་ཏོག་དཀར་པོར་སྐྱེ་བ་ནི་མངོན་པར་སྐྱེ་བ་དང་། འདི་ཁ་ཅིག་མཛད་པ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་གྲངས་ལས་མི་བགྲང་བ་དང་། ཁ་ཅིག་དགའ་ལྡན་ནས་འཕོ་བ་ཞེས་ཕྱི་མ་དང་གཅིག་ཏུ་བྱེད་པ་ནི་མི་འཐད་དེ། འདི་དང་ཐེག་བསྡུས་དང་། མདོ་སྡེ་རྒྱན་གྱི་འགྲེལ་པ་དང་། འགྲེལ་པ་དོན་གསལ་དང ། དབུས་མཐའི་འགྲེལ་བཤད་སོགས་དུ་མ་ནས་དགའ་ལྡན་ན་གནས་པ་གཅིག་ཏུ་བགྲངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་གླང་པོ་ཆེའི་གཟུགས་ཀྱིས་འཛམ་གླིང་དུ་འཕོ་བ་དང་། ཡུམ་ལྷ་མོ་སྒྱུ་འཕྲུལ་གྱི་ལྷུམས་སུ་འཇུག་པ་སྟེ་མཛད་པ་བཅུ་གཉིས་སུ་བསྡུས་ན། འདི་གཉིས་འཕོས་ནས་ལྷུམས་སུ་འཇུག་དང་ཞེས་གཅིག་ཏུ་བསྡུ་དགོས་པར་སྣང་ངོ་། །ལུམ་བིའི་ཚལ་དུ་གློ་གཡས་པ་ནས་བལྟམས་པ་དང་། ཡི་གེ་དང་། འཕོང་དང་། གྱད་ཀྱི་འཛིན་སྟངས་སོགས་བཟོ་དང་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་གནས་ལ་མཁས་པར་སྟོན་པ་དང་། ས་མཚོ་མ་དང་གྲགས་འཛིན་མ་ལ་སོགས་པའི་བཙུན་མོའི་འཁོར་གྱིས་དགའ་བར་རོལ་བ་དང་། ཁབ་ཀྱི་གནས་ནས་ངེས་པར་རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་དང་། ཆུ་བོ་ནེ་ར་ཛ་ནའི་འགྲམ་དུ་དཀའ་བ་ལོ་དྲུག་སྤྱད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་རྡོ་རྗེ་གདན་དུ་སངས་རྒྱ་བའི་ཚུལ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གཤེགས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་དྲུང་དུ་རྩ་བཏིངས་པའི་གདན་ལ་བཞུགས་ནས་བྱམས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་སྲོོད་ལ་བདུད་ཀྱི་སྡེ་མ་ལུས་པ་འཇོམས་པ་དང་། ཐོ་རངས་རབ་མཐའི་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་བརྟེན་ཏེ་སྐད་ཅིག་གཅིག་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང་། ཝཱ་རཱ་ན་སཱིར་ལྔ་སྡེ་ལ་སོགས་པ་ལ་དགེ་སློང་དག་མཐའ་གཉིས་པོ་འདི་དག་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་བས་འཇུག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། འདོད་པ་བསོད་ཉམས་ལ་སྦྱོར་བའི་མཐའ་དང་། ངལ་ཞིང་དུབ་པར་གྱུར་པའི་མཐའ་སྟེ། མཐའ་འདི་དག་སྤངས་ནས་དབུ་མའི་ལམ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་སྟོན་ཏེ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང་། རྟོག་པ་དང་། ངག་དང་། ལས་ཀྱི་མཐའ་དང་། འཚོ་བ་དང་། རྩོལ་བ་དང་། དྲན་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པ་དག་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་དང་། སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་དང་། སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་འགོག་པར་འགྲོ་བའི་ལམ་མོ། །ཞེས་སོགས་བདེན་བཞི་ལན་གསུམ་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་སུ་བསྐོར་བའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དང་། རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ལ་སོགས་པར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་འཁོར་རྣམས་ལ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་སྨོན་པའི་རྣམ་པས་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དང་། ཡུལ་སྣ་ཚོགས་སུ་རིགས་སྣ་ཚོགས་པའི་འཁོར་རྣམས་ལ་མཚན་ཉིད་གསུམ་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་ལེགས་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བསྐོར་བ་དང་། གྱད་ཀྱི་ཡུལ་རྩ་མཆོག་གི་གྲོང་གི་ཤིང་སཱ་ལ་ཟུང་གི་དྲུང་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཚུལ་བསྟན་པར་གཤེགས་པར་མཛད་པ་རྣམས་ཐུབ་པའི་མཛད་པ་བཅུ་གཉིས་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་ནི། ཆོས་འཁོར་གནས་དང་ཡངས་པ་ཅན། །ཞེས་སོགས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལུང་ལས་འབྱུང་སྟེ་གོ་སླ་བར་ཟད་དོ། །གཉིས་པ་བརྟེན་པ་ཡེ་ཤེས་ལ་གཉིས། གནས་འགྱུར་གྱི་ཡེ་ཤེས་ལྔ་བཤད་པ། ཡེ་ཤེས་བཞིའི་རང་བཞིན་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་ཟག་མེད་དུ་གནས་གྱུར་པ་ནི། མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སུ་ཡང་ཁ་ཅིག་འདོད་དོ། །ཉོན་མོངས་ཅན་གྱི་ཡིད་ཟག་མེད་དུ་གནས་གྱུར་པ་ནི། མཉམ་ཉིད་ཡེ་ཤེས་སུ་འདོད་དོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་ཟག་མེད་དུ་གནས་གྱུར་པ་ནི། སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །སྒོ་ལྔའི་རྣམ་ཤེས་ཟག་མེད་དུ་གནས་གྱུར་པ་ནི། དོན་ཀུན་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་འདོད་དོ། །གཉིས་པ་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ནི། ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་མཚོན་ན། ང་ཡིར་འཛིན་པ་མེད་ཅིང་། ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་ཡུལ་ཕྱོགས་དང་དུས་ལ་སོགས་པ་རིས་སུ་མ་ཆད་པ་ལ་དམིགས་པའོ། །དུས་ནི་རྟག་ཏུ་ལྡན་ཞིང་སྒྲིབ་གཉིས་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་སྤངས་པས། ཤེས་བྱ་ཀུན་ལ་མ་རྨོངས་ལ། ཤེས་བྱའི་གཟུགས་སྣང་ཡང་། འདི་ནི་སྔོན་པོའོ། །འདི་ནི་སེར་པོའོ་ཞེས་སོགས་དམིགས་རྣམ་བྱེ་བྲག་ཏུ་མི་གཅོད་པས་རྟག་ཏུ་ཤེས་བྱ་དེ་དག་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་མ་ཡིན་པའོ། །མཉམ་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་བསྒོམས་པས། སྒོམ་པ་དེ་གོམས་ནས་དག་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ། སྲིད་ཞིའི་མཐའ་ལ་མི་གནས་པ་ཞི་བ་ལ་བཞུགས་པ་ནི་མཉམ་ཉིད་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པར་འདོད་དོ། །སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི། ཤེས་བྱ་ཀུན་ལ་རྟག་ཏུ་མི་ཐོགས་པ་སྟེ་འབད་མེད་དུས་གཅིག་ལ་གསལ་པོར་མཁྱེན་ཅིང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གཟུངས་མང་པོ་འབྱུང་བས་ན་དེ་རྣམས་ཀྱི་གཏེར་དང་འདྲ་བའོ། །བྱ་བ་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམས་ཀུན་ཏུ་སྐུ་སྣ་ཚོགས་སྟོན་ལ། གྲངས་ལ་སོགས་པ་དཔག་ཏུ་མེད་ཅིང་། བློས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་སྤྲུལ་པ་མང་པོས། སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །གསུམ་པ་དེ་དག་གི་ཡན་ལག་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་ལ་གཉིས་ཏེ། རྣམ་གྲངས་ཀྱི་སྒོ་ནས་རྒྱས་པར་བཤད་པ་དང་། བསྟོད་པའི་སྒོ་ནས་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ལ་སྡེ་ཚན་བཅུ་དགུ་སྟེ། སྟོབས་བཅུ། མི་འཇིགས་པ་བཞི། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི། མ་འདྲེས་པའི་ཆོས་བཅོ་བརྒྱད། དབང་བཅུ། ཡོངས་སུ་དག་པ་བཞི། དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པ་གསུམ། ཉོན་མོངས་མེད་པ། དགོངས་མ་ཐག་ཏུ་མཁྱེན་པ། གཞན་དོན་མ་བསྙེལ་བ། བག་ཆགས་བཅོམ་པ། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ། སྤྱན་ལྔ། མངོན་ཤེས་དྲུག །རྣམ་ཐར་བརྒྱད། སྙོམས་འཇུག་དགུ ཟད་པར་བཅུ། ཟིལ་གནོན་བརྒྱད། དེ་དག་ཐུན་མོང་དང་ཁྱད་པར་དུ་བཞག་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྦྱིན་པ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་འབྱུང་བ་གནས། སེར་སྣ་ལ་དེ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པ་སོགས་ཀུན་བྱང་གིས་བསྡུས་པའི་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་ཡུལ་ལ་ཆགས་ཐོགས་མེད་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང་པོའོ། །དགེ་སྡིག་གི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ངོ་བོ་དང་རབ་དབྱེ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་ཆགས་ཐོགས་མེད་པའི་མཁྱེན་པ་གཉིས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཉན་ཐོས་དང་རང་རྒྱལ་སོགས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་མོས་པའི་འདོད་པ་སྣ་ཚོགས་ལ་ཆགས་ཐོགས་མེད་པའི་མཁྱེན་པ་གསུམ་པའོ། །གདུལ་བྱའི་འཇིག་རྟེན་རྣམས་ཀྱི་ཁམས་ཏེ་རིགས་སྣ་ཚོགས་ལ་ངེས་པ་དང་མ་ངེས་པའི་ཡུལ་ལ་ཆགས་ཐོགས་མེད་པའི་མཁྱེན་པ་ནི་བཞི་པའོ། །གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་བྱང་གི་དབང་པོ་མཆོག་རྣོན་པོ་དང་། མཆོག་མ་ཡིན་པ་རྟུལ་པོ་དང་། འབྲིང་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་དབྱེ་ལ་ཆགས་ཐོགས་མེད་པའི་མཁྱེན་པ་ནི་ལྔ་པའོ། །མངོན་མཐོ་དང་ངེས་ལེགས་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་ཐེག་པ་གསུམ་དང་། བསོད་ནམས་དང་མི་གཡོ་བའི་ལས་དང་། དེ་ལས་བཟློག་པའི་ཆགས་ཐོགས་མེད་པའི་མཁྱེན་པ་ནི་དྲུག་པའོ། །བསམ་གཏན་དང་རྣམ་ཐར་སྙོམས་འཇུག་སོགས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རོ་མྱང་དང་ཉེས་དམིགས་སོགས་དང་། རྣམ་བྱང་དེ་མི་དམིགས་ཤིང་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ལ་ཆགས་ཐོགས་མེད་པའི་མཁྱེན་པ་ནི་བདུན་པའོ། །རང་དང་གཞན་གྱི་འདས་པའི་གནས་སྐབས་སྔོན་གྱི་གནས་ཚེ་རབས་སྔ་མ་དུ་མ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ལ་ཆགས་ཐོགས་མེད་པའི་མཁྱེན་པ་ནི་བརྒྱད་པའོ། །འགྲོ་བ་མཐའ་དག་གི་ད་ལྟ་ནས་མ་འོངས་པར་འཇུག་པའི་འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བའི་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་ལ་ཆགས་ཐོགས་མེད་པའི་མཁྱེན་པ་ནི་དགུ་པའོ། །ཉན་རང་རྣམས་སྒྲིབ་པ་ཕྱོགས་གཅིག་གི་དག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་མཐའ་དག་གི་དག་པའི་ཟག་པ་ཟད་པ་ལ་ཆགས་ཐོགས་མེད་པའི་མཁྱེན་པ་ནི་སྟོབས་ནི་རྣམ་པ་བཅུ་པའོ། །འདི་རྣམས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱིས་མི་རྫི་བའི་ཕྱིར་སྟོབས་ཞེས་བྱའོ། །གཉིས་པ་ནི། རང་དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་གཉིས་དང་། གཞན་དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་གཉིས་སོ། །དང་པོ་ནི། སྤངས་པ་དང་རྟོགས་པ་ཕུན་ཚོགས་ཀྱི་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བས་དེ་ལ་རྟོགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ། མི་འཇིགས་པའི་རྣམ་པ་ནི། འཁོར་གྱི་དབུས་སུ་ང་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ། །ཞེས་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཞལ་གྱིས་མཆེས་པ་ལ་ཆོས་མཐུན་གྱི་རྒོལ་བ་པོ་མེད་པ་དང་། སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་མི་འཇིགས་པ་ནི་ང་ནི་སྒྲིབ་གཉིས་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་སྤངས་སོ་ཞེས་བདག་ཉིད་ཟག་པ་མ་ལུས་པ་ཟད་པ་ཉིད་དུ་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པ་ལ་ཆོས་མཐུན་གྱི་རྒོལ་བ་པོ་མེད་པ་སྟེ། རང་དོན་ནོ། །གཞན་གྱི་དོན་ཡང་བར་ཆད་ཀྱི་ཆོས་དེའི་གཉེན་པོ་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ལམ་སྟོན་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བས་དེ་ལ་བར་ཆད་ཀྱི་ཆོས་སྟོན་པ་ལ་མི་འཇིགས་པའི་རྣམ་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་ལམ་ལ་བར་ཆད་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་རང་གི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་བརྗོད་ཅིང་བསྟན་པ་ལ་ཆོས་མཐུན་གྱི་རྒོལ་བ་པོ་མེད་པ་དང་། ངེས་འབྱུང་གི་ལམ་སྟོན་པ་ལ་མི་འཇིགས་པའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ནི་ཤེས་པ་ཉིད་དང་། ལམ་ཤེས་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ལམ་བྱང་ཆུབ་གསུམ་དུ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ལ། ཆོས་མཐུན་གྱི་རྒོལ་བ་པོ་མེད་པ་སྟེ། གཞན་དོན་ནོ། །འདི་དག་ནི་གཞུམ་པ་མེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་མི་འཇིགས་པའོ། །གསུམ་པ་ནི། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་བྱང་གི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་དུ་མ་དང་། གཟུགས་ནས་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་བར་གྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དང་། ཡུལ་གྱི་མིའི་སྐད་སོ་སོ་ཇི་སྙེད་པ་དང་། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་དང་། རྣམ་པའི་རབ་དབྱེ་མཐའ་ཡས་པའི་ཡུལ་ལ་ཆགས་ཐོགས་མེད་པར་འཇུག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་ནི་གོ་རིམ་བཞིན་དུ། ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་བཞི་ཡིན་ནོ། །བཞི་པ་ནི། སྤྱོད་པས་བསྡུས་པ་དྲུག །རྟོགས་པས་བསྡུས་པ་དྲུག །ཕྲིན་ལས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་གསུམ། ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་གསུམ་གྱི་དང་པོ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གླང་པོ་ཆེ་གཏུམ་པོ་དང་འགྲོགས་པ་སོགས་སྐུའི་འཁྲུལ་པ་དང་། ནགས་སྟུག་པོར་ཅ་ཅོ་དང་རྟ་སྐད་འབྱིན་པ་སོགས་གསུང་ལ་ཅ་ཅོ་དང་། བརྗེད་ནས་བྱ་བ་ཤོར་བ་དང་། དུས་ལས་ཡོལ་བ་ལ་སོགས་པ་དྲན་པ་ཉམས་པ་དང་། སྤྱོད་ལམ་ཐམས་ཅད་དུ་ཐུགས་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་དང་། འཁོར་འདས་བླང་དོར་ཐ་དད་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང་། གདུལ་བྱའི་རྒྱུད་ལ་ཕྲིན་ལས་འཇུག་ཏུ་རུང་མི་རུང་གི་ཡུལ་དུས་སོགས་སོ་སོར་མ་བརྟགས་པར་དེ་ཡལ་བར་དོར་བའི་བཏང་སྙོམས་མི་མངའ་བའི་རྣམ་པ་སྟེ་དྲུག་ནི་སྒོ་གསུམ་གྱི་གནས་ངན་ལེན་མ་ལུས་པ་སྤངས་པའི་ཡོན་ཏན་ཡིན་པས་ཉན་རང་དགྲ་བཅོམ་དག་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཏེ། ཉན་རང་དག་ལ་ནི་དེ་དག་ལས་བཟློག་པའི་སྒོ་གསུམ་གྱི་གནས་ངན་ལེན་ཅི་རིགས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པའི་འདུན་པ་ཉམས་པ་མི་མངའ་བ་དང་། འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པ་ལ་གདུལ་བྱ་གང་ན་ཡོད་པའི་གནས་སུ་གཤེགས་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཉམས་པ་མི་མངའ་བ་དང་། སེམས་ཅན་འདུལ་བའི་ཐབས་ནམ་ཡང་མ་བརྗེད་པར་དྲན་པ་ཉམས་པ་མི་མངའ་བ་དང་། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་མཉམ་པར་འཇོག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཉམས་པ་མི་མངའ་བ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པ་དང་སྤྱོད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཆོས་སྟོན་པའི་མཁྱེན་པ་མི་ཟད་པའི་ཤེས་རབ་ཉམས་པ་མི་མངའ་བ་དང་། འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པ་ལ་མི་ཟད་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཉམས་པ་མི་མངའ་བ་སྟེ་དྲུག་ནི། ཉན་རང་རྣམས་ལས་རྟོགས་པ་ཁྱད་པར་འཕགས་པའི་ཆོས་ཏེ་ཉན་རང་རྣམས་ལ་ནི་དྲུག་པོ་དེ་དག་མ་ཐོབ་པ་ཉམས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། སྤྱོད་ལམ་བཞིས་གདུལ་བྱ་འདུལ་བ་སྐུའི་ཕྲིན་ལས་དང་། ཆོས་དང་ལྡན་པ་དང་དོན་དང་ལྡན་པའི་གཏམ་མཛད་པ་གསུང་གི་ཕྲིན་ལས་དང་། བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་སོགས་ཐུགས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་བསླངས་པའི་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་ཞིང་། ཡེ་ཤེས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་རྒྱུ་བས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་རྣམ་པ་གསུམ་ནི། ཉན་རང་ལས་ཕྲིན་ལས་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པའི་ཆོས་ཏེ། དེ་དག་གི་སྒོ་གསུམ་གྱི་ལས་ནི་ལུང་མ་བསྟན་གྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་ཡོད་པས་སོ། །བཞི་པ་ནི། འདས་པ་ལ་སོགས་དུས་གསུམ་གྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་འདོད་པ་ཙམ་གྱིས་ཤེས་པས་མ་ཆགས་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པས་མ་ཐོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། དེ་དག་གི་ནི་ཉན་རང་ལས་ཡེ་ཤེས་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པའི་ཆོས་ཏེ། དེ་དག་ལ་འདོད་པ་ཙམ་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྔ་པ་ནི། ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་ཚེ་འདོར་བ་ལ་སོགས་དབང་བ་ཚེ་དང་། ཅི་ལྟར་འདོད་པར་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་འཇུག་པ་སེམས་དང་། ཇི་ལྟར་འདོད་པ་ལྟར་ཡོ་བྱད་ཉེ་བར་གནས་པར་བྱེད་པ་ཡོ་བྱད་ལ་དབང་བ་སྟེ། དེ་སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུའོ། །ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་སྒོ་གསུམ་གྱི་ལས་སྒྲུབ་པ་ལས་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་ཇི་ལྟར་འདོད་པར་ལུས་ལེན་པ་སྐྱེ་བ་ལ་དབང་བ་གཉིས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་འབྲས་བུའོ། །ས་ལ་སོགས་པར་གསེར་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་བསྒྱུར་བ་མོས་པ་ལ་དབང་བ་ནི་བཟོད་པའི་འབྲས་བུའོ། །ཇི་ལྟར་མོས་པ་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་པ་སྨོན་ལམ་ལ་དབང་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་འབྲས་བུའོ། །མངོན་ཤེས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་ལ་དབང་བ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་འབྲས་བུའོ། །ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་ཡེ་ཤེས་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ཡེ་ཤེས་ལ་དབང་བ་དང་། གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་དུ་སྟོན་ནུས་པ་ནི་ཆོས་ལ་དབང་བ་སྟེ། དེ་གཉིས་ནི་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་འབྲས་བུའོ། །དྲུག་པ་ནི། བསམ་གཏན་ལ་བརྟེན་ནས་ལུས་འདོར་ལེན་ལ་དབང་ཐོབ་པ་རྟེན་དང་། སྤྲུལ་བསྒྱུར་ལ་དབང་ཐོབ་པ་དམིགས་པ་དང་། སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྲངས་མེད་པ་ལ་འཇུག་པ་ལ་ཐུགས་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྒོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལ་དབང་འབྱོར་བ་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིའོ། །བདུན་པ་ནི། ཆོས་སྟོན་པ་ན་འཁོར་ཁ་ཅིག་ཉན་འདོད་ཅིང་རྣ་བ་གཏོད་ཅིང་སེམས་ཉེ་བར་འཇོག་ལ་ཁ་ཅིག་དེ་ལས་བཟློག་སྟེ། ཉན་པར་མི་འདོད་པ་དང་། ཁ་ཅིག་ཉན་ཁ་ཅིག་མི་ཉན་པ་གཉིས་ག་དག་ལ་གོ་རིམ་བཞིན་དུ། ཐུགས་དགྱེས་པས་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་། མི་དགྱེས་པས་ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་། དགྱེས་མི་དགྱེས་གཉིས་དབེན་པ་ཁོ་ནར་བཏང་སྙོམས་སུ་དྲན་པ་དང་ལྡན་པར་གནས་སོ་ཞེས་བྱའོ། །བརྒྱད་པ་ནི། ཉན་རང་སོགས་ནི་བསོད་སྙོམས་སོགས་ལ་རྒྱུ་བའི་སྔོན་རོལ་དུ། མངོན་ཤེས་ཀྱིས་འགའ་ཞིག་བདག་ལ་དམིགས་ནས་ཉོན་མོངས་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རམ། ཞེས་བརྟགས་ནས་སྐྱེ་བར་ཤེས་ན། བདག་ལ་དམིགས་ནས་འགའ་ཡང་ཉོན་མོངས་སྐྱེ་བར་མ་གྱུར་ཅིག་སྙམ་པས་བསམ་གཏན་བཞི་པའི་རབ་མཐའ་ལ་བརྟེན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་ལ། དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་བདག་ལངས་ནས་རྒྱུ་བ་ན་འགའ་ཞིག་གི་རྒྱུད་ལ་ཡང་བདག་ལ་དམིགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་མི་སྐྱེ་བ་ཙམ་བྱེད་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ནི། གང་གི་རྒྱུད་ལ་དམིགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བའི་སེམས་ཅན་དེའི་ཉོན་མོངས་པ་དྲུངས་འབྱིན་པའི་ཕྲིན་ལས་མཛད་པས་སྔ་མ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །དགུ་པ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྨོན་མཁྱེན་ནི་ཉན་རང་ལས་ཁྱད་པར་ལྔས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཏེ། འབད་རྩོལ་གྱི་མཚན་མ་མེད་པས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་དང་། དངོས་པོ་ལ་མ་ཞེན་པས་ཆགས་པ་སྤངས་པ་དང་། སྒྲིབ་པ་སྤངས་པས་ཡུལ་ཀུན་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པ་དང་། འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པར་རྟག་ཏུ་གནས་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་རིག་པའི་སྒོ་ནས་གདུལ་བྱ་འདྲི་བ་ཀུན་ལ་ལན་འདེབས་པའོ། །བཅུ་པ་ནི། རྒྱ་མཚོ་ཆུ་སྲིན་གནས་ཀྱི་བརླབས། །དུས་ལས་ཡོལ་བར་འགྱུར་སྲིད་ཀྱི། །གདུལ་བར་བྱ་བའི་སྲས་རྣམས་ལའང་། །སངས་རྒྱས་དུས་ལས་ཡོལ་མི་མངའ། །ཞེས་པ་ལྟར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་བསྙེལ་བ་མི་མངའ་བ་དང་། བཅུ་གཅིག་པ་ནི། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་བག་ལ་ཉལ་གྱི་ངོ་བོའི་ས་བོན་སྤངས་པས། ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པ་ལྟ་བུའི་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་མི་མངའ་བའོ། །བཅུ་གཉིས་པ་ནི། འགྲོ་བ་ཀུན་ལ་དམིགས་ནས། ཉིན་མཚན་ལན་དྲུག་ཏུ་གཟིགས་པ་ནི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའོ། །བཅུ་གསུམ་པ་ལས་ཤའི་སྤྱན་ནི། དཔག་ཚད་བརྒྱ་ནས་སྟོང་གསུམ་ཚུན་ཆད་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་ནོ། །ལྷའི་སྤྱན་ནི། མཆོད་རྟེན་ལ་མར་མེ་ཕུལ་བ་སོགས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་ལས་བྱུང་བ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཆི་འཕོ་བ་དང་སྐྱེ་བའི་ཡུལ་ཅན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤྱན་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་མཚན་མར་མི་རྟོག་པའི་ཡུལ་ཅན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་སྤྱན་ནི། བརྒྱད་པ་དང་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ལ་སོགས་པ་འཕགས་པའི་གང་ཟག་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པའི་ཡུལ་ཅན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་ཡུལ་ཅན་ནོ། །དེ་ལ་ཤའི་སྤྱན་ནི་ཚོགས་ལམ་དང་། ལྷའི་སྤྱན་སྦྱོར་ལམ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤྱན་མཐོང་ལམ་མཉམ་གཞག་དང་། ཆོས་ཀྱི་སྤྱན་དེའི་རྗེས་ཐོབ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་མཚན་ཉིད་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་དང་། རྗེས་མཐུན་པ་ས་བརྒྱད་པ་ནས་ཡོད་དོ། །བཅུ་བཞི་པ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མངོན་ཤེས་ནི། ས་གཡོ་བ་དང་། གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཤིང་མང་དུ་བསྒྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པའོ། །ལྷའི་རྣ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཁམས་ཐམས་ཅད་ན་གནས་པའི་སྒྲ་ཆུང་ངུ་དང་ཆེན་པོ་སོགས་ཐོས་པ། སྒོམ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་བྱུང་བ་མཉམ་པར་བཞག་པའི་སས་བསྡུས་པའི་གཟུགས་ཅན་དང་བའོ། །གཞན་སེམས་ཤེས་པའི་མངོན་ཤེས་ནི། བདག་གཞན་གྱི་སེམས་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པ་དང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པའོ། །སྔོན་གནས་རྗེས་དྲན་ནི། རང་གཞན་གྱི་ཚེ་རབས་སྔ་མ་དུ་མ་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པའོ། །ལྷའི་མིག་ནི། བསྐལ་བ་དང་མ་བསྐལ་བའི་གཟུགས་ཕྲ་རགས་ཐམས་ཅད་མཐོང་བ་སྒོམ་པ་ལས་བྱུང་བ་མཉམ་པར་བཞག་པས་བསྡུས་པའི་གཟུགས་དང་བའོ། །ཟག་པ་ཟད་པའི་མངོན་ཤེས་ནི། སྒྲིབ་གཉིས་སྤོང་བར་བྱེད་པའི་ཐབས་དང་། དེ་དག་སྤངས་པའི་རྣམ་གྲོལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་བོ། །དེ་ལ་མངོན་ཤེས་དང་པོ་ལྔ། བསམ་གཏན་གྱི་དངོས་གཞིའི་སེམས་ཁོ་ན་ལ་བརྟེན་གྱི་གཞན་ལ་མ་ཡིན་ཏེ། ཉེར་སྡོགས་རྣམས་ནི་ཞི་གནས་ཤས་ཆུང་བའི་ཕྱིར་དང་། གཟུགས་མེད་རྣམས་ནི་ལྷག་མཐོང་ཤས་ཆུང་བའི་ཕྱིར། ཡོན་ཏན་གནས་ཁྱད་པར་ཅན་གྲུབ་པའི་རྟེན་དུ་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཐ་མ་ནི་བསམ་གཏན་ས་དྲུག་དང་གཟུགས་མེད་དང་པོ་གསུམ་ལ་བརྟེན་ཏེ། དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོ་ལྔ་པ་ནི། གཟུགས་ཅན་གཟུགས་ལ་ལྟ་བའི་རྣམ་ཐར་ནི། བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་བརྟེན་ནས། ནང་ལྟ་བ་པོ་བདག་ལ་གཟུགས་སུ་འདུ་ཤེས་བཞག་སྟེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ཆེ་ཆུང་བཟང་ངན་སོགས་ལ། ཆེ་བ་ལ་ཆུང་ངུར་ལྟ་བ་ལ་སོགས་གང་དང་གང་དུ་སྤྲུལ་པར་འདོད་པ་ལ་དེ་དང་དེར་མོས་པར་བྱེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་སྟེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ལ་ལྟ་བའི་རྣམ་ཐར་ནི། ནང་བལྟ་བ་པོ་བདག་ལ་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པར་འདུ་ཤེས་བཞག་སྟེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ལ་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ལྟ་བའོ། །སྡུག་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ནི། སྡུག་མི་སྡུག་སྤྲུལ་པ་ལ་འདོད་མི་འདོད་སོགས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོང་ཀྱི་གཉེན་པོར་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་བརྟེན་ནས། སྡུག་མི་སྡུག་སོགས་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། སྡུག་མི་སྡུག་ཕན་ཚུན་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་འདུ་ཤེས་དང་། རྣམ་ཐར་ཐམས་ཅད་སྡུག་པར་རོ་གཅིག་ཏུ་མོས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པའོ། །ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སོགས་གཟུགས་མེད་ཀྱི་རྣམ་ཐར་བཞི་ནི་རང་སའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དག་པ་རོ་མྱང་གི་སྒྲིབ་པ་ལས་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་ཐར་དུ་བཞག་གོ །བཅུ་དྲུག་པ་ནི། བསམ་གཏན་བཞི་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འདི་དག་སྔ་མ་སྔ་མ་མ་ཐོབ་པར་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་མི་ནུས་པས། མཐར་གྱིས་སྙོམས་པར་གནས་པའི་སྙོམས་འཇུག་ཅེས་བྱའོ། །དེ་དག་གི་ངོ་བོ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །བཅུ་བདུན་པ་ནི། འབྱུང་བ་ས་དང་། ཆུ་དང་། མེ་དང་། རླུང་བཞིའི་ཟད་པར་བཞི་ནི། བསམ་གཏན་ལ་བརྟེན་ནས་མཐའ་དག་ས་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་དང་དེ་དག་གི་ཁྱད་པ་དུ་མོས་པ་བྱས་ཏེ་བསྒོམ་པ་ལས། འབྱུང་བ་དེ་དང་དེར་སྣང་ཞིང་སྤྲུལ་པར་བྱེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་འབྲེལ་བའོ། །སྔོན་པོ། སེར་པོ། དམར་པོ། དཀར་པོ་བཞི་ཡང་བསམ་གཏན་ལ་བརྟེན་ནས་མཐའ་དག་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་དེ་དང་དེར་སྣང་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཤེས་རབ་བོ། །ནམ་མཁའ་དང་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཟད་པར་ནི་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་བརྟེན་ནས་མཐའ་དག་ནམ་མཁའ་དང་རྣམ་ཤེས་སུ་སྣང་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་བོ། །བཅོ་བརྒྱད་པ། བསམ་གཏན་ལ་བརྟེན་ནས་ནང་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ཆུང་ངུ་དག་ལ་དེ་ལྟར་ལྟ་ཞིང་གཟུགས་དེ་དག་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་ཤེས། ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་མཐོང་བ་དེ་ནི་དང་པོའོ། །གཟུགས་ཆུང་ངུའི་གནས་སུ་ཆེན་པོ་སྦྱོར་བ་ནི་གཉིས་པའོ། །ནང་གཟུགས་སུ་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ཆུང་ངུ་ལ་སྔ་མ་ལྟར་ལྟ་བ་ནི་གསུམ་པའོ། །ཆུང་ངུའི་གནས་སུ་ཆེན་པོ་སྦྱར་བ་ནི་བཞི་པའོ། །བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་པོ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའོ། །ནང་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་སྔོན་པོའོ། ཁ་དོག་སྔོན་པོ་སྔོན་པོ་ལྟ་བུར་སྟོན་པ། འོད་སྔོན་པོ་འབྱུང་བ་རྣམས་ལ་ལྟ་སྟེ། གཟུགས་དེ་དག་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་ཤེས། ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་མཐོང་བ་ནི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ལྔ་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེར་པོ་དམར་པོ་དཀར་པོ་རྣམས་ལ་ཡང་ཅི་རིགས་སུ་སྦྱར་ཏེ་ཁ་དོག་ཟིལ་གྱིས་མནན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་བཞི་པོ་འདི་ནི་སྡུག་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ཉིད་ལས་བྱུང་བའོ། །བཅུ་དགུ་པ་ནི། དེ་ལྟར་རྣམ་ཐར་བརྒྱད་ནས་ཟིལ་གནོན་གྱི་བར་དེ་དག་ནི། འཕགས་པ་གཞན་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ཡང་། ཡོད་པས་ཐུན་མོང་གི་ཡོན་ཏན་ཡིན་ལ། སྟོབས་བཅུ་མི་འཇིགས་པ་བཞི་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་རྣམས་ནི། སངས་རྒྱས་ཁོ་ནའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཡོན་ཏན་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་བསྟོད་ཚུལ་གྱིས་བསྡུ་བ་ལ། སྤྱིར་བསྟན་པ་དང་། བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ནི། སངས་རྒྱས་ཡོན་ཏན་ཞེས་སོགས་སོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས། ཐུན་མོང་བ་དང་། ཁྱད་པར་བ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ལ་བཅུ། ཚད་མེད་བཞི། རྣམ་ཐར། ཟིལ་གནོན། ཟད་པར། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ། བསམ་ནས་ཤེས་པ། སོ་སོ་ཡང་དག་རིག་པ། མངོན་ཤེས། མཚན་དཔེ། ཡོངས་དག་རྣམས་སོ། །དང་པོ་ནི། བརྩེ་བ་ནི་ཚད་མེད་པ་བཞིའི་སྤྱི་མིང་ཡིན་པས་དེ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བརྩེ་བ་ཅན་ནོ། །བརྩེ་བ་དེ་ཉིད་ལས་བདེ་བ་དང་ཕན་པའི་དགོངས་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། ཚད་མེད་པ་གསུམ་སྟེ། བྱམས་པས་བདེ་བ་དང་ཕྲད་པ་དང་། སྙིང་རྗེས་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བ་དང་། དགའ་བས་བདེ་བ་དང་མི་འབྲལ་བའི་དགོངས་པ་ཅན་ནོ། །བཏང་སྙོམས་ནི་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་བཞེད་པའི་ཕན་པའི་དགོངས་པ་གཉིས་ཏེ། དེ་ལྟར་ཕན་བདེ་གཉིས་ཀྱི་དགོངས་པ་དང་ལྡན་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གཉིས་པ་གསུམ་པ་བཞི་པ་རྣམས་ནི། ཐུབ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་རྣམ་ཐར་བརྒྱད་ནི། སྒྲིབ་པ་ཀུན་ལས་ངེས་པར་གྲོལ་བ་ཡིན་ལ། ཟིལ་གནོན་བརྒྱད་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཅིང་ཟད་པར་བཅུ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཁྱེན་པས་ཤེས་བྱ་ལ་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཐུགས་སྒྲིབ་པ་གཉིས་ལས་གྲོལ་ཞེས་པའོ། །ལྔ་པ་ནི། སེམས་ཅན་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པའི་རིགས་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་འདུལ་ཞིང་། ཉོན་མོངས་པ་མངོན་འགྱུར་མེད་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ཕྱིས་མི་སྐྱེ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཉེན་པོ་བསྟན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་འཇོམས་པར་མཛད་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ལ་ལྷག་པར་བརྩེ་བའོ། །དྲུག་པ་ནི། གདུལ་བྱའི་བསམ་པ་ལ་སོགས་འགའ་ཞིག་མཁྱེན་པར་བཞེད་པ་ན། འབད་རྩོལ་མེད་པར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་མངོན་དུ་གྱུར་པ་དང་། སྒྲིབ་པ་གཉིས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཆགས་པ་དང་ཐོགས་པ་མི་མངའ་བ་སྟེ། རྒྱུད་བླ་མ་ལས། ཉོན་མོངས་སྤངས་ཕྱིར་ཆགས་པ་མེད། །ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་ཀུན་དག་པའི་ཕྱིར། །ཐམས་ཅད་དུ་ནི་ཐོགས་པ་མེད། །ཅེས་སོ། །རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་བཞག་པ་ཉིད་དང་། འདྲི་བ་ཀུན་གྱི་ལན་ལྟོན་པའི་སྒོ་ནས་ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པའོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྨོན་ནས་ཤེས་པ་ནི་འཕྲལ་དུ་སྨོན་ལམ་འདེབས་ཤིང་འབད་རྩོལ་གྱི་སྒོ་ནས་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་ལྟོས་པ་དང་། ཉི་ཚེ་ཤེས་པ་དང་། རེས་འགའ་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་དང་། ཐེ་ཚོམ་འགའ་ཞིག་གཅོད་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིམ་པ་ལྟར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ལ་སོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བདུན་པ་ནི། རྟེན་དང་བརྟེན་པ་ནི་ཆོས་དང་དོན་ངོ་བོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་སྟེ། བཤད་པར་བྱའོ། །གསུང་དང་མཁྱེན་པ་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་དང་སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་སྟེ། འཆད་བྱེད་དོ། །དེ་དག་ལ་བློས་རྟག་ཏུ་ཐོགས་པ་མི་མངའ་བའི་སྒོ་ནས་དམ་པའི་ཆོས་ལེགས་པར་སྟོན་པའོ། །བརྒྱད་པ་ནི། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་མངོན་པར་ཤེས་པས་གདུལ་བྱའི་དྲུང་དུ་གཤེགས་ནས་གཞན་སེམས་ཤེས་པའི་མངོན་ཤེས་ཀྱིས་སེམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་མངོན་པར་ཤེས་པས། སེམས་ཅན་གྱི་སྤྱོད་པ་མཁྱེན་པར་མཛད་དེ། ལྷའི་རྣ་བའི་མངོན་ཤེས་ཀྱིས་དེ་དག་གི་སྐད་ཀྱིས་ཆོས་སྟོན་པ་མཁྱེན་ནས། སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་མངོན་ཤེས་ཀྱིས་སྔོན་གྱི་མཐའ་ནས་འདིར་འོང་བ་དང་། ལྷའི་མིག་གིས་ཕྱི་མའི་མཐར་འགྲོ་བ་དང་། ཟག་པ་ཟད་པའི་མངོན་ཤེས་ཀྱིས་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ལམ་གྱིས་ཇི་ལྟར་འཁོར་བ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཚུལ་རྣམས་མཁྱེན་ནས། དེ་དག་དང་མཐུན་པར་གདམས་ངག་ལེགས་པར་འདོམས་པར་མཛད་དོ། །དགུ་པ་ནི། ལུས་ཅན་ཀུན་གྱི་ཁྱོད་མཐོང་ན། མཚན་བཟང་པོ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུ་དང་ལྡན་པས། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལགས་པར་འཚལ་ཞིང་། དེའི་ལས་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་རབ་ཏུ་དང་བར་མཛད་པའོ། །བཅུ་པ་ནི། རྟེན་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་ལུས་ལེན་པ་དང་། ཇི་སྲིད་བཞེད་པའི་བར་དུ་གནས་པ་དང་། དུས་ལ་བབ་པ་ན་གཏོང་བ་ལ་མངའ་བརྙེས་པའོ། །དམིགས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་དམིགས་པ་མེད་པ་སྤྲུལ་པ་དང་། ཡོད་པ་བསྒྱུར་བའོ། །ཐུགས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མངའ་བརྙེས་པའོ། །ཤེས་རབ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡེ་ཤེས་ལ་མངའ་བརྙེས་པའོ། །གཉིས་པ་ཁྱད་པར་ལ་བཅུ་སྟེ། སྟོབས་བཅུ། མི་འཇིགས་པ་བཞི། བསྲུང་བ་མེད། དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པ་གསུམ། བག་ཆགས་སྤངས་པ། བསྙེལ་བ་མེད། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ། མ་འདྲེས་ཆོས། རྣམ་མཁྱེན། ཕར་ཕྱིན་དྲུག་མཐར་སོན་པའོ། །དང་པོ་ནི། བྱེད་ལས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བསྟན་ཏེ། གསོད་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་བདེ་འགྲོའི་ཐབས་སུ་འདོད་པ་ནི། ཐབས་ལ་བསླུ་བའི་བདུད་ཡིན་ལ། གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་དགེ་བ་ནི་བདེ་འགྲོའི་གནས་ཡིན་གྱི། གསོད་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་མི་དགེ་བ་ནི་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པས་དེ་འཇོམས་སོ། །ཐབས་ལ་བསླུ་བའི་བདུད་ནི་སྡིག་པ་བྱས་ཤིང་དགེ་བ་མ་བྱས་ཀྱང་། དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་མཉེས་ནས་ངན་འགྲོར་མི་ལྟུང་བར་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ལ། ལས་བདག་གིར་བྱ་བ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རང་གི་དགེ་མི་དགེའི་ལས་བྱས་པ་དེ་རང་གིས་མྱོང་བར་འགྱུར་བས། དེ་ལ་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པས་བསྐྱབ་པར་མི་ནུས་པ་བསྟན་པས་དེ་འཇོམས་སོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་བསམ་གཏན་ཐོབ་པ་ཙམ་གྱིས་གྲོལ་བར་སྟོན་པ་ནི། དག་པ་ལ་སླུ་བའི་བདུད་ཡིན་ལ། བསན་གཏན་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་པའི་བསམ་གཏན་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་ས་བོན་རྩ་བ་ནས་སྤོང་མི་ནུས་པ་བསྟན་པས་འཇོམས་སོ། །ཐེག་ཆེན་གྱི་རིགས་ཅན་ཐེག་ཆེན་སྤངས་ནས་ཐེག་དམན་ལ་སྦྱོར་བ་ནི། ཐེག་པ་ཆེན་པོས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ལ་རབ་ཏུ་བསླུ་བའི་བདུད་ཡིན་ལ། དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་བདུན་གྱིས་ནི་དེ་འཇོམས་ཏེ། དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་དད་པ་ལ་སོགས་པ་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོ་མཁྱེན་ཏེ་ཆེན་པོ་ལ་འགོད་པ་དང་། མོས་པ་སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་པས་མོས་པའི་བྱེ་བྲག་སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་ནས་ཐེག་ཆེན་གྱི་མོས་པ་ལ་འགོད་པ་དང་། ཁམས་སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་པས་སེམས་ཅན་གྱི་རིགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཤེས་ནས་རིགས་དང་འཚམ་པའི་ལས་ལ་འགོད་པ་དང་། ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་མཁྱེན་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱ་བའི་ལམ་གྱིས་བྱེ་བྲག་ཐམས་ཅད་ཤེས་ནས་ཐེག་ཆེན་གྱི་ལམ་ལ་འགོད་པ་དང་། སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པས་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་སྔོན་གྱི་ཚེ་རབས་རྣམས་མཁྱེན་པ་དང་། འཆི་འཕོ་བ་དང་སྐྱེ་བ་མཁྱེན་པས་མ་འོངས་པ་ན་གང་དུ་སྐྱེ་བ་མཁྱེན་པ་དང་། ཟག་པ་ཟད་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བྱེ་བྲག་རྣམས་མཁྱེན་པ་དང་། བདུན་པོ་དེའི་སྒོ་ནས་ཐེག་ཆེན་གྱི་རིགས་ཅན་རྣམས་ཐེག་ཆེན་གྱི་ལམ་ཉིད་ལ་འགོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། རང་དོན་དུ་ང་ནི་སངས་རྒྱས་སོ་ཞེས་ཡེ་ཤེས་དང་། ངས་ཟག་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་སོ་ཞེས་སྤངས་པ་གཉིས་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པ་དང་། གཞན་དོན་དུ་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ལམ་གྱིས་འཁོར་བ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་ངོ་ཞེས་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཐར་པའི་གེགས་བྱེད་དོ་ཞེས་སྟོན་ཅིང་ཞལ་གྱིས་བཞེད་པར་མཛད་པ་ལ། འཇིག་རྟེན་ན་ལྷའམ། བདུད་དམ། ཚངས་པའམ། བྲམ་ཟེའམ། ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱིས་སངས་རྒྱས་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཉོན་མོངས་པས་ཐར་པའི་གེགས་མི་བྱེད་དོ། །ཞེས་པའི་བར་དུ་ཆོས་མཐུན་པར་རྒོལ་བའི་རྒྱུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ནས་བདེ་བ་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། བག་ཚ་བ་མེད་པ་རྣམས་ཐོབ་ནས། ཁྱུ་མཆོག་གི་གནས་རླབས་པོ་ཆེ་ཞལ་གྱིས་མཆེ་ཞིང་། འཁོར་གྱི་ནང་དུ་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོགས་ལ། ཚངས་པའི་འཁོར་ལོ་རབ་ཏུ་བསྐོར་བས་ན། མུ་སྟེགས་བྱེད་གཞན་གྱིས་མི་རྫི་བའོ། །གསུམ་པ་ནི། སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་གསུམ་པོ་གཞན་གྱིས་ཤེས་ན་མ་དད་པར་འགྱུར་དུ་དོགས་ན་བསྲུང་བ་སྟེ། བཙན་དགོས་མེད་པས་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་སེང་གེའི་བག་བརྐྱང་སྟེ་བསྲུང་བའོ། །བཞི་པ་ནི། བསྙེལ་བ་མི་མངའ་བ་ཉིད་ཀྱིས། རྟག་ཏུ་འདི་དག་གིས་ཆོས་འདི་བསྒྲུབས་ན་ལེགས་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཉེ་བར་གནས་པས་ཆོས་སྟོན་པ་ན་འཁོར་ཐམས་ཅད་གུས་པས་ཉན་པ་དང་། རྣ་བླགས་པ་དང་། ཡིད་བཏུད་པ་དང་། ཀུན་ཤེས་པའི་བསམ་པ་ཉེ་བར་འཇོག་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་སྒྲུབ་པར་འོས་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། འཁོར་དེ་ལས་བཟློག་པ་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། འཁོར་འདྲེས་མ་ལ་གཉིས་གར་མི་འགྱུར་བས། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་གཉིས་པོ་དེ་སྤངས་པའོ། །དེ་གཉིས་ཀྱི་ལས་ནི་འཁོར་སྡུད་པའོ། །ལྔ་པ་ནི། ཀུན་བྱེད་ཁྱོད་ལ་གྲོང་ལ་སོགས་པར་རྒྱུ་བ་དང་། ནང་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པ་ཀུན་ལ་ཡང་། རྟག་པར། ཀུན་ཤེས་མ་ཡིན་པའི། སྤྱོད་པ་འཁྲུལ་པ་མི་མངའ་སྟེ། དེས་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཞེས་པའི་མཚན་དང་མཐུན་པར་སྤྱོད་ལམ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་དོན་དང་ལྡན་ནོ། །ཉན་ཐོས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཟད་ཀྱང་བག་ཆགས་ཡང་དག་པར་མ་བཅོམ་པས་རེས་འགའ་གླང་པོ་ཆེར་འཁྲུལ་བ་དང་ལྷན་ཅིག་ཐུག་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པའི་སྤྱོད་པ་མངའོ། །དྲུག་པ་ནི། སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་བྱ་བ་ལ། ཁྱོད་ནི་དུས་ལས་མི་འདའ་བ་སྟེ། གདུལ་བྱ་འདུལ་བ་ལ་བབ་ན་བཏང་སྙོམས་སུ་མི་འཇོག་པའོ། །དེའི་ལས་ནི་མཛད་པ་ཐམས་ཅད་དྲག་ཏུ་དོན་མངའ་བ་འབའ་ཞིག་མཛད་པའོ། །བདུན་པ་ནི། འཇིག་རྟེན་ཀུན་ལ་ཉིན་ལན་གསུམ་དང་མཚན་ལན་གསུམ་སྟེ་ལན་དྲུག་ཏུ་ནི་ཉམས་སུ་ནི་འཕེལ་ཞེས་སོ་སོར་གཟིགས་པ་ནི་ལས་སོ། །ལས་དེ་དང་ལྡན་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པར་དགོངས་སོ་ཞེས་སོ། །བརྒྱད་པ་ནི། སྤྱོད་པས་བསྡུས་པ་ནི། སྐུ་ལ་འཁྲུལ་པ་དང་། གསུང་ལ་ཅ་ཅོ་དང་། ཐུགས་ལ་བསྙེལ་བ་དང་། ཐུགས་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་དང་། འཁོར་འདས་ཐ་དད་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། སོ་སོར་མ་བརྟགས་པའི་བཏང་སྙོམས་མི་མངའ་བ་སྟེ་དྲུག་གོ །རྟོགས་པས་བསྡུས་པ་ནི། འདུན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་། དྲན་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། ཤེས་རབ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལ་ཉམས་པ་མི་མངའ་བ་དྲུག་གོ །
དུས་གསུམ་ལ་ཡེ་ཤེས་མ་ཆགས་མ་ཐོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་གསུམ་དང་། སྐུ་དང་། གསུང་དང་། ཐུགས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་ཞིང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཕྲིན་ལས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་གསུམ་སྟེ། བཅོ་བརྒྱད་དང་ལྡན་པས་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་བླ་མར་གྱུར་པའོ། །དགུ་པ་ནི། ངོ་བོ་ཉིད་དང་། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང་། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་སྟེ་གསུམ་པོ་དང་པོས་ཟབ་མོ་དང་། ཕྱི་མ་གཉིས་ཀྱིས་རྒྱ་ཆེན་པོ་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་བརྙེས་ཤིང་། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པའོ། །བཅུ་པ་ནི། ལོངས་སྤྱོད་ལ་ཀུན་ཏུ་འཛིན་པ་མེད་ཅིང་ཉེས་པའི་དྲི་མ་ཕྲ་མོ་ཡང་མེད་ལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་དང་། སྡུག་བསྔལ་དག་གིས་སེམས་རྟོག་པ་མེད་ཅིང་། རྟོག་པ་ཆུང་ངུ་དང་། ངན་ངོན་ཙམ་ལའང་གནས་པ་དང་། རྣམ་པར་གཡེང་བས་མི་གཡོ་ཞིང་། ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་སྤྲོས་པའི་རྟོག་པ་མེད་པ་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །བཞི་པ། མཛད་པ་ཕྲིན་ལས་གསུམ་གྱིས་གདུལ་བྱ་རབ་འབྲིང་ཐ་མའི་དོན་མཛད་ཚུལ། ཞིང་དང་ཡུལ་ཁམས་ཐ་དད་དུ་སྣང་ཚུལ། མཛད་པའི་གཙོ་བོ་བསྟན་པ་དང་བསྟན་འཛིན་དུ་ངེས་ཚུལ་ལོ། །དང་པོ་ནི། རྒྱ་ཆེན་འོད་ཟེར་སྟོང་དང་ལྡན་པའི་ཉི་མ་ནི་འཛམ་བུའི་གླིང་འདིར་ཤར་བ་ན། ཐོག་མ་དང་བར་དང་མཐར་རིམ་གྱིས་དང་པོ་རི་བོ་མཆོག་གངས་ཅན་དང་། དེའི་འོག་ཏུ་བར་པ་རི་ནག་པོ་རྣམས་དང་། ཐ་མར་དམན་པ་ཐང་དང་བཤོང་ལ་སོགས་པར་བབས་ཤིང་། འཇིག་རྟེན་ཀུན་སྣང་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། རྒྱལ་བ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་ཀྱི་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་དག་ཀྱང་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་གདུལ་བྱའི་ཚོགས་རབ་འབྲིང་ཐ་མ་གསུམ་ལ་རིམ་གྱིས་བབ་ཅིང་མཐར་ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱང་སྣང་བར་བྱེད་དོ། །གཉིས་པ་ནི། ཇི་ལྟར་མེ་ནི་བུད་ཤིང་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་རྐྱེན་ཚོགས་པའི་ཡུལ་གཞན་དུ་འབར་ཞིང་སྣང་ལ་དེ་ལས་གཞན་རྒྱུ་རྐྱེན་མ་འཚོགས་པའི་ཡུལ་རྣམས་སུ་ཞི་ཞིང་མི་སྣང་བར་འགྱུར་བ་ལྟར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཡུལ་དང་དུས་གང་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་མཐོང་ཞིང་ཆོས་ཉན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྨིན་པ་དག་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྣང་ཞིང་དེ་ལས་གཞན་དུ་མི་སྣང་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། མངོན་རྟོགས་རྒྱན་ལས། ལྷ་ཡི་དབང་པོས་ཆར་ཕབ་ཀྱང་། །ས་བོ་མི་རུང་མི་འཁྲུངས་ལྟར། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་བྱོན་གྱུར་ཀྱང་། །སྐལ་བ་མེད་པས་བཟང་མི་མྱོང་། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །གསུམ་པ་ནི་སྟོན་པའི་དམ་ཆོས་ཞེས་སོགས་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གསུམ་པ་རྗེས་མཐར་ཕྱིནཔའི་ཡན་ལག་ལ་གསུམ་སྟེ། བསྟན་བཅོས་རྩོམ་བྱེད་ཀྱི་དགོས་པ། བརྩམ་བྱ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་རང་བཞིན། བསྟན་བཅོས་བརྩམས་པའི་བསོད་ནམས་བསྔོ་བའོ། །དང་པོ་གཞུང་བརྒྱའི་ཞེས་སོགས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། ཤེས་བྱའི་བློ་དང་ཞེས་སོགས་སོ། །གསུམ་པ་ནི། ཤིང་རྟ་ཆེ་རྣམས་ཞེས་སོགས་སོ། །གཞི་དང་ལམ་དང་འབྲས་བུའི་ཚུལ་སྟོན་པ། །ལུང་རྣམ་ཀུན་ལས་བཏུས་པའི་བསྟན་བཅོས་འདི། །ལེགས་པར་བཤད་པའི་དགེ་བ་གང་ཡིན་དེས། །འགྲོ་རྣམ་ཐར་པའི་ལམ་ལ་འཇུག་པར་ཤོག །བླ་མ་ཐར་སྟོན་ལོ་ཙཱ་བས་མཛད་པའི་ལུང་རྣམས་ཀུན་ལས་བཏུས་པའི་རྣམ་བཤད་དོན་གསལ་བ་འདི་ནི། ཡོངས་ཀྱི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཆེན་པོ་མདོ་ཁམས་སྟོད་པ་བླ་མ་བརྩོན་འགྲུས་དཔལ་གྱིས་རིན་པོ་ཆེའི་མེ་ཏོག་དང་བཅས་ཏེ་འདུན་པ་ཆེན་པོས་བསྐུལ་བའི་ངོར། ཤཱཀྱའི་དགེ་སློང་རེད་མདའ་བ་གཞོན་ནུ་བློ་གྲོས་ཀྱིས་དཔལ་ས་སྐྱའི་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་སྦྱར་བའི་འཕྲོ་རྣམས། གནམ་རྩེ་ལྡིང་གི་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་རྫོགས་པར་སྦྱར་བའོ། །འདིས་འགྲོ་བ་མང་པོ་ལ་ཕན་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་འབྱུང་བར་གྱུར་ཅིག། །།ཤུ་བྷྃ།། །།