སྐབས་དྲུག་པས་གྲུབ་མཐའི་ཡན་ལག་ལྔ་བཤད་པ།
ད་ནི་སྐབས་དྲུག་པས་གྲུབ་མཐའི་ཡན་ལག་ལྔ་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། དངོས་དང་། ཞར་བྱུང་སྐྱེས་ཁྱིམ་སྦྱོང་ཚུལ་དཔྱད་པའོ། །དང་པོ་ལའང་། བསྟན་བཤད་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། རྩ་བའི་རྒྱུད་མཆོག་གི་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་ལས་རྣམ་པར་དག་པ་སྐར་རྩིས་ཀྱི་གྲུབ་པའི་མཐའི་མཚན་ཉིད་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི། དབང་མདོར་བསྟན་ལས། དེ་ལྟར་མཐའ་དྲུག་རྣམས་ཀྱིས་དག །ཅེས་གསུངས་པའི་རྩ་རྒྱུད། དཀའ་འགྲེལ། རྒྱས་འགྲེལ་དང་བཅས་པ་དང་། བསྡུས་རྒྱུད། དཀའ་འགྲེལ། རྒྱས་འགྲེལ་དང་བཅས་པ་སྟེ་མཐའ་དྲུག་པོ་དེ་རྣམས་ལས་རྩ་རྒྱུད་ཀྱི་དུམ་བུ་ཁ་ཅིག་མ་གཏོགས་རྒྱུད་འགྲེལ་ཡོངས་རྫོགས་མི་སྣང་བས། འདིར་དེའི་དགོངས་པ་ཇི་ལྟར་འཆད་ཅེ་ན། དེ་ནི་འགྲེལ་ཆེན་དྲི་མེད་འོད་ཀྱིས་རྩ་བའི་རྒྱུད་ཀྱི་དོན་གསལ་བར་འཆད་པའི་ཕྱིར། དེའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ཏེ་གྲུབ་པའི་མཐའ་འཆད་པ་ལས། རེ་ཞིག་ལྔ་བསྡུས་ཀྱི་ངེས་པ་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་འདིར་བྱེད་པ་ལྟར་ངེས་པ་གསར་དུ་སྤོ་དགོས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ན་འདིར་གྲུབ་མཐའི་རྩིས་སྐྱོན་ཕྲ་མོས་ཀྱང་དབེན་པར་གྱུར་པ་ཉིད་ཡིན་པས་ལོ་ཇི་ཙམ་ཞིག་བཞག་ཀྱང་ཉེས་པ་འཕེལ་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེའི་གཉེན་པོ་མི་དགོས་ཏེ་ནད་མི་ལྡན་ན་སྨན་དཔྱད་བསྟེན་མི་དགོས་པ་བཞིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་ལོ་མང་པོ་ཞིག་ཐལ་ན་རི་མོ་ཚོགས་ཆེ་བས་ཅུང་ཟད་བྱ་དཀའ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ངལ་བ་དེ་ཙམ་ཞིག་རབ་ཏུ་སྤངས་ནས་རྩི་འདོད་པའི་དོན་གཉེར་རྣམས་ལ་བཤད་ཀྱིས་བཟུང་བར་གྱིས་ཤིག་པའོ། །
གཉིས་པ་ལ་བཞི་སྟེ། ལོ་དག །ཟླ་དག །ཟླ་རེའི་ངེས་པ། ཚེས་རེའི་ངེས་པ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། དྲུག་ཅུ་སྐོར་བཅུ་གཅིག་པའི་ནང་གི་བློ་ངན་ལྕགས་མོ་བྱ་ལོ་ནི་རྩིས་འཕྲོ་བཟུང་བའི་མཚམས་ཡིན་པས་དེ་ལ་སོགས་ཏེ་བརྩི་བྱའི་ལོ་ཕན་ལ་དུ་ཙམ་འདས་པའི་ལོ་ཚོགས་ནི་ལོ་དག་པའོ། །གཉིས་པ་ནི། བརྩི་བྱའི་འདས་ལོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཉི་མས་བསྒྱུར་ལ་ནག་པ་སོགས་འདས་ཟླ་བསྲེས་ཏེ་ཁྱིམ་ཟླའི་ཚོགས་སུ་བྱས་པ་ལས། ཚེས་ཟླ་ཇི་ཙམ་མང་བའི་ཆ་བསྣན་པའི་ཆེད་དུ་གནས་གཉིས་ཀྱི་འོག་མ་མིག་གིས་བསྒྱུར་ནས་རྩིས་འཕྲོར་ཟླ་བ་སྟེ་གཅིག་བྱིན་ལ་མདའ་རོས་བགོས་པའི་བརྙེད་ནོར་གནས་སྟེང་མར་བསྲེའོ། །དེས་ནི་ཚེས་ཟླ་རྣམ་པར་དག་པར་བྱེད་པའི་ཆོ་གའོ། །འདིར་ཁྱིམ་ཟླ་ལས་ཚེས་ཟླ་སྒྲུབ་པ་དེ་ལ་དགོས་པ་ཅི་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་སྒྲུབ་དགོས་ཏེ། ཡན་ལག་ལྔའི་ངེས་པ་གཙོ་བོར་ཚེས་ཞག་ལས་བརྩམས་ཏེ་འཆར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་བཞིའི་དང་པོ་གཟའི་དྷྲཱུ་ཝ་ནི། ཟླ་དག་གནས་ལྔར་བྱས་ནས། ཡས་ནས་མར་རིམ་པ་བཞིན་གཟུགས་དང་། གཟུགས་མེ་དང་། མཁའ་མདའ་དང་། ཐིག་ལེ་དང་། མཁའ་ཀླུ་ཆུ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་བསྒྱུར་དགོས་ཏེ། གྲུབ་མཐའི་ཚེས་ཞག་རེའི་ལོངས་སྤྱོད་རྐང་བྲལ་ལ་ཆུ་ཚོད་ང་དགུ། སྲང་གསུམ། དབུགས་བཞི། རི་མཁའ་རིའི་ཆ་བཅུ་དྲུག་རྣམས་ཡོད་པ་དེ་ཟླ་གཅིག་གི་བར་དུ་བསགས་པས་ཟླ་བ་རེའི་ངེས་པ་ལ་དེ་ལྟར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་སྟེང་ནས་དབང་པོ་སྟེ་ལྔ་དང་། མདའ་འབྱུང་སྟེ་ང་ལྔ་དང་། བུ་ག་སྟེ་དགུ་དང་། ཐིག་ལེ་དང་། ཟུང་མིག་འབྱུང་བ་སྟེ་ལྔ་བརྒྱ་ཉེར་གཉིས་རྣམས་རིམ་པར་སྦྱིན་པ་ནི་རྩིས་འཕྲོའོ། །དེའི་འོག་ནས་རི་མཁའ་རི་དང་། རོ་དང་། མཁའ་རོ་དང་། མཁའ་རོ་དང་། རི་བོ་རྣམས་ཀྱིས་རིམ་བཞིན་གོང་ནས་གོང་དུ་དྲིལ་བའི་ལྷག་མ་ནི་གཟའི་གནས་དང་། དབྱུག་གུ་དང་། སྲང་དང་། དབུགས་དང་། རི་མཁའ་རིའི་ཆ་རུ་སྟེང་ནས་མར་རིམ་པ་བཞིན་དུ་བཞག་པ་ནི་གཟའ་དྷྲཱུའོ། །གཉིས་པ་ཆ་རིལ་གྱི་དོན་དུ། ཟླ་དག་གནས་གཉིས་ཀྱི་སྟེང་མ་མིག་དང་། འོག་མ་གཟུགས་ཀྱིས་བསྒྱུར་དགོས་ཏེ། རྒྱུ་མཚན་ལེའུ་སྔ་མར་བཤད་པ་ལྟར་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་སྟེང་འོག་ཏུ་རིམ་བཞིན་བུ་ག་སྟེ་དགུ་དང་། འབྱུང་ནོར་ཏེ་བརྒྱད་ཅུ་གྱ་ལྔ་བསྲེ་བ་ནི་རྩིས་འཕྲོ་ཡིན་ལ། དེ་དུས་ཉི་དང་ཀླུ་ལག་གིས་སྟེང་དུ་དྲིལ་བའི་ལྷག་མ་ནི་ཚོགས་པ་སྟེ་ཟླ་རྐང་རིལ་པོ་དང་། དེར་མ་ལོངས་པའི་ཆ་ཤས་ཀྱི་དྷྲཱུ་ཝ་ཀའོ། །གསུམ་པ་ཉི་དྷྲཱུའི་དོན་དུ། ཟླ་དག་གནས་ལྔར་བཞག་པ་དེ་ཉིད། ཡས་ནས་མར་རིམ་བཞིན་མིག་དང་། སྒྲ་སྒྲོག་དང་། ཀླུ་དབང་དང་། གཟུགས་དང་། རི་བོ་ཟླ་བ་རྣམས་ཀྱིས་བསྒྱུར་དགོས་ཏེ། རྒྱུ་མཚན་གྲུབ་མཐའི་ཉི་ཚེས་ཀྱི་ཡུལ་ལོངས་ཆུ་ཚོད་བཞི། སྲང་ཉེར་གཅིག །དབུགས་ལྔ། རི་རོ་ཆ་ཞེ་གསུམ་རྣམས་ཟླ་བ་གཅིག་ཏུ་བསགས་པས་དེ་ལྟར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་སྟེང་ནས་རིམ་པ་བཞིན་དུ། དུས་མིག་སྟེ་ཉེར་དྲུག་དང་། རི་བོ་འབྱུང་བ་སྟེ་ལྔ་བཅུ་རྩ་བདུན་དང་། ལྔ་བཅུ་རྩ་དགུ་དང་། ནམ་མཁའ་སྟེ་ཐིག་དང་། འཁྲིག་པ་རིག་བྱེད་དེ་ཞེ་གཉིས་རྣམས་སྦྱིན་པ་ནི་རྩིས་འཕྲོའོ། །དེའི་འོག་ནས་རི་རོ་དང་། དུས་དང་། མཁའ་རོ་དང་། མཁའ་རོ་དང་། འཁོར་ལོ་རྣམས་ཀྱིས་རིམ་པར་གོང་དུ་དྲིལ་བའི་ལྷག་མ་ནི་སྐར་གནས་དང་། དབྱུག་གུ་དང་། སྲང་དང་། དབུགས་དང་། རི་རོའི་ཆ་རྣམས་སུ་སྟེང་ནས་མར་རིམ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་བཞག་པ་སྟེ་ཉི་དྷྲཱུའོ། །ཡང་མདའ་རོའི་ལྷག་མ་ལ་བརྟེན་ནས་ཉི་དྷྲཱུ་འཚོལ་ན། ཚེས་ཟླ་གཅིག་གི་ལོངས་སྤྱོད་མིག་ཕྱོགས་ཀླུ་དབང་སོགས་རེ་ལྔས་རིམ་པར་ཕྱེ་བའི་ནོར་བརྩེགས་པས་ཆུ་ཚོད་གཉིས། དབུགས་ལྔ། རེ་བདུན་ཆ་ཉེར་ལྔ་རྣམས། ཟླ་བ་སོ་སོའི་མདའ་རོའི་ལྷག་མ་གང་བྱུང་བ་དེས་བསྒྱུར་ཏེ། རང་རང་འཁོར་ལོས་དྲིལ་བའི་ལྷག་མས་རྒྱུ་སྐར་འཁོར་ལོ་དང་། སྐར་མིག་དབྱུག་ཚེས་སོགས་ལ་སྦྱངས་ན་ནག་པ་དང་། ས་ག་སོགས་ཟླ་བ་སོ་སོའི་དྷྲཱུ་ཝ་ཀ་རྣམ་པར་དག་པ་གོང་མ་དང་རི་མོ་གཅིག་ཏུ་འཆར་ཏེ། མདའ་རོའི་ལྷག་དང་ཉི་དྷྲཱུ་འཇུག་པ་གཅིག་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་སོ། །བཞི་པ་དྷྲཱུ་ཝ་འཕོ་བའི་མགྱོགས་རྩིས་ནི། དེ་ལྟར་ནག་པའི་གཟའ་ཉི་རིལ་ཆའི་དྷྲཱུ་ཝ་ཀ་རྣམ་པར་དག་པར་བསྒྲུབས་ཟིན་པ་ན། དེ་གནས་བཅུ་གཉིས་སུ་བཞག་ལ་དྷྲཱུ་ཝའི་སྒྱུར་བྱེད་རྣམས་ཟླ་བ་སོ་སོའི་གྲངས་ཀྱིས་བསྒྱུར་ནས་སྦྱིན་པའམ། ཡང་ན་ཟླ་བ་སྔ་མ་སྔ་མའི་དྷྲཱུ་ཝར་གཟའ་ཉི་ཆ་རིལ་རྣམས་རང་རང་གི་སྒྱུར་བྱེད་སྦྱིན་ཏེ་རང་རང་གི་འཁོར་ལོས་དྲིལ་བའི་ལྷག་མར་གང་བྱུང་བ་དེས་ནི་ཟླ་བ་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་རེ་རེ་ཞིང་གི་ངེས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་གསལ་བར་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །བཞི་པ་ཚེས་རེའི་ངེས་པ་བཤད་པ་ལ་ལྔའི་དང་པོ་གཟའ་ཕྱེད་དག་ནི། གཟའ་ཡི་དྷྲཱུ་ཝ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་ཆུ་ཚོད་དུ་ང་དགུ་དང་། མེ་སྟེ་སྲང་དུ་གསུམ་དང་། མཚོ་སྟེ་དབུགས་སུ་བཞི་དང་། མི་བདག་སྟེ་ཆ་ཤས་སུ་བཅུ་དྲུག་རྣམས་གང་རྩི་བར་བྱེད་པའི་ཚེས་དེའི་ཉིན་ཚེས་དེས་གློ་བུར་དུ་བསྒྱུར་ཏེ་སྟེར་བའམ། ཡང་ན་རྟག་ལོངས་དེ་ཉིད་གཅིག་ཐོག་ཏུ་གཅིག་བརྩེགས་པ་སུམ་ཅུའི་བར་སྤེལ་བའི་གཟའ་ཚེས་ཀྱི་རིའུ་མིག་ལས་གང་རྩིའི་ལོངས་སྤྱོད་དེ་སྦྱིན་པར་བྱས་ཀྱང་འདྲའོ། །སླར་ཡང་རྐང་པའི་ཆེད་དུ་རིལ་པོར་གང་རྩིའི་ཚེས་བསྲེས་ལ་ཆུ་ཟླ་སྟེ་བཅུ་བཞིས་བགོས་པའི་ནོར་དེ་སྣོན་འབྲིད་ཀྱི་མཚན་མར་ཟུར་དུ་བཞག་གོ། དེ་ཡང་ཐོབ་ནོར་ལ་གཅིག་གསུམ་བྱུང་ན་མི་མཉམ་ཞིང་། མིག་མཚོ་ཐིག་ལེ་བྱུང་ན་མཉམ་པ་ཡིན་ལ། རྙེད་པ་བཞི་ལས་མང་བ་ནི་ཐོབ་མི་སྲིད་དོ། །བཅུ་བཞིས་ཁྱེར་བའི་ལྷག་མར་ཇི་ཙམ་བྱུང་བ་དེས་ཟླ་བའི་རྐང་པ་བཟུང་བར་བྱ་སྟེ། རྐང་པ་གང་ཞེ་ན། མདའ་དབང་འབྱུང་མཚོ་མེ་མིག་གཟུགས་ཏེ་སྔ་རྐང་ནི་བདུན་པོ་དེ་ཡིན་ལ། ཕྱི་རྐང་དུ་ནི་དེ་ལས་གོ་རིམ་ལྡོག་སྟེ་བྲིའོ། །རྐང་པ་འཛིན་ཚུལ་ནི། དེ་ཡང་དྷྲཱུ་ཝ་སྟོང་ན་ཚེས་ཞག་སུམ་སྟོང་བདུན་བརྒྱ་བརྒྱད་ཅུ་ལ་རིལ་པོ་སུམ་སྟོང་བདུན་བརྒྱ་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་གཅིག་རེ་སྤྱད་པས་དེ་ལྟར་ན་ཚེས་ཞག་རེ་ལ་རིལ་པོ་རེ་དང་། དེའི་སུམ་སྟོང་བདུན་བརྒྱ་བརྒྱད་ཅུའི་ཆ་རེ་སྤྱོད་པར་འགྱུར་བ་ལས་རིལ་པོ་རྣམས་བསྡོམས་པའི་གྲངས་ནི། སྟོང་ལ་སྟོང་པ་རྣམ་པར་དག །ཅེས་སོགས་རྐང་འཛིན་ཕྱིས་ལ་རྐང་སྡོམས་བསྡོམས་གྲུབ་པའི་གྲངས་དེ་རྣམས་བྲི་ལ། དེའི་བསྡོམ་ཚུལ་ནི་སྔ་རྐང་ལ་ཟོས་ཟིན་དང་ཕྱི་རྐང་ལ་མ་ཟོས་པ་རྣམས་སྡོམ་པའོ། །དེ་ནས་དེའི་ཆ་ཤས་རྣམས་རྩི་བ་ནི། རྐང་བཟུང་མདུན་མ་དེས་ཆ་ཤས་ཀྱི་གནས་བསྒྱུར་བའམ། གལ་ཏེ་མ་ཟིན་ན་རྐང་པ་དང་པོ་ཉིད་ཀྱིས་བསྒྱུར་ནས། དུས་ཉིས་ཆ་ཤས་ཀྱི་བར་དུ་རིམ་པར་བགོས་པའི་ནོར་རྣམས་ནི་ཡང་དག་རྒྱུ་བའི་ཆུ་ཚོད་ཆུ་སྲང་ལ་སོགས་པའི་ལོངས་སྤྱོད་དོ། །དེ་རྣམས་སྔ་རྐང་ལ་ཆུ་ཚོད་གཉིས་པོ་བསྲེ་ཞིང་། ཕྱི་རྐང་ལ་འོག་མས་ཕྲི་ཞིང་དེ་ལས་ཕབ་སྟེ་རྒྱུ་བའི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས་སྦྱང་པ་སོགས་བྱས་པའི་རྐང་པའི་ལོངས་སྤྱོད་དེ་དག་གཟའི་ལོངས་སྤྱོད་དུ་ནོར་མཉམ་ན་སྦྱིན་ལ་མི་མཉམ་ན་དབྲི་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་རེས་གཟའ་ཕྱེད་དག་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་གཟའ་ཉི་རྣམ་དག་ཏུ་སྒྲུབ་པ་ནི། ཉི་དྷྲཱུར། དབྱུག་གུར་མཚོ་སྟེ་བཞི་དང་། སྲང་དུ་གཟུགས་མིག་སྟེ་ཉེར་གཅིག་དང་། དབུགས་སུ་མདའ་སྟེ་ལྔ་དང་། མེ་མཚོ་སྟེ་ཆ་ཤས་སུ་ཞེ་གསུམ་རྣམས་ཚེས་བསྒྱུར་སྟེར་རམ། ཡང་ན་དེ་སུམ་ཅུའི་བར་དུ་སྤེལ་བའི་ཉི་ཚེས་རྟག་ལོངས་ཀྱི་རིའུ་མིག་སྦྱིན་པས་ཀྱང་འདྲ་སྟེ། དེ་ལྟར་སྦྱིན་པ་ནི་ཉི་བར་ཡིན་ནོ། །ཉི་བར་དེ་གནས་གཉིས་སུ་བྱས་པའི་གཅིག་ལ་ནི། ཐ་སྐར་ནས་ལག་གི་བར་རང་མ་སྐྱེས་གོང་གི་སྐར་མ་དྲུག་དང་། ནབས་སོའི་ཆུ་ཚོད་ཞེ་ལྔ་རྣམས་སྦྱང་ངོ་། །གལ་ཏེ་མ་ལྡངས་ན་རྒྱུ་སྐར་གྱི་འཁོར་ལོ་བསྣན་ལ་སྦྱང་ཞིང་། བསྣན་རུང་མ་བསྣན་རུང་སྦྱངས་རྗེས་སུ་རྒྱུ་སྐར་གྱི་འཁོར་ལོ་ཕྱེད་ལྷག་ན་དེ་ཉིད་དོར་རོ། །དེ་ལྟར་འཁོར་ཕྱེད་དོར་མ་དོར་གང་ཡིན་ཀྱང་སྐྱེས་ཁྱིམ་སྦྱངས་པའི་ལྷག་མ་ནི་རྐང་འཛིན་དག་པ་སྟེ། དེ་ཡི་སྐར་གནས་མཁའ་རོས་བསྒྱུར་བ་ལ་འོག་གི་ཆུ་ཚོད་བཅུག་ལ་མདའ་ཡོན་ཟླས་བགོས་པའི་ཐོབ་ནོར་གྱིས་ཉི་མའི་རྐང་པ་བཟུང་ངོ་། །རྐང་པ་ནི་དུས་མཚོ་ཟླ་བ་གསུམ་བརྩེགས་པ་ནི་སྔ་རྐང་སྟེ། ཕྱི་རྐང་ལ་ནི་གོ་རིམ་དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ་བྲིའོ། །འཛིན་ཚུལ་ནི། སྟོང་ལ་སྟོང་པ་རྣམ་པར་དག །ཅེས་སོགས་སྔ་རྐང་ལ་ཟོས་ཟིན་པ་དང་། ཕྱི་རྐང་ལ་མ་ཟོས་པའི་རྐང་པ་རྣམས་སྡོམ་མོ། །རྐང་བཟུང་གདོང་མར་གང་ཡོད་པ་དེས་མདའ་ཡོན་ཟླ་བས་བགོས་པའི་ལྷག་མ་ཇི་སྙེད་པའི་གནས་རྣམས་བསྒྱུར་བ་ཡིན་ལ། གལ་ཏེ་མ་ཟིན་ན་རྐང་པ་དང་པོས་བསྒྱུར་ནས་རང་འཁོར་དྲིལ་བ་ལ་མདའ་ཡོན་ཟླ་བས་ཆའི་བར་དུ་རིམ་པར་བགོས་པས་བརྙེད་པ་རྣམས་ནི་ཡང་དག་རྒྱུ་བའི་དབྱུག་སྲང་ལ་སོགས་པའི་ལོངས་སྤྱོད་དེ། རྐང་པ་མ་འདས་ན་ཆུ་ཚོད་གཉིས་པོ་བསྲེ་ཞིང་། འདས་ན་འོག་ནས་སྦྱང་བ་སོགས་སྔར་བཞིན་བྱས་པའི་རྐང་ལོངས་དག་པར་བྱས་པ་དེ་རྣམས་གཟའ་ཉི་ཕྱེད་དག་གི་ཆུ་ཚོད་མན་ཆད་དུ་འཁོར་ཕྱེད་དོར་ན་བསྣན་ཞིང་མ་དོར་ན་དབྲི་བའི་ཆོ་ག་དེ་ཡིས་གཟའ་ཉི་དག་པར་འགྱུར་རོ། །གསུམ་པ་ཟླ་སྐར་ནི། ཉི་དག་གནས་གཉིས་སུ་བྱས་པའི་གཅིག་ལ་ཆུ་ཚོད་མཚོ་དབང་སྟེ་ང་བཞི་གང་རྩིའི་ཚེས་ཀྱིས་བསྒྱུར་རམ། ཡང་ན་དེ་ཉིད་གཅིག་ཐོག་ཏུ་གཅིག་བརྩེགས་པ་སུམ་ཅུའི་བར་སྤེལ་བའི་ཟླ་ཚེས་ཀྱི་རེའུ་མིག་ལས་གང་རྩིའི་རྟག་ལོངས་སྦྱིན་ལ་འཁོར་ལོས་དྲིལ་བ་ནི་ཚེས་འཁྱུད་ཟླ་སྐར་ཞེས་བྱ་སྟེ་གཟའ་འཛིན་བརྟག་ན་དགོས་པ་ཡིན་ནོ། །རེས་གཟའི་ཆུ་ཚོད་མན་ཆད་ཀྱིས་དེའི་ལོངས་སྤྱོད་མན་ཆད་ལ་སྦྱངས་པའི་ལྷག་མ་ནི་རེས་འགྲོགས་ཟླ་སྐར་དག་པའོ། །འོ་ན་གཟའ་འཛིན་བརྟག་པ་ལ་ཚེས་འཁྱུད་ཟླ་སྐར་དགོས་པ་དང་ཚེས་བྲལ་རེས་འགྲོགས་སུ་ཅིའི་ཕྱིར་འགྱུར་ཞེ་ན། བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་ཉི་འཛིན་བརྟག་པ་ལ་ཉི་དག་དགོས་པ་བཞིན་དུ་ཟླ་འཛིན་བརྟག་པ་ལ་ཟླ་བ་དག་པ་དགོས་ན། ཚེས་བྲལ་ཟླ་བ་ཟླ་བ་དག་པ་མཚན་ཉིད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཟླ་བ་དག་པ་ཡིན་ན་ཚེས་བཅོ་ལྔ་ཟད་པའི་མཐར་ཉི་དག་གང་ན་གནས་པ་དེ་ནས་རྒྱུ་སྐར་གྱི་འཁོར་ལོ་ཕྱེད་སོང་བའི་མཐར་གནས་པ་གཅིག་དགོས་ལ། དེ་ལྟ་བུ་ཚེས་འཁྱུད་ཟླ་བ་ལ་འོང་གི་ཚེས་ལོངས་ཀྱིས་སྦྱངས་པའི་ཟླ་བ་ལ་མི་འོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེས་བྲལ་རེས་འགྲོགས་སུ་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་། ཚེས་འཁྱུད་ཟླ་སྐར་ནི་དེ་ཉིན་གྱི་རེས་གཟའ་དང་འགྲོགས་པའི་ཟླ་སྐར་མ་ཡིན་ཏེ། ཚེས་ལོངས་ཀྱིས་ཕྲི་བའི་ལྷག་མ་གང་བྱུང་བ་དེ་ཉིན་ཞག་སྔ་མའི་རེས་གཟའ་དང་འགྲོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཉིན་ཞག་སྔ་ཕྱིའི་རེས་འགྲོགས་ཀྱི་ཆ་གཉིས་ཀ་ཡོད་པས་དེའི་ཉིན་གྱི་རེས་འགྲོགས་སུ་མི་འགྱུར་རོ། །བཞི་པ་སྦྱོར་བ་ནི། ཉི་ཟླ་གཉིས་བསྲེས་ལ་རང་རང་གི་འཁོར་ལོས་དྲིལ་བའི་ལྷག་མ་ནི་སྦྱོར་བ་དག་པ་འགྲུབ་བོ། །ལྔ་པ་འཕོ་བྱེད་བདུན་གྱི་རི་མོ་ནི། གང་རྩིའི་ཚེས་གྲངས་མིག་གིས་བསྒྱུར་ཞིང་། དེ་ལ་གཟུགས་ཀྱིས་དམན་ཏེ་ཐུབ་པས་བགོས་ནོར་དོར་བའི་ལྷག་མ་ནི་ཕྱི་ཆའི་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། སྔ་ཆ་ནི་དེའི་ཤུགས་ལས་རྟོགས་ནུས་པས་རི་མོ་མ་མཛད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཕྱི་ཆ་དེ་ལ་གཟུགས་ཀྱིས་ཕྲི་བས་སྔ་བྱེད་ཀྱི་རི་མོར་དོན་གྱིས་ཐོབ་བོ། །
གཉིས་པ་སྐྱེས་ཁྱིམ་སྦྱང་བའི་ཚུལ་ལ་དཔྱད་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། དཔྱད་གཞི་འགོད་པ། དེ་ཞལ་ལུང་མཁན་པོའི་དགོངས་པ་ཡིན་པར་བསྟན་པ། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་དཔྱད་པའི་ཚུལ་ལོ། །དང་པོ་ནི། དེ་ལྟར་འགྲུབ་པའི་ཡན་ལག་ལྔ་བཤད་པའི་རྗེས་དེ་ནས། ད་ནི་དཔྱད་པའི་གནས་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡོད་དེ། དེ་ཡང་གྲུབ་མཐའི་ཉི་མའི་སྐྱེས་ཁྱིམ་སྦྱོང་བའི་སྐབས་སུ་སྐར་མ་ནས་མདའ་སྟེ་ལྔ་དང་། དབྱུག་གུ་ནས་རོ་སྟེ་དྲུག་སྦྱོང་བ་དང་། ཡང་གཟའ་བདུན་ཚེས་ལ་སྤྱོད་པའི་སྐབས་ཉི་མའི་སྐྱེས་ཁྱིམ་སྐར་མདའ་སྟེ་ལྔ་དང་། ཆུ་ཚོད་མེ་མེ་སྟེ་སོ་གསུམ་སྦྱོང་བར་འདོད་པ་དང་། འོག་ནས་ལེའུ་བཅུ་པར་འབྱུང་བའི་ཚེས་གཟའ་ལྔའི་སྐྱེས་ཁྱིམ་སྦྱོང་བར་ཡང་། མིག་དམར་ལ་ཀླུ་དང་དབྱུག་སྐྱོན་སྦྱོང་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་སོགས་ཁོངས་ནས། ལྷག་པར་སྐར་ཚེས་དབྱུག་སྐྱོན་སྦྱངས། །ཕུར་བུར་ཕྱོགས་དང་ཀླུ་མཚོ་སྦྱངས། །པ་སངས་རིག་བྱེད་ཀླུ་མཚོ་སྦྱངས། །སྤེན་པར་མི་བདག་ཀླུ་ཆུ་སྦྱངས། །ཞེས་པ་རྣམས་སོ། །
གཉིས་པ་ནི། དེ་ལྟར་བཤད་པ་ལས་ཉི་མའི་སྐྱེས་ཁྱིམ་སྐར་མདའ་ཆུ་ཚོད་དུས་ཀྱིས་སྦྱོང་བ་ནི་དཔལ་མགོན་ཕྲིན་ལས་པ་དང་། ཆོས་རྗེ་བསོད་ནམས་ཚེ་འཛིན་སོགས་ཕུག་ལུགས་ཕྱི་མ་རྣམས་ཀྱི་བཞེད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལས་གཞན་རྣམས་ཞལ་ལུང་མཁན་པོའི་དགོངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ན། ཞལ་ལུང་ལས། རི་མོས་ཇི་ལྟར་ཤར་བ་ལྟར་དུ་དོན་གྱི་ངོས་ནས་རང་འགྲོས་ཀྱི་བགྲོད་པ་མེད་པར་རྟོགས་ཏེ། དུམ་བུ་བཅུ་གཉིས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་རྐང་པའི་བྱ་བ་འཇོག་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ཡི་གེ་འདིར་བཤད་པའི་རྐང་པའི་སྤྱོད་ཚུལ་ཕལ་ཆེ་བ་རྣམས་སྣང་ཚུལ་ལ་ལྟོས་པའི་བགྲོད་པར་ཤེས་པར་བྱའི་སྔ་མ་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་ལྟར་མི་བྱའོ། །ཞེས་གསུངས་ཤིང་། དེའི་མཆན་བུར། འོན་ཀྱང་གནས་འདི་ཤིན་ཏུ་དཀའ་བས་ད་དུང་ལེགས་པར་དཔྱད་དེ་དཔྱད་པ་རྫོགས་པ་ན་ཡི་གེ་འདི་ལ་ལྷན་ཐབས་སུ་གླན་པར་འདོད་དོ། །ཞེས་འབྱུང་བའི་ལྷན་ཐབས་སུ་གླན་རྒྱུའི་དོན་འདི་ལྟར་ཡིན་པ་པཎ་ཆེན་གྱི་རྩིས་འཕྲོ་གསལ་སྒྲོན་ལས། ས་དུམ་བུ་བཅུ་གཉིས་པོ་རྣམས་སུ་ཉི་མའི་རྐང་པ་རྣམས་ནོར་བུ་ལོན་དུ་འགྱུར་བའི་ཚུལ་ལྷན་ཐབས་སུ་གླན་རྒྱུའི་དོན། ཞལ་ལུང་མཛད་པ་པོ་ཉིད་ཀྱིས་མཛད་པའི་ནོར་བུ་ལོན་གྱི་ཁྲ་མ་དང་། གཟའ་བདུན་ཚེས་ལ་སྤྱོད་པའི་སྐྱེས་ཁྱིམ་སྦྱོང་བའི་ཚུལ་རྣམས་ལ་བརྟགས་ན་འདི་ལྟར་ཡིན་པར་གོ་སྟེ། ས་དུམ་བུ་བཅུ་གཉིས་པོ་གང་གི་ཐད་དུ་བྱང་བགྲོད་ལ་བྱིན་ལྷོ་བགྲོད་ལ་དོར་ཞེས་པ་དང་། འཁོར་ཕྱེད་དོར་བྱིན་མ་དོར་དམན། །ཞེས་པ་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་དོན་གཅིག་ཏུ་མཛད་དེ། སྐྱེས་ཁྱིམ་སྦྱོང་བའི་ཚེ། ལྷོ་གླིང་དབུས་མའི་ཚངས་ཐིག་ན་གནས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྐར་མ་ནས་དྲུག་དང་། ཆུ་ཚོད་ཞེ་ལྔ་སྦྱོང་བ་དང་། ལྷོ་གླིང་ནུབ་མའི་ཚངས་ཐིག་ན་གནས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྐར་མ་ནས་དགུ་སྦྱོང་བ་དང་། ནུབ་གླིང་ཤར་མའི་ཚངས་ཐིག་ན་གནས་པ་རྣམས་ཀྱིས། སྐར་མ་བཅུ་གཅིག་དང་ཆུ་ཚོད་བཅོ་ལྔ་སྦྱོང་བ་དང་། ནུབ་གླིང་དབུས་མའི་ཚངས་ཐིག་ན་གནས་པ་དེ་རྣམས་རིགས་པར་སྦྱར་ཏེ། ཤར་གླིང་དབུས་མའི་ཚངས་ཐིག་ན་གནས་པ་དེ་རྣམས་ཀྱིས། སྐར་མ་གཉིས་དང་ཆུ་ཚོད་བཅོ་ལྔ་སྦྱོང་བ་དང་། སླར་ཡང་རིགས་པ་སྦྱར་བས་སྐབས་གང་ཡིན་གྱི་ཉི་མ་བར་པ་རྩིས་བྱས་ནས་སྔ་རྐང་བསྣོན་ཞིང་ཕྱི་རྐང་འབྲིད་པ་དང་། ས་དུམ་བུ་བཅུ་གཉིས་པོ་རང་རང་ཚངས་ཐིག་གི་གནས་སུ་བྱང་བགྲོད་ལ་སྦྱིན་ཞིང་ལྷོ་བགྲོད་ལ་དོར་བ་དང་། ས་དུམ་བུ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་སའི་ཆར་རྐང་པའི་བྱ་བ་མི་འདྲ་བ་བཅུ་གཉིས་སུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་དཔེར་མཚོན་ན་ཉི་བར་ལ་སྐར་མིག་དབྱུག་ཚེས་བྱུང་བའི་ཚེ། ས་དུམ་བུ་བཅུ་གཉིས་རྣམས་ཀྱི་རང་རང་གི་རྐང་པ་གཞིར་བཞག་ནས་རིམ་པ་བཞིན་རྐང་རྩིས་བྱས་པས། ལྷོ་གླིང་དབུས་མའི་ཚངས་ཐིག་ནས་བཟུང་སྟེ། ལྷོ་གླིང་ཤར་མའི་ཚངས་ཐིག་གི་བར་ལ་གཡས་སྐོར་གྱི་རིམ་པ་བཞིན་དུ། སྐར་མ་གཉིས་དང་། ཆུ་ཚོད་ཉེར་ལྔ་དང་། སྐར་མ་གཉིས་དང་། ཆུ་ཚོད་ཉེར་དྲུག་དང་། སྐར་མ་གཉིས་དང་། ཆུ་ཚོད་ཉེར་ལྔ་དང་། སྐར་མ་གཉིས་དང་། ཆུ་ཚོད་ཉེར་གཅིག་དང་། སྐར་མ་གཉིས་ཆུ་ཚོད་བཅོ་ལྔ། སྐར་མ་གཉིས་ཆུ་ཚོད་དགུ། སྐར་མ་གཉིས་ཆུ་ཚོད་བཅོ་ལྔ། སྐར་མ་གཉིས་ཆུ་ཚོད་ཉེར་གཅིག་རྣམས་ཉིན་ཞག་ལ་དུས་ཅིག་ཅར་དུ་འོང་བ་ལྟ་བུ་འོང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ཞལ་ལུང་མཁན་པོའི་དགོངས་པ་ཡིན་པའི་ཚུལ་ནི། གཟའ་བདུན་ཚེས་ལ་སྤྱོད་པ་ལས་ཉི་མའི་སྐྱེས་ཁྱིམ་སྦྱོང་བའི་ཚེ། སྐར་གནས་ལྔ་དང་ཆུ་ཚོད་སོ་གསུམ་སྦྱོང་བ་རང་ཅག་རྣམས་གནས་པའི་ས་འདི་ཡིན་པར་བཤད་ལ། དེ་ཡང་རང་ཅག་རྣམས་གནས་པའི་ས་འདིར། ལྷོ་གླིང་དབུས་མའི་ཚངས་ཐིག་ཏུ་ཉི་མ་ལྡོག་པ་ལས། ཚེས་ཞག་བཅུ་དྲུག་ལྷག་ཙམ་གྱི་སྔོན་ལ་ཉི་མ་ལྡོག་པར་བཞེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་ཡིན་ཞིང་། ལྷོ་གླིང་དབུས་མའི་ཚངས་ཐིག་ཏུ་ཉི་མ་ལྡོག་པ་ལས། རང་ཅག་རྣམས་གནས་པའི་ས་འདིར་ཉི་མ་ལྡོག་པའི་ཚེས་ཞག་བཅུ་དྲུག་ལྷག་ཙམ་གྱི་སྔ་བར་བྱས་པ་ན་རང་ཅག་རྣམས་གནས་པའི་ས་འདི། ལྷོ་གླིང་ཤར་མ། ལྷོ་གླིང་དབུས་མའི་མཚམས་ཀྱི་རེ་ཁཱའི་ཤར་འཁྲིས་ལྟ་བུ་ན་ཡོད་པར་བྱ་དགོས་པས། ས་དེར་ཉི་མའི་སྐྱེས་ཁྱིམ་སྦྱོང་བ་ན། སྐར་མ་ནས་ལྔ་དང་། ཆུ་ཚོད་ནས་སོ་གསུམ་སྦྱོང་དགོས་པར་སོང་ལ། དེའི་རིགས་པས། གཞན་རྣམས་ལ་དཔགས་ན། ལྷོ་གླིང་ཤར་མའི་ཚངས་ཐིག་ཏུ་ཉི་མའི་སྐྱེས་ཁྱིམ་སྦྱོང་བ་ན། སྐར་མ་བཞི་དང་། ཆུ་ཚོད་སུམ་ཅུ་སྦྱོང་བ་དང་། ཤར་གླིང་ནུབ་མའི་ཚངས་ཐིག་ཏུ། སྐར་མ་གཉིས་དང་ཆུ་ཚོད་བཅོ་ལྔ་སྦྱོང་བ་དང་། ཤར་གླིང་དབུས་མའི་ཚངས་ཐིག་ཏུ་ཉི་མའི་སྐྱེས་ཁྱིམ་སྦྱོང་མི་དགོས་པ་གོང་དུ་བཤད་པར་བཞེད་པར་གོ་ནུས་པ་དང་། དེ་ལྟར་བྱས་ནས་དུམ་བུ་བཅུ་གཉིས་པོའི་ས་ཆ་གང་དང་གང་དུ་བྱང་བགྲོད་ལ་བྱིན། ལྷོ་བགྲོད་ལ་དོར། འཁོར་ཕྱེད་དོར་བསྣན་མ་དོར་དམན། །ཞེས་པ་དོན་གཅིག་ཏུ་བཞེད་པར་གོ་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཉི་བར་ལ་སྐར་མིག་དབྱུག་ཚེས་ལྟ་བུ་བྱུང་བའི་ཚེ། ས་དུམ་བུ་བཅུ་གཉིས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཚངས་ཐིག་རྣམས་སུ། ཉི་མའི་རྐང་རྩིས་བྱས་པ་ན། རྐང་པ་ནོར་བུ་ལོན་དུ་འགྲོ་ཚུལ་གོང་དུ་བཤད་པ་ལྟར། ཞལ་ལུང་མཁན་པོའི་དགོངས་པའང་ཡིན་ཏེ། ཁོང་རང་ཉིད་ཀྱིས་རྐང་པའི་ནོར་བུ་ལོན་གྱི་ཁྲ་མ་མཛད་པ་དང་། ཀརྚའི་ཁྱིམ་ན་ཉི་མ་ཡོད་པའི་ཚེ་ལྷོ་གླིང་དབུས་མའི་ཚངས་ཐིག་དང་། ལྷོ་གླིང་ནུབ་མའི་ཚངས་ཐིག་ཏུ་རྐང་པ་དྲུག་བུ་ལོན་དུ་འགྱུར་བ་དང་། ལྷོ་གླིང་ཤར་མ་དང་ནུབ་གླིང་ཤར་མར་རྐང་པ་བཞི་བུ་ལོན་དུ་གྱུར་བ་དང་། ཤར་གླིང་ནུབ་མའི་ཚངས་ཐིག་དང་། ནུབ་གླིང་དབུས་མའི་ཚངས་ཐིག་ཏུ་རྐང་པ་གཅིག་བུ་ལོན་དུ་གྱུར་བ་དང་། བྱང་གླིང་དབུས་མའི་ཚངས་ཐིག་དང་། བྱང་གླིང་ནུབ་མའི་ཚངས་ཐིག་ཏུ་རྐང་པ་དྲུག་ནོར་དུ་འགྱུར་བ་དང་། བྱང་གླིང་ཤར་མའི་ཚངས་ཐིག་དང་། ཤར་གླིང་ཤར་མའི་ཚངས་ཐིག་ཏུ་རྐང་པ་བཞི་ནོར་དུ་འགྱུར་བ་དང་། ནུབ་གླིང་ནུབ་མའི་ཚངས་ཐིག་དང་། ཤར་གླིང་དབུས་མའི་ཚངས་ཐིག་ཏུ་རྐང་པ་གཅིག་ནོར་དུ་འགྱུར་བར་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་ཞལ་ལུང་མཁན་པོས་བཤད་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེང་སང་གི་དུས་འདི་ན་རྩིས་པ་ཕལ་ཆེ་བ་སྟེ་ཕུག་ལུགས་ཀྱི་སྲོལ་འཛིན་ཏོ་ཅོག་རྣམས་སྐྱེས་ཁྱིམ་སྦྱོངབའི་ཆོ་ག་ཐུན་མིན་འདི་ལ་ཕྱག་ལེན་མཛད་པར་སྣང་ངོ་། །
གསུམ་པ་ཇི་ལྟར་དཔྱད་པའི་ཚུལ་ལ་གཉིས་ཏེ། མི་རིགས་པ་དགག་པ་དང་། རིགས་པའི་ལམ་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཞལ་ལུང་མཁན་པོ་རྗེས་འབྲངས་དང་བཅས་པའི་བཞེད་པ་དེ་ལྟར་ཡིན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་སྐབས་འདིའི་ཞལ་ལུང་གི་དཔྱད་པ་ཧ་ཅང་ཐལ་ཆེས་པས་མི་འཐད་དོ། །ཞེས་མཁས་པ་སྔ་མས་བཀག་པའི་ཕྱིར་དང་། རང་གི་རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་རིག་པས་བརྟགས་པ་ནའང་མི་རིགས་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཁོ་བོས་དོར་རོ། །འོ་ན་མཁས་པ་སྔ་མས་ཇི་ལྟར་བཀག་ཅེ་ན། ལུགས་འདི་ལ་ཚད་མར་གྱུར་པའི་མཁས་པ་ཆེན་པོ་ནོར་བཟང་རྒྱ་མཚོས་བཀག་སྟེ། ཇི་ལྟར་ན། རྩིས་འཕྲོ་གསལ་སྒྲོན་གྱི་གོང་གི་འཕྲོས་ལས། འོ་ན་ཞལ་ལུང་མཁན་པོའི་བཞེད་པ་ལྟར་ཁས་བླང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནམ་སྙམ་ན། བདག་ཅག་གི་དཔལ་ལྡན་བླ་མ་དམ་པའི་ཞལ་སྔ་ནས། འདིའི་སྐབས་ཀྱི་ཞལ་ལུང་གི་བཤད་པ་ནི་ཧ་ཅང་དཔྱད་པ་ཞིབ་དྲགས་པ་སྐྱོན་དུ་སོང་བས་མི་འཐད་པ་ཁོ་ནའོ་གསུངས་པ་ལྟར། མི་འཐད་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་ཏེ། དེ་ཡང་འདི་ལྟར། ཟླ་བཤོལ་མཐའ་རུ་བྱུང་བའི་ཧོར་ཟླ་བཅུ་གཅིག་པ་གཉིས་ཡོད་པ་དེའི་ཚེ། མགོ་ཟླ་ཕྱི་མའི་ཉེར་དགུའི་ཉིན་རྩིས་བྱས་པ་ན་ཉི་བར་ལ་སྐར་མ་ཉི་ཤུ། ཆུ་ཚོད་བཅུ། ཆུ་སྲང་སོ་བརྒྱད། དབུགས་སྟོང་པ། རེ་བདུན་ཆ་ཉེར་བཞི་འོང་ལ། དེ་ལ་ལྷོ་གླིང་དབུས་མའི་ཚངས་ཐིག་པས། སྐར་མའི་གནས་ནས་དྲུག །ཆུ་ཚོད་ནས་ཞེ་ལྔ་དོར་ནས་རྐང་རྩིས་བྱས་པ་ན། ཆུ་སྲང་བཅུ་གཅིག །དབུགས་གསུམ། རེ་བདུན་ཆ་བདུན་རྐང་ལོངས་ལ་འོང་ལ། དུས་དེའི་ཚེ་ཚངས་ཐིག་པའི་ལྷོ་བགྲོད་ཡིན་པས་ཉི་བར་ལ་ཕྲི་བས་སྐར་མ་ཉི་ཤུ། ཆུ་ཚོད་བཅུ། སྲང་ཉེར་དྲུག །དབུགས་གཉིས། རེ་བདུན་ཆ་སོ་བཞི་འོང་ཞིང་། རང་ཅག་རྣམས་གནས་པའི་ས་འདིར། སྐར་མའི་གནས་ནས་ལྔ་དང་། ཆུ་ཚོད་ནས་སོ་གསུམ་དོར་ནས་རྐང་རྩིས་བྱས་པས་རྐང་ལོངས་ལ་ཆུ་ཚོད་གསུམ། སྲང་སྟོང་པ། དབུགས་གཉིས། རེ་བདུན་ཆ་བཅུ་འོངས་ཏེ། དེ་དུས་དེའི་ཚེ་རང་ཅག་རྣམས་གནས་པའི་ས་འདིར་བྱང་བགྲོད་ཡིན་པས། ཉི་བར་ལ་སྦྱིན་པས་སྐར་མ་ཉི་ཤུ། ཆུ་ཚོད་བཅུ་གསུམ། སྲང་སོ་བརྒྱད། དབུགས་གཉིས། རེ་བདུན་ཆ་སོ་བཞི་འོང་བར་ཞལ་ལུང་མཛད་པ་པོས་ཁས་ལེན་དགོས་ལ། དེ་ལྟར་ན་ཚེས་ཉེར་དགུ་ཟད་མཚམས་སུ་ཚངས་ཐིག་ཏུ་ཉི་མས་སྐར་མ་ཉེར་གཅིག་པའི་སྟེང་དུ་སླེབས་ནས་ཆུ་ཚོད་བཅུ། སྲང་ཉེར་དྲུག་སོང་བར་ཁས་ལེན་པ་དང་། རང་ཅག་རྣམས་གནས་པའི་ས་འདིར་ཚེས་ཉེར་དགུ་ཟད་མཚམས་སུ་ཉི་མས་སྐར་མ་ཉེར་གཅིག་པའི་སྟེང་དུ་སླེབས་ནས་ཆུ་ཚོད་བཅུ་གསུམ་སྲང་སོ་བརྒྱད་སོང་བར་ཁས་ལེན་དགོས་པས། དེ་ལྟར་ཁས་ལེན་པ་ནི་མི་རིགས་པ་ཉིད་དོ། །གཞན་ཡང་ཚངས་ཐིག་དང་། རང་ཅག་རྣམས་གནས་པའི་ས་འདིའི་རྐང་ལོངས་གཉིས་པོ་དེ་དུས་དེའི་ཚེའི་ཚེས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་ཚངས་ཐིག་ཏུ་ཕྲི། རང་ཅག་རྣམས་གནས་པའི་ས་འདིར་བསྣན་པ་ན། རང་ཅག་རྣམས་གནས་པའི་ས་འདིར་ཚེས་ཉེར་དགུ་དེ་ཕྱི་ལ་རྫོགས་པ་དང་། ཚངས་ཐིག་ཏུ་ཚེས་ཉེར་དགུ་དེ་སྔོན་ལ་རྫོགས་པར་ཁས་ལེན་དགོས་ན་དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། རང་ཅག་རྣམས་གནས་པའི་ས་འདི་དང་། ཚངས་ཐིག་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐད་དུ། ཚེས་ཀྱི་འགོ་རྩོམ་པ་དང་མཇུག་རྫོགས་པ་རྣམས་དུས་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་གཟའ་རྣམས་སྐར་ཁྱིམ་གྱི་ཡུལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཚེ། རྐང་ལོངས་རྩོམ་པའི་ཐོག་མ་ཐ་སྐར་ནས་བྱེད་པ་དང་། དལ་རྐང་དང་བཅས་པའི་གཟའ་རྣམས་ཀྱི་དལ་རྐང་ནི། ལོངས་སྤྱོད་སྤྱོད་པའི་ཐོག་མ་གཟའ་རང་གང་སྐྱེས་པའི་སྐར་མ་ཆུ་ཚོད་སོགས་ཀྱི་མཚམས་ནས་ཐོག་མར་སྤྱོད་པས་རང་རང་གི་སྐྱེས་ཁྱིམ་སྦྱོང་བ་ན་རང་སྐྱེས་པའི་སྐར་མ་དང་། སྐར་མའི་ཆུ་ཚོད་སོགས་ཀྱི་མཚམས་ནས་ཐ་སྐར་གྱི་བར་དུ་སྦྱོང་བ་ཡིན་ལ། རྒྱུ་མཚན་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་ཉི་མ་ཡང་ནབས་སོའི་བཞི་གསུམ་ཤར་མཚམས་སུ་སྐྱེས་པ་ཡིན་པས་ཉི་མའི་སྐྱེས་ཁྱིམ་སྦྱོང་བ་ན་སྐར་གནས་ནས་དྲུག་དང་། ཆུ་ཚོད་ནས་ཞེ་ལྔ་དོར་བ་འདི་ས་དུམ་བུ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་སའི་ཆ་ཐམས་ཅད་དུ་ཁས་བླང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པ་ལ། ཁྱེད་ཅག་ནི་ཉི་མའི་སྐྱེས་ཁྱིམ་སྦྱོང་བ་ན། ལྷོ་གླིང་དབུས་མའི་ཚངས་ཐིག་གི་ཐད་དུ་སྐར་མ་དྲུག་དང་ཆུ་ཚོད་ཞེ་ལྔ་སྦྱོང་བ་དང་། རང་ཅག་རྣམས་གནས་པའི་ས་འདིར་སྐར་མ་ལྔ་དང་ཆུ་ཚོད་སོ་གསུམ་འདོར་བ་དང་། ལྷོ་གླིང་ཤར་མའི་ཚངས་ཐིག་ཏུ་སྐར་མ་བཞི་དང་ཆུ་ཚོད་སུམ་ཅུ་དོར་བ་སོགས་ཉི་མའི་སྐྱེས་ཁྱིམ་སྦྱོང་ཚུལ་ས་དེ་དང་དེར། ཉི་མའི་བགྲོད་པ་ཐ་དད་པའི་དབང་གིས་སྣ་ཚོགས་པར་ཁས་ལེན་པར་བྱེད་ན་དེ་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ས་དུམ་བུ་བཅུ་གཉིས་ལ་རང་རང་གི་དགུན་ཉི་ལྡོག་པའི་སའི་ཆ་མི་འདྲ་བ་སུམ་བརྒྱ་རེ་ལྔ་ཡོད་པས་ཉི་མ་ལ་ཡང་སྐྱེས་སྐར་མི་གཅིག་པ་ཉེར་བདུན་ཡོད་པར་ཁས་ལེན་དགོས་པར་འགྱུར། གཞན་ཡང་ཟླ་བཤོལ་མཐའ་རུ་བྱུང་བའི་ཧོར་ཟླ་ལྔ་པ་གཉིས་ཡོད་པ་དེའི་ཚེ། ཆུ་སྟོད་ཟླ་བའི་ཚེས་གཅིག་གི་ཉིན་རྩིས་བྱས་པ་ན་ཉི་བར་ལ་སྐར་མ་དྲུག །ཆུ་ཚོད་ཞེ་དགུ། སྲང་ཉེར་གཅིག །དབུགས་ལྔ། རེ་བདུན་ཆ་གསུམ་འོང་ལ། དེ་ལ་རྐང་རྩིས་བྱས་པ་རྐང་ལོངས་སྲང་བཅུ་གཅིག །དབུགས་གསུམ། རེ་བདུན་ཆ་བདུན་འོང་ལ། དེ་ལྷོ་གླིང་དབུས་མའི་ཚངས་ཐིག་ཏུ་བུ་ལོན་དུ་སོང་བས་ཉི་བར་ལ་ཕྲི་བས་སྐར་མ་དྲུག །ཆུ་ཚོད་ཞེ་དགུ། སྲང་བཅུ། དབུགས་གཅིག །རེ་བདུན་ཆ་ང་གསུམ་འོང་ཞིང་། བྱང་གླིང་དབུས་མའི་ཚངས་ཐིག་ཏུ་ནོར་དུ་སོང་བས་སྐར་མ་དྲུགཆུ་ཚོད་ཞེ་དགུ། སྲང་སོ་གསུམ། དབུགས་གསུམ། རེ་བདུན་ཆ་སོ་གསུམ་འོང་བར་ཁས་ལེན་དགོས་ལ། དེ་ལྟར་ཁས་བླངས་པ་ན་ཆུ་སྟོད་ཟླ་བའི་ཚེས་གཅིག་ཟད་མཚམས་ཡན་ལ་ལྷོ་གླིང་དབུས་མའི་ཚངས་ཐིག་ཏུ་སྐར་མ་དྲུག །ཆུ་ཚོད་ཞེ་དགུ། སྲང་བཅུ་སོགས་ལས་སྤྱད་མ་ཚར་བ་དང་། བྱང་གླིང་དབུས་མའི་ཚངས་ཐིག་ཏུ་སྐར་མ་དྲུག་དང་ཆུ་ཚོད་ཞེ་དགུ། སྲང་སོ་གསུམ་སོགས་སྤྱད་ཚར་བར་ཁས་ལེན་དགོས་ན་དེ་ཡང་མི་འཐད་དོ། །དེས་མཚོན་ནས་བརྗོད་ཚུལ་དུ་མ་དག་ཀྱང་ཤེས་པར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་རྐང་པ་རྣམས་ཕལ་ཆེར་གཙོ་བོ་ནི་རང་རང་གི་རླུང་འགྲོས་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བ་ཙམ་ཡིན་གྱི། དོན་ངོས་ནས་རང་འགྲོས་ཀྱི་བགྲོད་པ་མེད་པར་རྟོགས་ཏེ། ཞེས་གསུངས་པའང་མི་འཐད་དེ། དེ་ལྟར་ཡིན་ན་ཉི་མའི་རྐང་ལོངས་ཉི་བར་ལ་བྱིན་པའི་ཉི་དག་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཉི་མ་སྐར་མའི་སྟེང་དུ་སླེབ་ནས་ཆུ་ཚོད་སྲང་དབུགས་སོགས་འདི་ཙམ་ཞིག་སོང་ངོ་ཞེས་མི་རྟོགས་པར་ཁས་ལེན་དགོས་ན་དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། བསྡུས་རྒྱུད་ལས། ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས་ནི་ཆུ་ཚོད་བསྒྱུར་ནས་མདའ་དང་ཡོན་ཏན་ཟླ་བས་ཆས་ཐོབ་ལོངས་སྤྱོད་དང་བཅས་པ། །བགྲོད་པ་བགྲོད་པའི་དབང་གིས་ཉི་མ་ལའང་བྱིན་དང་དོར་ཏེ་གཞན་དུ་དག་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་སོགས་ཀྱི་རྩ་འགྲེལ་རྣམས་དང་འགལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཁོ་བོ་ཡང་དེའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ཏེ་སྨྲ་བར་བྱེད་དོ། །རྒྱུ་མཚན་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་བཤད་པར་བྱ་ཡི་ལེགས་པར་ཉོན་ཅིག །དེ་ཡང་ཉི་མའི་སྐྱེས་ཁྱིམ་སྐར་མ་ནས་ལྔ་དང་། ཆུ་ཚོད་ནས་དྲུག་དང་སོ་གསུམ་སྦྱོང་བ་ལ་སོགས་པའི་འདོད་པ་དེ་དག་མི་རིགས་པ་ཉིད་དེ་ལུང་རིགས་གཉིས་ཀ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་འགལ་ན། རྒྱུད་ལས། དུས་ཀྱི་རྒྱུ་སྐར་རྐང་པ་གསུམ་བཅས་ཉི་མའི་ལོངས་སྤྱོད་དབུས་ནས་སྦྱང་བར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་འགལ་ཞིང་། དེར་མ་ཟད་སྐྱེས་ཁྱིམ་སྦྱོང་བ་ནི། གཟའ་རྣམས་རང་རང་གང་དུ་སྐྱེས་པའི་ཁྱིམ་གྱི་སྐར་མ་དང་དབྱུག་གུ་ནས་བཟུང་སྟེ་ལུགས་ལྡོག་ཏུ་བགྲངས་པའི་ཁྱིམ་གྱི་ཐོག་མ་ལུག་དང་སྐར་མའི་ཐོག་མ་ཐ་སྐར་གྱི་བར་དུ་སྦྱོང་བའི་དོན་ཡིན་ཏེ། གཟའ་རྣམས་རང་རང་སྐར་ཁྱིམ་གྱི་ཡུལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཚེ་རྐང་ལོངས་རྩོམ་པའི་དང་པོ་ནི་ལུག་ཁྱིམ་གྱི་ཐོག་མ་ཐ་སྐར་ནས་བྱེད་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་འདི་སྙམ་དུ། དྲུག་ཞེ་ལྔས་སྦྱོང་བར་གསུངས་པ་ནི། ལྷོ་གླིང་དབུས་མའི་ཚངས་ཐིག་ཏུ་དེ་ལ་དབྱར་ཉི་ལྡོག་པས་དེས་སྦྱངས་པ་ཡིན་ལ། རང་ཅག་རྣམས་གནས་པའི་ས་འདིར་སྐར་མ་ལག་གི་སྟེང་དུ་དབྱར་ཉི་ལྡོག་པས་དེས་སྐྱེས་ཁྱིམ་སྦྱོང་བར་རིགས་པར། བགྲོད་པ་ཉི་མ་དག་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པས་གྲུབ་བོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་དབྱར་ཉི་ལྡོག་པ་བདེན་ཡང་། སྐྱེས་ཁྱིམ་སྦྱོང་བ་དང་ཉི་ལྡོག་གཅིག་ཏུ་འགྲིག་པ་ལྷོ་གླིང་དབུས་མའི་ཚངས་ཐིག་ཏུ་ཡིན་གྱི། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་ཡིན་ན་དུམ་བུ་རང་རང་གི་ཉི་མ་ལྡོག་པའི་ས་ཆ་མི་འདྲ་བ་དུ་མ་ཡོད་པ་བཞིན་དུ་ཉི་མ་ལ་སྐྱེས་སྐར་མི་གཅིག་པ་དུ་མ་ཞིག་ཡོད་པར་ཁས་ལེན་དགོས་ལ། དེ་ལྟར་ན་ནི་སྐྱེས་བུ་གཅིག་ལ་སྐྱེ་ས་མི་གཅིག་པ་དུ་མ་ཡོད་པར་འདོད་པ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པའི་ཐ་སྙད་དང་ཡང་འགལ་ཞིང་། དུ་མ་མི་འདོད་ན་ནི་ཉི་ལྡོག་དང་བསྟུན་ནས་སྦྱོང་དགོས་པའི་རང་གི་རྩ་བའི་གྲུབ་མཐའ་དང་ཡང་འགལ་ལ། དེར་མ་ཟད་ཁྱོད་ལྟར་ན་ཉི་མའི་སྐྱེས་ཁྱིམ་ཀརྐ་ཊ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། འཁྲིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ལག་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཁམས་ལེའི་འགྲེལ་ཆེན་ལས། ཉི་མའི་རྐང་པ་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ལུག་ལ་སོགས་པའི་ཁྱིམ་གསུམ་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བར་འགྱུར་ཞིང་ཀརྐ་ཊ་སྐྱེ་བའི་ཁྱིམ་དུ་འགྱུར་རོ། །ཞེས་དང་། ཡེ་ལེའི་མདོར་བསྡུས་བཞི་པ་ལས། ད་ནི་གཟའ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་ཁྱིམ་གསུངས་པ། ལུག་ཅེས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཏེ། འདིར་གྲངས་བཞིན་དུ་ལུག་དང་འཁྲིག་པ་དང་ཀརྐ་ཊར་ནི་རི་བོང་ཅན་དང་པ་སངས་དང་ཉི་མ་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །ཞེས་སོགས་གཟའ་སོ་སོའི་སྐྱེས་ཁྱིམ་གསུངས་པ་རྣམས་ཀྱང་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་པ་རིགས་པའི་ལམ་བསྟན་པ་ནི། དེ་ལྟ་བས་ན་སའི་དུམ་བུ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ཆ་ཀུན་ཏུ། ཉི་མའི་སྐྱེས་ཁྱིམ་སྦྱོང་བ་ན་སྐར་མ་ནས་དྲུག་དང་། ཆུ་ཚོད་ནས་ཞེ་ལྔ་སྦྱོང་བར་མཛོད་ཅིག་ཅེས་སྐར་རྩིས་ཀྱི་རིག་པའི་གནས་སྨྲ་བ་ཀུན་ལ་ཁོ་བོས་ལན་བརྒྱར་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་ཞུའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟའ་ལྔའི་སྐྱེས་ཁྱིམ་སྦྱོང་བ་ལའང་། མིག་དམར་ལ་ཕྱེད་བཅས་དགུ་སྦྱོང་བ་སོགས་རྒྱུད་འགྲེལ་ལས་གསུངས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྦྱོང་བར་རིགས་ཏེ། རྒྱུ་མཚན་ནི་གོང་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ཁྱོད་ཞལ་ལུང་མཁན་པོའི་རྗེས་འབྲང་དུ་ཁས་ལེན་བཞིན་དུ་དེའི་ཞེ་འདོད་འགོག་པ་ཅི་ཞེ་ན། ལན་ནི། སྤྱིར་ན་ཁོ་བོ་ཞལ་ལུང་གི། ཞེས་སོགས་ཏེ། སྤྱིར་དེ་ལྟར་ཡིན་ཀྱང་དོན་འདི་ལ་སྔ་རབས་ཀྱི་དུས་ཞབས་པ་ཆེན་པོ་རྣམས་དང་ཕྱིས་ཀྱི་པཎ་ཆེན་ནོར་བཟང་བ་སོགས་གང་རིགས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ཏེ། གང་ཟག་གི་རྗེས་སུ་འབྲེང་བ་ཙམ་ནི་མཁས་པའི་ལུགས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱན་སྟུག་པོ་ལས། ལེགས་པར་བརྟགས་ལ་ང་ཡི་བཀའ། །བླང་བར་བྱ་ཡི་གུས་ཕྱིར་མིན། །ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །གཞན་ཡང་དཔང་ལོ་ཆེན་པོས། མཁས་པ་ཉི་མའི་ཕྲིན་ལས་ལ། །སྲིན་བུ་མེ་ཁྱེར་ལྟ་བུ་ཡིས། །མཁས་འདོད་བྱ་བར་མི་རིགས་ཀྱང་། །བསམ་པ་དག་པས་སྐྱོན་མེད་སྙམ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དཔྱད་པ་ཅུང་ཟད་བྲིས་པ་འདི་ལ་སྡང་སེམས་དང་ཕྱོགས་ལྷུང་དུ་རྟོག་པར་མི་བྱ་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་ན་མཁས་པ་ཆེན་པོ་དག་གིས་ལེགས་པར་བཤད་པ་འོ་མའི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ལྟར་གཏིང་དཔག་དཀའ་བར་གྱུར་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟར་ན་ཡང་། ཕན་ཟོལ་རིན་ཆེན་ལ་བལྟ་ཡི། །འགལ་དུམ་ལ་ནི་སུ་ཞིག་དཔྱོད། །ཅེས་པ་ལྟར་བརྟག་པར་བྱ་བའི་ཆུ་བོ་ཕྲ་མོ་འདྲེས་པར་གྱུར་པ་གང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཁོ་བོས་འབྱེད་ནུས་པ་དཀའ་ནའང་། འདི་དག་ནི་བློ་གྲོས་གསལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་དཔྱད་པ་འཇུག་པའི་གནས་སོ་སྙམ་དུ་བསམས་ནས་ཅུང་ཟད་དཔྱད་པ་ནི་བསམ་པ་དག་པས་སྨྲས་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ། །ངང་པའི་རྒྱལ་པོ་འདི་ན་རིག་པའི་འདབ་གཤོག་སྐྱོང་། །ཞེས་པ་ནི་བཤད་མ་ཐག་པའི་ལེགས་བཤད་བརྟག་བྱ་དང་བཅས་པ་འོ་ཆུའི་ངོ་བོར་བཀོད་པ་བཞིན་དུ་དེ་འབྱེད་ནུས་པའི་བློ་གྲོས་ངང་པའི་གཟུགས་སུ་བཀོད་པ་སྟེ་སྙན་ངག་གི་རྒྱན་ནོ། །རྩིས་ཀྱི་མན་ངག་ཉིན་བྱེད་སྣང་བ་ལས། གྲུབ་པའི་མཐའི་ཡན་ལག་ལྔ་བཤད་པའི་སྐབས་ཏེ་དྲུག་པའི་འགྲེལ་པའོ། །ཞེས་སྐབས་བསྡུས་སོ།། །།