ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་བཤད་པ།
གསུམ་པ་ཆོས་གང་བཤད་པ་ནི། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱ྄ུང་བ་ཟབ་མོ་སྤྲོས་པའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིའང་བདག་མེད་པ་གཉིས་ཀྱིས་བཤད་པ་དང་། སྟོང་ཉིད་བཅུ་དྲུག་གིས་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་སོ་སོར་བཤད་པ་དང་། ཐུན་མོང་དུ་རྒྱུ་འབྲས་ལ་དཔྱད་པ་གཉིས། དང་པོ་ལའང་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་པ་དང་། གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པའོ། །དང་པོ་ལ་ལུང་དང་རིགས་པ་གཉིས་ལས། དེ་ལ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་ཉིད་བསྟན་པ་ལ་རེ་ཞིག་ལུང་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། འཕགས་པ་ས་བཅུ་པ་ལས། ཀྱེ་རྒྱལ་བའི་སྲས་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལྔ་པ་ལ་ལམ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དྲུག་པ་ལ་འཇུག་སྟེ། དེ་ཆོས་མཉམ་པ་ཉིད་བཅུས་འཇུག་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་ཉིད་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། མ་སྐྱེས་པ་དང་། དབེན་པ་དང་། གདོད་མ་ནས་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། སྤྲོས་པ་མེད་པ་དང་། བླང་བ་མེད་པ་དང་། དོར་བ་མེད་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དང་། རྨི་ལམ་དང་། མིག་ཡོར་དང་། བྲག་ཅ་དང་། ཆུ་ཟླ་དང་། གཟུགས་བརྙན་དང་། སྤྲུལ་པ་ལྟ་བུར་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་གཉིས་སུ་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉ ིད་དེ། དེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་ན་རྣོ་ཞིང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བཟོད་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དྲུག་པ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་རྗེས་སུ་ཐོབ་སྟེ། ཞེས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་རིགས་པ་ལའང་། སྐྱེ་མེད་ཀྱི་དམ་བཅའ་རྗེས་སུ་བརྗོད་པ་དང་། དེ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རིགས་པ་བསྟན་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་མཉམ་པ་ཉིད་བཅུའི་ནང་ནས། ཆོས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་མཉམ་པ་ཉིད་རིགས་པས་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་རྣམས་ཀྱང་བསྟན་པར་སླ་བར་དགོངས་ཏེ། སློབ་དཔོན་གྱིས་དབུ་མའི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དང་པོར། བདག་ལས་མ་ཡིན་གཞན་ལས་མིན། །གཉིས་ལས་མ་ཡིན་རྒྱུ་མེད་མིན། །དངོས་པོ་གང་དག་གང་ན་ཡང་། །སྐྱེ་བ་ནམ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་ཉེ་བར་བཀོད་དོ། །འདིར་ཡང་དམ་བཅའ་བཞི་པོ་དེ་རྗེས་སུ་བརྗོད་ནས། དེ་རིགས་པས་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། དེ་ཉིད་དེ་ལས་འབྱུང་མིན་གཞན་དག་ལས་ཀྱང་མིན། །གཉིས་ཀ་ལས་མིན་རྒྱུ་མེད་པར་ཡང་འབྱུང་བ་མིན། །ཞེས་སྨོས་སོ། །ཅི་དམ་བཅའ་བཞི་པོ་འདི་སློབ་དཔོན་གྱིས་སྔར་བསྒྲུབས་ཟིན་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཡང་དེ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་བཀོད་པ་ལ་དགོས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། སློབ་དཔོན་གྱིས་ནི། དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི། །རྐྱེན་ལ་སོགས་ལ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་སོགས་གཞན་སྐྱེ་འགོག་པའི་རིགས་པ་ཙམ་ཞིག་བསྟན་གྱི་གཞན་མ་བསྟན་ལ། འདིར་ནི་དམ་བཅའ་གཞན་རྣམས་ཀྱི་རིགས་པ་བསྟན་པ་དང་། གཞན་སྐྱེ་ལའང་རིགས་པའི་རྣམ་པ་གཞན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཀོད་པ་ཡིན་ནོ། །སློབ་དཔོན་གྱིས་ཅིའི་ཕྱིར་བདག་སྐྱེ་སོགས་ལ་རིགས་པ་སྟོན་པར་མི་མཛད་ཅེ་ན། བདག་ལས་སྐྱེ་བ་སོགས་ནི་ཕྱི་རོལ་པ་རྣམས་ཀྱི་འདོད་པ་ཡིན་ལ། དེ་དག་ཀྱང་རང་གི་སྡེ་པ་དག་གིས་སྔར་བཀག་ཟིན་པར་དགོངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་འདིར་ཡང་བརྗོད་པས་ཅི་བྱ་ཞེ་ན། འདིར་ནི་རིགས་པའི་རྣམ་པ་ལྷག་པོ་གཞན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་འགོག་པ་ལ་དམ་བཅའ་བཞི་པོ་འདི་ཙམ་ཞིག་སྨོས་ཞེ་ན། སྐྱེ་བ་བདེན་པ་བ་སྨྲ་བ་ལ་མཐའ་བཞི་པོ་འདི་ལས་གཞན་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་སྐྱེ་བའི་མཐའ་བཞི་པོ་འདི་དག་དོན་དམ་དུའམ། འོན་ཏེ་ཐ་སྙད་དུ་འགོག་ཅེ་ན། བདེན་པ་གཉིས་ཀར་དུའང་འགོག་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། དེ་ཉིད་སྐབས་སུ་རིགས་པ་འགའ་ཞིག་གིས། །བདག་དང་གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་རིགས་མིན་པའི། །རིགས་དེ་ཐ་སྙད་དུ་ཡང་རིགས་མིན་པས། ཁྱོད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་གང་གིས་ཡིན་པར་འགྱུར། །ཞེས་འཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་སྐྱེ་བ་ཐ་སྙད་དུའང་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེ་བ་ལ་མཐའ་བཞི་ལས་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། རིགས་པས་དཔྱད་པའི་སྐྱེ་བ་ལ་མཐའ་བཞི་ལས་མ་འདས་ཀྱང་། ཐ་སྙད་པའི་སྐྱེ་བ་ནི་འདིར་མ་ངེས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ་གཅིག་དང་ཐ་དད་ཀྱི་དཔྱོད་པ་མེད་པར་ས་བོན་ལས་མྱུ་གུ་དང་། མེ་ལས་དུ་བ་སྐྱེ་ཞེས་པ་ཙམ་ཞིག་གིས་ཐ་སྙད་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་མཐའ་བཞིའི་སྐྱེ་བ་བཀག་པས་སྐྱེ་བ་མི་ཁེགས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཐ་སྙད་པའི་སྐྱེ་བ་མི་ཁེགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། ཐ་སྙད་པའི་སྐྱེ་བ་དགག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། མཐའ་བཞི་དང་བྲལ་བའི་ཐ་སྙད་པའི་སྐྱེ་བ་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཞེས་ཐ་སྙད་དུ་བྱ་ལ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ནི་དབུ་མའི་ལམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་བསྟན་བཅོས་ལས། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་གང་། །དེ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བཤད། །དེ་ནི་བརྟེན་ནས་བཏགས་པ་སྟེ། །དེ་ཉིད་དབུ་མའི་ལམ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །མཐའ་བཞི་གང་རུང་ལས་སྐྱེ་བ་སྨྲ་བ་ནི་རྟེན་འབྲེལ་སྨྲ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་སྨྲ་བ་ལ་ནི་མཐར་ལྷུང་གི་ཁས་ལེན་ཅིའང་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྟེན་འབྲེལ་ནི་མཐར་འཛིན་གྱི་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་བསྟན་བཅོས་ལས། གང་ལ་བརྟེན་ནས་གང་འབྱུང་བ། །དེ་ནི་རེ་ཞིག་དེ་ཉིད་མིན། །དེ་ལས་གཞན་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ཕྱིར་ཆད་མིན་རྟག་པ་མིན། །ཅེས་གསུངས་ཤིང་། འདི་ཉིད་དུའང། དེའི་ཕྱིར་རྟེན་འབྱུང་རིགས་པ་འདི་ཡིས་ནི། །ལྟ་ངན་དྲ་བ་མཐའ་དག་འཇོམས་པ་བྱེད། །ཅེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་རང་གཞན་གྱི་སྡེ་པ་དག་ནི་མཐའ་བཞི་གང་རུང་གི་སྐྱེ་བ་ཁས་ལེན་པས་རྟེན་འབྲེལ་དུ་སྨྲ་བ་མ་ཡིན་ལ། གང་ཞིག་རྟེན་འབྲེལ་དུ་སྨྲ་བ་དེ་ནི་མཐའ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཤེགས་པའི་ཤུལ་ཆེན་པོ་དབུ་མའི་ལམ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མཐའ་བཞིའི་སྐྱེ་བ་བཀག་ནས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཉིད་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་སློབ་དཔོན་གྱིས། སྡུག་བསྔལ་རང་གིས་བྱས་པ་དང་། །གཞན་གྱིས་བྱས་དང་གཉི་གས་བྱས། །རྒྱུ་མེད་རྟོག་གེ་པ་ཡིས་བརྟགས། ཁྱོད་ཀྱིས་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བར་གསུངས། །ཞེས་པས་བསྟོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རྟེན་འབྲེལ་དུ་སྨྲ་བ་དང་། མཐའ་བཞིར་སྨྲ་བ་མི་འགལ་ན་ནི། ཐུབ་པ་རྟེན་འབྲེལ་གསུངས་པས་མཐའ་བཞིར་སྨྲ་བའི་རྟོག་གེ་པ་ལས་ཁྱད་ཞུགས་པར་བསྟན་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་དབུ་མ་པ་ནི་ཐ་སྙད་དུའམ་མཐའ་བཞིའི་སྐྱེ་བ་ཁས་ལེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟེན་འབྲེལ་སྨྲ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་རྟེན་འབྲེལ་དུ་སྨྲ་བ་དེ་ནི་མཐའ་གང་དུའང་མ་ལྷུང་བས་གང་ལའང་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ལས་མ་ཉམས་པ་ཡིན་ལ། འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་འདི་ལ་མི་འཐད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ལས་ཀྱང་ཉམས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བསྟན་བཅོས་ལས། གང་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་རུང་བ། །དེ་ལ་ཐམས་ཅད་རུང་བ་ཡིན། །གང་ལ་སྟོང་ཉིད་མི་རུང་བ། །དེ་ལ་ཐམས་ཅད་རུང་མ་ཡིན། །ཅེས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་སྨྲ་བའི་དབུ་མ་པ་ལ་ནི་ཕྱོགས་གང་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱིས་ཅིའང་བརྒལ་དུ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྩོད་ཟློག་ལས། གལ་ཏེ་ངས་དམ་བཅའ་འགའ་ཡོད། །དེས་ན་ང་ལ་སྐྱོན་དེ་ཡོད། །ང་ལ་དམ་བཅའ་མེད་པས་ན། །ང་ནི་སྐྱོན་མེད་ཁོ་ན་ཡིན། །ཞེས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དམ་བཅའ་མེད་ན་མཐའ་བཞི་བཀག་པའི་དམ་བཅའ་བཞི་ཅིའི་ཕྱིར་འཇོག་ཅེ་ན། འདི་དག་ནི་མཐའ་བཞི་ལས་སྐྱེ་བར་སྨྲ་བ་དག་དགག་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་ངོར་དམ་བཅས་པ་ཙམ་ཡིན་གྱི། དབུ་མ་པ་རང་གི་ལུགས་མ་ཡིན་ཏེ། དགག་བྱ་བདག་ལས་སྐྱེ་བ་སོགས་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགག་བྱ་མེད་པ་ལའང་དགག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རི་བོང་གི་རྭ་གཅད་དུ་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར། དགག་བྱ་ཅི་ཡང་མེད་པས་ན། །ང་ནི་ཅི་ཡང་མི་འགོག་གོ །ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མཐའ་བཞིའི་སྐྱེ་བ་འགོག་པའི་རིགས་པ་འདི་རང་གི་རིགས་པའམ། འོན་ཏེ་གཞན་གྱི་ཡིན། གལ་ཏེ་རང་གི་ཡིན་ན་ནི། དེས་གྲུབ་པའི་སྐྱེ་མེད་རང་གི་ཕྱོགས་སུ་ཇི་ལྟར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། གཞན་གྱིས་ཁས་བླངས་པའི་རིགས་པ་ཡིན་གྱི། རང་གི་མ་ཡིན་ཏེ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱོགས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཁས་མི་ལེན་ན། སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རིགས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ། གཞན་གྱི་རིགས་པས་གཞན་ཇི་ལྟར་འགོག་ཅེ་ན། ཁས་བླངས་ནང་འགལ་བ་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་འགོག་སྟེ། རང་གི་རྣམ་གཞག་ནང་འགལ་བར་མཐོང་བ་ན། རང་གི་ཕྱོགས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་རྣམ་གཞག་འགལ་བར་མཐོང་ཡང་དབུ་མར་སྨྲ་བ་ལ་གུས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དབུ་མའི་ཕྱོགས་ལ་སྒྲུབ་བྱེད་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མཐར་ལྷུང་གི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་རྣམ་གཞག་ནང་འགལ་བར་མཐོང་སྟེ། དེ་དག་ལ་མངོན་ཞེན་ལོག་པ་ན། ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དབུ་མའི་ལམ་ལ་གུས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྲོད་པས་ཆོག་གོ །