འབྲས་བུ་རྩེ་སྦྱོར།
རྩ་བའི་ས་བཅད་གཉིས་པ་འབྲས་བུ་རྩེ་མོའི་སྦྱོར་བ་ལ། འབྲེལ་བཀོད་པའི་སྒོ་ནས་མཚམས་སྦྱར་བ་དང་། མཚོན་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་རྒྱས་པར་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ་ནི། རྣམ་པ་ཀུན་མངོན་པར་རྫོགས། ཞེས་པའི་སྐབས་སུ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་རྩེ་སྦྱོར་ལ། མཚན་ཉིད་དང་། དབྱེ་བ་གཉིས། དེ་དག་གོང་དུ་བསྟན་ཟིན། ངག་དོན་ནི། རྗེ་བཙུན་བྱམས་མགོན་ཆོས་ཅན། རྣམ་རྫོགས་སྦྱོར་བའི་འོག་ཏུ་རྩེ་སྦྱོར་འཆད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་དེ། ཚོགས་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་མཁྱེན་གསུམ་གྱི་རྣམ་པ་བསྡུས་ནས་སྒོམ་པའི་སྦྱོར་བ་ལས་སྦྱོར་ལམ་གྱི་མཁྱེན་གསུམ་བསྡུས་སྒོམ་རབ་ཏུ་གྱུར་པའི་སྦྱོར་བ་དེ་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་དེ་ལྟར་དུ་བཤད་པའི་ཕྱིར།
གཉིས་པ་ལ། བསྡུ་བ་སྤྱིར་བསྟན་པ་དང་། དཀའ་གནས་སོ་སོར་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ་ནི། རྩེ་སྦྱོར་གྱི་ཆོས་བརྒྱད་པོ་དེ་ཡང་བསྡུ་ན། སྦྱོར་ལམ། མཐོང་ལམ། སྒོམ་ལམ། བར་ཆད་མེད་པའི་རྩེ་སྦྱོར་བཞིར་འདུས་ཏེ། རྩེ་སྦྱོར་ནི་སྤང་བྱ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་གཉེན་པོར་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཞིང་། སྤང་བྱ་མངོན་གྱུར་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྦྱོར་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་བཞག །ས་བོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་མཐོང་སྒོམ་གཉིས་བཞག །གནས་ངན་ལེན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བར་ཆད་མེད་པའི་རྩེ་སྦྱོར་བཞག་པའི་ཕྱིར། དང་པོ་ཡིན་ཏེ། སྤང་བྱ་མངོན་གྱུར་བ་ལ་འཇུག་པ་གཟུང་རྟོག །ལྡོག་པ་གཟུང་རྟོག །རྫས་འཛིན་རྟོག་པ། བཏགས་འཛིན་རྟོག་པ་བཞིར་ཡོད་ཅིང་། དེ་དག་གི་གཉེན་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྟགས་ཀྱི་རྩེ་སྦྱོར་ལ་སོགས་པ་བཞིར་གསུངས་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་རྟགས་ཀྱི་རྩེ་སྦྱོར། རྨི་ལམ་ན་ཡང་། ཞེས་སོགས་ཀྱིས་བསྟན། རྣམ་འཕེལ་ནི། འཛམ་བུ་གླིང་གི །ཞེས་སོགས་སོ། །བརྟན་པ་ནི། ཀུན་མཁྱེན་ཉིད་གསུམ། ཞེས་སོགས་སོ། །སེམས་ཀུན་གནས་ནི། གླིང་བཞི་པ་དང་། ཞེས་སོགས། དོན་བསྡུ་ནི། རྟགས་ལ་སོགས། ཞེས་སོགས། ས་བོན་གྱི་གཉེན་པོ་ལ་དེ་གཉིས་སུ་འཇོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་དེ། ས་བོན་ལ་མཐོང་སྤང་དང་། སྒོམ་སྤང་གི་ས་བོན་གཉིས་ཡོད་ཅིང་། དང་པོའི་གཉེན་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་མཐོང་ལམ། གཉིས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྒོམ་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་བཞག་པའི་ཕྱིར། མཐོང་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་ལ། སྤང་བྱ་རྟོག་པ། ཞར་ལས་བྱུང་བའི་དོན། རྣལ་མ་མཐོང་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་དངོས་བཤད་པ་དང་གསུམ། དང་པོ་ལ། བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ་ལ། གཟུང་རྟོག་མདོར་བསྟན་ནི། འཇུག་པ་དང་ནི། ཞེས་སོགས་སོ། །འཛིན་རྟོག་མདོར་བསྟན་ནི། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ། ཞེས་སོགས་སོ། །གཉིས་པ་ལ་བཞི་ལས། དང་པོ་འཇུག་པ་གཟུང་རྟོག་ནི། ངོ་བོ་ཉིད་དང་། ཞེས་སོགས་སོ། །ལྡོག་པ་གཟུང་རྟོག་ནི། སྲིད་དང་ཞི་བར། ཞེས་སོགས་སོ། །རྫས་འཛིན་རྟོག་པ་ནི། འཛིན་པ་དང་ནི། ཞེས་སོགས་སོ། །བཏགས་འཛིན་རྟོག་པ་ནི། མེད་བཞིན་ངེས་པར། ཞེས་སོགས་སོ། །གཉིས་པ་ལ། དབུ་མ་པའི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ངོས་བཟུང་། དངོས་སྨྲ་བའི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་འདོད་ཚུལ་དགག །ཐར་པ་དོན་གཉེར་གྱི་གང་ཟག་གིས་སྟོང་ཉིད་ཁས་ལེན་རིགས་པར་བསྟན་པ་དང་གསུམ། དང་པོ་ལ། རྒྱུ་དང་། ངོ་བོ་གཉིས། དང་པོ་ནི། བྱང་ཆུབ་ལ་གཞན། ཞེས་སོགས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། དྲི་མ་ཟད་དང་། ཞེས་སོགས་སོ། །གཉིས་པ་ལ། དངོས་སྟོབས་རིགས་པས་དགག་པ་འཆད་པ་ནི། འགོག་པ་མེད་པའི། ཞེས་སོགས་སོ། །ཁས་བླངས་ནང་འགལ་གྱི་དགག་པ་ནི། གཞན་གྱི་ཆོས་རྣམས། ཞེས་སོགས་སོ། །གསུམ་པ་ནི། འདི་ལ་བསལ་བྱ། ཞེས་སོགས་སོ། །གསུམ་པ་ལ། མཐོང་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་ངོ་བོ་འཆད་པ་ནི། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས། ཞེས་སོ། །དེའི་ཁྱད་པར་གྱི་ལམ་འཆད་པ་ནི། དེ་ནས་སེང་གེ་ཞེས་སོགས་སོ། །སྒོམ་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་ལ། རྟེན་སྒོམ་ལམ། སྤང་བྱ་རྟོག་པ། བརྟེན་པ་ཡོན་ཏན་དང་གསུམ། དང་པོ་ནི། འགོག་དང་བཅས་པའི། ཞེས་སོགས་སོ། །གཉིས་པ་ལ་བཞི་ལས། འཇུག་པ་གཟུང་རྟོག་ནི། མདོར་བསྡུས་རྒྱས་དང་། ཞེས་སོགས་སོ། །ལྡོག་པ་གཟུང་རྟོག་ནི། གཉིས་པ་སེམས་དང་། ཞེས་སོགས། རྫས་འཛིན་རྟོག་པ་ནི། སེམས་ཅན་བཏགས་པའི། ཞེས་སོགས་སོ། །བཏགས་འཛིན་རྟོག་པ་ལ། མདོར་བསྟན་ནི། སེམས་ཅན་བཏགས་དང་། ཞེས་སོགས། རྒྱས་བཤད་ནི། བདག་ཉིད་ཇི་བཞིན། ཞེས་སོགས། གསུམ་པ་ནི། ཡམས་ནད་འདི་རྣམས། ཞེས་སོགས། བར་ཆད་མེད་པའི་རྩེ་སྦྱོར་ལས། ངོ་བོ། དམིགས་རྣམ། བསལ་བྱ་ལོག་སྒྲུབ་དང་གསུམ། དང་པོ་ནི། སྟོང་གསུམ་སྐྱེ་བོ། ཞེས་སོགས། གཉིས་པ་ནི། འདི་ཡི་དམིགས་པ། ཞེས་སོགས། གསུམ་པ་ལ། མདོར་བསྟན་ནི། འདི་ལ་ནི། རབ་ཏུ་སྨྲ་རྣམས། ཞེས་སོགས། རྒྱས་བཤད་ནི། དམིགས་པ་འཐད་དང་། ཞེས་སོགས་སོ། །
གཉིས་པ་ལ་ཡང་བཞི་ལས། དང་པོ་ནི། རྨི་ལམ་ན་ཡང་ཆོས་རྣམས་ཀུན། ཞེས་པའི་སྐབས་སུ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་སྦྱོར་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་ལ། མཚན་གཞི། མཚན་ཉིད། དབྱེ་བ་དང་གསུམ། དང་པོ་ནི། ཐེག་ཆེན་གྱི་སྦྱོར་ལམ་དང་རྩེ་སྦྱོར་དོན་གཅིག །གཉིས་པ་ནི། མཁྱེན་གསུམ་བསྡུས་སྒོམ་རབ་ཏུ་གྱུར་པའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་ངེས་འབྱེད་ཡན་ལག །གསུམ་པ་ལ། ཡོན་ཏན་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། རྟགས་ཀྱི་རྩེ་སྦྱོར་སོགས་བཞི། མཚན་གཞིའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། དྲོད་ཀྱི་རྩེ་སྦྱོར་སོགས་བཞི། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། འདིར་བསྟན་གྱི་རྟགས་བཅུ་གཉིས་པོ་གང་རུང་གི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་དྲོད་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར། མཚན་གཞི། དྲོད་ལ་གནས་པའི་བྱང་སེམས་དབང་རྣོན་གྱི་མཁྱེན་པ་ལྟ་བུ། ཁྱད་ཆོས་ལ་དབྱེ་ན། རྟགས་ཀྱི་དབྱེ་བ། བསྡུ་བ། ས་མཚམས། རྟགས་སུ་འགྱུར་བའི་དུས་དང་བཞི། དང་པོ་ལ། དང་པོ་དྲུག་སོ་སོར་རྨི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་སུ་ཞེས་པ་གསལ་བྱེད་དུ་སྦྱར་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་ལྟ་བུར་ལྟ་བའི། ཐེག་དམན་གྱི་ས་ལ་དགའ་བའི་སེམས་མི་སྐྱེ་བའི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བའི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་དམིགས་པའི། གདུལ་བྱ་ལ་ཆོས་སྟོན་པའི། ངན་སོང་སྤོང་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པའི། ཕྱི་རོལ་འབྱུང་བའི་གནོད་པ་ཞི་བའི། བདེན་ཚིག་གྲུབ་པའི། ནང་སེམས་ཅན་གྱི་ཉེར་འཚེ་ཞི་བའི་བདེན་ཚིག་གྲུབ་པའི། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པའི། ཤེར་ཕྱིན་ལ་སློབ་པའི། མངོན་ཞེན་མེད་པའི། བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ལ་ཉེ་བའི་རྟགས་བཅུ་གཉིས་སོ། །དང་པོ་ནི། དྲོད་ལ་གནས་པའི་བྱང་སེམས་དབང་རྣོན་གྱིས་ཉིན་པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་ལྟ་བུར་གོམས་པར་བྱས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རྨི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་སུ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་དང་འདྲ་བར་བདེན་མེད་དུ་རྟོགས་པའི་མཉམ་བཞག་དང་། རྗེས་ཐོབ་ཀྱི་མཁྱེན་པ་ལྟ་བུ། དེས་ཕྱི་མ་རྣམས་ལ་རིགས་བསྒྲེ། གཉིས་པ་ནི། དུས་ཀྱི་སྒོ་ནས། རྨི་ལམ་དང་། སད་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་རྟགས་གཉིས་སུ་འདུ་སྟེ། དང་པོ་དྲུག་རྨི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་སུ་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་རྟགས་དང་། ཕྱི་མ་དྲུག་སད་པའི་གནས་སྐབས་སུ་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་རྟགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་མཉམ་རྗེས་གཉིས་སུ་འདུ་སྟེ། འདིའི་རྟགས་རེ་རེ་ལ་ཡང་མཉམ་བཞག་དང་རྗེས་ཐོབ་གཉིས་གཉིས་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། རྟགས་ཀྱི་རྩེ་སྦྱོར་དྲོད་ཁོ་ན་ཡོད་ཀྱང་། རྟགས་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དྲོད་ནས་རྒྱུན་མཐའི་བར་དུ་གོང་འཕེལ་དུ་གྱུར་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཡོད་པར་ཊཱི་ཀ་ལས་བཤད། འདིས་ཕྱི་མ་གསུམ་གྱི་ས་མཚམས་ཀྱང་གོ་བར་བྱའོ། །བཞི་པ་ནི། འདིར་བསྟན་གྱི་རྟགས་བཅུ་གཉིས་པོ་དེ་རྟེན་གྱི་གང་ཟག་རང་ཉིད་ཀྱིས་སྤྱིར་རྩེ་སྦྱོར་ཐོབ་པའི་རྟགས་དང་། ཁྱད་པར་རང་ངོར་ཕྱིར་མི་ལྡོག་གི་རྟགས་སུ་འགྱུར་ཏེ། མདོར། བདེན་པའི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཀྱི་ཞེས་སོགས་དང་། རྩེ་མོར་ཕྱིན་པའི་ཞེས་སོགས་དང་། རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་ནི་རྩེ་མོའི་མངོན་པར་ཞེས་སོགས། འདི་དང་སྔར་གྱི་སྦྱོར་ལམ་ལ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་ཏུ་སྒྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། བསྒྲུབ་བྱ་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད་དེ། འདིར་རང་ངོར་གཙོ་བོར་ཕྱིར་མི་ལྡོག་ཏུ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཅིང་། སྔ་མ་གཙོ་བོར་གཞན་ངོར་ཕྱིར་མི་ལྡོག་ཏུ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ངོ་བོ་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད་དེ། འདི་ནི་རྩེ་སྦྱོར་གྱིས་བསྡུས་པའི་མཁྱེན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། སྔ་མ་ལ་རྗེས་ཐོབ་ལུས་ངག་གི་རིག་བྱེད་ཀྱང་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། འདིར་བསྟན་གྱི་བསོད་ནམས་རྣམ་པར་འཕེལ་བའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་རྩེ་མོས་བསྡུས་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར། དེ་དང་རྩེ་མོའི་དེ་དོན་གཅིག །བསོད་ནམས་རྣམ་འཕེལ་ནི་རྩེ་མོ་ལ་གནས་པའི་བྱང་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་དགེ་རྩ་ཡིན་ཅིང་། དབྱེ་ན། ཕྱི་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་བསོད་ནམས་རྣམ་འཕེལ་བརྒྱད། ནང་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་དེ་བརྒྱད་དེ་བཅུ་དྲུག །གསུམ་པའི་མཚན་ཉིད། བརྟན་པ་གཉིས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་བཟོད་པས་བསྡུས་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར། དེ་དང་བཟོད་པའི་དེ་དོན་གཅིག །བརྟན་པ་གཉིས་ནི། རང་དོན་རྟོགས་པ་བརྟན་པ་དང་། གཞན་དོན་ཕྲིན་ལས་བརྟན་པ་གཉིས། དང་པོ་ནི། བཟོད་པ་ལ་གནས་པའི་བྱང་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱི་རང་གཞན་གྱི་དགེ་རྩ་མཁྱེན་གསུམ་གྱི་ཆོས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་དུ་བསྔོ་བའི་འདུན་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ནི། དེའི་རྒྱུད་ཀྱི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་ཀུན་ནས་བསླངས་ཏེ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་མཛད་པ་ཕྲིན་ལས་ལྟ་བུའོ། །བཞི་པའི་མཚན་ཉིད། སེམས་ཀུན་ཏུ་གནས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་མཆོག་གིས་བསྡུས་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར། དེ་དང་ཆོས་མཆོག་གི་དེ་དོན་གཅིག །སེམས་ཀུན་གནས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ནི། ཆོས་མཆོག་ལ་གནས་པའི་བྱང་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གནས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན། དེ་ཡང་མདོ་ལས། གྲོགས་རྗེས་སུ་ཡི་རང་གི་སྒོ་ནས་བསྟན་ཏེ། མི་ལྡོག་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་ཡི། །སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་བསམ་པ་ཐག་པས་ཡི་རང་བ། །སྟོང་གསུམ་རི་རབ་སྲང་ལ་གཞལ་བས་ཚད་བཟུང་རུང་། །རྗེས་སུ་ཡི་རང་དགེ་བ་དེ་ནི་དེ་ལྟ་མིན། །ཞེས་སོ། །ངག་དོན་ནི། དྲོད་ལ་གནས་པའི་བྱང་སེམས་དབང་རྣོན་གྱི་མངོན་རྟོགས་ཆོས་ཅན། རྟགས་ཀྱི་རྩེ་སྦྱོར་ཡིན་ཏེ། རྨི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་དང་འདྲ་བར་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་བཅུ་གཉིས་དང་ལྡན་པའི་དྲོད་ཀྱི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་ཡིན་པའི་ཕྱིར།
གཉིས་པ་མཐོང་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་ལ། སྤང་བྱ་རྟོག་པ། ཞར་ལས་བྱུང་བའི་དོན། རྣལ་མ་མཐོང་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་དངོས་བཤད་པ་དང་གསུམ། དང་པོ་ལ། དངོས་དང་། ཞར་ལ་གཉེན་པོ་སྦྱོར་འཇུག་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ་གཞན་དུ་བཤད། གཉིས་པ་ནི། དེ་ལྟར་ན་བར་སྐབས་ཀྱི། ཞེས་པའི་སྐབས་སུ་གཉིས་ཀྱི་དང་པོ་མཐོང་སྤང་རྟོག་པའི་གཉེན་པོ་སྦྱོར་བ་དང་འཇུག་པ་ལ། ཐ་སྙད་ཇི་ལྟར་དུ་གསུངས་ཚུལ་དང་། སོ་སོའི་རང་བཞིན་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ་ནི། ལུས་རྣམ་གཞག་ཏུ། མཐོང་བ་ཞེས། །བྱ་བའི་ལམ་ནི་སོ་སོ་ལ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་བཞི་ཡི། །གཉེན་པོ་རྣམ་པ་བཞི་དང་ནི། །ཞེས་གཉེན་པོ་རྣམ་པ་བཞི་གསུངས་པ་ལ་སློབ་དཔོན་གྱིས་འཇུག་པ་གཟུང་རྟོག་དང་། རྫས་འཛིན་རྟོག་པའི་གཉེན་པོ་ལ་སྦྱོར་བའི་ཐ་སྙད་མཛད་དེ། གཟུང་བའི་རྣམ་རྟོག་འདི་གཅིག་སྟེ། །ཞེས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སོ། །ལྡོག་པ་གཟུང་རྟོག་དང་། བཏགས་འཛིན་རྟོག་པའི་གཉེན་པོ་ལ་འཇུག་པའི་ཐ་སྙད་མཛད་དེ། གཉིས་པ་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་རྣམས། །འཇུག་པའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་བཞེད་དེ། །ཞེས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སོ། །གཉིས་པ་ལ། མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི། སྤང་གཉེན་དུ་སྦྱོར་ཚུལ་དང་གསུམ། དང་པོ་ནི། མཐོང་སྤང་རྟོག་པ་མངོན་གྱུར་དངོས་སུ་སྤང་ཞིང་ས་བོན་འགོ་ནོན་པའི་ནུས་པ་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་མཐོང་ལམ་གྱི་དངོས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ཉེར་བསྡོགས་ཀྱི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པ་འདིར་བསྟན་མཐོང་སྤང་རྟོག་པའི་གཉེན་པོ་སྦྱོར་བའི་མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི། ཐེག་ཆེན་གྱི་སྦྱོར་ལམ་ཆོས་མཆོག་སྐད་ཅིག་ཐ་མའི་ཡེ་ཤེས་ལྟ་བུའོ། །མཐོང་སྤང་རྟོག་པའི་ས་བོན་དངོས་སུ་སྤོང་བའི་བྱ་བ་བྱེད་བཞིན་པའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་བདེན་པ་མངོན་རྟོགས་འདིར་བསྟན་མཐོང་སྤང་རྟོག་པའི་གཉེན་པོ་འཇུག་པ་བར་ཆད་མེད་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི་ཐེག་ཆེན་གྱི་མཐོང་ལམ་བར་ཆད་མེད་ལམ་ལྟ་བུ། གསུམ་པ་ནི། མངོན་གྱུར་བ་ལ་ལྟོས་ནས་གཉེན་པོ་སྦྱོར་བ་བཞག་སྟེ། འདིར་བསྟན་གྱི་གཉེན་པོ་སྦྱོར་བས་མཐོང་སྤང་རྟོག་པ་མངོན་གྱུར་དངོས་སུ་སྤང་ཞིང་། ས་བོན་མགོ་གནོན་པའི་བྱ་བ་བྱེད་པའི་ཕྱིར། ས་བོན་གྱི་གཉེན་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གཉེན་པོ་འཇུག་པ་བར་ཆད་མེད་ལམ་བཞག་སྟེ། འདིར་བསྟན་གྱི་གཉེན་པོ་འཇུག་པ་བར་ཆད་མེད་ལམ་གྱིས་མཐོང་སྤང་རྟོག་པའི་ས་བོན་སླར་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར། ཚིག་གསལ་ལས། སྦྱོར་བའི་སྐབས་སུ་ནི་སོ་སོར་ཕྱེ་ནས་སྤོང་ལ། འཇུག་པའི་སྐབས་སུ་ནི་བསྡོམས་ནས་སྤོང་བར་བྱེད་དོ། །ཞེས་སོ། །འགྲེལ་བར། འཇུག་པ་གཟུང་རྟོག་དང་རྫས་འཛིན་རྟོག་པའི་གཉེན་པོ་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། ལྡོག་པ་གཟུང་རྟོག་དང་བཏགས་འཛིན་རྟོག་པ་མངོན་གྱུར་བའི་གཉེན་པོ་ལ་འཇུག་པ་བཤད་པ་ནི། ཕན་ཚུན་མཚོན་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་བྱས་པ་ཡིན་གྱི། སྤང་གཉེན་དེ་ལྟར་སོ་སོར་ངེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྦྱོར་བས་ཀྱང་མངོན་གྱུར་བཞི་ཀ་སྤོང་ལ། འཇུག་པས་ཀྱང་བཞི་ཀའི་ས་བོན་སྤོང་བའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་མཚོན་ན་འཇུག་པ་གཟུང་རྟོག་དང་། རྫས་འཛིན་རྟོག་པ་གཉེན་པོ་སྦྱོར་བའི་སྤང་བྱར་བཤད་པ་དེས། ལྡོག་པ་གཟུང་རྟོག་དང་བཏགས་འཛིན་རྟོག་པ་མངོན་གྱུར་བ་གཉེན་པོ་སྦྱོར་བའི་སྤང་བྱ་ཡིན་པར་མཚོན་པར་བྱེད། ལྡོག་པ་གཟུང་རྟོག་དང་བཏགས་འཛིན་རྟོག་པ་གཉེན་པོ་འཇུག་པའི་སྤང་བྱར་བཤད་པ་དེས་རྟོག་པ་གཞན་གཉིས་ཀྱི་ས་བོན་ཡང་གཉེན་པོ་འཇུག་པའི་དངོས་ཀྱི་སྤང་བྱ་ཡིན་པ་དེས་མཚོན་ནོ། །ངག་དོན་ནི། འདིར་བསྟན་མཐོང་སྤང་རྟོག་པའི་གཉེན་པོ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་བརྒྱད་ཡོད་དེ། ཁྱོད་ལ་དེའི་རྟོག་པ་མངོན་གྱུར་བ་སྤོང་བའི་གཉེན་པོ་སྦྱོར་བ་བཞི་དང་ས་བོན་སྤོང་བའི་གཉེན་པོ་འཇུག་པ་བཞི་རྣམས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་གསུམ་གྱི། དང་པོ་ལ། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་དང་། ངོ་བོ་གཉིས། བྱང་ཆུབ་ལ་གཞན་སྟོན་པ་དང་། །ཞེས་པའི་སྐབས་སུ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ལ། མཚན་ཉིད་དང་། མཚན་གཞི་གཉིས། དང་པོ་ནི། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་རང་གི་འབྲས་བུར་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ལ་ཕན་འདོགས་བྱེད། མཚན་གཞི། བྱང་སེམས་མཐོང་ལམ་པས་རྗེས་ཐོབ་ཏུ་གདུལ་བྱ་ལུང་དང་རྟོགས་པའི་ཆོས་ལ་འགོད་པ་དང་། མཉམ་བཞག་ཏུ་ཤེར་ཕྱིན་བསྒོམས་པའི་བསོད་ནམས་ལྟ་བུའོ། །ངག་དོན་ནི། བྱང་སེམས་མཐོང་ལམ་པས་རྗེས་ཐོབ་ཏུ་གདུལ་བྱ་ལུང་རྟོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ལ་བཀོད་པ་དང་། མཉམ་བཞག་ཏུ་ཤེར་ཕྱིན་སྒོམ་པའི་བསོད་ནམས་ཆོས་ཅན། རང་འབྲས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། དེ་འབྲས་བུར་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་དེ་ལ་ཕན་འདོགས་བྱེད་ཀྱི་བྱང་འཕགས་ཀྱི་མཁྱེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། དྲི་མ་ཟད་དང་མི་སྐྱེ་བའི། །ཞེས་པའི་སྐབས་སུ་གཉིས་ཀྱི་དང་པོ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་མཚན་ཉིད་ནི། སྒྲིབ་གཉིས་ཀྱི་དྲི་མ་ཟད་སྐྱེ་བདེན་པ་བ་མེད་པར་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པ་མཐར་ཐུག་པའི་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ། མཚན་གཞི། སྐུ་བཞིའོ། །ངག་དོན་ནི། རྣམ་མཁྱེན་སྐད་ཅིག་དང་པོ་ཆོས་ཅན། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཡིན་ཏེ། སྒྲིབ་གཉིས་ཀྱི་དྲི་མ་ཟད་སྐྱེ་བདེན་པ་བ་མེད་པར་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པ་མཐར་ཐུག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ། དངོས་སྨྲ་བའི་དྲི་མ་སྤོང་ཚུལ་གྱི་རིམ་པ་མི་འཐད་པ་དང་། རྣལ་འབྱོར་ས་བཞིའི་སྒོ་ནས་དབུ་མ་པའི་དྲི་མ་སྤོང་ཚུལ་གྱི་རིམ་པ་འཐད་པ་གཉིས། དང་པོ་ནི། དངོས་སྨྲ་བའི་ལུགས་ལ། གཉེན་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྒྲིབ་པ་སྤོང་བ་མི་འཐད་དེ། དྲི་མ་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་བདེན་གྲུབ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྩ་ཤེས་ལས། རང་བཞིན་གཞན་དུ་འགྱུར་བར་ནི། །ནམ་ཡང་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། དེ་ལ་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པས་ཞེས་པའི་སྐབས་སུ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་རྣལ་འབྱོར་ས་བཞི་ལ། སོ་སོའི་ངོ་བོ། གོ་རིམ། གྲངས་ངེས། ལུང་དང་སྦྱར་བའོ། །དང་པོ་ལ་བཞི་ལས། དང་པོ་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ས་ལ། བསམ་བྱུང་གི་རིགས་པ། སྒོམ་བྱུང་གི་རྣལ་འབྱོར། བསྒོམས་པའི་འབྲས་བུ་དང་གསུམ། དང་པོ་ནི། ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་ཆོས་ཅན། རྟག་གཅིག་རང་དབང་ཅན་གྱི་གང་ཟག་གི་བདག་ཏུ་མེད་དེ། སྐྱེ་འཇིག་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ལ། མཚན་ཉིད། དབྱེ་བ། ས་མཚམས་དང་གསུམ། དང་པོ་ནི། གང་ཟག་གི་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ཞི་ལྷག་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་རྣལ་འབྱོར། དབྱེ་ན། གང་ཟག་གི་བདག་མེད་ཐོས་བསམ་གྱི་སྒོ་ནས་དོན་སྤྱིའི་ཚུལ་དུ། སྒོམ་བྱུང་གི་སྒོ་ནས་དོན་སྤྱིའི་ཚུལ་དུ། མངོན་སུམ་དུ་གསར་དུ་རྟོགས་པའི། མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་ཟིན་རྒྱུན་ལྡན་དུ་སྒོམ་པའི། མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པ་མཐར་ཐུག་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ས་དང་ལྔ། ས་མཚམས་ནི། ཚོགས་ལམ་ནས་སངས་རྒྱས་སའི་བར་དུའོ། །གསུམ་པ་ནི། གང་ཟག་གི་བདག་འཛིན་སྤོང་བའི་སྤངས་པ་ཕུན་ཚོགས་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའོ། །གཉིས་པ་གཟུང་མེད་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ས་ལ་སྔར་ལྟར་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། སྔོན་པོ་ཆོས་ཅན། སྔོ་འཛིན་ཚད་མ་ལས་རྫས་གཞན་པའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་མེད་དེ། དེ་དང་ལྷན་ཅིག་དམིགས་ངེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པ་ལྟ་བུ། གཉིས་པ་ལ། མཚན་ཉིད་ནི། གཟུང་བ་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ཞི་ལྷག་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་རྣལ་འབྱོར། དབྱེ་ན། གཟུང་བ་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་རྟོགས་ཚུལ་གྱི་སྒོ་ནས་སྔར་ལྟར་ལྔ། ས་མཚམས་ནི། ཐོབ་པ་ཙམ་གྱི་དབང་དུ། རང་རྒྱལ་གྱི་ཚོགས་ལམ་ནས། གཙོ་ཆེ་བའི་དབང་དུ་ཐེག་ཆེན་གྱི་སྦྱོར་ལམ་དྲོད་ནས་སོ། །གསུམ་པ་ནི། གཟུང་བ་ཆོས་ཀྱི་བདག་འཛིན་སྤོང་བའི་སྤངས་པ་ཕུན་ཚོགས་ཐོབ་པར་འགྱུར་པའོ། །གསུམ་པ་འཛིན་མེད་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ས་ལའང་སྔར་ལྟར་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། ཕྱི་དོན་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཤེས་པ་རང་བཞིན་གྱིས་མེད་དེ། ཡུལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་རང་བཞིན་གྱིས་མེད་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པའོ། །གཉིས་པ་ལ། མཚན་ཉིད་ནི། ཕྱི་དོན་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཤེས་པ་རང་བཞིན་གྱིས་མེད་པར་རྟོགས་པའི་ཞི་ལྷག་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་རྣལ་འབྱོར། དབྱེ་ན། ཤེས་པ་བདེན་མེད་དུ་དོན་སྤྱིའི་ཚུལ་དུ་རྟོགས་པ་དང་། མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ས་གཉིས། ས་མཚམས་ནི། ཐོབ་པ་ཙམ་གྱི་དབང་དུ་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཚོགས་ལམ་ནས། གཙོ་ཆེ་བའི་དབང་དུ་ཐེག་ཆེན་གྱི་སྦྱོར་ལམ་བཟོད་པ་ནས་སོ། །གསུམ་པ་ནི། འཛིན་པ་ཆོས་ཀྱི་བདག་འཛིན་སྤོང་བའི་སྤངས་པ་ཕུན་ཚོགས་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའོ། །བཞི་པ་སྤྲོས་བྲལ་རྟོགས་པ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ས་ལའང་སྔར་ལྟར་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། གཟུང་འཛིན་གཉིས་མེད་ཀྱི་ཤེས་པ་རང་རིག་རང་གསལ་ཆོས་ཅན། བདེན་པར་མེད་དེ། རྟེན་འབྲེལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་གསུམ་ལས། མཚན་ཉིད་ནི། སྤྲོས་བྲལ་སྟོང་པ་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཞི་ལྷག་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་རྣལ་འབྱོར། དབྱེ་ན། སྟོང་ཉིད་རྟོགས་ཚུལ་གྱི་སྒོ་ནས་སྔར་ལྟར་ལྔ། ས་མཚམས་ནི། ཐོབ་པ་ཙམ་གྱི་དབང་དུ་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཚོགས་ལམ་ནས་གཙོ་ཆེ་བའི་དབང་དུ་ས་དང་པོ་ནས་སོ། །གསུམ་པ་ནི། སྒྲིབ་གཉིས་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་སྤོང་བའི་སྤངས་པ་མཐར་ཐུག་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའོ། །གཉིས་པ་ནི། རྣལ་འབྱོར་ས་བཞིའི་རིམ་པ་འདི་ལྟར་དུ་སྟོན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་དེ། དང་པོར་ཕྱི་རོལ་པའི་ལྟ་ངན་བཀག་ནས་མངོན་མཐོའི་ཕུན་ཚོགས་ལ་སྦྱོར། དེ་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ལྟ་བ་ལ་འགོད། དེ་གཟུང་འཛིན་གྱི་ཤེས་པ་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ལྟ་བ་ལ་འགོད། དེ་རིམ་གྱིས་སྤྲོས་པའི་མཐའ་བརྒྱད་དང་བྲལ་བའི་ལྟ་བ་ལ་འགོད་པའི་ཕྱིར། རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་ལས། དང་པོར་མངོན་པར་མཐོ་བའི་ཆོས། །ཕྱིས་ནི་ངེས་པར་ལེགས་འབྱུང་བ། །གང་ཕྱིར་མངོན་པར་མཐོ་ཐོབ་ནས། །རིམ་གྱིས་ངེས་པར་ལེགས་པའོ། །ཞེས་སོ། །གསུམ་པ་ནི། སྤང་བྱའི་སྒོ་ནས་རྣལ་འབྱོར་ས་བཞིར་བཞག་པ་ཡིན་ཏེ། སྤང་བྱ་ལ་ཉོན་མོངས་པ། གཟུང་བ་ཆོས་ཀྱི་བདག་འཛིན། འཛིན་པ་ཆོས་ཀྱི་བདག་འཛིན། དེ་དག་གི་ས་བོན་བཞི་ཡོད་ཅིང་། དེ་བཞི་འཇོམས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ས་བཞི་རིམ་ཅན་དུ་བཞག་པའི་ཕྱིར། བཞི་པ་ལ། དང་པོ་ནི། ལུང་སིལ་བུ་ལས། འདི་ན་བདག་གམ་སེམས་ཅན་མེད། ཆོས་འདི་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་དང་བཅས། །ཞེས་པས་བསྟན། ཕྱི་མ་གསུམ་ནི། ལང་གཤེགས་ལས། སེམས་ཙམ་ལ་ནི་བརྟེན་ནས་སུ། །ཕྱི་རོལ་དོན་ལ་མི་རྟོག་གོ །ཡང་དག་དམིགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས། །སེམས་ཙམ་ལས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་འདའ། །སེམས་ཙམ་ལས་ནི་འདས་ནས་ཀྱང་། །སྣང་བ་མེད་ལ་གནས་པར་བྱ། །སྣང་མེད་གནས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ། །དེ་ཡིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མཐོང་། །ཞེས་པས་བསྟན་ཏོ། །ངག་དོན་ནི། ཐེག་ཆེན་གྱི་མཐོང་ལམ་ཆོས་ཅན། ས་བཞི་ཐོབ་པའི་ལམ་ཡིན་ཏེ། སྤྲོས་བྲལ་སྟོང་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་ལམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། འདི་ལ་བསལ་བྱ་ཅི་ཡང་མེད། །ཅེས་པའི་སྐབས་སུ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་དབུ་མ་ལ། མཚན་ཉིད། དབྱེ་བ། ལྟ་བ་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་རིགས་པ་དང་གསུམ། དང་པོ་ནི། རྟག་ཆད་ཀྱི་མཐའ་གཉིས་དང་བྲལ་བའི་ཆོས། གཉིས་པ་ལ། གཞི་དབུ་མ། ལམ་དབུ་མ། འབྲས་བུ་དབུ་མ་དང་གསུམ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། ལམ་དབུ་མས་སྒྲོ་འདོགས་གཅད་པར་བྱ་བའི་གཞིར་གྱུར་པ། མཚན་གཞི། ཆོས་ཐམས་ཅད་དོ། །གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པའི་དབུ་མ་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་མཁྱེན་པ། དེ་དང་དབུ་མའི་ལྟ་བ་དོན་གཅིག །དབྱེ་ན། རྟོགས་བྱ་ཡུལ་ལ་ལྟ་བར་བྱས་པ་དང་། རྟོག་བྱེད་ལམ་གྱི་ལྟ་བར་བྱེད་པ་གཉིས། དང་པོ་ནི། གནས་ལུགས་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །གཉིས་པ་ནི། ཐེག་ཆེན་གྱི་ལམ་ལྔ་ལྟ་བུའོ། །དང་པོ་དབུ་མའི་ལྟ་བ་བཏགས་པ་བ་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་ལ་ཡུལ་ཅན་གྱི་མིང་གིས་བཏགས་པའི་ཕྱིར། ཕྱི་མ་མཚན་ཉིད་པ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པའི་མཚན་ཉིད། ལམ་དབུ་མ་བསྒོམ་སྟོབས་ཀྱིས་ཐོབ་པའི་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ། མཚན་གཞི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་བཞི་ལྟ་བུའོ། །གསུམ་པ་ལ། བདེན་འཛིན་གྱི་ལོག་རྟོག་དགག་པའི་ཕྱིར་དུ་ཐལ་འགྱུར་དང་། བདག་མེད་རྟོགས་པའི་རིག་ཤེས་རྗེས་དཔག་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དུ་གཏན་ཚིགས་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། དངོས་སྨྲ་བས་བཏགས་པའི་བདེན་འཛིན་གྱི་ལོག་རྟོག་གི་ཞེན་ཡུལ་དུ་སུན་འབྱིན་པའི་དབུ་མ་པའི་ཐལ་འགྱུར་བཞི་སྟེ། གཞན་ལ་གྲགས་པའི་རྗེས་དཔག་བསྐྱེད་པའི་ཐལ་འགྱུར། རྒྱུ་མཚན་མཚུངས་པའི་མགོ་སྙོམས་ཀྱི། གཞན་ལ་འགལ་བ་བརྗོད་པའི། སྒྲུབ་བྱེད་བསྒྲུབ་བྱ་དང་མཚུངས་པར་མ་གྲུབ་པ་བརྗོད་པའི་ཐལ་འགྱུར་རོ། །དང་པོ་ནི། དངོས་སྨྲ་བ་རང་གི་ཁས་བླངས་རྟགས་སུ་བཀོད་ནས་མི་འདོད་པ་ཐལ་བར་འཕེན་པར་བྱེད་པའི་ཐལ་འགྱུར་རོ། །དཔེར་ན་མྱུ་གུ་ཆོས་ཅན། སྐྱེ་བ་རྒྱུ་རྐྱེན་ལ་རག་མ་ལས་པར་ཐལ། རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པ་ལྟ་བུ། གཉིས་པ་ནི། མགོ་མཚུངས་ཀྱི་རིགས་པའི་སྒོ་ནས་བདེན་གྲུབ་འགོག་པར་བྱེད་པའི་ཐལ་འགྱུར་རོ། །དཔེར་ན་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཟུགས་ལ་ལྟ་བྱེད་དུ་ཐལ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཟུགས་ལ་ལྟ་བྱེད་དུ་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །གསུམ་པ་ནི། ཁས་བླངས་ནང་འགལ་གྱི་སྒོ་ནས་བདེན་གྲུབ་འགོག་པར་བྱེད་པའི་ཐལ་འགྱུར་རོ། །དཔེར་ན་དངོས་སྨྲ་བ་ཆོས་ཅན། སྒྲིབ་པ་གཉེན་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྤང་དུ་མི་རུང་བར་ཐལ། དེ་བདེན་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །བཞི་པ་ནི། དངོས་པོ་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་པའི་ཐལ་འགྱུར་རོ། །དཔེར་ན་དངོས་སྨྲ་བས། གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་དེ། རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཅེ་ན། རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་དེས་གཟུགས་ཕུང་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་མི་འཐད་པར་ཐལ། གཟུགས་ཕུང་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པ་འགོག་བྱེད་ཀྱི་རིགས་པ་དེས། རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པ་འགོག་ནུས་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །རྩ་ཤེས་ལས། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྩོད་བྱས་ཚེ། །གང་ཞིག་ལན་འདེབས་སྨྲར་བྱེད་པ། །དེ་ཡིས་ཐམས་ཅད་ལན་བཏབ་ཟིན། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་དང་མཚུངས་པར་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །གཉིས་པ་ལ། ངོ་བོ་ལ་དཔྱོད་པ་གཅིག་དུ་བྲལ་གྱི་གཏན་ཚིགས། རྒྱུ་ལ་དཔྱོད་པ་རྡོ་རྗེ་གཟེགས་མའི་གཏན་ཚིགས། འབྲས་བུ་ལ་དཔྱོད་པ་ཡོད་མེད་སྐྱེ་འགོག་གི་གཏན་ཚིགས། ཐམས་ཅད་ལ་དཔྱོད་པ་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་གཏན་ཚིགས་དང་བཞི། དང་པོ་ནི། གཟུགས་སོགས་ཀྱི་སྣང་བ་ཆོས་ཅན། བདེན་པར་མེད་དེ། བདེན་པའི་གཅིག་དང་དུ་མ་གང་རུང་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན། གཟུགས་བརྙན་བཞིན་ནོ། །དབུ་མ་རྒྱན་ལས། བདག་དང་གཞན་སྨྲས་དངོས་འདི་དག །ཡང་དག་ཏུ་ན་གཅིག་པ་དང་། །དུ་མའི་རང་བཞིན་བྲལ་བའི་ཕྱིར། །རང་བཞིན་མེད་དེ་གཟུགས་བརྙན་བཞིན། །ཞེས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། གཟུགས་སོགས་ཀྱི་སྣང་བ་ཆོས་ཅན། བདེན་པའི་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། དོན་དམ་པར་བདག་དང་། གཞན་དང་། གཉིས་ཀ་དང་། རྒྱུ་མེད་ལས་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། རྩ་ཤེས་ལས། བདག་ལས་མ་ཡིན་གཞན་ལས་མིན། །གཉིས་ལས་མ་ཡིན་རྒྱུ་མེད་མིན། །དངོས་པོ་གང་དག་གང་ན་ཡང་། །སྐྱེ་བ་ནམ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །གསུམ་པ་ནི། གཟུགས་སོགས་ཀྱི་སྣང་བ་ཆོས་ཅན། བདེན་པའི་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་དང་། མེད་པ་དང་། གཉིས་ཀ་དང་། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པ་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། སྟོང་ཉིད་བདུན་ཅུ་པ་ལས། ཡོད་མིན་དེ་ཕྱིར་སྟོང་པ་ཡིན། །ཡོད་ཕྱིར་ཡོད་པ་སྐྱེ་མིན་ཏེ། །མེད་ཕྱིར་མེད་པ་སྐྱེ་མ་ཡིན། །ཆོས་མི་མཐུན་ཕྱིར་ཡོད་མེད་མིན། །སྐྱེ་བ་མེད་པས་གནས་འགག་མེད། །ཅེས་སོ། །བཞི་པ་ལ། མེད་མཐའ་འགོག་པ་དང་། ཡོད་མཐའ་འགོག་པ་གཉིས། དང་པོ་ནི། གཟུགས་སོགས་ཀྱི་སྣང་བ་ཆོས་ཅན། ཐ་སྙད་དུ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟེན་འབྲེལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། དེ་ཆོས་ཅན། དོན་དམ་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟེན་འབྲེལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྩ་ཤེས་ལས། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་མ་གཏོགས་པའི། །ཆོས་འགའ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཕྱིར་སྟོང་པ་མ་གཏོགས་པའི། །ཆོས་འགའ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སོ། །དེས་ན་རྣམ་གྲོལ་དོན་གཉེར་གྱི་གང་ཟག་རྣམས་ཀྱིས་བདེན་འཛིན་གྱི་ལོག་རྟོག་བསལ་ནས་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ལྟ་བ་ལ་བརྩོན་པ་ཆེར་བསྐྱེད་རིགས་ཏེ། མཐར་ཐུག་ཐར་པ་ཐོབ་པ་འདི་ལ་རག་ལས་པའི་ཕྱིར། བཞི་བརྒྱ་པ་ལས། ཡང་དག་མཐོང་ན་གནས་མཆོག་ལ། །ཅུང་ཟད་མཐོང་ན་བཟང་འགྲོ་སྟེ། །དེ་ཕྱིར་ནང་བདག་བསམ་པ་ལ། །མཁས་པས་རྟག་ཏུ་བློ་གྲོས་བསྐྱེད། །ཅེས་སོ། །ངག་དོན་ནི། ཐེག་ཆེན་གྱི་མཐོང་ལམ་ཆོས་ཅན། དབུ་མ་པའི་ལྟ་བ་ཡིན་ཏེ། སྟོང་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་མཁྱེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ལ། མཐོང་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་ངོ་བོ་དང་། ཁྱད་པར་གྱི་ལམ་གཉིས། དང་པོ་ནི། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་རེ་རེར་ནི། །ཞེས་པའི་སྐབས་སུ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་མཐོང་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་ལ། མཚན་ཉིད་དང་། དབྱེ་བ་གཉིས། དང་པོ་ནི། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རེ་རེར་ཡང་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་ལྡན་དུ་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་བདེན་པ་མངོན་རྟོགས། དེ་དང་ཐེག་ཆེན་གྱི་མཐོང་ལམ་དོན་གཅིག །དབྱེ་ན། བར་ཆད་མེད་ལམ་དང་། རྣམ་གྲོལ་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པ་གཉིས་སོ། །ངག་དོན་ནི། ཐེག་ཆེན་གྱི་མཐོང་ལམ་སྡུག་བསྔལ་ཆོས་བཟོད་ཆོས་ཅན། མཐོང་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་ཡིན་ཏེ། སྦྱིན་སོགས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རེ་རེར་ཡང་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་ལྡན་དུ་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་བདེན་པ་མངོན་རྟོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། དེ་ནས་སེང་གེ་རྣམ་བསྒྱིངས་པའི། །ཞེས་པའི་སྐབས་སུ་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་རྣམ་གཞག་སྐབས་སུ་བབས་ཀྱང་གཞན་དུ་ཤེས་སོ། །
གསུམ་པ་སྒོམ་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་ནི། འགོག་དང་བཅས་པའི་སྙོམས་འཇུག་དགུར། །ཞེས་པའི་སྐབས་སུ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ལ། སྒོམ་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་བཤད་པ་དང་། ཐོད་རྒལ་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། མཚན་ཉིད་ནི། མཁྱེན་གསུམ་བསྡུས་སྒོམ་རབ་ཏུ་གྱུར་པའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་རྗེས་ལ་མངོན་རྟོགས། དེ་དང་ཐེག་ཆེན་གྱི་སྒོམ་ལམ་དོན་གཅིག །དབྱེ་ན། མཉམ་བཞག་དང་། རྗེས་ཐོབ་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་སྒོམ་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་གཉིས་ཡོད། ཐོད་རྒལ་གྱི་རྣམ་གཞག་གཞན་དུ་ཤེས། ངག་དོན་ནི། ས་གཉིས་པའི་བར་ཆད་མེད་ལམ་ཆོས་ཅན། སྒོམ་ལམ་རྩེ་སྦྱོར་ཡིན་ཏེ། སྟོང་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་ཟིན་སྒོམ་པར་བྱེད་པའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་རྗེས་ལ་མངོན་རྟོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར།
བཞི་པ་བར་ཆད་མེད་པའི་རྩེ་སྦྱོར་ནི། སྟོང་གསུམ་སྐྱེ་བོ་ཉན་ཐོས་དང་། །ཞེས་པའི་སྐབས་སུ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ལ། མཚན་ཉིད། དམིགས་རྣམ། བསལ་བྱ་ལོག་སྒྲུབ་དང་གསུམ། དང་པོ་ནི། རང་གི་དངོས་འབྲས་རྣམ་མཁྱེན་བསྐྱེད་པ་ལ་ཆོས་གཞན་གྱིས་བར་གཅོད་པར་མི་ནུས་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་མཐར་ཐུག །མཚན་གཞི། རྒྱུན་མཐའི་ཡེ་ཤེས་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ལ། བར་ཆད་མེད་པའི་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་དམིགས་པ། དེའི་རྣམ་པ། དེའི་བདག་རྐྱེན་དང་གསུམ། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། བར་ཆད་མེད་པའི་རྩེ་སྦྱོར་གྱིས་སྒྲོ་འདོགས་གཅད་པར་བྱ་བའི་གཞིར་གྱུར་པའི་ཆོས། མཚན་གཞི། བདག་མེད་ཀྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དོ། །གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། དེས་ཡུལ་རྟོགས་པའི་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་བྱེ་བྲག །མཚན་གཞི། བར་ཆད་མེད་པའི་རྩེ་སྦྱོར་གྱིས་སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པའི་འཛིན་སྟངས་ལྟ་བུ། གསུམ་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་རང་དབང་དུ་གཙོ་བོར་སྐྱེད་བྱེད། མཚན་གཞི། རྒྱུན་མཐའི་སྔ་ལོགས་ཀྱི་བདེན་གཉིས་ཀྱི་དམིགས་རྣམ་མི་བརྗེད་པའི་དྲན་པ་ལྟ་བུའོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་མཁྱེན་བར་ཆད་མེད་པའི་རྩེ་སྦྱོར་གྱི་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན་སྐྱོན་མེད་དེ། སྤྱིར་དམིགས་པ་དམིགས་ཚུལ་ལ། དོན་སྤྱིའི་ཚུལ་དུ་དམིགས་པ། དངོས་སུ་དམིགས་པ། མངོན་སུམ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དམིགས་པ་གསུམ་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ལ། མཚན་ཉིད། དབྱེ་བ། སེལ་བྱེད་ཀྱི་ལན་དང་གསུམ། དང་པོ་ནི། བདེན་གཉིས་གང་རུང་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་ནས་ཅིག་ཤོས་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པའི་ལོག་རྟོག་དང་། ལོག་ཤེས་དེས་ཀུན་ནས་བསླངས་པའི་ཐལ་ངག་གང་རུང་། གཉིས་པ་ལ། བསལ་བྱ་ལོག་རྟོག་དང་། བསལ་བྱ་ཀླན་ཀ་གཉིས། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། བདེན་གཉིས་གང་རུང་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་ནས་ཅིག་ཤོས་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པའི་ལོག་ཤེས། མཚན་གཞི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པ་དང་། དོན་དམ་དུ་མེད་པ་འགལ་བར་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་ལྟ་བུ། གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། བདེན་གཉིས་གང་རུང་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་ནས་ཅིག་ཤོས་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པའི་ཐལ་ངག །དབྱེ་ན། དམིགས་པ་འཐད་དང་དེ་ཡི་ནི། །ཞེས་སོགས་ཀྱི་སྐབས་ནས་བསལ་བྱ་ཀླན་ཀ་བཅུ་དྲུག །བསྡུ་ན། ཀུན་རྫོབ་སྒོ་ཅན་གྱི་བསལ་བྱ་ཀླན་ཀ་དང་། དོན་དམ་སྒོ་ཅན་གྱི་བསལ་བྱ་ཀླན་ཀ་གཉིས། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། བསལ་བྱ་ཀླན་ཀ་གང་ཞིག །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཁས་བླངས་གཙོ་བོར་རྟགས་སུ་བཀོད་པ། དབྱེ་ན། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཁས་བླངས་རྟགས་སུ་བཀོད་ནས་དོན་དམ་སུན་འབྱིན་པ་དང་། དེ་རྟགས་སུ་བཀོད་ནས་ཀུན་རྫོབ་སུན་འབྱིན་པའི་བསལ་བྱ་ཀླན་ཀ་གཉིས། དང་པོ་ནི། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པར་ཐལ། རྣམ་མཁྱེན་གྱི་དམིགས་པ་འཐད་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ནི། འདུས་བྱས་རྟག་པར་འཛིན་པའི་བློ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དེ་མེད་པར་ཐལ། འདུས་བྱས་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་བཞག་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་གང་ཞིག །དོན་དམ་གྱི་ཁས་བླངས་རྟགས་སུ་བཀོད་ནས་ཅིག་ཤོས་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པའི་ཐལ་ངག །མཚན་གཞི། རྣམ་མཁྱེན་གྱི་དམིགས་པ་མི་འཐད་པར་ཐལ། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་རང་བཞིན་གྱིས་མེད་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པ་ལྟ་བུ། གསུམ་པ་ནི། བདེན་གཉིས་རྣམ་འབྱེད་ཀྱི་ཤེས་རབ་དང་། དེས་ཀུན་ནས་བསླངས་པའི་རིགས་པ་རྣམ་དག་གིས་སེལ་བར་བྱེད་དེ། བདེན་གཉིས་རྣམ་འབྱེད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བསལ་བྱ་ལོག་རྟོག་ས་བོན་དང་བཅས་པ་འཇོམས་པར་བཤད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེས་ཀུན་ནས་བསླངས་པའི་རིགས་པས་བསལ་བྱ་ཀླན་ཀ་དང་ཡུལ་དང་བཅས་པ་སེལ་བར་བཤད་པའི་ཕྱིར། ངག་དོན་ནི། རྒྱུན་མཐའི་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཅན། བར་ཆད་མེད་པའི་རྩེ་སྦྱོར་ཡིན་ཏེ། རང་འབྲས་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་དངོས་རྒྱུར་གྱུར་པའི་སེམས་དཔའི་རྣལ་འབྱོར་མཐར་ཐུག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྤྱི་དོན་སྙིང་པོར་དྲིལ་བ་བདུད་རྩིའི་ཉིང་ཁུ་ལས། རྩེ་སྦྱོར་བཤད་པའི་སྐབས་ཏེ་ལྔ་པའོ།། །།