གཟུགས་སེམས་ལས་གཞན་པའི་ཕུང་སོགས་བཤད་པའི་སྐབས་ཀྱི་དོགས་གཅོད།

གཟུགས་སེམས་ལས་གཞན་པའི་ཕུང་སོགས་བཤད་པའི་སྐབས་ཀྱི་དོགས་གཅོད་ནི།

རྩ་བར། ཚོར་བ་མྱོང་བའོ། །ཞེས་པའི་སྐབས་སུ་མཆིམས་མཛོད་༤༨ལས། གལ་ཏེ་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་གཞན་ལ་མྱོང་བ་ཡོད་ན་དེ་དག་ཀྱང་ཚོར་བར་འགྱུར་ལ། མེད་ན་རིག་པ་ཙམ་དུ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། རང་སྟོབས་ཀྱིས་མྱོང་བའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་ཡང་གཞན་སྟོབས་ཀྱིས་མྱོང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ་ཞེས་ལན་འདེབས་པར་བྱེད་དོ། །ཞེས་དང༌། ༥༡དོན་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་མཐོང་བ་ནི་སེམས་དང༌། ཁྱད་པར་རང་སྟོབས་ཀྱིས་མཐོང་བ་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་ནས། དེས་ན་རང་སྟོབས་ཀྱིས་དོན་གྱི་ངོ་བོ་འཛིན་པ་ན་རང་སྟོབས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་མི་སྣང་ཡང་གཞན་སྟོབས་ཀྱིས་སྣང་བའི་ཕྱིར་སྐྱོན་གཉིས་ཀ་ལས་གྲོལ་ལོ། །ཞེས་དང༌། དབུས་མཐའ་ལས། དེ་ལ་དོན་མཐོང་རྣམ་པར་ཤེས། །དེའི་ཁྱད་པར་སེམས་ལས་བྱུང༌། །ཞེས་དང༌། གཏན་ཚིགས་བསྡུས་དོན་ལས། སེམས་སེམས་བྱུང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་རིམ་པ་ལྟར། དོན་གྱི་ངོ་བོ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་རིག་ཅིང་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་གཞན་སྟོབས་ཀྱིས་རིག་པའི་བློ་དང༌། དོན་གྱི་ཁྱད་པར་རང་སྟོབས་ཀྱིས་རིག་ཅིང་དོན་གྱི་ངོ་བོ་གཞན་སྟོབས་ཀྱིས་རིག་པའི་བློ་ཞེས་པའོ། །ཞེས་དང༌། བསྟན་པ་སྤྱི་འགྲེལ་གྱི་རྣམ་བཤད་ལས། རང་སྟོབས་ཀྱིས་ཡུལ་གྱི་ངོ་བོ་རྣམ་པར་རིག་ཅིང་ཤེས་པར་བྱེད་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོའོ། །ཞེས་སོགས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དེ་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་པར་སོ་སོར་རང་སྟོབས་ཀྱིས་དོན་གྱི་ངོ་བོ་དང་ཁྱད་པར་འཛིན་པས་ཁྱད་འབྱེད་པ་མི་རིགས་ཏེ། མཆིམས་མཛོད་༡༣༢ལས། ཁ་ཅིག་ནི་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འཛིན་པ་སྟེ། གཞན་སེམས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ངོ་བོའང་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཀྱང་རང་སྟོབས་ཀྱིས་ངོ་བོ་འཛིན་ལ། སེམས་བྱུང་གི་སྟོབས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་ཡང་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་འདོད་དོ། །ཞེས་དང༌། ཀུན་བཏུས་ས་འགྲེལ་༧༩ལས། གསུམ་པ་རང་སྟོབས་གཞན་སྟོབས་ཀྱིས་འབྱེད་པ་ནི། འགའ་ཞིག་སེམས་སེམས་བྱུང་གཉིས་ཀས་ངོ་བོ་དང་ཁྱད་པར་གཉིས་ཀ་འཛིན་མོད་ཀྱི། སེམས་ཀྱིས་དོན་གྱི་ངོ་བོ་འཛིན་པ་ནི་རང་སྟོབས་ཀྱིས་ཡིན་ལ། ཁྱད་པར་འཛིན་པ་ནི་གཞན་སེམས་བྱུང་དང་གྲོགས་སྟོབས་ཀྱིས་ཡིན་ཞིང༌། སེམས་བྱུང་གིས་ཁྱད་པར་འཛིན་པ་ནི་རང་སྟོབས་ཀྱིས་ཡིན་ལ།ངོ་བོ་འཛིན་པ་ནི་གཞན་སེམས་དང་གྲོགས་སྟོབས་ཀྱིས་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གི་རང་སྟོབས་ནི་མེའི་ཚ་བ་ལྟར་རང་རྒྱུ་ལས་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སྐྱེས་པ་ཆོས་ཉིད་ཡིན་ཞིང༌། གཞན་སྟོབས་ནི་ཆུའི་ཚ་བ་ལྟར་གྲོགས་ཀྱི་དབང་གིས་སྐྱེས་པའོ། །དེས་ན་རང་སྟོབས་ཀྱིས་རང་རང་གི་ཡུལ་འཛིན་པའི་ཆ་ནས་མི་མཚུངས་པའི་ཁྱད་པར་རྣམ་པར་བཞག་ལ། གཞན་སྟོབས་ཀྱིས་༼སེམས་སེམས་བྱུང་གཉི་གས་ངོ་བོ་ཁྱད་པར་༽གཉིས་ཀའི་རྣམ་པ་འཛིན་པའི་ཆ་ནས་རྣམ་པ་མཚུངས་པའང་ཉམས་པ་མེད་དོ་ཞེས་གསུང་ངོ༌། །དེའང་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པ་མེད་དེ་ཡིད་ཤེས་ཀྱིས་༼མིག་ཤེས་དང་འགྲོགས་ནས་༽གཟུགས་འཛིན་ལྟ་བུ་སེམས་ཀྱིས་དོན་གྱི་ངོ་བོ་འཛིན་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་ཀྱིས་དད་པ༼འི་དང་འགྲོགས་ནས་ཏེ།༽ ཡུལ་འཛིན་པ་ལྟ་བུ་སེམས་བྱུང་གི་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་འཛིན་པ་ཡང༌། གཞན་དང་འགྲོགས་སྟོབས་ཀྱིས་འཛིན་པས་ན་གཞན་སྟོབས་སུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། སེམས་ཀྱིས་ཀུན་འགྲོ་ལྔའི་ཡུལ་འཛིན་པའང་རང་རྒྱུད་ལས་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་སྐྱེས་པ་ན་རང་སྟོབས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ཤེས་རིག་གཞན་དང་འགྲོགས་ནས་ཡུལ་འཛིན་པས་གཞན་སྟོབས་སུ་འཇོག་ན་སེམས་ཀྱིས་དོན་གྱི་ངོ་བོ་འཛིན་པ་ཐམས་ཅད་གཞན་སྟོབས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ། སེམས་ལས་བྱུང་བ་མེད་པར་ནི། །སེམས་ནི་ནམ་ཡང་མི་འབྱུང་སྟེ། །ཉི་མ་དང་ནི་འོད་ཟེར་བཞིན། །དེ་རྣམས་ཉིད་དང་ལྷན་ཅིག་བྱུང༌། །ཞེས་པ་ལྟར་སེམས་བྱུང་དང་འགྲོགས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ངེས་པར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་གྲུབ་མཐའ་ཐ་དད་ཀྱིས་འབྱེད་པ་ནི། ཁ་ཅིག་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་རྣམ་པ་མི་མཚུངས་པར་བཤད་པ་སེམས་ཙམ་པའི་ལུགས་ཡིན་ལ། མཚུངས་པར་བཤད་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བའི་ལུགས་ཡིན་པས་སྐྱོན་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པའང་མི་འཐད་དེ། དེ་ལ་བཟློག་ན༼ས་སྨྲས་ན་རིགས་པ་༽མཚུངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཉིས་ཀའང་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་གཞུང་དུ་གྲགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྔ་པ་སྣང་རྟོགས་ཐ་དད་ཀྱིས་འབྱེད་པ་ནི། ཁ་ཅིག་སེམས་སེམས་བྱུང་གཉི་ག་ལ་ངོ་བོ་དང་ཁྱད་པར་གཉིས་ཀ་སྣང་བས་རྣམ་པ་མཚུངས་པར་འཇོག་ཅིང༌། སེམས་ཀྱིས་ངོ་བོ་ཁོ་ན་རྟོགས་ཤིང་སེམས་བྱུང་གིས་ཁྱད་པར་ཁོ་ན་རྟོགས་ཀྱི། ཕན་ཚུན་གཅིག་གིས་གཅིག་གི་ཡུལ་མི་རྟོགས་པས་མི་མཚུངས་པར་ཡང་འཇོག་གོ །ཞེས་གསུངས་པའང་མི་རིགས་ཏེ། རྣམ་པ་ནི་ཤེས་པའི་འཛིན་སྟངས་ཡིན་པས་གཅིག་གིས་གཅིག་གི་ཡུལ་མ་རྟོགས་ན་དེ་གཉིས་རྣམ་པ་མཚུངས་པར་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་རང་ལུགས་ནི། སེམས་དང་སེམས་བྱུང་གཉིས་ཀས་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་མཐུན་པར་འཛིན་པས་རྣམ་པ་མཚུངས་པར་བཞག་ཅིང༌། གཟུགས་སོགས་ཀྱི་ངོ་བོའི་རྣམ་པ་དང་ཁྱད་པར་གྱི་རྣམ་པ་མི་འདྲ་བར་འཛིན་པས། མི་མཚུངས་པའི་ཁྱད་པར་ཡང་རྣམ་པར་འཇོག་སྟེ། དཔེར་ན་མིག་ཤེས་ཀྱིས་གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་རྣམ་པ་འཛིན་པ་ན། དེའི་འཁོར་རེག་པས་གཟུགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་སྡུག་མི་སྡུག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་འཛིན་ཞིང༌། ཚོར་བས་ཕན་གནོད་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་འཛིན་ལ། འདུ་ཤེས་ཀྱིས་ཐ་སྙད་སྣ་ཚོགས་སུ་གདགས་པར་བྱ་བའི་མཚན་མའི་རྣམ་པ་འཛིན་པ་ལྟ་བུའོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་བ་དང༌། བྱེ་བྲག་སྨྲ་བའི་ལུགས་ལ་སེམས་སེམས་བྱུང་ཕན་ཚུན་མཚུངས་ལྡན་གྱི་རྒྱུ་འབྲས་ཡིན་པས་རང་སྟོབས་ཀྱིས་དོན་གྱི་ངོ་བོ་འཛིན་པ་སོགས་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དེ་རྣམས་དཔྱད། ཚོར་བས་བདེ་སྡུག་བཏང་སྙོམས་ཅི་རིགས་མྱོང་དགོས་ན་སངས་འཕགས་ཀྱིས་རིགས་དྲུག་གི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་ཐལ་ལོ། །ཞེ་ན་ལན་ཇི་ལྟར་འདེབས་པ་དང༌། ལྕེ་ཤེས་ཀྱིས་མྱོང་ཞེས་པ་དང༌། སྔོ་འཛིན་མིག་ཤེས་ཀྱིས་མྱོང་ཞེས་པ་དང༌། རང་མྱོང་གཞན་མྱོང་ཞེས་པ་སོགས་མྱོང་བའི་ཐ་སྙད་སྦྱར་བ་དུ་མ་ཡོད་པས་དེ་དག་སོ་སོའི་དོན་དང༌། མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་གྱི་ཚོར་བ་ལ་ཚོར་བའི་མཚན་ཉིད་ཚང་མ་ཚང་དང་དེས་ཡུལ་མྱོང་མ་མྱོང་སོགས་ལ་དཔྱད་དོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་མཚན་ཉིད། གཟུགས་སོགས་ཕུང་པོ་བཞི་ལས་གཞན་པའི་འདུས་བྱས་དེ་ཡིན་ཏེ། རྩ་བར། འདུ་བྱེད་ཕུང་པོ་བཞི་ལས་གཞན། །ཞེས་དང༌། མཆིམས་མཛོད་༤༩ལས། འདུ༷་བྱེ༷ད་ནི་གཟུགས་དང་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཕུ༷ང་པོ༷་བཞི༷་ལ༷ས་གཞ༷ན་པའི་འདུས་བྱས་ཏེ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་རྟོགས་ན་ཕུང་པོ་ལྔ་རྟོགས་པས་ཁྱབ་པ་ཡོད་མེད་དང༌། འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་མ་ཡིན་པའི་ཚོར་བ་ཡོད། དེ་ཡོད་ན་དེ་མ་ཡིན་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་དགོས་སམ་ཅི། དགོས་ན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་དེ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་མ་ཡིན་པའི་ཚོར་སོགས་བཞི་ལས་གཞན་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཡིན་མིན་ཅི། དཔེར་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱི་སྒྲིབ་གཉིས་སྤངས་པའི་འགོག་བདེན་ཞེས་པའི་སྐབས་སུ་དེའི་རྒྱུད་ཀྱི་སྒྲིབ་གཉིས་བཞག་ནས་དེ་སྤངས་པ་ལ་ཁས་ལེན་འགྲོའམ་སྤྱིར་སྒྲིབ་གཉིས་སྤངས་པའི་འགོག་བདེན་དེའི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པར་ཁས་ལེན་འགྲོ་བ་ཡིན་ནམ་དཔྱད། མཆིམས་མཛོད་༥༢ལས། རྣ༷མ་པར་ཤེ༷ས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི། ཡུལ་གྱི་ངོ་བོ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་སོ༷་སོ༷ར་རྣ༷མ་པར་རི༷ག་པ༷འོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལ་སྔོ་འཛིན་མིག་ཤེས་ཀྱིས་ཡུལ་སོ་སོར་རིག་ན་ཡུལ་གཉིས་ཡོད་དགོས་པ་ཡིན་མིན་དང༌། ཡུལ་གྱི་ངོ་བོ་ཞེས་པ་རང་ཡུལ་དུ་གྱུར་བའི་དོན་གྱི་ངོ་བོ་ཞེས་ཟེར་དགོས་སམ་དང༌། མ་འོངས་པ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡུལ་སོ་སོར་རིག་པ་མིན་ནམ་དཔྱད། ཀུན་བཏུས་ལྟར་ན་མིག་དང་མིག་གི་ཁམས་གཉིས་ལ་མུ་བཞི་ཡོད་པའི་ཁམས་དང་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་ཁམས་གཉིས་མི་འདྲ་བ་ཡིན་མིན་དང༌། བྱེ་སྨྲ་རང་གི་ལུགས་ལ་ཁམས་ཀྱི་དོན་རིགས་འཛིན་པ་ལ་བྱེད་ན་སྒྲ་སོགས་གཟུགས་ཁམས་ཡིན་པར་འགྱུར་ལ་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་གཟུགས་ཁམས་ནི་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ལ་བྱེད་དགོས་པས་དཔྱད། ཡིད་ཁམས་ཡིན་ན་འདས་པ་ཡིན་དགོས་པར་ཐལ། རྩ་བར། དྲུག་པོ་འདས་མ་ཐག་པ་ཡི། །རྣམ་ཤེས་གང་ཡིན་དེ་ཡིད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ན་མ་ཁྱབ་སྟེ། མཆིམས་མཛོད༥༤ལས། ཡིད་འདས་མ་ཐག་པས་ད་ལྟ་བ་དང་སེམས་བྱུང་བསལ་ལོ། །ཡིད་ད་ལྟ་བ་ནི་བརྟན་པ་ཡིན་ཡང་དེ་ཉིད་དུས་གཞན་ན་ཁམས་ཏེ་བུ་དེ་ཉིད་གཞན་གྱི་ཕར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུའོ། །རྣམ་ཤེས་ལྔ་ནི་རང་རང་གི་རིགས་འདྲ་ཕྱི་མ་བསྐྱེད་པས་ཁམས་སོ་སོ་ཡིན་ལ། རྒྱུན་འགག་པའི་རྗེས་སུ་རང་རང་གི་ཡུལ་ལ་འཇུག་པའི་ཡིད་སྐྱེད་པས་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་སུ་འཇོག་གོ །ཞེས་པ་ནས། ཆོས་ཁམས་ནི་ཡིད་ཀྱི་ཐུན་མོང་མིན་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་ནི་སྤྱིར་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཆིམས་མཛོད༥༦ལས། མིག་ལ་སོགས་པ་གཉིས་གཉིས་ཡོད་པ་བདེན་མོད་ཀྱི་གཉིས་པོ་ཡང་མིག་གི་རང་བཞིན་དུ་རིགས་འདྲ་བའི་ཕྱིར་དང༌། སྤྱོད་ཡུལ་གཟུགས་སུ་འདྲ་བའི་ཕྱིར་དང༌། འབྲས་བུ་གཟུགས་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདྲ་བའི་ཕྱིར་ན་ཁམས་གཅིག་ཉིད་དུ་བཤད་དེ། རྣ་བ་ལ་སོགས་པ་ལའང་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལ་མིག་གཡས་གཡོན་གཉིས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མིག་ཤེས་འདྲ་བར་ཐལ། དེའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། མིག་གཡས་པས་དཀར་པོ་ཙམ་དང་མིག་གཡོན་པས་དམར་པོ་ཙམ་མཐོང་བ་ཡོད་པ་མྱོང་བས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། དུ་མ་སྤུངས་པ་དེ། ཕུང་པོའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། མཆིམས་མཛོད༥༧ལས། མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་ལ་ཆོས་དུ་མ་སྤུངས་པའི་དོན་ནི་ཕུང་པོའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོའི་ཆོས་དུ་མ་ཚོགས་ཤིང་འདུས་པའི་ཕྱིར། ཞེས་དང༌། མཛོད་རང་འགྲེལ་༥༩ལས། མདོ་ལས། གཟུགས་གང་ཡིན་པ་ཅི་ཡང་རུང་འདས་པའམ་མ་འོངས་པའམ། ད་ལྟར་བྱུང་བའམ། ནང་གིའམ། ཕྱིའི་འམ། རགས་པའམ། ཕྲ་བའམ། ངན་པའམ་གྱ་ནོམ་པའམ། ཐག་རིང་བ་ན་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པའམ། ཉེ་བ་ན་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཏེ་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་སུ་འགྲོའོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་སྤུངས་བའི་དོན་ནི་ཕུང་བོའི་དོན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། རང་འགྲེལ་༦༠ལས། གལ་ཏེ་སྤུངས་བའི་དོན་ཕུང་བོའི་དོན་ཡིན་ན་ཕུང་བོ་རྣམས་བཏགས་པའི་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། རྫས་སུ་མ་འདུས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྤུངས་པ་དང་གང་ཟག་བཞིན་ནོ། །མ་ཡིན་ཏེ་རྫས་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་གཅིག་པུུ་ཡང་ཕུང་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་གཅིག་པུ་ལ་སྤུངས་བ་ཉིད་མེད་པས་སྤུངས་བའི་དོན་ནི་ཕུང་བོའི་དོན་ཏོ་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་རྫས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་སོགས་གཟུགས་ཕུང་མ་ཡིན་པར་ཐལ།རང་འགྲེལ་༦༠ལས། དེ་ནི་མདོ་དང་འགལ་ལོ། །མདོ་ལས་ནི་སྤུངས་བའི་དོན་ཁོ་ནར་གསུངས་ཏེ། གཟུགས་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་འདས་པའམ། མ་འོངས་པའམ་ཞེས་རྒྱས་པར་གསུངས་སོ། །དེར་ནི་གཟུགས་འདས་པ་ལ་སོགས་པ་སོ་སོར་ཕུང་བོ་ཡིན་པར་ཤེས་ཏེ། གཟུགས་འདས་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་ཐམས་ཅད་རེ་རེ་ཞིང་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་བོ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ནི་ཤེས་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ནས་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཛོད་རང་འགྲེལ་ལས་གསུངས་ཚུལ་དུ་མ་བཤད་པ་དག་སྒོ་མང་གི་ཡིག་ཆར་བྱེ་མདོའི་རྩོད་པ་རྩོད་ལན་ལ་སྦྱར་ནས་གསུངས་སོ། །མཆིམས་མཛོད་ལས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་སོགས་ཕུང་པོ་ཡིན་པར་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། མཆིམས་མཛོད་༥༧ལས། གལ་ཏེ་ཆོས་དུ་མ་སྤུངས་པ་ཕུང་བོ་ཡིན་ན་སྐད་ཅིག་དང་རྡུལ་ཕྲ་མོ་གཅིག་ཕུང་བོ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། བྱ་བའི་ཁུར་ཁྱེར་བའི་དོན་ནམ་ཡོངས་སུ་ཆད་པའི་དོན་ནི་ཕུང་བོའི་དོན་ཡིན་པ་ལ། དེས་ན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཡང་ཕུང་བོ་ཡིན་ཏེ་རང་གི་བྱ་བའི་ཁུར་ཁྱེར་ནུས་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོར་ཡོངས་སུ་ཆད་པའི་དོན་ཡིན་པས་སོ། །དེས་ན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དང་འདས་སོགས་རེ་རེའང་ཕུང་བོ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྐྲ་དང་སྤུ་དག་གོ་ཞེས་སྐྲ་ལ་སོགས་པ་རེ་རེ་ཡང་ཁམས་ཡིན་པར་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ལན་འདེབས་པ་དང༌། ཡང་ན་དེ་དག་ཀྱང་ལྡོག་པའི་ཆ་དུ་མ་སྤུངས་པའམ། ཡང་ན་དེ་དག་ཚོགས་པ་ཕུང་བོ་ཡིན་གྱི་གཅིག་པུ་ནི་ཕུང་བོ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཕུང་བོའང་བཏགས་པའི་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་བཤད་དེ། བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ལས། གལ་ཏེ་ཆོས་མངོན་པ་བ་ཞིག་ཕུང་བོ་བཏགས་པའི་ཡོད་པར་ལྟ་ན་ནི་དེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཁམས་གཅིག་དང་སྐྱེ་མཆེད་གཅིག་དང་ཕུང་པོ་གཅིག་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲའོ་ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་རིག་པ་དང་ཆགས་པ་སོགས་ཕུང་པོ་ལོགས་སུ་བསྟན་རིགས་པར་ཐལ། དེ་དག་འཁོར་བའི་རྒྱུའི་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་གཉིས་ཕུང་པོ་ལོགས་སུ་བཞག་པའི་རྒྱུ་མཚན་འཁོར་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྩ་བར། འཁོར་བའི་རྒྱུ་ཕྱིར། ཞེས་དང༌། མཆིམས་མཛོད་༦༡ལས། དེ་དག་འཁོར༷་བའི༷་རྒྱུའི༷་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར༷་རོ། །ཞེས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། རགས་པ་ལ་སོགས་པ་འོག་ནས་འཆད་པའི་རིམ༷་པར་སྟོན་པའི་རྒྱུ༷་མཚན་བཞི་ཡོད་པའི་ཕྱིར༷་ཡང་སེམ༷ས་ལས་བྱུང༷་བ་གཞན་རྣམ༷ས་ལས༷་ཚོར༷་བ༷་དང༷་འདུ༷་ཤེས༷་ནི་ལོ༷གས་ཤིག༷་ཏུ་ཕུང༷་པོར༷་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྣམ་པར་བཞག༷་གོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། རྩ་བར། ད་ལྟའི་དོན་ཕྱིར་དང་པོ་ལྔ། །ཞེས་དང༌། ཡུལ་དང་མ་ཕྲད་གསུམ་གཞན་དུ། །ཞེས་པའི་སྐབས་སུ་མཆིམས་མཛོད་༦༤ལས། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་གོ་རིམ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ལས་ད་ལྟར་བའི་དོན་འཛིན་པའི་ཕྱིར། མིག་ལ་སོགས་པ་གཟུགས་ཅན་ལྔ་སྔོན་ལ་བསྟན་ལ།ཡིད་ནི་དུས་གསུམ་དང་དུས་མ་ཡིན་པ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་ཡང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕྱིས་བཤད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལ་འོ་ན་མིག་སོགས་ཀྱི་ཡུལ་ལ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་མེད་པར་ཐལ། ལུང་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། འདས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་སོགས་མིག་ཤེས་ཀྱིས་གཟུང་བྱ་མ་ཡིན་པར་ཐལ་ལོ་ཟེར་ན་དཔྱད་དོ། །ཁམས་ཀྱི་དོན་རིགས་འཛིན་པ་ལ་བྱེད་ན་སྒྲ་སོགས་གཟུགས་ཁམས་སུ་ཐལ་ལ། འདོད་ན། མཆིམས་མཛོད་༦༤ལས།མིག་གི་ཡུལ་ཁོ་ན་ལ་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་ཡུལ་ཁོ་ན་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་ཞེས་བརྗོད་དེ། ཞེས་པ་ནས། ཡིད་ཀྱི་ཡུལ་གཅི༷ག་པུ་ནི༷་ཆོ༷ས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་ཞེ༷ས་བྱ༷་བ༷ར་བརྗོ༷ད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་འགལ་བར་འགྱུར་རོ། །ལུང་དེའི་གསུངས་ཟིན་ལྟར་ན་མིག་སོགས་དབང་པོ་ལྔ་ཆོས་ཁམས་སུ་ཐལ། དེ་དག་ཡིད་ཤེས་ཁོ་ནས་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། ས་ལས་གྲུབ་པའི་རི་དང་སའི་གོང་བུ་སོགས་མིག་གི་ཡུལ་དུ་བསྟན་དུ་ཡོད་ན། རྩ་བར། བསྟན་ཡོད་འདི་ནི་གཟུགས་གཅིག་པུ། །ཞེས་པ་དང་འགལ་ལ། མེད་ན་མངོན་སུམ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་ཟེར་ན་དཔྱད། སྤོས་དྲི་ལྟ་བུ་དྲི་གཅིག་སྣ་ཤེས་གཉིས་ཀྱིས་འཛིན་པ་མེད་པར་ཐལ། དྲི་དེ་དང་སྣ་གཉིས་ཕྲད་ནས་ཡུལ་འཛིན་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མཆིམས་མཛོད་༦༤ལས། སྣ་དང་ལྕེ་ནི་ཕྲད་ནས་འཛིན་པས་ཡུལ་ཉེ་བ་ཁོ་ན་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཕྱིས་བཤད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གོང་དུ་འདོད་མི་ནུས་ཏེ། མཆིམས་མཛོད་༩༠ལས། དེ་དག་ནི་ལྷས་སྦྱིན་གྱི་སྣའི་དབང་བོ་དང་ཕྲད་ན་དེས་སྣའི་རྣམ་ཤེས་སོགས་སྐྱཻད་ལ། འོན་ཏེ་མཆོད་སྦྱིན་གྱི་སྣའི་དབང་བོ་ལ་སོགས་པ་དང་ཕྲད་ན་དེས་སྣའི་རྣམ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་སྐྱེད་ཀྱི་གང་ཟག་གཅིག་ཁོ་ནའི་རྣམ་ཤེས་ཁོ་ན་སྐྱེད་པའི་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྣའི་ནང་ན་གནས་པའི་སྲིན་བུ་ཕྲ་མོ་ལ་སོགས་པའི་སྣའི་རྣམ་ཤེས་ལ་སོགས་པའང་སྐྱེད་པ་སྲིད་པས་གང་གི་སྣའི་དབང་བོ་ལ་སོགས་པ་དང་ཕྲད་པ་དེ་ཁོ་ནས་སྣའི་རྣམ་ཤེས་སོགས་སྐྱེད་པར་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་རྩ་བར། ཡང་ན་ཇི་ལྟར་གནས་རིམ་བཞིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལ་མིག་དང་སྣ་གཉིས་གནས་ས་མཐོ་དམན་གྱི་རིམ་པ་ཡོད་མེད་དཔྱད་པར་བྱའོ། །