རྫོགས་ཆེན་གསང་སྐོར་མན་ངག་ནམ་མཁའ་གསུམ་ཕྲུག་གི་གདམས་པ་ཤིན་ཏུ་ཟབ་པའི་མཐར་ཐུག །འཇིགས་བྲལ་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེ།
༄༅། །རྫོགས་ཆེན་གསང་སྐོར་མན་ངག་ནམ་མཁའ་གསུམ་ཕྲུག་གི་གདམས་པ་ཤིན་ཏུ་ཟབ་པའི་མཐར་ཐུག་བཞུགས་སོ། །གདོད་མའི་མགོན་པོ་རྩ་བའི་བླ་མ་བཀའ་དྲིན་ཅན་གྱི་ཞབས་ལ་གུས་པས་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདིར་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་མན་ངག་སྡེའི་བཅུད་ཕུར་ཐིག་ལེ་གསང་སྐོར་གྱི་ཉམས་ལེན་མཐར་ཐུག་པ་ནམ་མཁའ་གསུམ་ཕྲུག་གི་གདམས་པ་ཟབ་མོ་སྟོན་པ་ལ་ས་བཅད་རྣམ་པ་དྲུག་གི་སྒོ་ནས་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ།
དང་པོ་ནམ་མཁའ་གསུམ་ངོས་འཛིན་པ་ནི། ཕྱིའི་ནམ་མཁའ་ནི་འབྱུང་བ་ལྔའི་ནང་ཚན་གྱི་ནམ་མཁའ་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མས་མ་གོས་པར་དྭངས་གསལ་ལྷུན་འགྲུབ་ཏུ་གནས་པའི་བར་སྣང་སྟོང་ཆ་འདི་ཡིན་ལ། ནང་གི་ནམ་མཁའ་ནི་རྩ་ཀ་ཏི་ཤེལ་གྱི་སྦུ་གུ་ཅན་ཞེས་དག་པའི་སྣང་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་རྩ་མིག་དབང་གི་སྒོ་ནས་སྙིང་དབུས་ཀྱི་རྩ་རྒྱ་མཚོ་གསེར་གྱི་ཉི་མ་དང་འབྲེལ་ནས་སྣང་བའི་ཤེས་པ་སོ་མ་ཡིན་ཞིང་། གསང་བའི་ནམ་མཁའ་ནི། ཡུལ་ཕྱི་ནང་གི་ནམ་མཁའ་གཉིས་ལ་ཁྱབ་བྱེད་ཀྱི་རྟེན་སྙིང་ག་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་དབུས་སུ་གདོད་ནས་རྣམ་དག་འདུས་མ་བྱས་པ་ཆོས་ཉིད་སྟོང་གསལ་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་རིག་པ་སྤྲོས་བྲལ་གྱི་ངོ་བོར་བཞུགས་པ་དེ་ཉིད་དོ། །
གཉིས་པ་ཇི་ལྟར་ཉམས་སུ་ལེན་ཚུན་ནི། ཐོག་མར་རང་རིག་ཆོས་སྐུར་ངོ་སྤྲོད་པར་མཛད་པའི་རྩ་བའི་བླ་མ་ལ་བཅོས་མིན་གྱི་མོས་གུས་གདུང་ཤུགས་དྲག་པོས་གསོལ་བ་ཕུར་ཚུགས་སུ་བཏབ་ལ་ཐུགས་ཡིད་བསྲེས། རླུང་རོ་གསུམ་ཕྲུགས་སུ་བསལ། ལུས་གནད་གཙོ་བོར་རྣམ་སྣང་ཆོས་བདུན་བཅའ་ཞིང་སྐབས་སུ་སེམས་ཉིད་ངལ་གསོའི་ཚུལ་གྱི་བདེ་ལུགས་སུ་བཞག །སྒོ་གནད་མིག་ཧ་ཅང་བཙུམ་པའང་མ་ཡིན། ཧ་ཅང་གདངས་པའང་མ་ཡིན་པར་རང་བབ་འབྱེད་འཛུམ་བྲལ་ཞིང་ཅུང་ཟད་གྱེན་དུ་ཕྱོགས་པས་མིག་འབྲས་མི་འགུལ་བར་ཕྱིའི་ནམ་མཁའ་ལ་ཅེ་རེ་གཏད། སེམས་གནད་ཤེས་པ་མིག་ལ་གཏད། མིག་ནམ་མཁའ་ལ་གཏད། རྣམ་རྟོག་སྔོན་རྗེས་ད་ལྟ་གང་ལའང་དཔྱད་པ་མེད་པར་རང་བབ་ས་ལེར་བཞག །དེ་ལ་གནས་འཕྲོ་བདེ་རྩུབ་ཇི་ལྟར་ཤར་ཡང་མ་བཅོས་ཅོག་བཞག་གི་ངང་ལས་གཞན་པའི་ཙབ་ཙུབ་སྤངས་ཏེ་རང་ངོ་ཤེས་ཙམ་དེ་ཀ་སྐྱོང་། དེའང་ལུས་གཡོ་མེད་རི་བོ་ཅོག་བཞག །མིག་ཞེན་མེད་རྒྱ་མཚོ་ཅོག་བཞག །སེམས་བསམ་མེད་རིག་པའི་ཅོག་བཞག་སྟེ། ཅོག་བཞག་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་གནད་ལ་བརྟེན་ནས་ཆུ་བོའི་རྒྱུན་བཞིན་འབྲལ་བ་མེད་པར་བསྒོམ་པ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། བསྒོམ་པ་མ་ཡིན་གོམས་པ་ཡིན། །གོམས་པ་ཀློང་དུ་གྱུར་ན་བསྒོམ་པའི་མཆོག །ཅེས་པ་ལྟར་རོ། །
གསུམ་པ་བོགས་འདོན་པ་ནི། ཉིན་མོ་ནམ་མཁའ་སྔོ་ཐིང་ངེ་བ་ལ་སེམས་གཞག་པ་ལྟར་མཚན་མོའང་དེ་བཞིན་དུ་མདུན་གྱི་ནམ་མཁའི་མུན་ནག་ཐིང་ངེ་བ་ལ་སེམས་གཡོ་མེད་དུ་བཞག །སྤྱིར་ཡང་སྤྲིན་དང་སེར་བུ་མི་སོགས་ཀྱི་རྒྱུ་འགྲུལ་སྒྲ་སྐད་ཀླག་ཅོར་གྱིས་བསྒོམས་མ་བདེ་བའི་ཚེ་དབེན་པའི་གནས་སུ་མུན་པའི་རྣལ་འབྱོར་ལ་བརྟེན་པའང་དོན་གྱིས་ལེགས་ཤིང་། གཞན་ཡང་སྐབས་སུ་ལྟ་སྟངས་གཡས་གཡོན་གྱེན་མཐུར་ཐད་ཀར་རྣམས་སུ་བསྒྱུར། སྤྱོད་ལམ་གང་ཡང་འགྲོ་སྡོད་ཕྱག་བསྐོར་ཁ་ཏོན་གཏམ་སྨྲ་བ་སོགས་ཚོགས་ཀྱི་བྱ་སྤྱོད་སྣ་ཚོགས་དང་དགེ་སྦྱོར་འཇུར་པོ་བྱེད་ཅིང་། དེ་རྗེས་ནམ་མཁའ་གསུམ་དུ་བཞག་ཅིང་བསྐྱངས་བས་ཡུན་མི་རིང་བར་མཉམ་རྗེས་འདྲེས་པས་བོགས་ཐོན་པར་འགྱུར་རོ། །
བཞི་བ་མཉམ་རྗེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི། སྤྱིར་རང་རིག་ངོ་བོ་འོད་གསལ་ངོ་ཤེས་ཙམ་གྱི་ངང་ལ་རང་བབས་སུ་གནས་པ་དེ་མཉམ་བཞག་དང་། དེའི་ངོ་ཤེས་བྲལ་བ་ལ་རྗེས་ཐོབ་ཟེར་ཡང་རྗེས་ཐོབ་བཏགས་པ་པ་ཡིན་ལ། འཕྲོ་བ་གཏད་ཡལ་རང་གྲོལ་ནི་རྗེས་ཐོབ་དངོས་ཡིན་ཞིང་དེ་མ་ཟད་མཉམ་བཞག་གི་ཆ་ཡང་ཡིན་ལ་མཉམ་རྗེས་རོ་གཅིག་ཅེས་བྱ། དེ་ཡང་མ་ཡེངས་པའི་ཁུལ་གྱི་དྲན་པ་ཡལ་ཡུལ་ལ་རྣམ་རྟོག་འོག་འགྱུ་ཟོམ་སྦྲེང་བ་དང་། མི་རྟོགས་བྲང་བྲེང་ལ་ཕྲ་བ་མ་སློང་བ་ནི་མཉམ་བཞག་ཏུ་རློམ་ཡང་ཨ་ཐང་ཆད་དེ་མཉམ་རྗེས་ཚད་མར་གྱུར་པ་མིན། དེས་ན་མཉམ་གཞག་གི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་གསལ་རིག་ཏུ་འཆར་བ། རྗེས་ཐོབ་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམ་རྟོག་རང་ཤར་རང་གྲོལ་མཚོ་རླབས་མཚོར་ཞི་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། མདོར་ན་མཉམ་གཞག་གཏད་མེད་ནམ་མཁའི་དབྱིངས་ལྟ་བུ་ལ། རྗེས་ཐོབ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་རང་བཞིན་གྱི་སྙིང་རྗེ་དང་འབྲེལ་བ་ཞིག་ཤར་ན་མཉམ་རྗེས་རྣལ་མ་ཡིན། དེ་ཡང་འདི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་མཚན་ཉིད་དུ་གྱུར་བའི་སྣེ་ཟིན་པའི་མཉམ་རྗེས་ཡིན་ཞིང་། གཞན་ལས་དང་པོ་ནས་རྒྱུན་མཐའི་བར་མཉམ་རྗེས་ཀྱི་དབྱེ་བ་རེ་མཆིས་མོད། གང་ལྟར་རང་རེ་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཉམ་རྗེས་དབྱེར་མེད་ཉིན་མཚན་འཁོར་ཡུག་མ་སོང་བར་དུ་འབད་དགོས་པར་གདའ།
ལྔ་བ་ལམ་གྱི་ཚུལ་ངོ་སྤྲོད་པ་ནི། གནས་པའི་རྐང་ཚུགས་ནས། འགྱུ་རྟོག་བག་གིས་འཕྲི་བ་ནི་ལྟར་སྣང་གི་གནས་པ་ཡིན་ལ། གནས་པ་སྐྱེ་མེད་ལ་འགྱུ་བ་འགག་མེད་དུ་ངེས་ཤེས་གཏིང་ནས་སྐྱེ་ཞིང་གནས་འགྱུར་རོ་མཉམ་པ་ནི་སྒོམ་གཤའ་མ་སྐྱེས་པའི་སྣེ་ཟིན་པ་ཡིན། དེ་ཡང་ད་དུང་གནས་པའི་ཆ་སྟེ་ཤས་ཆེ་ཞིང་གསལ་སྟོང་བདེ་བ་ཡིད་དཔྱོད་དང་དང་བྲལ་བ་ལྟ་བུ་ལ། དོན་བསྒོམ་འདུན་ཡིད་ཤེས་གཉིས་སྣང་གི་ཆ་ཕྲ་མོ་གཡོ་བ་དང་བཅས་ཟག་བཅས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དུ་མ་སྒོ་གསུམ་ལ་བསྐྱེད་ནུས་པ་ནི་གནས་པའི་ཉམས་ཡིན་ལ། དེ་ནས་འོད་གསལ་གྱི་ཞེན་པ་ཞིག་སྟེ་ཡུལ་གཉེན་ཐ་དད་ཀྱི་འཛིན་པ་མེད་པ་ལྟ་བུ་ལ་བྱང་རྨུག་འཕྲོ་རྒོད་ཀྱིས་མི་བརྫི་བར་རྣམ་རྟོག་དྲག་པོ་རང་ངོ་ལ་གསལ་ལྷག་པར་བཏབ་པ་ལྟར་གྱུར་ཅིང་སྟོང་བ་ཉིད་བདེ་བའི་གཤིས་དང་མ་བྲལ་བ་ནི་གཡོ་བའི་ཉམས། རིམ་པར་ཡུལ་གཉེན་ཐ་དད་དུ་འཛིན་པ་མེད་པ་མ་ཟད་སྣང་སེམས་རོ་མཉམ་ནས་བདག་གཞན་གྱི་འཛིན་པ་ཅི་རིགས་དབྱིངས་སུ་ཡལ་ཞིང་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདེ་སྟོང་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་ཤར་ནས་འཁོར་འདས་མ་ལུས་རིག་མདངས་སུ་རྟོགས་པ་ནི་མཉམ་པའི་ཉམས། མཐར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཀློང་དུ་ཐིམ་ནས་བྱ་རྩོལ་གྱི་སྤྲོས་པ་ཟད་དེ་ཟབ་ཞི་སྤྲོས་བྲལ་དུ་སྣང་ཞིང་ཅུང་ཟད་ཀྱི་ཟད་པར་ཟིལ་གནོན་ཐོབ་པ་ནི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཉམས་ཏེ་འཕགས་པའི་གོ་འཕང་དངོས་ཐོབ་པའོ། །གཞན་ཡང་སྣང་བའི་འོད་གསལ་གྱི་ཆ་དུ་བ་སྨིག་སྒྱུ་མཁའ་ནང་ཐིག་ལེ་སོགས་འཁོར་འདས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་པ་འཆར་ཞིང་། དེའང་ཐོག་མར་ཡུལ་ལྟར་དུ་སྣང་བ་དང་། རིམ་བཞིན་ཡུལ་སེམས་རོ་མཉམ་པའི་བློ་དང་། རོ་གཅིག་གི་ངེས་པ་གཏིང་ནས་ཚུགས་པ་དང་། དེ་ལྟར་གྱི་ཡང་ཞེན་པ་སྤངས་ཤིང་དེས་དྲངས་པའི་བདེ་བ་དང་སྟོང་པས་སྒོ་གསུམ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པས། མཐར་རྩ་ཐིག་རླུང་ཁམས་རྣམ་པར་དག་ནས་མི་འགྱུར་བདེ་ཆེན་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་མངོན་དུ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་སྣང་པའི་འོད་གསལ་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་ཐོད་རྒལ་གྱི་འཆར་ཚུལ་འདིར་མ་སྨྲོས་ཏེ། ཉམས་སུ་ལེན་པའི་སྐལ་ལྡན་རྣམས་ཀྱི་གསང་བ་སྙིང་ཐིག་ཟབ་མོའི་མན་ངག་གི་གཞུང་ལས་ཤེས་པར་བྱོས་ཤིག །
དྲུག་པ་གེགས་བསལ་བ་ནི། ལས་དང་པོ་པས་ལུས་གནད་མ་འབྱོངས་པས་མི་བདེ་བ་དང་། ལྟ་སྟངས་ཀྱིས་མིག་ན་ཞིང་བསྒོམ་སྙིང་མི་འདོད་པ་བྱུང་ན། ཐོག་མར་དལ་བུའི་སྒོ་ནས་ངང་གིས་བསླབ། ཕྱིས་སྒྱིད་ངན་གྱི་དབང་དུ་མ་ཤོར་བར་མི་བདེ་བ་བྱུང་བ་བཟོད་སྲན་བསྐྱེད་དེ་ནན་ཏན་དུ་བསྒོམས་པས་ཅི་ཞིག་ནས་ལུས་གནད་ལྟ་སྟངས་བཅས་འབྱོངས་ཏེ་བདེ་བར་གྱུར། དེ་བཞིན་ཁ་ཅིག་ལ་རྣམ་རྟོག་ཟང་ཟིང་མང་པོ་ཆོད་དུ་མེད་པ་ལྟ་བུས་བསྒོམ་འདོར་སྙིང་འདོད་པའང་འབྱུང་སྲིད་པས། སྔར་འོག་འགྱུ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཤོར་བ་དེ་ངོས་ཟིན་པའི་འགོ་ཚུགས་པར་ཤེས་ནས་ཐུན་ཡུན་ཐུང་ལ་གྲངས་མང་བར་བསྒོམ། ཡང་སྐབས་སུ་འཕྲོ་བ་མེད་པ་ལྟར་བྱིངས་ནས་ལྟ་སྟངས་གྱེན་དུ་གཏོད་ཅིང་ཤེས་པ་ལ་ངར་བཏགས་ཏེ་སྒྲིམ། དེ་བཞིན་དུ་རྟོག་པ་ཧ་ཅང་རྒོད་ན་ལྟ་སྟངས་དམད་ཅིང་ཤེས་པ་གཏིང་ནས་ཀློད། འོན་ཀྱང་ནམ་མཁའ་གསུམ་ཕྲུག་གི་མན་ངག་འདིས་བྱང་རྨུག་གི་གེགས་རང་སར་སེལ་ཞིང་འཕྲོ་རྒོད་ངང་གིས་ཞི་བར་བྱེད་པའི་གདམས་པ་རང་གནད་ཀྱི་ཆེ་བ་ཡིན་པས། ཁོ་གནད་དུ་འགྲོ་བ་ཞིག་སྒོམ་ཤེས་ཚེ་ཁོ་རང་གི་གེགས་རང་སར་སེལ་ནུས་པ་ཡིན། བདེ་གསལ་མི་རྟོག་པའི་མྱོང་བ་གང་ལའང་ཞེན་པ་ཆེ་ཆེས་པོ་མི་བྱེད་པར་རང་བབས་སུ་སྐྱོང་བ་དང་། སྟོང་གཟུགས་ཀྱི་སྣང་བར་ཡང་ཡུལ་འཛིན་བྲལ་བ་ཞིག་དགོས་ལ། གེགས་སེལ་མཐའ་དག་ནི་འདིར་སྨོས་ཀྱིས་མི་ལང་བས། མྱོང་ལྡན་བླ་མའི་ཞལ་ལས་བླང་བར་བྱ་ཞིང་། ཁྱད་པར་གེགས་སེལ་བོགས་འདོན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱལ་པོར་གྱུར་པ་ནི་རྩ་བའི་བླ་མ་ལ་མོས་གུས་སྙིང་དཀྱིལ་དུ་ཟུག་ནས་ལྟེམ་རྐྱང་མེད་པའི་གསོལ་འདེབས་བརྩོན་པ་ཁོ་ན་གལ་ཆེ། སྤྱིར་བླ་མ་ལ་མོས་གུས་མ་སྐྱེས་ན་སྒོམ་སྐྱེས་པའི་རེ་ཆེ་བྲལ། ལོག་ལྟ་ཅུང་ཟད་རེ་སྐྱེས་ཀྱང་ངན་སོང་གི་རྒྱུ་དྲག་པོ་འཕེལ་བས་ན། བླ་མའི་མོས་གུས་སྒོམ་གྱི་སྣ་འདྲེན་དང་གཞུང་ཤིང་དུ་ཤེས་པས་ཅི་མཛད་ལེགས་པར་མཐོང་ཞིང་ཅི་གསུང་ཚད་མར་འཛིན་པའི་སྒོ་ནས་ནན་ཏར་མོས་གུས་གསོལ་འདེབས་ལ་འབད། གཞན་ཡང་འགྲོ་བ་ལ་སྙིང་རྗེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དང་མི་འབྲལ་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་འདི་སྣང་ལ་ཞེན་ལོག་དང་ཞེ་བཅད་ལྡན་ཞིང་། དམ་པའི་ཆོས་ལ་དཀའ་ཐུབ་ལམ་ཁྱེར་ནུས་པ་ཞིག་ཅིས་ཀྱང་དགོས། དེ་བཞིན་ལྟ་སྒོམ་གྱི་མན་ངག་ཟབ་མོའི་གནད་རྣམས་སྐྱེ་བོ་ཕལ་བ་ལ་ནི་སྨྲོས་ཀྱང་ཅི་འཚལ་ཏེ། བླ་མ་གཅིག་ཅིང་གདམས་པ་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་གསང་དགོས་ཤིང་། སྤྱོད་ལམ་ཀུན་དུ་དགེ་སྦྱོར་ཉམས་ལེན་སྐྱོང་དགོས་པ་གཞིར་བཅས། སྐྱེ་བོའི་ཁྲོད་དུ་ལུས་གནད་ལྟ་སྟངས་སོགས་མངོན་གྱུར་པ་སྤངས་ཤིང་། དུས་ཀུན་རང་སེམས་དམ་པའི་ཆོས་དང་ཞུ་དག་ཕེར་བས་རང་གིས་རང་ལ་མ་ཁྲེལ་བ་ཞིག་དགོས་པ་ཡིན། ཉམས་ལེན་གྱི་གནད་ཐམས་ཅད་དེར་འདུ་བ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའང་སྐལ་ལྡན་གྱི་སློབ་བུ་འགའ་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་བཀའ་གསང་རྗོགས་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་མོས་པ་ལམ་དུ་བྱེད་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་འཇིགས་བྲལ་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེས་བླ་མའི་མན་ངག་སྙན་བརྒྱུད་ཟབ་པ་ཡི་གེའི་རིས་སུ་བཏབ་པ་སྟེ། གདམས་ངག་ཚུལ་བཞིན་ཐོབ་ཅིང་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་གང་ཟག་རྣམས་ལས། དྲེད་པོ་ཁ་ཆོས་མཁན་དང་དམ་ཉམས་ལྟ་ལོག་ཅན་གྱི་དཔེ་འདི་བལྟས་ན་དེའི་སྙིང་ཁྲག་སྲོག་བདག་མ་གཟའ་རྡོར་གསུམ་གྱིས་དཔའ་སྐྱེམས་སུ་རོལ་ཅིག །ས་མ་ཡ། །