ལེའུ་བདུན་པའི་རྣམ་བཤད།

གསུམ་པ་ལས་སྤང་བའི་ཐབས་བསྟན་པ་ལ། འབྲས་བུ་འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས། རྒྱུ་ལས་སྤོང་ཚུལ། ལས་སྤངས་པའི་དགོས་པ་བསྟན་པ་དང་གསུམ་གྱི། དང་པོ་ནི། འཁོར་བ་སྤྱིའི་ཉེས་དམིགས། ཁྱད་པར་བདེ་འགྲོ་ལ་ཞེན་པ་དགག་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ལའང་དངོས་དང་། སྲིད་པ་ཟད་པ་ལ་བརྩོན་པར་གདམས་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ནི། རྒྱུ་ལས་སྤང་བར་འདོད་ནས་འབྲས་བུ་འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་དེ་ལ་སྐྱོ་བ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། འཁོར་བ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ཕྱོགས་ཀྱི་ངོས་མ་ལུས་པ་ཁྱབ་པ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་བྱུང་བ། མ་རིག་པ་དང་ང་རྒྱལ་ལ་སོགས་པའི་སྦྲུལ་གྱིས་གང་བ། ལྟ་བ་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱི་ཆུའི་སྲིན་པོས་དཀྲུགས་པ། སྐྱེ་བ་དང་འཆི་བའི་ཀློང་འཁོར་མང་བ། ཁྲག་དང་མཆི་མ་དང་འོ་མའི་ཆུ་ཕྲན་རྒྱས་པ། རྒ་བ་ན་བ་འཆི་བའི་རླབས་ཆིལ་ཆིལ་གཡོ་བ། མྱ་ངན་དང་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་དང་ཡིད་མི་བདེ་དང་། འཁྲུག་པའི་ཉ་དང་རུས་སྦལ་དང་ཉ་མིད་ལ་སོགས་པ་ལོང་ལོང་དུ་མས་དཀྲིགས་པ་འདི་ལ། ཕ་རོལ་དང་གཏིང་གི་མཐའ་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཁྱེད་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་འདིར་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་བྱིང་བ་ལ་རྒྱུ་ཅིས་འཇིགས་པ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར། གཏིང་དང་ཕ་རོལ་མི་མངོན་པའི་མཚོར་བྱིང་བ་ལའང་སྲོག་དང་བྲལ་གྱིས་དོགས་པས་འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་ན། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱ་མཚོ་མཐའ་མེད་པར་བྱིང་བ་ལ་ནི་ཆེས་སྐྲག་ཅིང་ཡིད་འབྱུང་བར་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་འཁོར་བ་དེ་ལྟར་ཉེས་དམིགས་མང་ཡང་ལང་ཚོ་ལ་སོགས་པས་རྒྱགས་པ་དག་ལ་འཇིགས་པ་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེ་ན། ལང་ཚོ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡུན་དུ་མི་གནས་པས་དེའི་སྒོ་ནས་རྒྱགས་པར་མི་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཚེ་འདིར་ལང་ཚོ་ནི་རྒས་པའི་རྒྱབ་ཏུ་བྱུང་བར་གྱུར་ནས་ཤི་བའི་འོག་ཏུ་སླར་ཡང་མདུན་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞིང་བྱུང་ནས་སླར་རྒས་པའི་རྒྱབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ཤི་བས་ཆོད་དེ་སླར་ཡང་མདུན་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བྱིས་པ་རྣམས་ལང་ཚོ་ལ་བབ་པ་ན་བདག་ཉིད་རྟག་ཏུ་དེའི་གནས་སྐབས་ལ་གནས་པར་རློམས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་འདི་ལ་ནི་ལང་ཚོ་དང་རྒ་བ་དང་འཆི་བ་རྣམས་ཁོ་བོའི་སྔོན་ལའོ་ཞེས་འགྲོས་ཀྱིས་འགྲན་པ་ལྟ་བུར་མངོན་གྱི། གནས་སྐབས་དེ་དག་རྟག་ཏུ་གནས་པ་མེད་པས་ལང་ཚོ་ལ་སོགས་པས་རྒྱགས་པར་མི་རིགས་སོ། །

གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་འགྲོས་ཀྱིས་འགྲན་པ་ལྟར་བྱེད་ཅིང་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཏུ་འགྲོ་མོད། དེ་ལྟར་ནའང་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་འཇིགས་སོ་ཞེ་ན། སྲིད་པར་འཁོར་བ་ན་བྱིས་པ་ཁྱོད་ལ་རང་འདོད་ཙམ་གྱིས་ལྷ་མི་ལ་སོགས་པའི་འགྲོ་བ་བཟང་པོ་གཞན་དུ་སྐྱེ་བའི་དབང་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལས་ཀྱི་འཕེན་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་ཉོན་གྱི་གཞན་དབང་ཡིན་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཏུ་འགྲོ་བ་ལ་འཇིགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་བ་ནི་ཆེས་རྨོངས་པ་ལས་གཞན་བློ་དང་ལྡན་པ་སུ་ཞིག་འགྱུར། དེ་བས་ལས་ཉོན་གྱི་དབང་གིས་གར་སྐྱེ་ཆ་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱས་ནས་ཉིན་མཚན་ཕྱེད་པར་འགྲོ་བ་ལ་སྐྱོ་བར་རིགས་སོ། །

གཉིས་པ། གལ་ཏེ་འཁོར་བ་དེ་ལྟར་ཉེས་དམིགས་ཆེ་ཡང་ཚེ་འདིའི་བདེ་བས་ཕྲོགས་པས་ཚེ་འདིར་སྐྱེ་བ་བཅད་མི་ནུས་ཀྱི་མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བ་ལ་འབད་དོ་ཞེ་ན། མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བ་ཐ་མ་ཡོད་པ་མིན་ཞིང་འདས་པའི་དུས་ལའང་ཐོག་མ་མེད་ལ། འདས་པའི་དུས་ཀུན་གྱི་ཚེའང་ཁྱོད་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཁོ་ན་སྟེ། ཁྱོད་ཀྱིས་འདས་པའི་དུས་ཉོན་མོངས་ཞི་བ་མ་མྱོང་བར་སོང་བ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ད་ལྟའི་ཚེ་ཡང་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་སྲིད་པ་མཐའ་དབྱུང་བ་ལ་འབད་པར་བྱོས་ཤིག ཇི་སྐད་དུ། སྡོང་པོ་བཀོད་པ་ལས། ཁྱོད་ཀྱི་འདོད་རྒྱུས་དོན་མེད་ཆུད་གསན་པའི། །ལུས་ཀྱི་སྔོན་གྱི་མཐའ་གང་དྲན་བྱས་ཏེ། །དེ་རིང་བྱང་ཆུབ་ཡོངས་ཚོལ་བརྟུལ་ཞུགས་དང་། །བཅས་འདི་བརྟུལ་ཞུགས་ཀྱིས་ནི་འདོད་པ་ཆོམས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །ཅི་འཁོར་བ་འདི་མཐའ་ཡོད་པའམ། འོན་ཏེ་མེད་པ་ཞིག་ཡིན། དང་པོ་ལྟར་ན་འབད་མི་དགོས་པར་གྲོལ་བ ར་འགྱུར་ལ། གཉིས་པ་ལྟར་ན་འབད་ཀྱང་མི་གྲོལ་བའི་ཕྱིར། གཉིས་ཀ་ལྟར་ཡང་འཁོར་བ་བཅད་པའི་ཕྱིར་འབད་པ་དོན་མེད་དོ་ཞེ་ན། འདི་ནི་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བཞག་མི་ནུས་ཏེ། རིག་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་ཚང་ན་མཐའ་ཡོད་ལ། མ་ཚང་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། རྒྱུ་རྐྱེན་ཡང་གཏན་མི་འབྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རིག་པ་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཉན་པ་པོ་དལ་འབྱོར་ལ་གནས་པ་དང ། མཉན་པར་བྱ་བ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྟོན་པའི་གསུང་དང་། འཆད་པ་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་འབྱུང་བ་ཤིན་ཏུ་རྙེད་པར་དཀའ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་བ་ནི་ཨུ་དུམྺ་རའི་མེ་ཏོག་ལྟར་དཀོན་པའི་ཕྱིར་དང་། གཞན་གཉིས་ཀྱང་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་པོ་འདི་ཚོགས་ན་འཁོར་བ་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་མཐའ་མེད་པ་མ་ཡིན་ལ། མ་ཚོགས་ན་མི་ལྡོག་པའི་ཕྱིར་མཐའ་དང་བཅས་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ལུང་མ་བསྟན་གྱི་དངོས་པོ་བཅུ་བཞི་ལས་འཁོར་བ་མཐའ་ལྡན་དང་མཐའ་མེད་དུ་ཞལ་གྱིས་མི་བཞེས་པ་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་རྒྱུ་འདི་ཉིད་ཡིན་ལ། དབུ་མ་རྩ་བར། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ལ། །མཐའ་ཡོད་ཅི་ཞིག་མཐའ་མེད་ཅི། །ཞེས་པ་ལྟར་རྒྱུ་གཞན་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འཁོར་བ་ལྡོག་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་ཚང་བ་འདི་ལ་མཁས་པས་སྲིད་པ་ཟད་པའི་ཐབས་ལ་བརྩོན་པར་རིགས་སོ། །

གལ་ཏེ་གསུང་རབ་གནས་པ་དེ་སྲིད་དུ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་དེའི་ལུང་འབོག་པ་ཡོད་པས་དེའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་གཞན་དུ་སྲིད་པ་ཟད་པ་ལ་འབད་དོ་ཞེ་ན། གསུང་རབ་གནས་པ་ན་གཉིས་པོ་ཡོད་ཀྱང་རང་ཉིད་ཉན་པ་པོར་འགྱུར་བ་དཀའ་སྟེ། འདི་ལྟར་མི་རྣམས་ཕལ་མོ་ཆེ་ནི་མ་རིག་པས་ལྡོངས་ཤིང་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་མི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཟིན་པས། དེའི་ཕྱོགས་ཡོངས་སུ་འཛིན་ཅིང་སྲོག་གཅོད་པ་ལ་སོགས་པ་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་ལ་འཇུག་པ་དེས་ན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཕལ་ཆེར་ངེས་པར་ངན་འགྲོར་འགྲོ་སྟེ། གང་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ལ་གནས་པ་དེ་བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བ་འདི་ནི་གནས་མེད་ཅིང་གོ་སྐབས་མེད་དོ་ཞེས་འབྱུང་བའོ། །

གཉིས་པ་ནི། ཅི་སྟེ་ངན་སོང་ནི་དགའ་བའི་གནས་མ་ཡིན་ཡང་བདེ་འགྲོ་ནི་ཉེར་འཚེ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དགའ་བའི་གནས་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་སྐྱོ་བར་མི་བྱའོ་ཞེ་ན། ངན་སོང་ལྟར་བདེ་འགྲོ་ལའང་སྐྱོ་བར་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་སའི་སྟེང་ན་སྡིག་པ་སྤྱོད་པ་རྣམས་དུས་བྱས་ནས་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་སྨིན་མྱངས་ནས་ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་འགྱུར་གྱི་བསོད་ནམས་ཀྱིས་མིར་སྐྱེས་པ་ནའང་སྔར་གྱི་སྡིག་པའི་རྣམ་སྨིན་གྱི་ལྷག་མ་ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་མ་ཚང་བ་དང་། དབང་པོ་མ་ཚང་བ་དང་། ཁ་དོག་མི་སྡུག་པ་དང་། དབུལ་བ་ལ་སོགས་པས་ཅོ་འདྲི་ཞིང་རྒུད་པ་ཁོ་ནར་མཐོང་སྟེ། དེས་ན་སྲིད་པའི་ཕྱུགས་གསོད་པའི་བསྲེག་གནས་སམ་དུར་ཁྲོད་ཀྱི་ས་གཞི་དང་མཚུངས་པར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གཟིགས་པའི་དམ་པ་རྣམས་ལ་སྣང་ངོ་། །དེས་ན་སྡུག་བསྔལ་རབ་ཏུ་འབར་བའི་རྒུད་པ་འདི་ལ་གནས་བཞིན་དུ་འདི་གཞོམ་པར་མི་བརྩོན་པ་ནི་གཏི་མུག་ཤིན་ཏུ་སྨད་པའི་གནས་སུ་ཟད་དོ། །གལ་ཏེ་དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྲིད་པ་བསྲེག་པའི་གནས་དང་མཚུངས་པར་མཐོང་ན། ཅིའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་དག་འདི་ལ་མི་སྐྱོ་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་གླང་ཆེན་སྨྱོན་པ་ཆང་གིས་མྱོས་པ་ལྟར་སྨྱོ་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་སྨྱོ་ཞེ་ན། སྨྱོན་པའི་མཚན་ཉིད་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མ་སྙོམས་པ་ལས་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་འཇུག་པ་རྣལ་མ་གནས་པ་མེད་པ་ལ་སྨྱོན་པར་བརྗོད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ན། སྲིད་པར་གནས་པའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱང་སྨྱོན་པ་ལས་ཆེས་མི་རིགས་པའི་ཚུལ་མང་པོ་འདོད་ཅིང་རྡོལ་ཐབས་སུ་སྨྲ་ལ། སེམས་རང་བཞིན་གྱིས་གཡོ་བ་སྐད་ཅིག་ཀྱང་རྣལ་དུ་མི་གནས་པ་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་བུ་སྨྱོན་པ་མ་ཡིན་ཞེས་མཁས་པ་སུ་ཞིག་སྨྲ་བར་འགྱུར་དེའི་ཕྱིར་བསྲེག་གནས་དང་མཚུངས་ཤིང་སྨྱོ་བའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མཁས་པས་སྲིད་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱའོ། །གཉིས་པ་ལ། ལས་སྤང་བར་གདམས། སྤོང་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན། སྤོང་ཚུལ་དངོས་དང་གསུམ་གྱི། དང་པོ་ནི། འཁོར་བ་དེ་ཡང་ལས་ཀྱི་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་བཀག་པའི་སྒོ་ནས་སྤང་བར་བྱའོ། །

ཇི་ལྟར་ལས་ཟད་པས་འཁོར་བ་སྤངས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། འགྲོ་བ་དང་འཆག་པ་ལ་སོགས་པའི་སྤྱོད་ལམ་གྱིས་བསྐྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་དག་སྤྱོད་ལམ་དེ་ལས་བཟློག་སྟེ། སྡོད་པ་སོགས་ཀྱིས་སྔར་གྱི་འཕེན་ཤུགས་ཟད་ན་མཐར་གྱིས་ཉམས་པར་མཐོང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ལས་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་བཅད་པས་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་འགག་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་ལས་ཀུན་ཟད་པའི་གོ་འཕང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པ་ལ་བློ་གྲོས་དང་ལྡན་པས་བློ་བསྐྱེད་དོ། །གཉིས་པ་ནི། ཅིའི་ཕྱིར་ལས་སྤང་བར་བྱ་ཞེ་ན། ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་འཁོར་བ་ནི་འཇིག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་གང་གི་ཚེ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་འོངས་པའི་གཟུགས་ཅན་དང་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་འབྲས་བུ་གཅིག་གི་ཡང་ཐོག་མའི་རྒྱུ་སྣང་བ་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་འབྲས་བུ་གཅིག་ལའང་རྒྱུ་མཐའ་ཡས་པ་རྒྱས་པར་མཐོང་ནས་གང་ཞིག་ལ་འཇིགས་པ་མི་འབྱུང་སྟེ། དེས་ན་རྒྱུ་མཚན་དཔག་གིས་མི་ལང་བའི་ཚང་ཚིང་གིས་ཆེས་རྒྱུ་བར་དཀའ་བའི་འཁོར་བའི་འབྲོག་ཆེན་པོ་ལས་རྟག་ཏུ་སྐྱོ་བ་དང་། དེ་ལས་ཐར་པའི་ཐབས་ལ་འབད་པར་རིགས་སོ། །གསུམ་པ་ལ་སྤྱིར་བསྟན། ཁྱད་པར་དུ་བཤད་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ནི། གང་གི་དོན་དུ་ལས་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་དེ་ངེས་པར་འགྲུབ་ན་འབད་པར་རིགས་ནའང་འབྲས་བུ་དེའང་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཞིང་། འགྲུབ་སོ་ཅོག་ཀྱང་ངེས་པར་ཡུན་དུ་མི་གནས་པར་མཐར་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ན། སྙིང་པོ་མེད་པའི་འབྲས་བུ་དེའི་དོན་དུ་ལས་ལ་འབད་པས་ལུས་སེམས་ཅི་སྟེ་འཇོམས། དེའི་ཕྱིར་ལས་སྤོང་བ་ལ་སྒྲིམ་པར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་འབྲས་བུ་བཞིན་དུ་ལས་ཀྱང་ངེས་པར་འཇིག་སྟེ། འདི་ལྟར་མཁར་བརྩིག་པ་ལ་སོགས་པའི་ལས་ནི་འབད་པ་ཆེན་པོ་དང་ཐབས་མང་པོས་བྱེད་ལ། བྱས་ཟིན་འབད་པ་མེད་པར་འཇིག་པ་མཐོང་སྟེ། དེ་ལྟར་གྱུར་ཀྱང་ཁྱོད་ལས་དེ་དག་བྱེད་པའི་ཕྱིར། ལས་ལ་ཆགས་བྲལ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མིན་པ་བདག་ཉིད་བླུན་པར་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །

གལ་ཏེ་ལས་འབད་མེད་དུ་འཇིག་ཀྱང་བདེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། རྣམ་ཤེས་འདས་པ་ལ་བདེ་བ་ཡོད་པ་མིན་ཏེ་འགགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་འོངས་པ་ལ་ཡང་ཡོད་པར་མིན་ཏེ་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ལྟ་བྱུང་བ་ལའང་བདེ་བ་མེད་དེ་སྐད་ཅིག་གིས་འཇིག་ཅིང་འགྲོ་བ་ཉིད་ཀྱིས་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་བདེ་བ་ལ་བརྐམ་པ་ཁྱོད་ཀྱི་བདེ་བའི་རྒྱུ་ལས་སོགས་པའི་ངལ་བ་འདི་འབྲས་བུ་གང་གི་ཕྱིར་ཡིན་ཏེ་ཆུ་འགྲམ་དུ་ཁང་པ་བརྩིགས་པ་བཞིན་དུ་འབྲས་བུ་མེད་དོ་སྙམ་དུ་དགོངས་སོ། །

གཉིས་པ་ལ། བསོད་ནམས་ཀྱི་ལས་དགག བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པའི་ལས་དགག་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ལ་ལྔ་ལས། དང་པོ་མཐོ་རིས་ཀྱི་དོན་དུ་ལས་སོག་པ་དགག་པ་ནི། གལ་ཏེ་མཐོ་རིས་ཀྱི་བདེ་བའི་དོན་དུ་དགེ་བའི་ལས་གདོན་མི་ཟ་བར་བྱའོ་ཞེ་ན། དེ་ཉིད་མཐོང་བའི་མཁས་པ་རྣམས་ལ་འདོད་ལྷ་ལ་སོགས་པའི་མཐོ་རིས་ཀྱང་དམྱལ་བ་དང་མཚུངས་པར་འཇིགས་པ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། རྒྱགས་པ་དང་བག་མེད་སྣ་ཚོགས་སྐྱེ་བའི་སྒོར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དང་། ཡུལ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ལས་བྱུང་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དྲག་པོའི་མེ་འབར་བའི་ཕྱིར་དང་། གཏི་མུག་ཤས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་མཐོ་རིས་ཀྱི་བདེ་བ་ལ་ཡང་དགའ་བ་མི་སྐྱེ་བའི་མཁས་པ་རྣམས་ལ་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་སྲིད་པ་གང་འཇིགས་པ་མི་སྐྱེད་པ་དཀོན་ཏེ་དེས་ན་མཐོ་རིས་ཀྱང་སྤང་བྱ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཇི་ལྟར་འཁོར་བའི་སྐྱོན་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པ་ལ་མཁས་པའི་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་འཁོར་བ་གཅིག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མེ་འབར་བས་བསྐོར་བ་མཐོང་བ་དེ་ལྟར། གལ་ཏེ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་མངོན་སུམ་དུ་ཤེས་པར་ནུས་ན། སྐད་ཅིག་དེ་ལ་འདིའི་སེམས་ཏེ་སྙིང་ལུས་དང་ལྷན་ཅིག་རྣམ་པ་བརྒྱར་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་འདི་གྲོགས་པོའི་གསོབ་ཀྱིས་གཡོགས་པའི་དགྲ་ལ་བྱ་བ་བཞིན་དུ་འཁོར་བ་ལ་མངོན་པར་དགའོ། །

གཞན་ཡང་འཁོར་བ་འདི་ན་རིགས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དབང་ཕྱུག་དང་ལྡན་པ་དག་བདེ་བར་གྲགས་ན། དེ་དག་ཀྱང་ངེས་པར་དཔྱད་ན་དགའ་བའི་གནས་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རིགས་དང་ལོངས་སྤྱོད་སོགས་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་རློམ་པ་ཅན་མིན་པ་དཀོན་ལ། རློམ་པ་ཅན་དག་ཀྱང་རང་མཆོག་ཏུ་རྟོག་ཅིང་རང་དང་མཉམ་པ་དང་ལྷག་པ་དག་མི་བཟོད་པ་ན་གཞོམ་པར་འདོད་པས་སྙིང་རྗེ་ལྡན་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གང་ལ་གཞན་གཞོམ་པར་འདོད་པས་བརྩེ་བ་མེད་པ་ལ་ནི་ངན་འགྲོའི་མཐར་ཐུག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་འབྱོར་པ་ག་ལ་ཡོད། དེས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྣང་བ་ནས་སྣང་བར་འགྲོ་བའི་གང་ཟག་ཤིན་ཏུ་དཀོན་ཞེས་གསུངས་ཏེ། རིགས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ང་རྒྱལ་གྱིས་སྐྱེད་པས་ངེས་པར་ཐུར་དུ་ལྟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རློམ་པ་ཅན་སྡིག་པ་སྤྱོད་པས་སྨད་པ་ཡིན་ཡང་རློམ་ཅན་མིན་པ་དག་མཐོ་རིས་ཀྱི་དོན་དུ་དགེ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་བསྔགས་པར་འོས་སོ་ཞེ་ན། འདི་ན་ཕྱི་མའི་མཐོ་རིས་ཀྱི་དོན་དུ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཁས་བླངས་ཏེ་འདོད་པའི་ཡུལ་ལ་ཡིད་ལོག་པར་གྱུར་པ་རྣམས་ལ། ཤི་འཕོས་ནས་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེས་ནས་ཆོས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡུལ་ཡིད་དུ་འོང་བ་དམིགས་ཤིང་འབྱུང་བར་གྲགས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་རང་གིས་ཐོབ་པའི་ཡུལ་སྤངས་ནས་སླར་ཡང་དེ་ཉིད་དོན་དུ་གཉེར་བས་ན་ཆོས་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ལ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཆོས་དེའང་རྒྱུ་ཅི་ཞིག་གིས་དམ་པ་རྣམས་ཡང་དག་པར་འདོད་པར་བྱེད། དེས་ན་དེ་ལ་ཞེན་པར་མི་རིགས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་ཆོས་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པས་སྤང་བྱ་ཡིན་ལ། དེའི་འབྲས་བུ་ལ་ཡང་ཞེན་པར་མི་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་ཕྱུག་ཅིང་ལོངས་སྤྱོད་ཆེ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་རྒྱལ་པོ་དང་ཆོམ་རྐུན་དང་མེ་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པ་དགྲ་ཟླ་གཞན་ལས་བསྲུང་བར་བྱ་དགོས་ན། རྟག་ཏུ་འབད་པས་གཞན་ལས་བསྲུང་བར་བྱ་བ་དེ་ནི་ཇི་ལྟར་ན་རང་དབང་དུ་གྱུར་པའི་བདག་གི་བར་འགྱུར། དེས་ན་འབྲས་བུས་ཀྱང་ཕན་འདོགས་པར་མི་ནུས་སོ། །

གཉིས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ལུགས་ལ་ཞེན་པ་དགག་པ་སྟེ། གལ་ཏེ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ཡིན་ན། འོ་ན་འཇིག་རྟེན་ན་གྲགས་པའི་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་བྱའོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་མཐའ་གཅིག་ཏུ་གནས་པ་མེད་པས་དེ་ལ་རེ་བའང་མི་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཚུལ་ལུགས་བག་མ་གཏོང་བ་དང་ལེན་པ་ལ་སོགས་པ་གང་དང་གང་རྣམ་པར་འཇོག་པ་དེ་དང་དེ་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་རྗེས་སུ་འཇུག་སྟེ། ཚུལ་ལུགས་དེ་དང་དེ་ལ་ཆོས་ཞེས་གྲགས་པས་སོ། །ཚུལ་ལུགས་དེའང་ཡུལ་དང་དུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་རྣམ་པ་གཞན་དང་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་ན་ཆོས་པས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ལྟ་བུར་སྣང་སྟེ། དེ་བས་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ལུགས་ཀྱང་མཐའ་གཅིག་ཏུ་རྣམ་པར་གནས་པ་མེད་དོ། །གསུམ་པ་ཡུལ་གྱི་དོན་དུ་ལས་སོག་པ་དགག་པ་ནི། འདི་ན་ཡུལ་ཡིད་དུ་འོང་བ་མེད་པར་བདེ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མེད་ལ། ཡུལ་ཡིད་དུ་འོང་བ་དེའང་བསོད་ནམས་བྱས་པ་ཁོ་ན་ལ་སྲིད་པས་དེའི་ཕྱིར་ཡུལ་འདོད་པས་བསོད་ནམས་བྱའོ་ཞེ་ན། གཟུགས་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་ཡིད་དུ་འོང་བ་རྣམས་དགེ་བས་འཐོབ་པ་ཡིན་ནའང་ཡུལ་དེའང་ཐར་པ་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ངན་པར་བརྩི་ཞིང་སྨད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དོན་མ་ཡིན་པའི་རྩ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། མི་རྟག་སྡུག་བསྔལ་སོགས་ཉིད་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་མི་གསོད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང་། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་བག་མེད་པའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐར་འདོད་རྣམས་ཀྱིས་གང་ཞིག་བཏང་བས་ཤིས་ཤིང་དགེ་བར་གྱུར་པ་དེ་གྲུབ་པ་ཅི་ཞིག་དགོས་ཏེ་དགོས་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །

བཞི་པ་དབང་ཕྱུག་གི་དོན་དུ་ལས་བསོག་པ་དགག་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཡུལ་ངན་པ་ཡིན་པས་དེའི་དོན་དུ་ཆོས་དགོས་པ་མེད་ཀྱང་། རྒྱལ་སྲིད་ནི་བཀའི་རོ་མྱང་བས་བདེ་བ་ཆེས་བརླིང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེའི་དོན་དུ་ཆོས་བྱའོ་ཞེ་ན། གང་ཞིག་བཀའ་ལུང་མེད་པར་འདོད་པའི་དོན་མི་འགྲུབ་པ་དེ་ནི་བཀའ་ལུང་དོན་དུ་གཉེར་བར་བྱེད་ཀྱི། སེམས་ལ་དབང་ཐོབ་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་གང་ལ་དགོས་པའི་དོན་འབད་པ་མེད་པར་འགྲུབ་པས་བཀའ་ལུང་དགོས་པ་མེད་པ་དེ་ལ་དེའི་དོན་དུ་ཆོས་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་གང་ལ་བཀའ་ལུང་དགོས་པ་དང་བཅས་པ་དེ་ལ་དེའི་དོན་དུ་ཆོས་དགོས་སོ་ཞེ་ན། གང་ཡང་། ཚིག་ཙམ་གྱིས་མངའ་སྒྱུར་བའི་བཀའ་ལུང་དོན་དུ་གཉེར་བ་དེ་ནི་སྐྱེ་བོའི་ནང་ན་བླུན་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དོན་མ་ཡིན་པ་ཆེན་པོའི་རྩ་བ་རྒྱལ་སྲིད་དོན་དུ་གཉེར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཁས་པ་རྣམས་ནི་ཕྱི་རོལ་དུ་གཡེངས་པའི་ཚོགས་ཀྱིས་ཐོབ་པ་ལ་བདེ་བར་མི་སེམས་སོ། །ལྔ་པ་མ་འོངས་པའི་འབྲས་བུའི་དོན་དུ་ལས་སོག་པ་དགག་པ་ནི། གལ་ཏེ་མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བར་ཕྱུག་པ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་འདོད་པས་བསོད་ནམས་བྱའོ་ཞེ་ན། མ་འོངས་པའི་འབྲས་བུ་ཕྱུག་པ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བར་མཐོང་ནས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལ་འདོད་ཆགས་པས་ཁྱོད་ཆགས་པ་སེལ་ན་ཆགས་པ་དེའི་འབྲས་བུ་ངན་འགྲོ་ནི་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ཞིག་སྟེ། དེས་ན་ཆགས་པ་དེའི་མ་འོངས་པའི་འབྲས་བུ་མཐའ་དག་ངན་འགྲོ་ཉིད་མཐོང་ནས་འཇིགས་པ་མེད་དམ། ཆོས་ལ་ཆགས་པ་ཅི་ཞིག་བྱེད། དེས་ན་འབྲས་བུ་ངན་འགྲོ་ལྟར་ཆོས་ལ་ཆགས་པའང་སྤང་བར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་གླ་པ་འབྲས་བུའི་དོན་དུ་ལས་བྱེད་པ་ལྟ་བུའི་འབྲས་བུའི་དོན་ཅན་གྱི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་བསོད་ནམས་ནི་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་རྔན་པ་དང་མཚུངས་པར་འགྱུར་དུ་འོང་བས་མཁས་པ་འབྲས་བུ་ཡིད་དུ་འོང་བའི་དོན་དུ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ལས་མི་བྱའོ། །

གཉིས་པ་ནི། བསོད་ནམས་ཀྱི་ལས་བཀག་པས་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་ལ་འཇུག་པར་དོགས་པ་མི་བྱ་སྟེ། མཁས་པ་གང་དག་འཁོར་བའི་རྒྱུར་མཐོང་ནས་དགེ་བ་ཡང་མི་འདོད་པ་དེ་དག་རང་གཞན་ལ་དོན་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་མི་དགེ་བ་ཇི་ལྟར་བྱེད་དེ་གནས་མེད་དོ། །གསུམ་པ་ནི། མ་རིག་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་བྱིས་པ་རྣམས་བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པའི་ལས་སོག་ཅིང་འབྲས་བུ་བདེ་སྡུག་མྱོང་བའི་སྒོ་ནས་འཁོར་བར་འཁོར་བ་འགྱུར་གྱི། མ་རིག་པའི་བག་ཆགས་དྲུངས་ཕྱུང་སྟེ་རྟེན་འབྲེལ་རང་བཞིན་མེད་པར་མཐོང་བའི་མཁས་པ་གང་གིས། ཕྱི་ནང་གི་འགྲོ་བ་སྲད་བུ་དང་ཤིང་ལས་བསྒྲུབས་པའི་སྐྱེས་པ་བུད་མེད་སོགས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྣང་བའི་འཕྲུལ་འཁོར་གྱི་ཚོགས་འདྲ་བ་དང་། སྔགས་དང་རྫས་ལས་སྐྱེས་པའི་སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུ་ལྟར་རང་བཞིན་མེད་པར་མཐོང་སྟེ། བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པའི་ལས་སྤངས་པ་དེ་དག་འཁོར་བ་ལས་བརྒལ་ནས་ཆེས་གསལ་བར་གོ་འཕང་དམ་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་མཁས་པ་གང་དག་ལ་འཁོར་བ་ན་དགའ་བ་དང་། རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཡུལ་ཡིད་དུ་འོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མངོན་པར་དགའ་བ་མེད་པ་དེ་དག་ལ། འདིར་དེ་ལས་གཞན་པ་སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་ལ་སོགས་པ་འཁྲུག་པའི་རྣམ་པ་ཅན་དག་ལ་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་དགའ་བ་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །

དེ་ལྟ་ནའང་སར་ཆུད་པའི་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ནི་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱིས་འཁོར་བའི་རང་བཞིན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འཁོར་བར་འཁོར་ཞིང་ཉེས་པའི་དྲི་མས་ཀྱང་མི་གོས་སོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བཞི་བརྒྱ་པ་ལས། མི་ཉིད་ཀྱི་འདོད་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་ཞེན་པ་སྤོང་བའི་ཐབས་བསྟན་པ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བདུན་པའི་འགྲེལ་པའོ།།། །།