སེམས་ཙམ་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་བསྟན་པ།
གསུམ་པ་སེམས་ཙམ་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་བསྟན་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ས་བཅུའི་མདོའི་དགོངས་པ་བཤད། གཟུགས་སེམས་ཡོད་མེད་མཚུངས་པར་བསྟན། མདོ་སྡེ་གཞན་གྱིའང་དགོངས་པ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་འཐད་པ་དང་བྲལ་ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་གནོད་པས་འཇིགས་ཏེ། ཀུན་རྫོབ་ཁས་ལེན་ན་ལུང་གི་གནོད་པས་འཇིགས་པས་སེམས་ཙམ་དུའང་ཁས་བླང་དགོས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ས་བཅུ་པའི་མདོ་ལས། དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ་འདི་ལྟར་ཁམས་གསུམ་པོ་འདི་ནི་སེམས་ཙམ་སྟེ། སྲིད་པའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་པོ་གང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་སྟེ་བཀའ་བསྩལ་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སེམས་གཅིག་ལ་བརྟེན་པ་དག་ག།ོ ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ན། ཙམ་ཞེས་པའི་སྒྲས་གཟུགས་ཉིད་བཀག་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ་ཞིག་བདེན་པར་གྲུབ་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་རྣམ་རིག་པ་དག་སྨྲ་བར་བྱེད་དོ། །འདི་དགག་པ་ལ་གཉིས། ཙམ་སྒྲ་བྱེད་པོ་གཞན་དགག་པའི་དོན་ཅན་དུ་གཤད ། གཟུགས་ལས་སེམས་གཙོ་བོའི་དོན་ཅན་དུ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལའང་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། མདོའི་དོན་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་ཇི་ལྟར་བློ་ལ་སྣང་བ་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་བཤད་པ། མངོན་གྱུར་མངོན་ཕྱོགས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིས། །སྲིད་གསུམ་རྣམ་ཤེས་ཙམ་དུ་གང་རྟོགས་པ། །རྟག་བདག་བྱེད་པོ་བཀག་པ་རྟོགས་ཕྱིར་དེས། །བྱེད་པ་པོ་ནི་སེམས་ཙམ་ཡིན་པར་རྟོགས། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པས་ན་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ས་དྲུག་པ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིས་སྲིད་པ་གསུམ་པོ་རྣམ་ཤེས་ཙམ་དུ་རྟོགས་སོ་ཞེས་གང་གསུངས་པའི་དོན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེས་རྗེས་ཐོབ་དུ་ཕྱི་དང་ནང་གི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་བྱེད་པ་པོ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའི་རང་བཞིན་གྱི་སེམས་ཙམ་ཡིན་པར་རྟོགས་པས། རྟག་པའི་རང་བཞིན་གྱི་བདག་དང་གཙོ་བོ་ལ་སོགས་པའི་བྱེད་པ་པོ་བཀག་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། དེ་སྐད་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། མདོ་སྡེ་ཉིད་ལས། དེ་ལྟར་ན། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ལྗོན་པ། བྱེད་པ་པོ་དང་། འཚོ་བ་པོ་མེད་པ་འབའ་ཞིག་པོ་འདི་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་མོ། །དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། བྱེད་པ་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་ལས་རྣམས་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །གང་ན་བྱེད་པ་པོ་མེད་པ་དེར་ནི་དོན་དམ་པར་ལས་ཀྱང་མི་དམིགས་སོ་སྙམ་མོ། །དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཁམས་གསུམ་པོ་འདི་ནི་སེམས་ཙམ་སྟེ། ཞེས་སོགས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོའི་དོན་དེ་ལྟར་ཡིན་པར་ཅིས་ཤེས་ཞེ་ན། གཉིས་པ་དེའི་དགོངས་པ་མདོ་གཞན་གྱིས་བཤད་པ་ལ་མདོ་འགོད་པ་ནི། དེ་ཕྱིར་བློ་ལྡན་བློ་ནི་འཕེལ་བྱའི་ཕྱིར། །ལང་ཀར་གཤེགས་མདོ་དེ་ལས་ཀུན་མཁྱེན་གྱིས། །མུ་སྟེགས་རི་བོ་སྤོ་མཐོན་འཇོམས་བྱེད་ངག །རྡོ་རྗེ་འདི་ནི་དགོངས་པ་གཅད་ཕྱིར་གསུངས། །གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཙམ་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། བློ་ལྡན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་བློ་གྲོས་འཕེལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པ་ལས་ཀུན་མཁྱེན་གྱིས་མུ་སྟེགས་རྣམས་ཀྱི་བདག་དང་གཙོ་བོ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་པོའི་སེམས་པའི་ལྟ་བ་ངན་པའི་རི་བོའི་སྤོ་ཤིན་ཏུ་མཐོ་ཞིང་ལྷུན་སྟུག་པོ་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་ལ་རྡོ་རྗེའི་མེ་དང་འདྲ་བའི་ངག གང་ཟག་རྒྱུད་དང་ཕུང་པོ་དང་། །དེ་བཞིན་རྐྱེན་དང་རྡུལ་དག་དང་། །གཙོ་བོ་དབང་ཕྱུག་བྱེད་པོ་རྣམས། །སེམས་ཙམ་དུ་ནི་ངས་བཤད་དོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དགོས་པ་འདི་ཅིའི་ཕྱིར་གསུངས་ཤེ་ན། སེམས་ཙམ་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་ཡོངས་སུ་གཅད་ཅིང་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུའོ། །གཉིས་པ་མདོའི་དོན་བཤད་པ་ནི། ཇི་ལྟར་རང་གི་བསྟན་བཅོས་དེ་དེ་ལས། །མུ་སྟེགས་རྣམས་ཀྱིས་གང་ཟག་སོགས་དེ་དག། སྨྲས་པ་དེ་དག་བྱེད་པོར་མ་གཟིགས་ནས། །རྒྱལ་བས་སེམས་ཙམ་འཇིག་རྟེན་བྱེད་པོར་གསུངས། །ཕྱི་དང་ནང་གི་མུ་སྟེགས་རྣམས་ཀྱིས་རང་རང་གི་བསྟན་བཅོས་ལས་གང་ཟག་དང་གཙོ་བོ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་བྱེད་པ་པོར་སྨྲས་པ་དེ་དག་ཐ་སྙད་དུའང་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་བྱེད་པ་པོར་མ་གཟིགས་ནས་རྒྱལ་བས་ཐ་སྙད་དུ་སེམས་ཙམ་ཉིད་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱེད་པ་པོར་གསུངས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལང་ཀར་གཤེགས་པའི་མདོའི་དོན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་མདོའི་ཙམ་ཞེས་པའི་སྒྲས་ནི་བྱེད་པ་པོ་གཞན་དགག་པའི་དོན་བྱས་ཟིན་པའི་ཕྱིར། ཤེས་བྱ་འགོག་པའི་དོན་ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་གཟུགས་ལས་སེམས་གཙོ་བོའི་དོན་ཅན་དུ་བཤད་པ་ནི། ཇི་ལྟར་དེ་ཉིད་རྟོགས་ལ་སངས་རྒྱས་བསྙད། །དེ་བཞིན་སེམས་ཙམ་གཙོ་གྱུར་འཇིག་རྟེན་ལ། །མདོ་ལས་སེམས་ཙམ་ཞེས་གསུངས་གཟུགས་ནི་འདིར། །འགོག་པ་དེ་ལྟར་མདོ་ཡི་དོན་མ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་རྟོགས་པ་རྒྱས་པ་ལ་སངས་རྒྱས་ཞེས་ཚིག་སྔ་མ་མི་མངོན་པར་བྱས་ནས་བཤད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཙམ་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་ལའང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་གཞན་གཙོ་བོ་ཡིན་པ་བཀག་ནས་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ལ་ཁམས་གསུམ་པོ་འདི་ནི་སེམས་ཙམ་མོ་ཞེས་གསུངས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་མདོ་འདིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་གཙོ་བོ་ཡིན་པ་སེལ་བ་ཡིན་གྱི། སེམས་ཙམ་ཞིག་ཡོད་ཀྱི་གཟུགས་ནི་མེད་དོ་ཞེས་གཟུགས་འགོག་པ་མདོའི་དོན་མ་ཡིན་ནོ། །མདོའི་དོན་ནི་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་འདོད་པར་བྱ་དགོས་ཀྱི། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པར། གལ་ཏེ་འདི་དག་སེམས་ཙམ་ཞེས་མཁྱེན་ནས། །དེ་ལས་གཟུགས་ཉིད་དགག་པར་མཛད་ན་ནི། །སླར་ཡང་དེ་ལས་བདག་ཉིད་ཆེན་པོས་སེམས། །མ་རིག་ལས་ལས་སྐྱེས་པ་ཅི་ཕྱིར་གསུངས། །གལ་ཏེ་ཁམས་གསུམ་པོ་འདི་དག་སེམས་ཙམ་དུ་གྲུབ་པར་མཁྱེན་ནས་ས་བཅུ་པའི་མདོ་དེ་ལས་གཟུགས་ཉིད་ལ་དགག་པ་མཛད་ནས་སེམས་སུ་བདེན་པར་སྟོན་ན། སླར་ཡང་མདོ་དེ་ཉིད་ལས་ཇི་སྐད་དུ། དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལུགས་སུ་འབྱུང་བའི་རྣམ་པར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་རབ་ཏུ་རྟོགས་གོ །དེ་འདི་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། བདེན་པ་རྣམས་མི་ཤེས་པ་ནི་དོན་དམ་པ་མ་རིག་པའོ། །མ་རིག་པས་བྱས་པའི་ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་སོ། །འདུ་བྱེད་ལ་བརྟེན་པའི་སེམས་དང་པོ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །ཞེས་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སེམས་དེ་ཉིད་མ་རིག་པ་དང་། ལས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བར་ཅིའི་ཕྱིར་གསུངས་ཏེ། གལ་ཏེ་སེམས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བདེན་པར་གྲུབ་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པར་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སེམས་ཉིད་གཙོ་བོ་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་བཤད་པ། སེམས་ཉིད་ཀྱིས་ནི་སེམས་ཅན་འཇིག་རྟེན་དང་། །སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཤིན་ཏུ་སྣ་ཚོགས་འགོད། །འགྲོ་བ་མ་ལུས་ལས་ལས་སྐྱེས་པར་གསུངས། །སེམས་སྤངས་ནས་ནི་ལས་ཀྱང་ཡོད་མ་ཡིན། །སེམས་ཉིད་ཀྱིས་ནི་དམྱལ་བ་ནས་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་བར་གྱི་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་རང་རང་གི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ལས་ལས་སྐྱེས་པ་རྣམས་དང་། རླུང་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ནས་འོག་མིན་གྱི་བར་གྱི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཐུན་མོང་གི་ལས་ལས་སྐྱེས་པ་རྣམས་འགོད་པར་བྱེད་དེ། ཇི་སྐད་དུ། སེམས་ཅན་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་ནི། །ནག་པོ་དུས་སུ་སྐྱེས་ཏེ་དཔེར། །སེམས་དམྱལ་མཐོ་རིས་འཇིག་རྟེན་དུ། །མཚོན་དང་རིན་ཆེན་ཤིང་བཞིན་ནོ། །ཞེས་ཕྱི་ནང་གི་འགྲོ་བ་མ་ལུས་པ་ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ལས་ལས་སྐྱེས་པར་གསུངས་ཤིང་། ལས་ཀྱང་སེམས་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ཏེ། སེམས་དང་བཅས་པ་ཁོ་ནས་ལས་སོག་པར་བྱེད་ཀྱི། སེམས་སྤངས་ནས་ནི་ལས་ཀྱང་སོག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་སེམས་ཉིད་གཙོ་བོ་ཡིན་གྱི་གཟུགས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་གཟུགས་ཡོད་མོད་ཀྱི་དེ་ལ་ནི། །སེམས་བཞིན་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་ཡོད་མ་ཡིན། །སེམས་བཞིན་དུ་གཟུགས་ཀྱང་ཐ་སྙད་དུ་ཡོད་མོད་ཀྱི། དེ་ལ་སེམས་བཞིན་དུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་ལས་སོགས་པའི་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བེམ་པོ་ཡིན་པས་བློའི་གཡོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་བྱེད་པ་པོའི་དོན་མེད་པ། དེས་ན་སེམས་ལས་གཞན་པའི་བྱེད་པ་པོ། བཟློག་གི་གཟུགས་ནི་བཀག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་ནི་བདག་དང་གཙོ་བོ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་པོར་འདོད་ལ། གཞན་དག་ནི་སེམས་བྱེད་པ་པོར་འདོད་དོ། །གཟུགས་བྱེད་པ་པོར་འདོད་པ་ནི་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །དེས་ན་གཙོ་བོ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་པོར་མི་རིགས་པར་མཐོང་ཞིང་སེམས་ལ་བྱེད་པ་པོའི་ནུས་པ་དང་ལྡན་པར་མཐོང་སྟེ། སེམས་ཙམ་མོ་ཞེས་གསུངས་པ་ན་སེམས་ལས་གཞན་པའི་གཙོ་བོ་ལ་སོགས་པ། བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པ་ཟློག་གི་གཟུགས་བཀག་པ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་གཅིག་གི་བདག་པོ་བྱ་བར་འདོད་པའི་རྒྱལ་པོ་གཉིས་རྩོད་པ་ན་གང་རྒྱལ་བ་དེས་ཅིག་ཤོས་འགྲན་ཟླ་འདོད་པར་བྱེད་ཀྱི་གཉི་ག་ལ་མཁོ་བའི་ཕྱིར་འབངས་ཕལ་པ་དག་མ་ཡིན་པ་བཞིན་དུ། འདིར་ཡང་སེམས་གཞན་བྱེད་པ་པོར་འདོད་པ་གཉིས་ལའང་གཟུགས་མཁོ་བའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་གནོད་པ་མེད་དོ། །གཉིས་པ་གཟུགས་སེམས་ཡོད་མེད་མཚུངས་པར་བསྟན་པ་ནི། དེ་ལྟར་ན། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་དེ་ཉིད་ལ་གནས་ལ། །ཕུང་པོ་འཇིག་རྟེན་གྲགས་དེ་ལྔ་ཅར་ཡོད། །དེ་ཉིད་ཡེ་ཤེས་འཆར་བར་འདོད་པ་ན། །རྣལ་འབྱོར་པ་ལ་དེ་ལྔ་འབྱུང་མི་འགྱུར། །འཇིག་རྟེན་པའི་ལྟ་བའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་གནས་པ་ལ་ནི་ཕུང་པོ་ལྔ་ཆར་ཡོད་དེ། དེ་དག་འཇིག་རྟེན་ལ་གྲགས་པའི་ཕྱིར། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་འཆར་བའི་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ལ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་དེ་ལྔ་ཆར་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། སྤྲོས་པའི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་མེད་ན་ནི་སེམས་ཡོད་མ་འཛིན་ཅིག ། སེམས་ཡོད་ན་ཡང་གཟུགས་མེད་མ་འཛིན་ཅིག །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཐ་སྙད་དུ་གཉིས་ཀ་མཚུངས་པར་ཡོད་ལ། དོན་དམ་པར་གཉིས་ཀ་མེད་པ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུང་ལས་ཀྱང་གཉི་ག་ཡོད་མེད་མཚུངས་པར་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར། དེ་དག་ཤེས་རབ་ཚུལ་མདོར་སངས་རྒྱས་ཤིང་། །མཚུངས་པར་སྤངས་ཤིང་མངོན་པའི་ཆོས་ལས་གསུངས། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་དེ་དག་ཆོས་མངོན་པའི་མདོ་ལས་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་ལྔ་ཅར་ཡང་མཚུངས་པར་གསུངས་ལ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མདོར། ལྔ་ཅར་མཚུངས་པར་སྤངས་ཤིང་བཀག་པ་ཡིན་ཏེ། རབ་འབྱོར་གཟུགས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་། ཞེས་བྱ་བ་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་ངོ་། ཞེས་པའི་བར་དུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ལུང་དང་རིགས་པས་གྲུབ་པའི། བདེན་གཉིས་རིམ་པ་འདི་དག་བཤིག་ནས་ཀྱང་། ཁྱོད་ཀྱི་རྫས་ནི་བཀག་པས་འགྲུབ་མི་འགྱུར། །གཟུགས་མེད་པར་སེམས་ཙམ་ཞིག་གྲུབ་པར་སྨྲ་བ་ནི། ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་རིམ་པ་ཇི་སྐད་བཤད་པ་འདི་དག་བཤིག་ནས་ཀྱང་རྣམ་རིག་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་གཞན་དབང་གི་རྫས་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། གཞན་དབང་གི་རྫས་ནི་སྔར་རིགས་པས་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཕྱིར་དེ་ལྟའི་རིམ་པས་དངོས་གདོད་ནས། །དེ་ཉིད་མ་སྐྱེད་འཇིག་རྟེན་སྐྱེས་རིག་བྱ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་གོང་དུ་ཇི་སྐད་བཤད་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རིགས་པའི་རིམ་པས་ཕྱི་ནང་གི་དངོས་པོ་རྣམས་དོན་དམ་པར་གདོད་མ་ནས་མ་སྐྱེས་ཤིང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་སྐྱེས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གསུམ་པ་མདོ་གཞན་གྱིའང་དགོངས་པ་བཤད་པ་ནི། འདི་སྐད་ཅེས་གལ་ཏེ་མདོ་དེ་དག་དགོངས་པ་དེ་ལྟ་ཡིན་མོད། དེ་ལྟ་ནའང་ལུང་གཞན་ལས་སེམས་ཙམ་དུ་འགྲུབ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། ཕྱི་རོལ་སྣང་བ་ཡོད་མེད་དེ། །སེམས་ནི་སྣ་ཚོགས་རྣམས་སུ་སྣང། །ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་གནས་འདྲ་བ། སེམས་ཙམ་དུ་ནི་ངས་བཤད་དོ། །ལུས་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་རྣམས་སོ། །ལོངས་སྤྱོད་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་རྣམས་སོ། །གནས་ནི་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ནོ། །དེ་ལ་སེམས་ལས་གཞན་པའི་ཕྱི་རོལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཉིད་བག་ཆགས་ཀྱི་དབང་གིས་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང་གནས་སུ་སྣང་བ་སྐྱེ་བ་ན། ཤེས་པ་ལས་ཐ་དད་པའི་ལུས་ལ་སོགས་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཁམས་གསུམ་པོ་འདི་ནི་སེམས་ཙམ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིའི་ལན་ལ་གསུམ། མདོ་དེ་དགོངས་པ་ཅན་དུ་བསྟན་པ། དེའི་ཤེས་བྱེད་དགོད་པ། ཞར་ལ་དྲང་ངེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། མདོ་སྡེ་གང་ལས་ཕྱི་རོལ་དོན་ཡོད་མིན། །སེམས་ཉིད་སྣ་ཚོགས་སྣང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པ། །གཟུགས་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་གང་དེ་དག་ལ། །གཟུགས་བཟློག་པ་སྟེ་དེ་ཡང་དྲང་དོན་ཉིད། །ལང་ཀར་གཤེགས་པ་ལ་སོགས་པའི་མདོ་སྡེ་གང་ལས་ཕྱི་རོལ་སྣང་བ་ཡོད་མེད་དེ། །ཞེས་སོགས་ཕྱི་རོལ་ཡོད་པ་མིན་ལ་སེམས་ཉིད་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ལ་སོགས་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་ངོ་ཞེས་གང་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་ནི། གདུལ་བྱ་གང་དག་གཟུགས་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པས་དེའི་རྐྱེན་ཅན་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རང་དབང་མེད་པར་འཇུག་ཅིང་། དེའི་གཞི་ལས་སྡིག་པ་ཆེན་པོ་ལ་སྦྱོར་ཞེས་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ལས་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་ཅན་གྱིས་ཉོན་མོངས་པ་གཞོམ་པའི་ཕྱིར་ཆགས་པ་ཅན་རྣམས་ཀེང་རུས་བསྒོམ་པར་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་མ་ཡིན་ཡང་གཟུགས་བཟློག་ནས་སེམས་ཙམ་དུ་གསུངས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་མདོ་དེའང་དྲང་དོན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འདིའང་དྲང་དོན་ཉིད་ཡིན་གྱི་ངེས་དོན་མ་ཡིན་པར་ཅིས་ཤེས་ཤེ་ན། གཉིས་པ་ཤེས་བྱེད་དགོད་པ་ལ། ལུང་དང་། རིགས་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། འདི་ནི་སྟོན་པས་དྲང་དོན་ཉིད་གསུངས་ཤིང་། །འདི་ནི་དྲང་དོན་ཉིད་དུ་རིགས་པས་འཐད། །མདོ་འདི་འབའ་ཞིག་དྲང་དོན་ཡིན་པར་མ་ཟད་ཀྱིས། རྣམ་པ་དེ་ལྟའི་མདོ་སྡེ་གཞན་ཡང་ནི། །དྲང་དོན་ཉིད་དུ་ལུང་འདིས་གསལ་བར་བྱེད། །རྣམ་རིག་པ་གང་དག་ངེས་པའི་དོན་དུ་འདོད་པའི་འཕགས་པ་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་བ་སོགས་ལས། ཀུན་བརྟགས་པ་དང་། གཞན་གྱི་དབང་དང་། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ལས། བརྟགས་པ་མེད་པ་ཉིད་དང་། གཞན་དབང་ཡོད་པ་ཉིད་དང་། དེ་བཞིན་དུ། ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཟབ་ཅིང་ཕྲ། །ས་བོན་ཐམས་ཅད་ཆུ་བོའི་རྒྱུན་བཞིན་འབབ། །བདག་ཏུ་རྟོག་པར་གྱུར་ན་མི་རུང་ཞེས། །འདི་ནི་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་ངས་མ་བསྟན། །ཞེས་སོགས་རྣམ་པ་དེ་ལྟའི་མདོ་སྡེ་གཞན་ཡང་། ཇི་ལྟར་ནད་པ་ནད་པ་ལ། །སྨན་པས་སྨན་རྣམས་གཏོང་བ་ལྟར། །སངས་རྒྱས་དེ་བཞིན་སེམས་ཅན་ལ། །སེམས་ཙམ་དུ་ཡང་རབ་ཏུ་གསུངས། །ཞེས་པའི་ལུང་འདིས་ཕྱི་རོལ་སྣང་བ་ཡོད་མེད་དོ། །ཞེས་སོགས་དྲང་དོན་ཉིད་དུ་གསལ་བར་བྱེད་དེ། ཇི་ལྟར་ནད་པའི་ནད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་མི་འདྲ་བ་ཐ་དད་པའི་དབང་གིས་སྨན་པ་རྣམས་སྨན་མི་འདྲ་བ་དུ་མ་གཏོང་བ་ལྟར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སེམས་ཙམ་གསུངས་པའང་གདུལ་བྱའི་བསམ་པའི་བྱེ་བྲག་ལ་ལྟོས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཙམ་གསུངས་པ་ངེས་པའི་དོན་ཡིན་ན། སླར་ཡང་གདུལ་བྱའི་བསམ་པའི་བྱེ་བྲག་ལ་ལྟོས་ནས་སེམས་ཙམ་བསྟན་ནོ་ཞེེས་དེའི་དགོས་པ་གསུང་བ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལང་ཀར་གཤེགས་པ་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་བརྗོད་པ་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་གསུངས་པ་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་རྣམ་པར་དག་པས་རྣམ་པར་དག་པ་ཐོག་མ་ནས་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་ལྡན་པ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་ཀྱི་ནང་ན་མཆིས་པར་བརྗོད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་རིན་པོ་ཆེ་རིན་ཐང་ཆེན་པོ་གོས་དྲིི་མ་ཅན་གྱི་ཡོངས་སུ་དཀྲིས་པ་ལྟར། ཕུང་པོ་དང་། ཁམས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་གོས་ཀྱིས་དཀྲིས་པ། འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་གིས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པ། ཡོངས་སུ་རྟོག་པའི་རྟོག་པས་དྲི་མ་ཅན་དུ་གྱུར་པ། རྟག་པ། བརྟན་པ། ཐེར་ཟུག་པ་ནི་བརྗོད་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་སྨྲ་བ་འདི་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་དང་ཇི་ལྟར་འདྲ་བ་མ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་མུ་སྟེགས་བྱེད་རྣམས་ཀྱང་རྟག་པ། བྱེད་པ་པོ། ཡོན་ཏན་མེད་པ། ཁྱབ་པ། མི་འཇིག་པའོ་ཞེས་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་སྟོན་པར་བགྱེད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་བསྩལ་པ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་བསྟན་པ་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་དང་མཚུངས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་། མ་སྐྱེད་པ་དང་། མ་འགགས་པ་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གི་དོན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོར་བསྟན་པར་བྱས་ནས། བྱིས་པ་རྣམས་བདག་མེད་པས་འཇིག་པར་འགྱུར་བའི་གནས་རྣམས་སྤང་བའི་ཕྱིར་དོན་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོའི་སྒོ་ནས་བསྟན་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་གནས་སྣང་བ་མེད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་སྟོན་ཏེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་བདག་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་བྱའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ། དཔེར་ན་རྫ་མཁན་ནི་འཇིམ་པའི་རྡུལ་གྱི་ཕུང་པོ་གཅིག་ལ་ལག་པ་དང་། བཟོ་དང་། ལག་གཟུངས་དང་། ཆུ་དང་། སྲད་བུ་དང་། ནན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ལས་སྣོད་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་བྱེད་དོ། །བློ་གྲོས་ཆོན་པོ་དེ་བཞིན་དུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་ལོག་པ་དེ་ཉིད་ཤེས་རབ་དང་། ཐབས་ལ་མཁས་པ་དང་། ལྡན་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་བསྟན་པའམ། བདག་མེད་པ་བསྟན་པས་ཀྱང་རུང་སྟེ། རྫ་མཁན་བཞིན་དུ། ཚིག་དང་། ཡི་གེའི་རྣམ་གྲངས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་དེའི་ཕྱིར་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་བསྟན་པས་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་བདག་ཏུ་སྨྲ་བས་བསྟན་པ་དང་མི་འདྲའོ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མུ་སྟེགས་ཅན་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་རྣམས་དྲང་བའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་བསྟན་པས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་སྟོན་ཏེ། ཡང་དག་པའི་བདག་ཏུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ལྟ་བར་ལྷུང་བའི་བསམ་པ་ཅན་དག་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་གནས་པའི་བསམ་པ་དང་ལྡན་ཞིང་། མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འཚང་རྒྱ་བར་ཇི་ལྟར་འགྱུར། ཞེས་སོགས་ཀྱིས། ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཟབ་ཅིང་ཕྲ། །ས་བོན་ཐམས་ཅད་ཆུ་བོའི་རྒྱུན་བཞིན་འབབ། །བདག་ཏུ་རྟོག་པར་གྱུར་ན་མི་རུང་ཞེས། །འདི་ནི་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་ངས་མ་བསྟན། །ཞེས་པའི་མདོ་རྣམས་དྲང་དོན་དུ་གསལ་བར་བྱེད་དོ། །འདིའི་བསྡུས་པའི་དོན་ནི་གཉིས་ཏེ། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་དྲི་བ་ཞུས་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལན་གནང་བའོ། །དང་པོ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཞེས་པ་ནས། བདག་ཏུ་སྨྲ་བར་བགྱེད་དོ་ཞེས་པའི་བར་རོ། །གཉིས་པ་ལའང། མདོར་བསྟན་པ་དང་། རྒྱས་པར་བཤད་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཞེས་པ་ནས། མངོན་པར་ཞེན་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་པའི་བར་རོ། །གཉིས་པ་ལའང་། དགོངས་གཞི་དང་། དགོས་པ་བསྟན་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལའང་། དཔེ་དང་། དོན་དང་། མཇུག་བསྡུ་བ་གསུམ་མོ། །དང་པོ་ནི། དཔེར་ན་ཞེས་པ་ནས། སྣ་ཚོགས་བྱེད་དོ་ཞེས་པའི་བར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཞེས་པ་ནས། སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་བསྟོན་ཏོ་ཞེས་པའི་བར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། དེ་ལྟར་དེའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ནས། མི་འདྲའོའི་བར་རོ། །དགོས་པ་ནི། བླ྄ོ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཞེས་ལྷག་མ་རྣམས་སོ། །འདིར་མདོར་བསྡུས་པའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་གསུངས་པ་དེ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པ་ལགས་ན། མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་དང་ཁྱད་པར་མེད་པར་འགྱུར་ལ། དགོངས་ཏེ་གསུངས་པ་ཡིན་ན། དགོངས་གཞི་དང་། དགོས་པ་གང་ལགས་ཞེས་པ་ནི་འདྲི་བ་པོའི་བསམ་པའོ། །འདི་ནི་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པ་མ་ཡིན་གྱི་དགོངས་པ་ཅན་ཡིན་ལ། དགོངས་གཞི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་བརྩམས་ནས། དགོས་པ་གདུལ་བྱ་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ལྟ་བ་ལ་གོམས་པ་ཟབ་མོའི་སྣོད་དུ་མི་རུང་བ་རྣམས་རིམ་གྱིས་བདག་མེད་པ་ལ་དྲང་བའི་ཕྱིར་བསྟན་ཏོ་ཞེས་པ་ནི་ལན་གྱི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ན་སྒྲ་ཡིས་དངོས་སུ་ཟིན་པའི་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ནི་མུ་སྟེགས་པའི་བདག་དང་འདྲ་བར་ཐ་སྙད་ཙམ་དུའང་མ་གྲུབ་ལ། དགོངས་གཞི་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་མིང་གིས་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་ཡིན་པས། དེ་ནི་ཐ་སྙད་དུའང་སྤྲོས་པའི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། ཡོད་པ་དང་། མེད་པ་དང་། རྟག་པ་དང་། མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་གང་དུའང་བརྗོད་དུ་མེད་མོད། འོན་ཀྱང་བཤེས་གཉེན་ངན་པས་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་དུག་ཆུས་མྱོས་པས། བློ་གྲོས་ཀྱི་མིག་ལྡོངས་པ་དག་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགོངས་ཏེ་གསུངས་པའི་མདོ་སྡེ་ཟབ་མོ་རྣམས་ལ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་བཟུང་ནས། བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོའི་ཟོལ་གྱིས། རྟག་པ་དང་། ཁྱབ་པའི་བདག་ཏུ་སྨྲ་བར་བྱེད་ཅིང་། རང་ཉིད་ཀྱང་ལོག་པའི་ལམ་ལ་གནས་ནས། གཞན་དག་ཀྱང་ལོག་པའི་ལམ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད། དེ་ལྟར་ཞུགས་པ་དག་ལའང་བསྔགས་པ་བརྗོད་ཅིང་མཐུན་པས་དགའ་བར་བྱེད་དོ། །གང་དག་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་བསྟན་པའི་སྙིང་པོ་བདག་མེད་པ་དང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྨྲ་བ་དག་ལ། དངོས་སུ་ཚིག་དོར་དང་། ལྷག་ཆོད་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་གྱ་ཚོམ་དུ་རྒོལ་ཞིང་སྐོག་ཏུ་ཆད་པ་བ་ཞེས་ངན་སྨྲས་སུ་བྱེད་པ་དག་གིས་དེང་སང་གངས་ཅན་གྱི་བསྟན་པ་བུད་ཤིང་ཟད་དུ་ཉེ་བའི་མེ་ལྕེ་ཙམ་འདིའང་ལྟ་བ་ངན་པའི་དྲི་མས་ཤིན་ཏུ་མ་རུངས་པར་བྱས་སོ། །གཉིས་པ་རིགས་པས་བསྒྲུབ་པ་ནི། ཤེས་བྱ་མེད་ན་ཤེས་པ་བསལ་བ་ནི། །བདེ་བླག་རྙེད་ཅེས་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས། །ཤེས་བྱ་མེད་ན་ཤེས་པ་བཀག་འགྲུབ་པས། །དང་པོ་ཤེས་བྱ་དགག་པར་མཛད་པ་ཡིན། །ཡུལ་ཤེས་བྱ་མེད་ན་ཡུལ་ཅན་ཤེས་པ་བསལ་བ་བདེ་བླག་ཏུ་རྙེད་དེ། ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་ཕན་ཚུན་ལྟོས་ནས་བཞག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ནི་གདུལ་བྱ་རྣམས་བདག་མེད་པ་ལ་རིམ་གྱིས་གཞུག་པར་བཞེད་ནས་དང་པོ་ཁོ་ནར། ཕྱི་རོལ་སྣང་བ་ཡོད་མེད་དེ། །ཞེས་སོགས་ཤེས་བྱ་དགག་པ་གསུངས་ཏེ། ཤེས་བྱའི་བདག་མེད་པར་རིག་པ་རྣམས་ནི་ཤེས་པའི་བདག་བཀག་པ་ལ་བདེ་བླག་ཏུ་འཇུག་པར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའང་འདི་ལྟར་ཤེས་བྱའི་བདག་མེད་པར་རིག་པ་རྣམས་ནི། ཤེས་པ་རང་བཞིན་མེད་པར་རེས་འགའ་ནི་རང་ཉིད་ཀྱིས་རྟོགས་པར་འགྱུར་ལ། རེས་ནི་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཉེ་བར་བསྟན་པས་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་དྲང་ངེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བསྟན་པ་ནི། དེ་ལྟར་ལུང་གི་ལོ་རྒྱུས་ཤེས་བྱས་ཏེ། །མདོ་གང་དེ་ཉིད་མ་ཡིན་བཤད་དོན་ཅན། །དྲང་དོན་གསུངས་པའང་རྟོགས་ནས་དྲང་བྱ་ཞིང་། །སྟོང་ཉིད་དོན་ཅན་ངེས་དོན་ཡིན་ཤེས་གྱིས། །གོང་དུ་བཤད་པའི་ཚུལ་དེ་ལྟར་དྲང་དོན་དང་། ངེས་པའི་དོན་གྱི་ལུང་གི་ལོ་རྒྱུས་རྒྱ་ཆེར་ཤེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་མདོ་གང་ཞིག་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་སྐྱེ་བ་མེད་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིིད་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་དངོས་སུ་གསལ་བྱེད་མ་ཡིན། དངོས་སུ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་དོན་ཅན་བཤད་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཅན་དུ་དྲང་དུ་རུང་བ་དེ་དག་ནི་རང་བཞིན་མེད་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཐབས་སུ་གསུངས་པ་ཙམ་ཡིན་པས་དྲང་དོན་ཡིན་ལ། དེ་དག་གི་དགོངས་པ་ཇི་ལྟར་ཡིན་པའང་རྟོགས་ནས་ཇི་ལྟར་གནོད་པ་མེད་པ་དེ་ལྟ་བུའི་དོན་ཅན་དུ་དྲང་བར་བྱ་ཞིང་བཤད་པར་བྱ་ལ། མདོ་གང་ཞིག་དངོས་སུ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་གསལ་བར་བྱེད་པ་དེ་དག་གི་དོན་དེ་ནི་རྣམ་པ་གཞན་དུ་དྲང་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ངེས་པའི་དོན་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དྲང་དོན་དང་། ངེས་དོན་གྱི་ཁྱད་པར་དེ་ལྟར་ཡིན་པར་ཡང་། འཕགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལས། སྟོང་པ་བདེ་བར་གཤེགས་པས་བཤད་པ་ལྟར། །ངེས་དོན་མདོ་སྡེ་དག་གི་བྱེ་བྲག་ཤེས། །གང་ལས་སེམས་ཅན་གང་ཟག་སྐྱེས་བུ་བསྟན། །ཆོས་དེ་ཐམས་ཅད་དྲང་བའི་དོན་དུ་ཤེས། །ཞེས་གསུངས་ཤིང་། དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པས་བསྟན་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང་། དྲང་བའི་དོན་གྱི་མདོ་གང་ཞེ་ན། མདོ་གང་ལས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་གསུངས་པ་འདི་ནི་དྲང་བའི་དོན་ཡིན་ནོ། །ངེས་པའི་དོན་གྱི་མདོ་གང་ཞེ་ན། མདོ་གང་ལས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་མངོན་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་གསུངས་པ་འདི་ནི་ངེས་པའི་དོན་ཏོ། །མདོ་གང་ལས་ཚིག་དང་ཡི་གེ་སྣ་ཚོགས་སུ་གསུངས་པ་དེ་ནི་དྲང་བའི་དོན་ཡིན་ལ། མདོ་གང་ལས་ཟབ་པ་ལྟ་དཀའ་བ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་དཀའ་བ་གསུངས་པ་དེ་ནི་ངེས་པའི་དོན་ཡིན་ནོ། །མདོ་གང་ལས། བདག་དང་། སེམས་ཅན་དང་། སྲོག་དང་། གསོ་བ་པོ་དང་། སྐྱེས་བུ་དང་། གང་ཟག་དང་། ཤེད་ལས་སྐྱེས་དང་། ཤེད་བུ་དང་། བྱེད་པ་པོ་དང་། ཚོར་བ་པོའི་སྒྲ་དང་སྐད་སྣ་ཚོགས་པ་བདག་པོ་མེད་པ་ལ་བདག་པོ་ཡོད་པ་བཞིན་དུ་གསུངས་པ་དེ་ནི་དྲང་བའི་དོན་ཡིན་ལ། མདོ་གང་ལས། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ་དང་། མ་བྱུང་བ་དང་། མ་སྐྱེས་པ་དང་། དངོས་པོ་མེད་པ་དང་། སེམས་ཅན་མེད་པ་དང་། སྲོག་མེད་པ་དང་། གང་ཟག་མེད་པ་དང་། བདག་པོ་མེད་པ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུངས་པ་དེ་ནི་ངེས་པའི་དོན་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་འཕགས་པ་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་བ་ལས། ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་སྟོན་པའི་མདོ་སྡེ་རྣམས་དྲང་དོན་དང་། ཀུན་བརྟགས་མེད་ཅིང་གཞན་དབང་ཡོད་པར་སྟོན་པ་རྣམས་ཀྱང་དགོངས་པ་ཅན་ཡིན་པར་ལུང་འདི་ཉིད་ཀྱིས་ཤེས་ཤིང་རིགས་པས་ཀྱང་འགྲུབ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པར་སྟོན་པའི་མདོ་སྡེ་དག་གི་དངོས་ཀྱི་དོན་ལ་གནོད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཐའ་བཞི་ལས་སྐྱེ་བ་བཀག་ཅིང་འགོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དབང་ཡོད་པར་སྟོན་པའི་མདོ་དག་གི་དངོས་ཀྱི་དོན་ནི་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དབང་རྫས་སུ་གྲུབ་པ་སྔར་ལུང་དང་རིགས་པས་ལེགས་པར་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་མདོ་གང་གི་དངོས་བསྟན་གྱི་དོན་ལ་རིགས་པས་གནོད་པ་མེད་པ་ནི་ངེས་པའི་དོན་ཡིན་ལ། མདོ་གང་གིས་དངོས་སུ་བསྟན་པ་ལ་རིགས་པས་གནོད་པ་དེ་ནི་དྲང་བའི་དོན་ཅེས་བྱའོ། །མདོ་གཞན་ལས་ཀུན་བརྟགས་པ་དང་། གཞན་གྱི་དབང་དང་། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་གསུངས་པ་དེ་དག་གི་དོན་གང་ཞེ་ན། དཔེར་ན་སྦྲུལ་གྱི་དངོས་པོ་ནི་ཐག་པ་བསྡོགས་པའི་རྟེན་འབྲེལ་ལ་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཚེ་ཐག་པ་ལ་སྦྲུལ་དུ་འཛིན་པ་དེའི་ཚེའང་ཐག་པ་ལ་སྦྲུལ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྲུལ་གྱི་དངོས་པོ་ལ་ནི་སྦྲུལ་དེ་ཉིད་ཡོངས་སུ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། སྦྲུལ་ལ་སྦྲུལ་དུ་འཛིན་པ་ནི་ཐ་སྙད་ཀུན་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་བཞིན་ཡང་གཞན་དབང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཚེ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རང་བཞིན་ནམ་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་དེའི་ཚེའང་ཐག་པ་ལ་སྦྲུལ་བཞིན་དུ་རྟེན་འབྲེལ་ལ་ནི་རང་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟེན་འབྲེལ་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པའི་བཅོས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། རང་བཞིན་དག་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུའང་བསྟན་བཅོས་ལས། རང་བཞིན་དག་ནི་བཅོས་མིན་དང་། །གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཡིན། །ཞེས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་དེའང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ནི་དངོས་ཡིན་ཏེ། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་བཅོས་མ་མ་ཡིན་པ་མངོན་དུ་མཛད་ཅིང་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཞེས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཀུན་རྫོབ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་གཞན་དབང་ཡིན་ལ། རང་བཞིན་དང་། གནས་ལུགས་དང་། མ་བཅོས་པའི་ངོ་བོ་ནི་ཀུན་རྫོབ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བ་འབྱུང་བ་ལ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡིན་ལ། སྟོང་པ་ཉིད་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ལ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །རྣམ་རིག་པ་དག་ནི། དོན་གྱིས་དབེན་པའི་ཤེས་པ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་ཡིན་ལ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ནི་ཀུན་བརྟགས་སོ། །གཞན་གྱི་དབང་དེ་ཉིད་ཀུན་བརྟགས་ཀྱིས་གདོད་མ་ནས་སྟོང་པ་ནི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་འདོད་ཀྱང་། འཇིག་རྟེན་ན་གྲགས་པའི་གཟུང་འཛིན་ལས་མ་གཏོགས་པའི་གཞན་དབང་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་དུ་སྨྲ་བའང་མ་ཡིན་ནོ། །མདོ་སྡེ་གང་ལས་ཀུན་བརྟགས་མེད་པ་ཉིད་དང་། གཞན་དབང་ཡོད་པར་གསུངས་པའི་དོན་ཡང་། གཞན་དབང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ནི་ཐ་སྙད་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང་། དེ་ཉིད་ལ་རང་གཞན་གྱི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་དག་གིས་བདེན་པའི་རང་བཞིན་དུ་ཀུན་བརྟགས་པ་ནི་ཐ་སྙད་དུའང་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་རིག་པ་དག་གཞན་དབང་རྫས་སུ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང་ཀུན་བརྟགས་ཐ་སྙད་དུ་ཡོད་ཀྱང་དོན་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་འཆད་ཀྱང་། གཞན་དབང་རྫས་སུ་གྲུབ་པ་སྔར་བཀག་པའི་ཕྱིར་དང་། ཀུན་བརྟགས་སུ་འདོད་པའི་གཟུང་འཛིན་ནི་ཐ་སྙད་དུ་ཡོད་ཀྱང་རྟེན་འབྲེལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞན་དབང་ཡིན་གྱི། ཀུན་བརྟགས་མ་ཡིན་ལ། དེ་ཉིད་ལ་བཅོས་མ་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་དུ་ཀུན་བརྟགས་པ་ནི་ཐ་སྙད་དུའང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་མདོ་སྡེ་དག་ལས། ཀུན་བརྟགས་པ་མཚན་ཉིད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་དང་། གཞན་དབང་སྐྱེ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་དང་། ཡོངས་གྲུབ་ལ་དོན་དམ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་པའི་དོན་ཡང་དབུ་མ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ལ་ཤིན་ཏུ་འཐད་པ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་བརྟགས་པ་ནི་ཐ་སྙད་དུའང་རི་བོང་གི་རྭ་ལྟར་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང་། གཞན་གྱི་དབང་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟར་རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་མེད་ཀྱི། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གཞན་ལ་རག་ལས་པའི་ཕྱིར་དང་། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་ཐ་སྙད་དུའང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའང་ཡིན་ལ། མི་སླུ་བའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པའང་ཡིན་པས་སོ། །རྣམ་རིག་པ་དག་གི་ལྟར་ན། གཞན་གྱི་དབང་ལ་སྐྱེ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་དམ་པར་གཞན་ལས་སྐྱེ་བར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
དེ་ལྟར་གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་འགག་པ་ཞར་བྱུང་དང་བཅས་པ་བཤད་ནས། ད་ནི་གཉིས་ཀ་ལས་སྐྱེ་བ་དགག་པ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལའང་གཉིས། དགག་པ་དངོས་དང་། མཇུག་བསྡུ་བའོ། །དང་པོ་ནི། གཅེར་བུ་པ་དག་ན་རེ། ཕྱི་དང་ནང་གི་དངོས་པོ་རྣམས་ནི་བདག་དང་གཞན་གཉིས་ཀ་ལས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར། འཇིམ་པའི་གོང་བུ་དང་། དབྱུ་གུ་དང་། འཁོར་ལོ་དང་། རྫ་མཁན་ལ་སོགས་པ་ལས་བུམ་པ་འབྱུང་བར་འདོད་པ་ན། འཇིམ་པ་དང་། བུམ་པ་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིིར། རང་གི་བདག་ཉིད་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་ཡིན་ལ། རྫ་མཁན་དང་། འཁོར་ལོ་ལ་སོགས་པ་ལས་བུམ་པ་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ནང་གི་དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱང་བདག་དང་གཞན་གཉིས་ཀ་ལས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བྱམས་པ་ཚེ་རབས་གཞན་དུའང་སྲོག་གི་བདག་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ཁོ་ནས་སྐྱེ་བ་འདི་ལེན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་བདག་ལས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། བྱམས་པ་དང་སྲོག་གཉིས་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་། ཕ་མ་དང་། ཆོས་དང་། ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང་། ཟག་པ་ལ་སོགས་པ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་དག་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་དེའི་ཕྱིར་གཞན་ལས་སྐྱེ་བའམ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བདག་ལས་སྐྱེ་བ་དང་། གཞན་ལས་སྐྱེ་བ་བཀག་པ་ན། ཁོ་བོ་ཅག་ལ་གནོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་ཁོ་ན་ལས་སྐྱེ་བའམ། གཞན་ཁོ་ན་ལས་སྐྱེ་བར་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེའང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར། གཉིས་ལས་སྐྱེ་བའང་རིགས་པ་མ་ཡིན་གང་གི་ཕྱིར། །བཤད་ཟིན་ཉེས་པ་ཐོག་ཏུ་འབབ་པ་ཉིད་ཕྱིར་རོ། །བདག་དང་གཞན་གཉིས་ཀ་ལས་སྐྱེ་བའང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཕྱོགས་གཉིས་ཀ་ལ་བཤད་ཟིན་པའི་ཉེས་པ་དེ་དག་འདིར་ཡང་འབབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་བུམ་པ་དང་བྱམས་པ་འཇིམ་པ་དང་སྲོག་གི་བདག་ཏུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དེ་ལས་བྱུང་ན་ཡོན་ཏན་འགའ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་སོགས་ཉེས་པ་བཤད་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་རྫ་མཁན་དང་། འཁོར་ལོ་དང་། དབྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་དང་། ཆོས་དང་། ཆོས་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་ཞིག་འབྱུང་བར་འགྱུར་ན་ནི། །འོ་ན་མེ་ལྕེ་ལས་ཀྱང་མུན་པ་མཐུག་པོ་འབྱུང་འགྱུར་ཞིང་། །ཞེས་སོགས་ཉེས་པ་བཤད་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། འདི་ནི་འཇིག་རྟེན་དེ་ཉིད་དུ་ཡང་འཐད་མིན་ཏེ། །གང་ཕྱིར་རེ་རེ་ལས་སྐྱེ་འགྲུབ་པ་མེད་ཕྱིར་རོ། །