བཞི་བ་རྣམ་ཤེས་ལ་མི་རྟོན་ཡེ་ཤེས་ལ་རྟོན་པ།
བཞི་བ་རྣམ་ཤེས་ལ་མི་རྟོན་ཡེ་ཤེས་ལ་རྟོན་པ་ནི།
སྐབས་འདིའི་རྣམ་ཤེས་ལ་སྟོང་ཉིད་ལ་ཐོས་བསམ་གྱི་བློ་དང་ཀུན་རྫོབ་ཡུལ་ཅན་གྱི་རྣམ་ཤེས་དག་ཡིན་ལ། ཡེ་ཤེས་ནི་གཙོ་བོ་སྟོང་ཉིད་མཐར་ཐུག་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ལ། སྟོང་ཉིད་མཐར་ཐུག་ལ་སྒོམ་བྱུང་གི་རྟོག་པ་དེར་འཇོག་དགོས་པ་འདྲ། རྣམ་ཤེས་དེ་དག་གི་སྣང་ཚུལ་ལྟར་དང༌། སྟོང་བ་ཉིད་མ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པས་བཟུང་ཚུལ་ལྟར་གནས་ལུགས་སུ་ཁས་མི་ལེན་པ་དེ་རྣམ་ཤེས་ལ་མི་རྟོན་པའི་དོན་དང༌། སྟོང་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་སོགས་ཀྱིས་གཟིགས་པ་ལྟར་གནས་ལུགས་སམ་གཤིས་ལུགས་སུ་ཁས་ལེན་པ་དེ་ཡེ་ཤེས་ལ་རྟོན་པའི་དོན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པའི་མདོ་ལས། དེ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་གང་ཡེ་ཤེས་ནི་གང་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་པ་བཞི་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན།འདི་ལྟ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་པ་ནི་གཟུགས་ལ་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་དང༌། ཚོར་བ་ལ་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་ལ་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་དང༌། འདུ་བྱེད་ལ་ཉེ་བར་འགྲོ་ཞིང་གནས་པ་སྟེ། འདི་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཡེ་ཤེས་གང་ཞེ་ན། གང་ཕུང་པོ་བཞི་ལ་གནས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་སྟེ། འདི་ནི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་པ་ནས། གཞན་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་གང་མིག་གིས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་གཟུགས་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་རིག་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་རྣ་བས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་སྒྲ་རྣམས་དང༌། སྣས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དྲི་རྣམས་དང༌། ལྕེས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་རོ་རྣམས་དང༌། ལུས་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་རེག་བྱ་རྣམས་དང༌། ཡིད་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་རིག་པ་སྟེ།འདི་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་ཡང་ནང་ཉེ་བར་ཞི་ཞིང་ཕྱི་རོལ་ཏུ་རྒྱུ་བ་མེད་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ལ་རྟོན་པས་ཆོས་གང་ལ་ཡང་མི་རྟོག་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་འདི་ནི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་པ་ནས། འདི་ནི་ཡེ་ཤེས་ལ་རྟོན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་མི་རྟོན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་དང༌། མྱང་འདས་ཆེན་པོ་ལས། ཡེ་ཤེས་ལ་གནས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་མི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཞེ་ན། ཡེ་ཤེས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །ཉན་ཐོས་པ་གང་ཞིག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་ཤིན་ཏུ་མི་གནས་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གནས་པར་མི་བྱའོ། །ཞེས་སོགས་དང༌། བྱང་ས་ལས། ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་སྙིང་པོར་ལྟ་བ་ཡིན་གྱི་ཐོས་པ་དང་བསམ་པས་ཆོས་དང་དོན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་བསྒོམ་པའི་ཤེས་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐོས་པ་དང་བསམ་པས་དོན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་ནུས་པར་རིག་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པའི་ཆོས་མཆོག་ཏུ་ཟབ་པ་དག་ཐོས་ན་ཡང་སྤོང་བར་མི་བྱེད་ཅིང་སྐུར་བ་མི་འདེབས་ཏེ། དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྟོན་པ་བཞི་པོ་དག་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །རྟོན་མི་རྟོན་ནི་ཁས་ལེན་མི་ལེན་དང༌། རྗེས་སུ་འབྲང་རིགས་མི་རིགས་དང༌། སླུ་མི་སླུ་བདེན་མི་བདེན་ལ་བྱེད་དགོས་ཞེས་འདྲེན་པ་དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་ལ། ཡང་རྟོན་མི་རྟོན་ནི་ར་རྟོན་དུ་འདུག་པས་བཤད་མ་བཤད་མ་ཡིན་པར་ཡིད་རྟོན་པ་སྟེ་ཡིད་གཏོད་རིགས་མི་རིགས་ལ་འཇོག་དགོས་སོ། །རྟོན་པ་བཞིའི་དོན་ངེས་དོན་ཁོ་ནའི་དབང་དུ་བྱས་ན། སྟོན་པ་སོགས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་རྗོད་བྱེད་ལུང་གི་ཆོས་དང་བརྗོད་བྱའི་དོན་གཉིས་གསུང་མཁན་དང་འདོད་མཁན་བཟང་བ་རྒྱུ་མཚན་དུ་མི་བྱེད་པར་ཚིག་དོན་ལ་བརྟགས་ནས་འཐད་ལྡན་ནམ་ཆོས་ཉིད་ཁས་ལེན་པ་དེ། རྟོན་པ་དང་པོའི་དོན་དང༌། རྗོད་བྱེད་ལུང་གི་ཆོས་ཀྱི་སྒྲས་ཟིན་ལ་ཡིད་མི་རྟོན་པར་དགོངས་དོན་གྱི་བརྗོད་བྱ་མཐར་ཐུག་ཁས་ལེན་པ་དེ། རྟོན་པ་གཉིས་པའི་དོན་དང༌། དགོངས་དོན་བདེན་པ་གཉིས་ཡོད་པ་ལས། ཀུན་རྫོབ་རྣམས་གནས་ལུགས་སུ་ཁས་མི་ལེན་པར་ཉེས་པ་གློ་བུར་བས་སྟོང་བའི་རང་བཞིན་སྟོང་བ་ཉིད་གཉིས་མེད་ཡེ་ཤེས་གནས་ལུགས་མཐར་ཐུག་ཏུ་ཁས་ལེན་པའམ་ངེས་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་རྟོགས་པ་དེ། རྟོན་པ་གསུམ་པའི་དོན་དང༌། ངེས་དོན་དེ་ཡང་བློ་གཅིག་གིས་འཇོག་དགོས་ལ། སྟོང་ཉིད་མ་རྟོགས་པའི་སོ་སྐྱེའི་རྣམ་ཤེས་དང༌། སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པའི་རིགས་ཤེས་རྗེས་དཔག་ལ་སྣང་བ་ལྟར་དུ་གནས་ལུགས་མཐར་ཐུག་ཏུ་ཁས་མི་ལེན་པར་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའི་མཉམ་བཞག་ཡེ་ཤེས་ལ་སྣང་བ་ལྟར་གཤིས་ལུགས་མཐར་ཐུག་ཏུ་ཁས་ལེན་པའམ་རང་བཞིན་ཤེས་པ་དེ། རྟོན་པ་བཞི་བའི་དོན་ཡིན་པར་སྣང་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས། ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དོ། །དོན་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྟག་པ་མི་འགྱུར་བའོ། །ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡོད་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ངེས་པའི་དོན་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པའོ། །ཞེས་དང༌། བྱང་ས་ལས། མདོར་བསྡུ་ན་ཚད་མ་ཉིད་བཞི་བསྟན་ཏེ་བསྟན་པའི་དོན་དང་རིགས་པ་དང་རྟོན་པ་དང་བསྒོམས་པ་ལས་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གསུམ་པ་དོགས་གནས་ཅུང་ཟད་བཀོད་པ་ལ། གཞན་སྟོང་དབུ་མའི་རྒྱན་ལས། དེ་དག་རྟོན་པ་བཞི་ཡང་ལོག་པར་སྨྲ། །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ནི་ཡོད་པས་ཡོད་པར་འདོད། །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ནི་མེད་ནའང་མེད་པར་འདོད། །དོན་དམ་དུ་ནི་མེད་ཀྱང་ཡོད་པར་འདོད། །དོན་དམ་མི་རྟོན་ཀུན་རྫོབ་ལ་རྟོན་ནོ། །རྣམ་ཤེས་ངོ་བོར་ཡོད་ན་ཡོད་པར་འདོད། །རྣམ་ཤེས་ངོ་བོར་མེད་ན་མེད་གོ་གཅོད། །ཡེ་ཤེས་སྣང་ངོར་མེད་ཀྱང་ཡོད་ཅེས་ཟེར། །ཡེ་ཤེས་སྤངས་ནས་རྣམ་ཤེས་ཙམ་ལ་རྟོན། །དགོངས་འགྲེལ་ཚད་ལྡན་ཐམས་ཅད་བདེན་ནོ་ལོ། །རྩ་བ་རྫུན་ན་དགོངས་འགྲེལ་བདེན་མི་སྲིད། །ཆོས་ནི་སྤོང་ཞིང་གང་ཟག་རྣམས་ལ་རྟོན། །དགག་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣལ་མ་གོ་བ་སོགས། །རྟོག་གེ་བ་བཞིན་ཚིག་ལ་རྟོན་པའང་ཡོད། །རང་སྟོང་སྨྲ་བ་ཕྱིས་བྱུང་ཕལ་ཆེར་ནི། །རྟོན་པ་བཞི་ལས་རིང་དུ་བྱོལ་བ་ཡིན། །རྒྱལ་བའི་བཀའ་ལས་རྟོན་པ་བཞི་བོ་བསྔགས། །ཞེས་གསུངས་པ་ནི། ཁ་ཅིག་གིས་དོན་དམ་ལ་ཡིད་མི་རྟོན་པར་ཀུན་རྫོབ་ལ་ཡིད་རྟོན་ན་རྟོན་པ་བཞི་ལས་རིང་དུ་བྱོལ་བར་འགྱུར་བར་གསུངས་པ་ཡིན་པ་ལས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཆོས་ཀུན་ཡོད་ན་རྟོན་པ་བཞི་ལས་རིང་དུ་བྱོལ་བ་ག་ལ་དགོས། རྟོན་པ་བཞིའི་རྟོན་པའི་དོན་ཡིད་རྟོན་པ་ལ་བྱེད་པ་ལས་ཡོད་པའི་དོན་མ་ཡིན་པ་ཤེས་སླ་ཡང་བསོད་ཆུང་རྣམས་ནི་འདི་ཙམ་ལ་རྨོངས་པར་འགྱུར་རོ། །རང་ལུགས་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་ན་ཡོད་དགོས་པ་དང༌། དོན་དམ་དུ་ནི་མེད་ཀྱང་ཀུན་རྫོབ་རྣམས་ཡོད་པ་ཡིན་པ་དང༌། རྣམ་ཤེས་མ་འཁྲུལ་བའི་ངོ་བོར་ཡོད་ན་ཡོད་དགོས་སོ། །འོག་ཏུ་ཞིབ་པར་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །
གཉིས་པ་དབུ་མ་པའི་ལུགས་ཀྱི་དྲང་ངེས་དངོས་བཤད་པ་ལ།