དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པ།
དེ་ལ་དབྱེ་ན། རང་རྒྱུད་པ་དང་ཐལ་འགྱུར་བ་གཉིས་ཡོད། དེ་ལ་རང་རྒྱུད་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པར་ཁས་ལེན། དེ་ལ་དབྱེ་ན་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པ་དང༌། མདོ་སྡེ་སྤྱོད་པའི་དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པ་གཉིས་སོ། །
རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་དབུ་མ་པ།
རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་དབུ་མ་པས་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཤེས་པ་གསལ་ལོ་ཅོག་ཐམས་ཅད་ཤེས་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་ཏེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དུ་མེད་དོ་ཞེས་སེམས་ཙམ་རྣམ་བཅས་པ་དང་མཐུན་པར་འདོད་པ་སྟེ། མཁན་པོ་ཞི་བ་འཚོ་སོགས་ཀྱིས་བཞེད་པ་ཡིན་ནོ། །
མདོ་སྡེ་སྤྱོད་པའི་དབུ་མ་པ།
མདོ་སྡེ་སྤྱོད་པའི་དབུ་མ་པ་ནི། ཉན་ཐོས་མདོ་སྡེ་བའི་འདོད་པ་ལྟར་ཁས་ལེན་ཏེ།ཤེས་པ་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཉིད་དངོས་སུ་མི་སྣང་ཡང་དོན་གྱི་ཤེས་པ་ལ་རང་གི་རྣམ་པ་གཏད་པས་ཤེས་པ་དོན་དང་འདྲ་བའི་རྣམ་པར་སྐྱེས་པ་ལ་དོན་རིག་གོ། ཞེས་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་དོན་ལོངས་སུ་སྤྱོད་པ་དུས་ཐ་དད་པའི་གཟུང་འཛིན་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་གནས་སོ་ཞེས་སྨྲ་བ་ནི་སློབ་དཔོན་ལེགས་ལྡན་འབྱེད་སོགས་སོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པ་ལའང་རྣམ་བདེན་པ་དང་མཚུངས་པ་ཞི་འཚོ་དང་ཀཱ་མ་ལ་ཤཱི་ལ་སོགས་སོ། །རྣམ་རྫུན་པ་དང་མཐུན་པར་ཁས་ལེན་པ་ཡེ་ཤེས་སྙིང་པོ་སོགས་སོ། །
གྲུབ་མཐའི་འདོད་ཚུལ།
གྲུབ་མཐའི་འདོད་ཚུལ་གཞི་ལམ་འབྲས་གསུམ་ལས། གཞི་ལ་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གཉིས། ཡུལ་ཤེས་བྱ་ལ། ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་གཉིས།
དང་པོ་ནི། སྒྲིབ་པར་བྱེད་པས་ན་ཀུན་རྫོབ་སྟེ། གང་ལ་སྒྲིབ་ཅེ་ན། ཡང་དག་པའི་དོན་ལ་སྒྲིབ་པར་བྱེད་པ་འཁྲུལ་བའི་ཤེས་པའོ། །དེ་ཉིད་འཁྲུལ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་བདེན་པས་ན་བདེན་པ་ཞེས་བཏགས་ཏེ་གཟུགས་སྒྲ་སོགས་སྣ་ཚོགས་པའི་ཆོས་སྣང་ཚོད་རྨི་ལམ་ལྟ་བུར་ཤར་བ་ཐམས་ཅད་དོ། །མཚན་ཉིད་ཀྱང༌། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གི་ངོ་བོ་བདེན་པས་སྟོང་ཞིང་རང་བཞིན་མེད་པས་རིག་པས་དགག་པར་ནུས་པས་དཔྱད་མི་བཟོད་པ་ཟེར། གཉིས་པ་ནི། ངེས་ལེགས་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་ཀྱིས་གཉེར་བྱའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པས་དོན་དམ་པ་དེ་ཉིད་བློ་མ་འཁྲུལ་པའི་ངོ་བོ་རིག་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་ཞིང༌། གྱ་ནོམ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་དམ་པ་སྟེ། བློ་མ་འཁྲུལ་པ་དེའི་ཡུལ་དུ་བདེན་པས་ན་བདེན་པ་སྟེ་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ། །མཚན་གཞི་ནི། བུམ་པ་བདེན་པས་སྟོང་པ་དོན་དམ་གྱི་མཚན་གཞི། བུམ་པར་སྣང་བ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་མཚན་གཞི། དབྱེ་ན། ཀུན་རྫོབ་ལ་ཡང་དག་ཀུན་རྫོབ་དང༌། ལོག་པའི་ཀུན་རྫོབ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། སྣང་ལ་དོན་བྱེད་ནུས་པ་ཆུ་དང་ཟླ་བ་ལྟ་བུ།
གཉིས་པ་ནི། སྣང་ཡང་དོན་བྱེད་མི་ནུས་པ་སྨིག་རྒྱུ་དང་ཆུ་ཟླ་ལྟ་བུའོ། །དོན་དམ་ལ་དབྱེ་ན། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་བཀག་ཙམ་ལས་སྐྱེ་མེད་ཀྱི་སྤྲོས་པ་ལས་མ་གྲོལ་བ་རྣམ་གྲངས་པའི་དོན་དམ་དང༌། སྐྱེ་བ་དང་སྐྱེ་མེད་ལ་སོགས་པའི་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་གྲོལ་བ་རྣམ་གྲངས་མ་ཡིན་པའི་དོན་དམ་གཉིས་སོ། །ཡུལ་ཅན་ལ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་གང་ཟག་གི་བདག་ཏུ་འདོད་ཅིང༌། ཀུན་གཞི་དང་ཉོན་ཡིད་ཁས་མི་ལེན་ཞིང་རྣམ་ཤེས་ཚོགས་དྲུག་འདོད་པའོ། །སྐྱེ་འགག་ལ་སོགས་མེད་པར་ངེས་པ་ཡང་གཏན་ཚིགས་ཆེན་པོ་ལྔས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འདོད་དེ། རྒྱུ་ལ་དཔྱོད་པ་རྡོ་རྗེ་གཟེགས་མ་དང༌། འབྲས་བུ་ལ་དཔྱོད་པ་ཡོད་མེད་སྐྱེ་འགོག རྒྱུ་འབྲས་གཉིས་ཀ་ལ་དཔྱོད་པ་མུ་བཞི་སྐྱེ་འགོག མ་ཡིན་དགག་གཏན་ཚིགས་སུ་བཀོད་ནས་འགོགས་པ་རྟེན་འབྲེལ་ཆེན་པོ། མེད་དགག་གཏན་ཚིགས་སུ་བཀོད་པ་གཅིག་དང་དུ་བྲལ་ལོ། །
དང་པོ་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་དང་གཞན་དང་གཉིས་ཀ་དང༌། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པ་ལས་མ་སྐྱེས་པ་དེ་ཉིད་སྐྱེ་བའི་དངོས་པོས་སྟོང་སྟེ། དངོས་པོ་མེད་པའི་དོན་སྤྱི་བཞིན་ནོ། །
གཉིས་པ་ནི། རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་སྐྱེ་བས་སྟོང་སྟེ། སྐྱེ་བའི་དངོས་པོ་མཐའ་དག་གིས་སྟོང་སྟེ། དངོས་པོ་མེད་པའི་དོན་སྤྱི་བཞིན་ནོ། །
གསུམ་པ་ནི། གང་གཅིག་ལས་གཅིག་དང༌། གཅིག་ལས་དུ་མ་དང༌། དུ་མ་ལས་གཅིག་དང༌། དུ་མ་ལས་དུ་མ་སྐྱེ་བས་སྟོང་པ་སྟེ། སྐྱེ་བའི་དངོས་པོ་མཐའ་དག་གིས་སྟོང་པའོ། །འདི་ལྟར་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ལས་གཅིག་དང་དུ་མ་དང༌། དུ་མ་ལས་དུ་མ་དང་གཅིག་གཅིག་སྐྱེ་བ་སྟེ་མུ་བཞིས་སྟོང་པས་སོ། །
བཞི་པ་ནི། གང་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཡིན་པས་བདེན་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་སྟེ། དཔེར་ན་གཟུགས་བརྙན་བཞིན་ནོ། །
ལྔ་པ་ནི། གང་གཅིག་དང་དུ་མ་དང་བྲལ་བས་ཁྱབ་པ་དེ་བདེན་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་པས་ཁྱབ་སྟེ། གཟུགས་སོགས་འདི་ལྟར་སྣང་བ་དང༌། དོན་དམ་པའི་གཅིག་དང་དུ་བྲལ་ཁྱབ་བྱེད་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཏན་ཚིགས་དེ་རྣམས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་བྱ་སྒྱུ་མ་ཙམ་དུ་ཡོད་ཀྱི་ངེས་པའི་དོན་དུ་མེད་པར་ཡོངས་དཔྱོད་མ་ཡིན་དགག་མིན་ཞིང༌། བདེན་པའི་དངོས་པོ་བཀག་པ་ཙམ་རྣམ་དཔྱད་མེད་དགག་སྒྲུབ་པ་ཡིན། ལུགས་འདིས་རིག་ཤེས་རྗེས་དཔག་གི་རང་བཞིན་སྐྱེ་མེད་སྤྲོས་བྲལ་དཔྱད་བཟོད་དོན་དམ་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་དབུ་མ་རང་རྒྱུད་པ་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་མཐར་ཐུག་གི་དབུ་མ་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་དམ་པར་མེད་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པར་འདོད་པས་རྟག་ཆད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལས་མ་འདས་ཤིང༌། བློས་དཔྱད་པའི་རིག་ཤེས་ཙམ་རྟོགས་པ་ཉིད་ལ་ཡང་དག་པའི་དོན་དམ་དུ་མི་རུང་ཞིང༌། འཇམ་དཔལ་གྱི་ལྟ་འདོད་མདོར་བསྟན་དུ། ཕུང་པོ་རྣམ་དཔྱད་སྟོང་པ་ཉིད། །ཆུ་ཤིང་བཞིན་དུ་སྙིང་པོ་མེད། །
ཅེས་གསུངས་པ་དང༌། སྤྲོས་པ་བཀག་ཙམ་དེའང་སྤྲོས་པའི་བྱེ་བྲག་ལས་མ་འདས་པ་སོགས་དང༌། སློབ་དཔོན་ཀླུས། གང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པར་ཁས་བླངས་པ་དེ་ཡི་ཚེ་རྟག་པར་འགྱུར་ལ། དོན་དམ་པར་མེད་པར་འདོད་པ་དེའི་ཚེ་ཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
རང་རྒྱུད་པ་འདིས། རིག་ཤེས་ཀྱིས་དཔྱད་པས་བསྒྲུབ་བྱ་མེད་དགག་ཁོ་ན་སྤྲོས་བྲལ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ངེས་དོན་མཐར་ཐུག་ཏུ་འདོད་ལ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་དང་ཞིང་ཁམས་སོགས་དང༌། འཁོར་བའི་གཟུགས་སྒྲ་ལ་སོགས་ཐམས་ཅད་ཀུན་རྫོབ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་ཙམ་སྟེ། སྟོང་པ་དང་རྟེན་འབྱུང་མི་འགལ་བར་འདོད་ལ། དོན་དམ་པར་སྐུ་དང་ཞིང་ཁམས་སོགས་ཀྱང་གདུལ་བྱ་གཞན་སྣང་ཡིན་པ་ལས། སངས་རྒྱས་རང་སྣང་ལ་མེད་པར་སྨྲ་ཞིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གནས་སྐབས་སུ་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་ཐམས་ཅད་འགགས་པས་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་མི་འདོད་དེ་སྤྲོས་པ་ཐམས་
ཅད་ཞི་བའི་འགོག་པ་དམ་པ་ལ་གནས་པར་བཤད་དེ། འཇུག་པ་ལས། ཤེས་བྱའི་བུད་ཤིང་སྐམ་པོ་མ་ལུས་པ། །བསྲེགས་པས་ཞི་དེ་རྒྱལ་རྣམས་ཆོས་སྐུའོ། །དེ་ཚེ་སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་འགག་པ་མེད། །སེམས་འགགས་པ་དེ་སྐུ་ཡིས་མངོན་སུམ་མཛད། །ཅེས་སོ། །
གཟུགས་སྐུ་གཉིས་གཞན་དོན་དུ་འཆར་བའི་རྒྱུ་ནི་སྔར་གཞན་དོན་དུ་ཐུགས་བསྐྱེད་ནས་ཚོགས་ལམ་པའི་སྐབས་སུ་སྦྱིན་སོགས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་པ་ལས་བྱུང་བར་འདོད།
ལམ་དང་འབྲས་བུ་སོགས་གཞི་ཐེག་ཆེན་ལ་ལམ་ལྔ་དང་ས་བཅུ་བགྲོད་ནས་འབྲས་བུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་བཞི་སོགས་ཁས་ལེན། གང་ཟག་རྟག་གཅིག་རང་དབང་ཅན་དང༌། གང་ཟག་རང་རྐྱ་ཐུབ་པའི་རྫས་ཡོད་ཀྱིས་སྟོང་པ་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་རགས་ཕྲ་དང༌། གཟུང་འཛིན་རྫས་གཞན་གྱིས་སྟོང་པ་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་རགས་པ་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་བདེན་གྲུབ་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་ཕྲ་བར་འདོད། སྤང་བྱ་ནི། གང་ཟག་གི་བདག་འཛིན་ཉོན་སྒྲིབ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་བདག་འཛིན་ཤེས་སྒྲིབ་ཏུ་འདོད། བཀའ་འཁོར་ལོ་བར་བ་ངེས་དོན་མཐར་ཐུག་ཏུ་འདོད་ཅིང༌། དང་པོ་དྲང་དོན། ཐ་མ་དྲང་ངེས་ཅི་རིགས་སུ་འདོད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་ལ་སངས་རྒྱས་ཡོད་པར་གསུངས་པ་དྲང་དོན་ཡིན་ཞིང༌། དེ་སྟོན་པའི་འཁོར་ལོ་ཐ་མའི་མདོ་དགོངས་འགྲེལ་དང་བཅས་པ་དྲང་དོན་དུ་འདོད་ཅིང་བྱམས་ཆོས་བཞི་དང་ཐོགས་མེད་སྐུ་མཆེད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་རྣམས་ལ་སེམས་ཙམ་རྣམ་བརྫུན་པ་དང༌། ཕྱོགས་གླང་སོགས་རྣམ་བདེན་པ་ཡིན་ཞེས་ཟེར་རོ། །། །