ཉམས་སུ་བླངས་ཚུལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བསྟན་པ་ལ་ལྟ་བས་གཏན་ལ་དབབ་པ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

-2- གཉིས་པ་ཉམས་སུ་བླངས་ཚུལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བསྟན་པ་ལ་བཞི་སྟེ། ལྟ་བས་གཏན་ལ་དབབ། སྒོམ་པས་ངང་བསྐྱང་། སྤྱོད་པས་འཛིན་མེད་དུ་དོར། འབྲས་བུ་རང་ས་བཟུང་བའོ། །〔 1〕དང་པོ་ནི། རིག་པ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་སྟོང་གསལ་ལྷུན་གྲུབ་ཆེན་པོར་སྤྲོས་པའི་མཐའ་དང་བྲལ་བ། རྟག་ཆད་མཚན་མའི་རིགས་དང་བྲལ་བ། འཁོར་འདས་སྐྱོན་ཡོན་གྱི་རྩིས་དང་བྲལ་བ། ཡེ་ཡིན་ཀ་ནས་དག་པས་དངོས་པོ་དང་མཚན་མར་མ་གྲུབ། རང་བྱུང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པས་ཡོན་ཏན་རང་རྫོགས་སུ་གནས་པ། སྐུ་གསུམ་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བརྒྱན་པས་ཆོས་སྐུ་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་མི་འགྱུར་བའི་ལྟ་བ་ཐོད་རྒལ་ཆེན་པོ། ཕྱི་ནང་བར་མེད་ཟང་ཐལ་གྱི་རང་རིག །རྒྱ་ཆད་དང་ཕྱོགས་ལྷུང་མེད་པ་རྒྱལ་བའི་དགོངས་པ་དུས་གཅིག་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཡེ་ཤེས། རང་ངོ་སྟོང་གསལ་ལྷུན་གྲུབ་ཆེན་པོའི་ངང་ནས་རང་གདངས་འཁོར་འདས་སུ་སྣང་བ་མ་འགགས་པར་རང་ཤར་བས། ཕྱི་ནང་སྣོད་བཅུད་བདེ་སྡུག་མཐོ་དམན། བདག་གཞན་ཅིར་སྣང་ཐམས་ཅད་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྩལ་ལས་རང་ཤར། རང་སྣང་། རང་གནས། རང་གྲོལ་བས་བླང་དོར་དང་འབད་རྩོལ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་ཏེ། སྣང་མཚན་རང་གི་རང་གདངས་རང་སྣང་དུ་སྣང་བ་ལས་གཞན་མེད་པས། རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རོལ་པ་དང་། རྩལ་དུ་སྣང་བ་ལ་རང་གྲོལ་བས། རང་ངང་ན་རང་འཕྱོ་བ་ལ་བཟང་ངན་གྱི་རྩིས་མི་གདབ། རྨི་ལམ་གཉིད་ཀྱི་ངང་དུ་འཕྱོ་བ་ལྟར་ཐག་བཅད་ནས། ཕྱི་ནང་སྣོད་བཅུད་ཐམས་ཅད་རིག་པའི་རང་གདངས་མ་དག་པ་མེད་པ། གསལ་སྣང་འཇའ་ཚོན་ལྟ་བུ་སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པར་ཕྱི་ན་རང་སེམས་དང་སེམས་ལས་གཞན་མིན་གཞི་མེད་སྟོང་པར་ལ་བཟླ། རང་རིག་རིག་སྟོང་རྩ་བྲལ་ངོ་བོ་སྟོང་པས་གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ། རང་བཞིན་གསལ་བས་གཞི་སྣང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། ཐུགས་རྗེ་མ་འགགས་རོལ་པ་ཅིར་ཡང་འཆར་ཞིང་མཐའ་གཅོད། ད་ལྟའི་དུས་ན་རིག་སྟོང་ཆོས་སྐུ་ཟང་མ། རྒྱ་ཆད་ཕྱོགས་ལྷུང་མེད་པའི་ངང་ན་གནས། ངང་ལ་འགྲོ། ངང་ལ་གྲོལ། ངང་ལ་ཉལ། ངང་ལ་ལངས། ངང་ལ་ཟ། ངང་ལ་འཆགས། ངང་ལ་ལབ། ངང་ལ་སེམས། ངང་ལ་རྟོགས། ངང་ལ་བལྟ། ངང་ལ་བསྒོམ། ངང་ལ་སྤྱོད། ངང་ལ་གྲོལ། དཔེར་ན་བྱ་གར་ཕྱིན་ཀྱང་ནམ་མཁའ་ལས་མ་འདས་པ་ལྟར། རྣལ་འབྱོར་པ་ལ་ཅི་སྣང་ཅི་བྱེད་ཐམས་ཅད་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་སུ་བལྟ་བ་རྒྱལ་པོའི་རང་གདངས་ལས་མ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འདས་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ནི། ལྟ་བ་ལ་བཟླ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ལྟ་བས་ཐག་བཅད་པ་ཞེས་བྱ། ལྟ་བས་རང་ངོ་སྤྲད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ལྟ་བས་གཏན་ལ་དབབ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ་ཀ་ནས་དག་པའི་ངང་ན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པས། ཐོད་རྒལ་ཆེན་པོ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཡེ་དག་ཆོས་སྐུ་ཟང་ཀ་སྟེ། གཞི་བྲལ་ཡང་པ་ཆེན་པོ་རྒྱ་ཆད་ཕྱོགས་ལྷུང་མེད་པ་གཏན་མེད་ཕྱལ་བ་ཆེན་པོར་རྫོངས་བཅའ་བ་ནི། ཐིག་ལེ་ཀུན་གསལ་ལས། བལྟར་མེད་བལྟ་བའི་དོན་བསྟན་པ། །ཨ་ཏིའི་ལྟ་བ་གཟབ་གཏད་བྲལ། །དངོས་མེད་ཡེ་ཤེས་ཟང་ཐལ་བས། །རང་རིག་ཡེ་ཤེས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །དེ་ལས་མ་གཏོགས་གཞན་མེད་པས། །སོ་སོ་རང་རིག་ཡེ་ཤེས་ལ། །ཅིར་སྣང་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོའི་གདངས། །ཡེ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་རྡོ་རྗེ་འཆང་། །དེ་བས་གཞི་སྣང་རྫོགས་སངས་རྒྱས། །སངས་རྒྱས་ཡུལ་མེད་གཟུང་འཛིན་རྣམ་པར་དག །རང་རིག་ཡེ་ཤེས་རང་གི་གདངས་ལ་ཞུགས། །འབྱུང་བཞི་རང་བཞིན་དག་པའི་ནམ་མཁའ་ལ། །ཆོས་ཉིད་དག་པའི་ནམ་མཁའ་ཡེ་ནས་ཁྱབ། །ཆོས་ཉིད་དོན་གྱི་ནམ་མཁའ་ལ། །རང་རིག་ཡེ་ཤེས་ཉི་མ་ཤར། །ཕྱོགས་རིས་མེད་པར་ཀུན་ཏུ་གསལ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་རྟོག་ཅི་འགྱུ་ཡང་། །མ་པང་མཚོ་ལ་གསེར་གྱི་ཉ་མོ་འགྱུར། །མ་འགགས་རང་བཞིན་མེད་པའི་དོན། །བལྟས་ཤིང་གསལ་བས་མཐོང་རྙེད་བྲལ། །ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀ་ཕྱི་ཉིད་ནང་། །ཟབ་མོ་ཆ་ཤས་རྟོགས་ཡུལ་བྲལ། །ཕྱི་ནང་སྣོད་བཅུད་ཐམས་ཅད་ཀུན། །བྱིས་པའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་སྣང་མོད་ཀྱི། །ལྟ་བ་རང་རིག་ཡེ་ཤེས་དངོས་མེད་ཟང་ཐལ་ལ། །དངོས་པོ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མཚན་མའི་སྒྲིབ་པ་ཡེ་ནས་རྣམ་པར་དག །ཀུན་བཟང་ཞལ་ནི་ཕྱོགས་བཅུ་ཀུན་ཏུ་གཟིགས། །ཡུམ་གྱི་བྷ་ག་བདེ་ཀློང་གཅིག་ཏུ་འཁྱིལ། །དེ་བས་ཁམས་གསུམ་མ་ལུས་ཐིག་ལེ་ཆེན་པོ་གཅིག་གི་ངང་། །ལྟ་བ་རྣམ་དག་རང་རིག་ཡེ་ཤེས་ལ། །སངས་རྒྱས་མེད་པས་སངས་རྒྱས་མིང་ཡང་མེད། །སེམས་ཅན་མེད་པས་ཁམས་དང་འབྱུང་བ་མེད། །མན་ཤེལ་སྐུ་ལྟར་རང་རིག་རྒྱུད་དག་པས། །དྲི་མེད་ཟང་ཐལ་དག་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། །ས་ཆུ་མེ་རླུང་ནམ་མཁར་སྣང་བ་ཡང་། །མ་རྟོགས་བློ་ལ་མཚན་མར་སྣང་མོད་ཀྱི། །སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པས་ཡེ་ཤེས་གདངས་སུ་ཤར། །དཔེར་ན་མཁའ་ལ་འཇའ་ཚོན་གསལ་བ་ཡང་། །མཁའ་ལས་ལོགས་ན་མེད་ཀྱང་ལོགས་ལྟར་སྣང་། །ནམ་མཁའི་ངང་ལ་གནས་ཤིང་མཁའ་དང་མི་ཕྱེད་ལྟར། །ཆོས་ཉིད་ཆོས་སྐུ་དབྱེར་མེད་དོན་གྱི་ནམ་མཁའ་ལ། །རང་ཤར་རང་སྣང་རང་གསལ་ཡེ་ཤེས་གདངས། །ལོགས་ལྟར་སྣང་ཞིང་འགག་པ་མེད་པར་གསལ། །གློག་ལྟར་སྣང་ཞིང་འགག་པ་མེད་པར་གསལ། །གསལ་ལ་རྟོགས་མེད་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། །རང་ལ་རང་སྣང་སྣོད་བཅུད་ཡེ་སངས་རྒྱས། །ལས་དང་ཐུགས་རྗེ་མཐའ་གཉིས་རྣམ་པར་དག །ས་དང་རྣམ་ཐར་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ལ་རིང་། །བགྲོད་དུ་མེད་དེ་ཆོས་ཉིད་བྱང་ཆུབ་མཆོག །བགྲོད་པར་འདོད་ན་ཡེ་ཤེས་མཐའ་ལ་རིང་། །མ་བསགས་བཞིན་དུ་ཚོགས་གཉིས་ཡེ་ནས་རྫོགས། །མ་སྦྱངས་བཞིན་དུ་སྒྲིབ་གཉིས་ཡེ་ནས་བྱང་། །མ་བྱུང་མ་སྐྱེས་འོད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ། །དགོད་པ་ལྷ་ཡི་དཀྱིར་འཁོར་བསྒོམ་མི་དགོས། །དཀྱིལ་འཁོར་ཁྲོ་གཉེར་ཆ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལུགས་ཀྱིས། །ཁྲོ་བདག་ཆེན་པོའི་སྐུ་བསྐྱེད་ནས། །སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་བཟླས་པ་དག །ཆུ་བོའི་རྒྱུན་ལྟར་བཟླས་ན་ཡང་། །རང་རིག་ཡེ་ཤེས་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས། །ཡེ་ནས་བྱས་ཟིན་ད་གདོད་བྱ་མི་དགོས། །ཆེད་དུ་བྱར་མེད་ཆེད་དུ་དགག་ཏུ་མེད། །མར་མེའི་སྙིང་པོ་རང་གི་འོད་ལ་གནས་པ་ལྟར། །རང་རིག་ཡེ་ཤེས་རང་གི་གདངས་ལ་གནས། །འདས་དང་མ་བྱོན་ད་ལྟར་སངས་རྒྱས་དང་། །གཉིས་མེད་རོ་གཅིག་ཆུ་ལ་ཆུ་བཞག་བཞིན། །ཞེས་སོ། །དེ་ཡང་རིག་པ་རང་ངོ་ལྷུན་གྲུབ་ཆེན་པོར་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལྟ་བ་དངོས་ཡིན་ལ། དེའི་རང་གདངས་ལས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྩལ་ཤར་བ་ལས་སྣོད་བཅུད་དུ་སྣང་ངོ་ཅོག་ཕུང་པོ་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དུ་སྣང་བ་རྣམས་ལྟ་བའི་རྣམ་གཞག་རང་གདངས་སོ་སོའི་ཆ་ཙམ་དུ་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངང་ན་མེད་སྣང་འཇའ་ཚོན། སྤྲུལ་པ་ལྟར་གཞི་མེད་དུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ལས། ལྟ་བ་དངོས་ནི། དེ་ཉིད་ལས། རིགས་ཀྱི་བུ་མ་འཁྲུལ་བའི་སངས་རྒྱས་ལ། མ་བྱས་པའི་ཆོས་ཉིད་བསྟན་པ་ནི་ཐུགས་ཀྱི་མེ་ལོང་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཟག་བཅས་ཀྱི་ཕུང་པོ་འདི། བྱས་པའི་མེ་ལོང་གིས་གཏན་ལ་འབེབས་པ་ལྟར། ཟག་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་འགག་པ་མེད་པར་གསལ་བ། ཀུན་གཞི་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་གསལ་ལ་དག་པ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་གཞི་མ་འགགས་པའི་དོན། མགར་བའི་ལག་གི་འདུ་བྱེད་ཀྱིས་མ་བྱས་པར། སྣང་བ་མཐའ་ཡས་ཀྱི་ཐུགས་ཀྱི་ཀློང་ན་རང་བྱུང་དུ་ཤར་བའི་ཤེལ་གྱི་མཆོད་རྟེན་ཁྲི་འཕང་ལྔ་པ་ཐུགས་ཀྱི་མེ་ལོང་དུ་གྱུར་པ་དེ་བརྡའ་བསྟན་པའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཚེ་ཟག་བཅས་ཀྱི་སྒྲོམ་བུའི་ཟག་མེད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་མི་ཐུབ་པར་ཐུགས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མེ་ལོང་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྣང་བའོ། །དེའི་འཁྲུལ་གཞི་མན་ངག་གི་ཏི་ཀ་ཆེན་པོར་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ། །དོན་དེ་ནི་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་ཡིན་པས། དུས་གསུམ་དུ་འགྱུར་མ་མྱོང་བ་སྟེ། མི་འགྱུར་བའི་ལྟ་བ་ཐོད་རྒལ་ཆེན་པོའོ། །ཞེས་སོ། །རྩལ་སྣང་མ་དག་པ་སོ་སོའི་རང་གདངས་སུ་རྣམ་པར་སྦྱར་ན། དང་པོའང་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངང་ནས་རང་གདངས་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་སུ་ཤར་བ་སོ་སོ་ལ་བཟུང་བས་དེ་དང་འདྲ་བར་སྣང་བའི་སྣོད་བཅུད་ལུས་སེམས་ཀྱི་སྣང་བ་འདི་མཐར་ཡང་དེའི་ངང་དུ་གྲོལ་དགོས་པས་ནང་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ལྔ་དག་པར་སྦྱར་བ་ནི། བཤད་རྒྱུད་ལས། སྤྲུལ་པའི་སྣོད་གྱུར་འབྱུང་བ་ལྔ། །རང་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་ཉིད་པས། །ལས་ལ་མ་རྨོངས་ཐབས་ཀྱི་ཞིང་། །གཟུང་འཛིན་མི་གནས་རྣམ་པར་དག །བདག་ཉིད་རང་དོན་མངོན་སངས་རྒྱས་པས་ཆེ། །ཕུང་པོ་ལྔ་རྣམས་སྣང་བ་ཡང་། །རིགས་ལྔའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྐུ། །སྐུ་ལྔ་རིན་ཆེན་འོད་དུ་འབར། །མ་བཙལ་རང་ལ་ཡེ་ནས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །ཡེ་ཤེས་རང་སྣང་ཡིན་པས་བདག་ཉིད་ཆེ། །རྣམ་ཤེས་བརྒྱད་དུ་སྣང་བ་ཡང་། །སེམས་དཔའ་བརྒྱད་དེ་རང་ལ་རྫོགས། །གཞན་མ་ཡིན་ཏེ་རང་སྣང་ཡིན་པས་ཆེ། །རྣམ་ཤེས་བརྒྱད་ཀྱི་ཡུལ་བརྒྱད་ཀྱང་། །རང་ལ་གནས་པའི་སེམས་མ་བརྒྱད། །མ་བཙལ་རང་ལ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །ཡེ་ཤེས་རང་སྣང་ཡིན་པས་བདག་ཉིད་ཆེ། །རང་ལས་བྱུང་ཞིང་རང་ལས་སྣང་། །རང་གདངས་ཡིན་པས་ཡུལ་དང་བྲལ། །ཡུལ་མེད་རང་
སྣང་ཆེན་པོ་ལ། །བགྲོད་དུ་མེད་དེ་ཀུན་ལས་ཆེ། །རང་ཆས་ཡིན་པས་བཙལ་དུ་མེད། །མ་བཙལ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པས་ཆེ། །ཞེས་པ་དང་། རྒྱུད་གསང་བ་སྙིང་པོ་ལས། ཨེ་མ་ཧོ། རྡོ་རྗེའི་ཕུང་པོ་ཡན་ལག་ནི། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལྔ་རུ་གྲགས། །སྐྱེ་མཆེད་ཁམས་རྣམས་མང་པོ་ཀུན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཉིད། །ས་ཆུ་སྤྱན་དང་མ་མ་ཀཱི། །མེ་རླུང་གོས་དཀར་སྒྲོལ་མ་སྟེ། །ནམ་མཁའ་དབྱིངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་མ། །{སྲིད་གསུམ་ཡེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཞིང་། །}ཐམས་ཅད་མ་ལུས་ཆོས་སོ་ཅོག །སངས་རྒྱས་ཉིད་ལས་གཞན་མ་ཡིན། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ལས་གཞན་པའི་ཆོས། །བཙལ་ཀྱང་རྒྱལ་བས་མི་བརྙེས་སོ། །ཞེས་གསུངས།