ལེའུ་བཅུ་གཉིས་པའི་རྣམ་བཤད།
གཉིས་པ་ལྟ་བར་བྱ་བ་དགག་པ་ལ། ལེགས་བཤད་ལ་མི་འཇུག་པའི་རྒྱུ། ལེགས་བཤད་མདོར་བསྡུས་ཏེ་བསྟན། ཐར་འདོད་ལེགས་བཤད་བླང་བར་གདམས་པ་དང་གསུམ་གྱི། དང་པོ་ལ། ཉན་པ་པོ་སྣོད་ལྡན་དཀའ་བར་བསྟན། མཉན་བྱ་སྟོང་ཉིད་ཟབ་པར་བསྟན། ཟབ་མོ་རྩོད་ཕྱིར་མིན་པར་བསྟན། རང་བཞིན་བསྟན་པའི་ཕྲ་རགས་བསྟན་པ་དང་བཞིའོ། །དང་པོ་ལ། དངོས་དང་། ཞར་བྱུང་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ནི། འདིར་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་བདག་མེད་པའི་ཆོས་འདི་ཆེས་གསལ་ཞིང་རྒྱས་པར་བསྟན་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའང་འདི་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་པོ་དང་ཉེ་བར་འདོམས་པ་པོ་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ཆོས་འདི་ལ་འཇིག་རྟེན་ཕལ་ཆེར་འཇུག་པར་མི་འགྱུར། གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་འདིའི་མཛད་པ་པོ་དང་འཆད་པ་པོ་དང་ཆོས་ཀྱི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ཐམས་ཅད་ནི་ཆེས་དཀའ་བ་ཞིག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཐར་པ་འདོད་པ་རྣམས་འདི་ཁོ་ན་ལ་འཇུག་པར་རིགས་ན། རང་གཞན་གྱི་དངོས་པོར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གཞན་དག་ཅི་སྟེ་བྱུང་ཞེ་ན། ཆོས་འདིའི་གསུང་བ་པོ་དང་འཆད་པ་པོ་དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཤིན་ཏུ་དག་པ་ཡིན་ཡང་ཆོས་འདིའི་སྣོད་དུ་རུང་བའི་ཉན་པ་པོའི་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་རྙེད་པར་དཀའ་སྟེ་འདི་ལྟར་རང་དང་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་དག་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པས་ཕྱོགས་སུ་མ་ལྷུང་ཞིང་གཟུ་བོར་གནས་པ་དང་། ལེགས་བཤད་དང་ཉེས་བཤད་ཀྱི་སྙིང་པོ་དང་སྙིང་པོ་ཅན་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་བློ་དང་ལྡན་པ་དང་། ལེགས་བཤད་དོན་དུ་གཉེར་བ་དང་ཆོས་དང་ཆོས་སྨྲ་བ་ལ་གུས་པ་དང་ཡིད་གཏོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཁྱད་པར་གསུམ་མམ་ལྔ་དང་ལྡན་པ་ནི་ལེགས་བཤད་ཉན་པ་པོའི་སྣོད་ཅེས་བྱ་བར་བཤད་ན་ཡོན་ཏན་དེ་དག་དང་ལྡན་པའི་ཉན་པ་པོ་ནི་ཤིན་ཏུ་དཀོན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་འདི་ལ་འཇིག་རྟེན་ཕལ་ཆེར་མི་འཇུག་གོ །ཉན་པ་པོའི་སྐྱོན་གྱིས་སྨྲ་བ་པོའི་ཡོན་ཏན་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་ལ་སྐྱོན་ཡོན་ཏན་དུ་འགྱུར་གྱི། ཉན་པ་པོ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ན། སྨྲ་བ་པོའི་ཡོན་ཏན་ཚིག་ཟུར་དོད་པ། དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ། ངག་སྔ་ཕྱི་མ་འཁྲུགས་པ་བརྗོད་པ་བློ་གསལ་བ་ཉན་པ་པོའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ། སེམས་ལ་ཟང་ཟིང་མི་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་ལས་རྣམ་པ་གཞན་སྐྱོན་དུ་མི་འགྱུར་ལ། ཉན་པ་པོ་ལའང་ཡོན་ཏན་སྐྱོན་གྱི་ངོ་བོར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྨྲ་བ་པོ་ཆོས་དག་པ་ཡིན་ཡང་ཉན་པ་པོ་རང་གི་ཉེས་པ་མི་བརྩི་བ་རྣམས་ཀྱིས་སྨྲ་བ་པོ་སྐྱོན་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་བརྩི་བར་བྱེད་དེ། འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྲིད་པ་འབྲས་བུར་གྱུར་པའི་ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་ལྔ་དང་། སྲིད་པ་དེའི་ཐབས་རྒྱུར་གྱུར་པའི་འདུ་བྱེད་ལས་ཉོན་གྱིས་བསྡུས་པ་རྣམས་དང་། ཞི་བའི་ཐབས་འཕགས་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་། ཞི་བ་ཉེར་འཚེ་ཐམས་ཅད་ལོག་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ་བདེན་པ་བཞི་པོ་རྣམས་ཐར་པ་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་ཐོས་བསམ་བསྒོམ་པ་ལ་བརྩོན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟོགས་ལ། ཐོས་བསམ་བསྒོམ་པ་ལ་མི་བརྩོན་པའི་འཇིག་རྟེན་གང་། བདག་ཉིད་སྣོད་མ་ཡིན་པར་མ་འཕྲིགས་པ་དག་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ངེས་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་མ་བཤད་པའོ་ཞེས་ཉེས་པ་དེ་ཐུབ་པའི་ཡིན་པ་ལྟ་བུར་མངོན་པར་བྱེད་དེ། དེ་ཙམ་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནོངས་པ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་སྟོན་པར་མཛད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱེས་བུའི་དོན་མ་ལུས་པ་སྟོན་པར་མཛད་པ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །
གཉིས་པ་ལ། ཐུབ་པ་ཀུན་མཁྱེན་དུ་བསྒྲུབ་པ་དང་། མུ་སྟེགས་ཅན་ཀུན་མཁྱེན་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མངོན་པར་མཐོ་བའི་གཏམ་སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དོན་གསལ་བ་ཡིན་ན། ངེས་པར་ལེགས་པའི་གཏམ་ནི། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མེད་པར་སྟོན་པ་ལྷུར་ལེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་རྟོགས་པར་མི་ནུས་པས་དེའི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་གི་ཡིད་མགུ་བར་མ་མཛད་དོ་ཞེ་ན། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཆགས་པ་བཏང་བས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་གྲངས་ཅན་དང་བྱེ་བྲག་པ་ལ་སོགས་པ་ཐར་པ་འདོད་པའི་ཡ་མཚན་ཅན་ཀུན་གྱིས་འདོད་ཅིང་ཁས་བླངས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་དངོས་པོ་ཀུན་སུན་འབྱིན་ཅིང་སྤངས་པས་མྱང་འདས་ཐོབ་པར་སྨྲ་བ་དེ་དག་ནི་མི་དགའ་བར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་ཅི་ཞིག བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྔོན་ཆད་མ་བྱུང་བ་གསུངས་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དེ། ཁྱེད་ཐམས་ཅད་བཏང་བས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འདོད་པ་དེ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་གཏོང་བའི་ཐབས་རང་བཞིན་མེད་པ་ལྷུར་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་བསྟན་པ་ཙམ་དུ་ཟད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་པ་ལ་མ་འཇིགས་པར་ཡོངས་སུ་དགའ་བ་བསྐྱེད་དེ་ཆོས་འདི་བདག་ཏུ་འགྱུར་བར་གྱིས་ཤིག གལ་ཏེ་ཐམས་ཅད་བཏང་བས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་ཡ་མཚན་ཅན་ཀུན་གྱིས་འདོད་པ་དེ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་བསྟན་ན། ཁྱོད་དང་མུ་སྟེགས་ཅན་དང་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཐམས་ཅད་གཏོང་བའི་བསམ་པ་ཙམ་ཞིག་ཏུ་ཟད་ཀྱི། ཐམས་ཅད་གཏོང་བའི་ཐབས་མི་ཤེས་པ་འདི་ནི་ཁྱད་པར་རོ། །གང་ཞིག་ཐམས་ཅད་གཏོང་བའི་ཐབས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་མི་ཤེས་པ་དེ་ཅི་ཞིག་གཏོང་བར་བྱེད་པར་འགྱུར། མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་གཏོང་བའི་ཐབས་མི་ཤེས་པ་དེས་ན་ངེས་པར་འདི་ལ་དགོངས་ནས་ཐུབ་པ་ཡིས་དགེ་སྦྱོང་དང་པོ་ནི་འདི་ཉིད་དུའོ། །གཉིས་པ་དང་གསུམ་པ་ནི་འདི་ཉིད་དུའོ། །བཞི་པ་ནི་འདི་ཉིད་དུའོ། །ཕ་རོལ་སྨྲ་བ་ནི་དགེ་སྦྱོང་དག་གིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་ངེས་པར་ཆོས་འདི་ལས་གཞན་དུ་ཞི་བ་མེད་ཅེས་གསུངས་སོ། །ཐམས་ཅད་གཏོང་བའི་ཐབས་ཡང་དག་པར་བསྟན་པས་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པས་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་སྟོན་པར་རྟོགས་སོ། །གལ་ཏེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡིན་ན་མངོན་སུམ་དང་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་ཐམས་ཅད་ཁོང་དུ་ཆུད་དགོས་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དབང་པོ་ལས་འདས་པའི་དོན་སྟོན་པ་ན་འདི་ནི་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ངེས་པའི་རྒྱུ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཡུལ་དང་དུས་ཀྱིས་ཆོད་པའི་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་གྱུར་དག་ལ་གང་ཞིག་འདི་དེ་ཁོ་ན་ལྟར་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་མ་ཡིན་ཞེས་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེ་བར་གྱུར་པ་དེ་ཡིས་ཐམས་ཅད་གཏོང་བའི་ཐབས་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་བསྟན་པ་འདི་ནི་སྐྱེས་བུའི་དོན་གྱི་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། སྨྲ་བ་གཞན་གྱིས་བསྟན་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་དང་། བཤད་པ་དང་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་པས་རྣམ་པ་གཞན་དུ་བྱ་བར་མི་ནུས་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་དོན་ཅན་ཡིན་པ་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པའི་དོན་སྟོན་པའི་གསུང་གཞན་རྣམས་ཀྱང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་གསུང་བཞིན་ཞེས་པའི་ཚུལ་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་འདི་ཉིད་ཁོ་ནར་ཡིད་ཆེས་པར་བྱའོ། །དབུ་མ་རང་རྒྱུད་ཀྱིས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཁས་མི་ལེན་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དཔྱོད་པའི་ཚེ་རང་ལ་གྲུབ་པའི་ཕྱོགས་མེད་པས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཁས་མི་ལེན་པ་ཡིན་གྱི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ལ་འཇུག་པའི་ཚེ་ནི་གྲགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཁས་ལེན་ཏེ། ཚིག་གསལ་དུ། མངོན་སུམ་དང་། རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་། ཉེ་བར་འཇལ་བ་དང་། ལུང་གི་ཚད་མ་སྟེ། ཚད་མ་བཞི་ལ་བརྟེན་ནས་འཇིག་རྟེན་གྱི་དོན་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལྟར་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ནི་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་བརྗོད་པ་ཉིད་དུ་ངེས་མི་ནུས་ཏེ། དེ་དག་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་ཉིད་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་དེ་རྣམས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་འདིའི་འཇུག་པ་དབང་ཕྱུག་དང་། བདག་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུར་སྟོན་པ་ན་མཐོང་བ་དང་འགལ་བ་དང་འཐད་པ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་གང་གིས་སེམས་ཅན་དང་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་འདིའི་རྒྱུ་འབྲས་རགས་པ་མཐོང་བར་དཀའ་བ་དེ་ནི་གཞན་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་ཡུལ་དང་དུས་རིང་པོར་ཆོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་དབྱེ་བ་དང་བཅས་པ་ལ་བླུན་པ་ཉིད་དེ། དཔེར་ན་ཟླ་བ་ཉ་བ་མཐོང་མི་ནུས་པས་སྐར་མ་ལ་སོགས་པ་ཕྲ་བ་མི་མཐོང་བ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་དག་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་སྟོན་པ་ལ་མ་བསྙེན་པར་ཐར་པ་འདོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བའི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ལ་རྨོངས་པའི་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དེ་དག་ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་མོ་ཕྱི་མའི་མཐའ་མུར་ཐུག་པ་མེད་པར་འཁོར་བར་བསླུས་པར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་པ་མཉན་བྱ་སྟོང་ཉིད་ཟབ་པར་བསྟན་པ་ལ་བཞི་ཡོད་པའི། དང་པོ་སྟོང་ཉིད་ལ་སྐྲག་པའི་རྒྱུ་བསྟན་པ་ནི། ཅིའི་ཕྱིར་ཐར་པ་འདོད་པ་རྣམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མཐོང་བ་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་ཞེ་ན། རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཉན་པ་ལ་འཇིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིགས་པའང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་བདག་དང་བདག་གི་བ་སྒྲོ་བཏགས་ནས་དེ་ཆད་ཀྱིས་དོགས་པས་སྐྲག་པ་ལས་སོ། །སྐྲག་པ་དེའང་ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་པོར་བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པ་གོམས་པ་ལས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ཡུན་རིང་པོར་གོམས་པར་བྱས་ཀྱང་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བས་དངོས་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་དྲི་མ་དོར་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་རང་ཉིད་འགྲོ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཤིན་ཏུ་བྱ་དཀའ་བ་བྱེད་དེ། དམ་པ་མ་ཡིན་པ་བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པ་ལ་གོམས་པའི་གང་ཟག་གི་ཡིད་ནི་རང་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་མི་འགྲོ་བར་མ་ཟད། རང་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་གཤེགས་པ་བྱ་དཀའ་བ་མཛད་པ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་མངའ་བ་འདྲེན་པའི་སླད་བཞིན་དུའང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྲོ་བར་སྤྲོ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཡིད་འདྲེན་པའི་སླད་བཞིན་དུའང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྲོ་བར་མི་སྤྲོ་ཞེ་ན། མྱང་འདས་སུ་འགྲོ་བའི་ལམ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྐྲག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྐྲག་ཅེ་ན། བསྟན་བཅོས་ཀྱི་བརྡ་ལ་མ་བྱང་བ་བ་ལང་རྫི་ལ་སོགས་པ་དག་ལ་ལན་བརྒྱར་སྟོང་པ་ཉིད་བསྟན་དུ་ཟིན་ཀྱང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དེར་ཞུགས་པ་མེད་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་སྐྲག་པ་མ་རྩོམ་སྟེ་སྐད་ཅིག་གིས་འཇིག་པ་ལ་དེར་རྨོངས་པ་དང་། དམྱལ་བའི་མེ་ལ་ལོག་ལྟས་རྒྱུད་བཟུང་བ་བཞིན་ནོ། །ཐོས་བསམ་སྒོམ་པའི་རིམ་པས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མཐོང་བའི་མཁས་པ་རྣམས་ལ་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་སྐྲག་པ་དེ་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཏེ། འཇིགས་པའི་རྒྱུ་བདག་དང་བདག་གིར་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཐག་པར་ངེས་ན་དེ་ལ་སྦྲུལ་དུ་འཛིན་པའི་འཇིགས་པ་དང་བྲལ་བ་བཞིན་ནོ། །གང་ཞིག་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་མཐོང་བ་དང་། གཏན་མ་མཐོང་བ་སྐྲག་པ་མི་རྩོམ་པ་དེའི་ཕྱིར་ངེས་པར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་དུ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཤེས། ཅུང་ཟད་ཅིག་མ་ཤེས་པ་ལ་སྐྲག་པ་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །དཔེར་ན་གླང་པོ་ཆེ་མྱོས་པ་ལ་བསྐྱོན་པ་ན། ལེགས་པར་བསླབས་པའི་སྐྱེས་བུ་མི་འཇིགས་ལ། འགྲོ་བ་ཤིན་ཏུ་རྨོངས་པའང་མི་འཇིགས་ཏེ། དེ་ནི་དེ་ལ་ཞོན་པ་ཙམ་མཆོག་ཏུ་རློམ་གྱི་ལྷུང་བ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅུང་ཟད་གཅིག་ཤེས་པ་ནི་ཅི་འདི་བདག་གིས་ནུས་སམ་མི་ནུས་སྙམ་པས་ཤིན་ཏུ་འཇིགས་པ་བཞིན་ནོ། །
ཡང་ཅུང་ཟད་གཅིག་ཤེས་པ་འདི་ཤེད་མ་རྫོགས་ཀྱི་བར་དུ་གོ་འཕང་གོང་མ་མི་ཚོལ་ཞེ་ན། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་གོམས་ཤིང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་མ་གོམས་པས་སྐྲག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ནི་ངེས་པ་ཁོ་ནར་འཁོར་བར་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་དངོས་པོར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ལ་གོམས་ཀྱི་དེའི་གེགས་སུ་གྱུར་པ་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གོམས་པ་མེད་པ་ཡིས་འཁོར་བར་ལྡོག་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་འཇིགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་འདི་སྣོད་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་འབད་པ་ཆེན་པོས་བསྟན་པར་བྱའོ། །གཉིས་པ་གཞན་སྟོང་ཉིད་ལ་འཇུག་པའི་གེགས་བྱེད་པའི་ཉེས་དམིགས་ནི། གང་ཞིག་རང་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་མི་མོས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི་གཏི་མུག་དང་ཕྲག་དོག་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་འགའ་ཞིག་གིས་བསྒྲིབས་ཤིང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྟན་པའི་སྣོད་དུ་གྱུར་པའི་སྐྱེ་བོ་ལ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལྟ་བ་དང་ཉན་པ་ལ་སོགས་པའི་གེགས་བྱེད་པ་དེ་ལ་ངེས་པར་ངན་འགྲོར་འགྲོ་བས་དེ་དགེ་ལེགས་སུ་འགྲོ་བ་ལྷ་མིའི་གོ་འཕང་ཡང་མེད་ན་ཐར་པའི་གཏམ་གྱི་གོ་སྐབས་ལྟ་སྨོས་ཅི་དགོས། འདིས་རང་བཞིན་གྱི་རྒྱུད་ལ་གནོད་པ་ཅི་མ་བྱས། གང་གི་ཕྱིར་དེས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྒྲོན་མ་ཕྱོགས་ཀྱི་སྒོ་མ་ལུས་པ་ཁྱབ་ཅིང་སྣང་བ་ཆེས་གསལ་བ་དུས་གསུམ་དུ་མཐུ་འཇུག་པ་ཉམས་པ་མེད་པ་ཉི་མ་རེ་རེ་ཞིང་མ་རིག་པའི་མུན་པ་གཞོམ་པའི་ཕྱིར་སྣང་བའི་ཚོགས་འཕེལ་བཞིན་པར་གྱུར་པ། འགྲོ་བའི་བསམ་པ་མ་ལུས་པ་སྣང་བར་ནུས་པ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བཞིན་པ་ལ་གནོད་པ་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པའིཕྱིར་རོ། །འདི་ཉིད་རང་གཞན་གཉིས་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ཉིད་གཟིགས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་ནི་ཉམས་བླ་ཡི། །ལྟ་ལས་ཅིས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་མདོ་ལས་གསུངས་སོ། །དེའི་འཐད་པ་སློབ་དཔོན་གྱིས་གསུངས་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ནི་ཞེས་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ཉམས་ནས་གལ་ཏེ་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་མ་བཅོམ་ན་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོའི་རིམ་པས་ཡི་དྭགས་དང་དུད་འགྲོ་དང་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བའི་རྣམ་སྨིན་འདི་ཙམ་ཞིག་འབྱུང་ལ། ལྟ་བ་ཉམས་པ་ནི་གལ་ཏེ་ཆེས་ཉུང་ངུ་ཞིག་ཡིན་ཀྱང་དེའི་རྣམ་སྨིན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པ་གྲངས་མེད་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་དང་མཉམ་པར་མི་ནུས་ན་ཆེ་བས་ཕམ་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་མ་སྐྱེས་པའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་བདེ་འགྲོར་མཐོ་རིས་སུ་འགྲོ་བ་ཙམ་བྱེད་ལ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་ནི་འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་ཞུགས་པའི་མ་རིག་པའི་མུན་པ་མ་ལུས་པ་བསལ་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་མ་ལུས་པའི་མདུན་དུ་བདར་ཏེ་གོ་འཕང་མཆོག་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་མཁས་པས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་ལྟ་བ་འདི་ཤིན་ཏུ་དོན་ཆེན་པོར་རིག་པར་བྱས་ནས་དེ་ཉིད་མི་ཉམས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འབད་པར་བྱའོ། །གསུམ་པ་དམན་པ་ལ་སྟོང་ཉིད་བསྟན་བྱ་མ་ཡིན་པ་ནི། དེ་ལྟར་ལྟ་བ་ཉམས་པའི་ཉེས་དམིགས་མཐོང་ནས་སྣོད་མ་ཡིན་པ་ལ་བདག་མེད་བསྟན་པར་མི་བྱ་སྟེ། དོན་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ནའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། བླུན་ལ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ནི། །འཁྲུལ་པར་འགྱུར་གྱི་ཞི་ཕྱིར་མིན། །ལག་འགྲོས་འོ་མ་འཐུང་བ་ནི། །དུག་འཕེལ་རྒྱུར་འགྱུར་འབའ་ཞིག་གོ །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་མེད་ཀྱི་ཆོས་ལ་མོས་པ་དང་བྲལ་ཞིང་བདག་འཛིན་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དམ་པ་མིན་པའི་མི་ལ་ནི་ཉེས་སྤྱོད་ལས་ལོག་པའི་ཕྱིར་བདག་འཛིན་དང་མཐུན་པར་བསྟན་པ་མཆོག་ཡིན་ཏེ། བདག་ལ་ཆགས་པས་ཕྱི་མར་བདག་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་འདོད་པས་ཉེས་སྤྱོད་ལས་ལོག་པ་ན་བདེ་འགྲོ་རྙེད་སླ་བར་འགྱུར་བས་སོ། །བདག་མེད་སྟོན་པ་ནི་མཆོག་མ་ཡིན་ཏེ། སྤོང་བ་དང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་རྟོག་པས་འདིའི་སྒོ་གསུམ་འཇོམས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་མེད་པ་འདི་བསྟན་པ་ན་བདག་མེད་ལ་ལོག་པར་ཞུགས་པའི་མཁས་པ་མིན་པ་གཅིག་ནི་ངན་འགྲོ་ཉིད་དུ་འགྲོ་ཡི་ཞི་བར་མ་ཡིན་ལ། སྣོད་དུ་མི་རུང་བའི་ཐ་མལ་པ་མ་ཡིན་པ་མཆོག་ལ་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ནི་ཞི་བ་ཉིད་དུ་འགྲོ་ཡི་ངན་འགྲོར་མ་ཡིན་ནོ། །
བཞི་པ་བསྟན་བྱ་བདག་མེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི། གང་ཞིག་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་བསྟན་བྱ་མ་ཡིན་ཞིང་དམ་པ་རྣམས་ལ་བསྟན་པར་བྱ་བ་བདག་མེད་པ་དེ་གང་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འཇུག་པ་ལ་འདི་གཅིག་པུ་ཟླ་མེད་པའི་སྒོ་ཡིན་པས་ན་ཞི་སྒོ་གཉིས་པ་མེད་པ་དང་། གང་མཐོང་ན་དངོས་པོ་རྟེན་ཅན་རྟག་ཆད་ཀྱི་ལྟ་བ་ངན་པ་ཐམས་ཅད་འཇིག་པར་བྱེད་པ་དང་། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་གནས་པའམ། ཡང་ན་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་ཐ་མི་དད་པར་བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདག་མེད་ཅེས་བྱ་བར་བརྗོད་དོ། །ཇི་སྐད་བཤད་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་བདག་མེད་འདི་ནི་སྐྱེ་བོ་བློ་ཞན་པ་ལ་བསྟན་བྱ་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་མེད་པའི་ཆོས་འདིའི་མིང་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཞེས་པ་ཙམ་ལས་ཀྱང་ཟབ་མོའི་སྣོད་དུ་མི་རུང་བའི་དམ་པ་མིན་པ་ལ་འཇིགས་པ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་བདག་མེད་པར་ལྟ་བ་ནི་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་དྲུངས་ནས་འབྱིན་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ལྟ་བ་ནི་སྟོབས་ཞན་ཏེ། དྲུངས་ནས་དབྱུང་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ནི་སྟོབས་ཆུང་བ་ལ་འཇིགས་པ་སྐྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། སྟོབས་ཞན་པ་ལ་འཇིགས་པ་མི་སྐྱེད་པའི་སྟོབས་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཞིག་འཇིག་རྟེན་ན་མཐོང་སྟེ། དཔེར་ན་སྟག་དང་སེངྒེ་ལ་སོགས་པ་སྟོབས་ལྡན་རྣམས་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་གཞན་འཇིགས་པ་སྐྱེ་བ་བཞིན་ནོ། །གསུམ་པ་ཟབ་མོ་རྩོད་ཕྱིར་མིན་པར་བསྟན་པ་ལ་དངོས་དང་ཞར་བྱུང་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་བདག་མེད་པ་འདི་ལྟ་ངན་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ན། དེའི་ཕྱིར་ལྟ་བ་ངན་པའི་གཞན་དབང་དུ་གྱུར་པའི་ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་ཚར་བཅད་ཅིང་ཟིལ་གྱིས་མནན་པའི་ཆེད་དུ་ཆོས་འདི་སྣོད་དག་ལ་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་མེད་པའི་དོན་འདི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྒོལ་བ་གཞན་ཟིལ་གྱིས་མནན་པའི་ཕྱིར་དང་། རྩོད་པའི་ཆེད་དུ་མ་གསུངས་ཏེ། རྣམ་པར་དག་པའི་སྒོ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྩོད་པའི་ཆེད་དུ་བསྟན་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་ནའང་བདག་མེད་པའི་ཆོས་འདི་དད་པ་ཅན་གྱི་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་པ་ན་གཞན་སྨྲ་བ་ངན་པ་རྣམས་ཀྱི་ལོག་རྟོག་ལྡོག་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་འཆིང་བ་ཐམས་ཅད་བསྲེག་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །
དཔེར་ན་མེ་ནི་བཙོ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུ་ཡིན་གྱི་བུད་ཤིང་བསྲེག་པའི་ཆེད་དུ་མ་ཡིན་མོད། དེ་ལྟ་ནའང་མེ་སྲེག་བྱེད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་འདོད་པའི་དོན་སྒྲུབ་ཅིང་བུད་ཤིང་ཡང་བསྲེག་པ་བཞིན་ནོ། །སློབ་དཔོན་གྱིས་ཀྱང་། རྩྭ་རྩེའི་ཆུ་ཡི་ཟིལ་པ་རྣམས། །ཉི་མའི་འོད་དང་མཇལ་བ་བཞིན། །རྒོལ་བ་རྣམས་ཀྱི་རྩོད་དང་སྐྱོན། ཁྱོད་དང་མཇལ་ན་འཇིག་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཇི་ལྟར་ན་ཆོས་འདི་དད་པ་ཅན་གྱི་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་པ་ན་གཞན་གྱི་སྨྲ་བ་སྲེག་ཅེ་ན། རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་འདིའི་བདུད་རྩིའི་རོ་གང་གི་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་གྱི་ལྕེའི་དབང་པོས་ཤེས་ཤིང་མྱོང་བ་འགྱུར་བ་དེ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་ལྟ་བའི་རོ་ལ་མནོག་མེད་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དེ་ལས་གཞན་པའི་ལྟ་བ་ལ་མི་དགའོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཡིན་པ་དེས་ན་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་འདི་ནི་གང་གིས་རྟོགས་པ་དེའི་རྒྱུད་ལ་ལྟ་བ་ངན་པ་ཐམས་ཅད་སླར་མི་སྐྱེ་བར་མཐོང་བའི་ཕྱིར། དམ་པ་མ་ཡིན་པའི་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་འཇིག་པའི་སྒོ་དང་འདྲ་བར་བསྟན་བཅོས་བྱེད་པོ་བདག་ལ་སྣང་ངོ་ཞེས་སློབ་དཔོན་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་བདུད་རྩིའི་རོ་མྱོང་བ་ལྟ་བུར་གྱུར་པས་སྐྱེ་བོ་བློ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཡིད་ཚིམ་པར་བྱེད་པའི་ཚིག་གསུངས་པའོ། །ཡང་ན་ལུང་གི་ཆོས་ལ་དགོངས་ནས་འཇིག་པའི་སྒོ་དང་འདྲ་བར་སྣང་ཞེས་བཤད་དེ། མྱ་ངན་འདས་པའི་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་བཅས་གཏན་དུ་འཇིག་པ་ཡིན་ལ། དེར་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་སྒོ་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྟོང་པ་ཉིད་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་ལ། བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱང་སློབ་དཔོན་ལ་དེ་དང་འདྲ་བར་སྣང་ཞེས་པའོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་དམ་པ་བདག་མེད་ལ་མི་སྐྲག་པའི་རྒྱུ་ནི། ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཆོས་འདི་འཕགས་པ་རྣམས་སྐྲག་པའི་རྒྱུར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། སྐྲག་པའི་རྒྱུ་བདག་ལ་ཆགས་པ་ལོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་བདག་ལ་ཆགས་པ་དེ་ནི་དེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་དངོས་པོའི་ལྟ་བ་འདོད་ཅིང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་བདག་མེད་པའི་ལྟ་བ་ལ་མི་དགའ་བར་འགྱུར་གྱི། གང་ལ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་རྣམས་ལ་བདག་གམ་རང་བཞིན་མེད་སྙམ་དུ་དེ་ལྟར་དགོངས་པ་ལ་གནས་པའི་འཕགས་པ་དེ་ནི་གང་མཐོང་བས་ཚིམ་པར་འགྱུར་བས་བདག་ཡོད་པས་ག་ལ་དགའ་བར་འགྱུར། གང་མ་མཐོང་བས་བདག་ཆད་ཀྱིས་དོགས་པས་སྐྲག་པ་སྐྱེ་བ་བདག་མེད་པས་འཇིགས་པ་ག་ལ་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་ནི་ཡོད་པར་ལྟ་བས་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་མེད་ཅིང་། བདག་མེད་པ་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བདག་མེད་པ་དེ་དག་ནི་འཇིགས་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ། །
གཉིས་པ་ཆོས་འདོད་ལ་བརྩེ་བར་བྱ་བ་ནི། སྡུག་བསྔལ་མཐའ་ཡས་པའི་རྒྱུ་དངོས་པོ་ལྟ་བ་ལ་སྦྱོར་བའི་སྒོ་ནས་དོན་མ་ཡིན་པ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་མུ་མཐའ་མེད་པའི་ས་བོན་དུ་གྱུར་པའི་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་སྦྲུལ་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་ལྟ་བའི་ཚེར་མ་ཤིན་ཏུ་ཐིབས་པོའི་ཚང་ཚིང་དང་ལྡན་པ་མང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལམ་བཟང་པོ་ནས་བཀུག་སྟེ། ལྟ་བ་ངན་པའི་ཚེར་མའི་ཚང་ཚིང་དུ་བཅུག་ནས་ཐར་པ་ཆ་མཐུན་གྱི་དགེ་བའི་སྲོག་གི་དབང་པོ་གཅད་པའི་སྒོ་ནས་ཉི་མ་རེ་རེ་ཞིང་གསོད་པར་བྱེད་པ་མཐོང་ནས་འཁོར་བ་ལས་གྲོལ་བའི་ཆོས་འདོད་པའི་སྐྱེ་བོ་ལ་ཆོས་འདིའི་རང་བཞིན་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཅན་སུ་ཞིག་སྙིང་བརྩེ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར། སྙིང་བརྩེ་བ་ལས་ཀྱང་གུས་པར་བྱས་ཏེ་དེ་ལ་གང་གིས་ན་འདི་སླར་ཡང་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་སྦྲུལ་གྱིས་འཕྲོག་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་རང་བཞིན་མེད་པའི་ལམ་ཉེ་བར་བསྟན་པར་བྱའོ། །བཞི་པ་རང་བཞིན་གཞན་བསྟན་པ་ཕྲ་རགས་དབྱེ་བ་ནི། ཅིའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་མུ་སྟེགས་ཅན་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་གྱི་བདེ་བར་གཤེགས་པ་དང་མ་ཡིན་ཞེ་ན། རགས་པ་དང་ཕྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་འདི་ལྟར་གཅེར་བུ་པ་རྣམས་ནི་གཙང་སྦྲ་སྤྱོད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ལུས་དྲི་མའི་འདམ་གྱིས་གོས་ཤིང་འཁྲུས་རས་མེད་པ། གྲང་བ་དང་རླུང་དང་ཉི་མ་དང་སྐྲ་འབལ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་སྤྱད་པས་དག་པར་སྨྲ་སྟེ། དེ་དག་གི་ལུགས་དེ་དེ་ཡང་མཐོང་བས་གོ་བྱ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་གོས་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ནི་མིག་གིས་འཛིན་ནོ། །བྲམ་ཟེ་རྣམས་ནི་རིགས་བྱེད་འདོན་པ་སྙིང་པོར་བྱེད་དེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་དེ་ནི་རྣ་བའི་ཡུལ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ནི་རྣ་བ་ཡིས་འཛིན་ནོ། །ཤཱཀྱ་དངོས་པོ་རང་བཞིན་མེད་པར་ལྟ་བའི་ཉི་མས་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱང་སྣང་བར་བྱས་ཤིང་། ལྟ་བ་ངན་པའི་མ་རིག་པའི་མུན་པ་བཅོམ་པ། འདུས་བྱས་རྨི་ལམ་དང་མིག་འཕྲུལ་དང་སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པ་དང་མཚུངས་པ་རང་བཞིན་མེད་པར་མཐོང་བ། ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མ་མ་ལུས་པ་བསལ་བས་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་དྲི་མ་མེད་པར་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ནི་མཉམ་པར་བཞག་པ་ཁོ་ནས་གོ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཤཱཀྱ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་འཛིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཐུབ་པའི་གཞུང་ལུགས་ཕྲ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་མི་རྟོགས་པས་སྐྱེ་བོ་བསོད་ནམས་འདོད་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་མི་འཇུག་གོ །གལ་ཏེ་བློ་རགས་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ཕྱི་རོལ་པའི་ཆོས་ལ་འཇུག་ན། ཁྱེད་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པར་རིགས་སོ་ཞེ་ན། བྲམ་ཟེ་རྣམས་ནི་བཟང་བརྗོད་དང་བཀྲ་ཤིས་དང་སྦྱིན་སྲེག་དང་འགྱོད་ཚངས་ལ་སོགས་པ་བྱ་བ་དག་གིས་གཞན་ལས་རྙེད་བཀུར་འདོད་པས་དེ་དག་གི་ཆོས་ནི་ཕྱི་འཆོས་པ་གཙོ་བོ་ཡིན་ལ། ཆོས་འདི་དང་ཡང་ཐར་པ་འདོད་པ་རྣམས་འགལ་ཏེ། འཁོར་བའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་དང་ཁ་བསག་དང་འབྲེལ་བའི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་འཕེལ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤཱཀྱ་པ་རྣམས་མ་བསྟན་ཏོ། །འདི་ལྟར་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཕལ་ཆེར་ཕྱི་འཆོས་པར་བརྗོད་པར་ཐར་པ་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱད་བྱ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་གཅེར་བུ་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐྲ་འབལ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཕལ་ཆེར་ཡང་སེམས་བླུན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་བརྗོད་པ་ཡིན་པས་ཐར་པ་འདོད་པས་སྤྱད་བྱ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་གིས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་རྗེས་སུ་མི་བསྒྲུབ་བོ། །གལ་ཏེ་དེ་དག་གིས་ཉེ་བར་བསྟན་པ་སྐྱོན་ཅན་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་དེ་དག་ལ་གུས་ཤེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཕྱི་འཆོས་པ་ཕལ་ཆེ་བ་དེའི་ཕྱིར་འདོན་པ་ཙམ་གྱིས་སེམས་རངས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཕལ་ཆེ་བ་རྣམས་རིག་བྱེད་འདོན་པ་སོགས་རིག་པ་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་ལས་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ལ་གུས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་དེ་དག་གིས་རིག་པ་བླངས་པས་གུས་པ་སྐྱེ་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྐྲ་འབལ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་དང་དུ་བླངས་པ་ལས་ངན་པ་ལ་མོས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཕལ་ཆེར་གཅེར་བུ་པ་ལ་བརྩེ་བ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །འདི་རྣམས་ཀྱི་སྐྲ་འབལ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ནི་སྡིག་པ་ཟད་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་སུ་མི་འགྱུར་ཏེ། ཉེས་སྤྱད་ཀྱི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དམྱལ་བ་པའི་སྡུག་བསྔལ་བཞིན། ཇི་ལྟར་གཅེར་བུ་པ་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཆོས་སུ་མི་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བའང་མཐོ་རིས་ཐོབ་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་མ་ཡིན་ཏེ་ལས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མིག་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །འདི་ནི་རིགས་བཞིའི་ནང་ནས་བྲམ་ཟེ་ཉིད་ཁོ་ན་སྦྱིན་སྲེག་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་སྤྱོད་པའི་རྟེན་ཡིན་པས་ཆོས་སོ་ཞེས་སྨྲ་བ་འགོག་པའོ། །
གཉིས་པ་ལེགས་བཤད་མདོར་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པ་ནི། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ཆོས་མ་ཡིན་ན་ཆོས་གང་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་ལ་གནོད་པའི་བསམ་པ་དང་དེས་ཀུན་ནས་བསླངས་པའི་སྒོ་གསུམ་གྱི་ལས་ནི་འཚེ་བ་ཡིན་ལ། མི་འཚེ་བ་ནི་དེ་ལས་བཟློག་པ་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་དང་། སྦྱིན་པ་དང་སྙན་པར་སྨྲ་བ་ལ་སོགས་གང་ཅུང་ཟད་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་མི་འཚེ་བའི་ཁོངས་སུ་འདུས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མདོར་བསྡུ་ན་ངན་འགྲོ་ལས་འཛིན་པའི་ཆོས་ནི་མི་འཚེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་བསྒོམ་པའི་རྣལ་འབྱོར་པའི་སེམས་ཆུ་ལ་ཆུ་བཞག་པའི་ཚུལ་དུ་ཡུལ་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོར་སྐྱེ་མེད་དུ་གྱུར་པ་དེ་ཉིད་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མཐའ་དག་ཟད་པ་དང་། སླར་ཡང་རྣམ་པ་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ་ཞེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གསུངས་ཀྱི། དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་སླར་མི་སྐྱེ་བ་ཙམ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་རང་བཞིན་ལྡོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྷག་བཅས་དང་ལྷག་མེད་ཀྱི་མྱང་འདས་ཀྱི་རང་སྡེ་པ་གཞན་དག་ཉོན་མོངས་མ་ལུས་པ་སྤངས་ཤིང་ཕུང་པོ་མ་འགགས་པ་དང་། ཕུང་པོ་མ་ལུས་པ་འགགས་པ་ལ་འདོད་པ་ལྟར་འདིར་མི་བཞེད་དེ། ཉོན་མོངས་མ་ལུས་པ་མ་སྤང་ཀྱང་མཐོང་ནས་མྱང་འདས་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་དེ། རིགས་པ་དྲུག་ཅུ་པ་ལས། དེ་ཉིད་མཐོང་ཆོས་མྱ་ངན་ལས། །འདས་ཤིང་བྱ་བ་བྱས་པའང་ཡིན། །ཞེས་བཤད་པས་སོ། །དེས་ན་ཆོས་དབྱིངས་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་བ་ཉིད་མྱང་འདས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པ་ཡིན་གྱི། མྱང་འདས་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ཕུང་པོ་མ་ལུས་པ་འགགས་པ་ལ་ལྟོས་མི་དགོས་ཏེ། ཡང་དེ་ཉིད་ལས། དངོས་པོ་ཞིག་པས་འགོག་འགྱུར་གྱི། །འདུས་བྱས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་མིན། །དེ་ནི་སུ་ལ་མངོན་སུམ་འགྱུར། །ཞིག་ཤེས་པ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདིར་ནི་མཐོང་ལམ་ཡན་ཆད་འཕགས་པའི་མཉམ་གཞག་རྣམས་ཕུང་པོ་ལྷག་བཅས་ཀྱི་མྱང་འདས་སུ་བཞག་སྟེ། མཉམ་པར་བཞག་པ་ན་རྣལ་འབྱོར་པ་རང་སྣང་ལ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་མ་ཅིའང་མི་སྣང་། གང་ཟག་གཞན་ངོར་ཕུང་པོའི་འཇུག་པ་མ་འགག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེའི་འདུ་བྱེད་བཏང་སྟེ་དག་པའི་ཞིང་གི་པདྨའི་སྦུབས་སུ་ཡིད་ཀྱི་ལུས་ཙམ་གྲུབ་སྟེ། མཚན་མེད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བསྐལ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པར་གནས་པའི་མྱང་འདས་ཞེས་བྱ་སྟེ། གཞན་སྣང་དུ་ཕུང་པོའི་འཇུག་པ་མ་ལུས་ཞི་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྐུ་གསུམ་ལ་མྱང་འདས་གཉིས་བཞག་པ་ནི། ཇི་སྐད་དུ། ཕུང་པོར་བྱས་པའི་མྱ་ངན་འདས། །གཟུགས་སྐུ་གཉིས་ལ་བརྗོད་པ་སྟེ། །ཕུང་པོ་ཀུན་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་ཕུང་པོ་མེད། །ཅེས་བཤད་པ་ལྟར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་མི་འཚེ་བ་དང་སྟོང་ཉིད་དེ་དག་ནི་མཐོ་རིས་དང་བྱང་གྲོལ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་འདིར་ནི་དེ་གཉིས་འབའ་ཞིག་བདག་ལེགས་སུ་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྟེན་པར་བྱ་བར་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་འདི་ཁོ་ནར་མཐོ་རིས་དང་བྱང་གྲོལ་ཐོབ་པའི་ཐབས་འདི་གཉིས་ཡོངས་སུ་དག་པར་དམིགས་ཀྱི་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་པ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསྟན་པ་འདི་མཐོང་བཞིན་དུའང་ཆོས་འདི་གཉིས་ལ་མི་འཇུག་ཅེ་ན། རང་གི་ཕྱོགས་ལ་ཆགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་རང་གི་ཕྱོགས་ལ་ཆགས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་གོམས་པས་རང་གི་སྐྱེ་སའི་ཡུལ་བཞིན་དུ་སྡུག་ཅིང་ཡིད་དུ་འཐད་པ་དེ་ལ་ཆགས་པ་ཡོངས་སུ་བཏང་བར་མི་ནུས་ན། རང་ཕྱོགས་དེའི་ཟློག་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་དེ་དང་འགལ་བ་མི་འཚེ་བ་དང་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཆོས་གཉིས་པོ་འདི་ཕྱི་རོལ་པ་ཁྱོད་ལ་རྒྱུ་གང་གིས་ན་སྡུག་པར་འགྱུར་ཏེ་མི་འགྱུར་བ་ཁོ་ནའོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་གི་ལྟ་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་བྱིས་པ་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་འདི་ལ་མི་འཇུག་གོ །
གསུམ་པ་ལེགས་བཤད་བླང་བར་གདམས་པ་ནི། ཇི་ལྟར་མཁས་པས་རང་གི་སྐྱེ་ས་ཡིན་ཡང་རྒུད་པའི་རྒྱུར་མཐོང་ན། དེ་ལ་རེ་བ་སྤངས་ནས་འབྱོར་པའི་ཡུལ་གཞན་ལ་བརྟེན་པ་དེ་བཞིན་དུ་རིགས་པའི་དོན་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ནི་གཞན་གྱི་གཞུང་ལུགས་ལས་ཀྱང་བློ་ལྡན་ལེགས་པ་འདོད་པས་བླང་བར་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་ཉི་མ་ནི་ཕྱོགས་ལྷུང་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། ས་སྟེང་གི་མིག་ལྡན་ཀུན་གྱི་སྣང་བའི་བྱ་བ་སྤྱི་མཐུན་དུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནམ་སྟེ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་འདིའང་གལ་ཏེ་ཉམས་སུ་བླངས་ན་རང་གཞན་གྱི་སྡེ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི། འགའ་ཞིག་ཏུ་ཕྲག་དོག་གིས་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་རིག་པར་བྱས་ནས་གུས་པར་བྱ་སྟེ་ཆོས་གཉིས་པོ་འདི་བདག་ཏུ་བྱ་བར་རིགས་སོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་བཞི་བརྒྱ་པ་ལས། བལྟ་བར་བྱ་བ་དགག་པ་བསྒོམ་པ་བསྟན་པ་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅུ་གཉིས་པའི་འགྲེལ་པའོ།།། །།