སྒོམ་པས་ངང་བསྐྱང་བ།

〔 2〕གཉིས་པ་བསྒོམ་པས་ངང་བསྐྱང་བ་ལ་གསུམ་སྟེ། དབང་པོ་རབ་འབྲིང་ཐ་མ་གསུམ་མོ། །དང་པོ་ནི། ལྟ་བའི་དོན་ལ་ངོ་སྤྲད་པ་ཙམ་གྱིས་གྲོལ་ཏེ། གཞི་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངང་དངས་འདུ་འབྲལ་མེད་པར་བསྒོམ་དུ་ཡོད་མེད་ལས་འདས་ཏེ་ཆོས་སྐུ་ཟང་ཐལ་རྗེན་པའི་ངང་ལ་རང་གནས་ལྷུན་གྲུབ་ཆེན་པོར་དུས་བཞི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་འཁྱིལ་བས་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་སྒོམ་དང་། རྩོལ་བསྒྲུབ་ཀྱི་ཆོས་ལས་འདས་ཏེ། རང་བཞིན་ཆུ་བོ་རྒྱུན་གྱི་དགོངས་པར་བསྟན་པ་ནི། བཤད་རྒྱུད་ལས། ངས་བསྟན་གཉིས་མེད་བདེ་ཆེན་ལ། །བསྒོམ་དུ་ཡོད་མེད་ཐ་སྙད་རྣམ་པར་དག །ཤེས་རབ་སྟོབས་ཅན་རང་རིག་དོན་རྟོགས་པས། །གཉིས་མེད་བདེ་ཆེན་ངང་དུ་འདུ་འབྲལ་མེད། །མ་བཙལ་བཞག་པས་ངང་ལ་མ་གཡོས་

གསལ། རྒྱུན་ཆད་མེད་པས་ཆུ་བོ་གངྒཱ་བཞིན། །དབང་པོ་ཡང་རབ་དོན་དུ་དེ་བསྟན་ནོ། །ཞེས་སོ། །དབང་པོ་འབྲིང་། བསྒོམ་མེད་ལ་ཡེངས་མེད་རྒྱུན་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྟན་པ་ནི། ཐག་ཆོད་པས་བསྒོམ་མི་དགོས་པར་ལ་བཟླ་བ་དང་། ངང་ལ་གནས་པས་ཡེངས་སུ་མེད་པར་རང་གནས་པར་ལ་བཟླ་བ་གཉིས་ཏེ། རིག་པ་ལྷུན་གྲུབ་ཟང་ཀ་ཡིན་པས་བསྒོམ་དུ་མེད་ལ་བསྒོམ་མི་དགོས་བསྒོམས་པས་བཟང་དུ་མི་འགྲོ་བས། རང་གདངས་ཡེ་བབ་གང་གནས་སུ་གཞིར་བཞག་སྟེ་འབད་རྩོལ་བྱ་མི་དགོས་ལ། འཁྲུལ་སྣང་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རོལ་པར་ཤར་བས་སྤང་མི་དགོས། བླང་མི་དགོས། གང་སྣང་བཅོས་བསླད་མེད་པར་སྣང་དུ་ཆུག །དང་པོ་ཡང་གཞི་ལས་ཤར། ད་ལྟ་ཡང་གཞིའི་ངང་ནས་རང་སྣང་། མཐར་ཡང་གཞིར་གྲོལ་བས་ཤེས་བྱ་བུམ་འཇུག་གི་དགོངས་པར་ལ་བཟླ་བའོ། །ངང་ལ་གནས་པས་ཡེངས་སུ་མེད་པར་ལ་བཟླ་བ་ནི། ཕྱི་གང་སྣང་ཡུལ་མེད་དུ་ཕྱམ་གདལ། ནང་གང་ཤར་ཟང་ཀར་རང་ཡལ། བར་ཕྱལ་པ་བར་མེད་དུ་ནང་སངས་གཞི་ཕྱམ་ཕྱམ། དོག་མེར་མེར་རང་གསལ་འཛིན་མེད་དུ་མ་ཡེངས་ཙམ་གྱི་ངང་ལ་གློད་པས་སྣང་བ་བདེན་མེད་དུ་རང་སྣང་། རིག་པ་གཏད་མེད་དུ་རང་གྲོལ། སྒོ་ལྔ་རྒྱ་ཡན་དུ་རང་དངས། ཆོས་ཟད་བློ་ཟད་དུ་ཕྱལ་ཡས་ཏེ་མཚན་མོའང་ཕྱི་ཡུལ་སྣང་རང་སྟོང་དུ་རང་འདུས། རིག་སྟོང་རང་མལ་དུ་གཉིད་ལོག་པས་ཤེས་པ་བུམ་འཇུག་གི་དགོངས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཉིན་མཚན་གོམས་པས་བེམ་རིག་བྲལ་དུས་འཁྲུལ་སྣང་ཡེ་ཤེས་སུ་དག་

ནས་ཡེ་ཤེས་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་བུམ་པར་ཐིམ་པ་ནི་ཤེས་བྱ་བུམ་འཇུག་གི་དགོངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་རིག་པ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་ནས་སྣང་སེམས་ཅིར་སྣང་ཡང་བཟང་རྟོག་གིས་མ་བསླད། ངན་རྟོག་གིས་མ་བསྒྱུར། རང་སངས་སུ་ཡལ་དུ་བཅུག་པས་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངང་ལས་མི་འདའ་སྟེ། ཕྱི་སྣང་སྲིད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རོལ་པ་རྩལ་གྱི་རང་གདངས་སུ་ཤེས་པས། ཕྱལ་པ་རང་སྣང་དུ་གྲོལ། ནང་རིག་པ་ཤར་གྲོལ་དུ་རང་ཡལ་བས་ཐུགས་རྗེས་རོལ་པར་རང་དག །ཆེད་དུ་མི་དམིགས་པའི་བསྒོམ་པ་མེད་པས་བསྐྱེད་རྫོགས་སེམས་འཛིན་གྱི་སྒོམ་པ་གཏད་ཡལ། བྱ་གར་ཕྱིན་ཡང་ནམ་མཁའ། ཉ་གར་ཕྱིན་ཡང་ཆུ་བོ། མི་གར་ཕྱིན་ཡང་ས་གཞི་ལས་མ་འདས་པ་ལྟར་རྣལ་འབྱོར་པས་གང་བྱེད་ཅི་བསྒོམ་ཅི་སྤྱད་ཀྱང་། རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རིག་པ། སྟོང་པ་གསལ་བ་འཛིན་མེད་གསུམ་གྱི་ངང་ལས་མ་གཡོས་པར། སྐུ་གསུམ་རང་རྫོགས་ཆེན་པོར་གྲུབ་སྟེ། ཆོས་སྐུ་རང་མལ་ལས་མ་གཡོས་པ། གཞི་ཐོག་ལྷུན་གྲུབ་ཆེན་པོར་གནས་པས་བསྒོམ་མེད་ཡེངས་མེད་ཆེན་པོའི་ངང་བསྐྱངས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རིག་པ་ཡེ་སངས་རྒྱས་པས་བསྐྱར་ནས་བསྒོམ་མི་དགོས་པར་རང་གི་ངང་ལ་རང་སར་གནས་པས། རང་མལ་ཆོས་སྐུ་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་བསྟན་པ་ནི། བཤད་རྒྱུད་ལས། རྟེན་གྱི་གང་ཟག་ཤེས་རབ་འབྲིང་རྣམས་ལ། བསྒོམ་དུ་མེད་པའི་དགོངས་པ་བསྟན་པ་སྟེ། བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ཏི་ཀ་ལ་གཞི་བཅའ་འོ། །དེའི་དོན་རྟོགས་ནས་བསྒོམ་དུ་མེད་དེ་ཡོན་

ཏན་ནོ། །དེ་ཡང་རང་ཆས་སུ་གནས་པས་འདུ་འབྲལ་མེད་དོ། །ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་བསྒོམ་བྱ་དང་སྒོམ་བྱེད་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་དང་མཚན་མར་དམིགས་སུ་མེད་དེ། དཔེར་ན་གར་སྤྱིན་ལ་སྦྲང་མའི་འདབ་མ་འབྱར་བ་ལྟ་བུའོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཐ་མལ་གྱིས་མི་རྟོགས་པས། སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་ཐ་མལ་གྱིས་མི་གོ་སྟེ། གོང་ལྟར་རྟོགས་དགོས་པས། ཡེངས་སུ་མེད་དེ་སྐྱོན་ཅན་ནོ། །ངེས་པར་རྟོགས་ཙ་ན་ཡེངས་པ་མེད་དེ་ཡོན་ཏན་ནོ། །ཡེངས་པ་མེད་པ་ནི་འདུག་ཀྱང་ཆོས་ཉིད་རང་སྣང་གི་ངང་ལས་མ་གཡོས་ཙམ་དུ་འདུག །འགྲོ་ཡང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་གདངས་ལ། རང་བཞིན་མ་འགགས་པ་ཙམ་དུ་འགྲོ་སྟེ། མར་མེའམ་ཉི་མ་རང་སྣང་དང་ཆས་ནས་འགྲོ་བ་བཞིན་ནོ། །ཉལ་ཡང་ངང་ལས་ཆས་མ་གཡོས་པའི་ཀློང་། རིག་པ་ཟང་ཐལ་གྱི་ངང་ན་རྩལ་གཞི་ལ་འདུས་ཏེ། རང་བཞིན་གཞི་ལ་ཐིམ། མཚན་མ་རང་སར་གྲོལ། དོན་ལ་འབྱོར་པ་ཆེན་པོར་འགྱུར་རོ། །ལངས་ཀྱང་ངང་ལས་མ་གཡོས་པ་ལས། རིག་པ་རང་ཤར་ཏེ་རང་བཞིན་མ་འགགས་པར་གསལ་ལོ། །ཀྱེ་མ་རིགས་ཀྱི་བུ་ལེགས་པར་ཡིད་ལ་ཟུང་ཞིག །སྤྱོད་ལམ་རྣམ་བཞི་ནི་སྤྱད་ཀྱང་རང་གི་གདངས་ལས་མི་འདའ་ཞིང་། ཆོས་ཉིད་ལས་མ་གཡོས་པ་ནི། དཔེར་ན་བྱ་ཡིས་གར་འཕུར་ཀྱང་མཁའ་ལས་འདའ་ས་མེད། ཉ་ཡིས་གར་འཕྱོས་ཀྱང་ཆུ་ལས་འདའ་བ་མེད་པ་དང་། མི་ཡིས་གར་ཕྱིན་ཀྱང་ས་ལས་མི་འདའ་བ་བཞིན། རྣལ་འབྱོར་རྟོགས་ལྡན་ངང་ལས་གཡོས་པ་མེད། རིགས་ཀྱི་བུ། བསྒོམ་བྱ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དེ་ནི་ལོགས་ན་མེད་དེ། རང་རིག་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཁོ་ནའོ། །

ཤར་བ་ཐམས་ཅད་ནི་རང་ཤར་ཏེ། རིག་པ་ཆོས་སྐུ་སྟོང་པ་དང་། འགག་པ་མེད་པ་དང་། དེ་གཉིས་དབྱེར་མེད་པ་དང་། དེ་ལྟར་ཤེས་པའི་ཤེས་རབ་མི་འགག་པ་དང་། དེ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པ་དང་མཚན་ཉིད་ལྔར་ཤར་རོ། །དེ་ལྔ་ཡེ་ཤེས་ལྔར་ཤར་རོ། །ཡེ་ཤེས་ལྔ་འོད་དུ་ཤར་རོ། །འོད་ལྔ་རིགས་ལྔར་ཤར་རོ། །རིགས་ལྔ་སྐུ་ལྔར་ཤར་རོ། །སྐུ་ལྔ་ཡབ་ཡུམ་མི་འགག་གོ །ཡབ་ཡུམ་ལྔ་ལ་སེམས་དཔའ་དང་སེམས་མ་མི་འགག་གོ །རིགས་ལྔ་ཡབ་ཡུམ་ལས་སྒོ་ལྔར་ཤར་རོ། །སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་དབང་པོ་དང་རྣམ་ཤེས་སུ་ཤར་རོ། །སེམས་མ་རྣམས་ལ་ཡུལ་དུ་ཤར་རོ། །དེ་ནི་རིག་པ་རང་ཤར་གྱི་དགོངས་པས་སྣང་བ་ལ་རྒྱས་བཏབ་སྟེ། རང་གི་ཡེ་ཤེས་ལས་གཞན་སྣང་གི་རྟོགས་པ་མེད་དོ། །འགག་པའི་དུས་སུ་མཚན་མ་རང་གྲོལ་གྱི་དགོངས་པས་རྩལ་གཞི་ལ་འདུས་ཏེ་ཡུལ་ལྔ་སྒོ་ལྔའི་ངང་དུ་གྲོལ། སྒོ་ལྔ་སེམས་དཔའ་དང་སེམས་མའི་ངང་དུ་གྲོལ། སེམས་དཔའ་དང་སེམས་མ་རིགས་ལྔ་ཡབ་ཡུམ་གྱི་ངང་དུ་གྲོལ། དེ་ལྔ་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ཡི་ངང་དུ་གྲོལ། ཡེ་ཤེས་ལྔ་ཡང་རིག་པའི་མཚན་ཉིད་ལྔར་གྲོལ། མཚན་ཉིད་ལྔ་རིག་པ་འཛིན་མེད་རང་གསལ་དུ་གྲོལ། དབང་པོ་གནས་སྡུད་ཀྱི་མན་ངག་སྟེ། འབྱུང་བ་མ་ལ་ཞ། ཡེ་ཤེས་དབྱིངས་སུ་ཐིམ་པའོ། །དེ་ལྟར་གྲོལ་ནས་ངང་ལས་མ་གཡོས་པ་ནི་ཤེས་བྱ་བུམ་པར་ཚུད་པ་སྟེ། ཆོས་ཉིད་ཆོས་སྐུ་དབྱེར་མེད་ཟང་ཐལ་གྱི་བུམ་པ་ན། རང་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་མར་མེ་རླུང་གིས་མ་བསྐྱོད་པ་ལྟར་གསལ་བས། ཤེས་བྱ་བུམ་འཇུག་གི་མན་ངག །གཏི་མུག་གི་གཉིད་ལོག་པའང་

ཤེས་རབ་ཀྱི་དོན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་འབྱོར་པའོ། །ཐམས་ཅད་འབྱུང་ཡང་རང་ལས་འབྱུང་། སྣང་ཡང་རང་ལས་སྣང་། གསལ་ཡང་རང་ལས་གསལ་ཏེ། དག་ཅིང་གྲོལ་ཡང་རང་གི་ངང་དུ་གྲོལ་བས་ན་ཡེ་ཤེས་རང་དག་ཆེན་པོའོ། །དེ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྣང་བ་རང་སྣང་ལས་གཞན་སྣང་མེད་པའོ། །སྤྲིན་དང་ཁུ་རླངས་བྱུང་ཡང་ནམ་མཁའ་ལས་བྱུང་། སྣང་ཡང་ནམ་མཁའ་རང་ལ་སྣང་། གནས་ཀྱང་ནམ་མཁའི་ངང་ལ་གནས། དག་ཀྱང་ནམ་མཁའི་ངང་དུ་དག །གྲོལ་ཀྱང་ནམ་མཁའི་ངང་དུ་གྲོལ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདི་ནི་རང་སྣང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དགོངས་པ་བསྒོམ་མེད་ཡེངས་མེད་ཆེན་པོར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དབང་པོ་ཐ་མ། ཆོས་ཉིད་རང་སྣང་གི་གོལ་ས་བསྟན་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། བསྒོམ་པའི་འཐད་པ་དང་། བསྒོམ་ཚུལ་གཉིས་སོ། །འཐད་པ་ནི། ཐིག་ལེ་ཀུན་གསལ་གྱི་རྒྱུད་ལས། བློ་ཞན་རྣམས་ལ་བསྒོམ་པ་བསྟན། །བསྒོམ་དུ་མེད་པར་མ་ཤེས་ན། །མ་ཚོར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་། །བྱ་རྩོལ་འདས་པར་མི་རྟོགས་ཏེ། །རྒྱུན་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་དོན་མི་རྙེད། །བསྒོམ་དུ་ཡོད་པར་མ་ཤེས་ན། །སྐྱེ་བོ་རྣམས་དང་ཁྱད་པར་མེད། །ཐ་མལ་རང་རྒྱུད་གོལ་སར་འགྲོ། །མི་བསྒོམ་བསྒོམ་པའི་དོན་ཤེས་པས། །སངས་རྒྱས་ཉག་གཅིག་དོན་དང་འདུ་འབྲལ་མེད། །བསྒོམ་ལ་མི་བསྒོམ་དོན་ཤེས་པས། །དམིགས་གཏད་བློ་ཡི་མཐའ་ལས་ལྡོག །གཉིས་སུ་མེད་པའི་དོན་རྟོགས་པས། །ཕྱོགས་རིས་འཛིན་པའི་མཐའ་དང་བྲལ། །བསྒོམ་དུ་ཡོད་པའི་དོན་བསྟན་པས། །གནས་ལུགས་གཞི་
ལ་ཟད་སར་ཕྱིན། །ཞེས་སོ། །བསྒོམ་ཚུལ་ལ་གསུམ་སྟེ་བསླབ་ཐབས། བསླབ་བྱ། བསླབ་བྱ་ལོབས་པའི་ཚད་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། བཤད་རྒྱུད་ལས། བསྒོམ་དུ་ཡོད་པའི་དོན་བསྟན་པ། །བསླབ་ཐབས་བསླབ་བྱ་ལོབས་པའི་ཚད། ༤༢ །དེ་ཡིས་ངེས་པ་རྒྱུ་ལ་སྐྱེ། །ཞེས་སོ། །དེ་དག་མན་ངག་ལག་ཁྲིད་དུ་བསྡུ་ན། བསླབ་ཐབས་གསུམ་གྱིས་ཆོས་ཉིད་རང་ངོ་སྤྲད་པ། བསླབ་བྱ་གསུམ་གྱིས་འོད་གསལ་ངང་སྐྱོང་བ། ལོབས་ཚད་གསུམ་གྱིས་དེའི་རྟགས་ཚད་བཟུང་བ་རྣམས་མན་ངག་རིན་པོ་ཆེའི་པྲ་ཁྲིད་དུ་བསྟན་པ་ལྟར་རོ། །