དུམ་བུ་གཉིས་པ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྦྱོང་བ་བདུན་པའི་ཁྲིད་ཀྱི་རིམ་པ།
དེ་ནས་སེམས་སྦྱང་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་བདུན་ཏེ། གཞུང་ལས་སྦྱང་བ་བདུན། སྦྱང་བའི་དགོས་པ་བདུན། འབྱོངས་པའི་ཚད་བདུན། དུམ་བུར་བསྟན་ཀྱང་འདིར་ཉམས་ལེན་དུ་བསྟན་པ་ནི། དང་པོ་དཔོན་སློབ་གཉིས་ཀ་ལུས་བདེ་བར་བྱས་ཏེ། བླ་མ་ལ་མཎྜལ་ཕུལ་ལ་བླ་མས་བསྟན་པར་བྱའོ། །ཐོག་མར་མི་རྟག་པ་ལ་བསམས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྦྱོང་བ་ནི། འོ་སྐོལ་རྣམས་སྔར་འཁོར་བ་འདིར་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས། ཡུལ་སྣང་འཁྲུལ་པ་ལ་བདེན་ཅིང་རྟག་པར་བཟུང་བས་འཁོར་བར་འཁྱམས་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཡིན་པས། མི་རྟག་པ་དྲན་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་རང་ཉིད་སྐྱེས་ནས་རིམ་པས་(༡༡༨)འཆི་བ་དང་ཉེ་བར་གྱུར་ཏེ་ངེས་པར་འཆི་ལ། ཕ་མ་དང་། གཉེན་བཤེས་ཤི་བ་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ཡིད་ལ་བྱས་ཏེ། དེ་ལྟར་ཤི་བ་དང་འཆི་བར་འགྱུར་བ་རྣམས་ལ་གང་ཕན་པ་གདགས་པར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་ད་ལྟར་ཉིད་ཀྱང་སྐད་ཅིག་མ་དུ་མ་འདས་ཏེ་འཆི་བ་ལ་ཉེ་བར་གྱུར་ཏེ། སེམས་ཅན་ཀུན་གྱིས་དེ་ལྟར་མི་རྟག་པར་མ་ཤེས་པས་རྟག་པར་རེ་ཞིང་སྡོད་པའི་ཚེ་དུ་མ་བྱས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་བོར་ཏེ། ངན་འགྲོ་རྣམས་སུ་ལྟུང་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་བར་འགྱུར་པས་དེ་ལྟར་ཤེས་ནས་ངེས་འབྱུང་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་འཁོར་བ་ལ་བློ་ལྡོག་ཅིང་ངེས་པར་མི་རྟག་པ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་པ་ན་བརྟན་པའི་ཚད་ཡིན་ནོ། །
གཉིས་པ་ནི་འཕྲལ་གྱི་བདེ་བ་དང་ཡུན་གྱི་བདེ་བ་ལ་བསམས་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྦྱོང་བ་ནི། ཀྱེ་མ་ངན་འགྲོ་དམྱལ་བ་དང་ཡི་དྭགས་དང་། དུད་འགྲོ་རྣམས་ལ་བདེ་བ་ཅུད་ཟད་མེད་ལ། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བདེ་བ་འདི་ཡང་། རྒྱུ་སྦྱིན་པ་བཏང་ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་བྱུང་བ་ཡང་རྟག་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། མྱ་ངན་གྱི་གནས་སུ་འགྱུར་བར་བཀའ་མདོ་རྒྱུད་ཐམས་ཅད་དུ་གསུངས་པ་མངོན་དུ་འགྱུར་རོ། །གང་གིས་ཀྱང་སྔར་དགའ་བ་དང་། བདེ་བ་མྱོང་བ་རྣམས་འགྱུར་བ་དང་། གཞན་སྐྱིད་པ་མི་རྟག །ལང་ཚོ་མི་རྟག །དབང་ཆེ་བ་མི་རྟག །ཟས་གོས་ནོར་ཐམས་ཅད་འགྱུར་བར་ཡིད་ཆེས་སོ། །ཞེས་ངེས་པར་བྱའོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལས་མཐར་ཐུག་ཡུན་གྱི་བདེ་བ་ཞིག་ཐོབ་དགོས་ཏེ། དེ་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ངེས་པའི་དོན་གྱི་གདམས་པ་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་བསྒོམ་ཞིང་། འཁྲུལ་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་རྗེ་བསྒོམ་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསྒོམས་པས་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཡིད་འབྱུང་བའི་དགོས་པ་ཡོད་ཅིང་། འདུས་བྱས་སྡུག་བསྔལ་དུ་མཐོང་བའི་ཚད་ཡིན་ནོ། །
གསུམ་པ་རྐྱེན་དུ་མ་ལས་བསམས་ཏེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྦྱོང་བ་ནི། ད་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་བ་འདོད་ཀྱང་བདེ་བའི་རྐྱེན་ཉུང་། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྐྱེན་མང་། འཆི་བའི་རྐྱེན་ནི་མང་། གསོན་པའི་རྐྱེན་ནི་ཉུང་། (༡༡༩)མདོར་ན་འཁོར་བ་འདི་ན་བྱས་པའི་ལས་ལ་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་སྐད་ཅིག་ཀྱང་མི་དལ་བར་རྐྱེན་དུ་མ་ལ་སྦྱོར་མོད་ཀྱི། ཡང་དག་པའི་ལམ་དང་མ་ཕྲད་ཅིང་ཉམས་སུ་མ་བླངས་ན་རྣམ་རྟོག་གི་རྐྱེན་གྱིས་འཁོར་བ་ནས་སེམས་ཅན་འདི་རྣམས་ཐོན་པའི་དུས་མི་འདུག་པ། རང་ཡང་སྔར་འཁྲུལ་ཅིང་སེམས་ཅན་གཞན་ཡང་སྙིང་རེ་རྗེ། ཞེས་སྦྱངས་པས་དད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་ཞིང་འཁོར་བ་ལས་ཡིད་འབྱུང་བའི་དགོས་པ་ཡོད་ཅིང་། རིགས་དྲུག་གི་སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེ་སྐྱེ་ཞིང་ལས་སུ་དཀོན་མཆོག་མཆོད་ན་ཅི་མ་རུང་སྙམ་པ་ནི་བརྟན་པའི་ཚད་དོ། །
བཞི་པ་བྱས་པ་ཐམས་ཅད་དོན་མེད་པར་འདུག་པ་ལ་བསམས་ཏེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྦྱོང་བ་ནི། ད་ལྟ་རང་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་གྱིས་རང་བདེ་རུ་རེ། ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་སུ་རེ། གཞན་པས་ལྷག་ཏུ་རེ། དེ་རྣམས་མ་བྱུང་གི་དོགས་པས་བྱ་བའི་རྣམ་པ་མི་དགེ་བ་སྣ་ཚོགས་ལ་མི་འཛེམ་པར་ཚོང་དང་ཞིང་ལས་དང་། ཁུར་གླ་དང་། གསོག་འཇོག་དུ་མ་བྱེད་པ་དང་། རང་ཉིད་སང་འཆི་ཡང་མི་ཤེས་པས་ཟས་དང་གོས་ལ་སོགས་པས་འཚོ་བའི་ཆས་དུ་མ་བྱེད་པ་རེ་འཁྲུལ། དོན་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དེ་སྡིག་དང་སྡུག་པས་ལོངས་སྤྱོད་དུ་མ་བསགས་ཀྱང་། དབང་མེད་པར་འཁོར་དང་ཉེ་དུ་ཐམས་ཅད་དང་། ཐ་ན་ལུས་ཀྱང་དོར་ནས་རང་ངན་འགྲོར་འགྲོ་དགོས་པ་འདིས་ཅི་ཞིག་བྱ། ཞེས་ངེས་པར་བསམ་པར་བྱའོ། །དེས་བླ་མའི་མན་ངག་ལ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་དགོས་པ་ཡོད་ཅིང་། བླ་མའི་གདམས་ངག་གཅིག་ཅི་ནས་ཀྱང་འཐོབ་པར་བྱའོ་སྙམ་པ་སྐྱེས་པ་ནི་ཚད་ཡིན་ནོ། །
ལྔ་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ལ་བསམས་ཏེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྦྱོང་བ་ནི། ད་ལྟའི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་དང་ནི་བྲལ། ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ནི་ཐོབ། རང་གཞན་གྱི་དོན་ཐམས་ཅད་ནི་གྲུབ། ས་དང་། ལམ་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་བརྙེས། དེ་ལྟ་བུའི་སངས་རྒྱས་དེ་ད་རེས་མི་ལུས་འདིའི་ཐོག་ནས་མ་ཐོབ་ན། ཤིན་ཏུ་དཀའ་བར་འདུག་པས་ད་རེས་ནས་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་(༡༢༠)ཐོབ་པའི་ཐབས་ལ་བརྩོན་འགྲུས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ་སྙམ་པ་བྱའོ། །དེས་བསྒོམ་པ་སྲན་ཐུབ་པའི་དགོས་པ་ཡོད་ཅིང་། ཅི་ནས་ཀྱང་མ་བསྒོམས་ན་འཚང་མི་རྒྱ་བར་འདུག་པས་བརྩོན་འགྲུས་མི་བཏང་དགོས་སྙམ་པ་ནི་འབྱོངས་པའི་ཚད་དོ། །
དྲུག་པ་བླ་མའི་གདམས་ངག་ལ་བསམས་ཏེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྦྱོང་བ་ནི། འཁོར་བ་ཐོག་མེད་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ལོ་ཟླས་དག་ནུས་ཤིང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ལོ་ཟླས་བསྐྱེད་ནུས་ལ། བླ་མའི་གདམས་ངག་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མངོན་དུ་མཛད་པ་འདི་འདྲ་དང་ཕྲད་པ་ལ་བྱ་བ་གཞན་གྱིས་ནི་ཅི་ཞིག་བྱ། སྒྲུབ་པ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་བྱའོ། །དེས་བྱ་བ་གཞན་ལ་མི་འཇུག་པའི་དགོས་པ་ཡོད་ཅིང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས་ཅི་ཞིག་བྱ་དར་ཅིག་བསྒོམས་ཀྱང་མི་རྟོག་པ་སྐྱེ་བའི་གྲོགས་སུ་འདུག་སྙམ་པ་ནི་འབྱོངས་པའི་ཚད་དོ། །
བདུན་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལ་བསམས་ཏེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྦྱོང་བ་ནི། དེ་ལྟར་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ལ་ཐབས་ཁྱད་པར་ཅན་རྣམ་རྟོག་གཡོ་བ་བཟུང་ནས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་བྱས་ལ་རྟོག་པ་བཟུང་ཞིང་། སེམས་སྐད་ཅིག་ཀྱང་མི་གནས་པ་རྣམས་སྙིང་རེ་རྗེ་ཞེས་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །དེས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བའི་དགོས་པ་ཡོད་ཅིང་། གནས་པ་ཡུན་རིང་དུ་སོང་ནས་འདི་ལ་རྟག་ཏུ་གོམས་པར་བྱའོ་སྙམ་པ་ནི་བརྟན་པའི་ཚད་དོ། །དེ་ལྟར་སེམས་སྦྱོང་བདུན་པོ་འདི་གལ་ཆེ་སྟེ། རྒྱབ་ཡིག་ནས་སྤྲུལ་སྐུའི་ས་བོན་བཞག་པའི་ཕྱིར། སྔོན་དུ་འདི་སྦྱང་བ་གལ་ཆེ་བར་བཤད་ཅིང་། དད་པ་དྲག་པོ་དང་སྙིང་རྗེ་མ་སྐྱེས་ན། གསང་སྔགས་ཀྱི་སྣོད་དུ་མི་རུང་བས་འདི་ཉིད་སྦྱོང་དུ་གཞུག་གོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྦྱོང་བ་བདུན་པའི་ཁྲིད་ཀྱི་རིམ་པ་སྟེ་གཉིས་པའོ།། །།