རང་བཞིན་རྣམ་དག་དང་གློ་བུར་དྲི་བྲལ།
དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ལ་དབྱིངས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་དེ་རང་ཆས་སུ་བཞུགས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཚོགས་གཉིས་བསགས་ཤིང་སྒྲིབ་གཉིས་སྤངས་པའི་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེའང་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་སྤང་བ་ལ་གཉིས་ཡོད་དེ་རང་བཞིན་རྣམ་དག་དང་གློ་བུར་དྲི་བྲལ་ལོ། །དང་པོ་ནི། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ལ་གདོད་ནས་ཚང་བ་སྟེ། ཟད་པ་གཉེན་པོས་ཟད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་རང་གི་ངོ་བོ་གདོད་མ་ཉིད་ནས་དག་པ་ཆེན་པོའི་གཤིས་
ལུགས་སུ་གནས་པ་ལ་འགྱུར་བ་མེད་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ལ་འཇུག་པ་ཡེ་ཤེས་སྣང་བ་རྒྱན་གྱི་མདོ་ལས། འཇམ་དཔལ་སེམས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ནི་གློ་བུར་པའི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཉེ་བར་ཉོན་མོངས་པ་ཟད་ཀྱིས། རང་བཞིན་གྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དེ་ལ་ནི་གཉེན་པོ་གང་གིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བར་འགྱུར་བའི་གཉེན་པོ་མེད་དོ། །ཞེས་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ལྔ་པ་ལས། ཀཽ་ཤི་ཀ་དེ་ཇི་སྙམ་དུ་སེམས། དེ་ལ་སེམས་ཅན་གང་ཡང་སྐྱེ་བའམ་འགག་པར་གྱུར་པ་ཡོད་དམ། སྨྲས་པ། བཙུན་པ་རབ་འབྱོར་དེ་ནི་མེད་དེ། དེའི་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་ཐོག་མ་ནས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པ་དང་། ཡང་དེ་ཉིད་ལས། གཟུགས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་དག་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའོ། །ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་དག་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་བར་དུ་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་དག་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའོ། །ཞེས་སོགས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་དང་། རང་བཞིན་གྱིས་ནི་ཡ༷ང་{ཡོངས་}དག་ཕྱིར། །ཉོན་མོངས་གདོད་ནས་ཟད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་བས་
ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཆོས་ལས་འདས་པ་དང་སྒྲིབ་པ་ཀུན་ལས་ངེས་པར་གྲོལ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། རང་བཞིན་གྱིས་སྤངས་པ་དེ་དོན་དམ་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ་ཚང་བ་སྟེ། དེས་ན་ཆོས་ཉིད་གང་ལ་ཡོད་པ་དེར་སྤངས་པའང་ཡོད་དེ་ཆོས་ཉིད་ཡོངས་གྲུབ་དེ་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤང་བ་གཉིས་པ་ནི། གློ་བུར་གྱི་སྒྲིབ་བྱེད་དེ་དང་འཚམས་པའི་གཉེན་པོས་བསལ་བ་སྟེ། ལམ་གྱིས་མ་སྦྱངས་པར་གཞི་ལ་ཡོད་པའི་ཡོན་ཏན་མངོན་དུ་མི་འགྱུར་བ་སྔར་བཤད་པ་བཞིན་སེམས་ཅན་གྱི་སྐབས་སུ་གྱུར་ཀྱང་། དེས་གྲུབ་མཐའ་འདི་ལ་སྐྱོན་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ་སེམས་ཅན་རྣམས་སྒྲིབ་པ་ཀུན་བྲལ་གྱི་སངས་རྒྱས་སུ་མི་བཞེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པའང་གཉིས་ཏེ། གདོད་ནས་ཆོས་ཉིད་རང་གི་རིག་པས་རྟོགས་པ་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་དང་། ལམ་སྒོམ་བྱུང་གི་རྟོགས་པ་གཞན་བྱུང་ཡེ་ཤེས་གཉིས་ཏེ། དང་པོ་ནི། དོན་དམ་ཆོས་ཉིད་དེ་རྟོགས་བྱེད་སོ་སོ་རང་གི་རིག་པ་ཤེས་རབ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཏེ། བདག་རིག་གཞན་རིག་ཐམས་ཅད་རིག །ཀུན་ཤེས་ཀུན་རིག་དམ་པ་པོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་གཉུག་མའི་སྤངས་རྟོགས་གཉིས་པོ་དོན་དམ་པའི་གནས་ལུགས་རང་གི་ངོ་བོར་ཚང་བ་སྟེ། རྗེ་བཙུན་བྱམས་པས། འདི་ལ་བསལ་བྱ་གང་ཡང་མེད། །གཞག་པར་བྱ་བའང་ཅུང་ཟད་མེད། །ཡང་དག་ཉིད་ལ་ཡང་དག་བལྟ། །ཡང་དག་མཐོང་
ན་རྣམ་པར་གྲོལ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །རྟོགས་པ་གཉིས་པ་ནི། ལམ་བསྒོམས་སྟོབས་ཀྱིས་རྟོགས་པ་རྒྱས་འགྱུར་གྱི་རིགས་དེ་མཉམ་བཞག་གི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་དང་། རྗེས་ཐོབ་ཏུ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་བསགས་པས་མཐར་བྲལ་སྟོབས་ཀྱིས་ཡོན་ཏན་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཡོངས་གྲུབ་ཏུ་གདགས་པ་སྟེ། མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། སྔ་མ་ཕྱི་མར་ཁྱད་མེད་ཀྱང་། །སྒྲིབ་པ་ཀུན་གྱི་དྲི་མེད་པ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་སངས་རྒྱས་འདོད། །ཅེས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་ཀུན་རྫོབ་རང་གི་ངོ་བོས་སྟོང་པ་དང་། དོན་དམ་གཞན་གྱིས་སྟོང་པའི་ཚུལ་འདི་ཉིད་འཁོར་ལོ་བར་ཐ་གཉིས་ནས་ཅི་རིགས་པར་བསྟན་ལ། ཁྱད་པར་སྟོང་གཞི་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཟབ་གསལ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བཞུགས་ཚུལ་བཀའ་ཐ་མའི་སྡེ་སྣོད་རྣམས་སུ་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་དང་ཆོས་ཐམས་ཅད་སེམས་ཀྱི་སྣང་ཆ་ཙམ་དུ་གསུངས་པ་སྔོན་གྱི་སློབ་དཔོན་འགའ་ཞིག་གིས་དགོས་པའི་དབང་གིས་སེམས་དོན་དམ་པར་ཁས་བླངས་པས། དེང་སང་གྲུབ་མཐའ་བཞིར་གྲགས་པའི་ནང་གི་རྣམ་རིག་སྨྲ་བར་བརྗོད་པ་འདི་བྱུང་བ་ཡིན་ལ་དོན་གྱི་དགོངས་པ་ཇི་བཞིན་མ་ལོང༷ས་(ལོན་)ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སེམས་ཀྱི་སྣང་ཆ་ཙམ་དུ་གསུངས་པའི་སེམས་དེ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་སུ་དགོངས་པའི་སྐབས་དང་། ཆོས་ཉིད་ཡོངས་གྲུབ་ལ་དགོངས་པའི་སྐབས་གཉིས་ཡོད་དེ། སྔ་མ་ལ་དགོངས་ནས་འཁྲུལ་པའི་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་ཀུན་རྫོབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་
རྟག་པ་མི་སྲིད་པས་དོན་དམ་བདེན་པར་མ་གསུངས་ཏེ། ཡེ་ཤེས་སྣང་བ་རྒྱན་གྱི་མདོར། ཤཱ་ར་དྭ་ཏའི་བུ། སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། ཡིད་དང་། ཡིད་ཀྱི་ལུས་དང་། ཡིད་ཀྱི་དབང་པོ་དང་། ཡིད་ཀྱི་ཁམས་ཏེ། འདི་ནི་སེམས་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་སྟོང་པ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། ཤཱ་ར་དྭ་ཏའི་བུ་སེམས་ནི་སེམས་ཀྱིས་སྟོང་སྟེ། དེ་ལ་བྱེད་པ་པོ་གང་ཡང་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་དེའི་བྱེད་པ་པོ་འགའ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི་དེས་བྱས་ན་གཞན་གྱིས་མྱོང་བ་དེ་ལྟ་བུར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཀྱིས་ཀྱང་སེམས་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་དོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་གསུངས་ཤིང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་སེམས་ཀྱི་སྣང་ཆ་ཙམ་དུ་གསུངས་ཀྱང་དེ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པར་གསུངས་པའི་སྐབས་མེད་ལ། སེམས་དང་། ཡིད་དང་། རྣམ་ཤེས་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པར་བསྟན་ཏེ། འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པའི་མདོ་ལས། སེམས་དང་། ཡིད་དང་། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང། འདུ་ཤེས་མེད་པར་གྱུར་པས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་སྣང་བ་མེད་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པས་དབེན་པའི་ཆོས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པ་འདི་ལ་གོ་རིམ་དང་གོ་རིམ་གྱི་མཚམས་སྦྱར་བ་མེད་དོ། །ཞེས་དང་། སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་ཤེས་དང་། །འདུ་ཤེས་རྟོག་པ་སྤངས་པ་སྟེ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཆོས་ཐོབ་པ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་རྒྱལ་སྲས་ཡི༷ན་{མི༵ན}། །ཞིང་དང་བཟོད་པའི་ཁྱད་པར་ལས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དགེ །ཞེས་སོགས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །
གཞན་ཡང་སེམས་ཙམ་པའི་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་གང་ཞིག །དོན་དམ་བདེན་པ་འདོད་པ་ནི་རྣམ་ཤེས་ལས་མ་འདས་ལ། དེ་ནི་འཁོར་བའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཟང་ཀ་མ་སྟེ་འཇིག་རྟེན་ལས་འཕགས་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་དང་། དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་དང་དེ་རྟོགས་པའི་སྒྲིབ་བྲལ་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སོ་སོ་རང་གི་རིག་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཏེ། དེ་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་(ལང་གཤེགས་)ལས། དེ་ལ་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཡེ་ཤེས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་མཆོག་གོ ། དེ་ལས་སྐྱེས་ནས་འཇིག་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །མ་སྐྱེས་མི་འཇིག་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་སོ། །གཞན་ཡང་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་མཚན་མ་དང་མཚན་མ་མེད་པར་ལྷུང་བ་དང་། ཡོད་པ་དང་མེད་པར་ལྷུང་བ་དང་། མཚན་ཉིད་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་པ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །མཚན་མ་དང་མཚན་མ་མེད་པ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཡེ་ཤེས་སོ། །གཞན་ཡང་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་དེ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །བྲི་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་ལ་རྣམ་པ་གསུམ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་དང་། སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་དང་། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་འགག་པ་མེད་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི། ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ཕྱོགས་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པ་མུ་སྟེགས་བྱེད་དང་། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་
བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིའོ། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི། རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དུ་ལྟུང་བའི་བསམ་པ་ལ་མངོན་པར་ཆགས་པ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིའོ། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་མཆོག་གི་ཡེ་ཤེས་ནི། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྣང་བ་མེད་པའི་ཆོས་ལ་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང་། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། འགག་པ་མེད་པར་མཐོང་བ་དང་། ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ཕྱོགས་དང་བྲལ་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བདག་མེད་པ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་འབྱུང་བའོ། །གཞན་ཡང་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཆགས་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཡུལ་སྣ་ཚོགས་ལ་ཆགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །གཞན་ཡང་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་གསུམ་དུ་འདུས་པའི་བྱ་བ་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །མི་ལྡན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི་ཡེ་ཤེས་སོ། །གཞན་ཡང་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཐོབ་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཡེ་ཤེས་ཏེ་བདག་གི་སོ་སོ་རང་གི་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྟོགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་མི་འཇུག་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཆུ་ལ་ཆུ་ཟླ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། སེམས་ཀྱིས་སུ་ནི་ལས་རྣམས་སོགས། །ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ནི་རྣམ་པར་འབྱེད། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཀྱང་སྣང་མེད་དང་། །མཐུ་ཡང་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་བྱེད། །སེམས་ནི་ཡུལ་དང་འབྲེལ་བ་སྟེ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་སྤྲིན་གྱི་མདོ་ལས། ཆོས་འདི་ནི་ཡི་གེ་ཐམས་ཅད་ལས་
ཡང་དག་པར་འདས་པ། སྨྲ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ། ཚིག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ། ངག་གི་ལམ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ། སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ། བླང་བ་དང་དོར་བ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ། ཕྱེ་བ་དང་བཙུམ་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ། རྟོག་གེ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ། བརྟག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ། རྟོག་གེའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ། རྟོག་གེའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ། མཚན་མ་མེད་པ། མཚན་མ་དང་བྲལ་བ། མཚན་མའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ། བྱིས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ། བདུད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ། གནས་མ་ཡིན་པ་མི་གནས་པ། ཞི་བ། འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཏེ། དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ། དྲི་མ་མེད་པ། མ་གོས་པ་དང་རྣམ་པར་དག་པ། གྱ་ནོམ་པ། མཆོག་དམ་པ། ཕུལ། རྟག་པ་བརྟན་པ། ཐེར་ཟུག་མི་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་ཡང་རུང་མ་བྱུང་ཡང་རུང་སྟེ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འདི་ནི་འདུག་པ་ཁོ་ནའོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་དོན་དམ་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཚུལ་རྒྱས་པར་བསྟན་པ་དག་ནི་སེམས་ཙམ་པ་འདོད་པའི་ལམ་དུ་མི་གནས་ཏེ་གཟུང་འཛིན་གཉིས་མེད་ཤེས་པ་རང་རིག་རང་གསལ་དེ་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱུ་གྲུང་པོར་ཁས་བླངས་ཤིང་ཡུལ་ཅན་གཞན་དབང་
བདེན་པར་འདོད་པས་རྣམ་ཤེས་རྫས་གྲུབ་དོན་དམ་པར་འདོད་པ་གང་ཞིག་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པ་ཡང་རྟོགས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་ལང་གཤེགས་ལས། སེམས་ཙམ་ཡིན་ཏེ་སྣང་བ་མེད། །སྣང་བ་མེད་པས་མི་སྐྱེ་སྟེ། །དབུ་མ་ཡི་ནི་ལམ་འདི་དག །ང་དང་གཞན་དག་གིས་ཀྱང་བཤད། །སེམས་ཙམ་དུ་ནི་རྟོགས་པ་དང་། །ཕྱི་རོལ་དངོས་པོ་རྣམ་བསལ་བས། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་ལྡོག་པས། །ལམ་དེ་ཉིད་ནི་དབུ་མའོ། །ཞེས་བཤད་པ་བཞིན་བཀའ་ཐ་མའི་དགོངས་པ་འདི་ཉིད་ངེས་དོན་དབུ་མ་ཆེན་པོར་གནས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་འགྲེལ་པ་དང་། ཐེག་ཆེན་གྱི་སློབ་དཔོན་ཤིང་རྟ་གཉིས་རྗེས་འབྲངས་དང་བཅས་པས་རང་གཞུང་རྣམས་སུ་གསལ་བར་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། འོན་ཀྱང་སློབ་དཔོན་འགའ་ཞིག་གིས་དགོས་དབང་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་གཞག་གཞན་དང་གཞན་དུ་སྨྲ་བ་དག་བྱུང་སྲིད་ནའང་དེ་དག་རྣམས་སྐྱེ་འཕགས་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཚད་བཟུང་དཀའ་ལ། འཕགས་པའི་སར་བཞུགས་པར་གྲུབ་ན་དགོངས་གཞི་གཞན་གྱིས་དེ་ལྟར་གསུངས་པའི་སྐབས་སྲིད་པས་རང་རེ་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བཟུང་ནས་ཆོས་སྤངས་ཀྱི་ལས་ངན་མི་བསོག་པ་ཉིད་གནད་དུ་གོ་ལ། གལ་ཏེ་འདིར་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཙམ་པའོ། །ཞེས་སྨྲས་ཀྱང་། ཡུམ་བར་མ་(སྟོང་ཕྲག་ཉ་ིཤུ་ལྔ་པ་)ལས། བྱམས་པ། ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་གཟུགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྫས་མེད་པར་བལྟའོ། །རྣམ་པར་བརྟགས་པའི་གཟུགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྫས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རྫས་ཡོད་པར་
བལྟ་ཡི་རང་དབང་དུ་འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྫས་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་རྫས་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་དམ་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཞེས་སོགས་གསུངས་པ་དང་། བརྒྱད་སྟོང་དོན་བསྡུས་སུའང་། ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་ནི། །བསྟན་པ་གསུམ་ལ་ཡང་དག་བརྟེན། །བརྟགས་པ་དང་ནི་གཞན་དབང་དང་། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཁོ་ན་འོ། །མེད་ཅེས་བྱ་བ་སོགས་ཚིག་གིས། །བརྟགས་པ་ཐམས་ཅད་འགོག་པ་སྟེ། །སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་དཔེ་རྣམས་ཀྱིས། །གཞན་གྱི་དབང་ནི་ཡང་དག་བསྟན། །རྣམ་པར་བྱང་བ་བཞི་ཡིས་ནི། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་རབ་ཏུ་བསྒྲགས། །ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་ནི། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་གཞན་བསྟན་མེད། །ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་གྱི་ཚུལ་བཀའ་བར་པ་ནས་ཀྱང་རྒྱས་པར་བསྟན་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ཡང་ཀླུའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་སྐུ་གསུམ་ལ་འཇུག་པའི་སྒོར་ཡང་། ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་གྱིས་སྐུ་གསུམ་ཐོབ་པའི་རྒྱུར་བསྡུས་པ་དང་། དེའི་འགྲེལ་པ་དབུ་མ་ཆེན་པོ་ཡེ་ཤེས་ཟླ་བས་མཛད་པར་ཡང་དེ་དང་དོན་གཅིག་པར་བཤད་པ་སོགས་དབུ་མའི་གཞུང་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་གྱི་རྣམ་གཞག་མཛད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དབུ་མའི་ལུགས་སུ་དེ་མེད་ཅིང་སེམས་ཙམ་གྱི་ལུགས་ཁོ་ནའོ་ཞེས་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་གཞུང་དེ་དག་མ་མཐོང་བར་ཟད་ལ། གཞན་ཡང་ལང་གཤེགས་ལས། སེམས་ཙམ་ལ་ནི་གནས་ནས་སུ། །ཕྱི་རོལ་དོན་ནི་མི་བརྟག་གོ །ཡང་དག་དམིགས་ལ་གནས་ནས་ནི། །སེམས་ཙམ་ལས་ནི་འདའ་
བར་བྱ། །སེམས་ཙམ་ལས་ནི་འདས་ནས་ནི། །སྣང་བ་མེད་ལས་འདའ་བར་བྱ། །རྣལ་འབྱོར་སྣང་བ་མེད་གནས་ན། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མི་མཐོང་ངོ་། །ཞེས་གནས་སྐབས་སུ་སེམས་ཙམ་དུ་བསྟན་ནས་མཐར་དེ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ནས་སྣང་མེད་དབུ་མ་དང་། དེ་ལས་ཀྱང་འདས་ནས་སྣང་བཅས་དབུ་མ་སྟོན་ཞིང་། དེ་ལ་མ་སླེབས་ན་ཐེག་ཆེན་གྱི་དོན་ཟབ་མོ་མི་མཐོང་བར་གསུངས་པ་ཡིན་ལ། སྤྱིར་སེམས་ཀྱི་སྒྲས་སྨོས་པ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཙམ་དུ་སྨྲ་བའང་ནོངས་ཏེ། དེ་བཞིན་ཉིད་དང་། ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང་། རང་བཞིན་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་། འོད་གསལ་བའི་སེམས་དང་། ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་ཡིད་ལ་སོགས་པ་མཐའ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་གནས་ལ་སེམས་ཀྱི་སྒྲས་བསྟན་པའི་སྐབས་ཡོད་དེ། ཡུམ་རྒྱས་པ་ལས། རབ་འབྱོར་སེམས་དེ་ནི་སེམས་མ་མཆིས་ཏེ་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་འོད་གསལ་བའོ། །ཞེས་འཁོར་བའི་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་ལས་འདས་པའི་འོད་གསལ་བའི་སེམས་ཉིད་གསུངས་པ། རྣམ་ཤེས་ལས་མ་འདས་པའི་སེམས་ཙམ་དུ་ནོར་བར་མི་བྱ་སྟེ། ཕྱི་མའི་མཚན་ཉིད་ནི། མདོ་(ལང་གཤེགས་)ལས། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་བག་ཆགས་འབྲེལ། །སེམས་ལས་བྱུང་བ་སྣ་ཚོགས་པ། །མི་ལ་ཕྱི་རོལ་སྣང་བ་ནི། །འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་སེམས་ཙམ་མོ། །ཞེས་གསུངས་པས། འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སེམས་ཙམ་གྱི་ཁྱད་པར་བསྟན་པ་སྔར་བཤད་པའི་རྣམ་ཤེས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་དོན་གཅིག་ཅིང་དེ་བཞིན་དུ་ཤིན་ཏུ་ཟབ་པའི་ཐེག་ཆེན་རྣམས་སུ་
བསྟན་པའི་མིང་གཞན་གྱིས་བསྙད་པའི་སེམས་ཀྱི་དོན་ཅན་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་དགོས་ལ། དེར་མ་ཟད་ཟག་པ་མེད་པའི་དབྱིངས་དང་། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དབྱིངས་དང་། དོན་དམ་པའི་དགེ་བ་དང་། ཆོས་ཉིད་མི་འགྱུར་ཞིང་བརྟན་པ་དང་། དོན་དམ་པའི་གནས་ལུགས་སུ་བདེན་པ་དང་། གདོད་ནས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སྐུ་དང་། མཐའ་བཞིའི་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་དང་། བདག་གཉིས་སྤངས་སོགས་ཐུབ་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་དབྱེར་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་གང་གཱའི་ཀླུང་བྱེ་མ་སྙེད་ལས་འདས་པ་རྣམས་ཀྱང་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཆོས་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པར་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་གནས་པའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་པའི་སེམས་ཙམ་སྨྲ་བ་དང་རྣམ་པ་རབ་ཏུ་འགལ་བ་ཅན་ཡིན་ནོ། །སྤྱིར་ཆོས་སུ་མ་ལྷུང་བའི་བློ་གྲོས་ཚད་མར་གྱུར་པ་དག་གིས་སྟོང་ལུགས་གཉིས་ཀ་ཡང་ཤིང་རྟའི་སྲོལ་སོ་སོ་ལ་བརྟེན་པའི་གྲུབ་མཐའ་བཞིར་གྲངས་ངེས་པ་དག་གི་རྩེ་མོར་གྱུར་པའི་དབུ་མར་གནས་པ་ལས་ཁྱད་པར་མེད་དེ་གཉིས་ཀའི་སྐབས་སུ་ཡོད་པ་དང་བདེན་པར་ཡོད་པ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་དེ། ངེས་དོན་གྱི་དགོངས་པ་འགྲེལ་བ་ལ་རྒྱལ་བས་ལུང་བསྟན་པའི་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་ཀླུ་ཐོགས་རྣམ་གཉིས་སོ་སོའི་བསྟན་བཅོས་ཀྱིས་གསལ་བར་རྟོགས་ཤིང་། དེ་དང་མཐུན་པར་རྩོད་དུས་ཀྱི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རིན་ཆེན་འབྱུང་ཞི་བ་དང་། ལེགས་ལྡན་ཞབས་དང་། གསེར་གླིང་པ་དང་། ཇོ་བོ་རྗེ་སོགས་ཀྱིས་ཀྱང་བཤད་ལ། སློབ་དཔོན་སེངྒེ་བཟང་པོས་ཀྱང་ཞལ་གྱིས་བཞེས་ཏེ། དེས་རྒྱན་གྱི་དགོངས་པ་འཆད་
པ་ན། གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་འབའ་ཞིག་འདི་ཡང་དག་པར་ཡོད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་ངེས་པར་བྱས་ནས་ཞེས་པ་འདི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ས་གསུམ་པའི་སྒོམ་བྱུང་གི་རྣལ་འབྱོར་རམ་བསམ་བྱུང་གི་རིམ་པ་གང་རུང་དུ་བཞེད་པའི་ཕྱིར་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ངོས་འཛིན་ཡེ་ཤེས་ལ་བཤད་པ་དང་། ངོ་བོ་ཉིད་སྐུའི་འགྲེལ་པར་གནས་ཚུལ་གྱི་སྐུ་ལྷག་མ་གསུམ་པོ་ཆོས་ཉིད་དུ་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་འཁོར་ལོ་བར་པ་ནས་དངོས་སུ་བསྟན་པའི་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་ལུས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བློ་ལྷན་སྐྱེས་ཀྱི་ངར་འཛིན་དང་། མུ་སྟེགས་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་གྲུབ་མཐས་གསར་དུ་བཏགས་པའི་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང་། རང་སྡེ་དངོས་པོར་སྨྲ་བའི་གྲུབ་མཐའི་འཛིན་ཞེན་གྱི་སྤྲོས་པ་གཅོད་པའི་དོན་དུ་ངེས་དོན་མེད་དགག་ཁོ་ནར་བཞེད་ཅིང་ཅི་ཡང་མི་བསྒོམ་པ་ལ་སྟོང་ཉིད་བསྒོམ་པ་དང་། ཅི་ཡང་མ་མཐོང་བ་ལ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པར་བསྟན་པས་དེ་དང་དེའི་མཐོང་བས། བདག་མེད་ཚུལ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་གོ་ཡུལ་གྱི་ལྟ་བ་སྟེ་མཚན་འཛིན་གཞིག་པར་དཀའ་བ་ཡང་། ཐོས་བསམ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་འགོག་པར་བྱེད་པ་ལ་ཐལ་རང་གི་སྤྲོས་པ་གཅོད་བྱེད་ལ་རྣོ་བ་དང་།