དཔོན་རབས་བརྒྱད་པ་པེ་ལོ་ནི།

སྤུན་ཆེ་བ་ཀརྨ་དབང་དྲག་གཤེགས་རྗེས་གཡུ་ཁོག་དཔོན་གྱི་གདན་ཐོབ་བཟུང་། འདི་ནི་དཔའ་སྙིང་ཆེ་ལ་རྩལ་དྲུག་འཛོམས་པ་ཞིག་ཡིན། ཅོག་ཙེ་ཕྱོགས་ཀྱི་བླ་མ་འབྱོར་ལྡན་ཞིག་གྲྭ་འཁོར་སྒར་བ་བཅས་གཡུ་ཁོག་བརྒྱུད་ནས་ཡུལ་གཞན་དུ་བསྐྱོད་བཞིན་པ་དཔོན་པེ་ལོས་གོ་ནས། བློན་རབ་བརྟན་དང་། གསེར་ནོར་སོགས་མངགས་གཏོང་གིས་བླ་མའི་སྒར་བ་བཅོམ་ནས་རྒྱུ་ནོར་ཡོངས་རྫོགས་ཕྲོགས། དེ་ནས་བླ་མ་ཕ་ཡུལ་དུ་ལོག་ནས་གཡུ་ཁོག་ལ་མཐུ་གཏད་བྱས་པ་སོགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད། རྒྱ་ནག་མན་ཆིང་རྒྱལ་རབས་ཀྱི་གོང་མ་ཁྲི་ཐོག་བཅུ་པ་ཤོན་ཐུང་（宣统）ཁྲི་ལོ་གསུམ་པ་རབ་བྱུང་བཅོ་ལྔ་པའི་ལྕགས་ཕག་༼༡༩༡༡༽ལོ། སི་ཁྲོན་ཨམ་འབན་(適驻藏大臣)ནམ། མཐའ་མཚམས་དོན་གཅོད་བློན་ཆེན་ཀྲའོ་ཨེར་ཧྥོང་（赵尔丰1845-1911）གིས་བོད་ཀྱི་ས་གནས་ཁག་དུ་མར་ཡུལ་དཔོན་གཞུང་བསྒྱུར་（改土归流）གྱི་སྲིད་ལུགས་སྤེལ་དགོས་པའི་བཀའ་རྒྱ་བཏང་ནས། མཐའ་མཚམས་བོད་ཀྱི་ཡུལ་གྲུ་དུ་མའི་སྡེ་དཔོན་བསད་ནས་རྒྱ་དཔོན་གསར་བསྐོ་བྱས། མངའ་འབངས་དང་། ས་ཆ་རྣམས་གཅིག་གྱུར་བཅོས་བསྒྱུར་ཀྱིས་ཆིང་རྒྱལ་པོའི་མངའ་འོག་ཏུ་བསྡུ་སྐབས། དཔོན་འདིས་ཨམ་འབན་ལ་མགོ་འདོགས་དམ་འབུལ་མ་བྱས་པར་མ་ཟད། ལི་སྨད་ཨ་སུག་མའི་དཔོན་གེ་འཕན་དགྲ་འདུལ་དང་མཉམ་འབྲེལ་གྱིས་རྒྱ་ཨམ་འབན་ལ་ངོ་རྒོལ་འཐབ་འཛིང་བྱས། མཐའ་མཚམས་དོན་གཅོད་སྐུ་ཚབ་དམག་དཔོན་ཧྥོའི་སོང་མོ་(傅嵩炑1869-1929)ཡིས་སྣ་ཁྲིད་པའི་རྒྱ་དམག་འབོར་ཆེན་གཡུ་ཁོག་ཏུ་ཕབ་པ་ན། དཔོན་པེ་ལོས་དམག་མི་རྒོད་ཧྲག་བརྒྱ་ལྷག་བསྡུས་ནས་གཡུའི་ཆུ་ལུང་མདོ་ནས་གདོང་ལེན་དང་དམར་འཛིང་བྱས། རྒྱའི་དམག་དཔོན་ཁྱན་ཤིས་ཧོ་（田兴和）སོགས་དམག་གྲངས་མང་བསད། རྒྱ་དམག་ཚན་པ་གསུམ་དུ་བགོས་ནས་གཡུ་དགོན་དུ་བབས། མི་དྲག་བཅུ་ཙམ་འཛིན་བཟུང་བྱས། དཔོན་པེ་ལོ་དང་། བསྟན་འཛིན་འོད་ཟེར་གཉིས་རི་ལ་བུད་ནས་རྒྱ་དམག་ལ་རྒོལ་འཛིང་བསྟུད་མར་བྱས། འོན་ཀྱང་ཁྱིམ་མཚེས་ཀྱི་སྡེ་བ་ལི་སྟོད་མ་དང་། གསེར་ཁོག རྒྱལ་རོང་ཁྲོ་སྐྱབས་སོགས་ཀྱིས་ཨམ་འབན་ལ་མགོ་བཏགས་ཤིང་ཆིང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མངའ་ཁོངས་སུ་བསྡུས་ཟིན་པར་མ་ཟད། ཨམ་འབན་གྱིས་གཡུ་དཔོན་པེ་ལོ་སྤུན་མཆེད་སོད་ན་དཔའ་དར་ཆེན་པོ་སྟེར་ཚུལ་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས་རྐྱེན། ལི་སྟོད་ཀྱི་མནའ་ཤག་ཞིག་གིས་ནང་རུལ་བྱས་ཤིང་། སེར་ཧོབ་ལུང་དུ་ལི་སྟོད་འོད་ཟེར་སོགས་ཀྱི་གཡོ་ཇུས་ཀྱིས་ཁོང་སྤུན་གཉིས་ཀ་བསད་ཅིང་མགོ་བཅད་ནས་རྟའུ་རྫོང་ཨམ་འབན་སར་སྤྲད་པས་དཔའ་དར་ལ་དངུལ་སྲང་སྟོང་རེ་ལོན་ཅིང་དཔོན་སྤུན་མཆེད་གཉིས་ཀྱི་མགོ་རྟའུ་རྫོང་མཁར་གྱི་རྒྱ་སྒོའི་གཡས་གཡོན་དུ་བཙུགས་པར་བྱས། དེ་ནས་གཡུ་ཁོག་དང་ལི་སྟོད་ཀྱི་བར་ལ་འཁོན་འགྲས་བྱུང་བར་གྱུར།