ཐལ་རང་ཐུན་མོང་གི་གཏན་ཚིགས་ལྔའི་གོ་དོན།
ཐལ་རང་ཐུན་མོང་གི་གཏན་ཚིགས་ལྔ་ནི། ངོ་བོ་ལ་དཔྱོད་པ་གཅིག་དུ་བྲལ། རྒྱུ་ལ་དཔྱོད་པ་རྡོ་རྗེ་ཟེགས་མ། འབྲས་བུ་ལ་དཔྱོད་པ་ཡོད་མེད་སྐྱེ་འགོག རྒྱུ་འབྲས་གཉིས་ཀ་ལ་དཔྱོད་པ་མུ་བཞི་སྐྱེ་འགོག ཐམས་ཅད་ལ་དཔྱོད་པ་རྟེན་འབྲེལ་ཆེན་མོ་ལྔ་ལས།
དང་པོ་ནི། གཅིག་དུ་བྲལ་གྱི་སྒོ་ནས་ཆོས་དེ་དང་དེའི་ངོ་བོ་སྐྱེ་མེད་དུ་གཏན་ལ་འབེབས་པར་བྱེད་པས་ན། དབུ་མ་ཤེས་རབ་ལ་འཇུག་པ་དང༌། དབུ་མ་རྒྱན་སོགས་ལས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གཅིག་དུ་བྲལ་གྱིས་གཏན་ལ་འབེབས་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟར་ཡིན།
གཉིས་པ་ནི། བདག་ལས་མ་ཡིན་གཞན་ལས་མིན། །གཉིས་ལས་མ་ཡིན་གཉིས་མེད་མིན། །དངོས་པོ་གང་དང་གང་ན་ཡང་། །སྐྱེ་བ་ནམ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་སོགས་ཀྱིས། བདག་ལས་བདག་སྐྱེ་ན་སྐྱེ་བ་དོན་མེད་ཐུག་མེད་དུ་འགྱུར་བ་དང༌། གཞན་ལས་གཞན་འབྱུང་ན་མེ་ལྕེ་ལས་ཀྱང་མུན་པ་འཐུག་པོ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་མ་ཁྱབ་སྟེ་མེ་ལས་མུན་པ་འབྱུང་བར་མི་སྣང་ཡང༌། ས་བོན་ལས་མྱུ་གུ་འབྱུང་བར་སྣང་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན། སྣང་དུ་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་ཁྱབ་པ་མི་འགྲུབ་སྟེ། དཔེར་ན་རྨི་ལམ་གྱི་མེ་ལས་དུ་བ་འབྱུང་བ་སྣང་ཡང་མེ་དུ་མཚན་ཉིད་པ་མི་འགྲུབ་པས་གང་སྣང་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་མི་འགྲུབ་བོ། །གཉིས་ཀ་ལས་སྐྱེ་བར་འདོད་པ་ཕྱི་རོལ་གཅེར་བུ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལྷས་སྦྱིན་སྲོག་གི་བདག་ཉིད་དུ་ཡང་ཡོད་ལ་དེའི་ལུས་ལྟ་བུ་ཡང་ཕ་མའི་རྒྱུ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་པས་བདག་གཞན་གཉིས་ཀ་ལས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཞེས་པ་ལའང་ཕྱོགས་གཉིས་ཀ་ལ་བརྗོད་པའི་སྐྱོན་གྱིས་གནོད། རྒྱུ་མེད་ལས་སྐྱེ་བར་འདོད་ན། གལ་ཏེ་འགྲོ་བ་རྒྱུ་ཡིས་སྟོང་པར་གྱུར་ན་སོགས་ཀྱིས་གནོད་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་རྡོ་རྗེ་ཟེགས་མའི་རིགས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་མེད་དུ་གཏན་ལ་འབེབས།
གསུམ་པ་ནི། ཡོད་ན་སྐྱེ་བྱེད་ཅི་དགོས་སོགས་དང༌། སྤྱོད་འཇུག་སོགས་ལས་འབྲས་བུ་མེད་པ་ལས་སྐྱེ་བར་འདོད་ན། བྱེ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་རྒྱུ་ཚོགས་སོགས་ཀྱིས་རྒྱ་ཆེར་འབྲས་བུ་ལ་དཔྱོད་པ་ཡོད་མེད་སྐྱེ་འགོག་བསྟན།
བཞི་པ་ནི། གཙོ་ཆེར་དབུ་མ་བདེན་གཉིས་ལས་བཤད་པ་ལྟར། རྒྱུ་དུ་མས་འབྲས་བུ་གཅིག་མ་གཏོགས་མི་བསྐྱེད་ན། མིག་དབང་སྔ་མས་རང་གི་རིགས་འདྲ་ཕྱི་མ་མ་གཏོགས་མིག་ཤེས་མི་བསྐྱེད་པས་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ལོང་པར་ཐལ་བས་རྒྱུ་དུ་མས་འབྲས་བུ་གཅིག་མི་བསྐྱེད། ཡང་རྒྱུ་དུ་མས་འབྲས་བུ་དུ་མ་བསྐྱེད་ན། རྒྱུ་ས་བོན་ཆུ་ལུད་དྲོད་གཤེར་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་དུ་མ་དེས་འབྲས་བུ་གཅིག་མི་བསྐྱེད་པར་འབྲས་བུ་ཡང་དུ་མ་ཞིག་ཡིན་ན་འབྲས་བུ་ནས་ཀྱི་མྱུ་གུ་དེ་གྲུབ་པའི་སྐབས་གཏན་ནས་མི་སྲིད་པར་ཐལ། རྒྱུ་དུ་མས་བསྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་གཅིག་གིས་བསྐྱེད་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་མི་སྲིད་པས་རྒྱུ་འབྲས་གཉིས་ཀ་ལ་དཔྱོད་པ་མུ་བཞི་སྐྱེ་འགོག་གིས་གཏན་ལ་འབེབས།
ལྔ་པ་ནི། རྩ་ཤེས་ལས། གང་གི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་སོགས་དང༌། གང་ཞིག་རྐྱེན་ལས་སོགས་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་ཆོས་གང་དང་གང་ཡིན་ཡང་གཟུགས་ནས་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་བར་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་རྐྱེན་ཞིག་ལ་མ་བརྟེན་པར་རང་གི་ངོ་བོ་རྒྱུ་མེད་དུ་དངོས་པོར་རང་གྲུབ་ཏུ་སོང་པ་གཅིག་ཀྱང་མེད་ལ། དེ་མེད་ན་རྒྱུ་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་དགོས་པས་དེའི་རྒྱུ་མཚན་རང་ལ་ངོ་བོ་མེད་པའི་གནད་ཀྱིས་རྒྱུ་རྐྱེན་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་དཔེར་ན་གཟུགས་བརྙན་དང་ཆུ་ཟླ་བཞིན་ཡིན་པའི་སྒོ་ནས་རིགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་རྟེན་འབྲེལ་ཆེན་མོས་གཏན་ལ་འབེབས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པ་འདི་ཡང་ཀུན་གཟིགས་མཁན་ཆེན་བླ་མའི་གསུང་ཟིན་ཞིག་ལགས།
༄༅། །ཐལ་འགྱུར་ཐུན་མིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་བཞིའི་གོ་དོན།
ན་མོ་མཉྫུ་ཤྲཱི་ཏིཀྵྞ་ཡ། འདིར་ཐལ་འགྱུར་ཐུན་མིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་རྣམས་ཀྱི་གོ་དོན་མདོ་ཙམ་སྨོས་ན། རང་རྒྱུད་པས་ནི་དོན་དམ་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་སྐབས་ན་ཕྱི་རྒོལ་གྱི་རྒྱུད་ལ་དེ་ཉིད་རྟོགས་པའི་ལྟ་བ་བསྐྱེད་པ་ལ། ཚུལ་གསུམ་ཚད་མས་གྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་འགོད་པ་དང༌། ཐལ་འགྱུར་བས་ཚུལ་གསུམ་ཚད་མས་གྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་མི་སྦྱོར་བར་དངོས་སྨྲ་བ་ཁོ་རང་གིས་གང་ཁས་བླངས་པ་ལ། ཁས་བླངས་ནང་འགལ་བརྗོད་པའི་སྒོ་ནས་གཞན་རྒྱུད་ལ་དེ་ཉིད་རྟོགས་པའི་ལྟ་བ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་རྒྱུ་ལ་དཔྱོད་པ་རྡོ་རྗེའི་ཟེགས་མ་སོགས་གཏན་ཚིགས་བཞིའམ་ལྔ་བོ་རང་རྒྱུད་པས་རང་རྒྱུད་པའི་གཏན་ཚིགས་སུ་འདོད་ལ། ཐལ་འགྱུར་བས་ཐལ་འགྱུར་གྱི་གཏན་ཚིགས་ལྟར་ཁས་ལེན། དེ་ལས་གཞན་དུ་ཐལ་འགྱུར་ཐུན་མིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཡིད་བཞིན་མཛོད་སོགས་སུ་དུ་མ་གསུངས་ཡོད་ཀྱང༌། ཡོངས་གྲགས་ནི། གཞན་ལ་གྲགས་པའི་རྗེས་དཔག འགལ་བ་བརྗོད་པའི་ཐལ་འགྱུར། རྒྱུ་མཚན་མཚུངས་པའི་མགོ་སྙོམས། སྒྲུབ་བྱེད་བསྒྲུབ་བྱ་དང་མཚུངས་པའི་མ་གྲུབ་པ་དང་བཞི་ལས།
དང་པོ། ཕྱོགས་ཆོས་དང་ཁྱབ་པ་གཉིས་པོ་ཕ་རོལ་པོའི་ངོ་ལ་གྲུབ་པའི་རྟགས་ཀྱིས་ཕ་རོལ་གྱི་ངོར་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་དམ་བཅའ་བསྒྲུབས་ནས་གཞན་ཕྱོགས་སེལ་བར་བྱེད་པ་ནི་གཞན་ལ་གྲགས་ཀྱིས་རྗེས་དཔག་ཡིན་ལ། དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ན་འཇུག་པའི་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་སྐབས་སུ། རང་གྲགས་མ་སྐྱེས་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་གནོད་པ། །ཞེས་ཏེ། ཕྱི་རོལ་མུ་སྟེགས་གྲངས་ཅན་པས་བདག་ཤེས་རིག་གི་སྐྱེས་བུ་རྟག་དངོས་སུ་གྱུར་པ་ཞིག་ཡོད་པར་འདོད་ལ། དེ་དག་གིས་རང་ལུགས་ལ་མ་སྐྱེས་པ་ཡིན་པ་དངོས་པོར་གྲུབ་པ་མེད་པའི་ཁྱབ་པ་ཡང༌ཁོ་རང་གིས་ཁས་ལེན་ལ། ཁྱོད་རང་གིས་འདོད་པའི་རྟག་དངོས་སུ་གྱུར་བའི་བདག་ཤེས་རིག་གི་སྐྱེས་བུ་ཆོས་ཅན། རྟག་དངོས་སུ་གྱུར་པ་ཞིག་མེད་དེ། མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་བཞིན་ནོ་ཞེས་པ་ནི། ཁོ་རང་གི་ངོ་ལ་ཚུལ་གསུམ་གྲུབ་པ་ལྟ་བུ་རྟགས་སུ་འགྱུར་བ་དེ་འདྲའི་གཏན་ཚིགས་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་ཕྱོགས་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་ནི་གཞན་ལ་གྲགས་ཀྱིས་རྗེས་དཔག
འགལ་བ་བརྗོད་པའི་ཐལ་འགྱུར་ནི། ཕྱོགས་ཆོས་ཁྱབ་པ་བསལ་བ་གསུམ་པོ་ཕ་རོལ་ལ་གྲུབ་ཀྱང༌ཟློག་པ་འཕེན་པའི་སྒོ་ནས་ཕ་རོལ་གྱི་ཕྱོགས་སེལ་བར་བྱེད་པ་ནི་འགལ་བ་བརྗོད་པའི་ཐལ་འགྱུར་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ཕྱོགས་ཆོས་སམ་རྟགས་ཁོ་རང་ཁས་བླངས་པ་དེ་བཀོད་ནས་རྟགས་དེ་ཡིན་ན་ཁོ་རང་གི་དམ་བཅའི་བཟློག་དོན་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འཕངས་པས། ཁོ་རང་གི་དམ་བཅའ་ལ་བསལ་བ་འབེབས་པས་གཞན་ཕྱོགས་སུན་འབྱིན་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ནི་སློབ་དཔོན་སངས་རྒྱས་བསྐྱངས་ཀྱིས། དངོས་པོ་རྣམས་བདག་ལས་སྐྱེ་བ་མེད་ན། དེ་དག་གི་སྐྱེ་བ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གསུངས་པ་ལྟ་བུ་ནི་གྲངས་ཅན་པས་འབྲས་བུ་དངོས་པོ་རྣམས་རྒྱུའི་རང་བཞིན་དུ་རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་གྲུབ་ནས་ཡོད་པ་ཞིག སྔར་མི་གསལ་བ་ཕྱིས་གསལ་བ་ཙམ་ལ་སླར་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཞེས་འདོད་ལ། དེ་ལ་འགལ་བ་བརྗོད་པའི་ཐལ་འགྱུར་སོགས་སློབ་དཔོན་སངས་རྒྱས་བསྐྱངས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་འཕངས་ན། འཇིམ་དུས་ན་ཡོད་པའི་རྫ་བུམ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་སླར་སྐྱེ་བ་དོན་མེད་དེ། རང་གི་བདག་ཉིད་གྲུབ་ཟིན་ནས་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་མངོན་གསལ་གྱི་བུམ་པ་བཞིན་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་གི་སྒོ་ནས་ཁོ་རང་གི་ཁས་ལེན་དེ་ལ་ནང་འགལ་བརྗོད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལ་ནི་མདུན་གནས་མངོན་གསལ་གྱི་བུམ་པ་དེ་རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་གྲུབ་ཟིན་པས་གསར་དུ་སྐྱེ་མི་དགོས་པ་འདོད་པ་ལ། འོ་ན་འཇིམ་དུས་ཀྱི་རྫ་བུམ་དེ་རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ཡང་ཁས་ལེན་པ་ཡིན་ན། མངོན་གསལ་གྱི་བུམ་པ་བཞིན་དུ་སླར་སྐྱེ་བ་ལ་དོན་མེད་པ་ཡིན་ཞེས་པ་ལྟ་བུའི་སྒོ་ནས་ཁོ་རང་གི་དམ་བཅའ་ནང་འགལ་བ་བརྗོད་པའི་ཐལ་འགྱུར་དང༌།
རྒྱུ་མཚན་མཚུངས་པའི་མགོ་སྙོམས་ཞེས་པ་ནི། དངོས་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱུ་མཚན་མཚུངས་ཀྱང༌རྒྱུ་མཚན་ཅན་མི་མཚུངས་ཞེས་བརྗོད་པའི་ལན་དུ་རྒྱུ་མཚན་མཚུངས་པས་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ཡང་མཚུངས་སོ། །ཞེས་མགོ་བསྒྲེས་པས་གཞན་ཕྱོགས་ལ་སུན་འབྱིན་བརྗོད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ནི་འདི་ལྟར། གཞན་སྐྱེ་འདོད་པའི་དངོས་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱུ་ས་བོན་དང༌ འབྲས་བུ་མྱུ་གུ་གཉིས་ཀ་གཞན་ཡིན་པ་དེས་ན་གཞན་ལས་སྐྱེའོ་ཞེ་ན། འོ་ན་མེ་ལྕེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལས་ཀྱང་མུན་པ་འཐུག་པོ་འབྱུང་བར་ཐལ། གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་གཞན་ཉིད་ཡིན་པར་མཚུངས་པས་ན་རྒྱུ་མཚན་ཅན་ལ་མཚུངས་སོ། །ཞེས་པ་ལྟ་བུ་ནི་རྒྱུ་མཚན་མཚུངས་པའི་མགོ་སྙོམས་དང༌།
སྒྲུབ་བྱེད་བསྒྲུབ་བྱ་དང་མཚུངས་པའི་མ་གྲུབ་པ་ནི། དངོས་སྨྲ་བས་རང་གི་དམ་བཅའ། དངོས་པོ་རྣམས་རང་བཞིན་གྱི་གྲུབ་པ་དེ་བསྒྲུབ་པའི་ཆེད་དུ་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་བཀོད་པ་དེ་ཡང་བསྒྲུབ་བྱ་བཞིན་དུ་མ་གྲུབ་ཅེས་བརྗོད་པ་དང༌། ཡང་དངོས་སྨྲ་བས་དབུ་མ་པ་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་བྱས་ནས་གང་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་བརྗོད་པ་རྣམས་ཀྱང༌ བསྒྲུབ་བྱ་དང་མཚུངས་པས་མ་གྲུབ་པའི་ཚུལ་བརྗོད་པས་གཞན་ཕྱོགས་སེལ་བ་སྟེ་གཉིས་ལས། དང་པོ་འཇུག་པ་ལས། མ་གྲུབ་འདིས་ནི་གྲུབ་པར་བྱེད་པ་མིན། །རང་རིག་པ་ནི་གྲུབ་ལ་རག་མོད་ཀྱང༌། །དེ་ལྟའང་དྲན་པས་དྲན་པ་རིག་མིན་ཏེ། །གཞན་ཕྱིར༴ ཞེས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ཡང་བསྒྲུབ་བྱ་རང་རིག་དེ་སྒྲུབ་བྱེད་དྲན་པའི་རྟགས་བཀོད་པའང༌། བདེན་པར་གྲུབ་པའི་རང་རིག་ཞིག་མི་འགྲུབ་པ་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་བྱེད་དྲན་པའང་མི་འགྲུབ་བོ་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དངོས་སྨྲ་བས་རང་གིས་གང་དམ་བཅས་པའི་བསྒྲུབ་བྱ་དེ་མ་གྲུབ་པ་བཞིན་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཡང་དེ་དང་མཚུངས་པས་མ་གྲུབ་བོ། །ཞེས་པ་ལྟ་བུ་དང༌། ཡང་གཉིས་པ་ནི་དངོས་སྨྲ་བས། དབུ་མ་པ་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དང་བསྒྲུབ་བྱ་མཚུངས་པས་མ་གྲུབ་ཚུལ་ནི། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་བརྩད་བྱས་ཚེ། །གང་གིས་ལན་འདེབས་སྨྲ་བྱེད་པ། །དེ་ཡིས་ཐམས་ཅད་ལན་བཏབ་མིན། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་དང་མཚུངས་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། གཞན་ཡང་དངོས་སྨྲ་བས། གལ་ཏེ་འདི་དག་ཀུན་སྟོང་ན། །འབྱུང་བ་མེད་ཀྱང་འཇིག་པ་མེད། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་པོ་རྣམས། །ཁྱོད་ལ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་པ་ལྟ་བུ། གལ་ཏེ་འདི་ཀུན་མ་སྟོང་ན། །སོགས་ཤོ་ལོ་ཀ་གཅིག ཡང་དངོས་སྨྲ་བས། གལ་ཏེ་འདི་དག་ཀུན་སྟོང་ན། །འབྱུང་བ་མེད་ཀྱང་འཇིག་པ་མེད། །གང་ཞིག་ཡང་དང་དགག་པ་ལས། །མྱ་ངན་འདའ་བར་འགྱུར་བ་འདོད། །ཅེས་སྨྲ་བ་ལ། དངོས་པོ་འདི་དག་ཀུན་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་ན་ཀུན་ཉོན་སྤང་བ་དང༌རྣམ་བྱང་སྒྲུབ་ཏུ་མེད་པ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། གལ་ཏེ་འདི་ཀུན་མི་སྟོང་ན། །འབྱུང་བ་མེད་ཀྱང་འཇིག་པ་མེད། །གང་ཞིག་སྤངས་དང་འགག་པ་དང༌། །མྱ་ངན་འདའ་བར་འགྱུར་བ་འདོད། །ཅེས་བརྗོད་པ་ལྟ་བུའོ། །དགེའོ།། །།ཞེས་པ་འདི་ཡང་ཀུན་གཟིགས་མཁན་ཆེན་བླ་མའི་གསུང་ཟིན་ཞིག་ལགས།