ཇི་ལྟར་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཚུལ།
གཟའ་རྣམས་ཀྱི་ཞག་གསུམ་གྱི་རྟག་པའི་ལོངས་སྤྱོད་བཤད་པ།
ལོངས་སྤྱོད་འཚོལ་བྱེད་སོ་སོའི་དཀྱིལ་འཁོར།
གསུམ་པ་ཇི་ལྟར་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཚུལ་ལ། གཟའ་རྣམས་ཀྱི་ཞག་གསུམ་གྱི་རྟག་པའི་ལོངས་སྤྱོད་བཤད་པ་དང་། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་རྐང་པའི་ལོངས་སྤྱོད་དག་པར་བྱེད་པའོ། །དང་པོ་ལ། ལོངས་སྤྱོད་འཚོལ་བྱེད་སོ་སོའི་དཀྱིལ་འཁོར། སྤྱད་བྱ་ཡུལ། དེ་ལས་རྟག་ལོངས་བཙལ་བ་དང་གསུམ། དང་པོ་ནི། ཉི་མའི་ཞག་གསུམ་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་བཤད་པ་གྲུབ་ཅིང་། དེ་ལས་གཞན་པ་དག་བཤད་ན། ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ནི། ཐོག་མར་ཡུལ་གྱི་ཚེས་ལོངས་སླ་ཐབས་ཀྱིས་བཙལ་ལ། དེའི་སྒོ་ནས་དཀྱིལ་འཁོར་འཚོལ་བ་རྩ་རྒྱུད་ཀྱི་དགོངས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ། ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་བཤད་བྱ་ལ། །འཁོར་ལོའི་ཆུ་ཚོད་ཉི་ཆུ་ཚོད། །ཟླ་བའི་ལོངས་སྤྱོད་བསྲེས་པ་དག །སུམ་ཅུ་ཆས་ཐོབ་ཟླ་ལོངས་སྤྱོད། །ཉིན་ཞག་སོ་སོའི་ཆུ་ཚོད་འགྱུར། །ཟླ་བས་ཉིན་ཞག་ཆུ་ཚོད་དང་། །ཆུ་སྲང་དབུགས་ནི་གང་དག་གིས། །འཁོར་ལོའི་ཆུ་ཚོད་མཐར་སྤྱོད་པ། །དེ་ནི་དེ་ཡི་དཀྱིལ་འཁོར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པའི་
ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་ཉི་མའི་ཚེས་ཟླ་གཅིག་གི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་དབྱུག་གུའི་གནས་སུ་རྒྱུ་སྐར་གྱི་ཆུ་ཚོད་བསྲེས་ལ། སུམ་ཅུས་རིམ་པར་བགོས་པའི་ཆོ་གས་ཟླ་བའི་ཚེས་ལོངས་བརྟག་པར་གསུངས་མོད། དེ་ནས་བྱ་སླ་བའི་ཆོ་ག་ལ་དགའ་ན། རྒྱུ་སྐར་ཆུ་ཚོད་ལ་སུམ་ཅུས་བགོས་པས་ང་བཞི་ཐོབ་སྟེ། དེ་དང་ཉི་མའི་ཚེས་ཞག་གཅིག་གི་རྟག་ལོངས་༠བསྲེས་པས་རྣམ་པར་དག་པ་༠འཆར་རོ། །དེ་ལྟར་བགོད་བྱེད་སུམ་ཅུས་བྱེད་ན། དེ་ཉིད་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡིན་ནམ་སྙམ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། ཟླ་བས་རྒྱུ་སྐར་འཁོར་བའི་ཞག་གྲངས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཉིད་རང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་འགྱུར་བ་ལས། ཞག་སུམ་ཅུ་ལ་ནི་རྒྱུ་སྐར་གྱི་འཁོར་ལོ་འཁོར་ལྷག་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་བཤད་མ་ཐག་པའི་ཡུལ་གྱི་ཚེས་ལོངས་དེས་རྒྱུ་སྐར་གྱི་ཆུ་ཚོད་ལ་བགོས་པས་རང་གི་ཚེས་དཀྱིལ་དུ་འགྱུར་ལ། ཇི་ལྟར་བགོ་ན། ཚེས་ལོངས་ཆུ་འདོད་ཀྱི་ཆར་དྲིལ་བས། ཤེད་མཚུངས་ཀྱི་བགོད་གཞི་ལ་བགོས་པས་ཚེས་དཀྱིལ་རྣམ་པར་དག་གོ། ཚེས་དཀྱིལ་དེ་ཉིད་བུག་རོ་ཀླུ་ཆར་དྲིལ་བ་ལས། ཞག་གཞན་གཉིས་འཚོལ་ན། གནས་གཉིས་འོག་མ་ཉིས་འགྱུར། རེ་བདུན་གྱིས་ཕྱེ་བའི་ནོར་དང་། གནས་གསུམ་འོག་ནས་གཉིས་ཀྱིས་བསྒྱུར་བ་མ་ནུ་མ་ནུ་དང་། ཆུ་རོས་དྲིལ་བའི་ནོར་གྱིས་སྟེང་མའི་གནས་སོ་སོ་ནས་ཕྲི་བའི་ལྷག་མ་བུག་རོ་ཀླུས་བགོས་ནོར་ཞག་གི་གནས་སུ་བཞག་པས། སྔ་མས་ཁྱིམ་ཞག་དང་། ཕྱི་མས་ཉིན་ཞག་གི་དཀྱིལ་འཁོར་འཆར་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་སྡོམ་ནི། ཚེས་ཞག་ཉེར་བདུན་མདའ་ཆུའི་དབྱུག །གཟུགས་མིག་སྲང་ལ་དབུགས་རྒྱ་མཚོ། །བུག་རོ་ཀླུ་ཆ་མཁའ་མེ་མཚོ། ༢༧། ཚེས་དཀྱིལ་ཡིན་ནོ་ཉེར་དྲུག་ཞག །བུག་རོ་ཀླུ་ཆ་དུས་མཁའ་ནོར། ༢༦། ཟླ་བའི་ཁྱིམ་ཞག་དཀྱིལ་འཁོར་རོ། །ཞག་གནས་ཉེར་བདུན་བུག་རོ་ཀླུའི། །ཆ་ལ་བུག་རི་ལག་པ་དང་། །རི་མེ་རེ་བཞིའི་ཆ་ཤས་ཏེ། །མ་ནུ་མ་ནུའི་ཆ་ཤས་ལ། །མཁའ་འབྱུང་ཉི་མ་ཉིན་དཀྱིལ་༢༧ལོ། །ཞེས་སོ། །དེ་ནས་སྒྲ་གཅན་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ནི། རྩ་རྒྱུད་ལས། ཉིན་ཞག་སྟོང་ཕྲག་དྲུག་དང་ནི། །དགུ་བརྒྱ་སྒྲ་གཅན་དཀྱིལ་འཁོར་ཏེ། །ཞེས་པས། ཚེས་ཞག་དྲུག་སྟོང་དགུ་བརྒྱ་ནི། སྒྲ་གཅན་གྱི་ཚེས་དཀྱིལ་རྣམ་དག་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་སྐར་གྱི་འཁོར་ལོ་
ཆད་ལྷག་མེད་པར་འཁོར་བའི་ཚེས་ཞག་གི་གྲངས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་སུམ་ཅུ་དང་བཅོ་ལྔས་ཕྱེ་བས། ཚེས་ཟླ་དང་ཚེས་ཟླ་ཕྱེད་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཡང་ཚེས་དཀྱིལ་ལས་ཞག་གཞན་གཉིས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་བསྒྲུབ་ན། གནས་གཉིས་འོག་མ་ཉིས་འགྱུར་དུ་བྱས་ལ། རི་རོས་བགོས་པ་དང་། གནས་གསུམ་གྱི་འོག་ནས་རི་མཁའ་རི་དང་། ཆུ་རོས་དྲིལ་བའི་ནོར་གྱིས་སོ་སོའི་གནས་སྟེང་མར་ཕྲི་ལ། དེ་ལས་ཀྱང་གཅིག་ཕབས་ཏེ། འོག་མའི་ཆ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་སྦྱངས་པས་སྒྲ་གཅན་གྱི་ཁྱིམ་དཀྱིལ་དང་ཉིན་དཀྱིལ་རྣམ་པར་དག་པ་འཆར་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་སྡོམ་ནི། མཁའ་མཁའ་བུག་རོ་ཚེས་དཀྱིལ་ཏེ། །མཁའ་མེ་ལག་ནི་ཚེས་ཟླའི་དཀྱིལ། །མཁའ་དུས་ཆུ་བོ་ཟླ་ཕྱེད་དོ། །ཆུ་བུག་དུས་རོའི་ཁྱིམ་ཞག་དང་། །རི་རོའི་ཆ་ཤས་ལག་པ་ནི། ༦༦༩༤། ཁྱིམ་དཀྱིལ་ཡིན་ཏེ་ཉིན་ཞག་ནི། །མིག་བུག་རི་རོ་ཆུ་རོའི་ཆར། །མིག་སྟེ་རི་མཁའ་རི་ཡི་ཆར། ༦༧༩། མཁའ་རི་ཟླ་རྣམས་ཉིན་དཀྱིལ་ལོ། །ཞེས་སོ། །དེ་ནས་གཟའ་ལྔའི་དཀྱིལ་འཁོར་བཤད་པ་ནི། རྩ་རྒྱུད་ལས། མིག་དམར་ལ་སོགས་དཀྱིལ་འཁོར་ནི། །རང་རང་རྒྱུ་བ་ལས་རབ་གྲུབ། །ཅེས་པས། མིག་དམར་སོགས་གཟའ་ལྔ་པོའི་དཀྱིལ་འཁོར་ནི། རང་རང་གི་རྒྱུ་བ་ལ་ལྟོས་ནས་གཉིས་གཉིས་སུ་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་སྐར་གྱི་འཁོར་ལོ་འཁོར་བའི་ཞག་གྲངས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དང་། བུ་ལོན་དང་བཅས་པའི་མྱུར་རྐང་རྫོགས་པའི་ཞག་གྲངས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གཉིས་སུ་ངེས་པའི་ཕྱིར། གང་ཞེ་ན། དྲག་གཟའ་གསུམ་གྱི་རྐང་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ནི། ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་གསུམ་གྱི་མྱུར་བའི་འགྲོས་བཞི་རྫོགས་པ་དང་། ཉི་མས་རྒྱུ་སྐར་འཁོར་བ་གཉིས། སོ་སོའི་དལ་དག་གིས་གང་སྤྱད་བུ་ལོན་དུ་འགྱུར་བ་ཙམ་མ་གཏོགས་གནད་གཅིག་པའི་ཕྱིར། ཞི་གཟའ་གཉིས་ཀྱི་རྒྱུ་སྐར་འཁོར་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་སྐར་འཁོར་བའི་ཡུན་ཚད་ཉི་མ་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་དྲག་གཟའ་གསུམ་གྱི་རྐང་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་དང་། ཞི་གཟའ་གཉིས་ཀྱིས་རྒྱུ་སྐར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གཉིས་ནི། འདིར་ལོགས་སུ་བཤད་མི་དགོས་ལ། དེ་ལས་གཞན་དྲག་གཟའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་འཁོར་ལོ་ནི།
མིག་དམར་གྱི་རི་ཀླུ་རོ། ཕུར་བུའི་སོ་མེ་རྒྱ་མཚོ། སྤེན་པའི་དུས་མཚམས་རི་ཕྱོགས་རྣམས་ཡིན་ཏེ། གཟའ་དེ་གསུམ་གྱིས་ཉིན་ཞག་གི་གྲངས་དེ་དང་དེ་ལ་རྒྱུ་སྐར་གྱི་འཁོར་ལོ་ལྷག་ཆད་མེད་པར་འཁོར་བའི་ཕྱིར། ཞི་གཟའ་གཉིས་ཀྱི་རྐང་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ནི། ལྷག་པའི་ཉིན་ཞག་གི་བརྒྱ་ཆ་རི་བུག་རི་ཀླུ་དང་། པ་སངས་ཀྱི་ཉིན་ཞག་གི་བཅུ་ཆ་རི་རྒྱལ་མིག་གཉིས་ཡིན་ཏེ། ཉིན་ཞག་གཅིག་བརྒྱ་ཆ་དང་བཅུ་ཆར་གསིལ་བའི་གྲངས་དེ་དང་དེ་ལ་བུ་ལོན་དང་བཅས་པའི་འགྲོས་བཞི་རྫོགས་པའི་ཕྱིར། འོ་ན་ཆ་དེ་གཉིས་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ལྷག་པ་ལ། ཉིན་ཞག་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བདུན། ཆུ་ཚོད་ང་བརྒྱད། སྲང་བཅུ་གཉིས་རྣམས་བརྒྱས་བསྒྱུར་ཏེ། ཞག་སར་དྲིལ་བའམ། ཞག་གྱ་བདུན་དང་། ཞག་གི་བརྒྱ་ཆ་གོ་བདུན་ཏེ། དེ་བརྒྱ་ཆར་གསིལ་བས་ཀྱང་དཀྱིལ་འཁོར་དེ་ལྟར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། པ་སངས་ཀྱི། ཉིན་ཞག་ཉིས་བརྒྱ་ཉེར་བཞི། ཆུ་ཚོད་ཞེ་གཉིས་ཀྱི་གནས་གཉིས་ཀ་བཅུས་བསྒྱུར་ཏེ་དྲིལ་བའམ། ཉིན་ཞག་ཉིས་བརྒྱ་ཉེར་བཞི་དང་། ཞག་གི་བཅུ་ཆ་བདུན་ཏེ། དེ་བཅུ་ཆར་གསིལ་བས་ཀྱང་དཀྱིལ་འཁོར་དེ་ལྟར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཡང་གཟའ་ལྔ་སོ་སོའི་ཉིན་ཞག་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ལས། ཞག་གཞན་གཉིས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་འཚོལ་ན། ཉིན་ཞག་གི་དཀྱིལ་འཁོར་གནས་གཉིས་ཚན་པ་གཉིས་སུ་བཞག་ལ། གཅིག་གི་གནས་འོག་མེ་ཚེས་ལག་པས་བསྒྱུར་ནས་བུག་མཁའ་མིག་བུག་ཡིད་ཀྱི་རྙེད་པས་སྟེང་མར་སྦྱངས་ཤིང་། དེ་ལས་ཀྱང་གཅིག་ཕབ་སྟེ་འོག་མའི་ཆས་སྦྱངས་པས་སོ་སོའི་ཁྱིམ་དཀྱིལ་དང་། ཅིག་ཤོས་ཀྱི་གནས་འོག་མ་ཐུབ་རི་ཟླ་བས་བསྒྱུར་ཏེ། འབྱུང་འདོད་དྲག་པོས་ཐོབ་པ་སྟེང་མར་སྦྱིན་པས་སོ་སོའི་ཚེས་དཀྱིལ་འཆར་ཞིང་དེ་རྗེས་ཞི་གཟའ་གཉིས་ལ་ཞག་གནས་བརྒྱ་དང་བཅུས་འབུད་པ་ཙམ་ཁྱད་པར་རོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྡོམ་ནི། མིག་དམར་དཀྱིལ་འཁོར་རི་ཀླུ་རོ། ༦༨༧། ལྷག་པའི་རི་བུག་རི་ཀླུ་སྟེ། ༨༧༩༧། ཕུར་བུའི་སོ་མེ་རྒྱ་མཚོའོ། ༤༣༣༢། པ་བ་སངས་ཀྱི་རི་རྒྱལ་མིག༢༢༤༧། སྤེན་པའི་དུས་མཚམས་རི་ཕྱོགས་རྣམས། ༡༠༧༦༦། སོ་སོའི་ཉིན་ཞག་དཀྱིལ་འཁོར་ཡིན། །ཐུབ་རི་དུས་ཞག་བུག་སོགས་ཆར། །བུག་རི་བུག་ཉི་མིག་དམར་དཀྱིལ། ༦༧༧། དུས་
ཀླུའི་ཞག་དང་དེའི་བརྒྱ་ཆར། །ནམ་མཁའ་རི་བོ་བུག་སོགས་ཆར། །ལག་ཐིག་དུས་བུག་ལྷག་པའི་དཀྱིལ། ༨༦། བུག་རོ་མིག་ཆུའི་ཞག་དང་ཆར། །གཟུགས་རི་མེ་ཡོན་རི་ཕུར་བུ། ༤༢༦༩། གཟུགས་མིག་ལག་ཞག་བཅུ་ཆར་མཚོ། །བུག་སོགས་དུས་ཕྱོགས་དུས་ཀླུ་སངས། ༢༢༡། ཕྱོགས་དུས་ཕྱོགས་ཞག་བུག་སོགས་ཆར། །དུས་མཁའ་ཆུ་རི་བུག་སྤེན་ཏེ། ༡༠༦༡༠། སོ་སོའི་ཁྱིམ་ཞག་དཀྱིལ་འཁོར་རོ། །རི་བུག་རོ་ཞག་བུག་སོགས་ཆར། །བུ་ག་རྒྱལ་བ་ཕྱོགས་མིག་དམར། ༦༩༧། བུག་ཀླུའི་ཞག་དང་དེའི་བརྒྱ་ཆར། །བྲོ་བ་ཡོན་ཏན་འབྱུང་སོགས་ཆ། །ཆུ་ཐིག་མེ་བུག་ལྷག་པ་སྟེ། ༨༩། མཁའ་ཐིག་ཆུ་མཚོའི་ཞག་འབྱུང་སོགས། །ཆ་རུ་མཚོ་ནོར་འབྱུང་བུག་ཕུར། ༤༤༠༠། ཀླུ་ལག་མིག་ཞག་བཅུ་ཆར་འཁྲིག །འབྱུང་སོགས་ཆུ་བུག་བུག་རི་སངས། ༢༢༨། རི་མེ་བུག་ཕྱོགས་ཞག་འབྱུང་སོགས། །ཆ་རུ་རི་བུག་ཡིད་སྤེན་ཏེ། ༡༠༩༣༧། སོ་སོའི་ཚེས་ཞག་དཀྱིལ་འཁོར་ཡིན། །ཞེས་སོ། །
སྤྱད་བྱ་ཡུལ་དང་དེ་ལས་རྟག་ལོངས་བཙལ་བ།
གཉིས་པ་སྤྱད་བྱ་ཡུལ་ནི། རྩ་རྒྱུད་ལས། ཉིན་གཅིག་རྒྱུ་སྐར་གྱིས་བསྒྱུར་གང་། །ཆུ་ཚོད་དྲུག་ཅུས་དེ་བཞིན་ཏེ། །ཞེས་པས། ཉིན་ཞག་གཅིག་རྒྱུ་སྐར་གྱི་འཁོར་ལོ་ཉེར་བདུན་གྱིས་བསྒྱུར་དགོས་ཏེ། གཟའ་རྣམས་རང་རང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་མཐར་རང་འགྲོས་ཀྱིས་འཁོར་བའི་ཡུལ་ཁྱོན་དང་། སྣང་འགྲོས་ཀྱིས་ཉིན་ཞག་རེ་ལ་འཁོར་བའི་ས་ཁྱོན་ཆེ་ཆུང་མེད་པར་མཉམ་ཞིང་། དེ་ཉིད་རྒྱུ་སྐར་ཉེར་བདུན་གྱི་འཁོར་ལོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བགྲོད་པར་བྱ་བའི་གཞི་རྒྱུ་སྐར་གྱི་འཁོར་ལོ་གཅིག་པོ་འདི་ཡང་། ཆུ་ཚོད་ཀྱི་ཕུང་པོར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་དྲུག་ཅུས་བསྒྱུར་དགོས་ཏེ། རྒྱུ་སྐར་རེ་ལ་རྐང་པ་བཞི་བཞི་དང་། རྐང་པ་རེ་ལ་ཆུ་ཚོད་བཅོ་ལྔ་བཅོ་ལྔ་སྟེ་དྲུག་ཅུ་རེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་སྐར་མ་ཉེར་བདུན་ཆུ་ཚོད་ཀྱི་ཕུར་པོར་བྱས་པས་སྟོང་དྲུག་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་འབྱུང་སྟེ། བགྲོད་བྱ་རྒྱུ་སྐར་གྱི་འཁོར་ལོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཡུལ་གྱི་ཆུ་ཚོད་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་དེ་ལས་རྟག་ལོངས་འཚོལ་བ་ནི། རྩ་རྒྱུད་ལས། ཉིན་གཅིག་རྒྱུ་སྐར་རྣམས་ཀྱིས་བསྒྱུར། །དཀྱིལ་འཁོར་གྱིས་ནི་རྣམ་པར་དབྱེ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། གཟའ་རྣམས་ཀྱི་ཞག་གསུམ་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱིས་ཡུལ་གྱི་ཆུ་ཚོད་དེ་ལ་བགོས་པས་རང་རང་གི་ཞག་གསུམ་སོ་སོའི་རྟག་
ལོངས་སུ་འགྱུར་ཏེ། དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་ནི་གཟའ་སོ་སོའི་རྒྱུ་སྐར་འཁོར་བའི་ཞག་གྲངས་ཆད་ལྷག་མེད་པ་ཡིན་ལ། དེ་འདྲའི་ཞག་རེ་ལ་ཡུལ་སྟེང་ནས་ཅི་ཙམ་སྤྱོད་པའི་ཆ་ནི་ཡུལ་གྱི་རྟག་ལོངས་རྣམས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་ཉི་མའི་ཁྱིམ་ཞག་ཡུལ་ལོངས་ཀྱི་གནས་གཉིས་ཀ་ཁྱིམ་དཀྱིལ་གྱིས་བསྒྱུར་ཏེ། དྲིལ་བས་སྐར་མ་ཉེར་བདུན་ཆད་ལྷག་མེད་པར་འཆར་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་ཐོག་མར་ཉི་མའི་ཞག་གསུམ་གྱི་རྟག་ལོངས་ནི། ཉི་མའི་ཁྱིམ་དཀྱིལ་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ། ཚེས་དཀྱིལ་འདོད་ཆ་དང་། ༤༨༢༤ཉིན་ཞག་དཀྱིལ་འཁོར་མིག་ཀླུ་མེ་སྐྱོན་ཆར་དྲིལ་བ་༦༧༡༤༤༠༥རྣམས་ཀྱིས། བགོད་བྱ་རྒྱུ་སྐར་གྱི་ཆུ་ཚོད་ཤེད་མཚུངས་སུ་བྱས་པ་ལ་རིམ་པར་བགོས་པས་ཉི་མའི་ཞག་གསུམ་གྱི་ཡུལ་གྱི་རྟག་ལོངས་རྣམས་འཆར་ཏེ། དེའི་སྡོམ་ནི། མཚོ་དབྱུག་མཁའ་མེ་སྲང་ཁྱིམ་ཞག །༠། མཚོ་དབྱུག་ཟླ་མིག་སྲང་འབྱུང་དབུགས། །མེ་མཚོའི་རེ་བདུན་ཆ་ཚེས་ཞག །༠། མཚོ་དབྱུག་དུས་མིག་སྲང་དབུགས་ཐིག །བུག་མཁའ་མིག་བུག་ཡིད་ཀྱི་ཆར། །དུས་ཚེས་མེ་བུག་ཉིན་ལོངས་ཡིན། ༠། ཞེས་སོ། །ཡང་ན་ཉིན་ཚེས་གཉིས་ལ་དབུགས་ཀྱི་འདོད་ཆ་བརྒྱད་རེ་དང་། དེའི་འོག་ཏུ་ཚེས་ཞག་ལ་རི་རོ་ཆ་ཉེར་གསུམ་དང་། ཉིན་ཞག་ལ་བུག་སོགས་ཆ་དུས་འབྱུང་མེ་རི་གཟུགས་རྣམས་སུ་བྱས་པའམ། ཚེས་ཞག་ལ་དབུགས་ཀྱི་བུག་སོགས་ཆ་གཟུགས་དུས་རི་དབང་བུ་གར་བསྡུས་ཀྱང་རུང་སྟེ། ཞག་གཉིས་སོ་སོའི་བར་ཁྱད་བརྟགས་པ་སོགས་ལ་ཆ་སྟོབས་མཚུངས་པས་ལེགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་ཟླ་བའི་རྟག་ལོངས་ནི། ཁྱིམ་དཀྱིལ་བུག་རོ་ཀླུ་ཆར་གསིལ་བ་དང་། ༢༣༤༠༠ཉིན་དཀྱིལ་དུས་དུས་རི་ཀླུ་མིག་གཉིས་བསྒྲིལ་བའི་ཚོགས་ཀྱིས་༣༣༥༧༢༠༢༥རྒྱུ་སྐར་ཆུ་ཚོད་ཤེད་མཚུངས་བྱས་པ་ལ་བགོས་པས་སོ་སོའི་རྟག་ལོངས་འཆར་ཏེ། དེའི་སྡོམ་ནི། ཆུ་ཚོད་མཁའ་རོ་སྲང་བུ་ག །རྒྱ་མཚོའི་དབུགས་ལ་མདའ་རོའི་ཆར། །མཁའ་གཟུགས་ཟླ་བའི་ཁྱིམ་ལོངས་སོ། ༠། ང་དགུའི་ཆུ་ཚོད་རི་གཟུགས་སྲང་། །དབུགས་མེ་བུག་སོགས་ཆར་རི་རོ། །མེ་འབྱུང་བུག་པ་ཉིན་ལོངས་ཡིན། ༠། ཞེས་སོ། །གོང་མ་རྣམས་ཀྱིས་ཞག་འདི་གཉིས་ཀྱི་ཆ་ཤས་དཀྱིལ་འཁོར་ཆར་མཛད་ཀྱང་། འཇམ་དཔལ་
དབྱངས་མིའི་དབང་པོས་ལེགས་བཤད་བཻ་ཌཱུར་དཀར་པོར་མདའ་རོ་དང་། བུག་མཁའ་མིག་བུག་ཡིད་ཆར་མཛད་པ་ཉིད་ལེགས་པས་འདིར་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བཀོད་དོ། །དེ་ནས་སྒྲ་གཅན་གྱི་རྟག་ལོངས་ནི། ཚེས་ཞག་གི་དཀྱིལ་འཁོར། ཚེས་ཟླ་རིལ་པོ་དང་ཕྱེད་པའི་དཀྱིལ་འཁོར། ཁྱིམ་དཀྱིལ་རི་རོ་ཆར་གསིལ་བ། ༤༤༨༥༠༠ཉིན་དཀྱིལ་ཀླུ་ལག་ཀླུ་ལག་གི་ཆར་དྲིལ་བ་༡༩༢༠༧༨༧༥རྣམས་ཀྱིས། རང་དང་ཤེད་མཉམ་གྱི་རྒྱུ་སྐར་ཆུ་ཚོད་ལ་སོ་སོར་བགོས་པས་སྒྲ་གཅན་གྱི་ཡུལ་གྱི་རྟག་ལོངས་རྣམས་འཆར་ཏེ། དེའི་སྡོམ་ནི། ཆུ་སྲང་ཡིད་དང་མེ་མིག་ཆར། །ཉི་མ་ཚེས་ཞག་རྟག་ལོངས་ཡིན། ༠། དབྱུག་རི་སྲང་མིག་དབུགས་རྩེ་མོ། །མེ་མིག་ཆར་ཚེས་ཟླ་ལོངས་ཏེ། ༠། མེ་དབྱུག་གཟུགས་མེའི་སྲང་དབུགས་གཟུགས། །བུག་ཟླའི་ཆ་རྣམས་ཕྱོགས་ལོངས་ཡིན། ༠། སྲང་ཡིད་དབུགས་མེ་མདའ་ནོར་ཆུ། །མཚོའི་ཆ་བུག་ཆུ་དབང་ཁྱིམ་ལོངས། ༠། ཡིད་སྲང་ཟླ་དབུགས་དབང་ཕྱོགས་དུས། །མདའ་ལག་ཆར་མེ་མཁའ་མི་བདག །ལག་མིག་སྒྲ་གཅན་ཉིན་ལོངས་སོ། ༠། ཞེས་སོ། །དེ་ནས་གཟའ་ལྔའི་རྟག་ལོངས་ནི། རང་རང་གི་ཉིན་དཀྱིལ་གྱིས། དྲག་གསུམ་ལ་རྒྱུ་སྐར་ཆུ་ཚོད་དང་། ཞི་གཉིས་ལ་དེ་ཉིད་བརྒྱ་དང་བཅུས་བསྒྱུར་བའི་ཚོགས་ལ་རིམ་པར་བགོས་པས་དྲག་པོའི་དལ་བ་དང་། ཞི་བའི་རྐང་པའི་ཉིན་ཞག་ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་འཆར་ཏེ། སྡོམ་ནི། ཆུ་ཚོད་ལག་པ་སྲང་གཟུགས་མིག །དབུགས་ཟུང་བུག་མིག་ལག་པའི་ཆར། །ཀླུ་མཁའ་བགྲོད་པ་མིག་དམར་རོ། ༠། ཆུ་ཚོད་ཉེས་པ་སྲང་རྒྱལ་བ། །དབུགས་འབྱུང་དཀྱིལ་འཁོར་ཆར་རི་ཀླུ། །བྲོ་བ་རྒྱ་མཚོ་ལྷག་པ་སྟེ། ༠། ལག་མིག་ཆུ་སྲང་དབུགས་བགྲོད་པ། །གཟུགས་དུས་མེ་ཆ་དུས་མིག་ལག །༠། ཕུར་བུའོ་དབྱུག་རི་སྲང་ཉི་མ། །དབུགས་མེ་བུག་མཚོ་རི་ཡི་ཆར། །དབང་པོ་ཆུ་མེ་པ་ཝ་སངས། ༠། སྲང་བུག་མེ་ཀླུ་མེ་མདའི་ཆར། །སྐྱོན་རྩ་སྤེན་པའོ་༠དེ་རྣམས་ནི། །སོ་སོའི་ཉིན་ཞག་ཡུལ་ལོངས་ཡིན། །ཡང་གཟའ་ལྔ་སོ་སོའི་ཁྱིམ་ཞག་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་རང་ཆར་གསིལ་བས། བུག་མཁའ་མིག་བུག་ཡིད་ཀྱིས་གསིལ་བས། མཆན། རང་ཤེད་མཚུངས་ཀྱི་རྒྱུ་སྐར་ཆུ་ཚོད་ལ་བགོས་པས་ཁྱིམ་ཞག་གི་རྟག་ལོངས་རྣམས་འཆར་ཏེ། དེའི་སྡོམ་ནི། ལག་པའི་
ཆུ་ཚོད་མེ་མིག་སྲང་། །མེ་དབུགས་རང་ཆ་རི་བོ་ཐུབ། །གཟུགས་བུག་གཟུགས་བུག་ཆ་ཤས་སུ། །ཆུ་རོ་འདོད་པ་མིག་དམར་པོ། ༠། སྐྱོན་དབྱུག་གཟུགས་མཚོའི་སྲང་དབུགས་ཐིག །རང་ཆ་ལག་མིག་ཟུང་དབང་པོ། །གཟུགས་བུག་སོགས་ཆར་བྲོ་བ་བུག །རི་བོ་རྒྱ་མཚོ་ལྷག་པའོ། ༠། ཆུ་ཚོད་ནམ་མཁའ་སྲང་ལག་མིག །དབུགས་མཚོ་རང་ཆར་ཚེས་མིག་དང་། །མིག་ཀླུ་མེ་སྐྱོན་ཆ་ཤས་སུ། །མེ་རི་ཀླུ་བུག་ཕུར་བུའོ། ༠། རི་དབྱུག་སྲང་སྐྱོན་དབུགས་དབང་པོ། །རང་ཆ་ཆུ་མཚོ་རྩེ་མོ་ཅན། །གཟུགས་བུག་སོགས་ཆར་རྩ་རིག་བྱེད། །ཆུ་གཏེར་རྒྱ་མཚོ་པ་ཝ་སངས། ༠། སྲང་བུག་དབུགས་ཐིག་རང་གི་ཆར། །རི་སྐྱོན་འབྱུང་བ་གཟུགས་བུག་ཆར། །དུས་མཚོ་མཁའ་མིག་སྤེན་པ་སྟེ། ༠། སོ་སོའི་ཁྱིམ་ཞག་རྟག་ལོངས་ཡིན། །ཞེས་སོ། །གོང་མ་རྣམས་ཀྱིས་ཁྱིམ་ལོངས་ཀྱི་ཆ་འདི་དག་རང་ཆ་ལས་གཞན་དུ་དྲིལ་བ་མ་མཐོང་ཡང་། འདིར་ཡིད་གཞུང་པའི་གྲོགས་ཀྱི་རི་མོའི་བྱ་བ་ལག་ཏུ་བླངས་ཏེ་བསྒྲིལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གཟའ་ལྔ་པོའི་ཚེས་ཞག་གི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་རང་ཆར་གསིལ་བས། འབྱུང་འདོད་དྲག་པོའི་ཆས། མཆན། ཤེད་མཉམ་གྱི་རྒྱུ་སྐར་འཁོར་ལོ་ལ་བགོས་པས་ཚེས་ཞག་རྟག་ལོངས་རྣམས་འཆར་ཏེ། དེའི་སྡོམ་ནི། མིག་དབྱུག་བུག་གཟུགས་སྲང་ཟླ་དབུགས། །རང་ཆར་མེ་ཡིད་རི་མཁའ་རིའི། །ཆ་ལ་ཆུ་མཚོ་གཟུགས་མིག་དམར། ༠། སྐྱོན་དབྱུག་སྲང་རི་དབུགས་ཡོན་ཏན། །རང་ཆར་དུས་མེ་ཐིག་རི་བོ། །རི་སོགས་ཆ་ཤས་མེ་རི་ལྷག །༠། ལག་མིག་ཆུ་སྲང་དབུགས་ཐིག་ལེ། །རི་སྐྱོན་རང་ཆའོ་ཡིད་མ་ནུའི། །ཆ་ལ་བུག་རི་ཐུབ་༠ཕུར་བུ། །རི་དབྱུག་སྲང་མདའ་དབུགས་ཆུ་གཏེར། །རང་ཆར་དུས་མེ་རོ་རི་སོགས། །ཆར་ནི་དུས་མིག་པ་ཝ་སངས། ༠། ཀླུ་སྲང་འབྱུང་དབུགས་རང་གི་ཆར། །ཀླུ་མེ་ཐུབ་གཟུགས་རི་སོགས་ཆར། །མི་བདག་ལག་པ་སྤེན་པ་སྟེ། ༠། སོ་སོའི་ཚེས་ལོངས་རྣམ་པར་དག །ཅེས་སོ། །
རྐང་པའི་ལོངས་སྤྱོད་དག་པར་བྱེད་པ།
ཡན་ལག་ལྔའི་ལོངས་སྤྱོད་བཤད་པ།
གཞི་རྒྱུན་བཅས་ཀྱི་རྟག་ལོངས་སྤྱོད་ཚུལ།
འདས་མ་ཐག་པའི་ཟླ་བའི་ངེས་པས་རྩིས་གཞི་འཛིན་པ།
གཉིས་པ་རྐང་པའི་ལོངས་སྤྱོད་དག་པར་བྱེད་པའི་ཆོ་ག་ལ། ཡན་ལག་ལྔའི། སྒྲ་གཅན་གྱི། གཟའ་ལྔའི། མཇུག་རིང་གི་ལོངས་སྤྱོད་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ། གཞི་རྒྱུན་བཅས་ཀྱི་རྟག་ལོངས་སྤྱོད་ཚུལ་དང་། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་རྐང་ལོངས་དག་པར་བྱེད་པའི་ཚུལ་གཉིས།
དང་པོ་ལའང་། འདས་མ་ཐག་པའི་ཟླ་བའི་ངེས་པས་རྩིས་གཞི་འཛིན་པ། དེ་ལ་ཞག་རེའི་རྟག་ལོངས་བསྣན་ཏེ་བརྩི་བཞིན་པའི་བར་པ་བསྒྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། བརྩི་བཞིན་པའི་ཟླ་བ་དག་པའི་ཚོགས་གཟའ་ཉི་ཆ་རིལ་གྱི་ཟླ་བའི་ངེས་པས་སོ་སོར་བསྒྱུར་ལ། རྩིས་གཞི་རང་རང་གི་འཁོར་ལོར་མ་ལོངས་པའི་རྩིས་འཕྲོ་རྣམས་བསྲེས་ཏེ། མས་ནས་ཡར་རང་རང་གི་འཁོར་ལོས་དྲིལ་བས་གཟའ་ཉི་ཆ་རིལ་གྱི་དྷྲཱུ་ཝ་ཀ་རྣམ་པར་དག་པ་འཆར་རོ། །དེ་ཡང་ཟླ་དག་གི་ཚོགས་སོ་སོའི་ཟླ་བའི་ངེས་པས་བསྒྱུར་དགོས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་ཟླ་བའི་ཚོགས་ཀྱི་ཟླ་བ་རེའི་སྟེང་ནས་གཟའ་ཉི་ཆ་རིལ་གྱི་ངེས་པའི་ཚོགས་དེ་ཙམ་ཞིག་གནས་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་གནས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་། ཚེས་ཞག་གཅིག་གི་ཚད་ཆུ་ཚོད་ང་དགུ་རྗེས་འབྲང་དང་བཅས་པ་སུམ་ཅུས་བསྒྱུར་བས། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེ་སོགས་གཟའ་དྷྲཱུའི་སྒྱུར་བྱེད་རྣམས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དང་། ཡང་ཟླ་རྐང་ལ་ཞག་རེ་ཞིང་རྐང་པ་རིལ་པོ་རེ་དང་། རིལ་པོ་རེའི་སུམ་སྟོང་བདུན་བརྒྱ་བརྒྱད་ཅུའི་ཆ་རེ་གནས་ལ། དེ་གཉིས་ཟླ་བ་གཅིག་གི་བར་དུ་བསགས་པས་རྐང་པ་རིལ་པོ་སུམ་ཅུ་དང་། རྐང་པའི་སུམ་སྟོང་བདུན་བརྒྱ་བརྒྱད་ཅུའི་ཆ་ཤས་ཀྱང་སུམ་ཅུ་འབྱུང་ཞིང་། སུམ་སྟོང་བདུན་བརྒྱ་བརྒྱད་ཅུ་པོ་ཞག་གི་འཁོར་ལོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་སུམ་ཅུས་དྲིལ་བས་དུས་ཉི་འབྱུང་སྟེ། ཟླ་བ་གཅིག་གི་ཆ་ཤས་ཀྱི་འཁོར་ལོའོ། །དེས་ན་ཟླ་བ་གཅིག་གི་རྐང་པ་རིལ་པོ་སུམ་ཅུ་ལ་ཟླ་རྐང་གནས་བཅུ་བཞི་ལུགས་འབྱུང་ལུགས་ལྡོག་ཏུ་སྤྱོད་པའི་འཁོར་ལོ་ཀླུ་ལག་གིས་བགོས་པས་ལྷག་མར་གཉིས་ལུས་པའི་ཕྱིར་དེས་གནས་གོང་མ་དང་། སུམ་སྟོང་བདུན་བརྒྱ་བརྒྱད་ཅུའི་ཆ་ཤས་སུམ་ཅུ་སུམ་ཅུ་ལ་དུས་ཉིའི་ཆ་ཤས་གཅིག་རེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གནས་འོག་མ་གཅིག་གིས་བསྒྱུར་བ་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་དུ་ཉི་མའི་ཚེས་ཞག་གཅིག་གི་ཡུལ་གྱི་ལོངས་སྤྱོད། ཆུ་ཚོད་བཞི། སྲང་ཉེར་གཅིག་ལ་སོགས་པ་དེ་སུམ་ཅུས་བསྒྱུར་བས། མིག་ཕྱོགས་སོགས་ཉི་དྷྲཱུའི་སྒྱུར་བྱེད་རྣམས་འབྱུང་བ་ཡིན་ལ། དེ་ལྟར་ཟླ་བ་སྔ་མ་སྔ་མའི་གཟའ་ཉི་ཆ་རིལ་གྱི་དྷྲཱུ་བ་ཀ་རྣམ་པར་དག་པའི་སྟེང་དུ་སོ་སོའི་སྒྱུར་བྱེད་རྣམས་བྱིན་ཏེ། རང་རང་གི་འཁོར་ལོས་དྲིལ་བས་ཟླ་བ་ཕྱི་མ་ཕྱི་མའི་
ངེས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་འཆར་རོ། །དེ་དག་གི་ལག་ལེན་སྡོམ་ཚིག་ཏུ་སྨྲས་པ། རབ་ཉིའི་སྐྱེས་བདག་འདས་ལོ་རུ། །བྱས་པའི་ཟླ་དག་གནས་ལྔ་དང་། །གནས་གཉིས་གནས་ལྔ་རིམ་པར་བཀོད། དང་པོ་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེ་དང་། །མཁའ་འབྱུང་ཐིག་ལེ་མཁའ་ཀླུ་ཆུས། །བསྒྱུར་ལ་དབང་ཕྱོགས་མེ་འབྱུང་ཐིག །ཆུ་རི་གཟུགས་སྦྱིན་རི་མཁའ་རི། །དུས་དང་མཁའ་རོ་ལན་གཉིས་དང་། །ཐུབ་པས་དྲིལ་ལྷག་གཟའ་དྷྲཱུའོ། །གཉིས་པ་སྟེང་མིག་འོག་མའི་གནས། །གཟུགས་བསྒྱུར་ཆུ་དང་འོག་ཀླུ་བྱིན། །དུས་ཉི་ཀླུ་ལག་གིས་དྲིལ་ལྷག །ཚོགས་དང་ཆ་ཤས་དྷྲཱུ་བ་ཀ། གསུམ་པ་མིག་ཕྱོགས་ཀླུ་དབང་གཟུགས། །རི་བོ་ཟླས་བསྒྱུར་དེ་ཉིད་དང་། །འཁོར་ལོ་སྐྱོན་མཚོ་དུས་འབྱུང་བྱིན། །རི་རོ་དུས་དང་མཁའ་རོ་གཉིས། །འཁོར་ལོས་དྲིལ་ལྷག་ཉི་དྷྲཱུའོ། །སྔ་དྷྲཱུར་རང་རང་སྒྱུར་བྱེད་བྱིན། །ཕྱི་མ་ཕྱི་མའི་དྷྲཱུ་བ་འཆར། །ཞེས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་ལྔ་བསྡུས་ལས། གཟའ་ཚེས་སྐར་སྦྱོར་རྣམས་སྒྲུབ་པའི་གཞི་ཟླ་བའི་ངེས་པ་བསྟན་པ་སྟེ། བྱེད་པ་ལ་ནི་ཚེས་གྲངས་ངེས་ན་ཟླ་བ་མ་ངེས་ཀྱང་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཟླ་བའི་དྷྲཱུ་བ་བཙལ་མི་དགོས་སོ། །འོ་ན། འདིར་གཟའ་དྷྲཱུའི་གནས་དང་པོས་ཉིན་ཞག་ལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་རེས་གཟའ་དང་། ཆུ་ཚོད་མན་ཆད་ཀྱིས་ཚེས་ཀྱི་འཕོ་མཚམས་ཏེ། ཡན་ལག་ལྔ་ཡི་ཡ་གྱལ་གྱི་གཟའ་ཚེས་གཉིས་འདིའི་ཐུན་མོང་དུ་སྟོན་པའི་གནད་གང་ཞེ་ན། འདི་ཡིན་ཏེ་ཚེས་ཞག་ལས་ཉིན་ཞག་སྒྲུབ་པའི་ཚེ། གནས་གསུམ་འོག་མའི་ཆ་གཉིས་ཀྱིས་སྟེང་མར་ཞག་མི་ཐུབ་སྟོན་པའི་ཉིན་ཞག་གི་ཚོགས་དང་། རེས་གཟའི་གནས་འཇུག་པ་གཅིག་པ་གང་ཞིག །གནས་འོག་མ་གཉིས་ཀྱི་ཆ་དང་ཚེས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་འཇུག་པ་གཅིག་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་ཚེས་ཟླ་གཅིག་གི་ཞག་གྲངས་སུམ་ཅུ་པོ་གནས་གསུམ་དུ་བཞག་ལ། འོག་ནས་རི་མཁའ་རི་དང་ཆུ་རོས་མ་ཐོབ་པ་ཞག་ས་ནས་གཅིག་ཕབ་སྟེ་རང་རང་གི་ཆའི་འཁོར་ལོར་བྱས་པ་ལ་སྦྱངས་པའི་ཚོགས་ལས། ༢༩འོག་མའི་གནས་གཉིས་ཀ་དབྱུག་སྲང་དབུགས་ཆའི་དོན་དུ། མཁའ་རོ་ལན་གཉིས་དང་། རོ་དང་། རི་མཁའ་རིས་རིམ་པར་བསྒྱུར་བ་ལ། རི་མཁའ་རི་དང་ཆུ་རོས་རིམ་བཞིན་དྲིལ་བའི་ནོར་ཞག་གི་འོག་ཏུ་བརྩེགས་ཏེ། ཞག་གནས་
བདུན་གྱིས་ཕུད་པའི་ལྷག་མར་གཟའ་ཚེས་ཀྱི་ཟླ་བའི་ངེས་པ་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེ་སོགས་འཆར་བའི་ཕྱིར་རོ། །
དེ་ལ་ཞག་རེའི་རྟག་ལོངས་བསྣན་ཏེ་བརྩི་བཞིན་པའི་བར་པ་བསྒྲུབ་པ།
གཉིས་པ་ནི། གཟའ་ཉིའི་དྷྲཱུ་བ་ཀ་སོ་སོ་ལ། རང་རང་གི་རྟག་ལོངས་གང་རྩིའི་ཚེས་ཀྱིས་བསྒྱུར་ནས་སྟེར་བའམ། ཡང་ན་རྟག་ལོངས་གཅིག་ཐོག་གཅིག་བརྩེགས་ཀྱིས་སྤེལ་བའི་རེའུ་མིག་སུམ་ཅུ་ལས་གང་འདོད་དང་། ཟླ་རྐང་གི་དྷྲཱུ་བའི་རིལ་པོའི་གནས་སུ་ཚེས་རེ་ལ་རྐང་པ་རིལ་པོ་རེ་སྤྱོད་པའི་དོན་དུ་གང་རྩིའི་ཚེས་གྲངས་ཉིད་སྦྱིན་པས་འགྲུབ་སྟེ། དྷྲཱུ་བ་ཀ་ནི་འདས་མ་ཐག་པའི་གནམ་སྟོང་གི་བར་པ་ཡིན་པ་གང་ཞིག །དེ་ལ་བརྩི་བཞིན་པའི་ཞག་རེའི་རྟག་ལོངས་བསྣན་པས་ངེས་པ་ད་ལྟ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །
རྐང་ལོངས་དག་པར་བྱེད་ཚུལ།
ཟླ་རྐང་ལ་བརྟེན་ནས་གཟའ་ཚེས་ཕྱེད་དག་ཏུ་བསྒྲུབ་པ།
གཉིས་པ་རྐང་ལོངས་དག་པར་བྱེད་ཚུལ་ལ། ཟླ་རྐང་ལ་བརྟེན་ནས་གཟའ་ཚེས་ཕྱེད་དག་ཏུ་བསྒྲུབ་པ། ཉི་རྐང་ལ་བརྟེན་ནས་གཟའ་ཉི་རྣམ་དག་ཏུ་བསྒྲུབ་པ། ཉི་མ་དང་ཚེས་ལ་བརྟེན་ནས་རེས་འགྲོགས་ཀྱི་ཟླ་སྐར་བསྒྲུབ་པ། ཟླ་ཉི་ལ་བརྟེན་ནས་སྦྱོར་བ་བསྒྲུབ་པ། ཕྱི་ཆའི་བྱེད་པ་བརྩི་བའོ། །དང་པོ་ནི། རིལ་པོའི་ངེས་པ་ད་ལྟར་བ་དེ་ལ། ༡༤བཅུ་བཞིས་བགོ་དགོས་ཏེ། ཟླ་རྐང་གི་རིམ་རིམ་མིན་གང་རུང་རེ་ལ་རྐང་གནས་ཀྱི་གྲངས་བཅུ་བཞི་རེ་ངེས་པའི་ཕྱིར། ཐོབ་ནོར་ཟུར་དུ་འཇོག་པ་ནི། བསྣོན་འབྲིད་བྱེད་པའི་མཚན་མ་སྟེ། འོག་ཏུ་རྐང་ལོངས་རྣམས་གཟའ་བར་པ་ལ་ནོར་མཉམ་ན་བསྣན་ཞིང་། མི་མཉམ་ན་དབྲི་དགོས་པའི་ཕྱིར། ལྷག་མས་རྐང་པ་འཛིན་པའི་བྱ་བ་བྱེད་པ་སྟེ། ཟོས་མ་ཟོས་ཀྱི་རྐང་མཚམས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཟུང་བྱའི་རྐང་གནས་ནི་བཅུ་བཞིར་ངེས་ཏེ། མདའ་དབང་འབྱུང་མཚོ་མེ་མིག་གཟུགས་ཏེ་བདུན་པོ་ལུགས་འབྱུང་ལྡོག་ཏུ་གནས་པའི་ཕྱིར། འཛིན་ཚུལ་ནི། འཛིན་བྱེད་སྟོང་ན་རྐང་སྡོམ་དུ་ཐིག་ལེ་བྲི་སྟེ། རྐང་པ་མ་ཟོས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་འཛིན་བྱེད་གཅིག་ནས་བཅུ་གསུམ་གྱི་བར་གང་བྱུང་ཡང་། སྔ་རྐང་ལ་ཟོས་ཟིན་དང་། ཕྱི་རྐང་ལ་ཟ་རྒྱུ་སྡོམ་སྟེ། དཔེར་ན། བཅུ་བཞིས་བགོས་པའི་ལྷག་མར་བཅུ་གསུམ་བྱུང་ན། མ་ཟོས་པའི་རྐང་པ་ལྔ་པ་དང་། གཅིག་བྱུང་ན་ཟོས་པའི་རྐང་པ་ལྔ་པ་བསྡོམས་པ་བཞིན་ནོ། །ཆོ་
ག་དེས་ནི་རིལ་ཆ་གཉིས་སྡོམ་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ཚེ་རེ་ལ་སུམ་སྟོང་བདུན་བརྒྱ་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་གཅིག་རེ་སྤྱོད་པ་ལས། སུམ་སྟོང་བདུན་བརྒྱ་བརྒྱད་ཅུ་སྤྱོད་པ་དེ་རྟོགས་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ད་དུང་ཆ་གཅིག་པོ་མ་ཚང་བ་དེ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཆ་ཤས་སོ་སོར་བརྩི་དགོས་ཏེ། ཆ་ཤས་ཀྱི་གནས་ན་གང་འདུག་རྐང་བཟུང་མདུན་མས་བསྒྱུར་ལ། དུས་ཉིས་ཐོབ་པ་ཡང་དག་རྒྱུ་བའི་ཆུ་ཚོད་དང་། ལྷག་རྣམས་སྲང་དབུགས་རི་མཁའ་རིར་བྱས་ཏེ། ཐོབ་ནོར་རྣམས་ཀྱིས་སྔར་གྱི་རྐང་སྡོམ་ཆུ་ཚོད་ལ་སྔ་རྐང་ལ་ནོར་དང་ཕྱི་རྐང་ལ་བུ་ལོན་དུ་བྱས་པའི་ཚོགས་ནི་ཟླ་རྐང་གི་ལོངས་སྤྱོད་དོ། །དེས་གཟའ་བར་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་སྔར་གྱི་ནོར་མཉམ་མི་མཉམ་གྱིས་བསྲེ་སྦྱངས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཆ་ཤས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དུས་ཉིས་མཛད་པ་ནི་རགས་པ་སྟེ། ཞག་གི་ཆ་ཤས་སུམ་ཅུའི་བར་ཆད་པས་ཉེས་པ་ཆེར་མི་བསྐྱེད་ཅིང་། སུམ་ཅུར་ལོངས་ནས་དུས་ཉིའི་ཆ་རེ་བསྲེས་པས། ཆ་ཤས་སུམ་ཅུ་པོ་བསྲེས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། རྒྱུན་ལ་བརྟེན་པའི་ཉེས་པ་ནི་དེ་བས་ཀྱང་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་ནའང་། བློ་ལྡན་དག་ཞིབ་རྩིས་བྱ་བར་འདོད་ན། དྷྲཱུ་བའི་ཆ་ཤས་ཀྱི་གནས་ན་གང་འདུག་སུམ་ཅུས་བསྒྱུར་ལ། གང་རྩིའི་ཚེས་བསྲེས་ཏེ། རྐང་བཟུང་མདུན་མས་བསྒྱུར། དེ་ལ་ཆ་ཤས་ཀྱི་ཞག་གི་འཁོར་ལོ་སུམ་སྟོང་བདུན་བརྒྱ་བརྒྱད་ཅུས་བགོ་བ་སོགས་ཀྱིས་རྐང་ལོངས་བརྟག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན། ནག་དྷྲཱུ་སྟོང་པའི་ཚེས་གཅིག་གི་རྩིས་བྱེད་པ་ན། རིལ་ཆ་གཉིས་ཀའི་གནས་སུ་ཚེས་གྲངས་གཅིག་རེ་སྦྱིན་པས། རིལ་པོ་གཅིག་གིས་རིམ་རྐང་དང་པོ་ཆུ་ཚོད་ལྔ་པ་ཟིན་ཅིང་། ཆ་ཤས་གཅིག་གིས་རྐང་བཟུང་མདུན་མ་ཆུ་ཚོད་ལྔ་པ་དེའི་སུམ་སྟོང་བདུན་བརྒྱ་བརྒྱད་ཅུའི་ཆ་གཅིག་ལ། དབུགས་ཀྱི་ཉེར་གཅིག་ཆ་བཅུ་བྱུང་བ་གཉིས་མཉམ་དུ་བྱས་ཏེ། གཟའ་དྷྲཱུ་སྟོང་པའི་གནས་སུ་ཚེས་གཅིག་གི་རྟག་ལོངས་༠བསྣན་པ་ལ་རིམ་པའི་སྔ་རྐང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པས། ཆུ་ཚོད་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི། སྲང་གསུམ། དབུགས་བཞི། ཉེར་གཅིག་ཆ་བཅུ། རི་མཁའ་རི་ཆ་སུམ་བརྒྱ་སོ་དྲུག་རྣམས་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གི་ལག་ལེན་ཡང་། གཟའ་དྷྲཱུར་གང་རྩིའི་རྟག་ལོངས་སྦྱིན། །རིལ་པོར་ཚེས་བསྲེས་མ་ནུས་བགོ། ཐོབ་པ་གཟུགས་མེ་
མི་མཉམ་ཞིང་། །མིག་མཚོ་ཐིག་ལེ་མཉམ་པ་ཡིན། །ལྷག་མས་ཟླ་བའི་རྐང་པ་བཟུང་། །མདའ་དབང་འབྱུང་མཚོ་མེ་མིག་གཟུགས། །ལྡོག་པ་དང་བཅས་ཡིད་ཀྱི་གནས། །སྔ་ཕྱི་ཟོས་དང་མ་ཟོས་སྡོམ། །རྐང་བཟུང་མདུན་མས་ཆ་ཤས་བསྒྱུར། །མ་ཟིན་རྐང་པ་དང་པོ་དང་། །མཁའ་རོ་དུས་དང་རི་མཁའ་རིས། །བསྒྱུར་ལ་དུས་ཉིས་རིམ་ཐོབ་ནོར། །རྒྱུ་བའི་དབྱུག་སྲང་དབུགས་ཆ་སྟེ། །དེ་ཡིས་རྐང་སྡོམ་ཆུ་ཚོད་ལ། །སྔ་རྐང་བསྲེ་ཞིང་ཕྱི་རྐང་དམན། །ཚོགས་དེ་གཟའ་ཡི་ལོངས་སྤྱོད་དུ། །ནོར་མཉམ་བསྣན་ལ་མི་མཉམ་དབྲི། །གལ་ཏེ་ཞིབ་མོར་རྩི་འདོད་ན། །དྷྲཱུ་བའི་ཆ་ཤས་མཁའ་མེ་ཡིས། །བསྒྱུར་ལ་གང་རྩིའི་ཚེས་གྲངས་བསྲེ། །དེ་ཉིད་རྐང་བཟུང་མདུན་མས་བསྒྱུར། །མཁའ་ཀླུ་རི་མེས་བགོས་ཐོབ་པ། །ཡང་རྒྱུའོ་ལྷག་རྣམས་མཁའ་རོ་དུས། །གཟུགས་མིག་གིས་བསྒྱུར་ཐོབ་པའི་ཚོགས། །སྔ་ཕྱི་རྐང་དང་གཟའ་ལོངས་ལ། །མཉམ་དང་མི་མཉམ་དབྲི་བསྣན་རྣམས། །སྔར་བཞིན་བྱས་པས་གཟའ་ཕྱེད་དག །ཅེས་སོ། །
ཉི་རྐང་ལ་བརྟེན་ནས་གཟའ་ཉི་རྣམ་དག་ཏུ་བསྒྲུབ་པ།
ཉི་མའི་རྒྱུན་བཅས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད།
གཉིས་པ་ཉི་རྐང་ལ་བརྟེན་ནས་གཟའ་ཉི་རྣམ་དག་ཏུ་བསྒྲུབ་པ་ལ། ཉི་མའི་རྒྱུན་བཅས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་དང་། ཞག་རེའི་ལོངས་སྤྱོད་དག་པར་བྱེད་པའི་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ་ནི། ཉི་མའི་ངེས་པ་ད་ལྟར་བ་དེ་གནས་གཉིས་སུ་བཀོད་པའི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་སྐྱེས་ཁྱིམ་སྦྱང་དགོས་ཏེ། དུས་ཀྱི་ཐོག་མ་ལུག་ཁྱིམ་ནས་རྩོམ་ལ། ཉི་མ་ནི་ཀརྐ་ཊ་ཡི་ཁྱིམ་གྱི་ཐོག་མར་སྐྱེས་པས། རང་མ་སྐྱེས་གོང་གི་ཁྱིམ་ལུག་གླང་འཁྲིག་གསུམ་གྱི་རྒྱུ་སྐར་སྒང་པོ་དྲུག་དང་། རྐང་པ་གསུམ་གྱི་ཆུ་ཚོད་ཞེ་ལྔ་པོ་སྦྱངས་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རང་སྐྱེས་པ་ན་རྐང་ལོངས་ཀྱི་ཐོག་མ་རྩོམ་པ་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པས། ཁྱིམ་གྱི་ཐོག་མ་ལུག་ཁྱིམ་ནས་རང་མ་སྐྱེས་གོང་གི་ཁྱིམ་གསུམ་མ་སྦྱངས་ན་རང་གི་རྐང་མཚམས་མི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་སྐྱེས་ཁྱིམ་སྦྱོང་དུ་མ་ལྡང་ན་ནི་སྐར་གནས་སུ་རྒྱུ་སྐར་གྱི་འཁོར་ལོ་བསྲེས་ནས་གོང་བཞིན་སྦྱངས་དགོས་ཏེ། འཁོར་ལོ་ནི་བགྲོད་བྱའི་ཡུལ་ཡིན་པ་གང་ཞིག །རང་གི་དང་པོར་གང་བསྐྱེད་དྷྲཱུ་བའི་སྐབས་སུ་འཁོར་ལོ་དོར་བ་དེའི་སྟེང་ནས་སྦྱངས་པས། རྐང་རྒྱུན་རྟོགས་པའི་ཆེད་ཡིན་པའི་
ཕྱིར། སྦྱངས་རྗེས་འཁོར་ལོ་ཕྱེད་ལྷག་ན་དོར་བས་ཆོག་སྟེ། རང་སྐྱེས་པའི་ཁྱིམ་ནས་འགོ་བཟུང་བའི་ཀརྐ་ཊ་སེང་གེ་བུ་མོ་གསུམ་དུ་རིམ་པའི་སྔ་རྐང་ལ་སྤྱད་པའི་གུན། སྲང་སྡིག་གཞུ་གསུམ་དུ་རིམ་པའི་ཕྱི་རྐང་ལ་སྤྱད་པ་དེས་བསབས་པས་ནོར་བུ་ལོན་ཁ་དག་ནས་རྟག་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་བྲི་གང་མེད་པར་གནས་པའི་ཕྱིར། དེ་བས་ན་འཁོར་ལོ་མ་བསྣན་པར་འཁོར་ཕྱེད་དོར་ན་རིམ་མིན་གྱི་སྔ་རྐང་ཆུ་བུམ་ཉ་གསུམ་དང་། བསྣན་ནས་དོར་ན་རིམ་མིན་གྱི་ཕྱི་རྐང་ལུག་གླང་འཁྲིག་གསུམ་གང་རུང་ལ་གནས་ཤིང་། གལ་ཏེ་འཁོར་ཕྱེད་མ་དོར་ན་རིམ་པའི་སྔ་རྐང་ཀར་སེང་བུ་མོ་གསུམ་དང་། དེའི་ཕྱི་རྐང་སྲང་སྡིག་གཞུ་གསུམ་གང་རུང་ལ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་སྐྱེས་ཁྱིམ་སྦྱངས་པ་སོགས་བྱས་པའི་ལྷག་མ་ནི་རྐང་འཛིན་དག་པ་སྟེ། དེའི་སྐར་གནས་ཆུ་ཚོད་ཀྱི་གནས་སུ་གསིལ་བ་ལ་ཁྱིམ་རེའི་ཆུ་ཚོད་ཀྱི་གྲངས་བརྒྱ་སོ་ལྔས་བགོད་དགོས་ཏེ། རྐང་མཚམས་ནས་བགྲངས་པའི་ཁྱིམ་ཇི་ཙམ་འདས་བརྟག་དགོས་པའི་ཕྱིར། དེའང་འཁོར་ཕྱེད་དོར་ནས་ཆུ་སྲིན་དང་། མ་དོར་ན་ཀརྐ་ཊ་ནས་རྐང་མཚམས་འཛིན་དགོས་པས། འདིར་དོར་བའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། ཐོབ་པ་ལ་བཞི་ལྟ་བུ་བྱུང་བའི་ཚེ། དེ་བཞི་ནི་ཆུ་བུམ་ཉ་ལུག་བཞི་ཡིན་ལ། ཐོབ་པ་དེས་རྐང་པ་འཛིན་པའི་ཚེ། མ་འོངས་པ་ན་སྤྱོད་རྒྱུའི་གླང་གི་ཆུ་ཚོད་བཞི་དང་། འཁྲིག་པའི་དྲུག་སྡོམ་པའི་ཆུ་ཚོད་བཅུ་སྡོམ་པ་ཡིན་ཏེ། སྔ་རྐང་ལ་སྤྱད་ཟིན་དང་། ཕྱི་རྐང་ལ་སྤྱོད་འགྱུར་སྡོམ་དགོས་པ་གང་ཞིག །འདིར་དོར་བ་རིམ་མིན་གྱི་ཕྱི་རྐང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེའི་རྗེས་སུ་ལྷག་མ་རྣམས་རྐང་བཟུང་མདུན་མས་བསྒྱུར་ནས་རང་རང་གི་འཁོར་ལོས་ཆུ་ཚོད་དུ་དྲིལ་བ་ལ། བརྒྱ་སོ་ལྔས་བགོས་པས་ཐོབ་པ་ནི་ཡང་དག་རྒྱུ་བའི་ཆུ་ཚོད་དེ། རང་ཟ་བཞིན་པའི་རྐང་པ་དེའི་སྟེང་དུ་ཉི་མས་སླེབ་ནས་གང་རྩིས་ཚེས་དེ་རྫོགས་པ་ཡན་ལ་སྤྱད་པའི་རྐང་པའི་ཆུ་ཚོད་དོ། །ལྷག་མ་དྲུག་ཅུ་དང་། དྲུག་དང་། རི་རོས་བསྒྱུར་ནས་རང་རང་གི་ཆ་བཅུག་ལ་བརྒྱ་སོ་ལྔས་བགོས་པའི་ཐོབ་པ་རྣམས་ནི་ཡང་དག་རྒྱུ་བའི་ཆུ་སྲང་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ནས་ཡང་དག་རྒྱུ་བའི་ལོངས་སྤྱོད་དེ་རྣམས་ཀྱིས་སྔ་རྐང་ཡིན་ན་རྐང་སྡོམ་ལ་བསྣན་ཅིང་། ཕྱི་རྐང་ཡིན་
ན་རྐང་སྡོམ་ནས་དབྲི་དགོས་ཏེ། རྐང་སྡོམ་ནི་སྔ་རྐང་ལ་སྤྱད་ཟིན་དང་། ཕྱི་རྐང་ལ་སྤྱོད་འགྱུར་ཡིན་པས། སྔ་རྐང་དུ་ནོར་རམ་བུ་ལོན་འཕེལ་བ་དེ། ཕྱི་རྐང་དུ་དབྲི་བས་དག་ཚད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་བྱས་པའི་རྐང་རྒྱུན་རྣམས་རེས་གཟའ་ཕྱེད་དག་དང་། ཉི་བར་ཅིག་ཤོས་ལ་འཁོར་ཕྱེད་དོར་ན་བྱིན་ཞིང་། མ་དོར་ན་དབྲི་དགོས་ཏེ། ཀརྐ་ཊ་ནས་གཞུའི་བར་རིམ་པའི་ཁྱིམ་དྲུག་ལ་རྐང་ལོངས་རྣམས་རྟག་ལོངས་ལ་བུ་ལོན་དང་། ཆུ་སྲིན་ནས་འཁྲིག་པའི་བར་རིམ་མིན་གྱི་ཁྱིམ་དྲུག་ལ་ནོར་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར། འོ་ན་འདིར་གཟུང་བྱའི་རྐང་པ་ལ་དུས་མཚོ་ཟླ་བ་འོང་བའི་རྒྱུ་མཚན་གང་ཞེ་ན། ཚེས་ཞག་སོ་གཅིག་ཅུང་མེད་རེ་ལ་ཉི་ཁྱིམ་ལོངས་པའི་དོན་གྱིས་ཡིན་ཏེ། ཚེས་ཞག་གཅིག་༠གི། ཟླ་༠ཆུ་༠དུས་༠འབྲས་རྣམས་སུམ་ཅུས་བསྒྱུར་བའི་སྟེང་དུ། ཚེས་ཞག་གཅིག་གི་བཅུ་གསུམ་ཆ་བཅུ་གཉིས་པའི། ཟླ་༠ཆུ་༠དུས་༠འབྲས་སོ་སོར་བསྣན་པས་ཆུ་ཚོད་ཀྱི་སར་རང་རང་གི་རྐང་པའི་ཆུ་ཚོད་ཀྱི་གྲངས་གསལ་པོར་སྟོན་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་གི་ལག་ལེན་ཡང་། ཉི་བར་གནས་གཉིས་གཅིག་ལ་ནི། །སྐར་དྲུག་ཆུ་ཚོད་ཞེ་ལྔས་སྦྱངས། །མ་ལྡང་འཁོར་ལོ་བསྣན་ལ་སྦྱངས། །སྦྱངས་ཤུལ་འཁོར་ཕྱེད་ལྷག་ན་དོར། ༡༣། ལྷག་མའི་སྐར་མ་མཁའ་རོས་བསྒྱུར། །ཆུ་ཚོད་བཅུག་ལ་མདའ་ཡོན་ཟླས། །བགོས་ཐོབ་ནོར་གྱིས་ཉི་རྐང་བཟུང་། །དུས་མཚོ་ཟླ་བ་སྔ་རྐང་སྟེ། །ཕྱི་རྐང་དེ་ལྡོག་རོ་ཡི་གནས། །སྔ་ཕྱི་ཟོས་དང་མ་ཟོས་སྡོམ། །རྐང་བཟུང་མདུན་མས་ལྷག་རྣམས་བསྒྱུར། །མ་ཟིན་དང་བཟུང་རང་འཁོར་དྲིལ། །མདའ་ཡོན་ཟླས་ཐོབ་ཡང་རྒྱུའི་དབྱུག །ལྷག་མ་མཁའ་རོ་དུས་རི་རོས། །བསྒྱུར་བཅུག་ཐོབ་པ་སྲང་དབུགས་ཆ། །སྔ་རྐང་ཆུ་ཚོད་གཉིས་བསྲེ་ཤིང་། །ཕྱི་རྐང་རྒྱུ་བས་སྦྱངས་ལྷག་རྣམས། །གཟའ་ཉི་ཕྱེད་དག་ལོངས་སྤྱོད་དུ། །འཁོར་ཕྱེད་དོར་བསྣན་མ་དོར་ཕྲི། །དེ་ཡིས་གཟའ་ཉི་རྣམ་པར་དག །རེས་གཟའ་གང་ཤར་ཉིན་ཞག་རེར། །སྤྱད་པས་སང་གི་ནམ་ལངས་འཕོ། །དེ་ལོངས་གནས་སུ་གང་ཤར་བ། །རྫོགས་ཚེ་ཕྱི་མའི་ཚེས་ཞག་འཇུག །གཟའ་གཅིག་ལན་གཉིས་ལྡབ་གྱུར་ན། །ཆུ་ུཚོད་མང་བའི་ཚེས་དེ་ཆད། །མཆོངས་ན་ཆུ་ཚོད་ཉུང་བ་ལྷག །ཉི་མའི་ལོངས་སྤྱོད་
རང་ཉིད་ཀྱིས། །སྐར་གནས་དེ་སྟེང་སླེབ་པ་ན། །དེ་ཉིད་ཚེས་ལོངས་རྫོགས་རྫོགས་ཡན། །སྤྱད་ཟིན་འདས་པའི་ལོངས་སྤྱོད་འཆར། །ཞེས་སོ། །
ཞག་རེའི་ལོངས་སྤྱོད་དག་པར་བྱེད་པའི་ཚུལ།
གཉིས་པ་ཁྱིམ་རང་རང་གི་ཞག་རེའི་ཉི་མའི་རྐང་ལོངས་དག་པར་བྱེད་པའི་ཚུལ་ནི། ཉི་མའི་ཚེས་ཞག་རེའི་ཡུལ་ལོངས། ༠རྣམས་གནས་གསུམ་དུ་བྱས་པའི། གཅིག་གི་གནས་ཐམས་ཅད་རྐང་པ་དྲུག་པས་བསྒྱུར་ནས་ཆུ་ཚོད་དུ་དྲིལ་བ་ལ་བརྒྱ་སོ་ལྔས་རིམ་པར་བགོས་པའི་རྐང་ལོངས་༠རྣམས། རྟག་ལོངས་གནས་གཉིས་མ་ལ་སྦྱིན་པས། ཉི་བར་གཞུ་ཆུ་སྲིན་གྱི་ཁྱིམ་ན་གནས་པའི་ཚེ་ཚེས་ཞག་རེ་ལ་སྤྱོད་པའི་ལོངས་སྤྱོད་༠དང་གནས་གསུམ་པ་ལ་ཕྲི་བས་འཁྲིག་ཀར་གཉིས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་༠དེ་རྐང་པ་དྲུག་པའི་བྱ་བའོ། །ཡང་རྟག་ལོངས་གནས་གསུམ་གྱི་དང་པོ་རྐང་པ་བཞི་པས་བསྒྱུར་ནས་བརྒྱ་སོ་ལྔས་བགོ་བ་སོགས་སྔར་བཞིན་བྱས་པའི་རྐང་ལོངས་༠རྣམས། གནས་གཉིས་པ་ལ་སྦྱིན་པས་སྡིག་བུམ་གྱི་ལོངས་སྤྱོད་༠དང་། གསུམ་པ་ལ་ཕྲི་བས་གླང་སེང་གི་ལོངས་སྤྱོད་༠དེ་རྐང་པ་གཉིས་པའི་བྱ་བའོ། །ཡང་རྟག་ལོངས་གནས་གསུམ་གྱི་དང་པོ་རྐང་པ་གཅིག་པས་བསྒྱུར་ལ་བརྒྱ་སོ་ལྔས་བགོ་བ་སོགས་བྱས་པའི་རྐང་ལོངས་༠རྣམས། གནས་གཉིས་པ་ལ་སྦྱིན་པས་སྲང་དང་ཉ་ཁྱིམ་གྱི་ལོངས་སྤྱོད་༠དང་། གསུམ་པ་ལ་ཕྲི་བས་ལུག་དང་བུ་མོའི་ལོངས་སྤྱོད་༠དེ་རྐང་པ་གཅིག་པའི་བྱ་བའོ། །དེ་དག་གི་སྡོམ་ཡང་། རྐང་པ་དྲུག་པའི་ལོངས་སྤྱོད་དག །ཆུ་སྲིན་གཞུར་སྦྱིན་འཁྲིག་ཀར་དམན། །བཞི་པའི་ལོངས་སྤྱོད་བུམ་སྡིག་ལ། །བསྣན་ཅིང་གླང་སེང་གཉིས་ལ་ཕྲི། །གཅིག་པའི་རྐང་ལོངས་ཉ་སྲང་ལ། །སྟེར་ཞིང་ལུག་དང་བུ་མོར་དམན། །ཞེས་སོ། །
ཉི་མ་དང་ཚེས་ལ་བརྟེན་ནས་རེས་འགྲོགས་ཀྱི་ཟླ་སྐར་བསྒྲུབ་པ། #div6 ཟླ་ཉི་ལ་བརྟེན་ནས་སྦྱོར་བ་བསྒྲུབ་པ།
གསུམ་པ་ཉི་མ་དང་ཚེས་ལ་བརྟེན་ནས་རེས་འགྲོགས་ཟླ་སྐར་བསྒྲུབ་པ་ནི། ཉི་དག་གནས་གཉིས་སུ་བྱས་པའི་གནས་གཅིག་ལ་ཆུ་ཚོད་ང་བཞི་གང་བརྩིའི་ཚེས་ཀྱིས་བསྒྱུར་ནས་སྟེར་དགོས་ཏེ། ཉི་མས་ཡུལ་སྟེང་ནས་ཞག་རེ་ཞིང་སྤྱོད་པའི་ཆུ་ཚོད་བཞི། སྲང་ཉེར་གཅིག་སོགས་ཟླ་བས་ཀྱང་སྤྱོད་པ་གང་ཞིག །དེའི་སྟེང་དུ་རང་གི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྟག་ལོངས་ཆུ་ཚོད་ང་བཞི་རེས་ཉི་མ་ལས་ལྷག་པོར་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་རང་གི་ཐུན་མིན་
རྟག་ལོངས་ནི་ཆད་ལྷག་མེད་པར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྤྱོད་ལ། ཐུན་མོང་པའི་རྟག་ལོངས། ཆུ་ཚོད་བཞི། སྲང་ཉེར་གཅིག་སོགས་ནི་རྒྱུན་ལ་ལྟོས་ནས་གཅིག་གུན་གཅིག་གིས་བསབས་པས། སྤྱད་པ་ལྟར་སྣང་བ་མ་གཏོགས་ཉི་རྐང་འཕེལ་འགྲིབ་ཀྱི་དབང་གིས་རྟག་ཏུ་ཆད་ལྷག་མེད་པར་སྤྱོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཟླ་ཉི་གཉིས་གནམ་སྟོང་ལ་གཞི་གཅིག་ཏུ་གནས་ནས་ཉི་འོད་ཀྱིས་ཟླ་འོད་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་མནན་པ་ལས། ཚེས་གཅིག་ནས་ཉི་མ་ལས་དཀར་ཆ་གཅིག་འཆར་བའི་འགོ་རྩོམ་པའི་ཚེ། ཉི་རྐང་གི་འཕེལ་འགྲིབ་དང་བཅས་པའི་རྟག་ལོངས་ཉི་མ་དང་ཐུན་མོང་དུ་སྤྱད་པའི་སྟེང་དུ་རང་གི་ཐུན་མིན་རྟག་ལོངས་ཆུ་ཚོད་ང་བཞི། ཉིན་རེ་བཞིན་སྤྱད་པས་ཚེས་བཅོ་ལྔའི་རང་གི་རྟག་ལོངས་སྤྱད་མཐར་དཀར་ཆ་རྫོགས་ནས་ཉ་གང་བར་སྣང་བ་གང་ཞིག །ཡང་ཚེས་བཅུ་དྲུག་ནས་ཐུན་མིན་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་དབང་གིས་ཉི་མ་དང་ཅུང་ཟད་ཉེ་བའི་འགོ་རྩོམ་པས་ནག་ཆ་རེ་འཕེལ་བར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་དབང་མདོར་བསྟན་ལས། ཇི་ལྟར་ཟླ་ཤར་རིམ་པ་ཡིས། །ཆ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་རྫོགས་པར་འགྱུར། །གྲིབ་མ་མཉམ་པ་རྫོགས་པ་སྟེ། །ཟླ་བ་ཆད་དང་རྫོགས་པ་མིན། །ཞེས་དང་། མཛོད་ལས་ཀྱང་། ཉི་མ་དང་ནི་ཉེ་བ་ལས། །རང་གི་གྲིབ་མས་འགྲིབ་པར་སྣང་། །ཞེས་སོ། །རྒྱུ་མཚན་དེའི་ཕྱིར་ཟླ་བ་ལ་རང་སྟོབས་ཀྱི་རྐང་པ་མེད་ཀྱང་། ཉི་རྐང་གི་ནོར་བུ་ལོན་ལ་བརྟེན་ནས་འཕེལ་འགྲིབ་ཡོད་པར་འདོད་དགོས་ཏེ། དཔེར་ན་ཉི་རྐང་གིས་ཚེས་ལ་ནོར་བུ་ལོན་དུ་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཉི་དག་ལ་རང་གི་ཐུན་མིན་གྱི་རྟག་ལོངས་བསྣན་པ་ནི་ཚེས་འཁྱུད་ཟླ་སྐར་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཚེས་དེ་ཟད་ཚུན་ཆད་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་ཡིན་ཞིང་། ཉིན་ཞག་སྔ་ཕྱི་གཉིས་ཀའི་རེས་གཟའ་དང་འགྲོགས་པའི་ཆ་ཡོད་དོ། །དེའི་སྟེང་ནས་གང་བརྩིའི་ཚེས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་མན་ཆད་ཀྱིས་སྦྱངས་པས། ཞག་དེའི་ནམ་ལངས་ཕན་ལ་སྤྱད་ཟིན་ལོངས་སྤྱོད་འཆར་བའི་ཕྱིར། ལྷག་དེས་བརྩི་བཞིན་པའི་ཉིན་ཞག་དེའི་ཚད་དྲུག་ཅུ་ལ་སྦྱངས་ལྷག་རྣམས་ནི་རི་མོར་ཤར་བའི་སྐར་མ་དེའི་སྟེང་དུ་ཟླ་བས་སྤྱད་ནས་འཕོ་བ་ཡ ིན་པས་རེས་འགྲོགས་ཟླ་སྐར་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟ་ནའང་ཚེས་ཀྱི་དུས་ལོངས་དང་ཟླ་བའི་ཡུལ་
ལོངས་གཉིས་སྟོབས་མི་མཚུངས་པའི་སྐྱོན་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། ཟླ་བ་རང་གི་དཀར་ཆ་འཕེལ་འགྲིབ་རེ་བཞག་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་ཡུལ་དུས་གཉིས་ལས། དུས་ཀྱི་ཚེས་ལོངས་ང་དགུ་སོགས་ཀྱི་ཡུན་ཚད་དང་། ཡུལ་སྟེང་ནས་བགྲོད་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ང་བརྒྱད་སོགས་རགས་རྩིས་ལ་སྟོབས་མཚུངས་པས་སྐྱོན་མེད་དེ། ཞིབ་མོར་འདོད་ན་ཡུལ་དུས་ཀྱི་ཆ་རྩིས་ནས་བརྟགས་པས་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་གི་ལག་ལེན་ནི། ཉི་དག་གནས་གཉིས་གཅིག་ལ་ནི། །ཆུ་ཚོད་མཚོ་དབང་ཚེས་བསྒྱུར་སྦྱིན། །འཁོར་དྲིལ་ཚེས་འཁྱུད་ཟླ་སྐར་ཏེ། །དེ་ལ་ཚེས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས། །སྦྱངས་ལྷག་རེས་འགྲོགས་ཟླ་སྐར་ཡིན། །ལྷག་དེས་དྲུག་ཅུ་ལ་ཕྲི་ལྷག །ཟད་ཚེ་ཕྱི་མའི་སྐར་མས་སླེབས། །ཞེས་སོ། །
ཟླ་ཉི་ལ་བརྟེན་ནས་སྦྱོར་བ་བསྒྲུབ་པ།
བཞི་པ་ཟླ་ཉི་ལ་བརྟེན་ནས་སྦྱོར་བ་བསྒྲུབ་པ་ནི། ཉི་དག་དང་རེས་འགྲོགས་ཟླ་སྐར་གཉིས་གནས་མཚུངས་སུ་བསྲེས་ནས་རང་འཁོར་དྲིལ་ལ། སྟེང་མ་ཉེར་བདུན་གྱིས་དོར་ལྷག་ནི་སྦྱོར་བ་དག་པ་སྟེ། ཉི་ཟླ་གཉིས་ཀྱི་རྟག་ལོངས་བསྲེས་པའི་ཆུ་ཚོད་རེ་གཉིས་རྗེས་འབྲང་དང་བཅས་པ་ནི་སྦྱོར་བའི་༠རྟག་ལོངས་ཡིན་པ་གང་ཞིག་དེ་ཉི་རྐང་གིས་ཉི་ཟླའི་ལོངས་སྤྱོད་གཉིས་ཀ་ལ་ནོར་བུ་ལོན་དུ་བྱས་པས་དེ་ཙམ་ཞིག་སྦྱོར་བའི་རྟག་ལོངས་དེའི་སྟེང་ནས་ཀྱང་འཕེལ་འགྲིབ་བྱེད་པས་རྒྱུན་ལ་ལྟོས་ནས་སྤྱོད་པའི་རྟག་ལོངས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཚེས་ཞག་རེ་ལ་ཉི་མ་དང་ཟླ་བས་གང་སྤྱད་སྡོམ་པའི་གྲངས་དེ་ཙམ་ཞིག་སྤྱོད་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་ཆུ་ཚོད་མན་ཆད་ནས་ནམ་ལངས་ཕན་ལ་འདས་པའི་གྲངས་ཏེ། རེས་འགྲོགས་ཟླ་སྐར་དང་ཉི་དག་བསྲེས་པའི་གནད་ཀྱིས་སོ། །ལག་ལེན་ནི། ཉི་དག་རེས་འགྲོགས་ཟླ་སྐར་དག །བསྲེས་ནས་སྟེང་དྲིལ་འཁོར་ལོས་དོར། །སྦྱོར་བའི་རི་མོ་རྣམ་པར་དག །ཅེས་སོ། །འདིར་སྦྱོར་བ་ཉེར་བདུན་གྱི་མིང་གང་ཞེ་ན། དེའི་སྡོམ་ནི། སེལ་མཛའ་ཚེ་ལྡན་སྐལ་བཟང་བཟང་། །ཤིན་སྐྲངས་དུས་ལས་བཟང་འཛིན་ཟུག་རྔུ། །སྐྲངས་འཕེལ་ངེས་པ་ཀུན་འཇོམས་དགའ། །རྡོ་རྗེ་གྲུབ་དང་ཤིན་ཏུ་ལྟུང་། །མཆོག་ཅན་ཡོངས་འཇོམས་ཞི་གྲུབ་པ། །བསྒྲུབ་བྱ་དགེ་དཀར་ཚངས་དབང་པོ། །འཁོར་འཛིན་རྣམས་ཏེ་ཉི་ཤུ་བདུན། །ཞེས་སོ། །
ཕྱི་ཆའི་བྱེད་པ་བརྩི་བ།
ལྔ་པ་ཕྱི་ཆའི་བྱེད་པ་བརྩི་བ་ནི། གང་བརྩིའི་དུས་ཀྱི་ཚེས་གྲངས་གང་ཡིན་གཉིས་ཀྱིས་བསྒྱུར་དགོས་ཏེ། བྱེད་པ་བཅུ་གཅིག་པོ་ཐམས་ཅད་ཚེས་ཀྱི་ཆ་སྔ་ཕྱི་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེས་རེ་ལ་བྱེད་པ་གཉིས་གཉིས་འཆར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་རྟག་བྱེད་བཞི་པོ་ལ་རྟོགས་བྱེད་ཀྱི་རི་མོ་བྱ་མི་དགོས་ཏེ། ཉེར་དགུའི་ཕྱི་ཆ་ནས་ཚེས་གཅིག་གི་སྔ་ཆའི་བར་ཚེས་ཞག་ཕྱེད་ཆ་བཞི་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་ལས་གཞན་དུ་མི་འཕོ་བའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་རྟག་བྱེད་བཞི་ནི། བཀྲ་ཤིས་རྐང་བཞི་ཀླུ་མི་སྡུག །ཅེས་སོ། །གཉིས་ཀྱིས་བསྒྱུར་རྗེས་སུ་གཅིག་གིས་འབྲིད་དགོས་ཏེ། དེ་ལྷག་གིས་ཚེས་ཀྱི་སྔ་ཆ་ཕྱི་ཆ་ལ་འཕོ་བྱེད་བདུན་ལན་གྲངས་བརྒྱད་འཁོར་བའི་ཐོག་མ་ཚེས་གཅིག་གི་ཕྱི་ཆ་ནས་འཆར་བའི་ཕྱིར་སྔ་ཆའི་བྱེད་པ་ཕྲི་བའོ། །དེ་ལ་བདུན་གྱིས་བགོད་དགོས་ཏེ། འཕོ་བྱེད་ལ་བདུན་དུ་གྲངས་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གདབ་བྱིས་རིགས་ཅན་ཏིལ་བརྡུང་དང་། །ཁྱིམ་སྐྱེས་ཚོང་པ་བིཥྚིའོ། །དེ་དག་གི་ལག་ལེན་ནི། ཚེས་གྲངས་མིག་བསྒྱུར་གཟུགས་ཀྱིས་དམན། །ཐུབ་པས་དོར་ལྷག་ཕྱི་བྱེད་དེ། །སྔ་བྱེད་ཤུགས་ལས་རྟོགས་པར་འགྱུར། །དེ་ཡང་རྐང་པར་བཅས་པ་ཡི། །གང་བརྩིའི་ཚེས་ལོངས་དེ་དང་དེའི། །ཕྱེད་མར་བཅས་པའི་ཆ་རེ་ནི། །བྱེད་པ་རེ་ཡི་ལོངས་སྤྱོད་དེ། །བརྟགས་ཐབས་ཚེས་ལོངས་སྔ་མ་ཡིས། །མཁའ་རོར་ཕྲི་བའི་ལྷག་མ་དེ། །ཉིན་ཞག་སྔ་མར་འདས་པ་ཡིན། །ལྷག་དེ་དེ་རིང་ཚེས་ལོངས་སྟེང་། །བསྣན་ལ་མིག་གིས་བགོས་པའི་ནོར། །དུས་དེའི་བྱེད་པའི་ལོངས་སྤྱོད་དེ། །སྔ་ཆར་སྔ་མའི་ཚེས་ལོངས་དག །རྫོགས་ནས་དེ་ཡི་ཡུན་དུ་སྤྱོད། །ཕྱི་ཆར་ཚད་དེ་རྫོགས་པ་ནས། །བྱེད་པ་འཆར་བར་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་སོ། །
སྒྲ་གཅན་གྱི་ལོངས་སྤྱོད།
གཉིས་པ་སྒྲ་གཅན་གྱི་ལོངས་སྤྱོད་ལ། བུལ་བའི་ལོངས་སྤྱོད་བཙལ་བ་དང་། དེ་ལས་གདོང་མཇུག་གི་ལོངས་སྤྱོད་བཙལ་བའོ། །དང་པོ་ནི། ཟླ་དག་ལ་རྩིས་གཞི་གང་ཡིན་གྱི་རྩིས་འཕྲོ་བསྲེས་ནས། དེ་ལ་མཁའ་མེ་ལག་པས་བགོ་བ་སོགས་བྱས་ནའང་ཟླ་བ་རིལ་པོ་ལ་སྤྱོད་པའི་ངེས་པ་རྟོགས་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཉི་ཟླ་ལ་སྒྲ་གཅན་འཇུག་པའི་དུས་ནི་ཚིགས་
མཚམས་གཉིས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེའི་དབང་གིས་ཟླ་བའི་ཚོགས་དེ་གཉིས་ཀྱིས་བསྒྱུར་དགོས་ཏེ་འདས་མ་ཐག་པའི་ཟླ་བའི་ཕུང་པོ་དེ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཕུང་པོར་བྱ་བའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེའི་སྟེང་དུ་ཉ་ལ་གཅིག་དང་སྟོང་ལ་གཉིས་བསྲེ་དགོས་ཏེ། ཕྱོགས་གཅིག་དང་གཉིས་བསྲེ་བས་ངེས་པ་ད་ལྟར་བར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། དེ་ལ་བཞི་བརྒྱ་དང་དྲུག་ཅུས་བགོད་དགོས་ཏེ། དེ་ཕྱོགས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཐོབ་པའི་ནོར་ནི་རྩིས་འཕྲོ་དང་བཅས་པའི་ལོ་དག་འདིའི་བར་ལ་རྒྱུ་སྐར་འཁོར་གྲངས་ཡིན་པས་དོར་ནས། ལྷག་མ་སྐར་མ་དང་། མཁའ་རོ་ལན་གཉིས་དང་། དུས་དང་། མེ་མིག་རྣམས་ཀྱིས་བསྒྱུར་བ་ལ་རིམ་པར་ཕྱོགས་ཀྱི་འཁོར་ལོས་བགོས་པའི་ནོར་རྣམས་ནི། སྒྲ་གཅན་གདོང་གིས་ནམ་གྲུ་ནས་གཡས་སྐོར་གྱིས་སྤྱད་ཟིན་འཆར་ཏེ་བུལ་བའམ་རྩ་བ་ཞེས་བྱའོ། །གཉིས་པ་ནི། བུལ་བའི་རི་མོ་དེས་གང་བརྩིའི་ཚེས་དེ་རྫོགས་པར་ཡན་ལ་སྤྱད་ཟིན་གྱི་གདོང་ནམ་གྲུ་ནས་གཡས་སྐོར་གྱིས་གང་ན་ཡོད་དང་། དེ་ནས་འཁོར་ཕྱེད་གཡས་སྐོར་དུ་བགྲངས་པ་ན་དུས་མེ་ཡོད་པར་རྟོགས་མོད་ཀྱི། དེ་ལྟ་ན་ཡང་འཇུག་པ་བདེ་བའི་ཆེད་དུ། རྩ་བའི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་གང་ཤར་བ་དེས་རྒྱུ་སྐར་གྱི་འཁོར་ལོ་སྦྱངས་ལྷག་གིས་གདོང་དང་། དེ་ལ་འཁོར་ཕྱེད་བསྲེས་པས་མཇུག་གི་ལོངས་སྤྱོད་དུ་འགྱུར་ཏེ། གཉིས་ཀ་ཐ་སྐར་ནས་གཡོན་སྐོར་དུ་བགྲངས་པའི་སྤྱོད་འགྱུར་ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་འཆར་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ལག་ལེན་ཡང་། ཟླ་བ་དག་པར་ཀླུ་ལག་བསྲེ། །མིག་བསྒྱུར་ཉ་གཟུགས་སྟོང་མིག་སྦྱིན། །མཁའ་དུས་རྒྱ་མཚོས་དོར་བའི་ལྷག །སྐར་མ་མཁའ་རོ་ལན་གཉིས་དུས། །མེ་མིག་གིས་བསྒྱུར་མཁའ་དུས་ཆུས། །རིམ་ཐོབ་སྒྲ་གཅན་རྩ་བ་སྟེ། །དེ་ཡིས་འཁོར་ལོར་སྦྱངས་ལྷག་གདོང་། །གདོང་ལ་འཁོར་ཕྱེད་བསྲེས་པས་མཇུག །ཅེས་སོ། །
གཟའ་ལྔའི་ལོངས་སྤྱོད་བཤད་པ།
སྤྱི་ཞག་བཙལ་བ།
གསུམ་པ་གཟའ་ལྔའི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་སྤྱི་ཞག་བཙལ་བ་དང་། སོ་སོའི་ངེས་པ་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ་ནི། ཚེས་ཟླ་དག་པའི་ཚོགས་ཞག་གི་ཕུང་པོར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ། སུམ་ཅུས་བསྒྱུར་ལ། གང་བརྩིའི་ཚེས་བསྲེས་པས་ནི། རྩིས་འཕྲོ་དང་བཅས་པའི་ལོ་དག་པ་དེའི་
ཐོག་མར་ནས་རྩི་བཞིན་པ་ཡན་གྱི་ཚེས་ཞག་གི་གྲངས་སུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལས་ཉིན་ཞག་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་གནས་གསུམ་དུ་བཀོད་པའི་བར་འོག་གཉིས་ལ་རྩིས་གཞི་གང་ཡིན་དེའི་རྩིས་འཕྲོ་བསྲེས་ལ། འོག་ནས་རི་མཁའ་རི་དང་ཆུ་རོས་དྲིལ་བའི་ནོར་གྱིས་སྟེང་མར་སྦྱངས་པ་ནི་ཉིན་ཞག་གི་ཚོགས་སུ་འགྱུར་ཏེ། ཞག་མི་ཐུབ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་མི་གསལ་བའི་ཉིན་ཞག་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལ་གཟའ་ལྷག་པོ་གང་ལ་ཤར་བའི་ཉིན་ཞག་ཕྱི་མ་དེ་དོར་ནས་བརྩིས་པས་གསལ་ཞག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། ཚེས་ཞག་རེ་བཞིན་ཉིན་ཞག་རེ་གསུམ་འོང་བས་མཚམས་དེར་ཞག་རེ་འདོར་དགོས་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན། ངེས་པ་སྟོང་རྗེས་ཀྱི་ཟླ་བ་གཉིས་དང་ཞག་གཉིས་འདས་པའི་སྣྲོན་ཟླའི་ཚེས་གསུམ་པ་དང་བཞི་པ་གཉིས་ལ་གཟའ་ལྡབ་པས་ཕྱི་མ་དོར་ནས་ཚེས་ལྔའི་རྩིས་ལ་འཇུག་དགོས་པ་བཞིན་ནོ། །ལག་ལེན་ནི། ཟླ་བ་དག་པ་མཁའ་མེ་ཡིས། །བསྒྱུར་ལ་གང་བརྩིའི་ཚེས་གྲངས་བསྲེ། །གནས་གསུམ་བར་འོག་མིག་འབྱུང་དང་། །དུས་རི་ལག་པ་སྦྱིན་བྱས་ལ། །རི་མཁའ་རི་དང་ཆུ་རོ་ཡིས། །དྲིལ་བའི་ནོར་གྱིས་སྟེང་མར་སྦྱངས། །མི་གསལ་ཞག་གོ་དེ་གསལ་ཆེད། །ཉིན་ཞག་ལྡབ་པའི་ཕྱི་མ་དམན། །གལ་ཏེ་གློ་བུར་བརྟགས་འདོད་ན། །བར་པ་ཆུ་རོས་བགོས་པའི་ལྷག །སྟོང་ཚེ་ཞག་དེ་དོར་བ་ཡིས། །ཕལ་ཆེར་དགོས་པ་འགྲུབ་པར་བཞེད། །ཅེས་སོ། །གཉིས་པ་ལ་སྒོས་ཞག་ལ་བརྟེན་ནས་གཞི་རྒྱུན་བཅས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་བར་པ་བསྒྲུབ་པ། དལ་རྐང་ལ་བརྟེན་ནས་དལ་དག་བསྒྲུབ་པ། མྱུར་རྐང་ལ་བརྟེན་ནས་མྱུར་དག་བསྒྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ལའང་། དྲག་གཟའ་གསུམ་གྱི་དལ་བ་བར་པ། ཞི་གཟའ་གཉིས་ཀྱི་རྐང་འཛིན་བར་པ། ཐུན་མོང་གི་ལོངས་སྤྱོད་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྤྱིའི་གསལ་ཞག་གི་ཚོགས་ལ་དྲག་གཟའ་གསུམ་པོ་རང་རང་གི་རྩིས་འཕྲོ་བསྲེས་ནས། སོ་སོའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱིས་བགོས་པའི་ལྷག་མས་རང་རང་གི་སྒོས་ཞག་གྲུབ་སྟེ། ཐོབ་ནོར་ནི་རྩིས་གཞི་འདི་ལ་ལྟོས་པའི་རྒྱུ་སྐར་འཁོར་ཟིན་གྱི་གྲངས་ཡིན་པས་བརྩི་མི་དགོས་པའི་ཕྱིར་དོར་བས་ཆོག་གོ། དེ་ལྟ་བུའི་སྒོས་ཞག་རྣམས་སྐར་མ་དང་། མཁའ་རོ་ལན་གཉིས་དང་། རོ་དང་། རང་
ཆ་སོ་སོས་བསྒྱུར་ལ། རང་རང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱིས་རིམ་པར་ཐོབ་པ་རྣམས་ནི་གཟའ་རང་རང་གི་གང་བརྩིའི་ཞག་དེ་ཡན་ཆད་ལ། ཇི་ཙམ་སྤྱད་པ་རྟོགས་པའི་ཞག་དེ་དང་དེའི་རྒྱུན་བཅས་ཀྱི་དལ་བར་དུ་འགྱུར་ཏེ། སྒོས་ཞག་ཇི་སྙེད་ཡོད་པའི་ཞག་རེ་རེའི་སྟེང་ན་རང་རང་གི་ཉིན་ཞག་རྟག་ལོངས་རེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་སྒོས་ཞག་གཅིག་སྐར་མས་བསྒྱུར་བ་སོགས་སྔར་བཞིན་བྱས་པས་གཟའ་སོ་སོའི་ཉིན་ཞག་རྟག་ལོངས་འཆར་བ་གང་ཞིག །དེ་གཅིག་ཐོག་ཏུ་གཅིག་བརྩེགས་པའི་རྟག་ལོངས་དང་། སྒོས་ཞག་གཉིས་སོགས་ལ་བསྒྲུབས་པའི་ལོངས་སྤྱོད་གཉིས་རིགས་པ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། སྤྱིའི་གསལ་ཞག་དེ་ལྷག་པའི་དོན་དུ་བརྒྱ་དང་། པ་སངས་ཀྱི་དོན་དུ་བཅུས་བསྒྱུར་བ་ལ་སོ་སོའི་རྩིས་འཕྲོ་བསྲེས་ནས་རང་རང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱིས་དོར་ལྷག་སྒོས་ཞག་དང་། དེ་སྐར་མས་བསྒྱུར་བ་སོགས་སྔར་བཞིན་བྱས་པས་ཞི་གཟའ་གཉིས་ཀྱི་ཞག་དེ་དང་དེའི་རྒྱུན་བཅས་ཀྱི་རྐང་འཛིན་བར་པ་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །སྔ་ཕྱི་གཉིས་ཀའི་ལག་ལེན་ནི། སྤྱི་ཞག་ཚར་ལྔ་རིམ་པ་བཞིན། །བཀྲ་ཤིས་དོན་དུ་མཁའ་མིག་འབྱུང་། །ཕུར་བུ་མེ་རི་སྤེན་པ་ལ། །ཚེས་མིག་རོས་བརྒྱན་ལྷག་པའི་ཆེད། །བརྒྱས་བསྒྱུར་བུག་རྩ་རི་འབྱུང་དང་། །པ་སངས་བཅུས་བསྒྱུར་བུག་འབྱུང་དྲག །བྱིན་ལ་རང་རང་དཀྱིལ་འཁོར་གྱིས། །དོར་རོ་བཀྲ་ཤིས་རི་ཀླུ་རོ། ༦༨༧། ཕུར་བུའི་སོ་མེ་རྒྱ་མཚོ་སྟེ། ༤༣༣༢། སྤེན་པའི་དུས་མཚམས་རི་བོ་ཕྱོགས། ༡༠༧༦༦། ལྷག་པའི་རི་བུག་རི་ཀླུ་དང་། ༨༧༩༧། པ་སངས་རི་རྒྱལ་མིག་༢༢༤༧རྣམས་ཀྱིས། །ཐོབ་ནོར་དོར་ལྷག་སྒོས་ཞག་སྟེ། །དེ་ཉིད་སྐར་མ་མཁའ་རོ་དང་། །མཁའ་རོ་དུས་དང་སོ་སོའི་ཆས། །བསྒྱུར་ལ་རང་རང་དཀྱིལ་འཁོར་གྱིས། །ཐོབ་པ་དྲག་གསུམ་དལ་བར་དང་། །ཞི་གཉིས་རྐང་འཛིན་བར་པ་ཡིན། །དེ་ལ་རང་རང་ཆ་ཤས་ནི། །བཀྲ་ཤིས་བུག་མིག་ལག་པའི་ཆ། ༢༢༩། ལྷ་ཡི་བླ་མ་གཟུགས་དུས་མེ། ༣༦༡། སྤེན་པའི་མེ་ཀླུ་མེ་འབྱུང་བ། ༥༣༨༣། ལྷག་པའི་རི་བུག་རི་ཀླུ་དང་། ༨༧༩༧། པ་སངས་བུག་མཚོ་ཐུབ་པའོ། ༧༤༩། ཞེས་སོ། །གསུམ་པ་ནི། ཚེས་གྲངས་མ་བསྲེས་པའི་གསལ་ཞག་གི་ཚོགས་རྣམས་མིག་ཀླུ་མེ་སྐྱོན་གྱིས་བསྒྱུར་
དགོས་ཏེ། བགོད་བྱེད་དང་ཤེད་མཚུངས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལ་རང་འཁོར་མ་ལོངས་པའི་རྩིས་འཕྲོ་བསྲེ་བའམ། ལྷག་གྱུར་དོར་བ་གང་རིགས་བྱས་རྗེས། མདའ་མཁའ་མཚོ་ཡིད་རི་མཚམས་ཀྱིས་ཐོབ་པ་དོར་དགོས་ཏེ། མདའ་མཁའ་སོགས་ནི་ཉིན་ཞག་གི་དཀྱིལ་འཁོར་རྗེས་འབྲང་དང་བཅས་པ། མིག་ཀླུ་མེ་སྐྱོན་གྱི་ཆར་དྲིལ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡིན་པ་གང་ཞིག །དེས་ཐོབ་པ་ནི་འཁོར་ལོ་ལོངས་པའི་གྲངས་ཡིན་པས་དོར་ཆོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྷག་རྣམས་སྐར་དབྱུག་སྲང་དབུགས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དང་། བུག་སོགས་ཀྱི་ཆས་རིམ་པར་བསྒྱུར་ནས། མདའ་མཁའ་སོགས་ཀྱིས་བགོས་ནོར་ནི་ཉི་དྷྲཱུ་ཡིན་ལ། དེའི་སྟེང་དུ་ཉི་མའི་ཉིན་ཞག་རྟག་ལོངས་གང་རྩིས་ཚེས་ཀྱིས་བསྒྱུར་ཏེ་སྦྱིན་པས་ཉིན་ཞག་གི་ཉི་མ་བར་པར་འགྱུར་རོ། །ལག་ལེན་ནི། ཚེས་གྲངས་མ་བསྲེས་གསལ་ཞག་ཚོགས། །མིག་ཀླུ་མེ་སྐྱོན་༡༨༣༨༢གྱིས་བསྒྱུར་ལ། །མཁའ་དྲག་བུག་དུས་མེ་༣༦༩༡༡༠ཡིས་ཕྲི། །མདའ་མཁའ་མཚོ་ཡིད་རི་མཚམས་༦༧༡༤༤༠༥ཀྱིས། །ཐོབ་པ་དོར་ལྷག་སྐར་མ་དང་། །མཁའ་རོ་ལན་གཉིས་བྲོ་བ་དང་། །བུག་མཁའ་མིག་བུག་ཡིད་ཀྱི་ཆས། །རིམ་བསྒྱུར་མདའ་མཁའ་ལ་སོགས་ཀྱིས། །བགོས་པས་ཐོབ་པའི་ཉི་དྷྲཱུ་སྟེ། །མཚོ་དབྱུག་དུས་མིག་སྲང་དབུགས་ཐིག །དུས་ཚེས་མི་བུག་ཆ་ཤས་རྣམས། ༠། ཚེས་བསྒྱུར་སྦྱིན་པ་དྲག་གསུམ་གྱི། །རྐང་འཛིན་ཞི་གཉིས་དལ་བ་སྟེ། །གཟའ་ལྔ་ཐུན་མོང་ལོངས་སྤྱོད་དོ། །ཞེས་སོ། །གཉིས་པ་ལ། རྒྱུན་བཅས་ཀྱི་རྐང་ལོངས་དང་། ཉིན་ཞག་རེའི་རྐང་ལོངས་དག་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ་ནི། དྲག་གཟའ་གསུམ་གྱི་རང་རང་གི་དལ་བར་དང་། ཞི་གཉིས་ཀྱི་དལ་བར་ནི་རྒྱུན་ལ་ལྟོས་ནས་ཉི་མ་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ཉིན་ཞག་ཉི་བར་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་སོ་སོའི་ལོངས་སྤྱོད་རྐང་བྲལ་གནས་གཉིས་སུ་བཀོད་པའི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་གཟའ་རང་རང་གི་སྐྱེས་ཁྱིམ་སྦྱངས་ཤིང་། གལ་ཏེ་སྦྱང་དུ་མ་ལྡང་ན་འཁོར་ལོ་བསྣོན་པ་སོགས་གཟའ་སོ་སོའི་གཟུང་བྱའི་རྐང་པ་ཐ་དད་པ་ཙམ་ལས་གཞན་རྐང་པའི་ལས་ཀྱི་ཆོ་ག་ཐམས་ཅད་ཉི་མ་དང་འདྲ་བར་བྱས་པས་གཟའ་རང་རང་གི་རྒྱུན་གྱི་དལ་བ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་ཏེ།
དེའི་ལག་ལེན་ནི། དྲག་གསུམ་རང་རང་དལ་བར་དང་། །ཞི་གཉིས་ཉིན་ཞག་ཉི་བར་དག །གནས་གཉིས་གཅིག་ལ་སྐྱེས་ཁྱིམ་སྦྱངས། །བཀྲ་ཤིས་དགུ་དང་མཁའ་མེ་དང་། ༩། མི་བདག་ཕྱེད་བཅས་ལྷག་པ་སྟེ། ༡༦། ཕུར་བུར་རྒྱུ་སྐར་བཅུ་གཉིས་སོ། ༡༢། པ་ཝ་སངས་ལ་སྐར་མ་དྲུག །༦། སྤེན་པར་སྐར་མ་བཅོ་བརྒྱད་དོ། ༡༨། མ་ལྡང་འཁོར་ལོ་བསྣན་ལ་སྦྱངས། །སྦྱངས་ཤུལ་འཁོར་བྱེད་ལྷག་ན་དོར། །ལྷག་མའི་སྐར་མ་མཁའ་རོས་བསྒྱུར། །ཆུ་ཚོད་བཅུག་ལ་མདའ་ཡོན་ཟླས། །བགོས་ཐོབ་ནོར་གྱིས་དལ་རྐང་བཟུང་། །འཛིན་བྱའི་ཐ་དད་རྐང་པ་ནི། །བཀྲ་ཤིས་དེ་ཉིད་ཉེས་པ་རི། ༢༥། ལྷག་པ་ཕྱོགས་རི་རྩེ་མོ་ཅན། ༡༠། ཕུར་བུའི་བདེ་བྱེད་བུ་ག་མེ། ༡༡། དཀར་པོའི་མདའ་ཆུ་རི་བོང་ཅན། ༥། སྤེན་པའི་ལག་མིག་ཚེས་མཚམས་ཏེ། ༢༢། སྔ་རྐང་དེ་ཡིན་ཕྱི་རྐང་ལྡོག །སྔ་ཕྱི་ཟོས་དང་མ་ཟོས་སྡོམ། །རྐང་བཟུང་མདུན་མས་ལྷག་རྣམས་བསྒྱུར། །མ་ཟིན་དང་བསྒྱུར་མདའ་ཡོན་ཟླས། །ཐོབ་པ་ཡང་རྒྱུའི་དབྱུག་གོ་ལྷག །མཁའ་རོ་དུས་དང་སོ་སོའི་ཆས། །བསྒྱུར་བཅུག་ཐོབ་པ་སྲང་དབུགས་ཆ། །སྔ་རྐང་ཆུ་ཚོད་གཉིས་བསྲེ་ཞིང་། །ཕྱི་རྐང་རྒྱུ་བས་ཕབ་ལ་སྦྱངས། །དེ་དག་དལ་བར་ཅིག་ཤོས་ལ། །འཁོར་ཕྱེད་དོར་བསྣན་མ་དོར་ཕྲི། །སོ་སོའི་དལ་བ་རྣམ་པར་དག །ཅེས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་དལ་དག་གི་སྟེང་དུ། དེ་དང་རྐང་མཚུངས་ཀྱི་ཉིན་ཞག་རེའི་དལ་དག་འཆད་འགྱུར་ཉིད་ཉིན་རེ་བཞིན་གཅིག་ཐོག་ཏུ་གཅིག་བསྣན་པས་རྐང་པ་སོ་སོ་མ་འཕོས་ཀྱི་བར་དེ་སྲིད་དུ་ཞག་སོ་སོའི་རྒྱུན་གྱི་དལ་བ་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་རིགས་པ་ཉི་མ་ལའང་ཁྱེར་ཤེས་པར་བྱའོ། །འོ་ན་འདིར་དལ་བའི་རྐང་ལོངས་རྣམས་དལ་བར་ལ་ཉི་མ་ལྟར་དོར་བའི་སྔ་རྐང་དང་མ་དོར་བའི་ཕྱི་རྐང་ལ་ནོར་དང་། དོར་བའི་ཕྱི་རྐང་དང་མ་དོར་བའི་སྔ་རྐང་ལ་བུ་ལོན་ཤ་སྟག་ཏུ་སྣང་བས། ཅི་ཞེ་ན། དེ་ཤེས་པའི་ཡན་ལག་ཏུ་རིམ་རིམ་མིན་གྱི་རྐང་མཚམས་རྣམས་ཀྱང་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་གཟའ་རྣམས་སོ་སོའི་སྐྱེས་སྐར་ནས་འགོ་བཟུང་སྟེ། རང་རང་གི་དལ་བར་ལ་སྐར་མིག་དབྱུག་ཚེས་སོགས་ཁྱིམ་རེའི་རྫོགས་ཚད་ཤར་ཚེ་རིམ་རྐང་དང་པོ་རྫོགས་པ་སོགས་གཟའ་ལྔ་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ངེས་པ་སྟེ། དེའི་
སྡོམ་ནི། གཟའ་རྣམས་སོ་སོའི་སྐྱེས་སྐར་ནས། །འགོ་བཟུང་རང་རང་དལ་བར་ལ། །སྐར་མིག་དབྱུག་ཚེས་ཤར་བའི་བར། ༢། རིམ་པའི་སྔ་རྐང་དང་པོ་སྟེ། །རིག་བྱེད་མཁའ་མེའི་བར་གཉིས་པ། ༤། བྲོ་བ་ཞེ་ལྔའི་བར་ཐ་མ། ༦། དེ་ནས་དགུ་དང་ནམ་མཁའི་བར། ༩། རིམ་པའི་ཕྱི་རྐང་དང་པོ་སྟེ། །དྲག་པོ་བཅོ་ལྔའི་བར་གཉིས་པ། ༡༡། བཅུ་གསུམ་སུམ་ཅུའི་བར་མཐའ་མ། ༡༣། དེ་ཡིས་མ་དོར་རིམ་པ་རྫོགས། །དེ་ནས་བཅོ་ལྔ་ཞེ་ལྔའི་བར། ༡༥། རིམ་མིན་སྔ་རྐང་དང་པོ་སྟེ། །བཅོ་བརྒྱད་ཐིག་ལེའི་བར་གཉིས་པ། ༡༨། ཉི་ཤུ་བཅོ་ལྔའི་བར་ཐ་མ། ༢༠། དེ་ནས་ཟུང་མིག་སུམ་ཅུའི་བར། ༢༢། རིམ་མིན་ཕྱི་རྐང་དང་པོ་སྟེ། །རྒྱལ་བ་མདའ་ཆུའི་བར་གཉིས་པ། ༢༤། འཁོར་ལོ་རྫོགས་པ་ཐ་མ་སྟེ། ༢༧། དོར་བ་རིམ་མིན་རྐང་པ་རྫོགས། །ཞེས་སོ། །གཉིས་པ་ཉིན་ཞག་རེའི་རྟག་ལོངས་དག་ཚུལ་ནི། གཟའ་ལྔ་ཀ་ལ་དལ་རྐང་རིགས་མི་འདྲ་བ་གསུམ་རེ་ཡོད་པའི་དོན་གྱིས། རྐང་ལོངས་མི་འདྲ་བ་གསུམ་དུ་འགྱུར་ལ། དེས་རང་རང་གིས་དལ་བ་ལ་ནོར་བུ་ལོན་དུ་བྱས་པའི་ཉིན་ཞག་རེའི་དལ་དག་ཀྱང་དྲུག་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་མིག་དམར་ལ་རང་གི་ཉིན་ཞག་རེའི་ཡུལ་གྱི་ལོངས་སྤྱོད་༠རྣམས་གནས་གསུམ་དུ་བྱས་པའི་གཅིག་གི་གནས་ཐམས་ཅད་དལ་རྐང་གསུམ་པོས་བསྒྱུར་ལ་བརྒྱ་སོ་ལྔས་བགོ་བ་སོགས་ཉི་མ་ལྟར་བྱས་པའི་རྐང་ལོངས་གསུམ་ལས། དེ་ཉིད་ཀྱི་རྐང་ལོངས་༠ཀྱི་དལ་བར་གནས་གཉིས་པ་ལ་སྦྱིན་པས་རིམ་པའི་ཕྱི་རྐང་ཐ་མ་དང་། རིམ་མིན་གྱི་སྔ་རྐང་དང་པོའི་ལོངས་སྤྱོད་༠དུ་འགྱུར་ཞིང་། གནས་གསུམ་པ་ལ་ཕྲི་བས་རིམ་རིམ་མིན་གྱི་དང་ཐ་སྔ་མ་ལས་གོ་ལྡོག་པ་ལ་གནས་པའི་ཚེ་སྤྱོད་པའི་ལོངས་སྤྱོད་དོ། ༠། ཡང་ཉེས་པའི་རྐང་ལོངས་༠ཀྱི་དལ་བར་གནས་ཅིག་ཤོས་ལ་སྦྱིན་པས་༠རིམ་པའི་ཕྱི་རྐང་དང་རིམ་མིན་གྱི་སྔ་རྐང་གི་རྐང་པ་གཉིས་པ་གཉིས་དང་། ཕྲི་བས་༠སྔ་མ་ལས་གོ་ལྡོག་པའི་རྐང་པ་གཉིས་པའི་ལོངས་སྤྱོད་དོ། །ཡང་རིའི་རྐང་ལོངས་༠ཀྱི་དལ་བར་ལ་སྦྱིན་པས་༠རིམ་པའི་ཕྱི་རྐང་དང་པོ་དང་རིམ་མིན་གྱི་སྔ་རྐང་ཐ་མ་དང་། ཕྲི་བས་༠རིམ་སྔའི་ཐ་དང་རིམ་མིན་གྱི་ཕྱི་རྐང་དང་པོའི་ལོངས་སྤྱོད་དོ། །དེ་དག་གི་སྡོམ་ཡང་།
རིམ་ཕྱི་ཐ་དང་རིམ་མིན་གྱི། །སྔ་རྐང་དང་པོ་དེ་ཉིད་ནོར། །རིམ་མིན་ཕྱི་ཐ་རིམ་པ་ཡི། །སྔ་རྐང་དང་པོ་དེའི་བུ་ལོན། །རིམ་ཕྱི་གཉིས་པ་རིམ་མིན་གྱི། །སྔ་རྐང་གཉིས་པ་ཉེས་པའི་ནོར། །རིམ་མིན་ཕྱི་གཉིས་རིམ་སྔ་ཡི། །གཉིས་པར་ཉེས་པའི་བུ་ལོན་ནོ། །རིམ་ཕྱི་དང་པོ་རིམ་མིན་གྱི། །སྔ་རྐང་ཐ་མ་རི་བོའི་ནོར། །རིམ་མིན་ཕྱི་རྐང་དང་པོ་དང་། །རིམ་སྔའི་ཐར་གནས་རིའི་བུ་ལོན། །ཞེས་སོ། །དེའང་གཟའ་བཀྲ་ཤིས་འདི་སེང་ཁྱིམ་གྱི་རྐང་པ་གཉིས་འདས་མཚམས་སུ་སྐྱེས་པས་རྐང་པའི་འཕོ་མཚམས་ཀྱང་ཁྱིམ་སོ་སོའི་རྐང་པ་གཉིས་གཉིས་འདས་ནས་འཕོ་ཤིང་། དེ་ལྟར་འཕོ་ཞག་གི་ཁྱིམ་ཁྱོན་རེ་ལ་ཞག་གི་བཞི་ཆ་རེ་དང་བཅས་པའི་ཉིན་ཞག་ང་བདུན་རེ་ཡོད་དེ། རང་གི་རྒྱུ་སྐར་འཁོར་བའི་ཉིན་ཞག་གི་གྲངས་རི་ཀླུ་རོ་ལ་བཅུ་གཉིས་ཀྱིས་ཕྱེ་བས་ཉིན་ཞག་ང་བདུན་ཐོབ་པ་གང་ཞིག །ལྷག་གསུམ་ལུས་པ་ཞག་ལ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ཆར་ཕྱེ་བའི་བཞི་ཆ་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཕུར་བུ་ལ། རང་གི་ཉིན་ལོངས་༠གནས་གསུམ་གྱི་གཅིག་ལ་སྔར་བཞིན་བདེ་བྱེད་བུ་ག་མེའི་རྐང་ལོངས་བཙལ་ལ་༠༠༠དེས་གནས་གཞན་གཉིས་པོར་སྟེར་འབྲི་བྱས་པས་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་གི་སྡོམ་ནི། རིམ་ཕྱི་ཐ་དང་རིམ་མིན་གྱི། །སྔ་རྐང་དང་པོ་བདེ་བྱེད་ནོར། ༠། རིམ་མིན་ཕྱི་ཐ་རིམ་པ་ཡི། །སྔ་རྐང་དང་པོ་དེའི་བུ་ལོན། ༠། རིམ་ཕྱི་གཉིས་པ་རིམ་མིན་གྱི། །སྔ་རྐང་གཉིས་པ་བུ་གའི་ནོར། ༠། རིམ་མིན་ཕྱི་གཉིས་རིམ་སྔ་ཡི། །གཉིས་པར་བུ་གའི་བུ་ལོན་ནོ། ༠། རིམ་ཕྱི་དང་པོ་རིམ་མིན་གྱི། །སྔ་རྐང་ཐ་མ་མེ་ཡི་ནོར། ༠། རིམ་མིན་ཕྱི་རྐང་དང་པོ་དང་། །རིམ་སྔའི་མཐར་གནས་མེའི་བུ་ལོན། ༠། ཞེས་སོ། །གཟའ་འདི་བུ་མོའི་ཁྱིམ་གྱི་དབོའི་རྐང་པ་གསུམ་འདས་པ་མེ་བཞིའི་ཐོག་མར་སྐྱེས་པས་ཁྱིམ་སོ་སོའི་རྐང་པ་གསུམ་གསུམ་འདས་ནས་འཕོ་ཞིང་དེའི་ཁྱོན་རེ་ལ། ཉིན་ཞག་གཟུགས་དུས་མེ་རེ་ཡོད་དོ། །ཡང་སྤེན་པ་ལ། རང་གི་ཉིན་ལོངས་༠གནས་གསུམ་གྱི་གཅིག་ལས། ལག་མིག་ཚེས་མཚམས་ཀྱི་རྐང་ལོངས་བཙལ་ནས་༠༠༠གཞན་གཉིས་པོ་ལ་བསྣོན་འབྲིད་བྱས་པས་རྟོགས་ཏེ། དེ་དག་གི་སྡོམ་ནི། རིམ་ཕྱི་ཐ་དང་རིམ་མིན་གྱི། །སྔ་རྐང་དང་པོ་ལག་མིག་ནོར། ༠། རིམ་
མིན་ཕྱི་ཐ་རིམ་པ་ཡི། །སྔ་རྐང་དང་པོ་དེའི་བུ་ལོན། ༠། རིམ་ཕྱི་གཉིས་པ་རིམ་མིན་གྱི། །སྔ་རྐང་གཉིས་པ་ཚེས་ཀྱི་ནོར། ༠། རིམ་མིན་ཕྱི་གཉིས་རིམ་སྔ་ཡི། །གཉིས་པར་ཚེས་ཀྱི་བུ་ལོན་ནོ། ༠། རིམ་ཕྱི་དང་པོ་རིམ་མིན་གྱི། །སྔ་རྐང་ཐ་མ་མཚམས་ཀྱི་ནོར། ༠། རིམ་མིན་ཕྱི་རྐང་དང་པོ་དང་། །རིམ་སྔའི་ཐ་གནས་མཚམས་ལོན་ནོ། ༠། ཞེས་སོ། །གཟའ་འདི་གཞུ་ཡི་ཁྱིམ་སྣྲུབས་ཀྱི། །ཐོག་མར་སྐྱེས་པས་ཉི་མ་ལྟར། ཁྱིམ་མཚམས་སུ་རྐང་པ་འཕོ་ཞིང་། དེའི་ཁྱོན་རེ་ལ་ཉིན་ཞག་དྲུག་ཆ་དང་བཅས་པའི་རི་བུག་རི་ཀླུ་ཡོད་དོ། །ཡང་ཞི་གཟའ་གཉིས་ལ་ཐུན་མོང་གི་དལ་བར་ཉི་མའི་ཡུལ་ལོངས་༠གནས་གསུམ་གྱི་གཅིག་ལ་ལྷག་པའི་ཕྱོགས་རི་རྩེ་མོ་དང་༠༠༠པ་ཝ་སངས་ཀྱི་མདའ་ཆུ་རི་བོང་ཅན་གྱི་རྐང་ལོངས་༠༠༠བཙལ་ལ། དེས་གནས་གཞན་གཉིས་པོར་བསྣོན་འབྲིད་བྱས་པས་ཞི་ག །ཉིས་སོ་སོའི་ཞག་རེའི་ལོངས་སྤྱོད་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་སྡོམ་ནི། རིམ་ཕྱི་ཐ་དང་རིམ་མིན་གྱི། །སྔ་རྐང་དང་པོ་ལྷག་པ་ཡི། ༠། ཕྱོགས་ནོར་པ་སངས་མདའ་ཡི་ནོར། ༠། རིམ་མིན་ཕྱི་ཐ་རིམ་པ་ཡི། །སྔ་རྐང་དང་པོ་ལྷག་ཕྱོགས་ལོན། ༠། དཀར་པོའི་མདའ་ཡི་བུ་ལོན་ནི། ༠། རིམ་ཕྱི་གཉིས་པ་རིམ་མིན་གྱི། །སྔ་རྐང་གཉིས་པ་ལྷག་རི་ནོར། ༠། པ་ཝ་སངས་ཀྱི་ཆུ་ནོར་རོ། ༠། རིམ་མིན་ཕྱི་གཉིས་རིམ་སྔ་ཡི། །གཉིས་པར་ལྷག་པའི་རིའི་བུ་ལོན། །༠པ་སངས་ཆུ་བོའི་བུ་ལོན་འགྱུར། ༠། རིམ་ཕྱི་དང་པོ་རིམ་མིན་གྱི། །སྔ་རྐང་ཐ་མ་ལྷག་རྩེ་ནོར། ༠། པ་སངས་རི་བོང་ཅན་གྱི་ནོར། ༠། རིམ་མིན་ཕྱི་རྐང་དང་པོ་དང་། །རིམ་སྔའི་ཐ་མ་ལྷག་རྩེ་ལོན། ༠། དཀར་པོའི་རི་བོང་ཅན་བུ་ལོན། ༠། ཞེས་སོ། །དེ་ཡང་ལྷག་པ་ནི། སྡིག་ཁྱིམ་གྱི་རྐང་པ་གསུམ་འདས་པ་ལྷ་མཚམས་ཀྱི་ཕྱེད་དུ་སྐྱེས་པས་ཁྱིམ་རེའི་རྐང་པ་གསུམ་འདས་ནས་དལ་རྐང་འཕོ་བ་ཕུར་བུ་དང་འདྲ་ལ། པ་སངས་ནི་འཁྲིག་ཁྱིམ་གྱི་རྐང་པ་དྲུག་འདས་པ་ནབས་སོའི་འཐོག་མར་སྐྱེས་པས་ཁྱིམ་སོ་སོའི་རྐང་པ་དྲུག་འདས་ནས་དལ་རྐང་འཕོ་ཤིང་། གཉིས་ཀའི་འཕོ་བ་ཞག་གི་ཁྱིམ་ཁྱོན་རེ་ལ་ཆུ་ཚོད་ཉེར་དྲུག་དང་བཅས་པའི་ཉིན་ཞག་སུམ་ཅུ་ལྷག་ཙམ་རེ་དགོས་པར་མཚུངས་ཏེ། ཉིན་ཞག་སུམ་བརྒྱ་རེ་ལྔ་ལ་བཅུ་གཉིས་ཀྱིས་ཕྱེ་བས་དེ་
ལྟར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་མཚོན་ནས་གཟའ་ལྔ་ཀའི་དལ་རྐང་འཕོ་བའི་ཞག་གྲངས་ཁྱིམ་ཚེས་གཉིས་ལའང་སྦྱར་ཤེས་པར་བྱའོ། །གསུམ་པ་ལ་རྒྱུན་བཅས་ཀྱི་མྱུར་བ་དང་། ཞག་རེའི་མྱུར་བ་དག་པར་བྱེད་པའི་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ་ནི། གཟའ་ལྔ་པོ་རང་རང་གི་དལ་བ་དག་པ་གནས་གཉིས་སུ་བཀོད་པའི་ཕྱོགས་གཅིག་གིས་རང་རང་གི་མྱུར་རྐང་གང་ལ་གནས་ངོ་ཤེས་པའི་ཆེད་དུ། དྲག་གསུམ་ལ་སྐབས་སུ་བབ་པའི་ཉི་བར་དང་། ཞི་གཉིས་ལ་རང་རང་གི་རྐང་འཛིན་བར་པ་ལ་སྦྱངས་པའི་ལྷག་མ་སོ་སོའི་རྐང་འཛིན་དག་པར་འགྱུར་ཏེ། དྲག་པོའི་ཉི་བར་དང་ཞི་བའི་རྐང་འཛིན་བར་པ་ནི་རང་རང་གི་རྐང་འཛིན་ལོངས་སྤྱོད་བུ་ལོན་དང་བཅས་པ་ཡིན་པ་གང་ཞིག །རང་རང་གི་དལ་དག་ནི་བུ་ལོན་ལེན་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བུ་ལོན་མེད་ན། དྲག་གསུམ་ལ་རང་གི་རྐང་དཀྱིལ་ཉི་མའི་ཉིན་ཞག་དཀྱིལ་འཁོར་དང་། ཞི་གཉིས་ལ་རང་རང་གི་རྐང་དཀྱིལ་སྒོས་ཞག་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ཏེ། དཀྱིལ་འཁོར་གཉིས་པོ་དེའི་དུས་ལ་འགྲོས་བཞི་རྫོགས་དགོས་རྒྱུ་ལ། རང་རང་གི་དལ་དག་གིས་ཇི་ཙམ་སྤྱད་པ་དེ་ཙམ་སྤྱད་པ་དེ་ཙམ་ཞིག་རྐང་འཛིན་ལོངས་སྤྱོད་ལ་བུ་ལོན་དུ་སོང་བའི་ཆས་དུས་དེར་འགྲོས་བཞི་མ་རྫོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་དལ་དག་གིས་ཇི་ཙམ་སྤྱོད་པའི་ཆ་རྐང་འཛིན་ལོངས་སྤྱོད་ལ་བུ་ལོན་དུ་འགྱུར་དགོས་པ་ཡིན་ཏེ། གཟའ་རང་རང་གི་འགྲོས་བཞི་རང་རང་གི་དལ་དག་ལས་བརྩམས་ཏེ་བྱེད་དགོས་པས་དལ་དག་དང་རྐང་འཛིན་གྱི་ཐུན་མོང་དུ་སྤྱད་པའི་ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་ཀྱིས་མྱུར་རྐང་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་བྱར་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་དལ་དག་གིས་རྐང་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་སྦྱང་དུ་མ་ལྡང་ན་ནི་འཁོར་ལོ་བསྲེས་པ་ལས་སྦྱངས་དགོས་ཏེ། རིམ་པའི་སྔ་རྐང་དང་པོ་ནས་ཀྱི་འཕྲོ་རྟོགས་པའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྦྱངས་ལྷག་མེད་ན་རིམ་མིན་གྱི་རྐང་གནས་བཅུ་བཞི་པོ་སྤྱད་ཚར་ནས་རིམ་རྐང་དང་པོ་ནས་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་འཁོར་ལོ་བསྣན་པའམ་མ་བསྣན་ཀྱང་རུང་། སྦྱངས་རྗེས་སུ་འཁོར་ཕྱེད་ལྷག་ན་དོར་བས་ཆོག་སྟེ། རྐང་འཛིན་དག་པས་དལ་བ་ལས་ལྷག་པོར་འཁོར་ཕྱེད་སོང་བའི་
མཚམས་སུ་རིམ་པའི་རྐང་སྔ་ཕྱིའི་ནོར་བུ་ལོན་གཅིག་གུན་གཅིག་གིས་བསབས་ནས་དལ་དག་ཉིད་དུ་བྲི་གང་མེད་པས། དེ་ཡན་གྱི་འཕྲོ་བརྩི་མི་དགོས་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་སྐར་མ་ཕྱེད་དང་བཅུ་བཞི་ལ་ལྟོས་ནས་མྱུར་རྐང་གནས་བཅུ་བཞིར་མཛད་པས་སྐར་གནས་ནས་བཅུ་གསུམ་འདོར་བ་རིམ་པའི་སྔ་རྐང་དང་པོ་ནས་བཟུང་སྟེ་རྐང་པ་བཅུ་གསུམ་པའི་བར་དང་། ཆུ་ཚོད་ནས་སུམ་ཅུ་འདོར་བ་ནི་རྐང་གནས་ཐ་མ་བཅུ་བཞི་པ་དེ་འདོར་བ་ཡིན་ནོ། །འཁོར་ཕྱེད་དོར་ན་རིམ་མིན་དང་། མ་དོར་ན་རིམ་པར་བྱེད་པ་དལ་བ་དང་འདྲ་ཞིང་། དོར་མ་དོར་གང་ཡིན་ཡང་རུང་། དལ་དག་གིས་རྐང་འཛིན་ལ་སྦྱངས་པའི་ལྷག་མའི་སྐར་མ་ལ་སོགས་པས་མྱུར་རྐང་འཛིན་དགོས་ཏེ། སྦྱངས་ལྷག་དེ་རྐང་འཛིན་དག་པ་ཡིན་པ་གང་ཞིག །དེས་སྤྱད་པའི་སྐར་མ་རེའི་ཁྱོན་ལ་མྱུར་བའི་རྐང་པ་རེ་གནས་པའི་ཕྱིར་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ནི་མ་ངེས་ཏེ། རིམ་པའི་ཕྱི་རྐང་ཐ་མ་དང་རིམ་མིན་གྱི་སྔ་རྐང་དང་པོ་འཛིན་པའི་ཚེ་སྐར་མ་ཕྱེད་ཀྱིས་འཛིན་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ་དེ་ག །ཉིས་སྡོམ་པས་རྐང་པ་རིལ་པོ་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་བས་ན་རིམ་པའི་རྐང་པ་འཛིན་ཚུལ་ལ་དཀའ་བ་མེད་ཀྱང་། རིམ་མིན་གྱི་སྔ་རྐང་དང་པོ་དེ་རྐང་པ་ཕྱེད་པར་སོང་བའི་གནད་ཀྱིས་རྐང་འཛིན་དག་པ་ལ་སྐར་མ་ཐིག་དང་ཆུ་ཚོད་སུམ་ཅུར་མ་ལོངས་ཀྱི་བར་རྐང་གནས་དང་པོ་ཉིད་རྒྱུ་བས་སླ་ནའང་། དེ་ནས་དམིགས་བསལ་གྱིས་འཛིན་ལུགས་ཤེས་དགོས་ཏེ། དཔེར་ན། སྐར་མ་ཐིག་དང་ཆུ་ཚོད་དུ་སོ་གཅིག་ལྟ་བུ་བྱུང་ན། སུམ་ཅུས་རིམ་མིན་གྱི་རྐང་པ་དང་པོ་འཛིན། གཅིག་པོ་རྒྱུ་བཞིན་པས་བསྒྱུར་བ་སོགས་བྱ། དེ་བཞིན་དུ་སྐར་མ་གཅིག་ལྟ་བུ་བྱུང་ན། སྐར་མ་ཕྱེད་ཀྱིས་རིམ་མིན་གྱི་སྔ་རྐང་དང་པོ་འཛིན། ཕྱེད་ཆུ་ཚོད་དུ་ཕོབ་ལ་རྒྱུ་བཞིན་པས་བསྒྱུར་བ་སོགས་བྱ། ཡང་སྐར་མ་བཅུ་གསུམ་ལྟ་བུ་བྱུང་ན། ཕྱེད་དང་བཅུ་གསུམ་གྱིས་རྐང་པ་འཛིན། ཕྱེད་པོ་ཆུ་ཚོད་དུ་ཕོབ་ལ་རྒྱུ་བས་བསྒྱུར་བ་སོགས་བྱ་དགོས་མོད། འོན་ཀྱང་འཕྲལ་རྩིས་དག་ཅིང་ལག་ལེན་བདེ་བའི་ཆེད་དུ། འཁོར་ཕྱེད་དོར་ནས་རྐང་འཛིན་དག་པ་ལ་སྐར་གནས་ཐིག་ལེ་དང་། ཆུ་ཚོད་སུམ་ཅུར་ནམ་ལོངས་པ་ནས་བཟུང་སྟེ། རིམ་མིན་ཇི་སྲིད་མ་རྫོགས་ཀྱི་བར་དེ་སྲིད་དུ་
རྐང་འཛིན་ལོངས་སྤྱོད་ལ་ཆུ་ཚོད་དུ་སུམ་ཅུ་རེ་བསྣན་རྗེས། སྐར་མ་རེ་རེས་རྐང་པའི་ས་རེ་བཟུང་པས་ཆོག་སྟེ། སྔ་མ་དང་དོན་འདྲའོ། །གཟུང་བྱའི་རྐང་པ་ནི་གཟའ་ལྔ་པོ་རེ་རེ་ལ་རང་རང་གི་རྐང་པ་རིམ་རིམ་མིན་དུ་སྤྱོད་པའི་རྐང་གནས་ཕྱེད་དང་བཅུ་བཞི་པ་རེ་ཡོད་དེ། དཔེར་ན་མིག་དམར་རིམ་པའི་སྔ་རྐང་དང་པོར་རྒྱུ་བས་མྱུར་འགྲོས་ཀྱིས་ཉི་མའི་འོག་ནས་འཆར་བའི་འགོ་རྩོམ་ཞིང་། རྐང་འཛིན་དག་པས་རང་གི་དལ་བ་ལས་སྐར་མ་གཅིག་སྤྱོད་པའི་བར་གྱི་མགྱོགས་ཁྱད་ཀྱི་ཆུ་ཚོད་རྣམས་བསྡོམས་པས་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། རིམ་པའི་སྔ་རྐང་དང་པོ་ལ་ཉེར་བཞི་བྲིས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རིམ་རིམ་མིན་རང་རང་གི་སྔ་རྐང་ལ་ཟོས་ཟིན་དང་། ཕྱི་རྐང་ལ་ཟ་རྒྱུའི་རྐང་པ་རྣམས་བཟུང་ཚར་བའི་རྗེས་སུ་ལྷག་མ་ཆུ་ཚོད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་རྐང་པ་གང་བཟུང་བ་དེའི་མདུན་མས་བསྒྱུར་བར་བྱ་སྟེ། རྒྱུ་བཞིན་པའི་རྐང་པ་དེའི་སྟེང་ནས་ཇི་ཙམ་སྤྱད་ཤེས་དགོས་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་དྲུག་ཅུས་བགོད་དགོས་ཏེ་ཆུ་ཚོད་དྲུག་ཅུ་རེ་ལ་མྱུར་རྐང་རེ་འཕོ་བའི་ཕྱིར། དམིགས་བསལ་ལ་རྐང་པ་བཅུ་བཞི་པ་རྒྱུ་བའི་ཚེ་སུམ་ཅུས་བགོད་དགོས་ཏེ། རྐང་འཛིན་དག་པ་ཆུ་ཚོད་སུམ་ཅུར་ལོངས་པ་ན། རིམ་པའི་ཕྱི་རྐང་ཐ་མ་དང་རིམ་མིན་གྱི་སྔ་རྐང་དང་པོའི་རྐང་གནས་གཉིས་འཕོ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། རྐང་འཛིན་དག་པས་བགྲོད་བྱའི་ཡུལ་ལ་རྒྱུ་སྐར་ཉེར་བདུན་ལས་མེད་ལ། མྱུར་རྐང་ལ་གནས་ཉེར་བརྒྱད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་བགོས་པས་ཐོབ་པ་ནི་རྒྱུ་བཞིན་པའི་ཆུ་ཚོད་དེ། ལྷག་མ་སྲང་དབུགས་ཆ་རྣམས་ཀྱི་འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བ་ལ་རང་རང་གི་ཆ་བཅུག་ནས་རྐང་གནས་འཕོ་བའི་ཆུ་ཚོད་ཀྱིས་སྔར་བཞིན་ཐོབ་པ་ནི་རྒྱུ་བའི་སྲང་ལ་སོགས་པའོ། །རྒྱུ་བཞིན་པའི་རྐང་ལོངས་དེ་རྣམས་སྔ་རྐང་ཡིན་ན་རྐང་རྒྱུན་གྱི་སྡོམ་འདས་པ་ལ་བསྣན། ཕྱི་རྐང་ཡིན་ན་རྐང་རྒྱུན་གྱི་སྡོམ་མ་འོངས་པ་ལ་ཕྲི་ནས། དེས་དལ་བ་དག་པ་ཅིག་ཤོས་ལ་རིམ་པའི་ཚེ་བསྣན། རིམ་མིན་ལ་དབྲི་བར་བྱའོ། །དེ་དག་གི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་། མ་དོར་བ་རིམ་པར་སྤྱོད་པའི་ཚེ། སྔ་རྐང་དུ་སྦྱིན་བྱའི་ནོར་འཕེལ་བས་ཇེ་མང་ལ་བཏང་ནས་དལ་དག་ལ་བསྣན་པ་ཡིན་ལ། དེའི་ཚེ་འགྲོས་བཞི་ལས་མྱུར་བའི་འགྲོས་ཏེ། ཁ་ཤར་དུ་
རིམ་གྱིས་ཕྱོགས་ནས་དལ་བ་ལ་མགྱོགས་པར་སྤྱོད་པའི་འགྲོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རིམ་པའི་ཕྱི་རྐང་དུ་སྦྱིན་བྱའི་ནོར་འབྲིད་པས་ཇེ་ཉུང་ལ་བཏང་ནས་དལ་དག་ལ་སྟེར་བ་ཡིན་ཞིང་། དེའི་ཚེ་དལ་འགྲོས་ཏེ་ཁ་ལྷོར་ཕྱོགས་ནས་དལ་བ་དང་ཅུང་ཟད་བསྟུན་ནས་སྒུག་པའི་འགྲོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དོར་བ་རིམ་མིན་དུ་སྤྱོད་པའི་སྔ་རྐང་དུ་འབྲི་བྱེད་བུ་ལོན་འཕེལ་བས་ཇེ་མང་དུ་བཏང་ནས་དལ་དག་ལ་འབྲིད་པ་དེའི་ཚེ་འཁྱོག་འགྲོས་ཏེ། ཁ་ནུབ་ཏུ་ཕྱོགས་ནས་དལ་བ་ལས་འཁྱོག་པོར་སྤྱོད་པའི་འགྲོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རིམ་མིན་གྱི་ཕྱི་རྐང་དུ་འབྲི་བྱེད་བུ་ལོན་འབྲིད་པས་ཇེ་ཉུང་ལ་བཏང་ནས་འབྲིད་པ་དེའི་ཚེ་འབྱུང་འགྲོས་ཏེ། ཁ་བྱང་དུ་རིམ་གྱིས་ཕྱོགས་ནས་དལ་དག་གི་ངོས་སུ་སླར་འབྱུང་བའི་འགྲོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་རིམ་མིན་གྱི་སྐབས་ལ་ལར། དལ་དག་ལ་རྐང་ལོངས་ཀྱིས་སྦྱང་དུ་མ་ལྡང་བའི་ཚེ། སྤྱི་འགྲོས་ལྟར་སྐར་མ་ལུགས་འབྱུང་དུ་འཆར་བ་ལ་དགའ་ན་འཁོར་ལོ་ཕབ་ནས་སྦྱངས་ལ། གཞན་དུ་ལྡོག་ནས་དལ་དག་གིས་རྐང་ལོངས་ལ་སྦྱངས་ན་ནམ་གྲུ་ནས་ལུགས་ལྡོག་གི་སྐར་མ་སོགས་འཆར་རོ། །དེའང་རིམ་རིམ་མིན་གཉིས་ཀྱི་རྐང་པ་དང་པོ་རྒྱུ་བའི་ཚེ་བསྡམ་བྱའི་རྐང་པ་མེད་ཀྱང་རྒྱུ་བཞིན་པའི་རྐང་པས་གང་སྤྱད་ཀྱི་རྐང་ལོངས་ཙམ་ཞིག་དལ་བ་ལ་ནོར་བུ་ལོན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ཞིང་། ཁྱད་པར་ལྷག་སྤེན་གཉིས་ཀྱི་རིམ་པའི་སྔ་རྐང་ཐ་མ་དང་རིམ་མིན་གྱི་ཕྱི་རྐང་དང་པོ་རྒྱུ་བའི་ཚེ་སྔར་སྤྱད་པའི་རྐང་རྒྱུན་མ་གཏོགས་རྒྱུ་བཞིན་པའི་རྐང་ལོངས་ཀྱིས་དལ་དག་གི་སྟེང་དུ་སྐྱེ་འབྲི་མི་བྱེད་དེ། དེའི་ཚེ་མྱུར་བའི་རྐང་པ་སྟོང་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་གི་ལག་ལེན་ཡང་། དལ་དག་གནས་གཉིས་གནས་གཅིག་གིས། །དྲག་གསུམ་ཉི་བར་ཞི་གཉིས་ཀྱི། །རང་རང་རྐང་འཛིན་ལོངས་སྤྱོད་དག །ཆ་ཤས་ཤེད་མཚུངས་བྱས་ལ་སྦྱངས། །མ་ལྡང་འཁོར་ལོ་བསྣན་ལ་སྦྱངས། །སྦྱངས་ཤུལ་འཁོར་ཕྱེད་ལྷག་ན་དོར། །ལྷག་མའི་སྐར་མས་མྱུར་རྐང་ནི། །མ་དོར་རིམ་པ་ལུགས་འབྱུང་དང་། །དོར་ན་རིམ་མིན་ལུགས་ལྡོག་ཏུ། །བཟུང་ལ་འཛིན་བྱེད་སྐར་མ་དབྱི། །སྐར་ཐིག་དབྱུག་གུ་ནམ་མཁའ་མེར། །ལོངས་ཕན་རིམ་མིན་དུས་ཀུན་ཏུ། །རྐང་འཛིན་དབྱུག་གུར་སླ་ཐབས་སུ། །
མཁའ་མེ་བསྣན་ལ་བཟུང་བ་གཅེས། ༈ །འཛིན་བྱའི་ཐ་དད་རྐང་པ་ནི། །མིག་དམར་རྒྱལ་བ་མེ་མིག་གསུམ། །གཟུགས་མིག་གཉིས་དང་སྐྱོན་ཚེས་དྲག །མེའོ་རྩ་བར་དབང་ཕྱུག་དང་། །ཀླུ་མེ་མཁའ་ཀླུ་མེ་དབང་ངོ་། །ལྷག་པ་མི་བདག་རྒྱལ་པོ་ཚེས། །ཡིད་འདོད་དྲག་པོ་རི་འབྱུང་མཁའ། །རྩ་བར་ཆུ་གཏེར་དབང་ཕྱུག་དང་། །མཁའ་མིག་ཀླུ་ལག་ཆུ་མེའོ། །ཕུར་བུ་ཕྱོགས་ཕྱོགས་བུ་ག་ཀླུ། །དུས་རོ་མིག་གཟུགས་རྩ་བར་མེ། །བྲོ་བ་བུ་ག་དྲག་པོ་དང་། །ཆ་ཤས་ཅན་དང་ཐུབ་པའོ། །པ་སངས་དེ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ། །རྒྱལ་བ་ལན་གཉིས་ལག་མིག་གཉིས། །སྐྱོན་ཚེས་ཀླུ་དང་རྩ་བར་རོ། །མཁའ་མེ་སྲིན་བུག་མེ་རིའོ། །སྤེན་པའི་དུས་འབྱུང་དབང་པོ་ཆུ། །རིག་བྱེད་ལག་པ་མིག་དང་མཁའ། །རྩ་བར་མིག་དང་རྒྱ་མཚོ་འབྱུང་། །དུས་དང་ཀླུ་དང་ཡོན་ཏན་ནོ། །སྔ་ཕྱི་ཟོས་དང་མ་ཟོས་སྡོམ། །རྐང་བཟུང་མདུན་མས་ལྷག་རྣམས་བསྒྱུར། །མ་ཟིན་དང་བསྒྱུར་རང་འཁོར་དྲིལ། །མཁའ་རོས་ཐོབ་པ་རྒྱུ་བའི་དབྱུག །ལྷག་མ་སྲང་དབུགས་ཆར་གསིལ་ལ། །རིམ་པར་མཁའ་རོས་ཐོབ་པ་བརྩེགས། །རིམ་པའི་ཕྱི་རྐང་ཐ་མ་དང་། །རིམ་མིན་སྔ་རྐང་དང་པོ་ལ། །རྐང་སྔུན་འཕོག་ཚེ་མཁའ་མེས་བགོ། ཁྱད་པར་ལྷག་སྤེན་རྣམ་གཉིས་ཀྱི། །རྐང་སྔུན་སྟོང་པར་བབ་པ་ན། །ལྷག་ཕྱིས་རྒྱུ་བའི་རྐང་ལོངས་མེད། །སྔ་རྐང་ཆུ་ཚོད་གཉིས་པོ་བསྲེ། །ཕྱི་རྐང་ཕབ་ལ་རྒྱུ་བས་སྦྱངས། །ལོངས་ན་སྐར་མར་ཕུད་པ་རྣམས། །རང་རང་དལ་དག་ཅིག་ཤོས་ལ། །འཁོར་ཕྱེད་དོར་དམན་མ་དོར་སྦྱིན། །དབྲི་བྱ་ཉུང་ན་འཁོར་བསྣན་སྦྱངས། །ཡང་ན་ལྡོག་སྟེ་སྦྱང་བར་བྱ། །རིམ་པའི་སྔ་རྐང་མྱུར་འགྲོ་ཤར། །རིམ་པའི་ཕྱི་རྐང་དལ་འགྲོས་ལྷོ། །རིམ་མིན་སྔ་རྐང་འཁྱོག་འགྲོས་ནུབ། །རིམ་མིན་ཕྱི་རྐང་འབྱུང་འགྲོས་བྱང་། །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་མྱུར་དག་གི་སྟེང་དུ་དེ་དང་དལ་མྱུར་གྱི་རྐང་པ་མཚུངས་པའི་ཞག་རེའི་མྱུར་དག་འཆད་འགྱུར་ཉིད་བསྣན་པས་རྐང་པ་མ་འཕོས་ཀྱི་བར་དེ་སྲིད་དུ་ཕྱི་མ་ཕྱི་མའི་རྒྱུན་གྱི་མྱུར་བ་རྣམ་དག་འཆར་ཏེ། ཉིན་རེ་བཞིན་དལ་མྱུར་གྱི་རྐང་པ་འཛིན་པ་སོགས་ཀྱི་ཚེགས་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ། །
སོ་སོའི་ངེས་པ་བཤད་པ།
གཉིས་པ་ནི། གཟའ་ལྔ་ཀ་ལ་ཞག་རེའི་དལ་དག་དྲུག་དྲུག་རེ་ཡོད་པ་ལས། དེ་རྣམས་ཀྱི་དྲག་གསུམ་ལ་ཉི་མའི་ཉིན་ཞག་རྟག་ལོངས་དང་ཞི་གཉིས་ལ་རང་རང་གི་རྐང་འཛིན་བར་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་སྦྱངས་པའི་རྐང་འཛིན་དག་པའང་དྲུག་དྲུག་ཏུ་ངེས་ཤིང་། དེ་ལྟ་བུའི་རྐང་འཛིན་དག་པ་རེ་རེའང་སོ་སོའི་མྱུར་རྐང་བཅུ་བཞི་པོས་བསྒྱུར་ལ། རྐང་པ་རིལ་པོ་བཅུ་གསུམ་པོ་ལ་མཁའ་རོ་དང་། ཕྱེད་པ་གཅིག་པོ་ལ་སུམ་ཅུས་བགོ་བ་སོགས་བྱས་ཏེ་བསྒྲུབ་པའི་མྱུར་བའི་རྐང་ལོངས་རྣམས་རང་རང་གི་དལ་དག་ཅིག་ཤོས་ལ། སྔ་རྐང་ལ་སྦྱིན་ཞིང་ཕྱི་རྐང་ལ་ཕྲི་བའི་ཚོགས་ནི། རིམ་པའི་མྱུར་བ་དག་པ་སྟེ་རེའུ་མིག་ལ་བཀོད་ཅིང་། དེ་ཉིད་ལ་གྲངས་ཡིག་ལུགས་ལྡོག་ཏུ་བཏབ་པས་ནི་རིམ་རིམ་མིན་གྱི་མྱུར་དག་ཀྱང་སྟོན་ཏོ། །དེ་བས་ན་གཟའ་རེ་རེ་ལ་མྱུར་རྐང་གི་གནས་བཅུ་བཞི་བཅུ་བཞི་རེར་ངེས་ལ། དེས་དལ་དག་དྲུག་པོ་བསྒྱུར་བས་མྱུར་རྐང་གི་རེ་མིག་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞི། དེ་ལ་རིམ་རིམ་མིན་གཉིས་ལུགས་འབྱུང་ལྡོག་ཏུ་གནས་པའི་ཆ་གྲངས་ནི་བརྒྱ་རེ་བརྒྱད་དུ་འགྱུར་ཏེ། སོ་སོའི་གྲུབ་འབྲས་རྣམས་ཡི་གེར་བཀོད་ན་དལ་མྱུར་གང་ལ་གནས་པའི་ཞག་རེའི་མ་འདྲེས་པའི་ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་བདེ་བླག་ཏུ་ཤེས་པར་འགྱུར་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཡི་གེ་མང་བས་འཇིགས་ཏེ་དེ་ཙམ་མོ། །དེས་ན་གཟའ་ལྔ་སོ་སོའི་འགྲོས་བཞི་རྫོགས་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡང་། རང་རང་གི་རྐང་འཛིན་དག་པས་འཁོར་ལོ་ནམ་ལོངས་པའི་དུས་ཉིད་ཡིན་ཞིང་། རྐང་འཛིན་དག་པ་དེ་ཡང་སྦྱོང་བྱེད་དལ་དག་མི་འདྲ་བ་དུ་མ་ཡོད་པའི་ཁྱད་ཀྱིས། འགྲོས་བཞི་རྫོགས་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡང་མི་འདྲ་བ་དུ་མར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཡང་དཔེར་མཚོན་ན། གཟའ་རང་རང་གི་སོ་སོའི་སྐྱེས་སྐར་གྱི་ཐོག་མར་འགྲོས་བཞི་རྫོགས་ཏེ། སླར་ཡང་མྱུར་འགྲོས་རྩོམ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྦྱར་ན། གཟའ་ལྔ་པོའི་རིམ་པའི་སྔ་རྐང་དང་པོར་སྤྱོད་པའི་དལ་དག་དང་འཐབ་པའི་རང་རང་གི་ཞག་གི་རྐང་འཛིན་དག་པའི་ལོངས་སྤྱོད་རྣམས། དལ་རྐང་དེ་ཇི་ཙམ་ན་འཕོ་བའི་ཞག་གྲངས་ཀྱིས་བསྒྱུར་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་རིམ་པའི་སྔ་རྐང་གཉིས་པའི་དལ་དག་སོགས་ལའང་སྦྱར་བ་རྣམས་གཅིག་ཐོག་ཏུ་གཅིག་བསྣན་པས་སྐར་མ་ཉེར་བདུན་ནམ་ལོངས་པའི་ཞག་གྲངས་དང་ཆུ་ཚོད་སོགས་སྐབས་དེ་དང་དེའི་རང་རང་
གི་འགྲོས་བཞི་རྫོགས་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འགྲོས་བཞི་རྫོགས་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་མི་འདྲ་བའི་ཁྱད་ཀྱིས་རང་རང་གི་མྱུར་རྐང་འཕོ་བའི་ཞག་གྲངས་ཀྱང་དུ་མར་འགྱུར་ཏེ། དལ་རྐང་གང་དང་གང་ལ་ལྟོས་པའི་རྐང་འཛིན་དག་པས་སྐར་མ་རེར་ནམ་ལོངས་པའི་ཞག་ལ་སོགས་པ་རྣམས། དལ་རྐང་དེ་དང་དེ་ལ་ལྟོས་པའི་མྱུར་རྐང་འཕོ་བའི་དུས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །
མཇུག་རིང་གི་ལོངས་སྤྱོད་བཤད་པ།
བཞི་པ་མཇུག་རིང་གི་ལོངས་སྤྱོད་ནི། གཟའ་འདིའི་རྒྱུ་སྐར་འཁོར་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཉི་མ་དང་མཚུངས་ཏེ། ལོ་གཅིག་ལ་འཁོར་མོད་ཀྱང་། འགྲོས་བཞི་རྫོགས་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་ནི་དེར་མ་ངེས་ཏེ། ལོ་བཅུ་གཉིས་དང་ཟླ་བ་དྲུག་རེ་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འགྲོས་བཞི་རེ་རེ་བཞིན་དུ་ལོ་གསུམ་ཕྱོགས་གསུམ་རེ་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་དུ་བ་ལ་རང་སྟོབས་ཀྱི་དལ་རྐང་མེད་ཀྱང་། ཉི་རྐང་གི་ནོར་བུ་ལོན་ལ་བརྟེན་ནས་འཕེལ་འགྲིབ་ཡོད་ཅིང་། དེའི་སྟེང་དུའང་རང་གི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ལོ་དང་ཕྱོགས་ཀྱི་རྐང་ལོངས་ལ་བརྟེན་ནས་འགྲོས་བཞི་དང་འཆར་ནུབ་བྱེད་དགོས་ཏེ། འགྲོས་བཞི་ཀ་ལ་ལོ་གསུམ་པོའི་རིང་། ཆུ་སྲང་གཉིས་དང་། དབུགས་གསུམ། ཕྱོགས་གསུམ་པོའི་རིང་། ཆུ་ཚོད་གཅིག །སྲང་ང་གཉིས་དབུགས་གསུམ་རྣམས་ཉིན་རེ་བཞིན་ཉི་མ་ལས་ལྷག་པོར་སྤྱོད་པ་གང་ཞིག །དེས་འགྲོས་བཞི་དང་འཆར་ནུབ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མྱུར་འཁྱོག་གཉིས་ལ་ལོའི་རྐང་ལོངས་༠ཀྱི་རྗེས་སུ། ཕྱོགས་ཀྱི་རྐང་ལོངས་༠སྤྱད་པས་མྱུར་འགྲོས་ཀྱི་མཐར་སྲོད་ལ་ནུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་། འཁྱོག་འགྲོས་ཀྱི་མཐར་ཐོ་རེངས་ཤར་གྱི་ཕྱོགས་དུ་ཕོད་དང་བཅས་པ་འཆར་ཏེ། མྱུར་འགྲོས་ནི་ཁ་ཤར་དུ་བལྟས་ནས་རྩོམ་པས་ཉི་མའི་ཤར་ཕྱོགས་སུ་འཕགས་ནས་མཐོང་བ་གང་ཞིག །འཁྱོག་འགྲོས་ནི་ཁ་ནུབ་ཏུ་ཕྱོགས་ཏེ་རྩོམ་པས་ཉི་མའི་ནུབ་ངོས་སུ་འཕགས་ནས་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དལ་འབྱུང་ག །ཉིས་ལ་ཕྱོགས་ཀྱི་རྐང་ལོངས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལོའི་རྐང་ལོངས་སྤྱད་པས་ཉི་མ་ལ་ནུབ་པ་ཡིན་ཏེ། དལ་བའི་མཐར་ཉི་མས་དུ་བའི་རྗེས་ཟིན་པ་གང་ཞིག །འབྱུང་འགྲོས་ཀྱི་མཐར་དུ་བས་ཉི་མའི་རྗེས་ཟིན་ཏེ་ཉི་དུ་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འཛོམས་ནས་
ནུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོར་ན་དུ་བ་ལན་གཅིག་མཐོང་ནུབ་ནས་རྩོམ་ཟླ་བ་བདུན་ཅུ་དོན་བཞི་རེའི་རྗེས་སུ་ཟླ་གཅིག་གི་བར་དུ་དུ་ཕོད་དང་བཅས་ཏེ་ཤར་ནུབ་སྤེལ་མར་མཐོང་ཞིང་། དུ་བ་དང་བཅས་མཐོང་བའི་སྔ་ཕྱིའི་ཟླ་བ་རེ་རེ་ལའང་སྐར་མ་ཕལ་པར་སྣང་ནས་མཐོང་ནུབ་བྱེད་ཀྱང་ངོ་ཤེས་པར་དཀའོ། །